Skip to main content

Full text of "Herodoti ... Musæ. Textum ad Gaisfordii ed. recogn. J.C.F. Baehr"

See other formats


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 


It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book°s long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 


Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 


We also ask that you: 


+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 


+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google’s system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


+ Maintain attribution The Google ‘“watermark” you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can’t offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book°s appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 


About Google Book Search 


Google’s mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 


atthttp://books.google.com/ 





6000879490 








HER ODOTI 


HALICARNASSENSIS 


M U S A KE. 


VOLUMEN SECUNDUM. 


HH ERODOTI 


HALICARNASSENSIS 


MU S A E. 


TEXTUN AD GAISFORDII EDITIONEM RECOGNOVIT, 
PERPETUA TUM 


FR. CREUZERI 


TUM SUA ANNOTATIONE INSTRUXIT, COMMENTATIONEM DE VITA ET 
SCRIPTIS HERODOTI, TABULAS GEOGRAPHICAS, IMAGINES 
LIGNO INCISAS INDICESQUE 


ADIECIT 


J. €. F. BAEHR. 


EDITIO ALTERA EMENDATIOR ET AUCTIOR. 


VOLUMEN SECUNDUM. 


_—  ———€—&———&@€ =-F--+-----°°y_mccrc8t'_ —@©@a___- __---—-la 


LIPSIAE 
IN BIBLIOPOLIO HAHNIANO. 
MDCCCLVII. 


i LG, Lc. dal: 





Index Voluminis secundi. 


Herodoti liber III. Thalia 
” sì IV. Melpomene . 
Excursus I (ad III, 28 de Apide) 
sy II (ad III, 70 de septem Persarum coniuratis evrumque 
nominibus) . . .°.°0.0.0.0.00.0.006 34 
,. III (ad III, 98 de India) 
sn IV (ad III, 102 de Caspatyro) . A 
V (ad III, 105 de insulis, quae vocantur Cassiterides, et 
de cassitero) dd e 
sì VI (ad III, 116 de Gryphis) + °."... . 
sì VII (ad III, 119 Epistolae C. Fr. Hermanni) . 4 
sy VIII (ad IV, 1 de belli a Dario Scythis illati causis ac 
tempore);a «> pe pae SU: è dl a 0 a 
sn IX (ad IV,18de Olbia) . 
» X (ad IV, 32 de Hyperboreis) 
XI (ad IV, 42 num Phoenices iussu Neconis Africam cir- 
cumnavigarint) . . . . . .. . 
XII (ad IV, 41 de Scylace Caryandensi) 


I. pag. 285. 


II. pag. 670. 


III. pag. 675. 


IV. pag. 695. 


Imagines huic Volumini adiectae, 


Imago Darii, Persarum regis, ex inscriptione Bisutuna 
secundum Rawlinsonnm; vid. nott. ad IIT, 30. 

Cyre, fons Apollinis, secundum eam delineationem, quam 
exhibet James Hamilton: Wanderings in North-Africa. 
London 1856. p. 36. 37. AA Herodot. 1V, 158. 

Imago Apidis, qualem exhibuit Mariette in Bulletin ar- 
chéolog. de l’Athen. franc. 1855. nr. 5. pag. 54. Ad He. 
rodot. III, 28. 

Imago Gryphi, desumpta ex opere v. cl. Dubois-Montpé- 
reux: Voyage en Crimée, au Caucase, en Armenie ete,. 
Atlas. Archéologie Ser. III. Pl. XXV. b: Peintures À Fres- 
ques qui ornaient le sarcophage en bois du tombean du 
Kouloba près de Kertsche. 


Errata: p. 33 Adnott. col. 1 lin, 21 ab inf. pro cem leg. cos — p. 20% Adnott. col. 2 
lin, 16 pro NE QUNUEVAS leg. xE%XQ nuévas — p. 259 Adnott. col. 1 lin. 4 ab 
inf. pro minus leg. units — p. 273 Adnott, col, 2 lin, 18 pro Zabyreti leg. Za- 
byneti — p. 598 Adnott. col. 2 lin, 2 ab inf. pro quae leg. qui. 


HPOAOTOY 
IXTOPIQN TPITH. 


O AAEITA. 


103.1 roùrov dn tov “Auaciv KauBvons 0 Kupov éorparevero, 1 


Cap. I. 
'Enl tovroy d) tòv "Auaciv Kap- 


Buone — forgarevero] Qui Camby- 
ses [Kaufvons] a Graecis scriptori- 
bus dicitur Persarum rex, is in Bi- 
sutuna inscriptione (de qua vid. 
nott. ad III, 30) formae cuneatae 
vocatur Xadujiya, ut legit Ra- 
wlinson, de vocis etymo disputans 
plura in: Journal of the royal Asia- 
tic Society XI, 1. pag. 97 segg; De 
Saulcy (Journal Asiatique Ser. V. 
Vol. V. p. 142) legit Aam 8 Djia- 
Kumboutchya; Oppert (ibid. Ser, IV. 
Vol. XVII. p. 291) Kanbduziya: quod 
nomen ipsì videtur eodem pertinere, 
quo regis nomen Aei Aaous in Neo- 
Persarum carminibus. In Agyptio- 
rum monumentis Cambysis nomen 
quoque obvium, ubi sonat Aembett 


vel Aonboòthth, Hebraice MI299; 
vid. Rosellini Monumentt. storicc. 
II. p. 169. Hujus Cambysis expe- 
ditio in Aegyptun cadit in ann. 527 
ante Chr. n., ut supra iam monui ad 
II,1; eundem annum ex ipsis Ae- 
gyptiorum monumentis eruit De 
Rouge in Athenaeo Parisiensi 1855. 
nr. 50 pag. 1083. Causas expedi- 
tionis a Cambyse adversusAegyptios 
susceptae nullas cum declarent Cte- 
sias (Persicc. 8. 9), Justinus (I, 9), 
alii, in eas inquirit Dahlmann. He- 
rodot. p 148; quippe quas latius 
patere existimat et ex prioris tem- 


HERODOT. II. 


poris dissidiis atque inimicitiis re- 
petendas, cum Cambysem satis sti- 
mulare posset et ambitio et vero 
etiam ira, eo quod Aegyptii olim 
cum Croeso foedus contra Persas 
iniissent, excitata. Accedebat, quod 
terras Aegypto adiacentes pater iam 
Persarum ditioni adiecerat, quam 
ulterius promovere ad gloriam re- 
gnique sui dignitatem pertinere exi- 
stimabat filius. Itaque non pecu- 
liares quasdam, quales Herodotus 
hoc capite ac seqq. pro illius aeta- 
tis indole ac ratione enarrat, causas 
expeditioni in Aegyptum institutae 
fuisse censet Dahlmann., sed illas 
latius patentes, ad ipsum Persarum 
imperium regisque ambitionem ma- 
xime pertinentes. Nec aliam belli 
causam revera fuisse iudicat Hee- 
ren. Ideen. II, 2. p. 406, nisi divi- 
tias atque opes Aegypti, quibus 
Persae inhiarint. Quum Persae Cy- 
ro duce terras Aegypto adiacentes 
armorum vi subegissent, una super- 
erat Aegyptus, imperio adiungenda, 
terra et ditissima et florentissima 
neque vero armis tam valida, ut Per- 
sarum copiis bello adsuetis diutius 
resistere posse videretur. Itaque 
Cambysem, Cyri filinm et successo- 
rem, consentaneum erat expeditio- 
nem parare contra hanc terram sa- 
tisque inde hicce rex causae habuit, 
ex qua bellum inferret Aegyptiis, 
vel si minus aemulum paternae glo- 


1 


2 HERODOTI 


aycov xa) dAiovs, tov Noge, xal'EXAvov "Tavas te xal Alo- 


Aéas, dv altinv tomvde: 


reuyas Kaufvons és Alyuatov 


xouxa altee "Auaciv dvpattoa* alte dÈ én cvuBovdins &v- 


riae minusque cupidum praedae cu- 
gendae illum fuisse existimemus: 
quas causas praccipuas belli Aegy- 
ptis inferendi habuisse putat Osian- 
der (Observatt. ad Ctesiam in pro- 
grammateStuttgart. anni 1821. pag. 
10.). Vid. Duncker Geschichte d. Al- 
terth. II. p. 527 scq. et conf. etiam 
Mure: critical history of the lang. 
and literat. of anc, Greece IV. pag. 
419 et Rosellini Monum. storìc. II. 
p-159— 163, qui causas belli ab He- 
rodoto allatas vix probabiles satisve 
idoneas videri posse censet: quas 
easdem prubari quoque posse negat 
Wilkinson (Manners etc. I. p. 195 
seq.),graviora utiquein causa fuisse 
ratus, quae ex ambitioneregum Per- 
sarum regnique recens conditi sint 
repetenda: eoque etiam referri vult 
crudelitatem, qua Cambyses post- 
hac in Aegyptios saevierit. Quando 
igitur ipsa regni Persici conditio re- 
rumque status Cambysem satis in- 
vitare adeoque sponte adducere de- 
bebat ad bellum Aegyptiis inferen- 
dum, accedere utique poterant aliae 
quoque causae, secundariae illae 
quidem minusquegraves,quac quam- 
quam primariam belli causam atque 
originem haud constituunt, prae- 
tendi tamen aut ansam quandam 
praebuisse credi poterant, curiose 
exquirendae iis, qui omnino causas 
belli indagarent. Atque huc mibi 
referenda videntur, quae Herodotus 
hoc capite et seqq. de causis huius 
expeditionis tradit, sedulo conqui- 
sita ab auctore in causas belli inqui- 
rente et quae ab ntrisque, et l’ersis 
et Aegyptiis, tradita acceperat, di- 
ligenter referente. — Quibus Cr. 
haec addit: ,,Si tamen reputamus 
universam sibi Asiam Persas vindi- 
casse (vid. supra I, 4 ibiq. annott. 
p. 13), Asiac autem antiquitus ac- 
censam fuisse Libyam (Plat. Gorg. 
p. 523 E. p. 265 seq. Hcindf. cf. 
Schacfer. Melett. p. 36 seq.); si porro 
reputamus, Nabuchodonosorem Ba- 
byloninm Aegyptum Libyamque ad- 


eo armis tentasse (Megasthen. ap. 
Strab. XV. $. 6. p. 687 sive pag. 8 
ed. ‘l'zschuck. cf. Io. Mueller. All- 
gem. Gesch. I. p. 86), Persarum au- 
tem reges semetipsos pro successo- 
ribus Babyloniorum habuisse; haud 
absurdum videatur credere, Camby- 
sem sibi persuasisse, se antiquo he- 
reditarioque iure suo dominationem 
Aegypti Libyacque postulare pos- 
se.'‘ — l'roxal'EX27vwv Naber i in 
Mnemosyn. 1V. p. 15. legi vultx at 
di xal EUnvor, ut II, l etIV, 118 
in tin. Mihi vix opus videtur ita h. 
l. scribere: quare vulgatam lectio- 
nem reliqui intactam. 

éx cvuPovàins] Retinui cum re- 
centt. edd. hoc, quod Wesseling. 
loco vulgatae éx fovAis, quam re- 
vocarunt Schwcigh. et Gaisf., po- 
suerat, assentientibus Sancrofti li- 
bro et Vindobonens. Quod apud 
Theonem in Progymn. IV. 8. 35. p. 
56 Herodoti verba haec afferentem 
legitur £x cvufovAijs (Spengelio au- 
ctore mutandum iu cvufovàéns), du- 
biae fidei id esse putat Wesselingius, - 
quamquam apud Nostrum I, 157 re- 
peritur vox cvufovZns sine ulla le- 
ctionis varietate, neque inde solli- 
citanda (cf. Bredov. Quaest. d. dial. 
Herodot. p. 69); frequentior utique 
Herodoto est cvufovàins vox, quod 
monstrant hi fere loci: III, 125. IV, 
97. VII, 15. 51. 135. VIII, 101. 103, 
atque alii aliornm scriptorum loci, 
quos attulit Bredov. 1. 1. Significat 
autem éx cvufovàing: e consilio, sua- 
su, quemadmodum éx @70tò0»vne 
III, 136, ubi vid. nott. — Verbum 
aitss, in quo augmentum negligitur, 
retinui cum Bredov. .P- 310. — In 
verbis sequentibus: 06 psupopevos 
Auaoiv rente tavra(i. e. qui Ama- 
sidem incusans, ci succensens inslituit 
haec) non offendor accusativo “Apa- 
GIV, quamquam is facile in dativum 
duci commutari poterat, quem 
Noster posuit infra cap. 4: usupo- 
pevos nov TL ‘Aueoi (ubi Florentinus 
et Sancrofti liber Apa 617 pracbent) 


THALIA. IIIL 1. 3 


deòs Alpvntiov, 0s peupopevos Apaciv Expnés taùra, dr: puv 
E anaviov tov Év Alyvrto into aroonacas darò puvarnds 
te xal texvav Exdorov Erolnoe és Iléooas, ote Kùpos néuwas 
zaou 'Apaciv altes inegov 6pdaluov, 06 eÎn &oiotos tv tv 
Alyvato. tavra d”) éniueLpopevos 0 Alpvxtios Evie tij cvu- 
Bovdin, xs4evov altésuv tòov KauPvoea Auaciv tvypartoa, va 
7 dovg avegito, ur dovs Kaufivon anegdorto. 6 dè "Auaois, 
ti} duvauer rdv Ilsooiov axdopevos xal aggadicav, ovx elXe 


bd - » ? ’ È 
ovte dovvar ovtE apvnoacda: 


LI 9 ? er , e 
EU Yao Nrtotato, OTL 0Ux AE 


194 puvaîua pev Euedie KauBvons FEeuv, «44° dg maliaxnv. tudra 
di Exdoyitopevos trovino tade. Mv ‘Angie toù mporépov fia- 
ciLÀÉ09 Fuyatno xepra uspain te xal eveLdiS, Lovvn tToÙ olxov 


et IV, 180. VI, 88. 92. Etenim accu- 
sativus verbo ueu@pouevos h. 1. iun- 
gitur eodem modo ac sensu, quo 
Noster I, 77 dixit: Kooicvos. dì peu- 
pPeis ATA TÒ xind0s TO Émutoù 
cIEUtEvua — toÙrto ueupdes 6, 
et infra III, 13: ra dè maoù Kven- 
valo aniuopeva peupdecg, aliis- 
que locis accusativum huic verbo 
adstruxit, quos ad I, 207 indicavi- 
mus. Neque aliter hoc ipso loco 
paulo post priora repetens Noster 
scripsit raùta di) énuiuengo- 
pevos. Add. Xenophont. Anab. II, 
6, 30: oùr és quilav avtodvg 
Euéugeto. Verbum #ronée (ra 
ta) valet: instituit, machinatus est 
haec: quo sensu Thucydides com- 
pluribus locis, in Lexico Thucydi- 
deo II. p. 369 ed. Betant. indicatis 
hoc verbum adhibuit. Herodotus 
ipse VI, 113: ooneo tv Kuroicoy 
andotaciv Er enée. — Verba: Edo 
tov Ènoinos Ès Iléqoas significant: 
eum, tanquam captivum aut facino- 
rosum hominem, poena afticiendum 
Persis petentibus tradidit; quo sensu 
fxdogis de supplicun deditione dici- 
tur I, 159. et #xdorov cyecda IV, 
85. ‘Neque aliter Isocrates ìn Pa- 
negyr. cap. 34. 8. 122 dixit: fxdoroy 
Enofnosr. 

inteor optalpor] Cum Persao 
artem medicam minus callerent, non 
mirum est, Aegyptios advocatos fu- 
isse medicos, ut qui artis huius ob 
peritiam tum temporis valde cele- 
brati fuisse videantur,quosque etiam 


post Cambysem secum habuit Da- 
rius, ut intelligitur ex lII, 129 
(ubi vid. notatt.). Postea eorum in 
locum Graeci successerunt medici, 
Tu conf. ad Ctesiae fragmm. nott. 
pag. 16 seqq. et quae ad Herodotum 
ll, 84 adscripsimus. Testatur Ulioque 
Xenophon i in Cyropaed. VIII, 2, 24, 
Cyrum optimos quosque medicos ad 
se convocasse. — In proxime seqq. 
verbis #v777e valet: continuo incitabat 
8. instigare haud destit, ut 1V, 79. 
140. V, _90. 104. 

îva n dovs AVLGITO , 7 Un dove] 
Tum in his, tum in verbis seqq. 0% 
sixe ovtE dovra: obdre agrnoacdat 
Herodoto fortasseobversatum fuisse 
Euripidem in Iphigen. Aul. 56, qui 
ipse Aeschylum imitatus sit Suppl. 
385, notat Valcken. — In seqq. re- 
tinuî dvuveuer, cuius loco recentt. 
edd. (vid. Bredov. p. 266) dvvaui, 
vid. I, 192 ibique nott. Item 7- 
nigtato retinui, ubi duo codd. male 
exhibent éz/0raro, vid. Bredov. p. 
301. 

os raedlannv]Pellices multas prae- 
ter uxores legitimas, quibus nati soli 
ius succedendi in regno habebant, 
alere solebant reges Persarum, tilios 
indesusceptos plerumque ad munera 
ampliora et magistratus, v. c. sa- 
trapias, cvehentes. Conf. ad Ctesinae 
fragmm. pag. 178. 230. 

ueyain te xa) evsrdns] Eodem 
modo loquitur cap. 3 de infantibus, 
De discrimine utriusque vocis habet 
quaedam Ammon. de differ. p. bl. 


1* 


4 . HERODOTI 


Achewpuevn: oùvoua dé ol nv Nitnus. tavtnv di) tiv natda 
0 “Apaois xocunoas é0dti te xa) yovodò aroréune és Iléo0ag 
os émvroù dvyattoa. pesta dì yeovov ds uv poratero, ra- 
toodev ovvouatav, Aéyer 100s aÙùtov ) rate: 2 faorded, dia- 


62; sed magis huc pertinere videtur, 
ad quod Hoffmeister (Sittlich - re- 
ligiòse Lebensansicht des Herodo- 
tos. Essen 1832. p. 82 seq.) nos at- 
tendere iubet: apud Herodotum, qui 
multum omnino tribuat corporis vir- 
tutibus, in his indicandis iunctam 
adeo sacpius rcperiri et magniludinem 
et formositatem, ut in Phya, muliere 
Attica I, 60, in Pigretis sorore V, 
12, aliisque locis, ubi aeque de vi- 
ris id dicitur (VII, 19. 187. IX, 96 
coll. III, 20) atque mox cap. 3 de 
infantibus. De Apriac filia, quae 
una relicta dicitur e regis huius fa- 
milia, morte opinor exstincta, dif- 
ticultatem faciunt temporum ratio- 
nes, quae virginem hanc formosam 
quadragenariam adeo fuisse osten- 
dunt. Qui enim anno 570 ante Chr. 
n. regno excidit Apriar, mox inter- 
fectus ab Aegyptiis (IT, 161 ibique 
nott. et II, 169), huius filiam, quo 
tempore Cambyses Aegyptum inva- 
dere in animo habuit (528-527 ant. 
Chr. n.), plus quadraginta annis 
numerasse necesse est. Neque haec 
difficultas, quac et Wesselingium ad- 
vertit et Osiandrum in altero pro- 
grammate de Ctesia (Stuttg. 1821) 
$. 15. pag. 9 seqq., eo satis levari 
poterit, ut cum Larchero Apriem, 
regno exutum, non statim interfe- 
ctum, sed complures adeo annos re- 
gnante Amaside servatum in huius 
ipsius aedibus vixisse statuamus: 

quandoquidem Herodoti verba (II, 

169: téos utv Eroépero x. r. 2.) lon- 
gius vitae spatium Apriae concessum 
fuisse credere nos haud sinunt. Ne- 
que sane credibile, per orientem 
praesertim, mulierem quadraginta 
ferme annos natam, ob corporis venu- 
statemadmatrimonium quaeri Haec 
si respiciuntur, maioremutique fidem 
ea merebitur fama, quae Nitetin a 
Cyro petitam et in matrimonium du- 
ctam essc tradit, de qua vid. cap. 
2 ibique nott. Herodotus vero cum 


hanc reiiceret, alteram a Persis al- 
latam narrationem vix magis pro- 
basse videtur, consulto adiiciens: 
oÙt® pév vvv Aéyovot IIéQ0a. A 
Persis autem sane ita narrari, Cte- 
siae narratio, quam retulit Athe- 
naeus XIII. p. 560 D. in plerisque 
cum Herodotea prorsus consentien- 
tem, satis probare videtur. In ipsis 
monumentis Aegyptiacis nomen hu- 
ius filiae Apriae, quae ab Herodoto 
scribitur Nittis, ab Athenaeo Net- 
tmptts, nondum inventum esse, mo- 
net de Rouge 1. l. pag. 1086, sed 
cum a dea Neith deductum rit, 
restitui posse nomen addit : Net- 
iri-tis. — Ad seqq. La t08i- 
to te nai goevoc (i. e. veste au- 
rata ornatam) conf, supra I, 111. 
Plutarch.Artaxerx. 15 et Xenophont. 
Memorabb. III, 11. $. 4: xal pptéga 
nagoveav «vir iv écdru wai 8e- 
ourela 00 ti; tugovon x. t.iZ. Haud 
aliter Cicero in Caton. mai, 17. 8. 59 
Cyri minoris dixit purpuran orna- 
tumque Persicum multo auro multisque 
gemmis. Nec multum inde distat, 
quod paulo inferius apud Nostrum 
legitur: 0g #Lé co x0GLO UILL GI 
cas. Quem usum verbi aoxety 
eodein fere sensu, quo xogueiv, atti- 
gimus ad 1I, 130. Ad dativum x0- 
GuU® conf. II, 92. VII,36. Moxscri- 
psi cAn8ei7 pro cin®ntn, conf. nott. 
ad I, 34. 116. In antecedentibus 
rorndtero probat Bredov. p. 295, qui 
idem quoque reponi vult I, 122 (coll. 
II, 121), ubi nos vulgatam lectionem, 
quae augmentum omittit, reliquimus 
intactam. Valet autem: comifer et 
cum affectu amoris salutabat. Item 
retinui vrò Apecios , cuius loco 
Bekker. edidit ©r° Apes10g; conf, 
Bredov. pag. 209 — usra dì ygovoy 
intelligo: aliguo tempore interiecto; 
conf. zeoveo III, 13 ibique nott. et 
nott. ad III, 36. 

diaBeBinuévos UnÒ ‘Auacios 06 
uav®deverg] i. e. ,,ab Amasi te de- 


“ 


THALIA II 1.2. 5 


BeBAnuévos vsò Apsoros où pavdavers, 66 épé doc x001.% A0xI- 
das antnenve, ds iovroù tuyattoa ddove, éovoav ti cAndety 
"Angle, ov éxelvos, govra Eovrov'dsgnotea, per Alyuvnttav 
éravaotas Epovevos. Toùro dn to Er05 xal aùtn ) alrin éyye- 
vopévn Yyaye Kaufvoea rov Kupov, pueyaicos Ivuaodévra, 
énx° Alypuntov. ovtA pév vuv Aéyovoi Iéecar. Alyvrtior dì 
otuntevvtar KauPvosa, pa@uevol uuv éx tavens dn) ts Arcole 
Hvparpos vevéoda.* Kboov yao elvartòv néupavta nao&Apa- 
civ Eni pv Bvparéoa, «A2° où Kaufvosa* Aéyovres dì tadra 
ovx 00dds Afyovor. où uqv oil Aéinds aùrods (el ydo tives 
xal &Aior, ta Ieootcov vouina 60dds Emortara. na) Alyv- 
atuoL), Ott mpdta uiv vodov où cgi vouos tori facrdedoai, 


ception esse nescis.‘° Participii usum 
nunc satis notum multis illustravit 
Valcken. Conf. Kuehner Gr. Gr. 8. 
657. — Herodoti verba citat Gregor. 
Corinth. de dial. Ion. $. 143. 144 
diafefinuévos explicans xararai- 
Bels xal xatayelao8e(s. Quo re- 
ctius opinor Negris interpretatur 
amatn&el, ut V, 50, ubi conf. nott. 
Add. VIII, 110. IX, 116. Ad verba 
seqq. ròv beîvog — épovevoe conf. 
II. 169. 


Cap. II. 


Alyvntor dì oluntsvvrar Kapfv- 
ce] olxntevvta: Sancrofti liber ex- 
hibet, quod unum verum habet Bre- 
dov. p. 177, quodque etiam reposui 
I, 94. Supra I, 4. reliqui alteram 
formam olxerevveai , ubi vid. nott. 
In seqq éxl tv Lvyaréga valet: 
ed filiam petendam; vid. MII, 14. V, 


pduevo( uv Èx TavENS în tue 
Arcole 8vyateos yevicda.: Kvooy 
geo elvar'x. 1. 2.) Quod ad argu- 
mentum huius loci attinet, quem re- 
spexitTheoSmyrnaeusProgymnasm. 
cap. VI. $. 1., cx codem Athenaeo, 
qui Ctesiana retulit, discimus Dino- 
nem in Persicis et I,ynceam i in tertio 
Aegyptiacorum libro tradidisse : t7v 
Netrjtuy Kyeo, neupdnvar vnÒ 
Audordos, tÉ n6 pevvndirar tÒv 
Kaufvonr, 0v éxdixovvia tI) untel 
éx' Alyontov noincacdai oteartetav. 
Quae eadem pluribus persequitur 


Polyaenus VIII, 29. Ac tota haec 
fama, quam Herodotus reiicit, con- 
ficta videtur ab Aegyptiis, qui ut 
dominationis peregrinae contume- 
liam a se averterent, Persarum re- 
gem,cuius ingum subire coacti erant, 
ad suorum regum stirpem referre 
einsque imperium legitimum quasi 
reddere volnerint, haud aliter atque 
multo post Alexandrum Magnum 
Nectanebi, qui ultimus Aegyptiorum 
rex ferebatur, filium perhiberent ab 
Olympiade editum, quam Nectane- 
bus, ad Philippi aulam profugus, 
magicisartibus compresserit: de qua 
fama vid. Pseudo-Callisthenem, Ca- 
roli Muelleri cura editum, I,3, 4et 
seqg. pag. XX et p. 4 seqq. coll. 
Notices et Extraits des Mss. de la 
bibliothèque du roi etc. XIII,2. pag. 
219 seqy. Add. Geier in: Wiener 
Jahrbb. CXXIII. p. 197. Boeckh in 
Schmidt. Zeitschr. f. Gesch. II. pag. 
758. Letronne in: Revue d. deux 
mondes [1845] T. X. pag. 39. 


2 


ov unv ovdè délnBe avtovs] De . 


particulis 00 pv oddé conf. nott. ad 
II, 4N et ad verba seqg. 8Ù yoto TLVEG 
xal ilo. Blomfield. in Glossario ad 
Aeschyli Agamemn. 907. Formam 
éniotéatai noli turbare; vid.Bredov. 
p. 329. 

v680v ov pi vopos fori Pacred- 
Ga.) De successione, quae in regno 
Persarum valuit , plura leguntur 
apud Brisson. De reg. Pers. prin- 
cip. I,6 seqq., quibuscum conf. Hee- 
ren. Ideen 1. p. 468 seq. Vix enim 


6 HERODOTI 


pvyotov magsovtos® avis dè, 0rL Kaccavdavns ties Dagva- 
orso duyatoos pv mate KauBvons, avdoos Azauevideo, @A4° 
oùx éx ts Alpuntins. dAl@ magatgérovor tov A070v, r900- 
rovevuevoi ti] Kvpov olxin cvypevées elvar. xal tavta pèv ade 
Ever. Aépetar dì xaì Ode 0 A6y0s, éuoì uèv où midavOS, 08 tov 


videtur certus succedendi ordo inter 
regis filios obtinuisse, ut omnino 
fieri solet in orientalium regnis. Nam 
cum ii tantum e regis filiis rite suc- 
cederent, qui legitimo matrimonio 
erant oriundi, haud raro tamen pel- 
licum quoque filios invenimus omnia 
molientes, quo ad summum perve- 
nirent imperium rerumque potiren- 
tur. Inde seditiones, tumultus, bella 
domestica.— Pro yvnotov ra g80v- 
tos Nabero in Mnemosyn. IV. pag. 
21 arridet yvnotov nso tovtos. 
ts Pagraeozeo] In psephismate, 
quod Olbiae detexit et descripsit P. 
de Koeppen(vid.Corpus Inscr.Graec. 
T. II. nr. 2058), invenitur regis no- 
men Scaitapharnes; a quo non valde 
abhorrent, eodem viro docto mo- 
nente, Ariopharnes, quod Thracum 
regis fuit nomen, Artaphernes (Her. 
V, 25), itemque Pharnaspes, qui h. 
I. nominatur (nomine fortasse de- 
ducto ab asp, i. e. equo), Pharnaza- 
thres (VII, 65), Pharandates (IX, 
16), Pharnuches (VII, 88), Pharna- 
ces, quod nomen frequentius occurrit 
per Bosporum, et in ipso Herodoto 
VII, 60. IX, 41. Cf. P. de Koeppen: 
Nordgestadedes Pontus(Vienn.1823) 
pag. 94, et vid. Boeckh.in Corp. In- 
scriptt. Graece. II. p. 83. 116; Bag- 
vanns et Paovaxicoy in inscriptione 
Graeca nr. 21830 et 2131. Quod ad 
nominis originem et significatum at- 
. tinet, Persica voce far 8. fara splen- 
dorem vel potentiam declarari vo- 
lunt: vid. Boeckh. 1. 1. Hamaker 
Miscell. Phoen. pag. 108 seqq. et 
conf. quoque Pott. Etymologische 
Forschung. I. pag. XLVI. Caeterum 
hanc Cassandunen(quod nomen,Grae- 
ce utique sonans, ad Graecì sermo- 
nis rationem deflexum puto), quac 
Pharnaspis, Achaemenidae viri, filia 
fuit, legitimam Cyri uxorem fuisse 
dubitari nequit; Ctesiam si audimus 
(Persice. Excerptt. $.2.), Cyrus Amny- 


tin, Astyagis filiam, in matrimonium 
duxit; Xenophontem si sequimur 
(Cyropaed. VIII,5. $.19.), Cyaxaris 
tiliam in matrimonium accepit a 
Cyaxare: quae quidem vera si sunt, 
plures utique uxores Cyrum habuisse 
legitimas credas licet, id quod a 
Persarum more haud abhorruisse vi- 
detur; conf. Barn. Brisson. de regn. 
Persarr. I, 106. Consentientem me- 
cum video Osiandrum in primo pro- 
grammate deCtesia (Stuttgart.1818.) 
$. 15. p. 16. Sed idem vir doctus in 
altero programmate anni 1821. p. 6 
in not. 21. addit, potiorem in his 
Ctesiac quam Herodoti sententiam 
sibi videri. A quo ita dissentio, ut 
neutrum scriptorem falsa retulisse 
credam : de pluribus opinor uxoribus 
pro orientalium hominum more co- 
gitandum. — In fine capitis inta- 
ctumreliqui ragatgpérovo:, ut omnes 
libri scripti afferunt, a recentt. edd. 
mutatum in ragargarover cx co 
praecepto, quod in simplici verbo 
tgére.v semper ab Herodoto serva- 
tum esse credam; cf. III, 21. IV, 
128 ibique nott. Quod idem num in 
compositis quoquevaleat, est de quo 
dubites, libris praesertim scriptis 
adversantibus, quorum tamen au- 
ctoritatem in his rebusnonadmodum 
respiciendam esse sunt qui conten- 
dant. Equidem satius duxi et h. l. 
et III, 36. 65 vulgatam scripturam 
haud mutare. Ad significationem 
verbi rapatgézrovor (t0v 40707), i. e. 
invertunt narrationem, facit locus Dio- 
uysii A. R. VI, 75: ragargéwoa Tov 
A0yov FE toù dAndovs. Conf. etiam 
Dion. Cass. XLII, 28 et ipsum He- 
rodotum VII, 165. r@ocrorsvuevot 
est: affectantes, simulantes; cf. He- 
rod. II, 121. $. 4. Plura vid. in Thes. 
Ling. Graec. VI. p. 1989 ed. Din- 
dorf. 
Cap.IlI. , 
tuo) uv 00 midavog] Confert 


THALIA. III. 3. 4. 7 


IHegoldav puvarndv é08480Ùd0e tis rapa tas Kuoov yuvatxas, 
os ide ti) Kaccavdavn napeotedta téxva sVverdéa te xal pe- 
vada, ro47d éoyaro to éraiva viasetavuatovoa, 7 dì Kac- 
cavdavn, govoa toò Kueov puvn, size trade: Torivds uevror 
éuè raldcav untéoa éovoav Kos èév aviuin Eyer, tnv d' an’ 
Alyvurtov éntxtnrov év riuî) tiderar. Trv uèv agBouévnv ti 
Nitnu sinetv tavra, tov dé ol raldcov tovapeofureoov elnetv 
KauBvosa* Toyado tor, d uireo, éneav éyò yevapa. arno, 
195 Alyvrtov tà uèv ava xata d0a, ta dì xdta avo. Taùra el- 
melv autov Ersa ws déxa xov pepovora, xal tas vuvalxas év 
tovuari yeveoda.* tov dè diauvnuovevovta oUta dn, érei te 
nvdododn xaì EFoge tv BaorAninv, roujoactar tv éx° Alyv- 


nxtov otoatninv. 


ZTuvmnverxe dì xa) «AA0 ti torovòs moppua pevecta. e 
t]v ÉniOtRATEVOLV tavrnv. Mv tOv ÉrixoVEDv Tdv ‘Apacios 


Wesseling. I, 52, ob particulam 
pév opinor, quae hic ponitur, non 
sequente particula dé. Vid. Kuehb- 
ner Gr. Gr. II. $. 734, 2. Caete- 
rum hoc quoque loco iuvat adver- 
tere lectores ad Herodoti studium 
veri exquirendi summamque cius in 
enarrandis rebus cautionem, ut eo 
maiorem reliquis ab ipso narratis 
fidem tribuant. — Ad verba seqg. 
tv tiun) tidetai conf. quae similia 
sunt allata ad II, 141 init. 172. 

ta pìv avo vato Yow x. t. 1.) 
i. e. plane confundam omnes res ever- 
tonque Acgyptum. Est proverbialis 
locutio de rebus in perpetua fere in- 
constantia positis, fluctuantibus at- 
que incertis. De qua vide Heindorf. 
ad Platon. Phaedon. pag. 172 seq. 
ad Gorgiam p. 115. 157. ad Thcae- 
tet. p.320 et Voemel. ad Demosthen. 
Philipp. I. $. 41. pag. 211. Quod an- 
tecedit roryeo toi(quo magis profecto), 
explicuerunt Kuehner Gr. Gr. $. 758, 
4 et Hartung Lehre d. Part. II. p. 
354. — Ad verba rsa ws déxa xov 
yeyovota conf. Thomam Magist. 8. 
v. yéyova pag. 1823, ubi accusativum 
in hac locutione praeferri docet. At 
male ille pro déxa xov exhibet deo 
dixa. Tro vulg. @vdow®7 auctore 
Bredovio p. 295 dedi 7vd00®7, quod 
etiam Dietschius exhibuit. Vid. 


IV, 155 coll. II, 63. roctsîodat 
otoatninv Herodoto esse e.rpeditio- 
nem suscipere, facere, monuit Val- 
cken. laudans III, 30. V, 77. 


Cap. IV. 


Zuvnverne dì nal @dl0 x. t. 2.) 
De structura verbi cuvpverze conf. 
supra laudd. ad I, 73. 13 et infra 
III, 14, ubi additur worse, de quo 
cf. Kuchner Gr. Gr. $.642. not. 1. — 
inioroatevorv hic exhibent  opti- 
mi libri et Lexicon Seguier. p. 
01, 20. oreatevorv ex Aldina fluxit. 
Infra IX, 3 in fin. est émiorgarnin. 

qv tor irxoveor] Indicantur 
milites mercenarii, mercede e Graecis 
potissimum, Ionibus atque Caribus, 
conducti, quales iam ante Amasin 
Aprias conduxerat eumque secntus 
ipse Amasis, quem omnino p14é247- 
va praedicabant (II, 178). Tu conf. 
II, 163 ibiq. nott. Add. III, 11. 139 
coll. 145. 146. VI, 39. Altxaor70- 
cevs intactum reliqui; recentt. edd. 
‘Altnuagvnosvs; sed vid. nott. ad 
Prooemium IHerodoti, nec magis re- 
cepi 7v ante Barns, quam vocem e 
duobus codd. revocavit ])indorf, 
uncis inclusam exhibuit Dietsch. 
Namque vel vocula dé, quae respon- 
det antecedenti(yér0s) p?v, haec co- 
dem modo antecedentibus addi de- 


8 HERODOTI 


avno yévos uèv'Alixagvnocevs, ovvopa dé ol Davng, xa. yvos- 
unv ixavòs xaì tà modéuia dAxiuos. ovtos 6 Davns, ueugpo- 
uevos xov ti Auaor, Exdidornoei rA0690 HE Alpurtov, BovAo- 
psvos Kaufvon é48stv és A6povs. ola dè fovra avtov Év toioi 
Érxix0VpOLOL A070v où cuixgoÙ, EmiotaLEvOv Te ta meoì Alpv- 
xtov atpexéotara, ueradicizer 0 Auaois, GrOvÀNv ToLEvUEVOS 
éAetv, ueradicixer dÈ, TOv EUVOVYOIVv TOV nLOTOTATOV AMOOTEI- 
das teinost xat’ adtov, 06 alpéer puv Ev Avxin, É40v dè ovx 
avnyaye èe Alypuntov: cogpin yeg puv meoijide 0 Davns. xa- 
tauedvoas ya toùs pudaxovs amalicoceto è Iéouas. de- 
unuevo dì otpateveoda. KauBvon éx° Alyvrntov xaì aro- 
gjovti tqv Fiac, 0xcos tqv avvdgov diexregdà, éx549 dv P9a- 
ter uèv xal t&ÀiA tà “Auacios nonpuara, éEnyéerai dì xal tv 


clarare poterat. Accedit, quod in 
hac formula omnino verbum omitti- 
tur; cf. III, 9. yvWUNY luavos, i. 
e. consilio, prudentia praestans, codem 
sensu legitur in Plutarch. Lucull. 
16. Inde pvoune foya idem dixit 
in Cat. mai. cap. 27. 

na ta roléuLa Ciuiuog] ta ro- 
Aéuia Aldina editio una cum tribus 
codd. Reliqui, inter quos Florenti- 
nus ac Mediceus, ta noleuixa, 
quod ex coniectura sive emendatione 
viri cuiusdam docti ortum videtur, 
qui te roAguia haud raro rem milita- 
rem, res bellicas indicare ignorabat. 
De qua vocis significatione Wesse- 
lingius citat V, 78. 111. VII, 9. 8.3. 
238. IX, 58, alia ad Niodor. Sicul. 
I, 54. Add. Herod., VII, 111. 234. 
IX, 122. Krueger. ad Xenophont. 
Anabas. I, ti. 81. et Kuehner Gr, Gr. 
$. 557, b, qui de accusativo addito 
monuit. Cobet. legi vult: ra 770%#- 
pie negra doxuos, ut V, 111. Sed 
cixiuos quoque hand infrequens 
Nostro; cf. III, 110. I, 201. I, 79. 
103 aliisque locis. Ad verba: uen- 
qouevos nov ti ‘Apeci conf. nott. ad 
IIl, 1. — Locutionem #28#îv és 70- 
y0v6 (ad colloquium venire, colloqui), 
quae proxime invenitur, expressit 
Pausanias I, 22. $. 3 monente Sie- 
bel. ad h.l. Conf. Herodot. I, 86. 
IV, 126. VII, 9,2. Ad ola dé conf. 
nott. ad I, 66; ad 2070v 0% I apingov 
nott. adI, 120. 


crootellag to1nosi nat avtov] 
i. e. eunuchorum fidissimo cum triremi 
misso secundum eius vestigia s., ut La- 
tinus interpres reddit, qua iter ille 
direx ‘rat. In Florentino, Mediceo, 
binisque aliis: toinon. Equidem re- 
tinui teenest, quod Wesselingius 
firmavit his locis: III, 44. VI, 39. 
V, 85. Ad verba xat’ avrov conf. I, 
81 ibique nott. et IX, 53. Nec aliter 
fere Lucianus in Cataplo, cap. 18. 
ti 00 diavngouar rat’ aUTOvE, 
ubi utriusque loci Herodotei bene 
memor fuit Jacobitz. La 

cogply yao puv meoLm]iSE 0 Davns] 
i, e. dolo, calliditate eum circumvenit 
Phanes. cogfnv calliditatem indicare, 
ad Herodot. II, 172 monuerat Val- 
cken, 'Tu conf. Herodot. I, 68. II, 
127.V, 21 coll. III,85. Ad verbum xe- 
o.n29e conf. Pausan. VI, 18. $. 2: 
tégvyy neounA8E, ubi Herodotei 
loci non immemor fuit Siebelis. Idem 
verbum eodem sensu adhibuit Ari- 
stophan. Eqq. 1139. Plutarch. Nic. 
10. Paulo post ex Florent. cum 
Schweigh. et Gaisf. posui otpatsv- 
080 Kaufvon, quae vulgo legun- 
tur ordine inverso. Ad verba airro- 
ofovti tNv Flaciv (i. e. qui de itinere 
încertus erat, consilii expers) conf. 
IV, 179. I, 75 coll. II, 121. 8.3. In 
proxime seqq. diexreo@ pro futuro 
accipiendum. Tu conf. Fischer. ad 
Weller. II. p. 358. Bredov. pag. 
390, 


THALIA. III 4.5. 9 


Flaowv, Odi xapavicav* néupavra rapa ov ’Apaflcov BaciAéa 
Béeodas, tv diétodov dl aopaléa napacgetv. Movvn SÌ raven 
eloì pavspai fofodal és Alpuntov. amò yao Dorvixns péygi 
ovgav tav Kadurios n0dL0s gori Zvpav tav Iaimotivav xa- 


Infin. capitis pro: xaga rov'Aoa- 
Blov faordéa unus Parisinus liber 
exhibet ‘Aeeftov, quod non male hic 
legi censet Schweigh. conf. 1Il, 5. 
7. Nec equidem repugnarem, si tan- 
tum legeretur raga r0v feafiov (ut 
I, 2 fin. tòv Kodygor), deleta voce 
faciZéa, quam tamen omnes bh. l. 
scripti libri agnoscunt. Suasit autem 
Phanes Cambysi, u nuntio ad Afa- 
bwn regem misso peteret, ul hicce ipsi 
tutum transitum praeberet. Pro tv 
diétodov Cobet. legi vult 77v di0- 
dov, quae vox legitur VII, 201. 1X, 
99. 104. Sed vid. quoque Herod. 
III, 117. IV, 140. II, 21. 26. Itaque 
vulgatum retinui. — Caeterum du- 
bitat de hac tota narratione Joann. 
Seemann (De rebus gestis Arabum 
ante Christ. natum. Berolin. 1835. 
pag. 13 seq.), quaerens, num ,,Per- 
sae geographiae tam ignari fuerint, 
ut Babylone expugnata vicini Ara- 
bum facti a Graeco demum quodam 
de populo, qui deserta ultra Euphra- 
tem sita incolebat,edocendi essent ?‘‘ 
Itaque haec de Persarum inscitia 
tradita ex ore sacerdotum Aegyptio- 
rum Cambysi Persisque iratorum 
fluxisse videntur viro docto, ut ni- 
mirum imperitia eorum. perstringe- 
retur. Mihi secus videtur. Etenim 
Persis itinere pedestri per deserta 
Aegyptum petentibus opus fuisse 
transigere cum gentibus illic habi- 
tuntibus aut vagantibus eoque trans- 
itum sibi parare tutum, ita consen- 
taneum esse videtur, ut, si negle- 
xissent, mirandum utique id fuisset. 
Herodotus vero eo magis haec opi- 
nor retulit, quod ad Halicarnassen- 
sem virum, popularem suum, pertine- 
bant, a cuius posteris sive cognatis 
ipse haec accepisse putandus erit. 


Cap. V. 


Movvn dì raven sl0Ìì paveoal x. 
t. 2.] Conf. II, 141 ibique nott. #0- 


Bolal eodem prorsus modo dicuntur 
a Polyaeno VII, 9. Quae hoc loco 
describitur via in Aegyptum una illa 
quidem, per quam terrestri itinere 
ex Palaestina in Aegyptum (i. e. per 
Idumaeam, quae vocatur, Pelusiaca- 
que deserta) pervenire licet, eam 
omni tempore inde ab hac Camby- 
sis expeditione usque ad recentissìi- 
ma tempora tritam fuisse omnibus 
aeque exercitibus atque mercatori- 
bus vel peregrinatoribus satis con- 
stat, nuperque etiam commonstravit 
Stark (Gaza s. Forschungen z. Ge- 
schichte u. Alterthumskunde I. pag. 
10, itemque Movers: Die Phoenicier 
etc. II. 2. pag. 184 coll. II, 3(III, 1). 
pag. 279 segqq. et 332, qui singula 
accurate sunt persecuti. Hac vero 
via Herodotum ipsum in hancterram 
pervenissc putat Wesselingius Prae- 
fat. p. V ed. Gaisf. At verisimilius 
videri monet Heyse Quaest. Herod. 
p. 97, navi eo profectum esse Hero- 
dotum, potissimum ob ea verba, 
quae initio leguntur capitis sexti, 
ubi Noster sc iis adnumerare videa- 
tur, qui illam in terram navigarint. 
De tempore, quo Noster Aegyptum 
adierit, conf. nott. ad II, I. De 
urbe Cadyti s. Hierosolymis diximus 
in Excurs. XV ad II, 159. p. 889. 
seqq. Nec aliter Heeren. Ideen I. 
2. p. 114. , 

tv Kadvrios rodL0g É0tL Zvoov] 
Schweighaeus. edidit 7 fot. , Gais- 
ford.: E è otiì Ziewv, vulgoque ex- 
stare ait 77 #0r., cuius loco Grono- 
vius eumque secuti Reizius ac 
Schaeferus y7) #0r.. Nec aliter re- 
centt.editt., quos deserui; neque enim 
placet yn. quod glossam redolet; nec 
magis retinendam duxi voculam 7, 
qua eiecta oratio acqualis fit sequen- 
tibus, in quibus etiam simplex adii- 
citur genitivus verbo e/vaz. Aliter 
Matthiae, cui videtur Herodotus, 
quum dicere vellet, «70 ydo Porvl- 
uns pézer oveov tav Kadvrios ro0- 


10 HERODOTI 


Asouévav* amò dè Kadvrios, fovons m0AL0s, dg éuol doxéer, 196 


Zaodicav où 10449 éigocovos, amò tavens ta Éuropia ta éxl 
dalacons néyoi ’Invvoov x0AL6g gori tod 'Apaflov® arò dè In- 


Zos 7 zwen tori Zvewr, institutae 
orationis oblitus ultima ad Cadytin 
urbem retulisse, 7 #0t. Zuoowv. Alia 
prorsus tentavitHitzig(Urgoschichte 
u. Mythologie der Philistiter p. 108), 
qui hunc locum suae sententiae de 
Cadyti, quam ad Gazam referri vult, 
ut accommodaret, ita legendum pro- 
ponit: ué ou ovEdv tav Kadvrtios 
modLos n éorì Zuoov toy Ila2acroti- 
var nalsouivov È puro Quo: octo 
enim esse addit emporia Philistae- 
orum ab urbe Ecdippa usque ad Ga- 
zam. Id vero vel magis a totius loci 
sententia abhorret, quae nulla alia 
esse potest, quam quae dudum a 
Wesselingio his verbis daclarata est: 
,,& Phoenice ad fines urbis Cadytis, 
Palaestinorum (Syrorum) censeba- 
tur: hince emporia ad mare Ienysum 
usque regis Arabis, inde vero Ser- 
bonidem lacum, omnia iterum Syro- 
rum Palaestinornm.‘ In qua sen- 
tentia Cadytin utique cogites licet 
ad mare sitam, adeo ut pro Hiero- 
Rolymis, quae a mari remotior mc- 
diterraneis montibus imposita fuit 
urbs, haberi nequeat. Offenderat 
hoc iam Wesselingium, alios, ac 
nostrae actatis viros doctos potissi- 
mum commovit, ut (Gazam h. 1. in- 
telligi mallent eoque Cadytin refer- 
rent; vid. inprimis Hitzig 1. ]., Stark 
1. 1. pag. 220 et quos alios laudavi 
T. I. p. 890. Qui iidem cum bene 
intelligerent, hanc sententiam stare 
vix posse, si in Herodoti verbis pro- 
xime sequentibus Qnò tavtns Te 
furoera ta tri dalacong (i. e. in 
maris ora sita) uéror ’Invi'cov rno- 
dos fori toù Agufltov, Ienysus, ut 
vulgo fit, ad eum locum referatur, 
qui nunc vocatur KAkan Zunas, i. e. 
domicilium Ionae, quippe qui qua- 
tuor tantum aut quinque horarum 
itinere distet a Gaza, malucrunt, vel 
de ea urbe, cui nomen /Rinocolura, 
(i. e. El Arisch, cf. Ritter: Erdkunde 
XVI. p. 39. 329.) vel de alia quadam 
urbe, haud longe inde remota, co- 
gitare; cf. Stark p. 223. 30; Hitzig 


1.1. p. 109 seq. Quae quam incerta 
sint, nemo non videt: nec magis 
utique certum videtur, Gazam om- 
nino h. l. intelligi: quam si No- 
ster indicare voluisset, hoc ipso eius 
nomine etiam appellasset idque eo 
magis, quo accuratius tractum ma- 
ritimum cognovisse videtur. Cady- 
tis autem vocem ipsam ut pro Gaza 
habeam, nemo quisquam mihi per- 
; debit. Malim itaque de Hiero- 

olymis cogitare, ad quam urbem 
unice spectare eredum verba tovons 
modLoG, e épol donéer, Zaodloy 
ov moi éleccovos; nam fando au- 
dierat Noster de Hierosolymorum 
magnitudine ac frequentia, cum in 
tractu illo maritimo urbibusque 
Phoenicum commoraretur,ininterio- 
res Iudaeae tractus ac loca mediter- 
ranea haud profectus, neque accurate 
inde de Hierosolymis ac Iudaeis edo- 
ctus: qui si verbis péz0t 0Voov rosy 
Kadvros molo fines terrae Tudai- 
cae, cuius caput sane erat Cadytis, 
intelligi voluit, ipsam hanc urbem, 
cuius situm ignorabat, minus ro- 
spiciens quam eius ditionem ad mare 
usque pertinentem, haud scio an re- 
cte de his retulisse videri queat. 
Conf. Heidelberg. Jahrbb. d. Litt. 
1853. pag. 374. Syros autem /a/ue- 
stinenses nullos alios esse atque Phi- 
listacos, vel ex iis, quae ad.I, 105 
coll. I, 72 monuimus, satis appare- 
bit. 

pero Invvocov r0dU OS éoti) Ieny- 
sus a nullo alio, quantum scio, com- 
memoraturscriptore,nisi a Stephano 
Byzantino, qui haec habet: Tyv000g, 
mode Alvontov mOOCENNS to Kaoim 
0pet ‘Ho66dotos, nisi mendum in vo- 
cis scriptura inest. De situ urbis 
si quaeras, ex trium dierum eam in- 
ter et Casium montem intervallo vi- 
deri prope Raphiam fuisse Tenvsum 
statuit Wesselingius: Raphia autem 
eo loco sita fuisse perhibetur, qui 
nunc, antiquo nomine retento, vo- 
catur Rafa, sex horarum itinere di- 
stans ab urbe Gaza et antiquae mo- 


THALIA. III 5. if 


vudov abtiS ZUpav piéyi EspBavidos Muvns, mag” fiv dì rò 
Keowov ovpos teiver 5 Idiaccav' drò di Zeofavidos AUuvng, 
évt) d) A0pos rov Tupa xexoupta., drxò ravrns 70n Alyu- 
xtos. tò d) peratv'INvucov n6lios rel Kaoiov te odpsos xal 
tu ZeoPavidos Aluvns, é0v toùto ovx dALYov gagiov d47° doov 


lis rudera adhuc praebens. Larche- 
rus cum aliis Ienysum eo loco ex- 
stitisse vult, cui nomen A%dn Zènas 
(Ionae domicilium), qui quatuor 
ferme horarum spatio remotus a Ga- 
za, ex Aegypto et quidem ex loco 
Salahiah prope Pelusium per deserta 
XXVII mill. Germanice. proficiscen- 
tibus primus se offert, arbores, a- 
quam,herbas, alia commonstrans. Tu 
vid. Rennel. Geogr. Her. p. 496. I. 
W. Hartmann: Das Paschalik Ae- 
gypten p. 861—863. A qua senten- 
tia et Starkium et Hitzigium disce- 
dere, qui prope Rhinocolura Ieny- 
sum olim exstitisse putant, iam su- 
pra dixi. Et ad hanc sententiam in- 
clinat quoque Ritter: ErdkundeXVI. 
p. 40 seq. — In proxime seqq. male 
pro toòù ‘Apaflov quidam libri 17js 
Aeaftov. Intelligitur enim, usu sa- 
tis noto, rex Arabum. Conf. I, 2. 
— mox scripsi 0vgos pro vulg. 0005, 
vid. nott. ad II, 6. 

pere ZeoBavidos Liuvns] De hoc 
lacu diximus ad II, 6. De Cusio 
monte vid. ibid. nott., ubi etiam at- 
tigimus fabulam de Typhone, in 
cuius speciem omnis fere rerum na- 
turalium excessus intempestivus 
quasi coalescit (cf. Plutarch. De 
Isid. et Osirid. cap. 33.45.), qui inde 
pro nimio quovis ardore, foetore 
adeoque peste habetur, ut mirum 
non sit loca sive deserta soleque ni- 
mio torrentia sive siticulosa paludi- 
busque foeda Typhonis receptacu- 
lum, domicilium ac sedem fingi pri- 
mariam. De qua cf. Creuzer. in 
Commentt.Iferodott. p.289 et Ritter. 
Erdkunde II. p. 100 coll. 303. — 
Pertinet huc potissimum locus Scho- 
liastae ad Apollon. Rhod. II, 1211 
scribentis de Typhone, qui a Io- 
ve percussus nd Syriam ac Pelu- 
sium pervenerit, 070v fiaoBels xeî- 
tar èv ti Zeofovidi ‘dluvn: Sinuer 


dì abtn «nò Zvoiag pérer ITelov- 
Giov: neol dì tov tov Tvocdva èy 
avty neîotar naì ‘Heodwgpos foro- 
eeî, in quibus pro ‘He0dwgos repo- 
nendum esse ‘Ho0dorog, vix dubium 
esse poterit. Accedit alter Plutarchi 
locusin Vit. Anton. cap. 3. pag. 917, 
Romanos narrantis ipso bello magis 
timuisse viam, quae (e Syria) ad 
Pelusium duceret, &re dì did wau- 
uov fadelag nal dvvdgov rage tÒ 
"Exonypa nal ta tig Zeofovidog 
FAm yivopévne aUtoîs t7jg mopelag, 
as Tugpavos uèv Eunvoas Al- 
qguntio. ucdovot x. t. À., quem locum 
tractans Creuzer. 1. l. p. 288 addit, 
quam periculosa belligerantibus sint 
haec deserta, documento esse Gal- 
lorum exercitum a Britannorum du- 
ce Sidn. Smith in fugam coniectum. 
Cui licet adiungere recentioris me- 
moriae exemplum de Ibrahimi, Ae- 
gyptiorum principis, exercitu, qui e 
Syria fugatus per haec deserta in 
Acgyptum redux ipso anno 1840 ex- 
cunte maxima damna est perpessus 
ac fere periit. Neque de his sane 
quisquam dubitabit, qui harum ter- 
rarum et expeditionum bellicarum 
per eas factarum conditionem satis 
cognoverit. Quod ad antiquitatem 
pertinet, Aegyptii Typhonem in hac 
terra occultum cum dicerent, con- 
sulto id mihi dixisse videntur, quo 
hostes hac via, qua sola pedestri 
peti poterat Aegyptus, accedentes 
arcerent, cum his timendum esset, 
ne in Typhonem occultum inciderent, 
mox exsurgentem omnesque Aegy- 
ptiorum hostes prosternentem. Qua 
fabula indicari pericula e mala atris 
temperie, nimio solis calore et omni- 
um rerum inopia (i. e. a Typhone) 
exorta iisque gravissima, qui hac 
via Aegyptum aggrederentur, facile 
credam: neque vero haec ad histo- 
riam ita retulerim, ut cum Rittero 


12 


ts én) tpets Nusoas 0dov, evudeov éori dervais. 


HERODOTI 


To dì dAlyor 


tov és Alypuntov vavridiopevoav Evvevaxaci, toùto Epgopat 
poeeccav. és Alyurtov èx ts EdAed0s naons xal r00s fx Dor- 
vixns xéoapos écayetar nAnons olvov dis toù Ereos Éxdatov' 
xal Èv xeg@uiov clvnoov aouduoò xeluevov ovx Éori, dg 070 
elmetv, (déodar. xoù dra, elrmor ts av, tabta avercipodta:; 


(Erdkunde XVI. p. 184.) statuam, 
Typhonem, quem deum proprium 
sibi sumpserint peregrinae illae gen- 
tes, quae vulgo vocantur /7yksos 
(cf. nott. ad II, 128), eo loco occisum 
perhiberi, ad quem usque illac gen- 
tes ab indigenis Aegyptiis reiectae 
fuerint. — In singulis Herodotis ver- 
bis retinui Tu@w, cum Dindorf. et 
Dietsch. edidissent Tvpò. Equidem, 
si quid mutandum, malim scribere 
Tvgava, quod supra legitur II, 144, 
quodque etiam in Stephani Byzan- 
tini loco s. v. Heo pro vulg. Tvpo 
restitutum video. Plura Bredov. p. 
250 seq. Voculam ndn post verba 
cò ravens cum Gaisf. ex aliquot 
libris recepi; cf. Hartung. Lehre d. 
gr. Partik. I. p. 238. 

d42°” dcov te ènl tosìs Musoas 0- 
dov] Cum a Casio monte usque ad 
Ienysum iter sit XV milliar. Germa- 
nicc., a Serbonide lacu adeo minus, 
Persarum exercitum quatuor quoti- 
die confecisse milliaria statuit Ren- 
nel. 1. 1. p. 496. — Ad verba avv 
doov fort dervais conf. II, 149. 7. 
III, 4. IV, 185. Arrian. Exped. Alex. 
II, 4,1 ‘ibiq. Ellendt. 


Cap. VI. 


&vvevamaci] Ad formam conf. 
quae diximus ad I, 10 et I, 68; ad 
argumentum conf. "nott. ad II, Ò. 

nfoauos toayerar mANene oîvov] 
nxéoauos collective hîc de vausis /t- 
glinis, de cadorums. doliorum numero 
s.multitudine intelligendum. Affert h. 
v.interalia exempla singularisnume- 
ri pro plurali positi Fischer. ad Wel- 
ler. III, a. pag.300. Deipsavoce eius- 
que significatione conf. Photii Lexic. 
p. 116. Hoc vero ex loco, optime 
monente Heeren. Ideen. I, 2. p. 121 
et II, 2. p. 382, intelligitur, quae- 
nam res a Phoenicibus in Aegyptum 


introductae fuerint, quantumque vi- 
ni commercium floruerit hasce per 
regiones. 

na ty xeQoijLov olvneovr aguduoò 
x. t. X.] i. e. Quamquam tot dolia 
vino repleta quotannis in Aegyptum 
importantur, tamen ne unum quidem 
istorum doliorum figlinorum per Ae- 
gyptum videre licet. Quare iure 
quaesieris, quid istis doliis fiat, 
quamnam ad rem adhibeantur, ita 
ut ex hominum conspectu prorsus 
evanescant. Ad hanc quaestionem, 
in quam unumquemque sponte inci- 
dere consentaneum est, iam respon- 
det Herodotus, usum doliorum ad 
aquas per deserta ferendas indicans; 
quorum doliorum figlinorum loco 
nunc nemo nescit adhiberi a protici- 
scentibus utres. 

neguuiov olvngòv ex hoc loco ci- 
tant Pollux XII, 161. p. 802 seq. 
Hemsterh., ubi cf. interprr. et Bek- 
ker. Anecdd. I. pag. 110, 32. Athe- 
naeus XI. p. 473 B. Clitarchum af- 
fert in Glossis, qui TÒ xeQUuiov Qrn- 
cuv'Iovas xtdov nadeîv. Add. Bre- 
dov. pag. 182 seqq. — #v coda 
(,,ne unum quidem numero“) non qui- 
dem abundanter, sed gravitatis et 
sententiae augendae causa additum 
puto. Conf. Weiske: De pleonasm. 
L. Gr. p. 45. 46. Pro (Becda., 
quod cum edd. recentt. reposni, 
olim e/déoda.. Tu conf. I, 88 ibiq. 
nott. Infra III, 12 Îdorto. Pro xst- 
uevov (i. e. repositum) aliquot li- 
bri xe1v0v (i. e. vacuum, sc. dolium), 
quod perperam recepit Schaefer. 
Nam e scholio natum videtur, ut 
recte monuit Schweigh. Ad locu- 
tionem ws Z0y® elmeîv conf. II, 21. 
53 ibique nott. 

x00 dra — ravra avarcipotta] 
È Florentino nuper receptum QVALCi- 
uovvta., addicente uno Parisino 
atque Aldina, pro vulg. «va:cinod- 


THALIA. III 6. 7. 13 


éya xal roùro peaco. del tov uèv Onuaggov Exaotov éx vis 
Emurod modLos cvAAttavia mavta tov xépapov ayerv és Méu- 
quv, tous dè éx Meéugios Es tadta d) ta avudea ts Tupins 
xopitewv, rAnoavtas Vdaros. oUTA è ErIpotéar xépapos xal 
| Eaupedpevos év Alpvnto Eri cov radaròv xoultetai #5 Zvpinv. 
Outa uév vuv Iéooai el0) ol tv é0BoANv ravrnv rapacxsva- 
cavres éx° Aîypuntov, xara dn ta slonuéva catavtes Vaart, 
înei te teguota napélaBov Alyvzatov. Tore dè ox éovtos xa 
vdaros érotuov Kaufvons rv8duevos toù Alixagvnootos tel- 


tar, quam Mediceus aliique codd. 
erhibent, quamque recte Dindorfius, 
quem secutus sum, retinuit. Quam- 
quam enim apud Herodotum subinde 
verbum plurale sequitur neutra plu- 
ralia (Il, 128: alia aliis ex scripto- 
ribus haud pauca attulit Fischer ad 
Weller. III, a. pag. 343), tamen haud 
paucis lotis verbum plurale falso a 
librariis inductum esse satis probant 
ea, quae Bredov. p. 334 hanc in rem 
disputavit: quare haud dubitavi rey 
vocare avarcipovral. Sensus loci 
est: quonam, i. e. quemnam sane in 
usum haec dolia insumantur s. adhibean- 
tur. Non valde dispar, quod II, 150 
et I, 179legitur: dei ue Inipodicat, 
va ix TT]s TePROv 1 Yî dvaLcI pos 
&n. Conf. etiam II, 11. De verbo 
dvaLciLodv monuimus ad I, 179. 
Bsî t0v puèv dnuagzov Fxagrov x. 
t. 2... Noueggn», qui scilicet ad- 
ministrando nomo praefectus erat, 
supra II, 177 Noster nominaverat, 
ubi vid. nott. Add. Riodor. Sicul. 
I, 54. 64. 73. coll. Franz in Corp. 
Inscriptt. Graec.IIIl. p.291seqq. 294, 
Ptolemaeorum aetate hunc magistra- 
tum octeatry0v appellatum esse ad- 
dens. Noster eundem li. 1. dpuag- 
x0v appellat, quo nomine designari 
putem eos, qui singulis vicie ad 
unum eundemque nomum adescriptis 
(roraggias vocat Strabo XVII. p. 
1136 A. 8. p. 787) praepositi fuerint. 
Infra III, 27 memorantur nITRONOL, 
vicomagistri, qui demarchis opinor 
fnerint subiecti. — re avvdoa@ tg 
Zveins sunt ea ipsa deserta, quae 
supra indicaverat, cx Palnestina in 
Aegyptum proficiscentibus perme- 
anda. Moneo propter Larcherum, 


qui h. |. sic vertens: dans /es lieux 
arides de la Syrie, iustam vitupera- 
tionis ansam dedit alteri Gallo in- 
terpreti., 

oUrtoO 0 iniportémy xéoapos nal 
tEaigsopevos x. t. 2.] i. e. Hoc modo 
dolia figlina ista in Aegyptum (a Phoe- 
nicibus e Syria) invecta idbique expo- 
sita (e navibus sc.) ad priora (do- 
lia) in Syriam retro deferuntur. Mi- 
nus accurate Larcherus: ,,ainsi tou- 
tes les jarres que l'on porte en Egy- 
pte et que l'on y met en reserve, sont 
reportées etc.‘ Quem verbo #Éatee- 
ouevos tribuimus sensum, eum con- 
firmat alter locus IV, 196: Enedv 
aminovtar nai È È & Lovrai td 
poottia, . 


Cap. VII. 


cabavtez viari] sc. tavenv tNv 
&oBolnv, i. e. hanc viam per deserta 
proficiscentibus aqua necessarià in- 
struentes. Est enim Herodoti sen- 
tentia, Persas fuisse, qui simulat- 
que Aegypto essent potiti, illud iter 
terrestre (per deserta a Palaestina 
usque ad Aegypti fines prope Pelu- 
sium) adparaverint, quique eo, quo 
indicarit modo, aquà necessarià illud 
instruxerint. cattev apud Herodo- 
tum omnino valet ins(ruere, ornare, 
ut VI, 70. 73. VII, 86 et apud Ae- 
schyl. Agamemn. 627. Apud Hero- 
dotum VII, 62 de armatura dicitur 
indeque idem fere valet, quod 0x4: 
$eLv, armis instruere. Tu conf. Val- 
cken. ad h. I. et verbum zxapacar- 
terv simili modo adhibitum VI, 125. 
Wesselingius ad nostrum locum alia 
attulit: Lucian. de Dea Syr. 48. 
Athen. VII. p. 322 etc. 


14 HERODOTI 


vov, xéuvpas raga tov “ApaBiov appélovs xal dendels tI 
aoqpadeins Ervuge, miovis dovs te xaì detauevos rap’ avrod. 
Zéfovrar dì "Apdfio nioris avdggiaOv Opoîa toto ua- 
dota, roreUvtai dÌ avtas TOOTO TOLddE * tdv fovAougvav ra 
mIOTA Morgeoda: @Ah0g avo, auporegav avraiv év pico É0te0s, 
Alda OtEL TO Éoc toiv Yergdv rapa tovs daxtvAovg rovs uepa- 


dovs Ènitauver tv rorevuevoav tas niorig* xa Ereta Aafoav 197 


éx toò [uatiov Éxatéoov xpoxvda alelper to aîuari év uéooò 
, , la) , © : Li Ld ” hi 
xeLpevovs Aidovs Erta' tovro dè moLécov Erixaléer tov te Aio- 


toù ‘Aliueovnoctog Èelvov] ‘Al- 
xagvnegéog ex Florentino binis- 
que.aliis recepi libris pro vulg. ‘A%:- 
xaovnocnos, vid. nott. ad Pro- 
coem. T.1. p. 1, quibus nunc addere 
licet Voemel Prolegg. ad Demosthen. 
I. p. 124 seq. et Keil in Philolog. 
IX. p. 456. — Ad formam accusa- 
tivi w(0t66 in seqq. conf. Bredov. 
pag. 264. Ad locutionem anéotis 
dovs te xa) debcuevos (/ide duta et 
accepta) conf. similem locutionem 
dixag 8. ta dixata ddovar nai dé- 
gecBa: apud Thucydid. I, 37. 140. 
V, 59 ibique interprett. Homer. 
Hymn. in Mercur. 312, itemque r@ 
nuota 8. nictiv dodvai na dafetv, 
quod .frequenter dixit Xenophon, 
vid. Cyropaed. III, 2, 23 aliosque 
locos complures allatos a Borne- 
manno in Apnott. ad Xenophont. 
Conviv. 11. $. 37. p. 135. 


Cap. VIII. 


opîox toîor podiota] i. e. ut qui 
maxime ; vid. Kuehner. Gr.Gr. 8.540. 
not. 3, qui et hunc locum et alios 
(III, 57. VII, 118) bene attulit. 
Herodoteis plane contraria legun- 
tur in Rabrii fabula nuper detecta 
LVII, 12 seqq.: 


Evrebdev “Apafés slow, cos ére- 


od”, to» 
wevorar dè nal yontes, wv EnÌ 
yi woons 
ovdiv xadytar ONua tig cin 
Bdelas. — 


Sequentia verba sic intellige: Si 
qui velint focdus inire secum, alius 
quidam vir inter utrumque (paci- 


scentem sc.) medius collocatus lapi- 
de acuto interiorem manum utrius- 
que illius, qui foedus inire velit, 
iuxta pollicem incidit etc. Verba 
tav moLEvuévov Taeg miotig, quibus 
antecedentia verba roy foviopsvav 
ta nuota nowéecdoi ob multa alia, 
quae interposita sunt, quodam- 
modo repetuntur, suspecta habet 
Cobet: mihi consulto addita viden- 
tur a scriptore perspicuitatis stu- 
diosissimo. 


fu toù fuatiov Exatéoo0v xQo0- 
xvda] Male duo libri xgoxde, re- 
liqui vulgatum tenent. Pollux VII, 
63. p. 732 ita: Zéyer 0vv ‘Hoe0doto0s* 
Aafov no0xvv fx toù iuatiov. 
Deinde ex Aristophane laudat x00- 
xvda, quam formam pleniorem Ie- 
rodotum in talibus vocibus praetu- 
lisse ex iis satis patet, quae Bre- 
dov. p. 270 seq. attulit. Significa- 
tur floccus, plane ut in Theophrast. 
Charact. 2. Plutarch. Syll. 35 aliis- 
que locis in Thes. Ling. Gr. IV. 
P. 1992 ed. Dind. indicatis. Pro 
xatégov iidem libri éx@Gtov. 
Perperam. Namque #xategog dici- 
tur, cum uterque seiunctim suum 
quisque peragit; dugoregor, cum 
uterque idem eadem in re agit. 
Post Ammonium de differ. vocabb. 
pag. 14 monuit, hoc loco allato, 
Wyttenbach. ad Plutarch. Morall.I. 
2. pag. 1050 seq. Tu conf. infra III, 
12. 60. 


dleiper — U'dovs Entra ] Nume- 
merus septenarius apud Arabes quo- 
que sacer fuisse videtur; quin ad 
seplem oves inramentum exigitur in 
Genes, XXI, 28 scqq., ubi cf. Boh- 


THALIA. II 8. 15 


vvdov xal tnv Ovgavinv., ènitedécavtos di tovrov rara 6 
TaS alotiS roLnoapevos toîoi plico rapepyva tòv tetvov 7 
xal tov Gotov, Tv xp0s dcoròv moréentar* ol dì piAoi xal aùroì 


tas niotis dixaredo: 0éfe0801. 
tqu Ovpavinv npeòvrai elvar* 
xeios0dai paoi, xata xEQ avtov tOv Advvoov xexag9at* 


Aovvoov dì deov uodvov xal 


xoù tov toigodv tHv xovggv 
nel- 


covtai dì repiroogada, mepLevpoUvtes TOUS xgotagpovs. oUvo- 


len pag. 229. Et ipsum verbum 
929 vel potius 9202 (quod solum 
in usu est) iuravit, deducitur a voce 


520 i. e. septem, eam ipsam ob 
causam, quod, cum numerus septe- 
narius in omni oriente sanctus ha- 
beatur (cf. nott. ad I, 98), inde in 
confirmandis iuramentis adhbiben- 
tur symbola septemplicia. Vid. Wi- 
ner. Simon. Lex. manual. pag. 94l. 
et conf. Bohlen.: Das alte Indien lI. 
pag. 57. 246 de septem testibus, 
qui in judicio vulgo requirauntur, 
admonentem. Quod vero Hitzig 
(Urgeschichte u. Mytholog. d. Phi- 
list. p. 262) septem lapides év uéc% 
xeLuevovs, erectos tamen fuisse 
contendit Phallique significationem 
continere vult ob ipsam vocis Ogo- 
rai (i. e. erecti) significationem, id 
longius utique videtur quaesitum et 
ab ipsis Herodoti verbis alienum. 
— Ad voc. éritelécavtes conf. II, 
63 ibique nott. IV, 186. — nagsy77va 
valet: sud sponsion's fide commendat 
s. fradit, ut in Alciphron. Epist. I, 
29. Photius in Lexic. p. 287 prae- 
ter alia habet: rapeyyvov: rapa: 
vor, diaBefarovuevos. — Ad zoién- 
Tal suppl. tas mots. 

diovucov dè Beòv uovvov val 
ty Ovgaviny nyebvrar elvar] Spe- 
ctat huc opinor Origenes contra 
Cels. V. 8.37: oî ‘AoaPes tpv Ov- 
caviav ual tO v diovvoov uovovs 
nyodvrar deovs, #v ols tO &niv 
sal tO Coosv deddtactar. ,, Desi- 
gnantur”’, ut recte scribit Wesse- 
lingius », duo totius orientis praeci- 
pua numina, .S0/ et Zuna‘. At- 
que hunc Dionysum Nabataeos 
dixisse Jovoagnr, testantur Suidas 
et Hesychius. Solem vero insigni. 
ter coluisse, vel e Theophrasti Ilist. 
Plant. IX, 4. $. 5 patet, codemque 


etiam spectat, quod refert va/lagra 
Exped. Alexandr. VII, 20. $. 
Agafas duo uovoy tupay gioie, 
t0v Ovpavoy te xal row cliovvoor, 
in quibus eadem mihi agnoscere 
posse videor numina, quae in loco 
Herodoteo indicuntur, licet quae 
adduntur explicandi causa (r0v pèy 
Ovpavòov aUTOY te oquusvov al 
ta dotea év oi Fyovru ta re ila 
xal t0v Fhov, 1.) orov 7) peylorn 
al pavordtn pila È navra 
mus ta avBoonera: Aovvcov dè 
sata dobayv tres és Ivdovs otea- 
tetag) aliud quid prodere videan- 
tur. Ovgavinv enim Lunam esse 
iam supra ad I, 105 monuimus. 
Conf. etiam Wihl: De gravissimis 
aliquot Phoenicc. inscriptt. p. 36. 
Hitzig 1. l. pag. 233. 231. coll. p. 
262 de hoc Arabum Dionyso 8. Sole 
disserens cundem esse vult atque 
Indorum Sivam; longe probabiliora 
atfert Movers: Die Phoenizier 11,3 
(III, 1). pag. 286 sq. 

xetoovtar dè meourooyada, megi- 
Eveovvtes toùs xgoragpovs] Inta- 
ctum reliqui neoejvoovvtes, ut II,65, 
auctore Bredovio p. 372 mutandum 
in mequevpevvies, quod dederunt 
Dindorf., Dietsch., alii. Valcke- 
naer, cui displicuit megrévoovvies, 
quam Ionicam formam esse negat, 
suspicatus erat: -méocé Evoedrres, 
quo certe haud opus videtur, quam- 
quam haud infrequens Nostro xé- 
eg, vel addito genitivo, vel omis- 
so, ut V, 87. 115. Naber in Mne- 
mosyn. IV. p. 18 verba neouevoovy- 
TES TOÙS xQoragpovse insiticia habet, 
quae mihi consulto ad explicanda 
autecedentia videntur addita. — 
Pro xegitoogaia male Florentinus 
cum aliis quibusdam vo to0- 
zaàe. Sed unum verum zege- 


16 HERODOTI 


uatovor dì rov uiv Aidvvoov 'Opor&i, tiv dì Ovpavinv "AM 


teogela, quod affert quoque Pho- 
tius in Lexic. p. 311 hoc ipso ex 
loco. Est vero wegrgozada xeioe- 
cBa. in orbem tonderi, plane ut in 
Plutarch. Morall. (II.) pag. 261 F. 
(ubi vid. Wyttenbach. Tom. VII. 
Part. 1. p. 17.), in Prisci Excerptis 
Legatt. p. 45 sive pag. 190 ed. 
Bonn.,ubi prodit quidam aroxega- 
usvos tv nepainy meoutoozala (i. 
e. capite in rotundum raso) et apud 
Agath. I, 3, ubi Franci dicuntur 
neoltogoza xegouevoi; sed cum 
Dindorfio (Thes. Ling. Graec. VI. 
p.963)scribendum x E0L11007a2a. 
Neque huc non pertinebit Plutar- 
chus in Vit. Thesei cap. © de Aban- 
tibus scribens, quos Om:@ey xo- 
pocovras dixit Homerus (Il. II. 542, 
ubi cf. Schol.), quod anteriorem ca- 

itia partem tondere solebant, 007 
vr "Aoafov didazBivtes, dg fveoL 
vouigovorv x. t. À., si quidem Ara- 
bes olim cum Cadmo in Euboeam 
transgressi feruntur, teste Strabone 
X. p. 447. Atque Pollux II, 29 in- 
ter tonsurae genera memorat quo- 
que zegit00zaÀx, quod genus Athe- 
nis dictum fuisse cuagpior, ex He- 
sychio s. v. oxagiov discimus. Unde 
Photius p. 382 oxagtov explicat 
novod meoitgozedog, de quo nunc 
accurate disputavit Wieseler in: 
Jahrb. d. TPhilolog. u. Paedagog. 
LXXI. p.365 seqq. coll. Das Satyr- 
spiel p. 124. 207, qui inter alia at- 
tulit quoque plura exempla statua- 
rum Graecarum, in quibus caput 
sic plane tonsum exbibetur, quem- 
admodum h. I. de Arabibus testatur 
Herodotus, cuius locum vir doctus 
recte explicuit de eo tonsurae ge- 
nere, quo capilli circum circa caput 
ita abscissi sunt, ut in vertice tan- 
tum retineantur illi atque in nodi 
formam fere colligantur: quales in 
Libya proferuntur Macae, o? 40- 
povs nelgovtat, tÒ pèv pecov Tav 
TQLYOYV AVLEVTEG abeoda., ro dè 
ivdev xal Evdev netoovtes év z00f, 
ut Noster scribit IV, 175, qui hoc 
ipso loco, ne ullum relinqueretur 
dubium, quid esset xelgovta: rsgL- 
rgozaZa, consulto, ut videtur, ad- 


didit verba regitvoovvies TOVE 
xgotegpovs, i. e. circum tempora ca- 
pillos radentes, tondentes: in quibus 
neutiquam ex interpretamento na- 
tam regsévoovvreg, ut olim placue- 
rat Valckenario. Ad hane vero ton- 
suram Arabibus quoque hominibus 
usitatam Wesseling. refertIeremiae 
verba IX, 26: MINE “X2IXP (i. e. 
circumcisos , circumtonsos capitis an- 
gulo 8. in rotundam capitis comam al- 
tonsos). Et iure, si quidem plerique 
Ieremiae interpretes et veteres et 
recentiores sic ea verba accipienda 
esse docent. Conf. Rosenmueller. 
Schol. ad h. l. (P. VIII. Vol. I. 
p. 303), Iahn. Archaeolog. I. 2. 
p. 106 et Hitzig ad Ieremiae 1. I. 
pag. 80 (Exeget. Handbuch z. A. T. 
T.III), qui idem etiam consulendus 
erit ad eiusdem prophetae locos huc 
spectantes XXV, 23. XLIX, 32. 
Arabes usque ad suum aevum eun- 
dem tonsurae modum servasse scri- 
bit Scholiasta Graecus in Levitic. 
XIX, 27. 

Ogord2] lta cum Schweigh. et 
Gaisf. edidimus, idemque dederunt: 
Dindorf., Dietsch., alii. In Floren- 
tino prius exstitisse videtur ‘'Ogo- 
tet, quod idem plures alii erhibent 
libri. Sanerofti liber Ogarae2, edd. 
vett. Ovgoreir [,,et ita scribit 
Payne Knight on symbolic. lang. 
8. 30. pag. 22.‘ (r.], unde Wesse- 
ling. reposuerat OvooraZ, monens 
hic designari duo totius orientis 
praecipua numina, Sov/en et Zunam, 
inque voce Ovgorai manifesto in- 


esse Hebraeorum et Arabum "2% 
i. e. sulem, lumen. Contra Hammer. 
in Annali. Viennenss, X. p.222 Ovgo- 
tei haud dubie corruptum esse cen- 
set pro OvcatdA, quae vera sit 
Arabica vox. Pocockio Specim. 
Hist. Arab. p. 107 placuerat O4ora2, 
quod interpretatur: deun ercelsum 
s. suprenum. Reiskius explicuerat 
EIN Orvetal, quo declaretur lux 
et umbra; atque sic alii aliter, de 
quibus conf. Wesseling Nostra ae- 
tate, ut alia taceam in re valde 
ambigua atque incerta, Schelling 


THALIA. III 9. 17 


Act. “Enel dv qu nlovv voto aypédowor toto ragà Kapfvosoa 9 
axiyuévowi ér0.joato 0 Agafios, tungavato rorade. doxoÙs xa- 


(Zweiter Jahresbericht d. Baiersch. 
Acad. d. Wissensch. 1831. p. 55 seq.) 
scribi mavult OvgoreZr vel etiam 
Ovgoradat: etenimtadZats.raZz, 
quod celerius pronuntiatum sonet 
alt, continere vult vocem A//at 8. 
dei; Vrot esse dicit progeniem, fi- 
lium: unde Zrotalt tilium deae, i. e. 
Dionysum. E Sanscritana lingua vo- 
cem repetit Hitzig (Urgeschicht. u. 
Mytholog. d. Philist. p. 262), ut hic 
deus vocetur èrddhas, i. e. 090905, 
ubi de Phallo cogitandum censet. 
Sanius utique Movers (Die Phoeni- 
zier I. p. 337 coll. 414, quem se- 
quitur Eckermann: Lehrb. d. Reli- 
gionsgesch. I. p. 131) Arabicam vo- 
cem ad eaniddem stirpem revocat, ad 
quam Ar-iel pertinet, unde form 
tantum differre putat Zrot-a/ sive 
Orot-al SN MMR. ignemque dei in- 
terpretatur, — ‘A2c4a7 endem estdea, 
quae I, 131 vocaturAlirta, Zuna 
s. coelestis Venus Arabum. Tu 
conf. Bochart. Phaleg. II, 19 a 
Wesseling. citatum. Cuius eiusdem 
deae in sacro Mohammedi codice fit 


mentio : diffe in Sur. 5l, pag. 


- >, 
298 Marecc. Atque etiam (5 


quod procul dubio, iudice Hiizigio 
I. 1. pag. 106, idem atque xofc 
apud Ioseph. Antiqg. XV, 7. $. %, 
quod Edomitarum est numen. Edo- 
mitas autem Herodotus una cum 
Arabibus complecti videtur; de quo 
multis monuit Hottinger. Histor. 
orient. pag. 228 segg. ed. sec. coll. 
Pocock. Spec. Histor. Arabb. p. 89 
seqq. ed. White. Ab hac vero dea 
eiusque culta Arabum Ali/acorum 
(‘AQ dai) genti, cuius meminerunt 
Diodor. Sicul. III, 41 et Agathar- 
chides cap. 49, nomen inditum 
esse, dudum monuit Bochart. Pha- 
leg. II, 19 itemque nostra aetate 
F. H. Miiller: De rebus Semitt. 
(Berolin. 1832) pag. 42. Nomen 
deae, quam pro Luna habuit, inde 
etiam explicare studuit Bochart 
cum Joh. Scaligero, ad vocem 


Sab= (Zilal) et ad pluralem 3°2MR 
HERODOT. II, 


(Ahalit) referens, nec aliter Selden. 
De diis Syrr. Syntagm. II. cap. 2. 
p. 253 coll. cap. 4. p. 288 noctilucam 
reddi voluit. Reiicit haec Schelling 
1. I.,, cum voce ZZi/a/ non luna, sed novi- 
luniundeclaretur, neque omnino haec 
dea Alilat, quae supra I, 131 Aflitta vo- 
catur, ob hunc ipsum locum pro Luna 
accipi possit: ipsum nomen ex /, 
Arabum articulo, et ex Z/at, forma 
foeminina vocis Ilah s. Elah, qua 
deus significetur, compositum ex- 
plicat. De Veneris planeta cogitat 
Movers 1.1. pag. 234—599; iam Pau- 
lus in Annall. Heidelbergg. 1836 
p. 163 hanc deam de Veneris stella 
benigne lucente accipi voluerat. 
Nec magis placent, quae de nomi- 
nis etymo excogitavit Hitzig ]. I. 
pag. 233 Salilat explicans: quippe 
quae ex aqua proveniat. Parenten 
alii explicant, quos sequitur Ecker- 
mann Ì. l. p. 130. Tu vid. praeterea 
Lajard in Annales de l'Institut 
Archéolog. 1847. T. XIX. p. 77, 
qui de hac dea variis nominibus per 
orientem culta exponens Arabicae 
quoque huius deae meminit, quam 
in numis imperatorum Romanorum 
conspicuam Arabum quoque Mu- 
hamedanorum scriptores commemo- 
raverint sub nomine Allat, All- 
Uzza sive Al-Ozza, haud diversam 
illam quidem ab Herodotea dea Ali- 
lat sive Alitta: quam equidem, ut su- 
pra iam dixi, a Zuna haud diver- 
sam esse crediderim: itaque etiam 
deum Orotal pari iure ad Solem re- 
vocare posse mihi videor. 


Cap. IX. 


doxoùs xauniov] Intelligit utres 
e pelle camelorum factos 8. omnino 
pellem camelorum, qua scil. utris 
loco uterentur. Tu conf. VII, 26 
ibiq. interprett. Inde hoc loco qoxoì 
(pelles camelorum) opponuntur tatg 
tmaîs xauniog (i. e. vivis camelis); 
quibus sc. hos utres aqua repletos 
imposuit. Namque #r100r781y signi- 
ficat imponere. Inde quoque fit no- 
strum satteln. Conf. Xenoph. Anab, 


2 


16 HERODOTI 


uatovor dì tov utv Advvoov 'OgotaA, tiv dè Oveavinv "Al- 


teozala, quod affert quoque Pho- 
tius in Lexic. p. 311 hoc ipso ex 
loco. Est vero wegitgoyala neloe- 
cda in ordbem tonderi, plane ut in 
Plutarch. Morall. (II.) pag. 261 F. 
(ubi vid. Wyttenbach. Tom. VII. 
Part. 1. p. 17.), in Prisci Excerptis 
Legatt. p. 45 sive pag. 190 ed. 
Bonn.,ubi prodit quidam amoneLgd- 
uevos t)y uepadnv neoutoozala (i. 
e. capite in rotundum raso) et apud 
Agath. I, 3, ubi Franci dicuntur 
neo (100 za xegouevoL; sed cum 
Dindorfio (Thes. Ling. Graec. VI. 
p.963)scribendum x £01t007a4Za. 
Neque huc non pertinebit Plutar- 
chus in Vit. Thesei cap. © de Aban- 
tibus scribens, quos onidev xo- 
uocovras dixit Homerus (Il. II. 542, 
ubi cf. Schol.), quod anteriorem ca- 
pitis partem tondere solebant, 00% 
va ‘Aodfav didazBevres, sg ÉvLoL 
vouitovorv x. t. À., si quidem Ara- 
bes olim cum Cadmo in Euboeam 
transgressi feruntur, teste Strabone 
X. p. 447. Atque Pollux II, 29 in- 
ter tonsurae genera memorat quo- 
que mequrgogala, quod genus Athe- 
nis dictum fuisse 0xagpior, ex He- 
sychio s.v. cxegiov discimus. Unde 
Photius p. 382 ouaglov explicat 
novo megitoozelos, de quo nunc 
accurate disputavit Wieseler in: 
Jahrb. d. Philolog. u. Paedagog. 
LXXI. p.365 seqq. coll. Das Satyr- 
spiel p. 124. 207, qui inter alia at- 
tulit quoque plura exempla statua- 
rum Graecarum, in quibus caput 
sic plane tonsum exhibetur, quem- 
admodum h. I. de Arabibus testatur 
Herodotus, cuius locum vir doctus 
recte explicuit de eo tonsurae ge- 
nere, quo capilli circum circa caput 
ita abscissi sunt, ut in vertice tan- 
tum retineantur illi atque in nodi 
formam fcre colligantur: quales in 
Libya proferuntur Macae, oì 20- 
povs xelpovtat, to uèv pécov toiv 
Tegov avievtes avisocda., to dè 
Evdsv na) Ever neloovies Év yool, 
ut Noster scribit IV, 175, qui hoc 
ipso loco, ne ullum relinqueretur 
dubium, quid esset nELQOvTAL MEQU- 
reogada, consulto, ut videtur, ad- 


didit verba mEQLEVEOVYTES TOÙg 
xQ0TAPOVE , i. e. circum tempora ca- 
pillos radentes, tondentes: in quibus 
neutiquam ex interpretamento na- 
tum reguévoovrtEs, ut olim placue- 
rat Valckenario. Ad hanc vero ton- 
suram Arabibus quoque hominibus 
usitatam Wesseling. refertIeremiae 


verba 1X, 26: MND SIND (i. e. 
circumcisos , circumtonsos capiti an- 
qulo 8. în rotundam capitis comam at- 
tonsos). Et iure, si quidem plerique 
Ieremiae interpretes et veteres et 
recentiores sic ea verba accipienda 
esse docent. Conf. Rosenmueller. 
Schol. ad h. l. (P. VIII. Vol. 1. 
p. 303), Iahn. Archaeolog. I. 2. 
p. 106 et Hitzig ad Ieremiae |. l. 
pag. 80 (Exeget. Handbuch z. A. T. 
T.III), qui idem etiam consulendus 
erit ad eiusdem prophetae locos huc 
spectantes XXV, 23. XLIX, 32. 
Arabes usque ad suum aevuin eun- 
dem tonsurae modum servasse scri- 
bit Scholiasta Graecus in Levitic. 
XIX, 27. 


Ogore3] Ita cum Schweigh. et 
Gaisf. edidimus, idemque dederunt 
Dindorf., Dietsch., alii. In Floren- 
tino prius exstitisse videtur Ogo- 
teAt, quod idem plures alii exhibent 
libri. Sancrofti liber OgateZ, edd. 
vett. Qvporat [,,et ita scribit 
Payne Knight on symbolic. lang. 
$. 30. pag. 22.‘ Cr.], unde Wesse- 
ling. reposuerat Oseordi, monens 
hic designari duo totius orientis 
praccipua numina, Solem et Lunam, 
inque voce Ovgora4 manifesto in- 


esse Hebraeorum et Arabum ‘99% 
i. e. solem, lumen. Contra Hammer. 
in Annall. Viennenss. X. p.222 Oveo- 
tei haud dubie corruptum esse cen- 
set pro OvoaraA, quae vera sit 
Arabica vox. Pocockio Specim. 
Hist. Arab. p.107 placuerat O2oraZ, 
quod interpretatur: deum ex celsum 
s. supremum. Reiskius explicuerat 


DIIININ Orvetal, quo declaretur lux 
et umbra; atque sic alii aliter, de 
quibus conf. Wesseling Nostra ae- 
tate, ut alia taceam in re valde 
ambigua atque incerta, Schelling 


THALIA. III 9. 17 


dar. °Exsì dv tqv alotiv toto: dypyédosoi toto: rapa Kaufvosa 9 
anipuévosi éx0.]oatoo Apefios, éunzavaro tordde. doxoÙs xa- 


(Zweiter Jahresbericht d. Baiersch. 
Acad. d. Wissensch. 1831. p. dò 8eq.) 
scribi mavult Ovgora4r vel etiam 
Oveuradat: etenim taZats.taZz, 
quod celerius pronuntiatum sonet 
alt, continere vult vocem Al/at s. 
dei; Zrot esse dicit progeniem, fi- 
lium: unde Z’rotalt tilium deae, i. e. 
Dionysum. E Sanscritana lingua vo- 
cem repetit Hitzig (Urgeschicht. u. 
Mytholog. d. Philist. p. 262), ut hic 
deus vocetur &rddhas, i. e. 00808, 
ubi de Phallo cogitandum censet. 
Sanius ntique Movers (Die Phoeni- 
zier I. p. 337 coll. 414, quem se- 
quitur Eckermann: Lebrb. d. Reli- 
gionsgesch. I. p. 131) Arabicam vo- 
cem ad eandem stirpem revocat, ad 
quam Ar-iel pertinet, unde formf 
tantum differre putat Zro:-a/ sive 
Orot-al SN MNN, ignemque dei in- 
terpretatur. — ‘A%XZwr eadem est dea, 
quae I, 131 vocatur “Altrta, Zuna 
8. coelestis Venus Arabum. Tu 
conf. Bochart. Phaleg. II, 19 a 
Wesseling. citatum. Cuius eiusdem 
deae in sacro Mohammedi codice fit 


mentio: clJi£ in Sur. 51, pag. 


298 Marecc. Atque etiam SAS 


quod procul dubio, iudice Hiizigio 
I. 1. pag. 106, idem atque note 
apud loseph. Antigq. XV, 7.8. %, 
quod Edomitarum est numen. Èdo- 
mitas autem Herodotus una cum 
Arabibus complecti videtur; de quo 
multis monuit Hottinger. Histor. 
orient. pag. 228 seqq. ed. sec. coll. 
Pocock. Spec. Histor. Arabb. p. 89 
seqq. ed. White. Ab hac vero dea 
eiusque cultu Arabum Alilaeorum 
(A%daîo) genti, cuius meminerunt 
Diodor. $Sicul. III, 41 et Agathar- 
chides cap. 49, nomen inditum 
esse, dudum monuit Bochart. Pha- 
leg. II, 19 itemque nostra aetate 
F. H. Miiller: De rebus Semitt. 
(Berolin. 1832) pag. 42. Nomen 
deae, quam pro Luna habuit, inde 
etiam explicare studuit Bochart 
Di Joh. Scaligero, ad vocem 


vi (Hilal) et ad pluralem bobian 
HERODOT. II, 


(Ahalit) referens, nec aliter Selden. 
De diis Syrr. Syntagm. II. cap. 2. 
p. 253 coll. cap. 4. p. 288 noctilucam 
reddi voluit. Reiicit haec Schelling 
1. I.,, cum voce Z#i/a/ non luna, sed novi- 
luniumdeclaretur, neque omnino haec 
dea Alilat,quae supra I, 131 Alittavo- 
catur, ob hunc ipsum locum pro Luna 
accipi possit: ipsum nomen ex 4/, 
Arabum articulo, et ex Z/at, forma 
foeminina vocis Ilah s. Elah, qua 
deus signiticetur, compositum ex- 
plicat. De Veneris planeta cogitat 
Movers 1.1. pag. 234—599; iam Pau- 
lnus in Annall. Hcidelbergg. 1836 
p. 163 hanc deam de Veneris stella 
benigne lucente accipi voluerat. 
Nec magis placent, quae de nonmi- 
nis etymo excogitavit Hitzig |. |. 
pag. 233 Salilat explicans: quippe 
quae ex aqua proveniat. Parentem 
alii explicant, quos sequitur Ecker- 
mann l. 1. p. 130. Tu vid. praeterea 
Lajard in Annales de l'Institut 
Archéolog. 1847. T. XIX. p. 77, 
qui de hac dea variis nominibus per 
orientem culta exponens Arabicae 
quoque huius deae meminit, quam 
in numis imperatorum Romanorum 
conspicuam Arabum quoque Mu- 
hamedanorum scriptores commemo- 
raverint sub nomine A/at, All- 

"ssa 8ìive Al-0zza, haud diversam 
illam quidem ab Herodotea dea Ali- 
lat sive Alitta: quam equidem, ut su- 
pra inm dixi, a Zuna haud diver- 
sam esse crediderim: itaque etiam 
deum Orotal pari iure ad Solem re- 
vocare posse mihi videor. 


Cap. IX. 


couovs xaunicov] Intelligit utres 
e pelle camelorum factos 8. omnino 
pellem camelorum, qua scil. utris 
loco uterentur. Tu conf, VII, 26 
ibiq. interprett. Inde hoc loco dono) 
(pelles camelorum) opponuntur taîs 
twaîs uaunlosg (i. e. vivis camelis) ; 
quibus sc. hos utres aquà repletos 
imposuit. Namque ÈmicetteLv signi- 
ficat imponere. Inde quoque fit no- 
strum satteln. Conf. Xenoph. Anab, 


2 


18 HERODOTI 


unAavminoas vdaros ènéoats nl tas Loas tav xaunAav macas, 
tovro dè roLjoas HAags és tqvavudpov al vaéusive évIaÙta TOv 
KauBvoec stpatov. Obrtos ubv 6 1idaveSTEROS TV A6y cav elon- 
tau° det dè xaltov E000v midavov, asi ye dr) Aéyerai, 6NnIvae. 
Ilotapos goti pévas év ti 'Apafin,t6 ovvoua Kopvs, ixdidoî dè 
oUtos és t]v Eoudonv xaAsoutvpv dadaccav. amd toVTOVv dr 
dv où morauoù Aéyetar tov Baoidfa tv “Apafiav, fawaue- 
vov tv quofotav xa. rev «Aicov deguatav dgetov unxer tt - 


III, 4, 35 et Bekker. Anecdd. I. 
p.94: énicatai avii toù Eniyepicai. 
Pro éréoaée male unus liber éré- 
dae. Paulo post pro vréusive 
Schw. et Gaisf. ex Florentino libro 
et Passion. cod. receperunt vxé- 
peve, quod idem praebent editt. 
Dindorfii et Dietschii. Nos censo- 
rem secuti in Ephemeridd. Ienenss. 
1817. nr. 164. pag. 374 vulgatam 
lectionem retinendam duximus. 
Cacterum totum hunc locum nati- 
vae simplicitatis plenum collaudat 
Waardenburg. De nativa simplicit. 
‘ Herodot. pag. 147. 

,Ovtos uiv 0 nidavotEROs tOYV 
A0ya0v] Monet Rennel. 1.1. pag. 404, 
hoc itinere adhuc eos uti, qui Ae- 
gyptum terrestri via ex Asia pe- 
tant; quod tamen vix licuisse tot 
copiis tantoque exercitui, cum 
omnis Arabia vix ac ne vix quidem 
tantam utrinm copiam, quanta ad 
Cambysis cxercitum sustentandum 
fuisset opus, afferre potuerit; ut 
hactenus minus probabilis fiat He- 
rodoti narratio. In quo tamen nimis 
dubitanter cunctari et insistere vi- 
detur vir sagacissimus. Alteram He- 
rodoti narrationem ob spftium lon- 
gum, unde aqua fucrit deducta, mì- 
ram utique videri idem iudicat, nisi 
forte propiores fuerint fontes putei- 
que, e quibus aqua per fistulas in 
receptacula sit ducta. Ac similo 
quid, quod recentiori aetate acci- 
dit, idem affert Rennel. 1.1. Atti- 
git haec Wheeler Geography of 
Herodot p. 316, qui quae Herodoto 
minus credibilia videbantur, ca no- 
strae aetatis hominibns probabilia 
videri posse censet: quae vero alia 
affert ad rem explicandam, haud- 
quaquam sufficiunt. — Pro 7900v 


scripsi £000v, vid. nott. ad II, 6. 
Ad particulas éze/ ye dn (Quando- 
quidem sane 8. profecto) cf. Hartung. 
Lehre d. Partik. I. pag. 407. 
ta ovvoua Kogvg] De hoc fluvio 
nihil quidquam aliunde constat. Ad- 
scripsit Wesselingius:,,Amnis Corys 
Arabum geographo 97? ER NI, 
torrens Core.‘ Apud Abulfedam uti- 
que commemoratur in Arabiae de- 
scriptione locus H'adi-El-Kura (i.e. 
vallis vicorun) unius diei itinere di- 
stans ab /idjr (qui est locus saxo- 
sus), quae statio est Syrorum in 
loca sacra migrantium, non admo- 
dum remota ab ora Syriae: vid. 
Reinaud: Geographie d’Abulfed. 
T. II. P. L p. 118. Idem locus 
W'adi-El-Kura inde quoque reperi- 
tur in Lexico geographico, quod 
edidit Juynboll (Lugdun. Bat. 1854. 
fascic. VIII. p. 266) vallisque esse 
dicitur inter Medinam et Dama- 
scum vicis repleta, Quae num ad 
Herodoti fluvium Coryn pertineant, 
peritioribus decernendum relinquo. 
Ritter. Vorhalle p. 88 de voce Koros 
ac similibus per Asiam obviis, quas 
ad Solem cinsque cultum spectare 
omnes vult, disputans hunc quo- 
que Arabiae fluvium attigit. /u- 
brum mare de Arabico sinu h. |. in- 
telligendun:; cf. nott. ad I, 1; de 
usn verbi 2xdcdore: vid. nott. ad I, (i. 
daypauevov tov WuoPotwv x. 1. 2.] 
i. e.,,@b co inde luvio dicitur rex Ara- 
bum consutis coriis et bovinis et aliis 
(pellibus) cunalem ad deserta illa us- 
que pertinentem parasse perque eum 
aquas duxisse.‘ oduofofn, ubi vul- 
go supplent doed, pellis 8. corium 
bovinum, invenitur quoque IV, 65 
et VII, 91, ubi cf. interprr. Plura 
similia vid. in Lambert. Bos. El- 


THALTIA. Ill. 9. 10. 19 


xVEVLEVOY és tnv avudgov, ayapetv da di) tovtOv TÒ Vip, év 
dè ty avvdeo pepadas debauevag oQveaoda:, iva dexopevai 
tÒ VIwp caopwoi. dos d’ Fori dvasdena Musotav amò toù mo- 
tapov és tavrnv tyv &vudpov. ayerv dé puv did Ogetov tedv 
és roita qopia. 

198 Ev dè tò IlnAovoio raleopévo otduari toù NetAov10 
éorpatomedevero Vapunviros 0 ‘Auagios rate, vrouevov Kap- 
fuosa. “Apagiv pag ov xatedafe {wovra KauBvons, édacas éx° 
Alyvatov: dila BaciAevoas 6 Auacis téGcERa xal tescegd- 


lipss. Graecc. pag. 115 seq. Ad for- rentino, aliis abest. Ac mihi quo- 


mam vocis Ionicam (wpofosos), a 
qua hic illic librarii discesserunt, 
conf. Bredov. p. 156. — Pro dorpet- 
pevov plures libri a ywapevo», 
quod cave recipias. Mox pro éri- 
xvevuevov restitui ZÉ1xvevuevor, 
quod praeter Parisinos libros exhi- 
bet in margine (nam in textu ipso 
haec verba plane desunt) Florenti- 
nus, iubente quoque Schweigh. in 
Lex. Herod. s. v. Cf. III, 108 et I, 
171. Il, 34. IV, 10. 16. "192. Pro 
vulg. u7xer scripsi pus, utI, 68, 
monente Bredov. pag. 257. oysros 
est canalis, per quem aqua ducitur; 
inde ro 500 ogstsvopevov III, 60, 
coll. II, 99. 


3:tantsa) sunt aquarum recepla- 
cula, cisternae, ut VI, 119, ubi cf. 
nott. Plat. Crit. p.117. A. Hesychius 
explicat vdatwv dogeîa. Nunc Re- 
servoirs vulgo vocant. Quod scqui- 
tur dexoperoi , insiticium habet 
Mehler in Mnemosyn. V. p. 64, qui 
idem mox pro @yeLv reponi vult 
dyayeiv, atque hanc totam sen- 
tentiam ayayetv — quoia pracponi 
verbis 0d0s d’ fort — Kvudgov. Sed 
verba hacc: &yev dé pv — guoia 
ad antecedens Zéystai pertinent co- 
que consulto ut videtur distinguun- 
tur a proxime praecedentibus, quae 
per parenthesin quasi ceteris inter- 
lecta ab ipso scriptore directo ser- 
mone proferuntur: 000g è’ Fori x. 
t. À., certa illa quidem e Nostri sen- 
tentia, qui reliqua, fama tantum 
tradita indeque #600v mxidava ab 
his discernere voluit. 

did ogstOv toLOYV Èg tota y0- 
ela] Vocula tgiòv a Mediceo, Flo- 


que illa ex interpretamento sive ad- 
ditamento orta videtur. 


Cap. X. 


"Ev dè to IIniovotw uadeopévo 
orouati x. r. 2.) Male in Florentino, 
Mediceo, aliis éotgateveto pro #0rga- 
ronedeveto, quae eadem confusio 
exstat V, 14. Nam ad (èv) Pelusium 
ostium Nili castra et excubiae mili- 
tum erant. Tuwvid.II,141.154, ct de 
ostio Nili Pelusiaco Excurs. VI ad 
II, 17. pag. 850. Ad vocem xaré- 
dafe conf. notatt. ad II, 660. Pro 
Papunvtos Florentinus et unus 
Paris. Waupivitos et hic et infra 
IlI, 14: quac scriptura aeque reii- 
ciendavide ur atque scriptura Wap- 
pittgos pro Papunrizos, de qua cf. 
nott. ad II, 2. Mox pro vulg. $ovra 
edidi Giona, ut I, 86, ubi vid. nott. 

Ai Bacressas — anedave] 
Quum post regnum XLIV annorum 
Amasis mortuus esse h. l. dicatur, 
qui anno 570 ante Chr. nat. (ut ad 
II, 161. p. 799 statuimus) vel anno 
571, ut statuit De Rouge (vid. ad 
III, 1) ad regnum evectus est, se- 
quitur eundem anno 520 ante Chr. 
n. esse mortuum, quem cundem an- 
num ponit Diodorus I, 68, qui quin- 
quaginta quinque regni annos eidem 
tribuit, minus recte id quidem; cf. 
Schultz Specim. Appar. ad annali. 
criticc. p. 27, Boeckh in: Schmidt. 
Zeitschrift f. Geschichtswissensch. 
II. pag. 710. Quadragesimum vero 
quartum regni annum additum Ama- 
sidis nomini invenit Rosellini in ste. 
la quadam (Monument. storic. II, 
p. 152. not.). Qui scquitur Psam- 


9% 


20 HERODOTI 


xovto Ètsa axédave, év too oVdEv ol péya avaggiov neiyua 
cvvnve(gONn. arodavav dì xal tapigevdels fran év tor ta- 
pio t]or Ev td (od, tas avtos oîxodounoato. ‘Eri Fauunvi- 
tov dè tod Auacios BacrAevovros Alyvatov pucua Alyvatiooi 
uépuotov di gyéveto* Uodyoav peo Oijfar al Alypvrtiar, ovte 
mpoTzgov oVdaua vodelgai ovtE Votesgov TÒ usgoi dued, ds Aé- 
yovor avro. Onfator. où veg dl Vera: ta ava TS Alyvrtov 


110 ragarav: aAd@ xal tore vodNoav al Ofjfar wexadk. 


OI dè 


Iléouar Enel rs dieteRacavies tqv avvdgov Ttovro néÉ4das tv 


menitus, Amasidis filius, cius nullam 
mentionem fecit Diodorus |. l., sed 
in Munethonis Excerptis apud Iul. 
Africanum (vid. Syncell. p. 45) vo- 
catur Waupueyfoitns, ultimus dyna- 
stiae vicesimae sextae rex, qui sex 
tantum menses imperium tenuit, 
quos eosdem ei etiam Herodotus tri- 
buit III, 14. In monumentis Acgv- 
ptiorum huius regis nomen se inve- 
nisse negat Rosellini l. 1. p. 153, sed 
in statuae, quae in museo Vaticano 
asservatur, inscriptione hierogly- 
phica, hoc nomen se reperisse putat, 
quod et ipsum Psametik fuerit. Add. 
Bunsen: Egypts Place in Universal 
History I. p.609,631, nbi notac hie- 
roglyphicae regis nomen declaran- 
tes exhibentur. 

&v toîoei ovdév ol piya dvagoi- 
ov nonyua cvvnverr®n] Scripsi e 
Sancrofti libro cvvpve’z 87 pro vulg. 
cuvevetz®n probante Bredov. p. 300. 
ovdiv dvdegiov reryua hic valet: 
nil mali, nil incommodi , nulla, calami- 
tas. Inde graviori sensu evoca 
sunt etiam res indignac, haud feren- 
dae, ut I, 114. V, 89.90, IX, 37. 
110. Apud Homerum inv eniuntur 
avaogio: cvdgeg Odyss. X, 459. 
XI, 401. Il XXIV, 365, qui moli 
pot explicantur ab Apollonio in 
Lexic. Homeric. p. 123 ed. Toll. — 
Inseqq. ofxodounoato valet: construi 
iusserat 8. consiruenda (sepulcra) cu- 
raverat. 

trapn Év toi tapzjor x. t. 2.) Tu 
vid. II, 169. 

Sotn0ay SIT) @nfar x r. 2.] Conf. 
Suidas s. v. PovAngetai et VodN0ar. 
Tu vide quae diximus ad I, 193. II, 
13. 14. Mox e Florentino edidimus 


ovdaua, ut I, 56.58. III, 53. 65. 
88. 101. VII, '50. Apud Suidam l, 
1. invenitur ovini). Schweigh. in 
textu item reliquit ovdauda, sed in 
Lex. Herod. s. v. alteram commen- 
dat scripturam. 

Bodnaay al Oa penadi] wa- 
xxdi offeruntMediceus, FFlorentinus, 
alii; Sancrofti liber, bini Pariss. at- 
que Eustath. ad Dionys. Perieg. 248, 
qui hune locum affert: we xa)t. In 
Aldina aliisque libris aliquot exstat 
pexeGi. Equide.n Bredov. p. 136 
secutus cum recentt. edd. dedi ws- 
uxaÎ., si quidem forma haec, apud 
Aeschylum, Aristophanem, alios, 
obvia, utique magis antiqua videtur, 
ut monuerunt interpretes ad Mocrid. 
p. 419 ed. Piers. Conf. etiam Blom- 
field. ad Aeschyl. Agamemn. 1512. 
p. 138. Intelliguntur autem imdres 
tenues, qui Aelian. N. A. VI, 4l di- 
cuntur davide Aentar. Tu vid. la- 
cobs ad h. l. pag. 228 et Creuzer: 
Ein altathen. Gefiss. pag. 55. Add. 
Aristoph. Pac. 121 ibiq. Schol, Wes- 
sel. practerea citat Plutarch. II. p. 
596 C. Heraclid. Allegor. pag. 4166 
et Aristidis locum in Aegyptt. pag. 
339 s. T. III. p. 567 [II. pag. 449 
Dindorf.]: fri tolvuy nal ra 1.410) 
ts Alyuntov lapreog mollenis ve- 
tou parddi uiv yao nol Gv 104- 
detutg 0g Èv gooroLe, cda teye mQÒg 
dalarmns sal nare cvvnderav 1r0)- 
Zoò (sc. vero Vera). Ad ipsum loci 
argumentum facit quoque Diodorus 
1, 10 Aegyptum ut plurimum plu- 
vire expertem esse scribens: ubi 
conf. Wesselingii not. Neque nunc 
aliter hoc se habere, res est satis 
nota: adeo ut, quando accidat, ut 


THALIA. III 10. 11. 21 


Alyvaticav ag cvufailfovreg, évdavta ol érixovpor ol roù Al- 
puatiov, éovtes avdoes "EXAnvés rs xal K&pes, peupopevoi to 
Davn, ou Grpatòy Nyays n° Alyvaroy aAi08900v, pnyavadv- 
tar xoiyua É aUtOv toLovde. poav to Davy matdeg év Aipvato 
xatodedeppevoi, toÙs ayayovtes È tò otoatoredov xal és Oypuv 
TOÙ xatpos, xQNTIjoa Ev péoa Estnoav auporeéoav tv orpato- 
rédaov* pera di apiveovies rara Eva Exaotov tdv raldav Eopa- 


imbres decidant, id pro portento ha- 
beatur ab incolis, ut narrat Rosel- 
lini 1. 1. II. p. 160 seq. not., videri 
in superiore Acgypto antiquitus ra- 
rius decidisse imbres, quam nostris 
temporibus adiiciens: ipse cum su- 
pra Thebas inter urbes Edfu et Eli- 
thyiam in Nilo navigaret, die vice- 
simo septimo Februarii ann. 1829 
pluvias copiosissimas pluries exper- 
tis est. Tu add. Allgemein. Zei- 
tung 1836. 3. April. Ausserordenti. 
Beilage. Accuratius in hanc rem 
nuper inquisivit Russegger Reisen 
ete. I, 1. p. 204 seq. 2241 seqq. II, 1. 
pag. 524. 530 seqg. causasque plu- 
viarum rarius utique in his terris 
decidentium ex ipsa barum terrarum 
natura aérisque temperie ac praeci- 
pue ventis a septentrione magna vi 
flantibus repetendas docuit, quibus 
imbres tropici in interioribus Afri- 
cae tractibus effusi prohibentur, quo 
minus septentrionem versus magis 
procedant, cum intra certos termi- 
nos, ad gradum duodevicesimum bo- 
realis latitudinis usque porrectos, 
retineantur. 


Cap. XI. 


oi émiuoveoi oi tov Alyvntiov x. 
t.À.] mercenarios milites regis Acgy- 
ptiorum intelligit.Vid.nott.ad III,4. 

Ot atgator — d1208 0007) dAA0- 
de005 (i. e. alia lingua utens, inde 
alienigena , peregrinus) vox Homeri- 
ca; conf. Odyss. I, 183 (ubi Apollo- 
nius p. 88 explicat BuoPagovs). III, 
302. XIV, 43. XV, 452. In quo an- 
tiqui coloris quid inesse nemo non 
videt. Apte Italns Interpres admo- 
nuit Baruch. IV, 15 (ubi commemo- 
ratur î8rog dvardig nol 110yÀ00- 
607). 

ayivéovteg nata Éva fxagtov toy 


raldov] nate a binis Parisinis ab- 
est. Male. Vid. Matth. Gr. Gr. 8. 
427. not. 2. pag. 789. et conf. Hero- 
dot. I, 9. 196. Il, 93. VIII, 113 
ibique nott. Valet enim: adducentes 
singulos deinceps pueros, unum post 
alterum. Quae sequuntur verba É0pa- 
tov és tOv xentijea vulgo reddunt: 
super cratere mactarunt: quod sic in- 
telligendim, ut pueros, unum post 
alterum, tamquam victimas sic cae- 
derent, ut sanguis in craterem sup- 
positum deflueret: quae haud infre- 
quens est dicendi ratio, quam ex h. 
I. notavit Kuehner Gramm. Graec. 
II. $. 622, b. Tu vid. Herodot. IV, 
62. V,6. VII, 113 ibique allata. Add. 
Xenophont. Anabas. II, 2, 9. Platon. 
De republ. III. p. 391 B. Polyaen. 
III, 9, 40. Plutarch. Aristid. 21. 
Apitz. ad Sophocl. Trachin. p. 128 
Adversarr. et ad Euripid. Phoeniss. 
1024. pag. 184. Ad verba: did ray- 
twy dè duebel®ovres tov naldav 
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v. def- 
é0%. (I. p. 166) suppleri vult cpa- 
tovtes xa?’ Eva Éxacror, ut adeo 
loci sententia haec sit: ,,cumn per 
omnes pucros (mactando s. unum post 
alterum mactantes) (ransiissent opus- 
que absolvissent.‘* Vid. Herodot. I, 

196 ibique nott. — Ad verba: dura- 
ovteg dì rod afuatog, quibus Noster 
declarare vult, singulos quosque ac- 
cedentes aliquot sanguinis guttas 
gustasse, cf. Monk. ad Euripid. Al- 
cest. 316. — Ad argumentum citat 
Wesselingiussimilem fere barbariem 
Apollodori Cassandrensis tyranni in 
Diodor. Sic. II. p. 563 seq. (XXII, 
10). Atque etiam alias apud gentes 
similia fere memorantur de sanguine 
humano, qui, vino mixtus inque pa- 
teris circumlatus, ab iis, qui foe- 
dera iungebaut, gustabatur. De 


12 


22 


HERODOTI 


tov és tòv xontijoa. dia mavrcov dè diebedtovies tov maidcov 
olvov te xal VIP Éceqpopsov és avrov: Eurmiovtes dì toù at- 
uatos mavtzs ol ErixovooL, ovtA dn dvvifadov. payns dè ye- 
vopévns xagreois xal megovtdov È auportgav tòv otpatonE- 
dov rider r04i6v érparovio of Alyuntior. Odvua dì péya 
sldov avdONEVOS raga Tv Enripooiov. TSv ydp dotEécov megi- 
xeguuévav qaols Exatéodv Tebv Év ti] uaymn tavrn mecovtv 
(xopls utv pag tav ITsgogcov ènéero ta dotta, dg éycooiodn 
xat' agyas, Eteoadì dì tdv Alyuvntiav) al uèv tdv ITeooicov 
nepalat Elo. aodevézs OUT, Mate, EL FEdELS YNP0 povvn fa- 


Scythis ipse Noster IV, 70 eique con- 
sentiens Lucianus in Toxari cap. 37, 
ubi vid. Iacob. De Romanis conf. 
Plutarch. in Publicol. cap. 4 init. 
pag. 98, coll. Sallust. Catil. 22. De 
Armeniis atque Iberis Tacitus testa- 
tur Annall. X1I, 47, ubi vid. Lipsii 
nott. @Quin etiam apud Ungaros, 
Camanos, Hibernos idem valuisse 
monet I. Grimm (Deutsche Rechts- 
alterth. pag.193 seq.), hoc diserte ad- 
iiciens, nùlla immanis moris vestigia 
apud Germanos rcperiri. Hebridi- 
anis solis morem fuisse legimus, ut 
manus humuno sanguine tinctas iun- 
gentesinrarint communi voce; plane 
ut Scythae gladios, sagittas et lan- 
ceas sanguini immergere dicuntur 
apud Herodot. l. 1. Alia quaedam 
huc spectantia attigit Lasanlx: Stu- 
dien des class. Alterthums pag. 2760. 
Ipse Noster similem quendam ritum 
in foederibus iungendis profert I, 
74 fin., ubi cf. nott.; hoc vero loco ne- 
mo non videt, sacramrem fieri, quam 
qui peragerent, co firmiori iura- 
mento obstrictos teneri voluerunt ad 
fortiter pugnandum: indeque etiam 
non mercenarios tantum milites, 
verum omnes etiam Aegyptios huius 
sacri participes fuisse vultGhillany: 
die Menschenopfer der Hebraeer p. 
622; sed hoc ab Herodoto alienum 
videtur, solos mercenarios (i. e. pe- 
regrinos, Graecos atque Cares) di- 
sertis verbis commemorante, cum 
Aegyptii ah humanis sacrificiis plane 
abhorruerint; vid. II, 45 ibiq. not. 

mecovtov EÈ auportoov n. 1. 2.] 
Vocula #É a binis libris abest, plane 
ut I, 76, ubi tamen, mea quidem 


sententia, aegre caremus praeposi- 
tione, quae quo minus inscratur, 
obstant libri scripti ad unum ones. 
— De hac Cambysis pugna narrat 
quoque Polyaenus VII, 4) itemque 
Ctesias Persicc. $. Y, quinque Aegy- 
ptiorum myriades, duas Persarum 
inea occubuisse scribens: quamquam 
in ceteris ab Herodoto plane differt. 
Etenim Cambysem tradit expeditio- 
nem in Acgyptum fccisse contra 
Amyrtaeum eius terrae regem eam- 
que subegisse operà Combaphis, qui 
cum apud Acgyptiorum regem mul- 
tum valeret eunuchus, huius ipsius 
res prodiderit ea conditione, ut ipse 
Aegypti praefectus fieret. Amyrtac- 
um, vivum a Persis captum, nil 
mali passum esse addit Ctesias, nisi . 
quod cum sex mille Acgyptiis dele- 
ctis Susa translatus fuerit. De Amyr- 
taco cf. nott. ad cap. 15. 


Car. XII. 


al pèv tòv ITsooéov nepadai Flou 
x. t. À.) Plurima ex his leguntur 
in Excerptt. Cod. Palatini, quae 
contuli in Creuzeri Commentt. Hc- 
rodott. pag. 429. Paulo ante scripsi 
eÎdov pro vulg. îdov, cf..II , 44 ibi- 
que nott., ad vocem #xaté00v conf. 
quae ad III, $ monita sunt. In 
seqq. diatetoavtets, quae est fu- 
turi forma, in mentem revocat 0cv»v- 
tetoatverv verbum, quo Noster usus 
est II, 11, ubi vid. nott. Pro &é- 
Aeg Sancrofti liber déX01s. Caete- 
rum haec verba Synesium spectare 
in Encom. Calv. p. 77, monet Wes- 
selingius. 


THALIA. III 12. 23 


Ageuv, diatetpavesis, al dè tod Alyvrticmv ovra di ti (oqveaì, 


popis av Uda maicas Biapateras. 


altuov dÌ tovtov rode éde- 


pov xaì éué y° sUretécos Eneidov, Ott Aiypvrtioi uèv, avrixa 
199ax0 zetdlcov aptauevo, Evpsdviai tas xepad&g, xal x0ds tÒv 
nÀLov magvverai tò dotéov. TUTO dè roùro xal toù un pada- 
ugovoda. altiov éori: Alypunticov yao &v ris gdagiotovs idorro 
palaxgovs mavrav avdowmov. tovtoLoi pv dn) toùro tori al- 
tuov loqupas popéerv tes xepadas. toto dè ITéoonor, ct R0ds- 


véas qoggovor tas xepalds, alriov tods' 


ovro dn ti loqveal, uoyis av — 
diapagerag] i i, e. ,,Aegyptiorum vero 
crania ita sunt valida, ut lapide per- 
cutiens acgre diffringas.‘‘ Particulam 
©6, quam ante poy:g exhibuerant 
vett. editiones, a Guil. Dindorf. mu- 
tatamin€s, equidem cum Schweigh. 
et Gaisf. et Dietsch. prorsus abieci, 
quoniam a libris omnibus scriptis 
abest et Noster utique ita sine con- 
iunctione loqui solet; conf. III, 108. 
IV, 52, quae attulit Schweigh. Add. 
IV. 52. et conf. Jacobs. ad Aelian. 
Nat. Animal. III, 16: in hoc enim 
dicendi genere Aelianus Herodotum 
imitari videtur. Conf. etiam Hartung 
Lehre d. griech. Partik. I. p. 280. 
Assentitur Matth. in Gr. Gr. p. 1286, 
qui idem pag. 912 consulendus oh 
voces dr) te; add. III, 120. 108. 23. 
145. IV, 28. II, 135. VII, 6. — Mox 
Mediceus, Florentinus, alii dlagen- 
Èe16, quod cum Gronovio recepit 
Wesselingius; equidem cum Dietsch. 
et Dindorfio (quem vid. in Thesaur. 
Ling. Graec. II. p. 1294 coll. Bredov. 
p.-336) e codice Vindobon. dedi dia- 
ecéstas, si quidem verbum diagetrto 
(i. e. pertundo, perfringo, cf. Hesiod. 
Scut. 364) melius loci sententiac 
convenire videtur, quam diagg7- 
yvvpi. Schweighacnser. et Gaisford. 
dederant dinponéeres, quod dudum, 
ut monuit Cr., voluerat Werfer. in 
Actt. phill. Monacc. I. pag. 249, ap- 
probante Dissen. in Disquiss. philoll. 
I. pag. 10, quodque Sancrofti liber 
cum tribus aliis suppeditat. Futu- 
rum diapgnésts, addita vocula &», 
ut ab Herodoto omnino alienum est, 
ita huic loco minime conveniens, în 


quo optativum sibi tlagitat rutio. — 


oxiNTRORPEovoL Éi 


Quod ad loci argumentum attinet, 
spectat haec tota res de craniorum 
diversitate ad quaestionem de primi- 
tiva gentis Aegyptiacae origine, de 
qua vid. quae allata sunt ad II, 2. 
Atque observat Prichard(Researches 
etc. I. p. 283 coll. II. p. 234 ed. 
tert.), Negrorum crania maiorem uti- 
que densitatem ac duritiam prae 
aliis aliarum gentium craniis osten- 
dere idemque observari in mumia 
Londini asservata. Conf. etiam Wil- 
kinson. Manners etc. III. p. 360. 
Arabicae stirpis primos Aegypti in- 
colas fuisse, rubrum mare trans- 
gressos, inde contendit Frank in Re- 
vue Contempor. T. XXIII. p. 6 (1855 
Decemb.). 

altiov logveas pogHetv TAC ne- 
pais] De infinitivo, qui sequitur 
vocem altro, cf. II, 20 ibique nott. 
De Acgypt:i is caput tondentibus vid, 
II, 30. 

GuiNTEOPÉOvOL te dex] i. e. ab 
initio (ab eo tempore, quo nati sunt) 
pueros suh umbra educant, parietibus 
inclusos ; quodipsum eo refero, quod 
ipso Herodoto auctore I, 136 filii 
recens nati apud Persas quinque per 
annos mulieribus solis committun- 
tur nec ullum in patrum conspectum 
per lioc tempus veniunt. De quo 
more plura Brisson. De reg. Pers. 
princip. II, 82 seq., qui idem de 
principum filiis, qui eunuchis ple- 
rumque tradebanturinstituendi, con- 
sulendus II, 166. ,,Quibus adde 
nunc Olympiodorum in Platonis Al- 
cib. prior. p. 153 et quem ad eum 
locum laudavi I. de Hammer in An- 
nall. Literr. Vindobonn. Vol. VIII. 
p. 381 et Vol. IX p. 63.“ Cr. — Pro 


24 


HERODOTI 


cexîis, tlAovs TIRRAG qpopéovtes. tavta pev vvv torabra éovta 
sldov* sldov dì xal «440 duota tovroroi v Tarxernui, tav ua 
"Agepévet th Aapelinv diuptagévicov vrò Ivago toù Aifvos. 

OI dì Alyvrtior Éx tig pdgns, ds Erparovio, Epevpov 
ovderì xoouo. xaterAndévrav dì é Méugiv Ereune ava r0- 


cuintoogriv, cuius loco cxLatEa- 
geîv Plato dixit Polit. VIII, 9 (de 
quo vid. Ast. ad Phaedr. p. 262 et 
Heindorf.ad Phaedr. p. 228), poste- 
riore aetate cxcoroagpetv dicebatur. 
Conf. de hac scriptura Creuzer. ad 
Olympiod. Commentt. in Plat. Alcib. 
I. p. 42. not. 28. Ad vocis signiti- 
cationem conf. Herodot. VI, 12 ibi- 
que nott. 
milovg tLdgRg gpoptovteg] tiegue 
intactum reliquì, ut I, 132, auctore 
Dindorfio (pag. XVIII) et Bredovio 
126 mutandum in te7ees, quod 
recepit Dietsch. 00 quaevis di- 
cuntur capilis tegumenta. Unde fit, 
ut ipsa /iara, quae ad Persas proxi- 
me spectat iisque usitatum fuit ca- 
pitis tegumentum, pileo (quippe la- 
tioris significationis vocabulo) sub- 
inde denotetur; nec mirum, apud 
Synesium loco supra laudato simpli- 
citer inveniri 77/40vg sine TOUS. 
Fuit autem tiara perquam similis iis 
pileis, quos adhuc per orientem ge- 
stare solent (7urbdan vocant), erecta 
illa quidem plerumque et eo, quod 
ab inferiore et superiore parte neque 
lata erat, a cidari in apicem excunte 
diversa atque pro ordinum gradibus 
distincta. Qua tiara eaque varii ge- 
neris ornati adhuc conspiciuntur Per- 
sae in ruderibus Persepolitanis. Tu 
vid. Mongez Mem. de l’Instit. IV. p. 
15 seqq. Ex Herodoto imprimis huc 
facit VII, 61; alia veterum testimo- 
nia attulit Brisson. I. 1. II, 184. Ad 
Herodotum respexit auctore Val- 
cken. Plato De Legg. XII. p. 492 D. 
— Cr. citat:,,Platon. Scholiast. pag. 
185 Ruhbnk. Astii Comment. p. 519, 
Valckenarii Scholas in Act. Apostoll. 
III, 7. Tom. I. p. 045 et Iacobs ad 
Antholog. Gr. Vol. IX. p. 428.4 — 
De alia vocis huius significatione di- 
cemus ad IV, 23. — Paulo post de- 
di «dov ut supra III, 12. De Pa- 
premi conf. II, 63 ibiq. nott. 


tOv Gua ‘Agorniévei td Aagelov 
x. t.Z.] Hanc in rem conferantur 
Herodot. VII, 7. Ctes. Excerptt. 
Perss. 32 (nbi conf. nott. pag. 170 
sqq.), Thucydid. I, 104. 109. Znarus, 
e Libyae s. Africae regionibus Ae- 
gypto adiacentibus in hanc ipsam 
terram irruens, in Deltae paludibus 
stagnisque contra Persarum copias 
se tenuit, quorum dux Achaemenes, 
ab Artaxerxe rege ac fratre, primo 
regni anno 462 a. Chr. n. cum ma- 
gnis copiis et terrestribus et nava- 
libus missus, Inarum quidem vicit, 
sed ipse obiit; ita ut Inarus, ab Athe- 
niensibus post adiutus, Persis resi- 
stere posset usque ad annum 4156 a. 
Chr. n., vel potius 455, Olyvmp. 81,2, 
si Clintonem sequamur (Fast. Hel- 
len. ed. Krueger. p. 48), ubi a Mega- 
byzo superatur. Ex hoc autem lo- 
co Dahlmannus (Herodot. p. 68—70) 
tempus colligi posse existimat, quo 
Herodotus Aegyptum viserit, nimi- 
rum post ann. 450 a. Chr. n., intra 
454 —441 a. Chr. n. 8. vitae annum 
tricesimum et quadragesimum. Conf. 
nott. ad II, 1. Pro’/veg@ cave re- 
cipias, quod e duobuslibris enotatur, 
"Ivetgov. Conf. ad Ctes. fragmm. |. 
I. et Bredov. p. 1659. Zidys dicitur, i. 
e. Libyum rex 8. regulus. 


Cap. XIII. 


uatsinBivrov dì és Meugiv) i. 
e. cum intra Memphin coacti, compul- 
si essent. SRI modo I, 80 fin. III, 
146. coll. 24 ibiq. nott. VI, 133 
ibiq. Wossel. V, 119. VIII, 27. Quod 
proxime antecedit ovderì «dopo (in- 
condità fugà 8. effusà), explicui ad 
VIII, 60. 8.3. — «va roteuor, ad- 
verso ‘Rumine, ut monnit Valcken. ci- 
tans I, 194. II, 90. IV, 18, ubi ad- 
ditur articulus” t0v, quem omissum 
videmus et h. 1. etIV, 14. Paulo post 
scripsi cum recentt. 'edd, Muvtiin- 


THALIA. III 13. 25 


tauov KauBvons véa MvriAnvainv, xiovxa Gpovoav avdoa 
Iléoonv, és ouoAny(nv xpoxadsopsvos Alypvatiovs. ol dì, érnei 
re tv véa sidov é0s48odoav és tjv Méuqiv, ixgudévres adées 
éx toù teigeos, tnv te véa diépBerpav xal tovs avdpas xps- 
ovoyndov diacmadavies Epopsov È TO telyos® xal Alyvxzia 


uèv pera touro modiogxevpevor y@ovio ragEoT“IAv. 


vainy pro Mirvi. Vid. nott. ad 
I, 27; ducentis viris Mytilenaeam 
navem repletain fuisse consequens 
est: ducentos enim viros friremibus 
plerumque impositos fuisse satis con- 
stat: vid. BoeckhStaatshaushalt. d. 
Athen. I. p.340.360 seq. 371 et prae- 
cipue p.384 seq. ed. secund., Urkund. 
v. Seewesen. p. 118 seq.; qui idem 
vir doctus recte monuit (Staatshaus- 
halt. I. p. 358. Urkund. p. 73 seq.), 
véas quas vocat Herodotus, eas de 
triremibus intelligendas esse. Deinde 
alterum id hoc ex Herodoti loco col- 
ligere licebit, Mytilenaeos s. Lesbio8, 
qui una cum ceteris Ionibus in Cyri 
potestatem pervenerant (vid. Hero- 
dot. I. 169 ibique nott.), ad hanc 
expeditionem naves Persarnm regi 
exhibunisse, qui non terrestri solum 
itinere, sed maritimo etiam, navi- 
bus, quas a Phoenicibus, Cypriis, 
Ionibus sibi comparaverat, ad Ae- 
gvpti litora missis, Aegvptum peti- 
isse videtur. Hinc infra II, 19 
(coll. III, 29) dicitur 0 vavrinos 
otRATOS. — eidov, a Gaisfordio mu- 
tatum in ‘dovr, retinni, ut cap. 12 
et II, 41. — ‘InguBbivies (effusi), 
plane ut Immodeyéxyvpevorin Odyss. 
VIII, 515 coll. Apollon. Rhod. I, 
880 aliisque locis in Thesaur. L. 
Graec. III. p. (45 ed. Dindor*. indi- 
catis. Quod sequitur additum cum 
vi quadam &Zéeg (densi , conferti, si- 
mul una effusi), et ipsum conferri 
potest cum Homerico «044éeg in Il. 
V, 198, ubi conf. Scholia et Doeder- 
lein in Glossar. Homeric. nr. 451. 
T. II. p. 32. Herodoti crebrius hac 
voce utentis locos iam indicavimus 
ad I, 133. 

nel TOÙS cvioas xesoveyndov dia- 
cracavtes] i. e. homines in frusta 
discerptos 8. dilaniatos sursum tollunt 
intra moenia. xg80v9yndov apud Eu- 
nap. in Aedes. p. 26 ed. Boiss. in- 


Oi dè 


venitur, ubi vid. not. Boissonadii 
pag. 223, qui, cum adiectiva in doy 
exeuntia modum et ralionem signifi- 


‘cent, xgs0vgyndor, quod a xerove- 


y0s descendit, proprie sic vertendum 
esse monet: ,,ad modum carnium 
edulium, quae per frusta dissecan- 
tur.‘* De his adverbiis, quae in doy 
finiuntur, plura Fischer ad Weller. 
I. pag. 207. 298. Verbum AATANQE- 
ovoygîv Noster adhibuit VII, 181, ubi 
conf. nott. xgs0vgyeiv eodem sensu 
dixit Lucian. de dea Syr. 55. Alia 
vid. in Thes. Ling. Graec. IV. p. 
1945 ed. Dindorf. De ipso hoc poe- 
nae genere, quo vel corpus in partes 
discinditur vel extremae partes ac 
membra, ut nares, aures, alia, ab- 
scinduntur et loco edito publice ex- 
ponuntur, frequentiore illo quidem 
per orientem, conf. quae attulit Len- 
gerke ad Daniel. II, 6. pag. 55. In 
articulo rows immerito haerere vi- 
detur Wesselingius, scribendum esse 
statuens: xal diaxoolovg avdoas 
x. t. À., quumin TOTZlateat HHZ. 
At significantur quotquot in navi fu- 
erant, ad unum fere omnes, ut recte 
monuit Schweigh. Et requiritur, pu- 
to, articulus vel ob verba praegressa 
et quodammodo opposita tuvte via 
diepderoav. — teizos hic de castello 
s. arce Memphidis intelligendum esse 
satis apparet ex III, 14. Larcherus 
citat III, 91, IV, 124. 

{oovro ‘nuorotnoav] i 1, e. tandem in 
deditionem venerunt. 00vw valet: 
tempore aliquo praeterlapso, tandem, 
denique. Conf, I, 68 ibiq. nott. I, 
80. 175 ibique nott. V, 77. VII, 6. 
VIII, 53. 107. ,,Adde Fischer. ad 
Weller. III. p.222 et Riickert ad Pla- 
tonis Conviv. p. 215.‘ Cr. rapéotn- 
Gav ex h. 1. citat Thomas Magister 
pag. 692 s. v. Tu conf. III, 45. 155 
et quae Wesselingius attulit: V, 65 
VI, 99. 110. Imitatur Pausanias 


26 HERODOTI 


mpocegées AiBves, delcavtes ta megl ryu Alyvatov yeyovora, 


maggdodav dpéas avtobs duagntt* 


xaù pogov te ératavto xal 


ddopa Ersurov. ds dè Kvonvator xal Baguator, delcavtes 0- 
poccdos xai ol Aifves, Étsga roravta érotpnoav. KauBvons dè 
te uèv raga Avv tidovra ddpa prioppovas tdttato, te 
dì rapa Kvenvatav arinoueva ueupdels, 06 tuo. doxéei, ott 
pv odiya* éreuvav yao d) mevinuocias uviasagypugiov ol Kv- 


VIII, 27. $. 1, ubi Herodoti non ob- 
litus est Siebelis, 
xal pooov te értetavto] i. e. 
tributum sibi imponi passi sunt, tribu- 
tum pendere spoponderunt. Quibus 
addit Noster, imperfecto tempore 
usus: xi dopa freurmor, a quo inde 
tempore dona (tributi loco) ferre coe- 
perunt; ut vix opus esse VISAE 
monere de discrimine aoristi (éra- 
gavto) et imperfecti (freunov). Ad 
locutionem @090v #raÉerto, quae 
frequens etiam in titulis reperitur 
(vid. foce n Macedd. 
Vimar. 1847. p. 12), cf. III, 89. IV, 
169, et de medi verbi in hisce vi ac 
potestate Kuster. de verbb. Graec. 
med. cap. 8. 0g. m. 123. Similia 
verba media, in quibus similia obti- 
net vis ac potestas , recensuit mul- 
ta, nec verbo teéaode: (nam aori- 
stus in his potissimum spectandus) 
cum compositis omisso, E. Fr. Pop- 
po in scriptione de Graec. verb. med. 
inserta libro, qui inscribitur: Neues 
Archiv f. Philol. u. Paedag. v. See- 
bode 1829. nr. 57. pag. 227. not. 9. 
In his enim verbis medium vim activi 
cum accusativo pronominis reflexivi 
coniuncti et verbi intransitivi habet. 
Infra VI, 42 Noster: gpogovs tate 
encotorar n. t.A., de quo conf. Meier. 
De Andocid. V, 3. pag. 13. — Li- 
byes hosce, qui Aegypto proximi tum 
Cambysi se dederint, Herodotum ip- 
sum visisse existimat Dahlmann(He- 
rodot. p. 71 seq.); eosdemque esse 
suspicatur, quibus Inarus ille olim 
imperitarat, et postea, ipsius Hero- 
doti aetate, Thannyras, Jnari filius, 
de quo vid. III, 15. — ®©g in seqq,, 
quod satis notum, valet: eodem modo, 
similiter etiam. Cf. III, 152. VIII, 
126. et Fischer. ad Weller. I. pag. 
259 seq., ne plura. De Cyrenaeis conf. 


III, 91 et quae plura libro quarto 
enarrantur, cap. 150 seqq. De Zar- 
caeis conf. III, 91 et IV, 201 seqq. 
Libyum et Cyrengeorum, qui una 
cum Aegyptiis in bellum profecti 
erant, mox vero donis missis Cam- 
bysi se quidvis impositum praesti- 
turos esse promiserant, meiminerat 
quoque Diodorus libro X , 34 in Ur- 
sini Excerptt. de Legatt. Pi 314. 
delcavtes duolog 3 xal oi Aipveg] 
Libri plerique ou. @ xaf. Sancrofti 
liber ac Vindob. ouotwog 0 g xal. 
Schaeferus ediderat 0pol@g xai. 
Atque sic scribendum esse iudicat 
Struve in Spec. I. Quaest. de He- 
rod. dial. p. 24—26. (8. Opusce. 
II. p. 287 seqq.) vel e binis illis li- 
bris recipiendum ©g loco pronomi- 
nis relativi, quod, ubicumque apud 
Herodotum post vocabula simile quid 
ant idem significantia reperiatur ad- 
iuncta particula xa, aspiratione cu- 
reat, ut sane a hoc loco stare ne- 
queat. Mihi quidem istud wg, quod 
bini libri afferunt, ex antecedenti 
vocula ortum videtur; itaque vocu- 
lam prorsus eieci, adstipulante Diu- 
dorfio. Uncis inclusam exhibet 
Dietsch voculam @, quam equidem 
cum ceteris edd. sustuli. — Ante 
roravta cum recentt. editoribus in- 
serui #Te0a, plane ut I, 120, ubi vid. 
nott. III, 79 coll. Werfer. in Actt. 
phill.Monace. I, 1. pag. 113 seq. — 
In segg. ad structuram verbi usp- 
pets cf. nott. ad IMI, 1. 
mevtmuocias uvéas deyveiov) At- 
ticae si intelligantur minae, quarum 
sexaginta conficiunt talentum, sum- 
ma argenti erit octo talentorum et 
viginti minarum. Haec si ad no- 
stros numos revocaris, existet sum- 
ma 12064 imperiall. sive 21715 flo- 
renn, 14crucigg.Cf.Wurm De pondd. 


THALIA. III 13. 14. 


27 


onvalor® ravras dpagcouevos avrogetgin diéormerpe ti) stoatit. 
‘Hugon dè Sexartn, an’ ns raoélafe tò retgos tò gv Meugi14 
Kaufivons, xaticas és to reodotetov érl Avun tov Baordéa tav 
Alypuntiov Pauunvitov, BacrAevoavra umvas FE, toùtov xa- 
tioas duv KAAo0i Alpuntioro, Siemeipato aUtod TS puris, 
moécv torade. otEldas avtod tv dvyaréoa é0djti dovAtn tE- 
éneure éx° vd00 Eyovoav Vdertov® cvvinsure dì nal dAias 
zaodeévovs amolétas avdodv tav nodtov duoios toraluévas 
20017) rod faciAgos. cds dè for te xal xAavduo rapnicav al rag- 
Bévor xat&a rovs matéoas, ul utv KAX0L matéoes avefocv te xal 


etc. ratt. pag. 56 seq. et Tab. XIII. 
XIV.— avrogsoin (sua ipsius manu) 
invenitur quoqune I, 140. III, 66. 74. 
Alia dabit Brelov. pag. 77. 

TAvTAS Boacsopevos) i i. e. has pre- 
hensas sua ipsius mann distribuit ex- 
ercitui. Plura de hoc verbo vid. in 
Thes. Ling. Gr. III. p. 1671 ed. Din- 
dorf. ,,Rarior constructio. Vid. 
Schleusneri nov. thes. vet. test. II. 
pag. 200 s. v. docccecda,. — nara- 
deatteoBa: etiam genitivum adiun- 
ctum habet apud Proclum in Alcib. 
I. cap. 54. Cr. 


Cap. XIV. 


xaticas Ès tò moQ0xoTELOv] Conf. 
IT, 14 ibiq. nott. Add. V, 12. 25. 26. 
III, 61. 64. — él van invenitur 
supra II, 121. $. 4. Jacobs ad Ae- 
lian. N. A. I, 81. pag. 20 et quae 
similia affert G. V.Mueller in script. 
III. De variis rebus grammatt. 
(Torgav. 1825) p. 6. 

disnzioRtO avtoÙd ts wvrrs] 
Koen. ad Gregor. Corinth. de dial. 
Ion. $. 15. pag. 397 mavult dcerei- 
efeto, Sanerofti liber offert des- 
negÉéato, utramque reiiciendum, ut 
recte monet Bredov. p. 381. Sen- 
tentiamloci sicredde:«riminn cius ten- 
tabat a. tentare studuit. Nam in im- 
perfecto inest conatus ac studii si- 
gnificatio. De qua conf. I, 68 ibiq. 
nott., ne plura. wpvxny Schweigh. 
recte interpretatur aninun, citans 
VI, 128, ubi eodem sensu Nostrum 
dixiane putat: dieneLgditO avi — 
ts 00yns. Conf. etiam VII, 153. In- 
fra III, 119 legitur dremeiodto yvo- 


uns. Mox in verbis ore/las avrad 
tv Wvyartoa éo&iu dovZ(y éeé- 
meune n. T.À. (i. e. filiam cius servili 
veste indulam 8. instructam etc.) ver- 
bum ot#448:v pari modo videmus ad- 
hibitum VII, 652. 93. PIntarch. Ae- 
mil. Paul. 33, ubi conf. Held pag. 277. 
Pro dovinîy e Sancrofti cod. cum 
recentt. odd. scripsi dovà(7, cf. Bre- 
dov.p.180. éx° vdmg (i. e. aquatwn, 
ad aquiun hauriendam) Noster eodem 
modo dixit V, 12. VI, 137. VII, 193 
coll. VII, 32. I, 37. IX, ol et în) &n- 
env l'iva IV, 114. 116. Attigit quo- 
que Kuehner Gr. Gir. $. (513 et Fischer. 
ad Weller. Gr. Gr. III, b. pag. 243. 
Ad ca verba, quae proxime antece- 
dunt, Cr. conf. the Classical Journ. 
Vol. II. p. 582 seq. — «roZ#Èas et 
quae sequuntur, citat Thomas Ma- 
gist. p. 94. Herodoti sententia est: 
simul una (cum regis filia) alius etiam 
misit virgines e principum virorum filia- 
hus selectas et eadem modo quo regis 
filia vestita». 

ds dì Bon te xa) xievdpo mae 
icav «î nagdivor nata toÙs rATE- 
ocs] i. e. quae cum clamantes el eiu- 
lantes praeterirent eum locum, quo pa- 
tres (ex adverso ipsis) erant collocati 
s. considebant. Wesselingius e binis 
libris exhibuerat magnecar, Reiz. et 
Schaef. naonicav, quod Matthiae h. 
l. citans in Gramm. Gr. p. 11054 re- 
tinuit, in textu ipso exhibens rag7- 
cav, a verbo rapiévar, practereundi 
significatione; Schweighaeuser. et 
Gaisford. dederunt, quod in F‘oren- 
tino libro aliisque legitur: ra0760», 
a verbo xags'vat ca significatione, 
de qua conf. nott. ad 1, 21. Equi- 


28 HERODOTI 


avendarov, Opguvtes ta téxva xsxaumueva, 0 dì Pauurnvtos 
apoldav xal pudav Exvpe È tv pijv. napeted®ovotdav dÌ toòv 
vdgogpogav devrspa ol rov matda Ereune per aliwv Alyv- 
ntiov diogidlcov tiv avrnv NAixinv Egovtav, tous te aVyévas 
xadco dedeuévovs xal ta otouata épxegalivopevovs. Npovto dè 
mowvnv tisovtes MvriAnvalav toto év Méugi arodoutvoror 
oÙv ti] vat: tavra puo édixacav ol facto Bixaotal, vato 
avdoòs éxdotov déxa Atpvaticov tou mOGITOY avtaroAivoda:. 
o dè (dov ragetiovtas xaì patov rov auido apopevov éni da- 
vatov, tav aAicv Alypuntisav tav repixatmue vv avtov xAar- 


dem cum recentt. edd. probante Bre- 
dovio pag. 109 dedi xeggicar, quod 
unum verum esse videtur ac loci 
sententiae conveniens; infra rage 
ver eodem sensu Noster dixit. Re- 
tinui etiam xata Tod; ratégas, licet 
plurimi codd. ra g@ t. 7. exhibeant, 
quod inde revocavit Dietsch. Nam 
xere in talibus significat ex «dverso, 
contra, optime monente Valcken., 
qui citat Herodot. II, 121. III, 86. 
VI, 101. Thucyd. VIII, 66 aliisque 
locis, quos excitat Boehme ad I, 33. 
Inde Matthiae 1. I. vernacule sic red- 
dit: ,,da mo ihre Veter sassen.“ Mi- 
nus accurate opinor Kuehner Gr. Gr. 
8. 607,1: zu den sitzenden Vitern. 
. Ad dativos flor) te xal xAavduo conf. 
Herod. III, 79. 127. IX, 59 et similes 
Homeri locutiones (Ili. III, 2 ete.), 
de quibus dixit Freytag. ad Homeri 
Ili. II, 149. pag. 280. In seqq. pro 
nateoes male olim legebatur ravres, 
vid. Wesseling. Dissert. Herodot. 
III. p.17; avéxZacov cum recentt. 
edd. e Florentino atque ex Aldina re- 
vocavi pro vulg. «vtéxZatov. Idem 
cum recentt. edd. retinui rgotd@v 
nal pad@y, cuius loco e duobus li- 
bris Schacfer, moocwdov x. u. Iti- 
dem mox dedi cum reliquir editt. 
rageEeiBovoétov, ad quod tuen- 
dum Wesseling. citat VI, 117 et So- 
phocl. Antigon. 933. Florentinus cum 
aliis: 7rage49ovotov. Ad devreoa 
conf. I, 46 ibique nott. 

tovg te aUzivas xadw dedeptvovs] 
Ita cum Schweigh., Gaisf. et recentt. 
edd. dedi. Vulgo rovs dè avy. Quod 
in aliis libris ct scriptis et editis 
post dedsuevovs insertum legeba- 


tur 7yov, id meliorum librorum au- 
ctoritate cum iisdem viris doctis ab- 
iecimus. Sunt autem participia de- 
deptvovg et éyxeyalivopivovs per 
quandam sensus structuram iungen- 
da cum verbia: tor raîda — per’ Qi- 
Amv Alyvuntiov. Quod ad loci argu- 
mentum attinet, monuit Gronovius 
Observatt. II, 22 de frenis supplicii 
causa ori impositis; captivos fune 
circum cervicem vinctos ipsa mon- 
strant Aegyptiorum monumenta: cf. 
Wilkinson Manners etc. I. ad p. 106 
(nostrae edit. T. I. p. 871) et ad p. 
384. — In seqq. nyovro e Sancrofti 
libro revocavi cum recentt. edd iu- 
bente Bredov. p. 293 pro vulg. ayo»v- 
ro, quam Florentinus liber praebet. 
xei podav tov zalda d JOUEvOY 
&xl &avarov] Plerique libri, Medi- 
ceus, Florentinus,, Sancrofti liber, 
alii, exhibent 7y80pevor, quod de- 
dit Wesselingius quodque etiam Mat- 
thiae tuetur, tum in nota ad h.1., ubi 
interpretatur: ,,qui ceteros praegre- 
diens, ante ceteros ad mortem duceba- 
tur®, cum Ny80da! tivi pervulga- 
tum sit, v.c. VII, 40; tum in Gr. Gr. 
pag. 430, ubi exponit: der voran- 
gieng, ; alter am Aldinae lectionem 
cyeOpe vov ce scribendi errore fiu- 
xisse ratus. Et facit huc quodam- 
modo III, 15 init., ubi legimus: ci: 
ia nEdTOv xaranormivta. Ex Aldina, 
binis libris addicentibus, Schweigh. 
et Gaisf. dederunt @ye0pevor, quam 
formam Ionicam esse volunt pro @y0- 
pevoy, probante quodammodo Schae- 
fero ad Gregor. Corinth. p. 233 et 
Buttmanno Gr. Gr. mai, lI. p. 81 
not. coll. Werfer. in Actt. philoll. 


THALIA. III. 14. 29 


ovrav xal deva rorevvt@V, TOUTÒ Erolnoes to xal énl 1] dv- 
parpi. rmapsidovtav dì xal tovrav Gvvivere, @g te tv 
ovurotéoav ol avipa amndixéotegov, éxmentaomora éx tv Ééov- 


Monace. I. p. 269 seq. et p. 76, nisi 
aye0pevoy corruptum esse existime- 
mus ex dyivedpevov, quod Schaefero 
quoque in mentem venerat: utitur 
enim Noster hoc verbo VII, 33 aliis- 
que locis, quos vid. apud Schweig- 
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 5. 
Dietschius et Bekkerus ad Wesse- 
lingii lectionem redierant; equidem 
cum Dindorfio (Prolegg. p, XXIII) 
et Bredovio p. 366 dedi a70uev07, 
si quidem, quod bene monet Bredo- 
vius, verbum cyeoBa: ub Aristotele 
quoque Rhett. III, 8 Herodotea re- 
ferente adhibetur ‘atque omnino in 
hac re proprium esse videtur, v. c. 
in Xenophont. Anabas. I, 6, 10. V, 
1,34. Memor. IV, 4, 3. Aelian. V. 
H. I, 30. Mox reliqui în) Bavaroy 
cum recentt. edd., quod Werfer. |. l, 
mutari vult in érì Favaro et hoc 
loco et puulo inferius, omnibus li- 
bris scriptis refragantibus, cum éxl 
davero solemnem fere formulam 
esse putet, de qua etiam conferre 
licet, quae attulit Spohn. ad Isocrat. 
Panegyric. $. 154 (cap. 41). Wes- 
selingius coniecerat: t7v él fava- 
to, plane ut Pausan. I, 20.8.4 dixit; 
ad quem locum Herodotei loci non 
immemor fuit doctissimus interpres. 
Tuconf. supraI, 10Vibiq. nott. Equi- 
dem accusstivum £avarnv, quem 
bene iam tuitus est Sintenis in Schul- 
zeitung 1831. II. pag. 587, eo magis 
retinendim duxi, cum totius loci 
sententia aeque ac verbi &y50d0 
structura accusativum hic poscere 
videretur, quem a dativo (#areto) 
aliis locis adhibito bene discernen- 
dum esse vel Xenophontis locus in 
Anabas. I, 6, 10 coll. V, 7, 34 satis 
docere poterat. 

TOvVTO émoinos tÒ unì Èrì ti &v- 
yatgi] i. e. idem fecit, quod in filia. 
xa plures codd. omittunt, omisitque 
inde Dindorf., uncis inclusam exhi- 
buit Dietsch. Neque tamen eieci 
particulam, quam in huiusmodi lo- 
cutionibus Noster relativo prono- 
mini addere so'et. Plura Struve |. l. 


pag. 24 (Opusce. II. p. 287 seq.). Ad 
verba én1 r7 &vyare! conf. Viger. 
pag.624. In proxime antecedd. ò e t- 
va moLevvto»y adverte verbum 
activum, quo etiam Noster usus est 
1I, 121. 8.5 et, si vera est Floren- 
tini libri lectio, IX, 33 coll. 52. 93, 
ubi cf. nott.; crebrius sane invenitur 
medium verbum hac in formula, 
quae miros ad motus affectusque, 
quos quis aliquam rem aegre ferens 
edit, significandos adhibetur. Conf. 
III, 159. IV, 33. V, 33 et 87. VII, 1 
et quae alia attulit Iacob. ad Lucian. 
‘Toxar. cap. 33. pag. 111 et Naber in 
Mnemosyn.IV. p.22. Ad verba seqq. 
cvuvnveLrxe, Vote conf. supra III, 
4 ibique nott. 

cviga ammnUuntotegor] i. e. virum 


. aetate provectiorem. Glossa Herod. 


reddit morafuregor. Plura de hac 
voce in comparativo plerumque ad- 
hibita dabit Lobeck. ad Phrynich. 
ag.84. Quod sequitur éxrentwuora 
2a rav #0vtwy indicat hominem, qui 
bonis exciderat: qua in re lurelateLy 
vel a Iureconsultis adhiberi docent 
loci allati in Thesaur. Ling. Graec. 
III. p. 528 ed. Dindorf. ta “févra de 
bonis 8. fortunis dici, satis constat; 
ef. Xenoph, Cyrop. III, 1,3. Anabas. 
VII, 8, 22. Ad verba sl pn 600 xTt*A- 
406 ex antecedentibus repetendum 
x8t, hoc fere sensu: ,,qui non solum 
nihil habebat, nisi quantum mendicus 
(habere solet), verum etiam stipem 
a militibus rogabat. Ad sententiam 
ipsam conf. Aristophan. Plut. 551: 
xtmYZOÙ pòv yeo Bios, 0v où déyeig, 
Env toy undiv Eyovra. — Mox re- 
tinui °de, ut III, 12. Male olim ide. 
— Pro ro norsvusvov rev Wass. ad 
Thucyd. I, 143 scribi voluit: to x. 
Grav, quod idem praebent San- 
crofti liber ac Vindobonensis. Quo 
tamen vix opus. pvlaexot Noster scri- 
psit, constanter forma puianoz usus 
pro Ual , observante iam Suida 
8. v., qui excitat Nostri locum I, 84. 
Add. III, 4. 48. 77 aliosque locos 
iam allatos a Bredov. p. 252. Atta- 


30 . HERODOTI 


tav ÈEyovre ts oVUdèv, sl un 000 nTOqOC, xal roodaitEovta tV 
otRATI)V, mapuévar Pauurnvitov te tov ’Auagios xal tovg év 
TÒ rpoaoTELO xatmuevovs tav Alypvntiov. 6 dì Pauyrnvitos 
©s elde, avaxiavoas uéya ual xadécas oùvouati TOvV Éraîgov, 
énAtaro tv xepalfv. “Hoav d° do aùtoù puiaxor, ot tò 
morevpevov nav EE éxeivov En Exaotn todo Kaufvon t01- 
pavov. Tavuccas dì 0 KauBuons ta morsvueva, méuwas ay- 
yedov sipota aUtov, Aéyav tade* Aeomotns ce KauBvons, 
Pauunvrs, elporà, diore dn, tv uèv Tvyatéoa Sgecov NEMO - 
xQuevav xal tov malda Eni davarov otetyovta, oùte avéfocas 
ovts avexlavoas, tov dì ntAyOv, oVdEv doL rEooquovta, 06 
@Ai0v rvvdavera., triunoas; "O ulv dn tara Ereroota, 6 È 
auelfero totode' "2 raî Kvoov, tè utv olxita qv uéto xaxd 
n worse avaxdaterv, tÒ dè toù itaigov nAdOs abcov Nv daxgvar, 
0g éx m0%dv te xal evdauovav txneodv és ntogninv @xî-201 
utar xl pjoaos ovdd. Kal taùta ds amevergdevta VrÒ toVTOv, 


men idem dixit yovcogvlaxag IV, 
13. 27, quod mutari recte vetat Bre- 
dov. 1. 1. — éx° éxaotn #E0Ì% recte 
Schweighaeuser. reddit: quague pom- 
pa praetereunte. — In seqq. pro: el- 
owti, dioti dn Cobet legendum 
proponit: elowta tade' tod x. 
t. À., itemque rvvddvonat pro 
nvvddvetat. 

ovte avinlavoas] Aldina cet Medi- 
ceus liber: aviniavcas, quod cum 
recentt. edd. recepi. Reliqui libri 
anéniavoas, quod tuetur Wesscling. 
laudans II, 121. Aeschyl. Prometh, 
638. Sophocl. Oed. Tyr. 1466. Phi- 
loctet. 709 et Procopium sollertem 
priscorum scriptorum aemulatorem, 
hoc verbo aroxZavey frequentissime 
utentem. Sed cf, Herodot.IlI,66. Ad 
formam aveBocas cf, nott. al I, 10. 

0g «Air nvvdaverai)] i. e. ut ex 
aliis cognovit. Aldina, Florentinus 
liber cum binis aliis: ‘nvv8dvopor, 
quod Schweighacusero , qui in textu 
retinnit rvrvdaverat, velementer 
placet, cum regis scilicet verbis 
homo loquatur et in 8cqq. quoque 
sic respondeat Psammenitus, ac si 
cum ipso rege praesenti colloquere- 
tour. Mihi hoc speciosius quam ve- 
rius videtur. Matth. exhibuit 7zv»v- 
&avopar. Reliqui editores vulgatam 


retinuerunt. Verba uéto naxd N 
dote avandarev (i. e. graviora mala 
quam quae flere possem)ob structuram 
plenam inde attulit Matthiae Gr. 
Gr. $. 448, b.: alia dabit Valcke- 
naer. ad h. ]., in quibus illud wote 
vel additum infinitivo reperitur (ut 
in Xenophont. Memorabb, I1I, 5, 17), 
vel omissum. ’l'u conf. de infinitivi 
rationeEichhoff: Versuch. z. wissen- 
schaftl. Begriindung d. griech. Syn- 
tax. (Crefeld. 1831) pag. 92. 

énì YTexog 0vdw) in limine sene- 
ctutis, de iis dicitur s qui ad extre- 
mam pervenerunt senectutem aut 
proxime ad eam accedunt, Qua for- 
muta Homerica (conf. v. e. H. XXII, 
60. XXIV, 486. Od. XV, 346) adeo- 
que proverbiali nec Plato nec alii 
abstinuerunt. Tu conf. Ast. ad Pla. 
ton. Polit. I, 2. pag. 326. 327 et Bre- 
dov. p. 259 scq. Quocum eodem viro 
docto p. 21 in proxime antecedenti- 
bus revocavi za8o0s, quod licet uno 
tantum libro scripto comprobetur, 
iam Valckenarius praetulerat; reli- 
qui codd. fere omnes rév80g, quo 
plerique recentt. edd. retinuerunt, 
excepto Dindortio, qui dedit ra dos. 
— ntogninv, cuius loco DIOna Val 
ginv, retinui; cf. Bredov. 
«ol tatra 0g dneverg®ty vra ind 


THALIA, III. 14. 31 


ev doxgesv ol elopo8ar. ds dè Aéperar va’ Alyvaticov, daxouer 
uèv Keulcov, éretevzes yao xal ovtos émiomopevog Kaufvon 
éx° Alpuntov, daxquewv dè ITspoécav tovs mapsovias, avrò 


tovtov x. t.Z.] Sensus verborum ex- 
peditus , structura grammatica ma- 
xime impedita; gnam ut expediret, 
Schweigh. arevery@évra participium 
pro verbo finito, quod sequatur vo- 
culam 06, positumn videri statuit; 

quamquam quos affert locos ad hane 
structuram probandam VI, 31. 79, 
ii maxime videntur esse alieni. Ad 
eandem ferme rationem Steger. hune 
locum explicat, ad arevergdivia 
supplendo n, quod idem valeat at- 
que ax#ve087. Sed in praefatione 
pag. XII seqq. hoc ei displicere di- 
cit; rescribi mavult ©y (pro ©g), 
quae particula apud Herodotum ad 
orationem continuandam inserviat. 

Provrò tovrov, quod ad nuntium 
a Cambyse missum pertinet, idem 
legi vult t@ drx0 tovrov, i. e. 

quae ab hoc (sc. Psammenito) profi- 
ciscebantur, quae ab hoc dicta erani. A. 

Matthine haec adscripserat: ,,Ver- 
ba xal tavra ws — s/070d01 in pro- 
tasi esse videri possunt, quam sequi 
deberet apodos:s daxovsry piv Kooi- 
cor, sed turbatus esse ordo verbo- 
rum. insertis illis 0g dè Afyetar vn° 

Alyvntiov. Sed ne sic quidem con- 
struetio recte procedit: nam daxgv- 
ev pèòv Kooîcov etc. opposita sunt 
verbis ev doxzecv oÎ slonpodai et nar- 
rationi aliorum contraria Aegyptio- 
rum. Itaque vereor, ne @g e seqq. 
hue retractum sit.‘ '8chaeferus edi- 
dit WS; equidem revocavi 0g, quae 
vocnla si recte posita est, temporali 
significatione (i. q. înel) accipi non 
poterit, sed eo sensu, quo etiam 
Schweighaenser. in Lex. Herodot, II. 
p. 392 intelligi vult: Atque haec, ut- 
pote renuntiata (Cambysi) ab hoc (nun- 
tio) dene dicta esse ei videri (dicunt): 
ut vero ab Aegyptiis traditur, Croesus 
lacrimas fudit ete. Ubi ad verba xat 
taòra — elono8a: e sequentibus ver- 
bis og dè Zéyerar va’ Aly. iure mihi 
Aéyetar ad antecedentia mente repe- 
tere posse videor; verba autem da- 
xQuesv uiv Kooîcov x. t. 2. pendent 
a Zéyeta: ea structura, quam ad I, 


08 attigimus, coll. Kuehner. Gr. Gr. 
$. 857, 2 et Matthiae: Vermischte 
Schrift. pag. 61. Herod. IV, 5. VII, 
171. Structuram anacoluthicam hu- 
ius loci attigit quoque Geisler: De 
Graecc, nominatt. absolutt. pag. 55. 
Quac cum ita sint, nihil mutare in 
Herodoteis verbis volui, quae eodem 
modo exhibuerunt recc. edd., neque 
opus erit addere Tuovoe post verba 
vrÒ tovrov, ut opinatur Abich in 
Philolog. x. p. 565 seq. Retinui quo- 
que of e Mediceo libro repositum 
pro 6giv, cuius nullum hic locum 
esse ostendit Bredov, p. 282. 

danquerv pèv Kouîcov — danquery 
dè ITegotwov tovz mageoviag] In ver- 
bo daxpvetv repetito inest vis quae- 
dam, quam cum Homericis compa- 
rant Odyss. IV, 104 seq.: xZaîe 
uèv ‘Agysin Eltvn — nZacts dì Ty- 
dépayog x. t.Z. Eodemque refero, 
quod apud Nostrum legitur III, 36: 
nol drò Liv ocsovTOY dlecae —_ 
eno dé 0iE0ag Kigov, ubi cam 
ipsam ob causam nolim tollere alte- 
rum @lecag, prouti placet Cobeto. 
Neque huc non pertinet VIII, 89: — 
anopìve dave 0 crgatnyos e dirò 
dè «2200 nolo! te al ovvopastol 
Ile@cé0v, quibus similia inveniun- 
tur V, 8I. IX, 5. 

Irersvyee pae nal ovros imiondue- 
vog] De re conf. I, 89 ibiq. nott. 
De forma et significatione iretevyse 
conf. Lobeck. ad l’hrynich. pag. 395. 
Namque Attici hac forma, hac verbi 
substantivi notione (valet enim h. 1. 
erat), usi non sunt; apud posterio- 
ris aetatis scriptores haec forma tum 
in verbo simplici tum in compositis 
saepiusreperitur. Pro érioropevos 
male olim #r10r0psvos. Tu vid. nott, 
ad I, 91 et cf.I1I, 31.132. Cr. conf, 
Thucydid. IV, 35 ibiq. Poppo. pag. 
74 et annotat. suam ad Plotin. pag. 
494. infr. Ad seqq. verba: avro te 
KayBvon ége488iv conf. I, 24 et 
ad verba: zov ré of raîda nott. ad 
I, 31. — oÎ arro%2Avpevo: ii sunt, qui 
ad mortem destinati erant. 


32 HERODOTI 


re KauBvon tos48stv olxtov tiva, xaì avtlxa xedeverv, ov 
té ol matda Ex tovazodAvpevav cwtev, xal aUrov Ex toù rg0- 
15 aotelov avactpoavtas ayerv mao” Eovtov. Tov uèv dn) matda 
eUgov ol peduovres ovxEti LEQLECvTa, RARA TEATOv xatanoTtv- 
3_ ’ bi ’ € Ù , 
ta, aUròv dì Pauurvitov avastpoavtzs ]yov raga Kaufvoza, 
Evda roù Zorro diartàto, Egcov ovdtv fiarov. el dì xal qui- 
oti9n ui) xodvapnpuovéswv, anédafe av Alyurtov, vote éri- 


Cap. XV. 


ovxéti megueovta) Ita de iis, qui 
non amplius inter vivos sint, fre- 
quenter apud Nostrum dici, proba- 
vit Naber in Mnemosyn. III. p. 486 
his locis: V, 39. VI, 103. VII, 146. 
IX, 10. -—- Quod ad sequentia attinet, 
in quibus Psammenitus tum nil mali 
passus a Canbyse, sed postea solli- 
citans Aegyptios ad defectionem, 
mortem sumpto taurino sanguine 
subiisse dicitur: haec a Ctesianis 
plane differunt; Ctesia enim teste 
(Persicc. $. 9) Cambyses contra 
Amyrtaeum Aegyptiorum regem pro- 
fectus, qui se suaque Cambysi tra- 
didit, sperana se Acgypti satrapam 
creatum iri, Amvrtaeum hunc vivum 
captum nullo alio malo affecit, nisi 
quod eundem cum sex millibus Ae- 
gyptiorum Susa relegavit. Quae si 
vera sunt neque in Ctesiana Excer- 
pta vitii quid irrepsit, hunc Amyr- 
taeum ub eo diversum esse, quem 
Noster infra hoc ipso capite nomi- 
nat, statuas necesse est: hunc vero 
Ctesiae Amyrtaeum unum ex filiis 
aut cognatis Psammeniti fuisse su- 
spicatur Osiander in Observatt. ad 
Graecc. de rebus Persicc. autores, 
inprimis Ctesiam (Stuttgart. 1821) 
p.11, cui et ipsi Herodoti de his nar- 
ratio longe videtur probabilior. Quo- 
cum plane consentio, confusionem 
quandam aut mendi quid in Ctesiana 
Excerpta irrepsisse ratus. 


el dì val quiotntn un) roivron- 
yuoveîv] nv, quod e Wesselingii edi- 
tione in posteras edd, irrepsit, cum 
Schweigh., Gaisf. et recentt. edd. 
mutavi in «0, non aliter atque III, 
69, iubente quoque Werfero in Actt. 
phill. Monacc, I. pag. 100. — Pro 


nmotr&n Sehaefer. edidit #n10r787, 
quod idem offert Sancrofti liber; re- 
liqui omnes 7710t787, quod Wesse- 
lingius cum Porto aliisque (v. c. Fi- 
scher. ad Weller. II. p. 297) a verbo 
ènictauor derivans scribi mavult 
mx0lvroayuovòy, quod ipsum San- 
crofti liber ac Vindobunensis exhi- 
bent; ut hic fere sit loci sensus ex 
Vallae interpretatione: ,,qui si com- 
pertus etiam fuisset, non affectare res 
novas.'* Quam interpretationem tam 
duram quam vitiosam iudicat Wer- 
fer. in Actt. phill. Monacc. I. pag. 106, 
cum nusquam hic aoristus verbi ér:(- 
Grapa. passiva inveniatur notione. 
Quare Werferus activam verbi notio- 
nem tenens locum sic reddit: si autem 
scivisset non moliri res novas, confe- 
rens Herodotea VII, 20: é#r(0raco re 
elvar alsl toroòrog Quae ratio ex- 
pediendi hunc locum commodissima 
videbatur Schweighaeusero, nisì 
hoc verbum 77107787, ut iam fecit 
Henr. Stephanus in Thes. L. Gr. III. 
p. 140, ad verbum amioréw referen- 
dum esset, quod sequatur negatio 
eodem modo, quo post vocem azt- 
ortins illa poniturI, 66, coll. III, 66, 
ubi vid. Thucyd. I, 10, II, 101. Un- 
de hunc loci sensum esse vult: ,,si 
de illo creditum esset, non eum res nu- 
vas moliri [moliturum esse], aut, nisi 
credilun essel novas eum res moliri. 
Equidem unum verum habeo q7t- 
otndn a verbo érx/ctapa. derivan- 
dum (conf. Bredov. pag. 301) et eum 
in modum explicandum, quo fecit 
Wesselingius, a quo tamen discessi, 
vulgatam retinens z0Zvronypoveîv 
vel potius r0Avrgnyuovesv (ut scri- 
psi cum Bredovio pag. 374 et cum 
Dindorfio), cum infinitivus etiam in 
altero Herodoti loco supra laudato 
hoc verbum sequatur. — In proxime 


THALIA, III 15. 33 


9 - 
TROXEVELV AUTTS* 


éneì tuov éodaor Iliquar tav facidécav 


toùs naldas, TOV, NV xal cpemv amoctémoL, Opus toîci ye 
maLoì avtdv amodidovo: tv apynv. xodiotor uév vuv xal «A- 
door Èoti ctaduaocaodar, ot TOÙTO oVI@O vevopixaoi morte, 
év dì di xal rode, tò Aifvos Ivapa naidì Bavvvpa, 05 aré- 
dafe tiv ol 0rat“E sixe dogmnv, xal toò Apvoralov Iavoier' 
xal pag ovtos artlafe tv toù ratpos aoxiv. xaitor Ivego te 


antecedentibus ad formam dia:tato 
conf. Bredov. p. 319. 

mpvxai cpeov aroctéwci] Vulgo 
el xaì, cuius loco cum recentt. edd. 
8 pluribus libris recepimus 77 xa 
G., prouti quoque voluit Werfer. l. l. 
pag. 235, particulam 86 coniunctivo 
apud Herodotum i iungi neguns. De 
coniunetivi forma axogréwoi conf. 
Bredov. p. 399. tww, quod ad ante- 
cedens row facidéwv referas, repe- 
titur quodammodo pronomine av- 
toy ex ea dicendi ratione, quam 
Nostro haud infrequentem esse me- 
rito dixit Kuehner. Gr. Gir. $. 632, 
ubi vid. plura. 

ty dè dn xal rode] dn a pluribus 
abest libris scriptis. Hoc loco no- 
lim eiicere voculam, quam omisit 
Dindorf., retinuit Dietsch. Conf. II, 
43 ibique nott. et similem Nostri lo- 
cutionem IlI, 38, ubi cf. laudd. VII, 
238. Unde etiam év dì dn al pro- 
bavit Naber in Mnemosyn. IV. p. 14 
plurimos Nostri locos afferens. — 
Paulo ante vevopuixaoi valet: in usu 
habent, solent, ut I, 151. 133. Il, 
42 ete. Quod additum legitur 0viw, 
eiici vult Cobet. — lis vero, quae 
h. I. veteres Persae in rebelles vi- 
ctos, reges priucipesve agere dicun- 
tur, contraria prorsus recentiores 
Persas agere, ex Agath. Hist. IV, 
24 fin. apparet. Sed vel hodie T'ur- 
cas aliasque orientis gentes non ali- 
ter sentire atque antiquos Persas 
monet Wilkinson. Manners etc. I. 
pag. 198. Etenim hic mos, quem 
Persis hoc luco Noster solis tribuit, 
vrientis gentibus et antiquo et re- 
centiore tempore omnino communis 
fuisse videtur recteque monet Heng- 
stenberg De rebb. Tyriorr. p. 45 
seq., Persas hunc morem a decesso- 
ribas suis in regno, quorum vesti- 


HERODOT. II, 


giis plurimis in rebus insisterent, 
accepisse, eundemque etium secu- 
tum esse Nebucadnezarem in regno 
ludaico, ubi occiso Jojakimo primo 
Jechunjam, deinde Zedekiam, utrum- 
que ex antiqua regum stirpe, regno 
admoverit. — In seqq. in plerisque 
libris desunt verba t@ Afvos, mefi 
quidem sententiA maxime retinenda, 
cum valeant: 7hannyrae, filio Inari, 
regis Libyun. Conf. I, 12 ibiq. nott. 
Ad verba tnv cÎ 0 mamme size ag- 
gnv conf. I, 31 et supra III, 14. 
Quare nulla causa eiiciendi of, nt 
suadetMehler in Mnemosyn.V.p. 75, 
qui idem in proxime antecedentibns 
ovIO quoque eiici vult. 

nai to Auvorarov Iavotgi) De 
Amyrtaco cf. II, 140. Hunc Amyr- 
taeum qui eundem esse volunt atque 
eum, qui apud Syncell. p. 76 coll. 
p. 276 profertur vicesimae octavae 
dynastiae rex Saita, qui regnum sex 
annos (usque ad ann. 408 a. Ch. n.) 
tenuerit, cum necesse est Herodoti 
vitam ad hnnc certe annum usque 
in Darii Nothi tempora prorogare, 
ut Bouher. Diss. Herodot. cap. 1. 
Dahlmann. Herodot. p. 48 coll. 
Heyse Quaest. p. 76 ac nuper quo- 
que Mure: history etc. IV. p. 536; 
qui quod ad eundem annum alterum 
quoque Herodoti locum I, 130 retu- 
lerunt, de hoc aliter statuendum 
esse iam supra in nott. monui. Ne- 
que magis nostrum locum afferri 
posse ad Herodoti vitam usque ad 
illum annum extendendam, dubium 
vix esse poterit, cum h. l. non de eo 
Amyrtaeo, qui apud Syncellum af 
fertur ac pro Pausiridis filio, ut 
Boeckhius haud iniuria suspicatur, 
haberi poterit, sermo sit, sed de eo, 
qui teste Thucydide I, 110 coll. Dio- 
dor. XI, 74. 77 Inaro devicto (ann. 


3 


34 HERODOTI 


xal’Auvotatov ovdapot xa Ié000s xaxa nÀédv Eopacavto. vÙv 202 


dì unzavopevos xaxd 0 Pauunvitos Elafe tOv puodov* ami- 
otas pag Alypuntiovs NAw. Enel te dè Enatotos èyévero vrò 
Kaufvosa, «iua tavpov idv anétave napayoiua. ovtao di) 


ovrog éredevinoe. 


450—455 ante Chr. n.) et in crucem 
acto *) in paludibus latitans vel 
amplius Persis restitit, quique, si 
penes Ctesiam (Persicc. 32) **) fides, 
omnino una cum Inaro seditionem 
contra Persas moverat, anno 460 s. 
462 a, Chr. n. A quo inde tempo. e 
usque ad annum 408 hunc eundem 
Persis restitisse indeque non diver- 
sum esse ab eo Amyrtaeo, qui teste 
Syncello l. l. regnum, quod per sex 
annos obtinuit, deposuit anno 408, 
ut credam, a me impetrare nequeo. 
Verum iam viderat Wesselingius 
idemque docuerunt Krueger ad Clin- 
ton. Fast. Hellen. p. 48. 85. 328. Le- 
ben d. Thucydid. p. 25. Boeckh in: 
Schmidts Zeitschrift f. Geschichts- 
wiss.II. p. 746 seq. Rubino de morte 
Herodot. (Marburg. 1848) p. 7 seq. 
Schoell in Philolog. IX. p. 193 seqq. 
coll. Grote history of Greece IV. p. 
306 et Rosellini Mon. storic. II. p. 
181 seqq. 197 seqq., qui non satis 
accurate inter utrumque Amyrtaeum 
distingnens ad eum, qui apud Syn- 
cellum commemoratur rex, refert in- 
scriptiones T'hebis ad hodiernum vi- 
cum Karnac repertas, quae nomen 
huius regis praebeant Mihort 8. Ami- 
hbrt. Cf. etiam Bunsen Egypt's Place 
etc. II. p. 632. Inari, Thannyrae ac 
Pausiridis nullum in:monumentis Ae- 
gyptiorum reperiri vestigium, idem 
testatur Rosellini 1. 1. p. 201. 

vor dì pnyavopevog] De usu par- 
ticularum vùy dè conf. nott. ad III, 
25. unzevopevos Dindorf. sponte 
mutavit in unyaveouevos, quod le- 
gitur VYII,172, ubi tamen Sancrofti li- 
ber unzavousvos et ibid. funzavéov- 


to, Equidem cum Dietschio nihil mu- 
tandum censuiì, praesertim cum alte- 
ram formam'vix probam videri mo- 
nuerit Bredov. p. 387 seq. 389. In 
seqq. verba: énsi re dè énaictos 
éyévero vnò KauBvoso” valent: post- 
quam a Cambyse fuit detectus 8. ubi Cam- 
byses eun defecisse cognovit. Glossa 
Herodotea éeiorog exponit: pave- 
pra Tu conf. VI, 74. VII, 146. VIII, 
128. 

alua taveov r10v] Simili modo Ta- 
nyoxarces interficitur sumpto san- 
guine taurino, quem letiferum esse 
constans fuit veterum opinio. Vid. 
Ctes. Excerptt. Perss. $. 10 et quae 
in nott. ad hune locum p. 128 et ad 
Plutarch. Flaminin. 21. pag. 127 (ubi 
excitavi de his disserentem Heide- 
kamp in Seebode Archiv. f. Philo- 
log. u. Paedagog. 1824. II. p. 376 
seqq.) attuli de aliis viris, quos eo- 
dem modo exstinctos esse antiqui 
tradiderunt; quibus add. Kruegel- 
stein de his disputantem in Pierer: 
Allgem. medicin. Annall. (Leipzig. 
1828) pag. 1449 seqq. Namque vel 
medici veteres sic docuerunt, inpri- 
mis Nicander Alexipharm. 312 ibiq. 
Scholl.: in quibus quae ratio reddi- 
tur, cur mortem afferat sanguinis 
taurini potus, eam nullam esse, ne- 
que omnino letiferum esse talem po- 
tum, nunc satis docent artis chemi- 
cac ac medicae periti. Itaque si ve- 
rum est, quod Herodotus h. 1. et Cte- 
sias l. |. tradunt (alios ut mittam), 
sanguinem taurinum, cuius potus et 
Psammenito et Tanyoxarcae mor- 
tem attulerit, venenatum fuisse cre- 
das licet: ut recte iam cogitavit An- 


Hoc factum esse anno 453 a. Chr. n. ponit Kleinert in: Dòrpische Beitràge z. Theo - 


* 
log. in. p. 215 sqq. 


**) In Ctesiae verbis: ‘Aprorara. Alyvntog, Ivagov Aifvos avdeds nal Ét5- 
ov Alyvntiov Tny ITOCTACLY pedetnoayvtog, pro EtéQ0v Krueger. 1. 1. reponi 
vult Auvetarov, probante quoque Schoell 1. |. p. 195. 


THALIA. III. 15. 16. 35 


Kaufvons dè éx Méuqios azixeto é Zatv xodiv, Bov-16 
Aopevos roujoai, ta di xal Emolnos. érnel te pag éonjide és ta 
toù "Auactos olxia, abtixa Exédeve Èx tis tapis tòv ’Apacios 
véxuv Énpepev Eco. 0g dì raùra ol énitedfa éyévero, paoti- 
povv Éxéheve xal tas toiyas arotiiderv, xaì xevrgovv Te xal 


dreas Schottus ad Ctesiae 1. 1. Sed 
de tota hac re propediem accuratius 
disseret peculiari scriptione Helfe- 
rich, Professor Lycei Heidelbergen- 
sis. 

Cap. XVI. 


xOLHoai , ta dn nal émoino:] Si- 
milem in modum Noster supra II, 
49: xoustoi td morevor, 1, 34 aliis- 
que locis, quos iam attulit omnes 
Bredov. p. 30. In qua eiusdem verbi 
repetitione insignem quandam vim 
inesse nemo non videt. Similia plu- 
rima, collecta e poétis praesertim, 
Herodoto non omisso, dedit Blom- 
field. in Glossar. ad Aeschyl. Aga- 
memn. 66. Attigit quoque hoc di- 
cendi genus Nitzsch. ad Odyss. XI, 
ILI. pag. 205 et Iucobs ad Aelian. 
N. A. I, 99. 

Ès tà TOÙ Apacios oluic] olmia 
apud Herodotum in plurali de re- 
gum aedibus palatiisve dici in Lex. 
Herodot. annotat Schweigh. citans 
I, 35. 41. 44. 98. II, 53. 110. Ad 
ipsam rem conf. Il, 169 et III, 10, 
nnde forsitan quis n. L intelligere 
mavult ta olxi'a de amplissima illa 
aede sacra, cui privatae aedes Ama- 
sidis adstructae fuerint ipsumque se- 
pulcram. ,,De regibus Aegypti non 
solum in hypogeis (sepulcris) re- 
giis, sed etiam in locis sacria, tem- 
plis sepeliri solitis, ut Osymandyas 
apud Diodor., cf. ))escript. de l’E- 
gypt. T. II. pag. 154.“ Cr. — In 
seqq. éxpéoety Fic ad eandem ora- 
tionis refero abundantiam quandam, 
qua infra III, 75 legitur: CVAUTA- 
ta 60x60, nbi antea eadem in 
re verbo uno semper Noster erat 
usus et VII, 225: avezogoovv 
0n(i00, I, 105. V, 27, ubi vid. nott. 
IV, 30: dorica dnelavvove.. IV, 
33. 43. II, 135; IX, 10: tEsinlo- 
decav FÉ Enderns;, itemque apud 
Thucydidem I, 23: ras altiag x g0- 


#yeaya x gdrov, uti nunc recte le- 
gitur; I, 29: moontupartes w7- 
Quae xo6tegow nAOÀE40v AQ0E- 
govrta. Add. VIII, 66. IX, 62 et cf. 
Herod. III, 49: rQ0tEGOL — N0- 
Èav, plane ut apud Thucydid. II, 
36: ‘’aobopo — neQotov, ubi cf, 
Poppo. Apud Romanos quoque vo- 
cem rursus verbis cum re compositis 
similem in modum adiungi satis con- 
stat : cf. Herzog. ad Sallust. Catil. 18 
pag. 88. — rov ‘Apaciogs vixuy No- 
ster dixit, qui supra I, 113. II, 89. 
90 venQov dixerat, hoc loco ad poc- 
tarum opinor ac praesertim Homeri 
usum accedens, qui hac voce utitur 
Odyss. X, 021. XI, 491. XXII, 437. 
Euripidis locum ex Orest. 1623 cum 
aliis quibusdam attulit Valckenar. 
Ada. Phoeniss. 789 (ITodvvelxovg 
véxvv), ubi apte Herodotci loci me- 
mor fuit A Pets: p. 159. Infra quo- 
que, III, 24 promiscue 0 wvsxgog et 
Ù venvs dicitur. 

0g dì tadta oi Enitedta Ey#vero] 
i. e. cun haec perfecisset. Locutio sa- 
tis frequens apud Her odotum; conf. 
I, 117. 124. 111, 141. IV, 4 5.V, 107. 
VII, 11. 30, quae citat Schweigh. in 
Lex. Herod. Voculam ot cum re- 
centt. edd. retinui. — Mox cum Din- 
dorf. et Dietsch. dedi xevrgovy, ut 
Sancrofti liber et Dio Chrysostom. 
XXXVII. p. 467 cxhibet, probante 
quoque Lobeck. in ‘Pyuatix. p.17l. 
Vulgo xevrovv a verbo xEvT0”, cu- 
ius nullum alibi vestigium occurrit. 
De Amasidis cadavere a Cambyse 
omnibus modis violato ac denique 
flammis tradito refert quoque Dio- 
dorus X, 32 (Excerptt. Valess. p. 
240). 

tag toigas crrotiAletv] ,,Quod No- 
ster capillum Amasidis cvulsum me- 
morat, facere quidem cum co videri 
potest quodammodo Diodorus Sicn- 
lus I, 91 itidem pilos in superciliis 
et palpebris cadaverum medicato- 


3Z* 


36 HERODOTI 


talia navra Avualveodar. Ex te dì xal taùta Exauov mo - 


rum servatos memorans: verumta- 
men quae ipse Noster altero loco II, 
36 refert, ita moverunt Caylum, 
ut p. 127 Diodoro prorsus fidem dero- 
gandam hac in causa existimaret, ut 
incredibilia narranti. Heynio con- 
tra (in Spicil. Antiqq. numm. pag. 94 
seqg.)verisimilia videntur, ut cui in 
mentem venisset nostri loci; Boetti- 
gerus (Ideen z. Archaeol. d. Mahler. 
p. 67) medium sequi maluit et addu- 
bitare. Nec minus de ca re disputa- 
vit Zoega De obeliscc. pag. 256 sqq., 
quae mihi nunc confecta videtur. 
Etenim capillum in medicatis corpo- 
ribus residuum arguunt mumiarum 
vetustissimarum crania, e cryptis 
Thebaicis eruta. Lege mihi quae po- 
. suit Iomardus (Descr. de l’Egvpt. 
Antiqq. II. p. 344 seqq.). Quì qui- 
dem in mumiis non solum capilli 
reliquias reperit, sed cincinnatum 
plane capillum ipsum apteque com- 
positum. Ac suffragatur eius obser- 
vationibus ipsius civis ac sodalis 
Rouyerius (ibid. Livr. X. p. 208). 
Ille vero eam rem dicit etiam con- 
firmari aliquot Aegyptiorum figu- 
ris, quas anaglypha opera The- 
baica picturacque exhibeant.‘‘ Creu- 
zer. (Commentt. Herodd. p. 363). — 
Caeterum iure h. l. quaeras, quì fa- 
ctum sit, ut Cambyses plane contra 
Persarum morem et consuetudine 
in Aegyptios tantopere saevierit. 
Cuius rei causam plerumque a sa- 
cris utrique populo maxime diversis 
cum repetant indeque exortà inimi- 
citià, quae eadem postea seditio- 
num multarum apud Aegyptios quo- 
que fuerit causa; Heerenius (Ideen 
II, 2 pag. 408) potius hoc inde ex- 
plicari posse censet, ut, quae a Per- 
sis commissa fuerint, in sacerdotes 
potissimum acta fuisse cogitemus, 
quorum potentiam minui adeoque 
frangi Persarum victorum maxime 
interfuerit. Vix enim Persas latere 
potuisse, quantum in Aegyptiorum 


gente universa valerent sacerdotes 
quantamque vim illi in reliquos Ae- 
gyptios omnium ordinum exerce- 
rent; ut inde quoque fiat credibile, 
a sacerdotibus praccipue excitatas 
fuisse turbas istas ac seditiones, 
quas frequentes postmodo in Aegy- 
pto exortas esse accepimus. Post 
Heerenium, alios ut taceam, in ean- 
dem ren inquisivit Letronne (Me- 
moiîres de l’Acad. des Inscriptt. 
XVII. 1. pag. 39 seqq. coll. Revue 
d. deux mond. T. X. p. 37 seqq.). 
Qui utique in Cambyse animi indo- 
lem respici vult ad violentiam quam- 
que proni *) atque epilepsiae morbo 
(III, 33) accedente vel magis exa- 
sperati, licet misericordiae illum non 
prorsus expertem fuisse vel ex ipsa 
Herodoti narratione (vid. cap. 14 fin. 
ibique potissimum verba: «vroò re 
KauBvon toe188:v oiurov tiva x. t. 
4.) colligi posse videatur viro docto, 
adeo ut Cambyses in Aegyptios certe 
regni initio non severius quam Cy- 
rus aliique Persarum reges in alias 
gentes regesve victos egisse putan- 
dus sit. Sed expeditione in Ammo- 
nios et Acethiopes (Herod. III, 25. 
26) frustrata, quidquid sanae men- 
tis Cambyses adhuc retinuerat, id 
omnino perdidisse videtur Letron- 
nio, ut ab eo inde tempore mente 
plane captus in Aegyptios, quos iugi 
impatientes et ad defectionem pa- 
ratos viderat, potissimum saevierit. 
Odio sacrorum Aegyptiorum singu- 
lari quodam vix ductum videri putat 
Cambysem, qui non magis Zoroastri 
disciplinam suspexerit neque om- 
nino huius ita studiosus fuerit, ut 
cam in omnibus sequi eandemque 
propagare voluerit, quum suis tan- 
tum consiliis obsequens omnia iura 
hamana atque divina neglexerit. Ac- 
cedit, quod Zoroastri doctrina, si 
Roethium sequimur (Geschicht. d. 
abendlind. Philosoph.I. p. 388 seqq. 
coll. 428) postero demum tempore 


*) Elenim Cambyses, teste Diodoro X, 31 (Excerptt. Valess. p. 249) nv ty quos 
povinos sai ragauenivmuos toîg doyiopoig, rodò dè pailov avtOv Quòy 
ual vasonpavov Eroier tÒ tig Paordelas péyedog. 


THALIA. III. 16. 37 


eUvres (0 yao dn vexoos, ate terapigevuevos, avrelgi te xal 
ovdiy diegeeto), énéhevoé puv 0 KapBvons xataxavoni, Évreà- 
dopevog oÙx 001. Iéooni rao deov vopitovor eivaL to ndo. 
tÒ Gv xaraxaierv ToÙs vexgoUS ovdapds év vOuo ovdettgoroi 
éoti, Iléoonor uèv, di’ oneo Elontar, Ped où dixaiov siva 


apud Persas florere coepit, studio 
Darii Hystaspis, qui eam omni modo 
propagare valde studuerit; unde 
haud scio an explicandum sit, quod 
Cambyses, qui Zoroastri decretis 
minus tenebatur neque strenuum hu- 
ius doctrinae sectatorem se unquam 
exhibebat, Amasidis cadaver com- 
buri iusserit, fyreA0pevos 0Ùx Gora, 
ut Herodotus scribit ad ea respi- 
ciens, quae Zoroastri doctrina, cui 
posteri reges admodum addicti 
erant, flagitabat. Neque hoc ad 
Cambysem excusaudum afferri posse 
existimaverim, quod Amasidis ca- 
daver iam in mumiae formam reda- 
ctum, indeque siccum et durum mi- 
nusque ut pntant impurum cremari 
voluerit (cf. Rhode: Die heilige Sage 
etc. p. 513): quodvis enim cadaver 
impurum habebatur, idque flammis 
tradere summum nefas, 

òyae dn venoòg — ovdiv duegéeto] 
i. e. corpus, quippe medicatun, resi- 
stebat ac nullo modo diffluebat. Unde 
patet, generosissimis medicamentis 
primoque conditurae genere regis 
corpus fuisse conditum. Ac monuit 
ipse Noster de variis conditurae ge- 
neribus II, 86 seq., ubi vid. nott. 
De voce taoiyevetv monuimus ad 
II, 85. diazetoda: de corpore 8. ca- 
davere dilabente, diffluente occurrit 
quoque in loco Aeneae Gazaei in 
Theophrast. p. 68, quem excitavit 
Creuzer. in Commentt. Herodd. pag. 
11. 12. 

tvrelAouevos ovx 0010] De ignis 
cultn apud Persas e Zoroastri do- 
ctrina omnia constant. Quae vero 
h, l. memorantur, cum iis compa- 
rentur, quae ad Ctesiae fragmm. 
Perss. pag. 103 annotavi, citata su- 
pra ad I, 86, ubi vid., itemque ad 
alterum Ctesiae locum Excerptt. 
Perss. $. :37 (,,ual regì toù dayay- 
Tos roy naTEOR dia toÙù 2vgR0S, 
aeQutOòvvopov“) pag. 205. Ex 


quibus opinor satis patebit, cre- 
mare cadavera Persis summum vi 
sum fuisse nefas idque certe ab eo 
inde tempore, quo Zoroastri disci- 
plinam plane assumpserant. Inde 
quoque vir doctus in libro, qui in- 
scribitur Hermes, Tom. XXXI, 1. 
pag. 100, Persas putat prius qui- 
dem, cum scilicet Cyrus Croesum 
igne comburi vellet, alia sacra ac 
Medico - Zoroastrica, Cambysis ac- 
tate demum recepta, csse secutos. 
Tu vide, quae paulo ante diximus 
et quae de Cyro Croesum comburi 
iubente adnotavimus ad I, 86. 
vopitovor elvai tò ndo) Abest ar- 
ticulus tò ex omnibus, quantum no- 
vimus, libris scriptis et hoc loco et 
paulo inferius in verbis: VEVOLLOTAL 
to nùe Ynetov siva1; nos utroque 
loco cum recenti. edd. et Bredovio 
p. 84 inseruimus articulum, quem 
exhibet Stobaeus, Herodoti verba 
exhibens Tit.123,13.p.583 s. T.III. 
pag. 491 ed. Gaisford. », quemque ne- 
cessarium esse plane existimo. Inde 
quoque, Io. Chrysost. II. p. 54 B. 
scribit: de0s mao Iléocais vopi- 
terar TÒ VO. — Mox plerique libri 
et scripti et editi: TÒ 0v xatanateLv 
te tovs vexgovs x. t. À., in quibus 
cum nullus esset locus particulae TE, 
Schweighaeuserus eam mutavit in 
ye eumque secutus est Gaisfordius. 
Equidem cum Dindorf. et Dietsch. 
voculam, quae in Sancrofti codice 
non legitur, prorsns abiicere malui. 
di Orso el'ontei] i. e.eam ob cau- 
sam, quam modo attuli, sacrum a 
Persis haberi ignem dictitans deum- 
ve, cui tradere corpus humanum (de- 
pascendum sc. et consumendum) ne- 
fas esse arbitrentur. Ad verbum vé- 
uecv conf. VI, 33. IX, 7, 1. Pro 2é- 
yovteg quod quidam exbibent Zé- 
yovoi (ut cum Ilégoyai scilicet con- 
veniat), id noli recipere. Similis 
structurae exempla affert Wesseling. 


38 HERODOTI 


Aépovres veuerv vexgov avdoarov, Alpuntioioi dì vevouiotai 
tò xÙo Ingiov elvar Eupuyov, ravta dì avro xateodlewv ta 
meo av AaBn, mAnodèv dè avrò ts Boorjs cvvarodvmoZEv td 
xateodioutva. ovuav YNoiowor vopos ovdands pi ori tov 


vexuv didovat* 


q “ TÀ I L) , 
xaù dia tara tapigevovor, iva un xetue- 


vos vrò eVilcov xatafocaodi. ot” dn) ovdertooror vouitoueva 
évetéAAeto morgeuv 0 Kaufvons. ‘Ls pévror Alpvrtio Afpovot, 
ox "Auaois pv 6 taùra radav, dAia Ai0g tav ris Alpunttav, 
Eyov tqv aùriv pALxinv “Auaoi, d Avparvouevor Iéooar èd6- 


Herodot. VI, 13. VII, 144. Add. Du- 
ker. ad Thucydid. VII, 42. 70 et 
Geisler. De Graecc. nominatt., quos 
vocant, absolutt. p. 29, qui structu- 
ram hanc ad sensum magis confor- 
matam inde ortam putat, quod He- 
rodotus iis, quae antea scripserat èy 
voLo ovdettooro! fot mente quasi 
haec substituit: ovdéregor vopi- 
fovor, ad quae referret déyovtes. 
Cobet participium Zéyovres spurium 
habet indeque eiiciendum prorsus 
censet. 

dnetov siva îpypvyov] Laudat 
Wesseling. de Aegyptiorum Vul- 
cano, ignis ac plerarumque artium 
inventore, Diodor. Sicul. I, 12. 13, 
Nicandr. Alexipharm. 175 et Plu- 
tarch. Sympos, VII. p. 703, ubi Chac- 
ronensis philosophus quaerens, cur 
sacer sit habitus ignis, haec dispu- 
tat plane congrua cum Aegyptiorum 
doctrina: 
épwvyo moocÉornev i] nÙo xivovpe- 
vOv re nai ToEQpouEvoY di avtot 
xal ti) Aaurootnt dndovy Dore N 
pv al cagpnvitov Aravra. Nec 
aliter fere Stoici; namque ,,Zenoni 
animus ignis videtur‘ teste Cicerone 
‘Tuscc. Quaestt. I, 9. Plura hanc in 
rem Creuzer. ad Ciceron. De nat. 
deor. III, 14, qui idem nune addit 
haec: «Plotino contra, et ipsi Ae- 
gyptio homini, sed philosopho, ewv- 
gov tò ndo mag avroù IV, 7, 2, 
quae componenda sunt cum 1, 8, 3 
et VI, 7, 2.‘ Diodorus loco laudato 
(1, 12) ‘haec de Aegyptiis scripsit: 
tò dè xo uedeounvevopevov “Hor- 
otov ovoueoai, vopicavtas peyav 
selva &e0v xal r027d cvufarlecta 
nov els YEveoly te nal telelay at 


ovdiv yao @Ai0 uadiov 


Enowv. Quae nemo non videt ad eum 
deum pertinere, qui nomine Phéhah 
(vid. ad II, 3. 99 nott.) significatur 
atque primigenius habetur ignis, ex 
quo omnes res exortae sunt, omnium 
igitur rerum creator. Qui cum per 
scarabaeun declaretur, quem capitis 
loco adev fert humana dei for- 
ma, inde haud scio an orta videri 
queant, quae Herodotus de igne 
scripsit, quem Aegyptii pro bestia 
habuerint, quae devoret quidquid 
nacta sit. Cf. Roeth. 1.1. pag. 142. 
193 et nott. p. 75. 

al dia tadta tegLgevovoL] Conf. 
quae de conditura exposuimus in 
Excurs. VIII ad II, 85 pag. 881 seqq. 
— Inseqq. e0At0v Glossa Herodo- 
tea exponit LIOTELIOLA 

où "Auacis Mv 06 tadta radar] 
Valcken. conf. Dion. Chrysost. Orat. 
37. p. 466 seqq. haec deridentem et 
La Sic. X, 32. de Virtt. et Vit. 
T. II. . 559 ed. Wess. In verbis 
ci2% gilog tov TL Alyuntiov vo- 
cem «Zog .spuriam iudicant Cobet 
et Mehler in Mnemosyn. V. p. 6tì, 
indeque eiiciendam. Mihi haud pla- 
cet. Verba seqq. #z0v tv adtnv 
qUxiny “Apeoi recte Schweigh. sic 
reddidit: ciusdem cum Amasi statu- 
rae. Nam 74xénv h. 1. non tam ae- 
tatem, quam staturam, formam cor- 
poris significare, recte monuit Lar- 
cherus, citans IV, 111, ubi plura 
Coraés. Italus interpres, cum infra 
III, 50 Herodotus vocem n4x(Ng 
sensu aetatis adhibuerit cumque ae- 
tatis similitudo ad formae et stuturae 
similitudinem valuerit, utrumque ex- 
primere maluit, vertens: età e stalura. 

d dvporvouevor — ‘Auaci dvpai- 


THALIA. III 16. 17. 39 


xeov'Apaci Avuaiveodar. Aéyovoi peo, os xvdduevos éx pav- 
tniov 0 Auacis, ta megÌ Éourov péiX0L arodavovia yivecda., 
2030Ur0 d) axsopevos ta Enipegoueva, tov utv avdgarov roù- 
tov, tov pactiyadivia, arodavovra Edawe ér) t7jo duenoi 
évròs tas EmvIOÙ &nxns, Éourov dè éveretlaro ro raid év 
puyo ts dans ds padiota delvar. al pév vuv éx toù Apasios 
évrolal avrai, al € tuv taQnv re xal tv vd geozoy Èpovoa, 
ov uo doxéovoi aognv pevéotar, &AX0g È avra Alyvatoi 


ceEuvovv. 


Mera dì raùra 0 Kaufvons #BovAsvoaro rerpaotas otpa-17 
tnias, éxt te Kagyndoviovs xaì Ex) ’Aupoviovs xal Er. toùs 
Maxgoflovs Aldionas, olmmuévovs dì ABuns éxrì ti) vorin 


vec&a1] %v in re mutatum vult Struve 
Spec. I. Quaest. de Herod. dialect. 
p. 27 seq. (Opuscc. II. p. 292), cum 
Herodotus in hisce semper ea pro- 
nominis forma utatur, quae a con- 
sonante incipiat. Nos, libris omni- 
bus adversantibu, nihil in his mu- 
tandum censuimus; cf. I, 91. III, 72. 
Recentt. edd. scripserunt to. Mox 
vero pro ‘Apaciv, quod haud pauci 
tuentur libri scripti, cum recentt. 
edd. restitui ‘Aueoi, quod ipsum li- 
brorum quorundam auctoritate non 
destitutum est, probante Bernhardy. 
Griech. Syntax p. 91 et Bredov. p. 
263. Tu conf. I, 214. Burges. in 
Prolegg. Thucydid. pag. 301 legi 
vault: ‘Apoci xal Avuatveota.. — In 
seqq. pro pedlovta cum Schaef. et 
Gaisf. reposuimus pé4Z01, quod Vin- 
dobonensis liber praebet. In San- 
crofti libro exstat péd%e.. — ta ér1- 
peeoLeva sunt eventura, inuninentia, 
ut I, 209. Ad | dxs0pevog cf. III, 49 fin. 

ivtòs ts #0vrod &iung] Male 
quidam libri éxtos. Vid. supra II, 
169. 170. Ad vocem &nxns conf. 
II, 42 fin. Verba at és tv tapnv 
re nol toy avdoeonov Èxovoai va- 
lent: quae ad sepulturam spectani, ut 
1I, 53, ubi vid. nott. Add. III, 82,126, 
alia, quae suppeditabit Schweigh. 
in Lex. Herodot. — In 8eqq. C0XNv 
valet omrino, ut I, 193. II, 95, III, 
39. I, 9. 86 ibique nott. 

ils d’ avra Alyurtio: ceuvodv] 
Ita scripsi cum edd. recentt. aucto- 
ritate Florentini libri et quattuor Pa- 


risinorum pro olim vulg. @42’ @4- 
4Aw0s vel, quod Wesselingius dede- 
rat: da’ @4i0g d°, quem secutus 
est Matthiae, eiecta litera d’. No- 
ster infra I, 139 simili fere modo 
cilwg dé scripsit antecedente nega- 
tione coll. I, 102. VI, 105. Et con- 
ferri quoque poterit_ V, 41, ubi No- 


. 8ter dixit xopréey did, qui b. l. 


et I, 59 dixit csuvov». 


Cap. XVII. 


xo dr) tovs Maxgofiovg Al&io- 
nas, olmnpévovs dè AiBuns énì ij 
votin Faiacon) Extrema verba sic 
vertit Schweigh. : ad australe Libyae 
mare habitantes. At Letronne (Journ. 
d. Savans. 1817. pag. 97) Vallae prae- 


‘fert interpretationem: qui A/ricam 


ad australe mure incolunt; ita ut ge- 
nitivus Ans pendeat ab oluppé- 
vovs, cui verbo adiiciatur genitivus 
vel addita vel omissa praepositione. 
Quod mihi quidem haud ‘persuasit 
vir doctus, cum, quem attulit Pro- 
copii locum De bell. Goth. p. 308 C., 
eum huc pertinere non magis cre- 
dam, quam locos a Bastio, quem 
ille citat, allatos in E pist. critic. pag. 
74. De sensu participii olxmpué- 
vos conf. nott. ad I, 27. Add. Sie- 
belis ad Pausan. I, 33. 84. — n vo- 
tin &adaoca hic de australi oceano 
s. Indico intelligendum, ut II, 11. 
158. IV, 42, ubi vid. nott. Conf. 
Schlichthorst Geogr. Afric. Herod. 
pag. 18. Rennel.l. l. pag. 462. 572 
et Heeren. Ideen II, 1. pag.337 not., 


40 HERODOTI 


dalacon. BovAevonevo dé ol Edote, éxì uèv Kapyndoviovs tov 


qui Herodoti verba sic exponit: 
s jenseits dem Eingange des Arabi- 
schen Meerbusens, an dem Indischen 
Mcere"; ut igitur extra sinum Ara- 


bicum et fretum Babel Mandeb, quod: 


vulgo dicitur, in Africae ora orien- 
tali, quam Indicus qui dicitur Ocea - 
nus alluit, sive 7 vorin &alecca, ut 
Noster loquitur, sedes Macrobiorum 
quaerendae sint. Hoc vero mare In- 
dicum qui h. |. intelligi posse negat 
(Bobrick Geograph. d. Herodot. p. 
227), cum de illo mari cogitandum 
sit, quod Libyam, a mari totam cir- 
cumdatam (Herodot. IV, 42), a me- 
ridie attingat, quid sibi velit, haud 
perspicio. Nec magis recte vidisse 
videtur Larcheruns, qui in Tab. geo- 
graph. pag. 210 hîc de Arabico sinu 
cogitat. Quin exstitit Maltebrun (in 
Nouvell. Annall. d. Voyag. T. V. P. 
II. 1820. Paris. p. 361 sqq. notante 
Cr.), qui Herodoto accuratam sinus 
Arabici notitiam fuisse omnino ne- 
gans, quippe quem haud raro ma- 
ris australis significatione compre- 
henderit, Heerenium et Larcherum, 
quamvis diverse statuentes, falsos 
esse contendit, ita scilicet iudicans 
ob eam, quam ipse sibi formavit 
mente, opinionem de Macrobdiorum se- 
dibus. Ac de hac gente eiunsque se- 
dibus disputare longum, certique 
quid statuere perquam difficile. 
Quod enim olim Macrobios ad tri- 
bum quandam (nunc nominari di- 
cunt Shangallas) auctore Bruce, ce- 
leberrimo peregrinatore, retulerunt, 
id quamvis nuper ab codem Malte- 
brun. 1. 1. pag. 360 (ubi Macro- 
bios ab Ichthiyophagis longe remo- 
tos fuisse negat) denuo susceptum, 
falsum reperitur monentibus Lar- 
chero et Heerenio, cum ista gens in- 
fra regionem auriferam Gaba et Nu- 
ba ad utramque Nili ripam, septen- 
trionem versus a Fazukla habitet, 
et quidem media in terra procul a 
mari, nec unquam in urbes coacta, 
nec ad vitam magis civilem, qualem 
Macrobios egisse satis ostendit ipsa 
Herodoti narratio, traducta. Hero- 
doti Macrobii ad mare sedes habere 
dicuntur, in maxime remotis terra- 


run orbis partibus (III, 114), ad 
quos Cambyses iter faciens quin- 
tam modo viae partem explevit, cum 
re infecta (III, 25) redeundum es- 
set. Quare vix dubium, magis meri- 
diem versus sedes Macrobiorum esse 
quacrendas, ut recte statuit Heeren. 
1. 1. pag. 337, qui Cosmae narratiu- 
nem de terra Susa (quod nomen iam 
duobus post Herodotum saeculis fre- 
quens reperitur), auri illa quidem 
plena, ad lane de Macrobiis narra- 
tionem referens Macrobios hac ipsa 
in terra ad oram maritimam extra 
fretum Babel Mandeb, prope pro- 
montorium Gardefan, in terra, quam 
nunc tenent Samalis, sedes habuisse 
ponit. Vid. Ideen I, 1. p. 337 seqq. 
p.- 345, et qui Hecrenio adstipulan- 
tur, Bothe in: Deutsche Monats- 
schrift 1799. II. p.185 seq., Russell: 
Nubia et Abyssinia (Edinburgh Ca- 
binet - Library XIl) p. 117 seq. Ac 
monet Hcerenius, ea, quae Herodo- 
tus enarret, nonnihil exaggerata vi- 
deri et ad excitandam admirationem 
efficta, praesecrtim cum aeque ac re- 
liqna, de Cambyse quae apud Hero- 
dotum legantur, ex Aegyptiorum sa- 
cerdotum ore fiuxerint. Ac regionis 
Sebae incolas valde proceros, quos 
Iesaias XLV, 14 commemoret, non 
alios videri atque Macrobios idem 
addit pag. 350. Rennel. 1.1. pag. 572 
in terra, quae nunc dicitur Abyssi- 
nia, Macrobiorum sedes collocandas 
esse censet. Ab Heerenii sententia 
discedit Hoskins, qui haec tractavit, 
Travels in Ethiopia p.307 seqq. Ete- 
nim procul a mari neque vero ad- 
modum remotas a Meroé (vid. Hc- 
rod. II, 29 ibique nott.) occidentem 
et meridiem versus sedes Macrobio- 
rum quaerendas esse putat, qui no- 
mades fuerint potentissimi terram- 
que auriferam obtinuerint, quae ipsa 
C‘ambysem ad expeditionem facien- 
dam excitasse videri queat: itaque 
circa fluvium album (Zar el Abiad) 
Macrobios habitasse existimat, qui- 
bus admixti fuerint Automoli illi, de 
quibus Noster supra dixit IT, 80. 
Neque aliam fere sententiam profert 
Wheeler Geography of Herodot. p. 


THALIA. III. 17. 18. 41 


vavtixov StpRatov arootédliev, énì dè “Appoviovs toù zetoò 
aroxgivavra, énì dì toùs Albionas xarortas xpatov, owopt- 
vovs Te tqv év tovroroi tolo. Aldiowi Aspouévnv elvar NALOv 
toeanetav, sl Fori RANndÉ0as, xal r90g tavrn ta alla xaroyo- 
uévovs, Sepa dÌ td 2670 pépovras rd Baordét avra. "H dè 18 
roazeta roù nAlov toupde tig Aéperai elvar* Aeiporv Éori 8v 1ò 


528 seq., ubi eadem sentientem lau- 
dat Cooley: Ptolemy and the Nile 
p. 20. Mihi magis placet Heerenii 
sententia, quae certe cum Herodoti 
verbis Macrobios hosce ad mare au- 
strale collocantis neque in interioris 
Africae tractibus reponentis melius 
convenire mihi videtur. 

AATORTAS ROUWTOV] xatoORTAS spe- 
culatores dicit atque exploratores, 
quos eosdem alibi (III, 19. 25. 136. 
138) vocat xaracxorovs. Idem vo- 
cabulum infra III, 21. Conf. Pollux 
II, 59. Blomfield. in Glossar. ad Ae- 
schyl. Sept. c. Theb. 36. — In ver- 
bis: tnvéy tovtoLoi roîoi Aldo 2e- 
yoméynv spuria videntur esse to "GL 
ACt&i{owp1 Cobeto; quae omnibus 
libris probata retinui. 

el Foti aAn®déwg] i. e. un re vera 
ita se habeat; ubi verbo siva: adiun- 
ctum est adverbinm, de quo, alios 
ut taceam, monnit Stallbaum ad 
Plat. Euthyphr. pag. 10 seq. Ex He- 
rodoto conf. III, 23. IV, 134. Ad 
ta 2oyo cf. V, 20. 


Cap. XVIII. 

‘H dè rozza toò Nilov ronde 
ris dfyetar elvat) De mensa solis 
haec Pompon. Mela III, 9 init. (coll. 
Solin. cap. 30): ,,Est locus appara- 
tis epulis semper refertns: et quia, 
ut libet, vesci volentibus licet, 72/0 
rorxetav appellant; et quae passim 
apposita sunt, affirmant innasci sub- 
inde divinitus‘‘. Ad fabunlas, ut vi- 
detur, ista refert Pausan. VI, 26. 8. 1 
fcoll. I, 33. $. 4), ubi conf. Kuehn. 
et quem Wesseling. landat, Liban. 
Orat. Antioch. II. p. 385. Si vero 
quacras. quid veri lateat sub hac 
narratione, paucis ita defungitur I. 
Voss. ad Mel. 1.1.: ,,quia communis 
esset omnibus haec mensa, ideo <o- 
lis appellabatur. Sol enim omnibus 
lucet.‘‘ Altins hanc in rem inquirit 


Heeren (Ideen II, 1. pag. 345 seq.), 
qui Solis aram s. mensam forum esse 
vult, in quo commercium cum pere- 
grinis fuerit factitatum; quod ipsum 
cum templorum sanctitati per Afri- 
cae regiones commissum fuerit, haud 
mirum, hîc quoque religionem fuisse 
adinnetam. Inde quae Cosmas nar- 
rat de quodam commercii genere in- 
ter peregrinos et indigenas, ea ita 
ad Herodoti narrationem translata 
vult Heeren., ut hoc commercium 
publica anctoritate fuerit institutum 
indeque etiam intelligatur, cur ma- 
gistratus noctu dicantur carnem ad-. 
ponere, qua diu vescantur qui velint, 
quamque indigenae terrà edi existi- 
ment. Mihi in hisce potissimum sa- 
crorum et religionis ratio habenda 
videtur, illamque narrationem ad 
Solis praesertim cultum adeoque le- 
ctisternia diis fieri solita festis prae- 
sertim diebus, ubi magnus et indige- 
narum et advenarum solet esse con- 
cursus, pertinere crediderim. Conf. 
C. Fr. Hermann: Gottesdienstl. Al- 
terthiim. $. 15, not. 16 ibique laudd. 
Et crebro per orientem inveniri 
lectisternia monnit Gesen. ad Icsai. 
LXV, Il. pag. 287, qui tamen Solis 
mensam ab Herodoto commemora- 

tam minns huc pertinere adiicit, eo È 
potius superstitionem spectasse ra- 
tus, ut Solem illic coenasse et hacc- 
ce frusta reliquisse vulgo arbitra- 
rentur. De lectisterniis ut cogitem, 
facit quoque sacra coena, quam in 
Iovis Ammonii templo repracsenta- 
tam invenit V. Ill de Minutoli; conf. 
eius itiner. pag. 119 et tab. VIII. et 
vid. Car. Baehr: Symbolik d. mo- 
saisch. Cultus I. p. 438. Quin ad 
ipsos Graecos talia manasse, docu- 
mento est Iuppiter ille, qui ad Ae- 
thiopes pios se confert coenatum. 
De quo Creuzer. in Symbol. IV. p. 
352 ed. tert. De lectisterniis quo- 


42 HERODOTI 


muoagotelm énlnieos xoedv Ép&av mavtov tav tetpanodor, 
Es tovtas uèv vuxtas énitndevovtas tidévaL ta “pia toùs év 
tédst Éxaotovs dovtas tav aotav, tas dè nuépas dailvuoda. 
mpoosovta roy BovAouevov * pavai dì TovS éripogiovs tavra 


ryv yijv aver avadidovai Éxdotote. 
19 7Z00v xadeouévn déyeta siva tonde. 


n uèv dn) toeaneta toù 
Kaufvon dè dos Edote 


méurerv toÙs xataoxorovs, avrina uetemeumero te Elepavti- 
vns modLog tOv "IxBvogpayavr avdpdv tovs Eniotapévovs tqv 


que hîc cogitari vult Wheeler l. su- 
pra l., cum de Aegyptiorum festo 
agatur, quod Herodoti aetate in de- 
suetudinem iam pervenerit. Ad Hee- 
renii sententiam magis accedit Rus- 
sel. 1. supra I. Maltebrun I. supra 
1, ex hisce narrationibus cognosci 
posse statuit sacerdotum imperium, 
qui quotidie Soli mane offerant sa- 
crificia festisque diebus multitudi- 
nem congregatam hac ciborum sa- 
_crorum largitione recreare studeant, 
quo libentius illa ipsis alia praebeat 
opera ac vectigalia. Neque aliter 
fere Bothe (Deutsche Monatsschrift 
1799. II. p. 193) Solis mensam apud 
gentes, quae Solem coluerint, pro- 
verbialiter quasi dici putat Dei men- 
sam, qua appellatione eum locum 
illae signiticarint, in quem mercato- 
res pecudes abegerint atque macta- 
rint. Sed magis adeo eos a vero 
prorsus aberrare credam, qui nar- 
rationem de Solis mensa cum me- 
dii aevi fabulis de sanguine regali 
(Graal vulgo vocant) contendunt. 
Ininàeos mosòv fP8dv navrov 
_ 10v teroanodor] navtov Toy teroa- 
mr0d0v de omnis generis quadrupedi- 
bus intelligendum. Conf. I, 50 ibiq. 
not. Carnem elixam, quam dicit He- 
rodotus, de carne siccata probabili- 
ter accipiendam esse statuit Heeren. 
1. I. pag. 346, cum istins modi caro 
in istis regionibus plerumque serve- 
tur atque etiamnum siccata caro in 
cibis delicatissimis habeatur. Sed si 
de sacrificio cogitemus , nihil credo 
obstabit, quo minus de elixu carne 
hîc Nostrum loqui dicamus. — In 
seqq. ad verba #6 tor — ridÉvaL x. 
t. À. ex antecedentibus repetendum 
Aéystatr. ènitndevovtas valet: ex in- 
stituto, operam huic rei dantes pro 


muneris officio. tovs #v rédei Noster 
vocat magistratus; de qua locutione 
plura Valcken. et Wessel. ad IX, 106 
laudantes Sophocl. Antig. 66. Phi- 
loctet. 384. 922. Thucydid. V, 27. 
VII, 73 etc, Quibus alia addit Blom- 
field. in Glossar. ad Aeschyl. Aga- 
memn. 104. coll. Duker. ad Thucy- 
did. I, 58. Timaei Glossam i in Lexic. 
Platon. p. 103: èvredeîs oî coyov- 
tes ual of cotavtes, cum ad Plato- 
nem nihil faciat, huc spectare putat 
Ruhbnkenius, — Ad dalvvodat cf. I, 
211. Il, 100. In seqq. pro tv Yiv 
aUt7v Naber in Mnemosyn. IV. p. 
18, ad Cobeti Varr. Lectt. p. 163 
amandans, verissimum esse iudicat, 
si scribatur tv yi» avtoRdrnv. 
Cui assensus est Mehler. ibid. V. p. 
74. Mihi mutandae vulgatae causa 
non esse videtur idonea.| 


Cap. XIX. 


tòv IxBvopayoy avrdedv tovs 
Èniotopévovs x. t. 2.] De Ichthyo- 
phagis haec Pausan, I, 33. $.4: Al- 
Pronov dèi toy date Zvnvns énl 
dalaccay Fegato: tv Eov&ody KAT- 
onodorv I 28vopayor val d x0À706, 
0v requornovarv, Ixdvopayov dvo- 
ueterar. Quibus add. Strabon. XVI. 
p. 769 s. p. 1113 D. et Diodor. Sicul. 
III, 15 sqq., quibuscum conveniunt 
Agatharchidis Excerptt. (apud Pho- 
tium Bibl. Cod. CCXIIT) 8. 30 seqq., 
ubi Mueller. (Geograph. (ir. minn. I.) 
p. 129 reliquos locos veterum, in 
quibus de Ichthyophagis (i. e. qui 
piscibus vescuntur) sermo est, attu- 
lit: tn vid. inprimis Arriani qui fer- 
tur Peripl. Mar. Erythr. $. 4. 20. p. 
261.273 ibid. et cf. quae de his Aga- 
tharchidis Ichthyophagis retulit H. 
J. Frieten: De Agatharchide Cnidio 


THALIA. III. 18. 19. 43 


Alduozida pAdocav* tv ® dì rovrovs peritoav, év rovrm éxt- 
Aeve énì tv Kapyndova mAfeiv tov vavrixov otpatov. Doivi- 
nes dì 0Ux Epagav morjosiv taùra* Opxlowol re yao peyadowi 
ivdedtodar, xal ox av modeiv doLa, éxl tous matdas toùs 
fovrav otpaersvopevor. Dosvixav dè 00 fovAopévav ol Aoc- 
xoì ovx atiouazo: éyivovro. Kagyndovio: uév vuv ovra Fov- 
Aocuvnv Biépuyov needs Ieoctav. Kaufvons yae Binv ovx 
tBimxalov xg0opipsiv Dolviti, Oti opéas te avtovs édedaxecav 


(Bonn. 1848) p. 35 seqq. Unde ma- 
nifestum est, in regionibus supra Ae- 
gyptum sinui Arabico proximis et 
extra cius fauces sitis sedes Ichthyo- 
phagorum, gentis barbarae fere et 
maxime rudis, esse quaerendas. Ob 
Herodoti verba Heeren. l. 1. pag. 349 
partem quandam gentis in superiore 
Aegypto sedes habuisse statuit in- 
deque ulterius pertinuisse ad tribus 
palantes in desertis, per quae com- 
mercium inter Aegyptum et Aethio- 
piam (sive Macrobiorum regiones) 
factum fuerit; unde illos Ichthyo- 
phagos ob itinera per deserta mer- 
candi causa crebrius instituta utri- 
usque terrae et linguae cognitionem 
habuisse verisimile videtur viro do- 
eto quaerenti, an ad gentem, cui 
nunc nomen 4badde, in illis regio- 
nibus adhuc habitantem, et inde ab 
antiquissimo aevo mercibus per de- 
serta transportandis deditam, Ich- 
thyophagi referri queant. Conf. 
etiam nott. ad III, 17. De Ichthyo- 
phagis, qui per oram Arabiae, Car- 
maniae, Gedrosiae ad Indiam usque 
habitare dicuntur, retulit praeter 
Agatharchidem (de quo vid. Frieten 
I. L p. 33) aliosque a Mnellero 1. 1. 
allatos inprimis Arrian. Indice. 26. 
28 seq. 31 seq. — De Zlephantine 
conf. nott, ad II, 17. 

#v cò dì rovrovs petrnicav] For- 
mam lonicam ustnicav restituit Val- 
cken., quem recc. edd. secuti sunt. 
Vid. Bredov. p. 409 et Her. III, 14. 
28. Ad significationem recte Val- 
cken.: ,,dum ad istos arcessendos pro- 
ficiscebantur. Nan uetiévai 8. Let- 
#0ze08a. valet arcessere, ire petitum, 
ut supra IlI, 15. 28. IX,33. Wes- 
selingius excitavit Strabon. XIV. p. 
950 A sive 641 B. et XV. p. 714. 


ual ovx cy moréesy Bota x. t. 2.] 
Haec illi dicunt pro'antiquo colonia- 
rum iure, ex quo non licuit urbi ca- 
pitali bellum inferre colonis suis, 
nec iis vicissim metropoli. Quae 
enim apud Graecos valuere, ea apud 
Poenos quoque olim valuisse credi- 
bile est. Vid. Heeren. Ideen. II, 1. 
p. 29 et inprimis locos Herodoti VII, 
51. VIII, 22, Thucevdidis I, 38. V, 
106, Polyb. XII, 10, 3. Conf. C. Fr. 
Hermann. Lehrbuch d.griech.Staats- 
alterth. 8.73 et 8. 74 ed. quart. Schoe- 
mann. Antiqq. Graecc. p. 418. Mo- 
vers: Die Phoeniz. II, 2. p. 4!) seqq. 
Laurent Histoire du droit des gens I. 
p. 494, qui alia quoque attulit, unde 
intelligimus, quam arcto vinculo Car- 
thuginienses ac 'Tyrii iuncti fuerint 
usque ad Alexandri Magni aetatem, 
cui Tyrii eam ob causam tam ohsti- 
nate restitisse videntur, quod a Car- 
thaginiensibus, colonis suis et quasi 
filiis, auxilinm exspectaverant. Et 
postea quoque hanc rationem va- 
luisse, Hannibalis exemplum nos 
quodammodo docere potest, qui Car- 
thagine fugiens Tyrum se legatum 
esse missum diceret, teste Livio 
XXXIII, 48. 

Ori opéas te «vrovs tdedaueoay 
Iléoonor] Colligit inde Fr. Chr. 
Schlosser. (Universalbist. Ueber- 
sicht etc. I, 1. p. 251.), Tyrum, 
quam Persas esse aggressos nus- 
quam relatum invenimus, ultro in 
potestatem Persarum cessisse. Nec 
magis relatum invenimus, quo tenmn- 
pore Phoenices Persis se dederint. 
Quod cum vulgo ad Cvri tempora 
reiicistur, magis probabile videtur 
Dahlmanno (Herodot. p. 151) ad 
Cambysis tempora referre, qui, an- 
tequam in Aegyptum expeditionem 


20 Alyuatov. 


44 . HERODOTI 


Iléoonoi, xal nds éx Dorvlixav Noteto 6 vavttxò$s otRATOS. dév- 
tes dì xal Kurgiol cqpeas avrods Iléponor torpatevovio En 


“Eni te dè ro KauBvon éx vijs Edeqpavrivns ani- 
xovto ol Ix&vopayor, Emeume aUrovs és tovs Aldiormas, Evrer- 204 


Aauevos ta te Aéperv 407, xal dopa péoortas, movpuesov te 
alua xal qgUozov otpentov nepravyéviov xal pÉlLa xal uvpov 


alafastoov xal posvixniov olvov xador. 


fecerit, et Phoenicum et Cypriorum 
acceperit deditionem. At vero re- 
ctius statuerunt Ley (Fata et condi- 
tio Aegypt. sub imperio Persar. p. 
44 seq.) et Hengstenberg (De Rebb. 
Tyriorr. p. 59 seqq. 63 seqq.), iam 
Cyro se dedisse Tyrios, coque etiam 
referre mihi posse videor plusquam- 
perfectum éded0xs0av consulto ab 
Herodoto adhibitum, ut illud iam 
ante Cambysem factum esse signifi- 
caret. Cvprii num eodem tempore, 
quo Tyrii, Cyro se dederint, id ex 
Herodoti certe verbis (dovtss dì xal 
Kuxqioi cpeas oUTOÙS Ilé00noi) col- 
ligi vix poterit: immo post Tyrios 
in Persarum ditionem receptos Per- 
sis Cyprii cessisse videntur, quos 
Amasis primns subegerat teste He- 
rodoto II, 182, ubi cf. nott. Qui 
quamdiu Cyprios i in ditione tenuerit, 

haud constat; nec magis illud mani- 
festum, num extremis Amasidis an- 
nis, an eo mortuo demum cum Psam- 
menitus regnum paternum snuscepis- 
set, ab Aegvptiis deficientes Persis 
se tradiderint. Nam alterutrum certe 
statui necesse erit. Cyro se dedisse 
Cyprios refert Xenophon Cyropaed. 
I, 1, 4. VII, 4,2. VIII, 6,8, quem 
in talibus presse sequi vix licebit, 
gi quidem praeter Cyprios etiam Ac- 
gyptiis imperitasse scribit Cvrum I, 

1,4 coll, VI, 2, 10. VIII, 6, 21. VIII, 

8,1.— 0 vavtinòs orpatòs de classe 
intelligendum, gna simul a mari Ae- 
gyptum petebat Cambvses; vid. sn- 
pra ad III, 13 nott. Ad quam clas- 
sem licet Graeci quoque Persis s8uh- 
diti naves praebuissent, praecipua 
tamen pars a Phoenicibus mari po- 
tentibus subministrata est, adeo ut 
ab his totius classis penderet salus. 

— Ad netnto conf. I, 125 et ad rem 
ipsam nott. ad III, 25. 


OÎ dì Aldlornes ov- 


Cap. XX. 


Evrerlapevos re te Aéyerv x0n] Re- 
tinui cum recentt. edd. te 78, quod 
Wesselingius iam dederat, pro vulg. 
te, sed pro 707v e Mediceo, Floren- 
tino binisque aliis codd. recepi 407, 
probante Matthiae, qui ye7v huic 
loco convenire iure nobis negare vi- 
detur, citans quae disputarit ad Eu- 
ripid. Hec. 262. Hippol. 296. 3-14. 
Androm. 424. Gr. Graec. $. 505 not. 
Supra NosterI, 69: évrerdauevos re 
ta déyeuy zen, ubi male libri non- 
nulli ye7v. — Ad dona quod attinet, 
conf. Aelian. V. H. I, 22, ubi inter 
dona legatis a Persarum rege tribui 
solita memorantur quoque armillae, 
torques et stola Medica. Apud Xe- 
nophontem in Cyropaed. VIII, 5, 18 
Cyaxares Cyro mittit obviam tùy 
Pvyattoa oréqguvov re gouoody xal 
pela peooreay nel otosntov xo 
orolnv Mnydixnv dg duvarov xai- 
Afotnv. Unde Herodoti loco altero 
VIII, 113 invenimus Persas, @rdoag 
OTRENTOPOPOVE TE xal pellogpogove, 
ubi conf. nott. Caeterum Macrobio- 
rum regio cum auro abundet, haec 
munera a Cambyse per ludibrium po- 
tius missa videri vult Heeren. Ideen 
1. 1. pag. 346; ut indignabundns Ma- 
crobiorum rex alio quasi lusu re- 
sponderit. 

mol psi nai uvoov adaePaoteor) 
wéla (i. e. armillae) plerique libri 
iique optimi. Alii wéX Za. Tu con- 
feras III, 22. IV, 168. IX, 79 et quac 
plura attulit Bredov. pag. 99, qui 
satis docuit, apud Herodotum_certe 
hoc vocabulum cum una litera 7 esse 
exarandum. — pvgor aZefaoteov 
est vasculum e lapide alabastrite 
confectum myrrbisque repletum ; 
plane ut Plinius scribit, a Larchero 


THALIA. II 20. 45 


tut, ÉS tovs azinenze 1) Kapfvons, Aépovtai sivai péyioto: xal 
xgÀlioto: avdgorav ravrov. voporci dì xal adiorci g0aodai 


laudatus, in Hist. Nat. XXXVI, 5& 
(T.II. p.374): ,,Lapidem alabastri- 
ten ... cavant ad vasa unguenta- 
ria , quoniam optime servare incor- 
rupta dicitur.‘‘ In Evang. Matth. 
XXVI, 7 simili prorsus modo legitur 
alifactoo» pveov. De quo plurima 
congessit Schleusner. in Lex. N. F. 
s. v. I. pag. 114. Tu vid. Plutarch. 
Timol. 15 ibique Hess. p. 71 et Held 
p. 405. Ussing. De nominibb. vass. 
Graece. p. 70. Krause Angeiolog. pag. 
9 seq. Creuzerus haec adscripserut: 
;rWinckelmanni opera Vol. III. p. 
126 sqq. et p.304 sqq. ed. nov. Dresd. 
G. H. Martini ad I. A. Ernestii Ar- 
chaeolog. p. 137 et praecipue I. G. 
Schneideri Annotatt. in Theophra- 
stum de Odoribus $. 40. pag. 665 sq.‘‘ 
Quod vero ex Eustath. ad Homer. 
p. 946, 53 s. 923, 10 et Suid. 8. v.Z7- 
xv80s Wesseling. insertum vult ar- 
ticalum ròv ante haec verba, eo non 
opus esse recte monet Schweigh., a 
grammaticis istis, qui prioris cuius- 
dam grammatici observationem de- 
scripserint, ipsum Herodotum in- 
spectum esse negans. Quibus post- 
ea haec adscripsit Creuzerus (cf. Ein 
alt-athenisches Gefiiss etc. p. 60. Zur 
Gemmenkunde p. 151): »Respiciunt 
haec Photius (s. v. Z7xv&®os p. 183 
ed. Dobr.), Suidas (1. 1.), quos lau- 
dant interpretes. Adde Scholiastam 
Platonis in Hipp. mai. p. 136 Ruhnk., 

ubi: aggevinws dè tov dlafaateov 
sixev'Hoodotos, qui locus Schweig- 
haeuserum fugit caeteroqui recte 
monentem, articulum rov ante uv- 
ov non debere obtrudi Herodoteae 
orationi. Reliqua, quae ad hunc lo- 
cum expediendum addidit vir doctis- 
simus, non placent. Videtur anti- 
quus criticus, ex cuius commenta- 
riis hortulos suos irrigarunt isti Le- 
xicographi, cum Scholiasta in inte- 
griore suo exemplo legisse: xal 7 Qv- 
GEO Luoov «Aafaeotgov eamque dif- 
ferentiam scripto consignasse, quo 
lectores intelligerent, ex Atticorum 
usu Herodoto seribendum fuisse xal 
zevoénv n. cà. Habet hace re- 
petitio adiectivi yevosov quandam 


significationem nativae narrationis 
Herodoteae et alterum XPTZEON 
facile excilere poterat ante MT- 
FOT. Mihi repetito adiectivo yet- 
GE0y non opus esse videtur, quam- 
quam haec vox repetitur in Xeno- 
phontis loco, utique diverso, Anab. 
E: 2,20: otpEatOY 20voovy nal 
pela xal auvaxno gQuoovvu.Tt.À. 
Quae post crpentov legitur vox xé- 
eravzéviov, eam et h. 1. et III, 22 
invito Herodoto in textum irrepsisse 
putat Naber in Mnemosyn. IV. p. 19. 
Sed libri omnes seripti retinent vo- 
cem, quae sane haud scio an con- 
sulto addita videatur. — De pabra- 
rum vino conf. I, 194. II, 86 ibiq. 
nott. \esseling. consuli vult Atheu. 
XI. p. 473B. Polluc. X, 75. 

Léyovtat sivar piyrotor nal nal- 
Loto: cvieonov nevrov] Conf. Eu- 
stath. ad Dionys. 218. Eadem infra 
III, 114 coll. VII, 70, ubi de Aethio- 
pibus: ovidtATOY tolga éqovoL 
RUAVTWY «vÌowrwv. Quae verba 
sane Afrorum sive Negrorum, ut 
nunc vocant, gentem indicare vi- 
dentur: quamquam id minus conve- . 
nit, quod homines huius gentis per- 
hibentur uejiotor nal ucdàiotor av- 
dFowrwr rdvIiWv: sed negat mirum 
videri posse Hoskins Travels in 
Ethiop. p. 310. lesaias quoque in- 
colas regionis Sabae corporis pro- 
ceritate insignes ait XLV, 14, ubi 
praeter Solinum cap. 30, duodecim 
pedes Aethiopes longos esse narran- 
tem, alios scripturae sacrae locos de 
magna Aethiopum statura affert Ge- 
sen. p. 995. Add. Bohlen. ad Genes. 
X, 7. pag. 123. Nec maltum istos 
differre a Macrobiis probabiliter sta- 
tuisse Heerenium Il. l. p. 350 seqq. 
supra iam monuimus. Qui idem su- 
spicatur, has laudes de Aethiopiae 
gentium statura celsa ac decora flu- 
xisse ex mancipiorum negotiatori- 
bus, qui istas gentes praecipue lan- 
dare consueverint. — ,,Comparat 
cum his Aethiopum laudibus fabulas 
Germanorum, Britannorum, in Edda 
obvias de Aasgard, editor novae edi- 
tionis operis: The history of English 


20 Alyuntov. 


44 . HERODOTI 


Iléoonoi, xaì ras éx Dorvixcov Nereto 6 vavttxÒSs OTEATOS. dov- 
tes dì xal Kuxoiot cpeas avtovs Iéponor torparevovto éx° 


Enei re dì tò KauBvon èx ts ‘Elepavrivoas ani- 


xovto ol Ixtvogpayor, Emeuzne avtovs és roùs Aldionas, Evrer- 204 
Aauevos ta ts déyerv 40), xal ddpa peoovtas, rovpuosov re 
alua xa) yovosov otpentov mEpLavyÉviOov xal védLa xal uvpov 


alaBaotgov rai porvixntov olvov xadov. 


fecerit, et Phoenicum et Cypriorum 
acceperit deditionem. At vero re- 
ctius statuerunt Ley (Fata et condi- 
tio Aegypt. sub imperio Persar. p. 
44 seq.) et Hengstenberg (De Rebb. 
Tyriorr. p. 59 seqq. 63 seqq.), iam 
Cyro se dedisse Tyrios, coque etiam 
referre mihi posse videor plusquam- 
perfectum ?dsdoxecav consulto ab 
Herodoto adhibitum, ut illud iam 
ante Cambysem factum esse signifi- 
caret. Cvprii num eodem tempore, 
quo Tyrii, Cyro se dederint, id ex 
Herodoti certe verbis (dévres dÌ xal 
Kuxoioi cpeag oÙTOvE Ilé0070t) col- 
ligi vix poterit: immo post Tyrios 
in Persarum ditionem receptos Per- 
sis Cypriì cessisse videntur, quos 
Amasis primus subegerat teste He- 
rodoto II, 182, ubi cf. nott. Qui 
quamdiu Cyprios in ditione tenuerit, 
haud constat; nec magis illud mani- 
festum, num extremis Amasidis an- 
nis, an eo mortuo demum cum Psam- 
menitus regnum paternum suscepis- 
set, ab Aegvptiis deficientes Persis 
se tradiderint. Nam alterutrnm certe 
statui necesse erit. Cyro se dedisse 
Cyprios refert Xenophon Cyropaed. 
I, 1, 4. VII, 4, 2. VIH, 6,8, quem 
in talibus presse sequi vix liccbit, 
gi quidem praceter Cyprios etiam Ae- 
gyptiis imperitasse scribit Cyruin I, 

1,4 coll, VI, 2, 10. VIII, 6, 21. VIII, 

8,1. — 0 vavrinòs atgatòs de classe 
intelligendum, qua simul a mari Ac- 
gyptum petebat Cambyses; vid. su- 
pra ad IIT, 13 nott. Ad quam clas- 
sem licet Graeci quoque Persis suh- 
diti naves pracbuissent, praecipna 
tamen pars a Phoenicibus mari po- 
tentibus subministrata est, adeo ut 
ab his totius classis penderet salus. 

— Ad Netto conf. I, 125 et ad rem 
ipsam nott. ad III, 25. 


Oî dì Aldiores ov- 


Cap. XX. 


Evterlapevog ra te deyery 0] Re- 
tinui cum recentt. edd. ra te, quod 
Wesselingius iam dederat, pro vulg. 
te, sed pro 7env e Mediceo, Floren- 
tino binisque aliis codd. recepi LO, 
probante Matthiae, qui ye7v huic 
loco convenire iure nobis negare vi- 
detur, citans quae disputarit ad Eu- 
ripid. Hec. 262. Hippol. 296. 344. 
Androm. 424. Gr. Graec. 8. 505 not. 
Supra Noster I, 69: évrerdapevds re 
ta déyeuv zen, ubi male libri non- 
nulli y07v. — Ad dona quod attinet, 
conf. Aelian. V. H. I, 22, ubi inter 
dona legatis a Persarum rege tribui 
solita memorantur quoque armillae, 
torques et stola Medica. Apud Xe- 
nophontem in Cyropaed. VIII, 5, 18 
Cyaxares Cyro mittit obviam tv 
Evyattoa Gréquvov TE zevoovy xal 
pelLa peooroav nel otREnTÒY xal 
ctolnv Mndixnv cs dvvarov xal- 
Aotnv. Unde Herodoti loco altero 
VIII, 113 invenimus Persas, avdoas 
GTREENTOPOROVS Te nai peltopogove, 
ubi conf. nott. Caeterum Macrobio- 
rum regio cum auro abundet, haec 
munera a Cambyse per ludibrium po- 
tius missa videri vult Heeren. Idcen 
1.1. pag. 346; ut indignabundus Ma- 
crobiorum rex alio quasi lusu re- 
sponderit. 

sal pélla nai puoov cAefaotgor] 
wéda (i. e. armillae) plerique libri 
iique optimi. Alii wé2Z%a. Tu con- 
feras III, 22. IV, 169. IX, 79 ct quae 
plura attulit Bredov. pag. 99, qui 
satis docuit, apud Herodotum_certe 
hoc vocabulum cum una litera 2 esse 
exarandum. — puugor cAefasteov 
est vasculum e lapide alabastrite 
confectum myrrhisque repletum ; 
plane ut Plinius scribit, a Larchero 


THALIA. III 20. 45 


tut, és tovg axéreune 0 Kaufvons, Aépovtai siva peprotor xal 
xtAiLoto. avdporav ravrov. voporci di xal adioioi ro@odat 


laudatus, in Hist. Nat. XXXVI, $ 
(V.II. p.374): ,,Lapidem alabastri- 
ten... cavant ad vasa unguenta- 
ria, quoniam optime servare incor- 
rupta dicitur.‘* In Evang. Matth. 
XXVI, 7 simili prorsus modo legitur 
uliBuotoov pveov. De quo plurima 
congessit Schleusner. in Lex. N. F. 
s. v. I. pag. 114. Tu vid. Plutarch. 
Timol. 15 ibique Hess. p. 71 et Held 
p. 405. Ussing. De nominibb. vass. 
Graecc. p. 70. Krause Angeiolog. pag. 
9 seq. Creuzerus haec adscripserat: 

yy Winckelmanni opera Vol. III. p. 
126 sqq. et p.304 8qq. ed. nov. Dresd. 
G. H. Martini ad I. A, Ernestii Ar- 
chaeolog. p. 137 et praecipue I. G. 
Schneideri Annotatt. in Theophra- 
stum de Odoribus $. 40. pag. 665 sq.‘ 
Quod vero ex Eustath. ad Homer. 
p. 940, 53 8.923, 10 et Suid. s. v. 77- 
xrdos Wesseling. insertum vult ar- 
ticulum r0v ante haec verba, eo non 
opus esse recte monet Schweigh., a 
grammaticis istis, qui prioris cuius- 
dam grammatici observationem de- 
scripserint, ipsum Herodotum in- 
spectum esse negans. Quibus post- 
ea haec adscripsit Creuzerus (cf. Ein 
alt-athenisches Gefiiss etc. p. 60. Zur 
Gemmenkunde p. 151): Respiciunt 
haec Photius (8. v. 77xv®os p. 183 
ed. Dobr.), Suidas (1. 1), quos lau- 
dant interpretes. Adde Scholiastam 
Platonis i n Hipp. mai. p. 136 Ruhnk., 

ubi: agoerixos dè r0v cleiBaotgov 
sinev Heodotos, qui locus Schweig- 
haeuserum fugit caeteroqui recte 
monentem, articulum 70v ante uv- 
eov non debere obtrudi Herodoteae 
orationi. Reliqua, quae ad hunc lo- 
cum expediendum addidit vir doctis- 
simus, non placent. Videtur anti- 
quus criticus, ex cuius commenta- 
riis hortulos suos irrigarunt isti Le- 
xicographi, cum Scholiasta in inte- 
griore suo exemplo legisse: xal 7 q.U- 
GE0v Lugov aiafaotooy eamque dif- 
ferentiam scripto consignasse, quo 
lectores intelligerent, ex Atticorum 
usu Herodoto seribendum fuisse xa 
xevoénv u. Qi. Habet hacc re- 
petitio adiectivi yevosov quandam 


significationem nativae narrationis 
Herodoteae et alterum XPTZEON 
facile excidere poterat ante MT- 
FOT. Mihi repetito adiectivo yet- 
G#0y non opus esse videtur, quam- 
quam haec vox repetitur in Xeno- 
phontis loco, utique diverso, Anab. 
I,2,20: Gresmtòv xevoovr xal 
pila nal quvannv 0voodv x.t.i. 
Quae post crgentov legitur vox me- 
Quavgivior, eam et h. I. et II, 22 
invito Herodoto in textum irrepsisse 
putat Naber in Mnemosyn.1V. p. 19. 
Sed libri omnes seripti retinent vo- 
cem, quae sane haud scio an con- 
sulto addita videatur. — De pabra- 
rum vino conf. I, 194. II, 86 ibiq. 
nott. Wesseling. consuli vult Atheu. 
XI. p. 473 B. Polluc. X, 79. 
éyovtat elvat péyLoto. nal xotd- 
doro: evi gunwv navrwv] Conf. Eu- 
stath. ad Dionys. 218. Eadem infra 
III, 114 coll. VII, 70, ubi de Aethio- 
pibus: ovi6taTOY telzwpa Èzovor 
MOAVTWY avdewrov. Quae verba 
sane Afrorum sive Negrorum, ut 
nunc vocant, gentem indicare vi- 
dentur: quamquam id minus conve- . 
nit, quod homines huius gentis per- 
hibentur uezrotor nal ncÀàLotoL cv- 
Powrov navrov: sed negat mirum 
videri posse Hoskins Travels in 
Ethiop. p.310. Iesaias quoque in- 
colas regionis Sabae corporis pro- 
ceritate insignes ait XLV, 14, ubi 
praeter Solinum cap. 30, duodecim 
pedes Aethiopes longos esse narran- 
tem, alios scripturae sacrae locos de 
magna Aethiopun statura affert Ge- 
sen. p. 95. Add. Bohlen. ad Genes. 
X, 7. pag. 123. Nec multum istos 
differre a Macrobiis probabiliter sta- 
tuisse Hecrenium 1. l. p. 350 seqq. 
supra iam monuimus, Qui idem su- 
spicatur, has laudes de Aethiopiae 
gentium statura celsa ac decora flu- 
xisse ex mancipiorum negotiatori- 
bus, qui istas gentes praecipue lan- 
dare consueverint. — ,,Comparat 
cum his Aethiopum laudibus fabulas 
Germanorum, Britannorum, in Edda 
obvias de Aasgard, editor novae edi- 
tionis operis: The history of English 


46 HERODOTI 


aUTOvE paci xegogiouevoroi tv dii av avigaorav, xa d7) xal 
sata tv BaciAninv toLdde * tOv dv tv dota xpivooi péyi- 
otov te sivar, xa) xata to ueyados Éyeuv tv logÙv, tovtov 
atiodo BaorAsverv. 

21 °Es tovtovs di dv tous avdpas ds arxtnovro ol ‘IyxFvoga- 
por, dcdovizs tà dcbpa rad faordét avtdv, FAepov tade' Baci- 
Aevs 0 Iepoétaov Kaufvons, fovAdusvos piios tor xaì Estvos 
peviodar, Muéas te anérmeupe, e Adpovg tor éAdeîv xedlevar, 
xai dea taùta to didot, totoi xal avtos uadiora FdstaL Y0e0- 
uevos. ‘O dè Aldlow padav, oTtL xatomtaI YuoLev, Aéyer 100s 
avrovs toade* Obte 0 Ilepotav Bacrdsds ddopa vueas Ereuwe 
pépovtas, nporiuoiv rodAod éuol Eetvos peveotar, ovte vpets 
Aépere dAndéa* muerte yao xarontai tie éuîjs agyis. ovte éxet- 
vos avo tori dixauos* sÙ pRQ Mv dixaros, ot av éredvunoe 
q0dons @AAns 7 ti7s Eovrod, où’ av 5 dovAocuvnv avgorovs 
qpe, va dv undèv Ndixntar. vòv dè adr totov rode dLdov- 


poétry by Thom. Warton. (Lond. 
1824.) Praef. pag.31.* Cr. 
nata tv faorininy rorosde] Com- 
parentur cum hisce: Diodor. Sicul. 
III, 8 fin. Aristotel. Polit. IV, 4 
(FV,3. $.7. Schneid.), Athen, X1II,2. 
. pag.966 Nicol. Damascen. Excerptt. 
Valess. p. 518. Quae attulit Wesse- 
ling. 
sal sata to usyados Ègeuv tv 
lox0v] i. e. es cuius robur magnitudini 
corporis respondere iudicant. De 
praepositione xata conf. I, 84 ibiq. 
nott. 


Cap. XXI. 


mootipaoyv modloù duoi Esîvos 
. pevéodar] i. e. quum magni faciat, ut 

mihi hospes fiat amicitiamque iungat. 
Conf. supra II, 37, ubi wgo0ruoy- 
te, quod non magis mutandum cen- 
sui in mgotipéovteg atque hoc loco 
nota in rooriputwr, ut fecit Din- 
dorf., qui etiam IV, 43 int posy mu- 
tavit in érmitiuto», licet Thomas Ma- 
gist. p. 358 ed. Bernard. Herodotea 
afferens exhibeat ér1tiudv. Quo eo- 
dem consilio ductus in antecedenti- 
bus reliqui z0e@pevog, quod idem 
dedit Dindurfius, sed Dietschius mu- 
tavit in y0e0pusvog, Bredovii prae- 
ceptum secutus p. 389. 390, qui ad 


unam formam solutam omnia haec 
exigenda esse censuit, quae con- 
tractam formam praebent. ln quo 
me assentientem haud inveniet. — 
Ad xatorto. conf. III, 17 ibique 
nott. 

vùv dè avrcò totov troie didorteg] 
Loquitur Bruce, celeberrimus pere- 
grinator, de quodam arcuum genere 
apud gentem Aethiopicam, cui nunc 
nomen Shangalla, ad tendendum 
perquam difficili; indeque Herodoti 
Macrobios eos ipsos esse vult, quo- 
rum rex Cambysi talem miserit ar- 
cum. At recte nobis monere videtur 
Heeren. 1. ]. pag. 336, idem aeque 
ad vicinas quoque gentes pertinere 
potuisse. Doctum Anglum refellit 
quoque Larcherus, denuo sequitur 
Maltebrun. loco supra laud. p. 360. 
Propius ad Herodoti locum spectare 
videntur ea, quae de Aethiopibus 
scribit Diodor. Sicul. III, 8, qui utun- 
tur EvAlvors toÉorg tetoam)zeciv, 
olg tozevovoi piv to) modi nqgoofai- 
vovtes, avalodevtov dì toy ototav 
cuvralaig Eviivars diayavitovtat. 
Nec aliter de arcubus Aethiopum, 
qui elephantos et venantur et iis ve- 
scuntur, Strabo XVI. p. 772 retulit; 
n dì roésia, addit, dia tquiy av- 
dev cvvieleitai n. t. i. Ingentes 


STHALIA. III 21. 22. 47 


tec tade énsa déyere' 


BaoiAsds 0 Aldionav cvufovAsve. 1ò 


Ileoogov Bacidér, Exeav ovtaA sUaetédos FAxagi ta tota ITto- 
Gar Eovra usyaBet tocavta, tore éx° Aldioras tovs Maxgo- 
Biovs xA®et bnepfadidpevov otpateveoda.: ueygi dì tovrov 
Beoî01r sldivar gepiv, Ot ovx éxÌ voov tpazovor Aldiorav 


marci yijv aAinv xoocxtacta: ti] Éovrav. 


xai avelg tÒ totov, mapédane toto quovor. Aafav dì tò sia 
TÒ xogpuoeor, elpasta, 0 ti en xal 0xcog memormpévov. elnav- 
tav dì tav 'IxBvopayaov tqv aAndsinv xegÌ ts roopvens xal 
ti Papi, dodepovs uèv tovs avtparovs Epn siva, doAepa dè 


arcus Troglodytis, Aethiopiae con- 
terminis, tribuit quoque Plinius Hist. 
Nat. VIII, 8. Quae omnia ex Aga- 
tharchide ducta esse contendit Frie- 
ten: De Agatharchide Cnidio p. 42. 
43, Herodotei locì haud immemor, 
qui sane inde aliquam lucem acci- 
pere poterit, cum aliorum quoque 
antiquitatis scriptorum testimonio 
id comprobatum inveniamus, gentes 
quasdam Aethiopiae s. Africae inte- 
rioris ingentibus uti areubus iisque 
tractandis quodammodo excellere: 
hac vero arte et Scythas et Persas 
excelluisse, iam supra ad I, 73 coll. 
ad V, 49 monuimus: unde explica- 
tur, quod etiam Darius et Scytha- 
rum rex sibi invicem arcus misisse 
dicuntur in Ctesiae Perss. Excerptt. 
$. 17, ubi in nott. p. 145 roboris ac 
virtutis bellicae signum haberi ar- 
cum notavimus: de qua arcus signi- 
ficatione conf. quoque Creuzer. S$ym- 
bol. II, p. 596 seq. ed. tert. et Gro- 
tefend in Boettiger. Amalth. II. p. 
81. — Adlocutionem vòy dè conf. 
III, 25. 

0? 0vx Èrì v00v tgarmovor x. t. 2.] 
Affert haec Gregor. Corinth. p. 480 
Schaef. (de dial. Ion. $. 71) ob for- 
mam x00v pro woùv. Vid. Bredov. 
pag. 218, quo eodem auctore p. 146 
dedi ted over pro vulg. Teérovo!. 
Neque vero Mellerum secutus sum 
in Mnemosyn. V. pag. 75 pro oî 
scribentem Ott. Ad reliqua conf. 
I, 27 ibiq. nott. 


Cap. XXII, 
simavrov] Male in binis libris e/- 


x0vtov. Supra eÎras et infra ira». 
Tu vid. nott. ad I, 49. 

elgora, d ti sin ual 0xwg xe 
xounpivor) Herodotus, qui alias in 
pluribus membris promiscue et in- 
terrogativis et relativis utitur voci- 
bus (cf. I, 359 ibiq. not.}, hic sola 
posuit relativa, ut II, 106. III, 111. 
IV, 49. Ubservavit Struve Spec. I. 
Quaest. de dial. Herod. pag. 49 not. 
(Opusce. II. p. 323.). 

dolsgovg pèv tovs dvdgorovs x. 
t. À.] Tangit haec Plutarch. Il. p. 
863 D. p. 646 B., quocum conf. Cle- 
ment. Alexandr. Stromat.I. pag. 3-14. 
sp Expressit Plutarchus in Quaest. 
Romm. [p. 270D.]$. XXVI, ad quem 
vid. Wyttenbach. Animadverss. T. 
III. pag. 31, ubi alios quosdam si- 
miles Plutarchi locos excitat, et 
conf. lacobs ad.Antholog. Gr. Vol. X. 
(ad Rufini Epigr. XIV) p. 163. Cr. 
Quod Reiskius pro Zewpata scribi 
vult «Zs(ppora, non magis neces- 
sarium quam quod Italus interpres 
substitui vult oicuata. — Adstru- 
cturam vendi io tav in seqq. cf. su- 
pra I, 32. — sua) dè restituimus 
cum Gaisf. et Matth. Cf. I, 204. II, 
22. 137. III, 31. Aclibri in vulgata 
omnes conspirant. — In 8eqq. ad 
&netgeto conf. Gregor. Corinth. de 
Dial. Ion. $. 73 ibique Koen. pag. 
483. In seqq.  aoonteo dai intactum 
reliqui, ut II, 2 x#808a:, ab omnibus 
libris scriptis allatum, sed Bredovio 
auctore p. 377 in wxgoxsîtodai et xEl- 
cd. mutandum, cum Herodotus in 
infinitivo contractam formam prae- 
tulerit, in reliquis formas non con- 
tractas secutus. Quod mihi nondum 


Tavra di slmas 22 


48 . HERODOTI 


avtav ta suata. Sevtsga ÎÌ tOVv YQuoovv slpura otpextov 205 
tov mequavgéviov nai to veda. EEnysopévav dì tav IxBvo- 
paycaov Ttov xocpov avrav yedacas 60 BaorAeùs xal vopicas eÌ- 
val cea nédas esime, 05 mag Émvroîci elci faparectegai 
tovtav nEduL. TRITOV dÌ sloeta tò uvpov. siravicov dè ts 
moLoLos mépi al aAsipuos tOv aUtOv Adpov tOv xal megÌ toù 
etuartos ele. 00 dì és tOv olvov amixeto, xal Envdero avtod 
t]v molmowv, vrsgnodelg toò mouati Énsipero, 0 ti te cutée- 
tar 0 faordeve, xul yoovov 0x6dov uuxpotatov avo Ilégons 
twer. ol dè crréeoda. uèv tov &agrov sizav, gEnynocpevor tav 
mvQdv TYv puowv, 07ddxovta È' Ersa tons nirjorua avdoi 
paxgotatov rgoxéeoda.. 1905 tavra 0 Aldiow Epn ovilv Pav- 
uaterv, el citeduevoL xomgov Etsa Giipa tasovar* oviè pag av 
tocavta dvvacdar tale opeas, EL un toò ropati avepegor, 
poatav toîo. Ixdvopayoror TOV oivov* TOUT. YaR Écovrovs 
23 vrò ITeootav iccovotar. ’Avtergouevav dè tov PaciAéa rv 


"IxBvogpepcav ris tons xal diaitns méou, Ersa uèv Es eluooi xal 


persuasit vir doctus: utraque forma 
et contracta et soluta Herodotum et 
uti potuisse et usum esse credide- 
rim. Conf. etiam IV, 22, 
. 8Î citeduevoi norcgov x. t. 2.) Mo- 
net Heeren. l. |. pag. 339, hunc panis 
contemptum referendum videri ad 
istud panis genus, quod in illis Afri- 
cae regionibus ex Durra conficiatur 
quodque brevi corrumpatur, ut vesci 
nequeas. Iure autem idem Hceeren. 
1.1. p.335 hinc concludit, Macrobios 
agris colendis operatos non esse, nec 
omnino agriculturam novissc, quam- 
vis vitam satis cultam degisse vide- 
antur. 

el un — Cvépegov] Ita melio- 
res libri, quos cum recentt. edd. pro- 
bante Bredov. p., 370 secutus sum. 
Matth. retinuit avépvgor, ut olim 
legebatur. Est enim hic fere loci 
sensus: Namque Persas ne tot quidem 
annos vivere posse dicebat nisi vini 
potu se recrearent, monstrans scilicet 
Ichthyophagis vinum. De verbo ava- 
pég:v, de quo Wesseling. citat Dio. 
Cass. LVI. 680. Aelian. H. A. 
XIII, 12, Cr. confert quae plurima 
ex Plutarcho collegit Wyttenbach. 
in Animadverss. ad Plutarch. Moral. 


I. p. 502 seq. — twde, quod post 
mrouari olim legebatur, abieci cum 
recentt. edd. — Moxretinui: roùro 
7ee Fmvrovs x. 1.À., ubi Florentinus 
cum duobus aliis libris tovto. Conf. 
III, 106 ibique nott. Cobeto et Meli- 
lero in Muemosyn. V. p. 65 displicet 
praepositio Ur0 genitivo IIe@0#wy 
addita, quem ab £00000da pendere 
vult, quamquam eiusdem perissola- 
giace quam dicit exempla exstant III, 
106. IV, 197 (vel potius IV, 97). 
Mihi horum locorum alia videtur 
esse ratio, quae praepositionem uti- 
que admittit eamque adeo requirit: 
quod idem factum video III, 45, ubi 
Meller, l. 1. p. 66 itidem pracposi- 
tionem etici vult. 


Cap. XXIII. 


fra uèv és elmoor] Pro éstuoci 
scripsi sfxoo:. Vid. nott. ad II, 121. 
Pro $ons in antecedd. alii tors, alii 
fans, utrumque alienam ab Hero- 
doto, conf. I, 32. 38 ibiqg. nott. II, 
Ti. 105 etc. — Adrem ipsam landat 
Wesseling. Valer. Maxim. VIII, 13. 
ext. 5. Numerum centun viginti an- 
norum, tanquam maximum vitae hu- 


THALIA. Ill. 22. 23. 49 


fxatòv toùg modAoùs aUrov amixvécotai, Uneofaiierv dé tivas 
xal tara” citnov di sivai xgéa Épda, xal ropa yada. dvpa 
di mosevpévov tiv xataoxonav negl tav érécav xl xonunv cgL 


manae finem, iam in Genes. VI, 3 
constitui hominibus a lehova vide- 
mus: indeque etiam Moses in Deu- 
teronom. XXXIV, 7 natus esse dici- 
tur centwa viginti annos, cum more- 
retur: ut adeo vel in Herodoti loco 
idem numerus consulto positus vi- 
deatur; conf. Bohlen. ad Genes. l. ]. 
pag. 83. Maltebrun. l. supra 1. p.361 
Macrobios arbitratur secundum an- 
norum dimidia numerasse, quemad- 
modum aliae Africae gentes facere 
soleant, indeque factum, ut tantus 
annorum numerus exstiterit. Atque 
Heerenius quoque l. 1. pag. 338 vix 
iis, quae de longa Macrobiorum ae- 
tate hic narrentur, fidem adhiberi 
posse ait, cum mirum profecto sit, 
in terris tam calidis atque insalubri- 
bus inveniri homines, qui ad tan- 
tam senectutem perveniant. Equi- 
dem haec eo pertinere credam, quo 
alia similia, quae ex primitivo gen- 
tium aevo, orientalium potissimum, 
de hominibus vulgo tradantur lon- 
gaevis, utv.c de Indîis, de Iudaeis, 
aliis; qua de re ad Ctesiae Indd. $. 
16. p. 310 seqq. plura notavi. Nec 
alio haec referri video a Bredovio 
(Untersuchung. tiber Gegenst. der al- 
ten Geschichte und Geograph. p. 73 
seqq. 93) collata cum Graecorum tra- 
ditionibus de prisci aevi heroibu8, ut 
robustiore et celsiore corpore prae- 
ditis ita diutius viventibus, quam 
postera aetate mortales vivere vulgo 
solent. Adde quoque, quae de Ar- 
ganthonio, Tartessiorum rege, me- 
morantur supra I, 163, alia, quae 
Luciani libellus Macrobiorum (T. 
III. p. 318 seqq. ed. Jacobitz.) sup- 
peditare potest. 

vreofariev] Ita cum plerisque 
codd. et Eustathio haec afferente ad 
Dionys. Perieget. 218 exhibui pro 
vaegPalife1v, quod ferri non posse 
docuit Bredov. p. 364 seq. 

citnorv dì elvar nota x. t. h.] Vo- 
culam te, quae vulgo post xgéa le- 
gebatur, e Sancrofti libro et Bod- 
leiano ms. 2935 delevit Gaisford., 


HERODOT. II. 


quem ego cum recentt. edd. secutus 
sum. Quod vero Schweigh. suspica- 
tur excidisse aliquid, ex cap. 97 for- 
tasse supplendum, aut xgéa re orta 
xa ép8a scribendum, id minime ne- 
cessarium nobis esse videtur; nec 
magis placet Schaeferi emendatio 
xQéatu, quippe quam formanm He- 
rodoto abiudicandam censemus. Vid. 
modo Bredov. pag. 259, qui Herodo- 
teas huius vocis formas collegit. Pro 
zoua Cobet scribi vult rou@, qua 
forma usus est Aeschylus Suppl. 914. 
Theb. 28-41. Eumen. 252, itemque Eu- 
ripides Bacch. 707 et Hecub.396, ubi 
Porson. hanc formam revocavit pro 
xoua, quam formam Atticis incogni- 
tam dicit. Conf. Monk ad Hippol. 
209. Lobeck ad Phrynich. p. 456 et 
quae plura hanc in rem proposuit 
Guil. Dindorf. in Thes. Ling. Graec. 
VI. p. 2300 sub h. v., Hippocratem 
quoque et Aretaeum eadem forma 
usos esse monens, quam Herodoti 
libri afferunt, quamque inde reiicere 
nolui. — Ad argumentum quod atti- 
net, observat Maltebrun 1. l. lac et 
boum carnem siccatam, quibus fru- 
antur Macrobii, adhuc commune esse 
alimentum incolarum regionis Sen- 
naar. De carne siccata, quam etiam 
supra III, 18 probabiliter intelligi di- 
ximus, cogitat quoque Russel. (Bar- 
bary States in Edinbourg Cabinet 
Libr. XVII. pag. 117), cum illa in 
deliciis habeatur per has regiones. 
En xerenv cp. nynocoda:] De 
hoc fonte hunc in modum Mela IlI, 
9. $.2. ,,Est lacus, quo perfusa cor- 
pora quasi uncta pernitent. Bibitur 
idem; adeo est liquidus ct ad susti- 
nenda quae incidunt aut immittun- 
tur iufirmus, nt folia etiam proxi- 
mis decisa frondibus non innatantia 
ferat, sed pessum et penitus acci- 
piat.‘‘ Miras huius fontis ad virtu- 
tes quod attinet, laudat Wesseling. 
iudicium Boerhavii, perdocti me- 
dici, in Elementt. Chem. I. p. 550, 
qui quo Herodoti narrationem ve- 
ram esse probet, in illis telluris pla- 


4 


50 HERODOTI 


nyjoaoda., an’ N59 Aovouevo: Umagpestegor Epivovro, xardreo 
si élalov eîm' Oterv dì ax'° avriis dol lav. dodevis dèi tò 
Udo ts xenvns tavrns ovta di ti Eleyov Elvai ci xardoxo- 
mo, 0ote undiv olov te sivai éx avrod EminAberv, unte EvA0v, 
une todv 00a EvAov Éorì Flaqppotepa, dila navra opta x0- 
oéev és Puocov. to dì VARE tovtO El op. Hori dAndéaos, olòv 
ti Aéperai, dia toùro av slev, toùro ta navta yosopevoi, ua- 
xQofio. amò ti xgyvns dì aradiacopévav ayapet opéas és 


gis ligna haberi putat ponderosis- 
sima, quae aqua ferre nequeat. Qui- 
buscum tamen non congruunt ipsa 
Herodoti verba: umts toòv 00a Èv- 
dov Èotì flapoorega, quippe quem 
ipsum de hac re dubitasse satis mon- 
strant verba: el cqe fot. diNDÉ0S6, 
olov re 2éyetar. De Sila, Indico flu- 
vio, simile quid ex Megasthene re- 
fert Arrian. Indd, VI, 4, notante 
Larchero. Ac plura retulerat Cte- 
sias, cuius consulas fragmm. p. 369 
seq. de fonte, cui nihil innatet, 
sed omnia submergantur, ob aquam 
omnium levissimam, ut pytat Beck- 
mann. ad Antigon. Caryst. p. 207, 
nisi, quod vix credam, fabulis haec 
omnino erunt adscribenda. Idem Cte- 
sias Indd. $. 30 fontem perhibet in 
India esse, qui, quaecunque iniecta 
sint, eiiciat, excepto ferro, argento, 
auro, sere, quae omnia immergan- 
tur. Ubi Beckmann. cogitat de aqua 
salis divite, cuius inde gravitas spe- 
cifica maior fnerit eà, quam habeant 
corpora hominum caeterorumque 
animalium. Tu vid. nott. ad Ctesiae 
locum pag. 339 seq. — Formam Zovo- 
uevor, quam libri omnes praebent, 
bene tuetur Bredov. pag. 392. Din- 
dorf. Prolegg. p. XXXIX praefert 
dovevo. 

xaterso el élalov sn] Plures apud 
veteres commemorantur olei fontes, 
de quibus dixi ad Ctesiae fragm. 
(Indd. 8. 11. 32) pag. 346. 347. 289 
8seqq. Sunt opinor fontes bituminis 
8. picis pleni; unde quod provenit 
petroleum sive naphtha, eo veteres 
olei vice usos esse ad eundem Cte- 
siam p. 346 monui. Conf. etiam, 
quae admonuit Hoskins Travels in 
Ethiop. p. 310 narrans, oleo adhuc 
ungi corpora in his regionibus, et 


add. Russell. ]. 1. pag. 115, qui simi- 
lia fere affert. 

oterv dì an avrrjs doeì lov] Mat- 
thiae in Gr. Gr. 8. 376 hune locum, 
quem ob genitivum (îwv) verbo 0trt» 
additum laudat, sic reddit: ,,die 
Quelle rieche wie nach Veilchen®. Mi- 
nus opinor accurate, cum ex pro- 
xime antecedentibus, cum quibus 
haec arcte coniungenda sunt, mente 
repetendum sit rovs Zovopéwovs hoc 
fere sensu: ex hoc (fonte qui loti 
fuerint) odorem quusi violarum spi- 
rare. le genitivi structura monuit 
quoque Kuehner. Gr. Gr. $. 527. Tu 
vid. infra III, 113. Aeschyl. Aga- 
memn. 1581. Blomf. Ad verba ovto 
dr i conf. III, 12. 


woserv 8g BPvocov] Duolibri fv- 
&0v. At fuoco Ionum esse e Scholl. 
Aristoph. Ran. 183 monet Wesseling. 
Add. Iacobs ad Aelian. N. A. IX, 57 
et conf. Bredov. p. 21. Ad verba 
elogi ion aiNndé0g cf. III, 17. 
dia roùro dv elev] Tota sententia 
inde a verbis ro dè VÎwe — Laxgo- 
fior ad ipsum pertinet scriptorem, 
qui, quae ipse de his sentiat, reli- 
quae interserit narrationi, quae, quo- 
niam ab aliis relata continet, per in- 
directam orationem affertur. Hanc 
ob causam mox redit in structuram 
accusativi et infinitivi (@yaysîv x. 
t. Z.). Caeterum Herodoti rationes 
allatas miras videri iudicat Heeren. 
1. 1. pag. 338 not. At Hammero (An- 
nall. Vienn. IX. p. 04) omnis haec 
narratio ad fabulas sacras referenda 
videtur indeque Macrobiorum fons 
similis illi fonti vitali, qui in libris 
Persarum sacris vocatur Ardnisur 
et commemoratur in carmine Schah- 
nameh. 


THALIA. II. 23. 24. 51 


206deopatigior avdpav, ivda tous mavras tv nédzo yovotnoi 
dedtodar. Foti dì Ev tovtooi totor Aldiowi mavTAv 6 yaAx0g 
oraviatatov xal tipicotatov. denouevor dì xaì to decuorti- 
cuov èdenoavro xal tiv toù ‘Hilov Aspouévnv tearnetav. Metà 
dè ravrnv tedevtalas éBenoavro tas Ynxas avrov, al AÉpovrai 


iy nédnor gevoenoi dedotta] De 
usu praepositionis é#y diximus ad I, 
66. Ad argumentum citant Dion. 
Chrysost. Or. 79. p. 446 B. et Helio- 
dor. Aethiopp. IX. p. 40. Respicit 
Herodotea quoque Plutarchus Ero- 
tic. 7. p. 753 A. in his verbis: yov- 
cais womeo tv Aldionia nédars de- 
diodai Béltroy 7) xiovIw yuvarxòs, 
ubi Winckelmann. p. 127 non imme- 
mor fuit Herodotei loci. Cr. addit 
Lindenbrog. ad Ammian. Marcellin. 
XXVII, 12,3. p. 207 ed. Wagn. et 
Erf. Heeren. l. l. p. 347 ea, quae 
de aureis compedibus narrantur, ad 
fabulas reiicienda esse censet; sed 
ferri et aeris raritatem in hiace re- 
gionibus satis ait esse notam confir- 
marique Cosmae narratione, qui fer- 
rum in iis rebus recenseat, quas Ae- 
thiopes auri loco a peregrinis mer- 
centur. Tu conf. quoque Movers: 
Die Phoeniziér II, 3(III,1). pag. 67. 
De ferro et aere, quod prisco admo- 
dum aevo in maxime pretiosis habe- 
batur metallis, nonnulla notavi ad 
I, 25.68. — In forma &e70ausvo: et 
hoc loco et cap. 25 conveniunt om- 
nes, quantum scimus, libri scripti, 
indeque etiam mox e Sancrofti libro 
alioque restitui é#&e70avro, probante 
Bredov. p. 46. Dindorf. et Dietsch. 
exhibent &y700uevor et #9Nyoavro. 
Cf. etiam I, 8 ibique nott. 


Cap. XXIV. 


al Ifyovtai cuevafecdai FE vEIOv] 
vélov cum Schweigh. et Gaisf. dedi 
pro vulg. veZ0v, cui duo libri suf- 
fragantur. Quae grammatici Graeci 
de discrimine inter delos et vadog 
doceant, vid. apud Thom. Magistr. 
pag. 862 seq. Moer. pag. 373. Phry- 
nich. pag. 309 seqq. ed. Lobeck. et 


quae alia affert Bredov. p. 136, qui 
formam ve%os unam genuinam in 
Herodoto esse monuit. Conf. etiam 
Ideler. ad Aristotelis Meteorolog.IV, 
11, 15 (Vol. II. p. 526). Matthiae 
et Dindorf. retinuerunt va Zov. — 
Ad argumentumloci potissimum con- 
feratur Diodori vel potius Ctesiae, 
quem citat, locus II, 15., in fragm. 
Ctes. pag. 410 seq., ubi, quod ad 
dissensum Ctesiae atque Herodoti 
attinet, eum Diodoro potius pro more 
minus accurate Ctesianos libros ex- 
scribenti attribuendum videri monui. 
Quid vero voce vé20v Herodotus de- 
signarit, id certo detinire difficilli- 
mum. De vitro, quod multo labore 
coquitur nec in terra ipsa nascitur, 
quo minus intelligamus, obstant ipsa 
Herodoti verba (7 dé op: m0%47 val 
EVE070S 0otocstaL); quamquam ita 
placuit Pauwio (Recherch. philos. sur 
les Egypt. 1. p. 191 coll. p. 283), Vin- 
cent. p. 794 seqq. ad calcem Ren- 
nel. de geogr. Herod. et viro no- 
bilissimo de Minutoli: Nachtrige 
z. Reise etc. pag. 224 seqq. Cry- 
stallum *) significari suspicatus est 
Heeren. ldeen. II, 1. p. 336; quod 
tamen ipsum in calidissimis regioni- 
bus illis nec oritur nec omnino fa- 
cile est elaboratu. Palmerium (ad 
Diodor. l. 1.) si audias, fuit metal- 
lica quaedam species, quam tamen 
ipse se ignorare fatetur, hoc adii- 
ciens: ,,slibium certe, quod et anti- 
monium dicitur, videtur esse quae- 
dam vitri species.‘‘ ZE/ectrum 8. suc- 
cinum fuisse, probare studuit Gata- 
ker. ad M. Anton. IV. p. 133, acce- 
dente M. Gesnero in Commentt. so- 
ciet. Gotting. III. p. 92, obloquente 
Wesselingio (ad Herodoti locum), cui 
ipsi in mentem venerat se! fossilis 
(nos: Steinsalz), qui ingenti copia 


*) Apud Achill. Tal. Il, 3 GaZov 0gogvypévny explicant crystallum. 


4* 


52 HERODOTI 


oxevatesda. di VédOv TpbmA tordde * Eredv tov vexgov loxvi- 
vo, ele d) xatarmeg Alpuntio elre KAX06 x0g, yvwdoav- 
tes amavta aUtov yoapf] xoouéovoi, ttouoreBvtes tò eidos és 
tò dvvarov, Erera dé ol mepulotàoi otHANv FE Védlov memoin- 
uévnv xoldnv: n dé Gpi x04AN xal eVegyòs dpgvocetat. év peo 
dè tm] otnAn évecdv diapatverar 0 véxvs, ovte 0dunv ovdspiav 


in quibusdam Aethiopiae partibus 
proveniat et ex nativis secetur mon- 
tibus, quodque in lucem quando pro- 
latum sit, ita durescat, ut ab impe- 
ritis pro vitro haberi possit. Add, 
Brongniart: Traité elem. de Miner. 
T.I. p.1-14. Et eo quodammodo in- 
clinat Italus interpres, multum de 
h. 1. disputans. Ad Wesselingii sen- 
tentiam accesserunt plerique recen- 
tiores, de salis fossilis genere quo- 
dam hic cogitandum esse rati, Boh- 
len: Das alte Indien. II. p. 183, Iul. 
Magnus: Das Einbalsamiren d. Lei- 
chen pag. 65, Thierfelder in: Ien. 
Litt. Zeit. 1845. nr. 285. p.1138. At- 
que mihi quoque haec sententia pro- 
babilior videtur iis, quae statuit 
Fritze: De conditura corpp. mortt. 
(Berolin. 1834). p. 36. h. 1. de gummi 
acacia cogitans, quo soluto mortuo- 
rum corpora circumfundi potuerint. 
Atque iam Heynio (De fontibb. Dio- 
dor. p. LX. ed. Bip.) placuerat bditu- 
men s. gunmi; Werfero, quantum ex 
iis, quae in Actt. phill. Monace. I. 
p. 107 scripsit, intelligere licet, sa/ 
montanus ; Gallo interpreti, Miot, spe- 
cies micae. Nec magis placet qui 
olim in mentem venerat a/abdastrites 
lapis, ad quem spectant, quae in 
Creuzeri Commentt. Herodd. p. 54. 
not. 26 (ubi de h.1. consuli vult prae- 
ter viros doctos supra laudatos 
Heyn. in Notit. Mum. Gottingens. 
p. 8, Zoeg. de Obeliscc. p.261. 260, 
Com. de Palin in Fragmens sur l'e- 
tude des hieroglyphes T. I. p. 4 seqq. 
p.12, Boettiger: Ideen zur Archaeo- 
log. d. Mal. p. 57, Blumenbach. in: 
Beitriig. zur Naturgesch. II. p. 122) 
leguntur: ,,Pellucidum penitus sar- 
cophagum ex uno lapide alabastrite 
confectum ipsis Thebis Aegyptia- 
cis e sepulcro nuper admodum eruit 
Belzoni, ut ipse quidem perscri- 
psit in epistola ad Viscontium data 


(Journ. d. Deb. 30 Mart. 1818). Quae 
res numquid ad Herodoteum l. faciat, 
non decerno. Et lege, quae hane in 
rem modeste dubitans monuit lo- 
mard. in Journ d. Sav. 1818 m. Mai. 
pag. 310 seqq. Neque magis dicam 
de alabastrite. Tu vid. Plin. H. N. 
XXVI, 8, 12 et Hillii Obss. physs. et 
critt. ad Theophrast. De lapidd. pag. 
45 seq.‘‘ Et conf. ipsum Belzon. in 
itinerario cximias huius sarcophagi 
virtutes praedicantem (Voyage en 
Egypt. et en Nubie traduit par Dep- 
ping. Paris 1821. T.I. p.380 seqq.), 
ubi inter alia leguntur haec: ,,il 
est fait du plus del albdtre oriental: 
n’ayant que deux pouces d'épais- 
seur, il devient transparent, quand 
on place une lumière derrière une 
des parois.‘‘ — Quem sarcophagum 
nunc satis constat in museo asser- 
vari Britannico. Conf. Heeren. 1. l. 
II, 2. pag. 267 not. 


înedv tov vengov loxvivmai] i. e. 
quando cadaver arefecerini. Quod 
ad septuaginta illos dies opinor 
spectat, de quibus supra II, 86, ubi 
conf. nott. Ad formam (cvjvaei 
conf. Bredov. p. 357. Mox yvwody 
est: gypso obducere. 'Tu vid. Boet- 
tiger. 1. |. 


yexgpi xocutovar] i. e. ,, (corpus 
gypso obductum) picturà ita exor- 
nani, ul speciem quam maxime similem 
vivo referal s. ad veri ac vivi corporis 
similitudinem quam proxime accedat, 
deinde cavam ei circumdant columnam 
ex vitro confectam.‘‘ "Tu conf. II, 86 
et ad vocem ,Yea®7 II, 73. 78. In 
Seqg. vox 8U807Òs (facilis tractatu) 
eodem sensu apud Theophrastum in- 
venitur Hist. Plant. III, 9. $. 2 et 6. 
V, 1. $.1et6.8.2. Aristotel. Partt. 
An. II, 16. — ascxtèg (i. e. molestum, 
ingratum) invenitur quoque III, 33 
coll. VI, 98, ubi vid. nott. 


THALIA. INT. 24. 35. 53 


agaoiv xapegopevos ovts @Ai0 asixts oUdév® xal Exe xdvta 
pavepa opolas avrò tg venvi. Eviavrov pèiv di) Egovor tiv 
otnAnv Év toloi oîxloroi ol uadiota xpooguovies, navroav te 
axaggopevor xa Yvolas ol xpogavovtes, pera dì taùra éxxo- 
ploavrss lorào negli tpv xodiv. 

Genoauevor dì ta mavta ol xaraororo. araliaccovto 25 
oxlom. amapyerdavicav dì raùra tovrav avtixa 6 Kaufvons 
00ynv xornoduevos éorpatevero énl rovs Aldiomas, ovte na- 
Qaoxevqy ditov ovdeptav napappetdas oùte Adpov Emvrd dovs, 
oti és ta Eogata ts vis Fedde otpatevecta.. ola dì tupavns 
te Ev xal où peevons, 0g quove tv TyBvopayav, éorga- 
tevero, EAAvav uèv toÙs rapsovtas aUtod ravtn tetas Vav- 


xal îxe. nayra pavega] i. e. ,,co- 
lumna omnia manifesta 8. conspicua ha- 
bet sicut ipsum cadaver,‘° ut reddit 
Schweigb. hoc adiiciens, mumias Ae- 
gyptias non nisi anteriore parte con- 
spici potuisse, quum dorsum arculà 
esset tectum, hoc vero cadaver omni 
ex parte, et posteriori et anteriori, 
conspicuum fuisse ob columnam vi- 
tream, in qua inclusum erat, omni 
ex parte perspicuam. Itaque ad È get 
ex antecedentibus mente repeten- 
dum 7 0tnin, id quod etiam fecit 
Negris, hoc modo locum explicans: 
xal n otnàn Entl@now ele tas OweLg 
‘polos dla ta péen toù vex0o08. Ver- 
ba avtdÒ tw venvi Remig. cod. ante 
xoogqmoyteg collocat, probante Wes- 
selingio et Larchero, refragante Wer- 
fero in Actt. phill. Monace. I. p. 106 
seq , qui vulgatam sic tuetur: ,,ca- 
davera gypsata et picturata cippis 
salis montani excavatis inserta per- 
lucent sine ullo foedo odore et omnia 
corporibus ipsis (avta 10 venvi) si- 
milia (0uotws) ostenduni (Pavega). 
Igitur avro; 0 véxvs non est idem, 
quod 0 véxvs, verum hic cadaver 
gypsatun picturdque erornalum, ille 
corpus merum, in cuius speciem gy- 
psatum corpus formabatur.' 
of padota aqooquovtes] i. e. ma- 
time necessarii, cognati, ut Il, 86. 90 
vel II, 36 init. tovs peluota Invee- 
rat. Quod sequitur: xavtov re arQ- 
xopevoi valet: omnium rerum primi- 
tias offerentes, ut 1V,61,ubi vid. nott.., 
idque apte coniungitar cum sacris 


s. victimis mortuo corpori adductis 
(xal &volag oi mgoceyoytes). Conf. 
etiam supra nott. ad I, 92. 


Cap. XXV. 


Genocpevo: dè rà avra] Ad &en- 
cauevoi conf. III, 23 ibique nott. 0e- 
7nv A rigo idem valet atque 
6oy1odel 6 (iratus), notante Valcken., 
qui laudat VII, 105. Thucyd.IV,1:4. 
coll. 123, et similes locutiones, ut 
dovua roeioda., alias, I, 127. VI, 
28. VIII, 74. Tu vide nott. ad I, 68. 

ovte i670v fovta dovs] i. e. nec 
secum reputans. Vid. nott. ad I, 97. 
II, 162. V, 75. VI, 86. 

ol dè iupavns te idv xal 01 pes- 
rnens]i e. utpote furiosus nec mentis 
compos. Ac notat hoc rapadAgdi- 
cuor genus, Sophocli (v c. Antigon. 
498. Electr. 474), aliis quoque usi- 
tatum, Valckenarius, laudans III, 
34. V, 42. IX, 54. Alia quoque af- 
fert Karsten. ad Aeschyl. Agamemn. 
712 et 1077. Pesvnens, quod itidem 
exstat locis Herodotcis modo allatis 
III, 30. V, 42, Glossa Herodotea ex- 
plicat cpr. Supra II, 120 inve- 
nitur pesvofiafns , mente caplus. 

'Ellnvoy pèv tovs mapeovtag] 
Add. quae infra leguntur: toùs EA- 
Anvas drijxe amomdésv, quod ad 
Cares Ionesve aliosque Graecos erit 
referendum, qui ex quo tempore Per- 
sis se dederant, et tributum et co- 
pias ad classem, quae Phoenicum 
marxime navibus constitit (mag éx 


54 HERODOTI 


, LI è LI , Ud > ld 
ueverv, tov dè retov Mavra aua apopevos. 


tevopevos èpévero év Oyfnor, aréxguve toù otpgAtOdD DE mévre 
uvoiedag* xal tovroroi pèv EverélAeto, “Aupoviovs tavdpa- 
modicanevovs to yoNotHRLOv TÒ toù Adios Eunoioc, avròs dè 
tÒv Zourov dycov otgatov Mie érl tovs Albiormas. ITolv dè ris 
odoù tò méurtov uéoos disAnAvdeva. tv otgatimv, avilza 
movra aUrovs te slgov citiav Eyoueva EreAleAoizmes, nera dè 
tà cLtia xaì ta Vrotvpia Enélime nateoBioueva* el pév vuv 
uo8adv ravra 0 Kaufvons tpvagipazee xa) aniye orlo ov 


Dovinav Netnto 0 vavirmòs oTEA- 
tos III, 19 fin.), praebere coacti 
erant. Vid. nott. ad III, 13. — av- 
toù tavty valet eo ipso loco, quo scil. 
erant, cum expeditionem pararet 
Cambyses, in Aegypto. Vocula rav- 
ty, quam Sancrofti liber habot, cae- 
terì fere omittunt indeque etiam eie- 
cerunt Dindorf. et Dietsch. Sed vid I, 
189 ibique nott. Ad verbum medium 
ayouevos(secum ducens) consulto po- 
situm cf. Bornemann. ad Xenophont. 
Cyropaed. II, 1. $. 2. — In seqq. 
tovtowci scripsit sensum magis re- 
spiciens quam genus grammaticum; 
spectat enim tovrosoi ad névre pv- 
outdas Toù ctgarod. 

tÒ genotnoiov ro toù diòg] Arti- 
culum tò ante roù omittit Sancrofti 
liber. Male; nam usus loquendi ar- 
ticulum repetitum satis sibi flagi- 
tare videtur. Cr. citat Schaefer. 
Melett. critt. p. 8. Quod ad urgu- 
mentum attinet, eadem fere, quae 
Herodotus tradit, exstant in Diodori 
Excerptt. Valess. p. 249 (X, 33). Iu- 
stinus I, 90 haec tantum de tota Cam- 
bysis expeditione scribit: ,,Ad Ham- 
monis quoque nobilissimum templum 
expugnandum exercitum mittit, qui 
tempestatibus et arenarum molibus 
oppressus interiit.‘‘ In Ctesianis Ex- 
cerptis apud Photium nihil plane de 
his traditum reperimus. De Iovis 
oraculo atque Ammoniis vid. Hero- 
dot. II, 18. 32 ibique nott. 

mavra avtovs — énelelo(mes] i.e. 
omne ciborwun genus eos defecit. Tu 
conf. II, 25 ibiq. nott. Pro érxe4s- 
Aolmee liber Sancrofti ércdedoiaes, 
omisso augmento, de quo vid. ad I, 
94 nott. Ad verba: te eÎy0y citlov 


éxopeva conf. I, 120 ibig. nott. et ad 
seqg. éréline xatecdiopeva eodem 
fere modo Noster dixit, quo III, 108 
coll. VII, 21. 58. 127. Conf. Kueh- 
ner Gr. Gr. $. 392, c, a. 

ò KauBvons tyvociuagee] i. e. Si 
Cambyses obstinatione sua victa, con- 
silio mutato, ad aliam, meliorem scil. 
sententiam, se convertisset. Verbum 
yvogiuageîv, quod Ionicis adnume- 
ratur vocibus a Gregor. Corinth. p. 
539, invenitur VII, 130. VIII, 29, 
unde sumpsij Pausanias IX, 7. $. 4, 
ubi vid. Siebelis p. 27. Glossa He- 
rodotea exponit tò yvavar Ty fev- 
toù codiverav, tv te toy Evay- 
tiov logvv. Eadem habet Grego- 
rius Corinth. I. 1. — Quam longe 
autem meridiem versus Cambyses 
processerit, id ex Herodoto accura- 
tius definiri posse negat Heeren. 1.l. 
p. 337, ubi non fugit virum doctum, 
quod alii tradunt rerum scriptores, 
ad Meroém usque venisse Camby- 
sem. A quo ipso Meroém conditam 
sororisque vel matris nomine appel- 
latam fuisse auctor est Strabo XVII. 
p- 750 s. 1139 et Diodor. I, 33, ubi 
conf. Wessel. Conf. ibid. I, 34, ubi 
Cambysis imperium in quaedam Ae- 
thiopiae loca commemorat. Inde opi- 
nor Ampelius in libr memor. 13. $.2: 
,,Cambyses — cum septuaginta mi- 
lia hominum subegisset in Aegypto 
et regem eius Amasin, Aethiopiam 
profectus, magna parte militum per 
famem amissa, irritus rediit; ur- 
bem tamen ibi condidit Meroén.‘‘ — 
In seqq. ad vocem @0z78ev conf. I, 
131. II, 138 et ad Ionicam vocem 
auagres I, 91. 119. VIII, 140. De 
locutione 2070v wotsîoda: conf. I, 4. 


‘Eni rs dì 0tga- 207 


THALIA. III. 25. 26. | 55 


orparov, éxl ti aoy79ev yevouévn auagradi Mv av dopdsg 
avo, vov dì ovdéva Abyov morevuevos His alel és TÒ rp000. 
ol dè atpariastar, Ecos pév ti elyov éx ts YÎjs AauPaverv, morn- 
paytovtes diétoov, èrel dì és tiv wauuov axlxovro, dervòv 
Foyov avtdv tives éoyagavrto* 8x dexados pae Eva cptav ad- 
toy aroxAnguoavtes xatépayor. rvdouevos dè raùra 6 Kau- 
Bvons, deloas tv dAAnAogpayinv, armels ov éx° Alblomas at6- 
Aov oxloa Emopevero, xal amixvéetai 85 Onfas, moAioVs aro- 
Afcas toù otgarov. tx @nféav di xarafas é5 Méugiv tods 
“EAAnvas anque amomAterv. 0 uèv éx° AlBlomas ot640s oÙtA 
Exgnés. Old’ avròv in’ “Auuaviovs arocotalévres otpateve- 26 
coda, émel te opunDevtes gx tv Onféoav éropevovto Eyovtes 
ayaoyods, amudouevo. uèv pavegoi elor és Oacwv nodv, tiv 


13. 213 etc., ne plura. — yÙv dé eo- 
dem modo legitur III, 15. 21. 49. V, 
65. 92. $. 1. Vid. C. Fr. Hermann. 
ad Lucian.de conscrib. hist. pag. 226 
seq. et Apitz. Adverss. ad Sophocl. 
Trachin. pag. 95.— Pro cogpòs avre, 
quod retinui, Dindorf. et Dietsch. e 
nonnullis libris 470 60gos, ordine 
inverso. 


tu Bexados ye x. 1. 2.] Similem 
fere in modum locutus est Pausan. 
I, 20. $. 4. Ad verba proxime ante- 
cedentia: Éws pév ti elzov x. 1.2. 
Wessel. conferri vult Liban. Decl. 
XIX. (I. p. 507) et Senec. de ira 
III È 20. 


axmels tov x AlBlonas ct040v] 
Citat haec Thomas Mag. p. 811 s. v. 
crodos. — In seqg. £x @nféwy cum 
Schweigh. et Gaisf. retinui. Vid. 
Bredov. p. 217 seqq. Mediceus liber: 
Bnfor, alii plures Onfalor. 


0 uèv in’ AlBlomas ctolos ovtWw 
fronte] i. e. adeo cessit infeliciter 
adversus Aethiopes suscepta expeditio. 
Ita Valcken. notans, Graecos in de- 
signanda aliqua calamitate nonnun- 
quam uti verbo xgeÉa: simpliciter 
posito, mali ominis voce xauds 
omissa, ut apud Herod.IV,77. Thu- 
cyd. VII, 24. Demosthen. pro Coron. 
p. 172 [cap. 57 s. $. 151. pag. 293]. 
Add. Herodot. V, 78. VI, 44 coll. 94. 
VII, 18. VIII, 129. Apitz |. |. pag. 
111. 


Cap. XXVI. 


oî — éx’ ‘Aupooviovg] De Ammo- 
niis diximus ad II, 32. 

pavegol slot ts Oa modv]) De 
Oasibus hune in modum Strabo XVII. 
pag. 791. s. 1140 A: Avacers è’ 
oî Alyvntior nalovor tag olnovpi- 
vas X000S, REQUELOMEVAS uuxio pe- 
yotders Eonplous, dg cy v00vg ne- 
dayiug* m040 dè tovt' Eori natà thy 
Avnv tosîg d' elolv al r000z0- 
Qoi t7j Alyinto nal Un aUti tera- 
yueévoi. Add. ibid. II. p. 130 s. 192 
infra et 193. Stephan. Byzant. s. v. 
Avacis. Atque de ipso nomine, ut 
inde ordiar, citant Bochart. Phaleg. 
IV, 29. p.320 D. E., lac. Ludolf. in 
Commentt. ad Histor. Aethiopp. pag. 
50 seqq., Langlès in Append. II. ad 
Voyage de Hornemann. T. II. p. 343 
seqq.Namapud Coptas etiamnum an- 
tiqua vox, sive Oeots fuit sive Ava- 
GL, residet i in formis Quahsi et Quahe, 
quorum hoc cum Arabum voce Waà, 
qua nunc vulgo Oases significantur, 
convenire volunt. In quibus domi- 
cilii 8. loci habitati subest notio. Vid. 
Ritter: Erdkunde I. pag. 1004, Mi- 
nutoli Reise z. d. Tempel des Iupp. 
Amm pag.86 ibiq laudd. et inprimis 
Ideler in: Fundgruben des Orienta 
IV. p. 397. Si sequamur Uhlemann. 
in Philolog. Aegypt. p. 12, haec vox 
locum significat, ubi bibi queat. — 
Quod vero unam modo Noster vocat 


56 HERODOTI 


Byovor uòv Zapior, tig Aloggiavins puAis Aepopevor elvat 
axégovor dì Enta nuepéav dov amò @nficav dia vauuov® 06- 


Oasin, Strabo 1. 1 tres, Ptolemaeus 
(IV, 5. p. 260) duas, quas easdem 
nunc quoque constituunt, credibile 
fit, quae nunc magno intervallo se- 
parantur Cases binae, eas olim unamn 
fuisse eandemque Oasin continuam. 
Quarum quae maior est, ad meri- 
diem magis conversa (nunc vocant 
El Wah el Keblieh sive etiam sim- 
pliciter E! Wah), sita intermedia a 
Thehis Ammonium proficiscentihus, 
eam ab Herodoto h. ]. indicari, vix 
dubium; in qua qui nunc appella- 
tur locus £/! Karghé, eum pro Oasi 
urbe, quam Noster dicit, habendum 
esse viri docti statuunt. Rcpe- 
riuntur in ista' terra duorum pe- 
regrinatorum, Caillaud et Edmon- 
stone, studio perquisita et cognita 
monumentorum antiquorum rudera, 
templorum vestigia, aedes Graecis 
inscriptionibus ornata. Tu vid. Hee- 
ren. Ideen II, 1 p. 218 seqq,., Ideler 
1 1. IV. pag. 412. 417, Rennel. 1. l. 
p. 630, Schlichthorst I. 1. p. 98 seq., 
Ritter. l. 1. I. pag. 965. 968 segg. 
1004 seqq., Hoskins Visitofthe great 
Oasis etc. (London 1837) p. 252 seqq. 
274 seqq. 283. 

Zauor tig Aloggiavins pvins] 
Quum apud Etymolog. p. 160, 22 bi- 
nac tantum Sami memorentur tribus 
Zynoia et “Actvralala, Berkelius 
ad Stephan. Byzant. 8. v. Aveotg hic 
pro Altogguovins reponi vult Zyn- 
cins. Quo minime opus esse mo- 
nuerunt dudum interpretes Herodo- 
tei. Et affert Wesseling. Nicandri 
Alexipharm 151 cum $Scholiis et He- 
rod. III, 3°). Panofka de Samiorum 
tribubus (Res Samm. p. 81 seqq.) dis- 
putans tribus partibus, in quas 
Sami civitatem Polycrates diviserit 
(cf. Herod. III, 39), respondisse vi- 
deri monuit has tribus tres, quarum 
binae memorantur ab Etymologo, 
tertia Herodoti sit Alcyoiovia, ab 
Aeschrione heroe, ad quem auctorem 
tribus releratur, sic appellata. Si 
vero cum viro docto (Ideler 1.1. pag. 
418) quaeras, quo pacto Samii isti 
in hanc Oasin devenerint, num a Per- 
sis illuc traducti illo ex more, quo 


gentes victae alias prorsus in regio- 
nes haud raro transferebantur, an 
potius ipsi illuc profecti mercandi 
causa sedesque illic figentes : malim 
hoc ipsum statuere, praesertim cum 
Samiorum res navalis et mercatura 
iam Olymp. XXXVII maxime fiore- 
ret, ut vel Tartessum venirent. Quo 
ceodem ferme tempore iillos in Oasin 
maiorem venire potuisse, haud qui- 
dem ab omni probabilitate abhorret. 
Conf. Mueller. Aegincett. p. 67 et Le- 
tronne in: Revue d, d. mond. T. IX. 
p. 524 seq. et Mém. de l’Acad. des 
Inscriptt. XVII, 1 pag. 12 seq., qui 
merito ad ea, quae h. 1, de Samiis, 
quos in mediis Africae desertis in- 
venimus considentes, traduntur, at- 
tendi nos vult: etenim egregie inde 
Graecorum cognoscuntur studia, qui, 
ex quo Aegyptus peregrinis omnino 
patefacta est, non ipsam solum Ae- 
gyptum totam permearint commer- 
cium agentes, verum etiam longius 
processerint ultra buius terrae fines 
atque in Oasi consederint, quae in- 
termedia sita inter Aegyptum atque 
interiores Africae tractus, Darfur 
et Khordofan nunc vocant, maxima 
ad commercium agendum praebuit 
commoda. Horum Samiorum quod 
nullum posthac reperitur vestigium, 
haud mirum videtur Letronnio, cum 
in eandem Oasin haud paucos quo- 
que Aegyptios credibile sit se rece- 
pisse, quibuscum Samii deinde plane 
coaluerint. Idem Letronnius hosce 
Samios antea Abydum tennisse su- 
spicatur, quam urbem Milesios con- 
didisse aunctor est Stephanus Byzan- 
tinus s. v. "ABvdos. . 
antgoror dì Enta NuegéOv 0607] 
Hoc optime congruere cum vero 
locorum intervallo monet Heeren 


‘- Ideen II, 1. p. 219. Cum enim du- 


plici via ad Oasin perveniri possit, 
illam, quac magis meridiem versus 
ducat et antiquis temporibus maxi- 
me fuerit frequentata, explere LII 
horas, quas dicunt, ut commode se- 
ptem diebus confici possit. Qui au- 
tem Thebis Ammonium proficiscun- 
tur, iis medio in itinere sita est haec 


THALIA. III 26. 57 


vouatera: dì 6 yoipus ovros xatà ‘EXljvav yAGocav Mauagav 
vijoos* és uèv di toùrov tòv yGpov Aéperar arixéodai tov 


Oasis, ubi adhuc mansio est et sta- 
tio iter facientium. Conf Heeren. 
I 1 p. 220, Ideler 1. 1. IV. pag. 408. 
413 coll. Rennel. p. 630. 

rata Elnvoy yiaccav] Monet 
Valcken., in hac formula articulum 
tm]v post praepositionem vulgo addi, 
ut TI, 30. IV, 52. Sed omittitur IV, 
110. VI, 98. — Ad verba ot: pr conf. 
nott. ad I, 18. II, 50. 

Moxcgoy x7j005] v)jc0s cum 
Schweigh., Gaisf. et Matth. reponen- 
dum censui, libris plerisque proban- 
tibus atque Stephan. Byz. s. v. Ava- 
cus. Et banc lectionem, quam re- 
centt. edd. etiam receperunt, me- 
rito sequitur Italus interpres. Wes- 
selingius primus dederat »7001, 
quod praeter duos libros scriptos 
praebent Valla, Olympiodor. apud 
Phot. p. 191 s. 111 et Eustatb. ad 
Homer. Odyss. IV. p. 1509, 30 s. 186, 
51. Quibus sane Beatorum quae fe- 
runtur insu/ze in Atlantico mari, poè- 
tis maxime celebratae, obversatae 
esse videntur, cum singularem in 
pluralem commutarent. Hinc antem 
factum opinor, quod in epigram- 
mate apud Tzetz. ad Lycophron. 
1194 pag. 952 ed. Mueller. de una 
urbe Thebarum Boeotiae invenitur 
al8° ela Maxagoyv vijoor. Singulari 
numero de eodem loquitur loco Pho- 
tius Lex. Gr. p. 178, cui iunge He- 
sych. II, 52, Suid. p. 183 et Phavo- 
rin. p. 1206, qui eadem tradentes 
variant in Moxcigav v7005 et Ma- 
nciguy vpnoot. Monuit haec Creu- 
zer. in Commentt. Herodd. p.91. Ac 
nemo fere nescit, iam mature Bea- 
torum insulas inveniri et laudari se- 
des piorum hominum vita defuncto- 
rum, post autem, Augusti potissi- 
mum aevo et sequenti haec maximo- 
pere exornata et amplificata fuisse 
a poétis. 

Ad Herodoti locum quod attinet, 
haud mirum esse scribit Ideler 1. l. 
p. 397. 398, quod haec appellatio ad 
Oases Africae quoque fuerit tradu- 
cta, quippe quae fontibus abundan- 
tes, herbarum arborumque flore in- 
signes iis , qui e desertis adveniant, 


verae videantur esse beatorum se- 
des. Idem monet Minutoli 1. 1. p. 85. 
— ,,Ac pervenisse ad Graecos ho- 
mines famam Ziysii in Aegyptiorum 
finibus siti, loquuntur veterum scri- 
ptorum excerpta, quae leguntur ap. 
Etymol. magn. p. 428. p. 388 Lips., 
Suidam in *Hlwvowor, Dretz. ad Ly- 
cophr. v. 1194. 1203 et Eudociam 
p. 219. In loco Aegyptiaco accura- 
tius designando variatum esse nemo 
mirabitur. Sic, ut hoc utar, Apion 
locum designaverat inter Canobum 
et Zephyrium, teste Eustathio ad 
Odyss. p. 1509 pag. 186 infr. Basil. 
Illud docte, si quid video, ex hoc 
ipso loco Homerico (Odyss. IV, 561 
seqq.), ubi Aegyptius Proteus Me- 
nelao vaticinatur, efficere studuit 
Zoèga De obeliscc. p. 290: ,,,,univer- 
sam fabulam de Elysio 8. de beatorum 
insulis Aegyptiacae esse originis.‘ 
Quam rem odorari quodammodo 
tibi videare, ubi legeris, quomodo 
Herodorus et Olympiodorus ap. Phot. 
in Bibl. p. 191 (p.111. Hoesch.) Ho- 
mericas res, veluti Phaeaciam adeo- 
que Homeri patriam ad illas Aegy- 
ptias et Thebaicas insulas Beatorum 
retulerint. Nam ut Thebarum men- 
tionem persequar, alio loco e Phere- 
cydis, Antiochi, aliorum scriptorum 
testimoniis didicimus, utrarumque 
Thebarum et Aegyptiarum et Boeo- 
tiarum primordia, miracula et even- 
ta multis partibus ab antiquis homi- 
nibus coniuncta esse (v. Melett. I. 
p. 94). Hinc in hac urbe condenda 
Ogygus Aegyptiacarum Thebarum 
rex dicitur xdvra mornoas ele 0v0- 
ua tav Alyvntiov BnBaov. Eo refe- 

rendum arbitror, quod Boeotiae The- 
bae suas habuere Beatorum insulas. 
Photius Lex. Gr. p. 178: Maragoy 
vj60s, 7] auporolis tv Èv Bowatie 
OnBaàv r0 nalaeròv, dg ‘Aquévdas. 
Eam vero famam si ‘quaeris, ego or- 
tam crediderim non solum ab agri 
Aegypti superioris fertilitate, verum 
inde quoque, quod in Thebarum Li- 
byaeque confinio amplissima spelaea 
longe lateque patebant, ab antiquis- 
simo inde tempore opulentorum de 


58 HERODOTI 


otparov* TÒ ivBevrev dè, Ot. un aVroì ‘Auposvio xal of tov- 
tav axovoavtes, «Aido ovdeves ovdzv Eyovor simetv xegl aù- 208 
tov* oUtE puo és roùs ‘Aupoaviovg artxovto, obte Ori0® Evo- 
otnoav. Asyerai dì xal tads va’ avrov Aupoviav: éxedi éx 
tijs Oeoos ravrns lévai dia tijs vappov er. opéas, yevecdai 
te aUtovs peratu xov uadiota avrdv te xaì tie Oaotos, «pu- 
Grov alpeouevoroi avtoloi ÉniaveddaI vOtOv ueyav te xal ttal- 
GLov, qopgovta dì Hivas ris vaupov xatagdoai cpeas, xal 
TROTD ToLovTA apaviodivar. ‘Auposvioi pèv oUtA Aéyovor ye- 
veCdaL megl ts otpatti]s tavrns. 


"Aruyuevov dè Kaufvosa é Meuquv Epavn Alypuniiooi 


gyptiorum sacerdotumque ac regum 
cadaveribus recipiendis destinata. 
Malo enim hac in causa cum d’An- 
villio facere (Mém. sur l’Egypt. p. 
188), quam cum Larchero (Tabl. 
geogr. p. 376). Nam antiquis Grae- 
cis illa sepulcra Thebaica ignota 
fuisse nemo crediderit, qui loci Ho- 
merici de magnitudine Thebarum 
vim intelligere calleat. At vero suf- 
ficit nobis ad nostram causam illud 
tenere: sub rerum Aegyptiarum pri- 
mordiis Thebas eo loco ac numero 
fuisse, ut et reipublicae et religio- 
num caput ac fastigium censeretur."“ 
Creuz. in Commentt. Herodd. p. 
90 seqq. 


déystar dè xa) tade va’ avridv 
Auuoviov) xa. cum Schweigh. et 
Gaisf. reposui. Abiecerat Wesselin- 
gius, quem recentt. edd. secuti sunt. 
Hanc vero narrationem, de qua con- 
ferunt Iustin. I, 9 et Senec. Quaest. 
Natt. II, 32, si quis, quae vel recen- 
tioribus temporibus illic accidisse 
dicuntur, reputet multosque peregri- 
nantes una cum camelis, aliis, arené 
ventis adflatà obrutos esse norit, 
minime incredibilem videri vix est, 
quod moneam. Neque incredibilis 
illa videtur viro docto, Iul. Magnus: 
Das Einbalsamiren der Leichen p. 8, 
aliisque viri doctis. Quin quod bis 
ipsis in regionibus, in quibus Cam- 
bysis exercitum periisse verisimile 
est, nuper admodum loca altiora, ex 
ossibus quae constant, terrà sepul- 


crorum ad instar superimposità , in- 
venta sunt, triginta numero, quae 
singula vel centum adeoque plura 
hominum cadavera continere potue- 
rint. Ac plures istiusmodi colles fore 
ut inveniantur, adfirmant deserto- 
rum istorum iucolae. Vid. Ritter: 
Erdkunde I. pag. 968 coll. Ideler. 1.1. 
p. 417, cui, quae de numero exerci- 
tus Persarum hic narrantur, exag- 
gerata videntur; Persas ille putat, 
a ductoribus Aegyptiis in mediis 
desertis derelictos et proditos, ita 
prae defatigatione omniumque re- 
rum, aquae praesertim, inopià per- 
iisse. Attigit Herodoteam narra- 
tionem quoque Hoskins (Travels in 
Ethiop. p. 30. Visit. to the great Oa- 
sis etc. pag. 260 seqq.), qui in de- 
sertis prope Siwah colles inveniri 
scribit arenae, quae ventorum vi 
mota transire volentes impediat eos- 
que regredi cogat: neque vero to- 
tum exercitum aliquot myriadum hu- 
iusmodi turbinibus pessumdari po- 
tuisse putat, sed Persas a viae du- 
cibus falsos in perniciem esse ad- 
ductos. — avroîoce pro vulg. av- 
téouo. e Sancrofti libro dedi cum 
recentt. edd. iubente Bredov. pag. 
246. — éEalc1os de vento admodum 
vehementi omnemque modum ex- 
cedente dixerunt quoque Xenophon 
Hellen. V, 4, 17 et Plato Tim. pag. 
22 E. Quae antecedunt, pueéyay te 
xa, pro glossemate habet Mehler 
in Mnemosyn. V. p. 66, cui equi- 
dem minime assentior. 


THALIA. III. 36. 27. 59 


e 


Cap. XXVII. 


04m] Scripsi cum recentt. edd. 
Axis pro vulg. Arcs auctore Iacobs. 
ad Aelian. N. A. X, 28. p.356 et Sie- 
bel. ad Pausan. I, 18. p. 57 et II, 5. 
8. 5. p. 176, cum prior syllaba 
producatur. Conf. Saal. ad Rhiani 
fragmm. p. 48. 

tov "Elanves "Exapoy naléovor) 
Vid. nott. ad II, 153 fin., ubi eadem 
leguntur. Ipsum nomen, ut ad h.l. 
iam monuimus, apud Aegyptios no- 
tis hieroglyphicis exhibitum sonat 
Hpi (Hapi, Hepi s. Api; cf. Bunsen 
Egypt's Place etc. I. p. 431. 512 seq., 
Roeth. Geschicht. d. abendl. Philo- 
soph. I. nott. pag. 113 seq., Lepsius: 
Ueber den Apiskreis in: Zeitschrift. 
d. deutsch. Morgenlind. Gesellschaft. 
VII. p.428) ac declarat iudicem (mor- 
tuorum scil. in inferis) cognomen- 
que inde est Osiridis, supremi mor- 
tuorum iudicis, cui quae consecrata 
erat bestia, huius quoque nomen as- 
sumebat. Hic igitur Apis, qui non 
ad eximium quoddam boum genus 
pertinebat (cf. Link: Die Urwelt pag. 
180), sed ex vulgati boum genere erat 
quaerendus, nulla alia re insignis 
nisi iis, quae in eodem requisita 
fuisse Herodotus cap. 28 indicat, 
Memphi quando inventus erat, in 
Vulcani templo nutriebatur, ut No- 
ster II, 153 tradit, vivusque omnino 
in hac urbe, consentientibus vete- 
rum testimoniis (vid. modo Diodor. 
Sicul. I, 84 coll. 21. Plutarch. De 
Is. et Osir. 20. p. 359. Strab. XVII. 
p. 803. 805. 807) colebatur atque 
mortuus sepeliebatur (Plutarch. De 
Isid. et Osirid. cap. 29. p. 362 B). 
Etenim ut Mnevis, alter taurus, Soli 
(H2(0) erat consecratas indeque in 
Solis urbe (Heliopoli) colebatur, ita 
Apis ad Zunam aeque pertinuisse 
traditur a veteribus (Porphyr. apud 
Euseb. Praepar. Evangel. III, 13. 
Ammian. Marcellin. XXII, 14,7. Plu- 
tarch. 1. l. cap. 43. p. 368. Aelian. 
Nat. An. XI, 11. Suidas s. v. "Arts, 
quae afferunt Roeth. 1. 1. et Lepsius 
I. 1. pag. 427) atque ad Nilum cre- 
scentem eoque sulutem afferentem 


ò ‘Arms, ov Edinves Erapov naréovor. Enupavéos dè rovrov 


Aegyptiis: adeo ut non aliter at- 
que Nilus omnis foecunditatis, quae 
hocce fluvio efficitur, symbolum 
quasi haberetur, indeque etiam ad 
Osiridemn referretur, deum benefi- 
cum, per Nilum quasi operantem 
omniaque bona et commoda homi- 
nibus atferentem in hac terrestri vita 
aeque atque post mortem bene me- 
dicatorum curam gerentem; unde re- 
petendum, quod Plutarchus Memphi 
et ali et repeliri scribit Apidem, eÉ- 
dolov Ovta tig éxelvov (Osiridis) 
wpvyns (De Isid. et Oririd. cap. 20. 
p. 359) s. elxova tig Ocleudos wpu- 
gîs (ibid. 20. p. 362) s. elxova 'Osi- 
eudos fupvyoy (ibid. cap.43. p.368), 
ac Diodorus Sicul. I, 85 causam Api- 
dis ab Aegyptiis culti eam affert, Ott 
televtnoartos Ocieudos els tovtov 
7 wuxn avroù petéotn, unde Osiridi 
sacrum esse Apidem idem Diodorus 
scribit I, 21, idque ad agriculturam 
et commoda inde humano generi 
provenientia refert. Nec aliter Plu- 
tarchus (1.1. cap. 73. p.380)et Strabo 
l. 1. Apidem Osiridi consecratum 
esse testantur: quem taurum vivum 
quasi Osiridis, boni dei atque in- 
ferorum iudicis, symbolum habi- 
tum indeque potissimum cultum es- 
se, haud dubitandum, monstrantibus 
ipsis Aegyptiorum monumentis at- 
que inscriptionibus in Apidum se- 
pulcro solemni nune repertis: vid. 
Mariette 1. mox l. pag. 97. 98. Ne- 
que mirum, sacram hanc bestiam 
mox ad astronomiam quoque et tem- 
porum rationes accurate constituen- 
das traductam videri, adeo ut Api- 
dis periodum definirent viginti quin- 
que annorum, in qua cycli solares 
ac lunares convenirent omnisque in- 
de tolleretur temporum inaequali- 
tas: de qua Apidis periodo prae- 
ter alios nuper exposuerunt Lepsius 
Chronolog. d. Aegypt. I. p. 160 seq. 
et dissertatione supra laudata p. 429 
seqq., Io. a Gumpach: Zeitrechnung 
d. Babyl. u. Assyr. p. 165 seqq. et: 
Zwei chronologische Abhandll. iiber 
den Apiskreis. Heidelberg. 1854, ne 
plura afferam in ea re, quae ad 
Herodotum minus pertinere videri 


60 . HERODOTI 


yevouevov avrixa ol Alyurtior stuata te Epopsov ta xaAAt- 


otra, xal Qoav Ev Fadlnot. 


(dv dè tadra toùs Alyvattovs 


movevvrag 0 Kaufvons, moyyv opéas xaradotas, ÉEovroù xa- 
xo mongavtos, yappocvva taùra moréerv, Ééxaies tous Émi- 
toorovs tig Méugios* arixonevovs di és Odiv elpeto, 0 ti 


queat. Haec vero periodus num cum 
ipsa Apidis vita ad viginti quinque 
annos, ut volunt, determinata ullo 
modo cohaereat, disquisiverunt Lep- 
sius 1.1. et Mariette 1. 1., qui hoc certe 
tieri posse negat (p. 100), cum Api- 
des in templis enutriti et culti non 
aliam naturae legem in moriendo se- 
cuti sint atque caetera animalia. Ut 
ad Apidem ipsum redeam, hicce tau- 
rus sì repertus erat, solemni pompa 
a sacerdotibus arcessebatur et quat- 
tuor per menses in aedibus orientem 
versus patentibus alebatur festique 
dies inde ab interlunio agitabantur. 
Tum demum Heliopolin bestiam du- 
cebant et quadraginta per dies nu- 
triebant; quibus peractis Memphin 
Vulcani in templum Apis deduceba- 
tur omnique sacrificiorum honore, 
thure, aliis afficiebatur. De quibus 
conf. Diodor. I, 85. Strab. XVII. p. 
807. Plin H. N. VIII, 72, 46, alii, 
quos supra iam excitavimus, quos 
Wilkinson etiam secutus ert in iis, 
quae de hac re perscripsit: Manners 
etc. second. ser. I. p.347 seqq. Conf. 
etiam Alberti ad Hesych. 8. v., Zoega 
De obeliscc. p. 283. Vitae tempus 
quando expleverat Apis mortuusque 
erat, solemniter medicatus et con- 
ditus eum fere in modum, quo hu- 
mana corpora et ipsa animalium ca- 
davera (II, 67 ibique nott.), eoque 
consecratus Osiridi, in sepulcro re- 
ponebatur (cf. III, 29 fin.), quod 
prope Memphin fuisse in Scrapeo, 
quod dicitur (vid. Strabo ]. l.), ut te- 
stantur veteres, ita egregie nunc 
compertum habemus recentissimae 
aetatis studiis: hoc enim Serapeum, 
quod Apidis mausoleum vere dicere 
licet, nuper detexit et aperuit Ma- 
riette accurateque descripsit in Bul- 
letin archéolog. de l'Athen. franc. 
1855. nr 5 et seqq. l’Institut II. nr. 
252. p. 153 seqq 156, plura adeo in 
posterum de his relaturus. Introi- 


tum habet hoc mansoleum in rupes 
incisum intusque continet cameram 


. subterraneam Apidum mumiis repo- 


nendis factam: in qua praeter mul- 
tas alias Aegyptiorum res maxime 
memorabiles invenit vir ille doctus 
sexaginta quattyor Apidum mumias 
hic repositas una fere continenti se- 
rie inde ab Amenophidis III tem- 
pore, quem regnasse volunt intra 
ann. 1550—1520 ante Chr. n., usque 
ad Psammitichum I. Quae res quan- 
tum valeat ad veterum Aegyptiorum 
instituta accuratius cognoscenda ip- 
saque tempora recte constituenda, 
nemo non intelligit. 

mayzv opéas natadotas] xarado- 
Eag idem fere quod simplex dogas, 
nisi quod malam quandam in partem 
adhiberi videtur verbum composi- 
tum. Conf. I, 22. 79. 111. III, 69. 
VI. 16. VITI, 69. In proxime ante- 
cedentibus ad formam daZ(70:, quae 
proba est, cf. Bredov. p. 189. Ad 
gaouocvva in seqq. Schweigh. in 
Lex. Herod. suppleri vult feg@, ut 
dies festi sacraque, quae obeant Ae- 
gyptii, intelligantur. Utitur Plutar- 
chus (De Isid. et Osir. cap. 29. p.362) 
in explicando Sarapidis nomine hac 
voce: Gre tpv fogrnv Alyuntwo tà 
gaquogvrva xadovevr, et toy 
gaouocvvov ctépavov dixit Pla- 
nudes in Ovidii Metamorphos. XV, 
615. pag. 688. 

èxetlee TOUS ÈnLtOOTOVvVE tr 
Méugios] Equidem eiusmodi magi- 
stratus hic indicari censeam, qui ad 
Romanorum vicomagistros accedunt. 
Neque enim nomorum praefecti, de 
quibus II, 164, neque demorum, de 
quibus III, 6, hic intelligi posse vi- 
dentur, sed praesides urbis, cum 
aliis locis vox ém/tgoros de praefe- 
ctis sive de iis, qui summo loco ur- 
bem administrant, dicatur: vid. V, 
30. VII, 176 coll. I, 108. — In seqq. 
pro e/n pavels Cobet in Mnemosyn. 


"THALIA. II. 27. 28. 61 


xgoregov pèv, éovros avroù év Miugi, érolevv toroùrov oV- 
div Alyvnto, tore dì, érel avtos mapetn tas orgateis 
xAp90s te arofadosv. ol dè Epoatov, ds copi ds0g ein pavele, 
dia ye0vov rod40d fato énipatveota., xal dg, éxeav qpavi, 
tore xavtes ol Alyvatior xegaQmaoteEs Oprafoev. taÙta QXOU- 
cas 0 Kaufvons pn vevdecdat opeas, xal ds wevdopevovs 
davero étnulov. ’Aroxtsivas dì tovrovs devtesga tovs losas 28 
énaies és Oywuv. Aepovtav di xartd ta avra tav lpédwv o AN- 
oeuv Epn avrov, si Besos ts geLpondns aripuévos el Alyv- 
attori. togabta dì elmas Éémavewv Exéleve tov “Arxv toùs 
[péas* ol pèv dn uernicav &tovres. ‘O dì “Aris ovros, d'Eza- 
pos, yivera: uoogos éx Boos, Nris ovxETI oîN te piverai és ya- 
otéga @Alov faZéo8a: povov. Alyvntior dì Aéyovor cedas al 
tv Boùv éx toù ovpavoò xarlogerv, ai puv éx TovTOv tixtev 
tòv “Aniv. “Eye dì 6 poggos ovtos, 6 Aris xadeopevos, 07- 


VI, 1. p.43 legi vult ér1pavs:7, quo 
mihi haud opus esse videtur. 


Cap. XXVIII. 

ov Anoev Epn avròv, sl Beos 
rus zecoor,dns aniyuévog eÙm Alyv- 
atlousi] i. e, non clam se ipso fore 
(s. se bene intellecturum esse), si 
manu tractabilis (mansuetus) deus ad 
Aegyptios pervenisset. Haud male 
Langius vernacule sic reddidit: ,,er 
molle bald erfahren, ob ein zahmer Goti 
zu den Aegyptiern gekommen.‘‘ Lo- 
quitur ita Cambyses tanquam Persa 
ac Zoroastris doctrinae deditus, ex 
qua Persae neque bestias divino 
cultu prosequerentur neque omnino 
bestias pro deorum symbolis habe- 
rent. Vox ys00n®ng, qua Camby- 
ses de eo utitur, de bestiis vulgo di- 
citur mansuefactis aut domitis; cf. 
Herod. II, 69. Diodor. Sic. I, 48 (ubi 
invenies y#.0078n Zéovta), Plutarch. 
De educ.liber. 4. p.2 F. et Comparat. 
Vit. Anton. et Demetr. 6 coll. Sertor. 
12 init. — In proxime segg. pro olim 
vulg. petg0ay scripsi 4et7 cav, vid. 
ad III, 19 nott. 

ug ovxéri oîn te — PaléoBar y0- 
roy] i. e. quae non amplius ullum 
alium foetum (8. semen foecundans) 
in uterum suum concipere potest. 


Scripsi e duobus codd. cum edd. re- 
centt. faZé08&a: pro vulg. fPedlecBar. 
Schaefer. e Pauwii coniectura rece- 
pit Zafécda., quo certe vix opus; 
nec magis opus cum Stegero Prae- 
fat. p. XIII scribere 0067 pro ofn te 
hoc sensu: quam non amplius fas est 
aliun partum concipere. yovos hoc 
sensu haud infrequens apud Hippo- 
cratem aliosque: cf. Thesaur. Ling. 
Graec. II. p. 718 Dindorf. : 
célas él tnv fovv Éx tov ovea- 
voù xatiogev] xattogerv hic valet 
delabi, deferri. Explicuit, obser- 
vante Valck., Eustath. ad Iliad. a 
pag. 100, 40 et Abresch. in Dilucidd. 
Thucydd. pag. 460. Cr. addit Schol. 
Leidenss. ad Iliad. I, 450 ed. Was- 
senb. Ad rem ipsam consul. Pom- 
pon. Mel. I, 9: ,,raro nascitur, nec 
coitu pecoris, ut aiunt, sed divini- 
tus et coelesti igne conceptus;‘' at- 
que inprimis Plutarch. De Isid. et 
Osirid. cap. 43. pag. 368 C., qui Api- 
dem scribit yevéodar, oray Pag #0el- 
Gn joviuov drrò tig Gsinvns xal xa- 
daypnta: Poòs 097w0ns, coll. Quaest. 
Sympos. VIII, 1: At0yvztiovr toy 
"Aniv logsvecda! paciv frapi is 
osinvns. , i 
"Eye dé — onun'a torede] nade0- 
pevos intactum reliqui, a Dindorfio 
mutatum in xaZesvpevos. Qui idem 


62 . HERODOTI 


urta rovdde' Ev pédas érl uv 16 uercina Asvxdv terpayo- 
vov pops, érxl dì toÙ vatov aletov sixaouevov, év dè ty 


29 00E7 tas tolzas derdag, éxl dè ti pAidoon xav&apor. 


quod in seqg. verbum pogfst pror- 
sus expunxit, quod antea iam fece- 
rant Gronovius, Wesselingius et Mat- 
thiae, equidem id retinendum censui 
cum Schweigh. et Gaisf., cum huius 
vocis, quae Florentini ac trium Pa- 
riss. codd. auctoritate nititur, eii- 
ciendae haud iusta videretur causa. 
Dietsch. uncis inclusit. Quod ad ar- 
gumentum attinet, conf. Strabo XVI. 
p. 807, que suctore Apis est pita- 
EUXOG TÒ pétoroy nal ilo tiva ui- 
xQa TOÙ cmUaTtog, talla dì pélxs*. 
Nigrum colorem Apidi quoque tri- 
buit Porphyrius 1. supra l., mixtum 
colorem Plutarch. De Isid. et Osir. 
43. p.368, si quidem speciem profert 
Apidis nequuelaivopivov tà lau- 
mea tois cutegoig. Tetragonon quid 
voluerit, declarant Plutarchi verba 
(ibid. cap. 56. p. 374): MOLEÙ dè te- 
todyovov ) reviàs dp’ favtijg, 600v 
toy yQuupeatov nuo” Alyuntios tò 
sti éoti, xal 000v éviavtdv En 
voy Ò "Arg. Quibus verbis re- 
apici ad viginti quinque annos, qui- 
bus et periodus illa et ipsa Apidis 
vita determinabatur (vid. nott. ad 
III, 27), satis intelligitur. Plura de 
his vid. in Creuzeri Excursu ad h.l]., 
nbi etiam Apidis imagines quaedam 
laudantur. Add. Champollion. Pan- 
théon Egypt. nr. 37. Apidis imagi- 
nem ligno incisam exhibuit Wilkin- 
son. l. supra l. pag. 349, duas alias 
Mariette l. supra ]. pag. 54, id mo- 
nens, quae Graeci de Apidis for- 
ma tradant, ea in universum qui- 
dem probari ipsis Aegyptiorum mo- 
numentis Apidisque figuris adhuc 
servatis. In his vero tribus imagi- 
nibus non rergayovor sed tglyovov 
in fronte Apis praebet album, reli- 
quo capite nigro; discum intra cor- 
nua habet; in dorso cernitur sacrae 
avis figura incisa alis expansis, una 
cum scarabaeo aliisque ornamentis 
sive insignibus; in cauda habet Apis 
duplices utique pilos, albos et ni- 
gros. Ad sacrae avis figurara haud 
scio an spectent Nostri verba: als- 


26 dè 209 


tÒv elxacpévor, quae et ipsa decla- 
runt /iguram aquilue 8. figuram adsi- 
milatam aquilae, ut reddi vult Schae- 
fer. ad Plutarch. Marcell. 15 (T. V. 
p. 24.). 

Enì dì roò vasrov alstov sinaopt- 
vov] ,,Haec verba male habent Zoe- 
gam De obeliscc. p. 448. Vulturis 
(yvròs) signum in Apidis notis esse, 
non aquilae, si icones conferas. Tu 
vide v. c. Cagli Recueil Tom.I. Tab. 
12. Ego in ea re ampliandum exi- 
stimo. Nam primum nemo nescit di- 
ligentiam Herodoti in rebus natura- 
libus describendis, ut minime cre- 
dibile sit, vulturem et aquilam ab 
eo esse confusos, Deinde phoenicis 
avis imago nonnunquam adiungi 
a Apidi. Est vero phoenix 

s ta podiota aleto meQunyNnowv 
ouorétatog, ipso Herodoto teste II, 
73. Poterat autem phoenix bifariam 
iungi Apidi, primum respectu habito 
inundantis N ili, cuius nota in notis 
Apidis erat, si quidem in anagly- 
phis Thebaicis urceum et pateram 
gestat phoenix, igitur et ipse ad 
Nilum solstitio aestivo crescentem 
refertur (vid. Descript. de l’Egypt. 
Antiqq. Vol. I. cap. 5. $. 6. p. 29 
seqq.); deinde quoniam Apidis pe- 
riodus chronologica viginti quinque 
annorum inclusa erat in periodo 
phoenicis MD annorum. De his pe- 
riodis vid. Marshami Canon. chron. 
pag. 9, Dornedden: Neue Theorie 
p. 85 et Iomard. in Descr. de l’Eg. 
Vol. I. Antiqg. cap. 5. $. 5. p. 28.“ 
Creuzer. De Apidis periodo dixi 
ad III, 27, de Phoenicis periodo ad 
II, 73. 

Enì dè t) yi000n xavdagov] Por- 
phyr. apud Euseb. Pr. Evang. III, 13 
habet dr 0 177 y20rty xev8ap0g, nec 
aliter, quem cum illo citat Wessel., 
Plinius H. N. VIII, (71) 46: No- 
dus sub lingua, quem cantharum ad- 
pellant.‘‘ Unde cum Iablonskio in 
Herodoto scribi quis malit vò dè 
ti yÀ., quemadmodum interpretatus 
est Larcherus: sous la langue. Atque 


THALIA. III. 28. 29. 63 


Npayov tòv “Amuv ol leées, 6 KauBvons, cla av bropagyote- 
Cos, ormadanevos to Eyyecoldiov, Béiov tUwpaL tv paotéga 
tov. Axtog, rate tov ungov, pedeoas dì sims n00s toÙs lpéas* 
2 raxal xspadal, tooùro Beoì vivovrai, iverpoi te xal 0ag- 
xadess xal ératovtes crdnglcov; aéios pèv Alypunticov ovrds 
pe 0 de0s. ateo Tor Vuets ye où qalpovtes peicora tuè dposots. 


id ipsum recentt. edd. nunc recepisse 
video, retenta Latina Schweighaeu- 
seri interpretatione: in lingua, si 
quidem Schwei haeuserus lectionem 
vulgatam #xì dè 17} 72. baud muta- 
vit, omnibus libris scriptis quantum 
scio probatam. Valet autem illa: 
iuxta s. prope linguam, neque verna- 
cule reddi poterit: auf der Zunge, ut 
a quibusdam reddita inveni haec 
verba. Cantharum autem sive scara- 
baeum Aegyptiorum in doctrina sa- 
cra solis uc lucis indeque omnis ge- 
nerationis vitaeque symbolum ha- 
beri nunc satis constat. Qui idem 
inde in hypogeis mumiisve inveni- 
tur frequens, animae in corporum 8. 
materiae mutatione non exstinctae 
signum. Tu vid. Plutarch. De Isid. 
et Osirid. cap. 74. p. 381 B coll. 10. 
p- 355 et quae plura hanc in rem 
afferunt Creuzer. Symbol. II. p. 210 
seqq. ed. tert., Wilkinson. Manners 
etc. second series II. pag. 255 seqq., 
F. W. Hope in Pettigrew History 
of Mummies (Lond. 1834) pag. 223. 

— Ad verba proxime antecedentia 
tas telgas diriag Larcherus laudat 
Scholiast. Ptolem. in Tetrabibl. p. 2, 

qui bovis caudam secundum lunam 
crescere et decrescere dicit. 


Cap. XXIX. 


cia Éov vr oLagyotegog] i.e. 
haud prorsus mentis compos. Conf. 
III, 145. VI, 75. Descendit a potg- 
yo6 (vesanus, uvidus), de quo Blom- 
field. in Giossar. ad Aeschyl. Pro- 
meth. 909. Ad cracauevos conf. ob 
medii verbi usum Herodot. III, 118. 
. 128. 77. 79. IX, 107 et quae notavi- 
mus ad Plutarch. Philopoem. pag. 26. 

mate tov uneòv] Congruit Plu- 
tarch. De Isid. et Osîr. cap.44. p.368F 
coll. Aelian. V. H. VI, 8; de Ocho 
simile quid perpetrante idem Plutar- 


chus 1.1. cap. 31. pag. 363 C. retulit, 
itemque Aelian: N. A. X, 28. Var. 
Hist. 1V, 8. Maxim. Tyr. 35. $. 1. 
Quae iam attulit Valckenarius, ad- 
dens Darium Hystaspis, insanum 
Cambysis facinus detestatum, atque 
utroque (Cambyse et Ocho) utique 
meliorem, plane aliter egisse omnia- 
que fecisse, ut Aegyptiorum favorem 
sibi conciliaret, teste Diodoro Sic. I, 
95 et Polyaen. VII, 10. 8. 7. Quod 
sequitur: © xoxal xepalal, haud in- 
frequens est allocutio, qua utitur 
Demosthen. de fals. legat. 8. 313. p. 
442, qui in Mid. 8.135. pag. 559 dixit 
© peg xepa27, plane ut Aristoph. 
Acharn. 285. Verba torovro. Lol 
yivovtar redde: 7ales (apud vos) 
dii fiunt 8. nascuntur, sanguine et carne 
instructi etc. Ita nimirum Persa elo- 
quitur, qui nullos novit deos ardea- 
moqpvéag, ut Noster dicit I, 131 (ubi 
vid. nott.), nec magis bestias divino 
honore cultas. 

Eralovtes cidnoicov] i. e. sentien- 
tes ictum ferri. érmalerv exponitur a 
schol. Apollon. Rhod. II, 195 a/e&a- 
vecda.. Frequens hoc ‘verbum e0- 
dem fere sensu, adiuncto genitivo 
apud Aeliannm, cuius locos notavit 
Iacobs ad Aelian. Nat. An. I, 5. 
pag. 9. In seqq. Werfer. (Actt. phil. 
Monace. I. p. 98) praefert lectionem 
librorum nonnullorum: @bios pév 
ye Alyuntiov ovtos ye 0 deo, con- 
ferens I, 187. Nos vulgatam &Éi0g 
uèy Aly. retinuimus, libris scriptis 
probatam. 

0 galeovtes yélora uè &Nn0eode] 
i. e. non iuvabit vos me ludibrio ha- 
buisse s. poenam non effugietis, quod 
me ludibrio habuistis. De locutione 
ov galgovtes consul. G. Hermann. 
ad Viger. p. 767, Heindorf. ad Plat. 
Gorg. p. 220, Conf. Herod. VI, 50. 
76. III, 63. 69. 36, ubi Valcken. 
praeter alia Hemsterhusium conferri 


64 HERODOTI 


Tavra slras EversiAato tolo: tata rgnICvvOL, tovs uèv losas 
aropactiyogar, Alyunticovr dì tv «AAc0v tov av Adfaci 0g- 
tatovta xtslvev. n 00tn pèv d) diedéAvro Alyvaticior, ol dè 
loses édixaredvio. 0 dè “Aris nenAnpuévos tòv uneov EpBive 
év td (od xataxeipevos. xaù tov uòv redevtnoavta Éx toÙ t90)- 
uaros Etawpav ol loss Aedon Kaufivosc. 

30 Kuufvons dì, vg Aéyovor Alyvatior, aviixa dia toùro 
tÒ adixnua éuavn, av ovdè rpotsgov ppevnens. Kal redra 
uèv tdv xaxadv Etepyagato tov adsdpesov Zusgdiv, sovra ra- 
to0s xal untgos tijs avre, rov amérnsuype és Iléooas pWova él 
Alyvrtov, oti to togov uoùvos Iegotav 000v dè eri dvo da- 
xtvAovs slovoe, to rapa toù Aldloros Npverxav ol Iydvogpayoi, 
tov dì @AA0v Ilepoéov ovdels oios te épévero. ‘’Arorgopévov 
dv és Iéo0as toò Eutoduos dpiv side 6 KauBvons tv td davo 
tornvde. Edoté ol ayyedov éA8ovra èx Ilegotav ayyéiiewv, ds 
Ev tò do0vo td facrAnio itbuevos Zpéodis ti xepadîj toù ov- 


vult in Miscell. Obss. VI. p.343. Imi- 
tando expressit formulam Pausanias 
IV, 21. 8. 7, ubi conf. Siebelis. — 
Ad verba yé#0ta — 870088 conf. 
III, 38 et VII,209, ubi Wessel. prae- 
terea citat Iob. XVII,6. Athen. VIII, 
pag. 335 C. Conf. etiam Kuehner. 
Gr. Gr. $. 560 et ea, quae attulit Hoe- 
ger. in Actt. phill. Monace. III, 4. 
pag. 511. — Quod sequitur: évers(- 
dato toîcr tavta renocovor valet: 
mandatum dedit, iniunxit iis, quorum 
hoc munus 8. officium erat; ut adeo of 
taùra rgnocovtes iidem fere sint at- 
que of érxl rovrov éneorestes qui di- 
cuntur IV, 84, ubi vid. nott. 
Edinarevyro] i. e. puniebantur, fla- 
gellis caesi, unus post alterum. Conf. 
I, 100. V, 92. &. 2, ubi Wessel. lau- 
dat Leopard. Emendatt. V, 9. — In 
proxime antecedentibus ante 0gr7 
articulum 7, quo libri scripti carere 
dicuntur, inseruit Schaeferus, quem 
cum Dindorfio secutus sum, cum ar- 
ticulus hoc loco vix abesse possit, 
nulla praesertim alia voce antece- 
dente; tu cf. supra III, 16. 
E8ayav ol iefeg] Ab Herodoto 
dissentit Plutarchus, qui bovem a 
Cambyse necatum, canibus dein pro- 
iectum ab iisque devoratum esse 
scribit, Dels.et Osirid. cap. 44. pag. 


368 F. Apidis sepulcrum Memphi 
fuisse testatur idem Plutarch. l. ]. 
cap. 20 et 29: quod nuper detectum 
fuisse supra ad III, 27 monui. In quo 
tamen huius Apidis mumiam haud 
quaquam invenit Mariette, quam- 
quam, si vere scribit Noster, Apidis 
cadaver in mumiae formam reda- 
ctum illic quoque repositum esse 
credibile est. Nam eo spectat ver- 
bum &axtsry h. 1. adhibitum, de quo 
conf. etiam nott. ad I, 117. 


Cap. XXX. 


qeeevnons] Conf. III, 25 ibique 
nott. Verbum #ésgyacaro conficiendi 
8. interficiendi, perdendi vim h. ]. as- 
sumit, ut mox cap. 31, ubi vid. nott. 
In seqg. ad verba Gcov te él dvo 
daxtviovs conf. III, 5 fin. 000v ts 
dr tosîs Nuéeas. Ad ipsam senten- 
tiam comparamus Iustinum I, 9 de 
Cambyse sic pronuntiantem: ,,erat 
enim difficile, ut parceret suis, qui 
cum contemptu religionis grassatus 
etiam adversus deos fuerat.‘“‘ 

tò — nvermav] Vid. cap. 21. 

tr xepalz — wavosre] Locutio- 
nem postea proverbii vim induisse 
notat Wesseling. citans Aristaenet. 
I, 1ì. Aelian. V. H. XII, 41. Eunap. 


THALIA. II. 30. 65 


oavov pavese. Il00s av ravra Seicas neo Éourod, ui pev 
aroxtelvag Ò o adesAgps0s « CON > méune Iontacnsa és Ilégoas, 6 0g 
7v of avne Ilepoéaov niororaros, aroxteviovia piv. Ò dè dva- 
Bas és Zovoa améxteve Zpéodiv, ol uèv Zéyovor èx' Cyenv 
étayapovra, ol dì és tv Epu&erv deiaccav xpocayayovia 


Vit. Aedes. p. 48 [p. 28 Boissonad., 
cuius vide annotat. pag. 226). Li- 
ban. II. p. 115 B. Bartb. ad Stat. 
Theb. III, 15. 
oi pèy Atyovos ix’ ayonv #baya- 
yovra x. t. à.] lEayayorta, uti mox 
xeocayayovia, ad Prexaspem perti- 
net, qui Smerdin eduxerit venatum. 
'Eev®env &alaccay hic de Persico 
sinu intelligi monet Breiger. Com- 
eri de difficill. quibusd. Asiae 
Herodot. p. 11. Tu conf. nott. ad 
I, 1. — Ad argumentum loci inpri- 
mis facit Ctesias in Excerptt. Perss. 
$. 10 coll. 8. 8, ubi, quem Smerdin 
Herodotus appellat, is vocatur 7a- 
nyoxarces, a Cyro moriente consti- 
tutus Bactriae aliarumque quarun- 
dam terrarum ac gentium satrapa. 
Idem a Xenophonte (Cyrop. VIII, 7, 
11) vocatur Tanyorares, cui Cyrus 
Medorum, Armeniorum et Cadusio- 
rum satrapiam designarit. Quem 
enndem, ad Herodoteam appellatio- 
nem fhagis accedens, Iustinus I, 9 
vocat Ergin (sive Merdin sive Mer- 
gir; nam libri variant); quocum 
conf. Aeschyl. Pers. 774. Qui scri- 
ptores ut in singulis quibusdam dis- 
crepant, ita in fratris nece a Cam- 
byse perpetrata conveniunt. Acce- 
dit aliud testimonium gravissimum 
ex tabula illa Bisutuna ipsius Darii 
iussu rupibus incisa et literis cunea- 
tis cxarata: in hac enim inscri- 
ptione vere Persica ante Darium 
commemoratur Cambyses (Kabujiya) 
.Persaram rex Achaemenidarum ce 
stirpe prognatus, Cyri filiug, qui ha- 
buit fratrem, eodem patre eademque 
matre (plane ut Herodotus tradit) 
! ortnm, nomine Bartija: hunc a Cam- 
byse, antequam in Aegyptum profi- 
‘cisceretur, occisum esse tradit in- 
scriptio (Tab. I. $. 10): Aegyptio- 
rum ex fama, quam Herodotus re- 
tulit, Cambyses post subactam Ae- 
gyptum cum ob prava facinora in 


HERODOT. II. 


furorem incidisset, fratrem interfe- 
cit: in quo perspicuum est, ab Ae- 
gyptiis consulto sic narrari, ut Cam- 
bysem furore correptum divinitus, 
adeo ut fratrem necaret, poenas 
luentem declararent eorum, quae in 
Aegyptiorum eorumque sacra com- 
misisset. Conf. etiam, quae de hoc 
dissensu diximus in: Jahrbb. f. Phi- 
lolog. u. Paedagog. Vol. L. pag. 400 
seq. De reliquis vid. Herodot. III. 
61 seqq. ibique nott. Inscriptionem 
illam Bisutunam, quae ad Herodo- 
tum illustrandum tam multa confert, 
primus detexit ac descripsit Rawlin- 
son: The Persian cuneiform inscri- 
ption at Behistun etc. London 1846 
in Journal of the royal Asiatic so- 
ciety X, 1. XI, 1. XIV, 1. XVI, 1.; 
conf. Holtzmann in: Heidelbergg. 
Jahrbb. 1847. p. 83 seqq. et quae 
ipse commentatus sum in: Jahrbb. 
f. Philolog. u. Pacdag. Vol. L. pag. 
390 seqq. Mox eandem inscriptio- 
nem una cum ceteris Persarum re- 
gum inscriptionibus adhuc repertis 
edidit Benfey: Die Persischen Keil- 
inschriften mit Uebersetzung und 
Glossar. Leipzig 1847, itemque Gro- 
tefend in: Abhandil. d. Gesellschaft 
dA. Wissensch. z. Gottingen VI. p. 53 
seqq. et De Saulcy in: Journal Asia- 
tique Ser. V. Tom. III. p. 95 seqq. 
Exhibuit verba inscriptionis nostris 
literis exarata et in singula accu- 
rate inquisivit Oppert in: Journal 
Asiatique Ser. IV. Ton? XVII. p.255 
seqg. 376 seqq. 531 seqq. T. XVIII. 
p.56 seqq. 322 seqq.;reliquae Achae- 
menidarum regum inscriptiones ex- 
hibentur T. XIX. 140 seqq. Conf. 
etiam Filosteno Luzzato: Sulla in- 
scrizione cuneiforme persiane di Be- 
histun. Padua 1849. Quorum viro- 
rum doctorum observationibus usi 
sumus, ubi ex inscriptionis verbis 
Incis aliquid locis Herodoteis afferri 
potest. De ipsa regione, in qua haec 


66 HERODOTI 


3ixatarovidoai. Ioarov uèv dn Aépovor KauBvon rav xaxdv 
aotai tovro, devtsga dè éeoypacaro thv adedpery émoro eva 210 
of és Alyvntov, ti) xal Gvvoluee , xa) ]v ol an appotégav 
&delpen. Eynue dÌ adenv dde' ovdaposs vee éodecav rQ0rE- 
gov tijor adedgperoi cvvorRzeLv ITéQ0aL. Nocodn pus tov adeA- 
pedv Kaufvons, xal Ererta PovAdUEVOS avenv yijuar, Gti ox 
éndora Erevose romoewv, elpeto xalecas tovs faorAntovs di- 
xaotag, el tie gori xedsvav vopos tov fovAouevov ddelgpet 
auvorrizsiv. Ol dì BaccArro dixaoraì xexpipévor &vdpes yl- 
vovta Ilspotov, és où arodevaoi 1] cp. rapevoedià ti adi - 


inscriptio reperitur, in Media vetere 
intra loca Sahana et Kermanschah, 
ut nunc vocant, ubi rupes in altum 
exsurgunt, quibus literae cuneatae 
insculptae sunt, nomine 2agistan, 
Behistun s. Bisutun, vid. Ritter: Erd- 
kund. IX. p.350 seqq., Rawlinson. l. 
supra l. X. p. 187 seqq.; imaginem 
regionis lapidi incisam exhibet Flan- 
din: Voyage en Perse T. I. pl. 16 


8eqq. 
Cap. XXXI. 


#Esoyacato tnv adelpenv] #E- 
e070ge08a., quod conficiendi, perpe- 
trandi sìignificatione vulgo reperitur, 
hoc loco haud scio an interficiendi 
notionem assumat, ut paulo ante 
cap. 30 et mox cap. 52. IV, 134. 
V, 19, et sic, monente Cr., explicat 
Schweigh. in Steph. Thes. L. Gr. p- 
3796 ed. Londin. Haud aliter dieo- 
yatecdor apud Herodotum I, 110 
(ubi vid. nott.). I, 213. V, 20, ubi vid. 
nott. Ad inioroptvno conf. nott. 
ad I, 91. 

ovdapoe ya #0de00v] Vulgo per- 
hibent Persarum fuisse morem cum 
matribus, sororibus, filiabus concum- 
bendi, idquì e Zoroastris lege ita 
constitutum fuisse. Quod quamquam 
pluribus comprobatur exemplis, vul- 
garem tamen communemqune Persa- 
rum fuisse morem negat Anquetil in 
Append. ad Zendavest. I, 1. p. 71. 
Plura hane in rem laudavi ad Cte- 
siae fragm. pag. 91 seqq. coll. 199, 
quibus nunc addo Schulting. Iuris- 
prudent. Anteiust. ad Gaii Institt. 
I, 4. 8.35 et Iacobs. Lectt. Stobenss. 
p. 143 seqq. — Articulum of ante 


Iléeca. vulgo positum cum recentt. 
edd. abieci. Matthiae eum retinuit. 
Quod sequitur 7007, eo sensu ac- 
cipiendum, quo I, 8, ubi vid. nott. 
uadécag TOÙg  Bacrintovg dexa- 
otag] In Sancrofti libro ac Vindo- 
bonensi, apud Vallam et Heaych. 
8. v. Bacideîs invenitur roùs Boci- 
Anfovs naZeopévovs dixaoteg. Gaisf. 
confert III, 14. VII, 194. Add. V,25. 
Alia veterum testimonia de hoc re- 
giorum iudicum concilio suppedita- 
bit Brisson. de reg. Perss. princip. 
I. 8. 132. 133, quibus add. Esther. 
I, 13. Quod e Magis fuisse compo- 
situm probabiliter statuit Heeren. 
Ideen. I. p. 458 seq. Cum enim Ma- 
gorum disciplina non minus ad cul- 
tum et sacra, quam ad omnem Per- 
sarum rem publicam spectaret, Ma- 
gos et sacerdotes et iudices summos- 
que regis consiliarios fuisse, maxime 
est consentaneum. Sepiem antem il- 
los fuisse numero suspicor ex iis, 
quae apud Brisson. ]. l. $. 133 allata 
invenio. Add. I. v. Hammer in: 
Wiener Jahrbiich. X. p.241. In Ery- 
thraeorum inscriptione nuper inven- 
ta legitur huiusmodi iudicis regii 
nomen, si recte singula supplevit 
Lebas VHando Archéolog. XIII. p. 
7 seq.); rl fa]orAzjos Afe[Eov] — 
Proponi lens) dinaatns fa(oranios]. 
e ov arodava x. t. i.) Ad 
0v conf. nott. ad I, 67 et de con- 
inncetivis droddrwot et ragsvEed7) 
nott. ad I, 19 fin. IV, 119. 196. Vo- 
culam ni, quam Aldina inseruit 
ante ragevoe87, probante Toupio 
in Emendd. Suid. III. pag. 325 ed. 
Lips., minime recepimus, cum ob- 


THALIA. III 31. 67 


xov, Léyg: tovtov. ovto: dè toto: Ilegonor dlxas dixatovar, 
xa éEnynral rav matpiav Beouodv pivovrar, xal mavta és 
rovtovs avaxtetar. Etgouévov dv toù Kaufboeo Urexoi- 
vovro aùrd oro: xal dlxasa xal dopaléa, pepevor vopov oÙ- 
déva éEevploxerv, 09 xsdever adelper cvvornterv ddeApeov* 
aiiov pév toi gsvonuévac vopov, ta faordsvovii Iepogcdov èt- 
siva. mote, TÒ av fovAntai. oUt* oÙTE TOv vouov EAvoav 
delcavrss Kaufvosa, îva te ur avroì anolaviaI tOv vopov 
mequoteriovies, sapetevoov @AA0v vopov cvpuazov ta dÉdovti 
papéssv adelgpeas. Tore puèv di) 0 Kaufvons Eynue thv é90- 
puévnv, usta pév tor 0Ù m0440v g@0vov age @AAnv adelgpenv. 


stet optimorum librorum auctoritas. 
Fr. Hoeger. in Actt. philoll. Monace. 
III, 4. pag. 490 Herodoti sermoni 
magis convenire putat, si scribatur: 

n» Opi p7) ragevosd7 ti cdinoy pé- 
zo totrov. Negris, qui utique re- 
tinuit 7 0g. x. t. 7., tamen magis 
sibi placere addit, si ‘legatur: és 06 
axodavroot: ny cp. dè ragevoe8f]] 
x. ©. Z. Mihi neutro opus esse vi- 
detur. — Ad ipsam rem conferas, 
quae VII, 194. V, 25 enarrantur. 

Nec alio modo nunc atque antea ius 
exerceri apud Persas monstrant ea, 
quae narrat Morier. II, 103 teste 
Heeren. l. 1, — In seqq. #Ényntal, 

qui alias sunt religionum 8. sacro- 
rum interpretes, romniorum inde di- 
vinatores et explicatores (cf. I, 78), 
hoe loco /egum potius atque instituto- 
rum sunt interpretes, qui leges et iura 
aeque ac sacra habent cognita inde- 
que sciscitantibus uut consulentibus 
respondere possunt. Tu vid. Rubn- 
ken. ad Timaei. Lex. Plat. pag. 111 


xal xavta Èg tovrovgs avantetai] 
i. e. et ad eos omnia referuntur. Conf. 
I, 97. Bcripsi avaxésta:, quod Flo- 
rentinus liber cum aliis suppeditat, 
pro vulg. avaxéata., quae pluralis 
est forma huc non pertinens; vid. 
Bredov. p. 334. 

gapevor)] Idem responsum hoc ipso 
ex loco affert Schol. ad Lucian. de Sa- 
crific. 8.5. Vol.IV. p.84 seq. ed. Iac. 
Satis vero ex hocce responso liquet, 
regum Persarum potestatem, ctsì 
institutis quibusdam sacris ipsoque 


hoc iudicum summorum concilio cir- 
cumscripta videri queat, nullis ta- 
men legibus coercitam esse omnia- 
que, ut omnino per orientem fieri 
solet, in uno regis arbitrio fuisse 
posita. Monuit Heeren. Ideen. I. 
pag. 459. — In verbis segqq. odta 
OUTE tÒOv vOUov x. t. À. sibi respon- 
dent particulae ovre (ad quod perti- 
net ÉXvoay) et te, ad quod pertinet 
nmaoetevoor, vid. nott. ad VI, l. 


TOv vouov reQquotéllovieg] 
i. e. tuentes, observantes legem. Conf. 
nott. ad II, 147 et I, 98. 

tv Equuevnv] Atossam intelligit 
Dario post nuptam, ut patet ex III, 
88 coll. III, 68 et ex Schol. Lucian. L 
In proxime scqq. verbis pero pév 
ToL ov x. t. i. illud pev tou respicit 
ad antecedens uv d7, de quo usu 
cf. nott. ad VI, 86.8. 1. Infra III, 
36 fin. invenitur uèv — pévrot. 


foxe Ciinv ddelpenv] Fogg, mo- 
nente Valcken. ad IX, 76, est: uxro- 
ris loco habuit, quem usum verbi 
égev satis notum probant exempla 
ab Lhardyio allata ex Herodoto, quì 
addidit yvvaîxa I, 60, 146. 173. 205, 
omisit III, 68. 88. V, 116. 118. VI, 
57. VII, 73. 165. 207. VIII, 136. No- 
men huius sororis natu minoris Me- 
roén fuisse, ex Liban. Antioch. p. 
343 coll. or. XXXII. p. 668 D. notat 
Wesseling. Atque tradit Strabo XVI. 
pag. 790, Cambysem ab Aegypto 
inde progressum esse usque ad Me- 
roém, cui sive insulae sive urbi no- 
men sororis imposuerit. — Pro éx° 


5* 


68 HERODOTI 


tovtéov dira tv veategno Enioropévav ol n° Alyvarov xcei- 
32ve.. ‘Appl dì td favara avrig dios, woreo mepì Zuéodios, 
Aéperar A070s. "EAANves uèv Aéyovor, Kaufvosa cvufadéswv 
oxvuvov Afovtos oxviazi xvvOs, dempéerv dì xal tu yvvala 
tavrnv. vixapévov dì toù oxviazos adelgpeòv aUtod @ÀA0v 
oxviaza aropontavta tov deouov mapapevéoda. ol, dvo dè 
pevouevovs oUTtA dn tovs oxViazas Érixpatijoai toù cxUpvov. 
xal tov pèv Kaufvosa desta: Becgpevov, tav dè ragnuevnv 
daxquerv. Kaufvosa dè uadovra tovro éneipeoda:, diori da- 
xQuoL, tv dè sizetv, 0g (dovoa tOv oxvAaza td adelpeo ti- 
pogeroavta daxpuosie, uvnodetoa te Zusodios xa padova, 
ds xelvo oUx slm 6 tiLogYoov. "EXANves uèv di) dia tovro tò 
Eros paci «Ur arodécda irò Kaufvoedo, Alpvrntior dì, 0E211 
toazttn mepirxatmuevav daBovoav Ipidaza tqv puvaîxa neou- 
rider xal Eravelpeoda. tòov avdoa, xotegov mreqiretiApéva N 
deidat n dacsta tovoa en xaldicv. xal tov pavai dacetav, 


Alyontov Cobet legi vult és Aî7., ut 
initio capitis huius. 


Cap. XXXII. 


"EAAnves uèv 2éyovai] Voculam 
yee, quam post uèv vulgo inserunt, 
cum Gaisf. omisi; abest enim illa a 
Mediceo, Florentino, aliis. Schwgh., 
Matth. et recentt. edd. retinuerunt. 
In proxime antecedentibus ad ver- 
ba: cupì dì ta davero conf. nott. 
ad I, 140. Ad verba oxvuvoy Aé0r- 
tos et oxviexi xvvòs conf. Ammo- 
nium De differ. vocabb. p. 145 Val. 
cken., qui eodem modo haec bestia- 
rum nomina discerni vult: ouvpvoi 
dÌ Aeovror, Guvianes dì xvvadr, 
quod praeter Suidam et Photium ea- 
dem fere observantes vel Homeri 
usu probatur, qui 0xvAaxas dixit ca- 
tulos Odyss. IX, 289. XII, 86. XX, 14. 
coll. Sophocl. Trach. 1088 et Xeno- 
phont. Cyropaed. I, 4,15. Gxvuwos 
de leone invenitur Ti. XVIII, 319. 
Sophocl. Aiac.966 (al. 998). Aristo- 
phan. Ran. 1477. Eqq. 1039. Eurip. 
Suppl. 1223. Retinui cvufed#81y ne- 
que mutavi in cvufadetr, ut placet 
Bredovio; vid. nott. adIV,42. Valet 
autem ocvyufadéev hoc loco commit- 
tere ad pugnandum, ut V, 1, idque 


ipsum mente addendum ad sequen- 
tia verba, ubi soror etiam dicitur 
8eo0pfetr, i. 0. spectasse ) leonem cum 
cane pugnantem. Ad oto dr) conf. 
1, 94. 196. II, 94 etc. 

0g toonitn nequuatnuevor] Vo- 
cula ®g pertinet ad rny yuvaîxa ne- 
eiteîzar, eo structurae genere, quo 
etiam supra I, 207 dixit 6re — drr0- 
cteéwev, ubi vid. nott. Ad geniti- 
vum neguuatpevov mente cogiter 
Cambysem atque sororem matrimo- 
nio ipsi iunctam: cun Cambyses el 
uror mensae assiderent. In proxime 
antecedentibus verbis vox ua&ovoa 
ita displicet Cobeto, ut eam tollere 
malit. Libri scripti omnes Tetinent. 

xOTEROY mequretiipivn 7; doidaf 
x. t. Z.] i. e. ufrum ea lactuca, cui 
folia sint decerpta, an ea, quae inte- 
gra sit, pulcrior sit? Herodoti verba 
sic dedimus, qualia in Mediceo, Flo- 
rentino, aliis comparent, adscito 
participio #0dca, quod in Sancrofti 
libro et Vindobonensi additum in- 
venitur eum fere in modum, quo il- 
lud positum legimus I, 194. III, 49, 
ubi cf. nott. VII, 73. 129. Gaisfor- 
dius hoc omisit, in ceteris .consen- 
tiens; recentt. edd. revocarunt le- 
ctionem olim 1 vulgatam: nOTEROY TE- 
ouretidpivn 7 daceîa N Peidab fovaa 


THALIA. III. 31-33. 


69 


tv d° stxetv' Tavrnv pévroi xorì GU tHv Eoldaxa Euurncao, 


tov Kugov olxov aropiAascas. 


Tov di Fvuaodévra éunndnoa 


aut éxovon év pactoì, xat puv éxtoascagav arodavetv. 
Tavra uèv és rovs olxniovs 60 Kaufvons éisuavn, elte di 

dia tov “Amuv elte nol GAA0D0g, ola rodik daodee avdggnovg 

xaxa xatadanfaverv. xa) pag tiva xal x vevers vovcov ps- 


slm xa2260y, quae Valcken. olim sic 
constituenda censuit: x0rega wegi- 
reteluevn n doidat 7 dacela Fovea 
slnapelva», adiiciens Cuelvav reddi 
potuisse xe21/0y, ut in Hesych., ubi: 
cusivov: xdiltov. Tu conf. quoque 
censorem in Ephemer. Ienenss. 1817. 
nr. 163. pag.363. dagzta, ut mox da- 
csiay, reliqui intactum: Wesselingio 
in mentem venerat dacén, recentt. 
edd. scripserunt dacéa et dacéay ea 


ex regula, quam proposuit Bredov.. 


p. 158, ubi vid. Libri scripti non 
addicunt. Conf. etiam IV, 21. 109. 
— Ad rem iam Valcken. attulit Epi- 
charmi dictum apud Athen. II. p. 
68 F., ex quo praeter alios, quos ex- 
citat Lobeck. loco mox laudando, 
etiam Phrynichus processisse vide- 
tur, scribens Herodotum Ionum ex 
dialecto dixisse &9/daxa, Atticos 
vero (npeis SÌ, ait, dg Arcixot) Boi- 
Jaxlynv, coll. Antiatticist. in Bek- 
keri Anecdd. pag 99. Ad quem Phry- 
nichi locum Lobeck. de voce &octdaÈ 
s. lactuca (Lattich) plurima veterum 
collegit testimonia. Scripsi autem 
cum recentt. edd. oîdaf pro olim 
vulg. &o(daÈ, vid. quae observat 
Goettling. Lehre vom Accent p. 255 
et conf.nott. ad IT, 73. — Paulo post 
in verbis: tavrny uévror notè 0Ù x. 
rt. 2. tavtnv unice ad dacziav (doi- 
daxa) referri posse mihi videtur, 
adeo ut tota responsio sororis cum 
ironia quadam et cavillatione acci- 
pienda sit eum fere in modum: At- 
qui tu sane hanc (integram) /actu- 
cam es imitatus, eo quod Cyri domum 
circumcidisti, unum quasi folium 
post alterum decerpens, i. e. unum 
post alterum occidens e Cyri domo 
antea integra. In seqq. f7&v éy ya- 
otoi valet: gravidam esse, plane ut 
IV, 30 et apud Pausan. I, 6, 2 et IV, 
9,5. Simplex #78 sive loysv apud 
Herodotum invenitur V, 41. Vocem 


éxtooo@cav (abortu facto), cuius 
usum damnant et Thomas Magister 
(p. 319) et Phrynichus (p. 208), sa- 
tis tuentur loci Hippocratis et alio- 
rum antiquitatis scriptorum, quos 
attulerunt Trillerus ad Thomam et 
Lobeck. ad Phrynich. 1. 1. de hoc 
verbo plura disputantes. 


Cap. XXXIII. 


ola — xatalaufaverv] xara- 
AauPavsrv de casibus dici sive ma- 
lis, quae nos subito corripiant et 
opprimant, quae inopinata repen- 
tino impetu superveniant, monuit 
Hemsterhus. ad Lucian. Somn. 8. 12. 
Tom.I.p.192, quo usi sunt Valcken. 
ad Herod. IV, 11 et Goeller. ad Thu- 
cydid. IV, 31, ubi plura. Tu vid. 
supra II, 68 ibiq. nott. — In antece- 
dentibus ad verba: ravra — éÉe- 
uavn, quae redeunt capitis sequen- 
tis initio: reds — #ésuavn, conf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 547. not. 3 de 
hoc accusativo addito monentem. 
Cf. etiam III, 37. Mox reliqui inta- 
ctum és, cuius loco e duobus li- 
bris scriptis recentt. edd. exhibue- 
runt é0&e. Tu vid. I, 11 ibique nott. 
184. i 

nai yo tiva nol Èn yevens x. 
t. ).} Alterum x@ì cum Schweigh. 
et Gaisf. recepi e duobus codd., cum 
vulgo omittatur; Dietsch. uncis in- 
clusit vocem, quam prorsus omisit 
Dindorf. Ad verba seqq. 0v vv» tor 
dermèg ovdtv nv (nihil mirwn utique 
fuit) cf. VI, 98, ubi eadem prorsus 
locutio: nec multum inde differt III, 
24, ubi cf. nott.— Ad ipsam rem du- 
dum ex Hesychio monuerat Lar- 
cher., de epilepsia hic cogitandum 
esse, quem morbum Iustinus XIII, 2, 
11 vocat valetudinem maiorem. Plura 
nunc suppeditabit Fr. Dietz. ad Hip- 
pocratis (qui ipse contra appellatio- 


Ga 


70 HERODOTI 


paAnv Aéyerai Egeiv 6 Kauffivons, tHv lp v ovvopatovoi tives. 
où vUv tor Aerxtg oÙdiv Mv, ToÙ IUATOS voÙcov peyainv vo- 
34iogovros, undè tas poévas vpialverv. Tad d° È6 toùs @440vs 
Ilé00as tgsuavn. Aéperar peo einetv avtov 1005 Iontaoneza, 
ròv érliua te udhota, xal ol tas &pyerlas Epdpes oUtOs, tov- 
tov te 0 mals olvogdos Qv tò Kaufivon, riu) di xa adr où 
cuxon' siretv dè Aéyerar trade’ Ilontaozes, xotov pe tiva 
vopitovoi Iéooai slvar avdga, tivas te A0povs meol éuto mor- 
sòvrar; Tòv dè sinetv: "Q déorora, tà uèv GAia ravra pe- 
varcaos ÉravesaL, ti dì qpudorvin dé paci nAE0vas xpooxEe- 


nem sacri morbi, quam hominum in- 
troduxcrit imperitia, disputat) li- 
brum xegì ts ferjs vovoov (Lips. 
1827) p. 93 seqq., ubi quaerit, quî 
factum sit, ut iste morbus, cui alias 
apud Hippocratem epilepsiae nomen, 
sacri morbi appellatione designetur 
aut etiam pueyX4n vodoos adeoque 
neaxintn dicatur. Quas omnes ap- 
pellationes ad vehementiam morbi 
atque magnitudinem, quae vel ma- 
ior, quamre vera est, veteribus visa 
fuerit, spectare, iam Graeci obser- 
varunt nonnulli, quorum testimonia 
attulit Dietz. 1. 1. pag. 98 seqq. Ob- 
servat Italus Herodotì interpres, 
apud eos, qui nunc Etruriam inco- 
lunt, epilepsiam vocari ma! dene- 
detto. Hunc vero morbum ipsis ve- 
teribus Aegyptiis incognitum non 
fuisse, ostendunt quae in papyro de 
re medica agente ct ad annum 
1350 ante Chr. nat., ut volunt, re- 
cedente inveniuntur remedia ad sa- 
crum morbun expellendum, teste H. 
Brugsch. in Allgem. Monatsschrift 
18583. I. p. 53. — De Cambysis fu- 
rore cf. ad III, 16 allata. Ad |[lo- 
cutionem tes Qoévas vyiaiverv cf. 
Kuehuer. Gr. Gr. 8. 557, a. 


Cap. XXXIV. 


nai ol tàs dyyellas èpdose ovtog] 
De structura loci et pronominum 
usu satis monuerunt Matthiae: Ver- 
mischte Schrift. p. 13 et Kuehner. 
Gr. Gr. $. 799. Pro épogse Naber in 
Mnemosyn. IV. p. 19 proponit #0- 
eqpooee, ut I, 114. III, 77. Quidni 
simplici verbo in hac re uti licuit 


Herodoto? De ipsa re monui ad I, 
114. De pincernis regum Persarum 
quaedam leguntur apud Brisson. De 
reg. Perss. princip. I. $. 92 seq., qui- 
bus nunc addere licet, quae legun- 
tur in Nicolai Damasceni Excerptis 
nuper Muelleri et Federi curA pu- 
blicatis de Cyro ipso, qui puer in 
aula regia enutritus et postmodo 
regi carus factus ad supremum pin- 
cernae munus, Artembara eunucho 
mortuo, promovetur: vid. Graecc. 
historr. fragm. ed. Mueller. III. p. 
398 et Feder. p. 109. 


neo tuto mossdvra:] Duo libri 
fueù. Setl probum éué0, quod etiam 
legitur I, 126. VI, 86 aliiaque locis: 
cf. Bredov. p. 281. — Mox eodem 
Bredovio p. 375 probante edidi cum 
recentt. edd. ércvéeaa pro vulg. 
érevéar, quod Schweighaeus. et 
Gaisford. dederunt; cf. I, 39 ibique 
nott. I, 206. 


ti dì puiowvin — xoocuéeoda] 
Tu conf. I, 133 ibiq. nott. pag. 278 
et Brisson. 1. 1.I,84. Ad argumen- 
tum loci Valcken. consuli vult Athen. 
X. p. 433 B. et Senecam De ira III, 
14. xe0vos intactum reliqui, Din- 
dorfii monitu (Thes. Ling. Graec. VI. 
p.1191)mutandum in rZevvo0g, quod 
ita scriptum exstat V, 18, mea qui- 
dem sententia in mZe0v®0s refingen- 
dum. Neutro loco e libris scriptis 
quidquam affertur. Alia quaedam 
exempla huius formae adverbialis 
comparativorum in 0g exeuntis vid. 
ad III, 129. — In seqq. pro of rg0- 
tegoL Xoyor Cobet legi mavault ot 
mootsgov 7670. 


THALIA. III. 34. 35. 71 


oda.. .Tov uèyv dn Afyerv tavra neql Isootav, tov dì dv- 
podévrra torade auetfeoda.* Nuv apa pé paci Iléogai oîvg 
xQooxzipevov xagapgovesv xal oùx elvar vonpova. ovò’ «ga 
cpéav ol xpotEgOL Adyor qoav dAndées. ITootegov yo dn aga, 
212 ITego#av ol cvviédedv tovtav xal Kpoloov, elpero Kaufvons, 
xotos ris doxgéo. avno elvar xR0s tOv mateoa reléca. Kugov® 
— ol dì apetfovro, dg sîn dpetvav toù rarpos* ta te pag éxel- 
vov xevta Egsiv avtòv, xaÌ rpocextijota: Alpurtov re xal thy 
delaccav. Iléooa. pèv taùra Hispov, Kooloos dì, mapeav te 
xal ovx apsoxopevos ti) xpioL, slme x90s tòv Kaufvosa rade* 
Epol uév vvv, d raî Kugov, où doxésis dpotos elvar tà ma- 
téou° ov yag xa tot éori vios, cidv de Exstvos xatedlneto. 
n08n re taùra axovons 0 Kaufvons, xaì Exalvee pv Kpolocov 
xQioiv. Tovrav di dv ériuvnodevta dpyij Aéperv rds tòv35 
Iontacnsa* Zù vùv pads avro, si AÉpovoi Iléouar dAndÉa, 


arno siva. xQ0S tOv rmaréoa te- 
2éca. Kbeov] Wesseling. cum aliis 
ante redécar voculam dote subau- 
diens haec ita reddit: ,,ut ad patris 
eremplar perveniat s. eum aequipa- 
ret.‘ Schweigh. interpretatur: ,,qua- 
lis vir ipse esset cum patre Cyro col- 
latus.‘° Steger. in praefat. p. XIII 
dubitat, an simplex redeir, quod 
cum praepositione es coniunctum 
valeat referri, censeri inter viros (ut 
II, 51. VI, 108), significare possit: 
pervenire ad aliquid, aequiparare, cum 
diaredeîv sc. tny 0d0v dici oportuis- 
set, ut in Xenoph. Anab. I, 5, 7. 
Quare rescribi vult: 905 tò (i. e. 
xo0g Toùto 0) 0 matng ol tedécar 
Kveos, ad id, quod ipsius pater per- 
fecerit Cyrus, ubi redécai pro opta- 
tivo accipiendum. Contra quem mo- 
nuit censor Lipsiensis 1829. nr. 136. 
pag. 1086, te4eîv utique posse si- 
gnificare pervenire ad aliquid, ut in 
Thucyd. IV, 78. II, 97 aliisque locis 
excitatis a C. Fr. Hermann. ad Lu- 
cian. De conscrib. hist. p. 43 coll. 
225. Naber in Mnemosyn. III. p. 
4179 verba reZéca: Kipov insiticia 
habet. Negris uncis inclusit ver- 
bum reléca:, quod neque spurium 
neque supervacuum esse videtur, 
si quidem eum in his verbis inesse 
putamus sensum, {quem Schweig- 


haeuserus Latinis verbis reddidit, 
quemque eundem sic reddi voluit 
Bernhardy, Griech. Syntax. p. 265: 
,,um gegen Kyros zu rangiren.‘‘ De 
usu praepositionis z00g in compa- 
rationibus diximus ad II, 35 coll. 
III, 94. , i 

nai ox coeGuopevog Ti) xoloL] 
i. e. et cui displicebat hoc Persarum 
iudiciun. De verbo agé0xe0da cf. 
Herod. IV, 78. VII, 160 ibique nott.; 
de dativo addito monuit Kuehner. 
Gr. Gr. $. 584. Scripsi autem cum 
edd. recentt.xgcci, ut VIII, 69, pro- 
bante Bredov. p. 267; vulgo xgiost. 
In proxrime antecedentibus scripsi 
cum recentt. edd. IZégoci uèv tavta 
#Aeyov, omissa vocula dn, quam 
post uìv ex uno Sancrofti libro in- 
seruit Gaisford. reliquis libris non 
addicentibus. In fine capitis ad lo- 
cutionem 7087 — axovoas Valcke- 
nar. de usu participii, quod verbo 
76e08ut et similibus adiungi solet, 
plura attulit b. 1. vix repetenda: tu 
vid. modo Kuehner. Gr. Gr. $. 659. 


Cap. XXXV. 
Zù vòv ud8e «vros] Retinui vo- 
cem avrògs a Schweigh. et Gaisford. 


e duobus codd. receptam, quam un- 
cis inclusit Dietsch. , prorsus eiecit 


72 HERODOTI 


elte aùroi Aépovres tabta rapapgoveovor. sl uv yao toù 
mrados toù doù trovde, fotedtos év toto rpodVP0L0L, Baicdy 
tUgoimi péons ts xagdins, Iéoca pavéovtar Afyovtes ovdev* 
mv dì auagra, pavar Iléooas te Atperv cindéa xa éuò un 
coppovézv. Tavra dè simovia xa diatetvavta to totov Ba- 
Aéev tov matda, meoovios dì toù nardos avacgiterv avrov 
uedeverv xal oxtpaota. tò Bifua* ds dì év ti xagdin evops- 
divari Evsovta tOv Olotov, elnetv r00s tOv matépa toù nardòs 
pelacavta xal reorgagéa pevouevov* ITontaones, ds pèv Epoye 
où ualvouoi , ITéoca te rapaggovéovoi, dijie tor yépove. vòv 
dé noi elrè, tiva eÎdes NOn revtAv avdedrAv oÙtos èricuora 
totevovta; Iontaorza dì opfovta avdoa oV posvposa, xaì 


Dindorf.: etenim cum vi quadam hoc 
loco pronomen positum videtur. In 
verbis seqq. el pèv yee toù mardos 
x. T. À. attendi volumus ad diver- 
sitatem particularum ac modorum 
has excipientium indeque profectam 
ipsius sententiae diversitatem, si 
quidem in priori orationis parte ef 
ponitur, sequente optativo (cuius 
loco III, 36 futurum indicativi re- 
perimus positum),in altera parte 7v 
sequente coniunctivo, cum in apo- 
dosi vel futurum vel imperativus po- 
natur: adeo ut sf — rv sibi quo- 
dammotdo opposita videri queant, cf. 
I, 71 ibigne nott. — De genitivo du- 
plici (rov mardog et péons ts nao- 
dies) monuit Kuehner. Gr. Gr. $. 
542, 3. Ad verba év zoîor x0008v- 
goti cf. ITI, 140 et ad Zéyoyres 00- 
div (nihil, scil. veri, dicentes) conf. 
VII, 17. — Pro vulg. uè e Sancrofti 
libro cum Dietsch. edidi #uf. pavar 
pro imperativo positum illustrat Cr. 
e Sophocl. Electr. 9, ubi cf. nott. Tu 
vid., ne plura, Kuehner. Gr. Gr. $. 
644. — Quod ad argumentum atti- 
net, Senecae eadem fere enarrantis 
locum, De Ira III, 14, iam excita- 
vit Valckenarius. Ac nostra aetate 
ad hanc narrationem de Cambyse 
Prexaspis filium feriente provoca- 
runt ii, qui in Helvetorum famam de 
Tello pomum in filii capite feriente 
inquisiverunt atque huius famae 
apud Danos, alios, propagatae fun- 
dum ex Herodotea narratione repe- 
tere studuerunt; cf.Ideler: Die Sage 


vom Schuss des Tell pag. 59— 61, 
Bibliothèque Universelle de Genève 
1843. nr. 89. pag. 25. 

axéwagda. tò Pipa] Ad vocabu- 
lum fi7ue, quod apud classicum au- 
ctorem inveniri negaverat H. Ste- 
phanus (Thes. L. Gr. I. p. 666), 
Wesseling. citat Eurip. in Suppll. 
330, Philon. De exsecr. pag. 932 E. 
Add. quae in Parisina edit. Thesauri 
T. II. p. 284 ed. Dindorf. afferun- 
tur. — Padésv retinui, cf. nott. ad 
IV, 42. 

ovtos ènloxora totevovta] èni- 
cxora (ubi adiectivum pro adverbio 
poni existimem) roésvery de eo ac- 
cipio, qui scopum feriat, qui sagit- 
tam ad scopum adigere sciat. Conf. 
Blomtield. in Glossar. ad Aeschyli 
Agamemn. 611 coll. Gloss. ad Choé- 
phor. 682. E Theocrit. XXIV, 105 
Larcher. affert #r/oxorov 0"otov. 
Magis huc faciunt, quae attulit Ia- 
cobs. ad Achill. Tat. II, 29 (ad p. 
49, 9) p. 573. Add. Hesych. 8. v. 
Enicsora: tvygavovta toù cxomod, 
ubi vid. Albert. T. I. p. 1385. Apud 
Eleos invenitur #r10xorov ‘Aotéui- 
dos templum teste Plutarcho II. p. 
302 C. Alia qui quaerat de hac voce, 
adeat Thes, Ling. Graec. T. lII. 
p. 1780 ed. Dindorf. Hinc verbum 
posterioris aetatis émicsormeiv, de 
quo Lobeck. ad Phrynich. pag. 591. 
De ipsa arcus ratione et significa. . 
tione diximus ad III, 21. Quod vero 
Noster in sequentibus Prexaspem di- 
centem facit, ne deum quidem (70v 


THALIA. III 38. 73 


meoi Eovra dsrpalvovra sinetv’ Atonora, ovò’ av avròv 
Eyeoye doxéo tov Beòv ovra av xaAds Badéew. Tore utvradta 
itepyaoaro* iréo0dì dì Ilspaécov opolovg toloi rEotOLCI dva- 
dexa dx ovdspiij alrin &iidgoso ÉAarv tosovras èrì xepaliv 


xatoQvie. 


850y) tam dextre ferire posse, id 
opinor dixit Persam hominem Grae- 
corum ad morem loquentem faciens 
(quod idem fecit Noster I, 95. 118. 
120. 124, ubi vid. nott.), atque rov 
820», articulo praeposito significans 
Apollinem, qui primus artem tra- 
ctandorum arcuum homines edo- 
cuisse ferebatur indeque et ipse ar- 
cum gerit. — Ad usum praepositio- 
nis xegì in verbis xeol favro dei- 
patrovra conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 
610, Il. 

ouolovs toîocr noororci] Ex Al- 
dina editione fluxit duo:a toîe 
xoestorci, quod revocavit Wesselin- 
gius eumque secutus Reizius; idem- 
que retinuerunt posteri editores in- 
de a Schweighaeusero, qui haec 
verba interpunctione a ceteris ver- 
bis seiunxit ac parum recte sic red- 
didit Latine: ,,non dissimili ratione.‘‘ 
Quo longe rectius iam Valla, quem 
sequuntur Letronne (Journal d. Sa- 
vans 1817. p. 97) et Dindorf., erat 
interpretatus: primoribus pares. San- 
crofti liber cum quinque aliis prae- 
bet 040/0v6, quod ipsum cum El- 
tzio (Jahrbb. f. Philolog. u. Paedag. 
Suppl. Vol. IX. p. 125) unum verum 
habeo indeque etiam, probantibus 
Negris etLhardy,intextumrevocavi, 
reiecta lectione codicis Florentini 
aliusque libri duocos, quod altero 
loco (II, 57) probum iudicavi, ab 
hoc vero loco alienum censeo. Qui 
enim vulgo afferuntur loci Herodoti 
(TIT, 8. 57. 68. VII, 118. 120. 141), 
Thucydidis (I, 25. VII, 29), Scri- 
ptoris Epistolarr. Phalarid. 108. p. 
314, in iis omnibus cuoca vel adie- 
ctivo vel verbo iunctum vel certe ad 
alterutrum spectans sic invenitur, ut 
adverbii vices quasi gerere videntur: 
nnde Pausanias, quando in hunc mo- 
dum loquitur, scripsit Guorws II, 
37,2 IV,34,1. VII, 25, 7. X, 12, 1. 
Nostri autem loci plane aliam esse 


rationem sponte intelligitur: in quo 
et voces dvodena et foorras aeque 
ac verba #10 et xaraovée requi- 
runt nomen in accusativo positum, 
ad quod hacc referri poesint. Ita- 
que revocandum erat 6polovg: hos - 
vero 0polovg non alios fuisse existi- 
mo atque eos, qui apud Xenophon- 
tem (Cyropaed. I, 2, 15 coll. VII, 5. 
85. add. I, 5, 5. II,1,2. 9. 16. 11, 2, 
21. IT, 3, 5) vocantur ouorcuo: at- 
ue apud ipsum Herodotum VII, 114 
mipaveis. — Ad vocem aÉtoygev 
conf. I, 156. 
toovtas énl nepalnv naropvée] 
Schweigh. haec ita interpretatur: 
vivos inverso capite terrà iussit defodi. 
Fischer. ad Weller. III, 6. p. 242 
verba érxl ty xepalnv explicat: bis 
an den Kopf. Equidem malim huc re- 
ferre locutionem él xe@a4nv dIsiv 
(i. e. praecipitare, vid. Thesaur. Ling. 
Graec. IV. p. 1498) et éxl xepad7s 
nintev, de qua Lobeck. ad Phry- 
nich. pag. -140. Herodotus III, 75 fin. 
amiue fovròv Èmì uepainv péos- 
card toù rvgyov xatco. VII, 136 
odsduevoi pds aVtdv Ex) repa- 
A2nv. Plat. de Rep. VIII, 7. p. 553 B. 
nl nepalnv ddr tx toù Foo- 
yov — Piriotiutav. — Aliud eiusdem 
crudelissimi supplicii exemplum No- 
ster ipse praebet VII, 114, his ad- 
ditis verbis: /IJeocixov dè to Loov- 
tas xetogvocetv. Add. Ctesiam in 
Persicc. Excerptt. $. 42 (ubi vid. 
nott. p. 182) et $. 55. Plutarch. De 
superstit. p. 171D. sive p. 679 Wyt- 
tenbach. Pertinent huc quoque, quae 
Valerins Maximus IX, 2, 7 narrat de 
Ocho, ,,qui Ocham sororem capite 
defodit‘‘; ubi Doederlein in Varr. 
Lectt. Ogd. (Erlang. 1835. p. 8) legi 
vult: ,, capite fenus defodit.‘‘ Ad- 
notat Italus interpres, apud Italos 
quoque olim hoc supplicii genus in 
usu fuisse, ubi vocatum est: pro- 
paginare, nomine ‘ducto de plantis 


74 HERODOTI 


36 Tavra dé puv moreùvta tdixalcoce Kootoos 0 Avdog vov- 
Berpoa torolde toto Enzor* "2 faorAsò, ur) ravra PUXIN xal 
vuo énitoene, GAA' loge nol xatalaufave ceDvIOv. dyaWdv213 
tL xROvoov siva, dopov dÌ n mooundsin. où dì xrelvers uèv 
avdoas, cegvtoÙ modigtas, ér' ovdsuià altin atiogge® É40y, 
xtsivers dì ratdas. Mv dÌ 10410 tovadta moéns, Opa 0x00s ur 
dev arootmRoovta: Iiéocar. tuoi dì matno 005 Kbepos éveréAAeto 
modik nelevav oÌ vovdertev xal Vrotideodar, 0 tI av evol- 
cx ayatov. ‘O pèv dn eUvoLav paivav cvvefevAevi ol avra, 
od @aueifero tolode * Zù xaì éuoì rodpas ovufovAsvev, 0g 
gonotds uèv t]v ceoviOÙd margida Emetoomevoas, sù di td 

matgì to tuo cvvefovAsvoas, xedevav avtov’Agabea rorauov 
diafavra iévar Er Maccayttas, BovAopéveav éxetvav diaBat- 
vewv Ès tv Muetéonv, xal amò utv cEmvTOv DAE0AS, TS EV - 


ramisve in terram demissis. Nec alio 
fere supplicio Simoniacos homines 
apud inferos affici fingit Dantes 
Algierius Infern. XIX, 49. Purgat. 
XXVII, 15. 


Cap. XXXVI. 


un naevra Nunn nad Bvpoò èni- 
tese) i. e. noli omnia iuvenili cui- 
dam ardori et irae committere. nÀi- 
xta eodem significatu acrioris stu- 
dii, invenilis fere ardoris atque cu- 
piditatis invenitur VII. 18. éritoere 
intactum reliqui, a recentt. edd. li- 
bris invitis mutatum in érx(toare; cf. 
I, 98 et III, 2 ibique nott. In ante- 
cedentibus ad 2dixal00e conf, I, 89 
et VIII, 126. — xataloufeverr in 
seqq. valet coére ere, cohibere, nt no- 
tavimus ad I, 46. Add. IX, 2 ibique 
Wesseling. rgovoog (providus) vo- 
cabulum rarum esse monet Haupt 
Annotat. in Aeschyli Suppll. 809 
pag. 194. Sophocles Aiac. 119 dixit 
MOOVOVOTEROG, ubi cf. interprett. Alia 
vid. in Thes. L. Gr. VI. p. 1791 ed. 
Dindorf. 

copov dì n meoun®sin] Scripsi 
xo0undein, quod Florentinus exhi- 
bet liber, pro olim vulg. reoun8(7, 
ef. I, 54. 88 ibiq. nott. Ad vocis 
significationem conf. Eurip. Hecub. 
795. Sophocl. Philoctet. 558. Val- 
cken. ad Phoeniss. p. 496. 


og oxog — amogtnIoviat] dro- 
otjoovtaL pro ar00t0)6avTaL 
recte dederat Wesseling. Probat 
nunc Florentinus unusque liber Pa- 
risinus. Conf. III, 154. 40. 140. 142. 
135 coll. 104.1, 8.9 ibique nott. VII, 
18. Plura Iacob. ad Lucian. Toxar. 
p, 113 coll. p. 109. Ante voculam 
c0s articulum 6, qui in libris scri- 
ptis non invenitur, inseruerunt re- 
centt. edd. Pro evvorav, quod omnes 
tenent slibri, Bredov. p. 127 scribi 
vult svvo:7v, ut VI, 108. VII, 104; 
sed vid. nott. ad 1, 46. — In segg. 
ad vrotide0da. (consilivm dare, mo- 
nere) conf. 1, 107 Tbique nott..I, 90. 
156. — Infra cum Schwcigh,, Gaisf. 
et recentt. edd. revocavi 06. X0N- 
otros utv x. t. 2., ubi vulgo 0g zo. 
contra librorum auctoritatem. — De 
Araxe diximus ad I, 202; ad for- 
mam accusativi(‘AgeÉsa)cf. Bredov. 
p. 228. 

salarò utv ceovròv WiE0ag] 
Vid. nott. ad III, 14 et de tmesi con- 
fer. Kuehner. Gr. Gr. 8. 619, 2 et 
nott. ad I, 194. Ad verba ov ti 
galoov cf. nott. ad III, 29. Nam 
hanc formulam, ad quam facile men- 
te addere licet ravra cvvefovAevoas 
8. éroin6as, gravem quandam habet 
mali comminationem indeque apte 
h. }. adhibetur, ut in Euripid. Orest. 
1593. Sophocl. Philoctet. 1293. Oe- 
dip. Tyr. 372: quos locos attulit 


THALIA. III 36. 75 


tov xatoldos xaxos mpooras, axò dì mAecas Kuoov xeLdoue- 
vov dor ail’ ov tI qalpav, Enel tor xa) xdlai È 0ì xpopa- 
0605 tev édeounv émrdaftodar. Tavra dì elmas éAlaufave to 
totov, dg xatratotevoav avrov. Kopotoos dì dvadpauoàv E8ss 
ita 0 dì, énel te rotevoa: ox elgs, évereldarto toto degd- 
xovo:, daffovras uuv armoxtetvac. ol dè Beparovres, émiora- 
pevo tov tporov avtod, xataxguatovo tòv Kootoov éxl toda 
sò d0y0, dare, sl uòv usrapsinosi rd Kaufvon xal éxitner- 
oe. tov Kootoov, ci dè éxpyvavtes avròv ddpa Aeuwovta: toa- 
yoia Kooloov* nv dì un uerauéintar, undè modi piv, tore 
xetagoGoda:. ‘End8not rs dn) 60 Kaufvons tov Kpotoov ov 
9430 pereresta y0ova voresgov* xal ol Fepazovies padovres 


Wesselingius. Recte nunc legitur 08 
zx, cuius loco male olim ovtoL. 
Tu vid. Werfer. in Actt. philoll. Mo- 
nacc. I. p. 262. In seqq. ‘ércdafé- 
68a. rg0gpaecios valet: occasionem 
arripere, nancisci, ut VI, 13. 49. 
dote, el pèy uerausinoei] dare 
spectat ad antecedentia #x) rode ro 
107% (hoc consilio s. hac conditione 
proposita), ut in Thucydid. III, 114 
(mì roîade — vote), cum alias se- 
quatur éx’ wre, addito infinitivo, 
ut I, 22. VII, 154: plura Kuehner. 
Gr. Gr. $.828. Tu vid. etiam VII, 
158 et IX, 26, ubi eodem modo po- 
nitur él 2070 rorode et IX, 33 él 
toùsi avtoîsi Loyorai, atque vel infra 
III, 48: wv&opevo: of Zepior tov 
20yov, éx° oloi ayotaro és Zagdis. 
In seqg. sittende ef sequente futuri 
indicativo in priori membro, in al- 
tero 7v sequente coniunctivo, de 
quo cf. nott. ad III, 35. Kuehner. 
Gr. Gr. $.818. not. 5. Werfer.in Actt. 
philoll. Monacc. I. p. 101 seq.: in 
protasi poriitur et futurum indica- 
tivi (ut III, 83. VI, 65. VII, 153) et 
infinitivus, quem in hac formula et 
ipsum sequi loci supra allati osten- 
dunt. Idem Werfer. consulendus p. 
95. 96 ad verba of dì #xppvartes, 
ubi dè priori in periodo succedit in 
locum repetitae particulae pèv, ut 
IV, 126. IX, 48. Verbum émtnreiv 
idem significare atque rxo&sîv mo- 
net, notante Cr., Schaefer. ad Dio- 
nys. Halic. de comp. verbb. p. 1183 
coll. Melett. critt. pag. 106, quem 


secutus pro uetauedrtai scripsi lora 
tapéinta.. Vid. Bredov. p.364.— dda 
ca Ewayerae Koolcov sunt munera ob 
servatam Croeso vitam, ut reddit Leis- 
ner. ad Lambert. Bos. De Ellipssa. 
Ling. Graec. pag. 126 ed. Schaef., 
vel, ut explicat Suidas, Zuroa de’ 
ov to tiv meouyiverai. Inde foa- 
you aro8vey dixit Aelinn. N. A. 
XI, 31, quo eodem fere sensu &vey 
cornea Diodorus XVII, 100: cf. 
Lobeck, Aglaopham. I. pag.383. Ad 
Herodotum haud scio an propins 
spectet Homer. Odyss. VIII, 426, 
quem respexit Aelianus N. A. V, 7 
coll. Homer. Ili. XVIII, 407. — De 
£oyoln dafe:v cf. Herodot. VI, 28 
ibique nott. VI, 37. 


satazoagodat]i. ce. interficere. 
Vid. nott. ad I, 82. Scripsi xara- 
rodeda. pro vulg. xatezonoda, 
vid. I, 47 ibique nott.; sed retinui 
xo87, ex Bredovii praecepto p. 374 
mutandum in no8é7, ut fecit Din- 
dorf. 


0ù mollo petérmerta q0ovew 
Vateo0v)] Noli haerere.in hac 
orationis abundantia haud insolita, 
quam ignorans Weisk.De Pleonasm. 
p.32 verba ueréreta g00vo a glos- 
satore profecta esse exiatimabat. 
Sed vid. Werfer. in Actt. phill. Mo- 
nacc. I. p. 268 alia in medium pro- 
ferens sermonis abundantis exem- 
pla: III, 48. Thucyd. V, 61. Hymn. 
in Cerer. 205. Tu ex Herodoto po- 
tissimum conf. VII, 7 (z00v® pett- 


16 HERODOTI 


tovro txyyyellor avrà, @s xequeiy. Kanfiwen; di Kecica 
puiv cuvideota. Epn xiqueovie, Éxsivovs pévre: mus xepu- 
mungavias ov xatazpgolt:o8a.. a27' «xoxrevéei’ mal Exolgoe 


tadra. 


‘O ultv dn tocavra molla és Iléogas re xa rovs cvppa- 
qove ttsualvero, pivav év Miupi, xaì Yyxas re zalanas &voi- 
yeov nc GxextOREvOs tovs vexpovs. tv di dr xal é roò Hopet-214 
stov 16 (pbv n18£, xal x0%7d rò ayalpari xareyédace. Fou 
yag tov 'Hoalotov toyalua tolo Dosvixniowi Iaraixow Ep- 


asera). I, 171. IIT, 123. 126. 129 et 
allata ad ITT, 13. De accusativo, qui 
verbo x08+0y adiungitur, cf. Kueh- 
ner. Cir. Cir. $. 542. not. 1. — In 
ae. cum Schweigh. et Ciaisf, dedi 
bnr;j+320y pro vulg. fanyyilioyro, 
quod retinuit Matth. 

fuslyone pivror toòs mequroLn- 
gavras ov xatamopoltso®a.) i. e. se 
non impune luturum eos, qui Croeso 
vilam servaussent, sed eos interfectu- 
rum. Verbum xarangofteoda: Gloss. 
Herodot. exponit: meoîxa romea, 
atipcoognil, ofov xaramgovnoas. Val- 
cken. ad verbi significationem illu- 
strandam excitat Herodot. III, 156. 
V, 105. VII, 17, ubi participium ad- 
inngitur, Aristophan. Vesp. 1357. 
Thesmoph. 573. Eqq. 433. Nam hic- 
ce unus ex Atticis hoc verbo hac si- 
gnificatione utitur. Tu vid. Lobeck. 
ad Phrynich. pag. 169. Genitivus ubi 
additur, irridendi, insultandi signi- 
ficationem assumit, monente eodem 
Valcken. Cr. laudat ad h.1. Ernesti. 
ad Aristoph. Nubb. 1241.-- Ad par- 
ticulam uévro: conf. III, 31. 


Cap. XXXVII. 


tv dì Sn xai fe rod'Hopalorov tò 
foòv] Sic acripri cum recentt. cdd. 
respiciona ad I, 185 ibique allat. 
Nehweighacusorua, quem sequitur 
Gaisfordius, Wesselingii lectionem 
duobus codd. probatam retinuerat: 
dc 8: Inxal roè Ho. cum pleri- 
que alii libri ferront @s dè dn xal 
c ro (alii rov) Hpalorov. Pro ès, 
quae reote reiicit Brodov. p. 31, 
Schreferus ediderat ®s. De ipso 
Vulcani templo vid. II, ‘99 ibique 


nott. In antecedentibus ad verba: 
rowesra — tEsuaivero cf. ad IMI, 33 
nott. orupazors pro vulg. Érpa- 
g0vs scripsi, ut I, 69, ubi vid. nott. 
— In proxime seqq. ad stracturam 
verbi xarayeZay cum dativo, quae 
reperitur quoque cap. 38, vid. Kueh- 
ner. Gr. Gr. 8. 518. Add. Herod. III, 
155. I. 212. VII, 9. ° 
toisi Dorvianioroi Iaratnorei fu- 
pegfotarov] De Pataecis, Phoeni- 
cum diis, Wessel. consuli vult Stan- 
lei. ad Aeschyli S. c. Th. 214. Tau 
vid. Ruhnken. in Diss. de tutel. et 
insignn. navv. pag. 216 Opuscc. 
oratt. (T. I. p. 116 Opp. ed. Berg- 
mann.) ibique Selden. De diis Syrr. 
II, 16. pag. 279, Movers: Die Phoe- 
nizier I. p. 652 seqq. Namque hoc 
nomen latius patuit omnibusque diis 
Phoeniciis ac fortasse quoque Sy- 
ris fuit commune, ad significandos 
deos, quos cubitali figura aut py- 
gmaei statura in navibus secum cir- 
cumferebant, utpote navium tuto- 
res et deos averruncos. Eorum igi- 
tur ad formam Vulcanus s. Phthah 
(cf. Her. II, 3. 99.) sub figura nani 
barbati repraesentabatur; cuiusmo- 
di pygmaei plures hodieque in Ae- 
gyptiorym anaglyphis inveniuntur. 
Vid. Hirt. in Denkschrift. d. Berl. 
Acad.1822. pag.128 seqq. 111, Cham- 
pollion: Panthéon Egypt. pl. 8 (in 
altera tabula, quae tales Vulcani 
imagines exhibet valde deformes), 
Wilkinson: Manners etc. second. ser. 
I. p. 254. Suppl. PI. 24A. fig. 2. 5. 
PI. 43. fig. 1. 2., Bunsen Egypte's 
Place etc. I. p. 383 seq., Raoul-Ro- 
chette Mem. de l’Acad. d. Inscriptt. 
XVII. p.331 seq.370 seq., Gesenius: 


THALIA. III 36. 37. TI 


pepforatov, roùs of Dolvixes Év tHo: APWENOL TV tpinoécov 
xepuiyovai. 05 dì tovrovs ui) dxdres, #7Ò dé ol onuaveo* 
xvyuatov avdpos piunots gori. ’EonAde dè xal É roòv Kafei- 
oev tò [gdv, é5 tò où Bepurdv doti dorévar &AA0v ye n tòv losa' 


Monumentt. Phoenic. Tab. 39 et Vol. 
I. p. 300 (de numis urbis Cossyrae, 
in quibus huiusmodi imagines con- 
spiciuntur). Videntur autem Aegy- 
ptii Vulcanum tam deformem eam 
ob causam effinxzisse, ut tali ima- 
gine rudiori declararent ipsius dei 
vim atque naturam: si quidem mun- 
di nondum perfecti neque omnibus 
partibus absoluti creatorem hunc 
deum esse voluerunt: de qua re vid. 
Roeth: Geschichte der abendlind. 
Philosoph. I. not. 129. pag. 77 seqq. 
Unde vel Graecorum Vulcanus clau- 
dicans nonnihil lucis accipiet. No- 
men vero Ilara(x0v et ipsum non 
prorsus alienum ab Aegyptii Vul- 
cani nomine PAfkaà s. Piah, quippe 
quod iisdem consonantibus contine- 
tur: conf. Bunsen 1. l. et vide plura 
apud Roeth. l. l. pag. 78. Graecis 
dii Ilarasxo:r vix cogniti, nisi fra- 
gmentum inscriptionis a Boeckhio 
vulgatae huc referas, in qua tale 
quid legitur; vid. Boeckh: Urkund. 
z. Seewesen p. 105. 350. Ut ad Vul- 
cani Aegyptii redeam imaginem de- 
formem ac vilem, hanc qui adspexe- 
rit, eivix mirum videbitur, huius 
adspectu Cambysis iram et indigna- 
tionem excitatam esse Persasque, 
qui ab omni deorum forma humana 
abhorruerunt, tam rudi adeoque ri- 
dicula dei Memphitici imagine vel 
magis esse offensos. — Cr. haec ad- 
scripsit: ,,Eiusmodi figurae compa- 
rent in numis Cossyrae itemque con- 
simile signum fictile exstat in Bri- 
tish Museum (vid. Terra cotta ’s of 
the British Museum ed. Combe nr. 
42). Comparat has pygmaeorum deo- 
rum imagines cum septentrionalium, 
Germanorum, Britanorum fabulis 
editor operis The History of English 
Poetry by Thom. Warton. Ed. nov. 
(Lond. 1824) Pref. pag. 39. not. 50.“ 

Îy tijoL xowonor tov tormgéov] 
Glossa (unde Snidas et Hesychius 
sua opinor desumserunt) ad h. l. 
&s0l of Ilaetarnor Dosvixinol Èy raîs 


aQuuvats dovevo. Unde quae- 
rit Wesseling., num in suo Herodoti 
codice glossator legerit év t7o: xqv- 
prnoi. Sed, eodem Wesseling. mo- 
nente, J. Swinton. in Diss. de num. 
Samar. et Phoen. pag. 60 [ibique 
Tab. II. fig. 5. Conf. Rasche in Le- 
xic. univers, rei numar. vett. III, 2. 
pag. 014. Cr.] Sidoniorum numum 
exhibuit, in quo navis conspicitur, 
quae hosce deos tutelares in prora 
ostendit. Quare malim equidem cum 
Rubnken. l. l. pag. 261 statuere, 
Grammaticos istos in suis Herodoti 
libris mendose scriptum invenisse 
mQUIYyoL pro 00070, quam cum 
Selden. 1, 1. haec secum repugnantia 
ita conciliare, ut utraque navis pars 
extrema Pataeco fuerit ornata, qui 
in puppi tutor s. deus averruncus, 
in prora autem navis insigne fue- 
rit. De huiusmadi insignibus navium 
conf. praeter Rulnkenium |. l. Be- 
cker in Charicl. I. p. 213 ed, Herm. 
— De forma orwzxse conf. nott. ad 
I, 68, ubi hoc reliquit Dietsch., qui 
nostro loco cum Dindorfio e Schae- 
feri coniectura edidit ox0x5, libris 
scriptis invitis. 

éya dé oî anuavéco] Plures libri 
pro of exhibent ds. Particula dè, 
quae male abest a duobus libris, hic 
in apodosi iteratur, monente Wer- 
fer. in Actt. phill. Monn. I. pag. 97. 
Tu vid. locum prorsus geminum IV, 
99 et cf. III, 68. 133. V, 40 ibique 
allata. 

'Eoni8e di nai f5 tòv Kafelouwy 
to ig0v x. 1.2.) Respexit haec Strabo 
X. p.473 8.725 A. Hoc igitur alterum 
templum, quod praeter legem in- 
travit Cambyses, diversum a Vul- 
cani templo, cum eius tamen veli- 
gione coniunctum utique videtur, si 
quidem Cabiri, quibus consecratum 
erat, ipsius Vulcani filii eadem in- 
de forma pusilla ac deformi reprae- 
sentati ferebantur. Hi vero Ca- 
biri haud alii esse poterunt, nisi 
summi illi Aegyptiorum dei octo, 


78 | HERODOTI 


taùra dè ta ayedpara xal évinonoe, rodda natacsopas. Fot 
dè xal taùta ouota roù Hpalorov* tovrov dé cpsas zaidas 
38 Aéyovei elvar. Ilavtagi dv uo dda gori, Ori iuavn ueyaias 


o Kaufvons' 
xatayedav. 


où pag av (gotoi te xal vopalowoi éneyelonoe 
È pag tis TpodsiN TdoL avg. Exiétacdar 


, Cd q ad LA , 
xehevav vouovs tous xaAA(otovs x tov ravtav vouav, dia- 
oxewauevo dv gholato ExaotoL toÙs Éourdv: ovtA vopltovoi 
mov ti xaddiotovs tovs Éovtdv vouovs Fxaotor elvar. 0UxOY 


qui ex eorum doctrina primum deo- 
‘rum ordinem constituunt (cf. nott. 
ad II, 43. 46), etex illo ipso, qui 
reliquis praeesse putatur summus 
deus (i. e. ex Vulcano), editi perhi- 
bentur. Hinc quoque Hesychius: Ka- 
Bergor — Réyovra: dè elvar‘Hpal- 
otov naides, neque aliter Pho- 
tius: KoaBegor Saluoves — eloì dè 
nto ‘Hpalotov (ut recte emenda- 
vit Lobeck. in Aglaopham. p. 1249 
pro "Hparstor) n Tiraves. Qui dii 
quod summi in rerum natura perhi- 
bentur aeque atque in coclo sum- 
mamque vim in omnes res exercent, 
inde vocantur Kefsigot, i. e. 8e0Ì 
ueyoeio, Sduvatoi, xgataio), ut ve- 
teres explicant, Dii potes (ut reddi- 
dit Varro De ling. Lat. IV, 10. p. 
17. Macrob. Sat. III, 4. Cf. Lobeck. 
Aglaoph. p. 1227 seqq. 1244), stirpe 
deducta ex Hebraica voce “535 


ut adeo Aegyptios hos deos Noster 
eodem nomine significare potuerit 
insigniori utique ad summam deo- 
rum vim declarandam, quo supra 
îiam Samothracum deos appellarat 
II, 51, ubi vid. nott. Tu vid. inpri- 
mis Roeth. 1. ]. not. 159. pag. 116 
seqq. coll. Creuzer Symbol. III. p. 
17 seqq. ed. tert., qui Cabiris pla- 
netas significari putat septem, ad- 
dito Vulcano. — In proxime seqq. 
Bepitòv ex h. l. attulit Grammati- 
cus in Bekkeri Anecdd. I. pag. 99. 
De ipsa vocis forma cf. Bredov. 
p. 269.‘ — In fine cap. cum recentt. 
edd. exhibui 0poîa toù ‘Hparlotov, 
ubi vulgo insertum roîc:, quod me- 
liores libri ignorant. Nec agnoscit 
Thomas Mag. pag. 649 h. l. citans 
ob structuram vocis 0uoîog cum ge- 
nitivo, de qua conf. Kuehner. Gr. 


Gr. 8.519, aa. Similia quaedam He- 
rodoteis attulit Schaefer. ad Plu- 
tarch. Vit. T. V. p. 150. 


Cap. XXXVIII. 


xaraysZ&v] De structura monui- 
mus ad III, 37. 

el yao ts mQo8sin} Exscripsit 
haec Stobaeus Tit. 23, 11. pag. 191 
8.426 T.I. Gaisf, — Nos retinuimus 
x008gn, cuius loco quidam xg00- 
Beln. In proxime sequentibus cum 
vi quadam repetita est vox y ouovs 
in verbis éx TOV aaytoy vouowv,cf. 
Lobeck. ad Sophocl. Ai. 277. pag. 
201. Respicit haec auctor in fragm. 
Pythagorr. p. 715, notante Valcken., 
qui haec adiicit: ,,Quibus adsuevi- 
mus usu diuturno, natale solum, pa- 
triae leges atque instituta maiorum, 
prae aliis pulcra videntur hominibus, 
ut naturae sic receptarum consuetu- 
dinum tenacissimis. Vel hoc solum, 
Herodoto iudice, Cambysen argue- 
ret dementiae, quod Aegyptiorum. 
sacris violatis religiosos ritus ha- 
buerit ludibrio.‘‘ — In segq. cum 
Gaisf. et Matth. scripsi 707U ti, ad- 
dicente Florentino et Sancrofti li- 
bro. Reliqui 70v4v t1, quod recentt. 
edd. mutarunt in 0.167 tu, ut prae- 
cipit Gregor. Corinth. $. 12, Iones 
tò x0X10v neque tò r04v dixisse af- 
firmans; add. Bredov. pag.36. Sed 
cf. Herod.I,56. 1I, 106 ibique allata. 
Ad locutionem yilata — 1ide08ai 
conf.I1I,29.— xeyrss of avtownot 
retinui cum cett. edd. Unus Gais- 
fordius e Sancrofti libro ac Vindo- 
bonensi exhibet: 0fÎ x a0vtes arde. 
In Florentino aliisque prorsus deest 
articulus. 


THALIA, III. 37. 38. 


19 


olx0s gori ÈAlov ye di) 7 uarvouevov avdoa pélota ta toravta 
tite0da.. ‘Ls dì oUra vevopixaoi ta mEgÌ toÙs voliove navres 
of «v&oazor, rmoddoloi re xal aAiowor texungioror nepsoti 
craduascacda:, év dì di) xal rode. Aapstos #x. ts Éoutodù 
aoyîis xalécas ‘“EdAfvav rovs mapsovtas elpeto, Éxl x600 av 
separi fovAolato roùs matégas amodvionovias xatacités- 
oc8a.° ol dè éx° ovdevì Epacav Epdeiv av toùto. Aagetos dè 
pera ravra xadécag'Ivddv rovs xadsouévovs Kalatias, of tovg 


cra8pocacda.] Conf. II, 2 et ad 
seqq. éy Sè dr) nai II, 39. 125. 15 
ibique laudd. II, 176 ibiq. nott. I, 
185. Quod vero recentt. edd. in an- 
tecedentibus m04%oî0c1 pèv xal di- 
doc. scripserunt pro ro04%Zoîci te 
nai «420101, malui in vulgata persi- 
stere, omnibus libris probata. 

finì x000 av yonuati Bovioiato] 
Simillima ex Xenoph. Cyrop. III, 1. 
$. 43 laudat Steger. Tu conf. Plat. 
Apolog. p. 41 A., ne plura. — Mox 
dedi #0d#1v, quod etiam exhibet ex 
hoc Herodoti loco Origenes contr. 


Celsum V. p. 254. Et conf. Herod. . 


III, 80. IV, 60. 

rovs xaZsopevovs Kalatiag] Reli- 
quixaZeouévovs, a Dindorf. mutatum 
in xadevpévovs, et revocavi cum re- 
centt. edd. KaZarlas, idemque re- 
scripsi III, 97 probante Stiehle in 
Schneidewin. Philolog. X. p. 225, 
ubi vulgo Xalayr(&.. E Florentino 
aliisque h. 1. Schweighaeuser., Gais- 
ford. et Matth. dederant KaZiatlas. 
Rectum praebet Stephanus Byzant. 
Kaiaria yévos Ivdixov:'Exaraîog 
‘Acta. Hos Calatias Rennel. 1. l. pag. 
522 eosdem esse suspicatur atque Pa- 
dacos, de quibus III, 99. Sed Hee- 
ren. Ideen. I, 1. pag. 364 seq. monet 
huius gentis nomen latius patere et 
omnino ad Indiae meridionalis tra- 
ctus pertinere, cum deductum videa- 
tur ab Indica voce Caller 8. Coulis, 
Couleries. In his vero regionibus car- 
nem humanam edendi consuetudi- 
nem semper fere obtinuisse idem ad- 
dit, cum vel recentioris aetatis pe- 
regrinatores istius modi carnem ad 
vendendum in foro publice exposi- 
tam viderint, et, quae Herodotus de 
parentibus, quos comedant, scri- 
bat, eadem multo post a Marco Polo 


enarrentur. Apud gentem Africam, 
quam vulgo vocant Hottentotten, si- 
milia adhuc reperiri Larcherus ad 
III, 99 scribit. Ad religionem autem 
sive superstitionem quandam illum 
morem spectasse e verbis ev@7- 
péetv uiv Ènélevov colligit Malte- 
brun. Nouvell. Annal. d. voyag. II. 
p. 328. Infra IV, 25 similia fere de 
Issedonibus narrantur, quae eadem 
etiamnum in insula Sumatra apud 
gentem Battas inveniri scribunt. 
Conf. Heeren. 1. 1. I, 2. p,285. Apud 
Brasiliane gentes quasdam simile 
quiddam obtinere testatur Martius 
(Von dem Rechtszustand der Urein- 
wohner Brasil. pag. 73), cum cogna- 
tos senio intirmos inutilesve cae- 
dant atque comedant. Quare non 
est sane quod in ridiculum talia in- 
consulto vertat A. G. Schlegel. (Ber- 
lin. Taschenbuch. 1829. pag. 10), 
praesertim cum infra III, 99 de Pa- 
daeis similia tradantur. Calatiaram 
sedes in Indiae septentrionalis mon- 
tibus Persarum regno tinitimis collo- 
cari posse putat Benfey (Encyclo- 
paed. v. Ersch. u. Gruber Sect. II. 
P. XIII. p. 41) eosdemque vix dif- 
ferre ab iis, qui apud Ctesiam Indice. 
8.22 Kavotetoi vocantur: quo utro- 
que nomine nigra veste indutos homi- 
nes declarari iudicat, cum Kala idem 
vuleat atque niger; conf. etiam Boh- 
len: Indien I. p. 63 et Kruse: Indiens 
alt. Geschicht. p. 37. — Mox reliqui 
Eni tivi yonpari (i. e. quo pretio), 
cuius loco Dindorf. Comment. de He- 
rodot. dialect. p. XX scribi iubet éxì 
té o gonpati. Verba eUpquesv pv 
éxélevov vulgo reddunt: ,, meliora 
eum ominari iusserunt.‘@ Malim: si- 
lentium agere (neque tam dira verba, 
de mortuorum scil, combustione, pro- 


Ld 


80 HERO.DOTI 


povéag xated8lovar, sloeto, magpeoviav tòv ‘Elinvav xal d. 
éounvéos uavBavovrav ta Aepoueva, érl tivi romuari detatar 
av tedevigovtas toùs matéoas natanatetv avoi. ol dè auBoi- 
Gavrss ugya eopyuse uv éxélsvov. Ovta pév vuv raùra 


vevopiotai 1 
mravrov faoAéa pijoas elvat. 


ferre) ewm iusserunt. Conf. modo al- 
lata a Blomtield. in Gloss. ad Ae- 
schyli Agamemn. 1218. Langius ver- 
nacule reddidit: ,,er solle nicht so 
gottlos reden. — Ad formam aufw- 
cavtes conf. I, 10. III, 14. 

Iltvdugos moro] Ad verbum 
moceîv conf. II, 53, 117. IV, 14. Vi 
95. A verbo zo7oc: sequentia sic 
pendere vult Mebler in Mnemosyn. 
V. p. 65, ut p700g ciiciatur, quod 
a librario additum putat. Mihi vo- 
cula retinenda videbatur. Pindari 
dictum, quo utitur Herodotus, valde 
est celebratum multisque repetitum 
serioris pgtissimum aetatis scripto- 
ribus, quorum locos referunt Schnei- 
der ad Pindari fragm. III, l. pag. 
. 76 seqq. et Bergk: Poett. Lyricc. 
Graecc. p. 277 (ad Pindari fragm. 
146). Est potissimum Platonis lo- 
cus in Gorgia pag. 184B. pag. 126 
Heind. (coll. Schol. ad Pind. Nemm. 
IX, 35 et Aristid. Oratt. Platt. II. 
p. 52), qui viros doctos advertit, 
quippe in quo philosophus poétae 
dictum alio atque Herodotus sensu 
accepisse videtur, existimans Pin- 
darum nos edocere voluisse aeterna 
lege immortales mortalesque constringi. 
Nec multo aliter ipsum Pindarum 
accepisse, cui vopog sit lex summa 
nalurae a fato constiluta, cui et dii 
et homines pareant, statuit Boeckh., 
ipsos Pindari versus sic probabiliter 
restituens: 

dada mara puo 

vouos Ò rAvTOY Paoeds 

Fvarodv te al ddavarov 

ape dinaudy tò fiarotatov 

VrEQUATA xstel. texuualgopo 

Foyororv HoaxAé0g x. t. A. 
(Vid. Pindd. Opp. T. II. P. II. pag. 
640 seqq.) . Quem sequitur Dissen. 
(Commentt. in Pind. Carm. pag. 660) 
et Bergk I. l., nisi quod ver ba xata 
quo in Pindari carmine revera ex- 


xal 699 ds uo. doxge Illvdapog rmooa, vopov215 


stitisse negat. Herodotus autem, ut 
Wesselingii utar verbis, intellexit 
mores longa adsuetudine valenies et 
dominantes quantumvis pravos et inhu- 
manos. His enim utique 0 vOpos 8. 
lex continetur, quam unam in civi- 
tate regnare vult Noster, vulgo re- 
ceptam Graecorum sententiam secu- 
tus. Hoc enim satis constat, per 
Graeciae civitates liberas id unum 
maxime valuisse, ut lex 8. vouos 
pro domino uno haberetur, cui 
omnes liberi cives servirent. Egre- 
gie monstrant Herodoti verba VII, 
104 et quae similia ex Platone, aliis 
excitavit C. Fr. Hermann, Lehrb. der 
Griech. Staatsalterth. $. 51. not. 5. 


. et 8eqq. $. 53. not. 3 seqq. ed. quart. 


Consuli etiam poterunt de hac Hero- 
doti sententia Hoffmeister: Sittlich- 
religiose Weltansicht des Herodot. 
p. 71. 91 et Brandis: Geschicht. d. 
Griech. Rim. Philosoph. I. p. 521. 
Ac videtur mihi Noster hanc totam 
de vo‘ disputationem s. digressio- 
nem consulto ingeruisse non tam de- 
claraturus, quid ipse de rebus pu- 
blicis et de civitate regenda sentiret 
(cf. Commentat. $. 12 et loce. ibi 
allat.) aut quam exosum sibi esset 
tyranni imperium, qui lege _prorsus 
solutus vouaie te xivsi matoua x. 
tr. À., ut loquitur III, 80, quam po- 
tius * respiciens ad ea, quae sua 
ipsius aetate in Sophistarum scho- 
lis ferebantur: horum enim artibus 
in utramque partem de quaque re 
disputantium quum omnia, quae in- 
ter cives firma ac certa esse debent, 
in dubium vocari incertaque reddi, 
ipsosque mores atque instituta, unde 
lex omnis, quae una in civitate li- 
bera regnare debet, proficiscitur, 
inde labefactari videret non sine 
summo totius rei publicae discri- 
mine, hanc opinor suam sententiam 
Sophistis opposuit, qua legem (v0- 


THALIA. III 38. 39. 


81 


Kapfvosc dì n° Alpuntov otparevoutvov rouoavto 39 
xal Aaxedapovio. otpatninv eri Zauov te xa.) IoAvxoatea 
tov Alaxzog, 0 foxe Zapov Exavactas, xal tà uèv rodta 
tRLxi dacapsvos tqv modiv, toto adeApeotoi Iavrayvota xal 
ZvAoodvr Even, pera dè rov uèv avrav amoxtetvas, tòv dè 
veotegov Zudogdvia ételacas Fog naoav Zauov, logov dè 
Eesvlnv “Apaor te Alypuntov Bacidét svvedpxato, néuzov te 
dalpa xal dexopevos Gia map’ Exelvov. "Ev yo0vo dè 6Alyo 
avtixa toù ITolvupetsos ta npryuata adesto, xaì pv Pefoutva 


pov) omnium regem haberi legeque 
ipsa totius civitatis salutem conti- 
neri voluit. 


. Cap. XXXIX. 


os E0ze Zauov inavastas] i. e. 
qui seditione mota Samum occupavil. 
Rem enarrat Polyaen. Strategg. 1, 
23. $. 2. Hoc autem factum faisse 
vulgo ponunt Olymp. L1X, 4. Lar- 
cherus posuerat Olymp. LXII, 2 (cf. 
Tab. chronol. pag. 628), Volneius 
LXI,4; Panofka, qui pluribus dispu- 
tat, quo tempore Sami tyrannidem 
susceperit Polycrates (Samiorr. res 
pag. 29 seqq.), in Bentleii senten- 
tiam discedit, qui Olymp. LIII, 3 
(566 a. Chr. n.) hoc accidisse sta- 
tuit. Quam sententiam refutans I. 
M. Schultz. in Apparat. critic. pag. 
30 seg. vix certa ratione hodie ef- 
fici posse monet, quando Polycratis 
dominatio in Samios inceperit, sed 
probabilem videri Eusebii rationem; 
qui ad Olymp. LXII, 1 s. 532 — 531 
a. Chr. n. Polycratis et fratrum ty- 
rannidem reiecerit. Atque hac in 
sententia omnium maxrime probabili 
mihi quoque acquiescendum vide- 
tur: sequitur hanc Wachsmuth Hel- 
len. Alterthumsk. I. p. 496. 859. ed. 
sec. itemque Clinton. Fast. Iellen. 
p. 10—12 ed. Krueger. coll. Fischer. 
Griechische Zeittafeln p. 132. Ad 
Bentleii sententiam redire mavult 
Plass: Die-Tyrannis I. pag. 235 seq., 
ubi de Polycrate pluribus disputat, 
de quo etiam peculiari libello scri- 
psit D.I. Veegens: De Polycrate Sa- 
mio, Amstelodam. 1839. — Ad verba 
rory; dacapevos TRY mOÙUv conf. 


HERODOT. TI, 


quae supra ad III, 26 occasione ob- 
lata adscripsimus. Adde Anacreon- 
tem, qui insulam hinc vocavit tri- 
partitam (tovuegiotnv): vid. Ana- 
creontis Religq. ed. Bergk p. 164 
seq. et potissimum p. 169. — In ver- 
bis éoxe ndcav Zauov omisi cum re- 
centt. edd. voculam r7v olim ante 
Zxuoy positam, quam plerique libri 
scripti ignorant. 

Esivinv — ocvve&nuaro] Berviny 
hic dedi e Sancrofti libro cum Bre- 
dovio (p. 180) et recentt. edd. pro 
vulg. Éscv7inv. Tu vid. I, 27. 69. 
II, 182. III, 13, ubi in vera lectione 
Éeuvinv Codd. conspirant. Quod in 
Stephani margine legitur pi4/7v, id 
pro interpretamento habeo, quoil 
etiam paulo post ante cvvedrxaro 
in quorundam librorum tertum ir- 
repsit. — De Amasi, Graecorum stu- 
diosissimo, conf. II, 178; de tem- 
pore, quo vixerit, cf, nott. ad I, 30. 
II, 162, III, 10. 

xal nv fefopiva] i. e. eius res 
8. imperiwn per Ioniam reliquamque 
Graeciam celebratum erat. Le locu- 
tione conf. VI, 131. VIII, 124; ad 
formam cf. nott. ad I, 10. Cum au- 
tem h. l. Ionia reliquae Gracciae 
quodammodo opponatur, satis opi- 
nor inde perspici poterit, quantum 
illo tempore iam floruerit Ionia et 
prae reliqua Graecia eminuerit. Quod 
ad Samios, vera Herodotum memo- 
riae prodidisse monet Panofka |]. |. 
pag. 32, quum etiam teste Thucy- 
dide (I, 13) ac Strabone (XIV. p. 
637), alios ut taceam, sub lL’olycra- 
tis imperio Samiorum res maxime 
viguerint. Quin vel ante Polycratis 
netatem circa Olymp. XXXVII et 


6 


82 HERODOTI 


ava te tv Tovinv xal tqv RAANv 'EXARSa. Oxov yag idvoee 
Grpatevecda., mavra ol éyopes eUtvgEds. Extpto dè NEVTN- 
xovtéoovs te Exatov xal yidiovs totoras* Epepe dè xal mye 


XL Samum artibus et commercio flo- 
ruisse, ad INI, 139 monstrabimus, 

Gxov yae 8oeLe OTRATEV:- 
Gda.] i. e. quocunque enim cum exer- 
citu proficiscerelur 8. expeditionem in- 
stitueret. Idem verbum (&voeie I, 
204. IV, 122. VIII, 8, 2. Conf. 
Blomfield Glossar. in Aesch li Pers. 
417. De Ionum more, quo (&vg pro 
ev&vs etc. dixerunt, plura Bredov. 
p. 160 seq. — Apud Frontonem loco 
mox laudando Polycrates inde dici- 
tur ,,omnium quaecunque intenderat 
sine offensione potitus. Nihil in ae- 
tate agunda duri aut acerbi exper- 
tus esso dicitur: quin sub manus 
‘cuncta. ‘ 

Extnto dè x. ©. 2.] Plures libri 
Èxéxtnto, quos neque hoc loco ne- 
que aliis, ubi eadem reperitur for- 
ma, secuti sumus. Conf. II, 108. 
Fustath. ad Homer. Ili. pag. 759, 41 
s. 662, 39. Ac monuit de Ionum hac 
forma Fischer. ad Weller. II. pag. 
288 et (nam ad Atticos quoque trans- 
iit scriptores) Heindorf. ad Platon. 
Protagor. pag. 572. Plura dabit Bre- 
dov. pag. 287. De pentecontoris 
conf. I, 163 ibique nott., Thucydid. 
I, 14 ibique interpretes, quibus adde 
disputata a Moversio in libro: Die 
Phoenizier II, 3 (III, 1). pag. 173 
seq. 178 seq. Etenim id mirum vi- 
deri queat, cur hoc loco in copia- 
rum navalium recensu solae naves 
pentecontori, neque triremes com- 
memorantur, quale navium ad belli 
usum aptorum genus longe antea 
(circa 704 a. Chr. n.) et inventum et 
vel apud Samios introductum erat; 
acccdit, quod Cambysi ad Acgyptia- 
cam expeditionem proficiscenti qua- 
draginta triremes misisse dicitur 
Polycrates: vid. Herod.IlI, 43. Sed 
pentecontori, quibus illa aetate 
Phoenices rebus navalibus omnino 
excellentes utebantur, cum et ma- 
gnitudine et ambitu ceteris navibus 
praestarent, inde opinor explican- 
dum videtur, cur Polycrates, spre- 
tis triremibus, pentecontorîm clas- 


sem habuerit aptam ad bellicos 
usus. Ac spectant haec ad illam 


.Samiorum daZaccoxgariar, de qua 


conf. III, 122 ibique nott. 

quilovg toéotas] Qui numerus 
iusto minor videtur Larchero ob ea, 
quae III, 15 narrantur, cum decem 
milia sti pendiariorum militum tyran- 
num habuisse multo sit probabilius. 
Equidem hic eosdem intelligi puto, 
qui III, 45 vocantur toforai olxn- 
tor, i. e. satellites regii, quales alio- 
rum tyrannorum dogvpogo: vulgo 
occurrunt (cf. I, 59), quos mille tan- 
tum fuisse numero co magis mihi 
fit credibile, quod praeter hosce to- 
Eotag otuntovs illo loco commemo- 
rantur ér/xovgor puodoroi, milites 
conductitii, stipendiarii (cf. nott. ad 
III, 4), quos plures numero sibi com- 
parasse videtur tyrannus. Ac recte 
sic quoque h. l. intellexit Plass 1. l. 


I. p. 238. 

IRR dè nal nye maytas] Citat 
haec Eustath. ad Homer. Ili. pag. 
573, 18 s. 435,359. Ad locutionem 
conf. I, 88 ibique nott. In verbis 
proxime sequentibus: 7@ vee Peio 
én quer ida uaiiov drodLdods 
ta EhoBe 7] i cognv undè Aafety (i. e. 
amico enim dicebat se gratificari malle 
reddendo potius quae eripuisset, quam 
si omnino nihil ei eripuisset) Dindorf. 
scripsit yeQuéecda., secutus ca, quae 
etiam Bredovium praecipientem in- 
venimus p. 340. 356. 375 seq. Equi- 
dem satius duxi cum Dietschio in 
talibus a vulgata codd. omnibus pro- 
bata non recedere. Ad conv cf. 
supra III, 16 ibique nott. Idem Din- 
dorf. pro atenxes, quod equidem 
cum Dietsch. retinui, scripsit cgat- 
omxee: cf. Prolegg. p. XXXIII et Bre- 
dov. p.314—316, qui hanc formam 
reduplicatam unam veram habet in 
Herodoto, quam invitis libris revo- 
care pronum videtur. Ad argumen- 
tum conf. Thucydid. I, 13: xa ITo- 
Zvuoatns Zauov TUQUVVOYV en Kap- 
Bvcov VAVTIKOD l6xVwv (2107 te Toy 
vpowy ornudove mornoato ual'Py- 


THALIA. III. 39. 40. 83 


savias, diaxpivev ovdiva. td Yap pilo Epn xagueiodar pai 
dov arodidovs tà Flafe 7] doxmv undè daBasv. cuzvas utv dn 
rev vIocov aferuee, rolla dì nal ts Hasipov diorea, tv dì di) 
xaù Aeofiovs, ravotgati fondéovtas MiAnoioai, vavuagin 
xQatnoas «Ide, oT tiv tepgov reg tò telyog tò év Zduo radav 
dedepévo. agviav. Kai xeas tov’Auaciv eVtvyÉcov peyaros 6 40 
IloAvxgatns ovx élavBave, aAla ol toùt qu emipedés. xOAAG 
dè Eri wAevvog ol evrvyine pivopetvns poawas és BuBhiov tade 
210 8ze0recde é5 Zapov* “Apaois IoAvxoater ode Atyer: ‘Hdù uèv 


vuav Sho0y avidgue to ‘Andliovi 
to Anilw. — In seqq. ad verba éy 
dì dn xaì cf. ad III, 38 nott. et 
Kuehmer. Gr. Gr. $. 618, 2. Ad ipsum 
bellum, quod hoc loco commemora- 
tur, cum Milesiis gestum spectare 
censet Panofka 1. l. pag. 32 locum 
np. Schol. Aristoph. Plut. 1003 s. 
1075, ubi oraculum, quod Polycrati 
obtigerit, quoque ipso ille ad bellum 
Milesiis inferendum motus fnisse vi- 
deri queat circa Olymp. LVI, ut Pa- 
nofka existimat, memoriae prodi- 
tur. Neque vero e Scholiastae ver- 
bis quidquam concludi posse, quod 
ad hoc bellum Polycratis cum Mile- 
siis pertineat, recte mihi statuere 
videtur C. G. Schmidt: De rebus pu- 
blicis Milesiorum (Gotting. 1855) p. 
38 seq., cum Caribus potius hoc ora- 
culum ab Apolline datum fuerit 
quaerentibus, num Milesios auzilio 
voearent, cum a Dario bellum in- 
ferretur. De ipso bello inter Poly- 
cratem et Milesios exorto recte idem 
Schmidt sie iudicat : Polyeratem loc 
bello Miletum tanquam civitatem 
florentissimam reque navali atque 
commercio maxime florentem op: 
primere voluisse: quod vero ipsi 
haud successisse, ex ipso Herodoti 
silentio satis opinor concludere li- 
cebit. 


Cap. XL. 


evruzéitov — ova <lerBave] i. c. 
atque Amasin haud sane latedbat, ma- 
gua felicitate frui Polycratem s. res 
Polycratis admodum florere: ad stru- 
eturam cf. I, 44, ne plura. Ad verba: 
9 , ® - > 5 LI . 
udda oi tovt nv énimedts (i. c. sed 
haec res eum advertit, ci curae fuit) 


conf. I, 89. II, 150. V, 12. Ad ipsum 
argumentum Herodoteae narrationis 
de summa Polycratis felicitate cius- 
que commercio cum Amaside Aegy- 
ptiorum rege, a quo monitus annu- 
lum in mare deiecit, conf. Diodor. 
Sicul. I, 95. Strab. XIV. p. 638. 
Athen. XII, p. 522. 540. Plin. Hist. 
Nat. XXXVII, 1. 2. Valer. Maxim. 
VI, 9. ext. 5. Cicero de finibb. YV, 
30. Herodotea fere retulit Fronto 
de bello Parthico p. 323 seqq. T. II. 
ed. Francof. ‘_ 

"Apocis — wde 2Zéy8.] Admonet 
Wesseling. de hac simplici in regum 
epistolis edictisve usitata formula, 
laudans Herod. IX, 140. III, 122. 
Thucydid. I, 129. Il Regg. XVIII, 
31. Tu conf. quoque Plutarch. II. 
pag. 151 B. (ibique Wyttenbach. Ani- 
madverss. pag. 942), ubi Amasidis 
refertur epistola ad Biantem scripta, 
et Diogen. Laert. VIII, 3, ubi Poly- 
crates Amasidi Pythagoram literis 
scriptis commendasse fertur. In hac 
vero Herodotea epistola, ad quam 
respicit Maxim. Tyr. XXXV, 2, ait 
Valckenar., ,,sic parum considerate 
s.fingitur loquens Amasis, ac sì So- 
,;lonem audiisset in aula Croesi ver- 
,,ba facientem (supra I,32). Qui So- 
sslonis illud cum Croeso colloquium, 
shanc quoque confinzit epistolam 
,,Herodotus, ab illis hoc nomine non 
;facile reprehendendus, qui histo- 
sriae cursum orationibus interiectis 
,sgibi libenter patiantur ab histori- 
,,cis Graecis et Latinis interrumpi.“ 
Nec tamen ex unius alteriusque sen- 
tentine similitudine colligi posse, 
epistolam sive colloquium ab Hero- 
doto prorsus fictum esse, censet in- 


6* 


i 
— 


84 


, ” ’ L ul , 3 
avvdaveoda. avdpa piiov xal Esîvov sv r9nogovta 


HERODOTI 


epoì dè 


alcaì ueyidai eUtuziaL ovx dproxovar, éniotanevo to Weiov 
0g fori pIoveoov. sal xaos Poviopar xal avtog, xal tav av 


terpres Italus. Mihi de hac epistola, 
quam nemo unquam sic Graece ab 
Amaside scriptam et ab Herodoto 
descriptam vel Graece redditam pu- 
tabit (cf. Dilthey Griech. Fragmm. 
I. p. 56, Westermann De epistoll. 
scriptt. Graecc. P.I. p.5. II. p. 11), 
idem fere statuendum videtur, quod 
de Solonis colloquio celeberrimo su- 
pra ad I, 30 statuimus. Quod ut 
prorsus fictum esse negamus, ita va- 
riis sententiis exornatum esse a No- 
stro eum in finem putamus, ut suam 
sententiam de rebus divinis ac di- 
vina omnium rerum providentia ad- 
eoque Nemesi declararet, quam in 
omnibus rebus humanis manifestam 
iis quoque, quae Polycrati, famo- 
sissimo Graecorum tyranno et po- 
tentissimo, acciderint, insigniter 
probari arbitratur. Huc enim spe- 
ctare credam ut alia ; quae de Poly- 
crate in Herodoteis Musis enarran- 
tur, ita hanc quoque epistolam, na- 
tam illam quidem ex eo commercio, 
quod utique Amasis, ut erat Grae- 
corum studiosissimus (cf. Herodot. 
II, 178 seqq.), cum Polycrate ha- 
buisse videtur, teste Strabone, Dio- 
doro, aliis supra laudatis, sed ita 
compositam ab Herodoto, ut regem 
Aegyptium, qui Graeco tyranno haud 
scio an prudentiam et moderationem 
commendaverit, id literis scriptis 
eo modo facientem produceret, qui 
Graecorum decretis adeoque suae 
ipsius sententiae de rebus divinis at- 
que humanis congruens esset sum- 
mamque inde vim haberet in Grae- 
corum animos, quorum in gratiam 
suam historiam omnino perscripsit. 
Conf. Ditges de fati ap. Herodot. ra- 
tione p. 14. Amasidis vero has lite- 
ras circa Olymp. LVI, quo tempore 
cum Milesiis tyrannus bellum gere- 
bat, scriptas videri, auctor est Pa- 
nofka l. l. pag. 33. Exscripsit illas 
Stobaeus Tit. CXII, 15. p. 583 s. T. 
III. p. 411 ed. Gaisf. Receperunt in 
Epistolarum collectiones Aldus (Ve- 
net. 1499) et Genevensis editor (1606. 


p. 4559), ut monet Westermann, loco 
supra laudato p. 11, qui illud addit, 
mature iam hanc epistolam loco suo 
motam in libris manuscriptis tan- 
quam singularem epistolam circum- 
ferri coeptam esse, indeque se ipsum 
in cod. Guelferbytano 104. fol. 25 
invenisse eandem inter Synesii epi- 
stolas insertam, 

EnLETA NE vo tÒ fsi0v ws forr PYo- 
v:00v) Retinui vulgatam cum re- 
centt. edd. praeeunte Matthiae nec 
improbante censore Ienensi 1817. nr. 
263. p. 363: e Florentino Schweigh. 
et Gaisford. inverso ordine dederant 
tò Beî0v érioraptvo x. t. 2. Sed No- 
ster supra I, 32 iam scripserat: — 
Imiorapevdr ue tò Beîioy Gv É0y 
qgIovsooy te xal tagazoides. Nostro 
loco fot. omisit Dindorf: equidem 
cum Dietschio retinere malui, omni- 
bus codd. adstipulantibus. De ipsa 
sententia vid. nott. ad I, 32 et conf. 
Ditges: De fati ap. Herodot. ratione 
pag. 14, Luebker: Sophokleische 
Theoltog. u. Ethik I. pag. 57 seq. 

nol xogs Poviouai] i. e. ac fere 
malo et me ipsum el eos, qui mihi sunt 
curae, ex parte secundis, ex parte 
adversis uti rebus, eoque modo vitam 
transigere, ut foriunam în utramque 
partem per vices experiar, quam ul 
rebus omnino secundis fruar. Ad fov- 
Zoue cum Valckenario licet mente 
addere uaZZ0v, Homeri ad usum, 
qui saepius sic adhibet hoc verbum 
hoc sensu, sequente vocula 7, ut Ili. 
I, 117 coll. 112, II, 319. Od. III, 
232. Tu conf. etiam Lambert. Bos. 
de Ellipss. I. Gr. p. 770 Schaef. Ast. 
ad Platon. Polit. p.388. — Ad xg00- 
nterev conf. I, 65 ibique nott. — 
diapéoerv ròv oliva (vitam trans- 
igere) Noster dixit eodem modo, quo 
Euripides Hel. 10 fiov diapepetr, et 
quae alia huiusmodi ex Hippocrate, 
aliis afferuntur in Thesaur. L. Gr. 
II. p. 1374 Dindorf. Moneo propter 
Klausen, qui hunc locum laudans in 
notis ad Aeschyli Choéphor. 60. p. 
91 interpretatur: administrare vi- 


THALIA. III 40. il. | 85 


undauar, to pev ti evtugEEtv TOv roONpuatdov, to dì rp00- 
mtuiELv, xai oUTAO diapéosiv tov aicdva Evaliat rENOCAYV, 7 
evrugesv ta mavta. ovdéva yag xa dopo oida axovoas, dotis 
Ès tÉ408 ov xaxos Èrsdevtnoe npopgLtOs, evtvYEGv TA mavra. 
Zòù dv vv éuol merd&opevos moinoov pds tas eUtvzias toLade 
peovticas, tÒ av sUons éov tor rmAsiotov Giov, xal ér° d GÙ 
arolopévo uadiota tRv Wuynv dAyroeis, toùto amdfade ov, 
Oxs unxeri és és avdpoimovs. Yv te un Evaldat nn TOO 
tovtov ai evtvzlaI tOL taloL NAdALOL NPOOTINTODOL, TOTO TO 
dE tued vroxernévo axto. Taòra ènidetapevos 6 Iorvupatns, 41 


tam. Ad Eval2aÈ cf. VI, 52. Plut. 
Arat. 30; ad te mavra evruzée 
Herod. Ill, 43. 44. Ad ipsam sen- 
tentiam iuvat addere, quae Fortu- 
natus Iuvalta, Rhaetus, in commen- 
tariis vitae suae a Mohrio (Archiv. 
f. d. Geschicht. Graubiindt. I. pag. 
108) in vernaculum sermonem red- 
ditis scribit se ipsum pari modo con- 
solans, quod nemo mortalium repe- 
riatur, qui vel summa felicitate usus 
in mala non incidat, cum inhumana 
vita res secundae atque adversae se 
invicem excipiant, nec unquam pari 
fortuna res profiuant. Fronto loc. 
supra laud. ita sententiam expres- 
sit: ,,haudquaquam utile est ho- 
mini nato res prosperas perpetuo 
evenire. Fortunae variae magis tu- 
tae. “ 


ovdiva 1.1) x0 d0y%0 ola duov- 
Gas] i. e. neminem enim unquam fundo 

cognovi. Conf. II, 150: nea yaeg i0- 
70. Verba subsequentia: cotis és 
télog — mo0ReLtos prorsus respon- 
dent iis, quae in Solonis colloquio 
leguntur I, 32 fin., ubi inter alia 
haec: moXloîei yae dn vrodétag 04- 
Bovo Weos moocpoltovs averosws, 
ubi conf. Herod. VI, 86 fin. ibique 
de voce r00geitos nott. — és tél0g 
valet postremo, versus vitae finem; 
Diodori Siculi locos quosdam, ubi 
eadem reperitur dictio, excitavit 
Wesseling. ad Diodor. III, 39. — 
Ad locutionem t7v wvynv diyn0e1s, 
quae redit cap. 43, conf. quod cap. 
sequenti legitur eodem fere sensu: 
Ty pvrnv dongetn. Totam senten- 
tiam sic redde: re tecwn deliberata 


quodcunque inveneris maximi tibi pre- 
tiî esse ac tale, cuius iactura maxima 
aegritudine animum tuum adficiat, hoc 
ita abiice, ut non amplius ad homines 
(s. in hominum conspectum) perve- 
niat. — In verbis antecedentibus Co- 
bet scribi vult: cvvvy éuol re 80- 
psvos pro cù @v vùv x. t. A. In se- 
quentibus ad verba 0xos — né, 
ubi male in quibusdam 767, conf. 
nott. ad III, 36. 


mv te 47) ivatdàt nin x. t.2.] ,,ac 
tu quidem, si nec ab hoc inde tempore 
(quo ego te haec admoneo) res se- 
cundae per vices fere cum adversis 
tibi accident, fac ut iis eo quo dixi 
modo 8. ea, quae a me proponitur, ra- 
tione medearis. Scripsi in his torò, 
ut Florentinus, Mediceus, alii prae- 
bent, pro tò @x0, quod Gaisfor- 
dius dederat; vid. Bredov. p. 197 et 
conf. Herod. I, 199. Deinde reliqui: 
Tor taiot noto, quod etiam pro- 
bat Schaefer. (ad Plutarch. Vitt. T. 
VI. p.477), addens voculam cù ante 
tutor nadaror, cuius loco Florenti- 
nus et, ut credibile est, alii quoque 
libri toîs raedats, quod cum genui- 
num esse negaret Bredov. p. 83 coll. 
233, scribi iussit avtiot na&”no, 
quod dedit Dietsch. tjou nad nor ex- 
hibuitDindorf. — Ad axéo cf, III, 10. 


Cap. XLI. 


EniieEtauevog] i. e. quae cum 
legisset. Conf.I, 124. 125. II, 125. 
I1I, 43. 128 etc. Hesychius, notante 
Larchero, haec: Enelétato: ta ye- 
yecupéva dvéyvocev. 


86 HERODOTI 


xal vo dafov, 65 ol eU vestito “Apaois, diro, tn © &v217 
pdduota tu yuxgy agn& sin crodopevo tov xeundicov* dt 


uevos È sUpioxe tode. 


nai vom dafav] i. e. cunque haec 
animo recondidisset, intellexisset ac 
reputasset. Exstat eadem locutio III, 
51. 143. V, 91. VIII, 19. Schweigh. 
confert IX, 10, ubi est: poevì Zafor- 
reg tÒv 16yor. Quo eodem fere per- 
tinebant haec: #7. v00v teérev III, 
21, ubi vid.; év vow fyev I, 10. 27. 
III, 149. dv vm ylvecdoi IX, 46. 
Add, Arrian. Exped. I, 23, 2 ibique 
Ellendt. — Mox retinui vmetideto, 
quod plerique libri afferunt; Din- 
dorf. Aldinae lectionem Broridorro 
revocavit. 

Tv pugno aondein] Observat 
Wessel. doRv et codcda. apud Hip- 
pocratem saepius dici de fastidio et 
tristitia itemque apud Theognid. 659, 
ubi additur peéva, et 983, ubi ad- 
ditur &vpov. Cf. nott. ad Ill, 40. 

mv of cpenyis, t]v époose xovoo- 
detos) Hac de gemma veterum lo- 
cos collegit Panofka De Samiorr. 
rebb. pag. 34. not. 1 et multo anfe 
Kirchmann. De annull. pag. 170 
seqq. Quibuscum Cr. conferri vult, 
quae apud Pausan. 1, 17. 8. 3 coll. 
Hygin. Poét. Astr. II, 5 narrantur 
de Minois gemma, quam in mare 
deiectam Theseus, quo Neptuni fi- 
linm se esse probaret, retulisse fer- 
tur, et quae ibid. X, 30. 8. 2 tra- 
duntur de Phoco, Aeaci filio, cui 
Iaseus gemmam dono dedit auro in- 
clusam s., ut ipsa verba apponam, 
2(80v cpoayida Evdedeutvnv yov- 
co. Nostra aetate quis ignorat ele- 
gantissimum Schilleri carmen de Po- 
lycratis annulo ? De quo ipso annulo 
ex Herodoti loco disputavit Facius 
in Miscell. z. Gesch. d. Cultuor und 
Kunst pag. 66 seqq. notante Cr., 
itemque Lessing in: Antiquar. Brief. 
(Opp. T. XI. pag. 153--161 ct addi- 
tament. Eschenburg. ibid. pag. 183 
et XII. p. 253), ad quem eundem 
iure provocat Sillig. in Catalog. Ar- 
tificc. pag. 412. Ac Lessingius qui- 
dem hunc Polycratis annulum gem- 
mam caclatam, quae effigiem ha- 
buerit insculptam, fuisse negat, sed 


mv ol pENPÎS, TRV Epopse yovooderos, 


lapidem sìîmplicem, integrum, auro 
inclusum. Neque enim Theodorum, 
qui tum in aere elaborasse, tum 
architectus insignis fuisse fertur, 
sculpendì peritum dici a veteribus; 
nec omnino, teste Plinio in Hist. 
Nat. XXXVII, 1, ante Polycratis 
tempora gemmas caelatas exstitisse, 
cum multo post demum, Ismeniae 
tempore, smaragdis signa insculpere 
coeperint. At illud argumentum, de 
Theodoro depromptum, nihil valere 
monet Eschenburg. l. l., quo magis 
non in una arte, sed in pluribus 
bene versatos esse constet haud 
paucos Graecorum artifices, ipse- 
que Herodotus, cum scriberet: nv 
dè Foyov Gzodwgov, profecto non 
simplicem lapidem auro inclusum, 
sed artis quoddam opus intellexerit. 
Quare malim cum Eschenburg. h. I. 
cpeayîda accipere de gemma cae- 
lata s. de annulo, cuius lapidi si- 
gnum quoddam fuerit insculptum, 
probante Polluc. V, 100, Pausan. 
1.1. di verba Oeoduigov foyov n npv 
nai Érxl toù 1'80v ts cuagaydov 
cpeayis ex ipso Herodoto deducta 
videri recte statuit Siebelis) et 
Tzetz. (Chil. VII, 121, ubi legimus: 
0v TEQUINOS cpedyioev 0 daxtvdio- 
yivpos Be0d0g0os 60 Zauros). Qui- 
buscum conf. Clement. Alexandr. 
Paedag. III. p. 289 Tom. I. Pott., 
unde /yrazr annulo insculptam fuisse 
credas licet. Nec aliam Minois nec 
Phoci fuisse gemmam, iure quodam 
mihi sumere posse videor. Et multo 
ante Polycratis tempora Mnesar- 
chus, Pythagorae pater, vocatur da- 
utvàcoyZvpos apud Diogen. Laert. 
VIII, 1, notante Cr. Accedit, quod 
ipsa vox cpenzis annulum signifi- 
cat, quo utimur signatorio, qui inde 
signum quoddam sive imaginem in- 
sculptam habet, quemadmodum de 
Babyloniis Noster scribit I, 195 fxa- 
atos dì dpenyida Èxg1, neque huc 
non pertinet alter Nostri locus VII, 
69, ubi commemoratur MBos, dEde 
meNOLMuÉvOS, to xnal ras oponyi- 


THALIA. III 4l. 87 


cpagaydov uèv dibov tovoa, Eoyov dè nv Bsodepov toù Tyde- 


das yivpovai, itemque Plutarchi 
locus in Vit. Marii cap. 10 sceri- 
bentis: avros te ZvZlas cpoayita 
momocipevos Epoget yiupyv Ezov- 
cav èyyeroitouevov vxò tov Boxzov 
toy "IovyoveBay favta. Inde n dn- 
uocia cpenzis de publico Atticae 
civitatis sigillo in Graecis inscriptio- 
nibus apud Rangabé Antiquités Hel- 
leniq. II. nr. 838 b. c. et 847 p. 195 
et p. 509. Quae cum ita sint, non 
erat, quod Becker. in Charicl. I. p. 
345 sec. edit, dubium esse pronun- 
tiaret, quid in hocHerodotiloco sta- 
tuendum esset; mirorque C.O. Muel- 
ler. (Handbuch d. Archaeolog. 8. 97, 
2. coll. 8. 60 ed. tert.) ad Lessingii, 
ut videtur, sententiam accedentem 
Theodoro nihil tribuere nisi quod 
gemmam auro incluserit. De gem- 
ma caelata rectius h. l. cogitavit 
Creuzer. (Zur Gemmenkunde etc. p. 
134), Gurlitt (Archaeolog. Schrift. p. 
101) et praecipue Urlichs, qui totam 
hanc quaestionem denuo pertracta- 
vit in: Rheinisch. Mus. N. F. X. p. 
241; neque aliter accepit Wilkinson 
(Manners etc. I. p. 186), qui de Ara- 
bum voce A/diom admonuit, quae 
prorsus conveniat cum Graecorum 
voce 6peayis, si quidem annulus 
designatnr, qui lapidem vel aurum 
inclusum habet, cui nomen vel aliud 
quid insculptum est. Apud Arabes 
enim addit similem quandam Grae- 
cae ferri famam, ita tamen ut annu- 
lus forte in mare ceciderit neque 
ulla Polycratis fiat mentio. 

1evooderos] indicatur /apis 8. gem- 
ma auro inclusa 8. circumdata, plane 
ut apud Pausan. X, 30. 8. 2 legimus 
cpoeayida évdedenéivnv 70v00, ubi 
Siebelis, non immemor loci Hero- 
dotei, citat Diodor. Sicul. XIX, 94 
memorantem daxrvilovs évdsdené- 
vovs Zi Bovs 

cuaodydov uiv U80ov Ééovoa] 
ssSardonychem eam gemmam fuisse 
constat: ostenduntque Romae, si 
credimus, Concordiae delubro, cor- 
nu aureo Augusti dono inclusam et 
novissimum prope locum tot prae- 
latis obtinentem. “‘ 
nius H. N. (XXXVII, 1, 2 coll. 4), 


Ita scribit Pli- 


quem sequitur Solinus cap. 33, ub 
Herodoto uterque dissentiens, nisi, 
quae Larcheri est suspicio, duo Po- 
lycratis fuerint annuli, quorum al- 
ter ab Herodoto, alter a Plinio com- 
memoretur. Lessingius l. 1. pag. 183 
Herodoto unice in his fidem haberi 
vult; quod idem mihi quoque, quam- 
vis aliis de cansis, maximopere pla- 
cet. Add.Urlichs1.]. recte negans eam 
sardonychem, quae utique Romae 
asservabatur et Polycratis fuisse 
perbibebatur, de eo Polycratis an- 
nulo accipi posse, de quo Herodo- 
tus tradit. Quid? quod nuperrime 
scribunt hunc ipsum Polycratis an- 
nulnm, Romae asservatum, a vini- 
tore quodum in Albani vineis reper- 
tum ac summo pretio venum datum 
esse! Conf. Athenacum Franc. 1856. 
nr. 8. pag. 157 seq. De ipso sma- 
ragdo , lapide maxime duro indeque 
ad insculpendum ut aptiore ita dif- 
ficiliore, vir doctus monuit, notante 
Cr., in The classical Journal IV. p. 
167 seq., ubi hic locus tangitur. Ad- 
dit idem Cr.—,,Pevdns cuegaydos 
‘Theophrasti De lapidib. $. 25 est ma- 
lachites (der Malachit). Vid, Schnei- 
deri annott. in eum locum pag. 597 
sq.‘ C. O. Mueller L, 1. $. 313, 2 ve- 
terum smaragdum plerumque ex eo. 
genere esse scribit, quod nunc vo- 
catur //asma di Smeraldo. | 
foyov dè pv Bs0d000v] dì pv cum 

recentt. edd. scripsimus, probante 
censore Ienensi 1817. nr. 163. pag. 
363. Vulgo 7v dé. Cobet prorsus 
eiici vult pv. — De 7heodoro dixi- 
mus ad I, 51. Intelligitur h. 1. Theo- 
dorus minor natu, qui cum Teleclis 
filius vocetur, distingui debet ab al- 
tero Theodoro, Rhoeci (de quo ad 
III, 60) filio alteriusque 7eleclis fra- 
tre. Qui multo prior ad Olympia- 
dum initia fere a viris doctis remo- 
vetur artemque aeris fundendi repe- 
risse fertur; a quo istum annulum 
factum multorum annorum decursu 
ad Polycratem pervenisse haud ma- 
gis probabile est, quam calicem 
Croesi (cf. I, 51) ab codem Theo- 
doro, quinque saltem hominum ae- 
tatibus antiquiori, elaboratum esse 


88 HERODOTI 


uAdos Zapiov' Ere) dv tavinv ol tdoxse amofadéswv, Erolee 
towede. revtnxOvTEROv TANOSOAS avdodv é0tBn 6 avtnv, pero 
dì avayayetv ExéAeve È TO mÉédapos* 05 dÌ amo ts voov Éxas 
&yévero, mequeddpevos tv cponrida, mavtcov ogsovIOV TAv 
oupridav, dinte és TÒ mEdAPoS* tovTtO SÌ monoas amendee. 
42 drinouevos È é5 tà oixla cvppoor eyoato. Iléuztn dè n Extn 
Mueon amò tovtav tade ol cvviverne pevÉoda:. avo aAieds, 
daBav ixBùv uéyav te xa xadòv, nétov puv IToAvxgatet dagov 


dodnva: * 


péocav dn en) tas Ivoas IToAvuparet Epn éBélewv 


dideiv és Oyuv. yoongavtos dé ol tovtov, EAeye dLdovs tov 


si dixeris. Apud Diodor. I, 98 et 
Athenagor. XIV. p. 61 Te/ecles ille 
maior natu, Theodori prioris frater, 
intelligi debet; apud Herodotum et 
Pausaniam (VIII, 14,5. X, 38, 3) 
Telecles minor natu, Theodori mino- 
ris pater. De quibus artificibus con- 
sul. Thiersch. Epoch. d. bild. Kunst. 
pag. 181 seqq. ed. secund., quem 
iure sequitur Sillig. 1.1. pag. 435 seq. 
442; conf. etiam Panofka: Samiorr. 
res pag. 583 seq. Ac plures Theo- 
doros Samios eosdemque artifices 
distinguendos esse dudum, notante 
Cr., monuerat Boettiger.in: Andeutt. 
z. Archaeolog. pag.5?. Tu vide po- 
tissimum de hoc Theodoro accurate 
disputantem et singula huius artificis 
opera, quae constant, recensentem 
Urlichs | supra l. pag. 23 seqq. — 
arofaléev retinui, vid. nott. ad IV, 
42; recentt. edd. drofaletv. 
nequedouevos tuv 0penyida — di- 
nte] i. e. gemmam detractam (de di- 
gito) in mare coniicit. Ad verbum 
meouarostoda. detrahendi notione 
conf. III, 128 coll. 159. 96. II, 151. 
Plat. Sympos. p. 213 A. De republ. 
II. p. 3599 E. Nec alia vis praepo- 
sitionis egli in verbo repurideodai 
(de quo vid. nott. ad Plutarch. Pyrrh. 
Il. pag. 170), reoutidderv (Herod. III, 
32), in aliis. In proxime antecedenti- 
bus ad significationem verbi cvaya- 
yeiv (quod in 0reys.v mutari iubet 
Naber in Mnemosyn. IV. p. 19) conf. 
allata ad VIII, 60. $. 1. In ‘verbis 
dò Ts vnoov éx@g licet oratio- 
nis abundantiam quandam animad- 
vertere, haud dissimilem ab ea, 
quam ad III, 16 notavimus, ad ma- 


iorem sermonìs perspicuitatem per- 
tinentem. Tu conf. etiam nott. ad 
Plutarchi Flamin. pag. 120. Quare 
nolui abiicere praepositionem ax0 
et h. 1. et loco simili IX, 93, ut pla- 
cet Cobeto et Mehlero in Mnemosyn. 
V.p.65. Mox retinui eréxrAes a re- 
centt. edd. mutatum libris invitis in 
cnénlme, sed éyonro, quod Din- 
dorfius retinuit, mutavi in syoato, 
vid. nott. ad III, 36 et de locutione 
CvUPOE7 rofoda nott. ad I, 35. 
Add. Herodot. III, 117 et Hemster- 
hus, ad Callimach.in Dian.69. p. 104. 


Cap. XLII. 


cercò tovtar] Cave corrigas aÒ 
tovtov. Haud aliter éx tovrov in 
Plutarch. Flamin. 9 init., ubi vid. 
nott. pag. 100, coll. Herod. I, 4. 
Add. Aeschyl. Pers. 793. — In seqq. 
En tas Lveas de regis palatio 8. de 
aula regia, ad quam accessit pisca- 
tor, intelligendum. Tu conf. III, 35 
coll. 140 et quae plurima de hac lo- 
cutione, in qua articulus modo ad- 
ditus modo neglectus reperitur, ex- 
citavit e Xenophonte Bornemann. ad 
Xenophontis Cyropaed. 1,3, 2. 

zoenoartos dé of rovrov] i i. e. hoc 
cum ei successisset 8. cum adeundi co- 
piun ci fecisset rea. Verbum 70geîy 
8. roogwoeîv haud infrequens de fe- 
liciori successu. Attulit Wesselihg. 
V, 62. VIII, 102. VII, 10. $. 2, qui- 
bus add. V, 89. 49. VIII, 68, ne 
plura. — drcoyergoflwros i is est, qui 
suarum ipsius manuum opera vitam 
sustentat victumque sibi ipse quae- 
rit: quo codem significatu apud 


THALIA. II 41-43. 89 


ix8vv: “2 Baorded, tyò rovde Édav ovx Ldixaioca pioewv è 
ayognv, xalreg ye éav arogergofttatos, «42€ uo édoxee gEÙ te 
sivar @os xal tijs 07 cognis* co. dn puv péodv dldcopi. ‘O dè 
models toto. Enzo ausiferar towside* Kapra te eù éroinoas, 
xaì gaous dirrdén tav te A0yav xai toù dagov* nai ge ènì dei- 
xvov xadfouev. "O uèv d) adievs, uéyo rorevuevos taùra, nre 
és ta olula* tov dè (x8Uv tauvovtes oi Beparmovtzs evploxovo: 
Èv ti} vNdvi avtoÙ Eveodoav tv IoAvxpateos cponyida* 6 
dè sidov te xal Z2afov ragiora, Epegov xeraonuotes raga ov 
ITorvxparsa, didovies dé ol tv oppnyida Eleyov, OtED tROLAD 
evpedn. Tov dì ds éo7Ate Betov slvai tò mofpua, vodge Ès 
BiBAiov mavra, ta ropoavia uv ola xatadelaBnxse, voawas 
dì és Alyuntov éré8nue. “EniAetauevos dì 0 "Auacis to Bi- 43 
218 BA‘0v TO ragd toù IoAZvxpatzos nuov, fuade, Oti Exxopicai te 
aduvarov sl) avdpdoro dv&parov tx toù pédiovrOS piveodai 


alios invenitur avroveyés. Inve- 
nitur aroyesgofloros apud Xeno- 
phont. Cyropaed. VIII, 3, 37, affert- 
que etiam hanc vocem inter alias 
eiusdem notionis voces Pollux VII, 
7. Add. Lucian. Somn. cap. 7. — 
Mox scripsi cum edd. recentt. tot- 
céde pro toîode ; in proxime sequen- 
tibus hand mutavi d1772é7, quod Bre- 
dovio suadente p. 249 in der207 cor- 
rigendum foret. 

péya rmosvpsvos tavta] peyada 
exhibet Sancrofti et Vindobon. liber, 
qui iidem libri IX, 111 praebent ué- 
ya, ubi Florentinus aliique peyaZa, 
quod idem invenitur in his locis a 
Wessel. allatis: Herod. II, 121,4. 
Polyaen. VII, 10,8. Homer. Ili. XIII, 
282. Euripid. Andromach. 188 toll. 
Dorvill. ad Charit. p.504. uéya prae- 
ter locum laudatum IX, 111 inveni- 
tur VIII, 3, usya2a I, 119, quod mihi 
documento est, utrumque dicendi 
genus aeque placuisse Herodoto. In 
proxime antecedentibus verbis Din- 
dorf. scripsit xaZevuer, nos vulga- 
tam xaZéousv omnibus libris proba- 
tam retinuimus. In seqq. x57007- 
xotss dedi, ut III, 27; aliquot codd. 
xezagnotes, quod merito reprobave- 
runt edd. recentt. 

Tov dè ws Lani8: deîov x. 1. 3] 
i. e. cum vero ipsum subiret cogitatio, 


divinam esse rem 8. divinitus hoc ipsi 
accidisse. Verbo 20748 et dativaom 
et accusativum adstrui satis notum. 
Fx Herodoto conf. I, 24. 86. 116. 
III, 14. VI, 125. VIII, 137. VII, 16. 

yocper és PiBilov] BiBilov de ta- 
bula s. charta, in qua quid scripto 
consignatur, intelligendum, ut I, 
123. 124. 125. VII, 211. 

ta morpoavia puv ola natalela- 
Pnxse] i. e. quae facienti qualia sibi 
accidissent, 8. quae fecisset quaeque 
inde ipsi accidissent. De structura 
loci conf. Matth. Gr. Gr. $. 488. not. 
I. pag. 919 et 8. (557. pag. 1118. Ad 
formam xaraZedaBnuee laudant Ety- 
mol. p. 386, 28. Herod. III, 65. VIII, 
122.IX, 59.60 etc. Tu add.III, 139. 
143. 149 et conf. Bredov. p. 289. De 
significatione verbi vid. II, 66. III, 
43. 75. 118. IV, 11. 33. IX, 93, alia. 

yocwac dè és Alyuntov iné9Pnus] 
i. e. tradidit epislolam in Aegyptum 
perferendam, 8. traditam misit in Ae- 
gyptum. Ita Valck. laudans Harpo- 
crat. pug.43 et Thom. Magistr. pag. 
333. Wesseling. attulit Thucyd. I, 
129. Herodot. V, 95. Add. Lambert. 
Bos. De ellipss. L. Gr. p. 153. 


Cap. XLIII. 
ori éxnopioci — neryjuatos] Spe- 
ctant haec ad Herodoti aliorumque 


90 HERODOTI 


monpuuros, xaì ti 0Ux eU tedevanoziv pédder IloAvxoatns, eU- 
tugéav ta mavta, 06 xa) ta amofaAie: evpioxer. niéuwas dé ol 
xnovxa és Zauov diadveodai Epn cpv Esuvinv. tovde dè elvenev 
taùta émoise, Îva un, ovvivYINS dervns te xai pepedns IIoAv- 
xpatea xatadafovons, avtos dApnosce tv Wuynv ds mEoÌ bet- 
vov avd90s. 

44 "Er vovrov dr ca tov IToAvxgaerea, evtvyÉOvta ta TAVTA, 
gorpatevovro Aaxsdarpovior, émnadecauévoav tav pera taùta 
Kvdovinv t]v gv Koytn xricavicov Zapicov. IloAvxoatns dè 
réuwas raod KaufBfvoza tov Kvpov, cvAzÉyovta otpatov n° 
Abyvarov, édentn, 0xws av xal mao” Écovtov mÉuwas és Zauov 
doro otgatod. Kaufvons di axovoas tOvTAv r00dVL00S 


de fato sententiam, quod nemo, ne 
deus quidem, effugere, quod nemo 
avertere aliove flectere possit. Conf. 
IX, 16 fin. I, 91, alia, quae ad Plu- 
tarch. Pyrrh. 30. pag. 236 seq. exci- 
tavimus. — In seqq. pé420: e duo- 
bus libris revocarunt edd. recentt. 
probante Cobeto pro vulgata u#42, 
cuius mutandae causam idoneam 
non perspicio. Ad voces eUtv Ev 
ta mavta conf. III, 40. 

diadveodar pn tnv Esuvinv] Haec 
respicit Synesius Epist. XLVI. So- 
cietatis ruptae causam aliam prodit 
Diodor. I, 95, veriorem, prouti sta- 
tuit Panofka: Samiorr. res pag. 34 
et Plass: Die Tyrannis I. p. 240. Ad 
formam Éevinv conf. nott. ad III, 
39. — Mox cum recentt. edd. scripsi 
tovds dè, ut VIII, 85, pro tov dè, et 
etvenev, "quod Florentinus et San- 
crofti liber afferebat, pro eîvexa. 
Ad xatalafovons conf. III, 42 ibi- 
que laudd. Ad verba dAynose tpv 
wpuynv cf. III, 40. 


Cap. XLIV. 


"En tovtov d7 dv tòv ITolvugatea 
x. ©. À.] His verbis Noster redit ad 
ea, quac cap. 39 enarrare institue- 
rat, interrupta narratione de com- 
mercio inter Amasidem et Polycra- 
tem atque de annulo in mare pro. 
lecto: eamque ob rem etiam addidit 
particulas d7 ov. Verba seqg. é7t- 
nalecauevov tov — Zauiov indi- 
cant Lacedaemonios ad hoc bel- 


lum Polycrati inferendum commo- 
tos esse a Samiis, qui eorum auxi- 
lium imploraverant. Ipsa Lacedae- 
moniorum expeditio adversus Poly- 
cratem, observante Panofka 1.1. pag. 
36, suscepta fuit Olymp. LXII,3 sive 
anno 530 ante Chr. n. Equidem ma- 
lim sequi Larcherum (vid. nott. ad 
III, 48) et Wachsmuth. (Hellen. AI- 
terthumsk. I. pag. 858), qui consti- 
tuerunt Olymp. LXIII, 4 sive ann. 
525 ante Chr. n. — De Cydonia conf. 
nott. ad III, 09. 

éden®n, Oxs dv — Îéorro GtRa- 
TOV)] i. e. roguvit eum, ut ad ipsum 
legatos Samum mitteret copiasque do 
ipso peteret. Sic vulgo reddunt: 
quo vix ratio habetur voculae xi. 
cv sequente optativo . cuius structu- 
rae vim ita reddi vult Kuehner. Gr. 
Gr. $. 775 coll. $. 637. not. 4: ,,ut, 
si opus esset, exercitum a se peteret.‘‘ 
Malim equidem sic exprimere: ro- 
gavit eun, ut animo secum reputarel, 
num fieri posset, ut legatis missis co- 
pias ab ipso peteret. Attigit quoque 
Matthiae Gr. Gr. $. 531. not. 2 et 
pluribus hanc structuram explicuit 
Bacumlein: Untersuchungen iiber 
die Griech. Modi p.316 seq. Ex He- 
rodoto cf. supra II, 126. — In _pro- 
xime seqq. Dindorf. revocavit freu- 
n£, quod unus Sancrofti liber prae- 
bet: reliqui libri freure, quod re- 
tinere malui aeque atque in seqq. 
armeéneune, i. e. millere instituit. Mox 
omnes libri vrwarsve e Bredovii 
sententia pag. 317 mutavi in vno0- 


THALIA. II 4-45. 91 


Emeuwpe és Zauov, deopevos Hoàvxpateos otRatov vavtixòv 
aua meupar Eovra én° Alyvarov. 0 dì SmuAgtas tv aorav 
rovus vaoxtEve padiota È Èravaotaciv ariénsume reccsoa- 
xovta tempeor, ivresdauevos Kaufvon rica tovrovs un «xo- 
méureev. Ot uèv dn Aéyovor ros arozeuptevras Zapicov vrrò 45 
ITorvngaetsos ovx cmixtotar e Alyurtov, dii’ ènsi te èpé- 
vovro év Kapra8% mAgovtes, dovvai sqi Aoyov, xai op. adetv 
Tò xpocatERd unutti mAgeiv® ol dè Aépovor, amixouevovs te és 
Aîyvntov xal pviaccoptvovs évtedtev avtoÙds armodenvar. 
KarazAfovor dì 5 tHv Zepov IToAvxoatns vqvoi avriecas È 
pagnv xatéotn vixnoavies dì ol xatiovres améfnouv és tqv 
vjoov, xetopaxnoavies dÌ Èv avri) é000tnoav* xal oùta dn 
Exkeov è Aansdaiuova. Etoì dì oî Afyovor, tovs ar’ Alyv- 
atov vixjoa IoAvxpatza, Aépovtes éuoi doxgsv ovx 098ds. 
ovdèv yao Edse optas Aanedaruoviovs trnaléeoda., elne0 av- 
to lxavoì Qoav IloRvxgatea rapactioRoda:. r00s dì tovrowoi 
2100v0è 20705 alpéer, tO Exiuovooi te uiodATOÌ xa) rotorai ot- 


mteve, augmento neglecto. Cf. IlI, 
68. Ad verba teccso@uovta tesn- 
Q#61 conf. quae ad III, 39 de copiis 
navalibus Polycratis adnotavimus. 
Ad or(60 — aronéunev conf. simi- 
les locutiones ad III, 16 allatas. 


Cap. XLV. 


ty Kagrna®c0] i. e. ad Carpathun 
insulam 8. in Carpathio mari. De usu 
praepositionis év diximus ad II, 163. 
Wesseling. laudat Diogen. Laert. I, 
81, ubi #» taîs ‘A&Nvats, i. e. in 
mari, quod Athenas alluit, cum $. 31 
dixisset xeoì mv ‘Adnvasov da- 
dlascayv. Ad loentionem éyévowto — 
aléovtes conf. IV, 179 -ibique nott. 
— Carpathus insula, septentrionem 
versus a Creta sita, nunc appella- 
tur Scarpanto; unde quod alluit in- 
sulam mare, mèridiem versus ab 
Rhodo insula, Carpathiun vocatur. 
Vid. Horat. Od. I, 35, 8; reliquos 
veterum lecos de hac insula dabit 
Forbiger. Handbuch d. alten Geo- 
graph. III. p. 1138. 

dovval api d0y0v n. t.1.] i.c. rem 
illo secum deliberasse 8. re delibe- 
rata statuisse. Conf.I,97. III, 25 


ibique nott. 0ploc e Sancrofti libro 
dederunt recentt. edd. Conf. nott. 
ad I, 57. Qui iidem edd. quod ex- 
kibuerant admovtes, RÀMELV, nATA- 
aiwovor, ix400v, malui equidem in 
vulgata acquiescere aeque proba; 
cf. Bredov. pag. 172 seq. In sceqq. 
quod Herodotus dicit amodervai, 
inde apud Pausaniam II, 31. $. 1 
enodgavar neque dnododva: scribi 
vult Siebelis ad |. }. 

natariéover dì — natéotn] i. e. 
quibus Samum retro navigantibus Po- 
lycrates cum classi obviam profectus 
proclium commisit. Ubi observa vim 
praepositionis xata in verbo x ata- 
miéovor, ut I, 165 et paulo infra in 
Voce XAT L6vew». 

ovdiv yeo #dee] #dee cum rec. edd. 
dedi. Vulgatam édec retinnit Mat- 
thiae. De vocula &v verbo #d#e non 
addita conf. nott. ad I, 39. In seqq. 
naouatqoacda: valet ‘ad deditionem 
compellere, expellere, vincere. Conf. 
III, 13 ibique nott. Wesseling ex- 
citat Thucydid. I, 98. 124. Schol. in 
Sophocl. Oedip. Colon. 909, alia. 

ovdè 20706 «Lotgt] i. e. minine pro- 
babile, consentaneum est. Conf.I, 132 
ibique nott. — Ad seqg. iminovgoi _ 


iz EEBODOTI 


amis peo xindrt s0di0ì - coerov vadb tav senrovror Fenior, 
SETtRO lacco. Gsmsdrer. cass di vx Gnurs dovcor 20À.r- 
vee vu 7easper nel cer vomaimer: 0 IlnAvagaras Ès tous ve@0oi- 
a0uc fovziàgge: ite Somovc. jr cen ageddaa: ovro: x0Òs 


385 toe axriomtIz:. P'I00EGNIENI CUTOÈM Toi PERSOEROLGi. 'Ezsi re 


i » Sciedevca Fama van Ioivseerzo; ezizorro és mv 


matoru: DRÈ 2060. si IL + DI Vr 
uber Meier n Minesnoerao. V. mg. 
dt metesrue ici. 20 -> (a Tiso 
GESSERTTEIR “20 SOIN. SIA du 
st2»-1. «morena cnxpa ra- 
Soror x. sini “ mamo 

«siti iber pacvtiz dei sis Sr 


penere: e. L HH dniam uti, V. 
Gera irp@r: ct. mae io Ive verto- 
rum mere acuii mì IU. LL}. ln 
Feag. miaomz; per svresin vrigo in- 
celliemme. mi ve sresenor ces 
parmes referemtes. It lane sit ini 
sente ntia : ‘rrnam né madeecorem “ir 
VIS. 3. 18 eltettiat “yeictats. dubai pet 
malus . quue . n îili sc. ves en "> 
naratibuz “inbur:rentur  Noc aliber 
Langius. qui vernaenio sermone red- 
dulir Herwiotam. ì. L acvepie. Nu 
das Herodoten verba exscribens sv. 
vrmeocz0: erhibet Stacuue: DEV STR- 
mers , idemque in Hervdoti verbis 
reponi vult Cobet Varr. Lectt. p. 137. 
enm ecze srocues idem fere sit at 
que sro °s0s nr. Equilem cum caete- 
ris Herodoti edd. vulcatam retinere 
malui eo quo dixi sensu — In ver- 
bis WDTOIGI TOÎGI rimevizosei \î e. 
una con ipnis naralibus) articulam 
t0î01, quem Weaselingius eumque se- 
cuti editores reliqui deleverunt, ut 
II, 47 (ubi cf. nott.), retinui, cum in 
omnibus, quantum novi, libris seri- 
ptis et hoc loco et altero, qui exstat 
VI, 32 (tds noles fv:xluxoacar 
avtolo totoi igoîo.), articulus ad- 
ditus inveniatnr, quem enndem duo- 
hna quogue aliis locis (II, 65. 111) 
ndiectum reperio, quemque inde 
etiam revocavi III, 100, ubi cf. nott. 


Quarmquanm verum est, aliis locis 
artieziue in hae formula omitti: 
IXTL ras. IV. SL 60. VI, SS. VII, 39. 
WILL I v. Bredov. p-83), ut adeo 
Yoster “me formula usus esse vi- 
dentur . vei adito vel neglecto 
arcicalo : eonf Nitasch. ad Homeri 
teivsea, VIII 196. p- 191. Qui de ea- 
eee forania Matthiae 
tr. Hr. 3 #5. not. 3 et Kuehner. 
tr. Gr. 3 38. b_. in nostro loco ad- 
rcribemio vmiserunt articulum. — 
rsussonam «licuntur navefia , in qui- 
Nus maves ul terram protractae una 
sum scmis. rudentibus, aliis huc 
pertimentibus rebus asservabantur; 
vbi Boeckh : Urknnd. ber d. Attisch. 
Serwesen. p. Gi segg. 67. xoodi- 
dele xe: rews ete.. momente Wes- 
selime . biem est atque: inila prodi- 
size s-oafagient. Conf. V, 113. VI, 
teo). 


Cap. XLVI. 


ei 3sîe@ivces Pro vulgata #És- 
ur € Peress. quam sane plures codd. 
exhibent, revoeavi ex Aldina #É52a- 
Prrrs;. quam, formam unam pro- 
benz în Herodoto habet Bredov. p. 
312. Conf. etiam III, 51. IV, 145. 
In segq. ad verba: xeracraytes in 
rev evrortes conf. INI, 156 ibique 
nott. Namque xerestes dicitur is, 
qui sive al magistratum curiamve 
sive ad populi concionem deductus 
dicendi causa stat et quasi substitit. 
Pluribus, nec h. 1. omisso, monuit 
Wyttenbach. ad Plutarchi Morall. I, 
2. pag. 9?2. Hinc satis patet, quo 
sensu mox dicatur tm x00t7 xaTta- 
eracz:, quod invitis libris in xata- 
otaci, ut recentt. edd exhibent, mu- 
tare nolui: cf. IT, 173 ibique nott. 
De ipsa re consul. Plutarch. Apo- 
phthegmm. Laconn. p. 232 D. (coll. 
216 A) et Arsen. in Violet. p.442 ed. 
Walz. — of &gyovtres, ad quos se 


THALIA. II. 45—-47. 93 


Znaornv, xataotavtes Eni toùs oyovtas Eheyov modà, ola 
xagra deopevo. oi dé CpL TI vOdTN xatactaceL Vaexgivavto, 
ta uèv agura AeqBévra EnideAnBevai, ta dì vorzoa 0Ù cvviÉ- 
vai. pera dì tavta, devtega xataotavtes, a«Aà0 uèv simov 0v- 
div, duAaxov dì péeovtes Epacav, tov Pviaxov aAgpitoav dée- 
cda.” ol dé op. Vasxpivavto, td dviaxo Teoregpaota.* Bon- 
&éev d° av édote avroto. Kaì Enea rapacxevacauevor 47 
forparevovro Aaxsdaruovio Eni Zouov, ds uèv Zauior 2- 
povoL, Eveppecias Èxtivovtes, OTI OpL mpOtEROL aUto. vuoi 
«Bon®noav x) Meconviovs: ds dì Aaxedarpovioi AÉyovor, cova 
ovtA tIUDRMIA«L dsoutvoroi Zauilooi EotpatEvOvtO, 06 ti0a- 


recipiebant Samii, vix alii esse po- 
terunt atque oi #pogoi, quos omni- 
bus Herodoti locis, ubi Spartae com- 
memorantur dogovteg 8. «ox, in- 
telligi vult Urlichs in Rbheinisch. 
Mus. VI, 2. pag. 226. Conf. Hero- 
dot. VI, 67. 107 ibique nott. Ad 
Ephororum munera (de quibus conf. 
Hermann. Antiqg. Graecc. $. 44 ed. 
quart.) quum pertineret, legatos pe- 
regrinos recipere et cum iis agere, 
haud mirum videtur, quod ad hos 
potissimum accesserunt Samii pro- 
fugi opem petentes. 

tor &viaxoy alpitov déecda1] 
Abest ab Aldina vox Wvianay, pro- 
bante Valcken., qui t0v accipi vult 
pro rovroy vel, quod praefert, mu- 
tandum in rovde, hoc fere sensu: 
huncce, quem digito monstrabant, sac- 
cun inanem farinà indigere. Et mul- 
ta e comicis praesertim attulit Val- 
cken., ubi rovde et rovrovì hoc pacto 
invenias positum dzmtixdds. Nos 
reliquorum librorum auctoritatem 
omnium secuti sumus. Atque, quod 
monuit Schweigh., Lacedaemonio- 
rum responsum indicare videtur, 
vocabulo &vZaxoy utique hic usos 
esse Samios. — &viaxov exponunt 
saccur 8. vas ad ferendum panem 
ex corio confectum, panarium. Vid. 
Thomas Magist. p. 457 et cf. From- 
mel. in Creuzeri Melett. III. p. 150 
not. 

tà &vlaxo mequeoyac®a1] Vulgo 
nequesgyaodas, cuius loco e Pari- 
sino uno ac Florentino recentt. ed. 
receperunt xe0189700da., sugmento 


neglecto, ut III, 155 foyaorat et IV, 
45 feyacpai. Plura vid. apud Bre- 
dov. p. 302. Sensus est: voce &v- 
Aeuov Samios supersedere potuisse, 
s. supervacuum quid fecisse Samio8, 
cum saccum afferentes haec verba 
(vacuum scil. esse saccum) addide- 
rint, cum satis fuerit saccum so0- 
lum ostendisse, nullo verbo adiecto. 
Conf. locos geminos a Wessel. et 
Larchero allatos Sext. Empir. adv. 
Mathematt. II. 8. 23. pag. 293. Ae- 
lian. V. H. IV, 11. Demosthen. pro 
Coron. cap. 22. $. 54. pag. 248 Reisk. 
Et conf. quoque Herodot. II, 15. 


Cap. XLVII. 


Ott pu nooregor — tri Mecon- 
vi‘o0vg] Hoc fidem facere proelio ad- 
versus Megarenses, de quo Plutarch. 
II. p. 303, quodque idem sub tem- 
pus accidisse probabile sit, monet 
C.O.Mueller. Aeginett. pag. 67. Ac 
videtur hoc ad Olymp. XXVII s. 
XXVIII pertinere, quippe quo tem- 
pore bellum Messenium secundum 
est finitum Samiique classe iam opi- 
busque floruerunt. Conf. Panofka: 
Samiorr. res pag. 26. — In verbis: 
ws dè Aansdarpovior Aéyovor Cobet 
verbum Zéyovot tolli vult, respiciens 
ad antecedens Zéyovo. Mihi reti- 
nendum yidebatur verbum. 

0Ux 0dTt0 ,riuognoa x. t. i.) De 
locutione 00% 0ÙrT0 — 006 BovAope- 
voi Valcken. laudat III, 120. VI, 61. 
108; idem monet, tiumesiv, duv- 
veLv, cgmn;ev esse auzilium alteri 


92 HERODOTI 


xo NIav rANBEL moddo., toùtov vIrò tov xatiovtov Zapicv, 
govtdov ddipav, Eccotmvar. ov dì va Éavtd éovrav rodiN- 
téov ta téxva xal tes puvatxas 0 IToAvxpatns és toÙs veo0Oi- 
xovs 0vvetAnoas elge Étoluovs, fv dga rpodLdoi ovtoL T9dS 
46 toÙs xatiovtas, VOTA avtoloi toîoi vemgolnoroi. “Emzi ce 
dè ol tesdaBevres Zauicov varo IoAvxpetsos amixovto È tv 


tototai conf. nott. ad ITI, 4. 39. Vo- 
cem uo8@otol prave additam qui 
habet Mehler in Mnemosyn. V. pag. 
66 indeque eiicit, ab eo ita dissen- 
tio, ut hanc vocem vel maxime ne- 
cessariam esse censeam, cum &t- 
c8atoì (érixovgor) et olanioi (ro- 
Eota) h. l. sibi opponantur. . 

tv dì va’ Éovra #0vrov] San- 
crofti liber é#0vtor. Sed solet No- 
ster dativum in huiusmodi formulis 
ponere: cf. I, 94 ibique nott. V, 30. 
98. 103. VI, 121. VII, 11. — Ad 
ovveriNnoas cf. quae de hoc verbo- 
rum genere attuli ad III, 13. In 
seqq. éro/uovs per synesin vulgo in- 
telligunt, ad ra téxva nol ras yu- 
vaînes referentes, ut haec sit loci 
sententia : Civiwn sibi subiectorum fe- 
minas una cum natis navalibus inclu- 
sas, 8. în navalia coactas, habuit pa- 
ratas, quae, si illi (sc. cives) cum re- 
deuntibus transigerent, una cum ipsis 
navalibus comburerentur. Nec aliter 
Langius, qui vernaculo sermone red- 
didit Herodotum, h. l. accepit. Sui- 
das Herodotea verba exscribens 8. v. 
vedoorno: exhibet #roluos (pro érol- 
uovs), idemque in Herodoti verbis 
reponi vult Cobet Varr. Lectt. p.157, 
cum eÎze éroluos idem fere sit at- 
que éroîuos nv. Equidem cum caete- 
ris Herodoti edd. vulgatam retinere 
malui eo quo dixi sensu. — In ver- 
bis «UToÎoL toîoL vemootnoLor (i. e. 
una cun ipsis navalibus) articulum 
toîci, quem Weasselingius eumque se- 
cuti editores reliqui deleverunt, ut 
II, 47 (ubi cf. nott.), retinui, cum in 
omnibus, quantum novi, libris scri- 
ptis et hoc loco et altero, qui exstat 
VI, 32 (ras modes #venluroacav 
avroîci toîoi fgoîci), articulus ad- 
ditus inveniatur, quem eundem duo- 
bus quoque aliis locis (II, 65. 111) 
adiectum reperio, quemque inde 
etiam revocavi III, 100, ubi cf. nott. 


Quamquam verum est, aliis locis 
articulum in hac formula omitti: 
III, 126. IV, 64. 69. VI, 93. VII, 39. 
VIII, 17 (v. Bredov. p. 83), ut adeo 
Noster hac formula usus esse vi- 
deatur, vel addito vel neglecto 
articulo: conf. Nitzsch. ad Homeri 
Odyss. VITI, 186. p.191. Qui de ea- 
dem formula disputarunt Matthiae 
Gr. Gr. $. 405. not. 3 et Kuehner. 
Gr. Gr. $. 568, b., in nostro loco ad- 
scribendo omiserunt articulum. — 
vewoormor dicuntur navalia, in qui- 
bus naves ad terram protractae una 
cum armis, rudentibus, aliis huc 
pertinentibus rebus asservabantur; 
vid.Boeckh: Urkund. iiber d. Attisch. 
Seewesen. p. 64 seqq. 67. roodi- 
dda 1905 ovs etc. , monente Wes- 
seling., idem est atque: inila prodi- 
tione transfugiant. Conf. V, 113. VI, 
100. 


Cap. XLVI. 


of 2Eela&évtegs] Pro vulgata #Ée- 
la 0 dévres, quam sane plures codd. 
exhibent, revocavi ex Aldina #&e4a- 
dévtes, quam, formam unam pro- 
bam in Herodoto habet Bredov. p. 
342. Conf. etiam III, 51. IV, 145. 
In seqq. ad verba: xaraotavres érl 
toùs gogovtas conf, III, 156 ibique 
nott. Namque xaractas dicitur is, 
qui sive ad magistratum curiamve 
sive ad populi concionem deductus 
dicendi causa stat et quasi substitit. 
Pluribus, nec h. 1. omisso, monuit 
Wyttenbach. ad Plutarchi Morall. I, 
2. pag. 922. Hinc satis patet, quo 
sensu mox dicatur ri 790ty xata- 
otecet, quod invitia libris in xata- 
oteci, ut recentt. edd exhibent, mu- 
tare nolui: cf. IT, 173 ibique nott. 
De ipsa re consul. Plutarch. Apo- 
phthegmm. Laconn. p. 232 D. (coll. 
216 A) et Arsen. in Violet. p.442 ed. 
Walz. — of &eyortes, ad quos se 


THALIA. III. 45 —47. 


93 


Znagrnv, xataotavies Eni toùs Gogovras Elepov modda, ola 
xagra deopevor. oi dé OQL TTI) XOGITN xataotaGEL VarexgivavTO, 
tà uèv xoata AeyBévra énudeinBevai, ta dè VoteRa OÙ 0vVE- 
vai. pera dì raùra, devtepa xataotavtes, aÀd0 uèv sirov 0v- 
div, dviaxov dè pioovres Epagav, tov dvAaxov aApitoav dée- 
cda. ol dé i agi UrENOLVAVTO , to dviaxo reouegpacdar* Bon- 


&éev d° dv Edote avroto. 


Ka) Enera Magaoxevacauevo: 47 


gorparevovro Aaxsdaruovioi tri Zauov, dos utv Zauor AÉ- 
yovor, svEgYEGLas ExtivovtEs, TL OqpL mpoTEROL avtO. vuoi 
«Bon®noav fx) Meconviovs* ds dì Aaxedaruovior Aépovar, ovx 
OUT TIRODRIHIAL deoutvoroi Zauioroi Eorpatevovto, ds tica- 


recipiebant Samii, vix alii esse po- 
terunt atque of Éqpopor, quos omni- 
bus Herodoti locis, ubi Spartae com- 
memorantur doxovteg 8. d0%7, in- 
telligi vult Urlichs in Rbheinisch. 
Mus. VI, 2. pag. 226. Conf. Hero- 
dot. VI, 67. 107 ibique nott. Ad 
Ephororum munera (de quibus conf. 
Hermann. Antiqg. Graecc. 8. 44 ed. 
quart.) quum pertineret, legatos pe- 
regrinos recipere et cum iis agere, 
haud mirum videtur, quod ad hos 
potissimum accesserunt Samii pro- 
fugi opem petentes. 

r0v Wvlanoy cipitaov déeoc8ai] 
Abest ab Aldina vox &uianay, pro- 
bante Valcken., qui 0» accipi vult 
pro rovrov vel, quod praefert, mu- 
tandum in rovde, hoc fere sensu: 
huncce , quem digito monstrabant, sac- 
cum inanem farinà indigere. Et mul- 
ta e comicis praesertim attulit Val- 
cken., ubi rovde et rovrovì hoc pacto 
invenias positum deutinos. Nos 
reliquorum librorum auctoritatem 
omnium secuti sumus. Atque, quod 
monuit Schweigh., Lacedaemonio- 
rum responsum indicare videtur, 
vocabulo &viaxo0y utique hic usos 
esse Samios. — &vlaxov exponunt 
saccum s. vas ad ferendum panem 
ex corio confectum, panarium. Vid. 
Thomas Magist. p. 457 et cf, From- 
mel. in Creuzeri Melett. III. p. 150 
not. 

ta dulaxo mequeoyodor) Vulgo 
nequesoydodas, cuius loco e Pari- 
sino uno ac Florentino recentt. ed. 
receperunt xeQe07008a:, augmento 


neglecto, ut III, 155 #gyaora: et IV, 
45 foyaoua. Plura vid. apud Bre 
dov. p. 302. Sensus est: voce 8 v- 
Aauov Samios supersedere potuisse, 
s. supervacuum quid fecisse Samio8, 
cum saccum afferentes haec verba 
(vacuum scil. esse saccum) addide- 
rint, cum satis fuerit saccum so- 
lum ostendisse, nullo verbo adiecto. 
Conf. locos geminos a Wessel. et 
Larchero allatos Sext. Empir. adv. 
Mathematt. II. $. 23. pag. 293. Ae- 
lian. V. H. IV, 11. Demosthen. pro 
Coron. cap. 22. $. 54. pag. 248 Reisk. 
Et conf. quoque ITerodot. II, 15. 


Cap, XLVII. 


otL gpu nooregor — eni Meoon- 
vio0vg] Hoc fidem facere proelio ad- 
versus Megarenses, de quo Plutarch. 
II. p. 303, quodque idem sub tem- 
pus accidisse probabile sit, monet 
C.O. Mueller. Aeginett. pag. 67. Ac 
videtur hoc ad Olymp. XXVII 8. 
XXVIII pertinere, quippe quo tem- 
pore bellum Messenium secundum 
est finitum Samiique classe iam opi- 
busque floruerunt. Conf. Panofka: 
Samiorr. res pag. 26. — In verbis: 
ws dì Aaxedarpovior Zéyovor Cobet 
verbum 4#yovo: tolli vult, respiciens 
ad antecedens Zéyovo.. Mihi reti- 
nendum yidebatur verbum. 

0vx 0UT° ,riuo genoa “. T. Z.] De 
locutione 00% oStw — 0g foviope- 
vos Valcken. laudat III, 120. VI, 61. 
108; idem monet, tiLogeiv, cpv 
verv, Cen;ev esse auzilium alteri 


94 HERODOTI 


cda. fovAduevoi toù xpyt]oos ts temas, tv nyov Kooico, 
uai coù daonxos, tòv avtotoi "Auaois 6 Alypvrtov facideds 
Eneuywe dapov. xal vao daonua éAnicevro toò mpotÉOD Erst 7 
tov xontijoa oi Zauor, é0vta piv Aiveov xal {dov tvvpasgsi- 
vav cugvav, xexoguquevov dÈ qovod xal siploroi amò Eviov. 


ferre in iniuria propulsanda; ta- 
esita, ticacdai, duvvecdai, dié- 
Eacdar, iniuriam sibi illatam vindi- 
care. Ad argumentum facit Plutar- 
chi locus II. pag. 859C., ubi haec 
Lacones respondisse legimus: ws 00 
PonBovyres vd shevBepovvtss, d2- 
dc tiucoguvpevo Zaplovg otgatev- 
cavto. — De structura verbi t/00- 
8a. cum genitivo of. infra III, 145; 
de ipso cratere vid. Herodot. I, 70. 

al foov éevvpacpiveor Gvgvor] 
$oa intelligo figuras quaslibet ani- 
malium, aliarum rerum. Vid.I, 70. 
II, 4 ibique nott. Inter Graecos Co- 
rinthii mature excelluisse dicuntur 
conficiendis vestibus, quae ut aliis 
rebus, ita {wors #vvpacuevors, i. e. 
figuris intextis insignes erant in- 
deque {motel dicebantur; monuit 
Henr. Barth: Corinthiorum commer- 
cii et mercatur. histor. Particul. (Be- 
rolin. 1844.) p. 28. 

sexoounuevov dì govod nai elei- 
oci arò bViov) i. e. auro et liciis 
cotoneis ornatum, distinctum, sive, ut 
Heeren. Ideen I, 2. pag. 119 inter- 
pretatur: der mit baummollenen Fà- 
den gestickte leinene Harnisch. Ver- 
bis sloloro. amò Eviov cotoneum 8. 
gossypium indicari, manifestum fit 
aliis ex locis: II1, 106. VII, 65. Unde 
Pollux VII, 75, haec scribens: 797 
dì val rag’ Alyuntiors anò Eviov 
ti Èouov yiyvetar: ÈÈ 06 t“v éc&jra 
Alvov dv tLS pallov palm rgoceoi- 
utvar, riv roù negovs. Hinc in 
Ctesinc Indice, cap. 22 invenimus 
Evviva iuatia de vestibus ex coto- 
neo confectis, ubi conf. nott. p.326; 
Plinius Hist. Nat. XIX,1, 3 ipso 
Graeco vocabulo retento dicit ,,lina 
inde facta xyfna“. Ex hoc vero Pli- 
nii loco aeque atque ex Herodoto 
satis patet, veteres Acgyptios iam 
cognitum habuisse cotoneum eoque 
esse usos: etsi quo tempore primum 
îm urum vencrit cotoneum, quaeque 


in ipso usu ratio intercesserit inter 
cotoneum et linum, vix accuratius 
constituere licet; vid. Ritter in: 
Denkschrift. d. Berlin. Akad. der 
Wissensch. anni 1851 (1852). pag. 
827 seqq. et conf. quae supra ad II, 
86 adnotavimus. Quantum vero te- 
xendi arte veteres Aegyptii longe 
ante Herodoti aetatem Amagsidis 
temporibus excelluerint, vel hic He- 
rodoti locus docere potest: quare 
vix erit Plinius Hist. Nat. VIII, 48, 
74 audiendus, ubi artem plurimis li- 
ciis texendi Alexandrinis attribuit, 
nec magis Is. Voss., qui (ad Catull. 
pag. 196) hane artem Alexandrinis 
Iudaeis adscribi vult, cum longe 
prius in Aegypto illa floruerit, qua 
in terra antiquissimo iam aevo te- 
xendi artem valde cultam magnique 
acstimatam esse, merito scribit'Hee- 
ren. ]. 1. ‘Add. Wilkinson Manners 
etc. III. p. 127 seqq. et cf. nott. ad 
Herodot. II, 35. — Quae his addun- 
tur verba rov dè efvena dovuecai 
@Eov x. t.7., propter singulare ge- 
nus adsimilationis affert Eltz. in 
Quaest. Herodd. p. 16 (Jahrbiich. 
fiir Philoteg. u. Paedag. Suppl. IX. 
p. 125): ,jcum enim Herodotus pro- 
prie scribere deberet: tv dè eîvena 
dovueca «bos éotuv, tadra sorte 
aomnedovm x. t. À., pro eo utens ge- 
nere dicendi, quod in lingua Graeca 
late patet, verba illa, quae in sen- 
tentia relativa posita sunt, e verbo 
primario srotéer fecit suspensa, ita- 
que accusativum @Écov posnuit. ‘ 
Equidem &é10v (sc. #0tv) pro neu- 
tro habere malim: eodemque modo 
etiam Lhardy accepisse video, qui 
reddidit ,,operae pretium est‘ lauda- 
vitque locos Xenophonteos in Ana- 
bas. V, 8, 7. VI, 3, 13. Hellen. VI, 
4,22. Add. Wilkinson. Manners etc. 
III. p. 127 seq. 130 et cf. nott. ad 
Herod. II, 35. — In seqq. cersdomm, 
qua voce alias funis indicatur, ut 


THALIA. III. 47. 48. 95 


ICOLÉ EL ° 


220r0v dì sîvexa Bovuaca aÉLov, agredovn Excotn toù dogyxos 
fovca yag Aentm Eye agmedovas év Eovri] ternxootas 


nai Éyxovra, maecas pavegas. TOLOÙTOS ETER0S Éori xal tov év 
Aivdo avédnze ti) ABNvainApacis. 

ZuvenelaBovro dè toÙ otRAtEvLATOS tov Er) Zauov,48 
dote pevtota., xal Kougiv®ioi rpodvpas. vPevua pap xaì és 
rovtovs elge Éx tiv Zauicov pevouevov yever TPOTE00V TOV 
OTOATEVUATOG TOUTOV, KATA ÎI) TOV AUTOV YQUVOV TOÙ xENTIHPOg 


apud Xenophont. Cyrop.I, 6, 19, de 
filo accipiendum. Inde Pollux VII, 
3l interpretatur ta vmuata. Add. 
B. ten Brink in Schneidewini Philo- 
log. VII. p. 357. Quod ad nume- 
rum attinet filorum trecentorwun sexa- 
ginta, tesserariam quandam ratio- 
nem subesse vult Bohlen Ind. II. p. 
270 seqq. ad numerum dierum cu- 
iusque anni opinor spectantem. 

tov iv Alvdw dvédnue)] Praeter 
Aelian. N. A. IX, 17 ct Plin. H. N. 
XIX,1,quos Wesseling. laudat, vid. 
Herod. II, 182 ibique nott. 


Cap. XLVIII. 


Zvrexelafovro dèi] Schaefer. ex 
uno libro dederat cuvertiafovto, 
neglecto augmento, quod in his ver- 
bis nunquam omittere solet Hero- 
dotus: cf. Bredov. p. 288. Ad argu- 
mentum loci praeter Plutarchum, 
qui in libro de malignit. Herod. cap. 
22. pag. 859 E. T. II. Herodotea af- 
ferens gravium criminationum inde 
ansam sumpsit, vid. Diogen. Laert. 
I, 95 et Plin. H. N. IX, 25,41. Conf. 
etiam Panofka: Samiorr. res pag. 38. 
A Cnridiis neque a Samiis iuvenes ser- 
vatos esse, tradunt Plutarchus ac 
Plinius, idque verius tradi censet 
Guil. Conr. Arm. Mueller: De Cor- 
cyraeorum republ. (Gotting. 1835) 
p. 16. Mihi Herodoti auctoritas in 
iis, quae ad Samum pertinent, po- 
tior videtur esse. 

és tovrovg sie] i.e. ad hos quoque 
pertinuit iniuria, sive, ut Schweigh. 
haec reddit: ,, Ztenim adversus hos 
quoque contumeliam admiserant Samii 
prorima ante hanc expeditionem ae- 
tate.‘ Ita fyeuv eÙs ti invenitur Il, 
53, ubi vid. nott. V, 81. VII, 143. 


IX, 43. Unde probe discernenda ea 
structure, qua Noster I, 69 dixit: 
autovs sVegyeoiat eigov, ubi Steger. 
praepositionem Ès ante avrovg in- 
seri inbet: sed vid. nott. ad bh, I. 
YEVET TQOTEQOY TUÙ CTRNTEVDATOG 
x. t.À4.] Inhis non prorsus sibi con- 
stat temporum ratio. Larcherus, 
quem sequitur Clinton in Fastis Hcl- 


‘.lenicis pag. 14 ed. Krueger., Cor- 


cyraeorum fugam ponit in Olymp. 
LII1I, 4 sive ann. 569 a. Chr. n., ra- 
ptumque craterem Olymp. LVI, l 8. 
555 a, Chr. n., Laconum expeditio- 
nem Olymp. LXIII, 4 s. 525 a. Chr. 


‘n. (Tab. chronol. T. VII. pag. 620. 


622 seqq. 630 coll. 531 scq.). Qua 
ex ratione decem annorum cerit in- 
tervallum inter iniuriam a Samiis 
illatam et craterem raptum; quod 
quidem longius est, quam quod ver- 
bis xata dj tov avtov yoovov indi- 
cari potuisse credam. Inter expe- 
ditionem et iniuriam illam vel lon- 
gius annorum spatium intercedet, 
quam quod unius yeve7s spatio cx- 
pleatur, quod teste Herodoto(lI, 142, 

ubi conf. nott.) annis triginta tribus, 
additis aliquot mensibus, absolvi- 
tur. Etenim si pueri illi ad Alyat- 
tem a Pcriandro iam sene (ut ex iis, 
quae III, 53 narrantur, colligere li- 
cet) extremis certe vitae annis, quam 
usque ad ann. 585 ante Chr. n. pro- 
traxisse dicitur, missi sunt, i. e. 
ferme anno 991 sive 590, expeditio 
vero Lacedacmoniorum incidit in 
ann.530—525 ante Chr.n., sexaginta 
ferme annorum spatium intererit, 
duas propemodum generationes ab- 
solvens. Itaque Panofka l. l. p.31, 

cum apud Plutarchum ]. 1. loco urius 
yevens ponantur {res peveaì , in He- 
rodoteo loco literam 7 ante vocem 


96 HERODOTI 


T7) aorayi] pepovos. 


Keouupaiav pae radas tpinxooiovs av- 


dov tav apotov Ieplavdpos ò Kvywédov és Zaodis arerenve 
mapa Arvartea x° Extouri. rgoogovrav dè és tv Zauov tav 
CYOVTV roÙs raldas Kogwdiav xviOuevO! oi Zauwvi tòv 
Aoyov, éx° olor ayorato Es Zagdis, ToaTO pèv tovs raidas Édi- 
datav food awacda. "Apréuidos, pero dÌ ov mepiogéovtes arnéa- 


yevs7] excidisse suspicatur, quo sci- 
licet tres intelligantur yeveal. As- 
sensi sunt ©. O. Mueller: Die Dorer 
I. p. 168 atque Plass: Die Tyrannis 
I. p. 153 (qui P/ekn scripsit, cum 
Panofka scribendum esset). Ideler 
ad Aristotel. Meteorolog. lI, 4. p. 
549. T. I. legi vult mootége pro mQo- 
teoov. Mihi aliquando in mentem ve- 
nerat devtsor pro moorego», quam- 
quam vel hoc modo vix satis con- 
sultum erit loco mea quidem senten- 
tia prorsus turbato, in quo vel ma- 
iorem difficultatem exhibent verba 
addita: xata òn_ toy aUTOY xeovov 
TOÙ xoNTNeog tj corna) yEYOvOS, 
quae in omnibus libris scriptis ex- 
stant tempusque indicant anni 555 


ante Chr. n., ut supra vidimus, longe 


diversum illud quidem ab eo tem- 
pore, quo iniuria illa a Samiis Pe- 
riando illata est, circa 591 pueros 
Corcyraeorum ad .Alyattem mit- 
tenti. Bene intellexit has difficul- 
tates Wiedmann (Ueber die Regie- 
rungszeit des Krisus in: Mus. d. 
Rhein. Westphiil. Schulminnerver- 
eins T. IV. p. 26), quas ne sic qui- 
dem tolli posse putat, si pro 100- 
vov legatur tgorov et retineatur a 
Panofka insertum illud y ante ys- 
ven. Acsane in Herodoti verbis nos 
valde advertere debet yey0v0g repe- 
titum, cum antecedat yevopueror. 
Quare Urlichs (Rhein. Mus. N. F. X. 
p. 18 not.) interpolatum esse Hero- 
dotum ratus haec verba posterius a 
lectore quodam Herodoteis inserta 
esse existimat: qualia alibi quoque 
‘ ipsi observavimus ad VI, 126 et IX, 
10. Equidem lubens accederem viro 
doctissimo, modo sana etiam essent, 
quae proxime antecedunt verba, in 
quibus tamen nihil mutare ausus 
sum, meliora exspectans; retinui 
quoque voculam d7, a recentt. edd. 
e Florentino et Sancrofti libro mu- 


tatam in dè, cuius in tali glossa vix 
locus esse poterit, 

ITegiavdeos 0 Kvwpélov x. 7. 2.] e 
Periandro conf. I, 23. V, 92. 8. 6 ibi- 
que nott., Fischer. Griech. Zeittafeln 
pag. 119 seq., Plass: Die Tyrannis 
I. p. 156 seqg. Trecentos procerum 
pueros ad Alyattem misit castran- 
dos eam ob causam, quod Corcyraei 
patriam in libertatem vindicaturi 
Nicolaum Periandri filium atque re- 
gem a patre ipsis impositum neca- 
runt: tum collecto exercitu Perian- 
der aggressus est urbem eaque ca- 
pta viros quinquaginta caedis au- 
ctor es interfecit, tovs dè TovtoY 
viéas rAelotove ovtag Exte m00g 
Alvatinv tòv Avdoiv facrdéa Èr' 
éutou7, ut tradunt Nicolai Dania- 
sceni Excerpta e codice Escorialensi 
nuper vulgata Muelleri(Fragmm. Hi- 
storicc. Graecc. T. III. p. 393 seq.) 
et Federi (Excerpta e Polybio, Dio- 
doro etc. P. II. pag. 99 seq.) curi. 
‘Tu conf. Herod. III, 53. A Samiis 
re comperta pueros servatos esse 
eadem Excerpta confirmant. Per 
Lydiam autem non solum illo tem- 
pore, verum etiam postea, Persarum 
in ditionem cum Lydii venissent, 
negotium castrandorum puerorum 
maxime exercitatum, indeque etiam 
commercium eunuchorum factita- 
tum fuisse videtur. Tu vid. inprimis 
Herod. VIII, 105. Heeren. Ideen I, 1. 
p.154. — In 8eqq. retinui 700070y- 
tov, quamvis in Florentino 7900- 
0 yovteor, quod dederunt Dietsch. et 
Dindorf, Vid. nott. ad I, 2. 

tòv doyov, éx’ oloi dyolato] Ad 
verba éx° olor conf. nott. ad III, 36, 
ad formam ayolato Bredov. p. 311. 

food dwacda "Agréurdos] In Samo 
insula cum praeter Iunonem Apolli- 
nem quoque insigniter colerent, nil 
mirum, Dianam sororem in eiusdem 
honoris consortio fuisse, ipsamque 


THALIA. III 848. 49, 


97 


xev tovs lxtras éx toù lpov, citlav dt tovs matdas Eoyovtav 
Kopiv8iav, Erorpoavto ol Sapio 00tmv, tI xaì vov Eri Yoéov- 
tu xata tavra. vuxròs yao émpevopevns, 000v qoovov Îxé- 
tevov ol matdes, fotacav yogovs maodevav te xaì Nidéav' 
loravres dt toÙs YogoÙs TE@XxTA aNSduov te xal usdros ér0L1)- 
Gavto vopov peosoda:, fva apratovtes ol roov Kepuvoatcav 
matdes Eyorev tpopyv. és tovro dè rode éyivero, é5 0 of Kopiv- 
Bor, dv raidav ol puiaxoi, olyovro amodimovizs*® toÙs dè 
matdas amnpayov é Kéoxvpav ol Zauioi. Et uév vuv Iepuav- 49 
dpov tedevenoavios totor KopivBiowai pia Mv 005 tovs Keg- 


eximie cultam adeoque colonis e 
Samo dednctis additam fuisse. Cu- 
ius rei plura testimonia affert Pa- 
nofka l. supra l. pag. 63. Habuit 
haec dea suam sedem, Tauropolium, 
in quod tanquam asylum Corcyraeo- 
rum pueros confugere Samii iusse- 
rant, quodque ipsum hoc loco intel- 
ligendum esse, aliorum ex testimo- 
niis efficitur. Vid. Panofka l.l. Cr. 
praeterea conferri inbet Broendsted. 
Reisen in Griechenland pag. 267, ubi 
plura de Diana Tauropolo. In Ni- 
colai Damasceni Excerptis 1. l. pueri 
ad Iunonis templum (de quo cf. He- 
rodot. I, 70. III, 60 ibiq. nott.) con- 
fugisse dicuntur: of dè rgoczortes 
Zauo intra ties "Hoas èyevovto 
sal avtovs Zeuior alodouevor tÒ 
cvuravr fo0voayto. — Ad structu- 
ram verbi megiopéovtes cum infini- 
tivo cf. I, 24. II, 64 ibique nott. Mox 
e duobus codd. revocavi yoéovrai 
pro yegoyta., ut I, 34, ubi cf. nott. 

fotacar y000vs] i. e. choros insti- 
tuebant, adornabant. De qua locu- 
tione post Lennep. ad Phalarid. Ep. 
96. pag. 269 monuit Welcker. in 
Iahbn. Annall. Paedagg. et Philologg. 
1X,2.p.151. — mag®évov te xa) qi- 
8é0v dixit Noster ex Homeri usu, 
apud quem hae voces sic coniunctae 
reperiuntur de virginibus (innuptis) 
atque iuvenibus, Ili. XVIII, 593. 
XXII, 127 coll. IV, 474. XI, 60. Od. 
XI, 38. — tewxTA cN0Rpov te val pé- 
dtos sunt, opinor, placentae sesami 
ac mellis vel simile quid esculentum 
inde paratum. Ac Sami placentas 
multum fuisse celebratas Athenaeus 
refert XIV, 13. p. 6441 C. notante 


HERODOT. II. 


Larchero. Add. Pollux VI, 78 et 
quae alia affert Bergk.ad Anacreont. 
reliqq. p. 104. In proxime seqq. ver- 
bis: fra coraftovteg oi toòv Keour- 
ealwv naides Fyorev toognv, in qui- 
bus ad @gratovres mente repeten- 
dum tgoxta oc7ocuov te val péi- 
rog, Ideler 1. 1. scribi vult: fva «e- 
natovteg tovs tòv Keouvoalwy rai- 
das ovtoL Èxorev tgopnv, cum pro- 
prie scribendum fuerit: fva dond- 
torev toùs naidas nai ovtoL Èyorev 
teogpnv. Quod mihi non persuasit, 
qui Herodoti verba sana esse arbi- 
tror. Qui idem haud magis mihi 
persuasit, quod in fine capitis pro 
of Zeuioi scribi vult of Kwvldioi, re- 
spiciens ad ea, quae initio huius ca- 
pitis admonuimus. x 

és rovro dè tods éyivero, Ég 0. 
t.Z.] i.e. hoc tamdiu faciebant, donec 
Corinthii, puerorum custodes, his re- 
lictis, abierunt. Sic plane VII, 181. 
Cum recentt. edd. scripsi éy(vero, 
cum vulgo legeretur éyévero. Ad #6 
0 conf. Struve Specim. I. Quaest. de 
dialect. Herodot. p. 42. (Opusce. II. 
p. 312). De verbo ar0dUz5îv, quod 
digrediendi notione vim verbi oÎys- 
680. auget, monnit h. l. laudato 
Werfer. in Actt, phill. Monace. I. 
p. 87. 88. 


Cap. XLIX. 


El uév vvv Iesguavdoov televin- 
Gavtos x. r. Z.] i. e. ,,Si Periandro 
mortuo Corinthii cum Corcyraeis re- 
conciliati essent, illi sane Lacedaemo- 
nios non adiuvissent in expedilione 
contra Samum suscepta hanc ob cau- 


7 


98 HERODOTI 


xvoatovs, ol dì ovx dv cvvel@Bovto toù otoatevpatos toù énì 
Zauov tavtns eîvexev tijs altins. vuv dè aleì, érmel te Extudav 
t]v vijgov, sl0ì diagpopor EOvrES É@outoldi. TovTOVv dv elvexev 


sam; sed inde a quo tempore colonos 
in insulam deduxerunt, semper muluae 
inter utrosque exsistunt dissensiones.‘‘ 
De particulis pév et dè, quibus h. 1. 
protasis et apodosis iungitur, con- 
sul. Werfer. in Actt. phill. Monacc. 
I. pag. 89 seqq. Add. Herodot. IV, 
126. lie pv retinui, cum duo li- 
bri ferrent qeZle, quo non magis 
opus esse atque p/7Xia, ut Bekker. 
scribi mavult, recte monuit Bredov. 
p. 67. Cf. etiam supra II, 152. — 
In seqq. ad voculas vùv dè cf. nott. 
ad III, 25. 

érmel te Exticav tv vij0ov] De 
tempore, quo colonia in Corcyram 
fuerit deducta, veteres dissentiunt, 
quorum locos interpretes ad h.1. lau- 
dant. Namque Eusebius (Chronic. 
II. pag. 119) hoc refert ad Olymp. 
XVIII, 1 8.708 a. Chr. n., Strabo (VI. 
p. 269 s. 414) ud Olymp. XI, 2 8. 735 
a. Chr. n.; e marmorr. Oxonienss. 
p. 25. Epoch. XXXII Olymp. VI, 1 
8. 756 a. Chr. n. constitui posse cen- 
set Larcher. T. VII. pag. 594. Strabo- 
nem scquitur Raoul-Rochette Hist. 
de l’Etabliss. d. colon. Grecq. IMI. 
p. 183. 185, Eusebii testimonio re- 
iecto, idemque fecit Fischer: Griech. 
Zeittafeln pag. 68, contraria his ve- 
terum testimonia probari haud posse 
commonstrans. Vide etiam Clinton. 
Fastos a Kruegero converss. in Ap- 
pendic. pag. 418. Sexcentis post 
Troiam eversam annis Corcyram 
conditam esse auctor est Timaeus 
ap. Schol. Apollon. Rhod. IV, 1216. 
Quem, nisì in ipsis verbis mendum, 
egregie lapsum exristimo, cum hoc 
ex calculo colonia Cypselo et Peri- 
andro foret posterior. Quod vero 
eodem Timaeo auctore Chersicra- 
tes, qui coloniae dux erat, patrià ob 
infamiae notam (di dtiUl(v) ces- 
sisse fertur, ut sane, qui primi Cor- 
cyram condiderint, Corintho pulsi 
aut per vim cedere coactì esse vi- 
deantur: inde inveteratum coloniae 
odium in metropolin haud scio an 
repeti queat, nisi, quae est Muel- 


leri sententia De Corcyraeorr. re- 
publicc. p. 15 seq., in causa potius 
fuit ,, mutua in rebus, quae ad mer- 
caturam spectant, aemulatio, deinde 
a Corcyraeorum parte vinculorum, 
quibus patriae maiori annecteban- 
tur, laxandorum studium, eo, quod 
viribus iam satis erant firmati, ef- 
fectum, dum Corinthii ea adstrin- 
gere conabantur.‘‘ Inde quoque an- 
tiquissimum per Graeciam proelium 
navale inter Corcyraeos et Corin- 
thios commissum teste Thucydide 
I, 13. Tu vid. Raoul-Rochette 1. |. 
p. 184 et quae de Corcyra condita 
excitat C. Fr. Hermann Lehrb. d. 
Griech. Staatsalterthiimer. $.86. not. 
8 ed. quart. 

sloì Sieqpogor tovtes fovroîci] 
Haec Noster scripsit, haud scio an 
respiciens ad bellum Peloponnesia- 
cum (cf. VII, 137. IX, 73), hisce mu- 
tuis Corinthiorum et Corcyraeorum 
dissidiis provocatum et conflatum. 
Omisi voculam 427/2016, quam ple- 
rique codd. post lol inserunt, quam- 
que inde retinuerunt Matthiae, Din- 
dorf. et Dietsch.; etenim nata illa 
videtur ex interpretatione vocis ét0v- 
toùci, quamquam ne sic quidem lo- 
cus perpurgatus videtur Gaisfordio, 
qui aeque ac Schweigh. omisit vocu- 
lam @2472016. Eltz. in Quaest. He- 
rodd. fasc. II. (Jahrbb. d. Philolog. 
u. Paedagog. Suppl. IX. p. 326) loco 
ita mederi vult, ut retenta voce a4- 
An2015 pro éwvroîai scribatur @vror. 
Qui postea hunec locum tractavit G. 
Ad. Gebhardt (Emendatt. Herodott. 
Part. I. Curiae Regnitianae 1856. 
p.5—7), isscribi vult: dLate- 
deboli diepogor tovrss avtOLGI, 
respiciens ad alios Nostri locos (VII, 
111. VI, 42. IX, 73), in quibus pari 
orationis redundantia verbo diata- 
Asîv adiicitur vocabulum alel, quod 
hoc quoque loco praecedit. Valcke- 
narius, retenta voce @Z47Zo1o: et 
distinctione breviori post dLegpogor 
posita, post #ovrorei addi volebat 
ovyyevées vel Ouoyevéeg vel simile 


THALIA. III 49. 50. 99 


221ameuvycixazeov toto: Zaulowoi ol KopivBior. ’Ansrmeuze dè és 
Zapdis n° Exroui Isolavdgos, rv nodstav Keguvpaicov ér1- 
débas tovs matdas, tiuapevuevos* rooregoi peo ol Kepxveatoi 
netav é avròv xpipua atcotalov movjoavtes. ‘Enel te pdP50 
tnv Éovrod puvatra Méhocav Tepiavdpos anéxteve, cvURPO- 
emv rounvde ol @AAnv cvvéfn xeòs ti yeyovvin evita. qoav 
oî éx MeAloons duo matdes, nAixlinv 6 uèv inraxaidena, 6 dè 


quid; eumque secutus Reiz. (Praef. 
p- XIX) utique inseruit 0vyyevéeg. 
Quo quidem vocabulo facile mihi ca- 
rere posse videtur Herodotea oratio, 
in qua sane plura sunt, quae ani- 
mum advertere possint. Etenim ut 
taceam celerem subiecti quod dicunt 
transitum, neque vero prorsus inso- 
litum apud Nostrum, si quidem id, 
quod ad fxr.00v mente addendum 
certe est of Koglr8ior toùs Kese- 
xveal/ovs, utrumque tanquam sub- 
iectum ad sequentia s(0ì diegpogor 
referendum est, sc. of XoplrBios 
uci ol Kequvpator: vel locutio eÎ0) 
— govtes offendit, ad quam expli- 
candam quae attulit Valckenarius, 
IV, 46. 147. 175. VI, 52, ea minus 
huc pertinere credam; retulerim huc 
potius eos locos, quos de participio 
verbi e/ve huic ipsi verbo adiecto 
attuli ad III, 32, quosque attulerunt 
Dorville ad Charit. p. 295 et Bois- 
sonad. ad Philostrat. Heroicc. pag. 
520, ad Eunap. p. 357. 593. Itaque 
totius loci, quem sic exhibui, ut a 
librorum scriptorum lectione minus 
recederem, sententia haec erit: nunc 
vero semper, ex quo (Corinthii) con- 
diderunt (Corcyraeos), utrigue (Co- 
rinthii et Corcyraei) sibi infensi sunt 
animis 8. tales sunt, qui inter se dis- 
sideant. — AA verba modreoor — Ne- 
$ay conf. nott. ad III, 10 et ad és 
avtov nott. ad I, 4l. 


Cap. L. 


°Enst te ydo tv fovtod yvvaîna 
Mélocav] De Periandro Proclis, 
qui Epidauri tyrannus erat, filiam 
deperiente et in matrimonium du- 
cente comparentur Athen. XIII, 6. 
p. 589 s. 132 ed. Schweigh. Diogen. 
Laert. I, 94 seq. Parthen. cap. 17. 


Plutarch. II. p. 146 D. 150 B. Hero- 
dot. V, 92. $. 7. Pausan. II, 28, 4, 
qui Melissae monumentum ad Epi- 
daurum commemorat. Unus Dioge- 
nes Laèrtius quod Zysidem vocat, 
quam reliqui Melissam, hoc cum C. 
O. Mueller. (Aeginett. pag. 65, quem 
sequitur C. Wagner. in scriptione de 
Periandro pag. 19 seq.)ita explicare 
malim, ut Periander, ex quo Proclis 
fliam in matrimonium duxerat, il- 
lam non Zysidem, ut ante vocaba- 
tur, sed Melissam vocari voluerit, 
nomine utique honorificentiore, ob 
primarium Corinthi sacerdotium ad- 
ministratum, instar reginae Athena- 
rum. Namque Melissas, i. e. apes, 
passim sacerdotes, Cereris potissi- 
mum ac Dianae, vocatas esse satis 
constat. Vid. Creuzer. Symbol. IV. 
p.311. 315 seq. 384 et 6414 ed. tert. 
et C. Wagner. 1. l. 

enéxtetve] Ob calumnias pelli- 
cum, quas postea certiora edoctus 
igni cremandas dedit, ira abreptus 
gravidam mulierem calcis ictu in- 
terfecisse fertur Periander, auctore 
Diogene Laért. l. 1. Quo facto sum- 
mum dolorem ac moerorem tyran- 
num concepisse monstrant, quae 
apud Herodot. V, 92. $. 7 memoriae 
produntur, coll. Diogen. Laèrt. I. 
8.100. Neronis scelus in Poppaeam, 
de quo Tacit. Annal. XVI, 6, et 
alia quaedam similia excitat Wag- 
ner. l. l. p. 20. 

dvo raîdes] Cypselum et Lycophro- 
nem vocat Diogen. Laért. I, 94, 
illum maiorem natu stolidumque, 
hunc minorem prudentemque fuisse 
narrans. Excerpta Nicolai Dama- 
sceni, quae modo laudavi, quattuor 
filios commemorant, qui patre iam 
sene omnes obierint, Evagoram, qui 
Potidacam coloniam deduxerat, Zy- 


7* 


100 


HERODOTI 


oxtaraldena Erea yepovais. tovtOvs 0 uNtRoratmo IooxAéns, 
tav Ezidavoov tUpavvos, perarmeuvwanevos mao” Émvtov Éqpu- 
Aopoovesto, ds olxòs Mv, duyarpòos éovras tijs sovroù raidas. 
nei te dé 0peas amemtuzero, cime rporéunov avrovs* "Apa 
lore, d maldes, 06 Vuecov tv untioa anexterve; Toùrto to 
Eros 6 uèv rosofureoos avrov Ev ovdzvì 4070 Erorpoaro* 0 dè 
veoitegoS, To ovvopa Mv Avxopgoav, nAyYN0E drovoas ovTA, 
dore amuouevos és tuv Kopivdov ate qpovéa tijs unteos Tov 
motéoa oùte rpoocine, diadepoptvo te ov rpoddLedEyEtO , loto- 
ogovti ts Adyov ovdzva édidov. téX0S dé puv meg. dvuoò Egope- 


copkronem, qui tyrannidem parabat 
apud perioecos, Gorgum, qui e curru 
decidens cervicem fregit, Nicolaum, 
omnium moderatissimum, a Corcy- 
raeis necatum, qui Periundri consi- 
lium intellexerant , quo ipse in Cor- 
cyram abire et Nicolao Corinthum 
tradere constituerat. 

IleoxZéns] Scripsi IlooxZéng pro 
vulg. IIooxZng, monente Dindorf. 
Prolegg. p. XV et Bredov. p. 258. 
Unus liber IZatooxA7j5, quae lectio 
ex linea nominibus propriis super- 
scribi solita orta videtur. Quare 
in Pausan. II, 28. $. 3 Siebelis nunc 
recte exhibuit /TeoxZÉovg loco vul- 
gatae IlateoxAéovg. De librariorum 
isto errore praeter Wesseling. plures 
monuerunt, quos laudat Marx. ad 
Ephori fragmm. pag. 110 not. De 
ipso Procle conf. Plutarch.II. p. 403 
et C. O. Mueller. in Aeginett. p. 64 
seq., cui tyranni dominatio, quae 
etiam Aeginetas Epidauri colonos 
male habuit, ad Ol. L ferme con- 
tinuata esse videtur; vid. ibid. pag. 
66. — In seqq. pro vulg. s/x0s scri- 
psi oîxòs, ut III, 38. Plura Bredov. 
p. 195. — amersurero in seqq. va- 
let: ,,cun —a se dimitteret,“‘ uti cap. 
52, ubi additur #£È 0p&a7uoyr, vid. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 396, y. et nott. 
ad Herodot. I, 33. 

v ovdevi 21070 Eropoaro] i. e. 
nullo loco habuit, non respexit. Tu 
conf. de locutione I, 153. III, 120, 
ubi similia quaedam attigit Valcken. 
III, 125. VII, 222. 14. 57. 

diadeyopéva te 0v rgocdLelEyeto] 
Ita edidi Schweighaeuserum secu- 
tus, qui lectionem ante Wesselin- 


gium vulgatam 0% revocavit: eun- 
demque etiam editt. recentt. recte 
secuti sunt, cum vocula ov ad 
ipsum verbum xgocdis4éyero perti- 
neat,, iunctum antecedentibus ver- 
bis ovte xQocgine per ipsam vocu- 
lam te; de qua structura particula- 
rum ovre — te conf. Herod. III, 31. 
VI, l ibique nott. Wesselingius pro 
ov dederat ovre, quod sane Flo- 
rentinus liber cum quibusdam aliis 
praebet, a nostro loco valde alie- 
num: attamen recepit Gaisfordius; 
0 ti exhibueruntReiz. et Matthiae, 
quod in scriptis libris certe non re- 
eritur. — Ad verba: 7070v ord:va 
dldov cf. III, 45. 

neol vuo éx0pevos] i. e. valde 
iratus animo. Scripsi ita cum recentt. 
edd. pro régL &vuo ég., quod Wes- 
seling. mutaverat in 7E9019vuos 
éyouevog, citans: Aeschyl. Choéph. 
38. Herod. II, 162 (xe0.&vuos î07, 
quod tamen huc minus pertinere vi- 
detur, ut recte monet Schweigh.). 
I, 141 (ubi est 0077 éz0uevos). Eltz. 
in Quaest. Herodott. p. 16 (Jahrbb. 
f. Philol. u. Paedag. Suppl. IX. p. 
126) de hoc loco disputans xe £- 
dvuos égouevos scribi mavult. 
Mihi magis huc facere videntur Ho- 
merica, quae Noster imitatus est: 
Ili. XXII, 70: @Zvocovres reol &v- 
uo. XXIV, 236: reol d' p9eZs dv- 
uo. Nec aliter megl xr0i Od. VI, 
158. Ili. XIII, 119. 206. 430, alia id 
genus, de quibus disputavit Nitzsch. 
ad Homeri Odyss. V, 36. pag. 8 seq. 
itemque Goettling. ad Hesiodi Scut. 
12, qui quod in his formulis réoi 
scribunt idque pro megicocws acci- 


THALIA. III. 50— 52. 101 
vos 0 Ilepiavdoos ttelavver tx tv olxicov. ’Etelaoas di toù- 51 
tov lotopee rov xpsofuregov, ta GpL Ò untRoTETOO dLedE xd. 
0 dé oi amxnpésro, Ds spEas Prdopeovas tdetaro* Eustvov dì 
tov Eros, to agi 0 Ilpoxdéns amootédR0v sine, Gre OÙ vom 
Aafadv, ovx éueuvnto. Ilegiavdoos dì ovdzuiav unzavnv Epr 
eivar pn ov aqui éxelvov vrodtoda. ti, élimcoet te fotogéar. 
0 dè cvauvnodels ele nai toùro. ITegiavdoos dì vow fav 
xai TOUTO , xo pahaxòv évdidova: PovAduevos ovdiv, n 0 éte- 
AaBels va° avroù mats dlartav Ermorteto, È tovtovs méurnov 
Uyyehov, amnpogeve un uv déxsadai oîxiovoi. 6 di, Oxs ars- 
Aavvopevos ÈA80i é5 LAANv olxinv, annAavver’ dv xaì crd tav- 
tons, amerdéovros te toù ITegravdgov voto detauevowoi xal ttto- 
yeuv xedevovros. amehavvouevos Ò’ av nre er Ettonv teòv Érai- 
eov* ol dt ate ITegiuavdgov éovta matda, xaireo deuaivovtes, 
0ucos édéxovto. Té40g dì 0 Ilsgiuvdpos xMevyua érorjoato,52 
06 @v n olxiccoi vrodtentai uuv 7 x000dLa4ex87, lomv tnuinv 
toutov Td ‘Anoliavi opetdev, 00nv di) elmas. 005 dv dn 


piunt, equidem malui eos sequi vi- 
ros doctos, qui in Homero nunc edi- 
derunt xegl, quam praepositionem 
in his dativo additam existimo non 
aliter atque in iis locutionibus, quas 
attulit Matthiae Gr. Gr. 8.397. not. 2. 


Cap. LI. 


ov voo Zafav] Cf. nott. ad III, 41. 
Quae sequuntur verba: IIsglavdgog 
dì ovdsuiav unzaviy Fon sivor pi] 
ov cpu éueîivov vrodEcdaL ti va- 
lent: Periander vero fieri prorsus 
non posse, dixit, quin ille (avus) ipsis 
aliquid suggesserit 8. consilium quod- 
dam dederit. Ad locutionem 0vde- 
play ungavnv x. 1. 2. vid. II, 160 
ibique allata; ad verbum orodt- 
c8a. conf. nott. ad I, 107. 

paraxòv iydidovar — oVdtv)] i. e. 
nihil (de ira) remittere. Conf. III, 
105, et quae citavimus plura,ad Plu: 
tarch. Alcibiad. p. 171, ad Flamin. 
p. 100. Pro 7, quod sequitur, ob 
constantem Herodoti usum Struve 
Spec. I. Quaest. de dial. Herod. p. 
30 seq. (Opusce. II. p. 296) scriben- 
dum censet 17, quod Dindorf. et 
Dietsch. dederunt. Equidem retinui 


Î, ut II, 32, ubi cf. nott., sed pro 
tEelao8ele, "quod plurimi libri affe- 
runt, ut III, 46 dedi cum recentt. 
edd. BEela®els. És rovtovs spectat 
ad 7, quod inde nihil aliud esse at- 
que rag oÎs recte monet Struvel.]., 

similia quaedam huius generis atfe- 
rens. @rnyogeve pn x. t. 7. eodem 
modo Noster dixit, quo III, 128; 

an niasver” dy e, Florentino dedi 
pro ereZavver” av, ut VII, 210. 
Vid. Bredov. p. 299. In fine cap. 
cum recentt. edd. restitui ò’ cv nie 
pro avnie, quod Reiz. ediderat. Cf. 
Hermann. ad Viger. p. 820 et nott. 
ad I, 42. 


Cap. LII. 


0g av 7 olxiowoi x. tr. X.] Compa- 
rat cum hisce Sophoclea in Oedip. 
Tyrann. 347 Wessel. Ad verba 007v 
dn elrag cf. I, 157. 

lonv tmulnv toùtov to ‘Arolliovi 
oqelderv] put is muletam penderet, 
quae leg& esset "Am0lZw0vos, s. quae 
ei deo tanquam donarium consecra- 
retur, sicut cygnus v. c. erat legdg 
Andilovos. Dicebant autem ava- 
&nuara s. donaria vasaque sacra 
leo. Vid. Diodor. Excerptt.XXVI,5 


102 


HERODOTI 


toùto tò xfjguyua ovte ris ol dialéveodar, ovte olxioroi déxe- 
cda. #H@ede' mods dì ovdt avros Exetvos Édixatev neododat222 
arsignuevov, aila diaxagregecov Èv tor otoLmoi Exadiuvdéero. 
tetdorn d Muion idceov uv 6 Iegiavdgos aAovoinot te xal aos- 
tino. cvurentandra, olurerge” Urels dè cis doyîe Hle docov 
xal Edeye' "Qrat, xorega TovtAv alpetATERA Éoti, tavra rà 
vv Excoy ronooes, n tv tupavvida xal apata, ta vov t7ò 
éx0, tavra givra to mato énitndeov rapodapBaverv; 06 gv 
duos te mate xa KogivBov tis evdaluovos Pagideds, aAnenv 


ibique Wessel. p. 512. Sic in Ar- 
chontum iureiurando erat, si quis 
ipsorum contra leges fecisset, eum 
mulctae nomine statuam suam au- 
ream pensurum esse, yQuoovy dv- 
dertrta arotica. Delphis Apollini 
consecrandam, ut est apud Polluc. 
VIII, 86. pag. 906 Hemsterh. Cf. 
Platon. Phaedr. pag. 235 E. ibique 
Schol. p. 56 Ruhnk. reliquosque in- 
terprr. Heraclid. Pontic. Polit. I, 10, 
in quo loco explicando turpiter la- 
psus est Koelerus p. 32.‘ Cr. Hu- 
iusmodi muletas diis solvendas, vel 
singulis hominibus vel ipsis civita- 
tibus impositas, commemorant Rose 
Inscriptt. Graecc. p. 216, laciaudi 
Monumm. Peloponn. I. pag. 177 seq., 
Curtius Anecdd. Delphicc. pag. 44. 
Apollinis, cui haec mulcta debetur, 
templum in inferiore Corinthi parte 
commemorat Leake Travels in Mo- 
rea III. pag. 249, qui idem (Pelo- 
ponnes. pag. 301) in huius templi 
fundamentis anno 1676 a Sponio et 
Whelero repertam esse addit inscri- 
ptionem Romanam, qua L. Hermi- 
dius Celsus aedem et statuam A pol- 
linis dedicasse traditur. — In seqq. 
ad verba m00s 0v dy) Tovo TO ur- 
evyjua cf. nott. ad I, 38, et ad mer- 
o@o&e: III, 118. Deinde scripsi #y 
to atoLfor euadivéteto (in porti- 
cibus volutabatur) pro vulg. oro7ot, 
quam recte repudiarunt recentt. 
edd.; cf. Bredov. p. 161. Ad ver- 
bum éxaUydéero conf. similes locos, 
quos attulerunt Iacobs. ad Aclian. 
N.A.II,31,Sauppius ad Xenophont. 
De re equestr. V, 3. pag. 216 et in- 
primis Bredov. p. 371 pluribus de 
hoc verbo disputans. 


dlovolnot te nal dorrinor cvpae- 
ntoxota] i. e. qui ob infortunium nec 
lavacris nec cibis uteretur, 8. illuvie 
et inedia male affectum, ut interpre- 
tatur Schweigh. ovum(atev incidere 
quidem valet, sed non sine doloris 
et affectus cuiusdam significatione 
addita. Conf. Wyttenbach. ad Pla- 
ton. PPhaedon. pag. 206. Ad vocem 
cZovainor, qua et Hippocrates et 
alii utuntur, conf. locos allatos in 
Thesaur. L. Gr. I. p. 1527 ed. Din- 
dorf. Ad verba vrels dè trjs deyîje 
conf. I, 156 coll. IX, 4. VII, 162 et 
quae alia affert Wex ad Sophocl. An- 
tigon. 714. p. 221. 

fovra tò margl initndeov] Ad fi- 
lium pertinet, hoc fere sensu: cun 
tu patri, 8. patris animo, te accommo- 
des. Conf.III, 70. — Ad verba Xo- 
o(vdov ts evdaiuovog confer 
Homerum, qui e@vecòy dixit Corin- 
thum Ili. II, 570, et Pindarus, qui 
0%fiav praedicavit (Olympp. XIII, 
4). Add. Thucydid. I, 13 et quae alia 
veterum testimonia collegit Wagner. 
in Specim.rerr. Corinth. pag. 1. Spe- 
ctat autem vox sUda/u0v ad opes 8. 
ad opulentiam et divitias commercio 
potissimum a Corinthiis compara- 
tas; vid. nott. ad V, 8. — fiacileds 
hoc loco dicitur tyranni filius, here- 
ditario et legitimo iure quasi con- 
stitutus rex: quod iis addi poterit, 
quae de significatione vocum rUeay- 
vos et facidevg disputarunt viri do- 
ceti; cf. Plass: Die Tyrannis I. pag. 
123 seqq. 131 seqq. Ad verba 0077 
xoswpevos (recentt. edd. yos0nevos) 
cf. I, 88. Yer cum recentt. edd. pro 
vulg. é#x07v dedi, ut II, 173; cf. 
Bredov. p. 286. 


THALIA. III 52. 103 
Biov sTAev, avriotatécv te xal doyij yosuevos, és tov de Tt- 
Ora gomv. e pag tis CvuPOEN év avrotoi Evepovee, te N56 vro- 
winv és éuè Eyes, Éuoi te avtn yépove, xal éyd avrijs TÒò rAedv 
péroyos sip, 0090 avtos oqpea ttepyacaunv. où dì patadv 00% 
pPovéeoda: xpésdov Éoti) n olxtsiRpeoda., Gua te oxoîov ti è 
tovs roxéas xal és tovs xoÉgcovas tetvuaoda., amidi és ta 
olxia. ITepiavdgos uèv tovtoLO: avtOv xatzdauBave* 0 dì «A40 
uv ovdiv aueiferar tov ratéoa, Epn dé uuv forv tnuinv dgei- 
dev ta ded, sovra és A0povs amixduevov. Ma&av dè 6 ITe- 
olavdgos, ds arcogov ti TÒ xaxòv slm toÙ raLdòs xal avixnror, 
é 0pdaiuodv uv drmortéurmerar, otetdas miotov és Kéoxvoav'* 
émexgurzE Yao xa) tavtns. amootelldas dè toùtov 6 Iepiav- 
deos gorparevero tri ov mevdegov IlooxAéa, d05 tv rape0v- 


iv avtoîci Eyeyoves] ty avtoîoi 
Schweigh. accipit pro éy Éavroîoi, 
de prima persona, reddiditque: in 
domo nostra, unde Eltz l. antea l. 
pag. 127 rescribi vult: èv éovroîai, 
quod de prima persona aeque acci- 
piatur (inter nos). Negris praefer- 
ret éw oîxforoi, modo hoc in libris 
scriptis inveniretur. Equidem cum 
recentt. edd. retinui év avtoîoi, in 
ipsis his sc. rebus, malis, malimque 
intelligere r077uaci s. cvuaTOLAGI 
cum Coraè, qui, sì quid mutandum, 
legi mavult #v «vr; cor (tibi ob eam 
sc. matrem), quod merito displicuit 
Larchero. Nec magis necessarium, 
eodem Coraé auctore, pro ro xZe6v 
reponere tocw zxievy. Ad structu- 
ram conf. Wex ad Sophocl. Antig. 
782. pag. 2360. Quae sequuntur verba 
000 adtos opea tEsoyacaunv, sic 
scripsi Bredovium secutus pag. 283, 
qui pro 6ps, quod vulgo edunt, rce- 
scribendum esse docuit 0p#a, quod 
ipsum ad év avtoîoi (scil. ronyuaot) 
est referendum, ut haec sit loci sen- 
tentia: quo magis ipse ea perfeci. At- 
que hanc sententiam Schweighaeu- 
serus etiam in Latina interpreta- 
tione expressit (,,quum a me haec fa- 
cia sint‘), mox vero in Lexic. Hero- 
dot. I. p. 226 maluit cum Coraé red- 
dere: quod ego ipse cam occidi vel 
perdidi, eam verbi #£e0y70te08a1 se- 
cutus notionem, qua supra ad III, 
31 positum illud invenimus; in qua 


sententia ope pro «vrnv accipien- 
dum ct ad matrem referendum erit, 
cuius nulla in antecedentibus men- 
tio; accedit etiam, quod ipsa forma 
epe ab Herodoto aliena est, nt do- 
cuit Bredov. 1. 1. Itaque Herodoti 
verba eo sensu accipienda erunt, 
quem supra indicavi. Eltz. 1. l. pag. 
128 scriptum fuisse coniicit: 00% 
adtos ye fEsoyacaunv. 

cv dì padadv 060 pPToveesdar x. 
t. X.] Pindari est sententia in Pyth. 
I,164(85): xoéc00v olurigudv pPo- 
vos, ubi conf. Boeckh. et Iacobs. in 
Delectt. Epigr. p. 259. Exscripsit 
Herodoteam sententiam Stobacus 
Tit.3, 69. p. 42 s.p.103.T.I. Gaisf. 
Pro toxnas cum Gaisf. et Matth. re- 
posui toxéas, de quo vid. potissimum 
Struve Specim. II. Quaest. de Hero- 
dot. dial. par. 6. (Opuscce. II. p. 331). 
In seqq. avròv xatelaufave est: eum 
inhibere conubatur. De imperfecti 
usu dixi ad I, 68, de verbi signiti- 
catione ad III, 36. Ad aronéune- 
tar cf. nott. ad III, 50. 2m2070v e 
plerisque libris cum edd. recentt. 
dedi pro xZot@, monente Schweig- 
haeusero; valet enim: ins(ructa navi. 
Alia enim est ratio eorum locorum, 
quos ad III, 4 attulimus. 

forgatevero — IIoonAZéa] De Procle 
vid. nott. ad III, 50. Exstat, mo- 
nente Valcken. apud Diogen. Laért. 
I, 100 epistola velut a Periandro 
scripta ad Proclem socerum. — In 


102 


HERODOTI 


toùro tò xMevyua ovte tis ol dialeyeotar, ove olxioroi déxe- 
ada. nIEd' mo0s ÎÌ ovdèi avtos éxetvos Edixalev rEL9GOTAL222 
areionuevov, dla diaxagregecov év toi stormo: Exadivdéeto. 
retdorn È’ huton (dov uv 6 Ilepiavdpos dAovoinoi te xal der- 
rino cvumentorora, oluterpe* vmels dè tijs 00yMs Tre a00ov 
mal EAeye' ‘2 mat, xotepa tovtav alperoreoa doti, tavta ra 
vv ÈEyov ronoces, n tv tvpavvida xal dyata, tà vÙv tyd 
Éy0, tavta Eovra td raroì éxiendeov rapadauPavev; 06 gv 
duos te male xa) Kopiv®ov ris svdalpovos Baordeds, aAntnv 


ibique Wessel. p. 512. Sic in Ar- 
chontum iureiurando erat, si quis 
ipsorum contra leges fecisset, eum 
mulctae nomine statuam suam au- 
rcam pensurum esse, 7Qvoovy dy- 
dortvta anoticar Delphis Apollini 
consecrandam, ut est apud Polluc. 
VIII, 86. pag. 906 Hemsterh. Cf. 
Platon. Phaedr. pag. 235 E. ibique 
Schol. p. 56 Rubnk. reliquosque in- 
terprr. Heraclid. Pontic. Polit.I, 10, 
in quo loco explicando turpiter la- 
psus est Koelerus p. 32.‘ Cr. Hu- 
iusmodi muletas diis solvendas, vel 
singulis hominibus vel ipsis civita- 
tibus impositas, commemorant Rose 
Inscriptt. Graecc. p. 216, Paciaudi 
Monumm. Peloponn. I. pag. 177 seq., 
Curtius Anecdd. Delphicc. pag. 44. 
Apollinis, cui haec mulcta debetur, 
templum in inferiore Corinthi parte 
commemorat Leake Travels in Mo- 
rea III. pag. 249, qui idem (Pelo- 
ponnes. pag. 394) in huius templi 
fundamentis anno 1676 a Sponio et 
Whelero repertam esse addit inscri- 
ptionem Romanam, qua L. Hermi- 
dius Celsus aedem et statuam A pol- 
linis dedicasse traditur. — In seqg. 
ad verba mg0s ®v d7 tovto t0 - 
ovyua cf. nott. ad I, 38, et ad rei 
ouo&a. III, 118. Deinde scripsi éy 
tjo ctoLn oi énadivdtero (in porti- 
cibus volutabatur) pro vulg. oronot, 
quam recte repudiarunt recentt. 
edd.; cf. Bredov. p. 161. Ad ver- 
bum éxalivdéeto conf. similes locos, 
quos attulerunt lacobs. ad Aelian. 
N.A.11,31, Sauppius ad Xenophont. 
De re cquestr. V, 3. pag. 216 et in- 
primis Bredov. p. 371 pluribus de 
hoc verbo disputans. 


alovoinot te nal cortine: cvure- 
atoota] i. e. qui ob infortuniwn nec 
lavacris nec cibis uteretur, 8. illuvie 
et inedia male affectum, ut interpre- 
tatur Schweigh. cvuriaterv incidere 
quidem valet, sed non sine doloris 
et affectus cuiusdam significatione 
addita. Conf. Wyttenbach. ad Pla- 
ton. Phaedon. pag. 206. Ad vocem 
eZovotnor, qua et Hippocrates et 
alii utuntur, conf. locos allatos in 
Thesaur. L. Gr. I. p. 1527 ed. Din- 
dorf. Ad verba vrelg dè ts 00y7s 
conf. I, 156 coll. IX, 4. VII, 162 et 
quae alia affert Wex ad Sophoc]. An- 
tigon. 714. p. 221. 
ovta ro marg #ritndeov] Ad fi- 
lium pertinet, hoc fere sensu: cun 
tu patri, 8. patris animo , te accommo- 
des. Conf. III, 70. — Ad verba Ko- 
elv8ov ts evdatpovos confer 
Homerum, qui @gveròy dixit Corin- 
thum lli. II, 570, et Pindarus, qui 
0,f(av praedicavit (Olympp. XIII, 
4). Add. Thucydid. I, 13 et quae alia 
veterum testimonia collegit Wagner. 
in Specim. rerr. Corinth. pag. 1. Spe- 
ctat autem vox eUda/u0my ad opes s. 
ad opulentiam et divitias commercio 
potissimum a Corinthiis compara- 
tas; vid. nott. ad V, 8. — ffaat2Zevs 
hoc loco dicitur tyranni filius, here- 
ditario et legitimo iure quasi con- 
stitutus rex: quod iis addi poterit, 
quae de significatione vocum tveav- 
vos et faaiAevs disputarunt viri do- 
ceti; cf. Plass: Die Tyrannis I. pag. 
123 seqq. 134 seqq. Ad verba 60y7 
goscuevog (recentt. edd. y9s018w06) 
cf. I, 88. y@nv cum recentt. edd. pro 
vulg. éxonv dedi, ut II, 173; cf. 
Bredov. p. 286. 


THALIA. III 52. 103 
Biov sTAev, avriotatE do te xa) 00y7) poscuevos, és tov de ixi- 
ota Xomnv. El yag tiS CvUPOEN év avroîoi Eveyovee, ét ne vro- 
winv és éuè Eyes, tuoi re avrn péyove, xal Eydò avtijs tò rAeùv 
pérogos el, 000 avtos oqpea ttepyacaunv. cÙ dì padav 60% 
pPovésoda. xoéocov Éoti n oixteipeodaL, Gua te oxotov ti És 
tovs toxéas xal Ég tovs xpéocovas tedvudodar, aridi Ès td 
olxia. Ilepiavdpos uèv tovrowoi avtov xatsAdauBave: 0 dì KA40 
uèiv ovdiv apeiferar tov ratépa, En dé pev (mv tnuinv dgei- 
dev tod ded, sovra és Adyovs ammouevov. Ma8adv dè 6 ITe- 
ciavdRos, 008 drogov ti TÒ xaxòv elM tOÙ LALdÒS xal dvixntor, 
E 09daiudv puv amormtéuretar, otetdas mAotov és Kéoxvoav' 
érexpatee Yao xaù tavrns. amootetdas dè toùrov Ò Ilepiav- 
doos Hotpatevero ér) ov revdEg0v IooxAéa, 008 tv rage0v- 


Îv avroîci Èyeyovee] Èv avtoîei 
Schweigh. accipit pro #v Éevroîot, 
de prima persona, reddiditque: in 
domo nostra, unde Eltz I. antea |. 
pag. 127 rescribi vult: év Éovrotor, 
quod de prima persona aeque acci- 
piatur (inter nos). Negris praefer- 
ret éy olxforci, modo hoc in libris 
scriptis inveniretur. Equidem cum 
recentt. edd. retinui éy avtoîci, in 
ipsis his sc. rebus, malis, malimque 
intelligere x07yuao: s. cvuzTOLAGI 
cum Coraé, qui, si quid mutandum, 
legi mavult #v avri) cor (tibi ob eam 
sc. matrem), quod merito displicuit 
Larchero. Nec magis necessarium, 
eodem Coraé auctore, pro tò rey 
reponere tocw wie6v. Ad structu- 
ram conf. Wex ad Sophocl. Antig. 
782. pag. 236. Quae sequuntur verba 
Gow adtos cpea tÉspyacapnv, sic 
scripsi Bredovium secutus pag. 283, 
qui pro ps, quod vulgo edunt, re- 
scribendum esse docuit (pesa, quod 
ipsum ad év avtoîoi (scil. ronyuaot) 
est referendum, ut haec sit loci sen- 
tentia: quo magis ipse ea perfeci. At- 
que hanc sententiam Schweighaeu- 
serus etiam in Latina interpreta- 
tione expressit (,,quun a me haec fa- 
cia sint‘), mox vero in Lexic. Hero- 
dot. I. p. 226 maluit cum Coraé red- 
dere: quod ego ipse eam occidi vel 
perdidi, eam verbi #Ée070tje08at se- 
cutus notionem, qua supra ad III, 
31 positum illud invenimus; in qua 


sententia 0pe pro evrnv accipien- 
dum ct ad matrem referendum erit, 
cuius nulla in antecedentibus men- 
tio; accedit etiam, quod ipsa forma 
pe ab Herodoto aliena est, ut do- 
cuit Bredov. l. 1. Itaque Herodoti. 
verba eo sensu accipienda cerunt, 
quem supra indicavi. Eltz. 1. l. pag. 
128 scriptum fuisse coniicit: 06% 
aùros ye fEsoyacaunv. 

où dì uadav dom pPovsectar x. 
t. 2.] Pindari est sententia in Pyth. 
I,164(85): x0é000v olutigudòv PI0- 
vos, ubi conf. Boeckh. et Iacobs. in 
Delectt. Epigr. p. 255. Exscripsit 
Herodoteam sententiam Stobacus 
Tit.3, 69. p. 42 8.p.103.T.I. Gaisf. 
Pro toxnas cum Gaisf. et Matth. re- 
posui roxées, de quo vid. potissimum 
Struve Specim. II. Quaest. de Hero- 
dot. dial. pag. 6. (Opusce. II. p. 331). 
In seqq. @Utòv xarelaeuffave est: eum 
inhibere conubatur. De imperfecti 
usu dixi ad I, 68, de verbi signiti- 
catione ad III, 36. Ad aronéune- 
ta cf. nott. ad III, 50. m4Aotîov e 
plerisque libris cum edd. recentt. 
dedi pro 74000, monente Schweig- 
hacusero; valet enim: instructa navi. 
Alia enim est ratio eorum locorum, 
quos ad III, 4 attulimus. 

gatgatevero — IlooxAéa] De Procle 
vid. nott. ad III, 50. Exstat, mo- 
nente Valcken. apud Diogen. Laért. 
I, 100 epistola velut a Periandro 
scripta ad Proclem socerum. — In 


© -—— con 


104 


HERODOTI 


tov oÎ monyuetav tovra altiatarov® xa elds uèv tRv Exi- 
53davoov, slds dì avrov IooxAta xal Etoyonoe. “Ere. dè toù 
goovov roofaivovtos 0 te Ileogiavdoos maonBnxse xal cvve- 
puvasoxeto Écovtd ovxÉti elvair dvvaros ta xonyuara Eropav te 
xo deérerv, réupas è tv Kéoxvpav arenaise tòv Avuopopova 
er) tv rvpavvida* èv pao dn td roeofvréoa tov raidav ovx 
Evga, «Ala ol xategpaivero siva vadeotegos. 0 dì Avxopocv 
ovdi aroxglotos Nélcode TOV péÉoovia tV dyyelinv. ITepiav- 
dpos dì, mepLegouevos où venviso, devrepa angoterde n° av- 


seqq. $wyesîv est capto vitam conce- 


dere, ut supra £oeygia III, 36 prae- 
mia pro Croeso conservato. Alibi 
foyosîv valet vivum capere, ut I, 86. 
211 etc. Hinc $@0yolavr dZafety 
tuva eodem fere sensu, de quo di- 
ximus ad Ctesiae Excerptt. Per- 
sicc. 8.9. Add. etiam Herodot. VI, 
28. 37. 


Cap. LIII. 


xal cvveyivaoneto Éovta] De stru- 
ctura conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 638 
et nott. ad IV, 43. Verba seqq. ta 
mronyuara énogdv te nal diémerv va- 
lent: res publicas 8. imperium inspi- 
cere et administrare. De éx0gdyv quae- 
dam dixi ad Plutarch. Philopoem. 
pag.64.256. Ex Herodoto conferas 
I, 48. 110. 124, et de verbo diérey 
VI, 83. — raonfrnxes redde: conse- 
nuit, uelatis florem excessit, eodemque 
fere modo sic legitur in Thucydid. 
II, 44 et in Aeschyli Agamemn. 997. 
év yao!dN td mosafurton toy 
naldov x. ©. X.} Eum indicari, quem 
Cypselum vocat Diogenes (conf. nott. 
ad III, 50), suspicor. Sed Aristote- 
les Politt. V, 11 [V, 9. 8. 22 ed. 
Schneid.] huic filio nomen fuisse 
scribit Gordiae, cuius ipsius filius 
Psammetichus Periandro successe- 
rit. A quo diversus opinor ille Gor- 
gias, Periandri frater, cuius apud 
Plutarchum fit mentio II. p. 160C., 
quique idem ab aliis scriptoribus, 
quorum locos attulit Wyttenbach. 
in Animadverss. ad Plutarchi 1. l. 
pag. 979, modo Gorgias modo Tor- 
gus adeoque Gargesus nominatur, 
mirà librariorum negligenti&. ,,Sed 


quid si Gorgias vel Gorgus Plutarchi, 
qui cum posteris suis tyrannus Am- 
braciotarum erat, omnino diversus 
est a Gordia nostro, Psammetichi 
patre et fratre fortasse ipsius Cy- 
pseli?‘ C. O. Mueller in Aeginett. 
p. 66 not. coll. C. Wagner de Pe- 
riandro pag. 24. Quattuor Periandri 
filios afferunt Nicolai Damasceni 
Excerpta; vid. nott. ad IlI, 50. — 
Verba #7. tv tuoavvida recte sic 
vulgo vertunt: ad regnum suscipien- 
dum. 


0vx évosa] Pro vulg. èvedsga cum 
Bredovio scripsi é#vwga, ut I, 123. 
Mox aroxeloiog reliqui, ut I, 49. 
Recentt. edd. vroxglo1os ediderunt, 
quod placuit Bredov. p. 37. Ad sen- 
tentiam conf. Plutarch. II. p.175E., 
ubi Wyttenbach. in Animadverss. 
pag.1051, Herodotei loci non imme- 
mor, extrema verba sic reddit: ,,in 
maiore natu filiorum non videbat tnv 
tvogavvida, non agnoscebat idoneum ty- 
rannidis successorem.‘° Schweigh. ad 
#voga subaudit rò elvar dvvarov ta 
nodyuate deersev. Tu conf. I, 89. 
123. V, 36. VIII, 140, 2. — In seqq. 
vodéoteoos is dicitur, qui ingenio 
tardiori, hebetiori est, stupidior homo. 
— ,,Plotin. III, 8,3: oi vo&éorsgor 
tov raldav. cf. III, 6,6. VI, 7,22. 
Cr. Comparativi eadem fere vis at- 
que supra III, 29 comparativi vrro- 
uagyotegos. 

mequegoevog TOÙ venvisw] i. e. 
magnam iuvenis curam gerens, magnà 
curà 8. studio iuvenem amplectens. 
Conf. III, 72. V, 40. VII, 39. VIII, 
60. In seqq. scripsi ze08îv pro vulg. 
megésv, cf. ad III, 81. 


THALIA. III 52. 53. 


105 


TOv tiv adelgpenv, Eourov dè &vpartoa , doxécov uv udusta 
tautn av xeldeoda.. amnopevns dì tavrns xal Aspovons 2 
xat, BovAea TRY te tupavvida ès cAhovs negeiv, xa. tOv 0lxov 
roù margòs diapogn®evta uailov, 7 aUtos cpea ameldav 


223 Egeuv; amidi és ta olxia, mavoai dEOvTOv fnuiasv. piiotiuin 


xTiua oxauv* ui to xaxoò tò xaxov la. rmoddol tòv dixaiov 
rà imuentoteoa moorideto., modo) dè nÒn ta untoota ditnpe- 
vor ta ratoola axéfalov. tupavvìs refua cpalegov* r0%i0l 


xal t0v olxov — diapoendivta] 
row oixoy de paternis bonis 8. de pa- 
trimonio intelligi notat Larcherus. 
diapogenDevta est: direptum, dilapi- 
datum, ut I, 88. Hoc vero partici- 
pium noli sic accipere, ut accipere 
voluisse videtur Matthiae in Gr. Gr. 
8. 631,4, ut oratio ex infinitivo qui 
antecedit (xe0eîy) subito in partici- 
pium transiisse putetur, cum hoc 
participium arcte cohaereat cum TOY 
oixor, et ad row cixov — diapogn- 
Lyra e seqq. trahere liceat verbum 
fy8:v, unde hic accusativus aeque 
pendeat cap in sequentibus accu- 
sativus opéa ab eodem verbo Éye17. 
Scripsi autem cgpéa, ut dudum con- 
iecerat Valckenar. probante Bredov. 
p.- 283. Vulgo 6gs, quod ab hoc He- 
rodoti loco aeque alienum est atque 
supra III, 52, ubi cf. nott. Spectat 
autem opia ad tv te tvgavvida ral 
roy oîxov. Itaque totius loci sen- 
tentia haec est: Visne regnum in alio- 
run manus incidere et domum patris 
diripi potius quam ut ipse (a Corcyra) 
discedas (buc) et haec (regnum et do- 
mum) feneas. 


quioriuln xtijua oxarov) piiori- 
pia monente Valck. vix alio sensu 
atque qudoverxta (pervicacitas 8. ob- 
stinatio). Nec aliter Italus interpres, 
qui ei significationem tribuit: amdi- 
ziosa contenzione, caparbietà, punti- 
glio. Ipsa sententia apud Stobueum 
quoque XXIII, 12. p. 190 s. p. 426. 
Vol. I. Gaisf. reperitur et ad Sopho- 
clem refertur auctorem. Ad usum 
vocis xTrua et vocis zeQua (in ver- 
bis: tvoar»ls ro7ua cpaZeg0r) conf. 
Kuebner. Gr. Gr. 8. 421. not. 4. In- 
fra Noster III, 80: xds d’ av sîn 


1efua xemnemuivor povvaozin. 


pt xx TO xoexòv lo) Articu- 
lum to tolli vult Cobet. Ad ipsam 
locutionem hancce, proverbialem 
fere, illustrandam Wesseling. lau- 
davit Sophocl. in Aleadis apud Sto- 
baenum Florileg. IV, 37 (Nauck 
Fragmm. Tragicc. p. 117): Evravda 
pévtoL nraevtatavdo0mov vogri, Ka- 
xoîs otav Félworv lècdor nane. Ap- 
pian. De rebb. Italicc. 3 (pag. 35 
Schweighaeus.): où dì un avrato 
nxexd tò xax0v È. Apollon. Rhod. 
IV, 1081. Thucyd. V, 65 ibiq. Du- 
ker. Aelian. N. A. III, 47 ibique Ia- 
cobs. Plura dabit Krabinger. ad 
Synes. Orat. reg Peo. p. 144 seq., 
quo uti debebam ad Plutarchi Alci- 
biad. p. 207, ubi de verbo (@08& 
admonui, quod de quovis dicatur 
remedio, quo damni rs. incommodi 
quid levetur aut in melius conver- 
tatur. Formam lo, quam libri scri- 
ti praebent, retinni nec mutavi in 
Lo, quod mihi quidem ab Herodoto 
alienum videtur; cf. III, 85. IX, 111 
et Bredov. p. 386. Mox revocavi 
vulgatam nooudeta pro xporidea- 
Gi, quod in recentt. edd. adhuc re- 
tineri video, merito damnatum a 
Bredov. p. 394; cum Bekkero et re- 
centt. edd. scripsi untewvia et ra- 
tewie, eodem Bredov. p. 175 pro- 
bante, pro untewa et ratowa. 
tugavrle yonua ocpelsoov] Ad 
sententiam Euripidea hic laudant 
ex Iphigen. in Aul. 21 et quae plura 
perquam similia leguntur ex Euri- 
pide, aliis excerpta apud Stobaeum 
Tit. 48 init. p. 343 8eq. p. 341. T.II. 
Gaisf. — In seqq. ta éreyoyorata 
sunt verba ad persuadendum aptis- 
sima, persuasoria, blanda. Vid. ad 
Plutarchi Pyrrh. p. 197 et add. Sie- 
bel. ad Pausan. I, 34. 8.3. 


106 HERODOTI 
dì avtijs Epaotai sio1, 6 dì yéocov te NÎN xa) raonBnxos. un 
ds tà cevtod ayada «AAowor. ‘H uèv dn ta Erayoyporara 
ddaydetca brò où marpòs Elepe xods avtov, 0 dè vroxgi- 
vapevos Epn ovdana Neew és Kopuwdov, For° av avvdavarai 
megueovta tòv Taréoa. ’Arayperdaons dÌ tavrns tabra tò 
roitov Ileglavdoos xiouxa néure., BovAouevos avtos uèv és 
Kéoxvoav fxerv® Exetvov dè Exédeve, è Kogiv®ov amisouevov, 
diadoygov piveodai ts tvoavvidos. Karavécavros d' tr) rov- 
rosi toù moidòs 0 uèv ITegiavdoos toréAAero 5 tnv Kéoxv- 
cav, 0 dè mats ol és tiv Kopivdov. uatovres dè ol Keoxvoaioi 
rovtav Exaota, Tva pi og. ITepiavdgos és tv yognv arixnta., 
uteivovor tòv venvioxov. “Avtì rovtav utv Iegiavdoos Keo- 
xupaiovs ETIUOPEETO. 

54 Aaxedauovio. dì 0t0d0 ueydio d5 amixovto, Er04L00- 
xeov Zauov. rooofadovtes di m00S TO tetyos toÙ utv 190S 
daleoon Éotedtos AVPPov xata tÒ TROR@OTELOv TS MOdLOS Erre - 
Bnoav, usta dè, avtod BonFyoavros IoAvxoateos yerol 104417, 


, 1ò teltov ITeglavdeog] articulum 
o ante Tlsglay80og olim insertum 
ignorant libri scripti, quos equidem 
cum Schweighaeusero aliisque edd. 
secutus sum: unus retinuit Dietsch. 
Eodem modo I7eg(avdoos in fine ca- 
pitis, omisso articulo. — In seqq. 
éotélAeto és tpv Kéouvoay valet: 
ad Corcyram ire constituebat 8. pa- 
rabat. De usu imperfecti conf. nott. 
ad 1,68. Verbum at#42e08a de pro- 
fectione, maritima praesertim, haud 
infrequens. Vid. III, 124. V, 43. 
VII, 2. 239. Siebelia ad Pausan. I, 
2. 8.3. Ad verba: 6 dè mais of #6 
tnv Kopuv8ov, ubi male abest vo- 
cula ot duobus a libris, conf. III, 
14. 15. 55. 

ureivovor tov venvicnov] Hanc 
ob necem bellum conflatum scribit 
Schol. Thucydid. I, 13 pugnamque 
commissam navalem, quam omnium 
antiquissimam per Graeciam perbi- 
bet ipse Thucydides ducentis sexa- 
ginta annis ante bellum Peloponne- 
siacum finitum; unde consequens 
est, hoc accidisse anno 664 a. Chr. 
n., quo tempore Cypselus, Periandri 
pater, rerum nondum erat potitus, 
id quod ei obtigit anno 655 ante Chr. 


“585 ante Chr. nat. 


n., eundemque, triginta per annos 
cum regnasset, secutus est Perian- 
der filius anno 625 ante Chr. n., 
qui ipse quadraginta per annos reg- 
num tenuit, i. e. usque ad annum 
Vid. Fischer: 
Griech. Zeittafeln p. 89. 92. 119 et 
conf. etiam Larcher. in not. ad h. |. 
et Tab. chronolog. T. VII. p. 603. 
604. Haec igitur tam discrepantia 
ut secum concilientur, baud sufficit, 
quod Bouhier in Diss. Herod. cap. 
XV in Thucydide pro 260 annis re- 
poni voluit 100, ita ut annus exsistat 
564 a. Chr. n., quo utique Periander 
dudum erat mortuus! Nos cum Wes- 
selingio Scholiastam lapsum esse 
statuere malumus. Caeterum auctor 
est Diogenes Laért. I, 95, Perian- 
drum, nuntio de Corcyraeorum iu- 
venibus Sami servatis accepto, moe- 
rore confectum vità cessisse, annos 
natum ferme octoginta. Quae in Ni- 
colai Damasceni Excerptis, in qui- 
bus hic Periandri filius nomen gerit 
Nicolai, traduntur de his, iam su- 
pra ad III, 48. 50 attulimus. 


Cap. LIV. 
tnéfnoav] inéfnoav, quod du- 


THALIA. III 53—55. 


107 


axnia8noav. xara dì ròv ixavo VEpov, tOv Éxl rijs dayios 
tov ovpsos érsovra, érxeEA90v oi te Erixoveoi xal avidv Za- 
picv ouvgvoi Setauevor dì rovs Aaxsdapoviovs Ex’ dAivov 
xoovov Epevyov omica, ol dì Enioropevo Extervov. El pév55 
vvv of xapsovres Aaxedarpovicav duoto. Eyevovro tavtnv tiv 
 quéonv “Aozin ve xal Avxoan, alpédn div Zauos. ‘Aogins yao 
xal Avxaxns poùvo: cvvEOITECOVTES PEVYOVOL È TÒ tetxos roioi 


. Zapiooi, xal arorAntodevres rijs omioc 0dod arétavov év ri] 
224204 ti) Zapiov. topito dì an' ‘Aozizo tovrov pepovoti ail 


Aozin, td Zapuiov toù Apyisa, avros èv Ilrravn cvveyevo- 


dum commendaverat Wesselingius 
in Sancrofti libro alioque reper- 
tum pro vulg. vxseéfinoar, exbibui 
- cum recentt. edd. Tu cf. I, 84 ibi- 
que nott. Mox pro dnido8noar, 
quod plerique codd. afferunt, scripsi 
cum Bredov. p. 342 et recentt. edd. 
axnle&ncav, quod praebet Aldina. 
Moenium ac turrium veteris Sami re- 
liquias quasdam se vidisse testatur 
Tournefort: Relation d’un voyage 
du Levant I. p. 160. Quas Mr 
persequens Ross (Reisen auf den 
griech. Inseln II. p.147)rudera quae- 
dam occidentem versus ab urbe ve- 
tere conspicua ad hanc turrim per- 
tinere posse suspicatus est, sed Ro- 
manae structurae illa esse invenit 
Guérin: Description de l’île de Sa- 
mos pag. 200 coll. p. 181, ubi de 
suburbio quaedam affert. 

tov fxl tic dazios tod 0v9s0g 
fxeovra) days de animantium dor- 
so (Ili. IX, 208) atque de ipsis planta- 
rum foliis (Theophrast. Hist. plant. 
ITI, 7,5. 17, 4.18, 7 dezis tod pvA- 
10v) dicitur; sed hoc loco et altero, 
qui exstat VII, 216, de montis dorso 
accipiendum, nt in Polyb. III, 101,2. 
V, 69, 1. Dionys. Halicarn. Antiqq. 
V, 44 aliisque locis, quos vid. in 
Thesauro Ling. Graec. VI. p. 2351 
ed. Dindorf. Cum igitur turris in 
montis dorso sive iugo exstructa es- 
set, in Sami arce, qua septentrio- 
nem versus spectat, eam quaeren- 
dam esse suspicor, cum a septen- 
trione tantum arx, quae montem, 
cui nunc nomen Castro, occupabat, 
munita esset, ut scribit Guerin |. l. 
p. 195 seq , qui post Tournefort. |. l. 


reliquias moenium urbis atque arcis 
accurate descripsit unamque invenit 
turrim adhbuc servatam, summa arte 
e lapìdibus marmoreis exstructam: 
quam ab Herodoto hoc loco desi- 
gnari quod putat, equidem assen- 
tiri nequeo, cum turris haec in ipso 
montis iugo esset exstructa, ea vero, 
quae adhuc superest, centum metris 
Gallicis infra montis iugum a viro 
docto dicatur sita. Panofka Sa- 
miorr. res p. 4 hunc Herodoti locum 
respiciens haec adscripsit e Tourne- 
fortii narratione desumpta: ,,Moenia 
albo marmore splendentia in Ampeli 
dorso quindecim pedes eminebant, 
decem pedes latitudine complexa: 
post decimum sextum quemque pe- 
dem turris conspiciebatur, nisi qua 
natura saxum praeceps in eius lo- 
cum substituerat.‘ — In seqq. ad 
inlxovegot cf. nott. ad III, 4. 


Cap. LV. 


El uév yvv — éyivovrto] Eylvovto 
Schweigh. et Gaisf. pro éyévovro, 
quod retinui cum Matth. et recentt. 
edd. Pro cvveozecovtes libri duo 
ovurscovtes, nec aliter Gregor. Co- 
rinth. de dial. Ion. $. 1. pag. 374. 

avtos év Iltavn cuveyevounv] 
Gravi errore lapsus, opinor, vir do- 
ctus, Heyse in Quaest. Herodott. I. 
p. 89 hic de Pitana, Aeolica urbe, 
cogitat, cum omnis narratio eo nos 
ducat, ut Laconiae locum hic intel- 
ligi statuamus, hanc vero ipsam re- 
gionem Nostrum visisse plures loci, 
ubi Herodotus Lacedaemoniis utitur 
testibus, ab eodem Heyse collecti 


108 


HERODOTI 


unv (djuov pae tovtov NV), 05 telvav mavrav uahiota Eriua 
te Zauiovs, xai ol tod ratoì Epn Zeuov tovvopa tedvaL, ott 
ol 6 rato ‘Aogins év Zauow apotevoas èrelevenoe* tiuav dè 
Zaulovs Epn, diori tagpmgvat ol tòv menor Inuooin dirò Za- 
56u(0v. Aaxsdarpovior dÈ, 0G Op teoceoguovta Éyepovecav 
muipai roliopxéovor Zeuov, és TÒ 190060 te ovdtv mposxoTTETO 
tov ronyuatav, armadiaocovto és IleZomovvnoov. ds dè 6 ua- 


1. 1. p. 119, satis ostendunt. Quo 
etiam facit locus, qui legitur III, 
47. Intelligitor autem bh. l. Pitana 
ad Eurotam, Spartae vicus unus ex 
antiquissimis, occidentem versus, 
multumque celebratus atque incolis 
frequens. De quo cf. Kortiim in: 
Schlosser. et Bercht Archiv. etc. IV. 
pag. 142. 152, C. O. Mueller: Die 
Dorer II. p. 50. 451, Leake Travels 
in Morea I. p. 176 et Mezitres in: 
Archives des missions scientifiques 
etc. III. pag. 399, Curtius: Der Pe- 
loponnes. II. p. 234. Infra apud He- 
rodot. IX, 53 6 ITctawntéov 26706, 
ubi vid. nott. Hocloco nostro vicus 
Pitanae intelligitur, qui ab Herodoto 
h. I. d7juos appellatur, a Thucydi- 
dis schol. I, 20 xoun, ab aliis 9vi7, 
quarum quattuor omnino Spartae 
fuisse volunt, ut adeo inter dnuoy 
et xounv vix quidquam intersit, 
recte monente K. W. Krueger: Le- 
ben des Thucydid. pag. 93. Neque 
enim ad unam Atticam terram per- 
tinet vox d7uos, sed ad alias quo- 
que regiones, indeque varie reddi- 
tur, cum omnino pagum s. vicum, 
cui sui sunt agri, magistratus adeo- 
que sacra, ab aliis separata, desi- 
gnet. Vid. Siebelis ad Pausan. I, 1. 
8. 2 et conf. Herodot. V, 92. $. 2. 
Satis vero notum est, Pitanam unum 
ex istiusmodi vicis fuisse, quibus 
Sparta urbs, auctore Thucydide, 
constabat. Nam ille Archias profe- 
cto non xeg(orxos fuit, sed Sparta- 
nus homo, ipsà Spartà oriundus, ut 
iure contendit C. O. Mueller. 1. ]. II. 
p. 50 seq. n 

dnuov yee tovrov Nv] Aliquot li- 
bri prave rovrov To ò 77, quos se- 
quitur Gregor. Corinth. de dial. Ion. 
8. 7. p. 385 seq., corrupto usus He- 

rodoti libro. Ad seqq. conf. Plu- 


tarch. II. p.860C. Pro érisaro plu- 
res libri #riua te. Ad verba xal of 
to matgì conf. III, 53 fin. rovvopa 
intactum reliqui; Dindorf. to ov- 
voua, cf. Bredov. pag. 201. 

diori taprvat ol — Zaploy] Quod 
Wesseling. Eustathium citans pag. 
579, 41 Herodotum scripsisse putat 
tag8nver, equidem non assentior. 
Vid. nott. ad II, 81. Ad infinitivi 
structuram in oratione obliqua post 
particulas temporales, conditiona- 
les, causales haud infrequentem 
conf. modo I, 129. II, 121. 8. 2. 
III, 26. 35. 105 ibique nott. Voculam 
e0 post Zau/wy delevi cum recentt. 
edd., quippe quae a melioribus libris 
abest. Quam tuetur Schaefer. ad 
Dionys. Halicarn. de compos. verbb. 
pag. 113 (notante Cr.); quos tamen 
ille affert locos, ii a nostro loco non- 
nihil discrepare videntur. Nec ma- 
gis voculam 0 tueri poterunt, quae 
leguntur III, 82 fin.: un Zverv #y0v- 
tas eV. III, 63: #2eye &oa. III, 80: 
è2éx8ncav È’ dv, aliisque locis ad 
V, 27 allatis, quorum ratio dispar 
est. Videtur autem Valckenario He- 
rodotus (ut saepe humana fuerit 
passus) propterea, quod Archia fa- 
miliariter fuerit usus, hanc avi col- 
laudandi captasse occasionem: ut 
qui in aliis idem subinde fecerit. 


Cap. LVI. 


0g og — rodogxiovor] Ad usum 
participii in dativo positi hac in 
structura vid. allata ad Herodot. II, 
2, ubi pro IX, 88 scribere debe- 
bam IX, 41: cis dè #vdenarn éyeyo- 
vee Muten avrtnatmpevoror év ITAa- 
taLjoL. — Ad moosuontero conf. I, 
190. 

ds dì 0 uararotegog 40706 Deun- 


THALIA. III 55. 56. 


109 


tawdtegos A0pos dopuntar, Aéyeroi IToAvugarea ÉrnigGipLOv vO- 
puoua xivpavta x0440v podifdov, xatayQvondaria dovvai cqiu, 


tovs dè detauévovs ovta dn araliaccz0da.. 


Tavrnv nootnv 


otpatninv és tqv “Acinv Aaxedarmovior dapiées érrornoavto. 


tai, léyetar] i.e. ad verbum: ut vero 
falsus fertur rumor 8. fama, dicunt, 
sive, ut Schweigh. interpretatur: 
ssfertur autem fama, temere quidem 
sparsa, quae aît.‘“ Displicent verba 
Graeca Wesselingio cui vel Zéyera: 
yae vel Foeunrat 1éyec8a1 scriben- 
dum videtur, ut IV, 16. VI, 86 coll. 
V, 50. Quo neutro opus esse censet 
Schweigh., cum plena hîc invenia- 
tar locutio, in qua Z070s Seunta: 
sane idem valeat atque 4éyera, 
quod vocabulum si ab uno abesset 
codice, in reliquos codices temere 
irrepsisse arbitraretur Schweigh. e 
scholio , per quod quis olim locutio- 
nem 16706 Oeuntas explicare volue- 
rit. Idem comparat VII, 189, ubi 
est paris Gountai, fama eziit, ema- 
navit, fertur. Equidem hac oratio- 
nis abundantia, quippe quae ab He- 
rodoti indole non aliena est, non of- 
fendor. — De voce paratogs conf. 
nott. ad II, 118. 

vopuopa adpavta] Hoc si verum 
est, omnium certe antiquissimum mo- 
netae corruptae exemplum habemus 
ex Olymp.LXI, 4 8.533 a. Chr. n. vel 
LXIII, 4 s. 525 a. Chr. n. (vid. nott. 
ad III, 48). Ac Solonis quidem ae- 
tate monetae corruptionem satis co- 
gnitam legibusque severius interdi- 
ctam fuisse e Demosthene fit mani- 
festum advers. Timocrat. in fin. $. 
212. pag. 765. 766 ed. Reisk., quo 
loco bene utitur, notante Cr., Eck- 
hel D. N. Prolegg. cap. X1X. pag. 
CXIII. Vol. I, ubi vide plura. Add. 
Becker in Charicl. II. p. 159 ed. 
Herm. et quae de plumbeis veterum 
numis disputat Angel. Mai. ad Fron- 
ton. II. p. 268 seq. 327. lam Solonis 
legislatio, qua mortis poena in nu- 
morum corruptorum crimen consti- 
tuta erat, incidit in annum 594 a. 
Chr. n. (conf. nott. ad I,30.) Nec 
tamen eiusmodi poenas quamvis se- 
veras quidquam valuisse, idem ad- 
mbònet Eckhel. Quae Herodotus hoc 
loco tradit, si quid veri subesse exi- 


stimes, satis esse possunt docu- 
mento, quam auri egena aurique 
propemodum inscia tum temporis 
fuerit Graecia, si Polycrates hoc 
modo Spartanis imponere, aut si 
omnino istiusmodi fabula oriri ac 
spargi potuerit, praesertim cum du- 
dum in Lydia aurei cuderentur numi 
(de quibus cf. nott. ad I, 94). Con- 
fer. Boeckh. in Oeconom. Atheniens. 
I. pag. 32 ed. sec., qui idem pag. 772 
seq., ubi de rudi Spartanorum mo- 
neta ferrea disserit, antiquissimi in- 
terdicti meminit, quo nemini Spar- 
tano praeter ferream monetam auri 
8.argenti quid possidere licuit. Quod 
ipsum omni fere aetate neglectum 
fuisse iure monet Boeckh. Nam quî 
omnino (modo vera sint, quae Noster 
ex fama refert) Spurtani auro se 
corrumpi passi essent, si auri ni- 
hil quidquam possidere potuissent? 
Pertinent quoque ad hunc Herodoti 
locum, quae idem Boeckh. 1. l. Vol. 
II. p. 258 (coll. Corp. Inscr. Graece. 
nr. 150. T. I. p. 237.) ex inscriptione 
affert verba: GTAT"RES x{pdndor 
siuuzas [xataxegQuon]uevo. oi rapa 
Aanmvos, ubi sane Herodotea nar- 
ratio sponte in mentem venit. 

rx0%30v podlBdov] porlBdov scri- 
psi, ut I, 186, ubi etiam Gaisfordius 
sic exhibuit, qui b.1. dedit p0oXvfidov, 
quod etiam Dinderf. et Dietsch. de- 
derunt. Quod nos exhibuimus, pro- 
bant Poppo ad Thucydid. I, 93. et 
dudum antea Sallier. ad Moer. p.256. 
Tu vid. etiam Pierson. ad Moerid. 
1.1. Wesseling. ad Diodor. II, 10, Du- 
ker. et Goeller. ad Thucydid. 1. l. 
Add. Interprett. ad Iliad. XI, 237 
coll. Eustathio ad Iliad. XXIV. p. 
1340 s. p. 1469: quae affert Bredov. 
p. 42. 

Tovrny TQOTNY oteatniyv] Pro 
MOTNY male plures libri r7v. Est 
enim sensus: nam hanc primam expe- 
ditionem in Asiam suscepisse dicuntur, 
cum iam antea rebus Asiaticis se im- 
miscuissent, ut patet ex I, 152, nul- 


110 


. HERODOTI 


Oî d° tr. rov IToAvxgarsa otoatevoauevo: Zauiav, éreÌ 
oî Aaxedaruovior avtovs amodelrmev EuediZov, xa) avro. axs- 
mAeov é5 Zipvov: yonuatav yao édéovro* ta dè tav Zipvicav 
mouyuara Nuuate toÙtov TOv Yoovov, xal vaorate Dv podiota 
énAovreov, Gre éovtAv aUtoîoi Èv TI] vo qovotav xaù dgyu- 


lam vero expeditionem hanc in ter- 
ram fecissent. I]mitatus est locu- 
tionem Pausan. IV, 5, monente 
Valcken. — Mox a Acnedopovior 
Aoqiées si abesset Aaxedaruovio:, 
nemo requireret, notante Valcken., 
qui tamen bene addit, dopuéag He- 
raclidas Spartanos lubenter se nun- 
cupasse, quum honoris cuiusdam si- 
gnificationem vocula adiecta conti- 
neat, ut in Pausan. VII, 6. 8. 3. 
Mihi consulto videtur Noster vocem 
Aogiéeg adiecisse, quam et ipsam 
merito retinendam esse censet Val- 
ckenarius. 


Cap. LVII. 


te dè toy Zipylov ronypare Nu 
page u. t. 4.] De Siphniorun opibus 
atque metallis aureis testatur Pau- 
sanias X, ll. $. 2, cui addit Wesse- 
lingius et Bochartum De Phoenic. co- 
lon. I,4 haec illustrantem. Sed post- 
ea Siphniorum res valde fuisse di- 
minutas e Demosthenis loco De con- 
tribut. p. 176 ed. Reisk. colligimus. 
Commemorantur Siphnii apudHerod. 
VIII, 46, et inter Atheniensium s0- 
cios recensentur in inscriptionibus 
nuper detectis, tributum solventes 
ter mille sexcentarum drachmarum 
(cf. Boeckh. 1. l. II. p.729. Franz. 
Element. Epigraph. Gr. nr. 52. Meier. 
Commentat. Epigraph. pag. 5). Ro- 
manorum aetate Siphnii opus figli- 
num, quo adhuc excellere dicuntur, 
praecipue exercuerunt, testibus Pli- 
nio H.N.XXX VI, 22, 44 et Stephano 
Byzantino, qui rotrgior Zipvioyv 
inde commemorat. Nunc insulae, 
quae Cycladibus accensetur, nomen 
Sifanto. Metallorum, quae olim fue- 
runt, adhuc superesse vestigia, mihi 
olim confirmavit Provolegius, vir 
Siphnius, qui in Academia Heidel- 
bergensi literis operam dabat, hoc 
addens, metalla exercere antea non 


licuisse per Turcas, quibus pulsis 
sperandum, illa aliquando instaura- 
tum iri. Ac plumbum frequens ho- 
dieque reperiri scribit Tournefort 
Voyage d. Levant. T.I. p.174seq. 
Qui nostra aetate accuratius perqui- 
sivit ac descripsit insulam, L. Ross 
(Reise nach d. Inseln etc. I. p. 138 
seq. 141), is sane antiquorum me- 
tallorum vestigia prope aediculam 
Sti Sostis invenit, de quibus iisdem 
plura quoque retulit Fiedler: Reise 
nach Griechenland etc. II. p. 125 
seqq. 136 seqq. 

nai inorwtinv—triovrsovr] Citat 
haec Gregor. Corinth. de dialect. 
Ion. $. 14. p. 396. Ad avrotsy haec 
adscripsit Cr.:,,evrog: exhibet Cod. 
Arch. [Sancrofti liber). Atque sic h. 
1. laudat Grammat. mscr. Bibl. San- 
germ. Ruhnkenius tamen ad Xenoph. 
Memorabb. Socr. III, 6, 12 avro&ey 
et huic loco et Xenophonteo accom- 
modatius iudicat.‘‘ Pertinet huc 
glossa in Bachmaoni Anecdd. I. p. 
169: avrodev* ‘ Heodorog Èy tolto 
foroguav dvrl toù abtos. Tu vid. 
nott. de hac voce ad Plutarchi Alci- 
biad. p.1395. — Ad &n00veòs conf. 
I, 14. 51 ibique nott., ad duoîa III, 
8. — Érorsbvro est: exstruendam fe- 
cerunt 8. curarunt aediculam. Conf. 
II, 127. 129. 148. IV, 152. Plura 
Roulez. Specim. in Themistii Oratt. 
(Lovan. 1828) pag. 7. — Quae He- 
rodotus h.1. de Siphniis tradit, qui 
decimam proventuum partem Apol- 
lini consecrarunt indeque &706aveò» 
Delphis construxerunt, eadem tradit 
Pausanias l. supra l., nec desunt alia 
exempla decimae e variarum rerum 
proventu vel ex praeda diis oblatac 
apud Herodot. V, 77. IV, 152. VII, 
132. IX, 81, quibus alia adduntur a 
Boeckh, 1}. 1. Tom. I. pag. 444. At- 
que iam antea de his monuerunt 
Paciaudi Monum. Peloponn, I. pàg. 
171 seq. et Rose Inscriptt. Graec. 


THALIA. III 57. 58. 


11l 


225 gecov peradào , oUtA dote amò tie dexatns tav pivopevov 


avtodev Yonuatav Enoaveds év Aekpoioi avantetat 0 opoîa toîoi 
AAOVOLATATOLOL* «Uro. dè TA YIVOLEVaA TG EVLavTd Éxaoto Yor 
pare dievépovro. “Ote dv énorebvio tòv Inoaveor, Ezgtovro 
to gRNotnelow, el avtoloi ta rapeovta ayadà ola té fori rodùv 
goovov xagapévewv. n dè IIvDin Eyonoé copi tade 


"A1I orav èv Zlqvo rmevravifia devnà yivatai, 
devnogovs t° ayoen, tore dn dei poaduovos avdeos 
poccsaoda: Evlivov te Aoyov xNovxa t' fov®odv. 


Toto dì Zipvioroi tore Nv N dyogr xaì tò revtaviiov Iaglw 


dida Noxmuéva. 


p. 215 coll. C. Fr. Hermann Gottes- 
dienst]. Alterth. d. Griech. 8.20. not. 4. 

éxeéovro] Ex uno Parisino cum 
recentt. edd., recepi éygéovro pro 
vulg. ézeéoto , cf. I, 39 ibique nott. 
Sed in antecedentibus reliqui @ré- 
xd80v, cuius loco recentt. edd. 
aririo0or, 

ola té Su) Steger. Praefat. p. 
XIII mayult #ote:, ut I, 559. — Pro 
016», quod omnes libri praebent 
cum Gregor. Corinth. de dial. Ion. 
$. 17. pag. 398. Koenius ibid. $. 12. 
pag. 395 reponi vult 70420v, quod 
recentt. edd. exhibuerunt; tu vid. 
ad III, 38 nott. 

pedocacda Evlivov te Zogov] 
Tres libri Poecacta. Caeterum 
huius £vZ/vov ZogovnotanteValcken. 
recordatus esse videtur Themisto- 
cles, cum Delphici oraculi ÉvX.voy 
ttîgos civibus suis interpretaretur. 
Tu vid. Herodot. VII, 143. Plutarch. 
Themistocl. 10. Idem Valcken. ob- 
servat, verbum peafegda:, in vete- 
rum oraculis satis tritum, valere: 
animo considerare, saepius etiam con- 
siderata cavere 8. pvicéac&a. (quo 
ipso Noster mox utitur, oraculi sen- 
sum explicaturus), ut in Plutarch. 
Agesil. 3, 30, ubi utrumque verbum 
invenitur iunctum. Vid. Herod. I, 
84 ibique nott. — 7070v haud alio 
sersu apud Euripid. Troadd. 534 et 
Tryphiodor. 2 inveniri monet Lar- 
cher. — Quo sensu autem Pythia 
Evuvov 26z0v et unquua éouBgov 
dixerit, naves Samiorum hostiles 


Toùtov tov genouòv ovx cioé te poav yva-58 


significans, mox ipse Noster decla- 
rat. Quae eadem quod praeter cu- 
riam albam Siphniorum etiam forum 
commemorat album s. candida super- 
cilia habens (id enim proprie valet 
A5UxOPQUE, de qua voce conf. Din- 
dorf. in Thes. Ling. Graec. V. pug. 
226), cogitandum de foro, quod albi 
marmoris lapidibus stratum albam 
inde faciem praebebat aeque atque 
curia albo marmore exstructa. Fora 
autem veterum Graecorum lapidibus 
strata fuisse iam Homerus testatur 
in Odyss. VI, 266. IX, 184: quibus 
locis apte usus est Curtius (Zur Ge- 
schichte d. Wegbaues b. d. Griechen 
in: AbhandiL d. Akad. d. Wissensch. 
zu Berl. ann. 1854. pag. 239), alia 
quoque afferens inscriptionum testi- 
monia, ex quibus intelligitur, fora, 
aulas, vias ad templa ducentes ple- 
rumque lapidibus fuisse strata. — 
Mox revocavi rore 7v, quod omnes 
praebent usque ad Schweighaeuse- 
rum, qui ex uno Florentino dedit mv 
tore, probante quoque censore Ie- 
nensi 1817. nr. 163. p. 363. 

Haeto Lido Nornuiva] Ad 70nn- 
peva vid. nott. ad II, 130. Conferri 
hic quoque poterunt Homerica Ili. 
X, 438: dioua dé oi zgvog nal de- 
yVeo #0 Mountar, quae ob dativi 
usum apte attulit Kuelner. Gr. Gr. 
$. 586., f., quem eundem consulas $. 
431, 2 ob neutrum (qoxmuéva) exci- 
piens nomina diversi generis. Pa- 
rium lapidem (ex insula, quae olim 
Paros, nunc Paro vocatur, Cy- 


112 


HERODOTI 


var, ovte tore (us ovte tv Zauicov ampuevav. insite pae 
tagiota 1905 tv Zipvov roocéayov ol Zeuior, Èreuzov tav 
vedv uiav, mpéopsas ayovoav È tv nOdLiv. tÒ dì madauoy 
Grada al vées Qoav puitndipées* xal Mv toùto, tò 7 Ivdin 


cladum una, provenientem) quanti 
Graeci postmodo inprimis fecerint, 
‘ nemo fere nescit; quippe quo prae- 
ter alia marmoris genera ad signa, 
simulacra, alia artis opera uteban- 
tur, quemque a puritate et soliditate 
reliquis marmoribus praeferebant. 
Tu vide, ne plura, Plin. H.N. XXXVI, 
4. $. 2. 15. Strabon. X. p. 487 s. p. 
746 A. et quae recentiori aetate mo- 
nuerunt Winckelmann. Opp. Tom. 
V. p. 100. 396 seq., Hirt. in Boetti- 
geri Amalth. I. p. 225, C. O. Muel- 
ler. Handb. d. Archaeol. $. 309. 
Apud Pausaniam /arius lapis inve- 
nitur I, 33. $. 2. IV, 31. 8.9. V, 11. 
8.5. ,Adde Dodwelli Itinerar. class. 
et topograph. Graec. I, 2. pag. 332 
vers. Sickleri, ubi doctus Britannus 
probatum ivit Parium marmor adhuc 
ab omnibus cum Attico sive Pente- 
lico marmore temere confusum esse. 
Quae sententia si pervincat, sex- 
centa per Archaeologorum libros no- 
mina mutanda erunt.‘ Cr. Celeber- 
rimi marmoris lapicidinas in insula 
Paro nostra aetate plures inviserunt 
viri docti easdemque accurate de- 
scripserunt: ‘lhiersch in Morgen- 
blatt 1832. nr. 119. pag. 474 seq. 
coll. AbhandlI. d. philol. Class. d. 
Bayer. Acad, I (1834). p. 585 seqq., 
ubi plura de Paro afferuntur, L. 
Ross in: Morgenblatt 1836. nr. 140. 
pag. 559 et Reisen nach d. Inseln I. 
p. 44 seq. 50 seq., Fiedler: Reise in 
Griechenland II, p. 183 seqq. coll. 
Clarke Travels II. p. 414 seqq. Cae- 
terum hicce Herodoti locus merito 
advertit viros doctos in ca quae- 
stione, quae de marmore in artis 
operibus adhibito et coloribus in- 
ducto nostris temporibus est insti- 
tuta: cum enim hoc loco alba curia 
albumque forum e Pario marmore 
paratum opponatur navibus rubro 
colore tinctis, satis inde patet, cu- 
riae aedificium aeque ac forum mar- 
more albo exstructum hunc nativum 


colorem marmoris retinuisse colori- 
bus hand inducti, adeo ut extrinse- 
cus candidam prorsus speciem ac fa- 
ciem et curia et forum praeberet. 
Cf. Fr. Kugler: Ueber die Polychro- 
mie der griech. Architectur (Bremen 
1835.) pag. 9 seqq., Chr. Walz in: 
Heidelberg. Jahrbb. 1837 pag. 215 
seq., Raoul-Rochette: Journal des 
Savans 1837. pag. 103, Ulrichs Rei- 
sen in Griechenland I. p. 72 seq. ac 
praecipue Hettner in: Allgemeine 
Monatsschrift 1852, Octob. p. 934. 


Car. LVIII. 


mx00cécyov] Vulgatam rg0cécyoy 
cum recentt. edd, retinui, ut VI,119; 
plerique codd. r9060/670v, quod rece- 
peruntSchweighacuser. et Gaisford. 
Ad significationem conf. supra III, 
48 et IV, 42 ibique nott. Kuehner 
Gr. Gr. $. 392, c, a. Ad (8vs, quod 
eodem significatu atque /&éws poni- 
tur, conf. Bredov. p. 113. — Mox 
pro vulg. veg dedi e Sancrofti libro 
alioque vé86 cum recentt. edd. Vid. 
Bredov. p. 261. , 

uiitniupées]) Vulgo wrdtniepess; 
Wesselingius, quem sequitur Schw., 
probaverat uiltnZorpéeg e Sancrof- 
ti, ut opinabatur, libro, in quo ta- 
men urÀt7Z0inpéeg exstat, monente 
Gaisf., qui ipse ex uno Parisino ex- 
hibuit peZr7Z1péeg, quod unum pro- 
bandum esse statuit Lobeck. ad 
Phrynich. p. 572, cum, quae ab ao- 
risto secundo s. praesenti thematico 
originem ducant, diphthongo reiecto 
brevi syllaba formentur, ut @vm%i- 
ns, iccalepne Eustathii ex prae- 
cepto ad Odyss. p. 1501, 8 s. 260, 
45 coll. Etymol. pag. 61, 5. Ad si- 
gnificationem vocis faciunt Homeri- 
ca vocabula uirox«g70s (Ili. 11,637, 
ubi conf. Freytag. p.430seq., 0dyss. 
IX, 125), porvixoragno: (Odys8. XI, 
123. XXIII, 272) de navibus, quae 
minio s. colore rubro erant illitae. 


THALIA, III. 58. 59. 113 
sponpogeve toto. Zipvicioi, pviabacta. tov EvAvov Aogov 
redevovoa xal xIguxa Epvdoov. ’Arixduevo d' dv ol &yyedoi 
Beovro rav Zipviov dira talavia pi gooar' ‘ov pasxivicv 
dt xonossv tov Zipviav avrotoi ol ZEdpior ovs gosgovs aurdv 
ixop8eov. nvdouevo. d' (dÙs Huov oi Zipvioi Bondéovtes, xal 
cvufadovies avtoici É00d&Noav, xal avraòv modo. armexAni- 
c&yoav toù @otzos Und toòv Zapiaov. xa aUtoùs pera taùra 
inatov talavia Enxoniav. Ilapa dì ‘Equiovécov vijoov avrl59 
1onuatav ragéhaBovTipénv tpv éxì Ielorovvioo, xaì aveiv 
Toowtnviowo: rapaxatedevio* avrol dì Kvdavinv tv é v Koxtn 


"Axix6pevor è’ dv] Voculam d' 
cum recentt. edd. retinui, eiectam a 
Schweigh. et Gaisf., quod in nonnul- 
lis codd. illa deest. Ad y0700: (com- 
modare) conf. quae dixi ad Plutarchi 
Philopoem. pag. 49. 260. Ex Hero- 
doto cf. VI, 88 et vid. etiam nott. 
ad VII, 38. — In fine cap. fxonéay 
est: eregerunt. Conf. I, 106. II, 126. 
V, 84, ubi medium invenitur. Add. 
Blomfield. in Glossar. ad Aceschgyli 
Pers. 482. Ad ipsum #xonéay men- 
te addendum ex antecedentibus of 
Zapuoe. 


Cap. LIX. 


._Tdeénv thv éxl Ilelonovynow] 
Tdoénv pro TSefav, quod in binis 
libris comparet, cum edd. recentt. 
dedi. Alii libri mendose @voénr 8. 
Ovotav. Vid. Wesseling. Dissertat. 
Herodot. IX. p. 102 et Bredov. p. 
128. Insula, quam nemo nostra ae- 
tate ignorat, in sinu Saronico est 
sita e regione Hermiones s. 'Troeze- 
nis, in cuis ipsius potestatem post 
devenit insula; unde minus mirum, 
quî factum sit, ut Samii insulam 
Troezeniis certa lege traderent. Cf. 
de Hydrea insula Pausan. II, 34. $. 
9. Stephan. Byz. s. v. Quae exigua 
ac tenuis antiquitus fuit insula, eam 
nostra aetate re navali ita excellere, 
ut vel trecentas naves mercatorias 
habuisse dicatur ab Holland. Tra- 
vels II. p. 204 ed. sec., eandemque 
etiam de Graecorum libertate recu- 
peranda optime meritam esse inter 
omnes constat. Vid. Ross. Wande- 
rungen in Griechenland II. pag. 22 


HERODOT. II. 


8eqq. et scriptionem, quae Monachii 
prodiit 1834: 'Trouvnua xeol ris 
vqoov "Tiqas ved 'Avtov. Miaovan. 
Vulgo nunc vocatur Idra. 
Kvdwwinv] Conf. III, 44. Neque 
vero sic Herodoti verba sunt acci- 
pienda, ut Samii exsules Cydoniam 
primi condidisse existimentur, cum 
dudum ante annum 524 a. Chr. n.8. 
Ol. LXIV, 1, in quem incidit hoc, 
auctore Raoul-Rochette l. mox l., 
Cydonia urbs commemoretur, cuius 
origines ad Minoém Arcadesve colo- 
nos prisco admodum aevo huc pro- 
fectos referantur, ut reliquarum Cre- 
tae urbium mater fere sit habenda. 
ltaque de urbe vel amplificanda vel 
restauranda (cf. I, 167) Herodoti 
verba intelligenda esse monet Hoeck 
(Creta I. p. 23. II. p.439 coll, III. 
pag. 413) et dudum andea Raoul- 
Rochette (Histoire de l’Etabliss. d. 
col. Gr. III. p. 427). Add. Pashlev 
Travels in Creta I. p. 12 seq., qui 
etiam de situ urbis disputat, de qua 
plura Hoeck, 1.1. I. p. 23 seq. p.383. 
Haec enim urbs in occidentali Cre- 
tae parte sita quadraginta fere sta- 
dia aberat ab ea, quae nunc Canea 
vocatur, satis ampla ac frequens 
incolis portuque instructa et com- 
mercio florens; ut adeo haec ipsa 
resSamios commovisse videri queat, 
ut eum in locum se potissimum con- 
verterent, nisi diserta Herodoti ob- 
starent verba, qui ut Zacynthios ex- 
pellerent, illos hoc fecisse scribit, 
sive ob inimicitias quasdam sive ul- 
tionis cuiusdam repetendae causa. 
Inimicitiarum autem vix aliam fu- 
isse originem putat C. O. Mueller. 


114 


HERODOTI 


Extidav, ovx éxl toùro mAéovtes, chia ZaxuvBiovs &tedavres 
éx tijs vijoov. Euevav È’ èv tavtn nal eVdauovaoav éx° Erea 
mévte, Gore ta tod ta év Kudavin éovra vùv ovtot si01 228 
romgavtes xal tòv tie AixtUvns vnov. Exto dè Èret Alyivijtai 


Aeginett. p. 112 seq. not., quam Io- 
num et Achacorum inveteratum 
odium, cum Zacynthii Achaeorum 
fuerint stirpis Spartanisque inde 
inimici, Samii vero Spartanis co- 
rumque colonis faverint. — In pro- 
xime antecedentibus intactum reli- 
qui raqaxaté8evro (in depositum 
dederunt), cuius loco Dietsch, cxhi- 
buit rap édevro. Cf. V, 92. 8. 7. 
VI, 73 ibique allata. Deinde pro 
énl tovrw mAfovteg, ut Schweigh. 
et Gaisford. exhibuerunt, cum re- 
centt. edd. revocavi és. roùro, cf. 
V;, 45; neque vero x7wovtes scripsi 
contra omnium librorum auctorita- 
tem. Mox Bredovium secutus pag. 
368. 391 dedi #Ée4byres pro #És- 
A0ùvres, ut dudum placuerat Pier- 
sono ad Moer. p. 146 et Wesseling. 
in nota ad h, l., ubi affert IV, 148. 
V, 63. IX, 89. — Ad verba éx° Èrea 
avre cf. nott. ad I, 166. 

| Tijs Aiutuvne vNov] Aintvrne 
omnes Herodotei libri, cum alias 
duplici litera y lioc nomen scriptum 
inveniatur, unde Dindorf. edidit d- 
xtvvvns. Nam signiticatur dea Cre- 
tensium lunaris, Zritomartis quae 
vocabatur, atque ctiam Dictynna, 
quod nomen deae inditum a monte 
urbeque cognomine. Nam in his 
Cretae insulae regionibus dea vena- 
trix commorari putabatur, cuius no- 
men a déxtus, quod rele significat, 
repetit Mythographus ed. Bode II, 
26. III, 7. $.4 init. De qua post 
Spanhem, ad Callimach. in Dian. 
205 disputarunt Creuzer. in Symbol. 
II. p. 151 seqq., C. O. Mueller. Ae- 
ginett. p. 165, Hoeck. Creta I. pag. 
24 seq. Huius autem deae sacra 
cum a Samiis Noster repetat (cuius 
hac in re testimonium — nam Sa- 
miorum res accurate noverat; conf. 
nott. ad III, (0 — omni fide dignum), 
haec est Muellori 1. ]. sententia, Bri- 
tomartis, quae proprie ac primitus 
Cretensium fuerit dea, ct Dictynnae, 
quae Samia dea fuerit, sacra post- 


modo apud Cydoniatas in unum coa- 
luisse, ita ut posteris temporibus 
Britomartis etiam Dictynnae nomi- 
ne per Cretac urbes coleretur adeo- 
que pro uno eodemque numine utra- 
que dea haberetur. 

Ente dè Etei Alyivijrar] Conf. Btra- 
bo VIII. p. 376 8. p.577A. Quaein 
Olymp. LXV, 2 sive 519 ante Chr. 
n. incidere statuit C. O, Mueller Ae- 
ginett. p. 113. Haec enim prima 
Aeginetarum fuit expeditio, cuius 
ad nos pervenit notitia, postquam 
illi civitatem ab Epidauriorum po- 
testate solutam constituerant. Ac 
nemo nescit, quanta incrementa 
postmodo ceperit Aeginetarum res 
navalis ac mercatura, ut mox inter 
Gracciae populos &adZaccoxgarovy- 
tas referantur. Conf. infra III, 139 
coll. Y, 83. — Quod ad verba xa- 
nglovs égovoéov attinet, vulgo hic 
intelligunt apros, prorarum insignia, 
quibus, quemadmodum aliae gentes 
arietibus, leonibus, aliis instiusmodi 
signis, ita Samii naves suas exorna- 
re soliti fuerint. Vid. Rubnken. in 
Diss. de navv. parasemm. in Opusc. 
acadd. pag. 279 (p. 418. T. I. ed. 
Bergmann.), et add. G. Dindorf. in 
Thes, L. Graec. T. IV. pag. 932. 
Nec aliter in Lycia apud Phaselitas 
navium proras apris fuisse insigni- 
tas numi monstrant, docente Eckhel. 
D. N. I. Vol. III. p.6, quem locum 
adscripserat (/r. At de instiusmodi 
ornamentis navium hic cogitari pos- 
se negat Naeke ad Choerili fragmm. 
p. 157, tum ob Choerili versum (apud 
Hesych. s. v. Zapiaxòog toorog) 
ipsumque IHerodotum, qui proras 
navium apro tanquam insigni orna- 
tas nunquam xazg(l0vs dicturus fuis- 
set, tum ob ipsa Hesychii verba, ex 
quibus potius naves sint intelligen- 
dac, quae non apri insigne in prora, 
sed ipsins prorae extremitatem ob- 
tusam habucerint et reflexam, ut ex- 
hibuerit suis rostrum; unde factum, 
ut ipsa navis snis quandam simili- 


THALIA. III 59. 115 


avtovs vavpayin vinnoavies Hvdoarodicavio usra Kontav' 
xaì TGv vegdv xargiovs Eyovotav tds TEwWPEAS NxQuTNEIacav 
mal avédeoav és tò (00v tijs Adnvains év Alyivn. Tavra dè 


tudinem prae se ferre videretur. Ad- 
stipulantur his Becker et C. Fr. Her- 
maon. in Charicl. I. pag. 214 ed. 
alt. neque ipse aliter hunc locum in- 
telligi posse existimo. Etenim He- 
sychii, vel potius Didymi, quem He- 
sychius laudavit, verba sic se ha- 
bent: 4/dvpos dè tg Zapaivas ldi- 
astigar xaqd tas Gallas vavg ty 
xataonsvizo Îxuv° euQuisqai puèv 
ydo ela: tas yactigag, toùs dè éu- 
Bolovs ceciportar, cos dousiv fvy- 
geo dev Opuolos narecxevacda, 
olor voxgogove elvar: Bò ual tnì 
ravtns ifyerar: vadg dé rig Ouvaro- 
eos Zapia, vòs eid0g #x0voa, ad 
quem locum plura alia veterum te- 
stimonia attulit Mauric. Schmidt 
(Didymi fragmm. p. 36), in quibus 
etiam Phot. Lex. p. 498, ubi haec 
leguntur: sucuarra. xloia Zauia 
voiv éupsosis tas mQuoas Fyovra. 
Neque sane in Herodoti loco ipsa 
refragatur vox xaxgi0vs, quominus 
intelligamus navium apri formam ex- 
hibentium sive in apri formam desi- 
nentium proras, quas resectas tan- 
quam tropaea in Minervae tem- 
plum dedicaverunt suspensa: etenim 
sexQuog ipse aper dicitur apud Ho- 
merum in Iliad. XI, 414. XII, 42 
(coll. XI, 293. XVII, 282, ubi cvs 
xx .o0s invenitur) et Apollon. Rhod. 
II, 820. 830 coll. I, 126, ubi $@00y 
xtx@10v. Rem conficit numus Sa- 
mius, de quo vid. Pinder. Numismm. 
ineditt. I. p. 29. Tab. II. nr. 5; na- 
vis proram is exhibet in apri for- 
mam effictam, ubi doctissimus edi- 
tor cogitari voluit de eo navium ge- 
nere, cui nomen Samaenae, similes 
quosdam numos reperiri scribens in 
Museo Hedervariano. 

és rò iquw tijs AdNvatns tv Alyi- 
n] Haec intelligo de Minerva Po- 
liade, ut aliis locis (conf. quae col- 
legi in Diss. de Apolline Patricio 
pag. G et add. Boeckh. Explicc. ad 
Pindar. Ol. V, 9. p. 148. 149 coll. ad 
Ol VII. p. 171 seq.), ita apud Aegi- 
netas sanctissime culta. Tu vid. C. 


O. Mueller. Aeginett. pag. 69 seqq. 
108 seqq. Nec opus peculiarem quan- 
dam deam rerum navalium sibi fin- 
gere praesidem; nam quod numen 
Aeginetis, genti in mercatura rebus- 
que maritimis valde occupatae, ma- 
xime fuit tutelare, eius in fannm 
rostra spoliata fuisse dedicata, quid 
habet absonum? Summa enim fuit 
Aeginetis dea eademque tutelaris, 
ad quam omnem suam salutem refe- 
rebat Aeginetarum gens rebus nuva- 
libus maxime dedita. ,,Ex hoc Mi- 
nervae templo Aeginetico non, ut 
adhuc creditum est, ex Iovis Pan- 
hellenii fano, signa illa Aeginetica, 
quae nunc Monachii in Regis Bava- 
riae glyptotheca asservantur, eruta 
esse commonstravit liber Baro a 
Stackelberg in pracstanti opere, 
quod inscribitur: Der Apollotempel 
zu Bassae in Arcadien. Rom, 1826.‘ 
Cr. Tu vid. ibid. pag. 106—109, ubi 
vir doctus sculpturis illis Aegineti- 
cis, quae Monachii in glyptotheca 
nunc cernuntur, ipsam hanc Aegine- 
tarum cum Cydoniis pugnam reprae- 
sentari arbitratur. Add. quae idem 
disputavit in Annall. dell. Institut. 
di corresp. Archeolog. T. II. p. 314, 
ubi hanc suam sententiam de hoc 
Minervac templo Aeginetico signis- 
que inde erutis tueri stndet contra 
dubitationes prolatas a Scharnhor- 
stio in iislem Annalibus T.I. pag. 
201 seqq. in scriptione de insula Ae- 
gina. Hanc vero sententiam, quam 
primus protulit Stackelberg, deinde 
peculiari scriptione amplius persecu- 
tus est Hug (Bemerkungen iiber die 
Acginet. Bildwerke. Freiburg 1839), 
qui et ipse pugnam in his imagini- 
bus repraesentatam ad ea, quae Hc- 
rodotus h. l. tradit, referri vult p. 
15 seqq. Neque nunc ullum dubium 
superesse potest de hoc Minervace 
templo, lapide non longe ab ipsius 
templi ruderibus reperto, in quo in- 
scripta leguntur verba 000g tepé- 
vovs A8nvalas, vid. L. Ross in 
Kunstblatt. 1837. nr. 78. p. 322 (Ar- 


g* 


116 


HERODOTI 


érolnoav Epuotov Eyovres Zauiorsi Alpivijrai. TPOTEROL YRE 
Zap, éx° “Augixpatzos BagirAevovros év Zauao otparevod- 
pevoi ér° Alypivav, pspada xaxà èroinoav Alyivntas, xa Era- 
Bov vr Exeivav. 1 uèv altin avra. 

‘Euqxvva dè regl Zaulav uGiiov, OT 0qL rpia tari ué- 


chaeolog. Aufsiitze I. p. 241 seqq.), 
qui idem erit consulendus in Wan- 
derungen in Griechenl. I. pag. 153. 
Rossio assensus est C. O. Mueller 
in Gotting. gel. Anzeig. 1838. pag. 
1337 seq. coll. Allgem. Lit. Zeit. 
1825. hr. 99. pag. 168. Add. Guerin 
l’Institut II. (1854) nr. 217. pag. 4 
seqq. et About: Archives des mis- 
sions scientifiques III. p. 559 seqq., 
qui accurate disputat de hoc templo, 
cuius adhuc cernuntur rudera quae- 
dam in colle, unde late patet pro- 
spectus: quod templum quale olim 
fuerit, indicavit quoque C. O. Muel- 
ler Handb. d. Archaeolog. $.80, 12; 
delineationem eius exhibuit About 
1. 1 ad pag. 556; ipsam templi (quod 
Iovi Panhellenio consecratum falso 
existimavit) ac regionis imaginem 
dedit Williams in: Selects Views of 
Greece, Vol. I. Quibus add., quae 
de hac regione ac templo ibi ex- 
struoto monuit Leake: Travels in 
Morea. II. p. 440 seq. 466 seq. III. 
pag. 273. Quod vero C. O. Mueller. 
1. supra 1. hoc templum Olymp.LXXV 
(i. e. 480 ante Chr. n) post victo- 
riam de Persis reportatam probabi- 
liter exstructum dicit, hic ipse He- 
rodoti locus adversatur , nisi de an- 
tiquiore eiusdem deae templo cogi- 
tare velis. De statuis illis Aegine- 
ticis ex hoc templo erutis et Mo- 
nachinm nunc delatis vid. enndem 
C. O. Mueller, 1. 1. $. 90, 2. 

fyuotov Exovteg] H. Stephano 
praeferenti év xotov Èyovtes refra- 
gantur hi loci: VIII, 29. IX, 109, alia, 
quae attulit Wesseling. Add. VI, 73. 
133 et conf. VIII, 27, ubi invenitur 
eodem sensu ivérewv q6hor, et Ho- 
mer. Ili.I, 82, ubi est xorov égew. 
Est vero substantivum fyxotog, ira, 
simultas, inimicitia. Adiectivum #yx0- 
tog (iracundus) exstat in Aeschgyli 
Choéphor. 387, 1040 911 coll. Sept. 
c. Th. 804, 


mootegoi yeo Zouior x.t.Z.] Haec 
Polycratis aetatem longe antecedere 
nemo non intelligit; quare Amphi- 
cratem, modo recte faoc4evs dicatur 
ab Herodoto, antiquis Sami regibus, 
Procli Leogoraeque adnumerari vult 
C. O. Mueller. Aeginett. pag. 67, 
praesertim cum iam unte Olymp. 
XL Samus arte et mercatura valde 
flornerit. Add. Panofka Samiorr. 
res p. 26, qui vix ante Ol. XXV (i.e. 
680 ante Chr. n.) Amphicratem Ae- 
ginetis bellum intulisse statuit. 


Cap. LX. 


'Eunuvva dì reo) Zaploy paliov, 
OTL CL Tola x. t. i.) Aristoteles (Po- 
lit. V, 11, 8. V, 9. $. 4) inter opera a 
tyrannis, quo plebem alerent eius- 
que animos a rebus publicis avoca- 
rent, confecta, Sami quoque memo- 
rat foya ITolvnedtera, quae ad tria 
ista opera h. |. ab Herodoto indicata 
vulgo referunt. Ac satis quidem no- 
tum, tyrannos ita plerumque egisse, 
ut plebem otiosam operibus magnis 
molibusque exstruendis detinerent 
eoque ipso a seditionibus motibus- 
que avocatam iugum impositum pa- 
tienter ferre docerent. Quod ut aliis 
locis aliis a tyrannis factum esse no- 
vimus (cf. allata a C. Fr. Hermanno: 
Lehrb. d. griech. Staatsalterth. $.64. 
not. 4. ed. quart.), a Polycrate fa-' 
ctum esse negant Panofka l. 1. p. 35 
et Veegens De Polycrate Samio pag. 
64, quamquam contrarium indicare 
videtur Aristoteles loco laudato 
Polit. V, 9, 4 (al. VITI, 4.), ubi inter 
opera a tyrannis in hune finem ex- 
structa etiam commemorat rav neoÌ 
Zauov f0ya Iolvxoatera, quo loco 
apte utitur Plass: Die Tyrannis I. p. 
243 seq., ubi recenset Polycratis ope- 
ra, quibus ille victum praebuerit 
egenis pauperibusque ac simul quo- 
que artificum studia excitarit. A 


THALIA. III 59. 60. 


117 


potra aravrov ‘Elinvav ttepyaopéva, ovesos te Uypndoù ée 
Mevtpxovia xal éxatov dgypviag, tovtov dpvyua, xerodev do- 
tauevov, auplotouov. tO uèiv unxos toù cgupuaros érrà otd- 


quibus operibus Heraeum certe exi- 
mere licebit, quod, ut mox indica- 
bimus, longe prius exstrui coeptum 
est et confectum. Vid. Thiersch. 
Epochen etc. p. 184. 185. — In uni- 
versum autem h.]. teneri velim, He- 
rodotum saepius suis in libris Sa- 
mum respicere eiusque rea memora- 
biles referre singulari quadam indu- 
stria, unde verisimile fit, quod Suidas 
s. v. ‘Hood. tradit, Herodotum hac 
in insula aliquamdiu commoratum 
Iunicam didicisse dialectum histo- 
riamve conscripsisse vel, quod malu- 
mus, scribendae historiae initium fe- 
cisse. Conf. Herod. III, 139 init. et 
Heyse Quaest. Herod. I. p.88. Quin 
ipsa longior narratio de Polycrate 
Samiisque h. l. inserta comprobare 
videtur scriptoris animum ad Sa- 
miorum res valde intentum, haud 
scio an eam ipsam ob causam, quod 
diutius hac in insula fuerat commo- 
ratas. De istiusmodi digressionibus 
in opere Herodoteo diximus ad I, 
23; quas in nullo alio historiarum 
scriptore obvias ad indolem Hero- 
doteae historiae pertinere, praeser- 
tim in fatis tyrannorum Graeciae 
enarrandis conspicuam, monet Creu- 
zerus: Hist. Kunst d. Griech. pag. 
212 ed. sec., cum haec earum sit vis, 
ut hostes Graecae libertatis puniri 
nec ullum scelus a vindicta divina 
impune ferri appareat. Conf. etiam 
nott. ad II, 32. 115. 120. III, 40. 
ovesos te VwNioÙ x. t. 1.) i. e. 
»,Primum opus est montis (s. in mon- 
te), qui ad centwn quinquagintia orgy- 
ias altus est; in hoc igitur monte fossa 
est deducta ab imo monte incipiens et 
duplici utrinque ore instructa; fossae 
longitudo est seplem studiorum, ulti- 
tudo et latitudo octo pedum utrdque. DE 
Ubi vox tovrov refertur ad ovEsog 
non alia fere ratione atque III, 14 
init. Articulum tò ante dovypa vul- 
go positum e duobus codd. cum re- 
centt. edd. delevi. tpÉeuevov non 
aliter positum atque II, 17. 33. III, 
91. augpiatopoy retinui, quod mo- 


nente Bredov. pag. 69. solum a Grae+ 
cis scriptoribus usurpatum esse vi- 
detur: unus Saucrofti liber augi- 
otopiov. Conferatur quoque Eusta- 
thius, qui hunc Heroduti locum tan- 
git ad Dionys. Perieg. 533. Est igi- 

tur hoc loco fossa intelligenda, quae 
sic ducta erat, ut ab imo monte ini- 
tio facto hune i ipsum montem perfo- 
raret et in oppositum montis latus 
exiret indeque duobus orificiis pate- 
ret (€u@ilorouov): cuius modi cana- 
les transversos ab utroque montis 
latere actos nunc Anglica voce 7un- 
nel's appellare solent, haud infre- 
quentes illos quidem nostra aetate, 
in usum viarum ferratarum structos. 
Ipse vero mons, per quem fossa du- 
cta est, nullus alius esse potest, 
monstrante Guerin l. mox l., nisi is, 
qui nunc vocatur Castro (in cuius 
cacumine Sami fuit arx) quique in- 
termedius situs est inter veterem 
urbem Samum et fontem, qui nunc 
appellatur Sancti Ioannis, unde aqua 
ipsa in fossam subterraneam ducta 
erat. Hicce mons in altitudinem 
248 metrorum Gallicorum adscen- 
dere dicitur: id quod 28 ferme me- 
tris discedit ab ea, quam Herodotus 
indicavit, altitudine. Ex iis enim, 
quae II, 19 leguntur, satis patet, 
centum quinquaginta orgyias aequa- 
re nongentos pedes Graecos sive 
unum stadium alteriusque dimidium; 
nam orgyia sex constat pedibus sive 
quattuor cubitis. Haec si ad recen- 
tiores mensuras revocantur, effici- 
tur inde montis altitudo 653 pedum 
Parisinorum sive 277,1331 metro- 
rum Gallicorum sive 883,9572 pe- 
dum Rhenan. Septem stadia aequa- 
bunt 3986 pedes Parisinos s. 0,1748 
milliar. geogrr. Octo autem pedes 
Graeci quominus totidem Rhbenanos 
conficiant, paululam modo deest. 
Tu vid. Wurm De pondd. ratt. pag. 

110 seq. 213. Ac denique alterius 
fossae elnocimngv Bados adscendet 
ad 29,47 pedes Rhenanos. Ad locu- 
tionem otadio( elor cf. I, 93 ibique 


116 


érxolinoav Eypxotov Eyovtes Zauloroi Alpivitai. 


HERODOTI 


MPOTEROL YA 


Zauior, éx° “Augixpatzos BaorAevovros év Zauao otparevoa- 
pevor éx° Alyivav, uspada xaxa érolmoav Alyiviytas, xaì Era- 
dov vr’ Eusivav. N uèv altin adr”. 

Euyxvva di mepl Zaplcv udiov, OTti GEL topia Ééoti ué- 


chaeolog. Aufsitze I. p. 241 seqg.), 
qui idem erit consulendus in Wan- 
derungen in Griechenl. I. pag. 153. 
Rossio assensus est C. O. Mueller 
in Géotting. gel. Anzeig. 1838. pag. 
1337 seq. coll. Allgem. Lit. Zeit. 
1825. hr. 99. pag. 168. Add. Guerin 
l’Institut II. (1854) nr. 217. pag. 4 
seqq. et About: Archives des mis- 
sions scientifiques III. p. 555 seqq., 
qui accurate disputat de hoc templo, 
cuius adhuc cernuntur rudera quae- 
dam in colle, unde late patet pro- 
spectus: quod templum quale olim 
fuerit, indicavit quoque C. O. Muel- 
ler Handb. d. Archaeolog. 8.80, 12; 
delineationem eius exhibuit About 
1. 1 ad pag. 556; ipsam templi (quod 
Iovi Panhellenio consecratum falso 
existimavit) ac regionis imaginem 
dedit Williams in: Selects Views of 
Greece, Vol. I. Quibus add., quae 
de hac regione ac templo ibi ex- 
struoto monuit Leake: Travels in 
Morea. II. p. 440 seq. 466 seq. III. 
pag. 273. Quod vero C. O. Mueller. 
1. supra l.hoc templum Olymp. LXXV 
(i. e. 480 ante Chr. n) post victo- 
riam de Persis reportatam probabi- 
liter exstructum dicit, hic ipse He- 
rodoti locus adversatur , nisi de an- 
tiquiore eiusdem deae templo cogi- 
tare velis. De statuis illis Aegine- 
ticis ex hoc templo erutis et Mo- 
nachinm nunc delatis vid. eundem 
C. O. Mueller. 1. 1. 8. 90, 2. 

È yuotoy Épovteg] H. Stephano 
praeferenti év xotov Èyovrss refra- 
gantur hi loci: VIII, 29. IX, 109, alia, 
quae attulit Wesseling. Add. VI, 73. 
133 et conf. VIII, 27, ubi invenitur 
eodem sensu ivéyevv q6lov, et Ho- 
mer. Ili.I, 82, ubi est xotov éxeuwv. 
Est vero substantivum #yxorog, ira, 
simultas, inimicitia. Adiectivum #yxo- 
tog (iracundus) exstat in Aeschyli 
Choéphor. 387, 1040 911 coll. Sept. 
c. Th. 804, 


mootegoL yeo Zuior x.t.Z.] Haec 
Polycratis aetatem longe antecedere 
nemo non intelligit; quare Amphi- 
cratem, modo recte fiacrdevs dicatur 
ab Herodoto, antiquis Sami regibus, 
Procli Leogoraeque adnumerari vult 
C. O. Mueller. Aeginett. pag. 67, 
praesertim cum iam unte Olymp. 
XL Samus arte et mercatura valde 
floruerit. Add. Panofka Samiorr. 
res p. 26, qui vix ante O1. XXV (i.e. 
680 ante Chr. n.) Amphicratem Ae- 
ginetis bellum intulisse statuit. 


Cap. LX. 


Euyuvva dè ne0l Zaplov uaii0y, 
OT GpLtoia x. 1. i.) Aristoteles (Po- 
lit. V, 11, 8. V, 9. $. 4) inter opera a 
tyrannis, quo plebem alerent eius- 
que animos a rebus publicis avoca- 
rent, confecta, Sami quoque memo- 
rat feya ITolwueeteta , quae ad tria 
ista opera h. I. ab Herodoto indicata 
vulgo referunt. Ac satis quidem no- 
tum, tyrannos ita plerumque egisse, 
ut plebem otiosam operibus magnis 
molibusque exstruendis detinerent 
eoque ipso a seditionibus motibus- 
que avocatam iugum impositum pa- 
tienter ferre docerent. Quod ut aliis 
locis aliis a tyrrannis factum esse no- 
vimus (cf. allata a C. Fr. Hermanno: 
Lehrb. d. griech. Staatsalterth. $. 64. 
not. 4. ed. quart.), a Polycrate fa- 
ctum esse negant Panofka l.1l. p. 35 
et Veegens De Polycrate Samio pag. 
64, quamquam contrarium indicare 
videtur Aristoteles loco laudato 
Polit. V, 9, 4 (al. VIII, 4.), ubi inter 
opera a tyrannis in hune finem ex- 
structa etiam commemorat tov xsgl 
Zauov Èoya ITolvxgatzta, quo loco 
apte utitur Plass: Die Tyrannis I. p. 
243 seq., ubi recenset Polycratis ope- 
ra, quibus ille victum praebuerit 
egenis pauperibusque ac simul quo- 
que artificum studia excitarit. A 


THALIA. III. 59. 60. 


117 


piota amaviav ‘EdAnvav ttepyacueva, oUpsos te vwyioù és 
mevtmuovta xal Éxatov dpyviag, toUTOv dpvpua, xatadev ao- 
tauevov, auplotouov. tò uèv unxos toù oguyuaros érta ota- 


quibus operibus Heraeum certe exi- 
mere licebit, quod, ut mox indica- 
bimus, longe prius exstrui coeptum 
est et confectum. Vid. Thiersch. 
Epochen etc. p. 184. 185. — In uni- 
versum autem h.l. teneri velim, He- 
rodotum saepius suis in libris Sa- 
mum respicere eiusque res memora- 
biles referre singulari quadam indu- 
stria, unde verisimile fit, quod Suidas 
s. v. ‘Hoo8. tradit, Herodotum hac 
in insula aliquamdiu commoratum 
Ionicam didicisse dialectum histo- 
riamve conscripsisse vel, quod malu- 
mus, scribendae historiae initium fe- 
cisse. Conf. Herod. III, 139 init. et 
Heyse Quaest. Herod. I. p.88. Quin 
ipsa longior narratio de Polycrate 
Samiisque h. ]. inserta comprobare 
videtur scriptoris animum ad Sa- 
miorum res valde intentum, haud 
scio an eam ipsam ob causam, quod 
diutius hac in insula fuerat commo- 
ratas. De istiusmodi digressionibus 
in opere Herodoteo diximus ad I, 
23; quas in nullo alio historiarum 
scriptore obvias ad indolem Hero- 
doteae historiae pertinere, praeser- 
tim in fatis tyrannorum Graeciae 
enarrandis conspicuam, monet Creu- 
zerus: Hist. Kunst d. Griech. pag. 
212 ed. sec., cum haec earum sit vis, 
ut hostes Graecae libertatis puniri 
nec ullum scelus a vindicta divina 
impune ferri apparcat. Conf. etiam 
nott. ad II, 32. 115. 120. III, 40. 
ovEsOS te VWNAOÙ x. t. 1.) i. 

».Primiun opus est montis (8. in on 
te), qui ad centum quinquaginta 0rgy- 
fas altus est; in hoc igitur monte fossa 
est deducta ab imo monte incipiens et 
duplici utrinque ore instructa ; fossae 
longitudo est seplem studiorum, alti- 
tudo et latitudo octo pedum utrdque.‘* 
Ubi vox tovrov refertur ad ovEsOg 
non alia fere ratione atque III, 14 
init. Articulum rò ante devyua vul- 
go positum e duobus codd. cum re- 
centt. edd. delevi. apÉeuevov non 
aliter positum atque II, 17. 33. III, 
91. augpiatopoy retinui, quod mo- 


nente Bredov. pag. 69. solum a Grae+ 
cis scriptoribus usurpatum csse vi- 
detur: unus Saucrofti liber augi- 
ctouuov. Conferatur quoque Eusta- 
thius, qui hune Heroduti locum tan- 
git ad Dionys. Perieg. 533. Est igi- 

tur hoc loco fossa intelligenda, quae 
sic ducta erat, ut ab imo monte ini- 
tio facto hunc ipsum montem perfo- 
raret et in oppositum montis latus 
exiret indeque duobus orificiis pate- 
ret (cu@iotopor): cuius modi cana- 
les transversos ab utroque montis 
latere actos nunc Anglica voce 7un- 
nel's appellare solent, haud infre- 
quentes illos quidem nostra aetate, 
in usum viarum ferratarum structos. 
Ipse vero mons, per quem fossa du- 
cta est, nullus alius esse potest, 
monstrante Guerin l. mox|., nisi is, 
qui nunc vocatur Castro (in cuius 
cacumine Sami fuit arx) quique in- 
termedius situs est inter veterem 
urbem Samum et fontem, qui nunc 
appellatur Sancti Ioannis, unde aqua 
ipsa in fossam subterraneam ducta 
erat. Hicce mons in altitudinem 
248 metrorum Gallicorum adscen- 
dere dicitur: id quod 28 ferme me- 
tris discedit ab ea, quam Herodotus 
indicavit, altitudine. Ex iis enim, 
quae II, 149 leguntur, satis patet, 
centum quinquaginta orgyias aequa- 
re nongentos pedes Graecos sive 
unum stadium alteriusque dimidium; 
nam orgyia sex constat pedibus sive 
quattuor cubitis. Haec si ad recen- 
tiores mensuras revocantur, effici- 
tur inde montis altitudo 653 pedum 
Parisinorum sive 277,1331 metro- 
rum Gallicorum sive 883,9572 pe- 
dum Rhenan. Septem stadia aequa- 
bunt 3986 pedes Parisinos 8. 0,1748 
milliar. geogrr. Octo autem pedes 
Graeci quominus totidem Rhenanos 
conficiant, paululum modo deest. 
Tu vid. Wurm De pondd. ratt. pag. 

110 seq. 213. Ac denique alterius 
fossae eluociangv Bados adscendet 
ad 29,47 pedes Rhenanos. Ad locu- 
tionem oredio( sl00 cf. I, 93 ibique 


118 


HERODOTI 


diol stoL, TÒ dÌ Dos xa eUgos 0xto Éxategov nOdes. da rav- 
tòs dì avrov «440 dpvpua elxocirngu fadtos 0odgvatat, toi- 
movv dì tò ev00S, dL oÙ tÒ VAwg Oyetevouevov dia 00%Nvav 
magupivetar È tv n0dv, apouevov artò peyaAns TNYîNS. doui- 


nott. et ad éxeregoy nott. ad III,8. 
Ad formam deogvxrtai cf. I. 185 ibi- 
que nott. 

dia ravtòs dì avrod] Hoc, mo- 
nente Wesseling., ita intelligendum, 
ut per eundem montem et iuxta prio- 
rem fossam excavata fuerit altera, 
quae aquaeductus vicem praeberet. 
Prior hominibus transitum dabat, 
ut, si quid aquaeductui labis fieret, 
sarciretur: unde et latior et celsior 
alterà erat. Hinc ita de hoc opere 
pronunciat Thiersch. l. 1. p. 184: 
,sDer Durchstich (00vyua) eines 150 
Klaftern hohen Berges, sieben Sta- 
dien lang und damit verbunden eine 
Wasserleitung, zwanzig Ellen tief 
und drei Schuhe breit.‘ Adde Cur- 
tium bene haec explicantem in Ar- 
chaeolog. Zeitung 1847. pag. 30: 
,,Das Ausserordentliche war, dass 
Eupalinos erst einen sicben Stadien 
langen Durchstich mit genau he- 
rechnetem Gefàll machte, acht Fuss 
breit und acht Fuss hoch und dann 
in den Boden dieses Stollen einen 
drei Fuss breiten Canal eingrub von 
zwanzig Ellen Tiefe. Der erste Gang 
diente also nur dazu, um dem Was- 
serlaufe Luft zu schaffen und ibn 
an jeder Stelle beaufsichtigen zu 
kònnen. Von seiner untern Miindang 
kam das Bergwasser auf einem ge- 
mauerten Aquiiducte naclì der Stadt 
Samos. Iam intelligimus, cur al- 
tera fossa, quae ad aquas abducen- 
das facta erat, tres tantum pedes 
lata fuerit, nec mirabimur hanc fos- 
sae latitudinem, quae iusto minor 
videtur Bobrickio (Geograph. des 
Herodot. pag. 46) hunc locum He- 
rodoteum prorsus non intelligenti 
miraque udeo haec verba adiicienti: 
»l)as aupiotonov kinnte man sich 
vielleicht so erkliiren, dass sich der 
geraden Fortsetzung der Wasserlei- 
tung cin Hiigel entgegenstellte und 
man, um der Miihe des abermaligen 
Durchstichs zu entgehen, sie in zwei 
Armen herum leitete.‘‘ Quae quam 


aliena sint ab Herodoti verbis, ne- 
mo non videt. Recentiore aetate 
Eupalini opus celeberrimum denuo 
invenire studuit Tournefort (Rela- 
tion d’un voyage du Levant etc. I. 
p. 161 et 166) idque adeo sibì repe- 
risse visus est prope vicum Myftilini 
qui nunc vocatur, ubi fons large 
profluens cernitur, cuius aquas per 
montem (Aataruga, cuius cavernas 
quasdam vidit) fossa hac subterra- 
nea in Sami urbem deductas esse 
putavit: minus recte, ut nunc satis 
exploratum habemus. Etenim post 
Thierschium (Morgenblatt. 1832. nr. 
115. p. 448 et: Etat actuel de la 
Grèce T. II. p. 19) et Lud. Rossium 
(Reisen auf den griech. Inseln II. 
p. 151), qui, quae de hoc opere ab 
incolis tradita accepit, in ca quo 
minus accuratius inquireret, se im- 
peditum esse scribit, hunc laborem 
in se suscepiît atque ipsa vestigia 
huius canalis, qui a fano Sancti 
Ioannis, ubi fons prosilit largam 
aquae copiam suppeditans, per mon- 
tem Castro in ipsam veterem urbem 
Sami fuit ductus, invenit et, quous- 
que hoc fieri potuit, persecutus est 
Guerin: Archives des missions scien- 
tifiques III. p. 475 seqq. et: Descri- 
ption de l’île de Patmos cet de l'île 
de Samos (Paris 1856) pag. 210. 306 
8eqq., ubi accurate de his retulit ad- 
diditque totius regionis delineatio- 
nem. Ipsum Eupalini opus iam Ro- 
manorum aetate non amplius in usu 
fuisse, sed terra obrutum esse putat, 
cum aquaeductus Romani, ab Eu- 
palini opere bene discernendi, rui- 
nac adhuc cernantur, Utroque au- 
tem hoc opere id omnino spectatum 
fuisse videtur, ut incolae urbis ad 
mare sitae in regionibus inferiori- 
bus aquam puriorem ac salubriorem 
acciperent, qua ad omnia commode 
uti possent. 

cò peyeins rnyÎe] fons diceba- 
tur Gigartho 8. Leucothea: quos duos 
fontes Sami commemorat Plinius H. 


THALIA. III 60. 


119 


rextov di toù 0RUpPpatos rovrov éyevero Meyapetg Ebradivos 
Navotgopov. toùto pèiv dn Fv tev teasv doti devtepov dè 
xeRi dipéva qopa Îv Ealacon, Bados xara elxooi dppuigor, 
unxos dè toù goparos pétov duo otadicov: tpirov dé oqi etio- 


N. V,31,37. Vid. Panofka Samiorr. 
res pag. 4, qui idem ex eo, quod 
aquaeductus hic commemoratur, Sa- 
mum non semper evvdeov fuisse pu- 
tat, quamquam quattuor fluvii insu- 
lam irrigantes a veteribus nominan- 
tur indeque Anacreon Samum appel- 
larat fodyv @otv Nvupéov, quod di- 
xit, si Hesychium sequimur, érel 
versgov evvdeos #yÉvero, quamquam 
aliam causam affert Athenaeus XV. 
p 672 B. Tu vid. Bergk Anacreont. 
fragmm. pag. 164 seqq. 169. Poétt. 
Lyricc. Graecc. ed. alt. p. 779. Ad 
verba dial 0w4Nv0v (per tubulos) cf. 
similem locum, qui legitur in Dicae- 
archi libello (T. II. p. 127 Geogr. 
minn. ed. Gail. sive Mueller. Hist. 
Graecc. fragmm. II. p.258): péosra: 
di xal ax0 tijg Kadustas $dwo dpa- 
vis dia c0iNvav cyouevov n. t. i. 
De ipsa voce eiusque significatione 
plura vid. in Thes. Ling. Graec. T. 
VII. p. 1707 ed. Dindorf. 
devreoov dì megl diuéva youa Èv 
&alaaon] Pro regi Uutva Mehler 
in Mnemosyn. V. p. 67 scribi vult 
xagu Lipéeva. — Herodoti verba re- 
ete sic intelligit Thiersch. Epochen. 
.184: ,,einDamm im Mceere zum 
Schutze des Hafens, gegen zwanzig 
Klafter hoch und grisser denn zwei 
Stadien.‘‘ Add. Panofka 1. I. p. 4. 
Ad nostras mensuras sì hacc revo- 
caris, viginti orgvinac aequant fere 
112 pedes Parisinos sive 117 pedes 
Rben. et quod excurrit; duo stadia 
efficiunt 1139 pedes Parisinos s. 
0,0199 milliar. geogr. Tu vid. Wurm. 
1. 1. Atque affirmat Gucrin, qui vesti- 
gia huius aggeris accurate perseru- 
tatus est, l.l. pag. 203 seqq., eam 
mensuram, quae ad longitudinem 
pertinet, admodum exactam ac ve- 
ram esse: eam vero, quae ad altitu- 
dinem spectat, nimiam videri putat, 
cum ipsius maris profunditas vix de - 
cem attingat orgyias. Etenim adhuc 
aggeris e sinistra portus parte ducti 
cernuntur in mari, tranquillo prae- 


sertim nec fluctibus excitato, vesti- 
gia: quod dudum testatus est Tour- 
nefort l. l. pag. 160 seq. itemque 
Ross 1. 1. pag. 148 et nunc praecipue 
Guérin. 1. l. Fuit autem hoc totum 
opus ex genere eorum, quibus nunc 
nomen Molo, exstructum illud qui- 
dem ad maiorem portus opportnni- 
tatem et securitatem indeque con- 
iunetum cum re navali Samiorum et 
commercio admo«dlum florente: quare 
opere diruto nunc minorem acces- 
sum et securitatem habere naves 
paucasque tantum atque exiguas in 
portum admitti posse tradunt. Ad 
ipsam portus oram vilis iacet vicus 
lapidibus antiquae structurae aedi- 
ficatus: nomen ei 7igani (Toyovi 8. 
Tn;avov). — Pro fe8®os rara ei- 
xogL 0gyvitcov Eltz Quaest. Herodd. 
fasc. II. in: Jahrbb. f. Philol. und 
Paedag. Suppl. T. IX. p. 129 su- 
spicatur scriptum fuisse ab Hero- 
doto: fa®tos xal six00i 0gyvréar. 
toitov dé cpu éEfoyactar] He- 
racum 8. amplissimum Iunonis tem- 
plum intelligi, cuins nna cum Dia- 
nae Ephesiae templo iam supra II, 
148 Noster mentionem fecerat, ne- 
minem fugit. Add. III, 123 et I, 70, 
ubi reliquos Nostri locos attulimus. 
De quo templo quod Herodotus h. |. 
scribit: w70 LéyL0t0g raviowv vNnov 
(quam vocem deleri vult Mehler 1.1.) 
tov nueîs lduev, id eo magis respi- 
ci vult Thiersch. Epochen ete. pag. 
185, quoniam nec Aegyptiorum tem- 
pla amplissima ac spatiosissima, 
quac ipse viderat Herodotus, eo exi- 
mantur. ln Heraci magnitudine et 
splendore omnino consentiunt vete- 
res scriptores (Strab. XIV. p. 637 
8. 944. Pausan. VII, 5. 8.2. 6. Ci- 
cer. in Verr. I, 20. Appulei. Florid. 
II. nr.15.T.1I. p.49. Oudend. T. II. 
pag. 53 ed. Hildebr.). IHodie vix 
quidquam superesse accepimus, un- 
de templi et magnitudinem et ampli- 
tudinem vel coniecturà assequi li- 
ceat, cum omnia ita eversa ac solo 


120 


HERODOTI 


vaota: vnòs uépuotos mavrcov v“oiv tav Queis Îdpev, roù apyi- 


fere aequata sint, ut nihil aliud 
emineat nisi una columna nec ea in- 
tegra, et aliquot bases ac partes co- 
lumnarum formae Ionicae, quarum 
effigiem exhibuerunt Tournefort l.]. 
pag. 102, auctores Antiquitt. Ionicc. 
I. chap. V. PI. 2. et seqq. Choiseul- 
Gouftier Voyage etc. I. cap. 6. p. 99. 
PI. 53 seq. Add. Ross l.l. pag. 143 
seq., qui ex Heraei materia ablata 
dicit exstructa esse omnia circum- 
circa aedificia omnesque muros, et 
Guérin 1.1. p. 215 seq., qui et ipse in 
Heraei vestigia accurate inquisivit. 
Situm illud fuit in eadem insulae 
ora meridionali, ad quam ipsa Samus 
urbs iacebat, unde occasum versus 
proficiscenti ac litus legenti unius 
horae itinere distabat Heraeumn, loco 
inferiore ducentis ferme passibus a 
mari exstructum neque valde remo- 
tum ab Imbraso fluvio, cui nunc no- 
men Daphnia. Quod vero C. O. 
Mueller (Handb. d. Archacolog. $. 
80, 3 coll. $. 53, 2) hoc templum 
tantopere celebratum successisse 
vult Polycratis aetate in locum an- 
tiquioris templi Dorici, quod a 
Rhoeco et Theodoro circa Olym- 
piad. XL (i. e. 620 ante Chr. n.) fue- 
rit exstructum, id utique a vero ab- 
horret neque cum ipsis Herodoti 
verbis unquam conciliari poterit. 
Herodoti enim verba: roò degiré 
urov TEedtos éyivero ‘Poînog Di- 
ie0, ea indicare videntur, quae ipsius 
Thierschii 1. 1. pag. 185 verbis re- 
ferre malumus: ,,dass Rhoecus den 
Plan gemacht und den Ban begon- 
nen, nach ihm aber Andere, oder 
wenigstens ein Anderer ihn fortge- 
setzt und vollendet.‘“ Iam vero 
Rhoecum illum ad Olympiadum ini- 
tia, igitur multo ante Polycratis 
rnetatem, pertinere maxime proba- 
bilis est sententia, obloquente quam- 
vis Panofka: Samiorr. res pag. 51. 
58. Conf. supra nott. ad ITI, 41. 
Itaque templum a Rhoeco exstrui 
coeptum, postea crescentibus Sa- 
miorum rebus sensim sensimque 
perfectum fuisse putem, ut Polycra- 
tis tempore, quo ipso Samiorum res 
maxime floruisse credibile est, ab- 


solutum videri potuerit. Nam post 
Polycratis aetatem templum per- 
fectum fuisse ut credam, minime 
adduci possum, quippe Samiorum 
rebus tunc temporis iam fractis ac 
deminutis. Conf. Thiersch. l.l. Nec 
aliter medio aevo, quod dicunt tem- 
pla illa, quae admiramur, amplissi- 
ma ac splendidissima per Italiam 
Germaniamve multorum annorum 
aleoque seculorum per decursum 
exstructa et ne sic quidem: perfecta 
fuisse, quis est qui nesciat? Hanc 
sententiam probarunt viri docti, 
qui nuper eandem quaestionem de- 
nuo pertractarunt atque satis de- 
monstrarunt, de uno templo tantum 
esse cogitandum idque omnium tem- 
plorum Ionicae structurae esse un- 
tiquissimum, a Rhoeco mature iam 
exstrui coeptum et postmodo ita 
perfectum, ut hanc Ionicae structu- 
rae formam retinuerit, cum nullum 
supersit vestigium, ex quo colligas, 
templum Dorico genere primitus ex- 
structum postea eam mutationem 
subiisse, ut totius operis delineatione 
mutata Ionicam structuram assum- 
pserit; neque etiumipsis Persicis bel- 
lis templum vel si hic illic detrimen- 
ta quaedam passum esse perhibea- 
tur, dirutum aut eversum esse con- 
stat. Vid. Stark: Archaeolog. Stu- 
dien (Wetziar 1852) pag. 13 seq., 
Urlichs in: Rhein. Mus. N. T. X. p. 
3 seqq. Qui idem 1.1. recenset sin- 
gula dona, quae in hoc templo po- 
sita commemorantur ab Herodoto 
(I, 70. II, 182. ITI, 47. 123. IV, 88. 
152), apteque etiam ex ipso per- 
fecti (fE#oyaota:) usu colligi posse 
putat, ipsum Herodotum, quem Sami 
diutius commoratum esse supra mo- 
nuimus, hoc templi opus, quale a 
Rloeco exstructum fuit, suis vi- 
disse oculis idque certe declarare 
voluisse, templum, quale primitus a 
Rhoeco exstructum est, tale sua 
ipsius aetate adhuc cerni neque ul- 
lam subiisse mutationem inde a pri- 
ma aedificatione per Rhoecum insti- 
tuta. — De donis illis, quae Heraeo 
continebantur, de magna auri ar- 
gentique copia ad Appuleii usque 


THALIA. III 60. 61. 


121 


rext@v xRuros évevero ‘Potxos Dideo érigopios. Tovrov #0- 
vexev paiiov ti meol Zapicov Eunxvva. 

Kaufvon dì to Kupov ygovitovii regi Alpuntov xal 61 
rapapgovnoavi éinavioteata: avdpes pavo dvo adeApeoì, tov 


netatem ibi congesta, plurima quo- 
que monuit Panofka I. l. p. 60 seqq. 
coll. pag. 57 seqq., ubi de Iunone 
Samia eiusque cultu disputat, de 
qua eadem cf. Creuzer. Symbol. III. 
p. 215 seqq. ed. tert. 

‘Poîxog D/250] Cum Dl7e0 de- 
seendat a D(2ns (cf. Bredov. pag. 
228), cuius artificis nomen apud Sui- 
dam (III. p. 598 Kust.) sonet ®i- 
léaz, in Herodoto Thiersch. 1. l. p. 
181. 182 scribi vult PeZé0, indeque 
etiam veram scripturam Pausaniae 
in locis VIII, 14. 8.5. X, 38. 8.3 
esse restituendam. Sed utroque hoc 
loco Siebelis, cuius nott. consul. ad 
priorem locum p.245, ediditDiZa/0v, 
praeeunte Sylburgio atque Amasaeo, 
et sequente nuperrimo editore Schu- 
bart. RAoecus Samius cam Theodoro 
aeris fundendi artem invenisse fer- 
tur (vid. Pausan. VIII, 14. 8.5. IX, 
41. $. 1 coll. Plin. H. N. XXXYV, 12. 
sect. 43) idemque insignis illa aetate 
architectus fuisse videtur, cum prae- 
ter Heraeum Samium Lemni quo- 
que una cumSmilide et Theodoro la- 
bvrinthum exstruxisse dicatur. No- 
ctis statuam a Rhoeco factam me- 
morat Pausan. X, 38. $. 3. Haec 
Sillig. in Catalogo artifice. pag. 107 
Thierschium |. l. secutus, coll. p. 139 
seq. De Rhoeci tempore sì quaeras, 
fallitur Brnnn (Geschichte d. griech. 
Kiinstler I. p.30 seqq.), qui Rhoecum 
ac Theodorum (cf. etiam nott.ad III, 
41. I, 51) circa Olymp. L collocat: 
quo rectius iam C. O. Mueller (I. 1. 
&. 16) et Fischer (Griech. Zeittafeln 
pag. 96) ad Olymp. XXXV regressi 
sunt, docetque Urlichs1l.l.,ad tempus 
ante Olymp. XL certe pertinere Rhoe- 
eum, qui iam circa Olymp. XXXVII, 
adeoque, ut videtur, Olymp.XXXITI 
exstruendo Heraeo operam dedit, 
i. e. circa ann. 648 ante Chr. n. 


Cap. LXI. 


émavcatéatar) Ad formam conf. 


II, 80. 113. IV, 174. De augmento 
omisso in verbo xaradeZo(zes dixi- 
mus ad I, 04 fin. — ueZedovog qui 
h. 1. dicitur, idem mox éxlreoros 
vocatur III, 63. 65. Tu vid. notatt. 
ad II, 65 et add. Aelian. V. H. II, 
14. XIV, 32. In seqq. de usu opta- 
tivi (xevrrosro — sldelnoav) atque 
indicativi (Q00v) monuit Kuehner. 
Gr. Gr. 8. 769, 3, y, qui ad formam 
utique raram optativi #0de(700v nos 
attendi iubet Gr. Gr. $. 239. not. 4. 
ds 62/701 N0av cum recentt. cdd. 
scripsi, ubi vulgo post 02/70: inse- 
ritur ts. Ad argumentum quod atti- 
net, differunt in singulis quibusdam 
Ctesias, qui de his retulit in Persicc. 
Excerptt. $. 10 seq., et Herodotus; 
utrius maior esset fides, ad Ctesiam 
disquisivi pag. 126 seq. In univer- 
sum velim hoc teneri, ab orienta- 
lium regnorum conditione minime 
abhorrere ea, quae Ctesias, in quem 
iniurià quidam invecti sunt, memo- 
riae prodidit, quaeque ille e regiis 
annalibus desumpsisse putandus est. 
Conf. Osiander. in programmat. 
scholast., quod prodiit Stuttgari. 
1821. p. 12, alia ad Ctes. |. |. citata. 
Videtur autem, monente Heeren. 
Ideen I, 1. pag.412, Magorum con- 
inratio id proxime spectasse, ut ve- 
tus Medorum imperium Magorum- 
que potestas, a Persarum regibus si 
non fracta, at diminuta certe, resti- 
tueretur eo praesertim tempore, quo, 
Cambyse fatis abrepto, regia stirps 
iam exstincta videri posset. Inpri- 
mis huc faciunt extrema Cambvsis 
verba ad Persarum principes III, 65 
in fin., ubi conf. nott. Quac Hero- 
dotus tradit, ea Persarum e carmi- 
nibus epicis, quibus res a Cyro at- 
que Dario gestae ita fuerint celebra- 
tae, ut poétae non prorsus rerum ve- 
ritatem secuti illas res mutatas adeo- 
que amplificatas exhibuerint, fluxisse 
vult Duncker Gesch. d. Alterth. II. 
p. 556: a quo ita dissentio, ut quae 
famA tradita de his Herodotus in 


122 


HERODOTI 


x er , - 9%», i) e r 
tov étegov xataderoiree tav ovxiov ueiedavov 0 KauBvons. 
oùros di) ov oi éraviotn, padev te tov Zuiodios Favaror, 
0g xQUITTOLTO Pevopevos, xal dos 0diyoL Yoav oi éristapevo. 
autov Ilegazcav, ol dè roAAol mepieovta uv Edein0av. r0Òs 
tavra BovAsvoas tede Eregeconoe roîoi BaorAniowor. “Hv oi 
’ x x 0 # x , ‘\ 3 
adeAgpeos, ToOv eta oÎ cvvermavaotQvaL, 00x0s uadiota to eLdog 
Zutod tà Kugov, tov 0 Kaufvons éovta Eouroù «dedpeòv 
anéxteve* Mv te È) ouotos sidos tod Zuéodi, xo dl) xal ov- 


itineribus sciscitando accepissct, ea 
ab historiae patre hic referri existi- 
mem diversamque omnino famam de 
his sparsam esse idem credam; mon- 
strat id Ctesiae narratio, imperfe- 
cta illa quidem et in angustos com- 
pendii fines coacta a Photio: mon- 
strat Iustini (I, 9) narratio, quae 
aliis e fontibus ducta videtur. Nam- 
que Ctesia auctore (Persicc. $. 10) 
Sphendadates magus Tanyoxarcem, 
Cambysis fratrem, apud ipsum Cam- 
bvsem ita est criminatus, ut hicce 
fratrem ad se urcessitum interfici 
iuberct: quo facto magus, qui Ta- 
nyoxarci valde similis fuisse dicitur, 
regnum affectavit; Iustinus Camby- 
sem tradit somno exterritum (vid. 
Herod. III, 30) parricidium fecisse 
atque ad hoc ministerium delegisse 
magnum quendam ex amicis, no- 
mine Cometen: hunc vero, prostrato 
Smerde, Cambysis fratre, suum 
ipsins fratrem, nomine Oropasten, 
qui Smerdi ct oris et corporis linea- 
mentis persimilis fuisset, subiecisse 
regemque constituisse. Hi igitur 
scriptores quamquam in singulis 
quibusdam rebus iisque secundariis 
discrepant, in summa tamen, quae 
ad fratris regii necem et ad mago- 
rum rebellionem redit, satis conve- 
niunt atqne egregie confirmantur te- 
stimonio inscriptionis Bisutunae (de 
qua vid. supra nott. ad III, 39) sic 
narrantis: cum Cambyses fratre in- 
terfecto in Aegvptum se contulis- 
set, impictatem per omnes regni Per- 
sarum terras grassari coepisse, men- 
dacia in dies increbuisse; tum ma- 
gum quendam nomine Fnvita 8. Gau- 
mata exstitisse a monte Arakadis in 
terra Pishijanwata s. Pisiyvanvadaya 
primo die mensis Viyak’hna, men- 


titum se esse Bartija (Smerdin), Cyri 
filium, Cambysis fratrem: ad hunc 
magum deinde omnes terras trans- 
iilsse defectione parata: id vero ae- 
gre ferentem Cambysem esse mor- 
tuum. De magi nomine Gaumnata dis- 
seruerunt Rawlinson: Journal of the 
Asiatic Society XI, 1. pag. 135 et 
Oppert: Journal Asiatique T. XVII. 
(IV. Ser.) pag. 379, qui interpreta- 
tur adbundaniem pecudibus ; in nomine 
terrac Pisiyauvadaya cognosci posse 
Pasargadarum nomen (Parca vada) 
idem existimat pag. 380. 


xo00s tadta BovZevoas trade] 190 
taùra ad antecedentia (ut v. c. I, 
208. 207) spectat, ad mortem scili- 
cet Smerdis, paucis cognitam; reads 
ad sequentia, ad ea, quae magus ex- 
cogitavit, ut rerum potiretur. Verba 
sequentia #reye(0p08 toîoi Pacrdni- 
ou vulgo reddunt: regian occupare 
instituit: quo sensu utique ra faor- 
Anta de regio palatio dicuntur I, 30. 
178. Equidem cum Schweighaeu- 
sero (Lexic. Herodot. I. p. 120) ma- 
lim ad H. Stephani sententiam acce- 
dere sic reddentis: invadendum re- 
gnion sibi putavit, vel potius: regni 
affectavit, cum ipse a Cambyse es- 
set relictus toy olx{wy usledovos. 
Itaque ad roîcr Paorinloror mente 
subaud. renyuaci. Infra III, 65 
Cambyses loquitur: oî dì vuîv pa- 
you xoatéovor td Bacrinicov x. 1. 2. 


oluos ueliora tò sidos Zuéodi] 
Consentit cum hisce Ctesiae narra- 
tio Persice. Excerptt. $. 10. In Bi- 
sutuna inscriptione nihil traditur de 
faciei similitudine neque de nomine 
utrique communi: immo diversum a 
Cambysis fratre nomen habet ma- 


gus. 


THALTIA. III 61. 62. 


123 


227vopa t@vto sige Zpeodiv. toùrov tòv dvdoa avayvescas 6 pa- 
pos Iatiteldtns, 0g ol avtos mavra diarmpréer, sloe dycov Es 
tov BaciAziov Boovov. moujoas dì toòto xovxas tij te @AAN 
diémenze xal dn xal és Alpurtov xeosprovra to otpatd, 0g 
Zusodios tov Kupov axovorza eln toù Aormod, «1° 00 Kaufv- 


cea. Oî te di cav KAAor xijpvxes r0onpORLvOv taùra, xal Òn 62 


xal è éx° Alyuntov tayBeis (eUpioxe ydo Kaufvoza xaì ròv 
otgatov Eovra rijs Supins év "Ayfatavowoi) rIONPIEEVE OTES 


Ila }e(873] ,,Schol. cod. Passion. 
diorveros è MtAnaios Iavtov&ny 
orouateo8a1 tovrov Zéyer. Fx h. 1. 
Kat gi8ns Zonaras. Cf. Rutgersii 
Var. Lect. I, 8. III, 10.4 Gaisf. 
Nomen Iletgel8ns, cuneatis lite- 
ris si scribatur, sonare /atizxità, 
suspicatur Oppert. 1. l. pag. 402. 
Alia ferri huins magi nomina apud 
Ctesiam et Iustinum supra vidimus. 
avayvrodas est: cum persuasisset. 
Vid. I, 68 ibique nott. 

«ice Qyov) Conf. I, 9 ibiq. citat. 
Creuzer. ad Plotin. de pulcrit. pag. 
918. Qui idem haec nunc addi vult: 
yHom. Od.I, 130 «vrnv è’ és &e0vov 
foev aycov et sic saepius. Cf. etiam 
Odyss. IX, 98 ibiq. Cod. Harl. p. 51 
ed. Lips. Contra Odyss. X, 233: #Î0ev 
d el00yayovaa. Caeterum plena 
hîc utitur Herodotus locutione, qui 
III, 64. 65. 30 scripsit ifouevos és 
ròr facrintor Peovov. Vid.nott. ad 
OI, 14. |, 

ti) te «Aly diéreune) Ita edidi 
Schweigh. et Gaisf. secutus. Vulgo 
diéxeune ti) te X44n, idque retinuit 
Matthiae. — Conf. I, 1 ibique nott. 
et add. Herod. IV, 114. 192. Iacobs 
ad Aclian. de N. A. III, 42; plura 
quoque dabit Theodorus Malina de 
dictione Polyaenea (Berolin. 1854) 
pag. 83. — In seqq. reospéovta ad 
unum illum caduceatorem referen- 
dum, qui in Aegyptum a mago fuit 
missus, ut monet Matth. Gr. Gr. 8. 
443, 1. p. 829, idem de usn verbalis 
vocis (cxovarta) admonens, de quo 
eodem Valck. citat Thncyd. I, 80. 
Sophocl. Electr. 340. Vid. ctiam 
Kuehner. Gr. Gr. 8. 528. not.4. Ver- 
ba xoosgsîv, moosintiv, xQ0AyO- 
QeveLv de praecone potissimum fre- 
quentata significant, eodem Val- 


cken. observante: proclamando edi- 
cere, vel denuntiare. Conf. Borne- 
mann. ad Xenophont. Cyropaed. II, 
4, 31 et Pausan. IV, 5,3. 


Cap. LXII. 


Ev 'AyBaravorci] Ita cun recentt. 
edd. scripsi. Olim .Exfatavoici. 
Conf. III, 64 et supra I, 98. Memou- 
rat Ecbatana in Galilaeae tractu lo- 
seph. Vit. cap. 11., itemque Stepha- 
nus Byzantinus: ‘Ayfarava, n02(- 
qveov Zvolag: ‘Heodotog tetro ot 
dì vòv Bataverav avItnv uadodor. — 
Anurtoros dé ppowv'Ayfarava der- 
ta, tà piv ts Mudias, rà dè tris 
Zvoeilas x.t.2., ac multis deinde ad- 
ditis de scriptura vocis sic conclu- 
dit: dertopev d' Ev rod f', Ot quad” 
nuds Baravea nal Baravera nadei- 
tar nai to ddvixov Baraveora:, 
quibuscum iungantur, quae iu co- 
dem scriptore leguntur: Batavéa: 
ovvornia Trolas ] al Baravéa Evi- 
xòs* To e8vinòv Baraveotns* Fori 
ua Barava 1905 to Evpeaty. Ma- 
gis huc pertinere videtur Plinii lo- 
cus Hist. Nat. V, 19. $. 75, quem 
cum Billerbeck. (Asiae Herodott. 
difficill. p. 11) alliisque viris doctis 
huc referre malim: ,,Promontorium 
Carmelum et in monte oppidum 
eodem nomine, quondam Achatana 
dictum. Ac dubitat Mannert. (Gco- 
graph. d. Gr. u. Roem. VI, 1. p. 393 
se.) de Cambysis ad Carmelum iti- 
nere, indeque Cambysem obiisse 
coniicit Bathurae in Hatanea. At 
Mannerti dubitationes diluit Gallus 
Plinii interpres, Parisot, in ca Di. 
nii editione, quae Parisiis apud Pan- 
ckoucke prodiit anno 1829, Tom. IV. 
p. 266, ubi haec subiicit vir doctus: 


124 


HERODOTI 


é6 peoov ta Evretadueva éx toù payov. Kaufvons dè axovoas 
ravta éx toù xNouxos xal tAricas uv Aépewv dindéa avros te 
10065000801 èx Iontaoreos (reupdevta pao avtov dg amoxte- 
véovta Zuéodv ov morjoai tadta), fiéwas és tov ITontgonea 
sime* Ilontaores, ovTtA por diempnéao, to tor ro00é8nxa 
noqyua; ‘O dè cime' “L déorora, ovx tori tavra cAndéa, dx0g 
xoté co Sutodis adedpeòs 0 009 Eravéotnze, OUdÈ Oxcog ti éÉ 
éxs(vov toù avdpòs vetxos tor Éotar N uéva 7 cuingov* Éyd Yao 
auUToe Morjoae, ta ov ue éxéhevec, Ebawa uv ye00Ì tro 
duecovtoÙù. el uév vuv ol teBvedtes aveottaoi, vpoddéxeo toi 


,.il serait plus sage de douter de 
la vérité de l’historiette; — inspiré 
sans doute par l’identité de nom en- 
tre la capitale de la Medie et une 
petite ville de Syrie.'‘ Iosephus An- 
tiqq. Iudd. XI, 2, 2 apud Damascum 
Cambysem interiisse tradit. Quem 
Schweigh. consuli vult Hyde Relig. 
vet. Pers. pag. 511, is in Appendìce 
ad pag. 416 ita: ,, Magna Mediae 
urbs te Exfarava seu ‘Ayfatava 
(apud Aeschylum in Persis Agbata- 
rum) synonymam habet in Syria ur- 
beculam Arabice dictam Battna, 
Stephano af Baravéai, Iudithae I, 9 
Beravn, cuius civis est A/ Battani, 
unde celebris astronomus Al Bate- 
gnins. Et hinc constat quod Exfta- 
tave seu ‘Anfatava sit corruptela 
pro 'ElBarava seu ‘A2farava. At 
prorsus diversum quid est eiusdem 
nominis urbs in Media, in cuius lin- 
guae genuinis vocibus dictus arti- 
culus 4/ nunquam usurpatur.‘ In- 
ter Bataneam, quam affert Stepha- 
nus Byzantinus, et inter Ecbatana 
valde discernendum esse mihi vide- 
tur, quia teste Eusebio (cuius locum 
affert Guérin: De ora Palaestinae. 
Paris. 1856. pag. 10) Zatanea haud 
longe abfuit ab urbe Caesarea, £c- 
batana autem, ut Plinius 1. supra |. 
indicat, in Carmeli monte sita fue- 
runt. — In seqq. verbis ad locutio- 
nem (ot&s) és uéG0v conf. similia 
quae exstant III, 80. 83. 130. 140. 
142. IV, 97 (ubi conf. nott.). VI, 129. 
Winckelmann. ad Platon. Euthy- 
dem. pag. 91. #4rr/q«s (ratus) codem 
sensu legitur I, 27: Kgoîcor dè d2- 
nicavta Aéyerv Exsîvov dindia, I, 


30. 75. 77. III, 144. 151, ne plura. 
Ad verba: meupBérta yao avtov 
x. t. À. conf. quae supra leguntur 
III, 30. In verbis: oùx fori ravra 
cindéa, Ono g xoté dor x. t. i. vo- 
cula 0x0s idem fere valet atque 
dg, de quo conf. Kuehner. Gr. Gr. 
8. 769, 3, a. 

7 uéya 7 cuor] i.e. nihil pror- 
sus, ut V, 116 et crebro apud ora- 
tores Atticos, ut monuit Valcken. 
Add. Lennep. ad Phalarid. Epist. 
098. pag. 268. 

8aypa uv yeooi tijor fusovrod] 
Dicentem haec Noster facit Prexa- 
spem Graecorum ex more. apud quos 
&ertev (cf. nott. ad I, 117) ad 
omnem sepulturae curam pertinet, 
sive comburitur cadaver sive in 
terra reponitur sive alio quo modo 
absumitur: Persas enim cadavera 
mortuorum a bestiis discerpta et 
cero circumlita tum demum in terra 
condere tradit Herodotus I, 140, ubi 
vid. nott. Graecorum ex opinione. 
ex qua plura omnino in Herodoteam 
de Persis narrationem irrepsisse su- 
pra iam (ad I, 124) notavimus, se- 
quentia quoque verba fluxisse cre- 
do: el uév vvv ol te8veodres ave- 
oréaoi x. t. i., ubi cogitandum api- 
nor de mortuorum umbris sive Ma- 
nibus ex Orco ad lucem revocandis. 
Retinui autem avsoréaci, ut I, 196. 
200, ubi conf. nott., cum omnes libri 
scripti, quantum novi, sic afferant; 
Bredov. p. 398 mavult scribi aye- 
eteci, Eltzius (Jabrbb. f. Philolog. 
u. Paedag. Suppl. IX. p. 129 seq.) 
praefert @viotsatat vel scribi iubet: 
mv pév vuv ci tedvedtes dvactémo, 


THALIA. III. 62. 63. 125 
xal Agtvapea tov Myjdov eravaot]oeada: * el Ò’ Eori doneg 
x0ò rov, ov pr ti to Ex ye éxelvov VEGTEGOV avafiaotnos. 
vÙv Ov por doxéer ; peradiabavtas TOV xnovxa éteratev e(00- 

228reUvras, Xag' OtEv fjxcov TRoRyopeve: Muiv Zuéodios Baordéos 
axoverv. Tara elrmavros Iontcorzos (Nec vio KauBvon) 63 
avrixa peradicaxtos pevopevos 0 x]evi nu. armiputvov dé uv 
elpeto 0 ITontaonns tade: “Ludpozre, Ns yùo fue naod 
Zuéodios toù Kupov dyyedos® vuv dv, simas tiv cAndelnv, 
anid. qalpav. xotega avtis to ZSpéodis parvopevos és Gy 
évergAAeto tara, 7 teov is Exsivov vanoetécov; ‘O dè eine’ 
Eyò Zpuéodiv uèv tòv Kupov, ét Orev BaorAevs KauBvons 
niade È Alyuzrov, où xo brorma* 6 dé por payos, tov Kay- 
fvons éxirgorov tiv olxiov anédete, oUtOs tavta éveteidaro, 
pas Zuéodiv tòv Kupov elvar tOv tavta Enidéuevov sima. 
xp0s vuéas. ‘O uèv di op Eaeye, ovdiv énixatevevopevos. 
Kaufvons dè eine* Ilontéaores, cv utv, cia ave aya8òs, 
xouoas to xedevopevov altinv 8xnépevyas' éuoì dè tls dv slm 


quorum neutrum placet. De perfecti 
usu consuli poterit Fritsch. ibid. IV. 
pag. 99. 
où un ti to° — dvaflastnoe] i i.e. 
niki! quidquam novi (i. e. mali) inde 
tibi mascetur 8. efflorescet. In Me- 
diceo, Florentino, aliis post VETE- 
cow male xaxòv inseritur; quippe 
hoc ipsum tecte et per quendam eu- 
phemismum ipsa voce vEorTE00v con- 
tinetur. Itaque merito editores inde 
a Wesselingio eiecerunt vocem, uno 
excepto Dietschio, qui eam retinuit, 
sed uncis inclusit tanquam spu- 
riam. Conf. Pausan. IV, 35, 2 et 
vid. Herodot. V, 19. 35. 93. 106. 
VID, 142. Thucyd. I, 132. Eurip. 
Rhes. 590. Aristoph. Eccles. 310, 
alia, quae attulit Valcken. et quae 
ad Herodot. I, 27 allata sunt. Inde 
apud Herod. I, 210, codem Valcken. 
monente, veuwreoa Povaevew insidiis 
alteri structis res novas moliri. Cr. 
confert. Heindorf.ad Platon. Protag. 
. 461. — avaflactaverv proprie 
de plantis dicitur nascentibus et pul- 
lulantibus, dein ad alias quasvis 
transfertur res. Conf. VII, 156. V, 
92. 8. 4. et nott. ad I, 66. — In pro- 
xime seqq., ubi Sancrofti liber omit- 


- nott. 


tit dox#s. idemque exhibet ueradio- 
£es, Wesselingius reponi vult: vi y 
vy por peradicobag ròv sieme tEe- 
taferv mag’ Orev x. t. 1. ÈEeta- 
seLv ex h.l. citat Lex. Scg. pag. 96, 
28. De forma Orev conf I,7 ibiq. 
Pro slootevvias Dietsch. de- 
dit s(gwrfovtas. 


Cap. LXIII. 


‘PNE ye nue.v] De usu particulae 
yee diximus ad I, 8. 124. Add. III, 
83. 120. IV, 79. 07. V, 19. VI, 11. 
Quod antecedit Svdowxe, id simpli- 
citer alloquentis, at irridentis esse 
monuit Lobeck. ad Sophocl. Aiac. 
1154. p. 451 sq. ed. alt. Cf. etiam 
Herodot. VIII, 125. Ad verba cmd 
10% 'owv conf. IIl, 29.36. — Infra pro 

orov, quod omnes libri exhibent, 
nisi quod Sancrofti liber praebet fÈ 
0gov, Struve Spec. I. Quaest. pag. 
48 (Opusce. II. p. 322) ex constanti 
Herodoti usu rescribi vult éÉ 0t£v, 
quod cum recentt. edd. recepi. In 
fine capitis antecedentis exstat rag 
6tev. AA formam Ozone conf. 
III, 37. 


126 HERODOTI 
Ilsooécv 6 Eraveoteds, enifatevav toù Zutoduos ovvouatos; 
‘O dè sine* "Eyes por doxéco Svvitvai tÒ peyovòs toùro, d faci- 
dev. ol uapor sl0i tor oi Eraveoteates, ov re Elimes pededa- 
vov tav olxlov, Iaritei®ns, xal 0 rovrov adelpeòs ZSuéodis. 

64° EvBtaùra auovoavta KauBvosa to Zuéodos oUvoua Ervwpe 
cAndein tav te Adporv xal toù Evvrviov, 05 #doxee év tod VavO 
arayyetdai tiva oî, cos Zusodis itouevos #5 tov BaorAniov Fgd- 
vov Pavese Tij xepadi toù ovpavov. uadav dì, ds uatqv axo- 
Aodexds el tov adeApeov, amtxdare Zutodiv. armonAavoas dè 
NO) MEQUMUEXTNOAS TI] Amaon cvuRPpoo? avadguore Ex) tov 
înmov, év vo Eycov tv tagiotnv és Zoùca otparevesda: tri 
tov payov. xal ol avadedorovii Éx) tov Tramov toù xovAsod 
toù Éipeos 0 uvxns arorinte., puuvoadiv dè rò Élpos mater tov 


erupateviov toùò Zuégdios ovvo- 
uartos] i. e. Smerdis nomen usurpans, 
iniuria sibi assumens. Citat haec Pol- 
lux II, 200. Ad locutionem attulit 
Wesselingius III, 67. IX, 94. Iam- 
blich. ap. Phot. pag. 248. Procop. 
Goth. B. I, 1. Pers. I, 25. Vandal. 
I, 11. Add. Kuehner. Gr. Gr. 8. 
022, b. 


Cap. LXIV. 


0s édonee] Vid. supra III, 30. Ad 
verba (fopevog és toy BacrArcov 800- 
vov cf. nott. ad I, 14. III, 14. III, 65 
et Kuehner. Gr. Gr. 8. 622, b. — "Ad 
TEQUT entoug conf. I, 14. dvade0- 
ouer Énì tov îmrov, i. e. prosiliit, ut 
equum conscenderet. Cf. infra VII, 
18. lIomer. Ili. XIII, 140. Apollon. 
Rbhod, 1II, 957. IV, 42, Mox omnes 
libri recte pracbent év v09, quod 
idem e melioribus libris revocavi IV, 
125 pro év vo, quod reiecit Bro- 
dov. p. 249. Add. I, 10. 

Ttoù uovÀs0Ù tov E(peos O Lvuns 
armorinte] Transscripsit haec, mo- 
nente Valcken., Zonaras Annall. IV. 
p. 127 D. — novAsòg Ionicà formf 
exhibetur pro x0480s (vagina), quam 
ipsam tres libri h. l. afferunt. Conf. 
Bredov. pag. 165. In voce uvxng 
explicanda iam veteres in diversas 
partes abiisse monstrant, quae le- 
guntur apud Eustath. ad Iliad. II. 
p. 290, 2 s. 219, 27. Etymolog. p. 
594. Schol. ad Nicandri Alexipharm. 


103. Bekkeri Anecdd. p. 1399. Si 
Berkel. ad Stephan. Byzant. s. 
Mvxvar. Neque enim, quod ‘qui. 
busdam placuit, 0 pvxng h. I. signi- 
ficat ansam gladii 8. manubrium, 0 
nora tpv Zafnv ugatntis xadovpe- 
vos, ut ait Hesychius, quamquam, 
ut monuit Winckelmann, Opp. T. V. 
pag. 87, vaginae extrema et capuli 
summa pars in antiquis gladiis si- 
mili propemodum fuit forma. Est 
potius 0 uvuns, ut Schol. ad Ni- 
candr. ]. l exponit, to xataxZeîoy 
tv Inunv, lamina extremam ensis 
vaginam cluudens , 8. der Deckel am 
Ende der Degenscheide, das Ortband. 
Nec aliter Italus et Germanus inter- 
pres. Nam fungo cadente Cambysis 
gladius vagina fuit nudatus illum- 
que ferire potuit. Tu conf. praeter 
Wessel. et Valck. ad h. l. Creuzer. 
ad Hecataei fragmm. p. 77 seqq. ibi- 
que Schol. Venet. ad Iliad. XV, 302. 
Pausan. II, 16. $.3. Idem Pausa- 
nias, observante Valcken., I, 28 ad 
Herodoti locum respexit, alioque 
loco VIII, 11. 8.6 Hannibali idem, 
quod Cambysi, evenisse tradit. 
Epos] Quod Mongez (Mém. de 
l’Instit. IV. pag. 00. 62 seq.) distin- 
gui vult in Persarum armis g/adiwnm, 
proprio sensu appellatum tò Elpos, 
et ensem minorem, sive pugionem, 
acinacem, ut Persae vocabant, equi- 
dem desidero testimonia. Nam hoc 
quoque loco intelligi putem ensem 


THALIA. III. 63. 64. 


127 


pupov. tempatiodels di xata tovtO , TÎ) CUTOS TPOTEROV TÒV 
TOY Alyvaricov deov “Anv EnAnge , ws ol xarginv édofe terv- 


22098at, elosto 0 KouBvons, 6 O ti ti) modi ovvoua ein. ol dè elrav, 


ori Ayfarava. to dì Eri npoTtEPOv Extgonoto éx Bovrovs x0- 
dos, év “Ayfaravoroi tedevinoztv tOv Blov. Ò uèv dn év toîo 
Mudixoto: "AyBaravoroi Edoxse TeEREVTNOZIY PNORLOS, Ev toîoi 
of ]v xavra tà xepuata, tò dè yenotnoiov toîor èv Zvoin 
Ayfaravowi FAeye dpa. xa) dn ds tore éneipouevos exvdeto 
Tijs 2Od10g TÒ OUVOLA, VICO TS CUUPOONG TS TE Èx TOÙ Layov 
ixmerAnpuévos rai toù temuaros éocopoovnoe, cvARRfBav dè rò 


&sorxgoriov sire* 
pévov tedevtav. 


illaum minorem, quem Persae teste 
Herodoto VII, Gl gestare solebant 
ad dextrum femur e cingulo suspen- 
sum sive acinacem (quod pugionis 
genus fuisse videtur), quo ipso or- 
nati hodieque comparent Persae in 
raderibus Persepolitanis. Tum quo- 
que facilius intelligi poterit, quî 
pugionis s. acinacis lamina dela- 
psa Cambyais femur feriri potuerit. 
Cambyses enim (sunt verba Ammian. 
Marcell. XXIII, 6) ,,suomet pugione, 
quem aptatum femori dextro gesta- 
bat, subita vi ruinae nudato, vulne- 
ratus paene lethaliter interiit.‘‘ Ve- 
terum testimonia de acinace suppe- 
ditabit Brisson. de reg. Pers. prin- 
cip. III, 7 seg. p. 632 seq. Add. al- 
lata ad III, 118 et IV, 62. 
natà TOUTO, , €97) Sic infra III, 86: 

serà tovro, îva. III, 125 fin. és 
rovro, t7. Similia plurima ex He- 
rodoto pracbet Struve Specim. I. 
Quaest. etc. p. 31. (Opusce, II. p. 
297). — Pro Any, ut vulgo scribi- 
tur, scripsi "4niv. Vid. nott. ad III, 
27, et de i ipsa re conf. III, 29. In 
seqg. ds oi uaspinv Èdoke 1eripda 
(cum lethale vulnus sibi accepisse vide- 
retur) scripsi xet0lnv, quod dudum 
proposuerat Blomfield. in Glossar. 
ad Aeschyli Agamemn. 1263, quod- 
que unum probari posse multis 
exemplis ostendit Cobet Varr. Lectt. 
p. 339 seqq. Unum affero locum ex 
Ctesiae Excerptt. Perss, 38: el tyy 
xepainy toÈsvera. 00 xaol av. 
Conf. etiam de hac locutione, in qua 


Evdabra KauBvoea tov Kugov tori rer90- 


vulgo supplent x4777v, Lambert. 
Bos. de Ellipss. L. Gr. pag. 389 ed. 
Schaef. Vulgo xat0é7, quod omnes 
libri scripti et editi offerunt. In 
ipsa re ab Herodoto dissentit Cte- 
sias Excerptt. Perss. $. 12 fin., ubi 
regem narrat Babylone parvum li- 
gnum quum poliret, tempus quo fal- 
leret, femoris musculum percussisse 
et undecimo post die mortuum esse. 
In Bisutuna inscriptione, ut ad III, 
61 monuimn8, nihil huiusmodi tra- 
ditur, nisi Cambysem ob defectio- 
nem magi iratum mortuum esse. 

éxéyenoto)] Retinui hoc, ut II, 147, 
ubi vid. nott. — De Zuto urbe ‘conf. 
II, 75. 

‘tv toîst of pv mavra te aquyua- 
ta] Conf. I, 122. III, 157. Ad voce. 
Éleye CoA consul. Kuehner. Gr. Gr. 
8. 757, b. Sic cap. 05: oùx nv “oa. 
Alia vid, ad IV, 64 nott. Mox scri- 
psi cum quattnor, codd. éxeLQ0ReEvog 
pro vulg. érege0uevos, quod iure 
damnarunt Dindorf Prolegg. pag. 
XXXVI et Bredov. p. 366 coll. 147. 

°Ev&adrta — totì renquptvov re- 
Aevtaov] Simile quid Roberto Guis- 
cardo, Apuliae duci, accidisse scri- 
bit Italus interpres. Qui admoni- 
tus Hierosolymis sibi esse morien- 
dum, cum ad sanctum Salvatoris 
sepulcrum proficisceretur, in Zacyn- 
tho aeger remansit loco quodam, cui 
nomen Hierosolyma; quod cum au- 
diisset dux, loci nomen sciscitatus, 
morti se proximum habuit et paucis 
post diebus revera mortuus est. Ad- 


65 Tors uèv togavia: 


HERODOTI 


nusgnor dÌ Voregov ds elxooi uera- 


meuvauevos ITegotdov tov mapeovtdv tous dopiucatatovs EAepé 


pi tade* 


2 Iléooca., xataleléfinxé ue, tò movtov uariota 


Exguatov ronyuatav, toùro és Vuéas éxpilvai. ty ye, tav 
év Alyvrtoa, sidov 6yiv È v tod vavo, tav undaua opedov ldetv. 
édoxzov dé uo @ypedov èA80vta ti oîlxov ayyérAewv, ds ZSuto- 
dis ltousvos és t0v BaciAntov Foovov wavosie ti xepuA tov 
ovoavod. dslcas dè, un amoipeBéco tv Roxiv mods toù adeA- 
peoÙ, EmoiNoa taqutega 7 dogpatega* év ti] puo avdoannin 


dere iuvat, quod Ezelino, Italiae 
principi notissimo, accidisse narrat 
Raumer in: Geschichte der Hohen- 
staufen VIII, 5. T. IV. p. 439. Qui 
quum ad locum, cui nomen Cassano, 
graviter vulneratus in hostium ma- 
nus incidisset captusque in carcere 
retineretur, a custode quaerens, quo 
loco captns esset, ubi nomen Cassano 
audivit, exclamasse fertur: non mul- 
tum discriminis esse inter Cassano et 
Bassano, quo loco mortem sibi prae- 
dictam esse addidit. — Quod ad 
ipsum Cambysem attinet, quem hic 
moriendum fata constituisse Noster 
scribit, recte mihi observare vide- 
tur Ditges: De fati apud Herodot. 
ratione p. 8. 9, hanc de Camby- 
sis morte narrationem ex Herodoti 
mente non aliter esse diiudicandam 
atque ea, quae de Croeso (cf. I, 32. 
34) ac de Cyro (cf. I, 204 ibique 
nott.) Noster tradidit: qui quum pro- 
pter superbiam, qua supra res hu- 
manas se efferrent, iustos terminos, 
quibus res humanas contineri fas 
est, egressi ac nimia qua frueren- 
tur felicitate haud contenti ulteriora 
«semper peterent, divina sive invi- 
dia sive vindicta capti ac prostrati 
meritam insolentiae poenam lue- 
runt. Quod idem in Cambyse pari- 
ter contra divinam legem peccante 
factum esse Herodoti est sententia. 
ss Nihil enim (ita scribit Ditges 1. 1.) 
in hoc homine erat temperati, nihil 
modesti, nihil sancti. Quare si quis 
unquam, hic certe iustos humana- 
rum rerum terminos est egressus. 
NimiA potenti insolenter se iacta- 
vit, exsultavit quasi insania qua- 
dam, nefariam in omnes edidit sac- 


vitiam. Idcirco non parvi est ha- 
bendum, quod letale vulnus eadem 
corporis parte accepisse dicitur, qua 
ipse olim Apin, Aegyptiorum deum, 
vulneraverit. Etenim ita optime 
signiticatur, exitium eius insolen- 
tiae, qua Aegyptiorum sacra viola- 
verit, iustam iudicandam esse poe- 
nam.‘ 


Cap. LXV. 


xatalelaBnue] Cf. nott. ad III, 
42; ad rem consul. III, 30. — In 
seqq. reliqui 09e407, ut I, 111, ubi 
cf. nott. Recentt. edd. dpeloy, Ad 
verba l{ousvog #5 tov Pacidnioy 
deovoy cf. nott. ad III, 64. 

un arargedt0] Sic II, 126: dxa- 
ouionuévovg tv cun». Ad formam 
coniunctivi solutam (@ra:tpe@ é0) 
omnia dabit Bredov. pag. 321; ad 
locutionem tayursea 7 coporega, 
quae redit VII, 194, conf. Kuehner. 
Gr. Gr. $. 750, ti Schaefer. ad Longi 
Pastoral. pag. 374. Cr. affert Her- 
mann. ad Aristotel. Poét. p. 180. 
Mox scripsi cum recentt. edd. quot 
et infra dyi (pro quest et 0veL), ut 
II, 141; reliqui ATOTPERELY, a re 
centt. edd. mutatum in AROTQAELY, 
ef. nott. ad III, 2. In seqq. pro ovx 
évivSteger. Praefat. pag.XIV scribi 
mavult 0Vx Eveln a «v. Ipsa sen- 
tentia, quae iam cap. 64 in fine pro- 
fertur, coll. III, 43, ita Graeca est, 
ut vix Persam hominem talia edi- 
disse credibile sit. Tu conf. I, 91 
ibique allata, et vid. nott. ad I, 124. 
III, 64. Sed faciunt talia ad Hero- 
doti mentem cognoscendam simal- 
que rationem historiae conscriben- 
dae perspiciendam. 


- 


THALIA. III 65. 129 
puo ovx Évijv @ga tò uedRov pivecdair amotpirerv: yo) dè 6 
uataros ITontaonea arontuno 5 Zovoa armoxtevéovra Zpto- 
div. égeoyaoBevros dè xaxov tocovtov adedg diartopnr, 00- 
dapa émsAetapevos, ur xoté tis por, Spéodos viagaIEnRévov, 
aAdos Érxavactain avdoanav. mavròs dè toù péialovros É0e- 
cda: auagrov, adelgpeoxtovos te, ovdiv deov, yéyova, xal tîjs 
faocAnins ovdiv Escov toréonuai. Zutodis yae di Nv 6 uayos, 
rov por 6 daiuav mpotpawve èv ti dyi énavasticeoda.. Tò 
uèv dn Fppov tEfopastai por, nal Eusodiv tòv Kvpov unzéri 
vpiv govra Aoyits0de° ol dè vpiv papor xpatéovor rev fao:- 
Anîcov, tov te Elurov Entrporov tav olxicav, xal è Exeltvov 
adeAlpeòs Zutodis. tOv pév vuv uddiota yoiv, éued aicyea 
x00s tv uayov merovdotos, tiuOgÉEELv Éuol, ovtos uèv avo- 
Gio og tetedevinue UNO tv ÉvrOÙ olxniatatav. Tovtov 
dì unxéri éovros, devtepa tav Aormciv Vuiv, cd ITéooar, piverai 
por avapxawtatov èvréilecda., ta déd0 por yeviodai, telev- 
tov rov fiov. xal dn vuiv tade Erioxnato, Beods toùs fao:- 


éyò dè 6 para:og] De voce fa- 
teios conf. II, 118. III, 56. — In 
seqg. de imiebdpevos conf. I, 78. 
Admonent vero interpretes ad He- 
rod. VII, 149, verbum #x4éy7e08a1, 
quod proprie ‘valet secum repulaure, 
e, haud raro metus quan- 
dam simul induere notionem idem- 
que fere significare, quod gofei- 
c8as, ut VII, 47. 49. 52. 236. Cr. 
addit Schaefer. Append. ad Bast. 
Epist. crit. pag. 29 coll. ad Sophocl. 
Trach. 631. 
vraguionpivov] Confer. VII, 8. 
6. 3 vaetagaionuevor. Plura dabit 
Bredov. p. 315 seq. Vocem cdel- 
proxtovos ex h. 1. citat Pollux III, 
25. Ad usum locutionis ovdîy déov 
vid. quae similia attulit Geisaler: De 
Graecc. nominatt. absolutt. p. 38. 
Ad verba: roy uorò daluowv rqot- 
pere conf. I, 210 in gimili re: to 
dì ò dalpcoy mooépuasve, de 
euros pèv talevrnosiv aUTOÙ tavtY 
u#2201 x. 1. 2. Conf. etiam VII, 37. 
Unde xgogparrov de oraculi effato 
n. Tesponro V, 63. IX, 93. 
tony, éued — xenov80r0g, TLo- 
oéeuy Hi Non sine quadam vi di- 
ctum pro Luo] — nenovdor. Vid. 


HERODOT. II. 


Kuehbner. Gr. Gr. $. 681, b. Mox 
cum recentt. edd. revocavi o/xpio- 
tatov, quod Schweighaeuserus de- 
derat, Gaisfordius mutaverat in ol- 
unto rcirov. Idem obtinet V,5. Tu 
vid. Bredov. pag. 177. In Sancrofti 
libro et apud Priscian. XVIII. pag. 
1206 exstat o/xer otatov. De parti- 
cula u?v iterata cf. III, 75 et de 
structura ea, qua cum verbo TETE- 
Aevtnue iungitur praepositio vz0, 
Kuehner. Gr. Gr. $. 392, b. 

devrega tav Zormay ‘dpdv) Lar- 
cherus tov Z01r0v h. 1. idem valere 
censet atque toù Zozov (tundem, 
enfin), provocans ad Marcland. Ani- 
madverss. ad Maxim. Tyr. Diss. 
XVII.p.682. Equidem cumSchweigh. 
in Lex. Herod. 8. v. (II. p. 80) verba 
tov Zovrav referre malim ad super- 
lativum dvayxocoratov. Hic enim 
loci est sensus: tan (mortuo sc. 
Smerdi) reliquorum (quae vobis sc. 
habeo mandanda) s. inter ea, quae 
reliqua sunt, hoc maxime necessurium 
vobis mandandum habeo. Itaque toy 
don òv minime de Persis intelligen- 
dum reliquis, excepto uno Smerde: 
id quod placuit Lhardyo. 

ual dn vuiv tade Émonnato, 


9 


130 


HERODOTI 


Antovs érmnaleav, xal maciv vuiv xal uadiota ‘Ayaruevidé cav 
roioL mageodor, un reguidetv tv fyeuovinv avis és Mydovs 
mepueddovoar: ail’, elte d040 Ègovoi avtnv xtnoauEvoL, d040 
aragedqua. dò vpécov: elte nal 0dEÉvEÌ TEO xateppacapevos, 
OdEVEL xaTtA TÒ xagregov avacwoacda:. xa) tavra uèv roLEvO: 29 
vpiv yî) te xagrov Expéoor, xal puvaîrés te xaì moîuvai ti - 


8s0vg tovs Bacrintovs érinaléov] 
De significatione verbi ér1ox7zto 
cf. III, 73 ibique nott. Quos h. I. ad- 
vocat "Cambyses deos Persarum re- 
gios, quosque eosdem advocat Histi- 
aeus V, 106, haud alios esse cre- 
dam atque eo8, quos Cyrus moribun- 
dus advocat deods MATQMWOVE apud 
Xenophont. Cyropaed. VIII, 7, 17 
coll. $. 3. et 1,6, 1. VII, 1, 1, ‘ubi 
Cyrus Iovem mATQGIOY et Vestam na- 
(1'1°1:1) alloquitur: nec differunt opi- 
nor dii patrii in Curtii narratione IV, 
10, 16 (coll. VI, 11, 7). IV, 14, 17. 
V, 12,2. VII, 4,1. In quibus nisi 
Graecum scriptorem de Persis tra- 
dentem Persas Graecorum more ac 
religione loquentes et iurantes fa- 
cere statuas, nihil aliud supererit, 
nisi ut de geniis quibusdam s. ange- 
lis Persarum cogitemus, quos patro- 
nos sibi adscivisse indeque coluisse 
existimemus regiam Achacmenida- 
rum gentem. In ipsis Persarum in- 
scriptionibus tenuia atque incerta 
vestigia aliorum deorum praeter Or- 
muzdum s. Auramazdam inveniun- 
tur: uno tantum loco in Bisutuna 
inscriptione praeter hunc deum alii 
quidam invocantur dii, modo lo- 
cum recte intellexerint inter pretes; 
idemque fieri dicunt in Persepoli- 
tana quadam inscriptione, de qua 
vide quae dixi in: Jahrbb. f. Philo- 
log. et Paedag. Vol.L. pag. 410 coll. 
413 seq. Apud Scythas iuramentum 
fieri ad faorintag lorias Noster tra- 
dit IV, 68. Inde quoque septem Per- 
sarum coniurati opus aggredientes 
preces fecisse dicuntur toto ds0i01 
III, 76. 
pun nepuideiv —neo15480d0ar] Ad 
structuram loci cf. III, 48 ibique 
nott.; ad usum verbi nequeldovgav 
cf. I, 7. 120 ibique nott. III, 140. 
Haud aliter Pausan. III, 6. $. 1 et 


Lucianus in Toxari $. 51: xal BI 
nequideiv dg Evflotoy xequEd- 
dov6av tnv dex y, ubi cf. nott. a 
Carolo Iacobitz. p. 95. Mox cum 
recentt. edd. reliqui dxe10ed7v01, 
utI,70.III, 126; vulgo vza.0ed7- 
var, tres libri scripti aparoedtjvat. 
Ad locutionem xara to xagregoy cf. 
I, 76. 212. IV, 201 et Iacobs ad Ae- 
lian, N. A. Il, 38. Nec dissimile 
NATA AQUTOG, de quo vid. ad Ctesiae 
Excerptt. Perss. $. 7. pag. 112, Ia- 
cobs. ad Aelian. N. A. VI, 50; xard 
to (oxvgòv Herodot. IV, 201. V, 62, 
ubi cf. nott. Quod antecedit c&éyel 
eiici vult Mehler in Mnemosyn. V. p. 
66. — In seqq. roi{uvia e Florentino 
aliisque libris dederunt Schweigh. 
et Gaisford.; cf. Herod. II, 2. Plat. 
de Republ. III. p. 416 A. Vulgatam 
rzotuvar (cf. I, 126), quam Medi- 
ceus erhibet, retinnerunt Matthiae 
et recentt. edd. ipseque retinendam 
duxi ob VI, 139, ubi in simili impre- 
cationis formula sic legitur. Ipsa 
vero sententia, quam Herodotus 
Cambysem facit dicentem, Pezsis 
imprecantem, prorsus Graeca est: 
apud Graecos talia in formulis im- 
precationum saepenumero inveniri 
recte statuerat Valckenarius, qui 
praeter alterum, de quo dixi, He- 
rodoti locum et Philostrati locum in 
Vit. Apollon. III, 20 apte attulit So- 
phocl. in Oedip. Tyr. 277, quem No- 
ster respexerit. De hoc Sophoclis 
loco cf. Luebker. Sophocl. Theolog. 
u. Ethik. pag. 60: ad Herodoti lo- 
cum conf. potissimum Aeschin. in 
Ctesiphont. $. 110, quem una cum 
aliis huc spectantibus locis excitavit 
Lasaulx (Ueber d. Fluch d. Grieeh. 
u. Rom. p. 11 sive Studien des class. 
Alterthums p. 166 seqq. coll. p. 175. 
176), qui de hoc toto imprecatio- 
num genere apud Graecos usitato 


THALIA. II. 65. 66. 


xtorev, éovoL és tov amavta qoovov édevdeooror 


131 


un avacada- 


uévoi dì tHv coexv, unò énigeronoaoi avagotev, ta évav- 


Tia TOvTOLOI apropar vuiv yevéodat 
téXos Ileogécv Exaoto Enipevécdtai, ciov guoì Eriyeyove. 


xa) m00s ÉTL TOVTOLOL TÒ 
lai 
Aua 


te elmas tavta 0 Kapfvons amexdare nEOav tV ÉOvTOÙ noi 
Ev. Iléoco d' 00 tOv facidéa eldov avaxiavoavta, navtes66 
ta te éodiros éoueva elyov, taùra xatnpstxovto, xal olucoyi] 
aqgdova disyotovro. pera dè taùta, ds fopaxédioé te tò cotEOv 


accurate egit omniaque et veterum 
scriptorum et inscriptionum testi- 
monia attulit. 
und’ ncgeronocoi avacogerr] Ver- 

bum avacotey spurium habet Cobet 
indeque eiici vult: mihi cum vi qua- 
dam hic positum videtur indeque re- 
tinendum. Idem vir doctus in pro- 
xime sequentibus legi vult: x000- 
#11 toLovrto tédog x. 1. 2. Sed for- 
mulam x0s ft tovrosei satis opi- 
nor tuentur alii loci Herodotei: VII, 
197 (ubi Wesselingius nostri loci 
bene memor fait). IX, 110. Conf. 
etiam III, 74: x905 d° fu. Pro egfo- 
pas, quod omnes libri et scripti et 
editi tuentur, Lhardy dedit dedua, 
quod aeque displicet atque ceéwpar, 
ab uno Florentino exbibitum. 

"Apa te elnas] De usu voculae Qua 
cf. I, 179. IV, 67 et nott. ad I, 112. 


Cap. LXVI. 


Tavra uatnosixovto] i. e. suas 
ipsorum (non aliorum) vestes discin- 
debant, consuetudini obsecundan- 
tes, ut ait Valcken., in regis luctu: 
de quo more conf. modo Herod. VIII, 
99 (ibique nott.). Xenoph. Cyro- 
paed. III, 1, 13. 1II, 3,67. V, 1,6, 
ne plura. De medii verbi vi ac 
potestate dixit Valcken. Hesychius 
II. pag. 202: xarneetuovro: xare- 
czttovro. Cf. Pollux VII, 50. Dio- 
dor. Sic. I. p. 83. II. p. 186, et quae 
alia attulit Valcken., inprimis Ae- 
schyl. Pers. 537 (544), quem forsi- 
tan Noster respexerit. Verbum éosi- 
x veteres explicant oyi$ew, 67- 
pvvsv (scindere). Tu vid. praeter 
Valcken. Blomfield. in Glossar. ad 
Aeschyl. 1. 1. Ad locutionem #087- 
tos éz0peva vid. I, 120. LII, 25 ibi- 


que nott.— Pro disgof@ vro e San- 
crofti libro ac Vindobonensi recepi 
diezgéo vo. Tu conf. III, 57. 
éoqpuutiLoé te tÒ dottor] Similem 
in modum de Miltiade loquitur VI, 
136 (coll. IV, 28, ubi drocponeli. 
getv). Addit Wessel. Conon. Narrat. 
XVIII. Galen. pag. 546, qui idem 
in Hippocrat. Aphorism. p. 323, ubi 
yayyocuvay medicorum aliis Grac- 
cis cpaxelov dici notat, hunc in 
modum pergit: 0vTa yoùy uo donet 
xal 0 ‘Hoodotos tòv uneòv elogue- 
var tòov KauBvoov cqpausditecdat, 
memorià ille quidem lapsus, ut ad- 
iicit Wessel., qui de vocabuli signi- 
ficatione (carie corrodi indeque ta- 
bescere) laudat Foes. Oecon. Hipp. p. 
603, ubi plura. Add, Thesaur. Ling. 
Graec. VII. p. 1579 seq. ed. Dindorf. 
Italus Herodoti interpres haec ita 
reddidit: ,,cariatoglisi l’ 0880 e mar- 
cita la coscia.‘ — In seqq. ad @ mN- 
veuxe Schweigh. suppleri vult N 
vovcos s. tò xaxov. Plenius utique 
Noster VI, 27: toùs dì — Zouuòs 
vnolafov anNnverne (ubi plura 
similia attulimus), atque Pausanias 
Herodotea imitatus IX, 7, 3: — tÒv 
noeofvraror — amqyayev vro- 
ZaBodca vocos p&ivadns. Sed 
alins generis esse puto, quod legi- 
tur apud Herodot. VII, 4: cvvr- 
vene avtov daosiov — dmotaveîr, 
quamquam id nostro loco admodum 
simile videtur Gust. Ad. Gebhardto 
in Emendatt. Herodott. P. I. pag. 
7-10, qui alios Nostri locos confe- 
rens, in quibus cuvyvarre ar0da- 
veîv (VII, 17) aut xarélafe dr0da- 
veîv (III, 118. VI, 38. 103. VII. 159. 
IX, 75) dicitur, hoc quoque loco pro 
annvsne haud dubitat quin legen- 
dum sit: am0o&aveîy cuvyverne. Mihi 


9* 


132 


HERODOTI “ 
@ 


xal è ungos tayiota éoamn, armnverre Kaufvosa tov Kveov, 
BaorAevoavta pèv tà mavta Eta Erea xaì umvas mévre, anauda 
dè tò zagarav éovta Epuevos xal FnAeos povov. Ilepoécv dè 
told rageodor arLotin molin vaexéguto, tovs papovs éxev 
Ta moupputa cAi° qmiotéato érxi diafoAr slretv Kaufvosa, 
ta sine eol TOÙ Zpeodios Pavatov, îva of exrcodepod]] MAV TO 
Ilsporxov. ovtoL uév vv imuoelaro Zuéodiv tov Kupov Paci 
Ala aveotedta* dervas yao nai 0 ITontcowns ttagvos mv, ur 


uèv arontetvar Zuéodv* 


non opus videtur a vulgata lectione 
libris scriptis omnibus probata dis- 
cedere, quam satis opinor expedit 
ratio a Schweighaeusero proposita. 

Pacilevoarta uèv ta nevra Enta 
‘tea na ufjvas rmévte] Ctesias Ex- 
cerptt. Perss. $. 12 duodeviginti an- 
nos Cambysem regnasse tradit; nisi 
los in numeros mendum irrepserit. 
Tosephus Antiquitt.XI,2,2 sex an- 
nos, Clemens Alexandrinus Stromat. 
I. p. 395 decem ponit annos; reliqui 
scriptores Herodotum sequuntur, 
minus illi quidem accurate oc/o an- 
nos Cambysi tribuentes. At mef qui- 
dem sententi& Herodotum hic sequi 
praestat. Conf. ad Ctesiam laudd. 
pag. 131 ibique Osiandr. in program- 
mat. II. de Ctesia (Stuttg. 1821) $. 
25. pag. 15 haec ita conciliare stu- 
dlentem, ut quindecim annis ante 
Cyri obitum regio quodam honore 
»ut provinciae alicuius praefecturà 
Cambysem ornatum fuisse sumat. 
)e quo utut statuis, equidem mihi 
videor iure posse referre Cambysis 
obitum ad Olymp. LXIV, 4 s. 521 a. 
Chr. n. (vid. Clinton. Fast. a Krue- 
gero converss. pag. 14.) vel ad an- 
num 522 a. Chr. n. (quem posuit 
Larcher. T. VII. p. 630) ob ea, quae 
ad II, 1 dixi de Cyro mortuo et Cam- 
byse in regnum cevecto 529 anto Chr. 
n., assentiente de Rouge, qui ex Ae- 
gyptiorum monnumentis ipsis hunc 
annum constituit; vid. Athenaeum 
Franc. 1855. nr. 50. pag. 1088—1088. 
Conf. etiam Lepsius in: Monatsbe- 
richte der Berlin. Akadem. 1854. 
pag. 497 seq. Sed hoc mirum est, 
apud scriptores oriontales ipsosque 
Persas nihil relatum inveniri nec de 


ov yae nv oi copadès, Kaufvoec 


Cambyse nec de Smerde mago. Qua- 
propter Malcolm. (Hist.Pers.I. p. 46 
version. vernacul.) imperium regis 
Lohrasp, quod per CXX annos ex- 
tendunt, et Cambysis et Smerdis 
regnum simul comprehendisse exi- 
stimat. — In seqq. ad verba: ami- 
otin nodi) vnentguro cf. II, 152 
ibique nott.; ad formam jmiotéaro 
cf. II, 173 ibique nott.; de signiti- 
catione vid. nott. ad Vv, 74. Valet 
autem: sed existimabant (Persae), 
Cambysem calumniae causa haec di- 
visse ete. 

îva oi énnolepod]j n&yv tò Ilsg0i- 
xov] i. e. ut sic omne illi nomen Per- 
sicum redderetur hostile. ot ad Smer- 
din spectat. De verbo éxr04spovy 
Wesseling. confert V, 73. loseph. B. 
Iud. VII, 10. $. 2. Ammon. (cf. Ani- 
madverss. Valcken. cap. 18. pag. 72), 
Moerid. (pag. 309 ed. Piers.) et Thom. 
Magist.(p.703). Add.Herod.IV,120 
et quae attulit Voemel ad Demo- 
sthen. Olynth. I. pag. 320. 

eveotedta] Contra librorum 
vetustorum auctoritatem Valcken. 
hîc scribi vult éveotedra et h. 1., ut 
I, 120. et III, 67 (ubi vid. not.), ut 
intelligatur Smerdis in regnum in- 
gressus sive rex constitutus. Rece- 
perunt inde hoc Dindorf. et Dietsch.: 
mihi emendatione vix opus videtur; 
intelligo Smerdin exstitisse regem 
regnumque occupasse, respiciens ad 
II1,62: Onws noté corzuiodis adel- 
pros 0 608 éraveotmue, et paulo 
post: el pév vuv oÎ tedvedtes ave- 
(1) ré adi. 

égagvos 7 mv, un pèv droxtsivai] 
uè», cuius loco duo libri pe», Ionum 
ex usu ponitur pro 47)v, docente Gre- 


231 


THALIA. III. 66. 67. 


133 


teredevenuotos, pavar tov Kupov viov arodiodexevar avro- 


een. 


‘O dè dn papos, tedevincavios Kaufivora, adeds éBaoi- 67 


Aevos, énBarevav où opovvuov Zutodios toù Kupov, uivas 
inta tovs émidotrovs KauBvon Ès ta 0xto Etea tiprANPIOLO5" 
év tolo anedétato Ég taÙds Vanxoovs ravtas eVepyeoias ueyd- 
das, dote arodavovtos aUtoÙ modov Eyeuv mavias tOvs év tI 
"Actn, mapei avrov Iepotov. diartuvas yao 0 payos és nav 
vos, t@ov noxe, mpostze atedelnv elvai atpatnins xal popov 
éx° Frea tela. nostre utv di) taùra avila Eviotapevog és tv 


gor. Corinth. de dial. Ion. $. 62, ubi 
vid. Koen. p. 471. Conf. Herod. II, 
118 ibique nott. III, 74. 99. De par- 
ticula p7) conf. I, 68 et Kuehner. Gr. 
Gr. $. 717,2... 


Cap. LXVII. 


6 dì dn payog] Revocavi cum edd. 
recentt. lectionem olim vulgatam 6 
8è dn, a Schweigh. et Gaisf. e duo- 
bus codd. mutatam in: 0 pèv d7, 
quod ferri non posse ostendunt ante- 
cedentia verba ovro: uév vv x. 
. À., quibus respondent 6 dè d7 
peyos. Ad vocem #r1ifatevav conf. 
III, 63 ac de ipsa coniuratione com- 
par. Ctes. Excerptt. Perss. 8. 14 et 
Iustin. I, 9. 

prjvas Entàa tovs emidoirovs] In 
hoc tempore et Ctesias l. l. et alii, 
quos ad Ctesiam laudavi pag. 135, 
cum Herodoto consentientes repe- 
riuntur. Neque Bisutuna inscriptio 
dissentit, quae Magum rebellem ex- 
stitisse tradit die decimo quarto ant, 
si Oppertum sequimur (I. 1. XVIII. 
p. 378 seq.), vicesimo quarto mensis 
Viyakhna, ‘regnum vero occupasse 
nono die mensis Garmapada: vid. 
Column. I. 8. 11; mox vero ($. 13) 
eundem inscriptio narrat interfe- 
ctum esse decimo die mensis BAga- 
y&idis, qui ipse auctore Opperto(l. 1. 
p. 383 seq. 400) cum Martio mense 
convenit; Garmapada cum Iulio-Au- 
gusto sive (ut Grotefend. p. 48 vult) 
cum Iunio-Iulio: ipsa enim voce ca- 
lorem indicari, tempus igitur anni 
calidum significari, docent Oppert. 


1. 1., Grotefend. et Rawlinson (Jour- 
nal of the royal Asiatic society XI, 
1. p. 130): a mense Garmapada vel 
Viyakhna octo ferme menses nume- 
randi erunt usque ad mensem Bfga- 


y&dis, quo fraus detecta magusque 


interfectus est, quod verno igitur 
tempore factum esse intelligimus. 


ateletnv] De hac voce conf. I, 54 
ibiq. nott. — Ad vocem gogov conf. 
nott. ad III, 89. In proxime seqq. 
cum recentt. edd., iubente Valcken., 
edidi: #v.arapevos (ingressus impe- 
rium) pro dvistauevos. Conf. I,120. 
II, 147. VI, 59. Probavit quoque 
Bredov. p. 63. Qui hoc loco ab He- 
rodoto valde humanus fuisse dicitur 
magus, omnes subieotos magnis be- 
neficiis afficiens, is, Bisutunam in- 
scriptionem (Column. I. $. 13) si se- 
quimur, admodum crudelis fuit in- 
deque populo exosus, cum multos 
interfecerit. Sed Herodoto haud scio 
an plus fidei tribuamus quam iis, 
quae gloriabundus Darius in rupem 
incidi iussit, magorum odio et in- 
natà Persarum superbif ductus: cf. 
Oppert. Journal Asiatiq.IV. Ser. T. 
XVII. p.392. Qui idem Darius quod 
paulo post ($. 14) magum crudeli- 
tate infamem se necasse gloriatur 
regnique ordinem restituisse ac pa- 
latio reddidisse, quae abstulisset 
magus, ad liberalitatem magi opes 
ac thesauros regni inter populares 
distribuentis eosque omni beneficio- 
rum genere cumulantis utique spe- 
ctasse videri potest. Vid. Haug in: 
H. Ewald: Jahrbb. f. bibl. Wis- 
sensch. T. V. (1853) p. 155. 


132 


HERODOTI “© 
(| 


xai 0 unoòs taqiota éoarmn, amnverxe Kaufvosa rov Kupov, 
BacrAsvoavta utv tà ravta Énxta Erza xaì unvas meévre, amaida 
dè tO magarav dovra Epoevos xaì PyAeos yovov. Ilegoécav dè 
toîci Tageovor dmotin modà; vaexÉgUIO, TOUS payovs Exe 


Ta xo nyuurta* 


ahi’ nrmotéato éni diafiodr] elzcetv Kapfvosa, 


ta slrce TeEoÌ toÙ ZutodLos Favarov, îva of éxro4epaod]] MAV TÒ 
Ilegoixov. oUtoL uév vv mmottaro Tuéodv tov Kugov Baci 


Aéa aveotecìta * 
uèv amoxtetva. Zueodwv* 


non opus videtur a vulgata lectione 
libris scriptis omnibus probata dis- 
cedere, quam satis opinor expedit 
ratio a Schweighaeusero proposita. 

Puorlsvoavta uèv te novra nta 
stea nal unvas névre] Ctesias Ex- 
cerptt. Perss. $. 12 duodeviginti an- 
nos Cambysem regnasse tradit; nisi 
hos in numeros mendum irrepserit. 
Iosephus Antiquitt.X1,2,2 sex an- 
nos, Clemens Alexandrinus Stromat. 
I. p. 395 decem ponit annos; reliqui 
scriptores Herodotum sequuntur, 
minus illi quidem accurate octo an- 
nos Cambysi tribuentes. At meà qui- 
dem sententià Herodotum hic sequi 
praestat. Conf. ad Ctesiam laudd. 
pag. 131 ibique Osiandr. in program- 
mat. II. de Ctesia (Stuttg. 1821) $. 
25. pag. 15 haec ita conciliare stu- 
ilentem, ut quindecim annis ante 
(‘yri obitum regio quodam honore 
aut provinciae alicuius praefecturî 
Cambysem ornatum fuisse sumat, 
le quo utut statuis, equidem mihi 
videor iure posse referre Cambysis 
obitum ad Olymp. LXIV,4s. 521 a. 
Chr. n. (vid. Clinton. Fast. a Krue- 
gero converss. pag. 14.) vel ad an- 
num 522 a. Chr. n. (quem posuit 
Larcher. T. VII. p. 630) ob ea, quae 
ad II, 1 dixi de Cyro mortuo et Cam- 
byse in regnum evecto 529 ante Chr. 
n., assentiente de Rouge, qui ex Ae- 
gyptiorum monumentis ipsis hunc 
annum constituit; vid. Athenaeum 
Franc. 1855. nr. 50. pag. 1083—1088. 
Conf. etiam Lepsius in: Monatsbe- 
richte der Berlin. Akadem. 1854. 
pag. 497 seq. Sed hoc mirum est, 
apud scriptores orientales ipsosque 
Persas nihil relatum inveniri nec de 


deve yao xaì 6 Iloniaonns Hagvos qv, ur 
ov yo v oi aopadts, Kaufvoso 


Cambyse nec de Smerde mago. Qua- 
propter Malcolm. (Hist.Pers.I. p. 46 
version. vernacul.) imperium regis 
Lohrasp, quod per CXX annos ex- 
tendunt, et Cambysis et Smerdis 
regnum simul comprehendisse exi- 
stimat. — In seqq. ad verba: ami- 
orin modin vnenéygvto cf. II, 152 
ibique nott.; ad formam Nriottaro 
cf. II, 173 ibique nott.; de siguiti- 
catione vid. nott. ad V, 74. Valet 
autem: sed existimabanit (Persae), 
Cambysem calumniae causa haec di- 
«visse ete. 

îva ot énrole pod) ny tò Ileogi- 
nor] i. e. ut sic omne illi nomen Per- 
sicum redderetur hostile. oî ad Smer- 
din spectat. De verbo éxrolspovy 
Wesseling. confert V, 73. Ioseph. B. 
Iud. VII, 10. $. 2. Ammon. (cf, Ani- 
madverss. Valcken. cap. 18. pag. 72), 
Moerid. (pag. 309 ed. Piers.) et Thom. 
Magist.(p.703). Add.Herod.IV,120 
et quae attulit Voemel ad Demo- 
sthen. Olynth. I. pag. 320. 

aevsotedta] Contra librorum 
vetustorum auctoritatem Valcken. 
hîc scribi vult éveotedta et h.1., ut 
I, 120. et III, 67 (ubi vid. not.), ut 
intelligatur Smerdis in regnum in- 
gressus sive rex constitutus. Rece- 
perunt inde hoc Dindorf. et Dietsch.: 
mihi emendatione vix opus videtur; 
intelligo Smerdin exstitisse regem 
regnumque occupasse, respiciens ad 
III,62: 0nws xOTé conZueodis adel- 
peo 0 608 éravéotmue, et paulo 
post: el uév vvv oi tedvedTES a vE- 
CTÉaGIL. 

Egagvos mv, un uèiv drmoxteivai] 
uèv, cuius loco duo libri per, Ionum 
ex usu ponitur pro u7)v, docente Grc- 


251 


THALIA. III. 66. 67. 


133 


teredevtnxotos, pavar tOv Kugov viov amodisdexevar avro- 


queln. 


‘O dè dn payos, tedevrnoavtos Kaufvoss, adecds éBaoi- 67 
devoe, émufatevcav roù ouavvpov ZutodLos toù Kveov, uivas 
énta tovs émdotrovs KauBvon és ta oxtc) Era tijPrANOOLOS* 
év toto anedégato É5 toÙds Vanxdovs navtas eVeppeoias ueyo- 
Ras, dote atodavovtos avroù modov Eyeuv ravias toùs èv ri) 
Acin, rapet avtev Iepotov. diaréuvas yae 0 uayos és nav 
Z8vos, tv Noye, moosime aredelyv silva otEATRINS xal popov 
éx’° Ersa tela. npostme uèv di) taùta avtixa E viotapevos és tqv 


gor. Corinth. de dial. Ion. $. 62, ubi 
vid. Koen. p. 471. Conf. Herod. II, 
118 ibique nott. III, 74. 99. De par- 
ticula 7) conf. I, 68 et Kuehner. Gr. 
Gr. $. 717,2. . 


Cap. LXVII. 


6 dè dn payos] Revocavi cum edd. 
recentt. lectionem olim vulgatam ò 
3è dn, a Schweigh, et Gaisf. e duo- 
bus codd. mutatam in: 0 uèv dr, 
quod ferri non posse ostendunt ante- 
cedentia verba ovro: Lév vuv x. 
t. 2., quibus respondent ò dè dr 
peryos. Ad vocem ér1ifatevov conf. 
III, 63 ac de ipsa coniuratione com- 
par. Ctes. Excerptt. Perss. $. 14 et 
Iustin. I, 9. 

pijvas Énta tovs #muolrovg] In 
hoc tempore et Ctesias ]. l. et alii, 
quos ad Ctesiam laudavi pag. 135, 
cum Herodoto consentientes repe- 
riuntur. Neque Bisutuna inscriptio 
dissentit, quae Magum rebellem ex- 
stitisse tradit die decimo quarto aut, 
si Oppertum sequimur (1. l. XVIII. 
p. 378 seq.), vicesimo quarto mensis 
Viyakhna, 'regnum vero occupasse 
nono die mensis Garmapada: vid. 
Column. I. $. 11; mox vero (8. 13) 
eundem inscriptio narrat interfe- 
ctum esse decimo die mensis Biga- 
yAdis, qui ipse auctore Opperto(I. l. 
p. 383 seq. 400) cum Martio mense 
convenit; Garmapada cum Iulio-Au- 
gusto sive (ut Grotefend. p. 48 vult) 
cum Iunio-Iulio: ipsa enim voce ca- 
lorem indicari, tempus igitur anni 
calidum significari, docent Oppert. 


I. 1., Grotefend. et Rawlinson (Jour- 
nal of the royal Asiatic society XI, 
1. p. 130): a mense Garmapada vel 
Viyakhna octo ferme menses nume- 
randi erunt usque ad mensem Bfiga- 


y&dis, quo fraus detecta magusque 


interfectus est, quod verno igitur 
tempore factum esse intelligimus. 


atslelnv] De hac voce conf. I, 54 
ibiq. nott. — Ad vocem gog0v conf. 
nott. ad III, 89. In proxime seqq. 
cum recentt. edd., inbente Valcken., 
edidi: éviotapevos (ingressus impe- 
rium) pro d viotanevog, Conf. I,120. 
II, 147. VI, 59. Probavit quoque 
Bredov. p. 63. Qui hoc loco ab He- 
rodoto valde humanus fuisse dicitur 
magus, omnes subieotos magnis be- 
neficiis afficiens, is, Bisutunam in- 
scriptionem (Column. I. $. 13) si se- 
quimur, admodum crudelis fuit in- 
deque populo exosus, cum multos 
interfecerit. Sed Herodoto haud scio 
an plus fidei tribuamus quam iis, 
quae gloriabundus Darius in rupem 
incidi iussit, magorum odio et in- 
natà Persarum superbià ductus: cf. 
Oppert. Journal Asiatiq.IV.Ser. T. 
XVII. p.392. Qui idem Darius quod 
paulo post ($. 14) magum crudeli- 
tate infamem se necasse gloriatur 
regnique ordinem restituisse ac pa- 
latio reddidisse, quae abstulisset 
magus, ad liberalitatem magi opes 
ac thesauros regni inter populares 
distribuentis eosque omni beneficio- 
rum genere cumulantis utique spe- 
ctasse videri potest. Vid. Haug in: 
H. Ewald: Jahrbb. f. bibl. Wis- 
sensch. T. V. (1853) p. 156. 


134 


HERODOTI 


68 conv. Oyd6%0 dì und évévero xaradnAos toxo todde. Ora- 
vns 7v Dapvioreo uev mate, péver dì xal yonuao: opotos td 
nocte ITepotcov. ovtos 6 Oravns modtos vadntevo: tOv pa- 
pov, cos ovx ein 6 Kuoov Zpéodis, dii’ doreo Mv, tmÒe cvu- 
Badiouevos, Oti te ovx égeqpoita Ex ts axpomddios, xal Ot. 0Ù% 


Cap. LXVIII. 


ouoîos toò neuro ITsgoéov] Quae 
sic interpretatur Zonaras Annall. 
IV, 1. pag. 127 8. pag. 306 ed. Bonn.: 
’Otdvns Mv yiver xal rAovto ITeg- 
Gov toîs rgoroLs Evauiilos. De lo- 
cutione conf. III,8.35.57. VII, 141. 
Lennep. ad Phalarid. Epp. CVIII. 

ag. 314. Scripsi cum recentt. edd. 
ouoîogs pro vulg. ouolws, quam tue- 
tur Hemsterhus. ad Lucian. Somn. 2. 
('T.I. p.172 Bip.) itemque vir doctus 
in Hall. Litt. Zeit. 1846. nr. 167. p. 
181 (mens. lul.). In seqq. reliqui 
vnontevee, neglecto sugmento, ut 
II1, 44, ubi vide not. Florentinus cod. 
affert vm ontevos. Ad structuram 
accusativi ròv 4y0v, qui verbo ante- 
cedenti additur, conf. Kuehner. Gr. 
Gr. 8. 8597, c, qui apte alterum quo- 
que Nostri locum attulit III, 80. De 
Otane vid. Excurs. ad III, 70, quem 
cundem esse atque eum, qui in Bisu- 
tuna inscriptione appellatur ZVtana, 
cuius pater fYandcpa (Pharnaspes), 
probavi. Apud Iustinum (I, 9. $. 14) 
vocatur l)stanes, 

«13° 0cmeo Mv] ,,Sancrofti liber 
Ore0, quod non praeferendum esse 
quivis facile videt. Si quis vero hoc 
pro genuino habeat, tum non ad- 
versatur, quod ex nostra sententia 
cid torneo scribendum videri pos- 
sit. — Hoc enim iam mihi constat, 
cas voces disyllabas, quae, ubi apo- 
strophum recipiunt, accentum amit- 
tunt, semper apud Herodotum ulti- 
mam vocalem abiicere. Huc perti- 
net praeter praepositiones quasdam 
«440. Casu tantum factum est, ut 
nisi uno in loco @4Z@ in omnibus no- 
vem Herodoti libris ante relativum 
positum non reperiatur; est is III, 
68. Si vero saepius ita particulam 
hanc posuisset Herodotus, tune noli 
dubitare, quin relativum a spiritu 
semper incepisset.‘‘ Siruve Spec. 


I. Quaest. etc. pag. 7. 47. not. **. 
(Opuscc, II. pag. 264. 320). Ad verba 
og 0vx e) conf. Kuehner. Gr. Gr. 
8. 769, 3. 

tpde ocvufalibuevog] Sic scripsi 
pro olim vulg. cvufaZle0pevos, quod 
ferri nequit. Vid. nott. ad I,68. Ta- 
cet de his Ctesias, apud quem $. 13 
ita legimus, Zradaten, qui Cambysis 
cadaver in Persidem deduxerat, inde 
reversum evulgasse rem praesente 
omni exercitu magumque, qui re- 
rum potitus erat, probro affecisse; 
unde, cum in templum confugisset, 
comprehensum interfectumque esse. 
Quae similia sunt Herodoteis de 
Prexaspe III, 75. Neque ipsum no- 
men multum differt. In Bisutuna in- 
scriptione nihil de his traditur. 

Ex ts cuporrodiog] Olim întelle- 
xeram de regio palatio, arcis ad in- 
star munito, quemadmodum de De- 
iocis arce I, 98, ac de Susorum arce 
regia hic agi credideram, inductus 
potissimum iis, quae III, 71 fin. nar- 
rantur de Dario e Perside Susa ve- 
niente ibique cum coniuratis delibe- 
rante et mox ad facinus properante. 
Namque Susis reges Persarum per 
aliquot anni menses vernos commo- 
rari fuisse solitos, ut aliunde satis 
constat, ita vel ex Estherae narra- 
tione patet (cf. I, 2. II, 3), itemque 
ex Nehemiae  Danielis, aliorum li- 
bris. Hanc vero urbem, Medis vi- 
ctis a Cyro, tò ris 7ysuovlas fia- 
GiàeLtov constitutam fuisse scribit 
Strabo XV. p. 725 seq. s. p. 1058 B. 
haec addens: 7 dì dxQ0r04Lg éxa- 
Asîro Meuvovetov et quae sunt reli- 
qua de moenibus, aedibus regiis, 
aliis; facit huc quoque Stephanus 
Byz. s. v. Zovoa p. 678 seq. Berkel. 
(cf. Luc. Holsten. in hunc locum 
p. 302 seq.): olxodounoar él cis 
cduous tà év Zovoors Paolisia, te 
diapelvavta td uéror tms ITeocov 


nysuovias, xinBevra d° dr’ Exslvov 


THALIA. III 68. 135 
énaree Ès 0yiv Evra ovdeva tav dopiua» Ilseotcov. vrontev- 
cas dé uv érotee trade. ‘Eoge aUTOÙ Ò KauBvons Bvyarioa, 
ti] ovvoLa mv Dasdiun: tqv avitnv dn) taveny elge Tote Ò pa- 
v0S, xaÌ tavrn te cvvoiNEE xal Tio GAANOL mAONOL TIROL toÙ 
Kauftvosa yuveti. néurcov d7 dv 6 Ordvns raga taveno t}v 
8vyartea Enxvvdaveto, rap OtED avdportav xouoito, el te 
pera Zusodios toò Kupov, el ts pera @Aiov tev. dé ol avre- 
MEuXE, papévn 0V pIVOIONELV ovte pag Tov Kvpov Zuéodiv 
(dica. ovdapà, ovte 00t‘S slm 0 ovvorméov avri eldéva.. 


ÈMEuae devtega Ò Ordvns depoov 


Eî un avi) Zuéodiv tòv 


Kvgov pivaoxers, cÙ dè rapa ‘Arooons aUdEvV, OtEGD TOVTO 


Meuvovea. Quae eadem sunt ra 
faciinia ta Mepvovia Raleopeva 
apud Herodotum V, 53. VII, 151. 
Infra III, 76 ta Bacidijia occurrunt 
in Persarum coniuratione et III, 79 
eadem in re memoratur duoorolas. 
De Susis consule Hoeck. in Vet. 
Mediae et Pers. Monumm. pag. 90, 
et quae plura leguntur in Symbol. et 
Mytholog. I. p. 450 seqq. p. 461 ed. 
alt.‘ Cr. Nunc vero alia prorsus 
nos docet inscriptio Bisntuna, in 
qua (col. I. $. 13) Darius ipse lo- 
cum indicat, quo fidelium Persarum 
opera adiutus magum interfecit: 
Sikthauvatis dicitur castellum in Me- 
diae terra Nisaea. De Nisaea satis 
constat; vid. Herodot. VII, 40 ibi- 
que nott. Castellum 8. arx Sikthau- 
vatis, quam axgdrrodv hoc loco di- 
cit Herodotus, nobis aliunde haud 
cognita. In Mediam autem, quae 
magorum sedes erat patria, magum, 
qui regnum occupaverat, se contu- 
lisse utique consentaneum est. Su- 
sis, quam urbem a Cyro tò 175 NYe- 
povlas Paalig.10v constitutam esse 
modo vidimus quamque etiam a Me- 
dia longissime abesse novimus, con- 
venerunt Persarum principes ac Da- 
rius e Perside huc profectus (III, 
70): qui coniuratione inita ac deli- 
beratione habita inde iter institue- 
runt ad magum evertendum (cf. III, 
16), quem in Mediae arce commo- 
rantèm trucidarunt. Quod ad ipsa 
Susa attinet, vid. nott. ad III, 70 et 
conf. etiam Heumann. Dissert. de 
sula regia Susorum, cuusa interitus 


regni DARAFOR Recklingshausen 
1847. 

(4/1 ARE nv dosdiun] Pordiun 
cum Schweigh. et Gaisf. et h. l. et 
III, 69 scripsi. Recentt. edd. vulga- 
tam Badvun revocarunt. Aliquot 
libri utroque loco Pardiuin. Quod 
equidem dedi, probavit Letronne 
(Mem. de l’Acad. des Inscriptt. T. 
XIX. P. 1. p. 119 seqq. 121. coll. 
Revue Archéolog. IV. p. 467 8eqq.), 
cum Padiun redeat ad stirpem 
Puos, unde paldinos, illustris. Ac 
ne mireris Graecum fere nomen in 
Persarum rebus, plura huiuscemodi 
nomina Graece prorsus sonantia (ut 
‘ABeonouns, Tnsgav®ns, Zarveos) 
attulit Letronne, qui omnia haec 
nomina apud Persas aliam certe, at 
similem quodammodo formam ha- 
buisse putat, quam Graeci ad suam 
linguam ac pronunciationem utique 
delicatiorem deflexerint. Tu conf. 
etiam III, 88 ibique nott. Hammer 
contulit nomen /utime. — In seqq. 
cum Schweigh. et Gaisf. reposui 
mag tavIny ty dvyatéga. Vulga- 
tam rag aUtNnv tpv dvy. retinuit 
Matth. 

où dì mag ‘Ardoons nvdev] De 
particula è è cf. nott. ad I, 112 et 
Werfer. in Actt. philoll. Monacc. I. 
p.89. De Atossa cf. III, 31. 88. Fuit 
enim Cambysis soror et uxor, mago 
deinde et tum ipsi Dario Hystaspis 
nupta, apud quem plurimum valuit, 
ut patet ex III, 133. 134. VII, 3. 
De ipsa voce haec adscripsit Cr.: 
Atesh Persice. Atusia quoque urbis 


136 


HERODOTI 


GuvorxéeL Ut) te Exsivn xai cv. mavtas yao dn xov tov pe 
Éouims adsdpeov yivaonei. ‘Avrinéuae 1908 tavta N dvpa- 
tne° Ovts “Arocon dvvauai és Adpovs ÈABEtv, ovtE AANV 0V- 
deuiav (déodar tav ocvypuatmuevav ypuvarnadv: Érnsi te pao 
tagLota oUTOS Ovdgeros, doris xoté tori, naoédaBe tiv Baoi- 
69Antînv, diforeios Musas, «AANv KAAN tetas. ‘Axovovti dè tavra 
tod Otavn ugd4dOv xatepaivero tò xompua. toitnv dì ayyediny 
gontumer rag” aUtiv, Afyovoav tavra' "2 dvpareo, det 08, 
yepovviav sù, xivduvov avalaféoda., tOv dv 6 rato Vrcodv- 


vewv xedeun. el yao dN un tori 6 Kuvgov Zusodis, dii tòv23? 


in Assyria ad Caprum fluvium. Eius 
urbis numus exhibet caput femineum 
turritum et inscriptionem ATOT- 
ZIEQN. Explicatur numus in Ar- 
chaeologia Britannica Tom. XVI. 
nr. 3. Cf. Goetting. Anzeig. 1811. 
nr. 78.“ 

(diodi. tv ocvyuatnuevov yu- 
varxdv] Bredovium p. 221 si sequa- 
mur, scribendum erit 0cvyuatnue- 
vécov, sed cf.I,123 et III, 106 ibi- 
que nott. Naber in Mnemosyn. IV. 
p. 19 scribi mavult 0vyxaraxoruo- 
nhévaoy aut cvyuoLLO|pevav, quo mihi 
quidem haud opus videtur. Nec ma- 
gis opus cum Meblero ibid. V. p. 68 
rescribere cvvorxnueévov vel cvyuat- 
oimnuevov. Quod ad argumentum 
ipsum attinet, regibus Persarum pro 
inore principum orientalium pluri- 
mas fuisse pellices satis constat, 
nec repetam veterum scriptorum de 
l’ersis testimonia hanc in rem col- 
lecta a Barn. Brisson. De reg. Pers. 
prine. I. $. 110 seq., e quibus intel- 
ligi poterit, quantopere omnis gy- 
naecei ratio apud veteres Persas 
cum iis conveniat, quae adhuc in 
vrientalium reguin gynaeceis (vulgo 
vocant /farem) reperiuntur, bene mo- 
nente Heeren. Ideen. I, 1. pag. 466. 
Add. Duncker. Gesch. d. Alterthums 
II. p. 611. Verba ai cvyuatnuevai 
quvalnes (i. e. feminae, quae una me- 
cun hic [nos: im Harem] habitanit) 
omnino ad communem mulierum in 
gynaeceis istis rationem vivendi vi- 
ctusque et negotiorum consuetudi- 
nem spectant, de qua conf. Esther. 
II, 12. Itaque recte Dorvill. ad Cha- 
vit. p. 498, ubi bh. I. tangit, I. Gro- 


novium dicit nimis argute hanc lo- 
cutionem committere cum Latina: 
stare in lupanari. Namque non me- 
retricibus peculiaris sedendi mos 
apud Persas, sed omnibus foeminis, 
praecipue lanam tractantibus, id 
quod vel Sardanapali exemplo pro- 
bari idem monet Dorvill. laudans 
Diod. II, 23 et Athen. XII, 7. p. 629. 
[Tu vid. Ctes. fragmm. pag. 427. 431 
seq.] ,,Et vero Graecarum etiam 
feminarum antiquitus hunc morem 
fuisse arguit locus Odysseae VII, 305 
seqq.‘° Cr. — In seqq. pro vulg. 
avtooros, cuius loco Schweigh. 
et Gaisford. posuerunt @r&ge0x06, 
equidem cum recentt. edd. rescripsi 
vd oonog, conf. Bredov. pag. 197. 


Cap. LXIX. 


uivdvvov cei dai Cobet pro- 
ponit : xtvdvvov dvafalécda:, quod 
mihi alienumn videtur ab hoc loco, 
ubi de sudbeundo, in se recipiendo pe- 
riculo sermo est, neque de periculo 
in aliud tempus differendo, quod fo- 
ret cvafaléoda., ut in Thucyd. V, 
46 roòv nolsuov dvafaréoda:, add. 
IV, 63. V, 82 et in Herod. VI, 88. 
IX, 8. coll. V, 49. Alios aliorum au- 
ctorum locos suppeditabit Thesaur. 
Ling. Graec. I, 2. pag. 306 ed. Din- 
dorf. 

el yee d7) un éoti] Unus Sanerofti 
liber e/, reliqui 7v, quod tueri stu- 
duit G. Hermann. Opuscc. IV. p. 46, 
cui merito obloquitur vir doctug in: 
Allgem. Schulzeit. 1831. II. nr. 123. 
pag. 984. Tu vid. nott. ad III, 15 
et Werfer. in Actt. philoll. Monace. 


THALIA. III. 68. 69. 137 
satadonec 8 pc, OÙ toi puv, dol te GUyxotu@UEvOv xal to Ieg- 
Giov xgeros Exovra, det yalpovra amallaocev, dila douvai 
Ulenv. vov dv moinoov tede* Ensav do. cvvevdn, xal ua®ns 
aUròv xatvavapévov, dpacov «Uroù tà ata. xal Mv uèv pai 
vitae Egov ata, vote cecovenY Zuéodi tod Kueov cvvorisv* 
dv dè un Egov, cv dì rod payo Tuéod:. ‘Avrai mods taùta 
n Dadipr, papeva xvdvvevosv uepodcs, Qv OL] tavta. ei 
yo d7 un tuygave. ta ata Egav, tnldaurtos dì apeccovoa 
Fora, eU eldévar, 05 alotoscer puv. Ops ueévroL moMoEV 
ravra. N uèv dn) vasdetato tavra to marg xareopaceoda. 
toù dè uoyov tovtov toù Zutodios Kdpos 0 KauBvosa Coyav 
tà ata amtroue én° alrin di tivi od suoi). ‘H dv di) Dar- 
diun avtn,- 7 toù Oraveo Bvyarno, mavta érteltovoa, ta 
vaedégato to maroì, érel te avre uE00s Eplvero tig axitios 


I. pag. 262 not., qui idem ovtO: 
h. L mutatum vault in 0%t:, cum 
ovro. significet neque tamen indeque 
huic loco minus conveniat. Retinui 
equidem ov to: i. e. haud sane. — 
In seqg. formulam rò xocros Éy&uv 
(summam rerum 3s. imperium (tenere) 
aliquot exemplis illustrat Siebelis 
ad Pausan. VIII, 3. $. 1. — Ad qai- 
corta conf. III, 29, 

«pasor] Ita omnes libri, a verbo 
«pacco. Vid. Bredov. p. 338. Mi- 
nus recte Wesseling. eumque secutus 
Gaisf. exhibuit apaocor. Suidas 
I. pag. 391 apdocwr YNiagar. 
Quae eudem leguntur in Bachmanni 
Anecdd. I. p. 169, 21. In seqq. ver- 
bis pv dè u?) Eycoy vocem Fyov male 
intrusam habet Mehler. in Mnemo- 
syn. V. p. 66. Malui retinere. — Ad 


particulam dè repetitam in altero. 


orationis membro (cv dè tò Layo 
Zuéod.) conf. Werfer. 1. l. I pag. 
93. 273. In seqq. verbis: 7v moti) 
tavra e Bredovii praecepto scri- 
bendum xo:éy7; Dindorf. ex uno li- 
bro Parisino dedit mOLNO7. 

el jao dn pr tvyyaver] Reposui 
cum recentt. edd. trium librorum ex 
auctoritate: #f — rvyzave: pro vulg. 

fv — rvyzev7, quod vel ob sequens 
éGta. ferri non poterat. Stegero au- 
ctore in Praef. p. XIV verba Hero- 
doti sic constituenda sunt: qv co 


Sn ur) tvyzavn tà dota Èyov, éri- 


Zapntog dè (sc. évytat) dpeccovga, 
fosoBar, ev sldévar, ds dicrosce 
uiv, futurum esse, hoc se probe scire, 
ut etc. Quod iure displicuit censori 
Lipsiensi 1829. nr. 136. pag. 1086. 
a aurtos dì dpaogovoa Fora) 
. e. si deprehensa foret illum tangens. 
Lone Ionum ex more pro éz(- 
Anntos, ut III, 127 xaralapatéos 
et IV, 13 porfolapmtos. Gloss. He- 
rodot. exponit xataparns. Nec ali- 
ter Hesych. s. v. é(Anxt0s, ubi vid. 
Alberti T.I. pag. 1364. — diorodv 
eodem necandi sensu III, 127. Conf. 
etiam Homer. Odyss. X, 259. XX, 79. 
tà ora antreue] Ut manuum ita 
aurium quoque invenitur amputatio 
in Persarum suppliciis. Vid. Bris- 
son. De reg. Pers. princ. II. $. 123. 


‘| pag. 587. 


i toùò Otaveo &vyarno] Haec 
verba minime ita abundare, ut eii- 
cienda sint, monet Valcken., cumora- 
tionem paucis interruptam solemni- 
bus voculis Noster denuo ordiri s0- 
leat, ut qui superflua quaedam (quale 
v. c. hoc loco illud est, quod addit, 
quo patre Phaedime sit orta) per- 
spicuitatis causa adiicere malit, 
quam verborum parsimonià obscn- 
rus videri. 

mei te avtijs uéoog Eylvero tris 
anierog] i. e. quum ordo veniret puel- 
lae, ut ad regem accederet. Sancrofti 
liber «vr7, reliqui libri avrijs, quod 


138 


HERODOTI 


raga tov papov (év repitoomi) yoo dn al puvatxes portéovot 


roîor Iléoonor) tiFodoa rag’ avtdv svde. 


vavaTevov dÌ xagg, 


tE006s toÙù udyov pace tà ata. uadovoa dì où gademds dia 
sUrretédos oUx Eyovta tòv avdoa data, ds Nuéon tagiora éye- 
povee, réuwaoa tonunve to raroì ta pevopeva. 

O dè ‘Oravns raoalaBav’'Aoradivanv xaì Fofovnv, Ieo- 
GÉCOV TE NOTV fovras xai Eovrd énitndemtatovs, és miotiv 


arnpuoato AV TO monyuo' 


oî dì xal aUtol kga varontEvOv 


OUT TOUTO égew, avevetxavtos dè tov Oraveo tovs A070vs 
tdeétavio: xaì Edoté cp, Exaotov avdga ITegotdav rpodETAILII- 


retinendum duxi. Ad ipsam rem 
conf. inprimis Esther, II, 12, ubi 
praeter alia hoc: xal 6 otav 7 uaLoòs 
xoouaiov slcel8iv noòs Paorlia. 
Tu add. Diodor. Sic. XVII, 77, ubi 
Wessel. laudat Curtium III ; 37 24. 
VI, 6,8. — qorav hic eo sensu, 
quo LI, 111, ubi vid. nott. Ad locu- 
tionem éy neguroori) cf. II, 168. In 
seqq. cum Dindorfio scripsi 80de pro 
nvòs, quod iure damnavit Bredov. 
p. 309, itemque e Florentino dedi 
cum recentt. )@eoe, probante quo- 
que censore lenensi 1817 nr. 164. 
pag. 374. Vulgo npaooe. 

0v qalends «13° svretéos] Simi- 
lis abundantiae exempla affert Val- 
cken. Antiphont. p. 118, 24. (Tetra- 
log. 3. $. 6) Lysiae pag. 319. Isaei 
pag. 67, 4. (Or. 7. $.35) Tu vid. He- 
rod. II, 43 ibiq. nott. 


Cap. LXX. 


neouiafav — és niouv] mae 
lapfaverv frequens de iis, qui s0- 
cium aliquem sibi assumunt 8. &d- 
sciscunt: VI, 80. VII, 106. 168. 169. 
Xenoph. Cyrop.I, 4,15. Verbo 7000- 
AnuPavecdarutitur CtesiasExcerptt. 
Perss. $. 14 pro eo, quod Herodotus 
posuit rgogeratoigeG0da: et h. 
1. et V, 66. Add, Ctesiae Excc. Perss. 
8. 60. In Graecis autem civitatibua 
liberis nec minus Romae sodalitia, 
in quae, quotquot a republica ex- 
clusi aut remoti erant, haud raro 
coire solebant indeque coniurationeo 
facta novas moliri res, dicuntur 
ETaLORECa s. Gvvopocia. Conf. 
C. Fr. Hermann. Lehrb. d. Griech. 


Staatsalterth. $. 70. not.3. et $.159, 
not. 3. ed. quart., Frid. Creuzeri 
Roemm. Antiquitaeten $. 148. pag. 
203 sq. ed. alter. Quae haud scio an 
quodammodo faciant ad usum verbi 
moogetaro!se08at, quo Noster mox 
utitur. Idem initndewtatOve èe xl- 
Griv dixit viros maxime aptos s. ido- 
reos, quibus fidem haberet, ut supra 
I, 115 initndentatog è6 TOTO. 
Neque aliter IV, 72 tOv degan0r- 
TOY TOÙS imutndsoteATOvE Noster di- 
xit ministros 8. famulos maxime 
idoneos, aptos. Plura vid. in Thes. 
L. Gr. III. p. 1839 ed. Dindorf. — 
In proxime seqq. ad significationem 
verbi averernartos (i. e. quum retulis- 
set, renunciasset) conf. Sophocl. An- 
tig. 258, ubi Erfurdt. praeter Euri- 
pid. Phoeniss. 1721 excitavit Ap- 
pian. De reb. Hisp. VI, 53 De reb. 
civ. IH, 115, ubi idem verbum eodem 
significatu reperitur. 

toù Oravew) Sic plerique libri. E 
Mediceo Gronov. Otave0g, ut olim 
quoque III, 71, ubi nos cum recenti. 
edd. reposuimus Ora 80, coll. III, 
84, quo loco libri duo Otaveog, re- 
liqui ‘’Oreveo, quod unum verum 
esse monuit Bredov. p. 229. Ipse 
Otanes iam supra III, 68 dicitur 
Ouoîos to rEUTE6 Ileg0t0y neque 
inferiores genere ceteri fuerunt, qui 
cum0Otane deinceps se coniunzerunt, 
ex Achaemenidarum gente (de qua 
cf. I, 125 ibique nott.), opinor, ori- 
undi: de quibus singulis vid. quae 
in Excursu ad h. l. afferuntur. — 
Pro miotever Meller in Mnemosyn. 
V. p. 75 scribi vult wiorevos. Quod 
sane minus aptum vulgato videtur. 


THALIA. III. 69. 70. 


139 


xe ToÙuTov, TG miotevE: padiota. Otavns pev vuv eloape- 
vrapéovea, l'oBeins dt MeyaBvior, Agradivns dè Tieg- 
pEYovOTTAY dè rovrav FE rapuylverai és ta Zovoa da- 
ò ‘Toraormezos, éx ITepgtcov fxav' tovtoav Yao di Nv old 


yera.] Valcken. substitui vult 
ret e Zonar. Ann. IV. p. 128 B. 
ed. Bonn. — Paulo ante pro toi 
n libri 0r@, quod per se quidem 
amnandum, sed in Oteo con- 
dum censet Struve Spec. II. 
t. de dial. Herod. p. 14. 48 
sc. II. p. 322). Pro Meyaftv- 
rus liber Meyaf a tov, quam 
n lectionis varietatem iam no- 
, Ctesiae Excerptt. Perss.$.22. 
i ef. nott. p. 157. Sed falso 
MeyaBatov in Excursu ad h. 
s mihi docuisse videor. 


e Zovoa — du ITsogiwv Nuov] 
quae de Susis diximus ad III, 
ae urbs a Cyro constituta re- 
les, a posteris regibus valde 
atque amplificata est; in qui- 
sum Darium Hystaspis fuisse 
ian. N. A. I, 59 colligo; a quo 
mod Plinius H. N. VI, 27 (31) 
‘ondita esse scribit, 'hie ipse 
oti locus satis contrarium ar- 
Apud veteres uedium aplen- 
ambitusque magnitudine mul- 
lebrata haec urbs, quam haud 
ito Hiliorum, quibus regio ista 
are dicitur, urbem dixerig, 
Stephano Byzantino, qui s. v. 
c haec affert: Zovca ro0%s 
L0S Ilsgoumn, Meépvovos xti- 
ituintai dì ro 10v xoivov, « 
Éy t7) goa nequust Eusivm, 
rey te auTò naduovarv ci f fato- 
3 et convenit sane vox PIO, 


ta vid. nott. ad Ctesiae Ex- 
» Perss. 9 pag. 124. Reliquos ve- 
locos de hac urbe praebet For- 
(Handbuch d. alt. Geograph. 
584 seq ), ubi Mannertum (V, 
. 353), Hammerum (Wien. 
b. VIII. p. 359 seqq. 365 seq. 
XXXVIII. p. 134 seqq.), alios 
18 veterem urbem eo loco ex- 
e vult, quo nunc exstructa est 

cui nomen Schuster, quae 
‘st terrae Chusistan metropolis 
es praefecti (de qua cf. Ritter 


Erdkunde IX. p. 178 seqq.) ad Eu- 
laenm fluvium s. Karun (Kuran), ut 
nunc vocant, sita. Quam sententiam 
postea retractavit Forbiger (Pauly 
Realencyclop. VI, 2. pag. 1521), com 
bene perspexisset, si de veterum Su- 
sorum situ quaeratur, denullo alio lo- 
co cogitari posse nisi de eo, qui voca- 
tur Sus ab Arabibus, SAkAush a Persis, 
Schuschan ab Mebraeis (cf. Esther. I, 
2. Daniel. VIII, 2.). Adhuc ruinao 
multae cernuntur per duodecim fer- 
me milliar. Anglicc. spatium spar- 
sae inde a fluvio Ditzfu], quà is ma- 
xime ad occasum vergit, in Eulaeum 
deinceps se infundens, usque ad 
orientalem ripam fluvii Kerah 8. 
Kerkhah, qui est veterum Choaspes: 
per hanc planitiem, quae nunc de- 
serta fere est ferarumque omnis 
generis sedes, omnia tu vides ob- 
tecta opere latericio, quale in Ba- 
bvlonis veteris solo adhuc reperitur : 
exsurgunt hic illic similes tumuli, 
inter quos unus potissimum eminet 
reliquos ambitn et altitudine supe- 
rans, cui nomen XAa/u i Shush, i. e. 
arx Susorum. Hoc igitur loco vetera 
Susa esse quaerenda satis nunc 
compertum habemns studiis viro- 
rum doctorum, qui ipsi in haec 
loca profecti omnia accurate disqui- 
siverunt, Macdonald Kinneir (Geo- 
graphical memoir of the Persian 
empire pag. 97 seqq.), Rawlinson, 
alii, quos secutus de his Susorum 
ruinis bene retulit Ritter: Erdkunde 
IX. p. 294 seqq. coll. 191 seqq., cui 
adde virum doctum in Philological 
Mus. Cantabrig. II. pag. 185 seqq., 
Georg Long in: The classical Mu- 
seum IV. p. 64 seqq., Rawlinson. 
in: The Journal of the royal geogra- 
phical Society IX. p. 83 seqq. (ubi 
mappa geographica adiecta est, ac- 
curate singula indicans), Ainsworth 
Researches in Assyria pag. 205 seq., 
Bode Travels in Luristan and Ara- 
bistan II. p. 186 seq. Ac denuo no- 
stra aetate in haec omnia summf 


140 


HERODOTI 


MATO Vaaggos. Enel dv odrog anlxeto, toto. FE tov Ileggéav 


71èd0te xal Aagsîov rgpodEtaLRl0aoda.. 


ZvveABovres dì où 


govres énra, édidocav oquoi mioris al Adyovs. Enel te d 
Aagetov arineto pvaunv atopatveota., Edeyé cpu rade. 'Eyò 
raùra édoxsov uèv avtos poùvos érioraoda., ot te 0 payos ely 


60 faciAevav xa) Zuéodis 0 Kugov reredevinue* 


b) © 
xai auroù 


tovtov elvexev xo OtovÒ?], 0g cvotoov Er tò uayo Bava- 
tov. érelte dì cvvgverne, ore xal vutas eldévai xaì un poù- 
vov éut, mode avtixa por doxéei xal un vepfariecta:* ov 


pag Cusivov. Eîre x00s taùra 6 Oravns' 


curà inquisivit Will. Kenn. Lof- 
tus: qui ipse totam regionem, in qua 
vetera Susa fuerunt sita, perlustra- 
vit indeque de ipsius veteris urbis 
situ, de tumulis singulis ruderibus- 
que adhuc conspicuis accurate retu- 
lit in opere, quod Londini prodiit 
1857: 'Travels and Researches in 
Chaldaea and Susiana; ubi vid. po- 
tissimum cap. XXV—XXXI pag. 
314 seqq.; addita est p. 340 veteris 
urbis delineatio atque p. 436 totius 
regionis mappa geographica, quam 
candem quoque invenimus exhibi- 
tam in: Journal of the geographical 
Society XXVI. p.131. His vero ea, 
quae supra de urbis situ posuimus, 
egregie contirmantur atque in sin- 
gulis illustrantur. — I7sg0é0y refero 
ad terram Persarum patriam sive 
Persidem, quae proprie dicebatur 
Fars, s. Pars, 8. Farsistan (quod ip- 
sum significat Persarwn terram), pro- 
xime adiacentem Cissiorum terrae, 
in qua Susa erant sita. Tu vid. Hee- 
ren. Ideen I, 1. p.192 seqq. et conf. 
Herod.III, 91.92. — ragyos in sqq. 
de satrapa intelligere malim: conf. 
III, 120 et IV, 166. Add. nott. ad 
Ctesiam Excc. Perss. $. 9. p. 121. 
122. In Bisutunae inscriptionis ini- 
tio Darius et Hystaspem patrem et 
maiores reliquos commemorat us- 
que ad Achaemenem: a quo suam 
gentem appellari addit Achaemeni- 
das a longo inde tempore potentes 
et regia dignitate ornatos, cum ante 
ipsum octo reges ex hac gente ex- 
stiterint, quibus ipse nonus accedat. 
Mox cum recentt. edd. reposui éxel 


"2 raî ‘Voraonzsos. 


Y dé 9 , . LI 

ov ovtog amizeto, ubi vulgo av- 
# 

tTos. 


Cap. LXXI. 


sldldocay oqpuor nioris nai 20- 
yovg] i. e. fide data invicem sermones 
contuleruni s. deliberarunt, quid faci- 
undum esset. Haud mutavi ordinem 
verborum, quem e Sancrofti libro 
rec. edd. sic exhibuerunt: 48. op. 0- 
yovs xalnmictis, nam post fidem 
mutuo datam demum sermones con- 
tulisse putandi illi erunt. Ad vocem 
miles cf. III, 8 ibique nott.: ad lo- 
cutionem A6y0vg didova: conf. nott. 
ad I, 97; ad yvounv amogpatveode 
vid. nott. ad VIII, 49. — Ad segg. 
verba, ubi voci @Uròs cum vi qua- 
dam additur povvos, vid. Heindorf. 
ad Platon. Charmid, pag. 64; de 
optativo (#7), quem excipit indica 
tivus (tets4svtnue), conf. Kuebner 
Gr. Gr. $. 769, 3. 

aUTOÙ TOUTOv elvenev] i. e. ob id 
ipsum 8. solius huius rei causa. Lau- 
dant de locutione Herod. II, 3. Thu- 
cydid. I, 139. VIII, 67. Pausan. I, 
23. ,8. 6. 

ds cvernoori nl to payo Wava- 
tov] Conf. infra III, 84. Dicitur h, 
1. cvviotava: de eo, qui alios socios 
excitat et secum coniungit, quo in- 
teritum mago parent. Cf. VI, 74. — 
Ad cvvnverne oTE conf. I, 74 big. 
nott., et de locutione 07 yo &pet- 
vov (nec enim utile erit 8. proderit) 
vid. nott. ad I, 187. coll. VII, 169. 
IX, 5. Simili modo legitur xégdtoy 
VI, 86. $. 3. 


THALIA, III 


70. 71. 141 


FaTROS ayadoù al sxpalvev Eoxas cEvTOv éovra toù 
s ovdiv £000. tiv uevroi énigelonowv tavinv Ur) oUtO 
guve aBovias, «Ad' Éx) tÒ Gappoviotegov avrlv Aau- 

dsl yao nAebvas pevopevovs ovtw Enigeioterv. Aéye 
avra Aapelos: "Avdpes ol magsovtes, rpm TG slonuévo 
eve si y0nocods, énioraode OtL amodesode xauiota* éE- 
veg Tis xp0s tov papov, (din megifariopevog Éovroà xÉo- 
uadiota uév vuv apeidete éx° vuésov avrov faiopevo: 
v taùra' énsi te dì vuiv avapéoswv és rAsvvas édoxee, 


e zato; cjadoù xal fxqpai- 
axes] Reliqui f#orxag, quod 
libri scripti tenent, ut I, 39; 

. edd. dederunt olxag, quod 
quoque iubet Bredov. p. 195. 
ntentia Graeca videtur, Per- 
L a Graeco rerum scriptore 
. Quo £ facit locutio avro/ te 
nei tè cyaddv, de qua Hein- 
d Plat. Phaedr. pag. 248, ad 
Mag. 227. Vocem dfovlag in 
neitat Hesychius, qui expli- 
IT duados. Legitur quo- 
Eurip. Rhes. 261. In Hero- 
1,9. 8.2 dfovdorata, quod 
fertur ab Hesychio explicante 
qera 


nl tò cwpgovictEROY avt)v 
8] i. e. consideratius, maiore 
ratione adhibita rem capesse. 
ationem éxl ro copgoveote- 
Kuehbner. Gr. Gr. 8. 613, 2, 
rernacule reddi vult : mehr der 
guag gemass. In Thucyd. I, 
i modo sibi opponi 6wpeo- 
Xa observat Schweigh. 

ni cationem verbi Zapfavey 
, quae ad Plutarch. Alcib. p. 
llegimus. Mox edidi cum re- 
edd. '’Otaveo. Conf. nott. 
70. Cum vocibus ermol#808£ 
x comparamus Aristophanis 
0 uaxiot’ dnolovpevos, de 
Fr. Hermann. ad Lucian. 

t. conscrib. pag. 105. Add. 
6.I, 112 et de futuri forma 

Bredov. p. 340. 


er yeo ris] fnpigsi», ut apud 
3 efferre, dicitur de arcanis 
is s. effutiendis. Plura dixi 
izeri Melett. IIl p. 82. Add. 


Herod. VIII, 132. III, 74 et II, 170, 
ubi eodem sensu tEayogeverv. 

(din meguBallousvog Eovra nio- 
dea] neouBali:0d a h. l. valet: sibi 
comparare, acquirere. Cf. Herodot. 
VI, 25. VII, 190. VIII, 8 et Pau- 
san. VII, 8. 8. 5: duvapio, pv ini 
Dllnxov meouefaloyto, ubi Siebe- 
lis nostri loci non fuit immemor. 
Alia dedi plura ad Plut. Philopoem. 
17. pag. 62. 

uadota pev vv opellere Èr° 
vpiwv avtdv falouevor moLÉeLv Taù- 
ta) Dedi cum recentt. edd. dgpelZere 
(pro, opeldete) probante Bredov. et 
falopevor, cuius loco duo libri 
Ba2Xi0pevo. Olim vulgo ovAope- 
vor. Ipsam locutionem ép° éevrod 
BaX2e08a., quam Gronovius h. |. 
interpretatur: in se ipsum aliquid re- 
cipere, rectius tu interpreteris cum 
Schweigh. aliisque: secum delibe- 
rare, aliis sc. non admissis, adsci- 
tir; ut hic loci sit sensus: doc facere 
debebatis re cun nemine alio commu- 
nicata, proprio consilio, vobiscwn solis 
deliberantes. Conf. quae Schweigh. 
citat: III, 155. IV, 160. V, 73. De 
praepositione în. conf. nott, ad I, 
142; de verbo vaseridecda. I, 8. 
107 et Valcken. ad Herod. VII, 8. 
Ad structuram verbb. seqq. 77 lore 
vpiv ti — 05 x.t.à. consul. Kueh- 
ner Gr. Gr. $. 771,3 qui idem 8.664. 
not. 3 de usu participii pBas quo- 
que monuit. — Ad xateozo conf. Il, 
89. Quod verbum quoniam plerum- 
que genitivum hac notione adiun- 
ctum habet, Matth. praefert opéa, 
quod Sanerofti liber exhibet pro 
Ggpéas, ut vulgo legitur. Equidem 
cum recentt. edd. cpea recepi, pro- 


142 HERODOTI 
xal éuoì Vaspédedde, 1 mocémpev cHuegov, 7 lore vpiv Ori, Tv 
ureonton N vov Muéon, ds ovx dAhos pdas éueò nari 

72 Eota., dAld Gpea aUtos épa nategéa r00g tov papov. Wr:: 
m00s taùra Otavns, ted) ga oreogopevov Aapstov® ’Exzi 
te Quéas cvvraguvewv avapuaters, nai vaeoPfadiecdar ovx éas, 
î9 denyéo avtòs, 0teWw TEOLO mapiuev És ta PacrAria, xal 8r1- 
geronoouev avroici. pviaxas pao dn diestetmcas vidas xov xal 
aUtòs, ei ur (dav dll’ dxovcas, ds té tooro mrEQNOOLEV; 
"ApeiBerar Aagstos totode* Oravn, ) m04%e gori, tà A6poo pèv 
ovx ola te dnAdoar, Fopo dé «Aha È' éotÌ, ta Aoye uèv vie 
re, Eopov dì ovdtv ar’ avraiv Aaungov piverai. vuets dè lore 
puiaxas TRS xateCtEDOaS Ééovoas ovdiv yadenas napeddeiv. 
roùto uèv yao, Muecov govtav torvds, ovdsls OTIS 0V raoY- 
GEL, tà pev xov xatardeouevos nueas, ta dé xov xal derpatvav.2 
tovro dì Ego avtÒs Gujyiv evapeTECtaTtgv, tI) muguuev, pas 
noti te que éx Ieostov xaù BovAec®ai ti Èr0S rAQU TOÙ ma- 
roòs cnugvar td Bfaordet. Eva po ti dei weodos Aéyeodar, 
Aeyéoda* toÙù peo avroù yhigoueda oî te wevdopevoi xal ol tij 


bante censore Ienensi (1828 Ergiinz. 
Blitt. nr. 45. p.949 et nr. 180. p. 45). 


Cap. LXXII. 


î9. éEnyéo) #Enyéo, ut altéo I, W, 
ubi vid. nott. Idem verbum HI, 79 
et IV, 9 Dindorf, edidit #épyé Éeo. 

oldag xov xaì avros) In Floren- 
tino libro unoque Parisino ode 
xov. In excerptt. cod. Palatini (v. 
Creuzeri Commentt. Herodott. pag. 
429) invenitur 0/d@ z0v. Ad signi- 
ficationem verbi o/das (nosti) con- 
ferri poterit Herodot. IV, 157 in 
oracnlo Pythico, itemque Homeri 
locus in Ody8s8s. I, 337, ubi praeter 
hunc Herodoti locum Ameis attulit 
similes locos ex Hymno in Mercur. 
450. 467 et ex Theognid. 491. Quod 
ad formam attinet, vid. Bredov. P. 
411. — In seqq. ad verba e n 
(dov d 127° auodane conf. quae si- 
milia congessi in Creuzeri Melett. 
IIl. pag. 26. In his enim valet @22@ 
(praccedente sl un) ut — certe, sal- 
tem. ; 

ce — neonoopev] Pro cs Struve 
scribendum censet t&g, quod recentt. 


edd. receperunt: tu vid. nott. ad 
III, 16. Libri omnes h. l. conspirant 
in lectione vulgata. Pro ws0700pev 
nonnulli exhibent x #1 0760pe7, quod 
Schweighaeusero videtur ad Ioni- 
cum dicendi genus referri posse, ut 
ne‘ogra pro TEqura. Sed vid. Bre- 
dov. pag. 151, qui merito hanc for- 
mam reiicit. 

nutwv fovrav tordvde:] i. e. cum 
nos tales simus, principes scil. Per- 
sarum, summa dignitate ornati, qua 
nobis liber patet ad regem aditus. 
Revocavi cum Matthiaeo et recentt. 
edd. rotavds, quod dudum placuerat 
Wesselingio (qui confert VIII, 62), 
pro toétov, quod Schweighaeus. et 
Gaisf. e duobus codd. receperant. 

180 yao ti dì weddog Zéyeodar, 
deyéo8o] Haec exscripsit Stobaeus 
XII, 23. p. 141 s. p.317. T. I ed. 
Gaisf., ubi invenitur x @ È insertum 
ante wevdos. Sed Eustath. ad Ho- 
mer. p. 188 s. 143, 1 ct 628, 8a. 
482, 47 cum vulgata lectione con- 
venit. Ipsa sententia vere Graeca, 
qualem vix probabile est Persam ho- 
minem esse celocutum, cum menda- 
cio nibil turpius apud Persas habe- 


THALIA. II. 71-73. 


143 


in diaygecuevoi. ol uév ye wPevdoviai tOtE, éredv ri péi- 
rolo: pevdeci meicavres xepdnosota, ol d' «Anditovra, 

SÙ dandeln emoraotovtaI xé0d0s, xa ti Uuaddov cquGI 
INntaAL. OUT 00 tavtA doxtovtes TOvIOÙ Teouegoueda. 

undiv xeodnosoda: uédiorev, ouotas av 0 te @Anditope- 
sudns «în, xai 6 wevdouevos cAndHs. 06 av uév vuv tav 
sv Éxcv tao], «Utd ol ausrvov és ygovov Esta.* 05 d° 
sifaiverv nepata., diaderavvoda évdasra éav rodgéuios* 
resta doauevoi éod èpyov tyoueta. Aéyer Toofevns pera 73 
1° “AVSO=S plioi, nuiv xote xedAiov mapetei avacacacta. 


teste ipso Herodoto I, 138, 
L nott. Graeca huc potius fa- 
quae exstant apud Sophocl. 
tet. 107 coll. Heliodor. Ae- 
I, 26. p. 43 C. Nam hanc sen- 
m ex iis fuisse, quae per Grae- 
rhetorum et sophistarum in 
is maxime agitarentur, satis 
rant Platonica in Polit. II, 
[,3, ubi plurima alia excita- 
». p. 4428eq. (a Cr. laudatus), 
oteo hoc loco non praetermis- 
use cum ita sint, ea quoque, 
sontinuo sequuntur ad senten- 
illam sive explicandam sive 
ndam, Suphistarum Graeco- 
ro more dicta aut eorum ex 
tationibus repetita videntur. 
structura verbi y7/x508a di- 
ad II, 102; de futuri forma 
ioe08a1 vid. Bredov. pag. 
.d éxioracwviai cf. Blomtield. 
»sar. ad Aeschyli Pers. 483. 
Herodoteis comparavit Voe- 
s Demosthen. Olynth. I. $ 3 
rs petdeota tovro dios, un . 
reo nol maQuOndONTAL TL TOY 
woeyuatov. Mox retinui 0pt- 
. nott. ad I, 57. Recentt. edd. 
bus codd. receperunt copi. Ad 
où mequegoueda conf. 
iy xx@t7]) Mendosum xagetn 
i cum recentt. edd., probante 
*r, in Actt. phill. Monacc. I, 
45, sed pro xag(7, quod vulgo 
int, cum Bredovio pag. 394 
psi xeetr;. Requiritur enim 
netivus verbi rapiéva:, quod 
: fransitum dare , aditum permit- 
at VII, 175. III, 88. 77. VII, 


15. IX, 1. IV, 146. In proxime seqq. 
avrò cf cum quadam vi prolatum, 
ut in Pausan. I, 20. $. 1, ubi Hero- 
doti meminit Siebelis, — Ad aper 
vov cf. III, 71. — és yeovoy hic si- 
gnificat: in posterum, ut VII, 29. IX, 
89 coll. III, 65. — In fine cap. cum 
recentt. edd. recepi diadernvvodo, 
ubi vulgo derxyvoto, quod retinuit 
Dindorf. De verbi structura cum 
participio nunc satis nota attulerat 
plura Valckenarius, e quibus unum 
Herodoti locumII, Ri cf. nott.) 
hic laudasse sufficiat. uentia 
verba : xal freta docuevor or Fon Éo- 
y0v ixpeta valent: atque tum, ubi 
nos summa vi praecipitavimus in inte- 
riores palatii partes, opus adyredia- 
mur. Vocula fcw eodem fere sensu 
I, 116 coll. 111. V, 20. Adlocutio- 
nem égyov ixoueto conf, II, 121. 
8. 1. 


Cap. LXXIII. 


nuiv xOTE xciM0y mapébei) Reti- 
nui Quîv xote cum recentt. edd., n 
Schweighaeusero et Gaisford. muta- 
tum in ypuiîv xore. Sensus loci est: 
Quando unquam nobis pulcrius erit, 
inperium recuperare — quam mori? 
Verbum xagézsv impersonaliter 
frequentius apud Herodotum inve- 
nitur. Vid. III, 142. IV, 14. VIII, 8. 
V, 49 ibique nott. In seqq. revocavi 
cum Bredov. p. 326 olim vulgatam 
lectionem avaZafeiv et drodaveir, 
cuius loco inde a Wesseling. re- 
centiores editt. dederant avaZoft- 
ev et axoBavestv, ut in Sancrofti 
libro legitur. 


144 HERODOTI 


tv doxiv, N, sl ye un oÎoi te éocueda avtpv avalafetv, aro- 
Bavsîv; Orte pe apygoueda uèv, é0vtes Iléooa1, vero Mydov av- 
doòs payov, xal tovtov data ovx Eyovros. 6oor te vpécov Kap- 
Buon voofovii rapeyévovto, mavtas xov ueuvnode, ta ént- 
oxnye ITéoonoi, tedevtdv tOv Biov, un reLEsUEVO(6I avaxta- 
cda. tv aognv: ta Tote ovx évedexoueda, «ii érì diaBoAr 
8doxfopev eiretv Kaufvosa. Nùv av tideuai vjpov, nelde- 
coda Aapelo, xal un diadveoda éx toù cvAADPOv ToUdE QAA° 
n (ovras érÌ vov payov (8é0s. Tavra elme laofpuns, xa nav- 
tes tavta alveov. 

74 °Ev d dè ovto. tadta ÉBovAsvovro, éylvero sarà cvviv- 
ginv tade. Toto. uapowoi Edote BovAsvopevoroi ITontaorea235 
pliov r9oo8iéoda., ot. te Eremovdee rp0s Kaufvosa avagora, 
06 of tov maida totevoas amodclenee, xal dioti poùvos Nai- 


Orte ye Coyoueda] Ore ye (pro Ore 
ye) cum recentt. edd. exhibuimus, 
dudum iubente Valcken. ad Euri- 
pid. Phoeniss. p: 209. Quod sequi- 
tur pèv, ei respondent sequentia 
ogor te x. t.À., de qua structura vid. 
Kuehner Gr. Gr. $. 733, G, a. Ad 
argumentum conf. III, 61. 65 ibiq. 
nott. Ex hisce enim Persarum deli- 
berationibus ac sermonibus satis fit 
manifestum, Persas, mago ad re- 
gnum evecto, imperio privatos se 
putasse, regno devoluto ad eos, qui 
antequam Cyrus Persaeque rerum 
potiti essent, imperium obtinuissent. 
Hinc Persae semper de recuperando 
imperio loquuntur, idque ipsum in- 
primis agunt, Cambyse ipso morti 
proximo principibus Persarum ad- 
stantibus talia praecipiente. Inde 
quoque in Bisutuna inscriptione (Co- 
lumn. I. $. 14) Darius interfecto 
mago regnum se restituisse gloria- 
tur. 

ra éréounws] Respicit supra dicta 
III, 65, ubi #r10xnatecv valet iniun- 
gere, mandare, cum hoc loco com- 
minandi simul et imprecandi notio- 
nem adsciscere videatur, monente 
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v. (II. 
p. 264), ubi Hesych. ér10xnrto * fra- 
umuat, nisi potius, eodem Schweigh. 
monente, obiurgandi 8. reprehen- 
dendi significationem assumpserit, 


qua ab Hesychio et Suida exponitur 
énuupav, éniuéupeoda:. Tu vid. 
Herodot. IV, 33. VII, 158 et conf. 
Blomfield. in Glossar. ad Aeschyli 
Pers. 107. Inde éntoxnatev iniun- 
gendi notione, addita quoque com- 
minandi et imprecandi vi, hoc loco 
erit accipiendum. 

Nòv ov t{&suar Y]P0v] i. e. sta- 
tuo, censeo ; etenim hic quoque Per. 
sam Graecorum ad morem loquen- 
tem facit Noster, qui eadem hac so- 
lemni fere formula in sententiis fe- 
rendis usus est VI, 57. VIII, 123, 
de qua plura qui cupiat, is adeat 
Thesaur. Ling. Graec. VII. p. 2172 
ed. Dindorf. Atque infra III, 80 
Noster dixit r(&eha: yvopnr, quod 
eodem ferme redit; w790v xqooti- 
908 dixit Thucydid. I, 20. 40. — 
In proxime sequentibus verbis pro 
vulgata: @4208L lovras 7 fx. toy 
uayov l8évg, in qua sane offendit 
vox @4Z08&., cuius loco aut 42068 
aut 277 iam Schweighaeuserus re- 
cte exspectaverat, cum edd. recentt. 
reposui 444’ 7) (ovrag érl tòv ua- 
yov l(Béws (,,neque ex hoc conventu 
discedendum nisi rectà adversus ma- 
gun‘); solet enim sic poni d42' 7 
(nisi, praeterquam), antecedente ne- 
gatione; conf. Hartung. Lehre v. d. 
Partik. d. griech. Sprache II. p. 44 
seq. et vid. Herodot. IX, 123, 


THALIA. III 73. 74. 


145 


rov Zuéodios toù Kveov davarov avroysigin puv aro4é- 
‘005 d° Eri éovra Ev alvn peplotn rov Iontaoxsa tv ITto- 
rovraov dn uev eîvexev xadécavtes piiov mpodextéavto, 
re daffovres xal Opxicroi, ) pèv Ebev map” fovrd, und 
1 underì avdoazav tiv axÒ CpÉov aratnv és Iléo0as 
Wav, vaoguevevo: fa ravra ol uvoia daoev. vaode- 
xv dì roù Ilontaoreos roLmoELV tavra, dos avenercav uv 


Cap. LXXIV. 


e d° Fri, torta ty alvy 
1] Celerem orationis trans- 
verbo finito (Or: re frerr0y- 
xal dior — nulotaro — 
' Fri éovta) in participium, 
pectat ad antecedentem ac- 
um IIenéeoxta, consulto, ut 
detur, h. l. ob plura verba 
sta repetitum neque inde in 
natis suspicionem vocandum, 
1s erit pluribus explicare, nec 
opus, cum Steger. Praefat. 
contra scriptorum libro- 
lem edere xgòs dì, Ars éov- 
let autem Noster voculae 
nud raro sic addere particu- 
- Vid., ne plura, IIl, 65 fin. 
ott. Similis fere transitus ex 
inito in infinitum III, 75: xa 
re tw iv, js — AITOUTELVELE, 
styovs dì Pacrleverv. Add. 
. — Locutionem #y aîvy pe- 
siva: (omniun laudibus ferri, 
» in honore esse) illustravit 
ling. his locis: VIII, 112. Ar- 
ndd. 27. Add. IX, 16. Cae- 
quae h. 1. de /rexraspe nar- 
s 9odem pertinere suspicor, 
‘tesiae narrata (Excerptt. 
$. 13) de Zrabate, qui e Per- 
eniens omni exercitui rem 
se et conviciis in magum con- 
in templum confugisse di- 
unde protractus periit, — In 
dentibus quod legitur ql40r 
fe8a., idem invenitur I, 53. 


1 te lafortegual 00xl0101] i. 
data et iuramentis eum obstrin- 
, plane ut IX, 106 xéorc xa- 
ivzeg xal Opuiorci et apud 
». B. Goth. I, 11. Hist. Arc. 
im. IV, 20. Quae apte protu- 
»wseling. contra Gronovium, 


RODOT. II. 


cui placuerat x/0r16, quemadmo- 
dum Mediceus liber exhibet, cui 
Florentinum quoque et duos alios 
accedere video. Nam ut cum Gro- 
novio dativum 0gxlorci ad xpods- 
xtéoyto referas, aut cum Abresch. 
Dilucidd. Thucydd. p. 425 partici- 
pio vriggvevpevo: adstruas, eo vix 
quidquam durius. Schweigh. mallet 
xatadaforteg, modo unus offerret 
liber. Caeterum conf. etiam, quod 
supra legitur III, 7 wiotes dovg re 
ual defduevoc et III, 8 loris — 
noeByrat. — n uèy cum recentt. 
edd. scripsi pro vulg. 7 un». Tu 
vid. III, 66. Ad verbum é&éodoeiy 
conf. nott. ad III, 71. — rà xeyra 
(in verbb, vr:0gvevusvo: ta ndvra) 
valet: omnrino, in universum. Monuit 
a Cr. laudatus Schaefer. ad Dionys. 
Halic. de compos. verbb. p. 335. Tu 
conf. Hermann. ad Viger. pag. 727. 
Mehler in Mnemosyn. V. p. 68. 69 
deleri vult articulum ra ante xayra, 
respiciens ad IV, 88 (nec: Sena, 
ubi vid. nott.) et IX, 81 (mavra 
déexa, ubi vid. nott.), ita ut magi 
omnium rerum, quac cogitari pos- 
sint, sexcenas se daturos polliciti 
sint putandi. Equidem ob ipsum 
4uveta hunclocum sic explicari posse 
nego: itaque retinui articulum ta. 


vrodenoptvov) Male in quibus- 
dam libris vrocyouévov. Nam fre- 
quens apud Herodotum &rodéze- 
cda, in se recipere, suscipere, v. I, 
24. II, 121. $. 6. III, 138 etc. — In 
seqq. pro evérs.cav Valcken. mallet 
aeveyvagay, modo libri ferrent. Conf. 
Wessel. Diss. Herod. p.40 et Herod. 
I, 68. — Pro vulg. ITongeozeio e 
Florentino aliisque reposui I]enéa- 
oreos, ut III, 62. 63, idemque feci 
mox cap. 75 et 78 probante Bre- 
dov. pag. 230. 


10 


146 HERODOTI 


ol ueyor, devtega rpodépegov, avtol uèv pauevo: ITéooas rav- 
tas Cvyuaréczv varò tÒ faorAniov tetyos, énstvov d' ExÉAevoy 
avafavta ènì rUpyov ayopevcar, dog vò toù Kvoov Zuéodios 
aogovtai xal va’ ovdevos dAiov. taùra di ovtAO éveréXAovro, 
dos mototatov didev éovros avtov év Iléoonor, xa) modianis 
arodetauevov pvoiunv, cs repueli] 0 Kupov Zutodis, xal étao- 
4 T15vnocuevov tov povov avrov. Daugvov dì xal taùta étotuov 
iva moréeiv toù Iontaorzos cvyuarécavtes ITéocas ol payo 
avefiBacav aUtÒv Ex) nUppov xaù ayopsverv éxtievov. ‘O dè, 
tav pévror Exetvor rpogedéovto avtoÙ, tovTAv uèÌv Éxodv ére- 
Andero' aotauevos di asrxò Ayaruéveos Epevendoynoe tv ma- 
tou tv Kuoov' ustà dÌ, ds é5 toùtOov xatéBny, tedevrav 
EAeye, 000 ayata Kuoos Iléo0as rmeromuoro distsitav dè 
taùta teépawve tv dAndeinv, pauevos rpotEgOv pèv xpuratev* 
où pag ci siva acpadis Asperv ta pevoueva, èv dÌ toi rapeovii 
avayxainv uv xatarauBaverv paiverv. nal dn Edepe, tov uèv 
Kupov Zugodiv ds «vros vò KauBvoea avayuatouevos aro- 
utelvee, tovs uapovs dè BacrAeverv. ITéoonoi dì x0%Aa Exa- 
ouoauevos, el un avaxtpoalato ORIO TY aoYMv xal tovs pa- 
povs tioaiato, ariue Eovtov rl xepalnv péoeoda. crd toòù 


devrega meodépeg0»r] i. e. alterum 
(s. deinde) Roc ei proposuerunt. Cf. 
V,40. VIII, 52. Eodem sensu Zo- 
naras, observante Valcken., scri- 
sperat x000ez770v. — In seqg. pro 
cuyuadéeiv e Sancrofti libro nunc 
repositum 0vyxaZécerv. Vid. Bre- 
dov. pag. 339. Cobet in Mnemosyn. 
IV. p. 250 retineri vult cvyuaZée&», 
quod ipsum pro futuri infinitivo ha- 
beri vult. — In fine cap. ad vocem 
dn&ev conf. I, 59. VI, 1. VII, 66 
ibig. Valcken. et ad verba drr0ds- 
Eapévov yvounv I, 170. 


Cap. LXKXV. 


tovroy pèv éx0v éreinPeto] Plane 
sic loquitur Noster IV, 43: toò éri- 
Crauevos to obvopa ud v È ni ir - 
9opar. In proxime antecedentibus 
verbis: roy pév to Énsîvor rgo0e- 
dfovro avtov Bekker. quaerit an le- 
gendum sit ròv uèw dn éxsivor x. 
t. À. idque recepit Lhardy. Equi- 
dem cum ceteris Herodoti editori- 


bus retinere malui pév roc, cuius 
mutandae idonea ratio haud appa- 
ret. Cobet pro pév rot reponi vult 
Bév, quod certe magis arridet. De 
particula uèv priori in membro ite- 
rata conf. Werfer. Actt. phil. Mo- 
nacc. I, 1. pag. 94 et Herod. III, 65. 
108. Ad significationem verbi xa- 
téfn faciunt, quae dizi ad I, 90. De 
perfecti usu in zer01px0: (pro quo 
quidam libri re0107x #6) monuit 
Kuehner Gr. Gr. $. 439, b., qui idem 
8.771, 5 consulendus ad verborum 
use sequuntur structuram: ©g — 
crmoutervere, tovg payovs dè Pas: 
Asvstv. Haud aliter infra III, 87; 
conf. etiam supra nott. ad III, 74. 
satalaufaeverv paiverv) Ad ver- 
bum rxaerelaufeverv  conferantur, 
quae citavi ad III, 42; gpaclvety hic 
valet: aperire verum, dicere quod res 
est. Conf. II, 116. — In seqq. pro 
acvantpoatato et tiaciato Cobet fa- 
tura reponi iubet avaxtnoo/ate et 
Tioolato. 
amine Eovroy — naro] se demisil 


'HALIA. III 74—76. 147 


w xato. Ilontacoxns uév vuv, Eev tòov mavra yoovov 
Bomspos, ovta ÉtedevINOE. 

Ot dì dn txra rev ITepotav, 05 ifovAevoavro avrixa 76 
iodsiv toto uapowi xal ui) VaspParieoda., itoav evia- 
vola. Ye0î01, tav xeoÌ Iontaonsa nonxBévrav eidores 

. Eve di) rj 000 péon otsigoviss épivovro, xal ta xeoì 
edxsa yeyovora énvvaavovio. évdabta éxotavries ris 
#Bldocav abris IploL Adpovs, ol utv augì tòv 'Oravny 

» xedevovtes vaepfarldeo8ar, undi oidedviav tv mon- 
mo énitideoda., ol dì augì tov Aapetov avrixa te lévai 


e caput delaberetur deorsum de Schwgh. et Gaisf. pro vulg. avtoîe: 
i de torri se praecipitem dedit. rescripsi. In seqq. of uèv ciupl toy 
Infinitivi (9é0:08:), qui so- ’Oravrny(s. dagziov) non tam valet: 
ila addita particula ponitur, ipse Oltanes s. Darius, quam, quae 
;} quod aliquam actionem se- Geelii est interpretatio, Otanes 8. 
sive inde efficitur, indicatur, Darius cun iis, qui ipsius sententiae 
: exemplis illustravit Werfer. «accesserant. Ita recte quoque inter- 
. phill. Monacc. I. p. 264. pretatus est Kuehner. Gr. Gr. 8. 
VI, BL: —, tp» pèiv xiéo 474, d. 
gr amiue cmeva: x. t.À., ubi moyyv melevovtes UmE O Bal 
ott. Apud Pausan. 1, 30. $.1 21e08at:] vaspfaliota: dederant 
5: nel dn xal péowy favròy Schweighaeuser. et Gaisford. au- 
» ubi Siebelis de participii ctoritate plurium librorum atque 
mens nostrum quoqne locum —Eustathii hacc citantis ad Odyss. p. 
rit. 1441, 61 8. 90, 44. In Mediceo libro 
binisque aliis exstat vxspfaZée98a:, 
Car. LXXVI. in Florentino vregfa22ée0801, in Pa- 
, l A : risinis duobus vregfadlecda:, quod 
‘pepor toîicr &eoict]} We0vs cum Bekkero, Dindorfio (qui Pro- 
.mumero Noster scripsit, €08- legg. pag. XXIII probare videtur 
pinor intelligens deos, quos virepfaléo8a) et Dietschio recepi; 
bo Persarum deos (3rae- conf. etiam Bredov. p. 365. Eusta- 
arunt: de quibus cf. nott. thius interpretatur diarg/(Betv, mi- 
65. In Bisutuna inscriptione nus apte, ut monuit Valcken., qui 
)rmusdus s. Auramazda est, explicat: opportunitatem exspectare 
‘iv implorat Darius magum rei gerendae, sive differre, ut VII, 
, culusque ope se regem 206. IX, 45. 51. IV, 9 coll. VIII, 
\ esse declarat; cf. Column. I. 112. Coraés ad Plutarch. Vit. T. IV. 


oll. $. 5. p. 417 ed. Schaef., Held. ad Plutarch. 
187 tg 089 uéoy — na x. t. Aemil. Paul. 22. 
particulae te — xal ad undè oldeoviov tOv renjpatay 


inles rationes exprimendas ?rit(850801) i. e. neque, in hac re- 
identur. Cf. Kuehner. Gr. Gr. rUM perturbatione, adgrediendum. Di- 
2. Alia quaedam Steger. af- citur o/déesy (de quo cf. Bredov. p. 
d locutionem otelyovtes éyl- 381) tunere de rebus turbulentis, 
conf. eundem Kuehner. Gr. minime tranquillis certisve, ut III, 
416, 4. 127, ubi Valcken. de verbo pZeypa(- 
day a UTLE agio 20y0vg] i. vecv monet, quod simili fere modo 
vo, iferwn secum deliberant. tsurpatur. De quo Ast. ad Platon. 
VIII, 9. I, 97. avre cum  Polit. II,13.p.420. Transtulit etiam 


10 * 


148 


HERODOTI 


xa) tà dedoyueva mogerv, undè vraeepBarieoda.. dbitoptvav 
d° avIdv Epavn tonxav nta tevpza, dvo alpvuaicv fevpea 
davovta te xa tidlovta xai auvocovta. (dovtes dì tavra ci 
Éntà tv te Adapsiov mavtes alveov pvapnv, xal Ererta Niday 
77 énì tà Bacidita, tedapgonzxotes toro dpvioi. ‘Emioraci Sì éxl 


Plotinus VI, 7.36. p. 728 éEseveyBels 
dè ta) avtd, tOÙ voòd olovuvpati, 
sal vpod va’ avroò oloy oldn- 
cavtos. Delocutione p4eyuoivey 
ad Olympiodori in Platonis Alcib. pr. 
p. 136 verba: dior pieyparvoven 
molet dvvauers megurcoLeito plura 
attulerunt Moserus et Cr. Inter La- 
tinos scriptores Tacitus Hist. II, 
32: ,,quoniam Galliae (umean,‘* de 
seditione. Atque ipse Cicero ad Att. 
XIV,4: ,,lunent negotia,‘‘' quae di- 
versis modis a viris doctis explican- 
tur, quos laudat Ernesti in Clav. 
Cic. 8. v. — Ad verbum éxncu(8s- 
cda (aggredi res) Valcken. excitat 
Isocrat. ad Philipp. pag. 90 A. ($. 
39) Xenoph. Memor, III, 9, 7. Add. 
ibid. II, 8,3. 

d&rtoutvov d’ aver — tevysa] 
i. e. dum inter se altercantur, adpa- 
rent sepiem accipitrum paria. w®($s- 
ct. eo hic usurpatur sensu, quo 
VIII, 78 et IX, 26 W&iopòs 2070». 
Alio sensu VII, 225 et IX, 62 gev- 
y06, quod proxime de digis sive de 
boum pari dicitur, tum de quovis pari 
adhibetur, ut III, 130 et 109. VII, 
35. lenxov cum recentt. edd, scripsi 
pro fgrjxc0v, vid. Bredov. p. 93. 94. — 
In seqq. alyuniov Glossa Herod. 
explicat ynawòyr, et auvoosiv per 
TAQUogELY (8. GTAPROGELV), Éluo6y, 
Eéeuv. Nec aliter Hesychius 8. v. at- 
que Eustathius ad Iliad. I, 243, quem 
una cum aliis locis ad huius verbi 
vim explicandam (vellicare, lacerare) 
attulit Blomfield in Glossar. ad Ae- 
schyli Pers. 120, qui idem ad vers. 
214 plura quoque affert de verbo 
til , quod de iis dicitur, qui plu- 
mas vel capillos convellunt. Verbo 
euvocetv Herodotus utitur III,108. 
De ipso augurio haec teneri velim: 
aquilam ct accipitrem inter Oromas- 
dis s.Ormuzdi animalia quam ma- 
xime censeri ipsumque numen bo- 
num iis quodammodo repraesentari. 


Unde factum, ut aquila pro regia 
haberetur ave regiaeque dignitatis 
omnino esset signum ac symbolum. 
Et omnino apud orientales homines 
tali ave advolante regiam dignita- 
tem vel simile quid portendi, expo- 
suit I. de Hammer. Histor. Osman. 
I. pag. 50 seqq. Ad Persas veteres 
quod attinet, anctor est Olympio- 
dorus Commentt. in Platon. Alcib. 
I ad p. 121 D. p. 153. 154, eunuchos 
regiis filiis, quos educarent, venu- 
statis causa nasum ita formasse, ut 
aquilae nasum referrent; in quo ipso 
Cyrum se imitari dixisse. Tu conf. 
Plutarch. Mor. II.p.821 E. et vid. Hy- 
deum de vet. relig. Persarr. pag. 
374 seq. a Cr. laudatum, ipsumque 
Creuzer. in Symbol. II. p. 649. 756 
ed. tert. et ad Olymp. l. 1. Simile 
quoddam augurium apud Persas tra- 
ditur ab Aeschylo Pers. 210 seqq. 
Neque rara sunt aquilarum auguria, 
quae fausta plerumque habebantur, 
inter Graecos atque Romanos, a qui- 
bus Iovis ales habebatur aquila: 
vulturum auguria, quae Romulo ac 
Remo acciderunt, Livius enarrat I, 
7. De aquilae augurio apud Grae- 
cos plura affert Spanhem. ad Calli- 
mach. hymn. in Iov.69. Atque haec 
ipsa haud scio an respicienda quo- 
que sint in hoc Persarum augurio, 
quale profert Herodotus: in hoc 
vero nemo non intelligit, septem 
coniuratos per septem ferxoy (ac- 
cipitrum 8. aquilarum) paria signifi- 
cari, a quibus duo ibicaia» (vul- 
turum) paria cum vellicantur, ma- 
gos duos, qui ad instar rapacium 
avium (quales sunt vultures) regnum 
Persarum legitimum ad se rapue- 
rant, indicari patet. — In fine cap. 
cum recentt. edd. scripsi rs&ag- 
Gnuores pro vulg. reBapezxores. 
Confer. Gregor. Cor. de dial. At- 
tic. 6. 82 ibiq. Koen. pag. 153 
seq. ed. Schaef. 


THALIA. III. 76—78. 149 
vdas épivero, oiov ti Aapeto N pvopn pepe xararded- 
pag ol puiaxo: avdpas tovs Ilepatdav rpostovs, xaì ov- 
vioUtOv VaoxtEvoOvtES ti avtdv Fosoda., rapiecav Deln 
ù qosmpevovs, ovò' Ensipata ovdsls. Emsi te dì naori- 
6 cqv avi , Évéxvodav toioi tas ayyedlas Espigova: « U- 
Mo, OÈ opeag lotopeov, 0 0 ti &édovtes quorev” xa) quo 
fovtes tourovs toîor xvAovEotO muetaeov, ot cpéas 
xev, Îogov te fovAopevovs tous érta È tO 10000 mapué- 
of dì diaxeAevoapevo: xaì ctacauEvo TA Eyyeroidia tov- 
mèv tous logovras AUTOÙ TAVIN Guyxevtiovo: , avtoì dè 
’ dpouo és tov avdpeava. Ol dè uayoi Etugov aupotego 78 
aura éovres te É0% xa. TÙ AICÒ ITonkaoreos pevoueva v 
i dgovres. éneì dv sidov tovs sUvovyovs tedopufnuévovs 
ì fo@vras, ava te Edoapov maliv auporegui, xal 05 fua- 


moeUpevov, 1005 &Axiv etparovto. 0 uèv di avtev 
8. ta tota xatedouevos, 0 dè 1008 Tv alyuiv étocreto. 
vra dì dvviuioyov aiinAoci. tod uèiv di ta tota avala- 


Cap. LXXVII. 


rv dapelo N) yvoun Epsoe] i. 
dit tale quid, quale Darii sen- 
‘mdicaverat. Conf. de locutione 
ì VI, 110. VIII, 100. 


propxi) xosopevovg]i. e. vel- 
vinitus missos, divino instinctu 
I . Wessel. confert Herod. 
IV, 152. Aeschyl. Agamemn. 
725 Blomf.]. Add. Plutarch. 
I. pag. 323 F. Herodot. VII, 
2. VIII, 94. 


‘zedì naofi8or] Voculam 
ost dè vulgo insertam cum 
igh. et Gaisf. abieci auctori- 
lorentini libri: recentt. edd,. 
srunt. — Ad verba roîoci ras 
eg #opéoova: conf. I, 114 ibi- 
ott. et ad locutionem aviOÙ 
eonf. I, 189. Ad argumentum 
r. Ctesiae Excerptt. Perss. 
quo auctore coniurati septem 
Spata conscio, qui regiarum 
n claves tenuit, intromissi 
1 offendunt cum pellice con- 
ntem, qui illos conspicatus 
tim se proripuit et (nam Ba- 
\e operà omnia arma e con- 


clavi antea sublata erant)sellae fra- 
ctae pede arrepto se defendit, donec 
a coniuratis confossus tandem per- 
iit. In Bisutuna inscriptione nihil 
quidquam de his traditur. — In 
seqq. pro &xe/4e0v scripsi cum re- 
centt. edd, 7recAeov inbente Bre- 
dov. p. 295. Ad craccuevoi conf. 
nott. ad III, 29. Inde quoque ceteri 
Persae III, 79 onacduevo: ra éy- 
qeroldra dicuntur: de quo ensium 
genere cf. nott. ad III, 118 coll. 
VII, 62. — Ad vocem  dvdesdva 
observat Italus interpres, apud su- 
am gentem adhuc in usu esse vo- 
cem androne, quamquam significa- 
tione latiore indeque nonnibil di- 
versa. 


Cap. LXXVIII. 


1006 cAunv Eredrovto] i. e. ad 
vim propulsandam se convertere, ut 
ad IV, 125 interpretatur Wesse- 
ling. Tu vid, nott. ad II, 45. 
Ad verba ava te Edecuov ‘conf. 
VII, 218 — of dè potyot CupoTEgoL 
sunt duo fratres s qui rebelles exsti- 
terant, ut supra cap. 63 seq. legi- 
mus. 


150 HERODOTI 
fori. avrv, tivrev re ayzoo rev xodspiav xal xpooxupi- 
ver, nv onora owdtv. 0 d° Frs005 ti cigni Nuvrero, xal 
TOUTO pò» Aczadivny xaie: Es tOv pnoòr, rovro dè Tvrepto- 
vea És rov 6p9adpor xal torson®n piv TOÙ opdadnov éx roy 
rosparos 6 Ivrapiovns. ov péyro: axfdavé ye. ov pèv dr 
pay@v oUregos te@parite: rovrovs . d dè Fregos, Éxsi ré ol ta 
tota ovdiv onora Eyivero, nv vo dn dalapos éotzev Ès tòv 
avdessva, és rovrov xarapevys. Bilov avrov x0008eTvas 23 
très vpas. xai ol cvveoziztove: rev éxra Ivo, Aaprtos re naì 
lofevns. ovuzZaxivros dì Fofev:® rò payo 6 Aapetos 
éxeotEDs YxopEL, ola Év oxotei xgopn®ropevos, up) xAny roy 
l'ofeunv. vptov dé puv agyov èxsctestu 0 Fofevns efpero, 
O ri OV yoarar ti) qui 0 dè size ITonn®s0pevos Géo, BI 
2Anto. Tofieuns dì ausibero: "QI xaì di auportear to 
tipos. Aagetos dì xedouevos OE te tò Eyzergidiov xal Eruzé 
xs TOÙ payov. 

79 ‘Azoxteivavres di rovs uayovs xaì axorapovres avrov 
tas xegalas tovs pèv roeopartias iovrov avrov Zeixovoi, xal 
aduvadins eTvexev xal quiaxiz ris axpoxodios® of dì xéyte 
avtev Eovres tov payav tas xepalàz ÈBsov ito, foi re xal 
aataya qoeouevo., xal Iéo0as rovs @Aiovs Exexalfovro, ten 


déloy avuto x0oc8eivai ras &v- 
casì arrod ad 8alapoy spectat. — 
xo008eivai ras &veas est ienuas ad- 
ducere 8. opponere, claudere. Lan- 
dat Valcken, Polluce. X, 25 et Suid. 
s.v. (ubi explicatur @zoxZeîGa:, non 
altiter atque in Bekkeri Anecdd. I. 
p. 111), Lys. De caede Eratosth. I. 
p. 8. Thucyd. IV, 67. Pausan. II, 
35. $. 1 (ubi Siebelis Herodoti non 
est oblitus). Homerus Il. XIV, 16) 
imudeivar tas Lveas dixit et si- 
militer Plato Sympos. p. 218 B. ad- 
ducere ostium apud Petronium exstat 
Satyr. 91. 

ovregcnizxtover] Hoc reliqui fir- 
matum Zonarae auctoritate et Plu- 
tarchi, qui in eadem re enarranda 
utitur voce cvvercrecdov Opp. II. 
pag. 50 E. Alii cvuveriziatove:, 
alii aliter. Ipsum Gobryae factum 
multi post Herodotum celebrarunt 
scriptores, a Wyttenbachio ex parte 
citati ad Plutarch 1. ]., Iustin. I, 9. 


Valer. Max. III, 2. ext. 2. Aristid. 
I. pag. 502. II. pag. 236. Apud Cte- 
siam Excc. Persa. $. 15 aliter tradi 
monuimus; qui magum cum septem 
Persis colluctantem confossum tas- 
dem esse scribit; uni Artaphrenae 
hoc tribuit Aechylus Perss. 776. — 
Ad zeopn&zopevos conf. II, 172 ibi- 
que nott., ad zeara: (quod cum re- 
centt. edd. dedi pro zenta:), ob in- 
dicativi usum, cf. Kuehbner. Gr. Gr. 
$. 846, d. Pro vulg. zegl exbibui 
Bredovium secutus quot. Vid. IV, 
64 ibique nott. 


Cap. LXXIX. 


rovs — reowpatiag] rulneratos in- 
tellerit. Dixi de hac voce Cte. 
siae fragm. pag. 123. Ad vocem 
au xol0g conf. nott. ad I1I, 68. 
07 re xal xaray® sossinzvor] Ea. 
dem leguntur VII, 211, ubi Persa- 
rum moris hoc esse scribit Wesse- 


THALIA. II 78—580. 151 
Evo6 te to xopipua xal derxvvovtes tas xepalas* xal cua 
vov XAvTa tiva tov paycv tov év tooì yivouevov. Ol dè 
fas padovtes to te pepovoòs éx tav Énxta xal tv udyaov 
xwammv, édixalevv xaì avtoÌ ÉtERa tToLaÙTA Moréev, ora- 
vos dì ta éyyerpidia Extervov, Oxov tiva payov eUgionov* 
nn voi Exeidovoa Eoys, EAurcov av ovdsva payov. Tav- 
rv nuéonv Beparevovoi Itogai xouvij padiota tv Nue- 
r, xl Èv avuti] ogryv peyaAnv avayovoi, 7 xéxAntar Urò 
séeov Mayogpovia, év i uayov ovdéva tesori pavijvar Ès 
De, ada xat' olxovg ÉMuvtods ol ueyoi Egovor tv Mueonv 
pv. 

‘Enei te dì xatéotn 0 doovfos, xal éxros mevre Nueoéav80 
ero, éfovAsvovto ol èravastavies toîoi paporoi meg. tav 


etov ravtav: xal éhéytnoav Aopoi @riotor pèv éviowoi 


admonens simul Homerici Ili. 
it.: Todes pivxlayyi r évoxij 
rw. Conf. etiam Herod. III, 14 
te xal xlav8uo) ibique nott. 

rreh. Vit. Aristid. 17. — KATA 
xò» éy xool yivopevoy inter- 
r_mmunquemque iis obviam fa- 
Bice ra év xoglìv obvia quaevis, 
onuit Boissonad. ad Philostr. 

ie. pag. 280, ne plura. Ad lo- 
nem frega rorevta conf. 1,120. 

dpetyovoi in segg. Aldina et 
sedd. &yovor, ut I, 147. VIII, 

led conf. etiam V, 118 ibique 
Ad verba oraoauevo ta Ééy- 
Bse conf. III, 77 et in fine huius 
is ad verba xar’ ofxovg Éav- 
Ezover (domi manent, se retinent) 
ren. ad Herodot. VI, 39. 


duinra. — Mayopovia] Reti- 
rlurimorum codd. auctoritate 
Porsa, cuius loco quod Flo- 
nus liber habet Mayogovia, id 
ae verbis Fxcerptt. Perss. $. 
etnie tijs hayopovias) probari 
negat Bredov. p. 181, bene 
‘ns haud pauca huiusmodi fe- 
m nomina, similem in modum 
sta. — Ad rem maxime huc 
net Agathiae locus Hist. II, 26. 
128 Nieb. Atque Kleuker. ui 
svest. III. pag. 247 (coll. i 

nd. ad Zendav. II. P. II. ia 


192. nr. 370 et Foucher. ibid. I. P. 
II. p. 73 not.) hoc festum ad Persa- 
rum sacra pertinuisse negat, cum 
magorum, i. e. Zoroastris cultorum, 
in dedecus fuerit institutum neque 
etiam commemoratum inveniatur in 
sacris Persarum libris. Itaque ci- 
vile potius festum fuisse arbitratur 
nequaquam omnibus commune et 
in occidentalibus tantum regni Per- 
sarum partibus celebratum. Sed 
apud orientales rerum scriptores 
hoc festum commemorari scribit I. 
de Hammer. (Annall. Vienn. X. pag. 
249 seq.), cum festum D, 1. indice- 
tur exstirpatae omnis Ahrimaniae 
progeniei, cui nomen Charfesters, 
lustrale festum, quod agant extremo 
mense Februario, quem eundem a 
februando, i. e. lustrando s. purgan- 
do, nomen accepisse, nunc satis no- 
tum. Vid., ne plura, Hyde de relig. 
Persarr. p. 260 ac de Persarum fe- 
sto consul. Kleuker. ad Zendav. III. 
p. 246. 


Cap. LXXX. 


ual Èxtòg mévte Muegtov éyÉvero] 
i, e. quinque diebus praeterlapsis. 
Conf. IV, 133. Florentinus liber 
cum duobus aliis pro éxtòs affert 
évtòs, quod receperunt Dindorf., 
Dietsch et Lhardy. 


152 
‘Edlqvov, tilx®noav È dv. 


tléyxBnoay 8° dv) 3’ dv idem 
fere est quod ovdìy 7000v, nihilomi- 
nus, ut IV, 5. 82. Usurpatur for- 
mula in enarrandis iis, quae minus 
credibilia vel incerta videantur. Sic 
apud Pausan. I, 30; $. 4 Zéyovot 
dò’ 06v, ubi praecedebat pèv, II, 
19 fin. 2éyovor d è 6uews. Conf. Har- 
tung. Lehre d. Partik. d. Griech. 
Sprache II. p. 12. Ullrich. Beitriîge 
zur Erklir. d. Thucydid. Il. p. 19. 
— De ipsa deliberatione, quae in- 
ter septem Persas coniuratos hic 
instituitur de futura imperii forma, 
in Ctesianis Excerptis et in Bisutu- 
na inscriptione nihil relatum inve- 
nimus; eamque ipsam qui negarent 
habitam esse, olim exstitisse Grae- 
cos homines ipsius Herodoti aetate, 
hic locus alterque VI, 43 satis mon- 
strare videtur. Quare iam Valcken. 
ad h. l, pronuntiaverat, Herodotum 
de tribus rerum publicarum generi- 
bus, quae populi, quae paucorum, 
quae unius potestate regerentur, ea 
facere Otanem, Megabyzum, Da- 
rium dicentes, quae pro singulis digi 
posse viderentur aut quae ab aliis 
dicta meminisset. Neque aliter fere 
de his statuit Hoffmeister (Sittlich- 
religiòse Lebensansicht des Hero- 
dotus p. 85), qui Herodotum ea, 
quae ipse senserit, de his tribus 
rerum publicarum formis h.l. disse- 
rere et exponere putat; add. Grote 
History of Greece III. p. 307. Cum 
vero Noster diserte affirmet, hanc 
deliberationem vere habitam esse, 
ut pro fictis inde ista minime ha- 
bere liceat, argumentorum summam 
certe haud confictam videri verique 
subesse quid hisce colloquiis existi- 
mat Heeren Ideen I, l. pag. 413 
8eq., quamvis, qui orientalium ho- 
minum naturam indolemque norint, 
iis minime hoc dubium esse possit, 
hane deliberationem ita ut narratur 
nequaquam esse habitam, sed Grae- 
corum ad mores atque indolem in 
singulis a scriptore uccommodatam 
effictamque; quorum ex more istius- 
modi quaestiones tractandi omnem 
disputationis sententiarumque ae- 
que ac verborum colorem ductum 


HERODOTI 


Otavns uèv Snédeve és usocov 


csse credas licet. Creuzerus (Die 
hist. Kunst der Griech. p. 108 seg. 
sive p.86 ed. sec.) Herodotum, scri- 
ptorem caeteroqui accuratissimum 
verique indagandi et narrandi stu- 
diosissimum, hic praeter morem se- 
qui statuit famam, quae ex Graeco- 
rum inscitia orientis fluxerit; quae- 
que fidem ut inveniat, minime effi- 
cere ea, quae VI, 43 proferantur. 
Herodotum autem eo magis ad talia 
perductum videri vult, quo magis 
haec aptam disputandi occasionem 
offerebant de iis, quae tunc tempo- 
ris maxime per Graeciae civitates 
agitabantar. Equidem ut minime 
negem, deliberationem quandam de 
regni successore constituendo olim 
inter septem Persarum principes 
haberi potuisse adeoque habitam 
esse, quoniam a more gentium orien- 
talium talia non prorsus abhorrent 
(vid. quae in Excurs.ad III, 70 circa 
fin. allata sunt) indeque veri quid 
subesse his haud invitus concedam 
(conf. A. de Iong in Excurs. ad h. L 
in Symboll. litterar. [Amstelodam. 
1840] IV. p.117 seqq. 131 seqq. Spie- 
gel in Miinchn. Gel. Anz. 1852. II. 
pag. 296 seq.), ita hoc a me minime 
impetrare possum, ut eam delibera- 
tionem eo modo, iis verbis, quibus b. 
1. legimus, olim institutam esse cre- 
dam, cum omnes istiusmodi quaesti- 
ones de regiminis forma ab orientali- 
um hominum indole atque conditio- 
ne prorsus alienae sint, nec unquam 
per orientem de alio imperii genere 
sit cogitatum, nisi de eo, ubi summa 
penes unum potestas, nullis legibus 
illa quidem circumscripta. Itaque 
adea, quae tunc temporis per Grae- 
ciae civitates marime agitabantur 
et in rhetorum 8. sophistarum scho- 
lis disceptabantur, potissimum spe- 
ctare videtur Herodotea narratio, 
quin inde maximam partem filuxisse, 
id quod singulis locis nos probatu- 
ros speramus. — Atque, alia ut ta- 
ceam, ipsum hoc triplex rerum pu- 
blicarum genus, de quo h. l. dispu- 
tatio inter Persarum principes in- 
stituitnr, a Graecis et inventum et 
excultum, multumque disceptatum 


THALIA. III 80. 


jar xataBelva. ta ronpuara, déyov tade* 


153 


°Euoì doxést, 


è» Nuécov povvaggov unxéti peveoda.® ovts peo Ndù ovre 
vw. eldere uèv yao tv KauBvosc Ufeiv éx° 600v énet- 
pereognxate dè xal ris roù uayov vBpios. Kaos d' dv ein 
1 xATNOTNREVOV povvaogin, ti) Esoti avevduva mortem 
VAsTaL; xaÌ yao av tÒov KoLatov avdgdv ravtAv, oTEVTA 


mo fero nescit: conf. quae ex- 
u ab C. Fr. Hermanno Griech. 
siterth. $. 54. not. i. ed. quart. 
noque repetenda erunt, quae 
ssime hîc in tyrannos dicta 
intur, multaque alia, quae 
n fere originem produnt, ad 
nrum animos capiendos, opi- 
ficta ipsiusque scriptoris ani- 
ibertatis studiosissimum et ab 
dominatu alienissimum opti- 
elarantia. — Herodotea quo- 

it Plutarchus II. p. 826 E., 
Plutarchi sit haec disputa- 
la. Herodotea etiam Dioni 
obversata esse in oratione, 
prippa Octaviano yersuadere 
, tut rem publicam liberam 

(LII, 2—13), statuit Frand- 
[. Vipsan. Agrippa pag.13—27. 

aliter ea, quae Philestra- 
t. Apollon. V, 32 de optima 
blicae forma disserentem fa- 
ipasianum, ad Herodoti cxem- 
efficta vult Kayser ad l'hilo- 
Vit. Sophist. p. 173. 

#60v — xaradeivar ta ron 
Ì Ad locutionem (és pé00y) 
nt, quae ad III, 62 attulimus, 
| add. Platon. Craty]. p. 284 
to xo:vov dì nataBévtas 107 
‘9 n.t.À. In proxime seqq. vo- 
>ùw0v, quae in edd. vett. post 
p707 legebatur, delevimus au- 
ite omnium fere codd., quam 
» olim tueri studuit Valcke- 
, cum ad Homeri exemplum 
im ita scripgisse putaret, af- 
Eustath. ad Odyss, 1. p. 1867 
39, qui multa Homerica huius 
s collegerit. — Ad structuram 

_eldare — tnv K. vfov x. 1. 
. nott. ad III, 68. 

+ day eln zona XATNOTT- 
‘ROosaGzi i, e. quo autem 
res bene composita esse potest 
mperium? Stobaeus XLIX, 29. 


p. 346 s. T. II. p. 348 Gaisf. Hero- 
dotea exscripsit, in quibus pro xar- 
nNemnueévoy Valcken. xatmnomvuevoy 
vel xemtneriouevov scribi posse mo- 
nuit, plane ut olim quoque Stepha- 
nus erat suspicatus. Ac Noster hoc 
verbo usus est V, 28. 106. IX, 66, 
ubi conf. nott. Sed ab hoc loco, li- 
bris quoque scriptis in vulgata con- 
sentientibus, id alienum, cum xat- 


netnuivov ad verbum xatagrav re- 


ferendum sit, unde Bredov. p. 75 
tonua sxatnetnueivov reddi vult: res 
apta vel accommodata. Ad usum vo- 
cis Ye7ua conf. nott. ad III, 53. Ad 
ipsam sententiam confer Euripid. 
Suppll. 428 (415), Stobaeum Tit. 
48. 8. 20. p.343 seq. T. II. p.341seq. 
Gaisf. et quae alia his marime con- 
grua citat C. Fr. Hermann. Lehrb. 
d. Griech. Staatsalterth. $. 63 not. 
8 ed. quart. Videntur enim Herodo- 
tea de monarchia 8. unius imperio 
hisce non admodum esse dissimilia, 
quae a sophistis per Graeciae libe- 
ras civitates dictitata omnium inde 
ore ferebantur de (yrarnide, quod 
omnium rerum publicarum genus 
deterrimum iudicabatur. Conf. etiam 
Grote: Ilistory of Greece III. p. 15, 

ti; FEsoti dvevduvao mote ta 
BovZeta:] ,,Vid. Hugo Grot. De inre 
b. et pac. lib. I. cap. III. $. 8. 9. 10, 
Haller: Restaurat. d. Staatswis- 
sensch. I. pag. 482.° Cr. Sallust. 
Iug. 31 in fin.: ,,Nam impune quae 
lubet facere, id est regem esse. So- 
phocl. Antig. 502 seq. d22° n tv- 
oevvÌs mollo t a41° evdmiuoveî, 
uAÉesotiy avti] dev Aéyerv 8 a for- 
Zetar. — @vev&dvvos de Romanoruin 
dictatore apud Dionys. Halic. An- 
tiqq. Romm. V, 70. VI, 88. VII, 56. 
Add. ibid. I, 50. XI, 41. In omni- 
bus Graecorum rebus publicis libe- 
ris cum hoc inprimis requireretur, 
ut magistratus rationi reddendae es- 


154 


HERODOTI 


és tavtnv tiv cogNv, èxròs tav édorav vonuatav ostROELE. 
Eypiverar uèv peo ol Ufois VrÒ tv mapeovtAv ayadav, p8o- 
vos dì aogtev éugvera: avdoaro. dvo d° Egav tavra éye 
macav xaxorgta* tè ulv yao Ufo xexognuevos Foder rcodde 
mal araodala, ta dì pPWovo. xaitor avdoa ye tvpavvov ap&o- 
vov Èdse siva, Eyovta ye navra ta ayadta* tÒ Î' vsvavtiov 
tovtov és toùs modiftas mépuxe. p®ovéer puo totoL apiotoroi 
mepueovoL te xal tosovor, gaiper dÌ toîoi xaxlotoroi tv aotdv, 


sent obnoxii (vrevdvvoi, cf. C. Fr. 
Hermann Griech. Staatsalt. 8. 154), 
factum est, ut ad regni naturam con- 
stituendam vel grammatici, ut Pha- 
vorin. 8. v. facideta pag. 354, 49 
8q., docerent, reges debere esse 
evevduvovg, i. e. ralioni reddendae 
haud obnoxios. Conf. Aristot. Polit. 
IV, 8. 8. 3 et Tittmann: Darstell. 
der Griech. Staatsverfass. pag. 540. 
Ex hisce igitur Graecorum sive so- 
phistarum sive philosophorum dis- 
putationibus, illa aetate maxime 
celebratis ac vulgatis, hanc Nostri 
sententiam deductam esse admo- 
dum fit credibile. In Herodoti ver- 
bis quod pro avevduro Cobet legi 
vult avv ev8vvo (ut sane apud 
Aristotelem 1. |. Aristoph. Vesp. 505. 
Plat. deLegg.IX. p.87ò aliisque locis 
exstat), nolui tamen recipere, cum 
alterum quoque bene dici posse 
monstret Thucydid. III, 43: vaEV- 
duvoy tpy maguivegrr Éyovtas 
moò; cvevduvov tv vperégay 
ET TILIA Verba otavta .èg ravtnY 
tpv cern» (i. e. virum in hoc imperio 
collocatum, 8. cui hoc imperium per- 
mittatur) ad eandem rationem expli- 
canda puto, ad quam c$e08a eÙg te, 
alia id genus, de quibus vid. nott. 
ad I,14. III, 14. 61. 

è yylverar pev pae ol vfers] Simi- 
lia de insolentia tyrannorum apud 
Sophocl. Oedip. Tyr. 883, monente 
Wessel., qui ad seqq. verba: pBo- 
vos dè dorntev éupverai avdgaro 
haec adscripsit: ,,invidia insita ple- 
risque mortalium est.‘ 

$uo d’ fy0v tadra] sc. 0 povvag- 
208. Mox cum recentt. edd. scri- 
psi vfe: e Florent. pro vulg. dfes, 
quod tenuit Matthiae. Ad formam 
xexoomievos (i. e. repletus insolentia), 


quae est Homeri atque epicorum, 
vid. Homer. Odyss. VIII, 98. Ili. 
XVIII, 287. Hesiod. Opp. et D. 591. 
Apollon. Rhod.I,576. Dativum si- 
militer adstruxit Homerus Ili. VIII, 
379. XIII. 831. XVII, 241. 

nALTOL avdga ye TUQRUvOY apto- 
voy Èdee eiyo) i i, e. quamquam virum 
regia certe in potestate constitutum 
oportebat invidià vacare. Ad usum 
vocularum xaitor — ye, quas sequi- 
tur alterum adeo ye (Egovta ye 
zayta tà cyada) conf. VII, 9, 2.I, 
187 et quae alia dabit Hartung 
Lehre v. d. Partik. etc. I. p. 404. 
411, Voemel. ad Demosthen. p. 526. 
— é#dee scripsi cum Bredov. pag. 
373 pro vulg. #0, quod retinuit 
Dietsch. Vid. supra III, 49. — 
«p&ovos a Thom. Magist. p. 132, 
qui Herodoti verba affert, explica- 
tur 0 47 Povo, Quae sequuntur 
verba: tò d° vrmevavilov tovtov È 
tovs modintas mégpuxe valent: sed 
contrarium fere huius (quod regem 
omnibus bonis instructum facere 
oportet) in cives fieri solet, ubi vis 
verbi zépuxe in passivam prorsus 
transit, ut in Euripideis illis, quae 
Lycurgus profert contr. Leocrat. $. 
100 vers. 8. avtoxdoves d’ iquper. 

pBovie ya toîoL delororai, ne- 
queovai te xal twovor] i. e. invidet 
enim optimis quibusque, quod super- 
stites adhuc sunt ac vivunt: in quibus 
Noster consulto et cum vi quadam 
dixisse videtur mequeovor te xat 
foover, quae duo verba ad unum 
idemque redeunt; cf. Buttmann. ad 
Demosthen. Mid. p. 119. ed. sec. 
Quare sane non erat, quod Mehler 
in Mnemosyn. V. p. 66 verba te nai 
tower a librariis addita indeque 
eiicienda haberet, quae mihi quam 


THALIA. III. 80. 


155 


diafoAZas dì apuoros Evdixsota., avaguoototaros dè ravrdav' 
qv te peo avtov perpics dovuatns, «gBerai Ot. ov xepra de- 


qureveraL* 


” ’ , » ui , Ù 
pv re Bepamevn ts xaota, agderai ate doni. ta 


dì dn péyiota Fogouai épÉav* vopara te xiver matoia, xa Biot- 
tar puvalnas, xtelve te axpitovs. ITA8t0g dè aegov xodta 


maxime videntur retinenda. — Ad 
ipsam sententiam confert Cr. Sal- 
lust. Cat. 7, 2 (ubi vid. Gerlach.): 


sham regibus boni quam mali su- ‘ 


spectiores sunt semperque his aliena 
virtus formidolosa est.‘ 

Biaffolas dì douaros svdixeo8ar] 
i. e. calonnias vero facilline adnittit. 
Wyttenbach. Select. hist. pag. 350. 
450 reponi vult «geotos (pro &e:- 
etos) co sensu: qui lubens admittit 
calumnias. Qua emendatione haud 
opus. Nec magis opus erit, cum Na- 
bero (Mnemosyn. III. p. 487) legere 
Gderos pro aesoros. Mox cum Gais- 
ford. et Schaef. e Sancrofti libro 
atque Aldina exbibui d'raguostora- 
tes, ut tyrannus indicetur minime 
congruus aptusve, qui cum reliquis 
vivat eodemque iure atque consor- 
tio gaudeat. Vulgatum ‘vuQpooto- 
tarov tuetur Schweigh. sic vertens: 
quod vero marime omnium incongruum 
est. Quem sequuntur recentt. edd. 
haec verba ab antecedentibus , qui- 
buscum nos coniunzimus, maiore 
posita distinctione, séiungentes. At- 
que sic quoque haec verba attulit 
Sauppius ad Lycurg. contra Leocrat. 
pag. 95 ed. Baiter. Ad ipsam sen- 
tentiam cf. Euripid. Med. 119 seqq. 

azera: dre Yoxi] Ita cum re- 
centt.exhibui e Sancrofti libro item- 
que Stobaeo haec verba l. supra |. 
sic referente*). Editiones veteres 
exhibent &wxs(ay Nyovuevos, libri 
scripti plerique doneslav, omisso 
verbo Myovpevos. Cf. Bredov. p. 28. 
Herodoti in usu esse cqBes8ai ti 
&e77 et similia observat Wessel., ut 
II, 103. 175. 0% eodem interprete 
dicitur assentator blandus, ut in Phi- 
lon. pag. 979 E. 1015 D. Procop. B. 


Pers.II,30. Hinc in Bekker. Anecdd. 
pag. 190, 4. 265, 17: Soxzla N ne- 
QLoGn x00S tuvàs xolanela et quae 
plura habet Timaeus Lex. Plat., ubi 
vid. Ruhnken. pag. 146. Adde Scho- 
lia in Theaet. pag. 363 Bekk. et 
Winckelmann. in Praefat. ad Pla- 
ton. de Legg. p. X. (ed. Turicens. 
anni 1841). Ad argumentum Wess. 
conferri vult Dion. Chrysost. Or. 
VI p. 97. — De locutione foyopa: 
Égéov conf. nott. ad I, 5. 

vopast te nuveò nedroua] Haec ci- 
tans Schweigh. in Lex. Her. s. v. 
xeveîv addit: ,,vel potius xew é e. 
E libris scriptis nihil enotatur. x- 
vés Bredov. p. 371 scribi quoque 
vult, ut III, 78 &&ee (pro ode) et 
quogse (pro mx0081), itemque III, 
69 sro:én (pro xo017) et III, 36 ro- 
8én (pro x08): quae omnia sic de- 
dit Dindorf., quo cautius opinor 
Dietsch. vulgatam retinuit, quam et 
ipse satius duxi retinere in re non- 
dum prorsus certa et ad liquidum 
perducta. Ad locutionem, ne plura, 
conf. Xenoph. Agesil. I, "37 dea tò 
tag moditelas uvnbijvat. Add, Hel- 
len. III, 4, 7 et Bergmann. ad Iso- 
crat. Arenpagit. 11, quo auctore xe- 
veîy hoc loco valet immutare, abro- 
gare. — De locutione fico 
BiateoBa: yuvaîina (mulieri vim in- 
ferre) plura dabunt interprett. ad 
Thom. Mag. pag. 151 et Phrynich. 
pag. 70 seq. ed Lobeck. Ex Herodo- 
to conf. IV, 43 ibique allata, et VI, 
137. — Ad voces urelvei te quo L- 
tovg (i. e. interficit indictà causd) 
conf. Werfer. in Actt. phill. Monacc. 
I. pag. 237. Thes. Ling. Graec. I. p. 
1305 ed. Dindorf. 

IIX80g dì fegov] Haec ex Euri- 


*) Gernerus ex Aldina Herodoti editione apud Stobacum male receperat doreglay 
Nyovpevos, sed veram lectionem, quac in prima Stobaci editione legitur, recte nunc 


revocavit Meineke (Vol. Il. p. 29). 


156 


HERODOTI 


uìv oùvoua ndviov xdAMotov Exe, icovopinv* devcega dè 
TOUTAV TGV 0 povvaggos roger oUdev. mado uiv cpgas xozet, 
vmevdvvov dì doxnv Eye, BovAevuara dè mavra È tO xorvov 


avapéost. 


pidis Medea 119—130 fluxisse vi- 
deri monct Wyttenb. Selectt. hist. 
pag. 357, quem eundem ad Cicer. 
De nat. deor. I, 44 conferri vult 
Cr. Ad verba rota uòv — devreoa 
dè conf. Werfer. l. l. pag. 254. He- 
rod. III, 48. 

lcovopino] Quod olim apud Sto- 
baeum |. l. legebatur lcoriuinv, id 
meliori /covou/nv nunc cessit, quod 
recte exhibuit Meineke. ‘Tu conf. 
Herod. IIl1, 83. 142. V, 37. Nam, ut 


recte monuit Wessel., in populari 


statu laudatur iuris inter omnes aequa- 
bilitas. Idem citat Euripid. Suppl. 
433. Hyperid. apud Rutil. Lupum 
II. $. 2 (ubi Ruhnk. comparat Sal- 
lust. Catil. 9) Liv. II, 3 et Valcken. 
ad Euripid. Phoeniss. 541. Tu add. 
Aristotel. Polit. IV, 4. $. 2 ed. 
Schneid. et Cicer. De rep. I, dl. 
Quae iuris aequabilitas cum eo po- 
tissimum referatur, ut cuique civi, 
quando de rebus publicis agatur, in 
concione animi sensa libere pro- 
ferre liceat, accedit inde illa qui- 
dem ad lonyogiav, utraque autem 
maxime pertinet ad popularem im- 
perii statum sive democratiam. 
Vid. C. Fr. Hermann. Lehrbuch der 
Griech. Staatsalterth. $. 66, potissi- 
mum not. l.et5 et conf.etiam Grote: 
History of Greece IV p. 238. Inde 
Maeandrius, Samiorum tyrannns, 
depositurus tyrannidem suae fidei 
a Polycrate commissam Samiis pro- 
ponit îcorvoutnv, teste Herodoto 
II1,142, ubi inter alia loquitur haec: 
Èyò dì 86 pécov Lul conv dels 
leovopiny vuiy TR0KYOREVO , et 
deinde: — tnv éXev®solnv vuîv 
mequridnui , quod ad idem redit. 
moaico uiv cexds dozer] i. e. sorte 
gerit magistratus : quatenus sc., qui 
magistratus gerunt, sorte eliguntur 
inter cives eos, qui examine ante 
instituto satis fuerint probati, id 
quod, teste Aristotele in Polit. IV, 
7.8.3 Schneid., pro maximo liber- 
tatis indicio per Graeciae civitates 


Ti&euar dv pvounv, perevtas Quéas povvagginy 


liberas habebatur. Ac satis notum 
est, Athenis potissimum omnes fere 
magistratus sic sorte fuisse delatos 
in eoque ipso valde sibi placuisse 
populum. Aliis locis idem obtinuisse 


‘ patet ex Tittmann. Darstell. der 


Griechisch. Staatsverf. pag. 538 
coll. pag. 308— 314, ubi singulos 
magistratus, sorte Athenis electos, 
recenset. Tu vid. potissimum C. Fr. 
Hermann. 1 l. $. 67, 4. et $. 148 
ed. quart. Cr. confert Harencarspel: 
De tribun. plebis institutione, Trai. 
ad Rhen. 1820 pag. 2. — Ad ipsam 
locutionem xeZw0 — eyes conf, al- 
Inta a Blomfield. in Glossar. ad Ae- 
schyli Sept. c. Theb. 55. 

orevOvvoy dì dexnv Èxs1] Consti- 
tuebant haec vel certe constituere 
putabantur naturam reipublicae li- 
berae apud Graecos, ut magistra. 
tus singuli muneris rationem populo 
redderent. Quod Athenis imprimis 
valuisse nemo est, qui nesciat. — 
Plurima hanc in rem Tittmann. |. |. 
pag. 324 seqq. et C. Fr. Hermann. 
1.1. Hinc rex s. tyrannus avev0dv- 
vos, vide supra nott. 

Bovlevpare dì ndvra Ès tò noi 
vòv cvagéos.] In Graeciae civitati- 
bus liberis omnia ad populum eius- 
que conciones relata indeque unice 
suspensa fuisse, ita ut liber popu- 
lus in concione de omnibus, quae 
ad civitatem, ad regiminis formar, 
ad iudicia, alia pertinerent, summo 
loco decerneret, neminem fugit. 
Vid. C. Fr. Hermann. ll. et Titt- 
mann. l. ]. p. 144 seq. ibiq. Demo- 
stben. in Neaer. p. 1375 ò ree di 
pos Ò A&nvaioy xVQLOTATOG do 
tv Èv ti mole andvrov nai bor 
aUta moLeiv Ort Av fovinta: x. 1. ì. 
Quare Cicer. De republ. I, 27: 
sAthenienses quibusdam tempori- 
bus sublato Areopago nihil nisi po- 
puli scitis agebant.‘‘ Athenas au- 
tem atque Atheniensinm rempubli- 
cam in Herodoteis potissimum re- 
spicienda esse, vix monitu opus. 


THALIA. III 80. 81. 


157 


j0os aégervo év Yao to moda Evie ta mavia. Oravns iv 
Utnv tav ypvounv éotpeos. MeyaBvtos BÌ cdyapgzin éxé- 81 


mrparev, déyov tade' 


Ta uèv 'Otavns size, tupavvidu 


v, As4éx80 napo taùra* ta È’ és tO xA]805 avoye pé- 


rò xQatos, yvopns ts aglotns Nueprnxe. 


ouliov yae 


ov ovdeév tori acvvetaTtEROv OUdè vfpiototegov* xal tor 
nbv Ufpiv pevpovras avdpas és dnuov axodaeotov Ufpev 


v éorì ovdauds avacqerov. 
mey roLée, To di 0UÙ pivaonev Eu. 


0 uèv yao, e te morte, 
nos 7g av yi- 


n, oc or éddax®n, ovte vide xadov ovdèiv ovd’ olxntov, 


rinjdos aéEe.v) i. e. multitudi- 
. multitudinis imperium) au- 
nultitudini imperium ac potesta- 
nem permiltere s. democratiam 
(SFe. Ipsa vox eéEscv ex Ho- 
qui saepius ea utitur nutrien- 
lendi indeque augendi signifi- 
e (Odyss. IX, 111. XIII, 360. 
72. Ili. VI, 261. XII, 214) de- 
a videtur. 
reg toò woZio Îve tà navra] 
ad Anaxagorae philosophi 
ptum (fv xavrl rartos poiga 
xiny 760v) spectare arbitra- 
. Schorn. in fragmm. Anaxag. 
. 1829) pag. 24. Add. Schau- 
vd Anaxag. pag. 74. 90. 99seq. 


Cap, LXXXI. 


uozin — inirparev)] sc. te 
Meta (imperium, rerum sunmam 
tere, tribuere), quod ipsum ad- 
invenio VI, 26. Conf. praeter- 
120. I, 64. IV, 202. VII, 52. — 
Aicipio praesentis ravav (abo- 
) voluntatis et conatus notio- 
nesse recte monuit Kuehner. 
r. $. 438, 2. 
8° ée tò xÀ7j8og x. r. i.) i.e. 
iero ad multitudinem summum im- 
t deferri iussit: scripsit Noster 
ad antecedentia ra uèv respi- 
, ad quam structuram perti- 
ea, quae attulit Matthiae Gr. 
478. Verba seqq. yvoune Ts 
ne nuora illustravit aliquot 
similibus appositis \Wytten- 
ad Plut. Moral. I. pag. 99, a 
udatus. Indicatur autem ader- 
1 sententia proposita, de qua de- 


‘(Annal. I 


liberetur, cui obtemperetur. Mox scri- 
psi cum recent. edd. «cvverotegor 
pro abvveroteRoP, vid. Bredov. p. 
124, qui conferri vultI, 185. II, 57; 
itemque dedi dferordregor e Medi- 
ceo aliisque libris pro vffigiotinoste- 
go”, quod retinuit Florentinus liber. 
Ad ipsam sententiam conf. VII, 
156, ubi dyuos ovvolunua egagi- 
TOratoy. 


és dnpov auolectov Spev x. tc. 
2.) nuov de plebe s. populi multi- 
tudine Noster intellexit, ut antea 
rò xi7dos. Tu hisce adhibe Plato- 
nica in Polit. VIII, 13 seqq. et Ci- 
ceroniana De rep. I, 43 seq. coll. 
Aristotel. Polit. IV, A, 8. 4 povvao- 
gos yee 0 dnuos yiveror cvy8stos 
els in nodddv x. 1.2. — negsîv pro 
nxecéetv scripsi iubente Bredov. p. 
327. Conf. 1, 32. II, 141. III, 53. 
120. 


to dì ov yivaonety évi] Similia 
quaedam de plebis inscitia rerum 
administrandarum citat Wesseling. 
ex Eurip. Suppl. 417. Aeschin. Dial. 
III, 17. Eodemque Pythagoricorum 
sententiam, pavdos 7ag xQLens 
mayvtòs edo roeyuatos 07205, spe- 
ctare monet Krische De societatis a 
Pythagor. cond. scopo politico p. 81. 
Addere s2d0e licet Taciti illud 
29): ,,nihil in vulgo mo- 
dicum. a 

0g ott’ 2d1daz®n, ovre oîde na- 
10v 0vsìv, ovd’ oluriov] i. e. qui 
nec didicerit , nec noverit honestum 
quidquam, neque conveniens. Valcken. 
interpretatur: qui nihil pulcri hone- 
stique novit aut ab aliis edoctus, aut a 


PP 


158 


HERODOTI 


dee re éureecav ta nernpuara &vev voov, geLagRo rorapo 
Ixedog; Alpo uev vuv, oî ITéoonor xaxdv votova., ovto 70a- 
odav. nuets dì, avdpdv tav dpiotav émAltavres duedinv, tov- 
Todi cERLD E cuev TÒ xpatos* év yao În tovtowoi xal avrol évego- 
peda. apiorav dì avdpdv oixòs Gpiota BovAsvuara yiveoda:. 


se ipse, quod sit proprium, ita ut 
verba old ovd?v olxjiov idem va- 
leant atque ovdìr o/der cixoder, 
id est éé avroò. Et plures attulit vir 
doctus locos, in quibus sibi oppo- 
nantur verba sldévai sive vonoat et 
didaz8 var. Equidem, qui in huius 
loci interpretatione Schweigh. se- 
cutus sum, malim cum Coraé oi- 
x ov h. l. eo sensu accipere, quo 
alias xa@7x0ov, woérov ((honestum, 
conveniens), ita ut significatione non 


valde recedat ab antecedenti xa40», 


cuius ipsius ampliandae causa haud 
scio an additum omnino videatur. 
Praeter Isocratis locos a Coraé al- 
latos vid. Schweigh. Lex. Polyb. p. 
401. Dietsch. (Jahrbb. f. Philol. u. 
Paedag. XVIII. p. 409) mavult in- 
telligere id quod rei publicae condu- 
cat. Neque igitur opus pro ofxytoy 
reponere 0vyntov, ut proponit El- 
dikius. Valckenario assensus est 
Hoffmeister: Sittlich-relig. Lebens- 
ansicht des Herodot. p. 87. — De 
negandi particulis in hac sententia 
consulto auctis apte monuitNitzsch. 
ad Homer. Odyss, IX, 215. Respon- 
det autem particulae ovre sequens 
te eo modo, quo in aliis locis ad VI, 
1. excitatis. 


o8ée te funecoy ta nornyuara 
&vev 1000) i. e. ,,qui deproperet ne- 
gotia cum impetu sine mente irruens“‘, 
de plebe, quae in res publicas tra- 
ctandas si inciderit, omnia propere 
transigi temereque confici velit. 
Hic enim cogitandum de temeritate 
concionum Graecarum et oratorum 
impetu temerario, ut dudum monuit 
Valcken. Tu conf. etiam Grote: Hi- 
story of Greece IV. pag. 500. 


gue Ènedog] Pro Îxe20g Flo- 
rent. liber eÎxelog, quod reiicien- 
dum esse docet Bredov. p. 169. 
. Conf. II, 12, ubi equidem reliqui 
agocHxéiny ab omnibus libris alla- 


tum, haud scio an mutandum in 
xQ0cxélnv, quam formam revocavi 
quoque III, 110. IV, 61. 177. Caete- 
rum frequens haec imago apud ve- 
teres reperitur. Vid. Homer. Ili. II, 
144. V, 88. Alia ad h. |. attulit Val- 
cken. Sophocl. Antig. 727. Cicer» 
pro Planc. 4. 6; pro Muraen. 17; 
pro Milon. 2; de provinc. co . 
16. Demosthen. contr. Aesch. fals. 
leg. pag. 383 Reisk,, quem locum, 
eodem monente Valcken., multi post 
imitando expresserunt. —,,Proclum 
si audias, hîc vulgi magis imperium 
describi dicas quam populi. Ita 
enim ille in Platon. Alcib. pr. 18. p. 
57:'0 uèwv yeo dquos tori xeòg Éav- 
tò cvvdeouevov* 6 dè 07406 dieoma- 
cuevov ni780g' 60ev d7) nad Èy raîs 
molti diapéosiy Zéyovoer ny 
ogiongatiay ts dnuorpariag* Fori 
yaQ 7 Lèy ataeuros nai xAaQGVOROG 
ual mAnupelns, n dè UnÒ toov vo- 
pay teraypévn. Ubi plura adposui 
in imo margine." Cr. 

Anuow pév vuv, oî Iléocnor x.t.1.] 
Haud aliter fere Fabricius, Cineam 
de Epicuri doctrina disserentem au- 
diens, ,,Utinam‘‘, inquit, ,,talia cu- 
rent, qui hostes sint populi Romani, 
Pyrrhus ac Samnites.‘ Vid. Plutarch. 
Pyrrh. 20. — Ad formam 700080» 
conf. Bredov. p. 379 et 337 et ad 
neouBéopev eundem p. 394. Ipsius 
verbi significationem attigimus ad 
1, 129, quam ad vestes, arma, alia 
id genus proprie spectantem, deinde 
latius patentem et ad alias quasvis 
res traductam iam novit Homerus 
Odyss. III, 205: a yag éuol rosony- 
ds Peo. duvapiv reoudeiev, ubi conf. 
ab Ameisio nott. — In fine cap. cum 
recentt. edd. scripsi ofxòg pro #l- 
xdg. colorovg Noster dixit ad id si- 
mul respiciens, quod principes 8. 
primores civitatis, nobili genere 
nati, optimates a Graecis sic -no- 
minsri solent; cf. modo V, 20. 


THALIA, III. 81. 82. 159 
lufos uèv dn tavrnv yvesunv éotpeos. 
tredelxvuto yvosunv Aéycov* ’Epol dì, ta pèv eine Me- 
x ce ro xAnd0os Eyovra, doxgei 008 Attar, tà d’ 8g 0ÀL- 
;v ovx 0Rdds. Todv pae rgoxsipevov, xal ravrdov Tv 
telotav éovia, dnuov te dpiotov xaì od yagzins nai 
pz0v, 20440 TOUTO TQ0ÉYELV déy0. avdoòs yao Év0S TOÙ 
v ovdlv & auervov av pavein yvonn vee tovavt] 1050- 
ÉmitpozEvO: dv duopunros toÙ xANdE09, GiIyato te av 
vata én) Svouevias avdoas ovt* uadiora. Év SÌ 6li- 
1 aodZolci apetpv Eraoxtovor és tÒ xouvov Ey8Bea lia 
e pedéei Epytvesdas. Autos pag Exaotos BovAdpevos x0- 
0g «lvai pvoupoi te vxav, és Eydea pepado dAAAoro: 
fovrar, éÉ dv otaoLes Eyyivovtai, Ex SÌ tav otagicv pb - 

x dè où povov arneBr és povvagginy * nad év tovroa dé - 
609 ÉOTÌ toUTO Wpiotov. Anpov te aÙ Gaegovtos ddv- 
1) ov xaxotgta Epyiveodai. xaxotgtos tolvuv éppivopé- 

: ra xouva ÈyDea uèv ovx Eyyiverai tolo xaxoîoi, qidiai 


Cap. LXXXII. 


ne dì Aagsîog x. 1. 2.] Quae 
bur, exscripsit Stobaeus Tit. 
» 24. p. 325 s. p, 300 T. lI 
Ad locutionem daedeluyuto 
» ef. nott. ad I, 170. Ad 
to xi780g Eyovra conf. 
VIII, 16 fin. et Kuehner. Gr. 
192, @. — In seqq. verba xal 
r 107 déyw ceolotoy É0rtwv 
et si omnium eorum (trium), 
xt, quodque (in suo genere) 
r sit 8. habeatur; de vi vocis 
ref.1, 50. III, 18 ibique nott. 
gw tovro roolpeu» Xéy0] tovto 
povragzov Elyat 8. tv pov- 
w, vid. Kuehner Gr. Gr. 8. 
xt. 2. Haud aliter fere paulo 
1: xal éy tovTtO duidete,o 000 
150 douotov. — évòs toù 
sentt. edd.reposui pro mendo- 
rh Mehlerum si sequamur 
. V. p. 71. 72, Balfiggo 

iù 270 vTOG ye Év05 toù 
’ ant avdeos yae Évòo; toù 
” dogovtos. Mihi neutro 
se videtur. Ad verba &y pa- 
nf. Werfer. Actt. philoll. Mo- 
da 255. Verba seqg.: # dè 
rim modioîo: aoernr x. t. ì. 


valent: in paucorum potestate, ubi 
plures virtulem ad res publicas tractan- 
dus afferunt ecandemque exercent, in- 
ter hos inimiciliae privatae eaeque vali- 
dae exsistere solent. Similem fere sen- 
tentiam invenias expressam in Iso- 
cratis Panegyr. $. 79. — Ad locutio- 
nem avròs fxactog (unusquisque ipse 
s. solus) Wessel. laudat Herod. VIII, 
10. 123, Aeneam Tact. 4. Tu add. V, 
18. VII, 19. Sequitur verbum in nu- 
mero plurali (cmixvéorta), haud ali- 
ter atqueIIl,150. 158, ubi conf. nott. 


aniBn éc povvagyinv] sc. ta xon- 
yuata s. to xeatos, conf. Kuehner. 
Gr. Gr. 8. 413, 3, qui idem 8.392, a. 
fin. consulendus ad diedebe; vid. 
etiam nott. ad V, 124. In utroque 
autem aoristo (cr#fn et didete) 
significationem eius, quod fieri ple- 
rumque soleat, inesse, monere vix 
opus. Conf. Herod. I, 194 ibique 
nott. Ad ipsam rem faciunt loci ge- 
mini, quos excitavit C. Fr. Hermann. 
Lehrb. d. Griechisch. Staatsalterth. 
8. 63. not. 3 seqq. ed quart. — In 
proxime seqq. aduvara Lr ov xaxo- 
tyta èyylveoBat conf. ad voc. adv- 
vate I, 91 et ob usum particularam 
um où Kuehner Gr. Gr. 8. 718, 2,c. 


Tolros dì Aa-82 


# 


160 HERODOTI 
dì (orvupai ci yag xaxotvisz ta xoLva Cuyauwparres xOLEÙ6O!. 
rouro di rowvro yivera:, é5 6 ay xpootas TIS toù drnuov tovs 
rowovtovs xavor. tx dèi avrev dovpasiras ovros di) vxò roù 
dnpov, dovpafopevos dì a av av ipavy povvagzos dev° xal Èy 
rovre dyioî xaì ovros. ©s 7} povvagzin xeTIGTOY. ‘Evì dè Exet 
Mavra cvilafovia elzxziv, xodev nutv N E2ev8 spin éyevero, 
xaì teÙ dovros: morsa aupa dnuov n 0duyagzins 7 povvaggov; 
"Ey® rotvuv yvournv, hutéas flevBegoBivras dia Eva avdoa vò 
TOLOÙTO MEQUOTERZELV. JOQÙS TE TOUTOV TATRIOVS VOROvE By 
Averv Epovras eU* ov yag auesvov. 

83 Tvopo uv di; tesîs avra: xposxÉato, oi dì réoceges ray 
éxrà avdedv xpoci8evro tavrz. ‘Ls dì i0008N ti) yvopy 0 
Oravns, Iégono: icovopinv cxsvdav xopoar, FAebe È5 pégoy 
avroici tade* “Avdpss otaoiOtai, dijla yao dn, ot det Eva yé 
tiva Nueov faordéa yevioda:, fo xAnoow ye Aazovra, 7) éxs- 


Gvryavwpartes woLEdoL) i. e. in idem 
incunbentes et consentientes faciunt. 
Ita W esseling. , qui Gvyxvwparres 
restituit pro mendoso 6r;xgvwar- 
tes, laudans Herod. VII, 145. Ari- 
stoph. Eqq.850. Quae probans Wyt- 
tenb. in Selectt. hist. p. 357. 451, 
addit: Synes. Epist. 136. p.273 A. et 
Lucian. Bis accus. II. p. 796. Add. 
Dionys. Antiqq. Romm. VI, 58. Quae 
Bekkerus eumque secutus Dindorf. 
post haec verba addi volunt TA MOL- 
evo (cf. I,39. II, 19.III, 16 etc.), a 
libris scriptis omnibus atque a Sto- 
baeo absunt neque omnino necessa- 
ria videntur; itaque omisi cum Diet- 
schio et Bredovio pag. 30. — In 
seqq. ad és 0 dv — wavon conf. I], 
93 ibique nott. 

fx dì avro Povpatera:] In his 
constituendis Schweigh. et Gaisf. 
secutus sum. Neque aliter ediderunt 
Dindorf. et Dietsch. Valcken. pro 

x dì avrav maluit é#x dì av tòvde 
(postea), quod receperunt Reiz. et 
Matth. — Ad verba seqq. #yì dè 
énei — elneîv conf. Herodot. VII, 
16, 3 et quae plura similia affert 
Frotscher. ad Anonymi oration. fu- 
nebr. pag. 50. — In seqq. dia Eva 
avea redde: unius viri operà, ut VI, 
38. VII, 165. 

tÒ toroùro rmequotélisiv] rÒ ros- 


orto, intelligit imperium s. domina- 
tum unius viri 8. regium, . respiciens 


ad proxipe antecedens fra &rdoa 
indeque getiam articulum addens 
voci roseto, de quo articulo addito 
conf. ehner. Gr. Gr. $. 488, b. 


De verbi megioté2Zey notione ‘conf. 
I, 98. II, 147. III, 31. zwels ros- 
ror est: pracierea. Ad verba 03 yet 
auervoy cf. I, 187. II, ?l ibique 
nott. De vocula e9 (Frovras ev) in 
fine posita plura dabimus ad V, 27. 


Cap. LXXXIII. 


"Avdoss craciastar) Minime sedi- 
tiosos intellige viros, sed qui ciusdlem 
erani factionis 8. rods dx mc avre 
CrAcEme. Monuit Larcher. Ie voce 
avdgss in allocutione adiecta conf. 
Lobeck. ad Sophocl. Aiac. 1154. p. 
452 ed. alt. Ad fcovopinv conf. nott. 
ad II1, 80. Ad #5 uécov conf. nott. 
ad III, 62 et quod mox in fine cap. 
legitur: Èx tOoò pécov nargero. 
— In seqq. ad usum voculae y&g ini- 
tio sermonis conf. allata ad III, 63. 

xinoco ye lazorta] i. e. sorte le- 
cium, adeptum. Qui lagoyra primus 
recepit pro Zayortw»r Wesselingius 
haec excitavit similia: Aeschyl. S. 
c. Th. 55. [957, ubi cf. Blomfield in 
Glossario) 128. Eumen. 33. Herod. 
IV, 94. Phil. Const. Princip. p. 722. 


TIALIA. TIT. 82— 84. 


161 


tpevpaviov to Ilegoécav xAjdet tv dv éxetvo Finrai, 7 &AAY 
tivi pngavij* é70 pév vuv bpiv ovx évapavisduar: oÙte yR@ 
aggesv ovte apgeodai EdtA0. Erxl tovro dè Vaetiorapa: tijs dg- 
xs, dx’ d te dx ovdevòs vuécov &otouar, ovtE avròs tyò, 
ours of ax éueò cisl yivouevoi. Tovrov elmavtos taùra, ds 
ovvegcipsov of BE él tovtoLdI, ovTOS pèv dij cpu cda Evyyovi- 
241fero, «dl dx toù pecov xatioro. Ka. vv aùtn 1) oîxin dates 
Aées povvn édevBeoa éovoa Ileguéav, xaì aEyetai tocavra boe 
avi déde, vopovs cova VaepPatvovoa toùs Iepoécov. OL dì 84 
Aoumoì rav éxta ÉBovAsvovro, ds facrdéa dinardrata stHoov- 
tas xal op. Edote, Oravn uèv xal toto andò Oravec alsì yi- 
vouévowi, nv és @Aiov tivà tov inca #49n N BaorAnin, tbal- 
pera didootai éodjra re Mndixiv Ere0s Éxaotov xal tiv nacav 


Tu vid. nott. ad III, 128. Inde xa- 
lov fxvooa de se dixit Darius ad 
regnum evectus apud Aeschyl. Pers. 
781. — Ad éx1toeyparroy mente re- 
pet. Nutov ex antecedentibus. — 
tov ay ixeîvo Finta: cum recentt. 
edd. revocavi e libris scriptis in hac 
lectione fere consentientibus; vulgo : 
r0r ay fusivo: Flora, quod libro- 
rum scriptorum auctoritate carere 
videtur. — Locutionem 7 &227 tiv) 
pnyavi Wesseling. comparat cum 
ea dicendi formula, quae apud Ly- 
siam occurrit: pure téyvy unte un- 
gar] undepia. Tu vid. Lysiae orat. 
in Agorat. 8. 95. pag. 512 Reisk. 

ini rovro dì — #x° cd] Cf.III, 48. 
— Mox reposui xat7oro, ut I, 45, 
ubi cf. nott. Dictionem ipsam éx 
rod pécov uatjo®a. Wessel. inter- 
pretatur: e medio secedere, neutra- 
run esse partiun. Conf. IV, 118. 
VIII, 22. 73. egoua: (ut nullius 
vestrum imperio subiectus sim 8. pa- 
ream), ut mox &gzopa:, eodem fere 
sensu passivo VII, 159 fin. 163. Conf. 
Son Gr. Gr. $. dI et quos lo- 
cos affert B Prolegg. Thucydid. 
p.139, in quifns Sciunci sorda 
similem in modum sibi opponuntur. 
Cf. etiam nott. ad III, 132. Ad 
structuram locutionis #x’ @ te se- 
quente futuro indicativi consul. eun- 
dem Kuehner. $. 828, ubi apte lau- 
dat Herod. VI, 65. VII, 153. Conf. 
etiam supra I, 22 ibique nott. 


HERODOT. II. 


Cap. LXKXXIV. 


éo&jra ve Mndixy] Medican ve- 
stem Acanthiis honoris causa datam 
Noster scribit VII, 116. Nec aliam 
esse putem Persicam vestem, quam 
Cilicum regulo honoris causa tribuit 
Cyrus minor natu ap. Xenoph. Anab. 
I, 2. 8. 27 coll. Aelian. V. H. I, 22 
fin. Intelligitur enim Medica stola, 
quae dicitur, longa ad talos usque 
pertinens, vestis sinuosa et compli- 
cata, e serico confecta (ut scribit 
Procop. b. Pers. I, 20) et a Per- 
sis, postquam rerum potiti erant, 
recepta, ita ut et rex ipse et prin- 
cipes Persarum et quotquot alii viri 
illustres hoc munere honoris pleno 
ornarentur a rege, illî solemniter 
uterentur. Pertinet huc, opinor, He- 
rodot. I, 135, ubi Medicam vestem 
Persas assumpsisse scribit; id quod 
de Persarum primoribus potissi- 
mum, meo quidem iudicio, crit in- 
telligendum. Nec alio spectat Cyri 
maioris edictum in Cyrop. VIII, 1, 
40. 3, 1. Quod vero singulis viris 
tale vestimentum honoris causa a 
rege tribuitur, id plane congruit cum 
recentioram Persarum more, apud 
quos singulis viris sive primoribus 
in honorem tale vestimentum , quod 
Caftan 8. Calat vocant, a rege con- 
cedi solet. Neque huc non spectat, 
quod Mohammedes incolis urbis Ai- 
lat in Arabia vestem dedisse fer- 


il 


162 


HERODOTI 


dcogenv, 7 pivera év Iléoonor tiuotatn. tovde dè elvenev 
éBovAsvoavtò oi didoota: taùta, Ot ERovAevot te xpdros to 
noipua xa) cvviotnoe avtovs. tara piv dn Otavy étalpera, 
tade dì é3 tò xouvòv éBovAevoavro® rmapiivar È tà faordnta 
rovta tòv fovAduevov rev EntA &vev é0appedtos, Mv py tvp- 
qavn eddcov pera puvarnòs Baoidevs® pauzev dì pn ételvai 


tur, teste I. de Hammer in Wiener 
Jahrbb. LXVI. p. 24 seq.  Perti- 
nuerunt autem talia haud dubie ad 
munera illa maxime honorata, de 
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc 
in monumentis Persepolitanis con- 
spiciuntur in lapide incisi viri sive 
Medi sive Persae, hac stola induti 
ampla et maxime plicata, caque ipsa 
discreti ab aliis inferioris conditio- 
nis hominibus, qui aliam vestem ge- 
stant. Vid. Heeren. IdeenI, l. pag. 
214 seq. et Mongez. Mém. de l’'In- 
stit, IV. p. 89 seqq. una cum tabula 
adiecta. — In antecedentibus verbis 
ad structuram 0g — Gr]oorta: conf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum 
verbunì forava: in rege constitnen- 
do a. creando uritatum iam supra 
notavimus ad I, 97 call. V, 42, no- 
tavitque Musgravius ad Sophocl. A n- 
tig. 662 coll. Oedip. R. 940. FEodem 
fere sensu xa&iotavai alii dixerunt 
scriptores: vid. Voemel. ad Demo- 
sthen. Olynth. III. p. 38%. 
{fovisvoayro of didocda: tavta) 
Revocavi cum recentt. edd. éBovZev- 
cayto et hoc loco et paulo inferius 
(rade dè ég tÒ norvov éBovlevoarto 
ot éfovAsvoarto rowovd:) pro vulg. 
&Bovisvoav, cuius hic locus nullus 
esse videtur; sed consulto retinui 
EBovisvos, de Otane quod recte di- 
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf. 
Bredov. p. 24. Verum iam viderant 
Valckenar. (qui interpretatur: re în- 
ter se deliberata constituerunt), Wes- 
seling. et Matthiac. — Neque in iis, 
quae Otani, neque in iis, quae cae- 
teris conceduntur privilegia, com- 
memoratur id , quod PIutarch. II. p. 
820 D. affert : septem Persarum prin- 
cipibus, qui magum interfecerant, 
concessum esse eÎg tovuroocdev 
ts nepalie tv tIdgAY pogsiv* 
TOÙTO yeg drornoavto CVUPOdOv Yw- 
qoUvtes Fal tnv nocliv. De tiara 


Persarum conf. nott. ad I, 132 et 
III, 12. 

&vev 200yy84é0g] Conf.I, 114 ibiq. 
nott. Cr. ad h.l. excitat: ,, Wesse- 


ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p. 


118. Sainte-Croix Examen critiq. des 
histor. d'Alexandr. pag.39 et Coraém 
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad- ‘ 
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi- 
lia his sunt, quae Lucian. De Syr. 
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob. 
habet, ubi rex ad Combabum: dx 
Fear dì mao Quias avev Eoayye 
ovdé tg dréoger ce Nuertone dyios, 
ov 7v yvvarrì evvato 
vapterv dì p7) #Eeîva.] Nam prae- 
ter pellices, quas multas habuere 
Persarum reges, suas quique habe- 
bant uxores legitimas, quibus nati 
soli ad successionem idonei essent. 
Vid.I, 135 ibiq. nott. Brisson. de 
reg. Perss. princip. I, 106 seq. — In 
universum quod attinet ad ca privi- 
legia, quae h. l. septem coniurati 
sibi ac posteria suis in omne tempus 
constituisse dicuntur, antequam re- 
gem e suorum ipsorum numero eli- 
gerent, tenendum est, hog coniura- 
toa, ut in Excurs. ad III, 70 expo- 
suimus, ex Achaemenidarum tribu 
fuisse, îv@ey oÎ faordéeg oi Ilegosi- 
dai yeyovaci, ut Noster scribit I, 125 
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe 
et ipsos prognatos adeoque inter 
primores 8. principes Persarum re- 
ferri solitos et ad rerum publicarum 
curam regnique administrationem 
cum rege summo participandam 
vocatos: ac narrat Theophylactua 
Hist. III, 18, vel apud eos Persas, 
qui sexto post Chr. n. saecnlo cum 
Byzantinis imperatoribus bella ges- 
serunt, antiqua lege, quae ab fpao 
Dario Hystaspis f. condita fertur, 
rerum gravissimarum et illustrissi- 
marum administrationem seplem tri- 
bubus 8. familiis sortito distribntam 


THALIA. III. 84. 85. 


163 


«ddodev rp fincsdét 1) Éx tv cvvezavactavtev. spl dè vic 
fassduine éfovisvoavio rowvds: Otev dv 6 Taxos ndlov éx- 
avattdiovros xoaros p8éyinra: tv te npoaotelo , avrov éni- 
Befygzoreov, tovrov Exeuv tiv paocAniyv. 

Aageio dè mv Ixxoxduos, avo copòs. td ovvopa pv Ol-85 


esse. Quo eodem spectare arbitror, 
quod Mithridates Ponti rex genus 
suum ad unum ex his septem coniu- 
ratis retulisse dicitur apud Polyb. 
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re- 
ges se posteros ferebant Anaphae 
(i. e. Otanis), unius e septem illis 
coniuratis, cui inde Cappadociae 
regnum tributum fuerit, wore pr 
relsiy Iléogc:s, ut tradit 
Diodor. Sic. XXXI, 28. 
eten ev 6 înnog] ,,Augurii ex 
ua capti apnd Graecos exemplum 
ap. Hom. Hymn. in Apoll. 231 
seg. ibique Boettiger. in Matthiae 
Animadverss. in Hymn. Homer. p. 
157 .5* Cr. Wesseling. obser- 
vat, videri Persas matutinum legisse 
tempus, quod solem orientem vene- 
rarentur, coll. Procop. b. P. I, 3. 
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique 
nott. — Caeterum in his enarrandis 
ceonsentit Ctesias cum Herodoto. Ita 
enim ille Perss. Excerptt. $. 15: fa- 
eslaves dì tv Fnta 0 dagsiog, toù 
fumev, na@a cuvinzto c4Alrji01s, 
Te n teri nal téyvn, inei- 
dj è gqiuos n005 avarodag ÉyFvero, 
gesupezisartos. Ac postea haud pauci 
huias rei mentionem fecerunt usque 
ad Michaglem Choniatam, qui in al- 
loeutione Issaci Angeli $. 43 (Tu- 
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me- 
mipit. In Bisutuna inscriptione nì- 
hil prorsus de hoc Persarum consi- 
lie augurioque ex equi hinnitu capto 
traditur: neque etiam in aliis inscri- 
ptionibus Persicis tale quid comme- 
morari invenimus ; quod enim in una 
Persepolitana inscriptione equwn, 
crins ope Darius ad regnum evectus 
sit, si cari existimavit Lassen 
Sri ift n. Kunde d. Morgenl. VI. 


( 

9 sega: 23 segq.), parum recte 
Le fiori denis Holtemann.(Beitrige 
z. ErklArung der Persisch. Keilin- 
schrift. pag. 31 seqq.). — ,,Respexe- 
runt hune et similes locos, qui de 


vocibus animalium praecepta consi- 

arunt Grammatici, qui fere: #9” 
mwcov qosuetitetr. Vid. Ammon. 
III, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni 
Praef. ad Zonarae Lex. p. XIII, et 
quos alios laudavi in Meletemm. e 
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym- 
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag. 
46: avròos (dagsios) dia zoemeri- 
cuoù roù faxov éxtnearo tv ag- 
xv, ubi Herodotum laudut.‘‘ Cr. 
— De equis soli sacris conf. I, 189 
ibig. nott. Ac sponte in mentem ve- 
nit Taciti in German. 10. 8.6, ubi 
de Germanis scribit, qui equorum 
candidorum ,,hinnitus ac fremitus 
observant: nec ulli auspicio maior 
fides non solum apud plebem, sed 
apud proccres, apud sacerdotes etc."‘, 
ubi conf. interpretes atque Iacob. 
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624 
scqq. ed. sec., qui alia quoque attu- 
lit, unde intelligimus maioribus no- 
stris equorum hinnitus admodum 
faustos visos esse pugnam ingrer- 
suris. Cr. addit Delium in: Nach- 
trîge zu Sulzers Theorio d. schòn. 
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p. 
280. 

p8eyEntar] ,,Vox propria de ani- 
malium voce naturali. Vid. Heyn. 
nd Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII. 
pag. 699.“ lr. Sic de canum la- 
tratu apud Apollun. Rhod.III, 1217. 
Apud Herodotum de hinnitu acci- 
piendam esse vocem, vel ex cap. 87 
patet. 


Cap. LXXXV. 


dagrico dì nv Inzonopos)] i. e. 
equiso, equorun magister 8. custos, ut 
in Xenophont. Hellen. II, 4, 0 et Dio- 
gen. Laért. VI, 83, ubi commemora- 
tur Menandri fabula, quae inscribi- 
tur ‘Imzouopos. ,,Differt ab fxzo0- 
poefe. Vid. Platon. Polit. pag. 261 
pag. 255 Bekker., annotante etiam 
Scholiasta ad eum locum in cod. 


11* 


162 


HERODOTI 


dopenv, 7 piverar év Iléoonor riucotatn. tovde dè eîveney 
éBovAsvoavto oi didoota. tadra, Ot tBovAevoÉ te mpdtos tò 
nelyua xaì cuvistnoE avtovs. tavta piv di) Otavp étalpera, 
tade dì és tÒ xorvòv éBovAsvoavro* rmapiévai É tà fac.dnta 
rovta tòv PovAduevov toòv Éxta @vev Ecaypedtos, Nv pu tvp- 
gevn eVdcov pero puvannòs Pacidevs: pausev dì un Ebetva: 


tur, teste I. de Hammer in Wiener 
Jahrbb. LXVI. p. 24 seq.  Perti- 
nuerunt autem talia haud dubie ad 
munera illa maxime honorata, de 
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc 
in monumentis Persepolitanis con- 
spiciuntur in lapide incisi viri sive 
Medi sive Persae, hac stola induti 
ampla et maxime plicata, eaque ipsa 
discreti ab aliis inferioris conditio- 
nis hominibus, qui aliam vestem ge- 
stant. Vid. Heeren. IdeenI, 1. pag. 
214 seq. et Mongez. Mém. de l'In- 
stit. IV. p. 89 seqq. una cum tabula 
adiecta. — In antecedentibus verbis 
nd structuram 0g — 0r760vtei conf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum 
verbum fcrtavai in rege constituen- 
do 8. creando usitatum iam supra 
notavimus ad I, 97 coll. V, 42, no- 
tavitque Musgravius ad Sophocl. An- 
tig. 662 coll. Oedip. R. 940. Eodem 
fere sensu xa@roravai alii dixerunt 
scriptores: vid. Voemel. ad Demo- 
sthen. Olynth. III. p. 382. 
iBovAevaayto of didocdar ravra] 
Revocavi cum recentt. edd. #f0v4ev- 
cavto et hoc loco et paulo inferius 
(trade SÌ È tÒ xorvov éBovievoavto 
ot éBovAsvaavio torovd:) pro vulg. 
#BovAevaav, cuius hic locus nullns 
esse videtur; sed consulto retinni 
fBovdevoe, de Otane quod recte di- 
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf. 
Bredov. p. 24. Verum iam viderant 
Valckenar. (qui interpretatur: re in- 
ter se deliberata constituerunt), Wes- 
seling. et Matthiac. — Neque in iìs, 
quae Otani, neque in iis, quae cae- 
teris conceduntur privilegia, com- 
memoratur id, quod Plutarch. II. p. 
820 D. affert: septem Persarum prin- 
cipibus, qui magum interfecerant, 
concessum esse eg tovunooocdev 
tig xEpaine tNv tTICQUIY QPOREÌv* 
toÙro yeg ér0rngarto cVuPodov y0- 
qouvres énl rnv nocéiv. Do tiara 


nott. Cr. ad h.l. excitat: ,,W 


Persarum conf. nott. ad I, 132 et 
III, 12. 

&vev ècayyeZé0g] Conf.I, 114 ibiq. 
esse- 
ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p. 
118. Sainte-Croix Examen critiq. des 
histor. d'Alexandr. pag. 39 et Coraim 
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad- 
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi- 
lia his sunt, quae Lucian. De Syr. 
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob. 
habet, ubi rex ad Combabum: ax 
Fear dè mao Muéas avev to 
ovdé rig dréoger ce Muertone 6wios, 
ovd' 7v yvvarni due s0vatopet. 

pause dè più Hive] Nam prae- 
ter pellices, quas multas habuere 
Persarum reges, suas quique habe- 
bant uxores legitimas, quibus nati 
soli ad successionem idonei essent. 
Vid. I, 135 ibiq. nott. Brisson. de 
reg. Perss. princip. I, 100 seq. — In 
universum quod attinet ad ca privi- 
legia, quae h |. septem coniurati 
sibi ac posteria suis in omne tempus 
constituisse dicuntur, antequam ‘re- 
gem e suorum ipsorum numero eli- 
gerent, tenendum est, hog coniura- 
tos, ut in Excurs. ad III, 70 expo- 
suimus, ex Achaemenidaram tribu 
fuisse, #v8ey of faoidées of ITegesi- 
dai yeyovaci, ut Noster scribit I, 125 
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe 
et ipsos prognatos adeoque inter 
primores s. principes Persarum re- 
ferri solitos et ad rerum publicarum 
curam regnique administrationem 
cum rege summo participandam 
vocatos: ac narrat Theophylactus 
Hist. III, 18, vel apud eos Persas, 
qui sexto post Chr. n. saeculo cum 
Byzantinis imperatoribus bella ges- 
serunt, antiqua lege, quae ab fpao 
Dario IHystaspis f. condita fertur, 
rerum gravissimarum et illustrissi- 
marum administrationem sepiem tri- 
bubus 8. familiis sortito distribntam 


THALITA. TII. 84. 85. 


163 


«diodev tp fincidét 1) Éx tv cvveravactaviov. xepl dì ti 
fassdytus éfovAsvaavto rowyde* Ortev av 0 îmxos HAlov Éx- 


avatéliovros xpdros p&yinra: tv te apoagtel®, avrav éxi- 


Befyxorer, tovroy Eye tv Baocdniyv. 
Aagetp dì pv Imzoxduos. avno copds, td ovvopa pv Ol-85 


esse. Quo codem parer arbitror, 
quod Mithridates Ponti rex genus 
suum ad unum ex his septem coniu- 
ratis retulisse dicitur apud Polyb. 
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re- 
ges se posteros ferebant Anaphae 
(i. e, Otanis), unius e septem illis 
coniuratis, cui inde Cappadociae 
regnum tributum fucrit, ore pi?) 
telziv pogovs Iliega:s, ut tradit 
Diodor. Bic. XXXI, 28. 
orev «v o îmnos) ,,Augurii ex 
a Pa capti apnd Graecos exremplum 
ap. Hom. Hymn. in Apoll. 231 
seg. ibique Boettiger. in Matthiae 
Animadverss. in Hymn. Homer. p. 
157 seg.‘‘ Cr. Wesseling. obser- 
vat, videri Persas matutinum legisse 
tempus, quod solem orientem vene- 
rarentur, coll. Procop. b. P. I, 3. 
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique 
nott. — Caeterum in. his onarrandis 
consentit Ctesias cum Herodoto. Ita 
enim ille Perss. Excerptt. $. 15: fa- 
csieves dì roòv Entra ò Aagrios, toi 
funov, xada cuvinzto &i2rjl01s, 
xQetew puzavg tivi nel tévy, inei- 
rig dog x005 avatolas biro. 
gespezieartos. Ac postea haud pauci 
buius rei mentionem fecerunt usque 
ad Michaéglem Choniatam, qui in al- 
loceutione Issaci Angeli $. 43 (Tu- 
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me- 
minit. In Bisutuna inscriptione ni- 
hil prorsus de hoc Persarum consi- 
lie angurioque ex equi hinnitu capto 
traditur: neque etiam in aliis inscri- 
ptionibus Persicis tale quid comme- 
morari invenimus; quod enim in una 
Persepolitana inscriptione equwn, 
cuius ope Darius ad regnum evectus 
sit, significari existimavit Lassen 


(Zei ift n. Kunde d. Morgenl. VI. 
bi sega. 23 reqq.), parum recte 

fieri docuit Holtsmann.(Beitrige 
Z. der Persisch. Keilin- 


schrift. pag. 31 seqq.). — ,,Respexe- 
runt hune et similes locos, qui de 


vocibus animalium praecepta consi- 

arunt Grammatici, qui fere: #p’ 
mov qosuetitetv. Vid, Ammon. 
IlI, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni 
Praef. ad Zonarac Lex. p. XIII, et 
quos alios laudavi in Meletemm. e 
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym- 
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag. 
46: avrog (Aageîos) da goeperi- 
cuoò roù fazov Surnearo tv adg- 
xv, ubi Herodotum laudat.‘‘ Cr. 
— De equis soli sacris conf. I, 189 
ibiq. nott. Ac sponte in mentem ve- 
nit Taciti in German. 10. $. 6, ubi 
de Germanis scribit, qui equoruni 
candidorum ,,hinnitus ac fremitus 
observant: nec ulli auspicio maior 
fides non solum apud plebem, sed 
apud proccres, apud sacerdotes etc.", 
ubi conf. interpretes atque Iacob. 
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624 
scqu. ed. sec., qui alia quoque attu- 
lit, unde intelligimus maioribus no- 
stris equorum hinnitus admodum 
faustos visos esse pugnam ingres- 
suris. Cr. addit Delium in: Nach- 
trige zu Sulzers Theorie d. schén. 
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p. 


p&eyintat] ,,Vox propria de ani- 
malium voce naturali. Vid. Heyn. 
ad Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII. 
pag. 090.4 Cr. Bic de canum la- 
tratu apud Apollun. Rhod.III, 1217. 
Apud Herodotum de hinnitu acci- 
piendam esse vocem, vel ex cap. 87 
patet. 


Cap. LX XXV. 


Iagsico dì pv Enmonopos)] i. e. 
equiso, equorum magister 8. custos, ut 
in Xenophont. Hellen. II, 4, 6 et Dio- 
gen. Laért. VI, 83, ubi commemora- 
tur Menandri fabula, quae inscribi- 
tur ‘Imzoxopos. ,,Differt ab fxzo0- 
poefa. Vid. Platon. Polit. pag. 261 
pag. 255 Bekker., annotante etiam 
Scholiasta ad eum locum in cod. 


11* 


162 


HERODOTI 


dogenv, 7 yivera. Ev Iléponor tiuuotatn. tovde SÌ eivenev 
EBovAevoavto ol didoota: tadra, Orti EBovAevot te wpeitos vò 
xoiyua xal cvviotnoe avtovs. tavra uv di Otavy étalpere, 
tads dì és TÒ xorvòv BovAsvoavro* maquivair È ta facAnta 
mavra tov PovAopevov rav éntà divev Eoapperéos, Nv pn tvy- 
qavy svdcov pera puvamòs Paordevs* papésiv dì un detva: 


tur, teste I. de Hammer in Wiener 
Jahrbb. LXVI. p. 24 scq.  Perti- 
nuerunt autem talia haud dubie ad 
munera illa maxime honorata, de 
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc 
in monumentis Persepolitanis con- 
spiciuntur in lapide incisi viri sive 
Medi sive Persae, hac stola induti 
ampla et maxime plicata, caque ipsa 
discreti ab aliis inferioris conditio- 
nis hominibus, qui aliam vestem ge- 
stant. Vid. Heeren. IdeenI, l. pag. 
214 seq. et Mongez. Mém. de l'In- 
stit, IV. p. 89 seqq. una cum tabula 
adiecta. — In antecedentibus verbis 
ad structuram 0g — Gr7jcovtaL conf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum 
verbum fotava: in rege constitnen- 
do s. creando usitatum iam supra 
notavimus ad I, 97 call. V, 42, no- 
tavitque Musgravius ad Sophocl. An- 
tig. 662 coll. Ocdip. R. 940. Fodem 
fere sensu xaBioravai alii dixerunt 
scriptores: vid. Voemel. ad Demo- 
sthen. Olynth. III. p. 382. 
#BovAsvoavto ol didocta: tavta) 
Revocavi cum recentt. edd. #f0vAst- 
cavro et hoc loco et paulo inferius 
(tade dì #6 tO xorvov éBuvAevoavto 
et éBovAsvoavro torovd:) pro vulg. 
#Bovisvoav, cuius hic locus nullns 
esse videtur; sed consulto retinui 
IBovievos, de Otane quod recte di- 
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf. 
Bredov. p. 24. Verum iam viderant 
Valckenar. (qui interpretatur: re în- 
ter se deliberata constituerunt), Wes- 
seling. et Matthiac. — Neque in iis, 
quae Otani, neque in ii, quae cae- 
teris conceduntur privilegia, com- 
memoratur id, quod llutarch. II p. 
820 D. affert : septem Persarum prin- 
cipibus, qui magum interfecerant, 
concessum esse «lg Tovungoodey 
Tie nepalie tv tICQGIY qpogsiv: 
TOÙTO Yao éroLncavto cVUBodov y00- 
qouvres fnì tnv nocéiv. Do tiara 


Persarum conf, nott. ad I, 132 et 
III, 12. 

&vev 200yyeié0g] Conf.I, 114 ibiq. 
nott. Cr. ad h.l.excitat: ,, Wesse- 
ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p. 
118. Sainte-Croix Examen critiq. des 
histor. d'Alexandr. pag. 39 et Coratm 
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad- 
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi- 
lia his sunt, quae Lucian. De Syr. 
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob. 
habet, ubi rex ad Combabum: &zi- 
Esci dè mao Muéas avev Eoayye 
ovdi tig dréoger ce Nuertone bpios, 
od’ 7v yvvarxì dua svvatmpat. 

yauésuv dì un #Eeîvar] Nam prae- 
ter pellices, quas multas habuere 
Persarum reges, suas quique habe- 
bant uxores legitimas, quibus nati 
soli ad snccessionem idonei essent. 
Vid.I, 135 ibiq. nott. Brisson. de 
reg. Perss. princip. I, 100 seq. — In 
universum quod attinet ad ca privi- 
legia, quae h. l. septem coniurati 
sibi ac posteria suis in omne tempus 
constituisse dicuntur, antequam ‘re- 
gem e suorum ipsorum numero eli- 
gerent, tenendum est, hog coniura- 
tos, nt in Excurs. ad III, 70 expo- 
suimus, ex Achaemenidarum tribu 
fuisse, #v9ev of Paotdéss oi ITeggsi- 
da: yeyovaci, ut Noster scribit I, 125 
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe 
et ipsos prognatos adeoque inter 
primores s. principes Persarum re- 
ferri solitos et ad rerum publicarum 
curam regnique administrationem 
cum rege summo participaudam 
vocatos: ac narrat Theophylactua 
Hist. III, 18, vel apud eos Persa, 
qui sexto post Chr. n. saeculo cum 
Byzantinis imperatoribus bella ges- 
serunt, antiqua lege, quae ab fpeo 
Dario Hystrspis f. condita fertur, 
rerum gravissimarum et illustrissi- 
marum administrationem sepiem tri- 
bubus 8. familiis sortito distributam 


THALIA. III. 84. 85. 163 
«ilotev 30 fiecsdti 1) Éx tv cvvenavactavimov. mogli dì tie 


fassduiue éBovAsvoavro rowvde’ Orev Gv 0 Taxos GAlov ix- 
avazéddovios xperos P8éyinta: év tO xpoaotEl®, avrav éxi- 
Befyxorev, rovrov Eyecv tiv paorAniyv. 

Aagsig 3Ì 1v Ixmoxdpos, evo copos. td ovvoua gv 0/-85 


esse. Quo eodem spectare arbitror, 
quod Mithridates Ponti rex genus 
suum ad unum ex his septem coniu- 
ratis retulisse dicitur apud Polyb. 
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re- 
ges se posteros ferebant Anaphae 
(i. e. Otanis), unius e septem illis 
coniuratis, cui inde Cappadociae 
um tributum fucrit, wore pr) 
telziv qpogovs Iliogcus, ut tradit 
Diodor. Sic. XXXI, 28. 
ovev dv 6 fîaros) ,,Augurii ex 
capti apnd Graecos exemplum 
. sp. Hom. Hymn. in Apoll. 231 
seg. ibique Boettiger. in Matthiae 
Animadverss. in Hymn. Homer. p. 
157 .5 Cr. Wesseling. obser- 
vat, videri Persas matutinum legisse 
tempus, quod solem orientem vene- 
rareatur, coll. Procop. b. P. I, 3. 
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique 
nott. — Caeterum in his cnarrandis 
consentit Ctesias cum Herodoto. Ita 
enim ille Persa. Excerptt. $. 15: fa- 
esdeves dì rv fata 60 Aagetog, tot 
luzev, ada Le sean: 
Pgarg tevi nai teyv7n, REL- 
dà è sHiuos pi diutali a ina: 
geepestsarios. Ac postea haud pauci 
buias rei mentionem fecerunt usque 
ad Michaglem Choniatam, qui in al- 
losutione Issaci Angeli 8. 43 (Tu- 
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me- 
minit. In Bisutuna inscriptione ni- 
hil prorsus de hoc Persaram consi- 
lie augurioque ex equi hinnitu capto 
traditur: neque etiam in aliis inscri- 
ptionibus Persicis tale quid comme- 
morari invenimus; quod enim in una 
Persepolitana inscriptione equewn, 
erins ope Darius ad regnum cvectus 
sit, si cari existimavit Lassen 
(Zeitechrift s. Kunde d. Morgenl. VI. 


- 19 . 23 teqq.), parum recte 
Pre fieri decuit Holtemann. (Beitrige 
der Persisch. Keilin- 


z. 
scehrift. pag. 31 seqg.). — ,,Respexe- 
runt hunec et similes locos, qui de 


vocibus animalium praecepta consi- 
arunt Grammatici, qui fere: #9’ 
nov qosuertterv. Vid. Ammon. 
III, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni 
Praef. ad Zonarae Lex. p. XIII, et 
quos alios laudavi in Meletemm. e 
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym- 
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag. 
46: avròs (Aageîos) da zosueri 
ouoò roò famov Entrexro ty de- 
xnv, ubi Herodotum laudat.‘‘ Cr. 
— De equis soli sacris conf. I, 189 
ibiq. nott. Ac sponte in mentem ve- 
nit Taciti in German. 10. 8.6, ubi 
de Germanis scribit, qui equorum 
candidorum ,,hinnitus ac fremitus 
observant: nec ulli auspicio maior 
fides non solum apud plebem, sed 
apud proccres, apud sacerdotes etc."*, 
ubi conf. interpretes atque Iacob. 
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624 
seqq. ed. sec., qui alia quoque attu- 
lit, unde intelligimus maioribus no- 
stris equorum hinnitus admodum 
faustos visos esse pugnam ingres- 
suris. Cr. addit Delium in: Nach- 
trige zu Sulzers Theorie d. schòn. 
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p. 
280. 
p8&tyEntar] ,,Vox propria de ani- 
malium voce naturali. Vid. Heyn. 
nd Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII. 
pag. 099.‘ Cr. Sic de canum la- 
tratu apud Apollon. Rhod_III, 1217. 
Apud Herodotum de hinnitu acci- 
piendam esse vocem, vel cx cap. 87 
patet. 


Cap. LXXXV. 


agri dì nv Innonduos)] i. e. 
equiso, equorum magister 8. custos, ut 
in Xenophont. Hellen. II, 4, 0 et Dio- 
gen. Laèrt. VI, 83, ubi commemora- 
tur Menandri fabula, quae inscribi- 
tur ‘Imzoxopos. ,,Differt ab fxz0- 
poefe. Vid. Platon. Polit. pag. 261 
pag. 255 Bekker., annotante etiam 
Scholiasta ad eum locum in cod. 


11% 


164 HERODOTI 

fiaons. pds toÙrov tòv &vdpa, érnel te diedv&noav, Fdete Aa 
Qstos tade' Olfapes, nuiv dédoxtai megl ts faccAnins woseesy 
xatà tede' Otev dv Ò îmzmos rpdtos pHtyenta. Tua td .MAw 
aviovi., avtov eravafefnorav, roùrov Egev tv PacrAntyga. 
vòv dv, sl tiva Èyeis dopinv, pnyavo, cos dv Nueis ogopev 
toùro tò véoas, xal pn &Ados tis. ‘ApeifBera. Vifagns vorode 
Ei uèv dî, 0 déorora, Ev toute vol goti i] Paordéa civar fur, 
depose rovtov elvexev, xa Bvuòv Exe ayattov, wc faordevs 
ovdelg @4405 To deEÙ EoraL* torabta Ego paquara. Aéyer Aa- 
osios* Ei toivuv ti toLoÙtov Eyes cOpiopa, 007 pygavaoda 
xal un avafadicodar, 005 ts éniovons Nueons dò apav nuiv 
tori. ’Anovoas taùra 6 Oifagns morte rowovde* ds Eylvero % 
vdi, tiv InAfov Tamov pilav, tiv 6 Aapsiov Tnzros Botegys 
udhiota, tavrnv apaydv és to rpodotztov xatédnoe, xal éxn- 
yaye tòv Aagelov Tnrov' xal ta pèv r0%Xd xequijze aygod ti 


Clark. pag. 78 Gaisf.‘ Cr. — Ad vo- 
cem cogpiny in seqq. conf. III, 4. 
Formam pn7yavò nolui cum Bredo- 
vio mutare in unzavéo, libris scri- 
ptis omnibus invitis; cf. III, 53 ibi- 
que nott. Ad structuram dg dv — 
cqopev cf. 1, 5. 11 ibique nott. 

éy tovro toi éoti] i. e. in eo si- 
tum est, inde pendet. Cf. Herod. VI, 
109, et quae Valcken. attulit: Eu- 
ripid. Iphigen. Taur. 1057. Andocid, 
de Myster. 8. 39. pag. 6, 18. Lys. De 
caed. Erht. $. 34. p. 20. In proxime 
segg. ad verba rovrov eîvexsv (quod 
ad hoc attinet) cf. Kuchner. Gramm, 
Gr. $.599 not. 2 et infra Herod. III, 
122 ibique nott. 
. den pnyavdo8a:] Ex Bacchyli- 
deis (cf. Bacchyl. fragmm. ed. Neue 
nr. XXI. p.33 seq.): 0vy Édeas #0y0y 
ovò’ «uPolag Herodotea fluxisse 
vult Wessel., praeterea monens, 
verba seqg. dg 175 #m10vans Mué- 
ene ò ayov nuîv Éou dicta videri 
secundum proverbium: vùy yeg é07° 
&y0v (vid. Aristoph. Pac. 275) aut 
mAnctoy 6 cyiov. Eiusmodi locutio- 
nes de iis, qui ad certamen aliquod 
se accingunt, attigit Casaubon. ad 
Sueton. Ner. 45. Pro 7uiîv éori Na- 
ber. in Mnemosyn. IV. p. 7 mavult 
scribi fora. Quo mihi quidem 
non opus videtur. — Quae deinceps 


enarrantur de Oebaris fraudo,, in- 
veniuntur quoque in brevius contra- 
cta apud Polyaen. Strateg. VII, 10. 
taviny adyaydv] tavrny repeti- 
tum post praegressum ryy, ut III, 
63.75. Plura Struve Spec.I.Quaest. 
de Herod. dial. pag. 29. (Opusce. II 
p. 293 seq.). Sic quoqune IV, 41 aliis- 
que locis. — Monet Fischerus ad 
Weller. I. p. 371 et h. l. et cap. s0q. 
perspicuitatis adiuvandae causa vo- 
cem ®74é0y Nostrum addidisse. _ 
tà pèv molla neQuij;e aygzoù ty 
ino] rxegurgye cum Schweigh. et 
Gaisf. dedi pro xegt77aye, quod 
c Wesselingii editione retinuerunt 
Matthiae et Dietsch. Quod .nos re- 
posuimus, placuit quoque Schaefero 
ad Dionys. Halic. de comp. verb. 
208 (quem Cr. laudat), ubi ra nie 
cum sequenti rode iungi vetat, 


cum sibi cohaereant ra uès — 
dì, plane ut alibi te uèv — ra dé. 
Inde vertit: e pri quidem sas- 


pius. — Ad @yyoù conf, I, 190, et 
ad éyyoiuntov (quod reposui pro 
‘yyeixtov) conf. II, 60 ibiq. nott: 
Suidas: éyyg(xtov: moocmedattuv. 
Mox &n4é7 cum plerisque libris seri- 
ptis et Gregor. Corinth. de Ion. dial. 
$.41. pag. 440 hune locum excitante 
dedi, quia haec forma una est He- 
rodotca, neque probum, quod in AI- 


THALIA. III 85. 86. 


165 


»; épyeiuatav n) Indén' téios dè trriue ogevoai tiv în- 

“An nuéon dì diapooxovon ol FE, xata cvvednuavtò, 86 
Gav éx) tiv Tamov. dietelavvovicor SÌ rata TÒ xp0d- 
», 06 XATA TOÙTO TÒ yoglov éyivovro, Èva tijs ragoigope- 
ruxtòos xatedédeto ) dica înrmos, évbabra 6 Aapelov îx- 
rgoodeapuaov Eypepttice* qua ÎÌ ta nm rovro roujoavii 
xx ti «idoins xai Bopoven évévero. éripevopeva dì tara 
agelo éredé00t uv, oro éx CvvBÉTOv tev yevopeva* oi 
rradogovtes dxò tav lamov xpodExvvEOv tÒVv Aapetov 0g 


egitar @xZei. Tu vid. Bredov. 
157. 

me Ogzevoni ty îrrov) Pleri- 
bri roy fxw0y: equidem, quum 
psum mente addendum sit ad 
, malui cum recentt. edd. re- 
13 fxx0y, quod pertinet ad 
me, ut in Piatonis Euthyd. $. 63. 
108 E: #yoyé tor dor — av- 
ov svra) dr evovra t7vxv- 
Etenim loci sensus est: admi- 
quurn Darii), w iniret equam. 
r infra IV, 30 #risîci tovs 
cais furor. Caeterum 0gs0- 
gevens de equo admissario dici, 
ms monuit Frommel. in Creu- 
[elett. III. pag. 157. 


Cap. LKXXVI. 


Anton dì diapacuovon) E 
ofti et Vindobon. libro recepit 
slingius diapavorovon. Sed 
et Gaisf. potissimum ob 

n libri auctoritatem dede- 
Bag cx0ven, quod et h. |. 
» 49 restitui quoque vult Bre- 
; 142, quodque etiam dede- 
ndorf. et Dietsch. Apud Dio- 
n frequens vrog w ausiy et Érri- 
eey, ut loci monstrant a Wes- 
ollecti ad XIII, 18 (ubi est: 
pieas vropwgxovens). Si- 
at locutio, interprete Valcken., 
o die, ubi primum illurit. Ali 
lores, eodem monente Valcken., 
Qu s. 0g fvg vrtépatve, 
prima luce, cum primwn dilucu- 
coll. Gell. N. Att. lI, 29 ibiq. 
>v. et VII, 1. Ellendt ad Ar- 
Exped. Alex. III, 21, 5. Infra 
117 Noster scripsit: 7g te di é- 


gave, quac una cum aliis affe- 
runtur in Programmate Gottingensi 
(1836) de partibus noctis et diei ex 
divisionibus vett. P. I. pag. 10. — 
In seqq. ot #É sunt illi sex coniurati, 
cum Otanes septimus imperio renun- 
ciasset. Sic III; 83 of FÉ — éxl toy 
înnov est: equis insidentes, s. Émi- 
BePnuotes, ut IIl, 84. 85 dixerat. 
Conf. etiam IX, 44 et IV, 141. 


sata cvvedmuavro] Ad vocem 
xatà (prout) cf. I, 208 et Kuehner. 
Gr. Gr.8.618. In seqq. verba: dief- 
elavvortoy SÌ nate TÒ neocoteLoy 
reddunt: dum urbe egressi vehuntur 
per suburbium, ubi ad diebelavvov- 
tov mente addas rovs fanovs (cf. 
Kuehner. Gr. Gr.8.392,c, «.)et xata 
co sensu accipias, quo invenitur I, 
30. 77, ubi vid. nott. Ad structuram 
xate toùro — îva conf. III, 64 ibi- 
que nott. Ad usum praepositionis 
xat& cf. II, 121. 8. 4 ibique nott. et 
III, 14. 


érelfcocé uv] eum consummarunt, 
i. e. confirmarunt regem, inaugurarunt. 
Confer. I, 120. 160. V, 111. Wesse- 
ling. citat Ep-ad Hebr. II, 10. Dixit 
autem Noster teZe0m (pro redetow), 
ut téZe0g, alia id genus, de quibus 
disputat Bredov. p. 155. — dozee éx 
cvv&stov tev, i. e, quasi ca compo- 
sito. Citat Thomas Mag. p. 823, ubi 
haec: 0UvdEsT0v 0) povov TÒ cvyusi- 
pevov x tuvoiv, dila nal n cvugpoa- 
via. Ad neocenvveov conf. nott. ad 
II, 80. Fulminis augurium faustum 
habebatur adeoque victoriae et re- 
gni omen, de quo cf, Iul. Cacs. Bu- 
lenger: De terrae mot. et fulminibb. 
V,Det V, 17. 


87 Baordéa. 


166 


HERODOTI 


OL utv dn. paci ov Olfapea raùra pngevnoaodes, 


ol dè toede (xal pae èn auporega Aéperar vxò ITeooécv), 
cs tie fmzov tavens tv kodgav Énipavoas ti yeugì Eyot 
«Utiu xguwas Ev cio avatvoior» dg dì Gua to Nilo avevi 
arieoda. usdderv tovs Trrovs, ròv Oifapea tovrov étapavra 
rv yetoa 100s toù dagziov îmrmov tovs pvxtipas xpodevet- 
xa, tOv dè alodopevov pPoruataodai te xal yosueriome. 
Hapstos te dd Tordozeos Baordevs anedédenro* xat oi 
nav Èv ti) Aci MOVTES XATKOO! , mAiv Apafiov, Kugov ve 
KATAGTREWAUEVOV xa Boregov avtis Kapfvoso. ’Agafio. dì 
ovdanà xatiuovoav ri dovAocuvn Heognor, «Ala Eetvor 8yé- 


Cap. LXXXVII. 


Exor aUtny ngUwas iv t1j0L dva- 
Evelor] i. e. dicunt — cum manwn te- 
nuisse occultatam in braecis. Cum re- 
centt. edd. rescripsi #01 pro ég&, 
libris sic iubentibus. De verbo 
£geev, adiuncto participio, conf. ], 
27. 28. De Persarum braccis 5. 
avatvelci conf. I, 71. Add. V, 49. 
VII, 67 et Mongez. Mém. de l’Instit. 
IV. pag. 32 seqq. 48 seq. — Caete- 
rum nihil de his legitur apud Poly- 
aenum Strateg. VII, 10 de Uebaris 
fraude narrantem: equum tradit 
Polyaenus cognito loco, in quo pri- 
die cum equa rem habuisset, ama- 
‘torio quodam affectu oxcitatum hin- 
nitum edidisse primum. 

armtecda. uellsiv tOVS lanovs] 
equos hîc intelligit sex coniurato- 
rum, qui de imperio decertaturi 
erant. «zce0da. proprie valet emilti 
(e carceribus) indeque procedere ; du- 
ctum opinor de equostribus certami- 
nibus, adeo ut loci sensus sit: cum 
in eo esset, ut equi prodirent s. în 
cerlamen quasi descenderent. Cont. 
Herod. VII, 122. — De structura 
mutata ex finita in infinitam oratio- 
nem conf, III, 75 ibique nott. 

Poudeccdat te xal yoeueriooi] 
Glossa Herodotea: poiuagno®a 

povaeac8o1, pvonca. Ac poor 
reogai proprie de hirco, poverte- 
cda de eguo dici monent veteres 
grammatici, Ammonius De diff. vo- 
cabb. p. 144 (ubi vid. Valcken. Ani- 
madverss. p. 226), Thomas Mag. p. 


01. Sed Iferodotum de equi hin- 
nitu posuréao8a: dixisse expresse 
monuit Suidas 8. v. coll. Schol. ad 
‘l'heocr. Id. V, 141. Bachmann. ad 
Lycophron. Alex. 244. Schaefer. ad 
Dionys. Halic. De compos. verbb. p. 
195, et quae alia citat Creuser. in 
Melett. I. pag. 12. — 7oepuetita» 
eadem in re narranda adhibuit Cte- 
sias Excerptt. Perss. $. 15 et, mo- 
nente (’r., Olympiod. in Commentt. 
in Alcib. I. pag. 40. 155. 


Cap. LXXXVIII. 


Sagstog — amsdédexto] Cum Da- 
rius, moriente Cyro (vid. I, 209), 
viginti ferme annos esset ‘natus, 
Cambysis vero ac magi regnum ceto 
expleret annos, Darium und 
annos natum s. anno 521 a. Chr. n. 
nd regnum accessisse concludit Lar- 
cher. in not. ad h. 1. coll, Tab, chro- 
nol. VII. p. 630. Tu vide disputata 
ad 1II, 66 et 67. De ipso Dart no- 
mine vid. Excurs. ad III, 70 et nett. 
ad VI, 98. In Aegyptioruta quo- 
que monumentis inveniri nomen Da- 
rii notis hieroglyphicis declaratum 
ostendit Rosellini Mon. storie. IL p. 
170 se 

Agcifior dè ovini AACWUOVOEI 
x. t. d.] ovdapo dedimus pro 
dauea. Vid.nott: ad III, 10. Citat 
haee Eustath. ad Dionys. Perieg. 
933. Arabes s. incolaev‘eius terrae, 
quae nunc Yemen vocatur, quam 
quam vix hominum memorif tàm 
liberi neminique subditì fuisse vi- 


THALIA. III 87. 88... 


167 


vorto, xagévtes Kaufvosa éx° Alyurtov: asxovidv yùp Apa- 
243fi0v ovx av fofadorev Iéooar és Alyuntov. Topovs te toÙs 
xparovs éyapee Iléoonor 6 Aapetos, Kupov uèv dvo Pvyaré- 


dentur, quemadmodum h. l. praedi- 
cat Herodotus, quem alii post (ut 
Diodor. II, 1) secuti sunt, tamen 
per breve tantum tempus cxteris pa- 
ruisse, cum terrae ipsius conditione 
satis tuti essent ab aliorum incur- 
sionibus dominatuque, bene monet 
Ritter: Erdkunde II. p. 191. Neque 
enim Darius, neque eius successo- 
res, nec ipse denique Alexander in 
Arabiam felicem usque progressi 
sunt et Augusti aetate, quae eo 
missa est Romanorum expeditio 
duce Acilio Gallo, re infecta rediit 
nec ad locorum quidem cognitio- 
sem multum profuit, teste Strabone 
XVI. pag. 782 s. pag. 1129 B. coll. 
pag. 780 s. p. 1126 B. seqq. De ea 
notione, quam de Arabia Noster ha- 
buit, conf. nott. ad Herodot. Il, 8; 
de significatione verbi xagéyres vid. 
nott. ad III, 72. Ob dativum JIlée- 
ene: , qui sequitur verbum xarpxov- 
«uv, Hérodotea affert Kuehner. Gr. 
Gr. $. 570. 

denoyto yao ‘Agaflov) Conf. su- 
pra III, 7. 8. Mox cum recentt. 
edd. e pluribus libris reposuimus 
fefaZo:ev pro vulg. é0fa%X2Zosev, cui 
patrocinatur censor Ienensis 1817. 
nr. 164. pag. 374. , , 

l'apovg te tovs xewrovs éyauee 
Iléeonoer è Jagsiog] Dativum Iéo- 
cpe: Schweigh., qui olim addere vo- 
luit # », post retulit ad rgwrovs, ut 
intelligantur nuptiae, quae Persis 
primace, i.e nobilissinae fuerint. Ne- 
que aliter fere Kuehner. Gr. Gr. $. 
581, e. coll. 588, a. intelligi vult: 
mafrimonia ex Persarum iudicio nobi- 
lissima. In Schweighaeuseri et Din- 
dorfii versione Latina redditur ,,in- 
ter Persas‘, quod haud scio an 
praeferendum sit respicienti quoque 
ad praegressa, quae de Arabibus 
Noster retulerat, qui iam ad Per- 
sas quasi regressurus et orationem 
quoflammodo interruptam exceptu- 
rus est. Neque abundare videtur 
haec vox hoc loco, ubi uxores iustis 
nuptiis ac legitimo matrimonio iun- 


ctae Dario recensentur; quippe quas 
e solis Persis et quidem ex una Cyri 
Achaemenisve stirpe regi sumere li- 
cuit; unam tantum novimus Esthe- 
ram, modo huc illa pertineat, quae 
e simplici pellice in legitimae uxo- 
ris locum evecta esse videtur. Vid. 
Heeren: Ideen I, 1. pag. 468. Me- 
morantur autem h. l. ab Herodoto 
eae solum uxores, quibuscum Da- 
rius ab eo inde tempore erat iun- 
ctus, quo regnum adeptus est. Quas 
quattuor fuisse, eo magis tenendum, 
cum e Mohamedi instituto qualtuor 
uxores legitime ducere liceat, eius- 
demque e decreto quattuor omnino 
omnium optimae habendae sint uxo- 
res. Quod e sanctitate numeri qua- 
ternarii apud orientales homines re- 
petendum. Vid. I. de Hammer. Hi- 
stor. Osman. I. p. 565. Filiae Go- 
bryae, quam prius duxerat Darius, 
nulla h. I. mentio. Ac scribit Iusti- 
nus I, 10 de Dario: ,,IHic iam priu- 
cipio regni Cyri regis filiam in ma- 
trimonium recepit, regalibus nuptiis 
regnum firmaturus, ut non tam in 
extraneum translatum quam in fa- 
miliam Cyri reversum videretur.‘ 
De simili Cyri consilio monuimus 
ad I, 95. Inter Darii uxores autem 


. plurimum valuit Atossa, de qua No- 


ster VII, 3: 7 ‘Arocca elye rò ndv 
xgetos, coll. IMI, 133. È Gobryae 
flia susceperat Darius filios tres, 
quorum unus ‘Agrafatavns (VII, 2), 
alter ‘Aquaftyvns (VII, 97), tertius, 
quae Valcken. est suspicio, Aogapé- 
vns vocabatur. Ex Atossa quattuor 
filios suscepit, teste Herodoto VII, 
2, qui Xerrem maximum natu inter 
hos significat, et VII, 7 Achueme- 
nem alteram Darii filium et Xerxis 
fratrem affert: quibus Valckenar. 
addi vult Masisien et Aystuspem(VII, 
82. 97. 61); ex Artystone Arsamen et 
Gobryam (VII, 69. 72); c /’armye 
unum driomardum (VII, 78). Ex 
Phratagyne, filia fratris Artanis, nati 
Abrocomes et /{yperanthes (VII, 224), 
quod utrumque nomen aeque ac 


168 


HERODOTI 


pas"Atocodv te xal “Aguuotoivnv, tiv pèv"Arossav xgoguvo:- 
uioacav KapBvon te té adelpeg xal avtis td papa, tav dè 
"Aguuorosvgv nagBévov. Ettgnv dè Zutodios tod Kvpov &vya- 
réoa Eymue, ti oUvopa nv Iaguvs. #0zs dì xaì t}v roù 'Ova- 
vec Buyariga, 7 tOv payov xatadndov Eroinoe. Svvaguvs te 


movra ol éniuriato. 


Iloorov uév vuv tvuzov xoNIaRevos 


Aldivov Fotnoe* Eoov dé ol évqv avne inzevs' éxtyonpe 
8Ìì vocuuata Aépovra cade‘ AAPEIOZ ‘0 ‘TETAZIIEOE 
TN TE TOY ‘IINIOY TH. ‘APETH (rò obvope Abys) 
KAI OIBAPEOX TOT 'IIIIOKOMOY EKTHZATO THN 
89 IEPZESQN BAZIAHIHN. Ilouoas dì tavra év Iépogo. 


Phaedimes (III, 68) nomen, quae 
Otanis fuit filia, quod Gracce sonat, 
explicuimus ad III, 68. 

dvuvapios te navra oi niumicto] 
i. e. omnia ei potentià complebantur, 
s. omne Persarum regnum ipsi red- 
ditum, ipsiusque potentia per omnes 
regni partes stabilita. Revocavi 
ériuriato, quod idem legitur III, 
108, cum Dindorfio (Praef. p. XLII) 
et Bredov. pag. 334. pro vulg. ér- 
niéxto, quod ex Mediceo, Floren- 
tino, aliis fluxit, neque vero ferri 
h. l1. potest. Verba seqq.: turov 
mounoauevog À&ivov Italus inter- 
pres reddit: un monunento di pietra; 
et in nota monet, rvrov minime hîc 
significare statuam, sed potius ,,un 
basso rilievo‘. Recte: etenim tv- 
x0g h. 1. imaginem 8. figuram (equi- 


tis) significat, quam rex lapidi in- - 


sculpi iussit: quales equitum 8. bel- 
latorum figurae saxis incisae adhuc 
inter veterum Persarum monumenta 
conspiciuntur; vid. II, 136. 138 ibi- 
que nott. Ad significationem verbi 
medii roceloda cf. I, 31 ibique nott. 
et Kuehner. Gr. Gr. 8. 396, f.; ad 
vocem $wov cf. nott. ad II, 4. III, 
‘47. Caeterum inter eas Darii inscri- 
ptiones, quac adhuc cognitae sunt, 
nullam esse, in qua cqui, cuius ope 
ac virtute Darius ad regnum perve- 
nerit, mentio fiat, iam supra ad 
III, 84 adscripsi: in ca, quae Darii 
sepulcro addita est, inscriptione ae- 
que atque in Bisutuna unius Aura- 
mazdis s. Ormuzdi beneficio se re- 
gnum debere enuntiat Darius. Nce- 


que enim equum, cuius in hac He- 
rodotea inscriptione mentio fit, de 
equo coelesti, qui est Sol (i. e. Or- 
muzd), intelligi posse, id quod nu- 
per proposuit Donaldson (Journal of 
tho Asiatic Society XVI,1.p.5 seq.), 
mibi quidem persuasum habeo. 

tò ovvopa déyov) i. e. nomen equi 
hîc erat adscriptum s. indicatum, 


Cap. LXXXIX. 


Iooag dì tavta ev ITéo0ye:] 
Haec verba Latine sic reddidit Din- 
dorf.: ,,his peractis Persicun 
in praefecturas distribuit‘° etc. , ut 
sane verba év II#90y01, quae ex mea 
sententia arcte cum verbis x0t7}- 
cs dì tavra cohaerent, ad sequen- 
tia (Coxcg xareotnoarto) trazisse vi- 
deatur. Rectius opinor Schweig- 
haeuserus: kis domi peractis; inde 
malim equidem ita locum intelli- 
gere: Darius, %aec cum peregisset 
in Perside 8ìve in ea terra, quae pro- 
prio sensu sic dicitur (Herodot. III, 
47), Persepoli opinor, ubi hoc mo- 
numentum lapideum, cuius cap. 88 
mentio fit, a rege constitutum esse 
credo, deinde ad totius regni admi- 
nistrationem propius accedens vi- 
ginti cius provincias constituit sin- 
gulisque tributa imposuit: id quod 
profecto fieri non potuit, nisi omni 
regno pacato omnibusque ad id per- 
tinentibus terris ad regis obsequium 
redactis. Itaque hanc totius regni 
divisionem, de qua Ilerodotus re- 
fert, factam esse arbitror non sta- 


TIILALIA. III 88. 89. 


169 


G xatECTnOaTO sixoce, tes auto xadéovor dargazzias. 


>st magum interfectum et Da- 
xd regiam dignitatem evectum, 
liquot certe annis praeterla- 
cum oppressis iis scditioni- 
quas in variis regni provin- 
rxortas, mox vero a Dario ex- 
ns esse tradit inscriptio Bisu- 
omnia essent pacata et regis 
io obedirent; id quod vix ante 
n 516 ante Chr. n. fieri potuisse 
mo, si quidem vel post Baby- 
um seditionem, quae urbe Ba- 
s capta mense Augusto anni 


id. nott. ad III, 150) finita est, 


denuo exortas esse seditiones 
ituna inscriptione a Dario ipso 
| intelligimus: adeo ut demum 
annom 515 Darius ad hanc 
descriptionem, quae omnes 
i eomplecteretur, accedere po- 


e xatsotpoato six0c.] Agno- 
» in bisce rudimenta interio- 
am dicunt administrationis re- 
ersarum per provincias nunc 
ntius descripti vel potius de- 
coepti: id quod priores Persa- 
‘eges, et Cyrus et Cdmbyscs, 
nodo neglexisse videntur. Con- 
» enim est haec provinciaru 
iptio, quam Darius instituiss 
inasse fertur, cum accuratiori 
rum, quae singulis gentibus 
nelisque subditis sint prace- 
a, distributione, quin ex ea 
quodammodo nata videri que- 
mmmam regni stabiliendi cu- 
egregie illa quidem prodens. 
s.enim fugit regem sapientem, 
.administratione non bene or- 
a tributisque singulorum popu- 
i non satis accurate constitutis 
prius, ut dona offerebantur, 
artéa, nec ad ullum modum men- 
que adstricta; quo ipso vel 
;: premebant subditos praefecto- 
re regiorum arbitrio plane ex- 
35), ipsum regnum vix diu stare 
integrum imperiumque , brevi 
situm, mox iam eversum iri. 
vero Noster de hac Persici re- 
escriptione retulit, ca ex opti- 
ontibus pleraque certe fluxisse 
quam non est, quod dubitemus, 


ad posteriora tamen regni tempora 
eam non prorsus convenire haud 
mirum. Cum enim prima talis di- 
visionis rudimenta potins, quam 
ipsam perfectam omnique parte ab- 
solutam descriptionem Darius exhi- 
buerit, postmodo nonnulla mutata 
aliterve constituta csse quis mire- 
tur? Neque unice ad tributa ac ve- 
ctigalia, ut quibusdam (vid. Ritter: 
Erdkunde VIII. p. 85. 111 seq.) pla- 
cuit, haec descriptio spectasse cen- 
senda est, ita ut alia quaedam prae- 
terea exstiterit ipsius terrac 8. pro- 
vinciarum descriptio; nam tale quid 
nunquam in Persarum rebus locum 
habuisse invenimus, apud quos 
utrumque potius semper coniun- 
ctum fuisse consentaneum est. Noc- 
que accurate locorum ac terrarum 
rationem situmve secuta est haec 
descriptio, in qua maior ratio ha- 
bita fuisse videtur terrarum sive 
gentium, prout illae quidem in Per- 
sarum venerint ditionem. Quarum 
nonnullae post a Persis quae defe- 
cerunt, nullum amplius tributum sol- 
visse inveniuntur. Itaque nil mirum, 
si apud posterioris aetatis scripto- 
res quaedam inveniuntur, cum He- 
rodoteis quae minime congruant, 
immo ob temporum diversitatem 
maxime distingui debeant. Quo vel 
illud refero (alia ut taceam), quod 
ad numerum satrapiarum pertinet, 
in quo ab Herodoto valde discrepant 
aliorum scriptorum testimonia, quae 
dudum attulit Barn. Brissonius Doe 
reg. Perss. principat. I. $. 169 ac 
nuper disquisivit Hitzig (1)as Buch 
Daniel s. Exegetisch. Handbuch z. 
A. 'T. Part. X. p. 90 scq.) ad Danie- 
lis locum VI, 2, ubi centum viginti 
satrapias Darius constituisse dici- 
tur; qui numerus ad centum viginti 
sepiem satrapias adscendit in libro 
Esther. I, 1. VIII,9: eundem nume- 
rum prodit Iosephus Antiqg. Iudd. 
XI, 3. $. 2. XI, 6. 8. 1, qui alio loco 
(ibid. X, 11. $. 4) trecentas seraginta 
satrapias (quae inde conveniant cum 
numero dierum anni) a l)ario factas 
esse scribit: quos numeros omnes 
valde exaggeratos nimiosque videri 


170 


HERODOTI 


uoteotnoas dì tas aoyas nai aRgovras énuotioas trataro N- 


vix est, quod moneam: neque enim 
licebit cum Wheeler. (Geography of 
Herodot. pag. 202) gentinm potius 
numerum quam satrapiarum hîc re- 
spicere. Plato, qui regnum a Dario 
in seplem partes divisum esse narrat 
(De legg. III, 12. p. 695 coll. Epist. 
VIII. p. 332 A), unde hauserit, equi- 
dem haud affirmem: in numero sa- 
trapiarum eo, quem declarat Hero- 
dotus, acquiescere malim: quippe 
ad quem proxime accedit is terra- 
rum singularum Dario subiectarum 
numerus, qui a Dario ipso in Bisu- 
tuna inscriptione indicatur Tab. I. 
8. 6, ubi singulis terris nominatis 
sequitur in fine numerus X.XZZ/, 
quem sine iusta causa in numerum 
XX mutari voluit Rawlinson (vid. 
ad IlI, 30) pag.198; sed vid. Oppert. 
I. I. XVII. pag. 274 et conf. quae 
dixi in: Jahrbb. f. Philol. u. Pae- 
dag. Vol. L. pag. 393. | 

noléovor catgarnias) De satra- 
pae et sutrapiae nomine dixi ad Cte- 
siam pag. 122 et ad Herodot. I, 192. 
De singulis satrapiis, quas a Dario 
institutas deinceps recenset Hero- 
dotus, accurate iam exposuit Hee- 
ren. Ideen I, 1. p. 145 seqq. itemque 
Rennel. 1. 1. pag. 479 seqq., Whee- 
ler Geography of Herod. pag. 204 
seqgq., addita delineatione singula- 
rum satrapiarum: quibuscum conf. 
Ritter: Erdkunde VIII. p. 85 seqq. 
Nunc vero nova lux accessit ex ipis 
Persarum inscriptionibus cuneatis, 
e quibus huc potissimum pertinet 
nna Persepolitana *), meridionali 
palatii parieti insculpta, in qua Da- 
rius profert terras ipsius imperio 
subditas; altera Darii sepulcro ad- 
iecta **), quod eo loco, cuì nunc 


nomen Nakschi Rustam, adhue ré- 
peritur, et ipsa terras singulas in- 
dicans, quae regis imperiò parue- 
rint; tertia denique Bisutuna (de 
qua vid. nott. ad IIl, 30), in qua Da- 
rius ipse (Tab. I. $. 6) singulas re- 
censet terras, quae ad ipsius re 
gnum pertineant. Atque addi his 
poterunt ea terrarum nomina, quae 
primo capite libri Vendidad coùti- 
nentur et ad antiquissima Persarum 
tempora recedunt: de quibus p 

Kleuker. (Zendavest. II. pag. 299), 
alios ***), disseruerunt M. in: 
Bunsen, Aegyptens Stelle in d. Welt- 
gesch. Buch V. Abth. IV. V. pag. 
104 seqq. et Kiepert in: Monatabe- 
richt. d. Akad. d. Wissensch. s. Bar- 
lin. 1856. Decemb. p. 621 segg. His 
igitur omnibus ita usi sumus, ut lu- 
cis nonnihil inde acciperent Hero- 
doti verba, respectu simul habito 
eorum, quae infra VII, 61 seqq. tra- 
duntur de singulis gentibus, quas.in 
Xerxis exercitu militarint, ex pu- 
blico quodam documento opinor et 
ipsa deprompta. Atque dici vix 
potest, ‘quantum haec omnia va- 
leant ad Herodotum illustrandum 
quantumque fidei addant iis, quae 
historiae pater h. 1. prodidit, publica 
opinor documenta secutus, in quae 
ipse inciderat, cum iter per Persa- 
rum regnum faceret, neque Heca- 
taei scrinia compilans, quae est 
Klausenii sententia ad Hecataei 
fragmm. pag. 95. Id unum teneri 
volumus, idque in hac tota quae- 
stione valde respiciendum nobis vi- 
detur: eam satrapiarum descriptio- 
nem et singularum terrarum gen- 
tiumque notationem, quam Hero- 
dotus exhibet, ad regni administra- 


*) Exhibuit hane primus Niebubr. in Itiner. ‘Tom. 1L. Tab. NXNI. J., repetiit deinde 
Ker Porter (Travels in Georgia, Persia etc. London. 1821. Vol. I. tab. 55.) ste explicare 


studuit A. Lassen: Die altpersisch. Keil-Inschrift. v. Perscpolis ete. Bonn. fî 


pag. 19 


segg: 62 seqq. et Zeitschiift z. Kunde d. Morgenl. VI. p. 43 seqy., Benfey: Die Persische 
eili 


nschrift (Leipzig ni p. 53, Oppert in: Journal A»iatique IV. Ser. T. X 


Conf. etiam Holtzmann: 


**) Vid. Lassen in: Zeitschrift ete. VI. p.S 
I. 1. pag. 55, Hitzig: Die Grabschrifi des Darius zu Nakschi - Rustam. Ziich. 1 
1. (II, 1) pag. 133 segg. coll. Jonrnal Asiat. IV. Ser. T. NIX. p. 130 


in Zeitschrift etc. 


segg. Imaginem splendidam exhibet Flandin: Voyage 


eitràge z. Erkl&cun 


IX. p. 140 neqq. 
eilinschr. I. Carlsrule 1943. 
seqg.. Holtzmann 1.1. pag. 121 3099- Benfey 


Oppert. 


der Pers. 


en Perse PI. 172 et 173. 


##*) Vid. potissimum Burnouf Comment. sur le Yacna Notes et Eclairciss. p. LV ‘seqg. 


et p. XCIII seqq. 


THALIA. II. 89. 


171 


oî agooitva. xata E&vea te xal x00s Tolo E@veoi rovs 
ogmyovs xg00tRoBev, xal vaspPfaivav rtovs e90degtas, 
ratio Riiowi dila FBvea vencov. "Aoyas dì xal pope 
ov tv éxsrewv xatà tade dietde. toto utv avrav dg- 
v azapiveovo. slonro Bafvioviov or«ftpoòv radavrov ax- 


1 et certam tributorum ezxi- 
mm rationem pertinere: illum 
scensum terrarum singularum 
sici regni ambitum pertinen- 
quem in inscriptionibns illix 
mus, fieri potius ad regis 
, potentiam declarandam et 
andam neque aliud quid spe- 
unde recte 0)ppert. 1.1.(XVII. 
12 les satrapies (Aksatrapara- 
KAsatkrapdtra) indiqnent une 
x administrative, tandisque 
‘ovinces (dakyiva) ont une 
sation purement cethnique. ‘“ 
qui respiciat, is quoque intel- 
eur satrapiae singulae vel 
| bis comprehensae non pror- 
nveniant cum iis ipsis terris, 
n inscriptionibus illis prola- 
renimus: quod ubi factum est, 
rate suo quidque loco indi- 


uo. 

leto goguus] i.e. insliluit, im- 
! tributa a singulis populis sibi 
seda. De locutione monnit 
is ad Pausan. VIII, 52. $. 2. 
nf. III, 13 ibique nott. et in- 

LL, 97. 
ofialvowor rovs rpoosgiag] i e. 
rgrediens gentes finitinas 8. vi- 
ita ut non semper gentes vi- 
s. contiguae ad unam eandem- 
rovinciam nudscriptae fuerint, 
tiam aline remotiores, aliis 
mus interiectis separatae et 
etae. Hoc enim sibi volant 
q. (in quibus cum Dindorf. 
vulgarem ordinem reti- 
mutatum a Schweighaeus. et 
rd. e libri Sancroft. auctori- 
tà Exaotéoo allor ila 
vipov, i. e. litioni'alii alias 
» gentes (non adiacentes finiti- 
le, sed) remotiores adscribens. 
oe vix aliquoties factum esse 
Heeren. 1. 1. p. 146, Rennelii 
am, quo localis, ut dicunt, 
n fuerit haec provintiarum 


descriptio, merito reiiciens, quippe 
ipsius Herodoti verbis refragan- 
tibus. Contra exstitit Maltebruu. 
(Nouvell. Annall. d. Voyag. II. pag. 
335) provincias longiore intervallo 
separatas in hac satrapiarum de- 
scriptione iunctas fuisse prorsus ne- 
gans, cum nullum istiusmodi sepa- 
rationis inveniatur exemplum, modv 
singula rite intelligantur et expli- 
centur. Quae enim in unam satra- 
piam fuerint coniunctae terrae, eas 
omnes sibi conterminas aut certe 
propinquas fuisse vult, ita ut ibi 
tantum exsistant difficultates, ubi 
nomades commemorentur. 

Aexas dì xul pi6g0Y n9000d0v tv 
îmétetov] Haec ipsa verba adiecta 
indicare quodammodo videntur, in 
hac regni divisione non una'tributa 
valuisse, sed omnem reipublicae ad- 
ministrationem, quam dicunt, re- 
gem respexrisse. Ne quis vero cre- 
dat, ex hisce tributis singularum 
gentium, quae Persarum imperio 
parucrunt , aerarium exstitisse, un- 
de in rempublicam impensae fuerint 
factae ac militibus, magistratibus 
salaria stipendiaque soluta; pro ori- 
entis more omnia istinsmodi tributa 
ad regem ipsum, qui pro arbitrio 
ntatur, pertinent. Conf. Heeren. 
Ideen 1, 1. p. 178. — Intactum re- 
ligni #wfrscov, ut II, 25. 92 ct 1II, 
93. V, 49, e Bredovii praecepto mu- 
tandum in érért0y, quod h. 1. dede- 
runt Dindòrf. et Dietsch., quodquo 
etiam IV, 26 vulgo legitur. Conf. 
etiam Gregor. Corinth. pag. 440 ed. 
Schaef. 

Bafviwviov cta@pov tadeytov 
anayivéerv] Vox talayrov ne mute- 
tur in teZ@yrov, monet Wessel., lau- 
dans I, 51. Aclian. Y. H. X, 17 et 
1. Fr. Gronov. De pecun. vet. I, li. 
Mox pro Evfoetxòv dedi cum re- 
centt. edd. e tribus codd. Evfoinor, 
quae forma apud Polybium, Strabo. 


172. 


HERODOTI 


ayivésiv, toto dì yovotov arayiveovar Evforxov. ro dè Bafiv- 
Agviov tadavrov dvvara Evfotdas EBdouryxovra uveas. “Exà 
pag Kigov Keyovtos al aUris KapBvoso 1v xersotnds ovdivat 
pogov méer, cia dopa dpiveov. did SÌ tavenv tv Enitativ 

toÙ pogov xal raparAgora tavrn GAla Afpovor Iiquar, ag 
Aagetos pèv qv xaerxnidos, Kaufvons dì dsorotns, Kdeos dè 


nem, Appianum reperitur, Sic quo- 
que III, 95 aliisque locis, quos at- 
tulit Bredov. pag. 162. In ipsa re 
cum Herodoto prorsus consentit Pol- 
lux 1X, 86, septuaginta Atticas po- 
nens minas; septuaginta duas mi- 
nas Atticas Aelianus V. H. I, 22 Ba- 
bylonio talento attribuit, cui Noster 
septuaginta tantum minas Zuboicas 
adscribit: unde sequitur, septua- 
ginta dnas minas Atticas aequasse 
septuaginta Euboicas, talentumque 
Euboicum Attico gravius fuisse ea 
fere ratione, quae obtinet inter nu- 
merum tricesimum quintum et tri- 
cesimum sextum. Itaque vix opus, 
ut cum Gallo docto (De la Barre in 
Mém. de l'Acad. d. Inscript. XII. p. 
226 5099.) in Herodoti textu refin- 
gatur: éIdopmuovra nal dvo pvéas, 
praesertim cum, iudicante Boeckhio 
Metrolog. Untersuchungg. pag. 46, 
ne hac quidem ratione omnia ca, 
quae in numeris Herodoteis et hoc 
loco ct potissimum infra cap. 95 (ubi 
vid. nott.) spectanda sunt, secum 
bene componi queant ipseque Hero- 
dotus, nisi in eius verba irrepsisse 
menda statuas, vix ullius culpae 
errorisve immunis sit iudicandus. 
Uberior ad h. 1. exstat Bellangerii et 
TJ.archeri annotatio, illins emenda- 
tionem hancce probanfis, hufus reii- 
cientis Euboicumque talentum se- 
ptuaginta minis constitisse indeque 
Babylonio par ferme fuisse iudican- 
tis. Nec sane multum differre vi- 
detur Euboicum et Atticum talen- 
tum, quod ipsum sexaginta minas 
continuisse neminem fugit. Ad no- 
stras mensuras si revocaris, au- 
ctore Wurmio De pondd. rationn. 
etc. pag. 47 pondus minae Atticae 
est 8214,28571 gran., talenti At- 
tici 492857,1 gran. Paris., itaque 
mina aequat 0,891,3070 libr. Pari- 
sin. sive 0,932 7821 libr. Colon. (s. 


29 Loth 3,3961 Quint. Colon.), ta- 
lentum 53,47843 libr. Paris. sive 
55,06694 libr. Colon. Aliam Gelli 
docti, Letronnii, computationem ex- 
hibet Miot, Gallus Herodoti inter- 
pres; ex qua mina Aitica valet 436,5 
grammes recentioris mensurae; £w- 
boita mina 448,971 grammes indeque 
talentum Euboicum 26938 grammes 
sive 26 Kilogrammes, 938 grammes 
s. 55 lib. 4 gr. antiqui ponderia. — 
Ad formam uvées conf. I, 51. II, 180 
et alia, quae excitavit Bredov. pag. 
219; de accusativi usu monuit Kueh- 
ner. Gr. Gr. $. 556. In seqq. retinui 
xateotpuòg, quod in xateoteog mu- 
tari mavult Bredov. p. 399; cf. etiam 
nott. ad II, 126. 

c22U Sodo dy(veov] Haec veris- 
sime dici orientaliumque regnorum 
conditioni maxime convenienter qui- 
vis intelliget. Quippe in quibus ho- 
dieque subditi muneribus, quac regi 
8, principi offerre coacti sunt, magis 
adeo premuntur, quam tributis ordi- 
nariis vectigalibusque. Nec aliter 
Cyri maioris natu institutum fuisse, 
res ipsa docet. Confer Heeren. Ideen 
I, 1. pag. 404. Nec refragatur He- 
rodoteae narrationi de hac tributo- 
rum annuorum descriptione a Da- 
rio instituta (conf. Polyaen. VII, 10, 
3) illud, quod supra III, 67 Persis 
magus concessisse dicitur ate4gfn» 
orgatnins xaì pogov. Nam ibi non 
de ordinario ac stato tributo agitur, 
sed de eo ipso, quod singulis genti- 
bus pro temporum locorumque ra- 
tione fuerit impositum, sive doni ad 
instar quotannjs ut penderent impe- 
ratum. Strabo XV. p. 735 s. 1068 B. 
ad Darium Longimanum tributorum 
rationem institutam reiicit. 

bs daosîos piv nv xemnlos] Ad 
significationem verbb. xex7406 et 
narnievev faciunt, quae ad I, 04 
coll. 155 notata sunt. — Sententia. 


THALIA. III 89. 9%. 


173 


)° 6 pè», Or dxamnisve xavra tà noryuara, 0 dè, Ovi 
05 te uv xal dAlyagos, 0 dè, dtt YwwdS te xal apadta 0g‘ 
c éungavioaro. ‘Anò uèv di) Iovav xa) Mayvitev tu 
"Acin, xa Alohécav xaì Kagev xal Avxliav xa) MiAvéeay 


ientalium indole loquendive 
non aliena et in posteriorum 
wum libris saepe obvia, ubi 
: obavaritiam notatur. Plura, 
te Wesseling., Spanhem. ad 
, Or. I. p. 9 et Davis. in Ma- 
'yr. Diss. IV. pag. 508. Add. 
iger. ad Synesii orat. de regn. 
V. p.154. Darii divitias com- 
at 4h oque Hieronymus Epist. 

iodor. $. 11 (T. I. p. 337 
Mars.). Probant autem Darii 
iam vel certe nimium argenti 
m ea, quae memoriae produn- 
187, sed mitem quoque eius 
m in remittendis tributis de- 
t ea, quae narrantur a Plu- 
Mor. II. p. 172 F et Polyaen. 
1,3. Honorificentius de Da- 
timonium Plato quoque prae- 
vist. VII. p. 332 B. 


y@o06] Sic dicitur, qui nul- 
i curam rationemve habet, du- 
: superbus est. Hinc VI, 137 
itur vPers et 0%:y0gln. Ad 
qudex0g conf. I, 100. 


i, Ott quos x.t.7.] Eadem de 
ui patrit appellatione a sub- 
eiebatur, praedicant Pro- 

E Olympiod. în Comment. ad 
A Alcib. I. pag. 151 seq. lI. 
5. coll. Michaél. Choniat. loco 
ad III, 84 laudato, ac longe 
hos Xenophon in Cyropaed. 
2, 9 coll. VIII, 1,44. VIII, 8, 1 
chylus in Perss. 774 seq., ubi 
m ipsum facit loquentem de 
. Koeos, evSaluaoy eve, ce- 
mas mac elomnvnv piiois. 
Pausan. VIII, 43. $. 3 ibique 
lis pag. 335. Diodor. IV, 30. 
De repubi. I, 27 ibiq. A. Mai. 
I, 26.. Herodotea attigit Eu- 
ad Ili. II, 57. Multa de his 
er. a@ Antonin. I, 9. pag. ll. 
autem notum, quo sensu sibi 
antur watg ac deomorns, quae 
m appellatio domini Graecis 
w invidiosa videbatur. — In 


verbis xal dyada cp: mavia lunza- 
sp0aro reliqui reyra, cuius loco Me- 
diceus, Florentinus, ‘alii ta ponunt, 
unde ra xeyra exhibuit Dietsch. 


Cap. XC. 


Mayyrtoy tav tv ij Asti) Magne- 
tes, qui in Asia minori ad Maean- 
drum et Magnesiam prope Sipylum 
habitabant, distinguuntur ab eius- 
dem nominis gente, quae in Thessa- 
lia sedes habuit. Vid. VII, 173-183. 
De Ionibus cf. I, 142 seqq., de Aeo- 
libus I, 141, de Caribus I, 171, de 
Lyciis I, 173 coll. VII, 92, "de Pam- 
phylis I, 28. VII, 91. — Ad Miivicov 
conf. I, 173 ibiq. nott. — Ad hanc 
praefecturam quae adscriptae erant 
gentes, ese omnes oram Asiae mi- 
noris maritimam occidentalem et 
meridionalem fere totam explent a 
Troade inde usque ad Ciliciam. So- 
los Milyenses non ad oram, sed intus 
habitasse, inde forsitan colligi po- 
terit, quod VII, 77 inter copias Xer- 
xis pedestres commemoruntur. Do- 
res quoque hac satrapia comprehen- 
sos fuisse non dubitamus. In in- 
scriptionibus supra (ad III, 89) in- 
dicatis Vuna reperitur nomen terrae, 
quam ad Zoniam indeque ad hane 
ipsam satrapiam spectare, dubio vix 
caret, cum Funa eo sensu « Persis 
adhibita videatur vox, quae omnes 
Graecae stirpis gentes in Asia mi- 
nori insulisque adiacentibus subdi- 
tas Persis complectatur, ab Zonibus 
ipsis significatione ducta. Oppert. 
(1. 1. XVII. p. 279) in Bisutuna in- 
scriptione Zones maritimos (i.e Grae- 
cos in insulis habitantes) et Zones 
terrae continentis (Graecos in Asia 
minori habitantes) commemorari pu- 
tat. — Rennelio |. l. pag. 181 cam 
ob causam videtur rex omnes gentes 
mari prorximas in unam coniunxisse 
ditionem, quo navales copiae unî 
potissimum duci ac praefecto essent 
subditae, 


174 


HERODOTI 


xa) Iauovicov (is ao 1jv ol terayuévos pégos 0Utos) reosgie 
tetpaxdora tedavta dppvgiov: 6 utv È) xg@tos ovtos 0Î v9- 
uos xareotnxse. anò dè Mvocv xal Avdav xa) Aacovisy 
xal KafaAlécav xal'Tpevvécav mevraxocia teAavra* vopòs dev- 
te90s ovtos. amò dè ‘Edinomovilov tov ini detuà toxAfovu. 
xal Dovyov xal Bgnixav tav év vij Aoin, al IHapAayovey 


0 pèv di) xeoutos ovrds oi vo- 
pos xatectnuee) Hanc satrapiam 
omnium rta quod Noster protu- 
lit, cum in ipsis inscriptionibus cu- 
neatis post multas alias demum no- 
minata inveniatur haec terra, id 
profeoto non fecit dignitatis causa, 
qua haec provincia primum inter 
caeteras occuparet locum, sed sin- 
gularum satrapiarum recensum ita 
instituit, ut ab ea, quae maxime 
occasum versus sita (iraecis esset 
proxima, initio facto deinde orien- 
tem versus procederet al eas indi- 
candas, quae in occidentali Persici 
regni parte essont sitae, a scptima 
inde satrapia alium sequeretur or- 
dinem in reliquis enarrandis; cf. 
nott. ad III, 91. 
nel Aasaytov nai Kafaliov ua 
Tyevvéov)] In his nominibus libri 
scripti variant. Nos recentt. edd. 
secuti sumus. Pro Axcor(wy in Flo- 
rentino aliisque codd. invenitur ‘42v- 
covlov. De quo conf. nott. ad IV, 
17. Valcken. coniecerat: Aacovioy 
tòv uai Kafnitoy xalevpevor, tum 
oh VII, 77 (ubi haec exstant: Aafy- 
ie86 dè oî Myoves, Aagovior dì xx- 
Aevpevor), tum ob lIygoennenses, 
gentem prorsus incognitam. Viden- 
tur autem sedes harum gentium in 
Lydia eiusque ea parte, quae ad 
Lyciam vergit, esse quaerendac. 
Conf. Rennel. l. 1. pag. 482. Cadba- 
lian regionem novit Plinius H. N. 
V, 28 (ubi vid. Parisot. pag. 311) 
coll. 32. Add. Stephan. 1ìyz. s. v. 
Plura dc his vid. apud Forbigerum: 
Handb. d. alt. Geograph. II. p. 323 
seqg. et adde ea, quae afferuntur 
in Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog. 
LVIII. p. 213. Aygennenses quod 
attinet, Wesselingio in mentem ve- 
nit regionis Obigenes, quae Lycao- 
niae fuit pars, teste Plinio l, c. De 
Lydis ac Mysis conf. I, 28.ibiq. nott. 


93. 171 et VII, 74. Ex inscriptioni- 
bus cuneatis huc pertinet ea terra 
8. provincia, cui nomen Sparda, quod 
cum Lassenio (Zeitschrift f. Kunde 
d. Morgenl. VI. p. 51)) et Hitzigio 
(I. 1. pag. 79) ad Graecorum Sarde: 
mihi recte retulisse videor (Jabrbb. 
f. l'hilol. u. Paedagog. L. p. 390), 
quodque de Zydia accipi vult Op- 
pert. (1. 1. XVII. p. 279). 
xevtauocia talarta] Vocem de- 
quotov, quac in edd. vetustis addi- 
tur, scripti libri ignorant. Nec da- 
bium, illam mente potius subaudien- 
dam, quam textui inserendam esse. 
Fines huius satrapiae cum priore 
multo angustiores videantur, ne quis 
miretur ci maiorem argenti summam 
impositam, monet Rennel. 1. L, per 
Lydiam, quae ad hanc satrapiam 
pertinuit , auri ct argenti fuisse me- 
talla fluviumque Pactolum e Tmolo 
aurum seocum ferentem; quo factum, 
nt Lydiae regum divitiae in prover- 
bium olim cesserint ipsique Lydii 
primi numos cuderfht, teste Hero- 
doto I, 94, ubi vid. nott. Et magis 
huc pertinet Nostri locus V, 49, ubi 
Lydos dicit Aristagoras x 07vag- 
pvootazove optimamque habitan- 
tes terram. Cf. Creuzer. ad Xanthi 
Avdianor reliquias in Histaricorr. 
graccc. antiquiss. fragmm. pag. 203 


eq. 

darò dè ‘ElAnoroviiov rev tal 
dsfia fomliovu) i. e. ,,ab Hellespon- 
tiis a dextra intro naviganti‘, si se. a 
mari Aegaco Hellespontum patis, 
ut ad Hellesponti oram Asiaticam 
intelligantur habitantes. De loeu- 
tione éxl deg conf. Knebner. Gr. 
Gr. 8. 581; ad participii (foxZéovr:) 
usum vid. nott. ad I, dk 

ual Dovyay n. 1. 2.] Conf. VII, 72. 
73. De Thracibus Asiaticis vid. nott. 
ad I, 28, ubi etiam de .Hariandynis. 
Per Syrios indicari Cappadoces, pa- 


THALIA. III. 9%. 91. 


179 


lagravduvav xal Zupiav HEnxovra xal ternuoora pv ta- 
: gogos* vouòs tgiros ovtos. amò dì Kidixcov Tazoi re 
ì Snxovra xaì tpinxooio., éxaotns Mueons eis pivopevog, 
adavra agyuoiov nevraxooia* tovtav dè teccepaxovia 
nà Exatov É t]v ppovgsovoav Tnzov tiv Kidixlnv xosenv 
rovto, ta dè rornuocia xal éEnuovra Aageio époita' 
: rétagros ovtos. ’Arò dì Iocsdniov x6Ad0g, thv Aupi-91 


I, 72, ubi vid. nott. coll. I, 6. 
et Jacquet in Journal Asia- 
(ILL Ser.) VI. p. 387 seq. De 
igonibus cf. I, 28. 72 et VII, 72. 
em, e prima satrapia exclu- 
Rennel. statuit pag. 483 seq. 
se praefectura tertia compre- 
, quae sì cum prima et secunda 
uetur, multo maioris ambitus 
ideatur, licet hae tres satra- 
oniunctae ne unam quidem ea- 
equent, quales in orientalibus 
partibus fuerint institutae. 
leetebatur autem tertia prae- 
a omnem Asiam minorem ori- 
versns a Lydia, septentrio- 
ersus a Tauro, ad Pontum us- 
: Thermodontem fiuvium. Ita- 
ic pertinebit ea provincia, quae 
ras inscriptionibus cuneatis di- 
Katapatuka 8. Cappadocia (cf. 
nson in: Journal of the roy. 
ìy XI, 1. pag. 95), cuius etiam 
a. Dario regnante commemo- 
in Ctesiae Excerptt. Perss. 


» dì Ki2lxcv) Iure statuit Ren- 
I, pag. 485 Ciliciae fines Hero- 
setate latiores fuisse, ut qui 
iem versus Euphratem attige- 
V;, 52) et occidentem aeque 
>tentrionem versus fines terrae 
rioris multo superaverint. Ci- 
terrae nulla fit mentio in in- 
sionibus, nisi hanc terram Cap- 
rine satrapiA, quae tertia est 
loti, simul comprebendi existi- 
neque enim huc referri posse 
mo eam terram s. provinciam, 
. in Bisutuna inscriptione de- 
loco constitui vult Oppert. (I. l. 
4. 279) Zonum in continenti ha- 
tium: quae ipsa quorsum per- 
è in Herodotea satrapiarum de- 
tione, haud facile dixeris. 


tovrwy di tecceouovta uiv xal 
éxatov x. t. 2.] dè, quod e Banerofti 
libro alteroque eiecerunt Schweigh. 
et Gaisf., retinendum duxi. itemque 
mox retinui pèv, quod a Mediceo, 
Florentino, aliis aberse video. — In 
seqq. trascipodro retinui pro dva:- 
cinovrto, vid. Bredov. p. 334. Ad 
ipsam verbi significationem vid. 
nott. ad I, 179. — Attendi vult h.1. 
Rennel.l.1., ut in quo, quod nuspiam 
alibi invenimus, equitum manns 
regiis impensis sustentari dicatur. 
Fuerunt enim hac in provincia fau- 
ces, per quas aditus in Syriam, Ae- 
gyptum, reliquas interiores regni 
partes patuit, et ex iis ipsis rursus 
in Asiam minorem. In Xerxis co- 
piis Cilices non memorantur; cen- 
tum tantum naves exhibebant VII, 
91. — porravde tributo dicitur, quod 
in regium redit aerarium. Conf. V, 
17 coll. VII, 23. 


Cap. XCI. 


‘Ano dè Ilocudntov nodLos] Haec 
urbs duodecim milliaria meridiem 
versus est sita ab extremo sinu Is- 
sico, ubi vulgo Ciliciae et Syriae 
fines ponuntur, quos ipsos Herodoti 
aetate magis quam postea meridieni 
versus porrectos fuisse credibile est. 
Cf. Steph. Byz. s. v. Scylax in Pe- 
ripl. $. 102. Stadiasm. m. mar. $. 175. 
Septem stadia dicitur remota ab 
urbe Mandane eo fere in loco, ubi 
nunc promontorium Xizliman. — De 
Amphilocho, vate celeberrimo, vid. 
Pausan. II, 18. 20. V, 17. Qui idem 
in Cilicia Mallum urbem condidisse 
fertur, teste Strabon. XIV. p. 675 
s. p.993 A. Lucian. Alexandr. &. 19. 
‘T. II. pag. 181 ed. Iacobitz. Quin 
Pamphylii ab iis Graecis originem 


176 


HERODOTI 


ld 


Aoyos 6 ‘Augiegeco oxide Ex ovgoros toùoe Kidixcov te xal ZY- 
Quv, cobauevov arrò tavtns peéyor Alypuntov, xiv uolons rig 
Agaficov (tavta yae nv dtedéa) nevrzovta xal teenxdoia ta- 
Aavra pipos qv. Foti dì év td vouoò tovra Dorvlxn re nada 
xai Svein 7) IHadoattivy xadsopévn xaì Kirgos* vopòs xéa- 
rctos oUTOs. dx’ Alyvrtov dì xal Afvov tov apocegtov Al 
punto xal Kvoryvns te xul Baoxns (és vao tov Alyvatiov vo: 
uòv avra. Exexoouéato) Értaxdora mpoonie Ttedavta, mAPS 
toù éx tijs Moigios Aiuvns yivonevov aeyveiov, tò épivero éa 
tv ixdUav. TovtOv TE di yogls roù agyugiov xal toù Exipe- 


trahbere dicebantur, qui hoc ipso Am- 
philocho et Calchante ducibus post 
‘Troiam captam dispersi alio fuerinv 
uppulsi. Conf. Herod. VII,91. Strab. 
XIV. p. 642. 8. 951C. — ,,De Am- 
philocho, in cuius locum infanusta 
manus Antilochum intulerat, vid. 
lucob. ad Luciani Alex. ].l. p.41 seq. 
et p. 126 seg.‘ Cr. 


celauevor dò tavens] i e. quod 
altinet ad omnem istum tractum a Po- 
sidonio usque ad Aegypti fines por- 
rectum. Minus apte cum participii 
nsu Larcherus comparat participia 
diov, #E0v, xagov. De Arabia conf. 
III,7.8.88. Intelligitur, credo, is 
terrae tractus, qui medius inter Ae- 
gyptum et Palaestinam est situs, 
Idumaea, quae vulgo vocatur, et 
desertum inter Gazam et Pelusium. 
Conf. Rennel. 1. 1. p.490, et ad verba 
tabra yo nv atedéa conf. III, 97, 
nbi Arabes iis adduntur gentibus, 
quae a tributo exemptae dona regi 
ferre solebant. De Syria Palaestina 
vid. III,5 et VII, 89 coll. F. H. Muel- 
ler. De rebb, Samitt. (Berolin. 1831.) 
pag. 27. De Cypro cf. III, 19. — Nec 
luius satrapiae ulla fit mentio in in- 
scriptionibus, nisi nomen Putijfa, 
quod in sepulcrali Darii monumento 
circa finem inter reliqua terrarum et 
gentium Darii imperio subditarum 
nomina inveniri volunt, ad P%oeni- 
ces indeque etiam ad hanc Herodoti 
satrapiam referre velis, quamquam 
tota res ambigua valdeque dubia vi- 
detur: cf. quac dixi in Jahrbb. f. 
Philol. u. Paedag. L. p. 396. Oppertus 
(XIX. p. 159 seq.) nomen illud inscri- 


ptionis ad Africae terras spectare 
putat. 

xai Kvenyns re xal Baeoxne] net 
cum recentt. edd. addidi. Ad rem 
conf. III, 13. Barcaei et Cyrenaei, 
qui et ipsi Libyes erant, quod 
h. 1. a Libyum gente distinguuntar, 
Schlichthorst. (De Her. geogr. Afrie. 
p. 139) eos Zibyes intelligi vult, qui 
Marmaricam tenuerint, aut qui Li- 
bycum nomum, quem dicunt, ineo- 
luerint, Cyrenaeos autem et Zarcecos 
dici cives tantum urbium Cyrenes et 
Barces. Intelligitur autem h. l. ea 
provincia, quae in tribus illis in: 
scriptionibus Aegypti nomine decla- 
ratur: eo enim spectare vocem 4f- 
draya, nunc satis constat; cf. quae 
dixi in: Jahrbiich. f. Philol. u. Pae- 
dag. L. p. 394 seqq. et Oppert. LÌ. 
XVII. p. 279. — In seqg. éuexo- 
ouéato retinui, utI, 100, ubi vid. 
nott., IX, 30. VI, 41. 

maoré toù tx t7jc Mosiguos x. 1. A.) 
Conf. II, 149 ibiq. nott. Causam, 
cur hîc proventus lacus Moeridis 
eximatur a tributo ordinario in re- 
gis aerarium redeunte, Diodorus af- 
fert I, 52, monente Valck.; cum, 
quae rex Aegypti fecisset, ca Aegy- 
ptiorum ad exemplum Persa quoque 
focisse putandus sit. 

tovrov te dn) yogls x. r. 2.] i. e. 
praeter hunc igitur argenti sunmam 
(quae sc. e piscium proventu in lacu 
Moeridis redit) et praeter frumenticn, 
quod militibus demetiebantur, ex hac 
satrapia septingentu (argenti) talenta, 
ut dixi, redierunt. Émupetgo 
cum Schweigh. ct Gaisf. dedi pro 


THALIA. IL 091, 


177 


Lévov Gitov xgoonte ixtaxocia tadavta' Gitov pae dva- 
pvoiadas Ileggicov te toto Ev td Aevxd teiyet to év 
pi xatoLKMuévoLdi xatapetoéovo: xal tolaL TOVTDV ErLLXOV- 
* vopòs Éxros oUtos. Zartayvda. dì xa) Tavdagior, xal 


rstvov. Conf. nott. ad Plu- 
Flamin. 5. pag. 89. Dindorf. 
tsch. dederunt érsuergevpé- 
mm contracta forma apud He- 
im ferri nequeat: de qua re cf. 
v. p. 374. 
vyao dvadena x. t. 2.) Haec 
addita putem, ut proxime an- 
ntia xaì toò émipergovpévov 
seeuratius explicentur, ut haec 
i sententia: Persis in Memphi- 
se considentibus eorumque au- 
îs demetiuntur frumenti cen - 
iginti mille portiones (s. cen- 
riginti mille medimnos fru- 
). Retinui in his cum edd. 
t. Aldinae lectionem, quam 
ofti liber cum aliis quibusdam 
‘s indeque scripsi cétov (au- 
G. I. Eltzio in Jabrbb. f. Phi- 
Paedag. Suppl. T. IX. p. 327 
dum in o(tov), ubi Mediceus, 
itinus, alii mgòs, cuius hic 
esse nequit; deinde uvoieoi, 
‘ib omnibus libris allatum est, 
i cum recentt. edd. in uvoia- 
wadente iam Schweighacusero 
wu ipso poscente, cum ver- 
tatapetoéovor requirat accu- 
m: quod cum sentiret Schae- 
in mendoso xg0g latere pu- 
svgovs, vid. ad Lambert. Bos. 
lipss. L. Gr. pag. 270. Pro 
xì déxa, quod ipsum coniun- 
\onnulli scripserunt dvonalds- 
eripsi, quod in quibusdam li- 
stat: dvodexa, qua forma He- 
am plerumque uti monstrant, 
sttulit Bredov. p. 279. Ad ur- 
6 intellig. ped(uvove, quae vox 
additur, modo omittitur (conf. 
fer. 1. 1.). Nam in talibus in- 
lis Graecos mensuram et spe- 
quippe vulgo notam, haud 
imittere recte observavit Gro- 
8. 
Hi — xatormnuevorai] De hoc 
ipio conf. nott. ad I, 27. Me- 
ur apud Thucydidem I, 101 
Memphidis pars, nomine 4ev- 


2ODOT. II. 


x0v teîgog, quod scilicet, monente 
Scholiasta, reliquae duae urbis par- 
tes latere coctili exstructae erant, 
tertia pars lapidibus. Add. Diodor. 
Sic. IX, 74 et conf. Ungarelli in: 
Annali del Instit. de correspond. 
Arch. 'T. XIX (1847). pag. 22 seq. 
Persarum praesidia in hoc Memphi- 
dis vico relicta putat Ley (De.fat. et 
condit. Aegypt. sub Perss. imperio 
pag. 18) ob Inari rebellionem (cf. 
Herod. III, 12.15 ibique nott.) paulo 
ante sedatam, novas seditiones ut 
cohiberent coortasque reprimerent. 
In hymno, qui notis Aegyptiorum 
hieroglyphicis inscriptus stelae in 
museo Parisiensi legitur, salutatur 
Osiris ,,Sancitus muri albi, le Saint du 
Mur-Blanc‘, ut reddit Chabat, qui 
hunc hymnum Gallice conversum 
exhibuit in: Revue Archéologique 
XIV ann. (1857) pag. 69 recteque 
verba muri albi ad unum e vicis 
Memphlidis (,,un des quartiers de 
Memphis“) retulit; mihi haud dubi- 
um videtur significari tò Zevxòv teî- 
gos tò év Meugi, quod Herodotus 
h. 1. appellavit. Ad vocem értxov- 
govs conf. nott. ad III, 4. — Ipsa 
tributi summa, quae incluso fru- 
mento vix ad vicies centena millia 
imperialium nostrae monetae ad- 
scendit, haud ita magna videtur 
Rennelio 1. 1. p. 925, si quidem tri- 
cies centena millia hominum omnino 
in Aegypto fuisse (ut Diodor. refert 
I, 31) reputaveris, ita ut in singula 
capita vix sedecim grossi cadant. 
vouos Extog ovros] Monet Mal- 
tebrum 1. l. pag. 337, sex praefectu- 
ras antea commemoratas a Persis 
nomine earum designatas fuisse, 
quae frans aquam, i. e. Euphratem 
(occidentem versus) sitae sint. Iam 
Herodotum idem docet subito ad 
provincias interiores transire, qui a 
Perside, quae ad nullam praefectu- 
ram pertinebat, profectus inde reli- 
quas satrapias recenseat easque eo 
ordine, qui nobis quidem temere in- 


12 


178 


HERODOTI 


dadixar te xal “Anagurar, és tovTò terayutvor, Éfdounxovra 


stitutus videri queat, ignorantibus 


scilicet rationes geographicas alias-. 


ve, quae Herodotum, ut hoc ipso, 
nec alio modo in enarrandis singu- 
lis provinciis procederet, commo- 
vere potuerint. Neque enim credere 
possum (quae Wheeleri est senten- 
tia II. pag. 205), Herodotum in sin- 
gulis  satrapiis recensendis haud 
presse secutum esse eum ordinem, 
quo haec omnia in documentis pu- 
blicis, e quibus hausit, tradita in- 
venerit, sed sponte mutasse illum 
atque nullo discrimine habito, prouti 
ipsi convenire videretur, las satra- 
pias recensuisse. Cf. nott. ad III, 9%. 

Zatrayvda — ‘Anagviai] Ganda- 
rii et Nadicae infra occurrunt VII, 
66. Saltagydae et Aparytae aliunde 
non coguiti. Has vero gentes omni- 
no ad orientales plagas ultra Sogdia- 
nam versus Indi fontes et superio- 
rem lnius amnis cursum spectare 
dixerat Billerbeck. Difficill. geogr. 
As. pag. 18, improbante Gatter., 
qui ad superiora loca Iaxartis et 
Oxi has gentes refert. Rennelio |. l. 
pag. 513 scq. haec satrapia ab ea, 
quae decima sexta est in hoc recen- 
su, tribus partibus ita videtur cincta 
fuisse, ut occidentem versus sedes 
Parthorum primitivas, scptentrio- 
nem versus deserta Chorasmiae, me- 
ridiem versus Ariam, orientem versus 
Bactriam tangeret; qui ipsi fines sunt 
Margiarae , quam regionem, iam li- 
bro Vendidad tertio loco commemo- 
ratam (.Mouru), Noster ignorat. Ad 
Gandarios pertinere vult urbem Go- 
dar, nd Aparytas urbem Apabarti- 
cam, utramque ab Isidoro memora- 
tam et intra Nisacam (quam lken- 
nel. habet pro terra Naisabour) et 
Antiochiam Margianam (quam pro 
terra Meru habet) collocatam. Ac 
denique urbem Gandar candem con- 
tendit esse, quae in Dschingischani 
historia nomine Acendar crebro ap- 
pelletur. De @Fandariis obloquitur 


— ——.. 





*) Add. ibid. LIX. hi: pe: 149. LXX. ih 34. LXNIII. 
da (i. e. Persis 
Et conf. quoque Journal d. 


mero (sermanos ab his 
Etymolog. Forschung. Il. 
pe 113 


icis s. Tadschik 
p. dIS seq. 


Larcher. tum in not. ad VII, 60, 
tum in tab. geograph. Strabonis po- 
tissimum ob auctoritatem XV. p. 
699 s. p. 1024 A., qua Indicam po- 
tius censet gentem esse, cuius se- 
des ad Indum fluvium sint 

dae. Et Wahl (Erdbeschreib. v. 
Ostind. p. 461 seq. 465) longa dis- 
putatione efficere studuit, Gande- 
riorun gentem Gandaricamque reglo- 
nem non aliam esse atque eam, 
quam nunc vocant Autwer et Zelo; 
cuius gentis tribus quasdam videri 
Nadicas et Aparytus, aut certe ac- 
colas ea in regione, quae a Bucha- 
ria parva usque ad 'l'ibetum parvam 
pertineat; ipsum nomen cum Persi. 
cis convenire vocibus Gandaker s. 
Gundaker, Gundmware 8. Gandware: 
quibus omnibus fortem hominem si- 
gnificari ac dellicosun. Dadicas Lar- 
cherus ab oriente Bactrianae et ab 
occidente Gandariorum collocave- 
rat, I. de Hammer. (Annali. Vienn. 
XLVI. p. 120 coll. LIII. p. 25) trans 
Oxum inregione Buchara, quae nune 
vocatur, a gente Tadschik habitata 
ac primitiva Germanorum patria, 
collocat. [Idem vir doctus in iisdem 
Annalibus (Vol. LIMI. pag. 25) hos 
Aedrluas diserte Germanoram maio- 
res dicit*). Cr.] Add. Histor. Os- 
man. I. p. 616. Ac denique Malte- 
brun (Annall. Nouv. II. p.337. 338), 
qui hac satrapia gentes nomades 
montosas a Persis orientem et occi- 
dentem versus contineri Gandarios- 
que ad Pactyicam australem (conf. 
nott. ad III, 102) se extendisse vault, 
Dadicas atque Naos eandem esse ar- 
bitratur gentem, quae terras Bao- 
trine vicinas tenuerit, antequam ad 
Caspium mare migraverit. Aparyias 
probabiliter esse putat Paryatas 
Ptolemacei; Saltagydas vero prorsus 
ignorari. Sattagydae in inscriptioni- 
bus illis tribus indicantur nomine 
Thatagus ; in Persepolitana et sepul- 
crali practerea Gandara invenitur: 


22. LXXNXNIX. p. 7. Sed Ham- 
i rencicni recte obloquitur Pott. 


Voyages 1849. Juill. 


THALIA. III 91. 92. 179 
nai Éxatov tadavra npocépegov' vouòs ovtos EBdouos. dò 
Zovoav dì mal tie @AAns Kiootav yogns telnxicia* vopuòs 
Gydoos otros. ‘Anò BafvAdvos BÌ xal riîs doris Acovetns92 
zihia ol xQo0onte tadavra agypvoiov xul ratdss éxrouiai revra- 
xdoio.* vopòs elvaros ovtos. darò dì “Apfaraveiav xal tijs d0uris 
Mudixis xal Iapixavicav xal OgdoxoovBavriaov rmevinuovra 


hanc terram cum Sattagydarum re- 
gione ad unam satrapiam Herodo- 
tus refert, additis Dadicis et Apary- 
tis: quas omnes gentes ad Paropa- 
misi regiones olim pertinuisse du- 
bium vix est. Sattagydas inde in 
oecidentali parte terrae Kabulistan 
habitasse, in orientali Gandarios, 
haud scio an recte statuerit Lassen 
(Zeitschrift etc. VI. p. 60 seqq. De 
Pentapot. Indic. p. 15 seq. 105 seq.), 
quem sequitur Ritter: Erdkunde 
VIII. pag. 101 seq. coll. III. p. 1087. 
Gendariorum iam Hecataeus men- 
tionem fecerat (teste Stephano By- 
zant. s. v.), qui Indicam gentem esse 
vult , neque eosdem ignorat Plinius 
Hist. Nat. VI, 16, 18. $. 43. Tu 
vid. praeterea Rawlinson (Journal 
of the Asiat. Soc.) XI, 1. p. 125 
seq., qui de Sattagydarum nomine 
ibid. pag. 170 disputavit. Quo eodem 
pertinebunt Aparytae, si, ut conten- 
dit Lassen |. l., iidem habendi sunt 
atque Ilagovra., quam gentem ad 
Paropamisum habitasse ex Ptolem. 
VI, 17. 18. 20 patet: neque alio 
loco quaerendi erunt Nadicae, quos 
vicinos fuisse terrae Kaschmyr a 
septentrione, indeque frequentius 
ineursiones in hanc ipsam terram fe- 
cisse vult Troyer: Histoire des rois 
du Kaschmyr II. p. 329. Wheeler 
Geography of Herodot. 297 eos esse 
vult, qui nunc vocantur 7adjiks; 
Gandarios refert ad terram Kandahar. 

vonòs ovrog #8douog] Post vouòs 
cum recc. edd. abieci dè, quod vul- 
go adiectum est quodque retinnit 
Matth. 

anò Zoveov dì nxal ti «dins 
Kisciov yoeng] Haec praefectura, 
smbitum si spectes, post Lydicam 
minima fuit, observante Rennel. |. |. 
p. 499. Complectebatur eam regio- 
nem, quae nunc vocatur Chkusistan, 
Babyloniac, Mediae, Persidi et Per- 


sico sinui vicinam, una cum Susis, 
quae sedes fuit regia. Cf. VII, 62. 
86 et Heeren. Ideen I, 1. pag. 299 
seq. In tribus inscriptionibus haec 
provincia s. Cissia s. Susiana appel- 
latur nomine Zwaza, de qua voce 
vid. Lassen: Zeitschrift etc. VI. p. 
49 seq. et Oppert]. I. XVII. p. 276, 
Rawlinson.1. l. p.87 seq., qui scribit 
Uvaja. Quae olim fuit terra fertilis- 
sima ac feracissima, ea nunc deser- 
tis repleta indeque fere incognita 
recentioribus. 


Cap. XCII. 


nal ts donne ‘Accvetne] Laby- 
loniam atque Assyriam promiscue a 
Nostro dici supra ad I, 192 obser- 
vavimus; hoc vero loco haud scio 
an utraque terra in unam satrapiam 
coniecta fuerit, cum in inscriptioni- 
bus tribus illis et Babylonia tetra 
(Babirus) ot Assyria (Athura: vid. 
Lassen 1. l. pag. 48 et Rawlinson 1. 
1. pag. 9) separatim nominetur, adeo 
ut tributorum tantum percipiendo- 
rum causa in unam provinciam con- 
iunctae videantur. 

mnaîdes Entoplatr reveanoGio] 
Eunuchorum institutum a Babylo- 
niis Persas accepisse Hellanicus au- 
ctor erat, teste Donato in Terent. 
Eunuch. I, 2, 87, unde iure colligas 
Babylonios crudelis moris vel aucto- 
res omnino fuisse vel certe multum 
in eo praestitisse aliis gentibus. Nec 
alienum hoc ab effrenata Babylonio- 
rum libidine, de qua vid. quae attulit 
Muenter. De relig. Babylon. pag. 73. 

crò dì ‘AyBaravaov xal ris 201- 
ans Madinns x. c. 4.] Hanc prac- 
fecturam, intra Caspium et Persi- 
cum mare sitam, et ambitu et coeli 
solique praestantià in optimis pro- 
vinciis habendam esse monet Ren- 
nel. 1. 1, p. 500. Mediam idem vult 
Heroduto eam esse, quae posthac 


12* 


180 


HERODOTI 


te xal tetpaxdoia tedavta* vouòs déxatos ovtos. Kaori 


Magnae Mediae acceperit appella- 
tionem, et quae nunc vocetur Irak 
Aiami; quae Media minor 8. Atro- 
patene postea vocata sit et nunc di- 
catur Aderbidian, eam Herodoto 
esse Matienen. In Bisutuna inscri- 
ptione deest huius terrae nomen: in 
duabus alteris inscriptionibus repe- 
ritur Mad s. Mada: vid. Lassen l.l. 
p. 48 et Ritter. 1. 1. pag. 88. De Ec- 
batanis, quae urbs in septentrionali 
provinciae parte erat sita, diximus 
ad I, 98, ubi etiam de scriptura vo- 
cis. Paricanios rectius dici /areta- 
cenos (quae gens in confiniis huius 
praefecturae orientalibus a Perside 
inde usque ad Caspias fauces sedes 
habuit; conf. etiam Van der Chys 
Comment. geogr. ad Arrian. pag. 
91 et quae supra posuimus ad I, 
101 coll. VII, 86), Rennelii est sen- 
tentia l. 1. pag. 501 coll. Maltebrun 
1. 1. pag. 338. Cui obloquitur Lar- 
cher. in Tab. geogr. 8. v., cum Pare- 
taceni fuerint Medorum una tribus, 
discernendi igitur a Paricaniis, qui 
intra Medos et Orthocorybantios se- 
des tenuisse videantur. Maltebrun 
1. 1. gentem dicit per plures provin- 
cias sparsam. . Qui III, 94 Aethio- 
pibus iunguntur 2aricanii, ad aliam 
huius gentis vagantis ac nomadum 
ad instar viventis tribum pertinuis- 
se videntur; vid. Lassen: Beitriige 
etc. pag. 65 seq., qui etiam in no- 
men gentis ipsum inquisivit. Cf. 
etiam Jacquet in Journal Asiatique 
Ser. III. T. V. pag. 582 seq. Ortho- 
corybantios in meridionali praefe- 
cturae tractn habitasse Rennel. con- 
tendit, ubi nunc terra Kurrimabad, 
quod probat Lassen l. l. pag. 65. 
Iacquet ]. Il. pag. 581 gentis nomen 
sic explicat, ut significet e.rcelsa 
(montium) obtinentes. Gatter. (in not. 
ad Billerbeck. Diss. 1.) et has gen- 
tes et cas, quae proximac provin- 
ciae fuerint adscriptac, ab oriente 
maris Caspii in terris borealibus 
quaerendas esse statuit; Paricanio- 
rum sedes a meridie Iaxartis in me- 
dio fere cursu usque ad lacum Aral 
fuisse videri. - 

vouos dexatog ovtog] Monet Mal- 


tebrun. ]. l., in bisce tribus satrapiié 
Herodotum ordinem sequi geogra- 
phicum a meridie ad septentrionem; 
unde ulterius progredientem ad se- 
ptentrionem memorare Caspios in 
undecima satrapia, in meridionali 
et australi Caspii maris tractu ha- 
bitantes, et Daritas, tum temporis 
circa Caspias portas haud dubie 
habitantes. 

Kaonio: dì uai Iavoina: x. t. 1.] 
Has gentes omnes sine dubio me- 
ridionalem Caspii maris tractum te- 
nuisse inde a Cyri ostiis usque ad 
Oxum a meridie montibus altis clau- 
sum, coniicit Rennel. I. l. pag. 502. 
Nunc terrae vocantur Ghilan, Ma- 
sanderan sive Taberistan, Korkan, 
Dahestan. Sed videntur istae gen- 
tes posthuc suas sedes prorsus mu- 
tasse, cum nulla amplius earum in- 
veniatur mentio. Conf.Heeren. Ideen 
I, 2. p. 290. Ad Caspios quod atti- 
net, memorantur illi in Xerxis exer- 
citu VII, 67. 86, ubi praeterea etiam 
indicantur Xeorsgo: xal ITagrza- 
riot. Sedes, ut diximus, habuere a 
meridie Caspii maris, ub oriente et 
septentrione Mediae. Conf. Rennel. 
1.1., Billerbeck. 1. l. pag. 19 ibique 
Ptolem. VII, 1, cui adde Pomp. Me- 
lam III,5.8.39: ,,intus sunt ad Ca- 
psium sinum Caspii et Amazones.‘ 
Quare non placet, quod Gatter. Ca- 
spios habitasse vult inter mare Aral 
et litus Caspii maris euroaquilonium, 
in litore meridionali Iaxartis, unde 
post occidentem versus progressos 
esse Caspios ea in loca, quae Sarma- 
tarum fuerint, antequam in Europam 
primo fere post Chr. n. saeculo mi- 
grarint, Accuratius de Caspiorwa gen- 
te disputavit Ritter: Erdkunde II. 
pag. 890 segg. Qui et ipse gentis olim 
maximac et mercaturà florentissi- 
mae sedes in meridionali Caspii ma- 
ris, quod inde nomen traxit, tractu 
usque ad portas Caspias fere fuisse 
probat, ita ut l’ersarum aetate ter- 
ram Ghilan et Derbend tenuisse pu- 
tandi sint. Posthao autem nomen 
gentis sensim sensimque evanescere 
idem subiicit. Nomen, eodem mo- 
nente, derivatur a Casp, quod mon- 


THALIA. IU. 92. 


181 


dì xaì Ilavotra., Ilavriuadoi re xaì Aagettai, Ès tOUTÒ 
cvupépovies , dinxocia talavta amapiveov* vouòs Evdi- 


xaTOS OUTOS. 
xa. tELmxoGLa tadlavta 90R0S 


tem significat. Neque Caspiorum ne- 
que reliquarum gentium s. terra- 
rum, quae undecimam satrapiam 
constituisse h. 1. dicuntur, alia fit 
mentio in inscriptionibus: quare ad 
Sacorun terram s. ad Chorasmiam, 
quae utraque in his commemoratur, 
has gentes pertinuisse olim suspi- 
catus sum: vid. Jabrb, f. Philolog. 
u. Paedag. L. pag. 399. 

Ilavoixa:} Ita libri scripti omnes 
praeter Sancrofti codicem, qui ex- 
hibet I7evool xal, quod receperunt 
Dindorf. et Dietsch (qui scripsit 
Ilavoo0:), cum in ceteris quoque po- 
pulorum nominibus iunctis particu- 
lam xaì additam inveniamus. Pae- 
sicae apud Pompon. Melam 1. |. di- 
cuntur itemque apud Plin. Hist. 
Nat. VI, 19(17), unde in Herodoto 
Ila:ciza: legi vult I. Voss., quod 
ipsum continuo recepit Reiz., quem 
sequiturMatthiae. Inter Oxum et Ia- 
xartem sedes gentis fuisse statuit I. 
Voss. Nec dubitat Rennel. I. l. p. 
503, quin Herodoti Peusicae iidem 
sint ac Strabonis Pasicae (s. IIa- 
Guavoì , ut nunc editur in Strabon. 
XI. pag. 511) et Ptolemaei Aspa- 
siacae, qui Chorasmiis vicini orien- 
tem versus a mari Caspio habita- 
rint, in quo obloquitur Wheeler 1. 
I. pag. 290, qui non tam longe se- 
ptentrionem versus sedes huius gen- 
tis proferri posse putat. H. Apetz. 
(in not. ad Matth. edit.), qui Paesi- 
cos componit cum Ptolemaei Pascis 
(Iaoxa:), in Sogdianis esse putat, 
quos Plin. H.N.VI, 17 Scythiae po- 
pulis adnumerat. Ipse Herodotum 
scripsisse suspicatur I]eoxa: x al 
IaycituaBdor x. t. 2. Gatter. I. |. 
pag. 20 Pausicas et Daritas Caspiis 
a meridie finitimos fuisse statuit. 
Daritas Rennel. 1. l. p. 476. 503 cum 
Dais (de quibus vid. nott. ad I, 125) 
centendit. Ncc alia fere Larcheri 
sententia. 

IHavriua 8901] Huius gentis nul- 
la alibi fit mentio. Maltebrun. l. ]. 


arò Baxrgiavasv dì uéyoi Alyiov étnxovra 
qu: vouòs dvadexaros ovtos. 


eo inclinat, ut verum gentis nomen 
fuisse existimet Parthi-Medae, cum 
Parthi Medis admixti fuerint. — In 
proxime seqq. ad cvugpégovtes sup- 
ple r0v pogoy. 

anò Bantoravay dì pero Al;- 
A0v] Nemo nescit veterum 2actra 
recentiorum esse Za/lkh; quamquam 
provinciae ambitus num omni tem- 
pore idem fuerit, minime liquet, 
praesertim cum, notante Rennel. 1. 
1. pag. 514, Bactriae nomen latius 
patuerit et omnino regiones orien- 
tem versus sitas indicet. De hac 
terra conf. Bayer. hist. regn. Bactr. 
$. 48. In copiis Xerxis memoran- 
tur Bactriani VII, 74. Intribus in- 
scriptionibus cuneatis terra hacc 
profertur nomine Bdkhtris, de quo 
vid. Lassen: Zeitschrift etc. VI. p. — 
57 seq. Oppert 1.1. XVII. p. 282. In 
capite primo libri Vendidad vocatur 
Bakhdhi. De ipsa terra, qualis nunc 
est, vid. Ritter: Erdkunde VIII. p. 
218 seqq. De Aeglis nihil quidquani 
compertum habemus. In extrema 
Bactria orientem versus, ubi nunc 
terra Xil, Gil 8. Kilan, eos habitasse 
suspicatur Rennel. l. l. pag. 515. 
Quod apud Stephan. Byz. legitur: 
Aùynioi È8vog Mydinov, quidam huc 
referunt. Billerbeck. 1. l. p. 15 A(- 
yà0v (cuius loco libri quidam Acy- 
dov coll. VII, 72.80) corruptum es- 
ce indicat pro ‘A0s/0v. Lassen (Bei- 
triige etc. p. 106) corrigi vult Z6y- 
dov: Zoydor in decima sexta sa- 
trapia numerantur cap. 93. Wheeler 
Geography of Herodot. p. 296 de ea 
gente s. tribu Afghanorum cogitari 
posse suspicatur, quac vocatur 
Ghiljies, olim celeberrima, nunc in 
vicinitate terrae Cabul habitans. 

vouòs dvodénatos ovros] Mirum 
esse h. l. confitetur Maltebrun. 1. l. 
pag. 339, quod in satrapiarum re- 
censu Herodotus ad septentrionales 
et australes partes subito conversus 
Bactrianam praefecturam comme- 
moret; nisi Persarum in his narra- 


182 


HERODOTI 


93'Ar0 Ilaextvixis dè xa) Apuevicov xal tv rE00E4É0v pué- 


o . - pe) ld , 4 LI 
go toù movtov tov Evésivov tetpaxvoLa tadavta* vopos tgi- 


LI nu # la 
toc xal déxatos ovros. 


tionem aut publica documenta fue- 
rit secutus. 


Cap. XCIII. 


Anò Iauxtvinis dè nai “Aguevicov] 
Conf. III,102 et Heeren. IdeenI, 2. p. 
289. Herodotumi in eo errare pronun- 
tiat Rennel. 1.1. pag.504, quod huius 
praefecturae fines ad Pontum Euxi- 
num usque extendat, cum Colchi 
ad nullam satrapiam, reliquae vero 
gentes ad satrapiam decimam no- 
nam pertinuerint. Infra VII, 07 me- 
morantur Pac/yes vicini Sagartiis, 
qui ipsi cum Persis proximi fuisse 
. videantur. Pactyum scdes in regio- 
ne ZBacteuris, in montibus ad occi- 
dentem urbis Ispahan locandas esse 
suspicatur idem Rennel, improbante 
Lassen. (Beitriige etc. p. 83), qui 
de ea gente cogitare mavult, cui 
mune nomen Aurden quamque ipse 
Noster VII, 63 Chaldaeorum appel- 
latione significarit. Cui recte oblo- 
quitur Jacquet 1. 1. pag. 599 seqq., 
ubi hanc proponit coniecturam in 
ipsis Herodoti verbis: ‘Anò Bautoi- 
voy dè péyot Ilautviuns Fen- 
KOVTA U. TQ. ted. poe0s pv: voLòs di 
dvaodinatog ovros. Anò Alyid v dè 
al Agpeviov “.t. À. Neque enimin 
Armeniae adeoque Caucasi monti- 
bus (cf. Maltebrun. 1. 1. p. 310) Pa- 
ctyum sedes quaerendas ipsamque 
regionem Pactyicam collocandam 
esse, satis docent Herodoti loci III, 
10?. IV, 41, ex quibus circa Indum 
potius hanc terram quaeri debere 
patet; cf. Billerbeck 1. 1. p. 13, cui 
tamen mox p. 14 probabilius vide- 
tur ad Oxi superiora sedes gentis 
constituere. Mihi de una terra Ka- 
bul aut regionibus conterminis co 
gitari posse videtur: vid. Excurs. 
ad III, 102. In cuneatis inscriptio- 
nibus nulla Pactvum s. ’’actyicac 
mentio : quae si h I. cum Armenia 
coniungitur, id nonnisi ea ratione 
tieri potuit, qua subinde gentes di- 
versas ac dissitas in unam satra- 


arò dè Zayagticav sal Zapayytav 


piam coniectas esse Noster III, 89 
affirmaverat. Armenia in tribus in- 
scriptionibus aeque significatur 4r- 
mina, de qua terra praeter Ritterum 
Erdkunde VIII, pag. 91 vid. Hero- 
dot. I, 180 ibiq. nott. et V, 52. Stra- 
bon, XI. pag 530 s.pag. 802 B. Lar- 
cher. atfert, Armenios praeter tri- 
buti summam regi quotannis ad Mi- 
thrae festum obtulisse viginti mille 
equos pullos. 

aenò dé Zayxotiov] Huius satra- 
piae ambitu Persidem propriam in- 
cludi, sitam inter Sarangaeos et 
Persicum sinum atque ordinario tri- 
buto exemptam teste Herodoto III, 
97, haud iniurig observare videtur 
Rennel 1. I. pag. 508. — De 
tiis, quos incolas regionis Zagatai 
esse suspicatur idem Rennel., dizi- 
mus ad I, 125. In Media aquilonia 
habitasse non improbabile videtur 
Gatter. (ad Billerbeck. 1. 1 pag. 16). 
Gentem nomadum in Perside pro- 
pria fuisse statuit Maltebrun. l l 
pag. 340. Pertinet huc ea terra, 
quae in Persepolitana inscriptione 
vocatur .fsagarta, de qua conf. Las- 
sen Zeitschrift etc. VI. pag. 54, 
Rawlinson l. 1. pag. 62 et Ritter 1. 
1. pag. 99. In Sesostridis inscriptio- 
ne quod nomen gentis reperitur 
Schakarscha , id ad Sagartios rela- 
tum vult de Rouge in Athen. Frane. 
1859. nr. 44. p.958: de quo equidem 
dubito. 

xal Zcoayyé0v] Sarangas Rennel. 
1. 1. recte collocat in terra Z 
s. Sohistan, ut nunc appellatur. Tu 
vid. VII, 67. III, 117 et potissi- 
mum Heeren. Ideen I, 1. pag. 834, 
Ritter: Erdkunde II. pag. 18 seqq. 
21 seqqg. Nam celebratur haec regio 
in antiquis Persarum traditionibus 
sacrisque libris' sive carminibus, 
quippe quae heroum sedes et deo- 
rum quasi patria fuerit. In inacri- 
ptionibus tribus haec gens s. terra 
nominatur Zaranka 8. Zarakj cf. 
Lassen. 1.1. p. 59, Oppert 1.1. p. 280. 
In libro Vendidad eadem terra lau- 


THALIA. III 93. 


‘ 183 


dauavaiov xa) Ovtiav xal Mixov xal tv év Tuo: vNOVLOL * 


: vid. Haug. l. l. pag. 112 et 
rt. 1. 1. pag. 635. Quod vero 
en. ad III, 117 Zagayyas et 
fas pro una eademque gente 
s vix dubium videbitur pro- 
itionem literae Sain spectanti. 
recte Drangas in eadem re- 
Zarang collocat Van der Chys 
ientar. geogr. ad Arrian. pag. 
dd. Ellendt ad Arrian. Expel. 
ILL, 25, 13. Aliter de his sta- 
.deHammer in: Wien. Jahrbb. 
SXI. p. 33 coll. LXIII. p. 10. 
(ov) Thamanacorun, 
ifra quoque III, 117 comme- 
itur, sedes accuratius indi- 
ron audet Rennel. 1. 1. killer- 
1. 1. pag. 14 ad medium Oxum 
abitasse censet, quos Malte- 
1. 1 pro Carmaniac incolis ha- 
nec alio spectat Valckenarii 
atio ad III, 117, ubi pro 0«a- 
@y coniicit Xaguariwv. Hal- 
(Deutsch. Gesch. I. p. 145) 
m refert ad terram 7a- 
m (Thabarestan) s. Masende- 


Ovriov nal Mvnor) L'tivs 
sì. 1. 1. haud dubie cosdem 
licit atque Vos, qui Bacte- 
lerrae sint confines. L'xios, et 
anos et campestres, gentem 
osam a septentrione Persidis, 
odie Ascion s. Asciat, in mon- 
s qui Persidem a Media seiun- 

habitare notat Van der Chys 
nent. geogr. ad Arrian. pag. 
«ecedit, quod in Bisutuna in- 
ione (Col. III. $. 5) rebellio 
rsemoratur, quae in Persidis 
ncia, cui nomen YVutiu, exorta 
a Dario mox oppressa. Quod 
n ad gentem )vrior, quae h. 
*rtur, spectare vix dubitari po- 
. vid. Oppert: .J@urnal Asiatiq. 
er. Tom. XVIII. p. 641. Itaque 
;: sabsistere malim, quamquanm 
t Billerbeck. 1.1. p. 17, Utios 
sos esse ub Uxiis, quiSusianis 
finitimi; ab oriente maris Ca- 
potius sedes suas habuisse et 
et Mycos, qui iidem iungun- 
TI, 68. Maltebrun. 1. 1 Ztios 
riba habet Uxiis subdita in 


montibus Persidem inter et Susia- 
nam; .Hycos vero in terra, quae 
nunc Moghistan dicitur, habitasse 
existimat. Ac videtur sane et My- 
corum et Utiorum gens Thamanaeis 
finitima sedes tenuisse; nec abso- 
num est, quod Heerenius Ideen I, 
2. pag. 289 protaulit, Utios videri 
eos, qui Turcarum patres feruntur 
et per medium aevum vocantur 
Uzen. Quod idem statuisse vides I. 
de Hammer: Geschichte der Mongo- 
len pag. 15. 51. Munnorum quoque 
maiores esse vult Fejér: vid. Wie- 
ner Jahrbb. d. Litt. Vol. C. pag. 
270. Ab Oxo nomen Vtiorum et Uxio- 
rum, quì in regione, cui nunc no- 
men l)arnawend, habitaverint, ro- 
peti vult Halling. 1. 1. I. pag. 226 
seqq. Quo autem iure statuat Man- 
nert. in Geogr. Gr. et Romm. V, 1. 
pag. 11. 12, Sarangaeos, Thamanae- 
os, Utios, Mycos et insularum, quae 
mox apud Herodotum vocantur, in- 
colas vixisse in iis Indiac partibus, 
quac l’ersarum sub ditione fuerint, 
ipse viderit. Equidem propter Sa- 
vartios et Saranges, quorum sedes 
satis certae sunt, et propter insula- 
rum in Persico sinu sitarum com- 
memorationem ‘Thamanaeos, Utios 
et Mycos circa easdem fere regio- 
nes meridionales aut habitasse aut 
vagatos esse crediderim, longe igi- 
tur abfuisse ab Oxo et regionibus 
ad septentrionem magis spectanti- 
bus. Quod ad .}{ycos attinet, eorum 
meminerat Hecataeus, teste Ste- 
phano Byzant. s. v.: unde supra Gec- 
drosiae oram in ea terra, quae nune 
ad provinciam .Makran pertinet, hu- 
ius gentis sedes fuisse monstravit 
Lassen: Zeitschriftetc VI. p. 64 coll. 
Oppert. p. 284, qui uterque huc re- 
ferri voluit terram .Maka, quae in 
Persepolitana et Bisutuna inscri- 
ptione vocatur. Idem Stephanus: 
Mara: î8vos ueratv Kapuavias 
xol Agafias. De terra Makran s. 
Mekran cf. Kiuneir geogr. Mem. etc. 
pag. 202 seqq. | 

tov Éy tIjoL v“yoovioi olxtovt@mV 
toòv x. t. 1.) Pro roy évtà) Eor- 
don x. 7.2. Terold. Quacst. Herod. 


184 


HERODOTI 


olxs0vtov tav év ti Eovdel Fadaocon, év tor vovs avacza- 
otovs xadzopévovs xaroniter Baoideds, amò tovtov mavtey 
étaxoora talavra Eyiveto pogos* vouòs tetagros xal déxaros 
ovtos. Zauar dì xal Kaomior revtzovta xal dinxoora apiveov 


II. p. 16 scribi vult 1701: quo mea 
ex sententia haud opus. Ad signifi- 
cationem verbi o/xsovroy cf. nott. 
ad I, 27. II, 166. Persici sinus in- 
telligi insulas, plerasque parvas 
ambitu, de quibus etiam VII, 80, 
vix dubium. Quae insulae olim Phoc- 
nicum commercio insignes postera 
aetate Venetis quoque forum prae- 
bebant Indicarum praescertim mer- 
cium huc advectarum indeque ulte- 
rius transportatarum. Mannert. |]. l. 
pag. 11 Persici sinus insulas hic in- 
telligi negat, quippe longius remo- 
tas ab iis gentibus, de quibus h. l. 
sermo sit; quare insulas Indo fiuvio 
propiores vel in ipso Indo sitas in- 
telligendas esse contendit. — De 
rubro mari 8. sinu Persico conf. 
nott. ad I. 1 et 180. Suspicatur au- 
tem Rennel., cum hae insulae mino- 
res sint, satrapiae notationem im- 
perfectam esse, quippe ad quam 
etiam regiones Persico sinui adia- 
centes pertinuerint. 


Tovs avacaaotove xaleopevovs] 
aveoraoto. dicuntur, qui e patrio 
solo aliorsum abducuntur et rele- 
gantur pro eo more, qui per orien- 
tem obtinuit, vel singulos viros il- 
lustres, vel integras nationes devi- 
ctas, sedibus patriis motas. alia in 
loca multo remotiora transferendi. 
Tu vid. Herod. IV, 204. VI, 12. 9. 
32. VII, 80. Ctes. Persicc. Exc. 8. 
9. 40. Demosthen. Philipp. IV. $. 
32. Dorvill. ad Charit. pag. 393. 
Gesen. ad lesai. XXXVI, 16 — Ac 
mirari subit, haec ipsa loca, ad quae 
relegatos detrudebant Persae, sae- 
culo decimo tertio post Chr. n. bar- 
baris in terram continentem irrum- 
pentibus, refugium praebuisse in- 
colis terrae continentis, qui insu- 
lam, cui nomen Ormuz, occupave- 
runt. 


Zona] De Sacis vid. I, 123 ibi- 


que nott. VII, 61 96 coll. IV, 6. VI, 
113. IX, 71. Ad Scytharum stirpem 


pertinent, quos ipsos Sacarum no- 
mine apud Persas designari testis 
est Herodotus VII, 64. Namque 
hac appellatione communi quotquot 
gentes per deserta illa magna, quae 
a septentrione. regni Persici exrten- 
duntur, vagantur more nomadum, 
comprehendi credibile est. Addam 
hîc, quae Ritter: Vorhalle etc. p. 
264. 265 protulit, Sacarum nomen 
ab initio haud dubie non gentis 
fuisse, sed ad religionem spectasse 
cultumque, ita ut gentes hostiles, 
septentrionem et occidentem ver- 
sus, quae sensim sensimque ad Ta- 
nain usque pertinuerint, communi- 
bus sacris utentes, communi Saca- 
rum nomine vocati ac Gelonorum 
stirpem, Budinorum, Sauromata- 
rum, aliorum complexi fuerint. Con- 
tra Turcas Sacarum nomine (Saksin) 
significari putat I. de Hammer: Ge- 


.schichte d. goldn. Horde p. 7. In 


tribus inscriptionibus invenitur ter- 
ra Saka, quam a Scythia haud dif- 
ferre statuit Oppert. l. l. pag. 283, 
nomen ipsum adhuc servatum esse 
adiiciens in eius terrae nomine, quae 
nunc Segestan (Sakastàna) dicitur. 
Conf. etiam Rawlinson | l. pag. 170. 
Itaque hoc IHerodoti loco tribum 
quandam Sacarum 8. Scytharum Per- 
sis subditam (cum reliqua gens sa- 
tis fuerit libera) iutelligere malim, 
quam Rennel. 1. 1. p. 515 in Sogdia- 
na orientali intra superiores Oxi et 
Iaxartis regiones, in terra Kotlan 
et Saganian circa Imai montes ha- 
bitasse censet Bactrianis finitimam. 
AqAd. Wheeler 1. 1. p. 294. 

Kegzio:] Sit omnes libri, plane 
ut VII, 86. Quo utroque loco cum, 
qui supra III, 92 et VII, 97 vocan- 
tur Caspii, intelligi nequeant, Reix. 
(Praef. p. XVI seq.) correxrit Xe- 
crergo., Stephani Byz. auctoritate 
fretus, qui ex Herodoti libro tertio 
Keoxs00vr, Parthorum urbem, In- 
diae finitimam citat, nisi is de Cas- 
patyro (cf. III, 102) potius quam 


THALIA. II. 93. 


185 


ra vouòs aéurtos xal déxatos ovtos. Ilag8oi dì xal Xo- 
n xal Zoydoi te xalApio: toinxooia tadavia* vouòs Exros 


iris s. Caspiis cogitasse pu- 
sit. Inde Negris recepit 
go:. Rennelio 1. 1. pag. 516 
hero Casios intelligere pla- 
incolas eius regionis, quac 
foga vocatur apud Ptolem. 
, Bacis et Sogdianis conter- 
xuno cognita nomine Kash- 
ad Buchariam minorem per- 
De incolis Caucasi Indici 
ge remotis ab urbe Caspaty- 
ua vid. ad III, 102) cogitat 
un. l.1. p. 341. Quod ab hoc 
quo alienum videtur, in quo, 
ectione retenta, cuius mu- 
rix ulla iusta causa apparet, 
biorum gente cogitandum, 
Hera pars, quae a meridie 
naris sedes habuit, undeci- 
rapiae addita erat (III, 92), 
utem , quae ab oriente eius- 
nris circa Oxum magis ad 
'ionem habitabat vel in de- 
quae illic sunt et nunc ad 
Chissa pertinent, vagaba- 
etiam Wheeler Geography 
dot p. 294 seq.), inde Sacir, 
iythis, addita ad decimam 
\ satrapiam pertinebat.. — 
peov Cobet legi vult array! 
% sane legitur III, 92 et 91. 
» tamen ipso loco Reque ac 
I legitur dooa ayiveor, 
ulgatam mutare nolui. 


» méumtos xal dinarog ov- 
satrapia decima quinta inde 
altebr. ì. 1. p. 341 enumera- 
sequi earum provinciarum, 
Jyro in interiori Asia acqui- 
serius Persarum regno sint 
3. 


‘oi dì mal Foocouior ci 
te xa) "Aouor] Quae hîc me- 
ir gentes, coll. VII, 61. 61. 
omnes iudice Rennel. p. 512 
nusdemque sunt stirpis a Me- 
entrionem et ortentem versus 
tae, meridiem versus intra 
um et Taurum. Conf. etiam 

“1.1 pag. 291. Sogdi intra 
; Iaxartem ea in terra, quae 
catur Soghd s. Samarkand, 


habitabant; Chorassii in ea, cui 
nunc nomen Chowaresm; Arii in 
terra Herat; Partài tractus monto- 
sos intra Hyrcaniam, Margianam, 
Ariam et Chorasmiorum desertum 
Herodoti aetate tenuisse videntur. 
Conf. III, 117. Quos Parthos in uni- 
versum pro Persis haberi vult vir 
doctus quidam in: Hermes XXXI, I. 
ag. 101. In sacro Persarum libro 
Vendidad harum terrarum s. gen- 
tium nomina iam proferri dubio vix 
caret. Etenim inter terras ibi com- 
memoratas secundo loco vocatur 
Sogdiana, sexto loco /araéva (i. e. 
Aria, Herat) 8. Horoya; octavo loco 
Urva, quae a Kieperto (p. 636) ad 
occidentales tractus Parthorum re- 
fertur, ab Haugio (p.113) ad terram 
Kabul. In cuneatis inscriptionibus 
tribus hae gentes s. terrae, quae h.]. 
ad unam satrapiam referuntur, et 
ipsae proferuntur. Qui Z0ydo: apud 
Herodotum vocantur, et postea 
etiam Zoydiavol, iis nomen profertur 
Sugda vel Suguda, cui Herodoteum 
Zoydoi vel, quod apud Dionya. Pe- 
rieg. 747 legitur, Zovydta bene con- 
venit: cf. Lassen. Zeitschrift etc. 

I. p. 58, Oppert 1.1. XVII. p. 283, 
Ritter: Erdkunde VIII. p. 955. Cho- 
rasmiorum nomen in inscriptioni- 
hus fertur Vvarazmija 8. Uvarazmis : 
vid. Oppert. p. 282 et Lassen. 1.1. 
pag. 58. 59. Parthorum nomen pro- 
fertur Parthova: cf. Oppert. pag.279 
et Ritter: Erdkunde VIII. pag. 99. 
Ariorum terra dicitur Huraiva: vid. 
Oppert. 1. 1. pag. 280, Lassen. |. l. 
pag. 56. 57, Rawlinson 1. 1. XI, 1. 
pag. 44. Scripsi autem iu Herodoti 
loco cum recentt. edd. Agt01, quod 
iam Schweighaens. voluerat, quod- 
que alter Herodoti locus VII, Gli 
itemqne Stephan. Byzant. sv. Aora 
postulare videbatur; vulgo Aoeto. 
De ipsa gente cf. etiam quae ad VII, 
62 adnotavimus. ,,De ’Aoslots conf. 
Symbol. et Mytholog. I. pag. 737 
ed sec. (I. p. 298 ed. tert.), ubi Hero- 
dotum VII, 62 attigi. Add. I. de 
Hammer. in 'Annall. Vienn. Vol. IX. 
p. 33 segg. Cr. 


156 


HERODOTI 


04 xal déxatos ovtos. Iagixavior dè xaì Aîdiores ol èx tme *Acingis 
tetgaxocia tadavta amayiveov® vouos EBdouos xal déxurog 
ovros. Marinvotoi dè xal Zaorepor xal Alapodioroi dinxocwa 
Emeretaxto tddavra* vouòs 0yd00s xal déxaros ovros. Moozowi 


Car. XCIV. 


IHooruavior dì nai Aldiones oi 
è ts ‘Aocing] Quum Acthiopes Asia- 


tici ob VII, 70 prope Indiam in ter- 


ra Makran, Haur aliisque sint col- 
locandi, Puricanios minime pro Bar- 
caniis, qui in regione Balkan habi- 
tarint, haben:los esse monet Rennel. 
1. 1. pag. 517, sed videri potius et 
ipsos in Gedrosia sive terra Makran 
habitasse, ubi urbs Purah, quae 
Alexandri actate memoretur, caput 
fortisan fuerit. Pro Colchis habuit 
Larcherus, quem refellit Schweigh., 
qui ob VII, 68, ubi cum Utiis et 
Mycis, Erythraei maris incolis, no- 
minantur Paricanii, cos vicinos his 
ipsis gentibus fuisse statuit. Vid. 
III, 93 ibique nott. Ad Indum flu- 
vium adeoque in Gedrosiae ct.Cur- 
maniae regionibus sedes Aetkiopum 
Isiaticorum quaerendas esse recte 
contendit Billerbeck. 1.1. p. 15, prae- 
sertim cum in his terris etiamnum 
homines facie nigricanti invenian- 
tur. Nec aliter fere Maltebrun. | |. 
p. 342 et Wheeler. 1. l. pag. 298. 
209. .408omsg ol fx tig ‘Aolas hh. 1. 
iis opponuntur, qui infra III. 97 
dicuntur Af8or8s of rg0covgor Al- 
yvato, de quibus Noster II, 29 seqq. 
IMI, 20 seqq. Qui utrique quod eodem 
Acthiopum nomine appellantur, id 
vb cutis colorem similem fere factum 
videri, adnotat Kruse: Indiens iil- 
teste Geschichte p. 31. Conf. etiam 
IV. 197 et VII, (59. 70, ubi plura af- 
feremus. In inscriptionibus cunea- 
tis nulla invenitur mentio gentium 
ad hanc satrapiam relatarum, nisi, 
quod valde dubium, Make, de qua 
terra ad III, 93 diximus, huc referre 
velis: malim cogitare de ea terra, 
quae in illis inscriptionibus voca- 
tur /Zarauvatis 8. Harumatis (cf. Op- 
pert. l. 1. pag. 284, Lassen I. l. pag. 
62), i. e. Arachosia, cuius nulla apud 
Herodotum in hac satrapiarum re- 
censu mentio fit. Fadem terra in 


libro Vendidad decimo loco vocatur 
Haragaiti. 

Martinvoîci di x. t. 1.) Voculam 
dè cum Schweighaeus. et Gaisf. e 
Florentino inserui, probante Din- 
dorfio. Omisit voculam Dietsch. De 
Matienis diximus ad I, 72, de Saspi- 
ribus ad I, 104. Hoc addo, Maltebr. 
1. 1. Matienos collocare in iis terris, 
ubi lacus Ourmiah, Saspires in Cau- 
caso circa urbem Erivan, ut nune 
appellatur. Conf. etiam Wheeler 
pag. 284. Alurodii, qui iidem VII, 
19 vocantur, vicinas his gentibus se- 
des occupasse videntur. Qui utrum 
pro Alanorum maioribus sint ha- 
bendi, quaerit Ritter: Erdkunde II. 
pag. 849. 022. A/arodios ef Arme- 
niae provincià contineri, cui nune 
nomen Avarad, contendit Vivien de 
St. Martin (Journal d. Voyag. 1847 
Iuill. p. 14), cui assentitur Quatre- 
mère (Mem. de l’Acad. d. Inscriptt. 
XIX, 1. p. 412). In cuneatis inseri- 
ptionibus nihil invenitur, quod ad 
hanc Herodoti satrapiam pertineat. 

Moczoisi dì nal TiPaenvoîai x. 
t. À.] Haec satrapia, observante 
Rennel. pag. 507, orientem versus 
usque ad l’hasidis et Cyri fontes 
pertinebat, occidentem versus us- 
que ad Thermodontem fiuvium et 
Pontum Euxinum a meridie Arme- 
niae montibus terminabatur. Add. 
Wheeler p. 280. Atque cum Xeno- 
phon Anabas. V, 3 seqq. has eas- 
dem fere gentes nominet ab oriente 
occidentem versus proficiscens per 
terras Macronum, Mosynoecorum, 
Chalvbum et Tibarenorum, Herodo- 
tus VII, 78 Rennelio videtur gen- 
tium nomina confudisse. Moschi 
apud Xenophontem non occurrunt, 
sed apud Herodotum VII, 78. De 
montibus Moschorum conf. Strab. 
XI. p. 492 s. 754 A. ct XII. p. 521. 
548 8. 793 A. et 825 B. Alia dabit 
‘lzschucke ad Pompon. Mel. III, 5. 
$.4. pag. 139 seq. Zibarenos novit 
Xenophon. Anab. V, 5,1, ubi con- 


THALIA. HI. 9. 


157 


ì Tifapnvotor xal Maxposi xaì Mocvvoixoioi xal Magol 
xa tadavta rposionto* vouòs elvaros xal deéxaros o6- 
Ivdav dì nA80s te odi mAetorov doti xevidov rev 
Iduev avdoedaar, xa. qpopov amaviveov nRÙs rAVTAS 
cARlovs éEnxovra xaì tpinxoora talavta wiyuaros® vouòs 


. Aliorum scriptorum lo- 
ppeditabit Forbiger: Hand- 
- alt. Geograph. II. pag. 409; 
tis sedibus scripserunt Koch: 
g der Zehntausend nach Xeno- 
Anabasis (Lips. 1850) pag 118 
am ante eum Ainsworth : Tra- 
the track of the 10000 Grgeks 
18:11) pag. 203—248. I)e .Ma- 
s dixi ad II, 104. Id unum 

iuvat, nostra aetate exsti- 
irum doctum, Georgium Fe- 
d a Macronibus hisce gentem 
rorum s. Hungarorum, ut nunc 
ur, repeti vellet. Vid. Wie- 
hrbiich. d. Litt. Vol. C. pag. 
laltebr. 1. 1. has gentes, unam 
lieram, habitasse statuit in 
ws Caucasi ad Caspium mare 
pertinentibus. .Moschos et Ti- 
s vocat quoque Pompon. Me- 
2. $. 54. In inscriptionibus 
is nec huius satrapiae ulla 
ntio nec quidquam reperitur, 
xd gentes ab Herodoto com- 
’"atas bene referri queat. 
evrolxoLoi] Retinui et 
so et VII, 78 cum recentt. edd. 
scripturam a Gaisford. et 
ighaeusero ex uno libro mu- 
in Moccovvorxowi, ut in Ste- 
Byzant. quoque legitur sub h. 
sque locis, quos dabit omnes 
Schmidt ad Didymi Chalcen- 
igmm. pag. 3-4. Eadem lectio- 
rietas reperitur in Xcnophon- 
cis Anab. VI, 4, 1 coll. V, 5, 
18,27, ubi conf. editores ct 
retes. De sedibus gentis cf. 
yn. XI, 141. p. 528 sive p. 801 
biger l. 1. II. p. 410. Ains- 
1. I. pag. 201. 247. Koch. 1. 1. 
16. Quos si sequimur, sedes 
in montibus prope Pontum 
um erant, septentrionem ver- 
Chalybum regione et Tiba- 
mroximae. 3 
Magoì] Edd. vetustae Mao- 


doro: libri scripti ex parte Magooi- 
cu sive Meegoici, ut Florentinus. 
Quod nunc legitur, ex Is. Vossii 
coniectura fluxit ad Mel. I. 2. $. 54. 
Nam Mares, qui VII, 79 iidem me- 
morantur, Mosynoecis contermina 
gens, teste Steph. Byz. s. v. Unam 
gentis tribum in montibus Caucasi 
occidentalibus, alteram in Armenia 
sedes habuisse vult Maltebrun. 1. ]. 

"Ivdov dì 27805 x. 1. 2.) Conf. 
III, 98 et V, 3. Plane eundem in 
modum Ctesias Indd. Fxcerppt. $. 
1 Indos dicit wZe‘0vs ogedov ocvu- 
nevtov dvdedvrzmv, consentieute 
Strabone II. p. 130 s. p. 192 A ct 
Arrian. Ind. VII, 1, 

me0s HAVTAS TOÙG @ilovs! i. ec. 
prae reliquis omnibus , ut II, 35, ubi 
vid. nott., Kuehner. Gr. Gr. 8. 616. 
Cf. etiam IMI, 34. VIII, 44. Schweigh., 
qui prius interpretatus erat: pro r«- 
tione aliorum omnium, mune substitui 
vult (in Lexic. Herod.): contra quam 
R. supra quam reliqui vmnes. Hero- 
doteo loco apte nuper usus est We- 
stermann. (Commentatt. in scriptt. 
Graec. P. VI. p. 15) ad tuendum 
Demosthenis locum in Orat. XX ad- 
vers. Leptinem $. 31, observans, 
praepositionem m00g in comparatio- 
nibus unius cum multis eiusdem ge- 
neris rebus sic solere usurpari, ut 
illius cum his congruentiam signiti- 
cet atque aequalitatem, 

Eerjuovta nai teryubota talavta 
ynyuatos] ramenta auri intelligit 8. 
pulverem aureum, qualem*e mouti- 
bus auriferis fiuvii secum ferunt. 
Cf. I, 93. III, 95. 98. V, 101. 
VI, 125. Caeterum haec summa 
CCCLX talentorum auri nimia vi- 
detur Rennelio, cum e Babylonia et 
Assyria, quae omnium ditissima 
fuerit praefectura, millc tantum ta- 
lenta redirent; sed respiciendum, 
opinor, quod Indis fluvii de monti- 
bus multum auri advehebant; neque 


188 


HERODOTI 


95 slxogtòs ovtos. Tò uèv di] coyuoiov tò BafvAeiviov xPdS TÒ 


inconsulto Noster ipse addidit 7005 
mavtag toùs «2i0vs, bene sentiens, 
mirum fortasse videri tantam auri 
copiam Indis impositam. De India 
auri ditissima testatur Ctesias Exc. 
Ind. 8. 12, ubi vid. nott. pag. 300. 
— Indiae satrapia vicesima quae 
Herodoti est, in Bisutuna inscri- 
ptione non commemoratur: eam opi- 
nor ob causam, quod eo tempore, 
quo hanc inscriptionem incidi iussit 
Darius rex (i. c. statim postquam 
ad regnum ipse evectus erat rebel- 
lesque vicerat), nondum subacta 
erat India, quod postmodo factum 
esse ex Herodot. IV, 44 intelligi- 
mus. In Persepolitana inscriptione 
atque in sepulcrali Darii nominatur 
inter terras Dario subditas /ndia 8. 
Hidhus, quam antiquam Persicam 
vocis formam esse pro Sanscritana 
voce Sindhus monet Lassen: Zeit- 
schrift etc. VI. pag. 62. Conf. etiam 
Ritter: Erdkunde VIII. pag. 103. 
Quae vero in tribus illis inscriptio- 
nibus cuneatis affertur Aradia terra 
(Arabaja; cf. Oppert. 1. 1. XVII. p. 
278 et Lassen. |]. l. pag. 48), huius 
nulla mentio in hoc Herodoti indice, 
qui supra III, 88 Arabes Persis 
nunquam subditos fuisse affirmat: 
ubi quinam Arabes intelligi posse 
videantur, diximus; et conf. quo- 
que III, 107 seqq. Eos vero Arabes, 
qui in regionibus Babyloniae ac 
Syriae finitimis consederant aut 
per deserta illic sita vagabantur, 
Persis subditos fuisse quum credi- 
bile sit, ad hos ipsos eam, quae in 
inscriptionibus Dario subiecta dici- 
tur, Arabiam referendam esse arbi- 
tror, ab Herodoto omissam, qui in- 
fra III, 97 Arabes inter eas gentes 
refert, quae non tributum, sed dona 
(ad instar tributi) regi obtulerint. 


Cap. XCV. 


To uòv dn ceyveiov x. t. 2.] Ad 
Evfornòv cf. nott. ad III, 89. Ad 





formam cvufa4iouevoy cf. nott. ad 
I, 68. Mox pro eÎvai cum recentt. 
edd. dedi y(vetat, dudum sic iuben- 
te Reiz. in Praef. pag. XIX.. Bene- 
dictus maluerat sî7 &v. Matth. re- 
tinuit «vec. — Babylonicum talen- 
tum, quod supra vidimus ad III, 89 
LXX Atticas minas continere, ita 
conveniet cum Euboico, ut nume- 
rus 26938 cum numero 31428 sive 
numerus senarius cum septenario. 
Cum vero h. l. Herodotus 9540 ta- 
lenta Euboica*) effici dicat 7740 
talentis Babylonicis (qui numerus 
exsistit computatis singulis singula- 
rum satrapiarum tributis), sequitur, 
43 talenta Babylonica convenire 
cum 53 Euboicis, ita ut quattuor 
Babylonica paria ferme sint quin- 
que Euboicis. Haud fugit Renne- 
lium 1. 1. p. 525. Fquidem adnotasse 
satis habeo; nam quis talia nune rite 
componere velit? Mox pro rsocega- 
sovra nai revtancora nai elvornto- 
gilia talavta in Sancrofti libro 
invenitur: 0ydoxorta xa) dutand- 
Gia, ita ut oriatur numerus 9880, 
qui sanequam necessarius est ad 
conficiendam eam summam 14560 
talentorum, quam Noster infra pro- 
tulit, cum talenta argenti 9540 au- 
rique 1680 efficiant tantum sum- 
mam talentorum 14220. Larcherus 
Sancrofti libri lectionem, in qua re- 
cipienda dubitabat Reizius Praefat. 
p. XIX, arripuit, eandemque dedit 
Negris, nec Schweighaeusero displi- 
cet 0xraxoota, e cuius adnotatione 
haec transscribere liceat: ,,In unum 
collectis numeris omnibus, qui in 
recensu tributorum ex XIX pracfe- 
cturis redeuntium discerte indican- 
tur, prodit summa 7740 talentorum 
Babyloniorum; quae pro ratione 60 
ad 70, quam cap. 89 docuit auctor, 
conficiunt Enboica talenta 9030: 
quibus si adieceris 45580 ex India re- 
deuntia, habebis summam 13710. 
Denique his 13710 si adieceris 240 
fere talenta, quae ex Moeride lacn 


*) Picendum potius erat 90270, si revera talentum Babylonium septuaginta minis Euboi 
cis constat, nt supra II. S9 legimus. Monuit Boeckh: Metrolog. Untersuchungg. pag. 46. 
quem sequitur Wheeler Geography of Herodot. p. 302. ° 


THALIA. III 95. 


189 


Evforxov ovufailouevov talavtov yivera. teccspaZovta xal 
mevtaxooua xaì elvazioziAia talavra. tÒ dì yovotov toLoxai- 
dexaotagiov Aoyitouevov, tò wWijpua evploxeta. #0v Evforxov 
raiaviav 07dcixovta xal Étaxocicov xal tetoaxiogiAicav. tov- 
T , \ - > \ , 
rov av ravtov cvvidenevav to xÀtos EvBorxa tadavta 
ovvedéyeto és tòv ÈnétELOv piPOv Aapeto puoia xal tetoaxio- 
gihia xaì mevraxoora xal ÉEnxovta* to d' Eri tovTOV Èiaocov 


(cap. 91 coll. cum II, 149 extr.) re- 
dibant, conficiuntur 13950 talenta. 
Itaque, nisi in numero 14560 (sub 
tinem huius cap.) erratum fuerit, in- 
telligi par est, aut in superiorum 
numerorum particularium aliquo 
sive aliquibus peccatum fuisse, aut 
610 illa talenta, quae complendae 
summae 14560 desunt, ad reliquam 
summam adiecta esse tanquam 
pretium frumenti, ab Aegyptiis eo- 
rumque finitimis ad alenda centum 
et viginti hominum milia conferen- 
di, de quo cap. 91.‘ — Gallus in- 
terpres Miot Herodoteos numeros 
sic explicare studet, ut hac summa 
non solum contineatur summa tri- 
butorum, quae singulis praefccturis 
imposita fuerit, sed alii quoque re- 
ditus, ut v.c. ex piscatn in Moe- 
ride lacu. Sed haud scio an verba 
adversentur Herodoti subsequentia: 
10 è ÈtL tovtwy Flaccov dntels 0V 
Zéyto. Neque omnino his aut aliis 
eiusmodi coniecturis multum lucra- 
bimur ad Herodoti numeros sive ex- 
plicandos sive ad ordinem redigen- 
dos, in quibus multa turbata esse 
nemo non videt sive librariorum cul- 
pà id factum sit sive ipsius Hero- 
doti errore, quem in his numeris et 
declarandis et supputandis eo mo- 
do lapsum esse credamus, quo in 
simili computatione II, 142 (ubi vid. 
nott.) illum a vero aberrasse existi- 
mat Boeckh. Metrologg. Untersuch. 
p. 46. Neque aliter fere statuisse vi- 
deo Grote: History of Greece IV. p. 
315, Wheeler: Geography of Hero- 
dot. p. 302. , 

tò dì rovotov teronardenactaiov 
x. t. Z.] Computationem iustam esse 
nemo non videt; nam 8360 talenta 
ramentorum auri pro ratione trede- 
cupla conficiunt sane 4680 talenta 


argenti Euboica. Ac variam fuisse 
auri ad argentum rationem pro mi- 
nori vel maiori eius abundantia mo- 
net \Wesseling. Ita v. c. Platonis 
aetate duodecupla fuit (vid. Hip- 
parch. p. 231 D.), Menandri comici 
aetate (vid. Pollux IX, 76) decupla, 
eamque vulgarem Graecorum ratio- 
nem fuisse observat Boeckh. l. l. 
pag. 130, hoc quoque Herodoteo 
loco restituendam, si audiamus Le- 
normant: Revue numismatique 1845. 
pag. 18 seq.; Constantini aetate ad 
quindecuplam adscendit, sub Theo- 
dosio iuniore ad octodecuplam; 
apud Romanos inter Caesaris et 
Diocletiani tempora duodecupla 8. 
undecupla fuit et paulo ante trede- 
cupla. Qualis medio aevo fuerit ra- 
tio, nunc mittimus; in praesentia 
per Galliam quindecupla esse dici- 
tur. Vid. quem Miot citat Letronne 
Considerat. genér. sur l’eval. d. 
monn. Gr. et Romm. (Paris 1817) p. 
103 seq. — In seqq. pro 6vvrideue- 
vov Eltz Quaest. Herodd. Fasc. I. 
p. 130 seq. (Jahrbb. f. Philolog. u. 
Paedag. Supplem. T. IX) scribi 
vult cvvr.déuevov, comparans locos 
Herodoteos VII, 184. IV, 50. Equi- 
dem vulgatam retinere malui, item- 
que reliqui #rér8107, ut III, 89, ubi 
recentt. edd. ér#r50y. 

tò d’ Fr rovrov flagcov anieìs 
0% Xéyo] ,,ut minorem numerum mit- 
tam, qui hanc summam excedit.‘* Ita 
Schweigh., nec aliter uterque Gallus 
interpres. Et recte ad sensum, sì 
quid video, cum Herodoti ea sit 
mens, ut, quae praeter haec tributa 
antea commemorata summae his 
ipsis tributis inferiores in regium 
aerarium deveniant, eas se hîc si- 
lentio praetermittere dicat. Huius- 
modi minora quaedam vectigalia 


190 


HERODOTI 


96 dies 00 Aéyo. Ovros Aapeia mpoonts PIP0S ATO Te 1ijs "Aoins 
xui tie ABuns odiyayodev. rpOlbvTOS uevTIOI TOÙ qQOvOv xal 
dò vijocav mooogte dÀX05 pogos xal tav èv tij Evoeorn uére 
Geocudins olxnuevav. Tobtov tov gpopov &noaveiter 6 facs- 
Asus tor torade. É6 xidovs xepaLivovs tREas xatagéei, rÀn- 


practer ordinaria tributa recenset 
v. c. Heeren. Ideen I, 1. pag. 482. 
Alii Herodoti verba sic intelligunt, 
ut Noster eos numeros, si qui sum- 
mam antea dictam Huboicorum ta- 
lentorum excedant, silentio transire 
perhibeatur (,,wobei ich, .was noch 
von kleineren Zahlen dabei ist, hier 
weglasse,‘‘ ut vernacule reddit Ad. 
Schoell.): quod tamen propter ipsos 
numeros, cx quibus sumina produ- 
cta erat, fieri non potuisse recte 
monet Boeckh l. supra l. Itaque re- 
ctius Lange: ,,0hne geringere Ein- 
kilnfte, die ich gar nicht rechnen mill. 
— Iam vero si omnium horum redi- 
tum summam ducas talentisque 
14560 addas, auctore RRennelio |. l. 
p. 524 seq., 700 talenta pro frumen- 
to Aegyptio, 1000 pro Arabum tri- 
butis, 2000 pro Persarum, Acethio- 
pum, Colchorum donis, exsistit sum- 
ma talentorum 18260, quac aequant 
ducenties centena millia imperia- 
lium. Quae omnium totius lersa- 
run regni redituum summa nimis 
cxigua videtur Rennelio itemque 
Robertsono (Ueber d. Kenntn. der 
Alten v. Indien. pag. 193 ed. vern. 
Forster.), qui inde concludit, au- 
ri argentique pretium illa actate 
multo fuisse maius. Sed optime mo- 
net eius censor ibid. pag. 526, prae- 
ter haec tributa regi solvenda etiam 
singulis provinciis multa alia prac- 
standa fuisse tum in praefectos sa- 
trapasve, tum in milites per pro- 
vinciam distributos provinciaeque 
impensis sustentandos. Quae mi- 
nime hoc regio tributo comprehendi 
censenda sunt; nec exigua ca ipsa 
fuisse, unus Nostri locus I, 192 sa- 
tis monstrare potest de quotidiano 
Babylonici satrapae reditu. Cf. JIee- 
ren. Ideen I, l. pag. 481, quo co- 
dem iudice (p. 480) Herodoti talen- 
ta Euboica 14560 acquant ferme 
centier quinquaginta vel sexaginta 


centena millia imperialium. Ducen- 
ties centena millia imperialium fer- - 
me Darium percepisse statuit quo- 
que Schoell. I, supra l. Grotel. L e 
Babylonicis talentis 7740 prodiisse 
putat ad 2,9840,0 libr. Anglic., ex 
Euboicis talentis 4680 summam fere 
1,290,000 eiusdem monetae. 


Cap. XCVI. 


trjs .lBuns 0%y«yx08ev] i. e. er 
paucis quibusdam Libyae regionibus. 
De voce Zibyue, quae modo latiori 
sensu de omni, quam nos dicimus, 
Africa, modo angustiori de ora Afri- 
cae boreali maritima ab Aegvpto 
usque ad Syrtes apud Herodotum 
inveniatur, monuit Rennel. ]. l. p. 
567 coll. Schlichthorst. p. 14. 15 et 
nott. ad II, 17. Hoc loco de Libyae 
sensu arctori atque inprimis de Cy- 
rene et Barce, quae III, 91 vocan- 
tur civitates Libycae Aegypto con- 
terminae, cogitandum videtur. La- 
tiore sensu Zibya dicitur infra III, 
115. 

cò vq6wrv] Insulas intelligo Ae- 
gaei maris Asiac proximas indeque 
regis ditioni adiectas. — In seqq. 
ad olxnuevov conf. nott. ad I, 27. 

#6 x(80vs] Ex hoc modo argenti 
aurique conservandi, praesertim si, 
quae IV, 166 (ubi vid. nott.) narran- 
tur, respexeris, haud iniurià colligi 
quodammodo poterit, argentum au- 
rumve signatum sive monetam Per- 
sis ante Darium sive incognitam 
sive nullo certe in usu fuisse videri, 
ut qui primus aureos nymos, Dari- 
corum nomine post insignes, procu- 
di iusserit non quidem ad vitae 
commerciive usum aut regias im- 
pensas, sed potius eo consilio, ut 
memoriam suam hoc pacto ad po- 
steritatem transmitteret  virosque 
bene de se meritos aliquo insigni 
munere remunerarctur; quaniguam 


THALIA. III 96. 97. 


191 


cas dè To eypos meouaspési tov xÉéoauov. treav dì dendii x0n- 
fato, xaTax0rTEL TOdoÙto, dov av éxaotore dénta.. 

Avra uév vuv dpyat te Noav xal qpoocv Emirates. Nu7 
Ileooìs dè xopn povvn uo ovx elontar daguogpopos: areléa 
pap Iléoogar véuovia: gosenv. Oîds dè popov uèv ovdéva tra- 


post Darium in communem quoque 
usum hos numos venisse satis su- 
perque constat. Nec alios numos, 
quam istiusmodi memoriales in Neo- 
persarum regno sub Sophis procu- 
sos fuisse monet Heeren. Ideen I, 1. 
p. 481. Tu conf. etiam Rennel. l. l. 
pag. 526. — Ad formam adiectivi 
xeg4uiros conf. IV, 70 ct Bredov. 
pag. 183. Ad significationem verbi 
mequasotsi (detrahit, tollit) conf. nott. 
ad III, 41. 


Car. XCVII. 


Ava: pv voy dogai te Nov x. 
t. 3.] Finitur hoc loco satrapiarum 
et tributorum singulis satrapiis im- 

itorum descriptio inde a capite 
89 instituta: iam adduntur eae gen- 
tes, quae, cum tributun nullum pen- 
derent, dona tamen regi ferebant 
(de quibus donis cf. nott. ad IlI, 89): 
Aethiopes, Colchi, Arabes. Harum 
igitur gentium enumeratione facta 
non statim Noster pergit in cnar- 
randis iis, quae Dario ad regnum 
modo evecto deinceps accidlerint ne- 
que narrationem satrapiarum indice 
exhibito interruptam continuat, sed 
mira illa, quae de Indorum genti- 
bus aurique copia maxima (cf. III, 
94) fando acceperat, hoc loco (cap. 
98 seqq.) addere instituit, ipsa illa 
gentium descriptione ad haec ad- 
duetus simulque bene sentiens, haec 
Graecis , in quorum gratiam scribe- 
bat, prorsus incognita esse eorum- 
que animos valde advertere: qua 
eadem de causa etiam de Arabia 
quaedam adscripsit (cap. 107 seqq.) 
aeque mira Graecisque incognita: 
unde demum cap. 118 ad ipsam re- 
rum Persicarum narrationem redit, 
exponens de Intapherne atque Oroe- 
ta (cap. 120 seqq.), cuius res eo mi- 
nus silentio praetereundas esse pu- 
tabat, quo magis ad Samum specta- 


bant (vid. III, 60 ibique nott.) et ad 
(iraecorum res, interiecta quoque 
(cap. 129 seqq ) narratione de De- 
mocedis, celeberrimi Graecorum 
medici rebus, quae cum domesticis 
Darii rebus erant coniunctae: a 
quibus omnibus demum cap. 150 re- 
greditur ad Persarum res, de Ba- 
bylone exponens, quae a Dario defe- 
cit ct gravi ac longa obsidione re- 
cuperata est. 

Sufficiant haec de occonomia s. 
dispositione huius libri: etenim 8a- 
tis inde IIerodoti cernitur consilium 
Graecorum in commoda potissimum 
scribentis et ca inprimis enarrantis, 
quae Graecis sive grata sive utilia 
esse eorumque animos oblectare et 
excitare potucerint : inde quoque ex- 
plicari poterit, cur nulla fiat mentio 
seditionum atque motuum, quos 
statim post Darium ad regnum eve- 
ctum in variis regni Persici regio- 
nibus exortos et Darii ac Persarum 
virtute compositos tradit Bisutuna 
inscriptio, in qua ipse Darius lo- 
quitur de belli tumultu in Susiana 
ac Babylonia, in Perside, Media, 
Sattagydia, Parthia, Margiana, Ar- 
menia, Scythia commoto, sed oppres- 
so: vid. Col. I. $. 1t seq. Col. II. $. 
2 seqq. Haec enim ad Persas ipsos 
cum spectarent, minus necessaria 
Noster habuit, quae copiosius enar- 
raret: satis habuit, de una Baby- 
lone loqui, qua de re cf. ad. III, 150) 
nott. 

n Ilsocis dì ywen) Intelligitur 
Persis propria, quae dicitur, 8. ter- 
ra Fars 8. Farsistun, Susianae vici- 
na, de qua plura Heeren. 1. 1. p. 192 
seqy. et Ritter: Erdkunde VIII. p. 
771 seqq. Vid. Kinneir Memoir of 
the Pers. emp. p. 54 seqq. Hanc 
vero tributorum immunitatem ad 
omnes decem Persarum tribus supra 
I, 125 commemoratas spectasse inre 
monet Rennel. 1. 1. pag. 508. 


192 


HERODOTI 


9noav péoeiv, ddoa dè alpiveov, Aidiores ol xpodovEoi Al- 
punto, rovs KauBvons tlavvav Ex. ovs Maxgpofiovs Al&to- 
mas xateotoEwato, of mepi te Nooav tiv lonv xatotxnvia. xa 
Td Aiovvoo avapovor tas Opras. ovror ol Ai8lores xal ol 
mÀNOLIgOROL TOvTOLOL OmÉOpari uèv qoéavia rd avro rdò xalan 
ol Karatia"Ivdol, cixjuara dè Extnvtai xatavara. ovto dvy- 
auporego da tgiTtov Etsos apiveov, apivéovor di xaì cò pszgi 
éueù dvo qolvixas anigov yovolov xal dinxocias palayyes 


debpa dèi ayiveov] Conf. nott. ad 
III , 89. De Aethiopibus et Camby- 
sis expeditione contra eos vid. III, 
17. Rennel. 1. l1. p. 572 hos Aethio- 
pes a Cambyse subactos pro Nubiis 
habet. 

AlBionsg ol ro0covgoL Alyvato 
x. t. À.] Citat haec Eustath. ad 
Odyss. p. 1386, 8 s. 13, 14. Verbis 
additis of mQocovgor Alyvrto di- 
stinguuntur hi Aethiopes ab Aethio- 
pibus Asiaticis, de quibus vid. IlI, 
94. De Nysa diximus ad II, 146. 
Retinui xato(unvia: et futnvtar a 
Dindorf. (Comment. de dial, Herod. 
p. XXVII) mutatum in xarotx é a - 
tar et éutéator. Cf. etiam I, 142. 
IV, 53 et alios locos Nostri a Bre- 
dovio iam allatos pag. 311, 

oréouati piv yoéovtar to avra 
tà xa) ol Kalatic] Alterum t@ 
abiecit Gaisf. Sine causa idonea, 
libris invitis. Nam ntrumque apud 
Herodotum obvium, qui, monstrante 
Struve Spec. I Quaest. de Herod. 
dial. I. pag. 25 (Opuscc. II. p. 188. 
189), in hisce modo solam particu- 
lam xa posuit, modo relativum 
pronomen addita hac particula. Na- 
ber in Mnemosyn. IV. p. 20 verba: 
ovror ol Aldiorss usque ad fxrnvtai 
xateyara eiici vult. — De Calatiis 
vid. nott. ad III, 38. De semine 
cum nihil quidquam ulibi relatum 
inveniatur, haec vero gens Indica 
parentes suos devorare supra dica- 
tur, Valcken. pro oréguati conie- 
cit cnuati, i.e. tepm. Wesselin- 
gius (Dissert. Herod. XI. p. 174) ad 
parentum comedendorum morem 
respiciens maluerat foyuari piv 
1oéovtai, i.e. eodem facinore defun- 
guntur, quo Indi Calatiae; cf. V, 77. 
Quorum neutrum placuit Schweigh., 


qui apud Athen, III, 110 E. memo- 
rari dicit tò é#y Al@ioxla yiyvope- 
vov créoua, coll. Polluce VI, 73 et 
Hesychio 8. v. Og(y787n7, ita ut h.L 
oryza sive milii quoddam genus, in- 
fra quoque III, 100 (ubi vid, nott.) 
commemoratum, intelligatur. Idem 
consuli vult Denon. Voyag. en E- 
gypt. pag. 75. Schweighaeuserum 
recte segitur Italus interpres. 

olanuara dì Futnvia. xeretyosa)] 
Conf. IV, 183 de Troglodytis Ae- 
thiopibus. — Ad formam xareyaa 
cf. Bredov. p. 139; qui Herodoti at- 
tulit locos II, 150. IV, 95. 96. 178. 
192. Male enim duo codd. hoe loeo 
UOTAYEa. 

dvo goilvinas arveov yQuelor] 
aurum purum intelligitur, quod co- 
ctum non est, quale ex fluviis auri- 
feris provenit aut in desertis sabu- 
losis reperitur. Conf. nott. ad I, 50. 
De auri pulvere cogitat Larcher. ob 
choenicis mensuram adhibitam. — 
In proxime antecedentibus dia rel 
tov Èreog est: tertio anno 
(nos: alle drei Jahre), ut II, 4. 37, 
ubi cf. nott. 

dimuoctas Palayyas tPevov] i. e. 
ducentos ebeni truncos. Vid. III, 114, 
ubi et ebenum et elephantos in Ae- 
thiopiae bonis memorat. Nostrum 
locum attigit Plinius H. N. XII, 4, 
8 coll. Eustath. ad Ili. p. 469, 28. 
397, 30. Plura de ebeno ex India 
plerumque ad Persas ac Phoenices 
transvecto indeque ad ipsam Grae- 
ciam ex India vel Aethiopia invecto 
Kruse: Ind. alte Geschichte p. 371 
seq. Apud Hesychium paZayyes sunt 
otgoyyvia Evla xal ocvuueroa et 
apud Schol. Apollon, Rhod. II, 845 
palaye, tò èriunnes xal otRoyyò- 
lov Evdov et quae sequuntur com- 


THALIA. III. 97. 


193 


vxaì xévre ratdas Aldionas xal élÉpavros odovras us- 


1 elxo0i. 


KoAyo dé ératavio és tIv dopenv xa of 


:gées péyoi toò Kavxaotos ovesos* Ès TOÙTO YÈP TÒ 0VgOg 
Iéoono.r aogetar* ta dì xp05 Bopénv avsuov toù Kavxa- 
ITepotav ovdiv Eri pgovrite. ovto. dv dalpa, ta éra- 
, gru xal és éuè dia mevretnpidos apiveov, EÉxatov ratdaz 


la cum iis, quae apud No- 
ag. 163 leguntur: ,,Aalungae 
ur fustes teretes etc.‘ Sponte 
item venit nostrum P/anken. — 
i dBévov, cum falso exhibeant 
n libri #B# v wov; vid. Bredov. 
— zaidag Al8lonas haud scio 
ster intellexerit castratos 8. 
08. 
«apto; 0dovras peyalovs ei- 
Plinius H.N.VIII,3,4:,,Prae- 
psi in se expetendam sciunt 
esse in armis suis, quae Iuba 
appellat, Herodotus tanto 
ior et consuetudo melius den- 
Ad quem locum nunc monet 
rimus Cuvier. (pag. 407 seq. 
ed. Panckouck.), controver- 
de natura dentium maiorum 
vocanp défenses) elephanti 
admodum fuisse agitatam, 
Ie opinionem, quae eadem 
\uisaniae, invenisse patronos 
*»centiori aetate, quamquam 
nbium, quin potior sit Hero- 
sntentia, cum revera sint den- 
inime cornua. Ebur idem Cu- 
ddit vix differre ab ea mate- 
eriori, quae in dentibus ingsit, 
que illos maiores insertos esse 
‘ntes incisivos gerenti. De 
tudine dentium idem attulit 
iorum duo testimonia, unde 
dentes vel centum libr. pon- 
raperasse. Elephuntos in Afri- 
quentes reperiri, unde ebur 
imum ad Europam fuerit alla- 
er Phoenices, pluribus expo- 
è G. de Schlegel. Ind. Bibl. I, 
» 137 seqq. 141 seqq., qui 
I. L pag. 145 observat, Hero- 
\ primum essc inter Graccos 
ores, apud quem £4epas de 
lephanto positum inveniatur. 
etiam IV, 101. 
Faeyro és tnv dwogenv) ,,Colchi 
e] ad donationem ordinarunt.‘ 


RODOT. II. 


Ita Wessel. subiiciens, ferre sic mo- 
rem in ultronea tributi et donorum 
collatione, ut infra: ovto: dv dea 
ta trdtayto et supra 13 (ubi vid. 
nott.) IV, 35. 165. ‘Tu conf. nott. ad 
III, 13. 

Kuvxdoswog ovgsos] In duobus li- 
bris Kavxegoro (quod ferri posse 
negat Bredov. p. 233 seq.) a Xav- 
«605, quod invenitur I, 203. 204. 
IV, 12 etI,104t0 Kavudsioy 0dgos. 
Quod nostro loco legitur Kavxactog, 
satis tuetur inscriptio Graeca in 
Inscr. Gr. Thes. nr. 2104 vers. 4 ct 
Stephanus Byzantinus, qui praeter 
Kavxacos et inde ductum Xavxa- 
6108 formam Kavuaois (unde h. I. 
genitivus Kavxao105) quoque com- 
memorat. — Mox scripsi fopénv pro 
vulg. fognv, ut I, 6, ubi vid. nott. 

èg TOVTO Yag To 0g0g vunò Iléo- 
6,01 Cggetat) Hoc verissime dici 
monet Heeren. Ideen I, 1. pag. 148, 
cum septentrionem versus Persa- 
rum regnum Ponto Euxino, Caspio- 
que mari et Caucasi montibus inter 
utrumque mare positis terminatum 
sit; qui fines a nemine ante Zingis- 
Chan, sunt superati. 

suatov ra:dcs] Tributum servo- 
rum et servarum hic intelligo. E 
Caucasi regionibus antiquitus mul- 
tos homines, et pueros et puellas, 
coémptos et in alias terras tanquam 
mancipia venditos esse idque com- 
mercium per Phoenices potissimum 
factum esse haud pauca docent, 
quae attulit Movers: Die Phiunizier 
II, 3. p. 82. Etiamnum e regionibus 
Caucasiis in Aegyptum mitti, quos 
Mammalucos vocant, milites exi- 
mios insignique ct corporis robore 
et formositate, docet Rennel. 1. l. 
pag. 325 not. Ac nemo fere nescit, 
quantum hodieque corporis formà 
et robore excellant Colchicac terrace 
incolae: e quibus adhuc virgines 


15 


98 


194 


HERODOTI 


xai Éxatov mapdévovs* ‘Apafio: dì yidia tadavra apiveov U- 


Bavaro ava mE&v Eros. 
gov faordét gxouitov. 


Taùra uèv ovto. doa ragEt toù qpo- 


s - ’ >_> Ul 
Tov dè yovoov toùrov tov r0440v of Ivdoi, dx’ ov 


to wiyua to faordér co sipnuevov xopitovor, toono togde 
utéovtai. “Eoti ris Ivdnis x00ns TO 006 FALov aviogzovia 
wappos® tiv peo Muets lduev, tiov nal mépi arpexés vi Abye- 
Tar, xpGtoL r00g NO xal HAl(ov avatodas olxéovor avdoazay 
tav èv e] “Aoin Ivdol ‘Ivdeiv yo tÒ 100S tNv Nod Eonuin dor 
da tv vauuov. "Ecti dì noXid Edvea ’Ivdev xaì ovx Oud- 


formae eximiae venduntur in Turca- 
rum gynaecea, iuvenes vero ac viri 
prae omnibus pulcherrimi ac fortis- 
simi habentur. 

Aoafior dè yllia telavta] Exscri- 
psit Eustath. ad Dionys. Perieget. 
923 et Plinins H. N. XII, 17, 838. 
8. 80. De Arabibus cf. nott. ad III, 
94. Mox cum rece. edd. dedi tavra 
uèv ovros daga, ubi vulg. taùra 
btv av dae, quod retinuit Mat- 
thiae. 

xege5] Apud Homerum invenitur 
magtu et rage promiscue; apud 
Herodotum unice rageé idque par- 
oxytonon. Plurima hanc in rem at- 
tulit Grashof. in: Schulzeit. II. 1831. 
p. 515 seqq. Add. nott. ad I, 93 et 
cf. III, 91, 117. IV, 46; Cramer. 
Anecdd. Oxoniens. I. p.379. Nec ali- 
ter zequé III, 158. IV, 15, ubi cf. 
nott. — repeé tr. p. est: praeter im- 
peratum aliis tributum, ut Wessel. ex- 
plicat. i 


Cap. XCVIII. 


TÒ slonuiévov nopitovar)] Cf. III, 
94. De magna auri copia, qua an- 
tiquitus India fuit celebrata, prae- 
ter Ctesiae locum, quem supra iam 
attulimus (Indicc. $. 12 ibique al- 
lata), plurima testimonia inde a sa- 
cra scriptura ex Iobi libro atque 
Iesaiae vaticiniis itemque e sacris 
ipsorum Indorum carminibus usque 
ad recentiora tempora protulerunt 
Bohlen.: Das alte Indien II. p. 118 
et Kruse: Indiens ?ilteste Geschichte 
pag. 361 seq.: quae declarant, con- 
stantem hanc veterum fuisse opi- 
nionem, quam antiquissimi Grae- 


corum testes, Herodotus et Ctesias, 
iam prodiderunt. Conf. etiam infra 
ad IlI, 106 allata. Inde ro» ’Indi- 
x0v g0vo0v celebravit Sophocles An- 
tigon. 956 ed. Both. . . 
modtor r00g N6 xal Ni{0v ava 
tolès — ‘’Ivdoi] Ad locutionem 
moÙs No nal fil0v dvarolas conf. 
nott. ad IV, 44 et ud locutionem 
nx00g NiLov cviogovta Blomfield. in 
Glossar. ad Aeschyli Agamemn. 92. 
Quod ad rem attinet, Ctesias Ind. 
1 ultra Indos habitare negans mor- 
tales cum Herodoto gpnvenit, item- 
que Strabo II. p. 130. s. p. 192 at- 
que inprimis initio libri XV. p. 065 
(rootn Yao Enuertai x0òg taîc ava- 
tolaîs sai peylotn). Unde satis pa- 
tet, nullam hos scriptores Sinen- 
sium terrae cognitionem habuiase. 
— De Herodoti atque Ctesiae India 
vid. Excurs. ad h. l. 

‘Ivday yag tò 005 tnv No donmin 
éotl dia tv weppor] Ne quis hoe 
miretur, bene monet Heeren. Ideea 
I, 1. p. 367, Indiam, qualem certe 
Noster novit, et septentrionalem et 
meridionalem in deserta exiisse, il 
lam in deserta Cobi, quae dicuntur, 
hanc in regionem sabulosam, quae 
inde a terra Guzerat usque ad Mul- 
tan pertineat; unde factum, ut He- 
rodotus omnem Indiam orientem 
versus desertis terminari crederet. 
Rennelio 1. 1. p. 519 hoc loco deser- 
tum Zesselmere s. Registan indicari 
videtur. Conf. etiam Maltebrun. 
Annall. nouvell. d. Voyag. II. p. 322 
seq. 

"bon dè molla È&vsa Indy nal 
0vx 0pogova cpi00) Heeren. 1,1. I, 


THALIA. II. 97. 98. 


195 


spia.’ xaì ol uèv avrav vouades stoì, ot dì où, ci dè èy 
(A60L olxéuvoL tov morapod xal ly8Ùs ortfovrar duodg, 
Loéovor Éx miolav xadapivav opueouesvo. xadauov dè 


mv xiÀotov Exactov srosterat. 


295 de-Indorum ordinibus 
vocant) disserens easque ad 
s gentium stirpes revocans 
erodoti verba eo magis re- 
ut, quo verius illa dicta vi- 
‘ ei, qui quam diversae sint 
communi Indorum nomine 
omprehensae, satis noverit. 
n in multis aliis rebus nec 
maxrime differunt hae gen- 
» hoc quoque ipsum, quod 
ì illae linguf utantur eàdem- 
iculento est documento, di- 
stirpis Indorum esse gentes. 
ab Herodoto bh, l. vera tradi 
s Lassen: Indische Alter- 
node I. p. 388 seq., qui et 
er Indiae incolas primitivos 
leoque tres diversae stirpis 
distingui vult, ad quas re- 
em Herodotum recte ac vere 
lere existimat. Add. ibid. 


by roîor Fleoi olxéovor tod 
©] Zedun fiuvium, in cuius 
us hae gentes habitent, in- 
nanifestum est. Quare cum 
» Id. I, 1. p. 361 huius gentis 
rea ipsa Indi ostia posuerim 
\rabitas, ad quos forsitan 
it. Nec movet me Malte- 
auctoritas, qui l. l. p. 325 
mtem quippe piscibus fruen- 
libusque exiguis utentem ad 
ris Indi ripas habitasse con- 
Adhuc circa Indi ostia qui 
1$, eos piscibus potissimum 
ustentare testantur recentio- 
° Lassen 1. 1. I. pag. 96; de 
1 abundantia in Indo fluvio 
Burnes: Travels in to Bok- 
ol. II. so 252. — ly8vs sceri- 
vulg. (y8vas, ut I, 202, ubi 

ptt. IV, 53. 
loloy xolaplvev oQueopevor) 
adagia, ut infra V, 101 ol- 
dapivo:, intelliguntur naves 
dine confectae, ubi cogitan- 
: 60 arundinis genere, quod 
dos crescit in summam alti- 


ovto: piv dn tv ’Ivddv 


tudinem et ad varios vitae usus adhi- 
betur (nostrum Zambusrokr). De hoc 
Indico culamo vid. mox plura. Quod 
Wesselingio in mentem venerat de- 
usvopevot (ab 0opevo, hamo pisces 
capito), quodque Pauwio oQpuouevoi 
(ab Oquid linea, hamus, unde oppi- 
douai, hamo capio), hoc utroque non 
opus. Vulgatam Schweigh. Latine 
sic reddit: navigiis ex arundine con- 
fectis insectantes, et in nota ad bh. l.: 
navibus arundineis ad capiendos pisces 
exeuntes, in quo Gaisfordio displicet 
vox ereuntes, cum Ogpoipoi signifi - 
cet initium motus ortumque alicunde 
capio, indeque Herodoti verba po- 
tius valeant: e navigiis arundineis pi- 
scantur, 8. utunlur navigiis arundineis 
ad captandos pisces. Larcherus scribi 
voluit ogpsopevo:, ut unus Parisinua 
liber affert, quodque cum recentt. 
edd. inde exhibui pro vulg Ogue 0 - 
uevot. 

ualeuov dì ?v yovv xA0î0v fua- 
otoy mortetar) Affert Herodotea Eu- 
stathius ad Dionys. Perieg. 1107. 
Haec ipsa, opinor, Plinius respezit 
de Indica arundine praeter alia sic 
scribens Hist. Nat. XVI, 36: ,,Arun- 
dini quidem Indicae arborea ampli- 
tudo; — navigiorumque etiam.vicem 
praestant, si credimus, singula in- 
ternodia etc.‘‘ et VII, 2.8.21: ,,arun- 
dines tantae proceritatis, ut singula 
internodia alveo navigabili ternos 
interdum homines ferant. Multas 
ibi quina cubita constat longitudine 
excedere.‘‘ Quae de arundinis ge- 
nere, cui nomen Zambdus, intelligen- 
da esse, bene ad h. |. ‘monuit Cu. 
vier., addens hanc arundinem maxi- 
mis arboribus non cedere altitudine, 
crassitie ct soliditate, cuius una 
quaedam species, Zambdus arundina- 
cea, ad seraginta pedes adeoque 
amplius in altitudinem porrigatur. 
Primarius de Indica arundine locus 
exstat apud Ctesiam Exc. Ind. 6 
(0 deyopewog I vdinòs uadapos que- 
tar, meyos pèv 000v dvo avdor ne- 


13 * 


196 


HERODOTI 


popeovor todijra pAotvav* émeav Èx toÙ rotapov piovv apr- 
ccovtaL xa) xdwwoL, TÒ EvdevtEV qpoguod tporov xaraxdetav- 
ggres ds toonxa évduvovor. “ARR di rov ’Invdav neÒs 16 


guogyvimpévos uols reguiaforev, tÒ 
è 006 000v uveLogpogov vewg [otos 
x.t.À.), ubi antiquiorum scriptorum 
congeszi testimonia (in quibus prae- 
cipue consul. praeter Plin. l. l. Dio- 
dor. II, 17 med. XVII, 90. Strab. 
XV. pag. 710 s. 1037 C. Theophrast. 
Hist. Plant.IV, 11. p. 159 Schneid.), 
et quae a recentioribus disputata 
sunt, indicavi. Tu vid. inprimis 
Salmas. Exercitt. Plinn. pag. 1019 
seq. 1052 seq., Schneider. ad 'Theo- 
phrast. l. 1. p. 371, Wahl. Erdbeschr. 
v. Ostind. pag. 765 et Heeren. Ideen 
I, 1. pag. 360, quocum plane fa- 
ciendum esse puto, ut arundo In- 
dica, cuius apud Herodotum mentio 
fit, pro Bambi arundine habeatur, 
quae ipsa in iis Indiae regionibus, 
ad quas Herodoti narrata proxime 
spectant, maxime proveniat. 2@an- 
busam et Calamum Rotang Linnei a 
Sprengel. Hist. Bot. I. p. 171 intel- 
ligi, ex Schneideri adnotatione l. l. 
animadverti. Lassen (Indische Al- 
terthumsk. II. p. 633 coll. I. p. 253) 
Bambi arundinem hic intelligi negat; 
de alio arundinis genere, quod Bam- 
bo par fere sit altitudine atque ad 
Indi ripas crescat, ad varios vitae 
usus ab incolis, qui illud vocitent 
Kana, adhibitum, Herodotum loqui 
arbitratur. 

pogiovor i08Nra qpiolynv] te, 
quod post £687te vulgo legebatur, 
cum recentt. edd. sustuli, itemque 
7v, quae vocula in tribus libris post 
qpiotynv legitur, ab aliis vero quin- 
que abest, quacque, si retinetur, ad 
satrariétavteg referri debet, quam- 
quam, ut bene monet Struve Spec. 
I. Quaest. de dial. Herod. pag. 22 
(Opusce. II. p. 284), Indi,,non ipsam 
vestem in storeae modum plectunt, 
sed scirpo in hunc modum plexo ut 
veste utuntur‘‘, Itaque hunc virum 
doctum secutus cum recentt, edd. 
abieci pv, quippe qua voce impor- 
tuna eiecta omnia optime procedant, 
cum Herodotus in talibus plerumque 
covvdétog loqui solcat, ut pluribus 


docet Struve 1. 1. Herold. Emendd. 
Herodd. P. lI. p. 11. 12, qui et ipse 
nv ferri posse negat, eius loco scri- 
ptum fuisse toinvde putat. 


fc87ta piofvnvy] Docet Wessel., 
Atticis gpZéwg, lonibus q4065 her- 
bam esse palustrem, scirpi instar 
(nostrum 2ast), suctore Polluce X, 
178, ubi é0875 p20îvn (vestis scir- 
pea 8. ex phileo), coll. Pausan. VIII, 
22 etc. Schweighaeuserus laudat 
Niebuhr.Itin.Il.p.70ibiquetab.aea. 
XII. fig. C. Attigit Heeren. 1.1. I,8. 
p- 328 seq. vestimenta apud Indos 
antiquissimo aevo ex arborum cor- 
tice parata atque Herodoto et Cte- 
siae Ind. 22 commemorata; qua- 
lia anacboretarnm aut poeniten- 
tiam agentium supplicantiumve ho- 
minum fuisse e Sacontalae carmine 
Indico patet; quae eadem sub sole 
siccare solebant, humiditati ut re- 
sisterent. [,,Conf.Philostrat. de Vita 
Apollonii III, 16, Liber legum au- 
ctore Menu s. Manu cap. VI. vs. 6, 
Carmen Indicum Ramayana lib. I. 
stroph. 30 et Kosegarteni Adnot. in 
version. german. fabulae scenicae 
Nalae (Nali) pag. 288 seq.‘ Cr.] 
Sed apud Ctesiam 1. 1. 8v%ya fpe- 
tia hand scio an eiusmodi intelli- 
genda sint vestimenta, qualia su- 
pra III, 47 Herodotus indicaverat 
lora dmo Eviov, i. e. ex coloneo 8. 
gossypio (Baummolle) confecta. Vid. 
nott. ad Ctes. pag. 326 et ad Merod. 
IIl, 47. — E duobus libris cum re- 
centt. edd. exhibui aun0o0wyras 
vulg. @u7o00oi, itemque mox ; 
rovei e Sanerofti libro pro vulg. ér- 
dvveoror, quod ferri posse negst 
Bredov. p.362. Aliter sentire viden- 
tur Mcineke ad Thcocrit. Id. II. pag. 
200 et Kuehner. Gr. Gr. $. 182. 


poouoù toeorov nararlétbavteg] 
i. e. corbis ad instar pertexentes. Lo- 
cutionem repetiit Pausan. VIII, 22. 
$. 4, ubi conf. Siebelis. Glossa He- 
rodotea ad h. 1. popuos* rAéyua es 
xOQLvOS. 


THALIA, III. 98. 99. 


197 


e6 tToutwv vouades slo), xpecdv édcotal Wuav, xadéov- 
ladato:. vouaioroi dì rorwoide Aépovtai qeodai. 05 
I tev dordv, Tv te puvi pv ce avno, tov utv &vdoa 
M uadiota ol Ouidfovtes xtelvovoL, pausvor avtov ty- 

ri vovo” TA xgÉa cpioi diap8eipeotar. 0 dì crapvos 


Cap. XCIX. 


re dè ITadato.] De Padaeis 
:s lanudant Tibull. IV, |. 
ieol. Damascen. ap. Stob. 
i. E reliquiis Histor. uni- 
. 144 ed. Orelli cf. eundem 
ment. notarr. in Nicol. Da- 
yz. 70 seq. Larcherus cum 
L pag.519 Padaeos et Gan: 
) una eademque gente ha- 
» ‘'utraque a (iange fiuvio, 
Padus s. Padda in Sans- 
ingua appelletur, nomen 
; ita ut Padaeorum gens 
m eiusque ostia sit rele- 
‘ontra in montibus septen- 
s hanc gentem feram Tar- 
erminam quaerendam esse 
neent. apud Rennel. l. l. 
Heerenius Ideen I, 1. pag. 
eos, qui ab oriente Indo- 
\yophagorum s. ab oriente 
Indi fluvii sedes habue- 
terra statuit collocandos 
te nunc vocatur Guzerat, 
8 Paddar, ad cuius ripas 
ins nomen invenerit. Nec 
e abesse notat deserta am- 
ulosa, usque ad terram Mul- 
sta, in quibus et antiquiore 
lore aevo gentes maxime 
erae domicilium habuerint, 
oster Calatiarum nomine 
» 38 (ubi vid. nott.) indi- 
nî obloquitur Maltebrun. 
\nnall. II. p. 326.329, cum 
m sedes in montibus supe- 
rae Panjab meridiem ver- 
rra Kaschmir quaerendae 
amque vero gentem Pa- 
st Calatiaraum, quos ulti- 
rientem Herodotus norit, 
[ndicae videri vult stirpis, 
rthicae. Equidem malin 
ad Heerenii sententiam, 
i vel eo probari videtur, 
ue circa fluvium Paddar 


gentes habitare dicuntur ferissimae 
(vocantur Pindarris et Gonds in lo- 
cis Adschmir, Malwa et Khandisch), 
quae adhuc homines sacrificant co- 
gnatosque aut morbo correptos fa- 
tali aut propter senectutem infir- 
mos mactant eosdemque comedunt, 
ut monuit Kruse Indiens alte Ge- 
schichte p. 37. Bohlen (Indien I. p. 
44. 63 seqq.) Padaeos ad infimum In- 
dorum ordinem eumque maxrime con- 
temptum, cui nomen Paria, referri 
huiusque ordinis s. stirpis homines 
palantes intelligi vult: neque aliter 
fere Benfey (in Encyclopaed. Ersch. 
et Gruber. Sect. II. P. XIII. p. 41 
seq.), qui vocem Iladato: spectare 
putat ad Sanscritanam vocem Pad, 
qua pes significatur, cum ex pede 
Brahmae exortum sit quartum istud 
et infimum hominum genus, qui vo- 
cantur /aria. 

vouatorsi dè toror0'd8] Ita cum 
recentt. edd. exhibui pro vulg. v0- 
uoLs dì roroîede. Matth. edidit: vo- 
porci tororcide dé. Cf. infra IV, 20. 
De ipsa re vide nott. ad III, 38. 

0 dì araovos tori pun pèv vocéerv] 
Vulgo aregveopevog, quod retinuit 
Matth. tum in textu, tum in Gr. Gr. 
8.559, ubi h. 1. excitatur, coll. Kueh- 
ner. Gr. Gr. 8. 416, 4. Tu conf. Pol- 
lucem V, 101 et Suidam 8. v. et ad 
locutionem III, 66. II, 179. V, 106. 
— In proxime antecedentibus pro 
diapPe(9e08a. Aldina et aliquot li- 
bri diagpder081v, quod amplecten- 
dum iudicat censor Ienensis 1817. 
nr. 164. pag. 372. Reliqui libri, in- 
ter quos Mediceus ac Florentinus, 
retinent diapPer9oe08a., quod inde 
ego quoque cum recentt. edd. reti- 
nendum duxi, cum altera lectio cx 
emendatione 8. correctione quadam 
grammatici docti orta esse videatur. 
Ipsa sententia haec fere est: di- 
centes, illum tabescentem morbo suam 
ipsius carnem corrumpere indeque ipsis 


198 


HERODOTI 


doti un uèv vootetv, of dè où 0vyyivagsopevor amoxtelvavtes 
xatevagtovtai. Mv dì ypuvi) xeun, Quavtas al ixiposopeva 
uehota puvatxes tavta tolo avdoaoi morevor. tov yao dn 
vijoxs drinopevov dvoavtes xatevagtoviai. és dì rovrov 26- 
yov où moXZot tivES aUtdv armuviovtaL* MOÒ PAR TOÙ tòw ds 


100 vovdor mixtovta mavta xtelvovor. 
oUTE xtE(VOvOL oVdtv Eupugov, oùre ti oxei- 


4408 Tporos* 


gustandi cupidis corruptam praebere. 
Itaque ta xgé0 tanquam obiectum, 
quod vocant, ad diap®el0e0801 re- 
fero, vix ita explicandum, ut pro- 
posuit Wannowskì: Syntax. anomal. 
Graecc. pars. pag. 175. 

of dè ot cvyyivocuopevor) i. e. hi 
vero, non concedentes hoc, non 
agnoscentes, quod sc. morbo se la- 
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV, 
126. VI, 61. 140. Ad verba azo- 
urelvavtee xatevogéovta. conf. su- 
pra nott. et conferri quoque possunt, 
quae de gentibus quibusdam Brasi- 
liae similia fere scribit Martius: Ue- 
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner 
Brasil. p.73. In seqq. al éxiyose- 
vor poadiota yuvaîneg sunt mulieres 
aegrotanti mulieri maxime necessa- 
riae, cum eadem maxime conversantes : 
de quo familiari usu s. commercio 
idem verbum explicandum quoque 
opinor in Thucydid. I, 4l. 

és dÌ rovrov 16y0v — anuvéov- 
Ta) i. e. in eius rationem, ad eam sc. 
seneciutem pauci perveniunt , inter- 
prete Gronovio, qui confert VII, 9. — 
00 yao toè equidem retinui; e duo- 
bus codd. Dindorfius dedit 00 7a 
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62. 
V, 56. 75. Mox cum Schweigh. et 
Gaisf. s probante censore Ienensi 
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi z(- 
atovta revta, ubi illud revra cum 
vi quadam additum esse neminem 
fugit. Vulgo: rave nlntovra, quod 
Matthiae retinuit. 


Cap. C. 


ovte xtelvovor ovdtv Fuwpvyor] 
Satis constat, apud Indos nefas ha- 
beri, animalia occidere; cf. modo 
Kruse l. ]. pag. 37. Ad hunc vero 
Herodoti locum haud scio an perti- 


‘Eréoov dé gori Ivday dde 


neant, quae similia apud Nicol. De- 
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob. 
66, 38) de gente quadam Indica, cui 
nomen ‘Ag(tovo:, praedicantur, ubi 
Orellius praeter alia Herodotam me- 
rito laudat pag. 66 in nott. supp. 
Herodoteam narrationem, in 
caeterum falsa veris admixta 

ad eos spectare, quos vulgo voea- 
mus Zfindus, statuit Rennel. l..L p. 
519 et Vincent. ibid. p. 720. Alisà 
placet Heerenio Ideen I, 1. pag. 905, 
qui h. l. de ea gente, cui nunc no- 
men Marattorum, agi contendit; he- 
rum enim maiores has ipsas Indiae 
regiones septentrionales semper an- 
tiquitus tenuisse monet, eosque ips0s 
non aliter atque Indos s. Hindus car- 
nem plerumque aversari, bellicosos 
caeteroqui et valde rudes vel nostra 
aetate. Quae cum Herodoti verbis 
conveniunt; nec refragantur, 

de nigro istorum Indorum alare 
idem perscripsit, cum in meridio- 
nalibus Indiae tractibus homines 
reperiantur vel prorsus nigri vel 
quorum color ad nigritiam proxime 
accedat. Benfey |. ]. pag. 42 Hero- 
doti verba de Indis, qui nihil quid- 
quam animatum occidunt nec quid. 
quam serunt nec denique domos 
possident, de anachoretis accipi 
vult; Brachmanarum solitariam vi- 
tam agentium vestigia in his cerni 
existimat Lassen: Indische Alter- 
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante 
Bohlen (Indien I. p. 319 seq.), qui 
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co- 
gitare: quod mihi vix fieri posse vi- 
detur, cum Buddhae cultus ad longe 
posteriora tempora pertineat. Kruse 
1. 1. p. 38 inde intelligi vult h. l. €08, 
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo- 
cantur et ab Indis ipsis /7”4napre- 
sthas, i. e. solitarii (incolae) silvae. — 


THALIA. III. 9— 101. 


199 


quuoL, ovte olxias vopitovor éxtpodar: mompaytovor di, xal 
avroloi goti 000v xÉyy0o0s to uévados év xaAvai, avtopatov éx 
tijs pis pivopevov, tò cvAAgyovtes avri) ci xedvxi Ewovot te 
mal cctéovtai. 09 d° div Es vodoov avtdav méon, #49dv és tqv 
Fonuov xéstar, poovtite. dì ovdels oùt’ dmodavovios oùte xa- 


pvovros. Miti dè tovrav tav Ivdav tav xaréAeta mavrov101 


dupavns gori, xatareo tiv rpofatav: xal to redua popéovar 
Ouotov mavtes xal raparigoiov Aidiovi. N) povi) dÌì avro», 
tnv axtevrai és tas puvalzas, où xatareo tav KAicov avded- 
xav éorì Aevxn, «dida pédaiva, xatereo TO odua* toravinv dÌ 


Ad significationem verbi vopul$ovor 
conf. nott. ad I, 131. Ad xomnpa- 
yéova: (i. e. Aerbis vescuntur) conf. 
III, 25. Plura vid. apud Lobeck. 
ad Phrynich. pag. 643. 
xal aùtoîci tori 6c0v xéÉjz006 tò 
s té uadvui] xéyy00s milium 
est, de quo cf. Creuzer. fragmm. 
historicc. pag. 62. Herodoti haec 
verba vulgo de oryza intelligunt, qua 
Indiae gentes vesci vitamque potis- 
simum sustentare dicuntur. Conf. 
Heeren. Ideen I, 1. pag. 368 (coll. 
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne 
Opuscc. Acadd. T. I. pag. 345 in 
nott. Cum vero bh. I. semen compa- 
retur cum milio parvo, unde oryzae 
semine minus fuisse colligi potest, 
cumque semen una cum calice fue- 
rit coctum, id quod in oryzam mi- 
nime cadere potest, Linkius (Die Ur- 
welt p. 218) Herodotum hic loqui 
statuit de Aidisco quodam, cuius 
plures species per Indiam edi so- 
leant, ita ut fructus non maturi, se- 
men, arca et calix simul una co- 
quantur: semen maturum aequare 
magnum milium magnitudine, im- 
maturum semen esse minus. De 
oryza dubitaverat quoque Miot, qui 
indicari iudicat Douraà 8. holcum 
sorghum Linn., cum in India aeque 
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq. 
nott.) holcus inveniatur, sigillatim 
in regionibus septentrionem versus 
a terra Paniab sitis, ut monet Mal- 
tebrun. l. l. pag. 323. — In seqq. 
revocavi vulgatam lectionem avrr 
ri xelvxi, in qua ob antecedentia 
ty xalvai articulum 17), quem ex 
uno Sancrofti libro omiserunt re- 


centt. edd., retinendum duzi: cf. 
etiam nott. ad III, 45. 


Cap. CI. 


xal tO yQdua pootova: — Al- 
8(0y.] Haec verissime dici, ex Hee- 
renio modo notavi. Cum Herodoto 
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V, 
4,8 et Ctes. Ind. 8. 9. coll. 20. 24. 
Quam vero sententiam de sole In- 
diam regionesque australes maxime 
urente Graeci tenebant (vid. infra 
III, 104), ex ea consequens erat, In- 
dos, qui proximi solis radiis expo- 
siti essent, magis inde aduri.et ni- 
grum cutis recipere colorem. Conf. 
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an- 
tecedentibus vocem xgoffatov la- 
tiore sensu accipere malim; cf. II, 
41. I, 133 ibique nott. 


n yovi dì avrov x. t. 2.] Haec 
falso tradi auctor est Aristoteles H. 
A. III, 22. Gener. Animall. II, 2. p. 
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019. 
Idem iudicium esse Soemmeringii, 
viri doctissimi, observat Heeren. 
Ideen I, 1. pag. 366. Verba t7v 
drievtar Ès tas yvvaînas ab inter- 
polatore insulse addita putat Naber 
in Mnemosyn. IV. p. 19. 20. — #0- 
0nv Noster dixit aeque ac yovnv de 
semine genitali, de quo supra II, 93 
dixerat #090v, quam eandem for- 
mam exhibet pluribus locis Hippo- 
crates (vid. Foesii Oecon. Ilippo- 
crat. p. 272. 8. v.) itemque Aristote- 
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch. 
II. p. 637F., qui idem #00» seri- 
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio- 


198 


HERODOTI 


goti pi) uèv voogewv, oî dì ov 0vyyivoosiuevo. amonteslvavtes 
xatevogtovtai. Mv dì yuvi) xoun, Qoavtas al érioedpeva 
uadiota puvalnes tavta toroi avdoaoi moredo. tÒv 7a dn és 
yioas dmiuopevov Bvoavtes xatevagtovtai. Es dì tovtov 26- 
yov où moddoi tives avrdv arinvéovtaL* TRÒ YAo ToÙ tov È 


100 vovoov mintovta Tavta xteivovo:. 
oUtE xteivovoL ovdlv Euwuyov, oùre ti Cxti- 


2408 Tgorros* 


gustandi' cupidis corruptam praebere. 
Itaque ra xgéa tanquam obiectum, 
quod vocant, ad diapde(0808a1 re- 
fero, vix ita explicandum, ut pro- 
posuit Wannowski: Syntax. anomal. 
Graece. pars. pag. 179. 

of dè ot cvyyivocuopevor] i. e. hi 
vero, non concedentes hoc, non 
agnoscentes, quod sc. morbo se la- 
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV, 
126. VI, 61. 140. Ad verba drro- 
xtelvavtec xaTtevozEéOvTaI conf. su- 
pra nott. et conferri quoque possunt, 
quae de gentibus quibusdam Brasi- 
liae similia fere scribit Martius: Ue- 
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner 
Brasil.p.73. In seqq. al éx1y0Eue- 
var potdiota yvvaînec sunt mulieres 
aegrotanti mulieri marime necessa- 
riae, cum eadem maxime conversantes : 
de quo familiari usu s. commercio 
idem verbum explicandum quoque 
opinor in Thucydid. I, 4l. 

és dÌ rovrov i6yov — anuuvéov- 
Tar] i.e. in eius rationem, ad cam sc. 
seneclutem pauci perveniunt , inter- 
prete Gronovio, qui confert VII, 9. — 
m00 ya tot equidem retinui; e duo- 
bus codd. Dindorfins dedit x00 yeg 
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62. 
V, 55. 75. Mox cum. Schweigh. et 
Gaisf., probante censore Ienensi 
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi xr(- 
ntovta revta, ubi illud xevra cum 
vi quadam additum esse neminem 
fugit. Vulgo: xavra nlntovra, quod 
Matthiae retinuit. 


Cap. C. 


ovre utelvovoL 0Vvdiv fuypvyor] 
Satis constat, apud Indos nefas ha- 
beri, animalia occidere; cf. modo 
Kruse l. I. pag. 37. Ad hunc vero 
Herodoti locum haud scio an perti- 


+‘ 


‘Eréoav dé tori Ivdoy dI: 


neant, quae similia apud Nicol. De 
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob. 
66, 38) de gente quadam Indica, cui 
nomen ‘Ag(tovo., praedicantur, ubi 
Orellius praeter alia Herodotam me- 
rito laudat pag. 66 in nott. supp. 
Herodoteam narrationem, in 
caeterum falsa veris admixta 

ad eos spectare, quos vulgo voca- 
mus /findus, statuit Rennel. L.L p. 
519 et Vincent. ibid. p. 720. Alui 
placet Heerenio Ideen I, 1. pag. 908, 
qui h. 1. de ea gente, cui mune mo- 
men Marattorum, agi contendit; he- 
rum enim maiores has ipsas Indiae 
regiones septentrionales semper am- 
tiquitus tenuisse monet, eosque ipsos 
non aliter atque Indos s. Hindus car- 
nem plerumque aversari, bellicosos 
caeteroqui et valde rudes vel nostra 
aetate. Quae cum Herodoti verbis 
conveniunt; nec refragantur, e 
de nigro istorum Indorum co 
idem perscripsit, cum in meridio- 
nalibus Indiae tractibus homines 
reperiantur vel prorsus nigri vel 
quorum color ad nigritiam prorime 
accedat. Benfey l. l. pag. 42 Hero- 
doti verba de Indis, qui nihil quid- 
quam animatum occidunt nec quid- 
quam serunt nec denique domos 
possident, de anachoretis accipi 
vult; Brachmanarum solitariam vi- 
tam ‘agentium vestigia in his cerni 
existimat Lassen: Indische Alter- 
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante 
Bohlen (Indien I. p. 319 seg.), qui 
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co- 
gitare: quod mihi vix fieri posse vi- 
detur, cum Buddhae cultus ad longe 
posteriora tempora pertineat. Kruse 
I. 1. p. 88 inde intelligi valt h. L e08, 
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo- 
cantur et ab Indis ipsis 7 4napra- 
s8thas, i. e, solitarii (incolae) silvae. — 


THALIA. III 9—101. 


199 


QovoL, ovtE ofxias vopitovar éxrjodar: mompaytovor dì, xal 
avtoidi fot 600v xÉyy9os tò péyados év xddvai, aVtduarov èx 
Ts YI pivopevov, tò ovAaÉvovtes aUtij ti xdAvxi Ewovot te 
xal ortéovtai. 05 d' «v és vovoov avtdv nÉon, Hidav ds tv 
Fonpov xéetar, pooviiter dì ovdels oùt’ drodavovtos ovrE xd- 


pvovros. Mikis dè tovrav tav Ivddav tav xarédeto naevrov101 


fupavng éot., xatareo tiv xpoferav: xal tò yedua popéovoi 
opotov mavtes xal raparArorov Aldiovi. È) povì dì avtar, 
tv axmtevroi È tas puvalxas, où xararmeo tov dii avd90- 
20v E0tÌ devxn, cAla pédciva, xatareo tÒ xodpa* toravenv dì 


Ad significationem verbi wopltovoi 
conf. nott. ad I, 131. Ad xompa- 
yéovo: (i. e. herdis vescuniur) conf. 
III, 25. Plura vid. apud Lobeck. 
ad Phrynich. pag. 643. 

xal avzoici fori d0ov néyy00s tò 
néyados ty xalvui] xéyx00s milium 
est, de quo cf. Creuzer. fragmm. 
historicc. pag. 62. Herodoti haec 
verba vulgo de oryza intelligunt, qua 
Indiae gentes vesci vitamque potis- 
simum sustentare dicuntur. Conf. 
Heeren. Ideen I, 1. pag. 366 (coll. 
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne 
Opuscc. Acadd. T. I. pag. 345 in 
nott. Cum vero bh. l. semen compa- 
retur cum milio parvo, unde oryzae 
semine minus fuisse colligi potest, 
cumque semen una cum calice fue- 
rit coctum, id quod in oryzam mi- 
nime cadere potest, Linkius (Die Ur- 
welt p. 218) Herodotum hic loqui 
statuit de kidisco quodam, cuius 
plures species per Indiam edi so- 
leant, ita ut fructus non maturi, se- 
men, arca et calix simul una co- 
quantur: semen maturum aequare 
magnum milium magnitudine, im- 
maturum semen esse minus. De 
oryza dubitaverat quoque Miot, qui 
indicari iudicat Dourak 8. holcum 
sorghum Linn., cum in India aeque 
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq. 
nott.) holcus inveniatur, sigillatim 
in regionibus septentrionem versus 
a terra Paniab sitis, ut monet Mal- 
tebrun. l. l. pag. 323. — In seqq. 
revocavi vulgatam lectionem avri 
tj x@lvxi, in qua ob antecedentia 
ty xalvx: articulum ti, quem ex 
uno Sancrofti libro omiserunt re- 


centt. edd., retinendum duxi: cf. 
etiam nott. ad III, 45. 


Cap. CI. 


xal to yodua Poetover — Al- 
80] Haec verissime dici, ex Hee- 
renio modo notavi. Cum Herodoto 
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V, 
4,8 et Ctes. Ind. $. 9. coll. 20. 24. 
Quam vero sententiam de sole In- 
diam regionesque australes maxime 
urente Graeci tenebant (vid. infra 
III, 104), ex ea consequens erat, In- 
dos, qui proximi solis radiis expo- 
siti essent, magis inde aduri.et ni- 
grum cutis recipere colorem. Conf. 
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an- 
tecedentibus vocem xrgoferov la- 
tiore sensu accipere malim; cf. II, 
41. I, 133 ibique nott. 


n yov dì avide x. r. 2.] Haec 
falso tradi auctor est Aristoteles H. 
A. III, 22. Gener. Animall. II, 2. p. 
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019. 
Idem iudicium esse Soemmeringii, 
viri doctissimi, observat Heeren. 
Ideen I, 1. pag. 366. Verba tnv 
aritevrar És tas yuvaîxas ab inter- 
polatore insulse addita putat Naber 
in Mnemosyn, IV. p. 19. 20. — #0- 
@nv Noster dixit aeque ac y0v7v de 
semine genitali, de quo supra II, 93 
dixerat 9090v, quam eandem for- 
mam exhibet pluribus locis Hippo- 
crates (vid. Foesii Oecon. Hippo- 
crat. p. 272. s. v.) itemque Aristote- 
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch. 
II. p. 637 F., qui idem Wogny scri- 
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio- 


198 


HERODOTI 


gori ui) uiv voogewv, ol dè ov 0vyyivooxduevo. amoxtelvavtes 
xatevagtovta.. Mv dì ypuvi xdun, doavtaos al énipoedpevas 
ueriota puvalres tavta tortoi avdpao: morevor. tòv pae dn és 
yioas amuopevov Fvoavres xatevagtovta. È dì tovtov 26- 


> 9 - ? ; 
yov ov moddoi tives avtov amixveoviat 
100 voùgov mimtovta Tavta xtetvovot. 
ovtE xtslvovor ovdiv fuwvyov, oùre ti Cxti- 


4408 TRoros* 


gustandi' cupidis corruptam praebere. 
Itaque td xgéa tanquam obiectum, 
quod vocant, ad diapPelpe08at re- 
fero, vix ita explicandum, ut pro- 
posuit Wannowski: Syntax. anomal. 
Graecc. pars. pag. 179. 

ol dè ot cvyyivocuopevo:] i. e. hi 
vero, non concedentes hoc, non 
agnoscentes, quod sc. morbo sc la- 
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV, 
126. VI, 61. 140. Ad verba dr0- 
utelvavtes xatevogéorta: conf. su- 
pra nott.et conferri quoque possunt, 
quae de gentibus quibusdam Brasi- 
liae similia fere scribit Martius: Ue- 
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner 
Brasil. p.73. In seqq. al ér1yose- 
var padiota yvvaiînes sunt mulieres 
aegrotanti mulieri marime necessa- 
riae, cum eadem maxime conversantes : 
de quo familiari usu s. commercio 
idem verbum explicandum quoque 
opinor in Thucydid. I, 4l. 

és dì tovrov 2670 — anuuvioy- 
tar] i. e. in eius rationem, ad cam sc. 
senectutem pauci perveniunt , inter- 
prete Gronovio, qui confert VII, 9. — 
00 ye toù equidem retinui; e duo- 
bus codd. Dindorfius dedit 100 yo 
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62. 
V, 56. 76. Mox cum Schweigh. et 
Gaisf., probante censore Ienensi 
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi xr(- 
ntovta navta, ubi illud ravro cum 
vi quadam additum esse neminem 
fugit. Vulgo: ravra nintovta, quod 
Matthiae retinuit. 


Cap. C. 


oviE utslvovor 0Vdiv Fuwpvyor] 
Satis constat, apud Indos nefas ha- 
beri, animalia occidere; cf. modo 
Kruse l. l. pag. 37. Ad hunc vero 
Herodoti locum haud scio an perti- 


00 yag ToÙù tov és 
‘Eréoav dé gori Ivdav dd: 


neant, quae similia apud Nicol. De- 
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob. 
66, 38) de gente quadam Indica, cui 
nomen ‘Agitovo., praedicantur, ubi 
Orellius praeter alia Herodotum mo 
rito laudat pag. 66 in nott. supp. 
Herodoteam narrationem, in 
caeterum falsa veris admixta 

ad eos spectare, quos vulgo voca- 
mus Zindus, statuit Rennel. l..L p. 
519 et Vincent. ibid. p. 720. AHud 
placet Heerenio Ideen I, 1. pag.908, 
qui h. l. de ea gente, cui nuno no- 
men Marattorum, agi contendit; ho- 
rum enim maiores has ipsas Indiae 
regiones septentrionales semper an- 
tiquitus tenuisse monet, eosque ipsos 
non aliter atque Indos s. Hindus car- 
nem plerumque aversari, bellicosos 
caeteroqui et valde rudes vel nostre 
aetate. Quae cum Herodoti verbis 
conveniunt; nec refragantur, Hi ve 
de nigro istorum Indorum 

idem perscripsit, cum in meridio- 
nalibus Indiae tractibus homines 
reperiantur vel prorsus nigri vel 
quorum color ad nigritiam proxime 
accedat. Benfey 1. 1. pag. 42 Hero- 
doti verba de Indis, qui nihil quid- 
quam animatum occidunt nec quid. 
quam serunt nec denique domos 
possident, de anachoretis accipi 
vult; Brachmanerum solitariam vi- 
tam ‘agentium vestigia in his cerni 
existimat Lassen: Indische Alter- 
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante 
Bohlen (Indien I. p. 319 seq.), qui 
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co- 
gitare: quod mihi vix fieri posse vi- 
detur, cum Buddhae cultus ad longe 
posteriora tempora pertineat. Kruse 
I, 1. p. 88 inde intelligi valt h. I. eos, 
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo- 
cantur et ab Indis ipsis 74napre- 
8thas, i. e. solitarii (incolae) silvae. — 


THALIA. III 9— 101. 


199 


govoL, ovtE olxias vopitovor éxtiota. rompaytovor dì, xal 
avtoioi éoti 600v xéÉyy0os tò uéyados èv xaivxi, avtoLatov Éx 
Tis yi pivopevov, tò ovAiEvovtes aUti ti xdduxi Ewovoti te 
xal cittovrar. 06 d° av È vovcov avrdv néon, éAdav és tv 
Fonpov xéerai, ppoviite: dì ovdels oùt’ drodavovtos oÙre xa- 


pvovtos. Mitis dè rovrav rav Ivdov tav xarédeta navrcovi0i 


Eupavns éot, rarareo teùv npofarav: xal tò redua popgova. 
opotov mavres xal raparAroior Aldiovi. Îf) povi dè avtdv, 
tuv amtevtai Èe tds puvaîxas, où ateneo tov GÀiav dvd o0- 
xv Éorl deux, cdla pilciva, xerareo tÒ godua' rovavenv dì 


Ad significationem verbi vopuifovor 
conf. nott. ad I, 131. Ad momgpa- 
giova: (i. e. herbis vescuntur) conf. 
ILT, 25. Plura vid. apud Lobeck. 
ad Phrynich. pag. 643. 
xal abrorol tori 600v xéyy00g tÒ 
péra8os iv nalvui] xéyX006 milium 
est, de quo cf. Creuzer. fragmm. 
historicc. pag. 62. Herodoti haec 
verba vulgo de oryza intelligunt, qua 
Indiae gentes vesci vitamque potis- 
simum sustentare dicuntur. Conf. 
Heeren. Ideen I, 1. pag. 366 (coll. 
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne 
Opuscc. Acadd. T. I. pug. 345 in 
nott. Cum vero bh. Il. semen compa- 
retur cum milio parvo, unde oryzae 
semine minus fuisse colligi potest, 
cumque semen una cum calice fue- 
rit coctum, id quod in oryzam mi- 
nime cadere potest, Linkius (Die Ur- 
welt p. 218) Herodotum hic loqui 
statuit de Aidisco quodam, cuius 
plures species per Indiam edi so- 
leant, ita ut fructus non maturi, se- 
men, arca et calix simul una co- 
quantur: semen maturum aequare 
magnum milium magnitudine, im- 
maturum semen esse minus. De 
oryza dubitaverat quoque Miot, qui 
indicari iudicat Dourah s. holcum 
Linn., cum in India acque 
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq. 
nott.) holcus inveniatur, sigillatim 
in regionibus septentrionem versus 
a terra Paniab sitis, ut monet Mal- 
tebrun. 1. l. pag. 323. — In seqq. 
revocavi vulgatam lectionem avr?; 
tj x@Zvxi, in qua ob antecedentia 
dy xelvni articulum ti, quem ex 
uno Sancrofti libro omiserunt re- 


centt. edd., retinendum duzi:; cf. 
etiam nott. ad III, 45. 


Cap. CI. 


xal tO gedua PooLovai — Al- 
8041] Haec verissime dici, ex Hee- 
renio modo notavi. Cum Herodoto 
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V, 
4,8 et Ctes. Ind. 8. 9. coll. 20. 24. 
Quam vero sententiam de sole In- 
diam regionesque australes maxime 
urente Graeci tenebant (vid. infra 
III, 104), ex ea consequens erat, In- 
dos, qui proximi solis radiis expo- 
siti essent, magis inde aduri.et ni- 
grum cutis recipere colorem. Conf. 
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an- 
tecedentibus vocem reoferov la- 
tiore sensu accipere malim; cf. II, 
41. I, 133 ibique nott. 


n yov dì avraov x. 1. 2.] Haec 
falso tradi auctor est Aristoteles H. 
A. III, 22. Gener. Animal. II, 2. p. 
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019. 
Idem iudicium esse Soemmeringii, 
viri doctissimi, observat Heeren. 
Ideen I, 1. pag. 366. Verba tnv 
aerlevtar È tas yuvaînas ab inter- 
polatore insulse addita putat Naber 
in Mnemosyn. IV. p. 19. 20. — #0- 
@nv Noster dixit aeque ac y0v7v de 
semine genitali, de quo supra II, 93 
dixerat 9090r, quam eandem for- 
mam exhibet pluribus locis Hippo- 
crates (vid. Foesii Oecon. Hippo- 
crat. p. 272. s. v.) itemque Aristote- 
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch. 
II. p.- 637 F., qui idem doonv seri- 
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio- 


N 


200 HERODOTI 


xal Aldiones drievtai Foonv. ovto pèv tov Ivddv Exaotepa 
tv Ilegoécov olxéovor xa) x90s votov avsuov* xal Aapelov 


Baoidéos ovdaua vanovoar. 


"Arko dè tosv Ivddv Kaoratvoo te rod xaù ri] Taxruteg 
qoon sioì modcovgoL, mods coutov te xal Bopéo aviuov xevos- 
amueévor tov @AAav 'Ivddv, ot Baxtpioroi raparincinv tx0ve: 
diartav. ovtoL xal uayiuostatoi elo Inddv, xal oÎ éxÌ voy 


p0voòv otedAouevor sloÌ obtor 


KATA Yao ToUTo Éoti compia 


da tv vapuov. év dn dv ti tonuin tavtn xal ti Gap 
pivovtar uvounxes, ueyatea Eyovtes xvvav uèv élaccova, 


nem: artevtar Pognv cf. III, 109 
ibique nott. 


oùra: pèv tòv Ivdav x. 1. 1.] Pro- 
pter haec verba Heeren. Ideen I, |. 
pag. 363 seq. hc cogitari vult de 
iis regionibus, quae ab oriente tan- 
gunt Indi fiuvii loca inferiora, qui- 
bus nomen Sind, s. omnino de ea 
regione, quae inter terras Multan et 
Guzerat sita est. — Ad structuram 
verbb. seqq. dAage/ov Baariéos — 
vamuovoav conf. Kuehner. Gr. Gr. 
8. 528. not. 4. 


Cap. CII. 


meòs courov te nal Popiw ave 
uov] re0s courov est septentrionem 
versus, ut III, 116, et paulo antea 
mE0G VOTOV dvELOV (meridiem versus) 
et III, 107 7005 uecauBolns: qua si- 
gnificatione alias accusativus prae- 
positioni adiungitur, de qua re conf. 
nott. ad I, 84. II, 121. III, 97. 98. 
99; et quod attinet ad vocem cviuov 
in his plerumque additam, cf. nott. 
ad I,6. — foeé®, quod libri affe- 
runt omnes, ct h. 1. et IV, 37 reti- 
nui cum Bredov. p. 218; alii Bopéea. 
Ad xarormmnuévor cf. Ill, 91. I, 27 
ibique nott. Ad rem conf. Ritter: 
Erdkunde II. pag. 622 et vid. Ex- 
curs. ad h. ]. de Caspatyro urbe et 
Pactyica regione. 


ual of — oteliduevor eloì ovro:] 
Ipsam hanc gentem nomine suo non 
indicat Noster: Megasthene auctore 
(loco mox laudando) fuerunt dée- 
dat, Plinio auctore Dardae, alibi 
deeddar, quod cum nomine /arada, 


quod in carmine Mabfbhfrata inve- 
nitur, convenit. Conf. Lassen: Ind. 
Alterthumsk. I. pag 40. not. II. 
631. Caeterum cum rece. edd. n 
psimus xa) of éxi tov z9voòr, ubi 
vulgo abest vocula of. 

uatd yao Ttovro tori “enne Qued 
sequitur dia 177 yaupor, simili mo- 
do legitur III, 98. — Cum Indi, qui. 
bus baec deserta sint vicina, prope 
Bactra et Pactyicam, sive prope ter- 
ras Balk et Cabul, e septentrione 
reliquorum Indorum habitent, in 
montibus Tibeti parvae et Bucha: 
riae parvae, nulla alia deserta hic 
intelligi posse iure notat Heeren. 
Ideen I, 1. p. 340 coll. pag. 90, nisi 
deserta Cobdi. Add. Maltebrun. Nou- 
vell. annall. d. Voyag. II. pag. 323. 
Montes his desertis adiacentes auri 
venis abundare constat catena 20 
inde occidentem versus per Bu 
riam magnam delabentes aurum sòc 
cum ferre aeque atque eos, qui sd 
orientem aquas volventes vel in la: 
cus se effundant vel arenis se im: 
misceant. Ac vel praeterlapso sas: 
culo auri ramenta sive pulverem 
aureum ex his regionibus in Bibi- 
riam deduci solitum fuisse docet 
Heeren. 1. 1. De ipsis desertis con- 
sul. Wahl. Erdbeschr. v. Ostind. p: 
481 seqq. 744 geq. 

yivovtar puopnues) Ad sequena 
usye8ea conf. II, 10 ibique nott. — 
Ad rem optime monuit Heeren, Ideen, 
I,l p. 312, sive veri quid inesse. 
statuamus in hac de formicis nar- 
ratione, cui bestiola, quae ad instar 
criceti in terram se abdat, occasio- 
nem dederit, sive omnia plane ticta 


THALIA. III. 101. 102. 


201 


aiaonéxav dì pétova. slo pag aUrdv xal rapa PacrAértov Ileg- 


iudicemus, certi vix quidquam no- 
bis terrae ipsius et animalium, quae 
alat, naturam ignorantibus statui 
posse, praesertim cum regiones, de 
quibus hic sermo, orientalium fabu- 
lis maxime celebratae sint (conf. 
Excurs. ad III, 98), quae inde per 
omnem orientem Graeciamque adeo 
propagatae fluxerint. Neque tamen 
omnem narrationem' prorsus fictam 
crediderim, cum Herodotus in aula 
Persarum regum (Susis, credo, ubi 
Herodotum ipsum fuisse cum Dabl- 
menno in Herod. pag. 77 statuere 
placet) huiusmodi formicas in India 
captas et inde advectas ali scribat. 
Cui aliud recentioris temporis testi- 
monium addit Larcher. ex Thuan. 
hist. XXIII. p. 1464 et Busbecq. Epp. 
Ture. 4, a Persarum sc. rege anno 
MDLIX oratorem ad Solimanum 
missum fuisse cum muneribus; inter 
quae ipsa fuisse formicam Indicam 
magnitudine canis mediocris, ani- 
mal mordax ac saevum *). Coniun- 
eta est haec tota narratio de Indo- 
rum formicis cum illa fama de magni 
auri copia, quae in India reperitur, 
de qua cf. nott. ad III, 94. 98: nec 
miram in antiquissimo Indorum car- 
mine, cui nomen Mahfbhfrata, com- 
memorari formicarum aurum, i. e. a 
formicis effossum et inde ab Indis 
septentrionalibus in meridionales 
regiones allatum; vid. Lassen: In- 
dische Altertphumsk. I. pag. 40 not. 
Formicarum loco gryphes posuit 
auri custodes Ctesias, in caeteris 
quoque ab Herodoto dissentiens to- 
tamque rem vel magis amplificans 
atque exaggerans in Indicc.Excerptt. 
8. 12 (apud Aelian. N. A.IV, 27), ad 
quem locum conf. nott. nostra pag. 
300 seq. et in Excurs. VI ad Hero- 
dot. III, 116. Propius ad Herodo- 


tum pertinent, quae plura de for- 
micis his Nearchus, qui pelles ea- 
rum se ipse vidisse affirmat, atque 
Megasthenes retulerunt, cum Hero- 
doteis apprime congruentia : vid. Ar- 
rian. Ind. 15. Strabon. XV. p. 706 
8. 1032. II. p. 70 s. 121. Aelian. H. 
A. Ill, 4. Pompon. Mel. III, 7. 8. 2. 
Plin. H. N. XI, 81, 836. 8. 111. 
XXXIII, 21. Schol. ad Sopbocl. An- 
tig. 1037. Themist. Or. XXVII. p. 
837 C. D. Dio. Chrysost. XXXV. 8. 
23. p. 73 Reisk. Unde vel similia 
ad Athenienses ipsos translata esse 
videntur, ut monstrant ea, quae 
apud Harpocrat. s. v. yovoogsiov 
(p. 185 ed. Lips.) leguntur, ex Eu- 
bulo deducta; cf. Meineke Fragm. 
comicc. Graecc. III. p. 215. Iam si 
quaeras, quid sibi velit haec tota 
narratio et quorsum spectet, Comes 
de Veltheim in commentat., quae 
inscribitur: ,,Von den goldgraben- 
den Ameisen und Greifen der Alten“ 
(Vermischte Aufs. T. II. pag. 267 
seqq.), Herodoti hancce narratio- 
nem relatam vult ad auri lotionem 
quandam in his desertis institutam, 
in qua pellibus vulpium (Canis Cor- 
sak Linn.) hac in regione frequen- 
tissimarum, quae in terram se ab- 
dere soleant, usi fuerint. De hac 
cane vel alia quadam vulpini ge- 
neris bestiola Indica hîc cogitari 
posse censet Italus interpres. (Link. 
(Die Urwelt p. 258) narrationi huic, 
praeter fidem forsitan auctae, ori- 
ginem dedisse arbitratur animal 
quoddam, quod in terram cavernas 
fodiendo aurum quaerentes duxerit. 
Nec tamen de cane Corsak cogitan- 
dum, sed de alio animali fodiente, 
forsitan de marmotae specie qua- 
dam, qualem recentioris aetatis pe- 
regrinator in illis regionibus con- 


o 
*) In codice Mjsnicnsi, qui epistolam Ioannis presbyteri de miraculis Indiae continet, 


haec le 
hentes 


ptur: ,.In quadam provincia nostra sunt formicae in magnitudine catulorum, ha- 
"II pedes et alas IV. — lIstae formicae ah occasti solis ad ortum morantur sub terra 


et fodiunt purissimum aurum tota nocte — quaeruni vicium sunm tota die. — In nocte an- 
tem veniunt homines de cunctis civitatibus ad colligendnm ipsum anrum et imponunt ele- 
phantibus. — Quando formicae sunt supra terram, nullus ibi andet accedere prnizio: cru- 


delitatem et ferocitatem ipsarum. © 


Attulit hacc Tzschurek. ad Pompon. Mel. 


IH, 7. 8. 2. 


pag. 245. ubi hoc quoque addit, Arabicos scriptores eadem, quae Herodotus die 


demque verbis referre. 


Conf. Notic. ct extr. 


» Manuscr, de la bibl. du Roi. Il p. 


202 


HERODOTI 


oÉdov, ivtevrev Enoevdérres. ovtoL dv ol uveunues, woLe- 
uevor olunow ÙrÒ Pv, avapoggovo: tiv vaupov, xatexeo of 
év toto” "VEXANOL uvounzes xal tOv aUtov tporrov, sioì dè xal 


spexerit. Cum hac autem narratione 
alteram de gryphibus (de qua vid. ad 
III, 116) postmodo confusam esse, 
utramque in Indiam, i. e. terram 
omnium rerum mirandarum quasi 
parentem, relegatam, idem statuit 
p.259. Accuratius utramque famam 
distinxitWahl. Erdbeschr. v. Ostind. 
pag. 483—488, hanc de formicis fa- 
bulam tractans optimeque monens, 
in tanta illarum regionum obscuri- 
tate hodieque illam bestiam in bi- 
storia naturali quaeri vix posse. In- 
dicam formicam suspicatur speciem 
quandam esse canis hyaenae (,,eine 
Varietit der gestreiften oder ge- 
fleckten Hyaene‘, vid. p. 812 5099) 
ipsumque nomen Graecum uveun 

vel a Persico derivandum etymo 
(ubi mur denotat formicam, mùress 
formicam magnam, immanem, mir- 
misch animal magnum formicae ad 
instar formatum) vel a voce myr 8. 
mur in pluribus Asiae linguis obvia 
et signiticante feram (Wild, Wild- 
niss). At Maltebrun. (1. l. IL. pag. 
368 seq.) utrîque fabulA de formicis 
ac de gryphibus nil aliud contineri 
putat, nisi hoc: Indis, regionum 
septentrionalium incolis, aurum tum 
e matallis fodinisque, tum e fluviis, 
tum ex arena pulvereque acquirere 
dum studeant, terras inhospitales 
permeandas gentesque feras debel- 
landas esse. Fabulam de formicis 
inde ortam censet, quod Indi aurum 
e pulvere quaerentes vestigia formi- 
carum albarum secuti pellibusque 
vulpium, hyacnarum, aliarum fera- 
rum usi sint; quae formicae cum 
valde noceant omnemque saepe mes- 
sem evertant, inde natum vult nar- 
rationem de bello, quod cum formi- 
cis gerant homines. Vid. pag. 380 
seq. et conf. nott. ad III, 116. Nu- 
per in hanc fabulam denuo inquisi- 
vit Lassen. 1. I. I. p. 40 et potissi- 
mum pag. 848 seqq., inde profectus, 
quod formicarum et auri ab his al- 
lati unum nomen sit pipilika, de 
ipsis formicis cogitari posse negat: 


de alia bestia formicis simili, et 
quidem de marmotae quodam genere 
hîc cogitandum esse putat, quod in 
Tibeti campis planis atque arenosis 
inveniatur et in cavernis habitans 
similem in modum, quo formicae, 
vitam agat: adeo ut ad hanc bestiam 
formicae nomen transferri potuerit. 
Assentit plane O. F. Peschel in: 
Deutsche Vierteljahreschrift 1854. 
II. pag. 265 seq.; dissentit Kruse 
Indiens alte Geschichte pag. 39, qui 
chacalum potius s. lupum filavum, 
qui diu quidem in cavernis agat, 
noctu saeviens omniaque dilacerans 
pervagetur h. 1. iptelligendum esse 
iudicat: in quo vix quemquam 
tientem habebit. Ad Lassenii sen- 
tentiam accedit Gumprecht: Zeit- 
schrift f. allgemeine ErdkundeVI, 6. 
pag. 5 592 seq 

Glaxtay E} uégova].Scripsi dle 
réxov, ut Il, 67. Vulgo alexé 
x€0v, quod plures afferunt libri, 
quamquam id ferri nequit; cf. Bre- 
dov. p.253. — Caeterum scribit quo- 
que Megasthenes de his formicis: 
— siva yo cloréxov pelovas 
m00g 2070v toù peyaBeos pay nal 
tnv y7v 0Qvocev x. t. À. (Arrian. 
Indd. 15); apud Strabonem 1. I. ex 
eodem Megasthene dicuntur dela 
clortnov 0Ùn Hlattw, tazos vREG- 
puis Fyovra nal Love darò dr0ag 
x. T.À. 

elol yae avtbv ual maga Paosdét 
tòv IIegoewv] In regum paradisis, 
credo, hae bestiae alebantur una 
cum aliis feris, quas rex venari pro 
more solebat. Conf. Brisson. De reg. 
Pers. princip. I, 79. Pro rv Bek- 
kerus scripsit to, quod idem dede- 
runt Dindorf. et Dietsch. Libri scri- 
pti omnes retinent toy, 

xal to0v avrov teoxov] Pro mal 
Herold Emendatt.Herodd.P.II. pag. 
6 scite emendat xat&, quemadmo- 
dum legitur quoque I, 182. II, 176 
coll. II, 20. 

sio. dè ‘nal tò eldog ouorotatos] 
Ita Gaisf. secutus e pluribus libris 


} 


THALIA. II. 102. 103. . 


203 


tò eldos opocworator. 7 dè vaeupos n avagpepopévn tori yovottis. 
°Exì dn) tavenv riv waupov otélioviai Es tiv éomuov ol Ivdol, 
tevtausvos Exaotos xauniovs tests, csLongpogov uèv Éxatéoa-° 
ev ioceva raptAxeiv, dydeav dè és uécov* ir tavrnv di av- 
tds avafatver, Enimndevoas dxwos dd tÉéNVOV ds veataTAv 
asooacoas tevtn® al yoo 0qL xaunioi înaav ov Eocoves és 
tazutita eloì, yopls dì axtea dvvarotegai rOd40v péopev. 


Tò uèv dn eldog Oxotov ti Exe M xaundos, émiotauevoroi toto: 103 


"ElAn0: où 6vyYReepa, tò dì un Eniotfatai avtis, TovTO 
pedoca. xaunios Ev toroi omiodloros oxéleoi Eye téGcERaS Uun- 


seriptis edidi, probante censore Ie- 
nensi 1817. nr. 163. pag. 364, qui 
locum sic interpretatur: bestias il- 
las non modo terram fodere, sicuti 
formicas, sed form quoque persimi- 
les esse formicis(Graecis). DOONSIEA 
exbibuit: sioì dì xal avroi e/dog 
oposwotatro:. V omittitur rò ante 
#i8os et post 0po:oraro: inseritur 
avroì, cuius loco etiam invenitur 
ovro:, parvo discrimine, cum omnino 
similes formicis ad formam designen- 
tur, interprete Wesseling., qui con- 
ferri inbet locos iam supra laudatos 
Arriani, Strabonis, Dionis, itemque 
Plinii. Vox gquoîtis de arena auri 
ferace adhibetur in eadem re ab Ar- 
riano Indd. 15 et ab auctore ano- 
nymo Oration. funebr. a Frotschero 
nuper editae cap. 6. p. 21, ubi edi- 
tor Herodoti fuit bene memor, item- 
que Xenophontis, qui vocem dgyv- 
eîtis adhibuit De vectigg. I, 5. IV, 
2. 6. 11. 27. 

ce10NnP0R0v pièv Ééxartomdev 
îoueva maotinetv) funalem intelligit 
camelum. ce0n90005 de equo furali 
dicitur Aristoph. Nubb. 1302 (al. 
1282) ibiqueSchol., Electr. 715, (,,Cf. 
Ez. Spanbem. ad Aristophan. Nubb. 
vs. 122. p. 87 seq. Beck. ab eoque 
laudd. Aeschyli Agamemn. vs. 851. 
1649. Euripid. Iphigen. Aulid. vs. 
220 seqq. alii.‘ Cr.) Inde sensus 
loci hic est: ,,tres quisque camelos 
ita iungunt, ut marem funalem utrin- 
que collocent, qui a latere trahani, fe- 
minam vero mediam inter hos ponani; 
hanc vero ipse conscendit, quam ab re- 
centissime natis suis avulsam ut iungat, 
operam dedit.‘ — Ad &nAeav conf. 


citatt. ad III, 85. Mox scripsi #0- 
coves, ut cap. 105, pro vulg.7000v€g, 
itemque razvtijia pro vulg. tayv- 
tyta, quod minus recte scriptum 
videtur ex ipsis veterum grammati- 
corum praeceptis, quae affert Goett- 
ling. Lehre v. Accent pag. 277. Pro 
teven recentt. edd. {evÉe:; equidem 
ob ea, quae II, 120 (ubi vid. nott.) 
leguntur, vulgatam mutare nolui. In 
fine cap. reliqui 70420, quod plu- 
rimi libri offerunt. Alii 77027. Tu 
confer VII, 7. 


Cap. CIII. 


tò dì un éniotéatar] Eniotéarai 
dictum pro én/ctayrai, scil. of “EA- 
Anves, ut II, 142(dvvéatat) et III, 2, 
ubi cf. nott. 

Eye. téCCEQAS pnoovs] Herodoti 
h. 1 tangens Bochart. Hierozoic.I, 2. 
cap. 1 init. p79ovs femora reddit his 
verbis: ,,articulos quattuor cum to- 
tidem ossibus interiectis: per eos 
articulos, quos in femore habet s0- 
lus camelus, medium femur illi fle- 
ctitur.‘* Schweigh. in Lex. Herod. 
uneovs de qualibet intelligit parte 
cruris cameli inter duos articulos 
comprehensa. Nec dubium, un00vs 
de ossibus 8. articulis, neque de car- 
nibus dici. Vid. Bothe ad Sophocl. 
Antigon. vs. 929. Tangit Herodotea 
Aristoteles H. A. II, 1. pag. 779 D., 
itemque Aelianus ex Herodoto pro- 
fecit N. A. X,3, ubi Schneiderus 
haec adscripsit: ,,Narrationem He- 
rodoti ita explicat Gesner. Hist. 
Quadruped. p.165. Ego, inquit, per 
genua articulos intelligo, per femora 


202 


HERODOTI 


oÉéov, evdedtev Enoevdérres. oUTOL dv ol uveunnes, woLev- 
uevoi olunov UrÒ iv, avapogtovor tv vaupov, xarazeo of 
év tolov "EXANOL uvounzes xal tov a«Urov tROrov, si0ì dèi xal 


spererit. Cum hac autem narratione 
alteram de gryphibus (de qua vid. ad 
III, 116) postmodo confusam esse, 
utramque in Indiam, i. e. terram 
omnium rerum mirandarum quasi 
parentem, relegatam, idem statuit 
p.259. Accuratius utramque famam 
distinxit Wahl. Erdbeschr. v. Ostind. 
pag. 483—488, hanc de formicis fa- 
bulam tractans optimeque monens, 
in tanta illarum regionum obscuri- 
tate hodieque illam bestiam in bhi- 
storia naturali quaeri vix posse. In- 
dicam formicam suspicatur speciem 
quandam esse canis hyaenae (,,eine 
Varietit der gestreiften oder ge- 
fleckten Hyaene‘'‘, vid. p.812 1099) 
ipsumque nomen Graecum uvoun 

vel a Persico derivandum etymo 
(ubi mur denotat formicam, méress 
formicam magnam, immanem, mir- 
misch animal magnum formicae ad 
instar formatum) vel a voce myr 8. 
mur in pluribus Asiae linguis obvia 
et signiticante feram (Wild, W'ild- 
nîiss). At Maltebrun. (1. l. IL pag. 
368 seq.) utràque fabulà de formicis 
ac de gryphibus nil aliud contineri 
putat, nisi hoc: Indis, regionum 
septentrionalium incolis, aurum tum 
e matallis fodinisque, tum e fluviis, 
tum ex arena pulvereque acquirere 
dum studeant, terras inhospitales 
permeandas gentesque feras debel- 
landas esse. Fabulam de formicis 
inde ortam censet, quod Indi aurum 
e pulvere quaerentes vestigia formi- 
carum albarum secuti pellibusque 
vulpium, hyaenarum, aliarum fera- 
rum usi sint; quae formicae cum 
valde noceant omnemque saepe mes- 
sem evertant, inde natum vult nar- 
rationem de bello, quod cum formi- 
cis gerant homines. Vid. pag. 380 
seq. et conf. nott. ad III, 116. Nu- 
per in hanc fabulam denuo inquisi- 
vit Lassen. l. 1. I. p. 40 et potissi- 
mum pag. 848 seqq., inde profectus, 
quod formicarum et auri ab his al- 
lati unum nomen sit pipilika, de 
ipsis formicis cogitari posse negat: 


de alia bestia formicis simili, et 
quidem de marmotae quodam genere 
hîc cogitandum esse putat, quod in 
Tibeti campis planis atque arenosia 
inveniatur ct in cavernis habitans 
similem in modum, quo formicae, 
vitam agat: adeo ut ad hanc bestiam 
formicae nomen transferri potuerit. 
Assentit plane O. F. Peschel in: 
Deutsche Vierteljabrsschrift 1854. 
II. pag. 265 seq.; dissentit Kruse 
Indiens alte Geschichte pag. 39, qui 
chacalum potius s. lupum fiavum, 
qui diu quidem in cavernis agat, 
noctu saeviens omniaque dilacerans 
pervagetur h. 1. iptelligendum esse 
iudicat: in quo vix quemquam adsen- 
tientem habebit. Ad Lassenii sen- 
tentiam accedit Gumprecht: Zeit- 
schrift f. allgemeine Erdkunde VI, 6. 
pag. 592 seq 

dlaaluni E} u#tova] Seripai adle- 
zéxov, ut II, 67. Vulgo diex# 
xEOY, "quod plures afferunt libri, 
quamquam id ferri nequit; cf. Bre- 
dov.p.253. — Caeterum scribit quo- 
que Megasthenes de his formicis: 
— eivar yoo cdlorméxov pirovas 
m00S i6yov tod peya&eos pay nal 
t)v y7v 0Qvocev x. t. 4. (Arrian. 
Indd. 15); apud Strabonem 1. Ì. ex 
eodem Megasthene dicuntur &rigla 
cRoréncov oÙn F Lotto, Tdzog vaso 
quis Fyovra xal Love anò 87,00 
x. T.À. 

elol pio avrdv val maga Peorlét 
tòv IIsgoéwv] In regum paradisis, 
credo, hae bestiae alebantur una 
cum aliis feris, quas rex venari pro 
more solebat. Conf. Brisson. De reg. 
Pers. princip. I, 79. Pro roy Bek- 
kerus scripsit to, quod idem dede- 
runt Dindorf. et Dietsch. Libri scri- 
pti omnes retinent COLA 

ual tov avtov tooxov] Pro mal 
Herold Emendatt. Herodd. P.IL pag. 
6 scite emendat xata, quemadmo- 
dum legitur quoque I, 182. II, 176 
coll. II, 20. 

elol SÌ ‘sal tò eldos Opororertos] 
Ita Gaisf. secutus e pluribus libris 


| 


THALIA. III. 102. 103. , 


203 


tÒ «Îdog 0 oporotaro:. 7 dì vapuos n avapegopéva ÉoTÌ qovotris. 
°Exì dn tavenv tav vaupov otéliovrai és tv goiuov of "Ivdol, 
teviapevos fxaotos xaundovs tpets, cELONPOROv uèv ÉxatEo0-° 
ev Foceva maptixerv, drAsav dè és uécov* Eri tavitnv dn av- 
tòs avafatver, Eniumndevoas dxas amò téxvav ds veatatov 
asooaaoas tevtn: al yao ci xaundoi îxxcov ovx Eocoves és 


taxvrnra el0Ì, 


qools dì cyBea duvarategai m0d20v péoev. 
Tò uèv di eldos Oxotov ri Eyer n xdundos, émorautvoroi toto 103 
"EXAN0L UV 0vyyReaRa, tò dì un Enotéatai avis, tovto 


pedoao. xaundos tv toto omiedloros cxldeoi Eye técczpas un- 


scriptis edidi, probante censore Ie- 
nensi 1817. nr. 163. pag. 364, qui 
locum sic interpretatur: bestias il- 
las non modo terram fodere, sicuti 
formicas, sed forma quoque saba 
les esse formicis(Graecis). Schwei sigh, 
exbibuit : elcì dì xal avrol sl 0g 
òposotato.. Vulgo oi omittitur rò ante 
«ldos et post oposovato: inseritur 
«vrol, cuius loco etiam invenitur 
estos, parvo discrimine, cum omnino 
similes formicis ad formam designen- 
tur, interprete Wesseling., qui con- 
ferri inbet locos iam supra laudatos 
Arriani, Strabonis, Dionis, itemque 
i. Vox zovoitis de arena auri 
ferace adhibetur in eadem re ab Ar- 
riano Indd. 15 et ab auctore ano- 
nymo Oration. funebr. a Frotschero 
nuper editae cap. 6. p. 21, ubi edi- 
tor Herodoti fuit bene memor, item- 
que Xenophontis, qui vocem dgyv- 
eîtss adhibuit De vectigg. I, 5. IV, 
2. 6. 11. 27. 
ceLonPOIROy pis Exatiowdey 
Foceva maotlxeiv) funalem intelligit 
camelum. cespnpooos de equo funali 
dicitur Aristoph. Nubb. 1302 (al. 
1282) ibiqueSchol., Electr. 715, (,,Cf. 
Ez. Spanbem. ad Aristophan. Nubb. 
vs. 122. p. 87 seq. Beck. ab eoque 
laudd. Aeschyli Agamemn. vs. 851. 
1649. Euripid. Iphigen. Aulid. vs. 
220 seqq. alii.‘ Cr.) Inde sensus 
loci hic est: ,,tres quisque camelos 
ita iunguni, ut marem funalem utrin- 
que collocent, qui a latere trahani, fe- 
minam vero mediam inter hos ponani ; 
hanc vero ipse conscendit, quam ab re- 
centissime natis suis avulsam ut iungat, 
operam dedit.‘* — Ad &nAeay conf. 


citatt. ad III, 85. Mox scripsi £0- 
coves, ut cap. 105, pro vulg.7000veg, 
itemque tagvtrta pro vulg. ragv- 
tnta, quod minus recte scriptum 
videtur ex ipsis veterum grammati- 
corum praeceptis, quae affert Goett- 
ling. Lehre v. Accent pag. 277. Pro 
tevtn recentt. edd. {evÉet; equidem 
ob ea, quae II, 120 (ubi vid. nott.) 
leguntar, vulgatam mutare nolui. In 
fine cap. reliqui x 0 210, quod plu- 
rimi libri offerunt. Alii x0%Za. Tu 
confer VII, 7. 


Cap. CIII. 


tò dì un Eniotéatar] Eniottata. 
dictum pro éx/otavrai, scil. of “EZ- 
Anves, ut II, 142 (d urtato) et III, 2, 
ubi cf. nott. 

Éys. técceoag unoovs] Herodoti 
h. 1. tangens Bochart. Hierozoic.I, 2. 
cap. l init. ungovs femora reddit his 
verbis: ,,articulos quattuor cum to- 
tidem ossibus interiectis: per eos 
articulos, quos in femore habet so- 
lus camelus, medium femur illi fle- 
ctitur.‘‘ Schweigh. in Lex. Herod. 
pneovs de qualibet intelligit parte 
cruris cameli inter duos articulos 
comprehensa. Nec dubium, un00vs 
de ossibus 8. articulis, neque de car- 
nibus dici. Vid. Bothe ad Sophocl. 
Antigon. vs. 929. Tangit Herodotea 
Aristoteles H. A. II, 1. pag. 779D., 
itemque Aelianus ex Herodoto pro- 
fecit N. A. X,3, ubi Schneiderus 
haec adscripsit: ,,Narrationem He- 
rodoti ita exrplicat Gesner. Hist. 
Quadruped. p.165. Ego, inquit, per 
genua articulos intelligo, per femora 


204 » 


HERODOTI 


govs xal povvaro: Té0CERa , tà dì aidota did tv daodlai 


1040x84é0v 1008 tv ovEnv tetgaLpevo: OI dì dn "Ivdoì T00xg 


" tovovto xal fevtei toavin yoempevoi éhavvovor Erl tov yov- . 
cov, Asdopiouevos Oxs xavuarcav tiv Bepuotatav éovray 


vero ossa, quae inter articulos re- 
cta habentur. Haec autem terna 
esse in prioribus cruribus, in poste- 
rioribus quaterna, ipse dum haec 
scriberem, in dromade observavi. 
Contra anatomici Parisienses in 
Mém. p. servir è l’hist. d. animaux 
I. pag. 74 genua interpretantur'cal- 
los, quibus sternum et flexurae pe- 
dum in camelo obsitae sunt; sed 
quid tum femoribus fiet?‘‘ Callos 
quosdam in camelis recens natis iam 
conspicuos Herodoto erroris cau- 
sam fuisse existimat Miot, Gallus 
interpres. Equidem et h. 1. et VI, 75 
uneovs cum G. Hermanno (ad Ae- 
schyli Prometh. 498. T. II. p. 98) de 
utroque femore toto, quod et os et 
carnem complectitur, intelligo lo- 
cumque Herodoti sic accipio, ut 
hicce in quoque pede posteriore (#y 
toto Omodloror ouéleci) duo fe- 
mora duoque genua numerasse pu- 
tandus sit. ,,Coxendix enim (ita 
scribit G. Hermannus) cameli lon- 
gior quam equi est, in quo ossa non 
pauciora nec femora quam in ca- 
melo sunt, sed non ut sepuratum 
femur coxendix.“ 

ta dì aldoîa x. t. 2.] Verum sane 
est, quod camelus veretrum retro 
versum habere dicitur indeque retro 
mingens est, quamquam coitum ut 
reliqua animalia exercet. Vid. Ari- 
stotel. H. A. V, 2 coll. II, 1, cui re- 
centioris aetatis viri docti suffra- 
gantur. Spectat huc Arabum pro- 
verbium, cuius meminit Bochart. 
1. I. cap. 5: magis praeposterus, quam 
urina cameli, quia scil. retrorsum 
mingit animal genitaliaque retror- 
sum habet versa. — Quod Aelianus 
1.1., ubi Herodotea huec affert, pro 
aldoîa dixit co8ea, haud offendet 
eum, qui eodem sensu, quo aldoîa, 
de animalibus dici dodea meminc- 
rit: de quo Valckenar. apte confert 
Aeliani locos N. A. I, 17. III, 47. 
VI, 27. IX, 48, quibus Herodoteos 
addere licet III, "87 et IV, 2, ubi &g- 


toa de animalium genitalibus di- 
cuntur. Humana genitalia intelli- 
guntur in illa formula legis a Solone 
latae (codea év «odoos fxe9) 
apud Lucian. in Eunuch. $.10, cuins 
apte meminit idem Valokenar. 


Cap. CIV. 


Aeloyioutvog 0xdog —foovra:) i. e. 
temporis ratione ita inita, ut, quando 
aestus maxime furit, aurum rapiani. 
Unus liber Parisinus fomyre:. De 
structura loci (0x0s — fc0vrar) conf. 
nott. ad III, 36 coll. III, 102. Quod 
post 0x@0s vulgo legebatur cv, duo- 
rum codd. auctoritate (in quibna 
legitur 6 6xo0s avv Peouotereoy l$s- 
tov) ipsaque sententia postulante 
delevi, Dindorfium secutus; um 
cis voculam incluserant Matth, @ 
Dietsch., quamquam hanc 
lam, quam futuro in tali struotara 
nunquam Noster addidit, tueri stu- 
duit G. Hermann. (Opusce. IV. p. 
31), sic explicans: ,, quasi dicas, 
ut, quoties id faciuni, faciant massinsi 
caloris tempore‘, itemque vir doctuà 
in: Allgem. Schulzeit. 1831. II. nr. 
123. pag. 983, qui, ut negat @v cum 
indicativo faturi( quemadmodum 7O- 
luit G. Hermannus) iungi posse, ita 
hanc voculam ad verba xCVISeTOO 
tov Feouoratoy fovtav referri vult, 
ut haec inde exsistat fere loci sen- 
tentia: 0xws foovror #v ri dex 
”ATA TAVINY Tv GONy, tv nueo 
xavpate Feouotar” dv elm, quod 
vel magis displicet. Kuehner. (Gr. 
Gr. 8.776, 2), qui et ipse tuetur 0xm$ 
dv — Eoovtat, ad verba xavpeatey 
TOY dEouotettOY éovtov particulam 
spectare putat illaque sic explicat: 
otav xavuara Bequorara 7. Add. 
Hartung: Lehre d. Partik. d. griech. 
Sprache II. p. 283 seq., qui idem re- 
tinet particualam cv, quam eiicien- 
dam posthac statnisse G. Herman- 
num colligo ex iis, quae scribit Elts. 
Quaest. Herod. I. p. 17 (Jabrbb. f. 


THALIA. III. 103. 104. 


205 


Ègovra. Èv ti) aprayî' VaÒ pag toù xavuaros ol uvounes 
apaviss pivovta, vaò yi]v. Bepuoraros dé tori 6 NALog tov- 
Todi Tolo avdodzoLi TÒ Éodiviv, où xatareo toioi KA i0101 
pecaufoins, cA2° vaepteldas utXoL OÙ dyogije dalvoros. toù- 
tov dè rov ypovov xaler roAAd paizov 7 ti} pecaufpin civ 'EA- 
dada, ovtos War #v Vdati A0pos avtovs fori Botxeoda: tqvi- 
xavta. uecovoa dì n Nuéon 0xEd0v raparAnoios xaisr tovS te 


Philol. u. Paedag. Supplem. IX. p. 
131), ex corrupta codd. seriptura, 
quam supra retulimus, illum hanc 
lectionem restituisse: 6x0g avyéov 
&eouoraroy fovatwr faovrai év dg- 
x&y7, in quibus verbis avy&g intel- 
ligi vult solis radios. Eltzius ipse 
leniori medicina adhibita corrigit: 
oxwos dvx. 1.8. E. Fiyovrai èvij 
deneyij h. e. ut, cum aestus ferventis- 
simi sint, in rapina detineantur. Mihi 
neutmum placet. 
&eoporaros dé fori x. t. i.) i.e. 
autem his hominibus sol 
est tempore maiulino, non ut aliis ho- 
minibus, medio die, sed ab eo tem- 
pore, quo ad aliquam altitudinem in 
coelo enit, usque dum tempus est 
a foro discedendi, s. usque versus 
diem medium (cum circa duodeci- 
mam ferme horam e nostra diei di- 
metiendi ratione a foro discede- 
rent). lea recte h. l. intellexit 
Schweigh., vmeQuellag neque atque 
arateldas ‘(teste Hesychio) de sole 
oriente accipiens. Nec aliter Bredov. 
x . et Uranolog. Herod. spec. 
. VIII. h. l. interpretatur, in quo 
vsorellas reddidit: eo usque capiti 
imminens sol. De sole Indico cadem 
ferme Ctesias Exc. Indd. $. 8 fin. 
ro £#0d1v0r de tempore matutino in- 
telligendum, ut in Xenophont. Hel. 
len. 1,1,4: évavpaynoar — uéyei 
define ti #08Lvov, modo sana 
sint verba éÈ £oWivodò, quae a Xe- 
nophonte scripta esse negant et 
Brickner. et Breidenbach.; conf. 
Muetzell: Zeitschrift f. Gymnasial- 
wes. XI. p. 132 seq. 
uéreis ov d7007s dialvorog] De 
locutione diximus ad II, 173 et I, 
181. Ac monet Struve Spec. I. 
Quaest. de dial. Herod. I. pag. 44 
(Opusce. II. p. 316), TIerodotam in 


his semper ov scribere, nec unquam 
e& uti form relativi, quae a conso- 
nanti incipiat. 
odIws or? év VIATI 20705 aUtOvs 
fori Poetxe0ta1] Verbum feéxsodar 
Valla reddidit: in aqua se abluere, 
Schweigh. aqud madere; quod si, ut 
idem vir doctus coniicit, de sudore 
vehementi accipiatur, vereor, ut hoc 
Graecum sit. Larcherus libere sic 
SEpISssit haec: ,, pendant ce temps 
là ils fe tiennent dans l'eau; “ 
Miot, alter interpres: ,,que les In- 
diens” sont, dit-on, obliges de se 
Jeter de l'eau pour se refruìchir. Ita- 
lus interpres: — ,,costoro bagnansi 
nell’ acqua.‘ Lange denique ita lo- 
cum vertit: ,,also dass die Leute, 
wie man sagt, alsdann sicli im Was- 
ser nass machen.‘‘ Malim equidem 
sic reddere: adeo ut in aqua per hoc 
totum tempus matutinum se tenere 
el aqua se aspergere dicantur. Bar- 
ker in Classic. Journ. nr. XLIV. p. 
376, qui haec verba et ipse ad ni- 
mium sudorem referri vult, solis 
radiis excitatum, scribi vult: @vev 
viatos Poezeodoa. 
pecovoe dì n Nuéon x. 1. 2.] dè 
pro dn cum recentt. edd. reposui. 
Est enim loci sensus, interprete Brc- 
dovio l. 1. et Schweigh. ,, meridies 
vero (8. meridianus vero sol) Indos 
fere urit aeque atque caeteros hdmi- 
nes: declinante meridie talis est il- 
lic sol, qualis alibi matutinus (s. 
matutino tempore, mane), et reli- 
quum coeli spatium dein percurrens 
magis magisque friget, dum ad oc- 
casum perveniens maxime friget.‘‘ 
Pro vulg. AMOKÀLV a DEvmane e San- 
crofti libro cum edd. recentt. exhi- 
bui erroxdivopévns, quod idem le- 
gitur III, 114. IV, 181; indicatur 
autem id diei tempus, quo sol a me- 


206 


HERODOTI 


@Aiovs av8gdrovs xa roùs ‘Ivdovs. aroxAivopévns dèi rig 
pecaufoins viverai sp. 0 fAL06, xatazeo toto «Aiowci 0 Écodi- 
vos* xal tò drrò tovrov énuav ini uaiiov wuxs, és 0 tal 


105 dvougor fav xal tò xagra wuyei. ‘Eneav dì 2800. Ég ov 


gopov ol Ivdoì Eyovtes &vdania, ÉurAnoavres ravra cis pap- 


ridie vergit s. inclinat ad vesperam; 
vid. C. O. Mueller. in Disput. de par- 
tibus noct. et diei P. I. (Gotting. 
1836) pag. 12, qui docet, diei tem- 
pus meridiem versus indicari locu- 
tione @y0gns diadvetos; tum sequi 
ipsam meridiem s. medium diei tem- 
pus, uecaufolnv vocat Herodotus; 
quae dein inclinare (a0x2veoda) 
coepit ad solis usque occasum 8. ve- 
speram. Quae cum ita sint, haud 
offendor verbis: pecodoa dì 7 Nutea 
oxedov raparinotas nate x. T. À., 
quibus quod addi voluit ò 72c0g 
Wannowski (Syntax. anomal. Graec. 
pag. 57), verba uecodoa — 7 Nuéon 
pro nominativis absolutis accipiens, 
equidem non adsentior. — éxì ud2- 
Z0v (i. e. magis) recepi cum recentt. 
edd. pro vulg. ét: uaZZ0v, quod in 
Matth. edit. adhuc invenitur. Tu 
vid. IV, 181. I, 94 ibique nott. et 
quae h. 1]. Wessel. attulit. Diogen. 
Laért. I, 122. Dio Cass. LKVII. pag. 
507. Quibus add. Roulez. Obser- 
vatt. in Themist. pag. 35 seqq. Hess. 
ad Somn. Scipion. 17 (4) $. 17. p. 83. 
Engelhardt ad Platon. Euthyphron. 
cap. 13. éx) uaQltota legitur apud 
Themistium p. 65, 14 ed. Dindorf. 
Apud Ctes. Ind. $. 9 exstat énl flar- 
tov. — Pro éx10y Schaefero ad Lam- 
bert. Bos. Ell. Gr. p. 557 placuit 
crtov. Adlocutionem éx) dvouzar, 
qua voce occasus solis declaratur, 
conf. similia plura, quae excitavit 
Blomfield, in Glossar. ad Aeschyli 
Pers. 237. — In clausula adscriba- 
mus, quae adnotavit Bredov. |]. l. 
pag. VIII (coll. pag. XIV, et Ukert. 
Geogr. der Gr. u. R. I, 2. pag. 26. 
100): ,,quum sol ex opinione Hero- 
doti omnibus terris uno eodemque 
tempore oritur et occidit, quumque 
Indis in extremis orientis finibus 
matutinus capitibus imminens est, 
maxime vero longinquus die vespe- 
rascente, necesse est, Herodotus 


terram planam esse sibi finxzerit, sa- 
per qua solem transire; quumque ex- 
tremos orientis fines matutinus sol 
multo magis urere dicitur, quam cae- 
teras terras meridianus, necesse est, 
ut coelum concavatum esse creditam 
sit, marginibus undique terrae incli- 
natis.‘‘ Quo prius monuerat Mannert. 
Geogr. d. Gr. u. R. V, 1. p. 13. 14, 
haec ex ea, quam Homerus sibi fin- - 
xerit, terrae form& explicanda esse, 
qua mane sol ipsis cervicibus Indo- 
rum impendeat indeque eos maxime 
urat; quo magis autem procedente 
die ad vesperam usque vergat In- 
dosque quasi relinquat, minori ca- 
lore premat, quin maxime cum re- 
motus sit, refrigerationis rina 
praebeat. Rennelio 1. l. pag. in 
talibus omni superstitione non pror- 
sus liber fuisse videtur Herodotus, 
in iis nimirum potissimum lapsus, 
quae ad terrae formam solisque 
cursum eiusdemque vim in terram 
ipsam pertineant. 


Cap. CV. 


Eyovres &viaxia] Wviaexia teste 
Etymol. p. 457 est deguativor cex- 
xlov (saccus). Conf.III,‘46. — In 
seqq.retinui, quod in plerisque codd. 
legitur, ouoîov, ad quod commode 
ex antecedentibus suppleri poterit 
tov uvoeunua s. toùto tò Wnolor. 
— Ad verba el ur reodaufelysy 
conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 849, c. et 
allata ad III, 55; ad particulas 0v- 
TO dote, quas sequitur sententia 
negativa per 0v prolata, conf. quae 
attulit Hertlein in: Observatt. critt. 
(Wertheim 1836) pag. 39, qui quod 
in seqg. pro ovdiva scribi ma 
ovdèì fva, eo haud opus utique vide- 
tur, libris praesertim invitis. I 
Herodoti sententia sic accipienda: 
— ita ut nisi Indi viam praeciperent, 
dum formicae congregantur, nemo eo- 


THALIA. III. 104. 105. 


207 


Taglotnv élavvovoi onlow. avtixa pag ol uvounxes 
1 dn Aéyerai vaò Ilegotav, uaBovres diaixovor* sivai 
ina ovdevì Éréom dpotov, oUtw Gore, el pm xpodap- 


Lg 


ts 0doù tovs Ivdoùs, év 0 toùs uvppnxas 0vAdEYe- 


é 


rdéva av GpEdOv arocdtesda:. toùs ueév vuv togevas 
nAerv (eiva. vao Eocovas Beîv tv IyAéoav) xal raga- 
, éxedxopévovs ovx duoÙ auportpovs* tas dè ®nAéag, 


-etur 8. salvus discederet. 
nula #v @, quae temporis 
>nem habet (wdAkrend), ab- 


ita Herodoteos locos sup- 


ruve Quaest. de dial. He- 
» I. p. 39 (Opusce. II. p. 
\d formam ®n2é0v conf. 
I, 85 citavimus. 

padvec8a., Enednopévove 
apgpotégovg] Dicit Wes- 
lm esse, utrum xagadve- 
rim an vinculorum resolu- 
pi debeat; funales tamen 
1 equi mares, in pernici 
inis haud pares, de vin- 
lutis intelligere mavult. 
equi, ait, exsolvebantur, 
nov aupotegoi, non ambo 
rior fortasse dexter, tum 
int contra.‘‘ Quae inter- 
lacet Stegero itemque pla- 
sighaeusero, qui conf. V, 
13 et IV, 203, ubi iungun- 
evo. et vrsluouevo: de 
ì agmine pone maneant, 
18 exercitum sequantur. 
ionem huic quoque loco 
ait (cf. Lex. Herod. 8. v.), 
set particula 0vx, in x0v 
nutanda cum Pawio, ut 
sxsistat sententia : moran- 
mus sequentes subinde, 8. 
xl ambo. Libri scripti om- 
itam scio, 0vx retinent. 
m xagaÀvecdai:, notante 
n minus frequens sit: de- 
us, remillere ab aliqua re, 
locitate (plura vid. The- 
r. p. 327 ed. Dindorf.), ac 
I, mente addi possit 175 
proposuit Iacobs ad Ae- 
IV, 48, qui idem ad I, 38 
tulit locos complures ex 
n quibus roù &vyuod, 175 
ia sic adiecta inveniuntur 


verbo ragaZvecda:, malim h. l. de 
virium remissione hoc verbum ac- 
cipere indeque totum locum sic in- 
terpretari: mares equos etiam remil- 
tere a cursu (8. viribus deficere) se- 
gnius sequentes (fune attractos, ne 
sc. nimis pone feminam relinquan- 
tur) , nec tamen utrumque pari modo, 
cum scilicet vix duo equi funales s. 
cameli tam pari gradu currere pos- 
sint, ut ne alter subinde relinqua- 
tur, alter praecurrat. Coraés, quem 
sequitur Italus interpres, zagaZwe- 
c8a: idem h. 1. esse contendit atque 
qoolteoda., anoondcBar, anole(- 
ne08a. (se séparer, s'écarter, 8’ éloi- 
gner, rester en arrière), ut I, 149. 
III, 136. V, 75, indeque hane elicit 
sententiam: ,,les chameaux mfiles 
se separeroient des femelles (reste- 
roient en arrière), s’ils n’étoient 
point tirés ensemble et à còté d’el- 
les.‘ Liberius haec ita reddidit 
Miot: ,,il arrive souvent, qu'ils sont 
obligés de lAcher les deux chameaux, 
non pas è la fois, mais l’un après 
l'autre.‘‘ Langius vernaculo ser- 
mone haec ita reddit: ,,Die Kameel- 
hengste — werden miide, wenn sie so 
mitlaufen miissen, der eine friiher, 
der andere spiiter.‘* Censori Ienensi 
1817. nr. 164. pag. 372 verba xa 
saguivecda. antecedentibus s/vai 
pae Nocovas Pesîv toòv ®Npiéo0v an- 
nectere placet et participium #e4- 
sopévovs per anacoluthiam quan- 
dam orationis accipere pro infini- 
tivo réixeGda:, ad ovx 0uOdan- 
tem supplere 7 8nZé7, ut hic eva- 
dat loci sensus: ,,mares camelos, 
cum omnino feminis sint imparer 
currendo indeque deticiant lassive 
fiant, sequi non posse eundem ac 
feminam cursum, sed utrumque tra- 
hi.‘ — Voculam xa, quae a San- 


208 


HERODOTI 


avauiuvnczonevas tv Elimov téxvav, Evdidova. uadaxov ov- 


dév. 


Tov uèv d7) mAéco toÙ yQuoov ovtd ol ‘Ivdoi xtoyra, 


ds Iéogar paci* «105 dì craviotEROS doti èv ti) X0gn cEve- 


couEvOS. 


Al d' doyatiai xs ts olxovpevns ta xadliota Eiazor, 
xatarmeo N) Edias tas doas modiov ti xadliota: xexpapévas 
élage. toùto uèv yap, 190 Tv No toyaetn tv olxeopéver # 
Ivdixn goti, Woxzp 0Aipov npotEROV slonua. Èv tavrg tovro 
uèv ta Euwuvya terpanoda te xal tà metetvàa 20440 pero 1) dy 


crofti libro alteroque abest, reiece- 
runt recentt. edd. probante Wesse- 
lingio. Mihi retinenda videbatur ob 
intensivam vim, quam h. l. affert. 
In proxime antecedentibus retinui 
dev, ut deîv I, 129. II, 133 seqq., 
librorum e consensu. Bredovio p. 
373 placet &fet», quod recentt. edd. 
receperunt. 


ivdidorai palanòv 0vdEv] i. e. ni- 
hil de cursu remittere, maribus quam- 
vis segnius sequentibus. De locu- 
tione conf. Schol. Aristoph. Plut. 
488 ibiq. Hemsterlius. et Herod. 
III, 51 ibique citata. 


Cap. CVI. 


Ai d' foyatiar nws tig olmovpi- 
vne x.t.4.] Conf. III, 116. Ex Hero- 
doti mente Indi omnium extremi ad 
orientem, Arabes ad meridiem, ter- 
ram lhabitatam terminant. Nam ul- 
tra Indos nil nisi deserta sabulosa, 
meridiem versus Arabibus conter- 
mini sunt Aethiopes ad occidentem 
usque porrecti; de finibus terrae ad 
occidentem ac vel magis ad septen- 
trionem nihil certi exploratique No- 
ster habuisse videtur. Unde hoc ille 
sibi colligere videtur, Graeciam pa- 
triam in media terra habitata sitam 
optima coeli frui temperie, licet, 
quae in extremis terrae confiniis re- 
giones sint, optimos quosque edant 
fructus. (Conf. Dahlmann. in He- 
rodot. pag. 90 seq. et A. v. Hum- 
boldt:Kritische Untersuchungg. etc. 
[von Ideler] I. pag.314). Ut autem 
Noster ita crederet, ea, quae pul- 


cherrima et rarissima Graecis case 
viderentur, extremas terrae partes 
possidere (III, 116), adductus vide- 
tur eo potissimum, quod sane res 
pretiosissimae, veluti aurum, ele- 
ctrum, alia, e regionibus maxime re- 
motis in Graeciamadductae diceban- 
tur ab iis, qui cum has res afferrent, 
terras illas quam longissime rcmo- 
tas praedicarent, ad quas rari es- . 
sent aditus multisque periculis cb- 
structi: qua re alios ab his regioni- 
bus visitandis lucroque inde capiem- 
do arcere voluisse videntur. — s@g 
des eo sensu dixit, quo I, 142, 149. 
II, 77. xeQunuévas scripsit Dietsch. 
libris invitis, idemque etiam placuit 
Bredovio p. 125. 

toùro piv yào, reds ty Ne] His, 
monente Schweigh., respondent ca- 
pitis 107 verba: w00; d° av pecap- 
Beins x. t. 4. Scripsi 70 cum re- 
centt. edd. pro vulg. fo, quae Atti- 
corum forma ab Herodoto aliena 
est, docente Bredov. p. 33, qui idem 
p.221 toòv olxeopévioy retineri posse 
iudicat, si pro neutro habeatur: în 
quo recentt. edd. eum secuti sunt et 
h.l. et infra cap.114, adeoque etiam 
mox cap. 107, ubi Bredovius scribi 
iubet tòv olxeoueve Vv Yogémy pro 
vulg. olxsopévov, et supra III, 68.1, 
123, ubi conf. nott. Initio cap. inta- 
etum reliqui ofxovpévns, in quo om- 
nes libri scripti consentiunt; recentt, 
edd. scripserunt o/xsvuéwne. — In 
seqq. dedi e Florentino cum recenti. 
edd. reteva pro vulg. wstmva, ut 
II. 123. Vid. Thes. ling. Graec. VI. 
p. 1013 ed Dindorf. 


0%z;0v nQotegov] Vid. cap. 98. 


THALIA,. IIL 105. 106. 


209 


lodi gagiooi tori, napet tav Txamav* touro dè É0- 
vaò toàv Mndixadv, Nicaitav dt xalevpévov îazov* 
gevoòs arderos aUtodi éotÌ, 0 uèv oguocouevos, 0 dè 
ipevos VrÒ rorapoiv, 0 di, dorso #onunva, aoprafo- 


0» Pxxov] Haec ita in 
pronuntiata non pror- 
videri nemo non videt. 
quis solis haud scio an 
videri queant. Pertinet 
e narratio in Indd. 8. ll, 
aaeorum gentem media in 
s boves, asinos adeoque 
mulos omneque iumento- 
magnitudine arietes vix 
id quem locum et Aelia- 
mus N. A. XVI, 37 de 
idica quadam gente, ea- 
arrantem, et Wahl. Erd- 
Datind. p. 815.824 optime 
, in terris Adschmyr et 
am, in insula Ceylon 5. 
| et potissimum in terra 
ves hodieque inveniri tam 
tenues, ut vix canibus 
$ vitulis pares sint, item- 
in Bengalia terra minimf 
aturà. 
è iEccovdria:) Retinui 
28 loco ex uno Florentino 
lit rovro; etenim roùro 
matur altero Nostri loco, 
III, 22. Alia est ratio lo- 
7: t6 molino Eccovvio. 
Eoccwuevo: poav to Pv- 
Nisaeis equis dicemus ad 
pe loco id tantum monea- 
nem, in qua pascebantur 
i, non ad veterum Rha- 
‘asbin et Teheran, in se- 
li igitur regni parte, quae- 
se, sed in ea veteris Me- 
, quae ad meridiem magis 
Rscuaque ea intelligenda 
longelateque patent inde 
, quae nunc vocatur Ker- 
plurima dabit Kkitter 
[X. p.363seqq. Ipsa haec 
ì scio ansignificetur in 
nscriptione (I. $. 13), in 
kthauvatis in Nisaca (Ni- 
+ Mediae commemoratur, 
a Dario interfectus est; 
rt. Journal Asiatiq. Ser. 
[I. pag. 403. 


'T, Ilg 


govoòs @xleroc] De India auri 
feracissima conf. III, 94. 98. 105. 
Ctes. Ind. $. 12, alia, quae ibi adno- 
tavimus. Add. Heeren. Ideen I, 3. 
pag. 319 seqq. et I, 1. pag. 90. Te- 
stantur auri per Indiam copiam an- 
tiquissima Indorum carmina, in qui- 
bus vasa, ornamenta , alia non nisi 
aurea plerumque commemorantur. 
De formicis et gryphibus quae tra- 
duntur eodem spectantia, attigimus 
in nott. ad III, 102 et in Excurs. ad 
III, 116. — &n2etos valet ingens; 
de qua voce consul. Doederlein. Com- 
ment. de alpha intensivo (Erlang. 
1830) pag. 14. Haud aliter @74st0g 
yevoòs de ingenti auri vi I, 14. 50. 
215. IX, 109. &2eg az4et0: IV, 53. 
vdwe &rdetov VIII, 12. olpwyn 
anietog VI, 58. VIII, 99. IX, 24. 

ò pìv 00vocopevos] Intelligitur au- 
rum e fodinis paratum (2ergmerks- 
gold, Golderz, gediegenes Berg- 
gold); quod provenit e montibus, 
qui inde ex monte Altai et Imao 
Emodoque deserta illa inter Tibe- 
tum parvam et ipsos montes Altai 
permeant. Vid. Wahl. Erdbeschr. 
v. Ostind. pag. 483 et Maltebrun. 
Nouvell. Annall. d. Voyag. II. p. 
368. 

0 dì xatagpogsvpevos vxÒ mota- 
pov] Indicatur aurum, quod secum 
ferant fluvii per deserta Cobi orien- 
tem versus delabentes et vel in la- 
cus vel in arenam exeuntes, /luss- 
gold, Goldkies. Ac vel recentiori 
aetate ex his regionibus aurum in 
Siberiam fuisse abductum monet 
Wahl 1. 1. p. 483. 

0 dì, Goreg fonunva, agrrafope- 
vos] éonunva cum recentt. editt. 
scripsi pro #opnuava.Vid. Bredov. p. 
356. Intelligitur tertium auri genus, 
reliquis frequentius per has terras, 
Golasand, Goldletten. Quod multum 
per terram sparsum, ut facile eruas, 
inveniri dicunt. Vid. Wall. 1. ]. pag. 
482. 483. 

14 


210 


HERODOTI 


9 ’ L\ 
uevos. TA di devdpsa ta &ypia avrodi proper xagaov Elqua, 
*” “ o) b ) q - Da È 
xadiovij te mpogpépovra xai aper) tav amxò tav otav* xaì 


107 #08 vi Ivdol dmò tovtav TOv devdpéoav qoéovrai. IT00s d 


av pecaufoins toyatn “ApaBin tav otxeouevav qagpéov deri 
év dè tavtn AiBavoros té goti uovvn yaogeéov ragéav puopevos 
xa) ouvevn xal xagin xal xivvaucuov xa) Apdavov* tavta 
mavta, mÀnv ts ouvevns, dvorettéaos xtéovrai ol ‘Apafto:. 81 
Tov uév ye difavarov cvARÉYovOoL, tHV otvRaZza Bvpuadvtss, 
tv ès "EXAnvas Poivixes tEayovor: tavinv dvuuovies Aaufa- 


tà di devdosa ta Cyoua] Hanc la- 
nam ex arboribus provenientem et 
ovinà lanf praestantiorem g9088y- 
pium esse (nostrum Z#uummolle), ne- 
imo non videt. Conf. l1II, 47 ibique 
nott. VII, 65. Nec alio pertinent 
sfuata Evdva apud Ctes. Ind. 8.22, 
ubi Plinium citavi Hist. Nat. XIX, 
1. Philostrat. V. Apoll. II, 20 coll. 
III, 15. Eodem respiciunt Pollux 
VII, 75. Arrian. Ind. 16. Pompon. 
Mel. III, 7. Servius ad Virg. Aen. 
I, (549. Nostrà memorià copiosius de 
gossypio, ex quo vestes parantur, 
disseruit Wall. ]. l. pag. 762 seqq. 
coll. De Guignes in Mem. de l’Aca- 
dem. des Inscript. T. XXXV. p. 556 
(qui quae h. 1. de gossypio tradun- 
tur, ad Sinam relata vult}, Hecren: 
Ideen I, 1. pag. 106 et Kruse: In- 
diens alte Geschichte p. 330 seq. 
Nam gossypii usus ad vestimenta 
ex ipsa India, quae patria istius- 
modi vestimentorum haberi poterit, 
mature perl'ersici regni provincias 
propagatus esse videtur, praesertim 
per insulas sinus Persici, ubi in of- 
tficinis gossypio maxime usi sunt ad 
vestes parandas. Ex India quoque 
in Acgyptum prisco admodum aevo 
venisse, ubi in cadaveribus medi- 
candis adhibebatur, sententia est 
A.G. Schlegelii (Indien, im Berliner 
Taschenbuch 1829 p. 7) ipsumque 
nomen sindonis a fluvio Sindho, 
qui est /ndus, derivatum vult. Tu 
vid. quae de his ad II, 86 adnota- 
vimus. — gqQéovtee ex uno Pari- 
sino cod. cum recentt. edd. dedi 
pro zeéwwvrai itemque cap. 107 
uTÉOVTAL pro xtémpvrar. — n0- 
Péoetv (antecellere, praestare) eo- 


dem modo legitur V, 
127. 


28. VI, 


Cap. CVII. 


Acafin — qogfnv tori] yaqier 
pro qwetov cum recentt. edd. exhi- 
bui. Ad argumentum huius et seqq. 
capp. tenendum est, Herodotum 
ipsum minime Arabiam (cf. etiam 
nott. ad II, 8) visisse, ut, quae 
hac terra cap. CVII — CXIII enar- 
rentur, ex aliorum, haud scio an 
ipsorum Arabum narrationibus, quos 
sive in ipsa Aegypto, sive in regio- 
nibus Arabiae conterminis convene- 
rit, fluxisse putanda sint. Ipse No- 
ster hoc indicare videtur cap. 108 
init., ubi scribit Aéyovor — ‘Agdfsas, 
coll. 111 et II, 75. Add. Daùlmann. 
in Herod. p. 71 et Heyse Quaest. 
Herodd. pag. 96. 97. 

év dè tavtn UPavorog ré tomi) U- 
Bavwtos de thure dicitur, 4/fawor 
de arbore ipsa, unde provenit thus. 
Monuit I’hrynich. pag. 188, ubi vid. 
interprett. Doe /idanoto et de myrràa 
cf. nott. ad II, 86. Add. Rosenmuel- 
ler. Archaeolog.II, 1. pag. 159 seqq. 
et Kruse 1. l. pag. 384 segg. 343 
seq. 435 seq. De /edano vid. nott. 
ad III, 112. De casia et cinnamome 
praeter Eustath. ad Dionys. Perie- 
get. 933 vid. nott. ad III, 110, IIl 
et II, 86. 

tv crvgaua dvpidytes] Pvpsdy 
est incendere, ut IV, 75. VI, 97. III, 
112. VIII, 99 (£8vulov &vumpara). 
Styracem esse nostrum Storax, nemo 
nescit. Ad argumentum conf. Pliu. 
H. N. XII, 17, 38. 8.81. 

tv és EXinvag Doivines èEdyov- 
Gi] Ex hoc loco Dahlm. in Herod. 


THALIA. III -106— 108. 211 
: pag devdosa tavra tà difavatopoga 0gLeg vmonte- 
pol ra peyadea, morxidoi ta Eldea, pviaccovor nAr- 
n mepl devdoov Éxaotov, ovtoI 0T reg éx° Alyuntov 
vorrai. ovdevìi di aÀiw ameldavvovia. amo rev dev- 
"Ms otvoanos td xanva. Atyovoi dì xaì tods "Aga-108 


- n Coi , - , Ld L) 
rada av yi éniumiato tav ogicov tovrav, si un pive- 
, 9 “4 4, , 
aUtovs civ Ti xatàa TAS Èxidvas quotaunv yive- 


dit, quam floruerit Phoe- 
mercium cum Graccis, 
iter tot alias res vel sto- 
wix ullius momenti, ad- 
)ìcam in rem plura nunc 
rers: Die Phoenizier II, 
de hoc Phoenicum com- 
ulisque rebus huc perti- 
piose, ut solet, dispu- 
| pag. 27 seqq. Et sane 
antea memorantur, ea 
‘hoenices, qui ex Arabia 
irint, Graecis innotuisse 
fuisse dubitari ncquit, 
eum Arabia et per hanc 
India maxime fiorente. 
lia etiam cinnamomum 
rabia minime provenire 
1t) et casia adducta in 
inde asportarunt 1’hoe- 
necos ct ad alias Euro- 
talis gentes. )’lura Hee- 
s 2. pag. 96 seqq. 250. 
»), qui idem monet, thus 
xx ipsa Arabia, quam 
n ex Africae oris, ubi 
proveniat, l’hoenices 
ideque alias in terras 
ie. Vid. 1. 1. I, 2. p. 
. Movers Il. l. pag. 99, 
Graecam vocem (Ufa- 
Punicam stirpem vocis 
395 (i. e. thuris grana, 
ik&rner‘‘) refert indeque 
lit, a Phoenicibus thus 
: Graecis. Casiam atque 
per Phoenices innotuisse 
sae voces quoque declu- 
Movers l. l. pag. 102. 
re valet. De quo multa 
gel. Ind. Bibl. I, 2. p. 
Krause 1. l. pag. 207 seq. 


pwtegoi] Conf. Diodor. 
17 eb quae notavimus ad 


Herod. II, 75 et in Addend. T.I. 
pag. 932. Add. Tzschuck. ad Pom- 
pon. Mel. Ill,8. $. 9. pag. 360, qui 
et veterum et recentiorum locos de 
his serpentibus volantibus excitavit. 
Heeren. ]. ]. I, 2. pag. 99 cogitat de 
iis bestiolis, quae dicuntur Musqui- 
to's. Miot, Gallus Herodoti inter- 
pres, alios hîc indicari statuit ser- 
pentes, quam quos supra Noster di- 
xcrit II, 75. Agi enim hîc putat de 
serpentum genere in Arabia quod 
inveniatur, quodque alis careat, sed 
motus celeritate ita cxcellat, ut ser- 
pentum volantium inde acceperit 
nomen. De quo conferri vult Nie- 
buhr. Descr. Arab. I. pag. 240 seq. 
— In verbis ta yo dévdesa x. t. 7. 
vox tevra abest a Sancrofti libro 
alteroque, unde omisit Dindorf. ,jun- 
cis inclusit Dietsch. Mox scripsi 
cuix00s, ut I, 5, ubi cf. nott., sed 
reliqui cum Dietschio devdooy, ut I, 
193, a Bredovio p. 252 mutatum in 
d:vdgtov, quod ipsum exbibuit Din- 
dorf. Ad ueye8ea cf. II, 10 ibique 
nott. 


Cap. CVIII. 


inipniato)Reliqui hoc, quod me- 
liores cod. offerebant. Vid. nott. 
ad III, 88. Ad verba sl pn yivecda. 
conf. II, 105 ibique nott. 

ara ég6dvas)] Sancrofti liber x ai 
tes (pro xera), unde Schweigh. 
sic olim scriptum fuisse coniicit: 
olov ti nal natatas éyldvas. 
Plane aliter hunc locum constitui 
vult Lennep. ad Phalarid. Epist. 
pag. 148 a Cr. laudatus: — el ur 
yiveodar nat’ avroùg, olov tr xa 
tijor i gldvnar Nnrictapnv yiveocdai 
xaudg, Tov delov mqovoin, woTEO 
sal olmo; tori, fovon copi] x. 7. A. 
Quae cum nimis recedant a codi- 


14* 


212 


HERODOTI 


coda. Kai xs toÙ-Belov N xgovoin, Goneo xa) otxos ori, 
govoa dop, 00€ uiv wuynv te derda xal édaodipa, tavra puèy 


cum vestigiis, praestat eam sequi 
lectionem, quam libri scripti pleri- 
que afferunt. 

Kai uwg toù dslov 7 xgovolnx.t. 
2.) Coniunetum hoc est cum universa 
Nostri sententia de numine eiusque 
vi in omni rerum natura. Quae cum 
talis sit, ut in omnibus iustum mo- 
dum valere velit, iam in rebus hu- 
manis mutuisque hominum rationi- 
bus aequabilitate quadam contine- 
tur, qua sua cuique tribuantur ne- 
que cuiquam liceat modum illum 
aut fines positos transgredi, nisi 
numiniìs vindictam in se provocare 
velit. Nam deus ipse vindex quasi 
est huius rerum ordinis divinitus in 
natura constituti (pPoveoos 0 de0s, 
vid. nott. ad I, 32. III, 40), in quo 
omnia ab initio ita sunt ordinata, ut 
invicem sibi respondeant secumque 
conveniant ac iusto moderamine se 
mutuo conservent. Ita ex Herodoti 
de divina natura sententia sponte al- 
tera exoritur de divina, quae dici- 
tur, provilentia. It enim a princi- 
pio omnia divinitus sic creata sunt 
ac disposita, ut iustus ille omnium 
rerum modus conservetur nec quid- 
quam in rerum natura sic valeat, ut 
illum turbare possit, ita etiam divi- 
num numen toti naturae semper pro- 
spicit atque consulit, deprimens, si 
quae illum modum excedant, eri- 
gens, quae inferius relinquantur. 
Tu conf. nott. ad I, 32, VII, 10. 8.5 
et Iaeger. in Disputt. Herodott. p. 
44 seq. Quae ipsa sententia de di- 
vino numine rebus naturae consu- 
lente ac providente quemadmodum 
philosophorum in scholis postmodo 
fuerit exculta, pluribus persequitur 
Lennep. l. 1. pag. 149 seq., minime 
ille quidem negans —- et quis quae- 
so negare poterit? — huius doctri- 
nae initia ad multo antiquiora tem- 
pora pertinere, quam ad Platonem, 
qui primus inter philosophos &s00 
xgovotav, qua mundus conserve- 
tur, constituerit. Nam ante Ana- 
xagoram (qui primus, Plutarchi sunt 
verba in vita Periclis c. 4, v0vy éré- 
otmoe toùs 0401g) Bive tuynv sive 


Cvayunv diaxocunosws dexnv po- 
suerant; post quem Plato &#09 x0- 
vourav in philosophiam transtulit, 
cuius sententiam dein Stoici ad do- 
ctrinae suae rationem conforma- 
runt. Sed haec longius persequi, ab 
Herodoti interpretatione alienum 
videri queat, cuius sententiam de 
divina providentia, a Xenophonte 
quoque deinceps propagatam, quod 
ad naturae res apte et convenienter 
constituendas ac tuendas restringi 
vult Naegelsbach: Nachhomerische 
Theologie etc. pag. 26.91 seq., equi- 
dem haud assentior. Quare hoc 
unum modo teneri velim, initia illins 
doctrinue de divina mente rebus 
humanis prospiciente, quam philo- 
sophi Gracci tantopere celebrarunt, 
ab Herodoto repeti posse, qui ab 
aliis prioris aetatis viris ipsoque 
Anaxagora (ad quem respexit supra 
III, 80 fin.) primus discedens ad 
ea, quae et veriora et humana men- 
te digniora sunt, viam quasi ape- 
ruisse censendus est pro eo, qui in 
ipso inerat, vero religionis sensu et 
ingenio supra vulgus et omnino su- 
pra suam ipsius aetatem eminenti. 
Facit huc, quod Athenis cultam 
fuisse accepimus Minervam /7g0po:- 
av, de qua conf. Lennep. l. l. et 
nott. ad Herod. I, 92. 

éoùca cop?) His cum verbis 
quod Schwcigh. et Gaisf. coniunxe- 
runt antecedens #07, quod ad cixòs 
pertinet, equidem disiunxi; neque 
enim huc pertinet id dicendi genus, 
de quo ad III, 49 diximus. In pro- 
xime seqq. ob particulam pèy in 
priori orationisa parte repetitam 
(000 uè v — tavra pèv) conf. Kueh- 
ner Gr.Gr. $. 733, b. Hartung Lehre 
d. griech. Part. I. p. 177. Voculam 
yee post 007 uèv invectam recentt. 
edd. iure deleverunt. Cf. Reiz. Praef. 
p. XIX et Bredov. pag. 29, cum quo 
eodem pag.103 dedi re70/7x £, quod 
inde a Bekkero recentiores edd. re- 
ceperunt pro vulg. zez0c7xe v. Mox 
cum iisdem dedimus éx:2(x7 pro 
vulg. #ri2inntat, quod retinuit 
Matth. Vid. Werfer. in Actt. phill, 


THALIA. III 108. 


213 


mavia xodvyova menoimue, Tva pr émdinn xatestioueva, 000 
dì oxétha xal avinoa, 0lipoyova. toùto uèv, Ori 0 Aayòs Urò 
zavros Inpeverai dngiov xal Spvidos xal avdpozov, oUTA di 
tu xodvyovov Éor, irinvicreta: uoÙvov mAvTOAVv Iypiov: xal 
to uèiv daoù toòv rexvav èv Ti) paotoì, tò dè wid0v, tò dè agri 
Év t7jor untonoi riaccetai, tÒ dì avorpéetar. tovto utv dr 
TOLODTO éoti. 7 dì dj Afarva, é0v (syvpotarov xal Feaovraror, 


Monace. I, 1. p. 86 et supra nott. 
ad II, 25. 

xal cevinga] i. e. molesta, nociva, 
infensa. Quod cum in leaenas, vipe- 
ras, de quibus mox Noster agit, mi- 
nus cadat, Valck. legi mavult &ui- 
xta, qua voce non ferae tantum, sed 
ferinis etiam moribus populi haud 
raro designentur, ut ap. Demosthen. 

ag. 489, 74. Sophocl. Trach. 1111. 

Libri scripti huic coniecturae non 
favent, quam haud necessariam 
equidem duco, quamquam in tex- 
tum recepit Reiz. In seqq. verbis 
rotto pèòv respondent verba: n dè 
dn 2fasva n. t. 2. 

dr. 0 2ay0s]) Vulgo 2eywòs, alii 
leyos, minus Ionicum. Tu vid. 
Phrynich. pag. 186 ibique Lobeck. 
et Bredov. p. 169. Quod verg He- 
rodotus h. l. perscribit de lepore, 
quem bestiae aeque atque aves om- 
nes ipsique homines venantur, haud 
scio an obversata fuerint Aeliano 
N. A. XIII, ll circ. fin., ubi de le- 
pore scribit nunquam quietem ca- 
piente semperque sibi suisque natis 
timente ab aliis bestiis. Atque huc 
quoque referunt , quod in proverbio 
dicitur 2ay@® fiov fiv: vid. Lucian. 
Somn. $. 9, ubi plura Solanus, He- 
rodoti haud immemor, et Hemster- 
husius adnotarunt T. I. p. 187. 188 
ed. Bipont. Ad seqq. ovro dn 
conf. nott. ad III, 12. 

imunvioueta. poùvov ravtav dn 
olor) Ad rem cf. Polluc. V, 73 et 
vid.-Athen. IX. pag. 400 et Eustath. 
ad Homer. Ili. XII. pag. 908, 2 s. 
869, 17. Qui uterque exhibet éxi- 
uvioxe re. Sed vulgata praestat hoc 
fere sensu: superfetal, super prio- 
res fetus alio felu gravida fit bestia, 
s. denuo concipit. Vid. Bredov. p. 
370. Laudat Valcken. Herod. II, 93. 


IV, 30 (ubi sic xvfoxeoda:) et Cle- 
ment. Alexandr. Paedag. Il. p. 223 
T. I Pott. de leporis salacitate eo- 
dem verbo érixvloneo®a: utentem. 
[,,Adde Georg. Io. Bekkeri Specimen 
Obss. in Philostrati Vit. Apollon. 
lib. I. pag-218q., quiHerodoti huius 
loci non immemor fuit.‘ Cr.] Nec 
dissimilia tradi idem notat ab Ari- 
stotel. De gen. an. IV, 5. Aelian. 
N.A.II,12, ubiIacoba. affert Aristo- 
tel. N. A. VI, 33 aliosque veterum 
locos. Causa, ut me admonuit do- 
ctissimus Leuckart, inde repetenda, 
quod lepus duplicem habet uterum, 
ita ut femina, si iam gravida sit, 
denuo semen concipere eoque modo 
a pluribus simul superfetare pos- 
sit. Conf. Allgem. Hist. d. Natur 
P. III. T. II pag. 141 (Hamb. et 
Lips. 1757. 4). Itaque recte Linné 
in System. natur. I. pag. 161 ed. 
Gmelin. scribit: ,,immensus (sc. le- 
pus) parturitione per totam aesta- 
tem, superfoetatione haud rara.‘ 

avargéerar]i. e. concipit. Cf. Cat- 
tier. Gazophyl. pag. 70 et Herodot. 
VI, 69. Athenaeus 1. 1. f#rava/petai, 
Eusthathius 1. 1. fravargfsta:, quod 
sic explicat: #r1Zaufaverar nal rl 
toÙs nQÒ aUTOV teleotégoLS nvNua- 
Gi onequatinods cvAlaufaverar. Sal- 
masius in Solin. pag. 283 Herodo- 
tea cum Plinianis comparans prae- 
ferre videtur #ravalpstat. Sed iure 
vulgatum tuetur Valcken. 

n dì dp Afarva — cena iv to Bim 
tinte #v] Ad structuram (Zéauva — 
è0v x. t.à.) conf. Kuehner Gr. Gr. 
8.421. Quod ad argumentum attinet, 
eadem fere scribunt Antigon. Ca- 
ryst. 25 et A. Gellius N. Att. XIII, 
7, notante Valck., qui omnia hanc 
in rem a Bochart. Hierozoic. I. lib. 
III. cap. 2 congegta esse dicit. Add. 


214 


IHERODOTI 


armo gv td Bic tixrer Év° tixtovoa yao cvvenBaader to tÉxvoo 
tàs utoas. tò dè altiov tovtOv tOds tori Ensav Ò axvpvos 
Èv ti) uron édv doxRrar diaxiveduevos, 0 dÌ, Egcov Ovvgas®t 
Ynolcov moAiòv mavtav dEvTATOvE, auvoce tas untoas, avea- 
vouevos te di r0AXd uaiior Eoruvéetas xatayoapav: réÉlas 
te di ò TOxOS Loti, xal to raoazav Asireta: avtécav vyits ovdè 


109 Ev. ‘5 dì xal al èudvat te xa ol év ‘Apafioioi vrortego: 


” e e TÀ ’ 5 e , ? n T 
Oques, EL éplvovto, 0S 7) puos avtoloi VaRggEL, OUXx Gv Yyv 
Biociua avdgorvioi. vÙv d°, énxedv Foovvavta: rata tevyea, 


Leemans ad Horapoll. Hieroglyph. 
pag. 369. Falsa autem esse, quae 
Herodotus scribit, dudum monuit 
Aristoteles IT. A. VI, 31 itemque Ac- 
lianus N. A. IV, 34, monentque na- 
turac curiosi nostra aetate. Ne 
vero quis Herodoto, qui Arabibus 
sua debeat, obtrectandum censeat, 
Arabes ipsos eam tenuisse opinio- 
nem, qua lcaena semel tantum unum 
aut ad maximum duo natos parere 
ocxistimaretnr, ex una Locmanni 
fabula quadam optime intelligitur. 
Semel quotannis leaena verno tem- 
pore parit, ut recte tradit Aristote- 
les 1. l., quocum conf. Allgem. Hist. 
d. Nat. P. V. T. 1. pag. 12. Et ple- 
rumque unum modo parit, quam- 
quam Parisiis unam leaenam ter eo- 
dem anno peperisse ex Mus, d’Hist. 
nat. fasc. II adnotat ad bh. ll 
Schweigh. 

cvvenfalier — tas untoas] Haec 
quoque fabulis adnumeranda esse 
docet Aristotel. 1. 1. — Mox pro év 
ti untoy Bekker., quem Dindorf. et 
Dietsch. secuti sunt, scripsit év 77) 
untoi, probante Bredov. p. 132. 
Mihi nec hoc loco nec altero III, 10) 
persuasit. 

foiuvietaruatayotgpor) i. e. atque 
augescens iam multo magis penetrat 
lacerando(uterum). Scripsi, quod om- 
nes fero libri scripti habent, #01xvé- 
etat pro vulg. érixvéstat, quod Din- 
dorf. et ietsch. retinnerunt: quos 
ipsos secutus revocavi xxtayeegor, 
unius Sancrofti libri auctoritate mu- 
tatum in xarayvapov a Schweigh. 
et Gaisford., quamquam in cadem 
re cnarranda Herodotum, ut vide- 
tur, secutus Acliagus Var. Iist. X, 


3 scripsit: xaraygepovor taîs ovv- 
È. tes unteas, quod Perizonio in- 
terprete valet: sca/punt, vellicani, fo- 
dicant. Qui idem Aelianus N. A. IV, 
34 scribit: 0 Xoyos dì, Geris 2éye 
diabatverv aUtovs tec pr- 
tons, uòdos tore, vocabulo dia- 
Ealverv (dilacerare) usus, cuius loco 
diagnageiterv in hac eadem re di- 
xit Basilius Opp. p. 85 A., ad quem 
locum alios eiusdem fabulae memo- 
res scriptores excitavit Alb. Jabn 
in Animadverss. in Basilii M. Opp. 
(Bern. 1842) pag. 91. Ad significa- 
tionem verbi xeteyoe@e pertinet 
Hesychii locus: xatéyeawpar 
Evoay — In fine cap. ad oddè È» cf. 
I, 32 ibique nott. 


Cap. CIX. 


otx Gv Nv fiocipa] Eodem modo 
fioosipov Noster dixit I, 45. Alios 
veterum locos suppeditabit Thesaur. 
Ling. Graec. II. p. 263 Dindorf. 
— IlIerodotea haec tangit Aristides 
T. III. p.521 (T. II. p. 410 Din- 
dorf.) eoque etiam Diodor. I, 87 
respicere videtur Valckenario, qui 
sequentia Herodoti verba citat Ae- 
liani N. A. XV, 16 coll. I, 24. Adde 
quae Leemans affert ad Horapollin. 
Hieroglyph. pag. 351. 353. 

vòv d°, Eneav Fopvvavta] i. e. 
quando ad coitun coéunt, ut recte 
nunc interpretaturSchweigh. in Lex. 
Herod., qui prius sic reddiderat: 
quando ad coritum libidine concitante 
8. agitantur. — &ogvveo8a1 eodem 
sensu dixit Nicander Theriacc. 130 
coll. Hesych. 8. v. — xara fevyea 
valet: per paria. Mox reliqui fxx0tr- 


THALIA. IIL 108. 109. 


215 


9 - Toe ” - - 
mal év avuti n 0 é0onv ri) éxmounoer, amiemevov aUtOÙ TY yo- 


q 
vVnv, 


ndnAsa anterai ts derois, xal éupùoa ovx avi, xglv 


av diapayn. 6 pèv dn Foonv arodvioxei todo TO sionuiro, 


n dè dica tiow tomvd: amorive. td Epoeri' 


TO povei TIUOI- 


efovta Eri év i) pasto) éovra ta téxva disodizr tHv unteav. 
diapayovia dè tv vaduv avris ovtA TV Exdvorv rmortetat. 
ol dì @Ador Opues, ovtes avdodmav où dnAnuoves, tixrovoi te 
sa xal éxdérovor moddov ti yxefua tov téxvov. al utv dn 
vuv Egdvar xata ndoav tv yijv sloì, oi dì vmontEROL EOvtES 


6 a recentt. edd. mutatum in éx- 
xon0., cf. II, 82 ibique nott.; item- 
que revocavi dxispévov, quod unum 
verum quoque habet Dindorf. Com- 
ment. dedialectt. Herod. p.XXXVII, 
qui recte confert VII, 122; e Flo- 
rentino receptum erat anievpévov, 
cuius nullus locus esse potest. Vid. 
Bredov. p. 396. Ipsum verbum me- 
dium hac seminis emittendi notione 
Noster iam adhibuit III, 101 item- 
que Aelian. N.A.IV, 19, ubi Iacobs. 
nostri loci non fuit immemor. Ita- 
que totius loci haec est sententia: 
quando in ipsa genitura versatur mas, 
dwn semen a se emittit , femina elus 
collum apprehendit cique innira non 
prius remiltit quam perroserit (col- 
lum). — In seqq. ad formam 8Nisa 
ef. III, 85. Pro dere (ut I, 51) 
duo codd. habent de07s, quod a 

Herodotea oratione alienum merito 
reiecit Bredov. p. 159 seq. 


uc iupvoa 0% avis.) iugpòoa in- 
transitive accipiendum: inniza, in- 
sistens, inhaerens, firmiler 8. mordicus 
lenens. Pertinent huc Homerica: #v 
è’ «Ga oÎî pù gegl (Ili. VI, 253. 
408. Odyss. II, ve X, 280. 397. XI, 
246) et: dda è upuvres yellecuy 
(Od. I, 381. XVITI, 409. XX, 268). 
Alia attigi ad Plutarch. Philopoem. 
pag. 15 seq. — Ad &véet conf, nott. 
ad I, 6. et IV, 125. Bredov. p. 393. 
Ad molo È dv conf. nott. adI, 19. — 
Paulo infra pro t® yoveî, quod men- 
dosum videtur Struv, in Spec. II 
Quaest. de dialect. Herod. pag. 7 
(Opuscc. II. p. 332), reposui eodem 
auctore ro yovét. 


Bieo8(er tr v uneogav] Bekker. 


cum recentt. edil. e Sanerofti libro 
alteroque recepit tv untéga (pro 
tnv unteav); cf. III, 108. Sensus 
loci est: pulli patrem ulciscentes, dum 
în ventre adhuc sunt, uterum perro- 
dunt. Wesseling. confert Nicandr. 
Theriac.1308seq.(ubi vid. Scholia p. 
14 ed. Keil.) Galen. T'heriac. ad Pi- 
son. p. 461. Philostrat. V. Apoll. II, 
14. Plures alios aliorum scriptorum 
locos affert Alb.Jahn(Animadverss. 
in Basilii Magni Opp. p. 91) ad 
verba S. Basilii hace (p.85 B.): #71d- 
vor TA untoxs éxpayodoai mpotog- 
govrat. — Ad vocem ov dyZpuoveg 
conf. II, 74. 

moliov tu genua toy tenvav] X07- 
pa de multitudine intelligendum. Vid. 
I, 36 ibiq. nott.III,130. IV, 81. VI, 
43, alia ut tacenm. — toy tixuvov 
e codd. iure nunc receptum (pro 
vulg.09i0v), dudum iubentibus Val- 
cken. et W esseling. , cum avium 
pulli s. vEocdoÌ a poétis ad Homeri 
imitationem saepius réxva dicantur, 
ut contra liberi parentum veoccoì, 
de qua re nonnulla ad h. |. attule- 
runt Wesseling. et Valckenar. item- 
que Waltz ad Arsenii Violet. pag. 
75. Tu vid. praeterea Ammon. de 
differ. vocc. pag. 146, quo utitur 
Ast. ad Plat. Polit. VIII, 3. pag. 
548 A. Ac supra III, 106 rexvov de 
brutis invenitur. Conf. Homer, Ili. 


° 11, 311.315. 317. XI, 113. XIX, 400. 


Ody3s. XVI, 217. Quare i in Plutarch. 
Pericl. 1 init retinendum xvv®y té- 
“VA, quamvis Anonym. pro T éxyvo 
afferat îxyova. — Ad oi dè vIO- 
ntegoi fovteg mente repetendum ex 
antecedentibus oî oques. In fine ca- 
pitis xata tovrto valet: ea de causa 


216 


HERODOTI 


dodo. slo) èv ti) Aoafin xaì ovdauii @AiN® xara tovro do- 


xéovor 10740 sivae. 


Tov uèv d7 Afavatov toÙtov ovI* xtaivraL “Apafuot, 
t]v dì xacinv ade. trcav naradnocovia. Bvponor xal déopaci 
«Aiowi nAV TÒ CoHUAa nai tÒ no0COIMOv, xANV avidv TGV 
opdaiuov, Foyovtar Eri t]v xacinv. N dì év Aluvn puerai ov 
Baden: neoì dì «vtmv xal Ev avrij avAitetai xov Ingia xre- 
gota, THOL vuxtERIOI noocixeda uadwota, xal tetorpe dervov, 


8. ratione multi esse videntur. Conf. 
III, 137. 


Cap. CX. 


tnv dì nacinv] .,Herodotea casia 
est xaoia cveEL;È 8. cassia fistula(Ca- 
nelle) et vero fortasse Laurus cas- 
sia Linn., consimilis cinnamomo.‘ 
Creuzer. Commentt. Herodd. pag. 
39, ubi praeter alia citat primarios 
de casia locos Dioscorid. I, 12 et 
Theophrast. IX, 45. Heeren: Ideen 
1, 2. pag.99not. ex viri docti cuius- 
dam auctoritate pronuntiat xac({py 
esse Laurum cassiam Linn. Tum igi- 
tur nostrum erit: rmilder Zimmi 8. 
Mutterzimint, Zimmtsorte, quod gene- 
rosiori canellae Zeilonicae 8. cin- 
namomo cognatum fertur. Vid., ne 
plura. Rosenmueller. Bibl. Archae- 
olog. II, 1. pag. 270 seq. Winer. 
Bibl. Realworterb. I. p. 769 ed sec. 
Cinnamomum ({"33P conf. nott. ad 
III, 107. 111), cuius species quae- 
dam sive varietas casia esse vide- 
tur, est Zaurus cinnamomum Linn., 
cuius cortex nostrum est Zimm( 8. 
Canelle; quo crassiorem minusque 
subtilem corticem casia arbor 8. 
Laurus cassia habet. Conf. Hecren. 
1.1. I, 2. pag. 249. Rosenmueller. 
1.1. et praecipue Kruse: Indiens alte 
Geschichte pag. 375, qui quae huc 
pertinent, e vetustis scriptoribus 
attulit omnia. Casiam et cinnamo- 
mum veterum eandem prorsus esse 
rem neque differre a cunella , quam 
nos hodie vocamus, Beckmanni 
est sententia ad Antigon. Caryst. 
cap. 49, ubi vid. plura. Cantius in 
his agendum videtur Gallo interpreti 
Miot, vel potius ei, quem consuluit, 
Desfontaines; ita ut certo vix sta- 


tui possit, in quo diversa fuerit ca- 
sia a cinnamomo et quorsum utra- 
que arbor referri debeat. Quid quod 
praecunte Galeno (De antid. I. p. 
70) vel recentiores botanici ab una 
eadémque arbore provenire conten- 
dunt cassiam et cinnamomum; re- 
pugnante Linkio, qui ita distingui 
vult, ut alteram appellet Perseam 
cinnamomum, alteram Perseam cas- 
siam, utramque Indicam. Tu vid. 
Kruse 1. 1. pag.378 seqq. et Lassen: 
Ind. Alterthumsk. I. p. 279 segg. 
qui de his plurima attulerunt. Equi- 
dem hoc unum addo, quod et supra 
ad III, 107 iam posui, Phoenices ca- 
siam et cinnamomum, cum in Ara- 
bia minime proveniat, sed in India 
tantum, ex Arabia tamen, quo Indi 
attulerint, accepisse et ex ea terra 
dein in alias orbis terrarum 
transduxisse. Unde credibile ent, 
eam opinionem ortam esse, qua in 
ipsa Arabia et casiam et cinnamo- 
mum oriri putarent. 

tyor vuutegioi rgocixela] Vulgat. 
xo0gEixedx mutavi cum Bekkcro et 
Dindorfio in x000(xe4a: vid. nott. 
ad III, 81, ubi lxedos. — és dixpy 
cAnua Noster dixit bestias ad vim 
repellendam strenuas fortiterque re- 
sistentes. Valcken. maluerat: ta ty- 
ci vuntegioi mpocetnela palate, net 
titorye dervòv, nat foruv Ès ala 
@2upa. Libri scripti non confirmant. 
totgev vespertilionum esse, mon- 
strant hi loci: Herod. IV, 183, ubi 
vid. nott.; Eustath. ad Odyss. XXIV, 
5 et ad Ili. II. p. 173, 44; ad Dionys. 
Perieg. 180. Pura, observante Val- 
cken., Wetsten. ad Marci Evang. 
IX, 18. Tu add. Gesen. ad Iesai. 
VIII, 19. p. 313 seq., qui etiam La- 
tinorum stridere comparat, et, quem 


THALIA. II. 109— 111. 217 

53 xal és aAxqv cAxipa. ta d) arauvvopevovs arò tav 0pdaiudv 
ovta doézev tv xacinv. To dì dn xivvaumuov Eri rovt@vIlt 
&aovpaotoregov GvARÉYOvOL. Oxov uIv yao yivetar, xal Mus 
pv yi 7 teépovoa Eat, ovx Egovor einetv® mANv OTL, 207% 
olxoti yRempevor, év toLcide qooiooi pagi tIVEG AUTO qpue- 
o8a., év tolo è Asovvoos trpapn. dpvidas dè Aeéyovoi ueya- 
das pogtev tavta ta xepgpea, ta nuets amò Dorvixav uadov- 


Cr. laudat, Wyttenbach. ad Plu- thiopiam, credo, indicare voluit. 


tarch. De S. N. V. pag. 125. — Ad 
rem consul. Plin. H. N. XII, 19, 
42. $. 85, qui Herodotea retulit 
fabulisque adscripsit, et Heeren. 
Ideen I, 2. pag. 99, qui h. 1. indi- 
cari suspicatar lacertam volantem, 
quae in his regionibus reperiatur, 
sive draconem volantem Linun., qui 
sane in India orientali et Africa ho- 
dieque occurrit et intra pedes poste- 
riores et anteriores duabus pennis 
est instructus. Plurima Gesen. ad 
Iesai. XIV, 29. pag. 496. 497. 

ta dn duvvopirovs — ovrw dpé- 
nur ty xaclnv] Ad haec explican- 
da et ex iis, quae in antecedentibus 
enarrantur, et ex iis, quae in proxi- 
me sequentibus afferuntur, cum ex 
aliorum narratione omnia fluxerint, 
léyova: vel simile quid mente addi 
posse existimo. Quod cum absit, in- 
solens haec structura visa est viris 
doetis, quippe in qua accusativus 
cum infinitivo nihil habeat, unde 
pendeat: itaque Bekkerus, quem 
Dindorf. et Dietsch. secuti sunt, vo- 
culam d7 mutari voluit in dei: quod 
merito reiecit Eltz (Quaest. Herodd. 
fascic. II. in: Jahrbb. f. Philol. u. 
Paedagog. Suppl. Vol. IX. p. 327), 
sublat& insolentià structurae nasci 
insolitam sententiam affirmans, in- 
deque ipse ob Florentini cod. aucto- 
ritatem, qui pro deere affert dos- 
xe, proponit: ta dn amauvvouevos 
— deénei, transitum hunc e numero 
plurali ad singularem Nostro haud 
insolitum esse probans ex aliis lo- 
cis: I, 195. II, 65. IV, 22. 172. VIII, 
98. Qua tamen emendatione vix 
opus erit, si mente addideris Zéyovor. 


Cap. CXI. 
dv roîsi 6 Arovvoos Ergdpn] Ae- 


Vid. III, 97. II, 146. De /ndia cogi- 
tat Heeren. Ideen I, 2. p. 252, quon- 
iam ex hac terra cinnamomum in 
Arabiam fuerit deductum et inde 
demum alias ad terras a Phoenici- 
bus translatum. Ie qua re monent 
quoque F. H. Mueller. De rebb. Se- 
mitt. (Berolin. 1831) p. 57. 58 et 
Humboldt: Kritische Untersuchungg. 
etc. (von Ideler) I, 2. pag. 313. He- 
rodoti locum respicit Schol. in Ni- 
candri Theriacc . 947, ubi haec le- 
guntur: 8v tò y pnow'Heodotos èv 
Ivdixi; toov slvar, 0 nadeitar n 
vauopov (sic), Gti xadiàv morsitot 
4 TOV naQpwdv dia tv odun», 
68ey xal svaumuov saletta: oi dè 
TÒ Eviov TÒ KIVALOUOV AUTO Pao 
elemuévat. Paulo ante cum recentt. 
edd. scripsi oluoti pro vulg. elxo - 
ti. Ad verba: 0x0v — yivera: nal 
iL conf. III, 22. 

0ovidas dè Léyovar] Citant haec 
Etymol. p. 514, 2 et Eustath. ad 
Diony8s. Perieg. 939. Suid. 8. v. xty- 
ve. Et conf. quoque Plin. H. N. 
XII , 19, 42. 

tà xcogea] i, e. paleam, convolu- 
tam tenuem corticem, 8. tenuia ligni 
frusta. Nos: diinne, diirre Reiser, ut re- 
cte interpretatur Schneider. in Lex. 
8. v. xtvven. Plura vid. in Thes. 
Ling. Graec. T. IV. pag. 997 ed. - 
Dindorf. — Caeterum hanc fabulam 
de avibus cinnamomum afferentibus 
per antiquitatem admodum vulga- 
tam fuisse ostendunt, quae collegit 
Beckmann. ad Antigon. Caryst. de 
Mirabb. pag. 84. Atque etiamnum 
apud incolas Taprobanes hanc re- 
periri, testantur recentiores pere- 
grinatores, monente Heeren. |. |. 
pug. 252. 101. Equidem fabulam ad 
ea pertinere credam, quae Phoeni- 


218 HERODOTI 
tes xivvanoov xadéouev* qpopgev dÌ tas dovidas Ès veodoLas, 
mpoorerdaouevas Èx tNAoÙ 100S aroxpruvooi ovesdi, Evda 
mp0o6facwv avdodro ovdspiav elvar. 009 dv d7) tavra toùs 
"Agaftovs copiteoda. ade foav te xal dvav tav aroyivo- 
uévav xal tv kAicov virotupicv ta persa diatapovtas 0g pé- 
vuota, xopiterv Ès taùta ta qogia* xail opea Bévras ayzoù 
rav veocoréav, araliaccegda. énas avréav: tas di covidas 
xatantaLevoas Ta tv vrobuyicov uglea avapopéev tri tas 
veogoiàs, tag dì ov dvvautvas lozeuv xaraoonyvvoda: txì 
yiv, tovs dè eriovras GvAREYELV OVTA TO xivvanapor, SvÀZE- 

112 youevov dè éx tovtdav amixvesodai és tas «Alias qosoas. To dè 


dn Andavov, tò xaléovor ‘Apafior Addavov, Eti tovtov davpa- 


ces excogitarint consultoque divul- 
garint de mercibus pretiosioribus, 
quas ipsi soli advelebant, ne scili- 
cet huius fructuosioris mercaturae 
facultate privarentur. 

nvvdpopov] Vera Nostrum tradi- 
disse, ipsa testatur vox Hebraica 


uz PIC: , nomine a fistulis huius plan- 
tae 'deducto. Vid. Exod. XXX, 2: 
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam 
vocem sic explicat II. Apetz. in no- 
ta ad h. l., ut inde omnis fabulae 
rationem perspici posse opinetur. 
Nam priorem vocis partem Aeen 
(32) significare vult nidum, et ver- 


bum inde factum 33) rnidumn facere. 
Quae aliis diiudicanda relinquo. 
Attulit, quae de etymo huius vocis 
viri docti statuunt, Winer. in Si- 
mon. Lexic, manual. pag. 801. Ra- 


dicem vocabuli esse D°P Hitzig. 
vult, ita ut de subdslantia sit cogi- 
tandum. Eiusdem originis videtur 
esse vox xxdie; namque Laurus 


cassia dicitur RI?) in Psalm. 
XLV, 9, a radice XD decidere, am- 


putare. Neque eo non pertinet 1137 
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19. 

mods Wv di) tavra roùds ‘Apaftove 
copiteotai rade] i, e. ad (adversus) 
haec igitur Arabes hoc excogitare ar- 
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar- 
tificio. ] Plane sic Noster II, 66: x00g 
wr tavta coplfovtat rode. Add. 
I, 80. VIII, 27 ibique nott. — 

toy droyvopivar] De mortuis ita 


dici satis notum, Conf. Herod. II, 
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et 
recentt. edd. xetareronevas, cuius 
loco e Florentino Schweigh. et 
Gaisf. xararezteopevags, quam Ioni- 
cam formam verbi xarameraoga: 
dicit Schweigh., de qua conf. Bre- 
dov. p. 355, qui ipse xaraxtapt- 
vag, quod Sancrofti liber alterque 
habet, verum recipiendumque duzit. 
Verbo réreoda: Noster quoque usus 
est II, 95. Ex eodem libro utroque 
mox recepi ra toy vaofvylaoy pélsa 
pro vulg. avrav te pélsa tor vxo- 
$vylov, et paulo infra voculam pò» 
post 0vto, quam plures codd. igno- 
rant, abieci. In fine cap. quod legi- 
tur: cvileyouevov dè TOvrey 
aninvescdar fe tes Alias gospas, 
sic intellige, ut cinnamomum, quod 
ab hisce hominibus colligitur, inde 
ex his locis (#4 tovtwY) perveniat 
(transportetur) in alias regiones. 


Cap. CXII. 


TO dè d) Indavov, tò xaléover 
Aoefio. Vedavor] Vulgo: Aoafio 
xadéovot. Quod nos dedimus, e Flo- 
rentino fluxrit. De /edano hinc Eu- 
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199, 
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H. 


N. XII. 17. 4jjd0s 8. ANdavoy (09% 
— PI) resinae est genus bene 


olentis, quae in frondibus cisti Cre- 
tici, sive, ut aliis placet, cisti Lada- 
niferi (utrumque enim distinguen- 


i THALIA. III. 111— 113. 


GLATEROV Piverai 
tov éor.° 


219 


év pag Svooduotara pivopevov evadeota- 
TtOv Yao alyov tav teayav Èv tOldi NYO eVoi- 


oxetaL yy ivopevov, ciov YA000g ao ti VANS. Xonouov d’ és 
xodia tav pvpav éorì, Yvpicsioi te uadiota toÙtO ‘Apafio. 


Tocavra uèv dvaparav xéoi s(onodda* armoter dì ts yoRns113 


iis ‘Agafins Beonéorov ds NÎV. Avo dì pévea viwv opi tori 
&avuaros dira, ta ovdauodi Ertpadi doti. tO pèv avtecv Ete- 


dum esse monet Miot) invenitur, 
quaeque solis radiis ne consumatur 
cum verendum sit, mane eo ducunt 
capras bircosve, quorum barbae re- 
sina adbaerescat, hoc modo capien- 
da. Et hanc colligendae resinae ra- 
tionem antiquitus ita valuissc di- 
cunt, ut verissime Noster retulisse 
videri debat. In oriente adhibetur 
ad unguentum, nec minor eius nsus 
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I, 
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar- 
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo- 
vers: Die Phoenizier. II, 3 (III, 1) 
p. 224 seq. Recentioris aetatis pere- 
grinatorum aliquot testimonia exci- 
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur 
laudaro sive ladano. 


toy aljev tiv teeyov) Maluit 
Wesseling. scribere xal rav r9oa- 
yowr Ss. TOY TE TQa)/0r, quo neutro 
opus, cum is verborum sit ordo: 
id toîoi ny: tav toayav rav al- 
yer. Conf. Schwcigh. Danicl. VIII, 
5. 8. 21, ubi exstat 0 rgayos alyov 
s. roy alyoy. Add.Lobeck. Patholog. 
Gr. prolegg. pag. 28. — y4owòs 
quamque sordem oleo aliisve rebus 
ixtam s. mucosam materiam 
designat; vid. Thesanr. Ling. Graec. 
II. pag. 649 ed. Dindorf. Additur h. 
1. dò ts Vins, quo significetur 
viscum, quod ex silva s. ex arbo- 
ribus colligitur. Ad verbum &vpiodor 
conf. nott. ad III, 107. 


Cap. CXIII. 


amotei dè tue 200ne — ws Ndv] 
De genitivo r7g xwens cf. nott. ad 
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de 
dea Syr. 30. Ver. Histor. II. 5. Dio- 
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel. 


Avo di yévea Olov cpl Éou x. 1. 


4.] Ad loci huius argumentum per- 
tinet Aelian. N. A. X, 4, ubi conf. 
Jacobs pag. 340. Herodoti ipsius 
locus non fugit Heeren. Ideen I, 2. 
pag. 123 seq., ubi praeter alius 
Phoenicum merces lanam quoque 
indicat, quam ex Arabia, in cuius 
desertis multi oviuim greges exi- 
miae lanae hodieque pascuntur, illi 
abstulerint. Quam lanam omuium 
optimam ac subtilissimam esse tum 
ob coeli aérisve temperiem et ovium 
sub dio commorationem, tum ob exi- 
miam, quam nomades impendant, 
curam, idem Heeren, commonstrat, 
hac una in re Herodotum lapsum 
esse ratus (nam reliqua cum recen- 
tiorum descriptionibus accurate 
conveniunt), quod bina ille ovium 
genera distinguens varietates quas- 
dam pro ipsis gencribus sumpserit. 
Ex iis, quac ad h. I. attulit Lar- 
cher., apparet ,etiamnum in diversis 
Africae regionibus istiusmodi oves 
longis crassisque caudis instructas 
inveniri. De Indicis ovibus egimus 
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver- 
ba: ra ovdauodi Ereow&L Eoti non 
tam stricto sensu erunt accipienda. 
Quem equidem de hac ovi Arabica 
consului, Leuckartum, is mihi re- 
scripsit, hanc ovem /alicaudatam 
esse varietatem ovis domesticae no- 
strae s. ovis arietis Linn. et mul- 
tas per Asiae partes inveniri, v. c. 
per Arabiam, Persidem, Sinam, 
Syriam, Aegyptum; caudam esse 
prolongatam ac magis minusve di- 
visam, multo illam quidem adipe 
refertam. A qua ove sunt qui di- 
stinguant ut varietatem peculiarem 
ovem steatopygen (V’all. Spic. Zoolog. 
fasc. XI. p.63. Tab. IV. fig. 1), cuius 
pauciores sint in cauda vertebrae, 
sed magna quoque adipis copia. Vix 


218 HERODOTI 
tes xivvauapuov xadéouev* qopsewv dì tas 0pvidas Ès veodoras, 
mpootemiaouevas Èx aNAOÙ rP0S droxPHUvoLSI ovEzdi, Evda 
mp0ofaowv avdparo ovdsniav sivai. rP0S dv d) tavra toùs 
"AgaBiovs copiteota. tade* Bodv te xa) 0vav tiv aroyivo- 
uévav xa tv dAicov vrrotuyiav ta utdea diatapovtas 0s pé- 
puota, xopitev és tavta ta qopia* xal cpea Févras ayyoù 
tov veocortav, araiiaccsota. Exa avtéov: tes dì dovidas 
sotartapevaz ta tv vrotupiav usdea avapoptsv iù tas 
VEOGGILÀS , tas dì ov dvvauevas logev satapgyvuoda éxl 
vv, tovs dè emovtas ovAdEperv OUT TO ALVVCOUOY, ovA4E- 

112 yousvov dè éx tovtav amixvesodmì Ès tas @Aias xosoas. To dè 
dn Andavov, tò xadéovor “Agafior Aedavov, Eri tovtov davpa- 


ces excogitarint consultoque divul- 
garint de mercibus pretiosioribus, 
quas ipsi soli advehebant, ne scili- 
cot huius fructuosioris mercaturae 
facultate privarentur. 

uvvALopor] Vera Nostrum tradi- 
disse, ipsa testatur vox Hebraica 


37225, nomine a fistulis huius plan- 
tae 'deducto. Vid. Exod. XXX, 23 
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam 
.vocem sic explicat H. Apetz. in no- 
ta ad h. l., ut inde omnis fabulae 
rutionem perspici posse opinetur. 
Nam priorem vocis partem Acen 
(32) significare vult nidum, et ver- 


bum inde factum 33 nidum facere. 
Quae aliis diiudicanda relinquo. 
Attulit, quae de etymo huius vocis 
viri docti statuunt, Winer. in Si- 
mon. Lexic, manual. pag. 801. Ra- 
dicem vocabuli esse D°P Hitzig. 
vult, ita ut de subslantia sit cogi- 
tandum. Eiusdem originis videtur 
esse vox xx0(a; namque Laurus 


cassia dicitur ‘23°%P in Psalm. 
XLV, 9, a radice PXP decidere, am- 


putare. Neque eo non pertinet 117? 
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19. 

mx00g dv dn tadra toùs Apaftovg 
copiteoda. trade] i. e. ad (adversus) 
haec igitur Arabes hoc excogitare ar- 
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar- 
tificio. 1 Plane sic Noster II, 66: 005 
wv tavta cogplfovtat rode. Add. 
I, 80. VIII, 27 ibique nott. 

toy droy.vopivor] De mortuis ita 


dici satis notum, Conf. Herod. II, 
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et 
recentt. edd. xataretonevas, cuius 
loco e Florentino Schweigh. et 
Gaisf. xatoareteopivag, quam Ioni- 
cam formam verbi xarametaopa: 
dicit Schweigh., de qua conf. Bre- 
dov. p. 355, qui ‘ipse sataztant- 
vas, quod Sancrofti liber alterque 
habet, verum recipiendumque duzit. 
Verbo rérs08a: Noster quoque usus 
est II, 95. Ex eodem libro utroque 
mox recepi te tav drofvylwv pélsa 
pro vulg. avrdy td péisa tor vro- 
$vylov, et paulo infra voculam pòy 
post 0Utow0, quam plures codd. igno- 
rant, abieci. In fine cap. quod legi- 
tar: cvideyouevov dì éx rovrey 
arninvisotar ie tags dilas gespas, 
sic intellige, ut cinnamomum, quod 
ab hisce hominibus colligitar, inde 
ex his locis (Ex tovrov) pervenial 
(transportetur) in alias regiones. 


Cap. CXII. 


TO dè dn Indavor, to xalfover 
Aeefior radavov] Vulgo: ‘Agafio: 
xaZéovot. Quod nos dedimus, e Flo- 
rentino fluxit. De /edano hince Eu- 
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199, 
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H. 


N. XII. 17. 27d0s 8. A7davoy (09% 
— PI) resinae est genus bene 


olentis, quae in frondibus cisti Cre- 
tici, sive, ut aliis placet, cisti Lada- 
niferi (utrumque enim distinguen- 


” THALIA. 1II 111-113. 


GLATEROY Yiverai* 
tov éot° 


219 


év pag dvoodporato pivopevov evadeota- 
tOV Pao alpcòv tov tgeycav Èv Todi MAIPAOL EVOi- 


OxetaL Epyivouevov, ciov yioros ao ts VANS. yonowuov d’ és 
xodla tov uvoav éorì, Hvuidoi te uadiota tovtO “Apafio.. 


Tocavra uiv Fvouatav mio slpnoda* armoter dì tijs gosons113 


ti ‘Agafins Beongowv ds Niv. Avo dè pévea vimv copi tori 
&aovuaros dia, ra ovdapodi ita éori. tò pèv avrécov Ere- 


dum esse monet Miot) invenitur, 
quaeque solis radiis ne consumatur 
cum verendum sit, mane eo ducunt 
capras hircosve, quorum barbac re- 
sina adhaerescat, hoc modo capien- 
da. Et hanc colligendae resinae ra- 
tionem antiquitus ita valuisse di- 
cunt, ut verissime Noster retulisse 
videri debat. In oriente adhibetur 
ad unguentum , nec minor eius usus 
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I, 
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar- 
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo- 
vers: Die Phoenizier. II, 3 (III, 1) 
p. 224 seq. Recentioris setatis pere- 
grinatorum aliquot testimonia exci- 
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur 
laudaro sive laduno. 


to» alyav two roayov)] Maluit 
Wesseling. scribere xal tav toa- 
70y 6. TOYV TE rQayoy, quo neutro 
opus, cum is verborum sit ordo: 
” toi xoryoGi ov tetywy tav al- 
yer. Conf. Schweigh. Daniel. VIII, 
5. 8. 21, ubi exstat 0 teayos aly 
s. roy alyoy. Add. Lobeck. Patholog. 
Gr. prolegg. pag. 28. — YyZoiòs 
quamque sordem oleo aliisve rebus 
permixtam s. mucosam materiam 
designat; vid. Thesaur. Ling. Graec. 
II. p - 649 ed. Dindorf. Additur h. 
1. dò tig vins, quo significetur 
viscum, quod ex silva s. ex arbo- 
ribus colligitur. Ad verbum Wvpiodor 
conf. nott. ad III, 107. 


Cap. CXIII. 


arnote dì tis qosons — 0s Ndv] 
De genitivo ts z00ns cf. nott. ad 
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de 
dea Syr. 30. Ver. Histor. II, 5. D)io- 
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel. 


Avo di yévea olov cpl tor x. 1. 


À.] Ad loci huius argumentum per- 
tinet Aelian. N. A. X,4, ubi conf. 
Iacobs pag. 340. Herodoti ipsius 
locus non fugit Heeren. Ideen I, 2. 
pag. 123 seq., ubi praeter alius 
Phoenicum merces lanam quoque 
indicat, quam ex Arabia, in cuius 
desertis multi ovium greges exi- 
miae lanae hodieque pascuntur, illi 
abstulerint. Quam lanam omuium 
optimam ac subtilissimam esse tum 
ob coeli aérisve temperiem et ovium 
sub dio commorationem, tum ob exi- 
miam, quam nomades impendant, 
curam, idem Heeren. commonstrat, 
hac una in re Herodotum lapsum 
esse ratus (nam reliqua cum recen- 
tiorum descriptionibus accurate 
conveniunt), quod bina ille ovium 
genera distinguens varietates quas- 
dam pro ipsis gencribus sumpserit. 
Ex iis, quac ad l. |. attulit Lar- 
cher., apparet etiamnum in diversis 
Africue regionibus istiusmodi oves 
longis crassisque caudis instructas 
inveniri. De Indicis ovibus egimus 
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver- 
ba: ra ovdanodi ériouw&i tori non 
tam stricto sensu erunt accipienda. 
Quem equidem de hac ovi Arabica 
consului, Leuckartum, is mihi re- 
scripsit, hanc ovem /aticaudatam 
esse varietatem ovis domesticae no- 
strae 8. ovis arietis Linn. et mul- 
tas per Asiae partes invenirì, v. c. 
per Arabiam, Persidem, Sinam, 
Syriam, Aegyptum; caudam esse 
prolongatam ac magis minusve di- 
visam, multo illam quidem adipe 
refertam. A qua ove sunt qui di- 
stinguant ut varietatem peculiarem 
ovem steatopygam (Pall. Spic. Zoolog. 
fasc. XI. p.63. Tab. IV. tig. 1), cuius 
pauciores sint in cauda vertebrae, 
sed magna quoque adipis copia. Vix 


218 HERODOTI 
tes “vvaumuov xadéouev* qogéev dè tas dpvidas És veocoLas, 
mooorsmiacuevas Ex 1NAOÙ 1906 droxgnuvorci ovpsoi, évda 
xQ0ofaciv avdporo ovdsuiav elvar. x00s dv dp ravra tovs 
"Apafiovs copiteoda. tade* Bodv te xal dvav tav aropivo- 
uévav xal tav diiov Urotupiav tà utdea diatauovtas ds ut 
puota, xopiterv Ès taùta ta quoia* xal opsa Beévras ayzod 
tov veocotemv, araliacceoda. Éxas avtécav* tas dÌ dpvidas 
sotartapevas ta tOv Urotupicav uélea avagpogésv tr tas 
VEOGGLÀS , tas dì ov dvvapuevas Cope xataoopvuodai tx 
pv, tovs dè emovtas gvAdEperv OUT TO AVVALONOY, GvARE- 

112 pousvov dè éx tovtav amixvésotar Es tas @Aias qopas. To dè 
dn Andavov, to xadéovor "Agafio. Aadavov, Eri tovtov tavpa- 


ces excogitarint consultoque divul- 
garint de mercibus pretiosioribus, 
quas ipsi soli advehebant, ne scili- 
cot huius fructuosioris mercaturae 
facultate privarentur. 

xvvdLopov] Vera Nostrum tradi- 
disse, ipsa testatur vox Hebraica 


jM235, nomine a fistulis huius plan- 
tae deducto. Vid. Exod. XXX, 23 
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam 
.vocem sic explicat II. Apetz. in no- 
ta ad h. Ì., ut inde omnis fabulae 
rationem perspici posse opinetur. 
Nam priorem vocis partem AKecn 
(72) significare vult nidun, et ver- 


bum inde factum 3 nidum facere. 
Quae aliis diiudicanda relinquo. 
Attulit, quae de etymo huius vocis 
viri docti statuunt, Winer. in Si- 
mon. Lexic. manual. pag. 861. Ra- 


dicem vocabuli esse D°P Hitzig. 
vult, ita ut de subslantia sit cogi- 
tandum. Eiusdem originis videtur 
esse vox xx0ia; namque Laurus 
cassia dicitur S%X? in Psalm. 
XLV, 9, a radice PX decidere, am- 
putare. Neque eo non pertinet 1917)? 
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19. 

x008 dv dn Tadra TOÙs Apafiovg 
copiteota: trade] i. e. ad (adversus) 
haec igitur Arabes hoc excogitare ar- 
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar- 
tificio. Plane sic Noster II, 66: m00s 
Wv tavra cogplpfovtat rade. Add. 
I, 80. VIII, 27 ibique nott. 

toy droyvoptvor] De mortuis ita 


dici satis notum, Conf. Herod. II, 
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et 
recentt. edd. xataETOREvag, cuius 
loco e Florentino Schweigh. et 
Gaisf. xararetempévas, quam Ioni- 
cam formam verbi xaramereope: 
dicit Schweigh., de qua conf. Bre- 
dov. p. 355, qui ipse xaraxtane- 
vas, quod Sancrofti liber alterque 
habet, verum recipiendumque duxit. 
Verbo zéreoda. Noster quoque usus 
est II, 95. Ex eodem libro utroque 
mox recepi rd rav Vrofvy(wy pilsa 
pro vulg. avrdv te péiea tor vro- 
$vy{av, et paulo infra voculam nèv 
post 05t®, quam plures codd. igno- 
rant, abieci. In fine cap. quod legi- 
tur: cvileyouevOv dè Ex rovrey 
aninvisotar is tags GAlas gelpac, 
sic intellige, ut cinnamomum, qu 
ab hisce hominibna colligitur, inde 
ex his locis (x tovtmv) perveniat 
(transportetur) in alias regiones. 


Cap. CXII. 


TO dì dn Andavor, tò xalfover 
Agdfior iadavoyv] Vulgo : ‘Acafie 
xaZéovor. Quod nos dedimus, e Flo- 
rentino fluxit. De /edano hinc Eu- 
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199, 
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H. 


N. XII. 17. 427905 s. A7davoy (83% 
— HI) resinae est genus bene 


olentis, quae in frondibus cisti Cre- 
tici, sive, ut aliis placet, cisti Zada- 
niferi (utrumque enim distinguen- 


° THALIA. III HIT 113. 


219 


cuatEROv piverar: Év Yao dvooduorara yivouevov sVaodeota- 
rov éorL° tav Yao ailpov tav tegyav Ev toioi my EVpi- 
OxetaL Epyivopevov, oiov yÀ010g arrò tn VANS. xonoov d’ és 
xodda tav uvpav tori, Wvudoi te uediota toÙTO ‘Apafioi. 


Tocavra utv dvouarav méo sionodao* armoter dì tie y00Ns113 


ts Agafins Beoxeowov ds NÎV. Avo dè pévea viav copi tor 
daovuaros cera, ta ovdapodi Eroe tort. tO pèv avtecov Ete- 


dam esse monet Miot) invenitur, 
quaeque solis radiis ne consumatur 
cum verendum sit, mane eo ducunt 
capras bircosve, quorum barbae re- 
sina adhaerescat, hoc modo capien- 
da. Et hanc colligendae resinae ra- 
tionem antiquitus ita valuisso di- 
cunt, ut verissime Noster retulisse 
videri debat. In oriente adbibetur 
ad unguentum , nec minor eius usus 
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I, 
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar- 
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo- 
vers: Die Phoenizicr. II, 3 (III, 1) 
p. 224 seq. Recentioris aetatis pere- 
grinatorum aliquot testimonia exci- 
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur 
laudaro sive ladano. 


tor alyoyv tav teayov] Maluit 
Wesseling. scribere xal row roa- 
y0P Ss. TOP TE toaf0v, quo neutro 
opus, cum is verborum sit ordo: 
tr 10Î01 xo0yOOI Tv teadywv tav al- 
yer. Conf. Schweigh. Danicl. VIII, 
5. 8. 21, ubi exstat 0 rgayos alyoy 
s. ty alyov. Add. Lobeck. Patholog. 
Gr. prolegg. pag. 28. — yZotòos 
quamque sordem oleo aliisve rebus 
permixtam s. mucosam materiam 
designat; vid. Thesaur. Ling. (iraec. 
II. pag. 649 ed. Dindorf. Additur h. 
I. amò tre Vins, quo significetur 
viscum, quod ex silva s. ex arbo- 
ribus colligitur. Ad verbum &vuiwor 
conf. nott. ad III, 107. 


Cap. CXIII. 


carmotee dì tie quone — de Ndv) 
De genitivo r7jg 7007s cf. nott. ad 
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de 
dea Syr. 30. Ver. Histor. II. 5. Dio- 
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel. 


d4vo dì yivea olwy agi tot x. r. 


4.] Ad loci huius argumentum per- 
tinet Aelian. N. A. X, 4, ubi conf. 
Iacobs pag. 340. Herodoti ipsius 
locus non fugit Heeren. Ideen 1, 2. 
pag. 123 seq., ubi praeter alius 
Phoenicum merces lanam quoque 
indicat, quam ex Arabia, in cuius 
desertis multi ovium greges exi- 
miae lanae hodieque pascuntur, illi 
abstulerint. Quam lanam omuium 
optimam ac subtilissimam esse tum 
ob coeli aèrisve temperiem et ovium 
sub dio commorationem, tum ob exi- 
miam, quam nomades impendant, 
curam, idem leeren. commonstrat, 
hac una in re Herodotum lapsum 
esse ratus (nam reliqua cum recen- 
tiorum descriptionibus accurate 
conveniunt), quod bina ille ovium 
genera distinguens varietates quas- 
dam pro ipsis gencribus sumpserit. 
Ex iis, quac ad hl. Il. attulit Lar- 
cher., apparct ,etiamnum in diversis 
Africae regionibus istiusmodi oves 
longis crassisque caudis instructas 
inveniri. De Indicis ovibus egimus 
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver- 
ba: ra ovdapo®i sréom&i éotl non 
tam stricto sensu erunt accipienda. 
Quem equidem de hac ovi Arubica 
consului, Leuckartum, is mihi re- 
scripsit, hanc ovem laticaudatam 
esse varietatem ovis domesticae no- 
strae 8. ovis arietis Linn. et mul- 
tas per Asiae partes inveniri, v. c. 
per Arabiam, Porsidem, Sinam, 
Syriam, Aegyptum; caudam esse 
prolongatam ac inagis minusve di- 
visam, multo illam quidem adipe 
refertam. A qua ove sunt qui di- 
stinguant ut varietatem peculiarem 
ovem steatopygam (L’all. Spice. Zoolog. 
fasc. XI. p.63. Tab. IV. tig. 1), cuius 
pauciores sint in cauda vertebrae, 
sed magna quoque adipis copia. Vix 


220 HERODOTI 
gov Eyer tas 0VEas paxgas, toLov Tyzéov ovx édeocovas, ras 
el tis mein oo EntAxewv, Elxsa av Èyorev, avatpifopevecv25i 
xQ0S Ti yî tov ovgscov. vv È dras tIS TOv mopeévav éxi- 
otata. EvAovoyésv és togvùto* dpatidas yap morebvies Vro- 
dsovoi aUtAs Tor ovErjor, Evos Exaotov xtqveos tv oVEnv Éxl 
cuotida éxcotnv xaradéovies. tò dè ÉtEgOv yÉvos tdv dtav 

114ras ovoas mAareus pogéovor xal él miyuv nAaros. ‘AroxAivo- 
uévns dì pecaufoins tagnasi r00g dvvovia FALov N Aldioxin 
400N, Ééogatn tav cixsopevav® aUtn di yovoov te péoei x04- 


tamen recte sic distingui iudicat 
Leuckart., praesertim cum iisdem 
fere in regionibus ac praeterea in 
promontorio Bonae Spei illa ovis 
inveniatur, cuius cauda subinde ad 
quinquaginta libr. pond. adscendat. 
Hisce addi nunc velim ea, quae de 
huius generis ove , per Asiam mino- 
rem quoque nunc admodum fre- 
quente nomenque gerente Auramon- 
li, observavit Tchihatcheff: Asie 
mineure II. p. 734 seq. — In ipsis 
Herodoti verbis r0 uèv aviéDv x. t. 
2. reliqui «vté® vr, quod ad antece- 
dens dlÎwyv spectare credo, probante 
Bredov. p. 221, cum quo codem 
p. 221 etiam dedi avaroifopeviwv 
e Sancrofti libro et Florentino, 
qui paulo ante exhibuit avro». 
Dietsch. recepit aUtdv et dvargi- 
Bouévav. Verba tas eltis èmsln ci 
énélxev significant: quas (caudas) 
si quis permitteret ipsis post se trahen- 
das 8. quas si quis ipsas sinerel post se 
trahere. Haud aliter fere VII, 161: 
nm» ’ - ” 4 
nv 0 Aauaov ért tor aggewv. Et 
vid. quoque supra I, 90 
éniorata. EvAoveyéstv és rogodro] 
i. e. pastorum quisque lignum fabri- 
care in tantum callet, ut inde exi- 
guum plaustrum conficere queat, 
uod caudae subligetur. De voce 
«uabie, qua plausirun cexriguum 8. 
plostellum significatur, vid. Janson 
in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 


Suppl. Vol. XIX. p. 530. — In fine 
cap. verba xal é7.) x7jxvr xAeros 
valent: vel usque ad cubiti latitudinem. - 


Cap. CXIV. 


Arondvoptvns) Ita cum Schwgh. 
et Gaisf. et recc. edd. exhibui, pro- 
bante censore Ienens. 1817. nr. 164. 
pag. 372 seq. Cf. IV, 22 init. Vulgo 
aerondivantvns, quod retinuit Matth. 
Schweigh. eam sibi fingit verborum 
structuram: uscoeufoins r006 uv. 
7. crrondivoutvns. Equidem verba 
x00g duvovra fiov malim referre 
ad ragnue. Censori Ienensi l. 1. 
haec verba ad erroxAivoutvne aeque 
atque ad ragyxe referenda viden- 
tur. 

i AlBionin yoen] De Aethiopi- 
bus diximus ad III, 17. Quos volunt 
iis in locis habitasse, quae in sacris 
libris terrà Ophir designantur*); 
quippe unde, quae hîc commemo- 
rantur Aethiopiae bona, advecta 
vult Heeren. Id. I, 2. p. 77. 249, ubi 
Ezech. XXVII, 15 landat, ebenum 
et ebur inter merces Tyrum adve- 
ctas recensentem. Conf. ibid. II, 2. 
p. 392 et II, 1. p. 461. Ex Aethiopia 
enim per Acgyptum magnam illam 
eboris vim, qua et Hebraei et Grae- 
ci ad artis opera usi sint, allatam 
fuisse censemus. Qua de re, monen- 
te C'r., optime disputavit Quatre- 


*) Qune terra num in Africae ea parte. quae meridiem versus ab Aegypto extenditur 
ac vulgo Aethiopine nomine comprehenditur, quacrenda sit, nunc non disquiram: in Ara- 
bia septentrionali quaerunt Keil (Dorpische Beitrige z. Theolog. II. p. 265 req. 293 seg.) 
Winer (Bibl. Realwérterb. II. p. 215 seq.), alii; in India Gesenius (Ersch u. Gruber En- 
cyelop. Sect. III. Vol. IV. p. 201 seqq.). Benfey (ibid. Seet IL. Vol. XVII. p. 25 seqq.), 

seqq. 


ne plura proferam. 


Vid. Winer 1. I et Forbiger Handb. d, alt. Geogr. Il. p. 763 


THALIA. IIL 113— 115. 


221 


dov xaì élépavras augpidagptas, xal dévdosa mavra &yora, 
xa Éfevov, xal avdpas ueylotovs xa) xadilotovs xal paxgo- 


fietarovs. 


Avrai: pév vuv Èv te ij ‘Aoin togatai slo xal Ev tj d- 
Bun. Ilspì dè cav èv vi} Evporn tov pds éontonv éogatitcov 
Ex pèv ovx atpextoas Atyewv' oùte pap Epoye tvdéxoua: Hoi- 


mère de Quincy in opere, quod in- 
scribitur: Le Jupiter Olympien. Tu 
conf. etiam Hoskins Travels in 
Ethiop. p. 325 seqq. De ebeno Ae- 
thiopico elepbantisque conf. supra 
III, 97. Ad olxsopérov cf. III, 106. 
aupirlaptag]) Dicitur haec vox, 
quae eadem reperitur IV, 28. 172, 
de quavis re anpla et magna. Mo- 
nuit Ruhnken. ad Timaei Lex. Plat. 
p. 27. Conf. Schol. ad Apolion. 
Rbod. IV, 1366 et quae plura alia 
dabunt Blomfield ad Aeschyli Aga- 
memn. 985 et Tafel. Dilucidd. Pin- 
darr. ad Olymp. IX, 122. pag. 362. 
dirdesa xavta &ypua] Pro navta 
Sancrofti liber avra, quod pla- 
cet Schaefero ad Dionys. Halicarn. 
de composit. verbb. pag. 124. Haud 
male Mehler (Mnemosyn. V. p. 64) 
maytoîa coniicit pro ravta. 


Cap. CXV. 


iazarual elci] Tres libri, inter 
quos Florentinus et Mediceus, é0za- 
tai, sed vid. III, 105. 116 et quae 
plura affert Nitzsch ad Odyss. IX, 
182 vocem #czattoyv de extremis 
maximeque remotis terrae finibus 
semper adhiberi scribens. Zibyam h. 
L latiori sensu de omni, quam no- 
vit, Africa dixit Herodotus. Conf. 
nott. ad III, 96. 

îyco pèv oux atgentos Zéye1v] Cer- 
mitur in his scriptoris et summa di- 
ligentia et maximum veri studium; 
ut qui de his regionibus, ad quas 
nec ipse nec ullus alius Graecus 
homo tunc temporis penetrasset, ea, 
quae Phoenices navibus eo profecti 
marrarint sive prorsus ficta, sive 
vera falsis admixta (quibus scilicet 
reliquos homines fallerent et ab il- 
lis arcerent regionibus), in medium 
proferre noluerit iisque ipsis, quae 
proferat, dubitationem suam inter- 


ponat. Ac bene monet Rennel. pag. 
397 Herodotea tangens, Phoenices 
studiose celasse videri, qui ipsis 
sint divitiarum fontes, quae com- 
mercii viae atque copiae. 

ovre yao Èyoye ivdéenopar "Hoda- 
vor tiva] Quo vel disertius Strabo 
V. p. 215 "Heidayòv appellat r0y 
undanoòb yîs ovra. Ad Eridanum 
fluvium electrum sive succinum 
erui indeque a Phoenicibus ad Grae- 
ciam Asiamque afferri fando audie- 
rat Noster. Quibus tamen fidem se 
habere posse negat, cum vel amnis 
huius nomen Graeci quid sonet, 
Graeci autem minime ad eas usque 
terras pervenerint. Qui postea £ri- 
dani nomine insignitus est Italiae 
fluvius, Padus (conf. Plin. H. N. 
III, 16. XXXVII, 2. Virgil. Georg. 
I, 482 ibiq. I. H. Voss.), de eo He- 
rodotum, qui Thuriis, i. e. in ipsa 
Italia, opus suum absolvit, nequa- 
quam cogitasse, satis, puto, erit 
manifestum; eoque magis miramur 
Plinium de Herodoto, qui urbis Ro- 
mae anno CCCX (i. e. 444 ante 
Chr. n.) historiam suam Thuriis in 
Italia condiderit, scribentem haec 
addere potuisse: ,,quo magis mirum 
est, quod eidem credimus , qui Pa- 
dum amnem vidisset, neminem ad 
id tempus Asiae Graeciaeque aut 
sibi cognitum.‘‘ (Hist. Nat. XII,4, 
8. $. 18). Plinio addimus eos, sì qui 
nostra aetate contenderunt, Hero- 
dotum, qui bene certe cognitum ha- 
buerit Eridanum, id tamen profiteri 
noluisse mercaturae causis addu- 
ctum iisdem fere, quibus etiam 
Phoenices commoti de terris remo- 
tioribus, quae commoda ipsis prae- 
berent commercia, aut consulto ta- 
cuerint aut varia confabulati sint, 
ut nuper statuit Halling in Wiener 
Jahrbb. LXIII. p. 123, cui recte 
adversati sunt Wuttke ad Schaffa- 


115 


220 HERODOTI 
gov Èyer tàs Vos uaxgas, tour TyzÉéov ovx tiescovas, tas 
el tis éreim op enéluswv, Elxsa av Eyousv, avarpifopevecovasi 
X00S Ti Yî) TOv ovoscov. vv È ras ts tov mopeévov éxi- 
otata. tvAoveyéswv és tocodto' duatidas yo morsùvies Vxo- 
déovor avtAS TOI ovEToL, vos Éxeotov xtHvEOS TV ovEnv xl 
auattda EÉxcotnv xaradéovies. tÒò dè Étegov yévos tdv dtcov 

114r&5 ovpas rAateus pogéovor xal Eri riyuv xAatos. “Aroxdivo- 
uévns dì pecaufoins ragnuei pds dUvovta HALOV N) AlBiozin 
00”, éoxotn tov olxsopevav: aUtn dÌ yovoov te péoei w04- 


tamen recte sic distingui iudicat 
JLieuckart., praesertim cum iisdem 
fere in regionibus ac praeterea in 
promontorio Bonae Spei illa ovis 
inveniatur, cuius cauda subinde ad 
quinquaginta libr. pond. adscendat. 
Hisce addi nunc velim ea, quae de 
huius generis ove , per Asiam mino- 
rem quoque nunc admodum fre- 
quente nomenque gerente Aaramon- 
li, observavit Tchihatcheff: Asie 
mineure II. p. 734 seq. — In ipsis 
Herodoti verbis rò uv avrfoyv x. 1. 
2. reliqui @vré v, quod ad antece- 
dens dÎwv spectare credo, probante 
Bredov. p. 221, cum quo ceodem 
p. 221 etiam dedi avatoifopevémv 
e Sancrofti libro et Florentino, 
qui paulo ante exhibuit at&roy. 
Dietsch. recepit aUrdov et dvargi- 
Bouévwv. Verba tas el tis Erin cpL 
énéAuetv significant: quas (caudas) 
si quis permitteret ipsis post se trahen- 
das 8. quas si quis ipsas sineret post se 
trahere. ,Haud aliter fere VII, 161: 
nv 0 Aauov Enti) tor agyewv. Et 
vid. quoque supra I, 90 
Eniorata. EvAioveyésrv gs rocodro] 
i. e. pastorum quisque lignum fabri- 
care in tantum callet, ut inde exi- 
guum plaustrum conficere queat, 
uod caudae subligetur. De voce 
auaèls, qua plaustrum eriquum 8. 
plostellum significatur, vid. Janson 
in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 


Suppl. Vol. X1X. p. 530. — In fine 
cap. verba xal érl x7jxvv xiaros 
valent: vel usque ad cubiti latitudinem. - 


Cap. CXIV. 


"ArnoxAivopévns] Ita cum Schwgb. 
et Gaisf. et recc. edd. exhibui, pro- 
bante censore Ienens. 1817. nr. 164. 
pag. 372 seq. Cf. IV, 22 init. Vulgo 
erondvapevns, quod retinuit Matth. 
Schweigh. eam sibi fingit verboram 
structuram: pecaufolns reds dor. 
mi. erondivopevns. Equidem verba 
x00g dvvorta A0v malim referre 
ad magnue. Censori Ienensi l. 1. 
haec verba ad droxZivouévne neque 
atque ad ragnxer referenda viden- 
tur. 

i AlBionin xogn] De Aetbiopi- 
bus diximus ad III, 17. Quos volunt 
iis in locis habitasse, quae in sacris 
libris terrà Ophir designantur*); 
quippe unde, quae hîc commemo- 
rantur Aethiopiae bona, advecta 
vult Heeren. Id. I, 2. p. 77. 249, ubi 
Ezech. XXVII, 15 laudat, ebenum 
et ebur inter merces Tyrum adve- 
ctas recensentem. Conf. ibid. II, 2. 
p. 392 et II, 1. p. 4681. Ex Aethiopis 
enim per Aegyptum magnam illam 
eboris vim, qua et Hebraei et Grae- 
ci add artis opera usi sint, allatam 
fuisse censemus. Qua de re, monen- 
te Cr., optime disputavit Quatre- 


*) Qnac terra num in Africae ca parte, quar meridiem versus ab Acgypto extenditur 
ac vulgo Aethiopine nomine comprehenditur, quactenda sit, nune non disquiram: in Are- 
hia septentrionali quaerunt Keil (Dérptsche Beitrige z. Theolog. II. p. 269 seq. 293 sh 
Winer (Bibl. Realworterb, II. p. 215 seq.), alii; in Judia Gesenius (Ersch u. Gruber En- 
cyclop. Sect. HI. Vol. IV vw: 01 seqq.), Benfey (ibid. Sect_ II. Vol. XVII. p. 25 seqq.), 

in 


ne plura proferam. Vid. 1 


er |. 1. et Forbiger Handb. d, alt. Geogr. Il. p. 763 


seqq. 


THALIA. III 113— 115. 


221 


dov xaì fAépavras aupidagpéas, mal dévdpea mavia &yora, 
xaì EBevov, xal avdpas peylotovs xal xalAlotovs xal uaxgo- 


fieotarovs. i 


Avra: pév vuv Ev te ti ‘Aoin toyatiai slo nel Ev TÈ A- 
Bun. Ilspì dè cav èv vi) Evoorn tav npds fontonv toyaritav 
Ex uèv ovx atpextos Alperv' ovte pag Eyoye évdtxopo. *Hoi- 


méère de Quincy in opere, quod in- 
scribitur: Le Jupiter Olympien. Tu 
conf. etiam Hoskins Travels in 
Ethiop. p. 325 seqg. De ebeno Ae- 
thiopico elephantisque conf. supra 
III, 97. Ad olxsopévov cf. III, 106. 
aupirlapéas]) Dicitur haec vox, 
quae eadem reperitur IV, 28. 172, 
de quavis re anpla et Mo- 
nuit Rubnken. ad'Timaei Lex. Plat. 
p. 27. Conf. Schol. ad Apollon. 
Rhod. IV, 13606 et quae plura alia 
dabunt Blomfield ad Aeschyli Aga- 
memn. 985 et Tafel. Dilucidd. Pin- 
darr. ad Olymp. IX, 122. pag. 362. 
divdosa xavra &ypra] Pro nevra 
Sanerofti liber &rayra, quod pla- 
cet Schaefero ad Dionys. Halicarn. 
de composit. verbb. pag. 124. Haud 
male Mehler (Mnemosyn. V. p. 64) 
mxartoîa coniicit pro narra. 


Cap. CXV. 


tozarial sl001] Tres libri, inter 
quos Florentinus et Mediceus, #070- 
tai, sed vid. III, 105. 116 et quae 
plura affert Nitzsch ad Odyss. IX, 
182 vocem #oyatioiy de extremis 
maximeque remotis terrae finibus 
semper adhiberi scribens. Zibyam h. 
LL latiori sensu de omni, quam no- 
vit, Africa dixit Herodotus. Conf. 
nott. ad III, 96. 

Èyc0 pèv 0vu atpextog Zéye1v] Cer- 
mitur in his scriptoris et summa di- 
ligentia et maximum veri studium; 
ut qui de his regionibus, ad quas 
nec ipse nec ullus alius Graecus 
homo tunc temporis penetrasset, ea, 
quae Phoenices navibus eo profecti 
narrarint sive prorsus ficta, sive 
vera falsis admixta (quibus scilicet 
reliquos homines fallerent et ab il- 
lis arcerent regionibus), in medium 
proferre noluerit iisque ipsis, quae 
proferat, dubitationem suam inter- 


ponat. Ac bene monet Rennel. pag. 
397 Herodotea tangens, Phoenices 
studiose celasse videri, qui ipsis 
sint divitiarum fontes, quae com- 
mercii viae atque copiae. 

ove yao Eyooye tvdéxouar 'Hoida- 
voy tiva] Quo vel disertius Strabo 
V. p. 215 "Hedayvòv appellat toy 
undapoò yîg Ovra. Ad Eridanum 
fluvium electrum sive succinum 
erui indeque a Phoenicibus ad Grae- 
ciam Asiamque afferri fando audie- 
rat Noster. Quibus tamen fidem se 
habere posse negat, cum vel amnis 
huius nomen Graeci quid sonet, 
Graeci autem minime ad eas usque 
terras pervenerint. Qui postea £ri- 
dani nomine insignitus est Italiae 
fluvius, Padus (conf. Plin. H. N. 
II, 16. XXXVII, 2. Virgil. Georg. 
I, 482 ibiq. I. H. Voss.), de eo He- 
rodotum, qui Thuriis, i. e. in ipsa 
Italia, opus suum absolvit, nequa- 
quam cogitasse, satis, puto, erit 
manifestum; eoque magis miramur 
Plinium de Herodoto, qui urbis Ro- 
mae anno CCCX (i. e. 444 ante 
Chr. n.) historiam suam Thuriis in 
Italia condiderit, scribentem haec 
addere potuisse: ,,quo magis mirum 
est, quod eidem credimus, qui Pa- 
dum amnem vidisset, neminem ad 
id tempus Asiae Graeciaeque aut 
sibi cognitum.‘‘° (Hist. Nat. XII, 4, 
8. $. 18). Plinio addimus eos, si qui 
nostra aetate contenderunt, Hero- 
dotum, qui bene certe cognitum ha- 
buerit Eridanum, id tamen profiteri 
noluisse mercaturae causis addu- 
ctum iisdem fere, quibus etiam 
Phoenices commoti de terris remo- 
tioribus, quae commoda ipsis prae- 
berent commercia, aut consulto ta- 
cuerint aut varia confabulati sint, 
ut nuper statuit Halling in Wiener 
Jahrbb. LXIII. p. 123, cui recte 
adversati sunt Wuttke ad Schaffa- 


115 


222 


HERODOTI 


davov tiva xalécodta. npòs faofapav rorauov txdidovia és 


rik: Slav. Alterth. I. p. 105, Ukert: 
Geogr. d. Griech. u, Roem. II, 2. 
pag. 258. Ac recte etiam monuit 
Grotefend. (Zur Geogr. u. Gesch. von 
Alt-Italien I. p. 7), Eridanum, cuius 
vel ante IHerodotum iam Iesiodus 
fuciat-mentionein Theogon. 338, mi- 
nime ad Padum referri posse, sed 
fictum esse fluvium in Europae tra- 
ctibus borealibus: quem eundem 
quo:l in Herodoteo loco pro Mkeno 
haberi vult idem vir doctus (l. |. 
pag. 15), vereor ut assentiri pos- 
sim. Nec magis accedere possum 
Ukerto (1. 1. Il, 2. pag. 17), qui He- 
rodotcea haec de Eridano relata vult 
ad ea, quae de Galliac fluviis, de 
Garumna, Ligeri, aliis famA Hero- 
doto innutuerint, cui merito oblo- 
quitur Kruse: Urgeschichte d. Esth- 
nisch. Volksstammes pag. 3083. Ac 
dudum antea iam in ea, quae h.|. 
de Fridano atque electro Noster 
scripsit, inquisiverunt viri docti, 
inter quos sufticiat nominasse Ges- 
ner. in Commentatt. Soc. Reg. Got- 
ting. 'T. 1Il. p. 67 et inprimis p. 88 
seqq. ct Baier. in Commentatt. Aca- 
dem. Petropolit. 1. VII. p.346 seqq., 
qui amnerm Pina (p. 351) prope Ri- 
gnam hodiernam, cui fluvio apud 
Marcian. Heracleot. Peripl.1I. $.39 
nomen 'Pordwov, Herodoti Eridanum 
esse statuit assentientesque nactus 
est nostrac aetatis viros doctos, 
Schaffarik : Slavische Alterthiimer v. 
Wuttke I. p. 103. 105, Kruse 1. 1 
pag. 297. 316, alios: a quibus dis- 
sensit iam Wesselingius, qui ipse 
cum aliis Herodoti Zridanum, quae 
Graeca sit vox, relatum vult ad 
Rhoduunen fluviam, qui Vistulae 
hand longe a Gedano misceatur, ubi 
etiamnum succini magna copia, qua 
omnino Prussiae ora maritima abun- 
det. Cuius fluvii nomen varie pronun- 
tiatum peperisse statuit Graecum 
"Heavov. Wesselingium secnti 
sunt Larcherua in nott. ad h.1.,Ren- 
nel. 1.1. pag 397, Italus Herodoti in- 
terpres, alii. Quibuscum conf. I. H. 
Vossii disputata in: Weltkunde d. 
Alten (Ephemeridd. lenenss. 1804) 
p. XXXI seqq., A. B. Wilhelm: Ger- 


mania etc. p.81, Dilthey in nott. ad 
Taciti Germ. 45. p.291 seq. et in seri- 
ptione peculiari de electro et Eri- 
dano, quae prodiit Darmstad. 1824, 
Heeren Idcen. 1, 2. pag. 70. 71. Il, 
1. pag. 178. Ac Dilthey. l. 1. pag. 17 
Herodoti locum ad totam rem diiu- 
dicandam iure censet gravissimum, 
quippe ex quo pateat, Eridanum ex 
antiquiorum Graecorum sententia 
in extremis Europac finibus ad se- 
ptentrionem versus fuisse, unde 
clettrum adveheretur. Qui fiuvius 
parum cognitus cum a serioribus 
perperam pro Pado haberetur, mul- 
tisque fabulis haec res exornaretur, 
probabilius videtur Dilthcyo, Vista- 
lam Eridani nomine celebratam esse 
(pag. 22), ad cuius ostia nempe 
vera electri patria inveniatur, quae, 
missis aliorum fabulis, in mari Bal- 
tico eiusque oris sit quaerenda. At- 
que hoc ipsum mare Balticum (nos: 
Ostsee) Eridarno fluvio indicari longa 
disputatione efticere studet J. G. 
Hasse in libro: Der aufgefundene 
(ridanus oder neue Aufsechlitsse 
iiber Ursprung, Vaterland und Ge- 
schichte des Bernsteins (Riga 1796) 
pag.59 seqq. 83 sxeqq. Adcuius maris 
litora cum Phoenices pervenisse ne- 
get Redslob, extra hoc in Cimbrica 
peninsula, in ducatu Slesvico-Hol- 
satico electri patriam collocari ibi- 
que etiam Eridanum quaeri vault 
idem vir doctus; vid.'Thule, die phoe- 
nicischen Handelswege etc. (Lips. 
1855) cap. II. p.13 seq. etIII. p.23 
seq. Equidem ut Fridanum fluvium 
fabulis poétarum sollertiA postmodo 
praccipue celebratis adscribendum 
esse persuasum habeo, ita qui ve- 
rum eius situm indagare velit, cum 
vix quidquam profecturum esse pu- 
tem. Namque electrum cum vix 
aliunde nisi ex oris Europae septen- 
trionalis maritimis, ubi adhuc pro- 
venit, ad Graecos afferri potuerit, 
Phoenices, qui vel totam Africam 
circumnavigasse dicuntur, has quo- 
que Prussiae regiones navibus adi- 
isse indeque electrum secum abstu- 
lisse, a vero non prorsus abhorret. 
Conf. Dilthoy, l. L pag. 21. 22. 


THALIA. III. 115. 


223 


Falaccav tiv x00 fopénv aveuov, ax OtEv TO YAEXTROV o: - 
tav A0y0s éoti, out: vpoovs oida Kaocrtepidas govoas, éx tiv 
0 xacoitEROS Nuiv porta. toUTO pèv pap 0 Hoidavos avrò xat- 
nyoegei tò ovvoua, cos Fori Ediynvixov xai ov fapfapov, drò 
zountéa dé tivos mondév* toùro di ovdevos avtontEO yevo- 


Quos tamen eosdem ob magnum 
succini pretium de locis, unde ad- 
veherent, vel nihil quidquam vel in- 
certa, mirabilia adeoque horrenda 
auditu Graecis narrasse credibile 
fit, indicantes scil. electri patriam 
Eridanum fiuvium, fabulosum illum 
quidem nec cuiquam accuratius 
notum. Quae ipsa dein poétae Grae- 
ci assumpsisse magisque adeo pro 
more exornasse censendi sunt. Ut 
enim terrestri itinere succinum a 
Baltici maris oris ad Padi ostia aut 
in Pannoniam regionesque a Grae- 
cis Romanisve habitatar allatum 
eredam, a me impetrare non pos- 
sum, quamquam Ritter. (Vorballe 
p. 183) sic existimaase video, ut 
eleetri mercatores ad Eridanum, 
quos norit Herodotus (?), quorum- 
que emporium, ubi Herodotus sua 
acceperit (?), Olbia fuerit, tali iti- 
nere usi sint. Qua in sententia 
praeiveratBaier. I. 1. p. 353 succina 
statuens primum a populis ad Eri- 
danum transmissa esse ad Scythas 
et secundo Borysthene ad catarra- 
etas, ibi excepta esse a Borystheni- 
tis Graecis, qui se Olbitas dicere 
mallent. Accessit postea Voigt (Ge- 
schichte v. Preussen I. p. 19), qui et 
ipse triplici terrestri itinere elc- 
etrum ad Graecos Romanosque 
perductum esse arbitratur. Sed He- 
rodoti certe aetate tale commercium 
itinere terrestri nondum exstitisse 
recte mibi statuere videtur Kruse 
1. I. pag. 269. 296. — De electro 
praeter eos viros, quos iam laudavi- 
mus, nostra aetate accuratius scri- 
pserunt, omnibus veterum locis al- 
latia, Ideler. ad Aristotel. Meteoro- 
log. IV, 10, 3. Vol. II. p. 521 .seqq. 
et Ukert in: Zeitschrift fiir Alter- 
thumswissensch. 1838. nr. 52. Con- 
ferri denique poterunt quoque ea, 
quae leguntur in Berghaus, Annall. 
Geograph. 1833. pag. 321 seqq. 


- 


indidoria] sc. 10 vdwe. Cf. I, 6 
ibig. nott. Ad Orev vid. nott. ad I, 
7. fooénv scripsi pro vulg. Boerv, 
ut ]1I,97.I, 6, ubi cf. nott. Herodo- 
tea excerpsit Eustath. ad IDionys. 
Perieg. 561. De insulis Cussiteri- 
dibus disputavimus in Excursu ad 
h. |. 


ov fapfagoy] Sic scripsi cum re- 
centt. edd. probante Bredov. p. 129, 
e Sancrofti et Vindobon. libro, Vall. 
et Eustath. ad Dionys. Perieg. 14. 
Conf. Herod. VIII, 19 et I, 60 ibiq. 
nott. Vulgo 0v te Baofagiuor. Ad 
signiticationem verbi xarnyogée (i. 
e. arguit, ostendit) in antecedentibus 
faciunt ea, quac attulit Wyttenbach. 
ad Platon. l’haedon. p. 184. Eodem 
modo Noster IV, 189. In seqq. tov- 
to di, ovdero 06 aUTORTED yevoptvov, 
où dvvauu axoverv vocula 0v abest 
a Sancrofti libro duobusque Parisi- 
nis: inde prorsus omisit eam Din- 
dorfius, uncis inclusit tanquam spu- 
riam Dietsch: atque abest illa sane 
in loco prorsus simili, qui, legitur 
IV, ib: ovdevos ye d7) aviontEO 
eldivoi qapivov drivaua. nvdé- 
081: quare etiam hoc loco abesse 
illam malui quam retinere; neque 
enim ea vis inest, quae in altero 
loco, qui legitur II, 29 (cA101 dì 
ovdsvos ovdiv 2dvvauny xvBéoda), 
sed simplex negatio sufficit, quem- 
admodum eo loco, qui VII, 139 in- 
venitur: tpv ya Q opel ny — _0v dv- 
vapar nvdioda, Ius dv pv. Ad 
vocem avrontns praeter locum lau- 
datum IV, 16 conf. etiam VIII, 79. 
80, ubi idem vocabulum cum qua- 
dam vi ponitur. Itaque loci sen- 
tentia erit haec: (un vero a ne- 
mine, qui ipse suis oculis haec vidit, 
accipere 8. audire possum, quamvis 
studiose inquirens, mare esse ultra 
Europam septentrionem versus cx- 
tensum.‘ 


224 


HERODOTI 


uévov dvvaua: dxodoa., toùto uedetov, 0x0s Padacoca éoti ra 
èEréxsva ts Evoorns. ti éoyatns È’ dv 6 re xacoiteRos Npiy 


1169o:ta xal tò HAextpov. IToòs dè @oxtov tijs Evpaxns x042@ 


ti TÀetoros qovoòs «patverar Ecjv' 0xc0g uèv yivopevos, 00x25 
éyc ovdè tovto atpextos sima.* Atyerai dì vata tav yovady 
agraterv Apiunorovs, Gvdoas uovvop®eApovs. seltopa. dè 


tovto uedetov] i. e. quamvis stu- 
diose, enixe id agens, ut sc. verum de 
his certique quid comperirem. Cf. VI, 
105. Quare non erat, cur haec solli- 
citaret Valcken. — De etymo vocis 
miexrgov non est quod agam post 
ea, quae ex veterum et recentiorum 
disputationibus attulit Dilthey. l. l. 
pag. 6 seq., qui idem monet, pag. 7 
seqq. hanc vocem de duabus rebus 
plane diversis usurpatam esse, cum 
modo metallum quoddam (de quo 
Plinius Hist. Nat. XXXIII, 4, 23), 
modo succinum, quod dicitur, signi- 
ficet. Herodotum de succino (quod 
forsan pro metallo habuit, modo no- 
rit accuratius, quod ipsum dubitem) 
cogitasse, vix est quod moneam. 
Conf. etiam Hasse I. 1. p.51. not., qui 
plane alia ratione huius vocis ety- 
mon explicare studet, de adverbio 
net (i. e. mane, ad orientem) et de 
radice davos cogitans, qua in Cel- 
tica utique lingua rivum 8. fiu- 
vium significari contendunt. ,,Conf. 
etiam Milin. in Minéralogie Homé- 
rique Class. V. p. 48 seqq. ed. se- 
cund., ubi p. 58 Herodoteus quoque 
locus attingitur.‘‘ Cr. 

te éogotns d’ dv 0 te naccitegos 
— to nÀàextgov] His verbis concludit 
Noster suam narrationem, respi- 
ciens adea, quae supra cap. 106 
enuntiaverat: aî d’ fozariai nos 
ts olxovpévns ta nadiiota Èlayov 
(ubi vid. nott.) et quae in fine cap. 
116 iterum pronuntiat: al d7 dr 
Ecgatial cinagi — ra uaddliora do- 
xtovta Npiv elvar na) ctaviotata 
fyeuy avra. 


Cap. CXVI. 
Ileòs dè aeurov ris Eveonns] 
Ex h. l. et IV, 42. 45 intelligi ait 


Schweigh., Europam ex Herodoti 
ratione secundum totam Asiam su- 


perne porrigi universamque Asiae, 
quam nos vocamus, partem septen> 
trionalem comprebendere. Accu- 
ratius in haec inquisivit Heeren. 
Ideen I, 1. p. 93, commonstrans 
verba 7905 dourov 1775 Evewxns et 
seqq. non tam ad Europae nostrae 
partes septentrionales et occiden- 
tales spectare, quam ad Asiae re- 
giones septentrionales (ad quas 
casdem fabulam de Arimaspis perti- 
nere patet ex IV, 27) ac sigillatim 
ad eos montes, qui Siberiam a Tar- 
taria magna seiungant, nunc cogni- 
tos nomine A/tai et auro minime 
carentes, cum, quae illic habitasse 
dicantur gentes, omnes auro abun- 
dare perhibeantur, et metalloram 
reliquiae adhuc in iis ipsis regioni- 
bus inveniantur, quibus orbem ter- 
rarum omnino claudi et terminari 
putarint. Conf. etiam quae ad III, 
102 adscripsimus. 

mollo ti nieîotos yovoog qalye- 
Tau] t° cum recentt. edd. plurium 
codd. auctoritate recepi, cum vulgo 
abesset. — Locutionem vrix ty 
yovravillustrant Homérica Ili. XVI, 
353, Od. XI, 37. Ili. V, 854. VIII, 
504. XV, 628. 720. XVII, 461. 581. 
Idem dicendi genus frequens apud 
Apollonium Khodium, cuius locos 
collegit Wellaner. in Indice edit. 
suae s. v. Tu vide nunc de hac for- 
mula Homerica accurate disputan- 
tem Spitzner. in Excurs. XVIII ad 
Homeri Iliad. pag. 77; cuius dispu- 
tationis summam retulit Dindorf. in 
Thesaur. Ling. Graec. 'T. VIII. pag. 
124. — De gryphum fabula disputa- 
vimus in Excursu ad h.l. De dAri- 
maspis videbimus ad IV, 27. 32. 

avdogas uovvop&eiuovo] Unus 
Sancrofti liber povop&a2po0vs, pra- 
ve: vid. Bredov. pag. 164. — In 
fine cap. veteres edd. af di cy 
éogatiat, quod retinuit Dindorfius; 


TIITALIA. III, 113—-117. 


220 


ovdì tovto, 0x0s povvogdaduoi avdges quovrar, puowv éxov- 


tes tqv @ÀAzv opoinv toîci &Adowoi avi. 


Al dr Gv 


éogatial oluaor, meQuuANIOvORI tv GAANV yognv xaì Evròs 
axtoyovoa., ta xadliota doxgovta Muiv siva xal oraviodtata 


Exeuv avra. 


"Eori dì mediov Èv ti) Acin mequuexAntuevov oveet mavto - 
dev, diaogpapes dè toÙù ovELOS siOL TEvTE. toÙto TÒ TEdiOv nv 
pév xote Xogaopsav, gv ovEoLoi é#0v tav Xopacpicov te avtov 
xaì ‘Toexaviov xa IHaedav xa) Zapayyiav sal Vapavaicv, 
éxel te dè Iléquai Egovor to xgatos, tot toù Pacidéos. 
2564x di) dv toù regixAniovios oUesos tovtov fé morauòs utyas. 


equidem cum Schweigh. et Gaisf. e 
duobus Parisinis codd. reposui ai 
dp or fogatiai, quod huic loco me- 
lius convenire videbatur. Ad ipsam 
sententiam vid. nott. ad IIl, 10% 
init. 

craviotata Èx:v aUtA] avra e 
Sanerofti libro alteroque dedi cum 
Dindorf., Bekker. et Dietsch. pro- 
bante iam Wesselingio, idque re- 
fero ad prozime antecedentia ta 
xallota doxéovra nuèv sivar al 
crapiùtata cum vi quadam addi- 
tum: ,,ea, quae pulcherrima videntur 
nobis esse atque et ipsa rarissima.‘ 
Vulgo avrar, quod Schweighacuser. 
et Schaeferus retinuerunt, quud- 
que nunc etiam pracfert Dietsch. 
(Jabrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 
Vol. LXVIII. p. 409), subiectum cl 
fozutia) repeti ratus voce avra, 
quod vel ob verbum oîxaci nimis 
remotum credere nequeo. 


Cap. CXVII. 


diasgpayes] Gloss. Herodot. «i 
discrocar nérgat. Eadem Gregor. 
Cor. de dial. Ion. $. 146, ubi vid. 
nott pag.538. Conf. nott. ad Herod. 
II, 158 et add. VII, 199, 216. De 
accento grammatici et veteres ct re- 
centiores ambigunt, scribentea dia- 
Gpayss, dracpayìs et diacqa; es. 
Bastius ad (ireg. Cor. 1.1. unice pro- 
bat diacgeyes. Plurima dabit The- 
saur. Ling. Graec. T. II. p. 1334 
ed. Dindorf. Nos: Schlucht, Fels- 
achlucht. 


HERODOT. II, 


Cum vero vix credibile sit, 


unum eundemque fluvium per quin- 
que montium fauces in planitiem 
ecrumpere, de aggeribus potius hîc 
cogitari posse putat Gnthe 1. infra 
allato p. 796, quibus perfossis flu- 
vii aquae in planos campos trans- 
mittantur. 

nv pév note Xogacpiwyv] 1)e hoc 
genitivo, qui additur verbo #1va, 
plurima attulit Valcken. ad h.1. Mox 
edidi fv ovgorci é0v (cum in finibus 
esset sita planities) pro olim vulg. év 
ovesdi g0vtwr, quod teneri vult Man- 
nert. Geogr. der Griech. u. Roem. V. 
pag. 8. Breigero (Asiae difficill. p. 
67) verba &v ovporci fovtwv Yogu- 
cuiov plane eiicienda videntur. — 
De gentibus, quae hîc nominantur, 
vid. nott. ad III, 93. Soli Zfyrcanii, 
qui iidem etiam in Xerzxis exercitu 
militasse dicuntur VII, 62 (ubi conf. 
nott.), hoc loco adduntur, quos cur 
in Satrapiarum indice Noster haud 
nominaverit, eo magis mirum, quod 
Hyrcania terra antiquissima Persa- 
rum videtur, cuius vel in primo ca- 
pite libri Vendidad mentio fit, ubi 
nono loco quae commemoratur terra 
Vehrkdàna, cam de Hyrcania vulgo 
intelligunt, quae ad oram meridio- 
nalem maris Caspii extenditur (vid. 
Kiepert Monatsbericht. d, Aknd, zu 
Berlin. 1856. p. 631), obloquente 
M. Haug (Bunsen, Aegypt. Stelle etc. 
V. p. 114 scq.), qui aliter interpre- 
tans verba libri Vendidad de terra, 
quae nune vocatur Aundelar, cogi- 
tari vult. 

fu dij dv toò meouniniortos od 


15 


226 


--HERODOTI 


ovvoua dé oî goti “Axng. ovtos xp0rEpov uèv apdeone, diade- 


Qe08 tovrov x. 1. .] Planitiem ab He- 
rodoto commemoratam in montibus, 
qui a Caspio inde mari Indiam us- 
que tangant et latiore Paropamisi 
appellatione comprehendantur, ubi 
gentes hîc indicatae consederint, re- 
gionem esse Aaschmir, statuit Man- 
nert. l. 1. fluvinumque Acen cundem 
esse, quem veteres Acesinem, re- 
centiores 7schunab vocarint, in In- 
dum ab oriente influentem. De terra 
Kaschmir Herodoti verba intelligen- 
da esse statuit quoque Halling. in 
Wien. Jahrbb. Vol. LKIII. pag. 183 
seq. At de hac regione cogitari non 
posse, recte monuerunt Sancto-Cru- 
cius (Examen critiq. d. hist. d'Ale- 
xandr. pag. 714 coll. 829 seq.), Mal- 
tebrun (Nouvell. Annall. II. p. 350), 
A. G. de Schlegel Ind. Biblioth. II, 
2. p. 301 seq., alii. Hinc planitiem 
ab oriente maris Caspii sitam longe- 
que ab Indo remotam, fluviumque 
Oxcum intelligere vult Gatterer, qui 
pro Axns in Herodoto rescribi vult 
"Ans (Societ. reg. Gotting. T. XIV. 
p. 14 seq. Billerbeck. 1. 1. pag. 17), 
itemque Heeren: Ideen I, 2. p. 289. 
I, 1. p. 191. 482. De 0.co multa Ke- 
phalides Hist. maris Caspii pag. 291 
Reqq., qui ipse pag. 332 sceqq. ea, 
quae de Ace Herodotus narrat, ad 
Margum fluvium, qui hodie vocatur 
Tedjend, ct partem provinciae Cho- 
rasam, quae olim Margiana diceba- 
tur, percurrit, relata vult, ipsam- 
que planitiem montibus undique 
cinctam in Margiana montibus re- 
ferta facile inveniri posse pntat. De 
Margiana terra, quam in Herodoti 
libris memoratam haud invenimus, 
accurate nuper retulit Guthe: Zur 
Geschichte u. Geographie der Land- 
schaft Margiane, des heutigen Merw. 
Hannover 1856. Quae de Ace con- 
vallem istam permeante et incolen- 
tium agros irrigante scribit Herodo- 
tus, ea apprime convenire ait cum 
iis, quae de Margo Plinins H. N. 
VI, 16, 18. $. 47 tradat. Praeterca 
mediocris Margi amnis magnitnudi- 
nem talem aqunarum obstructionem, 
qualem a rege Persarum factam esse 
Herodotus narrat, quodammodo ad- 


mittere videri, quod in Oxum mi- 
nime cadere merito statuit. In hane 
fere sententiam nuper quoque dispu- 
tavit H. Guthe in: Jahrbb. f. Phi- 
lol. u. Paedag.LXXIII. p. 795 segg, 
de fluvio Tedjend cogitans, quem 
pro Ace siveOcho haberi vult, quem 
admodum etiam Breiger. l. l. Acen 
pro Ocko babere mavult. Quo re- 
ctius, opinor, Rennell. 1. ]. pag. 461 
de fiumine /filmend, qui in lacum 
Zurrah 8. Zarch se effandat, agi pu- 
tat, cum illius lacus sit longitado 
XXV milliarr. Germann. et latitudo 
quinque milliarr. omnisque illa re- 
gio manifesta praebeat indicia, s0- 
lum ipsum aquis limoque advectum 
olim fuisse. Itaque, si quid certi 
in huiusmodi rebus omnino consti- 
tuere licet, in ea regione, quae nune 
vocatur Sekistan, planitiem ab He- 
rodoto indicatam quaerendam esse, 
censeo. Ubi fluvium Hilmend, qui 
Aces est, nunc tangunt loca deserta 
incultave, olim bene culta erant et 
habitata, cum fluvii aquae canalibus 
arte deductis dispergerentur terra- 
que redderetuf maxime fertilis. Hos 
aquaeductus et omnem hanc molem, 
qua fluvii aquae per terras adiacen- 
tes distribuerentur, a Temure post- 
ea ita cversam csse accepimus, tt 
vix ullum superesset vestigium. Con- 
gul. Ritter. Erdkunde II. p. 18 seqq., 
22 seqq., ne de fluvio Hilmend ibid. 
pag. 19 et-VIII. p. 150 seqq. coll 
64 seq., ubi praeter alia hoc quo- 
que monet, Acen, cum Ockus in lin- 
gua Pelilwi omnino flumen denotet, 
hac quoque appellatione signiticari 
potuisse. Quae în primo capite libri 
Vendidad undecìmo loco commemo- 
ratur terra Haîtumat, eam de valle 
fluvii Hilmend intelligunt et Haug 
(p. 116) et Kiepert p. 631 loco su- 
pra ad III, 89 laudato; conf. etiam 
Burnouf Comment. sur le Yacna pag. 
XCIII seqq. Ac multum in ) 
Persarum libris, carminibus vulgi- 
que ore hanc terram praedicari, quae 
multis operibus ad solum sterile ae 
siccum irrigandum arte factis, mul- 
tis canalibus fuerit insignis, idem 
pluribus ostendit. Est enim in He- 


THALIA. III 117. 227 
Aappévos xevragoù, tav slonpevav tourav tas qooas, da dia- 
Gpayos apopevos éxaotns éxaorowoi. Enel te dì Vrò to ITéoon 
lol, mezxovdaci towvde. Tas diacpapas tav ovptav évdei- 
pas 0 facideds xvdas éx' Exgotn diaogpayi Eotnoe* aroxe- 
sAniuévov dì toù vdatos tm Betodov tÒ rEdIOvV TÒ Evros tv 
ovpecv xélayos pivetar, EvdLdovtos uèv soù motauoù, Eyovtos 
dì ovdapi) tEyAvowv. ovtoi dv, o neg éunpoode Eodecav yod- 
Gdai rd Vdari, ovx Eyovres avro q0aoda., cvUPOOT ueyedn 
daggécovia:. tOv uèv yao geuova ver pi 0 Feeds, Woreo xal 
tolo. dAiowoi avdpomowoi* toù dì déosos omzipovtES uedivav 
xal Gioapov yonionovio td Udati. ExERv Iv UNdEÉV 0pL rapa- 
didora. tov viatos, #A8BovtES és toùs Iléooas avrol te xal 
yuvaîneg, atavtes xata tas Pvoas toù faorAéos, Bodo dgvo- 
uevos. 0 dì faordeds toîoi Seouevori avtdv padiota EvreéAle- 


rodotea narratione, quod vix quem- 
quam latebit, de eiusmodi opere co- 
gitandum, quod nos dicimus Sc/X/eus- 
senverk. Vid. Heeren.1.1.I, 1. pag. 
482 seq. Ipse lacus, cui nunc nomen 
ZurraAh s. Zareh, a, veteribus voca- 
batur Aria palus ; nomen recentius 
cum gentis Zagayy0v s. Aoa;yoy 
nomine (cf. III, 93) componunt ac 
pro eodem fere habent; vid. Ritter. 
1. ]. VIII. p. 604. Quo magis miror 
Schlegelium, qui l. 1. (quem Cr. in- 
dicavit) hace omnia de Ace fluvio 
feta videri pronuntiat! 

cedeone, dialelapuévos] Ad for- 
mam imperfecti aedecxe conf. quae 
plurima affert Bredov. pag. 285 et 
seq. Ad significationem verbi dia- 
l:laupévos (i. e divisue in quinque 
amnes) vid. nott. ad I, 190. Verba 
toby slonutroy rovrwy ad solos Cho- 
rasmios pertinere posse putat Guthe 
I. I., cum unus fluvius haud sufficere 
queat ad quinque gentium terras ir- 
rigandas. — Paulo infra pro éÉo- 
dov cum rece. edd. recepi dietodov. 
Conf. IT, 214. — Ad éydidovtog (i. e. 
influente in planitiem fluvio) cf. nott. 
ad 1,60. 

007 — diaygiovia:] Vid.III, 

41 ibiq. nott. — Ad verba ver — 
#05 conf. nott. ad IHerod. II, 13. 

peliynyv xal cnoapov] pellvo Pa- 
nicum miliacewn Linn. Nobis est: der 
gemeine /Zfirse. Conf. Harpocrat. 


8.v., qui hunc Herodoti locum alios- 
que Xenophontis locos excitavit: 
unde alii grammatici sua dnxerunt, 
quos laudavit Voemel ad Demo- 
sthen. de Chersones. p. 586. De se- 
samo conf. nott. ad I, 193. Pro yen?- 
cuovto Schweigh. malebat rentouov- 
tar, ut Portus. Mox retinui zaga- 
didwrai, quam formam coniunctivi 
passivi alii scripserunt ragadida- 
ta, vid. Bredov. pag. 401. Ad 
verba ocravres rata tas Fvoeas tov 
Baordéos conf.nott. ad 1}I, 120. Scri- 
psit autem Noster orartes et dQvo- 
uevor masculino genere, respiciensa 
ad avtol, quod primarium est ad- 
ditumque, habet quva'nes. 

Bodo: ogvouevor] veveodat de lu- 
pis aliisque feris proprie dicitur, 
mox vero ad quosvis sonos indistin- 
ctos clamoresque inconditos trans- 
fertur. Cf Herod. IV, 75. Ammon. 
de differ. vocabb. et quae Creuzerus 
citat in Melett. I. pag. 11 not. Add. 
Boissonad. ad Eunap. pag. 225. 576. 
Pindar. OI. IX, 163 ibiq. interprett. 
Apud Livinm V, 39: ,,u/ulatus can- 
tusque dissoni‘‘ coll. XXF, 28. Idem 
XL1II,10,,u/xlantes mulieres‘ dixit. 
Schweigh. citaverat Caesar. B. G. 
V, 37: ,,tum suo more victoriam 
conclamant atque w/ulalum tollunt." 
— In seqq. ad verba tes È toèro 
peg0voas cf, similia I, 180 fin. I, 
191. II, 122 188. IV, 200. 


15 * 


228 HERODOTI 


tar avoiyev tas mvias tas Ès tOÙTO PEpovoas® éxeRv dì da: 
x0ROS 7 77] Cpéov yevntai rivovoa tò Vimg, avra: pèv al xv- 
dai armoxAniovta., cAias È’ EvréAAetai avoityerv @Ai0101 toios 
deopévowi uadiota tov Aouraiv. ds dì #70 olda dxovoas , 20%- 
porca peyada monocouevos avolysi, nooei tov popov. Tavra 
uèv dn Exe OUT. 

Tov dè to) pay Eravastavicov int avdpav, Eva avrey 
Ivragpéovea xatélafe, vfoicavta trade, anodavetv avrlza | 
pera tiv iravactaciv. NIsde és ta PaciAnta t0543dv ronna- 
tidaoda. to Baordér xa.) yao di xaù 0 vipos OÙTA o elze tolo : 
EravOOTdOI to papa, E00dov eivat rad Baordéa @ avev app | 
À0v, Qv Un yuvarxì tuyyavn uuoyopevos 0 Basidevs. oÙx ©» di 
Ivraptovns Edrxulev ovdéva of ecappetdai , QAR’ Gre My cav 
Exta, Eouvar IE4E. 0 di mvAOVvEÒS al 6 appelingpogos 0v 
meouagsov, pauevo ov facrdéa puvarxì uioyeoda:. 6 dè ‘Ty- 
tapéovns, doxécov opéas Wevdea Aéperv, mote torade: cxada- 
uevos TÒv quivansa arotAUvEL aUtOv Td te dra xal tas gives, 


118 


fneav SE diaxogos — TÒ VIE] 
i. e. ,,si satis aquarum imbiberit terra, 
8. satis irrigala, satiata fuerit.* Vo- 
cem diexogog ex h. 1. citat Thomas 
Mag. s.v. p.216. Ad locutionem x(- 
vetv TÒ Vdwg conf. Anacreon XIX, 
1 ibiq. Fischer. Herod. IV, 198. Ad 
significationem verbi rgnoc0usvos 
(exigens multum pecuniae) cf. II, 
126. V, 84 


mast toùò pogov) Inter Persarum 
regum reditus praeter ordinaria tri- 
buta recenset haec Heeren. I, 1. 
pag. 482 bene adiiciens, antiqua ae- 
que ac recentiori aetate reges Per- 
sarum iis, quae ad soli fertilitatem 
angendam instituta erant, usos esse 
nd vectigalia imponenda reditusque 
suos hinc augendos. Tu vid. etiam 
nott. ad III, 07. 


Cap. CXVIII. 


xatélaBe] Conf. nott. ad III, 42. 
De Intapherne vid Excurs. ad IIT, 70. 
In seqq. verbum yonuati$eoda:, quo 
Herodotns utitur, valet agere, (runs- 
igere de aliqua re. Citat 'Thomas 
Mag. p. 119, ubi vid. interprett. Tn 


vid. VII, 163 et quae attuli ad Cte- 
siae fragmm. pag. 173. 


 xal yo d xal 6 vouos odre size 
x. t. 4.] Vid. supra III, 84. Ad 
usum verbi pi0ye6da: cf. II, 40. 
64. 89 et nott. ad I, 5. In seqq. 
nad vocem nvÀOvEos cf. III, 72. 77. 
156 et ad 0 c'yyedLnp00og nott. ad 
1, 114. régrwesov haud mutavi, li- 
cet duo codd. reguogov; cf. Bre- 
dov. p. 313. 


onacapevos tòv quuvanea) Sic vo- 
cabatur Persarum gladius, ipso mo- 
nente Herodoto VII, 54. Conf. III, 
29. 77. 79. 128. VIII, 120. IV, 62 
ibigue nott. Brevem fuisse ensem, 
tum veterum quaedam testimonia 
docent, tum Pcrsepolitana monau- 
menta, in quibus viri acinace ar- 
mati ad femur repraesentantur. Plu- 
ribus monuit Mongez. Mémoir. de 
l'Instit. IV. pag. 60 seqq. — Ad 
usum verbi medii craceusros conf. 
III, 29 ibique nott. De forma ac- 
cusativi cxevaxea (ab axivetnne), 
quae redit IV, 70. IX, 107, licet 
VII, 54 omnes in forma cuura- 
xnv conveniant, conf. Bredav. p. 
224, 


THALIA. HI. 117 — 119. 229 


pas xegl tOVv yadivov toÙ Tmmov xeQÌ rovs avyévas 
dns, xa. arxiue. Ol dè roò Baordet derxvvovor Év-119 


è ev altinv sizov, dL' qu merovdores elnoav. Aa- 
aogadnoas, un xouveò Adya ol FE mermoimnuotes ÉoroL 
perazeuropevos Eva Exaotov armeretRaTO yvauns, el 
voi sÎ01 to memormnuevo. Erei te dì éEgua®e, 05 0v GÙv 
; el taùta memounxos, élaffe avtov te rov Ivragpeo- 
rovs 1aidas avtod xa) tous otxpiovs mavtas, tAxidas 
roy, pera tov GUpyevecav puv émifovAsvev ol érava- 


meoltov zalirov — fdnoe] 
h. 1. sic reddidit: ,,aures 
nraecisas sc.) circa frenum 
as cervicihus eorum circum- 
'fta homines dimisit.* Equi- 
intelligo, nt Intaphernes 
\ares (praccisas et) circa 
ui (quo scil. vectus acces- 
exas deinde circa cervices 
Ulorum alligaverit atque 
im sic (i. e: auribus ac na- 
ici alligatis) dimiserit. Nec 
zius hunc locum accepisse 
rippe quem sic reddidit: 
‘inen Siibel und hieb ihnen 
| Obren ab und hiingte sie 
iigel seines Pferdes und 
ihnen um den Hals und 
er sie laufen.‘ Nam In- 
pro eo Persarum more pa- 
quo vid. Brisson. de reg. 
neip. III, 2.3, insidens 
adio armatus ad regias ae- 
sisse putandus est. Te- 
sonumenta , quae modu 
epolitana. — Ad avetoas 
7: sEsioas, et Aristo- 
arn. 9-14: toùs atEpAvOvs 


Cap. CXIX. 


5 facrlfi deruvvovar)] Ex 
e Sancrofti libro reposui 
1 pro vulgato derurraoe, 
ferodoto ferri nequit; cf. 
.402seq et nott. ad II, 86. 
rdidit derxvvor, Dietsch. 
lectionem retinuit. 

ro yvwuns] i. e. unius cu- 
tentiam explorabat, unum- 
miabat. Sic MI, 52. 128. 


134, 135. V, 85. VIII, 67. I, 47, ne 
plura. Nam verbum medium rega- 
c8a. indeque composita deponen- 
tium vim adsciscunt significatu den- 
tandi, explorandi, addito genitivo, 
de quo monuit Kuchner. Gr. Gr. 8. 
530, h. Conferantur etiam Poppo: De 
verbb. Graecc. mediis (in Seebode 
Archiv fiir Philolog. 1829. nr. 59) 
pag. 236. not. %} ct Meblhorn. in 
Seebode et Iahn. Annall. philoll. et 
raedagogg. I, 1. pag. 40. not. 32. 
Ad verba: el ovvirarvot lor to ne- 
mounu:tvo (i. e. nun comprobassent 
s. consensissent în id, quod ab Inta- 
pherne factum erat), vid. V, 20 coll. 
VII, 15. Affert quoque IHerodotea 
Voemcl ad Demosthen. de Coron. 8. 
167 (crvyuaratvovs yeveoda.) in Pro- 
grammate Francofurt. 1842. edito 
pag. 7. 

mg 00 cVv tuetvoro. en] In his 
pracpositionem 0vv consensi 8. du- 
xilium denotare, monuit Fischer. ad 
Weller. III, b. pag. 147. Conf. He- 
rod, III, 1583. 


tinidas nollas Fyov] i. e. valde 
existimans (8. timens) Ad quam no- 
tionem vocis é4rls atque éAr(Ée1v 
faciunt, quae tradit Thomas Magist. 
pag. 299 seqq. coll. Stallbaum ad 
Plat. Ihileb. pag. 91. Interprett. 
ad Thucydid. I, 1. Atque sic plane 
loquitur sed mutato sensu (magran 
spem habens) Herod. HI, 122, Ad 
verbum érifovAevewv cf I, 21. VIII, 
132. Ad verba fdp0e tnv inì da- 
vato conf. nott. ad I, 109. Ad ver- 
ba seqq. porrtovoa énl tas Yveas 
toò faoidéas cf. III, 120 ibique 
nott. 


230 HERODOTI 

graow, gvilafav dé opsas tdnoe tiv n) davarp. ‘H dè 
yUvm ToÙ Ivtapégveos , portéovoa érì tas Bvpag TOÙ Baoidt05, 
udaleone dv xal OdvgEoxeto* rmorevoa dè alsì toduTtÒ toUTO toy 
Aagstov ExeLdE olutetgai utv. méuwas dì ayyedov Eieye tade' 
2 piva, Baordevs tor Aagetos didot Eva rev dedeutvav 0t- 
untaov fvocoda., tov fovAsa: éx mavicav. "H dè BovAsvoaptvn 
vmexgivato tede" El uèv dn por didot BaorAeùs ÉvOs tiv wu- 
mv, alpéoua. Ex mavtcov tòv adsApeov. Ilvdouevos dè Aa- 
Qet0s tavta xaì Povpacas tòv Adpov, xéuwas ppopeve* "R gr 
var, slgwta de Baordevs, tiva Èyovoa yvaunv, tov avdea ts 
xal ta téxva Epxatalirodoa, tov adedgpeov slAev mepietvat tor, 
06 xal «Aiotpiataros tor tav maidav xa) E000v xegaouopivos 
toù avdgos gori. ‘HÒ' dueifero roiode' “L Baordeò, avne pev 
uo av aÀios yevoro, el daiucv Edé40L, xa.) texva QAda, el 


nioiegne dv nal 0dvetoneto] div 
cum Schweigh. et Gaisf. e Floren- 
tino binisque Parisinis adicci, cum 
vulgo abesset. Vid. III, 51 ibiq. 
nott. IlI, 148. I, 196 ibiq. nott. Bre- 
dov. pag.286 et G. Hermann Opuscc. 
IV. pag. 23. Tuetur quoque vocu- 
lam «» Matthiae in Miscell. philo- 
logg. Add. p. 84, a Cr. laudatus. 


"2 yuvar] Conf. nott. ad I, I11 et 
add. Moebium ad Anacreont. pag. 
27.28, qui hane compellationem ho- 
nestam esse et virginis et uxoris ad- 
monet. In seqq. retinui «Zi0rgia- 
tat0g, in quo superlativo omnes 
libri scripti consentiunt quemque 
bene etiam mihi tuitus esse videtur 
G. Hermann. Opuscc, III. p. 168 
seq. (coll. ad Viger. p. 718), Grae- 
cos superlativum pro comparativo 
posuisse docens, ubi duo simul in- 
dicare voluissent, et maius quid 
esse alio et omnino maximum: ut 
igitur hoc loco a mulicre frater di- 
catur omnium, qui ad ipsum 8. ad 
ipsius domum pertineant, maxime 
alienus ac vel magis profecto alie- 
nus ipsis filiis a se natis. Quae ra- 
tio cum displiceat Bredovio pag. 66 
hanc totam orationis formam Atti- 
cis aptiorem esse iudicanti quam 
Nostri sermoni, recipi inde vult 
cum Bekkero dilorgrasts00s, quod 
cxhibent quoque Dindorf. et Dietsch. 


Sanum videtur superlativum ha- 
buisse Wyttenbach. ad Plutarch. 
Mor. II. p. 689 seg. 9415 a Cr. lau- 
datus. — Mox pro 79000» scripsi 
gov cum Bredov. p. 144. 
ave uiv por dv 4206 Pi sugo 
to] Cum Florent. exhibeat ro 
(pro uév por), utrumque, auctore 
Schweigh., fortasse sic iungendum: 
pév to. &v por. Sed praestat val 
gata, quam recentt. edd. quoque re- 
tinnerunt. Vox daluo» significa 
tione vix differt a voce Leòs, quam 
utramque vocem promiscue Noster 
adhibuit I,86.87. II, 43. Plura Ger- 
hard in: Denkschrift. d, Akad. d. 
Wissenschaft. zu Berlin. ann. 1852. 
pag. 251 seqq. itemque Ukert in: 
AbhandIl. d. k. siichs. Gesellach. d. 
Wissenachaft. 1850. II. p. 137 seqq. 
140 seq. — Ipsa sententia cum 80- 
phocl. Antigon. 009 segg. sic con- 
venit, ut alter alterius vestigia le- 
gisse ‘alteriusque verba cxpressisse 
videri queat. Etenim Antigonam 
hace dicentem facit poéta vs. 905 
8eqq, (869 seqq. ed. Boeckh.): 
mocLg pòv dv pot xat&ayastos ai- 
, 306 n, 
xal maîs dr’ cd10v qeros, # 
todd” nuxlexor: 
unteòs d’ tv “Adov xal xazeds 
xesendorow, 
ox fot’ ddelpos, doris av fiàa- 
oro. note, 


— — _—  —————6 __——r—r——_—r.r£rr———rmr——nzn 


TITALIA. III 119. 


231 


taùra azmofadorui” xatpos dì xa) untoos ovx Èti uev toovtav 


Quae cum ex Herodoti imitatione 
fluxisse contenderent viri docti, ali- 
ter censuit Valckenar., quo auctore 
Sophoclea potius dedit Herodotus 
ad verbum propemodum expressa, 
affertque idem ex hoc fonte ductam 
similem Luciani sententiam in To- 
xar. cap. 61. Contra quem haud 
scio an recte iam Hoyse Quaest. He- 
rodd. pag. 67 not.: ,,At aegre He- 
rodotum e Sophocle hausisse tibi 
persuaseris, quae tanquam histo- 
ricae personae dictum ille refert; 
quanquam Clemens Alexandr. Stro- 
mat. VI init. p. 625D. furti istius 
Herodotum arguit.‘‘ In eandem 
sententiam disputat ad h,1. Italus 
. interpres. Herodoteam sententiam 

collaudat Plutarch. De fratern. 
amor. pag. 481 E. Sophoclea affert 
et Clemens Alecxandrinus 1.1. et Ari- 
stoteles Rhett. III, 16,9: ut mirum 
sane videri queat, cur Sophoclìs 
versus, qui in omnibus codicibus 
inveniuntur, nostra aetate a viris 
doctis in fraudis suspicionem ita 
addaucti fuerint, ut illos ipsos ad He- 
rodoti verba confictos ac postmodo 
Sophocli intrusos crederemus; vid. 
C. Schoenborn: Ueber d. Aechtheit 
der VV. 895—906 in Sophocl. Anti- 
gon. Vratislav. 1827. Adde Schoell: 
Sophocles. Sein Leben und Wirken 
(Frankfurt 1812) p. 119segq. A. Ia- 
kob in introductione ed. Antigon., 
quae prodiit Berolin. 1849. Scherm: 
Ueber Sophocles Antigon. Vs. 904 ff. 
Bruchsal. 1851. Schneidewin in ed. 
quarta Antig. p. 113. A quibus vi- 
ris doctis ita dissentio, ut hos ver- 
sus ad ipsam sententiam necessa- 
rios planeque aptos ad totam fabu- 
lae conformationem ipsiusque Anti- 
gonae orationem indeque maxime 
iutegros iudicem; tu vid , alios ut 
taceam, Wex Prolegg. ad Sophocl. 
Antig. p. 71. Capelimann in: Rhein. 
Westph. Mus. (1843) II, l. p. 66 
seqq. Witzschel in Jahrbb. f. Phi- 
lol. u. Paedagog. XLIX, 3. pag. 256 
segg. et in editione Antigonne So- 
phock pag. 25. Boeckh in edit. An- 
tigon. Sophocl. p. 260 seqq. Bothe 
ad Sophocl. Antig. 1. ]. Bon. Laza- 


rewicz De verss. spuriis ap. Sophucl. 
p. 34. Sani igitur si sunt hi versus 
et a Sophocle ipso profecti, quacri- 
tur, num ex Herodoteae seutentiae 
imitatione fluxerint, quae ipsa haud 
paucorum virorum doctorum est opi- 
nio (conf. F. Schultz. De vit. So- 
phocl. pag. 1140. Wex 1. I. pag. 73. 
H. B. von Hoff: De mytho Helen. Eu- 
ripid. p.38—49. Fr. Ritter in: Wien. 
Jabrbb. CVIII. pag. 207 et Didymi 
Opuscc. p. 61), an Herodotea e So- 
phoclis imitatione ducta sint: quo- 
rum alterutrum si ponas, necesse est 
statuas, vel Herodotum, qui aliquot 
annis ante Antigona:n in scenam de- 
ductam Thurios cesserat, ibi So- 
phocleae fabulae cognitionem acce- 
pisse, vel Sophoclem Herodoteum 
opus aut certe partem eius cogno- 
visse atque ante oculos habuisso, 
cum versus illos scriberet: quorum 
neutrum affirmaveris, quamquam et 
sententias et locutiones utrique scri- 
ptori similes reperiri iam ad I, 2 
adnotavimus, quas ipsas ad eam fa- 
miliaritatem, quam inter poitam et 
historiae patrem intercessisse con- 
tendunt, quodammodo valere posse 
credas. (Quae cum ita sint, neque 
Sophoclein Herodotca neque Hero- 
dotum Sophoclea imitando expres- 
sisse dixerim: ipsa sententia talis 
est, quae inter Graecos propagata 
adeoque valde communis et in So- 
phistarum scholis adeo tractata 
utrique, et poétae ct rerum scri- 
ptori, innotescere et ab utroque ad- 
hiberi potuerit; neque sane tum mi- 
rabimur, ab ITerodoto huiusmodi 
sententiarum studioso insignem 
hanc sententiam Graecam Persidi 
mulieri tribui, ut qui aliis quoque 
locis (I, 118. 1159. 124. III, 62. 69. 
75. 8) etc.) Persas Graceca loquen- 
tes et agentes exhibuerit. Tu conf. 
quae dixi in: Heidelbergg. Jahrbb. 
anni 1851. pag. 950 seqq. ct add. 
Hoffmeister: Sittlich - religitise Lc- 
bensansicht d. Herodot. p.80. C.Du- 
den: De Sophoclis Antigon. (Mar- 
burg. 1854.) pag. 20—28. et quod 
ad Sophoclem attinet, vid. potissi- 
mum Luebker: Sophocl. Theolog. u. 


232 


IHERODOTI 


cdedpsos av «Alos ovdevì TooTO pévorto. tavtn ti yvapn 


qoemuevn Eheta tavta. 


Ev te dp édote td Aapsip elnetv 7 


yuvin, xai ol anixe toÙtbv TE TÒv magpartEstO nai tv raider 
tov rpeofutatov, nodeÌs aUTi], tovs dè @AA0vs axéxterve ray- 
ras. tav utv dn ita ls avtixa TROTTO TO slonuevo arodadee. 

Kara dé xov ugdiota tnv Kaufvoza vovoov éyévero tade. 
‘Taò Kuoov xaraotateis nv Zaodiaov Vraggos Opoitns, avne 
Iléoons. ovtos Ens8vunos renpuaros oÙx dotov* oùtE Yao vi 
radav ovtE quovoRE uatatov Eros 190g IToAvupateos rov Za- 
uiov, oùte (dev modtegov, ereduuse Aafov avrov amodéga, 
cs utv ol mAeùves Aépovor, dia toLnvde TIVA alrinv. Eri raivaa 
Bacidéos Bvpécav xarnuevov tov te Ogoitnv xa «AA0v ITeoony, 


Etulik.II.pag.42 seg. Tractavit quo- 
que hanc totam quaestionem, quac 
cum altera quaestione de ipsa Hero- 
doti vita ct de recitationibus, quae 
ab Herodoto habitae dicuntur, arcte 
coniuncta est, Car. Fr. Hermannus 
in Excursu ad h. ]. , ubi vid. 

tods di Q410vg antureve mravras] 
De hoc duro more cf. Lindenbrog. 
et Vales. ad Ammian. Marcellin. 
XXIII, 6. 81. T. IT. p. GI seq. cd. 
Wagn. et Erf.‘‘ Cr. In antecc- 
dentibus retinui #4eÉe, auctoritate 
Medicei, Florentini, aliorum codd. 
Vulgo #4sé£, quod praefert H. B. von 
Hoff 1. 1. pag. 38. 


Cap. CXX. 


éyéveroj Aliquot.libri è&yévero. 
Equidem cum Schweighacus,. (qui 
reddit: acciderat) et recentt. cdd. 
aoristum retinendum censui, 

Zaodiov Brae gog] De sutrapa, 
opinor, intelligendum. Conf. IlI, 
126. 128. IIeeren. Ideen I, 1. pag. 
152 et nott. ad III, 70. 

Ogotrns] Unus liber Opirns. Apud 
alios scriptores reperitur Ogovrns, 
de qua scriptura consulatur Hem- 
sterhus. ad Lucian, Contempl. 14. 
T. III pag. 396 Bip., qui scriptu- 
ram diversam in diversis scriptori- 
bus retinendam esso censet, prac- 
sertim cum Polycratis historia non 
prorsus simili modo ab omnibus vi- 
deatur csse cnarrata. Cf. etiam a 
Voemel. allata ad Demosth. p. 801. 


Vox Oportns in Plutarch. Artaxers. 
27 occurrit. Ad vocem 0010g in s0gq. 
Cr. consuli vult Dorville ad Chari- 
ton. pag. 267 et Bekker. Anecdd. 
pag. 288. 

ovte jeo tr rado) v — potrasor 
#r0g] i. c. neque facto ullo negue 
verbo (conviciis) laesus a Polycrate. 
Ad vocem ueraios conf. VII, 15 
coll. 13, ubi pro eo invenitur aa- 
xns. Add. II, 118. III, 10. 56. 65. 
VII, 10. 8. 7 ibique noté. Ad argu- 
mentum conf. Diodor. (XXI) T. II. 
p. 557 Wessel., unde Polycratem 
sane quid commisisse discimus. Nam 
Lydos, qui Orontis imperium satis 
grave quo effugerent, Samum se re- 
ceperant, humaniter quidem rece- 
pisse, mox vero eos interfecisse eo- 
rumque cpibus potitus esse dicitur. 

Eni tav Pacidéos Pvetwy xarnpe- 
vov] Haec pro more orientalium, 
qui hodieque apud Turcas obtinet, 
ubi regis aula dicitur porta. Cum 
cnim reges ipsi in aedibus intimis 
habitarent, aulicorum multitudo an- 
te ipsas aedium portas circa atria 
vestibulave commorabatur. Hine su- 
pra III, 117 oravres sata tes &voas 
TOÙ BaorAé0g et similia II1, 119 et in- 
fra III, 140, alia ut tncenm, quae col. 
legit Bornemann. ad Xenoph. Cyro- 
pacd. I, 3, 2 et Wyttenbach. ad Plu- 
tarch. Morall. I. p. 1028. Conf. etiam 
DBarn. Brisson. de reg. Persarr. prin- 
cip. 1. $. 211. Ieeren. Ideen.I, 1. 
p. 172.173. Cr. confert Isocrat. Pa- 
negyr. c. Il et Museum Atticum 


THALITA. III, 119. 120. 


233 


opa siva. Mirpofatsa, vouoò «oyovra toù év Aaoxv- 
rovrovs éx Aopav és velxea ovureoziv. xQuvopévav di 
pets elzeiv tov Mirpofarea to Opotty roopipovta i 
\év avdeav doy® , 06 Baordet vijoov Zapov xeòs ro 06 
[pooxELLeEvnv où xpodextiIRO, de dn ti Eodoav evae- 
pao&rvas, tav rav tus Eripogiav mevrexaidena OxA(ggoL 
tas Eoye, mai viv avre tvpavvever; Ol uèv dn uiv 


p- 107 et ad vocem Mttego- 
‘eliodor. Aethiopp. X. pag. 
p.«d49 ed. Cor. Intactum 
Airoofarea, ut I, 121 'Ogo:- 
Todungerse, neque mutavi 
?’, quod proxime antecedit, 
rea, quod recentt. edd. ex- 
nt, cum in his nominibus 
ne accusativi formam promi- 
Tostro adhibitam esse existi- 
Conf. quae exhibuit Bredov. 
-230. Sed pro vulg. cvure- 
1 seqq. dedi cvureceîv, ut III, 
vid. nott. 
aoxvàz'0] Conf. III, 126 et 
il Dascylium Bithyniae occi- 
i8, quae cum Mysia adiacente 
m satrapiam coniuncta erat, 
mit primaria ad Propontidem 
dr Atina satrapae, quem h. l. 
ogortae dici putem, sedes. 
faoxvlitris catoanera vocatur 
l'hucydid. I, 129 coll. Xenoph. 
n IV,l, 15, ubi Pharnabazi 
ine sedes (ra Baolleta) in hac 
1 urbe fuisse dicitur, unde ipsa 
dicebatur d/acuvAîtis yn (cf. 
'8. Halic. Antiqq. Komm. I, 47), 
lacus, ad quem urbs exstructa 
dacuviîris Xpvn teste Stra- 
CII. p. 575. 9576. Quae omnia 
rent ad cam satrapiam, quam 
r supra III, 90 tertiam recen- 
De ipsa urbe, quae nunc vo- 
Diaskili,-veterum locos omnes 
t Forbiger Handb. d. alt. Geo- 
i, II, p. 399. Add. Krueger: Hi- 
philolog. Stud. p. 95. not. et 
:b: Staatshaushalt. d. Athen. II. 
‘79 ed. sec, Ac denique conferri 
le poterit Heeren. Ideen I, 1. 
161. Ad tovrovs in proxime 
ef. III, 63. 85. uoivecdo va- 
tare inter sc, verbis certare. 
yeo iv avdedv 1670] Ad vo- 


culam y@g conf. Hermann. ad Viger. 
pag.821. 816. Libri omnes avdegr, 
excepta una Aldina, quae offert ay- 
dos, probante V aleken. , qui vere- 
tur, ut co sensu, quo vîri praestan- 
tes dicantur #v 207% e'ver, et qui 
nullo sint numero, ovt Èv 20y0 ovr 
v ceduo, dici possit plurali nu- 
mero elvat ty evioudy Aoyto. Quare 
verba cv yèe év erdoòs 767% idem 
valere existimat atque cu 7RQ cy ne; - 
tune vir fortis vel egregius censeriz? 
quemadmodum apud alios invcnia- 
tur év avdods uéori s. poiow siva. 
Equidem hoc minus a scriptoruni li- 
brorum auctoritate discedero volui, 
quo magis apud serioris aetatis scri- 
ptores, qui Ilerodotum imitati esse 
videntur, pluralis numerus in simi- 
libus invenitur locutionibua. Wes- 
sel. citat Herod. VIII, 68. III, 125. 
Procop. B. Pers. 1, 7. II, 5 coll. B. 
Vand. I, 7. — Apud Ctesiam Perss. 
Exc. $. 4 singulari numero prolatum 
invenio: #v 047g0v 2070. [,,Caete- 
rum in oraculo illo Megarensibus 
dato item usur atum est: ‘Tueîs _ 
ovr év 2070 oùt’ tv derdpa, quod 
in proverbium abierat tangitque 
Olympiodorus in Platon. Alcib. pr. 1. 
p.8, ubi plura posui; tangere etian 
Plato videtur in Philebo Baumgar- 
ten-Crusio VI. Vid. pag. 37 ed. 
Stallbaum. Cr.] — De structura 
loci, in quo post praegressum Wie 
dn t. sequitur relativum pronomeu 
UL (ubi exspectaveras particulam 
wote vel simile quid), monnit Schuc- 
fer. Appar. critic. in )emosthen. Vol. 
H.pag.531. Conf. Herod. IV, 28. 52. 
Ènavaotas fox] Conf. supra II, 
39. Ad seqq. xa vÙv aUrns conf. 
ob pronominis usum IMI, 34 init. ibi- 
que adacripta. — Ad verba ovx ov- 
tO — ©s (non tan — quam) conf. II, 


234 


HERODOTI 


paci toUto axovgavrta xaì aAyNoavra ta oveider tnidupuijoa 
ox oUta tòv slravta taùra ticaoda., ds IToAvxpatea navras 


121@xodé0as, de’ 0v TIVA xaxds Huovoe. 


OÎ dè élaccoves Aéyovort, 


mena Opoltea és Zauov xnovxa, otsv dn xonpatos dengope- 
vov* où yàe dv dn rovro ye dAéyerac* xal tòv IToAvxparsa tv- 
24 NATAXELMEVOV ÈV avdosavi, nagelvas de ol xal Avaxgtovra 
tòv Triov® xai xs, elt’ 8x mgovoins avtov xaradopéovta Ta 
Ogoited monpuara, elte xa ovvIvYIN TIS ToLavtn Ermepévero' 


47 et ad usum pronominis 0y tiva 
in seqq. nott. ad IV, 8. 


Cap. CXXI. 


0v yeg dv dr} ,,Vid. I, 49 et Gre- 
gor. Corinth. pag. 390 ed. Schacf. 
ibique interprett. De ov yag dp 78 
add. Doederlcin. Actt, phill. Monacc. 
I. pag.31.“ Cr. De particulis @y 
dn vid. Ephemer. Ienenss, 1817. nr. 
163. p.351. Stegero hic locus expli- 
candus videtur per sententiam sup- 
pressam, hunc fere in modum: ovdè 
dv 2y0 Fg déyewy, ut ipsa verba sic 
constitui debeant: ov ye dn tosto 
ye déyerar: 08dè dv ty Èxw déyetv. 
Quibus certe vix opus. Satis enim 
expedita videtur sententia: neque 
enùn id utique (quod petiturus praeco 
erat) dicitur (ab iis, qui haec nar- 
rant). Ad locutionem otev d7 cf. 
I, 86 ibique nott. of dì é2e060- 
ves spectat ad id, quod cap. 120 le- 
gitur: dg uiv, oî ndievves déyovot. 
— Ad avdgedv conf. nott. ad I, 34 
et Creuzer. in Wien. Jahrbb. LVH. 
p. 33. 

\nuoeivar de of ual Arauoéovia 
rov T'niov] Anacreontem apud Po- 
lycratem, qui plures omnino eius 
aetatis viros artibus ingeniique cul- 
tu insignes secum habuit, commo- 
ratum fuisse alia quoque evincunt 
testimonia, inprimis Strabon. XIV. 
pug. 138 s. 915 coll. Aelian. V. H. 
IX, 4. XII, 25. Pausan. I, 2. 8.3. 
Himer, Or. XXX. $. 4. 5. Add. Pa- 
nofka: Samiorr. res pag. 36, ct quod 
ad Anacreontem proxime attinet, 
Moebium in commentat. de Ana- 
creontis vita et carminn., quae prae- 
fixa est editioni, quae Goth. et Er- 
fordt prodiit anno 1826 (Vol. XIX. 


bibl. class. curà Iacobs et Rost.) pag. 
VIII seqq., ubi aliorun» quoque, de 
his qui disputarunt, laudantur scri- 
ptiones. Maximà enim apud tyran- 
num gratià summaque adeo familia- 
ritate floruit poéta, qui ingenium 
illius durum arte sua mitius reddi- 
disse fertur. Quo mortuo Athenas 
Anacreontem arcessivit Hipparchus, 
Pisistrati filius, apud quem non mi- 
nori floruit poéta auctoritate sum- 
imisque lhonoribus fuit ornatus (cf. 
Plat. IIipparch. p. 228 C.). Sed haec 
uno verbo indicasse sufticiat ad hunc 
locum, quem tum ad Anacreontis 
aetatem constituendam, tum ad Po- 
lycratis tempora definienda nonnibil 
valere nemo non videt. In cuius 
rebus cnm nihil fere ad certum an- 
mum revocari queat, ut monuit 
Schultz. in Appar. critic. pag. 30, 
praeter necem ann. 523 a. Chr. n 
s. Olymp.LXIV, 1 et auxilium Cam- 
bysi Aegyptum invadenti missum 
anno 525 a. Chr. n., quae hîc ab He- 
rodoto referantur, ca in annum 524 
a. Chr. n. incidere consequens est. 
Ad Olymp. LXIV, 3 s. 522 a. Chr. 
n. haec retulerat Clinton. in Fast., 
ubi vid. Larcherus l’olycratis necem 
ponit in ann. 523 a. Chr. n. s. Ol. 
LXIV,2 (Tab. chronolog. pag. 630); 
Panofka (Samiorr. res pag. 41) in 
Olymp. LXIV, 1. Floruit Anacreon 
circa Olymp. LXII, 2 s. 531 a. Chr. 
n.; circa Olymp. LXIII, 4. 8.525 a. 
Chr. n. Athenas venisse perhibe- 
tur; cf. Clinton. Fast. Hellen. p. 13 
ed. Krueger. 

nsataloyéovta ta Ogoiteo x0n- 
yuata)] Scripsi xataZoyéorta cum 
viro docto in Annall. Ienenss. 1828. 
nr. 185. pag. 45 et cum Bredov. p. 
82, quem Dietsch. quoque sequitur, 


THALIA. III 120—122. 


235 


: pag xMguxa tÒv Opoitea mapeidBovra diadéyeo8a., xal 
oAvxgatea (tugeiv pap énsotpaupevov ds tov toîyov) 


ri peractRaRgivar, oùte vaoxoivacda.. 


Aitia uèv dn 


dipasia. Aeyovtai toÙ davarov toù IloAvxpatzos peve- 
eageoti dì meldeoda., Oxotéon tis fovAera: avrtcar. 
ay 'Opoiens, ltouevos Ev Mayvnoin tr) vato Maravdgov 
100 otxmuévn Ereure Mvgoov tov lupa, avdpa Avdov, 
mov dyyedinv péoovra, uadav toù IloAvxparzos tòv 
IloAvxoatns pae fot xEddTOs ov nuets lÒpev Edijvar, 


lg. rar n Z0ytovta, quam re- 
Dindorf. Conf. Herodot. I, 
i de accusativo addito quae- 
onuî, et vid. infra III, 125 
ret VI, 75 év 2oyln fs 
oll. II, 141, ubi vid. nott. 
um structuram inde a verbis 
»g nonnihil turbatam videri 
9rsus legitimo modo proce- 
ponitu vix opus. Causa ih eo 
od post verba xa x0g (quae 
fere modo posita leguntur 
‘3. IV, 140. III, 150) non 
bur ca, quae exspectaveras, 
verba avro» (i. e. Polyera- 
xradoyfovta excipit infiniti- 
uem structura requirit, cum 
Mur causalis sententia, illata 
mulam ye, unde factum est, 
tio inchoata iustam clausu- 
n inveniret. Quare Herodoti 
le proprie constituenda esse 
teger. ad h, l.: xal xwos toy 
MeTsa, elt’ tx xoovoles xa- 
TÀ Ve. renyuara — Èneyé- 
òy ov d7 IloAvxoatea, TOÙ 
8 toò Oo. nageddovtos dea- 
x, ovte, tu petaotoR@Iva 
yàe — tOv toîzov) oUte vro- 
Pas. Itaque totius loci hune 
nsum patet: ,, a/(que Polycra- 
se consulto Oroetae res asper- 
t, sive casu quodam ita accide- 
n Qroetae praeco accessizzel 
e fecisset, neque ullo modo se 
sse (cum forte ad murum es- 
Versus) neque quidquam re- 
re.‘ Ad verba éx wooworns 
159 ibique nott. 


Cap. CXXII. 
Mayynoin ti) vate Macav- 


deov] Magnesia, quae ad Macandri 
fluvii ripam septentrionalem sita 
erat, quindecim milliaria ad meri- ‘ 
diem et orientem ab Epheso, si pe- 
nes Plinium (Hist. Nat. V, 29, 31) 
fides, distingui debct ab ea Magne- 
sia, quae ad Sipylum montem sita, 
Smyrnam versus, ct ipsa ad Lydiam 
pertinebat. Eam nunc Magnisam, al- 
teram Maeandriam hodie /nekbazm 
dici affirmant. Conf. Strab. XIV, 1. 
p. 636 s. 943 C. aliorumque testimo- 
nia, quae citat Van der Chys Com- 
ment. geogr. ad Arrian. p. 20. Qui- 
bus adde, quae ex antiquis aeque 
ac recentioribus scriptoribus attulit 
Forbiger. Handb. d. alt. Geograph. 
II. p. 225 seq. Conf. etiam supra I, 
161. De Maeandro diximus ad I, 18. 
Ad olunpévn conf. nott. ad I, 27. 
II, 17. 

Mvo0or] Idem nomen infra V, 
122. Ac videntur apud Lydos nsi- 
tata fuisse nomina ct .Myrxi (8. Myr- 
sili) et Gygis. Vid. Herod, I, 7.8 
ibig. nott. Verba subsequentia Le- 
tronne in Journal d. Sav. 1817. pag. 
08 reiecta et Larcheri et Schwcig- 
haeuseri interpretatione (,,.Myrs:un 
— Sumum misit, nuncium ferentem, 
quo animum P'olycratis exploraret‘‘) 
rectius, opinor, sic interpretanda 
esse censet: ,,misil in Sumum ad Poly- 
cratem, cuîs cogitata noverut.‘ Nam- 
que r00v idem valere quod diavorar, 
consilium, mentem (,,les vues, les des- 
sins, les projets‘), recte monet Le- 
tronne, quemadmodum paulo post: 
paddy ov tavre piv diavosvuevov 
0 Ogoitns, quae Schweigh. recte 
sic vertit: ,,X0c ewn animo agitare in- 
telligens Oroetes." 


236 


HERODOTI 


os PaAaoccoxpatzesr érevondn, mapee Mivoa te roù Kvoooiov, 
xaì sl dn ti «Ad05 moorsgos tovrov pote tijs dadaoons' ris 
dè avdoornins Aspouevns pevers IoAvxgarns éori xooros, 


05 Palacconpartsv érevon®n] 
Cf. supra III, 39 ibique nott. et in- 
fra III, 139 De Polycrate, qui clas- 
se plurimum valuit insulasque plu- 
res Aegaei maris sibi subegit, testi- 
monia exstant Thueydidis (I, 13) ac 
Strabonis (XIV. p. Mò B. s. 637 D.) 
dudum allata a Valcken. Quibus 
equidem hoc adiicio, iam mature, 
antequam aliarum Graccine gen- 
tium floreret res navalis, Samios et 
navibus et mercaturà maritimà iu- 
signes laudari; quam in rem confe- 
rantur, quae attulerunt Panofka: 
Samiorr. res pag. 14 seq. et Klausen: 
Aeneas u. die Penaten I. pag. 240, 
qui hanc in rem vel Samiorum nu- 
mos profert, in quibus praeter Iu- 
nonis caput conspicitur navis. Nam 
mature illi navibus fabricandis opc- 
ram dedisse adeoque navium genus 
quoddam ipsi invenisse praedican- 
tur. Ad &adeccoxgariav quod atti- 
met, monet Valcken., Graecos, qui 
maris tonuerint mediterranei par- 
tem, superbo Palaccoxgarorrt®oy 
titulo insignes erhiberi, cum in ali- 
quot tantum insulas Aegaei maris 
imperium exercucrint. Agitur au- 
tem, monente Wesselingio, hîc non 
tam de populis gentibusve, quae 
opibus maritimis valuerint. quam 
de regibus tvrannisve. De iis, qui 
apud Graecos celebrantur dad«00n0- 
xoaerotrres, consulatur Heyne in 
Nov. Comm. Societ. Gott. T. I. p. 
66-95. II. pag. 10—71. ubi ex Eu- 
schio (ad ann. 030 a. Ch. n.) post 
Minoém septendecim gentium re- 
censentur d«Zaccoxpariai, inter 
quas Samii decimum tertium locum 
occupant (.,.XIII. mare obtinuerunt 
Semi). 'Tu add. Guil. Watson 
Goodwin: De potentiae vett. gentt. 
maritimae epochis apud Eusebium 
(Gotting. 1855) pag. (0 seqq. coll. 
p- 4, ubi de ipsa voce daicocoxga- 
reîs eiusque sensu exponit, et vid. 
Bunsen: Aegvpt. Stelle ete. Buch V 
p- 130 scq., qui hane Samiorum da- 
iaccoxgariar annos per tricinta 


unum durasse (550—-520 ante Chr. 
n.) ostendit. — Pro éxevon®7, in quo 
conspirant omnes libri, Dindorf, in 
Comment. p. VIII reponi vult 
van, quod merito respuit Bredov. 
pag. 196. Cf. Herod. VI, 115. 

maoet Mivo te roò Kvwcciov] 
Mivo te, quod non spernendum 
esse statuit Wessel. conferens Ety- 
mol. m. p. 588, 28, e duobus codd, 
recepi cum recentt. edd. probante 
Bredov. pag. 250, qui recte negare 
videtur, alteram genitivi formam 
Mivmogs, ut plerumque hîc cxbibent, 
Herodoto in usu fuisse. Cf. Herod. 
I, 171. 173. Xvoociov cum dapliei 
G scribendum ersse idem monuit 
Bredov. p. 96. Cnossiua dicitur Mi- 
nos, quum Cnossus urbs antiqua es- 
set regia Minois sedes, opibus ae- 
diumque splendore insignis indeque 
maxime celebrata per antiquitatem. 
Alibi vox cum una g scripta repe- 
ritur; de qua scriptura monuerunt 
Moser. et Creuz. ad Cicer. de Legg. 
I, 5. pag. 39 de re quoque monen- 
tes. Tu add. inprimis Hoeck : Creta 
I. pag. 10. -103. II, 182. De ipso Mi- 
noe, maris imperium qui primus in- 
ter Graecos tennisse fertur, vid. 
Thucyd. 1, 4. Diodor. Sie. IV, 60. 
V, 04, alia, quae interpretes Thucy- 
didis pag. (4. ed. Gervini attule- 
runt. Add. Hoeck. 1. 1. II. pag. 201 
seqq. 

xci el dnris x. r.2.]} Ante Mi- 
noém quidem nemo, quantum no- 
vimus, 9alaccoxgaray apud Grae- 
cos celebratur, sed inter Minoèm et 
Polveratem plures recensentur ab 
Africano et Eusebio in Chronicis. 
Quapropter Cr. conferri vult Syn- 
cellum pag. 172 C. et Eusceb. Chron. 
ex cod. Armen. ed. I. cap. 38. pag. 
168 Gr. ed. Mediolan. pag. 51. Ar- 
men. ed. Venet. 

ris dè cr dewxni: ns 2s70utrns ye 
resi ar9oorwnîn ;ever (qua alias 
vitae humanae significatur spatiam; 
conf. II, 142 ibiq. nott.) h. 1. tempus 
designat kixtorivrum., quod dicitur, 


‘TUHALIA. II’ 122. 123. 237 

no dixidas modAasz èpov ‘Teovins te xa) vaocov deter. uadov dv 
tavura puv diavosvuevov Ò Ogpoitns néuwpas ayyedinv EAepe 
trade OPOITHXZ INOATKPATEI ‘Q4E AETEI. Ivvda 
vopti Emufovieve 08 xonypaoi pepahori , xal 20nuara TOL 
ovx siva xatà TA pgoviuara. où vov cds ronpoas de8d0ets 
pèv cegutov, 0508 dè xal éué. fuol yao Pacidevs Kaufvons 
ixifovAsve. Bavarov, xal por toùto éEappédieta: capnveos. 
où vuv éuè éxxopildas avrov xaì Xgnpara, ta ulv avriv avtos 
Exe, ta dè dub fa Eyew. eîvenév te yonuatov aptes anaons 
rijs EAAados. sl dé uor amiortets ta rEQÌ tv Yonuarav, réu- 
dov GOTLS ToL miOTOTATOS Tuyyaver tav, td éyad armodeto. 
Taùra axovous 6 IoAvxgdrns 708 te xaì éBovAeto® xai x033, 123 
luetgeto Yao gonuatov peyalcs, armonéurme npota xatovope- 
vov Maavdeiov Maravdgiov, avipa tv dordv, 6 of pv 


quodque opponitur 17) pv81x7;, quac 
heroica Graecorum ac mythica(fabu- 
losa) est netas, in qua non certa con- 
stat et rerum et temporum ratio. Mo- 
nuit J.Scaliger. Can. Isag. III. pag. 
278. Conf. etiam Grote: History of 
Greece I. p. 313 scq. Caeterum vel 
hicce locus ostendere potest, quanti 
curà Noster ea, quae fubulis adscri- 
benda esse putat, ab iis discernat, 
quae facta revera cum sint, ad ipsam 
rerum historiam pertinere existimat: 
ut igitur critica ratione antiquita- 
tem Graecam perscrutatus case vi- 
deri queat. — Ad verba: #4r(dag 
m012k5 Fywov conf. IH, 119; voce 
vqowy parvas Aegaci maris insulas 
potissimum intelligendas esse, mo- 
nuimus ad V, 30, ubi vid. nott. 


code d#yt] Conf. HI, 40. Ad lo- 
cutionem 0vx siva: nata ta PRovy- 
parta conf. II, 10 et I, 121. Dicere 
enim vult Noster: neque vero te 
opibus satis esse instructum, quae 
tnis consiliis sint naccommodatae 
sive pares. 


où vuv tuè Inuopicus x.t.2.]i. e. 
Tu iqilr, uletme ipsum ea hac ter- 
ra educas et pecunias meas caportes. 
Ita recte Schiweigh. in Lex. IHcrod. 

comparans III, 13. — Ad verba 
esa extr te ponuatov (quod attinet ad 
pecunias) Cr. consuli vnlt Wytten- 
bach. Animadverss. in Plutarch. 


Moral. II. pag. 071 scp. Cf. supra 
III, 85 ibique nott, 


Car. CXXIII. 


n08n te xal éPovleto] Verbum 
{BoviAero hic pracgnanti sensu di- 
ctum videtur: valdegue animo haec 
expetere 8. cone upiscere coepit. Ubi 
rutio quoque cerit habenda imperfe- 
eti, quod consulto adhibetur, licet 
praecedat 708n. Schweigh. reddit : 
conditionemque accepit. Nice V, 59 
vuo povlousvoi, Valck. interprete, 
est: cupide volentes, animose deside- 
rantes, smdvanmunads 005 TadTA 
decntipevor. — In verbis seqq. xa 
xs eodem modo ponitur, quo su- 
pra II, 121. 

MordySg10v Maravdglov] Me- 
«vdoiov (pro Maravdgov) nunc re- 
cte repositum. Vid. Luciani 1. mox |]. 
Ipsum nomen « fluvio duetum esse, 
ut multa alia huiusmodi, monet Le- 
tronne Journal d. Sav. 18-46. pag. 
169. Monet autem h.l. Valcken., ra- 
rius sane apud (iraccos patris no- 
men filio fuisse inditum, nt ex hi. IL 
appareat. Persaa hoc attigne non- 
numquam fecisse nit, et apud De- 
mosthenem quoque quinque memo- 
rari filios patribus cognomines. De 
Mueandrio vid. Lucian. Necyomant. 
8. 16. Contempl. $. 14 et ad ntrum- 
que locum Hemsterh. pag. 358. 396 


124 amnpperde to IoAvxparer. 


238 


HERODOTI 


poapuatiotis* 05 y00ve 0Ù 10dAG Votegov TovTAYv TOv x0cpoy 
tov éx toù avdgedvos toù IToAvxgatzog, éovra abLodentov, 
avidnxe navra és tò ‘Hoatov. ‘O Sè ‘'Ogpottns, padav rov xa- 


teoxorov dovra mooodoxipov, éroiee ToLade È 


Aaovaxas Oxre 


mAngesocas Aldav, xAnv xcgra foazéos toù meoÌ avra ta yeidea, 
émroAis tav Aldav qovoòv énéBare, natadnoas SÌ tas dag- 
vaxas elye trotuas. èi8dv dì 0 Maravdpios xal Fenoapevos 


O dè, rxodda utv tOv pavia 


arapogevovtav, modda dì tav: quicov, fotéAAero avros axdt- 
var, 1005 dì xal idovons tijs Fvpargos vfuv évvaviov tomvde* 
Edoxet ol tOv maréoa tv td Néo pertagov govra Aovoda: pèy 
vrnò toù Aids, yotesdar dì vd TOÙ NAiOv. tavIRv (dodoa ripy 
Owiv mavroin éyivero, uN arodnugoai tòv IToAvxparza xagR200 


seq. T. III Bip. coll. Perizon. ad 
Aelian. V. H. XII, 53, et vid. ipsum 
Herodotnm III, 142 seqq. Nam Mae- 
andrius P’olycrati interfecto succes- 
sit in Sami imperio. Cnius res enar- 
rantur a Panofka : Samiorr. res pag. 
43 seq. Quod vero Lucian. in Con- 
templ. $. 14 Polycratem scribit ab 
adstante familiari servo Macandrio 
proditum esse, id unde habeat, equi- 
dem nescio. Apud Herodotum tale 
quid minime refertur. In Diodori 
Excerpt. Vales. p. 250 (Diodor. X, 
38) traditur Polycrates Lydos quos- 
dam, qui Oroetae imperium fugien- 
tes Samnm appulerant cum multis 
pecnniis ibique supplices exstite- 
rant, primum quidem humaniter 
excepisse, mox vero trucidasae eo- 
rumque opibus potitus esse. 

05 700rto — VOTEROV tortwov] Ad 
loentionem conf. III, 36. — In pro- 
xime seqq. xocuov de suprllectili 
pretiosa in Polycratis conclavi intel- 
limere malim. Doe Heraco dixi ad 
III, (50. reosdoxipor siva: valet ca- 
spectari, nt I, 78, ubi vid. nott. 

setednaas dè tas Iaovanag]i. c. 
obligatas (vinenlis constrictas) ro0- 
pertasque arcas in parato habuit. Sic 
II, 122 xatadéeuv, vbligare, vinculis 
constringere, Adda. V, 72. Docent 
nutem interpreters, priusquam cla- 
ves essent inventac, arcas ct fores, 
quas tuto clausas voluerint veterers, 
loris fnisse colligatas nodis conastri- 


ctig, quos nemo quisquam facile 
posset solvere. Vid. Homer. Odyss. 
VIII, 447 ibique Eustath. pag. 319, 
9. Plura dabit Boettiger in Amalthea 
I. p. 112. — Ad ipsam narrationem 
quod attinet, similem Hannibalis 
fraudem, notante Valcken., retulit 
Corn. Nep. Vit. Hann. cap. 9. $. 
3 (,,amphoras complures complet 
plumbo, summas operit auro et ar- 
gento‘‘), ubi vid, interprett. T. II. p. 
178. 179. ed. van Staver. et Bardil., 
itemque Egestanorum fraudem Thu- 
cydides VI, 10 coll. Diodor. XII. 84, 
Polyaen. VI, 21. De Pythio Syra- 
cusano tale quid refert Cicer. De 
oftic. HI, 14. 


Cap. CXXIV. 


letéliero avros antir ca) avrò; 
cum Gaisf. et Matth. recepi pro vulg. 
UTOGE, probante quoqueSchweigh., 
qui vocabulo @vréce nunquam alias 
Ierodotum esse nsnm affirmat, cum 
pro avroge ille potius h. 1. posnisset 
éueîce. qrmayopsverv h. 1. valet dis- 
sutlere, ut VII, 149. IX, 60. Ad 
verbum Éoré24er0 conf, III, 53 et ad 
verba 700680. utv vnò Ttoù dids 
caput scquens. Formam contractam 
huins verbi a Nostro plerumque ad- 
hiberi monuit Bredov. p. 392. 

navtoin èyivero] fyivero e Flo- 
rentino recepimna pro #yévero. Ben- 
sum locutionis ita indicavit Val- 


THALIA. IIL 123— 125. 


239 


poltea, xal dn xal lovtos avtoù x. tiv xevinaoviEgOv 
slteto. 0 dé ol nastAnoe, fv 066 dxovootgon, x0446v 
ovov xapBeveveoda:. n dè Nenoato énitedéa tavra ye- 

Bovisa. yao rapBeveveoda. xAÉGD y00vOv 1 toù 
3 dareonotai:. IloAvxparns dì, raons cvufovains dAo- 
, rie xao& TOV Opoitea, Gua apopevos «AA0vs te x04- 


na omnes se formas verichat, ob- 
Polycratem, domo ne abiret, 
1 subaudiendum esse mo- 
dditum illud quidem ab Ae- 
‘A. XV, 21 Herodotum imi- 
II, 10, ubi: mayrozo. éyévoy- 
dex Seduevo: x. t.Z. Quo- 
enim vehementiori mentis 
ibito qui concitantur, terro- 
sertim seu metu, eos dici 
me yevtoda: idem observat. 
rod. IX, 108, alia ut omit- 
è Winckelmann, ad Platon. 
em. pag. 125. De infiniti- 
sequitur, structura monuit 
e Gr. Gr. $. 661 not. 1. Unde 
Atticoram locutio év wavtÌ 
re (maximo in linore esse), 
Dustravit Wyttenb. ad Plut. 
+ V. p. 127. Add. Sturz. Lex. 
i. III. p. 467 Ast. ad Pluton. 
ag. — Ad verba énl 
renadvrs00v conf.I1,163 ibiq. 


naffero] i. ec. male ominaba- 
rbis ominosis prosequebatur. 
us liber, Florentinus, alii: 
*t0, quod probavit Grono- 
\ldina, Sancrofti liber, alii 
(tera, quod idem in suo co- 
rerat Eustathius sic scribens 
I. p. 28, 27 sive 21, 48: rò 
‘Teodora inipnnitectat 
‘0y don ro énsvgpnueiv: adi- 
ren déis Éorl, dnzotsa xpo- 
tura pavrelas di’ dvapvi- 
rvavlov i. e, molientem ali- 
‘ somnio monere ominis, Cr. 
ste, qui Hesychium citat, 
uem érignuicuagi explica- 
infopaci, ubi Alberti T. I. 
90 laudat Thucydid. VII, 79 
>h. B. J. VII, 5. Schneiderus 
s. v., ubih. |. laudat, red- 
inosa verba (sive in bonam 
, sive in malam) acclamare, 
alave proloqui vota indeque 


vel assensum, vel reprobationem 
declarare. Neg aliter fere Dissen. 
ad Pindar. Olymp. VI, 56. pag. 67: 
sboni ant mali ominis. verba alicui 
dicere, tum bona aut mala impre- 
cari.‘‘ Tu vid. inprimis Lobeck. ad 
Phrynich. p. 596. In proxime seqq. 
mruelinoe — raqBevev:080: Naber 
in Mnemosyn. IV. pag. 23 Herodo- 
tum xag0devevoso dai scripsisse 
putat. Mihi id haud necessarium 
videtur, quamquam Nabero assen- 
sus est Mehler ibid. V. pag. 74, qui 
idem in verbis seqq. pro x Zé 200- 
voy legi vult xavta yxoovor. Ne- 
que hoc mihi opus videtur. Ad éx- 
tedéa yeveodai conf. I, 116. III, 16. 

Bovisoda. — 7 — totego®a1] 
Ad structuram verbi foviecda: (ubi 
subaudiunt p@dZZ0v) sequente 7 
conf. locum Xenophontis in Cyro- 
paed. I, 4. $. 3 et quae alia affert 
Lambert. Bos. de ellipss. L. Gr. pag. 
167. — Ad rem denique conferas 
Philonem, qui narrat (ap. Euseb. 
Praepar. Ev. VIII, 13 s. Philon. 
Opp. II. pag. 639 ed. Mang.), som- 
nium, quod Polycratis filine per 
quietem fuisset obiectum, id ipsum 
tyrannum vidisse et recitasse, cum 
in crucem tolleretur. 


Cap. CXXV. 


e10y6«g] Conf. nott. ad III, 121. 
De Democede vid. infra III, 120, De 
innetura particularum in verbis @A- 
dZovs te — ty dì dn xal monuit 
Werfer. in Actt. phill. Monacc. I, 2. 
pag. 244. Tu conf. nott. ad IH, 38, 
Ad verba Koormwintny, avde@ în- 
toov te fovta Wesseling. comparat 
Homer. Ili. XI, 514 et Herod. III, 
122 Mvecoy — "&vdea Avdorv. Equi- 
den interpunctionem mutandam 
censui, ita ut comma ponerctur post 
ardea, ut V, 43. 71. Mox ob plu- 


240 


HERODOTI 


dovs tov tralpav, ev dè dn) xal Anuoxndea rov KaAlipvtog, 
Kooravintnv avdga, inrpov te govra xa tiv téyvnv aoxéovra 


> , CL. 
«outa tov xat' Euro». 


"Azinopevos dè és tHv Mayvnoinv è 


IoAvxgatns diep8aor xaxds, oùre Éovroù abias oùre tav 
EmuIOD peovnuarav® Oti yao un ol Zugnxoctav pevopevo: tu- 
ourvor, ovo sis tov @ÀAXav ‘EAiNnvixoiv Tvpavvav @ELos éou 
IoAvxgarei pepadorpemeinv cvufAndivai. armoxteivas dé piv 
odx dEicos «rnyIgIOs Vpoitns aveotavewde. vv dé ol éxopt- 


rinm librorum consensum retinui 
aoutovtu (pro fxaoxtovra). Wessel. 
laudat IX, 32 (VI, 92 invenitur 
énacueiv). Earipid. Suppl. 872. Ae- 
schyl, Prometh. 1064. — Ad or: un 
vid. nott. ad I, 18. 
oî Zvennociwy yEVOLEvVOL TUQRY- 
vo] In scriptura vocis Zveg7xoo(wy 
libri ditferunt. Tu vid. Hess. ad Plu- 
tarch. Timoleont. pag. l seqq. Vo- 
cem tveavvo: plerique hic omittunt 
libri, forsitan ob statim subsequens 
rreavvov. Equidem non deleverim. 
Per Syracusanorum tyrannos, mo- 
nente Valcken., Herodotus nullos 
alios designare potuit, nisi (Fe/lonem 
et /Zieronem, qui paulo ante obierit, 
quam ITerodotus historiam suam 
conderet. Utrumque principem com- 
memorat et cum O conten- 
dit Plutarch. De S. N. V. pag. 551 
l., ad quem locum dn Gelonis et 
ITieronis in tyrannide modestia Wyt- 
tenbach. p. 37 citat Plutarch. Apo- 
REG p.175 A. DB. Aelian. V.H. 
a 11. De frelone moderatissimo cet 
ea insigne Diodori ex- 
stat testimonium XI, 26, ubi eveo- 
gérns nei cwtno xi Baortets prae- 
dicatur. De Z/ierone, poétarum cul- 
tore ac fautore, praeter Aelian. V. 
H. IV, 15 plura Pindarus, ad cuius 
Olymp. primam Boeckh. tum in in- 
troduetione, tum ad vs. 13 pluribus 
dispntavit. F loruit rex inde ab anno 
Olymp. LXXV, 33 s. 478 ante Chr. n 
(quo ipso anno Gelo obiit) mortuus- 
que est Olymp. LXXVIII, 2 sive 
467 ante Chr. n. Atque Ierodotus 
anno -114 a. Chr. n. Thurios in Ita- 
liam cessisse fertur, ubi usque ad 
annum 408 a, Chr. n. cum vixissc 
quod ponunt complures viri docti, 
probari id haudquaquam posse locis 


Herodouteis I, 130 et III, 15, in ad- 
notatione ad hus ipsos locos osten- 
dimus: quamquam longius certe 
spatium multorum annorum ibi vi- 
xisse certun est, sive cum Schoellio 
(in Schneidewini Philolog. IX. p. 
159 seq.) ponas mortis tempus anno 
425 a. Chr. n. sive aliquot certe an- 
nos vitae addas. De poétis, qui ty- 
rannorum Graecorum in aula florue- 
rint, consul. Wachsmuth. De Pind. 
reip. const. praec. II. p. 17 et Hel. 
len. Alterthumsk. II, 2. pag. 290. 
p:yadorgereinv] Sic omnes libri, 
quibus invitis nibil mutare audeam. 
Schweigh. in Lex. Herod. s. v. aut 
ueyaldorotnezay aut peyaZorgeani- 
nv scribi vult. Supra I, 139 pe 
yadongerein sine "ila lectionis va- 
rietate. Tu vid. Bredov. pag. 127. 
186. Ad significationem vocis fa- 
ciunt Aristotelis verba Rhet. 1, 8. 
p.33 Sylb.: peyadormenea dì det- 
ty iv daravnuaci ueyed0ovs xo: 
Tix), pingowvzia dì nai pexgoxgt- 
nera tevavtia. Quae una cum aliis 
attulit Creuzer. ad Plotin. de paul- 
crit. pag. 239. Ut igitur pixgoxgé- 
nea illiberulitas , ita peyaloxgfxta 
liberalitas ea est, quae in ma- 
gnificis factiz dictisve eclucet ma- 
guisque in cogitationibus; quibus 
nemo Polyeratem antecessit, teste 
Herodouto, cuins iudicinm verissi- 
mum esse pronuntiat Panofka: Sa- 
miorr. res pag. 13, si scil. virtutes 
viri animusque et fortissimus cet 
prudentissimus, aliquando quidem 
etiam minus iustus, sed constans in 
propositis consiliisve contendantur. 
ovx aÈiws «nNyIo105] Locutio- 
nem imitatus est Pausan. III, 1. 
8. 1, ubi vid. Siebclis. Anctor est 
Strabo XIV, 1. pag. 638 s. 945 C. 


THALIA, IM 195. 126. 


241 


fo uiv noav Zdpior, dine, nedevav optas Éavrà ya- 
Bévar, dovtas #ievdpovs' Goo dì noav Esivoi te xal 
, Gv tropévav, tv avdpganidav d0ya morsvpevos elze. 
partns dì avanpsuonevos érmetédze macav tv Oyuv ts 
006° é4oùUro uèv yag Virò toù A.08, 0x0 Vor, éyplero dè 
où nAéov, aviels avtos éx roù coparos lnueda. IToAv- 
x utv dn al modia) evrtuziai és tovro éredevtnoar, ti of 
s 0 Alyvxtov Baorevs aposuavievoato. 


Xoova di 0v m0%4G Vorspov xal Ogoitea IloAvxpareos 126 


petnidov. ueta pag tov Kaufvosda Pavarov xaù tav 
reyv facrAninv peévav év tor Zaodior "Ogolens dpéde 
38tv Ilto0as, vrò Mador aragparenuevovs tv aEynv * 


item dolo captuma Persarum 
, suspensum esse. At cruci 
esse (draoxoloric8 var) 
\tem et Lucianus Contempl. 
1 295. T. I. ed. Iacobitz. ct 
rysostom. Or. XVII. p. 251 
: Ipsum supplicium, quod 
tus relatu dignum negat, in- 
nisse cradelitatis, vix dubio 
Exeoriationem fuisse suspi- 
Vessel. cum Casaubono Exer- 
Annali. Baron. XVI. p. 615, 
idem in Polycratem sint ab- 
ippe cum Persae cruci suffi- 
espita amputasse aut cutem 
s9e videantur. Quod in Ba- 
factum esse Ctesias Exc. 
}.59 enarrat. Alia dabit Bris- 
) reg. Pers. princip. II, 215. 
le tempore, quo Polycrates 
liximus ad III, 121. 
pèv q00v Zauioi] fav (pro 
t b.l. et paulo post rescripsi, 
us sic inbentibus. Verba é0v- 
v@i90vs redde: quod sint li- 
‘ete enim cohaerent cum pro- 
stecedentibus ya01v e/dévat. 
ba sv evdparodav 2070 vid. 
d III, 120. 
r#288] ,,Conf. supra III, 
rredda ot I, 413: #E#zAnoe toù 
st)» poaunv. Cf. VI, 140 et 
Valcken. scholia in N. T. (A. 
, 1 vs. 15. pag. 321) ibique 
reléeoBa., télos 8. réoas 
éEelBeiv, fEnnevv, éuneoci- 
et xZ7008nvyg. Creuzer. 
[erodot. II, 63. III, 69. 138. 


DOT. II, 


Ad verba 0xwg Vo: conf. ob usum 
vocis 0xws nott. ad I, I1. 

rt] — neospavtevoato] Ad stru- 
cturam és toùro — ri conf. III, 64 
ibique n tt. Ad argumentum, quod 
attigit Lehrs (Populiire Aufsiitze aus 
d. Alterth. p.45), conf. IM, 40 seqq. 
et add. Diodori Excerptt. X, 36. 


Cap. CKXVI. 


ticueg petnA®dov] i. e. Polycratem 
vindicta (furiae ultrices) assecuta est. 
Redit locutio in clausula ipsa huius 
narrationis cap. 128 fin. eandemque 
imitatus videtur Aelianus Var.Hist. 
VI, 10. N. A. XV, 23, ubi Iacobs. 
huius loci haud fuit immemor. In- 
de apud Antiphontem Or. I. $. 10 
(p. 609 ed. Reisk.) — uetéogo- 
pa tòv povéa où xargos. Etconf. 
quoque oraculum in Herodot. VI, 
86. $. 3 vers. 5. er 

cnaoaronuévove tnv eexnv] Conf. 
III, 65 init. Respicitur enim tem- 
pus, quo Smerdis magus imperium 
tenuit. — Paulo ante pro xaÌ tov 
uayov tjv Paowninv Valcken. su- 
spicatus erat x ata tov Lp. tpv Pao., 
ut sensus loci is exsistat: eo tempore, 
quo magi regnum occuparant. Conf. 
III, 61. 67. De usu pracpositionis 
xat& in designando tempore dixi ad 
I, 67. De confusione haud infre- 
quenti vocularum xaì et xara cf. 
modo I, 87. Scitam Valckenarii 
emendationem nemo editorum rece- 
pit. — WgéAe:, quod omnes exhi- 


16 


242 


HERODOTI 


0 dè év tavtn ti) tagayij nata pèv Exrerve Mitpofarza rov éx 
AacxvAziov Viraggov, 05 oi aveldioe ta és IToAvxparea Exovra, 
xata dì roò Mirpofatec tòov ratda Koavaoanv, avdoas Év 
Ilégonor doxiuovs, «Ala te tEvferoe mavrota, xal eva ayya- 
ortov Aagstov HABOvTA rap’ avtòv, 5 0Ù m0ds HÎoviv oi pr 


bent libri scripti, reliqui, a Bekkero 
et Dindorfio mutatum in wpé#4ss (ut 
mox ére8vues), probante Bredovio 
pag. 372. Cautius mihi egisse vide- 
tur Dictsch., vulgatam et ipse reti- 
nens, cum in talibus utique Hero- 
dotum non unà tantum form so- 
lutà usum esse credibile sit. — Ad 
tmesin Herodoto haud infrequentem 
in verbis xara uèv éxtecve cf. I, 194. 
HI, 39. 40 ibique nott. 

év tavty 17 taeagn]) Conf. III, 
150. Ex hoc loco Heeren. Ideen 1, l. 
pag. 412 concludi vult, quantus 
omnino iste fuerit motus a Smerdi 
magisque excitatus; quippe ad om- 
nem Asiam late patentem regnique 
partes amplissimi maxime remotas 
ille valuisse videtur. Quo enim tem- 
pore Smerdis regnum occuparat 
septemque illi principes coniura- 
bant, omnium fere rerum perturba- 
tio per regnum illud exorta esse vi- 
detur, in qua, ut ficri solet, singuli 
provinciarum praefecti se constitu- 
erint reges et pro suo quique ege- 
rint arbitrio. Iltaque etiam nil mi- 
rum, in singulis regni terris Dario 
ad imperium evecto exstitisse rebel- 
les principes, quos singulos dein- 
ceps a Dario victos recenset Bisu- 
tuna illa inscriptio (de qua cf. ad 
III, 30. 61 nott.) ipsaque monstrat 
imago rupi insculpta, novem huius- 
modi principes exhibens manibus 
colloque vinetos ad Darium regem 
accedentes. 

tOv fx Iacuvisiov vacogov] Conf. 
III, 120 ibiq. nott. Ad verba te és 
Ilolvxgatsa Èyovta conf. III, 16. 
In verbis subseqq. cum Gaisf. et 
rece. edd. Florentini libri potissi- 
mum auctoritate scripsimus: xata 
dè toò MireoParea tòv raîda Koa- 
vaotnv, ubi vulgo xera dì ròv M. 
nada Koavaornr, quam lectionem 
retinuit Matthiae, nisi quod Xga- 
vacotny edidit. 


xal tiva cyyegniov] Tabellarium 
intelligit s. cursorem regium equi 
tem; de quo tabellariorum instituto 
apud Persas primarius exstat No- 
stri locus VIII, 98 (ubi cf. nott.), 
quem una cum aliis hac de re exci- 
tavit Brisson. de reg. Pers. prince. I. 
8.238. Quibus locis addere licet Lu- 
cilium, qui Satirarum sexto libro di- 
xerat: ,,concursans veluti angarius 
clareque quiritans'‘* teste Nonio £s. 
v. quiritare pag. 21. Ut enim regis 
mandata quam citissime ad provin- 
ciarum praefectos pervenirent, cur- 
sores erant per stationes dispositi, 
qui illa ad satrapas, eorumque re- 
sponsa ad regem perferrent, Quod 
institatum, cuius simile quid adhue 
exstare scribit Morierus, quo minus 
cum nostris cursibus publicis (Po- 
sten vulgo vocant) comparetur, id 
obstat, quod tantum ad res regias 
publicasve istud pertinuit neo ullo 
modo privatoram hominum rebus 
usuique inserviit. In Mongolorum re- 
gnis a Dschingischani successoribus 
similia quaedam esse instituta, ex 
iis, quae de his retulit Marco Polo, 
satis fit manifestum. Monuit Hee- 
ren Ideen ctc. I, 1. p. 497 seq..Ita- 
lus interpres ab hac voce Persica 
descendere vult Italorum voces ang- 
heria, angheriare, angariare, angeria- 
tore. Parum recte; multo enim pro- 
piora sunt Latina: angor, angere. 
De ipsa voce Graeca plura posete- 
race aetatis grammatici protulerunt, 
quorum loci exhibentur in Thesaur. 
I. Gr. I. pag. 229 edit. Paris. Radi- 
cem vocis investigavit P. Bòtticher 
in Aricc. (Hal. 1851) pag. 10. 


ws ot odg Nd0vnv 0£ pv] cam ei 
grata non essent, cun displicerent re- 
gis mandata. AA locutionem vid. 
quae similia attulit Dorville ad 
Chariton. p. &g8, cui add. Stallbaum 
ad Platon. Sympos. pag. 28 ed. tert. 


THALIA. IL. 126. 127. 


243 


vpedioueva,- xtelveL uv Orto xopitopevov, avdpas ol 


Jas xat’ odov* 


armoxtelvas ÎÉ piv npavice avidi înxo. 
itos dè ds Foye tRv degnv, eneBuuss ov Opoirsa tica-127 


s eaviov te tov adixmuaroav elvenev xal padiota Mirgo- 
n xa toù mardos. Ex uèv dn tijs lBeins otpatOv éx° avtov 
idonee meurev, ate ol oldeovicav Eri tolv npNpuarav, xal 
Ti Excv t]v doxnv, xal rov Ogoitea ueyalZnv rv logùv 
hewopevos éxev, tov ylAior uèv Ileooéav édopvepogsor, 
dì vouov tov te Devyiov xaì Avdiov xal Iovixov. Ioòs 


leag of vrelcag] i. e. viros sub- 
, in insidiis clam collocana, ut 
03, quo utroque loco vx/0es 
vult Cobet. Varr. Lectt. pag. 
1mparans xet.0e I, 88 sq. coll. 
4, ubi cf. nott. Sed recte cum 
v. p. 148. vulgatam retinue- 
ditores recentt. Cf. etiam III, 
#2). — Pro xar’ ovdòov scri- 
: cum recentt. edd. et Bredov. 
166 seq. plerisque codd. sic iu- 
ras: xat? 0d0r. Ad locutionem 
fax conf. III, 45. 100. 


Cap. CXXVII. 


ut» dn cris Being] Cf. supra 
31, ubi locutionem, quam nos 
s interpretati e vestigio, conti- 
Sehweigh. in Lex. Herod. ma- 
eddere palam, ex aperto, et hoc 
tIX,37. Quam quidem signi- 
em ex primitiva illa, qua 
‘ecta, e vestigio, continuo, spon- 
ere, equidem credam. Schae- 
d Plutarch, Tom. IV. p. 361 
‘eubner. Lips. 1829) comparat 
v@stas (geradezu). quod apud 
rehum legitur. In ipsam locn- 
rationein inquisivit Lobceck 
ygramm. Regiomont. 1835. De 
©oge nominn. Jon. I. p. 113 
Similia quaedam exhibuit Bo- 
1 Sophocl. Ant'gon. 912. Paulo 
«fvexev e Florentino cum re- 
, edd. recepimus pro #îvexs. 
‘of ofdsovtov] Cf. II, 76 ibi. 
ott. Voculam oî translatam 
fralek. post. #doxs8, quod me 
m sententià haud necessarium. 
articipiorum structura, quum 
vos absolutos excipit alterum 


participium in nominativo positum, 
cf. Herod. V, 34 et quae similia at- 
tuli ad Plutarchi Philopoem. pag. 
40. Admonuit quoque huis structu- 
rae vir doctus in Ephemeridd. Ha- 
lenss. 1828. nr. 64. pag. 516. — Quod 
ad ipsum argumentum attinet, ve- 
rissime h. l. ea dici, quae de regni 
rebus maxime turbulentis proferun- 
tur, quibus Darius ad regnum modo 
evectus impeditus est, quo minus 
continuo Oroetam punirct, patet ex 
iis, quae in Bisutuna inscriptione 
traduntur de variis seditionibus 
mox exortis, sed armorum vi oppres- 
sis a Dario; vid. nott. ad III, 97 et 
150. 

toy gilioi pèv Tlsootcov Edogugo- 
Qe0v] Opportune monet Heeren. 
IdeenI, 1. p. 493, singulos regni sa- 
trapas pari modo, quo magnum 
Persarum regem, et ad eius ipsius 
cxemplar, sibi aulae formam con- 
stituisse, indeque eos habuisse suos 
quemque comites et aulicos, femi- 
narum gregem et eunuchos ad has 
custodiendas, palatium una cum 
paradiso, in quo feras venarentur, 
quin .ipsos satellites, quibus cincti 
in publicum prodirent, alia il ge- 
nus. Attigit haec Brisson. de reg. 
l’ers. princip. I, 179. 

eîye dì vopoy tov te Devzioy x. 
rt...) Intelliguntur credo ipsae illae 
tres praefecturae, quas primo loco 
recensuit Noster supra III, 90. Ex 
co ipso, quod plures praefecturae 
ad unum deferrentur satrapam, ut 
hoc ex loco subinde factum esse in- 
telligimus (conf. etiam Brisson. de 
reg. Pers. princip. I, 170), horum 
praefectorum potentiam nimis au- 


16* 


244 HERODOTI 
tavta di dv 6 Aagetos tade tungavicaro. cvyualécas Ieg- 
GÉdov toùs Soxiuctatove Eleyé oqu tade' "2 ITéooor, ris av 
po toùro vuécov viootàs Emitedéoere copin xal un Bin te xel 
oulAo; Evda pae copins dee, Pins Eoyov ovdtv. butov di av 
tis èv uoL'Ogoitea 7) todovra ayayor N aronteiveLe; 08 cMpéAnoe 
pév x00 Iléooas ovdtv, xaxa dt uepada Zoppe toro uèv dvo 
muéov niotwoe, Mirpofetza te xal tov ratda avtod, toùro di? 
xaì tovs avaxadéovtas aUtòv xa) meuropévovs va’ éusù xtsl- 
ver, Ufgiv oVvx avaoyetov paivav. npiv ti dv pétov ttsoya- 
cuodai wv Iéooas xaxòv, xaralaurttos Et) nhuiv davero. 

128 Aaostos uèv tavta Ensigata* td di avdees tpijxovta vat- 
CTtHGav, avtos Exactos é8é4A0v moéev tara. tpitovras dè 


Aagstos xaredauBave, xeAdevcov maldeodar® 


ctam ipsique Persarum regi perni- 
ciosum factam fuisse, bene colligit 
IIeeren. I, 1. pag. 498 seq., quippe 
unde superborum praefectorum isto- 
rum, qui omnia pro suo quique ar- 
bitrio transigerent, plane ut reguli, 
haud raro tumultus exstiterint sedi- 
tionesque, quibus summi Persarum 
regis potestati se penitus subtrahere 
studuerint. Cuius rei plura ex Per- 
sarum historia exempla attulit Hee- 
renl. l 


rovs doxiuoterovg] Ita cum aliis 
Florentinus liber, ut paulo ante cap. 
126 avdoas — donlnovs Noster di- 
xerat; cf. etiam III, 135. 143. I, 
152. 158 cte. Alii loyipordrove, 
probante Schweigh. post Wesscling., 
a confert IlI, 65. IX, 15. 24. IV, 
138. 


broortas Emitedécse copi] Citat 
haec Eustath. ad Iliad. II. p. 222, 
22 s. 168, 19, ubi tedéostev. Ad 
vocem copin confer III, 1. 85; ad 
locutionem fl7 te xal opidco 'He- 
rod. IX, 59 et III, 14 ibique allata. 
Verba seqq. iva ye doping dis, 
Bins Eoyov ovdîv excitavit Stobaeus 
Tit. 48, 19 p. 326 8. 305 Vol. II ed. 
Gaisf. = ni ils, quae mox sequuntur, 
vuédov dn cv ris x. 1. Z., particulam 
cv librariorum socordià excidisse 
vult Werferus in Actt. phill. Mo- 
nacc. I, 2. p. 257, quamquam ipse 
nesciens, quo loco probabiliter par- 


maliouévav dè 


ticula sit inserenda. Qua ipsa h.l. 

opus non esse statuit G. Hermann. 
ad Viger. p. 944, quum ex antece- 
dentibus verbis tl &y Lor toùro — 
ImitedéceLe particula mente quidem 
repetenda sit et ad seqg. subaudien- 
da. Hoc enim Graecis usitatum esse 
monet idem Hermannus, ut, ubi 
oratio ex duobus constet membris, 
quorum alterum cum altero vel alia 
ratione coniunctum sit vel eius re- 
petitionem quandam contineat, in 
posteriore omittant cv. Nec aliter 
Matth. in Gr. Gr. p. 982. 983. Quae 
ratio cum ad nostrum locum vix va- 
leat, qui valde differt ab aliis héc 
spectantibus (v. c. Xenophont. 
Memm. II, 1, 18), equidem cum re- 
centt. edd. inserti voculam &y post 
tig. — Ad formam É0gye in seq. cf. 
I, 127. 

tosto dì xal] xa e Florent. ad- 
scitum. Vulgo omittitur, neque vo- 
culam receperunt Matthiae et re- 
centt. edd. Pro avanaléovias Din- 
dorf. exhibuit avanadedveas. Ad 
vocem xatalauntéog conf. supra 
III, 69 é#m0daurtéo; ibique nott. 


Cap. CXXVIII. 


uatelapfave] i. e. cohibuit, inki- 
huit eorum contentionem, Cf. de haec 
verbi significatione I, 46 et VII, 9. 
$. 2 ibique nott. 

mallopivoy dì Zayyover tn way- 


THALIA. liL. 127. 128. 


245 


ver gx ravrcov Bayatog 6 Aprovrso. Aayav dì è Bayatos 
i toade: fifAia yoavanevos rodlia xa meol mo4AAciv 
x xouyharov cponytda op. ènéfare tqv Aagsiov, usta 
s égov tavra È tas Zaodis. armixopevos dì xal Ogolteo 
sv é400v, tv PiBAlcov Fv Éxacrov rmepuarpeouevos, Edi 
d yoapuatioty to faciAnio émdéyeoda.: yoapuarioras 
viniovs ol mavres Urapygo: Egovoi. armormeipeduEvos dè 
Bopupogav édidov ta fiBiia 6 Bayatog, el évdztataro 
ragiv dirò Opoiteo. Optav dé cpeas ta re BiBdia ceEBopé- 


Citat hunc locum Suidas in 
xeZog, ut observat Toup. 
id. in Suid. III. p. 4 s. Tom. 
17. Quemadmodum Attici di- 
rdngovv et uZnoovoda., ita 
mallerr et rallec8a:, ubi 
m dicitur de eo, qui praefe- 
insi sortitioni sortes in aliorum 
s coniicit in galeam, sitellam s. 
(qua de sortium concussione 
malizv xino0vs); medium 
verbum eorum est, qui ipsi 
lar B. rem inter se sorti commil- 
uem ex his (ungebat sors,8.cu- 
te nomen excidit, is Aaygî7 s. 
,ado iagsîv dicebatur; conf. 
. II. 83. IV, 94. 153 coll. 
rl. 8. e. Th. 55. Sophocl. Ele- 
11, alia plurima, quae excita- 
ek., cui haec adnotatio omni- 
etur. Tu adde de voce maZog 
ittulit Blomfield. in Glossar. 
schyli S. c. Th. 1. 1 — De 
'ersica Bayaîos vid. quac di- 
in Excurs. ad III, 70. 
magi x027dv fxovra rocyue- 
Ad locutionem conferas II, 
a yupvinòv da reons &Y- 
‘orta, ubi vide nott. coll. VII, 
lune locum equidem sic reddi- 
cum Schweigh. in Lex. He- 
ibelli multi et in quibus de mul- 
8 agebalur. 
a1geonevog] i. e. detrahens si- 
solvens singulas lileras 8. vin- 
suiusque epistolae. Cf. III,41 
ptt. 
fyecda:] Cf. nott. ad III, 4l. 
sem crorsigeowuevos cf. II, 
q. nott. 
imatioras dì PaciAintovs] Cf. 
i. Ideen I, l. p. 496 seq. Hoc 


ad regiam auctoritatem tnendam 
ita institutum fuit : quippe « nuntiis 
regiis mandata regis celeriter exso- 
quenda his scribis tradebantur, qui 
ea cum satrapis communicarent ci- 
toque peragerent; cum, qui dicto 
non audirent, pro rebellibus habe- 
rentur indeque statim intertice- 
rentur indictà causà atque haud 
raro vel ob solam suspicionem. 
Quod in Turcarum regno cum ho- 
dieque sic valeat, id ipsum satis 
comprobare videtur, ea, quae ad 
Oroetam pessumdandum a Dario 
fierent, non abhorrere ab ea princi- 
pum orientalium ratione, quae et 
olim valuit et immutata fere ad no- 
stram usque aetatem sic remansit. 
Wesseling. monuerat, hisce Bagaci 
artibus ad Oroetam pessumdandum 
convenire Macronis technas in Acl. 
Seiano apud Dionem Cassium, et 
Olympii 8. Honorii Imp. in Stili- 
cone opprimendo apud Zosimum 
(hist. V. p.344). 

el Ivdebalaro emootaciv] Unus 
Sancrofti liber: el of #vdsÉa/ato, 
non improbante Wesseling., qui #v- 
detaiato repetit a verbo évde(uvn- 
c8a., conferens Diodor. XIII, 17 et 
Excerptt. T. II. p. 631. Epist. ad 
Timoth. IV, 14. Tum enim erit sen- 
sus: an significaturi ei essent defectio- 
nem. Malim equidem in lectione 
vulgata Mediceo, Florentino, aliis 
probata persistere ct cum Porto ip- 
soque Schweigh. in Lex. Herod. 8. 
v. repetere évdefalato a verbo èv- 
déxecdat, eo fere sensu: caploralu- 
rus sententicon satellitum, an admissuri 
8. recepluri sint defectionem ab Oroe- 
ta s. defectionis sermonem ipsis obla- 


244 HERODOTI 
taùta di) dv 0 Aapetos tade dungavioaro. cvyuaAéoas Ieo- 
Gédv TOUS dompatarovg Eleyé coi tede* “Q Iltooa:, tis av 
pos TOÙTO dpécov vrootas énitedéceLe cCopin xal un Pin re xal 
Oui; vba yao Gopins déeL, Bins Eoyov ovdév. dpécov di) ay 
tis dv por Ogoitea 7] Eosovta ayayor 1] armoxteiveLe; 05 cpéAnoe 
uev xo Iléo0as ovdiv, xaxa dè peyada Eopys' toùro pèv dvo 
Muéov qiorwoe, Mirpofarza te xa) tov natda avtod, tobro di 
xai tovs avaxadeovtas avtov xal meurouévovs va' éued xret- 
ver, Ufgiv ovx avaogetov paivav. moiv ti dv uétov Etepya- 
cuodai uv Iéocas xaxòv, xaralaurteos éorì nuiv Favaro. 

128 Aapstos uèv tavra érspata* to dì avdpss toLmuovta vat- 
oTHOav, aUtòos Exaotos éBéAv moréerv tavra. Éoltovras dè 


Aapstos xatedaufave, xedevav raAieoda.* 


ctam ipsique Persarum regi perni- 
ciosum factam fuisse, bene colligit 
Heeren. I, 1. pag. 498 scq., quippe 
unde superborum praefectorum isto- 
rum, qui omnia pro suo quique ar- 
bitrio transigerent, plane ut reguli, 
haud raro tumultus exstiterint sedi- 
tionesque, quibus summi Persarum 
regis potestati se penitus subtrahere 
studuerint. Cuius rei plura ex Per- 
sarum historia exempla attulit Hee- 
ren]. l. 


tovs doxiuowtarovs] Ita cum aliis 
Florentinus liber, ut paulo ante cap. 
120 avdgas — dox{uovs Noster di- 
xerat; cf. etiam III, 1830. 143. I, 
152. 158 etc. Alii loyipoterove, 
probante Schweigh. post Wesseling., 
i confert III, 65. IX, 15. 24. IV, 
138. 


ornootas Enitelécsie 60/7] Citat 
haec Eustath. ad Iliad, II. p. 222, 
22 s. 168, 19, ubi rtedeocie». Ad 
vocem copiy confer III, 4.85; ad 
locutionem fln te xa dplaeo He- 
rod. IX, 59 et III, 14 ibique allata. 
Verba sceqq. iva pae copins dex, 
Bins Feyov ovdiv excitavit Stobaeus 
Tit. 48, 10 p. 326 8. 305 Vol. II ed. 
Gaisf, — In iis, quae mox sequuntur, 
vuédoy dn dv tig x. 1. 2., particulam 
«v librariorum socordi&à excidisse 
vult Werferus in Actt. phill. Mo- 
nacc. I, 2. p. 257, quamquam ipse 
nesciens, quo loco probabiliter par- 


mraliopévav di 


ticula sit inserenda. Qua ipsa h. |. 
opus non esse statuit G. Hermann. 
ad Viger. p. 944, quum ex antece- 
dentibus verbis t/s € por toÙto — 
tmitslécere particula mente quidem 
repetenda sit et ad seqg.subaudien- 
da. Hoc enim Graecis usitatum esse 
monet idem Hermannus, ut, ubi 
oratio ex duobus constet membris, 
quorum alterum cum altero vel alia 
ratione coniunctum sit vel eius re- 
petitionem quandam contineat, in 
posteriore omittant cv. Nec aliter 
Matth. in Gr. Gr. p. 982. 983. Quae 
ratio cum ad nostrum locum vix va- 
leat, qui valde differt ab aliis hte 
spectantibus (v. ce. Xenophont. 
Memm. II, 1, 18), equidem cum re- 
centt. edd. inserni voculam &v post 
tis. — Ad formam éd0oye in seg. cf. 
I, 127. 

tovto dì val] xal e Florent. ad- 
scitum. Vulgo omittitur, negne vo- 
culam receperunt Matthiae et re- 
centt. cdd. Pro avanaléorias Din- 
dorf. exhibuit avanalevvras. Ad 
vocem xatalaurtios conf. supra 
III, 69 éridauntéos ibique nott. 


Cap. CXXVIII. 


satelapfave] i. e. cohibuit, inhi- 
buit eorum contentionem. Cf. de hae 
verbi significatione I, 46 et VII, 9. 
$. 2 ibique nott. 

madiouivoy dì daygover Èn may 


THALIA. lIL 127. 128. 


245 


ver éx ravrav Bayatog 6 Aproviso. Aazav dì 6 Bayatos 
| rouade:» ffBàZia yoawauevos molla xa) meol 20446v 
a xouyharav cpenyida op. éréBade tqv Aapstov, pera 
s Zyaov tavra és ras Zaodis. aminouevos di xal 'Ogottea 
1 #4090v, tov fiBAlcov Ev Exactov reQuarpeduevos, édi- 
d yoaupariori to facrAnica Endéyeoda.® yocuuatiotas 
iscintovs ol mavres VUaaggoi Egovor. aroneigemuevos dè 
dopupopav #0ldov ta BiBiia 6 Bayatog, el Evdetalaro 
raciv ax0 Opoiteo. bpéav dé opeas ta te PiBidla cefope- 


Citat hunc locum Suidas in 
ados, ut observat Toup. 
id. in Suid. III. p. 4 s. Tom. 
17. Quemadmodum Attici di- 
‘in90vv et xZ700v0o8a., ita 
malley et raZlec8a., ubi 
m dicitur de eo, qui praefe- 
asi sortitioni sortes in aliorwn 
s coniicit in galeam, sitellam 8. 
(qua de sortium concussione 
malley xlno0vs); medium 
verbum eorum est, qui ipsi 
tur 8. rem inter se sorti commit- 
tuem ex his (ungebat sors,8.cu- 
‘te nomen excidit, is 7ayeîv 8. 
saio Zaysîv dicebatur; conf. 
. III. 83. IV, 94. 153 coll. 
rl. 8. c. Th. 55. Sophocl. Elc- 
11, alia plurima, quae excita- 
\ek., cui haec adnotatio omni- 
etur. Tu adde de voce r@Z0g 
ittulit Blomfield. in Glossar. 
schyli S. c. Th. 1. 1. — De 
*ersica Bayaîos vid. quae di- 
‘în Excurs. ad III, 70. 
meol modloiv Èxovra roayue- 
Ad locutionem conferas II, 
iva yvpvinòv dia neeons dyw- 
royta, ubi vide nott. coll. VII, 
fune locum equidem sic reddi- 
cum Schweigh. in Lex. He- 
ibelli multi et in quibus de mul- 
18 agebalur.‘* 
apeouevog] i. e. detrahena si- 
solvens singulus literas 8. vin- 
cuiusque epistolae. Cf. III, 41 
ott. 
éye08a1] Cf. nott. ad III, dl. 
cem drmormeigeouevos cf. 1II, 
iq. nott. 
suatiotes dì BPaciinfovg] Cf. 
1. Ideen I, 1. p. 496 seq. Hoc 


ad regiam auctoritatem tuendam 
ita institutum fuit: quippe a nuntiis 
regiis mandata regis celeriter exsc- 
quenda his scribis tradebantur, qui 
ea cum satrapis communicarent ci- 
toque peragerent; cum, qui dicto 
non audirent, pro rebellibus habe- 
rentur indeque statim intertice- 
rentur indictà causA atque haud 
raro vel ob solam suspicionem. 
Quod in Turcarum regno cum ho- 
dieque sic valeat, id ipsum satis 
comprobare videtur, ea, quae ad 
Oroetam pessumdandum a Dario 
fierent, non abhorrere ab ea princi- 
pum orientalium ratione, quae et 
olim valuit et immutata fere ad no- 
stram usque aetatem sic remansit. 
Wesseling. monuerat, hisce Bagaei 
artibus ad Oroetam pessumdandum 
convenire Macronis technas in Acl. 
Seiano apud Dionem Cassium, et 
Olympii 8. Honorii Imp. in Stili- 
cone opprimendo apud Zosimum 
(hist. V. p.344). 

el tydetalato erooteoiv] Unus 
Sancrofti liber: el of évdefaiato, 
non improbante Wesseling., qui év- 
detaiato repetit a verbo #vdeluvv- 
c8a., conferens Diodor. XIII, 17 et 
Excerptt. T. II. p. 631. Epist. ad 
Timoth. IV, 14. Tum enim erit son- 
sus: un significaturi ci essent defectio- 
nem. Malim equidem in lectione 
vulgata Mediceo, Florentino, aliis 
probata persistere ct cum Porto ip- 
soque Schweigh. in Lex. Herod. 8. 
v. repetere évdefa/ato a verbo év- 
dégecdat, eo fere sensu: e.cploratu- 
rus sententicm satellitum, an admissuri 
8. recepturi sint defectionem ab Oroe- 
ta s. defectionis sermonem ipsis obla- 


246 HERODOTI 


vovs peyahos na ta Aepoueva Ex tav fiBAlav Eri petovag, 
didot ÈA10, &v toò évijv Ersa tade' ‘2 Iléooa., Baordeds Aa- 
ostos arayogever vuiv ui) dopvpopeewv Ogoitea. OI dì axov- 
0avtes tovtwv perfuav ol tas alquas. (dov dèi toùro cpsas 
0 Bayatos nedopevovs td BifZia, ivdavra di Faponcas tè 
tedevratov tav fifiicav didoîi td yvauuariorn, év ta éyéypa- 
nrto° Baoudedvs Aapstos Iéoonor toto év Zapdior Evrédiera 
uteiverv Ogoitza. O dì dogupogor ds frovoav tavta, cxa- 
oauevoL ToÙùs dxivdnas xTEIVOVOL ragavtixa pv. Ovta di 
Ogoitsa tov Iléoonv IloAvxpatzos toùò Zauiov ticres perjABor. 

"Amimopevov dè xa) avaxouiodevtav Tadv 'Opoited Yen 
uatav és tà Zovoa cuviuere y0v% 0v 0446 Vorspov fags- 
Aéa Aapetov, èv &yon INnodv arododoxovta amò Immov, oTtga- 


129 


tun, ut sit évdef. ATOCTAGLY idem, 
quod érd. tòv regi drmogtecios 20- 
yov. Aîque vel hac in interpretatio- 
ne admitti poterit vocula of, quae 
a Dindorf. et Dietsch, recepta est. 
Madvig in Schneidewin. Philolog. 
II. Beil. pag. 24 mavult évdséolero, 
ut sit optativus futuri. Supra III, 
38 defalaro, — dogvpogovg intelli- 
git satellites, quos mille circum sc 
habuisse Oroetam supra cap. 127 
dixerat. 


un doovpogtetr] Ad usum parti- 
culae 4 conf. supra III, bl. Verba 
sequentia uetpudv ol tds algues 
equidem sic intelligo: deposuerunt 
8. submiserunt hastas, tradiderunt ci 
lanceas, ut obedientiae, quam sum- 
mi regis mandatis praestarent, essct 
signum. Honoris causa hoc factum 
esse vult Steger., plane ut apud nos 
milites, rege aut viro insigni prae- 
tercunte, honoris causa signa mili- 
taria submittere soleant. T'u conf. 
III, 143: uetievai tv CI YAILA depo- 
nere inperiun, et 1V, 98: ta toÈx 
UETLEVTES, depositis, scpositis arcu- 
bus; IV, 3 alzuas uèv xal toba 
peteîvai, ut alia nunc transeam. 
— In seqq. pro tovro cum recentt. 
edd. et Florentino binisque l’ariss. 
et Sancrofti libro recepi rodro, quod 
pertinet ad ze. dopévovs. 


tovs exivenag] Pro vulg. cura- 
xexs, quam formam accusativi iure 


damnat Bredov. p. 224, e Florentino 
et Parisino uno dedi datvaras cum 
recentt. edd., quae eadem forma 
reponenda VII, 67.IX,80. De ipso 
gladio cf. III, ‘64. 118 et de verbo 
oraccueror nott. ad 1I, 29. — In 
seqq. ad verba tio1ss petijA®0v conf. 
III, 126 ibique nott. 


Cap. CXXIX, 

év ayon Ynedr] Satis constat 
multisque contirmatur testimoniis, 
tum reliquos Persas venando valde 
fuisse deditos, tum vero praecipue 
reges, qui et exercitationis et vola- 
ptatis causa, vel ex sacro Zoroastris 
praecepto in paradisis omni ferarum 
genere repletis venari solebant. De 
qua re plura dabit Barnab. Brisson. 
de reg. Pers. princ.I, 165. 33. 167. 
Adde Heeren. Idcen I, 1. p. 474 
seg. (,,Xenoph. Cyropaed. I, 2. 10. 
Cf. Ios. v. Hammer in Wiener 
Jahrbb. der Liter. Vol. VIII. p. 378 
segg. €r.) — Paulo ante ad verba 
xeove ov r072d Voregov cf. III, 36. 
— loxvporégws Noster dixit, qui i ali- 
quoties tali comparativorum forma 
adverbiali usus Gi de qua conf. 
Matthiae Gr. Gr. I. $. 262. p. 688 
segg. ed. tert. Sic III, 143 sumete- 
GtEguge; 1, 122 Brrorigog. Ac perti. 
net luce quoque rZs0v0s INI,34, ubi 
cf. nott. Alia dabit Fritzsche ad 
Aristoph. 'Thesmophor. pag. 618. 


THALIA. II. 128. 129. 


247 


piva rov roda. nai xs iogupottgis Eototgn' Ò pae ol doroa- 
pados ttegognos éx tav &odoav. vopitav dì xal rootsgov 
megl Écurov Exe Alyvatiav toùs doxtovras sivar rpestovg 
r63rnv intoixmv tovroici éyoato. ol dì otpsfAovvtes xal Bios- 
pevor tov xoda xaxov petov Eoyatovio. én’ éntà uèv dr 
nuioas xal Éxta vUxtaS UO toÙ magsovtOs xaxoù 6 Aagsîos 
aypvavinoi elyeto, ij dì dn 07don Muéon épovri oî PÀavoEas 
TAQALOVOAS ts mootegov Et Ev Zaodioi toù Kooravinte 


Anuoxndeos tv tégvnv ayyérdee td Aapeio* 


6 ye 0Î aoreayalog tEexoonos] 
Ex Herodoto haec refert, notante 
Wessel., Dio Chrysost. Or. XIV. p. 
231 B. LXXVII. p. 652 E. Signi- 
ficatur autem artuwn luratura, quae 
alibi dicitur #xfo47 toò de8g0r, 
ossis e loco suo motio, ut v. c. apud 
Plut. de superstit. pag. 164E., ubi 

fyttenb. in Animadversionibus p. 
999, Herodoti et Dionis non imme- 
mor , Foesium in Oecon. Hippocr. 
et Upton. in Indice Epictet. s.v. fx- 
fa225.y laudat. 

Atyvatiov tovs dontovtas x. t.2.] 
Persae cum nulla unquam artis me- 
dicae peritià valerent, ex quo tem- 
pore per Cambysem Aegyptus Per- 
sis cognita et regno addita fuit, hinc 
medicos suos petiisse videntur. Nam 
Aegyptus singulis singulos corporis 
partibus adhibebat medicos, me- 
dendi arte valde exculta: de qua re 
vid. nott. ad II, 84, Inde Aegyptii 
medici prae caeteris arte insignes 
fumfque celebrati esse videntur, us- 
que dum, Dario rege quippe male 
tractato, Graeci medici eorum in 
locum succederent. Id quod per 
Democedem ita potissimum fuisse 
effectum, valde fit probabile. Tu 
vid. Brisson. ]. l. 1. 8. 232. 233 coll. 
Vales. et Lindenbrog. ad Ammian. 
Marcell. XXII, 16, Kurt Sprengel: 
Pragmatische Geschichte d. Arzn. 
etc. T. I. p. 79 et quae alia attuli 
ad Ctesiam pag. 16. Quibus addere 
licet Chosroém, qui insigni modo 
medicum Graecum est remuneratus, 
teste Procop. in Goth. IV, 10. Vid. 
Gibbon: Geschichte etc. X. p.19 ed. 
german. — éyg@to e Sancrofti libro 
alteroque dedi cum recentt. edd. 


o dè ayew 


pro #7ejro, quod idem tolli iussit 
Bredov. p. 380. 

grespiovvies ual Biaopevoi tov 
n0da] i. e. torquentes pedem vimque 
inferentes, ut scilicet in rectum sta- 
tum redigerent, #2xovres xal Piaf6- 
pevor tÒ de8e0r, ut ait Dio Chry- 
sostomus, qui haec, monente Val- 
cken., l. l. attigit. 

dyovrevinoi elgeto] i. e. insomnià 
laborabat 8. premebatur. Tu conf. I, 
190. III, 50, ne plura. Alia dabit 
Stallbaum. ad Platon. Phileb. $. 98. 

. 137 a Cr. excitatus. — Ad verba 
égovti of piavpowog pertinet aper, 
in fine enuntiati consulto repetitum 
ob priora verba nimis remota a ver- 
bo ayy642et. 

mraguuovoas] raganovetv, obiter 
audire, post Cattier. Gazophylac. 
pag. 93 illustravit Fritzsche Quaest. 
Luce. p. 15. 

toù Koorwwntso Anuonndeos] 
In Dionis loco l. utroque ille dici- 
tur J7u0doxos, quod nimirum, ut 
recte iudicat Wyttenbach. ad Plut. 
Mor. I. p. 550, e Socraticorum le- 
ctione Nemodoci nomen Dioni notius 
fuerit quam /emocedis, ut recte ille 
appellatur ab Herodoto, Timacov 
ap. Athen. XII. p. 522 B. et Aelian. 
V.H. VIII, 17. Add. Kurt Sprengel: 
Pragmatische Geschichte etc. T. I. p. 
349 et Krische: Forschungg. auf d. 
Gebiete d. alt. Philosoph. I.p.72scq. 
de Democede, quiPythagorae disci- 
plinae quoque fuit addictus, accu- 
rate disputantes. De medicinao 
schola ea, quae Crotoniensium in 
urbe iam mature sedem habuit, ex 
qua et Alcmaeon et Nemocedes pro- 
dierint, uterque medica arte libera- 


248 


HERODOTI 


uv tv tagiotnv map’ Emvtòv Exélevas. tOV dì 0g éEevpor 
év tolo Ogoited avdparodoroi 6xov d) arnueAnuevov, rag 


130 7yov &s pécov, nédas te FAxovra uaù faxeor écdmnuevov.  Zra- 


Bévra dè és uéoov sipaota 6 Aagetos, tv tégvnv el Ezi- 
otaito. O Ò' ovx Vaedexeto, aopAdEdv, pi Eovrov Expuras 
tò magarav tig ‘EXA2d0g Y areoteonuevos. xatepavn dì sé 
Aapelo teqvatev Eniotapevos, xal toÙs ayayovras avròy 
éxéhevoe uootiyus te xa xévtpa rmapapépeiv és tO puedov. 
‘O dì évdtadta d) dv Eupaiver, pas atpentcos uèv ovx Exi- 
otacda., oprAngas dè intogi pAevpeas Eye tRv réqunv. pera 
dì, cos ol énéroeve, EXinviotoi IMuaci yoeduevos xal ua 
uETA TA (0quEd mo00aycdov Vavov té pv Aayyaverv Èxotee, 


liorem in modum tractata et exculta 
praestans, vid. Unna in: Philolo- 
gisch-histor. Studien d. Gymnas. zu 
Hamburg von Petersen (1832.) I. 
pag. 58 seqq. Caeterum Dahlmann. 
(Herodot. pag. 50 seq.) existimat, 
hanc omnem de Democede narratio- 
nem, praecipuc ea, quae inde a cap. 
131 memoriae produntur, Herodoto 
innotuisse in Magna Graecia com- 
moranti, nisi, quod ab omni abhor- 
ret vero, eum iam antca Italiam vi- 
sisse sumpseris. — Ad locutionem 
oxov dn cf. supra III, 121; ad és 
pécov III, 62. 


Car. CXXX. 


uatepavn — tegvoaterv imiotaue- 
vos] dì, quod Schweigh. e duobus 
Parisinis recepit, retinui cum Din- 
dortio. Dietschius ad lectionem olim 
vulgatam re rediit. ,,2o/os el stro- 
phas noverat Democedes, ut artis me- 
dicae peritiam dissimularet. Id tegva- 
gerv.° Sic Wesseling. laudans VI, 
1, ubi itidem regvatetv valet dissi- 
mulandi artibus uti. Conf. etiam HI, 
121.8.1. — ériorausvos, Larchero 
monente, idem est atque xacireo 
éniotduevog, scilic. tv téxvn», 
sensus enim est: Dario Democedes 
(cum negaret artis medicae peritum 
se esse) nectere dolos videbatur, ut 
qui satis calleret hanc artem. Paulo 
ante Uredéxeto est: ille loc (quod 
sc. artem medicam calleret) in se 
non recepit 8. interroganti negabat. 


Haud aliter IV, 167. VI, 69. — ,.In 
texvaterv repetitis vocibus té 
etc. interposito inest haud insuavis 
verborum lusus. latedv téywas no- 
vit Plotinus IV, 4, 42.“ Cr. — In 
verbb. seqq. nota celerem subiecto- 
rum, ut dicunt, transitum, nullo pro- 
nomine addito; ad xetepay7 enim 
mente repetendum ò 4nuoxndne, 
ad éxé2evoe autem 0 dapstos. Eo- 
dem modo paulo post ad éxéroewe 
subaud. 6 dapetos, ad osmuewog — 
énotee, ò Anpoxndrs. 

Plavows Hay tv téxvnv) Val- 
cken. mavult legi 92. Èxeo tns rég-. 
vne. Quo tamen non opus, libris 
praesertim invitis. Vulgata valet: 
se non satis peritum esse, quod ad hanc 
arlem attinet, se obiter tantum hane 
artem callere. Alio sensu qZavoes 
#ge0v III, 129 et VI, 135 et p2ev- 
gus cxovervr VII, 10,7 coll. VI, U. 
— Ad sequens éxréroswpe Schweigh. 
suppleri vult favroò tò redyua vel 
potius éevtov. 

quia pete te loy. n. 1. 3.] quia 
puouaxa, remedia lenia, lenientia, inm 
novit Homerus Ili. IV, 218. XI, 515. 
829. 845 sq. et Aeschyl. in Prometh. 
48I, ubi 7710 axécuara. Unde 
proprium in remediis mitioribus, 
quae nec igne nec ferro fiunt. Plura 
Iacobs Lectt. Stobb. p. 32, ubi 
etiam de translata vocis significatio- 
ne. — Democedes ita regem sanasse 
censendus est, ut post remedia vio- 
lentiora ab Aegyptiis medicis, ut 
videtur, adhibita nunc Graecoram 


THALIA. III 129. 130. 


249 


qoeova dilyo vpiba uuv fovra amédete, ovdaua Eri tixi- 
agrizovv EFosoda.. Aapéetar dn puv pera avra 6 Aa- 
xedicov qouotav duo tevysoi. 0 dé uuv Ereipeto, eÈ ol 
Xov tÒò xaxòv Emitndes veéuer, Ott puv Vpiéa Eroinoe. 
> dì td Zxetò Aapetos amorméuzei piv ragd tUs E mviOd 
cas. rmapapovtes dè of sUvoùgor Edepov 1008 tas puvat- 
96 faocdét ovtos slm 06 tiv puynv andare. VrotvATOvOa 
récov Éxcotn pian és toù yQvoov tiv Iyxnv édapéero 


rum ex more et disciplina 
ret alia remedia prioribus 
n, sc. mitigantia, lenientia. 
(in nott. ap. Larcher.) utram- 
sem, et fozue& et pria, ad 
a Democede adbibitam spe- 
senset; ut qui post curatio- 
mam in Dario facere coactus 
era ta loxvo@), ad dolores 
rdos regi dederit narcotici 
XA), v.c. opium, quo conso- 
sgrotum. Ita enim ait prae- 
Hippocrate De sterilibb. 8. 
m. II. p. 623, camque ipsam 
tionem, quam Herodotus ver- 
Anvinoîci Imuaci yoedpevos 
»s quamque hodieque quivis 
rhibeant medici. Quam inter- 
onem, Italo interpreti proba- 
mm Herodoti verba admit- 
pese viderit vir doctissimus. 
m adscribam Dionis Chry- 
cum ex orat.LXXVII. p.653 
. II. pag. 417 Reisk., ex quo 
t, nec Dionem tale quid, quod 
vult, cogitasse. Ita enim 
4Annodoxos (cf. supra III, 
KXeorto”oviatns (Aapstov) — 
lattov xal xararovoy (i. e. 
do et perfundendo; quae le- 
8. fx, opinor, sunt reme- 
)e verbo xataLOovaev 8. xatALO- 
it Wyttenbach. ad Plutarch. 
sern, amico ab adul. p. 550, 
Herodoteum et Dioneum lo- 
\pposuit.‘* Cr.]) xa ta &220 
p0ds di dilyov Nusedv vyui 


e. 
ua Fr finitovta] De verbo 
v conf. nott. ad I, 28. In pro- 
8qQq. cum recentt. edd. ob plu- 
m codd consensum dogferae 
» pro dé pev. — In seqq. ad 
: ef. nott. ad III, 76 et ad 


àmeendès (i. e. consulto) cf. VII, 168. 
44. VIII, 141 ibique nott. 

tv pugnv arédore] Citat h. 1. 
Thomas Mag. pag. 928, quo demon- 
strat, tv wvyNv subinde simplici- 
ter valere tpy Lonv (vitam), ubi 
plura interpretes. Tu conf, supra 
III, 119. III, 108. I, 24, II, 134. 
VII, 39. 

vrotertovoa SÌ avtéov x. 1. 2.] 
Fluctuant in his libri scripti et editi. 
Nos cum edd. recentt. Gaisfordium 
secuti sumus et Matth., qui tamen 
articulum tòv ante 47uox., quem 
ignorant libri, retinet. Vulgo legi- 
tur: roù yQuood cvv &nxn, quod 
quomodo explicem, equidem non 
habeo. Melius Sancrofti liber to? 
gouoodò tpv &nunr, cui Gaisfordins, 
accedegte Matth., praeposuit #5 ex 
coniectura Toupii in Emendd. Suid. 
II. pag. 391, qui olim ita locum cor- 
rexerat: VmotvzIOvca — Quadn Ès 
tv xQvoo®nunv, i. e. phialam in ar- 
cam nummariam submittens. Qui idem 
sensus efficitur ea, quam dedimus, 
lectione, probata illa quidem et 
Schneidero in Lex. Gr., qui compa- 
rat IX, 83 @yxas zovoo?, et mul- 
tum antea Porsono ad Aristophanis 
Aves 1145, qui ex Plutarch. II. pag. 
982 C. zouotov &nunv affert. vao- 
tvztev quid sit, docent duo loci 
Herodotei II, 1306, ubi vide et VI, 
119 et Aristoph. Av. 1. 1. Nam phia- 
lis tanquam palis usae Darii urores, 
s. phialis (ut palis) in arcam au- 
ri plenam immissis, inde egerchant 
8. eiiciebant Democedi auri nummos 
tam large, ut humum cadentes minister 
subsequens tolleret sibique colligeret. 
Larcherns Toupium scecutus ita Gal- 
lice explicuit: ,,C'cst mettre la sou- 
coupe sous le tas de piùces d'or et 


250 


HERODOTI 


Anuoxndsa ora di) ti dayiAgi dope, 0s toùg amoziztovias 
arrò tv pialécov oratijoas émopevos 0 oixétns, to oUvopa vr 
Zxitav, avedéyero, xai ol youa mxodiov ti qovovò cvvedtz0n. 

O dì Anuoxndns ovros, de éx Kooravos ariyptvos, 
IloAvxoater qulAnos. rato. ovvsigeto év Kootavi 0RyNv za- 
Aend* tovtov énei te 0vx édUvato pepsiv, arodidv olzeto È 
Alyivav. nataotàs dè Ès tavtnv toò rodoto Erer vasgEfalero 
TOÙS TQTOvS ÎNnrgoùs, aoxeviis reo éov ai Eycov ovdtv rey 


la retirer aussi pleine qu'il soit pos- 
sible.‘‘ Italus interpres Schweig- 
haeuserum se secutum esse ait, 
quamvis illius interpretatio non 
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum 
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at- 
tignendo oro con un vassojo dagli 
scrigni, gliene regalava col vassojo 
stesso in si largo donamento, che il 
domestico, il quale lo seguiva etc. 
ete.‘* Vernacule sic expressit Lun- 
ge: ,,Und eine jede von ibnen sché- 
pfte mit einer Schale aus dem Gold- 
kasten und schenkte sie dem Demo- 
cedes, dass der I)iener — sich die 
Stateren, die von den Schalen her- 
unterfielen, auflas und sich da- 
durch eine grosse Menge Gold zu- 
sammenlas.‘‘* De phialis conf. quae 
Wyttenbach. in Select. historice. 
pag. 374 seq. et Schneider ad Xeno- 
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed. 
tert. monuerunt. Frequenter repe- 
riri per antiquitatem inter dona so0- 
lemnia admonuit Krause Angeiolog. 
pag. 60. 61. Ft Valcken. quoque 
phialarum amplam fuisse notavit 
capacitatem, sed latam figuram pa- 
larum instar, quare in Numer. IV, 


14: Hebraeorum vocem °33, qua 
palae designantur, gioédos reddunt 
iuterpretes Graeci: codem monente 
Valcken., qui alia praeterea affert. 
Ad vocem yornua conf. III, 109. 


otatnoxs] Attici stateres aurei 
(quorum tamen nullus hodie super- 
est) pondus habebant duaruz, va- 
lorem autem viginti drachmarum (4 
Thal. 20 gross. Saxonn., 8. 8 floren. 
41 cruciger.). Quibus aequales pon- 
dere et valore veteres faciunt au- 
reos Persicos sive stateres s. da- 
ricos, quorum adhuc nonnulli super- 


sunt auri probitate insignes. Ita 
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57. 
58. oratrees quos Noster vocat, 
nullos alios esse posse nisi daricos 
i, e. numos aureos a Dario cua0s, 
sponte intelligitur. Quales cum ad- 
huc asserventur in Vindobonensi 
museo, Eckhel (Doctr. num. I, è. 
p. 553) accuratius inquisivit in eo- 
rum valorem, quem eo ferme quo 
diximus modo constituit: quam- 
quam hos daricos non genuinae no- 
tae Persicae esse, sed a Graecis in 
Asia sub Persarum imperio viven- 
tibus cusos alii contendunt, Cf. 
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag. 
522. — Ad verba ye7ua x0420y ti 
conf. nott, ad Ill, 109. 


Cap. CXXXI. 


Ilolvueatei Quiince] De Poly- 
crate pottas, artifices, doctos vi- 
ros, ut mos fuit Graecorum tyran- 
norum, colente et observante conf. 
nott. ad III, 121. De Democede cf. 
ud III, 129 nott. 

zero) ovvelgeto — 0eynv zade- 
no) i. e. premebatur, male tracta- 
batur a patre, qui dura erat indole 
8. iracunda. Conf. VI, 12.I, 214. 
Ad vocem 0gynv conferri possunt, 
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba 
naraotàg dì de tavrnv valent: cun 
in hanc insulam transgressus sedem thi 
fixisset. De dativis, qui sequuntur, 
tempus declarantibus (to x qurg 
Ere — devréow — reito — terdere) 
satia monuit Kuehner Gr. Gr. $. 560. 

donevNs TEQ EV] i. c. cum co, quo 
opus est ad artem medicam exercen- 
dam, apparati 8. supellectile careret 
(tanquam profugus, qui sua secum 
ferre baud poterat): quod ipsum vel 


THALIA. III 130. 131. 


251 


pì env téyvnv doti fopalnta. xai puv devréo® iter ta- 
1 Alyivijrai dnuocin uodebvra., tolta dèi érer ‘Adn- 
xatòv uvécov, tetagra dè Fret IloAvxpatns dvav talav- 
vuro uèiv axineto és tv Zauov. Kal anò tovrov toù 


s declarant verba sequentia: 
» oviìy tor 000 xeol tpv 
lori éoyalnia, i. e. cunque iis 
ntis, quae ad hanc artem per- 
Wane destilutus esset. Etenim 
eteres Graecos medicosque 
raticos medicina et chirur- 
soniuncta fuit, ut utramque 
emque exrerceret: inde medi- 
esse erat haberet latgsion, 
icinam quandam ad omne 
curationum instituendarum 
» accommodatam, machinis 
umentis necessariis instru- 
psisque medicamentis refer- 
2 quam ipsam aegri sc reci- 
et e qua peterent medica- 
ab ipso medico parata. Tu 
cker. Charicl. III. p. 54 ed. 
nn. et Littré Oeuvres d'Hip- 
+ T. V. p. 25 seqq. His igitur 
1» adiumentis et tali officina 
m exercendam apta caruisse 
edem, Herodoti verba decla- 


sin pio8evrra:)] i. e. publice 
ento conducunt. Ad formam 
sta: conf. Bredov. pag. 391. 
n Wesseling. e Strabone IV. 
a. 18I C. (ubi vide Casaubo- 
1otat, medicos olim publice 
sonductos. Add. Diodor. Si- 
I, 80. Atque huiusmodi me- 
ui publice conducti pauperes 
nt, dicuntur of dpuocievoy- 
id. Aristophan. Acharn. 1029 
Schol. coll. Plut. 407 Plat. 
» pag. 259 A. Tu conf. de his 
er: Kleine Schrift. III. p. 230 
:ecker. Charicl. III. p. 50 seq. 
:wrmann., Rangabé Antiquit. 
iq. II. pag. 35. 99. Graecos 
>8, si ad nostram monetam 
ris, unum talentum Atticwn 
hîc quidem intelligendum esse 
obis sumere posse videmur) 
et 1447 imperiales (Saxonn.) 
ross. Saxonn., 8. 2605 floren. 
cigg.; centum minae aequa- 
412 imperiales 19 gross. Sa- 


xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et 
duo talenta 2895 imperr. 9 gross. 
Saxonn., 5211 fiorr. 39 crucigg. 
Ita Wurmius de pond. rat. p. 55 sq. 
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog. 
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d. 
Athen. I. p. 169, qui idem Atticum 
talentum h. l. intelligi vult, quod 
ferme aequat mille quingentos im- 
periales. At exstitit Valcken., qui 
ut Polycratem non miratur de male 
quaesitis adeo munificum fuisse in 
medico remunerando, ita Aegineta- 
rum atque istius temporis Athenien- 
rsium maxime miratur tantam muni- 
ficentiam, indeque suspicatur, sum- 
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni- 
mis amplificatam fuisse, quoniam, 
dum opes Atheniensium maxrime 
tlorerent, legatis in diem, teste Ari- 
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint 
drachmae (quod ne duodecim qui- 
dem gross0s efficit 8.52 crucigeros), 
et medicis vix ulla tum publice data 
fuerit merces, coll. Aristoph. Plut. 
408 Et quaerit idem Valcken., un- 
de omnino illa aetate, scil. ante 
bella Persica, in Atheniensium ae- 
rarium tanta devenerit pecuniae 
vis, ut peregrino medico, quem ad 
rem fuisse valde attentum haud ae- 
gre concedo, tantum salarium an- 
nuum adsignare potuerint. Quae 
quam vere sint disputata, vix in 
dubium revocari poterit; ne vero 
ipsum incriminemur Iferodotum ta- 
lia enarrantem sive amplificantem, 
obstat, quod a Dahlmanno probabili- 
ter disputari ad III, 121 diximus, 
Herodotum scil. in Magna Graecia 
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro- 
toniatis talia accepisse, qui popula- 
ris sui nomen ut celebrarent eius- 
que laude nimis aucta, uti ficri so- 
let, gloriarentur, talia sparsisse pu- 
tandi sint. 

dvoiy talevrwv] Ad formam dvov 
(ita enim plurimi libri) cf. Bredov. 
p. 278 seq., qui hac genitivi forma 
Nostrum semper usum esse docet. 


250 HERODOTI 
Anuoxndea ovta dn” dayudet daoen, 08 tovs aroriztovIas 
CIO TV puadéoy oTaTNOCS éropevos 0 cixétns, to oUvopa fr 
Zuirov, avedépeto, xai ol equa 10440v ti q0vovù cvvelt da. 
‘O dè Anuoxndns ovros, dde éx Kootavog driypévos, 
Ilodvxparet ouiinos. ratol ovveigeto év Kootavi 0gyNv za- 
der tovrov Èmei te 0vx éduvaro peoew, armodirav olyero és 
Alyivav. xataotas dè és tavtmY to route Érel vaepefalero 
TOÙS TPAITOVS ÎNtoove, doxevis reo dov xal Èyov ovdlv ray 


131 


la retirer aussi pleine qu'il soit pos- 
sible.‘‘ Italus interpres Schweig- 
haeuscrum se secutum esse ait, 
quamvis illius interpretatio non 
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum 
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at- 
tignendo oro con un vassojo dagli 
scrigni, gliene regalava col vassojo 
stesso in si largo donamento, che il 
domestico, il quale lo seguiva etc. 
ete.‘‘ Vernacule sic cxpressit Lun- 
ge: , Und eine jede von ibnen sché- 
pfte mit einer Schale aus dem Gold- 
kasten und schenkte sie dem Demo- 
cedes, dass der Diener — sich die 
Stateren, die von den Schalen her- 
unterfielen, auflas und sich da- 
durch eine grosse Menge Gold zu- 
sammenlas.‘* De phialis conf. quae 
Wyttenbach. in Select. historicc. 
pag. 374 scq. et Schneider ad Xeno- 
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed. 
tert. monuerunt. Frequenter repe- 
riri per antiquitatem inter dona 80- 
lemnia admonuit Krause Angeiolog. 
pag. 60. 61. Et Valcken. quoque 
phialarum amplam fuisse notavit 
capacitatem, sed latam figuram pa- 
larum instar, quare in Numer. IV, 


14: Hfebraeorum vocem M°33, qua 
palne designantur, piadag reddunt 
interpretes Graeci: eodem monente 
Valcken., qui alia praeterea affert. 
Ad vocem yonuc conf. III, 109. 


Grergnoxs] Attici stateres nurci 
(quorunm tamen nullus hodie super- 
est) pondus habebant duarum, vas 
lorem autem wiginti dlrachmarumi 
Thal. 20 gross, Saxonn., s. 8 do 
41 eruciger.). Quibns aequale 
dere et valage votereos facit 
reos Pg Vo stateri 
rico, 





sunt auri probitate insignes. Ita 
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57. 
58. otatnees quos Noster vocat, 
nullos alios esse posse nisi daricos 
i. e. numos aureos a Dario cusos, 
sponte intelligitur. Quales cum ad- 
huc asserventur in Vindobonensi 
museo, Eckhel (Doctr. num. I, 3, 
p. 553) accuratius inquisivit in eo- 
rum valorem, quem eo ferme quo 
diximus modo constituit: quam- 
quam hos daricos non genuinae no- 
tae Persicae esse, sed a Graecis in 
Asia sub Persarum imperio viven- 
tibus cuso8s alii contendunt. Cf, 
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag. 
522. — Ad verba ye7ua x0%20y 
conf. nott, ad III, 109. 


Cap. CXXXI. 


Ilolvugatei Quiinee) De Poly- 
crate pottas, artifices, doctos vi- 
ros, ut mos fuit Graecorum tyran- 
norum, colente et observante conf. 
nott. ad III, 121. De Demucede cf. 
ud III, 129 nott. 

nero) cuvelzeto — dgynv gale- 
no] i.e. premebatur, male tracta- 
batur a patre, qui dura erat indole 
8. iracunda. Conf. VI, 12.1, 214. 
Ad vocem 00y7v conferri possunt, 
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba 
AATAOTAS 9Ì Ès tavinv valent: cua 
in hanginsulan transygressus sede ii 
ig De dativis, qui sequuntur, 
€ larantibus (tai a Q0r9 
Tio — rpitmo — TE rapro) 
t Kuehner Gr. Gr. 8.600, 
TEO éwv] i, e, ca LO, QUO 
dl artem medicali ; 
















THALTIA, III. 130. 131. 


251 


oga weglÌ tv teéqunv éorì fopalnta. xai uuv devtéoo ter ta- 
davrov Aîyivita. Onuocin uuodevviaL, toito dè érer A8n- 
vato. éxatov pvéov, teraoro dè Eret IToAvxpatns dvaav talav- 
rtov. oUTO uèIv azineto é tv Zauov. Kai anò rovrov toù 


disertius declarant verba sequentia: 
ncl Éx0y ovdiìv tv 000 xegl tnv 
tégrnv #61 éoyalnta, i.e. cumque iis 
instrumentis, quae ad hanc artein per- 
tinent, piane destilutus esset. Etenim 
apud veteres Graecos medicosque 
Hippocraticos medicina et chirur- 
gia ita coniuncta fuit, ut utramque 
unus idemque exerceret: inde medi- 
cus necesse erat haberet larpeior, 
i. e. officinam quandam ad omne 
genus curationum instituendarum 
aptam et accommodatam, machinis 
et instrumentis necessariis instru- 
etam ipsisque medicamentis refer- 
tam: in quam ipsam aegri se reci- 
perent et e qua peterent medica- 
menta, ab ipso medico parata. Tu 
vid. Becker. Charicl. III. p. 54 ed. 
Hermann. et Littré Ceuvres d'Hip- 
pocerate T. V. p. 25 seqq. His igitur 
omnibus adiumentis et tali officina 
ad artem exercendam apta caruisse 
Democedem, Herodoti verba decla- 
rant. 

dnuocin pusBevvrai] i. e. publice 
eun talento conducunt. Ad formam 
puo8etvrra: conf. Bredov. pag. 391. 
Ad rem Wesscling. e Strabone 1V. 
p. 273 s. 181 C. (ubi vide Casaubo- 
num) notat, medicos olim publice 
fuisse conductos. Add. Diodor. Si- 
cul. XII, 80. Atque huiusmodi me- 
dici, qui publice conducti pauperes 
curabant, dicuntur of d7uoorevov- 
tee, vid. Aristophan. Acharn. 1029 
ibique Schol. coll. Plut. 407 Plat. 
Politic. pag. 259 A. Tu conf. de his 
Welcker: Kleine Schrift. III. p. 230 
seq., Becker. Charicl. III. p. 50 seq. 
ed. Hermann., Rangabé Antiquit. 
Helleniq. II. pag. 35. 99. Graecos 
nummos, si ad nostram monetam 
revocaris, unum talentum Aticwn 
{quod hîe quidem intelligendum esse 
îmre nobis sumere posse videmur) 
jeîet 1447 imperiales (Saxonn.) 
16 gross. Snxonn., 8. 2605 floren. 
nucieg.: centum minae aequa- 
#12 imperiales 19 gross. Sa- 








xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et 
duo talenta 2895 imperr. 9 gross. 
Saxonn., 5211 florr. 39 craucigg. 
Ita Wurmius de pond. rat. p. 55 sq. 
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog. 
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d. 
Athen. I. p. 169, qui idem Atticum 
talentum h. l. intelligi vult, quod 
ferme aequat mille quingentos im- 
periales. At exstitit Valcken., qui 
ut Polycratem non miratur de male 
quaesitis adeo munificum fuisse in 
medico remunerando, ita Aegineta- 
rum atque istius temporis Athenien- 
sium maxime miratur tantam muni- 
ticentiam, indeque suspicatur, sum- 
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni- 
mis amplificatam fuisse, quoniam, 
dum opes Atheniensium maxrime 
florerent, legatis in diem, teste Ari- 
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint 
drachmae (quod ne duodecim qui- 
dem groasos efficit 8.52 crucigeros), 
et medicis vix ulla tum publice data 
fuerit merces, coll. Aristoph. Plut. 
408 Et quaerit idem Valcken., un- 
de omnino illa aetate, scil. ante 
bella Persica, in Atheniensium ac- 
rarium tanta devenerit pecuniae 
vis, ut peregrino medico, quem ad 
rem fuisse valde attentum haud ae- 
gre concedo, tantum salarium an- 
nuum adsignare potuerint. Quae 
quam vere sint disputata, vix in 
dubium revocari poterit; ne vero 
ipsum incriminemur Herodotum ta- 
lia enarrantem sive amplificantem, 
obstat, quod a Dahlmanno probabili- 
ter disputari ad III, 121 diximus, 
Herodotum scil. in Magna Graccia 
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro- 
toniatis talia accepisse, qui popula- 
ris sui nomen ut celebrarent eius- 
que laude nimis aucta, uti ficri so- 
let, gloriarentur, talia sparsisse pu- 
tandi sint. 

dvay raZaevrov] Ad formam dveòr 
(ita enim plurimi libri) cf, Bredov. 
p- 278 seq., qui hac genitivi forma 
Nostrum semper usum esse docet. 


250 


HERODOTI 


Anuoxndsa oùrao di ti dayiàgt aper, 0g toÙs amoriztovtas 
ATO Tv piadécov Gratijoas érduevos 6 oixét“s, to oUvopa iv 
Zxitav, avedéyeto, xai ol yomua moàdAov ti qovovò cvvedéz®n. 

‘O dè Anuoxndys ovros, de é#x Keotavos armippivos, 
IoAvxpatet ouiAnos. rmargì cvveigeto èv Kootavi 6Eyiv za- 
Aewd* toùtov énei te 0Vx Edvvaro psgewv, arodirav olygero és 
Alyivav. xataotàs dè Ès tavtnv td mowto Èrer vrepefalero 
ToÙs rRwTOvS intRoÙs, aoxevne meo éav xal Eyov ovdtv tav 


la retirer aussi pleine qu'il soit pos- 
sible.‘‘ Italus interpres Schweig- 
laeuserum se secutum esse ait, 
quamvis illius interpretatio non 
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum 
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at- 
tignendo oro con un vassojo dagli 
scrigni, gliene regalava col vassojo 
stesso in si largo donamento, che il 
domestico, il quale lo seguiva etc. 
etc.‘ Vernacule sic cxpressit Lun- 
ge: ,,Und eine jede von ibnen sché- 
pfte mit einer Schale aus dem Gold- 
kasten und schenkte sie dem Demo- 
cedes, dass der Diener — sich die 
Stateren, die von den Schalen her- 
unterfielen, auflas und sich da- 
durch eine grosse Menge Gold zu- 
sammenlas.‘* De phialis conf. quae 
Wyttenbach. in Select. historicc. 
pag. 374 seq. et Schneider ad Xeno- 
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed. 
tert. monuerunt. Frequenter repe- 
riri per antiquitatem inter dona so0- 
lemnia admonuit Krause Angeiolog. 
pag. 60. 61. Et Valcken. quoque 
phialaruam amplam fuisse notavit 
capacitatem, sed latam figuram pa- 
larum instar, quare in Numer. IV, 


14: Hebraeorum vocem °33, qua 
palae designantur, giofleg reddunt 
iuterpretes Graeci: eodem monente 
Valcken., qui alia praeterea affert. 
Ad vocem yernua conf. III, 109. 


otatnoeg] Attici stateres aurci 
(quorum tamen nullus hodie super- 
est) pondus habebant duarwn, va- 
lorem autem viginti drachmarum (4 
Thal. 20 gross. Saxonn., 8. 8 floren. 
41 cruciger.). Quibus aequales pon- 
dere et valore veteres faciunt au- 
reos Persicos sivo stateres 8. da- 
ricos, quorum adhuc nonnulli super- 


sunt auri probitate insignes. Ita 
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57. 
58. oratneaxs quos Noster vocat, 
nullos alios esse posse nisi daricos 
i, e. numos aureos a Dario cusos, 
sponte intelligitur. Quales cum ad- 
huc asserventur in Vindobonensi 
museo, Eckhel (Doctr. num. I, è. 
p. 553) accuratius inquisivit in eo- 
rum valorem, quem eo ferme quo 
diximus modo constituit: quam- 
quam hos daricos non genuinae no- 
tae Persicae esse, sed a Graecis in 
Asia sub Persarum imperio viven- 
tihus cusos alii contendunt, Cf. 
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag. 
522. — Ad verba yxo7ua x0270y 
conf. nott, ad III, 109. 


Cap. CXXXI. 


Ilolvxoatei Quirnoe] De Poly- 
crate poétas, artifices, doctos vi- 
ros, ut mos fuit Graecorum tyran- 
norum, colente et observante conf. 
nott. ad III, 121. De Vermocede cf. 
ad III, 129 nott. 

zeerol ovvelzeto — 0eynv zale- 
n} i. e. premebatur, male tracta- 
batur a patre, qui dura erat indole 
8. iracunda. Conf. VI, 12. I, 214. 
Ad vocem 00777 conferri possunt, 
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba 
naraotag dè dg taviny valent: cun 
in hanc insulam tr UNSYressus sedem ibì 
fixisset. De dativis, qui sequuntur, 
tempus declarantibus (t@ x 
EteL— devréow — tolto — tetaore 
satia monnit Kuehner Gr. Gr. $.560. 

donerne meo é0v] i. e. cu eo, quo 
opus est ad artem medicam exercen- 
dam, apparatu 8. supellectile careret 
(tanquam profugus, qui sua secum 
ferre haud poterat): quod ipsum vel 


THALIA, III 130. 131. 


251 


è tiv tégvnv dotì éoyalyta. xai piv devtéo® Eret ta- 
Aîyivigrar dnuocig puodevvrac, toito dè Erer ADN- 
atov uvécov, teraoro dè Eret IloAvxpatns dvasv talav- 
Uro uiv axixeto és tav Zauov. Kai anò rovrov toù 


declarant verba sequentia: 
1 oVdÌìy tor 000 xeQl tv 
sti éeyaAnta, i.e. cunque iis 
tia, quae ad hanc arte per- 
ane destilutus esset. Etenim 
iteres Graecos medicosque 
aticos medicina et chirur- 
omiuncta fuit, ut utramque 
mque exrerceret: inde medi- 
:sse erat haberet largeior, 
sinam quandam ad omne 
mrationum instituendarum 
i accommodatam, machinis 
mentis necessariis instru- 
sisque medicamentis refer- 
quam ipsam aegri sc reci- 
:t e qua peterent medica- 
ab ipso medico parata. Tu 
ker. Charicl. 1II. p. 54 ed. 
n. et Littré Oeuvres d'Hip- 
T. V. p. 258eqq. His igitur 
adiumentis et tali officina 
1 exrercendam apta caruisse 
dem, Herodoti verba decla- 


‘ln puoBevdvrai) i. e. publice 
nio conducunt. Ad formam 
ta: conf. Bredov. pag. 391. 
Wesseling. e Strabone IV. 
» 181 C. (ubì vide Casaubo- 
rtat, medicos olim publice 
inductos. Add. Diodor. Si- 
s 80. Atque huiusmodi me- 
i publice conducti pauperes 
t, dicuntur oî dyuocisvov- 
I. Aristophan. Acharn. 1029 
3chol. coll. Plut. 407 Plat. 
pag. 259 A. Tu conf. de his 
r: Kleine Schrift. III. p. 230 
eker. Charicl. III. p. 50 seq. 
mann., Rangabé Antiquit. 
1- II. pag. 35. 99. Graecos 
i, si ad nostram monetam 
is, unum talentum Atticwn 
îe quidem intelligendum esse 
bis sumere posse videmur) 
b 1447 imperiales (Saxonn.) 
088. Saxonn., 8. 2605 floren. 
igg.; centum minae aequa- 
12 imperiales 19 gross. Sa- 


xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et 
duo talenta 2895 imperr. 9 gross. 
Saxonn., 5211 fiorr. 39 crucigg. 
Ita Wurmius de pond. rat. p. 59 sq. 
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog. 
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d. 
Athben. I. p. 169, qui idem Atticum 
talentum h. l. intelligi vult, quod 
ferme aequat mille quingentos im- 
periales. At exstitit Valcken., qui 
ut Polycratem non miratur de male 
quaesitis adeo munificum fuisse in 
medico remunerando, ita Aegineta- 
rum atque istius temporis Athenien- 
sium maxime miratur tantam muni- 
ficentiam, indeque suspicatur, sum- 
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni- 
mis amplificatam fuisse, quoniam, 
dum opes Atheniensium maxime 
florerent, legatis in diem, teste Ari- 
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint 
drachmae (quod ne duodecim qui- 
dem grossos efficit 8.52 crucigeros), 
et medicis vix ulla tum publice data 
fuerit merces, coll. Aristopb. Plut. 
408 Et quaerit idem Valcken., un- 
de omnino illa actate, scil. ante 
bella Persica, in Atheniensium ae- 
rarium tanta devenerit pecuniae 
vis, ut peregrino medico, quem ad 
rem fuisse valde attentum haud ae- 
gre concedo, tantum salarium an- 
nuum adsignare potuerint. Quae 
quam vere sint disputata, vix in 
dubium revocari poterit; ne vero 
ipsum incriminemur Herodotun ta- 
lia enarrantem sive ambplificantem, 
obstat, quod aDahlmanno probabili- 
ter disputari ad III, 121 diximus, 
Herodotum scil. in Magna Graccia 
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro- 
toniatis talia accepisse, qui popula- 
ris sui nomen ut celebrarent eius- 
que laude nimis aucta, uti fieri s0- 
let, gloriarentur, talia sparsisse pu- 
tandi sint. 

dvaiv tadaevtov] Ad formam dvewv 
(ita enim plurimi libri) cf. Bredov. 
p. 278 seq., qui hac genitivi forma 
Nostrum semper usum esse docet. 


252 


HERODOTI 


avdoòs ovx Quota Kooravigta intooì eUdoxiunoav* Eyévew 
yo dv toto, Gre rgdto. uèv Kooravgtai inteoì éléyovr 
avà tv 'EdAada sivar, devrepor dì Kvonvatoi. xata tov at 
tov d7) yoovov xal ’Agpetor ]xovov uovorv eivar "EA var 


Keorwvijra — eVdonluncar] Flo- 
rentinus liber: ÙX nu. Ko. întool 
éléyovto evà tv “E. elvai, mediis 
intermissis. E SI, libro eno- 
tatur: Î7rgol svò. xal dvd ndcay 
tpnv'E21. sUpnuitovro, non male il- 
lud quidem, Wesseling. iudice, sed 
quod ex critici interpretamento na- 
tum videatur. Ad argumentum idem 
Wesselingius, Clericum Hist. med. 
II, 2. pag. 79 conferens, Democe- 
dem et Crotoniatas medicos dicit 
plura scholae Italicae videri debuis- 
sc: affert dein Pythagoram Crotone 
tune temporis docentem, Milonem 
Democedis socerum (infra 137) et 
illustrem in Pythagorae rebus me- 
moriam Democedìs apud Iambli- 
chum Vit. Pyth. cap. 35. $. 257. p. 
207 Kust. [,,ubi miror Kiesslingium 
p. 506 intactum reliquisse 47 po0x27)- 
dovs, cum meliores libri mss. exhi- 
beant Anuonndovs, et ita haud du- 
bie etiam cum Scaligero lectum vo- 
luit Wesseling.'‘ Cr.]. Tu conf., quae 
de his disseruit Unna eo loco, quem 
ad III, 129 laudavimus; quem ibi- 
dem quoque excitavimus Krische, 
is hane Herodoti laudem de Croto- 
niatis et Cyrenaicis medicis ad Py- 
thagoricos potissimum referri vult, 
qui cum philosophiae studio artem 
medicam coniunxcrint famamque in- 
de adepti sint. 

ual Agysio. ]uovov] Attigit Eu- 
stathius ad Dionys. Perieg. 410. 
Ifanc vero Argivorum laudem ad ti- 
bicinum artem potissimum perti- 
nuisse statuit C. O. Miiller. Dor. II. 
pag. 332. 338. 544, cum vel tibia- 
rum genus quoddam inde Argivum 
dicatur. Laudat idem artifices Ar- 
givos complures, Sucadam, qui car- 
mina ad tibiam canenda fecerit ipse- 
que ccecinerit circa Olymp. XLVIII, 
Hieracem, harmoniae musicae, ad 
quam tibia accedente Argis canta- 
bat in festo Stheniorum, auctorem, 


132redto. Tore dj 0 Anuoxndns, év tordi Zovooioi étinoapevos 


Aristonem, et ipsum tibicinem pri 
scum, cuius mentio aliquoties fit, 
De Sacada vid. Plutarch. De musie. 
cap. 8. 9 ibique Volckmann. pag. 
86. 10. 129, ubi etiam de Hierace et 
Aristone nonnulla attulit ac tibi- 
cinum Argivorum gloriam vel poste 
ra aetate perdurasse monuit. Ne- 
que vero ad unam tibicinum artem 
laudem in re musica Argivis tribu- 
tam pertinere credam, cnm iidem 
muletam imposuisse dicantur, ti 
quis quid in musicam deliquisset, 
eumque punivisse narrentur, qui pri. 
mus aggressus fuisset pluribus quam 
septem ab ipsis receptis fidibus uti 
et ad Mixolydium tonum alludere, 
teste Plutarch. De music. 38. p.1148. 
Unde lyram quoque Argivos tractas- 
se patet. Quod vero Herodotus hane 
Argivorum laudem in re musica ad 
Polycratis aetatem refert, Clinton 
(Fast. Hellen. p.19 ed. Krueger.) id 
tempus potissimum respici vult, 
quo Telesilla poétria floruit, circa 
Olymp. LXVII, 3 sive 510 ante 
Chr. n. Cr. ad h. I. excitaverat Ia- 
blonski Vocc. Aegyptt. p. 36 seqq., 
qui ex Aegyptiaco sermone repetens 
vocem ‘Agyos musicum significare 
coniecerat. De quo ipse viderit vir 
doctus. — Ad ipsam locutionem, qua 
Noster utitur: quovoy — elvas — 
neuro, i. e. primi inter Graecos fere- 
bantur arte musica, conf. quae simi- 
lia leguntur apud Nostrum VIII, 93: 
muovoav ‘Elijvov douota Ain 
vqtai coll. VI, 86, 1, et II, 173: 
aueLvov muoveg "coll. IX, 79; xomn6g 
quovoe ITI, 120. 


Cap. CKXXII. 


Tore dèn] E Florent. Schweigh. et 
Gaisf. receperunt dì, quod etiam 
Dindorf. et Dietsch. dederunt. Equi- 
dem cum Matthiaeo vulgatam hîc 
retinere malui. 


THALIA. III 131. 132. 


253 


oixov te péyiotov size xal ouotoazetos faordét-èye- 
Axy re Évòs toù és "EAANVaSs amiévar mevta ta dAla 

xal toro pèv tovs Alyuntiovs inteodvs, of Baordéa 
‘l@òvro, péilovtas avacuolozmistodar, doti vico "EA- 
rgoù É0c0dnoav, tovrovs facdéa ragartnoauevos 
»° toùto dè uavriv "HaAstov IoAvxparet Emionouevov 
sAnuévov èv toior avdpazodorni toquoaro. nv dì ué- 


pijyua Anuoxndns raga Baosdét. 


‘#$06] Sammum hoc apud 
sebatur, si quem e maxi- 
18 rex honore ad mensam 
accumbendi designaret. 
lot. V, 24. Testantur loci 
Kruegero (ad Xen. Anab. 
a Sturzio in Lex. Xenoph. 
5, ubi potissimum conf. 
I, 1. 30 et Anab. 1,8, 18; 
s. Perss. Excerptt. 8.41. 
leen I, 1. p. 217. Inde su- 
stesiam Cnidium, qui mul- 
'taxerxi medebatur (Plut. 
fn 18. 21), simili honore a 
saram affectum fuisse; 
Hippocratem talia nactu- 
», si ad regis aulam acce- 
litionesque. oblatas (nam 
lsgoéwy toîs dglotors eum 
oluit rex, vid. Opp. Hip- 
1272. ed. Genev. 1662) re- 
nisset.—In proxime seqq., 
ofti liber affert: inv te 
ov ros “Elinvas, veram 
\turam refici posse putat 
‘bb. f. Philolog. u. l’aedag. 
131): ninv te év0 S TOV- 
6'E22. dx., i.e. praeter hoc 
uidem hac mutatione opus 
arbitror. 
c avacuoloniztodar) In 
libris ayaoxodorite0da. 
forma conf.III,83 et quac 
Nostro affert Bredov. pag. 
Herodoti loco infinitivus 
dii pro passivo accipi de- 
uo usu Duker. ad Thucyd. 
VII, 25. Quibus alia addit 
ed. Thucyd.I, 1. p. 192. 
reyd.I, 68 et quae ad Hero- 
13. V, 35 afferuntur. Copio- 
»c Graecorum usu disseruit 
Jahrbb. f.IPhil. u. Paedag. 
XIX. p. 506 seqq. uc prac- 


cipue p. 510 segg. — Ad argumen- 
tum loci pertinet Dio Chrysost. Orat. 
77. p.653. — avaguolonitey, e palo 
suspendere, idem quod aractargody, 
ut apparet ex IX, 78. Add. III, 159. 
IV, 43. 202, quibuscum confer, 
quae de hoc supplicii genere dixi- 
mus ad I, 128. Quod vero rex ira- 
tus tale de Aegyptiis medicis sup- 
plicium sumi voluerit, id a regum 
orientalium ratione haudquaquam 
abhorret. ‘Sic, uti hoc utar, rege 
mortuo, medicos, quod scilicet re- 
gis mortem non impedierint, summo 
loco apud Persas deiici, non aliter 
atque astrologos, quod scil. regis 
obitum non praedixerint, docet Ro- 
senmueller: Alt. n. Neu. Morgenl. T. 
1V. p.352. nr.1081 ad Daniel. V, 13. 

Basidéa nagartnoapevos) i. e. de- 
precatus apud regem pro illis, ut scil. 
veniam iis daret rex, supplicium 
remitteret. Cf.I, 90. 24. VI, 86. $. 
3. IV, 146. V, 33: raga:tésto tÒvV 
Iléoonv, Persam cxorare nitebatur 
pocnam deprecando, ut reddit Val- 
ckenarius citans Schol. in Aristoph. 
Vesp. 1249. Xenoph. Memorab. II, 
2, 14 et Zonaram pag. 1520. Siebe- 
lis ad Pausan. I, 10. 8. 5 ita vim 
verbi 2agarteiota: explicuit: «ab ali- 
quo precibus aliquid impetrare studere. 
— Mox e Florent. cum recentt. edd. 
èmionouevov (qui secutus erat Po- 
lycratem sc. ad Oroetam) pro #r1- 
Grupevov recepimus. Vid. nott. ad 
I, 91. III, 14. 

nr dè péyictov xenyjua] Pro r@ 
Bacidéi cum recentt. edd. restitui- 
mus rapa facrdéi, hoc fere sensu: 
Erat vero Democedes apud regem vir 
marimae aucivritutis, plurimum polle- 
hat apud regem. Conf, III, 137 in 
fin: ovvoua 70720v raoa faci- 


133 


254 


HERODOTI 


- ‘Ev y00va dì dAlyw ustà tavra tade «dla cuvqvennt 
vevécdar. ’Arocon tm Kugov utv tvyaroi, Aagetov dè yv- 
veri, éxi) toÙù unotoù Épv puua' puerta de Expayèv Evépero 
0060. 007 uèv d) qeovov qv Elagcov, 1) dì xovatovoa sal 
aiGguvouevn Epoate ovdevì, érei te dì év xaxgò qv, perenta- 
daro tov Anuoxndsa nai oi énédete. O dÌ pas Vpita romngev 
kopuoî puv, 1 pév ol avruroveyiosiv éxelvav toùro, tò ay 
avtis dendn: depoeodai dè ovdevìs tav d0a és alozuvnv tori 
134 péoovra. ‘Ls dì Goa uv userà tavra lopevos vyiéa amtdebe, 
évdavta È) didayBetca Und toù Anuoxndsos N Arosca xg06- 
épege év ti noitn Aaoelo Adpov toovde* "2 Baorded, Egov 


Ac. Kuehner. Gr. Gr. $.500,2. Add. 
J. Fr. Gronov. Observatt. IV, 15. 
pag. 250, qui comparat Latina voca- 
bula negolium, res eodem modo ad- 
hibita. 


Cap. CXXXIII. 


"Atocon] Conf. III, 88 ibique nott. 
qpuua in seqq. notat (uber, vomicam. 
Conf. Aelian. V. H. XII, 1 circ. init. 
Jlippocrat. De nat. puer. p.390. T.I, 
et quae de ipsa vocis scriptura mo- 
nuit Lobeck in Programm. de nomi- 
nibb. in p« exeuntibus Diss. II. p. 
4.5. (Regimont. 1834.). Excitavit 
Wesseling. hanc in rem Plin. H. N. 
VII, 50 eadem spectantem, quae 
Plut. II. p. 89C. (ubi cf. Wytten- 
bach. pag. 624 Animadvss.). Apud 
Athen. XII. pag. 522 B. simpliciter 
tòv uactòv a2ynoaca dicitur, De 
voce Laetos conf. nott. ad IV, 202. 

éviueto n0000] Quod aliis ple- 
rumque profuit ruptum tuber (cf. 
Wyttenbach. 1. 1.), id Atossac incom- 
modum auxit. Dicitur verbum vé- 
pecda: de ulceribus latius serpenti- 
bus corpusque sensim sensimque 
depascendo absumentibus, Cf. Wyt- 
tenbach. ad Plut. S. N. V. pag. 16. 
Plutarch. Pericl. 34 coll. Artax. 16. 
23. Camill. 34. 

n dè xevatovoa] De usu particu- 
lae dè consul. Werfer. in Actt. phill. 
Monace. I. pag. 96 coll. Herod. II, 
39 ibique nott. IIl, 147. 

éEoguoî pur, n pév o] Male in non- 
nullis libris dioguet. Valet autem 
éEoquoî pur: ad insiurandum cum adi- 


git, iureiurando eum adstringit, ut IV, 
154. VI, 74., Mox cum recentt. edd. 
scripsimus 7 èy pro vulg. 7) fw», 
cf. III, 66 ibique nott. 

toy dca Ès aloxuvnv Éori pigor. 
ta] Plane sic Noster III, 131: 
ovdiv tòv 000 nsQl tv tiyonv feci 
éoyalnia. Optimi quique libri, in 
quibus Mediceus, Florentinus, pras- 
positionem #g addunt in Aldina aliis- 
que omissam, ad quam tuendam 
Schweigh, confert I, 10. IV, 90 et 
Markland. ad Eurip. Suppl. 295. Ae 
monuit quoque Valcken., saepenu- 
mero verbis #ye1y et Péoewy adiici a 
Nostro pracpositionem in diversis 
loquendi formis, in quibus illa ai- 
gnificet: spectare vel pertinere, ut II, 
52. IX, 42. 32. V, 92. $. 3. VIII, 37 
et apud Pausaniam, talia crebrius 
imitantem: de quo plura Siebelis ad 
Pausaniam I, 2. $. 4. Contra, quae 
habent vel adferunt ignominiam, ea 
sunt aloyvrnv fyovta vel péoorta, 
in quibus valde dubitari poterit, au- 
ctore Valcken., an locum suum prae- 
positio és possit tueri. Idem laudat 
Thucyd. I, 5. Aelian. V. H. I, 21. 
Wesseling. citaverat Eurip. Hec. 
1241 et Platon. Menex, pag. 247 A. 
— Inde Matth. praepositionem ab- 
iccit, nec aliter hunc 1. laudavit, ubi 
de participii usu agit, in Gr. Gr. $. 
559 init. p. 1104. Equidem cum 
omnibus recentt. edd. praepositio- 
nem #6 retinendam duxi. 


Cap. CXXXIV. 
moogépege év t]j xo:tn] Ad vocem 


THALIA. II 133. 134. 255 
duvaniv rodavtnv xdtNOGI, OUTE TL ÈdvOS MPoOKtOpPEvOs OÙtE 
duvapiv ITéoonoi. cinòs dé fori avdoa xaì véov xaì yonpatcov 
peyadov deoxotnv patveodai ti anoderuvvuzvov, Tva xal ITéo- 
dai ixuadaci, Gti va avdpos pgovrai. érx° auporesga dé toi 
pioer tavra morte, xal Tva opécov ITiéo0ai imotécovia: avdoa 
sivai tov xposotedta, xal iva toifovrar nodéua, pnòè 0x0%7v 
epovtes éniBovAevadi to. vov yo &v ti xal arodetaio Epyov, 

206 #0xg véos es MAixinv® aviavopivo pag to compari cvvaviovtal 
xal al poéves, pnocoxovii dÌ 0vyyNERKOXOVOL xal és ta nON- 
puara xavra araufàivvovtai. ‘H uèv di tavra tx didariis 
élepe. 00° apustferai towside* "2 puvair, navra, 600 meo av- 
ros érivota monjosv, elonxas. éyò yao BefovAsvuai teviag 
pépupav Èx tijode tijs Naetgov Es tiv étéonv Haesgov Eri xv 
das otpareveoda.* xal tavra dAlyov yoovov tota. tedevueva. 


Aéys."Arocca reds: 


nofty cf. I, 9 ibique nott. In seqg. 
naTnoRI valet: otiosus sedes, nihil 
agens sive moliens, quam verbi xa&- 
9a: significationem uno verbo at- 
tigisse satis erit. Cf. III, 151 et 
Sturzii Lex. Xenoph. T. Il p. 606. 
Mox pro zixòs e Florent. nunc iure 
receptum 0Îx 06. 
in° duporega dé tor péosi tadta 
morir] i. e. ad utrumque tibi sane 
hoc prodest facere. Conf. IV, 129. 
Inde in uno libro cvupéosi pro pé- 
ge, quae lectio interpretamentum 
redolet. In seqq. omnes libri éz- 
etécorta:r, quod mendosum habent 
Dindorf. (Commentat. pag. XXIV, 
ia quam ipse in textu exhibuit 
ereyrat pro fricrovtar) et Bre- 
dov. p. 400 corrigentes ér(ctovra:. 
Equidem in talibus cum Dietschio 
malui vulgatam lectionem retinere. 
aveavoptro yao to cmuati x. t.A.] 
Admonuit huius sententiae, quae 
sane Graeca magis videtur atque He- 
rodotea, quam mulieris Persidis, Eu- 
stath. ad Od. II, 315. p. 1447, 28 s. 
p. 98,32. Et conferas quoque Scholia 
Veneta Villois. ad hi. l. Caeterum 
prorsus similis Democriti exstat 
sententia apud Stobaeum Tit. 116, 
45. p. 592 s. p.437. T.III ed. Gaisf. 
(cf. Fragmm. Democrit. p. 316 ibi- 
que Mullach, qui huius sententiae 


- 


Opa vuv, énì Zxvdas uv tiv moeotRv 


auctorem habet Herodotum) itemque 
Galeni De Hippocr. et Plat. dogm. I. 
p. 323; nec aliena sunt, quae in- 
terprr. laudant, Aristotelica in Po- 
lit. II, 7. Heraclid. Pont. Allegor. 

. 485 et e Romanis potissimum Lu- 
cret. III, 4417 coll. Liv. VI, 23. — 
Verbum cdraufivvev (hebetar e) hac 
significatione illustrat, aliis locis 
appositis, Blomfield. in Glossar. al 
Aeschyli S. c. Th. 712. Ad verba A) 
yvvai cf. III, 119. I, 111 ibique ad- 
scripta. 

tevias yépugav] Exstat eadem 
locutio, quae valet iunyere pontem 
(ratibus scil. adductis), IV, 88. 07. 
118. VII, 36. 34. Conf. etiam nott. 
ad IV, 53. De usu perfecti (fefov- 
devpor, i i. e. constitutum habeo) monuit 
Kuehlner. Gr. Gr. $. 439. not. 2. Et 
conf. quoque Bredov. p. 25 bene 
monentem «de signiticatione delibe- 
randi secum et hac ex deliberatione 
aliquid constituendi, quae in medio 
hoc verbo inest; passivo sensu ra 
BePovlevpeva Noster dixit IV, 120. 
125. 128 aliisque locis ab eodem 
Bredovio allatis. — In seqq. 0%i- 
yov zgovov est: brevi tempore, intra 
breve temporis spatium; conf. Kueh- 
ner. Gr. Gr. $. 524. Herod. 1V, 151. 
VI, 58. 

ini Zubdas — È «cov] Valcken, 


256 HERODOTI 


lévar Eagov* ovto. pg, éxeav dÙù Bovin, Zoovrat tor. où dé 
poi éxì riv Ediada ctparevecdo® Enxidvuio peo, 2070 avv- 
favouevn, Aaxaivas ré poi ypeveoda. Fepgazxaivas xal °Apyeias 
xa) Attixas xal KopuvBias. éxeus dì avdoa Exitndegtatov av- 
dedv ravrav dita te Fxaota rijs "Eriados xal xatnyNoaoda: 
toùrov, 0s dev tOv a0da diunoaro. ’AueiBera. Aapetos: "2 
yuvar, Exel toivuv ro doxéer tijz EXAados Muéas npera axo- 
meoacda., xatacxorovs uo doxtei ITegoécov xpdrtov dpervov 
siva Ouov tout, To GÙ Afyers. méuvai és avtods, OT padoy- 
tes xa ldovres Fxuota avrov ttuyyeitovor nuiv. xal Emerra 
135 ééemotauevos én° avrovs tetvoua:. Taùra sixe* xaì Gua Ex0g 
te xal éopov éroiss. Exel te yao tagiota nuson érélauywe, xa- 


citans h. 1. ad I, 53. faGo» tantan- 
lem fere valere ait n' que ?v ovdevi 
20;0 xdinoar: Iam tu mille, missan 
fac privrem expeditiunem in Se rythas. 
Revocavi cum recentt. edd. x. 2'xv- 
as a Schweigh. mutatum ex ali- 
quot libris in é6 Zxvdas. Pro lé- 
ve: Bekkero praestare videtur s/vai, 
respicienti opinor ad I, 153, ubi vid. 
nott. Libri scripti non accedant, 
quorum w«d auctoritatem recentt. 
edd. quoque retinuerunt omnes lé- 
vai, quod haud scio an hoc loco ae- 
que opus sit ad fr Zxv&as atque 
antea oroareveoda: ad fnì Zxv&as. 
Ad locutionem t)v mEeomnv confer 
Knuelner. Gr. Gr. $. 554. not. 2. 


cu dé uor — ctpateveCD:] Simili 
modo Noster VII, 159, ubi vid. nott. 
I, 59. V, 105. 1V, 163. IV, 126, ne 
plura. Mehler in Mnemosyn. V. p. 
72 ante orgarevecda1 inseri vult 
nQure. Ad argumentum conferri 
poterit Dinonis locus apud Athen. 
XIV. cap. 18. pag. 652 B. C., ubi 
alia etiam proferuntur, quibus re- 
gem induxerint ad bellum Graecis 
inferendum. Et monet quoque de 
ancillis Alticis et Zonicis ub Atossa 
sibi expetitis et de belli Persici ori- 
gine Aelian. H. A. XI, 27, notante 
Wessel., qui Claudian. in Eutrop. 
II, 200 haec attigisse putat. — Ad 
xatnynoaoda: conf. nott. ad II, 5; 
ad aroregdoda: nott. ad III, 119; 
ad auervov elvai (conducere, utile 
esse) cf. I, 187 ibique nott. III, 148, 


— In fine cap. uno verbo atti 
satis erit vim praepositionis tin 
Job compositis #$ayys2tovar et 

tEsmictausvos, ut infra II, 137 in 
éupadeir. 


Cap. CXXXV. 


xaì qua #05 x.t.2.] In h.1. seri- 
ptura libri valde fluctuant, quoram 
nonnulli post #05 inserunt sive elma 
sive Èqa. Quo neutro opus, cum ex 
proxime autecedentibus facile re- 
peti possit «(xe atque omnino pro- 
verbialis sit locutio, plane ut Lati- 
num: dictun, factum. Itaque hane 
quam dedimus verborum lectionem 
unam veram esse pronuntiat quoque 
Bredov. p. 85. Nec opus rescribere 
cum Valcken., probante quamvis 
Schaefero ad Dionys. Halic, de com- 
pos. verbb. p. 33, tavra esime: Gua 
re én0s fparo xai îeyov mote: ista 
dixit, et sinul atque dixisset, rem ag- 
gredichatur. Idem Valcken. conferri 
vult ob locutionis similitudinem I, 
112. IV, 150. VIII, 5, alia id genus. 
Formulae fontem Homericum esse 
quivis sentiet. Cf. Iliad. XIX, 242, 
ubi dudum animadvertit Eustath. p. 
1182, 30 s. 1248 fin. Herodotea tan- 
gens. Add. Pind. I’yth. IV, 185 seq. 
(105) ovre Feror, ovI’ îm03 evrRARE- 
40v xeivorci tlnov, ubi Boeckh. apte 
admonuit Ierodotei loci, et ipsum 
Herodotum IV, 139: Édofé og: — 
tade foya te xai Enca n0008eivat. 

ènélaprpe) Idem verbum VIII, 14. 


THALIA. III. 134. 135. 257 
décov avdpas doxiuovs mevrexaidena, tvertaAETO Gg, 
: Anuoxndet, dieteideiv ta rapadalaccra ris ‘EA- 
‘0g te un diadenoztai 6peas 6 Anuoxndns, cile puv 
risa aratovor. Evrerdauevos dè rovrowoi tavra, dev- 
das avrov Anuoxdsa, édéero avtoù, 0x0d0s tenynoa- 
sav xal éniditas tiv ‘Ediada roîoi Ilegonoi onlca 
pa de uv to maroi xa tolo adedgpeoto Exéleve 
éxelvov Ernia Aafovra aysv, pas «Aia oi modia- 
mdaotv: 1005 dì é5 ta debpa 0AXAda ol Ep” cvufa- 
xAnoas cyatav mavrolav, tv Gua ol nAevosoda. 
tv dn, doxgsuv duol, ex ovdevòs dolegod voov èrny- 
‘tavta. Anuoxndns dì delcas, ur sù ExrELROTO Aa- 
ti énidoaunov ravta ta didoueva Edéxeto* Ala ta 


1, 190, ubi est vrzé- 
VII, 13. 
+7] Scripsimus cun re- 
quorundam librorum au- 
robante Struvio Opuscc. 
sadonnoeta: et indéovoi 
Fara: et araécoci. Tu 
} (ibique nott.). 140. Sic 
déEto avtov Oxs — 
vocem frirda in seqq. 
que nott. Ad verborum 
ignem xdcav—t)v EA- 
Kuehner. Gr. Gr. 8. 865. 
fere infra III, 139: Za- 
(da xal meoufalduevos 


of x0%X2aripoca] Vulgo 
e, cuius loco ex uno San- 
Gaisf. recepit ragarAn- 
sibi e glossa natum vide. 
em ex Florentino aliis- 
re malui m0%2axzAn0ia, 
Gaisf. Iones dixisse sta- 
ràecia, non ro0%ian4r- 
ntepenultima huius vo- 
tur. Quod falso statui 
ov.p. 134, ubi vid. plura. 
c ta dcooa] Verba és ta 
gigh., qui olim interpre- 

ad transferenda dona, 
etius verti monuit (in 
>d.II, 293): ad illa dona 
s sese adiecturum onera- 
Est enim haec Herodoti 
vraeterea (i. e. praeter ea, 
si promiserat) quod atti- 


'T. II, 


net ad illa dona (quae patri fratri-- 
busque destinata secum avecturus 
erat), rex onereriam navem una se 
illi attributurum esse dixit. — Quod 
olim vulgatam erat ocvufa22és0dai 
reieci, cum Larchero et recentt. edd. 
scribens cvruffaZéeo®dai, quod duo of- 
ferebant Parisini; vid. etiam Bre- 
dov. p. 3605. 375. Eustathius, qui 
h. 1. citat ad lIliad. p. 74I, 83 8. 
638, 15, praebet ovufadeioda., Flo- 
rentinus ovufaZecda.. Ad significa- 
tionem verbi conf. VII, 29 et IV, 50. 
— In seqq. z4evoe0da retinui, ubi 
recentt. edd. rZwoecdo:; Sancrofti 
liber habet r4evoaoc&a:. Pro éray- 
yélAeto dedi érnyyéXAer0, ut recentt. 
edd. quoque exhibent; vid, Bredov. 


. 296. 
+ daloao un ed èureigoto)] Pro sv, 
ut olim vulgatum, nunc rectius edi- 
tum sù, quod pro 0v positum hoc 
uno loco obvium notat Bredov. pag. 
281. Ad éxrsigoto conf. III, 119. 

ovri imidoauov) Emutoégetv est 
h. l. cupide involare, arripere: de 
qua notione Wess. laudat VIII, 32 
et Aristid. T. II. p. 401 ed. Iebb. 
Schweigh. Appian. citat Punic. 94, 
Larcherus Facium ad Pausan. IX 
Tom. p. 65. not. 18. Ad ta dido- 
peva (i. e. quae offerebantur) cf. IMI, 
148 et IV, 162 ibique nott. xata 
go onv xatai. valet suo luco intacta 
relinguere, ut I, 17. IV, 135 coll. 
VII 95. — Verba és tv dwopeny 

17 


136 


258 


HERODOTI 


uòv ÉovtoÙ xatà yoonv pn xatalelpev, îva dxloo spia ax- 
e490v Eyor° tiv uév tor 0Axeda, tqv oi Aapetos érxnyyédAero 
és tv dopenv toto adzApeotor, déxsotar Epn. Evrerdapevos 


dì xal tovto taÙta 6 Aapetos 


Àaocav. 


amootélier avtovs eni da- 


KaraBavtes d’ ovtoL £5 Dorvixnv xal Dowvixns é5 Zidava 
modiv avrlxa uèiv toLNosas duo erANoooar, Gua dè atto: xal 
paviòv usyav mavroiav dyadrdv. rapeoxevacutvo. dè ravta 
ErAsov 85 tv Ediada* noocloyovtes dì avtis ta rapadadlac- 
Gia E&NeÙvto al ameygagovto, é 0, tà modia avris xal ov- 
vopactotata dencauevor, aminxovro ts Italins é Tapavra. 


valent: ad dona perferenda fratri- 
bus. De usu praepositionis admonuit 
Kuehner. Gr. Gr. 8. 560. not. 4. 


Cap. CXXXVI. 


KataBavreg d’ ovtor és P.] Revo- 
cavi cum recentt. edd, lectionem d° 
ovtor pro dè ovr”0, quod nonnulli 
libri praebent. 

pavAov péyav] yaviòv (xZ06v por- 
vi”iKOY, ut Gloss. Herodd. reddunt) 
plane ut 0lxeda navem dici onera- 
riam, minorem triremi, scribit Wes- 
seling., laudans Etymolog. magn. 
p. 222, 28 et Alberti ad Hesych. 8. v. 
Adde Herod. III, 137. VIII, 97. VI, 
17. Plutarch. II. p.466C. Vid. quo- 
que Letronne: Recherches sur Dicuil 
pag. 126, qui de hac voce exposuit, 
qua navigii genus l’hoenicibus usi- 
tatum ad merces transportandas de- 
signatur, Hesychio aliisque Gracecis 
grammaticis testibus, qui de stirpe 
vocis quoque quaesiverunt, quam 
Graecam esse negat Letronne, qui 
cum Wesselingio ex Hebraica radice 


bai. e. Gol 8. Gaul, quae ad cavi- 
tatem 8. rotunditatem pertinet, vo- 
cem repeti mavult, auctore Bocharto 
in Geograph. sacr. II. pag. 738, 73. 
Plura de hac voce nunc disputavit 
Movers: Die Phoenizier II, 3. pag. 
158 seqq.; apud Phoenices scribi 


ua i i. e. Ganmal, quod ad tò crgoy- 
yUiov accedat, idem admonuit; add. 
eundem pag. 164 seq. ,,Contra yad- 
40g dicitur TOI PEVINOY cyysî0v, vid. 
Glossas et reliqq. in Stephani Thes. 


IL. Gr. p. 2893 ed. Londin. Adde 
Scholiast.in Aristophan. Avv. et in- 
terprr. vs. 597 et Festum p. 159 Da- 
cerii.‘ Cr. Tu conf. Herodot. VI, 
119 dae i nott. i 

nooGiGyOvtES] i. e. navem appel- 
lentes, admoventes (nam accusativus 
ta reoudaZaccua pendet a sequenti 
verbo #8N80vro, ad quod cf. nott. 
ad I, 10). Ita Noster VI, 09. 119. 
IV, 76. 157. 

xe cneyoupovto] i. e. sibi descri- 
pscrunt, quae viderant; in tabulas re- 
ferri (a scribis) iusserunt. Cf. II, 145. 
VII, 100 ibique nott. Mox Schae- 
fero. auctore recepi 0Vvouaototata, 
quod etiam dedit Dietsch. addicente 
Sancrofti libro et Vindobonensi, qui 
uterque exhibet 0vouactorara, quo 
codem superlativo Noster usus est 
I, 178. II, 178. Olim legebatur ov- 
vopagtà, quod retinuit Dindorf. &sy- 
Gapevor intactum reliqui cum Bre- 
dov. p. 40; Dindorf. et Dietsch. de- 
derunt &ynodpevo. 

ts Iralins Ès Tagavta] Nomen 
Italiae pluribus locis apud Herodo- 
tum occurrit (ut infra IV, 15. V, 43. 
VI, 126. VIII, 02), coque designatur 
non omnis, quae a nobis nuncupatur 
Italia, sed Italia australis, a Grae- 
cis colonis culta, unde etiam ipsins 
Graeciae nominetur pars. Conf. Bre- 
dov, Geograph. Herod. spec. pag. 
XXIII, ubi vide plura. Herod. I, 
167 et 23. Soph. Antig. 1035. Ad 
has vero inferioris Italiae urbes-re- 
gionesque, maritimas praesertim, 
Herodotum, qui vix interiora atti- 


THALIA. III. 136. 137. 259 

l'EvSavra SÌ éx fnoravns ris Anuoxndeos Apiotopidtdns, toòv 
Tagaytivav 6 faordeds, tovro uèv ta aNdadia mapéAvoe tav 
Mydixécov veav, toùro dì avrovs tovs Iéooas Epie, 05 xata- 
oxdmovs dndev govras. “Ev d dì ovto tavta Enagyov, è An- 
uoxndns és tv Kootava amuvésta:. amipuevov dì dn tovtov 
és tv Eovroù 6 ‘AquorogiAtòns E2vos tous Iléooas, xal ta 
zapélafe tiv veav, anédoni copi. ITaéovres dì évdedrev 05137 


gerit, pervenisse, Thuriis, ubi se- 
nex vixit, profectum, ex iis, quae 
collegit Heyse Quaest. Herodd. p. 
138 seg. satis manifestum fit. 

tx dnotaovns tris Anuoxndeos] Ita 
Codex Askev. Male Ald. Med. Flo- 
rent. alii: é#x Koeorowns, duo alii 
fx Keotwovos, quod neutrum stare 
posse dndum viderunt Wesseling. 
Diss. Herod. p. 31 et Valcken., sic 
interpretantes vulgatam lectionem 
fx 6Nnorovns: ex indulgentia 8. gratia 
in Democedem; quamquam id ipsum 
quomodo probari posset, dubitasse 
videtur Valckenar. Hanc quoque 
interpretationem recepit Schweig- 
haeuser. itemque Larcher., qui red- 
didit par bonté pour Démocèdes, non 
probans Corais interpretationem, 
qua verba éx dNnorovns idem va- 
leant, quod éx dadiovezias, Éx té- 
17ns, éx copicuatos, e machinis, 
fraudibus Democedis, 8. inductus a 
Democede. Coraèm sequitur Negris. 
At vereor, ut quos Coraés protulit 
Pollucis locos IV, 3. $. 20. 22. VIII. 
8. 12. 13, alia, quae addit, hoc 
evincant. Schaeferus coniecerat fx 
donorocvyns. Italus interpres Wes- 
sel. et Larcher. sequitur. Herold. 
Emendatt. Herodott. P. II. p. 14 
corruptum hunc locum esse ratus 
pro éx Gnotaovns scribi vult éx z0n- 
6uocvrns t. 4., quod idem esse con- 
tendit atque yo/fortos Anuoxndeos 
(i. e. rogatu Democedis) eoque etiam 
refert alterum Nostri locum IX, 33, 
ubi yon0uocvry legitur, de qua voce 
tu vid. ibi nott. Qua coniectura 
quid lucremur, haud intelligo; ita- 
que malui in ea persistere lectione, 
quae minus certe libri auctoritate 
nititur melioremque adeo sensum 
exhibet. Atque iungitur gaotorn et 
zeeis apud Polyb. XXXVIII, 3, 11. 


Pro ‘Agiorogiàdldns unus Parisinus 
liber ‘AgioroplAng (i. e. optimorum 
8. optimatium amicus), cuius loco 
reponere ‘AgsotopvZos (i. e. optima- 
tium genere natus) in mentem venit 
viro docto, qui id nomen sic scri- 
ptum invenisset in antiquissimo 
Anactorii numo: vid. Millingen Syl- 
loge of ancient coins pag: 56. Qui 
Aristophilides quod 'l'arentinoram 
rex h.!. vocatur, noli de magistratu 
intelligere (ut voluit Heyne Opuscc. 
II. p. 222) neque de sacerdote 8. rege 
sacrificulo (ut statuit Plass: Die Ty- 
rannis I. p. 91) nec denique de ty- 
ranno rege, quales postmodo in ci- 
vitatibus liberis exortos videmus. 
Tarentini enim, qui Spartanorum 
coloni erant, regem aeque atque 
Spartani constitutum habebant, pa- 
tria Dorum instituta secuti: quales 
reges aliis quoque in Spartanorum 
coloniis atque in Doricis civitatibus 
inveniuntur, teste ipso Herodoto IV, 
150 et 154, ne alia afferam, quae 
hanc in rem protulit Schoemann. An- 
tiqq. Graecc. p. 84. not. 7 et Lo- 
rentz. De vett. Tarentinn. civitate 
p. 32, cui plane assentior. Idem p. 
50 not. ex hac Herodoti narratione 
colligi vult, Crotoni Tarentinam ci- 
vitatem amicam esse factam ante 
bella Persica. 

ta andalia magéivos] i. e. demi, 
adimi iussit navium gubernacula, qui- 
bus destitutae naves altum petere 
non possent. Eadem locutio apud 
Athen. VIII, 16. p. 361 B. Inde in- 
fra: ta rmagfiafe tov vedo, quae 
(sc. gubernacula) de navibus eorum 
dempserat, ea reddidit. #oés e Flo- 
rentino alteroque Parisino nunc re- 
ceptum pro vulg. e/eɣ, quod ab He- 
rodoti usu recedit: vid. Bredov. p. 
153. — Ad vocem dnBeyv cf, I, 59. 


17* 


260 HERODOTI 

Iléo0a. nai diodxovtes Anuoxndea ariuvéoviai 66 iu Koo- 
tova, eUgovtES dé piv dpogadtovta Gatovto avtod. tav dè 
Kooravintéav ol uv xataopadtovtes ra Ileqoixa nquyuara 
moolévar itoîpor Qoav, ol dì avramtOvIO TE xal roîoi cxvta- 28 
door Eraov toùs Iléo0ag, mootogoutvovs rsa tade: “Avdoes 
Kootavifrar, pate ta mortere* avdoa faorAéos Benaetnv ye- 
vouevov ttarpésode. nds tavta faordér Aapelo Exgonosi xepi- 
vfoioda.; “ds dè vpiv tà morevueva Fer xadoòs, Iv anéAnode 
muéas; érì tiva dì tQId: mpottonv otparevocueda 204%; 
tiva dì nootéonv avdoaroditzota. netonoopeda; Tavra 2 
vovres tovs Kooroavigras ovx dv Ererdov* dA1° ftaupe®évres 
te tov Anuoxndza xal tòv yavAòv, tov Cupa fyovro, armare 
&évres drerisov Orio és tiv Acinv, ovò Eri étyrnoar rò 
moocwtEod ts ‘Eiiados ammopevo. ExpaBetv, éotegnuevo 
toù qyeu6vos. Tocovde uévroi EveretAato cpu Anuoxndns ava- 
popévowai, xedevev elrmelv Aageio Cpéas, Ott apuoota: tiv 
MiAavos dvyartoa Anuoxndns yvvatxa. toÙ pao dl) xadei- 


Cap. CXXXVII. 


cyogdtovta] i. e. in foro versan- 
tem, ut II, 35. III, 139. IV, 78. 164. 
Mox cum 'Gaisf. et Matth. reposui 
qpoay pro écav. Conf. III, 125. 

nal toîci GuvTAdOLOI Imor0r] Plu- 
res r7)01 axvteAnoi, quod mihi per- 
tinere videtur ad id interpolationum 
genus, de quo plura disseruit Bre- 
dov. pag. 52 seqq. Et sane Suidas 
GuvtAlat apud Herodotum esse ait 
idem quod dado. Nec aliter Gloss. 
Herodd. oxvt@2ors* ,60Bdo1s. At idem 
Suidas mox tò cuvTalOY i in hoc He- 
rodoti loco exponit tò doradov. — 
Athenaei locum XII p. 522 C., ubi 
pauca quidem de Persis et Demo- 
cede, quamquam alio ex fonte, at- 
tulit Wess. — Ad vocem xootcyo- 
Lévovs conf. nott. ad I, 141. — In 
seqq. pro yevopevov Schw reighacus. 
malebat yivouevor. At mihi vulgata 
praestare videtur. 

oe tadta — tugonoei meouvfot- 
cda] xl e Sancrofti et Vindob. li- 
bro ante xog inseruit Gaisf., quem 
secutus est Matthiae. Mihi xa) ab 
alia manu additum videtur, itaque 
cum recentt. edd. abieci. Sed mox 


®» 


cum Gaisf. scripsi faordéi (pro fa- 
Gini), ut in fine cap. et paulo ante: 
Bacidé0g pro fastinos. Quod semel 
hîc indicasse sufficit. Sensus loci 
est: Qui Dario regi sufficere agrne 
8. quì poterit aequo ferre animo, tali 
contumelia affici? Cf. VIII, 70. Mox 
cum recentt. edd. exhibui drtino8e 
pro eo, quod inde e Wessel. editione 
vulgatum erat anéleote. Schweigh. 
avtov 8. toùrov (Democedem se.) 
intelligi vult, ut haec inde eva- 
dat sententia: si nobis illum ademe- 
ritis, si nos illo privaveritis. — In 
seqq. ad structuram vocum #$asge- 
Biévres et amnioedévtes conf. Kueh- 
ner. Gr. Gr. 8. 561. not. 5. Ad roy 
yavAoy cf. nott. ad III, 136. In seqq. 
ad avayopévoror (in altum cum eve- 
n 8. discederent, abirent) cf. 
VII, 84. VI, 96. 

fa tnv Miloros] aepofery 
tiva tivi est desponsare 1 mulierem ali- 
cui, ut IX, 108. Inde douozery 
pov, nuptias contrahere. At È oudte- 
odal tiva est sibi puellam despon- 
sare 8. ucorem ducere, ut V, 32. 47. 
VI, 65. Plura dabit a Cr. ad h.l. 
excitatus Wyttenbach. ad Plut. Mo- 
rall. II. p. 879. (,,Philostratus Vit. 


THALIA, III 137. 138. 261 
otéa MiAavos pv ovvopa modiov rapa Bacidér. xata dn toùro 
poi doxes omEvoaI TOV paov tovtov TeÀEGas ronuata pepara d 
Anuoxndns, îva pavij nP0s Aapelov tav xal Ev tj Éovrod 
doxcpos. ‘“AvazBévres dì ex ris Kootavos oi Iéeoar txxi-138 
NTOVOL TROL vpuoÌ és Inrvyinv* mal 'opeas dovAsvovtas èv- 
dava IlAi0s avo Tapavtivos guyas Gvocpevos anMyaye 
xapÙ Baordéa Aapetov. ò dè avri tovrcav étoluos Nnv didovat 


toÙUto 0 ti BovAorto avros. 


Sophist. in Hermocrate IV. pag. 610 
Olear.: — dorafopévov te cquocat 
oî thy tavrod dvyaréoa, Pro eo 
posteriores usurpant oguafetv. Vid. 
Hesych. II. pag. 106 Alberti et conf. 
Casaub. et Salmas. ad Iul. Capito- 
lin. T. II. p. 62 et Bielii Thes. V. 
T. II. p.88.‘ Cr.). Quae Democedìi 
acciderint, cum in patriam reversus 
Milonis tiliam in matrimonium du- 
xisset, tacet Noster: e Iamblichi 
Vit. Pythag. cap. 35. $. 257 intelli- 
gimus, Democedem inter eos Pytha- 
goreos fuisse, qui plebis propugna- 
toribus rempublicam turbantibus ob- 
sisterent: deinde vero, cum vitae 
periculum subiret, Plateas se rece- 
pisse, plebe ita irata, ut tyranni- 
dis eundem argueret et tria talenta 
eiusdem interfectori per praeconem 
praemium proponeret: vid. ibid. $. 
261 coll. Krische: De societatis a 
Pythagor. in urb. Crotoniatt. condi- 
tae scopo politico pag. 88 8eq.98 seg. 
Unde colligimus, Democedem maxi- 
mum Pythagoricae philosophiae stu- 
dium impendisse, adeo ut in hoc viro 
summa artis medicae peritia coniun- 
cta fuerit cum philosophiae studio; 
conf. nott. ad III, 129. De Milone, 
athleta Crotoniata illustrissimo, qui 
sex victorias Olympicas septemque 
Pythicas reportasse fertur, prima- 
rii sunt loci A. Gellii N. Att. XV, 
16 et Pausan. VI, 14. 8. 2. 3, ubi 
reliqua indicat Sicbelis, cui add. 
- Krause Olymp. p.327, Hellenic. II, 2. 
pag 157. Ad xata — tovto cf. III, 
109. Verba relécas zenpato ueydia 
vertunt: magna pecuniae vi erogata, 
i, e. maximo sumptu ad nuptias per- 
agendas facto; id vero hoc consilio 
ductus fecisse videtur, va par? 
x006 daoei0v tv ete., quo Darius 


TtAi09 dì alofetar xatodov ol és 


perspiceret, se quoque in patria 
apud suos valde coli maximique ae- 
stimari. Nam x00s Aagelov idem 
valet quod vUnÒ dagstov, ut I, 120. 
A0yov ovdsvòs yivoneda mods "Tleo- 
céwy II, 139, 152, alibi. Neque aliter 
fere rg0s IV, 144, VII, 5. 139. 


Cap. CXXXVIII. 


funintovor — Ès’Innvyinv] duni- 
mtv de iis dicitur, qui inviti in ali- 
quem locum delati ventorum vi ad 
terram eiiciuntur. Conf. Locell. ad 
Xenoph. Ephes. p. 239 et vide Plut. 
Pyrrh. 15, ubi etiam /apygiun pro- 
monrtoriun commemoratur, ad quod 
ob vada ac loca importuosa caeca- 
que difficilis et periculosus accessus. 
Romanis Sa/entinum vocatur pro- 
montorium, terraque adiacens .Sa- 
lentina 8. Messapia sive etiam /a- 
pygia. Nunc vocatur Capo di Leuca 
(Cap Finisterre) in regione d'Otran- 
to, ditionis Neapolitanae. Vid. Clu- 
ver. in Sic. Antiq. IV, 13. pag. 1239 
seq., Poppo: Prolegg. ad Thucyd. I, 
2. p. 547 et, qui omnes veterum lo- 
cos suppeditat, Forbiger. Handbuch 
d. alt. Geograph. III. p. 751 seq. 

dLdovai tovto] tovro e Flor. 
ac duobus Pariss. Reliqui edd. cum 
Matth. rovro. Memoratu dignum 
est, quod ex Appulei. Florid. II. p. 
351 (T. II. p. 59 ed. Hildebr.) affert 
Wessel., Pythagoram, Cambysis 
olim captivum, & quodam Gillo, 
Crotoniensium principe, recipera- 
tum esse. Quem eundem Gillum hh. 
1. commemorari suspicio est Wesse- 
lingii. Haec amicitia, quae inter 
Cnidios et Tarentinos intercessit, 
explicatur et commercii rationibus, 
quibus utraque civitas floruit, et 


262 HERODOTI 
Tepavta veviodar, 9007 nocpevos tv Cvupognv. Tva dè 
A un cuvragaen t}v ‘EdAada, Mv di’ avtOv 0T0%0s peyas aAén 
nà tv Iradinv, Kvidiovs uovvovs arogoav ol Epn toùs xara- 
. povtas piveotar, doxéov ato tovtav tovtav toto. Tagavti- 
voci plicov uadiota d) tqv xatodov ol è0e0fa:. Aapslos dè 
vmodetapevos ermeréAee* méuwas vao yyedov ès Kvidov xara- 
psw cpéas éxéAeve TiAAov és Tapavra. nerdopevor dì Aapeto 
Kvidior Tapavtivovs ovx dv Eredov, Binv dì aduvaro: p0av 
moocpiosv. Taùra pév vuv odta érorx®n, ovtoi dè zedto 
éx tÎjs ‘“Aoins È tiv ‘EdAada arixovio Iéogar, xal ovtoL dia 
toLovÒs To”yua xataoxorot Eyévovto. 

Mera dè tavta Zeuov Baordevs Aapstos alpéer, modicov 
magdtcov nootgv ‘EriNnvidaar xal Baofeoav, dia topvde tiva 
altinv. Kauftoesdo toù Kvoov otpatevouévov èx° Alyvatov 
@iior te cvyvoi È tv Alpurntov drixovro ‘EXXnvav, ol uty, 
f0s olx0g, xat’ guroginv, oi dè otpatevouevo, vl dé tivES val 
avtis Ts y00ns Fentai, tòv nv xaì ZvAocadv 6 Alaxe0s, ITo- 200 
Avxpatsos te égv cdtAgpe0s xal pevpov éx Zauov. Toùrov ov 
ZvAocdvia xatélafe eUtugin tes torpde* Aafov qAiavida xal 


139 


communi origine, si quidem Cni- 
dii et ipsi Lacedaemoniorum coloni 
erant, teste ipso Herodoto I, 174, 
acque atque Tarentini. Monuit Lo- 
rentz. De vett. Tarentinn. civitate 
pag. 16. 


Cap. CXXXIX, 


modiov magéwv mewtnv x. t. A.) 
De Sami opibus ac potentia conf, 
supra III, 59. 60 et alia testimonia 
a. C. O. Mueller. in Aeginett. pag. 67. 
not. p. excitata, Plutarchi in Pericl. 
pag. 167 E. (c. 28 fin.) Cicer. ad Qu. 
Fr. 1,1,8. Alia, quae ad res nava- 
les marisque imperium pertinent, 
attulimus ad III, 122. — Paulo post 
pro ws #C0x0c e Flor. cum recentt. 
edd. exhibui ws olxos. 

ot dì GtoAtEvOLEvOL] qui sci- 
licet mercede conducti tum apud 
Aegyptiorum reges posteriores, tum 
postea apud Persas stipendia facie- 
bant, mercenarii milites, stipen- 
diarii, qui supra vocantur of éx(- 
xovgot; cf. nott. ad 1II, 4. Ac vi- 


detur Valckenario vox cteatevoge- 
voi e superioribus male hîc repetita, 
qui idem verba of dè, nunc in tex- 
tum recepta, a correctore profecta 
existimat. Ipse vero locum sic con- 
stitui vult: nat’ éuxmog(nv otea- 
tevopévors, velxat éuroginv crgay- 
yevouevor. Naber in Mnemosyn. III. 
p. 487 scribi vult orgatev oo pewor. 

Zviocdv 6 Alansog] Conf. II, 182 
et III, 39. Hinc etiam Sylosontis 
tilius, qui patri post 'successit, Aee- 
ces vocatur VI, 13. IV, 138. De quo 
plura Panofka: Samiorr. res p. 46 
seq., ac de ipso Sylosonte p. 45 seq. 
Spectant huc quoque, quae legun- 
tur in Diogen. Latrt. II, 5 et in 
Tzetzae Epist. pag. 63 ed. Pressel 
Ad vocem xatéXefe in seq. cf. III, 
42 ibique nott. ‘ Atque in iis, quae 
sequuntur, praccipue in verbis Za- 
Bov giavida na re01Baiousvos, ora- 
tionis Herodoteae imaginem animo 
quasi propunentis év#gystav effert 
Waardenburg. De nativa simplicit. 
Herodot. pag. 132. 

Zafov ziavida] xiaevls dicebatur 


THALIA. IIL 138— 140. 263 
zepufadousvos aveenv nyogate #v ti Meugpi: (dov di avtov 
Aagztos, Sopvpopos te Ecov Kaufvosca xaì Aopov ovdevos xd 
peyadov, énsduUunos is giavidos, xa) avrnv r0005480v 
vesto. 0 dì Zudoodv, dpgéav tov Aapstov ueparcos Ermidv- 
péovra ris qiavidos, Bein tuyn xosouevos Aéyer® ‘Ep tav- 
tav xodéco uèv ovdevos ronuatos, didcopi dè @AA0g, EU xEo 
ovro del yevéodtar mavros ro. Aiîvécas tavta 0 Aapetos ra- 


caiaufaver tò slua. ‘O uèv dn ZvAoodv pristaro ci tovro140 


azoiolivar di sindeinv. ds dì toÙ yoovov roofaivovros 
Kaufvons te anédave xal 10 payo éraveotnoav ol Éxta, xal 
Ex tav nta dapetos tv BaorAninv Eos, rvvdavetai 6 ZvAo- 
cav, 0g n) faciinin megieAnAvdoi È6 toùtov tOv AVRA, to xotè 


fenuis vestis, luena mollior ac tenuior 
subtilioris plerumque lanae, inde- 
que etiam maioris pretii, qualem 
homines delicatiores plerumque ge- 
stare solebant. Plura disputavi ad 
Plut. Alcib. c. 23. pag. 193. Add. 
Becker. Charicl. III. p. 185 coll. 175 
ed. alt. et C. Fr. Hermann. Privatal- 
terth. d. Griech. 8. 21. not. 19. Ac 
miratur Valck., cur hîc dicatur z2Za- 
vìs, quae fuerit 7Zauvs (ut frequens 
omnino est harum vocum permuta- 
tio, de qua vid. nott. ad Alcib.), 
cum de iis, qui ob vestimentum se 
iactarent, proverbii instar dictum 
fuerit 7 Zvloodyvtos ziauvs, Dioge- 
nian. Prov. Cent. V, 14 coll. Suid. 
s. v. zdauvs. At cum exquisitius, 
opinor, vestimentum l. ]. cogitari 
queat, acquiescere malui in omnium 
librr. scriptura. Apud Aelianum V. 
H. IV, © dicitur fuartiov s. pallium. 
Contra yZauvda Darium Babylone a 
Sylosonte accepisse scribit Tzetzes 
Chil. IlI. p.312 coll. Suida 1.1. Strabo 
eandem rem tangens XV. p:945 D. 8. 
638 C. simpliciter posuit #0&7ra. Ad 
myooafe (in foro versabatur) cf. I11, 
137 et ad verba Z0yov ovdevos xw 
peyeZov nott. ad 1, 130 coll. infra 
III, 146. 


Exe8vunce] E prava Medicei co- 
dicis scriptura ér1&vutov Valck. 
coniecit: #me@vuee in imperfecto, 
quemadmodum dyéero (emere cupiit) 
I, 68, ubi vide plura. Mihi Noster 
consulto f7e9vpnoe scripsisse vide- 


tur, quod omnes quoque editores 
retinuerunt, 

&elN tUXn xoEwuevog] i. e. divino 
quodam instinctu, divinitus, forte qua- 
dam, ut ait Livius I,4, ubi vide I. 
Fr. Gronov. Sic sare dal/uova I, 
111; alia dabit Valcken. ad III, 153, 
quibus add. nott. ad Plut. Philo- 
poem. 17. p.63. — @42wg valet gra- 
tis. ‘Cf. nott. ad III, 16 fin. Verba 
mavtws toi alii cum seqq. iunxerunt. 


Cap. CXL. 


dL’ svnBelnv] svndeinv, ut scribi 
vult Matth. in nota ad II, 87, quam 
attigimus ad I, 51, nunc recepi e 
Florentino, probante Bredov. p.187 
pro vulg. #vn0iNnv. Ad sensum recte 
interpretatur Wesselingius: simpli- 
citatem quandam et fucilitatem in do- 
nando, sive etiam animi quandam bo- 
nitatem, quam Galli dicunt donkomie. 
Quare Gracci iungunt, eodem mo- 
nente Wesscl., giiav8®owriarv s. 
mogotnta nai Under, ut ap. Tho- 
mam Magistr. s. v. pag. 382. Plura 
interprr. ad Thucyd. III, 83. Cr. 
adscripsit Platonis locum in Char- 
mide pag. 175 C., ubi Hcindorf. p. 
115 Herodoti loci est recordatus. 
Nunc idem addit Plat. Rempubl. I. 
p. 318 ct quae posuit ad Plotin. I, 
6. 1 et ad Procl. in Platon. Alcib. 
pr. pag. 323. Mriotaro est: existi- 
mabat; cf. V, 74 ibique nott. 

requelnivtoL) Conf. III, 65 
ibique nott. Ad optativum r504847- 


264 HERODOTI 

avros Edcoxe év Alpvnto dendévri tò siua. avafas dè ts te 
Zovoa Tteto Ès tà n00dvoa tOv facidéos oixtav, xal Epn | 
Aaoziov eveppétns siva. appérie taùto axovoas è rvA0vROsS | 
to faordér. 6 dì dovpacas déper mods avtov® Kal tis #oua: 
‘EXAgvav svepyétns, td é yo rooxidevpar, vemotì uèv tiv ag- 
qmv Egcov; avaféBnxs d' n ts 1 ovdsis xo mao” Nutas avv. 
Ego dÌ yoéos slrmetv ovdiv avdeds “EdANvos. Ouas dt avroòv 
maoeyere fo, iva eldéca, ti Fdelov Aéyer tabra. Ilapifye 6 
mxviovoòs tov ZvAogdvia: otavia dè és uéGov sipatevv ol 
éounvéss, tis te eUN, xaù ti rornoas eveppétns PNo. eivai Padi- 
Aéos. elme dv 6 ZvAosdv mavta tà meol tiv qiavida yevopeva, 
xal cos aUtòg eÈn éxetvos 0 dove. dpeiferar r90s tavta Aapstos 


2080: conf. Kuehner. Gr. Gr. 8.769, 
3, B. Pro ég tovtov 1. a. plures |] libri 
iique non spernendi de TOÙtOr, 
quod retineri vult Iacobitz. ad Lu- 
cian. Toxar. pag. 95. Neque vero 
meoueddzîv dos vel m905 tiva dici 
posse statuit Valcken. recteque om- 
nino negare videtur Bredov. p. 34, 
apud Herodotum ds poni eo sensu, 
quo #Îs s. 7905 apud Atticos scri- 
ptores. Mox ad structuram verbb. 
ftero 6 ta 100dvea cf. nott. ad I, 
14. Ad ta r968vea cf. nott. ad III, 
120. 

dapelov svegyétns siva] Haec e 
more Persarum explicanda sunt, 
quo nomina eorum, qui munus quod- 
dam praebuissent regi, in tabulas 
referebantur, ipsique, ut regis #t- 
egyétat, 8. Persico nomine Orosan- 
gae, muneribus splendidis vicissim 
ornabantur. Auctor est ipse Hero- 
dotus VIII, 85, ubi vid, nott. Alia 
dabit Briss. De reg. Pers. princ. I, 
138; Graecarum civitatum instituta 
similia attigit Hemsterhusius ad 
Luciani Dial. Mort X, 6. T. II. 
p. 448 ed. Bipont. Quae si repute- 
mus, iam nil mirum, cur Syloson 
muneris regi olim oblati bene me- 
mor ad regis aulam accesserit. 


Aéyer n00s avtòv] Ita e melio- 
ribus nunc editum pro vulg. 1005 
#0vr0r, quod ex Ald. in ed. Wess. ir- 
repsit, “quodque e scholio natum vi- 
deturSchweighaeusero conferenti II, 
162. III, 52. Ad vocem rooaidev- 


uo. conf. nott. ad I, 61 et de dativo 
addito Kuehner Gr. Gr. $. 579. not. 
3. Scripsi autem to) (pro ©), ut pau- 
lo antea: to — dcoxe, monente 
Struve Quaest. I. p. 23 s. Opusce. 
II. pag. 285. 


vemoti pèv tv coxNv Excov] Inde 
Wess. colligit, colloquium hoc con- 
gruere cum principio Olymp. LXV. 
A Panofka (Samiorum res p. 44) 
video referri ad Ol. LXIV, 35.a.521 
a, Chr., quo ipso anno Darium ad 
regnum evectum esse supra ad III, 
88 vidimus. 


n ts Novdels nomi. e. nullus 8. 
nemo fere. Inde reddidit: kawa ir- 
gend ser Kuebner Gr. Gr. $. 633, 5. 
not. 2 alios similes locos afferens. 
Valcken. practer Xenoph. (Cyrop. 
VII , 5. 45) et Aristidis locum T.LI. 
p. 285 (T.I. p. 269 Dind.) Aelianum 
hac locntione usum esse monet De 
N. A. III, 43. V, 50. VI, 58. VII, 8. 
XIV, 26. Conferri quoque poterit 
Persii illud (Sat. I, 3) vel duo vel ne- 
mo (i. e. paucissimi) , ad quem locum 
plura e Latinis aeque ac Graecis si- 
milia attulerunt Causabonus et Pas- 
sovius. Ac similem quandam Nostri 
formulam ad paucitatem indican- 
dam attigimus supra ad II, 121.8.1. 
Ad vocem gefog conf. Lobeck. ad 
Phrynich. p.361 sq. In seqq. Dietsch. 
dedit sloareov pro #/owtevy, cf. Bre- 
dov. p. 382. Ad #s u#égov conf. III, 
62 ibique nott. 


THALIA. IIL 140-142. 265 
"2 pevvarorate avdodv, cÙ xetvos sì, 05 uo. ovdsmiav Eyovti 
xo duvapiv Edcoxas, el xal cuuxoa; CAI’ dv Ton ve N yaous 
Ouolos, 0g el vov xodev ti utya AdfBorui. avi’ dv toL ygvoadv 
xal Eoyugov ardetov didai, ds pr xoré tor peropelnos Aa- 
ostov tòv'Toraoreos eÙ morpoavit. Aéyer n00s tavra 6 Zvio- 
cav° ’Euol punte qevoòr, d Paordeù, unte copuoov dldov, aA4° 
avag@canevos uo ds tv tatoida Zapov, tiv vòv, adsdgpeod 
toù éuoù IToAvxgatzos arodavovtos VILÒ Opoitedo, Eyer dodAos 
Muereoos® tavrnv uo dos &vev te povov xal ttavdoarodicios. 
Taùra auovoas Aapetos dntoreAAs otpatIRL Te xal otoatgpòv 141 
Otavea, avdoecdv tav Énta pevopevov, tévrerdepevos, dov 
éd:n8n 0 ZvAoodv, taùra ol moréerv Emtelta. xatafàs dè erì 
tv Falaocay 6 Otavns EoreAie tHv oTtEATIv. 

Tijs dì Zauov Maravdpios 6 Maravdolov size TO x0AT05,142 
émitgorainv rapa IToAvxpeteos Aafov tv aegnv* tod dixaro- 
tato avdpdv fovAopivo yeveodar ovx étepevero. Ered) peo 
of &EnyyéX8n 0 IoAvxgatzos Bavaros, èroles toLeds. mOdTA 
piv 4.05 EdevBeoiov faudv ([dovoato, xal réuevos regi avtov 


perauelnos.] Ita e Florent. pro 
vulg. peraue4Zn6n, quod cum Matth. 
retinuerunt Dindorf. et Dietsch. Cf. 
III, 36 ibique nott. Ad participii 
structuram cf. Herod, VII, 54. — 
Paulo ante rescripsi ovdeplav pro 
ovd:pinv, et dvt’ dv pro ev ar, 
monente Struv. Spec. I Quaest. He- 
rod. pag. 3? (Opusce. II. p. 299). 
— Inseqq. dos a pluribus abest 
codd., ac sane ex Wessel. et 
Schweigh. iudicio bene abesse po- 
test vocula, quam Cobet quoque eii- 
ci vult. 


Cap. CXLI. 


améoreAe] Ita e pluribus libris 
cum Gaisf. pro vulg. trécterde, quod 
retinuit Matth. De Otane conf. III, 
68.80. Ad locutionem motéetv dri- 
teléa conf. IIl, 16. — In seq. oté4- 
À&4v omnino valet instruere, conf., 
ne plura, Blomf. Gloss. ad Aesch. 
Pers. 615. Sic oté42e1v oroatov apud 
Euripid. Iphigen. in Aul. 661; ac 
supra apud Herod. ca 62 (oteldas 
xAoîov), ubi cf. nott. V, 64 (0r020v 
oteldavtes). 


Cap. CXLIT. 


Marevdgi0s] Conf. supra III, 123. 
doxnv émteoralnv imperiwn dicit 
sibi 8. Lg fidei commissum, conf. 
IV, 

ovu LEeytvero] i. e. cui, quod voluil 
quodque propositum habuit, non suc- 
cessil; qui propostitum exsequi 8. per- 
ficere non potuit. Conf. I, 78. VII, 4. 
8. V, 51. 105. IX, 23. tEnyy428n et 
mox ‘Inmyyebdero dedi cum recentt. 
edd. pro #Éa yyé18n et érayyéi2e- 
to; vid. Bredov. p. 296. Idem feci 
III, 153. 

téusvos) Conf. II,112 ibique nott. 
Bouov et téuevos Momeri exemplo 
Ili. VIII, 48 Nostrum iunxisse mo- 
net Wessel, , citans Pausaniam VI, 
6, alia. Plura dabit C. Fr. Hermann. 
Gottesdienstl. Alterth. p. 17. not. 
13. Hinc paulo infra ita loquitur 
Maeandrius: td avros re fodv [Fov- 
counv. Videtur haec ara Iovis Libe- 
ratoris in eo suburbio fuisse, quod 
proxime urbem ipsam occidentem 
versus extendebatur, auctore Guerin 
Descript. de Samos. p. 181 seq. 213 
8eq., qui alterum quoque suburbium 


266 


HERODOTI 


oUgLoE tOÙTO, TO vv ÈÉv td mpoacteto tori, pera dì, ©s cÎ 
énemointo, éxxAnoinv Gvvaysipas raviov tv aorav EAebe 


tede® 


°Epoì, ds lots xa vuets, GxijxtgOv xa) dvvapis xa0an 


n IloAvxoateos EnititRARTAL, xi por rapéger vov Vuicav ag- 
geuv* Èpoò dì, ta tod nédas ErinAnooa, avtòs rata dvvapiv ov 
monjoo. oute pag uor IToAvxgatns Moesoxe deonotav avdodv 
opoiav Ééovtd, ore @Ad0s, 0oTIS toLabta roger. IToAvxgatns 
pév vuv éEerAnoe uoîoav tv Éurod, 7a di és uéoov tv ag- 
gv tideÌs (oovouinv vutv rpoayopevia. Tooade uévror dixara 


fuisse sumit ulterius remotum ab 
urbe Heraeum versus, in quo Vene- 
ris fuit templum; cf. Herodot. IX, 
66. ct vid. etiam Ross: Griech. In- 
seln II. p. 146. — oteios pro overoe 
dedi cum recentt. edd. secutus Bre- 
dov. pag. 94, itemque scripsi x g00- 
GtEiw pro xeootnio ex Florentini 
et Sancroft. libri auctoritate; cf. 
Bredov. p. 183. — Ad vocem za 0g- 
éget conf. III, 73 ibique nott. 

TA TO nélas émininoca] i i. e. quae 
alii exprobro, 8. quae in alio repre- 
hendo, plane ut VII, 136. 0 rélas 
h. L est quivis alius. Nec est, quod 
in singulari numero offendamur 
nostrumque locum, quae Elmsleii 
est sententia ad Eurip. Med. 85, 
corruptum censeamus. Merito oblo- 
cutus est Goeller. ad Thucyd. I, 32. 
Add. G. Hermann. Opusce. III. p. 
1609. — «eta dvvapiv valet: pro vi- 
ribus 8. quoad potero, ut II, 109: x@- 
ta 70yov, pro ratione, ubi cf. nott. 
ITesiodus Opp. et D. 334 eodem modo 
dixit x@d dvvauiv, ac pluribus locis 
Plato «era dvvauiv, Phaedr. p. 240 
C. De Legg. IX. p. 865 E. Polit. p. 
279 C. Theaetet. p. 168 C. 

ovtE aX108, ogtiS toradta roLÉe] 
Sponte in mentem venit Homericum 
illud: 06 «moloto rai Zog, d tiS 
toLadta ye détoL Odyss. I, 47 coll. 
Plut. Tib. Gracch. cap. 21. — In 
seq. cum Gaisf. et Matth. pro poi- 
onv e S. exhibui uoîonv. Cum ver- 
bis continuo subsequentibus conf. 
supra III, 80. yfosa sunt munera 8. 
honores ipsi tributi, concessi. Cf. VI, 
57. VII, 104. IV, 162 et conf. nott. 
ad I, 59. Nec admodum dispar II, 
168. Mox dedimus fgwovrnv cum 


Florentino ; Bekkerus cum Bredovio 
p. 194 reposuit invitis libris {go- 
cvvnr, codemque modo scripsit IV, 
161. VI. 56. — Ad meouriOnue cf. 
I, 129. III, 81 ibique nott. 

#ycò dì 26 pécov t}y coxnv dels 
lcovopinv vuiv rooayogsvow] Ad èg 
uéGov conf. nott. ad III, 62; ad Îco- 
vopinv nott. ad III, 80: unde pate- 
bit, eodem redire, quod paulo post 
enuntiat Maeandrius: ti» #2ev&e- 
Qinv vuiv reouti@nui. Itaque Mae- 
andrius liberam rem publicam, quali 
utebantur Iones, Samiis redditurus 
imperiumque a Polycrate ipsius fi- 
dei traditum depositurus eos tan- 
tum honores sibi retinere voluisse 
videtur, qui antiquis Graeciae regi- 
bus concessi vel postera aetate, qua 
regia potestas vel prorsus sublata 
vel in populi liberi gratiam diminu- 
ta est, hic illic remanserant, inpri- 
mis munera sacerdotalia: cuius rei 
complura exempla affert C. Fr. Her- 
mann. in Antiqq. Graecc. $. 56. not. 
15. ed. quart. Quod praeterea e 
Polycratis opibus sex talenta sibi 
&Earosta (cf. II, 168) dari vult, id 
quoque cum iis convenit, quae Cy- 
renaeis petentibus ab oraculo Del- 
phico missus Demonax ad rempubli- 
cam constituendam impertivit, qui 
Doricae civitatis forma revocata 
toò Paordér Barro teptventteddy 
nol lowovvag Ta cia may 
ta, te mOOTEROY siyoy oÎî Baoràéeg, 
Paa pécov to dnuo FIypue (Herod. 
IV, 161). Itaque Batti, Cyrenaeo- 
rum regis, conditio non alia atque 
ca, quam Macandrius sibi ipse expe- 
tit, qui non agros exemptos, e quo- 
rum proventu vitam sustineret, sibi 


THALIA. III. 142. 143. 267 
piosa Eueavid pevéodar® Èx uév ye tv IoAvxoatzos yonue- 
t@v étatpera FE talavra poi pevecdtar® [ocouvnv dè reds tov- 
toi alpetpar avra t° éuol xal toto an’ tusù alel pivouévorei 
rod A10g toù 'EZevBepiov, td avros te loov idqvocunv, xal 
tiv éhevBeoinv vpiv reouridnui. ‘O uèv di) taòdra toto Za- 
piowo éxnpyédieto® tav dé tiS étavaotas cime” “ARI ovd” 
abios EL ov ye Quecov apy5v, yepovas te naxòs xal éav 04e- 
8005, «ila uGiiov 0x0 Adyov deoers tov peregeioioas 10N- 
patov. Taùra elme édv év toto aoroioi doxiuos, td ovvopa 143 
gv Telécagyos.  Maravdpios dì von dafav, os, sl pernosi 
tv aexnv, «AÀ0g TIS AVI aUtoÙ TUPaVVOS xaraotioEtaL, OÙ 
dn ti év voo size ueritvar avtnv® dii’ cds cvegoonoe és tiv 
axgormodliv, perameurmopevos Eva Éxaotov, cds di) A0yov tav 
ronuatav dacav, cuvelafé cpsas xaì xatédnos. oi utv dn 
édedeato, Maravdpiov dè usa tavra xatédafe vovoos. éAzi- 
tav dé uv arodavéscdai 6 adzApe0g, to ovvoua énv Avxagn- 
ros, Èva eUxETECTER0OS xataogn ta év tij Zauo monypara, 
xaraxteive. toÙs deouotas mavtas. ov yao dn, ws olxaci, 


éBovAéaro siva #1e085q01. 


tribui vult (cum huiusmodi agri nulli 
in Samo fuisse videantur), sed par- 
tem opum a Polycrate collectarum. 
Tu vid. quae ad Herod. IV, 161 ad- 
scripsimus. 

i» 0258005] Ita apud Graccos 
haud raro vocatur homo nequam, nul- 
lius frugis, plane ut apud Latinos 
pestis, pernicies , alia id genus satis 
nota. Conf. Valcken. Observv. ad 
Ammon. I, 10. p. 43. Reisk. Ind. 
Graec. Demosth. pag. 533 et quae 
alia citavi ad Plut. Artax.14 in Creu- 
seri Meletemm. III pag. 64. Add. 
Goettling. ad Hesiod. ‘Egy. 191. In 
verbis, quae proxime antecedunt: 
yeyovois te xax0g Florentinus liber 
xaxog, quod recentt. cdd. amplexi 
sunt, probante Cobet. Var. Lectt. 
pag.157. Ad 6xog — dwesss cf. III, 
86 ibique nott. Caeternm haec ver- 
ba citat Eustath. ad Od. I. p. 1429, 
26 s. p. 72,831. 


Cap. CXLIII. 


v00 daf@v] Cf. III, 41 ibiq. nott. 
— Pro ot dy ri è vow ele Schweigh. 


et Gaisf., quos recentt. edd. secuti 
sunt, e Sancrofti libro ovr’ #r. 
Equid®m cum Matth. retinui vulga- 
tam. Ad édedéaro cf. I, 66. — Ad xa- 
télafe cf. III, 42. 149. Insulae post- 
hac Lycaretum Persac praefecerunt, 
testeHerodoto V,27. Ad formam xa- 
teggn in seqq. cf, I, 89. VIII, 22 et 
Bredov. p. 324. Ad significationem 
conf. IV, 43 ibique nott. 
éBovAéxto] Hanc formam, a re- 
centt. ed. mutatam in #BovZovro, re- 
tinui, ut I, 4, ubi vide nott. ,,Non de- 
trectabant Samii libertatem, sed ta- 
lem, quae pactio essct servitutis 
(qualem scilicet iis offerret s. propo- 
neret Lycaretus)'‘. W'ess. Pauw ma- 
luit «veZev8sg01, unde Larcherus sic 
vertit :,,il parait bien que les Samiens 
regardoient comme une chose indi- 
gne d'un homme libre, d’obéir è un 
tyran.‘‘ Equidem malim cum Waar- 
denburg. De nativ. simplic. Hero- 
dot. p. 185 haec verba sic intellige- 
re, ut Herodotus Samiorum stulti- 
tiam quodammodo arguat, qui li- 
bertatem ultro sibi a Maeandrio 


268 HERODOTI 


144 Exed) av arixovto Ès tiv Zapov oi Ilfo0a. xarayovies 
ZTvlocdvria, oùte tis OgL qeipas avraziperar, vadozovd0i te 
Èpuoav siva érotuor ol tov Maravdgiov otaciota: xa. avtOs 
Moravdoos. Exooroa éx ti vaoov. xatarvécavios d' tx. 
tovtOLdi Oravea ai orEL0auevov tav ITsoéav of xAslotov 
Uto doorovs Béuevor xatevavtiov tI, axgoxddios xatéaro. 
145 Meravdoio dì Te Tvpavva Nv @dsdpe0g Vropagyoteoos, to 
oUvoua Qv XagiAeas: ovtos 6 ti di) ttauagrov Ev yogypven 
édédeto* xal dn rore Exaxovoas te tà roNoccTeva, xaì diaxv- 
vas diù TS poopvens, ds side ovs Iéooas slonvaios xernui- 
vous, éBoa te xal Egn Aéyprv, Maravdpico Bédeuv #ADETv Es 20- 
vous. Erqauovous dì 0 Maravdpios Avoavtas autov èxédeve 
ever mao’ Eoutor. ws dì HXdN taXioTa. Zordogtcv re xal xa- 
xitov uv «verte éridéoda. roîoi Iéoornor, Aéyov rorade* 
Euè uv, @ xcuiote dvdocir, Eovra cE@UIOÙ Adsdpedv xal adi- 
anoavta ovdiv «tor decuoÙù, dnoas yooyens Néiaodas , defovmn 
dè tovs ITeo0as éufaZtovras TE GE XA. QvoIxOV MOLEUVTAG, OÙ 
roàuaes tTiCaoda:, OUTO òn ti éovtus EvrrETEaS q5oadrmva:; 
"ARA , EU TL GU GPEAS xataggDdNnzas, épo. dos tovs érixovgovs, 
ui cpeas yo tiucogroouai tijs rdade aritios* avtov dé de 
146éxréuwar Èx tijs vyoov érotuos eiut. Tavra EAete 0 Xaolitas. 
l Cap. CXLV. 
vropagyoteoos] i. e. ,,petulantior 


ld 
oblatam respuissent, coque sc ips08 
perdidissent, cum a Lycareto mox 


occiderentur. Itaque haud immerito 
e Nostri sententia id perpessi vi- 
dentur, cum libertatem, quod sum- 
mum bonum mortalium iudicat He- 
rodotus, respuissent. 


Cap. CXLIV. 


oi tov M. cracuòta:] Plures li- 
bri crgati@tTAL, quod tamen parum 
differre recte statuit Wess., cum 
omnes eiusdem fuerint factionis, 
Maeandrii #r(xovgoi MII, 145. 146 
et nott. ad III, 4. Ad structuram 
LECIE ovtE — rs conf. nott. 
ad VI, 1. Ad seqq. &geovovs &ius- 
voL di positis) cf. I, 9 ibique nott. 
de voce ®90v0s; de arce Samiorum 
diximus ad III , 54. Pro vulg. 2xe- 
téato cum Bredov, p. 317 repogui 
xetéato, ut IX, 90; tu conf. etiam 
nott. ad Il, 86. 


et propemodum vecors. Ita Wess., 
laudans VI, 75.III, 29 (ubi v. nott.), 
Appian. B. civ. V, 48, Suidam s. v. 
Ad locutionem 3 ri dn tbapagrey 
conf. quae similia affert Lobeck. ad 
Sophoclis Aiac. 885. pag. 394 ed. 
alt. yogyven subterrancum indicat 
carcerem, dEGuotnerov va0Yator, ut 
Glossae Herodd. ad h. l. et Suidas 
s. v. Tu vid. Thesaur. Ling. Gr. II. 
p. 734, ubi omnia de h. v. allata re- 
peries. In seqq. pro vulg. cy8n et 
hoc loco et V, 13 scripsi cum re- 
centt. edd. 8, quod reponi quo- 
que iussit Bredov. pag. 293. Ad 
ovto dn ti cf. III, 12 ibique nott. 
et in fine cap. ad verba: xal Gpeas 
èyò tiuwEnoopar ts — @pitios 
III, 47 et de structura Kuehner. Gr. 
Gr. 8.036. 
Cap, CXLVI. 
Tavta éieé:] Quam vulgo in- 


ITHALIA. IL 144—- 146. 269 
Moasavdpios dì vatlufe tOV A0yov, cs uèv Evo) doxéca, ovx és 
TOÙUTO aPRocUvNS amixipevos, de dota tv Eovtoù dvvapuv 
meQuecsoda. ts faordéos, «Ala pYovnoas uaiior ZvAocdvi, 
el ariovati Euelde arolauwpeoda. axtoaiov tv mOdLV. i0e8i- 
cas av tovs Iéoo0as N&IEde de dodeveotata mrorjoai ta Zapio 
xQypata xa) ovo mapadidovar, eù ttemiotauevos, 0g Ta- 
dovtes ol Iléooar xaxds rpoceumixpavessda. Euediov toioi 
Zapior, eld00s te Eavrà aopadéa Exdvow tovoav Ex ts va- 
| Gov Tote, Éneav avròs fovAntaL® Ererointo pap ol xovati) 
diogvi, éx ts axporodios pepovoa Érl) ddiaccav. Avros pèv 
dn 0 Maavdpios ExmAéer Ex tie Zauov' rovs dÌ Erixovoovs 
mavtas omhicas 0 XapiAeas xal avaretaoas tas nvias étine 
éxi tovs ITéocas, ovte rpocdexouevovs toroùto ovdiv, doxéov- 
tas te dn) mavra cvufefavai. Eurecovtes dè ol EriKovEOI Tev 
IlsQoécov tovs dippopopevpevovs te xal A0yov mAstotov éovtas 


serunt particulam dè, eam cum 
Schweigh. et Gaisf. abieci. Sequen- 
tia verba citat Thomas Mag. p.875, 
vrolaufevo idem esse probans, 
quod , onodézonar. — Ad formam 
amolenpeoda ee I, 199. 1II, 36. 
IX, 38. — axéqaiov de urbibus et 
regionibus adhiberi integris s. non- 
dum hostili ferro violatis Valcken. 
monuit ad IV, 152. Pro #2e4s nunc 
e Florentino ac Sancrofti libro re- 
vocavi, n&s4s; vid. Bredov. p. 117. 
Pro axmovnti, quod in Luciani 
Gymnas. 10 quoque invenitur, Co- 
bet legi vult qxoviti, quo quidem 
opus haud videtur. De huiusmodi 
adverbiis in te exeuntibus plura vid. 
apud Fischer. ad Weller. I. p. 299. 
of ITéquar anos] Voculam xaxds, 
quae a Florentino, Mediceo, aliis 
abest, merito revocavit Schweig- 
haeuserus, quem recentt. edd., uno 
excepto Matthiaeo, secuti sunt, cum 
hac vocula, quam Sancrofti liber 
cum aliis praebet, addita verbum 
xa8&ovres carere nequeat; probavit 
quoque Doederlein. Lat. Synonym. 
IV. p. 263 seq. Ad verbum xgoceu- 
muoarieoda: (i.e. vel magis eos exa- 
atuwn iîri in Samios) conf. Hero- 
dot. V, 62, ubi invenitur é#umixga(- 
s:08a1. — In seqq. quae narrat 
Maeandrius de occulto cuniculo (di- 


Govi xovatn), quem effodiendum 
curaverat ex arce ad mare ducen- 
tem; ea fidem quodammodo acci- 
piunt ex iis, quae Ross. (Reisen auf 
d. Griech. Inseln II. p. 152) scribit, 
huiusmodi cuniculos subterraneos 
adhuc per Samuminveniri affirmans. 
Berne Er) tovs ITtg0as] Recte iam 
Valcken. (ad VII, 210) interpreta- 
tur: ,,emisi in Persas, portis pate- 
factis.‘‘ Pertinet enim huc accusa- 
tivus #r71x0voovs, quos armis in- 
structos, portis apertis, adversus 
Persas eduxit. Infra III, 158 No- 
ster: éonxe rovs Iléogag #s tò tei- 
20S, i. e. immisit Persas intra moenia. 
Verba seqq. doxtovtas te dn avra 
cvufefavai valent: sed existimantes, 
omnia ulique convenisse (inter Samios 
ac Persas). Ad infinitivi formam 
ovufefavoi (ut te@vavai 1,31. #0ta- 
var etc.) conf. Bredov. p. 399; ad 
significationem verbi conf. C. F. 
Mueller: De ritibb. et caerimoniis 
etc. (Regimont. 1854) pag. 9, qui 
docuit, hoc verbum plerumque ad- 
hiberi, ubi agitur de pace 8. foedere 
ineundo, de induciis faciendis, quan- 
do utrique conveniunt. Tu conf. 
etiam Herodot. I, 13. 72. 82. — Ad 
structuram Oùte moocdenoutvovs — 
dongovtas te conf. nott. ad VI, 1. 
ToÙs dipgogpogsvpevove] i. e e. toÙs 


147 An9noav Ès t]v dxporodiv. 


270 


HERODOTI 


pa Ld - , e »” oe 
Exteuvov. xa) ovtor uèiv tabta Exoievv, n di «in otpato) 
ITeooix) éxeBondee: mietouevo: dì oi fxixovgoi Oxi0® rare 


Oravis de 0 orRarnpòs, i(d@v xa- 


80s ueyu Iléogus rerovdoras évrodaz te. tas Aapetos ol axo- 
otÉXAcv éveréAiero, unte xreiverv undéva Zaplov, punte av- 
dbparoditeotu., aradéa te xaxdv arodobvai tv vijoov Zvio- 
cavi, tovtéov pèiv tov évrodéav usuvnuevos éxedavdaveto* 
0 dè mapnyyerde TI) otoatiià, mUvta TOv av Aaf@oci, xa) evdoa 
xa) maîda, Ouoicos xteiverv. évdavra rms otRatIÙS ol pèv tiv 
augorodiv Erodiopxzov, oi dè Èntetvov mavta tOv éurmoda 


qpogeloLs pogovpevovs, utGlossae ex- 
ponunt Herodd., accedentibus He- 
sychio, Suida et Etymolog. p. 279. 
Cum vero Persae consedissent, quod 
satis monstrant verba cap. 144 fin. 
(&o0vovs Péuevow) et 145 (elonvai- 
0g xatnuevovs), verbo digoogpoger- 
pévovs nihil aliud nisi Persas sefllis 
insidentes declarari crediderim. Nec 
aliter Kuhn. ad Aelian. V. H. IV, 
22, ubi narratur, veteres Athe- 
nienses, quocunque irent, secum 
habuisse pueros pedissequos sel- 
las plicatiles gestantes, ne temere 
quovis in loco sedere cogerentur. 
(Quod idem testatur Heraclides Pon- 
ticus apud Athen. XII. p. 512 (T. 
IV. p. 402 Schweigh.); ubi plura at- 
tulit Roulez (de Heraclid. Pontic. 
p. 62 seq.), id quoque monens, has 
sellas Atheniensium humiles ac pli- 
catiles fuisse pro tempore modo ten- 
sas modo relaxatas. Add. Creuzer: 
Fin alt-attisches Gefiiss etc. pag. 
37. 73. Ac de huiusmodi sellis, quas 
Persae in illum locum afferri iusse- 
rant (cap. 144), haud scio an hoc 
quoque loco cogitandum sit. Adde 
Larcheram, cui displicet haec Co- 
rais interpretatio: ,,ceux d’entre les 
l’erses, qui «toient les plus considé- 
rés, et qui se faisoient suivre par 
des esclaves porteurs de chaises.‘ 
Nam dipgogpogropai ille interpreta- 
tur: je me fais porter une chaise, vel 
potius: je me fais suivre par un escla- 
ve qui port une chaise, pour men ser- 
vir duns le besoin. Italus interpres 
h. I. sic vertit: ,,che erano d'alto con- 


14S pivopevov opolwos Èv te fod xal Eco (pod. Maravdgios 8’ axo- 


to @ portati nei seggi.‘* Passivam 
enim verbi notionem ille retineri 
vult idemque de Persis nobilioribus 
atque insignioribus hîc unice agi 
addit. Ad verba 2Zoyov xn4siotov 
fovras conf. I, 120; ad xareln- 
&n0av cf. III, 13; ad of éxlnzov- 
go cf. III, 4 ibique nott. I, 120. 
Pro nistevuevo: e Florentino revo- 
cavi awtsgouevor, de quo vid. nott. 
ad I, 142. 


Cap. CXLVII. 


&vrodes te, tes] Ad haec respi- 
ciunt, quae infra leguntur: rovréoy 
uèv toy Éyroléwv peuvnueros, reli- 
cta prorsus structura incepta , quae 
ad #vroZx&s te (quae ipse anteceden- 
tibus (dov — Iléecas mexor®otas 
arcte addita voluit Noster) verbum 
aptum requirebat: quo omisso pro- 
pter plura alia interiecta Noster 
priora denuo repetens scripsit tov- 
Téov Liv toy ivroléov pseuyrnpévos 
&relav&avero, in aliam transgre- 
diens structuram, in qua pèw po- 
suit respiciens ad sequentia: 0 dè 
x. t. À., de quo usucf. nott. ad I, 
133. Maluit Herold (Emendatt. He- 
rodott. P. II. p. 9 seqq.) scribi te» 
pèv évtoléwr, quo sane omnis 
structurae difficultas tollitur, quam- 
quam illud ipsum tòy évrolfwy re- 
petitum difficultatem exhibet. Ita- 
que satius duri vulgatam retinere. 
E libris scriptis nihil notatum re- 
perio. 


THALIA. III 146 — 148. 


271 


ts Zauov éumite 5 Aaxedaiuova* armixopevos Ò’ 
rxal avevernanevos, tà ÈEyov éteyoonoe, émoiee toLade. 
vrora apyvoea te xai qouora xpoofrito, oi puiv e- 
g avroù tetouov avra, 0 di &v tov ygovov tovrov 
ever tà “Avatavdpideco év Aoporoi Ev, faordevovii 
s, mgorpi uv és tà olxia. 0x0s dè idorro KAeouévns 
qua, aredovuati te xal EEexAnoceto® 0 dì dv Exédeve 
ropiossda. avtdv 000 BovAoto. tovto xal dis xal tpls 
5 Maiavdpiov 6 KAsopévys dixarotaros avdedv yive- 
dafeiv uiv didopeva ovx édixalev* paBadv di, cos 4- 
Boùs tv dotdiv evENDETA: tiLOPINY, Bas érl rovs po-. 


Car. CXLVIII. 


is Aaxedaiuova] Ex iis, 
‘a III, 54. 56. 47 sunt enar- 
18 colligi posse videtur, in- 
28 et Lacedaemonios olim 
dinem quandam et amici- 
lo dein ruptam intercessis- 
10 ipso haud scio an causa 
mda , cur co potissimum 
n in terram se receperit 
us; ut enim olim Spartam 
Samii exsules auxilia pe- 
146), sic et Maeandrius il- 
se moliri Spartanorumque 
um se recuperaturum spe- 
Aelian. V. Hist. XII, 53 
s Maeandrii Samii cum 
sibus dissidio ortum l’er- 
se bellum quosdam tradere 
Aristagoram, opinor, con- 
sum Macandrio, quamquam 
um Perizonio, qui Maean- 
um Lacedaemonii non au- 
i, putat ad Athenienses 
rtisse, a quibus ipsis cum 
etrasset, ad Darium acces- 
aque ad bellum Graecis in- 
1 instigasse! — avevera- 
Igo reddunt: pos(quam res, 
mn advererat, in hospilium 
edas curavit. Malim: post- 
suas — (e navi in terram) 
bique in (tuto collocavit; cf. 
V, 36. VIII, 32. 


— xeo8gito] Forma opta- 
Peîro merito suspecta cest 
‘ p.395, qui scribi mavult 


xeo&torro, ut I, 53 reoodetorro et 
VII, 237 vwo&éorto. De structura 
conf. nott. ad I, 11. Sic mox 6xws 
— doro ex Lexico Segnuier. p. 100, 
8. — éEsouov valet: smegmate abs- 
tergebant, purgabani, abluebant, sive 
fcunygov, ut interpretatur lfesych., 
praeter quem Valcken. cxcitat Ife- 
rod. II, 37 et Clement. Alex. Pae- 
dag. III, 4. pag. 268 T.I cd. Pott. 
(ubi est cungev) Athen. IX. pag. 
409 C. Add. Herod. IV, 73 et IX, 
110 ibique nott. Plurima de hoc 
vocabulorum genere Lobeck. ad 
Phryn. p. 253 sq. In scegqq. Gaisford. 
scripsit credwpate pro vulg. aze- 
tovua«ge, quod punctis diaereseos 
sublatis retinuit Matth. Et recte. 
Probavit enim hanc scripturam ut 
unice veram Struve in Spec. III 
Quaest. de dial. Herod. p. 2 sq. 6 
sq. 10 sq. (Opuscc. II. p. 347. 353. 
359). In iis, quae sequuntur, consti- 
tuendis Gaisfordium secutus sum. 
Vulgo: 6 dè ad é#xéleve avtéov drro- 
Pioeoda: avroy n. t. A. — In seqq. 
ad didoueva cf. III, 135 ibique nott. 
Ad formam édixelev conf. Bredov. 
p. 301. 

sdonostui tiumoinv) i. e. postquam 
unimadvertit, Macandrium aliis ci- 
vium illu largiendo, 8. aliis civihus si 
illa offerret, ab his auxilium inventu- 
rum esse. Nam tiumetn idem hic va- 
let, quod fonda, monente Val- 
cken., qui confert Thucyd.1I,8, ubi 
eodem fere sensu érouafe0dar ti- 
uodlav, i. e. tiuog0v6, fondovs, et 
Plutarchi locum in Apophthegmm. 


272 


HERODOTI 


” 3 - LÀ L) pe LI TÀ 
ovs, auervov etvar-Èpn ty Zraotn, tov Eeivov tov Zapioy 
? , - U 19) i) 9 n , 
araliacoeGda. éx 115 ITeRorovvnoov, îva un «varzion 7 av- 

x n x , x ge ’ 
tov naddov tiva Eraorigtéov xaxov vevecdar. ol È vraaxov- 


1490avres teexnoviav Maravdgiov. 


Tiv dè Zauov caypvevoav- 


tes oi ITéocar raepidocav ZvAocdvii, Fonuov éovoav avdpdv. 
voTÉo” uevTO: Y00v% rai vpxatoinide aUtpv 0 otpatnydg Ora-24 
vns Èx te OWos OvELROv rai vovoov, 7 uv xatélaffe voonoa 


tà adotta. 


°Exì dì Zauov otgarevuaros vavtixod olyouévov Bafv- 
Agivior drtotnoav, negra eÙU mapeoxevaguevo. Èv 000 pag 0 


Laconn. pag. 224 A., ubi eadem de 
re haec leguntur, evAafovusvos dè, 
un EtégoLs tO. Tv doror diada. 
— Quod ad Ephoros accedit Cleo- 
menes, inde explicandum, quia pe- 
nes Ephoros fuit omnis morum cura 
atque ea potestas, quae ad securita- 
tem ct salutem publicam conservan- 
dam spectat (/olizeigemalt); conf. 
Lachmann: Die spartan. Staatsver- 
fassung pag. 217, C. Fr. Hermann. 
Griech. Staatsalterth. $. 24 not. 14, 
qui idem ctiam conferri poterit $. 
27, not. 14 ed. quart. de eo Sparta. 
norum instituto, quo quidquid pe- 
regrinum esset, a se arcere ipso0s- 
que peregrinos expellere vel certe 
non diu ferre in sua terra studerent: 
ad id enim hoc quoque Herodoti 
loco erit respiciendum. 


tEeunovéar] i. e. edicto publico 
eiecerunt, plane ut apud Plut. 1. ]. 
Ly8. c. Eratosth. 23. Diog. Latrt. 
II, 43, alibi. 


Cap. CXLIX. 


Zauov caynvevearres] caynvev- 
&v, everriculo capere, de piscibus 
proprie dicitur, qui retibus irretiti 
et in unum sensim sensimque coacti 
capiuntur. Inde transfertur ad ur- 
bes gentesque, quae piscium ad in- 
star capiuntur, nullo sc. sexus aut 
aetatis facto discrimine. Est prima- 
rius Nostri locus VI, 31. Alia ibi at- 
tnlit Valck.. Strab. X. pag. 687 R. 
8. 448 A. Plat. Legg. III. pag. 698 
1). Diog. Laért. III, 83. Philostr. 
V. Apollon. I, 23. Aristid. I. pag. 


213. 385. (T.I. pag.200. 357 Dind.) 


Maxim.Tyr.XXXIX, 16. Boettiger: 
Amalth. II. pag. 307. Quibus add. 
T'hemist. p.348 et 351 ed. Dindorf. et 
Yates: Textrin. Antiq. I. pag. 437. 
Italus interpres admonet similis me- 
taphorac, qua utitur Iesus Christus 
in Evang. Matth. XIII, 47: zaUu» 
opota Eetlv n Pacileia tor odpa- 
vav ca,nvn BinBeilon sl tnv Ga- 
Aaccav nai x mavros yÉvovs Gvra- 
ya}0v07. 


Fonuov fovcav avdgdr) Strabo- 
nem si audis XIV. p. 915 s. 038 C., 
Syloson acerbum in subditos exer- 
cuit imperium, ut inde viris vacua 
redderetur urbs (Gore xal flesray- 
donoev N x0:5), unde proverbium 
ortum: funri ZviZocdyros evErzeo- 
ein. De quo Zenob. III, 90. Ad 
Olymp. LXV refert hoc imperium, 
quod Persarum ope de Samo obti- 
nuit Syloson, Panofka: Samiorr. 
res. pag. 45. Sed satius videtur, 
cum Dunckero (Geschicht. d. Al- 
terth. II. p. 570) expugnationem 
Sami referre ad Olymp. LXVI, 1. 
sive ad ann. 5160 ante Chr. n. 
Ad 0cryuatoinge (i. c. una 8c. cum 
Sylosonte colonos deduzxit in urbem 
vacuam) conf. II, 154 xaro/mee 
ibique nott. Ad xaré4efe cf, III, 42. 


Car. CL. 


BafvAwvior dréstnoav] Meminiît 
huius defectionis et Iustinus I, 10 
et Plut. II. p. 175 A. p. 687 Wyt- 
tenb., coll. Polyaen. VII, 12; me- 
minit item Ctesias Persicc. Exc. $. 


THALIA. III. 145—150. 


273 


, 3 , - 
tyos mexes xal oi inta Enavectnoav, Év tovt” mavti to 


eo dissentiens ab Herodoto, 
ad Xerxis regnum hanc Sedi- 
a refert, in quo eodem sequa- 
abuit Plutarchum II. pag. 173 
.688 Wyttenb. Minus recte, ut 
quidem videtur, cum in tem- 
\ rationibus constituendis ne- 
rte quisquam Ctesiae maiorem 
Herodoto fidem tribuendam 
enseat, nec ullum aliud, quan- 
eio, testimonium de Babylo- 
n defectione, quae regnante 
acciderit, supersit. Nec ma- 
‘obo, quod duas defectiones, 
m Dario regnante, alteram 
i imperante, quae LIeremiac 
praedicta fuerit, sumpsit Ve- 
, IHeremiae interpres, pro- 
» ut videtur, Valckenario. 
quomodo probari possint, equi- 
aud intelligo. Caeterum perti- 
me, quae in Diodori Excerptt. 
X, 44) in A. Maii Nov. script. 
Il. p. 34 leguntur. ,,Pro 
Cyrum in hac historia falso 
rat Gregor. Naz. in Stelit. et 
us in scholiis in eum. Vid. 
y’made in Notices et Extraits. 
XI. pag. 107.‘ Cr. Tempus 
ionis si quaeris, discernendum 
uetore ipso Herodoto inter id 
8, quo tacite defectionem ani- 
itarint bellumque pracpara- 
per statum turbulentum, quo 
nis annis regni Cambysis, qui 
, Chr. haud dubie obiit (vid. 
ad IlI, 66), omnis Aria Persis 
sa agitabatur, et inter illud, 
*bus satis praeparatis palam 
wing, i. e. eo fere tempore, 
amum versus vela dedit clas- 
rlosontis in gratiam, qui rce- 
‘ecens ad imperium evectum 
ori tnv cgyNv Excov III, 140) 
xg; unde non multo post ann. 
. 620 Babylonios palam defe- 
fit probabile. Quae accuratius 
finita vult Oppert (Journal 
ique IV Ser. Vol. XVII. pag. 
ut anni 520 mense Decembri 
onii intra urbem se reciperc 
: fuerint a Dario, qui mense 
rio anni 519 urbem oppugnare 
rit ac viginti post mensibur 


RODOT. II. 


(#0xoota unvì, Herod.III. 153), Au- 
gusto igitur mense anni 518, cepe- 
rit. Plura de hac Babyloniorum de- 
fectione referuntur in Bisutuna illa 
inscriptione, cuius auxilio iam su- 
pra (ad III, 30. 84 seqq. 89 seqq.) 
usi sumus ad Herodoti narrationen 
illustrandam, Col. I. $. 16 sceqq. 
Etenim statim post Darium regno 
potitum seditio commemoratur Su- 
siorum mox oppressa, itemque Ba- 
byloniorum longo demum tempore 
et multà operà sedata a Dario, qui 
ipse eloquitur Babylonium hominem 
exstitisse rebellem, nomine Nadita- 
bira, qui se dixerit Nabuchodono- 
sorum, filium Nabonidi (i. e. Lahy- 
reti; cf. nott. ad I, 188), idque po- 
pulo persuaserit indeque regno Ba- 
bylonio potitus sit. Unde Chaldae- 
os fuisse, qui hanc defectionem ex- 
citaverint, colligere posse mihi vi- 
deor. Sed Darius exercitu moto 
rebelles pugnî ad Tigrim alteràque 
ad Euphratem commissà vicit, ipsam 
urbem cepit principemque Nadita- 
bira interfecit. De Zopyro, cuius 
fraude urbem captam esse tradit 
Herodotus, nilil traditum in hac 
inscriptione reperitur; nec tale quid 
in publico documento in ipsius Da- 
rii honorem facto commemorari om- 
nino oportuit: ab Herodoto autem 
id eo magis arreptum ac relatum 
existimes, quo aptius atque accom- 
modatius Graecis, quibus scribebat, 
id omnino videri poterat; cf. quae 
dixi in: Jahrbb. f. Philolog. n. Pae- 
dagog. Vol. L. pag.405. Quo eodem 
opinor consilio ductus Noster hand 
commemorat reliquas cdefectiones 
sive rebelliones, quas in diversis 
regni partibus exortas post Babylo- 
niorum rebellionem ac similem in 
modum compressas ipse rex recen- 
set in illa inscriptione; pertinet 
huc rebellio in Susiana (Col. II. $. 
3), in Media ($. 5. 12), in Armenia 
($. 7), in Sagartia ($. 14), in Par- 
thia atque ITyrcania ($. 16), in Mar- 
gian (Col. III. $. 3), in Persidis 
provincia, quae Utiorum (vid. su- 
pra III, 93) fuisse videtur ($. 5), in 
Arachosia ($. 9) et in ipsa Babylo- 


18 


274 


HERODOTI 


q00va xal ti tagagi) és Tv modLOpxINY rapeoxevadato* xai 
xe taùta moevvizs gAdavdavov. ’Enzi rs dì éx toù Éugpavios 
anéctnoav, Èroinoar towovds* tas untéoas étedovres yuvalza 

Exaotos piav mpogstaigeeto, tv éBovieto, x tv EovTOd of- 
xicv, tàs dì Aouras amaous cvvayapovtes amenvitavo yu di 
uiav Exaotos GITOTOLOv ttarpéero. drenvitav dì avtas, Tva pu 


151 0pe0v TÒv GItOv dvarciposcnei. ITvdduevos dè tavra 0 Aa- 


osîos xal cvAXttas Gragav tV Eutod dvvapiv torpurevero 
énx° avtovs, Emeldtoas dè eni t}v BaBvAodva Erxodiopxee 9oov- 

, ° x i , , x L; 
titovtas ovdtv tig mologxins. avafaivovtes yao Éxl tovs 
moouagedvas tov tecyeos ol BafviGLVIOL xatopgiovro xal rari 


nia iterum (8.13): de quibus rebellio- 
nibus plura enarrat rex, qui decem 
et novem pugnis commissis victo- 
rem se exstitisse novemque reges 8. 
principes, qui rebellionis auctores 
fuerint, vivos cepisse gloriatur (Col. 
IV. 8. 2). De quibus omnibus nihil 
ab Herodoto traditum reperiri noli 
mirari: neque enim Noster Persa- 
rum res tam accurate persequì in- 
stituit, nt nihil quidquam deesset, 
potiora tantum inde allaturus, quae 
cum Graecorum rebus, quas scri- 
bendas sibi sumpserat, aliqua ra- 
tione coniuncta essent aut certe 
(iraccoruam animos maxime adver- 
terent. 

xal t7) tugcx7} Eodem modo No- 
ster loquitur IlI, 126. Mox cum re- 
centt. edd. pro magpscxsvacartO e 
Florent. unoque Paris. exhibui za- 
geouevadato, probante Schweigh. 
et conferente V, 34. VII, 218. Reli- 
quos locos dabit Bredov. p.328. Ad 
locntionem: £x toù Eu@paréog (palam) 
conf. VII, 205. I, 111 ibique nott. 
et Pansaniam hoc loquendi genus 
imitantem IX, 1. $. 3, ubi vid. Sie- 
belis. Atque inde etiam Procopio 
hane locutionem valde placnisse (v. 
c. B. Goth. I, 11. 12.) monet Wess. 
Quae sequitur narratio de Babylo- 
niis mulieres omnes (cexceptis matri- 
bus et una cuiusque domus muliere) 
interficientibus, vel exaggerata si vi- 
deatur, tamen satis ostendit fereciam 
illam animi, innatam fere Semiticae 
stirpis gentibus ct multis exemplis 
Iudaicae historiae probatam. Mo- 


nuit Grote: History of GreeceIV. p. 
309. 

taC pntégue fEsdovtes yvraiza 
Exaotos uiav x. t. 2.] i. e. matribus 
caemptis singuli quique uxorem unan 
prueterea (i. c. praeter matres, quas 
retinebant) sibi erimebani, quam quis 
que volebut, ex aedibus suis, reliquas 
omnes mulieres (sive uxores, sive 
servas) congregatas suffocarunt. 
In quibus verbis retinui 17» #for- 
Zet0, quod librorum scriptorum of- 
fert consensus pro olim vulg. tgy 
cv éÉBovAero, quam tueri velle vide- 
tur God. Hermann. De partic. dv 
p. 20 seqq. (Opuscc. Vol. IV), cum 
signiticet: quam forte volebat 8. quam- 
cunque volebat; tmv ÉBovieto idem 
reddit: cam quam volebat. Sequitur 
Hermannum Fritsch in: Jahrbb. f. 
Philolog. u. Paedagog. Suppl. IV. p. 
73. Mihi vero hac in structura im- 
perfecti ©» haud quaquam ferri pos- 
se videtur. — ofxi0v ex iisdem li- 
bris scriptis dedi' pro olim vulg. oé- 
untov. Ad structuram vocis fxecrog 
conf. lII, 158. 

citoroL0v] Hoc omnino mulieram 
olim fuisse officium, ut panem pa- 
rarent, monet Wess. ex VII, 187 et 

vurip. Hecub.363. —In seqq. &ye- 

GiUwowdL retinui; AvaLcIiReoo: ex- 
hibent Suidas et Eustath. ad Od. &° 
pag. 1595. 10 s. 306 extr. 


Cap. CLI. 


érì roùs reouagsovag] Cf. I, 164 
ibique nott. 
xatowogéovro)] i. e. insultubani, ir- 


Nin fragm 


THALIA. III 150—153. 


275 


Gxoxtov Aagstov xal tiv otpRATI]Y avtoÙ. ai ts avtdv sine 
tovro tò èxos° Ti xatno8e ivdavta, d Iliooar, dii ovx 
amallacce0ds; tore pag alornoste Queas, reav Muiovor téxmoi. 
Tovro sixe tav ts BaBvAcvicov,-ovdaua éiritov av Muiovov 


texetv. ‘Extra dì unvosv xal Eviavrod dieAnAv®oros nin è da-152 


Quiòs te Hoyaiie xal N otRATL) NECA, 0V dvvati éovou éAeiv 
tovs BufvAaviovs® xai to. ravta Gopicuara xa) rtocas punza- 
vas érmesmonuee és avtovs Aapetos. dii ové’ ds éduvaro ÉAetv 
opius, GARowdi te Gopicuaci retgnoauevos, xa. di) xal 1 Kù- 
eos sIZé oqpsas, xa. tour Ers109N. dAia puo dervade Noav év 
pviuxijo: oi BafvAdvior, ovdé opeas cios te nv éAeiv. 


‘EvBavra s(x00t9 unvi Zanvoo tod Mepafuvtov rovrov,153 


ridebant, quod idem exprimit se- 
prese xateoxoatov. Nec aliter fere 
Eoozric8a: invenitur significatione 
iltudendi, insultandi; vid. quae dixi 
in Creuz. Meletem. III. p. 75.- 73, 
quibus nunc addo lacobs. Ani- 
madvss. in Achill. Tat. IV, 8. pag. 
710 coll. Creuzer. Symbol. 1V. p. 
504. not. 343. Et facit quoque huc 
Nostri locus VI, 130, ubi @z0gze:- 
6da: toy yapuov, sallando perdere, 
amittere nuptias. Vid. ibi nott. 
Ti xatno8s] Cf. III, 134. — Ad 
lix(t@ov conf. I, 27 coll. I, 75. 77. 
IV, 135. III, 130. 


Cap. CLII. 


0 daesîog N0gaAA] i. e. aegre fe- 
rebat, ut IX, 117. Florentinus h.Ì. 
exhibet 707aZe, sed praestat im- 
perfectum a Sancrofti libro aliisque 
allatum. De augmento conf. Bre- 
dov. p. 297. Ipsa vox Homerica 
(vid. Odyss. II, 193) et Hesiodea 
- XCIII e Schol. Pindar. 
ad Nem. III, 21); frequentius utique 
Homerus dixit 0yaZec (Ili. II, 293. 
XXIV, 403. Odyss. XIX, 159 etc.) 
itemque Apollonius Rhodius, cuius 
unum sufticiat afferre locum II, 
243, ubi scholium explicat dvogpo- 
osir. 

Inemornuee ts avrods] De stru- 
etura verbi r018îy cum pracpositio- 
ne és conf. I, 41. III, 49. Quare no- 
lui sequi Cobetum scribentem éxr° 
avroîs. — Ad ovò’ ®g in seqq. conf. 


III, 13. 109 et ad vocem copicpaci 
III, 85, ubi eodem fere sensu co0- 
quoua. | A 
deve Nnoayv ÈÉv qpuianijor] noayv 
e pluribus libris revocavi cum Gaisf. 
et Matth. pro vulg. fcav. Sensus 
est: studiose custodias agebant. Haud 
infrequens apud Nostrum év pvia- 
x Eyxev 8. priaxmv Fyeuv, vid. I, 
160. V, 77. VII, 207. VIII, 23. 40. 


Cap. CLIII. 


Zorvero] Pertinet huc disputatio, 
quam conscripsit I. Chr. Wichmans- 
hausen: De Zopyro Babylonios fal- 
lente, ex Herodot. III et Iustin. I, 
10, Lips. 1685. Nomen Zopyri in 
Persarum rebus decantatum dicit 
Dorvill. ad Charit. p. 472, ubi de 
nominis Graeci ratione quaerit. Nec 
meliora attulit Bochart., quem lau- 
dat in Hierozoic. III, 11. p. 414. — 
Megabyzi nomen legitur quoque III, 
160 et apud Ctesiam Perss. Excerptt. 
$. 22. 33. Alibi scribitur Meyafa- 
fog, de qua scripturae diversitate 
conferas Duker. ad Thucyd.I, 109 
et potissimum Hemsterhus. ad Lu- 
cian. Tim. I. p.383 Bip., Dorvill. ad 
Chagit. 1. l., Perizonium ad Aelinn. 
V.I. II, 2. Frequens enim hoc no- 
men in Persarum reperitur historia, 
pluresque duces ita vocantur, ex 
stirpe nobilissimi illius Megabyziì, 
qui septem inter coniuratos fuit, 
opinor, oriundi. Tu vid. quae de 
hoc nomine afferuntur in Excurs. ad 


18* 


276 


HERODOTI 


06 toòv Éxtà avdodv Eyévero teiv tov payov xatedovt@v, tovre 
rò Mepafivtov neidì Zarveo épévero téoas tode* tav ol ciro- 
popov quovav pia Erexs. dos dé ol Enyyé49n, xa) vaò am 
otins aUtos 6 Zarvpos side tò Boépos, ansizas toto dovAoati 
underì poeterv tò peyovos éBovAevero. nat ol x0òs ta toù Ba- 
BvAcoviov 6juara, 05 xat’ apgas Epnoe, éreav meo Muiove sé. 
xooL, Tote TÒ teîgos aiciceodai, 190s tavinv tiv Pnunv Za- 
mxupa Edoxte aAciciuos siva NON n Bafvaav: cv vee deg 


III, 70. Quibus add. Letronne in 
Mem. de l’Acad.d. Inscriptt. XIX, 1. 
pag. 12. 120, qui vocem Zaorvgos 
Graece sonantem et ad vocem Per- 
sicam similis fere soni effictam re- 
repetit a {0 et 6g, ut significetur 
is, qui ignem vivificat, ignis igitur 
adorator. In Bisutuna inscriptione 
quod invenitur nomen 2add' hupiya, 
id a Graeco nomine Zoxnveos valde 
distare, monitu vix opus. Conf. Op- 

ert. in: Journal Asiatique IV. Ser. 
T. XVIII. p. 357 seq. 


06 tòv Ent avdody u. t.4.] Conf. 
III , 70. Mox vulgo: tovteo Meya- 
Butov madì, cuius loco Sancrofti 
liber tovrov toù M.x., quod cum 
probasset Herold., merito reiecit 
Dietsch, in Jahrbb. °f. Philol. u. Pae- 
dagog. Vol. LXI. p. 432. Ipse cum 
Bekk. et Dindorf.exhibui rovro rd. 
— In seqq. pro #Éayy#8n dedi 
éÉnyyé4®n, ut supra cap. 142. Per 
hunc Megabyzum ea peracta esse, 
quac Zopyro tribuit Herodotus, au- 
ctor est Ctesias Excerptt. Perss. $. 
22, quem forsitan secutus Diodorus 
in Excerptis ab Ang. Maio publica- 
tis (Scriptt. vett. nov. coll. II. p.34) 
X, 44. 45 omnia ea, quae Zopyrum 
fecisse tradit Herodotus, ad Mega- 
byzum refert. 


nuovov pia Ètexe] Eadem Cte- 
sias l. 1. 8. 22. Alium mulae partum 
Noster commemorat VII, 57, ubd cf. 
nott. Ac negat Aristoteles H. A. 
VI, 22. pag. 882 Bip., mulam unquam 
peperisse, unde non mirum, apud 
veteres hoc si acciderit, prodigii 
loco fuisse habitum. Vid. Plin. H. 
N.VIII, 44. (69)8. 173. Sueton. Galb. 


“ 1 | e 7) e 
154 éxeîvov te elmeîv xal Eovrd texsiv tqv Nuiovov. ‘Lg dé oi 


cap. 4. Inde vel in proverbium abift 
apud veteres: ,,nec mula parit“; cf. 
Gargil. Martial. Curae boum $. 19. 
pag. 32 ed. Lunaburg. Praeter Bo- 
chart. Hieroz. II, 20 omnia et vete- 
rum et recentiorum testimonia hac 
de re collegit Beckmann. ad Aristot. 
Auscultt. mirabb. p. 70. p.142 et 427 
comprobans recentioris aevi docu- 
mentis ea, quae de mulis rarissime 
parientibus tradidit antiquitas. De 
mula, quae partum edidit Neapoli, 
plura narrantur in Gétting. Gel. 
Anzz. 1848. Nachricht. nr. 13. pag. 
172 seq. Et commemorat Schneider. 
ad Aristotelis 1. 1. (Hist. An. VI, 28 
8. 33. T. III. p. 520) ex Actis Aca- 
dem. Parisin. 1768. p. 50 et 1753 p. 
131 equam, quae primo partu paul. 
lum, altero mulum edidit. 

tò Pesgos] Peépos de beluis (xl 
xA6y0v {w0v) dici, monet Gramma- 
ticus in Lex. Seguier. p. 84, 22 ad 
Herodoti et Homeri testimonium 
provocans. ‘Tu conf.Ili, XXIII,266. 
Oppian. Halieut. V, 464. Aelian. H. 
N. XI, 25, quae attulit Wess. — Ad 
dnelmag et eius structuram cf. I, 155 
ibique nott. IV, 125. — Verba T00% 
ta — dnuate (ubi 1006 valet se- 
cundun, ad; vid. nott. ad I, 38) re- 
petuntur ob plura interiecta ver- 
bis 006 tavenv ty pnan ”, a 
Sancrofti liber exhibet py7uw; tu 
conf. I, 43 ibique nott. 

cuv yao ded — slnsîv] Videba- 
tur Zopyro hoc dictum non sine mr 
mine prolutum , divinitus Babylonio 
quasi immissum et iniectum. Vid. I, 
86 ibique Valcken., cf. IX, 91: xata 
cvvtvgInv, deod nmorsvritos, forte 
fortuna, deo rem dirigente, et I, 111: 


THALIA. III 153— 155. 277 
:e pogoipov siva. NÒN ti BafvAovi adicxeodar, x00084- 
Aapeio amenvvdavero, el megì mxodilov xagra moigerai 
BafvAdva ÉAsiv. nxvdopevos di, ds 104208 tiRLoTO, @A40 
Asvero, 0x0s avtos te Hora 0 é,0v aUTtnv xal Éourod tò 
vota. xdora ye èv tolo ITsqgnor al ayadoroyia È tò 


m ueyadeos riusdviai. “ARR ueEv vuv ovx Epoatero Eppo 
ros elvai puv VirogeLginv rorjoai, si d' Eovrov Acofnocues- 
eutouoAnazie È5 avtovs. ’Evfavra év flapod rolnocue- 
imuror offerta. Aafnv avijxestov® drorapov yao Écovroù 
diva xa tà data xal tiv xounv xaxds mepuusioas al 


apooas MAI: ragà Aupetov. Aagetos dè utora Papéos155 


xe, (dov avdoga doxiucitarov AsAcafinuévov, Èx te tOÙ 
mov avamndnoas avéfacei te naì eloeto uv, 00tts e 6 


dafpova, alia, quae attigi ad 
B. IXI, 77. 130. 


Cap. CLIV. 


styaBoeoyici] Eadem vox III, 
ef. etiam I, 67 ibique nott. 


imm contractam tiuoyrai mu- 
molui in tanta eorum locorum 
tudine, qui solutas, quas unas 
erodoto ferendas ‘esse volunt, 
ss non exhibent, sed contra- 
, quibus Herodotum et ipsum 
, esse malim credere. Conf. Bre- 
p. 389. 
eatero] poateoda:, monente 
Len., valet considerare, animad- 
re, Guoneir, fovievrudg oxE- 
Bas, ut veteres notant Gram- 
si. Vid. supra III, 97 et V, 92. 
bique nott. Quod poétis usita- 
ad lonicos dein transiit scri- 
s, non item ad reliquos rolu- 
rationis scriptores. In proxime 
pro trozsiginv, quod cum 
bus recentt. edd. retinui, Flo- 
nus evrozetgin, quod Aldina 
ue exhibet, Mediceus avroysi- 
, mneutrum recte, ut dudum 
dit Wesseling. Dissert. Hero- 
[X. p. 103. Ad verba el d' — 
nolnoece ob usum voculae dè 
[artung:- Lehre d. Partik. lI. 
405. Locutio #v #lapga rorsi- 
s quam supra I, 118 invenimus, 
‘te Valcken., notat moleste 


ferre, gadenas péoetv (quod sc. Ba- 
bylonem adhuc capere non potuis- 
sent). Similia quaedam ad h.l. idem 
excitavit. 

Eovrov Zofeta.] Herodoti verba 
excitat Nonnus in Gregor. Stelit. II. 
p. 161. Ad vocem avpxeotov (insa- 
nabilis) poétis perquam usitatam plu- 
rima collegit nec hoc loco omisso 
Blomf. ad Aesch. Choéph. Gloss. vs. 
509. Vid. etiam Herodot. VI, 12. Ac 
plura comprobant testimonia, a Bris- 
son. De reg. Pers. princ. II, 223 col- 
lecta, aurium, narium, manuum, 
pedum amputationes apud Persas 
haud inusitatas fuisse. Ad hanc cor- 
poris mutilationem, quae in dede- 
core est, accedunt comae male ton- 
sre (tnv xoupnv xandg mequuel- 
es), quod et ipsum dedecoris indi- 
cium est. Caeterum in Abulfedae 
Excerptis: (Specim. histor. Arabb. 
ed. Pocock. p.509) similis quaedam 
historia narratur de servo, cuius na- 
sum Amru ex pacto abscidit, ut hoc 
modo adversarium falleret. 


Cap. CLV. 


aveBwage] Ob formam conf. I, 8 
ibiq. nott. Mox pro avarnd790as 
duo libri cum Fustath. ad Homer. 
p. 288, 15 s. 218, 11 x7d7005, cu- 
ius loco Cobet legi vult az 0rnd7- 
Gas, quod mihi ab hoc loco alienum 
videtur, cui melius convenit ava. 


278 


Aofyoduevos xa) 6 TL rotjoavia. 0 dè sine’ 


HERODOTI 


vio ot pi} où, td éorì duvapis tocavty tut dn) ade dcadet- 


var 


xatayehav. 


oUtE tIS RAAotEiav, d Bacided, tade Eopactar, QAA' av- 
T0s Èyo épecavrov, dervov TI MoLEvUEvosS “Aoovoiovs Ilt00go: 28 
O d apeiero* Ke ogethotate avdoav , îoyo t@ 


aloyioto oUvoLa to xahliotov Edev, pas dia toùs rOdLOpxEv- 


pévovs decutov avquéotas diadelvar* 


’ Lf 
rid’, quarta, dela 


Bnuévov de0, taocov of modéuior raRasTROOvtAL; xd ovx Eté- 


mÀcacas tav Poevav, cecgutOv diapdetoas; ‘O dè sie * 


El pév 


toL Unsgetitea, ta Eusddov monjosv, ovu @v ue meouerdes* 


anònoas, ut in Ii. XI, 379. Ari- 
stoph. Av. 490. Ad structuram 
verbb. 0 ti morpoaria conf. supra 
III, 42 ibique nott. Sensus est: quis- 
nam ipsum sic mutilaverit, et qua de 
causu, 8. quid ipse fecerit, cur ita 
alius ipsum mutilaverit. Ad dti un 
ef. III, 160. I, 18. Retinui 0vNo 
cum Gaisf. ., ut I, 162. Vid. Bredov. 

p. 197. Duo libri cvno cum Eusta- 
tiio ad Od. £' p. 1559, 35 s. 258, 28. 
diaBetvar, quod mox redit, valet 
afficere, tractare. In seqq. pro ovrs 
TLS dAlotolov Franke De partico: 
negatt. Comm. II. (Rinteln 1853 
25 ex uno Parisino scribi vult 0vd # 
t. cd. Mihi satius videbatur, in 
vulgata acquicscere, quam etiam 
tuentur a God. Hermanno disputata 
Opusce. III. p. 158. 


deLvov ti rovevuevos] Immerito, 
ut videtur, particulam ri, quam 
omnes tenent libri, suspectam ha- 
buit Valck. recte caeteroqui monens, 
Graecos dixisse dervov 8.0#1va r01n- 
cacdar (graviter, moleste ferre ali- 
quid), sequente vel infinitivo vel par- 
ticula #0 cum verbo finito. Cf. nott. 
ad III, 141. Assyrii dicuntur hic Ba- 
bylonii, permutatione haud infre- 
quenti, de qua conf. nott. ad I, 10)2. 
Ad structuram verbi xarays4@v ‘conf. 
supra III, 37 ihique nott. Simili 
modo loquentem inducit Mardonium 
Noster VII, nal Iwvas — 0Ux 
feoers Li... nuiv. Co- 
bet pro xarays4av legi vult éyza- 
vésty, quo mihi non opus esse vi- 
detur. 


T 
ti d°, c0 portare] È cumrecentt. 


edd. inserui. Ad rxe0aotnooy- 
tat cf. II, 13 ibique nott. 

xd 0Ùx "tEémlogag toy Peerdr] 
s,Sumunne te credis esse, qui facie 
foede deformata sic te ipse lacerave- 
ris.‘ Sunt verba Valck., iure im- 
proDAnTe: quod e binis libris affer- 
tur: lEduflocas pro é#Eéxlomcas, 
quod ipsum satis firmatum est No- 
stri loco VI, 12, ubi Iones xaga- 
peovoavteg x nal xx lojcayteg 
Éxtovyoo0v. Ac Suidass. v. fx- 
mievoavtes® Eco yevopepoi. Ipsam 
locutionem, qua dicitur: enavigare 
e mente, pro: discedere de mente 3. 
de se (vid. Cic. De divin. II, 55. 
coll. Tuscull. III, 5. IV, 30.), insa- 
nun, dementem fieri, e re nautica pe- 
titam in maritimis civitatibus, qua- 
lis fuit Ionia, minus absonam vi- 
deri, iudicavit Wessel. Prope acce- 
dit, quod Valck. attulit, Theocri- 
teum: avolare ex mente II, 19. XI, 
72 (n tds poivas inmendragai 3). 
Eurip. Electr. 175. Ac denique huc 
referri poterit Pausaniae istud III, 
4. 8.1: éEmouet éx toù voò, ubi cf. 
Sicbeli3. 

EC név roi vasgetlBea x. ©. 2.] De 
imperfecti forma (pro Uxegeridno) 
conf. Bredov. p. 396. Quod ad si- 
gnificationem attinet, Noster h. 1. 
alteroque, qui exstat V 192, activo 
usus est verbo, aliis locis (cf. I,107. 
III, 71 ibique nott.) medio verbo, 
sed diversa significatione; itaque 
malim h. l. reddere: Eguidem sane 
ad le si retulissem ea, quae facturas 
eram, haud me sivisses facere. piv 
tor cum Matth, et recentt. edd. re- 
posui pro uèy rol, quod dederunt 


Ovx Eoti oÙtos 


-— ia nia i i A i i SE È ARE 


THALIA. III 155. o 279 
vuv d' éx° Éuscviod faAdpevos ironia. 0 dv, iv pi) roòv 
cav denon, alotopev BafvAcva. ’Eyò utv peo, 05 E10, «Vro- 
‘poAnoc és tÒ teigos, xal prov mods aUtods, ds Virò ceÙ taede 
, mémovda* xal doxéo, neidas Gqpéas tavra Èyeuv obra, revee- 
Gba. otpatIi]S. GÙ dè, dm' Ns dv Nueons da d0€480 &s tò 
teizos, amò tavtns és dexatnv Mueonv ts deMvTOÙ oTRAtIÙS, 
tijs ovdenia Fota don arcoAAvpévns, ravens xidiovs tatov xarà 
tas Zepupepios xadeopévas nvdas* pera dè avtis arò vijs de- 
xatns és éEBdounv &Ai0vs uoi tatov diozidiovs xara tas Nivicov 
xedeopévas avias* anò de tijs EBdouns diadiradv elxogi Mué- 
gas, xal Eretta QAiove xaticov ayayadv rara tas Xaidaicov 


Schweigh. et Gaisford.; conf. Bre- 
dov. p. 281. — falduevos e Floren- 
tino pro fiaZ2Zouevos iam revocavit 
Schweighaeus., quem reliqui edd. 
merito secuti sunt; ad locutionem 
ix” ipemvroò Balopsvos (i. e. meo, 
proprio consilio, re mecum delibe- 
rata neque cum alio quopiam com- 
municata) vid. nott.ad III, 71. Ver- 
ba 7> fr toi cd0v Tenor 'Schaefer. 
(ad Lambert. Bos. de Ellips. L. Gr. 
pag. 228) reddi vult: nisi tu desis, 
cum vulgo perperam vertantur: nisi 
tu tuis deeris. Accuratius opinor Din- 
dorf.: nisi tu iîs, quae tuì muneris 
sunt, defueris. Tu cf. similem lo- 
eumVII, 18. — In seqq. ad verba ws 
Éxo conf. I, 24 ibique nott. rérx0ov8« 
cum Schweighaeusero aliisque re- 
cepi pro éra8or, quod huic loco 
minus aptum esse neminem fugit. 
ts 0V8epla Fota: ven arodivpt- 
ng] Tu vid. I, 4 ibique nott. Nec 
differt signiticatione locutio ovde- 
plov oonv Èxeiyv s. morstodar, rem 
parvi s. nihili pendere, ut IX,8. Apud 
Lucianum invenitur Wweny Èyeuv, mo- 
nente Valcken., qui Soph. 0ed. Col. 
377. 299 alia citat additque locu- 
tionem 6liy 0gwg Fxev, quae con- 
trariam in partem accipi debet. Tu 
conf. etiam Elmsley ad Sophoclis 
1. 1. (vers. 277. p. 131 ed. Lips.) et 
Kuehner. Gr. Gr. $. 533. not. 4. — 
In proxime seqq. xata valet prope, 
ad, ut II, 121,4, ubi vid., I, 76, 
ubi vid., IV, 139. — De ipso” situ 
portarum cf. nott. ad III, 158. 
dial1r0v]) Retinui hoc cum re- 


centt. edd., quod pari modo positum 
III, 157 invenitur. Sehweighaeus. 
eumque secutus Gaisford. e tribus 
codd. posuerunt diaZelrerv (in quo 
infinitivum pro imperativo positum 
eristimes, ut paulo infra éav, ne- 
Aeverw et supra MI, 134 aliisque 
locis), quod mihi librarii culpà or- 
tum videtur. Ad imperativi formam 
#govtwv cf. I, 89 ibique nott. In 
proxime segg. omnes libri undè» roy 
cuvvovvtor, quod cum ferri non 
posse intellexisset Dindorf., scripsit 
euvveovtor, de futuro cogitans, quo 
usus est Noster (auvvéecv) VII, 168. 
IX, 60. Mihi satius videbatur re- 
ponere duvvovtov, quod idem scri- 
ptum reperio a Schweighaeus. hunc 
locum afferente in Lex. Herodot. 8. 
v. (T. 1. p. 29). Sensus enim est: 
nihil corum (armorum), quibus hostes 
prupulsamus nosque tuemur. Seqq. 
toùto dt éay Fyeuv valent: id vero 
(i. e. gladios breves) illos habere 8. 
his solis illos armatos esse sinito. 
Ad vocem #yz#oidlov cf. nott. ad 
III, 118. 77. Quod in H. Stephani 
ed. pro é@v invenitur @v, id quam- 
vis nullo libro scripto probatum ita 
defendi posse putat G. Hermann. 
Opuscc. IV. p. 178, ut infinitivus 
Fxe1v addità particulà cy pro impe- 
rativo accipiatur. Quod mihi haud 
persuasit , neque persuasit Burgesio 
in Prolegg. Thucydid. pag. 301. — 
In seqq. e Sancrofti libro alteroque 
reposui éritoéwpovrar pro vulgata 
miTE € porre, quam ferri posse ne- 
gat Bredov. p. 146. 


Îl 156 


280 - HERODOTI 
xadeopévas avAas teroaniogiAiove. Egovicav dì unta € 
go undèv rev auuvoviar, pie ovtoL, xANv épysroudia 
dè dav Eyeiv. uetà dì tqv sixootiv Nusonv (8éas cin 
Anv otpatimv nedeverv méoui r0oofaXAerv rds tO telg 
vas dé por tatov xara te tas Bndidas xadeopévas x 
Kuocias. 05 peo ty daxta, tuto peyada Epya amodi 
ra te dila Entpewpoviai éuoì BafvAovio: xal di xal 
Aécov tes Badavayoas. tò d° évBevrev éuoi te xal 
usArnoe, ta dei morte. 

Taùta tvrerdouevos Mie érÌ tas avAaS, ÉxLoto 
os È) cAndéos avropolos. Oggovtes dì arò tav xi 
“ATA TOÙTO Tetaypiévor xatétoegov xatoa* xa) 0Alyov 
uhivavtes tv Eréonv nVANV eipeteov, tis te eîM, 
deouevos fuor. 0 dé CpL Npogeve, 06 el te Zomveos 1 


Toy xviéov TA faZavayoas] Ad 
vocem falavayea, quae etiam omni- 
no indicat clavem, claustra, tenen- 
dum est, fi@lavov dici cavam intus 
cochleatim striatam, quae in fora- 
men serae (tv Balavodonnr) de- 
scendebat, et tota intra id immersa 
latebat. Hoc modo clausae fores si 
aperiendae erant, adhibebatur fa- 
davayoa, quae in idem foramen de- 
mittebatur et conveniebat in cavum 
Balavov eamque attrahebat. Ita 
Salmasius Exercitt. Plin. pag. 650. 
(T. II. p. 916.) Add. Themist. p. 
315 D. 8. 381 ed. Dind. et quac alia 
proferuntur in Thes. L. Gr. II. p. 66 
ed. Dindorf. Add. Aeneam Tactic. 
18 ibiq. interpretes. p. 178 Orell. et 
imaginem Balavaygag illic exhibi- 
tam. — In fine recepi te deî pro 
vulg. tede, quod omnes recentt. 
edd. reiecerunt, unus tuetur Eltz. 
(Quaest. Herodd. fasc.II.in:Jalrbb. 
f. Philolog. n. Paedagog. Suppl. IX. 
p. 343), cum tede, ut putat, h. l. 
spectet ad id, quod caput est: s,tade 
intelligit Zopyrus id, de quo cum Da- 
rio egit, i. e. proditionem, quam ad- 
versus Babylonios paraturus erat.‘ 
Quam rationem vix cuiquam placere 
posse existimo. 


Cap. CLVI. 
éniatespouevos] Reddunt vulgo: 


subinde se convertens ei 
ctans, ac sì revera esset fi 
transfugam simulans. Et i 
sum Gallice quoque red 
cherus: — ,,il s’enfuit vi 
tes de la ville se retc 
temps en temps, comme 
un veritable transfuge.“ 
Homer. Hymn. in Mercur 
otgopaònv d' iBaditev, q 
explicuit: et Auc illuc in 
circumferchat oculos, com 
IV, 197. At Fr. Franke c 
76 reddit: ,,huc illuc — ul 
ihat, vagabatur." — Val 
verba dg dn «Inés. 

in quibus dy notare w 
confert Polyaen. VII, 12, 

pyro: puev avedpolog , 


‘n vrò daosiov radar. 


mili modo de dn adhibuit 
211 coll. V, 20; ubi vid. i 

04/yov ti ‘naouulivavte 
tae valvarum alteram aliga 
rientes, ut ait Wess., 
Aristoph. Pac. 981. — Ve 
xàeverv in foribus patefa 
dem usitatum Homero Ii 
auctori Vit. Hom. 33. — 
elowteoY tis te elmual 
uevos Tuo conf. I, 35 
Mox cum Schweigh. et € 
psi mvZovgoi pro vulg. 
quod retinuit Matth. Co: 
118. 


THALIA. III 155 — 137. 


281 


Li - 
por és éxslvovs. Iyov di puv ol rvAOvEOÌ, tabta ws pxov- 
9 L L) - , LI 9 > 
dar, éXl ta xouva tav Bafviaviav. xaractas dè éx' avta 
retoixiteto, pas tro Aagsiov removdEvaL, tà émemovdze va 
ioutod: maBeiv dì ravra, dLori cvufovAevoa: ol araviotiva 
tu Grpariv, ini te ovdels mogos Epaivero TS aAesoros. Nùv 

, e Li ’ , 
te, pp déyov, éyò vutr, 0 Bafviovo., puo pepiorov aya- 


dov, Aapeico SÌ xal tij otRatii) xal Iioono: péprotov xaxov. 
ov pae d), éué pe de Amfinoapevos, xatarpoltera* Eniota- 
pa: d' avtod madas tas dietodovs tav fovAevuarav. Toradra157 


Eheye. ol dé BofvAevior opgovtzs avdoa tv év ITegonor doxi- 


Heratoy divos te xal otav Eoregnuevov, ueotiti re xa aluati 


U , 5 , ’ , A 
avaxepuguevov, mrayyv éAricavres Aepewv pv cAndea, xai 
OI Mxsv ovpuagov, énirpareoda Éroîuor NIav, tv èdesto 
Ogiav. tBeero St otparifs. ‘O dè, érei te «vtv toÙto ragi- 


urractac dì Èx' ser) Valck. 
scribi maluit xataoras dèi ie av- 
Fa, i. e, fg pécoy «vio, stans in 
aalio vel curia Babyloniorum, ut 
ely dedurisse dicantur Zopyrum éxì 
ov, va toy B., quod ipsum in- 
Ta È commune 8. concilium Babyl. 
conf. nott. ad Plut. Philopoem. 
rei 59. Neque vero opus esse hac 
VII a atione, monstrat alter locus 
ubi n 29: otes En) to orvédetor, 
pia 'eete monuit Schweigh., partici- 
o Txas s. xatactas valere con- 
4. *, productus. Atque supra III, 
Pa terzaoravieg éml tovs tozovras 
Olin: — InenovDee plerique libri. 
dupli e sx0vÈ:8, sine augmenti re- 
a 1@2zatione, ut aliis quoque locis, 
faetu Cllegit Bredov. p. 289, idem 
‘2 videmus, unde hacc lectio 
tm spernenda videtur Werfero 
CActt. phill. Monace. I, 2. p. 240. 
leat © ero Noster in his variare so- 
moda daa0do reduplicationem addens, 
cadi negligens, equidem praefe- 
ptoru Tm duxi, quod librorum scri- 
Mox xa consensus b. ]. praebuit. — 
=; 3 talgatam revocavi ra&eîv, ex 
si ùancrofti libro mutatam in ra- 
dofi:* quod ipsum exbibuerunt Din- 
° _t Dietsch. Tu vid. Bredov. 
pui 20. araviotava: valet abdu- 
ina DI VI, 133 coll. IX, 86. 87. 
à E € 1: 0vdel5] Particulam dè post 
le intrusam cum recentt. edd. 


abieci. Schweighacusero placet d7 
pro de. 

Épn 2éycov] Vid.1,118 ibique nott. 
Ad seqq. puo uéyiorov dyadov cf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 506. not. 2. et 
Krueger. ad Dionys. Halic. pag. 97. 
Ante creati) cum Schweigh. et 
Gaisf. e pluribus libris recepi 77. 
Omisit Dietsch. articulum, quem 
retinuit Dindorf. — Ad vocem xa- 
tangolteta. vide nett. ad III, 36. 
Exstat ad h. v. glossa IHerodotea, 
qua tamen parum proficimus. diéo- 
dos, quod propria notione invenitur 
TI, 24. 26. 1II, 4. III, 117, hîc et VII, 
231 translato sensu de diversis con- 
siliorum viis et rationibus accipieri- 
dum. ,,Et tralate vario modo usur- 
pant philosophi; de quibus dictum 
ad Plotin. II, 8. 1. III, 8. 8. V,8. 6. 
Cf. Procl. in Alcib. pr. p. 12 et p. 
249. Cr. 


Cap. CLVII. 


noav, tòv dietro opéor] noav 
rescripsi e binis librîs cum Gaisf. 
et Matth. pro fcay. Verbo detota: 
duplex hic adstruitur genitivus et 
rei et personae. Conf. Herod. I, 8. 
— In seqq. éncdstapevos tiv Bafv- 
Aviv est: cum e Babyloniis opti- 
‘mos quosque selegisset, hos eduxit 
etc. Conf. supra III, 44 éreZé8as 
eodem fere sensu. 


282 HERODOTI 
dafe, frotee, ta xE0 TO Aagzio cvvednuaro. ttayayadv yae 
ti) dexatn Nueon tv oteatimv tv Bafvioviav, xa) xvxle- 
o@uevos tovs qidiovs, toÙs mPdtOvs éveretlaro Aapsio tata, 
tovtovs xatepovevos. uadovres dé puv ol BafvAesvior tore 
Ereoi ta Eoya maupegopevov duota, mayyv meougapées éovres, 
nav di) Érotuor Noav vanpetterv. 6 di dicdindv Nuéoas tas 
ovypuewnévas, avtis emidetauevos tòv Bafviavicav ttrpave xal 
xatepovevde tav Aapeio0v otRatIATERDv toVs diogidiovs. l80v- 
tes dè xaì tovro rò Fopov ol BafvAsvioi ravtes Zaavoov el- 
gov év otouaoi alvéovies. 6 dì «UtIS Biadeadv tèS cvyELDÉvasIA 
Muéoas étnpape és TO roosionuévov, xal xvxAocdpevos xate- 
povevoe tovs tetpaxioziZiovs. ds di xal roùro xatéoyagto, 
mavta di) pv év roîoi BafvAcviooi Zarveos, xal otearderns 

15878 oUtos aq: xal tegopviat drededexto. IToogfoAiv dì Aa- 
Qetov xata ta Gvyusiueva morevpevov méoit rÒ telyos, évBatra 
dn mavra rov dolov 0 Zarvopos téparve. oi uiv pae BaffvAe- 
vio avaPavtes ri tÒò teigos Muuvovro tiv Aapsiov octeatiy 
moo0feAZiovoav, 0 dì Zorvoos tas te Kiooias xal Bndidas xa- 


eîyov Èv ctopaoi alvéovtes] ore fe- 
rebant eum laudantes. Confert Wess. 
VI, 36, ne quis alvéovres redundare 
arbitretur. 

mavtoa dn) n@ n. t. i.] i.e. omnium 
primo loco apud Babylonios censeba- 
tur et dicebatur Zopyrus. In qua lo- 
cutione, quod év ante roîoi melius 
omitti censet Valck. (ad VII, 156), 
satis iustam equidem non perspicio 
causam. At vero omisit praeposi- 
tionem Matthiae, eandemque etiam 
eiici vult Cobet; sed reliqui edito- 
res merito retinuerunt. Tu cf. prae- 
ter VII, 1-6 etiam supra I, 122 ibi- 
que lanudd. Alios, qui de hac for- 
mula egerunt, viros doctos excitavit 
ad h. 1. Wesseling. 

orocteorns]Ita cumSchweigh. 
et Gaisf. exhibui, cum plures libri 
otearitorne. Laudant interpretes 
Herodd. VIII, 41. Athen. I. p. Il. 
Philo Iud. c. Flacc. p. 981. Pindar. 
Isthm. V, 30. 


Cap. CLVIII. 


xaTA TA Cvyusineva] i. e. secun- 
dum ea, quac cum Zopyro convene- 


rant. Conf. V, 50. 62. Expressit lo- 
cutionem Pausan. VIII, 10. $. 4, ubi 
vid. Siebel. De voce wéQiè vid. nott. 
ad IV, 15. — In seqq. scripei cum 
Schweigh. et Gaisf. è pè» yo Baf., 
delens, quam vulgo inserunt, parti- 
culam dn post ye. Ad éo7ne conf. 
III, 146 ibique nott.— De Tovis Beli 
templo vid. nott. ad I, 181. — Ad 
vocem éxactog cf. Kuebner. Gr. Gr. 
8. 509 et supra III, 150. 82. Ctesiae 
si confidimus, res confecta est non 
Zopyri, sed Megabyzi operà. Conf. 
Perss. Excerptt. $. 22. 

rag te Kiooras na) Bnildas na- 
Aeouévas nvias] Utramque portam 
in orientali u?bis parte fuisse inde 
colligit Rennel. p. 543, quod Cissia 
porta procul dubio Susa orientem 
versus duxerit; Zeli portam, e qua 
Babylonii in Beli templum, quod 
scilicet proximum fuisse probabile 
est, confugerint, in eadem parte 
fuisse idem censet, indeque etiam 
argumentum petit, quo ipsum Beli 
templum in orientali urbis parte si- 
tum fuisse commonstret. Nobis ad 
I, 181 probabilior visa est ea sen- 
tentia, qua in occidentali Babylonis 


. THALIA. III 157— 159. 283 
Asouévas avias avarmetacas éGiue tovs Iléouas Ès TÒ tetyos. 
tov dì BafvAavicv oî uèv eldov tÒò mondÌv, ovtoI Èpevpov ès 
toù Ads toù ByAov to (pov° oî dì ovx sidov, Euevov tv ri) 
imutod reti Exaotos, és 0 I) xal ovto Euadov reodedoutvor. 
BafvAcv uév vvv ovtoA TÒ devregov aloédn. Aapetos dt 159 

Enel te éxgatnoe tv BafvAcvicav, tovto pév 0peov TÒ teîgos 
meQuetde xal tas aVÀUS Tadas antomade’ TÒ pap rpOTEOOv 
#Av Kboos tiv BafvAdva Eroinoe tovtRov ovdetegov* rovto 
dè 6 Aagetos tav avdodv rovs xogvpatovs padiota Ès tRLOYL- 
Movs avecxolonice, totor dì Aoimotor BafvAcovicoi arédane 
tiv nodv oilxeerv. de È’ Etovor yuvatras ol BafvAsvio, îva 


pu yévea vropivatar, tede Aapetos npoldav troinoe' 


parte hoc templum collocari debeat. 
— Nini portam, Herodoto comme- 
moratam, cum Niniven duxerit, ad 
septentrionem spectasse Rennel.sta- 
tuit, CAaldaicam portam meridiem 
versus, Semiramidis portam septen- 
trionem et orientem versus. Atque 
omnino a parte occidentali nulla Ba- 
bylonis videri fuisse moenia idem 
contendit. Nos Chaldacorum portam 
collocamus in orientali urbis parte, 
quippe in qua potissimum huius gen- 
tis erat sedes, regum Chaldaicorum 
palatio ornata. Cf. Heeren. Ideen 
1,2. p. 181. 


Cap. CLIX. 


tÒ tsîzos meouelde nal tas nv- 
las xacas cnéonace] i. e. moe- 
nia sustulit 8. diruil portasque uvulsit. 
Eodem modo to teîzos MEQLALQÉEELY 
Noster dixit VI, 46. Adaréczace 
ef. I, 17. Quod vero Cyrus hic moe- 
nia 'intacta reliquisse dicitur, ob- 
stat disertum Berosi testimonium 
ap. Ioseph. c. Apion. I, 20, si qui- 
dem telyn illic moenia urbem cingen- 
tia neque arces eztra urbem muni- 
tiores significant. At mihi quae He- 
rodotus scribit, verisimiliora viden- 
tur, praesertim si Cyri illam ubivis 
in victos monstratam clementiam 
respicimus, cf. Gesen.ad Iesai. XIII. 
p. 4639. In Risutuna inscriptione, 
in qua, ut ad III, 150 indicavimus, 
pliura de hac Babyloniorum rebel- 
lione exponuntur, nihil traditur de 
moenibus dirutis neque de Babylo- 


x 
tas 


niis ter mille cruci affixis; quod sane 
in tali monumento in Darii hono- 
rem et gloriam posito vix exspectari 
poterat: unum rebellionis ducem in- 
terfectum esse enuntiat Darius, qui 
alium quoque rebellem una cum so- 
ciis cruci s. palo affigi iussit (Col. 
III. $.8), duos autem alios, absci- 
sis naribus, auribus, linguA, cru- 
cis supplicio traditos commemorat 
(Col. II. 8. 13. 14). Caeterum gra- 
vius supplicium, quod de Babyloniis 
sumptum esse Noster scribit, e qui- 
bus ter mille viros summae dignita. 
tis (toùs xogv@atovs, i. e. principes 
fere, Chaldaeos opinor; cf. nott. ad 
III, "150) palo affigi iussit Darius, 
haud mirum videbitur ei, qui talem 
saevitiam et crudelitatem ab orien- 
talium hominum animis regumque 
moribus haud abhorrere satis nove- 
rit, ipsa teste historia regnorum 
orientalium atque motuum, qui in 
his acciderint: neque adeo recentio- 
rem aetatem talibus carere, quae 
consimilia fere iis, quae ab Hero- 
doto h. 1. narrantur, vel ad proban- 
dam huius fidem afferri possint, apte 
monuit Grote: History of Greece IV. 
p. 311, in memoriam revocans illud 
supplicium, quod Petrus Magnus 
Russorum princeps de militibus re- 
bellibus, Strelitzae vulgo vocantur, 
Moscuae sumpsit anno 1698 post 
Chr. n.; quibus alia addi poterunt 
in Mongolorum, Hunnorum, Turca- 
rum historia obvia. 

îpa cpL yivea vroy(vatai] i. e. ut 


284 HERODOTI 


po favrov, 05 xal xat” aoys dedniata, axéxvitav ol Ba- 
BuiavioL, toÙ GITOV mPoogpÉavies® éxeérate tolo xeQuoixoLoi 
édveor puvaînas te Bafvidva xatiotava., 0005 Î) Éxaotows 
émittoo@r, Gote mévre uvoiadav T0 xepalalque tav yvva:- 
xdv Cvvjide® éx tovrécv dì tav yuvarov ci vov BafvAcvoi 
160yepovaci. Zarvgov dì ovdels ayadosgyinv Ieootov vases- 
Bareto raga Aapsio xputij, ove todv Votegov yevopévev ovre 
tav mpotegov, OTL pu} Kioos uoùvos* tovta yae ovdzls Ieg- 
Gécdov NÉicot xa ÉEovtov cvufalgev.. ITodAlaxis dè Aagetov 4é- 
pera yvounv tuvde arodttacta., dg fovAorro av Zoxvgoy 299 
elvar amadéa tijs aeixeins pair, 17 BaBfvAdvas ol slxooi x9ds 
ti govon ngocyevecda.. Eriunos dé puv peyalcos® nal pae 
doo ol ava m&v Eros édidov taùta, ta Iléoonoi tori tILLO- 


soboles ipsis fiat, subveniat. Quaerit vid. nott. ad IV, 42. Zopyri factum 


Bekker., pro yévea an legendum sit 
yEwvEn, quam vocem eo sensu, qui hîc 
requiritnr, inveniri volunt in Iliad. 
XXI, 187.191; sed codem sensu Ho- 
merum quoque dixisse yévos mon- 
strant alii loci: Ili. XIX, 122. VI, 
140. IX, 538. Ita qui yévos scripsit 
Ili. XIV, 113, is eodem sengu ye 
venv adhibuit Odyss. XV, 225. Quare 
in Herodoto nihil mutare volui. Ad 
vocem aveguodorioe cf. nott. ad J, 
128 et III, 132, et ad verba tas yao 
EovrdY x. t.À. ob usum particulae 
yae supra nott. ad I, 8. 24. 

we xl AT coxds Bedijlaora] Cf. 
III, 150. xat’ degas valet: inilio 
huius narrationis, ut V, 62. 92. $. 6. 
VII, 88, ubi conf. nott. Ad structu- 
ram toù GiTtov rE000émvTES conf. 
Kuehner. Gr. Gr. 8. 533, b. — Ad 
verba 000s d7 éneot. tret. conf. I, 
157, 160 ibique nott. 

vote nÉvre uveredar TO nepa- 
datmpa] 10 repalaimpa indicat sum- 
mam, quam vulgo dicimus. Quod in 
Sancrofti libro legitur uveedes, non 
prorsus displicet Wesselingio com- 
paranti Lysiam in Or. Parent. 7. Io- 
seph. B. Iud. IV, 11. 8, alia. 


Car. CLX. 
maga AIapelo noiti) i. e. Nario 
iudice; vid. I, 32 ibique nott. IV, 65. 
— Mox haud mutavi cvuf@déer, 


Dariique de eo iudicium plures ce- 
lebrant, quos ad III, 150 init. cita- 
vimus, atque videtur illud adeo in 
proverbium cessisse, de quo Zeno- 
bius IV,9. Tu adde his Anonymi 
Byzantini rhetoric. militar. a Koech- 
lyo nuper editam cap. 47 (Part. po- 
ster. Turici 1856. pag. 12.). Ipsum 
Cyrum quanti fecerint Persae, sa- 
tis ex iis patet, quae supra III, 34. 
89 allata sunt. i 


yrounv tnvd: axoditac®m]} fili 
mile de Megabyzo dictum exstat TW. 
143. Qui pro Zopyro Megabysum fai. 
his nominat Diodorus (vid. supra al: 
IM, 153), is hoc quoque Darii &: 
ctum ad Megabyzum refert. In 
cum Schweigh. et Matth. retinni di 
xeimS, cuius loco Gaisf. 
aswins. Tu vid. nott. ad I, ih 
et 73. 


taùra, ta Iléoonoi teu x 
ta] Ctesiae si fides est Exoer 
Perss. $.22, Megabyzum, cuius opel” 
potissimum res confecta et urbe tu 
dem expugnata est, Xerxes honetiiff? 
vit cum aliis multis donis, tum 
aurcà, sex talentorum ponderis,< 
munus inter regia dona apud Per 
sit honorificentissimum. Tu così. 
nott. ad b. ]. p. 157. 158. Maluit He. 
rodotus in universum loqui, cum sin- 
gula forsitan minus bene cognita ha- 
beret. 










7 THALIA. III, 159. 160. 


285 


rara, xaì tiv BafvAova ol Edaoxe dtedta veneoda uéyoi tîjs 
Exzivov tons, xal «dia molla Enédane. Zarnvpov dè tovrov 
pivera Meyafvtos, 06 év Alyvnto avria AdNvaicav xa) tav 
Gvuuazaov éotpatnynoe* Meyafutov dè tovtov piverai Zoav- 
@05, 09 é ‘Adnvas avrouoAnoe éx Iepotov. 


arelfa vinecda:] Quae ita intel- 
ligo, ut rex illi urbem ita commise- 
rit, ut reditus ipse perciperet neque 
quidquam in regium aerarium im- 
mitteret, ut alii satrapac ex ea dis- 
tributione, quam Darius (supra III, 
89 seq.) constituerat, facere role- 
bant; cf. Herod. VIII, 136. Ad ipsam 
locutionem vid. III, 97: «reléa ye 
Iliega. véuovra: xodgnv et conf. III, 
91. I, 192. 

os tv Alyonto avria ‘ABNvaiov 
x. t. Z.} De hacre conf. Ctes. Ex- 


cerptt. Perss. $. 32.33. Diodor. Si- 
enl. XI, 74. 76. Thuc. I, 109. Inci 
dit hoc in ann. ante C'hr. n. 458. — 
Cf. Larcher. T. VII. p. (593. 
Zonreos) Ad rem cf, IV, 43 et 
Ctes. Excerptt. Perss. $. 43, unde 
colligi poterit, cur ille Athenas po- 
tissimum fugerit, et quae illi ratio 
cum Atheniensibus intercesserit. — 
In seqq. avrouoZnoe dedi e duobus 
codd. cum Schweigh. et Gaisf. pro 
vulg. pvrouoAnce, quod male reti- 
nuit Matth. Vid. Bredov. p. 318. 


I>TOPIQN ‘HPV J4OTOY T. 





HPOJAMOTOY 


IXTOPIQN 


TETAPTH. 


MEAINOMENH. 


META è t)v BafvAgvos afoeoiv Epévero éxl Zxvda; 


avtov Aapziov Fiao:s. 


"AvBevons yao tijs Acins avdoeaci a 


zonuatav peparcov ovviIOvTOv inEdvURNOE 0 Aagstos t(0acdu 
Zxvdas, oTL ExeTvoL Tootegor ; éoBadovres és tu Mndixyy nel 
vix]oavtES uagn toùs avriovpevovs, Vapbav adixins. Ty 


Cap. I. 


Avrod Japelov #l0619] Schweig- 
haeuser., quem sequuntur Gaisf. et 
Matthiae, pro avrod de suo scripsit 
av toù, codicibus refragantibus. 
Equidem ad vulgatam lectionem re- 
dire malui, cum ipse Darius expedi- 
tionem suscepisse cur dici nequeat, 
haud intelligam, praesertim si repu- 
temus alias expeditiones, alia bella 
per Darii duces gesta, quae haud 
pauca commemorat Bisutuna inscri- 
ptio; cf. ad III, 150 allata. Inde 
recentt. edd. recte retinuerunt av- 
tov. Et patrocinatur lectioni avrov 
Letronne in Journ. d. Savans 1817. 
pag. 92, ubi haec addidit vir doctis- 
simus: ,,On auroit à s'exrercer sur 
plusieurs centaines de passages, 8’ il 
fallait corriger le texte de cet histo- 
rien toutes les fois, qu’ il emploie 
avtos de la mème manitre, par une 
sorte de surabondance, soit pour 
rappeler l’attention sur une person- 
nage, dont il vient de parler, soit 
pour ajouter une nuance de plus, 
comme dans la phrase qui nous oc- 
cupe.‘‘ 


’AvDsvons yee tips ‘Acins x. 3. i] 
i. e. cum viris floreret (virorum fot- 
tium praeberet copiam) Asia multee- 
que pecuniae in regis aerarium co- 
fluerent 8. redirent, ex tributo n 
cet singulis gentibus imposito, ti 
III, 89 seqq. legimus. Itaque states 
imperii floreutis, i. e. et virorum pro- 
ventu et opum praesidio abundas- 
tis, ad bellum suscipiendum invite- 
bat. Ad usum verbi ay&ei» vid. He- 
rod. VI, 127. Thucyd. I, 19 fin. Ad 
usum verbi 0vviorto» conf. Herod. 
I, 64. De reliquis, quae ad hune 
locum pertinent, de vera belli causa 
ac de tempore, quo susceptum est, 
vid. plura in Excurs. ad h. l. 

vrnebav adinins] i. e. initimm fe- 
cere iniuriarum, primi iniurias intule- 
runt. Citat locum Suidas s. v. III. 
p. 550. De locutione conf. Valcken. 
ad Euripid. Phoeniss. p. 533 et in- 
fra Herod. IV, 119 ibique 1 nott., YI, 
119. Ipsum verbum vnnoetar 
das exponit rgoxatnetarto. Ad. ià, 
quod antecedit TOÙS dyri 
(i. e. obviam euntes, occurrentes, sensa 
hostili) conf. Herodot. I, 76. 207. 
IV, 3. VII, 9, 1. 102. 189. IX, 7,2. 


HERODOTI MELPOMENE. IV. 1. 2. 


287 


va “Aoins Netav, 6 xal xpotEgOv por eiontar, Zxvdai 


}uav déovra teimuovta. 


Kippegiovs yao éxidianovtEs 


lov és tv “Aoinv, xaramavoavies tis «pxîs Mnydovs* 
vao, nolv 7] ZExvdas arixéoda., Neguv tijs ‘Acins. Toùs 
vdas azodnunpoavtas oxtd xal eluooi Eta xal dia y90- 
vovtOv xatiovtas és tv opettonv tesdetato ovx Élao - 
vos toù Mydixov' sUgov yo avtiovTevnv CpI CTRATLI)V 
Uynv. al yao toòv ZxvBéov puvatues, ds copio avdpes 


ty ggovov x04i0v, Epoiteov rxaod tous dovAovs. 


Tovg 2 


viovs ol Zxv&a. ravras tvpiovor toù palaxtos eTvexev, 


xi xg0tsg0v poi elonta:] Vide 
[, 103. 105 ibique nott. Mox 
Bvay pro dv»; de quo vid. 
d 1,14. Cf. IV, 89. 90. Ad 
seqq. Kippeglovs pae énudia- 
x. t. Z. conferunt Schol. Ho- 
d Odyss. XI, 14. Tu vide 
ad Herodot. I, 6. 15. 1V, 11. 
ruoytag (redeuntes) conf. llI, 
3, ne plura. 
fesoy xag@ tovs doviovg] 
\e coniuges eorum longa exspe- 
e virorunm fessae — servis ad 
am pecorun relictis nubunt.‘‘ 
stinus II, 5, quem citat Val- 
*., de usu verbi qorrar mo- 
le quo diximus ad 1I, lil coll. 


Cap. II. 


16 dì doviovs of Zxv8ar xay- 
p2000.] De his conferunt Non- 
n Gregor. Nazianz. pag. 152. 

t Herodotea Plutarchus T.Il. 

A. Opp. itemque Schol. Ari- 
in. Eqq. 959, ubi uoZyovs in- 
tantur rvpiovs, Scythicam ex 
‘oti verbis prave fingentes na- 
2. UWtitur autem nostro loco 
n. Jd. I, 2. pag. 296, quo, ut 
is nomadum gentibus, ita Scy- 
Roque servos fuisse probaret; 
me monet, Scytharum e terris 
\m servorum copiam in Àsiam 
asque inde orbis terrarum par- 
sductam fuisse: unde factum, 
ithac Scytharum nomine pro- 
L) significarentur quilibet servi. 
' y@alaxrog Elvenew, TOÙ Zi- 
, woLevvTEes Wwde] His verbis, 
scum iungenda sunt, quae in 


fine huius capitis leguntur: TOVIOY 
pìv eîvena drayta, toy day lafwei, 
of Zuvdar Ixrvpiova. 0v yag ago- 
tar eloì, Zia vouades, merito offen- 
sus est Hansen: Osteuropa etc. pag. 
68. 77 seq., intelligi posse negans, 
quid commune habeat servorum ex- 
caecandorum mos cum equarum la- 
cte et butyro inde parando: in He- 
rodoti narratione turbata esse quae- 
dam inde existimat aut errorem 
quendam subesse, natum illum qui- 
dem ex interpretatione quadam He- 
rodoto exbibita, sed falso intellecta, 
praesertim cum infra cap. 20 hi 
ipsi servi vocentur of tuploi; quam 
in rem affert, quod apud Osmanos 
servus vocatur kiole, caecus kior; 
aut si hoc minus placeat, cogitari 
quoque posse existimat de anti- 
qua fama, quam ad suam aetatem 
Noster temere transtulerit, aut de 
caecis, quos inter Scythas variis de 
causis solito plures fuisse credamus 
licet, ad interiora domus negotia 
eam ipsam ob causam adbibitis 
omnino sermonem fieri. Ac simi- 
lem fere in modum Kruse (Urge- 
schichte des Esthnisch. Volksstam- 
mes pag. 200) suspicatur, agi forsi- 
tan hoc loco de caecis, qui plurimi 
adhuc reperiantur in terris Kussiae 
meridionalibus, tum ob pulverem 
subtilem, tum ob fumum in casis 
semper excitatum oculisque huma- 
nis nocivum, quique inde ad nego- 
tia inferiora domestica adhibean- 
tur. Quae certe probabiliora viden- 
tur iis, quae commentus est Neu- 
mann: Die Hellenen im Skythen- 
lande pag. 270—282. Attuli haec, 


288 


HERODOTI 


toÙ mivovor, morevvres de' Exe&v pvontijoas dafio: derzi- 
vovs avAoîoi rpocELPEREoTaTOvE, tovtovE todévtes és tov &n- 
décov Tnnov ta dodoa, pvocdoi toro stouaci, 4401 dì @A20v 
puosovrav augiyovor. paci dè todde sivexa toùro moséery* 
tas pAéBas te niumAiaoda: pvosmpivas ris Înzov xai tò 0V9aE 
natieota.. Encav di ausltaci to vada, éoyéavres és Evdva 
ayyria xoîda al nepuotitavies cata td &yyila toÙs tvpAovs, 


quae num sufficiant ad hunc locum 
explicandum, aliis diiudicandum re- 
linquere praestat. Equidem, quae 
toto hoc capite traduntur, reliquae 
de Scythis et Darii expeditione nar- 
rationi interiecta esse crediderim a 
Nostro, qui hac oblata occasione 
servos a Scythis privari oculorum 
sensu et ad butyrum parandum 
(s. omnino ad domestica negotia) 
adhiberi relaturus utrumque hoc 
iam ita confusum cxhibet, ut fa- 
cile suspicari liceat, Herodoti ver- 
ba minime proferri integra, sed 
omissa esse quaedam, ad servo- 
rum excsecandorum morem perti- 
nentia causamque nefandi istius 
moris declarantia: quae si adessent 
verba, sponte opinor intelligeremus, 
quî factum sit, ut h.]. servi excae- 
cati cum butyro a servis parando 
coniungi potuerint. De lacunis He- 
rodoteis conf. Bredov. p. 13 seqq. 

Eneav pvontijeas Aefwoi] Cum 
recentt. editt. scripsi quontneas, 
PUGWOL, PUOELVIWYV, QUOswWpevag, 
quae voces duplicata litera g vulgo 
exhibebantur. Mox 00rs/vors Noster 
dixit forma oGréivos usus, cum alii 
ogttvros praeferrent. Conf. Lobeck. 
ad Phrynich. pag. 262. Ad vocem 
ste (genitalia) cf. nott. ad III, 
03. 


tes piéBag te niuniacda. pu- 
osmuevas trjs îamov nali tÒò 0vÌAE 
satie68a.] Valckenar. scribi mavult 
pvoswutvne trjg îmrov ex Athenaeo, 
qui ob vocem 0v8ag haec citat IX, 
60. pug. 399 C. Libri ITerodotei non 
addicunt, Est vero 0vfeg, quod de 
bubus aliisque animalibus rarius ad- 
hibetur, uber, mamma, sumen, quod 
si demittatur (xarce08:), lac faci- 
lius emulgeri posse apparet. Simile 
quid in Arabia se vidisse narrat Nie- 


buhr (Descript. de l'Arab. pag. 146, 
teste Larchero), ubi mulgente altero 
alter manum brachiumque in vac- 
cae vulvam inserit, quod illam hac 
titillatione excitatam plus lactis 
edituram putant. Quibus subiicit 
Schweighacuserus, quae similia in 
australi Africae promontorio vaccis 
fiant, quae, postquam ademptus sit 
vitulus, lac dare recusent, auctore 
Kkolbio in Capite Bonae Spei ho- 
dierno (Norimberg. 1719) pag. 400. 
Tu vide librum, qui inscribitur: Der 
orientalisch-indian. Kunst- u. Lust- 
giirtner (Dresd. 1692) pag. 252 , ubi 
in tabula adiecta imago cernitur 
vaccae, quae mulgetur, cuiusque 
vulvam servus inflat. Ac similem 
quendam morem a Calmuccis adhi- 
bitum in vaccis, qui lac recusant, 
affert Pallas (Reise in die siidlichen 
Provinzen v. Russland lI. p. 119), 
quo ad Herodoti verba explicanda 
utuntur Hansen]. l. pag. 09 et Kruse 
I. l. p 291. Ac pertinent huc 8cy- 
thae, qui dicuntur /nxnuo04yo0ì, la- 
Aaxtog:eyo., de quibus conf. Strabo 
VII. p.300 8. p. 460 B. Scymni Chii 
fragmm. vs. 1160. Nicol. Damase. 
fragmm. p. 140 Orell., ne plura. Cf. 
IV, 16. Quin hodieque apud Tarta- 
ros equarum lac praeferri vaccarum 
lacti testantur. Conf. Coraés loco 
mox luudando pag. 280. 281 seq. 
ul mequoritavreg] Ita Mediceus 
aliusque codex. In Aldina, Floren- 
tino, aliis: wequotpéarres;, in aliis 
neouotnoavtes, quod ab Henr. Ste- 
phano invectum sic interpretantur: 
ad mulctralia caecos collocantes. At 
nobis hoc vocabulum ab co intru- 
sum videtur, qui vocem reguoribar- 
tes explicare ant huius ipsius loco 
aliud idque sibi notins vocabulum 
substituere voluerit, ignorans scili- 


MELPOMENE. IV. 2. 3. 


289 


dovéovoi tò vada. xal to pèv avroù Emotauevov aragvoavtes 
qypeUviai sivar tipucitegov, TO È vaIOTAREVOv É600v toù Éte- 
, Cad Lud iI n , ® - , 
gov. TtovtAv uiv eîvexa aravta, tov av Aafaor, oi Zxvdai 
ixrupiovo® ov pag agora. slo), aAilu vouades. "Ex tovtav3 
9 Dd - id 
dn) dv og. tv dovAav xal tov puvadv éretoapn veorng, 


cet illius vim ac notionem. Itaque 
cum recc. edd. retinuiereQuoribav- 
ts, idque eodem sensu, quo zegi- 
xvalocaytes (circumdantes et collo- 
cantes), accipiendum et a verbo xé- 
quotizesv (i. e. continua serie circum 
collocare) repetendum duco, prae- 
eunte Wesselingio et probante Guil. 
Dindorfio in Thesaur. L. Gr. T. VI. 
p- 941. Schweighaeuser. in Lexico 
Herodot. (II. p. 206) de verbo xegt- 
eti}eLv minus recte cogitans eodem 
modo explicat: continua serie circum 
collocare, accedente Schneidero in 
Lexic. Gr. Idem verbum infra IV, 
202. — dortovai 10 jala valet: ag: 
tant lac; vid. Homer. Hi. XI1, 157. 
XVII, 55 et conf. nott. ad Ilerodot. 
VII, 1. 

xal t0 puìv avroù énicrauevor] 
imictepevov hîc vocatur illud, quod 
in lacte superne stat sive superna- 
tat, quod Galli vocant la créme, 
unde Latinam vocem cremae for- 
masse fertur Fortunatus, sexti sae- 
culi post Chr. n. poéta. Italus inter- 
pres Hippocratis affert locum De 
aér. aq. et locc. $.94 [ubi plura nunc 
attulit Coraés T. II. pag. 281 seq.] 
sive cap. 18 fin. de Scythis: «cl ri- 
vovei ala înzov nai [nmaxnv Too 
gover todro d' fat. tveos fanwr, 
quibus verbis addere iuvat alterum 
ciusdem Hippocratis locum (De mor- 
bis IV. pag. 508 ed. Foes. sive Tom. 
II. pag. 397 seg. cd. Kuehn.): 60- 
x59 06 Zxvdar motovoi Èn toò în- 
zelov yedantos: iyyéavtes yao és 
Evla noîla celOvaL: TO dì tagaoco- 
pero aperti xa) dicupiverar: nal 
tò pèv miov, 0 Bovrroov ralfovot, 
Erimolijc delotata: #lepoòv Eòv, rò 
dì Baov nal taxò udro Foratai, 0 
xal amoxgivavtes Engalvover: fnnv 
dè mayi ai Engavd?, innauxnv puv 
xuifovarr, 0 dì 09g0$ toù yaluztos 
ty pio fotti. Quare ii, qui cqua- 
rum lac pracbere butyrum negant 


HERODOT. Il. 


indeque Herodoti verba alio modo 
explicare student (cf. Hansen |. Ì. 
p. (59), Herodoti haec verba vix re- 
cte mihi intellexisse videntur, quac 
ad butyri confectionem pertinere 
ipsa Hippocratis verba allata satis 
docere poterunt: neque alìter inde 
intellexit Fr. Kruse l. l. pag. 291 
(coll. Th. Kruse: Indiens iilteste Ge- 
schichte p. 405) de butyro confi- 
ciendo apud Herodotum agi recte 
pronuntians, itemque Ritter (Vor- 
halle p. 357), qui Herodoti verba et 
ipse ad butyri refert parationem,. 
quae Gracecis antea incognita Scy- 
this Ponti accolis prius innotuisse 
videatur, quaeque apud Graecos Ari- 
steae adscribatur. De Aristea conf. 
IV, 13 seq. ; , 
où yo cgorar elol, aila vopa- 
dg] ,,Nempe non nisi nomades (i. e. 
pastores) Scythae excaecant servor; 
agro colendo caeci parum habiles 
erant futuri.‘ .Sc/uecighaeuser. 


Cap. III 


"Ex tovrov — éretoegn veotns] 
TOVIWY pro rtovréwv scripsi cum 
Gaisf. et Matthiaeo, itemque £r879@- 
gn cum Schweigh. et Gaisf. pro vul- 
gato éreagn, quod servavit Matth. 
non respiciens opinor eam vim, quae 
h. 1. in praepositione #7 inesse vi- 
detur. Conf. II, 121, 1 et quae alia 
habet Bredov. pag. 3530. Quod se- 
quitur oî, ad reotns referendum, 
structuri ad sensum, quae dicitur, 
hand infrequenti. Sic Noster VIII, 
128: repuédoape Opriog, 0î — 
fpegov. — Servos autem hosce non 
alios esse atque Sindos ignobhiles, quos 
commemorat Ammianus Marcellinus 
XXI1, 8, statuit P. de Kocppen. in 
libro, qui inscribitur: Altherthiimer 
am Nordgestade des Pontus (Wien. 
1823) pag. 63, huc quoque traliens 
cam regionem, quae apud Plininm 


19 


290 


HERODOTI 


LA) , ” ì , 9 od L 

oî émei te éuadov tv oqperéonv péveciv, NurtovvTO avioloi 
uatiove. Ex tav Mydav. xal rpota uèv tIv qopnv azera- 
povto, tepoov dpveauevoi eVotav, xatatetvovoav éx tav Tav- 


(Hist. Nat. IV, 12, 26. 8. 81) appel- 
latur Scythia Sindice. 

Tv qoonv dretauorto)] i. e. ler- 
ram, quam tenebant, abscisserunt (a 
reliqua scil. terra), fossa ductà. De 
voce amoteuvecda: quaedam nota- 
vimus ad Plutarchi Philopoem. p. 
60. Conf. etiam Herodot. I, 82. — 
Ipsam autem fossam infra quoque 
IV, 20 coll. 28 Noster commemo- 
rat, itemque Tauricos montes ex hoc 
ipso loco citat Eustathius ad Dio- 
nys. Perieg. 163, in Chersoneso 'l'au- 
rica sive Crimaca et quidem me- 
ridionali parte quaerendos. Ab his 
igitur montibus quae fossa ad lacum 
Maeoticum usque deducta dicitur, 
minime talis esse potuit, mea qui- 
dem ex sententia, quac Isthmum, 
angustissimum illum quidem, quo 
Chersonesus cum continenti con- 
iungitur, interciperet aditumque 
in ipsam Teuricam intercluderet. 
Quamquam olim illic exstitisse di- 
cuntur munimenta ad komanorum 
aetatem pertinentia, unde ipsi loco 
nomen 7uphroe (Taphros) teste Pli- 
nio H. N IV, 26 (12) coll. Strab. 
VII. p. 308 s. p. 478 B., quo loco 
quod dederat Casaubonus Tag@eroi 
(pro Tagioi), id Groskurd, verna- 
culus interpres, nunc mutatum vult 
in Tavoor. AAd. Mel, II, 1, 39: 
»,Quod inter paludem ct sinum est, 
Taphrac nominatur.‘* Ac sua adhne 
actate hane fossam terrà oppletam 
fuisse scribit Constantin. Porphyr. 
de administr. imper. cap. 42; quin 
medio aevo munimenta valde ampla 
illic exstructa fuisse asserunt, ubi 
nune Perekop 8. Or Kapi, quod idem 
valere dicunt. Vid.Rennel.in Geogr. 
Hcrod. pag. 418. 119, Tzschucke ad 
Mel. 1. 1. nott. exegg. p. 22, et qui 
de hac ipsa fossa apud Herodotum 
cogitandum csse statuit, Danville 
in Mem. de l'Acad. d. Inscrippt. T. 
XXXV. pag. 581, improbante Man- 
nerto, qui in (teogr. Graecc. et Ro- 
mann IV. p. 294 ab hac fossa a Ncy- 
this ducta, quae orientalem paenin- 


sulam minorem Kertsch a maiori se- 
creverit, bene distingnendam esse 
monet eam, quae per Isthmum multo 
postca fuerit deducta , itemque Nie- 
buhrio (Vermischte Schriften 1. pag. 
157), quo auctore fossa haec in Cri- 
maea utique quaerenda, neque ta- 
men apud locum Perckop, sed ab 
occidente Bospori, quem prius Cim- 
merii, a Scythis eiecti, traiecerint. 
Atque in hac sententia mihi eo 
magis acquiescendum esse videtur, 
quod Taurici montes, a quibus inde 
fossa ducta fuit in mare Asovicum 
8. Macoticum, nulli alii esse pos- 
sunt, nisi ii, qui per meridionalem 
maxime tractum terrae Crimaeae 
extenduntur ferme usque ad Theo- 
dosiam, ubi desinunt: ab hoc igi- 
tur loco vel certe e regione vicina 
haec fossa, qua suas terras securas 
reddere studerent, fuit ducta ad 
Macotidem sive ad Chersonesum Ze- 
nonig, qua eadem posthac etiam 
Bosporannm regnum a Tauris erat 
divisum, indeque longitudinem fer- 
me quattuor mill. Germanicc. habe- 
bat, auctore Boeckh. in Inscriptt. 
Graecc. Corp. I. p. 82. 96 coll. Mu- 
raview- Apostol: Reise d. Taurien 
p. 201 coll. 107, qui vestigia quae- 
dam huius fossae adluc superesse 
affirmat. Quam ob rem accedere 
nequeo Lindnero (Skythien u. die 
Skythen des Hcrodot. p. 57), qui 
fossam hanc intelligit de angusto 
illo maris tractu, quo apud locum, 
cui nunc nomen Genitzi, putidum 
quod vocant mare cum Maeotide s. 
Asovico mari cohaeret, nec magis 
accedere possum Kolstero (Jahrbb. 
f. Philolog. nu. Paedag. Suppl. XII. 
p. 622 req.), qui hac fossa a loco 
Perekop usque ad Genitzi ducta 
ipyum hoc putidum, quod vocatur, 
mare eiusque originem indicari h. 1. 
putat, atque, cum bene intelligeret, 
nullos ibi esse montes, a quibus inde 
fossa duci potuerit, pro otgétoy 
scribi vult 0è00y, ut fines Tanrici, 
non montes intelligantor. Hansen 


MELPOMENE. IV. 3. 


291 


gixdv ovpécov és tv Margriv Auvnv, reg tot) pepiotn' pera 
di merpeopuevorci éofaAiewv toto Zxvdnoi avrixatitopevoi éua- 
govro. yivouévns dì uagns rodAaxis xa) ov dvvapévav ovdiv 


mAgov Eye tv Zuvdéov ti) uegn sis avrav EAete tade' 


* 
Oia 


morevpev, avdoes Zxvdar; dovZosoi toto nuertporoi pazope- 
voL auto te éleocoves xtervopevor pivopeda xal éxetvovs 


1.1. pag. 48, quamquam totam Hero- 
doti narrationem a fabula non pror- 
sus abhorrere existimat, id tamen 
certum esse ratatuit, fossam apud 
Isthmum Perecopium cogitari h. l. 
non posse, cum fossa a meridie se- 
ptentrionem versus, i. e. a montibus 
tractus meridionalis usque ad mare 
Asovicum ducta intelligi debeat. 
Reichard (vid. Hertha 1828. I. pag. 
11 et: Sammlung kleiner Schritten 
aus d. Gebiet d. Geographie pag. 
256 seqq.) Herodotum de fossae, 
cuius nulla plane adhuc supersunt 
vestigia, directione prave edoctum 
fuisse statuit. Sed ex ea paludis 
Maeoticae, quam Noster sibi finxe- 
rit (vid. nott. ad IV, 100), forma 
directionem fossae facilius constitui 
posse existimat Voelcker (Mythische 
Geogr. pag. 177): quae a Tauricis 
montibus usque ad Emporium Cre- 
mnos perducta paeninsulam Tauri- 
cam in orientem prominentem a con- 
tinenti seiunxerit, ut servos prae- 
staret tutos a dominis suis a septen- 
trione circa Tanain Maeotidemque 
accedentibus. Addam his denique 
Klausen. (ad Hecataei fragmm. pag. 
86), qui cum nullam Herodotus 
Chersonesi formam noverit, inde 
explicanda censet, tum quae alibi 
de his regionibus Noster enarrarit, 
tum quae de Cimmeriorum itinere 
IV, 11 tradantur et de fossa, qua 
Scytharum servi se tutati fuerint, 
quamque non in Isthmo, sed a Tau- 
ricae montibus usque ad Maeotidem 
ductam esse putarit. 

Èc tnv Majriv Aluvnv] Apud He- 
rodotum saepissime invenitur Mat7- 
tig, I, 104. IV, 86 (ubi Ponti mater 
vocatur). 20. 21. 57. 100. 101. 110. 
116. 120 coll. IV, 45. 123; indeque 
etiam hoc loco, ubi omnes libri et 
scripti et editi offerunt Maoriy, re- 
posui Mantiv, iubente Bredov. pag. 


168 et probante Hansen l. l. pag. lò. 
Neque aliter dederunt Dindorf. et 
Dietsch. Vulgo Matoris appellatur, 
quod iam obvium in Hippocrat. De 
aér. et locc. I. p. 595 Kuehn. (I. p 
291 Foes.), in Aeschyl. Prometh. 426 
Blomf. et in Aristophan. Nub. 274, 
postera aetate potissimum inva- 
luisse videtur; quod nomen auctore 
Rittero (Vorhballe pag. 151 seq. 161 
8eqq.) referendum ad nomen .Matris 
Magnae Dein (Mntne, Mus), quae 
omnium in natura rerum parcns ac 
nutrix celebretur. Et conferas quo- 
que Eustathii disputata ad Dionys. 
Perieg. 163. Cr. conferri vult Schoe- 
nemann. Geogr. Argonaut. p.38. Ve- 
terum testimonia de Maeotide eius- 
que variis appellationibus exhibent 
‘l'zschucke ad Pompon. Mel. I, 19. 
pag.634 seqq. Vol. III. P.I. nott. ex- 
egett., Ukert: Geographie d. Griech. 
u. Roem. III, 2. pag. 167. not. DI, 
Forbiger: Handbuch d. alt.Geograph. 
II. pag. 28. Nunc satis constat vo- 
cari mare Asovicum, quod si apud 
veteres /ucus vel paludis denomina- 
tionem habet, recte sic dici testan- 
tur recentiores, cum ita stagnosum 
ac paludosum sit, ut exiguis tantum 
navibus accessum praebeat atque 
inde stagni potius quam maris spe- 
ciem prae se ferat. 

avtinatitonevor] Valde hîc fluctu- 
ant libri scripti, inter quos Medi- 
ceus, Florentinus, alii avrixat- 
Levpevo:, Aldina dvtinatizEvIevoL, 
quod dedit Schaeferus, merito reie- 
ctum a Bredovio pag. 308. Equi- 
dem ex uno libro cum recentt. edd. 
erhibui vrixatifoRevo:, quod idem 
legitur V, 1. Ad locutionem Wes- 
seling. citat VI, 77. IX, 26: avrioi 
povto Toioi xariodo et sim. 

aUtOl te fiaocoves utervopevo: 
yivoueda] Verba avrol te, quae 
vulgo deerant, cum recentt. editt. 


19* 


292 


HERODOTI 


utetvovtes Elaocovav tÒò Aoiròv otopev. vov dv uo doxte 
alguas utv xai tota peretvar, Aafovra St Exaotov toù Trxzov 
tiv udotiYa ÎévaL K0G0v avtdv. uéyor utv pào Spsov Muéas 
oria Egovtas, ol dè évopitov dpotoi te xal 8 Opocav npiv el- 
var* émeav dè ldcvrar uactiyas avrì onAdv Eyovras, patov- 
tEG 0 eloL NuetegoL dovdoL, xal GvyyvovtES TOÙTO, 0Ux VOLE 


4 véovol. 


Taùrta axovoavtes of Zuvftar Emolevv Enureléa. ol 


Ò’ éxrhapévres tod pivoutvo TI uayns te érxelaedovro xal 
Epevyov. Oda ci Zxdar tijs re "Aoins Notav, nol étela8ty- 
tes avtis VO Mdav xatjidov tooro towovto È tv speri 
onv. tav dè evexa 0 Aagetos ticacda. fovAduevos cvvizeroe 


? 2 x 
ÈN° avTOvS GTEATEvUOA. 


5 dì Exvdar Aéyovor, vecstatov amavtav E8viov elvai 


inserui, libris scriptis fluctuantibus. 
Ad puetgivat cf. nott. ad III, 128. 
lafovta dè Exagrov toù frmov 
tiv pootiya x. t. X.] Respicit haec 
Eustath. ad Dionys. Perieg. 304. Ac 
praeterea hîc conferri volunt Iustin. 
II, 5. Claudian. in Eutrop. I, 608 
coll. Menandr. Eclog. Legat. p. 137 
ed. Hoesch., ubi similes Turxanthi 
in rebelles minae. Flagella adhuc 
inter gentes nomades deserta illa 
habitantes maxima esse auctoritate 
ipsisque armis paria iudicari Han- 
sen. l. l. pag. 71 ostendere studet ex 
iis, quae habet Kohl: Siidrussland 
IT. p. 233. — In seqq. cum Floren- 
tino dedi wpsor, vid. nott. ad III, 
118. Mox restitui of dì, a Gaisfor- 
dio mutatnum in ofde et anteceden- 
tibus verbis adiunctum: & quibus 
equidem separavi, cum ad évouitov 
pertineat, plane ut in simili loco II, 
39, ubi vid. notata. — Verba xa 
Gvyyvovtss toùro cum vi quadam 
nntecedentibus (uadovres Gs el01 
nuetsgor dovlor) subiiciuntur: atque 
id ipsum (scilicet se servos esse) se- 
cum si reputaverini sibique prorsus 
persuaserint. 'Tu cf. nott. ad IV, 43. 


Cap. IV. 


ermotevv Eéritedéa] De locutione 
conf. nott. ad HI, I6. In proxime 
seqq. cum Florentino, Mediceo aliis- 
que vulgo exhibent: é8e400 &évres 


pro éÉs4adévres, quod equidem cum 
Bekkero, Dindorfio et Bredovio re- 
vocandum censui; cf. III, 46. 51. 
IV, 145 ibique nott. Dietsch. reti- 
nuit #&eZ00 #évres. Mox scripsi cum 
recentt. edd. ròv dè efv., ubi vulgo 
tovds. Quod ad ipsum capitis ar- 
gumentum attinet, similia quaedam 
in annalibus Novgorodensibus tradi 
monet Italus interpres ex Ramus: 
Dell. navig. e de’ viaggi I. pag. 160. 
Cives Novgorodenses cum Graecam 
quandam obsidentes urbem per se- 
ptem annos continuos abessent, uxo- 
res maritorum absentiam aegre fe- 
rentes deque reditu desperantes ser- 
vis nupserunt suis. Cum vero ex- 
pugnata urbe mariti domum redi- 
rent, servi initio quidem fortiter 
resistentes, mox tamen, ubi illi de- 
positis armis cum baculis sive fla- 
gellis fecerunt impetum, perterriti 
in fugam se dederunt eumque in lo- 
cum, cui etiamnunc nomen C%ioppi- 
grod, i.e. servorum castellum, se rece- 
perunt. Quo tamen ipso in loco hi 
servi postea capti variisque suppli- 
ciis affecti sunt. 


Car. V. 

As dì Zuv&a: 2é50vor] Ad loci 
structuram vid. nott. ad I, 58. III, 
14 et conf. IV, 76. Attigit quoque 
Siebelis ad Pausan. VIII, 12. $.2. 
Quare non opus legere: of dè Dx 


MELPOMENE. IV. 3—3. 


293 


gov, tovro dè yeviota. dde. Avdpa yeveodar modtov 
7 tavtn, éovon éonuo, tod vvvoua siva. Tapyitaov® 


1 proponit Cobet. Ex hoc 
0, quo Scythas ipsos No- 
bet auctores narrationis, 
imillimis, ut IV, 7.8. I, 
03, Herodotum ipsum vi- 
ìhiam, colligi vult Heyse 
Terodd. pag. 131, eamque 
confirmari accurata Scy- 
ntis ac regionis descri- 
tae inde a cap. 46 institui- 
tem ipsum locum consulas 
ravimns. Ad ceconomiam 
operis tenendum erit, ab 
loco Nostrum de Scythis 
rare incipientem ad Darlii 
em, quam tractandam sibi 
s redire demum capite 83, 
:cedunt scriptoris verba: 
uu dè és roy nat” doyas 
doyov, necessaria illa qui- 
lantam digressionem. 

y axdvrav dviov eivai 
0» x. tr. Z.] l'acit huc Iu- 
tio II, 1, Scytharum gen- 
er habitam esse antiquis- 
i inter Scythas Aegyptios- 
generis vetustate ac prin- 
rit disceptatum. At Hero- 
tionem praeferendam esse 
tuit Italus ad h. ]. inter- 


pa siva. Taoyituov] Tar- 
n multo post quoque in- 
id Polvaenum auctor est 
rpres, intelligens, opinor, 
Strateg. VIII, 59, ubi 
Maeotis commemoratur, 
rtaeo Sindorum regi nu- 
10d nomen, si Boeckhio 
‘Corp. Graecc. Inscriptt. 
ad Sauromatas pertinet. 
en Taey(ltios apud Theo- 
6. Ac varia de hoc ipso 
vymmenti sunt viri docti, 
Dankowszky (Fragmente 
d. Volker ungarischer u. 
Zunge. Presburg 1825) 
roni vult Tagyitaov Stary- 
y-ta,i. e. abavum: quo quid 
2aud exputem. Magis huc 
elii (Geogr. Herod. pag. 
;satio, Tartarorum in his 
108cì posse statuentis, si 


quidem 7urk, Iapheti filius Turca- 
rumque abavus, non diversus sit a 
Targitao Herodoti. Nec aliter sta- 
tuisse video Ios. de Hammer.(Gesch. 
d. Osmann. I. pag. 1), quo auctore 
Turk, unde originem ducunt 7urcae, 
idem prorsus atque Targitaus, qui 
in Genes. X, 3 vocetur 7oghkarma. 
Addit Reichard. ]. 1. pag. 12, adhuc 
Targitai nominis superesse videri 
quaedam vestigia in locorum quo- 
rundam appellationibus, v. c. Tur- 
gomitza et Taraschtscha in gubernio 
Kiew, Tarchan in Chersoneso Tau- 
rica, Turczyn in Volbynia ac Po- 
lonia. ‘De quo nolim ego ferre 
iudicium. Barth (Die Kabiren in 
Deutschland pag. 168. 399) 7urgi- 
taum ad Graecorum refert //erculem, 
utrumque ad deum 7%or, quem Ger- 
maniae nationes coluerunt. Alia de 
huius nominis significatione attulit 
Neumann(Hellenen im Scythenlande 
I. p. 184). Qui Scythica haec cum 
Esthonum rebus nuper composuit, 
Fr. Kruse (Urgeschichte des Esth- 
nisch. Volksstammes p. 281), is in 
‘Targitai nomine ipsum Esthnicum 
tark, targa (sapiens) sibi invenisse 
videtur: in qua voce simul inesse 
addit magi cuiusdam s. fascinatoris 
significationem, quam eandem etiam 
a caeteris nominibus hoc loco alla- 
tis non alienam esse putat. Sed 
haec omnia in coniectura posita 
esse, dubitari vix poterit: quid veri 
inde erui possit, haud facile dixeris. 
Etenim famam quandam Scytharum 
indigenam de sua origine proferri 
ad Graecorum modum effictam et 
compositam indeque Nostro ipsi mi- 
nime probatam, nemo non videt: 
quae fama cum gentis Scythicace ab- 
avum love et filià Borysthenis fluvii 
natum traderet, ipsam gentem in- 
digenam, ex ipsa terra, in qua vi- 
veret, quasi editam declarare vo- 
luisse videtur: neque alio spectare 
credam eam Scytharum famam, 
quam refert Diodor. II, 43, Iovem 
cum virgine ex terra apud se nata 
congressum Scythen genuisse, qui, 
cum omnium maxime clarus exsti- 


294 


HERODOTI 


toù dì Tagyittov tovtov ToÙs toxÉas Aéyovor sivar, époì uèv 
où mista Agpovres, Aépovor d' dv, Aia te xa) Bogvodtveos 
toù motauoù dvpatéou. yéveos uèv toLovtov dr tivos yeveodas 
tòv Tappitaov® tovtov dèi pevéota. natdas tpels, Asunogatv 
xai Apuotarv xul vecitarov KoAdtatv. "Exl tovrav apyoviav 


tisset, genti nomen dederit. In his, 
quae satis certo mihi poni posse vi- 
dentur, subsisto: reliqua omnia in- 
certa ac dubia, in quibus etiam hoc, 
quod 'Targitaum hunc Brandstaeter 
(Scythicc. p. 68 seq.) ad Cimmerios 
referri vult agricolas, qui primitus 
terram illam coluerint; in hos im- 
petum fecisse vult tres nomadum 
catervas, harum ultimam (duce Co- 
laxai) terram occupavisse caeteras- 
que secum duxisse et auream cater- 
vam esse factam. Itaque migra- 
tionem quandam gentium nomadum 
ce superiori Asia factam hac tota 
fama indicari putat Hansen]. l. pag. 
108 seq., ob vasa aurea, quae coeli- 
tus delapsa ferebantur, de Asiae re- 
gione auro referta ac praecipue de 
monte Altai cogitandum esse ratus, 
si de primitivis horum Scytharum 
sedibus quaeratur. Cum Esthonum 
fama haec omnia ita componi a Fri- 
derico Krusio iam supra diximus, ut 
sane Esthonum gens ex hac Scythica 
derivata videri queat. 

Zéyovoi dè’ dv] Ad locutionem 
conf. HI, 80 ibique nott. Ex hoc 
autem loco Ritter. (Vorhalle etc. p. 
173) colligi posse censet, populi 
hanc certe fuisse famam inter Bo- 
rysthenis accolas divulgatam. Qui 
idem 1. l. pag. 172 coll. 174. 177 Zo- 
vem, qui hîc memoratur, s. dia pro 
Indorum Deva habet, Borysthenis- 
que (qui sacer sit fluvius) filiam, 
e qua Iupiter Scytharum parentem 
genuerit, eandem esse vult atque 
Apiam 8. Gacam (IV, 59), Macetin 
(IV, 3), Magnam deùm Matrem, e 
fluvio sacro, ut ferebant, ortam, 
cum aqua scil. omnium rerum habe- 
retur principium. Koeppen (Nord- 
gestade d. Pont. pag. 13. 14) Bory- 
sthenem explicat fluvium septen- 
trionalem, qui septentrionalis sit 
Avater, Diodorumque citat loco 8u- 
pra laudato, qui Scytham, gentis 


auctorem, a Iove atque Echidna vir- 
gine tradit progenitum. Qua de fa- 
ma quid statuendum sit, paulo ante 
monuimus: Iovem igitur de Soleat- 
que filiam Borysthenis finvii (qui 
inter deos fluviales habetur eo modo, 
quo hand pauci alii fluvii Graeco- 
rum: cf. O. Mueller. Handb. d. Ar- 
chaeolog. $. 403, Gerhard: Griech. 
Mytholog.$.542 seqq.) de agua si quis 
intelligere indeque Targitaum ex his 
natum pro ferra ipsa, Scytharum 
quasi parente, habere velit, haud 
refragabor. Scytharum famam cum 
iis congruere, quae Sinensium seri- 
ptores referant, monet Goerres: My- 
thengesch. I. p. 199. 

tovrov dè yevécda. xaîdas toeeîs, 
Asundtatv nai ‘Aonotaiv xal vees- 
tatoy KoZataiv] Tres Targitai filii 
quod commemorantur totius Scytha- 
rum gentis abavi, id quidem satis 
congruit cum iis, quae apud alias 
quoque antiquitatis gentes ferri vi- 
demus, si quidem tres gentis aucto- 
res s. abavos uno eodemque patre 
genitos plerumque proferri inveni- 
mus. Ut praetercam, quae de tribus 
Noachi filiis in sacra scriptura tra- 
duntur (Genes. V, 32 et X, 1 seqq.), 
pertinet huc Babylonioram fama de 
tribus Xisuthri filiis (vid. Berosi 
fragmm. ed. Richter p. 60), Persa- 
rum fama de Feriduno, qui interfe- 
cto angue terrae imperium nactus 
inter filios tres distribuit; atque 
ipsae tres Persarum gentes praeci- 
puae, a Nostro I, 125 allatae, huc 
referri poterunt. Eodem quoque spe- 
ctabit Germanorum fama de tribus 
Manni filiis (apud Tacit. Germ. 2), 
ipsaque Graecorum fama de tribus 
Mellenis filiis, Doro, Xutho, Aeolo, 
ne plura proferam, quae nuper at- 
tulit E. ab Lasaulx: Philosoph. d. 
teschicht. p. 40 seqq., quibus com- 
munem videri hanc famam de tribus 
cuiusque gentis auctoribus ad unum 


MELPOMENE. IV. >. 


295 


- , - , 
ÈX TOÙ OURavoÙ qpeooUueva yovosa mompata, Kgotgov te xal 


patrem relatis probaret. Ad Scythas 
ut redeam, satis clarum est, tridus 
his Targitai filiis indicari Scytha- 
rum nationem in tres gentes sive 
tribns distinctam eum in modum, 
quo apud alias quoque gentes no- 
mades triplices huiusmodi divisio- 
nes reperiri monuit Hansen |. l. pag. 
108 coll. Kruse l. ]., qui tres Estho- 
num, Livonum, Curonum gentes hîc 
quoque afferendas esse putavit. Ipsa 
vero haec nomina filiorum Targitai, 
qui trium Scythicae nationis gen- 
tium auctores exstiterint iisdemque 
etiam nomina indiderint, quid va- 
leant quidve significent, si quae- 
ras, difficilius utique erit certi quid 
statuere: itaque satis habeo afferre 
varias virorum doctorum sententias. 
Pelloutier, quem affert Larcher. in 
Hist. d. Celt. I. p. 136, terminatione 
rain, quae tribus hisce nominibus 
communis sit, fîlizon indicari statuit, 
plane ut in nostris: Andersokn, Iohn- 
sokn, aliis. Ad Germanorum deos 
antiquissimos, quos Asen vulgo vo- 
cant, referre placet Rittero Vorhalle 
p- 173. 346; quo auctore dicas Lip- 
Asais, Kol-Asais, i. e. sacrum solis 
heroém. Ex indigena Turcarum fa- 
ma , qua gentis initia repetantur ab 
Oghus-Chan, qui Abrabami aequalis 
regnum condiderit, vocem ozxuin 
tribus hisce filiorum Targitai nomi- 
nibus communem neque diversam ab 
hac ipsa voce l’)ghus 8. Ghus- Chan 
explicare studet Ios. de Hammer. 
1. I. pag. 4. Ac deniqne Reicharl. 
1 1. horum quoque nominum vesti- 
gia in locorum quorundam urbiumve 
appellationibus indaganda censet, 

quo appareat, has ipsas urbes ad 
Targitai filiorumque eius pertinere 
aetatem, ita ut omnis Rusaia Euro- 
paea , addità Polonià, prisco admo- 
dum acvo uni domino paruerit Tar- 
gitao. Hinc ad Aemoéaiv refert op- 

pida Zipometz in gubernio Kiew, Li- 
pomo et Lipochonsk în gubernio Orel, 

Lipowskoe in gubernio Smolensk, 

Zipniaka in gubernio Cherson, alia. 

Ad Aonobaiv spectare opinatur 
Aparka in gubernio Tula, ad Ko7a- 
Eatv oppida Kolomna in gubernio 


Moscua, Aolno in gubernio Minsk, 
Kologrirw in gubernio Kostroma, alia 
in septentrionalilus Russiae regio- 
nibus sita. Quae aliis diiudicanda 
relinquo. Nec magis placent, quac 
de his nominibus eorumque signitì- 
catione protulit Neumann loco su- 
pra laudato. Fr. Kruse 1. l. ut ipsius 
Targitai, ita filiorum nomina ex 
“sthnica lingua repeti vult indeque 
explicat Zeiporais: leppitaja, ,,der 
Verséhner‘ (ut ipsius verba refe- 
ram), Arpo.cais : arpo-tija, ,,Zaube- 
rer mit Sieben‘ et arwotellaja, ,,der 
Zeichendeuter‘‘; Ao/akais: kollad, 
».der bei den Esthen so gew6òhn- 
liche Drudenfuss, der alle iibrigen 
Zauberkiinste iiberwindet.“ H. Ebel 
(vid. Kuhn: Zeitschrift f. vergleich. 
Sprachforsch. VI, 5. pag. 404) et 
Targitai patris et filiorum tria no- 
mina ad Indogermanicam stirpem 
referri vult: quorum nominum cum 
communis sit terminatio in —Éatg, 
quam Grimmius ad Sanscritanam 
radicem azxi (i. e. oculus) retulit, 
ipse mavult cogitare de Sanscritana 
voce raja (i. e. dominans), cuius 
nomen .rq4jas respondeat Graeco 
Ears, adeo ut Ko7Zacis sit Kularajas 
(i.e. rex generis: Herrscher des Ge- 
schlechts), Astmoéats, Lépaxajas, 
qua voce rex unclus signiticetur, 
Agnogats rex parvus a Sanscritana 
“voce «/pa (arbhu), qua parvus deno- 
tetur. Vocis Targitai priorem par- 
tem taoyt ad verbum teézo referri 
posse idem putat, alteram partenm 
—taos bene convenire cum Sanscri- 
tana voce (aras i. e. robustus, robur. 
Alia, quae vel magis mira videri 
queant, nunc mitto; unum adiiciam 
Valerii Flacci locum VI, 48, ubi eius- 
dem Colaxis mentionem iniici iam 
Wesselingius monuerat. Apud Pom- 
ponium MelamI, 19 inter Ponti acco- 
las commemorantur Corazici et in- 
trorsum magis habitantes Cora.ri, 
de quibus vid. Tzschuck. in nott. 
exegg. (Vol. IlI. P.I.) pag. 621. 625. 

x TOÙ ovEavod peoouEvO zevora 
mommuara — negeiv] meosîv scripsi 
pro vulg. re0#8.y, ut II, 141, ubi vid. 
nott. rounuata dicuntur, quaecun- 


x 


296 


HERODOTI 


tuyòov xal ceyagiv xal qiaAnv, megeîv È tuv ZxvBixnv. xal 


que manibus humanis elaborata 
sunt: instrumenta, vasa, artis ope- 
ra, alia id genus, ut l1I, 139 et po- 
tissimum VII, 84 (rormuata gaduea 
sal ciònesa), rommuata dpyvesa 
apud Lucian. De dea Syr. $. 49). 
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E. 
Ipsa quattuor haec munera, quae de 
coelo decidisse dicuntur, Esthonuin 
esse communia utensilia ac supel- 
lectilem, aratro et iugo utentium ad 
agros colendos, phialà ad potus pa- 
randos, securi ad varios usus do- 
mesticos, monet Kruse 1.1., qui Scy- 
tharum Herodoti et Esthonum res 
omnino pares esse contendit addit- 
que, adhbuc apud Esthones cas res, 
quae divinam voluntatem signifi- 
cent, de coelo delapsas dici. Mihi 
propius ad h. l. accedere videntur 
ea, quae Scythas Asiaticos apud 
Alexandrum Macedonum regem lo- 
quentes facit Curtius, qui vera se pro- 
ferre asserit, VII,8.$.8(17): ,,Dona 
nobis data sunt, ne Scytharum gen- 
tem ignores, iugum boum, aratrum, 
hasta, sagitta et patera. His utimur 
et cum amicis et adversus inimicos. 
Fruges amicis damus boum labore 
quaesitas: paterà cum his vinum 
diis libamus; inimicos sagittà emi- 
nus, hastà cominus petimus.‘* Quae 
eadem munera sive symbola aliter 
explicare studuit Hansen l. l. pag. 


85, cum in Herodoteo loco aratrum° 


ad agros colendos, iugum ad plau- 
stra, in quibus nomades vivunt, se- 
curim ad regios Scythas et ad bella, 
phialam ad bibendum referri vellet. 
Hacc igitur quattuor munera s. in- 
strumenta quod coclitus delapsa di- 
cuntur etdiligentissime servari adceo- 
que tanquam res sacrae coli mox 
traduntur cap. 7, divinam quandam 
vim haberc atque in rebus divinis 
ipsis numerari nemo non sentit, qui 
antiquitus apud alias quoque gentes 
huiusmodi res de coelo delapsas sa- 
cras haberi noverit, ut v. c. Roma- 
norum ancile, et Graecorum s. Tro- 


ianorum Palladium, alia id genus, 
quibus divinum quiddam portendi 
hominibus ac declarari  putabant. 
Ac sponte hîc in mentem veniunt 
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi 
vulgo vocantur, et quidem ignei, 
quos nemo tangere possit, donec 
tempore aliquo praeterlapso refri- 
xerint: quale in iis, quae Herodotus 
retulit, 'T'argitai filiis accidit, quo- 
rum primus et alter aurum de coelo 
delapsum igneum tangere initio 
haud potuit, sed superveniens ter- 
tius aurum refrigeratum sustulit *), 
Itaque de acrolithis h. l. cogitavit 
Al. de Humboldt: Asie centrale I. 
p- 408 seqq. Aligem. Zeitung 1838. p. 
2203. CosmosI. p. 393, itemque Rei- 
chardus loco mox laudando, et los. 
de Hammer.: Geschichte d. goldnen 
Horde p. 15, ubi antiquam comme- 
morat famam, in qua loco auri coe- 
litus delapsi lapis aérolithus profe- 
ratur. 


xgorgov te val svyòy xal cd/agiy 
nai puainv] Exstat auctore Ios. de 
Hammer |. 1. pag. 5 Turcarum fama, 
VUghus, gentis auctorem atque condi- 
torem, sex filios suos emisisse ad 
periclitandam fortunam; qui cum 
arcum tresque sagittas ex peregrina- 
tione ipsi retulissent, patrem arcum 
tribus maioribus natu filiis dedisse, 
sagittas tribus minoribus. Iam ar- 
cus sagittarumque loco apud Hero- 
dotum commemorari ait Hammer. I. 
I. pag. 564 munera coelitus delapsa 
aratri, iugi, securis ac phialae; id- 
que ipsum idem comparat cum alia 
Turcarum fama, quae tamen ab He- 
rodoteis longius distare videatur. 
Reichard. l. 1. pap. 12 not. quaerit, 
num de aérolithis hic cogitandum 
sit an potius de auriferis Russiae 
orientalis regionibus, opes neces- 
sarias, quibus ille fratres superare 
potucrit , suppeditantibus. Namque 
in regni divisione inter fratres insti- 
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa- 


*) Quare accedere non possum viro doclo (Classical Museum XXIII. p. 389), qui iu his 
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur. 


MELPOMENE. IV. s. 6. 


297 


t@v (dovra xgdGtov t0v xPEOfvtatov aGGov îévar, BovAouevov 
avra daffetv, t0v dì yovoov ériovros xateota.* araAdAay8év- 
ros dì tovrov apootévar tòv devregov, xal tov aUTtIS tavta 
MoLéeLv. TOUS uèv dn) xaropevov tov qovovv ardIaGdaL, TEITA 
dì ro veatato émeABovii xataoPBivar, xai uv Exetvov xopicai 


Ès EUIOV' 


uu) toÙs apeofvrégovs adelgpeovs nPÒs tata 


Gvyyvovras tIv PfaccAninv nacav nagadobvar td veontatO. 
"Axò uèv dn Asimotatos peyovévar tovtovs tv Zxv8éav, 076 


Avyatar -yévos nadéovtar* 


ne obtigisse partem, in qua repe- 
riantur auri fodinae. 

«gotgov] In symbolis veterum 
Germanorum aratrum quoque me- 
moratur, quo terram recens acqui- 
sitam adeant. Conf. Grimm: Deut- 
sche Rechtsalterthb. I. pag. 186, ubi 
aureum Henrici ducis aratrum com- 
ponit cum hoc Scytharum aratro 
aureo coelitus delapso. Brandstaeter 
1.1. pag. 66. 69 aratro offenditur in 
his Scytharum, qui nomades vivant, 
muneribus; itaque aratrum ad agri- 
colas, qui antea hanc terram habi- 
taverint, i. e. ad Cimmerios perti- 
nere putat. Sed cum non omnes Scy- 
thae sint nomades, sed agris quoque 
colendis operam dent, aratrum quo- 
que hîc locum habere posse exi- 
stimo. 

dx00008a1) In Sanecrofti libro ac 
Vul. exstat axaZiacceotda:; unde 
Valcken. olim scriptum fuisse conii- 
cit: xasoLévov TOÙ yQuood amal- 
lecceo&a:. Mihi hoc ipsum a704- 
laoc:08a1 e scholio ortum videtur. 
Etenim roy y0voor pro accusativo 
subiecti accipiendum est, adco ut 
aurum ipsum ardens cos, qui ipsum 
ablaturi essent, repulisse dicatur; 
neque aliter i in proxime antecedenti- 
bus verbis nai TOv AULE TAUTA mOLE- 
«1» illud row scil. y0vo0r pro accu- 
sativo subiecti acciepiendum est, 
aurum ut dicatur idem fecisse, quod 
prius fecerit, cum primus accederet. 
Pro xaracfnva: Medicens, Florenti- 
nus, alii xaractmnvat. Quod nos de- 
dimus, tuetnr Eustath. ad Homer. 
pag. 213, 11 s. 398, 24. De ipsa 
forma lr. conferri vult Fischer. ad 
Weller. III, a. p. 170 seq.: qui idem 


arò dì toù uésov ‘Agnotatos, 


de usu articuli (tòv) pro pronomine 
demonstrativo citat Reiz. De pros- 
od. pag. 8. Sic infra IV, ©. 15 net 
tov, ne plura. Ad ryyvéovtas cf. 
IV, 3 et 13 ibique nott. 


Car. VI. 

oî Avyatar yiros undéovtai] }é- 
vos hoc loco opinor de tribu intelli- 
gendum eum in modum, quo supra 
I, 101 Medici populi et I, 125 l’er- 
sarum yévn dicuntur (ad quem lo- 
cum conf. nott.) et II, 104 Aegyptio- 
rum yérn, ipsiusque (iraeci populi 
Doricum etIonicum vévos I, 6. La- 
tiori sensu yév0s de Croeso Lydo I, 
6. — Plinio anuctore H. N. IV (26), 
12. 8. 88: ,,a Taphbris per continen- 
tem introrsus tenent Auce/hetae, apud 
quos Hypanis oritur;‘‘ id quod ad 
locum ZLipometz refert Reichard. 1.1. 
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen- 
tem, memorat quoque Valer. Flacc. 
VI, 132. Zuchatue inter Scytharum 
gentes recensentur ab eodem Plinio 
(Hist. Nat. VI, 17 8. 19. 8. 50) item- 
que Cotieri, quos cum iis, qui ab 
Herodoto vocantur A«t/agot, con- 
tendit Neumann 1.1, pag. 183 e Mon- 
golorum lingua nominis ipsius vim 
et significationem eruere conatus: 
quod idem tentavit in nominibus 
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo- 
licam stirpem revocatis. Quae cum 
valde incerta ac dubia sint (vid. 
modo Schiefner in: Bulletin de la 
classe des sciences historiques etc. 
de l'Academie de St. Petersbourg. T. 
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197 
Seqq.), uno verbo indicasse satis erit. 
Nec magis certa videntur, quae de 


296 


HERODOTI 


tuyòov xal ccpagiv xal picAnv, megetv és tv ZuvBixnv. xal 


que manibus humanis elaborata 
sunt: instrumenta, vasa, artis ope- 
ra, alia id genus, ut II, 135 et po- 
tissimum VII, 84 (r017uara qaduea 
sal ciònesa), romuara doyvesa 
apud Lucian. De dea Syr. $. 49. 
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E. 
Ipsa quattuor haec munera, quae de 
coelo decidisse dicuntur, Esthonum 
esse communia utensilia ac supel- 
lectilem, aratro et iugo utentium ad 
agros colendos, phialà ad potus pa- 
randos, securi ad varios usus do- 
mesticos, monet Kruse LI., qui Scy- 
tharum Herodoti et Esthonum res 
omnino pares esse contendit addit- 
que, adhuc apud Fsthones cas res, 
quae divinam voluntatem signifi- 
cent, de coelo delapsas dici. Mihi 
propius ad h. ]. accedere videntur 
ca, quae Scythas Asiaticos apud 
Alexandrum Macedonum regem lo- 
quentes facit Curtius, qui vera se pro- 
ferre asserit, VII,8.8$.8(17): ,,Dona 
nobis data sunt, ne Scytharum gen- 
tem ignores, iugun boum, aratrum, 
hasta, sagitta et patera. His utimur 
et cum amicis et adversus inimicor, 
Fruges amicis damus boum labore 
quaesitas: paterà cum his vinum 
diis libamus; inimicos sagittà emi- 
nus, hastà cominus petimus.' Quae 
cadem munera sive symbola aliter 
explicare studuit Hansen l. |. pag. 


85, cum in Iferodoteo loco aratrum° 


ad agros colendos, iugum ad plau- 
stra, in quibus nomades vivunt, sc- 
curim ad regios Scythas ct ad bella, 
phialam ad bibendum referri vellet. 
Hacc igitur quattuor munera 8. in- 
strumenta quod coclitus delapsa di- 
cuntur et diligentissime servari adeo- 
que tanquam res sacrae coli mox 
traduntur cap. 7, divinam quandam 
vii habere atque in rebus divinis 
ipsis numerari nemo non sentit, qui 
antiquitus apud alias quoque gentes 
huiusmodi res de coelo delapsas sa- 
cras haberi noverit, ut v. c. Roma- 
norum ancile, et Graecorum 8, Tro- 


ianorum Palladium, alia id genus, 
quibus divinum quiddam portendi 
hominibus ac declarari putabant. 
Ac sponte hîc in mentem veniunt 
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi 
vulgo vocantur, et quidem ignei, 
quos nemo tangere possit, donec 
tempore aliquo praeterlapso refri- 
xeriut: quale in iis, quae Herodotus 
retulit, 'Targitai filiis accidit, quo- 
rum primus et alter aurum de coelo 
delapsum igneum tangere initio 
haud potuit, sed superveniens ter- 
tius aurum refrigeratum sustulit*). 
Itaque de atrolithis h. I. cogitavit 
Al. de Humboldt: Asie centrale I. 
p. 408 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p. 
2203. CosmosI. p.395, itemque Rei- 
chardus loco mox laudando, et lus. 
de Hammer, : Geschichte d. goldnen 
Horde p. 15, ubi antiquam comme- 
morat famam, in qua loco auri coe- 
litus delapsi lapis aérolithus profe- 
ratur. 


“ootoor te val fvyòy nal cdyagiy 
uei pueZnv] Exstat auctore Ios. de 
Hammer |. l. pag. 5 Turcarum fama, 
U)yghus, gentis ructorem atque condi- 
torem, sex filios suos emisisse ad 
periclitandam fortunam; qui cum 
arcum tresque sagittas cx peregrina- 
tione ipsi retulissent, patrem arcum 
tribus maioribus natu filiis dedisse, 
sagittas tribus minoribus. Iam ar- 
cus sagittarumque loco apud Hero- 
dotum commemorari ait Hammer. I. 
I. pag. 564 munera coelitus delapsa 
aratri, iugi, securis ac phialae; id- 
que ipsum idem comparst cum alia 
Turcarum fama, quae tamen ab He- 
rodoteis longius distare videatur. 
Reichard. l. l. pup. 12 not. quaerit, 
num de aérolithis hic cogitandum 
sit an potius de auriferis Russiae 
orientalis regionibus, opes neces- 
sarias, quibus ille fratres superare 
potuerit, suppeditantibus. Namque 
in regni divisione inter fratres insti. 
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa- 


2) Quare accedere non possum viro docto (Classical Musenm XXI p. 359), qui in has 
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur. 


MELPOMENE. IV. 5 


297 


xodrov t0v mpeofurarov accov levar, BovAopevov 
v, TOV dÌ qovoov érmiovros xateota.* anadiayBév- 
ov mgooLvaL tòv deutegov, xal tov avtIS ravra 
Us uv dN xaropevov tov qovoov dradaoda., tolte 
ero émeAdovii xataofivar, xai puv Exetvov xopicai 

xul tous nosofurioovs adedpsovs xPÒS tabta 

tuv Pacidninv nacav ragadobvar td veotato. 
nAsnotatos yeyovevar tovrovs tav Zxv8éav, oi 


évos xadéovrat* 


partem, in qua repc- 
rdinae 


[n symbolis veterum 
aratrum quoque me- 
» terram recens acqui- 
. Conf. Grimm: Deaut- 
Iterth. I. pag. 186, ubi 
iei ducis aratrum com- 
oc Scytharum aratro 
idelapso. Brandstaeter 
39 aratro offenditur in 
1, qui nomades vivant, 
aque aratrum ad agri- 
itea hanc terram habi- 
>. ad Cimmerios perti- 
Bd cum non omnes Scy- 
ades, sed agris quoque 
am dent, aratrum quo- 
rm habere posse exi- 


:] In Sancrofti libro ac 
amallaeccecda:; unde 
| seriptum fuisse conii- 
wo TOÙ xQvoov arai- 
Mibi hoc ipsum ara4- 
scholio ortum videtur. 
[evcov pro accusativo 
piendum est, adco ut 
ardens cos, qui ipsum 
nt, repulisse dicatur; 
n proxime antecedenti- 
è tov avtLE TavtA mOLi- 
scil. yovo0v pro accu- 
sti acciepiendum est, 
stur idem fecisse, quod 
cum primus accederet. 
rac Mediceus, Florenti- 
‘trat. Quod nos de- 
ir Eustath. ad Homer. 

s. 398, 24. De ipsa 
nferri vult Fischer. ad 
\. p. 170 seq.: qui idem 


amò di toù uésov ‘Aonotatos, 


de usu articuli (ròv) pro pronomine 
demonstrativo citat Reiz. De pros- 
od. pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 nel 
tov, ne plura. Ad 6vyyrOvtag cf. 
IV, 3 et 13 ibique nott. 


Cap. VI. 


oî Avyatar yévos nadétovta)] yé- 
vos hoc loco opinor de tribu intelli- 
gendum eum in modum, quo supra 
I, 101 Medici populi et I, 125 Per- 
sarum yévn dicuntur (ad quem lo- 
cum conf. nott.) et II, 164 Aegyptio- 
rum 7yév7, ipsiusque Graeci populi 
Doricum etIonicum yévos I, 56. La- 
tiori sensu yév0s de Croeso Lydo I, 
6. — Plinio auctore H. N. IV (26), 
12. 8. 88: ,,a Taphris per continen- 
tem introrsus tenent Auchelae, apud 
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad 
locum Zipometi refert Reichard. l.l. 
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen- 
tem, memorat quoque Valer. Flacc. 
VI, 132. Zuchatue inter Scytharum 
gentes recensentur ab eodem Plinio 
(Hist. Nat. VI,17 8, 19. 8. 50) item- 
que Cotieri, quos cum iis, qui ah 
Herodoto vocantur Kat/agot, con- 
tendit Neumann 1.1. pag. 183 e Mon- 
golorum lingua nominis ipsius vim 
et significationem eruere conatus: 
quod idem tentavit in nominibus 
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo- 
licam stirpem revocatis. Quae cum 
valde incerta ac dubia sint (vid. 
modo Schiefner in: Bulletin de la 
classe des sciences historiques etc. 
de l’Academie de St. Petersbourg. T.. 
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197 
Beqq.), uno verbo indicasse satis erit. 
Nec magis certa videntur, quae de 


296 


HERODOTI 


tupòv xal cayagiv nai quadnv, megeiv és tqu ZxvBixnv. xal 


que manibus humanis elaborata 
sunt: instrumenta, vasa, artis ope- 
ra, alia id genus, ut II, 135 et po- 
tissimum VII, 84 (rorpuata qeduea 
xa. cLÒnosa), rommuara deyvesa 
apud Lucian. De dea Syr. 8. 49. 
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E. 
Ipsa quattuor haec munera, quae de 
coelo decidisse dicuntur, Esthonum 
esse communia utensilia ac supel- 
lectilem, aratro et iugo utentium ad 
agros colendos, phialà ad potus pa- 
randos, securi ad varios usus do- 
mesticos, monet Kruse l.1., qui Scy- 
tharum Herodoti et Esthonum res 
omnìno pares esse contendit addit- 
que, adhuc apud Esthones cas res, 
quae divinam voluntatem signifi- 
cent, de coelo delapsas dici. Mihi 
propius ad h. l. accedere videntur 
cea, quae Scythas Asiaticos apud 
Alexandrum Macedonum regem lo- 
quentes facit Curtius, qui vera se pro- 
ferre asserit, VII,8.8.8(17): ,,Dona 
nobis data sunt, ne Scytharum gen- 
tem ignores, iugun boum, aratrum, 
hasta, sugitta et patera. His utimur 
et cum amicis et adversus inimicos. 
Fruges amicis damus boum labore 
quaesitas: paterà cum his vinum 
diis libamus; inimicos sagittà emi- 
unus, hastà cominus petimus.‘ Quae 
cadem munera sive symbola aliter 
explicare studuit Mansen |. l. pag. 


85, cum in Herodoteo loco aratrum* 


ad agros colendos, iugum ad plau- 
stra, in quibus nomades vivunt, sce- 
curim ad regios Scythas et ad bella, 
phialam ad bibendum referri vellet. 
Hacc igitur quattuor munera s. in- 
strumenta quod coclitus delapsa di- 
cuntur et diligentissime servari adeo- 
que tanquam res sacrae coli mox 
traduntur cap. 7, divinam quandam 
vim haberc atque in rebus divinis 
ipsis numerari nemo non sentit, qui 
antiquitus apud alias quoque gentes 
huiusmodi res de coelo delapsas sa- 
cras haberi noverit, ut v. c. Roma- 
norum ancile, et Graecorum s. Tro- 


ianorum Palladium, alia id genus, 
quibus divinum quiddam portendi 
hominibus ac declarari putabant. 
Ac sponte hîc in mentem veniunt 
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi 
vulgo vocantur, et quidem ignei, 
quos nemo tangere possit, donec 
tempore aliquo praeterlapso refri- 
xerint: quale in iis, quae Herodotus 
retulit, ‘Targitai filiis accidit, quo- 
rum primus et alter aurum de coelo 
delapsum igneum tangere inilio 
haud potuit, sed superveniens ter- 
tius aurum refrigeratum sustulit*). 
Itaque de atrolithis h. l. cogitavit 
AI. de Humboldt: Asie centrale I. 
p. 108 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p. 
2203. Cosmos. p. 395, itemque Rci- 
chardus loco mox laudando, et lus. 
de Hammer.: Geschichte d. goldnen 
Horde p. 15, ubi antiquam comme- 
morat famam, in qua loco auri coe- 
litus delapsi lapis aérolithus profe- 
ratur. 


«gotoov te ral fuyòy xal cdyagiy 
ei gutinv] Exstat auctore Ios. de 
Hammer |. I. pag. 5 Turcarum fama, 
V)yghus, gentis anctorem atque condi- 
torem, sex filios suos emisisse ad 
periclitandam fortunam; qui cum 
arcum tresque sagittas ex peregrina- 
tione ipsi retulissent, patrem arcum 
tribus maioribus natu filiis dedisse, 
sagittas tribus minoribus. Iam ar- 
cus sagittarumque loco apud Hero- 
dotum commemorari ait Hammer. ]. 
Ì. pag. 564 munera coelitus delapsa 
aratri, ingi, securis ac phialae; id- 
que ipsum idem comparat cum alia 
Turcarum fama, quae tamen ab He- 
rodoteis longius distare videatur. 
Reichard. 1. 1. pap. 12 not. quaerit, 
num de aérolithis hic cogitandum 
sit an potius de auriferis Russiae 
orientalis regionibus, opes neces- 
sarias, quibus ille fratres superare 
potucrit, suppeditantibus. Namque 
in regni divisione inter fratres insti- 
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa- 


2) Quare accedere non possum viro doeto (Classical Museum XXIII. p. 383), qui in bis 
vestigia quaedam ordalium agnonci posse arbitratur, 


MELPOMENE. IV. 5 


297 


vra xQGtov tov xpe0fuUtatov dod0v (Ever, BovAduevov 
Beiv, tOv dì yovoov éniovros xaie0da.* anallag8Bév- 
rourov wpooLévai tÒOv devtegov, xal tv aUTtIS tavtA 

tous uèv dn xaropevov tov qQvovv armoaoda., tolte 
smrato émeidovii xataofijvar, xai uv ExeTvov xopicai 
toù: xa) toùvs aosofvrtoovs adelpeovs xEÒS tavra 
vras tuv faciAninv naar ragadovvar to veotato. 
v dn Asurotatos pepovévar tovrovs tav Zxv8éav, 076 


“ “pevos xadéovtat' 


isse partem, in qua repc- 
uri fodinae. 
»»] In symbolis veterum 
rum aratrum quoque me- 
, quo terram recens acqui- 
eant. Conf. Grimm: Deut- 
:ihbtsalterth. I. pag. 186, ubi 
Tenrici ducis aratrum com- 
m hoc Scytharum aratro 
slitus delapso. Brandstaeter 
66. 69 aratro offenditur in 
arum, qui nomades vivant, 
18; itaque aratrum ad agri- 
uî antea hanc terram habi- 
, i. e. ad Cimmerios perti- 
rt. Sed cum non omnes Scy- 
nomades, sed agris quoque 
operam dent, aratrum quo- 
locum habere posse exi- 


681] In Sancrofti libro ac 
stat axaZiaocesda:; undo 
, Olim scriptum fuisse conii- 

ov toOÙ xevoov areaà- 

x. Mihi hoc ipsum arc4- 
2 e scholio ortum videtur. 
roy g0vo0v pro accusativo 
accipiendum est, adeo ut 

xwsum ardens cos, qui ipsum 
essent, repulisse dicatur; 
iter i in proxime antecedenti- 
is xal tov avTLE TAUTA TOLE- 
.70y scil. yevoòv pro accu- 

ubiecti acciepiendum est, 
t dicatur idem fecisse, quod 
erit, cum primus accederet. 
16Bavar Mediceus, Florenti- 
xatactmnvat. (Quod nos de- 
tuetur Eustath. ad Homer. 
}, 11 s. 398, 24. De ipsa 
r. conferri vult Fischer. ad 
III, a. p. 170 seq.: qui idem 


amò dit toù ugcov ‘Apnotetos, 


de usu articuli (ròv) pro pronomine 
demonstrativo citat Reiz. De pros- 
od, pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 nel 
tov, ne plura. Ad 6vyyvévtas cf. 
IV, 3 et 43 ibique nott. 


Car. VI. 


oî Avyatar yÉros xadéovtai] yé- 
vos hoc loco opinor de tribu intelli- 
gendum eum in modum, quo supra 
I, 101 Medici populi et I, 125 Per- 
sarum yévn dicuntur (ad quem lo- 
cum conf. nott.) et II, 164 Acgyptio- 
rum yér7, ipsiusque 'Graeci populi 
Doricum etIonicum yévos I, 560. La- 
tiori sensu yévog de Croeso Lydo I, 
(5. — Plinio auctore H. N. IV (26), 
12. 8. 88: ,a Taphris per continen- 
tem introrsus tenent Auchketae, apud 
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad 
locum Zipometz refert Reichard. l.l. 
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen- 
tem, memorat quoque Valer. Flacc. 
VI, 132. ZEuchatue inter Scytharum 
gentes recensentur ab eodem Plinio 
(Hist. Nat. VI, 17 a, 19. 8. 50) item- 
que Colieri, quos cum iis, qui ab 
Herodoto vocantur Kat/agot, con- 
tendit Neumann 1.1. pag. 183 e Mon- 
golorum lingua nominis ipsius vim 
et significationem eruere conatus: 
quod idem tentavit in nominibus 
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo- 
licam stirpem revocatis. Quae cum 
valde incerta ac dubia sint (vid. 
modo Schiefner in: Bulletin de la 
classe des sciences historiques ctc. 
de l’Academie de St. Petersbourg. T. 
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197 
8eqq.), uno verbo indicasse satis erit. 
Nec magis certa videntur, quae de 


296 


HERODOTI 


tuyov xal cayaoiv xai quaAnv, meoeiv és tqu ZxvBixrv. xal 


que manibus humanis elaborata 
sunt: instrumenta, vasa, artis ope- 
ra, alia id genus, ut II, 135 et po- 
tissimum VII, 84 (romuata gotduea 
sal oudnesa), momuata deyvesa 
apud Lucian. De dea Syr. 8. 49. 
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E. 
Ipsa quattuor haec munera, quae de 
coelo decidisse dicuntur, Esthonum 
esse communia utensilia ac supel- 
lectilem, aratro et iugo utentium ad 
agros colendos, phialà ad potus pa- 
randos, securi ad varios usus do- 
mesticos, monet Kruse l.l., quì Scy- 
tharum Herodoti et Esthonum res 
omnino pares esse contendit addit- 
que, adhuc apud Esthones cas res, 
quae divinam voluntatem signifi- 
cent, de coelo delapsas dici. Mihi 
propius ad h. l. accedere videntur 
ea, quae Scythas Asiaticos apud 
Alexandrum Macedonum regem lo- 
quentes facit Curtius, qui vera se pro- 
ferre asserit, VII,8.8.8(17): ,,Dona 
nobis data sunt, ne Scytharum gen- 
tem ignores, ingun boum, aratrum, 
hasta, sugitta et patera. His utimur 
et cum amicis et adversus inimicos. 
Fruges amicis damus boum labore 
quaesitas: paterà cum his vinum 
diis libamus; inimicos sagittà emi- 
uus, hastà cominus petimus.' Quae 
cadem munera sive symbola aliter 
explicare studuit Hansen l. ]. pag. 


85, cum in ILerodoteo loco aratrum° 


ad agros colendos, iugum ad plau- 
stra, in quibus nomades vivunt, se- 
curim ad regios Scythas ct ad bella, 
phialam ad bibendum referri vellet. 
Haec igitur quattuor munera s. in- 
strumenta quod coclitus delapsa di- 
cuntur et diligentissime servari adeo- 
que tanquam res sacrae coli mox 
traduntur cap. 7, divinam quandam 
vim habere atque in rebus divinis 
ipsis numerari nemo non sentit, qui 
antiquitus apud alias quoque gentes 
huiusmodi res de coelo delapsas sa- 
cras haberi noverit, ut v. c. Roma- 
norum ancile, et Graecorum s. Tro- 


— — —  _r——-' 


ianorum Palladium, alia id genus, 
quibus divinum quiddam portendi 
lominibus ac declarari putabant. 
Ac sponte hîc in mentem veniunt 
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi 
vulgo vocantur, et quidem ignei, 
quos nemo tangere possit, donec 
tempore aliquo praeterlapso refri- 
xerint: quale in iis, quae Herodotus 
retulit, 'Targitai filiis accidit, quo- 
rum primus et alter aurum de coelo 
delapsum igneum tangere initio 
haud potuit, sed superveniens ter- 
tius aurum refrigeratum sustulit *). 
Itaque de atrolithis h. ]. cogitavit 
AI. de Humboldt: Asie centrale I, 
p. 408 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p. 
2203. CosmosI. p. 395, itemque Rei- 
chardus loco mox laudando, et lus. 
de Hammer, : Geschichte d. goldnen 
Horde p. 15, ubi antiquam comme- 
morat famam, in qua loco auri coe- 
litus delapsi lapis aérolithus profe- 
ratur. 


cgoroov re nali Lvyòv nal cdyagio 
uai gueAnv] Exstat auctore Ios. de 
Hammer |. |. pag. 5 Turcarum fama, 
UOghus, gentis anctorem atque condi- 
torem, sex filios suos emisisse ad 
periclitandam fortunam; qui cum 
arcum tresque sagittas ex peregrina- 
tione ipsi retulissent, patrem arcum 
tribus maioribus natu filiis dedisse, 
sagittas tribus minoribus. Iam ar- 
cus sagittarumque luco apud Hero- 
dotum commemorari ait Hammer. Ì. 
I. pag. 564 munera coelitus delapsa 
aratri, iugi, securis ac phialac; id- 
que ipsum idem comparat cum alia 
Turcarum fama, quae tamen ab He- 
rodoteis longius distare videatur. 
Reichard. 1. 1. pup. 12 not. quaerit, 
num de agdrolithis hic cogitandum 
sit an potius de auriferis Russiae 
orientalis regionibus, opes neces- 
surias, quibus ille fratres superare 
potuerit, suppeditantibus. Namque 
in regni divisione inter fratres insti- 
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa- 


*) Quare accedere non possum viro doceto (Classical Museum XXII. p. 389), qui iu hs 
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur. 


MELPOMENE. IV. 5 


297 


a xRdtOv tÒv xPEOfutatov aocov lévar, BovAouevov 
iv, tOv di gouoov ériovros xaieoda.* anallay®év- 
vrov mpodiéva tÒv devtepov, xal tov avis ravra 
rovs uèv dn xaropevov tOv yovoov armoaida., tolti 
tato éneidovu xataofijvar, xai puv Exeivov xopicai 
d° xa) toùs mpsofvréoovs adelgpeovs mPÒS taùra 
x tv facrAginv naoav rapadovvai td ventaro. 
dn Asinotatos yeypovévai tovtovs tav Zxvdéov, 076 


‘yevos xadéovrar* 


e partem, in qua repc- 
fodinae. 

In symbolis veterum 
m aratrum quoque me- 
uo terram recens acqui- 
nt. Conf. Grimm: Deut- 
salterth. I. pag. 186, ubi 
orici ducis aratrum com- 
hoc Scytharum aratro 
usdelapso. Brandstaeter 
i. 69 aratro offenditur in 
nm, qui nomades vivant, 
itaque aratrum ad agri- 
antea hanc terram habi- 
, e. ad Cimmerios perti- 
Sed cum non omnes Scy- 
vmades, sed agris quoque 
eram dent, aratrum quo- 
wum habere posse exi- 


ex] In Sanerofti libro ac 
bt axaZieccecda.; unde 
im scriptum fuisse conii- 
ov Toù yQuood armaì- 

Mihi hoc ipsum erra4- 
e scholio ortum videtur. 
» gevo0v pro accusativo 
cipiendum est, adco ut 
m ardens cos, qui ipsum 
sent, repulisse dicatur; 
P in proxime antecedenti- 
cai tov avILS TAUTA MOLE- 
iw scil. y0vo0v pro accu- 
ieeti acciepiendum est, 
icatur idem fecisse, quod 
t, cum primus accederet. 
nvair Mediceus, Florenti- 
tactnrat. (Quod nos de- 
ttur Eustath. ad Homer. 
11 s. 398, 24. De ipsa 
conferri vult Fischer. ad 
» a. p. 170 seq.: qui idem 


amò dì roù uécov ‘Agrotatos, 


de usu articuli (ròv) pro pronomiuo 
demonstrativo citat Reiz. De pros- 
od. pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 xal 
tov, ne plura. Ad GvyyvévtaK cf. 
IV, 3 et 43 ibique nott. 


Car. VI. 


oî Avyatar yévos nadéovtai] yé- 
vos hoc loco opinor de tribu intelli- 
gendum eum in modum, quo supra 
I, 101 Medici populi et I, 125 Per- 
sarum yérn dicuntur (ad quem lo- 
cum conf. nott.) et II, 164 Aegyptio- 
rum yév7, ipsiusque Graeci populi 
Doricum ctIonicum yévos I, 50. La- 
tiori sensu y7évos de Croeso Lydo I, 
6. — Plinio auctore H. N. IV (26), 
12. 8. 88: ,,a Taphris per continen- 
tem introrsus tenent Auchke/ae, apud 
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad 
locum ZLiporetz refert Reichard. 1.1. 
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen- 
tem, memorat quoque Valer. Flacc. 
VI, 132. ZEuchatue inter Scytharum 
gentes recensentur ab eodem Pliuio 
(Hist. Nat. VI, 17 a, 19. 8. 50) item- 
que Colieri, quos cum iis, qui ab 
Herodoto vocantur Kat/agor, con- 
tendit Neumann 1.1]. pag. 183 e Mon- 
golorum lingua nominis ipsius vim 
ct significationem eruere conatus: 
quod idem tentavit in nominibus 
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo- 
licam stirpem revocatis. Quae cum 
valde incerta ac dubia sint (vid. 
modo Schiefner in: Bulletin de la 
classe des sciences historiques ctc. 
de l'’Academie de St. Petersbourg. T. 
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197 
8eqq.), uno verbo indicasse satis erit. 
Nec magis certa videntur, quae de 


298 IHERODOTI 
oî Katiagoi te xal Togonies xadfovtar* darò dè roù vectarov 
avtav tovs Bacidéas, oî xadéovrar Ilagarata.® ovunaoi dè 
elvar ovvoua ZxoAotovs, toù faorAéos Ercvvpinv: Txvdas di 208 
T"EAAnves ovvopacav. Tepovivar uév vv opeas ade Aépovo: ol 
Zuvdar: Ersa dé api, rei te yeyovaoi, ta cvuravra Aéyovdi 
elvai amò toù rodtov BaciAéos Tagyitaov és tiv Aapetov dia- 


Catiarorum et Traspium nominibus 
protulit Reichardus mox indicanda. 

oî Katiagoi re ua) Todoriss xa- 
Aéovtar] Cr. confert Schoenemann 
De geograph. Argonaut. pag. 35. 
Catiarorum vestigia adhuc cerni sta- 
tuit Reichard. 1. 1. in locis Kadom 
in gubernio Tambow, Aady in gu- 
bernio Kostroma, Aadnikow in gu- 
bernio Wologda. Traspies idem re- 
perit in vico 7rasna gubernii Kalu- 
ga. — In seqq. proavrgoreum Gaisf. 
et Matthiaeo scripsi avror, itemque 
rovs facrdéxg, monente StruveSpec. 
Quaest. de dialect. Herod. II. pag. 
16. (Opuscc. II. p. 341). Vulgo roùs 
BacrAnas, cuius loco alii receperunt 
Fabri emendationem rov faorAN0g, 
quae etiam arridet Neumanno l. |. 
p. 177. Wesselingius ac Schweigh. 
maluerunt tovs facrAni0vs, quod 
idem placuit Mehlero in Mnemosyn. 
V. p. 76. Quorum neutrum videtur 
necessarium, ut recte observat Ita- 
lus interpres. Namque oi faotZéss 
sequenti quoque cap. iidem dicun- 
tur Scythae, qui infra (IV, 20. 56. 
59. 121) facidnioi, 8. regii Scythae. 
Sic quoque apud Indos gens, quae 
vocatur Musputen, principum (Ràj&- 
putra'«) nomen gerit. 

IlogaZata:] Neumann 1. l pag. 
183 hoc nomen, quod Graece detor- 
tum habet, explicare se posse negat, 
nisi quis cogitare velit de voce 2er- 
lat, qua apud Mongolos et tribus et 
vero etiam singulì homines appellen- 
tur. Nec meliora, opinor, Reichard, 
qui l. 1. pag. 14 huc refert oppidum 
l’ereaslawl in gubernio Pultawae si- 
tum! Ad nomen Zxo07otovg idem re- 
ferri vult urbes .Sk/0w in gubernio 
Mohilew, Sokolow et Sokolorka. Neu- 
mann, ut paulo ante monuimus, 
Mongolorum tribum Schko/ot huc tra- 
hi posse existimat. Nomen tribus ad 
omnem Scytharum populum male 


transferri a Nostro opinatus erat 
Halling (Wiener Jabrbb. d. Literst. 
Vol. LIX. p. 266. 268 et: Deutsche 
GeschichteI, p.62seq.), atque sic alii 
alia protulerunt, quibus fidem ha- 
bere minime liceat. Ipsum Scythe 
rum nomen ab insigni, qua gens va- 
luit, arcus tractandi facultate repe- 
tunt, cum in Lithuania adhue szenti 
significet iaculari, et in Livonia, Cu- 
ronia, Finnia, Laponia skytta, 

ta s. kyt denotet sagittarium. Lau 
Wesseling. (ad Diodor. Sic. II, 48) 
Bayer. in Diss. de orig. Scythar. in 
Commentt. Acad. Petropol. I. p. 
391. Nos de Scytharum s. Sacarun 
appellatione plura attulimus ad Cte- 
siae fragmm. p. 96. 97. Quenm ibi ci- 
tavimus J. de Hammer. în Annali. 
Viennenss. IX. pag. 43, is Herodoti 
Zxolorovs refert ad Persicam vo- 
cem Ssakalib (in plurali numero 4 
Ssaklab sive Ssoklob). qua in car- 
mine Schahnameh Slavorum gens 
designatur inter gentes Turanias. 
Quam eandem esse atque Sacarea 
gentem, ipso nomine indicari idem 
contendit. — Schaffarik (Slavisch. 
Alterth., herausgegeb. v. Wauttke I. 
p. 286 seqq.) eam gentem, quam 
Graeci Scytharum nomine indicave- 
rint, nomen habuisse putat 7schud 
give Cud, Scud, ande ductum Zxv- 
®n5; neque aliter fere statuit Eick- 
wald: Alte Geograph. etc. pag. 248. 
Sed hoc ipsum nomen 7sckud s. 
Fennorum genti deberi neque ad 
Scythas nomades transferri posse 
recte monere videtur Zeuss: Die 
Deutsch. u. die Nachbarst. p. 284. 
Ad aliam stirpem Slavicam, quae 
est Skil et Skitaljsja (i. e. vagari, pa- 
lari) vocem Zxv®ns (i. e. qui circ 
vagatur) revocat Ermann: Reise um 
d. Erde etc. I. p. 218. Equiden 
haec attulisse satis habeo, ne inter- 
pretis munus defugisse videar: pe- 


% 


MELPOMENE. IV. 6. 7. 


vtI}v tr.) opéas qidicov 00 xAéa, «ila tocavdra. 


299 


Tov dè 


ov toùtov tov (pdov puiaccovar ol BacrAfes és ta pahiota, 
Puoino. ueyalnoi l(Aeoxduevoi petéogovra. ava nev Eros. 


28, quid verum sit, decernant. 
Graeci, ut diserte h. 1. Noster 
dat, Zxv8as vocabant, eos 
e eodem Herodoto teste (VII, 
NM. ad III, 93) appellabant Za- 
eademque vox in cuneatis in- 
donibus obvia: in sepulcrali 
inscriptione, si Oppertum se- 
1r (Zeitschr. d. d. morgenl. Ge- 
h. XI. p. 134 seq.), inter gen- 
ario subditas commemorantur 
himargà, i. e. Scythae pastores 
bd digrakhauda, i. e. Scythae sa- 
um periti. — Mox rescripsi 


ecentt. edd. fac:Zéoset cap. seg. 


fos ac fagilées, eodem8truvio 
nte 1. l. pag. 10. 16. (Opuscc. 
3390. 344). 


Cap. VII. 


fasy où xié0) Larcherus, qui 
elingium secutus Darii expedi- 
m, quam nos anno 516—515 
Chr. n. assignavimus (vid. Ex- 
ad IV, 1), anno 508 ante Chr. 
locaverat, inde in eam quoque 
onem adductus erat, ut Scy- 
um primordia congruere puta- 
am Israélitarum discessu ex 
pto: itaque Scytharum origi- 
romnit in ann. 1508 a. Chr. n., 
litarum discessum in ann. 1531 
u. n. Cf. Tom. VII. pag. 570. 
635. Tabl. chronol. Sed vid. 
adII,117. 
} Suolnor peyainor llaoxopevor 
igortar ava nav Èrog) Quae 
» sic accipi vult Wesseling., ut 
| (vel potius regii Scythae, ot Ba- 
s, vid. not. ad IV, 6] illud au- 
quotannis arcessierint in suum 
[ne regnum ; ut sanequam, quae 
«em est \Wesselingii sententia, 
fuisset &voi,0r peyainor ue- 
rega, ut VI, 69. At iure haec 
pretatio, Larchero vernaculo- 
interpreti probata, displicuit 
eighaeusero, veterem Latinam 
onem retinenti: p/ucantque ma- 
‘acrificiis et adeunt quotannis, 8i- 


ve, ut Valla expresserat: placaturque 
(id aurum) maioribus hostiis el aditur 
quotannis solenniler. Quem sequitur 
Italus interpres. Quibus haec addit 
Schmweiyh.: ,,Quid sit vero, quod his 
subiicit Herodotus de co, qui aurum 
illuìd habens obdormiverit sub dio, 
mihi haud satis liquet. Istud d/do- 
o&ta. dé ol did toùro non ean ob 
caussam intelligebat Larcher., quod 
anmiun hunc ille non esset transacturus ; 
sed propter hoc ipsum periculum dari 
praemium illud ei, qui aurum hoc 
recte custodivisset sibique cavisset, 
ne sub dio obdormisceret.‘‘ Ac ne- 
gari nequit, obscurum quid in his, 
quae haud scio an iusto brevius a 
Nostro relata negotinm inde faces- 
sant, manere, cum vix intelligi 
queat, quomodo quis aurum tam di- 
ligenter servatum ad se trahere et 
cum eo sub dio dormire potuerit: 
nisi haec ad festorum solemnia per- 
tinuisse existimes atque ad eos ho- 
nores, quibus aurum de coelo de- 
lapsum tanquam rem sacram ac di- 
vinam prosecuti sint. Ita malim 
statnere, quam Brandstaetero |. |]. 
p. 52 haec ab Herodoto aliquando 
dormitante esse scripta opinanti 
tidem habere. Etenim quod h. l. tan- 
tum agri dari dicitur, quantum quis 
uno die equo vectus circumire po- 
tuerit, id sane comprobationem ac- 
cipit quandam ab iis, quae similia 
apud antiquos reperiuntur; ,,dona 
amplissima, ait Plinius Hist. Nat. 
XVIII, 3, imperatorum @ fortium 
civium, quantum quis uno die pluri- 
mum circumaravisset‘; accedunt alia 
testimonia, a Larchero iam allata, 
Senecae De beneficc. VIl1, 7 et Ovidii 
in Metamorphos. XV, 616. Ac de 
Germanis et Romanis similia quae- 
dam observantibus monnit quoque 
Grimm: Dentsche Rechtsalterth. I. 
pag-89, nostro loco non praetermis- 
so. cui subiicit Livii locum II, 5 de 
Horatio Coclite, cui tantum agri dari 
legimus, quantum nno die circuma- 
rarit. Quin Mahomedum ferunt Tur- 


‘8 


300 HERODOTI 


06 d’ &v Eycov tov yovoov tov (pov Év ti) dErij VvaZIdRLOS xara 
xoun8ij, ovtos Aéperar vò Zxvdéov ov dieviaviiterv: Bido- 
oa. dé ol dia tOÙTO, 000 av Taro Ev NRÉon pui mepiedaOY 
avros. Tis dì yoons éovons pepaAns, terpacias tas Pao: 
Antas toîsi maroì toro Émvrod xatactnoaoda: Kodatarv, xal 
tovtéwv uiav ueyiotnv toga, év ti tov yovaov gpviaoce- 
of. Ta dì xarvzeode 1005 fooénv Aéyovar &vepov ty 
Umegoixav TÎjs y00ns 0Ux old te elvai ÈtL TIOCOTEÉRA oUTE Opdv 
ovte dretievar Urrd nTEOGV xequuevaov: atEQGV Yao xal tp 
yijv xal tòv Néoa sivar rAé0v, xal tavra elvar tà aroxAriovia 


L) ” 
Ttnv 0Vuv. 


usar uèv dde vato Opéov te avtov xal t7s LEN cis 
xatvmeods Alyovor, ‘EAAnvoar dì of tòv Ilovrov olxfovres ade. 


cae cuidam poétae tantum agri Ma- 
cedonici largitum fuisse, quantum 
uno dic posset equo circumvehi. No- 
tavit Niebuhr. Roem. Gesch.I. p.566 
ed. sec. Kolster (Jahrbb. f. Philol. 
u. Paedag. Suppl. Vol. XIII. p. 57) 
verba #@v toy qovoòy non de rege 
accipi vult, sed de auri custode, qui 
in his nocturnis festis si forte ob- 
dormiverit, morti traditus fuerit in- 
deque tantum agri traditum habue- 
rit, quare etiam dedooda scribi iu- 
bet. Quae quam aliena sint ab ipsis 
Herodoti verbis, in quibus verba 
0$ ò’ av E guy x. t.À. non nisi ad an- 
tecedens oi faorZéeg (qui sunt regii 
Scythae ; vid. nott. ad IV, 6) referri 
possunt neque omunino de nocturno 
festo agitur, pluribus exponere non 
opus. Neque meliora sunt ea, quae 
Neumann. protulit. I. I. pag. 269. 

nai tovréav piav peylotnv now 
coi] urlo cum Gaisf. et Matth. re- 
cepi © Florentino libro, qui etiam 
ueylotnv collocat post r01700.. Re- 
tinui tovtémv, quod ad antecedens 
TAS BworAntas (regna) spectat, a re- 
centt. edd. mutatum in tovrov. Sed 
vid. Bredov. pag. 222. 

Ta dì uatvreode n00s Boosnv x. 
t.à.] »s Nectenda sunt 1r00s fBoenv 
CVEILOV toy VTEGOIKOY , ,quemadmo- 
dum rd reds foenvinsnae:govalia- 
que III, 102. MW'esseling. Equi- 
dem h. 1 sic intelligo: Quae vero 
loca superius sita sunt, septentrio- 


nem versus ab iis, qui superiores 
Scythiae tractus incolunt, ea ulte- 
rius ncc spectari nec peragrari posse 
dicunt prae plumis effusis. De voce 
aveuov abundanter fere addita cf. 

I, Gibiq. nott. Et sic saepe infra 
IV, 17. 18. 20. 23. 99. V, 33 etc. fo- | 
oény edidi pro Boen», utIV, 21 aliis- 
que locis. 

Ùnò nteodv xegrpévov) i. e. prae 
plumis diffusis, quibus nivem intelligi 
satis patet ex IV, 31. Attigit quo- 
que Wahl. Erdbeschreib. v. Ostind. 
p. 495 not. Quae Herodotus bh. l. 
scripsit de nive omnem visum inter- 
cludente, verissime scribi concedet 
is, qui noverit aut ipse expertus sit, 
quanta vi tempestates in his regioni- 
bus exortacetiamnunce saeviant, ma- 
gna nivis copia ita in aérem sublata, 
ut omnia prorsus compleantur eum- 
que in modum obscurentur, ut nihil 
quidquam oculis cerni possit sum- 
mumque periculum ex his tenebris 
densissimis super omnia effusis exsi- 
stat sive hominibus sive pecudibus 
hand raro pereuntibus. Quam ia 
rem conferri possunt, quae attulit 
Neumann]. l. pag. 28 seqq. 


Cap. VIII. 


oî tov ITovrov olutovtes)] Pontusse 
Envinun hic intelligi, monitu vas 
opus. Paulo ante avrav scripsi pr © 
«vor, Gaisfordium ac Matthiacw uno 


MELPOMENE. IV. 7. A. 


301 


‘a ghlavvovta tas ITnovovec foùs amniodai és pijv tav- 


Vid. Bredov. p. 242. Quac 
* Graecorum Pontum acco- 
narratio de Hercule, eam 
doto tradidit atque ad uni- 
n creationem mirum in mo- 
nstulit Iustinus in libro qui 
tur Baruch: unde haec refe- 
n libro Origenis s. Hippo- 
futatt. omn. haeres. p. 149 
» V, 24. p. 217 seq. ed. Dun- 


léa Élavvovta tas Taevo- 
is] Apud Dionys. Perieget. 
na exstat genitivi ')9v0vos, 
i ITnevovos (quod probat 
us ad Aristoph. Acharn. 
lii T'70vovov: quam forma- 
Atticis cum labenti Graeci- 
momunem fuisse opinatur 
‘dy ad Dionysii l. 1. pag.679. 
idoteo loco libri scripti non 
t, nisi quod Sancrofti liber 
ad. habet T'nevovao et mox 
pw pro vulg. INevovea; cf. 
p. 228. Ac triplex nominis 
ir forma: Tnevoy, Tnovo- 
“nevovevs, monente Tzschu- 
Mel. III, 6 nott. exegg. pag. 
if. etiam Muetzell. De emend. 
Theog. pag. 449. — Obser- 
cherus, tag Bods non vaccas 
d doves sive bdoum gregem, 
prool. magn. pag. 473 lin. 34. 
er eadem in re loquitur Phi- 
in Heroicc. pag. 108 Bois- 
2 vid. Fischer. ad Weller. I. 
B. 370. Infra cundem in mo- 
ster z&s îxro0vs. In Iustini 
ye unus godo equus, quo 
1 Hercules longam viam per- 
commemoratur. Mox pro 
tavrnv Bernbardy (Griech. 

. 319) proponit: 77v y7v 

In seqq. verbis pv tura 
8a. v uovtar, pronomen 
o simplici 05 poni, utIV, 41. 
120, alibi, monet StruveSpec. 
de dial. Herod. I. p. 6. 
. II. p.263). De ipsa fabula 
3 exponere alienum a nostro 
o. Fecit hoc, monente Cr., 
ad Apollodor. II, 5, 10. pag. 
i adiic. Tzschucke }.1., Sturz. 
anicc. fragmm. p. 20 sq. ed. 


sec., Graslin De l'Iberie ou Essair 
etc. p.321 seqq., Iacobs: Vermischte 
Schrift. VI. p. 146 segg. (qui fabulam 
de Geryone codem spectare putat, 
quo ea, quae de figo 8. inferorum 
deo vulgo traduntur), Creuzer. et 
Hermann: Briefe iiber Homer. u. He- 
siod. p. 176 seq., Creuzer. Symbol. 
II. p.82. 649 seq. III. p. 60 ed. tert.., 
qui Geryone, ut iam veteres statue- 
runt, hibernum tempus declarari 
existimat, superatum quasi a Sole 
(Hercule). Sed haec et alia, quac 
huius sunt generis, nunc mitto: sa- 
tis habeo primarium laudare Hesio- 
di locum de Geryone qui legitur in 
Theogon. 289 seq., ad quem vid. a 
Lennepio notata p. 244 ct C. O. 
Mueller: Die Dorer I. p. 422 seq. 
Apud Herodotum quae narrantur 
de (Xeryonis sedibus, iis contraria 
olim tradiderat Hecataeus, teste 
Arriano in Expedit. Alexandr. Il. 
16 (cf. Creuzeri Historicc. antiquiss. 
fragmm. p. 50 seq.), Geryonem re- 
gnasse rcribens circa Ambraciam 
et Amphilochiam, unde armenta 
Mycenas duxerit Hercules. Quam 
opinionem de Geryonis armentis ex 
Acarnania abactis stabilire studet 
Aristotel. De mirabb. auscultatt. 
cap. 145. p. 295 ed. Beckmann., ubi 
diversae recentiorum ea de re opi- 
niones enumerantur. Add. Scylac. 
$. 26 ibiq.Is. Voss. (Vol. I. pag.3607 
ed. Gail.). Sed Hecataei adversa- 
rium Nostrum exstitisse, qui cius 
decreta haud raro tacita reprehen- 
sione perstrinxerit , supra iam mo- 
nuimus atque hic ipse locus indicat, 
in quo suam camque vulgatam apud 
Graecos sententiam de Geryonis do- 
micilio Noster consulto, ut videtur, 
exponit, alteram Hecataei opinio- 
nem silentio prorsus premens; quam- 
quam veteres iam de (Xeryone insu- 
laque Erythia dissensisse, e Plinii 
loco IIist. Nat. IV, 36 fin. manife- 
stum est, quocum conf. Strabon. |. 
mox laudandum ac Pompon. Mel. 
III, 6, 15: quo auctore Frythia, 
quae a Geryone habitata traditur, 
sita fuit in Lusitania, summaque 
fuit regionis fertilitas, Straboni quo- 


300 HERODOTI 

06 d’ Gv Eycov tÒv yovoòv tov lo0v Év t7 0prij vaaldgu 
Il xocun®i, ovtos Afperai vò ZExvBécav 00 dieviaviiten 
ofa. dé of dia tovto, 000 Gv firmo év npéon wu x 
avtos. Ts dè yoons éovons uepaAns, terpacias ta 
Antas toîor maroì toto ÉEovrov xaractpoaoda. Kodak 
rovréov uiav peylotnv rowjoar, év tI tèv yqQuoov gp 
ofa. Ta dì xatureode 005 Booenv Aépovor ave. 
Uregolnev tis goons ovx ola te eivar Eri rpOCdTÉP 0% 
ovre dietiévar UnÒ ATEQUV xequuevav: ateOdGv ye 
pv xa tov Nega elvar nAéov, xal radra sivar tà drcon 
Tv 0Yv. 

8 Zuvîtai uèv dde vato Opéov te avtov xal ts ga 
uatvreode Aéyovar, EXANvav dè ol ròv ITovrov oixéoy 


cae cuidam poétae tantum agri Ma- 
cedonici largitum fuisse, quantum 
uno die posset equo circumvehi. No- 
tavit Niebuhbr. Roem. Gesch.I. p.566 
ed. sec. Kolster (Jahrbb. f. Philol. 
u. Paedag. Suppl. Vol. XIII. p. 67) 
verba é7@0v roy 20voov non de rego 
accipi vult, sed de auri custode, qui 
in his nocturnis festis si forte ob- 
dormiverit, morti traditus fuerit in- 
deque tantum agri traditum habue- 
rit, quare etiam dedootdar scribi iu- 
bet. Quae quam aliena sint ab ipsis 
Herodoti verbis, in quibus verba 
0sd av Fyov x. 1. à. non nisi ad an- 
tecedens ot faoidées (qui sunt regii 
Scythae ; vid. nott. ad IV, 6) referri 
possunt neque omnino de nocturno 
festo agitur, pluribus exponere non 
opus. Neque meliora sunt ea, quae 
Neumann. protulit. 1. l. pag. 269. 

xal tovtéov Liav peylotnv n01n- 
cur] plo@® cum Gaisf. et Matth. re- 
cepi © Florentino libro, qui etiam 
ueyiotnv collocat post 701700. Re- 
tinui TOvTÉ0Yr, quod ad antecedens 
tAs Bacrintas (regna) spectat, a re- 
centt. edd. mutatum in tovrov. Sed 
vid. Bredov. pag. 222. 

Ta dì uatvrezode 1005 Poosinv x. 
r.4.] , Nectenda sunt 7006 foonv 
dvEnov toy vIEQ0(KOY , quemadmo- 
dum rà neòs foonvinsnaetgovalia- 
que III, 102. W'esseling. Equi- 
dem h. 1 sic intelligo: Quae vero 
loca superius sita sunt, septentrio- 


nem versus ab iis, quia 
Scythiae tractus incolunt, 
rius nec spectari nec perag 
dicunt prae plumis effusia. 
aveuov abundanter fere a 
I, Gibiq. nott. Et sic sa: 
IV, 17. 18. 20. 23. 99. V, 3 
cénv edidi pro fogry, utIV 
que locis. 

UNÒ TTEGDY xegvuévoy] 
plumis diffusis, quibus nivea 
satis patet ex IV, 31. Ati 
que Wahl. Erdbeschreib. 1 
p. 495 not. Quae Herod 
scripsit de nive omnem vis 
cludente, verissime scribi 
is, qui noverit ant ipse exf 
quanta vi tempestates in hi 
bus exortae etiamnunc saey 
gna nivis copia ita in aéren 
ut omnia prorsus complea: 
que in modum obscurentur 
quidquam oculis cerni po: 
mumque periculum ex his 
densissimis super omnia efi 
stat sive hominibus sive J 
hand raro pereuntibus. 
rem conferri possunt, qu 
Neumann]. l. pag. 28 seqc 


Cap. VIII. 


ot tor ITovtov olnéovtes 
Envinum hic intelligi, mi 
opus. Paulo ante avrar si 
aviéwr, Gaisfordium ac Ma 


MELPOMENE. IV. 7. 8. 


301 


ia glavvovra tas Tnovovec Bovs aminiodar és yijv tav- 


Vid. Bredov. p. 242. Quae 
* Graecorum Pontum acco- 
narratio de Hercule, eam 
doto tradidit atque ad uni- 
m creationem mirum in mo- 
nstulit Iustinus in libro qui 
tar Baruch: unde haec refe- 
in libro Origenis s. Hippo- 
fatatt. omn. haeres. p. 149 
e V, 24. p. 217 seq. ed. Dun- 


déa flavvovta tas I'novo- 
5] Apud Dionys. Perieget. 
ma exstat genitivi I'79vowos, 
ii l'yevovos (quod probat 
ius ad Aristoph. Acharn. 
alii I'7ovovov: quam forma- 
Atticis cum labenti Graeci- 
ommunem fuisse opinatur 
rdy ad Dionysii 1. 1. pag. 679. 
ddoteo loco libri scripti non 
tt, nisi quod Sancrofti liber 
nd. habet I'novorao et mox 
Mv pro vulg. Inerovea; cf. 
» p. 228. Ac triplex nominis 
ar forma: Tovay, Tnoro- 
l'pevovevs, monente Tzschu- 
.Mel. III, 6 nott. exegg. pag. 
nf. etiam Muetzell. De emend. 
. Theog. pag. 449. — Obser- 
therus, ras fods non raccas 
sd doves sive doum gregem, 
ymol. magn. pag. 473 lin. 34. 
ler eadem in re loquitur Phi- 
in Heroicc. pag. 108 Bois- 
a vid. Fischer. ad Weller. I. 
9. 370. Infra cundem in mo- 
ster tas îrxrovs. In Iustini 
me unus modo equus, quo 
1 Hercules Iongam viam per- 
commemoratar. Mox pro 
tavrnv Bernhardy ((iriech. 
. 319) proponit: tRv ynv 
,In segq. verbis pv tira 
va: veuovtai, pronomen 
o simplici 0g poni, utIV, 111. 
120, alibi, monet Struve Spec. 
de dial. Herod. I. p. 6. 
II. p.263). De ipsa fabula 
i exponere alienum a nostro 
>. Fecit hoc, monente Cr., 
xd Apollodor. II, 5, 10. pag. 
adiic. Tzschucke 1. 1,, Stnrz. 
inicc. fragmm. p. 20 sq. ed. 


sec., Graslin De l'Iberie ou Essair 
etc. p.321 seqq., Iacobs: Vermischte 
Schrift. VI. p. 146 seqq. (qui fabulam 
de Geryone codem spectare putat, 
quo ea, quae de 8. inferorum 
deo vulgo traduntur), Creuzer. et 
IHermann: Briefe iiber Homer. u. He- 
siod. p. 176 seq., Creuzer. Symbol. 
II. p.82.649 seq. III p. 60 ed. tert., 
qui Geryone, ut iam veteres statue- 
runt, hibernum tempus declarari 
existimat, superatum quasi a Sole 
(Hercule), Sed haec et alia, quac 
huius sunt generis, nunc mitto: sa- 
tis habeo primarium laudare Hesio- 
di locum de Geryone qui legitur in 
Theogon. 289 seq., ad quem vid. a 
Lennepio notata p. 244 et C. O. 
Mueller: Die Dorer I. p. 422 seq. 
Apud Herodotum quae narrantur 
de Geryonis sedibus, iis contraria 
olim tradiderat Hecataeus, teste 
Arriano in Expedit. Alexandr. II. 
16 (cf. Creuzeri Historicc. antiquiss. 
fragmm. p. 50 seq.), Geryonem re- 
gnasse scribens circa Ambraciam 
et Amphilochiam, unde armenta 
Mycenas duxerit Hercules. Quam 
opinionem de Geryonis armentis ex 
Acarnania abactis stabilire studet 
Aristotel. De mirabb. auscultatt. 
cap. 145. p. 295 ed. Beckmann., ubi 
diversae recentiorum ca de re opi- 
niones enumerantur. Add. Scylac. 
8. 26 ibiq.Is. Voss. (Vol. I. pag.3607 
ed. Gail.). Sed Hecataci adversa- 
rium Nostrum exstitisse, qui cius 
decreta haud raro tacita reprehen- 
sione perstrinxerit, supra iam mo- 
nuimus atque hic ipse locus indicat, 
in quo suam camque vulgatam apud 
Graecos sententiam de Geryonis do- 
micilio Noster consulto, ut videtur, 
exponit, alteram Ifecataei opinio- 
nem silentio prorsus premens; quam- 
quam veteres iam de (eryone insu- 
laque Erythia dissensisse, e Plinii 
loco Hist. Nat. IV, 30 fin. manife- 
stum est, quocum conf. Strabon. |. 
mox laudandum ac Pompon. Mel. 
JIT, 6, 15: quo auctore Frythia, 
quae a Geryone habitata traditur, 
sita fuit in Lusitanin, summaque 
fuit regionis fertilitas, Straboni quo- 


302 


HERODOTI 


tv éddoav ionunv, Nv tiva vov Zxvdar veovras. 
dt olnéerv Etc TOÙ ITovtov, xatormnuevov t}v ol E 
yovor ‘Equ&srav vijoov, tiv 1905 Tndetpowoi toto. 
xÀécgv otnAicov En) td Queavo. tòv dì Queavoi 
Aeyovoi ad QÀiov dvaroAéav doldpevov vîv megi x; 


Eoyg dè 00-APeod ELXVVOL. 


évBevtev tov ‘HoaxZéa 


és tv vuv ZxvBinv qoonv xadsouevnv. xatadafiets 


que celebrata loco classico III, 5. 
8.4. pag. 169 s. 257 C. Namque Ery- 
thia insula, minime illa quidem fa- 
bulosa, ut quibusdam placuit (quam- 
quam poétarum ingeniis talia au- 
cta et amplificata esse non est quod 
negemus), media inter Gades ipsas 
et terram continentem sita dicitur: 
id quod convenit in locum, cui nunc 
nomen 7rocadero, si quidem ipsae 
Gades olim insulam, quae nunc vo- 
catur St. Zeon, occupabant. Vid. 
Mannert: Geogr. d. Gr. u. Roem.I. 
p. 287 sq. 292 ed. tert., Gosselin ad 
Plin. 1. 1. pag. 369 seq., Wheeler: 
Geography of Herodot. p.174et, qui 
accurate de his disputat, Forbiger: 
Handbuch d. alt. Geograph. III. p. 
46 seq. De Erythia fabulosa, quae 
ex solis occidentis radiis nomen in- 
venerit, dixit I. H. Voss: Weltkunde 
der Alten p. XXI. Add. Bernhardy 
ad Dionys. Perieg. 558. pag. 678 
et Ukert: Geograph. d. Griech. u. 
Roem. II, 1. pag. 240. 

sato nutvor] activa accipien- 
dum notione, neque mutandum in 
xatorunuevny, ut ad v7o0v refera- 
tur. Vid. nott. ad I, 27. Add. Le- 
tronne: Journ. d. Savans 1817. p. 
46, cuius verba potiora huc trans- 
scribam: Il me paroît certain, que 
xatorunuevov est ici une tautologie, 
au moyen de la quelle Herodote 
reprend le sens du precedent olné- 
ev, et cette locution n°’ a rien de 
plus singulier que Éxefovto — zoe- 
ouevot II, 108 et afpeouevov — É2é- 
otar VII, 10. Add. I, 67, ubi éye- 
yovedav — yevopevot. 

toîci FE HoaxAécov ctpléov] Ca- 
ve scribas #60 pro fé. Vid. nott. 
ad II,.33. Namque Gades extra co- 
lumnas Herculeas fuisse sitas nemo 
nescit, extra orbem terrarum, ut 


Livii utar verbis XX) 
cumfusam Oceano insi 
vulg. ‘Hoaxi7f0v cun 
157 exhibui HoaxZéms 
dederunt Dindorf, et I 
demque scripturam re) 
43. 181. 185. 196 atque 
volo II, 33. 

toy dè Queavòr 2079 
x,t.À.] De his vid. n 
23. Ukert: Geogr. d. G 
10. 20 et Ideler ad Ai 
rol. II, 1. Vol. I. p. 40 
Milesium hic respici im 
tuit Klausen. ad Hecat, 
40. Tu conf. nott. ad I\ 
git Herodotea Eustatk 
Perieg. 41, ubi haec 
sata xal 'Hoddorog, è 
gerat TOÙS yecxportag, 
ogeLv méque tn yns. U 
probabiliter restitui pa 
(pro 77v zeoi) putabi 
ad Eustath. l. l. pag. ! 
quiturBredov. p.115. Ei 
minime ad hunc locum 
qui legitur IV, 36, re 

satodafie.v Yao av 
Emendd. Herodd. P. ll 
bie hunc in modum 
scriptum fuisse existin 
talafeiv Yao (ut I, 24 
vid. nott.) CUTOV XE 
xovpov, ÉnELQvodNen 
Tijv KATtUAVOACAL, Qua 7 
tatione libris scriptis 
haud opus videtur adH 
recte intelligenda, qua 
tur. — Asovrénv edidic: 
220 pro vulg. Zeovrry. 
talafeîtv conf. notata a 
locutione &el7 tue 1 
153 et I, 126, et ad us 
nis oî in verbis Tag | 
nott. ad Herod. I, 34 


MELPOMENE. IV. 8. 9. 303 


ld , # Y LÀ 
va te xal xgupov: ineiguocuevov dÈ tv Asovtenv xar- 
aL, tas dé oi Înmovs tas amò TOÙ GCoparos veuopevas év 


TÒ qo0vo apaviodiva. ein tvIn. ‘Ls d' éyeo8ijvar9 


raxdéa, dltnoda.* mavra dì ta ts qoons érneteidovra 
rmxecda. È tv Tiolnv xadsopevnv yijù. évdavta dè 


: dxÒ TOÙ Coparos veuopé- 
08 dicit, qui plaustro iuncti, 
m Hercules in somnum inci- 
soluti a plaustro pascebant 
que é» rovrm to zedvo (i. e. 
ascebant ipseque Hercules 
premebatur) divina quadam 
evanuerunt. Minus accurate 
arratione, quam ex Herodoto 
erhibet Iustinus l. l., loco 
i, quod in his regionibus pe- 
ntibus usitatum est, equus 
, quo vectus (ép’ ov xate- 
)terram peragraverit Hercu- 
is, quae proxime antecedunt, 

dqruéicta. È tnv 
xo@(nv z00nv naleopévnv, 
Nostrum locutum esse mo- 
nlei. ad Aechyli Prometh. 2, 
ruae nunc vocetur Scythia, 
li se. aetate, nondum sic ap- 
esset, quo tempore Hercu- 
sse tingebant. Neque talem 
em adhibuit Aechylus I. }. 
m appellans tempore Prome- 
lem aetate multo Herculem 
sisse fama tulerat. 


Cap. IX. 


8a] Ita iure melioribus e li- 
ne repositum pro disjeodat. 
Kt. ad I, 65. 94 coll. IV, 139 


v'Tiainv uelsopévnv] Ter- 
aeae Noster meminit IV, 18. 
76 itemque Plinius H. N. IV 
5 ,,inde silvestris regio //y- 
are, quo alluitur, cognomi- 
Nec alia, opinor, regio in- 
Pomponio Melae II, 1, 4 
xis: ,, - Hypacaris per No- 
volvitur. Silvae deinde sunt, 
rximas hae terrae ferunt.‘‘ 
Chius Orb. descript. 845 in- 
non. Peripl. $. 3 (T. III p. 
i.) orientem versus Bory- 
, transgresso obvios esse 


Scythas, qui Hylaeam vocatam inha- 
bitent, testantur. Intelligitur autem 
is terrae tractus, qui haud procul a 
Taurica Chersoneso cingitur Bory- 
sthene, Ponto Euxino, Carcinite 
sinu et Hypacyri fiuvio, silvisque 
(quibus reliqua Scythia, arborum 
maxime inops, caret; cf. IV, 19 et 
61) repleta dicitur: ex quo ipso no- 
men ductum nemo non videt. Nunc 
haec quoque regio arboribus nuda- 
ta; quamquam vestigia dicuntur su- 
peresse, quibus olim eam fuisse te- 
ctam appareat. Omnis enim illa 
regio, quae ab ora Ponti Euxini se- 
ptentrinali introrsum extenditur lon- 
ge lateque patens, silvis adeoque 
ipsis arboribus nunc prorsus caret 
lignique materià inde omnino indi- 
get: qua de re multum nostra aeta- 
te quacsitum esse video: conf. Baer 
in Baer et Helmersen: Reitriige z. 
Kenntniss des Russisch. Reichs etc. 
IV. p. 166 seqq. (qui ipse p. 181 Hy- 
laeam veterem paeninsulam illam 
esse dicit, quae intra Borysthenis 
ostium et Pontum Euxinum promi- 
net) et alia, quae attulit Hansen: 
Osteuropa etc. p. 30 seq. coll. Kolster 
in Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog. 
Suppl. XII. p.611—615, ubi Lind- 
neri opinionem (Skythien u. d. Sky- 
then des Herodot. p. 40 seq.) impu- 
gnat Hylaeam a septentrione et oc- 
cidente Borysthenis inferioris falso 
quaerentis; tu vid. etiam Ukert: 
Geogr. d. Griech. u. Roem. III. 2. p. 
452 seq., Muraview-Apostol. Reise 
durch Taurien pag. 39. Tchihat- 
cheff: Asie mineure II. pag. 504. 
Nunc regioni, quae ad deserta No- 
gaica, a Nogaicis Tartaris habitata, 
pertinet, nomen Zambogluk. Cf. Ren- 
nel, 1. 1. p. 406, Reichard. ]. 1., Man- 
nert: Geogr. IV. p. 80 seq., Koehler : 
Mcmoir. sur le cours d'Achill. pag. 
129. 130, Heeren: Ideen I, 2. pag. 
272, quo auctore incertum, utrum 


ada 


304 


HERODOTI 


aùtov evpeiv év avrgoo uitorag8evov tiva "Egidvav dipu 


huis regionis silvosae adhuc super- 
sint indicia: etsi apud populum fa- 
ma silvae, quam nullam recentio- 
ris actatis ostendant mappae geo- 
graphicae, quamque nunc evanuisse 
credibile, cum olim silvae nigrae 
nomine latius illa extensa fuisse vi- 
deatur. Quae nunc a Tanai prope 
locum Tzerkask incipiant silvae, 
cas idem Heeren. scribit finiri ad 
Borysthenem prope Czernigow: ex 
quo inde deserta porrigi usque ad 
Pontum Euxinum multis tumulis in- 
signita. 

ueoraoBevov tiva “Eyidvay di- 
quia] Eyxidvayv scripsi cum Schweig- 
haeus. et Gaisf. pro Eyxidray, quod 
in éx(dvnv aut Exidvnr mutare vo- 
Init Valcken., neutrum, opinor, recte, 
ut ex iis patet, quae attulit Bredov. 
p. 133 similia; nec magis scribere 
volui cum recentt. edd, fxidver, ut 
ipsum wviperae animal (cf. Acschyl. 
Choéph. 243. 981) intelligeretur, 
cuius partibus tantum instructam 
mulierem s. virginem declarare No- 
ster voluit, hane ipsam ideo pi$o- 
ncoBevov tiva et dipvea praedicans, 
quae adiectiva sunt mulieris nomini 
Eyidra addita: quam eandem vir- 
ginem fabulosam et portentosam, 
terrî editam descripsit Hesiodus in 
Theogon. 292 (295) seqq. quamque 
Tartaro et Terrà natam dicit Apol- 
lodor. Biblioth. II, 1, 2, qui III, 5, 
8 ab hac Echidna et Tyvphone na- 
tam fert Sphingem, assentiente Eu- 
ripide Phoeniss. 1030, ad quem lo- 
cum quod olim Valckenar. in He- 
rodoteis verbis proscribi voluerat 
vocem dipvéa, postea retinendam 
duxit, bene memor Cecropem ad 
candem rationem dictum fuisse de- 
gn itemque Centauros apud So- 
phocl. Trachin. 1110 (ubi: dtpvy t 
. apuxrov lrrofeuova crgatbr). Nec 
nliter Libanius (in Basilic. II, p. 
108) de Chirone: xal KEVTAYO0V 
coua dipvis xa) reopéta mEtvto0- 


z0v xal teopnv éEnyoropivm 
porae8eyov Sphingem Echi 
editam dixit Euripides 1.1. 1037, E: 
nyn vocavit Lycophron Alex. 6 
Diodorus Siculus 11,43 ipsumEcì 
nae nomen haud proferens yup 
fuisse xaodevoy scribit, quae su 
riores corporis partes cingulo ta 
habuerit muliebres, inferiores vi 
rinas (rà dè xarwrega Exidyng): 
quae Herodoto dicuntur gi i 
«x0 tov yiovredy (sic dedi pro va 
yiovréwv, vid. Bredov. p- 235), D 
doro sint ta pòr avo uéon Si 
paros péxor ts tovne. N 
ter Pseudo-Origenes s. Hippo 
supra l.: n di, pnolv è (paio 
ta uèòv avtijs (in prorime pre 
dentibus 2007 peeoxceo8evog voi 
tur) uzo1 Povfovos rapBtvov, a 
dè TÒ xdrw Copa perà 9 
utov tr Pioua Fx(dvns. Est ant 
sensus loci Herodotei: ibigue ir 1 
lro semivirginem quandam Echida 
(i. e. viperam) invenisse miziae na 
rae, 8. corporis, cuius superiora & 
a natihus feminae, inferiore serpe 
fuerint 8. formam repraesentariat.T 
git Herodotea Eustath. ad Dica 
Perieget. vs. 310, quibuscum ec 
parentur Diodori verba landa 
Melae II, 1, 105 (,,Basilidis ab H 
cule et Echidna generis princi; 
sunt, mores regii, arma tuntum . 
gittae“) et inscriptio apud Di 
Class. I. p. 34, quam attulit ad h 
Wesseling. In hac inscriptione, qt 
pluribus exponit Herculis mi 
nes et res gestas, inter alia 
tur haec: rovro di #xl Zxv8lay di 
Bas ‘Ayd8vesoy uoza Èvixaee, t 
dvyurol CUTOÙ CVYYEVOLEVOG 
viods Aye8&veoov teeto xcl Zxv0 
(Reinesii Inscriptt. Cl. IV, 12. Co 
Inscr. Graecc. Vol. III. p. 80ì. 1 
5984). Primarinm de Echidna | 
cum Hesiodi iam supra attuli; ta 
ad cum notata a Lennepio p. 
Muctzell: De emendat. Hesiod. Th 


*. .Similiter Callistratus de € entauro NI. p. 905 s. p.160 cd. lacobs: x@. Nyouantr 


TÒ cupa x. t. À. 
zianz. in Melett. I. p. 71.°% Cr. 


Idem Chiron [Inmonfrravoos dicitur. Vid. 


Nonn. in Gregor. A 


MELPOMENE. IV. 9. 


305 


uèv avo arò tav piovrav sivar puvarnòs, ta dè Eveode 
(dovra dì xal taovuacavia énsipeodai puv, el xov dor 


Miavapevas” 


452. — Ipsam fabulam de 
erculis atque Echidnae filiis 
Koeppen (Nordgest. d. Pon- 
13), qua nihil aliud signifi- 
itratur, nisi quod Agathyrsi 
ab oriente in eas terras, in 
'ersari post dicuntur, perve- 
egionemque vel ante Gelo- 
nparint: filiorum enim no- 
sive conditores gentis du- 
sive ipsas gentes, quae an- 
no aevo hoc solum occupa- 
licari. Ac Gelonos quidem 
»t pro antiquissimis Graecis 
y’nti Euxini olim tenentibus, 
lea barbarorum incursu ad 
» loca reicctis; ut minime 
) posteris colonorum Grae- 
Milesiorum inprimis, qui 
>st demum in hac ora conse- 
habendi sint. Ad fabulam 
lea , quae non nisi similibus 
Hustrari queat, idem affert 
mem de serpentibus, quibus 
V, 105, ubi vid. nott.) fugati 
itemque admonet Indici nu- 
isehnu, qui deus in prima 
ne sive incarnatione conspi- 
smideus, e& figurà, quae ex 

ac piscis partibus mixta 
instar deae Syriacae. Quo 
ance famam relatam vult Kit- 
halle pag. 64, cum serpens 
e non differat a pisce inde- 
s ducat ad primam Indici 
incarnationem rerumque ex 
oereationem. At vero Echid- 
ne ab inferiore corporis par- 
mtis speciem prae se fert, 
IR spectare ciusque videri 
im negari vix poterit, recte- 
rm sic statuisse video Hal- 
Vien. Jahrbb. LIX. p. 253. 
p. 139. Deutsche Gesch. 1. 
q.) itemque Heinicke (Ho- 
Lycurg. p. 127), qui hanc 
idna et Hercule fabulam ad 
ulas retulit, in quibus coe- 
erra sub viri et navisimagine 
ententur: quae si recte sta- 


)DOT. II, 


tiv dì pavai, Écovtnv Eyes, xa) ovx 
sesv Èxelvo Reiv 7 ol uigdijvar' 


tov dè HoaxAéa ug9i- 


tuuntur, fabula hac Graeca de Echid- 
na (‘erra), quae cum Hercule (Sole) 
congreditur, nihil aliud fere decla- 
rari existimem, quam quod Scytha- 
rum famf significari supra (ad IV, 
5) vidimus: quae a Jove (Sole) et fi- 
lia Borysthenis fiuvii (agua) natum 
facit Targitaum, Scytharum aba- 
vum, ciusque filios tres, qui sunt 
trium gentium s. tribuum Scythica- 
rum et ipsi abavi: ut adeo utraque 
fuma originem gentis e terra ipsa 
editae maximeque indigenae et sta- 
tim ab initio in tres tribus distin- 
ctae significare voluisse videatur. 
In his subsisto: neque enim placet 
cum Em. Braun (Griech. Gétterlehre 
8. 110) fabulam de Echidna ita ad 
res naturales in universum trans- 
ferre, ut hac virgine mixtae et por- 
tentosae formae declarari putem no- 
tionem vaporis pestiferi e terra editi 
omniaque consumentis: cum Echid- 
na virgo, quae cum Hercule congre- 
di cupit eundemque apud se reti- 
nere studet, terram potius declarare 
videatur duram, frigidam, incul- 
tam, quae Solis radiis incalescere ac 
fecundari cupit indeque Solem 
(Herculem) quam diutissime apud 
se retinere vult. Sed longius abesse 
puto, quae Iustinus (in Pseudo-Ori- 
genis s. Hippolyti philosoph. l. 1.) 
commentus est, cum hanc fabulam 
ad universi creationem referret tres- 
que filios ab Echidna natos consti- 
tueret tria principia universis inge- 
nerata rebus, duo mascula, unum foe- 
mininum. Nec denique probari posse 
credo, quod Gibbon (Geschicht. d. 
Verf. u. Unterg. d. Roem. Reichs 
Vol. VI. cap. XXVI. p. m. 326) ex 
hac Graecorum fama de Scytharum 
origine repeti vult ea, quac de Hun- 
norum origine turpi leguntur apud 
Iornand, de rebb. Gett. cap. 24. 
molv not puydvei] In duobus li- 
bris scriptis invenitur ud, i in aliis 
compluribus deest vocula 7. Nos 
pleniorem locutionem retinuimus, 


20 


306. HERODOTI 


var érì tod uuodd tovt®. Exelvnv te dn Vaspfarlecta: tiv 
anodogiv tav înnav, fovAouévnv ds mAetotov qodvov ouvetva: 
to HoaxAét° xa) tov xouicauevov èdelev aralidoces8a:. 
tedos dì arodidovoav avtnv simetv* "InPovs uèv d7) tavras 
aminopevas évdade Ecmca to Ep, cdotga te CÙ rapéoyss 
Èyco yag Éx GEU toeîs maidas. tovtOvs, éngav yévavtai 100- 
ques, O Ti gem mortev, étnyéo cÙ, elte avtoù xatoLMito (20016 


qua etiam alibi Noster utitur, v. c. 
II, 2. IV, 147. 167. V, 65. IX, 13. 
93 fin. (coll. IX, 117 etI, 140), ubi 
simili modo inter coniunctivum cet 
iufinitivum d@bor et dwosty libri flu- 
ctnuant. De quo a me consultus C. 
Fr. Hermann. ita scribit: ,,t00% 7) 
Atticis pottis abiudicat Elmsleius 
ad Euripid. Med. p. 112. IDebebat, 
ut opinor, omnino alienum dicere ab 
veterum Atticorum consuetudine.“ 
Ita Dindorf. Ind. ad Aristoph. T. 
VI. p. 602. Nimirum Reisig. Appa- 
rat. critic. ad Sophocl. Oed. Col. p. 
180: ,,videtur media demum dialecti 
Atticac actate increbruisse et a ve- 
teribus illis Atticis, Thucydide, Ari- 
stophane, prorsus esse alienum.“ 
Neque vero huc, quem affert Schae- 
fer. ad Demosthen. IV. p. 564 locum 
Platonis De rep. VI. p. 501 referri 
posse monstravit Stallbaum, muta- 
ta loci interpunctione. Add. G. IHer- 
mann. Opusc, III. pag. 230:,,Etiam 
in prosa oratione rarum est zl 7, 
si ad exempla nudi r0lv compares. 
Cur vero? Nempe quia plerumque 
r0iv dici res postulat, rarius sgiv 
n. Differnnt enim. Similiter non 
idem est, utrum priusquam dicas an 
prius quam. ‘Ta vid. Baeumlein: 
Untersuchung iiber die Gricch. Mod. 
pag. 346. In proxime seqq. e Flo- 
rentino libro aliisque revocavi cum 
recentt. edd. Ursof@4ie08 pro 
olim vulg. vrsofaléodar, quod vel 
ob sequens #8#281v drallaco:6dai 
minus videtur aptum. Ad verbi si- 
gnificationem (di/ferre, moras necte- 
re) conf. III, 76 ibique nott. Post 
vreofadlecta: Mehler in Mnemo- 
ayn. V. p. 72 inseri vult «s/. Ad 
verba x@l 70v xopuucapevov x. t. À. 
conf. IV, 5. 15. Sensus est: Rune 
vero receptis equis (quum equos re- 


cuperasset, tum demum) discedere 
voluisse. 


coorga te GÙ magiogeg] i. e. fa 
exhibuisti, solvisti pretium servataran 
equarum. De voce cobetga conf. Ì, 
118 ibique nott. Hesychius ceryqua 
interpretatur Corea, quo utroque 
nomine donaria et sacrificia dici mo- 
net Lobeck. in Aglaoph. p.383, alia 
quaedam etiam afferens. — In segg. 
cum recentt. edd, pro vulg. Î7® 
peo ix ced tests raîdas È y 00 dedi e 
Sancrofti libro alteroque: #z@ yee 
în ceù tosîs rnaîdas, quod 
Schwcighaeusero aptius visum erat. 


éneav yévovta. teoqgueg) teopies 
idem valet atque Del n; 
avdoco8évres, educati, adulti. Monuit 
Valcken., qui similes quasdam locu- 
tiones idem signiticantes ad h. }. at- 
tulit apteque etiam admonuit Ho- 
meri, qui uno tantum loco hac voce 
usus (Ili. XI, 307) dixit tgogi xtse, 
quod Suidas explicavit re&ea 
vor, Grvucteuevov, alii Graeci inter- 
pretes svreag?s, svrayts; alio 
Odysseae loco (III, 290) dixit xv- 
para teopoevra eodem fere sensu, 
ad quem locum Eustathius Herodo- 
tea haec ipsa attulit p. 1468 s. pag. 
128, 17. Ac denique conferri quo- 
que poterit, quod supra legitur apud 
IIerodot.1I,93: 0î respopevo: È 
#6 yirovtar* — Mox retinui è 
(doce, monstra), ut INI, 72, ubi ef. 
nott. Recentiores edd. #Éyy#s0. Ver 
ba: elreavtovuatorito valent: ma 
hac ipsa in terra (cuins ego sola te- 
neo imperinm) sedes iis adsignem £. 
tribram. Idem verbum I. 154. In 
seqq. verbis rov dèi Zéyoroi xe@S 
ravra e0neîv Naber in Mnemosyanm. 
IV. p. 12 eiici vult Z#yoror, sine ca wa 
sa idonea, ut mihi quidem videtom. * 


MELPOMENE. IV. 9. 10. 


307 


node Ex tÒ xparos avi), elte amortuno rapd cé. Tiv 
mn raùra éxzipotav: tov di Aéyovoi xR0s tavra elnetv 
vavdoadevias lina tovs ratdas, t@dE moLedoa ovx dv 
vos. tOv pèv av 09ds avtav tode tÒ rotov ade diater- 
ov, xaltda footer tads xara rade tovvupevov, toùrov 
gode iis y00ns olxtoga woLed* 06 d° av rovrav tav te- 
dv évréAiopa: dlrntai, Exmeume éx ts gone. xal tavra 
da aurn te eUpoavésa, al ta évreralpéva womoeis. 
ide dn sioquoavta tav totav to Eregov (duo Yao di po-10 
aéos HoaxAfa), xaì tOv tootjea xpodétavra rapadod- 
» rotov te xal tov paot]ea, Fyovra éx° axons tie cvufo- 
uaAnv qouotnv: didovra dì araAiaccso8a.. tiv d’, énel 


t rade Lovyruevor] ara trade 
lo fere sensu atque antea ode 
Et facit huc quoque rode tò 
et res {metrno: toda, quae 
bic derxrixcos ab Hercule dici 
Wesseling. Declarare enim 
ercules eum, ,,qui A0c modo, 
o ut vides facio, arcum ten- 
Jalogue hoc co modo, quo tu 

vides facientem, se cingit.‘‘ 
n. ad verba 05 d @&y rovrov 
yeow — Zixntai (qui vero his 
qras iniungo, inparem se prae- 
s. gui haec opera, quae iniungo, 
re hand potuerit) conf. simi- 
ueturam VII, 8. 6. 1. VII, 48. 
6 ratione particulae uèv in 
periodi parte repetitae (roy 
roeds — tovrov uètv tnode 
oéx. x.) conf. Werfer. in Actt. 
+ Monacc. I. pap. 90. Sed in 
parte semel tantum inveni- 
, de quo ipso vid. ibid. pag. 
In fine cap. cum recentt. edd. 
vi e pluribus codd. evpgavés- 
vulg. evgoavéai. Vid. Bre- 
, 375. Cf. IV, 163. 


Cap. X. 


per dn) slquoavrta tiv toby 
eov] slovesv hic valet addu- 
eonf. #rsgveoda. IV, 8. In 
Matthiae retinuit 7000 dé- 
scuius loco nos cum Schweigh. 
sf. reposnimus (ror fwornga) 
ttayra (ut sit: aptundi cinguli 
n pracmonsirasse),quemadmo- 


dum dudum voluerat Wesseling. con- 
ferens I, 60. Pro roy £octiea San- 
crofti liber offert ta {wotrgi, quod 
Porson. Advers. pag. 161 cum So- 
phocl. Oed. T. 456 (ubi: oxnareo 
xQ0detxvùs) comparat. At huius lo- 
ci alia, opinor, ratio. Ad ipsius loci 
argumentum hoc opinor tenendum. 
Arcus cum ad praecipua Scytharum 
arma pertineat (cf. nott. ad I, 73. 
III, 21. V, 49) atque a tota vitae 
ratione, qua gentes illae nomades 
utuntur, disiungi nequeat, par erat 
cos, qui ad Herculem Scythicae 
gentis origines referrent, huic quo- 
que arcum tribuere arcusque tra- 
ctandi rationem et ipsam inventio- 
nem ad hunc quoque referre; alia 
cnim Graecorum ipsorum fama Her- 
culem ferebat arcus tractandi ratio- 
nem edoctum fuisse a Teutaro (Tar- 
gitao?) Scytha, teste Scholiasta 
Theocrit. XIII, 50, qui ad Herodo- 
tum ipsum provocat (nisi pro ‘/7790- 
doros legendum ‘Hoodmgog, vid. 
‘Toup. et Hemsterhus. ad h. l. Tom. 
IV. p.170 seg. Poétt. minn. Graecc. 
ed. Gaisford.) et Scholiast. Lyco- 
phron. Alex. 56. Conf. etiam Neu- 
mann: Die Hellenen im $cythenlan- 
de pag. 110. 

govra è’ auons tie ovuffolne 
qpuoéinv yQuoenv] Vulgo sic inter- 
pretantur: ,,guod (cingulum) in ex- 
trema commissura auream habuit phia- 
lam, quae sibi haud liquere ait 
Schweigh. in Lex. Herod. Valla $0- 
otnea intellexit dallemn; quem secu- 


20 * 


308 


HERODOTI 


ol yevopévovs tovs maidus avdoadivrar, toùro uév 0g ovvo- 
uata Béodar, td uèv AyaBugoov aviav, rd d' éxopévo Te- 
Aovov, ZExvdnv dì ta ventat®* tovto dè tijs éxLotoAis peuv- 
uévnv avi]v moujoar ta évretadpeva. xa) di dvo pév ci toy 
naidaov, tov te Ayadvocov xa tòv TeAavov, ovx ofovs te pe- 
vopévovs étintodar r0ds tOv rpoxsluevov @e840v, olyeoda: éx 
tis g000ns éxBAnBévras vaò ti pevapévns: ov dè veataror 
avtdv Zxv®nv émredécavta xatapsivar év ti x0on. xal amo 
uav Zxvdecd roò ‘HoaxAéos pevéotar tovs alsl facrAéas yivo- 
uévovs Zxvdéov, amò dè ris qpuaAns Eri xal és rode qpuadas ix 


tus Larcherus Gallice haec ita ex- 
pressit: ,, i l'endroit, où le baudrier 
s'attachoit, pendoit une coupe d'or.“ 
Equidem malim 0vufoZ7v accipere 
de cinguli claustris (nos: Schloss, 
Giirtelschloss), quibus suspensa sive 
annexa fuerit phiala, eum fere in 
modum, quo reddidit Miot, alter Gal- 
lus interpres: ,,la ceinture portait è 
l’ endroit, où elle 8° agrafait un flacon 
d' or,‘ atque Italus interpres: ,,i/ 
quale (cingulo) all’ estremità del for- 
maglio aveva una fiala d' oro. Et hanc 
interpretationem, vernaculo quoque 
interpreti probatam, confirmare vi- 
dentur, quae infra leguntur de Scy- 
this etiamnum phialas e cingulo sns- 
pensas gestantibus. De fibula phia- 
lam aliquo modo repraesentante co- 
gitaverat Braun, qui h. l. affert in 
libro De vestit. sacerdott. Hebr. II, 
3. $. 362. pag. 300. — Agathyrsi no- 
men ad gentem Agathyrsorum, de 
quibus plura infra IV, 100 seqq., 
(reloni nomen ad Gelonorum gentem, 
de qua vid. IV, 108 seq. spectare, 
neminem fugit. 

ts ériorolzjs ueuvnuevnv] èri- 
cron dicitur mandalum, 8. quidquid 
iniungitur. Conf.VI, 50 et Blomfield. 
in Glossar. ad Aeschyli Prometh. 3. 
Moneo, ne quis lectionem nunc iure 
proscriptam ér1r047s tueri velit. 

ovx ofovs te yevopevove ÉErnt- 
Gar m00g tOv rgorelusvov ded40v] 
i. e. cum proposito certamini essent 
impares. In seqq. ad #ritelécavta 
ex antecedentibus mente repeten- 
dum: row wooxsiusvov deddov, ut 
Noster dixit infra IV, 43 et I, 126. 

Eri nal és tod pualag Èu toy Lu- 


otnouwyv pogieev TuvBag] i. e. negne 
ad hoc tempus phialas gestare Scythes 
e cingulo suspensas. Attulit h. L 
Struve (Opuscc. II. p. 120), in quo 
x ponitur (in verbis éx roy feora- 
Q0v), ubi «x0 exspectari poterat, 
quod monente eodem viro docto re- 
motioremnexum declarat, cum fuad 
propiorem nerum indicandum adhi- 
beatur, quod utrumque facile con- 
fundi posse nemo non videt: acce- 
dit, quod ob antecedentia dxò rie 
piddns (i. e. propter illam phialam) 
Noster pracpositionem d&x0 iterum 
ponere atque diverso sensu noluit. 
— Referunt huc exiguam statuam 
ex electro elaboratam, quae in tu- 
mulo quodam prope Panticapasum 
s. Kertsch nuper est reperta virum 
repraesentans altera manu tenen- 
tem pharetram sagitis plenam, arcu 
nonnihil prominente, altera manu 
cornu s. rbytonem (i. e. vas poto- 
rium sive poculum cornu formam 
exhibens), eumque baculo s. clavà 
nixum et Scythica anaxyride indu- 
tum: quam sive privati hominis 
Scythae imaginem existimes (qua- 
lem vestitus Scythicus indicare vi- 
detur itemque vas potorium, si qui- 
dem pro tali auream phialam Hero- 
doto commemoratam habere velis) 
sive, quorl mihi quidem videtur ve- 
risimilius, Hercnlis simulaeram; 
quippe cuius cultum in his regioni. 
bus frequentem testantur numi 0l 
biopolitarum aliquot inventi (conf. 
Choix de Medaill. antiq. d'Olbì. 
opolis, faisant partie dn cabinet 
du conseill. d'“5tat De Blarem ] 
Paris 1822 p. 53. 64 coll. Notice tu 


MELPOMENE. IV. 10. 11. 


309 


nocov popsev Zxvdas* tò di) uoùvov pngavioaoda: 
a Zxvdn. ravra dì ‘EdANvoav ol tòv Iovtov olxéov- 


Se. 


1 dì xal &4405 Adpos Eyav ade, tò padiota Aepo-11 
> apooxsimoi. Exvdas toùs vouadas oixÉovras èv tîj 
Aéuo xisodévras vaò Mascapsrtcav, olyeodar dia- 
mauòv ‘Apatea érù piu tqv Kiupepinv: TRY Yao vv 


s d’antiquité, decouverts 
de Blaramberg [sic] Pa- 
. 14. 18), quemque re- 
ferunt auctorem. Ita- 
scis advenis erit cogi- 
ui indigenis mixti vesti- 
num adsciverint diisque 
re attribuerint. Tu conf. 
ua Notice sur quelq. ob- 
3. 12 seqq. 28. Herculem 
e cultum esse docet in- 
raeca (v. Corp. Inscr. 
2120 b.) et anaglyphum 
n, quod Herculem cum 
ssentat: vid. Corp. Inscr. 
LL II. p. 159. 
pwov — Zuv®y] i. e. hoc 
matrem parasse Scythae 
se commodum inslituisse. 
> Aldina exhibet_t0», 
atum voluit Gronovius. 
s Florentino, aliis exstat 
gavacdo. et Zxv8nr, 
que alienum ab hoc lo- 
XYq.Pontum qui incolunt 
it Grueci Ponti Euxini ac- 
t Ponti Euxini habitantes. 


Cap. XI. 


ra deyopévo aUTòs n000- 
verbum aQocusipai (se- 
mtior) vid. 1, 133 ibique 
um verbo commode iun- 
clota. 

es],, Vid. Valcken. Schol. 
pag. 376—378.‘ Cr. Ad 
conf. ITerodot. IV, 13. 
. IX, 21. 60. 61. 111,146. 
O, 1et XI, 33, 3. Xeno- 
>’n. VII, 1, 48. Indicat 
thas dello pressos a Mas- 


diafavias roteuov'Aga- 


Esa xl yijv tino Kiupeolny] Ara- 
cem pro Volga plurimi hîc accipiunt. 
Cf. nott. ad I, 202. Tzschuck. ad 
Mel. III, 5, 5. nott. exegg. p. 148 
Vol. III. P. III. Heeren: Ideen etc. 
I, 2. p. 269 coll. Kippen: Nordgest. 
d. Pont. pag. 73. Halling: Deutsche 
Geschichte I. p. 69. At Breiger 
(De As. Herod. pag. 60 sq. 66) ad 
Oxciun, qui nune Gihon vocetur, ve- 
terum locos de Araxe relatos vult. 
— De Cimuneriis vid. nott. ad I, 6. 
15 et Ukert Geogr. d. Gr. u. Roem. 
I, 1. p. 26. Pro Mongolis habet Nie- 
buhr: Vermischte Schrift. I. pag. 
361. 364 Herodotumque egregie la- 
psum esse pronuntiat, Cimmerios 
scribentem, Caspii maris litora legen- 
tes, a Bosporo aufugisse atque per 
Colchidem terram Halyn transgres- 
sos Asiam invasisse, cum bac via 
ingredientibus opus fuisset navibus 
itemque Caucasi montes superandi 
fuissent aditu difficiliores; neque 
omnino gentes nomadas, quotquot 
Scythiam occuparint et aliis dein- 
ceps a gentibus loco pulaae fuerint, 
orientem versus discesaisse videri, 
sed occidentem versus ad Danubii re- 
giones, idem Niebuhrius monet. Nam- 
que Cimmeriorum vestigiis in Bospo- 
ro conspicnis ab ipsis Cimmeriis de- 
nominato (quibus ipsisHerodotum in 
errorem putat esse ductum) nihil 
aliud effici posse, nisi ut partem 
quandam gentis hac in terra reli- 
ctam fuisse credas liceat, quo tem- 
pore Graeci coloni advenerint. Cr. 
de Cimoeriis hìc conferri vult Schoe- 
nemann: Geogr. Argonantt. pag. 29 
seqq.,Spreungel.Apolog. d.Mippocrat. 
II p. GI9. Quae Mannertus dispu- 
tavit de hac gente fabulosa, leguutur 
in Geogr. Gr. et Romm. IV. p.10.34 
seq. 58 seq., cui add. Ukert: Geogr. 


310 


HERODOTI 


véuovrar Sxvdar, aUrn Aéperai tò radaròv siva Kippepicov. 
toùs dì Kipuesglovs, érovicav ZExvdéav, fovAsveodai, cds 
otgatod EriOvtOS peyadov® xal dr tas pvouas spéov xegogi- 
ouévas, évrovovs uèv apporégas, apeivo SÌ tv rav faci- 
Aécov: thv uèv pae di toù dnuov péoswv yvounv, 0g amaliao- 
cE0da. royua el, uNdÌ r90s x04dA0vs [deopevov] xevduvevenr: 


Gr. et Romm. I, 1. pag. 26. Quae 
Herodotus hoc loco de Cimmeriis 
tradit, ad fabulas relegata vult 
Schayes (in Dissertat. do Cimmeriis 
et Cimbris, quae legitur in l'Institut 
II. Sect. 1855. nr. 2-10. p. 160. 162), 
e cuius viri docti sententia Cimme- 
riorum gens nunquam revera exsti- 
tisse putanda est. — Ad verba ffov- 
Asveodar, dg otgArod ÉriovtOs pe- 
yeZov conf. IV, 102 ibique nott. 
&vrovovs utv duporéows] i. e. 
utramque (sententiam) intentum, i. e. 
acriter, fortiter defensam. Sic infra 
IV, 14: évretapévos aupiofntésv. 
Sic #vrovos in Platon. Rep. VII, 10. 
p. 528. Xenoph. Hell, II, 4, 23 Anab. 
VII, 5, 7. Apud Plutarch. Publ. 
1. évrovoraros éx8g0g; add. Tib. 
Gracch. 2. Artaxerx. 2. — Orationis 
structurà, qua ab verbis xal dn tas 
yvOpas Gpiov nsgaooiopevas incipit 
nec infinitivum habet, qui sequi de- 
bebat, vix ita offendemur, ut cum 
Heroldo (Emendatt. Herodd. P. I. 
p. 6) scribamus xéyowoiodar: neque 
enim id opus videbitur ei, qui ora- 
tionis inceptae, nec ita, ut par crat, 
continnatae ob alia vel addita vel 
interiecta verba plura, cexempla 
apud Nostrum inveniri haud pauca 
meminerit, recteque monuit Dietsch 
(Jalrbb. f. Philol. u. Paedag. LXIX. 
p. 329) vix quemquam fore, qui of- 
fendatur, si scriptum exstet: rag 
yVOUAS — xEZOOLOREVAG, tv uèv 
qpéosrv — tv dì x. 1. A. Sic quo- 
que Noster II, 55 scripsit: dvo re- 
detdas uslaivas — dvantautevas, 
tnv uèv avréov — tv dì — dri- 
xe0dat. "lu conf. alia, quae Mat- 
thiae Gr. Gr. $. 319 attulit similia. 
ds cmadleoceodo. moryjua el] 
De locutione conf. nott. ad I, 79. 
Quae sequuntur verba, e quattuor 
codd. vulgo sic exhibita 470? 006 
mollovs desouevov utvòvveverv, ne- 


gotium facessunt interpretibus. Ut 
enim de prava Gronovii taceam le- 
ctione, quam Mediceus, Florenti- 
nus, alii tuentur: undèì xe0 wollod 
drouera (cuius loco aliis placuisse 
video dsopévov sive dsopércr), vo- 
cem deouevov sine ullo sensus detri- 
mento abesse posse iudicat Webse- 
ling., eamque prorsus supervacuam 
esse statuit Larcherus. Nec tamen 
sollicitanda vocula videtur Schweig- 
haeusero, cum ellipticam illa com- 
pleat dictionem sic expediendam, ut 
intellizatur 7077yua #0rc, i.e. res in- 
diget, res postulat, ut hoc fiat. Val 
cken. coniecerat: und? w00s z0l- 
Aoùs ovdiv déov pévovras niyduvee 
ev loc sensu: ,, ila rem esse compe- 
ralam, ut optimum videretur excedere 
regione, neque manendo atgue adver- 
sus erercilum numerosua pu, 
frustra se obiicere periculo.‘* Batt 
mann. pro deouevoy proposuit d #01 
pevovtas, idque receperunt Din- 
dorf., Lhardy et Dietsch. Quum 
vero déov s. dsor in hoc orationis 
nexu ab Herodoti usu abhorreat, 
qui sane eza/i00e0da1 et pevsv 
saepe sic sibi respondentia ponat, 
Bredov. p. 29 genuinam hanc cen- 
set esse scripturam: undè xg0s w04- 
dovs pévovrus xivduveverv, idque 
probavit Herold 1.1. Cum vero vo- 
cis pévovras nullum prorsus in li- 
bris scriptis iuveniatur vestigium, 
malui uncis includere de048v07, quod 
ex glossemate verbis 70774a sim ad- 
scripto irrepsisse in textum arbitro. 
Abicht (Philolog. X. p. 709—712) 
legi vult: u70è re0s r0%400g doc 
evanvdvvevevr. — In seqq. fer 
Anas, quod Gaisf. reliquerat, cum 
Matthiaeo mutavi in faordéxs, item- 
que facrdéov pro Paorinwy. Cf. IV, 
6. Interpunctionem post «pa, 
(i. e. sine pugna, sine proelio, 9 I, 
174.1I, 102. IIT, 13.IV.93ete.) vul- 


MELPOMENE. IV. 11. 12. 311 
dv faordéav dianageoda. regi ts x0ons toto. érmc- 
«ov dn édédeuv neideo8a. ovtE toto PaorAevor tov 
Ure to dnuo tovs facidéas. toùs uèv di) araAlacos- 
deveoda. auagnii, tiv yoonv ragadovias toioi éri- 
to. dì Bfaordevor dogai év ti] Écovrav xesota. aro- 
‘, undè cvupevyev tò dnuw, Aopioautvovs, 000 te 
sxovdaoi xal 000 qpevpovras éx ti marpldos xaxd 
ratalauPave.. ws dì dota cpr tavta, diactavtas xal 
faovs yevopévovs, pagoda. 100 «AAp4A0vs* xal tovs 
levovtas mavtas Ur Eovtav Taywar tòv diuov tav 
rv raga rotauov Tuonv: xai cpeav Eri dios éoti 0 
apavtas dè oUtaA tv Etodov éx TI qoons morteodax, 
dì érxsidovras Aafetv fonunv tav xoonv. Kal vòvi2 
év ri] Zuvdixij Kiuuéoia teiysa, tori dè ITop®unta 


delevi, auctoreSchweig- 
\Lex. Herod. s. v. Caete- 
e tota de Scythis narra- 
teneri volumus, quod in 
e Persis Noster retulit li- 
baud semel ab eo factum 
ns: de Scythis enim Grac- 
more loquitur ct Graeca 
id eos referens indeqne 
| (Paorléxs) et populum 
* distinguit, quemadmo- 
meri carminibus vetusto 
| nevo inter reges et po- 
tingui et utriusque iura 
iscerni videmus (vid. mo- 
ermann. Griech. Staatsal- 
56 ed. quart). Ac reges 
non tantum ipsos dici re- 
n quicunque regiam fere 
habent aut regiae sunt 
que supra caeteros (d7- 
int, principes civitatis, ex 
mero satis constat: vid. 
I, 390 cum interprett. et 
s recentioribus, VI, 54, 
$ conf. Schoemann: Gric- 
»rth. p. 22. Quarc hoc quo- 
ts Paotdéas acque ac tov 
Nligendum censeo de opti- 
ve principibus civitatis, 
feruntur stirpis esse, at- 
2 plebe. 


— naud Enidota nata- 
i, e. quot calamilales ex 


patria profugis sine dubio superveni- 
rent. De voce én/d0É0g plures Ly- 
siae, Aeschinis, aliorum locos attu- 
lit Valcken., quem iam laudavimus 
ad I, 89, ubi vid. nott. De verbo 
satalaufaverv vil. nott. ad III, 42. 
— Bdiaotmnvai valet se dirimere, in 
diversas abire partes; praepositionis 
did vim exposuit Fischer. ad Wel- 
ler. III, b.p.172. Tu cf. etiam nott. 
ad 1X, 2. A 

nol cpewv Eri dijlog fot 0 tePOG] 
Suspicatur Valckenarius, olim scri- 
ptum fuisse 77) xa 6Pewr, s. etiam 
fva al Gpewv n, t. À.: qua parte 
regionis eorum etiam adhuc exstat se- 
pulcrum. De sepulcris conf. nott. ad 
IV, 7). Neque enim alius generis 
hoc sepulcrum fuisse coniicit Zoega 
De obeliscc. pag. 338. De 7yrà flu- 
vio conf. IV, 6l. Perperam Hero- 
doti locum intellexit Reichard. |. I. 
pag. 59. 


Cap. XII. 


Kai vòov Foro — Kiupeoia terze, 
Foti dì ITog&unia Kippégia] Hero- 
dotus Cinmeria moenia atque Porth- 
mia commemorans, hisqne addens 
terram Cinunerium atque Bosporum 
Cimmerium, hac quattuor nominum 
Cimmeriorum, quae sua ipsius ae- 
tate adhuc in usu fuerint, comme- 
moratione mihi probare velle vide- 


312 


HERODOTI 


Kiwupéoia, Este dì xal xoion ovvoua Kipueoin, Foti dì Booxo- 


tur eam sententiam, quam sibi ipsi 
maxime placere supra (cap. 11) erat 
professusi eam scil. terram, quam 
Scythae obtinuerint, primitus Cim- 
meriorum gentem tenuisse, pulsam 
illam quidem a Scythis, qui in illius 
sedes ingressi sint. Hoc igitur ut 
probaret, primo loco affert Kippéoa 
telyea, quac Larcherus, cum teîzos 
non castellum tantum arcemve, sed 
oppidum quoque ipsum (cf. IV, 46) 
significet, referri vult ad eam urbem, 
de qua Strabo XI. p. 494 s. 756 haec 
tradit: tò dè Kiupepixòv molte Tv 
mooregov érrÌ xeogovnoov idevpévn, 
tÒv loduov tipo nal qouati ndei- 
o0voe; hanc vero urbem eo loco 
quaerì volunt, qui nunc vocatur Eski 
Krim, i. e. vetus Crimaea, quae pri- 
maria totius fere regionis urbs olim 
fuisse dicitur sita nonnihil septen- 
trionem versus a Theodosia, inde- 
que satis remota ab ipso mari: conf. 
Reichard1.1. pag.12. Mannert. Geo- 
graph. d. Griech. u. Roem.IV. p.304 
8eq., cui obloquitur Koehler in Mém. 
de l'’Acad. de St. Petersbours, IX. 
p. 666. Hoc igitur Cimmerium si a 
mari remotum fuerit, aliud profecto 
fuerit necesse est atque illud Cim- 
merium, quod in ipso Bospori ore 
situm scribit Mela I, 19. $. 120 (ubi 
vid. zschucke nott. cxegett. Vol. 
III. P. I. p. 634) quodque comme- 
morat Plinius Hist. Nat. VI, 6(0): 
n ultimo in ostio Cinmerium, quod 
antea Cerberion vocabatur‘; neque 
aliud videtur fuisse illud Cimmerium 
(Kiuuegixov), ubi navium statio- 
nem esse, quam ventis ab occidente 
flantibus petant, tradit Anonymus 
Peripl. Pont. Euxin. $. 6, idemque 
adeo intelligendum esse puto apud 
eundem Strabonem |. I. narrantem 
Tv xOUNY tHv Kiupe ouamv, ms 

otlv aqpetnorov toùs tn” duvnv 
riéovorv: quae omnia ad unum idem- 
que oppidum mihi pertinere viden- 
tur, ad ipsum mare exstructum eo 
ferme loco, quo nunc £E/kenkaja, 
prope montem Opuk, teste Ukerto: 
Geograph. d. Griech. u. Rocm. III, 
2. p. 476, quocum conf. Dubois de 
Montpéreux: Voyage autour du Cau- 


case V. p. 257.; atque vel pro- 
montorium Kiupéowov, quod vocat 
Ptolemaeus Geogr. V, 8, haud scio 
an huc pertineat. Ad Herodoti locum 
ut redeam, ad Kippéoua telzéa ne- 
que Cimmerium illud, sive remotum 
a mari sive ad ipsum mare situm exi- 
stimes, neque tv xounv tpv Kip- 
ueounny, neque etiam Aipupegida 
molv, quam Hecataeus dixit teste 
Strabon. VII. p. 299 coll. Scymn. 
896 et Anonym. Peripl. 1. 1. $. 6 in 
Asia sitam, commode referri posse 
putem, malimque credere Xippéqia 
telyea hîc in universum dici moenia 
s. castella compluribus Chersonesi 
locis a Cimmeriorum gente olim ex- 
structa, post deserta, cum Scythae 
accederent, indeque in ruinas dela- 
psa: quae cum gentis nomen reti- 
nuerint vel postera aetate , vestigium 
huius ipsius utique pracbere potue- 
rint. Quae sequuntur ZZog&ppia 
Kiupéoia, infra quoque IV, 45 com- 
memorata, ea utique certum quen- 
dam locum declarare videntur. Nam- 
que Stephan. Byzant. p.615 Berk. s. 
p. 236 Westerm. IToo®uia xal TTog®- 
ulov, xopn érl to coronare tie 
Morstdog Àluvns; nec aliter apud 
Anonym. Peripl. Pont. Euxin. $. 5: 
Ilogdulov qmwgloy ro toò ctopiov 
ts Marotidos Muyvne. Qui idem 8. 
9 mentionem facit xoung t7s Ilog8- 
pitidog ni éy tw tedei TNe Evea- 
mNS, Ts Év 10 ctopio te Morst- 
dos Xuvns roi t0v Tavaeos. Qua- 
re haud scio an Plinius 1. l. ultimo 
in ostio (Bospori scil.) Cimmerima, 
quod antea Cerderion fuerit vocatum, 
ubi dixit, haec ipsa Porthmia intel- 
lexcrit, quae cum Cimmerio oppido 
ulterins sito, ut vidimus, confude- 
rit. Ut dicam, quid sentiam: indi- 
cari mihi videtur is locus, cui nune 
nomen Jerikale, non admodum di- 
stans a Z’unticapaeo 8. Kertsch, ut 
nunc vocant. Conf. Ukert l. L p. 
480 coll. 477 seq. — 7007 Kiuprety 
nisi de omni ille terra, quam Cim- 
meriorum gens olim obtinuisse per- 
hibetur, intelligatur, vix accuratius 
constitui poterit. 

forti dì Boorogos Kippéouos ua- 


MELPOMENE. IV. 12. 


313 


iépios xadeopevos. qatvovrar dì ol Kiupéoio pevyov- 
v ‘Acinv cous Zxvdas xal tv gegoovvndov xticavtes, 
v Zivarn n0dis Edias olmiotar. pavegol dé stor xaì of 
duobavres avtovs xal #0faAovres &5 vijv tav Madixmv, 
reg ts 0000. of uèv yao Kipuégior ate tqv rapa 
v Epevyov, ol dì Zxvdai tv deli) tOv Kavxaoov Eyov- 
cov, és 0 é08fadov és tqv Mndixnv yiv, és pecoyparav 


Plinius H. N. IV, 12 (24): 
xa iungitur (Pontus Eu- 
io Maeotii lacus. Cimme- 
rus id 08 vocatur muDp 
ndine.‘‘ Add. VI, 6. Mel. 
trab. VII, 4. pag. 3108. 
p. 494. Scymni Chii De- 
lb. 772. Anonym. Peripl. l. 
13 locos dabunt 'Tzschucke 
1. nott. exegett. Vol. III. 
631 et praecipue Ukert |. 
5. His adde quod nuper 
est Romae in chronicis 
fagsios èrì ZuvBas diéfn 
v Kippéoioy Boono- 
, Annali del. Instit. ar- 
8. p.88. Nunc huic freto, 
sis 8. mare Asovicum iun- 
o, nomen fretum Caphae, 
um idiomate Zocca di S. 
Ive Streito di Caffa, ab ca 
e olim admodum floruit 
heodosiae (cf. Ukert l. l. 
postea autem Caffae no- 
vit: recentiore aetate ab 
cà, quae propior freto est, 
tum nominare coeperunt. 
, pro tpv xe000vvNoov uti- 
uis refingere velit r7v y£0- 
Maloaytes vel olmgoavtes, 
e, ut alia taceam, I, 149: 
sy Érugov uticaviss. 
156. 157. Quod ad argu- 
oci attinet, de Cimmeriis 
sythis tradit quoque Stra- 
894 coll. Scymni Chii De- 
| seq. se 

tv Zivonn mods Elias 
)uo libri otxNte:. Tu conf. 
cientem Eustath. ad Dio- 
ig. 772, ac de ipsa urbe 
[, 76 ibique nott., quibus 
ne placet: Streuber: Sino- 
st. antiquar. Umriss. Ba- 
, Imaginem exhibuit Tchi- 


hatcheff: Asie mineure I Atlas. PI. 
22. Haec urbs ad Ponti Euxini oram 
in Paphlagonia a Milesiis, teste Ar- 
riano in Peripl. Pont. Eux. $. 14 8. 
8. 21 ed. Mueller., condita circa 
Olymp. XXXII, 2 postea maxime 
eminuit, com Ponti regia sedes es- 
set facta. De qua post Strabon. XII. 
p. 545 s. 821 sq. et Polyb. IV, 56 
consul. Mannert: Geogr. d. Gr. u.R. 
VI, 3. pag. 11 sqq., Raoul-Rochette 
Hist. de l'etabliss. d. col. Gr. III. 
p. 171 sqq., et quae citat Gail. ad 
Scymni Chii fragmm. vs. 204. p.407. 
T. II, Tzschucke ad Mel. 1, 19. p. 
597 seq. (Vol. III. P. I) nott. exegg. 
Nunc appellatur Sinod. Atque Rit- 
tero (Erdkunde II. p. 792) anctore 
iam antea Cimmeriorum urbs fuit 
Sinope; quo in nomine syllabà Six, 
plurium gentium in nominibus ob- 
vià, indicari vult homines prisco ae- 
vo metallorum tractandorum perito8s, 
quales Sinopes urbis regionisque 
adiacentis incolas fuisse accepimus. 

26 0 #e#BaAov] #6 0 (donec) exhibui 
cumSchweigh., Gaisf. etrecentt. edd. 
Duo libri exbibent fg 7’, quod idem 
occurrit IV, 201. VII, 141 aliisque 
locis a Struvio Spec. Quacst. de Ife- 
rod. dial. I. pag. 42 (Opuscec. II. p. 
313) allatis; unde Koenio (ad Gre- 
gor. Corinth. de dial. Ion. 8.03. p. 
472 Schaef.) et Wesselingio in men- 
tem venit #6 to, quod magis sit Io- 
nicum, nescientibus sane, HMcrodo- 
tum hac in formula nunquam ed uti 
pronominis formà, quae c consa- 
nante incipiat. Monuit Struve I. 1. 
Quare nec hoc loco, nec II, 157. IV, 
122 quidquam mutandum. 

Îs uecoyarav tie 0doù tocpder- 
tes] i. e. itinere in mediterranea loca 
converso. Libri aliquot otgagpévtse, 
ut etiam IX, 56; Valckenario magis 


314 


HERODOTI 


ts 0000 toapdévtes. ovros dì &A409 Èvvòs 'EXANviav te xai 
BaoBapeov Asyouevos Aoyos slontat. 
“Egn te Apuoténs 6 Kavorpoftiov, avno Ilgoxovvnows, 


.arridet éxrgag®dértes, cum Entoé- 
me08at sit deflectere de rectu via, ut 
II, 80. VI, 34. Pausan. I, 44, 2. 6. 
IX, 2,1. De ipsa forma toxp&ev- 
tes vid. Bredov. p. 350 coll. 145 seq. 

Aeyonevos i6yos] Pari modo lo- 
quitur I, 214. II, 47. 48. VII, 214. 
VIII, 118. 119. Add. Pausan. I, 49, 
2. I, 43, 1 coll. II, 13, 8. Verba 0Ù- 
Tos 8 E110g _ elontoi ne quis ad 
sequens trahat caput, monet Reiz. 
Praefat. pag. XXII, cui add. Schae- 
fer. ad Plutarch. Themistocl. 11. T. 
IV. p. 334. 


Cap. XIII. 


‘Aquoréns] Veterum testimonia de 
Aristea, quem auctore Suida circa 
Olymp. L floruisse volunt, collegit 
omnia Schultz. in Specim. Appar. 
ad Annall. pag. 4 not. 9 coll. Fabric. 
Bibl. Graec. I. pag. 10, Bode: Ge- 
schichte d. episch. Dichtkunst I. p. 
472 seqq. De tempore Aristcae cf. 
nott. ad cap. 15. Herodotea cxpres- 
serunt Pausan. I, 24, 6. V. 7,4. 
Tzetz. Chil. II, 724—7314, qui non- 
nulla minus bene intellexit, alii. 
Idem Tzetzes in Allegor. Homeric. 
a Matranga (Anecdd.I. p. 227) nu- 
per editis ad Odyss. IX, 122 sex 
profert Aristene versus de Issedoni- 
bus, quos praeter alia unum tantum 
oculum in fronte habere dicit poéta. 
Alio tamen ex fonte sua hausisse vi- 
detur Plutarchus Vit. Romul. 28 (al. 
27) p. 35 C., quocum conf. Athen. 
XIII. p. 605 C. et Plin. H. N. VII, 
2. VII, 52 (13). Add. Suidas 8. v. 
T. I. pag. 323. Ipsam narrationem 
de Aristea exstitit inter recentiores 
Ritter (Vorhalle pag. 271) qui ex 
antiquissima Budhae doctrina de 
animarum immortalitate ac migra- 
tione deductam et ad Graecorum in- 
dolem effictam diceret, cum de Ari- 
stea similia prauedicarentur atque 
de Buddha apud Indos (p. 357), 
ipsumque nomen Aristeae (quod 
haud scio an duxeris a voce CLotos, 


conf. ibid. pag. 281) aliquid recon- 
ditius atque secretius prodere vide- 
retur (pag. 275). Nec aliam esse 
rationem fabularum de Zalmozri (de 
quo vid. nott. ad IV, 95 sq.), de Epi- 
menide, de Pythagora atque Aba- 
ride Hyperboreo. De quibus ipse vi- 
deat vir doctus, qui assentientem 
fere nactus est Brandstaeterum Scy- 
thicc, pag. 7 seq. — Quod Aristeas 
filius Caystrobii vocatur, convenit 
cum Suida l.1., ubi ‘Aquotéas Inpo- 


gaoudos n 7 Kavetgoflov, quod ipsum 


nomen a Caystro fluvio ductum (ef. 
Letronne Journal des Savans 1846. 
p. 169) ad priores sedes familiae no- 
bilissimae (vid. cap. 14) in campis 
Lydicis sive Ionicis admonere nos 
potest. Anunzegidos nomen, quod 
populo gratum declarat, non minus 
insigne videtur. Programma, quod 
Ambergae 1838 prodiisse legi: ra 
meol Aguotéa toù ITgoxovynolov pv- 
doloyovpeva. Conscr. I. G. Hub- 
mann, inspicere haud licuiît. 

evo Iooxovynoros] Idem affir- 
mat Strabo XIII. p. 589 A. s. 581 
A., ubi insulae Proconnesi mentio- 
nem facit, quae in Propontide sita 
et a Milesiis condita insignis fere- 
batur egregii marmoris proventu 
lapidisque alabastritae vinique opti- 
mì feracissima. Nunc vocatur Mer- 
mora, ipsique mari, quo circumda- 
ta est, nomen dedit. Collegit quae 
luce faciunt omnia Tzschuck. ad Mel. 
II, 7 nott. exegg. pag. 577—580 Vol. 
III P. II coll. Raoul-Rochette L, 1. 
HI. p.253 seqq., Forbiger. Handbuch 
d. alt. Geograph. II. p. 161. Quod 
ab aliis scribitur I7o00x0 y 7005, ma- 
gis, ut videtur, ex veterum Attico- 
rum dicendi ratione, de eo post 
‘l'zschuck. 1. l. pag. 577 et nott. cri- 
ticc. pag. 480 Vol. II P. II monuit 
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graece. 
I. pag. 18 a., cui add. Franz. Ele- 
ment. Lpigraphicc. pag. 78 et, qui 
de hoc nominum genere pluribus ex- 
posuit, Voemel. ad Demosthen. Phi- 
lipp. II. pag. 39 seqq. In Herodoti 


MELPOMENE. IV. 12. 13. 


315 


mea, amuéoda. és Toondovas, poifodaurtos yevope- 
indovav di vasporrEEziVv “Apuuaomovs avdoas povvo- 
1, vato dÌ rovroav toùs qouoopudaxas Toùras, tov- 
rovs ‘Tasofopéovs xatpuovras tr) Falaccav. tovtovs 
ras sAnv ‘Trspfooéov, aptavrav ‘Apiuaondv, ate 
naLogogoroi Eritideotar* xal vrò uèv'Apuuaorav tEc- 
éx t7js y00ns Toondovas, drò dè ‘Icondovav Zxv8as, 
ovs dè olxfovtas érì ti] vorin Fadacog, vò Zuv8éay 


ibri scripti omnes, quan- 
ITeoxa vv o10g, quibus ob- 
n quoque censet Bredov. 
\aec enim scriptura magis 
se videtur. 
Éxea] i. e. fxoxo10g, qua 
r Suidas 1. 1., carminis epi- 
Nam drimaspea intelli- 
» quibus mox cap. 14. Sic 
14 coll. 16 moctsîy Fre. 
ipra II, 53 ibique nott. in 
pag: 856 T.I. Do /ssedo- 
nott. ad I, 201. IV, 27; 
pis conf. nott. ad IV, 27. 
is disputavimus in Ex- 
II, 116; de //yperboreis, 
rs. et nott. ad IV, 32. Hoc 
» Ritterum (Vorhalle pag. 
tasse sufficiat, quaeren- 
i, quae urbinm ad Ponti 
llini consecratarum feran- 
a, v.c. Assos, .fssopolis, 
odo conveniant cam /sse- 
mine. Qui idem pap. 281 
laudans iust0s piosque, bel- 
inter Gryphos et Arima- 
am, de quo cecinerit Ari- 
n aliud fuisse bellum, nisi 
n antiquissimo tempore in- 
et Iran commissum; quo 
m, ut piorum iustorumque 
erra Iran pulsus devenerit 
Seythica. — Acde fonte 
nus, unde Aristeas carmi- 
ientum petierit, a Milesio- 
is ad Ponti oram haec ac- 
»oétam statuit Voelcker 
gr. pag. 183, itemque prius 
teller Dor. I. p. 275 non 
que ed, qua sua acceperit 
$, Aristeam sua accepisse 
iraecis Ponti atque }ory- 
vecolis, Milesiis potissi- 
de ‘devenire potuisse ad 


Proconnesios et ad ipsos Mile- 
sios, 

po:folapatos yevdpevog] i. 
Phoebi numine afflatus , divino Pe 
ctu moltus. Vox pofolauntos inve- 
nitur apud Lycophron. vs. 1460 
itemque communi forma pofoin- 
xtos in Plutarch. Vit. Pompei. 48. 
pag. 641 et in Longini qui dicitur 
libro wsgl Vw. 8. 16. Ad sententiam 
facit, quod infra IV, 79 de PACS 
cis orgiis legitur: fiuto è 0 &e0g 2 
fave: vÙy otros è 0 dalpov al 10v 
vuiTzg0v faosZéa 2elaBnue, ad quem 
locum vid. notatt. Ad formam zet- 
copviaxas et h. 1. et IV, 27 obviam 
conf. nott. ad III, 14. 

oluéovtas Enl ti) vorin Falacon] 
Australe mare, quod septentrionali 
(sive mediterraneo) opponitur, ru- 
brum dici mare sive Vceaniwn austra- 
lem, monuimus ad II, 158. Ad quod 
mare nemo quisquam sane quaerct 
Cimmerios. Caspitun mare aut Pontus 
Euxinus quo minus intelligatur, ha- 
bita sc. ratione Oceani septentrio- 
nalis, id usu linguac impediri exi- 
stimat Wesselingius. At, nisi ine- 
pte fabulatum esse dicas Aristeam, 
vix aliud mare potta, e cuius car- 
mine IIerodotea fluxerunt, intelli- 
gere potuit atque Z’ontun Euxinum, 
quem vorinv &aZaccayv dixit respe- 
ctu habito maris borealis sive Ocea- 
ni glacialis , eoque maiori iure di- 
cere potuit, si, quod Breiger. Dif- 
ficill. As. pag. 10 contendit, haec 
maris anstralis appellatio non uni 
illi mari, quod Indicum sive Ocea- 
num australem vulgo vocant, fuerit 
propria, sed apta cuique mari, cuius 
situm meridionalem alii eique se- 
ptentrionali contrariwn indicare vo- 
luerit auctor. Itaque recte de Ponto 


316 


HERODOTI 


metopevovs, éxdetmerv tiv yosonu. Oùto di) ovdè ovtos cvp- 


14péostar meol cis ogns tavtns Zxvdy or. 


Kaì 08sv uèv Eny 


"Apuoténs 0 tavta morpoas, slontar* tov SÌ megl aurod Hxovoy 


Aoyov év Ilpoxovvioo xal Kvtixa, Aéto. 


Aquoténv yao 2E- 


yovoi, éovra tov dordv ovdsvos yévos vrodetotEgov, Éoed- 


Povra és xvagniov év ITpoxovvnoa arodavetv' 


xa) rov xva- 


péa xataxAgicavia tÒ fppaotporov olyeodai ayyedéovra vote: 


MPOGNKOVOL TO VvExO6. 


Eu.xcino hic cogitandum esse statunnt 
Schweigh., Larcher. et Reichard. l. 
I. pag. 15. — Quod ad ipsam narra- 
tionem attinet, observat Rennel. l. 
1. pag. 411, conspici hìc easdem re- 
rum commutationes, quae omnino 
frequentes in Asiaticarum gentium 
historia reperiantur ab antiquissimo 
inde aevo usque ad tempora recen- 
tissima; eoque refert Gallos migran- 
tes Brenno duce, Hunnos post Chri- 
stumnatum palantes, Mongolos sub 
Dschingischane ac Tamerlane, quin 
anno 1770 et seqq. Calmuccos, quo- 
rum sexaginta mille familiae a Vol- 
ga ad lacum Balchatz commigrarint. 
Itaque verisimile ei videtur, Scytha- 
rum maiores primitus circa Caspium 
mare habitasse in Kirgisorum de- 
sertis, eodem fortasse loco, quo Scy- 
thae regii ab I{erodoto collocentur, 
ut qui in hasce sedes primitivas re- 
gressi esse viderentur. Ukert : Geogr. 
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 269 
ad ea, quac ab Aristea tradebantur, 
referri quoque posse putat ea, quae 
IIerodotus IV, 127 coll. 71. 56 Idan- 
thyrsum regem dicentem facit de re- 
gum Scytharum sepulcris in regione 
septentrionali sitis longeque remo- 
tis ab ostio Borysthenis; idemque 
admonet tumulorum, qui multi in 
hisce regionibnus septentrionalibus 
adhuc reperiuntur,, 

Oro dn vvè ovtos orupéestai] 
i. e. ,, jpoc igitur modo ne huic quidem 
de hac regione convenit cum Seythis, 
i. e. cum iis, quae Scythac ipsi tra- 
dunt. Voculam òn, quam eiecerunt 
Schweigh. et Gaisf., equidem cum 
Matth. et Dietsch. retinui; sustule- 
runt Dindorf. et Bekker. In Floren- 
tino libro exstat: oUro dì ovtos 
cuupéoetae. Ad significationem ver- 


éoxedacuevov dè nn toù Adyov ava 


bi cvu@pé0s0da: conferantur hi loci: 
I, 173. 196. II, 44. 79. 80. IV, 154. 
114. 


Cap. XIV. 


Ò taùta rorpoas, elentas] xo 
cas auctoritate codicis Florentinî, 
aliorum , restitui cum recenti. edd. 
pro vulg. eÎmas. Namque mwossiy in 
his valet versibus exponere, deseri- 
bere, quam significationem attigi- 
mus ad II, 53. p. 856 T.I. Pro #- 
ontat quod plures libri afferunt ei- 
enxa, id merito respuit Schweigh., 
cum hfic form in talibus Noster uti 
non soleat. Ad argumentum loci ci- 
tant Tzetz. l. l. Origen. contr. Cel- 
sum III. p. 463, alios, quos ad IV, 
13 indicavimus. 

ovdevos yÉvos brodetoteg0r] i. e. 
s,nulli civium nobilitate generis secun- 
dim.‘ Similis locutio exstat I, 23, 
ubi vid. nott. xvagyioy fullonis de- 
notat officinam; cf.I, 92. Tzetzes 
I. 1. substituit 20lneî0y , qua voce 
Noster utitur I, 68, qui mox adhi- 
buit vocem foyastnosoy, i. e. offici- 
nam, quae eadem reperitur in Ari- 
stoph. Equitt. 744. Xenoph., Hellen. 
III, 4, 17. 

Toîci nQooTquovor ta vengo) Co- 
gnatos, affines mortui intelligit, ros 
uodiota invéetai, ut loquitur II, 96. 

St conf. praeterea II, 85. 86. VI, 
128. — Paulo post cum rece. edd. 
reposui tedvedg (ut mox te&veera), 
quod codd. aliquot afferebant. Wes 
selingius tenuit ts@vnpas, quod ia 
Mediceo , aliis invenitur. Nec ma- 
gis convenit, quod e Florentino, aliia 
Schweigh. edidit re&rpuws. Utrum- 
que enim ab Herodoto alienum ese 
docuit B}redov. pag. 3099. 


MELPOMENE. IV. 13. 14. 


317 


, © tedveds eln 0 Apiotens, és dupiofacias toto 
muvécota., avdoa Kvtixnvov, quovra éi ‘Apraxns 
ayra cuvrvgeîv té ol iovri éx) Kutlxov, xal és A0povs 
 xal toùrov pèv évretapevas auqiofarterv® tovs 
covtas To vexoa ÉrÌ tò xvagngiov ragelvar, Eyovras 
opa, ds dvargnoopevovs. avoigdévros dè toù olxn- 
re tedvedta odre tovra paiveoda. “Apuoténv. pera 
o érel pavevta avròv és Ilgoxbvunoov rmorijoai ta 
:a, ta vov va ‘ElApvov ’Apuuaczea xadéetar, 017)- 


lagias toîor déyovor ari- 
. e. controversiam movisse 
_osse) iis, qui haec dice- 
icenum. Ad vocem ap- 
onf. VIII, 81, ubi pro 
7 Gaisf. nunc reposuit 
3. Sic in seqq. pro ap- 
, quod codd. omnes te- 
; Origenes 1. l. exhibet 
sy, quod cum etiam in- 
meliores libri praebeant, 
: loco reponendum existi- 
sante quoque Bredov. p. 


È Aoranns wodtog] E Flo- 
n rece. edd. reposui ‘/g- 
ralg. ‘Agraxins, quod fon- 
en prope riacen urbem, 
+ Apollon. Rhod. I, 957. 
sxhibet Eustath. ad Ho- 
il X. p. 1650, 54 s. 386, 
han. Byz. pag. 174 Berk. 
erm. ‘Aerann mole Dev- 
smog MiAnoiov x. t. À. 
h. operaram, ut videtur, 
xstat Aqueaxins. Infra 
»invenitur ‘Agrexn, quae 
que haud longe abfuit a 
1ocum in nnam adeo ur- 
e videtur coaluisse. Tu 
on. XIII. p. 582 s. 873 B. 
5 s. 941 D. Plin. H. N. V, 
min ipsis in Argonauta- 
memoratur urbs; vid. Or- 
. 496. Nune vocatur Ar- 
ue est archiepiscopi Cy- 
so scil. Cyzico everso. 
t. VI, 3. p. 581 ct vid. 
\ Forbiger: Handbuch d. 
II. pag. 129. not. 99. 

I Avtxov] i. e. Cyzicum 
s noto loquendi nsu. Ac 


Plutagghus in Romul. 1. l. Crotonem 
ponit pro Cyzico, de qua urbe nunc 
deleta paucisque ruderibus veterem 
splendorem testante praecipuus au- 
ctor Strabo XII. pag. 575 s. 861 C. 
coll. XIV. pag. 635 s. 911 D., quo- 
cum conf. Diodor. Sic. XVIII, 51. 
Plin.1.1., alii. Sita enim erat in Pro- 
pontidis insula, continenti mox iun- 
cta, a Milesiis, ut quidam volunt, 
condita; quae postera aetate potis- 
simum eminuit atque innotuit, Mi- 
thridatis praesertim temporibus, ac 
deinde vel Romanorum imperato- 
rum temporibus valde floruit. Exigua 
urbis veteris splendidissimae hodie 
superesse dicuntur rudera ab urbe 
Artaki remota spatio unius ferme 
horae , teste Prokesch. Erinnerung. 
aus Aegypt. u. Kleinasien III. p. 
258 seqq. Plura dabit Tzschuck. ad 
Mel. I, 19 nott. exegg. Vol. III. P. I. 
pag.555 seq., Forbiger l.l. pag. 127 
seq. et Marquardt: Cyzicus u. sein 
Gebiet. Berlin 1836. 

évretapivog aupioparéerv)] Cf. 
nott. ad IV, 11 ct in proxime seqq. 
ad structuram verbi xageivai conf. 
nott. ad I, 21. ta mO0CpOEU dicit, 
quaecunque necessaria (instrumenta 
sc.) sive apta sunt ad cadaver tol- 
lendum. Cf. VII, 20. 

pavévta aUròv #6 IIqoxovvn0o0rv] 
Eodem modo Noster V, 30: 0ray 
Enipavémor Ég tv Neto, quae 
accedunt ad eam structuram verbi 
mageîva, de qua modo diximus; ad 
verba seqq. rojoa: ta Ènsa conf. 
nott. ad IV, 13. 

Aouuconec uadléerar] Tzetzes lo- 
co supra laudato habet Aoupatoma, 
Origenes et Suidas'Aqiuaczeta, quae, 


318 


HERODOTI 


cavra dì apavio®ivar rò devtegov. tadta uèv al mode 


15 dépovot. 


Tede dèi cida Metarroviivowi roîor &v ’IraA. 


xvgnoavia pera t]v apaviciv rjv devrsonvApuorico Eri 
Gegduovta Hal tpImxoCtOLGI, 008 E ya cvufadidouevos È 


si Suidam sequimur, tribus libris hi- 
storiam Hyperboreorum Arimaspo- 
rum (roòv ‘Treofogiwv ‘Aguuaomov) 
persequebantur. l’raeter Arimaspea 
Suidas commemorat Aristeae Theo- 
goniam aliudque carmen de IIercu- 
lis rebus (8. v. Ils(oavdgos); Ari- 
maspeorum meminit quoque Strabo 
I. pag. 21 s. 40 A. XIII. p.gò89 s. 
881 A., itemque Pausan. I, 24, 6, ubi 
quaedam traduntur de argumento 
carminum, quibus omnino veterum 
narrationes antiquissimas de regio- 
nibugs orientalibus ac septentrionali- 
bus contentas fuisse coniicias, item- 
que bella antiquitus gesta his ipsis 
in regionibus, ut e Ritteri sententia 
monuimus ad IV, 13. Exstant qui- 
dem apud Longin. De sublim. sect. 
X, 4 nonnulli versus ex Arimaspeis 
ducti, itemque apud Tzetz. Chil. 
VII, 687 seqq., quos tamen a poste- 
rioris ‘aetatis homine fictos atque 
suppositicios esse vel ex iis, quae 
leguntur apud Dionys. Halicarn. in 
iudic. de Thucydid. 23. p. 146 seq. 
Sylburg., haud immerito colligunt 
viri docti; vid. G. J. Voss. De hist. 
Graccc. IV, 2 (p. 10 seq. ed. We- 
stermann.) et potissimum Schultze 
in Apparat. etc. pag. 5. Argumen- 
tum carminum, quac Gellii aetate 
adhuc exstitisse colligas e Noctt. 
Att. IX, 4 coll. Plin. Hist. Nat. VII, 
2, cruere studuit Bode loco supra 
laudato pag. 475 seqg. Ritter: Vor- 
halle p. 278 haec Arimaspea carmi- 
na IIeroduto quidem antiquiora esse 
quamvis concedens, a potta quo- 
dam conscripta putat inniore Apol- 
linisque sacerdote, minime vero ab 
antîquissimo illo Aristea (8. Buddha), 
cuius ipsius doctrina ne illibata qui- 
dem in haec Arimaspea transicrit. 
Quaeipsa, quamvis vix apta ad intel- 
ligendum, maxime aestimata fuisse a 
posterioris aetatis scriptoribus, nec 
sane Graecorum, Milesiorum inpri- 
mis colonorum sive mercatorum ex 
ore filuxissc videri. tut statuis, 


hinc quoque satis intelligitt 
topere antiquitus floruerit 
cium inter Graecos Ponti 
Asiamque orientalem et in! 
Monuit Heeren. Ideen ete. ] 
280. i 

af noleis avrai] i. e. P 
sus et Cyzicum. 


Cap. XV. 


Msrarmovtivorci roîei de 
Cum Metapontum (quam 
Graeciae urbem amplissimi 
ignorat) vix unius diei itine 
a Thuriis, ubi Herodotum e 
xisse operiqne suo ultiman 
imposuisse scimus, scriptore 
illuc profectum suis oculis | 
se auribusque percepisse, 
tuas licet. Cf. Dallmann. 
p. 50, ITeyse Quaest. Herod 
seqg. Iinc infra scripsit: 
Forme avdoias x.T.iZ. Act 
scio an serius addita habea 
Thuriis opus suum retracta 
autem iure hinc colligi veli! 
p. 400 not., Herodoto Italia 
sensu, quo nos vulgo ae 
fuisse cognitam, equidem n 
tem, cum hîc quoque ut a 
stanter apud Nostrum /talia 
de Italia inferiori sive Mag 
cia, quae vocatur, accipi de 
bene vidit Bredov. in Specin 
et Uranolog. Her. pug. XX 
IIaec autem ipsa Italiae i 
regio, in qua iacet Meta 
cum olim Zottiaca fuerit d 
ipsum ad Buddhae cultum ] 
que fabulae de Aristea orig 
ferri vult Ritter. Vorhalle p 

Èreoi teccEQUUOvIa xal t, 
owcu] Aristeam ad Olymp.: 
mus in adnotat. ad IV, 13;. 
to ante primam Olympiad 
nendus crit, si, quae hoc ] 
ster computando se reperi 
pro veris habeamus. Atque 
coniunctum esse putamus, q 


MELPOMENE. IV. 14. 15. 


319 


e te xaì Merazoviio evpioxov. Merazovitvoi paci, 
Aquoténv, paveévra 09s és tuv qoonv, xedevoa: Bopov 
pv [Îouoaota., xa. Apuotic toù Ipoxovvnolov éxwvv- 
rovta avdpiavta xaQ° avtov lotavai. pavai yeo cpu tv 
pova Iradiottav uovvorci dj amxtoda. és tv Y00Nv, 


Iomeri praeceptorem fuisse 
| teste Strabone XIV. p. 639 
946 B, quodque aetate su- 
n Homero eundem appellat 
: Orat. ad Graec. cap. 14. 
bulae ad carminum Home- 

propagationem spectantes 
de 1.1. p. 276) ,,alia ratione 
i nequeunt, nisi ea, ut Ariste- 
lam Homericam Proconnesi 
ie statuamus. Qua in schola 
rimus Proconnesi carmina 
* Homerica, ‘evenit, ut po- 
: illo Homerum ipsum edo- 
se fabularentur.‘‘ Ita Senge- 
1 Homeric. Dissertat. poster. 
g., qui idem (Jabrbb. f. Phi- 
. Paedagog. Vol. LXVII. p. 
.) Aristeam fis temporibus 
statuit, quibus Proconnesum 
sondiderint, quod ipsnm Gy- 
ite, qui anno 716 a. Chr. n. 
um evectus est (vid. nott. ad 
accidit: adeo ut ad Gygis 
letatem Aristeas quoque re- 
beat. Alio modo difficultates 
studuit vir doctus in opere 
lissimo (Metapont par le duc 
res ct F. J. Debacy. Paris. 
sg. 14. 15), hanc de Aristea 
resio narrationem referens 
team, Damophontis filium, 
em, Pythagorae successo- 
ti circa ann. 500 a. Chr. n. 
xollinis sacra Metaponti in- 
re vellet, hoc eo melius ut 
:, Aristeae illius Proconnesii 
 insignis et celebrati nomen 
serit : de quo ut decernere no- 
» fabnlam de Aristea Meta- 
rrvulgatam cum Apollinis sa- 
ine in hac urbe maxime floru- 
ef. G. Hollander: De rebus 
ntinorum. Gotting. 1851. p. 
), coniunctam esse credam 
» ad illud tempus spectare, 
eo ipsa sacra Metapontum 
a fnerint. — Locutio 0g #70 


crufallopevos— eve.onov denuo in- 
venitur VII, 24. 184. VIII, 30. Conf. 
etiam II, 31 et, quod ad formam 
ovpfallouevos attinet, Bredov. p. 
365. Ante scqq. verba articulum ta 
inseri vult Mehler in Mnemosyn. V. 
p. 76. 

"ItalLotéov]) Graecis magistris 
monentibus Z/ali sunt indigenae , pri- 
sciltaliae incolae; Zialiotac peregri- 
ni, Graeci inprimis, qui hac in terra 
considerunt. Vid. Thom. Magistr. 
p. 793 ibiq. nott. Ammon. pag. 77 
ibique Valcken. In proxime antece- 
dentibus retinui, quod omnes prae- 
bent scripti libri, ‘Aoioréo, probante 
quoque Bredov. pag. 218. ‘Aeioréeo 
cxhibuit Dindorf. (vid. Commentat. 
de dialect. Herodot. pag. XI) item- 
que Dietsch. — In verbis scquenti- 
bus: xal avros oî Emeofar 0 voy 
tv 'Agioténs: tore dì — elvai uò- 
ex noli offendi nominativis infini- 
tivo additis, qui sane eo magis miri 
h. I. videntur, cum continuo sequa- 
tur accusativus: xxl to » sîravta 
tavta dcpavicdnvar, quique sane 
referendi sunt ad antecedentia ga- 
var yeo, ad quae ipsa ex anteceden- 
tibus mente repetenda sunt ‘Apioti- 
nv Metarovtivoi paci. Etenim alii 
quoque apud Herodotum inveniun- 
tur loci, in quibus alterius senten- 
tiae obliquae ab altera eaque pri- 
maria pendentis infinitivi sibi no- 
minativos adiunctos sumunt, loco 
accusativorum, quos in primaria 
sententia positos in hac quoque al- 
tera exspectabas: vid. II, 118 ibi- 
que nott. et conf. Schoene: De at- 
tractionis quam dicunt singularibus 
quibusdam exemplis apud Herodo- 
tum repert. (Bielefeld. 1840) pag. 3, 
qui causas huius usus eruere stu- 
duit. Ipsa Herodoti verba, haud 
obscura illa quidem, sic accipienda 
sunt: (Metapontini ferebant, Ari- 
steam) dixisse—se ipsum, qui nunc 


16 


320 HERODOTI 

xa avros ol Exeodar 0 vov gv ‘“Apuoténs* tore di, 01 
rò ded, siva xogat. xal tòv simavra tavra apav 
opias dè Merazovitvoi Agyovos és Aelpovs zeppa 
8s0v ÈrELQOTAV, 0 TL TÒ Paoua ToÙ avdoazov eln. tn 
8(nv opéas xedevewv nei(de0da. td pacuari* xeEldOpI 
cuevov Gvvoiceoda.. nai cpeas Setauévovs tavra 
emredéa. Kai vov Eotnue avdoras Excovvuinv Egov 
mag avro td apalpati toù Anodiavos, méout dì avro 
Eotao.® tò dì apadua év ti] «pool Togvrai. “Apuorta 


To tocaUta sl0 080. 


Tris DÌ pis, tijs méoi 008 0 A0yos dountai Aéyea: 
dels oids artosxig, 0 ti TO xatvmERDE tot. ovdavòs 


revera sit Aristeas (i. e. humo e cor- 
vo in vitam humanam speciemque 
revocatus), illi (Apollini) esse se- 
cutum; tum vero, cum deum seque- 
retur, corvum fuisse; atque eundem 
(Aristeam) his verbis prolatis eva- 
nuisse. 

elvar xog«é] Paulo aliter Plinius 
H. N. VII, (53) 52 (quo loco plures 
omnino refert mortuo8s, qui revixis- 
se antiquitus dicebantur): ,, Aristeae 
etiam visam (animam scil.) evolan- 
tem cx ore in l’roconneso, corvi ef- 
figie, magna, quae sequitur, fabu- 
lositate.‘* De Zalmoxi similia refc- 
runtur IV, 95, ubi vid. nott. Cor- 
vun magorum in doctrina significare 
sacerdotem Solis, teste Porpliyrio de 
abstin. IV. p. 399 (ed. Lugd. Bat. 
1620) monuit Ritter: Vorhalle p.278, 
quo ipso cum ad Asiam Medicam 
relegemur, Aristeam ille vult haberi 
pro vate ac ministro Solis, antiquis- 
simi numinis, quod Indorum sit Ao0- 
ros 8. Buddha. Quae aliis diiudican- 
da relinquo, id unum adiiciens, cor- 
vum omnino sacram ferri avem 
Apollinisque comitem ac ministram 
in auspiciis frequentem. l’lura, nec 
hoc loco praetermisso, l. Fr. Gro- 
novius in Observatt. III, 19 fin. Sa- 
tis igitur vel inde apparebit, quod 
paulo antea posuimus, cum Apolli- 
nis sacris Metapontum introductis 
fabulam hanec de Aristea coniunetam 
videri. — Ad verba proxime sc- 
quentia xa) rov conf. IV, 9. Paulo 
post cum recentt. edd. scripsimus 


tnv dè IIv8inv, ubi val 
Ilv8nv. Ad verba mossi 
conf. III, 10. IV, 3. 
néqué dè asròr] Ita cu 
edd. reposui, cum apud E 
vocula réqcÈ (de cuius act 
mus ad IIl, 117) crebriu 
tur quarto casui iuncta, 
interpretes; cf. I, 196. Il 
158. 1V, 30. 52. 79. 180. Y 
IV, 152, ubi libri fuctuan 
cusativum et genitivum, | 
invenitur I, 179. II, 91. 4 
ponitur négrÈ III, 155. V 
41, de cuius accentu in 
posito veterum Grammat 
cos attulit Bredov. pag. 
conf. etiam nott. ad III, | 
loco pro méoig sunt qui 
negÌ et pro cvtov e Sanc 
notatur aUrdr, quod Wes 
nuit. — Ad argumentum 
Athen. XIII. pag. 605 O, 
telligimus, lauros, aram 
ginem ex aere fuisse. 


Car. XVI. 

ovdsvos yee dn avrone 
x. t. À.] Eadem locutio II] 
II, 29. VII, 139. In his ax 
randis de Aristea deque g 
illins carmine commemor 
prudenter cgerit Herodo 
observat Dahlmann. l.l. p. 
satis patet, quid de land 
tandum sit, quas Ariste: 
tori summa fide digno pi 


321 


tem eldéevar papévov dvvaua: xvdéodar* ovdèi vao ovdi 
te, toUIEO Odly 9 xPOTEROV tovTOv uviunv éxorevuno, 
ovros xpocateoa ‘Isandovav, tv avrotor toto. Execr 
v, ipnos anunéoda., alia ta natvzeode Elepe duo, pes 
ovas siva tovs tavra Aéyovras. °AXA’ 6oov uèv fuets 
ie éxl paxpotatov oloi tr’ gvevoueda duorj teixéodai, 


'endetai. 


"Axò tov BogvoBevettéov éurogiov, toto 17 


dv sapadalacciav pecaitatov ot xaons ts Zxv8ixis, 
wrov xpdto. Kadlixldar véuoviar, tovres EAANvES Tuv- 


sdagatori, tribuerit Reichard. 
+15.— Ad verba proxime an- 
itis conf. nott. ad III, 56. 

geo ovdè ‘Aquotens] Quae 
cipiuntur et repetuntur ver- 
Bè ovtos, in quibus nulla 
lensio. De particulis ovdè 
è sie innetis conf. Hemster- 
, Lucian. Nigrin. 6. T. 1. p. 
$ ed. Bip. et quae alia his 
C. Fr. Hermann. ad Lucian. 
ierib. histor. pag. 309. Vid. 
x Xenoph. Cyrop. VII, 2, 
le Bornemann., Demosthen. 
$. 6 ibique Voemel p. 781. 
e conf. quoque V, 98 ibi- 


e 6dy0 xoorsgov tOvIDY 
fxo:8vunv] Vid supra IV, 
tevzeo duo libri roù réei et 

unus Sancrofti liber 07(- 
xd idem III, 106 meliores li- 
unt. — Ad moréwy conf. nott. 
13 et ad @xo7 (vom Zorensa- 
rod. I, 171. II, 29. 
sexgorarov — fExécdoy] 
29 ibique nott. — #/0708- 
e sic invenitur IV, 82. De 
is passivo sensu adhibitis 
ra ad III, 132. 


Cap. XVII. 


toò Bopvo@eveitiov furo- 
txò tovrov medtor KaZMini- 
drro:] Boouvo&esvsitéov ex- 
ivisis vocalibus; vid. Bre- 
190 et Herod. IV, 18, 53. 78. 
1 scripsi Zxv&ix75, quod duo 
feraunt, ut supra cap. 12, iu- 
acobitz ad Lucian. Toxar. 
); nec aliter Dindorf. et 


DOT. II. 


Dietsch. exhibuerunt. Vulgo Zxv&(- 
ns. Loci sententia haec: a Borysthe- 
nitarum emporio (quod in medio fere 
universae orae maritimae Scythiae 
situm est), aò Xoc igilur emporio (si 
ad interiora tendas) primi habitant 
Callipidae s. primos offendes Callipi- 
das. Moneo ob Reichardum, qui l. 
I. pag. 24 praepositionis @x0 vim 
plane ignorans locum sic reddidit: 
Vor der Handelsstadt der Borysthe- 
niten — mohnen die Callipiden. — Bo- 
rysthenitarum emporium baud pro- 
cul ab ipsa Olbia, quae Borystheni- 
tarum fuit urbs, situm eo loco cre- 
diderim, quo IIypanis atque Bory- 
sthenes coniuncti Ponto miscentur, 
illiusque urbis mercaturà florentis 
portum fuisse. Tu conf. IV, 24 et 
Excurs. ad IV; 18. Ab hoc loco cur 
Noster profectus sit in singulis Scy- 
tharum gentibus recensendis sì quis 
quaerat, ipse Noster causam addi- 
dit eam, quod in medio mazime Si- 
tum putabat omnium totius Scythi- 
cae terrae gentium 8. ctvitatum ma- 
re attingentium, unde ad interiora 
commode progredì liceret: accedit, 
quod ibi maxima Graecorum colonia 
erat condita, quae omnium maxi- 
mum commercium cum Scythicis 
gentibus instituerat indeque Nostro 
navi huc profecto optimam praebe- 
bat facultatem singula quaeque ex- 
quirendi. Qua de re nihil erat, quod 
offenderet Lindnerum (Skythien u. 
die Skythen des Herodot. p. 43. 47.), 
adeo ut lacunam statui vellet intra 
cap. 16 et 17, in qua Noster de re- 
gionibus occidentalibus exposuerit. 
Kalln(daa — fovres E2inves 
Zxv8ar) Cr. conferri vult Sprengel, 


21 


322 


HERODOTI 


Bar, vato dì rovrav @Ai0 E8vos, ot Alafaves xadéovi 


Apolog. d. Hippocr. II. pag. 602— 
609. — Reichard. ex prava, quam 
instituit, huius loci interpretati..ne 
Callipidas habitasse vult ea in re- 
gione, quae nunc vocetur Bessara- 
bia intra fluvios Kagalnik et Pruth. 
Atque etiam Niebuhr. Verm. hist. 
Schrift. I. pag. 399, Callipidas, qui 
ab Alazonibus sint plane diversi ge- 
nere iidemque, quos Ephorus vocet 
Kagnidas, intra Isthmum et Ol- 
biam habitasse censet. Éphorus 
enim iuxta Istrum (raga 10v Ior0o0r) 
esse Aaonidas tradiderat, teste 
Scymno Chio Orb. descript.841 (ubi 
Ka2rldas scripsit Letronne, ut gen- 
tis nomen magis accederet ad Hero- 
doti Xa2X1r/dag) et Anonym. Peripl. 
Pont. Eux.$ 3. p.3 ed. Huds. Inde 
Gailius (Geogr. Gr. min. II. p. 398 
coll. III p. 208) Carpidas retulit ad 
Carpidem amnem, qui teste Herodoto 
IV,49 e superiore Umbricorum terra 
in Istrum influit neque sane ad eam 
gentem referri poterit, quam ad in- 
feriorem Istrum in regionibus mari 
proximis collocaverat Ephorus, me 
quidem sententi a Callipidis pror- 
sus seiungendam, licet Neumann 
(Die Hellenen im Scyvthenlande I. 
p. 218) Carpidas et Callipidas pro 
una eademque gente Slavica haberi 
velit atque Carpidas rectius dici 
quam Callipidas, quae magis Graeca 
sit forma, existimet. Praeter Hero- 
dotum Cullipidarum meminit Strabo 
inter alias Scytharum gentes XII. p. 
550 s. p. 827 A, itemque Mela his ver- 
bis II, 1,65: ,,Callipidas Hypanis in- 
cludit.‘‘ Unde satis mihi patcre vi- 
detur, in Herodoto nihil mutandnm 
esse alienosque ab Herodotea Calli- 
pidarum gente Carpidas haberi. In 
antiquo Olbiae psephismate per- 
quam memorabili, quod primus pro- 
tulit P. de Koeppen, praeter alias 
gentes commemorantur uéé47pveg, 
ad montes Olbiae vicinos considen- 
tes et ad tuendam urbem cum Olbio- 
politis iuncti, qui cam Herodoti (a2/- 
lipidis ab eodem viro docto hand 
male, ut videtur, comparantur. Vid. 
Nordgest. des Pont. pag. 92—95. 
Choix d, medaill. d. cabinet de Bla- 


remberg. pag. 26. 27. Tu: 
Corp. Inscriptt. Graecc. nr 
17. pag. 122. Vol. II i 
Boeckh. pag. 81 existimar 
Es2Znvas, qui in hac ins 
vocantur, non alios esse a 
qui “EXXy7ves ZxvBai apud 
tum appellantur, qui e Gr 
que Scythis in illa regione 
tibus coaluerint. Ac Gra 
pis ex parte certe haberi ( 
ipsum nomen declarare 
praesertim si cum Eichwa 
Geographie d. caspischen 1] 
249) scribamus AadZ=x 
que nomen repetamus & 
equis, quos multos in his ri 
planis non longe ab ora ms 
tis alat haec gens. Kolster 
f. Philol. u. Paedag. Sup 
p. 27) comparat eos, qui 
habitantes vocantur Med 
VII, 154, ipsosque Callip 
mixtos e Graecis et Seythi 
Anvas) habet, sed Graeco: 
Scythia sedes ceperint, eo: 
accipi vult ”E2Znves Zu 
paulo post Zxv&a: deorgg 
dai yE00y0L, quod vero nu 
Anves 2xv8a. referri pos: 
dem dubitaverim: nec m 
dam, Graecos, qui in Scyth 
ra consederint, sic dici pos 
vas ZTuvdas. Nec denique 
possum viro docto Callipi 
cuiusdam incolas esse puts 
ipso teste Herodoto in pleri 
tharum more illi vixerint t 
adeo coluerint: quare m 
collocari in campis planis, 
ab ostio Borysthenis septe 
versus intra Hypanim et] 
nem extenduntur, ,,im No 
Dnjeprliman*‘, ut ait Eichv 
id quoque afferens, adbu 
vinm, qui in Borysthenem 
dat, dici /luvium equestrem 
fluss 8. Konskaja rjeka în lin 
sorum). Occidentem versu 
sthene Callipidarum sedes 
Rennel. 1. 1. pag. 410. 
vnto dè rovrov &@220 È 
Alatadves nalfovtar) super 
loca interiora, Alazones q 


MELPOMENE. IV. 17. 


323 


dol Kaddizide: tè uèv aAia xata tavta Zxv& noi éna- 
9 Îitor dèi xal ozzigovo: xal cItÉOviaI, xa) xpoupva 
s00da xal paxoùs xal xéyy00vs. ‘Tato dé ‘Alatavav ol- 

Qi cgotioss, Oî vvx rl cITtmOEL OmEIpOvOL tTÒVv 


biferi. Scripsi Alafòves, ut 

voluerat Reiz., et h. l. et 
:s Secttus auctoritatem Ste- 
Byzantini 8. v. p.30 Westerm., 
seleguntur: ‘A2afay, i&vos 
‘sole Luvdarg: opuverai dia 
Birinoy xal quiete tò w 
radiactoln», in quibus ver- 
od xagozvveta. scribi vult 
ghaeuserus, qui inde in He- 
loco dedit ‘AZafaoves adstipu- 
taisfordio, haud assentior, 
ad Strabonem quoquel.1. in- 
* Alafovss. Alii libri seri- 
miti in Herodoti loco prae- 
afoves, haud recte, ut mibi 
videtur. Quod ad ipsam gen- 
inet, componi vult hos A/a- 
wa Aiysoniis apud Herod. III, 
ppen: Nordgest. d. l’ont. p. 
va ille quidem lectione de- 

itemque cum Amazonibus, 
ras sacra Chaldaica ad se- 
males Ponti oras esse tra- 
In Podolia ac regione £#rac- 
Bratzlav banc gentem habi- 
ennelii est sententia p. 410, 
ee Reichard. 1. I. pag. 25, nec 
t. IV. p. 94 valde discedunt. 
seren. Ideen I, 2. p. 272, quo 
‘gentis sedes ibi quaerendae, 
ysthenes (Dnjepr) et Hvpa- 
\g) sibi appropinquant; et 
Rtentia ad verum maxime ac- 
ridetuor: vid. Eichwald. pag. 
8, qui Alazonea pro certa 
\gente haberi negat, sed no- 
esse contendit Scytharum 
Im, qui agricolis Scythis op- 
tr, ipsa Alaf9vwy voce A 
leo, aZ2%0 (i. e. vagari) de- 
In quo equidem viro docto 
inequeo, cum Herodotus ac 
certam gentem hoc nomine 
rt Alafovor, quod ‘AU 
stius scribi putat Neumann 
;. 219 gentem Slavicam ac- 
ue Callipidas esse ratus. De 
oque equidem valde dubita- 
Nec mugis placet hanc vo- 


cem ad Fennorum linguam revocare, 
indeque extorquere signiticationem 
gentis inferiora loca habitantis, 
quod fecit Hansen: Osteuropa pag. 
170; quo cautius iudicavit de his 
Kolster. 1. l. pag. 28. 


uQpuprva xa) cxogoda] Cf. II, 125. 
Utrumque sic iunctum reperitur Nu- 
mer. XI, 5 monente Wesseling., qui 
Geoponn. XII, 30, alia citavit. De 
scriptura vocis xqouprea cum du- 
plici 7 admonuit Bredov. p. 99. 


‘Trio dè Alaforwv olutovor Zuv- 
dar agotnesgs] Scythas aroteres, qui 
supra Alazones locantur et una 
cum iis nominantur IV, 52, bene ab 
iis distingui vult Voeleker. (Myth. 
Geogr. p. 179), qui Ixr&a: ye0gy0 
vocentur (IV, 18. 53. 54) Scythae- 
que sint Hellenici, orientem versus 
a Borysthene habitantes, cum Scy- 
thae aroteres occidentem versus a 
Borysthene circa Hypanim sedes te- 
nuisse putandi sint, praesertim cum 
inde a Danubio atque Polonia, quae 
nunc vocatur, usque ad mare Aso- 
vicum solum sit fertile plantisque 
gignendis valde aptum. Cf.Hegren. 
l. 1. p. 272. Itaque in ea regione, 
cui nunc nomen Z/Araine, quaeque 
frumento hodieque abundet, Scythas 
aroteres habitasse ponit pag. 299; 
quorum sedes ad superiorem Ty- 
ram (Injestr) collocat Blaremberg 
Choix des medailles etc. pag. 13; ad 
Borysthenem (Dnjepr) atque in l’o- 
dolia Niebuhr. (Hist. Schrift. I. p. 
360); in australi parte Galitiae ac 
Bukowina tractuque septentrionali 
Moldaviae, Podoliae ac Volhyniae 
Mannert.].1.IV. pag.95. Ac denique 
commemoranda est Ritteri opinio, 
qua Scythae aroteres posteri sint an- 
tiquorum Cimmeriorum, qui servi 
Scytharum atque Alazonum olim 
fuerint facti. Vid. Vorhalle ctc. p. 
341. 458. 

où ovn Ènl citnos — dil' ini 
menos] Retinui citnosi et woNoet, 


21* 


324 


HERODOTI 


ottov, «Ai° tnì monosi. tovtav dè xatvasode olxéovos 


a recentt. edd. mutatum in cuor 
et reno; vid. I, 153 ibique nott., 
ui idem locus satis ostendere potest 
x. rx076:t1 esse: ad vendendum, ne- 
que, quae Kolsteri l. l. pag. 28 seq. 
est sententia, ad comburendum (,,zum 
Verbrennen‘‘), ut nimirum haberent 
cremandi materiam in regionibus 
omni ligno prorsus destitutis. Quam 
quidem signiticationem verbis xl 
menos tribui posse nego, cum He- 
rodoti haec potius sit sententia: 
Scythas Aroteres frumentum serere 
non tantum ad edendum (i. e. ut in- 
de victum sibi parent, cum reliqui 
Scythae nomades aliis potissimum 
rebus vescantur), verum etiam ad 
vendendum, i. e. ut illud frumen- 
tum, quo ipsis opus non est, ven- 
dant aliis, Graecis potissimum in 
Olbia habitantibus indeque illud ex- 
portantibus in ipsam Graeciam. Tu 
conf. Hansen. 1. l. p. 37, qui de ma- 
gno frumenti proventu in his regio- 
nibus admonet: ac bene quoque ob- 
servaverat Heeren: Ideen I, 2. pag. 
297, uti nunc ex hisce Russiae me- 
ridionalis regionibus, iis praecipne, 
quae ad utramque Borysthenis ri- 
pam sitae ad Kiew usque pertinent 
(Z'kraine vulgo nuncupant), magna 
frumenti copia exportatur per Ponti 
Euxini emporia, ita antiquitus iam 
ex iisdem terris frumento abundan- 
tibus mercaturac causa magnam 
frumenti vim fuisse Olbiam adve- 
ctam, unde Iones, Athenienses, alii 
Gracci in alias orbis terrarum par- 
tes navibus illud ultra transvexe- 
rint. 
tovtov dì narvresods olutovar 
Nevo] tovror cum rece. edd. dedi 
pro rovréov. Neuros, de quibus in- 
fra IV, 51. 100. 105, ad fontes Hy- 
panis (Bug) et Tyrae (Dnjeatr) in 
Galitiae regioneque vicina Lutzk 
habitasse statuit Rennel. 1. l. pag. 
415, quos eosdem in regionibus 
prope Lemberg Vistulam versus se- 
des suas habuisse docet Mannert. 
IV. p. 103. Et sane eo ducere vide- 
tur Herodotus ipse IV, 100. Heeren. 
Ideen I, 2. pag. 276, cui adstipula- 
tur Wheeler: Geography of Herodot. 


p. 180, in Polonia interi 
thuania a Carpatibus mo 
cuque, unde 'l'yras provi 
ptentrionem versus usque 
sthenem commoratos ess 
scribit; quos in Volbyni 
(1. 1. pag. 29), in Poloni 
thuaniae confiniis sedisse 
chard. l. l. p. 57: ubi. 
Naremw urbsque eiusdem n 
eius fontes condita lacusq 
in gubernio Minsk Nero 
gia prodere videantur. 
teres praeter Herodotum 
gentis meminerunt Pliniui 
(26), 12. Mel. II, 1,75. 130, 
Marcell.XXII,8, Scymn. ( 
Anon. Peripl. $. 3 (T. Il 
Gail.), qui uterque primos 
habitare Carpidas ex Ephu 
dein Aroteres ulterius New 
que ad regionem iterum 
ob glaciem. lidem, opii 
Navari apud Ptolemaeum, 
nio Minsk collocandi, ni 
Navaros, quos pro iisdem 
que Neuros, ad Tyrae fiu 
occidentalem inde a Gali 
ad tractus Poloniae interi 
tasse putant Schaffarik: 
Alterthiim. I. p. 194 seq 
wald.1.1. pag. 271 seq., Hai 
171. Cr. de Neuris conferri : 
ting. gelehrt. Anz. 1815. nr. 
1244 seqq., ibique Orchow 
cours sur l’origine de la Pa 
la langue et la literature 
nation. Qui non aliter fi 
Heeren. l. 1. Neurorum se 
in interiori Polonia septe 
versus multum extensas 
mam Lithuaniae partem col 
tes; idemque Neurorum ves 
reperisse videtur in fluvio 
quem urbs Vilna), cui apu 
nas nomen Xeris, etin mon 
nari, quibus apud Lithuar 
las nomen Pa-Neris (i. e. 1 
Nerin) quibusque separen 
Poloniae et qui Lithuanis 
utantur. Et hanc terram o 
fluvios, lacus camposqu 
genti pastoritiae multum ec 
addit. 


MELPOMENE. IV. 17. 18. 


325 


dì tò 2005 fooénv &veuov Eoiuos avdtoarar, 660v 
Lev. Tata pèv raga tov Travv rotauov ori Edvea 
fens toù Bogvo8eveos. ’Arap diafavii ov Bopvo&é-18 
daldoons modtov uèv N 'Tiain' axò dì tavens dava 
lovor Zxvda yeagyol, tous "EXAnves ol olxéovtes érì 


dì rò x005 foetny ave- 
cavi fopfnv et h. 1. et seq. 
vett. edd. cum Bredovio 
vulg. foeny; cf.I, 6 ibi- 
Ad structuram verborum, 
Nevocv genitivus pendet 
.. &w., Wesseling. confert 
108 IV, 20. 19. 185. 191. 
ichweigh. ac Gaisf. et hoc 
qq. e Florentino aliisque 
sli ia vulg. fo7u06, quod 
ideo Matthiae. At alte- 
ts magis convenire testa- 
nn. Gramm. mai. I. p.55, 
x» apud Herodotum ferri 
st Bredov. p. 273. De /7y- 
ott. ad IV, 52; de Zory- 
.ad IV, 53. 


Car. XVIII. 


rafaynte 10v BooraBévea 
x Ephoro refert Scymnus 
tript.orb. 844: 006 ava- 
ixfavre (Meineke dia- 
Boqvo&ivnv tnv leyopé- 
rw olxovbvras Zuvdas el- 
vods d’ Exouévovs rovroy 
ta madiv Fonuov inì no- 
, vato dì tavrnv ‘Avdgo- 
rev f8v0s, inéxerva I° 
v fonuov fyopévnv, item- 
'm. Peripl. 8. 3. (T. III. 
Gail.): quae sane talia 
x Herodoto potius ducta 
— Quae in ipsis Hero- 
tentat Lindner. 1.1. p.45, 
quae probari nequeant. 
diximus ad IV, 9. 

1 olxéovor Zuvdai yE0q- 
nriam Valckenarii emen- 
te pro @vdgwro: (quod 
ri scripti hb. l. praebent 
per compendium vulgo 
6] nemo nescit) iure re- 
2 textum posteri editores 
.e Bast. in Gail. Geogr. 


minn. T. III. pag. 245 ipseque Gail. 
T. II. p. 399. Quin ipsius Scymni 
Chii Herodotum haud dubie ex- 
scribentis auctoritate hoc probari 
videtur; vid. 1. 1 Quo magis mi- 
rum, recentioris aetatis editores re- 
diisse ad veterem scripturam @y- 
do0701, quae vox merito offensioni 
fuit Heroldo (Emendatt. Herodott. 
P.II. p. 12 seq.) feliciter restituenti: 
dro dì tavine Evo lOvTI olutovai 
Zx. y., qua eadem dicendi formula 
Noster utitur II, 7. 8. 29, aliis locis 
similium verborum participia in da- 
tivo ponens, usu satis noto. Quare 
hanc emendationem, quae verissima 
nobis visa est, recepimus. Hinc 
loci haec exsistit sententia: ex hac 
(Hylaea) si ad altiora (sepientrionem 
versus a mari remotiora loca) accedas, 
Scythue Georgi (agricolae) habitant. 
Etenim alibi quoque &vo” olnstv s. 
oî vo dicuntur, qui a mari sunt re- 
motiores; of x@r@, qui ad ipsum 
mare habitant. Cf. Herod.II, 7. 155. 
Thucyd.1I,83. 98 coll. I, 7. Pausan. 
V fin., alia, quae larga manu dedit 
Valckenarius. Ipsos Scythas Geor- 
gos, quos a Scythis Aroteribus bene 
distinguendos esse ad IV, 17 dixi- 
mus, ad laevam (i. e. orientalem) 
ripam Borysthenis in regione late 
patenti atque exrtensa habitasse ait 
vir doctus in Choix des medaill. d. 
cabinet d. Blaremberg etc. p. 12. 
Add. Kolster. 1. 1. pag. 31 coll. Han- 
sen. pag. 43. Ac sane agitur hîc de 
gente, quae regiones inter Borysthe- 
nem et Tanain sitas tenuerit, ut bene 
vidit Heeren. Ideen I, 1. p. 275. Ad 
meridiem Borysthenis ab oppido 
Kinburn usque ad fluvium Kons- 
koje, qui Herodoti sit Panticapes, 
Georgorum Scytharum sedes fuisse 
ponit Reichard. 1. 1. p. 26. 48. At- 
tigit gentem Strabo VII. pag. 311 
8. 478C., itemque Mela II, 1, ubi 
aliorum commenta de hac gente re- 


326 


HERODOTI 


tò Trav OTaUD xahéovor Bogvodeveltas, 0péas di 
OAfroroditas. ovto. 0v 0 yeagyo, Zxv&tar véuovia 
m00S Tv No er toets Nuéoas Odod, xatnuovtes éxl n 
tod ovvoua xettar Iavrixanns, rò dì mods fogénv avepo 
ava tòv Bogvodivea puegeoav Evdexa. n dì xatureode 
gonuos gori Eri nodiov. usta dè tHv Éomuov ‘Avdeog 
xéovor, EBvos gov idLov xal ovdauds ZxvBixov. Tò dè 


tulit T'zschucke (nott. exegg. p. 55. 
Vol. III. P. II). 

ol olufovtes érl to Tadvi mora- 
46] Duo codd. vò to Trav. Male, 
ut e Dion. Chrysost. Borysth. p. 
437 B., itemque e Scymn. Chii 
fragmm. vs. 801 et, qui hunc secu- 
tus est, Anon. Peripl. $. 12 (T. III. 
p. 218 cd. Gail.) satis intelligitur. 
Inde quoque IV, 53 nunc iure re- 
positum érl to "Ind, cum, qui 
fiumen accolant, dicantur habitare 
inì ta notapoò, minime d7ò Ta) r0- 
tano, ut II, 108, alibi. Vid. nott. 
ad II, 176. Et, monente Cr., pro- 
bant Bast. Lettre critiq. pag. 15. 19 
seqg. et Schaefer, Melett. criticc. p. 
104. Pro vulg. #0 et h. 1. e duobus 
codd. recepi 70, idemque feci cap. 
19 et 40; vid. nott. ad III, 106. 
Verba inÌ rosîs ruéoxs 0dod sic in- 
telligo, ut Scythae agricolae terram 
ab oriente Borysthenis in trium die- 
rum iter extensam tenuisse perhi- 
beantur: quod, si sequimur Hansen: 
Osteuropa etc. pag. 46, explicatur 
ex minori fertilitate ipsius terrae, 
quae quo longius recedit a fluvio, 
eo minus apta fit ad agriculturam 
et in deserta prorsns abit. AATYKROVY- 
tes énè motauòr valet: pertinentes 8. 
pertingentes ad fluviun usque, quo 
ipsorum terra terminatur, quemad- 
modum IV, 20. 37. 171. 178. V, 49. 
De Puanticape vid. nott. ad IV, 54. 
Quae ad Borysthenitas 8. Olbiopoli- 
tas spectant, in Excursu ad h. |. 
tractavimus. 

to dì ae Booénv &veuor] Cf. 
nott. ad IV, Mox quod undecin 
ponit dia navigationem, infra 
IV, 03 decem statuit. Sed tu vid. 
ibi notatt. In proxime seqq. pro 77 
dè, quod retinnerunt Matthiae et )in- 
dorf., equidem Schweigh. et Gaisf. 


secutus e tribus codd, di 
él r0420v in seqq. pla: 
modo positnm invenitur ] 
tempore II, 119, ubi vid. m 
ferenda est ad hunc locum. 
P. de Koeppen (Nordgest. ( 
13 not.), Herodoteam Sey 
terius septentrionem veri 
ctam fuisse negantis, qua: 
que tumuli pertineant me: 
in gubernio Kursk, ubi no 
que hominum genus incipi 
tur, a meridionalis Russi: 
prorsus diversum. Negqu 
iici posse, quod deserta 
interposita inter Scythas 
ras gentes magis septentri 
sus babitantes; cum ipsa 8 
terra minime fuerit culti 
illa deserta illinc initium 
quo undecim dierum naviga 
verso Borysthene, pervenir 

pera dì cnv fofuoy A 
olxéovor) De Androphagis 
100. 106 ibiq. nott. Qui 
consederint, accuratius ini 
inde licebit, ut recte mil 
videtur Ukert Geograph. « 
u. Roem. III, 2. pag. 425 
terum testimonia de hao g 
lit, atque Aristotelis quo 
(de mor. VII, 6 coll. Ter 
Marc. I) addidit de Ponti 
rudibus ac feris humana 
scentibus, itemque Gellii ( 
4), qui Anthropophagos, q' 
atque Ephorus apud Anon. 
Pont. Euxin. p. 3 pro Scyt 
al nltimas terras septentri 
sus transfert. Itaque sat 
recentiorum virorum seni 
huius gentis sedibus h. 1. 
Inter quos Eichwald. (A: 
patt. III, 1. p. 11) eo ine 
Fennicam quandam intel 


MELPOMENE. IV. 18 19. 


% 


327 


ds domuos 7În dAndéas, xal E8v0s avdgarav ovdèv, 


eîe cduev. 


To dè xp0S tHvV Nod yesgyadv tovrav Zxv- 19 


afavii tov Iavrixarnv rmorauòv vouades NÒON Zxu- 
WraL, OUTE TL CASIROVTES OVdiv oUTE agoUvtES* Win 
per rada aUtn yi vAinv tie Tiains. ol dì vouades 
\x00s tv No, Muegécav reocegav xal déxa dov, vé- 


tem, quam Russi vocent 
n, i. e. qui se ipsos eduni. 
6 rectius, opinor, iu gu- 
nolensk gentem habitasse 
ren. I, 2. pag. 277, nec 
edunt, quae de sedibus hu- 
statuit Reichard. l. l. pag. 
sl 1. 1. pag. 414 ad ripam 
pets in Russorum Polonia 

collocat, adeoque in 
Minsk. Et sane ad hanc 
n ducere videtur alter lo- 
0. Si vero deserta illa in 
Minsk et Snlolensk quae- 
s Androphagorum sedes in 
Wjasma , Kaluga, Moskwa 
esse iudicat Hansen |. l. 
in desertis supra Krilow 
xxtensis mavult quaerere 
us sedes Kolster. l l. pag. 
bernio Jekaterinoslaw ab 
Borysthenis deserta haec 
, esse, indeque Andropha- 
les ad Samaram fiuvium 
\s putat Lindner. p. 44. 


Cap. XIX. 


s pn Zxvtai véuovtai 
eichardo auctore pag. 28 
desertam, quae nunc No- 
nr, hi Nomades tenuerunt. 
rit Voelcker. Myth. Geogr. 
ulo accuratius Scytharum 
madum terram olim com- 
e putat Hansen. p. 17 par- 
les gubernii Jekaterinos- 
rnium Charkow, occiden- 
ones gubernii Woronesh 
1 Cosaccorum Donicorum, 
ocantur. Qui /anticapen 
ivio cf. nott. ad IV, 54) 
aja habet Gerrhumque pro 
inde inter utrumque flu- 
s gentis huius ponendas 
it Kolster. ll, pag. 32. 

| amelgovtes 0UdÌy ovte 


&godyvreg] Recentt. edd. ovr’ Étc 
ome(o0 vtes; equidem vulgatam reti- 
nui in libris scriptis exhibitam et 
probatam Mehlero in Mnemosyn. V. 
p. 76. In Herodoti verbis Voregoy 
xQOTEROY tale ferme cerni potest, 
quale in Homeri verbis Odyss. IX, 
109: «22 tey ona raralarz- 
cota xavra puorta:, ubi conf. 
Nitzsch pag. 25 seq., ruditatem et 
feritatem gentium nomadum tali 
modo declarari adiiciens. Atque 
praeter alios Aeschylus quoque in 
Prometh. 686: orzîiz avnoorovs 
quas: ZTuvdas d' aplier vouadas. 
— De Myluea vid. nott. ad IV, 9. 
muegtoy tecctomv xal dena 6367] 
Rennel. 1. l. pag. 407, quocum facit 
Miot, alter Gallus Herodoti inter- 
pres, hune diurnorum itinerum nu- 
merum esse probum negat, cum Scy- 
thae regii, accolae nomadum, a qui- 
bus non nisi Gerrho separati sint, 
meridiem versus usque ad Tauricam 
Chersonesum (IV, 20) pertinere di- 
cantur, ita ut a Borysthene, a cu- 
ius ostio fere incipit Chersonesus, 
septendecim dierum itinere remoti 
esse nequeant. Quare quattuordecim 
dierum iter in quattuor dierum iter 
forsan commutandum esse suspica- 
tur p. 409. In quam eandem senten- 
tiam observat quoque Reichard. 1. l. 
pug.27, mensuram dierum quattuor- 
decim ab occidente ad orientem esse 
maiorem, quam quae e mappis geo- 
graphicis sumi queat; itemque Voel- 
cker.1.1. pag. 180 spatium quattuor- 
decim dierum convenire negat; ita 
ut vel errorem in his subesse sta- 
tuamus necesse sit, vel aliî certe 
minusque solità mensurà Nostrum 
usum esse ponamus. In Rennelii sen- 
tentiam discedit quoque Bobrik in 
Geograph. Herod. p. 54, vel quattuor 
dierum iter ponendum ratus vel érl 
mot. I'éog. mutandum in «va xor. 


328 


HERODOTI 


20 povta. yoonv xatatzivovoav Érì rorauòv TFéegpov. Il 


Tl'éeeov. Ob librorum scriptorum 
consensum in his Herodoti verbis ne 
recentt. quidem edd. quidquam mu- 
tandum esse censuerunt recteque 
Rennelio adversatus est Brandstae- 
ter (Scythicc. p. 73) de incertis orien- 
tis et septentrionis definitione hîc 
cogitandum esse ratus. Quod vero 
verba to xQ06 tv pa explicari vult: 
is ad orientem et énlì rorauòy 
l'éegov praeter Gerrhum, assentiri 
nequeo : xaretelvovoay enim éx} xc0- 
rauòv Iéegov Noster dixit eodem 
modo ac sensu, quo cap. 18 xatz- 
xoytes dixit, ubi cf. nott., adeo ut 
terram designet, quae ad fluvium 
Gerrhum usque pertingat. Nec magis 
TÒ meòg Tv 70 esse poterit: mugis 
ad orientem, sed nihil aliud signifi- 
cat nisi orientem versus: unde patet 
reiicienda esse omnia ea, quae ad 
hanc locutionem in verbis proxime 
antecedentibus (to dè m00g ty nò 
yemoydòv tovrov Zuv&éoy, i. e. ab 
oriente Scytharum horum agricola- 
rum) aliter explicandam excogitavit 
Lindner. p. 46. Quae cum ita sint, 
huius loci difficultatem, quae in quat- 
tuordecim dierum itinere potissimum 
sita videtur, diminui adeoque tolli 
putat Ukert Geogr. d. Gr. u. Roem. 
III, 2. p. 335 seq., si verba TÒ 1006 
tnv N06, quae valent utique: orientem 
versus, includere simul etiam existi- 
mentur seplentrionem atque intelli- 
gantur de utraque directione (.Nord- 
osten): in hanc directionem si Scy- 
tharum nomadum regio porrecta pu- 
tetur per quattuordecim dierum iti- 
nera, intelligi posse Heradotea exi- 
stimat vir doctus. At quis quaeso 
in talibus, quae ipse Noster non 
persecutus est, sed fando ab aliis 
accepta retulit, omnia tam accurate 
convenire posse existimabit? 
énl rorauov Téogov] De Gerrho 
conf. IV, 20. 56. Plin. H. N. IV, 12 
(26): ,,Gerrhus Basilidas et Noma- 
das separat.‘‘. Quem Larcherus (in 
Tab. geogr.) pro brachio Borysthe- 
nis habet, Danvillius (Mém. de l'A- 
cad. d. Inscr. XXXV. p. 581) pro eo 
fluvio, cui nunc nomen Molosznija- 
modi, In quem ipsum qui influit 


Tokmak, eum pro Gerrh 
vult Gatterer (Abhandl. v 
cien etc. , iibersetzt v. S8chl 
Gotting. 1800. 8. p. 19). 

de hoc fluvio, quocum q 
niat, nullus fere hodiequ 
tur, disputat Rennel, 1. l. 
cuius argumenta repetiit 
h. 1. Gerrhum enim et ipa 
rysthenis brachium fuisse 
tur in Maeotin se exonera 
tamen, Borysthene ad « 
magis magisque converso, 
aquà detractA ita exsiccati 
ut ad mare usque pervenir 
non posset, sed in palude 
etiamnum ibi reperiantur, 
retur. Quin hodieque eo: 
quo Gerrhum mari se mise 
dibile sit, plures invenir 
in lacum angustum Moloe 
fluentes, quem olim cum: 
valde remoti sinu quodar 
ctum fuisse probabile sit. 
IV. p. 96 fuvium Calmium 
rhum statuit; pro fluvio M 
habet Reichard. l. l. pag. 
fluvio, qui nunc vocetur 
(qui idem atque Molotechm 
que tam prope accedens 
sthenem, ut pro uno eiu 
haberi possit, in Maeoti 
habet Voelcker. l. l. pag. 
Quibus ut ullam fidem trik 
duci sane nequeo: neque 
liora inveni ea, quae abi 
doctis nuper prolata sunt 
doti Gerrbum illustrandum 
duos rivulos 77ys et Tiasi 
neri opinatur Lindner 1.1 
Tanaîs filuvii cursum & 
Gerrho designari putat H; 
pag. 47; de fluvio Zngul, ( 
panin influit, cogitat Eichv 
Geograph. d. Casp. Meer 
306. Pro Samara fluvio, « 
verso urbis Jekaterinosli 
stheni iungitur, Gerrhum h 
Kolster lì. l. pag. 23. 3 
omnia talia sunt, ut cum 
verbis conciliari nequeant 
navigationem quadragint 
in Borysthene faciendam 

bat (IV, 53) usque ad 


MELPOMENE. IV. 19. 20. 


329 


w ravra dn ra xadevpeva BaciAria fori, xa) Zxvdai 
‘ze xal mAstotor, xal tovs dA0vs voultovres Zxv&as 
ipertpovs siva. xatixovo: dì ovroL tÒ pèv mods pe- 
és t]v Tavern, tò dè 100 Na Eri te tapgov, tiv 
tv tupiov yevouevo. Seviav, xal rl tie Auvns 
dos rò éundpiov, tò xadéetar Konuvoi* tà dì av- 


ad superiorem Borysthe- 
\ quaerendum esse satis 
i poterit, recteque inde 
ren (Ideen I, 2. pag. 275) 
onem, quae IV, 53 com- 
s ad superiorem Bory- 
neri vult. Tu vid. nott. 


Car. XX. 


3 ra xalevueva Bacini 
lligitur ea regio, quam 
vocantur, .Scyihae obti- 
uibus conf. IV, 6. Add. 
ad Mel. II, 1 nott. exegg. 
- Vol. III. P. II. Ac Nie- 
nischte hist. Schrift. I. 
ife cogitandum putat de 
lentali desertorum, quae 
fuvium Donetz ad Maeo- 
ue porrecta itemque in 
ca. Illum enim fluvium, 
Borysthenis delabentem, 
ipolitae pro Borysthenis 
brachio, facile oriri po- 
rem, ita ut fluvium, qui 
Tanain se infundat, in 
xire putarint. Cum re- 
rtharum terra, quam se- 
m versus excipiunt Me- 
, trans Gerrhum (i. e. ab 
wrbi) extendere ac meri- 
rs usque ad Tauricam 
» fuvium orientem versus 
licatur, de regionibus ma- 
lrionem versus sitis cogi- 
detur, ad quas ipsas et 
ionem et Gerrhnm fluvium 
nonuimus ad IV, 19 et 53, 
mum semtentiis, qui Ger- 
‘egionibus meridionalibns 
ris oram extensis quaeri 
,eque etiam de regiorum 
1 sedibus aliter sentiunt, 
. 1. supra l. pag. 32 atque 
47, qui regios Scythas ha- 


bitasse putat inde a Crimaea no- 
stra ad Tanais ripam, dein intra Ta- 
nain et Wolgam usque ad urbem Sa- 
ratow: quas easdem terras longe 
post auream tribum, quae vocatur, 
obtinuisse addit. — In ipsis Hero- 
doti verbis quod post xal Zxv&e: 
Mehler in Mnemosyn. V. p. 76 in- 
seri vult of faotizio., id quidem 
haud videtur necessarium; nec libri 
scripti addicunt. 

1ò dì m00s N70] Cf. IV, 18 ibique 
nott. De fossa, quam commemorat 
Noster, diximus ad IV, 3.— In pro- 
xîfme seqq. pro Mairtidog Mediceus, 
alii exhibent Macotidos. Tu vid. 
nott. ad IV, 3. 

Koenuvol] Cf. IV, 110, ubi ad di- 
tionem Scytharum liberorum hoc em- 
porium pertinuisse dicitur. De ipsa 
voce conf. Hesych. s. v. II. p. 345 
ed. Albert. Unde differt, opinor, 
Cremniscos, cuius Plinius meminit 
H. N. IV, 12(26). Ac videtur Man- 
nerto IV. p. 84 seq. ita omnino lo- 
cus fuisse appellatus saxosus, qui 
ubi revera fuerit, vix accuratius de- 
finiendum, nisi quod prope Calmium 
fluvium fuisse videri statuas. Rit- 
ter. (Vorhalle pag. 156) in univer- 
sum reddit: die Klippen. Omnem 
enim oram septentrionalem maris 
Asovici valde praecipitem esse, adeo 
ut KXonuvoòy nomen ad quamvis eius 
partem commode referri pluribusque 
locis tribui possit, pluribus quoque 
exposuit Kolster. (1. l. T. XII. p. 
623 seq.), qui ipse hoc emporium ad 
promontorium W'issarionoma situm 
fnisse contendîit; Lindner. 1. l. p.57 
de promontorio, cui nomen Zedo- 
tama, cogitat, quol cum in insula 
inveniatur, huc referri posse negat 
Kolster, qui hoc emporium ulterius 
versus Tanais ostia collocandum 
esse putaverat, haud aliter atque 
Mannert. (1. l. p. 14), qui prope ur- 


330 


HERODOTI 


tov xatnuovoi eri norauov Tavatv. Ta dì xarvxe 
Bopénv aveuov tav BaciAnicav Zxvdeav olxgovor Me 
vor, «A40 é&vos al ov ZxvBixov. MedapyAaivav Sè 


bem Taganrog, quae nunc vocatur, id 
probabiliter posuerat. Hansen (Ost- 
europa p. 50) non longe ab eo loco, 
cui nomen Carcinitis IV, 55, hoc 
emporium abfuisse ratus accuratius 
ipsum situm definiri posse negat, 
nisi quis huc trahere velit ITogdunta 
ta Kipuégia IV, 12 (ubi vid. nott.). 
45, quae ex mea quidem sententia 
longissime absunt ab eo loco, cui 
nomen Kenuvof, Neumann (Die Hel- 
lenen im Skythenl. p. 541) non longe 
ab urbe Nogaisk, quae nune vocatur, 
Koenuvovs fuisse ponit. Ac denique, 
ut nihil praetermisisse videar in hac 
re valde dubia atque ambigua, Rei- 
chard. l. l. pag. 27 locum quaeri 
posse censet in vico Steri- Krim ad 
fluvium Calmium, non procul ab urbe 
- Mariupo!. —In proxime sequentibus 
quod Reiskio in mentem venerat 
scribere tol dì avrGv pro tà dè 
ct0v, quod omnes tenent scripti 
libri, merito obloquitur Struve Spec. 
Quaest. I. p. 12 (Opusce. II. pag. 
271). Ipsa sententia minime dubia. 
Nam Scythas hosce vult partim 
etiam ulterius usque ad Tanain per- 
tinere. 

Melayyicvo.] De lac gente conf. 
IV, 100. 102. 107, ubi ipsius nomi- 
nis redditur ratio. Ac praeterea 
eam commemorant Stephanus Byz. 
s.v. (ex Hecataco Milesio, cuius vid. 
fragmm. pag. 87 ed. Klausen.), Scy- 
lax in Peripl. $. 79 (p. 286 seq. Tom. 
I ed. Gail. p. GI Muell.), Plinius 
H. N. VI, 5, Mel. IT, 1, 13, Schol. 
Dionys. Perieget. 309, Ptolem. V, 8, 
qui diversis modis de hac gente eius- 
que sedibus tradunt, Dio Chrysost. 
30. p. 77 ed. Reisk. Sedes in Rus- 
siae guberniis Nowgorod, Orel, Mo- 
hilew, Kursk, aliis proximis fuisse 
vult Rennel. pag. 413, quem scqui- 
tur Larcher. in ‘l'ab. geogr. At Hee- 
ren. Ideen I, 2. pag. 277, quocum 
facit Mannert. IV. p.104, prope Mos- 
cuam habitasse statuit Melanchlae- 
nos; qui cum Scythicae stirpis non 
fucrint, Scythicis quamvis utentes 


institutis (Herod. IV, I 
Heeren cum Gatterero e 
manorum genus relatos vi 
ter atque Androphagos. R 
si audias 1. 1. pag. 98, Mel 
fiuvio Wolchow usque i 
primordia extendebantur 
tumque probabile est . 
quos memorat Ptolem. VI, 
hodiernum .M0/09a, quod 
Volgam sc exonerantis e 
sitae nomen est, in uni 
chlaenorum appellatione 
disse. De quibus ipso v 
doctus. Hansen LI. 
176 in regione Rjiisan et 
habitasse vult Melanchla 
que in Esthonia: ad Lithu 
tes pertinere eosdem poc 
catus est: quod certe prob 
detur quam in Galitia o 
riorem Tyrae cursum se 
gentis quaerere, ut fecit I 
XIII. p. 34, 41, Herodota 
gentis sedibus assignand 
esse existimans. De geni 
8. Tschudica, qualis Esti 
tio est, cogitaverat Eich: 
Geograph. d. Caspisch. M 
pag. 307 ob vestes nigri 
Melanchlaeni utuntur ae 
stra aetate Esthones ac. 
IV, 107 ibique nott. A 
sententiam pluribus pers 
Fr. Kruse: Urgeschicht 
nisch. Volksstammes p. 
sedes hnic genti assignan 
nia, Livonia atque Estho 
que meridiem versus usqu 
riorem Tyram, orientem 
Moscuae regiones usque 
De sedibus gentis certum 
tuere vix licet: ipsam ge 
nicam 8. Tschudicam f 
quam Esthones - quoque 
hand dubitari posse vide 
Melanchlaenos pro Esthc 
beri quoque vult Possart: 
seeprovinz. II. (Das Gou 
Esthland) p. 160. 

tò xatumegde Muva:] I 


da DO 


MELPOMENE. IV. 20. 21. 


331 


ureode Muvar, xal tomuos tot. avdeazavr, xarocov Nuers 


20 der. 


i Tavarv dì rorauòv diafavii ovxeti ZxvBixi, a44° n piv21 
. V aeomiov Aaficov Zavpopartav doti, ot éx toù pvzoù agta- 


doge et Onega bîc intelligi volunt 
Maonert. IV. p. 104 atque Reichard. 
I. L pag. 28: quod ipsum temera- 
fem videtur Koeppenio (Nordgest. 
d. Pont. pag. 17); sed magis adeo 
arium hoc, quod ad hos ipsos 
Melanchlaenorum sedes a Rud- 
kio constituantur. Kruse 1.1, pag. 
i hîc indicari putat ipsam terram 
ennicam s. Finniam ac praecipue 
Orientalem eins partem una cum re- 
Rtonibus adiacentibus gubernii 0)lo- 
Letz et Wologda. 


Cap. XXI. 


Temweziy dì diafavri] Eadem for- 
mula «@icendi Noster utitur supra 

Sa 7. 18 (ubi vid. nott.) et 19. 
Psa EX erodoti verba sic intelligenda 

erunt > ut, si quis a dextra (i. e. oc- 
cidenta2}j et septentrionali) ripa Ta- 
Nais Za alteram (orientalem ac me- 
ridiora aa lem) transgressus fuerit, is 
MU Im inveniat Sauromatas a me- 


ridie “Ianais habitantes. Namque 
s  . ©Otus, ut ad cap. 17 monuimus, 
cand i Bolis gentibus ac terris indi- 


Ibi = e media fere Ponti ora circa 
o bine regiones progressus ad inte- 
FIOR. «Reinde septentrionem et orien- 
vem Versus accedit. 

7 &etày noorn tv datlwv] Glossa 

Lio otea ito exponit pegiopor, 
= 720», i. e. sortem, portionem (er- 
rae: maec aliter fere Hesych. (T. II. 


p 42 coll. 467 Alb.) ac Suidas 5. v. 
ua pag. 415. Neque vero scri- 


Se tam 2aeé:s, sed ZeÉtg, monente 
Et W eighaens. ct Bredov. pag. 135. 
Ton_ ©Df. Gregor. Corinth. de dial. 
- 8. 139 ibique Koen. p. 531. 
(Bo Te non intellizo, cur Gatterer. 
La tet. Gotting. Commentt. XIV. 
P-31) 20É.y hic portionem significare 


— A 
Tuo, 
et D 


neget, ipsc interpretans primam re- 
gionua. — Cr ad h. |. conferri vult 
Schoencmaun. Geogr. Argon. p. dt. 

Tavoouatéwv fori] Sauromatae 
commemorantur IV, 57. 102. 110. 
116 coll. Pompon. Mel. II, 1. 15. I, 
19, 140, ubi vid. Tzschucke nott. 
exegg. Vol. III. P. I. pag. 612 seq. 
coll. ad III, 4. Vol. III. P. INI. p. 
106 seqq. Add. Ukert: Geogr. der 
Gricch. un. Roem. III, 2. pag. 277 
seqq. Unidle colligit Rennel, pag.415, 
quocum conf. Mannert. IV. pag. 107, 
habitasse gentem intra Tanain 8. 
Don atque Volgam, qua parte uter- 
que filuvius maxime sibi appropin- 
quet, unde formetur Isthmus Za- 
ritzyn, et probabiliter ad utramque 
ripam fluvii Hygrin, qui nunc voce- 
tur Ponetz. A meridie porriguntur 
deserta Astracana itemque regio Ta- 
naiticorum (s. Ionicorum) Cosacco- 
rum, qui nunc appellantur; a se- 
ptentrione atque oriente Budini loca 
proxima Sauromatis tenent. Quae 
probans Larcher. in Tab. geogr. 8. 
v. sedes sentis inccpisse statuit, 
quà Palus Maeotica fiat latior, inde- 
que orientem et septentrionem ver- 
sus quindecim dierum itinere patu- 
isse. Ad Rennelii sententiam acce- 
dit quoque Heeren. Ideen I, 2, pag. 
278, recte monens Sauromatas hìc 
eosdem esse atque Surmataus*); quae 
gens tenuerit deserta a Cosaccis Ta- 
naiticis nunc occupata adeoque for- 
tasse partem desertorum Astracano- 
ruin septentrionem versus, ad cum 
usque locum, quo sibi maxime ap- 
propinquent Tanais ac Volga. Eas- 
dem Cosaccorum regiones meridio- 
nalesque gubernii Saratow tractus 
Sauromatas sive Sarmatas occu- 
passe statuit Reichard. p. 29, ac 
multo antea Gatterer ap. Billerbeck. 


) Sie, uti hoc utar, Mela I. 19 Sarmatdis ca tribuit, quan Sanromatis Herodotus. 
‘nf. Taschucke ad Mel. II nott. exegg. pay. 106, Gail. ad Geogr. minn. IL pag. 402 
© tissimum Ukert: Geograph. d. Griech. u. 1 cem. III, 2. p. 277. not. et p. 250 not. 18, 


332 


HERODOTI 


uevo. tig Mauridos Aluvns vépovrai tò x0ds fogénv è 
musoéov mevtexaldexa 0d00v, macav Éovoav yidnv xal 


Difficill. As. etc. p. 23. Nostra ae- 
tate qui de gentis sedibus quaesive- 
runt, Sauromatas easdem fere re- 
giones circa Tanain indeque usque 
ad Wolgam (Araxem) extensas ob- 
tinuisse, quae nune a Cosaccis Do- 
nicis habitantur, plerique affirmant; 
cf. Hansen 1. l. pag. 51, Kolster 1. l. 
XIII. pag. 35, Lindner. pag. 69, 
Wheeler: Geography of Herodot. p. 
181 seqq., Schaffarik : Slawische Al- 
terthiimer I. p. 361. 368. Cr. his 
haec addidit: ,,De Sarmatarum ori- 
ginibus conf. Stanislai Siestrènce- 
wicz de Bohuscz: Recherches histo- 
riques sur l’origine des Sarmates, 
des Esclavons et des Slaves. Petro- 
poli 1812. 1813. Is circa annum 
1455 a. Chr. n. per Scythas ex A8- 
syria Mediaque delatos putat Sar- 
matas indeque ad Tanain fluvium; 
profectos autem in Europam Sarma- 
tas esse iam ante Herodoti aetatem, 
transiisse Tanain plurimos anno 380 
a. Chr. n. adortosque esse incolas 
Scythiae Europaeae.' Qui pluribus 
Sauromatarum s. Sarmatarum origi- 
nes persecutus est Schaffarik l. l. 
pag. 334 seqq. 361 seqq., is e Me- 
dia olim profectos Sarmatas in eam, 
quam illos tenuisse diximus, terram 
ab oriente Tanais sitam et ulterius 
extensam se recepisse probare stu- 
duit, ex Arica stirpe eosdem ortos 
esse ratus neque ullo modo cum 
Slavis inde confundendos; cf. pag. 
368—373. Aricae stirpi quoque ad- 
scribi vult Sarmatas Neumann 1. 1. 
pag. 327: e Media profectos ad Ta- 
nain pervenisse statuit etiam Clarke 
Travels I. pag. 288. Ad Scytharum 
stirpem eos referri vult Ukert 1. 1. 
III, 2. pag. 271. 280 seqq. 315 seqq., 
quos Hippocrates De aér., aq. et loc. 
8.89 ed. Cor. gentem Scythicam esse 
et ipse testatur, quosque Scytharum 
linguà uti affirmat IH[erodotus IV, 
117: ut adeo haec Scytharum gens 
post caeteras in hanc regionem in- 
gressa perbibeatur; ad quam sen- 
tentiam vel illud accedit, quod prae- 
cipue postera aetate Scytharum et 
Sarmatarum nomina promiscue ad- 


hibita neque omnino accur: 
stincta reperimus: cf. Uker 
seqq., ad cuius sententiam 
thica Sauromatarum 8. f 
rum origine accedere quoq 
tur Zeuss: Die Deutschen 
Nachbarstimme pag. 277 — 
Scythis tamen differre Sarm: 
Slavorum parentes sint hab 
contendunt, inter quos 
(Wien. Jahrbb. LXIII. p. ] 
Deutsche Gesch. I. p. 66) et 
in Corp. Inscr. Graece. Vo 
83. 109, qui cum Scythas ad 
licam stirpem referat, ab 
cerni vult Sauromatas, quo 
rum parentes dicit, permix 
quidem cum Scythis: und 
candum putat, quod Scythie 
eosdem uti Noster scribat, 
tam suum ipsius quam Olb 
rum iudicium in his fuerit s 

oî éx toù uvzoù cobdpa 
Mai prog diuvns vépoyter 
Booénv &vepov] Gatterer ha 
telligit (Comm. Soc. Gotti 
p-31), ut ab ostio fluminîa 
(coll. Herod. IV, 100) Sau 
incolant tractum, boream 
procurrentem, iuxta orienta 
nais ripam. De voce uvzò 
11, Polyb. II, 14. 

nueotov revrenaldena dd 
romatarum terram boream 
per quindecim dierum itine 
quod idem est, per LXXV r 
Germann, extendi negat Gatl 
p.32, cum Herodotus, ita f 
edoctus a Scythicis sive 
mercatoribus has regiones 
bus, Volgam, quam nimiru 
sus ignorarit, pro superior 
habuerit ea potissimum par 
Tanais, cursu maxime fiero 
vato, Volgae prorime acce 
deatur. Contrarium statuit ] 
(Wiener Jahrbb. LXIII. p. ] 
176) Sauromatarum sedibus 
nire spatium quinque dierwi 
ris sive LXXV mill. Germa 
quis ab angulo Maeotidis 
scatur per deserta usque ad e 
rac tractum, quo fiuvii T: 


MELPOMENE. IV. 21. 


333 


na MWEOiOv devdotcov. UrsgoIzÉovOL dì tovtav devréonv Aativ 
tjovtes Bovdivor, yijv veuopevor nacav dacenv VAN ravtoin. 


Don atque Arares s. Wolga maxime 
sint propinqui: ut eo usque terra 
Bauromatarum porrigatur, supra 
quam inde a quinquagesimo gradu 
borealis latitudinis - sedes Budino- 
rum extendantur. Et quis quaeso 
in buiasmodi descriptionibus, quales 
sunthi quindecim itineris dies, omnia 
tam accurate cum iis, quae nunc va- 
convenire posse existimabit? 

onv dev e zovtes]) Pro 2aÈty 
duo codd. raf :v, quod ex iuterpre- 
tamento in tertum fluxisse nemo non 
videt. Paulo ante cum Gaisf. rescri- 
pal rovroy pro rovréwy, ut IV, 13. 
31, alibi, 

Bovdiro:] Apud Stephanum By- 
sant. s.v. Bovdivoi, t8vos Zuv- 
fuor: xapa tÒ diveverr Eravo 
enatar vnò Body fiuopivov: apa- 
too, yae oi TxvBar: quae vocis 

Yatio num vera sit, nunc non 
quaero, sed rectius nomen gentis 
seribi Bovdiwor, monuit quoque 
Goettling. Lehre v. Accent. pag. 203. 
Itaque sic retinui in hoc Herodoti 
0co atque in reliquis Nostri de hac 
gente locis, qui sunt: IV, 22.105. 108. 
123. Add. Mela I, 19 fin.: ,,Foecun- 

Pabulo, et alia steriles nudos- 
que campos tenent Zudini.‘‘ [ubi 
conf. Tzschucke nott. critt. Vol. II. 
L Pag. 6417 et nott. exegg. Vol. 
UL P.1. pag. 645 seq.] Ub quae lo- 

In nert. (Geogr. d. Gr. u. Roem. 
IV Pag. 9 seqg. 15 sega. coll. 493. 
lee P3g- 103. 108) sedes gentis col- 
ud regionibus a septentrione 
ad ONente Galitiae ac Lodomiriae 
tie Vistulam usque versus mare Bal- 

Um; eodemque refert Butones 
qui Strab. VII. p. 290 s. 445 A., 

Si Plinio H. N, IV, 14 sunt Guto- 
» €t Ptolemaeo Zatini. Quin ulte- 
rog Progressus Zudinos sive Gelo- 

Pro Germanis antiquissimis haberi 


Hi Sive Gothis, quorum dux Odin 


planitiem ad Scandinaviam usque 
progressa sit. Quae nunc non ma- 
gis disquirere vacat, quam Kitteri 
opinionem (Vorballe p. 25 seq. 30. 
153 seqq.), qua Zudini Buddhae, 
Indici dei, habeantur cultores ex 
Asia media adeoque India huc de- 
lati. Bayer. in Opuscc. p. 88 ed. 
Klotz. Budinos et Gelonos ibi fere 
habitasse putat, ubi Palatinatus 
est Chelmensis et Brzestiensis in 
Polonia. Magis septentrionem ver- 
sus prope urbem Novgorod Budinos 
relegat Brehmer. Eutdeckungg. im 
Alterthum I. p. 484 seqq., qui Indi- 
cos coluerint deos. Contra in Vol. 
hynia et Russia alba, quae vocatur, 
in meridionalibus imperii ltussici 
tractibus sedes Budinorum fuisse 
contendit Schaffarik, qui longus est 
de hac gente, Slawisch. Alterthiim. 
I. p.184 seqq., praecipue p. 187. In 
Podolia circa superiorem Tyrae 
(Dnjestr) cursum inde ab urbe Ka- 
menetz usque ad paludosas regiones 
circa urbem Pinsk septentrionem 
versus indeque orientem versus us- 
que ad Tanain (Don) extendi sedes 
Budinorum putavit Eichwald: Alt. 
Geograph. d. Casp. Meeres pag. 274. 
Quorum virorum doctorum senten- 
tiae ita accedit Grote (History of 
Greece III. p.325), ut Budinos in Po- 
loniae et Russiae meridionalis par- 
tibus quaerere malit quam in orien- 
talibus regionibus circa montem 
Ural. Vel magis ab hisce recedit 
Kolster l.l. pag.37 seqq., qui Illyri- 
cam gentem 2ulinorum (Bovdivol) 
in Scylacis Caryand. Peripl. $. 22 
commemoratam cum Herodoti 2u- 
dinis comparat ac pro una eadem- 
que gente haberi vult circa Savum 
fluvium habitantem usque ad Adria- 
tici maris oram: quae quam aliena 
sint ab hoc Herodoti loco, pluribus 
exponere haud attinet: de ipsis Bu- 
dinis vid. nunc allata a Car. Muel- 


tiv: \Vodan: quale idem fere enun- 
boa Rommel in Ersch. et Gruber : 
34} Yelopaed. Sect. I. Vol. XIII. p. 
e +” Aui Budinos pro Gothorum gen- 
he Cmatui dedita haberi vult, quae 
Odinio per terrae Ukrwinae 


lero in Geogr. Gr. minn. I. pag. 28. 
29. Longe rectins a septentrione 
Sauromatarum, ultra Tanain habi- 
tantium, Budinorum sedes quaeren- 
das esse monetKouceppen: Nordgest. 


334 


HERODOTI 


22 Bovdivav dì xatvaeote 2005 Bopénv Foti xe@otn Pa 


d. Pont. pag. 17. 68, ea fere in re- 
gione gubernii Woronjesh, ubi nunc 
oppidum 2obrom sive urbs casturea. 
Nec alia est sententia Rennelii pag. 
416 et kitteri (Erdkunde Il. p. 765. 
766). In gubernii Astracani parte, 
quae ad fluvium Iaik vergit, Budi- 
nos collocat Billerbeck. Diffic. As. 
pag. 23; Hceren. (Ideen I, 2. pag. 
278 et Goett. Gel. Anzz. 1834. nr. YU 
p. 001) in gubernio Saratow, et, 
genteni magnam et frequentem ulte- 
rius septentrionem orientemve ver- 
sus productamexistimare siliceat, in 
guberniis l’ensa, Simbirsk, Kasan 
usque ad Perm et usque ad vicini- 
tatem Norossi montis (s. Ural me- 
ridionalis). Adhuc enim iis in terris 
silvas piurimas esse narrant, navi- 
bus fabricandis materiam suppedi- 
tantes. Non aliter Reichard. pag. 33. 
54 Budinorum sedes, quo tempore 
Scythiam invaserit Darius, intra 
Tanain et Volgam fuisse statuit, 
in occidentali parte gubernii Sim- 
birsk, in septentrionali parte guber- 
nii Saratow regionibusque Pensa et 
Tambow. Quin nomina quaedam 
subiicit, in quibus antiquum gentis 
nomen adhuc cognoscìi queat. Co- 
raés (ad Hippocrat. Dc aér. aq. et 
locc. T.Il. p.313) secutus Bueschin- 
gium Tartaros Budziacos, qui nunc 
vocantur, Budinorum vult posteros 
esse. Quibuscum conferenda, quae 
prius de his statuerat Gatterer. in 
Comm. Societ. Gott. XIV. pag. 33, 
et Danvillins (Mem. de l’Acad. des 
Inscrippt. XXXV. pag. 550 coll. 
580), qui quae de Budinis ab Hero- 
doto et hoc loco et potissimum in- 
fra IV, 108 referuntur, egregie con- 
venire existimat cum iis, quae re- 
centiores peregrinatores de Circas- 
siorum regionibus et terra Kuban 
memoriae prodiderint. Ad Caucasi 
regiones tum erunt relegandi Budi- 
ni: quemadmodum olim quoque Bay- 
erus voluerat: quod ab Herodoti 
verbis longissime abesse nemo non 
videt, ad quae propius accedens 
Hansen 1. l. pag. 52 coll. 174 Budi- 
norum, quos pro Turcis s. Tartaris 
habet, sedes inde a gubernio Sara- 


tow usque ad fertiles 1 
bernii Simbirsk extendi 
ner (l. l. pag. 71) ad 1 
tractus gubernii Charko 
Attuli has virorum docte 
tias valde controversas 
ulla gens est, de qua {J 
stra aetate sit discepta 
monente Ukerto Geogr. 
u. Roem. III, 2. p. 537 
ubi veterum scriptorum 
centiorum disputationes 
omnes, ipse cautius in È 
eristimat, adeo ut certo 
eiusdemque originem co) 
neget. Equidem, si He 
stem primarium ac locw 
placet, non video, quo i 
nia s. Lithuania aut Vol 
dolia, quae nunc vocatur. 
sedes quaeri possint, I 
tum prorsus lapsum fi 
statuas: itaque malim 
tiam eorum accedere, q 
nio Saratow regionibus 
tibus yel septentrionem 
tem versus Budinos ha 
tuunt: quos ipsos Germa 
res esse parentesque, u 
nertus ].]. aliique, ita m 
mum Car. Halling (Wi 
LXIII. p. 125 et in Diss 
gente Budinorum. Berol 
1—40 accedente Kruse i 
Wéochentl. Nachricht, I' 
Seq. 350 seq., qui et ipse 
sedes in Germania et f 
loniae regionibus quae: 
bare student; alii pro Si 
inter quos inprimis Sc 
p. 189 seqg., Eichwald 
Seq., Kruse: Urgeschich 
Volksstamm. p. 256 seq 
Tu cf. etiam quae ad I 
runtur: hoc loco id unun 
Zeuss (Die Deutsch. u. 
barst. p. 703) suspicatu 
nos non alios esse vider 
qui postmodo Alani vo 
deque ad eas Scythiae g 
nere, quae a stirpe Pers 
ca sint repetendae. Sati 
indicare: de quibus libe 
sit iudicium. Cr. conferi 


MELPOMENE. IV. 22. 


335 


peoéov éxta 0dov, uera dè tyv éoiuov aroxdivovii pai- 
905 ammAiatnv avepov veuoviar Qvocayetar, Edv0s 104- 


Ans. 1823. nr. 75. pag. 747. 
x historia Poloniae, quae au- 
Bandtke prodiit Cracoviae 
inter alia hoc quoque refertur, 
#6 primitus babitasse in Rus- 
wridionalis tractibus finitimos 
Miae Asiaticae, quae intra 
mac Tangin sita fertur, tem- 
\ decursu, aliis gentibus ex 
interiori advenientibus, occi- 
n versus magis magisque pro- 
ì6; esse vero Budinos eosdem 
Hudinos ac M'enedos (nos 
ea vocamus), nomine deducto 
da s. VW'anda, quod aquam 
moda) denotet, cum gentis se- 
imitivae aquis, stagnis @c pa- 
3 plenae fuerint. Quin Gelo- 
ie legimus eosdem esse atque 
, quorum dona quotan- 
lam missa fuerint. [Quo eo- 
ertinet, quod contendit J. J. 
eh (Die Wissenschaft des sla- 
aMythus. Wien. 1842. p. 248): 
» atque Budinorum urbem 
oloniam Graecam in medias 
um terras deductam, cum in- 
Yos et Graecos magnum com- 
nm intercesserit]. Idem Cr. 
ri valt interprett. ad Ammian. 
1 XXXI, 2. 13. T. III. p. 358 
— maoav dacény vin rav- 
‘ro vi) Koen. ad Gregor. Co- 
Pag. 474 suspicatur Îò7n. Tu 
V, 109 ibique nott. — Pro 
',s quod omnes libri scripti 
at, recentt. edd. dacéav. Cf. 
ibique nott. 


Cap. XXII. 


xodtn pèv fomuoc èx° fue 
tte 0doy]) Eadem referuntur 
V, 123. Observat autem De 
8 (Mém. de l'Acad. d. In- 
XXXV. pag. 546), intra Ta- 
Volgam et quidem orientali 
ì, ab urbe Astracan si rcctà 
tem versus tendas, adbuc 
sse deserta; quarum unum 
o ab Herodoto probabiliter 
itur. Quod desertum, auctore 
ro ]. 1. pag. 33, hodie vocatur 
m 8. Vralium desertum, a Cal- 


muccis Naryn, a Russis Ayn-peski. 
Mannert. IV. pag. 109 de regione 
sabulosa trans Volgam circa }acum 
salsum, Elton, hic cogitandum esse 
suspicatur. Utut est, ad orienta- 
lem Volgae ripam haec dese: ta quae- 
renda esse, hic illic nunc ad agri- 
culturam adhbiberi coepta, pronun- 
tiat Reichard 1. l. pag. 33. — Mox 
cum recentt. edd. exhibui exox4(- 
vovt pro croxdivarti. Cf. III, 114. 
Verba x00g amniuorny a@v:uov (in 
quibus &veuov simili abundantia 
adiectum putamus, qua in locutione 
illa 700g Popénv aveuov IV, 7. 21. 
I, 6 (ubi cf. nott.) aliisque locis com- 
pluribus, valent: Eurum, Subsol/anum 
versus, ut IV, 90. 152. VII, 183. 
Nam ò amnUotns subsolanus est 
ventus, qui ab ortu aequinoctiali 
procedit. Nos: Ostwind. Cf. Salmas. 
Exercitt. Plinn. pag. 879 F., quo 
recte utitur Leopold. ad Plut. Ser- 
tor. 8. Cf. Coraés ad Hippocrat. De 
aér. aq. cet locc. T. I. p. LXIX. 
LXXXIII. Kruse Hellas I. p. 275. 
@rocayéta.)] Vid. infra IV, 123 et 
Steph. Bys. 8. v. p.405 ed. Bekk. p. 
141 Westerm. (é8vos neqì tnv Mai- 
drv durnv, 06 Hoeodoros). Apud 
Plinium H. N. IV, 12 (26). VI, 7 
vocantur 7Aussagetae. Add. l’om- 
pon. Mel. I, 19, 141: ,,Iuxta Thys- 
sagetae Turcaeque vastas silvas oc- 
cupant alunturque venando;‘ ubi 
conf. de vocis scriptura Tzschucke 
in nott. critt. Vol. II. P. I. p. 648. 
coll. Eichwald loco mox l. Post De 
Guignes, qui 1.1. pag.546. 550 7%ys- 
sagetas ad utramque Volgae ripam 
in regionibus planis terrae Captchac 
usque ad fluvium Ibi habitasse po- 
suerat, exstitit Gatterer., qui loco 
supra laudato p. 34 Thyssagetas 
et Zyrcas terram Kirgisorum mino- 
ris Ilordae, Herodoti certe aeta- 
te, tennisse contendit. Qui idem 
apud Billerbeck. Difficill. As. pag. 
25 de hoc Herodoti loco hunc in 
modum disputavit: ,, Supra Budi- 
nos inde a Samara fluvio usque ad 
fluvium Iaik et inde usque ad deser- 
tum VII dierum iter fuisse; ad cuius 


336 


HERODOTI 


20v xal îdcov® taovor dè amo Irens. Zuvezéss dè 


fines ab oriente ultra fluvium Iaik 
Thyssagetas incoluisse usque ad 
Iyrkas, qui vix usque ad lrgis fl. 
habitare potuere, verum ad Ilek fl. 
vel ad Uil campestribus insedisse 
videantur. Etsi in populis nomadi- 
bus non adeo mirum foret, si usque 
ad fi. Irgis cognominem fere habi- 
tasse putentur.‘‘ Atque altero loco, 
in Commentt. Societ. Gotting. XIV. 
p. 36 pluribus utriusque gentis per- 
sequitur secessiones atque migra- 
tiones, quae posthac acciderint. ken- 
nelio p. 416 seq. et Mannert. IV. p. 
109 Thyssagetae intra Tanain su- 
periorem ac Volgam in gubernio 
Saratow sedes suas habuisse viden- 
tur; quae auctore Heeren. Ideen I, 
2. pag. 281 in gubernio Perm prope 
montem Ural ad tines Siberiae quae- 
rendae sunt adeoque ulterius forsi- 
tan septentrionem versus, si quidem 
magna et frequens fuisse putanda 
est gens. Quo in eodem gubernio 
magna urbium rudera adhuc inve- 
niri scribit Reichard. l. l. pag. 34, 
locum 7yssorsk fluviumque 7schus- 
somaja ad Thyssagetarum nomen re- 
ferens, quorum sedes ad fluvium 
Kama usque (cuius brachium fertur 
esse 7schussomaja) porrectae fuerint 
adeoque convenire videantur cum 
antiquo regno Biarmiae, de quo mul- 
ta ferantur in Russorum historia. 
Neque aliter fere Schaffarik: Sla- 
visch. Alterthiim. I. p. 296 intra flu- 
vios Wolgam et Kama ab oriente 
Wolgae sedes Thyssagetarum quaeri 
vult, reiecta sententia et Mannerti, 
qui in gubernio Saratow, et Potoc- 
kii, qui in regione circa urbes Wla- 
dimir, Nishegorod et Simbirsk illas 
quaesierat, cum magis ad orientem 
et septentrionem reponendas esse 
sedes gentis ex Herodoti loco satis 
perspicuum esse putet. Inde quo- 
que Bessel. De rebus Geticis pag. 
63 seq., qui accurate de Thyssageta- 
rum gente disputat omnesque vete- 
rum scriptorum posterae aetatis lo- 
cos attulit, in regionibus Uralicis 
sedes collocat iis fere in locis, quae 
permeat fluvius Tschussowaja, cuius 
nomen aeque ac Reichard. ]. l. ad 


Thyssagetas referri pos 
cum prior utriusque non 
ad eandem stirpem pertin 
tur. Intra fluvios Samara 
ab oriente Wolgae, ubi h 
ab occidente veniens sul 
diem versus delabitur, Th 
habitasse vult Hansen 1. |] 
quos eosdem minus reo! 
bernio Charkow collocai 
l. 1. pag. 72. Sed a vero p 
horret Kolsteri sententia 
39. 40, coniuncta cum es, 
Budinis ad cap. 21 attul 
qua Thyssagetae non div 
antur ab Agathyrsis in Tir 
nia habitantibus (vid. IV. 
104 ibique nott.) ipso utriy 
tis nomine prorsua simili, 
et ad eandem radicem n 
nec magis probatur Eichv 
tentia (Alt. Geograph. d. C 
res p. 283—290), qui codi 
Thyssagetas dici opinataur 
tius 7yragetae sint, i. e 
Slavi ad fluvium 7yram 
habitantes: de qua confusi 
sagetarum et Tyragetar 
quoque Bessel l. 1. 
Ukertus (Geogr. d. Griech. 
lII, 2. pag. 641 seg.) in. 
quam dubia et lubrica si; 
non intelligit, id unum | 
affirmari posse statuit, a» 
ne Wolgae sedes Thysa 
quaerendas esse. Inde si 
sedibus paulo accuratius 
endis quaeratur, ad verui 
accedere videtur Heerenii 
itemque Reichardi et ai q 
his maxime similea reperiu 
origine ac stirpe Thyssagi 
quaeras, nolim certi qui‘ 
tiare : ad Slavos referri eci 
waldo 1. 1. diximus: maiori 
specie ad Fennorum st 
Tschudicam gentem magn 
cantur a Zeuss. (Die Dente 
Nachbarst. p. 273 seq.) eti 
rik. 1. 1.; ad Getarum stirp 
que ad magnam Gothorum 
manorum familiam Thyssa 
que atque Massagetas et 7 
referri vult J. Grimm (Ab! 


MELPOMENE. IV. 23. 


337 


? pa , , , bad 

3» TOÎGL aUTOÎGL ToOmMoLOL xarormnuevo slo , TOÙoL ovvoua 
Ir °-° td x , , , - 

xettar Ivoxar, xa) ovroL amò Inonys Laovtes rpono rorddde. 


Berlin. Akad. anni 1846. pag. 26): 
quod ut credam, a me impetrare 
nequeo. Quod ad nomen gentis per- 
tinet, Koeppen. Nordgest. des Pont. 
p.18 co revocat nomina TXisse, Theis- 
se, sive, ut hodic Ungari atqui Slavi 
pronuntiant, 7issu, indeque etiam 
gentes non procul habitantes Go- 
thorum. Quo eodem idem (pag. 05 
L 1.) refert 7Risamatas, quorum men- 
tio fit in antiquo Olbiae pscphisma- 
te nuper reperto (vid. nott. ad IV, 
18), quoramque nomen, cxtremani 
vocis partem si spectes, comparari 
possit cum Sauromatarum atque /a- 
tamafariun appellationibus. Tu conf. 
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graccc. 
IL p. 85. 
tuover dì dxò &nens] De usu 
praepositionis «2770 conf. II, 92 ibiq. 
nott. IV, 23. 46. 103. V, 6. VII, 28. 
VII, 104 et quae plura dabit F'i- 
scher. ad Weller. IIl, b. pag. 100. 
Iogxa:] Topxa: scribi vult Naber 
in Mnemosyn. IV. p. 20, quia 7ur- 
cee sunt Plinio ac Melae 1. l.j quos 
Usdem ferme locis atque Thyssage- 
tas habitasse vult Mannert. IV. pag. 
109 ad occidentem montis Ural. 
Quo prior De Guignes l. 1. gentem 
yssagetis vicinam prope lacum 
ssan collocat, in orientali parte 
Tegionis Captchac; /yrcus vocari 
Patabat Gatterer, cuius sententiam 
Paulo ante commemoravimus, a flu- 
Vo /ryis, qui gentis regionem tan- 
E3t Rennel. p. 437 si audias, intra 
laik et Volgam circa Saratow 
Consederunt Iyrcae sive Turcac sive 
Torgantae: quo nomine etiamnum 
uccoram tribum in his regioni- 
Palantem designari addit: cetsi 
@res illic nationes nomadas fuisse, 
qtaram nulla ad Herodotum perve- 
Rerit notitia , perquam sit probabile. 
teren, (IdeenI, 2. pag. 281. 307) 
imum ob verba cap. 24 Iyr- 
‘tram sedes ad occidentalem mon- 
‘3 Ural partem quaerendas ratus 
ba uius ipsius radices ad fines Si- 
e in gubernio l’ermensi Ivrcas 
i disse arbitratur iisdem forsi- 
in regionibus, quas postea oc- 


HERODOT. II. 


cuparint /uyrii (hodie vocantur //'0- 
quien, Ostiaken), nisi potius pro una 
cademque habendi sint gente, quac 
mercatura insigui vel decimo quinto 
post Chr. n. saeculo floruit et multo 
antea iam flvruisse putanda est. 
Reichard. l. l, pag. 35 Iyrcas in iis- 
dem ferme sedihus collocat, quas 
nunc tenent Iurgusen-Iwanowsk, ad 
fluvium Iurgusen in gubernio l’er- 
mensi ad orientem regionis 'l'y850- 
wosk, ubì idem scdes Thyssageta- 
rum posuerat. Quibus Cr. haec ad- 
scripsit. ,,l'ro'/Ugxet coniicit T'de- 
«xt Ioannes Potoki comes in libro, 
qui inscribitur: Essai d'histuire uni- 
verselle et recherches sur la Sarma- 
tie, aliisque libris, quos super hi- 
storia Poloniae Russiaeque edidit. 
Vid. Goetting. gelehrt. Anz. 1817. nr. 
93. pag. 921-023 seqq.'* 7yreas h. 
1. et legi et intelligi quoque volue- 
runt Eichwald 1. }. pag. 284, Schaf- 
farik 1.1. pag. 207., Hansen]. |. pag. 
174 seq. coll. F. Mueller : der Ugri- 
sche Volksstamm I, 2. pag. 91. Nec 
pauci fuere, qui inde 7urcarun po- 
steriorum vriginem repceti vellent; 
parum recte, ut satis ostendit copio- 
sa de his Tzschuckii disputatio ad 
Melae 1. l. in nott. critt. pag. 600. 
Vol. II. P.I., ilemque monent Las- 
sen (Zeitschrift f. Kunde des Mor- 
genland, I. p. 2-15), de Gabelentz. 
(ibid. II. p. 70), qui Turcas plane di- 
versac stirpis esse recte contendunt, 
ac vir doctus in Annall. Monace. 
1840. nr. 237. p. 8591, qui ad Fenni- 
cam s. Tschudicam stirpem referri 
vult Iyrcas ab occidente Uralis mon- 
tis sedentes, recteque inde etiam 
Humboldt (Asie centrale I. p. 393 e 
versione Mahlmanni p. 245) lyrcas 
ad 'Turcas referri posse negat, ali- 
ter quamvis statuente I. de Hammer. 
(Wien. Jahrbb. LXXXVIL p. 52. 
Geschichte d. gold. Horde. p. 7), 
qui nisi /yrcas in Turcas velis com- 
mutare, ipsum nomen Iyrearam ad 
Turcicam vocem /uruk, qua palan- 
les, migrantes designari vult, revo- 
cat. l'tut statuis de his, id quidem 
satis certum videtur, in regionibus 


22 


338 


HERODOTI 


Aoyà eri devdosov avafàs(tà dé gori nvava ava nA0A 
on), ins dè Exaoto, dedidaypevos Eri paotioa netot 
votgtos etvexa, éroîuos tori xai xvv* èmeav dì axtdy 
darò toù devdotov, totevoas xal nifas Er cov Tax 


que , 
xai 0 xvadv Èyetat. 


‘Tato dè tovtAv TO mP0S TRY Y 


vovti olxéovor Exvdar Gio, amò tov BacrAntcay 
23 arootavtES, xXAÌ OUT AmiNOPEVOL È TOÙUTOVv TOV Yoga! 
uèv di tie tovtdwv tav Zxvdéav yoens tori | xar. 
nica meda te yi xaì Badvyaos, tò È axdò tovrov A 


planis ad occidentalem montis Ural 
partem cxtensis, quas Heeren. et 
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se- 
des collocandas esse; quas qui ad 
Bukowinam transferri vult Kolster 
1. 1. pag. 40), is a vera Herodoti sen- 
tentia valde aberrasse putandus est. 

207@] scil. 0 &Nedv, ut recte mo- 
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq. 
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas 
ad Olbiam aliasque Graecorum colo- 
nias ad Ponti oram conditas advehe- 
rent, unde in alias illae terras trans- 
portarentur, hanc venationem insti- 
tutam fuisse, recte aAnotare videtur 
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In 
seqq. verba: mì yactioa xstodat 
TATELVOTNTOG etvexa valent: (edo- 
ctus) in ventrem procumbere humilita- 
tis causa, i. e. ut quam minime e terra 
promincat. Pro xeîoda: Dindorf. edi- 
dit xé8£08 a, reiiciendum e Bredovii 
canone, do quo dixi ad III, 32. Ad 
Vocem TAMELVOTNTOG conf. Diodor. 
Sic, I, 31: fvior dè dia tpvta- 
TELVOTNTA TG z00xs 0v dvvape- 
voL mooidecda tv ynv iavdavov- 
civ Eavtode “x. T. À. 

froîuos fot xal uvov] Canem 
Iyrcas statuit Koeppen. Nordgesta- 
de etc. pag. 85 codem habuisse loco, 
quo nunc vulgo per Europam vitae 
socium quasi assumant canem, ani- 
mal domesticum. In seqq. verba 
nal 0 xvov Èyetar valent: canis in- 
haeret vestigiis 8. proxime sequitur. 
Vid. I, 134 ibique nott. Pro TETQup- 
pévor cum recentt. cdd. dedi dro0- 
xAlvovti. 

olufover Zxuvdar &2201] Rennel. 
p- 437 hos Scythns in desertis, quac 
munc pertinent ad hordam, quam di- 


cunt, mediam et minor 
rum, collocat; gubernii 
partem eos babitasse vul 
Ì. l. p. 25 itemque Hal 
Jahrbb. LXIII. p.177 et 
p.175, qui de Baschkiris 
Orenburg et Perm adh 
tibus cogitari posse sua 
voluntariam hanc eoru: 
nem fuisse e voce &ar0€ 
dammodo colligi posse 
ren. IdeenI, 2. pag. 30 
te vix aliud illi specta: 
coloniam 8. sedem nova: 
turae in via conderent,: 
Ponti coloniisque ibi co 
teriores Asiae plagas 
Ural et regiones ulteri: 
ceret. 


Car. XXIII, 
nediag te yi xal Bam 


‘ cemzedtas et hoc loco 


47 obviam adiectivam 
Gail. (Geogr. minn, III. 
quoque haud pauca af 
ctiva in eandem syllaba 
tia. Quae sequitur vo) 
e Florentino et Sancrofi 
buit Gaisford. proban: 
hacusero , qui tamen vu 
nuit Ba8tye0g; equide 
centt. edd. Bekkerum 4 
psi fadvyaros, quam |. 
mum in ciusdem confoni 
cibus ab Ierodoto se; 
monstravit Bredov. pa{ 
77. Quod ad significat 
attinet, parum recte vu 
humilis, cum ad agri 

et ubertatem illa pertine: 


MELPOMENE. IV. 22. 23. 


339 


tori al tongén. dieteAtdovii dè xal tI tonzéns godpov 17044Z0v 


bus commonstravit Ezech. Spanhem. 
ad Callimach. hbymn. in Apollin. 67. 
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 100. 
Atque hoc vel opposita in seqq. ver- 
ba L8wdns te xaè trenzen docere po- 
terant. Plura si quis desideret, adeat 
Thes. Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed. 
Dindorf. Quod ad loci argumen- 
tum attinet, recte tradi liacc notat 
Gatterer Comm. Societ. Gotting. 
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde 
dueat per valles nunc quoque acque 
amoenas atque frugiferas. 
L00ng 1° forlì xal tenzén] Hoc 
ad montanas regiones, quae ab ori- 
ente gubernii Saratow incipiant, re- 
ferri valt Maltebrun. Annall. d. 
Voyag. II. p. 372. At De Guignes 
(Mém.del'Acad. d. Inser.T. XXXV. 
P.551) bîc cogitarat de desertis Cha- 
mo longe lateque extensis, quae Si- 
nam euntibus perlustranda sint. De 
Quo mox videbimus. Nunc afferamus 
t0s locos huc cum maxime facien- 
te, alterum Melae I, 19 fin. [ubi 
Vor conf. Tzschucke nott. cxegg. 
M «III P.I. p. (46 coll. nott. p.651 
o.II, P.I}: qui postquam Thys- 
i Turcasque memoravit, eum 
"modum pergit: ,,Tum continuis 
Mupibus late aspera et deserta regio 
Arimphaeos usque permittitur. 
laatissimi mores; pro domibus 
bus Ta, alimenta baccae, et mari- 
et foeminis nuda sunt capita. 
ipsos itaque habentur: adeoque 
7 nemo de tam feris gentibus 
fnei ©, ut aliis quoque ad eos con- 
sto. © pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii 
Cus H. N. VI, 14 (13): ,, -Ibi- 
dn “«Fr-imphueos quosdam accepimus, 
tem dissimilem Hyperboreis gon- 
° edes illis nemora, alimenta 
re, capillus iuxta foeminis vi- 
elem @ in probro cxistimatur: ritus 
nare tes. Itaque sacros laberi 
ferim 2! inviolatosque esse etiam 
accolarum populis: nec ipsos 
prof » sed illos quoque , qui ad eos 
Ugerint.! Quae ipsa magnan 
atem ex Herodoto videntur esse 
È Ata. Quinam vero hi ipsi sint 
dica ÈC*, ad quorum radices habitare 

tur gens, Argippaeorian sive 


srimphaceorum nomine insignita, si 
quaeramus, De Guignes l. 1. hîc agi 
putat de montibus altioribus, qui 
Sinam a septentrione atque oriente 
cingant quorumque ad radiccs Ar- 
gippaeorum fuerint scdes, ultra de- 
serta Chumo. Et convenire cum po- 
pulo Sinae ca subiicit, quae Iero- 
dotus de huius gentis invribus victu- 
que memoriac prodiderit. Neque 
vero de Sinae populo hic cogitari 
posse, recte statuere videtur 1)an- 
vill. 1. 1. p. 588 8sq., qui Argippaeos 
societatem quandam lbrachmanum 
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi- 
catur. Quo eodem fere modo nostra 
aetate Ritter. Erdkunde II. p. 691 
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica 
quadam natione habet, quae mer- 
caturae fuerit dedita, vel pro tribu 
quadam sacerdotali umnium iustis- 
sima maximeque pia. Quo rectius, 
opinor, alii de Culuuccis 8. Mongo- 
lis hic cogitandum esse statuunt. 
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck. 
Diftic. As. pag. 26. Commentt. So- 
ciet. Gotting. XIV pag. 6. 412) Ar- 
gippaeos, quos pro Calmuccis habet 
maioribusque Hunnorum, ad montis 
Imai radices scptentrionem versus 
in terra Soongaria (quam hodie ocen- 
pent Soongari, Calmuccorum gens) 
insedisse statuit. Rennel. pag. 137 
seq. sedes genti assignat in terra 
magna Kirgisorum, ubi montium 
tractus, nomine .frga, in guber- 
nio Orenburg. Nec aliter fere Hec- 
ren. Ideen I, 2. pag. 282 coll. 
299. 300, consentiente IIalling. in 
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq., 
montes ab IHerodoto commemoratos 
ad montem Ural spectaro ratus 
Argipparos pro lalmuccis habet, qui 
ad Mongolos pertineant et sine du- 
bio in occidentali Mongoliae parte, 
in ea, quae nunc Kirgisorum est, re- 
gione habitarint. Nam in cos unos 
convenire addit, quae hoc loco de 
Argippacorum morilbus ac vivendi 
genere tradantur. €@Quac cum ita 
sint, Bohlen. (Indien. I. pag. 100) 
h. 1. in universum Mongolos indicari 
haud iniurià statuere videtnr. Ac 
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar- 


22* 


338 


HERODOTI 


Aoyà erì dévdosov avafas (tà dé goti rvava ava xAGav 
onv), xros dè Exdoto, dedi daypévos érl yaotioa xetoti 
votgtos etvexa, éroiuos fori xal xvav* émeav dì artt e 
anò toù devdgtov, totsvoas xal èniBas tri cov Tax: 


ve A 
xaù 0 xVAIV ÈyETat. 


‘Tato dì tovtAav TO xP0S tv Ne 


vovt olxéovor Txvdar GAio, andò tov faciAnicv . 
IZARMOCTAVTEG, XAÌ OUT AMIKOLEVOL ÈS TOUTOV TOY Ypow, 
uèv di tie tovtdv tav Zxvdéav yoens tori ] xara 
nica medLas re yi xal Padvyaos, tò È «xò tovtOv A 


planis ad occidentalem montis Ural 
partem extensis, quas Heeren. et 
Reichard. indicarant, Iyrcarum se- 
des collocandas esse; quas qui ad 
Bukowinam transferri vult Kolster 
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen- 
tentia valde aberrasse putandus est. 

dog@] scil. 0 970dv, ut recte mo- 
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq. 
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas 
ad Olbiam aliasque Graecorum colo- 
nias ad Ponti oram conditas advehe- 
rent, unde in alias illae terras trans- 
portarentur, hanc venationem insti- 
tutam fuisse, recte adnotare videtur 
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In 
seqq. verba: In yaotiga usîc8a 
TARELVOTNTOG efvexa valent: (edo- 
ctus) in ventrem procumbere humilita- 
tis causa, i. e. ut quam minime e terra 
promincat. Pro xsî08a. Dindorf. edi- 
ditxé808a, reiiciendum e Bredovii 
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad 
vocem TATELVOTNTOG conf. Diodor. 
Sic. I, 31: Évior dè dia tnvta- 
neLvot nta tue 0 ecs 0v dvvape- 
vor xqoidicda tnv ymv lavBavov- 
ou Eavtode “x. T.À. 

#toîuos fort xal xvwr] Canem 
Iyrcas statuit Kocppen. Nordgesta- 
de etc. pag. 85 eodem habuisse loco, 
quo nune vulgo per Europam vitae 
socium quasi assumant canem, ani- 
mal domesticum. In seqq. verba 
sal 0 xvov Fyetai valent: canis in- 
haeret vestigiis 8. proxime sequitur. 
Vid. I, 134 ibique nott. Pro Teroap- 
pevor eum recentt. edd. dedi «ro- 
xAlvovii. 

olufovor Zuv8&ar &2201] Rennel. 
p-. 437 hos Scythas in desertis, quac 
nunc pertinent ad hordam, quam di- 


cunt, mediam et minore: 
rum, collocat; gubernii O 
partem eos habitasse vult 
I. 1. p. 25 itemque Halli 
Jahrbb. LXIII. p.177 et} 
p.175, qui de Zasckkiris in 
Orenburg et Perm adhbu 
tibus cogitari posse suap 
voluntariam hanc eorum 
nem fuisse e voce &x00n 
dammodo colligi posse J 
ren. IdeenI, 2. pag. 302. 
te vix aliud illi spectari: 
coloniam 8. sedem novam 
turae in via conderent, qi 
Ponti colonìisque ibi com 
teriores Asiae plagas | 
Ural ct regiones ulterius 
ceret. 


Cap. XXIII. 
nedias te yi] val Paddy 


‘ cemzedias ct hoc loco e 


47 obviam adiectivum e 
Gail. (Geogr. minn. III. 

quoque haud pauca affe 
ctiva in eandem syllabam 
tia. Quae sequitur vox, 
e Florentino et Sanerofti 
buit Gaisford. probante 
hacusero, qui tamen vulg 
nuit BaByeog; equiden 
centt. ecdd. Bekkerum se 
psi Badvyarog, quam 641 
mum in eiusdem conformi 
cibus ab IIerodoto sem 
monstravit Bredov. pag. 
77. Quod ad significatio 
attinet, parum recte vulg 
humnilis, cum ad agri / 
et ubertatem illa pertineat 


MELPOMENE. IV. 22. 23. 


339 


doti sal tongén. dieteAdovii dè xal ts tenzéns xoeov r04A0v 


bus commonstravit Ezech. Spanhem. 
ad Callimach. hbymn. in Apollin. 67. 
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 100. 
Atque hoc vel opposita in seqq. ver- 
ba L@wdns re wai ronzén docere pu- 
terant. Plura si quis desideret, adeat 
Thes, Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed. 
Dindorf. Quod ad loci argumen- 
tum attinet, recte tradi liacc notat 
Gatterer Comm. Societ. Uotting. 
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde 
ducat per valles nunc quoque acque 
Qmoenas atque frugiferas. 

Utodns 1° for) xal tenzin] Hoc 
ad montanas regiones, quae ab ori- 
ente gubernii Saratow incipiant, re- 
ceo no Maltebrun. Annall. d. 

oyag. II. p. 372. At De Guignes 
(Mém.del’Acad. d. Inscr.T. XXXV. 
p.951) hîc cogitarat de desertis Cha- 
mo longe lateque extensis, quae Si- 
nam euntibus perlustranda sint. De 
quo mox videbimus. Nunc afferamus 

tos locos huc cum maxime facien- 
tes, alterum Melae 1, 19 fin. [ubi 
ir conf. ‘Tzschucke nott. cxegg. 
OLII P, 1. p. (40 coll. nott. p.651 

ol. II, P.I]: qui postquam Thys- 
Pal Turcasque memoravit, cum 
Fabi ta pergit: ,,Tum continuis 
} sta late aspera ct deserta regio 
. Arimphaeos usque permittitur. 
nemo Stissimi mores; pro domibus 
bus ora, alimenta baccae, et mari- 
Sacri" foeminis nuda sunt capita. 
ipso itaque habentur: adeoque 
e nemo de tan feris gentibus 
fagine » ut aliis quoque ad eos con- 
et] Be pro asylo sit.‘* Alter Plinii 
ni Ocus H. N. VI, 141 (13): ,—lbi- 
hand. > daplueos quosdam accepimus, 
tem dissimilem IIyperboreis gon- 
bacc Sedes illis nemora, alimenta 
ris Re, capillus iuxta foeminis vi- 
da in probro cxistimatur: ritus 
marr_ tes. Itaque sacros haberi 
. @mt inviolatosque esse ctiam 
accolarum populis: nec ipsus 
ary » sed illos quoque, qui ad cos 

Ugerint. Quae ipsa magnan 

hause a” ex Herodoto videntur esse 
morn®- Quinam vero hi ipsi sint 
dica PC” ad quorum radices habitare 

Ur gens, Argippueorun sive 


sArimphacorum nomine insignita, si 
quaeramus, Do Guignes 1. 1. hîc agi 
putat de montibus altioribus, qui 
Sinam a septentrione atque oriente 
cingant quorumque nd radices Ar- 
gippaeorum fuerint sedes, ultra de- 
serta Chamo. Et convenire cum po- 
pulo Sinae ca subiicit, quae lIero- 
dotus de huius gentis moribus victu- 
que memoriae prodiderit. Neque 
vero de Sinae populo hic cogitari 
posso, recte statuere videtur 1)an- 
vill. }. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos 
societatem quandam Brachmanum 
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi- 
catur. Quo eodem fere modo nostra 
netate Ritter. Erdkunde II. p. 691 
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica 
quadam natione habet, quae mer- 
caturac fuerit dedita, vel pro tribu 
quadam sacerdotali omnium iustis- 
sima maximeque pia. Quo rectius, 
opinor, alii de C(ulmuccis 8. Mango- 
lis hic cogitandum esse statuunt. 
Inter quos (iatterer. (ap. Billerbeck., 
liffic. As. pag. 26. Commentt. So- 
cìet. Gotting. XIV pag. 6. 42) Ar- 
gippacos, quos pro Calmuccis habet 
maioribusque Hunnorum, ad montis 
Imai radices sceptentrionem versus 
in terra Soongaria (quam hodie occn- 
pent Soongari, Calmuccorum gens) 
inscdisse statuit. Rennel. pag. 137 
seq. sedes genti assignat in terra 
magna Kirgisorum, ubi montium 
tractus, nomine .4ry4, in guber- 
nio Orenburg. Nec aliter fere Hocc- 
ren. Idecn I, 2. pag. 282 coll. 
209. 300), consentiente Halling. in 
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 seq., 
montes ab Herodoto commemoratos 
ad montem Ural spectaro ratus 
Argippacos pro Calmuccis habet, qui 
ad Mongolos pertineant et sine du- 
bio in occidentali Mongoline parte, 
in ea, quae nunc Kirgisorum est, rc- 
gione habitarint. Nam in eos unos 
convenire addit, quac hoc loco de 
Argippacorum moribus ac vivendi 
genere tradantur. Quae cum ita 
sint, Bohlen. (Indien. I. pag. 100) 
h, 1. in universum Mongolos indicari 
haud inivrif statuere videtur. Ac 
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar- 


22 


338 


HERODOTI 


Aoya tri dévdozov avafàs (tà dé tori xvavà ava xd 
onv), inros dè Exaoto, dedidaypevos Eri ypaotioa ustot 
votntos eTvexa, eroîuos tori xal xvcv* éreav dì axtdy 
arò toù devdptov, totevoas xal énibas érì ov Tax 


ve A 
xaò 0 xVAVv ÈÉyetat. 


‘Tato dì toUtOv TO mP0S Tv 


vovti olxéovor Zxvdar Ao, «ro tav facAnicoy 
23 dMO0TAvVTES, XAÙ OUT ATLKOMEVOL ÈS TOÙTOV TOV Yebgo1 
uèv dn tijs tovtav tov Zxvdéov yoipns Fori | xari 
mica meda te yi xai Badvyaros, tò è «xò tovtov A 


planis ad occidentalem montis Ural 
partem extensis, quas Heeren. et 
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se- 
des collocandas esse; quas qui ad 
Bukowinam transferri vult Kolster 
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen- 
tentia valde aberrasse putandus est. 

207€] scil. 0 970dv, ut recte mo- 
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq. 
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas 
ad Olbinm aliasque Graecorum colo- 
nias ad Ponti oram conditas advehe- 
rent, unde in alias illae terras trans- 
portarentur, hane venationem insti- 
tutam fuisse, recte adnotare videtur 
IIceren. Ideen I, 2. pag. 304. In 
seqq. verba: ir paotiga neîo dai 
TATELVOTHTOG efvexa valent: (edo- 
ctus) in ventrem procumbere humilita - 
tis causa, ì. e. ut quam minime e terra 
promincat. Pro xeîoda: Dindorf. edi- 
dit x ée08, reiiciendum e Bredovii 
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad 
vocem TOATELVOTNTOG conf. Diodor. 
Sic. I, 31: évior dè dia tqvta- 
x s.vdinta Tme. qo0oxs 0v dvvape- 
voi rooidicta tv yNv Zav8davov- 
Guy Éavrodg “. T.À. 

#toîuos Éott xal xvwv] Canem 
Iyrcas statnit Kocppen. Nordgesta- 
de etc. pag. 85 eodem habuisse loco, 
quo nunc vulgo per Europam vitae 
socium quasi assumant canem, ani- 
mal domesticum. In seqq. verba 
nali 0 xvov Eyetar valent: canis in- 
haerel vestigiis 8. prorime sequitur. 
Vid. I, 134 ibique nott. Pro rergau- 
pévor cum recentt. edd. dedi dz0- 
xAlvovti. 

olufovor Zxv&ar &X201] Rennel. 
p- 437 hos Scythas in desertis, quac 
nunc pertinent ad hordam, quam di- 


cunt, mediam et minor 
rum, collocat; guberniî | 
partem eos habitasse vul 
I. 1. p. 25 itemque Hal 
Jahrbb. LXIII. p.177 et 
p.175, qui de Zaschkiris | 
Orenburg et Perm adh: 
tibus cogitari posse sua 
voluntariam hanc eoru 
nem fuisse e voce dx06 
dammodo colligi posse 
ren. IdeenI, 2. pag. 30 
te vix aliud illi spectar 
coloniam s. sedem novar 
turac in via conderent, < 
Ponti coloniisque ibi coi 
teriores Asiae plagas 

Ural et regiones ulterir 
ceret. 


Car. XXIII. 
nedas te yi) xal Ba@x 


‘ cemzedtas ct hoc loco 


47 obviam adiectivam 
Gail. (Geogr. minn. IIIL| 
quoque haud pauca af 
ctiva in eandem syllaba: 
tia. Quae scquitur vox 
e Florentino ct Sancroft 
buit Gaisford. probant 
hacusero , qui tamen vul 
nuit BaBvye0g; equide 
centt. edd. Bekkerum & 
psi Badvyarog, quam € 
mam in ciusdem conform 
cibus ab Herodoto ser 
monstravit Bredov. pag 
77. Quod ad significati 
attinet, parum recte vui 
humilis, cum ad agri , 
et ubertatem illa pertines 


MELPOMENE. IV. 22. 23. 


339 


tori sal tongén. dieteAdovii SÌ xal tI tonzens xogov nodARdv 


bus commonstravit Ezech. Spanhem. 
ad Callimach. hymn. in Apollin. 67. 
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 109. 
Atque hoc vel opposita in seqq. ver- 
ba L0wdns te wai rongen docere po- 
terant. Plura sì quis desideret, adeat 
Thes. Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed. 
Dindorf. Quod ad loci argumen- 
tum attinet, recte tradi liacc notat 
Gatterer Comm. Societ. (iotting. 
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde 
dueat per valles nunc quoque aeque 
Amoenas atque frugiferas. 

Uutadns © forli xal renyxén) Hoc 
ad montanas regiones, quae ab ori- 
ente gubernii Saratow incipiant, re- 
ferri valt Maltebrun. Annall. d. 
Voyag. IL. p. 372. At De Guignes 
(Mém.de l'Acad. d, Inser. T. XXXV. 
p.so1) hîc cogitarat de desertis Cha- 
mo longe lateque extensis, quae Si- 
Ram euntibus perlustranda sint. De 
quo mox videbimus. Nunc afferamus 
duos locos hue cum maxime facien- 
tes, alterum Melac I, 19 fin. [ubi 
mune conf. Tzschuckc nott. cxegg. 
Vol.III P. I. p. 646 coll. nott. p.651 
Vol.II, P. 1.]: qui postquam Thys- 
Sagetas Turcasque memoravit, eum 
inmodum pergit: ,,Tum continuis 
rupibus late aspera et deserta regio 
20 Arimphaeos usque permittitur. 

lustissimi mores; pro domibus 
Remora, alimenta baccae, et mari- 
bus et foeminis nuda sunt capita. 
; itaque habentur: adeoque 
05 nemo de tam feris gentibus 

fa t, ut aliis quoque ad eos con- 
gisse pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii 

nego e H. N. VI, 14 (13): ,, 1bi- 
agg "imphaeos quosdam accepimus, 
dissimilem IIyperboreis gen- 

* Sedes illis nemora, alimenta 

riso + cApillus iuxta foeminis vi- 
dele in probro existimatur: ritus 
narra tes. Itaque sacros haberi 
feris nt inviolatosque esse etiam 
&ccolarum populis: nec ipsos 
profe » sed illos quoque, qui ad eos 
U&erint. Quac ipsa magnam 
hana Mm ex Herodoto videntur esso 
mon ta. Quinam vero hi ipsi sint 
dica P©9, ad quorum radices habitare 
tur gens, Argippaeorum sive 


Arimphaeorum nomine insignita, si 
quaeramus, De Guignes I. 1. hîc agi 
putat de montibus altioribus, qui 
Sinam a septentrione atque oriente 
cingant quorumque ad radices Ar- 
gippacorum fucrint sedes, ultra de- 
serta Chumo. Et convenire cum po- 
pulo Sinne ca subiicit, quac Hero- 
dotus de huius gentis moribus victu- 
que memoriae prodiderit. Neque 
vero de Sinac populo hbîc cogitari 
posse, recte statuere videtur 1Dan- 
vill. 1. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos 
societatem quandam Brachmanum 
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi- 
catur. Quo eodem fere modo nostra 
aetate Ritter. Erdkunde II p. 601 
coll. 765. 892 Argippaeos pro Serica 
quadam natione habet, quae mer- 
caturae fuerit dedita, vel pro tribu 
quadam sacerdotali omnium insti8- 
sima maximeque pia. Quo rectius, 
opinor, alii de Culnuccis 8. Mongo- 
lis hîc cogitandum esse statuunt. 
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck. 
Diftic. As. pag. 20. Commentt, So- 
ciet. Gotting. XIV pag. 6. 42) Ar- 
gippaeos, quos pro Calmuccis habet 
maioribusque Hunnorum, ad montis 
Imai radices septentrionem versus 
in terra Soongyariu (quam hodic occu- 
pent Soongari, Calmuccorum gens) 
insedisse statuit. Rennel. pag. 437 
seq. scdes genti assignat in terra 
magna Kirgisorum, ubi montium 
tractus, nomine dAryu, in guber- 
nio Orenburg. Nec aliter fere Hee- 
ren. Ideen I, 2. pag. 282 coll. 
209. 300, consentiente Halling. in 
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq., 
montes ab Herodoto commemoratos 
ad montem Ural spectare ratus 
Argippaeos pro Calmuccis habet, qui 
ad Mongolos pertineant et sine du- 
bio in occidentali Mongoline parte, 
in ea, quae nunc Kirgisorum est, rc- 
gione habitarint. Nam in eos unos 
convenire addit, quae hoc loco de 
Argippacornm moribus ac vivendi 
genere tradantur. Quae cum ita 
sint, I}ohlen. (Indien. I. pag. 100) 
h. 1. in universum Mongolos indicari 
hand iniurià statuere videtur. Ac 
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar- 


22* 


338 


HERODOTI 


Aoya er dévdorov avaBas (tà di fori nvava ava nAGavY 
onv), inmos dè éxaoto, dedidaypevos Eni paotiga xetot 
votgtos efvexa, étoruos gori xa) xvav* éreav dì ant x 
arò tov devdorov, totevoas xal mifas Er. tov fazo1 


que L 
xai 0 xUGV Éyetat. 


‘Tato dè tovtav TO mPÒS Iv Ne 


vovti olxéovor Zxvdar Gio, crd tv BacwAnicov i 
23 AMO0TAvIEG, XE. OUT amixOLEvOL È6 TOÙTOv TOV Ydgov, 
uèv dn tijs tovtwv Tv Zxvdéov yogns ot ] rara 
nico meda re yi} xal Baduyacos, tò d amò tovtOv Au 


planis ad occidentalem montis Ural 
partem cxtensis, quas Heeren. cet 
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se- 
des collocandas esse; quas qui ad 
Bukowinam transferri vult Kolster 
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen- 
tentia valde aberrasse putandus est. 

dog] scil. 0 97006», ut recte mo- 
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq. 
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas 
ad Olbiam aliasque Graecorum colo- 
nias ad Ponti oram conditas advehe- 
rent, unde in alias illae terras trans- 
portarentur, hanc venationem insti- 
tutam fuisse, recte adnotare videtur 
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In 
seqq. verba: inì yaotiga uei68da 
TATELVOTNTOG etvexa valent: (edo- 
ctus) in ventrem procumbere humilita- 
tis causa, i. e. ut quam minime e terra 
promincat. Pro x8î0da Dindorf. edi- 
dit xé868at, reiiciendum e Bredovii 
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad 
vocem TazrsivotnToOs conf. Diodor. 
Sic, I, 31: #vio1 dè dia tnvta- 
nervo tuta tue z00%s 0v dvvape- 
voL aooidicdar t)v yNv Zavdavov- 
ov Eavtodg “x. T.À. 

Stoîpos fore xal xvov] Canem 
Iyrcas statuit Koeppen. Nordgesta- 
de etc. pag. 85 codem habuisse loco, 
quo nunc vulgo per Europam vitae 
socium quasi assumant canem, ani- 
mal domesticum. In seqq. verba 
nai 0 xvav Exetai valent: canis in- 
haeret vestigiis 8. proxime sequitur. 
Vid. I, 134 ibique nott. Pro terouu- 
pevor cum recentt. cdd. dedi «zo- 
xAlvovti. 

olufovor Zuv8ar «Ai01] Rennel. 
p. 437 hos Scythas in desertis, quac 
nunc pertinent ad hordam, quam di- 


cunt, mediam et minore: 
rum, collocat; gubernii O 
partem eos habitasse vult 
1. 1. p. 25 itemque Halli 
Jahrbb. LXIII. p.177 et 1 
p.175, qui de BascAkiris ir 
Orenburg et Perm adhu 
tibus cogitari posse sunp 
voluntariam hanc eorum 
nem fuisse e voce dw0gg 
dammodo colligi posse { 
ren. IdeenI, 2. pag. 302 
te vix aliud illi spectari 
coloniam s. sedem novam 
turae in via conderent, qi 
Ponti coloniisque ibi com 
teriores Asine plagas : 
Ural et regiones ulteriu 
ceret. 


Car. XXIII. 
media te yi xal paddy 


‘ comzedias cet hoc loco e 


47 obviam adiectivum e 
Gail. (Geogr. minn. III.p 
quoque haud pauca affe 
ctiva in eandem syllaban 
tia. Quae sequitur vox, 
e Florentino ct Sancrofti 
buit Gaisford. probante 
hacusero, qui tamen vulg 
nuit Badye06; equiden 
centt. edd. Bekkerum se 
psi Badvyaros, quam es 
mum in ciusdem conform 
cibus ab Herodoto sem 
monstravit Bredov. pag. 
77. Quod ad significatic 
attinet, parum recte vulg 
humilis, cam ad agri / 
et ubertatem illa pertinea! 


MELPOMENE. IV. 22. 23. 


339 


dorì sal tonzeén. diebeABovii dì xal tiis tenzéns xodgov 1r0440v 


bus commonstravit Ezech. Spanhem. 
ad Callimach. hymn. in Apollin. 67. 
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 109. 
Atque hoc vel opposita in seqq. ver- 
ba L@wdns te ai rongen docere po- 
terant. Plura si quis desideret, adeat 
Thes. Ling. Gracc. II. p. 27 seq. ed. 
Dindorf. Quod ad loci argumen- 
tum attinet, recte tradi hacc notat 
Gatterer Comm. Societ. (iotting. 
ZIV. pag. 5, cum via a Volga inde 
ducat per valles nunc quoque acque 
amoenas atque frugiferas. 
ùtadng 1° forì xal tenzén] Hoc 
ad montanas regiones, quae ab ori- 
ente gubernii Saratow incipiant, re- 
ferri valt Maltebrun. Annall. d. 
Voyag. IL. p. 372. At De Guignes 
(Mém.del'Acad. d. Inscr. T. XXXV. 
p.501) hie cogitarat de desertis Cha- 
mo longe lateque extensis, quae Si- 
nam enntibus perlustranda sint. De 
quo mox videbimus. Nunc afferamus 
uos locos huc cum maxime facien- 
tes, alterum Melac I, 19 fin. (ubi 
Rure conf. Tzschucke nott. exegg. 
VoL.IIT P.I. p. 646 coll. nott. p.651 
Vol. II, P. 1.}: qui postquam Thys- 
s2getas Turcasque memoravit, eum 
inmodum pergit: ,,Tum continuis 
Fupibus late aspera ct deserta regio 
se Arimphaeos usque permittitur. 
4 instissimi mores; pro domibus 
ta, alimenta baccre, et mari- 
et foeminis nuda sunt capita. 
; itaque habentur: adeoque 
P03 nemo de tan feris gentibus 
Pi Pad: ut aliis quoque ad eos con- 
Reg Se pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii 
ques 


bus 


ts H. N. VI, 11 (13): , Ibi- 
han Vèmphaeos quosdam accepimus, 
dissimilem Hyperborcis gen- 
Sedes illis nemora, alimenta 

risqu e, capillus iuxta foeminis vi- 
clem @ in probro cxistimatur: ritus 
Cmtes. Itaque sacros haberi 
feris Tal inviolatosque esse etiam 
modo &ccolarum populis: nec ipsos 
Profia sed illos quoque, qui ad cos 
Parto, > erint.* Quae ipsa magnam 
lana tn ex Herodoto videntur esse 
nong_ “2 Quinam vero hi ipsi sint 
lica *— s, 3d quorum radices habitare 
Car gens, drgippacorwn sive 


«drimphaevrim nomine insignita, si 
quaeramus, De Guignes I. I. hîc agi 
putat de montibus altioribus, qui 
Sinam a septentrione atque oriente 
cingant quorumque ad radices Ar- 
gippaeorum fuerint sedes, ultra de- 
serta Chamo. Et convenire cum po- 
pulo Sinae ea subiicit, quae IIero- 
dotus de huius gentis moribus victu- 
que memoriae prodiderit. Neque 
vero de Sinae populo hîìc cogitari 
posse, recte statuere videtur 1)an- 
vill. 1. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos 
societatem quandam lirachmanum 
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi- 
catur. Quo eodem fere modo nostra 
netate Ritter, Erdkunde II. p. 6091 
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica 
quadam natione habet, quac mer- 
caturae fnerit dedita, vel pro tribu 
quadam sacerdotali omnium iustis- 
sima maximeque pia. Quo rectius, 
opinor, alii de Culmuccia 8. Mongo- 
lis hîc cogitandum esse statuunt. 
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck. 
Diftie. As. pag. 20. Commentt. So- 
ciet. Gotting. XIV pag. 0. 42) Ar- 
gippacos, quos pro Calmuccis habet 
maioribusque Hunnorum, ad montis 
Imui radices septentrionem versus 
in terra Svongariu (quam hodie occu- 
pent Soongari, Calmuccorum genr) 
insedisse statuit. Rennel. pag. 137 
seq. scdes genti assignat in terra 
magna Kirgisoram, ubi montium 
tractus, nomine .irya, in guber- 
nio 0renburg. Nec aliter fere ITec- 
ren. Idecn I, 2. pag. 282 coll. 
299. 300, consentiente Halling. in 
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq., 
montes ab ITerodoto commemoratos 
ad montem Ural spectaro ratus 
AArgippacos pro l'almuecis habet, qui 
ad Mongolos pertineant et sine du- 
bio in occidentali Mongoline parte, 
in ca, quae nunc Kirgisorum est, re- 
gione habitarint. Nam in cos unos 
convenire addit, quae hoc loco de 
Argippacorum moribus ac vivendi 
genere tradantur. Quae cum ita 
sint, I}ohlen. (Indien. I. pag. 100) 
h. 1. in universum Mongolos indicari 
haud iniurià statuere videtur. Ac 
denique Reichard. 1.1. pag. 39 Ar- 


22° 


340 


HERODOTI 


olxÉovor vadpEav ovpiov dyniav avdoaroL Aepopev 
mavtes palaxgoi èx yevenS pivouevo, xai ÈooevEs xa 
opoias, xal ciuol, xal vévera Epovtes peyala, pavyy 


gippaeorum vestigia arbitratur co- 
guosci in fluvio Archipowka, quod 
brachium esse fertur fluvii Tschus- 
sowajae in gubernio Perm. Prope 
urbem Iekaterinenburg, quae magis 
septentrionem versus sita est, ad ra- 
dices montis Ural Argippaeos habi- 
tasse statuit Kolster |. l. pag. 44. 
Equidem radices altorum montium 
(Uraspsav ovosov vwpnidv) de alio 
monte atque de monte Ural iutelligi 
non posse credo gentemque ibi habi- 
tantem non aliam atque Calmucco- 
rum gentem esse puto, qui nunc ma- 
gis meridiem versus in regionibus 
planis ac desertis prope Astracanam 
urbem mareque Caspium «egunt, 
olim vero ad montem Ural circa ur- 
bem Orenburg in iis desertis habi- 
tasse putandi sunt, in quibus nunc 
Kirgisorum tribus vel etiam Basch- 
kiri (de quibus adeo hoc Herodoti 
loco agi putant Erman: Reise um 
die Welt I. p.428 seq. et F. Mueller: 
Der Ugrische Volksstamm I. p. 142) 
sedes suas habere dicuntur. De Cal- 
muccis solis hîc cogitari posse, alios 
ut taceam, statuernnt quoque Eich- 
wald: Alte Geograph. etc. p. 209 seq. 
et Kiemm: Culturgeschichte VIII. p. 
8. Unus contra monuit A. de Hum- 
boldt: Asie centrale I. p. 396, illa ae- 
tate, qua scripsit Herodotus, neque 
Calmuccos neque Baschkiros in his 
regionibus circa montem Ural habi- 
tasse, ad quas medio tantum aevo, 
compluribus post ITerodotum saecu- 
lis  exinterioribus Asiace tractibus Si- 
nae adiacentibus profecti fuerint. De 
quo equidem haud decernam. — Vo- 
cem drwesav haud mutavi, licet II, 
158 (ubi vid.nott.) et VII, 199 altera 
forma vrwetnv ab omnibus affera- 
tur libris; neque Dindorf. neque 
Dietsch. vulgatam mutaverunt; cf. 
Bredov. p. 156 et nott. Herod. I, 
110. 
pulanool un yevers puvopevo:] 
De voce PaZaxgol, qua calvi signi- 
ficari solent homines, vid. Thesaur. 
Ling. Graec. VIII. p. 605 ed. Din- 


dorf. Quod ad ipsam calvi 
net, eadem de Arimphaei; 
Mela ac Plinius], 1, £x yeva 
modo supra III,33; ut mir 
e Florentino codice repone 
verns. Calvitii causam, | 
nobius V, 25 ad aquam, q 
tur reiicit, Ritter: Erdkun 
892 seq. et Vorhalle pag. : 
more repetit, quo per omni 
tem sacerdotes antiquissi 
dhae caput tondere solit 
Nam Argippaeos pro sacer 
bu ab eo haberi modo vidi 
quomodo haec cum Herod 
fx yevenS yLVOLEvoOL (quil 
ficantur: qui inde a nativi 
sunt s. qui calvi nati omnino . 
ciliari queant, equidem x 
tem. Ad Sinae incolas ret: 
Guignes l. l. pag. 558. ] 
aliis de Calmuccis cogitare 1 
qui aeque atque aliae gent 
Mongolicae et Turcicae ad 
tis verticem tonsum gestai 
unde facile inter Graecos 
nionem oriri potuisse putai 
1. I. p. 429 et Eichwald l.. 
quae illos nasci ferebat cal' 
his convenit quoque senteni 
brunii (Annall. d. Voyag. 
372) observantis, monacho: 
corum (ghélongs vocantur) 
sibi caput radere ipsosque 
sacerdotio destinatos radi, 
que provenerint capilli. 

nal cino), xal yevera Èg 
yela] i. e. simo sunt naso 
oblongo sive praelongo. N 
haben Stumpfnasen und e 
hinn,‘ sive, ut Heerenii ut 
I. I., ,,Sie haben cingedrici 
und grosse Kinnbacken.® 
Calmuccis aptissime dici r 
videt. Quare haud acceder 
ad Schweighacuseri o inioi 
postquam prius ta yéveta 
interpretatus est, postea 
IIerod. 8. v. videndum ess 
ne darbas prolivas hîc di 
ctor, quo magis mira foret 1 


MELPOMENE. IV. 23. 


341 


20liévres, d0dNr dì yoeosuevor ZxvBixij, bovres dè amò dev- 
dolor. rovrtnòv pèv ovvoua td devdoto, dn’ ov tout, 


capita quidem calva, sed prolixas illi 
habuerint barbas. Atque sic péyay 
xayo va de prolica burba inveniri I, 
175. WIII, 104, idem monet. Sed hoc 
loco yéiva de barba num intelligi 
possit, quamquam sic positum vide- 
tar VI, 117, equidem vebementer 
dubito, nec ullam video causam, cur 
a vulgata, quam secutus sum, in- 
terpretatione discedam. Mannertum 
IV. p. 110 ingentia membra virilia 
bic intelligi existimantem minime 
nora bimur. 
Peorzy dè (dlnytévreg]i.e. propria, 
pecreliari utuntur lingua caque igitur 
diversa a reliquorum Scytharum lin- 
gua , quibus, ut inaliis rebus, ita 
nvestitu sunt similes. Ad Sinenses, 
quorum lingua quantum a reliquis 
e Asiae et Europae linguis abhor- 
reat nemo nescit, haec refert Do 
Guigrnes 1. 1. Nos ad Calmuccos, ut 
reliqua, quae hîc enarrantur, refe- 
rimus; qui sane Mongolicae stirpis 
si sunt, aliam habent linguam atque 
ceterae gentes Scytharum nomine 
comprehensae, quae Slavicam vel 
Fennicam vel aliam quandam lin- 
guam loquuntur. Erman |. l. pag. 
430 de Turcomannica lingua, qua 
hodie utantur Baschkiri (quos h. |. 
intelligi vult), agi cxistimat ipsam- 
que Herodoti locutionem povnpy lé- 
va: ad proprium loquendi modum, 
quem huic genti tribuunt, referri 
vult (,,eine Sprache gleichsnm her- 
vorstossend von sich geben‘): quod 
mibi quidem non persuasit, quia 
en» ttra. apud Herodotum nihil 
lad declarat, nisi vocem edere, lo- 
qui, cf. nott. ad II, 2. Aliud sane 
sn Crea porn, de quo vid. II, 
‘1.85. V, 93. 
loves dì drrò devdofov] Refero 
it >selinenta baccae apad Melam 
limium 1. 1. Ac vegetabilibus, 
si dlicuntur, unis C'almuccorum 
OMachos vesci testatur Maltebrun. 
Supra laud. 
gi O > tuò» uiy ovvopa to devdoéo] 
cui Corylun (Haselstaude] intelligit, 
Sr fructus uvellana silvestri [Ia- 
?X$=] veteribus vulgo nux /’untica 


dicebatur, mireris, quid sit, quod suc- 
cum e fructu expressum niyrum di- 
cat. Quid sit vero, quod Mannert. 
IV. pag. 10 quaerat: arborne Pon- 
tica intelligi cedrus Siberica debeat, 
ipse viderit.‘‘ Sc%weiyh. Nucum 
cultura cum per mediam Asiam val- 
de esset propagata pluresque earuni 
ferrentur species, Ritter: Erdkunde 
II. pag. 831 de nucis quadam specio 
hiîc cogitandum esse statuit. At ve- 
ro, optime monente ILeeren. ldeen I, 
2. p. 283, hîe intelligitur Prunus Pu- 
dus Linn. (Vogelkirsche), cuius bac- 
cas atras in lacte coquunt ('almueci 
coctaque cribro cernunt; unde quae 
profluxere, ea denuo coquunt, ut s0- 
lida inde cxsistat massa, quam vu- 
cant J/visun Chat: cuius vel exiguam 
partem aqui si solveria, ius inde fit 
maxime nutriens. Affirmantur hacc 
iis, quac retulit Erman: Reise um 
die Erde I. p. 307 coll. 427, qui circa 
urbem Iekatarinburg in monte Ural 
sitam eandem invenit arborem in 
hac regione aliisque Russiac tracti- 
bus fere indigenam, e cuius frueti: 
bus Baschkiri, qui a meridic illius 
urbis habitant, adhuce liquorem sibi 
parant co quo dixit Herodotus modo. 
Quod idem a Calmuccis, Cosaccis 
ficri addit Eichwald: Alte Geograph. 
d. Casp. Meeres pag. 261. Lunatic 
h. I. hanc arborem dici notat Ermau. 
1. 1 pag. 432, quod Graceci quaccun- 
que e Ponti Euxini regionibus ad 
ipsos allata sint aut ullo modo ipsix 
cognita fuerint, /ontica appellare 
consueverint. Quae cum ita sint, 
neque de inglande (Wallnusshaum) 
cogitandum, quac, ipso teste Nei- 
chardo 1.1. pag. 28, in his ipsis Cal. 
muccorum regionibus haudquaquam 
invenitur, neque de Sinensi quadam 
arbore ficis simili, cuì nomen li-le%é, 
in provinciis Fo-kien, Kuang-tung 
et Kuang-sì, prouti statuit De Gui- 
gnes l. 1. pag. 564. 

ax’ où go) E Florentino libro 
unoque Parisino dedi da 0v pro 
«mo toù, probante Struvio 11. I. p. 
2. 32 geq. 35 (Opusce, Il. p. 267. 
299. 302), cum apud IHerodotum 


Il 


342 


HERODOTI 


uéyados dè xarà cvuénv uadiota xn° xagreòv dì qpogé. 


Îdov, rvonva dè Eye. 


toùto éneav pévytar xÉérov, 6 


fuaticio* artoggéeE d dr aUtOÙd Tagù xal uédav, oùvo 
amogggovii tori doqu. toÙùTo xal Aetgovor, xal padeza 
Gyovtes Tivovor xaì mò tijs rayvtngtos aUtod Tijs te 
AadBas cvvildetoi, xa) tavtas Gittovtat. nPOpara ya 


praepositio, quae apostrophum pati 
potest, ultimam vocalem amittat et 
relativi formam a consonante inci- 
pientem aspernetur. Qui idem Stru- 
ve I. 1. pag. 22 (Opusce. II. p. 285) 
de asyndeto in his verbis consulen- 
dus. De usu praepositionis @rò cf. 
nott. ad IV, 22. Respexit Herodotea 
verba Athen, II. pag. 57 C. 

péyados dì nata cvsénv ucdiota 
un) i.e. magnitudo huius arboris ca- 
demferme est quae fici. De usu prae- 
positionis xete conf. I, 121 ct 84. 
IV, 192. In sqq. rvenva intellexit 
nucleum, granum. Plura de hac voce 
vid. in Thes. Ling. Graec. VI. pag. 
2261 ed. Dindorf. 

tobro Énedv yévniar nimov, ca- 
usvovor l[uariorsi] i. e. qui fructus 
quando maturuit, pannis eum perco- 
lant. tobro ad xagròv referendum, 
haud insolita sensus, quae vocatur, 
structura. Pro fuat/oro. scriberce 
ndaviorsi (i. e. cribris) , ut quidam 
voluit, minime opus. — o0exxéovoL 
omnes praebent codd.; carsvovor 
I’hotius et Suidas ad Herodotum 
provocantes, itemque ex Herodoto 
GeueveLv tÒ vAte1v (i. e. percolare, 
saccare) citat Eustathius ad Homer. 
Ili. XIII. p. 910, 17 c. 914, 10. Cf, 
Bekker. Anecdd. I. p. 113, 32, Itaque 
reposui canuevovor, Dindorfium 8e- 
cutus in Thes. Ling. Graec. VII. p. 
27, cum verbi ceuxéc0 nullum alibi 
reperiatur vestirium. Valckenario 
anctore veteres dixerunt caxéstv ct 
GuutgeLv, recentiores cauxeîv ct Cax- 
xtgeLv ; qui idem conferri iubet Sal- 
mas. ad Solin. p. 148 A. et Casau- 
bon. ad Athen. II, 16. [49 s. T.I. p. 
386 Schweigh.] Schaceferus in Hero- 
doti textu exhibuit caxfovor. Ipsius 
verbi sensum vix recto assecutum 
esse puto ITecren. ]. l. sic interpre- 
tantem: ,,sie schiitten sie in Sdcke, 
Langius reddidit: ,,sgie pressen sie aus 


in einem Sack von Zeug. A 
gie schlagen sie (die Fru 
Tiicher.‘* Nimirum fruet 
premunt liquoremque ind 
tem excolant his pannis, ] 
reddit: ,,sobald die Fruc 
worden ist, presst man 
schliiuchen (?) ihren dî 
und schwarzen Saft her 
eroogte Mebler in Mne 
p. 74 armoggto v legi vult 

«cgv] Vocem aski apw 
ac Mongolos acerbum qi 
significare auctor est ] 
Annall. d. Voyag. II. 
ipsum eos, a quibus ka 
atque Herodotus accep: 
fructus cuiusdam liquo: 
vult. Adhuc a Basc 
quorem ea voce design 
Russi scribant Aschui, & 
man l. l. pag. 427, negai 
pag. 261, qui apud Tart 
gione Kasan acidum voc 
scribit, quod idem Azwi 
Erman: de quo equiden 
cernam. 

radiata i. 
rodotea: madedas* E 
tovyòs riacuata * nvelwo 
ovuov Encdiinios Bios 
Wesseling. Intellexit Nos! 
video, massum solidam, i 
libi speciem conformatan 
tudine faecis illius (avro: 
“og pertinet). Unde E 
p. 307 sic reddi vult: ,,ve 
riickbleibenden Trebern 
Fleische und Kern, tevE) 
Kuchen zwischen den pl: 
den‘: etenim voce zada 
respici putat ad raZepn 
equidem dubito. Vceteres 
recte monuit Wesseling. { 
XVII, 67, ficor, pruna, 
nus, quae siccaverant, i 
solidam densare variasqu 


MELPOMENE. IV. 23. 


343 


modde tot. où pap ti omtovdata: vopui avrodi slot. "Trò dev- 
deto dè fxaotos xaroixgta., tov uèv geudva, éneav tò deév- 
dprov zepixadvwn wii otepvoò Aevad, tò dì Wéo0s avev nldov. 
Tovrovs ovdels adixéer avdoanarv: [pol yao Afyovrar elvar* 
ovdi vi dortov GrxAov Extéata:. xal toùto uèv toîoi rEgLOL- 
xéova, ovto£ sioL ol tAs diapogas diargtovtes* toùro dè, 


mas effingere solebant, quas xaZa- 
vocabant. Add. Schaefer. ad 
Longi Pastorall. pag. 381. Sic xa- 
lexa8aov in Luciani Piscat. 41. 
rxaqu«eoy in Vit. Auct. 19. 
= turnteici e Sancrofti libro re- 
deavi cum Bredov. p. 394 pro vulg. 
tibia: ; cf. III, 53. Ad vocem 
cf. nott. ad I, 133. o7o0v- 
vopal sunt pascua proba, prae- 
delia ; cf. IV, 198 et alia in Thes. 
28. Gr. VII. p. 624. 
E oreyroò Zevxò] Quae vulgo 
$: mit einem dichien neissen 
E Nam xiZ0g hoc loco non pi- 
Re designat, sed tegmen coactile e 
*» ut notat Wesseling. Hippocra- 
‘ &itans De aér., aq. et loc. 8.03. 
‘91 (ubi nune vid. Coraés de ipsa 
&rribus disputans pag. 2735eqq.). 
S@nf. ipsum Herodotum IV, 73. 
&teyyòs, quod ipsum in Hippo- 
1}, ex egregia Hemsterhugii 
*àadatione nunc legitur, est fir- 
» densus, solidus. Invenitur apud 
Cor. XVIII, 25, ubi Wesseling. 
Rat Diodor. XX fin. et Euripid. 
‘op. 323. Plura vid. in Thes. L. 
VII. p. 686 seqg.—Ad loci argu- 
atum observat Heeren. Ideen I, 
ag. 283, videri Herodotum palos, 
@r quos sternuntur tentoria, pro 
©ribus, quibus sane illi similes 
xt, habuisse, cum regio ista ar- 
Xbus revera prorsus careat. Ne- 
® omnino eam gentis partem, quam 
odotus norit, ditiorem atque am- 
rem videri fuisse, ut quae sane 
a iisdem locis, in quibus nunc 
Fsetur, cum armentis suis palata 
sarit, Sive arbores sive palos in- 
, de tentoriorum genere quo- 
tn hîc cogitandum esse nemo non 
et: id quod quam mazime conve- 
Tartarorum aliarumque gentiam 
Radum moribus, quae sub ten- 
admodum simplici ratione fa- 


ctis vitam degere solent. Conf. Ya- 
tes Textrin. Antiq. I. pag. 389. Ar- 
bores tegmine obduci cum scribit 
Herodotus, palos tentorii potius in- 
telligi statuit quoque Erman l. LL 
pag. 433, haec omnia ad Baschkiros 
in huiusmodi tentoriis sub arboribus 
degentes bene convenire ratus. 

fool yae Zéyovrar eivar] Propter 
haec verba potissimum Argippaeos 
pro tribu sacerdotali Indica haberi 
vult Ritter. l. I. Et sane hoc ex loco 
quodammodo colligi posse videtur 
Heerenio 1. 1. p. 312, valuisse olim 
gentis quandam per classes sive tri- 
bus (Casten vulgo appellant) dc- 
scriptionem, Argippaeosque inter 
Calmuccos sive Mongolos pro istius- 
modi tribu sacerdotali, prae caete- 
ris insigni indeque etiam ad lites 
dirimendas adbibita, habendos esse. 
Ad Sinenses hoc quoque, ut reliqua 
fere omnia, falso refert De Guignes 
1.1. pag. 504 seq. Superiorem quan- 
dam gentis tribum, quae sacris prae- 
est ac simul iurisdictionem habet 
indeque etiam asyli ius, hoc loco 
intelligi mihi vix dubium: modo cre- 
das, quae ad unam gentis tribum 
pertinent, ea ab Herodoto ad totum 
illam gentem transferri. — cg7i0v 
Criov dixit Noster ad Homeri imi- 
tationem, qui de7ia tevgea habet 
Ili. VI. 340 et modeunia tevgzea Ili. 
VII, 193, nec aliter &prjia tevyea 
apud Apollon. Rhod. I, 266. IV, 206 
et cogia dovgara IV, 1156. Apud 
Ilerodotum ipsum IX, 33 cerjrot 
dy6veg opponuntur toîs yvpvinoîs. 
Ad formam èéxréatai cf. Herod. IV, 
174 et quos alios locos excitavit 
Bredov. pag. 329. 

of tas diapogds Siarpfovteg] i. 0. 
ii sunt, qui finilimorum lites dirimunt 
tanquam arbitri. Sic diargeîr, notan- 
te Valcken., in Polluc. VIII, 8, Ari- 
stoph. Ran. 1132 (ubi vid. interpre- 


{24 


344 


_HERODOTI 


e n Ld ’ ld e b ] LI % 
0g av pevyav xatapuyn és tovrous, va ovdevos 


ovvopa dé cpi tor Agyinzatoi. 


Méyoi uév vuv tv palaxoov tovrav x0à%An 3 
ti gone doti xal tv Eurgoo8s tdveov. xal pag 
tivis dmxveovtai Ès avtods, tv ov qademdv tou 


tes plura afferentes), alibi. ‘Tales 
autem hîc lites intelligendas esse 
docet Heeren. 1. 1. p. 312, quales in 
mercibus permutandis inter gentes 
mercaturae causa confluentes (conf. 
nott. ad IV, 24) oriri soleant. Vo- 
cem diapogar hinc laudat, monente 
Cr., Coraés ad Aelian. Var. Hist.II, 
21, pag. 293. 

06 €y pevyor xatapUyn] i. e. qui 
cunque (sì quis) domo profugus (exsul) 
ad hos confugerit, a nemine laeditur. 
Ita opinor scripsit Noster, bene me- 
mor eorum, quae apud Graecos ho- 
spitii iure, quod ad rovs fxérag per- 
tinebat (cf. nott. ad I, 44. V, 5I), 
vel etiam agyli iure erant constituta, 
ac pari modo in hac quoque tribu 
sacerdotali obtinuerunt, quae usy- 
lum fere praebuisse videtur, quod 
omnibus exsulibus aut maleticis ali- 
arum gentinm tutum exhiberet refu- 
gium. De Graecorum asylis ac iure 
asylorum vid. laudata a C. Fr. IIer- 
mann: Gottesdienstl. Alterth. $. 10. 
not. 15 ed. sec. Pro xatapevyov 
cum recentt. edd. dedi 9evy0r, quod 
Sancrofti liber unus suggerebat, du- 
dum iubentibus Valcken. et Porsono 
ad Euripid. Phoeniss. 1281, ubi vir 
doctus alios attulit locos similes, in 
quibus verbo gsimplici, quo conatus 
indicatur, adiectum repceritur com- 
positum, effectum commonstrans. 
Infra V, 95: aUròs uiv Pevyov èu- 
qpevyer. Cf. VI, 30 ibique nott. 

ovvoua dé api Éoti Agyirenato] 
Duo codd. 'Opyisurato:, Zenobius 
Prov. V,25 'Oeytéuasoi, quod genui- 
num nomen esse negans Gatterer, 
(Comm. societ. Gott. XIV. p. 13) 
cum populi tamen more sub arbori- 
bus vivendi convenire ait, cum ar- 
bor apud Calmuccos vocetur Zr9a; 
ut sane Orgiempacei 8. Urgiempaci, i. 
e. sub arboribus degentes, haud male 
dici queant Calmucci, quorum tu- 
guria, artificiosius quamvis exstru- 


cta, minime tamen ab' 
rum ratione habitant 
Apud Melam et Plinii 
cuntur Arimphaei. Eq 
nere malui ‘/gyiazaî 
ducto ab equis albis: 
tem albos, ut de Persis 
I, 189 ibique nott., VI 
gentes nomades Asiae n 
valde celebrari ceterisq 
pluribus docent Erman 
PF. Mueller: Der Ugrisc 
p. 155 et Eichwald. LL 
unde nomen translatui 
quandam celebriorem 
praestantem haud iniur 
Herodoto Graece redd: 
Argippaeos cum Arima 
vult Hansen 1.1. pag.16 
nominis, in quo asp P 
gu significet equa, si 
significatio; ad Persi 
adeo revocari posse gi 
mat Zeuss: Die Deut 
Nachbarstîiimme pag. 2 


Cap. XXIV 

molin neoLpoveLa Tij 

i. e. multa terrace cogniti 
cognita haec est regio. ( 
Isaeum De Apollod, 1 
17 [p. 178 Reisk.]; qu 
scriptore Larcher. affe 
hered. p. 71, 8 [p. 20 
itemque ex Demosthen. 
phan. p. 622, 2 [p. 11C 
al yo Tuvdécoy tu 
tar È avtOvs] Herodc 
intelligenda sunt, ut ed! 
Graecorum (in ora Pon 
bitantium) nonnulli a 
usque pervenerint, ne 
Scythae. Monui ob ea 
Hansen l. l. pag. 2 no 
his Herodoti verbis et 
contineri observat Heei 
2. p. 299. 303 (quocum 
brunn. Annall. d. Voy 


MELPOMENE. IV. 23—25. 


345 


l'EUgvov tav éx Bogvo8éveos te Eurogiov xal tav KAicav 
orrsxòv éurogiov. Zxvdéav dè ot av Edo Ès avrods, du 
ta fopnvécv xal dé Eta yAcctdav diaronocoviar. Méyo125 


I, Hansen l. l. pag. 105 aeq. et 
ert:Geograph. d. Griech. u. Roem. 
»2. pag. 30 seq. 260.) descriptio- 
Rmercaturae , quae inde a Grae- 
Ponti accolis trans montem Ural 
lonesque a Caspii maris septen- 
Ne sitas in interiorem usque 
igoliam instituta fuerit (nos vo- 
us Caravanenhandel) simulque 
notationem, quam mercatores 
®tecis inde Ponti coloniis ad has 
toris Asiae plagas facere con- 
erint; cui mercaturae faciundac 
s quippe nomadas nccessa- 

te instructos pecore ad merces 
leserta transportandas, aptissi- 
fuisse idem subiicit. A Bory- 
ris ostio urbeque Olbia profecti 
: montem Ural ad Calmuccos 
@ penetrarunt, itinere ita insti- 
ut primum Hylaeam regionem 
igressi Asovici maris s. Macoti- 
Pam legerent usque ad Tanain, 
cana' deserta intrarent, 
septentrionem versus per Sar- 
rum terram ad Budinos Gelo- 
Ue pervenirent, mox vero ad 
item magis conversi per septem 
rm deserta ad Thyssagetarum 
"rearum regiones, ubi Siberiae 
fines, accederent; e quibus 
»wsum montem eo fere loco, quo 
: iacet Orenburg, transgressi 
irgisorum et Calmuccorum de- 
A, qui itinerum finis fuisse vide- 
pervenere. Nam ultra Argip- 
»3 (quos Ca/muccos esse supra di- 
ns) iter minime continuasse vi- 
sur illi mercatores, unde sua ac- 
t Herodotus: quamquam ipsius 
caturae fines minime illic ponen- 
@sse bene concedimus Heerenio 
P. 309, quippe cum illic tantum 
venisse videantur undique pro- 
È mercatores, merces suas qui- 
Permutaturi. Neque vero pelles 
dm advectas esse, quamquam 
praecipua mercaturae pars, 
magis Ponti accolae ob acrius 
8 coelique intempcriem (cf.IV, 
‘Îîq. nott.) pellibus indiguerint; 


quin ipsum aurum e mediae Asiae de- 
sertis Indineque montibus auriferis 
allatum videri monet idem Heeren. 
1. I. Ac memoratu dignum, hodie- 
que eidem fere vifà pellium merca- 
turam institui, qua antiquitus hoc 
factum fuisse ex Herodoto colligi- 
mus; quin Christi doctrinam ad gen- 
tes illas olim efidem viù allatam 
fuisse observat Ritter: Erdkunde II. 
p. 623. , i 

èx Bogvuo®tre0s te furoplov] Conf. 
nott. ad IV, 17. 

di’ Entà Founvéwov nal di’ Ente 
yimwocénv diarenocoriat] Quod 
Hecren. Ideen I, 2. p. 302 coll. I, 
1. p. 123 ita intelligit, ut per sc- 
ptem gentes alià linguî utentes 
mercatores Scythici Graecive iter 
fecerint totidemque inde etiam in- 
terpretibus indiguerint. Quas se- 
ptem gentes non alias videri vult 
atque "l'aurios, Sarmatas, Budinos, 
Gelonos, 'l'hyssagetas, Iyrcas et 
Argippaeos. In quibus falso poni 
Tauricos statuit Brandstaeter Scy- 
thicc. pag. 74, qui ipse Melanchlae- 
nos, Sauromatas, Budinos, 'l'hyssa- 
getas, Iyrcas, Argippaeos affert, 
septimam vero gentem desiderat, 
cum Gelonos a Budinis segregare 
non aptum videatur: Herodoti inde 
errorem notari posse putat. De quo 
equidem aliter statuo, quamquam 
de his gentibus earumque linguis 
certi quid statuere vix licebit: ipse 
septenarius et interpretum et lin- 
guarum numerus, per orientem tam 
frequens tamque insignis (cf. nott. 
ad I, 98), advertere nos potest apte- 
que Hansen p. 156 ex J. de Ham- 
mer. (Goldne Ilorde etc. p. 145) af- 
fert Mongolorum principum moren, 
qui seplem primariis regni linguis 
decreta sua edi voluerunt. Id unum 
ex Herodoti verbis certo colligi pos- 
se quivis concedet, valde diversae 
originis ac stirpis eas fuisse gentes, 
quae communi Scytharum appella- 
tione in hac singularum gentium 
cnarratione comprehenduntur, sive 


346 


uv dn tovrav pivooxeta:. 
ovdels atpextas olde poaca.* 


HERODOTI 


To dè tav palaxpav x 
ovesd te yao Vinia è 


afata, xal ovdsis opea vasofaiver. ol dè palaxpoì « 
povor, éuol pèv ov miotà Afpovtes, olxÉetv TA ovEEa a 
avdeas, vasofavii dè rovtovs, @AXovs avdodzovs, 0Ì 


ad Aricam sive Mongolicam Turci- 
camque sive Fennicam sive Slavi- 
cam sive ad aliam quampiam illas 
retuleris: quarum nationum linguas 
admodum diversas esse nemo nescit. 


Cap. XXV. 


ovdelge atosntog oide poecw] 
Plane eodem modo loquitur IV, 16. 
V,9, ubi vid. nott. coll. I, 57. Pro 
tovtémv et hoc capite et cap. 24 
init. 25 fin. 27 init. 31 cum Gaisf. 
et Matth. dedi rovrov. Ad yLvwWoE- 
tai ex antecedentibus suppl. n 007. 

ovged te jao dpnia arnotduve] 
Particulam ts, quae vulgo abest, e 
duobus libris cum Giaisf. et recenti, 
edd. inserui. Ad arotanver ,sup- 
pleri potest aUTods 8. t)v 0007, 
ita ut montes illi dissecare 8. dister- 
minare terram viamque praecludere 
dicantur. Cf.I, 72. Indicari autem 
h. 1 montes Afltai, ut nunc vocan- 
tur, Siberiam a meridie terminantes, 
optime monuit Heeren. Ideen I, 22. 
pag. 281, itemque Gatterer. in Com- 
mentt. societ. Gotting. XIV. p. 7. 
Nec aliter Voelcker: Myth. Geogr. p. 
191, Humboldt: Asie centrale p.399). 

oluterv ta ovesa alylinodas av- 
deag] Similia portenta, notante 
Wesseling., refert Strabo I. p. 43 s. 
73. Quae Herodotus pro fictitiis 
nec ulla fide dignis habere videtur, 
in iis veri quid latere cum putarent 
viri docti nostrae aetatis, hoc ipsum 
quale esset, studiosius investigarunt. 
Atque iam De Guignes (Mem, de 
l'Acad. d. Inscr. XXXV. p. 557 seq.) 
hîc agi statuit de gente, quae a per- 
nicitate, qua insignis fuerit, hoc no- 
men 4Aegipodum tulerit et in monti- 
bus a Sinac ac Tartariae septen- 
trione sedes suas habuerit. Quocum 
convenit quodammodo Larcheri opi- 
nio, capripedes homines figurate hîc 
eos dici statuentis, qui caprarum 


ad instar montes praera 
que conscendant. Giatter 
8 capripedes fuisse cont 
latorum genus quoddam 
securius per ardua et ab: 
tium ambulare possent, 
tis vel lignis etiam hire 
adaptaverint; ut adeo pi 
miles fuerint Caucasi 4a 
quibus vid. Strabo XI. p 
772 B. Quin ovium genus. 
gali vocant(,,Steinschafe' 
intelligi possit, quaeril 
IV. p. 113. Kolsterum 
Philolog. u. Paedagog. $ 
p. 44) si sequimur, homi 
cari putabimus braccis ( 
pelle confectis indutos ii 
strictis et singulos pedun 
primentibus. Mihi sati 
cum Hecrenio Ideen ete, 
284 talia referre ad fab 
de ultimis Asiae mediae 
trionalis ac sigillatim & 
gionibus incolisve fereba 
Graeciam spargebantur. 
riam haec quoque referez 
Maltebrun. Annall. d. 
pag. 373 et Wheeler: Ge 
Ierodot. p. 197. Confer 
gramma Berolini editum 
a viro docto A. Erman: 
sur l’Herodote et la Sibé 
vasoPfavr dì tovrovg] 
cipii structura conf. I,5li 
ci20vg dv®00ix0vs, 0 oì 
vov nadevdovor) i. e. q 
menses dormiunt. Ubi vul 
regiodov [vel potius @g 
Lamb. Bos. De ellipss. 
coll. pag. 545. Intactum 
8&evdovor cum Dindorfl 
pag. 93 et hoe loco et II, 
dove: scribi inbet eumq 
est Dietsch. Spectat hu 
ad Dionys. Perieget 581. 
mentum loci recte ita sc! 
rer l. 1.: ,,hoc nemini ho: 


MELPOMENE. IV. 25. 


347 


prov xetevdovor. tovto di ovx évdexoua. cegnu. ‘ARR@ TO 
pÌv 2005 Nd tv padaxgov pivosoretar atpextcdos varò ‘Ioondo- 
voy olxsouevov® TÒ pév tor xatvreode r0ds Bopénv aveuov ov 


bile poterit esse, qui, qualis sit 
Lapponum nostorum vitae ratio, 
ignoraverit.‘* Ac veri quid hac 
in fabula vere Siberica subesse bene 
vidit Hoeren, l. 1. pag. 284. 307 coll. 
Mannert. IV. p. 118, Bredov. Spe- 
cin. Uranolog. pag. XVI et Rennel. 
p.453, Hansen 1. l. pag. 53, Kolster. 
L L p. 44, Kruse: Urgeschichte d. 
Esthn. Yolksstamm. pag. 70). Ubi 
enim tempore hiberno omnis quasi 
matura dormire videtur, quid mi- 
Tam, ipsos homines sex mensium 
spatio parietibus inclusos et conti- 
nua fere noctis caligine, non nisi 
lunae sive aurorae borealis luce sub- 
inde collustratae , pressos dormien- 
tes dici sex per menses? Quac cum 
Ita sint, de Siberiae incolis hace in- 
a esse, recte statuit Voel- 
cker. Myth. Geogr. I. pag. 191. — 
In segg. coznv valet omnino, prur- 
#5, ut I, 86, ubi vid. nott., III, 163. 
Articalum r7)v vulgo pracmissum 
abisci cum Dindorfio, duorum codd. 
suetoritate et reliquorum fere om- 
Ritm Herodoti locorum consensu 
Commotua : vid. potissimum IV, 28. 
29 et V, 106. Additur articulus V, 
97: sed huius loci ratio alia mihi 
esse videtur. 

Alla 10 p?v x005 Nd — ‘Icondo- 
e? ofx:duspov] i. e. ,,sed cum re- 
Rorem, guae ab oriente calvorum ho- 
Mim sita est, satis certo accepimus 
eb laserdonibus incoli.* atgextog cum 

weigh, ct Gaisf. inserui, cum a 
Piaribus libris abesset. Neque rece- 
Pt Matthiae, cum sane facile oria- 

ss Sspicio, ex iis verbis, quac ca- 
Pitis initio leguntur (0vdels eroe 

6 ctde Podoa:), vocem huc in- 

esse. In seqq. avro» tov- 
18? cum Gaisf. et Matth. scripsi 
Pro avrtoy tovréov. Issedones com- 
IV orantar I, 201 (ubi vid. nott.). 

113.26 itemque apud Ptolem. VI, 

»!6, qui tres huius nominis gen- 
II i tinguit, et apud Pompon. Mel. 

ca 15.89, ubi Assedones vocan- 

* Ex Hecataco Milesio Isscilunes, 


Scythiae gentem, affert Stephan. 
Byzant. s. v. (p. 02 fragmm. Hecat. 
cd. Kinusen.), Alemanem laudans, 
qui ’Accsdovas dixerit, aliamque vo- 
cis scripturam, quac inveniatur, per 
# commemorans. Idem Stephanus 
8. v. "Tneoféoso Damasten excitat 
rerum scriptorem, qui €@v@ Txr8wy 
"Isondovas olxeîv, tovrov d' ava- 
teo “Aouueomovs x. ©. A. retulit. 
Reliquos veterum locos de Issedoni- 
bus attulit Ukert: Geogr. d. Griech. 
u. Roem. IlI, 2. pag. 569 seq. (u/- 
muccis hane gentem accenseri a Ren- 
nelio, supra ad I, 201 diximus. 
Quae eadem etiam Gattereri vide- 
tur sententia, pluribus cxposita in 
Comment. Soc. Gott. XIV. p. Il sq., 
coll. apud Billerbeck. Difficill. Asi- 
ac pag. 28, ubi Issedonum sedes in 
terra a Aarakalpakis habitata collo- 
cat. In interioribus Mongoliav ma- 
gnace tractibus, ubi nunc terra Soon- 
gurey, Issedones ponit Hceeren. Idcen 
I, 2. pag. 286, ad Rcricam veterem 
usque porrectos, cuius incolae et 
ipsi ad Issedonum stirpem pertinue- 
rint. Ac dudum antea De Guignes 
1. 1. pag. 559— 5061 loca ab occidente 
Sinae, quae nunc ad Buchariam par- 
vam refcrantur, intra Massagetas 
et Sericam terram sive Sinam Isse- 
dones tenuisse statuerat. Mannert. 
IV. pag. 112 prope amnem magnum 
Syr, qui in lacum Aral se effundit, 
Issedones habitasse vult, quos ab 
oriente maris Caspii lacusque Aral 
quaerendos esse auctor quoque est 
Voelcker. Myth. Geograph. I. pag. 
1092. Ab oriente fluvii Ilchim in de- 
sertis, in quibus nunc Kirgisi me- 
dine tribus vagantur, Issedones ‘ha- 
bitasse suspicatur A. de Humboldt: 
Asie centrale I. p. 402 seq. 401. 
Reichardt. l. ]. pag. 16 Issedonum 
sedes fuisse arbitratur ad fluvium 
Iset, qui gubernii Permensis partem 
perfluens fluvio Tobol iungitur, 
cnius ad ripas oppidum /setskoi 
Ostroy, pagusque /seticus, quae no- 
mina ad Issedonum appellationem 


348 


HERODOTI 


pivaoretaL, OUTE TOV Palaxoav oùte tov Icondovan 
26000 avtdv tovtav Aeypovtav. Nopoioi dè Tecondoves 1 


Agyovtar qoeoda.. 


Ensav avdgì arxodavn marmo, oi 


MOVTEG MAVTEG xQ00Kpovor naoofara* xal Ereta tai 
Gavres xo. xatarapovtes ta uQÉa xatarapvovos 


toù dexopévov tedveDTa Povia’ 


xoéa datta noov.dÉataL. 


spectare opinatur. Neque aliter 
Eichwald Alte Geogr. d. Casp. Mee- 
res. pag. 264 Issedones ad fluvium 
Iset (de quo fluvio fertiles campos 
et gratos permeante cf. F. Mueller: 
Der Ugrische Volksstamm I. p. 83 
seq.) habitasse indeque nomen quo- 
que accepisse putat, quaerendos il- 
los quidem in ea gente, cui nunc 
nomen Wogulen, quae gens una cum 
Baschkiris in his tractibus hodieque 
sedes suas habere dicitur; vid. F. 
Mueller 1. l. pag. 140 seq. et 162 
segq. 181. Quod certe longe proba- 
bilius videtur, quam sedes huius 
gentis magis meridiem versus con- 
stituere prope lacum Aral, ut fecit 
Halling (Wien. Jabrb. LXIII. p.179 
coll. Deutsche Geschichte I. p. 67), 
qui etiam alia vel magis absona de 
hac gente eiusque nomine attulit 
(Wien. Jalrb. LIX. p. 257); quibus 
add. Wahl., qui appellationem /sse- 
donum sive Essedonum (cf. Lucan. 
III, 280) ab esseda 8. essedo, quod 
plaustrorum est genus, derivat (Erd- 
beschr. von Ostind. pag. 490), cum 
tentoria sua haec gens secum in 
plaustris vexerit, ea loca occupans, 
quae a Scrica antiqua infra meridio- 
nalis montis Altai tractus ad lacum 
Maeoticum usque porrigantur.—Ad 
+: verba el un 060 ex antecedentibus 
suppl. FIVOGHETOL : nisi quae cogno- 
scuntur ipsis his (Issedonibus) nar- 
rantibus 8. auctoribus. Paulo ante 
Booénv scripsi pro foerjv; vid. II, 
148. 


Cap. XXVI. 


tororoide Alyovtar)] Ita dedi cum 
Gaisf. Cf. II, 37. III, 99, ubi vid. 
nott. Mox cum recentt. edd. recepi- 
mus ax0ddvy pro «rodavor, quod 


avauitavres dì -m 


tv di xepalQv avroò w 


hîc ferri posse negamus. di 
fere valet atque tivt; cf. 
VIII, 74. 6 Fendnevog °° 
cuius pater mortuus est, q 
gnatos ad epulas recipit. 
c8x. de hospite alios exe 
126, ubi vid. nott. 

daîta xgoridéara:] Vul 
8evtar; Florentinus su 
udéata, quod recentt. 
ceperunt. Vil. I, 133 ibi 
Ad ipsam rem quod attine 
quaedam de Padaeis, gen' 
referuntur III, 99 et de M 
I, 216, ubi vid. nott. A 
decimo atque tertio barbar 
tudo propinquorum corpe 
randi apud Tibetanos vig 
tur; vid. Meinera. in Comi 
Gott. XIII. p.72. not.c. Qi 
num ab insulae Sumatra 
quos vocant #atas, idem f 
tur Heeren. ldeen I, 2. p. 
fabulas haec relegare qui 
Rennel. p. 440, ipse admo 
morem, quo affines senesi 
terficiant, in Bengalia aliis 
partibus adhuc obtinere.. 

tnv dè xepalny avtod 
2000001] i. e. caput vero 
expurgatumque inaurani, è@ 
tur tanquam sacro (8. doi 
consecrato), quando annua 
peragunt. Pro xatayov 
c0 yovoodo:, quod idem 
temidor. Oncir.I,52 inven 
Wesselingio, qui praeter 
Herod. II, 130 coll. IV 
pro wsot xovow cas alii libri 
cocas. Ad ipsum loci arg 
facit Pompon. Mela II, 1, 
seddones funera parentur 
victimis ac festo coitu fa 
celebrant. Corpora ipsa. 
caesis pecorum visceribu 


MELPOMENE. IV. 35. 26. 


349 


ni éxxaBopavres xarayouoovor, xa) Exeta ate ayai- 
(efovtar, Yvoias ueyadas Ermetetovs émredeovtes. natg 
tro rovro smog, mxaruzeo ol "Edinves ta pevicia. 


do consumunt. Capita ubi 
zpolivere, auro vincta pro 
i gerunt. Haec sunt apud 
rietatis ultima ofticia.‘‘ Et 
LII, 1, 128. Atque ipse Ie- 
sIV, 65 enarrat, Scythas ho- 
nterfectorum aut inimicorum 
uti tanquam poculis. Quem 
ram morem attigit l’lato in 
Lp.299E.s p.395 ed. Heind. 
Wiaram gentium ritus consi- 
ndicavit Tzschucke ad Mel. 
tegg. pag. 57 Vol. IIl. P. Il. 
VII. p. 238 s. 458 A. pag. 
s. 460 B. Addit Valcken. 
Jeum XXIII, 24 deGallis Bo- 
Rarrantis, quae cum Isscedo- 
dre, quem Herodotus memo- 
sdidit, conveniunt. Tu conf. 
L XIII, 482 seqq. Quin te- 
le Diacono II, 14 Alboinus, 
ardorum rex, e capite Kuni- 
regis Gepidarum ab ipso 
poeulum parari iussit, e quo 
nda, uxor sua eademque 
di filia, biberet. Vid. Gib- 
eschichte d. Verf. u. Unter- 
L roem. Iteichs Vol. X. cap. 
357 vers. germanic. Cru- 
li moris alia aliunde exem- 
ferre dicitur Mascow II. p. 


ralpari getovrar] dts a duo- 
is abest, since-ullo sensus de- 


0. Eadem varietas IV, 28. 
 aeque atque éxeira haud 
ob librorum consensum; re- 
dd. zofovrai et Ersttev. — 
Sehweigh. in Latina inter- 
ne reddiderat: vas sacrum; 
Herod. s. v. reponi vult: or- 
u, quo gloriantur. Nec aliter 
sk. ad Mel. II, 1 nott. cxegg. 
seq. 57 «yaua omnino id 
ag, quo quis delectatur, in- 
de loco de pocuo accipien- 
$ optime monuit Ruhnken. 
aei Lex. Plat. pag. 6 seq,, 
dici hoc vocabulum de do- 
mini alicui consecratis inde- 
"imulacris deorum. Unde quid 


hoc loco sibi velit vocula, vix cui- 
quam obscurum esse poterit , recte- 
que observat Is. Voss. (cui adstipu- 
latur Italus IIerodoti interprea) ad 
Melae I. 1., Herodoti verba ita acci- 
pienda esse, ut Essedones capita 
parentum snorum deaurata in sa- 
cello ant larario collocarint iisque 
tanquam simulacris honores annuos 
exhibuerint: quod idem in Panebis, 
Libyae populo, enarrat Damasce- 
nus, teste eodem Vossio. AtqueRen- 
nel. 1. 1. pag. 410 se vidisse scribit 
crania ad poculorum formam efficta, 
ec templis sacrisque locis in Butan 
subducta. — In seqq. éwererovs e 
Sancrofti libro atque Aldina retinui 
pro éretéovs. Cf. III, 89, 

ta yevicia) scilic. érireléovor. In 
Bekker. Anecdd. I. pag. 86, 18 in- 
venio: yevé8Zuoy Nuigav dérovery 
cel déyetv, 00 yevéBlia, ovdì ye- 
vécia. Evoentins Iovi, Hoodo- 
tos tetotorom. Celebrantur ta yevé- 
cu teste Ammon. pag. 35 él toy 
re@ynuoroy, év 7 Enuotogs Mnuéoa 
terelsvrnxs, ubi conf. Valcken. nott, 
Neque aliter praecipiunt Hesychins 
s.v.I. p.815. Pollux Onom. II, 102. 
Bekker. Anecdd. pag. 231. Quos si 
sequimur, intelligenda erunt sacra 
in defunetorum honorem memoriam- 
que quotannis instituta ipso mortis 
die redeunte: neque tum ra yevéoca 
admodum ditferant ab iis sacris, 
quae dicuntur vexvora. Aliter ta- 
men Suidas: yevécta. N dL éviav- 
toù Émiportooa toù terDéytos uva 
un, etGrammaticus apud Lobeck. ad 
Phrynich. p. 104: yevé8%a n du 
èviavrod Eniportodoa toù terdévtogs 
foorn, yevecia N de Eviavtod 
Èniportoca toù regBévros uvnun:; 
ubi quod vir doctus in Pauly Real- 
encyclop. III. p. 512 legi vult ce- 
nxovros pro tegPévros, de ‘eo valde 
dubito. Utnt igitur statuis, ta ysvé- 
cia, quae hoc Herodoti loco com- 
memorantur, indicant festa nutalilia, 
quae mortuorum memoriae dicata 
in ipsis corum diebus aguntur nata- 


350 


HERODOTI 


Gia 0g dì dixaio. xal ovtoL Agpovtar sivar' Î60m 


opoits al yuvvuînes toîoL avdoo.. 


OvTOL. 


yIVOIGNOVTAL PI 


Tò dè dò tovrav tò xarvzeode, ‘Toondoy. 
Aépovtes tovs uovvopèaiuovs avdgarmovs xa tot 
puiazas yovnas eivar, maga dè tovrav Zxv8 
AaBovres Alyovor, mao dè Zuvdécov Muets ol 4 
uixauev, xa ovvouatopev avtovs Zuvdioti ‘Ae 


libus: cum quibus natales martyrum 
apud vceteres Christianos comparat 
Kuhn. ad Polluc. 1. }. Vid. Becker. 
in Charicl. III. p. 120 ed. sec. C. Fr. 
Hermann. Gottesdienstl. Alterthiim. 
8. 48. not. 11. Privatalterth. $. 31. 
not. 24. Idem inPraefat. ad Platon. 
T. V. p. XIII: ,,yevécra memoriam 
potius nativitatis spectant, sive ea 
vivo, ut Alcib. p. 121 C, sive mortuo 
homine colatur.‘ Tu vid. Eichstadt. 
Opuscc. oratt. pag. 297 seq. F. G. 
Schoene: De veterum nataliciis 80- 
lemnibus. Halberstadt. 1832, et quae 
alia excitavit C. Fr. Mermann].]. Cr. 
conferri vult Adnot. in Porphyr. de 
Vita Plotini II et in Plotin. ipsum 
III, 5. 2 et VI,9.9. 

«iis dè dixator] Heeren. Ideen 
I, 2. pag. 313 hoc ita intelligit, ut 
gens fucrit culta minimeque rudis 
ac peregrinis hominibus mercaturae 
causa illnc delatis infesta. Ad mer- 
caturam, cui faveant, refert Vocl- 
cker: Mythische Geogr. I. pag. 191. 


Cap. XXVII. 


TOUS povvop®aduovs dvdeonovg 
xal toUs qgvoogulanas yevras ei- 
vor) Articulum rovs cum Schw eigh. 
et Gaisf. e duobus codd. inserui, 
quos eosdem etiam sequitur Dindorf. 
Ad vulgatam lectionem, a qua abest 
articulus, rediit Dietsch. De voce 
povrip®adpos plura attulit Span- 
hem. ad Callimach. H. in Dian. 93. 
Quod sequitur vevouixauev, vulgo 
reddunt: accepinus. Malim equidem 
verba Graeca (raga dì Zuv®twr 
nueîs ol 4201 vevoulnapev) sic in- 
terpretari: a Scyithis vero accepta (de 
hominibus unoculis et de gryphibus 
auri custodibus) 208, cueleri homines, 


(sic se lhabere) vulgo 
Conf. IV, 59. 94. Ill, d 
phis diximus in Excursu 
’Aesuaocrovg) Gryphc 
Arimaspis praeter Hero 
I. et III, 110) memora 
Prometh. 809 seqq. 


oEvoropovs yee Zym 
xUVES 

Tovras quiata, vi 
voRA 
Aeupaonòv [mrofd 
copevi 

oluotiorv dupl vedga, 
x6gor. 


Quae ipsa ex Aristeae < 
quo vid. nott. ad IV, 

contendit Voelcker. M 
I. pag. 184. Confert aute 
ad Aeschyli locum et ‘ 
VII. hist. 144 ct Gellium 
quibus addit Valcken. PI] 
vitt. Sophist. II, 9. $. 

ed. Olear. Attigit quo 
1, 15; qui postquam de 
rum custodientibus locu! 
in modum pergit: ,,Hor 
sunt Scythae, Scytharu 
singuli oculi esse dia 
maspi.‘ Add. Plin. I 
Utrumque, et Aeschylun 
tum, respexit Eustath. 
Perieget.31 plura dispu 
bus etiam haec: — ‘4 

da vai “Hoeodorw don 80) 
Tov nadovg xclobyras, 
neîy povopdalpor: dg 
tÒ vr Tuv®iorì, pa 
0pPaiuo0g° oropsà 

Tog nel TOÙE evoogpvla 
cvoTERD TOY Aquiacze 
t.À.; e quibus ipsa Her 
mutanda esse voluera 


MELPOMENE. IV. 26. 27. 


351 


appa peo Ev xadéovor Zxvdar, oroù di tOv 6ptadpov. 


Thes. Critt. II. pag. 630. Cui nemo 
editorum obsecutus est. Nam in 
Seytharum dialectis spu significare 
oculum, et arinm unus monemur. Vid. 
Wachter. in Praefat. Glossar. Germ. 
$. XIII. Nec magis mihi innotescunt 
interpolationis vestigia, quae in his 
ipsis verbis ab Hartungio tentatis: 
appa dg ty xadé0vor 2xvdar, rod 
tor pdaluòv aperta esse ait 
Gatterer. in Comment. societ. Gott. 
XIV. pag.9. Ipsa Herodoti inter- 
pretatio num iusta ac proba sit, vix 
eris: reiecit eam prorsus Zeuss 
(Die Deutschen u. ibre Nachbarst. 
Pag. 299) Arimaspos ad Persarum 
m potius revocans, in qua 

haud raro Ari et Asp in gentium aut 
Viroram singulorum nominibus oc- 
eurrunt: de quo etiam cogitavit Hal- 
ling. (Wien. Jahrbb. LXLII. pag. 189 
PIA. dii seq. 171 seq. Deutsche 
scel. I. p. 128, qui alia mira de 
tspis comminiscitur) itemque 
Oppert. (Archiv. des Miss. scientifiq. 
V,9. pag. 190), qui ad alterum ge- 
RUS cuneatae scripturae lance vocem 
ert: ghurònmas, cum yhar valeat 
tia, Nolo plura proferre in tali 
Te, quae ad liquidum perduci vix 
poterit, proboque Hansen. 1. l. pag. 
rale. 162. cautius de his statuen- 


Ipsam Arimasporum gentem haud 
P&ucì veterum scriptorum comme- 
morant, quorum locos suppeditabit 
Ukert: Geogr. d. Gr. u. Roem.III,2. 
P. 406 seqg., eos quoque adiiciens 
Seriplores, qui recentiore actate de 

gente diaputaverunt, ac singula, 
quae a veteribus traduntur, accu- 
rateerhibens: omnem vero hanc fa- 
mam de Arimaspis per Aristeam po- 
tiesimum excultam ct propagatam 
videri idem admonuit vir doctus. 

.. Post Herodotum Arimasporum 

quo modo mentionem faciunt, ple- 

ne habent gentem Scythicam in 
seplentrionalibus Asiae regionibus 
.. Ntem, cosque etiam haud raro 
Por: Hyperboreis coniungunt: un- 
Faro lane Byzant. ‘Apuuaozot* 
tao) Taspfogécav. Ipsas sedes gen- 
Curatius non indicant: quas, 


modo vera sit gens verique quid in 
lac tota fabula subsit, ad radices 
boreales montis Al:ai, ubi magna 
provenit auri aliorumque metallo- 
rum copia, quaerendas esse, recte 
statucre mihi videntur A. de Hium- 
boldt: Asie centrale I. p. 40)2 seq. 
et Ritter: Erdkunde III. p.336 seq.: 
quamquam in iis, quae de Arimaspis 
traduntur, id quoque respiciendum 
videtur, quod in fabula de Gryphis 
tenendum esse in Excursu ad III, 
116 monuimus, quandoquidem Grv- 
phi ct Arimaspi coniuncti in his 
commemorantur. Itaque ad auri co- 
piam in his regionibus Asiae horca- 
libus circa montem Altai provenien- 
tem, sed summis laboribus ac diffi- 
cultatibus adeoque ipsis periculis 
tollendam ea quoque spectare cre- 
dam, quac de Arimaspis traduntur 
mira ad cacteros homines ab his re- 
gionibus et ab auri thesanris tollen - 
dis arcendos efficta: sive veram 
gentem habeas Arimaspos, quod ipse 
credere malim, sive prorsus fictam. 
Conf. Humboldt. 1. l. et Boettiger: 
Ie Arimaspis, quos etiam cum Grace- 
corum Cyclopibus unoculis compa- 
rat, in: Kleine Schriften I. pag. 171 
seq. His addere licet alia quac- 
dam virorum doctorum, qui in se- 
dibus gentis investigandis desudla- 
runt, commenta. Inter quos De 
Guignes (Mem. de l’Acad. d. Inscr. 
XXXV. pag. (52), ut inde ordiar, 
Arimaspos Sinensibus vult cognitos 
fuisse sub nomine Z/iong-nou, qui a 
scptentrione Sinae orientalis habita- 
rint inde a fluvio Irtisch Calmucco- 
rum in terra usque ad fines T'arta- 
rire orientales, unde scecundo ante 
Chr. n. saeculo in terras proximas 
inenrsiones fecerint ipsamque Si- 
nam terrore impleverint. Quo vel 
magis a vero aberrasse putandus est 
Reichard. 1. l. p. 17, qui Arimaspo- 
run nomen adliuc servari contendit 
in oppido sfrumaschemws kaia guber- 
nii Permensis. Rennel. pag. 137 circa 
Indi fontes ad montem Altai, qui ipse 
ab auri copia traxerit nomen, cum 
Alta apud Calmuccos Mongolosque 
denotet aurum, gentes habitasse su- 


352 


HERODOTI 


28 Avoysiueo0os dì attn " xaraieyBetca xdca X00n 


spicatur, quarum nomen cum in- 
dicarit unoculos, Arimaspos inde 
Gryphosque confictos esse arbitra- 
tur. Ad quam sententiam accedunt, 
quae de Arimaspis disseruit Voel- 
cker. Myth. Geogr. I. pag. 193 seq. 
Aliam appellationis causam commi- 
niscitur Wahl. (Ostind. pag. 490), 
qui Arimaspos supra Essedones col- 
locat iisque proximos tenuisse sta- 
tuit meridionales montis Altai tra- 
ctus. Nam gentem nomadicam inde 
unoculam dici arbitratur, quod con- 
tra frigus capitis tegmine usa sit 
tali, quod uno tantum foramine vi- 
dendi causa fuerit instructum, vel 
quod arcuum tractandorum peritis- 
sima gens in iaculando, ut fit, unum 
oculum occludere solita sit. Ac de- 
nique Ritterus (Vorhalle pag. 282 
seq.305) Arimaspos, Issedones, Mas- 
sagetas ad meridionalem Oxi ripam 
in antiqua Bactria habitasse ponens 
ipsos Arinaspos pro una tribu Me- 
dorum Cadusiorumve nobili habet, 
eaque bellica, cum Issedones atque 
IIyperborei plane diversi pacisque 
et artium pacis amantissimì fucrint; 
indeque etiam cos componit cum 
Maspiis, de quibus Noster I, 125. 
In regionibus propius ad montem 
Ural sitis Arimaspos quaesiverunt 
&rman et Eichwald, quorum locos 
in Excursu ad III, 116 attuli: uno- 
culos Arimaspos dici putat Eichwald 
maiores Wogulorum s. Calmucco- 
rum, qui parvis et acutis oculis ita 
utuntur, ut unum tantum oculum 
habere videri queant: quae non ma- 
gis probem quam si quis cum Boet- 
tigero l. 1. cx more gentium talium, 
quae frontem et vultum variis figu- 
ris s. coloribus inducere solent, hacc 
explicare velit. Propius haud scio 
an conveniat, quod Ritter. ]. l. II. 
p. 507 affert de Mongolorum prin- 
cipe, qui nomen accepit ab uno 
oculo, quem in medio fronte habe- 
bat quoque in longum latumque pro- 
spiciens optime utebatur. Ac deni- 
que in Arimasporum fabula, quae 
Graeca ex parte certe est, de Cy- 
clopibus quoque Graccorum cogitari 
posse nemo non videt. Quantum 


vero fabula haec de Ari 
mediam usque actatem fu 
gata, vel inde colligas, 
Germanis eorumque pot 
azevo incogniti fuerunt 
vid. Massmann: Kaiserel 
p. 317. 


Cap. XXVIII. 


Avog:lueoos dè even n. 
cem duvozsineoos de ré 
iam Homerus adhibuit (1 
XVI, 234) de Dodona. I 
adhibuit Apollon, Rhod.I 
tum hune Nostri locum af 
denburg De nativ. simpli 
dot. p. 149 seq. : quippe qi 
ter probetur illa Herodot 
nis simplicitas, quae nat 
conveniat. Quae Herodo 
mio frigore hisce in regio 
scribit, ea modum nimit 
vult Rennel. pag. 443, | 
memor eorum, quae Hero 
similia tradunt Strabo VI. 
8. ‘472 A. atque Ovidius, 
Euxini ora diutius comme 
Pont.I,3,37.III,1,15. 
seq. Cfr. Hippocrat. De a: 
locc. $. 96, ubi adeo hae 
de Scythia: ,, — Gore rò 
uova alsì eivar, 10 dè Gé 
muigus nal ravras pr) 2 
recte monere videtur He 
p. 297, antiquitus maius 
isse in his regionibus p« 
frigus, quam adhuc esse < 
pellibus sane maxime indi; 
colae, eg, quam supra di: 
(ad IV, 24) acquirendis, 
IV. p. 71 quae hic de nin 
produntur, inde repetit, q 
dotus regios Scythas mu 
septentrionem versus sibi 
rit. Ad Hceerenii sententi 
ris temperie nunc nonnil 
accedunt ea quoque, qu 
disputavit Eichwald 1. l. 
coll. Brandstaeter. l. l. py 
vel nostra actate subinde 
fiat frigus in hiîs regionib 
alia ut taceam, testatur Cl 
vels I. p. 643. summamqu 


MELPOMENE. IV. 27. 28. 


353 


ti don, ivfa toùs uèv 0xtod tov unvav aqpoerntos olos yi- 
vera, xQupos, &v toîoL Vioo Exgéas muAev 06 momo, 
xo di avaxaicov romoeis andov. N dì dalacca niyvutaz, 
293xal 0 Bioropos ads 6 Kippeoios® al Éxl toù xouaradiov 
ol évros teppov Exvdar xatormmnuevoL otpatEVOvIRI, nel tAg 


e, i ; ; 
auataz éredavvovor méonv ès 


coeli intemperiem expertos esse eos, 
qui nostrà memori& in iisdem regio- 
nibus militarunt, nemo nescit. Quae 
aérit intemperies num nostra retate 
mutata sit an eadem manserit atque 
antiquis temporibus, id quidem nunc 
non disceptabo: quamquam nullam 
mutationem factam esse contendit 
Ideler ad Aristotel. Meteorolog. I, 
12. pag. 443.  Herodoto autem, qui 
e mitiori lonun1 coelo profectus in 
as regiones pervenerat, longe fri- 
rem videri potuisse hanc ipsam 
lerram, in qua adhuc per magnam 
anni pariem pellibus induti vitam 

unt, recte admonuit Hansen. ]. l. 
P8g. 67. Alia, quae per aestatem 
Rune marimum calorem in his re- 
gionibus obtinere testantur, attulit 
Kolster.1.1, XII. p.592 seq. 629 seq. 
Conferas etiam Neumann. I. 1. p. 48 
#4. — Ad ovr®w dn te conf. nott. ad 
D7 120 et III, 12. 

Eva tovs utv Oxtoò x. r. 2.] Re- 
Spieit haec Eustath. ad Dionys. Pe- 
meg. 6609. Ad verba dpog7gro; ci0g 
Matth. Gr. Gr. (8. 445, 6, b.) apte 
attalit Platonis Jocum in Charmid. 
P.155C. avéfiewpé por trois dg-dal- 
Bos cunyavoy te ofov. Indicatur 
enim gelu intolerabile, quale vix co- 

i aut tolerari potest: adeo ut 

9% gelu saeviente aqua effusà lu- 

tum eficere nequeas (cum aqna sta- 

._ ln glaciem constringatur), sed 

©®m accendas necesse sit (ne scil. 

Na congelet). Simili modo 6006 
hibetar IV, 194, ubi vid, nott. 

mill dì &edacca mNyvurai] Consi- 

leeno? quae interpretes attulerumt, 

atur apud Virgil. Georg. III, 

12° Ovid. Ex Pont. IV, 9, 84. [III, 
* 15.) Pompon. Mel. I, 19, 140. Se- 
Dir° Herc. Fur. 530. Strab. 1. 1. coll. 
1 dor. Sic. 11I, 33 et V, 25. Quam- 
dm veteribus iam mirum esse vi- 
ta, quod h. 1. tradit Noster, te- 


QIERODOT. II. 


" Cd £ 
tous Tivdovs. ovto piv dn 


stantur Tauri philosophi verba upud 
Gellium N. Att. XV11,8: ,,tametai 
Herodotus‘, inquit, ,,listoriae scri- 
ptor, contra omnium ferme, qui 
haec quaesiverunt, opinionem scri- 
bit, mare Bosporienm, quod Cimme- 
rium appellatur, earumque partium 
mare omne, quod Scythicum dici- 
tur, gelu stringi et consistere.‘' Quae 
eadem ferme repetiit Macrob. Sat. 
VII, 12,31. In lisce antiquitatis 
testimoniis, quae ad Herodoti verba 
de mari hoc congelato et de Bosporo 
Cimmerio toto gelu constricto com- 
probanda satis valent, nunc suhbsi- 
sto: alia posterorum temporum te- 
stimonia per singulos annos, quibus 
talia vel in Ponto Euxino eiusque 
partibus vel in fiuviis in Pontum 
irruentibus acciderint, usque ad no- 
stram acetatem accurate persecntus 
est omnemque hanc quaestionem 
pertractavit Tchihatchetf: Asie mi- 
neure II. pag.66—107, in causas si- 
mul inquirens, unde hoc effectum sit. 
Quae omnia Herodotum vera retu- 
lisse egregie comprobant. 

oî évrog teggov Iixv8dai] Cf. nott. 
ad IV,3. Duo libri repgns. De quo 
vid. nott. ad IV, 201. — Pro orea- 
tevovrat Valckenario in mentem 
venit auagsvovtai vel imzevovtat, 
Toupio Emendd. in Suid. III. pag. 
443 Lips. oreayzevovta: (i. e. super 
glaciem otiantur), quod ipsum arri- 
sit Larchero. Nec tamen ulla opus 
emendatione, cum de hostili hîc agi 
excursione verba seqq. tas auaéas 
énelavvovar satis doceant. 

fs toùs Zivdovs] Pro ’Ivdods, 
quod omnes libri scripti praebent, 
reposui cum edd. Zivdovs ex Hol- 
stenii emendatione ad Steph. By- 
zant. (qui pag. 670 lerk. Ziydol, 
co ueonufolas tris Maratridos 2i- 
uvns: Evo dè ual to Zivdixoy yé- 
vos paciv sivar toy Maimtdy dro- 


23 


354 


HERODOTI 


toùs dxta unvas diaredéer yeuav Eav, tovs è’ éxi 


tÉéCcsRuS wuysa avtodi doti. 


uv TOÙs TpoTovS NEOL ToîoL 


cracua) coll. Is. Voss. ad Scylac. 
Peripl. $. 72. p.450.T.I ed. Gail. pro- 
bantibus Wesselingio in Dissertat. 
Herodot. XI. p. 179 et Ukerto Geo- 
graph. d. Griech. u. Roem. IIl, 2. 
pag. 494 seqq., qui omnia fere huc 
spectantia attulit ipsumque numum 
et inscriptionem, qua satis superque 
probatur haec emendatio, quae ae- 
que etiam spectat ad IV, 86, ubi pro 
’Ivdixîg, quod omnes libri scripti 
afferunt, rescripsi Zivdixns. Recte 
enim Plinius H.N.IV,(12) 26: ,,re- 
gio Scythica Sendica nominatur. “ 
Mela I, 19,112: ,,Sindos in Sindonum 
ab ipsis terrarum cultoribus condita 
est.‘‘ Unde ,,.Sindi ignobiles‘ apud 
Ammian. Marcell. XXII, 8. Quos 
eosdem Sindos Sindicamque regionem 
norunt Strabo XI, 2. p. 492 s. 753 C. 
p. 495 s. 757 C. 758 A. p. 496 s. 
759 C., ubi Sindiacus portus 8. Sin- 
dicus, quem etiam commemorant 
auctor Peripli alterius Ponti Euxini 
$. 2. pag. 2 Huds. pag. 207. 'T. IlI 
Gail., Scylax Peripl. $. 72. p. 32 
I{uds. pag. 285 Gail. T. I, Scymn. 
Chii Descript. orb. 888, Dionys. Pe- 
rieg. 681 ibique Eustathius, Geo- 
graph. Ravenn. V, 10. p. 266, Nicol. 
Damasc. p. 160 ed. Orelli, cuius conf. 
nott. in Supplemm. p. 84, alii. Quae 
cum ita sint, lectionis iure dudum 
proscriptac patrocinium post Kan- 
negiesser. in Alterthumswissensch. 
p. 147. 202 minime debebat susci- 
pere Ritter. Vorhalle p. 157 seqq. 
Erdkunde II. p. 618 seqq., qui ‘Iy- 
dovg in Herodoto omnino mutandum 
negat, cum de /ndica gente hîc aga- 
tur; quae ad colonias ex interiori 
India ad Caucasum Pontique Euxini 
oras usque prisco admodum aevo 
deductas pertinuisse putanda sit. 
Add. Eichwald: Alte Geographie d. 
Casp. Meeres pag. 353 seq. Quae 
mihi longins repetita videntur, cum 
dubium vix esse possit, Sindorum 
gentem ex iis, quae modo attulimus, 
testimoniis habitasse ea fere in re- 


gione, quae nunc a fluvio cogno-. 


Keyopiotar dì ovtog 
év GAiowi qagloai 


mine vocatur Auden, ubi u 
ac regio Sudschuk (quo ip 
mine Sindicae vestigia supe 
Reichard. p. 36 1.1.). Cf., 
Mannert. IV. pag. 106. 
Tzschucke ad Mel, 1. l. Vol 
p.627 seqq.630 nott. exegg 
in Corp. Inscriptt. Graecc.] 
et pag. 1000, ubi quod pra 
dor accentu retracto pro 
equidem haud assentior. 4 
gentem postea ulterius ad 
progressam esse statuit 

(Nordgest. d. Pont. p. 62.! 
sane referantur, quos in T] 
vit Homerus Ili. I, 549, 

quibus tamen conferas 

disput. in Aeschyl. Trilog. 
seqq.] itemque regio Sinti 
cedonia urbsque Ztydos 

doto VII, 123 commemorai 


.nique Asiae minoris urbs $S 


stremo adiiciam ex A. G. 
Bibl. Indic. II, 3. pag. 30 
fuvium /ndum ab indig 
Sindhum, recteque Plinium 
(23) 20 scribere: ,,Indus in 
dus appellatus.!* _ 
Keyoprotar dè ovtog Ò 
t. À.] Hiems, haec enim 
est mens, omnino diversa 
hieme, qualis in aliis orl 
rum partibus fieri solet. 
cem tovs teorovg conf. I 
108. Pro &44oc: ymEloe 
Sancrofti libro recentt. e 
buerunt @22701 700701, u 
evitentur, quae auribus mi 
videri queant, sex vocabu 
dem syllabam desinentia 
quam nec hoc loco, nec al 
legitur I, 60, tali xexogp@o 
cos offensos csse eristima 
in Indic. praclectt. hiemm. 
gimont. Maiorem difficulta 
bet structura insolens ve: 
Quotat, quod cum geniti 
rumque habeat additum (v. 
140. II, 91), hoc loco cu 
nAoL ToOîloL — geELuodi con 
quare ab Herodoto scripti 


MELPOMENE. IV. 28. 


355 


[rei quudor® év td tRv uèv dgaigv ovx Ver Aopov atwov 
ovdir, rò dì Fioos Uov ovx avis. Boovrai te Muos ti) «Ain 
yivovia:, tTguixadta uiv où pivovtai, Féosos dè aupidapies* 
ay de geiudvos Bpovtn pévntar, ws téoas vevopiotar dav- 
pateota. de dè xa. qv ceouòs yevqraL, Mv te deosos Hv 
te guuòvos, év Ti] Zuvdixi téoas vevopiotai. Taro dì ave- 
gUpevi pipovaL tÒv gerudvo tovtov, Hquiovor dì xa. Ovor ovk 


zia tor ly all. x. yivopivov 
guparoy putat Herold Emendatt. 
Herodott. P. II. p.15, dativum x@0t 
eo modo erplicans, quo @wao: I, 1, 
ubi conf. nott. Qua quidem emen- 
datione omnis utique structurae tol- 
litar difficultas, nisi dativum quo- 
que in tali structurae genere ab He- 
rodoto adhiberi potuisse credas, in 
quo alii genitivum huic verbo ad- 
iungere solent. Verbis fv @44o:ci 
z0elos: Nostrum respicere ad Grae- 
ciam potissimum adeoque etiam ad 
Italiam inferiorem, in qua diutius 
ipse est commoratus, monere vix 

opus videtur. 
lr tot)» pv dpalnv ov der 20- 
gov aiioy ovdévy] Schweigh. tpy 
@oainy de solito Ac statuto pluvia- 
rum tempore intelligit, s. de ea anni 
tempestate, qua alibi vulgo im- 
bres cadere solent. Itaque de hie- 
mali potius tempore intelligendum, 
ut reete vidit Herold 1.1. pag. 16. 
s minus opinor recte, malunt 
de verno tempore accipere, 
quo. alibi solent cadere imbres, 
quibus nives liquefiunt, Zephyris 
entibus. Ad ipsam locutio- 
Dem TN y mpalNv, quae etiam inve- 
niter in Demosthen. orat. III in- 
Philipp, 8. 48. p. 123 et în orat. 
contr. Dionysodor. 8. 30. pag. 1292, 
quod vulgo supplent Wegvr, iure 
displicet Schaefero ad Lambert. 
06. de Ellipss. L. Gr. pag. 577, 
cum certe nemo quisquam dixcrit 
I? moa/ny denv, ideoque weala 
libus xagey00y0g dici cxistimat 

da. 

II Ve» 06% dvie.] De structura conf. 
fox.113. III, 117 ibique nott. De 
IV evfei consul. I, 6. III, 109. 
» 125. — De voce dupidaprg di- 


ximus ad III, 111. Ad ri €227 conf. 
II, 36 et nott. ad I, 1. Particula 
7u0s (quando) uno tantum hoc loco 
utitur Herodotus itemque Hippo- 
crates: Homerica enim est vox (vid. 
Iiad. 1, 475 aliisque locis; cf. 
Nitzsch. ad Odyss. I. p. 272), quam 
inde tragici quoque assumpserunt. 
Plurima dabit Thesaur. Ling. Graec. 
IV. p. 177 ed. Dindorf. 


og ties verouiotae Gavpate- 
c8a.)] In hisce equidem veterem le- 
ctionem, quam scripti libri affere- 
bant, cum Schweigh. et Gaisf. re- 
stitui pro ®ouafeoda:, quad Gaisf. 
induxerat, reponens dovuateodat, 
monente Struvio in Spec. III. p.. 7 
feq., quo iam usi sumus in not. ad 
III, 148. Nec sane constans in 
his reperitur Gaisford., ut qui di- 
phthongum reliquerit IV, 30. 53. 82. 
85, sed immutaverit IV, 42. 111. 
129, 199 et constanter in reliquis. 
Tu vid. nunc Bredov. pag. 142. Vul- 
gata lectio ws téeas Povuaferai, 
a Matthiaco et Dindorf. servata, e 
Wesselingii fluxit editione. Quam 
nos restituimus librorum veterum 
lectionem, ea vix mendi suspicione 
caret; cum vox &ovpateo8a. male 
textui intrusa videatur. Post verba 
@s dè inserui cum recentt. edd. vo- 
culam xaÌ vulgo omissam. In loci 
interpunctione variant, cum alii 
comma ante verba év 17 Zuv8ix7, 
alii post haec verba ponant. — Ter- 
rae motus in Russia rarius accidere, 
in meridionalibus tamen regionibus 
subinde observari scribit Hansen. 
1.1. pag. 59. Apud Mongolos toni- 
trua, quae insolito tempore acci- 
dunt, pro malo haberi omine scri- 
bit Neumann: Die Hellen. im Sky- 
thenl. I. pag. 268. 


23 * 


356 


HERODOTI 


avéygovtar aelNv' ti dè @44n Taro pèv év xovuo i 
| 29 amogpaxeditovo: , ovo. dì xal Muiovor avepovios. d 
por xai tÒò yévos tav fodv tò x0d0v did tadta 0V gue 
avrddi. uaorvote dé uo t7) pvosun Ounoov Eros év'0 


Eyov Ode‘ 


Kai ABvnv, 08. t° @oves «pag neonoi redédovor. 


0986 stpnuévov, év toro depuotoi tayù rapaypiveo® 
osa. év dè totoi ioquooioi wuysoi 7 oÙ pus xépea vi 
dOXNv, 7 puovta que uopvis. evdadta pév vuv dia 1 


30 piverai tavta. Oavuata dì (r0008pxas ydo di por 6 


apyîis édityro), ovL év vj “Hasin maon yoson ov dvvéca 


dvéyovra: cexnv] Articulum tny, 

uem vulgo ponunt ante aQxnr, cum 

aisf. meliorum librorum iussu de- 
levi. Cf.IV,29. III, 16. Cr. hîc ci- 
tut Fischer. Ind. in Aeschin. Dia- 
logg. s. v. avéyecda: et Eustath. ad 
Odyss. XIX, 27. pag. 680, 12 Bas. 
Ad argumentum loci facit Plinius 
Hist. Nat. VIII, (68) 43 de asinis: 
»1psum animal frigoris maxime im- 
patiens; ideo non generatur in Pon- 
to, nec aequinoctio verno, ut cae- 
tera pecua, admittitur, sed solsti- 
tio.‘‘— Ad verbum &r00gparelttovoi 
(tabefiunt) conf. nott. ad III, 66. Add. 
Corats ad Hippocrat. De aér., aq. et 
locc. T. II. p. 185 seq. 


Cap. XXIX. 


tò xolov] ,,Eustathius ait x040v 
Ionum esse et uvoiolextsicda: de 
arietibus et bubus, cornibus defe- 
ctis, ad Iliad. x p. 1019, 17 s. 
1062, 30. Opportune Hippocrates 
de Seytharum curribus: tas dèi 
auabes Eduovot gevysa — Body né- 
Q0g At80* OV 70 Eyover sÉoata vIÒ 
pugeos, De aér., aq. et locc. pag. 291 
[8.93 Cor.]“ W'esseling. Respicit 


Herodotea idem Eustath. ad Udyss. 


pag.1485,10 s.152,35. Quae Strabo 
profert VII. p. 307 s. 471 C., ex He- 
rodoteis fluxissc recte monet Val- 
cken. Italus Herodoti interpres 
itemque Coraés ad Hippocr. l. re- 
centioris peregrinatoris, Pallas, af- 
fert testimonium, hodieque per Tar- 


tariae regiones inveniri ali 
bestias, cornubus carente 
pros, arietes. 

ueorvetet dé nor ti) 7 
eov #r0s] Retinui vulgati 
cei, Florentini, aliorum 4 
firmatam, Nam pro dé 
rant dé uov et ante ‘Op 
ruerant xaÌ, ntrumque ei 
Sancrofti libro. —— Hom 
qui citatur, exstat in Ody 
‘l'u conf. nott. ad Herodo 

cupo xeouoi telédoves 
stae Homcrici interpretati 
gÉos nsoutoquotor dia T 
tnta cum IHerodoto conve 
Nitzsch. in nott. ad Hom 
241. Iertinet huc quoqu 
lis locus, ab interpretib 
dudum allatus, Hist. Anit 
28: x@l év pèiv Aifon et 
Tal KEONTA Égovra ta xeqi 
uoòdv. Reliqua dabit Ni 
Ad vocem &g@g (cito, cele 
Homer. Ilî. I, 349. XVII, 
405. Odyss. Il, 109, ne p 


Cap. XXX. 


nooctnuas — èdibnte 
pro édigeto oxhibui cur 
edd. Cf.I,65. In quibus 
exstat etntnos, quae vulga 
nis est glossa. moocdnue 
nes, accipio digressiones, 
strum valde delectari ne 
Conf. nott. ad I, 23 col 
IV, 107. 


MELPOMENE. IV. 28—31. 


357 


o8a. quiovor, OUTE PUyGOÙ TOÙ YGIPOV ÉOvVTOS, OUTE XAA0v Ppa- 
vepov altiov ovdevos. paoì dì avro) "HAstor x xatagns Tev ov 
piveodal Opi Muiovovs. «44° éreav 1000) N) don xvioxzota. 
tas Ixzovs, éEedavvovor Ès TOVs TANGLOYOPOVE avtas* xal 
Extra Op. év TI) tav nédas Émisioi toÙs dvovs, és où av 07d0L 


al ixmo: Év paotoi' 


Ererta dì orlo anziavvovoi. Ileoì dÌ3I 


tav zrspov, tv Zuvdai Aépovar avardeov sivai tOv Nega, 
zal rovrav eTvexa ovx ole te elvai ovte (detv TÒ 10000 tis 
queipov ovte distitvar, t|vde Ego meo. abrv tqv yvosunv. tà 
2etuxeodE TavtNS TiS goons ale) viperai, tAeocovi dè toù di- 


Îx rardons tev] tev, in quibus- 
dam libris male omissum, cum aliis 
retinet Eustath. ad Dionys. Perieg. 
vs. 4009. De ipsa re landant Pausan. 
Y,5,2.V,9, 2. Plutarch. II. pag. 
303 B. (ubi Wyttenbach. in Animad- 
vers. pag. 74 Herodotei loci haud 
immemor fuit) Antigon. Caryst. Hi- 
stor. mir. 13, Atque ob hasce aras 
corsus mulorum certaminaque, in lu- 
dis Olympiacis OI. LXX introducta, 
mot abrogata esse videntur Lar- 
+ Quae causa num vera fuerit, 
dixrerim: id vero certum est, 
mulorum cursus in ludos Olympia- 
cos Olympiad. LXX receptos iam 
Olympiad. LXXXIV desiisse: qua 
6 re conf. citt. ab C. Fr. Hermanno: 
GottesdienstI. Alterthiim. 8. 50. not. 
- Krause: Gymnastik u. Agonistik 
d. Hellenen. Î. pag. 569. — In pro- 
Tune segg. intactum reliqui: #8» 
2206 ) 00n, quocum conf. II, 41 
et quae alia attulit Bredov. p. 408. 
e alii x0007). Ad formam xvioue- 

4 conf, Fischer. ad Weller. III, a. 

P- 121 et ad locutionem 0x0: — éy 

Ya%tel INI, 32. De forma émisioi 

immiltu n) cf. Bredov. p. 394. Ad 

sicu CAtionem conf. III, 85 ibique 

vid Ad verba 07/00 drelevvovoi 
‘nott, ad III, 16. 


ù Cap. XXXI. 


ileà dè rv nteodv]) Tangit He- 
felio s-* Eustathius in Epistoll. a Ta- 
lens a per editis pag. 310, 10. Quo 
‘apra, #2lumas dixerint Scythae, iam 
&dIV,7indicavimus; hoc loco 


e Wessclingii observatione notamus 
simili imagine utentem I’salmistam 
CXLVII, 16 et Arnobium II. p. 105 
[cap. 58. p. 91 Orell.]. Unde Pli- 
nius HH. N. IV, (12) 26: ,,Mox Ri- 
phaci montes et assiduo nivis casu 
pinnarum similitudine, /erophoros 
appellata regio.‘ Apud Leon. Afri- 
can. in Afric., descriptt. II. fol. 56, 
monente Larchero, commemoratur 
locus nomine £#wrris (i. e. plumis te- 
ceti), ,eo0 quod frequentes illic ad- 
modum cadant nives, quas plumas 
quis potius quam nivem iudicaret.‘ 
— Pro vulg. «verzi5s0v e duobus 
codd. cum Bekkero et Bredov. pag. 
154 reposui ave mZe0v. 


tov Inver 2éyovor] Articulum 
oî ante 2x8 requirit Schweigh. 
Libri non addicunt scripti. Cf. IV, 
32. — In seqq. pro 0vx ola te elvat 
in Florentino cod. invenitur 0vx 
ofot te etvat. Tu conf. IV, 7. 53. 
Ad éleccovi suppl. giovi, nisi malis 
vipeto (ob antecedens r(perat), quo 
ipso Noster utitur IV, 50 et VITI, 98. 
Ad giore d don v cf. nott. ad I, 16. 
Mox edidi cum recentt. edd. olxòs 
pro elx0s itemque in fine capitis 
corxnta retinui oh similes locos II, 
34, V, 10, in quibus omnes libri con- 
sentiunt, qui hoc loco differunt, in 
quo Mediceus, Florentinus, alii @ v - 
olxnta afferunt, quod recentt. edd. 
praetulerunt, qui duobus aliis locis 
codd. scripturam secuti sunt. Tu 
conf. Lobeck. ad Phrynich. Parerg. 
p. 731, cui «voluta magis placere 
videtur. — forxs intactum reliqui, ut 
I, 39. III, 71. 


} 


32 


358 


HERODOTI 


n - DS Tn , » Sw 
QE0s 77 toÙ geuavos, Moreo xal olxos. NÒN dv cat. 
quova adpnv mixtovoav side, olde tO Aéyo. Eos p. 
tegole xa) dia tÒòv geruova toùrov, govra toroùro? 
tà x00s fopénv éoti ris Mrsipov tavins. tà dv xtEgi 
tas tqv quova toùs Zxvdas te xal toÙs rEQIOLxOvE 


pewv. 


Taùra pév vuv, tà Aéyetar uaxgorata, elonra 


‘TrepBopéoav dè mÉoL avdodnav ovii ti Zxv® 
oUte tIviS GAROL tojv tavtn clxpuevar, el ui &pa ’) 
0 d èy0ò doxéa , ovd’ ovtor Aépovor ovdév' Edepoy 3 
Zxvdar, 06 reo) tv uovvopèaluav Aépovor. "ARA 
pév éovi rel Taspfopéov slonueva, Foti dì nad “ 
Emydvoroi, el dn to govri pe Ounoos tavra ta Exe 


tè dy TEO eluattovtas t)v giova 
— donéw Aéyev] Recte Schweig- 
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 186 
haec ita reddit: ,, Puto Scythas, quas 
plumas dicunt, eas nivem inlelligere, 
scilicet nivem cum plumis conferen- 
tes; ut adeo ta ategd pertineat ad 
déyerv et ad eluatovtag ty quova 
mente addatur roîs rtegoîs. Verba 
in fine capitis posita: Ttabta pév 
vvy, tà Zéyerat paxQorata, sl- 
enta: valent: /Z/aec igilur, quae nar- 
rantur de terris longissime remotis, (a 
me) prolata sunt. Simili modo ta pu- 
xgotata dixit II, 32, eodemque etiam 
spectat formula “dr paxgotator, de 
qua vid. II, 29 ibique nott. 


Cap. XXXII. 


‘Tasofogtav di néou avdedrwv 
x. t. Z.] De Zfyperboreis in univer- 
sum quae tenenda sunt, ea in Ex- 
cursu ad h. l. attulimus. — Ad ol- 
anpévav conf. nott. ad I, 27. De 
Issedonibus vid. nott. ad IV, 25; de 
unoculis nott. ad IV, 27. 

Éleyov ye adv uel Subdar — 2t- 
yovoi] Scripsit Noster haec respi- 
ciens ad ea, quae cap. 27 scripserat 
de Issedonibus: a quibus quae de 
hominibus unoculis tradita essent, 
ea inde accepisse et propagasse Scy- 
thas dixerat. Simili modo Noster 
hoc loco argumentatur, quo probet 
Issedones revera nihil de Hyperbo- 
reis tradere: nam si quid revera tra- 
didissent, id inde acceptum pari 


modo Scythae etiam dix 
ea, quae de unoculis 
tradunt. 

‘AN “Howod® uév tor 
Enoinoe] Haec verba, 
sanissima videntur, pro 
cuiusdam veteris adno 
buit F. A. Wolf. Prolegg 
pag. CLVII. Neque ve: 
Schweighaeusero neque 
in Dissert. de Hyperbo 
neque ullam.equidem ir 
sam, cur haec verba 1 
habcam, quae ex deperd 
Hesiodi carmine, ex Eo: 
liter ducta esse putem. 
Noster ad Husiodi testin 
mo loco provocat, alterc 
Homerum: causa inde 
tenda videtur, quod Hegi 
aetate certe longe antec: 
gonos: quod carmen, E 
scriptum a posteris, poi 
siodi carmen confictum 
mus. — In seqg. ad sÎ d7) 
I, 112. 129 ibique nott. . 
reddi vult Hartung (Lebr. 
Part. I. p. 396): das heiss 
ders. 

Fot dì xal ‘Ouroo 
vousi, el dn to Éovr 
tavra te Ènea Erolnoe] 
commemorantur etiam in 
Homeri et Hesiodi p. 4 
io, s. pag. 325 (ed. ( 

fn $, primusque inde v 
fertur, additis verbis: @ 
ves xal tavta Ouneov 


MELPOMENE. IV. 31— 33. 3599 


Ilodig dé ri mAetota mepl avidv AnAio: Afyovor, pauevor [oa 33 
IL indedepéva év xadaun AVODY , éE ‘Tasofootav pepoLEva, ARL- 


idem versus etiam inter alia ex 
Iliade et Odyssea allata legitur in 
Aristoph. Pac. 1270 ed. Brunck., ubi 
Scholia Antimachum carminis au- 
ctorem falso declarant, qui, ut du- 
dum recte monuit Brunck., antiquior 
certe fuerit poéta necesse est adeo- 
que ipse, ut ferebant, IHIomerus: 
quem ab Aristophane ‘quidem pro 
Epigonorum auctore habitum esse 
inde colligi posse putat Sengebusch 

in Homerica Dissert. prior. pag. 
180. Accuratius in hoc carmen in- 
quisivit eiusque argumentum, quoad 

i potuit, eruere conatus est Wel- 

cker (Der Epische Cyclus etc. II. p. 

) teqq.). Quo carmine cum res ab 
Epigonis (i. e. filiis eorum princi- 
Pum, qui contra Thebas profecti 
erant) gestae celebrarentur, adeo ut 
hoo Carmen proxime exciperet 7/e- 
ie, in qua res ipsorum illorum 
Principum Thebas invadentium ca- 
Nebantar, exstiterunt haud pauci, 
Qui rovg ’Exiyovovs vix peculiare 
The fuisse putarent, sed partem 
he bdaidis; conf. E. L. de Leutsch: 
187, Paid. cyclic. reliqq. Gotting. 
la O, cap. ÎI aliosque a Welckero 
Udatos in not. 51. pag. 404. At 
Vero diversum fuisse Epigonorum 
dine 02 8 Thebaide, a qua illud iam 
et rriosit auctor Certaminis Homeri 
qw ll esiodi 1. supra I., satis probavit 
elckeri disputatio, ad quam ac- 
ît quoque Nitzsch. Ilistor. IHo- 
Mer. II. pag. 67, discessit vero in 
0 , quod Welckerus ZEpiyonos atque 
Alernaconidem pro uno codemque car- 
e haberi vult assentientemque 
UAetus est Eckermannum (Melampus 
© sein Geschlecht p. 73. 74). De 
hoe utut statuis, Epigonos ab Ho- 
Mero ipso profectos non esse recte- 
que inde Nostrum dubitasse, hand 
tabium mihi videtur: carminis au- 
etorem unum ex antiquioribus Ho- 
Merilis fuisse credere malim re- 
SPiciens ad ea, quae Welcker. 1.1. 
Nitzsch. 1. 1. pag. 12, alii de his dis- 
Putarunt; ad Acolicum sive Ionicum 
POEtam referri carmen voluit quo- 
Tue Bode: Gesch, d. Hellen. Poùs. 


I. p. 287. Plura de Epigonis pro- 
ferre nolim: sed Herodoti lectores 
admonitos velim, ut ex loc quoque 
loco summum cognoscant veri stu- 
dium, quo Noster in singulis rebus 
exquirendis ducebatur, qui de ipso 
Homero tanquam Iliadis et Odysseae 
auctore ut nullam dubitationem mo- 
vit, ita eo studiosius a veris poiitac 
operibus ea omnia seiungere voluit, 
quae in Homeridarum scholis post 
Homerum composita ipsius Homeri 
nomen falso referrent; vid. supra 
I1, 117 ibique nott. 


Cap. XXXIII. 


IIolXo de ti nAeîota] Ita cum 
Schweigh., Gaisf. et recc. edd. de- 
dimus. Vulgo 70220 dn xAeîcta, 
cuius loco Matthiae alios secutus li- 
bros exhibuit r0240 d’ fri wAstora. 

ioa è vdedepeva Èv xalaun nroedv] 
Male olim év0sdruéra. Nam sensus 
est: sacra slramini triticeo illigata, ut 
Schweigh. reddit, sive, ut Spanhe- 
minus l. mox l. expressit: sacra ad- 
ligata in triticea stipula. Larcherus 
interpretatus est: ,,que les o/frandes 
des Iyperburcens leur venvient enve- 
loppées dans de la paille de fru- 
ment, et Langius, vernaculus inter- 
pres: ,, ihre Opfergaben miirden in 
H'eizensiroh gethan.‘‘ — Ad ipsam 
rem conf. Salmas. ad Solin. p. 147 
et Spanhem. ad Callimach. H. in Del. 
283, ubi Herodoteis similia invenies 
haec: xadaunv te nai leo@ derjzua- 
ta. Frugum prinitias intellexit Pli- 
nius H. N. IV, (12) 26; sacrorum pri- 
mitias Mela III, © init., nec aliter 
Pausanias I, 31. 8. 2 ab Hyperbo- 
reis scribit in Delum mitti primitias, 
quae in triticea stipula (22 xedep?, 
xvoeov) fuerint absconditae nec « 
quopiam aguoscerentur. Add. Serv. 
ad Virgil. Aen. XI, 322, alia, quae 
attulit Spanhem. 1. l. longiore dis- 
putatione hoc docens, hîc intelligi 
posse sacra incruenta, quae e tritico, 
hordeo, placentis, aliis ciusmodi re- 
bus, sine ullo ignis usu nec combu- 
stis victimis fiant; in quibus illas 


| 


32 


358 


HERODOTI 


Qe0s 7 toù geucivos, Goro xal olxds. HÒN dv deri 
quova adonv nirtovoav elda, oùde TO Aéyco. Eos p 
ateooloL* xai da tÒv geruova toùrov, Éovra torovro: 
tà mods Popénv doni tijs Nreipov tavtns. tà dv xteg 
tas tiv quova toùs Zxvdas te xal toÙs rEQLOLxOvE 
yev. Taùra uév vuv, tà Aéyertai paxgorata, elonro 
‘Trepfopéav dì réoL avdodaav ov ti Zx® 
oUte tiviS RAROL tojv tavTN cixmuevar, el pi) &pa 
06 d’ éyd doxéa, ovd” ovto Alyovar ovdtv® EAeyov ; 
Zuvdar, 009 re0. tòv povvopdalpoav Aéyovoi. ‘Adi 
pév fori xegl ‘TreoPopécov sipnutva, Fori dè nad * 
°Emiyovowoi, el di) coò éovri ye "Ounoos tavra ra Exe 


TÀ dy aTEOd elnofovias tiv qiòva 
— doxfo Zéyev] Recte Schweig- 
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 186 
haec ita reddit: ,, Puto Scythas, quas 
plumas dicunt, eas nivem intelligere, 
scilicet nivem cum plumis conferen- 
tes ;‘‘ ut adeo ta xregd pertineat ad 
Aéyeuv et ad eluatovras tv quova 
mente addatur roîs rtepoîs. Verba 
in fine capitis posita: tavra uév 
vvv, tà Xéyerai paxgotata, el- 
ontai valent: Z/aec igilur, quae nar- 
rantur de terris longissime remotis, (a 
me) prolata sunt. Simili modo ra pa- 
xgorata dixit II,32, eodemque etiam 
spectat formula éxÌ uaxgotaror, de 
qua vid. II, 29 ibique nott. 


Cap. XXXII. 


‘TasoPogfov di néou avena 
x. t. À.] De Myperboreis in univer- 
sum quae tenenda sunt, ea in Ex- 
cursu ad h. l. attulimus. — Ad ol- 
«npévov conf. nott. ad I, 27. De 
Issedonibus vid. nott. ad IV, 25; de 
unoculis nott. ad IV, 27. 

Èleyov yag div xol Subter — dt- 
yovoi] Scripsit Noster haec respi- 
ciens ad ea, quae cap. 27 scripserat 
de Issedonibus: a quibus quae de 
hominibus unoculis tradita essent, 
ea inde accepisse et propagasse Scy- 
thas dixerat. Simili modo Noster 
hoc loco argumentatur, quo probet 
Issedones revera nihil de IIHyperbo- 
reis tradere: nam si quid revera tra- 
didissent, id inde acceptum pari 


modo Scythae etiam di; 
ea, quae de unoculis 
tradunt. 

A ‘Horodw pév tex 
&r0ince] Haec verba, 
sanissima videntur, pro 
cuiusdam veteris adnc 
buit F. A. Wolf. Prolegg 
pag. CLVII. Neque ve 
Schweighaeusero nequ 
in Dissert. de Hyperbc 
neque ullam.equidem i 
sam, cur haec verba 
habeam, quae ex deperi 
Hesiodi carmine, ex Eq 
liter ducta esse putem. 
Noster ad Hesiodi testil 
mo loco provocat, alter 
Homerum: causa inde 
tenda videtur, quod Hea 
aetate certe longe antec 
gonos: quod carmen, ] 
scriptum a posteris, po 
siodi carmen confictum 
mus. — In seqg. ad ef dz 
I, 112. 129 ibique nott. 
reddi vult Hartung (Lehr 
Part. I. p.396): das hei. 
ders. 

Foti dì xal 'Ounow 
roc, el dn toò éovu 
tatra ta Enea Enolnoe 
commemorantur etiam ii 
IHomeri et Hesiodi p. 4 
sterm.) 8. pag. 325 (ed. 

x $°, primusque inde ‘ 
fertur, additis verbis: g 
ves xal ravra 'Opngov 


MELPOMENE. IV. 31— 33. 


359 


rag dé te wAetota meg. avtov Andior Aéyovar, peuevor [pa 33 
dedentva év xadaun mvedv, té TrspBfopéav pepoueva, axi- 


em versus etiam inter alia ex 
ade et Odyssea allata legitur in 
ristoph. Pac. 1270 ed. Brunck., ubi 
helii Antimachum carminis au- 
orem falso declarant, qui, ut du- 
tm reete monuit Brunck., antiquior 
rte fuerit poéta necesse est adeo- 
le ipse, ut ferebant, Homerus: 
em ab Aristophane ‘quidem pro 
Nigonorum auctore habitum esse 
de colligi posse putat Sengebusch 
ica Dissert. prior. pag. 

0. Accuratius in hoc carmen in- 
sivit ciusque argumentum, quoad 
‘3 Potuit, eruere conatus est \Vcl- 
tt (Der Epische Cyclus etc. II. p. 
) seqg.). Quo carmine cum res ab 
\onis (i. e. filiis eorum princi- 
?, qui contra Thebas profecti 
it) gestae celebrarentur, adeo ut 
®&men prorime exciperet 7le- 
em, in qua res ipsorum illorum 
tipum Thebas invadentium ca- 
Xtur, exstiterunt baud pauci, 
Covs "Ezijovovs vix peculiare 
'@n fuisse putarent, sed partem 
*midis; conf. E. L. de Leutsch: 
cyclic. reliqq. Gotting. 

s cap. ll aliosque a Welckero 
&tos in not. 51. pag. 404. At 
diversum fuisse Epigonorum 
iena T'hebaide, a qua illud iam 
mxit auctor Certaminis Homeri 
»siodi l. supra l., satis probavit 
*keri disputatio, ad quam ac- 
® quoque Nitzsch. Histor. Ho- 
II. pag. 67, discessit vero in 
Quod Welckerus Epiyonos atque 
eaconidem pro uno codemque car- 
» haberi vult assentientemque 
ta est Eckermannum (Melampus 
ein Geschlecht p. 73. 74). De 
utut statuis, Epigonos ab Ho- 
© ipso profectos non esse recte- 
inde Nostrum dubitasse, haud 
mihi videtur: carminis au- 

*mm unum ex antiquioribus Ho- 
dia fuisse credere malim rec- 
ns ad ea, quae Welcker. 1.1. 
‘ch, 1. 1. pag. 12, alii de his dis- 
unt; ad Aeolicum sive Ionicum 
‘mn referri carmen voluit quo- 
3ode: Gesch. d. Hellen. Pois. 


I. p. 287. Plura de Epigonis pro- 
ferre nolim: sed Herodoti lectores 
admonitos velim, ut ex hoc quoque 
loco summum cognoscant veri stu- 
dium, quo Noster in singulis rebus 
exquirendis ducebatur, qui de ipso 
Homero tanquam lliadis et Odysscae 
auctore ut nullam dubitationem mo- 
vit, ita eo studiosius a veris poi:tae 
operibus ea omnia seiungere voluit, 
quae in Homeridarum scholis post 
Homerum composita ipsius Homeri 
numen falso referrent; vid. supra 
II, 117 ibique nott. 


Cap. XXXIII. 


IIoll6 dé te nAeîcra] Ita cum 
Schweigh., Gaisf. et recc. edd. de- 
dimus. Vulgo x02Z0ò dn rAeîcta, 
cuius loco Matthiae alios secutus li- 
bros erhibuit m0220 d’ ft rAeîota. 

tod tvdedeptva Ev xaldun nvocv] 
Male olim évdsdvuéva. Nam sensus 
est: sacra sitramini triticeo illigata, ut 
Schweigh. reddit, sive, ut Spanhe- 
mius l. mox I. expressit: sacra ad- 
ligata in triticea stipula. Larcherus 
interpretatus est: ,,que les offrandes 
des Ilyperboréens leur venoient enve- 
loppées dans de la paille de fro- 
ment,‘ et Langius, vernaculus inter- 
pres: ,,ihrc Opfergaben mitrden in 
H'eizenstroh gethan.‘‘ — Ad ipsam 
rem conf. Salmas. ad Solin. p. 147 
et Spanhbem. ad Callimach. H. in Del. 
283, ubi Herodoteis similia invenies 
haec: xadaunv te xai Leo denzpa- 
ta. Frugum prinitias intellexit Pli- 
nius H. N. IV, (12) 26; sacrorum pri- 
mitias Mela III, 5 init., nec aliter 
Pausanias I, 31. 8. 2 ab Hyperbo- 
reis scribit in Delum mitti primitia8s, 
quae in triticea stipula (20 xodep? 
mvedov) fuerint absconditae nec « 
quopiam agnoscerentur. Add. Serv. 
ad Virgil. Aen. XI, 322, alia, quae 
attulit Spanhem. 1. 1. longiore dis- 
putatione hoc docens, hîc intelligi 
posse sacra incruenta, quae e tritico, 
hordeo, placentis, aliis ciusmodi re- 
bus, sine ullo ignis usu nec combu- 
stis victimis fiant; in quibus illas 


360 


HERODOTI 


xvésota. és Euvdas, amò dè Zxvdéov NIN dexouévot 
toÙs mrAnoiogogovs Éxeotovs xoplfetv ata TÒ xpÒgs & 
éxaotatco tri tòv Adpinv, évdevtev dì r00s pecauBoilm 


oblationes s. primitias frugum in tri- 
ticea stipula illigatas primum quo- 
dammodo locum occupasse credibile 
fit. Ea autem sacra, quae frugum 
primitiis constant, omnium anti- 
quissima haud iniurià habentur. Nec 
aliter haec accepisse video Creuzer. 
Symbol. II. pag. 537 ed. tert., fru- 
gum nimirum primitias hîc intelligi 
ratus ac fortasse quoque placen- 
tas, alia eiusmodi munera incruenta. 
Post quem C. O. Mueller. Dor. I. p. 
272 et ipse /rugum primitias intelli- 
gendas esse censuit. Haec ipsa au- 
tem Îsp@ per avidv xal 6ve‘yyov 
ua. nideoas sf tv Afi0v quot 
to.maiaròv otélle08ì, scribit Plu- 
tarchus De music. cap. 14. 
noulterv avra — énl rov Adotnv] 
Quae de Hyperboreorum legationi- 
bus traduntur, disquisivit Schubart 
altera disquisitionis parte pag. -10 
seqg., qui quod populus populo ci- 
que proximo donaria Delum portan- 
da transmisisse fertur, id difficile 
explicatu esse negat, modo colonia- 
rum seriem fuisse statuas: de quo 
viri docti commento in Excursu ad 
h. I. monuimus. In ipso itinere in- 
dicando cum Herodoto haud conve- 
nit Pausan. I, 31. $. 2, quo auctore 
ad Apollinis templum apud l’rasien- 
ses Hyperboreorum donaria deferun- 
tur, quae ab ipsis Iyperboreis tra- 
dita Arimaspis, dein ad Issedones 
et ab Issedonibus perveniunt ad Scy- 
thas, qui ea Sinopen adferunt; unde 
a Graecis Prusias(qui Atticae orien- 
talis est pagus e regione Enboeac) 
delata ab Atheniensibus Delum 
transportantur. Quae ipsa Athe- 
nienses commentos csse si statuas, 
ne honoris illius essent expertes, iu- 
sto audacius hoc pronuntiatum vi- 
detur Schubarto 1. Ì. pag. 46. 47, qui 
ipse Pausaniae locum corruptum iu- 
dicat. Neque vero loc ipso multum 
lucramur, neque eo, quod Schweigh. 
statuit, haec pertinere ad id, quod 
insequenti tempore fieri solitum No- 
ster postea tradit: émel dè roîot 


‘TasoBogsoai tovs anomepg 
x. t.Z. Quae cum ita saint 
scio an Deliorum famae p 
buendum sit, quamquam, qua 
in talibus variari soleat, hs 
inscius. Neque omnino vie 
rodoto indicatae, qua Hyp: 
rum sint allata dona, muli 
buendum censuit C. O. Muel 
qui nil aliud inde colligi pi 
tat, nisi quod arcte olim hu 
linis per Graeciam cultum( 
ius religionis sedibus primi 
Graecia septentrionem vers 
coniunctum fuisse existimem 
que ipsum connexum per 
rum decursum studiosius ei 
et vel sacris missis conf 
fuisse. Muellero adstipulati 
cker. Myth. Geogr. pag. | 
Ritterus statuit (Vorhalle { 
coll. 351) ex hisce intellig 
quae in hac via indicantur, 
munera Hyperboreorum dei 
maturius cum Pontico-Asiati 
quodammodo fuisse connei 
ad fabulas ea, quae de Hyp 
traduntur, omnino relegare 
detur Fr. Guil. Schwartz: ) 
quiss. Apollinis natura ( 
1843) pag. 53 seqq., ca saci 
Hyperborei afferre dicuntu 
convenire ait cum ipsa Apol 
tura, qui, aestatis deus, € 
tura spica advenire putabat: 
ut in his fabulis omnibus ae 
una cum anni primitiis adve 
paruerit. Quod num suffi 
omnem hanc de IIyperborei 
explicandam, valde dubit 
quae ut ad Apollinis sacri 
spectat, ita plura quoque 
vestigia cius communioni8s, 
ter gentes boreales et meri 
Graeciac olim vbtinuit Apo] 
sacra e regionibus septentri. 
in Graeciam deducta comn 
Vid. modo Gerhard: Griech 
log. $. 320. pag. 327 seq. 
énì rov Adetnv] rov ‘Ade 
supra Noster dixit I, 163, 


MELPOMENE. IV. 33. 


361 


pueva roorovs Aadavarovs 'ElAnvaov dénrsoda., amò dì 
waarafalverv érxì rov Mndiéa xoArov xal diaropeveodai 
Bowav, modiv te É6 modiv reurnew, uéxoi Kaquorov, tò 
0 ravrns éxdimetv "Avdoov* Kaquoriovs yae elvar toùs 
ovras és Tijvov, Tyviovs dè È AnAov. amuvesota pév 
retta ta foa oUTA Afpovoi è AfAov. medtov dèi tovs 
fogfovs méuwar pepovoas ta lod duo xopas, T&S ovvopa- 


Quo tempore boreales Euro- 
sJartes Graecis nondum satis 
$ cognitae, regiones quoque 
Adriaticum mare sitas Hy- 
reis vulgo adtribui monet Dan- 
:Behweigh. excitatus in Mém. 
aead. d. Inscr. XXXV. p. 589. 
tborei si Italiae adscribantur, 
ari posse ait Niebuhr. Hist. 
I pag. 85 ed. sec., quomodo 

rum dona Delum per 
Adriaticum pervenire potuc- 
At de his vir doctus ipse vi- 
Conf. in Excursu de Hyper- 
! alata. Alia de his Hyper- 


Pam itineribus Gesner. in Prae- 


navigatt. extra column. 
sect. II. 8. 8. p. 662 (Orphicc. 
| 


rev dodovalovs “Elinvov 
he} Consentit Callimach. H. 
+ 284, qui omnino in his presse 
lerodoti vestigia. Add Ety- 
agn. s.v. Jodovaîos 0 Zeds, 
perboreorum locus appellatur 
a, Aelian. V. H. III, 1. Pri- 
utem Dodonaeos commemo- 
ter Graecos, qui dona sacra 
his allata acceperint, nemo 
tur, qui et situm Modonae ct 
netitatem vetustatemque re- 
It; de quo vid. Herod. II, 5?. 
ue nott. A Dodona Apollinis 
nes Delam Delphosque esse 
atas, Creuzero (Symbol, IV. 
seq. ed. sec.) quodammodo 
Hligi posse videtur. Quo mi- 
ciam cum Voelcker. Myth. 
I. p. 169, Dodona quod hîc 
etur, commentum esse sta- 
sacerdotum ad coniunctionem 
im, quae Dodonae, Delphis 
fuerint, pertinena. 

Balverv nl ròv Multa x04- 
xdem Callimach. H. in Del.2°7 


seq. Meliacum sinum intelligit e re- 
gione Euboeae septentrionalis, quem 
nunc vocant Zeitun. De quo praeter 
Strabon.IX. p. 426 s. 651 C. et Plin. 
H. N. IV, 12 (12) conf. Aeschgyli 
Pers. 486 (459 Bothe.), Sophoclis 
‘Trach. 616 s. 638 coll. 195 et Phi- 
loet. 741. Zamniactm sinum vocat 
Pausan. I, 4. $. 3. Apud Aelian. V. 
H. III, 1 Melienses recensentur in- 
ter eaa gentes, per quas iter facie- 
bant Delphorum pueri ad sacra 
Apollinis prope Thessalica Tempe 
obennda. — Mox cum $Schwcigh., 
Gaisf. et recentt. edd. exhibui x0- 
dv te È w0luv néunev, ubi vulgo 
dì, quod retinuit Matthiae. 

&xlirnety "Avd00r] Quae Reiskius 
sic intelligi vult, ut Andrum sacra 
non sint delata, sed hac insula 
(qnam, e Cycladibus unam, Euboe- 
am inter et Naxum sitam nunc vo- 
cant Andro) praeterita recto itinere 
a Carysto (quod est Euboeae oppi- 
dum, eodem adhuc nomine cogni- 
tum) ad Zenum (quae ad,Cycladas 
pertinens nunc appellatur 7ino) ad- 
vecta, quamvis Andrus his urbibus 
esset media interiecta. Inde Lan- 
gius reddidit:,,von hier aus witrde nun 
Andros ibergeschlagen.* De Carysto 
conf. nott. ad VIII, 112; historiam 
eius perscquitnr Girard: Archives 
des miss. scientifiq. II. pag. 706 
seqq. De Andro conf. Herod. V,31. 
VIII, 111 seq. De Zeno vid. Stra- 
bon. X. p. 485 aliosqune vett. locos 
apud Forbiger. Handb. d. alt. Geo- 
graph. III. p. 1021, cui add. Ant. 
Moschatos: De insula Teno eiusque 
historia comment. Gotting. 1855. 
pag. 6 et Ross: Reisen auf d. Griech. 
Inseln pag. Il seq. 

ovvonazovor — siva] De infini- 
tivo elyai vid. Hermann. ad Viger. 


362 


HERODOTI 


tovor Afhior slvar ‘“Trepdynv re xal Acodixnv: Gua 
Gopadeins s0venev miuwa tous ‘Treofopfovs tav € 
dpas mévte moprods rovrovs, ot vuv ITsppeoées 1 
tuds pepedas ev Ajdo Epovres. érel dì toto. “Tx: 
toÙùs amoreupdevras Orio ovx armovoottetv, decvà 


pag. 750, quo supra iam usus sum 
ad II, 44. Add. Kuehner Gr. Gr. 
8. 506. not. 3. — Pro x0gag Ionum 
ex usu x0vgas et h. l. et cap. 34 
scribendum esse censuit Bredov. p. 
166, cui Dietsch. obsecutus est. Vul- 
gatam retinuit Dindorf. 

Txegoyny te xaì Aaodiunv] Vir- 
ginum nomina haud novit Mela III, 
5, 15, nec Plinius H. N. IV, 12 (26), 
sed habet Arnobius advers. gent. 
VI, 5: ,,/fyperocha Laodiceque, quas 
advectas illuc esse finibus ex Hy- 
perboreis indicatur.‘* Quae Clemens 
Alexandr. habet in Protrept. T. I. 
p. 39 Pott., ea ex ipso Herodoto du- 
cta esse haud iniurif statuere vide- 
tur Spanhem. ad Callimach. H. in 
Del. 292. Altero loco, ubi Noster has 
virgines commemorat IV, 35, pro 
Aaodixns  Mediceus liber duoque 
alii Axodoxns. Ad quam lectionem 
plura attulit Schubart. l. 1. pag. 53 
seq. apud Pausaniam, utroque loco 
I,4,4(ubi Apadonos) et X, 23, 2, 
ubi Anod6xog, Aaodinos scribendum 
ratus vel apud Herodotum legendum 
Aaodonn, quamquam illud praefe- 
rendum agbitratur. Add. C. O. Muel- 
ler. Dor: ag. 268, ob ipsius He- 
rodoti Aaod “ny corrigendum ratus 
in Pausania Acodixog. Neque vero 
obsecutus est Siebelis, afferens Aao- 
doxog ex Orph. Arg. 149, cuius loco 
Asodoros, Biantis filius” , ex Argo- 
nautis unus, apud Apollon. Rhod. 
1,119, ut apud Valerium Flaccum; 
Au6dinos in uno Schol. ad Apollon. 
Rhod. I, 45. Mihi talis probatur 
cautio, nec in Herodoto, ut quid mu- 
tem, causa apparet, licet ipsa nomi- 
nis forma Aaodixn (i. e. populi ius) 
abhorreat ab ea, quae Herodoto in 
usu est, Ze0s pro ixo0s etiam in no- 
minibus propriis inde compositis 
semper scribenti, ut monstrant al- 
lata a Bredov. p. 138 seq., qui idem 
p. 151 recte observat, "Treo6ynv (i. 


e. praestantem, eminente 
Herodoteo usui conveni 
De aliis Hyperboreorun 
conf. IV, 35 ibique noi 
doqulins revocavi adi 
HI, 7. II, 1218. 1, ubi 

OÙ voy ‘TTsogpsoteg nerd 
xadéoyta., quod omnes 
scripti et editi, unus Di 
buit xa2eUyrac. ITeopeo 
praebent libri, quos © 
edd. secutus sum. Alli 
(circumferentes). Quos 
servante Larchero, Po: 
abstin, II, 19 vocat ap 
(i. e. manipulos gestante 
XVIII, 553 et 554 dpa 
i. e manipulos colligantes) 
Virg. Aen. XI, 858 0040 
hordei primitias gestantes 
in mentem veniunt af 01 
quibus vid modoFreytay 
Ili. I, 419. p. 174 seq. 
sych. II p. 945: Ilse 
eot. Niebuhr. Hist. Ron 
ed. sec. hoc ipsum non 
oéeg — perferre) ad Ita 
opinatur, Hyperboreort 
latum vult. 

Oricw ovu drovootte 
ad III, 16. De locutioni 
sî08a1 diximus ad III, 
talauwerei conf. nott. 
Sententia Herodoti haec 
ter ferre Hyperboreos, 
accidere, ut, sì quos dim 
non reciperent 8. recupere 
— In seqq. Schweighaev 
sequuntur rec. edd., eS« 
tione receperat roîs 4 
quod ab omnibus recedi 
ptis, e quibus vulgo « 
miNoLox0g0vg, quod € 
aeo equidem retinui qui 
Schweigh. postea revoc 
in Lex. Herodot. 8. v. 
T. I. pag. 264, cum 
TOÙS nANcLogogovg penti 


MELPOMENE. IV. 33. 34. 


363 


vu, si Cpéas alel xatadauwera amootédiovias un amodexe- 
tai, OUT dn péoovras és tous ovpovs ta (oa evdedeueva év 
avpiy xadaun, Toùs mxANoiogopovs Emoxnaterv xedevovtas 
mpoxinzerv Opéa arxò sovrav és «Zio ÈBvos. xal tavra uèv 
ovro xporeuzoneva amuvisota. Atyovor és Afiov. Oiîda dè 
auris tovtoLdL lpoloL tode moLevUIEvOv mPOCPEPES* tas Bont- 
zias al tas ITarovidas yuvalzas, éreav Bvaoi 7) Apréudi ti] 
Bac.iAnin, ovx &vev rvpdv xalauns Bvovoas ta lea. xaì tavra 


pv dn vida tavtas morevoas. 


silevortas, quod iunctum cum ver- 
do menare hîc significet: insture 
lubendo s. instanter, operose iubere 
mendaregu$e. Tu conf. etiam nott. 
sdIII, 73. Ad pronomen opéa, quod 
ta ‘gd spectat, conf. Bredov. p. 
. — In seqq. ad vocem xe00gpe- 
eÈs conf. Il, 105, ubi eadem vox pari 
tignifcatione. 
tas Gonixlag al tas IlaroviBag 
meraizas? Oonixtas praebebat Flo- 
rentinis liber cum duobus aliis. 
Valgo Ogyocas sive Gorocas. Vid. 
ov. pag. 175. — Paeones infra 
IV,40 Noster vocat in regione, quae 
odiernae Serviae s. Mocsiac supe- 
nori videtur accensenda. Colligit 
veroCreuzer. Symbol. II. p. 530 seq. 
tert. ex Herodoti narratione, per 
Thraciam quoque olim viguisse an- 
tiquum illum Solis Lunseque cultum 
&Umque puriorem, cui mox rudior 
raccesserit agrestiorque. Quin alia, 
quae idem attulit, indicare videntur, 
lan prisco admodum aevo 
Apollinis sacra recepisse ulterius- 
que propagasse. Hinc Diunam, quam 
voeat Regiam, haud aliam esse cro- 
quam quae Zendis « Thracibus 
suà lingni vocata cultaque fuerit, 
te Timaen in Lex. I’laton. p. 62, 
ubi vid. Rubnken. Cr. confert Piu- 
dar. Schol. ad Olymp. III, 146. 
as ta fqa] Pro &vovoas, 
quod e Sancrofti libro aliisque cum 
edefero, Gaisfordio, I)ietschio, 
ara Peposui; Mediceus, Florenti- 
a alii #yovoas, quod ex Éodovcas 
"tum videbatur Eldikio Susp. 
ia; P- 10 et Larchero, unde Bek- 
roca et Tindorf. in Herodoti verba 
Perunt fedovoas (Herod, I, 131. 


Trio dì ragBévowi tavtnor34 


IV, 60), probante Abicht inPhilolog. 
X. p. 710. Contra &vovoag e scho- 
lio male invectum videtur Schweig- 
haeusero, qui ipse retinuit #y0v00g, 
eodem fere sensu, quo gegovoas: 
sacra manu tenentes el în pompa ge- 
stantes. Retineri id quoque vo- 
luit Eltz. Quaest. Herodott. p. 14 
(Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 
Supplem. Vol. FX. p. 120) sic expli- 
cans: ,,mulieres Thraciae ct l’aeo- 
niae — non sine stipula triticea sa- 
cra habent (deue), hoc est, adhibent 
deae sacra. At supra I, 59 init. 8 v- 
cavtos yag avroù ta fol, quod 
ipsum nihil aliud est, nisi sacra /a- 
cere, sacrificare. 


Cap. XXXIV. 


Tijor dì rap8dtvoLoi tavtnoi] i. e. 
in honorem earum virginun, quae ca: 
IHyperboreorum terra advectae Deli 
ubiisse dicuntur, sibi caput tondent 
puellue aeque ac pueri Deliorum. 
Haud aliter Pausan. I, 43, 4: xa&a 
xal tj'Exafoyn xal'Quidi al &vya- 
téoes mort amexeloorto al Andivv, 
quo inloco similem dativi usum no- 
tavit atque cum hoc Ierodoti loco 
composuit Valcken. ad Herod. II, 
61, alia quoque afferens, in quibus 
sic dativus adhibetur ad indicandos 
eos, in quorum honorem 8. gratiam 
aliquid fieri dicatur, praecipue sa- 
cris in rebus. Add. Aristoph. Lysist. 
1277 ibique Brunck (00z70@uevot 
&eoîc), Ran. 1415 (ravvvgigetv 17) 
dee). Quo codem etiam pertinet, 
quod apud Herodotum IV, 79 legi- 
tur diorvon Baxzelo telso@Nvai, 
ubi conf. nott. In ipsa narratione 


Ò 


364 


HERODOTI 


tjjor éE ‘Treofopéav televinocono: Ev Ando xelpovr 


xopui xal ol rmatdes ol Andicav* 


al uìv 00 yaeuov a 


amorauvouevar xa meo.) atoaxtov elAltaca: Ex. tÒ | 
Beto (tò dì omua fori Hoc és tÒò ‘Apremiciov éowvri & 
qe.00s, érmimépure dé ol éAain)" ol dèi naîdes tov An4 
gAbònv tivà elditavtes tV toLgOV TOEIOL xal oùro 
ciua. avra uiv È) tavtnv tiv tiUNV Egovoi xRÒg Tei 


Herodoto convenit cum Callimacho 
H. in Del. 2092, nisi quod hicce vmnia 
ista ad honorem Opis, Hecaérgae et 
Loxus refert, non aliter atque Pau- 
sanias I, 43,4. Cincinnum hunc 
fuse circumvolutum, quem virgines 
Deliacae ante nuptias in sepulcro 
deponant, ad /lithyiam spectasse 
censet Creuzer. Symbol. II. p. 520 
ed. tert.; quae dea cum evULvOS di- 
catur ac texturae praesit, et ipsa 
fati domina ac princeps significatur 
tesseraria quadam ratione, de qua 
plura Creuzer. l. 1. Larcher. ritum 
caput tondendi ad luctum refert, 
mortuarum virginum in honorem in- 
stitutum et perpetué deinceps me- 
morià consecrandum. Quin apud 
Troezenios simile quid obtinuisse 
addit, Euripid. Hippol. 1436 testem 
citans ac Lucian. De dea Syr. in 
fin. 8. 60 coll. Plin. H. N. XVI, 44. 
Plura similia de Graecis et puellis 
et pueris caput tondentibus vel cin- 
cinnos praecidentibus eosque in sa- 
crum usum deponentibus atque de- 
dicantibus attulit Eckermann: Me- 
lampus u. sein Geschlecht. pag. 163 
seq. itemque C. Butticher (Baum- 
kultus d. Hellen. u. Roem. p. 9%), 
qui huiusmodi consecrationem cum 
arborum cultu coniunctam fuisse 
ostendit; cf. ibid. p. 200. 

al uiv 700 yapov — udsî01) i. e. 
illae (virgines) quando 8. quoties ante 
nuplias cincinnum praeciduni, tum 
(hune cincinnum) /uso circumvolu- 
tum in sepulcro deponunt. Monui ob 
rationem participiorum arorauvo- 
pevai (in praesenti) et efA(Éacai (in 
aoristo), de quibus exposuit Nitzsch. 
ad Odyss. IX, 387 Pag: 64. — In 
seqq. Noster dixit dQLoteone ze100S 
(ad sinistram), omissa praepositione 


35 olxNropov. Paol dè ol avro. xal tqvAgynv te xal v 


èx s. éÉE, quam aliis locis | 
huic genitivo addere solet 
30. VII, 109. 112. 

tdi xal ovtor] Retin 
cum edd. rècentt. E Sane 
alteroque Schweigh. et 
dederant z00tdsf0:, qu 
ciperem, .nullam praeci; 
causam. Ad sura di lzò( 
IV, 22. zZ0nv herbam ini 
dem cuiusvis generis (,,eù 
Grashalm‘‘ reddit Stark.) s 
quam capillis cireumvoluf 
rum pueri in monumento 
virginis sepulcrali (id eni 
Giu docent nott. ad I, 9 
72. 172) deponunt. Cui 
quod prope adstitisse die 
Giza dé ot #latm), 
est, hanc arborem cum A 
Dianae sacris ita coniunct 
ut etiam prope Ephesum, 
peperisse ferebatur, sacri 
bor haud deesset; testat: 
XIV, 1. 8. 20. p.639, cui 
pua, quae hne ‘spectant, 
scribam: xal rò &dvrov, i 
yela “al tnv minoioy 
7 nedrov inararaveae 
t}v &sòv anolv8e car té 
Nec ulia desunt testimonia 
boris in Delo consecratae 
tonium partum relatae: 
accurate disquisivit Ber 
Mythologische Parallelen 
8seqq. 118 (Bericht. d.k.1 
sellschaft d. Wissenschaft 
hist. Class. 1856. I.). 


Cap. XXXV. 


nai Tny Aeyny te xal 1 
Pro 'Aoynv in Aldina legi' 
in Stephan, margine Exaf 


MELPOMENE. IV. 34. 35. 


365 


rs xapBévovs te ‘Taepfopiav xara tovs aUtovs tovTOvS 


nomen (loco "40yn5) suggerunt 
sach. H. in Del. 292 eiusque 
ast.Pausan.I, 43,4. V, 7.8.4. 
xlog. m. s. v. Servius ad Vir- 
en. XI, 322. Claudian. in II 
Stilie. 253. Aeschin. Axioch. 
| Pag. 371 A. s. 121 Boeckh. 
st Exaspyos). Unde in Hero- 
Exateynv restituendum au- 
P. Leopard. Emendd. X, 19 et 
em. ad Callimachi 1. 1, Equi- 
um Schubart I. l. p. 48 in tali- 
intra probatorum librorum au- 
xem nihil quidquam immutare 
m. 


» sunt qui Ovrey appellent, 
scil. Ionicà, cum ’Qag videa- 
orica forma, in utroque Pau- 
) loco aliisque supra laudatis 
,uno Callimacho excepto, apud 
6: quam eandem formam 
etinuit, qui Callimachum se- 
est, Nonnus in Dionys.l. mox 
Sehubart. 1. 1. p.48. His iam 
Re addunt puellam Zoro Cal- 
îma 1, 1 et Nonnus Dionys. V, 
t. Quod implendi versus causa 
n esse vult Valcken., ad gram- 
orum studia rniythologica hoc 
\refert Schubart. l. 1. pag. 419, 
edo. Haec autem virginum 
it ipsis quoque diis, quibus 
itur, communia fuisse censen- 
tt, cum omnino haud raro sa- 
tm nomen idem sit atque nu- 
quod venerantur. Itaque no- 
s. Upis (de quo plurima 
btur congesta in Thes. Ste- 
sd. Angl. 1,4. p.551) ad ipsam 
è deam, quam /lithyiam dico, 
t, quae eadem cum Italorum 
o aria Vid. Spanhem. ad 
. H. in Dian. 203 et Creu- 
‘mbol. II. p. 523 coll. 519 ed. 
min, iisdem viris monentibus, 
iana hoc nomine subinde de- 
tr, quatenus Ilithyiae s. Lu- 
munus in ipsam translatum 
\dd. Creuzer. ad Cicer. De 
sor. III, 23. pag. 617. De vo- 
nificatione si quaeras, Cren- 
1, illam refert ad notionem 
atque opis, quam, quae om- 
n natura rerum parens atque 


origo habetur adeoque nox primiti- 
va ac primigenia, Ilithyia praestat, 
ut ad lucem omnia proferantur. At C. 
O. Muellero (Dor. 1. p. 369) indicari 
videtur continua numinis cura re- 
rumque humanarum custodia, quam 
revereri oporteat mortales; quod 
ipsum num conveniat cum huius fa- 
bulae ac religionis indole, equidem 
sane dubitem. Plane aliter Kruse 
(v. Biisching. Wéchentlich. Nach- 
richt. IV, 4. p. 357 seq.), cui Opis 
cadem esse videtur atque Terra. 
Alteram virginem 4g57% idem vocat 
Celerem. Malim equidem vocare 
Candentem, Splendentem: quod ad 
deam lunarem lunaresque religio- 
nes sane magis accommodatum vi- 
detur. Quam eandem qui Exa- 
É@yn* appellant, et ipsi deam lu- 
narem pharctrà sagittisque instru- 
ctam arcusque tractandi peritissi- 
mam, Dianam vulgo vocant, in men- 
te habuisse videntur. Ac denique, 
praeter'Quiv et Exatoynv, ‘Agatav 
quoque ex Hyperboreis Delum ve- 
nisse cecinerat Olen, teste Pausan. 
V. 7. 8.4. Ubi Cererem Achaeam in- 
telligi posse negat C. O. Mueller. 
Dor. I. pag. 369, rescribi iubens 
Ageiav, quo nomine apud Aegine- 
tas culta fuerit Diana. Sed nemo 
editt. secutus est, idque recte opi- 
nor. 

nata TOÙs aUrTOVS TOUTOvs arde 
ovs rogevopivag] Sensus est, has 
virgines per eosdem homines sive 
populos iter fecisse, eîdemque igi- 
tur advenisse vià, qua scil. venisse 
Hyperochen et Laodicen supra IV, 
33 enarraverat. Quam interpreta- 
tionem, unice illam quidem veram, 
iure probat Schubart. 1. l. pag. 42, 
quo eodem p. 50 monente verba &£ 


‘Tnsofooéov cum seqq. arixéodai 


és inAov iungi nequeunt, sed anne- 
ctenda erunt praecedentibus verbis 
éovoas rag®evovs, ut virgines in- 
telligantur Hyperboreae sive ex Hy- 
perboreis profectae, ut supra IV, 
34: tijor dì ragBdévoror tavinoi tijoL 
#È 'Treofogéov televinoRGnaL tv 
Arjà%0. Equidem verba éÉ Tregfo- 
Qé0yv retulerim ad mogevouevas; ad 


| 


366 


HERODOTI 


av8gorovs ropsvopévag amxtoda. 6 ApAov Eri 
‘Trspoyns te xal Acodixns. tavtas pv vuv ti ElAi 
pegovdas Avt) toÙ HxvTOKOv TOV Eretavto poigov 

tv dì "Apynv re xal tiv "Lav Qua avroloi totoi i 
xéodta Aépovor, xal op. tiuas ddias dedocda: 
xal pag aysipetv Qi tès yuvatxas, érxovvouatovaa 


ata ros — avdo0rovg conf. nott. 
ad I, 77. 

Eri ngorsgov] De his vocibus sic 
iunctis conf. Boeckh. Praef. ad Si- 
mon. Socrat. pag. XVI. Eandem 
locutionem adhibet Pausanias, mu- 
tato ordine scribens mgorsgov Éri. 
Cf. Schubart. 1. l. pag. 51 seq. — 
Pro Aaodixns tres codd. Aeodonns, 
de qua lectione diximus ad IV, 33. 

tavras uév vor — drmneéocdai] i.e. 
has quidem venisse tributi ferendi cau- 

«sa, quod Lucinae pro maturato pariu 
pactae fuissent. Ita Schweigh. Est 
vero, opinor, hîc cogitandum de ea 
Ilithyia, quae, ut paulo antea di- 
ximus, omnium primitiva est mater, 
e qua, ut e nocte principe, in lucem 
prodicre quaecunque in terris omni- 
que in rerum natura conspiciuntur. 
Et eo spectare credam verba ayrl 
TOÙ ouvtono», i. e. pro partus celeri- 
tate sive partu maturato (Apollinis 
scilicet et Dianae), ad cosmogoni- 
cam doctrinam, cuius incunabula 
in hac ipsa Ilithyiae fabula lateant, 
referenda. 'l'u conf. de Ilithyia Creu- 
zer. Symbol. II. pag. 519 seqq. ed. 
tert. Itaque parum accurate hunc 
locum a Larchero expressum esse 
patet lune in modum: ,,Le tribut 
qu'’elles dtoient chargées d'offrir 
pour le promt et heureux accouche- 
ment des femmes de leur pays.‘ — 
Locutionem g0gov taccecda: atti- 
gimus ad III, 97. 


dua «vroîci toîcr &e0îc1] Apolli- 
nem et Dianam intelligit Schubart 
1. 1. pag. 48. De Lucina deabusque 
parientium praesidibus alius quis 
cogitaverat. Mihi alterum pracstare 
videtur: nec aliter locum intellexis- 
se video Stark (Mythologisch. Paral- 
lell. p.118). In proxime seqq. verbis: 
xal cp. riuas cdlag dedocta: mods 
Cpéov prius 0g spectat ad Opin 


et Argen, quibus alios 
res tributos esse dicw 
cpéoy, i e. a se ipsis, 
rum, qui iidem quoque 
ea dè CpÉ0y intellige 
Opin et Argen vero spe 
alterum quoque 0g: in 
Qetv CL (in carum ha 
tes yuvaînas, quae sui 
lieres , iterumque etian 
in verbis t0v ct (i. e 
norem 8. laudem) "Qlyy 
érotnoe. 

&yelostv] Sic paulo p 
tovres xal dyeLl0o0vt. 
co 'T'h. Galeus coniecera 
Sed cyelo8.v eorum esi 
efflagitant in speciem 
corumque quasi in ho: 
mox in deterius versum 
ficulis, qui, quo plebee 
pecunias ad se derivar 
aeve alicuius effigie a 
oppida vicosque vagal 
quidem ac verbo illi de 
se ferebant imaginem, 
tem sibi stipem quaereb 
Rubnken. ad Tim. Lex. 
10. Hoc autem loco no! 
nenda ista ac detestab 
lorum istorum ratione, 
stiore stipem colligend 
gitandum, non aliter 
Iamblich. De vit.Pyth. 
76, ubi Abaris ays/0£09. 
lini Hyperboreorum. € 
cum Lobeck. (Aglaoph. 
ita interpretari, ut Abi 
tis, quam S. Francia 
suos perdocuit, specim 
stipis sacrae colligendae 
marique circumvectus. 
ce cyelosLv nunc quoqu 
H. Stephani Thes. L. Gi 
Paris 1831) I. pag. 206 
ferri quoque vult Por 
pag. 109 ed. Lips. — x 


MELPOMENE. IV. 35. 


367 


d Uva, tov agi Liv avno Avxios Érainoe” raga 
seBovtas vaowastas te xalIovas vuvés Qalv te 
, cUvopatovrds tegeal aysipovtas (ovtos dè 6 ‘2Agv 
ovs tovs madZarovs Vuvovs èroinoe Éx Avxins 84 - 
aeudoutvovs tv Ando) xal tov unglav xatapito- 
td foudò t]v oxodov ravenv éxl tiv &nxnv vis 


ster nomina Arges et 


ly» erno Avxios éxol- 
nodo loquitur Pausan. 
so supra ad II, 53 (ubi 
T.1. p. 856) laudato. 
» VII, 23. $. 2 de Pam- 
valosg toùs doyatota- 
Imolnoey. 
ntum loci quod attinet, 
eis conf. Callimach. H. 
tque Pausan. X, 6. $.4. 
Quae Schubartum |. l. 
swrant, ut etiam Home- 
wsus 146—164 ad Ole- 
; cniusdam poétae anti- 
nen de Hyperboreis re- 
De ipso Olene praeter 
, Pausan. V, 7. 8.4. II, 
VIII, 21. 8. 2 et quae 
rum scripta de Olene 
art. p.59 in not. Unde 
Îlenem in llithyiae ho- 
» Latonam, dum Apol- 
nque parturiret, adiu- 
\ pepigisse iureque fer- 
ntiquissimum Graeciae 
i eum Phoebi dicatur 
pheta (Pausan. X, 5. 
27, 2), primus omnino 
ar, qui prisco admo- 
>ollinis s. Solis sacra e 
‘ientalibus sive boreali- 
iam intulerit ac propa- 
dem quod Zycius voca- 
loto, Callimacho, Pau- 
inte quoque Suida s. v., 
sul affert eius cogno- 
7 (cuius loco Xvpaîos 
Klausen in Encyclopae- 
et Gruberi Sect. III. 
8) 7 ‘Tasofoeeios, mi- 
roba, id documento esse 
reia haec sacra in Grae- 
icta esse; quippe qua 
iquitas floruisse volunt 
endam Apollinis et Dia- 


nae sive luminum coelestium, Solis 
et Lunae, cultum, quem ex iisdem 
superiorie Asiae terris religionibus- 
que, ad quas Hyperborei eorumque 
sacra vulgo relegantur, illuc perve- 
nisse suspiceris, ita ut Olenis Zycii 
commemoratio in Hyperboreorum 
sacris minus certe offendat. Expo- 
suit Creuzer. Symbol. II. pag: 521 
seqq.530 seg. 540 ed. tert. coll.Bode: 
Gesch. d. Hellen. Dichtkunst I. pag. 
477. II, 1. pag. 30 seqq. Cautius 
de his iudicavit Bernhardy Grund- 
riss. d., griech. Lit. I. p. 248. 

ovros dì 6 ‘247v] dè cum Schweig- 
haeus. et Gaisf. scripsi pro 07, 
quod Matth. retinuit. Qui hoc loco 
antiquos hymnos (tov; malatove 
Yuvove), qui in Delo canebantar, 
composuiase dicitur, is apud Pau- 
saniam IX, 27, 2 antiquissimos hym- 
nos (roùs Bprovs toùs dpyatora- 
tovg) Graecis composuisso fertur. 
Cuius hymni, ad llithyiam, Lato- 
nam eiusque natos spectantes, com- 
memorantur a Pausania locis lauda- 
tis: uno loco (II, 13, 3) hymnus in 
Iunonem quoque indicatur. Apud 
Suidam vocatur éroro10g, quam- 
quam epica quae dicuntur carmina 
eius haud constant: unde ad hymnos 
Lexicographum spectasse credas. 
— In proxime antecedentibus v7- 
ciwtag intelligit, opinor, incolas in- 
sularum maris Aegaei, Cycladum, 
Sporadum, a Delo non admodum 
remotos et propter commercii ratio- 
nes ac navigationem cum Ionibus 
prope habitantibus in terra conti- 
nenti valde coniunctos. 

sal tov unoloy uaetay:toptvov 
fn) 19 Bou) Intelligimus haec de 
femoribus in ara crematis, quorum ci- 
neres scpulcro Arges et Opis iniece- 
rint. Ac nemo nescit, quantopere 
inter viros doctos disceptatum fue- 
rit de significatione vocis 4une/@r, 


368 


HERODOTI 


"Quos te xa) "Aoyns avarcipovota énifodiopévnv. 4 
avtéav éor) 0miod toù Apremiotov npÒS Nd terpapp 


Il 36zoreta tov Kntav lotintogiov. 


utrum scil. ossa tantum femoralia 
an carnem quoque ossibus adhae- 
rentem Homerus indicaverit. In qua 
disceptatione mihi placet Nitzschii 
sententia (Adnott. ad Odyss. III, 
456 pag. 223. 224), indeque pu7- 
gia hoc quoque loco intelligere ma- 
lim partes e femore exsectas, una 
cum ossibus scil., adipe quoque, si 
velis, cireumvolutas diisque conse- 
cratas, Plura dabunt C. Fr. Hermann 
Gottesdienstl. Alterth. $.28. not. 21. 
God. Hermann. in nott. ad Acsch. 
Prometh. v. 498 coll. Ameis ad Odys- 
seae l.l1. p.88. De verbo xatay($etr, 
quod de victimis arae impositis, quae 
igue consumuntur, dici solet, cf. 
Wesseling. ad Diodor. 1V, 23. Kar- 
sten. ad Aeschyli Agamemn. 081. p. 
200 et vid. Herodot. 1, 86 ibique 
nott. VII, 107. &7x7, quod arctiori 
sensu de /oculo 8. arca dicitur, hîc 
latiori sensu de ipso sepulcro acci- 
piendum, ut II, 42, ubi vid. nott. 
Quo vero iure ex hoc loco C. O. 
Mueller. loco mox laudando effinxe- 
rit altum sepulcrwn e cinere sacro con- 
atructum (ein hohes Grab aus Opfer- 
asche), ipse videat. Quod Bekkerus 
dedit: érì tnv Opnunv tnv'Quios 
x.t.À., probante Bredov. p. 80, id a 
Dietschio receptum recipere nolui, 
libris omnibus adversantibus neque 
ulla cogente necessitate. — avaLgi- 
poveda: eodem modo I, 179, ubi vid. 
nott. 

n00s pò teteauuivn) Eo, quod 
orientem versus spectabat sepul- 
crum, indicari existimat C. 0. Mucl- 
ler. Dor. I. pag. 271, pertinere hoc 
ad Cretensium tempora, cum Dorces 
orientem versus, Iones occidentem 
versus mortuos humarint. 

ayporato toù Knlwy [otintogiov] 
Retinui ayyoteto, ubi duolibri dy- 
gotatn. Sed vid. locos a Bredovio 
allatos p. 27. Cum quo eodem viro in 
proxime antecedentibus retinui ort- 
o8e, cum alii 0r108sv legant, quod 
ab Herodoti usu alienum esse Bre- 
dov. p. 106 monstravit. — De Ceis 


ela. tavra uèv Tx: 


vid. VIII, 1 ibique nott. i 
coenaculum intelligit Schi 
cher. de festis solemnibi 
dum putat, quae deorum: 
in Deli insula celebrare 
rint incolae insularum pi 
quarum suas quique Del 
rint aedes legatis exei 
epulis solemnibus acco 
Ac tales Ceorum aedes h 
contendit. Broendsted. 
Griechenl, I. p. 49 hoc € 
vocat: Bewirthungshaus 
den Panegyrien angekom 
ger und Giste. Etenim ‘ 
gua sive, ut vulgo loquun 
togua (conf. Bredov. p. ] 
cia fuerunt constituta ai 
dos hospitio convivioque 
deorum festa concelebri 
advenerant sacrisque soli 
teresse voluerant: itaqui 
neum, in Deli insula, i 
dique tota e Graecia tot 1 
sacra celebranda confilux 
gulas Graeciae civitates 1 
se coenacula (fot progLa) 
sui cives reciperentur: id: 
locis pari modo institui 
testatur Strabonis locus. 
p. 487 de Teno ita serib 
voG dè noliv uèv ov ueya; 
ò” leg0v roù Ilocedam 
aloe Ts nodeog tto 
év o nal EotLaTOQLA 
ueyola, onuetov ToÙ Gi 
nindos luavòy tov vr 
toîs aotvyertovov te II 
unde intelligimus haec 
vel cum ipsis templis coi 
proxime exstructa fuisse. 
tarchus (p. 1416 C.) con 
ptem sapientum appara: 
Periandrum non in i 
urbe, sed èv 10 pipe 
éotiatO Qi Q, mod TÒ 
ditns reoov, ns pv xal & 
orum #oriatogIov, in q 
iis praebebatur, qui Oly 
rant, commemorat Pauss 
in fin. Conf. Krause: € 


 MELPOMENE. IV. 35 36. 


369 


2972601 slon0d0. TOV Yao megÌ ‘ABapios Aoyov toù Aepouévov sÌ- 


22. 180. Qui curam huiusmodi epu- 
larum atque coenaculi habebant, 
tatoges vocabantur: de qua voce 
plura Wyttenbach. ad Plutarch. Mo- 
ral. p. 40B. sive p. 331 seq.; sacer- 
dotes fuisse colligas e Pausania 
VIII, 13,1 commemorante rovs 77) 
Aotipdi iorratogas ti "Epsoia yi- 
vogirove, xalovpivove dì Varò todv 
molta» Ecorjvas. A quibus diversi 
li #ouatopgzs, qui Athenis gentilium 
apparabant: vid. Boeckh. 
Staatshaushalt. d. Athen. I. p. 616. 
651 ed. see. Ac vel Romae comme- 
morat Dionys. Halicarnass. Antiqq. 
Romm. II, 23 #orsarogrov — xars- 
exsvasuivoy Éxcdotn poatela, atque 
» eorietoglforg nomen idem addit 
lsse curizrum, quod fuerit phra- 

tria. 

Cap. XXXVI. 


tor yeo megl ‘Aficigrog A6x0v x. T. 

2] Quod Schweigh. pro 2éyoy re- 
quirebat Zéyorra, eo mef quidem 
sententiî vix opus. Laudat Wesse- 

g. similia IV, 43. V, 36. VI, 137, 
quibus alia, si attineret, plura ad- 
ue possent. Inde apud Aclian. N. 
A.VI, 50 recte e libris scriptis re- 
vocavit Iacobs: “Holodos 2éje1 2é- 
Ter, ubi illud 2éye: vulgo omissum 
fai, Quae sequuntur verba inde a 
alekenario et Wesselingio (1)issert. 
r’erodot. IV. p. 34) sic constituta: 
Us roy dtoròs megué@peo: narà md- 
Ceytny yijv, ovdìv citsdpevor, vul- 
&o sic vertunt: quo pacto eum sagitta 
omner lerram circumvererit nihil 
Cibi capientem 8. quo modo per omnem 
Berram ille sagittà vectus fuerit nihil 
tomedens; ubi voculam ròv pro toù- 
to» accipiunt, de quo, monente Cr., 
Reiz. De Prosod. Graec. acc. incl. 
pag- 8. Quod cum ferri posse neget 
Struve Spec. Quaest. de dial. ITerod. 
I. pag. 11 not. (Opuscc. II. p. 269 
seq.), eodem auctore vetus librorum 
scriptorum restituenda lectio: «ws 
tor OLot 0 meoLipeos — crted Le - 
vos,i. e. quo modu ille (Abaris) sa- 
gittam circumvererit per omnem ler- 
ram, nihil cibi capiens, ubi arti- 
culo ròv ante Ororòv posito indi- 


HERODOT. II. 


catur, notam quandam hic respici 
fabulam. Nec aliter olim legisse vi- 
detur Eustath. ad Dionys. Perieg. 
31, cuius hacc sunt verba: xai Oz: 0 
"ABagis 0 vuvovpevos Tregfogsios 
mv, 06 ovdev ye outeioda: déyerai 
“al tÒòv 0LOTÒYV TEQLPEQELY na- 
ta a@Gav tv yMv. Iltaque restitui- 
mus: 0g TOY Orotov x. t. Z., e 
qua lectione id sane elici nequit, 
quod vulgo putant, Abarin sagittà 
per aérem vectum orbem terrarum 
perlustrasse. Nam de Abaride quam- 
quam baud pauca exstant veterum 
testimonia (apud Suidam 8. v., Zo- 
naram, Strabon. VII. p. 301 s. 461 
C. Gell. N. Att. IX, 22. Plat. Char- 
mid. p. 158 C. Apollon. Dyscol. 
Hist. mirab. c. 4. Iamblich. De vit. 
Pythag. $. 90. 91. 135. 156. 140. 
141. 147.216. Himer. in Photii Bibl. 
243 p. 1131 8.374 Bekk. coll. Werns- 
dorf. ad Himer. Eclog. 19. p. 264. 
Oratt. 25, 2, 4. Cels. ap.Origen. III, 
31. T. I. p. 167 B. Schol. Aristoph. 
Eq. 725) ciusque nomine etiam li- 
brum quendam inscripsit Heraclides 
quidam teste Plutarcho II. p. 14 E., 
ante Iamblichum neminem sagittae, 
qua per aérem vectus sit Abaris, 
mentionem qui fecerit reperiri con- 
tendit Struve |]. 1., sagittam ipsam 
addi ratus non nisi amuleti loco ad 
mala quaevis arcenda, sive, ut Lo- 
beck. (Aglaoph. p. 315) contendit, 
pro signo ut esset divinae legatio- 
nis. Qui idem ambigit, vulgaris 
hacc fabula de itinere aério utrum 
ab Hecataeo Abderita in libro de 
IIyperborcis Diod. I, 47. an ab He- 
raclide Pontico ér roîs avagpegoui- 
vous sg ‘Afegiv Anecdd. Bekk. p. 
145 et 178 proposita sit, primam- 
que volaticorum hominum memo- 
riam fortasse ab Onomacrito repe- 
tendam esse opinatur. Ad Abari- 
dem ut redeam, gravissimus in hoc 
omni argumento locus exstat apud 
Fudociam et in Schol. ad Gregor. 
Naz. in catal. bibl. Bodl. pag. SI, 
qui copiosior nunc legitur in Nonni 
narratione septima a Creuzer, vul- 
gata in Melett. 1. p. 76. 77, unde in- 
signiora tantum transscribam: 0 


24 


370 


HERODOTI 


var ‘YrepPopécda 00 Afp, Aéycav, 005 tov dtorov regi 


"Abapus È TaeoPogior ny avdow- 
m0s tue° — ovros ò Afagis Aeyetat 
fy80vs yevouevos mequifvai tv ‘EA- 
doida xunio ueta tod féd0vs ual 
zenopovs tivas nai povtelag déyeuv 
og #v90ovs* Avuoveyos dè Ò Grtwoo 
péuvntar toù "ABagrdos — déyov ott 
Upoù dievopévov (alii yevopevov) év 
toîg ‘TreoBogéors nidsv Ò "Afaors 

v ti) EMladi al Euro8dotevosv toi 
Anita xal éddaz®n mag av- 
roù TÒ i ponoporoyetv “ai 0vTO “oa- 
toy tò Bios og cvUfolov toù Arci- 
do0vos (toéotns yee ovtos Beòs) me- 
quyjet tencuoloyoy ndcav tnv ‘Ei 
lada. Quos ipsos Abaridis yonouovs 
ab Aristophanis Schol. l. 1. comme- 
moratos Herodotus ob oculos ha- 
buisse videtur Lobeckio; e fabula 
nota vulgique rumore, quae hîc nar- 
rantur, fluxisse statuit Struve l. I,, 
cui in hisce assentitur Krische in 
Disput. De societat. a Pythagor. in 
Croton. cond. scopo politic. (Got- 
ting.1831) p.38. Stegeri emendatio- 
nem (in Praefat. p. XIV) pro TÒV 
rescribentis rovd’ (i. e. tovro», quod 
ipsum olim in mentem venerat Pau- 
wio) memorasse sufficiat. 

De Abaridis aetate vix certi quid 
constituere licet. Quem Croesi ae- 
qualem facit Pindarus; Hieronymo 
nauctore (Chron. Euseb. lib. post. p. 
126), quem sequitur Schultze in Ap- 
parat. crit. pag. 38 (ubi reliqua ve- 
terum afferuntur testimonia de Aba- 
ride), ille e Scythia in Gracciam ve- 
nisse putandus est Olymp. LIV* 8. 
062 a Chr. n. Conf. Fabric. Bibl. 
Gr. I. pag. 11 seq. Ipsum Abaridem 
prophetam sive vatem dicunt, qui 
divino spiritu correptus incantatio- 
nes, hymnos fecerit ad initia ccle- 
branda expiationesque peragendas, 
quì pestem, famem, alias calami- 
tates depulerit Graecosve vaticina- 
tionibus aliisque commodis adiuve- 
rit. De quo quae enarrantur, disqui- 
sivit Creuzer. Symbol. II p. 543 — 
546. 660—670 ed. tert. Sagittam, 
quae Abaridi tribuitur, mira qua- 
dam vi eaque magica praeditam 
cum Runis, quae vocantur, ille con- 
tendit: quippe quibus etipsis omnem 


medendi, vaticinandi. 
artem contineri volunt 
qui instructus sit, is 

rerum et cognitionem € 
habere putandus sit. ] 
dis sub persona exhib 
modo omnem doctrinan 
que, ad sacra maximo 
quae a regionibus sept 
sive orientalibus in Gr 
ibique propagata fueri 
de Abaride fabula eo: 
videatur, quo fabula 
reis Apollinisque cult 
in Graeciam delato, a 
ductum in Graeciam 4 
tum e borealibus regi 
bus Cr. haec adscripsit 
haec de Abaride tradit. 
bus fabulis Britannor 
aliorumque populorum 
lium editor Wartoniani 
history of the English p 
1824. Preface pag. 62.' 
E. Barkeri libro attul: 
I. pag. 663. Quae lon; 
haud vacat: si quider 
nicas literas neque Dru: 
putant, sapientiam u. 
Abaridem spectare cre 
satis certo poni posse r 
hanc de Abaride fama 
nis sacra pertinere pi 
Graeciam aliasque or 
partes ct communi qu 
coniuneta. Tu vid. ci 
iudicantes viros doctos: 
mentatt. de Attic. con 
pag. 42, C. O. Mueller: 
p-69.364. coll. II. p. 3% 
Relig. de l'Antiquité Il 
seq. Abaridem in Atti 
densium pago cultum r 
studuit Goettling ex 
mutila (in Indic. lectt. a. 
anni 1854), quam affert: 
Bsovi. Sed monstravit 
(Archaeolog. Anzeig. X. 
p. 438 seq.), in illa st 
reperiri: Aafeeis Osa 
dns], quod civis Attici 
intelligitur. De ipso Ab 
ne eiusque etymo nup 
G. Muys (Griechenland 


MELPOMENE. IV. 36. 371 


v yijv ovdiv citedpevos. Et dé slot rives “Txepfogeor 
I, lol xal Uregvotioi @AA0L. ped dè Opécov yijs Tepi- 
npavtas 10%i00s NIN xa ovdzva voov Eyovras [&Enyn- 


) nr. 1. vatis s. fascina- 
cationem inesse docens. 
i rives 'Taeofooror ay- 
sì xal vrsovotio: 4101] 
loco colligi volunt, He- 
mino dubitasse, num ulla 
cstiterit Hyperboreorum 
[uidem accedere non pos- 
etiam Perizon. ad Aelian. 
6 et Schubart. 1. l. pag. 
Ierodotus tales modo ne- 
yperboreos, quales poi- 
valaram enarratores me- 
lentur, ultra Boream ven- 
tos ; id quod a rerum na- 
ristoriae aeque abhorrere 
ac si quis homines ultra 
ridionalem (Hypernotio8) 
et, cum //yperborei po- 
xeantur maxime boreales 
, 6. septentrionem versus 
bitantes, Z/ypernotii au- 
î extremas terrae meri- 
Rs incolant. Multa hanc 
putans Strabo I, 3. p. 61. 
. seq. Eratosthenem, Ho- 
a-cavillantem, et ipsum 
Attigit quoque Herodo- 
Apoll. Rhod. Il, 679, 
ostrà memorià Wytten- 
fat. ad Ihaedon. pag. 
1t monuit Gaisf. 
beéwyv y77s requodovs yex- 
%. Z.] Herodoti vitupe- 
xd Hecataeum Milesium 
spectare ut credam, com- 
‘ ea, quae scripta exstant 
, vid. nott. Neque aliter 
ideo Bredovio (Geogr. et 
Herod. specim. pag. XVI 
e nupero fragmentorum 
ditori, Klausen, bene mo- 
»,. 39 seq.), Hecataeum, 
; in duos libros divisum, 
nirum et Europam (cf. 
13), condidisse Oceanum- 
imine omnem terram cin- 
lisse novimus, saepius ta- 
xensione ab Herodoto per- 
d. Reinganum: Geschichte 
d Linderabbildungen der 


Alten I. p. 116, Grote: History of 
Greece I. p. 492. 525. Herodoti au- 
tem aetate Graecos de iis, quae ad 
terrae formam et ambitum pertinent, 
melius edoctos ipsiusque orbis ter- 
rarum accuratiorem cognitionem 
adeptos esse, ipsa haec prodit acer- 
ba Herodoti vituperatio. Qui histo- 
rise pater, Mannertum si audias 
(I. p. 12), hoc loco decreta eorum, 
qui e Thaletis disciplina profecti 
globi statuerent rotunditatem (cum 
scil. ipse rerum mathematicarum 
omnino fuisset expers), confudit cum 
eorum doctrina, qui ad Homeri sen- 
tentiam nonnihil amplificatam ter- 
ram, qualem norant, haberent rotun- 
dam Oceanoque circumfiuam. Neque 
vero veram sententiam de terrae ro- 
tunditate Herodotum habuisse nec 
eos, quos derideat, idem Mannert. 
iudicat, quamvis Herodotus, quae 
ipsius fuerit terrarum multarum ac 
diversarum cognitio, bene intelle- 
xerit, Hecataei, aliorum quam fal- 
sa sit opinio. Hoc enim potissimum 
illum sibi sumpsisse vult probandum, 
ut terrae latitudinem longitudine 
superari appareret minimeque hinc 
effici terrae rotunditatem quandam, 
cum Europa sola reliquis orbis ter- 
rarum partibus vel coniunctis maior 
sit ambitu. Namque e mente Hero- 
doti terra fuit plana, coelo conca- 
vato in modum hemisphaerii obte- 
cta, non accuratam circuli formam 
exhibens, sed oblongam potius, hic 
illic inflexam ; unde factum, ut Eu- 
ropam reliquis duabus orbis terra- 
rum partibus ille sibi cogitaret ma- 
iorem eosque deridendos esse puta- 
ret, qui plane rotundam cum eristi- 
marent terram, parem quoque Asiam 
et Europam constituerent, omni 
terrarum orbe in duas easque pares 
et aequales partes diviso: quam He- 
cataei Milesii quoque fuisse opinio- 
nem monuimus. Tu conf. Rennel. 
pag. 383, Ukert: Geogr. d. Gr. u. 
Roem. 1, 2. pag. 26, Bredov. |. |. 
pag. VII (ibique Herodot. III, 98. 


24 * 


372 


HERODOTI 


cauzvov], oî Queavov te déovta yoapovor régue cv y 


104. [ubi vid. nott. pag. 206] 105. 
IV, 44.) XVI, Herodotum merito 
laudans, quod primus in priorum 
scriptorum commenta inquisiverit 
eaque, quae non satis firmo inniti 
viderentur fundamento, convellere 
studuerit. De quo scriptoris nostri 
studio, ad veritatem omnibus in re- 
bus indagandam spectante pluribus 
locis iam monuimus. — Pro y@a- 
payrtas moziovs in edit. Gaisf. ex- 
stat yeagwpayta, operarum, ut vide- 
tur, vitio. Verbum yeapst non tam 
de scribendo quam de pingendo ac- 
cipi voluit Gronovius, quem sequor 
una cum Bredovio 1. lì. pag. XVI. 
Schweighaeuserus utramque simul 
hîc valere notionem existimat, quae 
describendi verbo comprehendatur. 
Idem tamen in Lexic. Herodot. I. 
p. 204 (ubi hunc Herodoti locum sic 
affert scriptum: yeldò 0e8w0v T'js ne- 
quodovge yeawpavtas x. t. 2.) eum 
Hecataei librum hîc intelligi putat, 
qui Ig reglodos inscriptus fuit. 
De quo Hecataei libro quamquam 
satis constat (cf. Klausen ad Heca- 
taei Miles. Fragmm. p. 12 seqq. 24. 
Mueller Fragmm. historicc. Graecc. 
I. p. XI seq.), tamen hunc librum 
hoc loco sic designari atque citari 
minime credam: etenim yoegg@ety re- 
quodovg minime de eo dici putem, 
qui librum de terrae ambitu perscri- 
bit , sed eius potius esse, qui terrae 
circuitum s. ambitum in tabula qua- 
dam delineet describatque eoque 
modo totius terrae imaginem expri- 
mat. Nostrates verbo zeic/knen utun- 
tur; conferas Herod. II, 41 ibique 
nott., Reinganum I. supra l. Ac vel 
magis huc pertinet Nostri locus V, 
49, ubi Aristagoras Milesius comme- 
moratur, qui ad Lacedaemonios nc- 
cessit #p0v xdiueov nivana, v To 
yîs ancdons rE0L0d0g ivetérunto 
xal &alaacd te nGca al rotauoì 
mavres. Huiusmodi autem tabulam 
s. mappam geographicam operi suo 
addidisse Hecataeum credam cum 
Muellero l. ì. p. XII, addubitante 
Klausen. l. 1. pag. 25. — Quae se- 
quuntur apud Herodotum verba, xa 
ovdeva v6ov Exovtas tEnynocuevor, 


si sana sunt, sic intell 
multos video — nullam (in 1 
rarum orbis descriptione 
adhibentes , quae ipsos du 
sequantur ducein‘‘, temere 
ulla adhibita ratione fade 
que aliter fere haec v 
video Eltzium (Jahrbb. f. 
u. Paedagog. Suppl. IX. p 
sic reddit sententiam: , 
dens, multos terrae ambit 
psisse neque habere sensu 
enucleet‘, eoque modo vn 
ctionem, quae in omnib 
tur libris manu scriptia, 
det contra Dobraeum, Z 
stophan. Pac. 732) Lira 

bi vult éyovrws, ut hm 
loci sententia: ,,neque € 
sapienter 8. prudenter ac. 
rem explicasse.‘‘ Dobrae 
sunt recentiores editores, 
Bekker., Dietsch, Lhards 
Spengel. (Rbeinisch. Mus. 
1. pag. 155). Invenitur . 
éy0vtog (quod seiunctim 
dum esse docet Dindorf. 
Ling. Gr. T. V. p. 1587) 
tonem De legg. IIl. p. 
Phileb. pag. 64 (ubi vid. £ 
pag. 219) itemque frequen 
Isocratem (v. c. Philipp. : 
Panathen. $.218. p. 278. 4 
$. 53. pag. 150), ut ia: 
Grammatici adnotarunt, 
Dindorfio 1. I. Num vero ] 
tio ad Herodotum quidqui 
valde dubitaverim, , praesi 
sequatur o — Yecgpovar. 
nodiZovs utique pertinet 
proxime antecedens ovdi 
nem) referri potest. Nect 
gis placet vulgata, in qu 
taceam, vel maxime offen 
cipio tEnynodpevoy, quo: 
sus abesset, nemo aegr 
hac enim voce, quae e g 
orta haberi potest, eieci 
procedet oratio Herodotea 


ol Queavov te déovta 
x. t. À.] Inloci interpunceti 
fordium secuti sumus, ita 
tyy yNv (inter quae vulgc 


MELPOMENE. IV. 36. 37. 


373 


cav xvxlotegéa dg amò togvov, xal t]v ‘Acinv ri) Eveoan mor- 
euvrav lonv. Ev 0Alporoi Yao éy0d dniooco uéyadds te inaotns 
avriov, xal oÎn tés éori Ès voapnv Éxcotn. 

Iltooar olxéovor xatnxovtes érxl tqv vorinv farlaccav tv 37 


seritur re) cum vocula xéqué sint 
iungenda. Cf, 1V, 15 ibiq. nott. 
toscur xvulotegia dg dxò tog- 
v0v] i. e. ordiculatam velut ex torno, 
cam vox xvxloregéa non ad globi 
spectet rotunditatem, sed orbix ro- 
lundilaiem indicet; quam qui terrace 
tribuerent indeque terram in tabulis 
ut discun detornatum cxbiberent pi- 
etam, Asiamque hinc (i. e. dimidium 
terrae australe) Europae (i. e. dimi- 
dio boreali) parem facerent, eos tan- 
tam hîc derideri a patre historiae 
statuimus cum Bredov. 1. l. p. XX. 
II coll. Rennel. p. 383. — Respe- 
zit Herodotea Eustath. ad Dionys. 
Perieg. 1 itemque Strab. I. pag. 418 
83 C. Talia autem ad medii aevi 
scriptores usque et mapparum geo- 
graphicarum auctores pertinuisse, 
qui ista propagarint, ostendit San- 
taren: Essai sur la cosmographie 
ete, LL p. 168 seq. 199 seqq. 214 scq. 
IL pag. XXXVII segg. XLIV. LI. 
xa ty Actnv 17) Ever nowevv- 
tev leny) Haec antecedentibus sim- 
plici commate, non puncto, ut fecit 
., annectenda. zou#vyvrov Gro- 
novius pro imperativo accipi voluit, 
ut idem sit atque orto cav, quem- 
deyoyrwy pro Zeyétwoar, 
alia id genus; quod probans Wesse- 
-losum sic interpretatur: ,,.4si- 
«n quogue faciant Europae parem.‘‘ 
Equidem cum Sehwelgh, MOLEVVTOY 
aecipio pro genitivo participii ab- 
positi et ad superius y840 
Spectante, eum fere in modum: ,,ri- 
» con isti Asiam aequalem Euro- 
pee feciani.‘* Qui enim ob pracgres- 
8a (0-18.yoctg0va:) scribere debebat 
= xoLevot, is priorum oblitus 
toin aliam transit participii stru- 
eturam ex illa sermonis negligentia, 
Cuits erempla quaedam attulit Eltz. 
*#tpra 1, ubi hbunc locum pari modo 
Praicandum docet. Quod Steger. 
s_&t. pag. XIV suspicatur xo0t- 
‘Orrag ov, merito reiecit censor 


Lipsiensis 1829 nr. 136 p. 1087. — 
In fine cap. cum Schweigh. et Gaisf. 
dedi oîn pro vulg. 00), quod reti- 
nuit Matth. Tucf. IV, 10. #5 yea- 
pnv valet: ,, ud delincationem 8. de- 
scriptiunem*‘ s. si quis eam delineare 
atquo imagine explicare velit; quo 
ceodem sensu paulo ante verbum 
ves adhibuerat. 


Cap. XXXVII. 


Iléquar otnéoroi] Schweigh., col- 
latis his locis IV, 38. 40. 4I, Hero- 
dotum scripsisse putat: ‘A0/pv ITéo- 
ca. olnéovot. Codices non addicunt; 
nec sane opus est illa voce aldita, 
quam si quis velit, commoide huc loco 
mente supplere poterit. Idem sta- 
tuisse video Italum I[erodoti inter- 
pretem et Letronnium Journ. d. 
Sav. 1817. Janv. p.45, qui bene mo- 
net, verbum olxeîy apud Herodotum 
crebrius adhiberi, non addito obiecti 
accusativo , sed participio verbi ali- 
cuius vel postposito vel anteposito. 
Itaque hoc quoque loco nihil adiicien- 
dum esse censet, cum sensus idem 
fere sit ac si IHerodotus dixisset: 
ITégoar olnéovor tavins ts nuei- 
Qov rò terapévov Èg tpv vorinv da- 
Aaccav, Nec aliter mox idem ver- 
bum %ubitandi significatione, nullo 
addito accusativo: tadra réccsoa 
£9vea olnésL, et in fine capitis: olueeL 
d° — #8vea. Vid. supra I, 56. II, 
166 ibique nott. 


énì tnv votinv Fadaccar, thy 
Eeu®env u«Asopérnv] De Persico 
sinu cogitat Breiger. l. l. pag. 72. 
Quem sinum Noster, cum vix nove- 
rit, latiori meridionalis maris appel- 
latione complectitur, ad quod ipsum 
hic sinus pertinet. Vid. Breiger. l. 
lì. pag. ll, Rennel. pag. 159. 463, 
Tzschucke ad Mel. III, 8 init. pag. 
278 seqq. nott. exegg. Vol. III. P. 
III. Tu vid. nott. ad I, 1. I, 180. 
III, 30. 


374 


HERODOTI 


°*Egu&env xaAsouévav. tovtov d’ vrepoIzÉOvA: xP0 
avéuov Mido, Mydcav dì Zaorepes, Zaoreloav d 
xatmxovtes ri cpv Bopninv dedaccav, és tHv Daows 
éxdidot. tavra téccsga Edvea cinter Èx faracons és & 
38’ Evdedrev dÌ tÒ 1005 foréons axral) dipaora. dx° avi 
tetvovot Ès daiaccav, tas è va armpnoouei. Evdev pl 
n étéon, ta r00s Bopénv amò Daoros aptauevn, rapar 
deAacocav raga te tòv Iovrov xal tov ‘EXANporovtov | 


tovrov È’ vrEQOLUÉOvOL n00s fo- 
eso avéuov Mido] tovtov cum 
Gaisf. et Matth. dedi pro TOvtemv. 
— Mox aliquot libri 0g Boeénv 
avepor, quod nec ipsum ab usu scri- 
ptoris abhorret. Cf. Herod. II, 121 
ibique nott. IV, 38 itemque IV, 7. 
22. 122. lpse intactum reliqui Bo- 
Qéo a nonnullis mutatum in fioeés0, 
de quo vid. nott. ad III, 102. De 
Saspiribus diximus ad I, 104. III, 94. 
Cuius gentis nomen idem esse con- 
tendit Ritter (Vorhalle pag. 129— 
131. 140) atque lapidis lazuli 8. 
sapphiri, quippe qui in huius gen- 
tis sedibus patriis unice reperiatur, 
in India superiori, Serinda, Bud- 
dhae cultu insigni, unde profecti 
coloni ad fluvium Koros prope Col- 
chos consederint. 

eri tv fooninv &alaccav] Ad 
formam vocis fogninv Ionicam conf. 
allata a Bredov. p. 179; ad verbum 
ixdidovar ciusque significationem 
conf. I, 6 ibique nott. III, 9. IV, 48. 
dd. Boreale mare, cui opponitur L) 
votin &alacca in antecedentibus, 
de mari mediterraneo, quod etiam 
Pontum Euxinum, in quem Phasis 
influit, e veterum sententia com- 
plectitur, intelligendum; vid. nott. 
ad II, 11. 158 et conf. infra IV, 42. 
De Phasi, Asiae termino, cf. IV, 45. 


Cap. XXXVIII. 


to mods fortons] Ita meliores 
libri, quos secutus sum. Olim (1°) 
mo0g éoméonv. Cf. IV, 37. Quae se- 
quuntur verba, «x avr7s, pro iis 
Wesseling. cum Pauwio malebat 
an’ avitov scil. talacct0v sive 
88véov, de quibus scil. antea Hero- 
dotus locutus erat. Reiz. (Praefat. 


pag. XVII) rescripsit d: 
cum de Asiae inter duo n 
ticum et internum, proct 
toribus diversis sermo sit 
in vulgata lectione acqui 
sic exposuit Schweigh.: , 
dè, Inde vero, rit Herodo 
ab ‘illo inde terrarum trae 
mediam Asiam a meridie ad 
nem porrigitur, quae est 
Asiae terra ac veluti nu 
inde, inquam, versus. 
excurrunt dx° evrrje, ab 
nente Asia, cutal dipei 
orae in mare porrectae, d 
nes ita in mare porrect 
maior pars.mari adluatu 
duac veluti paeninsula 
una est Asia minor, in bo 
a Phasi [7 axt7 7) Etéon 
Bogenv dro bacios 133 
australi [ta dì 7005 voro 
aUtn cut x. t. d.] a PI 
mare mediterraneum exc! 
tera ora ac veluti paenini 
a Perside maiorque eius: 
strale s. Erythraeum ma: 
eoque circumluitur, mino 
pars mediterraneum mare 
Nec aliter fere Dahlmann 
pag. 84 itemque Italus H 
terpres, cui et ipsi in He 
bis nihil mutandum vide 
Niebuhr. Vermischt. hit 
I. p. 152. — fogénv re: 
Boonv; cf. I, 6 ibique no 
IV, 7.21. 

maguritata Èg Lalla 
te ròv Ilovrov xal tov | 
tov uégor Ziyetov toò FT 
e. excurrit in mare 8. po 
cundum 8. iuxta Pontum 
tumque usque ad Sigeum 
Hellespontum hîc latiori 


MELPOMENE. IV. 37—39. 


375 


toù Tocotxod, ta dÌ 1P0S vOTOvV N avt) avtn axti amò 
vpiavdoixoòù xoArov, où x90gs Powvixn xeuévov, telver 
dalagcav pero. Toioniov axons. olxéer d' év ti axrij 
itvea avOodIOv toLpuovta. aUtn pév vuv N Éréon toiv 
v. 'H dè di) Eréon darò Ilegotov aptaptvy rapartrara: é539 


Conf. nott. ad IV, 85. De 
omontorio conf. Strab. XIII. 
s.890 B., alios, quos cum 
lo Sigeum promontorium in 
onti marisque Aegaei fini- 
llocante consentire monet 
. LL pag. 21. Nunc vocari 
denicher 8. Ienischehr, vid. 
xe ad Mel. I, 18 nott. exegg. 
i Vol. IIIl. P. I et Forbiger: 
d. alt. Geograpb. II. p. 114. 
torii imaginem in tabula re- 
tatam dedit Clarke Travels 
ag. 171, qui idem de Sigeo 
lisputavit pag. 160, de quo 
d. ad V, 65 nott. 

” cun cut) arto toù Mv- 
108 x0%r0v] Unam candem- 
Digi axtny, universam quip- 
m minorem, bene monet 
h., et sane invenitur cre- 
ter paeninsula , monstrante 
| Seylac. in Geogr. min. I. 
} seq., cum quivis longior 
litoralis, in mare porrectus, 
\ossit. Ta vid. plura in Din- 
hesaur. Ling. Graec. Ste- 
pag. 1365 et conf. Forbi- 
I. pag. 80. not. 25. Quod 
bubr. (Vermischt. Schrift. 
) inter cut et yeQgovnoog 
iscrimen, haud usque qua- 
re illud observat Dallmann. 
ag. 84. Cr. ad vocem dutr 
$: The classical Journal 
p. 327 seq. — Mvuoiavdoi- 
sui cum edd. recentt. Li- 
dum variant, quorum alii 
lov exhibent (quod ipsum 
Zeiz. et Matthiae), alii Ma- 
vs. Maguavdvvor, alii Ma- 
ov. At Mariandynus sinus 
pertinet, qui in Bithyniae 
. gens Mariandynorum est 
conf. I, 28. III, 90 ibiq. 
uviusque Sangarius mari 
s quaerendus. Myriandri- 
s in Phoeniciae ac Syriao 


confiniis quaerendus videtur, item 
forsitan qui /ssicus quoque vocatur. 
Nam .Myriandrus, Syriae urbs, Phoe- 
nicum, ut videtur, emporium, in 
illo fere tractu memoratur. Vid. 
Stephan. Byz. 8. v. (Mvelavd00g, 
mods Tvoias m00s tm Dorvinn: Me- 
vopay éy zero” dvaficsog* tò 
urntixòv Mugiavdoinòs nodo), Xe- 
noph. Anab. I, 4. 6, ubi aliorum te- 
stimonia (Strabonis XIV. p. 676, 
Arriani Exped. Alex. II, 6, 3, Melae 
I, 12, Plinii Hist. Nat. V, 18 s. 22. 
8.80:,,in ora oppidum .Myriandros‘‘) 
attulit Krueger., qui tamen quod 
Mvelavdovrectius forsan scribi cen- 
set, quam Mvolavdeor, in eo ve- 
reor, ut assentiri possim, quamquam 
et Hertlein et Dindorf. in nuperrima 
editione exhibuerunt Mveriaydoy, re- 
liquis scriptoribus, qui urbem nomi- 
nant, omnibus refragantibus. Me- 
moratur quoque /Mvel/aydoos urbs 
Phoenicum apud Scylac. Peripl. 8. 
102 (p. 40 Huds. p. 301 Gail.), ubi 
alios testes interpretes laudarunt. 
Nunc, Larchero observante, My- 
riandricus sinus vocatur Aiasse. Ipsa 
urbs, quattuor milliarr. Germanicis 
distans a portis Syriae et Ciliciae, 
nunc prorsus deleta est: nec ullae 
superesse ruinae dicuntur, conf. 
Ainsworth: Travels in the Tract of 
the Ten Thousand etc. pag.60, For- 
biger. I. 1. II. pag. 044. De Zriopio 
promontorio vid. nott.ad I,144.174. 
m005 Porvixy cum recentt. edd. de- 
dimus, cum etiam apud 20 
tem 1, 1. exstet: dr ti; dalcoon, 
e. prope, tuxia mare. 

t8vea cvte0rov tesjuorta] Su- 
pra I, 28 plures harum gentium no- 
minari notat Schweigh. 


Cap. XXXIX. 


‘H dè EtEOn x. t. }.] Vid. nott. ad 
IV, 38. — 'Eev8onr tadaccav eo- 


376 


HERODOTI 


tv Eovdemv delagcav, 7 ts IlsoowxM nai N ao aver 
xopévn Accvein xaì amò “Acoveins n Agafin. Anpe d 
où Agpovoa sl un voua, és tOv xoArov tov ‘Apaftov, 


Aagstos èx toù NeiAov diapvya éonyaye. 


Méyei uév y 


vinns amò Ieootov ydp0s mAatùs xa) x04408 éotL° vi 


dem sensu appellari, quo IV, 37 di- 
citur de Persico vel potius Indico 
mari, quo simul comprehenditur si- 
nus Persicus qui dicitur, vix est, 
quod moneumus; conf. etiam Ren- 
nel. p. 454, Heyse I. I, pag. 103. 

n te Ilegouni nali ) dò tavtns 
x. t. Z.] Sententia scriptoris haec 
est: hac altera Asiae paeninsula 
contineri primum Persidem, deinde, 
quae eam continuo excipiat, Assy- 
riam, et quae inde incipiat, Ara- 
biam, ita ut terminetur sinu Arabi- 
co. Assyriae autem nomen latius 
patere omnemque Babyloniam, Me- 
sopotamiam ac Syriam complecti et 
supra iam monuimus (I, 102. 177 
seq.), et hoc loco cum Rennel. p. 
458 iterum monemus. Quo eodem 
monente Arabiae nomen olim ct 
ipsum latius patuit ad Tigrin us- 
que septentrionem versus extensae; 
quem cum angustiorem habuerit 
Herodotus sinumque Persicum at- 
que Arabicum nimis sibi propinquos 
cogitaverit, ab erroris suspicione 
ille non absolvendus erit, ut statuit 
Rennel., subiiciens hunc errorem 
vel Plinii (cf. Hist. Nat. VI, 28 8. 32. 
8. 143) actate adhuc exstitisse. Ad 
usum et significationem verbi #xde- 
uopern conf. IV, 41  ibique nott. 

Anye dì otn] odtn cum recentt. 
edd. recepi pro avTH. Quae sequun- 
tur verba: 0v 77jyovoa sl un vouo, 
a nonnullis male intellecta, cum 
Schwceigh. sic interpretari malim: 
non vere quidem (ait) oram desinere 
eo loco, ubi sinus Arabicus inter- 
iecto. isthmo a mari mediterranco 
separatur, sed cx usu recepto tantum 
loquendive more (vouw) illic desinere 
putari, cum revera illic non desinat, 
sed ulterius progressa per omnem 
continuetur Africam; ita ut etiam 
Africa, quae Arabico sinu ab Asia 
terminari vulgo dicatur, verum si 
quaeras, pro huius alterius orae 


sive paeninsulae parte qua 
dammodo haberi debeat. 
tum hoc receptum esse ac 
consuetudine, ut illa ora 
sinu iam terminata existim 
revera, longius progressa 
Africam, quam ab Asia vt 
ratam tertiam orbis terra 
stituant partem, comp 
Quem loci sensum Dahlm: 
que probatum (Herod. pag 
cxpressit Langius, itemque 
ter Gallus interpres (,,non 
lement, mais par une sorte 
tion adopté‘) et Italus | 
(,,ma solamente secondo 
opinione‘), Schweighaeu 
ipse secutus. — Valet ig 
idem fere quod ta vewogie 
II, 17. IV, 45. Thueydid 
vou® Lèv yo Tiun) tà vou 
aliter voOpos de communi 
opinione in Platon. Phaei 
D., ubi vid. Heindorf. p. 
P. 238, 

és tòv dapstog — Earye 
verba ideo addi putat I 
Herod. pag. 85, quod h 
quo rubrum mare cum me 
mari coniungitur, integri 
paeninsula. De ipso Da 
diximus ad II, 158. In pr 
tecedd. verbis sinun Arc 
presse commemoravit, q 
latiori muris rubri appella 
prehendit. Cf. Schlichtho: 
Breiger. 1. 1. pag. 13 se 
nott. ad II, 8. Quae co 
quuntur verba: uézot usi 
vixns usque ad és tpv te 
finem cap. antecedentis tr. 
ante verba olx#e d’ #v ti 
ty #8vea dvd our ter 
locari vult Spengel in: ] 
Mus. N. F. VI. pag. 156 4 

gdeos miarvs xal x0%%G 
gio plana itemque longe li 
tens. Sic IV, 100: 24m 


MELPOMENE. IV. 39. 40. 377 


pm aaonze da tpode ts dadacons N axt) abrn rapa te 
‘tru Iladacotivav xa) Alyurtov, és tqv tedevra* èv ri] 


‘gti Tola povva. 


Tavra utv anò ITesooéav ta xeòs 
ste Aoins Eyovra éor. 


Ta dì xarvrsode IlepoécavAO 


Par xal Zaomzipav xal KoAgav, ta 100s Nd te xal 
varéAiovta, Evfev utv n Eovdor magna dadaocu, 
péco dì n Kaozin te Padacca xaì è Apetns rorauos, 
pds 7ALov aviogovia. uéyoi dè ris Ivdixms olxferor ‘Acin 


N, et VI, 125 x0Zzz05 70405 
, nisi legendum fa®vs. 
llimus in nott. ad Herod. 
da toda ts Balaoone, 
non. Conf. Thucyd.I, 03 
th. Dilucidd. Thucyd. pag. 
Latini nonnunquam per 
. Itinerar. Alexrandri ed. 
Mediol. $. 17: ,,perque Eu- 
silitans.‘* Cf. Letronne in 
Sav. 1818. p. 409 ibiq Zo- 
4, 3. Procop. B. Goth. IV, 
IV,34. p.662B. Creus:. 
rba, quae sic accipienda 
dle a Phoenice porrigitur per 
"e ora haec sucundum Syriam 
ensem et Aegyptum, in quam 
ad mediterraneum mare spe- 
sete monuit Niebvhr 1. l. 

Tu conf. nott. ad I, 185. 
, 0 mente Herodoti haec al- 
ninsula talis est, quae a 
inde usque ad Phoeniciam 

exbibeat planitiem, sed 
hoenicia aliam sequatur di- 
n, mediterraneum per mare 
n Syriacam oram porrecta 
ptum usque, ubi desinat. 
| Palaestinensi cf. I, 109 
xtt. II, 104 ibique nott. — 
ég5tv non aliter fere posi- 
1eI, 180. 191. II, 53. III, 
ne Nostri locis; ipsa Hero- 
entia haec est: Aue igitur 
la se habent terrae inde a 
cidentem versus Asiae porre- 


Cap. XL. 


«atvaeo0de Ieogiwy] Re- 
telligit ultra Persidem, Me- 
laspires Colchosque orien- 
us sitas, quas mari eoque 


australi sive rubro e meridie illuc 
porrecto circumflui Herodoti est 
opinio, ita ut 7 #ev8on dedaoca 
latiori sensu in universum dicatur 
quidquid maris a meridie indeque 
etiam ab oriente est Asiae, Asiam 
ab utraque parte et meridionali et 
australi circumfluens. Cf. Breiger. 
1. 1. pag. 12 et, monente Cr., Man- 
nert. IV. pag. 61 seqq, Verba ta 
me0s Ho te xal NA0v avartlioyta 
Schweigh. in Adnot. ad I, 202 inter- 
pretatur regiones ad orientem (in par- 
tibus orientalibus) sitas. Malim equi- 
dem: regiones orientem versus porre- 
ctas. Vid. nott. ad IV, 44. Quame 
Sancrofti libro alteroque Schweig- 
haeus. et Gaisford. receperant for- 
mam epicam 7é4c0v et h. l. et IV, 
42 fin. 44 fin., eam probantibus Din- 
dorf. p. XXXVII et Bredov. pag. 
45 sustuli, vulgarem formam, _quae 
sola est Herodotea, revocans Blrov. 
Vid. supraI, 204. — #v&ev, cum op- 
ponatur verbis 7005 fogéa dì, valet: 
inde ab hac i. e. meridionali parte. 
xal 0 AocEns rorauòds, Géov reds 
lov aviogovta] Haec verba, sana 
modo sint, Araxem orientem versus 
fluere indicare videntur, ita ut in 
mare australe, quod Asiam ab orien- 
te terminet, exeat, neque in Caspium 
mare, ut Noster retulit I, 202. Ita- 
que Schweigh. (vid. not. ad I, 202) 
haec verba sic intelligi vult, ut Ara- 
xes fluere dicatur ad orientem 8. ab 
oriente Caspii scil. maris, cum ver- 
bum gé&», adiuncta praepositione, 
non tam de fluvii cursu ac directio- 
ne dicatur, quam potius omnino, 
qua parte, qua regione ille fiuat, in- 
dicet. Tum igitur Herodotus, quae 
Schweigh. est sententia, indicare 
voluit Araxem, qui in orientalibus 


378 


HERODOTI 


tÒ di dò tavtns soQuos NON To 1006 tjv Nd, vd & 
pecca, oiov di té gori. Toravtn utv xa. tocavin YA 


‘H dè Afvn èév ti) axti] vi] Eton gori” 


Asiae partibus, ab oriente Caspii ma- 
ris (,,08twiirts vom Capischen Mee- 
re‘) delabatur, sive, ut reddit Lan- 
gius: ,,der da fliesset gegen Sonnen- 
aufgang‘‘; neque sane intelligo, quo- 
nam alio modo haec verba accipi 
possint, quibus Noster in universum 
declarare voluit orientalem fiuvii 
cursum et indicare filuvium, qui in 
orientalibus Asiae regionibus dela- 
batur easdemque permeet. Quare 
vix licehbit cum Latinis interpreti- 
bus haec verba reddere: ,,qui contra 
solem orientem fluit‘‘, si quidemNo- 
ster tale quid dicere nec voluit nec 
potuit. Sed inde opinor factum, quod 
e contextu Herodoteo haec verba: 
div 1006 fiov avicgovia eiecit 
Borheck., quaeque et ipsa eiicienda 
censet Breiger. l. 1. pag. 75 coll. 66, 
quippe ex interpolatoris manu in- 
vecta textui, aut ita mutanda, ut 
loci tollatur difficultas: div aq’ 

(certe am’) nAlov aviogovtos. Gra- 
vius illud utique est, num draxes 
fluvius et hoc loco et I, 202 pro Oxo 
(Amu-Darja) sit habendus, ut prae- 
ter alios existimat Fichwald (Geo- 
graph. d. Ostkiiste d. Caspisch. Mee- 
res etc. pag. 22), an pro Zawarte 
(Sir-Darja), quae est Schweighaeu- 
seri, Humboldtii (Asie centrale I. 
pag. 54), aliorum sententia, de qua 
nolo repetere, quae ad I, 202 pag. 
105 seq. Vol. I. exposui; unum ad- 
dam virum doctum, A. Butakoff, 
qui de lacu Aral ac de utriusque flu- 
vii, Oxi et Iaxartis, in hunc lacum 
nunc influcentis cursu accurate ex- 
posuit mappamque addidit in: Jour- 
nal of the royal geographic. society 
Vol. XXIII. pag. 92 seqq. Conferri 
etiam poterit Voelcker: Myth. Geogr. 
I. p. 215. De Armeniae Araxe cogi- 
tari non posse contra papi 
(Nott. cxegg. in Mel. III, 5. 5. pag. 

149) alioramque sententiam monuit 
Breiger. 1. l1., nec magis de /"0/9a, 
cuius nulla omnino apud Nostrum 
fieri videtur mentio. Conf. Voelcker. 
1.1. p.192. 193. Equidem in talibus 


> Ls 
760 ya. d 


decernere vix audeam, qu 
ror aut confusio subesse | 
nott. ad. I, 202), ex mance 
imperfecta istarum regio! 
tione fluziase putem. 

feîjuos NIN tò meòs ti 
quae inde orientem vera 
ea omnia deserta sunt. 
Cobi intelligi, auctor est 
1. pag. 78; quo ipso H 
Asiam terminari idem si 
III. 92. 101 ibique not 
quod ab Herodoto alient 
vocavi 76; cf. II, 8. II 
18 et vid. Dindorf. p.XX: 
dov. p. 33. 


Cap. XLI. 


‘H dè AiBvn èv vij dui 
fotti] E mente Horodoti 
Africa ad eam pertinet 
lam, quae inde a Persid 
mediterraneum porrigitw 
nott. ad IV, 39. In edîf 
male abest articulus ty 4 
quod iure notat Schaefe 
Gr. minn. T.III. pag. 238 
cum articulus ante vocen 
repetendus sit ex optim 
ptorum constanti fere us 

cò Yao Alyvnrov Af: 
dexetat] i. e. Aequptum en 
sinit Asia, continuo iam 
hya , illi contigua. Ad v 
déxetat conf. IV, 39. 99 e 
Eodem sensu simplex dir. 
176. Quod vero hinc pate 
tur Breiger. 1. 1. p. 80, I 
Libyae adiudicasse Ae 
aliter si sensisset, vix lo: 
ret dr0, sed uera, aut, 
scribendum fuisset Alyva 
xetat AiBvn, mihi secw 
cum neutrum valere hîc ] 
quemquam fugiat. Aegypt 
rodoto Libyac accenseri, 
II, 16 monuimus et hoe k 
monemus ob verba nostri 
IV, 42, ubi cf. nott., et 39, 
alteram pacninsulam ad 
usque , in quam desinat, 


MELPOMENE. IV. 40-42. 


379 


dfvn nn éxdérerar. xara pév vuv Alyvrrov N ax) «ven 


orti dor * amò pag tod ts daAaoons è tv Eovdonv da - 
luogav déxa uvorades slo. doyvitcav: avtar d’ dv elev giiioi 
cradio.. to ÎÈÌ amò TOÙ OTELVOÙ TOVTOVv xagTaA MAatéa rupyave 
lodoa ) ext), rs Abun xéxAntar. Oovuato dv dv diovei- 42 
cavcov xal iedovrov AiBunv te xal Acinv xaì Evoomnv: ov 
puo cuxga Ta diapéoovta aviéov doti. unner uv Yao Tao” 


cit, ita ut Aegyptus Asiae ‘adscribi 
nequeat. Dicitur autem Libya la- 
tiori sensu de omni, quam nos quo- 
que dicimos, Africa, inclusa Aegy- 
pio, aut angustiori sensu de reliqua 
Africa, exrcepta Aegypto. Vid. Ren- 
nel. p. 567. Schlichthorst. 1.1. p. 15. 
Gallum interpretem Miot si sequa- 
mur, Herodotus hîc in medio relin- 
quit, cuinam terrarum parti Aegy- 
ptus adscribi debeat. Tu conf. etiam 
de hac distributione orbis terrarum 
apad veteres interprett. ad Sil. Ital. 
I, 195 et Lucan. IX, All. 
* sera pév vv Alyuntov — GrELvI 
] Monet Breiger. 1. 1. p. 80, an- 
gustam hanc oram esse Isthmum, qui 
inter mediterraneum mare ac sinum 
fadicum interiacet. — In loci le- 
cfione recentt. edd. secutus sum. 
exo yeo tjode tijs dalacons x. 
t.1.] Hocce mare dici mediterranewn 
satis constat; rubro mari sinus indi- 
? Arabicus, qui ad hoc ipsum 
Mare pertinet et latiori hac rubri 
Maris appellatione comprehendi so- 
€ Cf. Breiger. l. 1. pag. 11. 14. 
Feliquis conf. II, 158 ibiq. nott., 
© Stadiorum et orgyiarum rationi- 
,Yid. nott. ad II, 149. 
x To dì amò tod OTELVOV TOVTOV x. 
-4.]i. e. guod attinet ad loca ulte- 
«a @ab his ungustiis, sive ultra hune 
Mum sita, valde ampla ac spatiosa 
tt ora haecce, quae Libya vo- 
Giur. Ante axrn cum Schweigh., 
inplsf et Dindorf. e Florentino libro 
@rui articulum 7, qui vulgo abest, 
qu que etiam omittitur in Dietschii 
II Tione. Ipsa sententia iam supra 
L 158 prolata consulto, ut videtur, 
- Iteraum profertur. 


Cap. XLII. 
Sovudto dov x. ©. 1.] Gaisf. do- 


derat fopafo. Sed vid. nott. ad IV, 
28. 111. De argumento loci conf. 
II, 17 ibiq. nott. Ac miratur hoc 
loco Herodotus eos, qui omnem ter- 
rarum orbem in tres partes sibi ae- 
quales, Libyam 8. Africam, Asiam, 
Europam, dividant, cum minime sibf 
invicem pares sint hae partes, sed 
magnitudine ambituque admodum 
differant. Tripartitam orbis ter- 
rarum divisionem agnoscit quoque 
Pimdar. Pyth. IX, 8, eandemque 
etiam posteri plerumque retinue- 
runt, paucis quibusdam dissidenti- 
bus, qui totam terram in duas par- 
tes, alteram septentrionalem (i. e. 
Europam), alteram meridionalem (i. 
e. Asiam, addità plerumque Liby 
s. Africîì), dividerent: de quare vid. 
Cless ad Sallust, Igurth. 17. 

pmuer piv yao mao’ duqportgas 
magnuet n Evowrn] Verba reo «u- 
qgotéexs minus accurate reddidit 
Breiger. 1. 1. p. 76: super omne L.i- 
byam ac Asiam. Est enim, si quid 
video, haec locîi sententia : nam /0n- 
gitudine quidem praeter 8. secundum 
utrumque (Asiam et Africam) eaten- 
ditur Europa, ut adeo reliquis dua- 
bus partibus longior sit s. longitu- 
dine sua utriusque partis longitudi- 
nem aequet adeoque superct: unde 
Langius reddidit: ,,denn Europa er- 
strecket sich in der Liinge iiber die 
beiden anderen hinaus‘‘. Conf. IV, 
45. Quod ita efficitur, quia, quid- 
quid terrarum ultra Caspium mare 
et Araxem est fluvium, omnis igi- 
tur ille tractus, quem septentriona- 
lis Asiae appellatione comprehen- 
dere solemus, ex Herodoti opinione 
ad Europam pertinet, quae a Gadi- 
tano freto columnisque Herculeis ad 
orientales usque Herodoto incogni- 
tas regiones, ad lacum Maeoticum 


380 


HERODOTI 


aupottpas raonxe ) Evpoinn, evps0s dì réoi ovdè av 
ctin patverai por slvar. ABvn uèv peo dndot Eva 
meglogutos, Av 000v avre reds tv “Acinv oveti 
toù Alyvaticav Baordé0s redtov, tav nuets lduev, xa 
tos, 09 érei te THv dLsovya iravoaro dguocav tiv éx 
Aov diégovoav és tov “Agafiov xodzov, amtreupe Dot 


porrigitur. Cf. Heyse 1.1. pag. 103. 
Bredov. Geogr. et Uranolog. Hero- 
dot. spec. pag. XXI. Hinc factum, 
ut Noster eos tantopere miretur, qui 
triplicem terrae divisionem aequa- 
lem statuerint. 


svesos dì méor ovdì cvuffaléeiv 
eÉim palsetal por elvai)] i. e. quod 
ad latitudinem Europae attinet, hanc 
terrae partem ne dignam quidem iu- 
dico , quae cum reliquis terrae parti- 
bus (Asia sc. et Africa) conferatur, 
quippe multo minoribus. Cf. Bredoy. 
1. 1. Rennel. p. 366 not. Pro cvufa- 
Aée1y Schweigh. suspicatur cvuffia4- 
Aéerv (praesenti tempore), quod in 
Herodoto ferendum haud esse do- 
cuit Bredov. p. 364; vid. nott. ad 
I, 68. Nec magis placet refingere 
cvuBaietv, ut inbet idem Bredov. p. 
327, refragantibus omnibus codd. et 
hoc loco et aliis (II, 10. III, 12. 32. 
35. 41. 160. IV, 99 coll. 53), in qui- 
bus cum Dindorfio et Dietschio sa- 
tius duxi retinere librorum scripto- 
rum lectionem. 

Avn uv yae dndoi Ewvinv todoa 
negigovtos] Quam Valcken, eiici 
vult vocem é0vr7pv, plures de stru- 
ctura verbi d74Z00v excitans locos si- 
miles, eam retinendam esse merito 
statuit Schweigh. Namque Africa, 
haec est Herodoti sententia,se ipsam 
indicat aquà circumfluam esse, ex- 
cepta ea parte, qua Asiae illa est 
contermina et contigua. Unde patet, 
Aegyptum ab Herodoto Libyae ac- 
censeri terminumque Asiae et Afri- 
cae constitui isthmum Aegyptiacum 
sinumque Arabicum. Cf. Schlicht- 
horst. l. 1. pag. 16. 17, Bobrik: Geo- 
graph. d. Herod. pag. 202 et vid. 
nott. ad IV, 41. — De argumento 
Cr. quoque consuli vult Gesner. De 
navigatt. extr. col. Herc. P.I. $. 6. 
p- 629 (Orphicc. Herm.) coll. p. 607. 


Nexo — xatadégartos 
tinui, ut II, 158, ubi vid, 
facrdéog cum Gaisf. edi 
cuinjos. Ad raradétart 
163 ibique nott. De ip 
tione, quam regis iussu 
cam instituisse narranta: 
ximus in Excursu ad bh. Ì, 
nali, cuius mox mentio fit 
ad II, 158. 


0g énei te tv diooguze 
00Uocav] i. e. qui postgi 
8. fossam ducere desiit, 8) 
cepto necdum absoluto 
Moneo propter Dureanu d 
(Géogr. physiq. de la meri 
69), qui duplici modo ] 
accipi posse contendit, € 
modo, quo ipsi nos reddi 
tero autem modo, ut val 
quam destitit a fodiendo, pi 
fossà; in quo illum lapsu 
paret. Qui idem vir do 
lem huncce iam a Sesos 
esse ponit, ita ut, quidq 
cone, Dario, Ptolemae 
ad reparandum canalem i 
fectum cundemque purgi 
tinuerit, quamvis honm 
causa ipsum canalis opi 
buatur. Mihi secus vid 
nott. ad II, 158 et Tu 
Pompon. Mel. nott. exeg, 
8. $. 7) p. 358. Vol. III ] 
etiam de voce di deve m 
de hoc amni naturà faci 
utitur et Diodorus, qua 
scriptores utuntur de aliis 
et alveis dcrivatis. — 
Schweigh. et Gaisf. et re 
recepi diégovoay pro £70v 
plures libri itemque Mi; 
nent. Cf. VII, 122. 1 
É78v alienum esse ab 
commonstrant I, 1850. 
nott, 


MELPOMENE. IV. 42. 


381 


olowoi, évrerdauevos Ès to orto du ‘HoaxAéav ctnAÉ0v - 
cv Eos 8 tv fogninv daAaccav, xal ovra és Alyv- 
suvéeota:. ‘OounBévres dv vi Doivixes Ex tijs Eovdotis 


pevos és tò onloco — diex- 
oanxZé0v e Florentino duo- 
iis libris recepi pro ‘Hea- 
uod exhibuit Gaisford., re- 
deseruerunt. Vid. nott. ad 
ide in seqq. quoque revo- 
mAéag pro ‘HeexZnlas. — 
v pro éxxZée.y cum edd. re- 
li. Cf. IV, 43. VII, 122. 
lsrsoni Verisimil. p. 335 8. 
pe. Dindorf. et Dietsch. 
sexzimerv et mox ÉxZw00y 
es. Equidem, ut saepius 
i, formam vulgarem, quam 
nnt, retinendam duxi, in- 
, 43 meouxiwerv cum opti- 
sque codd. exhibui, inta- 
\quens, quod continuo se- 
R6axdZé0v, quod omnes codd. 
videntur, cum nulla eno- 
tiatur scripturae differen- 
#0, cum minime nobis li- 
ia ad unam eandemque 
st formam revocare, No- 
ique form& usum esse sta- 
rit, Conf. Bredov. p. 172. 
nentam observant, scite 
e videri regem, quod a 
leo inde illos ad Libyam 
'igandam proficisci iusse- 
lavigatio hac ex parte in- 
idem fere praebeat com- 
ot incommoda exsistunt, 
a parte si navigationem 
velis. Qui ab Arabico 
siscuntur , iis venti se- 
mque maris fluenta, cur- 
adiuvantia; quae omnia 
ab alia inde parte pro- 
‘amque Indicum per mare 
septentrione spirant per 
pus aestatis hemisphaerii 

tum secundum occiden- 
e litus constans est auster 
12e marximam partem bo- 
8 delabitur. Itaque haec 
18 narrationis fidem quan- 
ì, neminem fugit. Conf. 
g-693 seqq., Koes. in scri- 
uliari, quam in Excursu 
svimus, pag. 16 seqq. coll. 


pag. 8 seq., lunker in disputatione, 
quae inscribitur: ,,Die Umschiffung 
Libyens durch die Phoeniker‘‘ et 
inserta est Annall. philologg. et 
paedagogg. Lipsiensibus Suppl. Vol. 
VII. p. 337 seqq. 


fog 6 tv fooniny Ealaccar] 
Mediterraneum intelligi mare, iam su- 
pra (ad IV, 37) monuimus. 


‘OounBévres dv of Bolvineg Éx 
tis "EovBorie talacang Frdeov tv 
vorinv Balagcav] tiv 'Equ®env 
&alagcav de sinu Arabico intelligen- 
dum, vix monere opus. Ty votény 
#alaccav id mare vocat Herodo- 
tus, quod a meridie Africam cir- 
cumfluere incipit ab eo inde loco, 
ubi rubrum mare, ab India cxten- 
sum, Africae oram orientalem al- 
luit. Cf. Rennel. pag. 462. Neque 
propriam mari cuidam hanc videri 
appellationem supra iam monuimus 
ad IV, 13, sed cognomen potius vi- 
detur a situ australi petitum; ita ut 
loc quoque loco australem maris ru- 
bri partem vocari statuamus mare 
australe, non aliter fere ac si Hero- 
dotus dixisset fxZg0v 7006 votor. 
Vid. Breiger. l. ]. pag. 10. Quo mi- 
nus audiamus Gosselinium, Ocea- 
num eum hîc indicari arbitrantem, 
qui oram Africae orientalem ac me- 
ridionalem alluat; unde Herodoto 
innotuisse mare Atlanticum atque 
rubrum ipsi iunctum Africamque his 
maribus cinctam. Cf. Dureau de la 
Malle 1. 1. pag. 69. Iunker, l. l. p. 
369, qui Erythraeum mare, quod ad 
sinum Arabicum modo retulimus, ab 
hoc discerni falso putat, Phoenices 
iter suum instituisse opinatur ex ali- 
quo portu sinus Adensis, in quo 
omnia ad expeditionem spectantia 
apparaverint, indeque eosdem cir- 
cumvectos esse promontorium Guar- 
dafui. De quo mihi aliter videtur, 
qui Phoenices ex Arabici sinus portu 
profectos esse credere malim. Tem- 
pus profectionis idem Iunker. p. 367 
seq. ad mensem Ilunium exeuntem 


380 


HERODOTI 


auporéoas raonuer ) Evodan, evosos dì xéoL ovdè cva 
dtin paiverat uo elvar. ABun uèv yeo dndot Eovry 
mepiegutos, xÀnv 000v aUtijs 100s tqv "Acinv ovelte 
toù Alypvaticov BaorAéos rpotov, tav nuets luev, xacti 
TOS, 06 érei te tv didovya èravoato dgvocav tv éx x 
Aov diegovoav ès tov Apafiov x0Arrov, améneuve Dolvi 


porrigitur. Cf. Heyse 1.1. pag. 103. 
Bredov. Geogr. et Uranolog. Hero- 
dot. spec. pag. XXI. Hinc factum, 
ut Noster eos tantopere miretur, qui 
triplicem terrae divisionem aequa- 
lem _statuerint. 


eVos0g dè néo ovdèì cvuBaléeev 
eÉin pailverai por eivar] i. e. quod 
ad latitudinem Europae attinet, hanc 
terrae partem ne dignam quidem iu- 
dico , quae cum reliquis terrae parti- 
bus (Asia sc. et Africa) conferatur, 
quippe multo minoribus. Cf. Bredoy. 
1. 1. Rennel. p. 366 not. Pro cvuffa- 
Aée.v Schweigh. suspicatur cvupol- 
Aée.v (praesenti tempore), quod in 
Herodoto ferendum haud esse do- 
cuit Bredov. p. 364; vid. nott. ad 
I, 68. Nec magis placet refingere 
cvpfatetv, ut iubet idem Bredov. p. 
327, refragantibus omnibus codd. et 
hoc loco et aliis (II, 10. III, 12. 32. 
39. 41. 160. IV, 99 coll. 53), in qui- 
bus cum Dindorfio et Dietschio sa- 
tius duxi retinere librorum scripto- 
o lectionem. 


iBun uv yao dniloî Éwvinv todo 
i. eevtos] Quam Valcken, etici 
vult vocem é0vrn7v, plures de stru- 
ctura verbi d7400v excitans locos si- 
miles, eam retinendam esse merito 
statuit Schweigh. Namque Africa, 
haec est Herodoti sententia,se ipsam 
indicat aquà circumfluam esse, ex- 
cepta ea parte, qua Asiae illa est 
contermina et contigua. Unde patet, 
Aegyptum ab Herodoto Libyae ac- 
censeri terminumque Asiac et Afri- 
cae constitui isthmum Aegyptiacum 
sinumque Arabicum. Cf. Schlicht- 
horst. l. 1. pag. 16. 17, Bobrik: Geo- 
graph. d. Herod. pag. 202 et vid. 
nott. ad IV, 41. — De argumento 
Cr. quoque consuli vult Gesner. De 
navigatt. extr. col. Herc, P.I. $. 68. 
p. 629 (Orphicc. Herm.) coll. p. 607. 


Nexà — xaradétayrog] 
tinui, ut .II, 158, ubi vid, A 
Baciléog cum Gaisf, edidi 
cuinos. Ad xaradftarros 
163 ibique nott. De ipsa 
tione, quam regis iussu ci 
cam instituisse narrantur, 
ximus in Excursu ad h. L - 
nali, cuius mox mentio fit, ‘ 
ad II, 158. 


Os émsi te tv diopvga Y 
00U0c0v] i. e. qui postqua 
8. fossam ducere desiit, ab 
cepto necdum absoluto è 
Moneo propter Dureau de 
(Gcogr. physiq. de la mer no 
69), qui duplici modo ha 
accipi posse contendit, eo 
modo, quo ipsi nos reddia 
tero autem modo, ut valea 
quam destitit a fodiendo, peri 
fossa; in quo illum lapsum 
paret. Qui idem vir doct 
lem huncce iam a Sesostr 
esse ponit, ita ut, quidqui 
cone, Dario, Ptolemaeo : 
ad reparandum canalem du 
fectum eundemque purgan: 
tinuerit, quamvis honor: 
causa ipsum canalis opus 
buatur. Mihi secus videt 
nott. ad Il, 158 et Tzacl 
Pompon. Mel. nutt. exegg. 
8. $. 7) p. 358. Vol. III. P. 
etiam de voce dL.dpv mor 
de hoc amni naturà facto 
utitur et Diodorus, quagu 
scriptores utuntur de aliis c 
et alveis dcrivatis. — N 
Schweigh. et Gaisf. et rece 
recepi dLézovoav pro é70vee 
plures libri itemque Mat 
nent. Cf. VII, 122. Ne 
é,8.v alienum esse ab ] 
commonstrant I, 150. 1 
nott, 


MELPOMENE. IV. 42. 


381 


sdolowo, évrsrdanevos és to olo di ‘HopaxAécov otnAÉcv - 
Mei Eos 85 tv fogninv Bedaccav, xal ovta Ès Alyv- 
amavézoda:. ‘OounBévres dv oi Doivixes èx ts Eovdeis 


lepevos is tò onloo — diex- 
] HoaxZéoy e Florentino duo- 
s aliis libris recepi pro 'Hea- 
», quod exhibuit Gaisford., re- 
res deseruerunt. Vid. nott. ad 
Inde in segg. quoque revo- 
HgaxZéas pro ‘HeanxAnias. — 
Ue» pro éxxlé8:y cum edd. re- 
dedi. Cf. IV, 43. VII, 122. 
t Piersoni Verisimil. p. 335 s. 
i Lips. Dindorf. et Dietsch. 
mt dsexmiwerv et mox fx dwoy 
erces. Equidem, ut saepius 
onui, formam vulgarem, quam 
fferunt, retinendam duzi, in- 
IV, 43 xéeeixZ0e8tv cum opti- 
libusque codd. exhibui, inta- 
telinquens, quod continuo se- 
1,801 Zé0v, quod omnes codd. 
Xe videntur, cum nulla eno- 
rveniatur scripturae differen- 
ladeo, cum minime nobis li- 
xmnia ad unam eandemque 
m et formam revocare, No- 
utràque formà usum esse sta- 
im sit. Conf. Bredov. p. 172. 
gumentum observant, scite 
cisse videri regem, quod a 
rabico inde illos ad Libyam 
navigandam proficisci iusse- 
m navigatio hac ex parte in- 
totidem fere praebeat com- 
quot incommoda exsistunt, 
in a parte si navigationem 
me velis. Qui ab Arabico 
roficiscuntur, iis venti se- 
itemque maris fluenta, cur- 
vis adiuvantia; quae omnia 
ia ab alia inde parte pro- 
. Namque Indicum per mare 

e septentrione spirant per 
empus aestatis hemisphaerii 
i; tum secundum occiden- 
iene litus constans est auster 
nque maximam partem bo- 
xsus delabitur. Itaque haec 
otius narrationis fidem quan- 
siat, neminem fugit. Conf. 
pag.693 seqq., Koes. in scri- 
peculiari, quam in Excursu 
citavimus, pag. 16 seqq. coll. 


pag. 8 seq., Iunker in disputatione, 
quae inscribitur: ,,Die Umschiffung 
Libyens durch die Phoeniker‘ et 
inserta est Annall. philologg. et 
paedagogg. Lipsiensibus Suppl. Vol. 
VII. p. 357 seqq. 


£0g È tnv foeniny Felaccar] 
Mediterraneum intelligi mare, iam su- 
pra (ad IV, 37) monuimus. 


‘OeunBéyres ov oi Bolvines lx 
ts Eovdors dalacans ixieov ty 
vorinv Gadlaccav] tiv ’EovBenv 
8alaccay de sinu Arabico intelligen- 
dum, vix monere opus. Tv votény 
daiacgav id mare vocat Herodo- 
tus, quod a meridie Africam cir- 
cumfluere incipit ab eo inde loco, 
ubi rubrum mare, ab India cxten- 
sum, Africae oram orientalem al- 
luit. Cf, Rennel. pag. 462. Neque 
propriam mari cuidam hanc videri 
appellationem supra iam monuimus 
ad IV, 13, sed cognomen potius vi- 
detur a situ australi petitum; ita ut 
hoc quoque loco australem maris ru- 
bri partem vocari statuamus mare 
australe, non aliter fere ac sì Hero- 
dotus dixisset #x780v 7006 votov. 
Vid. Breiger. l. ]. pag. 10. Quo mi- 
mus audiamus Gosselinium, Ocea- 
num eum hîc indicari arbitrantem, 
qui oram Africac orientalem ac me- 
ridionalem alluat; unde Herodoto 
innotuisse mare Atlanticum atque 
rubrum ipsi iunctum Africamque his 
maribus cinctam. Cf. Dureau de la 
Malle l. 1. pag. 69. Iunker. I. Ì. p. 
365, qui Erythraeum mare, quod ad 
sinum Arabicum modo retulimus, ab 
hoc discerni falso putat, Phoenices 
iter suum instituisse opinatur ex ali- 
quo portu sinus Adensis, in quo 
omnia ad expeditionem spectantia 
apparaverint, indeque eosdem cir- 
cumvectos esse promontorium Guar- 
dafui. De quo mihi aliter videtur, 
qui Phoenices ex Arabici sinus portu 
profectos esse credere malim. Tem- 
pus profectionis idem Iunker. p. 367 
seq. ad mensem Iunium exeuntem 


382 


HERODOTI 


dalecons érAsov tiv vorinv daiaccav. 0xas dè pin 
vOxDROV, TPOGLCYOvTES dv oxELOEGHOV TV yijv, Tva 
tris Auns mAgovies pivolaro, xa) uévecxov tov apr 
oioavres d' div tòv ottov ExAeov, Gore dvo érécov diete. 
toito Erel xeuwavtes HoaxAéas otjlas, crixovto és A 


vel Iulium incuntem refert, causis 
idoneis permotus. 

6xog dè yivorto PPLvor0goy] In- 
sistit in au/umni notione Gosselinìius, 
quippe unde omnem narrationem de 
Phoenicibus Africam circumvectis 
falsam esse commonstrari queat, 
cum Septembris mensis indicetur tem- 
pus. Contra quem recte monent, au- 
tumni vocabulum non ad certum de- 
bere adstringi mensem tempusque 
fixrum, sed ad illud omnino tempus, 
quo sua quisque in terra maturos 
percipiat fructus. Quod aliud Grae- 
cis Phoenicibusque, aliud Aegvptiis, 
aliud orae Africanae incolis esse, 
sponte intelligitur. Plura Koces. 1. |. 
pag. 19. 20. 

roogiogovies aday ormetosoxov] He- 
rodoti haec est sententia: //oenices 
in hoc itinere, quoties adventaret au- 
tumni tempus, tum navibus ad terram 
appellentes in ca Libyae regione, quam- 
cunque in navigando altigerant, semen- 


tem facere messisque tempus espe’ 


ctare solitos esse. Cum Schweigh. et 
Gaisf. dedi r90010y0vtes pro 790- 
GpovIES, itemque mox yivorato pro 
ygevotato. In vulgata lectione ac- 
quievit Matthiae. Valet r00010y81v 
appellere, ut 1V, 76. 157. VI, 99, 119. 
III, 58. 1V, 147. Ad verba cv onEi- 
Qeouoy conf. HI, 119 ibique nott. 
IV, 78. Unde ad sequens peveonov 
mente quoque repetendum a xv, quem- 
admodum in iis, quae continuo ad- 
liciuntur: Peoioavtes. Ò’ dv 10v 
citov Èrig0v, vocula av ad Ér4e0v 
pertinet. Mox scripsi @untoy (pro 
aunrov); vid. nott. ad II, 14 et conf. 
etiam Spitzner. Excurs. XXX ad 
Iliad. XIX, 223. Quod ad argumen- 
tum attinet, falso haec tradi con- 
tendit Gosselin. l. l. p. 349 seq,, 
cum a Phoenicibus locorum illorum 
ipsiusque soli ignaris minime talis 
seges messisque instituiì potuerit. 
Nec tamen ita regionum harum 


ignaros fuisse Phoenice 
cursu ad h. I. monuimus. 
quod illis in regionibus e 
messis brevi spatio triuu 
sium interiecto segetem 
idque ipsum tempus ha: 
necessarium fuerit Phoe 
naves reficiendas, nauta 
dos, aegrotantes curand 
rantibus in terra. Cum er 
esset iter, minime omni 
necessario victuque insi 
potuerunt: ut adeo ad se 
semque faciendam spont 
tur, nisi fame interire ve 
monente Rennelio (pag. 
merlanus ille, contra & 
1405 profectus, secum dui 
seminibus onusta, quibus 
campos sererent. Quae 
mus, profecto non erit, qi 
getis messisque narratio: 
mur eamque pro fictitia 
Plura Koes. l. 1. p. 18 seq 
lì. 1., Iunker. p. 365. 360 
loco mox laud. pag. 342» 

tRito frei AAUWAVTEG ®. 
ipsa ob verba Rennel, I. | 
702, ubi tempus in omn 
tionem insumptum proba 
stituerc studet, Ihoenie 
tur aliquamdiu iu ora Se 
moratos ibique messem p: 
esse; quae cum in Septe 
cidat mensem (nam Iun: 
mense scrunt), post & 
eosdem profectos inde prc 
tio mense eoque ineun 
lum pervenisse vult, du 
duabusque tertii anni p 
omnem navigationem € 
In quam eandem senteni 
disputantem vid. Koes. 
seqq. contra Gosseliniur 
nertum, quorum alteri ill 
iusto longius, alteri ius 
videtur. Add. lunker. l. 
8eq., qui bene admonet, i 


MELPONMENE. IV. 42. 43. 


383 


xal ilepov Éuol uèv'ov miora, Ale dÌ di) te, ds regLTAOV- 
res tav diBunv rov qAuov Eogov és td delta OUTAD uv atm 
éyvacdn tò redrov. Metà dè Kapyndovioi sl01 ol Agpovtes*43 


eurate persequens, hoc triennii spa- 
tium in hanc navigationem insum- 
ptum, quod Mannerto brevius, Gos- 
selinio longius videtur, quam ut 
eredi possit, satis rectum ac iustum 
ideri posse ei, qui ipsam naviga- 
tionem per maria prorsus incognita 
tardios institutam ipsasque commo- 
rationes crebrius in terra continenti 
animo satis reputaverit. Pro- 
fectos esse Phoenices vel Iunio 
mense creunte vel Iulio ineunte 
idem vir doctus ponit pag. 367 seq.; 
mense Augusto hoc factum esse vult 
Wheeler: Geography of Herodotus 
p. 339, et quidem anni 613 a. Chr. n., 
sì quidem Neco, qui anno 612 a. Chr. 
n. (vel potius 616: vid. nott. ad II, 
158) regnum suscepit ac primis certe 
degni annis et canali exstruendo 
aliisque rebus occupatus fuit, hoc 
demum canali perfecto de tali ex- 
peditione ad Africam explorandam 
et cireumnavigandam cogitare po- 
tuisse putandus sit: l’hoenices igi- 
tur mense Augusto anni 013 e portu 
prope Suez egressos et freto BBabcl- 
mandeb superato ingressos mare In- 
Um mense Octobri, deinde oram 
eates ad promontorium bonac 
Spei pervenisse exeunte Ianuario 
anni 612 ponit Wheeler I. l.; unde 
continuato itinere ineunte Martio 
anni 611 ad fluvium, cui nunc no- 
mea Senegal, accessisse et anno (31!) 
Stperatis columnis Herculeis in Ae- 
$Yptum rediisse idem existimat, sc- 
Eete et messe duplici facta in occi- 
i Africae ora, in terra Angola 
Prope fluvium Senegal. — Ad 
ue Da xl #4y0v, fuol uòv 00 nicta, 
dì dn teo cf. V, 86. 
507 Nitoy EGgov és te defi] Pro 
Hit revocavi 7U10v, ut IV, 40. 
sta delia (ad dextram partem), ut 
Dì ferelxì ra delcaà ac similia, de 
Aus ef. I, 51. VI, 33 ibique Wes- 
0. Ad dextram (id est a septen- 
) solem habuisse putandi sunt 
len: Pi, cum circulum acquinoctia- 
» Qui dicitur, transgrederentur: 


quod ipsum quantum ad narrationis 
veritatem faciat, non fugit viros 
doctos, quamquam Herodoto ob 
eam, quam animo sibi informarat, 
terrae formam mirum hoc visum 
fuisse nos minime miramur. Cf. Ren- 
nel. 1.1. pag.383, Heeren. Idcen I, 2. 
p. 81, Dureau de la Malle 1. l. pag. 
70, Koes, 1. ]. pag. 26., Iunker. 1. |. 
pag. 367 seq. 372, Crote: History of 
Greece II. p. 379. 

oUrw uiv «vin t;jvwodn tò ned- 
tov] Ad quae mente suppleri vult 
Larcher.: regiogvtos fotea, minv 
0607 avris meos tnv Acinv ongi- 
és, cum ca Herodoti sit sententia, 
ut tum primum cognitum fuerit, 
hanc orbis terrarum partem s. Li- 
byam mari esse cinctam, nisi qua 
cum Asia cohaercat. 


Cap. XLIII. 


Mera di Kaogndovior x. t. 2.) 
ssPostei (post illam IPhoenicum na- 
vicationem) Carthaginienses  dicunt, 
scilicet coynorisse se circunffuam esse 
Africam: nam (hoc suo nomine, non 
Carthaginiensium verbis, adiicit Hoe- 
rodotus) Sutaspes quidem non circun- 
navigavit Africam, ad hoc licet mis- 
sus." Schwcigh. Quem iure se- 
quitur Miot itemque Italus inter- 
pres. Itaque Carthaginienses quo- 
que testes h. 1. proferuntur eorum, 
quae de Phoenicum navigatione cir- 
ca Libvam, quam mari circumfluam 
esse inde cognitum est, narrata 
sunt; vid. Grute: History of Greece 
III. p. 378. Carthaginienses cum 
aliquoties (cf. 1V, 196. VII, 167) 
citentur narrationis auctores, quaeri 
sancquam poterit, num ipsam No- 
ster adierit Carthaginem, pracser- 
tim cum aliquam certe Libycac orac 
partem viserit. At vix eum ad Car- 
thaginem usque pervenisse credibile 
est, ita ut, quae Carthaginiensi- 
bus narrantur auctoribus, a nautis 
mercatoribusque Carthaginiensibus, 
quos sivo in Aegypto sive in Libyae 


384 HERODOTI 

enel Zaraorns pe 0 Teaorios, avne Agapevidne, o 
mAcoe diBunv, énx° avrò toro meupdels, adla dela 
u7x0s toù rA00v al t|v Eonuinv drnide dorica, ové 
Aege, tov énetatt ol n untno deB4ov. Buyartoa yae 2 
toù Meyafvtov iBinoaro rapdévov* Ensita péddlovie 
dia tavinv "t;v altinv dvaosodomiztoda. virò Séotea | 
n pupo toù Zataozezos, éovca Aapelov adelgpen, 1 
dato, paca ol avti) ue Enuinv Emidyosiv Neo éxela 
Bunv yae ol avayunv é0°0da. mepimAgderv, é6 0 avi 
mepuaiéav avinv és tOv “Apafiov xoArov. 6vyXARNO 
Aeoteco ènì tovtowoi 60 Zataonns, amixouevos és Alyv. 
Aafav véa te xal vavtas rapa rovrav, ExAse rad E 
otnAas. disxmAcioas dÌ xal xaudas tò axpatmRILOv Tie 
td ovvoua ZoAoews gori, ErAee 1005 pecaufoinv* x& 
YaAacocav 10AANv Év roddoîor unol, érel te tov misi 


ora, sive alio quo loco offenderit, 
Noster accepisse putandus sit. Cf. 
Dahlmann. Herodot. pug. 71 seq., 
Heyse 1. 1. pag. 117 coll. 115, Hee- 
ren. Ideen I, 2. pag. 2 seq. 195, qui 
quaecunque de Africa Hcrodotus re- 
tulerit, ca in Aegypto illum sibi col- 
legisse contendit. Carthaginienses 
igitur sive nautas sive mercatores si 
Noster consuluit sive in Aegypto 
sive alio quo loco, tamen quae de 
Sataspe eiusque expeditione h. l. 
narrantur, non a Carthaginiensibus, 
sed Sami potius Nostrum accepisse 
ut credam, faciunt quae in fine ca- 
pitis leguntur de Samio viro, qui 
eunuchi res intervertit. Samo enim 
in insula Nostrum longius commo- 
ratum esse satis novimus; cf. modo 
III, 39 seqq. 59. 

dxii8e onic0] Conf. III, 16 ibiq. 
nott. 7easpes commemoratur infra 
quoque VII, 79. IX, 76, pater Pha- 
randatis, ab hoc igitur Teaspe, qui 
Sataspis pater dicitur, diversus: ut 
nomen videatur inter Persarum pri- 
mores haud infrequens, in quo ac- 
que atque in voce Sataspis equi («sp 
8. esp) significationem inesse volunt 
viri docti harum literarum periti. De 
Zopyro, Megabyzi filio, conf. III, 
160. Mosx seripsi éfipoato rao8- 
vov pro rag8devov éBinoato, pro- 


bante quoque censore Ien 
nr. 163. pag. 364. Reliqt 
tinnerunt vulgatam lectic 
signiticationem verbi 
nott. ad III, 80 et conf. 
103. 389 et Aelian. Hist. 
19. — Ad avacxolomate 
nott. ad III, 132. — 
Gaisf. dedi pro faerAzos 
retinui raga:r70arto, ubi 0 
tnoato. Vid. Bredov. pag 
augmentum in hoc verbo 
neglectum esse recte mon 
Koen. ad (iregor. Cor. de 
8. 23. p. 407 et nott. ud H 
132. — In seqq. ad locut 
pinvénidNoev conf. nott. 

raUras ragu TOvTov] 
opinor, intelliguntur naut 
bus et navem et nautas 
Spectat enim tovroy ad a 
Aiyvntor, structura han: 
In seqq. pro umvsc:, qui 
Sancrofti libro receperani 
hacus. et Gaisford., res 
edd. recentt. p70Ì, quod ur 
loco et altero, qui legitui 
ferri posse docuit Bredov. 
— De Soloénte promontori 
ad II, 32. 

énsil ts toò rAevvosg alsl 
cum semper maior pars (iti 
huc deesset, s, cum maior 1 


MELPOMENE. IV. 43. 


385 


axootRévpas omlo® aminAee Èe Alyuntov. ’Ex 8ì ravrns 
pevos raga faordéa Eépisa Eieye Pas TA p000TATO dv- 
ovs cuuxpovs mapariéev é0d]r porvixnin diaypempe- 
oî, 0x0S OpEIS xatapolato tI vai, pevypecxov xRÒs Ta 
rdeimovtes tas modis® avroi dè adixterv oVdtv Eosovtes, 
rta dè uodva éE avtéov Aaufavew. toù dè un meoiaA dai 
pv xavtedois altiov tods fAeye, tO mAOTOv TÒ 10000 ov 


\ars superesset conficienda. — 
rosrgipas oxto0 cf. III, 16 
ott. — faasdéa cum Gaisf. re- 
BaarAna. — Ad locutio- 
tm gas conf. I, 118 ibique 
II, 156. V, 36. 49. Weiske de 
sm. ling. Gr. p. 112. Schweig- 
us inesse ait eam vim, qua 
perrezit dicere. 
tn dosvixnin diazoeopevove] 
rus intelligi vult non purpu- 
estes, ut reliqui, sed vrestes e 
‘cortice vel foliis confectas, qua- 
n anachoretarum fuerint. Ap- 
rit Schweighaeuser. in Lexico 
08. II. p. 359 laudans alios 
locos (I, 194. II, 86. III, 20), 
bus palmeum vinum, olvos 
glog, commemoratur. Purpu- 
nim vestem si Noster indicare 
et, adiectivum Q@orvixeos ad- 
let, quo sane utitur I, 98. II, 
IL, 76. IX, 22: quos locos iam 
Bredov. p. 179, quem conf. — 
«Bas vnì est navi ad terram, 
t appellere, ut VIII, 4. Vlu- 
Lucull. 2. 12. Plura vid. in 
wr. ling. Gracc. IV. p. 1050 
dorf. Pro vulgato woà:as ex- 
am, qua Noster utitur, for- 
6g, conf. Bredov. pag. 264. 
equitur avroì in nominativo 
1, cum ad #455e Pas referen- 
i$ atque Sataspem una cum 
sociis comprehendat, insi- 
ius structurae praebet exein- 
quam ad I, 56 attigimus, coll. 
. IX, 115 et IX, 90. Expli- 
anc nominativi structuram 
e in Diss. de attractionis 
icunt singg. quibusdam exem- 
Herodotum pag. 3. In seqq. 
nnibus edd. recentt. exhibui 
s, cum sit: in/runtes, intro ad 
desve accedentes. — no0fata 


)DOT. II. 


Sprea attigi ad I, 133. II, 4l. 
È avtéwv, quod omnes codd., quan- 
tum scio, afferunt, retinui, cum ad 
mod spectet: neque alia videtur 
esse sententia Bredovii p. 222 éé 
avtéov tanquam recte scriptum ex- 
hibentis. Dindorf. edidit éÈ avra». 

tò ri0î0y to ne000 — évi0ge081] 
Ante xgofatvety quod in Aldina et 
libris quibusdam inseritur iva, 
cum Schweighaeusero et Gaisfordio 
omisi auctoritate optimorum codd., 
in quibus Florentinus et Medicens; 
retinuit tamen Dindorf. uncisque in- 
clusit tanquam spurium Dietsch. — 
Ad argumentum quod attinet, simi- 
lem in modum scribit Scylax in Pe- 
ripl. $. 112. p. 53 Huds, ultra Cer- 
nen (cf. nott. ad IV, 195) ra éré- 
nueva oVueti tori micra dia Poazv- 
tpnra Palagons nal xNpi0v nai pb 
x0g, ubi Vossius adscripsit similes 
locos Plutarchi Vit. Thes. 1 et Ta- 
tiani adv. Gr. p. 159. Sed bh. I, ob- 
servat Wesseling., reditus causam 
Sataspi fuisse ventos, ex oriente ad 
constitutum flantes navisque cur- 
sum praepedientes. Vix enim du- 
bium, quin ad eam Africae partem, 
quae circa lineam est aequinoctia- 
lem, Sataspes pervenerit ibique ven- 
tis, quos aestivo tempore constan- 
ter a meridionali plaga flare novi- 
mus, impeditus iter continuare haud 
potuerit. (Cf. Schlichthorst. l. ], p. 
1814. Atque Guineae occidentalis 
oram (nunc vocant Sierram Leonam) 
fuisse, ad quam usque Persam ve- 
nisse probabile sit, iam ventis con- 
trariis oppositisque fiuctibus ab iti- 
nere continuando impeditum, ponit 
Rennel. I. l. pag. 704. Utut statuis, 
sive ad aequatorem, sive ad pro- 
montorium bonae spei (quod vix cre- 
dam) Sataspem navigando perve- 


25 


386 


duvaròv Eri mpofalverv, dii Eviogeodae. 


HERODOTI 


Béoti 


cvypivosoncov Aéperv dAndéa, ovx énitedécavia ve 1 
pevov de4ov, aveoxodonioe, tv aogainv Ulxm 
tovtov dì toù Zataorzos sUvovgos axédon és Zap 
énvdsto tagiora tov deormotza teredsvtnuota, yi 
usyada, ta Zauios ave xatéoge, toù ériotanevo 


Exdv émiAnBopat. 


nisse ratus, id dubitari vix poterit, 
Persam ventis ex adverso tiantibus 
redire coactum esse, cum Phoenices, 
qui Neconis iussu ex Arabico» sinu 
profecti iter instituissent, ventis flu- 
ctibusque secundis adiuti Libyae 
oras commodius circumnavigare et, 
promontorium illud transgressi, oc- 
cidentalem Libyae oram circumire 
ac per columnas Herculis faciliua 
redire possent. Atque haud scio an 
illud quoque afferri possit ad excu- 
sandum Sataspem promissis haud 
stantem, quod non Phoenicios se- 
cum habuerit nautas, navigandi pe- 
ritissimos illos quidem vel per ma- 
ria minus cognita, sed, ut Noster 
diserte tradit, Aegyptios, minus 
certe adsuetos huiusmodi itineribus 
maritimis minusque peritos vento- 
rum certo tempore fiantium ac ma- 
ris fluctuum obsistentium. Conf. 
Groote: History of Greece III p. 
384, Wheeler: Geography of Hero- 
dot. pag. 314, Iunker. 1. 1. pag. 366. 
Sed id ipsum, quod ad totius narra- 
tionis tidem nonnihil facere possit, 
quod de Sataspe, cui diffidit excu- 
santi, supplicium sumi iussit rex, 
indicio esse videtur, illum cursum 
circa Africae oras iam ab aliis per- 
actum fuisse, regemque, inde a Sa- 
taspe hoc fieri potuisse arbitratum, 
eo magis illi iratum fuisse, quod non 
assecutus sit, quod aliis forsan antea 
cessisse Xerxes audierat. Cf. Iten- 
nel. 1. 1., Koes. I. ]. pag. 28. 29. 
=éekns dè ot of — dInBdéa] i. e. 
Xerxes intelligens 8. sibi persuasum 
habens, eum (Sataspem) nec vera di- 
risse, nec propositum perfecisse. In 
hunc quoque sensum haec verba ac- 
cipi voluit a Cr. citatus Gesner. in 
Diss. de navigatt. extr. col. Herc. 
P. I. $. 6. pag. 632 Orphicc. ed. 


Herm. Ad verbi cvyyi 
et structuram, de qua 
quaedam ad h. 1. admo: 
rodot. V, 91. IlI, 53, 
pari fere modo additu 
quem in simili verbi < 
significatione haud m 
pat) structura adhibiî 
studuit C. Straube in:. 
lolog. u. Paedag. Sup 
Herodoti haud immen 
etiam Wex. ad Soph 
914. pag. 255 et Her 
I, 89. 91. IV, 3 colL 8 
verba imurellcantd t 
psvov de&20v conf. si 
IV, 10 attulimus; voi 
tollere, quam Noster 
respiciens ad gramma! 
ram, quam ad ipsan 
quae duo continet a re 
Sataspi: primum, qui 
dixerit, alterum, quo 
laborem haud exsecut: 
xime seqq. retinui éxe 
dorfio mutatum in éx 
vid. nott. ad III, 21. 
tionem verbi conf. Thc 
pag. 318 ed. Bernar 
ipsum Herodoti locum 
cans: énuriuod* tLumoi 
ubi plura attulerunt in 
let igitur poenam irrogi 
Inde re éritiuua, poene 
Plutarch. Coriolan. 13 
coll. Blomfield. Glossa: 
S. ec. Th. 1023. 

Exdv érrinBopas) | 
locutiones I, 51. II, 12 
Conf. quoque Aeschy 
38: ws Éxdy Èyò uod 
xoù uadovor Andopars, 
field. in Glossar. — x 
potitus est, intervertil, 
VII, 164. 


i pempnre vere 


MELPOMENE. IV. 43. #. 


387 


Tis dè "Aoins ta modia varo Aageiov étevpetn, 05 fov-44 
e 


lopevos Ivdov rorapov, 09 xgoxodeldovs devtEgoS OVTOS rota - 
p@v zaviov magéyetar, toUtuv TÒv motapoòv sildevai, ti Ès 
Padascav #xdidot, méurmei wAoLOLOL @Aiovs te, toto énioreve 
tyv aindelnv dodewv, xal dj xa) ExvAaxa &vdpa Kaquavdta. 
of dì cpundévres tx Kaozatvpov re modLos xal tris Iaxrvtxis 
7" Éxdeov xatàa morapov mods No te xal nAiov avarodas ès 


Cap. XLIV. 


05 xporods/l0vs devrsoog ovtos 
x. r. l.] Ad locutionem devregog 08- 
tos conf. I, 25 itemque IV, 23 (0v- 
dev0s devtegov) et Wunder. ad So- 
phoclis Philoctet. 315. De crocodilo 
conf. II, 67 seqq. ibique adnotata. 
Convenit cum Herodoto Arrianus 
Exped. Alex. VI, 1 de Alexandro 
scribens, qui m0dtegor pév ye év toò 
Ivdé xorapoò xQoxodellovg conspe- 
TIT fovo roy &idcov moraudv xiv 
; x. tr. è. Idemin Indice. 6: 
© zoraso) olIvdol 0uorws ra Nel- 
lo 16 Aldromzlo te nal Alyontio 
. Reoxodellove te pioovory x. t. 2. 
Add. Agatharchid. de mari Erythr. 
$. 9. (Geogr. Gr. min. ed. Mucl- 
ler L p. 117). Ac testatur quoque 
Wahl, Erdbeschr. v.Ostind. pag. 833, 
in Indo, Gange aliisque amnibus re- 
Sionis Hindostan ac Decan multos 
que reperiri crocodilos Aegy- 
is vel maiores. Add. Ritter: 
Erdkunde V. p. 405. VII. p. 49. Cro- 
tedilos ab Herodoto hîc confundi 
tam alligatoribus contendit Lassen: 
Indische Alterthumsk. II. pag. 633. 
— Ad voculae 17) usum conf. , quae 
simillima ex Herodoto congessit 
Struve Spec. etc. I. pag. 31 seqq. 
(Opusce. II. p. 297); et paulo antea 
ad verba roùrov tòv rorapuo» cf. III, 
85 ibique nott. — Attigit Herodotea, 
monente Cr., A. G. Schlegel. Ind. 
Bibl. II, 3. p. 298 et 304, ubi de 
nomine fluvii Indi, qui proprie sit 
Sindhus. Tu vid. plura apud Lassen 
I. 1, II. pag. 2 seq. 34, Ritter: Erd- 
kunde VII. pag. 5 seqq. 
Fxviaxa avdoa Kapravdiu] De 
Scylace in Excursu ad h. ]. egimus. 
ryandà, quae est Cariae urbs in 
ipso continentis terrae litore posita 


(de qua vid. 'Tzschuck. ad Pompon. 
Mel. 1, 16 nott. exegg. pag. 471 Vol. 
III. P.I, Forbiger: Handb. d. alt. 
Geograph. II. pag. 217 seq.) oriun- 
dus ille perhbibetur. 

ogunBévtes x KaomatvgOv te n0- 
dos xal tns Ilaxtvinns yns] i. e. 
profecti e Caspatyro urbe regioneque 
Pactyica, ubi Maltebrun. Annall, d. 
Vovag. II. p. 330 seq. verbum 0gu&- 
c8a: latiori sensu accipi vult, ut sit 
partir d' un point de terre ferme pour 
aller vers un autre. Quo sensu si hîc 
accipiatur oqun®evres, nihil ineaxe 
putat in Herodoti verbis, quod Ca- 
spatvri urbem ad Indum sitam esse 
nos statuere cogat. Quod ipsum 
coniunctum est cum huius viri docti 
sententia de Caspatyro urbe ac re- 
gione Pactyica, quam in Excursu ad 
III, 102 protulimus. Scylacem enim 
arbitratur navigasse non per Indum, 
sed per alium quendam fluvium, qui 
ab occidente orientem atque meri- 
diem versus delabens Indo se ad- 
misceat, ex quo ipso demum ad ve- 
rum Indum pervenerit Scylax. De 
quo ipso mox videbimus. 

Frlsov nate morapov n90g No te 
nal Ni'ov avarolag #5 Palaccar] 
i, e. navigarunt secundo fluvio orien- 
fem versus in mare. Cum Indus flu- 
vius, ut nemo nescit, minime orien- 
tem versus cursum suum dirigat, 
sed a montibus, unde provenit, re- 
età fere meridiem versus delabatur, 
Larcherus haec Scylaci, quippe in- 
telligenti peregrinatori, tribui posse 
negat, sed Herodoto, qui, prava sae- 
culi sui de mari orientali opinione 
deceptus, ita retulerit, cum illum 
secundo flumine usque ad mare na- 
virasse audiisset. Quin A. G. de 
Schlegel ob haec ipsa, quac aperte 
falsa sint, omnem narrationem su- 


25 * 


388 


HERODOTI 


daiaccav: dia dalacons dì mods Eonsonv xAfgovres t 
unvì amuvéoviai Ès tovtov tÒv Yagov, 0dev 0 Alyva 
GLAEÙS tovs Dolvixas, toÙs mpotesgov sima, anéore 
mioev AiBunv. uesra dì tovtovs neounAoavtas °1 
xateotoéwaro Aaoetos xal tij tadaoon tavin èxgaro. 


spectam fieri contendit. Cf. Berlin. 
Taschenbuch. 1829. pag. 18. Mihi 
secus videtur; qui ob levem hunc 
Herodoti errorem de scriptoris fide 
ipsiusque navigationis a Scylace 
susceptae veritate dubitare nolim. 
Add. Koes. I. 1. pag. 20 not. Atque 
Herodotum ab erroris crimine libe- 
rari posse censet Wahl. Erdbeschr. 
v. Ostind. p. 475, cum de primitivo 
Indi cursu tantum loquatur ille Scy- 
lacisque navigationem a potiori di- 
rectione describat. Gangem, non /n- 
dum fuisse fluvium, qui ad orientem 
decurrit, suspicatus erat Dodwell. 
Dissert. de Scylac. 8. 1. Heerenio 
Ideen etc. I, 1. pag. 359 Herodotus 
videtur posuisse fluvium /ndum pro 
fluvio Gureo 8. Kameh, quem scil. 
cum Indo confuderit. Docto Gallo 
Dureau de la Malle 1. 1. pag. 67 not. 
verba x00òs n0 te nal NA{Ov avaro- 
das indicare videntur orientem et me- 
ridiem versus; quae si orientem ver- 
sus accipiantur, scribendum: 006 
Koy (sic) te nel nilov avarolas (ad 
Choém fluvium, qui in Indum in- 
fluat), ut evitetur tautologia. Quem 
fugit sane, omnem hane locutionem 
me0g No te nal Nilov dvarodas, 
quae etiam repceritur I, 201. 204. 
III, 98 coll. IV, 40, effictam videri 
secundum Homericam 0g 70 te 
néLiov te Ili. XII, 239. Od. XIII, 240. 
Hymn. in Apoll. 258. 436; qua ipsa 
comprehendi et meridiem et vrientem 
versus (ut rds fopov, septentrionem 
et occidentem versus), plures olim 
statuerunt, inter quos inprimis Mal- 
tebrun. 1. l, II. p. 332 coll. Brzoska 
Spec. I. de COOETAnO: mythic. (Lips. 
1831) pag. 9 et Bernhardy ad Dio- 
nys. Perieg. vs. 243. pag. 578. vs. 
437.p.635. At ex accurata locorum 
Homericorum interpretatione satis 
perspicitur, hac formula nihil aliud 
significari nisi orientem versus. Quae 
Grotefendi, Ukerti, Zeunii, Spohnii, 


Nitzschii (ad Odyss. L. } 
rum sententia egregie nu 
est Voelckeri disputation: 
Geogr. $. 27. pag. 43 seq 
Forbiger: Handb. d. alt. 
I. pag. 6 seq. — Pari m 
dixit II, 31: dò éoxd 
Nilov dvoptor. 

TOUS ‘Q0TE9OY siza) | 
Verba usa dè tovrovs x 
tas valent: confecta hac 
B. post hanc navigationem 
xime sequentia conf. III 
102 ibiq. nott. 

na. t7} Paleoon tovrg. 
telligitur mare, quod 
oras; quod ipsum Herod 
tum vel hac appellation 
designari vel latiori illo ; 
nomine observat Breige 
12 not. 

ovI® xal trjs ‘Acine — 
Cum Schweigh. et Gaisf. 
egopévn, quod e tribus lib 
praestare videbatur lec 
vulgatae zagszopéwny, | 
ac Borheck. mutarant in 
vn. Ac structuram loci 
nagggouévn non nisi 
quandam structuram cu 
dentibus convenit, ut 
mal ts Aoins ninv ra 
sita existimentur pro: € 
Acinminv ta x. 1.2, 
procederent, si legereti 
Leva, quod tamen libris 
nime ausim recipere. Ind 
loci enascitur sententia 
reliquas Asiae partes — 8 
bere compertum est 
Schweighaeusero probab 
sic scriptum fuisse: ov 
"Acins — ta dia ra 
neo éxoutvn ti Aifvn, i. 
— reliqua explorata sw 
certe atque contigua Liby 
(Schweighaeuseri sunt vi 
iam antea monuerat (cap 


siedo Pra —- 


MELPOMENE. IV. 4. 45. 


389 


ris Aoing, xAnv ta xpÒs HALov aviogovia, TA dAila aveventai 
| opola zagegouévn vij Afvn. ‘H dè di Edoorn xpds ovdapov45 
paveon doti pivaoxopevn, oUtE ta r0Òs HALOV avatédiovia ovre 
ta 2005 fopénv, el meploguros dor unuer dì pivooreta: rag” 
apportpas rapruovoa. OVd’ Exa cvufadétodta., éx' Grev pi] 
Éovon yj ovvouata toipacia xéerar, éncvvplas Eyovta puvai- 
xv, xal ovplopara avrij NetÀds te 6 Alyvatios morauòs éredn 


contiguan esse Asiae Libyam , id sta- 
tim c. 45 iterum urget, unam esse 
contizuma terram ; itaque nil causue 
fuisse, cur tres veluti distinctae et 
a se invicem sèiunctae terrae sta- 
tuerentur.“ Nec tamen hac emen- 
datione opus videbitur reputanti, 
ex ea, quae Herodoti fue- 
rit, opinione de similitudine formae 
atque Africae explicari de- 
: qua scil. utraque terra mari 
mfua et paeninsulae ad instar 
porrecta perbiberetur, mareque In- 
ac boreale magis sibi vici- 
Rum. Recto verborum Herodoteo- 
ra sensum cepit Langius, sic ver- 
ns: ,, Also hat man entdeckt, duss 
Asien ebenso beschaffen ist, mie 
Libyen ; nec aliter fere Miot, item- 
De Italus interpres.— Verbum xag- 
25680 (pracbere, exbibere) frequens 
Nostro seriptori, ut II, 174. IV, 465. 
93. 75. 82. 86. 91. VII, 6. 161. 
_ An 1a x005 HUov avicyovia] 
lè. Draeter eas partes, quae ab In- 
6 Orientem versus exlenduntur, re- 
gones scil. Herodoto prorsus inco- 
quitaz, qui ultra Indos deserta esse 
semini cognita supra IV, 40 posue- 
ra. — Ni10y revocavi pro 7jé%0v, 
vid. nott. ad. IV, 40. 


Cap. XLV. 

H dì dn Eveann reds ovdcpov 
gavzorn Éori yivoononevn n. t. 2.] 
Repetuntur haec infra eodem ca- 
pite: n dì dn Even ove el ne- 
oioeutos Éoti yivosonetaL n00G 0V- 
dapov av8o@rov. Verbum yivd- 
exe08a. eodem modo IV, 42 fin. 

puuei dì yivoonerar rag' dupo- 

réoas rxagnuovoa] i.e. hoc vero com- 
pertum est, longitudine illamn (Eu- 
ropam) secundum utramque (i. e. 


Asiam atque Africam) porrigi, sive 
longfudine utrasque superare. De 
qua Herodoti sententia diximus ad 
IV, 42 init. 

Ovò” îx0 ovufaléic8&ai) i. e. ne- 
que vero coniecturd assequi posswun. 
De verbi crufaZéo8a: signiticatione 
conf.I,68.III,68.V,1.De usu prae- 
positionis él in locutione é#x” Otev 
vid. I, 7 ibique nott. et conf. not. 
in fine huius cap. Verba proxima 
pu #0von y7) Dionysium imitari Pe- 
riegetem vs. 7, monet eius interpres 
Eustathius. #rr0vvpla h.1. idem fere 
quod ovoua. Cf.I,14. II, 14. V, 66 
etc. 

xal ovoicpata «vt Neîdos te Ò 
Alyvntros rorauòs tren] Haec ver- 
ba extremis verbis capitis antece- 
dentis: 0uoîe ragpsgonévn ti) Afvn 
olim annecti voluit Bouher. in Diss. 
Herod. 18. pag. 119. Contra quem 
recte Schweigh. haec observat: ,,@v- 
tì) non «dl Asium refertur, sed ad 
uninersam (erram, quae cum una al- 
que continua sit (yî pia Éovoa), 
mirum sibi viderì ait Herodotus, 
cur tribus nominibus illa distinguatur, 
quasi /res essent (errae, Nilo et Phasi 
aut Tanai fluviis disterminatar ; vide- 
turque hoc significare: cum tres, 
quae vulgo nominantur terrae par- 
tes, non sint interiecto mari usque- 
quaque a se invicem seiunctae, de- 
bebat unu continens universa terra 
censeri; sin maiorum quorumdam 
fluminum cursus satis causae est, 
cur terra in partes divisa statua- 
tur, multo plures quam tres partes 
fuisse numerandas.‘‘ Divisionem 
terrae in tres partes ex Herodoto 
quoque affert Theo in Progymnas- 
matt. II, 7. pag. 19 Finckh. p. 67 
Spengel. (Rhett. Graecc. Vol. II). 
Tu conf. etiam supra ad IV, 30 al- 


390 


HERODOTI 


xal Daci 0 KoAyos (ol dè Tavatv rmorauov rov Ma 


Ilog&unta ra Kiuuéora Aépovor)' 


lata et add. Peschel in: Deutsche 
Vierteljahrschrift 1854, Nr. 66. pag. 
276. 

sal Dacis 0 KoAXyog] Videtur 
omnino illa aetate haec valuisse 
sententia, ut Phasis septentrionem 
versus Asiam terminaret et quid- 
quid ultra Phasin esset septentrio- 
nem versus, Europae adscriberetur. 
Ita certe Aeschylus in Prometh' 80- 
luto Phasin dixerat Evowans xal 
Aciag téguova s. 0g0v, teste Ar- 
riano in Peripl. Pont. Euxin. cap. 19 
itemque Anonym. Peripl. Ponti ÉEu- 
xini et Maeotid. p. 1 et Procopio 
Hist. Goth. IV, 6. Vol. II. p. 484, 16. 
Alia veterum testimonia attulit For- 
biger: Handbuch d. alt. Geogr. II. 
pag.39. 97, ubi de hoc fluvio dispu- 
tat, cui nunc nomen /îion 8. Zlioni: 
vid. Herodot.I,2.104.1I,103.IV,37. 
38. 86. VI, 84 ct conf. quae de hoc 
fluvio ac regionibus adiacentibus 
nuper disputavit C. Koch in: Peter- 
mann's Mittheilungen etc. 1856. fa- 
scic. IX. Quod vero Phasin, quem 
Aeschylus profert, pro Mypani, cui 
nunc nomen Avuban, accipi vult For- 
biger (1. 1. et I. p. 28), vereor ut as- 
sentiri possim. Ad Herodoti l'hasin 
pertinent quoque, quae disputarunt 
Breiger. 1. 1. pag. 72 seqq., Heyse l. 
1. pag. 104, Ritter: Erdkunde II. pag. 
914. Quiigitur in constituendo ter- 
mino Asiae atque Europae aliam at- 
que nos sequitur rationem, eum ta- 
men Asiac atque Africae eundem, 
quem nos, constituisse terminum 
probabiliter coniicit Heyse 1. I. pag. 
86, quamvis hoc ipso in loco vulga- 
rem suae aetatis sententiam, ex qua 
Nilus utramque dirimere putabatur 
orbis terrarum partem, scqui videa- 
tur. Hinc frequenter componi mo- 
net Voelcker. Myth. Geogr. I. pag. 
152. 153 Aegyptum atque Pontum 
terrasque Ponto adiacentes tan- 
quam terminos terrae ultimos meri- 
diem ac septentrionem versus. Ac 
denique Phasin Herodotum ipsum 
visisse statuimus ob II, 104 (ubi vid. 
nott.) coll. II, 105. IV, 86. Quem 
tamen ulterius progressum esse ne- 


ovdì Ttov diovgio 


gamus. De ipso fluvio 
collegit Tzschucke ad M 
614 segq.nott. exegg. (V. 
de eo quoque disputans 
minum Asiae et Europa 
res statuerint Phasin e 
ob causam, quod navig 
minum olim eundem il 
amnem. De quo nune I 
quirere non vacat. 

oî dì Tavaty rorapò 
ius sententiae obiter tai 
faciat mentionem, nec 
aliquos tantum (of dè) 
scribat, haud immerito 
gas, quod aliorum quo 
rum testimonia docent,: 
tentiam, qua Phasin 
termino haberent, Her 
praevaluisse. Cf. B 
72, Heyse 1. l. p. 104 ibi 
mer. I, 1 testantem, vete 
que Europae terminum 
civ motauòv nal roy 
lo8u0v, recentiores Mi 
dem et Tanain fluvium. 
Curtius VII, 7, 1 et Sc 
Asiae atque Europae tei 
stituit $. 68. 70. p. 58. 
(Geograph. Gr. min. I). 
Nec aliam Polybii, Soyi 
niorum deinceps fuisse 
monuit Dodwell. Disser 
$. 18. Et conf. denique 
halle pag. 319 seqq., T 
Pompon. Mel. I, 136 no 
nl. — De Tanai fluvio 
ibique nott. 

tov Montnv] xel Mi 
bet Procopius B. G. IV 
tea exscribens ct Mae 
dem intelligens non ali 
atque Agathemer. 11. — 
in tOv Manny conse 
nihil profecto impedit, 
intelligamus .Hucoticum 
dici Taraim (i. e. qui | 
rum fines decurrit), qui 
Neîhog ò Alyvntiog ni 
Pacs 0 Koigos. Schm 
pra nott. ad IV, 3. 

xai Iooduria ra Ki, 
nott. ad IV, 12, ubi de 


MELPOMENE. IV. 45. 


391 


ata xvdéoda., xa) 0tev EBevro ras éravvpias. N di yo 
‘pòv dr) AiBuns Aéyerai virò tv modAeiv 'EdANvav Eye 
Mpa, yuvarxos avtogdovos, N dè Acin ènl vis Ilooun- 
vvaxòs tv éncovvpinv. xal tovrov uèv ueraAaufavov- 
i ovvopatos Avdol, qpapevor éxi "Acieco, roù Korvos, 
ave, xexAfoda: tqv ‘“Aoinv, chi ovx èrl ris ITGoun- 


fretum sito dicitur, cum hoc 
ins de ipso freto intelligen- 
leatur. — Ad verbum xv- 
ex antecedentibus repetas 
ox cum Gaisf, recepi , quod 
h, reposuerat, n dn ye a 
nin vee Afon pév. 

) editione exstat 70n iù 
entt. edd. retinuerunt. Ad 
1 (ubi quidam codd. daÒ 
iete) A:fns conf. nott. ad 
ì, Struve Specim. Quaest. 
ig. 5 (Opuscec. II. pag. 262). 
xe nomen conf. etiam quae 
rrofert ad Virgil. Aen. I, 21. 
L apud Forbiger. Handb. d. 
[raph. II. pag. 704. 

cin Ex) vijs Iooun®éos yv- 
Stephan. Byz. s. v. ‘Agia 
a etiam id profert, Asiam 
esse ab Asia, Promethei 
lii Asiam Promethei matrem 
i, ut Eustath. ad Dionys. 
70 coll. ad 620, qui He- 
titans exhibet unteos (pro 
), Apollodor. I, 2. 3 (ubi 
yn. Observv. p. 10 ct add. 
+ Mytholog. d. Iapet. p.375 
syeophron. 1283, Schol. ad 
Rhod. I, 114, a quibus cet 
1 dissentit, qui Clymenem 
ci matrem facit Theogon. 
s et Aeschyl. in 'Prometh. 
ubi Promethei matrem red- 
in; de qua fabulae diversi- 
siudicas, id semper tenen- 
m Prometheo, qui omnium 
i parens habetur et declara- 
coniungi Asiam, ut hanc 
wrimitivam humani generis 
ide significari haud imme- 
igat Lasaulx: Die Prome- 
‘e p. 8 (Akademische Ab- 
ag-321). Asiam heroém Ho- 
moscere videtur Ili. II, 461, 
. allata a Freytag. pag. 358. 


Sed Dubois de Montpéreux (Voyag. 
autour d. Caucase IV. p. 380 seq.) 
ex hoc Herodoti loco colligi vult, 
Asicm primitivam non in ea Asia, 
quam minorem vulgo vocamus quam- 
que in mente habuerint Lydi, sed 
circa Caucasi radices esse quaeren- 
dam. Do Asiae voce a regione Ly- 
diae prope Caystrum ad universam 
orbis terrarum partem traducta vid. 
Heyne Observv. ad Homer. Iliad. 
1V. pag. 278. Alia de Asiae nomine 
ad Lydiae certam quandam particu- 
lam proprie pertinente et paulatim 
deinde ad tractum orbis terrarum 
universum traducto dabunt Bern- 
hardy ad Dionys. Perieg. 836. p. 754 
ac Tzschucke ad l’ompon. Mel. I, 2 
init. nott. exegg. Vol. Ill. 1.1. pag. 
52 de hoc nomine eiusque varia si- 
gnificatione copiosissime disputans. 
Add. Forbiger. Handb. d. alt. Geo- 
graph. II. p. 38 seq. Ritter: Vor- 
halle p. 300. 457. 167 Asize nomen 
significare contendit sacram terram, 
Odinique a sociis, qui Asen vulgo 
vocantur, repetit. Quod monuisse 
satis erit. 


pausvor tal Aotem, toù Kotvos, 
roù Mavem] Cf. Eustath. ad Dionys. 
620. Ac supra I, 7 Lydi a Zydo, 
Atyis filio, orti dicuntur, qui idem 
Atys I, 94 Manis perhibetur filius, 
qui h. I. vocatur Cotys. De quo dis- 
sensu iam ad I, 94, pag. 210 et ad 
I, 7. p. 18 monuimus Herodoti verba 
mutanda essc negantes. Namque 
ut codices taccam refragantes, alii 
quoque exstant testes, Cotyem Ma- 
nis tilium qui perhibent, ut sane 
proclive sit quidquam mutare. Alia 
nunc mittamns; unum audiamus 
Ritter. Vorhalle p. 365 nomina Ma- 
nes, Cotys, Botys ad Graecam indo- 
lem efficta statuentem, cum vere 
sint Asiatica e prisco Buddhae tem- 


392 


HERODOTI 


&éos "Aolns, dn° Otev xal tHv Ev Zapdici pvizv 
"Acvada. ‘H dì dn Evoorn ovie sl repiogvtos tori | 
1005 ovdaudv avtoorav, ovte 0xodev TÒ ovvoLa ÈI 
oùts doris ol Nv 6 déuevos palverar, el più arò tie ' 
copev Evporns AaBeiv tò ovvoua tiv qagnv* xg01 
apa avavvuos, Voreo al Etepar. AAA avtn ye éx ti 
palverar tovca xa ovx arixopévn és tiv yijv tav 
vv vrò 'Edinvav Eveoan xadéetar, AA’ 0G0v Ex < 
Korn, éx Kontns dè és Avxinv. Taùra pév vuv 
tov 00080 * toloi peo vopitopevoroi avtdv Y0NOOL 
‘O dè ITovros 0 Evtswvos, n° dv torparever 


pore, ubi .Menes idem quod Xomo 
(unde mens, .Minos) et Khodo ac Bodu 
Persarum sint. 

dr 0rev] Male vulgo dro rev. Cf. 
I, 7 ibique citatum Struve Spec. etc. 
I, qui ibidem pag. 5 (Opuscc. II. p. 
262) nostrum attigit locum, in quo 
cum Sancrofti liber exhibeat éx 
otev (quod ipsum recepit Schaefer.), 
utrum ax’ Orsv an éx° drev Hero- 
dotus scripserit, definire non audet, 
cum ntramque praepositionem No- 
stro in usu fuisse plures ostendant 
loci. Sic hoc ipso in capite pluries 
invenitur é#rì, aliis locis, utI,7. 
(ubi vid. nott.) 145, «70. Quin ple- 
rumque libri scripti fluctuant inter 
érl et azx0. Sic, uti hoc utar, pro él 
.11Bvng tres codd. drrò .11fYns, quae 
cadem varietas in verbis £7ì ‘Aoiso 
et tns IlgounBéos exstat. Add. IV, 
107. 148. 149 coll. 184. VII, 40. 

xexdjoda. ‘Acieda)] Inde Hcere- 
nio Ideen. I, 1. pag. 154 Asia urbs, 
quae apud Stephanum Byz. comme- 
moratur, non alia atque Sardes esse 
videtur: de quo tamen admodum 
dubito respiciens ad Stephani By- 
zantini verba: ‘Aore: 204% Livòlas 
mag Tuodco, Èv 7) toryogdos eveEt- 
dn dea. 

odre 0x0d8v — #lafe rotto, 0v- 
te ogtis of — qatverai] Sola in 
his noster adhibuit relativa prono- 
mina, qui alias, monente Struvio I. 
p. 49. (Opuscc. II. p. 323), promi- 
scue et interrogativis et relativis 
utitur in interrogationibus obliquis. 
— In seqq. pro deffeîr, quod recte 


omnes, quantum scio, 
Dindorf. exbibuit 2a 
cum Bredov. p. 325—d 
Pro «al 0vx crexopévn! 
pag. XIV rescribere vi 
o6x. Ad verba 42” 
tantum) èx Borvixne con 
IX, 354: «27” 060, È 
das îxavev et similia, 
apud Apollon. Rhod. I. 
Ipse Noster II, 73 sÉ y 
7. Imitatus est Pane 
8. 4. De ipso argume 
Europae vid. Movers:I 
II, 2. pag. 77. 

Tavra uiv vvv Énl 
on080] i. e. Zaec hact 
to, de terrace scil. div 
partes et de earum 1 
terminis. Sic plane N 
covrov IV, 199 et VI. 
coUùTO, quod etiam h 
Dietsch, e canone Br 
Retinuit vulgatam ro 
satis incerta Dindorfiu 
malui. Ad ipsam loc: 
etiam Aristot. De rep 
Marcell. 8 fin. Imitat 
VI, 4. 8. 4, ubi vid. Si 


Cap. XLV 

o dè ITovros 0 Evest 
te redit Noster ad nari: 
ab initio huiuslibriinst 
this aliisque gentibus 
Euxinum habitantibus 
illam quidem inde a ca 
ne de Hyperboreis, . 


MELPOMENE. IV. 45. 46. 


393 


1009 zacéov mapézeta, Feo toù ZxvBixod, Etvea auadi- 


Grato. 


ovte yag E8vos tav évros toù Ilovrov ovdèv Eyopev 


xoofedéoda: copins réoL, ovtE &vdpa Aopiov oldauev pevope- 
vov, Tape toù Txvdixoù EIve0s xal Avagepoios. To dì Zxv- 
6028 yéver Èv uèv tò peyiotov tav avtpazziav rpnyuarav 
Gopatara ravrov ttevontar, ov Muets lduev* ra uevroL dÀia 
ovx ayauat. TÒ dì ueyiotov OÙTA GgL dvevontTAL, GOTE aropv- 
petv te undéva Ene48ovra él cpéas, un BovAouévovs te tesv- 


quoque rerum ad geographiam s. 
descriptionem spectantium 
oeeasionem ipsi praebuerat. — Cue- 
terum hoc ex loco et seqq. satis ma- 
nifestum fieri scribit Heyse ]. ]. pag. 
131, ea, quae inde de Scytharum 
gentibusque singulis enarran- 
tur, ex autopsia quadam fluxisse. 
etiam infra cap. 86. Nec du- 
bium in istas regiones pervenisse 
otam, quem quaecunque refe- 
Fai vel ipsum vidisse vel ab indige- 
mis Graecisve Ponti accolis accepis- 
Se recte statuere videtur Niebuhr. 
(Verm. Schrift. I. p. 355); quocum 
bic dotum ponimus vix ultra Ol- 
in Progressum esse, nec in Tau- 
ver paeninsulam Bosporumque 
nare. Et laudibus inde dignum 
ner unt patrem historiae Man- 
eri. IV. p. 63. 67 (coll. Rennel. p. 
150) &tque Dahlmann. Herod. pag. 
ram ©D accuratam rerum Scythica- 
@x positionem. Nec tamen Man- 
CIV. p. 65 seq.) credam Hero- 
mercatnra: causa has Ponti 
ari Visisse eristimanti, quamquam 
nad Ymercatoria Nostrum vectum 
edit I has regiones admodum est 
bile. A° magegerar cf. IV, 44 
108 vse sequuntur verba #9 vea 
IDs vera x. t. A., attigit Fustath. 
ro s. vs. 680. 
ci *- dyròg roò Idvrov] i. e. ca- 
né Gentium, quae cis Pontum habi- 
dx Cr. vin, 47. Thueyd. II, 96: 
Droe I © Ghia pion &vròs toò Iotgov 
bai pie x.T.À. Haec vero ipsa ab 
“i Loto in Italia, Thuriis, scripta 
ori W-ult Larcher., cum in Asia mi- 
siam SovO in insula si haec scri- 
Dear &t, dicere non potuisset cis 
edi, 2 — noofaléoBar hîc est: in 
‘2e>n proferre, commemorare, ut I, 


lotum 
ras 


99. coginv prudentem sollertiam in- 
terpretatur Wesselingius, sapientiam 
Schweigh. Nic sane Noster 1, 60 de 
Atheniensibus scribit: roîci r00- 
roroi dejopevoroi sivarEllnvov 00- 
ginv. Add. I,30, Paulo aliter III, 
4, 127, ubi vid. nott. 

&vdea 10yt0v] i. e. virum peritum, 
eruditum atque cultum. Cf. I, 1 ibique 
nott. II, 77. 


naoee toù InvBinodò î&vsos vai 
‘Avazeggiog] Affert h. 1. propter vo- 
culam eg8$ ciusque accentum 
grammaticus Graecus in Crameri 
Anecdd. Oxonienss. I. p. 379. 380. 
Tu vid. nott. adI, 93. III, 97. — 
Herodotus ut supra duo posuerat 
diversa, nec gentem nec virum eru- 
ditum sc proferre posse asserens, 
ita duo iam subiicit diversa hinc 
excipienda, Scytharum scil. gentem 
et Anacharsin. De quo ipso cf. 
IV, 76. 77. 

rà uévro. Gila ov ayauai) i. e. 
reliqua certe instituta sive inventa Scy- 
tharun equidem non valde probo 3. 
laudo. AA verbum &yauat conf. IV, 
75. 157. VIII, 144 coll. VI, 76. IX, 
79 et de structura Ruhnken. ad 
"l'im. p.8, Boissonad. ad Philostrat. 
Heroicec. pag. 380. 

dare arogvyriv te uNdéva x. t. 
Z.] Bina sunt, quae insignia com- 
memorat coniuncta particulis re — 
te, primum illud, ut nemo, qui bello 
(ipsos) aggressus fuerit, (ipsos) effu- 
gere possit; alterum hoc, ut ipsi, si 
nolint reperiri, a nemine deprehendi 
possint. dmogvyeîv scripsi pro vul- 
gata drogvyésv, quam I, 9 inta- 
ctam reliqui, quamque nunc mutan- 
dam censeo, commotus iis, quae 
exposnit Bredov. pag. 327. #r#0x£- 


394 


HERODOTI 


oetmvai, xatadafetv un oi0v te elvar. toloL vago pare 
unte tsigea 1 ExtiOReva , aAhc pegéoLxo: govreg XAVI 
inmototota., toovres pn ax’ ootov, «Ai cercò xtnvéor 
pare té 0pL N EnÌ tevpécav, xs 0Ux dv elnoav ovtor & 
AT xaì drogoL rpocpioyerv; ‘Etsvontai dé 0g tavra, vi 
govons émndéns xal tov motauov éovtaov cp: cvunagi 


cda: eodem fere sensu VI, 108. De 
verbo xare4Zafety vid. III, ‘42. IV, 8. 

toùcL yee urre Rorea x. t. 2.) 
Quod Schaefer., quem conf. ad Gre- 
gor. Corinth. pag. 80, post yao in- 
seruit @v, quae vocula sane ex vul- 
gari praecepto abesse non potest, 
nos librorum auctoritatem sequi ma- 
luimus, quam eandem etiam tuetur 
G. Hermann, de particul. @v II, 10. 
p. 110 seq. Tu vid. supra nott. ad 
II, 85 etconf. IV, 66. 172. rerysa 
arces esse, castella, monuit Larcher. 
Cf. III, 91. IV, 12. 124. V, 125, 
Plura dabit Tzschucke ad lomp. 
Mel. II, 2. 8. 6. Vol. III. P. II. p. 107 
nott. cxegg. Ad ipsam sententiam 
conf. Herodot. IV, 127. 

qpegtornoi dovres, navteg] i. e. 
omnes portatili domo utentes, in plau- 
stris scil. domus 8. sedes habentes, 
ut ipse Noster mox subiicit: 0lx7- 
uate te ou nl tevytov. Unde 
Hlama.xcobii dieti apud Mel, II, 1. $. 
19 coll. Plin. H. N. VI, 12 (25). Ac 
pertinet huc quoqune Aeschyli locus 
in Prometh. 708 atque Hippocrat. 
De aér., aq. et locc. $. 93 itemque 
Horatii Od. III, 24. 10 coll. I, 35. 
9. IV, 14. 42 (ubi Scythae profugi) 
Valer. Max. V, 4 ext. 5 Iustin. II, 
2. Strab. VII. p. 302 s. 163 C. Hine 
oluogoga Scytharum #877 in Scy- 
mni Chii fragm. 115 et in Anon. 
Pont. Euxin. Peripl. $. 4 (T. IL p. 
399. III p. 246 ed. Gail.). Unde re- 
cte colligit Heeren. Ideen etc. I, 2. 
pag. 299 ad Tartaricam stirpem hos 
Scythas pertinuisso. Nogaici Tartari 
(cf.nott. adIV,19)adhuc in plaustris 
vitam degentes inveniri dicuntur: 
cf. Berghaus. Annal. 1833 pag. 400; 
huiusmodi plaustra, quae X%huditka 
s. tentoria appellant, imagine re- 
praesentat Clarke Travels I. cap. 
14. init., qui idem p. 302 et 310 He- 
rodotei loci haud fuit immemor. 


Add. Neumann: Die Hel 
Skythenl. I. pag. 272 et e 
ad Herodot. IV, 75. 


{mmototota.] Idem co 
Thucydid. II, 96 (ubi Du 
Ovid. Trist. III, 10. 54. 
aliisque testimoniis modo : 

Lasovteg un dx’ deorov, 
xtpviov] Quibuscum co 
quae Strabo 1. ]. in sg 
Homerum citans atque H 
qui Scythas lacte nutriri 
Hinc ocitovueva yoZonti 
Scytharum #8» apud | 
Chium et in Anonym. Pe 
Tu conf. not. ab IV, 2. — 
praepositiopis amò in verbi 
coorov, d21° amò x 
allata ad IV, 22. 


nds 0% dv elnoar — 
cye.v] De Scytharum forti 
tant Thucydid. II, 97. Ius 
Strabonem (vel potius Ep 
I. Quibus add. Horat. Od. 
ibiqg. Mitscherlich. coll. nc 
O. 23. — Wzogor mooguio) 
vertunt: adilu difficiles, mi 
ut iam monuit Schweigha 
Lexic. IITerodot. II. p. 250 
malim reddere: quibuscum 
ad munus venias. Vid. Her 
49: fmmototorar meocpéozr 
006, et conf. Herod. V, 61 
et nott. ad Plutarch. Phi 
24. Elmsley. ad Euripid.B: 


Cap. XLVII. 


ual tov rotapov foytoi 
pazov] i. e. cumque fluvii 
adiumento. Ad significati 
cia ovuuagos in talibus ‘ 
ad V, 65. Neque aliter if 
cvupazetv Noster utitur ] 
pév xov te nai to gogloy 
zéet. 


MELPOMENE. IV. 46. 47. 


395 


puo 7 todoa media aUtn, moLddns te xal eUvdpos éori, rora- 
pol te di avrijs Geovoi 00 10446 teo apiduòv dlaocoves tav 
iv Alyuxto Sicogugav. ddo. dè ovvopaotot té elor avrdv xal 
sperato) arxò taZecons, tovrovs ovvouaveo. "Iotgos utv 
evractopos, petà dè Tuons te xal "Travis, xa) Bogvo&evns, 
xl lavrrnazns xal'Traxvois, xal Téooos, xal Tavats. géovor 


ld 
di outro: xat& tads. 


_todea sedias — xal stvS00s] Pro 
eevdoos (terra aguis bene irrigua) duo 
libri frvdgos. Male; cf. IX, 25 coll. 
II, 7. Ad argumentum loci praeter 
Hippocrat. 1. l. conf. Mel. II, 1 fin.: 
nTerrae late patent ct ob exceden- 
tia ripa suas plorumque flumina 
ausquam non ad pabula fertiles.‘‘ 
Add. Ovid. Ex Pont III, 1,20. Ver- 

00 x0XlZe) te” inveniuntur quo- 
qne I, 181 init. Verbum ovropavi®, 
Noster hîc utitur, ex Homero 
m Ii. IX, 121. Odyss. XXIV, 

341 et Hymn. in Vener. 291. 
Iergos uèiy meyractopos] mevtoi- 
6resoy dixerant Istrum Ephorus (ap. 
8trabon. VII. p.305 8.469 B. Ephori 
fragmm. pag. 190), Dionys. Perieg. 

301. Seymn. Chius vs. 775 et for- 
tasse quoque Scylax (cf. $. 20. p. 7 

. ibiq. Voss. T. I. p. 352 ed. 

Gail), Arrian. Exp. Alex. V, 3, 
itemque Mela II, 1, 80 totidem, quot 
Nilus (quem xevtaorouov Noster 
dizit II, 10), ostiis Istrum in mare 
affluere scribens. Septem ostia com- 
memorat Strabo 1. 1. pag. 469 A, alii, 
quos laudant interpretes ad Am- 
Mian. Marcell. XXII, 8. T. II. pag. 
Wagner. Hinc Ovidio (Trist. 

II, 189) septemplex est Ister, quem 
fer fuminibus in Pontum evolvi 
scribit Plinius H. N. IV (12) 24 

24 (coll. Tacit. German. 1), qui ac- 

curate recenset haec ostia ser eo- 

Fumane nomina indicavit. Praeter 

_h. 1. est praecipne I’tolemaei 
loens in Geogr. III, 10, 2seqq. de Istri 
osti: tenendus, de quibus omnino 

Ma allata a Tzschuck. ad Mel. Vol. 

-P. II p. 46 scq. Reichard. 1. 1. 

P8£.38 acMannerto IV. p.219seqq., 

elo elm. in Ersch et Gruber Ency- 
Pàed. Sect. I. Vol. XXIII. p. 87 
‘1. Forbiger: Handb. d. alt. Gcogr. 


III. p.327. Tractaverunt haec quo- 
que Ukert: Geogr. d. Griech. u. 
Roem. III,1. pag. 160 seqq. et Kruse 
in peculiari scriptione de Istri ostiis, 
Vratislav. 1820, in qua pag. 100 
seqq. de numero ostiorum Istri omni- 
bus veterum testimoniis collectis 
concludit, quinarium ostiorum nu- 
merum antiquissimis temporibus ob- 
tinuisse, cum seatum ostium, idque 
maxime boreale, serius efformatum 
sit, seplimum vero a poétis potius 
excogitatum videatur. Quod quan- 
tum ad Herodoti auctoritatem fir- 
mandam valeat, nemo non vicdet. 
Atque iidem, quos modo laudavi, 
viri docti ex parte in eo elaborarunit, 
ut, quae a veteribus commemoran- 
tur ostia, cum iis, quae nunc ex- 
stant, contenderent et singulorum 
directionem cursumque accurate in- 
dicarent. De quo in tanta scripto- 
rum dissensione ipsaque regiunis 
ostiorumque per temporum decur- 
sum mutatione certi quid statuere 
anceps ac lubricum. Namque hodie- 
que fribus Danubium ostiis, mini- 
me iisdem illis, quibus olim, mari 
iungi constat: quorum unum nomen 
habet Ailix, alterum Sulina, quae 
sunt oppidorum adiacentium nomi- 
na, tertium Sancti (reorgii prae se 
fert nomen; vid. modo, ne plura, 
mappas nostrae actatis geographi- 
cas, v. c.in: Nouvelles Annales des 
Voyages 1856 (T. II. p. 230). Accu- 
rate de tribus illis brachiis retulit 
vir doctus in: Das Ausland 1838. 
nr. 85. p. 340. nr. 86. pag. 343 rseq., 
cui add. Gust. Wex in Allgem. Bau- 
zeitung XXII. Heft 4. pag. 93 seqq. 
97 et tabb. 96. 97. De 7yra fluvio 
ac de reliquis, qui hîc nominantur, 
vid. infra IV, 51—57 ibiq. nott. — 
In fine cap. abieci lectionem vulga- 


396 


HERODOTI 


"Iotoos utv, #cv u#yiotos roraudv raviav, 
ldpev, Îoos alel aUros Fcvtd beer xaì Peoeos xal 
mxodtos dè to an’ fonéons tav év ti ZxvBixi dio 
rowovde pépiotos yéyove, moraudv xal @Aicov és avi 


tam g#ovo: ye oîde, cuius loco cum 
Schweigh. et Gaisf. substitui: dé 
ovar dì ovto. 


Cap. XLVIII. 


"Iotgog] Cf. II, 33. Mela II, 1, 75: 
ss At ille, qui Scythiae populos a se- 
quentibus dirimit, apertis in Ger- 
mania fontibus, alio quam desinit 
nomine exroritur. Nam per immania 
magnarum gentium diu 2Danubius 
est: deinde aliter cum appellantibus 
accolis fit Zster, adceptisque aliquot 
amnibus ingens iam et eorum, qui 
in nostrum mare decidunt, tantum 
Nilo minor, totidem quot ille ostiis, 
sed tribus tenuibus, reliquis navi- 
gabilibus, effluit.‘ Ac teste Stra- 
bone VII. p. 305. p. 4167. 468 supe- 
riorem fluminis partem 2anubian 
dixere, inferiorem ad Pontum usque 
Istrum. Hanc vero unam appellatio- 
nem norunt Herodotus atque omnino 
Graeci antiquiores, cum serius de- 
mum Danubii nomen omnino audia- 
tur neque ad totum fluvium decla- 
randum adhibeatur; de quo conf. 
Kruse 1. 1. pag. 21 scq., Forbiger |. 
mox l. pag. 324. Ipsum Nanubii no- 
men repetunt a voce 7un, Dan 8. 
Don, quae uquam 8. fluvium indicet 
multisque finviorum in nominibus 
(Danaster, Danaper, Danais s. Ta- 
nais, Boryst-denes) ndhuc compa- 
reat. Tu conf. Bayer. Commentt. 
Acad. Petropol. IX. p.375, De Bros- 
ses (Acad. d. Inscript. T. XXXV. p. 
518. 533), Ritter: Vorhalle p. 304 
coll. Wilhelm. German. p. 54. 58. 
Plura dabunt Tzschucke ad Pom- 
pon. Mel. II, 1. $. 8. pag. 41. 45, 
Ukert: Geogr. d. Griech. u. Roem. 
III, 1. p. 113—167 (qui omnia vete- 
rum testimonia de hoc fluvio exhi- 
buit) et Forbiger 1.1. p.324—328. — 
Quod vero Ister Herodoto auctore 
l'oos alel aUtOS Envitd désr nai dios 
xal yeuavog, id falso dici observat 
Kruse p. 28 seq., cum aquarum huius 


fluvii copia modo sit mai 
minor. Quod ut libente: 
mus, ita quam marime t 
mus, Herodotum haec sci 
spicientem ad Nilum, quoe 
iam supra II, 33 contend 
igitur quotannis cresceni 
inundanti, indeque impar 
copia fluenti opponit Istrr 
nihil tale observari, ea c‘ 
cuius omnino notitia ad } 
storiae pervenit, accepera 
pari aquarum copia Istra 
fluere haud iniurif sibi di 
videretur Herodotus. ®: 
geuuòvogs eodem modo l 
50, ubi etiam invenimus é 
geiudvi, eodem fere ser 
Kuehner. Gr. Gr. $. 560. 
norauòy xal &120y 
Schweigh. ante haec verbi 
poni vult distinctionem, 
post éxdidorior (sive, qu 
bri suppeditant, #0d:d0: 
maiorem rursus post w0U 
haec sit loci sententia: ,,( 
nubius mazimus est: (scili 
in cum influunt amnes et qui 
ceteris) augent, hi sunt: 8 
qui eum (prae caeteris) ax 
nempe continuo deinde ; 
Quod quamvis probatam 
Quaest. IIerodott. fascic. 
328 (Jahrbb. f. Philolog. 
gog. Suppl. Vol. IX), non: 
cet, quam Stegeri (Praefa 
emendatio a censore Lip: 
rito reiecta (Ephemeridd. ‘ 
1829 nr. 136. pag. 1087): 
dn ci20y È avròv indido: 
viis scilicet aliis in eum ù 
Est cnim hic loci sensu 
Ister ab occidente delal 
Scythiae amnes hoc fere 
ximus fit, aliis quoque in 
ruentibus fluviis. Sunt ve 
ipsum augent, primum qui 
terram Scythicam perfluur 
hac terra scil. provenien' 
ut Lipsiensis ille censor 


MELPOMENE. IV. 48. 397 


dovrov. siaì dè oîda ol uéyav avròv mowedvies® did pév pe ris 
Zuvdixns gopns mévre uèv ol féovtes, tov re Zxvda: Iopara 
303 xedéovo: "EAAnves dè ITupetov, xaì @420s Trapavròs, xal Aoa- 
006 te xal Naraois xa. Opdnocos. 0 pèv xpdtos AegBels rov 


verbum interpretatus est: ,, Vie Do- 
ma mrd auf folgende Weise gross, 
indem :mar auch andere Flùsse în die- 
selbe fallen, die aber, welche sie gross 
mecken, sind folgende“, i.e. ,,Die Do- 
au nird, obleich anch andere Flisse 
in dieselbe fallen, zundchst durch fol- 
geade gross.‘ — In seqq. cum 
Schweigh. et Gaisf, scripsi, libros 
tecutus: a#vre puòv oÎ géovtes, ubi 
pro si of Koen. ad Gregor. Cor. 8. 
53 de dial. Ion. pag. 468 rescribi 
lussit usyeZo:, quod Larchero, Por- 
sono, aliis placuit (coll. IV, -19) 
Que recepit Matthiae, quod vero 
fecentt. editt. merito respuerunt, 
nque reiecit Eltzius l. 1. Valcke- 
narius coniecerat uovo, quod rece- 
Perunt. Reiz. et Borheck. 


Hel 3} oîde of uéyav avròy mOL- 
torres, dial pév ye tijs Zxu8inrs 
166 x. x. A.} Cum Danubius, iam 
antequam in Hungariam ac Bulga- 
Fiam intret, sat magnus inveniatur 
sc latitudinem fere trium quadran- 
Um horae quibusdam certe locis 
Praebezt, quo sensu nunc demum 
Iuinque fiuviis e Scythia delabenti- 

xi magnum illum fieri dici queat, 

Intelligere negat Bessel I)c rebus 
Cis p. 3 seq., quare hacc Hero- 
verba non tam de Istro, quam 

0 fluvio, cui nunc nomen Se- 
ria” accipi vult, adeo ut hic flu- 
a ® (quem Moldaviam permeare 
Virus) antea non valde magnus 
ali to, ubi in Danubium effundatur 
+ dque illos quinque fluvios exci- 
» maximus fiat omnium fluvio- 
in Europae. Quod sane specio- 
qui è quam verius dictum putem, 
| Rigo hac tota sententia Herodotnm 
ben 0° Istro ac fluviis in eum dela- 
tibus cogitasse existimo. 


2 Gera] Prave in Sancrofti libro 
x tat Tooara, quemadmodum apud 
lam I, 19. 87 Maeotici Toreutae. 
Une satis convenit dici Prul. Vid. 
Uunel, p. 405, Reichard. p. 41, 


Mannert. IV. p. 73 etc. Pro /logara 
mavult, notante Cr., Ilovgara De- 
metrius Philippides in libro: /orogia 
trjs Povuovvixs Lips. 1816. Reliqui 
fluvii maiorem ditfticultatem exhi- 
buerunt viris doctis in diversas par- 
tes abeuntibus. Sic Tiararius plu- 
ribus viris doctis videtur esse Aluta. 
Et vid. quoque Niebubr. Vermischt. 
Schrift. I. pag. 350. Reichardus de 
fluvio 7heisse intelligit; Mannert |. 
I. de finvio .Sy/ in Valachia occiden- 
lali, idemque aentit Doenniges in 
Commentat. de geographia Hero- 
doti (Berolin. 1835) p. 22. De rivulo, 
cui nomen 7schkerna(vid. Clarke Tra- 
vels II, 3. p. 610), cogitat Hansen: 
Osteuropa p. 18 seq., de tiuvio Se- 
reth Kolster (Jahbrbb. f. Philolog. 
Suppl. XII. p. 13), quod vel magis 
alienum a vero videtur. Itaque ma- 
lim redire ad eam sententiam, quae 
Tiarantum in .A/uta quaerit, ut nu- 
perrime fecit Schuller in Archiv f. 
Kunde OVestreich. Geschichtsquellen 
XIV. p. 101, qui idem recte tres flu- 
vios intra l’orata et ’l'iarantum in 
Istrum influentes eumque magnum 
reddentes refert ad fluvios, qui nunc 
vocantur Sereth, Jalomwitza, Ardjis 8. 
-Ardschich: neque aliter fere statue- 
runt Ukert (Gcograph. d. Griech, u. 
Rocm. III, 2. p. 184) et Hansen 1. |. 
pag. 19 atque ex parte quoque Kol- 
ster I. l. pag. 11 itemque Halling. 
(Wien.Jahrbb. LIX, p.264. Deutsch. 
Gesch. I. p. 67), qui Ordessun et ipse 
pro fluvio Ardschich habet. A qua 
sententia, quae mili ad verum ma- 
xime accedere videtur, alii viri do- 
cti valde discedunt, quorum senten- 
tias paucis commemorasse Satis 
erit. .frarus Rennelio aliisque est 
amnis Sireth 8. Seret, Mannerto ac 
Reichardo fluvius A/uta; qui iidem 
Naparin pro tluvio Ardschisch et 
Ordessum pro fluvio Sereth habent. 
Contra Rennelius aliique plurimi 
Naparin putant esse /roava 8. Ju- 
lomnitzu, Ordessum fluvium Argis. 


398 


HERODOTI 


motapov pévas xaì x90s Nod déav, avaxowvobta 16 I 
vio, 0 dè devrepos AegBels Tiapavròs mods soxtone 
dov xal ghaocav. 0 dì dn Apagds te xal ò Neragis xa 
dn000s, did uéoov tovrav iovres, tofediovar és toy 
ovtor uèv avtipevees motauoi ZExvdixol cvuzANIVOVO 
49°Ex dèi ‘Apa&vocav Magis rmorauòs déav ocvuuloy 


sal 006 70 dé0v] Schweighaeu- 
sero interprete (ad I, 201) ,,IIvos- 
tòs fluvius — dicitur 7905 70 déwyr, 
non quod versus orientem dirigatur 
eius cursus, sed quod ille magis 
quam caeteri ad orientem, ab oriente 
sit et in ea parte Istri, quae quam 
maxrime orientem spectat, in hunc 
fluvium incidat, contra Tiarantus 
memoratur magis ad occidentem vel 
ab occidente esse nQ0g Fonéons pai- 
Z0v: nam x00g praepositio ista no- 
tione promiscue cum genit. et cum 
accusat. casu construitur, ut IV, 
17,122 etc.‘ Idem observat: ,,quum 
désry dicatur fluvius, non continuo 
de cursu fluminis et de directione 
cogitandum esse, qua fluvius decur- 
rat, sed in hac aut illa regione flucre 
illum dici.‘ Conf. IV, 40 ibique 
nott. Haec igitur si recte disputata 
sunt, Pyretus in regione, quae ab 
oriente extenditur, Tiarantus in ea, 
quae ab occidente magis porrigitur, 
fluere dicendus erit. Quod tamen 
IHerodotum dicere voluisse ut cre- 
dam, vix mihi persuadere possum: 
si quidem Noster pro ea, quam de 
Istro borealem Europam ab occi- 
dente orientem versus permeante 
sibi formaverat (cf. II, 33), opi- 
nione Pyretum quoque ab occidente 
orientem versus fluere indeque cum 
Istro permisceri credidit: a quo flu- 
vio qui nonnihil distat occidentem 
versus, et ipse in Istrum se effun- 
dens Tiarantug, is 006 #ornéons 
fluere dicitur et, cum minorem quam 
Pyretus habeat aquarum copiam, 
éla0c0y dicitur, ut supra I, 202: 6 
dì Aoaéns Aéyetor nal pésov vai 
èieocov siva toù Iorgov; nam ad 
verba xQ0s éox#one te uaiiov xai 
élX0c0v ex antecedentibus mente 
repetendum erit: déov aveorroti- 
tar to Iotetw tò vdwe. Qui practer 
hos duos fluvios in Istrum influunt 


tres alii fiuvii, medium 
cursum tenentes, dicunti 
cov tovrwov lovtes, ubi 
I. 1, pag. 14 rescribi voh 
quod Hansen ]l. l. pag. ] 
exhibet, quod mihi vero 
cessarium neque probum 0 
detur. Verbum avaxosso 


-fluvio, qui aquas suas Gui 


vio communicat s. miscet, 
vum h.1. habet additum, 
adscribente ex h. l. ian 
Fischer. ad Weller. Gr. G 
pag. 412. Tu conf. quae 
hoc verbo, cuius medio 0) 
que utuntur auctores, 1 
interpretes ad Moerid. 

— Ad avriysvteg conf. 
que nott. et II, 17 (ubi È 
Caeterum iis, quae hoc « 
particulam pè» proferu 
uév ye tig SuvBinije ze 
uèv oÎ déovres — OvTOL 
tLyEvEES x. T. À.), opponi 
quae cap. sequenti per 
dè froferinto: Èx 5ì È 
“. T. À. 


Cap. XLIX, 
°Ex dè ‘Aya8vecov Ma 
u0s] De Agathyrsis conf. 
ibiq. nott. Maris fuvius n 
tur Marosch 8. Maros; in 


‘Transylvaniae oritur et in 


(‘Theisse) influit. Cf. Renn 
Heeren: Ideen. I, 2. p. 2 
nert. IV. pag. 73. 102, 
Nordgest. d. Pont. p. 13,. 
1, 1, Vol. III. pag. 1103, € 
1. 1. pag. 100, Clarke Trai 
p. 616. De ipso fluvii non 
IIumboldt: Examen critiqt 
stoire de la géographie du 
continent. p. 64. 

déov cvuuioyeto: tà "Tr 
verbo ovpuuroyeta: h. Î., ut 


MELPOMENE. IV. 48. 49. 


399 


. dx dì toù Aîpov tav xopvpéav tests «AAoi ueparor, 
161905 fopgnv aveuov, éofaiiovor &5 avtov, “Arias xal 


icari putat Kolster |. l. pag. 
vim quandam et magnitudi- 
sdie Miichtigkeit) rivi, qui 
im inferiorem quoque com- 
dat Istro se admiscens, eam 
m invenire hoc verbo expres- 
bn possum, si quidem Noster 
beta eodem fere sensu dixit, 
aulo ante AvanoLvoÙraL To) 
tò 6d0g. Marin autem ab 
oto sic dici, ut Thissiam, in 
Maris infiuit, simul compre- 
}, praeter alios quoque statuit 
ini in: Sitzungsbericht der k. 
sd, d. Wissensch. zu Wien. 
Il. pag. 551. Thissiam vero 
t Noster, Marin fliuvium com- 
‘ans, quem in Istrum influere 
seribit, cum Thissiam dicere 
t, haud accuratius edoctus 
idem de iis regionibus, quae 
s illa certe aetate plane in- 
se fuerunt, indeque etiam sa- 
nor excusandus. 


è roùò Afpov tav uopvpivr] 
s mons apud Thucydidem 
umoratur II, 96. Qui e vete- 
ntentia, qua Thracia ad Isth- 
sque Scythis contigua exten- 
(IV, 99), mediam permeat 
am, in Pontum procurrens; 
era harum terrarum descri- 
Thraciam separat a Moeria 
ri, sive terram Rumili, ut 
vocant, a Bulgaria. Nunc 
nomen Zalkan. — Veterum 
» monte testimonia attulerunt 
icke ad Mel. II, 2. p. 71 nott. 
i Vol. IlI. P. Il et For- 
Handb. d. alt. Geogr. III. p. 


s «270: usyalor x. t. A.) Tres 
Huvios etiamnum in orientali 
arte inveniri monet Mannert. 
ag. 8; nunc vocari /ristra, 
ci et Kara Lon; qui tamen 
ninime fuerint magri fluvii, 
LeyetZo: inseri vult voculam 
nm seripti libri omnes igno- 
borheck. verba éx to» Aîuov 
Tifiors prorsus deleta vult 
nte Gatterero (Commentatt. 


societ. reg. Gotting. 1781. pag. 104 
et: Thracien nach Herodot. u. Thu- 
cydid. v. Schlichthorst. Goetting. 
1800. p. 31), qui haec a sciolo quo- 
dam male intrusa esse arbitratur. 
Cui iure obloquitur Larcher. (Tab. 
geogr. p. 573 seq.), qui Tibdisin pro 
fluvio Caralom habet; reliquos duos, 
Atlam et Auram, se ignorare profite- 
tur. Reichardo iudice p. 42 seq. in- 
telliguntur tres fiuvii Ariklar, Ta- 
bandere et Lom; neque vero ab erro- 
ris crimine tum absolvendus erit 
Herodotus. A quo crimine ut No- 
strum absolveret, Schaffarik (Sla- 
vische Alterthiimer I. p. 473. 506) 
toy Aluov montem de Sarmaticis 
montibus hoc loco intelligi vult; 

qui montes cum a septentrione Istri 
sint, verba xg06 fogény male po- 
sita librariis statuit pro xgòg voror. 

Quod quam temerarium sit, monitu 
vix opus; recteque id quoque reie- 
cit Bessell De rebb, Geticc. pag. 5, 
qui Herodoteos filuvios tres in iis 
fluviis agnosci posse putat, quibus 
nunc nomina indita sunt: Jantra, 
Vid, 0sma: de quo equidem non 
magis decernere velim, quam quod 
proponit Doennigesl. 1. pag. 21, po- 
nere fluvios Dristra, Turkutai et 
Theiss. 'Tibisin pro fluvio Theiss ha- 
beri quoque vult Hansen 1. l. pag 
34, cui Atlas et Auras hodie dici vi- 
dentur Sands et Kéròs; idem autem 
vir doctus Herodoti verba: 20fa2- 
2o0vor èg avtov'Arlas xal Avoag nad 
TiBiors transferri ita vult, ut post 
ovpuicyera ta “Iotow continuo le- 
gantur, insertà vocul& dè post Ès- 
Pallovor et locutione é5 adròr ad 
Marin relata: quem adeo sequitur 
Kolster 1. 1. pag. 12, 15, ut tantum 
pro dè reponat tr; ipsos vero fiuvios 
plane aliter explicat, cum Atlas sit 
Aluta, Auras conveniat cum fluvio 
Skylt, Tibisis cum fluvio Temesch. 
Quae quam incerta et ambigua sint 
omnia, nemo non intelligit: itaque 
satius certe erit vulgatam relinquere 
intactam, quam novis coniecturis 
turbare haud magis certis proba- 
tisve. 


400 


HERODOTI 


Aveas xal TiBiois® dia dì Opnixns xal Gonixav rav 
fav geéovtes “Adous xal Nons xal “Apravns éxdidova 
“Iotoov* èx dì Iaovov xal ovesos ‘Podorns Zxios a 


dia dì Oonians xal Ooninov toy 
Koofvtaov] Thraces Crobyzi (de qui- 
bus conf. Mannert. IV. p. 223. VII. 
p. 29) habitasse videntur ad meri- 
dionales Istri ripas ab oriente Tri- 
ballorum, quorum sedes in hodierna 
Servia, et ab occidente Getarum, 
qui ad inferiorem Istrum habita- 
bant; in quorum loca postea Cro- 
byzi successisse videntur, si quidem 
Strabo VII. p. 318. p. 490 B. Crody- 
zos prope Colatin, Tomos Istrum- 
que collocat; quas ipsas regiones 
Darii tempore tenebant Getae, ut 
sane Crobyzorum natio temporum 
decursu magis magisque orientem 
versus ad Pontum usque sedes suas 
promovisse perhibeatur: nec dubi- 
tat Bessell. ]. 1. pag. 96, quin Cro- 
byzi aliquo modo cum Getis coniun- 
cti fuerint. In Scythia gentem com- 
memorat Plinius 1V, (12) 26; quam 
Scythis finitimam perhibet Scymnus 
Chius in fragmm. vs. 3. 10. A meri- 
die Istri Crobyzos collocat Stephan. 
Byz. Hecataeum citans, cuius cf. 
fragmm. pag. 85 ed. Klausen. Apud 
Thucydidem nulla gentis mentio, 
quae quas sedes occupasse videtur, 
in iis ipsis aut certe proxime collo- 
cat ille ‘l'reres et Tilutaeos, Iero- 
doto non cognitos. Vid. Gatterer: 
Thracien etc. pag. 39 8cq. 

"A®evs] Ita librariorum socordifi 
scriptum esse vult Gatterer. 1. ]. (p. 
101 Thrac. p. 30) pro "/a®dgvs, 
quemadmodum apud Iornand. Rerr. 
Gett. cap. 18 /atrus, qui idem apud 
Plin. 1II, 26 Zeserus et nunc Zuntra. 
Assentiuntur Mannert. VII. p. 9, 
Larcher. T. VIII. p.6567 et Reichard. 
pag. 42. Conf. etiam Kolster |. I. 
pag. 16, qui tribus his fluviis indi- 
cari putat eos fluvios, qui nunc vo- 
cantur Vid, Iantra, Ak-Lom. Sed 
haec in coniectura tantum posita 
esse, monere vix opus. 

Nons] Duo libri Notes, accceden- 
te Valla nec improbante (tatterero, 
qui Noies rectius scribi pronuntiat |. 
1. p. 29 seq. (sive Nowvns, ut vult 


pag. 32) eoque ex fiuvio 1 
vult nomen urbis, quae Ad. 
pellatur et in Ptolemaeo III 
que in Tabula Peutingeri 

quippe quae eo loco baud 
ta fuerit, ubi fluvius Istro 
sceat. Mannerto VII. pag. 

esse fluvius Zscha s. Ostri 
Nicopolin in Istrum infiw 
chardo (p. 42) is, qui a Pli 
tur Escamus et in Tabula P 
Anasaumus, nunc Osme. 
opinionem, qua Noés pro] 
Danubii nomen, pracfixa sy 
retulit Larcherus, ipse Gatt 
plexus sententiam. Quae1 
que probabilior esse videti 
veteres scriptores unus 

Flaccus Argon. VI, 100 fiv 
ad quem Alazones memor 
mentionem. 

‘Aoravns] In Itinerariis 
Utus, a nostrae aetatis h 
Vid. Docuit Gatterer. l. 
quem sequuntur Mannert, 
Reichard. pag.43. E veteri 
eum commemorat Plinius |. 

tx dt Ilarovav ral ovEri 
ans] De Paconibus conf. V, 
Rhodope mons a Scomio 
versus porrigitur per T! 
nunc illi nomen /espoto s 
Dag. Plura Mannert. VII. } 
Forbiger: IIandb. d. alt. G 
III. pag. 1052, ac de vari 
montis appellationibus apu: 
T'zschucke ad l’ompon. Me 
pag. 72 nott. cxegett. Vol. I 

Zog] Ita recentt. edd. 
scripsi, cum in Wesseling: 
tione aliisque esset Aîos, € 
Florentinus liber offert Xd0 
niges 1.1. pag. 21 scribit Zxd 
haud displicet. Apud Strabi 
p. 500 s. 883 C. Thracia 
Iuatos commemoratur, € 
Thucydidi II, 96 est "Ocuo 
nio H. N. Il, (26) 29 esci 
Gatterer. (Thracien nach I 
Thucydid. pag. 28. 29) vert 
nomen fuisse coniicit "Hi 


MELPOMENE. IV. 49. 


401 


Tev tov Aiuov, éodidot és avrov. E "TAAvpuv Bè 
5 fopénv &vepuov "Ayyoos morauòs é0falder ég mediov 
lexòv xal é5 rotauòv Bpoyyov, 6 dì Booyyos és tov 
DUrO dugottpovs éuvras peyadovs 0 "Iotgos déxera.. 
xatuzeode y00ns OuBoixcov Kapris rorauoòs xai dA- 


nod ipsum in recentiori 
pellatione Zscha, Ischar, 
areat. Adstipulatur Man- 
» 10 coll. Reichard. p. 42, 
|. pag. 16, Forbiger. I. l. 
qui omnes Sciun Hero- 
nvio Zsker convenire exi- 
- Mox pe6oy retinui ob 
coll. IV, 50. Alii libri 


rorapog] Angrus est Mo- 
>, Brongus autem .Morava 
Vid. Gatterer. l. l. pag. 
sequuntur Larcher. in 
» p. 5067, Mannert. VII. 
olster l. }. pag. 16 coll. 
1 Deutsch. u. ihre Nach- 
pag. 173, Reichard. pag. 
imecunque mox de Carpi 
Noster affernt, ea expli- 
negat, ut sane falsa esse 
u. Nec nagis falsos esse 
erim, qui A/pis nomine 
icari putent. Quod idem 
H. Kiimpf in Umbricec. 
(Berolin. 1834) pag. ll, 
idmodum dubia, si quid 
iceat, Aenun (Inn) po- 
vian (Drau) intelligendos 
et. Zeuss 1.1. pag. 12 hoc 
rii nomine indicari putat 
puibus fluvii iu Istrum in- 
seurrant; Alpes scil. et 
rolster 1. I. Alpin ad dHe- 
in ad Arrabonem (Raab) 
flavium Alpin non longe 
occidua terrae Herodo- 
nxisse e verbis seqq. de 
1 colligit Bredov. Spec. 
lranolog. Herod. p. XXIV 
br (Hist. Rom. I. p. 119 
ive Carpin sive Alpin pro 
‘io Znn haberi vult. Qui 
ischt. Schrift. I. p. 371 
rm. II. p. 578 ed. rec. vix 
; quod Angrun esse con- 
ium Drin et Brongum nune 
mn (Sau); quam candem 


IT. 15. 


olim Peuceri fuisse sententiam, e 
Larcheri nota intelligo. 

és nedlov tò TeiPallixòy] Tri- 
balli ipsi apud Herodotum nusquam 
commemorantur, qui hoc uno loco 
Triballorum planitien nominat. Apud 
‘l'hucydidem aliosque frequens huius 
gentis mentio, quae olim libera nec 
Udrysis subiecta ‘Thraciae accen- 
setur gentibus et. quae temporum 
decursu sedibus mutatis ad Pontum 
Euxinum lstrique iuferiorem cur- 
sum magis magisque processise vi- 
detur. Cf. Gatterer. 1}. l. pag. 37 
seqq. Triballorwun planities ad Moe- 
siam inferiorem sive ad Serviam, 
quae nunc vocatur, pertinebit: die 
Moramaebene, ut ait Zeuss |. 1. pag. 
258. Mannert. VII. p. 11 de ea Ser- 
viae planitie cogitat, quae nunc no- 
minatur: Amselfeld, prope Kossova, 
insignis illa quidem duabus pugnis 
anno 1389 et 1418 commissis. At 
Niebuhrio |]. I. latius patuisse vide- 
tur haec planities omnemque Hun- 
gariam inferiorem comprebentdisse; 
ita ut Triballorum planities Slavo- 
niae atque lungariae inferioris 
campos planos, quos Herodoti ne- 
tate ‘lriballi tenuerunt, post alias 
in terras cedere coacti, comprehben- 
derit. Vid. Hist. Rom. II. p. 07% 
seg. ed, scc. . 

èx dì tijs narvaeode quwens Op- 
Beix0v] Superiorem Umbrorum ter- 
ram hoc loco dicit cam, quac supra 
Padum septentrionem versus ad Al- 
pes usque extenditur atque ab Hero- 
doto in Italia inferiori scribenti sane 
n uxtureode yoga (conf. II, 5. 32) 
dici poterat. Haud alios hîc intel- 
ligi Cmbros atque supra I, %, com- 
pertum habeo, gentem scil. imaxime 
florentem cet ante Etruscorum impe- 
rium valde extensam. Neque aliam 
ultra Umbros Italiae gentem Noster 
novisse videtur, quos ipsos forsitan 
magis septentrionem versus habi- 


26 


402 


HERODOTI 


dos “AAzis motauos, r00s fogénv béovres avepoy 
Endidovor és avrov. Géer vuo dn dia maons ti . 
"Iotgos, agtanevos éx KeAtov, oî ogaror 1008 NA 


tantes sibi animo cogitaverat. Quo 
tamen iure Umbros ab Herodoto ad 
Adriam poni asserat Bredov. Spe- 
cim. Geogr. et Uranolog. Herod. 
pag. XXIV, equidem non intelligo. 
Rectius, opiuor, Niebuhr. Roem. 
Gesch.I. pag. 98 [pag. 149 ed. sec.], 
quem Cr. citavit, monet, Umbriae 
nomen apud Graecos latius patere 
inde a sinu maris Hadriatici septen- 
trionem et occidentem versus usque 
ad Alpium radices, finibus minime 
definitis, quippe in terra Graccis 
prorsus incognita, Herodoti tempo- 
ra si spectes. Neque aliter fere sta- 
tuit Micali: Storia degli antichi po- 
poli d'Ital. I. pag. 71, quocum con- 
ferenda quoque sunt, quae de his 
exposuerunt Mannert. (ieogr. IX, 
1. p.302 seq. 435 seq. et C. O. Muel- 
ler. Etruscc. I. p. 102 seqq. Illa igi- 
tur aetate, qua Herodotus haec scri- 
psit, Umbrorum imperium trans Pa- 
dum extensum fuisse si statuamus, 
quod sane hic ipse Herodoti locus 
ratis docere videtur, obstat, iudicc 
Kaempfio 1. 1. p.11 seqq. 17. 19—21ì. 
Livii testimonium(V,33.34), omnia, 
quae trans Padum sita sunt, usque 
ad Alpes Etruscos tenuisse perscri- 
bentis, qui ipsi satis longo tempore 
antequam Herodotus Thurios per- 
venerit historiamque suam conseri- 
pserit, a Gallis inde pulsi esse fe- 
runtur: unde transpadanae terrae 
Herodotum prorsus ignarum fuisse, 
cum ad Umbros eam referret, contì- 
tendum videtur Kaempfio, Herodo- 
tum excusare studenti, qui h. l. ca 
secutus sit, quae ad statum longe 
priorem pertineant, in quo sane ['m- 
bri trans Padum imperium suum 
protulisse putandi sint. Equidem 
Niebuhrinum sequi malim, cum mi- 
nime mihi negari posse videatur, 





Umbrorum potentiam [ 
supra Padum, qui vul 
terminus habetur, esse 


eos usque montes, e € 


pis (qui tum sane ad ( 
tes referri non poterit) 
fiuxerint. — Pro "A2a 
an scribendum sit"/2x 
bum éxdidovo: conf. n 
cobcuevos ix Kelt 
33 ibique nott., ubi ( 
dicta sunt, iis nunc 
fragmm. ed. Marx p 
notante Cr., coll. Ni 
Gesch. II. pag. 575 ed 
quae ex Ilecataei M 
deperdito repetita vul 
Hecat. fragmm. pag. ‘ 
uero Kuvntas valent: 
tes, exceptis Cynetibus. 
occidentem versus in 
tare supra II, 33 dixei 
I. Kvvntes, ii sunt Ae 
IV, 53 (coll. 59) pe 
quae alia affert Fischi 
III, b. pag. 200. Ips 
agro Cuneo (quod « 
Graeco nomine Xvvng 
torio (quod nunc Sa 
perhiberi testantur) d 
Is. Voss. ad Pompon.1 
ad quem locum etia 
Tzschucke in nott. 
ITI.P. III. pag.19 seq 
tis intra Sacrum l 
(Cap. Vincent) et A 
(Guadiana ) adeoque 
hunc amnem in Alger 
vocatur, collocat Scl 
diss. pecnliari: Tebe) 
der Cynesier oder Cyn 
1793. 8. pag. 7 seqq. 
Ideen II, 1. pag. 201. 
Rlios ut taceam, quor 
refert Schlichthorst. |] 


*) Pertinet huc Stephanus Byzantinns s. v, Krrytinov® IBnelag 
, « e , w .’ - ce ri Tal è 
Queavov. Hoo0dwoos dsuatow twv rad Ioandéa: oÈ oluodyt 
nal KvvNnoior. laems. v. Digres: #8r0s IPugiuòr puerta 1 


tas Hoodogog dsxata. 


MELPOMENE. IV. 49. .50. 


403 


rnras olxéovoi tav év ti) Evpoozxn, déwv dè da raone 


ans és ta miapia ts ZxvBdins éopaAAe.. 


Tovtoav dv 50 


degBévrav xal «AA 0v modi dv cvufariopeveav tò 0pé- 
og pivera. 0 "Iotpos morauav uepiotos. Erel Vw ye 
vovufaliew, 0 NetAos rin aroxgatter: È yào 7 


ve possum (Vermischte 
pag. 1:11 seq.), qui Cy- 
me in extremo occidente, 
in septentrione remotissi- 
‘mdos esse statuit. Cf. 
cker. Myth. Geogr. I. p. 
nott. ad II, 33. Etenim 
pronuntiat, Celtas inter 
ropae gentes (10v év 17) 
ltimas occidentem versus 
nere, unis exceptis Cyne- 
nesiis, qui igitur omnium 
bendi sunt, occasum ver- 
ntes. Quos minime muta- 
tvurnoltag, Baleuricarum 
incolas, ut proponit Kol- 
ig. 9, sed bene discerne- 
iis Celtis, ad quorum gen- 
dscribi nequeant, ad Ibe- 
lispaniae avido yBoves pu- 
ferre Cynesios satius uti- 
ir. Cf. Dieffenbach. Cel- 
p. 26. 
eeysa. tig ZuvBins foPaA- 
Ham a latere alluit.* Ita 
Nec aliter fere Rennel. 
ris verbis qui indicari pu- 
n in confinia Scythiae in- 
ique Larcher., qui reddi- 
ntre dans la Scythie par 
extrémites.‘‘ Etenim Ile- 
ba proprie valent: /ster, 
iam Europam fluit, (tum, 
ersus delabitur) iniicit (se 
iuas) in lutera Scythicae 
adeo hanc uttingens mari 
Quare male reddit Kol- 
10: », der Ister fiillt 
leythien ein. dofecdiev 
ysa Ister dicitur eodem 
> paulo ante Angrus dici- 
819 és nediov tò Toifal- 
'g MOTaMov Bgeoyyov, coll. 
. additur 70 Gt: 907 (é5- 
ovTOs ée tòv Evpeninv 
ò g#ed00r), quod h. ]. si- 
nte addere licet, ut supra 
IV, 57. — ra micia di- 


cuntur latera s. confinia, quemadmo- 
dum in re militari re niayia dicun- 
tur latera agminis 8. aciei (nos: die 
Filanken) apud Xenophont. Cyropaed. 
V, 2, 1. VII, 1, 7. 16. Anabas. III, 
4, 14. VI, 1, 15. 


Car. L. 


Tovrwy dv — cvufallopevav to 
Gpétegov vdwo] i.e. , his igitur, quos 
recensui, aliisque multis (Auviis) suam 
aquam secum confundentibus Ister ma- 
cimus fit fluviorum.‘* Ubi observa 
usum verbi cuvpfadlecBat, addito 
accusativo, sine quo mox dicit: ovTE 
MOTOUÒG ovte uonvn — és ni80s 
of cvuBaddetat, licet eadem fere 
subsit notio. Unde sane multum dis- 
crepat activum cvpfalZev, quo 
etiam bic utitur in verbis: VIE ye 
tv 2906 tv cvuufaXieLv, de qui- 
bus mox videbimus. 

enel vio — aronoateer) Sensus 
est: nam si solius (Istri) per se aquam 
cum Nili aqua conferas, copià illum 
superat Nilus. De locutione #îv 7005 
tv GvuffeZievv citat Wesseling. 
Athen. IV, *p. 652 F. coll. Thucy- 
did. ll, 97. pAlibi dicitur brevius 
Di dv8” #r0s, ut Platoni De rep. 

p. 331. p. 11 Bekk., ubi vid. Ast. 
. 339 et conf, Stallbaum. ad Phileb. 
8. 1601. p. 216.“ Cr. Tu add. Bern- 
hardy ad Eustath. ad Dionys. Pe- 
rieg. pag. 853. — &mroxgatts (pro 
éringatéer) scripsi cum recentt. edd., 
cum «20 verbi simplicis vim augere 
videatur, ut in tot aliis verbis. Cf. 
IV, 79. — Ut antea rovroy pro tov- 
téwv, sic mox 0vdsuia pro ovdein 
cum Gaisford, et Matth. rescripsi. 
— Verba seqq. #5 yao dn tovrov x. 
t. À. respicit Eustath. ad Diony8s. 
Perieg. 226. Displicet in his verbis 
#edidovca neque atque ésdidoî, 
quod paulo infra legitur, Bredovio 
p. 63, #x didovca et ludi8oî propo- 


26 * 


404 


HERODOTI 


TOÙTOv OUTE roTauos oùtE xoNvn ovdsnia todi dovaa 
ol cvufadietai. lcos dè ail déeL Ei te Béper xal 
“Iotoos xatà torovde ti, 009 éuoì doxéel. toù pèòv ye 
00os méo doti, 0Alpov TE pescav ts EOUTOÙ pvaLos vivi 
vao N yi aUtn où geuuovos raurav 0diypdo, viper 
qo&tar: toù dè Peoeos N quodv n év tdi geruovi rEdOr 
aupidagpys, tuxopevny ravrotev éodidoi és vovIotgo 
dn 7 gidv Eodidovoa Es avtov cvurANIVE:, xal Opi 
te xal Aafoor GÙv avtij* de ydo di tò Béoos. 00 


nenti; contra Schweighaeusero (Le- 
xic. Herodot. I. p. 285) ob hunc lo- 
cum in iis, quac IV, 49 leguntur: 
al ovro. du didotar 8g avior, pla- 
cuit rescribere £ 0 dLdovor, quod sa- 
ne libri nonnulli praebent scripti, 
Florentino codice cum duobus aliis 
vulgatam retinente, quam ct ipse 
retinendam duxi. Ac videtur Noster, 
qui sane frequentius dixit xddore 
de fluviis in mare aut in alios fluvios 
se infundentibus (I, 80. 189. TI, 22. 
30. 34. 150. IIT, 9. 115. IV, 48. 52. 
99, 00. 77. V, 118. VII, 113. 198: 
quos locos iam attulit Bredovius 1. 
1.), ceodem fere sensu adhbibuisse ver- 
bum #0d:dove: ; nt sane neutrum lo- 
co movendum existimem. Ac dixit 
Noster quoque xaradidore: tali in 
re IV, 85: 7 dè IToorovris — xa - 
tedLdotî és rov'EXiNnorovior — 
‘udidoî dì 0°E2inorovros ès xa- 
cua neleye0g, ubi Shnerofti liber 
cum alio libro offert é0d dui pro 
#xdtdoî, -— Ad verba Îcos di absì 
Gfsi Ev te dioti val yHuori conf. 
supra IV,48, ubi nonnulla adnotavi- 
mus. Respicit ad Herodotea Pausa- 
nias VII, 38. 8.3, ubi comimemoratur 
in monte Lycaeo 175 ‘Agroùs— xIyi, 
n ata ta «va morano TO Icrom 
mépvuev l'oov tapégeodei tO Vdp Èv 
guuovi 0uolwg nal tv be Féoovs. 
Herodotea quoque ante oculos habu- 
iage videturScymnus Chius, qui vulgo 
dicitur, in Orbia descript. 777 seqq. 
de Istro sie scribens: quéler dè pe- 
xe ti Aedunis yivocnetae ... vai 
toò Bios tOv nevta diaptrov y00- 
vov: geuovi pèiv yo avéstai rÀn- 
coruevos toîg yivopévavs dufeo:c1r, 
» dè toò Béoci dò tijs gioros, @s 


puoi, teg ÈmioguasLe re 
ts MauPfavoy del retyo: 
#Einowv Ocavtwg leo. 
dedi Muellerum secutt 
Geograph. Graec. mini 
vera ye N yN] Ini 
dn tò deoos. Tu cf. Il 
7 conf. I, 193 et IV, 
vipertoò dò: navra : 
nxavta Sancrofti liber ri 
vix opus, vid. I, 155: 
tuuo yofo ct conf. € 
strueturam II, 95 ibi 
Retinui ye@ra: a Schu 
Gaisford. duorum codd 
mutatum in 7eésrei; 
ad I, 58. III, 78 ete. 
est: nix vero omnia ol 
strueturam suppl. ad: 
plerumque nive utitar 
collatis locis similibus, 
sit Hemsterhus. ad € 
Dian. 69. Neque enim 
pertinet Hesychii glo: 
polvrerci, ut loci hae 
tia: nive omnia inficiuni 
Ad vocem auqgilay rg i 
nott. ad II, 114. IV, 2 
ouPeor rollol re xal 
Beos dicitur, quidqui 
est ac vehemens, ventis 
buitur, undis, imbribus 
Blomfield. Glossar. ad A 
111. Vid. nott. ad Hero 
In fine cap. Florentinu: 
dicem cxhibui 704Zaen4 
135, ubi vid. nott. Rel 
mricecia. — Ad avro; 
aequilibrium) Cr. conf. 
37 infra ad I, 4, 14, ub 
esse medicum dixit, lat 
in Oeconom. Hippocrat 


MELPOMENE. IV. 30—52. 


405 


v Udo 0 HAos éneAxerai Ev td Déoel N év roò yer 
iovr@ ta cvupioyopeva tod Iotow modlarAnora éori 
6 Hxso toù gsupovos* avrirideueva dÌ ravra, avti- 
iverar, Gate l0ov uv aleì paiveodai éovta. 

uv dn tav moraudv toioi Exv&yoi gori 6 "Iotgos, 51 
Urov Tuons, 0g amò Bopéc uèv avéuov opuarar, @0- 
&ov éx Aiuvns ueyaAns, 7 ovpiter tqv te Zxvdixny 
evpida yiv. Sr. dè tod otopari avrov xaroianviai 


oî Tupitar xaAéovta:. 


alarid. pag. 187, Blom- 
‘&hyl. Pers. vs. 443 (qui 
vrrsonzxo6v monuerunt), 
rerba ayriribiueva dè 
Te iuvat, quae leguntur 
‘a dì yevousva, névdea 
Alyvntiovs nratalaufo- 
ram utriusque loci non 
em est ratio ob nomi- 
| nostro in loco, in quo 
qemoats yiverai pro prae- 
i poterunt. Tu conf. de 
lem Geislerum De Graec. 
quos vocant absolutis 


Car. LI. 


F. IV, 11. Mela II, 1, 74. 
rcell. XXII, 8. Byzanti- 
bus est Danastris. De quo 
>s attulerunt T'zschucke 
1 pag. 39 nott. exegg. 
II, Forbiger: Handb. d. 
ph. III. p. 1117, Ukert 
I. Griech. n. Roem. III, 
seqq. Nunc fluvium vo- 
e, satis constat. Aquae 
em utroque nomine con- 
t. Conf. nott. ad IV, 48. 
3 quaerere non vacat. À 


+ quod delabentem facit. 


luvium, qui revera ab 
1 orientem magis decur- 
licandum ex ea, quam 
finxit, illiur orae formà 


è déwov Ex Uuvns usyc- 
lane fictum esse falsum- 
dicat Reichard. 1. l. pag. 
sce finvius supra vicum 
rime ex lacu proveniat. 
sodem auctore Scythiam 


Toitos dè "Travis rorauos52 


ille a Neuride reiungit. IHecren. 
ldeen I, 2. pag. 268 de orientali Ty - 
rae brachio cogitat, quod in Galitia, 
in pago Sombron oriatur. — De Neu- 
ris diximus ad IV, 17. — Retinui &g- 
getai, cum male in quibusdam libris 
exstet fogerae. Cf. II, 17.33. IV, 49. 

où Tuoitar naléovtai) De urbe 
Tyra intelligunt, teste Plinio IV, 
26 (12): ,,clarus amnis 7yra, oppido 
nomen imponens, ubi antea )phiusa 
dicebatur.‘  Convenit cum Plinio 
Polyhistor apud Stephanum Byzant. 
8. v. TUeas, quo nomine et tluvium 
et urbem appellari dicit, his additis: 
tuaZeîro dì Ocpiover. Inde sunt qui 
‘Tyram, sunt qui Ophiusam comme- 
morent, de una eademque urbe lo- 
quentes, dissentiente Ptolemaeo, 
qui (Geogr. III, 10) inter ntramque 
urbem sic distinguit, ut 'Tyram non 
longe ub ora maritima, 0phiusam in 
terris mediterraneis a mari remo- 
tioribus sitam ponat. Equidem cum 
Muellero, qui veterum testimonia 
attulit ad Scymni Chii vs. 802 (Geo- 
graph. Graecc. minn. I. p. 229), prae- 
fero eam sententiam, qua duo hace 
nomina ad unam eandemque referen- 
da sunt urbem, fluvio adiacentem et 
a Graecis conditam. De 7yritis, in 
quorum locum postea successisse 
videntur 7yragetae, vid. Ukert. 1. 1. 
pag. :118 et conf. quoque Tzschucke 
1. 1. pag. 40, qui dubitat, an Bender 
urbs in eo loco sit sita Tyramque 
veterem in castro Palanko quaeren- 
dam censet. Cf. Reichard. 1. 1. p. 43 
coll, Mannert. IV. p. 83. 234. 


Cap. LII. 
Totrog dt °Travis] Nunc vocatur 


406 


HERODOTI 


opuata utv Èx Ts Zuvdixms, beer dì Ex Aluvns pe) 
nEoui veuovtei È LrcztoL @yorot Aevxoi” uadéetui d° L) , 
cedas untne Travios. èx tavtns dv avattliov 6 71 
tauòs déer Eri uèv mevtE Nuegécov rA00v fpagds 2 


Bug. Cf. Mannert. IV. pag. 74, Rei- 
chard. 1. l. pag. 44, Tzschucke ad 
Melam l. l. pag. 35. 36, Forbiger: 
Handb. d. alt. Geogr. III. p. 1116 
seq., Ukert 1.1. pag. 187 seq., qui ve- 
terum locos de hoc fluvio omnes ex- 
hibent. Ipsum nomene Gracco atque 
barbaro mixtum statuit De Bross. 
Mém. de l'Ac. d. Inscr. XXXV. pag. 
027 amnemque inferiorem designare. 
In alia omnia abit Ritter: Vorhalle 
pag. 181 seqq. 184 seqq., Indica ad- 
vocans, quae ab hoc loco sane aliena 
videntur. 

fn Auvns Leydins) Herodotum 
hîc quoque nimio suo studio, quo 
amnes plerumque e lacubus iisque 
magnis derivat, abreptum fuisse 
contendit Reichard. l. l., nisi forsi- 
tan paludum ac stagnorum, quae in 
gubernio Minsk reperiuntur, notitia 
quaedam ad Herodotum pervenerit. 
Namque haec stagna, a quibus non 
valde remoti Hypanis fontes, olim 
magnum lacum cetfecisse videri. Ori- 
tur enim, quod satis nnnc notum 
est, Hypanis in Podolia, l’oloniae 
regione: ripas eius paludosas esse 
et arundine repletas, adeo ut palu- 
dis 8. lacus speciem commode prae- 
bere potucrint, recentiores asserunt; 
cf. Hansen. |. l. pag. 19 et pag. 20, 
qui recte monet, ipsum lacum eum- 
que magnum, ex quo effluat Hypa- 
nis, nullum reperiri. 

tyv TELE veuovtai în cy0101] 
Ad vocem réq.é vid. nott. ad IV, 
15. Herodotea attigit Eustath. ad 
Dionys. Perieg. 1143. pag. 312, 2 
seq.ed. Bernhardy. Non aliter hodie 
ad ripas fluvii Wyssum in desertis 
gubernii Cherson equos pasci feros 
scribit Koeppen: Nordgestade des 
Pont. pag. ll. Ac de equis, qui per 
istos campos in terra Ukrania, quae 
vocatur, longe lateque adhuc va- 
gantur liberi nec domiti, recentioris 
quoque aetatis peregrinatores satis 
estantur (vid. allata a Kolstero 1. 1. 
pag. 18, Eichwald Alte Geograph. p. 


296 et conf. Dureau è 
Mém. de l’Academie d 
XIII. pag. 481 seq., 1] 
Asie mineure II. pag. 6 
Link. (Die Urwelt pa; 
de primitiva equi patr 
quam in regionibus pla: 
maris Caspii esse arl 
Ritter l. 1. pag. 185 si: 
sanctissimi pascuntur, 
tri consecrati, nec alic 
terris habiti atque ele[ 
Taprobanes insula. 
untne Traviog] Perti 
II, 1, 65: ,,Callipidas 
cludit. Ex grandi pa 
quam Matrem eius ac 
lant;‘‘ atque Eustathiu 
Perieg. 1143 (pag. 312 
hardy): (oréoy OY, ott xa 
dorov xal Tuv8nòg 
éori deyduevos "Travis 
Én iuvne peyoins, Hus 
tn Taanosg, xa 
Masctis pntno voò Ev 
respicit Nostri verba IV 
pres te nadéeta: nel p 
IIOvTtOv, quo eodemi 
est Dionvs. Perieg. 1 
II. N. VI, 7. Avien. D 
245. Or. marit. 393. A 
fert, puod teste Strabo: 
p. 109 Tzschuck. Tim 
suam regionem x7Y7v 
dahacons perhibuerunt 
pius sic occurrunt pate? 
rens, ut monuit Tzsch' 
lae 1. I]. pag. 37 nott. 
III. P. II. Haceotis auter 
hanc ob causam dicel 
huius ille quasi gignitur 
tur sive incrementa e 
Vorhalle p. 57 seq. col 
modi appellationes ad 
Magnac omnium in n. 
Matris cultum ad Ponti 
dia allatum refert. De 
derit vir doctissimus. 
érì pèv névte NU 
Quattuor dierum itinera 


MELPOMENE. 


IV. 52. 407 


> dì rovrov xpds Palecons teoccéocwv nuegéav rA00v 
Rivas. éxdidoî Ro és avtov xorun rixoi, obra dr ti 


‘tur, si adiiciantur, novem 
exsistit iter, quod cum fluvii 
Ne, quae est octoginta mil- 
ihvenire monet Mannert. IV. 
. — In seqq. scripsi cum 
rb., Gaisf. et recc. edd. foa- 
flvxds îTL, ubi pro fre vul- 
, quod ipsum retinuit Mat- 
Yocem feazùs cum Hansen. 
20 equidem eo refero, quod 
tenui aqua finit et vadosus 
: seicht, flach, quo eodem sen- 
itur apud Strabon. I. p. dl. 
ue huc non pertinent, quae 
strum (II, 102. IV, 179. 
4. II, 91) dicuntur te fea- 
i scribendum ta foazic; 
beck. ad Phrynich. p. 537), 
, quae Virgilius Aen. I, 11I 
Na. — Ad argumentum He- 
loci pertinet Vitruvius de 
. VIII, 3. $. 11 sic sceri- 
[tem sunt ex amaro succo 
intes exeuntes vehementer 
it în Ponto est flumen Hy- 
ri a capite profluit circiter 
adraginta sapore dulcissi- 
ide cum pervenit ad locum, 
ib ostio ad millia centum 
\, admiscetur ei fonticulus 
uam parvulus: is cum in 
it, tunc tantam magnitudi- 
rinis facit amaram, ideo 
' id genus terrae et venar, 
laraca foditur, ca aqua ma- 
:rficitur amara. ‘‘ Herodo- 
que ante oculos habuisse 
Mela, ubi 1. Il. legimus: 
is) et diu, qualis natus 
rit. ‘Tandem non longe a 
»arvo fonte, cui Exampaceo 
1 est, adeo amaras aquas 
1t ipse quoque iam sui dir- 
non dulcis hinc defluat.“ 
alvaòs]Hesychio interprete 
34 alvos valet déiviòs xal 
xal Zav n uolicta. Cf. 
Il 76. Ex Homero ductum 
vid. Ili. X, 38. Odyss. I, 
353. Hymn. in Apollin. 64. 
*hylus quoque Pers. 926 et 
Rhod. III, 15. 480. 
n te goùca x. t. 1.] Adloci 


structuram, ubi antecedens oUto 
excipit relativum pronomen, conf. 
Kuehner. Gr. Gr. $. 802 et vid. su- 
pra I, 87.III, 12. Cr. adscripsit: 
,,Cunf.Nchaeferi Melett. p. 71. Fluxit 
autem hic usus Herodoteus ex Ho- 
mero, Vid. Odyss. XIV; 402—404. 
Inde Valckenar., qui similes Hero- 
doti locos iam attulit I, 163. III, 
120. IV, 28. 184, nostrum locum sic 
accipi vult: funs «deo erat amarus, 
ut, quum exiguus esset, Iypanin flu- 
men in paucis magnum viliaret amari- 
ludinem suam miscendo. Atque xiora 
idem vult esse atque «zotov or 
#8, ut infra Noster loquitur IV, 81, 
eiusdem rei mentionem faciens, at- 
que Stephan. Byzant. s. v. Travis 
haec scribens: /Mytoodmgog d' éy 
teTRQTO al xonynv tiva wixguv Els 
«vròv EyxeicBar nal Tmotov nor- 
eîv tov notapov, ubi Metroduri loco 
Herodotun substituendum esse cen- 
set idem Valckenarius: de quo 
quidem nunc decerncre nolim, sed 
cos afferam veterum locos, qui prae- 
ter Melam et Stephanum Byzan- 
tinum eiusdem rei mentionem fa- 
ciunt: Aristotel. Meteorol. II, 3, 
qui in universum scribit, fontem in 
Scythia esse, qui totum fluvium red- 
dat amarum; ipsum Hypanin affe- 
runt Ovid. Met. XV, 285. Vitruv. 
VIII, 3, 11, Pausan. IV, 36. Athen. 
II. p. 43. C. D. et Eustath. ad Dio- 
nys. Perieget. 11143 eandem rem 
enarrantes , cnius memoriam inde 
satis propagatam apud veteres fuisse 
iure colligas, adco ut de fide eius du- 
bitari vix queat: de loco autem si 
quaeras, ubi hicce fons exstiterit, 
cuius adhuc certe nullum vestigi- 
um, hunc circa urbem Braclaw 8. 
Bratzlaw (cf. ad IV, I7 nott.), ut 
nunc vocatur, quaerendum esse cen- 
set Mannert. IV. p. 94. Reichard. 
p. 25 respici putat locum quendam 
Podoliae, nomine Zadyschin, ad 
meridionalem Hypanis 8. Bugi ri- 
pam, qua in eum Sclnitza influit. 
Illic enim mineralis fons. Mox ta- 
men subiicit, Herodoti fontem situm 
videri a septentrione Bugi; etsi de 


408 


HERODOTI 


todoa TIXQÎ, 7) peyadei cuixoI] Éovoa xigva Tov "Txav 


huius fluvii amaritudine, cuius ipsius 
causa sit fons, nihil quidquam nunc 
traditum reperiatur. Ponticae orae 
fontes non nisi laticis paene marini 
memorat Ovid. Ex Pont. III, 1, 17. 
Ad Mannerti sententiam accedit fere 
Eichwald (Alte Geograph. d. Casp. 
Meeres p. 297 seqq.) cogitans de 
naphthae fontibus, qui hand infre- 
quentes circa illas regiones reperi- 
antur, eoque amarum fontem Hero- 
doti referens, quem prope Michai- 
towska fuisse viginti mill. remotum 
ab ostio Ilypanis, meridiem versus 
situm ab urbe Wosnesensk, decla- 
rat Kruse: Urgeschichte d. Esthn. 
Volksstammes p. 283. Cum fons 
iste ab Herodoto collocetur ea in 
regione, ubi Tyras et Hypanis exi- 
guo intervallo fluunt 8. limites suos 
contrahunt (7A téguara cvvayorot) 
iuxta Alazones (vid. nott. ad IV, 17), 
Hansen, l. 1. pag. 19. 37 hanc regio- 
nem inter urbes Mogilew et Braclaw 
‘ 8. Bratzlaw facile cognosci posse, 
prope oppida Olviopol et Gaissin 
haud male statuere videtur. Addam 
his Koehleri sententiam (Mém. sur 
la course cet. consacr. è Achill. p. 
126 coll. Mem. de l’Acad. de Peters- 
bourg T. X. p. 652), qui fabulam de 
Exampaeo fonte inde censet ortam 
esse, quod aquae stagni Borysthe- 
nici aliquando in ipsum fluvium ven- 
torum vi fuerint reicctac, cum 
quae de hocce narrentur fonte ama- 
ro, Herodoti aetate si vera fuisse 
ponamus, nunc minime ita sese ha- 
beant. Atque a recentioris aetatis 
peregrinatore relatum inveni, flu- 
vium Hypanin prope urbem, quae 
nunc vocatur Niko/ajef, quamvis 
suptuaginta quinque fere Russica 
milliaria (vocant Werst) a mari re- 
motum, salsam tamen praebere 
aquam. Cf. Sommer. Taschenb. zur 
Verbreit. geogr. Kenntn. 183?. pag. 
129. Ildem ex alio diario allatum 
posthac vidi a Tzschuck. l. l. pag. 
38, fluvium milliaribus quibusdam 
ante, quam excurrat in Pontum, 
amarum saporem traxisse, quem 
mari tribuunt. In quo eodem princi- 
pis Wuertembergensis diario memo- 


ratur lacus salsus, per qu 
fluat Zeligol, nisi sit h 
(rons). Haec igitur eo. 
fluvialis aquae amaritudi 
Noster tradit, e marina: 
per ostia in fluvium irra 
tamus: quod si per aliqu 
fieri posse concedamus, 
quattuor dierum navigat 
vix potuit: adeo ut Her 
Ponti oram attigit atque 
que accurate edoceri pa 
retulisse putandus sit, 
amaritudinem non maris 
ente, sed fonte, qui cur 
scetur, effici diserte tra 
igitur ab Herodoto star 
tim cum fontes, qui aqua 
ac salsam praebent, 
illus regiones inveniri tra 
Eichwald. 1. supra l. C 
Kolster 1. 1. pag. 19. De 
nomine Scythico varie qu 
viri docti; Dubois del 
(Voyage autour du Caw 
396) Exampaeum 8. sacn 
dem dici vult, quibus n 
Czorny — szlak, i. e. atr 
mappis geographicis adl 
tum. Ritter. (Vorhalle pa 
men fontis Zrampaei susy 
Hexenpfad, Asenpfad, id 
ad antiquam viam sacran 
dhistica sacra occident 
fuerint traducta. Ritteri 
quitur Brandstaceter Scyt 
Boeckhio (Corp. Inscrip 
II. p.111)vox Egauxrasog 
videbatur évvéa 6dol, qu 
ipsius Herodoti verbis r 
pro ‘Teai 000), cum #É@ 
gnificet; sed postea (4 
Zeitung. 1847 nr. 4. p. 
ctus sententiam suam 1 
voce éÉEav sacrun signif 
Zeuss (Die Deutschen u. 
barst. p. 295) nomen rep 
Zendica lingua, in qua v 
esch declaret sacrun et 
viam, semitam, vele Peri 
in qua Pai idem valeat ai 
unde 'Efauzraîov verteri: 
crun, quam appellatio 
alienam videri ab hoc loci 


MELPOMENE. IV. 52— 33. 


409 


xoTapov Ev ddiporoi uépav. Foti dì 1 xoivn aUrn Ev odporoi 
goons INS te «poter ZExv8éaov xal "Alataoveav: ovvopa dè 
tu x01"N xal, 0dev des, to yodpow Zxvdiorì uv Etauzatos, 
xarà Ùì tiv Edivov pAdocav'Ioaì 6d0i. cvvayovai Sè tà réo- 
pata 0 te Tuons xa) 0 "Travis sata ‘Alatovas: tò dì arò 
TOUTOY azoorgtbas Éxditegos GéeL eVpUvav tò péoov. 

Teragros dè Bogva&évns rmorauòs, 06 doti uéyiotos te 53 
pera Iotpov tovtAav xaÌ roAvagxÉOtatOS xatà pvosuas tas fue 
tipas, oUti povvov tv Zxvdixdv morauov, diik xal tv &A- 
dev axaviov, xAjv NeiAov toù Alyvatiov: tovro pae cx 
ole 1 sori cvuBalterv GARY rotauov* tv dè A0crdv Bogu- 


quoque Hansen. l. 1. Add. Grimm. 
ichte d. deutsch. Grammatik 
I. p.235. Alia excogitavit Neumann 
Hellenen in Scyth. p. 196 seq.) 
ex Mongolica lingua cimak-dsam re- 
peiens ’Efauraîov et interpretans: 
die Wege der heiligen Versammlung! 
quo quid statuendum sit, docet 
hiefner in: Bulletin de la classe 
sciens historiques de l’Acad. de 
Petersbourg XIII. pag. 544 seq. 
ol'foLo: péyav) i. e. fluvium in- 
Rinores magnum (Scythiae sc. in- 
ter fuvios reliquos, cum Istro com- 
Paratas), nt interpretatur Schweigh. 
ignidem malim cum Letronnio red- 
Peo (Journ. d. Savans 1817. p. 98): 
Prei Paucos magnun, i. e. d'une gran- 
rter peu comunune. Haud aliter No- 
cla IX, 41: év diiyorci ITsg- 
He” > dune Soniuos. Alia dabit 
Bi .»terhus. ad Lucian. I. p. 172 ed. 
Mg Similem locntionem attigi- 
7 dd III, 8. — Adlocutionem us- 
Del 0jix07 in proxime anteceden- 
as & conf. I, 51 ibique nott. (ubi 
li ii V, 72 legendum IV, 52). Mox 
Li #y obgorci, ubi male olim èv 
© Gi. Tangit haec Eustath. ad 
mer. p. 149, 15 s. 112, 5I. — De 
agricolis atque Alazonibus cf. 

pal ad IV, 17. 1 : 
ovrar rò pécov) i. e. dilatans 
OlEa0n s. latum in medio spatium re- 
teens. Quod dixit respiciens ad 
x gedens: 0vvayovo — tà réoua- 
Và ayova evovvev dixit Homer. 
= VIII, 260. Plura vid. iu Thes. 
“ih. Graec. III. p. 2430 ed. Dindorf. 


Cap. LIII. 


Bogvo8vns rorapòg] Nune, quod 
nemo nescit, vocatur Drieper, Dnepr, 
ortum, ut volunt, ex voce Danapris, 
qua posteris temporibus fluvium 
signiticabant. Vid. Tzschucke ad 
Melam nott. eregg. II, 1. pag. 28 
seq. Vol. III. P. II. De antiqui no- 
minis ratione quae commenti sunt 
Danvill. in Mem. de l'Acad. d. In- 
scriptt. XXXV. pag. 577, Ritter: 
Vorhalle p. 175, Schaffarik Slawisch. 
Alterth. I. p. 271. 502, Eichwald I. 
1. pag. 302, alii, ea nunc mittamus. 
Fontes fluminis in gubernio Smo- 
lensk, ostia intra Chersonem urbem 
atque Kirnburn. Plura Mannert. IV. 
p. 75, Reichard. p. 45, ac praecipue 
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. III. 
p. 1115. 1116, et Ukert: Geograpl. 
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 188 
8eqq., qui omnes veterum locos de 
hoc fluvio attulerunt. His addi po- 
terunt ca, quae protulit Eichwald 
Alt. Geogr. d. Casp. Meeres pag. 
301 seqq., qui Herodotum admodum 
accurate de Borysthene retulisse iu- 
dicat: quod idem statuit Malden 
(Journal of the roy. geograph. so- 
ciety XV. p. 352 seq.), qui quae He- 
rodotus de Borysthene scribit, ca 
testem oculatum ferme prodere as- 
serit. — Locutionem pete "Ioroov 
attigimus ad IV, 49. 

oùx ole té fori ovuflterv)] Ali- 
quot libri cvufeZZ81v. Vulgatam re- 
liqui lectionem, de qua conf. nott. 
ad IV, 42. Herodotea affert Eustath. 


410 


HERODOTI 


odévns ÉoTì roAvagpxéotatos, 0 vouas te xadMiota 
udeotatas utnveoi mapéyetaL, igdtUs te agiotovg 
xal mAeiotovs, riveodai te NÒLOTOS tori, dest te xed 


ad Dionys. Perieg. 311. Ad senten- 
tiam conf. etiam II, 33, 34, 

éoti nolvaguéotarog]i.c. ad multa 
marime sufficiens, plurina praebens 
commoda. Eodem sensu Italia dici- 
tur y7 modvaguecteta a Dionys. 
Halic. Antiqq. Romm. I, 36 et Ale- 
xandria m0%1g rolvagnecteTI a Plu- 
tarch. Vit. Alexandr. 26. Atque 
hanc interpretationem satis quoque 
probant ipsa Nostri verba, quae se- 
quuntur, itemque Scymnus Chius, a 
quo Borysthenes dicitur y0e10dégta- 
tos, i. e. (omnium fluviorum) ad 
omnes vitae necessitales maxime suffi- 
ciens. Itaque minus recte Krause (in 
FEncyclopaed. Ersch. et Gruber. 
Sect. I. Vol. LXI. p.211) vocem zo- 
Zvaguéotatog referri vult ad aquae 
copiam semper paroem, ut adeo si- 
gnificetur fluvius, qui pari aquae 
copia semper fluat, neque igitur cre- 
scat neque deficiat. Ipse Scymni 
locus, qui ex Herodoto ductus uti- 
que videtur, sic se habet, vs. 813 
seqq.: ovtos dt (Boevo8£vns) nev- 
TOY ot resmwdéoratos “nen usyo- 
da xa moAke xal xAQMOVG peer 
roùs quopévors vopes TE toîs .Bo- 
OuNuxGLv deîv d° avtÒv érri puiv nu 
uv Léyovot niovv 0g TETTAQUKOVTA 
nimtor, else dèi 10vs &vO rorovg 
dnAotos éoti xoù TTEQUGLUOG vrÒ 
giovos yao nal mayav ÉÉecoyera:. 
Herodotea quoque attigit Eustathius 
ad Dionys. Perieget. 311, eademque 
ante oculos habuisse videtur Mcla, 
qui de Borysthene haec scribit (II, 
1, 05 seq.): ,,Tum Borysthenes gen- 
tem sui nominis adluit, inter Scy- 
thiae amnes amoenissimus: turbidis 
aliis liquidissimus defluit, placidior 
quoque quam caeteri, potarique pul- 
cherrimus. Alit laetissima pabula 
magnosque pisces, quibus et opti- 
mus sapor et nulla ossa sunt. Longe 
venit ignotisque ortus e fontibus 
quadraginta dierum iter alveo strin- 
git; tantoque spatio navigabilis sc- 
cundum Borysthenida et Olbiam, 
Graeca oppida, egreditur.‘“ 


06 — nagégeta] M 
vidimus, l. l1.: «lil laei 
ubi Tzschucke admone 
recentiores quoque ri 
gionis adiacentis ferti 
dicare. Pro svvopide 
quidam libri exhibent 
dicco aliisque probati 
ptum eUnopidectaTag 
nccessarium rescribere 
cuit, eVdontMecteTaG a 
otetas, ut Valcken. ol 
ob Vallae interpretati 
commodatissima pecorib: 
eUnopidectatas, indica 
curata, opina. Explica 
Iesychinm (T. I. sa 1 
vos, sUnduULOTOS Éw 
que Italo interpreti hit 
quoque videtur pascoli 
— De verbo ragfze08 
ad IV, 44. 

dranord6v] i. e. exia 
Homerica Noster utit 
qua cf. Ili. XII, 103. X 
svch. s. v. I p. 947 il 
Alios locos suppeditabi 
Graec. II. p. 1194 ed D 
e duobus codd. revocas 
vid. I, 202. III, 98. 

niveodai te NÒLOTOG 
simus ud hibendum, sive 
dit 1. ]., potarique pulci 
Kuehner Gr. Gr. $. 640 
xcdaoòs et Fole006, ( 
pura et (urbida dicv 
haud raro opponuntur 
iam attulit aliquot loc 
IV,31. Dio Chrysoste 
Joann. Chrvsostom. T. 
Tu conf. etiam Herodo 
que nott. et de voce 4 
cydid. II, 102. Plat. Ph 
A. Arrianus Indic. 6 N: 
inundationis dicit &0; 
argumentum, praeter 
lae atque Enatathii k 

Plin. IT. N. XXX, 5 (3 
16. p. 42 E. s. 162 Sch 
Ba&vratn conf. V, 
magis tenendum, "ha 


MELPOMENE. IV. 53 


411 


Te, 0x0ROS TE mag aurov oiotos yiverur, moim te, 
Ud Cd , ad - ’ 
melosta: N q0on, Padvratn, des te énì toò otouati 


vurdpator ayyvuviar amAetor* 


LA , , 9 ’ 
xntea te ueyada ava- 


ta avtaxaiovs xaiéovor, rapéyetai È taglyevow, alzo 
a dovpaca. atua. Méyoi uév vuv T'éggov gopov, Ka 
degR@uOvTa NueoÉav 14005 éoti, pivaoxeta. déov CITÒ 


na, nunc plane deserta in- 
ullo arborum virgultarum- 
entu insignia nec ferarum 
; monet Kochler. Mem. sur 
— Achill. p. 129. Ipsam 
y aestatem minus salubrem 
e tradunt, mutatam scilicet 
nfluentibus. Conf. Tzschu- 
lelae 1. 1. pag. 30. 
tr &n1etor] Idem testa- 
Chrysost. 1. 1. Et iure su- 
licet, ex hoc ipso copiuvso 
ventu tantas sibi divitias 
s tantasque opes Olbiae in- 
id. Koehler 1. 1. p. 130. Et 
moqune poterit, qui recen- 
imum resperit, Haug: 
ions sur les salines de la 
Russie in: Mém. present. À 
le Petersbourg par divers 
» p. 132 seqq. — Ad locu- 
xeum Arrian, Anab. I, 29, I, 
arygiae lacu scribit, cui no- 
unia, év n deg rijyvuviai 
>, apte attulit Lbardy. De 
eros conf. nott.ad III, 100. 
te peyaia dvenarta x. T. 
. scio an huc faciant Melae 
1.: ,,alit magnos pirces, 
:*t optimus sapor et nulla 
Nec aliter fere Plinius 
s 17 (15) ac Solinus 20, 15. 
s de reb. Get. 20, quac una 
; attulit Tzschucke ad Me- 
ott. exegg. pag. 30. 31, qui 
scosum omnino esse amuem 
presa dvanavda sunt cete 
‘entia. Alii intelligunt Aus80- 
acipenserez, Reichard. pag. 
608 pisces, quos vocamua 
Adbuc prope antiquam 01- 
Hypani optimos pisces capi 
r; in quibus Acipenser Stu- 
penser Ruthenus, Acipenser 
Acipenser Stellatus. ViA. 
+ medaill. antiq. d'Olb. p. 
onf. Schneider. et lacobs. 


ad Aelian. N. A. XIV, 26. Pertinent 
hi ad hoc piscium genus, quos vo- 
camus Store. Hos vero frequentissi- 
mos adhuc reperiri testatur, alios 
ut taceam, Tchihatcheff: Asie mi- 
neure II. pag. 811 seqq.et 828, item- 
que is, qui de hac re tota omnium 
accuratissime disputavit, Koebhler in 
dissertatione, quae inscribitur:,,Ta- 
o1yos ou recherches sur l’histoire et 
les antiquités des pècheries de la 
Russie meridionale‘ inserta actis 
Academ. Petropolitan. Ser. VI. Vol. 
I., ubi vid. potissimum pag. 357 
8egq. coll. 445. Illius piscis in fluviis 
Ponto Euxino se miscentibus fre- 
quentissimi ova., nunc cognita sub 
nomine Caviar, ab accolis horum flu- 
viorum hodieque multum gustari 
accepimus. Tu vid. de his narran- 
tem Kochler. 1, 1. pag. 411 seqq. et 
conf. etiam I)ubois de Montpérenx 
Voyage aut. du Caucase IV. p. 04. 
Monuit Miot, Gallus interpres; quo 
eodem monente hic piscis sane car- 
tilagines tenerrimas pracbet nul- 
lasve fere spinas, plane ut Herodo- 
tus tradit. Hunc scequitur Italus 
interpres, de voce taglyevorv quo- 
que monens, qua non solum condi- 
tura piscium, quae sale tit, sed 
etiam exsiccatio significetur: unde 
in condiendis mortuis apud Aegy- 
ptios tagugeverv II, 80 coll. IX, 120. 
teoigos avtaxaîov bis memorari 
apud Athen. III. p. 118 D. notat 
Valcken. De his quoque monuit 
Koehler. 1. 1. pag. 3583 et 275 seq. — 
tovuacar hic intactum reliquit 
Gaisford. Cf. nott. ad IV, 28. 

#6 TÒV TECCEQUMOVIK Nuegéov 
mA00s gori] Strabo VII. p. 300 s. p. 
470 A. per sexcenta stadia naviga- 
bilem esse fluvinm contendit. Qua- 
draginta dierum navigationem pro- 
dunt et Mela 1. l. et Scymnus Chius 
I. I. Quod cum nimium videretur, 


410 


HERODOTI 


odévns éotÌ mokvagxéotatoS, 06 vouas te xaAAlotas xe 
uudeotatas xtpveoL ragéyetar, lydus te aglotovg di 
xal rAstotovs, mriveodai te NÒLoTOs Éori, dee te xadagi 


ad Dionys. Perieg. 311. Ad senten- 
tiam conf. etiam II, 33, 31. 

éot) xolvapuictarog] i i.e. ad multa 
masvime sufficiens, plurima pracbens 
commoda. Eodem sensu Italia dici- 
tur y7 moZveguectatn a Dionys. 
Halic. Antiqq. Romm. I, 36 et Ale. 
xandria 70%cg rodvagueGtoti] a Plu- 
tarch. Vit. Alexandr. 26. Atque 
hanc interpretationem satis quoque 
probant ipsa Nostri verba, quae se- 
quuntur, itemque Scymnus Chius, a 
quo Borysthenes dicitur yeswdfeta- 
tos, i. e. (omnium fluviorum) ad 
omnes vitae necessitates maxime suffi- 
ciens. Itaque minus recte Krause (in 
Encyclopaed. Ersch. et Gruber. 
Sect. I. Vol. LXI. p.211) vocem z0- 
Ivaguéotatog referri vult ad aquac 
copiam semper parem, ut adeo si- 
gnificetur fluvius, qui pari aquae 
copia semper fluat, neque igitur cre- 
scat neque deficiat. Ipse Scymni 
locus, qui ex Herodoto ductus uti- 
que videtur, sic se habet, vs. 813 
seqq.: ovrog dè (Bogvo®trns) mAv- 
rov dot reswdéoratos, “nen peyd- 
da xal molho xal nAgrOÙe poor 
toùs puopevors vopeds TE tolo _Bo- 
cumuaciv* deîv Ò' «vtòv ET pèv nue- 
odv déyovar mdoùv ws teTTaRRuOVTA 
nimtor, eis dè toÙs avo Tor0vE 
drAotos doti nov reguaruos® Urò 
guovos yee xal mazav EEstoyetat. 
IIcrodotea quoque attigit Eustathius 
ad Dionys. Perieget. 311, eademque 
ante oculos habuisse videtur Mela, 
qui de Borysthene haec scribit (II, 
I, 559 seq.):,, Tum Borysthenes gen- 
tem sui nominis adluit, inter Scy- 
thiae amnes amoenissimus: turbidis 
aliis liquidissimus defluit, placidior 
quoque quam caeteri, potarique pul- 
cherrimus. Alit laetissima pabula 
magnosque pisces, quibus et opti- 
mus sapor et nulla ossa sunt. Longe 
venit ignotisque ortus e fontibus 
quadraginta dierum iter alveo strin- 
git; tantoque spatio navigabilis se- 
cundum Borysthenida et Olbiam, 
Graeca oppida, egreditur.‘ 


06 — nagfzetoi] Mela, 
vidimus, l. l.: «lit luetissin 
ubi Tzschucke admonet |. l 
recentiores quoque ripari 
gionis adiacentis fertilitat 
dicare. Pro svvoudeoteni 
quidam libr: exhibent, nu 
dicco aliisque probatis lib 
ptum eduopideotatag; n 
necessarium rescribere, ut 
cuit, evdonipectatas aut È 
otatag, ut Valcken. olim e 
ob Vallae interpretationer 
commodatissima pecoribus. G 
evnopidectatas, indicantp« 
curata, opina. Explicatur ‘ 
IIesychium (T. I. el 1510) 
vos, sunouiotos év fmupei 
que Italo interpreti hinc ve 
quoque videtur pascoli assa 
— De verbo ragéze08a: 0 
ad 1V, 44. 

dranord6r] i. e. erimie, 
Homerica Noster utitur \ 
qua cf. Ili. XII, 103. XV, 1 
svch. s. v. L p. 947 ibiqu 
Alios locos suppeditabit Th 
Graece. II. p. 1194 ed Dindo 
e duobus codd. revocavi pr 
vid. I, 202. III, 98. 

nivecdai te NdLorog] i.. 
simus ad bibendun, sive, ut] 
dit 1. l., potarique nica 
Kuehner Gr. Cir. $. 6-10, a. 
xdaods et Fo78008, quae 
pura et (turbida dicuntui 
haud raro vpponuntur, Vi 
iam attulit aliquot locos: 
IV, 31. Dio Chrysostom. } 
Ioann. C'hrysostom. 'T. II. | 
Tu conf. etiam Heradot. I, 
que nott. et de voce Sole 
cydid. II, 102. Plat. Phaedc 
A. Arrianus Indic. 6 Nilum 
inundationis dicit #04e001 
argumentum, praeter laud 
lae atque Enstathii locos, 
Plin. H.N. XXX, 5 (30). 4 
16. p. 42 E. 8. 162 Schweig 
Ba&vratn conf. V, 92. $. 
magis tenendum, "haec l 


MELPOMENE. IV. 53 


411 


GL, O00R0S TE Xao' avrov agioros yivetui, moin te, 
melpetai N qoon, Badvratn, cAes re énì to otouari 


avtoRatoL Tyyvuvtar @mderor* 


, , , L) , 
xntea te peyada ava- 


ra avraxalovs xaAdfovoi, rapéyetai és tagiyevow, c42.0 


a &ovpaca ata. 


Méyoi ueEv vuv T'iopov p000v,. és 


depanovra Nueggov r4008 ot), pivaonetar décov dItÒ 


na, nunc plane deserta in- 
rallo arborum virgultarum- 
entu insignia nec ferarum 
: monet Kochler. Mem. sur 
— Achill. p. 129. Ipsam 
rr aestatem minus salubrem 
c tradunt, mutatam scilicet 
nfluentibus. Conf. Tzschu- 
lelae 1. 1. pag. 30). 
e — &xAistor) Idem testa- 
Chrysost. l. 1. Et iure su- 
licet, ex hoc ipso copioso 
ventu tantas sibi divitias 
s tantasque opes Olbiae in- 
id. Koehler 1. 1. p. 130. Et 
[uoque poterit, qui recen- 
tissimum respexrit, Haug: 
:ions sur les salines de la 
Russie in: Mem. present. à 
le Petersbourg par divers 
- p. 132 seqqg. — Ad locn- 
xcum Arrian. Anab. I, 29, ], 
brygiae lacu scribit, cui no- 
ania, #v n dies nrfyvortei 
di, apte attulit Lbardy. De 
et0g conf. nott. ail Il, 106. 
re peyccda dviravta x. T. 
| scio an huc faciant Melae 
1.: ,,eglit magnos pisces, 
st optimus sapor ct nulla 
Le Nec aliter fcre Plinius 
, 17 (15) ac Solinus 20, 15. 
xa de reb. Get. 20, quae nna 
y attulit Tzschucke ad Me- 
ott. exegg. pag. 30. 31, qui 
scosum omnino esse amnem 
tgrea dvanxavda sunt cete 
‘entia. Alii intelligunt Ausso- 
acipenserez, Reichard. pag. 
€08 pisces, quos vocamua 
Adhbuc prope antiquam Q1- 
Hypani optimos pisces capi 
r3 in quibus Acipenser Stu- 
penser Ruthenus, Acipenser 
Acipenser Stellatus. Vid. 
medaill. antiq. d’Olb. p 
onf. Schneider. et Iacobs. 


ad Aelian. N. A. XIV, 26. Pertinent 
hi ad hoc piscium genus, quos vo- 
camus Store. Hos vero frequentissi- 
mos adhuc reperiri testatur, alios 
ut taceam, Tchihatcheff: Asie mi- 
neure II. pag. 811 seqq.et 828, item- 
que is, qui de hac re tota omnium 
accuratissime disputavit, Koehler in 
dissertatione, quae inscribitur: sTa- 
ougos ou recherches sur l’histoire et 
les antiquités des pecheries de la 
Russie meridionale‘ inserta actis 
Academ. Petropolitan. Ser. VI. Vol. 
I., ubi vid. potissimum pag. 357 
segg. coll. 445. Illius piscis in fluviis 
Ponto Euxino se miscentibus fre- 
quentissimi ova., nunc cognita sub 
nomine Caviar, ab accolis horum flu- 
viorum hodieque multum gustari 
accepimus. Tu vid. de his narran- 
tem Koehler. 1, 1. pag. 411 seqq. et 
conf. etiam Dubois de Montpéereux 
Voyage aut. du Caucase IV. p. 91. 
Monuit Miot, Gallus interpres; quo 
eodem monente hic piscis sane car- 
tilagines tenerrimas praebet nul- 
lasve fere spinas, plane ut Herodo- 
tus tradit. Hunc sequitur Italus 
interpres, de voce raglyevorv quo- 
que monens, qua non solum condi- 
tura piscium, quac sale fit, sed 
etiam exsiccatio significetur: unde 
in condiendis mortuis apud Aegy- 
ptios TapugeveLy II, 86 coll. IX, 120. 
tegLgos avraxatov bis memorari 
apud Athen. III. p. 118 D. notat 
Valcken. De his quoque monuit 
Koehler. 1. 1. pag. 353 et 275 seq. — 
Fovuacar hic intactum reliquit 
Gaisford. Cf. nott. ad IV, 28. 

#6 TÒV  tTECCEQUMOVTA QNuegiwv 
mi00s éorì] Strabo VII. p. 306 s. p. 
470 A. per sexcenta stadia naviga- 
bilem esse fluvinm contendit. Qua- 
draginta dierum navigationem pro- 
dunt et Mela I. 1. et Scymnus Chius 
I. 1. Quod cum nimium videretur, 


412 


HERODOTI 


x , La 
Bogsa aveuov* tÒ dì xatvmeode di’ dv dee avdeazeo 


pluribus viris doctis olim rescribere 
placuit recospecuatdexa (pro teoce- 
eexovta) idque ipsum in textum re- 
cepit Reiz. (cuius vid. Praefat pag. 
XXI), quem sequitur Matthiae, 
probante Larchero. Nec certi quid 
in his pronuntiare audet Danvill. 
(Mém. de l’Acad. d. Inscr. XXXV 
pag. 577), ultra octoginta leucarum 
Francicarum spatium a mari Bory- 
sthenem navigari posse negans, cum 
catarractae, quorum nulla apud 
Herodotum mentio, navigationem 
impediant. Ad hos vero usque qui 
pervenire velit adverso flumine inde 
ab eius ostio navigans, ei quadra- 
ginta dierum navigatione vix opus 
videri, satis intelligitur. Hanc ob 
causam Danvillius, qui de loco quo- 
dam cogitaverat su» ultimo catar- 
racta sito, cui nunc nomen Hrc/ka 
Przeprama Tatarska (quod reddit: 
»grand passage fréquenté par les 
Tartares‘), régaua ToÙ xoaglov qui 
dicatur apud Porphyrogenetum, ma- 
vult tandem de alio quo cogitare lo- 
co ad septentrionem magis sito in- 
deque remotiore, quo ut pervenias, 
quadraginta dierum itinere opus. 
Mannerto (IV. p. 76) numerus die- 
rum XIV, ut iusto minor, ita XL 
dierum numerus videtur nimius. Et 
add. hisce Heeren: Ideen I, 2. p. 
275. Reichard. p. 45 Iferodoti cau. 
sam suscipit, cum quo fere loco 
Gerrhus ad meridiem delabi inci- 
piat, sint catarractae veteribus 
omnino incogniti navigationemque 
praepedientes; quibus superatis cum 
navigabilis rursus sit fluvius usque 
ad urbem Smolensk, XL sane die- 
rum itinera adeoque plura forsitan, 
si quis adverso fluminc proficisca- 
tur, consumi posse arbitratur. Qui 
tamen verba Herodoti uéyoi pév vuv 
l'éegov ywgov minus accurate sic 
reddidit: ,,dis zur Gegend des Ger- 
hus,‘ et ,,bis zur Gegend des Ger- 
rhusflusses.‘* Nam de regione, quae 
sane a fluvio nomen tulerit, sermo- 
nem esse nemo non videt. Conf. su- 
pra IV, 19 ibique nott. et de (errAis, 
Scytharum gente, IV, 71 coll. IV, 
56. Quae respiciens Voelcker. Myth. 


Geogr. I. p. 174 simulque 
mor, Borysthenem modo 
oppidum Alexandrowskai 
bilem esse (a quo ipso us 
bem Kiew tredecim catar 
vii cursum interrumpant 
prorsus sit navigatio), ad 
ipsam regionem, qua Bi 
multum ad orientem fieci 
stri verba de Gerrho hine 
te (cum Moloczna fluvit 
Borysthenem appropinqu 
Borysthenis brachio hab 
referenda esse, quadr 
numerum statuit nimium 
accuratius mappas geogri 
spicienti vix decem dieru: 
possit. Itaque velipsum E 
lapsum esse, ab aliis scil. : 
inductum, vel quadragin 
itinera adverso fiumine 
esse, valde exigua, praes 
multae amnis ambages 
Utut de his statuis, in He: 
nihil mutandum esse, re 
nuit Ukert: Geogr. d. ( 
Roem. III, 2. p. 189 coll. 
idemque sensit Hansen, p 
hoc loco disquirens p. 4 
quadraginta dierum nav 
componens cum numero qu 
dierum, quibus mortuorum 
circumducuntur (Herod. I 
71); neque etiam Malden. 
seq.) neque Kolster (1.1. p. 
quam in Herodoto mutari: 
qui si Borysthenem dixit na 
esse usque ad Gerrhum (IV 
draginta dierum navigatic 
um intellexisse putandus € 
Gerrhus, sive fluvium inte 
terram gentemque inde a) 
vix eo loco poterit poni, qu 
ster(vid.nott.adIV,19),ci 
Iekaterinoslaw, quae cum 
absit a Borysthenis ostio 
ginta dierum navigation 
opus esse poterit; rectius 
an cogitaveris de iis regio 
urbs Kiew nunc est sita, u 
nuerunt Mannert 1. 1. p. 8 
wald 1. ]. p. 304. Hansen 1 
gis septentrionem versus ( 
ram quaeri vult in gnbern: 


MELPOMENE. IV. 53. 


413 


dIize popaca:. qpalverar dì décov di fonpov és tOL yewpyov 
Zuvdécov tV Xodonv' ovto. yo ol Zxvdar rap’ avtòv Enì 
dixa nuepécov mA00v véuovtat. uovvov dì tovtOv TOÙ ToTTUOÙ 
zu) Nefdov ovx Eyo pecca tas aNyas: doxécda dì, ovdè ovdels 
Elijvav. ’Ayzoù re d) BaAacons 6 BogvoBevns déav piveraa, 
uni ol cvupuiovera. 0 "Travis, és tOUTÒ E4209 Exdidove. tÒ dè 


nigow, ad urbem Orel et Kursk us- 
que illam quidem pertinentem. Idem 
vir doctus inde etiam desertam ter- 
ram, quam permeat Borysthenes ad 
agricolarum regionem 
perveniens, quaeri vult in gubernio 
Minsk et Smolensk. 
s ter Yengydv Tuv8éov] Conf. 
nott. ad IV, 17. 18. — @parverai 
, recte monente Hansen. l. |. 
pag. 22, est idem fere atque gave- 
005 fori fiv: sutis consiat 8. muni- 
festim est Nuere per desertan in Scy- 
agricolarum regionem. 
tal dixa fpegtor] Quod undecim 
Supra 1V, 18 posuit, vix tanti 
est, ut obtrectemus scriptori alias 
tissimo. Nec sane Herodo- 
tum sibi obloqui contendit Voelcker. 
°° P- 175, cum unius diei iter, quod 
sù Yylaeam Noster retulerit, si adii- 
Ù tur, undecim dierum exsistat sum- 
si itineris usque ad Olbiopolitas; 
IU mi non uni supputetur dies, de- 
dierum. Illa autem undecim die- 
Pg itinera Mannert. IV. p. 96 cen- 
gior Square milli rr. geogr. et ad re- 
Var *escirca Kiew usque pertinere. — 
azuo «vtoy valent: iuata eum. 
urov dì rovrov — tes aNyas] 
«ilo couf. II, 34 ibiq. disputt. 
a ®ysthenis fontes Herodoto fuisse 
mae *gnitos, nemo mirabitur, qui, 
a usque illa aetate Graecorumn co- 
® ®io terrarum septentrionem ver- 
valuerit, satis respexerit. Nec 
i is Straboni, aliis veterum illi 
otuere. Cf. Mannert. IV. p 224 
— Q., Tzschucke ad Melam nott. ex- 
<a. 1. 1. p. 31 seqq. Nunc satis 
Xastat, eos in gubernio Smolensk, 
a agro Sendomirensi, scaturire. 
Es rowvrò F206 fudidove] i. e. in 
ro vedem lacum se evonerans. Ad usum 
- Srbi #1didova: conf. nott. ad IV, 
O. De lacu 8. palude Mueotica hîc 
Api sententia fuit viri doeti Durean 


de la Malle Geograph. physique etc. 
p. 170; ut sane haec palus olim 
multo magis extensa fuisse cogite- 
tur. At recte observat Miot, Bory- 
sthenes sì Herodoti aetate in Maeo- 
tidem influxisset, hoc profecto & 
scriptore accuratissimo fuisse indi- 
catum, qui de Maeotica palude non 
adhibuisset vocem #406, minime il- 
lam quidem convenientem, sed 4:- 
uvnv, ut IV, 57. 109. Itaque recte 
Miot sic interpretatur: ,,il/ se jetle 
avec lui dans les mèmes marais;‘° ut 
stagna paludesque ad Ponti Kuxini 
oras prope ipsa Borysthenis atque 
Hypanis ostia intelligantur. Ad 
argumentum conf. Dion. Chrysost. 
or. 36} init. p. 437 B., Mannert. IV. 
p. 226, Tzschucke ad Mel, 1. 1. nott. 
exegg. p. 32, recte monentem, He- 
rodotea confirmari Dionis I. l. et re- 
centiorum quoque narrationibus, a 
quibus lacus ille sat amplus dicitur 
Liman. — Particulac te — xal in his 
verbis (@yz0d te d) — nai oÎ cvu- 
uicyetat) ita sibi respondent, ut 
commode reddi possint per udi —- 
ibi, hunc fere in modum: ,,Ubdi 
haud procul a mari Borysthenes fluit, 
ibi ei miscetur Hypanis.‘° Cf. IV, 
199. Nec dispar ea ratio, qua ad 
tempus referuntur idemque valere 
videntur, quod oray et rors, ut ob- 
servat Schweigh. ad IV, 181. Add. 
IV, 135. III, 76 ibiq. not. V, 86. 
VII, 12. 23. 217. VIII, 56. 64. 83. 
et conf. Hartung: Lehre d. Griech. 
Partik. I. pag. 59. Similem usum 
particularum 707 te sive Qua te se- 
quente xa vel etiam xi — xal ex 
Arriano illustrat Ellendt ad Arrian. 
“xpedit. Alexandr. 1II, 16, \. Mi- 
nus accurate Reichard. p. -45 ita 
hunc locum vernacule expressit: 
»;Der Borysthenes geht nahe an das 
Meer heran, der Ilypanis in densel- 
ben und beide in einerlei Sue." 


414 


HERODOTI 


uetatù ròv rmoraudv tovrav, £0v EufBodov ts 20€ 


mode cxon xadéerat’ 


év dì avro (lpov Muytpos. évi 


naéonv dè tov lgov Er to Travi Bogvo&eveltas 
KNVTAL. TAÙTU LÈV TA AIXÒ TOVTAY TGV TOTaAUGiv. 


to dì peratò — nadéerai] Intelli- 
gitur terrace tractus medius inter 
utrumque fluvium in mare procur- 
rens et rostri ad instar in acutum de- 
sinens. Pari modo #ufioZov invenias 
dictum a Dione Chrysost. Orat. 36. 
T.II p.74 et Pausan. V, ,15,6. VI, 20, 
10. 13. Supra I, 166 0 Fufolog de 
navis rostro; de' quo conf. Gregor. 
Cor. de dial. Ion. 8. 108. p. 514. "In- 
mode (de qua forma vocis conf. Bre- 
dov. p. 139) cuon convenit cum eo 
promontorio, cui nunc nomen Sta- 
nislaus Cap, auctore Muraview. Apo- 
stol. Reise d. Taurien etc. pag. 12, 
qui totam lhanc regionem accurate 
ab Herodoto describi addit. 

ev dè avra le0v Myteòs évi'dgu- 
ta] Gaisf. e ‘duobus libris exhibuit : 
Ev dè tò Lodv Anunteos èvidertoi, 
Matthiae: #r dè avra fq0v Anun- 
teos évidevtar. Ac dAnunteos, quod 
praeter Aldinam Sancrofti liber alii- 
que libri Parisini pracbent, recen- 
tiores editores retinuerunt, proban- 
tibus Mannert. IV. p. 83 et Boeckh. 
in Corp. Graece. Inscr. II. pag. 80. 
Equidem e Mediceo, Florentino, aliis 
reduxi M7reòs, cuius ipsius inter- 
pretamentum habeo lectionem In 
unreos, invectam nimirum ab eo, 
qui de Graeca dea Cerere, Graecis 
Ponti accolis culta, cogitaverit. At, 
si quid video, hic cogitandum de 
ea dea, quae variis nominibus per 
Asiam, minorem potissimum, culta 
(v. c. Cyzici; IV, 76, aliis locir) 
inde in oppositas quoque Ponti oras 
fuit transvecta. Ad lanticapaeum 
inscriptio reperta est dedicata /M7- 
toi Povyia, vid. Corp. Inser. Gracecc. 
nr.2107, b. (Vol. II. pag.1001). Hinc 
iure lectioni Mnteòs patrocinan- 
tur Ukert. (Geograph. d. Griech. u. 
Roem. IIl, 2. pag. 451), Kochler. 
(Mém. sur]. course — Achill. p. 128) 
atque Creuzer. (Annali. Heidelbergg. 
1822. pag. 1236 seq.), Baccho, qui 
Sabos dicitur, addi monens sive nu- 
tricem sive matrem //ippan, quae ea- 


dem apud Orphicum posta 
(43],4) 7Bovia untne; ind 
polai nomen repetendum. I 
colligas, in hac Ponti ora ( 
regione sacra Phrygia et 
mature introducta esse, | 
que Thracicam sive Phry 
consedisse admixtis Grae 
nis. Quin in Olbiae nus 
repertis caput invenimu 
Phrygiae, muraceà coronf 
Itaque haud iniurif Cybeli 
telligi vult Reichard., p. 4 
Vorhalle p. 57. 177, qui 
lectione Mnteòs standui 
pro totius operis sui consi 
tione de Indica dea, omni 
tura rerum parente Indis 
lonis ad has regiones adv 

itare mavult. — In seq 
ini TÒ Trav, ubi male 
vrò tò Trav. Cf.IV,1] 
cdevettar dedit Gaisfordiu 
ante eum Schweighaeuse 
centiores edi. inde a Bel 
ouodeveltar exhibuerunt; 
unum certum, hoc vocabu 
sis vocalibus. apud Nost 
scribendum, ut recte monui 
pag. 190. Tu conf. Herod 
18. 78. 79. Cr. ad h.l. coi 
Matthiae Animadverss.in E 
mer. p. 110, ad IIymn. in 
18, Rambach. De Mileto ei 
lon. p. 50 seq. et Raoul-Ro' 
stoire de l’établiss. d. col. € 
p. 319 80qq. 

taÙta UV TA ARÒ TOVID 
tuuov) In hisce verbis c 
nente Schweigh,, idem vi 
dixisset TÀ egl tonrorg Ti 
poùs, ut IV, 195 coll. VII, 
ferunt quoque Aristoph. ] 
vopos tis vtad' dor) nel 
TÒVvV teqvojy. — tovroy et 
et paulo antea cum Gaisi 
pro tovréwy; in antecede 
tinni xarorxnvtar a Dindc 
tum in xetommfara:, vid. 
1II, 97. 


MELPOMENE. IV. 53. 54. 415 
Mera dè rovrovs rméuntos morapòs «Ai03, tb vvvoua 54 
Mavuxazns. Géer dì xal ovros amo Bopéoa te xal éx Apvrs. 
xl 10 perabv tovrov te xuì toù Bogvodeveos vepovrar oi 
penpyol Sxvdar® éxdidoî dÌ Ès tv TAainv, rapauerpanevos 


Cap. LIV. 


zipxros rorapòg @2205] 44205 nu- 
meris sic iungitur I, 197. Affert Lar- 
cher. Aeschyl. S. c. Th. 458. Sophocl. 
Antig. 1304. Eurip. Suppl. 871. 


té ovvoua Iaytinarxns] OUbser- 
vai Struve Spec. Quaest. Her. I. pag. 
20 (Opusce. II. p. 282), in tali for- 
mula pleramque omitti verbum éor', 
imperfeetum 7v minime. Cf.IV, 178. 
V, 52 ete. Supra IV, 18 additum 
lavenimus xsîra:. De ipso fluvio 
conf. Mela Il, 1, 49 (.,Panticapes No- 
das Georgosque disterminans'') et 
PliniusH. N. IV, 12 (26). Apud Dio- 
nys. Perieget. 311. 3160 /’anticapes 
commemoratur fluvius, qui in Ri- 
Paes oritur et in mare boreale in- 
fuit; scholiasta tradit fluvium hune 
inde a Ripaeis ad Istrum accedere. 
tephanus Byzant. s. v. Ilaytind- 
*t0v hane urbem (in Taurica paen- 
og sitam) nomen accepisse scri- 
It ex TOÙD AAQMORFOVTOS TOTALOÙ 
Utixamov. Aequora Pantica- 
Paei novit Arrian. Descript. orb. terr. 
ni Panticapi Anenta Priscian. Pe- 
è 00. Quae cum ita sint, certi 
quid de hoc finvio constituere vix 
la variasque inde virorum do- 
Tum opinationes attulisse satis 
ti 1 Ukert. Geograph. d. Griech. 
‘ *oemer III, 2. pag.191. Nec certi 
quid definire voluit Danvillius I. su- 
Dar Pag. 579: id vero recte vidit, 
Uvio Samara, quem hîce intelligi 

voluit Ba e 
i yerus et nostra aetate in- 


& volunt Eichwald (Alte Geo- 
Braph, qa. Casp. Meer. pag. 305) et 
1 ag celer (Geography of Herodot. p. 
si » 0°9-), sermonem esse non posse, 
ad idem ea, quae Herodotus de 
ita \\°ape tradit, hunc fluvium non 
sthe Onge a marì remotum Bory- 
Ni se admiscere satis docent, Sa- 

Pte ® autem multo superius ad sc- 
Yionem in Borysthenem infiuit, 

Ut de tali rivo cogitari nequeat: 


quod idem statuit Mannert. IV. p. 
76 seq. In quo Larcherus obloqui- 
tur, in cursu tluvii indicando vete- 
res labi potuisse scriptores quamvis . 
concedens. Quamobrem Rennel. p. 
107 l’anticapen pro uno quodam Bo- 
ryvsthenis brachio habet; quem flu- 
vium Cosaccorum(Aockaso/f 8. Kons- 
camodo) nunc dici, Borystheni supra 
catarractas se admiscentem, con- 
tenderat De Brosses (Mem. de l'A- 
cad. d. Inscr. XXXV. p. 526). Post 
Gatterer.(Thracien nach Herod. und 
Thucyd. pag. 19) Reichard pag. 48 
Hluvium Aonskoje 8. Kunka hîc intel- 
ligi putat, cui sententiae accedunt 
Hansen. l. 1. pag. 46 coll. 23 et Kol- 
ster. l. I. pag. 21, quoniam hic flu- 
vius non longe a mari abessc et 
cum Borysthene iungi dicitur: id- 
que unum cum Herodoti verbis con- 
venire videtur, nisi fluvium prorsus 
interiisse dixcris. Hceren. (Ideen I, 
2. p. 257) unum cx iis fluviis, qui 
magis meridiem versus cum Dory- 
sthene iungantur, sive Sula, sive 
Psol, pro Panticape haberi posse 
arbitratur, Vocelcker, Myth. Geogr. 
I. pag. 177 unum ex iis rivulis, qui 
circa Borysthenis ostia defluant, 
Kara Deresi, aut Z/elin Deresi, aut 
alinm quendam nobis non cognitum. 
Rivulum /ngulez proposuit Lindner: 
Skythien des Herodot etc. p.50. Alia 
affert Tzschucke ad Melae 1. ]. pag. 
25 seq. nott. exegg. LEquidem iu 
tanto virorum doctorum dissensu 
quid ipse statuam, vix habeo, ac- 
curatiora exspectanda esso ratus ab 
iis, qui has ipsas regiones accura- 
tins, quam adhuc factum est, ali- 
quando perlustrabunt: ad verum au- 
tem magis mihi accedere videtur co- 
rum virorum doctorum sententia, 
qui rivum hunc non ita longe remo- 
tum a mari quacrendum esse cen- 
sent. -- Mox scripsi cum Schweigh., 
Gaisf. et recentt. edd. dee dè xal 
ovtos pro: dést utv yao xa. ovtos, 
quod ipsum retinuerat Matthiae. 


416 


HERODOTI 


55 dì ravrnv td Bopvo8éver cvuuicyetar. "Extos dè ‘1 
morauòs, 06 opuata uev éx Aiuvns, da peccov di ta 
dov Zxv8fav bÉav gxdidoù xata Kapxivitiv modiv, è 


Cap. LV. 


‘Tnouveis rorauòsj Male olim 
‘Tnoxagis, conf. IV, 47.55.56. Per- 
‘  tinet huc Melae locus II, 1,10: ,,Si- 
unus Carcinites. In eo urbs est Car- 
cine, quam duo flumina Gerrhos et 
fiypacaris uno ostio effluentia at- 
tingunt, verum diversis fontibus ct 
aliunde delapsi.‘‘ Danvill. 1. 1. pag. 
580 huc refert Ptolemaei Carcini- 
tin; duos in recentioris aetatis map- 
pis indicari geographicis rivulos, qui 
coniuncti sub nomine Calanza eo loco 
in mare exeant, ubi Carcine sita fu- 
isse perhibeatur. Gatterer. l. l. pag. 
19 fluvium a Russis nunc dici monet 
Moloschnye H'ody, a Tartaris Sut/t- 
su. Atque observante Mannert. IV. 
pag. 77 eo loco, quo Herodotus po- 
nit, invenitur sane rivulus, qui per 
aestatem aquis privatus verno tem- 
pore eo magis crescat ob imbres de- 
cidentes; quo ipso tempore forsitau 
Herodotum fluvium vidisse suspica- 
tur. Reichardo pag. 51 Hypacyris 
ille est rivulus, quem mappae geo- 
graphicae in amnem Asis Utluk (qui 
Plinii est Acesines, codem statuente) 
influere ostendunt. Eichwald. l. l. 
pag. 305 in tota illa regione, ubi 
Hypacyris quaerendus foret, cum 
nullus adhuc reperiatur fluvius, ex- 
cepto uno rivulo, aquis fere desti- 
tuto, quem Tartari Kanilschak vo- 
citent, vix aliud nobis relinqui exi- 
stimat, nisì ut Hypacyrin, qui olim 
fluxerit, postea exsiccatum esse sta- 
tuamus, aut Herodotum in hoc flu- 
vio describendo lapsum esse existi- 
memus, quippe quem confurdlerit cum 
eo fluvio, cui nunc nomen Ingulez, 
quique nunc a septentrione urbis 
Cherson in Borysthenem influat, ne- 
que, ut de Hypacyri Noster tradit, 
in sinum Carcinitem. Malden (l. l. 
pag. 351) in mappis geugraphicis 
rivulum se invenisse scribit prope 
vicum Kalantchok, intra Cherson 
et Perecop, eundemque convenire 
posse putat cum Hypacyri, quem 


pro fluvio Ingul haberi vul 
1. 1., pro fluvio Donetz Ha 
pag. 26 coll. Kolster. 1. 1 
‘Tu conf. etiam Tzschuck 
I. 1 nott. exegg. pag. 23 
Geograph. d. Griech. u. I 
2. pag. 192 seq., qui vete 
ptorum allatis testibhoniis 
decernit in tali re, quae 
dem sententià vix unquau 
dum perduci poterit. 
ndidoî nata Kaquivit 
Cf. IV, 99. Aaquevitis, 
urbs, memoratur a Stephai 
et quidem ex Hecataeo, 
fragmenta retulit Klauser 
Keouivitiy commemorat A 
l’eripl. Pont. Euxin. $. 30 
Mueller. (Geogr. Gr. mi 
395); Aapuivirey haud ss 
ctius edidit R. Hercher. i 
Scriptt. minn. (Lips. 1834) 
8. 19 Peripli. Melae ].l. et. 
(12) 26 est Carcine urbs, ] 
Carcina; unde sinus adiae 
nites (de quo Strabo VII. p 
pag. 471C. et pag. 3084 
nomen tulit, qui nunc voci 
Perecop s. Akmeschid. Nu 
hac in regione ipsi Heroda 
detur, cognita urbis vestig: 
esse observat Mannert. 1 
245, nisi-ad locum Kipl 
multi putei antiquitus fossi 
bem sitam fuisse existim 
nunc (@oesleme 8. Giuesle: 
Tzschucke nott. exegg. i 
1. 1, pag. 22. 23 et conf. 
quae de his disputarunt G 
graph. Gracecc. minn. II 
et Mueller: Geogr. Gr. mir 
395 seq. De his quoque 
vix constare nobis posse p 
ts definv anégyor] i. e. 
relinquens, sive magis ad v 
de.xxtra, ud dextram parte i 
oriente versus, ut volunt 
l. 1. et Reichard. 1. l., He 
Graccum hominem, haec s 
respicientes. Ad locution: 
Einv conf. Schaefer. ad 


MELPOMENE. IV. 55. 56. 417 


ov Tv te Tiainv xa rov'AyidAniov xadeouevov Aeopor. 
pos dè I'#000s rorauos arxsogiota. utv aò toù Bogvo&é- 56 
xeta toùto tIS g00ns, és 0 pivasoxetar 0 Bopvo&évns' 


)e ellips. pre 860 coll. 526. curatissime descripsit pag. 27 seq. 
vt ad cxégyev Herod. II, 99 (s. pag. 551) ct potissimum pag. 88 
nott. — De //ylaea diximus —97 (s. p. 614 seq. 766), aliamque 
1%, , i omnino nunc huius terrae conditio- 
toy Ayilinior nalsopevov nem esse, atque quarto ante Chr. n. 
w.) Locum, in quo Achillem fuit saeculo, negat. 

FR rn ferunt, descri- 
s 1, 50 seq. coll. Plin. 

IV, (12) 26. Strab. VII. p. 307 Car. LVI. 
\et 473. Arrian. Peripl. 8. 21 l'éegos morapòs arécgiora: uty 
onf.Gail. T.III. pag.130seq.). x. r. 4.] i. e. GerrAus (de quo vid. 
Peripl. 8. 11, itemque attige- nott. ad IV, 19) separatur a Bory- 
Buripid. Iphigen. Taur. 438 sthene eo fere loco, usque ad quem 
Lycophron. Cass. 192), Dio- ipse Borysthenes est cognitus (cf. IV, 
! Perieg. 307, Ammian. Mar- 53 ibiq. not.). Moneo ob Reichard. 
XX, 8, Priscian. Perieg. 297, sic interpretantem: ,,der Gerrbus 
Conf. Tzschucke ad Mel. l. 1. ‘endet sich vom Borysthenes ab 
xegg. pag. 27, Mannert. IV. bei der Giegend vorbei, wo man den 
227 seq. (qui minus recte hîìc Borysthenes erblickt!‘ Multo me- 
ri vult de eo terrae tractu, liusloci sensum cepit Langius, ver- 
promontorium Aindarn desi- naculus interpres, Etenim de sensu 
: Geogr. d. Gr. u. Roem. verbi axéogiota: dubitare non si- 
+ pag. 454 seq., Forbiger: nunt duo Nili ostia s. brachia axò 
.d.alt. Geograph.III. p.1121 toù Zefervurinov «r006x168tv- 
Intelligitur autem angustus ta, ut Noster scribit II, 17, itemque 
traetus, qui e terra Hylaea Aristotelis locus, quem attulit Kol- 
$. ad IV, 9) in mare produ-  ster. l. ]. pag. 22, in Meteorol. I, 13, 
guam tenuem efficit, iuxta ubi de Araxe: tovrov d’ 0 Tevaig 
eontinentem et occasum et  @rocoyifera: uioos ww els tRyv 
m versus porrectam, cuius /Mawriv Xuvny. Itaque Gerrhus 
s quae ad occasum spectat, fluvius, qui a Borystheneax#0yiota:, 
eatur Tendra, quae ad orien- i. e. separatus, diremptus est, pro bra- 
git, Djarilgatsch, minor uti- chio Borysthenis erit habendus, qui 
rà efque longiore, quae 490- quod in Hypacyrin influere dicitur, 
s4inioy potissimum consti- id utique vel magis mirum: adeo ut 
ius Noster meminit IV, 76. Herodotum sive eum, a quo haec 
ls antiquissima religione in- tradita Noster accepit, erroris notfi 
sili Troiani temporibus in- absolvi vix posse credam. Ac falso 
ertur, cuius post Herodo- tradi Gerrhum in Hvypacyrin influen- 
i prima illius mentio, plures, tem statuit quoque Rennel. pag. 409. 
larimos modo excitavimus, Pro és 0, quod omnes codd, tenent, 
runt. De quo nunc dicere Struve (I. l. pag. 43 s. Opuscc. II. 
, Copiosissime de his omni- p. 314) reponi vult: #s rò vel és 
sernit Koebler. in scriptione 0007, hoc loco et IV, 71. VII, 50, 
iam laudata: Mémoire sur qui FÀ o non nisi in tempore indi- 
et la course consacrées è cando adhiberi posse statuit. Equi- 
etc. etc. Petersbourg. 1827. dem cum recentt. edd. libros scri- 
, Commentt. Acad. Petropo- ptos sequi malui in his locis, in qui- 
i locum, quem ob inunda- bus ipsi Struvio dubitari posse vi- 
naris solique naturam nun- debatur, cum fieri possit, ut 250, 
rbitatum fuisse iudicat, ac- nisi forte #6 600y scribendum sit, 


DOT. II. 27 


418 


HERODOTI 


antogiota. pév vuv Èx TOVTOV TOÙ Yopov, ovvopa 
meo Ò g@g0s avtòs, Téogos. déav d' te Palagcayv 0 
te tov Nopadcov qapnv rai tpv rav faciAniov Zxv 
57 ddt dì és tòov Taaxvow. "0ydoos dì dn Tavats m 
Géer tà avéxadev Ex Miuvns pepaAns opuempevos, éx 


non ad certum aliquod nomen rela- 
tum, sed sic adverbialiter positum, 
vulgari temporis notione ad spatium 
translata, dixerit Herodotus. Hunc 
secutus est Dindorf. in Commentat. 
de dialect. Herodoti pag. XIX. — 
De Scythis Nomadibus conf. IV, 19; 
de Scythis Sun IV, 20. 5 
ovvopa dè Éger — "Téepog] Haud 
scio an huc spectet glossa Stephani 
Byzantini: l'éeeos, tonos nal r0- 
tauòs roocegne to Boovo®tver' Ò 
molitns T'#oguos. ‘Ubi ex Herodoto 
IV, 71 Igo: scribi vult Stieble in: 
Schneidewini Philolog. X. pag. 222. 
Quo mihi haud opus videtur. De 
ipsa voce I'é000g quae protulit Neu- 
mann: Die Hellenen im Skythenl. I. 
pag. 242, malim apud ipsum legi. 


Cap. LVII. 


Tavats motauòs Cf. IV, 20. 21. 
45(ubidicit rorauòv rov Motor). 
100. 123. Mel. I, 19, 135. Arrian. 
Anab. lII, fin. ‘Quem nunc vocari 
Don nemo nescit; de cuius nominis 
etymo conf. nott. ad IV, 48. Man- 
nerto auctore IV. p. 78 ipse Hero- 
dotus haud vidit hunc amnem, ad 
cuius ripas nulla fuerit Graecorum 
colonia; unde factum existimat, ut 
eum sine dubio confuderit cum 
Volga. Cf. IV, 123 ibique nott. Vc- 
terum et recentiorum testimonia de 
Tanai exhibent Tzschucke ad Mel. 
1. I. nott. cxegg. p. 639 seq. Vol. III. 
P.II et Forbiger: Handb. d. alten 
Geogr. III. p. 1114, ecademque etiam 
persecutus est Ukert: Geograph. d. 
Griech, u. Roem. III, 2. pag. 194 
seq. De quo fluvio quae tradit He- 
rodotus, haud conveniunt cum iis, 
quae nunc de hoc fluvio eiusque 
cursu cognita habemus. Nostrum 
scriptorem non melius quam alios, 
qui de hoc fluvio antiquitus retule- 
runt, edoctum fuisse merito statuas: 


nec mirum in diversas 
viros doctos nostrae ae 
quae de Tanai h. 1. pen 
dotus, explicare tentani 
(Skythien d. Herodot. 
fluvio Donetz cogitabat; 
pag. 27 in hoc fluvio sup 
gae et inferiorem Ta: 
coniungi putabat; ini 
Kolster. 1. l. p.23. 25 se: 
verbo indicasse satis er 
0s fer to avénadev i 
yains oQueopevog] dvéu 
hîc accipiendum, aliter 
cent grammatici. Cf. no 
De Tanais fontibus alii 
dunt: e lacu profluere 
Herodoto Ephorus stat 
Chii Descript. orb. vs. 
brachium esse dixeran 
Eretriensis (vid. Scymr 
Aristoteles (Meteorol. ] 
etiam de his Tzschucke 
nott. exegg. p.640seqq. 
min. T. II. p. 401, c 
plures lacum, unde pr 
tur fluvius, in Tartaria 
que Russiae finibus coll 
lacum ipsum esse Ca: 
quod olim canali quoda 
paludi iunctum fuerit, € 
reau de la Malle Geogr. 
165 seq. Ritter (Vorhb: 
coll, Reichard. p. 51 « 
1.1.) hîc cogitare vult de 
qui dicitur (Zran 8. 
Osero), in continiis gub 
aesan et Tula. Voe 
Geogr. I. pag. 189 seq. 
minus consentanea sibi 
detur indeque 7enain F 
alium esse fluvium op: 
Volgam. Mannerto qu 
Herodotus in Tanai foi 
lapsus esse videtur, ci 
Tanais fonte ille habue 
hama haud dubie fue: 
Sauromatis vid. nott. ad 


MELPOMENE. IV. 56— 58. 419° 

wiro Eri Aluvnv xadeopévnv Marv, 7 ovpiter Exv8as te 
tovs faosAniovs xal Zavpoparas. é dì Tavarv toùrov @Ad0g 
xorauòs éofaAAer, td ovvoua gore "Toyis. Toto: uèv d) ovvo- 58 


padroto: rorauotor ovtw dp ti ol Zxvdai goxevadarai. Toto 
di xriveoi n molm avagvouevn év ti) ZxvBixi] tot) énuyoAiotary 
zagtav xorécov, tv nuets lOuev® avorpopévorsi dè too xtp- 
veci iti Ctaduadaoda., Oti TOÙTO OVTDS Èyet. 


Teys] Reliqui hoc, quamquam 
motatur ex uno libro "Teyns et pro- 
num erat scribere Zvoyis, ut infra 
legitar IV, 123, haud rara literarum 
confusione, de qua conf. nott. ad 

iae fragmm. pag. 90, Koeppen. 
Nordgest. d. Pont. p. 62 et olim Gat- 
terer. in Comment. societ. Gotting. 
XIV. pag. 36. Qui idem Gatterer. 
(Thracien nach Herod. u. Thucyd. p. 
19) hîe de finvio Zonet: cogitat, pro- 
bantibus Mannerto IV. p. 79) et Vocl- 
ckero Myth. Geogr. I. p. 178 seq., 
qui tamen fiuvium Syrgin, de quo 
IV, 123, bene distingui vult. Rei- 
ard pag. 52 admonet fluvii /rgiz, 
qui Volgae misceatur supra Saratow 
ab oriente. Eadem fere statnit Han- 
sen. 1. I. pag. 29. Quod si probemus, 
erodotns mirum sane errorem coni- 
Miaisse putandus erit. Nec meliora 
se proferre posse profitetur Kol- 
ster. 1.1, pag. 21. Equidem de hoc 
Queque fiuvio ea valere credam, 
quae modo de Tanai posui. 


Cap. LVIII. 


toîce us dn ovvopactoii — 
vadara:] i. e. his igitur fluviis 
narme memorabilibus Scythia  hune 
SERE in modum est instructa. Simili 
138 2 Re potestate foxevadata: II, 
Liù xaevadato VII, 62. 68. 86 coll. 
328." VII, 61. Tu vid. Bredov. pag. 
Me EZO order] Ita recte e pluribus 
intall: dedit Wesseling., cum herba 
1&atur dilis plenissima et ad cam 
dam aptissima; qui idem de 

Pag 1 È alz0105 citat Plutarch. II. 
p. 678 - 9 Philostr. V. Sophist. Il, 8. 
dium. © Icon. H. p. 828 itemque Ovi- 
> @ui miram herbarum Ponticae 
&maritudinem aliquoties com- 


memorat [Ex Pont. III, i, 24. 8, 16. 
9,37. IV, 10, 18]. Atque haec sen- 
tentia verbis sequentibus quoque 
consentanea. Quare in ea acquievit 
Schweigh., quem secutus est Miot 
sic interpretans: ,, une herbe, qui a 
la propriété de produire une (très 
grande qualité de bile chez les besti- 
au, itemque Italus interpres: ,,l 
erba germinante nella Scizia, ha fra 
tutte l erbe per noi conosciute la virtù 
dT aumentare la bile.‘ Qui idem her- 
bas in regionibus stagnosis incul- 
tisve, quales habuisse fertur Scy- 
thia, crescentes ad bilem anima- 
lium, quae istis alantur, maxime 
augendam valere subiicit. Quae cum 
ita sint, satis patet, neque scriben- 
dum esse svyiZ0retn, ut olim quis 
coniecit, neque ér1yvowratn vel dri- 
zAocotetn, ut proposuit Negris (in 
textu ipso vulgatam retinens, quam 
explicuit: #rerpdeog #09 10 và ad- 
Eno” tnv g0oAnv), neque #rizido- 
t<tn, neque érizvio”ratn, ut placuit 
quoque Ukerto in: Geographie d. 
Giriech. u. Roem. III, 2. pag. 250 seq. 
(ob vouas #vyv40vs, i. e. pascua succi 
plenissima apud Clement. Alexand. 
Paedag.1. p. 127, observante Wesse- 
lingio), neque #Uyviotetz (quae opti- 
mum praeberet succun), ut placuit Val- 
ckenario, qui Athenaenm citat II. 
p. 58 E. 68F. Nam huiusmodi her- 
bae si hoc loco designarentur, qua- 
rum virtus sane non tam externo cx 
habitu, quam e sectione cognosci 
queat, minus bene convenient se- 
quentia, quibus testatur Herodotus, 
ex apertis inspectisque animalium 
intestinis de herbarum indole con- 
iici posse. — «yoryoptvoroi Suidas 
(s. v. avotys 'T.I.p. 236) interpre- 
tatur cxifouévors. De dativi usu cf. 
nott. ad lI, 2. 
27* 


“420 HERODOTI. 


59 Tà uèv d7) uépiota ODIA GL eUmOPA Éori, ta 


vouara sata tade Cpu diaxteta.. 


©eoùs uèv povvor 


lAcoxovra, Totinv uèv padiota, Eni dt Ala te xaì IT 
tovres tqv Tv toÙù Aròs eivar yuvaîna, pera dè rovroi 
dova te xal Ovpavinv Apooditgv xa) ‘Hoaxdéa x 


tovtovs uèv mavres oi Zxvdar vevopixaoi* 


Cap. LIX. 


CoA le dn uéyiota OVID Gu eù- 
moga Éoti) i. e. ,,Maximis igitur hisce 
utuntur commodis."* — Ad lAacuovrai 
in segg. conf. Eustath. ad Homer. 

pag. 978, 18 s. 967, 1. Idem ver- 
bum Herodotus adhibuit in deorum 
cultu I, 50. 67. IV, 7 coll. V, 47. 

Tu vid. Homer. Ili. I, 100. 147. "386. 

472. Od. III, 419. — éx. dè hîc va- 
let deinde, tum vero, ut in simili lo- 
cutione 700s dé. Cf. VII, 219. VIII, 
67.93. 113, alia apud Schweighaeus. 
in Lex. Herod. — Quod ad deorum 
nomina attinet Graeca, Scytharum 
numinibus tributa, quorum nomina 
Scythica mox afferuntur, Herodo- 
tus ea certe dixit Graecorum numi- 
na, ad quorum vim ct potestatem 
Scythica numina proxime accedere 
putabat: haec vero ipsa numina si 
respiciamus, vix aliunde atque ex 
Asiae mediae regionibus repetere li- 
cebit, adeo ut neque ad Slavicam, 
neque nd Fennicam neque ad Mongo- 
licam Tartaricamque stirpem regre- 
diendum sit, vel si statuas, inter 
eas gentes, quae communi Scytha- 
rum nomine comprehenduntur et 
hoc libro recensentur, inveniri uti- 
que, quae vel Slavicam vel Fenni- 
cam vel denique Mongolicam et Tar- 
taricam originem habeant. Etenim 
Iotinv, quam primo loco inter Scy- 
tharum numina Noster refert, ad 
ignem eiusque cultum mihi referre 
posse videor, valde propagatum in- 
ter Medos, Persas, alias Asiac gen- 
tes vel ante Zoroastris religionem, in 
qua ignis summum locum obtinuit; 

dia te val Tv coelum ac terram si- 
gnificare vix dubium, "Anoliove te 
al Ovoaviny Apeodirny Solem et 
Lunam; de Merculis cultu apud Scy- 
thas conf. infra IV, 82 et supra IV, 

8. 9 ibique nott.; de Martis cultu 


ol dÌ xo 


apud gentes bellicosas c‘ 
ibique nott.; de Nepfam 
utique erit statuere, quen 
an referas ad Scytharu 
maris Caspici vel Ponti E 
accolas. 

Oveavinv Apoodiny)] 
scripsi pro vulg. ovearsg 
supra I, 105. 131 ibique 
Panticapaenm inventa | 
ptio Graeca, in qua com 
Apoeoditn Odgavla y 
vid. Franz. Elementt. Epi 
304; de Venere apud Gra 
accolas culta conf. Boeck 
Inscr. Graecc. nr. 2120 
2109. 2125. 

al ‘Hoauiéa na “A 
Ritter. Erdkunde II. p. & 
cam illam refert famam 
maxime pervulgatam de 
dam sapientissimo, qui 4 
rit aetate et apud Phoe: 
tur .Ma/ck art-es, apud Gr 
cules, apud Romanos M 
alios Graecos Scythasque 
que alio loco II. p. 793: 


-tum ad Chalybum gente: 


Scythicam, Ponti accoli 
tractandi arte praèstante 
quo eodem relata vult, q' 
exstant IV, 62 (ubi vid 
apud Ammian. Marcell. } 
673 de Hunnis Martem si 
terram fixi specie colenti 

vevopisaci) Sic infra 
vouitovot sorse et: 
vouigover. Cf. IV, 63 et 
131. Mox cum recentt. e 
xaZsouevor, quod a plur 
et edd. vulgo abest. Uno! 
exhibuit Dietsch. xaZevpe: 
nadevuer 0s, dedit Dindor 
Scythis regiis conf. nott. 
Observat Goerres, loco 
dando, cadem fere, quae 
h. 1, referantur, de Mon 


MELPOMENE. IV. 59. 


421 


facidijto Zxvdai xal to Iocerdécavi Yvovor. ovvouatera. dè 
Zxvtuorì ‘Totin uèv Tafità, Zeùs dì cedorara nata pvopnv pe 


in fama gentis indigena. Cr. prae- 
lerea ad haec conferri vult Hummel. 
Compend. Deutsch. Alterth. cap. V. 
$.7. pag. 80 seq et Inghirami Mo- 
numenti etruschi. Degli spechi mi- 
stici tab. VIII. p. 161. 

ovvopatetos dè ZxvBioti] Si ve- 

rum est, quod paulo antea monui, 
Sethica numina ex Asia media re- 
petenda videri ct ad terras a Medis, 
Persis, aliis habitatas olim perti- 
nere, ipsa quoque nomina Scythica 

his diis tributa ex illarum gentium 
lioguis repetenda erunt: quae lin- 
Guae cum vix accuratius nobis co- 
gaitae sint, satis patet, quam diffi- 
cile sit hace Scythica nomina com- 
mode erplicare, ad quae rite cxpli- 
canda una Zendica lingua aut si 
Placet Sanscritana etiam aliquid 
©Pls praestare poterit: nec mirnm, 
€08, qui aliam Scythicis gentibus 
Uerent originationem, earum diis 
qUoque aliam originem adscripsisse 
Rue ratione baec deorum no- 
Mina erplicare studuisse. Sic, ut 
08 taceam, Dankowszkv (Frag- 
ae x. Gescb. d. Vélker ung. u. 
- ©îsch. Zunge. Presburg 1825), 
que Schaffarik : Slavische Alter- 
balmer I. p. 283 seq. e Slavica lingua 
. 3 Qeorum appellationes explicare 
IM8tituerunt, e Fennica s. Tschu- 
Kruse (Urgeschichte d. F.sth- 
Mech. Volksstamm. p. 278 seqq.), e 
ia © golica Neumann (Die Hellenen 
Skythenlande I. p. 187 seqq.), 
Rete rationes satis redarguit A. 
È bi efper 1.1. pag. 539 seqq. Nos, 
im mis his omnibus, probabiliora se- 
nur eaque tantum afferamus, 
lea e ad Herodotum explicandum et 
le ra probandum, quantum id quidem 
3 Yà poterit, aliquid faciant; de ipso 
In tharum sermone quae nobis e 
n ecis scriptoribus vel inscriptio- 
Bus constant, nomina praesertim 
© pria, ea collegit fere omnia atque 
E Picare studuit Boeckh in Corp. 
Reseriptt. Graecc. Vol. II. pag. 110 
eqq, 
M Tafiti} Refert huc De Brosses 
&m. de l’Acad. d. Inscr. XXXV. 


p. 497 vocem 7Thamist et Tha - est, 
qua iustus sive perfectus indicetur 
ignis : itemque Themiscyram (i. e. 
Themidis urbem) adeoque 7ermo- 
don pro Thémo-don (‘l'hemidis flu-‘ 
vium), cum Themis cadem sit atque 
Vesta. Anquetil, quem laudat Goer- 
res Mythengesch. I. pag. 198 (no- 
tante Cr.), et hanc vocem et caete- 
ras e lingna sacra l’ersarum (Zend) 
explicare studuit. (Quo auctore Ta- 
Birì, tabard, i. e. calefauctus; Manatog 
a Baba, pater; ‘Aria terra ab Apria, 
pulvis; Olrosveos Apollo a Noethre, 
i. e. oculus; ‘Aguiurac« Venus Ura- 
nia (ab A4r(pada), i. e. magna regina, 
ut apud Mongolos; 9auuacadas 
Neptunus (a Tuman zadek), i. e. par- 
tun adiuvans. Attuli haec, quae 
quam dubia quamque incerta sint, 
neminem fugere potest: nec magis 
iam afferan aliorum opinationes ad 
Fennicam, Slavicam, Mongolicam 
stirpem regredientium. ‘Ior(nv pan- 
lo ante diximus ad ignem spectare 
eiusque cultum, per Asiac mediae 
gentes celebratum et inde ad $cy- 
thiae gentes translatum: itaque 
Zeuss (Die Deutsch. u. ihre Nach- 
barstiimme p. 286) vocem Tafiri e 
Persica lingua repeti vult, in qua in- 
venitur (d0iden (,,lenchten, gliinzen, 
erwiirmen‘‘) et ‘d0dniden (,, leuch- 
ten, glinzen machen“), comparat- 
que adeo Latinas voces: (epidus, te- 
por, tepere, de quibus etiam adino- 
nuit Ramshorn in: Synonymik d. 
Lat. Sprache II. p. 614. Cuius vo- 
cis radicem in Sanscritana voce fup 
(i. e. calere) quaeri inde volunt; 
conf. Grimm: Geschichte d. deutsch. 
Sprache p. 231, Bohlen (Ueber Zu- 
sammenhang d. Ind. Sprache mit der 
Lithauisch. in: Histor. u. liter. Ab- 
handll. der dentsch. Gesellsch. zuKé- 
nigsberg, von Schubart I. nr. IV. p. 
123 seqq.), qui Tfr. ad Sanscrita- 
nam vocem retulit /4/patì, i. e. cale. 
facientem. Quae omnia apte referri 
poterunt ad eius deae appellatio- 
nem, quae Vestan declarat ignisque 
significationem continet. Itaque non 
erat, cur Brandstaeter (Scythicc. p. 


422 


HERODOTI 


tiv éunv xadeduevos Iaratos , Ti dè ‘Aria, ‘Andà; 


48) miraretur, apud 8Scythas, qui 
Nomades maximam partem fuerint, 
coli Vestam, deam foci familiaris. 
Ad hane vero Scytharum Vestam re- 
fero etiam ‘Iorinv tnv Zuv®téav fa- 
c(ieLav, quae infra IV, 127 comme- 
moratur. Sacerdos ‘Egtiafa votum 
faciens untel Devyla invenitur in in- 
scriptione Graeca ad Panticapaeum 
reperta: vid. Corp. Inscr. Graece. 
nr. 2107, b. (Vol. II. p. 1001). Ilnde 
etiam Zamolxin, Getarum deum (IV, 
94), Diodorus I, 94 vocat tv x 0L- 
vv Eot la v. Caeterum hanc 
‘Eotiav eandem esse puto, de qua 
Cicero De nat. deorr. II, 27: ,,in 
ea dea, quae est rerum custos inti- 
marum, omnis et precatio et sacri- 
ficatio extrema est.‘ Ad quem lo- 
cum iam Davisius plura scriptorum 
Graecorum attulit testimonia, quae 
ab hac dea sacrificandi principium 
factum esse ostendunt indeque etiam 
declurant summum locum inter deos 
caeteros huic numini tributum. 
naZeouevos Tana: og] Cum Gaisf. 
et Matth. reposui uaheoperog, quod 
meliores libri ferebant, non impro- 
bante Schweigh., qui in textu vul- 
gatam retinuit lectionem nadéetat. 
Respicit huc Eustath. ad Homer. Ili. 
p. 565, 7 s. 129, 3 cet in Orat. VI. 
pag. 39, 50 ed. Tafel. In voce I/a- 
matcos, sive IIanzatîos, ut apud Ori- 
gen. exstat contr. Cels. V. pag. 609, 
Patris nomen inesse patet, qui idem, 
monente Eustathio, non tantum ITa- 
mas, Ilarmias, Honnas dicebatur, 
verum etiam //as s. IIa, ut mater 
Ma. Ac praeterea huc referunt Io- 
vem IIaray a Bithynis cultum item- 
que Attin, sic dictum teste Diodor. 
III, 97, et lapidem, in quo mentio 
8e0Ù raratov. De quo Iove plura 
attulit Schneidewin. in: Philolog. 
ZI. pag. 256, inscriptionem quoque 
proferens Graecam in Phrygia re- 
pertam et publicatam a Leake, quae 
dedicata est Ilaria Al; tu conf. 
etiam Maury in: Revue archéologi- 
que 1852. Tanv. pag. 613. Et recte 
quoque monuit Bocckh. in Corp. In- 
scriptt. Graece. Vol. II. p.111, vocis 
Ilaratos radicem, quae patrem cet 


IJovem designat, in , 
frequentem reperiri 
Graecos quoque prop 
bus ipsis Olbiopolitar 
quae in inscriptionib 
IHantas, Hanxos, Ia 
pag. 287 hoc Iovis & 
comparavit cum radi. 
quam omnipotentis di 
ficationem apud Pei 
vult; affertque idem r 
nomen ZBabai apud Jo: 
Gett. cap. 54. Bohler 
critanam vocem Papîs 
cum JIlarmaîos refer 
(Baltische Studien XY 
96) hunc Iovem Scyt 
dit cum Germanorul 
ptentrionalium gentir 

De voce ‘Arfa, qu 
ficatur, Kruse in: B 
chentl. Nachricht. IV 
disputat, ut Apia id 
atque Opis 8. Upis, x 
rae nomen. Ac spon 
ceam, in mentem vei 
illud: #é arins VALI 
49. Odyss. VII, 27, 
teres grammatici mo 
Freytag. ad Iliadis l. 
conf. etiam supra nc 
De Apia disputavit q 
in: Wien. Jahrbb. Vo 

Ottocrgos] Vocati 
apud Origen. c. Cels, 
l'ortocveos apud Her 
ob digamma Aeolicur 
iectum. E Graeco et; 
petere studet Alberti 
in quo explicando no 
tiero successisse scri 
qui ipse memorabilem 
profert inter Gudiana; 
ubi Olrosxroos cogn 
Dianae et Apollini Mi 
auctore(Erdk.II. pag 
pag. 208. 268), qui Ap 
rum Dianaeque cultur 
lis ac Lunae refert sa 
s. I'ortocveos non ai 
deus Buddha, qui iden 
matarum, aliarum ge 
trionalium deus 7yr, 
dun: de quo conf. K 


MELPOMENE. IV. 59. 60. 


423 


Rauvgos, Ovpavin dè Appoditn Aoriuraca, Iocedéav di Ba- 
Bupacedas. ayaluara dì xa) fauovs xal vnovs ov vopitovor 
zotsv rAnv'Aoer: tovta di vopitovor. Qvoin dì n av) x&0160 
natéormze meo. mavra tà (où Opoicdos, éodopévn ade. tò uèv 


egest. d. Pont. p. 72. Equidem ma- 
lim de eo numine solari cogitare, 
quod variis sub nominibus cultum 
| Per Asiae mediae regiones inveni- 
*tur,idque etiam confirmari puto in- 
seriptione illa Graeca, quae Bed Ze- 
Olrocsvoa nel ’Anoliwovi Ol- 
sexvoo M(80x dedicata est; vid. 
Corp. Inser. Graecc. nr. 6013. Vol. 
II. p.824; unde forma Olr6oxvgos 
tecta esse videtur Franzio respici- 
enti ad voces Txdoos et Oeuloxvoa. 
Nee vero etiam desunt, quae Hero- 
formam Oîr6oveos ab omni- 
bus codd. allatam commendent simi- 
lia, quae profert Zeuss. 1.1. pag. 289: 
adde vocem Ofrolvos apud 
Pausan, IX, 29, 8, a Siebelisio iam 
©omparatam cum Herodotea voce, 
In qua Zeuss ]. 1. alteram quasi spe- 
dei solaris Persarum (,, eine 
e talt des persischen Sonnen- 
Bottezi) agnosci vault vel potius ap- 
tini tionem utrique numini (Apol- 
et Dianae) communem. 


4dQuuraca] Ita plures libri item- 
fte Hesychius. Alii ‘Ag/xraca, alii 
Mi Origen. l. 1. ‘Agyiuzaca. Sed 
lectionibus nibiltribuendum esse 
censuit Boeckh. Corp. Inscr. 
Graece, Vol. II. p. 111 seq., praeser- 
tan Cum duae exstent inscriptiones, 
Tix um altera dedicata est dec Ae- 
ame oca, altera Ai ratoio rai ‘Ao- 
itaca (nr.6014, a. et b. operis lau- 
Là). De ipsa voce haec Boeckhius: 
me eoriv coelum, maca fortasse 
leea<<? Zeuss, 1. l. Persica atfert art 
‘ #2esa, quae in baud paucis nomini- 
| Persarum occurrunt. De ipsa 
» quae sic appellatur, iam supra 

ù Xauimus: quam Dianam interpre- 
turM. E. Meyen: De Diana Tau- 
ica p.6, ad ipsam vocem ‘Aetepis 
®# piciens; alii Tellurem significari 
io Mati sunt adeoque Germanorum 
adam: conf. Brandstaeter Scythic. 
ei 0. — Nepiuni nomen Oapuaca- 
S exhibui, optimorum codd, au- 


ctoritate probatum; Sancrofti liber 
cum aliis quibusdam 0ayiuaca, Ori- 
genes 1.1. Oayipacada. Quod equi- 
dem cum recentioribus editt. om- 
nibus dedi, retineri quoque vult 
Boeckh. 1. 1. Vol. II. pag. 112, qui 
Plinium affert in Hist. Nat. VI, 7 
(8. 20) scribentem, Scythas vocare 
ss Maeotim Temarundum, quo signi- 
ficant matrem maris.‘‘ In qua voce 
prior pars Teme, aeque ut in Hero- 
dotea voce 9au:, Boeckhio signifi- 
care videtur mare: ad alteram par- 
tem uacadas idem vir doctus recte 
affert Herodoteum nomen 'Oxropa- 
cedas IV, 80, quod eandem partem 
retinet, quam qui ad Zendicam ra- 
dicem mazdio (deus) retulerunt, ad 
verum utique accessisse videntur: 
adeo ut Qauuacadag maris deum 
declaret. Conf. Hitzig: Urgeschichte 
der Philist. pag. 231 et Zeuss. |. l. 
pag. 287, qui huc etiam refert nomen 
gentis Persarum 9auavaîor apud 
Herodot. III, 93. — In proxime 
seqq. pro “Agni revocavi cum re- 
centt. edd. get, ut IV, 62, ubi etiam 
“"Agnos, quod olim legebatur, mutavi 
in'Ags0g; conf, Bredov. p. 258. 


Cap. LX. 


meol mavto ta fed) i. e. in omni- 
bus sacrificiis 8. sacris, în omni sacri- 
ficiorum genere, sive huic sive illi 
deo fiant. Moneo id ob Larcherum, 
cui igor sunt loca sacris faciundis de- 
stinata. Sequens é9dop#vn ex h. l. 
Wesseling. ad IX, 19, ubi similiter 
foa rorsîv, coll. VI, 57. Supra I, 
130 Noster &voias FodeLv, quae 
in mentem revocavit Homerica Ili. 
I, 315. II, 306. XI, 707. Odyss. VII, 
202. Quod sequitur: rò uèv forziov 
avrò iu renodicuevov tovs éu- 
mxo008ovs rodags, indicat victi- 
mam, quae pedes anteriores habet 
constrictos; pari fere modo IV, 69 
furedeîv, compedibus vincire. 


424 


HERODOTI 


lentov AUTO éurerodiopevov TOÙS éprgoc8l0vs x0dag 
o dè WYvoav, 0modE ToÙ ATVEOS É0tE0S, 6nacas tv « 
GtgOpOV xataBadder uv, mirtovros dÌ rov lontov È 
ròv dev, to av dun' xaì Enea Beoxo meol dv Ef 
aveva , cuvralida dì éufaicov meQuaper xai aronviy 
mxÙR dvaxavoas OUTE xatagbapevos ovt éniorelsas® 


y bitas dè xal amodelpas toaretai m0Òs Ewnowv. 


Tis dè 


BuvBixiîs alvois déviov govons ddt cpu és tiv Fyn 


odg Tv dexnv toù ctEOPOv] 
attracto capite loramenti interpreta- 
tur L. Bos. Observv. critt. cap. 2, 
probante Valckenario, qui tv aQ- 
gmnv toù oteo pov Herodoto esse ob- 
gervat tò dxpov toù decuod, funis 
extremitatem. Intelligitur enim funi- 
culus, quo victimae pedes constricti 
sunt; "huius extremam partem sive 
initium (77)v de77v) sacerdos mani- 
bus tenet atque attrahit, adeo ut 
victima stans procidat in terram. 
Hinc in Lex. Seguier. p. 113, 30 
otedpoy tòv decuov' ‘Hoddotog; et 
Glossa Herodotea, quam ex ube- 
riori quodam scholio imperite ex- 
cerptam dicit Schweigh. CtROPOS: 
tÒ meol tpv xepaÀnO GtEGPLOY, 0 
fativ geovv. Plura si quis quaerat 
de voce crgogpos, is adeat Thesaur. 
Ling. Graec. T. VII. p. 890 —892 
ed. Dindorf. De verbo natafalierv 
de victimis adhibito, quas mactaturi 
deiiciunt, nonnulla attulit Strange 
in: Jahrbb. f.Pliilolog. u. Paedagog. 
Supplem. III. pag. 566. — In seqq. 
ouxvtaZis dicitur vectis: vid. Thes. 
Ling. Graec. VII. pag. 468 ed. Din- 
dorf. 

meol ov Pale] Cf. nott. ad I, 194. 
Ad verbi xategye08: usum cf. nott. 
ad II, 45. IV, 103. Wesselingius h. 
I. citat Kuster. ad Aristoph. Aves 960 
ot Valcken. ad Eurip. Phoeniss. 570. 
Pertinet enim hoc verbum ad sa- 
crorum initia indeque ad ipsam vi- 
ctimae mactandae consecrationem, 
quae fit moli salsà, qua victima ad- 
spergitur, et pilis e fronte evulsis 
s. abscissis atque in ignem in ara 
accensum coniectis, ut recte monuit 
Kuster. 1. l., cui add. Nitzsch. ad 
Homeri Odyss. ITI, 439 seqq. p. 220, 
C. Fr. Hermann: Gottesdienstliche 


ut, qui habitant, 


Alterthiim. $. 28. not. 12. 
lustrali aqua sive vino, qu 
conspergatur, sermo esse : 
cet tale quid cogitasse 
Schweighaeuser. in Lexie. 
II. p. 29. Indicatur enin 
stratio s. libatio verbo 
quod Noster simili modo 
IV, 62 et II,39: quo loco. 
rum sacra describuntur, fl 
lita, ut primum ignemin 
dant, deinde adducté vi 
consecratà vini libatione 
(olvov xate toù fentov 
tes): quemadmodum ho 
loco id fit, ubi primum ig 
accenditur, tum victima 
tur et libatio fit; quibus 
peractis mactatio ipsa loc 
Ad verbum azrodeloety coi 
IV, 64. V, 25. 


Cap. LXI. 


alvaòs dEviov fovans] D 
v®s diximus ad IV, 52. — 
mentum cf. Mel. II, 1 sub 
cubi usque eo steriles m 
lignoru: 
ignes ossibus alant.‘‘ Idi 
Aelian. N. A. XII, 34, HF 
ut videtur ante oculos hab 
dar Èvimv eroga, aruva 
duo, toîs «UTdv coTÉo 
Alios locos, Ovidii praes: 
Scythia arborum inope 
Ukert: Geograph. der G 
Roem. III, 2. pag. 248. ] 
Euripides Iphigeniam fu 
tem (Iphigen. Taur. 218 4 
134): vv d° @Éelvov x01 
dvogootovs oluove vale 
Herodoti locum retulit Mu: 
Sed Herodotum haec dice: 


MELPOMENE. IV. 60. 61. 


425 


ov tievonta:. éneav drodelomo: tà lora, yvuvovo: tà 
sta Tv xpedv* Emerra FofaAAovar, 1v uèv tUyoo. Eyovres, 
défntas inigopiovs, ueriota Asofiorsi xentiooi rpodLxÉ- 
Us, Joel 7 Ori 20420 uttovas* és tovtovs éofeAAovtes 
bopar, vroxatovtzs Ta dotÉa tav fonicv. 7v dì un cpL magi 
{fime, ol dè és tas paortéoas toòv lontwv tofedAovres ra xoéa 


tm loca ipsi cognita respicere ait 
annert. IV. pag. 71, cum de silvis 
is Valachiae, Poloniae atque etiam 
tssise (quae terrae ad veterem 
wibiam pertinuisse putantur)nihil 
e cognitum habuerit. At meridio- 
in Russiae tractibus, ma- 
ne illis quidem planis, ac prae- 
Me in regionibus Ponto vicinis 
las Graecis coloniis occupatas No- 
* omnino novit et bh. l. respexit) 
e quanta nunc sit ligno- 
R inopia quis nescit? Ad quae 
| Noster verissime haec re- 
226 putandus erit. 
3 Xfnras #10 plovg] Praeposi- 
\em FA his vocibus vulgo prae- 
tam e Florentino libro Gaisf. 
it, ita ut hae voces anteceden- 
3 > pìv tugwor Fyovres adne- 
dae sint; equidem cum Matth. 
eentt. edd. retinui éc, vel pro- 
verba sequentia #5 tovrovs. 
scripsi r70001xé20vs, ubi vulgo 
Faxé40vg; conf. nott. ad III, RI. 
Zesbiis crateribus sive poculis 
. plura non constant, nec quid- 
n hac de re allatum reperi in 
m. Lesbiacc. libro, qui Berolini 
» prodiit. Vini feracem fuisse in- 
tm vinumque etiam in alias re- 
es deportatum esse novimus, 
ipsos incolas comissationibus 
tos. Vid. ibid. p. 97. 122. Inde 
lla, vasa, alia id genus in Lesbo 
aborata et inde exportata fuisse 
riram. Ac memoratur apnd Athe- 
im XI. p. 486 A. B Afofiov, r0- 
6v eos, quod certe indicat pe- 
ire quoddam poculorum genus 
ac insula sive inventum sive 
cipue usitatum. Conf. Krause 
siolog. pag. 136. 148. His igi- 
ssbiorum crateribus formi qui- 
similia fnissc Noster enuntiat 
18 s. lebetes, in quibus Scythae 
em victimarum coquunt: id 


quod plane congruit cum Germa- 
norum antiquorum more, qui in 
re sacra etiam huiusmodi lebetibus 
utuntur, in quibus carnem, plane 
ut Scythae, coquunt (#wovot, nos: 
kochen, sieden), neque vero, ut aliae 
gentes, assant (nos: draten). Mo- 
nuit J. Grimm: Deutsche Mytholog. 
p. 49 ed. sec. Quare Klemmio acce- 
dere non possum (Culturgeschichte 
VIII. p.11) cogitanti h.1. de eo more 
gentium rudium, quo carnem ad epu- 
las sic parant, ut vel exsiccent sup- 
posito igne ac fere torreant vel sub- 
assent: qualia apud Americao et 
Australiae gentes reperiuntur. Cae- 
terum ipsi Athenienses teste Philo- 
choro (apud Athen. XIV, 72) Ho- 
ris sacrificantes 0Ux 0xrdor, cile 
EwOovoLta ugÉéa. — Ad verba 70- 
ols n Gti conf. Herodot. I, 94. IV, 
82. Verba èroxarovtes TA dotta 
valent:. ossa sub lebetibus posita ac- 
cendentes, adeo ut ligni, quo carent, 
loco adhibeant ossa animalium, quae 
mactantur. Adhuc in Mongolorum 
sacris ossa igne comburi observat 
Neumann: Die Hellenen im Sky- 
thenl. I. p. 260 seqq. 

oi dÌ fg tas yaortegag x. 1. 2.] De 
particnla dè conf. nott. ad II, 39. 
Ad argumentum loci haec scribit 
Wesselingins: ,,Sunt in Aelian. N. 
A. XII, 31 hinc derivata. In pelli- 
bus coquendi morem Arabes Bedui- 
nos probasse Reiskius significavit; 
Scotos olim etiam Barnesius ad Eu- 
ripid. Cyclop. 359 et hunc usque in 
diem Tartarorum plures Witsen in: 
Tartariae Descript. pag. 659. Qui- 
bus Larcherus addit Ezechielis lo- 
cum XXIV, 5. Apud Mongolos quos- 
dam bestiarum carnem in ipsa ea- 
rundem pelle coqui observat Gmelin: 
Reise d. Sibir. III. p. 74 seq. — In 
seqq. z0oeîv valet capere, continere, 
ut I, 51. 70. 192. 


Il 


426 


HERODOTI 


rovta xa) rapapitavies Vido Vroxaiove: ta deré 
Berar xedAiota* al dì pactépes qopfovor svzeti 
épiiopeva tav dotEdv. xal oro Boùs tes Écovtòy 


ta ahia fonia Éovtò Exaotov. 


Ensav dì éwnd7] ra 
das, tav x9eGdv xal tv crAeyyvoav araptauevog, 
Eurpoote. dvovor dì xa) ta «Aia mpofara xaì Taro 
62 Toto uèv dn «Adios: toiv Pedv ovtA Fvow 


tov xtnvécav, tò dè di) "Aost dde. Kara vouoi 
tav cogniov Écidoviai op “Apsos ledv toLovds. 
paxedo. GvvveveataI 000v T° ér) otadiove toets wi 


tav xoedv nai ty 6rÀdy yvov 
ancofcuevos] ,, Carnium et viscerum 
prosicias deo oblatas ante se (nescio 
an in ignem) proticit. Conf. HI, 24. 
Aliud est xareozeoBa: IV, 60, quod 
fit, priusquam mactatur victima; 
aliud nune ancogeoda1, mactatà et 
coctà victimà. ScAmeigh. Tu vid. 
etiam IV, 188. De igne, in quem 
carnium prosiciae sint coniectae, 
valde dubito; ipsius loci hunc esse 
sensum credo: is, qui sacrum fecit, 
carnium et viscerum prosicias deo obla- 
tas et inde quasi consecratas ante sc 
proiicit; quod opinor ad eum morem 
spectat, quo victimae partes deo 
consecratas aliasque res diis oblatas 
in aérem coniiciebant, vid. nott. ad 
IV, 62 ibique lanudatum Neumann 
(pag. 260 seq.), qui cum hac Herodoti 
narratione confert, quae similia de 
Mongolorum sacris retulit Gmelin: 
Reise durch Sibirien III. p. 22—25. 

Wvovor dì val tà QZ1a ro0Pfara] 
Respicit Eustath. ad Homer. Od. . P. 
1649, 6 8.384, 14, ubi pro xa fa- 
OVE invenitur ‘Pnrc0vs dè, quod pro- 
bat vir doctus in Ephemerr.Ienenss. 
1817. nr. 162. pag. 356. De voce 
mxoofara vid. nott. ad I, 133. Perti- 
net huc Bckker. Anecdd, Gr. pag. 
112,1 IIeofata* mAvTO TA TETO0- 
moda ‘Heodoros tetegro. 


Cap. LXII. 


Kara vopovs] i. e. in singulis prae- 
fecturis 8. nomis, interprete Valcke- 
nario. Ac nemo nescit, Aegyptum 
ATA vopove esse divisam ; quibus 
singulis rouogyzei (II, 177), qui ii- 


dem apud Scythas ca 
IV, 66. Apud quos 
praefectura sive pago 
mes et dozecîoy € 
struem Marti consecral 
geî0v, quod alias cu 
senatores s. magistrati 
significare constat (v 
39, 9. VII, 6, 2. Klug 
De polit. Carthagg. pi 
quae plura in Thes. SI 
Vol. II. p. 2288 conge 
de loco quodam intelli 
divo, ubi Scythae, qui 
tur acdibus, ad res pul 
das ac deliberandas 
Hincrecte Langiusred 
Schoell.interpretatus . 
plat:, quod adeo pra 
forma Herodotea CTS 
xe°ov(ut rovravnio»,, 
id genus) conf. Bredoi 
tivus #xootorci pende 
doviaL, a quo eodem 
dativus cg:, isque al 
det; unde haec totiu 
sententia: per singulos 
în curtis (singulis in lo 
convenire solent magi 
que populus) creclm 
Martis sacrum 8. templi 
genitivum toy cegn 
vult cum xata vopovg. 
nach den Pravinzen 0 
gen ihrer Negierung una 
tung, quod vel ob in 
tivum EndotoLot i displic 
ipsa vocis dezelov noti 
Pev}avaov paredo:] 
8. sarmentorwn, surcu 
Hinc recte Ammonius ( 


MELPOMENE. IV. 61. 62. 


427 


sos dè Elaocov* ava di tovrov rerpayavov axedov. xe- 
te, xa) ta puèv tela tav xosdorv Éoti anotopa, xatà dè tò 
Barov. Freos di Éxgotov apatas mevrnuovia xal Éxatov 
vo: pevpavav: vrovostée vao dn ail Unò tdv yerudi- 
"Exì tovtov di toù byxov dxivenns cLdNoros Tdgurai do- 


gpexelos explicat gogriov 
.  Vid. Herod. IV, 07. Euri- 
'elop. 241. Plutarch. Vit. Fab. 
ap. 6. Thucydid. II, 77, ubi 
terpretes, qui etiam de ipsa 
scriptura, quae rectins cum 
si 4 instituitur. monuerunbt; 
Aelian. N. A. VI, 61. X, 10. 
mam cvyvevfarai vid. nott. 
4.II,135. Affert quoque He- 
a haec Anonymus in Crameri 
d. Oxoniens. I. p. 301, Lyrico 
: falso adscribens, itemque 
L magn. pag. 599, 33, Eu- 
ad Ili. VII. p. 566, 17 s. 6189, 
Ad 6cov te (ferme, circiter) 
IT, 5. 30. II, 78. 06. 99 etc. 
sr Homerus dixit Odyss. XIII, 
voy 1° fxì fuov. 
s dì #2aggov] In his verbis, 
! altitudinem istius congeriei 
stadiis minorem fuisse vult 
stas, haeret \Wesselingius, 
sartus omnino pedum cubito- 
modus, quo minorem illam 
. indicaret scriptor, deficere 
ir. ,,Suspicari possis, Uwos 
Kov flxccov scripsisse Hero- 
: sed et hoc incredibile, ad 
\ fere altitudinem evectam 
imensam illam struem, in ter- 
ssimum, quae ligno carebat 
1. Schmeigh. Libri scripti 
sata lectione omnes conve- 
quam cum edd. recentt. reti- 
tius duri, quandoquidem He- 
tin universum tantum decla- 
hi velle videtur, struis alti- 
n non parem esse longitudini 
udini, sed minorem inveniri. 
ero ad ipsam struis formam 
s quae superticiem habet pla- 
quadratam, tria vero latera 
Ipta, ut uno tantum a latere 
re possis: id utique simili- 
n quandam praebet cum iis 
i, quales pyramidali fere for- 
Itructos per diversas Ameri- 


cae partes nuper invenerunt, adeo- 
que ipsarum pyramidum molem nos 
in memoriam revocare potest. (‘onf. 
Klemm. Culturgeschicht. VIlI.p. 11. 
— In seqq. pro @xedoy aliquot libri 
érxtnedov. At bene Hesych. I. p. 431 
amedov: ouadòv, loonedov, ènine- 
dov. De loco piano 8. de planitie 
invenitur I, 110. IX, 25. 102. Quare 
inter voces, ubi @4pa intensivum 
reperitur, recte retulit Doederlein. 
in Commentat. de @4pa intens. 
Graecc. (Erlang. 1830) pag. 13. — 
Verba: duatas — Emivéovor pov- 
yevewov significant: superne imponunt, 
in superficie accumulant plaustra sar- 
mentis repleta. Similia quaedam vid. 
in Thes. Ling. Graec. III. p. 1711 
ed. Dindorf. 

vrovoctés yeo dì] Hoc intelli- 
gendum de strue, quae a tempesta- 
tibus hibernis deorsum quasi eat 8. 
subsideat indeque magis magisque 
8. paulatim minor fiat. Cf. I, 191, 
ubi hoc verbum dicitur de fluvio, 
qui regreditur s. decrescit. Ad no- 
strum locnm haud scio an magis per- 
tineat Suidas: vrovoorfoor: dro- 
saraffvat. 

°Enì tovrov dn roù 0yxov x. t. 2.] 
i. e. în huius igitur molis superficie 
ensis ferreus isque vetustus (aggqatos, 
ut I, 105. IV, 117) erigitur (8. erectus 
stat) a singulis (civitatibus 5. pagis). 
Libri quidam pro 0yxov exhibent 07- 
x00 (ut sacellum 8. locus septus intel- 
ligatur), ex interpretamento, ut re- 
cte statuit Wesseling. 0yxosg hic in- 
dicat molem, tumulum. Alias vocis 
significationes attigit Wyttenbach. 
ad Plutarch. Moral. I. p. 185. 579. 

cutvanne ciònosos] De acinace, 
l’ersico ensis genere, dixi ad IHI,118 
et 128. Ad argumentum loci prae- 
ter Suid. s. v. I. p. 84 et Bekker. 
Anecdd. p. 364, 30 (duvauns: pi- 
x00v dov Ilegginov) et Etymol. p. 
48, 31 Herodotea tangentes cf. Mela 


Il 


per 


426 


HERODOTI 


ravta xa) ragaultavtes Vivo Vronaiove: ta dotréa. 
Sera xadMiota* al dì paotéoes qopgovor evaetea 
épiicopéva tav octéDv. xal odta fovs te Éovrov È 


tà «Aia lonta Émuto Exaotov. 


Eneav dè épnd] ta x 
das, tav xoedv xal tv crAGyyvoav aragptauevos, Gi 
Eunpoo8e. Fvovor dÌ xa) ta @Aia mpofata xal Tnzov 
62 Toto uiv dn) @Aio10r tav Fedv ovtA Pvovor 
tév xtqvéav, to dè di) "Aoet Abe. 


Kata vouods 


tov aegnicav écideviai copi “Apsos loov torovde. . 
paxedor GvvveveataI 000v T' érì ctadiovs toets una 


tov xosdv xal ty onlayyvov 
anaobapevos] ,, Carnium et viscerum 
prosicias deo oblatas ante se (nescio 
an in ignem) proiicit. Conf. IMI, 24. 
Aliud est xateoyeoda: IV, 60, quod 
fit, priusquam mactatur victima; 
aliud nunc czegge0da., mactatà et 
coctà victim.‘ Schkmweigh. Tu vid. 
etiam IV, 188. De igne, in quem 
carnium prosiciae sint coniectae, 
valde dubito; ipsius loci huno esse 
sensum credo: is, qui sacrum fecit, 
carnium el viscerum prosicias deo vbla- 
tas et inde quasi consecratas ante se 
proîicit; quod opinor ad eum morem 
spectat, quo victimae partes deo 
consecratas aliasque res diis oblatas 
in aérem coniiciebant, vid. nott. ad 
IV, 62 ibique laudatum Neumann 
(pag. 260 seq.), qui cum hac Herodoti 
narratione confert, quae similia de 
Mongolorum sacris retulit Gmelin: 
Reise durch Sibirien IIL p. 22—25. 

&vovor dì nai tè Q21a re0fara] 
Respicit Eustath. ad Homer, Od. p. 
1649, 6 8. 384, 14, ubi pro xal fa- 
mo0vg invenitur f770vs dè, quod pro- 
bat vir doctus in Epliemerr. Ienenss. 
1817. nr. 162. pag. 356. De voce 
xe0fara vid. nott. ad I, 133. Perti- 
net huc Bekker. Anecdd, Gr. pag. 
112,1 IIeofara: MAVTA TA TeTOd- 
moda * ‘Hoeodoros teragrro. 


Cap. LXII. 


Kata vopovs] i. e. in singulis prae- 
fecturis 8. nomis, interprete Valcke- 
nario. Ac nemo nescit, Aegyptum 
nata vOpove esse divisam, quibus 
singulis vouogyge (II, 177), qui ii- 


dem apud Scythas com 
IV, 66. Apud quos in 
praefectura sive pago f 
mes et dozsioy cl 
struem Marti consecraiam 
ggî0v, quod alias curi 
senatores s. magistratus 
significare constat (vid 
39, 9. VII, 6, 2. Kluge: 
De polit. Carthagg. pag. 
quae plura in Thes. Stej 
Vol, II. p. 2288 congest 
de loco quodam intelliga 
divo, ubi Scythae, qui n 
tur aedibus, ad res publi 
das ac deliberandas cc 
Hinc recte Langius reddi 
Schoell.interpretatus es 
plat, quod adeo praet 
forma Herodotea cezni 
geiov(ut mevtavnior, po 
id genus) conf. Bredov. 
tivus #xootorci pendet . 
devrar, a quo eodem a 
dativus 09, isque alio 
det; unde haec totius ] 
sententia: per singulos p 
in curtis (singulis in loci 
convenire solent magist 
que populus) crecium es 
Martis sucrum 8. templun. 
genitivum t@y aggio 
vult cum xatA vouovs, € 
,,nuch den Provinzen ode 
gen ihrer Regierung und S 
tung, quod vel ob inte 
tivum Exdoto: ci displicet 
ipsa vocis cozelov notio! 
Povyevav panedo:] i. 
8. sarmentorum, surculo 
Hinc recte Ammonius de 


MELPOMENE. IV. 61. 62. 


427 


ros di fiaocov* ava dì tovtov tetpayavov axedov.ne- 
u, xal ta uèv tola toiv xosdcrv ÉGtÌ aroroua, xara dè tò 
farov. Ereos di Éxgotov auatas mevinuovia xal Éxatòv 
Udi povyavav* virovootee puo dn alel VrÒ tv geo 
Ex tovtov di toù dyxov axivanns cLdnpEOs TIguiai de- 


pexelos explicat gpogriov 

Vid. Herod. IV, 67. Euri- 
elop. 241. Plutarch. Vit.Fab. 
ap. 6. Thucydid. II, 77, ubi 
lerpretes , qui etiam de ipsa 
eriptura, quae rectius cum 
i 4 instituitur, monuerunt; 
\elian. N. A. VI, 61. X, 10. 
mam cvvveréarae vid. nott. 
4. II, 135. Affert quoque He- 
» haec Anonymus in Crameri 
|. Oxoniens. I. p. 301, Lyrico 
falso adscribens, itemque 
L magn. pag. 599, 33, Eu- 
ud Ili. VII. p. 566, 17 s. 689, 
Ad 66o0y ts (ferme, circiter) 
IT, 5. 30. II, 78. 96. 99 etc. 
se Homerus dixit Odyss. XIII, 
voy 1° xl fuiov. 
: dì Flagcov] In his verbis, 
altitudinem istius congeriei 
stadiis minorem fuisse vult 
tus, haeret Wesselingius, 
srilus omnino pedum cubito- 
modus, quo minorem illam 
indicaret scriptor, deficere 
r. ,,Suspicari possis, vwos 
tov Èlxgcov scripsisse Hero- 
sed et hoc incredibile, ad 
fere altitudinem evectam 
mensam illam struem, in ter- 
isimum, quae ligno carebat 
|.t* Schmweigh. Libri scripti 
ata lectione omnes conve- 
quam cum edd. recentt. reti- 
rus duxi, quando quidem He- 
in universum tantum decla- 
bi velle videtur, struis alti- 
i non parem esse longitudini 
adini, sed minorem inveniri. 
sro ad ipsam struis formam 
, quae superticiem habet pla- 
quadratam, tria vero latera 
ipta, ut uno tantum a latere 
Te possis: id utique simili- 
1 quandam praebet cum iis 
, quales pyramidali fere for- 
tructos per diversas Ameri- 


cae partes nuper invenerunt, adeo- 
que ipsarum pyramidum molem nos 
in memoriam revocare potest. (‘onf. 
Klemm. Culturgeschicht. VIII.p. 11. 
— In seqq. pro &x#dov aliquot libri 
értredov. At bene Hesych. I. p. 431 
amedov: opadòv, loonedov, èrine- 
dov. De loco piano 8. de planitie 
invenitur T, 110. IX, 25. 102. Quare 
inter voces, ubi @4@a intensivum 
reperitur, recte retulit Doederlein. 
in Commentat. de «@4g@ intens. 
Graecc. (Erlang. 1830) pag. 13. — 
Verba: duotag — Ervéovor pev- 
yavwov significant: superne imponunt, 
in superficie accumulanit plaustra sar- 
mentis repleta. Similia quaedam vid. 
in Thes. Ling. Graec. III. p. 1711 
ed. Dindorf. 

vrovoctést yag dè] Hoc intelli- 
gendum de strue, quae a tempesta- 
tibus hibernis deorsum quasi eat s. 
subsideat indeque magis magisque 
8. paulatim minor fiat. Cf.T, 191, 
ubi hoc verbum dicitur de fluvio, 
qui regreditur s. decrescit. Ad no- 
strum locum haud scio an magis per- 
tineat Suidas: vrovocrjoar: dro- 
satafnvat. 

"En tovrov dn) toù 0yxov x. 1. 2.] 
i. e. in huius igitur molis superficie 
ensis ferreus isque vetustus (cQqatos, 
ut I, 105. IV, 117) erigitur (8. erectus 
stat) a singulis (civitatibus 8. pagis). 
Libri quidam pro 0yx0v exhibent 0n- 
x0% (ut sacellum 8. locus septus intel- 
ligatur), ex interpretamento, ut re- 
cte statuit Wesseling. 07xog hic in- 
dicat molem, tumulum. Alias vocis 
significationes attigit Wyttenbach. 
ad Plutarch. Moral. I. p. 185. 579. 

cuvanne cidnosos] De acinace, 
Persico ensis genere, dixi ad III, 118 
et 128. Ad argumentum loci prae- 
ter Suid. s. v. I. p. 84 et Bekker. 
Anecdd. p. 364, 30 (duvaxns’ pe- 
100v doov ITesecixov) et Etymol. p. 
48, 31 Herodotea tangentes cf. Mela 


® 


[d 


428 


HERODOTI 


gatos Éxgotoroi, xa) toùt’ Foti tod "Apeos tò @yadua 
dì td anivarn dvoias Ènetetovs v0odcEpovo: rgofaras 


II, 1,135: ,,Mars omnium deus; ei 
pro simulacris enses et cinctoria de- 
dicant hominesque pro victimis fe- 
riunt.‘* Ad Herodotum quoque re- 
spicere videtur Arnobius advers. 
gent. VI, ll: ,,ridetis temporibus 
priscis Persas coluisse fluvios — 
acinacem Scythiae nationes.‘*  Unde 
Lucianus quoque profectus Scytha- 
rum deum appellat ròv ‘Axvexnv in 
Toxar. 38 (ubi cf. Iacob. p. 120). 
Scyth. 4. Iov. Tragoed. 42: Ixvdai 
uèv "Anevann Bvovrss x. 1. 2., ubi 
hoc legitur Scholium, ex ipso Hero- 
doto opinor ductum: povyavwv Qa- 
xélovs ol Exvdar cvrvnoariee nol 
or’ avidv to 0yuo ducvannv Ldev- 
cavtes c.dncody &volas éretetove 
mQ006€yovoL meopetaov xal farov, 
vopitovtes avròv elvar tod "40806 
rò &yaZue. Add. Clement. Alexandr. 
Protrept. I. p. 40 Pott. Apud Ger- 
manorum gentes antiquas similia 
fere reperiri, ut recte observat 
Grimm: Deutsche Mytholog. p. 185 
ed. sec., ostendunt ea, quae de Qua- 
dis scribit Ammianus Marcell. XVII, 
12: ,,eductis mucronibus, quos pro 
numinibus colunt, iuravere se per- 
mansuros in fide‘‘, ac vel magis quae 
similia de A/anis praedicat idem Am- 
mian. Marcellin. XXXI, 2: ,,nec tem- 
plum apud eos visitur aut delubrum 
— ; sed gladius barbarico ritu humi 
figitur nudus, eumque ut Martem — 
colunt,‘‘ ubi consul. interprett., Lin- 
denbrog. et Vales. T. III. p. 367 ed. 
Wagner. Idem de /Munnis testatur 
Iornandes De Get. 35: de quo conf. 
Klemm. Attila etc. p. 110 seq. 175. 
Ac denique apud #Wendos in Pome- 
rania palus, cui hastae ferrum erat 
infixum, pro deo colebatur; vid. Gie- 
sebrecht: Baltische Studien. VI, 1. 
pag. 135. Neque huc non pertinent, 
quae de simili lapidum lignorumque 
pro diis habitorum cultu apud Grae- 
cos Romanosque hic illic tradita in- 
veniuntur, nec magis ea, quae de 
Carum Iove aliisque numinibus hoc 
modo repraesentatis et cultis me- 
moriae produntur. Iovis enim, quem 
Cares colunt, in templo &yaZpua É(- 


pos raonetgtai nel tipeet 


‘ pevos Kapuos te nai Zig 


narrat Aelian. de N. A. XI] 
conf. etiam Herodot. I, 1 
nott. et Longperrier in: Bi 
chéologique de l’Athen. fri 
nr. 12. p. 101 seq. Propiu: 
ctat, quod, monente Niebu 
Schrift. I. p. 362, idem M 
sacri ensis symbolo rep: 
cultus reperitur non sol 
Hunnos (ut supra vidimus) 
Attila, verum etiam sub L 
chane apud Tartaros Mo 
Chalybum, qui et ipsis & 
censendi sint, quique ferri 
arte praecellentes ferrea q' 
sis symbola constituerin 
meminit Ritter: Erdkunde 
acinace, Persica scil. voee, 
monens ensem sive cultra 
tum pugionis sicaeve ad in 
tibus Scythicis proprium, 
huc populi illis in Asiae 
habitantes, ut v. c. Aff 
mati conspiciantur. Tu ec 
nott. ad I, 215 et Hoeck. 
pag. 294. 


tò auvaxn] E libro FI 
Sancroft. duobusque aliis 
ven pro vulg. cuvarnst; ci 
ibique nott. VIII, 120. Q 
idem BIodoNiua, qui daum 
cari iussit p. 2 24, mox lib 
bus invitis pro dULYANEOG L 
cuvoneo, id ut recipere 
trare a me, haud potui. | 
dixit cxiraxea in accusi 
118 coll. IV, 70 et IX, | 
cCuLvaneog quoque dicere 
cur negemus ? Ad verba & 
fercav xai larov conf. 1 
,,Id observo, verba nel 
toîcà' acinaces, quos singa 
gionibus depositos plus ve 
tur, quam caeteros suae 


deos, monstrare. Quae, 
sunt, prohibent omnem ‘ 
novationem.‘' HW'esseli: 


vulg. roîcdò” equidem cum 
et Dietsch. dedi rorwoé@”’, 
Bredov. p. 213. 


MELPOMENE. IV. 62. 


429 


cal dn xal toold’ Eri nAéco Wvovoi 1 toto RAA0101 Peoioi. 

8ì av tov nodeulav taoyonoaci, drò tiv Éxatov av- 
ivdoa Éva Uovo: teiro 00 td avidi, © xal ta rp0fara, 
epol@m. ÈnEQv Pao olvov Énioneinoi nata tav xepa- 

azocpatova: toùs avdgpwrovs és cyyos' xal Èmeuta ave- 
res ava ErÌ tOv Opxov TGV pgouvyavav xaragéovoi tò 
Mò exivaxzos. va uèv dn) popéovai toùro, xatcao di raga 
modo: tade. tov arocgpaptvicov avdpdv rovs detiovs 
3MAVTAS AITOTEUvOvTES GUV TI]oL yeooÌ és tov Néoa leîci, 
ruta xal ta &Aha antotavies lora araliaccovra® yelo 


ul ta xoofara] Relativum 
tam cum in his stare posse 
Mrave I. 1. I. p. 24.26 (Opuscc. 
| 287— 201), voculam v vel 
seiici vel in to converti vult. 
lecerunt Dindorf. et Dietsch. 
tm a libris scriptis hîc rece- 
on ausus sum. — In seqq. ad 
Yowos cf. IV, 59 et de usu 
eitionis in verbis “ata Toy 
ley II, 39 ibique nott. Cum 
drosqpdtova — és d&yyos 
randa erunt, quae supra le- 
III, 11: foqpazoy — és toy 
ut, ubi vid. nott. Quo eodem 
scio an pertineat structura 
ma: xatagzéovei tò alua toù 
€g. Ad argumentum loci 
ittinet, humanas scil. victi- 
leythasque ab hoc crudeli 
rale infames Cr. laudat Wyt- 
2. ad Plut. Morall. I, 2. p. 
qui de hbumanis Gallorum vi- 
quoque admonuit. Addi his 
it crudelia Mexicanorum sa- 
ad quos captivis in altiorem 
religione consecratum pari 
educti a sacerdotibus macta- 
s vid. Mueller: Geschicht. d. 
an, Urreligionen pag. 637. 
ad Herodotum id pertinebit, 
arrat Pallas (Nachricht. iiber 
ische Volker II. p.326), Mon- 
m morem esse in bello, ut 
oecisum in Martis honorem 
mo collis fastigio hastae infi- 
à est ipso antea exciso et 
otato. 
da LodS Wuovg avra drrotoi- 
6] brachium dertrum intellige 
o usque ad manus porrectum, 


ut fere supra II, 121. $. 5. Conf. 
Elmgsley ad Euripid. Bacch. 1127 et 
Kruse: Urgeschichte d. Esth. Volks- 
stammes pag. 277, qui @uovg etiam 
de drachio accepit simulque respici 
vult ad Esthonum superstitionem, 
qua recto brachio 8. pede bona, sini- 
stro mala portendi putaverint. Pro- 
pius haud scio an huc spectet, quod 
attulit Neumann (Die Hellenen im 
Skythenlande I. pag. 251 et 259. 
261), apud Schamanos hodieque 
moris esse, dona diis oblata in aé- 
rem proiicere eoque daemones quasi 
satiare; conf. etiam supraIV, 61 fin, 
xal ta alla antobavtes forio] i. 
e. ubi caetera quoque solemnia confe- 
cerunt. Ita dudum interpretatus erat 
H. Stephanusi in Thes. Append. pag. 
484, ves-rrta: h. 1. deducens ab 
eréey;o, 070, facio, conficio, perago, 
cum lesucana umesset a verbo arto 
do. Quod Pauwio placuerat amag- 
Eavrtes (ut sensus sit: dein alias vi- 
ctimas mutilantes abeunt), ei refraga- 
tur sermonis usus, qui medium fla- 
gitat verbum, recte monente Wesse- 
lingio, qui, si quid omnino mendo- 
sum, mallet cmaoatavtes, i. e. drro- 
x0wavtes, amputanices et mutilantes. 
Mihi nil mutandum videtur Stepha- 
ni interpretationem nunc unice pro- 
banti; quod idem, alios ut taceam, 
placuisse video Schweighaeusero, 
qui hunc in modum haec verba red- - 
didit: ,,postquam caedendarum r eli- 
quarum victimarum finem fecerunt ,° 
ut fonia antodev idem fere valeat 
atque Bvolas Eodetv (sacra facere, 
victimas caedere, vid. nott.ad IV, 60, 
ac praepositio «70 perfectionem in- 


430 


HERODOTI 


63 dì, ti) av aéon, xferai, xal yopls 6 vexpos. @volai 
avrai 0qL xateotiuo:. vol dì ovtoi oVdlv vopitovoi, 
ev TÒ raparav év ti) yovn dédovot. 

Ta d° és noAeuov Eygovra ddt og: dianterar. ‘E 
mrodtov avdga xatafaln avo Zxvdns, tov afuarog 
000vs È av povevon év TT) uegn, tovtAv TAS xepadas | 
to Back: amevetnas utv vap xepaAnv cis Anins per 
ver, tqv av Aefocr, un éveixas dèi ov. amodelgee | 
toiro TOLSde' rmepirauodv xvxdo meol ta dra xal U 
ts xepadis éxosier, nero dì copxicas Boos rAsveEr di 


dicet verbique simplicis vim adau- 
geat. 


Car. LXIII. 


ovdiv vouitovor] Conf. I,131.IV, 
59. 117. Cr. cf. Gottleb. ad Thucyd. 
II, 38. — xargoréaci cum Dindorf. 
et Dietsch. intactum reliqui, ut II], 
62, ubi vid. nott. Bredov. scribi vult 
NOTECTAOL, 


Cap. LXIV. 


odé cpu dianterat] Cod. Medi- 
ceus, Florentinus duoque alii prae- 
bent diaxfatar, quod reiiciendum 
esse recte monet Bredov. p.334. Sic 
etiam supra IV, 45 recte xéetat. 

guriver]) Indicatur hoc verbo, ut 
arbitraturItalus interpres, Scytham 
in vas infudisse inimici sanguinem 
ac dein bibisse. Mihi deglutiendi vis 
potius in hoc verbo inesse videtur, 
quo cum declarari putem, qui cum 
animi quadam vi et cupiditate po- 
tum sumit. Sic apud Lucian. De 
merced. conductt. $. 18 aliisque lo- 
cis allatis in Thes. Ling. Graec. III. 
pag. 879 ed. Dindorf. 

TOVIOY TAS nepalag amoRpiost To 
Baordéi] Vulgo tovréwv et Pacini. 
Tu cf. Struve l..l. II. p.12. (Opuscec. 
II. pag.338.) Ad argumentum Wes- 
sel. affert auctorem inter fragmm. 
Pythagorr. pag. 713: roì dì Zuvdar 
ueiòv voulfovri, 0g avdoa xavdr, 
indeloas tav nepalav, to uiv no- 
puov xò toù îxnov pogei, ubi, co- 
dem monente Wesselingio, xopiov 
pars est pellis capiti detractae, crì- 
nibus vestita, quae Herodoto yet00- 


poxtoov, mantile, © TAG gi 
uetrovto, ut explicat / 
Sophoclis verba afferens e: 
(Iuviori zeroouanteor 
uévos) IX, 18 (79) p. 41 
XII. p. 524 E. ibique Ca 
Schweigh. T. VI. p. 393» 
sych. 8. v. ZuvBtori. ge 
T. Il. p; 1222, ubi haeo 
ZuvBioti y8100Laxtoev® 
TOY Dan iccc isa Rie 
nepalèg indéicovtes Heavy 
couanteov #x0aiyro. Affi 
que Plinium de Scythis, 
ribus humanis vescuntur, i 
Hist. Nat. VII, 2 init, 
verbum az00xv8/0c0: (pel 
cum crinibus detrahere), q 
more Scytharum in luctu 
dendi, sed ab hoc ipso | 
more, quo hostium bell 
ptorum capita pellibus nu 
que pro mantilibus utere 
rito repetunt. De quo plui 
ad Phalarid. Epist. 13. pag 
Neumann I. l. pag. 300. 
éuoelei] eatulit, ut Va 
vel potius ercutit. Comma 
vocem vulgo positum d 
Schweigh. et Gaisf., ita ' 
tur t7js xepadig énceter a 
uevog mente subaudiatur 
uaros aut potius tg xegpo 
pendeat a Zaffopevos atq 
ad quod mente addas rò d 
gris quoqueexplicat: cela 
odrò tv xepalnv. Énceti 
centt. edd. exhibui e Flo: 
Sancroft.libro pro vulg. &| 
tuetur Lennep. l. l. et 
subintelligi vult tnv ne 


MELPOMENE. IV. 63. 64. 


431 


meeoì, doydoas dì «UTO dre yerpopaxtoov Extntar: Ex dè tav 
qeUuvov toù Tmzov, tov avtos élauver, éx tovrov étantei xal 
eyalleta. 05 ya Gv mAelota déppara yerpiuaxtoa Eyn, avno 
«puotos oUTOS xéxpitat. m04d0l ÎÌ avv Ex tv arodegpatav 
salzlalvas Enelvvodui roredar, cvpgaTtOvtES xatareo fairas. 
sollol dì avdodv éy89dv ras debras yetoas, vexodiv éovrav, 
arodelpavtes aUtoToi ovvi xadUntoas tv papetoéav moLevv- 
tu. dioua dì avdgarov xal rayù xaì Aaurgòov pv aoa, 04ed0v 


ev diouaros. Schweighacuserum 

reete secutus est Italus interpres; 

sdacidendo presso le orecchie circolar- 

mente la cude e prendendolo, la scuote 

dalla testa.“ Nec aliter fere Miot: 

nil ecorche ces tètes en taillant la peau 

en cercle qutour des oreilles et la dé- 

teche ainsi de la partie osseuse.‘ — 

Ad teouices citant Pollucem II, 

133: ‘Hoodoros di, Zaouicai, tò 

rev dioparos tv ccqua apeleiv. 
Cr. confert Posidonii Rhod. fragmm. 
PSg. 135 seq. ibique Bake. déwer 
i cum recentt. edd., falsum 

#se ratus cum Bredov. p. 369 id, 
QRed è Fiorentino dedit Schweig- 
haeuser, despei. Cum eodem Bredo- 
vio bag. 75 reieci cagx70eg, quod 
PIO Gagx(0as inferre voluit Valcke- 


sine 
@yaecas] Sancrofti liber cum alio 
derrfaas, quod inde etiam in editis 
invemitar, Florentinus liber cum aliis 
Gi pusdam 6eylcas, idque etiam 
&sa Herodotea exhibet explicans 
Eas. Ex Porti emendatione flu- 
e7e6as, quod Schweighaeusero 
(in ex. Herod. s. v.) placeret, nisi 
dix mdum, ne pro 0gyefv Iones 
@rint 00y(fe.v. At Ruhnkenio ad 
Timmasi Lex. Plat. p.180 60y/0ag na- 
Rua videtur ex 00yn0as a verbo 00- 
Men, quo frequentior sane altera 
| invenitur 6eyefey. Cum Ti- 
iu exhibeat 007ya&0ag: padaéas 
12 Loque etiam a Suida, Hesychio, 
ria afferatur, quos laudavit pluri- 
sx Bredov. p. 75 seq., equidem cum 
viro docto id ipsum Herodoto 
bk ituendum duxi, quod idem fecit 
&tsch.; Dindorf.retinuit vulgatam 
Cwjoas. Significat autem hoc ver- 
ap maleriam 8. massam quamlibet 
eLivere, macerare, mollire. Plura 


Ruhnken 1. lÌ. Tu etiam cf. IV, 


199. 
iu di toy zalivdv toù fanov — 
tx rovrov éEcinter) Conferri cum his 
possunt, quae supra in Persarum 
rebus referuntur similia III, 118 fin. 
Apud Americanos homines incultos 
quae occurrunt similia, attulit 
Klemm Culturgesch. II. pag. 143 
seqq. VIII. pag. 12. 
nai cyadleta:] i. e. eoque gloria- 
tur. Cf. Herod. IX, 109 et quae ad 
Thucydid. VI, 41 attulit IDuker. 
Mox scripsi cùrav pro avifwr. — 
Ad ére(yvo8a:, cuius loco Sancrofti 
liber cum aliis quibusdam fréyvyv- 
o8a., alii értévvveda., conf. Bre- 
dov. p. 148, quocum vulgatam reti- 
nendam duxi. In seqq. vulg. yéoas 
mutavi in zeî006, quod h. l. et cap. 
69 praebet Sancrofti liber. Tu vid. 
Bredov. pag. 159. Inde quoque cap. 
71 pro 25005 edidi y5e1006. 
ateneo faltag] Pastorum in- 
telligit laenulas, crassiores ac vi- 
liores, e pellibus confectas. Cf. 
Theocrit. III, 25 ibique Scholia, 
Pollux Onomast. X, 175. VII, 70 et 
quae plura inveniuntur in Thes. 
ling. Graec. II. pag. 48 ed. Dindorf. 
— In seqq. xaZvrteas Noster dixit 
tegmina 8. opercula pharetrarum; 
ipsa vox apnd Homerum obvia de 
capitis muliebris tegmine, quo vul- 
tus ipsumque caput velatur: conf. 
Odyss. V, 232 ibique Nitzsch. Ae- 
schyli Pers. 537. 
pv «ea] Schweigh. e coniectura 
reposuit 77v @ga, scil. 7 Z8vsoÙ &v- 
&0r0v, quod sane durius videtur. 
Nec magis conveniet Stegeri emen- 
datio (Praef. pag. XV) pro ny «ea 
scribentis e/7) ©v. Quapropter omni- 
um vetustorum librorum lectionem, 


432 


HERODOTI 


dspuatav mavrav Aauagoratov Asvxotnii. 0A40Ì SÌ a 
avdoas Exdeipavtes xal diatzivavtes Eri tviov, tx 
65 reoipépovoi. taòta uèv dn oUtA Opi vevoiorae. . 
tas xepadas, où ti mavtav, cAàda toiv éyBiotav, mossi 
arorolcas Exaotos mav tò évegde tadv dpovav éxxafrai 
qu uèv n mévns, 0 dè ttasdev Qpofoénv povvny xe 
oUto yodrar* iv dè 1) mAoveLos, tv pèv duofotnv xe 
iootev dè rE0LYQvODIaS OUTAO qRGTAL MOTNELO. 20. 
tovro xai éx tav cixnicav, nv cpi diepogo: pévavtas, 


interpunctione (ut recentt. edd. quo- 
que fecerunt) post 7v &ga posita, 
cum Matthiaeo equidem restitui, ad 
quam tuendam quoque faciunt ea, 
quae excitavit C. Fr. Hermann. ad 
Lucian. De histor. conscr. pag. 16. 
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17. 
Camill. 8. Sed propius huc faciunt 
praeter ipsius Herodoti locos, qui 
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo- 
dem fere modo in huiusmodi senten- 
tiis generalibus loquentis atque 7v 
&go ponentis (ubi exspectabas é0t() 
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad 
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et 
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi- 
tur, inHerodoteo loco nihil mutan- 
dum esse, quem sic interpretor: 
»yhumana pellis et spissa est et candi- 
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro- 
pemodum praestet candore.‘‘ Ad ur- 
gumentum loci faciunt, quae de Ge- 
lonis refert Mela lI, 1. $. 130, ad 
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos 
talem excoriationem reperiri testa- 
tur Neumann (Die Hellenen in Sky- 
thenl. I. pag. 304), insigni quodam 
exemplo allato. Quod vero Hansen 
(Osteuropa etc. p. 69) scribit, hanc 
pellem humanam in ligno expansam 
videri in supellectili Scytharum 
fuisse et exhibuisse liquoris utrem 
(Brantweinschlauch), quem secum 
semper duxerint, id mihi valde alie- 
num vìdetur ab iis, quae tradit He- 
rodotus. Nec magis humanae pellis 
albitudinem, quam narrat Herodo- 
tus,retulerim ad praeparationem pel- 
lium apud nomades gentes vel ad pel- 
les ovinas initio albas, ut idem fe- 
cit vir doctus pag. 70. Animi causa 
profero, quod excogitavit Kolster 


(Jahrbb. f. Philolog. u. F 
Suppl. XIII. p. 59), qui pe 
liumanas expansas pro ve 
beri vult, quae eo modo,: 
‘Turcas hodieque caudae 
honoris causa ante Scythi 
ceres sint gestata. — Ad d 
tes ex antecedentibus supj 
pa tav avdpdr. ta’ l'uma 
equis insidentes, ut III, 96 


Cap. LXV. 


Avras dì tas negalatg - 
tade] i. e. ipsis capitibus — 
ciunt. Nec ulia duplicis a 
ratio IV, 166 coll. VII, Il 
verba seqg. azomoloag fi 
t. À. haec adscripsit Wi 
»Serrà postquam abscide: 
infra supercilia, expurgab 
tis calvam: éxxadalos: no 
proxima, sed xepaZag aut 
Barbaram consuetudinem 
nos, Longobardos, Avare 
ros tramissam) habet Strabi 
p. 460 s. 300, atque alii, è 
cap. 26‘ [ubi conf. nott.)] - 
particularum u?v et dè in 
seqq. conf. Werfer. Actt. 
nacc. I. pag. 96 et Herod 
165. V, 73. Vid. etiam II, . 
nott. Ad vocem @uofotny: 
9 ibique nott. 

nv 0cpL TrepogoL yÉwmi 
vim vocis diegpogo: conf. Y 
que nott. et II, 30. Ipsius 
tentia haec est: /dem quogi 
si qui efamiliarum numero ip 
exstiterunt 8. si quando disco 
inter el familiares quaedam 
Ubi éx tòv olxnl0y ex bre' 


MELPOMENE. IV. 64—-66. 433 
imxoation avro rapa td Baordér. Esivav dé ol #486vrav, 
t@v av doyov monta, tas xepadas tavtas rapagpioei xal Eni - 

sun Mya, @s of éovtes olxntoi xodepov 100088 xavtOo, xaL GPEOV 
autòs ixexpdtnos, TAUTNYV avdoapatinv dépovtes. “Amat dè 66 


TOÙ ÉiNavtoD ÉxeotOv è voueogns Exaotos Év Td ÉouTOÙ vopaò 


in structura voculam «» subinde 


f tia qualam sermonis explicandum : cquionuévo. éwdi, ubi pro rofoc vul- 
aj rods hu toy oixnioy 6 ovtas. go 00015 dn, unde Schweighaeuse- 
È ter cy 16yov xouénta:] Deest rus reposuit roc: cv (ob sequens 
' .®bieeti qui dicitur nominativus, Ewa), quem sequitur Gaisford., cum 
' ed II, 47 et IV, 67 in fin. Add. «@» et d7 saepius in codd. confun- 
11,70 (ibique nott 39 ubi similis ob- dantur teste Porsono in Tractt. pag. 
e Servatur transitus a singulari nu- 182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf. 
Mero ad pluralem atque nostro lu- quoque et Dietsch., qui loco pror- 
b co, ubi in fine sententiae additur sus gemino IV, 46 particulam dv 
» Livortes plurali numero, ad omnes addere ausi non sunt, quae si hoc 
$ los, qui talia peragant, spectante. nostro loco addenda est, altero quo- 
è Quae prorime antecedunt verba: que loco, cuius ratio prorsus cadem 
e pv MKOUTHOY avrOd zeQR to est, addi debebit. Equidem, libris 
i i, i.e atque quando regis iu- omnibus invitis, neutro loco parti- 
R 6 alter alteri in potestatem est tra- —culam hanc inserendam duxi, quan- 
È a; recte Miot sic Gallice reddi- doquidem haud desunt loci, qui tali 


l: ,qui-ont été remis en leur pou- 
tir par le iugement du roi'' et in ad- 
notatione tuetur hanc interpreta- 

contra Larcheri errores. In 
eundem sensum haec expressit Ita- 
interpres. Langius sic vernaculo 
sermone haec reddidit: ,.und senn 
9 da sibermwulen hat vor dem Ko- 
‘* Minus recte, med quidem sen- 
trata, Namque xoed to fuodii 
mu Non aliter fere accipiendum atque 
I » 160: xaeo@ dapeto noir). Vid. 

ibique nott. 
Teocegpuavro] i. e. suscitarunt, 
. Cf. VII, 229 unviv x000- 


UD a, quo utroque loco inter 7006 


de 60 libri scripti fluctuant. De qua 
Im, Da frasione conf. Duker. ad Thucyd. 
‘4 coll. Herod. VI, 21. xowvor 
110 01/0108 (laborem in se susci- 
I, tg dixit Thucydides I, 28 coll. 
nS d.I, 144. — Articulum tpv aute 
ù @7A8(pv in vulgata additum 
n La nr cum recentt. edd. abieci. 
SRAPDO ad Xenophont. Memo- 
bit IV, 0,15. 
Cap. LXVI. 
SS roneexne] Cf.IV,62.— In seqq. 
orentino duobusque aliis Parisi- 
dedi: roîgi avdpeg moléuro: 


XERODOT. II. 


omitti declarant, ut II, 85, ubi vid. 

nott. Atque infra hoc ipso in capite 
voculam & in verbis 600. dì dv 
«vtov Mediceus, Florentinus duo- 
que alii omittunt indeque ipse Mat- 
thiae in editione sua omisit. De for- 
ma doeconpevor cf. nott. ad. I, 191. 
Florentinus liber cun aliis codd. ex- 
hibet: @vacgruévor, unde Schweig- 
haeus. auctore (in Lex. Herod. I. 
pag. 15) vel rescribendum avagai - 
onuévoi (i. e. occisi sunt) vel cpat- 

onuévor reddendum: capti sunt, sta- 
tuendumque captos 5 illis pro more 
etiam occisos esse. Equidem retinni 
couonuivot, quae sola mihi videtur 
esse forma genuina, indeque etiam 
in fine capitis ex uno libro scripto 
cum Schaefero et Bekkero recepi 
couionuotes, ubi vulgolegitur avat- 
oNuotes, quod Schweighaeusero in 
dvaRRIQNuOTES mutandun videbatur. 
Neque enim causa videtur iusta, cur 
verbo atgée1v, quod capiendi notio- 
nem vulgo habet, occidendi notio- 

nem tribui posse negemus: quae sane 
una huic loco convenire videtur. 
Tu vid. plura in H. Stephani Thes, 
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et 
conf. etiam Bredov. p. 315. Din- 
dorf. scripsit @vag@roqueroi et ava- 


28 


432 


HERODOTI 


deguaroav ravrav Aaurporatov Asvxotnii. 0440ì dè x 
avdgas Exdetpavtes xa) diarsivavtes tì tvAiov, tx 
65rsorpépovor. tabvra uèv dn) oUtAd 091 vevopiotat. A 
tas xepalas, ov ti Tavtov, dAia tav EyBilorav, mossi 
aronoicas Exaotos tav TO éveode tav 0povav Exuadatl 
qu uèv n névns, 0 dè #ecsdev Quofognv uovvnv xe 
oUto qodrar' Mv dè 1) mAovoLos, tv uèv duofotnv xe 
toadev dè TEPLYQVODIAG OUTA YPGTAL TOTNPLAO. 201 
toùto xal éx tav olunicav, pv cgpi diapopor pévavta:, 


interpunctione (ut recentt. edd, quo- 
que fecerunt) post 7v dea posita, 
cum Matthiaeo equidem restitui, ad 
quam tuendam quoque faciunt ea, 
quae excitavit C. Fr. IIermann. ad 
Lucian. De histor. conscr. pag. l6. 
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17. 
Camill. 8. Sed propius buc faciunt 
praeter ipsius Herodoti locos, qui 
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo- 
dem fere modo in huiusmodi senten- 
tiis generalibus loquentis atque 7v 
go ponentis (ubi exspectabas éor:) 
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad 
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et 
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi- 
tur, in-Herodoteo loco nihil mutan- 
dum esse, quem sic interpretor: 
sshumana pellis et spissa est et candi- 
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro- 
pemodum praestet candore.‘ Ad ur- 
gumentum loci faciunt, quae de Ge- 
lonis refert Mela II, 1. $. 130, ad 
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos 
talem excoriationem reperiri testa- 
tur Neumann (Die Hellenen in Sky- 
thenl. I. pag. 304), insigni quodam 
exemplo allato. Quod vero Hansen 
(Osteuropa etc. p. 69) scribit, hanc 
pellem humanam in ligno expansam 
vîderi in supellectili Scytharum 
fuisse et exhibuisse liquoris utrem 
(Brantweinschlauch), quem secum 
semper duxerint, id mihi valde alie- 
num vìdetur ab iis, quae tradit He- 
rodotus. Nec magis humanae pellis 
albitudinem, quam narrat Herodo- 
tus,retulerim ad praeparationem pel- 
lium apud nomades gentes vel ad pel- 
les ovinas initio albas, ut idem fe- 
cit vir doctus pag. 70. Animi causa 
profero, quod excogitavit Kolster 


(Jahrbb. f. Philolog. u. P 
Suppl. XIII. p. 55), qui pe 
liumanas expansas pro ve 
beri vult, quae eo modo, < 
‘Turcas hodieque caudae 
honoris causa ante Scytha 
ceres sint gestata. — Ad & 
tes ex antecedentibus supp 
ua tov avdpor. ix’ lam 
equis insidentes, ut III, 86. 


Cap. LXV. 


Avras dì ras xsgalae — 
tade] i. e. ipsis capitibus — 
ciunt. Nec ulia duplicis & 
ratio IV, 166 coll. VII, 18% 
verba seqy. crorgloas Éu 
t. À. haec adscripsit Wi 
»Serrà postquam abscider 
infra supercilia, expurgab 
tis calvam: éxxada/ost no: 
proxima, sed xepal&s aut: 
Barbaram consuetudinem 
nos, Longobardos, Avare 
ros tramissam) habet Strab 
p. 460 s. 300, atque alii, d 
cap. 26‘ [ubi conf. nott.]) — 
particularum pu?v et dè in 
seqq. conf. Werfer. Actt. p 
nacc. I. pag. 96 et Herod. 
165. V, 73. Vid. etiam II, 
nott. Ad vocem Quofoény 
9 ibique nott. 

mv cpu diaepogor yYÉvos 
vim vocis diegpogor conf. Y 
que nott. et II, 30. Ipsius 
tentia haec est: /dem quogu 
si qui cfamiliarum nwnero ip: 
eastiterunt 8. si quando discor 
inter el familiares quaedam 
Ubi éx td olunfoy ex brer 


MELPOMENE. IV. 64— 66. 433 
ixxoaton autoù rapa to Bacidet. Esivav dé ol #480vtov, 
twv av dopov moentar, tas xepadas tavtus rapapéoei xal éri- 

unkipa, ®s of éovres oluntor modsuov 100088 p]xavto, xai Opec 

avtòs ixexpdrnoe , tavtNY avdpayadinv deyovres. "Amat dè 66 

ToÙ fnavroù Éxcotov 0 vouaggns Exagtos ÈÉv Tod ÉQUTOÙ VOLO 


- er. è 


Wo POSENAT E AAT Ip TERI 


tia quadam sermonis explicandum: 
1086 du roy olxNioy ovras. 
ter ay l0yoy xouentar] Deest 
. Sabieeti qui dicitur nominativus, 
pensi II, 47 et IV, 67 in fin. Add. 
I, 10 (ibique nott 3. ubi similis ob- 
servatur transitus a singulari nu- 
mero ad pluralem atque nostro lv- 
to, ubi in fine sententiae additur 
leyest:s plurali numero, ad omnes 
, qui talia peragant, spectante. 
 prorime antecedunt verba: 
pr mNQUTIHCY avTOd mao 110) 
ij i.e atque quando regis iu- 
dicio alter alteri in potestatem est tra- 
fils, recte Miot sic Gallico reddi- 
dit: vQui-ont été remis en leur pou- 
mir par le iugement du roi** et in ad- 
Notatione tuetur lanc interpreta- 
m contra Larcheri errores. In 
eundem sensum haec expressit Ita- 
interpres. Langius sic vernaculo 
Sérmone haec reddidit: ,.und wenn 
n sberwunden hat vor dem Kò- 
Me.“ Minus recte, med quidem sen- 
tt. Namque raga to Puoidii 
ron mliter fere accipiendum atque 
La 160: xao@ dageto nostri). Vid. 
rÀ2 ibique nott. 
ere 008 raro] i. e. suscitarunt, 
eettaruni. Cf. VII, 229 ufjviv m900- 


8a, quo utroque loco inter 7006 


“0g libri scripti fluctuant. De qua 
‘on fusione conf. Duker. ad Thucyd. 

» 14 coll. Herod. VI, 21. xovor 
0007:/8e08a (laborem in se susci- 
Pere) dixit Thucydides I, 28 coll. 
II, 37.1, 144. — Articulum tpv ante 
avtgavaBlny in vulgata additum 
eQuidem cum recentt. edd. abieci. 
Conf. Sanppe ad Xenophont. Memo- 
rabill. IV, 6,15. 


Cap. LXVI. 


0 vouaeogns] Cf.IV,62.— In seqqg. 
e Florentino duobusque aliis Parisi- 
nis dedi: tori avdoss modeéuroi 


HERODOT. II, 


ciguionpévo éwoi, ubi pro toici vul- 
go 00015 òn, unde Schweighaeuse- 
rus reposuit roîc:i «1 (ob sequens 
Éwer), quem sequitur Gaisford., cam 
cv et d7 saepius in codd. confun- 
dantur teste Porsono in Tractt. pag. 
182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf. 
quoque et Dietsch., qui loco pror- 
sus gemino IV, 46 particulam dv 
addere ausi non sunt, quae si hoc 
nostro loco addenda est , altero quo- 
que loco, cuius ratio prorsus cadem 
est, addi debebit. Equidem, libris 
omnibus invitis, neutro loco parti- 
culam hanc inserendam duxi, quan- 
doquidem haud desunt loci, qui tali 
in structura voculam @v subinde 
omitti declarant, ut II, 83, ubi vid. 

nott. Atque infra hoc ipso in capite 
voculam cv in verbis 6cor dì dv 
«vtòv Mediccus, Florentinus duo- 
que alii omittunt indeque ipse Mat- 
thiae in editione sua omisit. De for- 
ma doacgnuevo: cf. nott. ad. I, 191. 

Florentinus liber cum aliis codd. ex- 
hibet: «vaconuevor, unde Schweig- 
haeus. auctore (in Lex. Herod. I. 
pag. 15) vel rescribendum avagaI - 
onutvoi (i. e. occisi sunt) vel &pat- 

enuévo: reddendum: capti sunt, sta- 
tuendumque captos ab illis pro more 
etiam occisos esse. Equidem retinui 
coconuivot, quae sola mihi videtur 
esse forma genuina, indeque etiam 
in fine capitis ex uno libro seripto 
cum Schaefero et Bekkero recepi 
cguLomuores, ubi vulgolegitur avar- 
onmotes, quod Schweighaeusero in 
dvagaLepuores mutandun videbatur. 
Neque enim causa videtur iusta, cur 
verbo aigé81v, quod capiendi notio- 
nem vulgo habet, occidendi notio- 
nem tribui posse negemus: quae sane 
una huic loco convenire videtnr. 
Tu vid. plura in H. Stephani ‘Thes. 
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et 
conf. etiam Bredov. p. 815. Din- 
dorf. scripsit Cvagaronuero: et ava- 


28 


432 


HERODOTI 


deguotav ravtav Aaurgoratov Asvxotaii. ro4doi dì x 
avdpas éndetoavtes xa.) diateivavres tnì Eviov, tx 
(i5 reprpépovor. tavta pèv dn ovtAO Cpu vevimiotat. A 
tas xeparas, ov ti mavtav, dii roòv éBiotoav, xosedi 
aronolcas fxaotos rav TÒ Eveode Tv 0pPVAav ixxadal 
qu uèv n névns, 0 dè #easdev Quofoénv povvnv xx 
oUta Yoda: Mv dè 1 mAovaros, tjv pèv duofotnv meg 
toodev SÌ nEpLYQLODIAG OUTAD YPGTAL TOTNPLTO. 206 
tovro xal éx tav olunicav, pv cgpi diapogor pévavtas, 


interpunctione (ut recentt. edd, quo- 
que fecerunt) post 7v dea posita, 
cum Matthiaeo equidem restitui, ad 
quam tuendam quoque faciunt ea, 
quae excitavit C. Fr. Hermann. ad 
Lucian. De histor. conscr. pag. 16. 
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17. 
Camill. 8. Sed propius buc faciunt 
praeter ipsius Herodoti locos, qui 
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo- 
dem fere modo in huiusmodi senten- 
tiis generalibus loquentis atque 77 
«ga ponentis (ubi exspectabas é0r:) 
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad 
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et 
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi- 
tur, inHerodoteo loco nihil mutan- 
dum esse, quem sic interpretor: 
sshumana pellis et spissa est et candi- 
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro- 
pemodum praestet candore.‘ Ad uar- 
gumentum loci faciunt, quae de Ge- 
lonis refert Mela II, I. $. 130, ad 
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos 
talem excoriationem reperiri testa- 
tur Neumann (Die Hellenen in Sky- 
thenl. I. pag. 304), insigni quodam 
exemplo allato. Quod vero Hansen 
(Osteuropa etc. p. 60) scribit, hanc 
pellem humanam in ligno expansam 
videri in supellectili Scytharum 
fuisse et exhibuisse liquoris utrem 
(Brantweinschlauch), quem secum 
semper duxerint, id mihi valde alie- 
num videtur ab iis, quae tradit He- 
rodotus. Nec magis humanae pellis 
albitudinem, quam narrat Herodo- 
tus,retulerim ad praeparationem pel- 
linm apud nomades gentes vel ad pel- 
les ovinas initio albas, ut idem fe- 
cit vir doctus pag. 70. Animi causa 
profero, quod excogitavit Kolster 


(Jabrbb. f. Philolog. u. Pi 
Suppl. XIII. p. 55), qui pel 
humanas expansas pro vel 
beri vult, quae eo modo, q 
‘Turcas hodieque caudas 

honoris causa ante Scytha: 
ceres sint gestata. — Ad & 
tes ex antecedentibus suppl 
uo toòv avdodv. én° ln 
equis insidentes, ut III, 86. 


Cap. LXV. 

Avtas dì tas xeqgadag — 
tade] i. e. ipsis capitibus — 
ciunt. Nec ulia duplicis ac 
ratio IV, 166 coll. VII, 1% 
verba seqq. arorg(locas fu 
t. À. haec adscripsit Wa 
»,Serrà postquam abscidera 
infra supercilia, expurgabi 
tis calvam: éxxada/ge. non 
proxima, sed xepal&g aut a 
Barbaram consuetudinem ( 
nos, Longobardos, Avares 
ros tramissam) habet Strabo 
p. 460 8. 300, atque alii, d 
cap. 26‘ [ubi conf. nott.] — 
particularum u?v et dè in 
seqq. conf. Werfer. Actt. 
nacc. I. pag. 96 et Herod. 
165. V, 73. Vid. etiam II, 3 
nott. Ad vocem Wuofoény e 
9 ibique nott. 

mv cpu diapogor yÉvar 
vim vocis diegpogo: conf. V 
que nott. et II, 30. Ipsius. 
tentia haec est: /dem quogu 
si qui cfamiliarum numero ips 
exstiteruni 8.sì quando discori 
inter el familiares quaedam 
Ubi éx rdv olxNivy ex brev 


MELPONMENE. IV. 64— 66. 433 
mon avtoù rapa to faordet. Esivav dé oi #480vtav, 
Aoyov morentar, tas xepadas tavtas ragapeoer xal éri- 
as ol éovtes oixIloL modEpov rpodeduavto, xai 0pecv 
imexgatnos, tavtnu avdpayadinv Aéyovtes. "Amat dè 66 


autoÙd Éxaotov 0 vopaggns Exaotos év td ÉEmuroù vopoò 


am sermonis explicandum: 
toy oluntov 0 Ovtas. 
ly 2070y moéntar] Deest 
qui dicitur nominativus, 
II, 47 et IV, 67 in fin. Add. 
bique nott.), ubi similis ob- 
‘ transitus a singulari nu- 
| pluralem atqne nostro lo- 
in fine sententiae additur 
plurali numero, ad omnes 
ii talia peragant, spectante. 
rorxime antecedunt verba: 
MAQUINON AUTOÙ maQd to 
i. e. atque quando regis iu- 
» alteri in potestatem est tra- 
ete Miot sic Gallice reddi- 
d-ont été remis en leur pou- 
le iugement du roi** et in ad- 
e tuetur hanc interpreta- 
:ontra Larcherì errores. In 
sensum haec expressit Ita- 
pres. Langius sic vernaculo 
haec reddidit: ,,und menn 
bermunden hut vor dem Kò- 
linus recte, meà quidem sen- 
Namque xmao@ ti faoitii 
er fere accipiendum atque 
ssa daoelo xe). Vid. 
ue nott. 
vro] i. e. susciturunt, 
su. Cf.VII, 229 urviv npo0c- 


quo utroque loco inter 700g 


bri scripti fluctuant. De qua 
ne conf. Duker. ad Thucyd. 
soll. Herod. VI, 21. rovor 
e0dai (laborem în se susci- 
rit Thucydides I, 28 coll. 
144. — Articulum tnv ante 
'@6ny in vulgata additum 
cum recentt. edd. abicci. 
uppe ad Xenophont. Memo- 
V,6,15 


Cap. LXVI. 


texns] Cf.IV,62.—In seqq. 
tino duobusque aliis Parisi- 
i: roîci avdeeg rmodéuuoi 


DOT. II, 


ciguionuévo: #01, ubi pro toro: val- 
go 00015 dn, unde Schweighaeuse- 
rus reposuit toîce 7 (ob sequens 
Èwotr), quem sequitur Gaisford., cum 
xv et d7 saepius in codd. confun- 
dantur teste Porsono in Tractt. pag. 
182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf. 
quoque et Dietsch., qui loco pror- 
sus gemino IV, 46 particulam ay 
addere ansi non sunt, quae si hoc 
nostro loco addenda est, altero quo- 
que loco, cuius ratio prorsus cadem 
est, addi debebit. Equidem, libris 
omnibus invitis, neutro loco parti- 
culam hanc inserendam duzi, quan- 
doquidem haud desunt loci, qui tali 
in structura voculam @v subinde 
omitti declarant, ut II, 85, ubi vid. 

nott. Atque infra hoc ipso in capite 
voculam @» in verbis 600. dè ay 
«vtòv Mediceus, Florentinus duo- 
que alii omittunt indeque ipse Mat- 
thiac in editione sua omisit. De for- 
ma cdoeuignpévoi cf. nott. ad. I, 191. 
Florentinus liber cum aliis codd. ex- 
hibet: cvacpnuévor, unde Schweig- 
haeus. auctore (in Lex. Herod. I. 

pag. 15) vel rescribendum avagai- 
enuivor (i. e. occisi sunt) vel aqat- 

oenuévor reddendum: capti sunt, 8ta- 
tuendumque captos ab illis pro more 
etiam occisos esse. Equidem retinui 
comsonuévot, quae sola mihi videtur 
esse forma genuina, indeque etiam 
in fine capitis ex uno libro scripto 
cum Schaefero et Bekkero recepi 
cquionuores, ubi vulgolegitur avo- 
onxoteg, quod Schweighaeusero in 
civagaLgmuotes mutandun videbatur. 
Neque enim causa videtur iusta, cur 
verbo aigéey, quod capiendi notio- 
nem vulgo habet, occidendi notio- 
nem tribui posse negemus: quae sane 
una huic loco convenire videtur. 
Ta vid. plura in Il, Stephani Thes. 
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et 
conf. etiam Bredov. p. 315. Din- 
dorf. scripsit Cvagarpquévor et dva- 


28 


67 


| 


434 


IHERODOTI 


uova xontijoa olvov, dr’ ov rivovoi tav Zxv8éoi 
does moAéuio coaionpevoi Egr. toto Ò' av un xar 
I toÙto, 0 yevovtai toù olvov tovtov, @ZÀ' qu 


xatétatat 


»” Ud , . » Lu) 
overdos de Opi Ééori peyLoTOv TOVTO. 00€ 


tov xal xdora modioùs dvdpas aoaionuotes Foot, ot 
dvo xvAixas Eyovtes mivova: duod. 


Mavres dì Zuvdéav ei) moddoi, oî pavri 


Bdoor irsivnor modiio ode. Ereav paxéiovs de 


dovs éveixaviar, FevtES qauaì 


quIPmuoTES. Dietsch. avorpquevor 
et avaromuotes. — In 8eqq. ad for- 
mam azroxateéatai conf. II, 86 ibi- 
que nott. Plura Bredov. p. 320. Va- 
let autem @zroxattarar: seorsim, a 


. reliquis segregati, sedent. 


overdos dé copi Éori ueyiotor TOÙ- 
ro] Pertinent huc Melae verba II, 
1,118: ,Ut quisque plures intere- 
merit, ita apud eos habetur eximius. 
Caeterum expertem esse caedis, in- 
ter opprobria vel maximum est. — 


‘Inter epulas quot quisque interfe- 


cerit  referre, laetissima ct fre- 
quentissima mentio: binisque po- 
culis, qui plurimos retulere, perpo- 
tant. Is inter Auchetas [conf. IV, 
(5] honos praecipuus est. Pocula ut 
Essedones parentum [conf. nott. ad 
IV, 26], ita inimicissimorum capì- 
tibus expoliunt.‘* Verba cvvdro xv- 
Aenas Èyovtss iuncta bina pocula ha- 
bentes interpretatus erat Schweig- 
haeuserus Valckenar. secutus plura 
alia h. l. afferentem: sed postea be- 
ne vidit, Herodotum nil aliud dicere 
voluisse, nisi dina singulos harere 
pocula. Et ita quoque accipit Mat- 
thiae Gr. Gr. $. 141. Miot h. l sic 
reddidit: .,i/s recoivent deua coupes 
pleines au lieu dune et boivent dd la 
fois dans l'une et l'autre. Italus inter- 
pres: 
calici, beono ad un tratto.‘ Cr. add. 
Heindorf, ad Platon. Hipp. mai. 8.6. 
p.127. Devoceipsa (6vvdvo) vid. Ste- 
phan. Thes. L. Gr. VII. p. 1283 Dind. 


Cap. LXVII. 
où pavtevortai dafdoror lreir1;01) 
i. e. qui salignis virgis divinant. De 
dativi ratione conf. nott. ad IT, 2. 


,, costoro tenendo due congiunti 


dietellocovor avre 


Ad argumentum loci \ 
fert ligna (réiva apu 
H. PI. V, 4 (vel potius 
V, 7,7) et Schol. Nic: 
612 (613 pag. 48 ed. 
Herodoto hoc divinar 
git aliorumque simul n 
memorat dafdopayreu 
no per multas orient 
que plagas reperitur. 
idem citat Ezechiel. . 
H.Grotius, et Pocock. 
Arab. p.8328; quibus a 
Casaubon. ad Strabo: 
s. 1065, Lindenbrog. 
Marcell. XXXI, 2 [ul 
de Alanis traduntur] 
Divinat.III,26attulei 
Creuzer. de hoc divin. 
apud Scythas Magosq 
libro : Zur Gemmenku 
184 seq. et Ign. I. Hai 
f. Kunde sstreich. G 
len. XVIII, 1. pag. 34 
mili quadam German 
tione ‘l'acitus Germai 
commotde nostrorum È} 
imeminit Ritter. Erdk. 
quibus plura e German 
tulit I. Grimm. Denuts 
p. 926 seqq. 
disbellocovoi] i. e 

sces dissolutos et humi 
sequuntur: xal él 
dapdov tidértes deox 
vertunt: el unamquam 
orsim ponentes divinant 
praepositionis él rai 
patet, quam quod signi 
differre vult Lhardy a 
(in verbis xa avtis 
Gvrtid:iGi), non asse: 


MELPOMENE. IV. 66. 67. 


rotnv dafdov ridévizs Beoritovor' 


435 


aua te Aépovres 


vverdéovor tas 6afdovs drica, xa aUris xatà plav 
ou. adtn pév ci n uavtixi) ratootn gori. Ol dè Eva- 
avdgoyuvor, tv Agpgoditnv copi dépovor pavrixmv 


rccusativo h. ]. eam habet 
m commode reddere pos- 
ut in locis Xenophonteis 
2,4(avartde08s ini rta 

. VII, 3, 23 (xgéa 8éus- 


; yovrata) et Herodoteis,. 


7,72 excitavimus. Itaque 
idere: unamquamque vir- 
alteram ponenfes divinant. 
rernacule reddidit: nd 
rie Ruthe bei [corr. auf] Ru- 
issagen.‘‘ Atque dum divi- 
iculos denuo colligunt (6v7- 
ts dafdovs 6n{ow) 8. vir- 
i explicatas in fasciculos 
atque i/erum singulas (vir- 
onuni: avTIE sata uloav 
;, ubi xata distributivam 
1 multumque inde differt 
dente 76. Nos: ,,eine 
ich der andern, einzelwei- 
tructuram verborum duo 
6 ovverZtovor conf. nott. 
) et Philological Mus. I. 
Neumann (Die Hellenen 
inlande I. pag. 265), qui 
, refert, lis addit ea, quae 
eise durch Sibirien I. pag. 
nili ritu tradidit, quo ad- 
nani lignorum fasciculis 
artem exercent. 
Evaoseg of a«vdgoyvvoi] 
of cvdgoyvvoi, quod etiam 
ino legitur. Displicet il- 
lebyuvo. Nabero in Mne- 
. p. 21. De ipsa re dixi- 
105, ubi Stark. citavimus, 
ytione illic laudata p. 10 
rum horum non meram 
l corporis fuisse affectio- 
t, haec subiiciens: ,,Ne- 
quod populares illos evi- 
ates colerent et quod ve- 
iis omnino vaticinandi vir- 
iis datam esse existima- 
B cogi posse, illos andro- 
e fuisse insanos ct deli- 
iquam in mentem veniet.“ 
Boettigerum, qui (vid. 
10log. p. 282) de Cybeles 


sacerdotibus sacro furore correptis 
virilitatemque inde sibi auferenti- 
bus agi cogitat, unde in eiusmodi 
melancholiam incidant, qua mulie- 
brem naturam se induisse opinentur. 
Et conf. etiam Coraém ad Hippo- 
crat. De atr., aq. et locc. pag. 332. 
Tom. II. Neque meliora prolata vi- 
deo ab iis, qui nuperrime de his 
scripserunt aut ipsius vocis Evagses 
rationem reddere studucrunt. Quae 
enim pluribus hac de re disputavit 
Neumann l. l. pag. 162 seqq. 266 
seq., de Mongolicae gentis condi- 
tione quaedam afferens, quae simi- 
lia his esse existimat, ea talia sunt, 
quibus vix clarius intelligas, quid 
de his Scytharum androgynis sit co- 
gitandum. Ad monachorum sive 
ascetarum genus quoddam, qui foe- 
mincis vestibus induti sacris per- 
fungerentur aut nova adeo sacra 
propagarent, hos ’Evcpeas referri 
vult Hansen: Osteuropa etc. p. 87. 
Ac denique Kruse (Urgeschichte d. 
Esthn. Volksstamm. p. 292) Evegeas 
vult intelligi hominis lue Venerea 
correpto8, qua haud pauci adhuc 
inter Esthones laborant. Ipsam Scy- 
thicam vocem, quam e Graeco ser- 
mone erucre studuit Stark (vid. nott. 
ad I, 105), e Persica lingua facile 
explicari posse putat Zeuss (Die 
Deutsch. u. ihre Nachbarst. p. 294), 
afferens Persicum ner (Sanscritan. 
nara), i.e. mas, et privativum a vele: 
ut adeo significentur homines masculi, 
sed virilitate destituti. Ad Mongolica 
regreditur Neumann: quem si sequa- . 
mur, libidinosos androgynos ( p»liider- 
liche Zwitter‘) Herodotus "Evapeas 
dixisse putandus est. — In verbis sc- 
quentibus puivons cv pio pav- 
tévortar usum particulae @v ad 
praegressa respicientis et h. ]. et 
IV, 75 notavit Hartung Lehre d. 
Partik. II. pag. 19. De tilive cortice 
vid. Theophrast. Hist. Plant. I, 9. 
8. 2. Adverba oy(on diardinov de- 
est subiecti nominativus, ut IV, 65. 


28 * 


436 HERODOTI 
- è , Li - La Ù % 
douvai* pidvons av pio pavrsvovra:. éneav ru 
tolga ogion, diamdexcv Èv too daxtvAOLOI TOlOI É& 
68 diadvav god. Erncav dì BaorAevs 0 ZuvBécav xaun, 
mera, tv pavtiav @vdoas tests tovs evdoniTtovias 
e / = È . ì 
o TROTA Td elonpévo pavtevoviar® xal Aeyovoi ot 
éninav padiota tede, ds tas faciAnias lotias Eropxi 
06, Agyovtes tav cotcdv tov av dn Afywmoi. taz dè | 
fotias vopos Zxv&yor tà uadLota tori ouvvvai tore, 

led ’ , 3 , 3? _, 

uépiotov Opxov é8#400. opvvvar. avrixa dì dadi 
dyeta oUTOG, TOVv Gv di poci EL09x]ILL* «LYUivo: 
govoi ol paviiss, 05 ETI09xN0as qpatvera, Èv ti) pa' 
I , 1) ù - > ’ e '_. € 
BaoiAntas lotias, xai dia tavta aApesr o facidevs* 0 
tar, où papuevos erooxioar, xaì dervodoyéeta:. dova 
tovtov 0 facidevs usrameurmeta: AA0vs dirAnoiov 


II, 38, ubi vid. nott. Tu mente ad- 
das: 0 uaytevousvos. — In fine cap. 
ze valet: canit oracula, divinat, ut 
I, 50. 62. 63. 67. 69. IV, 155. 164 
et. 


Car. LXVIII. 


uai Zéy0vat otro 0g TÒ fnirmav 
padiota tode] i. e. et dicunt hi ple- 
rumque hoc potissimum. Invenitur ws 
ro érimav VI, 46. VII, 50. 157. VIII, 
60. $. 3 et ws inirav I1,68, quod 
imitatus est Pausanias VI, 20, 8 
($. 15), adeoque simpliciter înimav 
(omnino, plerumque) IV, 86 et tò frr1- 
nav VI, 46. Alia dabit Sturz in 
Lex. Xenoph. II. pag.309, Schweig- 
haeuser. in Lex. Polvb. pag. 257, 
Burges, Prolegg. Thucydd. pag. 323, 
Karsten adXenophanis Reliqq. p. 66. 

06 Tee Bagiantas [otiag Èr1009- 
unus 0g xal 0g] SL structuram ac- 
eusativi ef, IV, 172; et de locutiuno 
0g xl 0: Kucliner Gr. (ir. 8.781, 3, 
c. Pro #x100x74: Florentinns liber 
rod unus, quod merito reiicien- 
dum censet Bredov. pag. 317. In 
proxime seqgq. pro 2éywor Naber in 
Mnemosyn.IV. p.21 mavult &#1001. 
—- Ad argumentum loci conferimus 
IV, 127, ubi /esta Scytharum regina, 
coll. IV, 59. Megios hic intelligi Lu- 
res, in intimis regiae penetralibus 
coli solitos observat Wessel. At IRit- 
tero auctore (Vorballe p. 91) hoe iu- 


ramentum exrhibetur pe: 
illud Solis numen, quod 
originis atque appellatio 
quodque pro Vesta s. 7 
regios Scythas coli op 
summo Scytharum numi 
men 7abiti, hîc agi, ex i 
IV, 40 adnotavimus, t 
Cum hoc Sceytharum iur: 
fert Bolilen id inramentv 
Genes. XL'I, 15 proferti 
dialelcuuevos] i. e. co 
Schol. Aristoph. Eccles 
cos elAnuusvos, ut IV. 
N. A. X, 10, ubi nonnul 
cobs. Conf. etiam nott. 
I, 1I4. Vix alio modo 
dixit (rov avyeva) dea 
ricl. 19 init. — In seqq. 
tar, quod omisit Langius 
pretatione, est: graviler 
fatur, conqueritur. Conf 
tat vocem Pollux II, 12 
veîtar cxhibens. Activai 
mam vix invenias; de qu 
Seebod. Nen. Archiv, f. 
pag. 234. Pro u&vtIèg, | 
cap. 69 (ubi werdona» 
codd. exlhibent), Bredo 
rescribi vult umrTtis ot w 
Sed cautins in his ag 
magnus locorum numer 
formam retinent, satis d 
tur. Quare cum Dindorf. 
vulgatam reliqui. 


MELPOMENE. IV. 67 — 60. 


437 


uèv xa) ovtvL, EcvRéavtEzs És tv paviixiv, xatadiococi 
ar, toù dì (8éas tHvV xepalnv arorauvovor xal te 
aavrod dialayyavovar ol rpdto: tv pavriav* rv dè 
Bovres ‘uavites amoAvomor, cAdor mapetdi paviies xai 
lot. “iv vol xAeives tòv &vdgarov drmoAvocwoi, dé- 
rofoL rpaTOLOL Tv pavticov avtoroi aroAivodar. "Ar04- 69 
ta aUtOvs root tordde* Ersav duutav poevyavav xAr- 
al vrmofevecooi Boùz, turodicavies tovs uavrias xal 
oxiodo dnoavres xal otoLIoavtEs xategpvudo. és uéoa 
yava, Umoronoavtes dì «ta amisto. pofiqoavtes ros 


rpiy xai] Schweigh., quem 
Gaisf., post pè» inseruit 
0 allatuni codice ; quod nisi 
mutandum in ty. Neutrum 
cet. Particulam u?v refero 
ms toù di (8é0s, ubi ob 
1 subiecti rationem vocula 
ur; cf. ad IV, Gò notata. 

rad poco or Imroguijoca re- 
L: po dì ar0dveweI , ubi 
e. (quod simili loco inveni- 
174) convictun condemnare 
ratadinaoa , cui oppona- 
deal, absolvere, monet Val- 
o de verbo anolver, quod 
er sic inveniri nemo fere 
nonnulla citat Larcher. — 
el palo &i0: sic vulgo ver- 
d inmer nieder andere, Cf. 

ique nott. In tine cap. ad 
. conf. Herod. VI, 104. IX, 
VII, 15 fin. Sententia est: 

sconstitutn est, ut primi valeg 
lem subeunt. Ct. etiam Plat. 

II. p-799E. Aeschyli Suppl. 
). Sophocl. Philoct. ‘00. 


Cap. LXIX. 

dor dr aUTOvS TROTTO tO: - 
‘em dra, qua quae sequun- 
sedentibus ita adiiciuntur, 
amplius explicanda inser- 
[artung (Lebre v. d. Partik. 
) et Kueliner (Gr. Gr. $. 693 
lunt: vollends. Malim equi- 
ur. Ad ipsum verbum «&7004- 
tsubiectum, quod dicitur, ut 
p.68 ad verbum dROTELvVOYv- 
tod cave e seqq. retrahas of 
ay pavtiov, cum sententia 
nita:,.man bringt sie um.“ 


insav auagav poryavav rinco- 
61] Povyava quid sint, diximus ad 
IV, 62. Lost quaéay Aldina duoque 
libri scripti inserunt x«ueens. Uc- 
curit eadem vox I, 199 de curru te- 
ct. 8. de tecto arcuato, quod plau- 
stris superimpouitur ; unde etiam lì. 
I. Hemsterhus. ad Aristoph. Plut. 
pag. 369 pracferret «ueéns rauc- 
onv, ut pluustri tectum intelligeretur. 
Equidem a meliorum codd. auctori- 
tate stare malui. — Mox meliores 
libros secutus cum recentt. edd. 
dedi fumodicavtes (pedibus constri- 
ctis), ut IV, 60. Vulgo éuredpoav- 
res, quod tenuerunt Wesseling. et 
Valcken., qui Herodoti furedzjow 
idem valere ait atque médors é#vd7- 
Gai , compedibus constringere, ut VI, 
23. geîoas scripsi pro vulg. zé005, 
vid. nott. ad IV, 64. Groumoavtes, 
monente Wesselingio, idem ac gt- 
pwoavtes, 08 ohturantes, sicuti ad 
supplicium trahendis fieri solebat. 
— ("r, conferri vult Vales. ad Am- 
mian. Marcellin. XXIX, 1. Tom.III. 
p. 284 ed. Wagn. 


KATEQYVÙOL] SC. TOÙS PavTLAG, quos 
vinetos manibus in tergum religatis 
oreque obstructo in media sarmenta 
infulciunt. Moneo ob Schweigh., qui 
in Lex. Herod. s. v. supplet rovs 
Bovs. Supra II, 86: écegyrvor. Unde 
cum Bredov. p. 153 hoc quoque loco 
scripsi vaTeQYvvoL pro vulg. x@tero- 
7: dor. Ad ipsum pluralem verbi for- 
mam, ad quam quoque pertinet 
cr014Ù6: initio capitis, vid. Bredov. 
p. 402. -— In seqq. scripsi avTdY 
pro avréov et roviwv pro rovrémr. 


438 HERODOTI 
Boùs. 10440) uèv dn) cvyxataxatoviai toto pavrio: fio 
Aol dì mepixexavuevor amropevpovor, éreav avtdv 0 È 
taxav8?). xaraxaiovor dè tpoTto Tod slonuevo xa d 
altias toùs uaviras, vevdouavtias xadéovtes. rovs è’ 
xtelvn BaorAeds, tuvtav ovdè ovs raîdas Asirer; ad 

70tà Epoeva xtelver, ta dè Indea ovx ddixtet. "Oqua di 
tar Zxvdai ode, m00g TOÙs civ moeavtai. És xUAixa 
xeQuuivnv oivov Eyyéavres abpo, Gvuuicyovor tav | 
tauvopévov , tUwavtes Vaéari 1 eta novtes paga 
xQ0v toù co@uaros, xaì éreta arcofawavtes és tv xUd 
vaxea xa) OlotObs xal cRpagiv xal axovtiOv. EERV | 
MOLO, xatevgovtai modia, xal Eretta drcorivovar 
ol to Ogxiov morevpevoi xa tav Emopevov ol rAsiotov 


71 Tapaì dè tav faorAécov ev Téogoroi ell, 8g 0 


Cap. LXX. 


TUWwavtes Unita — couatog] Cf. 
Iferod. I, 74, ubi quod t7v opoygoii- 
nv dicit summam cutis superficiem, 
h. l. cuuxgdv toù cmwuatog. Ac prae- 
ter.Lucian. in Toxar. 37 et Athen. 
II. p. 45 E. huc potissimum pertinet 
Mela II, 1, 120: ,,Ne foedera qui- 
dem incruenta sunt; sauciant se 
qui paciscuntur, exemptumque san- 
guinem ubi permiscuere, degustant. 
Id putant mansurae fidei pignus cer- 
tissimum.‘ Ubi Is. Voss. nostrum 
attulit locum, in quo pro via 
emendavit ozxgate, quod Hemster- 
liusio probatum ad Pollue. X, 14l 
a Reizio, Schweighacusero, Gais- 
fordio et Dindorfio est receptum. 
Equidem codicum lectionem vxéari, 
quam etiam retinuit Dictsch, resti. 
tuendam putavi cum Bredov. p.102. 
Significat autem vUréas, quae est 
Aeolica et Herodotea forma pro vul- 
gari Onéaz, subulam et inter Guvto- 
touov instrumenta a Polluce refer- 
tur. Qui idem Pollux X, 191 affert 
xeouuivnv xvdiza, de qua cf. nott. 
ad III,96. — Ad axivarea conf. IV, 
62 ibique nott.; ad cayaguy nott. ad 
I, 215. Larcherus, qui Dodwelli lau- 
dat Dissertatt. Cypriann. XII. $. 18. 

ag. 130, simile quid accjdisse scri- 
bit Henrico III in Poloniam intran- 


ti; de quo Daniel. IHist. 
X. pag. 532. Plures de h 
egerunt, excitat Tzschucl] 
pon. Mel. 1. 1. nott. exegg, 
III. P. II. Mongolos o 
mentum comprobandum : 
e cornu bovino gustasse & 
mannl. l. p. 268. — Der 
usu in locutionibus Ggxee:' 
r01sìî6da. (fuedus icere), al 
nere opus. Cf.IV,201. V. 
ef. nott. Homer. Ili. II, 
interprett. — Ad xareuzi 
nott. ad I, 132 coll. lI, 4 


A Car. LXXI. 


Tapal di tv Baordé 
ouici slot] Paordéay cum 
Matth. scripsi pro Paci 
Gerrho, et fluvio et regi 
IV, 50 et 53 ibique nott. 
hîc addo, a Krusio (Ur 
d. Esthn. Volksstamm. p. 
locum, in quo regum se 
dicuntur, circa urbem Moh 
ri, ubi multi adhuc inver 
muli. Caeterum hicce mc 
vel praegrandes attolle: 
mortuorum, regum praeci 
vera non solum apud 8 
guit, ut h. l. testatur Hero 
rum etiam apud alias Eur 
alis gentes obtinuit. De q 


MELPOMENE. IV. 69—71. 


439 


‘éotl xooonAatos. évdadta, éneav op arodavy 6 fa- 
, 0guyua pis péya 6gvacovoi teroayavov. Erotuov dè 
toLjoavtes avalaufavovor tov vexgov, xaraxexnoope- 
vTO cdua, tiv dè vpadvv avacpiotzicav, xal xadao8et- 


n praetermisso, Zoéga De 
. pag. 338, a Cr. excitatus. 
em loco non alienum erit si- 
quaedam monere de tumulis 
uleralibus, qui multi nume- 
n Siberia tantum, ubi huius 
:mulos et observavit et de- 
Umelin: Reise durch Sibirien 
.815 seqq. coll. Pallas Reise 
. p. 381 seqq., verum etiam 
ia meridionali inter Bory- 
et Tanain etinde ad Volgam 
n locis aridis planisque po- 
a hodieque exstare dicun- 
| fere continua serie a Bory- 
ripis usque ad Ieniseam, co- 
ores atque altiorca, quo pro- 
unt a Tanai marisque Aso- 
. Lapides super eos haud 
etos vides, statuas figuris 
e insculptis insignes; vari- 
sis sepulcris invenis supel- 
, argenteam adeo atque au- 
ssa equina inmanave, alia. 
potissimum Clarke: ‘Travels 
,82. 38. 199 et inprimis pag. 

. 838 seq. 351. 309. 132 seq. 
2. p.161, ubi huinsmodi tu- 
escripsit ‘multos et grandes 
tie circa Tanain et mare 
n; conf. etiam quae excitat 
Zeograph. d. Griecb. u. Roc- 
1 2. pag. 365) not. et quae 
i German. 27 et Dilthey (p. 
Rauperti (p. 129) attulerunt. 
ili cam neque altraecis ere- 
nt neque a Mongolis ])schin- 
darum sub imperio (ut pro- 
detur Mcinersio in Actt. s0- 
t. XIII. pag. 71 seqq. 74); 
uos maximam partem (nam 
certe a Mongolis structos 
3 prioribns tumulis additos 
n est quod negemus, aucto- 
il. pag. 422 seq.) ante Mon- 
irruptiones dominatumque 
irectos fuisse pateat, non 
entem quandam indigenam, 
ytharum nomine antiquitus 
ensam referendi erunt. Vid. 


Ritter: Vorhalle etc. p. 216 seqq. 255 
seqq. Et monet Maltebrun(Annall.d. 
Voyag. lI. pag. 152 coll. Clarke 1. 1. 
p.432), quae nuper ad urbem Kertsch 
(s. Panticapaeum) aperta fuerint se- 
pulcra, ad formam ac descriptionem 
interiorem perquam similia fuisse 
sepulcris, qualia ab Herodoto h. |. 
describantur. ‘Tu vid. nunc Dubois 
de Montpereux Voyage autour du 
Caucase V. p. 194 seqq., qui huius- 
modi tumulum regium accurate de- 
scripsit, detectum prope Pantica- 
pacum. Ac nuperime ad vicum Ale- 
xandropol in gubernio Iekaterinos- 
laviensi huiusmodi tumulum, du- 
centos quadraginta pedes altum, ef- 
fossum multam ac variam exhibuis- 
se narrant supellectilem auream ar- 
genteamque, alias res ad ornatum 
pertinentes, equorum ossa, cuspi- 
des, alia, unde regis fuisse sepul- 
crum in Gerrhorum terra conten- 
dunt : cf. Macpherson in Athenaeo 
Londinensi 1856 nr. 1504. pag. 1062 
seq., Allgem. Zeitung 1856 nr. 259 
p. 4135, Neue Preuss. Zeitung 1856 
nr. 267. Equidem de his pronun- 
tiare nolim, quae in universum tan- 
tum ex Ephemeridibus tradita ac- 
cepi. Caeterum quaecunque de Scy- 
tharum regum sepuleris apud Hero- 
dotum referuntur, ad Mongolorum 
instituta transfert indeque illustrare 
studet Neumann: Die Hellenen im 
Skythenlande I. p. 231 seq. 237 seq. 
"LE 0] Struve reponendum censet 
és to. Vid. nott. ad IV, 50. 
AATAKENNQMUEVOY uìv tò coua] 
Ad structuram conf. Matth. Gr. Gr. 
8. 432, 5 et Geisler De (Gracce. no- 
minatt. quos vocant absolutis (Vra- 
tislav. 184) pag. 25, qui accusativos 
recte retulit ad verbum avalaufa- 
vorci, gervata lege appositionis vul- 
gari. — De cadaveribus cerà obdu- 
ctis conf. I, 140 ibique nott. Cr. ci- 
tat Zoégam De obeliscc. p. 268, ubi 
de consimilibus aliorum populorum 
moribus. Sponte autem ea, quae 


440 


HERODOTI 


cav, mAénv xvréoov xexoupevov xa) Fvpiuaros xal 
oniQuaros xal avvioov, cvvepgaTpevnv ormioao, mal mx 
év quatn és dAio E&vos. o d° av rapadetovia: xop 
tov vexgòv, morevor ta meo ol Pacini. Zxvdar n 
arotepvovta, toixas mepuasioovtar, foaziovas megu 
tar, uétormov xal diva xatauvocovia., dia ts te | 
gergòs orotovs diaBvvovtai. évdebrev dì xopuitovor è 
tov véexuv toù Baocdéos Ès «Aio Edvos, tav agyovor* oi 
Erovra., é toÙs mpotegov nAOv. éneàv dì ravras meg 


hoc loco de Scythis retulit pater hi- 
storiae, nobis in memoriam revo- 
cant ea, quae de Aegyptiorum more 
corpora condiendi libro secundo 
cap. 86 seqq. exponuntur. Et sane 
complura utrique genti communia 
fuisse, ostendunt, quae ex Hippocrat. 
De aér., aq. et loc. collegit Corais 
ad h. 1. T. I. p.269 sq. Videtur enim 
Hippocrates in iis, quae de Scythis 
tradit, consulto instituisse compara- 
tiones quasdam cum Aegyptiis. De 
voce vndds cf, II, 86. 87. 

miénv uvréoov nexoppévov] Vide- 
tur esse Cuperus comosus Linn., de 
quo conf. Schneider. ad Theophrast. 
H. PI. XV. ll et in Lex. Gr. 35. v. 
Apud Homerum Od. IV, 603 xvae- 
00v equorum est pabulum, ubi I. JT. 
Voss. vertit Ga/yant. Add. Bredov. 
p. 152. De suffimento ab Aegyptiis 
quoque in condiendis cadaveribus 
adhibito conf. II , 86 ibiqne nott. — 
Mox scripsi @rv7oo0v e Florentino 
aliisque, quibus accedit Athenaei 
auctoritas IX. p. 371 D. Vulgo avy- 
gov, quod retinuit Dietsch. Commu- 
nis forma dr ndos vel potius @rv7- 
dos (vid. Fritzsche ad Aristophan. 
Thesmophor. vs. 485. pag. 175) l. 1. 
nullo libro scripto allata. Intelligi- 
tur rutem Anethum graveolens Linn., 
Ditt; de quo vid. I. H. Voss. ad Vir- 
gil. Eclog. II, 8. p. (il. 

noci uouitovoi tv quabn x. t. }.] 
Haec cum more reges mortuos sepc- 
liendi, qui in Taprobane insula 
etiamnum obtineat, convenire ob- 
servat Ritter: Vorhalle pag.247. — 
In seqq. verba roù otòs drorcuvov- 
tac (partem auris sibi abscidunt) ne- 
glexit, quod miror, Langius. Apud 


Nogaicos Tartaros more 
scribit Potocki (Voyage « 
121), a Neumanno |. |. p. 
datus, ut in familiaris au 
hominis morte dimidiam # 
tem sibi ipsis absciderent, 
etiam in aure equi, qui x 
deliciis potissimum fuisset 
rent. 

Boaziovas negurapvori 
Scythico luctu convulnera 
ciderunt brachia ad sa 
ciendum. Vide VI, 59.4 
ling. Add. Athen. XII. p.5' 
tractavit Lennep. ad Phali 
pag. 74. — Quod sequitur 
covtai, valet: sibi diluceran 
Simplex auvocev III, 76 
proxime seqq. scripsi zi 
vulg. 800; (vid nott. ad | 
diafvvorta: pro vulg. diafi 
qnod merito reiicit Bredoi 
valet autem h. 1., ut II, 
tran fi, gunl. 

oî dé cpu Emovtai)] ,,8 
faciin'oi, regum funera 
rite compositum cadaver. 
vehebant és @2Z0 f@vos. 
primum venissent , hi soli 1 
Aniovs secuti cadaver pei 
gentes circumductum cun 
que (rerrhos usque prose 
sent rov faciinov v Tè 

lecuntnr ista paulo 8 
È 7alcke n. In seqq. ad voce 
Gi conf. II, 67, et ad #98, 
dev (hinc illine, utrinque) 
Ellendt ad Arrian. Exped. 
8, 9 coll. II,6, 1. Ad for 
innetivi Herodoteam &éa 
Bredov. pag. 394. Quod 
morem, quem Herodotus d 


MELPONMENE. IV. 71. 


441 


vv xopétovres, év I'Éogoror Eoyata xatormnuevowci elor 
véov, TOv Kgyovor, xaì év to ragno. xal Enea, 
riooi tov véexvv Ev to dnxnoi rl otipados, raparn- 
riguas EvBev xal Èvdev toù vexgoù, Evda vasgtEtvovoi, 
Ta Givi xaraoteyatovoi. èv dè ti) Aouri sUgvzogpin ti 


similia quaedam apud Mon- 
sentioris aetatis usitata af- 


nann: Die IIellenen imSky- . 


e I. pag. 238 seq. 
De hac voce vid. nott. ad 
Nos dicimuns: /echtmerk 8. 
eflecht. Ad Homer. 0Odyss. 
ustathius adscripsit: dirss 
N paci xadapov riarò, 0g 
x. t. À. Ipse Wesseling. 
otavit: ,, Vid. II, 96 et Dio- 
ya. Or. XIV. pag. 219 ad 
rodotea alludentem. Bar- 
ntumulandi mos etsi Scy- 
sacra Christianorum trans- 
um abdicarint, Theodoreto 
raec. IX. p. 129 teste, non- 
ie in Tartariae Lithuaniae- 
cessat. Vid. Memor. Scyth. 
omment. Acad. Petrop. T. 
59.** Italus interpres eru- 
prem, quo in regis funere 
uxores, alii interficiuntur, 
le Turcis simile quid affe- 
id. Herod. V, 4 et Nicol. 
fragmm. p. 155, 161 Orell. 
r. ad Mel. nott. exegg. II, 
fol. III. P. II. De Hunnis 
dit Procopins Bell. Pers. I, 
itiquissimum Mongolorum 
sm, ut iis, qui sepeliantur, 
uaeque in vita sc. quae ha- 
addantur in sepulero, mo- 
res Mythengesch. I. pag. 
: quoque afferens, quod ad 
narrationem IV, 72 nonni- 
equis corium fuisse detra- 
>d mox, repletum stramine, 
pedibus insistens erigatur. 
refanldo Mongolorum more 
iis, quae de Scythis h. l. 
r, plura nunc attulit Neu- 
L p. 232 seqq. Atque ut ta- 
ae de funeribus Dschingis- 


chani*) et aliorum principum luius 
gentis narrantur, in quibus quot ho- 
minum millia occisa fuerint, vix 
credibile videtur, occiduntur potis- 
simum pellices, puellae puorique, 
servi servaeque ac ministri cuius- 
vis generis, qui principi vivo fuerint 
grati, equi camelique; qui omnes 
una cum phialis aliisque rebus ad 
supellectilem pertinentibus regis 
sepulcro deinde includuntur eo con- 
silio, ut mortuns rex habeat, qui- 
bus ntatur, neque ullo ministerio 
neque ullis deliciis careat: eo enim 
crudelem morem spectare credam 
cum Neumanno Ì. l. p. 239 neque al- 
tius quid his sacrificiis humanis sub- 
esse mihi persuaderi patiar. Maxi- 
me vero ad Herodotum illustrandum 
facinnt ca, quae idem vir doctus p. 
210 retulit ex opere Arabici aucto- 
ris Ibn Batuta (The travels of Ibn 
Batnta, translated by S. Lee. Lon- 
don. 1829. pug. 220), qui saeculo de- 
cimo quarto adfuit funeri principis 
Sinensis e Mongolorum stirpe, idque 
ita enarravit, ut vel singuli ritus 
cum iis, quae in Scytharum regum 
funeribus teste Herodoto fieri sole- 
bant, conveniant. Neque nostra ae- 
tate pravam superstitionem prorsus 
cessisse, satis declarant, quae idem 
Neumann. p. 236 retulit ex itinera- 
rio docti Galli sacerdotis (Huc: Sou- 
venirs d’un voyage dans la Tartarie 
ete. I. pag. 130 edit. sec.) narrantis 
de servis, pueris puellisve , in prin- 
cipum funere adhuc nefario, modo 
occisis. — In Herodoti loco, ut ad 
hunc redeam , singuli commemoran- 
tur regis ministri ad varia negotia 
vitaeque necessitates: pincerna, co- 
quus, equiso , corporis minister (di- 
qxovos, ut IV, 72. IX, 82; conf. B. 


ringischano mortuo qualtraginta puellis prienear mar maximeque ornatas in se- 


8 traditas esse quasi ministras tradit 


de Hammer. Wien. Jahrbb. LXVII. 


442 HERODOTI 
dyxns tov nadiaxécov te piav amorvitavies Baxtovo: va vi 
otvoz0ov, xa) uayergov, xal ixzoxduov, xal dinxovovr, si 
ayyelimpogor, xal îmmovs, val tòv «Al@v aravtav azaggi 
xal picdas yovotas, appvor di ovdiv ovdi gaAxcd yoéarza 
taùta dì morpoavtes qovor mavres youa uéya, auddecper 
72 xal xoodvpeopevor ds uéyLotov moon. ‘Eviaviod dì zag 
pepopevov aUtIS moLedoL toLovde. Aafovres tv Aoundy Leg 
MOvTtAwv TOÙs ÉriTNÒEMTATOVE (ol de ela Tuvdai Eppevées* ci 
to yao dn Feoazzvovor, toùs av avros è Baordeùs xedeve 
agyugosvator dÌ oÙx eloi cpu Fegdrovtes), tovrov dv vi 
dinxovav èreav arormvitcooi mevigzovta xal Trrovs tovs se 
dotevovtas mevtnuovta, teedovtes aUtdv TV xoLdiNv xal ei 
noavtes éurmirmido aygtocov xal cvpoartovor: avTdos dì au 
Eri duo Evia otoavtes Urtiov nai TÒ ETEROv Huov tris ef 
dos ér° Etega Îvo, xatarmnzavtes pot ToLovitD m04da edi 
Èrxeta tav innav xata ta unuea Eva rmayéa dieAlacavtes pi 
go tv toagniov avafifatovor aUtods Eri tas awidas: vi 
dè al uèv rootEgOI aYTdES VIE YOVOL TOÙS Quovs tav Txxev' 
dì 0rL0d maga ToÙs ungoùs tas yaotéoas Vrodlaufavovi 
oxélea dì auporega xataxpéuatar uereoga* gadivovs dè 1 
otiLia Eufadovres È toÙs fnmovs xatatzivova: És TÒ 2906 


ten Rrink in Schneidewini Philolog. 
VII. pag. 119. Nos: Zeibdiener, 
Kammnerdiener), quibus additur 07- 
yeltnpogos, maiore opinor honore 
pracditus et superiore loco colloca- 
tus, si, quae ad I, 99. III, 84, 118 
notata sunt, ad Scytharum reges 
quoque referri possunt. — Ad locu- 
tionem gover — yoyua in fine cap. cf. 
I, 162. II, 137. IX, 85. V, 8. 


Cap. LXXII. 


"Eviavrod dì rEgLpegopévov] Spon- 
te in mentem venit Homericum il- 
lud (Odyss. I, 16): neQumiOuivOv 
ÈveavIi®v, valve utibus annis, ut red- 
dit Virgil. Aen.I, 234. 

Ensav dronvitoo x. t. À.] Simili 
modo, ut ad h. ]. adnotat Larcher., 
Sinae quidam imperator, Tartarica 
stirpe oriundus, in coniugis mortuae 
tumulo plus triginta servos fertur 
immolasse. — aUr@v sceripsi pro 


«UtEmY, ut antea rovrwoy pro Ml 
Téwv, itemque xaZliotevortaS | 
vulg. xa4ZZ‘orovs. Nam xaddeeten 
(forma excellere) haud raro im 
nitur, I, 196. IV, 163. 180.1 
GA. VII, 180. VIII, 121. @ 
Schweigh. in Lex. Herod. attal 
Ad xoidinv conf. nott. ad II, 86.! 

ayidog dè quov inì duo È 
otqovtEs vatiOv] i. e. ubi dimid 
tum rotae circulum super duobus Ug 
supinian collocarunt. Quae paulo 
ferius sequuntur verba: Freuta 1 
Purcov — nl res awidas, ita eq 
dem intelligo : deinde, postquam g 
sa ligna per cquorum corpora ut 
ail colla secundum longitudinem dx 
runl, equos imponunt dimidiatis i 
circulis, Ad vnoleuferova: conf 
24 ibiq. nott. 

qulivods dè nal cromia fafal 
tes x. r. Z.] i. ce. frena et habe 
equis iniectas antrorsum (ab iis 


equis) /endunt et a palo suspent 


MELPOMENE. IV. 71-73. 443 


i, xoà Eretta Ex ragoadav deovor. tav dè dn venvioxav 
xoxemviyuevav tav mevtMuovta Eva Exactov avafifa- 
dx tòv îxzov, Wde avafiBatovies® Emeav vengoù Éxa- 
raga tyv axavdav tvzov dpdov dirdaccao: ueygi tOÙ TEA- 
, xataodev dì UaspezeL toù Evdov tovtov, TÒ és togpov 
ovo: toù trégov EvAov toù dia toù Tamov. iniotioavtes 
dd to ciua linzéas torovtovs amedavvovo. 


Ovta pèv roùs Paodéas Fantovor. tovs dè xAiovs Zxv- 73 


»5 dè xal oroura redde: Zaum 
i und Gebiss. De significa- 
oeis orou:10v plura dabit Sto- 
l'hes. Ling. Graec. VII. pag. 
[Q. ,,Dabit equi tale specta- 
ex ultima Tartaria trans- 
\, Witsen. Descript. Tartar. 
I ostentaturque Leidae non 
le in tabula.‘ Wessel. Ac 
quaedam de equis mortuis, 
do apparatis apud istiusmodi 
in funeribus affert Neumann. 
g. 238. In seqg. ad @xavdav 
I, 75 ibique nott. Nos: /ick- 
sonos est foramen, ut monet 
. ad Diodor. Sicul. Il, 8. 


Dey dÌ vnesotzer x. 1.7.) Par- 
8è initio apodoseos illatà in 
re structuram transit oratio, 
liaec est rententia: ,,quarndo 
Issque caduveris iuxta spinani 
cium lignum usque ad cervicem 
erunt, iam ab ino ligni huius 
inet, quam in foramer@nserunt 
tigni per equum ducti.“ Nam 
tovtov toù Bviov a sequenti 
» tò pendent; nec sane erat, 

istinctionem ante to vulgo 
1 tolleret Gaisf., Werferum 
in Actt. phill. Monace. I, l. 

soll. p.81. Schweigh. suspi- 
Oodro,i. c. todto tÒ Léoos 
ov. Pro vulg. n“YvvOvOL unus 
îti liber x77vvor, ut supra 
omnes xareoyvvor. Utrum- 
tum. Vid. Bredov. p. 402 et 
105 ibique nott. 

Moavtes dì xvulo to onpa 
tosovtors arelavvongi] i. e. 
vw tales equites ud monumen- 
wacirca collocarunt, discedunt. 
quidem Énrotoayteg tÒ 07)- 
ere sensu dictum, quo 0t7- 


cavtes — énl tò cijua (ut supra #71 
duo Evia ornoavtes; IV, 34 er tÒ 
ciua deco; IV, 67 tn} piav Énd- 
arnv CaBdoy tidevtes, ubi cf. nott. .) 
mirorque_ Schweighaeuser. , qui xùv- 
xi tÒ crua iungi vult, ut idem sit 
atque méqueé tò ofua, cum xuxdo, 
ut xéocÉ, accusativo iungatur. Quod 
mihi quidem nondum persuasit, nec 
quem affert locum IV, 181 (regia- 
gover t)v Ziuvny xixlo), eum huc 
pertinere credam. Tu conf. etiam 
II, 170. IV, 202 (xvxZw rod teiz0vs) 
et I, 185 (xindo xeol avtnv), ex 
quo loco coniicias, nostro in loco si 
quid omnino mutandum esset, scri- 
bendum potius: xvxZw x #0 T0 07- 
ua. De usu dativi xuxlo conferri 
poterunt loci allati ab Ellendt. ad 
Arrian. Exped. Alex. I, 27. $. 4. 
Quod ad ipsum argumentum attinet, 
comparat J. Grimm (Deutsche My- 
tholog. p. 630 ed sec. et Rechtsal- 
terth. p. 676) hunc Scytharum mo- 
rem cum similibus, quae apud Ger- 
manos antiquos fieri solebant. 


Car. LXXIII. 


tovs faoriéxg] Miror Gaisfordium 
in textu reliquisse feo:Znas, quod 
equidem, Struvium 1. 1. I. p. 16 
(Opusce. II. P. 344) cum recentt. 
edd. secutus, in ffiaordéas mutavi. 
Idem exhibuit Matthiae. — In s0qq. 
verba sata tovs pii0vs ea fere ra- 
tione explicanda, qua I, 30: requ7- 
yov (avtOv) nate TOUS PNnoavpods 
coll. I, 96. — Mox cum Schweigh. 
et Gaisf. et recentt. edd. ox San- 
crofti libro alteroque dedi RAVIWY 
pro @z@yvrov, quod retinuit Mat- 
thiae, 


VW 


444 HERODOTI 
das, redv anodavagi, rEQLAYOVOL OÎ ayyotaro x 
xatà toÙs piAovs év quatnor xerpeévovs® tav di Exa 
dexouevos eVaagéer TOUS Éropuévovs, xal td vexod x 
patidet tv nai toîoi RAAoLoL® Muéoas dì tescesprenov 
(dota neEQLayortaL, Eretta Fantovrar. Qapavres 
“l Ba xadaipovtai TRO TOLdTE. ocunoguevo. tas xi 
| éxmAvvapevo moredor meg. TÒ cdua tade* Emeav 
pr 900 roia és aAhnAa nexdiuéva, mepì tavra nldow; 
È meguteitvovor* Gvupoartavtes dè de uaediota Alfow 
diapavéas fofaddovor Ès cxepnv xeruevnv Ev uéo9 
74 te xal tv nidov. “Eoti dé ogi xavvafis puopevn è 


nÀnv ragvintos sal ueyadeos, td divo Eupegeota 
dì 20440 Ursopéoei n xavvafis. avtn xaì avtopari 
gouévn pera: xal & «vt: Oontixes pèv xaì sTuata 


e , 
toîoL ÀLveoLoi Opototata* 


ovtow ol ldicitar megiayovtai] lde- 
ora privati sant homines, qui regi- 
bus opponuntur ac principibus. Lar- 
cherus observat, non eandem omni- 
um Scytharum videri fuisse sepultu- 
ram, cum cadavera truncis suspen- 
sa alii putrescere Sivissent, teste 
Silio Italico XIII. 486 coll. Plu- 
tarch. II. pag. 499 D. Idem affert 
celeberrimi peregrinatoris, Cookii, 
testimoninm de incolis insulae Ota- 
heiti, qui caduvera tam diu arbori- 
bus suspendunt, dum omnis caro 
consumpta fuerit, quo facto ossa 
sepeliunt. 


cuncapevor) i. e. uhi caput suum 
deterserunt. Cf. nott ad IIl, 148, 
Ad zil0vs Elpiréovs conf, IV, 23. 
et nott. ad III, 12. Inde Braun Ne 
vestit. sacerdott Hcbr. II, 4. $. 370. 
pag. 408 recte h, l. reddit: /upcetes 
ew lana coactos circun tendunt, cum 
xî.0g latiore sensu hìc accipiatur 
et quidquid ex lana cuactum ac 
tegminis loco habitum sit, de- 
claret. 


cvuppatartes] Scilic. tovs m/40vs. 
CvUPOATTELY est urcle coniungere, ut 
nihil vacui supersit spatii. Ad ver- 
bu 2‘80vs Zu mvods diagavias conf. 
nott. ad II, 92 et IV, 75. 


> >) n ad LI ’ 
ovò av, 0o0Tt:S un xaera 


Cap. LXXT 


"Eoti dé pi xavvafii 
Seguier. (Bekk. Anecdd 
27 et I[esych. T. II. 
vero x(vvafts nostrum 
plantam adhuc frequen 
siam reperiri satis con 
honum lingua vocari , 
servat Kruse Urgesch 
Volksst. pag. 288. H 
IIerodotum primum mi 
cisse fonuit ad h. l. 
pres. Ipsum locum H 
insta causa sollicitavit 


tavtn dì molla tri 
Z.] i.e. hac tenus (quod 
est et maior) uulem mi 
haec cannabis , quae (8. 
scil. praestat quod) ed 
nit ct sata; id quod in] 
cadit. Similiter oppon 
TOLOTA quera. et Ta 
queta 1I, 94, ut mor 
qui in segg. sia olim s 
coniicit: sal #È avi 
pvvaniiov x0cuov xai 
evvrar. Sine causa, u 
tur. Tu vid. Hesych. 
Bov dicitur tritus, i. e. 
nente Ernest. ad Ari 
866, ut notat Cr. 


MELPOMENE. IV. 73—73. 445 


Nayvoin, Avov 7 xavveptos fori‘ 0 dè un elde x d. 


Sa, diveov doxnosi sivai co siua. 


Tavtns dv oÎ Zxv-7 


ravvafios tò ormtoua éreav Aafoor, vrodvvove: VELO 
ovs, xal éneita Emfardovoi tò oméoua éxl tovs dua- 
LiWovs td vpi’ tò dì Fvpiatar énifaddopevov, xal 
tapéyeta. togavtnu, Gore ‘EXAnvixi ovdepia av pv 


roxRatnoete 


savrvafios #01) Citat Pol- 
72 coll. Casaub. ad Diog. 
,63. Mox pro vulg. xavr a - 
yrentino recepi xavvaf (- 
atibus Schweighaeusero et 
2g.270, quandoquidem dis- 
n est inter xavvafis, quod 
2sius nomen est, et inter 
qua voce vestis e cannabi 
aratur. De ipsa voce plu- 
)it Stephauni Thes. ling. 
. pag. 936 ed Dindorf. 


Cap. LXXV. 


ove: vaÒ tOvs nl20vg] i. e. 
id pilos. Ad xlovs conf. 
Verbo vroduvorei (,.ils se 
indicari putat Larcherus 
illud, per quod intrarint, 
im indeque obstructum et 
fuisse, postquam intrarint, 
undique ad humum usque 
ne scil. vapor elabi posset; 
ntorii exhibita sit species. 
xrum plaustra eiusmodi pi- 
fuisse ostendit Hippocrat. 
1g. et loc. 8. 93. T. I. p. 88 
Zalmuccis, qui in eiusmodi 
setis per deserta Astracana 
dicuntur, recentioris pere- 
stestimonium affert Larche- 
de hoc plaustrorum genere 
muccos, Kirgisos aliasque 
madas Asiae usitato, quae 
ent Kibitks, Coraés ad Hip- 
1 disputavit T. Il. pag. 

De Scythis, qui in plau- 
\m degunt, vid. nott. ad 
— In seqq. ad diapavias 
inf. IV, 73 et ad raotzeta: 
vpudirai pro vulg. dvuinrei 
ti libro alteroque revocavi, 
indorfii(p. XXXI seq. Com- 
etBredovii p.379. Vox ar- 
») significatione non differt 


ol dì Zxvdar dyapevoi ti xvpin dgvov- 


a voce &ru?) in Hesiod. Theog. 486; 
plura attulitIanson inJabrbb. f. Phil. 
u. DROUBE, Suppl. Vol. XIX. p. 529. 

ore E22n11nn ovdepia cv puuv 
nuoin arongatno:te] i. e. ut nullum 
Graecorum caldarium id superet. ov- 
deuia (pro ovdepiy) ) scripsi cum 
Gaisf. Usum verbi azoxgateiy atti- 
giadIV, 50. — zveiy est caldarium 
s. tepidariz , ut recte notat Casau- 
bon. ad Strabon. IlI. p. 154 s. 232. 
Nos: Schwvitzbad. Vid. Becker. in 
Charicl. IlI. p. 75 ed. sec. Plura de 
ipsa voce dabit Stephan. 'Thes. ling. 
Gr. VII. p. 2263 seq. ed. Dindorf. 
Ac nonunulla de cellis sudatoriis 
Graccorum ad h. l. excitavit Val- 
cken. Similis cuiusdam moris, qui 
etiamnum apud Indos ad sinum Hud- 
soni habitantes obtineat, meminit 
Larcher. At Niebuhr. (Vermischt. 
Schrift. I. pag. 362), quae Herodo- 
tus refert, ea ad Siberiam pertinere 
vult, ubi ebrietatem suffitu semi- 
num cannabis super lapides igneos 
in cella arcte clausa excitent; quod 
ipsum cum caldariis, quibus et ipsis 
barbari illi usi sint, confundi a scri- 
ptore nostro arbitratur. Atque hu- 
iusmodi confusionem ab Herodoto 
commissam esse statuunt quoque 
Eichwald: Alte Geogr. d. Casp. 
Meeres p. 262, Hansen: Osteuropa 
p. 77, Neumann 1. 1. p. 311, Kruse 
1. 1, pag. 288. Tu vid. etiam, quae 
ad I, 202 notata sunt, et conf. Walz. 
in Allgem. Zeitung. 1856. 16 Mai 
Beilage nr. 137. pag. 2188. 

ol dì Tuvdai cyeuevo: ti mvEiN 
ogroviai)i.e.,,Scythae laetabundi, 8. 
hac desudatione delectati, clamorem 
ingentem atque inconditum tollunt.*‘ 
Verbum ayagta attigi ad IV, 46; 
de verbo Wgvec®ar vid. nott. ad III, 
117. Nam utrumque verbum su- 


==> 


446 


HERODOTI 


Tar. TOÙTO 0gL avti Aovtpot tori où pae dY Aovvra: 


magerav TO cdua. 


Al dì puvatxes avrov, viag 2 


Gal, xatacdogzovo:r Teoì Aidov tonguv ts xvrapioce 


: dpov xal Aifavov EvAov® xal Enea TÒ xatacagonei 


mazb éov, xatardaocoviai TAV TO ccoua xal tò x900% 
cua uèv evadin opéas dò tovtov loys, qua dè an 


spectum fuit Valckenario pro dev 
ovtai corrigenti Gvumntoviai se abs- 
tergunt, ut loci haec fere esset sen- 
tentia : ,,istius vaporis fomento sudan- 
tes sudorem el sordes abstergunt‘, in- 
deque 0vrtovtai responderet verbo 
xadatgovtar eo sensu, quo Noster 
adbibuit cap. 73. Qua coniectura 
opus non esse vix quemquam fugiet. 
Nec magis sollicitandum dyepuevo:, 
tertio casui iunctum, quem eundem 
a Xenoplonte in Cyropaed. II, 4,9 
(ubi vid. Bornemann. plura afferen- 
tem) et Platone (in Sympos. p. 318) 
huic verbo additum esse recte mo- 
nuit Schweighaeuserus Philonis lo- 
cumlaudans, in quo sane hoc verbum 
luetandi ersultandique notione occur- 
rit: quare haud necesse, cum Wes- 
selingio cxplicare @yauevor miran- 
tes, stupentes. Adsentitur Schweig- 
lneusero Waardenburg: De nativ. 
Herodot. simplicit. p. 168. Caeterum 
nuetor quoque est Dio Chrysost. 
Or. XXXII p. 378 C., apud barbaros 
quosdam lenem enasci ebrietatem 
ex rerum quarundam suffitu; tum 
eos gaudere, ridentes exsurgere et 
omnia facere, quae bene poti sole- 
ant. Conf. etiam Klemm: Culturge- 
schichte Vol. VIII. pag. 10. — Pro 
Zotrtai duo codd. Aovorte:, quod 
reiiciendum, monente Bredov. p. 
312, qui confert Herod, I, 198. 1I, 
37. — In seqq. pro avtémwv scripsi 
avo». 

xatacwyovor megl dov n. c. 3.] 
i. e. conterunt in lapide duro frusta 
cyparissi, cedri et arboris thuriferac, 
quac ne quis miretur, qua via ad Scy- 
thas pervenire potuerint, cogitandum 
est de commercio florenti, quod Grace- 
ci, Iones praescrtim, cum hisce Pon- 
ti oris habucrint. Vix quemquam 
fugict, h. 1. de saporis quodam ge- 
nere agi, quo Scytharum feminae 
pari modo utebantur, quo nostra 


aetate mulieres similibus 
tur ad corporis munditia; 
que ad elegantiam et vent 
ctantibus. Neque sane iui 
mihi dubitare videtur . 
1.1. p. 295, num vere eta 
diderit Herodotus: nec: 
sentiendum puto, quod ce 
loco lignum iuniperi sul 
Niebuhr].l. mulieram hu 
Siberiam referri vult. ca 
sae exponunt ro:Poves it 
dasITII. p. 358, quocume 
seling. Nicandr. Theriac 
ibique Schol. — Cedrizi 
dicandis Aegyptiorum | 
mentio fit II, 87, thuris 
thuriferac 11, 86, ubi v 
xal Énerta tò «ata 
To — rAv TÒ Copa na 
mov] i. e. alque deinde a 
ritur 8. hac massa, cum @ 
tun corpus atque vultus . 
Structuram loci, quan 
(Gr. Gr. $. 421, not. 2, 
secutus Lhardy sic expli 
duas constructiones (xa 
ti tIvOS ct xatanlaget 
hîc confusas vellet, eq 
Knehnero Gr. Gr. 8. 56 
ad eum usum, quo verl 
pue compositis, duplex : 
adponitur, ad diversas 
tiones significandas; ade 
necesse sit statuere, TÒ x. 
vov nominativum absol 
quod proponit Geisler: 
nominatt. absolutt. pag. 
ipsum sic vertens: ,,Dei 
quod teritur, crassum est 
corpus ablinunt atque fa 
bo xaranlcocsiv Noster 
usus est IH, 70 et 85. 
svodin cpéas anÒ To 
Supra I, 69: nali yo ti 
EDEO; eGiat sigov. De us 
tionis €270 conf. 1II, 23. 


MELPOMENE. IV. 75. 76. 


447 


ci Sevrion Nuéon tiv xarandaoriv yivovra. radapal nai 


depxoai. 


ee‘; 


Revixotor dì vopaioroi xal ovror ulvas yoGodar pev-76 
povd, ur ti pe civ RAA@v, EdAgvizotoi dè xal quora, 0g dee 


detav Ivagaooi te nai devtega avtiS ZxvAn. Toùro uèv pag 


Cap. LXXVI. 


Zumxoîc: Sì voualoroi — qev- 
gore:] Quae scribens Herodotus Ita- 
le interpreti respexisse videtur ad 
e, quae de Aegyptiis lI, 91 enar- 
ratur. Zecwixa@ vouara occnrrunt 
IV, 77 fin. coll. 80 fin. I, 135. Ad 
elmi; ef. nott. ad IV, 52. 

putti ye dv x. ©. Z.] Hermann. ad 
Viger. p. 802 h. 1. (in quo exhibuit 
Pyrto: ye wr) citansa, hacc rubie- 
cit: Seribendum videtur @220v pro 
«lizlur [quae est vulgata lectio 
emnibus libris probata]. Locus dif- 
fieilior est, quod un et xtote dicun- 
ter non ad verbum wevyora:, sed ad 
seatentiam, quae est O yQovra, 
relata. Germanice particularum vim 
sie erprimas: sie bedienen sich kei- 
ner frenden Einrichtungen, mirklich 
zichteinmal anderer Volker, der 

aber am meniysten.‘‘ In ean- 
dem coniecturam incidit Schweig- 

x , sed ob librorum aucto- 
ritatem retinuit vulgatam «427707, 
fuam Matth. Gr. Gr. 8. 610, 2. pag. 
1232 erplicavit: ,,um nichl zu sagen, 
unter etrander, d. h. nicht nur nicht.‘ 
Tum igitur scriptoris haec foret sen- 

utScythae omnino a peregri- 

» abhorreant institutis, non solum 
Sus ipsorum (i. e. iis, quae apud 

easque «liversas Scytharum 

8 vigent), verum etiam quam 
Maume Graecorum. Nec aliter lo- 
Cam accipi valt Letronne Journ. d. 
Sar. 1817, p. 48, in quo «42720v ad 

Versas Scytharum refert tribns, 
“ad verba ur) te ye 0v (quae idem 

nt atque 7 ti ye dn) suppleri 

È roîoi «227j1c0v voualoroi y0é0r- 


We. Unde non admodum discedit . 


I *tferi ratio in Actt. phill. Monace. 
ale8 263, qui ad negativam parti- 
pr té ye intelligit 70d08a, 
Ps, Psvys» ad ea verba, quae in- 
àvus adiunctA negativà parti- 


culì un excipere soleat, referri 
debeat. Equidem cum Dindorfio et 
Dietschio rescripsi 47207, quod mihi 
tota sententia requirere videbatur: 
inde locum sic intelligo:,,4 peregrinis 
institutis etiam hi valde abhorrent, ne 
dicam aliorum quidem pupulorum, sed 
vel marime Graecorum (sive:sedetiam 
Graecis minime uti volunt).‘‘ Ketinui 
in his pn té 78, quod Sanerofti liber 
et Florentinus itemque Parisini prae- 
bent, in Wessclingii editione muta- 
tum in un toc 78: quod quo minus 
hîc locum habere credam, faciunt, 
quae attulit C. Fr. Hermann. ad Lu- 
cian. de conscrib. histor. pag. 182 
seq. Et conf. insignem Demosthe- 
nis locum in Olynth. ILL $. 23. p. 24 
Reisk., ubi pn tl ye dp. Corruptum 
locum nostrum haberi vult Hartung 
Lehre d. Gr. Part. II. pag. 155. 

os diédetav Avagaoor te — Iuv- 
in] i. e. ul commonstrarunt in Ana- 
charside atque deinde iterum in Scyla. 
Revocavi cum recentt. edd. Avazae- 
GL et mox ZxtrÀ7, quod Sancrofti 
liber aliusque praebet, pro: ‘Ava- 
qaoois te — ZuvAns, quod ec Wes- 
selingiana editione in alias quoque 
transiit. Tu conf. Herod. lI, 134 
(os disdebe toe ovx puiota) et III, 
82. 1,31, ubi huic dativo additur éy. 
De Anachurside vid. Strabon. VII. 
p. 303 s. p. 464 A. Scymn. Chii 
fragmm. 119. (vs. 858 seq. ed. Muel- 
ler.) ibique Gail. T.II. p.400 et im- 
primis Diogen. Latrt.I, 101 seqq. 
ibique Menag. Ex quo Diogenis vel 
potius Sosicratis a Diogene allati lo- 
co Anacharsidem Olympiad. XLVII 
s. anno ante Chr. n.592 Athenas ve- 
nisse recte colligit Fischer: Griech. 
Zeittaf. p. 115 Conf. etiam Brand- 
staeter Scythiec. pag. © seqq. Ac 
vel literas sapientis Scythae seri- 
ptas proferunt, de quibus conf. Ci- 
cer. Tusculi. V, 32 et quae ibi alla- 
ta sunt ab interpretibus. Ipsum no- 


448 


HERODOTI 


"Avagagois érmei te piu rmoAAiv deapnoas xaì axod 
xat' aUtiv Goginv molinv Exouitero és NIea ta I 
miécav dì di Elinoroviov npodioyer E Kufixov® x 
yao ti Mytol tv dedv avayovras tovs Kvtnwo: 
xogta peyadorpentas, evearo ti) Mytol o Avazagois 
xa Ups arovoston és Émuroù, Yvoswv te xata ta 


nd ° Ù x - 
opa Ttovs Kuvfixnvovs morevvras, 


men ‘Avezaggis ad Sanscritanam 
linguam si scriberetur, sonat Anay- 
harsi, ut vult Leo Meyer (in Kuhn 
Zeitschr. f. vergl. Sprachk. V. p. 
162), qui huic voci tribuit significa- 
tionem innocentis sapientis. Mox 
tovro tv, ubi non sequitur toùro 
dè, nt Il, 99. Sed faciunt uc, quae 
initio cap. 78 leguntur: m07Zoîct dè 
negra ÈteGi votegov x. t. .. Attigit 
haec, monente Cr., Wy ttenbach. 
ad Plut. Morall. I, 2. p. 768. ynv 
10 pari modo positum invenitur 
1,3 

xal anodetduevog AT aUTNY 00- 
qinv mollnv) i. e. postquam multa 
sapientiae specimina in ea (terra) edi- 
dit. De argumento laudant inter- 
prett. ad Diogen. Laért. I, 105. Ad 
locutionem Wessel. confert Platon. 
Iipparch. p. 228 B. 0g ila te r0i- 
ic al xacda f0y7a copias ansdeiba- 
to. Et cf. ipsum Herodot. I, 59. 174. 
Il, 35 etc. — N8ea in seqq. sunt 
domicilia, ut I, 15, ubi vid. nott. In 
proxime seqq. post 7/#wr reposui 
cum recentt. edd. dì, quod omnes 
fere libri scripti afferunt, quodgne 
sustulerat Gaisfordius, Neque cnim 
offensioni esse poterit haec particu- 
la in apodosi posita, si Pata 
Herodoti locos III, 37. 133. V, 
40 ibique nott. Ad i m00Gi- 
ogeuv (appellere ) vid. nott. ad IV, 
42. — avoyzv oornv eodem modo 
Noster dixit II. 48, III, 07. IV, 108: 
unde etiam VIII, 65 pro Lt dè 00- 
tnv — dyovot Naber in Mnemo- 
ayn. III. p. 485 rescribi vult € va - 
yovat. 

ucora peycliormpemeéos] Ita dedi 
ex librorum auctoritate cum recentt. 
edd. Vulgo: ue;eZompenta cora, 
Alii libri vocnlam xeora omittunt. 
Male: si quidem «@9re cum huius- 


. 661, 


xa) mavvugida ctr 


modi adverbiis s. adiectiv 
reperimus III, 1. IV, 79. 
ber in Mnemosyn. III. 
seqq. haud mutavi ed 
loco duo libri afferunt Nt 
augmentum in talibus ver 
rodoto negligi soleat: vi 
p. 309. — De cultu M 
apud Cyzicenos Wesseli 
Strab. I. p. 45 s. 76 B. € 
eil d'Antiqq. II. pag. ] 
Strab. XII. pag. 575 8. 
».Cf. Valer. Flacc. Arg 
20. Matris deùm, cuius 
ab Argonautis repeteban 
gia residua in Cyzicenor 
ut leonis caput etc. Vil. 
N. V.Vol. II. pag. 453 sq, 
Descript. de Medailles 1) 
scqg. et Sestini Descriz 
Stateri antichi pag.57 sq 
tur Argonautae Cybeles | 
suisse in monte Dindymo, 
ea Constantini iussu Cc 
polin fuerit translatum.“ 
1699; cum recentt. edd. re 
Qa pro xate ta 000, | 
bus codd. et e Florentini 
erat a Schweigh. et Gai 
vid. nott. ad I, 208 et cf.! 
nai navvezida otmosti 
48: foracav yogovg, ubi 
narvryida, 8. pervigilia 
ria sive secreta spectare 
dam, cam ipsam ob car 
celebrari solita. Sic raw 
«v apud l'laton, Rep.I, 1 
Ran. 373. Enrip. Hel. ( 
coll. Loheck. Aglaophai 
Quos locos mihi 
Fr. Hermann. Add. Wytt 
Plutarch. Morall. I. p. 5 
navr vrls plures locos : 
De ipsis huinsmodi sacrts 
agi solitis vid. C. Fr. Her 


MELPOMENE. IV. 54. 


449 


sto és tv ZxvBixnv, xaradòs é tv xadeouévnv 
(n d° fot. uèv maga vv ‘Ayidigtov Apouov, tuyyave 
‘éovoa devdofav ravrolav mién), és tavtnv dn) xata- 
vazagois tv 0griv naoav emertAes 17) Bed, tuuzaviv 
» xal éxdnoapevos ayaduata. xal tav ts Zxv8éaov 
rodsls aUTOv rabra mosebvia fonunve rod Baosdér Zav- 
di xal avros azizouevos ds ide tÒv “Avagagoiv mo:- 
ra, tofevoas avrov amextesve. Kalvùv, fv rus elon- 
ì 'Avaydegios, ov paci puv Tuvdar pivasorerr, dia 
n étednunos te és tnv ‘EMlada xal Esivixotoi EDE0L die- 
. 2g d° ya fuovoa Tiuvea, toù Aquaneldeos éxi- 


L Alterth. 8. 31 not. 7. De 
onf. nott. ad IV, 9; de 
xx nott. ad IV, 55. In 
rocavi vulgàtam cum re- 
I ds tavrnv dn naradte, 
no Florentino Gaisfordius 
ì dé. Ad significationem 
x8vs (se abdens, se abscon- 
f. Herod. IX, 37 (xaradv- 
in»). Ad verbum értreZeiy 
» ad II, 63. I, 167. 

dv te #07] Ad argumen- 
spectant Apollon. Rhod. I, 
femens Alexandr. in Pro- 
IL. p. 20 Pott.; quae bene 
‘esseling. Ac tympana ad 
sacra prorime pertinent 
e valuisse dicuntur ad sen- 
indos in hominum rudium 
ero quodam horrore sive 
plendis. De quibus dissc- 
igor: Kunstmytholog. pag. 
soll. pag. 294 seqq. De for- 
e huius instrumenti citat 
, ad Athen. XIV, 38. pag. 
306 ed. Schweigh. (Ani- 
l. VII. pag. 466 seqq.); 
m Creuzer in Symbol. IV. 
+ tert. et Volekmann ad 
de music. pag. 140). 

sevog cyaluara] i. e. qui 
lacras sc. deorum, «nuleta 
collo 8. pectore suspensas 
. Ad argumentum laudant 
{II, 20 cum adnot. T. VII 
Schweigh. <yalpata quid 
ieuit Ralnken. ad Timaei 
. pag. 0. Et faciunt huc, 
fementis Alexandrini |. ]., 


OT. II. 


ea, quae de his Cybeles sacris scri- 
bit Diounys. Ifalic. Antiqq. Romm. - 
II, 19. 

satagono®eig] i. e. udi Scytharum 
quis eun animadvertit haec celebran- 
tem. — xatapg@tety pro simplici 
poaf51v ita accipere licet, ut vim 
quandam praepositione verbo sim- 
plici additam putemus, qualem in 
xatupgovetv observavimus ad I, 59. 
60. Idem verbum eodem sensu in 
Antonin. Liberal. Transformatt. XI: 
îneì di avtnv natepoac&noay 
ot yoveîs x. t. Z. In Solonis Carm. 
V, 38: zoùro xatepoaedgato. In 
seqq. ]v tes siontai redde: si quis 
quacrat, a verbo sige08a:, quod 
Noster dixit pro #0508@:; vid. Bre- 
dov. pag. 147. 

tuv Aouametdeoy] In hoc nomine 
scribendo et in reliquis Schweigh. 
et Gaisf. secutus sum, cum scripti 
libri valde fluctuent. Sic pro ‘Agia 
nel8e0g, quod meliores libri affe- 
runt, vulgo Ag1re(8e05, quod ipsum 
Matth. retinuit. — Ad nomen ‘[day- 
Wveoov cf. IV, 120. 126 (ubi Sturz. 
ad l’herecyd. fragmm. pag. 57 ve- 
ram scripturam fuisse sugpicatur 
"Idav8oveos). 127. Arrian. Indicc. 
5. Nec aliter apud Strabonem et 
Plutarchum hoc nomen invenitur 
scriptum. Tu vid. nott. ad Ctesiae 
Persice. Excerptt. $. 16. pag. 143. 
— Ariapithem tutorem, ut hoc ad- 
dam, intelligi negat Niebuhbr. Verm. 
Ilist. Schrift. 1. p. 355, cum ipse 
significetur rex, pater Scylae, de 
quo IV, 80. Quod vero Ariapithem 


29 


450 


HERODOTI 


‘ tooov, sivar avtov Idav8vpoov toù Zxvdtaov fasi 
toeov, raida dèi etvai T'vovpov, toù Avxov, toù Exe 
ds0s. el dv tavtns Mv ris olxins ò Avagagois, loro 
adzApeod arodavav. ’Idav&veoos yao nv rate Zavilo 
TT Auos dì Nv 6 amoxteivas “Avazagoiv. Kailror riva HÎY 
Adyov @Alov vò IleRorovvnotav deyopevov, dg Uxò t 
dov faoAtos “Avayagors aromeupdels ti ‘Eddados , 
yévorro, 0x0 te drOvodTIRaS pain x00s TOv doxe 
"EMAnvas navras acqolovs elvar és xAOAv dopiynv, AI 


non tutorun, sed villicum fuisse vult 
eoque refert vim vocis fmitgoror, 
probante adeo Brandstacetero Scy- 
thicc. p. 104, accedere nequeo, cum 
talis significatio a voce éxirgo0rov 
hoc loco abhorrere mihi videatur. 
Lycurgus éritoomevoas Aswforew 
dicitur I, 65. RKRectius de his statuit 
Hansen: Osteurop. p.123 seq. — De 
loci structura in verbis ws d’ fyò 
w e. 
Npxovoa x. t. 2., quam attigit G. Her- 
mann. ad Viger. pag. 750, vid. nott. 
ad Herodot. IV, 5. Ad vocem xa- 
toewv conf. Bredov. p. 250 et nott. 
ad IV, 80. VI, 103. Caeterum hic 
totus locus satis declarare videtur, 
Herodotum non tantum ipsam Scy- 
tharum terram adiisse, sed accurate 
singula etiam exquirere studuisse: 
qui num in interioris Scythicae ter- 
rae tractus profectus sit ibique Ti- 
mnam convenerit, dubium utique 
videtur: Olbiae vel in alio quo Grae- 
corum oppido portuque Timnam 
opinor convenit atque cum eo collo- 
cutus est. 

loto — anodavwrv] i. e. sciat se 
a fratre interfectum esse. Merodote- 
nm dicendi formulam imitatus est 
Pausan. I, 6.8.8, ubi vid. Siebclir, 
quo monente potins vertendum: uti 
que a fratre interfectus est. — Mox ce 
(ironovii emendatione libris optimis 
probata scripsi dds4ge0d pro «de)- 
qideod. Nam manu fratris periit 
Anacharsis, patruus Idanthyrsi. 


Cap. LXXVII. 
doyov — 2eyopevov] Conf. IV, 12. 
Verba: ws — ris ‘Ei2ed0g pa&n- 
tne yévo:ro Brandstaeter Scythicc. 


pag. 0 accipit: Anacharsìi 
ge in Graeciam missum ( 
speculatorem, ita melius v 
(p. 103), quam si pe@gni 
xeris discipulum , cum mini 
tur probabile, a Scytharm 
triorum institutorum te 
fratrem in Graeciam prop 
rum studia missum esse. 
terarum studia in Graecia 
esse Anacharsidem, mir 
Herodotus, sed id tanti 
charsilem, cum a fratre 
missus, deinde (cum itine 
per Graeciam) Graecoru: 
tiae exstitisse discipulum 
tv, qua voce num speca 
gnari potuerit, valde eg! 
bito. Ad 0x/00 ts cx0va 
nott. ad III, 16. 

MAvVTAG cogolore Eiwe 
Sententia est: omnes Gre 
sapientiae studere, ercepti 
moniis, qui soli id habere 
denter sermonen dareni re 
8., ut Schweigh. reddidi 
dens consilium et dare poss 
pere. Ad Laconum, opinc 
morem, qui paucis verbi 
maxime definitis, respond 
que sensa aperire solean 
terque in omnibus rebus a 
rarum studiis quamvis nm 
Id igitur cum solis Lace 
tribueret Anacharsis eosq 
tione caeteris Graecis prae 
tamen ipsos omni omnis 
studio carere noluit idque 
verbis: aogodove eivai e 
ginv, quae verba C. O. : 
disputat. de usu vocabi 
in Indic. scholl. Gottin; 


MELPOMENE. IV. 76—78. 


451 


vir tovroroi dè civai povvoroi CAppovias douvai re xal 
Bas A0yov. AR ovtos pèv 0 0708 GAA 0g TENAUOTAL VA” 
y Elayvov' 0 è’ dv , RUNE, QUITEO POTEROV sipédn, dee- 
n. Ovtos pév vuv ovta di ri Eronte dia tevixa te véo- 


val'EdAinvixas opidlas. 


Ilodioto: dì xagra Ereoi voregov ZxvAns 6 Aquaze(8e09 78 
i rÌapazinoia tovro. ‘Aquaneiter pap to Zxvdéov Ba- 
viverai per’ aAicov maldov ZxvAns' #E Totenvijs dè yu- 


Jahrbb. f. Philolog. u. Pae- 
lmppl. Vol. VI. pag. 48) sic 
fi valt, ut Anacharsis caete- 
nes Graecos negotiis ita di- 
s eristimarit, ut nullum iis 
tinm, quo de gravissimis re- 
\gitare et cogitata inter se 
Inicare possent: Lacedaemo- 
2 res fortunae beneficio ab 
cura immunes iis re- 
pere et studium uniîce impen- 
vero tale quid dicentem 
Mas non facit Anacharsidem: 
igis probo, quod Wiakemann 
leedaemoniorum philosophia 
osophis. Hersfeld 1840. p. 4) 
Xi verba sic intelligit, ut re- 
Iraeci negotiis districti ope- 
i copi dare non potuerint: 
Reto (sunt verba C. Fr. Her- 
Antiqq. Laconn. p. 90) non 
ret, cur xe0av cogpinv scri- 
xisset; sensus est: Graecos 
praeter Lacedaemonios tan- 
mae in singula cogpixs, hoc est 
ram genera conferre, ut ei, 
unmum sit in sapientia, To 
'o6»e:, vacare nequeant.‘' 
6 mixcuoto:) Schweigh. in- 
itur: ,, Temere per ludum nar- 
Namque xéwmeiore. nunc e 
ti libro aliisque editum, ac- 
‘Valla et Eustath. ad Homeri 
pag. 1591, 47 8.306, 6 ct 
Wesseling. in Diss. Heroll. 
s bi h. I. sic reddit: ,,per 
ocumque narraliun a Graecis 
In Florentino aliisque ex- 
rdactar, quod tuetur Toup. 
1. in Suid. II. p. 498 sic ver- 
erum haec historia est purum 
Fraecorum figmentum, appro- 
archero, unde recepit Negris. 
‘619 de iis dici, qui per iocum 


animi causa quid produnt, recte 
monere videtur W esseling. Itaque 
merate haud scio an ita dictum 
sit, ut apud Plutarch. Pericl. 24: 
xol pera radice ta nota yiéyoa- 
nate. Conf. Toup. ad Longin. XIV, 
2. p.315. Weisk. — Voculam dil0g 
interpretantur Lernv. Vid. Ruhnken. 
ad Tim. L. I°. pag. 199. Ad verba 
doreo aQorsgov el0édn conf. Herod. 
1V, 156. 

ovro dn tenente] ti, quod a non- 
nullis abest libris, cum Schweigh., 
Gaisf. et recentt. edd. revocavi mo- 
nitu Schaeferi ad Gregor. Cor. pag. 
499. Omisit Matthine. — Ad Fronée 
conf. III, 25 ibiq. nott. et ad ÈeLvi- 
na vopara IV, 760. 


Cap. LXXVIII. 


Zuvins] Monet vir doctus in Re- 
marques sur un ouvrage etc. [vid. 
Excurs. ad IV, 18] p.68 ex iis, quae 
ct h. I. et alibi per hunc librum de 
Scytharum narrantur regibus, satis 
patere, nullam prorsus horum regum 
in Olbiam fuisse auctoritatem atque 
imperium. — Cr. ad h. |. citat Ram- 
bach. De Mileto eiusque colon. pag. 
56 ibique laudat. Bayer. in Opusce. 
pag. 185 et Choix de Medailles d’ 
Olbiopolis du Comte de Blaremberg 
(Parla 1822) pag. 13 seq. 

èE ’Ioteinvijs} Urbs, a meridie 
Istri sita trecentis stadiis a ‘Tomis, 
ab Herodoto vocatur ‘Iorg(n Mile- 
siorumque colonia II, 33 [ubi vid. 
nott. }z, ab Arriano (Peripl. 8. 24 coll. 
8. 20) Iotgia, cuius cives 'Iorpravol 
apud Diodor. Sic. XIX, 73. Add. 
Steph. Byz. s. v. ‘/orgos. Plinio H. 
N. IV, 11 (18) est Zstropolis. Cf. 
Mannert. VII. p. 125 seq. ct potissi- 


29 * 


450 


HERODOTI 


‘ toomov, eivar avtov Idav&ugoov toù Zxvdéov faai. 
toov, malda dì eivar I'vovgov, toù Avxov, toùv Zm 
de0s. eÙ dv tavtns Mv tijs clxins 6 Avazagos, lora 
adelgpeod drodavav. ’Idav&vpoos ye pv rats Zavdh 
77 dos SÌ nqv 6 armoxtsivas “Avazagoiv. Kairor riva Hd: 
Adpov @AA0v vrò ITeAorovvnotav Aepouevov, c0g VItò 1 
diov facrdéos “Avazagors aromeup8els tig ‘Ediadog 
yévorto, Orloc te aIovoCT)OaS Pain xRÒs TOV dXOx. 
"EMAnvas mavras aggodovs elvai Ès madav dopinv, xà 


non iutorun, sed villicum fuisse vult 
eoque refert vim vocis #mirgoro», 
probante adeo Brandstaetero Scy- 
thicc. p. 104, accedere nequeo, cum 
‘ talis significatio a voce éxLtoorov 
hoc loco abhorrere mihi videatur. 
Lycurgus émireormevoas Asmfeorew 
dicitur I, 65. Rectius de his statuit 
Hansen: Osteurop. p.123 seq. — De 
loci structura in verbis ws d’ #70 
puovoa x. t. Z., quam attigit G. Her- 
mann. ad Viger. pag. 750, vid. nott. 
ad Herodot. IV, 5. Ad vocem xa- 
tewr conf. Bredov. p. 250 et nott. 
ad IV, 80. VI, 103. Cacterum hic 
totus locus satis declarare videtur, 
ITerodotum non tantum ipsam Scy- 
tharum terram adiisse, sed accurate 
singula etiam exquirere studuisse: 
qui num in interioris Scythicae ter- 
rae tractus profectus sit ibique Ti- 
mnam convonerit, dubium utique 
videtur: Olbiae vel in alio quo Grae- 
corum oppido portuque "Timnam 
opinor convenit atque cum eo collo- 
cutus est. 

loto — drodavwov] i. e. sciat sc 
a fratre interfectum esse. IHerodote- 
am dicendi formulam imitatus est 
Pausan. I, 6. $. 8, ubi vid. Siebelia, 
quo monente potius vertendum: wti- 


que a fratre interfectus est. — Mox c- 


Gronovii emendatione libris optimis 
probata scripsi ddelpeod pro d'dz2- 
qideod. Nam manu fratris periit 
Anacharsis, patruus Idanthyrsi. 


Cap. LXXVII. 


d0yov — deyopevor] Conf. IV, 12. 
Verba: de — TNS ‘E214d0g padn- 
tns yévorro Brandstaeter Scythicc. 


pag. 6 accipit: Anachars 
ge in Graeciam missum 
speculatorem, ita melius 
(p. 103), quam si pa@m 
xeris discipulum, cum mit 
tur probabile, a Scytharu 
triorum institutorum % 
fratrem in Graeciam pro: 
rum studia missum esse. 
terarum studia in Graeci 
esse Anacharsidem, mi 
Herodotus, sed id tani 
charsidem, cum a fratr 
missus, deinde (cum itin 
per Graeciam) Graecora 
tiae exstitisso discipulux 
tyv, qua voce num speci 
gnari potuerit, valde eq 
bito. Ad dxl60 re CXON 
nott. ad III, 16. 

NAVI doydlove elya 
Sententia est: omnes Gr 
sapientiae studere, excepli 
moniis, qui soli id habere 
denter scrmonem darent re 
8., ut Schweigh. reddidi 
dens consilium ct dare posi 
pere. Ad Laconum, opin 
morem, qui paucis verb 
maxime definitis, respon 
que sensa apcrire solea; 
terque in omnibus rebus : 
rarum studiis quamvis n 
Id igitur cum solis Lac 
tribucret Anacharsis eosq 
tione cacteris Graecis pra 
tamen ipsos omni omnis 
studio carere noluit idqu 
verbis: acz040vs eivar 86 
ginv, quae verba C. O. 
dispntat. de usu vocab: 
in Indic. scholl. Gottin 


MELPOMENE. IV. 76—78. 


451 


ey ° Ttovrowoi dè sivai povvorsi CApgovas doùvai te xal 
u A6pov. °A22° ovtos pèv 6 A6yos &Aiaos rirarota. va’ 
‘Edijvov: 6° avaro, Gorso meodtegov etoé8n, die- 

Ovrtos pév vuv Uta di ti Eronte dia tervixa te vé- 


l'EdANviNAS Opidias. 


oddoto: dì xapra Ereor vorepov ZxvAns 0 ‘Apuazet?80s 78 
tapgazinoia covro. ‘Apuaretter pap td Zxv8tov fa- 
vera per adicv Ìaidav ZxviAns' 8E ‘Totounviis dè yv- 


hrbb. f. Philolog. u. Pae- 
pl. Vol. VI. pag. 48) sic 
vault, ut Anacharsis caete- 
Me Graecos negotiis ita di- 
exristimarit, ut nullum iis 
tm, quo de gravissimis re- 
tare et cogitata inter se 
ieare possent: Lacedaemo- 
'ulari fortunae beneficio ab 
stus cura immunes iis re- 
us et studium unice impen- 
ìvero tale quid dicentem 
ts non facit Anacharsidem: 
s probo, quod Wiskemann 
sdaemoniorum philosophia 
ophis. Hersfeld 1840. p. 4) 
verba sic intelligit, ut re- 
wci negotiis districti opc- 
topfn dare non potuerint: 
to (sunt verba C. Fr. Her- 
atigg. Laconn. p. 90) non 
ì, cur xecay cogpinv scri- 
sset; sensus est: Graecos 
raeter Lacedaemonios tan- 
ie in singula cogplxs, hoc est 
im genera conferre, ut ei, 
imum sit in sapientia, 7@ 
Jya:, vacare nequeant.‘ 

séxauota.) Schweigh. in- 
ur: ,,7emere per ludum nar- 
Namque wérarotei nunc © 
libro aliisque editum, ac- 
"alla et Eustath. ad IIomeri 
ag. 1594, 47 s. 306, 6 ct 
Fesseling. in Diss. Heroll. 
ubi h. l. sic reddit: ,,per 
amegue narralum a Graccis 
1 Florentino aliisque ex- 
«gta, quod tuetur Toup. 
in Suid. II. p. 498 sic ver- 
mm haec historia est purum 
aecorum figmentum, appro- 
‘chero, unde recepit Negris. 
de iis dici, qui per iocum 


animi causa quid produnt, rccte 
monere videtur Wesseling. Itaque 
mémaotar haud scio an ita dictum 
sit, ut apud Plutarch. Pericl. 24: 
xa pera mardias ta nqGta YÉYoa- 
nta. Conf. Toup. ad Longin. XIV, 
2. p.315. Weisk. — Voculam &420g 
interpretantur Latn». Vid. Ruhnken. 
ad Tim. L. Il. pag. 199. Ad verba 
worxeo nQoregov el0#8n conf. Herod. 
IV, 156. , 

ovrw dn teFfmonée]ti, quod a non- 
nullis abest libris, cum Schweigh., 
Gaisf, et recentt. edd. revocavi mo- 
nitu Schaeferi ad Gregor. Cor. pag. 
499. Omisit Matthine. — Ad é#rgnée 
conf. III, 25 ibiq. nott. et ad Èetvi- 
xa vopare IV, 76. 


Cap. LXXVIII. 


Zxvins] Monet vir doctus in Re- 
marques sur un ouvrage etc. [vid. 
Excurs. ad IV, 18] p.68 ex iis, quae 
ct h. I. et alibi per hunc librum de 
Scytharum narrantur regibus, satis 
patere, nullum prorsus horum regum 
in Olbiam fuisse auctoritatem atque 
imperium. — Cr. ad h. |. citat lRam- 
bach. De Mileto ciusque colon. pag. 
56 ibique laudat. Bayer. in Opusce. 
pag. 185 et Choix de Medailles d’ 
Olbiopolis du Comte de Blaremberg 
(Paris 1822) pag. 13 seq. 

&È ’Iorgenvijs] Urbs, a meridie 
Istri sita trecentis stadiis a Tomi8, 
ab Herodoto vocatur ‘Iore/n Mile- 
siorumque colonia II, 33 [ubi vil. 
nott.], ab Arriano (Peripl. $. 24 coll. 
8. 20) ’Torola, cuius cives "/otorayol 
apud Diodor. Sic. XIX, 73. Add. 
Stepl. Byz. s. v. ‘/orgos. Plinio H. 
N. IV, 11 (18) est Zstropolis. Cf. 
Mannert. VII. p. 125 req. ct potissi- 


29 * 


452 


HERODOTI 


varxòs oUtos pivera xal ovdapds Eyyogins, TOv 7 
yvicdocav te 'EMleda xalì yocuuara édidate. peu 
Voregov ‘Apuane(8ns pèiv tedevta doo vaò Zixa 
toù Ayadvedov Baordéos, Zxvins dè tv te Bags 
Aafe xaì tv puvatna toù ratgòds, Ti} ovvopa Yv Oa 
aùtn 7) Oroin doti, éE 15 Nv "Oguuos "Apuanetder 3 
Aevcov dì Zxv®éov 60 ExvAns diaitn uèiv ovdapei 
Zuv8ixî, dAi& 10410v 1005 ta ‘Edinvixa uadiov € 
pv amò roudevotos tis éremaidevro, Ermoisé te tor 
ayayo: tv otgattiv TRV ExvBdécov és to Bogvodevi 
(ol dì Bopvodeveitai ovto: Aéyovor cpéas aUroÙs i 
GiOvS), és tovtovs Oxs #A80L 0 ZxvAns, tav uè 


mum Tzschucke ad Mel. nott. exegg. 
(II, 2) pag. 85 Vol. III. P. II. In 
numis exstare /orgin:òv monuit 
Wesseling. — In seqq. verbis pro 
èyyogins Naber in Mnemosyn. IV. 
p. 21 reponi vult érx1zwerns, tum in 
verbis: tov n untno even — èdlda- 
ée Eltz Quaest. Herod. fasc. I. pag. 
18 (Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog. 
Suppl. IX, p. 134) pro «vr repoui 
vult «vr7, quod Sancrofti liber 
pracbuit. AcceditMebler in Mnemo- 
syn. V. p. 76 itemque Lhardy. Sed 
consulto mihi Noster avry scripsisse 
videtur, indicaturus, kane Seylae 
matrem, haud indigenam, sed Grae- 
cam (ex Istria, Graccorum colonia 
oriundam), quam ante commemora- 
vit, fuisse, quae filium Graecam 
linguam literasque docnit, cum Scy- 
thae a Graecorum institutis, ut supra 
dixerat, valde abhorrerent neque 
inde Graecos magistros assumerent. 
Ad verba pere dì z00vo Borsgor 
vid. nott. ad III, 36. Ad nomen 
Taaoyernesids0s conf. supra I, 211 
ibique nott. — 

diarty - - no#oxsto] i. e. Seythica 
ritae ratione nequaquam delcetubatur 
8. displicebat vitae ratio Scythica. ViA. 
III, 34 ibique nott. Vocula uir, 
quae post dierry legitur, abest a 
libro Florentino et duobus aliis, 
quos secutus omisit u'v Dindorf., 
uncis inclusit Dietsch. Equidem 
ad sequentia (a 22 w0220y x. t. 2.) 
respiciens abiicere nolui. In verbis 
amo nedevcios TtIg Enencidevro 


Cubet Varr. Lectt. j 
@xÒ reponi vult vm 
quidem non persuasii 
Ad structuram 17)g éxe: 
ferri potest Lobeck. 
Aiac. pag. 273 ed. alt. 
stre dyeyoL Tv Gi 
ZnvBéov x. t. 2.) tRv < 
Schweigh. et Gaisf. d 
Zuv8é0v, quod Matth, 
oroatir,v h. 1. intelligi 
turba s. satellitum © 
pro more regem seque 
vero in Graecam urbem 
securitatis causa: iti 
urbem ingresso extri 
commorabatur. evre E 
Noster posuit pro ot: 
adstruens, quem sane 
postulat, ut in Humer] 
7. Apollun. Rhod. II, 4 
cativo Noster posuit V 
qui idem ever’ «» segi 
etivo adbibuit II, 63 ( 
et VI, 27 plane ad Hoi 
212, II, 34. 228. XIX, 
XVII, 320). 323. De 04 
nitarum urbe, diximu 
ad IV, 17. Atque O 
quod postliac Graeco 
fere tenuisse quodque 
mis conspici monuimus 
sam ita invaluisse vid 
vante Creuz. in Annall 
1822. p. 1235, ut a Sc 
qui Borysthenitae voc 
stinguerentar. De Mil 
nia itidem in Excurgu < 


MELPOMENE. IV. 78. 74. 453 
leizeoxe év tod xgoaotELD, avtos dè Oxs #A80L ÉS TÒ telzos 
ng xvdas EyxAniosie. t]v otoANv drodéuevos t)v Zxvdi- 
dlafieoxe av ‘Elinvida Ééodira. Eyaov È' dv tavinv Hy0- 
, oUts dopvpogev éropevav ovre dA40v ovdevos* tas dè 
rs épviagcov, ur ris puv Zxvdécv ldor Eyovra ravenv tiv 
w' xal talia Eypato dialtn Elinvixij, xaì Beotor loda 
rexata vopovs toùs ‘EdANvav. Ore dè diatplpere uva 1 
vrovrov, axaliaogeto évdùs tqv Zxv8ixnv otoAfv. tavra 
imme roddanis® xal olxia te Edeiuaro év Bopvo®éver xal 
iva Epnue Ès avra érmigoopinv. “Ensi re dì Edeé ol xaxodò5 79 


oa, Eyévero amò rpopadios ToLjode. ireduunoe Aio- 


«lizecxe)] Paulo infra 2efecxe 
sosseoue. Conf. III, 119.. tò 
3, quod opponitur to xeo- 
p, ipsgam urbem moenibus cin- 
signat; cf. nott. ad IV, 46, 
cafe III, 137 ibique nott. 
vet] Descendit a voce 
G, qua et finvins et urba 
tar, Vid. Strabo VII. pag. 300 
\A. Steph. Byz. s. v. Scymn. 
)7 et Peripl. Pont. Eux. 8. 12. 
lseq. T. III ed. Gail. s. $. 00 
teller. Moneo, quoniam fuisse 
(conf. Mannert. IV. pag. 439), 
irbem fingerent Bopvo@eris, 
nulla unquam fuit. Vid. Creu- 
I coll. Koehler. Mém. sur |. 
»-— Achille p. 202. Idem in 
peg obvium, ut idem et re- 
urbis et fluvii esset no- 
Sie, uti hoc utar, Gerràus et 
? et regionem designat; vid. 
[V, 56. 
tina Eynpe #6 avra] ,,Plenius 
tel yayeto #5 avra, ut IX, 
«ysias de caed. Eratosth. 2. 
to: yijuor xal yvvaîxa Nyayo- 
s jo olulav. W'esseling. 
! quam illic sumpsit usxorem, in 
sdes deduzit, s. aedes sibi cu- 
rende construi Borysthenide at- 
istas aedes urorem duzit indi- 





genam. &yec8a. yuvaîna quam idem 
vulgo notaret ac yaueîv, novator 
Herodotus yapeîy éc olula yuvaîna 
dixit, quoniam plena phrasi dicebant 
et Graeci domum uxorem ducere &ye- 
o8a: sg oluov.* Valcken. alia ex- 
citans de hoc dicendi usu, quem at- 
tigimus ad I, 34. 59. II, 45 ibiq. nott. 


Cap. LKXIX. 


‘Enel te — nands yevécda:] Ad 
locutionem conf. supra I, 8 ibique 
nott. 

ène8Uunoe diovvoro Bangelw te- 
Aec8Nvai] i. e. Dionysi Bacchii sa- 
cris initiari cupiverat. In Xenophont. 
Sympos. I. $. 10: of reteZlecpét- 
vot rovro to ded; inde apud eun- 
dem in Oeconomic. XXI, 12: of 
cInBivds CcOPPoCvv) rerslecpévo:. 
De dativi ratione vid. nott. ad 
IV, 314. Unde opinor differt, quod 
apud Aristophanem legitur Ran. 
357 fangeù” (i. e. Pauyeîa ta leod) 
trts7é68®n. Formam Baxgeog (vel 
rectius Baxyeî0s) apud Graecos ae- 
que in usu fuisse atque formam ma- 
gis communem Baxgios, observat 
Fritzsche ad Aristophan. Thesmo- 
phoriaz. 988. pag. 401. Cum O%ia 
urbs olim quoque vocaretur Zafla *) 


f. Anon. Peripl. Pont. $. 12. p. 219. T. III ed. Gail. «. 8. 60 Mueller.. ubi quod 


ld 


‘sebet: v00regor utv O7fla Zafla nadovpévn, id ex dittographia ortum 
eller (Geogr. Gr. minn. I. p. 229. 417) eiecit Zola. Itaque Olbiam n veteribus 
'appellatam quoque fuisse dicere vix licebit, cum alia testimonia haud supersint. 
ero hoc impedit., quo minus Bacchi sacra matore in urbem Olbiam traducta esse 


452 HERODOTI 

varxòs ovtos piverai xal ovdauds Eyyogins, tov 7 p 
vidocav te ‘Eliada xaì yocuuara èdidate. pera 
Doregov “Apuarel9ns uèv tedevita d0X0 vò Zxag 
toù AyaBveocav BacrAéos, ZxvAns dè tv re faoids 
Aafe xal tv yuvaina toù rargòs, ti oUvopa Yv 'Oxc 
aUtn 7) Oroin doti, d 15 Nv "Oguuos Aquanetder me 
Aevov dì Zxv8éov 0 Zxvins diait) utv ovdapag 
Zuvdixi, dAiù r0410v 1006 ta ‘EdRnvuixa padiov ve 
pv amò rardevotos tis ermenaidevto, Ermoleé te tow 
ayayo, tqv otRati)L TRV Exvdéav és tò Bogvodever 
(ol dì BogvoBevelta: oUtoL Aéyovoai apéas avtovs et 
giovs), és tovtovs 0xcas #80 0 ZxvAns, tv puèv 


mum Tzschucke ad Mel. nott. exegg. 
(II, 2) pag. 85 Vol. III. P.II. In 
numis exstare ’/cre:n10v monuuit 
Wesseling. — In segq. verbis pro 
èyyogins Naber in Mnemosyn. IV. 
p- 21 reponi vult érx:y0e7s, tum in 
verbis: tov puntne avrn — ddlda- 
ée Eltz Quaest. Herod. fasc. I. pag. 
18 (Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog. 
Suppl. IX. p. 134) pro «Ur reponi 
vult «vr, quod Sancrofti liber 
praebuit. AcceditMebler in Mnemo- 
syn. V. p. 76 itemque Lhardy. Sed 
consulto mihi Noster «vtr scripsisse 
videtur, indicaturus, 4ure Seylae 
matrem, haud indigenam, sed Grac- 
cam (cx Istria, Graecorum colonia 
oriundam), quam ante commemora- 
vit, fuisse, quae filium Graecam 
linguam literasque ducuit, cum Scy- 
thac a Graecorum institutis, ut supra 
dixerat, valde abhorrerent neque 
inde Graecos magistros assumerent, 
Ad verba pere di z00v0 Boregor 
vid. nott. ad III, 36. Ad nomen 
Zxaoyans8s0s conf. supra I, 211 
ibique nott. — 

diatty) -- netoxesto] i. e. Scythica 
vitae ratione nequaquam delectabatur 
8. displicebat vitue ratio Scythica. ViA. 
III, 34 ibique nott. Vocula wir, 
quae post diary legitur, abest A 
libro Florentino et duobus aliis, 
quos secutus omisit u'v Dindorf., 
uncis inclusit lietech. Equidem 
ad sequentia (@7Z@ w0%20v x. 1. 2.) 
respiciens abiicere nolui. In verbis 
amò nadevaros TIE énencidevto 


Cubet Varr. Lectt. pa 
@xÒò reponi vult Usd, 
quidem non persuasit 
Ad structuram 1775 émezi 
ferri potest Lobeck. 1 
Niac. pag. 273 ed. alt. 
stre dyayor Tv Gt 

Zuv8éwv x. t. 2.) try 
Schweigh. et Gaisf. dei 
Zxv8é0r, quod Matth,1 
oroxti;,v h. 1. intelligo 
turba s. satellitum col 
pro more regem sequebi 
vero in Graccam urbem 8 
securitatia causa: itag 
urbem ingresso extra 
commorabatur. #evre Hc 
Noster posuit pro otte, 
adstruens, quem sane Ì 
postulat, ut in Homer Hy 
7. Apollun. Rhod, II, 47) 
cativo Noster posuit VI 
qui idem #vr av sceque 
ctivo adhibuit II, 63 (u 
et VI, 27 plane ad Hom 
212. II, 34. 228. XIX, . 
XVII, 320. 323. De Obi 
nitarum urbe, diximus 
ad IV, 17. Atque Olb 
quod posthac Graecos 
fere tenuisse quodque i 


mis conspici monuimus, 


sam ita invaluisse vide 
vante Creuz. in Annall. 
1822. p. 1235, ut a Scyt 
qui Borysthenitae voca 
stinguerentur. De .Ifiles 
nia itidem in Excurgu di: 


MELPOMENE. IV. 78. 74. 453 
imeoxe év to xpoaotet, avros dè Oxcos #4801 Ès TO telzog 
:w04Aas éyxAnioste. tiv ot0Anv axodéuevog tqu Zxvdt- 
afeoxe av ‘EAiNvida Éo&rjra. Eycov d° av tavrnv Yy0- 
pvt dopvpogav érouevav obte «Aiov ovdevos* tas dì 
ipviaccov, un ris uv ExvBécav l'doi Egovra ravrnv tjv 
* «al radla éygaro dialtn ElAnruxij, xal Beotor led 
xata vouovs Tovs ‘EdAnvav. ots dì diatplwpere prva 1 
rovtov, cxadiaooeto évdùs tHv Zxv®ixnv otoAgv. tavra 
re moddexis* xal olxia re édeliuaro év Bogvo®ever xal 
x Eynue és avrà érmqmpinv. ’Ensi te dè ESsé ol xaxds 79 
bee, épévero amò reopacios Torpode. Eneduunoe Aio- 


\zeoue] Paulo infra Zefroxe 
ufeoxe. Conf. III, 119. rò 
quod opponitur to xg0- 
ipsam urbem moenibus cin- 
lignat; cf. nott. ad IV, 46, 
gate III, 137 ibique nott. 
we@ver] Descendit a voce 
NC, qua et finvins et urbs 
, Vid. Strabo VII. pag. 306 
Steph. Byz. s. v. Scymn. 
tt Peripl. Pont. Eux. $. I2. 
q. T. III ed. Gail. s. 8. 60 
er. Moneo, quoniam fuisse 
nf. Mannert. IV. pag. 139), 
»n fingerent Bopvo®evis, 
lla unquam fuit. Vid. Creu- 
eoll. Koehler. Mém. sur |. 
Achille p. 202. Idem in 
e obvium, ut idem et re- 
urbis et fiuvii esset no- 
:, uti hoc utar, (rerrkus et 
t regionem designat; vid. 


, 56. 
e ynue #5 avre] ,,Plenius 
yayero è avra, ut IX, 
ias de caed. Eratosth. 2. 
gipo: xal yuvaîna Nyayo- 
ny oluiav. W'esseling. 
tam illic sumpsit urorem, in 
s dedux't, 8. nedes sibi cu- 
‘de construi Borysthenide al 
ss aedes urorem durit indi- 





genam. &ye68c1 yuvaîxa quum idem 
vulgo notaret ac yaueîr, novator 
Herodotus yaueîy 85 olula yuvaîna 
dixit, quoniam plena phrasi dicebant 
et Graeci domum urorem ducere &ys- 
oa. eg olnov.* Valcken. alia ex- 
citans de hoc dicendi usu, quem at- 
tigimus ad I, 34. 59. IT, 45 ibiq. nott. 


Cap. LXXIX. 


"Enel te — nands yevécda:] Ad 
locutionem conf. supra I, 8 ibique 
nott. 

En:8Uunos Aovvos Bangelo te- 
d:c8Nvai] i. e. Dionysi Bacchii sa- 
cris initiari cupiverat. In Xenophont. 
Syvmpos. I. $. 10: of rereZecpé- 
voi tovro to dd; inde apud eun- 
dem in Oeconomic. XXI, 12: of 
cInBivas COPpocvvy rerslecpévo:. 
De «dativi ratione vid. nott. ad 
IV, 31. Unde opinor differt, quod 
apud Aristophanem legitur Ran. 
357 fauxgel' (i. e. Bangetatà leo®) 
èt#edé08n. Formam Baxgzt0g (vel 
rectius Baxzsî0s) apud Graecos ae- 
que in usu fuisse atque formam ma- 
gis communem Baxgios, observat 
Fritzsche ad Aristophan. Thesmo- 
phoriaz. 988. pag. 101. Cum Olbia 
urbs olim quoque vocaretur Zafla *) 


\non. Peripl. Pont. &, 12. p. 219. T. III ed. Gail. s. 8. 60 Mueller. ubi quod 


ret: wo0rsooy uiv 'OABia Zafla nalovuévn, id cx dittographia ortum 
tr (Geogr. Gr. minn. I. p. 229. 417) eiecit Zafla. Itaque Olbiam a veteribus 
ipellatam quoque fuisse dicere vix licebit, cum alia testimonia haud supersint, 

hoc impedit, quo minus Bacchi sacra matare in urbem Olbiam traducta esse 


454 


vvoa Baxyelo redecdnvat 


HERODOTI 


ueédRovit dé oi és yetoas 


thy tedetiu Eyévero paeoua uiprotov. Mv of év Bopvo®: 
ti modi olxins pepaAns xal rodvredéos meguBoAn, ie 
yov Ti TQ0TEO0OV TOVTOV puvnunv elgov, tuv te xéoui 
Aldov opiyyes te xaù vovrmes Eoraoav, és ravtnv 0 8 
oxnpe Bédos* xal M utv xatexan naca. Zxdins dì ov 


(a Subo s. Sabazio, quod Bacchi fuit 
nomen apud Thraces Phrygesque, 
gentes una eademque stirpe oriun- 
das), hîc prisco aevo coloniam Thra- 
cico - Phrygicam, Graecis nonnullis 
admixtis, fuisse statuit Creuzer. |. l. 
pag. 1236; unde factum, ut Bacchi 
sacra Phrygico - Thracica in hac 
Ponti ora obtinerent, ipseque Scy- 
les posthac in Thraciam confugerit. 
Neque huc non facit Hippolai pro- 
montorium, de quo IV, 53. Et postea 
quoque quam Graeci Milesii Olbiam 
deduxrissent coloniam, sacra haec 
Bacchica retenta fuisse videntur, 
testibus aliquot numis nuper dete- 
ctis, qui ad Bacchi et Cybeles cul- 
tum spectant. Conf. Creuzer. l. ]. 
pug. 1237. De Bacchi sacris apud 
Gelonos vid. IV, 109. Praeter Bac- 
chum Apollinem quoque //goota- 
tnv in Borysthenitarum urbe cultum 
esse docent inscriptiones complures 
(Corp. Inscr. Gr. nr. 2067. 20618. 
2070. 2071. 2072. 2073. 2074. 2075), 
itemque Iovem (ibid. nr. 2081), in 
cuius templo senatum convenire so- 
litum scribit Dio in orat. Borysth. 
p. 81 ed. Reisk., et Mercurium (ibid. 
nr. 2078). 

uédhovri dé ot Ès zeloag cyecdat 
tpv teletny] i. e. cum iam in eo es- 
set, ut sacris initiaretur. Ad locutio- 
mem conf, I, 126 ibique nott. 

6Alyov TL "r06regor] Vid. IV, 78. 
Scripsi 0%/yov tL, quod h. 1. et IV, 
81 Sancrofti liber offert pro vule. 
0%lyc ti. Aliud videtur 0%fy0 790- 
tegov (sine r:) VII, 113. 239: quo 
utroque loco idem 'Sancrofti liber 
GAL yov. 

tv te néqué — Eoracar] rs deleve- 
runt recentt. edd. praceunte Schae- 
fero. Equidem voculam, quam omnes 
quantum scio codd, agnoscunt, re- 
tinui; quippe quae, abiectis prae- 
sertim cancollis, quibus proxime an- 


tecedentia verba rrjc wai 
inclusa vulgo tenentur, 1 
poterit. — Ad vocem si 
nott. ad IV, 15, et sE 
80v vid. II, 139. Quodi 
gumentum spectat, haec 
cultum religionesque I 
Ponti oras advectas relati 
ter: Vorballe p. 226. — 4 
Cr. conferri vult Boetti 
gemilde Heft III. p. 98. 
quae in Excursu ad II, | 
XVI. T. I. pag. 892 seqq.) 
de Gryphis egimus in Exeu 
116. Gryphum in Pantie 
mis inveniri animadvertit: 
chette in: Journal des Sa: 
pag. 48; in vasis eiusder 
perit et ‘descripsit Duboli 
péreux Voyage autour è 
V. p. 175 seqq. 198. 200. 
Ac suepius omnino et @ 
Sphinges inter antiqua il 
gionum monumenta nunc € 
riri, commonstrant ea, qui 
tur in opere: Antiquités du 
Cimmdrien, conservees au: 
perial de l'Eremitage eto 
bourg. 1854). P1. II. XII.) 
XX. XXVI. LVII: ne pl 
autem statuis Scyles my: 
8, TO Eoxos, quale Graec 
mum plerumque cingere 
eam ob causam ornavit, 
aedes prae caeteris cons] 
sedes sapientiae ac pruden 
cae: sic certe indicat Carl 
Wegbau etc. (Abhandil. « 
Akad. 1854) p. 293. Equi 
reddidi cansam in Excurit 
116. 

éveoanwe Béios] De vo: 
nxtev conf. I, 105 ibig. ne 
haud raro dici de fulmine 
Dissen. ad Pindar. Olymp 
80. pag. 136. Conf. quoque 
VII, 10. 8. 5. Ad forman 


MELPOMENE. IV. 79. 


456 ‘ 


exa E000v EmeréAece tv tedetnu. Zxvdas dè toù fax- 
xéou "ERANO: OveLditOvOL* OÙ Yap paci clxds sivar Beov 
Imeuv toùtov, dotis paiveodai evayei avdgdrovs. ’Enei 
redéoOn td Baxgsia 0 Zxvins, diederorevos tav tig 
levertécov 005 roùs Zxvtas Aéyov* “Huiv ye xataye- 
d Zxvda, ori faxgevopev xal Mudas 6 Beds Aaufaver 
rog è dulucv xaì tov vusregov Bacdéa Aedaefnxe, xal 
e, xal varò toÙù Peov'ualverai. el dé por amiartere, Éne- 


80 ibigne nott. — Mox pro 
toy scripsi #000y. Ad signiti- 
: verbi #reréAs08 conf. nott. 
rgaci x. t. 2.) i.e. Scythae 
onsentaneum esse negabant, 
ogitare huncce (8. talem re- 
mn), qui homines in furorem 
déyaye» (incitare, ercitare) 
, libique nott. — 0Îx0s cum 
dd. scripsi pro #(x0s. 
jerevce] Ex Aldina fiuxit 
#vee, quod in plerasque 
editiones transiit atque 
lchaefero, Schweighaeus., 
.»,Matth. et Dietschio reten- 
irmatum adeo tribus codd.: 
omodo explicem cum non 
retinere nolui. Florenti- 
diceus alterque liber affe- 
potevo, unus Sancrofti li- 
otevoe, quod Wesseling. in- 
ur: fidem facit, Valla: indi- 
sit, Scythis dicens. Idem 
68 placuit quoque Passovio 
. Gr.), aliis, idque interpre- 
em concredidit(taciturnitati 
m), sic alloquens Scythas. 
rio placuit diérsoe vel dié- 
Borysthenitarum unus, cu- 
wseiis, quippe urbis portis, 
sacris operaretur, occlusis, 
baua esse putaretur; quo 
squentius diameoeiv apud 
ntem. Quod merito displi- 
sio, qui ipse (Praefat. p. 
x coniectura reposuit die- 
Ge, i. e. niunia loquacitate rem 
Schneider. in Lex. Gr. ma- 
leetevoe , quod idem va- 
e diédon (aufugit, elapsus 
apud Hesychium Ignore: * 
3 et apud Herod. IV, 142 
shweigh. addit) adenota 


avdoeroda, Idem placuit posten 
Schweighaeusero in Lexic. Herod. 
I. pag. 156, idque etiam mihi reci- 
piendum videbatur, cum non admo- 
dum distet a librorum scriptorum le- 
ctione desrmpnotevos. Dindorf. (Com- 
ment. p. VII) recepit diedonaitevos, 
quod verbum ductum vult a denné- 
tns 8. dearétns (Her. III, 137. VI, 
11). Negris, qui edidit Sdcergnotevos 
idque explicuit éparéomosy, fdiconev 
eldnowv, scribi tamen mavult deé- 
xenooe (quod explicuit furopedero, 
fuauvev vro8éoeLs) vel etiam diené- 
Quae; neutrum recte. 

‘Huîv Yao xarayelate) De stru- 
ctura verbi xatays4dy monui ad III. 
38. 155; de particula y&g conf. nott. 
ad III, 83, 120. i 

xal Paxgever xal vnò toò &eod 
paivetoar] Plures libri faxgeve. te. 
— ,,Vel servari debuerat faxgever 
xa. vel, primo xaì (ex xe nato) 
praetermisso scribi: faxzsver re al 
vnò Bsod ualverar, Bacchi sacris 
opcratur deique furit instinctu. In- 
stinctus divino spiritu, funvevo®els 
vnò deo, saepius éx &s0ù vel éx 
dedy tov xarége08a. dicebatur: 
iunguntur et a Platone xaréye08a: 
al uatveo8a. Dantur loquendi 
formac eiusdem formae significatus: 
ciovvoo palveoda: et fx cÎ1orvoor, 
lE "Aoeos patveoda:, tE'Eowros, ix 
Nvpodv. Verbis neutris vò longe 
plurimis adiungitur [conf. Kuehner. 
Gr. Gr. $. 617], rarius verbo uacve- 
cda. Lucian. Dial. Deorr. XII, |. 
XVIII, 2.‘ Valcken. Abea locu- 
tione, quam Valckenar. explicuit 
(patvesda. vrò dro), haud scio 
an significatione nonmnibhil differat, 
quand» huic verbo simplicem dati- 
vum (20%) additum invenimus, ut 


456 


HERODOTI 


ode, xaì vpiv 870 det. Eîrovro tov Zxv&tav of 
res* xal avtoùs avayayav 0 BopvoBevettns Zedong é 
uatioe. tre te dì ragrie vv td Paco 0 Exving, 
uv Baxyevovra ol Zxvdar, xaora cvupogno peyaà 
cavro* éEsAdovres dè fonuawvov xaon ti) otEatig], 
80° dè ueta tavra tEndavve 60 ZxvAns È NOA ta & 
Zxvda. rpoctnoRUEvO: TOv RÒsApeov avtod Oxrapac 
yovota éx tg Tosco tvyargòs, érmaviotéaro rò Ex 
ua8ddv tÒ yivopevov éx° Eovitdà xal tqv altinv, dl mi 


in Pausaniae locis II, 7. $. Bet X, 
32. 8.7 (to diovven — patvesda) 
aliisque, quos attigit Hemsterhus. 
ad Lucian. Nigrin. $. 37 (I. p. 291 
ed. Bip.I. p.314 seq. ur Lehmann.), 
ubi in honorem dei alicuius ua/vs- 
cda. dicuntur, qui eius festum rite 
celebrare cupiunt. Hoc equidem ab 
Herodoti loco aliennm arbitror, in 
quo eum, qui pa/vec®a: vò roù deo 
dicitur, antea 0 &e0g sive 0 da:puov 
(quod ad unum idemque redit, ut 
II, 119 etc. IV, 94. 96; conf. modo 
Naegelsbach: Nachhomerisch. Theo- 
Iog. p. 111) Xaufaver s. Zelafinne,i. e. 
corripuit prorsusque captum tenct 
ac vi divina ita complet, ut cadem 
quasi coactus ua/veoda: incipiat. 
Eodem sensu Iosephus Antigq. Iud. 
VIII, 2,5 dixit tous èr0 rov dar- 
povicoy rapBavoptvong atque 
Lucianus in Nigrin. l. l. 06601 av- 
tòv ti) Pia lauBfavovta: (ad 
quem locum legatur adnotatio Hem- 
sterhusii et Lchmanni, haud prac- 
termittentis Herodoti locum, in quo 
aeque atque in Luciani loco usus 
verbi Zaufavev mihi ad eam ra- 
tionem accedere videtur, ad quam 
ipse Noster I, 165 loeutus est: vate 
Mprotag tov dorciv F‘lafe n6d0s 
re xal olutog tie modog x. rt. 2.), 
itemque Plato De Legg. III. p.699D. 
ov el tore pn dios fla Bs», atque vel 
Homerus Ili. I, 387 70206 rafev, 
et quae sunt alia huius generis fre- 
quenter obvia; eodemque etiam per- 
tinebunt voces 8047706 (Plutarch. 
Mor. p. 855 B. 1117 A.), vvupoàr- 
axtos (Plat. Phaedr. p. 238 D.), qgor- 
folauntos in ipso Herodot. IV, 13, 
ubi vid. nott. Ad usum verbi potve- 


c8a: conferri quoque 
phocl. Antigon. 1138 (I 
parvopevai MAYYVII 
ròv taulav'Iaxyov. De v 
«.v plura suppeditabit 
Graec. II. p. 60 ed. Din 
xe tuîv #y0 dfE0] Pri 
cum Dindorf. et Dieta 
déé0, quod vel invitis li 
omnibus h. I. reponi iw 
p. 153. Cum iisdem 1 
xet.0e (ut I, 88), quod op 
libri scripti afferebant; 
Bredov. p. 317. Vulgo: 
“dora cvUPOgnY ne) 
Cavro]i. e. marimam ca. 
habuerunt, graviter im 
Frequens haec apud Nc 
tio, V,6. 35. VII, 117 € 
cvupoo? 207706801, de q 
ad I, 35. 


Cap. LXXX 


èe n8ea] Conf. IV, 
sequitur x000TNOCUEVOL 
quam ducem sibi constitu 
runt.— De Teris nomi 
disputans affert Thucy 
et Schol. Aristoph. in / 
— Ad formam imper 
atéato conf. Bredov. p 
verbi significationem « 
III, 61. 62. 63. 

tò yivduevov ix’ Eo0v 
quid contra ipsum ageret 
Non aliter fere #xì, adi 
1,61: adore x0LEVI 
to [ubi cf. nott.). Ad 
[ibiq. nott.] VII, 132. 
VII, 235. I, 27. 60. IX, 
ad Weller, Gr. Gr. III p 


MELPOMENE. IV. 79--81. 357 
yes é6 tv Oonixnu. xvdousvos dì 60 Oxtapacadns 
spatevero éxì tqv Oonixnv: ensi te dì Erì rod Toto 
qurlacav uv of Oogixes, peddovrav di avtiv cvv- 
vende ZiraAxns rapa ov Oxtauacadnv déyav towede 
péas «AAn4c0v xecondijvar; eis uév peù ti adelpets 
6 dé uevadelgpeov. GUT duo.) ax0dos toùrov, xaì 
r0v Gòv Zxvinv napadidoui* otparit) dì unte CÙ xev- 
3 pare” évo. Tavra ol méutas 6 ZiraAxns érennov- 
fw pae xaou tò Oxrauacadn adelpeòs Zitadxe®, 1e- 
routov. 0 dè 'Oxtapeodàne xatawvees tavta* éxdidov: 
ouroù untoeoa ZiraAZxn Elafe tOv adelpeov ZxvAnv. 
dxns piv rapalaBav ròv adedgpeòv asmnyero, Zxviea 
pacadns aUtod tavrrn améraue tiv xepalyv. OUT 
otéiiQvO: ta cpérepa vouara Zxvdai, rotor dè rapa- 
di Esivixobs vouovs roravta énitiuia didovo:. 
7905 dì t0 Zxvdéav ovx oÎ0g te éyevounv ateexzcs 81 


1, cAla diapopovs Adpovs rEGl TOÙ RQLduoÙ Yxovov* 


, Mar. 10 (BoviZevmv reo 

avro). Alia excitarunt 
id Plutarch. Vit. T. V. P- 
ibner., Koch ad Antonin. 
\g. 127, Strange in Jahrbb. 
ru Paedag, Suppl. III 
1 segg. ad érr0cf:t0 mente 
n ex antecedentibus TÒ yt- 
E FOvIO. 


v pv] Conf. II, 141 ibi- 
Ad verbum cvrdpeiv conf. 
verba d27710v ne1078i- 
IV, 159. III, 119 ibiq. 
seqq. pro cv té soi, quod 
innit, cum Schweigh. et 
ibui 0v r' éuol. 


-dxexnovxsvero] Ammon. 
tt. voce. pag. 50) fx N0v- 
Bè #isyov tò neol ovufi- 
i orovddv tes modes xn- 
@ dliNlas nippacdat, ad 
im Valcken. in Animad- 
0. pag. 709. 80 verbum hoc 
1 solum de caduceatorihus 
netoritate missis, sed de 
n quoque hominum nun- 
ri. Add. Voemel. ad De- 
Drat. de Pac. p. 245 et vid. 
.» ad I, 69. — De Sitalco 


conf. VII, 137. Post re@ery®s re- 
cepi tovrov cum Schweigh. et Gaisf. 
e Sancrofti libro aliisque. Medi- 
ceus, Florentinus, alii omittunt roù- 
tov, quod uncis inclusum retinuit 
Dietsch. 

uATMVEEL tavta] Conf. III, 73 fin. 
nai NANTES Tadta alyeov. Mox 
unTeoa scripsit Noster, qui IV, 76. 
IX, 78 in accusativo dixit AATQ0Y ; 
neque tamen quidquam mutandum 
censeo cum Bredov. p. 250, Atque 
Homerus quoque dixit unteoe in 
Ili. II, 662 coll. XVI, 717. Ad illum 
locum adscripsit Fustathius haec: 
unteos uèv eontoar nad’ possente 
roù TATOO G* 0s yoe mae” 'Hoodotw 
TATOWS. o) rò _natouuod adelpod 
Beîos, oUTO vÙv 0 danò UNtEINOÙ 
untoos x.t À. In Reqq. ad zaqa- 
daficov conf. III, 70 init. — De lo- 
cutione aUroù ravty vid, I, 189 ibiq. 
nott. Usum verbi meQuorEdleLY at- 
tigi ad II, 147. IlI, 31. De ipso ar- 
gumento conf. IV, 70. Ad verba: 
toradta Enitiuia BLdoder (i. e. talem 
poenam tribuunt) conf. Euripid. He- 
cub. 1086 ( 1030): dprigavti è’ al- 
crea deva tanitiuta daiuoy 
dmuev. 


458 


HERODOTI 


xal pag ueota modiods sivai cpeas, xal 6Alyovs, 8 


elvar. tosovds uévror aréparvov uo é5 owpiv. 


"Eox 


Bopvo8éveos te notauod xoù Taavios 10005, o6vopa d 
Efauzatos, TOÙ xaù 0ALyov ti POTEGOY TOvVTOY pipi 
PALEVOS ÉV aved xonvIv vato NPOÙ elvat, ax” %* 
aroRgRHov TOv "Traviv arotov moderv® Èv tovro to y 
ta gadxitov, ueyader xa) ÉgarAnorov toù tx tod avo 


Cap. LXXXI. 


0g Ixvdas eva.) Non aliter haec 
puto esse accipienda ac supra II, 
135: «s dv eivar ‘Podoòriy, ubi vid. 
nott. Schweighaeuserus reddidit: 
381 de vere nominatis Scythis quace- 
ras‘; Dindorf: ,,non per se, sed pro 
Scytharum nomine‘: quod ad Hero- 
doti sententiam propius accedere vi- 
detur diversa referentis, quae de Scy- 
tharum multitudine acceperat, quos 
alii admodum multos esse dicebant, 
alii paucos: hoc, vero cum mirari 
quis possit, addidit wg Zxv®as s/- 
var, ut qui Scythae sint, qui tantum 
terrae tractum occupent, adeo ut 
pro tanto terrae tractu pauci tan- 
tum esse videantur. Moneo ob Han- 
sen., qui una cum Lhardyo aliisque 
Schweighaeuserum secutus Hero- 
doti verba sic accepit vernaculo ser- 
mone: mas eigentliche Scythen sind 
(Osteuropa p. 167 coll. p. 65 assen- 
tiente Kolstero in Jahrbb. f. Phil. u. 
Paedag. Suppl. XIII. p. 51), indeque 
colligi vult, non omnes esse Scythas, 
qui hoc nomine vulgo comprehen- 
dantur: adeo ut inter Scythas, qui 
appellantur, diversae stirpis gentes 
discernendae sint, ipsis Scythis s. 
vere nominatis Scythis, qui numero 
sint pauciores, subditae. Sed de ta- 
libus hoc quidem loco Noster profe- 
cto non cogitavit. Unde concidunt, 
quae Neumann (Die Hellenen im 
Skythenl. I. p. 224), qui eandem at- 
que Hansen est secutus interpreta- 
tionem, inde disseruit de Scytharum 
multitudine, de qua recte mihi iudi- 
casse videtur Wesselingius, haec 
adscribens: ,,Tota autem haec mul- 
titudinis Scythicae indicatio spe- 
ciem praefert scriptoris cohiectan- 
tis ac nihil definientis.‘‘ — In pro- 


xime seqq. arépavov ée 
let: demonstraruni miki in 
e. oculis meis rem ipsam 8 
Cf. I, 129. V, 84. 

6ilyoy tu rooteoor] Co 
Plures codd. 0%/y® t:, de 
IV, 79. — In seqq. pros 
recennt. edd. reposui xot 

z0Axiov] Non. intellig 
aerarii officina, ut I, 608 
aheneum, ahenum, ubi vule 
cyyeîov, de qua ellipsi vi 
bel. ad Lambert. Bos. pa 
conf. ipsum Herodot. IV, 
ein chernes Gefîss, Kessel 
mxinoroy conf. III, 133, — 
mentum loci facit Athen, 
536 A. B., ubi Nymphis ens 
craterem a Pausania, @' 
nium ad Piataeas vicit, . 
Byzantii regiones comi 
consecratum fuisse dils 
statuae adhuc ad Ponti o‘ 
spicerentur, inscriptione 
dit, ex qua Neptuno ho 
dedicatum fuisse apparel 
tero auctore (Vorhalle pag 
aheni opus cum Graecis c 
scribi nequeat, non nisi 
rum antiquorum, qui Bu 
lentes ex India occident 
migrarint, fuisse statuen 
que ipsum .4riantae regis 
Ariam, Buddhistarum p 
Aria-Bactria, relatum val 
que istius modi praegran 
tiquissima donaria Solis 41 
in honorem. Qui illum m 
Scythae aeque ac Graec: 
bus solemnibus ac saori 
maximam habuerint ratio! 
dia ad hasce gentes bore 
missum esse ibique ad re: 
faciundam maxime valui; 
tur. Cf. p.346 seq. — Qu 


"e-cgpe ;v 


MELPOMENE. IV. 81. 


459 


Ilovrov xgnteos, tòv Iavoavins è KAsoufigotov avédnae. 65 

dì un eldé xa ‘rovtov, ade dnAwow* étaxogiovs dupogétas e0- 
etto gogéer rò év Zxv&tnor gadxntov, rayos dì to Zxv&ixov 
Tovro gadxitov tori daxtvAav FE. toto dv #Aepov ol éxiyei- 
Jos: arò apdicov pevtota.* fovibuevov vae tòv 0pErsgov fa- 
osdéa, rt ovvopa elvar ‘Apiaviav, roùrov sidévai tò rAnB0Os 
rov Zuvdécov, nedevev pv mavras Zxvdas aodiv Exaotov 
pic axò toù Ototod xouloar* 05 d' &v un xoulon, Bavarov 
axedies. xopuo8ivai re dn xofua r0440v apdicv, xat ol dotai 
$ aUréov uvnpoovvov roumgavi irtodar* Ex tovrécov di puv 
tO Xalxniov xoujoa: tovto, xal avaftetva. 5 ròv Etauzatov 
tourov. tabta dn) megl roù mrAd0g toÙ Zxvifav ixovor. 


teria magnitudinem attinet, conferri 
volumus I, 51, ubi crater argenteus 
® Croeso Delphos missus memora- 
et ipse sexcentarum amphora- 
Tum capax. Ad Scytharum vas ahe- 
teum faciunt, quae protulit Erman 
(Reise um die Erde I. p. 164 seq.), 
de eins mensuris sic statuens: ,,Es 
War ein erznes Geftiss, welches, bei 
einer Metalldicke von 4,46 Zollen 
eine Hiblung von 282,2 Kubikfuss 
Par. Mass umschloss. Leider fehlt 
es an niberen Angaben der Gestal- 
tung; wollte man aber das Gefiiss 
als cylindrisch sich denken, so wiir- 
den die Annahmen von 4 Fuss Huhe 
des inneren Raumes, bei 9,48 Fuss 
Durchmesser desselben oder von 12 
Fuss Héhe, bei 5,46 F. Durchmes- 
ser, als etwa noch wahrscheinliche 
Extreme, dem von Herodot angege- 
benen Inhalte entsprechen, und fiir 
die Menge des verarbeiteten Metal- 
les ergiebt sich aus ersterer An- 
nahme 76,3, aus letzterer 91,3; in 
einem mittleren Falle also etwa 83 
Pariser Kubikfuss oder an Gewicht 
41000 alte Franz. Pfunde, wenn 
man annimmt, dass das Gefilss aus 
Bronze bestanden habe.‘ Addit 
idem se sumpsisse Graecam ampho- 
ram parem: ;,0,470 Par. Kubikfuss“, 
dactylum parem:,,0,7431 Par. Zoll‘. 
Itaque sat magnum pondus fuisse 
utique credas , vel si hocce vas cum 
nostrae aetatis campanis contendas, 
quarum pleraeque vix triginta mille 
libr. excedunt, unî exceptà illà cam- 


panà, quae Moscnuae in regum pala- 
tio (Kreml) invenitur. 


tnì ta orouari roò ITovrov] De 
Bosporo Thracio intelligendum esse 
patet. Ad usum vocis oroya in tali- 
bus vid. Blomfield. in Glossar. ad 
Aeschyl. Pers. 882. Add. Strab. VII. 
p. 310. p. 477 B., et Tzschucke ad 
Pompon. Mel. I, 1 nott. cxegg. pag. 
41 seq. Vol. III. P.I. Herodotum 
ipsum hoc fretum et maria haecce 
visisse, recte ex h. ]. colligere vide- 
tur Heyse ]. l. pag. 129. — In seqg. 
eQdis est sagiltae cuspis, ut I, 215, 
ubi vid. Et conf. etiam Suid. s. v. I. 
pag. 314. IHuiusmodi cuspides fre- 
quentes in tumulis illis sepulcrali- 
bus, de quibus ad IV, 71 dixi- 
mus , per Russiam inveniri satis 
constat. 


tovroy eldeva.] Quod de suo Reiz. 
inseruit fovAopevov (post roùror), 
id cum libri ignorent, delevi cum 
recentt. edd. Pro roùrov, quod un- 
cis incluserunt Dindorf. et Dietsch., 
unus liber Parisinus rovrov, quod 
placet Schweighaeusero, quodque 
unice verum habet Letronne (Journ. 
d. Sav. 1817. p. 93); quo eodem au- 
ctore retinui in seqq. tv, quod li- 
bris invitis Schweigh. mutarat in 
uev. Mox dedi play pro pinv et in 
seqq. qvrdv et TOvIOY pro avtémv 
et tovréov. — Ad verbum medium 
ÀAnéoda. conf. nott. ad II, 134 et 
o verba zegua x0%70v III, 109. 

0. 


460 


HERODOTI 


8200vuaora dÌì N gogn avtn ovx EyeL, qools 7 Ot mor 
modig ueyiotovs xa) apiduov mAeiorovs. 0 di ax0d 
atiov xa) mapst tov morapav xa.) toù ueyatdeos ro 
rapégetar, sionoetar®  Iqvos “HoaxAÉos qalvovar 1 
8veòv, tÒ olxe uèv Brnpati avdoòs, tori dì to ueyado: 


ragà t0v Tuonv rorauuv. 


Toùro pév vuv toLoÙTO ta 


Broouai dè #5 TOvV xat° apyas nta Afecov d0yov. 
Iopaoxsvatouevov Aapeiov Eri) tous Zxvdas 

réumovtos apyédovs émtatovtas roîor uv retov otgat 

dè véas mapéystv, toto dì teupvuvai ov Opnixiov B 


Cap. LXXXII. 


xa) megeé toy rorauov] x@è bic 
valet etiam, ut Struve (Quaest. de 
dial. Herod. Sp. I. p. 28 8. Opusce. 
II. p. 293) monuit. De voce maps 
conf. nott. ad III, 97 et de ragéze- 
c8a. IV, 44. Est vero mente repe- 
tendum ad xegéyetai ex anteceden- 
tibus 7 zoen avtn. Ad slerpostai 
conf. IV, 16. III, 132 ibique nott.; 
ad nio doy in fine cap. nott. ad 
I, det I, I22. 


îxvos 'HoanAéos] Conferantur, 
quae de Persei sandalis diximus ad 
II, 91 (T.I. p. 625). Ritterus (Vor- 
halle pag. 332 seq. 334.341. 348 seq.) 
omnia Scytharum sacra ex India de- 
rivans in hoc quoque Herculis ve- 
stigio agnosci vult sandalium Bud- 
dhae, qui post magnam inundatio- 
nem comparuerit, multum mortali- 
bus afferens salutis, cuiusque vesti- 
gium 8. sacrum pedem (/’rabat 8. Si- 
ripade; vid. Berghaus Annall. 1833. 
pag. 285) adhuc variis Indiae locis 
ac sigillatim in Taprobanes insula 
commonstrent carminibusque cele- 
brent. Quae iam in Graecum Her- 
culem ille translata opinatur, colo- 
nià Indorum scilîìcet ad Tyram fiu- 
vium dednctà una cum Buddhae sa- 
cris. Quin ipsam mensuram duorum 
cubitorum congruere ait similiaque 
affert nonnulla, vulgarem mensuram 
simili modo quae superare dicantur. 
Add. Barth: Die Kabiren in Tentsch- 
land. pag. 153. 168. Ad Esthonum 
gentes, quae Herculem colunt eique 
similia attribuunt, hanc snperstitio- 


nem refert Kruse: Urget 
Esthn. Volksst. pag. 72. 
c1aB”oopci dì Èég tOv 1 
x. t. Z.] ITis verbis redit 
ca, quae initio huius libr 
enarrare cocperat: ubi | 
mentio ipsum incitaveri 
hac gente pInribus usqu 
exponeret eaque afferret 
Scythis ipse sciscitando 
Graccis fere incognita. 


Cap. LXXXIII. 


Ilagacuevatopivov dagi 
Darium moverit cansa ad 
nem instituendam, indie: 
dotus IV, 1: quem locumi 
pluribus tractavimus, ubi 

tevyvuvar tov Oonîau 
00v] Unus Sancrofti liber, 
quod Wessclingio probati 
tum recepit Schaefer, quer 
recentt. eld. rsecutus sur 
codd. ££vyvvodai:, quod ri 
Schweighaeuser. et Gaia 
vid. Herodot. IV, 87. 89 
33. 157 [ubi: gevypuvar n 
xortov Noster dixit]. Ci 
Excerptt. 17, ubi alia qu 
tuli pag. 144 seq. [add. 
ad Mel. II, 2 nott. exegg 
P. II. pag. 116], in quibi 
activum verbum reperitur 
ter Latini (ut illic monui 
Bosporon. De locutione 
yÉproar conf. nott. ad III 
yvuodar exstat IV, 85 a 
sivo. — Qui hoe loco Bosp 
tur Thracius, is simplicit 
appellatur Zosporus (IV. 


VA 


ELPOMENE. IV. 82— 84. 


461 


levos 0 ‘Toraorzeos, cdedgpeos Ev Aapsiov, éronite un- 
 eutov argatninv in) ZxvBas moteodar, xatadéycov tov 
fav tv amoginv. d24°' ov vue Exte cvufovAsvav ol 
x, Opuètv éxénavro' 0 dè, érxedr vi ta mavta mageoxev- 
dindavve tOv otgatOv Ex Zovocov. ‘Evdavra rav Ileo-84 
Diofatos éden®n Aagziov, TpLOdY éovtav ol aaidav xal 
worpatevoutvav, Éva avro xataderp8var. 0 dé ol Epn, 
lo éovri xa) petpicav dsouéva, mavtas tovs ratdas xata - 
y. 6 puèv dn Olofatos meoigaons Mv, tAzitav toùs viéas 


loniae Bosporus. Nec tamen, 
ireris, ulla eius apud Thucy- 
mentio. Cf. Gatterer: ‘l'hra- 
th Herod. u. T'liucydid. pag. 
se: Ueber Herodots Ausmess. 
n etc. pag. 27 coll. Reunel. 
Quo eodem pertinet 0% 
di Ilovrov), de quo ad IV, 
6, quod neminem fugit, /r/un 
stantinopolitanun, haud raro 
limplici canalis appellatione 
nm. De Graeca appeliatione, 
liceam, conf. Schol. ad Apol- 
od. Il, 168. Et pluribus, He- 
n quoque respiciens, de hoc 
o disputat Eustath. ad Dio- 
‘rieg. 140 et nostra aetate 
cke ad Mel. I, 19 nott. exegg. 
II. P. I) p. 569. 570, Forbi- 
andb. d. alt. Geograpb. Il. 


ge] i. e. orabat, rogabaut. Quo 
sensu I, 41. 152. V, 30), alibi. 
r, ut del0da, alia id genus, 
ro, cuius loco subinde etiam 
ut III, 44, ubi cf. nott. 


éyoy — tnv anveinv) xt 
‘alet recenscre, enarrare, com- 
re, ut IV, 95. 50. L14 cte, 
v inopiam s. paupertatem esse 
talus interpres, sed di/ficul- 
sytharum terram invadendi, 
pra IV, 46 Scythae Quazo! 
‘MOGOL xQoouioyer. Mili non 
it, Ad verba subsequentia 
yao éne8: conf. nott. ad I, 
add. IX, 109 coll. VIII, 137 
Valcken. Ad ériravro ex 
lente éxerite (sic enim dedi 
redov. pag. 171 pro vulg. 
repetendum yonitov: desti- 


tit a rogando. Ad ipsam verbi for- 
mam conf. Bredov. p. 344. 


Cap. LXXXIV. 


satalerp8d7; var] Passivo sensu ac- 
cipi monet Kuelner. Gr. Gr. $. 4102. 
not. 2. Infra IV, 135 Noster dixit 
qupque xatelelrovto sensu passivo, 
et IV, 87 xars4e(g: &n, itemque Ze- 
qgBeis IV, 144; oî vmolELTOLevO? 
IV, 128; of vrolspdévtes IV, 134. 
136. — Mox roùs EREOTEÙTUG satel- 
lites intelligo adstantes, qui regem 
comitari consueverint. E Sancrofti 
libro aliisque iam Schaeferus rece- 
pit roùs fxì rovrwy éreoted- 
tas, cum vulgo abesset fr. tovrOY; 
Nchacferum cum recentt. edd. secu- 
tus sum, cum his vocibus additis 
leclarentur satellites , quorum hoc 
nnnus fuerit, ut regi adstantes eius 
mandata exsequerentur deque Ueo- 
bazi tiliis supplicium sumerent. Ad 
usum pracpositionis éxi sequente 
genitivo conf. quae attuli ad Plu- 
tarch. Alcibiad. p. 162 et ad Pyrrh. 
pag. 154. Inde Lhardy , qui et ipse 
dedit LODI) érxì rortéomy (leg. TOVvTor) 
fneoteatas, explicat: quorwn id of- 
ficium erat, comparans VII, 117 tor 
ÎmEGTEGTA TS dLwgvyog (praefectum 
fossae) et alias Nostri locutiones 
idem fere significantes. Cacterum 
haud dissimilis crudelitas Xerxis 
narratur VII, 38 coll. Senec. de ira 
JII, 10. Ac talia tyranni animum 
indolemque maxime commonstrare, 
qui omnì iure divino humanoque 
postposito suo arbitrio omnia sub- 
iecerit, monere haud opus. — Ad av- 
toù tavry vid. IV, 80. I, 189 ibique 
allata. 


85 


462 


HERODOTI 


otgatnins arodeAvota® 0 dè ExÉlevos tovs éxl rc 
otedtas amontetvar ravtas tovs Olofatov rmaldas. 
uèv aroopaytvtes aUtov tavtn éAlrovro. 


Aapetos dè Exel te ropevoRevos éx Zovoay a 


KaAgudevins Eri tov Booxogov, îva Etevxro N yépu 
tev éofas ds wda Endes énì vas Kvavéas xaAevuévag 
tegov miaputas "EàAgves paci elvar* Etopevos Bè i 


Cap. LXXXV. 


ns Kalyndovins fx. ov Boono- 
e0v] Conf. IV, 83 ibique nott. — De 
loco, ubi ponte Bosporum iunxit Da- 
rius, dicemus ad IV, 87; de Chalce- 
done, in cuins ditione (7 KaZzndo- 
vin) hoc factum est, vid. nott. ad 
IV, 144. 

énxl tas Kvavéas nalevuievag] Nec 
Herodotus nec quisquam alius angi- 
quiorum scriptorum Cyaneas vocat 
insulas, quales memorarunt posterae 
aetatis scriptores. Saxa sunt e mari 
prominentia, ad oram Asiae atque 
Europae sita ante Bosporum, qua 
Pontus in eum intrat. Cf. Strabo 
VII. pag. 319 s. 492. Schol. Apollon. 
Rbhod. lI, 320 seq. 559 seqq. Eustath. 
ad Dionys. Perieg. 140. p. 111,7 
seqq. ed. Bernhardy, Nitzsch. ad 
Odyss. XI1I, 59. T. III. p. 373, ne 
plura. Vid. Kruse Il. l. p. 7 et Ap- 
pend. pag. 15 seq., ubi Valcania 
quaedam vestigia in insnlis illis la- 
tere existimat, quas in Argonauta- 
rum rebus maxrime celebratas Cya- 
neas dici a colore, quem eminus 
praebent, et P/anctas 8. Errantes et 
Symplegades, quod collidi eminus vi- 
deantur, satis constat. De quibus 
copiosissime egit Tzschucke ad Mel. 
II. 7 nott. exegg. Vol. III. P. II. p. 
974—577 coll. Bernhardy ad Dionya. 
Perieg. 144. pag. 558 seq. Add. 
Ukert: Geogr. d. Griech. u. Roem. 
III, 2. pag. 148 seq., Forbiger: 
Handb. d. alt. Geograph. II. p. 395 
seq. Nunc loco nomen Z/rek-Zaki. 

Etonevos dè nl to (00) Pauw. 
legi voluit éxl to dl0, in promonto- 
rio seu vertice Cyancarum. Valcke- 
nar.(cui adstipulaturGatterer: Thra- 
cien nach IHerod. uu. Thucyd. pag. 
145) coniecit éxl to lxol@, (sedens) 


in tabulato navis, ita 1 
uppì iurxta navis mi 
putetur, cum 7 
mero, aliis sint te ce 
xiotov. Atque ita sa: 
Odyss. III, 263. XIII, 7 
16. Nobis neutram pla 
telligendum Zovis Uri, 
templum, quod omnine 
dicitur fg0v, clarissimi 
dem, in loco prominenti 
late pateat in Pontum 
Quare accedere non 
quae scribit Clarke: 7 
681, Darium in una Cya 
sedisse atque ex eo ] 
xisse Pontum late pi 
quod in faucibus illis, i 
templum est situm, ff 
tuisse arbitratur. Sed 
Herodoti verba #01ewo; 
quae aliter atque dixi 
queunt. ,,70 i00r“ ail 
,,ad os Ponti erat, siv 
éxBolas toù Ilovtov in 
Vit. Sophist. I, 34, 1. 
nQ0g to orouati toù I 
neae, Strab. VII. pag. è 
[Add. Scylacis Peripl. 
p. 56. Geogr. Gr. minn. 
Arrian. Peripl. Pont. { 
Anon. II. Peripl. Pont. 
(‘T. IL. p. 232 Gail.) col 
dabimus de hoc templc 
IV, 87]. Ex fano inge: 
tur Pontus patebantqu 
bus petrae Cyaneae ips 
clarissime, conspicique : 
sunt dicem, docente Gylli 
Lib. HI, 5.‘ Tu add.] 
messung. etc. pag. 7. 8. 
dè érl to lodo vertit 
Ibi ad templum residens, 
Kruse l. l. pag. 8, quod 
interpretatus sit idi, que 


MELPOMENE. IV. 81. 85. 


463 


row Ilovrov, govra atiodéntov. melayéov pae amav- 
vxe dovpacigtarog, TOÙ TÒò pèiv uixos otadiol eloi 


le induci possimus, ac si 

Cyaneis Darius Pontum 
lemplatus, id quod ex Io- 
smplo potius fecit, ita ut 
è h. 1. non nisi orationi 
dae inserviat. — Mox dedi 
» eodd. probante Bredov. 
; recentt. edd. #@neîro pro 
ro. Vid. nott. ad l, 10. 
quoque exstat in codicis 
xcerptis. 


sorarog] Sancrofti liber 
tato», quod lectioni re- 
ud praetulerim, licet in 
. sententiis neutrum haud 
fatur. Conf. Matth. Gr. 
&avuaorotaros, neglecto 
xxhibet, qui Herodoteu ex- 
lnidas s. v. Eveeuvos T. I. 
Ac iure videtur Breigero 
2 Herodotus Pontum prae 
2aribus admiratione ma- 
tum iudicasse, tum ob ma- 
n, tum quod tantam aqua- 
m tam arcto freto in aliud 
iare, tum denique quod 
saevitià ventorumque vi 
larum reliqua maria su- 


dy pijuos stadior elor ina- 
Luo: xal puosor) Vulgo ur- 
red, quod retinuit Mat- 
‘odque etiam retinuerunt 
% Dietsch. Quod ego re- 
sof slo, praebuit Floren- 
plurali numero (s/0ì) vid. 
, 60 ibique nott. — Unde- 
) centum stadia aequant 
Germanica CCLXXVII et 
urrit; qui numerus iusto 
imius, cum acguratius in- 
maxima Ponti longitudo 

CXLII milliarr. Germa- 
>, ut alii volunt, CL. Scri- 
sH.N.VI,1: ,,Mensuram 
losporo ad Maeoticum la- 
am fecere XIV triginta 
D passuum, Eratosthenes 
rinorem, Agrippa a Chal- 
. Phasin X mill.‘ Quibus- 
renient ocio mille stadia 
bon. XII. pag. 548 s. 824 


C. Arrianus ponit novem mille septin- 
genta stadia, Agathemerus (II, 14) 
sex mille stadia n Tomis prope 
Istrum usque ad Phasin. Atque sic 
alii aliter: tu vid. Ukert: Geo- 
graph. d. Griech. u. Roem. III, 2. 
pag. 153—163, qui accurate omnia 
veterum de Ponti longitudine te- 
stimonia recensuit ac diiudicavit. 
Quae cum ita sint, Breiger., qui et 
ipse pag. 27 seq. 30 et veterum et 
recentioram de Ponti longitudine 
collegit testimonia, Herodotum vult 
minora adhibuisse stadia marina, 
quorum undecim mille centum paria 
sint Olympicis stadiis octo mille 
octingentis octoginta; etsi vel sic 
Herodotum non rectà transiisse 
Pontum, sed litora legentem statuas 
necesse est. Atque in eo ipso potis- 
simum insistit Dureau de la Malle 
Géographie physique etc. pag. 178 
seg., cum non tam de ea cogitan- 
dum sit longitudine, quae rectà Pon- 
tum secantibus exsistat, quam quae 
orarum, quas in navigando veteres 
maxime legisse constat, ambages 
una ad hune stadiorum numerum si 
retuleris, efficiatur, praesertim si 
eam terram, quae nunc a Caucasi 
radicibus ad mare usque procurrit, 
maris undis olim tectam fuisse sta- 
tuas. Nec igitur mirum, quod He- 
rodotus, cuius aetate, navigandi 
arte minus exculta, litora proxime 
legerent, tantam longitudinem Ponti 
esse edixerit; cum qui postea de his 
retulerint, quo tempore iam longius 
a terra navigare coepissent, mi- 
norem stadiorum numerum posue- 
rint. Quod idem teneri vult Kruse 
(Ausmess. d. Pont.) pag. 13 seqq. 
113 copiosius in haec inquirens, 
cum veteres semper navigarint oras 
ac litora legendo, vel in minimos 
sinus subinde intrantes; quod ipsum 
vero cum non plane sufficiat, noctis 
itinera ab Herodoto adiecta esse 
suspicatur, ut maior viae longitudo 
efficeretur, cum vera Ponti longi- 
tudo optime conveniat cum stadio- 
rum numero, qui e solis dierum iti- 
neribus supputatis prodeat. Quae 


464 


HERODOTI j 


o LI , , LÌ Li - b) L) 

Exatov xa gidior xa) puvpios, to dè svpog, Tm evEvti 
ÉUTOÙ, OTAÒLOL TEINAOGIOL XA. TELOYLÀLOL. TOVTOV TO 
TÙ OtoL@ EOTÌ eUgos téocepss otedioL, unxos dè toi 


alia affert argumenta, e maris na- 
tura partim deprompta, ea hîc trans- 
scribere longum est; namque Hero- 
dotus, quem erroris suspicione libe- 
rare studet Kruse, tum in negligen- 
tiae vitium incidisse putandus erit. 
Uf. Dahlmann. Herodot. pag. 6l et 
Rennel. pag. 464 de situ orarum 
Ponti eiusque longitudine Herodo- 
tum recte sensisse negantes. Cui qui 
ita patrocinari studet Larcherus, ut 
minora stadia adhibuisse putandus 
sit, quorum undecim millia aequent 
CCXXVI milliaria Gallica (lieues), 
quae ipsa sit vera Ponti longitudo: 
profecto non vidit, cadem minora 
stadia, si in longitudine definienda 
valeant, in reliquis quoque mensu- 
ris valeant neccsse esse, coque ipso 
omnem perverti mensurarum ratio- 
nem. Itaque hanc rationem merito 
reiecit Ukert. 1. 1. pag. 153. not. 89, 
id quidem manifestum esse ratus, 
ab Herodoto acque atque ab aliis 
Pontum maiorem esse habitum. At- 
que Hervdotum, quae cognoverit, re- 
tulisse indeque excusari posse Man- 
nerti est sententia IV. p. 320. Et 
sane, med quidem sententifà, ex- 
cusandus erit Noster, si accura- 
tam longitudinis Ponti cognitionem, 
quam nemo suae et posterne actatis 
et vix quisquam nostra habuit ae- 
tate, sibi comparare haud potuerit 
indeque ea si retulerit, quae ab aliis 
fando audiisset, Ionibus aut Mile 
siis commercii causa hoc marc per- 
lustrantibus, aut quae sibi ipsi ma- 
xime viderentur probabilia Pontum 
pernaviganti. 

tÒ dì #000g — CtAdIOL TELMAOGLO! 
xal toogilior] teLpuogivi unus San- 
crofti liber cx emendatione; cf. IV, 
86. Reliqui depxocior. Breigero alio- 
rum scriptorum de Ponti latitudine 
testimonia, ab Herodoto non admo- 
dum discedentium, colligenti 1. ]. 
videtur non valde a vero aberrasse 
Noster, cum e Danvillii ratione 3379 
stadia minora expleant latitudinem, 
modo non ea, qua IHerodotns velit 


parte, sed ab Heracle 
ad Borysthenem, qui 
esse dicunt Pontum, il 
ris. Cf. quoque Rennel. 
Et monet quoque Dures 
l. 1. pag. 181, latitudi: 
Herodoti aetate usque 
tempus videri valde 
multà terrA ad fluminni 
sertim aggestài. Nec 1 
cedunt ab Herodoteis : 
liaria Gallica CKXIVY.. 
bus veram l’onti latitu 
neri asserit l'linii inte 
Quo magis a vero abe 
mus Larcherum, qui 

quam ponit, stadivrum 
nisi LXVII milliaria ' 
eftici statuit, cum, wu 
mantur stadia, cxsista: 
milliaria (tallica et qu 
Kruse l. |. pag. 26 hî 
ctium itinera addita cei 
ior exsisteret latitudo, 
sit LII milliarr. Germa 
dierum itinere quae co 
— Ad verba rt; evQv 
#0vrot conf, I, 193 et I' 
laudd. 

TUUTO TOÙ TEÀcty#806 1 
£1:008 teccegEsS ctadtO4) 
ram loci ob verbum éet 
ibique nott. Quod ad ij 
tiam attinet, observat Ì 
29, vocem oroua apud 
duplici sensu accipi, ei 
illo Bospori loco inaxi 
prope Iovis Urii templu 
co), et latiori de omni 
gitudine, ut in verbis 
quentibus: u7xog dè ri 
quibus ipsis perspicuita 
dita putem haec: 0 cr 
Boczogos néxintrar, ne 
vocem oroua sensu arot 
que positam accipiat. 
autem, ut Kruse |. l. p 
statuit, locus propre An 
ut nunc vocatur, marim 
per totum tractum angu 
ne ip latitudine indie 


MELPOMENE. IV. 83. 


465 


mv, ro dn Boorogos xéxAntai, xt’ 0 dn Etevaro N yé- 


, él otadiovs sîxooi xal Éxatov éou. 


ovrlda 0 Booropos. 


Ierodoto consentiunt rerum 
tes, Strabo, Eustath. ad I)io- 
srieg. 1. 1., alii; dissentit Scy- 
ten, et Polybius duodecim po- 
ladia; recentiores modo quat- 
edo ser stadiis loci huius la- 
em definiunt. Vid. Breiger. 
g. 27 et Krause |. l. pag. 41, 
lerentiam ita tolli posse pu- 
t temporum decursu loci na- 
nutatà ipsum fretum, olim 
i, iam latius factum fuis- 
timetur. Cf. etiam Tzschuck. 
I, nott. exegg. Vol. II. P. I. 
39 et Ukert ].1. pag. 145 seq., 
ipse varias veterum nota- 
de huius loci latitudine cx- 
Add. Mueller ad Scylac. Pe- 
+ 67 (Geogr. Gr. minn. I. 


pr, tò di Boonogos xéxin- 
Noster scripsit respiciens 
! id, quod proxime positum 
dit è avzn, verum ad il, 
rimarium in hac tota senten- 
istit #]x0g roù crouatos. Cf. 
01, 17. III, 103. Ad significa- 
vocis atynv cognoscendam 
» quae leguntur I, 72 (ubi cf. 
VI, 37. VII, 223 et quae plura 
"it Ukert l. 1, pag. 144 not. 27. 
infra dixit IV, 118: xl to 
toò Bocnogor. Add. Maxim. 
ies. VIII, 7 ibique Davis. p. 
lat. Pericl. 19 init. Eodem 
\ Mela, Plinio, aliis memorari 
ad Melae locnm I, 19 notavit 
ieke in nott. exegg. (Vol. III. 
ag. 571 coll. Vol. III P. Il. 
8, Ukert 1. 1. Et monet quo- 
1. Italus interpres avynv de 
i ferrae sive maris dici tractu: 
\etum, ut quem adzéva, i. e. 
Graeci dixerunt Bosporunm, 
arci dogaz, Itali (quod idem 
let) il braccio di San Giorgio 
it. Videtur locutio ducta a 
s humani similitudine, quam 
1 posterue quoqne aetatis scri- 
adhibentes Propontidem vo- 


ODOT. II. 


, > ss 3) 
teiver È ES tv 


‘H dè Ilgorovris, fovoa eUpos pèv 


carunt ventrem et Hellespontum ve- 
sicam. Monuit Kruse |. l. pag. 31. 


eni otadiovg elxoci nal Éxatoy 
écr.] In hac longitudinis mensura 
scriptorum testimonia ferme concor- 
dant, quae etiam non nisi quadra- 
ginta stadiis differre videtur ab ea, 
quam nunc scribunt tractus esse 
longitudinem. Ac tolli hanc ipsam 
differentiam, si Bosporus usque ad 
Cyaneas producatur insulas uno 
milliario Germanico, statuit Kruse 
pag. 43 seqq. 119 seqq. Breigero I. |. 
pag. 20 aliquot saltem stadiis in lon- 
gitudine detinienda errasse videtur 
Noster; cui quod succenseamus eam 
ob causam, sanequam non erit. 


"H dè IToorovris fotoca evpog utv 
cradiov reviqguootov] De Propon- 
tide ciusque longitudine et latitudine 
locos veterum scriptorum exhibuit 
ac recensuit Ukert 1.1. pag. 140 seq. 
coll. Forbigero 1. 1. II. pag.23. /rou- 
pontidem nunc vocgari mare album 8. 
mare di Marmora, nemo nescit; cuius 
latitudinem wndecin milliariorum 
Germanicorum esse cum tradant, 
haud scio an lapsus fuerit Mannert. 
IV. pag. 504, latitudinem Proponti- 
dis, quae decem sit milliariorum geo- 
graphicorum, accurate emensum es- 
se Herodotum scribens. De quo ipse 
viderit. Qui enim quingenta stadia 
(id est XII{ milliarr. Germanicc.) 
latam esse Propontidem scripsit, 
si a Bisanthe 8. Rodosto (ut nunc 
vocant) proficiscaris; is sane sexa- 
gintastadia addidisse minimeque igi- 
tur accurate spatium indicasse pu- 
tandus erit. At excusari posse He- 
rodotum censet Kruse l. l. pag. 47. 
120, si Herodotum non rectà Pro- 
pontidem traiecisse putemus, sed 
navigatione praeter insnlas facta eo- 
que modo multum producta, vel ob 
flnctus Bospori cursum rectum prae- 
pedientes. Breiger. 1. 1. pag. 24 de 
his pronuntiare non andet, cam haud 
teneamus locos, ad quos referri que- 
at mensura hîc tradita. 


30 


464 


HERODOTI j 


éxatòv xal yiluo xal uvoror, to dè eUpos, ti eVpvrar 
EGUTOÙ, CTEÒLOL TELNXOCLOL xa. TELOYL'ALOL. TOVTOV tOÙ : 
tÒ otoUa EGTÌ eUpos téoceges otddLoL, uixos dè toù a 


alia affert argumenta, e maris na- 
tura partim deprompta, ea hîc trans- 
scribere longum est; namque Hero- 
dotus, quem erroris suspicione libe- 
rare studet Kruse, tum in negligen- 
tiae vitium incidisse putandus erit. 
Cf. Dahlmann. Herodot. pag. 61 et 
Rennel. pag. 464 de situ orarum 
Ponti eiusque longitudine Herodo- 
tum recte sensisse negantes. Cui qui 
ita patrocinari studet Larcherus, ut 
minora stadia adhibuisse putandus 
sit, quorum undecim millia aequent 
CCXXVI milliaria Gullica (lieues), 
quae ipsa sit vera Ponti longitudo: 
profecto non vidit, eadem minora 
stadia, si in longitudine definienda 
valeant, in reliquis quoque mensu- 
ris valeant neccsse esse, coque ipso 
omnem perverti mensurarum ratio- 
nem. Itaque hanc rationem merito 
reiecit Ukert. l. 1. pag. 153. not. 89, 
id quidem manifestum esse ratus, 
ab Herodoto acque atque ab aliis 
Pontum maiorem esse habitum. At- 
queHerudotum, quae cognoverit, re- 
tulisse indeque excusari posse Man- 
nerti est sententia IV. p. 320. Et 
sane, meà quidem sententiî , ex- 
cusandus crit Noster, si accura- 
tam lungitudinis Punti cognitionem, 
quam nemo suae et posterae actatis 
et vix quisquam nostra habuit ae- 
tate, sibi comparare haud potuerit 
indeque ea si retulerit, quac ab aliis 
fando audiisset, Ionibus aut Mile- 
siis commercii causa hoc mare per- 
lustrantibus, aut quae sibi ipsi ma- 
xime viderentur probabilia l’ontum 
pernaviganti. 

TO dè Ev00S — ctAdLOL tTeLNuoGIO! 
nal toLozidlioL] tgenxocioi unus San- 
crofti liber ex emendatione; cf. IV, 
86. Reliqui denuocio:. Breigero alio- 
rum scriptorum de Ponti latitudine 
testimonia, ab Herodoto non admo- 
dum discedentium, colligenti 1. |, 
videtur non valde a vero aberrasse 
Noster, cum e Danvillii ratione 3375 
stadia minora expleant latitudinem, 
modo non ea, qua Herodotus velit 


parte, sed ab Heraclea i 
ad Borysthenem, qua ] 
esse dicunt Pontum, illa 
ris. Cf. quoque Rennel. |. 

Et monet quoque Dureau 

I. 1. pag. 181, latitudine: 
Herodoti aetate usque a 
tempus videri valde d 
multà terrà ad fluminum: 
sertim aggestà. Nec adi 
cedunt ab Herodoteis nu 
liaria Gallica CKXIV} (li 
bus veram l’onti latitudi: 
neri asserit l’'linii interpi 
Quo magis a vero aberr 
mus Larcherum, qui pr 
quam ponit, stadivrum rt 
nisi LXVII milliaria Ga 
effici statuit, cum, vulg 
mantur stadia, cxsistant 

milliaria Gallica et quod 
Kruse 1. 1. pag. 26 bîe q 
ctium itinera addita cense 
ior exsisteret latitudo, 
sit LII milliarr. Germani 
dierum itinere quae confi 
— Ad verba rt; evgura 
#ovrot conf, I, 193 et IV, 

laudd. 

rovTOv TOÙ rEie6y506 tÒ 

#00g téoceges ctadto:] A 
ram loci ob verbum éorl c 
ibique nott. Quod ad ips: 
tiam attinet, observat Kr 
25, vocem croua apud E 
duplici sensu accipi, et a 
illo Bospori loco inaxim 
prope Iovis Urii templum 
co), et latiori de omni Ik 
gitudine, ut in verbis pi 
quentibus: u7xog dì rov 
quibus ipsis perspicuitatis 
dita putem haec: 0 avgi 
Boorogos néxAnta:, ne qu 
vocem ctoua sensu arctio! 
que positam accipiat. I 
autem, ut Kruse l. l. pag 
statuit, locus propre Arad 
ut nunc vocatur, maxime i 
per totum tractum angusti 
ne in latitudine indican 


MELPOMENE., IV. 83. 


465 


:, tò dn Boozogos xéxArtar, xut’ 0 dn Etevxro N pé- 


li otadiovs elxoci xal Exatov ott. 


tia 0 Booropos. 


‘odoto consentiunt rerum 
3, Strabo, Eustath. ad )io- 
eg.l. 1., alii; dissentit Scy- 
, et Polybius duodecim po- 
lia; recentiores modo qual- 
9 sex stadiis loci huius la- 
1 definiant. Vid. Breiger. 
27 et Krause 1. l. pag. 41, 
entiam ita tolli posse pu- 
emporum decursu loci na- 
tatà ipsum fretum, olim 
iam latius factum fuis- 
ietur. Cf. etiam Tzschuck. 
nott. exegg. Vol. IlI. P.I. 
et Ukert l.]. pag. 145 seq,., 
3se varias veterum nota- 
+ buius loci latitudine cx- 
\dd. Mueller ad Scylac. Pc- 
87 (Geogr. Gr. minn. I. 


|, tò dn Boorogos xéxln- 
Noster scripsit respiciens 
id, quod proxime positum 

ò Um, verum ad il, 
marium in hac tota senten- 
dt 87x05 roò crouatos. Cf. 
37. HI, 103. Ad signitica- 
ocis a1’ynv cognoscendam 
quae leguntur I, 72 (ubi cf. 
s87. VII, 223 et quae plura 
Ukert 1. l. pag. 144 not. 27. 
fra dixit IV, 118: éxl to 
16 Boonogor. "Add. Maxim. 
s. VIII, 7 ibique Davis. p. 
t. Pericl. 19 init. FEodem 
fela, Plinio, aliis memorari 
| Melne locnm I, 19 notavit 
re in nott. exegg. (Vol. III. 
x. 571 coll. Vol. III. P. II. 
Ukert 1. 1. Et monet quo- 
Italus interpres avynv de 
errae sive maris dici fractu; 
lam, ut quem avzéva, i. e. 
3raeci dixerunt Bosporum, 
ci bogaz, Itali (quod idem 
%) fl braccio di San Giorgio 
. Widetur locutio ducta a 
humani similitudine, quam 
\osterue quoque aetatis scri- 
dhibentes Propontidem vo- 


DOT. II. 


, > * ù 
telver È ES tmv 


‘H dè Ilgorovtris, govoa eUpos pèv 


carunt ventrem et Hellespontum ve- 
aicam. Monuit Kruse |. I. pag. 31. 


enxì oradiove sixocr nal Exaroy 
éct.] In hac longitudinis mensura 
scriptorum testimonia ferme concor- 
dant, quae etiam non nisi quadra- 
ginta stadiis differre videtur ab ea, 
quam nunc scribunt tractus esse 
longitudinem. Ac tolli hanc ipsam 
differentiam, si Bosporus usque ad 
Cyaneas producatur insulas uno 
milliario Germanico, statuit Kruse 
pag. 43 seqq. 119 seqq. Breigero |. |. 
pag. 26 aliquot saltem stadiis in lon- 
gitudine detinienda errasse videtur 
Noster; cui quod succenseamus eam 
ob causam, sanequam non erit. 


"H dè IToorovrls foca evpos uty 
cradivv nevrquociov) De Propon- 
tide ciusque longitudine et latitudine 
locos veterum scriptorum exhibuit 
ac recensuit Ukert I. 1. pag. 140 seq. 
coll. Forbigero 1. 1. IT. pag.23. ro- 
pontidem nunc vocari mare album 8. 
mare di Marmora, nemo nescit; cuius 
latitudinem wndecim milliariorum 
Germanicorum esse cum tradant, 
hand scio an lapsus fuerit Mannert. 
IV. pag. 594, latitudinem Proponti- 
dis, quae decem sìt milliariorum geo- 
graphicorum, accurate emensum es- 
se Herodotum scribens. De quo ipse 
viderit. Qui enim quingenta stadia 
(id est XIIY milliarr. Germanicc.) 
latam esse Propontidem scripsit, 
si a Bisanthe s. Rodosto (ut nunc 
vocant) proticiscaris; is sane sera- 
gintastadia addidisse minimeque igi- 
tur accurate spatium indicasse pu- 
tandus erit. At excusari posse He- 
rodotum censet Kruse 1. l. pag. 47. 
120, si Herodotum non rectà Pro- 
pontidem traiecisse putemus, sed 
navigatione praeter insnlas facta eo- 
que modo multum producta, vel ob 
fluctus Bospori cursum rectum prae- 
pedientes. Breiger. 1, 1. pag. 24 de 
his pronuntiare non andet, cum haud 
teneamus locos, ad quos referri que- 
at mensura hîc tradita. 


30 


466 


HERODOTI 


otadicov mevraxooiav, unxos dè TETRaNOGiIOv xal 
xatad.doît é tòv ‘EXAnorovrov, tovra otsvotnta | 


umuos dè rergoxociov val qiliov] 
Accuratius in Propontidis longitu- 
dinem inquirens Kiuse 1. l. pag. 48 
seqq. Herodoti mensuram invenit a 
veru vix quadraginta differre sta- 
diis; quod ipsum non tanti esse re- 
cte monet, ut scriptorem socordiae 
incusenus. Breigero, qui l. 1. pag. 
24 seq. minora hîc intelligi vult ata- 
dia, equidem adstipulari nequeo, 
qui in Krusii sententia acquiescen- 
dum censeo. 


»xatadidoè is tov 'Edigorovror] 
Frequentius utique hoc sensu apud 
Nosirum invenias éxd:d0va: de 
fluvio, qui in alium fluvium aut in 
mare influit; vid. nott. ad IV, 50 et 
ad I, 6. — De /fellesponti nomine 
vix est, quod dicamus post copiosis- 
simam disputationem ‘l'zschuchii ad 
Mel. II, 2 nott. exegg. pag. 109 seqq. 
(Vol. 11I. P. 11): add. Ukert 1. 1, p. 
134 seqq. et Forbiger 1.1. pag. 22 
seq., qui veterumlocos de l{ellespon- 
to accurate exhibuerunt. De longi- 
tudine et latitudine Hellesponti dis- 
quisivit quoque Jreiger l l. pag. 24. 
25. Hoc unum lîc teneri velim (de 
quo et ipso disputat ‘Tzschucke 1. ]. 
p. 110), Hellespontum tum latiori 
sensu et magis antiquo, ut videtur, 
more ita dici, ut omnem Proponti- 
dem, quam vocant, simul una cum 
ipso freto Hellesponti, a Sigeo inde 
igitur usque ad Byzantium, compre- 
hendat (cf. VII, 137. IV, 33. 138. 
VI, 33, alia, quae et Breiger. 1.1. p. 
20 et Kruse 1. I. p. 18 attulerunt); 
tum arctiori sensu de isto tantum 
canali, quem Daurdarellorum nomine 
sive freti Gallipolilauni, quoniam ab 
urbe Gallipolitana initium vulgo con- 
Rtituunt, hodieque designant; vid. 
IV, 85. 86. VII, 33. 35 et conf. 
Breiger. et Kruse 1. 1. 


dovra oterrornia uèv Énta cta- 
d'ove] E Schweighaeuseri emenda- 
tione exhibui cum recentt. edd. ore:- 
10rnta pro vulg. Greurorni:, cuius 
vel ob sequens 47x05 nullus hîc esse 
potuit locus. Sanerofti liber Grz- 
vorarov praebet. Ad argumentum 


conferri debet VII, 33. 
cum, in quo septem stadi 
sit Hellespontus, accura! 
prope Abydum (cuius lo: 
terra prominenti iacet A. 
ius e regione in altera ] 
ripa olim Sestus, nunc ri 
Zemenik in colle prope Ja 
piem stadiorum numerc 
cum Herodoto convenit 
discedit Xenophon Hell 
O octu ponens stadia, is sj 
urbes, non quo maria dii 
casse videtur. ZDwo tan 
memorat Polyb. XVI, 4, 
dum in loco subest; reliq 
testimonia cum Herodot 
septem stadiorum fere ec 
peditabit Ukert 1. l. pag. 
nota 4l recentiorum que 
sententiar, in his mens 
randis vel magis inter se 
tium: quod vel ex iis, qu 
18 seq. in tabula propost 
potest. Lechevalier atqu 
cem stadia Hellesponta! 
nunc angustum ese die 
dotum una cum reliquis 
bus lapsum esse ezistii 
ipsas maris angustias ter 
cursu paulatim extensas 
Kruse 1. LL pag. 51 seqq. | 
8eq. 120. Certi quid defi 
det Breiger 1. 1. pag. 25 
gis ipse, quid verum sit 
cernere ausim, cum 
aetatis viros doctos ta 
hanc distantiam emens 
deam. Sic Andreossy in! 
et Abvdnum maris latitui 
dicit ,,375 Toisen‘ (qu 
est mensura sex pedes 1 
plectens); Truguet poni 
mensurae Gallicae1125— 
ten 1150; Juchereau de 
nis locum angustissimun 
lid el Bahr et Kaleh.! 
ut nunc vocant, contii 
Toiscs‘ vult, Kiepert ' 
Protulit haec Ukert 1. ]. 
tis commonstrant, quam 
sit, de his certi quid e 
velle. 


MELPOMENE. IV. 83. 86. 467 


, pijxos dè terpaxooiovs. Exdidoî dì 6 'EXinomovtos 
medayeos, tò dn Atpatov xaréetac. Meutgronta: di 86 


e° vnòùs érinav padiota xN xatavver Èv paxonuegin 
xtaxiopvoias, vuxtòs di ttaxiouvolas. NdN dv és 


è rergaxogiovs] Necem 
ntur milliaria Germani- 
erissima csse optimeque 
nonet Kruse 1. l. pag. 52. 
videbatur Breigero, qui 
3, recentiorum testimo- 
lesponti longitudine alla- 
team mensuram conten- 
niam neque cum aliorum 
iciliari posse nisi mino- 
uoque stadiis Nostrum 


e sumas. Mili potior 
intia. 
AP. LXXXVI. 


rey x. t.Z.] De voce ér- 
ott. ad IV, 68. Mox dedi 
gf) cum Mediceo, Flo- 
s duobus. Reliqui libri: 
s807, quod a melioribus 
i minime dicere debebat 
in Lex. Gr. s. v. Apud 
‘eripl. $. 22 (pag.8 Hud- 
Gail.) legimus: x«oa- 
ra — Nuegus Laxods. 
AIOULOMVOLAG, VVATOS 
relag] 00yvias pro 00- 
recentt. edd. dedi. Cf. 
st vero talis Herodoti 
, ut uno eoque longo die 
*‘iat iter 70,000 orgyia- 
s autem 60,000 orgyia- 
summam 700 et 600 sta- 
iunt ea cx ratiocinatio- 
ad II, 119 tradidimus. 
doti rationem vulgo re- 
nisse observat Wesselin- 
quosdam hinc disceden- 
Vid. Ukert: Geogr. d. 
n. I, 2. p. 56 seq. 58. 
bon. ad Strab. I. p. GI 
» vario modo, quo vete- 
itria et maritima itincra 
monens. Ac locorum di- 
nino secundum naviga- 
qui ad tale iter confì- 
nmi soleant, definiri re- 
Vil. ad Scylac. in Geogrr. 
ag. 328 seq. Unde iter 


ipsamque distantiam vix accuratius 
indicari posse quivis intelliget, qui 
locorum difficultates, ventos magis 
minusque prosperos, acstus, fluctus, 
vada, alia navigationis impedimen- 
ta, quin ipsas naves non pari cursu, 
sed partim velocius partim tardi- 
us progredientes, satis respexerit; 
quamquam ubi stadiis spatinm haud 
licuit accurate definire, alteram ra- 
tionem secundum navigationis dies, 
latiorem illam quidem, veteres, ut 
v.c. Scylacem praetulisse sponte pa- 
tet. Quae cum ita sint, haud mirum, 
huinsmodi mensuras laxiori sensu 
apud Scylacem accipiendas esse, 
qui nec ipse in illis indicandis sibi 
constans reperitur, monente Gail. l. 
1. p. 329 coll. 334. Quo minus Man- 
nertus I. p. 214 quingentorum sta- 
diorum mensuram a Scylace semper 
observari debebat pronuntiare. Et 
quingenta stadia (quae undecim fere 
gcographica milliaria aequant) diei 
totidemque noctis in navigationem 
vulgo apud veteres numerari censet 
quoque Kephalides Histor. mar. 
Casp. pag. 105 seqq. Calidius de 
Herodoto pronuntiat Rennel. pag. 
390, Herodotum diurna itinera falso 
emensum esse contendens; melius, 
si quid video, Miot, Gallus interpres 
in nota ad h. l., qua Herodoti men- 
suras cum vera inaris longitudine 
bene congruere ostendit. In clau- 
sula denique addere iuvat, quod 
Mannert. 1.1]. ex his Herodoti men- 
suris colligi vult, Milesios scil. tum 
temporis iam altum tenere mare au- 
sos ipsosque nautas eam artis peri- 
tiam nactos esse, ut, quantum spa- 
tii uno die navis conficeret, definire 
potuerint. Quod ad nocturnam Ponti 
navigationem attinet, etiamnum pe- 
riculosam ob nebulas ventorumque 
vim ac fluctus, Kruse 1, l. pag. 20 
nocturna itinera ab Herodoto sponte 
adiecta esse sumens, quo maius ef- 
ficeretur intervallum, veteres con- 
tendit prorsus abstinuisse a noctur- 


30* 


468 


HERODOTI 


uiv Dacw axò toÙ GtOUATOS (tovto yao Éori roù ITom 
xQotatov) Mueotav Evvea TÀ60g toTì xaì vuxtdv 0xre' 
Evdexa uvorades xa. Exatov Oppuitcav yivovrai, éx Sè 1 
puiécov tovtéav otadior Éxatov xal glio xal pvpioi sli 
Qsuoxvonv tv eri Oeouadovii rotuuod Ex tie Zivdixi 
ToÙTO yeg éoti toù Ilivtov sUgUtatov) toLdv te Mueot 
duo vuxtdv mA009° avrai dE tosîs uvorades xal toi 
ogpviéav pivovrar, otEedioL ÎÈ toLmuOGIOL al TOLOZLÀ 
uév vuv Iovros ovros xal Boorogos te xal ‘E2240 


OUT TÉ uor ueperoéara. xal 


na navigatione, instrnmentis nauti- 
cis praesertim destitutos atque ac- 
curatiori navigandi arte carentes: 
qua re rationem, quac inter diurna 
ac nocturna intercedat itincra, falso 
ab Heroduto prodi pronuntiat idem 
vir doctus, cui iu talibus assentiri 
nequeo, quae quam incerta sint ac 
duhia, nemo non intelligit. 

ndn vv Ès pìv Daciv drrò toù ct6- 
patos] Ad Phasin plerosque veterum 
scriptores extremum Ponti Euxini re- 
cessum ponere de longitudine Ponti 
disputantes, observat Breiger. |. ]. 
p. 38. — oropa, 8. 08 Ponti, ut in 
Scrlac. $. 67 (de qua appellatione 
vid. pluribus monentem Tzschucke 
ad Pompon. Mel. I, 19 nott. exegg. 
p. 570 Vol. III. P. I), eo loco poni- 
mus cum Krusio I. ]. p. 11 seqq. 30 
seqq. 38 seqq., ubi Iovis Urii fuit 
templumj Anadoli Kavak nunc vo- 
cant. A quo loco usque ad Phasis 
ostia spatium esse CXLII ferme 


Germanicorum milliariorum tradunt. 


aviai evdena uverades val éxa- 
tOv 0pyuLéwv yirovtai] Tu vid. nott. 
adII, 119. Ac recte monuit Schweig- 
haeuserns, intelligi 111 myriades 
sive 1,110.000 orpyias; unde non 
opns cnm Larchero in nott. ad h. Ì. 
et Breiger]l. 1. pag. 33 ita transpo- 
nere voces: evdena al fnarov uv- 
ouades opytitmr. Add. Kruse l. I. 
pag. 9 in not. Inde paulo inferins 
cum recentt. edd. exhibui ross uu- 
ouedes val Termuovta, ubi vulgo 
Tosic xal toemuovta pvgioides, quem 
ordinem verborum retineri vult cen- 
sor Ienenris (Ih17. nr. 162. p. 364). 

és dè Ospionvono tnv énl Oeouo- 


xatà ta Elonueva xe 


dovrei] De Thermodonte, qui: 
pellatur Termeh, paucis m 
ad Il, 104; add. Forbiger 
pag. 110 seq. et cf. Herod. 
Ad quem filuvium Amazones 
se dicuntur in urbe 7Aemia 
fluvii ostia sita. Cf.Anon.I 
Pont. $.16 T. III. pag. 156 
Strah. XII. pag. 547 s. 824 
Schol. Apoll. Rhod. II, 37 
Tzschucke adMel. I, 19 not 
(Vol. II. P. 1) pag. 602, 
p. 601 de Thermodonte.—., 
dixijs omnes libri scripti ' 
Sed vid. nott. ad IV, 28 
Krure |, l. pag. 26. 

ovID té pot pFpetgeore 
tofata pluralis numeri es 
bene discernenda a forma | 
tar, quae paulo ante legitu 
gularis numeri est forma. C 
dov. p.329 et vid. Etymolq{ 
p. 578, 41. Cramer Anecd 
p. 287, 28. Quae sequunta: 
xal xata TA elonueva nEPO 
dentur addita ad comproba: 
xime antecedentia, cum ni 
valcant nisi: atque horum n 
se habet, ut dixi; sive: atqu 
ea quam dixì ratio s. natura 
maria revera ita ut dixi « 
sunt. Eodem sensu passivi 
trali xigvre Noster dixit 
— Caeternm hicce locus 
indicio esse, ipsum Herodot 
maria visisse ipsumqne di 
fuisse emensum, iter facien 
recto cursu, sed, ut ptob: 
oras legentem sinusque vis 
Cf. Breiger. 1. 1. pag. 19,1 
130 et supra nott. ad IV, 4 


MELPOMENE. IV. 86. 87. 469 

ci dì xal Aipvnv 6 Iovros ovros, éxdidovaav È Éov- 
0440 té élaooc Eovroù, 7 Maris te xadéerat 

10 tov Iovrov. 

dì Aagstos, 06 éBenoaro tòv ITovrov, ErAse onioo én18T 


sugar, Ts apyitéxtav Epeévero MavdpoxAéns Zauios. 


Maeoticam vix ille videtur 
edum pernavigaase; quip- 
us ambitu eum non recte 
fuisse, sequentia satis do- 
igrua quamvis iis, quae 
lidit, mariniun esse lacum 
rans. Cf. Heyse l. l. pag. 
ger. pag. 33, qui Herodo- 
is crimine ita liberari posse 
verba on 70440) té élao- 
v (in quibus cave deleas 
praeter Herodoti libros 
tetur quoque Eustathii au- 
d Dionys. l’erieg. vs. 163) 
ini lacus ambitu accipian- 
id longitudinem et latitu- 
erantur. Quae vereor ut 
Conferantur caeterum de 
» paludis ambitu Scylax $. 
Huds. p. 283 T. I Gail. 
etit Anonoym. in Peripl. 
pag. 206 T. III ed. Gail.), 
. ad Strabon. VII. p. 310 
quae Wesselingius profert 
Byzant. verba ex Anaplo 
Id. Mannert. IV. pag. 323. 
ros dì nai Liuvnv o ITovros 
rog a pluribus codd. abest, 
ymissum est in Dindorfi 
uncis inclusit Dietsch. 
retinui cum Schwei:haeu- 
repetitum videtur prono- 
listingueretur kic Pontus ab 
to proxime memorato. De 
éxe08at conf. IV, 44 fin. 


‘05 ITovtov] Vid. nott. ad 
Zespexit ad haec Eustath. 
i. Perieg. 14. 163. 


Cap. LXXXVII. 


leo xl tv yÉpuear] 
.loco, ubi Bosporus ponte 
at (conf. IV, 85 init.), navi 
erat ad Cyaneas insulas, 
sverans ad Iovis Urii tem- 
pso Ponti introitu situm, 
ins omnem Pontum con- 


templatua est; quo facto rediit enm 
ad locum, ubi pons structus erat. 
— Pro vulg. #&ynoato et tTNnpoaps- 
vog e Florentino recepi é&e p0at0 
et &e p0anevog, probante Bredovio 
p. 16. Conf. etiam nott. ad. III, 23. 

Mavdeoniénz; Zauog] ,,De hoc 
Mandrocle vid. Tzetz. Chiliad. ], 
hist. 31 [et in Allegor. Homericc. in 
Matrang. Anecdd. I. p. 224) et Iu- 
nium in Catalog. Artific. in voc. p. 
118 ibique land. Brissonium De reg. 
Persar. princip. lib. III ($. 97, ubi 
etiam reliqua veterum testimonia 
de Dario Bosporum iungente operà 
Mandroclis]).‘‘ Creuz. Idem Man- 
drocles mox cap. 8, ubi pro Ma»- 
deox2f7g in Autholog. Palat. VI, 34 
Mavdooxiémv. ‘Avdpoxléins exstat 


‘apud Gyll. De Bospor. Thrac, II, 


15, idemque placeret Wesselingio, 
ni libri scripti apud Herodotnm ad- 
versarentur, Neque vero quidqnam 
mutandum, quandoquidem alia quo- 
que nomina propria inveniuntur cum 
Marvdgo composita, haud infrequen- 
tia illa quidem in Asia minori, Io- 
nia praesertim et Caria, observante 
Letronnio in Journal d. Sav. 1846. 
p. 1!3 seq. Formam Mavdpoxltns, 
cuins loco Sancrofti liber alterque 
codex Mavdeox?ns, satis tuentur 
similia, quae attulit Bredov. p. 258. 
Unde quoque in accusativo Mav- 
do0xZ#a recte praebent libri scripti 
cap. 88.89. In Silligii Catalogo Ar- 
tificum Mandroclem invenire non po- 
tui. Sed Brunn in catalorum arti- 
ficum Graecorum (Geschichte d. 
Griech. Kiinstler II, 1. pag.359) re- 
tnlit Ma::droclem, de quo Cr. con- 
ferri vult Fr. Thiersch: Ueber die 
Epochen d. bildend. Kunst etc. pae. 
180 seq. ed. alt. Ac pertinere mihi 
videtur Mandrocles ad illam artifi- 
cum scholam, qua Samus iam ma- 
ture inclaruit: vid. nott. ad I, 4l. 
III, 60. 


468 


HERODOTI 


uèv Daowv amò toù otduaros (tovto peo Ééori rov ITo 
xootatov) Muegécov Evvea rA008 tor) xal vuxtidv oxti 
Evdexa uvoiades xal Éxatov opyviécav pivovrar, Éx dì 
quitcav tovtéav otedio Éxatov xal qidior rai pvpioi ei 
Qeuoxvonv tHv érl Oeouadovii rotauod Èx ts Zuvdi: 
toÙùto Yap éoti toù ITavtov eUpUTATOv) toLddv te Nue 
duo vuxtòv mAi6os* avra. SÈ tosts pvouades xal 1 
oopuitav pivovrar, otedioL dÈ tEI“NOGIOL xal TOLOY 
uév vuv Ilovros ovros xaì Boormogos te xal ‘EAA 
OUT” TÉ uor ueuetoéara. xa) rata ta Eelonueva a 


na navigatione, instrumentis nauti- 
cis praesertim destitutos atque ac- 
curatiori navigandi arte carentes: 
qua re rationem, quae inter diurna 
ac nocturna intercedat itinera, falso 
ab Heroduto prodi pronuntiat idem 
vir doctus, cui iu talibus assentiri 
nequeo, quae quam incerta sint ac 
duhia, nemo non intelligit. 

nin cv ès piv Bacwy dirò toù cto- 
petoc] Ad Phasin plerosqne veterum 
scriptores extremum Ponti Euzxini re- 
cessum ponere de longitudine Ponti 
disputantes, observat Breiger. ]. l. 
p. 38. — Goropa, 8. 08 Ponti, ut in 
Scylac. $. 67 (de qua appellatione 
vid. pluribus monentem Tzschucke 
ad Pompon. Mel. I, 19 nott. exegg. 
p. 570 Vol. III. P. I), eo loco poni- 
mus cum Krusio I. l. p. 1I seqq. 30 
seqq. 38 seqq., ubi Iovis Urii fuit 
templum;j Anadoli Kavak nunc vo- 
cant. A gno loco usque ad Phasis 
ostia spatium esse CXLII ferme 


Germanicorum milliariorum tradunt. 


avrai Evdena uvordes nai Exa- 
tov dgyviéwv yin ovta:] Tu vid. nott. 
adII, 119. Ac recte monnit Schweig- 
haeuserns, intelligi II1l myriades 
sive 1,110.000 orgyias; unde ,non 
opns cnm Larchero in nott. ad h. 1. 
et Breiger 1]. 1. pag. 33 ita transpo- 
nere voces: evdera al Exatov uv- 
ouedes ogyvitov. Add. Kruse I. 1. 
pag. 9 in not. Inde paulo inferius 
cum recentt. edd. exhibui ross uv- 
ouadss val Temuovta, ubi vulgo 
Tosic xal tpimuovta pvoicides, quem 
ordinem verborum retineri vult cen- 
sor Ienenris (1*17. nr. 162. p. 364). 

és di Osuiouvenv tnv frì Osouo- 


dovri] De Thermodonte, qi 
pellatur Terme, paucis 
ad II, 104; add. Forbig 
pag. 116 seq. et cf. Her 
Ad quem fluvium Amazon 
se dicuntur in urbe 7%es 
fluvii ostia sita. Cf.Anor 
Pont. 8.16 T. III. pag. lì 
Strah. XII. pag. 547 s. £ 
Schol. Apoll. Rhod. II, 
Tzschucke ad Mel. 1,19 n 
(Vol. IMI. P. 1) pag. 602 
p. 601 de Thermodonte, - 
dixns omnes libri script 
Sed vid. nott. ad IV, 2 
Kruse 1. I. pag. 26. 

ovID té por prpergéa 
tefetar pluralis numeri 
bene discernenda a formi 
taL, quae paulo ante legi 
gularis numeri est forma. 
dov. p.329 et vid. Etymo 
p. d5î8, 41. Cramer Ane 
p- 287, 28. Quae sequun 
“al Hate 1a Elonueva RE 
dentur addita ad compro! 
xime antecedentia, cum 
valcant nisi: atque horum 
se habet, ut dixi; sive: at 
ea quam dixi ratio s. natur 

maria revera ita ut dixi 
sunt. Eodem sensu pasa 
trali x/g@vxe Noster dixi 
— Caeterum hicce loci 
indicio esse, ipsum Herod 
maria visisse ipsumqne 
fuisse emensum, iter faci 
recto cursu, sed, ut ptc 
oras legentem sinusque v 
Cf. Breiger. 1. 1. pag. 19, 
130 et supra nott. ad IV, 


MELPOMENE. IV. 86. 87. 


469 


gerai dè xal Aiuvnv 6 Iovros oUros, éxdidovoav és Éov- 
ov 104460 té élacocdo Éovroù, n Magris te rarfetat 


meno toù ITovrov. 


‘0 dì Aapstos, 05 edenoato tov ITovrov, Ends: Orio érl8T 
vépvpav, ts doyiréxtov evévero MavdgoxAéns Zapios. 


sm Maeoticam vix ille videtur 
e, nedum pernavigasse; quip- 
cuius ambitu eum non recte 
mm fuisse, sequentia satis do- 
congrua quamvis iis, quae 
tradidit, maximum esse lacum 
emorans. Cf. Heyse |. l. pag. 
Breiger. pag. 33, qui Herodo- 
rroris crimine ita liberari posse 
, ttverba 07 1020 téo éla0- 
vIov (in quibus cave deleas 
prod praeter Herodoti libros 
os tuetur quoque Eustathii au- 
rs ad Dionys. Perieg. vs. 163) 
» omni lacus ambitu accipian- 
ied ad longitudinem et latitu- 
| referantur. Quae vereor ut 
ant. Conferantur caeterum de 
tiene paludis ambitu Scylax $. 
» 30. Huds. p. 283 T. I Gail. 
repetit Anonoym. in Peripl. 
$.1. pag. 206 T. III ed. Gail.), 
ibon. ad Strabon. VII. p. 310 
‘et quae Wesselingius profert 
"sii Byzant. verba ex Anaplo 
» Add. Mannert. IV. pag. 323. 
odzeta: SÈ xa Liuvnv o Ilovtos 
] ovros a pluribus codd, abest, 
te omissum est in Dindorfi 
Be; uncis inclusit Dietsch. 
‘em retinui cum Sclhwei;haeu- 
Cui repetitum videtur prono- 
[uo distingueretur kic Pontus ab 
onto proxime memorato. De 
maptx508a. conf. IV, 44 fin. 


ne roò ITovrov] Vid. nott. ad 
è. Respexit ad haec Eustath. 
onys. Perieg. 14. 163. 


Cap. LXXXVII. 


te orlo nl tnv yépuear] 
0 ex loco, ubi Bosporus ponte 
is erat (conf.IV, 85 init.), navi 
‘tus erat ad Cyaneas insulas, 
ne reverans ad lIovis Urii tem- 
in ipso Ponti introitu situm, 
ssidens omnem Pontum con- 


templatua est; quo facto rediit eum 
ad locum, ubi pons structus erat. 
— Pro vulg. é#8ppoaro et tNnpoaus- 
vos e Florentino recepi é&e poaro 
et ®s 7p00pevos, probante Bredovio 
p. 468. Conf. etiam nott. ad. lII, 23. 

Mavdoonlén; Zeus] ,,De hoc 
Mandrocle vid. Tzetz. Chiliad. I, 
hist. 31 [et in Allegor. Homericc. in 
Matrang. Anecdd. I. p. 224] et Iu- 
nium in Catalog. Artific. in voc. p. 
118 ibique laud. Brissonium De reg. 
Persar. princip. lib. III [$. 97, ubi 
etiam reliqua veterum testimonia 
de Dario Bosporum iungente operà 
Mandroclis].‘ Creuz. Idem Man- 
drocles mox cap. 58, ubi pro Mav- 
dooxZéng in Autholog. Palut. VI, 34 
Mavdooxléov. Avdgoniéns exstat 


‘apud Gyll. De Bospor. Thrac. II, 


15, idemque placeret Wesselingio, 
ni libri scripti apud Herodotum ad- 
versarentur. Neque vero quidquam 
mutandum, quandoquidem alia quo- 
que nomina propria inveniuntur cum 
Mavdoo composita, haud infrequen- 
tia illa quidem in Asia minori, Io- 
nia praesertim et Caria, observante 
Letronnio in Journal d. Sav. 1846. 
p. 113 seq. Formam Mavdeoxlins, 
cuins loco Sancrofti liber alterque 
codex Mavdoox?rs, satis tuentur 
similia, quae attulit Bredov. p. 258. 
Unde quoque in accusativo Mav- 
dooxZéa recte praebent libri scripti 
cap. 88.89. In Silligii Catalogo Ar- 
tificum Mandroclem invenire non po- 
tui. Sed Brunn in catalogum arti. 
ficum Graecorum (Geschichte d. 
Griech. Kiinstler II, 1. pag.3h59) re- 
tulit Ma::droclem, de quo Cr. con- 
ferri vult Fr. Thiersch: Ueber die 
Epochen d., bildend. Kunst etc. pae. 
180 seq. ed. alt. Ac pertinere mihi 
videtur Mandrocles ad illam artifi- 
cum scholam, qua Samus iam ma- 
ture inclaruit: vid. nott. ad I, 4l. 
III, 60. 


470 


HERODOTI 


Pencapevos dè xa) tov Boorogov otHAas EFornoe duo éx° avidi 
Aldov Aevxoù, Evrauov pocuuata, è uèv tv Accvpra, és dè 
tiv 'EXinvixà, Èdvea navra, 0caneg Nye Ype dì wavra, toy 


otpias fotnoe dvo én' avra) fx° 
avtov Mediceus, Florentinus, alii; 
cuius loco quod Gronovius reposi- 
tum olim voluit éx’ avrò (ad ipsum 
scil. Zosporum), id duobus libris 
comprobatum nunc receptum est 
auctoribus Valcken. et Wesscling., 
qui confert IV, 86 ri Oeouodorti. 
Sic quoque Pausan. 1, 29, 7, nbi sa- 
trapa commemoratnr ris ép ‘EXX70- 
novto Povylxs. Plura qui requi- 
rat, adeat collecta a Fischero ad 
Welleri Gramm. III, b. p. 233 seq. 
Ex Aldina, ad quan Sancrofti liber 
duoque alii codd. accedunt, Schae- 
ferus recepit éx avro, quod 
cum prius displicuisset Schwcig- 
haeusero, post ita placuit (Lexic. 
Herodot I. p.243), ut receptum vel- 
let, eandem praepositioni tribnens 
significationem (ad, apud, iuxta) et 
ad similia exempla a se collecta in 


Lexic. Polyb. p. 212 nr. 4 addito: 


Herodoto VII, 115. VII, 6 ablegan8s: 
neque vero posteris editoribus per- 
suasit, in lectione éx°’ @Ur9 merito 
subsistentibus; etenim vel sequen- 
tes genitivi X/90r Zevxoù ad cr7ias 
referendi, tanquam genitivi materi- 
ac, satis dissuadere poterant, alia 
ut taccamus. o77iug Noster vocat 
cippos, ut reete observat Italus in- 
terpres; quales omunino in finibus 
imperii terminorum tropaeorumque 
loco scriptos a veteribus positos 
fuisse, haud pauca commonstrant 
exempla a Zoésa collecta De obe- 
lisce. p. 077. Ex codem genere ille 
est cippus, quem literis inscriptum 
ad Tearum amnem erexit Darius, 
ut legimus IV, 01. cr72e5, quas Se- 
sostris constituit, vidimus supra II, 
105, ubi conf. nott. Ctesias Ex- 
cerptt. Persicc. $. 17 aram Iovi dia- 
Patneto a Dario constitutam esse 
scribit, de cippis nihil tradit. 
evrauov yoduuata — fdvsa nav- 
ta dcameg N78} Rex insculpi iussit 
in hos cippos omnium, quas duce- 
bat, gentium nomina et fortasse 
quoque singularum numerum: quod 


quidem a Persarum adeoque ipsius 
Darii more non abhorruisse testan- 
tur tres illae Darii inscriptiones ad- 
huc superstites, quae nomina gen- 
tiun vel terrarum subditarum contìi- 
nent, de quibus vid. nott. ad III, 
89. Videntur autem verba stase? 
yocuuata — é8ysa idem valere ac 
si dixisset #yyoawauswos #8vta, ut 
haud necesse fuerit yeapuara acci- 
pere pro inscripltione. Namque alter 
accusativus #&vea vix aliter expli- 
candus atque IV, 83 (£@a yeawase 
voc xdoav tiv beviv, i.e. foyea- 
pnoas aecav t. £.); cf. nott. adl, 
68. III, 25. Infra IV, 91: yeepuara 
èyyoawas 2éyovra tade. — Ad par- 
ticularum iuncturam atque ordinem 
(6 pèv tmv — #6 Sè try) faciunt, 
quae collegit Krueger. ad Dionys. 
Halicarnass. pag. 1650. 

"Aocvora] Literas Assyrias eas- 
dem esse atque Babylonicar, cum 
Assyrine ac Babyloniae nomen pro- 
miscue ponatur (vid. nott.adI, 192), 
statuit Heeren Commentatt. societ. 
Gott, XIII. p. 35 seq. coll. Grote- 
fend in: Ideen etc. I, 2. pag. 359, 
ubi hasce Assvrias literas earum es 
genere esse vult, quae nunc vocat- 
tur cuncatae, in monumentis Baby- 
lonicis obviae et a Perzis in publi- 
corum monumentoram inseriptioni- 
bus adhiberi solitae. De liugua Pell 
viaca, quae Persarum in aula tum 
fuerit recepta, cogitandum puts 
Palmblad in scriptione adI, 193 lau- 
data, par.19. Cr. excitat adh.L 
Goett. Anz 1802. p. 1191 coll. p. 
1187, Hager. in Asiat. Magaz. n. 
IV. p. 308. 315, et de literis Agsr- 
riis ac lingua conferri vult Iablonsk 
Opuscc. Vol. III. p. 126 segg. 1% 
8eq., Volney Recherches nouvelles 
sur l'histoire ancienne T. III. cap. 
13. p. 184seqq., Palin Etnude d. hie- 
roglyph. Vol. I. p. 19. Hacc olim 
scripseram: nunc dubium mihi pon 
est, literis Assyriis neque ac Syrii 
apud Xenophontem in Cyropaed. 
VII, 3, 16 nullas alias literas st 


MELPOMENE. IV. 87. 


471 


vtov uvoiades éinordunInoav, zapls toÙ vavtixoò, 
vra ouv ixmevoi, vées dì Eiamoorar cvvedty®Noav. 
’r vuv ot7Ano: tavinor Butavrio, xopicavtes és tiv 
reg0v tovTAVv, Eyoroavto 19ds tov fouòv tis 0080- 
éudos, yogis évòs didov' ovtos dè xatede(p®n rao& 
voov tov vnov év Butavrio, yocuuatav ‘Accvpiav 
l'où dì Booxooov 0 yodpos, tov égevte Baocrdeds Aa- 
5 éuoì doxgev cvufadlioueva, upecuv éorì Butavtiov 


isi cuneatas quas dicimus, 
einsdem generis, cuius 
iptiones adhuc servatae 
de quibus diximus ad 
lui enim res a se gestas, 
‘ras imperio suo additas 
is in patria terra erectis 
ssit, is profecto in liac 
scriptione iisdem literis 
uas et gentes ipsius im- 
ates posteritatis memori- 
voluisse putandus est. 
sentaneum est, 4ssyriis 
niversum scripturam cu- 
Nostro indicari, qui inter 
» diversa liuius scripturae 
quibus unnm Assyrium 
. Assyriorum monumentis 
stis obvium, alterum Per- 
rgepolitanis aliisque Per- 
m monumentis conspicu- 
liscrevit et ab eo genere, 
ime usitatum aut adeo 
fuisse ipsi videbatur, ap- 
1 desumpsit. Tu vid. Le- 
rnal d. Sav. 1839 p. 667, 
ik. VIII. p. 89, Roeth: 
Philosoph. I. nott. pag. 
requet Journal Asiatiq. 
. V. p. 429 seq., Boeckh. 
Untersuchungg. pag. 41, 
‘eber d. histor. (Gewinn d. 
brift. pag. 77. Consuli 
erunt, quae dudum de his 
i Muenter: Versuch iiber 
mig. Inschrift. p. 73 seq. 
Die alte Persisch. In- 
13. 179 sca. 
svoradsg fEnordunInoav 
um Persarum copiae ex 
‘ovinciis collectae secun- 
les omnino recenseri 8s0- 
his quoqne numeris vix 
esse, quod nos offendere 


p. 135 seqq.) coll. 


debeat, recte monere videtur Hee- 
ren. Ideen. I, 1. pag. 518. Consen- 
tiunt cum Herodoto in copiarum 
numero Iustinus II, 5 et Orosins II, 
8, cum septingentis millibus hominum 
armatoram Scythiam Darinm in- 
gressum esse narrantes; 6ydogxov- 
tx pvoeratdas ponit Ctesias Persicc. 
Excerptt. $. 17, itemqne Diodorus 
Sicnlus II, 5, quem e Ctesia profe- 
ctum esse ‘probabile est. 

mo0g tov fiwpòv tis Oe8wotns 
Aoetépdos] Diana Orthosia 8. Orthia 
Spartae inprimis culta fuit; ad cuius 
aram more antiquitus recepto eoque 
crudeli (cum olim homines macta- 
tos esse fama ferret) pueri verberi- 
bus caedebantur. De quo Pausan. 
Lacon. 16, 6. Spanhem. ad Calli- 
mach. in Dian. 174, ne plura. De 
ipsa dea vix est quod moneam post 
Creuzerì disputat. in Commentt. 
Herodd. p. 247 seqq. (qui idem nunc 
addi vult M. de Stackelberg: Der 
Apollotempel zu Bassae in Arcadien 
C. O. Mueller. 
Dor. I. p. 381 seqq. Add. Corpns 
Inscriptt. Graece. I. nr. 1416. 1414. 
Nec mirum, deae istius lunaris sa- 
cra, Doribus, ut videtur, maxime 
propria et ex ipsa Scythica s. Tau- 
rica terra in Graeciam allata quae 
dicerentur, posthac in Dorum quo- 
que colonias, ad quas Byzantium 
pertinuisse nemo nescit, una cum 
colonia transvecta fuisse. Ac procul 


dubio Herodotus Byzantii commo- 


ratas suisque oculis, quae hîc me- 
moriae prodidit, contemplatus est. 
Nam qui Ponti vidit oras, eum By- 
zantium quoque venisse dubitari 
nequit. Conf. Heyse 1.1. pag. 129. 

de #uoì donterv cvufadiouéivo] 
doxfetv iure receptum pro doxée. 


472 


HERODOTI 


egTe xal toù in) otouati (pod. Aapetos dì pera rave 


oxedin tov aoyitéxtova avis MavdooxAéa cov Zi 


Cf. IT, 124. VIII, 30. Ad significa- 
tionem verbi cvuballecda: conf. I, 
63 ibique nott. II, 33. IlI, 68. VII, 
24. 184. 187. VIII, 30. 

É00v torl Bvtavriov te rai toù 
tnì otouati food) Duo loca, inter 
quae medium struxisse videtur pon- 
tem Darius, ea vult esse Kruse, 
quorum alter nunc vocetur Anadoli 
Kavak 8. maris nigri castellum, non 
valde remotus ab eo loco, ubi tò 
{00v s. templum Iovis Urii erat ex- 
structum in Asiae ora, alter (in 
Europae ora) pro apice palatii Cun- 
stantinopolitani (Serail nunc vocant) 
perhibeatur, ubi olim Byzantii arx 
ipsumque _Dianae Orthosine tem- 
plum. — Î00v in faucibus Ponti si- 
tum procul dubio est /ovis Crii lem- 
plum, e quo ipso in Pontum naviga- 
turos solvisse testatur Arrian. iu 
Peripl. $. 11; Iovem nimirum, qui 
secundos ventos prosperumque cur- 
cum praeberet (unde ZVrii nomen 
illins) , invocantes. In promontorio 
sive editiori loco, quem adhuc Zoro 
(corrupto scil. nomine ex f90r) vo- 
curi auctor est Tournefort, situm 
illud fuit maximeque celebratum, 
crebrius inde simplici /empli 8. funi 
nomine, ut supra cap. 85, in Scylac. 
Peripl. $. 67. 92, aut in Anonym. 
Stadiasm. Prolog. (T. II. p. 434 ed. 
Gail., cuins notata vil. ibid. p. 903 
8eq.). Causam aperuit Arrian. Peripl. 
(T. IIL p. 62 seq. ed. Gail.) $, 12 s. 
Anonymus, qui Arrianus ferebatur 
8.1 (Mueller: Geogr. Gr. minn. I]. 
p. 402), cuius haec sunt verba: — 
ue TAL goolov isyouevov ‘Ie00», Ev 
o vods Éoti 105 Otigiov OvTIO n 006- 
ayogevduevos TOUTO dì tÒ yagiov 
aPeTNELOv éoti toòv es tov Ilovtov 
mieovtov, atque ipse Arrianus in 
Peripl. S. "17 (p. 380 seq. Muell.): 
TÒ legòy toÙ diòg toù Ovolov die- 
gel amò Bvfavriov. otadlovs eluoci 
1.1) Enatov ual fotiv orevoratov 
tavt”7 tÒ ctoRa toù ITovrov ualov- 


pevov xadoti o elofiaita 
movtida* tavra pey eli 
Add. ibid. $. 37 in fia. 
ripl. $. 1 (pag.140 T.] 
alia, quae attulit Gai 
Osann. Disput. de fr 
_Graec. T. III. p.288 s 
coll, Tzschuckio ad M 
573 (Vol. 111. P. 1) no 
conferas supra IV, 8i 
Verr. IV, 57. Quin ina 
Iovis Urii sacra speci 
Anadoli Kavak eo ip 
templum Iovis, cuius 
superesse dicuntur ru: 
ctum fuisse probabile « 
aetate inventam ess 
Post Chishull. Antiqq. 
39 exhibuit Kruse l. l. 
ac potissimum Osann 
scrippt. p. 228, Clark 
p. 681 seq., qui ipsa: 
nem exhibuit p. 684. 
tat Schoell. Hist. de ] 
III. p. 45. 46. De ij 
qui Zrius vocabatur, p 
Mueller Geogr. Gr. m 
Add. O. Jahn: Arch. 
pag. 31 seqq. Quae 
locum, ubi Bosporus f 
ctus, vix alium esse a' 
nune in Europae ora Ax 
sar *), in Asiae litore 
Hissar (quae arces ‘ 
vionis turres vulgo vor 
inm qui perpetuae ca' 
nam luere debeant, i 
nentur) magna cum 
statuit Kruse, alias q 
sas hune locum, in qu 
maris angustissimum 
gentos passus latum, 
dum maxime idoneum 
modatum esse expone! 
copiosam dispntatione 
108—114. Append. pi 


Cap, LXXX! 
podele ti oxedin] 


*) Imaginem huius arcis exhibet Xavier Hommaire de Hell in opere sp! 


en Turquie” ct en Perse (Paris 1853 sequ.) PI. V. 


Ttramque atcem praebet 


Voyage pittoresque de la Grèce (p. Choisenì. Gouffier) Tom. II. P. 2. PI. CL' 


MELPONMENE. IV. 88. 


no déra. dn’ dv dn MavdooxZéns arapyiv, toda poa- i 


xacav tv tevtiv tov Boomogov xui Bacidéa re da- 
moosdoin xatnuevov xal tov otpgatOv avtob diaBat- 


8. pons ex ralibus factus 
) praeter poétam, cuius 
c afferentur, usus quoque 
in re Aeschylus in Pers. 
Baoilevos areatog — M- 
sgedia rooduòv «usi 
avtidos “Elles, ubi vid. 
in Glossario de hac voce 
it. Ex Herodoto vid. infra 
.98. Ratibus igitur pontem 
1836 patet, minime vero 

pacto hae rates fuerint 
Uuove omnino modo pons 
structus; nisi quae de 
0 Xerxes Hellespontum 
»uratius tradita apud No- 
ant, ad hunc qnoque Da- 
referre velis. Hinc rates 
umero easque pentecon- 
e suspicatur Kruse, quem 
pag. 110. 117. 


ra] i. e. denis rebus omni- 
‘8 ex quovis genere. Hinc 
18 interpres: ,,donò dieci 
‘ genere.‘ Cf. nott. ad I, 
, IX, 81. In seqq. ad signi- 
vocis aragYNv conf. nott. 


mbaeuevoc] Cnm editt. re- 
nxi haec verba auctorita- 
todd. atque Eustathii ad 
pag. 626, 51 s. 481, 6. 
yeawauevos coniunetim. 
serior aetas dixit $myoa- 
; ipso verbo utitur Eusta- 
srodotea hac locntione ex- 
At veretur Schaefer. ad 
alicarn. De compos.verbb. 
ut satis Graecum Sit &oa 
| pro” foyoeagpeiv ti, inde- 
loti in loco, distinctione 
ic scribi vult: dre’ Sy dn 
+ n6 araognv &oa, yoa- 
recav tv tediiv -- advé- 
ad inde etiam probari ar- 
quod ante ave&nue rimpli- 
tatur radra yoxwepsvoc, 
ta boa yeawauevos. Mihi 
tur, qui in vulgari distin- 


ctione acquiescendum esse persua- 
sum habeo. Et conf. supra ad III, 
47 et IV, 87 nott. de duplici ac- 
cusativo, et ad I, 203. II, 4 de 
signiticatione locutionis allata, de 
qua Cr. laudat Zoéga Lib. Bassiri- 
lievi ant. di Roma Part. I. Add. Le- 
tronne: Lettres d'un Antiquaire à un 
artiste etc. pag. 104. Cum enim 
&o0v effigiem quamlibet sive figu- 
ram indicet, omnis locutio nil aliud 
sonare videtur nisi hoc : Mfandrocles 
picturà exhibuit omnem pontem regem- 
que Dariwn in solio sedentem exerci- 
funque traiicientem et eam tabulam 
lunoni Samiae [ubi fortasse Noster, 
quem Sami diutius commoratum erse 
novimus, vidit indeque ansam sum- 
psit huius rei enarrandae)] dedicavit. 
Conf. quoque Wurm. in Actt. phill. 
Monacc. III, 4. p. 535 seq. Caete- 
rum id mihi ex Herodoti verbis sa- 
tis certo colligi posse videtur, mini- 
me agi hîc de pictura muro inhae- 
renti (cf. nott.ad I, 101), sed de ipsa 
tabula, quae in templo aeque atque 
alia donaria suspensa erat. Ac re- 
cte Raoul Rochette (De la peinture 
chez les Grecs pag. 93 seq.) hoc 
opns refert ad antiquissima speci- 
minia artis pictoriae apud vete- 
res, quae in ligno fiebat satisque 
exculta Mandroclis aetate fuisse vi- 
detur, quandoquidem hîc de tabula 
8. pictura maioris ambitus cogitan- 
dum est, quae multas et res et ho- 
mines contincbat. 


èv roosdein xatnuevov] Quod 
idem Xerxem fecisse scimus Abydi 
ac Salamine, Ipsum locum, quo s0- 
lium sibi collocarat Darius, in saxo 
promontorii Hermaei prominenti, in 
Europae igitur ora fuisse, suspica- 
tur vir doctus, quem sequitur Kruse 
1.1. pag. 114 seq. r008dol7 h. 1. di- 
citur sedes eminens, unde late patet 
prospectus; rooeéédon dicitur illa 
sedes, quam Abydeni Xerxi parave- 
rant, unde totum exercitum prospi- 
ceret, VII, 44, ubi vid. nott, 


ATI 


474 HERODOTI 


vovta, taùra ypawauevos avédnus és tò “Hoaîov, Exiyparis 
rade' 
Boorogov iyPuoevta yepuoodscas avednus 
Mavdooxdéns “Hon uvnuosuvov c7edirg, 
avro utv otépavov meoideis, Taploroi dì xòdos, 
Aapelov Bacidéos Inreltcas xara voùr. 


taùta pév vuv toù teveavtos tNv yépupav uvnuocuvva èyivero- 
89 Aagstos dì doonocuevos MavdpoxAtéa diéfBave è vor 
Eveoanv, toto. "Ioor rapayyetras mAéewv és rov ITovrov pixg& 
"Iotoov motauod, éreav dì arincovia: és tov "Iotpov, tviatne 
aUtov meoipévewv, tevyvuvras tov morapov. TÒ vago di vavu— 
xòv Nyov "Icves te xaì AioAées xaì ‘EdAnoroviioi. ‘O pèv dip 
vavtixòs otoatos tas Kvavéas diexmAooas imAee (80 to» 
"Iotgov, cvarAoioas dì ava tOv morapov dvav Husptav xi00m» 
[i aò daldoons toù rmorauoù tòv aUyéva, éx toù ogitera te 
otduata tTOÙ “Iotoov, étevyvve. Aapetos dì ds diéfn row 
Boorogov sarà tiv oysdinv, éropevero dia ts Oonizng* 


avé@nne € tò ‘Heaîov] De hoc 
lunonis templo eiusque donariis cf. 
nott. ad I, 70et III, 60. Cr. con- 
ferri vult Iacobs. Reichthum der 
Gr. an plast. Kunstwerk. p. 14 seq. 
De ipsa voce Hoaîor, quae commu- 
nem formam retinet, cf. Bredov. p. 
181. 

éniyocypas rede] Qui sequuntur 
versus, inde transierunt in Brunckii 
Analectt. III. p. 180 ct in Antholog. 
Graec. nr.CLIV inter adéorora irt- 
yecupata T. IV. p. 147 Iacobs (An- 
tholog. Palat. VI, 3-1) et XI (Com- 
ment.) pag. 374. In quibus versibus 
quid signiticet cyed/«c, panlo ante 
monuimus; de .Mandrocle ad IV, 87 
diximus, Vocem orépavor translato 
potius sensu de ornamento et hono- 
re, ut in Simonid. Epigr. XLI 
(XXXVIII) accipiendam esse iam 
Wesselingius notavit. In primo ver- 
siculo pro @vé&nxs Naber. in Mne- 
mosyn. III. p. 487 scribi vult « 
avédnue. 


Cap. LXXXIX. 


toù motauod tòv avyiva — Étev- 


gvve] avgéva Istri collon e. fasces 
dicit (monente Schweigbaensero in 
Lex.Herod.), qué fiuvius in diversi 
brachia (ex uno quasi corpore 

love exeuntia) dividitur. Cf, nott 
ad I, 72.IV, 85. Incipit autem Ister 
nunc in tres illos amnes, quos supra 
ad IV, 47 indicavimus, dividi pa 
lulum supra urbem, quae nunc ve 
catur Ismail, ad brachium Kilis 
sita, et paululum supra urbem, quae 
nunc appellatur Tultscha s. Tilt 
scha ad Sancti Georgii brachium 
sita, sed infra id oppidum, cui num 
nomen Isakscha, ubi integer nee- 
dum in brachia divisus delabitur 
Ister. Itaque, nisi olim haec omnis 
aliter constituta esse dixcris, e re 
gione urbis Ismail vel Tultschs 
Istrum Darius transgredi haud po 
tuit (cf. Rennel p. 420. Mannert IV. 
p. 220): multo certe probabilius, id 
circa Isakscha factum esse ; ad hune 
usque locum classem inde a mariaé 
verso flumine navigantem perveniss 
duorum dierum itinere ibique Danu- 
bium ponte iunctum fuisse admo- 
dum veri simile est. Accurata dis 
putatione id efticere studuit Krusé 


 MELPOMENE. IV. 88— 90. 


475 


:w0og dèi él Teagov rsmorauod tes anyas éorparonedev- 


uegas tpets. 


‘O dì Téagos Aéperar Uro tov meQuotxv 90 


raudv douotos, ta te kAia és dxeoiv peoovta xuì dl xaò 


ostiis pag. 69—74, idemque 
avit Iochmus, adeo ut Da- 
em ferme loco Danubium 
ssus putetur, quo Russos 
28 Turcis bellum illaturos 
vinm ponte iunctnm traie- 
@pimus: tu vid. Journal of 
geographical society Vol. 
rag. 36 seqg. ac praecipue 
Hic enim vir doctus in iti- 
quod anno 1817 fecit (Jour- 
:the Balkan in 1847) accu- 
\ viam persecutus est, qua 
lim cum exercitu profectus 
e huius itineris directionem 
;in mappa adiecta, qua to- 
(ce iter egregie illustravit. 
rroxime antecedentibus ad 
rm l8è roù "Iotoov cf. Bre- 
61; ad formam duvav nott. 
lot. IV, 1. 


sevoc dì ir) Tedoov rora- 
enyas) Quae via in Tabula 
riana ab Anchialo rectà 
r versus il Perinthum du- 
itiqna illa et Graecis cogni- 
ariam processisse vult Man- 
[. pag. 272, Tearique fon- 
ollocat, ubi notatur oppi- 
Surgas, in media illa via si- 
le in Danvillii mappa Zeari 
ron recte indicari observat 

(Thracien nach Herod. 
? seq); quippe qui Tearum 
tadesdo confuderit. Aucto- 
le Hammer. (Hist. Osman. 
i not. 6-45) Tearus nunc vo- 
ara Su, qui in Contadesdum 
ve Karischduran. Sed ap- 
em hancce 7eara Su se 
n hac regione audivisse ne- 
mus ]. 1. pag. 45, qui ipse 
loti locum inquirens feari, 
imodotus dicìt, fontes inve- 
in oppido Zunarkissar et in 
te, qui uno horae spatio se- 
rem versus inde distat. Utro- 
multos adhuc cerni fontes 
® quibus qui formentur ri- 
suk Bunardéré (oppidi Bu- 


narhissar) et Simer-Dere (vici Vene), 
ex his coniunctis effici Herodoti Te- 
arum, qui in Contadesdum influat, 
adeo ut de triginta octo fontibus du- 
bitandum non sit, quos per aesta- 
tem omnes frigidos esse addit, per 
hiemem nonnullos ita calidos fieri, 
ut nix iniecta statim dissolvatur. 
Inter veteres Plinins utique Tearun 
novit Hist. Nat.IV, 18, Il ac for- 
tasse etiam Simonides, in cuius Fpi- 
gramm. XCII (al. XCVI), 1 qui @e- 
«‘Q0v nomine indicatur finvius, eum 
huc spectare censuit Reizius. Maiore 
inre huc retulit Wesselingius verba 
Libanii in orat. Antioch. p. 316 A 
(I. p. 696 ed. Reisk.): Aagslw pèv 
ovv énì Zuvdas Hlavvovu Tal- 
va0o0g fy Oedun norauos Èdofey 
elrot ua lMLotos unì orviov 60 da- 
osîos otmoas tovro éveyocpn (f. 
Eviyoawer) avrò Taivagov eivoi 
morauov xl otov. Quae cnm ita 
sint, Kolster (Jahrbb. f. Philol. u. 
Paedlag. Suppl. Vol. XIII. p. 64) 
minus recte Teari fontes ad oppi- 
dum Kirkkilisseh, ubi Darii copiae 
substiterint, quaerit, ipsumque Te- 
arum nunc esse fluvium Tekadere 
putat, quem ipsum rectins ad vete- 
rem fluvinm Artiscnm retuleris. Di- 
stat autem Kirkkilisseh 8., ut alii 
scribunt, Kirkkelesia, quinque ferme 
horarum spatio a Bunarhissar, se- 
ptentrionem et occidentem versus. 
A quibus vel magis discedit, quod 
traditum inveni in M. Heine: Bil- 
der aus d. Tiirkei (Petersburg. 1833. 
p. 49.50), qui fontes calidos se in- 
venisse scribit hos non longe ab 
Achiolo 8. Ancyalo veterum (i. e. 
non longe ab urbe Mesembria 8. Mi- 
sevria, quae septentrionem versus 
sita est ab eo loco, ubiIochmus hos- 
ce fontes sibi reperisse visus est) 
ad eam viam, quae ad vicum Rume- 
likios ducit, ubi etiam quaedam co- 
lumnarum a Dario erectarum visti- 
gia cerni putat: de quo equidem 
valde dubito, iis adstipulans, quae 
Iochmus de his constituit. 


476 


Î avdero: xal Trovi Yoonv crécacta. 


HERODOTI 


sl0) dè avroù al xmyel | 


vir dfovoar tesceo@uovia, éx merone TI auris déovou 
xoi al uèiv avrédav s(0ì vuyoai, «i dè Beppat. 6605 d' tx' 3% 
avras gori lon # ‘Hoaiov te mods rijs raga Iepivia, xai 
"ArodAcvins tig év vo Evtsivo Iovro, dvav nuesgiov txa- 
téon. exdidot dì 6 Tfagos ovtos és tov Kovradeodov zxorapor, 
6 dì Kovradeodos és tOv ’Aporevnv, 0 dè ‘Appiavns ès toy 
91"Ef90v, 0 di 6 Paiaccav tiv mag’ Alva nodi. "Erì tovroy 
dov Tov morauov atixiuevos 6 Aapetos ds Lotoatoredevoato, 


Cap. XC. 


elol di avroòd «i anyal x. 1. 2.) 
Citant ad haec verba Eustath. ad 
Ili. x. p. 1263, 32 s. 1362, 13. Ad 
vocem droy conf. IV, 1. Ad vocem 
wwenv, qua scabies significatur, cf. 
Foesii Oeconom. Ilippocrat. pag. 
601 s. v. 

te ‘Hoatov ts nolios TIS mao 
Ileg(v®0) ZHeraecupolis urbs aliunde 
non not®. Quare Perinthi suburbi- 
um fuisse suspicatur Mannert. VII. 
p. 177, Iunonis templo insigne inde- 
que cognominatum. Voemelio au- 
ctore (ad Demosthen. Philipp. p.97) 
idem est atque Hoaiov reîyos 8. Zu- 
nonium Castellum, Perintho proxi- 
mum, ad Bosporum et Byzantium 
spectans. Stephanns Byzant. 6. v. 
‘Hoaîov, nolts Aoanns. Hoodotos 
rercorr. n xal'Hoaîov teîxos* oi 
nol:itea Hocîor, toò dè ‘Hoatov 
refgons Hocotsiyitns. Perinthus a 
Samiis ad l’ropontidem condita ma- 
ximopere vel Romanorum aetate flo- 
ruisse fertur primaque Thracire ex- 
sti'it urbx, excepta Constantinopoli. 
A quarto inde saeculo //eraclene no- 
men accepit: nunc vocatur £rekli 
8. Elegri. Plura Mannert |. ]. et po- 
tissimum Tzschucke ad Mel. II, 2. 
pag. 102 seqq. nott. exegg. Vol. III, 
P. II. et Forbiger: Handb. d. alt. 
Geograph. III. p. 1081 seq. 

lE Anoliovins ts ?v to Eveei- 
veo Ilovrew)] Verba ti)s #v to Evestrm 
ITovr® consulto addita putem, ne 
scilicet confunderetur haec Apollo- 
nia cum aliis eiusdem nominis urbi- 
bus compluribus, quae variis locis 
commemorantur. Haecce Apollonia 
ad oram meridionalem sinus, qui 


nunc ab urbe Burgas illic sita no- 
men invenit, a Milesiis quinquagin— 
ta fere ante Cyrum annis condita in 
parva insula continenti terrae iun— 
cta, mox omnium fere coloniarum 
ad Ponti occidentalem oram sita- 
rum maxime floruit. Sed ab eo inde 
tempore, quo a M. Crasso dirate 
est, veterem statum non recupera- 
vit, praesertim cum Anchialus pro- 
pe sita eo magis florere inciperet. 
Nunc illic oppidum Sizeboli (quod 
ortum est ex appellatione Zwioxe 
Z16, quam postera aetate urbs acce 
pit) bene munitum egregioque ix 
structum portu. Plnrima 'Tzschucke 
I. 1. p. 95 seq. Cf. Mannert, VII. p. 
144 seq., Forbiger 1. I. IIL p. 1083 
seqq. 

èe rò0v Kovradesdor)] Nemo, quan 
tum scio, alius scriptor Contedesti 
mentionem fecit, quem Hadriano- 
poli Constantinopolin proficiscenti- 
bus traiiciendum esse coniicit Mas- 
nert. VII. p. 16. conf. etiam I. de 
Hammer. ].l. pag. 6045. Contadesdun 
esse, qnem nunc vocant: the Dereb 
of Karisitivan, affirmat quoque Ioch- 
mus l. 1. pag. 45. lisdem viris doctis 
auctoribus Agrianes, qui apud po- 
aterac aetatis scriptores nomine £r- 
gini occurrit, hodie vocatur Erzeneì 
8. Erganeh, Erkene. Add. Gatterer. 
1. 1. pag. 42. Miscetur ille aliquot 
milliaria meridiem versus ab Ha- 
drianopoli fluvio Z/ebro, qui maxi 
mus fere inter Thraciae amnes (ef. 
Herad. VII, 59) nunc vocator Me 
ritza; quam appellationem iam s4& 
culi decimi tertii scriptoribus By- 
zartinis in usu fuisse videmns. Vid.. 
ne plura, Mannert. VII. p. 14, For- 


MELPOMENE. IV. 90—92. 477 
rd rotaud otHANv Eotnoe xaì Évdavra, yocupara 
e Aéyovra trade: TEAPOY IIOTAMOY KEDAAAI 
4PIZTON TE KAI KAAAIZTON IAPEXONTAI 
*®N IIOTAMEN: KAI EIl AYTAX AIIIKETO 
IR.N EIII 2KY@ A£ Z2ZTPATON ANHP APIZTOX 
I KAAAIZTOX IMANTSN ANOPLIIOGN, AA- 
‘O‘TEZTAZIIEOX, IEPZEQN TE KAI INAXZHSX 
UTIEIPOY BAZIAETE. tavra dn) e vdavta éyoagn. 


dè évBevtev opunBels amineto és @AA0v rorapov, 1092 


Aguoxos gori, 05 dia VipvoEdav beer. Er. tovrov dY 
uov arixouevos Eroinoe torovds. arodetas yoplov tî) 
éxéAeve mavra avdoa Aldov Eva mapetiovta tiDEVaL 
modedeyutvov tobto qopiov. ds dì taùra N otEAtII 


. p. 1075. — Aenus urbs ab 
us condita sub Alexandri 
ibus et vel postea Byzan- 
séetate maxime floruisse fer- 
s ei nomen Znos, nec pro- 
occidentem versus Aegaeo 
ras miscetur. Cf.Mannert. 
206 seq. Plnra Tzschucke 
—- pag. 126 seq., Forbiger 


Car. XCI. 


Éotnoe x. t. 1.] Pertinent 
e ad IV, 87 de huiusmodi 
xzimus; neque yeauparta, 
loco commemorantur, alia 
istimamus atque ca, qui- 
cippus , ad Bosporum ere- 
t inscriptus, cuneata scil. 
a: unde factum, ut Hero- 
m accurute inscriptionis 
1. referre potuerit. Quam 
iltum se quaesivisse narrat 
Mi., sed frustra: circa op- 
inarhissar cippum cum in- 
e erectum fuisse, ex iis, 
ra diximus, satis patet. 


sis nasto0v) ,,Palmerius 
p. 21 his vocibus non uni- 
isiam, sed quam minorem 
s intelligit; quae mihi qui- 
lanatio non ridet. Dario 
omnis Asia dicto audiens 
vm fwscgoyv ITI, 134 adver- 
Wessel. Ad verba arno 


couoros te xal xedliotog cf. nott. ad 
I, 30 et IX, 72. Respondent haec 
opinor antecedentibus verbis: vIwg 
couerov te xal xelliorov. Vocem 
xepazai,initio huius inscriptionis de 
fluvii fontibus adhibitam, nuspiam 
sic positam inveni: neque ullum lo- 
cum sppeditant Lexica. Quare co- 
gitavi de Persica voce ita translata 
incidique in Persicam vocem Sir, 
quae et caput declarat et omnino 
id, e quo quid proficiscitur s. pro- 
greditur; cf. Handjéri Diction franc. 
arab. pers. et turq. T. III. p. 561. 


Cap. XCII. 


10 ovvopa Aqrioxog éot) Tres 
libri ‘Aetnexòs, quocum Bernhardy 
ad Dionysium Perieget. vs. 314com- 
parat Adnoxos, Wesseling. Hesio- 
deum "Aodeoxos in Theogon. 345. 
Secundum Gatterer. l. 1. p. 42 nunc 
vocatur Arda s. Caradare, secundum 
Mannert. VII. p. 15. 34 appellatur 
Tunsa. Nunc vocari Teke 8. Teke- 
dere iam supra monuimus; vid. 
Iochmus pag. 46 seq. 

06 dia Odevotov dé] Voculam 
dn post 06 vulgo insertam cum re- 
centt. edd. delevi. Videtur e seqq. 
huc male translata aut e seq. dia 
orta. Odrysarum gens per Thraciam 
interiorem in planitie circa Hadria- 
nopolin Hebro perflua potissimum 
sedes suas habuisse fertur. Hoc loco, 


/ 


93 


478 IERODOTI 


amniavve tqv oToatINY. 


si Artiscus, ut diximus, idem fluvius 
est atque ‘Toke, quem nune vocant, 
cogitaudum erit de ea regione, quae 
ad utramque fluvii ripam sita inde 
a Kirk-Kelesin septentrionem ver- 
sus extenditur atque oppida Erekli, 
Dolet Agach, Kaibilar, Kizilji Ke- 
lesi, alia complectitur. Post Herodo- 
tum, qui primus Odrysas commemo- 
rat, huius gentis, quae post bella l’er- 
sica imperium quoddam acquisivit, 
mentio fit apud Thucydidem (II,29. 
95 seqq.IV, 101), quippe cuius ae- 
tate inter Thraciae gentes potentis- 
sima fuisse videtur, quae maximam 
huius terrae tenuerit partem. Cf. 
Gatterer. I. 1. pag. 13. 15. 4l seq. 
151 seqq. et vid. Poppo Prolegg. ad 
Thbucydid. Vol. I. P. 2. p. 404 seq., 
Alex. Beheim-Schwarzbach: De re- 
bus Odrysarum (Berolin. 1842) pag. 
7, Bessell: De rebus Geticis p.7 seq. 

‘ivtadra nolwvovs usydi0vs x. T. 
À.] Lapidibus in tumuli formam con- 
gestis monumenta crigere, praescr- 
tim montium in cacuminibus aliis- 
que locis editioribus ant in confi- 
niis, moris fuisse apud Graecos ae- 
que atque orientales homines haud 
pauca commonstrant rudera lapi- 
deorum tumulorum, quae adhuc per 
Asiae atque Europae borealis tra- 
ctus reperiuntur. Monuit Ritter: 
Erdk. II. p. 771 seq. — In fine cap. 
revocavi arnlavvs, quod e San- 
crofti libro alteroque Schweighaeus. 
et Gaisf. mutaverant in eréÉlarrs. 
Tu vid. Bredov. p. 299. 


Car. XCHII. 


motors ulotsi Titus tovs «da- 
vatitovtes] lis, quae h. 1. de Darii 
itinere narrantur, continuo anne- 
ctenda sunt, quae cap. 97 initio le- 
guntur; quae intermedia leguntur, 
adiecta videntur propter l'éras ros 
cBaratitovras; si quidem Noster, 
huius gentis mentione iniccta noluit 
omittere occasionem ca enarrandi, 
quae in hac gente ipsius animum 


| éretéleoe, tvdadra xodavovs peyalovs tav Adav xaralizor 


Iloìv dì amintodai Eri t0v Iotgov, roorovs alpi l'ira; 


maxime adverterant quaeqne Grae- 
cis, in quorum usum scribebat, hand 
minus mira videri poterant, talen 
immortnalitatis fidem in gente bar 
bara minime exspectantibus. — l 
ipsis Herodoti verbis wQurov; ci 

otst Tetas arcte iungendum, con 
Herodoti haec sit sententia: primoi 
(inter Thraciae gentes) fuissa Getas, 
quos armorum vi aggredi armisque 
subigere oportuit, cum reliquae 
Thraciae gentes, quarum ditionea 
Darius attigit, ultro regi se dede- 
rint, qui a Teari fontibus (a loco 
Bunarhissar) profectus et Odrysa- 
rum regionem transgressus relictis 
iis Thracibus, qui circa Salmydes- 
sum (i. e. Midja) habitabant, perve 
nit ad eos Thraces, qui supra Apol- 
loniam (Sizeboli) et Mesembriam 
(Misevria), i. e.septentrionem versus 
ab his oppidis sedes suas habebant, 
Scvrmiadae et Nipsaei: quos inde 
ab iis urbibus, quas dixi, usque ad 
Varnam urbem, quae nunc vocatne, 
babitasse crediderim , adeo ut Ge- 
tas, quos post Scyrmiadas ct Nipsae- 
os rex offendit, inde a regionibus 
Varnac usque ad Istrum consedisse 
illa certe raetate admodum sit pro- 
babile. Itaque in Baulgariae plani- 
tie quoque habitabant, nec tantum 
in montibus ipsis, ut ponit Bessell: 
De rebus Geticis p. 5 coll. Szale: 
De origin. et sedibns vett. Illyrio- 
rum. (L’osnav. 1851) pag. 28. In uni. 
versum quidem Getac olim loca te- 
nuisse putantur ab Hacmo extensa 
usque ad Istrum, intra Igutram fio- 
vium et Pontum Euxinum, quae 
nunc ad Bulgariam Serviaeque par- 
tem pertinent. Cf. Gatterer. l.l. p. 
35. Sed postea Philippi Macedoni 
aetate Istrum traiecti regione, 
quae nunc ad Valachiam atque Mol. 
daviam pertinent, occnparunt, ubi 
Romanis Dacorum nomine innotnere. 
Inde Plinins H. N. IV, 25 (12): 
si Getae, Daci Romanis dicti. Quam- 
quam cnim sunt, qui Gerfas, genten 
Thracicam, a Dacis distiugui velint, 


MELPOMENE. IV. 92. 93. 


479 


tavatitovras. ol uèv yo dn tov ZaAuvdnocov Eyovtes 
Ss, xaì vato ‘AroAicavins te xa) Mecaufpins rodos oÎ- 


en dubitandum, quin Geta- 
pulus isqune potentissimus 
uoque comprebender.t. Vid. 
dy ad Dionys. Perieg. vs. 
» 593 seq., Nicbuhbr. Hist. 
I. pag. $:6 scq. Et viden- 
>» temporis decursu Getae, 
hracicam gentem esse, He- 
itque Thucydide auctoribus, 
28, magis magisque sedes 
mmutasse indeque ad Istri 
is utramque ripam, magis 
1 cecidentem, habitasse per 
vaniae atque Hungariae tra- 
mae uberius exponere huius 
i est. Vid. Mannert. IV. p. 
VII, 30 et quae Herodoteis 
, dispntat Eustath. ad Dio- 
‘eg. 304. Pluribus de Geta- 
ite eiusque sedibus disputa- 
Taschucke in nott. exegp. 
II, 2. pag. 76 seqq. Vol. 
U, Zeuss: Die Deutschen u. 
ehbarstimme pag. 260 seq. 
I. Ukert: Geogr. d. Griech. 
». III, 2. pag. 597 seqq. 604 
Forbiger Handbuch d. alt. 
‘bh. III. p. 1104. Peculiari 
de rebus Geticis disputavit 
» Bessell. Gotting. 1854. 
e gentibus adnumerat Ge- 
rdotus, antiquissimus testis, 
Stephanus Byzant. s. v. 'e- 
ixsnam originis sint Getae, 
ndicat: nec sane huius loci 
huius gentis originibus dis- 
quas nostra aetate fuerunt 
Slavos referrent (cf. modo 
în: Athen. franc. 1855. nr. 
, 1101), aut qui Getas cum 
onfundentes ad Germanicam 
revocarent, ut nuper fecit 
Grimm in Diss. delornande 
(Berolin. 1846) p. 18 8eqq., et 
fg in Prutz. Mus. 1856. nr. 
873 seqq. Quae tamen ab 
o satis aliena esse existi- 
quod Getas dixit rovs dd a- 
tas et hoc loco et V, 4, 
ter locntus est atque Diodo- 
ì, qui Getas commemoravit 
rnadavatitovtas, et 
rarmid. 8. 9 p. 156 D. de 


Thracibus loqnens o? Zéyovta: xal 
aradavatitetv: unde profecit 
quoque Lucianus Scyth. $. 1. Deor. 
Uoncil. $.Ycoll. Philostrat. Vit. Apol- 
lon. VIII, 7. p. 337 Olear. Quibus 
locis adavaritey s. daradavaribety 
non licet cum Gronovio ad Arrian. 
Exped. Alex. 1, 3. p. 8 (sed vid. 
nunc Ellendt ad eundum locum p. 
15) interpretari: pro immortalibus 
consecrare, sed cum Wegsselingio 
(ad Diodori locum), Hemsterhusio 
(ad Thomam Magistr. p. 188 Bern.), 
Tzschuckio (1 1. p. 79) et Heindorfio 
(ad Platon. Charmid. p. 66) reddere 
oportet: immortales facere, immorta- 
litatem tribuere, adeo ut Getae di- 
cantur of @davatitovres ex ea opi- 
nione, quam de immortalitate sus- 
ceperant: qui immortalitalem animis 
tribuunt 8. an'mos (hominum) inmor- 
tales esse censent. Hanc interpreta- 
tionem probat quoque Bakhuizen 
van den Brink: Varr. Lectt. etc. p. 8. 

of uèy yao dn tòov Zalpvdnocòy 
Eyovtes Oornixeg] Aliis est Aluvdno- 
606; nec aliter Plinius H. N. IV, 
18 et Mela II, 2, 63. At Zaduvdno- 
còs exhibent quoque meliores libri 
apud Xenoph. Anab. VII, 5, 12, 
itemque Diodor. XIV, 37. Strabo 
VII. pag. 319 s. 492 A. coll. I. pag. 
49 s. 84 A. et qui alii a Kruegero ad 
Xenophont. l. l. citantur. E quibus 
intelligitur Sa/mydessum vocari non 
tam urbem (nisi regionis illa fuerit 
cognominis) quam regionem sive 
oram a Thyniae promontorio usque 
ad Bospori Thracii exitum, ubi Ponti 
est 08, porrectam, importuosam il- 
lam quidem et hominibus rapacibus 
habitatam , qui naves tempestatibus 
illuc delatas diripere solebant ips0s- 
que nautas abducere servos. Nunc 
nomen .Midja. Plura interprett. ad 
Scymn. Chium vs. 723. pag. 390 T. 
II ed. Gail., Mannert. VII. p. 148 
seqq., Tzschucke ad Mel. II, 2. pag. 
97 seq. nott. exegg. Vol. III. P. II 
coll. nott. critt. pag. 94 seq. Vol. II. 
P.II, Forbiger: Handb. d.alt. Geogr. 
III. p. 1082. 

nai vato ‘Aro4dheplne te xal Me- 


480 


:HERODOTI 


xnuévor, xadevpevor dì Zxvpuiadar xal Niwator, auarrà 
opLas avrovs maotdocav Auosio* oî dì Térar 200s ayva- 
uoovvnv togazouevo. avtixa èdovAn&noav, Ognixov éovs 
g4erdosistato: xal dixaiotaro:. ‘Aftavatitovor dì tovde tov reo- 
mov° oUtE arodviozerv ÉovtoÙs vopitovor, iva re tov az0Ì- 


.cuufeins noog olunpévor] Primum 
xaì ante va?g a Florentino cod. 
abest. De Apollonia urbe dixi ad 
IV, 90. .Mesembria ad Haemi meri- 
dionalem declivitatem sita dicitur, 
nunc in vicum commutata, cui no- 
men Miscvria 8. Messuri, de quo vid. 
Iochmus 1]. l. par. 5l. De antiqua 
urbe vid. Mannert. VII. p. 139, 
Tzschucke 1. l. p. 94 nott. exegg. p. 
O1 nott. critt., Forbiger: Handb. d. 
alt. Geograph. III. pag. 1084, qui 
veterum locos exhibent omnes, inter 
quos praecipuus est locus Herodoti 
VI, 33, ubi post Graccorum Asiuti- 
corum seditionem a Dario composi- 
tam Byzantios Mesembriam condi- 
disse legimus; nec admodum illi re- 
cedunt, qui, quo tempore adversus 
Scythas profectus sit Durius, urbem 
tradunt conditam esse. At hoc de 
colonia in nrbem iam antea condi- 
tam denuo ducta intelligere licebit. 
Cf. Raoul-Rochette Hist. de l’eta- 
bliss. d. col. Gr. III pag. 2705. 

Invouiacdar sal Niwpator] Libri 
cum fluctuent, equidem Schweigh. 
. et Gaisf. sequi satius duxi. Vulgo 
olim Avrouiavar xaì Mvwatoi, quod 
iam correxit Wesselingius Dissert. 
Herodot. IV. p. 28. Utriusque gen- 
tis (de cuius sedibus supra monui) 
nulla quantum scio apud veteres 
mentio, nisi apud unum Stephanum 
Byzantinum, qui scribit: N/wa° 
molis Ogaxns* 0 rmolitns Niwotos 
‘Hoodorog tetciory. Qui Ixvouiada: 
apud Herodotum vocantur, haud 
differre videntur ab iis, qui apud 
Stephanum vocantur Zxvuviada: 
€8vos cùv Fétais (i. e. Getis finiti- 
ma gens) Evdotos rerdorn yis ns- 
o10dc, Saruvicdai val Terat; vid. 
Bessell. 1. 1. pag. 21 et cunf. etiam 
Mannert. VII. pag. 33. — Ad qua- 
znti conf. IV, 1l. 

mr009S ayrWuocuvnv TeamoLErO:] 
ì, e. arrogantià utentes, obstinate re- 


sistertes, ut interpretatur Schweigh. 
in Lex. Herodot. Nanque obstinatio 
certe fuit (e mente scriptoris) sive 
stultitia, tot Persarum copiis 
stere velle. Vid. nott. ad II, 172, 
quibuscum conferri possunt, quae 
exponit Gail: Le philolog. V. p.247 
seqg.j ad verbum reéx:08a: conf. 
ad II, 45. III, 78. — In seqq.cum 
Gaisf. retinui @vdpsroraro: xal di- 
xaiotaro:, cuius loco nuper rece- 
ptum: avdoestoraro: xal yeyrasora- 
tot. Vulgatam confirmat Eustath. 
ad Dionys. Periag. 304. Intactum 
reliqui @rdpecoraro:, et hoc loco et 
I, 71) coll. IX, 37 Bredovio auctore 
p. 178 mutandum vel invitis libris 
in crdon'vraror, de quo equidem 
dubito, cum alia videatur compara- 
tivi et superlativi ratio ac positivi. 
De argumento conf. Pompon. Mel. 
1I1,2,3, de Thraciuc gentibus me 
scribentem: ,,Quidam feri sunt et 
ad mortem paratissimi, Gelae utique. 
Id varia opinio perficit: alii redita- 
ras putant animas obeuntium; alii, 
etsi non redeant, non exstingui ta 
men, sed ad beatiora transire; alii, 
emori quidem, sed id melius esse 
quam vivere.‘ Ex hac Getarum opì- 
nione de animorum immortalitate 
institiam, quam h. 1. praedicat No- 
ster, repeti posse putat Bessell. 1. L 
pag.51, veletiam ex eo, quod Grae 
corum commercium nullo modo in 
festarint. 


Cap. XCIV. 


"ABavatitovor dì rovds roy red 
mor] i. e. inmortales vero se praed» 
cant 8. censent hunc in modi, 8. fidei, 
quam de immortalitate snsceperutì, 
liaec est ratio. De verbo a&arati- 
geLv cf. nott. ad cap. 93 init. 

cmodvriouetv Ecovrows vopizorei 
Ob additum pronomen #@vrovs con!. 
nott. ad I, 34 et II, 2. — Pro lsrui 


MELPOMENE. IV. 93. 9. 


481 


agua Zaduotiv daiuova. ol dÌ avtiv TOv avtOv toù- 
;ovor TefBedéttiv. Aia rmevretngLidos de tOv rAdO 


g. maluit léva: di, sine 
idetur. Nam iunguntur 
re-tre;conf.I, lbl ibiq. 
rique nott. III, 144. 146. 
,Btallbaum. ad Plat. Phi- 
Ad locutionem léva: r0y 
vxaga Zalpoliv daluo- 
litIac. Grimm(Deutsch. 
» 132 ed. sec.) similes 
quae apud antiquos Ger- 
sles plagas incolentes de 
tatae fuerunt, quando 
Odinum vehi, ad Odinum 
fahren, Odin heimsuchen) : 
; si Getae iidem atque 
ntur, ut existimat lac. 
1Zalmoxi, Getarum deo, 
eniet. 
] Ita edentem Wesselin- 
it. edd. secuti sunt. In 
Mediceo, aliis exstat 
n aliis ZauoZÉ:y. ‘Conf. 
r. Zoduobis (I. p. 1575), 
das et Etymol. magn. 8. 
08.805 in Platonis quo- 
id. p. 156 D. Bodleianas 
afferre testatur Gais- 
munc secuti sunt Baiter 
tonici dialogi editione et 
nannus, quem vide sis 
x. Tom. III. pag. IV. At- 
ripturam Creuzer (Sy m- 
12 ed. tert.) quoque pro- 
| alterà formà Zauo2bis, 
» tuetur Cless in: Pauly 
)paed. VI, 2. pag. 2817 
mandem praefert Athan. 
sopoulus in libello Gracce 
Zamolxide secundum ve- 
sritatem (Gotting. 1852) 
a vox Porphyrio auctore 
- $. 14) vel peregrinum 
') declarat vel ducta fuit 
voce £a7Zuòs, quae pel- 
1 significare dicitur Zal- 
18 nato iniectam: quod 
it Creuzero (Symbol. II. 
sec.). E Zendica lingua 
stere vult Bessell. ]. l. p. 
i sequamur, ZeZuogis erit 
terra habitat, adeo ut sit 
lei Gebeleizis , quod con- 
sa sententia , quam Rhou- 


T. II 


sopoulus professus est, yaray&o- 
viov Feov significationem inesse ra- 
tus; vid. l. l. pag. 16, ubi aliorum 
quoque opiniones protulit haud ma- 
gis veras aut probabiles. Utut igi- 
tur statuis, hunc Za4puoé:y Noster 
appellat da/uova, quam vocem 
(quae h. 1. ut IV, 96. IV, 79 idem 
significat atque &£06) in antiquis 
quibusdam editionibus omissam li- 
bri scripti merito retinent. Nam ab 
aliis quoque scriptoribus Zalmoxis 
celebratur deus divinorum honorum 
particeps, quos cur assecutus sit, 
exponit Strabo, qui multus est de ‘ 
Zalmozi VII. pag. 207 s. 456C. seq. 
Maximum apud Getas deum esse 
Zalmoxin auctor est Iamblichus Vit. 
Pyth. 8. 173, cui iunge Platon. l. l., 
ubi &e0g laudatur, Diodor. Si- 
cul. I, 94. Diogen. Laért. VIII, 102, 
alios (cf. Rhousopoulus p. 25 seq.), 
quos qui comparaverit, ei dubium 
vix esse poterit, Zalmoxin a Grae- 
cis certe summum Getarum deum 
esse habitum. Unum his addo te- 
stimonium vel posterioris aetatis ex 
inscriptione Latina veteris Daciae, 
quae dedicata est deo Zamolxi: vid. 
Neigebaur: Dacien etc. pag. 206. 
Respexit, notante Cr., Herodoti lo- 
cum Eudocia in Violar. p. 194 coll. 
Appul. Apolog. T. II. p. 503 ed. 
Hildebr. 

l'efeZéiftv] E lingua Lithuanica 
afferunt gyva leysis, i. e. auctorem et 
quasi datorem quietis. Sic certe Prae- 
torius Orb. Goth. I. p. 117 seq. 119. 
Ex eadem lingua Bayerus Origg. 
Sinicc. p. 283 protulit Zemeluks aut 
Ziameluks, qui est deus terrace. Alia 
excogitavit Iac. Grimm: Bericht d. 
Verhandl. d. Ber]. Akad. 1849. pag. 
130. Nec meliora praebet Rhouso- 
poulus 1.1. p. 26. 27, ex cuius sen- 
tentia vel propter etymon I'efeMéi- 
&v eundem habeamus atque Bee2$e- 
fovi. — Mehler in Mnemosyn. V. 
p. 77 pro voutfovei scribi vult 0vo- 
patovor (certe ovvopafovor), nisi 
tota sententia sit insiticia. Mihi 
neutrum placet. 

dia nevretnoidos] singulis annis 


31 


482 


HERODOTI 


Aayovia alei cqpeov avtdv arontumovor Uppeiov mapa toy 
Zarpotiv, &vtedAduevor tav div Exaotote decoviai. xEÉpzovo dè 
ode ol uèv avrdv taydévres axoviia toia Eqovor, «Adi dè 
dialaBovtes toù amormeuropevov raga tov Zaduotiv tas geipas 
val toùs modas, dvanivaoavtes aUtov ustéopov Giatevo: È 
tas Aoyyas. Tv uèv di arodavn avaragels, toioi SÌ Ties 6 
Beds doxéer elvar* iv dè un) drodavn, alrioviai avrdv tdY 
@yyehov, papevoi pv avdoa xaxòv siva. altincapevor dè rov- 
tov &Aiov arortumovor: èvréliovia dì Eri -tovri. Ovro ci 
avto. Oonixes xal x00s foovinv ts ai aorpariy totevortzs 
eve m00S tÒv ovguvòv arerdevor td ded, ovdeéva @Adov Beoy 
95 vopltovres elvar el più tòv Opersgov. ‘Lg dè 870 xvvdavopa 


(xar’ #t0g) hoc factum esse narrat 
Clemens Alex. Stromat. IV. pag. 
590 T. I Pott., alium, ut videtur, au- 
ctorem sccutus. Quae ab Ilerodoto 
deinceps narrantur, pracbet utique 
speciem sacrificii humani ad deum 
placandum pcracti; de huiusmodi 
sacrificiis disputantem leg. Meiners. 
in Comment. societ. Gotting. IX. p. 
Fr.63 seqq. Alia quoque excitavit C. 
Fr.Hermann: Gottesdienstl. Alterth. 
8. 27 not. 1 seqq. ed. sec. Ad verba 
tov malo dagovta conf. nott. ad 
III, 83 et IV, 153. Aeschyli Sept. c. 
Th. 59. 

oi uèv avidv tagBévres] Requi- 
rebat Schweigh. oi uèv avtdy ézl 
tovtò tayBértes. Libri non addi- 
cunt; nec sane videtur esse neces- 
sarium. RecteMiot:,,un certain nom- 
bre de Géètes se rangent in ordre, cha- 
cun d’eux tenant en main trois pi- 
ques. — Ad dialafortes cf. IV, 68 
ibique nott. Pro toù aroreurmopne- 
vov plcrique codd. toùvs aroneuzo- 
pévovs. At vulgata Abreschio quo- 
que probata ad Aristacn. p. 156 prae- 
stare videtur. Quod idem Wesselin- 
gio et recentt. edd. placuisse video. 

Qixtedei] Florentinus liber: é/- 
xTovo:r, quod monente Bredov. p. 
370 probandum non est, cum inter 
Girto )quo Noster usus est III, 41. 
IV, 61. 168. V, 92, 6) et inter dirtéo 
(quo Noster utitur et h, 1. etIV, 188. 
VII, 50, 2. VIII, 53) ec grammatico- 
rum veterum praecepto sic discer- 
nendum sit: diatw T6 amdas dinto, 


Gixtò dè pera cpodeotgros. Conf. 
Lobeck. ad Sophocl. Aiac. p. 178— 
183 ed. sec. — In seqq. avazagrig, 
transfixus, dicitur is, qui in altum 
coniectus in hastarum spicula inci. 
dit iisque inhaeret. Idem verban 
IV, 103. De participii forma conf. 
Bredov. pag. 349. Mox pro tossiée, 
quod Matth. retinuit, dedi cum 
Schweigh. et Gaisf. rocce: dì, nam 
loci ratio similis atque II, 39. 

credevo] Respexit Eustath. ad 
Dionys. Perieg. 304. Similia iis, 
quae Thraces h.l. facere dicuntar, 
aGraccis Turcisve in lunae deliquio 
adhuc fieri quibusdam locis nar- 
rant. Conf. L. Ross: Kleinasien 1. 
Deutschland pag. 7 seq. 24. Ac vel 
antiquitus apud maiores nostros ta- 
lia observari, quae a Thracum more 
non absona sunt, monuit Iac. Grimm: 
Deutsche Mytholog. p. 18 ed. sec. 
— Mox scripsit Herodotus &#0v y0- 
pigovtes sivar, cum alibi dicatur 
hoc sensu dev vopiterv, omiso 
verbo eÎvai, deos esse credere. Conf., 
ne plura, Stallbaum. ad Platon. Ea- 
thyphr. p. 13 segg. 


Cap. XCV. 

‘L6 di èyd xvrdavopa:] Ad stre 
cturam loci conf. Kuehner Gr. Gr. 
8. 857, c. et nott. ad Herod. IV,5. 
III, 14. — Quae sequuntur verba, 
satis docent, Ierodotum ipsum 
Thraciae oram ac Ponti Euzxini lito 
ra visitassc Graecasque illic sita 
ndiisse colonias; quamquam in in 


MELPOMENE. IV. 94. 95. 


483 


‘EAAnorovrov oixeovicov ‘EXANvav xal Iovrov, tov 
vtoutov, govta avdgwrov, dovAevoa ev Zauo, dov- 
è Ilv&ayogn to Mvnocgzov: èvtevtev dÌ avrov, ye- 
éAev&epov, yonparoa xtioaoda. cvqva, xtnoauevov dè 
vés tqv Ecvroù. arte dì xaxoficav te éovtav tiv Ogni- 
. Vaapguveoteoav tov Zadpuotiv toùrov émiotanevov 
re Tado xa) ]Iea PaBvrega 1 xara Ognixas, oa "EA- 


hraciae regiones minime 
s putandus erit. Cf. Heyse 
>» Hellesponti nomen latiori 
adbibitum videtur. Conf. 
Vi 85. 
t»800x0v] Num deus an 
talis fuerit Zalmoxis, dis- 
yusopoulus p. 24 seq. ipse 
intians: Gebeleizin anti- 
n Getaram deum fuisse, 
er xaraztovior, Zalmoxin 
i Pythagorae temporibus 
ominer fuisse, deinde Ge- 
sacerdotem constitutum 
e pro eodem deo habitum 


rar dè IIv8ay00n] Eadem 
. 1 et Diog. Laért. 1. l. In 
rigenis Philosophumm. a 
nper editis pag. 30 Zamol- 
\gorae servus, huius ipsius 
1 Celtis attulisse fertur. 
item haec quodammodo ad 
tempora definienda. Nam- 
agoram Samo discessisse 
iant anno 566 a Chr. n. s. 
4VIII} (cf. Ritter. Gesch. 
igor. Philosoph. p. 7 seq.) 
\rum ad terras peregrinas 
s sive, ut aliis placet, ad 
Italia figendam pbhiloso- 
1e scholam ibi conden- 
sequens est, religiones et 
Zalmori ad Getas allata 
s vel proxime antecedens 
squens cadere. Tu conf. 
Apparat. critic. pag. 33 
vide paulo post notata de 
rthagorae. Herodoti testi- 
de Mnesarcho, Pythagorae 
re artitice sive mercatore, 
n maxime accedere recte 
itter ]. 1. pag. 2, a Cr. lau- 
am in hoc nomine plerique 
eriptores consentiunt, qui 


Pythagorae patrem commemorant, 
neque admodum inde discedere puto 
Iamblichum, qui (De vit. Pythag. 
II, 4. p. 20 Kuester) Mrynuaoggov 
(sive Dorice Mvauagygov) appellat 
patrem Pythagorae. Tu vid. Kri- 
sche: De societatis a Pythagora in 
urbe Croton. conditae scopo politico 
pag. 3, Creuzer : Zur Gemmenkunde 
etc. pag. 134, qui idem ad Herodoti 
hunc locum conferri quoque vault 
Append. ad Etymol. magn. Vol. II. 
p. 636, 5 ed. Lips. 

dre dì naxofluv — xal Vrapeo- 
veGrEQuwY] i. e. cum vero misere vive- 
rent Thraces et stupidiores 8. ingeniis- 
que minus culti essent. Vocem xaxo- 
Pros, quae ad victus tenuitatem 
spectat, inde retinuit Theopompus. 
in Epitome Herodotea, ut testatur 
grammaticus Bekkeri p. 104, 16, ex- 
plicuitque Frommel in Meletematt. 
Creuzeri III, p. 160, reliquos vete- 
rum locos afferens. 

diartav te Itda] Ad omnem vitae 
cultioris, qua Iones prae caeteris 
tum excellebant, rationem refero. 
Conf. I, 85. 157. Quae sequuntur 
verba: xaì 78ea faBureoa n xara 
Oenixas, Schweigh. sic reddidit: 
sslalmoxin hunc — moribus institutun 
cultioribus, quam qui apud Thracas 
oblinerent, ut qui cum Graccis ha- 
buisset consuetudinem et cum Py- 
thagora, viro inter Graecos ingenii 
culturA eminente, exsiruendam sibi 
curasse exhedram etc.‘ Attulit Wes- 
seling. aliquot locos, in quibus 7&0g 
Badv de indole prudenti et gravi in- 
telligendum. Sic quoque dicitur fa- 
&vs ti pvyi, ti pos, vir prudens 
et consideratus, notante Disgsen. ad 
Pind. Nem. IV, 7. pag. 396, ubi no- 
strum locum non praeteriit, in quo 
simul ad eam, quam dicunt, huma- 


31 * 


484 


HERODOTI 


Anoi te burAnoavta xal ‘EXArvov où td codeveotato cOquori 
Ilv8ayoon, xatagxevacacda. avdpedva, és tov ravdoxzvovia 
TOV dOTdv ToÙs rPdTOvE xal eVaytovta avadidaorerv, ce ovre 
avtòs oÙtE oÎ cvurotai aUtod ovtE ol éx rovt@v alel yivopeva 
orodaveovtar, dAi° Méovor éc qodgov tovrov, va alel zeui- 
s0vtes Etovor tà ravta ayadta. èv d dè Emolse td xaraley0tvre 
xal Èheye tavra, tv tovto xarayarov olunua érotero* @g di 


nitatem artesque liberales atque in- 
genuas respici putem. Plura de hac 
voce vid. in Thesaur. L. Gr. II. p. 
36 ed. Dindorf. Italus interpres ex 
Dantis carmine atfert simile istud: 
secon piu dolce canzon, e piu pro- 
fondo.‘ De structura 7 xar& conf. 
Kuehner Gr. Gr. 8. 701, l. 

xat ‘EMMyyoy 0v tod doBevectàto 
cogioti Ilv8ayoon] Haec verba oa 
citans Eustath. ad Iliad, IV. 
365,30 8. 470, 17 exhibet: o po 
dcopatdtt idque exponit to navv 
coppa. Quod non magis recipiendum 
videtur, quam quod Schaefero, hunc 
locum excitanti ad Iionys. Hali- 
carn. de composit. verbb. p. 406, in 
mentem venerat a@avectato. "Ad 
ipsam locutionem faciunt, quae du- 
dum protulerat Valckenar. ex Thucy- 
dide I, 5: dvdedr 0V Ova dvva- 
Ta TATO v et VIII, 100 Mn8vuvat- 
wy 0Vy oÎ ddvvatdstato! (coll. 
VII, 1. VIII, 44 ), e Pausania VII, 
27,8: Torraiov Tv 0Vx ddrretO?r, 
aliis; ; his addere licet, quae de hoc 
dicendi genere, quod insignem prae 
se fert Zerotnta, disputarunt Mat- 
thiac Gr. Gr. $. 463 et Sintenis ad 
Ilutarch. Vit. Themistocl. p. 2 seqq. 
Ut igitur apud Thucydidem ov ot 
advvat@taro. dicuntur omnium po- 
tentissini, ita Pythagoras h.1. praedi- 
catur 0vy ò e0devéataros coquotrs, 
i. e. non infirmissimus, sed validis- 
simus omnium sophista, ‘qui idem ab 
Horatio laudatur ,,non sordidus au- 
clor naturae verique' Od. I,28, 14. 
— De voce cogpiotod dixi ad I, 29; 
de qua eadem monuit Schaefer. ad 
Dionys. Halicarn. De compos. verbb. 
p. 406.‘Quod vero Meller in Mnemo- 
syn.V.p.67vocemI/v®ay007 e glos- 
sa illatam existimat indeque tollen- 
dam, equidem probare nequeo; acce- 


dit, quod ad argumentum loei vix 
praetermitti debet, Herodotum, qui 
dePythagora testimonium tam hono- 
riticum h. l. reliquit, in Magna Gras 
cia, quam totam tenebat Pythago 
rae nomen, historiam suam confe 
cisse, eoque minus gloriae eius viri, 
qui virtute ingenioque tantum emi 
nuit inter Graecos, derogare volui»- 
se. Conf. Creuzer. Comm. Herodé. 
pag. 169. Discesserat Thurios pater 
historiae Olymp. LXXXIV,1s. 4 
ante Ch. n. Pythagoras e Larcberi 
calculis natus est Ol. XLIII, I, mor- 
tuus Olymp. LXVII , 3. Krische L. | 
p. 3 Pythagoram circiter 01. XLIX 
natum esse existimat; mortis ten- 
pus probabiliter ad Olymp. LI 
reduci posse idem statuit p. 98. Alf 
aliter haec tempora constituunt, gui 
Olymp. LX fere Pythagoram flort- 
isse volunt s. anno 539 a Ch. n. st 
que obiisse Olymp. LXXVII, 1 £. 
anno 472 ante Chr. n., adeo ut vir 
certi quid in his statuere liceat. Vil. 
Clinton. Fast. Hellen. p. XXVII. p. 
Ra Be 13. 15 et pag. 7 ed. Kree- 


è 0 dì 2rotse] #v 0 de tempore, 

non de loco, accipiendum. Monmit 
Schweigh. in Lex. Herod. — Paalo 
ante dedi rovrwy pro rovriey, ne 
que vero obsecutus sum Nabero in 
Mnemosyn. IV. p. 21 pro TÀ vaste 
cyada scribenti xarra raya8a, nt 
III, 80. 

dy TOVIO xatayaroy ol'unua Dal 
sto] i. e. subierrancam cameron 
exstruendam curabat. Ubi attende 
vim medii verbi xoseîc®0: (vil. 
nott. ad II, 100) diversam abeavi, 
quam activam morse in proxime an 
tecedentibus habet. Ad vocem xe- 
taya.ov cf. III, 97 ibique nott. Plu- 
res locos, in quibus ol«nua xate- 


MELPOMENE. IV. 95. 


485 


:Aé0s elze 10 olunua, éx uèv tv Genixov Nppavio®n' 


amemoratur, praebebit Ia- 
elian N. A. IX, 44. Quod 
entum loci attinet, Strabo 
)8 s. 457 A. inter alia spe- 
uoque commemorat (@&y- 
goolov), reliquis inacces- 
quo Zalmoxis fuerit com- 
raro in publicum prodiens. 
inentur talia loca subter- 
tiis, quae Zamolxis Getis 
tradidisse fertur. Hellani- 
Suid. et Etymol. magn. 
m. Hellanic. ed. Sturz. 
LaporEig — reletas naté- 
meg toîg tv Ooaun x. 1. 1. 
rd vocem solemnem bis in 
éderbe, quae a scenis sa- 
etrinam declarandam tra- 
Et reapse ad delxsZa spe- 
n historiam Zamolxis, ne- 
i ambigere queat. Hoc au- 
walo in Osiridis ritibus fe- 
titur Herodotus II, 171. 
tus credibile est ab initio 
‘aneis conclavibus sepul- 
sractos esse. Quam late 
eat hic usus antrorum se- 
2 mysteriisque inservien- 
nere longum est. Ego, ne 
8, quod dicitur, egrediar, 
not laudabo, qui septen- 
\ populorum et Germani- 
ra attinent; nimirum iis, 
sius (ad Hellanic. p. 13. 
rit, adde Irhovium De pa- 
veterum Lib. II. cap. 7. 
leqq., qui de Germanico- 
orum super animorum im- 
e decretis haud pauca con- 
i iunge I. I. Moeserum 
wift. II. p. 215 seqq., qui 
te monet, metempsycho- 
dicitur, non repugnare, 
sana de animo immortali 
rvalescat, atque utramque 
e obtinuisse apud unum 
e populum. Idem nos ad- 
intra ac spelaea per Ger- 
as obvia, in quibus initia 
disse credibile sit. Cuius- 
ses similiaque monumenta 
nalium gentium sacra do- 
rate illustravit Thorlacius 
ite Aufs:itze, das Griech., 


Roem. und Nord. Alterth. betreffend 
pag. 250 seqq.). Atque ut redeam 
eo, unde sum digressus, ipsis Ae- 
gyptiacis illis tam operose factis 
sepulcris originem dedisse antra 
nativa, in quibus ab initio cadavera 
reposuerint homines, suspicatur 
Zoéga De obeliscc. pag. 279 seq. 
— Classici de Zamolxi deque Drui- 
dis loci sunt in Origenis Philoso- 
phumenis cap. 2. pag. 882 et cap. 
25. pag. 906 ed. De la Rue, ad quos 
haud pauca congessit Christ. Wolfi 
industria, quae tamen nunc non 
magis vacat excutere, quam ea, quae 
nuper Chardon de la Rochette eam 
in rem disputavit in Mélang. de Cri- 
tique et de Philolog. T. I. pag. 58 
seqq.'° Creuzer. Comment. He- 
rodd. p. 171—-173 not. coll. Symbo- 
lik etc. II. pag. 298 seqq. ed. sec. 
III. pag. 11 seqq. et tert. Est vero 
ex huius viri sententia Zalmoxis va- 
tes, pelle ursina indutus, ad gentem 
borealem qui pervenit immortalita- 
tem animae tradens, cum Sileno 
comparandus, qui et ipse vates ac 
Bacchicorum sacrorum interpres 
immortalitatisque auctor caprina 
pelle sive lyncea indutus repraesen- 
tatur. Quo etiam hoc pertinet eo- 
dem Creuzero monente, quod Zal- 
moxis, tribus annis absens, quarto 
demum Thracibus denuo comparu- 
isse fertur; quae sponte in memo- 
riam vocant teier7oldas per Grae- 
ciam institutas et ad eandem fere 
doctrinam de anima immortali spe- 
ctantes. Quam doctrinam Getis tra- 
ditam a Zalmoxi his verbis Noster 
refert: 0g ovrE a«Uros ovre ol cuvu- 
notai avtod, ove oÎ éx tovtov atei 
pivouevor arodavtovtai, d21° nbov- 
oL Ès y60y roùtor, fva alel rmeque- 
ovrtes FEovor ta ravta ayada, i.e. 
neque se neque convivas suos nec ho- 
rum posteros moriluros, sed venturos 
in locum quendam, ubi perpetuo viven- 
tes omnibus bonis sint fruituri. ,,Ita 
(Creuzeri sunt verba l. l. pag. 171) 
Herodoto narraverant ad Hellespon- 
tum et Pontum habitantes Graeci, 
a quorum iudicio hactenus suum iu- 
dicium seiungit rerum scriptor, quod 


486 


HERODOTI 


® 2 » 
xatafàs dè xato é5 tO xaraparov olxnua diartato éx Etra 


Zamolxin multis annis ante Pytha- 
goram vixisse statuit. *) Quam rem 
in medio positam relinquamus: il- 
lud certum, vivo Herodoto ac flo- 
rente familia doctrinaque Pythago- 
rae Graecos Pythagoreum dixisse 
placitum illud immortalitatis, neque 
in ea re ipsis obloqui historiae pa- 
trem.‘* Inde Krische in scriptione 
supra citata pag. 66 narrationem 
de Zalmoxi e Pythagorica doctrina 
de anima potissimum enatam videri 
statuit. Et sane omnis de Zalmoxi 
narratio haud alio spectare videtur 
quam quo pertinent fabulac de Aba- 
ride (quocum in Platonis |]. 1. iungi- 
tur Zalmoxis) et de Aristea, quas 
supra attigimus, ad animarum im- 
mortalitatis doctrinam, opinor, e 
Graecia ipsa a Graecis sapientibus 
sive sacerdotibus ad rudes boreali- 
um Europae tractuum incolas alla- 
tam, sacris secretis sive mysteriis 
traditam et firmatam, ne scil. aut 
labefactaretur aut prorsus interiret. 
Ut enim hacc sacra ex India illuc 
advecta credam, haud impetrars a 
me possum. Quo probubilius hoc 
videtur, hanc de animae immortali- 
tate doctrinam apud Graecos cum 
mysteriis Bacchicis mature fuisse 
coniunctam, quae ipsa antiquissi- 
mo aevo ab Orpheo in Thraciam ad- 
ducta indeque latius propagata esse 
dicuntur. (Conf. quae hac de re ob- 
servat Winiewski in Indic. Lectt. 
Acad. Monaster. 1845—1846. pag. 
12 seq.). A Thracia igitur haec sa- 
cra unà cum ista doctrina septen- 
trionem versus ad Getas Scythas- 
que, alias gentes in boreali Euro- 
pae parte habitantes translata esse 
si quidem non prorsus improbabile 
videtur, Zalmoxis hand scio an co- 
dem quo Pythagoras iure Orphicus et 
haberi et dici queat, cum uterque 


ex uno eodemque antiquae doctri- 
nae fonte, quae Orphei nomine ma- 
xime celebrata est, sua hausisse la- 
tiusque propagasse videatur. Quae 
cum ita sint, sponte intelligitur, 
quid de Dahlmanni (Herod. p. 155) 
sententia iudicandum sit, qua omai 
haec de Zalmoxi narratio ex nomi 
num similitudine quadam fiuziss 
putanda sit, ita ut Getaram deus 
indigena forte fortuna idem nome 
habuerit atque unus quidam e Py- 
thagorae discipulis. At vero Pytha 
gorae ac scholae Pythagoricae se- 
tatem, ut ipse Herodotus eristimaî, 
longo antecedit Zalmoxis, adeo w 
huius doctrina a Pythagora profecta 
dici nequeat; conf. Bessell. l. Lp. 
42 seqq., qui Zalmoxin deum habe!, 
qui ad antiquissima Thracicae gen 
tis tempora pertineat, ad quae ip 
placitum illud de animae immortali. 
tate aeque pertineat. Unde vel in- 
ferorum deum, xarazBonor 87, 
esse putat Rhousopoulus, ut supra 
ad cap. 94 iam indicavimus. 

Getas pro Gothis habent, Zalmosie 
cum Odino contendere adeoqu 
Germanis vindicare, ut I. Grim. 
et Wienbarg. I. supra ]., haud mira- 
bimur. Qui nuperrime hanc totan 
fabulam accurate persecutus est 
Cless. l. supra l., is pag. 2879 Zal- 
moxin haberi vult pro viro egregio, 
vate ac sacerdote, qui de populafi- 
bus iisque admodum rudibus optime 
meritus, quippe quos res sacras ai 
que animae immortalitatem edocuit 
quorumque mores excoluît, divinos 
honores postmodo assecutus et pro 
deo cultus est. Hoc igitur nisi st- 
quaris, Zalmoxin ipsum deum fuiss 
credas, quem Getae coluerint, ut 
veteres tradunt, ad hunc vero re 
lata dein credas quaecunque de s8- 
cris ad ipsius cultum spectantibus 


*) »Facit ca in re cum Nostro Iellanieus Lesbius vel potius Heradotea intulit libro 


sun: TOÙS BaoPaorxoîs vouots. Cf. Etymol. magn. s. v. 


Zaduoéts et Sturzien 


docte hac de re monentem ad Hellanici frawmm. p. 13 et ne. XXV. p. 61% Creuzer 
Locus Hellanici nunc legitur in Fragmm. hist. Graece. I. p. 69. nr, 173 (ed. Mueller. Paris. 


1841). 


Sed contendit Preller: De Hellanic. Lesh. pag. 6, falso haec tribui Hellanico, quit 


ex ipso Herodoto atque Damaste compilata fictò MHellanici nomine sint vendita. Obloquiter 


Bessell 1. l. pag. 45. 


MELPOMENE. IV. 95—-97. 


487 


of dé uv Ex0850v te xal énévdsov ds tedvedta* te- 
dì Frei spavn toîoi Ogni. xal ovta TdAVA pu tyé- 
ra Eleye 0 Zaduotis. taùra paol uv rmovjoar. ’Eyò dè 96 
Ìv tovrov xal toù xatayaiov olxuaros ovre amioteo, 
1 moteva ti dinu: Sonéco dì modlotor Ereoi npOtEgOvV 
Apofiv toùrov yevéoda. ITvdapopeco. Etre dè éyévero 
uotis dvdgozros, el’ totì dalucov vis Térnor ovtos éru- 
‘, gaupétd. Ovtor uèv di to6xO TOLOUTO YREdpevoL, 095 
&noav vxò Isogécav, sCrovro td diiw ctpateì. 

dagstos dì dos arirero xal 0 metos du’ avra otpatòs ri 97 
steov, évdtavra diafavicov naviov Aapstos ÉxéAevos 
‘ovas tv 0gedinv Avoavtas Eneodar xat’ NrreLdov ÉvT 
véx tv vedv otgatov. MeAAovtewv dè tav Tovav Ave 
vuéev ta xedevoueva Koons 6 ‘Eptavdgov, otoatnyòs 
vtiAnvaiav, Ehete Aapeio tede, rvBOUEvOs rpoTEROv, eÈ 


mà cum doctrina de animae 
alitate introductis tradun- 
0 ut eius nomine quoque sa- 
3, eius sacris addicti et eius 
re cultores ac propagatores 
hendantur. 


Cap. XCVI. 


IMLOTÉ0, OUTE WY MIGTEVO TL 
‘rodunt haec verba scripto- 
ie cautissimum et veri inda- 
2 fabulis, quas fando audie- 
zdiosissimum. De quo cum 
ante iam monitum sit, hîc 
:admonere vix’opus. Caete- 
if. etiam Eustath. ad Odyss. 
pag.335, 3 Basil. et ad verba 
ti: alte dè gyévero rig Zal- 
sBoeomos el fori dalpowovy 
.- . conf. Plutarchum in Vit. 
) fin. de Iano pariter scriben- 
ye Iavòs — site dalpov, 
rni8vs yevouevos x. t. i. De 
i deo vid. nott. ad cap. 94 


xo] Conf. II, 117 ibiq. nott. 
. hane scriptoris de Zalmoxi 
emone sive homine admoni- 
ad ea praecepta spectare, 
> his leguntur apud Platon. 
ag. 318 F. De legg. X. p. 
monet Valcken. 


Cap. XCVII. 


xa) ò netòs Gu’ avrò oteatos] 
du° «vt Noster scripsit hoc loco, 
qui supra IV, 35 @ua avroîoi negle- 
cta apostropho exhibuit, ut utram- 
que scribendi rationem admisisse 
putandus sit. Conf. Bredov. pag. 
209. Vix monitu opus, quod monuit 
Larcher. ad h. l., xefòv oreatov de 
terrestribus dici copiis, quae classi 
(ro vavtixd), ut cap. 89, atque ta 
x toy vedy ctoata, ut h. l. mox, 
opponantur; de pedestribus copiis, 
si sequatur fxz0g, ut IV, 134. 136. 
— In voce A4ageîogs consulto repe- 
tita nemo ‘haerebit. At Mehler in 
Mnemosyn. V. p. 07 tolli eam vult. 
Caeterum continuantur hoc capite 
et sequenti ea, quae cap. 93 initio 
(ubi cf. nott.) enarrare coeperat de 
Darii itinere via terrestri ad Istrum 
procedentis eumque fluvium traii- 
cientis. Ad vocem 078d(Nv conf. IV, 
88 ibique nott. x 
Kons d'Egéavdo0v] Libri quidam 
Etevdgov. Cf. V, 37. Apud Tzetz. 
Chil. III, 465 Kans Oegsgavdoov. 
Vid. Wessoling. Dissertat. Herodot. 
XI. pag. 180 seq., qui verum iam vi- 
dit. Qui otoarny0s MvriAnvatov hoc 
loco dicitur, eum ex eorum tyran- 
norum numero fuisse credam, de 


488 HERODOTI 

ol p(dov slm pvoounv arodixsota. nupà toù BovAouévov aac 
delxvvoda.: "2 Baorded, rl yiv vao uéiRsiS otpatEveCda, 
tis oUTE donoopévov pavpoeta. ovdiv, ovte 04 0lxeoptvy' 
GÙ vuv yÉpuoav tavtnv fa xatà yoognv Éotavar, pviaxovs av- 
ris Anodv tovtovs, oî meg uv Efevtav. xaì v te xara voor 
rontopev eUpuvtes ZxvBas, Fora arodos Nuivo Yv te xal pi 
opeas evosiv dvvopeta, 7 pe arodos Muiv aopaArs. ov pag 
EdeLod xa, ui) E060dEopev varò Zxvdéov uagn, Aida pallor, 
un, où dvvapuevoi oqpeas evostv, radmpév ti aAmpevor. Kel 
tade Aéyewv pain ris &v ue duecovtoù elvexev, 06 xaraptro. 
éyd dè yvounv pèv, tiv eUoLoxov aplornv dor, BaocAsd, és pé- 
Gov peo, avtos pévro. Epoual to, xal ovx av Aeupdeigr. 


quibus vid. nott. ad IV, 98. 138. — 
Mox reposui Mvrilnvaior; vid. 
nott. ad I, 27. — De locutione sl of 
pilov en conf. I, 87 ibique nott.; 
de verbis drodeluvvota yvouny 
nott. ad I, 170. 

ér) yijv yao perdes otoareve- 
cte:] Ad usum voculae yeg conf. 
nott. ad I, 8, 124. III, 120. In 
proxime seqq. doneoptvoy ex Ho- 
meri fluxisse videtur imitatione, Ili. 
XVIII, 548 [ad quem locum Cr. con- 
ferri vult Heynii Observv. Tom. VII. 
p. 546] coll. Apollon, Rhod. IIT, 1336. 
Nam ab 00% fit 7ooxa, aonoona 
indeque eepoouar. Cf. Bredov, p. 
315. 341. Hesych. I. pag. 525 &07- 
copévn' cQ0vELWUEVI, dROTELOLEVN. 
n Co8s Dario asseverans, Scythicae 
regionis cdongouevov esse ovdtr, no- 
visse non videtur Scythas cRoTToxs 
et 7500700, descriptos c. 17 et 18.“ 
VW ess. — In seqq. scripsi cv vUV 
yégroar, ubi vulgo cv vUv yepuonv. 
Abreschius maluerat 6ù pèv pro- 
bante Wesseling. yépvoar Schweigh. 
iam invexerat, quem recentt. edd. 

merito sunt secuti; vid. Bredov. pag. 

132 et conf. IV, 08, 133. 134, 118. 
136. 139. 141. — Ad locutionem xard 
xodonv vid. nott. ad III, 135. 

mv te natà voov ronéoper] i. e. 
si ex anùni sententia successerit. AA 
Sag xt voov conf. I, 117. 

» 106. VI, 130. VII, 150. IX, 45. 
til: ad usum verbi noctrewy conf. 
III, 25 coll. IV, 156. 157. — In iis, 
quae continuo sequuntur, cum re- 


centt. edd. exhibui #ora: pro valg. 
Foti, quod plerique codd. exhibent; 
dvrvouesdta scripsi ex' monitu Dia- 
dorfii (Comment. pag. XXIV) et Bre- 
dovii pag. 400, pro vulg. dvrse- 
ueda, quae forma hìc ferenda non 
est. Sed recte se habet, quod mor 
legitur #0008 é@ us», de quo cf. Bre- 
dov. pag. 323. 

un — nedoper ti ddcspevo:) ie, 
ne malî 8. incommodi quid 
oberrantes. Qua dicendi formula in- 
signem quandam calamitatem indìi- 
cari constat. Conf. quae Wessel. at- 
tulit ad VIII, 102 et Viger. De idio- 
tismm. p. 279. éuemvrov, quod Mat- 
thiae retinuit, cum recentt. edd. 
revocavi ex edit. Wesselingiana. 
Schweighacuserus et . Gaisford. € 
Florentino dederunt Émvrod. Sed 
vid. Bredov. p. 284. Pro xetautse 
Schaefer. e Sancrofti libro dedit xa- 
tauevéo, quod ipsum arriserat Wes- 
selingio. Sed merito reiecerunt re- 
centt. edd. Vid. Bredov. pag. 368. 

éc pécov péow] Pro pÉow plurimi 
codd. puo, quod sane minus fre- 
quens; nisi cum Valcken. rescribere 
malis puods hoc fere sensu: ,, ego 
pulam animi mei sententià verbis expli- 
cità nihilominus ipse te sequar.* Ad 
locutionem # pé00» faciunt ea, quae 
ad III, 62 adnotata leguntur: qui- 
buseum conferantur, quae Dorvill. 
attulit ad Chariton. p. 534 ed. Lips. 
de formula év u#0%0, propalam, coram 
omnibus, et quae de locutione éx 
cov ad III, 83. IV, 118 monita sunt. 


MELPOMENE. IV. 97. 98. 489 


ta te od ti yvoun dapetos uai puv Muelwparo rotode' 
e déofie, 00dtvros éueò ormioc és olxov tòv éuov énupa- 
( por mavtas, Tva de avtì yonotis cvufovdins yonototoi 
uo aueltopa. Taùra elmas xa) arapas cpuara én- 98 
‘a Ev luovir, xaléoas és Aòpovs tovs Tovav tvpavvovs, 
re trade: "Avdoes "Icoves,  uèv rpotegov pvosun drode- 
‘da Ès tv vépupav uesreloda por” Egovtes dè rov (uavra 
le-mocéere trade. Eénsav ue ldyte tagiora mopevousvov érl 
das, atò tovtov apidpevoi toù qgovov, Avere quua Èv éxa- 
: nuéons. Mv SÌ dv tovto to yoovo ui rapéa, cAiù dietéa- 


m fere sensu, quo és ué00v, 
er dixit #5 xavras VIII, 26. — 
rbis aUtòs uévTO: Éipouai re- 
let puéyro: antecedentibus yvo- 
psv. Tu vid. nott. ad VI, 86. 
ptativo (0vx av 2e1p&elnv), qui 
nuo excipit futurum (#wopac), 
Kuebner. Gr. Gr. $. 468, 2. He- 
[X, 41. — Adstructuram verbo- 
seodivros éueò — impavnBi 
conf. nott. ad I, 3 et ad vo- 
cvufovilns III, 1. De eo 
>, quo Persarum reges bene- 
accepta remunerari solent, di- 
s ad III, 140. 


Car. XCVIII. 


retpas cuuara EEnuovta Èv 
re] i. e. nodos in loro nexuit, 
ndit. Quae supputandi ratio 
rum ruditatem satis declarat. 
les funiculos nodis illigatos ad 
m et tèmporis notitiam barba- 
uosdam novi orbis usurpasse 
tat Wesseling. Romanorum mo- 
quo clavis fixis olim annos no- 
| feruntur, teste Livio VII,3, 
xnuit Larcher. Tu vid. de his 
zer. Antiqq. Romm. $. 161. pag. 
De seraginta dierum numero 
IV, 136 ibiq. nott. 


6 Tosvoy rveavvovs] Iwyvas duo 
cum Valla, non improbante 
elingio , qui de ipsa re haec ad- 
sit: ,, Aderant tyranni ex Hel- 
nto, Chersoneso, Aseolide et 
i, quos omnes rex si compella- 
[onum praecipuam duzit ratio- 
gratia et auctoritate potiorum; 


nisi si patrii moris tenax Zonwn ti- 
tulo Graecos comprehenderit. Lege 
c. 137. 138.‘ His enim locis singuli 
hi tyranni a Persis constituti, qui 
duces inde quoque fuerunt copiarum 
ab iis civitatibus, quibus praeerant, 
Dario ad hanc expeditionem exhibi- 
tarum, recensentur. Persarum nimi- 
rum e re fuit, in singulis Graecorum 
civitatibus Asiaticis, Ionum prae- 
sertim a Cyro (vid. I, 141 seqq. 153. 
162. 169) subactis, constituere prin- 
cipes, qui praefecti s. satrapae loco 
cives, quibus Persae liberam suam 
rempublicam administrandam reli- 
querant, in obedientia retinerent et 
omnia in his civitatibus sic agerent, 
ut Persis id gratum acceptumque es- 
set, neque Persarum potestas ullo 
modo turbaretur aut diminueretur. 
Quos principes Herodotus pro Grae- 
corum more tvoeeyvovg vocat: uno 
loco (V, 27) huiusmodi principem 8. 
praefectum a Persis constitutum vo- 
cat Uraggor, eodemque etiam retu- 
lerim eum, qui cap. 97 vocatur Coés, 
otoeatny0g éav Mvrinvatov. Tu 
vide de hoc tyrannorum genere ex- 
ponentem Plass: Die Tyrannis etc. 
I. png. 315 seqq. — Ad uetsl08 
conf. Bredov. pag. 396. In seqq. 
dieÈéi&oor cum Schweigh. et Gaisf. 
edidi pro diél8061, quod retinuit 
Matthiae. Cf.I,196. Adverba és 
t]v vpertonv aVUtdv (ita enim scri- 
psi pro «Uréov) adhibe Fischer. ad 
Weller. II. pag. 235. Infra Herod. 
IV, 133 simpliciter scripsit és tnv 
vpetéonv, sed IV, 130: 0xo0g toy 
meofaroy tav c petto avtay 
satallrorey n. t. A. 


99 


490 


e e , Da) e , 2 , LI e # 
Boo vutv al nuegai tov aupatav, amondéete és tnv vueté- 


HERODOTI 


onv avrav. uéyoL dì tovrov, èrel te oUta uerédote, puiao- 
GetE tuv ozedino, madav root vpiny GaotnEins te xal pudaxig 
mrapegopevor. tavra dè mOLEUVTEG épol uepadcas 10Quelode. da- 
gstos uèv taùta slrmas és TO 119000 mreipero. 


Tris dì ZxvBixiis vs NnOonixn 0 és Palaocav nooxz- 


au xoArov dè apopévov ts pis tavrns ) ZxvBixi rs tadi 
xetar, xa) 0 "Iotpos éxdidoî É5 aUtiv, mods evEov &vepov dò 


otoLa TeTtoaUPevos. 


dJageîos uèv — ÈS TO Tro0cw Naei- 
yeto] Non continuo sequuntur in hac 
narratione ca, quae ])ario ipsam 
Scytharum terram ingresso deinceps 
acciderunt, sed iterum plura inter- 
iecta sunt, quae ad hanec eandem 
terram eiusque formam ac speciem 
pertinent (cap. 99—102) prius opi- 
nor praetermissa, atque hoc loco, 
occasione oblata, adiecta vel potius 
inserta narrationi, quae deinde (cap. 
102) ad Scythas ipsos se convertit 
eorumque consilia de l)ario repcel- 
lendo indeque etiam alia plura af- 
fert de vita et moribus earum gen- 
tium, quarum reges communi con- 
silio Persis resistendum esse puta- 
verunt (cap. 102—117 fin.): adeo ut 
cap. 118 demum oratio ad Scythas 
bellum paraturos et cum Persis con- 
gressuros redeat. E qua narratio- 
nis conformatione id profecto Nostri 
studium apparet, ut quidquid de 
Scythis eorumque terra ac vita audi- 
visset, accurate referret in suos li- 
bros, neque quiduam praetermitte- 
ret, quod narratione dignum vide- 
retur, — nastzeto dedi pro &reryero 
e codicibus duobus, idemque feci 
IV, 133. 135. Vid. Bredov. p. 300. 


Car. XCIX. 


Ts dè Zxv®inns y7s — roous- 
ter] i i. e. inte Sci ‘ythicam terram Thra- 
cia sita est, ca nimirwn parte, quae ad 
mare pertinet (8. ea 'Thracia, quae 
mare attingit); inve rero, ubi in si- 
num ducitur regio, Sc ythia (Thra- 
ciam) ercipit Isterque in cam (Scy- 
thiam) influit, ostio ad orientem con- 
verso. Bene sic Langius: ,,Vor dem 


Tò dè anò "Iotpov Fogouar Cnuavéaoy v 


Scythenlande, aber an der Seeseile 
lieget Thrake. Dasselbige Land bil 
det erst einen Busen und dam 
kommt Scythenland und der Istro 
tliesset in dasselbe und wendet sie 
mit seiner Minduug gen Stidost.“ 
Verba xolzov dì ayouéyov is 1} 
tavtns de Thracia intelligends sust, 
neque de Scythia, ut fecit Kolster 
(Jabrbb. f. Philol. u. Paedag. Suppl 
XII. p. 608), qui in hanc Seythise 
partem, quae in sinum ducitw, 
lIstrum influentem facit. Hanse. 
Osteurop. p. 12 rectius de Thracia 
cogitat: quod vero x04zov intelligi 
vult de ea Thraciae ora, ubi Ister 
in mare influit, quae olim mare fee- 
rit atque hanc ob causam no4z0 
voce significetur, vereor ut assti- 
tiri possim. Videtur enim Noster 
existimasse, oram Thraciae multo 
magis, quam revera id olim fuit wt- 
que nunc est, occidentem versus in 
clinasse, adeo ut x6dzrov fere specien 
praebere potucrit. Est vero hîc co- 
gitandum de Scythiae forma qu: 
drata, qualem Herodotus sibi mente 
informarat, expositam a nobis is 
not. ad IV, 101. Quam scil. ad me- 
ridiem Ister terminat, ad quem us 
que extenditur Thracia, Scythis 4 
meridie contigua, multo magis igi 
tur, quam vulgo putatur, septentrio- 
ueni versus extensa. Conf. Catterer: 
'Thracien nach Herodot. etc. pag. lî 
seq., Voelcker: Myth. Geogr.I. pag- 
173. 17 d. 


Tò dì «ro "Isreov fogoua: €7- 


paveov x. t. i.] Recentt. edd. in his 
secuti sumus, maiorem distinctio- 
nem ponentes post és uétenoir, cum 
vulgo verba sequentia dxò "/orgor, 


MELPOMENE. IV. 98. 99. 


491 


redaodav avtis ts Sxvdixis qoons Èé uéronow. “Ano 
» aUTn HÒN aogain Zxvdixn gori, 005 pecauPoinv te 
rov avepov xeuevn, péyoi 204105 xadeonévns Kaouiviti- 
Ò dÌ darò tavrns tiv uèv éxl Palaccav tv avinP qpé- 
’, govoav dperviv te qooonv xa rpoxemevnv cò és ITov- 
fuetar tò Tavpixov #Bvos pero Xeooovnoov ts Tenyéns 
«évns” avtn SÌ és dalaccav tiv 1005 arnALotnv aveuov 


s cum seqq. verbis avrn N67 
ZuvBixn lo iungimus, an- 
tibus annecterentur. Retinui 
't00v, quod, si sequamur ea, 
llegit Bredov. p. 204, scri- 
«x° "Istgov. Unde haec 
‘loci sententia: /nde ab Istro 
uae ertenditur terra, eam) 
"8 sun ad mensuram, cam 
ins Scythiae partem, quae ad 
wrigitur. Ab Istro inde haec 
tScythia, ad meridiem versus 
ve ad Curcinitillis urbem, quae 
Langius: ,, Von dem Istros 
will ich beschreiben, mie lang 
ren Scythenlandes Meereskiste 
‘De locutione #0youc: on- 
conf. nott. ad I, 5. Verba 
pe refero ad ea, quae IV, 
untur. ,,/etus Scythia, aìt 
rb., ,,est prisca Scytharum 
wiusquam illi pulsis Cimme- 
"sus orientem limites suos 
issent. Quodsi (idem addit) 
ticulam etiam exprimere vo- 
dices: inc iam incipit. Sic 
bes IV, 100. III, 5 et sae- 
bi.‘ Tu add. Voelcker. 1. 1. 
1, Kolster. l. l. pag. 609 
rweighaeuserum sequitur) et 
Geogr. d. Griech. u. Roem. 
p. 437. Itaque ex Herodoti 
atiqua Scythia, quae abIstro 
meridiem versus porrecta 
Ponti oram obtinet inde ab 
usque ostiis usque ad Carci- 
urbem, sitam in angusto illo 
quo continens terra cum 
a coniungitur (vid. nott. ad 
, non longe certe ab eo loco, 
e nomen Perecop. 
) amò tavins tnv uèv énl 
cew x. t. X.] Non aliter haec 
ida ac superiora: to dè drò 
x. €.Z. Unde hic fere loci 


sensus: Quae hinc ulterius exteniditur 
terra (8. terram contiguam), secun- 
dum idem mare porrecta, montosa illa 
quidem et in Pontum prominens, eam 
incolit Taurica gens usque ad Cherso- 
nesum Tracheam, quae vocatur. Qui- 
bus Tauricam paeninsulam, quae 
Crimaea hodie vocatur, iudicari 
satis patet; quam tamen non totam, 
quam nos novimus, patrem histo- 
riae novisse, hic locus satis osten- 
dere videtur. Ex Herodoti autem 
verbis explicanda putem Scylacis 
verba in Peripl. $. 69 s. 68 (p. 29 
Huds. p. 283. T. I Gail. ibiq. nott. 
p. 444): éml dì t7j Zuv®ixz Éror- 
sodo Tadpor Èdvos anpotngtov ts 
paeloov: sÎs dalattay SÌ tÒ dxog- 
tjevov foi. Vid. etiam Mueller. ad 
Geogr. Graecc. minn. I. p. 57. De 
Tauris s. gente Taurica vid. cap. 
103 ibique nott. |, 

piro Xeocovnoov ties Tenzxins 
«cisopuévngs] Apud Stephan. Byz. 
Chersonesus est urbs Tauricae, nec 
aliter h. 1. Wesseling. urbem Cher- 
sonesum, quae ob situm aspera, ten- 
xén, appellata, intelligi vult, Stra- 
bonem citans (VII. p. 308 s. 474), 
qui et ipse Chersonesum urbem com- 
memorat. — ,,At recte Holstenius 
(sunt Schweighaeuseri verba) obser- 
vasse mihi videtur, non urdem Cher- . 
sonesum, sed totam paeninsulam hîc 
Xeecovnoov tnv Toengénv uadeopé- 
vnv dici; quam alii, quo ab aliis 
paeninsulis distinguatur, 7auricam 
aut Scythicam Chersonesum appellant. 
Hanc igitur ad mare, quod est orien- 
tem versus, pertinere &it: avtn #6 Fa- 
laocav tv mo0s arniuorny avenov 
(ef. IV, 22 ibique nott.) xatmue. 
Nec enim de urbe, sed de regione 
xetmnuev dici consentaneum est; et 
Chersonesus urbs non in orientali, 


492 


NATNAEL. 


sed in occidestali paeninsulae parte 
sita erat. Nam quod Larcherus ait, 
esse Chersonesum urbem in occiden- 
tali quidem parte paeninsulae, sed 
ab oriente Scythiae, id rem non con- 
ficit: etenim, quod mare-hic tv 
meòs daplustny Yelaccay vocat, 
idem mare mox tv med Tpv 7ò di- 
cit, ubi haud dubie illud mare, quod 
ah oriente Chersonesi paeninsulae 
est, intelligitur; nempe Maeotis pa- 
lus*), quam haud multo minorem 
ipso Ponto Euxino esse (IV, 86) 
scriptor noster existimaverat.‘‘ His 
a Schweighaeusero allatis hoc unum 
addam, de Chersoneso urbe quae 
apud Strabonem 1. 1. leguntur, mi- 
nime ad Herodotum referri posse, 
cum ad Chersonesun urbem perti- 
neant, Heracleotarum coloniam, He- 
rodoto (quippe post cuius aetatem 
conditam esse narrant) prorsus in- 
cognitam, in occidentali paeninsu- 
lae parte, prope locum, qui nunc 
vocatur Sedastopol ac nostri memo- 
rià cladibus Russorum, Anglorum, 
Gallorum tam insignis exstitit; conf. 
quae post Mannert. IV. p. 269 seq. 
et virum doctum in I. G. Sommer: 
Taschenbuch zur Verbreit. geogr. 
Kenntnisse. 1832. pag. 110 seq. pro- 
tulerunt Ukert: Geogr. d. Gr 

Roem. III, 2. p. 468 seq. et Neu- 
mann: Die Hellenen im Skythenl. I. 
p.-379 seqq., qui de Chersonesi urbe 
accurate disputat mappamque addi- 
dit geographicam, singula illustran- 
tem. Ie hac vero urbe atque re- 
gione adiacente cum apud Herodo- 
tum cogitari nequeat, patet de pro- 
montorio Chersonesi (nunc vocant 
Fanary), quod ipsum non longe ab- 
est ab urbe Chersonesi, non magis 
hîc posse cogitari, ut putat Kolster 
1. 1. pag. 618 seq.; itaque Chersone- 
sus Trachea, quae h. |. dicitur, nisi 
de tota pacninsula Crimaea, ut 
Schweighaeuseri fert sententia, in- 
telligatur, haud scio an rectius de 
huius pacninsulae parte quadam ea- 








HERODOTI 


"Eoti jae tis Zxvdixis tà duo uépea tav over 


que orientali cogitandum sit, ut pla- 
cuit Mannerto 1. ]. p. 105. 294, quem 
sequuntur Hansen. Osteuropa p. 48 
et Brandstaeter Scythicc. p. 83 coll. 
Ukert. 1.1. I, 2. p.292. Quare Neu- 
mann. quoque l. 1. p. 382 Chersone- 
sum hanc Tracheam de Bosporana 
regione intelligi vult, sive de ea 
Crimaeae paeninsulae parte orien- 
tali, quae ab urbe Theodosia orien- 
tem versus exrtenditur usque ad Pan- 
ticapaeum (Kertach) et Porthmee 
Cimmeria (Ienikale). 

"Ect pag vis ZxvBixijc ra duo 
uéoea x. t. 2.] Sensus est: dg 


terrae fines duabus a partibus ed 
mare pertinent; sive, ut bene expres- 


sit Langius:,, Nimlich Scythenland 
grenzt an zwei verschiedenen Stel- 
len an das Meer, erst gegen Mittag 
und dann gegen Morgen, wie die 
Landschaft Attika. ‘ Quemadmo- 
dum enim (haec videtur esse seri- 
ptoris mens) Suniacum iugum in At- 
ticae paeninsula intra mare Ae- 
gaeum sinumque Saronicum promi- 
net in mare, et quemadmodum le 
pygium promontorium intra sin 
Brundisinum atque Tarentum in 
mare producitur, similem in mo- 
dum Taurica paeninsula e Seythia 
in Pontum Euxinum porrecta est, 
utrinque cincta mari. Itaque da- 
laccav tv te mods pecapfolny ue 
tv x00g tv 70 de Ponto Euxin 
Noster intellexit, quem eundem cap. 
100 etiam significavit locutione @a- 
Aeconge ts Nolns, ut recte vidit 
Hansen p. 15. Unde satis est mani 
festum, non accuratam Taurics 
paeninsulae formam Nostrum mente 
conceptam habuisse; alioqui enim 
vix istiusmodi comparationes insti- 
tuere potuisset, ut recte iudicat Nie 
buhr: Verm. Schrift. I. p. 157. Add. 
Ukert: Geogr. d. Gr. u. Roem. 1,2. 
p. 67. Produnt autem tales compa- 
rationes scriptorem, qui Graecis po- 
tissimum suam historiam conseri- 
ptam esse vellet; quem etiam ob 


*) Ita quoque accipit Voeleker. Myth. Geogr. I. pag. 173. Nam Maeotis e mente He 


rodoti Scythiam HA oriente includens septentrionem versus magis cxtenditur. 


vid. nott. ad IV, 


De quo 


MELPOMENE. IV. 99. 


493 


y péoovta, tv te x00s pecauBoinv xa. tpv xP0S tv 
teo Te Artixijs qoons® xal raparAnora tavin xal 
u véuovtar ts Zxvdixie, ds el ts Artixie @A40 
xl pù A&nvator veuolato tOv povvòov tòv Zovviaxòv, 
g tÒòv m0vrov tv Kxgnv avégovta, tov amo Gopixoù 


terrae mentionem hacc 
ia literis mandasse, haud 
probabilis est suspicio. Cf. 
, Herodot. pag. 50. Qui- 
ec adscripserat: ,, Haec 
‘aeciae incolarum in gra- 
‘iis ab Herodoto addita 
ford. in Hist. Graec. Vol. 
cd: vers. vernac. Eich- 
\dd. Krueger: Ueber das 
Thucydid. pag. 25. 
A&nvaior veuolato tov 
Zovyianov] Hisce verbis 
stponi vult Valckenar., 
» inferius vulgo leguntur: 
x0d I péxor Avapivotov 
ea ipsa .proxime ante- 
toy yovvòv — dvézovra 
m ‘sententiae intelligen- 
putem, minime loco suo 
Vox yovvòs eo sensu, quo 
rerum (cf. Ili. IX, 5834. 
Odyss. I, 193. XI, 323), 
eogon. 54. 329), Pin- 
+ IV, 42), alios inve- 
Mo fertili, fecundo, cum 
ri nequeat, quoniam At- 
omnino sterilis fuit, an- 
em accipere videtur Val- 
chneidero in Lex. Gr. ob 
1, qui I. pag. 870 y@owvos* 
tuod utique probabile vi- 
iudicat Schweighaeuser., 
ina versione eum in mo- 
«e reddendam hanc vocem 
it: in adnotatione ad h. 1]. 
ssse ait, ne illa vocabuli 
erpretatio, qua fecundum 
o intelligunt, nonnisi ex 
a coniectura a Gramma- 
; conficta longeque diver- 
eteres auctores ei subie- 
o ut fortasse y0ovwos emi- 
\cum editum veteram ser- 
ficarit, ut apud Hesych. 
006 de loco editiori, in- 
ninenti, itemque apud E 
33, 5: Zéyerai dè yovvòs 


0 vipniòs roros anò perapooas toy 
èy couati yovatov, @ eEfyei. Inde 
iugum reddit Lbardy » Negris inter- 
pretatur dyniòv tomov, nisi pro 
yovvò0y scribendum Bovyéy: a quo 
recte abstinuerunt posteri editores. 
Langius reddit vernacule: ZLand- 
spitze;Schoell: Vorland.Magis placet 
Windung, Krimmung, quo modo et 
h. 1. et in Homeri Odyss.I, 193 vocem 
yovyòv reddi vult Ameis ad Homeri 
1.1, L. Dindorfio (Thes. ling. Graec. 
II. p. 744) quoque haud dubium vi- 
detur, quin yopwos eiusdem sit stir- 
pis, cuius y0yv, y0v0g, yovla; quod 
si recte dictum est, eandem ferme 
aut parem certe significationem quo- 
que habebit. 
tÒv yovvòv tòv Zovvianòv — dv- 
éyovta] ,,Neglexit in his Herodotus 
pagum Azeniensium, quem raro ve- 
teribus memoratum minoris fuisse 
constat momenti: hoc excepto in 
Attices ad sinum Saronicum latere 
demus erat Anaphiystus , Sunio vici- 
nus: Sunii _promontorium nave fle- 
ctentibus sive super Sunium navi- 
gantibus ab altero latere primus oc- 
currebat, ad sinistram pagus Thori- 
cus. Quidquid ab Anaphlysto ad us- 
que Thoricum terrarum magis in al- 
tum prominebat, ag vocat Zov- 
vianor, paiiov dè és tÒv mOVTOYv 
tv auonv avégovta.‘ Valcken. 
Ubi sane accusativus lid cnonv 
pendet a verbo @véyovra, cui transi- 
tivam hic Noster tribuit notionem. 
Prominendi notione idem verbum 
VII, 123. II, 29. Thucyd. IV, 53 
coll. Herodot. IV, 177. Quod vero 
proÈ, 8s tòov m0vrov olim quis voluit 
e votov (in austrum) , merito repu- 
diavit Wesseling. citans IV, 177 et 
II, 99, Nec magis opus pro tÒv 
(ante dnò B0gx0dv) refingere tò ant 
tov. Namque e nostri scriptoris 
sententia Suniacum iugum inter Atti- 
cae pagos Thuricum -et Anaphlystum 


100400: #oexe N Tavo. 


494 


HERODOTI 


uéxer “AvapAvorov dnuov. Aéya dì, 06 sivar tavra pupa 
uepadowi cvufalgerv. toroòrov n Tavpixn fori. 06 dè rijs ‘Ar- 
Tix] taùta un maparierione, ty dì aiicas Indioca* 40 el 
ts Inmvyins QAio E8vos xal un Innvyes, aotauevoi Ex Boev- 
TEGIOV dipévos, armotauorato uégei Tapavros xa) vepolato riy 
cun. dvo di Zéyav tabra moda Aéyea rapopora, toîoi di- 


nonnikil artatum longe in Aegacun 
mare prominet, ut recte exponit \Ves- 
seling. De 7lorico pago nunc con- 
fer Kruse: Hellas II, 1. pag. 248 
seq. et Forbiger: Handb. d. alt. Geo- 
graph. Ill. p. 955. A Sunio ille re- 
motus erat duarum ferme horarum 
spatio, antiquitate insignis et po- 
stea Acamantidi tribui adscriptus. 
Ubi hodieque inveniri asserunt moe- 
nia priscae ac rudis structurae, Cy- 
clopia vulgo vocant ‘opera, aliaque 
rudera, ut theatri: quae descripsit 
imaginibusque lapidi incisis reprae- 
sentavit Dodwell: Views and De- 
script. of Cyclopian or Pelasgic Ike- 
mains etc. pag. 12 seqq. Tab. XXI 
XXIV. Etiamnune loco nomen 7%o- 
ricos 8. Thorico. Anaphlystus hinc 
occidentem versus aberat sexasinta 
stadìis, in occidentali Atticae ora, 
ubi nune vicus vinuphiso. Arcis mu- 
nitae rudera quaedam ad viam, quae 
Athenis Sunium ducebat, conspici 
prope locum LMetoki Anabasi, qui 
nunc vocatur, admonent. Vid. Kruse 
ibid. pag. 233 segqq., Forbiger l. l. 
PRE. 090. 

ws givar — GvuPaZéstv] Tu conf. 
II, 10 ibique nott. ovufaZé8v cum 
Bekkero retinui, omnibus libris scri- 
ptis consentientibus, quibus invitis 
alii reponi volunt orupeleîv; tu 
vid. nott. ad IV, 42. Florentinus 
liber cum aliis quibusdam affert orp- 
Balisiv. Quod scequitur torovto »r, 
in rowovro mutari vult Bredov. p. 
105. Ad usum particulac dè in sequ. 
cf. III, 37 ibique nott. De Zapygia, 
quam urbem, non regionem esse vo- 
luerat Ilecatacus Milesius (conf. p. 
55. 62 Fragmm. ed. Klausen.), conf. 
nott. ad III, 138. Add. Strab. VI. p. 
277 8.425 33. De Brundisio, unde Ro- 
manorum actate traiectus in Grae- 


To è’ amò ris Taveexis NIn Zxvda 


ciam fieri solebat, plura adnotare 
non opus. Nunc vocatur Zriadisi. 
Plura vid. apud Forbiger 1. L pag. 
753. De ipsa vocis forma (Beerté 
cuov et Bgevtnaroy) conf. Schaefer. 
ad Plutarch. T. V. p. 234. Quibus 
Cr. haec addit: un Teuéeny 
Homeri Odyss. I, 184; quae aliis 
Cypri insulae urbs visa est, hane 
ipsam Ausonum Bgeyrécioy urbem 
esse censuerunt Pausan. VI, 6. Ae- 
lian. V. II. VIII, 18. Pompon. Mela 
II, 4 ibiq. interprr. Conf. Niebukr. 
Roem. Gesch. I. p. 48 et Will. Gell: 
Geography and Itinerary of Ithaka 
p 10 66 

moli& 2éyo — n Tavprxr] ,1dem 
hoc valet ac si dixisset, xollè ai ecdla 
Zé} aaoopore, ol ome n Tar 
quun.* Schmeigh. Reliqui #01, 
quod omnes praebent libri scriptì, 
ut III, 71. IV, 31, ubi conf. nott. 
Retinuit idem quoque Bekkerus. 
Sed osxe exhibuerant Dindorf, e 
IDietsch. 


Cap. C. 


Tò dò’ darò ts Taveinijs x. 1. L] 
Non aliter1V,99: 10 dè amò Iorgor. 
Sensus est: inde a Taurica ulterias 
progredienti Scytharum est regio, 
qui et loca ultra Tauros sita tenett 
(i. e. regionem a Crimaea paenif- 
sula septentrionem versus porre 
ctam) et loca, quae mare australe 
(qui est Pontus Euxinus: vid. nott. 
ad IV, 99) versus extenduntaur (i. e. 
oram Ponti Euxini), ab occidente 
Bospori Cimmerii et paludis Maeo- 
ticae sita usque ad Tanain: qui fle- 
vius cxtremum Scythiae terminum 
orientem versus constituit. Namque 
Scythiam, qualem sibi tinxit Hero- 
dotus, ab oriente ineludit palus 


MELPOMENE. IV. 99— 101. 


495 


te tov Tavoav xai ta n00s daiacons ts nolns vé- 
i te Boorogov roù Kiupsgiov ta x0s fonéons xal 
75 Mamnridos, ugo Tavatdos rorapov, 05 8xdLdot 
fis Auvns tavens. “HO dv amò uèv "Iotgov tà 
és tv uscoyarav péoovta aroxAnieta. ) Zxvdixi 
, ‘Aypa&voocdov, pera dì Nevpav, Ereta dè Avdoo- 


«vralav dì MelayyAaivav. "Eoti dv ris Zxvdi-101 


» occidente Ister: in- 
nos utrinque conclusa 
tentrionem extenditur 
n ipsam a septentrione 
\thyrsi, Neuri, Andro- 
shlaeni. Inde vero ef- 
ta Scythiae forma, de 
ad cap. 101. Tu conf. 
sr. Myth. Geogr. I. pe 
anai nott. ad IV, 57. 
inte xaruregdE), quae 
t libris, Schweigh. mu- 
in ta. 
ò pèv'Ioreov ta xarv- 
] Sensus loci hic fere 
Iam igitur inde ab 
I Tanain in regionibus 
.disterminatur Scythia 
athyrsis(de quibus vid. 
9. 104), deinde a Neu- 
vid. nott. ad IV, 17), 
‘ophagis (de quibus cf. 
18) ac denique a Me- 
le quibus diximus ad 
id certe apparet, has 
s qui proprie Scythae 
 dicuntur, esse dis- 
rundemque sedes certe 
ionibus mediterraneis 
: versus ab ora Ponti 
se quaerendas: quam- 
satis docet haec ipsa 
‘ae descriptio, de his 
pse pater historiae ac- 
tus fuit neque pro illo- 
n ratione omnino esse 
iterum si cum iis, quao 
luntur, mensurae IV, 
*omparentur, Herodo- 
m eo usque fere ex- 
Koeppen: Nordgest. d. 
ì seq., quo nunc per 
idionalem exstant tu- 
mio Kursk; nam inde, 
, plane aliud incipere 


videtur hominum genus, alia fere 
natio. Qui idem vir doctus Andro- 
phagos quaeri vult in guberniis Mo- 
hilew, Tschernigow et Orel, Melan- 
chlaenos in guberniis Orel et Tula; 
finesque Scythiae non ultra gradum 
quinquagesimum vel quinquagesi- 
mum primum septentrionem versus 
promoveri posse censet. 


Cap. CI. 


"Ect cv tie Zuv8ins x. 1. 2.] 
Structuram loci si quaeras, hic ge- 
nitivus tg Ixuvdixns pendet a ge- 
nitivis toy dvo pegéov natmuovtoav, 
qui ipsi referendi sunt ad verba: to 
te È tv uecoyaravr péooy nal tò 
zagu tnv Falaccav, ut haec fere 
inde oriatur loci sententia: Scythi- 
cae igitur terrae, ulpote cuius forma 
quadrata est, cum duae sint partes ad 
mare pertinentes, utraque pars alteri 
prorsus aequalis est, tum ea, quae in 
mediterranea porrigitur, lium altera, 
quae secundum mare porrigitur. De 
voce Tetecyaovog, quac ad quadra- 
tam Scythiae formam spectat, He- 
rodoti locos (I, 170. 186. 181. II, 
124. IV, 71) apte attulit Kolster 
(Jahrbb. fiir Philolog. u. Paedag. 
Suppl. XII. p. 604 seqq.) bene ad- 
monens, cum his verbis, quae qua- 
dratam Scythicae terrae formam de- 
clarant, coniungenda esse, quae mox 
sequuntur, quae sane ad hanc ipsam 
formam accuratius explicandam ad- 
dita videntur: odcw av sÎn ts Zuv- 
Pixis ta émuagoia tetganiogizicov 
cradlov xa) td dedia Éréouv to- 
covtav ctadlov, de quibus vid. nott. 
Quadratam cum sibi Noster terrae 
Scythicae finxisset formam, singu- 
lis quattuor partibus s. lateribus sibi 
paribus longitudine quattuor mille 


496 


HERODOTI 


xi]6, 06 govons tetRapavov, tav dvo uegiav xatpuoviav È; 
dalaocav, mavtn Îoov to te Ès TV uescoparav qpéoov xal to 
rapa tiv Pariaccav. amò yao "Iotoov érì) BoquoBévea dira 
Mueggsav 0005, amo Bopvodéveds t° xl tv Apvnv tiv Mmi 


stadiorum, hoc ita effectum esse pu- 
tabat, ut occidentalis lhuius qua- 
drati pars contineretur Zstro, quem 
a septentrione meridiem versus la- 
bentem et in Pontum influentem No- 
ster sibi cogitaverat (conf. II, 34 
ibig.nott. et Dahlmann. Herod. pag. 
87.88); cui parti occidentali e mente 
Herodoti prorsus respondet plane- 
que par est vrientalis, palus Maeotica 
ab oriente quadratum hocce inclu- 
dens. Quae enim revera orientem 
versus tenditur, eam septentrionem 
versus extensam putabat Noster 
(quem de huius sinus ambitu non 
recte edoctum fuisse supra iam mo- 
nuimus); ita ut orientale Scythiae 
latus Maeotis includeret una cum 
Tanai, qui in eius recessum 8. an- 
gulum maxime orientalem sc infun- 
deret, terminans ab oriente reliquam 
Scythiae partem usque ad fines se- 
ptentrionales. ‘Tertia parte eaque 
meridionali Scythia Ponto Euxino 
terminatur, ab Istro ad Borysthe- 
nem usque porrecta quattuor mille 
stadiorum spatio; a septentrione 
pari spatio Sevthiam includunt eae 
gentes, quas Scythis contiguas in 
locis mediterraneis ab Istro usque 
ad Tanain paulo ante (IV, 100) re- 
censuerat. ]laec sì teneantur, He- 
rodoteam Scythiam Valachiae ac 
Moldaviae provincias una cum par- 
tibus quibusdaum Galitiae ac Polo- 
nine itemque Russiae meridiona- 
lis tractus, Volhyniam, Ukraniam, 
quam vocant, alia complexam essc 
statuas: a quibus exclus& Valachià 
et Moldavià provinciam lessara- 
biae et gubernia Cherson, Taurica, 
Iekaterinoslaw, Charkow, Pultawa, 
Kiew fere tota partesque gubernio- 
rum Woronesh, Kursk, ‘feherni- 
gow, addità terrà Cosaccorum Do- 
nicorum et Podolià, ad hanc IHe- 
rodoti Scythiam pertinuisse putat 
Hansen: Osteuropa pag. 9%. Caete- 
rum de hac Herodoteae Scythiae 
forma accurate disputavit Niebuhr: 


Verm. Schrift. I. p. 355 segg. coll 
156 seqg., itemque Voelcker. l. L 
pag. 172 seqq., qui elegantissimà ta- 
bul& adiectà haec eximie illustras» 
putandus est. Niebuhrium sequitu 
Doenniges (De geographia Herodot. 
pag. 41), qui etiam addidit tabu 
lam; conferri quoque possunt es, 
quae protulerunt Rennel. p. 403.403. 
413 seq., Mannert. IV. p.69, Heerea: 
Ideen 1, 2. p. 268, qui paulo alite 
haec constituit, ut Scythiae forms 
inde evadat quadrata quidem, sel 
non prorsus sibi aequalis omnibus 
que conveniens partibus. Negu 
sane de eo agitur, utrum hoc qu- 
dratum, cuius formam Scythica ter 
ra praebet, prorsus perfectum ha- 
beatur an minus perfectum ac rega. 
lare: modo tale cogitetur, quod 4 
septentrione iis gentibus, quas No- 
ster cap. 100 indicavit, ab oriente 
Maeotide et Tanai, ab occasu Istro, 
a meridie Ponto Euxino includatur. 
Ac denique praeter viros doctos, 
quos laudavi, vid. quoque Lelewel: 
Kleinere Schriften (Lips. 1836) pag. 
263 seq. cum tabula adiecta, Han 
sen 1, 1., Kolster1l.1l., Wheeler: Geo- 
graphy of Herodot pag. 138 segg. 
De Bobrikii et Brandstaeteri sen- 
tentia mox videbimus. 

cò yao Ioreov Ex) Boquo@ira 
déxa nuegéor 0d0g] Citat Eustath 
ad Dionys. Perieg. 311. In univer- 
sum autem tenendum, Herodotum 
hîc eo mensurae genere uti, quod 
quam imperfectum esset minimeque 
accuratnm iam supra ad IV, 86 mo- 
nuimus. Cf. Ukert. Geogr. 1, 2. p. 
58. Nec ipsc sibi constans reperi- 
tur, ut qui V, 53 cention quingu- 
ginta stadia uno die confici seribat, 
hoc loco ducerta. Quod non mirabi- 
tur, qui, quae proficiscentibus hit 
illie obiiciantur difficultates atque 
impedimenta, respexerit simulque 
diversam profectionis rationem co- 
gitaverit. Cf. Mannert. I. p. 19%, 
Dahimann. Herod. pag. 95. Quod 


MELPOMENE. IV. 101. 


497 


focov déxa' xa) tò ano dalacons és pecoyarav Ès toùs 
vgAaivovs tovs xatvreode ZuvBéav olmnuevovs elxoor 
mv vdos. 7 dè 0d0s n queonoin ava dinxoora otadia cvu- 
rai uo. OUT &v El ts Zxvdixije ta ErimdgoLa teroa- 
tav otadior, xa) ta 0gdua ta és tv pecoyarav peoovra 


\s mensuras attinet hoc loco 
wodoto proditas, Danvill. 
de l’Acad. d. Inscr. XXXV. 
i èa8s optime congruere cen- 
quidem sumantur a Danubii 
»rope insulam Peucen usque 
| losum, ubi Borysthenem re- 
Pontus. Addamus hisce, quae 
Koehler. (Mém. sur 1. îles et 
i — Achill. pag. 22): ,,Si Hé- 
compte, que le chemin de 
ntre l’Ister et le Borysthène 
2000 stades, 400 verstes, on 
yut-étre supposer, que pour 
> trajet des fleuves et éviter 
‘ais produits par leurs débor- 
3, le voyageur se trouvait 
e fois obligé de remonter 


interieur des terres; à moins . 


mm ne veuille supposer, qu’ 
xte parle plutòt de l’endroit 
3orysthène se jette dans son 
que de celui où tinit ce der- 


ro drò Waldoone Èe usdo- 
— eÎxoor Nnuegéov 0806) Ex 
yti computatione viginti die- 
inera efficiunt quattuor mille 
: quae ipsa cum septuaginta 
or fere milliarr. geographicis 
iunt, quibus totum illud spa- 
inde a promontorio Aia (ut 
roeant) usque ad urbem Pul- 
septentrionem versus exple- 
adeo ut Melanchlaeni circa 
arbem sedes suas habuerint. 
te Kolster l. 1. pag. 607. Mihi 
septentrionem versus usque 
scuam, Rjiisan et Wladimir 
shlaeni habitasse videntur, ut 
20 notavi: neque enim a pro- 
rio Aia paeninsulae Crimacae 
diendum mihi videtur, sed ab 
ynti Euxini: a qua introrsum 
gioti dierum iter ad Melan- 
08 pervenis, qui certe circa 
tagesimum quintum gradum 
ulterius septentrionem versus 


(0DOT. II. 


ad Moscuam usque collocandi erunt, 
neque ad quinquagesimum, ad quem 
pertinent Pultawa, Charkow, aliae 
urbes. — Quae sequantur verba: n 
di 0d0s n nusencin avà dimuocia 
credia cvuféBintal por, Valla sic 
reddidit: supputantur a me in singu- 
los dies itineris ducena stadiu; ver- 
nacule: ,,die Tagreise ist von mir 
gerechnet auf (zu) zweihundert Sta- 
dien'‘‘. Medio verbo cvufadleoda. 
supputandi significatione Noster usus 
est II, 31. VI, 63. 65. De vi prae- 
positionis ave consul. Kuehner. Gr. 
Gr. 8. 602 fin. 
oÙtA av eÙn trjs ZuvBinrig ta ErL- 
xagoua x. t. 2.) Quaeritur in his po- 
tissimum, quid sibi velint ta éri- 
xeQuia, “quid ta 00dia, quae toîg 
mnaogioLe quodammodo opponun- 
tur. Ac statuit Bobrik (Geograph. 
d. Herodot. p. 86. 87) trois érixao- 
GioLs significari Ponti oram meridio- 
nalem 8. ,,die schrige, lings dem 
Pontus laufende Siidkiiste‘‘, cum ta 
0eda ad Scythiae latitudinem per- 
tineant s., ut ipsius viri docti verba 
iterum proferam : ,,ein Durchschnitt 
der BreiteSkythiens gerade ins Land 
hinein.“ Brandstaetero(Scythicc. p. 
34 seg.) td #rixagora videntur esse, 
quae oblique in Pontum se porri- 
gunt, latus igitur Scythiae ad Pon- 
tum ab Istro usque ad Maeotidem 
(‘Taurica scil. resecta) constituunt, 
ita tamen, ut magis magisque quasi 
meridiei uppropinquare putentur; 
ta 00dia idem esse vult latus Scy- 
thiae, quod rectA in Pontum lineà 
iacet: sed nimirum non a septen- 
trione in meridiem, sed etiam magis 
ex oriente in occidentem. Equidem 
cum Hansen. (Osteuropa p.9) et Kol- 
stero (1. 1. pag. 607) ta dota refe- 
ram ad id latus Scythiae s. ad eam 
lineam, quae a meridie (inde ab ora 
maris) septentrionem versus recta 
ducitur atque longitudine sua par 


102 


498 


HERODOTI 


Eréocov tocovtwv otadicov. N pev vuv yi «vin Éorl péyado; 


TOCAUTN. 


OI dì Exv&a. dovres copio Aopov, ds ovx oloi té slo: ov 
Aagstov otpatòv (dvuayin drscaotta. povvor, Ersusrov Ès ovs 
xAnoiogoigovs &ppérovs* tav di xal di oi faordées cvveldov- 
reg éBovAsvovro, ds otRAtOÙ Emedavvovtos peyadov. Noav di 
oi cvveldovies faordées Tavoav xai Apadvecav xa) Nevpay 
xai Avdoogpayav xal MelayyAaivav naì Teiavav xal Bovdi- 


est alteri lineae, quae ab occidente 
orientem versus ducitur marisque 
inde oram complectitur: hanc indi- 
dicari putem toîs éxixagorors. 


Cap. CII. 


dovtes aploi 10y0v] i. e. secum re- 
putantes. Cf. II, 162 ibique nott. Ad 
(@vuazio conf. IV, 120. In seqq. re- 
tinui éreZavvorros (cuius loco duo 
libri #710vros, conf. IV, 118. 119) 
itemque 70av (pro écav); cum Struv. 
Spec. II. p. 16 reposui facrZées, ubi 
vulgo Paordines. Noster IV, 11 pror- 
sus simili modo scripsit: tovs dè 
Kipuepilovs, Enioviov Zuvdéor, 
forisvecdaL, ds cteatov 
érx10vtosueyaiov. — Quo inre, 
quibusve causis Brandstaeter (Scy- 
thicc. p. 114. not. 260) hanc lega- 
tionem maxima ex parte fictam ab 
Herodoto dixerit, ipse viderit. In 
simili gentium recensu Ephorum 
(apud Scymn. Chium p.378 IHolsten.) 
Herodoti vestigia presse persecu- 
tum esse arbitratur Marx. ad Ephori 
fragmm. p. 193, cuius locum adscri- 
pserat Cr. Tu vid. Scymn. Chium 
vs. 841 seqq. ex ed. Mueller. (Geogr. 
Gr. minn. I. pag. 231 seq.). 


Cap. CIII. 


Tovrov Tadpor uèv vduorsi to:- 
owcide yofovtai] Pro yoécortar ex 
uno cod. cum recentt. edd. recepi 
zoeovtar idemque feci cap. 105. 
»»Tauros istos reliquias fuisse Cim- 
meriorum a Scythis olim finibus suis 
pulsorum, probabile fecit Gatterer. 
Comment. Societ. Reg. Gotting. Vol. 


103 vav xal Zavpouattav. Tovtov Tadgoi pèv vouoroi toroolte 


XI. p. 140, probante Heeren. in Ideen 
etc. T. I. pag. 888 [I, 2. pag. 271]."“ 
Schmeigh. Tu add. Mannert, IV. 
p. 106. Ac tales Cimmerios ab Ae- 
schylo indicari Prometh. 420, 716 
existimat Voelcker. l. l. pag. 208 
coll. 209. Sed ad Tschudicam s. 
Fennicam stirpem hos Tauros revo- 
cat Dubois de Montpereux Voyage 
aut. du Caucas. VI. p. 9 segq., pla 
ribus de hac re disserens. Turanios 
sive Turcas, qui Tartarorum in Cri- 
maea adhuc habitantium patres er- 
stiterint, Tauros haberi vult Eick- 
wald(Geogr. d. Casp. Meeres p.310). 
De quo nunc non magis disquiram 
quam de aliis, quae recentiore ae 
tate prolata sunt a viris doctis de 
Taurorum origine ac stirpe, cum 
ab Herodoti loco aliena videantur: 
veterum scriptorum testimonia de 
Tauris qui requirat, is adeat Ukert: 
Geogr. d. Griech. u. Roem. III, ?. 
pag. 463. Quae Herodotus narrit 
de crudeli more, quo haec Taurorum 
gens in naufragos sive advenas sat 
vire dicitur, non abhorrent ab iis, 
quae similia alias apud gentes litora 
incolentes naufragosque et diripien- 
tes et interficientes obtinere dicun- 
tur. De ipsis Tauris praeter Hero- 
dotum primarius testis est Euripi- 
des, qui Iphigeniam sic dicentem fa- 
cit (Iphigen. Taur. 38 seq.): &re 
peo OvTos toÙ voUOv xal woiv xè 
de, 06 ev natéA®y tnvde yijy EUnr 
co. Quibuscum conferenda sunt 
Diodori Siculi verba IV, 44 de Ar- 
gonautis referentis, qui ex Thracis 
in Pontum subvecti Tauricae Cher- 
soneso navem applicuerunt, de fe- 
ritate incolarum nihil percipientes: 


MELPOMENE. IV. 101— 103. 499 


Wvovor uèv ti Iepdéva ovs te vavnpods xal toùs 
‘n ‘EdAnvov eravagBévtas teono todde’ xatagta- 
rado maiovo. tv xepadiv oi uîv di) Aéyovor, ds tò 
) toù xgnuvoù dIeovor eta (Ex yao senuvov Tdgv- 
ov)° tiv dì xepadnv avactavgovor: ol dè xarà uèv 


‘o siva toùs tv xoquy 
00: PaoPapors Pverv 'Ao- 
qoao0lo tovs xararitor- 
‘ao’ ols paci tpv "Ipi- 
toîg Vorsgov Yoovorg Îi- 
Fonnévns de0v xatacta- 
Gy TOUS alioxoptvove. 
ipsum occasionem dedit 
luribus deinceps inqui- 
,usam tam nefarii moris. 
moris testimonia attulit 
us ad Diodori l. l. ex 
n. 1073 et Ovid. Ex Pont. 
Dianae Tauropoli idem 
reminit II, 46. Ad Hero- 
d scio an magis perti- 
a Pomponii Melae Il, l. 
scribentis: ,, Tauri Iphi- 
Orestis adventu maxime 
immanes sunt moribus 
10 famam habent, solere 
advenas caedere; ubi de 
sacrificiis plura excitavit 
in nott. exegett. Vol. III. 
:3. Inde inhospitalis Tau- 
enec. Hippolyt. 167 coll. 
"os 0 Ilovros apud Stra- 
p. 298 et 300. 'l'estatur 
rum crudelitatem quoque 
mall. XII,17, ne plura. 
418 ad haec illustranda 
nexemplo utitur. ., Vide- 
ista potissimum (Valcke- 
r verbis) inhumana Tau- 
lelitas effecisse, ut hoc 
nomine Scythae fuerint 
in universum infamati. 
gentibus Scythicis tria 
obtinebant, quae pror- 
‘erent ab humanissima 
mansuetudine, to Ésvo- 
artevropay:iv nal tò 
0g éunosuoci yonodar. 
> VII. p. 298 D. s. 458 A. 
i» 46013. et Elsner. Ob- 
p. ad Coloss. III, 11.‘ 
dv tn IIaedévo] Iphige- 
gi sequentia verba osten- 


dunt. Et pertinet huc nomen Tav- 
eorolos, Dianae vulgo quod tribui- 
tur; de quo vid. mox laudanda. — 
In seqq. érxavaz8évtas vulgo red- 
dunt: delalos illuc. Quam significa- 
tionem cum vix admittere videatur 
verbum éravayey, Schweigh. suspi- 
catur, scriptum fuisse ameveryDdév- 
tag, quoniam aropéoev et dropé- 
0508a. hac significatione usitatum. 
Conf. II, 114 ibiq. nott. IV, 151.152. 
164. 179. Sed vereor ut necesse sit 
ita scribere, modo distinguas inter 
vavnyovs (i. e. naufragos; vid. Xe- 
noph. Hist. I, 7, 4. 5 et plura in 
Thes. ling. Graec. Vol. V. pag. 1370 
ed. Dindorf) et inter caeteros, qui 
naufragium haud passi alio quo 
modo ad Tauros delati s. adducti 
fuerint, quos éravaz®évras inde 
Noster dicit. Quae cum ita sint, 
nolim quoque scribere éravazDéy- 
t86, ut suspicatur Lhardy, de ipsis 
‘Tauris cogitans, in altum mare pro- 
fectis, quo sensu idem verbum le- 
gitur apud Herodot. VII, 194. IX, 
98. 

«atagbanevor] Male in quibus- 
dam xorsvéauevor, cum sensus sit 
interprete Valckenario: ,, auspicati 
velut victimam clavà caput percu- 
tiunt; non ut Graeci, qui cultro vi- 
ctimam immolationi designabant“. 
Huic adfirmandae lectioni sufficiet 
vel unicus locus Euripid. Iphigen. 
in Taur. 1154 [1121 ed. Hermann. 
coll. 40], quo Taurorum rex Thoas 
comites interrogat Iphigeniae sa- 
cerdotis, ulrum illa iam tv Èévav 
satnotato, hospites sit auspicata. 
In Graecorum sacris usitatissimum 
verbum de Indica gente Nicol. ponit 
Damasc. Stobae. p. 105 [pag. 144 ed. 
Orell.]). Tu add. nott. ad II, 49. 1V, 
60. — In seqq.revocavi cum recentt. 
edd. 9Y#0vor, quod plerique codd, 
afferunt, pro dioPdfovot, quod ex 
Aldina in alias edd. irrepserat; ad 


32* 


500 


HERODOTI 


t]v xepaifv duodoyéovor, tò pévto cdpa ove WIEE0dAL axd 
toù xQnuvoù Aéyovor, dAia yi} xQquateoda:. tuv dè daiuova 
tavtnv, tij Ivovoi, Afpovor avroì Tavpor Tpiyéverav tiv 'Aya- 
uéuvovos sivai. Ilorspiovs dè avdpas, ToÙs av yeLpuocvia, 


verba xourtec8a: y7 conf. I, 140 
ibique nott. 

tnv dè daruova tavinv — ‘[piyt- 
vstay tv ‘Ajaptpvovos sivar] Se- 
cundum alios rerum scriptores Iphi- 
genia non ipsa fuit dea, sed deae sa- 
cerdos crudelitatisque ministra, ad 
Tauros abducta: quae sane vulga- 
tior fuit fama, a tragicis poétis ac- 
cepta et propagata. At Herodotus 
aliam famam videtur secutus non 
aliter atque Hesiodus, qui in Mu- 
lierum catalogo lphigeniam cecine- 
rat non obiisse, sed Dianae ex sen- 
tentia esse Hecaten, teste Pausan. 
I, 43. $. 1, ubi Herodoti quoque af- 
fertur locus. De qua duplici fama 
nune monuisse video Creuzer. in An- 
nall. Viennenss. LIV. p. 123. Tu 
vid. potissimum Fuchs: De varie- 
tate fabb. 'Troicc. p. 94 seq., qui va- 
ria, quae de lphigenia Gracci confa- 
bulati sunt, collegit atque in ipsam 
hanc fabularum varietatem inquisi- 
vit. De quibus quid statuas, haud 
ita expeditum est: probabilia sequi 
malim quam certi quid aftirmare. 
Agnoscuntur in hisce, opinor, ve- 
stigia commercii atque sacrorum, 
quae Caucasi Pontique accolis cum 
Graecis olim intercesserint. Agitur 
enim hîc de sacris deae, quam luna- 
rem et omnium rerum in terris pa- 
rentem (naturam vulgo dicunt natu- 
ratam) coluit tota fere Asia inte- 
rior. At lunares deus haud raro ira- 
tas tingi, quippe omnibus animalibus 
infestas ac nocivas (ob nocivam, 
quae in Luna jnesse dicitur, vim), 
indeque minus humanas adeoque 
crudeles, vetus fuit superstitio longe 
lateque propagata, quae ad Tauri- 
cam quoque hanc deam pertinuisse 
videtur, quam cx interioris Asiae 
regionibus, Assyriis potissimum, ad 
Ponti Euxini oras advectam quoque 
vult Movers: Die P’hoeniz. I. pag. 
622. Ac plura de his vid. apud Creu- 
zer. Symb. II. p. 528. 581 coll. 387 
et IV. p. 297. 310 ed. tert., qui idem 


nunc conferri vult : vonStackelberg: 
Der Apollotempel zu Bassae pag. 
135 infr., Broendsted : Reisen in Grie- 
chenl. II. p.265—269, Weatrik: Dis 
put. de Aeschyli Choéph. etc. pag. 
42 seqq. 53, Raoul-Rochette Ore- 
steid. pag. 119 seq. Sed C. O. Muel- 
ler. (Orchomen. p. 311) haec sacra 
ex antiquo Iphigeniae cultu in Braz- 
rone ac Lemno, qui in Scytharun 
terras dein fnerit translatus, repeti 
vult; Lemno enîm in insula Marti 
homines immolatos (teste Fulgentio 
Expcsit. serm. antiqq. p. 559 s. vr. 
nefrandi sues) affert atque virgines 
Magnae Deae in honorem mactatas 
teste Stephano Byzant. s. v. Agpros. 
Quae quam infirma sint argumenta, 
neminem fugere potest. Qui postes 
pluribus in eandem fabulam inqui- 
sivit God. Hermann. in Praefat. 
ad Euripidis Iphigen. Tauric. pag. 
XXIX seqq., is maluit ad Braure- 
nem haec revocare, quae antiquis- 
sima Pelasgorum sedes in terra At- 
tica fuisse fertur, et ad sacra ZDizaae 
a Pelasgis cultae (vid. Herodot. VI, 
137 ibique nott. Plutarch. Morall. p. 
247 D. et p. 296 B) et quidem co- 
gnomine Tuuricae, teste Pausania 
I, 23, 7 coll. III, 16, 7. Hanc dean, 
humanis sacriticiis olim placatam 
(quam feritatem postea Graecos 
emollitis moribus sic abrogasse pu- 
tat, ut tamen umbra quaedam vete- 
ris ritus remaneret), cognomen quo- 
que habuisse et Ipiyerelas et Me 
yins ®soù Hermannus contendit, 
afferens ‘Agréuidos érininoiv ‘Igi- 
yevetas templum apud Hermionen- 
Bes, teste eodem Pausania II, 35, 1 
coll. VII, 26, 2; T'arerx7y vero 8. 
Taveor6lov hanc deam Pelasgicam 
appellatam esse, quod propter po- 
tentiam, qua praedita putabatur, vel 
stans super (auro vel insìdens tawro 
fingeretur (de quo vid. Spanhem. ad 
Callimachb.hymn. in l)ian. 113.187): 
unde reiicienda censet idem vir do- 
ctus (p. XXXIV. 1. 1.), quae de hu- 


MELPOMENE. IV. 103. 104. 


501 


‘ tade* arorauav Éxaotos xepaliv aroptpeta. Ès tà 
Ererta érì Eudov peyadov avarzipas lota vate ts ol- 
xeotgovoav m0%i0v, uodiota ÎÈ vato TS xarnvodoxns. 
I rovrovs puiazovs tijs olxins maons VaspataRtzoda:. 


è amò Anîns te xal moAguov. “Ayatvoco. dè @Bootator104 


10minis origine et causa Eu- 
in hac ipsa fab. vs. 1425 et 
vd Sophocl. Aiac. 172 protu- 
sQuumque Tauri (ita con- 
G. Hermannus 1. 1.) quoque, 
ne Cimmeriorum a Scythis 
um , Chersonesum Tauricam 
ntes, advenas et naufragos 
nidam deae sacrificare perhi- 
ur, verisimile est, hoc ipsum 
illius nomen occasionem 
tisse confundendis deae l'au- 
e et Taurici illius numinis 
; praesertim cum sic illa 
ss immolandi immanitas in 
‘08 posset coniici.‘‘ Herman- 
puitur Witzschel in edit. Eu- 
abb. selectt. Vol. II. (Lips. 
ag. VII —X; add. Max. Ed. 
De Diana Taurica et Anai- 
rolin. 1835.) pag. 6 seqq. 241 
Libi quoque valde discernen- 
detur inter Scytharum sive 
im deam, quam ex interioris 
egionibus ad Ponti Euxini 
latam supra dixi, et inter 
‘um deam, sive Dianam sive 
lam dixeris, quam ipsam 
urorum dea postmodo con- 
sse crediderim. Quae vero 
’nfusionis fuerit origo, haud 
onstituas: e commercio fre- 
quod Graeci inde a remo- 
temporibus cum Caucasi et 
axini incolis habuerint, haud 
repeti haec possint. 
sous lota x. t. 2.] i. e. ca- 
praealto infixum palo erigit 
nulto supra domum, certe su- 
arium, emineat. Ita recte 
th. Sic avarmaozis IV, 94, 
ott. Pro fora, in quo omnes 
ripti et editi consentiunt, 
p. 397 scribi vult forno, 
ur II, 95. Equidem cum 
io et Dindorfio in vulgata 
sere satius duri. Eandem 
xaquota Proclus adhibet in 


Commentt. ad Platonis Alcibiad. p. 
273, ubi vid. Creuzer. — Ad vocem 
namvodoxns vid. nott. ad VIII, 137. 
In seqq. verba vreg@iometeoda: tig 
oîuins maons monente Schweigh. in 
Lex. Herod. idem valent atque trs 
olnins maons vaegtger, in sublini 
suspensiun 8, erectum supra domum 
totam eminere. Tu conf. Thesaur. L. 
Gr. VIII. p. 166 ed. Dindorf. Hero- 
dotus infra VI, 116 eodem ntitur 
verbo. Cum Taurorum more hocce 
Dubois de Montpéreux (Voyage au- 
tour du Caucase IV. p. 434. VI. p. 
11) comparat morem, qui adhuc ob- 
tinet apud Ossos, Caucasi gentem, 
ex quo capita equorum muris impo- 
nunt palis infixa. Ad verba £oor dè 
cnò Anîns te xal molguov conf. IV, 


Cap. CIV. 


"Aye8vecor dì] Herodotea tangit 
Stobaeus 44, 43 [T. II. p. 230 Gaisf.] 
itemque Eustath. ad Dionys. Perieg. 
310. De Agathyrsis conf. Herodotei 
loci IV, 49. 100. 102. 125. Mel. II, 
1, 15, et qui alii aliorum scriptorum 
loci afferuntur a Forbigero: Handb. 
d. alt. Geograph. III. pag. 1125. 
Quos omnes accurate quoque retulit 
Ukert: Geograph. d. Griech. u. Roem. 
III, 2. p. 418—421, cui difficile vide- 
tur, certi quid de huius gentis se- 
dibus constituere, de quibus tam 
diverso modo tradant veteres scri- 
ptores: ab occasu et septentrione 
Scytharum prope regionem auri fe- 
racem Agathyrsorum sedes proba- 
biliter quaerendas esse arbitratur. 
Inde in 7ransylvania Hungariae- 
que superioris partibus gentis sedes 
fuisse consentiens fere est virorum 
doctorum opinio. Vid. Rennel. p. 
414, Mannert. IV. p. 102, Heeren. 
Ideen I, 1. pag. 94, Niebuhr: Verm. 
Schrift. I. pag. 377, Koeppen: Nord- 
gest. d. Pont. pag. 13. 68, Eich- 


502 


Cd 


HERODOTI 


avdoes loi xal yovoogpogo: ta uadiota. Érxixorvov dè tav yv- 
varndv tv uitiv moLsbviaL, Îva xacipvntoi te aiiMiav È0u 


wald: Alte Geograph. d. Caspischen 
Meeres pag. 271, Schauller in: Ar- 
chiv f. Kunde 6sterreichischer Ge- 
schichtsquellen XIV. pag. 99 seqq., 
qui etiam de ipso gentis nomine 
eiusque derivatione plura profert: 
quae num vera sint, non magis 
discernam quam quae Zeuss (Die 
Deutsch. u. ihre Nachbarst. p. 398) 
et Hansen proferunt, ex quorum sen- 
tentia Agathyrsi haud diversi sint a 
gente posterae aetatis, cui nomen 
"Axattigor, qui sunt silvae incolae. 
Ad Slavorum stirpem Hansen eos- 
dem referri vult aeque atque Eich- 
wald. l. 1.; ad Celtas Schuller 1.1. p. 
106; ad Fennicam tribum, quae olim 
ad utramque Volgae ripam sedes 
habuerit, revocat Vivien de Saint- 
Martin in: Annales des Voyages 
1848. Decemb. p. 296. Ad Sarma- 
tarum stirpem Agathyrsos refert Rit- 
ter: Vorhalle pag. 286 seq. coll. 263, 
de ipso nominis etymo monens, in 
quo (ut in aliis similibus nomini- 
bus Idanthyrsorum, Thyrsagetarum, 
Thyssagetarum, aliorum) numinis 
Tyr aliquam rationem habitam vi- 
deri coniicit. Pro Dacis eosdem ha- 
bet Niebuhr. 1.l1., Thraciis hinc uten- 
tes moribus atque institutis. Man- 
nerto ]. ]. Agathyrsi cum Getis im- 
migrantibus coaluisse videntur in 
unam gentem; unde postera aetate 
factum, ut qui magis ad orientem 
habitarent, Getae, qui ad occiden- 
tem, Dacae nominarentur. 
CBeoraroi avdoes elol] avdedv 
plures libri praebent cum Eustath, 
. 1. Interpretatur Schweigh.: ,./au- 
tissimi homines sunt.‘ —Larcherus 
reddidit: ,,/es plus efféminés de tous 
les hommes,“ congruere negans haec 
cum eo, quod Scythis aditu inter- 
dixerint (IV, 125), nisi gentem effe- 
minatam subinde pristinam virtu- 
tem recuperasse statuas. Equidem 
vocem afeoraro: ad vitae cultum 
lautiorem ac liberaliorem, qua haec- 
ce gens prae caeteris i iisque rudiori- 
bus excelluerit, retulerim, auctore 
Rittero: Vorhalle pag. 287 8eq., qui 
potissimum vestes subtiliores atque 


tenuiores, quibus usi fuerint Aga- 
thyrsi , respici arbitratur Orpheum- 
que huc refert Argon. 1002 éfpozi- 
twvag (i. e. molliter et delicate tni- 
catos, ut Gesner. interpretatur) ro- 
cantem Maeotidis accolas; quibus 
ipsis si accenseri velit Ritterus Aga- 
thyrsos, ex interioris Asiae adeoque 


‘ Indiae tractibus huc delatos, vete 


remque Asiaticum vestitum, subti- 
liorem illum quidem in Europaeis 
sedibus hinc retinentes, vereor, ni 
probari possit. Ad signifieationen 
vocis «fgoraro: pertinet, quod su- 
pra Iegitur apud NostrumI, 71, Per 
sas, antequam Rls subegerint, 
habuisse oùrs @L00»r ovtE ayador 
ovdév; ad quod spectavit opinor 
Hesychius scribens ,&Peov Tovpe 
ov. — xal xevcoRogoI, i. e. ao 
gestantes, aurcis ornamentis distincii. 
Quod documento est, terram illos 
incoluisse auri divitem, qualis ho- 
dieque fertur esse Transylvania auri 
copiam in montibus praebens. Vid. 
Koeppen. l. 1. p. 13, Heeren: Ideen 
I, 1. pag.94, Niebuhr: Verm. Schrift. 
I. pag. 377 coll. Ritter: Vorhalle p. 
288. Add. Pomponius Mela II, l. 
$. 94: ,,Agathyrsi ora artusque pin- 
gunt, ut quisque maioribus praestat, 
ita magis vel minus, caeterum iis- 
dem omnes notis et sic, ut abluì 
nequeant.‘‘ Ubi consulatur copioss 
Tzschuckii adnotatio in nott. exegg. 
Vol. III. P. II. pag. 49 seq. Schuller 
1.1. pag. 100 cum his conferri valt, 
quae de Gallis scribit Diodorus Si- 
culus V, 27. 

érixorvov — rorebyrar] Ad vocem 
érixorvov conf. nott. ad I, 216. He- 
rodotea haec haud scio an respexe- 
rit Strabo VII. p. 300 8. 461A. Quod 
communes habuerint Agathyrsi uxo- 
res, id, Ritterum]1. l. p. 287 seq. si 
audias, ad Asiaticam gentis origi- 
nem pertinebit, cum in Asia inte- 
riori, unde venerint Agatliyrsi, Bud- 
dbac sectatores ita more recepto 
vivere soleant. At plures omnino 
antiquitus fuisse gentes, apud quas 
iste mos obtinuit, satis intelligitur 
ex iis, quae ad Platon. Remp. YV, 7 


MELPOMENE. IV. 103. 105. 503 


xmto. éovres ravtes, punte PYOvd UNT EXDEL qofovrai Ès 
ovs. ta d' «Ala vouara Oontii roocxegoonuaci. Nevpol105 


uoso. uiv qoéovtar ZxvBixoîor. yever dè uLij TEOTEROv 
'Tils Adagzltov otpatnAacins xatélaffie EnAircetv Nu qoognv 
I UR0 Opicov. Opias 7ee Ci rodiovs uèv N Xoen avi- 


Astius collegit, ubi vel gentis 
‘oris Saporogorum meminit, 
n morem sectantium. In Pla- 
n quoque civitatem hanc mu- 

communitatem fuisse rece- 
ndeque varie diiudicatam non 
a veteribus quam a recentio- 
satis notum. Adde his Herod. 
1 et Tzschuck. ad Mel. I, 19. 
Y7 (Vol. III. P.I.) nott. exegg. 
n ém0oi spurium habet indeque 
ult Mehler in Mnemosyn. V. 


P ail — mooguezoornnaci] 
od ad reliqua attinet instituta, 
acea acceduni, 8. in reliquis re- 
n Thracum instituta. Conf. I, 
Fhracum instituta ac mores 
itus tradit V, 3 seqq. 


Cap. CV. 


no. dì vouorci uiv yoéovtar 
coîc1) Attigit Herodotea Eu- 
ad Dionys. Perieg. 310. De 
diximus ad 1V, 17. De voce 
nonuimus ad II, 142. Hanc 
amporis definitionem secun- 
minum aetates apud Herodo- 
xque atque Homerum latius 
nec certum quoddam defini- 
ì annorum spatium indicare 
sontendit Ley in script. de 
- fat. et condit. sub imper. 
p. 71. 
lafe — vn0 0plov] Ad ver- 
erélafe conf. nott. ad IT, 66. 
, — Tv qognv nacav, omnem 
, dicit eam, quam tenuerant, 
am iis in regionibus, in qui- 
. Herodotus novit, sedes fixe- 
uod ad serpentes, quibus loco 
rerint, attinet, a ranis simili 
ibderae incolas eicctos fuisse 
est Iustinus XV, 2, a culicibus 
Myuntis testatur Pausan. 
8.7. Quos serpentes contra 
m Herodoti testimonium, qui 


eos marimam partem e regionibus 
superioribus, i. e. septentrionalibus 
iisque desertis — &wo®ev Îx tav 

Quuwv — supervenisse narrat, e 
meridie Neurorum regionem inva- 
sisse vult Koeppen: Nordgest. d. 
Pont. p. 103, nimirum e regionibus 
Ophiusae (i. e. serpentinae urbis), ad 
Tyram fluvium sitae; ita ut serpen- 
tes isti tesseraria potius ratione 
sint accipiendi et ad sacra religio- 
nesque Neuris oppositas referantur, 
praesertim cum multa sit in fabulis 
ac sacris tam Graecorum quam Indo- 
rum mentio serpentum. Quae equi- 
dem me peritioribus diiudicanda re- 
linquo. Adhue serpentium magnam 
copiam in Russiae meridionalis de- 
sertis reperiri cum recentiores te- 
stentur, eo spectare vult Kolster 
(Jahrbb. f. Philol. u. Paedag. Suppl]. 
XIII. p. 30), quae de Neuris h. I. 
traduntur: quos inde Lithuaniae ac- 
colas fuisse suspicatur Hansen p. 
178, quod huius terrae incolae ser- 
pentes divino honore prosecnti sint. 
Eichwald 1. l. pag. 272 de serpenti- 
bus ferri adhuc fabulas apud Tyrae 
fluvii accolas asserit. Mihi huud 
pauca de locustis, quae immensa 
multitudine supervenientes meridio- 
nales Russiae regiones Ponto pro- 
ximas ita vastant, ut nulla planta, 
nulla herba in solo remaneat, le- 
genti in recentiorum peregrinato- 
rum itinerariis, aliquando in men- 
tem venit, serpentes, quibus Neuri 
eiecti fuerint, /ocustas fuisse, quae 
cum omnes terrae fruges ita come- 
derint, ut nihil prorsus relictum es- 
set, gentem victu necessario priva- 
tam coégerint, ut patrià terrà reli- 
ctà alio se conferret, ubi vitam 8us- 
tentare posset. — In proxime se- 
quentibus retinui 0@1as, Bredovio 
monente p. 264 mutandum in 0@ts. 
Sed cf. IV, 68 ibique nott. Pro avé- 
gave Mehler in Mnemosyn. V. p.79 


504 


INERODOTI 


parve, ol dì mAevves Cvadtév oqi éx toòv Eonuov éréredov* È 
0 mistouevo. olxpnoav pera Bovdivav, tv Eovrav Endirovess. 
xvduvevovoer dì ol avdodzo ovtoi yontes elvar* Aépovrai pae 
vrò Zxvdédov xalEXANvav tov Ev ti] Zxvdix7] xatormnpévar, 
dg Eteos éxgotov arat tod v Nevodv Exaotos Avxos yiverai nai 


legi vult @vépeoe, quo quidem opus 
esse haud videtur. 

è 0 muovo oluncav era 
Bovdivov, tv fovroy éxlinovteg] 
i. e. quare pressi (ab his serpentibus 
terram devastantibus ad sedes suas 
relinquendas coacti) una cum Budi- 
nis habitarunt, sud ipsorum terrà 
(quam prius tenuerant) relicià. Quo 
minime illud indicatur, Neuros, post- 
quam a serpentibus pulsi ad Budi- 
nos successissent, denuo (serpenti- 
bus illis sc. egressis) in priores se- 
des regressos esse (ut volunt Gat- 
terer., Heeren. I, 2. p. 276, Voelcker. 
l. 1. 1. pag. 181), sed potius illud 
unum, Neuros sedibus suis relictis 
ad Budinos secessisse et cum iis una 
habitasse ea nimirum aetate, qua 
vixit Herodotus. Ita recte hunc lo- 
cum accepisse video Mannertum IV. 
pag. 102 immerito reprehensum a 
Koeppenio 1. 1. pag. 103, qui ad Bu- 
dinos Nenri quod confugerint, id 
ex stirpis quadam cognatione repeti 
posse contendit. — De ès 0, cuius 
loco libri duo és 00, donec, plura 
Struve I. 1. I. pag. AI seq. (Opuscec. 
II. p. 313). — oîxn0cv absolute hîc 
positum valere: kabitarunt, sedes ha- 
buerunt, ut I, 178, notavit Bredov. 
p. 74, qui idem p.8311 consuli potest 
de augmento, quod in hoc verbo 
Noster omittere solet. Vid. mox 
cap. 108. 

uvdrvevovor) i. e. videntur esse; 
qua significatione frequens hoc ver- 
bum apud Platonem. Vid. Rubnken. 
ad Timaei Lex. Platon. pag. 159. 
Neurorum praestigias hinc attigit 
Eustathius I. 1. 

dvnos yiverai] VPraeter Fustach. 
l. 1. pertinet huc Mela II, l c. fin. 
»Neuris statim singulis tempus est, 
quo, si velint, in lupos iterumque in 
eos, qui fuere, mutentur;* Plinins 
H. N. VIII, 34 (22): ,,Homines in 
lupos verti rursumque restitui sibi, 


falsum esse confidenter existimare 
debemus, aut credere omnia, quae 
fabulosa tot saeculis comperimus. 
Unde tamen ista vulgo infixa sit fe- 
ma in tantum, ut in maledictis ver. 
sipelles habeat, indicabitur.‘‘ Equi 
dem talia ad religiones veterum re- 
lata indeque explicata velim; nam 
lupus, ut Creuzer. ostendit Symbol. 
II. p. 533 seqq. ed. tert., ad Solis 
refertur sacra eiusque ipsius quasi 
symbolum est atque signum; 
Latona sub lupae specie ab Hyper- 
boreis Delum venisse fertur sacra 
afferens. Quo magis Galli docti dis- 
plicet opinio vix commemoranda: 
Neuros scil. vestitu e luporum pelli- 
bus parato usos per hibernum tem- 
pus eum aestate deposuisse. Cf. 
Pelloutier. Histoir. d. Celt. I. pag. 
305. Unde non admodum discedunt, 
quae Eichwald 1. 1. pag. 273 de his ‘ 
statuit, ipseque Hansen 1.1]. pag.99. 
Alia protulit Schaffarik (Slavisch. 
Alterth, I. p. 196) de hominibus ad- 
modum ferocibus cogitans, quos in- 
de lupos vocitarint: ipsam gentem 
Wendica stirpe oriundam habet. 
Heerenius in Polonia interiori atque 
Lithuania sedes Neurorum collocans 
(ut vidimus ad IV, 17) quaerit, 
utrum haec Germanis haud incognita 
fama de lupis (,,Wehrwélfen® dici- 
mus) etiamnum apud Lithuaniace re- 
periatnr incolas. Conf. Goetting. 
Anz. 1815. p. 1246. In Livonia at- 
que Esthonia famam de hominibus 
in lupos mutatis circumferri testa- 
tur Kruse: Urgeschichte d. Esthn. 
Volksstammes pag. 37. Etenim te- 
nendum est, hanc superstitionem de 
hominibus in lupos mutatis apud an- 
tiquas Germaniae gentes ita propa- 
gatam inveniri, ut inde ad alias quo- 
que gentes (ermanis finitimas trans- 
ierit valdeque exculta sit. Quo ipso 
probabile fit, Neuros, qui Bndino- 
rum accolae fuerint, a Budinis hanc 


MELPOMENE. IV. 103. 106. 505 
Syas, xal avtig Orio0 és tavtà xarlorara.: duè uév vuv 
Aéyovtes ov neidovor: Aépovor dì ovdiv Ecdov, xal 
vor dè Aéyovtes. ‘Avdgogayor dè dyorotata reviv dv-106 
mv Éxovor nIsa, ovte dixnv vopitovtes, oùte vouo ovderì 
svevo. vouades dé eioL° Éo&rra dè popgovor ti Zxv8ixij 


v, piocav dì idinv® avdporopaytovor dè uoùvo rov- 


traditam accepisse, modo 
» Budinos revera pro Germa- 
gente haberi posse. Tu conf. 
Wolf in Jahrbb. f. Wissensch. 
1834. II. nr. 31. p. 254, A. 
in Heidelbergg. Jahrbb. 1838. 
40. Disputavit quoque de hu- 
i fabulis Boettiger in: Klein. 
. I. p. 135 seqq. inprimis p. 
eculiari libello haec persecu- 
Bourquelot: La Lycanthro- 
ris. 1852; sed praecipue re- 
da erunt ea, quae de hac fa- 
pud Germanos veteres obvia 
it Iac. Grimm. Deutsch. My- 
p. 1047 seqq. ed. sec. 

a xarlotare:] Pro és tav- 
lod retinuit Matth., item- 
ndorf et Dietsch., dedi cum 
gh. et Gaisf. e melioribus li- 
tatto, quod Steger. explicat- 

avt)v uoognv nv xal roo- 
28. Qui idem ad verba seqq. 
svovor Sì Zéyovtes ob vim 
lae xl citat Xenoph. Anab. 
5, 9. 9, 11. Hermann. ad 
p. 847. Tu vide potissimum 
ti locum II, 44 c. tin. xa do- 
dé uo ovroL 09dorata ‘E2- 
moggi, unde satis opinor 
}, nostro in loco dé haud mu- 
1 esse in ye, ut placuit Har- 
(Lehre v. d. Partik. d. griech. 
. I. p 183.). Conf. Krueger. 
ophb. Anabas. in Ind. 8- v. xal 
Naber in Mnemoayn. IV. p. 
ri vult #0 uvÙoi pro 0uvdor, 
Florent. et Sancrofti libro 
4 edd. receperunt pro vulg. 
Gi, quam equidem intactam 
, baud minns probam atque 
72 omnibus libris allatam. 
etiam supra IV, 72 ibique 


Cap. CVI. 
lunv vopltovtes] i. e. neque 


ius colentes ullum, 8. neque ullum ius 
esse existimantes, ut in formula IV, 
94 tin. obvia de0vs voultetv. Ac pro- 
pius huc spectare videtur I, 142 
yiooccav ov tv aUtnv vevouinaoi, 
ubi vid. nott. II, 42. IV, 183. V, 97. 
De Androphagis vid. nott. ad IV, 18. 

tota — 0po(nv] Plane eadem 
locutio I, 215. — Quae continuo se- 
quuntur verba, yZd0ccay dè ld(7», 
per zeugma explicanda esse, ita ut 
ex antecedenti popéovor mente sub- 
audiatur #70vot vel simile quid, post 
Wesseling. (qui ad similes Sophoclis 
et aliorum formulas dicendi nos ad- 
vertit ipseque affert: Thucydid. I, 
17. Virgil. Aeneid. X, 20 ibique Ser- 
vium, Columell. De re rust. VI, 32, 
Graevium ad Flor. III, 21) monue- 
runt Matthiae Gr. Gr. $. 634 et Kueh- 
ner Gr. Gr. $. 853. Quae cum ita 
sint, vix opus videtur post verba 
yAdocav dè ldlnv ‘inserere fyovai, 
quod e Reizìi coniectura recepit 
Schweighaeuserus ob verborum iu- 
stum ordinem in libris scriptis tur- 
batum. Schweighaeuserum secuti 
sunt Dindorf. et Dietsch.: equidem 
cum (Gaisfordio vulgatam retinui, 
cum nullus liber vetustus fyovot 
praebeat. 

cvtowropaytovor dì poùvor tov- 
tav] Haec verba prius ad seq. cap. 
trahebantur post verba érovvpias 
Èyover, quo eodem retulit Eustath. 
ad Dionys. Perieg. vs. 309. Melio- 
rem ordinem restituerunt Wesseling. 
Dissert. Herodot. VII. p.72 et Reiz., 
quos cum recentt. edd. sumus se- 
cuti. Pro dv8e0ropaytovot, quod e 
plerisque libris revocavit Wesselin- 
gius, exstat quoque ardgopayéovot. 
Apnd Mel. II,1, 120 sunt Antàro- 
pophagi, quod nomen unde ductum 
sit, neminem fugit. Atque testatur 
Strabo VII. p. 302 C. p.463 B, Scy- 
tharum quosdam adeo esse immanes, 


506 


HERODOTI 


107t0v. MeAepyAavor dì stuata uèv uélava qpopéovor xavtes, 
èr dv naltas Ercovvuias Exovar, vouoroi dè ZExvBixotor yoiaov- 


ut vel humana vescerentur carne. 
Inde hoc nomen gentis proprium fu- 
isse negat Heeren: Ideen I, 2. pag. 
277, sed a Graecis famoso illo ex 
more inditum ; ipsamque gentem ad 
Bastarnos antiquissimamque Ger- 
manorum stirpem referri posse con- 
tendit. Neque vero viri docti cuius- 
dam probabilis videtur opinio apud 
Schweighaeus., Androphagos crudis 
equorum carnibus vitam sustentasse, 
minime humana carne, cum a tali 
crudelitate abhorreant, quaeIV, 119 
tradantur. Pomponii Melae Anthro- 
pophagos in agri Smolenscensis et 
Vitepcensis tractibus degisse existi- 
marat Bayer. Opuscc. pag. 90. Tu 
vid. supra nott. ad IV, 18 de Andro- 
phagorum sedibus. — Pro tovror, 
quod in fine capitis legitur, Mehler 
in Mnemosyn. V. p. 76 aut Zuvdoy 
aut t@v tavtr, ut cap. 109, legi vult. 


Cap. CVII. 


MelayxAair0.] De hac gente vid. 
nott. ad IV, 20. Bastarnis accen- 
seri volunt Gatterer. et Ieeren. ].]. 
Ad nomen gentis pertinet Mela II, 
1. 8. 107: ,,Melanchlaenis atra ve- 
stis et ex ea nomen“ coll. I, 19, 
105. Ac referente Rennel. pag. 415 
Tamerlanes in Caucasi Indici mon- 
tibus tribum quandam iuvenit, quam 
vocabant Siaposhiun, i. e. nigra veste 
indutam. Ac pluribus in regionibus 
commemorari gentes nigris vestibus 
insignes notavit Ukert: “Reogr d. 
Griech. u. Roem. III, 2. pag. 426 
excitans Eustath. A Perieg. 
361 et Boettiger. Furienmask. p. 
45. 46 (Klein. Schrift. I, p. 216 seq.). 
Pro éx° wv alii codd. dx wr, quod 
probat Mchler in Mnemosyn. V. pag. 
26. Sed vid. nott. ad IV, 15. 


Cap. CVIII. 


Bovdîvor dì — yiavnov TE NAV 
loxveds tori xal nvevor] De Budi- 
nis diximus ad IV, 21. Qui quod h. 


108ta.. Bovdivo dì, #Fvos g0v péya xa r0440v, yAavxov te xay 


1. vocantur #8v0g é#0y péya xal x0)- 
20v, id magnum et numerosum popu- 
lum fuisse declarat; nam utra 

vox coniuncta (ut IV, 109 2pv3 . 
peyain nai 10747) F ubi vid. nott.) 
ad magnitudinem sive amplitudinem 
i. e. frequentiam pertinet, neque, 
quod Hansenio 1. l. p. 175 in mentem 
venisse video, ad hominum statu- 
ram corporumque magnitudinem 
referri potest. Reliqua verba sic in- 
terpretatur Schweigh.: g/axci admo- 
dum sunt omnes et rubicundi. Quae 
non tam ad ocu/orum colorem, quam 
ad (otum corpus glauco s. caeruleo pi- 
ctum et rufo (unde picti Geloni apud 
Virgil. Georg. II, 115) spectare valt 
Salmas. ad Solin. pag. 133 D., quem 
sequuntur Wesseling. ac Larcheras 
(qui Hippocratis De aér., aq.etloe. 
locum $. 48 [$. 102 ed. Corai.] sf- 
fert, Scythicum populum ob frigu 
VOCÒY, i. e. rufuwn, esse narran tia) 
improbante Mannerto IIIL p. 8, qui 


* interpretatur: d/auaeugig und fever 


farben, Herodotum de his accuratius 
edoctum fuisse negans, cuius tamen 
verba ad Germanicam Budinoram 
stirpem et ipse refert. Equidem com 
Ieeren. Id. I, 2. pag. 279 de oculis 
caeruleis comaque rufa hîc agi exi- 
stimem, auctore quoque Rittero 
Vorhalle pag. 153. 283, ubi vertit: 

s, ganz blaue Auger und blondes Haar." 

Nec aliter Langius, vernaculus in- 
terpres, neque aliter plerique viri do- 
cti, qui haec attigerunt, Ukert: 

Geogr. d. Griech. u. Roem. III,2. 
p. 937, Humbold: Asie centrale I. 
p. 393, Hansen: Osteuropa p. 10!, 
Schaffarik: Slavisch. Alterth. I. p- 
190 (qui hosce oculos caeruleos ca- 
pillosque rubicundos ad Slavicam 
refert stirpem Budinorum), Wheeler: 
Geograph. of Herodot. p. 182. Quo 
minus placet Miot, sic vertens: ,./ls 
se peignent le corps en bleu cu en ros- 


ge.‘ Italus interpres: ,,son tutti a:- 


zurri fortemente e rubicondi*‘, in notà 
subiecta pluribus evincere studens, 
de artificiosis coloribus minime hic 


MELPOMENE. IV. 107. 108. 


507 


logugds tori xa) rvooov. mods dì Év avrolor menddLetAi Ev- 
divn, ovvoua dè ri modi Eorì T'eAcovos® tov dè relyeos uéyados 
xddov Exagtov toeijuovta otudicv é0t), vpNnAdv dè xal xav tv- 
divov, xal olxlai avtdv EvALva: xal ta load. Foti yao Èn avtodi 
‘EAinvixov dev (od ‘EXAnvindds xatecxevaouéva ayaiuaci te 
xal f@auoto. xal vpoîoi EvAivoroi. xal to Aiovvoc tpretnELdas 


avapovor xa) Paxgevovor. 


Eioì pag ol TeAcvo.) tò apyatov 


“EAAinves® x tav dè furopiav ttavactavies olunoav év totoi 


sermonem esse, sed de naturali ocu- 
lorum corporisque colore, idemque 
bene afferens Taciti illud de nostris 
maioribus (German. 4. 8. 2]: ,,cae- 
rulei oculi, rutilae comae. Idem ur- 
get Coraès ad Hippocrat. 1. 1. T.II. 
pag-313 seq., minime de artificioso 
colore, sed de naturali sermonem 
esse; quod vel verba opposita cap. 
109: oddè» tv (dénv Oporto: ovdè 
tò zevua ostendant. Ipse rveg0v 
Gallice reddit ,,tcint dbasané (colo- 
rem intelligens: /auve ou jaundtre) 
et yZavx0r de oculis caeruleis acci- 
pit (,,les yeux d'un bleu très-foncé‘*). 
De corpore coloribus inducto aut 
alio quo modo illito, quemadmodum 
în mentem quoque venit Eichwaldo 
(Alte Geograph. d. Casp. Meeres p. 
277 seq.), cogitari non posse satis 

tet. 

nous dì Év avroîoi menoliotat 
Evilyn] ,,m0%g menoliotO recurrit 
V, 52. VII, 59 Homerico more.“ 
HW essel Num vix aliud quid indi- 
catur nisi: sila est, condila est urbs, 
monente Schweigh. in Lex. Herod. 
Ac modljerv, urbem facere, aliquot lo- 
eis probabit, notante Cr., Wytten- 
bach. Animadverss. in Plutarch. De 
fort. Alex. $. V. p. 114. (Vol. VII, 
1). Propius spectat Homer. Ili. XX, 
216: rel ovwo "Ilog fon èv redlo 
MEMOÙMOTO, OÙ uegorov cv800- 
ROY. Add. Ili. VII, 453. Imitatus 
est Apoll. Rhod. I, 178. 1346. III, 
1095. IV, 1472. Dionys. Perieg. 859, 
alii. Idemque verbum, restituen- 
dum in inscriptione quadam Phi- 
lensi, quam exbibuit Parthey (De 
Philis insula eiusque monumentt. 
Berolin. 1830. pag. 53) accuratissi- 
me depictam, ubi pro IIroXspat30g, 
ny érolnoev Zotro leg. - Ilt., nv 


&nod008v. Conf. Letronne in Jour- 
nal. d. Sav. 1831 Juillet pag. 409. 
Ad argumentum loci pertinent Eu- 
stath. ad Dionys. Perieg. 310. Mela 
I, 19, 140. Stephan. Byz. s. v. Ie 
lovòs, coll. Herod. IV, 123. Hee- 
ren: Ideen I, 2. pag. 305 hanc Bu- 
dinorum urbem praecipuam merca- 
turae sedem fuisse suspicatur, quae 
inde pellibus praesertim cum Grae- 
cis Ponti accolis factitata fuerit, in- 
deque etiam urbis ambitum haud 
vulgarem explicari posse censet. Cr. 
ad argumentum huis loci adhiberi 
vult Broendsted. Reisen in Griechenl. 
II. p. 135 seq. Tu conf. etiam Han- 
sen: Osteuropa p. 102 seg. 

xal vnoîor Evilvoror] vpovs acci- 
pio de aediculis 8. sacellis, quae 
maioris ambitus templis opponun- 
tur. Cf. II, 63. Ritter. loco supra 
laud. expressit: (Grotteshduschen. De 
Bacchi sacris, quae mox referuntur, 
conf. nott. ad 1V, 79. De trieteridi- 
bus (quae festa sunt Bacchi , ptertia 
quae solito tempore bruma refert,“ 
ut ait Ovid. Fast. I, 394, sive sacra 
tertio quoque anno redeuntia) in Bac- 
chi honorem memoriamque institutis 
conferantur Diodor. Sic. III, 64. IV, 
3. Cicer. De nat. deor. III, 23 ibi- 
que Davis. et Creuzer. p. 621. Prel- 
ler in Pauly: Realencyclopaed. II. 
p. 1064 seqq. Inde Hansen p. 103 de 
mercatu frequenti tertio quoque an- 
no redeunte et cum solemnibus qui- 
busdam coniuncto hic cogitari pos- 
se suspicatur: quod mihi haud per- 
suasit. 

Elo. y&o of lelwvo) tò cozaiov 
“EAAnvss] Geloni antiquitus 8. origine 
sunt Graeci, qui e suis (Graecis igi- 
tur) emporiis pulsi ad Budinos habi- 
tatum concesserunt: sive, ut Langius 


508 


HERODOTI 


Bovdivoii, xa) yAocon ta ulv ZxvBixi, ta dì "Edinuri 


109x0éavrai. Bovdtvo. dì où Ti] «vr yiocon qefovra. xaì Fe 


Aovot* «iA° ovdè dicita N «Ut. ol utv yao Bovdivoi, tore 
avtogdoves, vouedes té slo1 xal pBsrpotgaytovor uovo: tav 
tavin: TeAavol dè, yrs te Éoyarai xal ditopayor xal xnxovw 


vernacule expressit: ,,Denn die Gelo- 
nen sind urspriinglich Hellenen.® Mo- 
neo obRitter., qui ita reddidit (Vor- 
halle p. 151. 161): ,,Denn die Gelo- 
nen sind altvdterische Hellenen,“ 
sive (ib. p.158) ,,dic alten Hellenen,‘* 
i. e.(utKoeppenii utar verbis: Nord- 
gest. d. Pont. pag. 14) ,,die nicht im 
Geiste des neuen Griechenthums leben- 
den. Nimirum id Ritterus 1. 1. coll. 
p. 183 efticere vult, Graecos hosce, 
qui antiquiores vocentur (quo scil. a 
Graecis colonis postera aetate, qui 
ad Tonti vras consederint, distin- 
guantur), non ab ipsa Graecia huc 
pervenisse, sed ex interioris Asiae 
regionibus, ut adeo pro ipsorum 
Graecorum abavis haberi debeant. 
Quae ita probantur Koeppenio |. l. 
p. 14 seq., ut hosce Gelonos pro re- 
liquiis haberi velit Graccorum pri- 
scorum (Criellenen vocat), qui ex 
hisce sedibus ad Pontum a barbaris 
deinceps pulsi maximam partem me- 
ridiem versus commigrarint eam in 
terram, quam (traeciam vocamus; 
urbesque ad Pontum olim conditas 
a Milesiis tantum redintepratas fu- 
isse. At vero hacc omnia quanto- 
pere ab Ilerodoti verbis recte intel- 
lectis abhorreant, nemo non videt. 
Mannerto III. p. 11 probabile vide- 
tur, Graccos antiquissimos accolas 
orse Ponti septentrionalis communi 
Gelonorun nomine nuncupatos fu- 
isse et e08, qui ad Tanain habita- 
rint, multum differre ab iis, qui ab 
Istri ostiis ad interiora loca immi- 
grarint. Ex Ephoro Scymnus Chius 
vs. 863 Gelonos una cum Sauroma- 
tis atque Agathyrsis recenset, haud 
procul a Macotide palude; ab aliis 
in Thracia collocantur ant Scythis 
accensentur, v. c. Virgil. Georg. II, 
115. ITT. 461, Aen. VIII, 725. Horat. 
Od. III, 4, 35. Plura Len: Geogr. 

d. Griech. n, Roem, III, 2. pag. 539 
seq., Mueller ad Scy lac. . 80 (Geo- 


grapb. Gr. minn. I. p. 61). — bin 
sequuntur: éx tG» sì iurogler 

vactartes oluncav È» toîci Bovdi- 
voor, attigit idem Koeppen. L Lp. 
14 seq. minus probabilia ab Hero 
doto referri statuens. De quo nur 
disquirere non vacat; in Herodoti 
verbis, si quid video, acquiesces 
dum. Scripsi, quod Fiorentinus ali 
que libri afferebant: éx ray dè pro 
vulg. éx dì rd», quod Dindorf. « 
Dictsch. retinuerunt. Mox Eum- 
xnv dicit yXdocev, quam ‘Ellade 
yiojccav dixit cap. ll0 et sup 
IV, 78, vocem'E22&da pro adiectivo 
accipiens: de quo nsu conf. Kuek- 
ner Gr. Gr. 3.318 et God. Hermann. 
ad Furipid. Iphigen. Taur. 339. 


Cap. CIX. 


Bovdîvor dì — ual Felowoi] De 
levit haec verba Reiz. ex auctoritate 
cod. Sanerofti, ex quo eodem post 
verba «22° ovdèì diarra 7 aver re- 
cepit: or) l'elmvoîor xal Bovdiro- 
GL, quae ipsa a reliquis libris seri- 
ptis, quos equidem cum recentt. edi. 
secutus sum, absunt. Pro xaì le 
Aovoì, Valcken. monente, etiam 
scribi poterit 17) xi I'sZ0yoì, quod, 
ut ab usu Herodoti alienum est, 
ita etiam haud necessarium. 
Struve l. 1. I. p. 24 — 27. (Opusee. 
II. p.289) et vid. potissimum Herod. 
IV, 159 ibique nott. 

PEsL00roayÉOva: uodyo: tdytat- 
tn] Valcken. mavnult p8etgorer; 

ovo. et apud Arrian. Peripl. 8. 18 
T. III. p. 73 Gail. sive 8. 27. T.L 
p. 393 ed. Muell. ((Heodoros deyes 
TOVTOVS EIVaAL TOUS PPEL00tomatEOr 
tas) PLeLpotenyéovtas. Gatterero in 
Commentt. societ. Gott. XIV. p.33 
refingere placuit d700reay'éovor si- 
ve deporpaytovor: carnem ferinan 
edunt. At pPergogpotyovs Caucasi in 
montibus commemorat Strabo XI. 


MELPOMENE. IV. 108. 109. 


509 


vos, ovdèv tyv ldénv ouotor ovdè tò yodua. vò pévror 
ov xaAgovrai xal oî Bovdîvoi TeAavol, ovx 008ds xa- 
di. ‘H dì yo0gn 0pécav naca tor. dacén idpor mavtolnor 
sm) ton tr nAeiorn Éotl Auvn ueyadn te xal nodi xal 


7163 A., Phthirophagos inter 
\s gentes Pompon. Mel. I, 
linius H. N. VI, 4; ipseque 
[V, 168 in Libya mulieres, 
liculos mandant, memorat, 
‘herus de gente Africae re- 
3, quam Hottentotten vo- 
milia refert e recentiorum 
ratorum testimonio. Eadem 
luntur de meridionalis Ame- 
ntibus quibusdam indigenis; 
lemm: Culturgeschichte lI. 
Neque vero de pediculis hîc 
lum esse, sed de pini fructi- 
;onis (nos vocamus 7annen- 
quibus gd. 007 nomen, con- 
litter. Vorhalle p. 154. 459 
mque, quod Cr. monuit, vir 
Goett. Anzeig. 1820 nr. 206 
eq. cf. Schaffarik: Slavische 
I. pag. 185), eo potissimum 
us, quod adhuc per Lapo- 
iasque regiones boreales tali 
resci dicuntur homines. Ac 
5 quoque (Goetting. Gel. 
841. p. 1537) in Herodoti lo- 
sari vult de hominibus, qui 
usdam nuces (vocant Zirbdel- 
Zirbelnuss) ederint; neque 
ere Dubois de Montpéreux 
» autour du Caucase) I. p. 
3. Mihi hoc speciosius quam 
lietum videtur, assentientes- 
»eo viros doctos, qui haec 
ractarunt, Eichwald: Alte 
ph. d. Casp. Meeres p. 2:6, 
: Osteuropa p. 102, Mueller 
maph. Graec. minn. I. p. 61, 
Geogr. d. Griech. III, 2. pag. 
, et 538, qui varias virorum 
m opiniones attigit. ,,Quod 
(sunt verba Tzschuck. ad 
. nott. exegg. p. 626 Vol. III. 
e pediculo pisce intelligunt 
s Anglicanae historiae uni- 
T. IV. p. 128, refragantur 
1 narrationes adsuntque re- 
am de Tataris hodiernis te- 
n.‘ — Ad vocem #gyerat 
ze) conf. V, 6 coll. 13. Bre- 


dov. pag. 348. Ad vocem ldenv in 
seqq.* conf. nott.-ad II, 77. 

naca iu dagén liner naytotno:] 
i. e. omnis terra est frequens silvis 
omni arborum genere refertis. Quae 
eadem fere locutio IV, 21 coll. 175. 
VII, 111. Unde profectus Valcken. 
ad Ammon. p. 141 in iis verbis, quae 
Ammonius ex Thucydide (cf. 1I, 77) 
affert: paxé2ZZovs Vins agyelas, scri- 
bi vult vins xavtotas, quod a 
Thucydidis libris scriptis aeque ab- 
est atque mendosum «g7#@g, cuius 
loco Thomas Magist. (8. v. paxedos 
p. 881) praebet @yoo/as. Ad Hero- 
dotum magis pertinebit is locus, qui 
supra legitur I, 110: n Mydixn z0- 
en — 0dgevn tori vega nali win 
texal lònoi cvrneegns. In duobus 
libris cum exstet Îdn te ravtoin, 
Koen. ad Gregor Cor. 8. 65 de dial. 
Ion. pag. 474 coniecit ld zarto(n. 

év dè ti) ld ti, mAsioty #ot) dipyv 
peyodn te nai n0417 nai E10g x. t,1. 
Ante 74e(0t7 cum recentt. edd. in- 
serui t7,, quod vulgo abest. Atque 
(On nZetotn dicitur silva vastissima, 
ut zoeos modAog IV, 39 (ubi vid. 
nott.) amplus, vastus locus, monente 
Schweigh. ad IV, 123; qui h. 1. quod 
verba Ziuwn usyain te nai 0447 
reddidit: lacus magnus et altus, re- 
ctius idem, opinor, in Lex. Herod. 
8. v. moàd40g: lacus magnus et am- 
plus. Cf. VII, 14 uéyas xalì n04- 
206 éyéveo. Schaefer ad Plutarch. 
Vit. Alexandr. cap. 26. Et ita hunc 
locum reddi iubet Letronne Jour- 
nal. d. Sav. 1817 pag. 98. 99. Hee- 
renius (Ideen I, 2. pag. 279 seq.), 
quae ipsius est de Budinorum sedi- 
bus sententia, ad IV, 21 a nobis 
commemorata, densas silvas ab 
Herodoto memoratas ad eas refert 
silvas, quae hodieque per Russiam 
meridionalem atque potissimum in 
gubernio Saratow exstare dicantur 
vastissimae, optimam navibus fa- 
bricandis materiam suppeditantes. 
Qui idem 1. l. pag. 280. 305 tractus 


510 


HERODOTI 


£205 xal xadapos regi avtnv: év dì ravrg EvudeLes adicuovra 
xai xaotopes xa) qAia Yngia tetpapovongicaza, tev ta dég- 
uara meo. tas cISVEaS rapaggRatetaL® nai ol Opgiues avrolsi 


sloL qonorpor Ès Vorepéav dxeouv. 


superiores nunc a Wogulis atque 
Ustiacis occupatos in guberniis Perm 
ac Tobolsk ad utrumque latus mon- 
tis Ural, unde maxima pellium, quae 
mercaturae inserviant, copia pro- 
veniat, respici vult eoque referri la- 
cum vel potius paludem, cuius apud 
Herodotum fiat mentio, cum illae 
regiones stagnis paludibusque ho- 
dieque abundare simulque anima- 
lium pretiosissima pelle indutorum 
copiam praebere dicantur. At Man- 
nerto auctore III. p. 9, Budinorum 
sedes si ad Vistulam mareque Bal- 
ticum usque promoveantur, l’oloniac 
silvae, quae etiamnum inveniantur, 
intelligendae erunt. Utut est, Gallo 
docto minime assentiri possum, qui 
lacum illum ad Volgam refert, quae 
circa ostia lacum maximi ambitus 
efficiat, optimis piscibus adundan- 
tem. Vid. De Guignes in Mem. de 
l’Acad. d. Inscript.'T. XXXYV. p. 550. 
Lacum, quem IIerodotus commemo- 
rat, non alium esse atque eum, cui 
nunc nomen 2£e/o-M)sers; Gelunorum 
urbem eam fere esse, quae nunc 
vocatur Jelenskaja coniicit Kruse: 
Urgeschichte d. Esthn. Volksstamm. 
p. 256. 

èv dè tavtn évvdeLes] Verba hacc- 
ce et quac sequuntur usque ad ver- 
ba #5 Vorepéuy cueciv a glossatore 
quodam Herorloteis adsuta censuit 
Gatterer. Comment. soc. Gott. 1°. 
XII. p. 120. Ned bene illa tuetur 
Schweigh. itemque Heeren. ldcen. 
I. 2. pag. 304, cum nulla eorum eii- 
ciendorum sit cansa insta. érvdorss 
sunt /utrae (Otter, Fischotter), ut Il, 
72, minime cunes marini, ut placet 
Mannerto III. p.7.Idem animal com- 
memoratur apud Aclian. N. A, XI, 
37; ÉvvdoLes nal xooropes iungun- 
tur quoque in Aristotel. H. A. VIII, 
7,9, ubi ef. Schneider. p. 607. Quod 
ad castores attinet, Koeppen. Nord- 
gest. d. Pont. pag. 17 affert urbem 
Bobron, i. e. castoream urben, in gu- 
bernio Woronesh iisdem fere in re- 


gionibus sitam, in quibus Herodo 
tus memoret castores. 

al ci2a Enola teroayavozgoe 
oxa] i. e. aninalia quadrato vali, 
8. aninalia, quorum vultus (s. ante 
rior capitis pars) guadralam pracbii 
formam neque in acutum definit: 
quae qualia sint, equidem definire 
non ausim. Neque detiniit Schweigh 
neque Heeren. Ideen I, 2. p. 305, sà 
doctos rerum naturalium perscruta- 
tores provocans, nisi inde fama orta 
existimetur, quod capita iu pellibu 
conspicua, retenta cute, forman 
praebuerint quadratam. Eichwall 
(Alte Geograpb. d. Casp. Mecres p. 
270) de melibus h. I. cogitari posse 
putat, cum meles (nos .Marder) di- 
versi generis frequentes reperiantar 
in regionibus circa Pinsk; in idem 
fere incidit Schaffarik: Slaviseh. 
Alterth. I. p. 186. . 

tav ta deqpara megl tas cLotoui 
zaqueouateta] i, e. quorum pellet 
paenulis adsuuntur 8. praetexuniur, &, 
ut Ititter. Vorhalle p. 154 expressit: 
«mit deren Balg sic ihre Pelze verbri- 
men. Neque aliter Mongez (Men. 
de l'Instit. IX. p. 62 seq.), qui ad- 
dit, Carolum quoque Magnum pelli- 
bus lutrinis per hiemem usum esse. 
Atque id sane certum esse videtur, 
antiquissimum exhiberi h. l. testi- 
monium de castoris ac similium be 
stiarum pellibns, quae vestibus ad- 
suuntur: postera actate castoreas 
pelles ad hunc usum adhibitas ma- 
gnoque in pretio habitas esse, satis 
constat. Mela de Gelonibus haec 
tradit II, 1, 130: ,,Geloni hostium 
cutibus equos seque velant: illos re- 
liqui corporis, se capitum." — @&- 
Guoves cum Gronovio scripsit Gais- 
ford. pro vulg. cisvoas, quod Flo 
rentinus, a'ii praebent, quodque cum 
recentt. edd. rerocavi. Glossa He- 
rodoten: cicvoa - BaoPaernòs yirar, 
nec aliter Gregor. Cor. de dial, Ion. 
$. 1:18. p. 540, Cf. etiam Herod. VII, 
67. Ac vulgo ita distinguunt, ut ci- 


MELPOMENE. IV. 109. 110. 


511 


Pavgopattav di néoi dde Aéyerai. "Ore "EXAnves “Aua-110 
ragécavto (tas di ’Auatovas xadéovor ol Zxvda Olog- 


it paenula e fiocculis lanae 
ata s. consuta, ciovoa au- 
lium 8. tegmentum e pellibus 
nm, quo dormientes praeci- 
imtur. Vid. Ammon. p. 128 
ken. Observv. p. 205, Ruhn- 
| Tim. p. 231; Becker. Cha- 
[. p. 68 et 210 ed. sec. et 
fferuntur in Thes. ling. Gr. 
179 ed Dindorf. Quod pro x a- 
wtera:, quae est vulgata le- 
nibus libris probata, Naber 
nosyn. IV. pag. 21 scribi vult 
pextetaI, id speciosius quam 
inud scio an videatur. In seqq. 
«6 sunt testiculi, ubi Ritter. 
itat de castoreo 8. Bibergeil. 


Cap. CX. 


patio] De his diximus ad 
. Tu conf. cum Herodoteis 
| Bicul. II, 43 et Eustath. ad 
dti 653, qui Herodo- 


o i ‘Apatovas nadéovoi ol Ext 
'ogexata] Articulum of cum 
gh. et Gaisf. e Sancrofti li- 
*roque inserui; recentt. edd. 

int. Mox plerique libri scri- 
ne optimi Olcgrara et Ol- 
iqui Aloprrata et Aldg, quod 
@ commutari vult Osann 
nr. pag. 89. Equidem cum 
beentt. optimorum codd. le- 
: secutus dedi Oloprarta, qua 
priorem partem 0/09 ad La- 
1 vir accedere monet Ritter. 

e pag. 318 vel ad Sanscrita- 
0h, î. e. Reroém, virum. Wach- 
store in Praef. Gloss.$. 12 Aîg 
dicitur vir ; Klaproth (Reise 
xacas. I. p. 653) apud Arme- 
serit virun dici Air, et Ariaus- 
4riausbanogh eum, qui viros 
at. Ex antiqua Germanorum 
Liiken (Einheit d. Menschen- 
ohts p. 151) affert wer (Gothi- 
, quod virum significet, et du- 
rtizen, quod valet caedere. Ne- 
er fere Zeuss (Die Deutschen 
Vachbarst. p. 295) contendit, 
hîl aliud esse nisi mior, quod 
se vult atque Gothorum mair 


etLatinorum vir; alteram vocis par- 
tem rara ad iubdendi et imperandi 
significationem revocat, in nomini- 
bus propriis Houtst®ns (II , 63), 
‘Aerandtns, aliis conspicuam: de 
interficiendi notione cogitaverat Mo- 
vers: Die Phoeniz. I. p.624, qui com- 
paraverat parta in nomine /legoe- 
parta et deae nomen ‘AetiumacaIV, 
09. Atque utramque radicem, et Air 8. 
Aur et Pata, in multis nominibus 
propriis reperiri vel nono post Chr. 
n. saeculo observat Mone (Anzeig. 
s. Kunde deutsch. Vorzeit IV. p. 486). 
I. deHammer. in Annall. Viennenss. 
IX. p. 39, notante Cr., statuit, ad- 
huc in lingua Tartarica £r signifi- 
care virum. De quibus omnibus equi- 
dem haud decernam: id unum affe- 
ram, quod Oppert (in Athenaeo 
Francic. 1854 nr. 42. p. 992) testa- 
tus est, in fragmentis inscriptionum 
CHOATRA nomina reperiri Scythi- 

ca, quibus et oior et pata respon- 
deant. — In seqq. dvvara. eodem 
sensu, quo II, 30. Ad'E22&de conf. 
IV, 78 et de Thermodonte nott. ad 
IV, 86. II, 104. Ad Thermodontem 
enim aeque ac Tanain Amazonum 
sedes a veteribus constitui, post 
Tzschuck. ad Mel. I, 19 nott. exegg. 
p. 603 seq. (Vol. III. P. I) bene mo- 
net Voelcker: Myth. Geogr. I. p.209 
de Amazonibus, qui nostrà et pa- 
trum memorif disseruerint haud 
pauci, eos excitans pag. 216 seqq. 
not. 533. Qui ternas omnino Ama- 
zones distingui vult, inter quas pri- 
mo loco ponit eas, quae ab Herodo- 
to, aliis memorantur Scythicae 8. 
Sauromaticae, quae et ipsae ternis 
reperiantur locis, ad paludem Mae- 
otidem, ubi Sauromatae habitent, 
intra Caspium mare ac Pontum Eu- 
xinum, ubi Scytharum sedes, ac de- 
nique ad Themiscyram, fam& ipsé 
illarum in gentium institutis funda- 
tà, quamquam, si ad principem fa- 
bulae causam regredi velis, cam e 
Palladis Minervae sacris repeten- 
dam arbitratur, ita ut Amazonibus 
repraesentetur dea, tanquam Hip- 
pia atque Gorgo, Amazonesque inde 


512 


HERODOTI 


rata’ Svvara. dì tO ovvopa tovro xara ‘Edlada yiaegar 


omnibus iis reperiantur locis, qui 
Minervae cultu insigniores perhibe- 
antur, in Libya, Argolide, Boeotia, 
Attica. Tu conf. nott. ad IV, 188 et 
C. O. Mueller. Orchomen. p. 397. 
Alii Amazonum vestigia adhuc re- 
periri putaverunt apud Caucasi gen- 
tes quasdam, Tscherkessen vulgo 
vocant, ubi virgines nobiles, non 
aliter atque invenes, armis instru- 
ctae proeliis intersunt fortesque ac 
bellicosas se praebent (cf. Dubois 
de Montpereux Voyage au Caucase. 
IV. p. 358): ex quo virginum more 
num tota Amazonum fabula repeti 
possit, aeque dubito, ac si quis 
omnia, quae de Amazonibus ferun- 
tur, ad mythologiam reiecto omni 
historiae fundamento referre velit, 
uti fecit, ne alios afferam, Guhl in 
Ephesiacc. p. 132, cui adsentitur 
Grote: History of Greece I. p. 191 
(p. 198 vers. germ. Fischer), item- 
que Kolster in: Jahrbb. f. Philol. u. 
l’acdag. Suppl. XIII. p.60. Sed lon- 
gum sane est neque cum nostro 
instituto conveniens, pluribus de 
hac fabula, quae quam late pateat, 
nemo nescit, disserere eiusque ra- 
tiones reconditiores accuratius cex- 
ponere, quas crucre studuit Creu- 
zer in Symbol. II. p. 573 seqq. 671 
seqq. ed. tert., qui toti fabulae sub- 
esse censuit ritus quosdam sacros 
gentium per Asiam bellicosarum ad 
sidera simul ac praesertim lunam 
spectantes, ut Amazones, in quibus 
viraginis vis ac notio potissimum 
eminuit, cundem fere locum hoc in 
cultu bellicoso obtinuisse perlibe- 
antur, quem Hierodulae 8. sacrae 
dearum ministrae in aliorum numi- 
num per Asiam cultu. Sed haec lon- 
gius persequi a nostro consilio, ut 
diximus, alienum. Nec magis vacat 
in ipsum Amazonum inquirere no- 
men, de quo nuper mira quaedam 
protulit G. Muys: Griechenland u. 
der Orient pag. 11 seq. Alios, qui 
de hoc nomine quaesiverunt, exci- 
tavit Creuzer 1]. l. pag. 574. Qui 
idem nunc haec addit: ,,Stanislaus 
Siestrrencewicz de Bohusz in libro 
inscripto: Recherches historiques 


sur l'origine des Sarmates, des Es 
clavons, des Slaves. Petropoli1$12, 
Amazonum originem sic explicat. 
Duos principes Scytbharum ex Ba 
ctriàana deduxisse coloniam in Cap- 
padociam, Medorum coloniam. Illo: 
colonos Bactrianos duxisse Cappa- 
docum virgines in matriwonium pro 
tulisseque sui imperii termino, sel 
postea expulsos esse utpote rapaces 
et feroces. Quo facto ipsorum vidu 
as in agmina coiisse et suam patriaz 
esse tutatas easque dictas esse Me 
dorum sermone Samezony sive Musi- 
nas, unde fluxerit nomen Amazon. 
Idem Cr. praeterea conferri vuli 
Inghirami Monumenti Etruschi Rag. 
Vl de' Bronzi Etrusch. pag. 2il 
seqq. cap. II Osservazioni sul mito 
delle Amazoni. Nos addimus Hip- 
pocrat. De atr., aq. et locc. 6.0 
ibique Coraém pag. 264 segg. T. IL, 
quo loco etiam usus sum in iis, quat 
de Amazonibus disserui in Pauly: 
Realencyclop. I. p. 394 segg. De 
quibus quaecunque tradita inveni 
untur a veteribus, accurate collegit 
ac secundum temporum rationes be 
ne disposita exhibuit Ukert: Geogr. 
d. Griech. u. Roem. III, 2. p. 379— 
393 et in: Denkscbrift. d. Miinchn. 
Akad. Vol. XXIV (Class. Philo. 
V, 1) p. 50 seqq., cui add. quae 
disputarunt de Amazonum gente 
Guigniaut Religg. de l’ Antiquité Il, 
3. pag. 979 seqq., Preller. Griech. 
Mytholog. Il. p. 59 seqq. Peculiari 
libro de Amazonibus disputavit Na- 
gel (Geschichte d. Amazonen. Stutt- 
gart 1838); quem si sequimur (ef. 
p.:13), ex India repetendae erunt hae 
virigines bellicosae, tot fabulis ce- 
lebratae; de Sinae Amazonibus quse 
feruntur, exposuit De Paravey: Dis- 
sertation sur les Amazones, dontle 
souvenir est conservé en Chine ete. 
(Annales de philosophie chretienne 
Puris 1810). Et conf. quoque Berg- 
mann: Les Amazones dans l'histoire 
et dans la fable. Strasbourg 185). 
Alii hanc de Amazonibus fabulam 
tractarunt, respectu habito potissi- 
mum operum artis, ad quam matare 
haec fabula est traducta: vid. Ap- 


MELPOMENE. IV. 110. 


513 


atovo.* Oido yao xadéovoi tov avdoa, to dè Ilarà xtel- 

tore dopos, tovs "EXAnvas vixnoavtas ti) éxl Oeouo- 
pan arordéev dyovtas toLOÙ TAolooi tv ‘Auatovav 
iduveéato taoyoioa., tas dè év tod medayet énideutvas éx- 
tous &vdpas. mAota di 0V pivasoxev avtàs, ovdè aNda- 
qoeiota. ovdè lotioroi ovdè stosoin' «Ai’ Enel ttéxovau 
evdoas, Épspovto xarà xbpa xal aveuov' xal armixvéov- 
ns Aiuvns ris Manudos éxì Konuvovs. ol dì Kenuvol 
ns ts Zxv8éov rav éXevBéoov. Evdavta arofdca. drrò 
rAoécov al Auatoves OdormopEov Es tRv olxsopevnv. Evrv- 
n de root [xropopficvo rovro dippracav: xal tr) tovtav 


e ad: Clarac Musée de scul- 
antiq. P. II. T. II. p. 1167 
Goettling. Comment. de Ama- 
8, inprimis de Amazone l’oly- 
en. 1848, O. Jahbn in: Be- 
I. k. sichs. Akad. d. Wiss. zu 
g 1850. I. p.32 seqq., Lebaa.: 
sents d'Antiq. fig. p. 12 seqq,., 
Rochette, Achilleid. (Monum. 
)) pag. 106, Dubois: Voyage 

du Caucase T. V. p. 176 


A6yos roùs Ellnvas vixn- 
: tp énì O:ouodori parn 
fesv) Haec verba satis mihi 
ere videntur, Herodotum bîc 
le re Graecorum fabulis iam 
inte celebrata et cognita (qua- 
pugna illa ad Thermodontem 
ssa ipsis poétarum carmini- 
ornata), neque vero ea omnia 
li, ut pro veris hubeantur at- 
ius Herodoti fide probatis. 
rtum de Amazonibus traden- 
angit Arrian. Exped. Alex. 
ì. Incursionem, quae ab Ama- 
s inde ex Thermodonte in At- 
facta ferebatur, Noster pari 
sommemorat IX, 27. — 

: dduyiaro Loyonoa] nivréa- 
ique codd. exhibent, excepto 
tino et Aldina, in quibus nj)v- 
- Equidem cum Dindortio et 
ro dedi éduvéaro, Bredovium 
s p. 289, qui temporale aug- 
n in hoc verbo ferri posse re- 
rat. Dietach. retinuit ,duréa- 
ta IV, 114 init. omnes libri 
Bvyréato, quod idem revocavi 


ODOT. II. 


1V,185, ubi codd. quidem pdvréaro. 
Verba év to nedayei de alto mari 
equidem intellexerim, ut 1, 24; e/- 
gscin de remigio intelligendum, ut 
I, 203. Pro vulg. zenot&a: cum re- 
centt. edd. scripsi z0@0da:; vid. 
Bredov. p.380. fxxorretv, erscindere, 
e medio tollere, de gentibus aeque 
ac de singulis hominibus dicitur; 
cf. Thesaur. ling. Graec. III. p. 
454 ed. Dindorf. Noster proprio 
sensu dixit IV, 97: éxxontev déy- 
dere. In verbis @22’ éreì fEéxoypay 
— &pégovio subito Noster in dire- 
ctam transiit orationem, ut IV, 137, 
ubi vid. nott. De Cremnis vid. nott. 
ad IV, 20. Voelckero Myth. Geogr. 
I. pag. 177 auctore hi Scythae li- 
beri ad Cremnos iidem sunt atque 
regii, qui reliquos pro servis ha- 
bent (IV, 20) et intra fossam (IV, 
28) habitant perque glaciem ad 
Sindos truiiciunt. — Scripsi cum 
Schweigh. et Gaisf. elol yns trs 
Zuv8éov Florentini codicis aucto- 
ritate. Vulgo «lol trjs y7s tav Tuv- 
&éowyv. Verba: odormogsov és tv oÙ- 
xeopévnv significant: pedibus profi- 
cisci coeperunt in terram (non deser- 
tam, sed) Rabitatam, ut per hanc pa- 
triam reviserent. Cf. IV, 116. Scri- 
psi 0dorrogsov pro vulg. wdorro- 
080v, quod Dindorf. et Dietsch. re- 
tinuerunt. Tu vid. Bredov. p. 318 
et cf. Herod. IV, 116. 

énì tovrov) scil. toy farov, cf. 
Kuebner Gr. Gr. $. 414, 4. Spectat 
enim ad fxz0pogfio, quo grex equo- 
run significatur, ut in Xenophont. 


33 


514 HERODOTI 

111(xratbusvai EAnitovro ra rav Zxv&éav. Ol di Zxvde: ove 
stgov cvufadéoda. tò nuifpua' oùte pap pavqyv oùre toda 
obdte tò édvos épivacxov, dA’ tv Bovuer qoav, bxdde 
FAdoLev. édoxsov d° avras siva. avdoas tu avv YAxim 
fgovras, uagnv te dn r00s avras Erotevvio* Ex dè vis par 
tav. venodv éxpatnoav ol Zxvdar, xa) ovTtAa Eyvadav Éovdes 
yuvatnas. BovAsvopévowoi dv avroîoi Edote xtelverv puèv ovdei 
toeonw Eri avtas, Ecvtdv dì toÙs vecotatovs arroriuypa: és av- 
ràs, XAid90s eludoavras, 000. meo Exsivai H0av* tovrovs Ùè 
otpatonedEveRdìA. mANotov Exeuvécav xal rorgeLv, ta meo av al 
éxsîvar moéso® qu di avrovs dioxmor, uagsoda. uty pr, 
vmopevyerv dé èneav dì ravoavia, éABovras avtods xlg- 
Giov orparonedeveoda:. tavra éBovAevoavro ol Zxvdai, fiov- 

112Adusvor éÉ avrécov matdas Eyyeviosodai. ‘AroneupBévres di 
ol venvioro. érolevv ra Evretadueva. éreì dì EuaBov avro 
ai ‘Auatoves én° ovdeni dnAgoer amipuevovs, Fav qaigur 


Hellen. IV, 6, 6. Cr. addit Porson. 
ad Homer. Od. XII, 181. 


Cap. CXI. 


orufalictar tò roizua] ,,asse- 
qui, coniectando intelligere rem Cr. 
‘Tu vid. nott. ad I, 68. IV, 45. Mox 
retinui twvuat: pro topari, quod 
Gaisf. induxerat (conf. nott. ad IV, 
28), et cum eodem Gaisf. et hoc loco 
et paulo inferius 70ev pro fcavr. — 
tnv aVtnv NUixlav Exovras equidem 
interpretor viros eiusdem stalurae at- 
que aetatis. Conf. nott. ad III, 16. 
In seqq. vocem tivas post Luezns 
vulgo insertam cum Schweigh. et 
Gaisf. delevi. — Pro elxacavtas 
quod cui in mentem venit elxacar- 
t85, co hand opus. De accusativi 
usu, ubi dativum exspectabas, dixi 
ad I, 37. Sententia loci est: misisse 
ad Amazones iuvenes et quidem tot 
numero, quot illas esse coniicere po- 
terant. Pari modo verbum elx@fety 
infra IV, 132. — Pro éxstvéov Din- 
dorf. in Commentat. de dialecto He- 
rodot. pag. XXI scribi vult éxsv0y, 
quod praebet Sancrofti liber. Se- 
cutns quoque est Dietsch. Equidem 
cnm Bredov. p. 222 malui vulgatam 
retinere lectionem. In seqq. ad dia 


xmor et ravoortat (scil. dioxovem) 
intellizge éusîivar sc. Amazones; 
avrots ad iuvenes Scytharum spt- 
ctat, quod idem intellige ad pe- 
ge0da1 tv pr, vaogpevyev dì, quae 
ipsa pertinent ad morem bellandi, 
qui Amazonibus tribuitur, quae a 
Lysia (Orat. funebr. $. 4) dicuntur 
nota toy ravtov Èp Îmwovs asa- 
Buca, ots avslnioros di cxtsglar 
tov Évavilor 100vv Uuiv tovs ge 
yovras, anélesmov dì rovs dieszor 
tas. — In verbis é280vras avror: 
nAnotov Stegero Praef. p. XV in men- 
tem venerat avris pro avrove. In 
idem nune video incidisse Meblerum 
in Mnemosyn. V. p. 77. In prozime 
seqq. fovAousvor — £y}errj0ee8u 
displicet Cobeto (Mnemosyn. II. p. 
228) futuri infinitivus, qui verbum 
Boviopa: excipit, cui talem infini- 
tivum iungi posse negat, unde pes- 
sime depravatum hunc locum habet, 
quem intactum relinquere equidem 
satius duxi, 


Car. CXII. 
in’ ovdsuu dninosn] Vid. I, 41 
ibiq. nott. Recentt. edd. cum Bredor. 
p. 2607 dninor. Ad {ov garouy in- 
tellig. af ‘Apatoves. De augmento 


MELPOMENE. IV. 111—-113. 


515 


egopsov dì mAnoiaiteodo TO otpATOREdOv td otpatoreda 
Iuton éxcotn. sigov dè ovdsv ov’ ol venvioxor, doro 
al'Apatoves, sì un ta 0x4 xal toùs Txmovs, «Ada tonv 
v tiv avv éxelvnor, Ynesvovrés te xal Anttouevo.. 


uv dè al 'Auatoves és tv uecauBpinv towovde* Eylvovro 113 


edes, xatà ulav te xal dvi, rx0000 dy ar adindfaov, és 
pelnv anocnidvaneva.. uadovres dè xal ol Zxvdai érotevv 
ò rouro' xal tis uovvaderotov tivÌ avtédv Eveypiuatero, 
1 Auatov ovx aradéero, adla mepietde ronocoda:. xal 


sto in #0y vid. Bredov. p. 302. 
1 dicendi formulam #ay 7ai- 
rissum facere), in Platone, aliis 
us obviam, attigit Valcken. 
, 41. Cf. VI, 23. In seqq. ér° 
fuctotn valet in unumquemque 
idie, ut II, 168, ubi cf. nott. 
r. Ili. VIII, 529 éxl wuxuti, no- 
dd. Hesiod. Opp. 43. 102. 


Car. CXIII., 


olevo SÌ al Apazoves Ès t)v 
den rorovde] Voces ég tnv 

@inv vulgo vertunt: sub me- 
. Malim equidem intelligere 
ositionem ég eo sensu, quo I, 
‘| méuntov uiva 6v)4é;80dat 
r dixit, indeque reddere: auf 
i Bic Noster IV, 113: #3 rpv 
xlnv. 


vpaoelnv] Glossa Herodotea: 
eta* novzia xai anormartos. 
s I. pag. 895: evunotn: ano- 
xo Hoodoro. Tu vid. nott. 
35, ubi pro evuagé7 exhibere 
am evueost?), quod unum ve- 
n Herodoto habet Bredov. p. 
Ioc loco vulgo evuapinv. Ad 
cationem vocis add. Theocha- 
los: Vocabulaire Francais- 
is, Grec moderne et Grec an- 
Monach. 1834) p.123, ubi haec 
br: ,,éc etuaornv cudraue- 
Aéyet è "Hoodoros sol ro» 
woy, Gnuaipov, Ori éonogri- 
Gxdyovoor ele tnRv avarav- 
fyovv Entovoar ronov énitr- 
ele xévooiv tris nordlag. — 
ante ulav cum Gaisf. et Matth. 
ro pinv, etin seqq. tivi av- 


tiwv pro avtéov tivi, quod retinui 
Matth. 

Eveyolunteto] i. e. se admovit, ac- 
cessit, Veneris sc. fruendae causa. 
De equo ad equam admisso idem 
verbum III, 85 et apud Aelian. N. 
A.1V,7,quodhîc ad hominem trans- 
latum est non aliter atque 0vy700- 
titeodar, toelderv, ut notat Val- 
cken., qui in hoc loco omnino Theo- 
criteum quid inesse iudicat, nativam 
simplicitatem et elegantiam in hac 
Herodoti narratione iusta laude af- 
ficiens. Haud discolor, monente 
Cr., locus Philonis de Mundi opifi- 
cio pag. 104 Pfeiff. fel dè fr20087 
guvi, Beaoapevos sduipor eldos 
val 6vyjevi poognv #vpopévice 
ti Pia nel npocuov Nonatero. ‘H 
dè ovdiv Enusivov  reoofienovoa 
baiov fupeototegov favrij yavyvral 
re ua avrinooogtiyyerar per al- 
dots. Haud absimilem colorem ha- 
bet locus Platonis in Convivio p.192, 
A. Steph. p. 407 Bekker., multorum 
ille mentionibus imitationibusque 
frequentatus. Ut ad Herodotum re- 
deam, Herod. Vit. Homer. 30: éy- 
roiuntetar pvvarti dvovoars. Zona- 
rae verba p. 610 é;yyocwai fureceiv, 
raparnolaevea. mao’ ‘Hoodoro huc 
referri vult doctissimus editor. De 
huins verbi forma et significatione 
conf. nott. ad II, 60. De infinitivo, 
qui verbo regteîde hîc additur, conf. 
I, 191. 24. II, 64 ibique nott., et de 
genitivo, qui additur verbo cvviéva: 
in locutione svviecav d72720, quae 
endem reperitur IV, 114, vid. nott. 
adI,47.—Ipsum verbum yxo70e08a: 
de re Venerea similem in modum 
apud Demosth. adv. Neaer. p. 1307. 


33 * 


516 HERODOTI 
paovioa. uiv 0Vx eÙge, où pap cvviscav adindav, ti] dì gg 
Eppate é tHv Vorspainv éiBetv és tOUTO Yapiov xal Éregoy 
ayev, onueivovoa duo pevécdar, xal aUtn Ertonv abev. 0 di 
venvioxos ine) ampAde, FAete ravra x00S toùs Zocmovs* ri dè 
devrepaln MADE É6 TÒ gopiov avtos te ovros xal Eregov ye, xal 
tiv “Apatova eve devréonv avriv brroptvovoavr. oî dè Zozei 
venvioxo ds énvdovto raùra, xal avrol txttimgavto tag doi- 

114r&s tov ‘Auatovov. Meta dè cvupitavies ra atparomeda ci- 
xe0v Quoù, pvvaîza Èycov Exaotos taUT“YV, Ti) TÒ xpGtov Gvr:- 
nix. tv dÌì paovnv tiv uèv tov puvarndv ol avdpes ova 
éduvéato uadstv, tqv dì tav avdecdv al puvatnes cvvéalafor. 
Ensì dì cvvijuav cAlnAav, Eletav n006 tas ‘Auatovas tade oi 
&vdoss' ‘Huiîv sioì uèv toxées, eloì dè utipores. vv dv unutn 
mAsùva yqoovov tonv tounvde Exouev, adi’ ameAdovtes és 10 
mio diourosueda. yvvatnas dè ftouev vufas xaì ovdapas 


ti) dì yetoi Epoabe] i. e. manu si- 
gnificabat, indicabat. Ubi fpgage idem 
quod éderxvve, ut recte notat Wes- 
seling., citans Diodor. III, 18 et 
Aeschyl. Agamemn. 1070 (1028), ubi 
Herodotei loci non immemor fuit 
Blomfield. Ad dvo yevéoBar (i. e. ad- 
futuras esse) Cr. ob infinitivi aoristi 
urum confert \Wyttenbach. Eclog. 
p. 42 seq. Mehler in Mnemosyn. V. 
p. 66 verba opguatvovoa dvo yevi- 
cd insiticia habet, quae ciician- 
tur. Equidem idoneam causam non 
perspicio. — In seqq. e plerisque 
codd. scripsi t7) dè devreoain, ubi 
vulgo 77, dì votERRiY), quod revoca- 
runt Dindorf. et Dietsch. Dixit No- 
ster devtéoy nueon IX, 32. 83. Ad 
usum pronominis «vròs in verbis 
devrgonv avtnv (ubi nihil mutan- 
dum) conf. Hoogeveen. ad Viger. p. 
73, ubi h.l.sic interpretatur: ,, Ama- 
zonem ipsam cun comile, quam unam 
secum duxeral, exspectantem; sic ut 
ipsa esset altera.‘‘ Add. Diodor. 
XIX, 17 ibique Wesseling., Wetsten. 
adEp.II Petr. 2,5, quem Cr. laudat. 


xal avro) èuttioavto ras Z01rds 
toy Auafovaov] Pervenuste hoc dici 
monet Valcken. ita interpretans: 
torvas viragines mansuefactas sibi fe- 
cere morigeras, Ètdaccevov, e190- 
ndes avioîs roLpoavies. Qui idem 


Athen. V. p. 219 F. alia excitavit. 
Nam xtidovv, cicurare, mansueto 
reddere, de iuvenibus hîc dicitur, 
qui ad concubitum puellas seduze- 
rint. Wesseling. confert fegfa 3w- 
dov (mansuetum, mitem) ‘Apoo8ire 
in Pind. Pyth. II, 30 (17), ubi nune 
vid. Dissenii et Tafelii (p. 539) ad- 
notat., et Schol. Nicandr. Ther.452. 


Cap. CXIV. 


al yuvaînes ovvélaBor) i. e. vi 
rorum linguam uxrores comprehende- 
runt, intellexerunt. Cf. I, 91.1I, 49. 
56. III, 64. — xry0t8s cum re- 
centt. editoribus dedi pro vulg. xrr- 
GEE, quod recte reiecit Bredovius 
p. 266. Quam Sanecrofti liber inserit 
voculam xaÌ ante xrnosss, uncis 
inclusit Dietsch; equìdem eam cum 
Diudorfio haud recepi, cum neces- 
saria minime videatur. Cum eodem 
Bredov. p. 224 mox dedi ovda- 
ug, quod idem receperunt Bekker, 
Dietsch et Dindorf pro vulg. ovde- 
Lis. Cnm eodem Bredov. pag. 223 
pro vpstéoov scripsi vustegior, 
quod recentt. edd. haud receperant, 
et (p.119) éxs(vy70i pro xelyy 01, sed 
retinui t@ «Uta, eodem Bredovio 
auctore p. 202 mutandum in ravre. 
— diaitoueda est: vilam agamus cun 
reliquis; conf. I, 120. 


MELPOMENE. IV. 113— 115. 


517 


. Al dì x00s ravra Hietav rade* ‘Huets ovx dv duvval- 
olxéeiv pera tajv vueregéoov puvardv: où yùe tà avrà 
a muiv ts xal Exelvnoi gori. muets uèv totevopév te xal 
ttouev xal [nzatoueda, foya dè puvarnita ov'x fuadouev* 
Upéregai puvatxes tovtiov uv ovdlv tav Mueis xaredt- 
‘smovevor, foypa dè pvvarnnia éppatovrar, uevovoai èv toi 
10L, OUT’ rl Iyonv lovoai, oùte «Ain oVdaLiz. ovx dv dv 
eda éxeivoi cvupeosodai. ‘ARR’ sl BovAEODE puvatras 
muéas, xal doxéerv elvai dixarotator, #A86vteS TA0A toÙs 
gs armodagete tav xtNuatov rò uéoos* xal Emerta tADOvTES 


uev él) quéov avréov. ’Ereidovto xal éxolnoav taùra115 


‘6 pèv rofevonév te nal axov- 
vr xal innatou:da] i. e. nos 
limur iaculaque emittimus item- 
vis vehimur. Quae tria et ve- 
scriptorum testimoniis et ipsis 
peribus comprobantur. Quod 
maase68a. (at IV, 110) di- 
‘ Amazones, a Lysia in Orat. 
(XXXI) 8. 4 eaedem prae- 
ur xgota: tv navtov op’ 
cs dvafaca itemque pora: pèv 
siva. cLÀNeo tov meo. avtAs, 
cum conveniunt verba Arri- 
ped. Alex. VII, 13. 8.2 dicen- 
Iasones Gxev7) eviodv [aréoyv 
stvas, rAnv ye dn dtt nedénere 
dogatov Éqgogovv rnal dvri 
my xéitas. Atquede peltis ut 
n, de quibus nihil Herodotus 
, securi instructas Amazones 
it alii quoque scriptores, ut 
lhon in Anab. 1V, 4, 16, alii, 
ab Ukerto in Geogr. Gr. et 
i. IIT, 2. pag. 393, qui de ar- 
+ vestitu Amazonum plura re- 
veterum testimonia artisque 
attigit, de quibus vid. supra 
p.110 allata. Neque sane opus 
cos afferre, ab Ukerto p. 392 
seitatos, in quibus arcum ia- 
te ac sagittas Amazonibus tri- 
demus: unde satis probantur 
soti verba, qui etiam IX, 49 
, verba #0caxostitovtés te nal 
:DOVTES. 

puo: iv rijor auabnor] ,, At- 
deo velut olxovgovo:. Civita- 
lraecarum morem in Scythiam 
ulit; nam Graecae mulieris 


prima virtus habebatur ro #vd0v pé- 
verv nai olxovoeir. Phintis philoso- 
pha apud Stobaeum p. 444, 3 [Flori- 

«leg. LXXIV. $. 61 l'auixa ragayyé2- 
uata)] nxoris Îdia indicahat esse ro 
oluovoiv ral Evdov péver, atque Èy- 
dov usverv praeter caeteros huic se- 
xui saepenumero commendavit Euri- 
pides; cf. Philo Iud. p.803 c. et Plu- 
tarch.1I. p. 142 C.‘‘ Va/cken. De 
Scytharum more in plaustris vivendi 
conf. nott. ad IV, 406. 121. Ad #rl 
8&n0nv lodear conf. I, 37 et nott. ad 
III, 14; ad @477 0vdaug cf. nott. ad 
I, 1. III, 61. — ovugpéosodai valet 
convenire cum illis, concordes cum il- 
lis vivere. Conf. IV, 13 ibiq. laudd. 
— In fine cap. ad verba o(xémuev 
énì nuéwv aviéov (i. e. separatim, 
seorsim ab aliis, privatim) conf. nott. 
ad I, 142 et Kuehner Gr. Gr. 8. 611. 
Retinui éx}, a recentt. edd. muta- 
tum in #7’, de quo cf. Bredov. p. 
203 seq., qui idem p. 245 avré0v non 
mutandum esse (in avrar) censet; 
pquamquam enim‘, ait ,9,et viri et 
feminae verbis istis fx nuéor av- 
téov comprehenduntur, tamen quum 
feminae sint quae loquuntur, ut qua- 
rum in voluntate hîc omnia verte- 
bantur, facile patet, quì factum sit, 
ut femininum genus antehaberetur.‘‘ 
Atque eadem de causa é4&0vtss, 
quod ad viros maxime spectat, scri- 
psit Noster rasculino genere. 


Cap. CXV. 
xal éxoln00v]) Haec verba spuria 


518 


HERODOTI 


of venvionor. mei te dè amodayovies tov xtnuarcov tò éxifal- 
Aov n490v orlo raga tas ‘Auatovas, Edetav al yuvatnes xpds 
avtovs tadse* ‘Hugas Eye pofios re xal déos, 0x0 gen olxéera 
év tod: to 000, toÙto uèv Vutas aroocteoniaoas rattpor, 
tovro dè tav yijv tv vuetéonv dnAncapevas molla. adi’ Exe 
te atiovte Nueas yuvaînas Egerv, tade moiéete Gua nuiv gi 
este, étavaotecmuev éx ti) vis tHode, xal reonoavtes Tavaty 


116x0orauòv otxéopev. ’Ereidovto xaì taùra ol venviozor. dia- 


Bavres dè tov Tavarv OdortogEov PÒ TALOv aviogovia teusv 
uèv nuegécov amò toù Tavatdos Odov, toLiiv dÌ darò vis divo 
ts Marrdos r905 Bopénv aveuov. amixouevor dè és tovroy 
tov goigov, év ta) vÙv xatoixnviaL, vixnoav toùtov. xal diasty 
«IO TOUTOV YoÉcovra: ti) malati] ov Zavoouartov al puvatzes, 
xal él Ionv érì Tancav Exportoicar Gua toto. avdoaoi xal 
qools tov avdpdv, xa È nodeuov portdoa, xal 0toAnv tiv 


117 avv toto avdEROI popéovoa. 


habet Mehler in Mnemos. V. p. 66 
probante Cobeto, qui #/8ovro quo- 
que legi vult. 

to érifaXlov] Cf. nott. ad II, 180 
et Fischer. ad Welleri Gr. Gr. III, 
a. pag. 258 seq. Larcher. citat VII, 
23, alia. Attigit, monente Cr., 
Damm. in Lex. Homeric. pag. 1-107, 
ubi vertit: ,,accepta facultatum parte, 
quae illis conveniebat.‘‘ Ad verba po- 
Bos xaì dog conf. Ammon. pag. 39 
ibiqg. Valck. Nam dfos est 707vy00- 
7109 xaxoù UnovoLa, qpofos N nco- 
avtina ntonois. Afferuntur Horo- 
doti verba cum aliis similibus a Lo- 
beckio ad Sophocl. Aiac. 145. pag. 
137, ubi de frequenti parallelismo 
synonymorum disputat. In finecap. 
megete (agedun) eodem modo, quo 
IV, 127 coll. I, 11. Plura Hooge- 
veen. Doctr. Partt. cap. 553. 8. 30. 


Car. CXVI. 


ual diaitn andò tovror yoeswrtai] 
«xò tovtov hic accipio: «6 hoc inde 
tempore. Herodotum hoc loco haud 
clare locutum esse putat Hansen 
(Osteuropa p. 101); unde quaerit, 
num Zavoour«tewv falso scriptum 
sit pro .Suafoviov. At Zavoeouatéwv 


Dovij dì of Zavpopar 


sanum esse ipsa Herodoti sententia 
declarat dicentis, feminas (Amazo- 
nes), ex quo tempore cu:n viris no- 
vas in sedes cesserint, assumpsisse 
priscum Sauromatarum morem vi. 
vendi. De Sauromatarum sedibus 
conf. nott. ad IV, 21. — In seqq. 
pro xarolxnviaa Dindorf. scripsit 
xqTtOLNÉaTaL, pro 0îx Gav (in quo 
semper augmentum negligi observat 
Bredov. p. 311) Naber in Mnemo- 
syn. IV. p. 6 legi mavult oc xioar, 
cum sermo de iis sit, qui in alium 
locum contendunt, sedes quaesituri 
et condituri; indeque idem quoque 
restitui vult IV, 179 et I, I. Quibus 
locis equidem malim a Bredovio 
stare, qui p. 74 recte ostendisse mihi 
videtur, neque IV, 179 (ubi olx7ea 
intransitiva notione accipiendum) 
nec nostro loco alteroque I, 1 mutan- 
dum quidquam videri, cum olx7oa 
notionem occupandi terras omnino 
labeat, ubi non claris verbis de co- 
lonis deducendis agatur. 


uc tri drjonv frì Panoy ixgor- 
roca.) Exl tronv eodem modo, quo 
IV, 114. Eadem, teste Wesselingio, 
tradit Hippocrat. De aér., aq. et loce. 
pag. 290 [$. 94 Cor.] coll. Platon. 
De legg. VII. pag. 805 A. 


MELPOMENE. IV. 115— 118. 519 
vor Zxv8ixi], 0d0LxitovtES avtt) arrò toù apgalov, érxel ov 
ds dtéuattov avrnv al Auatoves. Ta meoì yaporv dì DÎE 
squéetar* où yautera. rao8évos ovdsula, mpiv av tdv 
lav avdoa aronteivn. al dé tives avtéav xal tedevidoi 
xi xolv pnuaodar, ov dvvauevai tov vouov éxmAfoa.. 
Ea tovrav dv tov xatalegBevicov Edvecov tovs fao-118 
cdiopévovs amimopevor tv ZExvdéav ol &pyedor ÈAeyov 
toxovtES, 06 0 Iléoons, éneidi ci ta ev ti) Nastoo tq 
xavra xaréctoanta., pÉpupav tevias nl tod avyévi toù 
igov diaféBnxs és tnvdE tuv NaEi0Ov, diafas dì xal 
tpewauevos Gonixas yepuooî rorauòv "Iotgov, fovAope- 
rl trade navra va Émvrò rojoaodar. ‘Tueîs dv underì 
» éx TOÙ uÉGO0v xatmuevoi mequidyte Nuéas diapdapévtas, 


Cap. CXVII. 


fove:] Vid. nott. ad II, 42. 

proxime sequentia 0co0Z01ui- 
avri valent: soloece, i. e. vi- 
mn (linguam) /oquentles, ed uten- 
‘onf. Baguet ad Chrysippi 
n. pag. 135. Ad ea, quae mox 
tiisSauromatarum referuntur, 
ling. apte attulit verba Nico- 
nascen. apud Stobaeum Serm. 

41. (T. II. p. 224 ed. Gaisf.) 
xromatis scribentis: rao08é- 
È ov xgotegow cCuvornItonat 
pepov aqlv div molipiov av- 
t2(vy. Atque Hippocrat. De 
q. et locc. $. 89 T. I. p.84 ed. 
e Sarmatarum feminis, quae 
rehantur, arcum tractent pu- 
ue cum bhostibus enarrans, 
ubiicit: ovx @roraodevevor- 
:, pérous dv tav nodeuimv 
‘ amoxtelvoci, ubi Coraés Ad- 
p- 262 (T. II), quo Hippocra- 
am Herodoto conciliet, conii- 
stzous dv avdoa moleniov 
#tyoci, simulque Diodorum 
[I, 52. 53 excitat de Amazoni- 
mile quid enarrantem. Neque 
I8 aliena sunt, quae apud 
Herodotum IV, 64. 68 memo- 
produntur. Propius huc spe- 
, quae Mela I, 19. $. 130 seq. 
de Zramatis eadem, quae Hip- 
tes de Sarmatis, ubi haec quo- 
egimus: ,,nubunt tamen; ve- 


rum ut nubiles habeantur, non in 
sctate modus est. Nisi quae hostem 
interemére, virgines manent.‘‘ Add. 
IIl, 4 fin., ubi haec ipsa de Sarma- 
tis refert Mela. — étéua80y paulo 
fortius, opinor, dictum atque fua- 
&0v, Cf. I, 107. 124. IX, 7. 11. — 
ovisula cum Gaisf. et Matth, dedi 
pro ovdepin. ln verbis continuo se- 
quentibus post «vdpa Mehler in Mne- 
mosyn. V. p. 72 inseri vult #y@, quo 
mihi quidem minime opus videtur. 
Ad structuram xglv dv — qmoutel- 
v7 conf. nott. ad I, 19. 


Cap. CXVIII. 


tà Èy tr nreiow ti) Été0n] Asiam 
intelligit, alteram orbis terrarum 
partem, quam Noster statuit. Conf. 
nott. ad Il, 16. Paulo ante scripsi 
Bacidéas pro faciAnus. — Ad verba 
yépueav gevéas conf. nott. ad III, 
131, ad verba énl tai avzévni toù 
Bogrogov cf. nott. ad IV, 85 et ad 
locutionem 07° éwvrd nomcacda: 
I, 201. III, 49 ibiq. citt. In fin. cap. 
Egeuv vr’ fovroa. 

éx toù péoov xatnuevor) ,,xaty- 
cda. 8. Eteodar fx tov pécov de illis, 
qui rei se non miscent et ex eius medio 
quasi otiosi sedent, Herodotea sunt.“ 
Wesseling. ad VIII, 22. Tu vid. 
III, 83 ibique nott. coll. IV, 97. — 
Mox scripsi cum recentt. edd. roburò 
voroaytes pro tovrò voploavtes, 


520 


HERODOTI 


L, Ù 9 4 , ? , LI Li LI ’ 
CARA TUTO VONOAVTES AVILALQUEV TOV ÉNLOVrIZ. OUX OY RUI 


GETE TAUTA; 


muets pèv mistopevoi 1 ExAeiwopev tv 200nv, 7 


uévovtes opodoyin xonooueda. ti pap nadopev, un fovdopi-33 
vav vutov tuogpeev; ‘Tuiv dì ovdtv éxl rovro Zora: èlaggo- 
tegov. fusi yào è ITéoons ovdev ti paXiov En Muéas 1 ov xal 
ènì bpéas’ oUdé oi xatayonos nuéas xataotoewpapévo tuto 
anegeoda.. peyo dì vpiv A6pav tovds uaotvpLov Épéopev® e 
yag ér° Nuéas uovvovs fotoatnAerees 0 Iléoons, ticaoda. ng 
000 dovAoovvns fovAduevos, yenv avrov raviov tav di- 


quod Matth, retinuit. Cf. I, 59 TOv- 
to poovnoartes. Quod dedit Din- 
dorf. vogaytEs pro vo7oaytes, idem 
dare nolui; conf. I, 104. 48. Perti- 
nent haec ad ea, în quibus Herodo- 
tum ipsum variasse recte censuit 
Bredov. p. 196. 

dviLazm Lev rov Ent0vra] tov èni 
ovta Noster sic dixit VII, 139. 157. 
177, vid. Naber in Mnemosyn. IV. 
p. 28. De structura verbi avriabety 
cum quarto casu cf. II, 141 ibique 
nott.IV,80. 121 et Lobeck. ad Aiac. 
p.351. Ad verba seqq. 0%x @v zr0t- 
poste tadra conf. Kuehner Gr, Gr. 
8.720, 3, qui haec sic exponit: voy 
oùv NL, TOLOUITOV  TaÙra Nusts 
puèv 7) mn #ndelwopev x. t. 2. Ad verba 
ti yao nadopev (quid enim agamus) 
multa attulit similia Blomfield. in 
Glossar. ad Aeschyli Pers. 909. 

‘Tuîv dì ovdiv fr) tovro Fota fia- 
poeotegov] Ai non idcirco melius vobis- 
cum agetur. Ita reddidit Schweig- 
haenserur, recte opinor accipiens il- 
lud él torto, cuius loco Sanerofti 
liber et Florentinus ri roùro exhi- 
bent. Neque enim #7. rovro ad com- 
parativum referri indeque pro rot- 
tov accipi poterit, ut Matthiae exi- 
stimat Gr. Gr. $ 452, 3 et Kuehner 
Gr. Gr. 8.588 not. 2. Quod cum bene 
sensisset Fuhr in: Jahrbb. f. Philo- 
log. u. Paedagog. Suppl. V. p. 68, 
maluit tamen redderc praeterea ; sed 
praestat reddere propterea, quod 
scil. nullum nobis praebuistis auxi- 
lium. Ad significationem vocis #1a- 
qooteooy vid VII, 38 coll. I, 117. — 
Quae sequuntur verba : que 700 0 
Iléoons ovdev ti uerdov Èr mute 
7 ov xal éxl vpéxs valent: venit enim 


Persa non magis contra nos quam ei- 
iam contra vos: in quibus particulam 
negativam in altero orationis mem- 
bro adiectam invenimus aeque ac 
V, 94. VII, 16: quos locos im 
Schweighaeuserus attulit, qui prae- 
terea laudavit Gregor. Corinth. de 
dialect. Attic. $. 44 ibique Koen. et 
Schaefer. Postea hunc Graecoram 
usum tractavit Lobeck. ad Sophocl. 
Aiac. 1237. pag. 462, qui Herodotei 
loci sensum sic explicuit: ,,mon fiet, 
ut Persa nos aggredi malit quam vos 
non aggredi.‘‘ — Ad verba: ovdé ci 
narezonos cf. nott. ad I, 164 et 
Lobeck. ad Phrynich. p. 351. 
ricacda. ts n000dE dovZostrns 
Boviousros] De genitivi structura 
conf. nott. ad III, 1:15 et Homer. Ilî. 
III, 366. Odyss. III, 206. — Ad ar- 
gumentum ipsum conf. supra I, 103. 
:0)1, Eodem modo Alexandium ait 
Ritter. Erdk. II. p. 839 Persas esse 
aggressum, ut iniurias olim a Dario 
illatas Buddhae sectatoribus ad Vol. 
gam habitantibus ulcisceretur. Pro- 
pius huc spectant, quae Dablmann. 
Herod. p. 160 seq. protulit, veram 
belli causam non ultionem fuisse 
rutus, sed gloriae comparandae re- 
gnique angendi studium. Tu vid. 
nott. ad IV, 1. Neque vero quae- 
cur:que de expeditione a Dario sus- 
cepta hîc narrantur (qualia sc. He- 
rodotus ab aliis accepisse fandoque 
undivisse putandus est), ea prorsus 
vera esse idem contendit. De quare 
singulis deinceps videbimus locis, 
ut quid de Herodoti fide omnino sta- 
tuendum sit, appareat. — Ad y07* 
conf. nott. ad I, 10 ob ellipsin vocu- 
lae dv. — Ad verba xal 7 é37l0v 


MELPOMENE. IV. 118. 119. 521 
tmegopevov oUto lévar Eri tv Mnuertonv: xal av édndov 
, © érì Exvdas élavve xa ox Eni toùs aAA0vs. vùv dè 
te tagiota diéBn tnvde tiv NaEL9Ov, tovs alel éurodav 
sévovs Muegodta: mavtas® tovs te dn addovs Ègei Ur Écrv- 
ourxas xal di xal toùs nutv é0vras rAnciogogovs Téras. 


a Zxv&écov érapyelAopevav éBovAsvovto ol BaoiAfes 0119 


rov édvécav puovtes® xai cpedv éogio&noav al yvopar' 
’ puo TeAovòs xal 60 Bovdivos xaì 0 Tavoouerns, xarà 
) pevopevor, vredéxovto Zxv&nor tiuognosv: 6 dè Aya- 
ng xal Nevgos xal Avdgogpayos, xal ol tav MeAayyAaiveav 
‘avoov tade Zxvdnor vrexgivavto* El uèv ui vueîs Fare 
otegov adixnoavtes Iéocas xa) ùptavres modéuov, t0v- 
Beduevor, tv vov désode, Aéyewv te av épaiveode Tuîv 
, xal huets vrazovaavtEs TOvTÒ av Vuiv EnoNocouev. vÙv 
1eîs te és tv éxelvav tofaZovtes pv avev Muecov erexoa- 
IT:qgéav, ogov ygovov vuiv 0 Pe05 mapedidov* xal éxei- 


‘atque co declarasset omnibus) 
3intenis in Jahrbb. f. Philol. 
xdag. XVI. p.158 et G. Her- 
De partic. dv I, 2. p. 7 et 
, p.194, ubi simul monuit de 
da xel, quae non simpliciter 
pula, sed maiorem quandam 
bet affirmandi, ut reddi fere 
re vera. 


n tyrde tv Mussoov] Euro- 
telligit, alteram orbis terra- 
\riem. Qui simplicem verbo 
ic adiecit accusativum, is 8u- 
wipsit: diafByue Èc tuvde 
sa.oov, coll. V, 12. VIII, 62 
» 20, ubi ex uno Sancrofti li- 
sepositio, quae vulgo abest, 
ddita est. — Ad sequentia 
see ale) ipnodav x. t.i. cf. 

v. fumodoyv I. p. 728 et 
Va I, "30 ibique nott. Ad ver- 
peoodre: (pacat, sibi subiicit) 
1. landat Herod. V, 2. Philon. 
28. I. p. 606 D. Aeschyl. Eu. 
4. De Getis vid. IV, 93 seqq. 


Cap. CXIX. 
ra — érayyellopévov] Scy- 


se exponentibus et quasi postu- 
,,ut IV, 200. VII, 1. VIII, 30 


coll. II, 121. 8. 6. Apud Suidam I. 
pag. 782 Fnoyyihietas maouuadet, 
aÉioi* ovIwE mag ‘Heodoro, ubi 
haud scio an respexcerit locos, qua- 
les sunt III, 142. V, 98. Mox cum 
Gaisf. edidi Baorlées et ante I'#2c- 
rÒs ex uno Florentino alteroque Pa- 
risino libro cum Dindorfio aliisque 
recepi ye, quod omisit Dietsch. 
Fst vero 0 Tl'#10v0g Gelonorum rex, 
ut I,20 Xo4ygos, ne plura. Attigit 
Dorvill. ad Chariton. pag. 573. xare 
tovto yevopevot h. 1. valet: guum in 
eadem essent sententia, ut recte expo- 
nit Schweighaeuser. in Lexic. Hero- 
dot. II. p. 8. In seqq. vrodixsodat 
valet in se recipere, promittere, ut I, 
24. TII, 69. 138. IV, 133 fin. Ad 
fare, quae est imperfecti forma ver- 
bi siva, cf. Herod. V, 92. 8. 1 et 
Bredov. p. 405. Mox dedpevot, 
toy vov dee de Noster dixit eum 
in modum, quo supra I, 91 size te 
elme, ubi conf. nott. 

060v yoovov — naoedlBor] i. e. 
quandiu deus vobis permittebat 8. con- 
cedebat. Aà verbum ragpadidovae 
conf. V, 67. VI, 103. VH, 18. IX, 
78, quae Schweigh. in Lex. Herod. 
attulit. Plura exhibet Strange in 
Jahbrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 
Suppl. IV. p. 311 seq. 


522 


HERODOTI 


vo, érei opens durds deds Epeioer, tv opoinv vpiv axoù:- 
dovor. nusis dÌ ovtE TL Tote NÒixoauev toùs avdpas tovtov 


, ” - Là , LU . 
ovdtv, ovtE vv TopotepoL metonovueta adixestv. 


"Hv uévro 


>» ‘vI_\ ù £ ’ ” E) e ’ 
émin xa eri tqv nueteonv aoEn te adixécov, xal nuers ov xu- 


tv ouo‘ny vpiv arodidovan) i i. e. 
par pari referunt, paria vobis reddunt. 
Ad locutionem tv 0pofnv conf. VI, 
21 etSchaefer. ad Lambert. Bos. De 
ellipss. p. 42. In proxime seqq. cum 
recentt. edd. retinui dè post Muets, 
quamvis illa vocula pluribus a libris 
absit. Verbo me10700u58 h. l. ad- 
ditus est infinitivus, ut V, 85. VI, 
138. VIII, 100. 108. IX, 33. De par- 
ticipio addito vid. nott. adI,77. 

"Hv uévror nin — cidintor] i. e. 
si tamen hostis nostram quoque terram 
invaseril iniuriarumque initium fecerit. 
Ex antecedentt. suppl. 0 Ilé#00ns 8. 
0 Iapstos. adintcov participum est; 
aliig locis genitivum in hac locutio- 
ne invenias @dixmr, de quo conf. 
Sturz. in Lex. Xenoph. IV. p. 541 
nr. 3 et Herod. IV, 1. — In seqg. 

retinui vulgatam: nel Tueis ov net- 
cousda, i. e. nos quoque (hanc in- 
vasionem) non tolerabimus 8. sine- 
mus. Sic quoque reddidit Valla eun- 
demque in modum accipi vult Mat- 
thiae in Ien. Litt. Zeit. 1828. nr. 
169. p.390, recteque inde sic quoque 
exhibuerunt Dindorf. et Dietsch., 

cum profecto intelligi nequeat, cur 
nagzev cam significationem, qua 
valet tolerure aliquid, pati, sinere 
aliquid, hoc loco retinere non pos- 
sit: quod qui negavit Eltz (Jahrbb. 
f. Philol. u. Paedag. Suppl. IX. p. 
135), is verbis ov rs c0ueda aubsti- 
tui vult ot érorsoueda , contre cum 
proficiscamur, vel i 0î Inercou:ta, 
ductus lectione cod. Sancrofti 0vx 
olooueda, quam recipere iam noluit 
Wesseling. in Dissert. Herod. IX. 
p. 125, quamquam ipsi displicuerat 
vulgata 0v re.00ueda. Valcken. con- 
iecerat: ope tiodueda, probante 
Larchero. Schweighacuser. de suo 
dederat 0» rarooueda, ne nos qui 

dem otiosi sedehimus, citans I, 83. 

IX, 82. At mox eum poenituit. 

Gaisfordio in mentem venerat 0vx 
tanocueda, Stegero (Praef. pag. 

XV) ov xaranerconeda, cum xara- 


xsî08a. dicantur, qui odiosi sint, 
ap. Xenoph. Anab. III, 1,14. Et 
suue, si quid omnino ‘mutandum, 
pro ov recdusda vel ovx ‘oloope- 
9a melius legi. ov xescoueda (,, nou 
ne resterons pas dans l’inaction'‘), mo- 
net Letronne Journ. d.Sav. 1817, p. 
90 (coll. Doederlein Lat. Synonym. 
IV. p. 263), quamqum nihil prorsu 
novandum esse rectissime idem sta- 
tuere videtur, afferens Demosthenis 
locum ex orat. contra ‘Timocrat. p. 

746, 23 Reisk., ubi plane eodem mo- 
do od ne(coua. (,ye n° obéirai pat, 
je ne céderai pas, je ne me soumettrei 
pas, jem'y oppaserai); ita ut in He- 
rodoteo loco 0v 2&c0pa: idem fero 
valeat atque évavzim®N00ne8a vel 
payeccueda (ut v. apud Xenoph 
Cyrop. VII, 4, l et VII, 4, 3). Quare 
Herodoti locum sic Gallice interpre- 
tatur: ,, Si l’ennemi s°. avance contre 
nutre terriloire, s'il commence les he- 
stilités , el nous aussi, nous lui resi- 
sterons.‘* Rectissime, mea quidem 
cx sententia. Hoeger. in Actt. phi- 
loll. Monacc. III, 4. pag. 190 seqq. 

hune locum ita constituere vult, ut 
pro nol quei e ov necopeda legatar: 

ui nueie amrmoopeda (sc. av 
10v): el nos repellere (eum) conabi- 

mur ; erui quoque posse auvrevpedo, 

et ipsum Herodoteum, nisi id paulo 
longius a vulgatae lectionis vestigiis 
abesse videretur. Illud arwocusda 
commendat quoque Abicht (Philolog. 
X. p. 710) ac dedit Negris, qui corru- 
ptum esse putat ex hoc: 0 wescope- 
9. C. Fr. Hermannus inliteris ad me 
datis pro 06 me 00188 ab Herodoto 
scriptum esse coniecerat oux éx706- 
ueda, ut VII, 161 Er noopey a verbo 
imiivor. Quo propius opinor ad ve. 
rum accedet 0v re010wousda, quod 
proposuerunt et Bekker et Cubet 
Varr. Lectt.p. 284, quodque ipsum in 
mente habuisse videtur Hansen(0st- 
europa p. 128), cum facile emendari 
posse diceret: ov x[s@1]ercopsda, 
conferensIV,113(repuside zedoda:) 


MELPOMENE. IV. 119. 120. 523 


tx. peyoi dè tovro ldmuev, ueveouev rag’ nuiv avrotoi. 
pag doxtgopuev ova éx° nuéas Iéocas, ail’ Eni toùs ai- 
ris adixins pevoutvovs. 

Taùra ds arsvegdivia éxvdovto ol Zuvda, éBovAev- 120 
lWvpazinv pèv undentav moféeoda. éx toù Éugpavéos, orti 

» OUTOL Ye Svpuazoi ov moodEpivovTO , vaspiovies dì xal 
Aavvovtes ta poÉata, ta mapetiorev avtol, xal tes xeN- 
ygoùv, tv moinv te éx ts y7s Extoiferv, digoù opéas 
vres. xal x90s uèv tiv piav tov porpéav, 7g éPaolAeve 
radi, xpoogwgtev Zavpouatas* tovrovs uèv dn) vaa- 


prod vero ab alio propositum Nostrum omnino frequenter uti ver- 
nai Mueis of fnorccueta ,,s;0 bis cum vRÒ compositis ad id indi- 
auch mir an ihn,* id displicere candum, quod vel sensim tecteque 
ipra diximus, quare missis va- fiat vel retro, retrorsum. Sic vad- 
sorum doctorum coniecturis 7sv (IV, 125. 121 coll. Bekker. 
rata lectione et in ea, quam Anecdd. I. p. 114, 31, ubi e quarto 
wroposui sententia, mihi persi-  Herodoti libro citutur vano yeLv. pro 
lacet. — Ad verba uszo: dì ropeveo®a1) regredi, recedere, vro- 
Idwuev vix opus monere de @evyerv (IV, 124) sensim tecteque re- 
ila péy0:, quae coniunctionis /ugere, brulvai ( (regredi), vrocoteé- 
sumpsit, ut supra IV,4et in ev (reverti, ut IV, 121. 128. 129. 
hont. Hist. Gr.I, l, 3, quam- 10. VII, 211), omebelavverv (IV, 
spud Atticos hoc rariua fieri 130), vravudtev (IV, 121), UTEN- 
observat Kuebner Gr. Gr. 8. péoetv (IV, 125 ibiq. nott.), vrsx- 
ì. De vocula @y non addita 70essv (TX, 13. 14), vnetsfogeodae 


s 31. IV, 196. (I, 73), onebitvar (VII, 211. 223). 
In seqq. retinui diyov pro olim vulg. 
Car. CXX. diyij. Pro yxse slonta: Struvio pla- 


revorto (dvpaylnv] Vox Î8v- cet reponere e Florentino alteroque 
supra IV, 102. BovAeveoda Parisino libro 7750 e/onrai 1. 1. I. 
bet notionem deliberandi in- pag.30 (Opuscec. II. pag. 296), idque 
et hac ex communi consulta- —amplezi sunt et Dindorf. et Dietsch. 
liquid constituendi, utI,133 toy Bagiinicov Schweigh. mutatum 
te locis a Bredov. p. 25 indi- vultintov BaarZniéov,libris invitis, 
Mox scripsi cum Gaisf. et idque probavit Bredov. p. 218, cum 

, pndeutav pro undeniny et paulo ante u/a poîga tre Baciintns 
inferius piav, pia pro pinv, dictum fuerit. Equidem cum Din- 
id locutionem #x toò fupa- dorf. et Dietsch. vulgatum putavi re- 
onf. III, 150. In seqq. cum tinendum, ductum ab of facrdrzior, 
igh. et Gaisf. reduxi xg008- quo regii opinor intelliguntur Scy- 
o pro vulg. xgogeyévovro, thaesive ii, quiregio imperio utun- 
[atth. retinuit, quodque etiam —tur. Cf. IV, 6. — De /dantAyrsi no- 
rf. et Dietsch retinent unius mine conf. nott. ad IV, 76. — In 
vfti libri fide probatum. Reli- seqq. cum Matthiaeo et censore le- 
im codd. fere omnes 70008yi(-  nensi (1827. nr. 164. p. 374) et re- 
quod haud alienum videtura centt. edd. retinui vulgatam lectio- 
ntentia. nem xal I'Z0vov te ual Bovdivav 
ssoytes di nal vnstslavvov- rpocysvontrov, a Gaisfordio ex 
e. recedentes et retro agentes duorum librorum auctoritate muta- 
ita sc. aliamque rem suam fa- tam in wgocyivouivov. Nam loci 
xm). Atque hoc loco monebo, ratio praeteritum flagitare videtur. 


524 HERODOTI 
ye, iv érì toùto toannta: 0 ITéoons, (&v Tavatdos xorapoi 
raga tiv Marvgriv Aiuvnv Vrropevpovtas, aredauvovros re to 
Iléoosc, Emiovtas dioixerv. aUtn piv op. pia pv poroa ris fa- 
o.inins, tetayuévn tavtnv t]v ddov, Naso slonta:. ras dì duo 
rov BaorAnior, tv te ueydANv, TÎjs Noge Tdev®vooos. xal ri 
toitnv, ts éBaoideve Tatanis, 0vvelBOVOaS Ès tovrò, xal 
Teiovdv te xa) Bovdivav rpooyevoutvav, nuéons xal tovror 
0dd moofyovras tov Ileootav vastayerv, vrmiovras re rel 
rosvvias ta BeBovAevuiva. rmodta uév vuv tnayerv ogtas 
(8Ù todv qogéov TtOv arermaueviv tv. opetéonv cvuuazim, 
Tva xal tovtovs éxmoleudowoL* sl dè ur Exovres ye vatduoay 
tòv modeuov tor mods Iléooas, dii’ aéxovras èxnoAeudoa, 
uetà dt toùto virootpEpeELv és tv opettonv xal Erxtyerpéev. 

12187 fovAsvouévowi doxén. Taùra of Zxvdar BovAevozuemi 


nuéone noel tovtovs Odd TooÉgov- 
tas tov Ilegotov] ,,unius dieci itinere 
inter se el Persas interiecto.‘ Ita 
Schweigh. Ad sensum recte; ad ver- 
ba propius: wniîus diei itinere et hos 
Persis praeqgressos. "Ta conf.IV,122. 
IX, 22, ubi Masistii equus r00570v 
tv Wi20v, i. e. prae aliis longius pro- 
vectus, progressus dicitur, recte in- 
terpretante Wesseling., qui Homer. 
citat Ili.-XXITI, 193, ad quem lo- 
cum Eustath. m100Éy81v exponit 700- 
s70vverv. Caeterum videtur impedi- 
tior loci structura nec nisi per sen- 
gua structuram, quae dicitnr, expe- 
dienda, cum aceusativi tovrovs —_ 
mTOOfpovTes, vmOvTAS TE val rot- 
#Urtas non nisi sensu conveniant 
praegressia tas dè dvo se. uOr'oae, 
nisi quis accusativos tes dè dro x. r. 
7. a verbo pendere tanquam obiecti 
accusativos, qui dicuntur, statuat. 
— Ad ra fePovZerusra (ef IV, 125. 
128) vid. nott. ad III, 134. 


In seqq. arslinacdi tnv crupa- 
zinv valet detreciare societatem, re- 
nuntiare, ut IV, 125. VII, 14. Cf. 
ad Plutarch. Flamin 5. pag. 91 nott. 
et Held ad PIntarch. Timoleont. 2. 


pag. 315. — De verbo #xroZeu0dy 
cf. nott. ad III, 66. 
sl dì un Fxovtes ye — éuroleudi- 


cer] Schweigh. ,.uf. qui noluissent 
sponte fortunam belli subire, inviti 


bellare cogerentur;* vel  potius: 
»,namque sponte si bellum cum Persit 
suscipere nollent, iam fore ul ed id 
cogerentur.‘° Sunt autem haec verba 
per parenthesin dicta accipienda, 
quibus antecedens sententia espli- 
catur et causa quodammodo subii- 
citur per particulam dè (quae hic 
minime respondet verbis wooita pi? 
vvr, ad quae potius reapiciunt se- 
quentia: usta dÌ rovro x. r. 2.); de 
quo Werfer. in Actt. vhill. Monace. 
I. pag. 113. Verba d#xoyras fue 
Zeuooc: non aliter atque infinitivi, 
qui antecedunt, ad verbum #Borl: 
orto init. cap. erunt referenda. De 
usu atque vi particulae @22@ monni 
in Crenzer. Melett. ITT. p. 26. Add. 
Held ad PlInutarch. Vit. _ Timoleont. 
cap. 1.p.333. Pro vulg @xoyraee cum 
Dindorfio (Commentat. p. XXXIN 
et Dietsch. scripsi afxortas. quae 
sola forma est Herodotea, aliis lo- 
cis (II, 131, 88. VII, 229. IX, 111 
etc.) obvia. Add. Bredov. p. 19?. 
Idem feci IV, 164. In fin. cap. pro 
Bovievousvorsi plures codd. forte. 
pevoroi, confusione Vaud rara. Ad 
argumentum capitis quod attinet, 
Italus interpres hand male memi- 
nit expeditionis a Napoleonte no- 
strà memorif in Russiam suscentae 
prudentisque Russorum consilii in 
defendenda terra patria, a Scvtha- 
rum hoc consilio minime alieni. 


MELPOMENE. IV. 120— 122. 


525 


rlatov tHv Aapsiov orpatinv, roodpopovs asmooteldavies 
maécov tovs apiotovs. tas dè auatas, tv toi gi dia 
ra téxva te xal al pvvatxes recai xa. ta vp0fara [ravra), 
d0a op. és poofnv lxava Nv, tocabta VaodimOREvO: TÀ 
Gua to. auatgo. nposreuvav, évreriauevo. ale, tÒ 
Boi édavveiv. tavta uèv dn) rposxopiteto. 


Tov dì Zxvdéav ol npodoouor ds sUpov toùs Ilé90as122 


re toLov Queptav 0ddv aréyovras drrò toù "Iotoov, ovtoL 
POUTOVS EUROVTES, Nusons 0dd mpogyovtes, éotparorne- 
to, tà éx tijs y7S puopeva deaivovtes, ol dè Iléooar, ws 
émipavelcav tav Zxv8déaov tNv ixmov, Émmicav xara oti- 


Cap. CXXI. 


vrlafov] i. e. obviam ire insti- 
De structura conf. 1V, 118 
nott. Ctes. Excerptt. Perss. 
Quae sequuntur verba: ras dè 
6 x. r. À., sanequam congru- 
nti, quae nullas fixas habuit 
in desertis palans vitamque 
itiam degens. Cf. 1V, 40 ibiq. 
Atque observat Ritter: Erd- 
II. pag. 690, ubi h. 1. tangit, 
ue Tartaricas gentes, quales 
sbecci, Nogaei,l'rachmeni, eo- 
odo terras planas desertasque 
are, omnisua re familiari ipsa- 
umilia plaustris imposita, nec 
n domicilium firmum certas- 
jpientes sedes. Quod ad stru- 
i attinet, patet, accusativum 
gas et quae sequuntur, pro- 
a ipsa, quae interiecta sunt, 
quodammodo et comprehendi 
ta dia dua tie apaenoi, 
itrumque a verbo xQoéreuypav 
» Ad verba tra téxva re xal 
aînes cf. nott. ad V, 98, et ad 
ca nott. ad I, 133. 183 188. 
V, 43.61. ta roofara navra 
ina retinuerunt Schweighaeu- 
Dindorf.; plerique codd. ii- 
stimi omittunt revra, quam 
m inde prorsus abiecit Mat- 
uncis incluserunt Gaisford. et 
b., quos ipse secutus sum. Pro 
Dietsch. dedit fooéew, Bre- 
a secutus. In fine cap. reti- 
m Bredov. p. 331 et omnibus 
scentt. tavta pèv d7) wposno- 


uigsto, ubi olim rocgsopifovto, ad- 
diceute uno cod. Parisino. Passive 
enim hoc verbum accipiendum: Zaec 
igitur ante Persas advenientes in 
loca remotiora ac tuta provehebun- 
tur. Dietsch. haec verba cum se- 
quenti cap. coniunxit. 


Cap. CXXII. 


ovro: pèy rovtòvs] Pronomen ot- 
to. ad antecedentia tov dì Zuv8f- 
ov oÎ ngodgopo: spectat. Uf, IV, 
145. 154. 204, alia, quae larga manu 
suppeditat Struve I. p. 29 seq. 
(Opusce. II. p. 295). Quin ipsum 
nomen repeti vidimus IV, 97. In 
proxime antecedentibus 000y re No- 
ster dixit Homeri ad usum sic lo- 
quentis, de quo vid. Nitzsch. ad 
Odyss. IX, 322. p. 56 et X, 517. Ex 
Herodoto conf. II, 48. 78. 92. 96. 
III, 5.30. IV, 62. Ad xgoéyorres 
conf. IV, 120. — In seqq. Zeatvov- 
tes, interprete Hesych., valet exto(- 
Bovtes, quo ipso Noster utitur IV, 
120. Est enim minutatim commolen- 
tes, conterentes, deglabrantes, ut plu- 
ribus ad h. l. monuit Wessel. Tu 
vid. supra I, 200. — Ad locutionem 
xata atiBov cf. IV, 123 coll. 140. 
V, 102. IX, 59. Namque Persae ita 
accessisse putandi sunt, ut Scytha- 
rum semper retrogredientium vesti- 
gia legerent s. vestigiis insisterent. 
— Verbum (8vev valet: rectà vid 
tendere, ire. Cf.1V, 134. Paulo ali- 
ter III, 39, ubi vid. nott., et 204, 


vw 


526 


HERODOTI 


Bov alzi vaapovisov: xa Èreta (1005 7ao tiv piav rev po- 
oécov i8voav) ol Iléocai édicoxov 1e0s NO TE xal toù Tavatdo. 


006 Nod te ua tod Tavatdos] i. 
e. orientem versus atque Tanain. De 
hac structura , ubi et quartus et se- 
cufidus casus eadem significatione 
praepositionem sequitur, conf. nott. 
ad Herod. II, 121. IV, 37. VII, 50. 
VIII, 85 et Passow. in Iahn. Annall. 
philoll. 1827. II. p.65 seq., ubi etiam 
de locutione 7905 no, Homerica illa 
quidem, admonuit. De Ju vid. nott. 
ad IV, 44. In seqq. éridiafavtes 
est: post illos traiecti, ut VI, 70. Cf. 
similia quae attuli ad Plutarch. Phi- 
lopoem. p. 6. Exoritur vero h. 1. 
gravior quaestio, quì scilicet fieri 
potuerit, ut tam brevi tempore Per- 
sarum copiae Tanain traiecerint, 
cum ab Istro ad Maeotidem usque 
viginti dierum sit iter viro satis ex- 
pedito, teste Herodoto IV, 101, mul- 
toque igitur longius iter agmini, 
multis impedimentis non minus quam 
perpetuo fere timore hostium adve- 
nientium retento indeque minus ve- 
lociter, ut credibile est, progredienti. 
Itaque ’almerius Exercitt. ad Graec. 
auct. p. 21: ,,Darius, inquit, ,,//y- 
panin, aut forte Borysthenem, Tanaim 
esse credidit vel credere se simula- 
vit, ut suae gloriae audaci menda- 
cio veliticaretur.‘* Nec magis pro- 
babile videtur Rennelio 1.1. pag. 424 
scq. et Dahlmanno pag. 161 fieri po- 
tuisse, ut Darius scxaginta dierum 
itinere immensa haec spatia abIstri 
ostiis usque ad Volgam prope Sara- 
tow bis permearit progrediendo ac 
regrediendo, idque non rectà vià, 
sed ambagum plenà ac tortuost&. Ad- 
dunt porro victus inopiam vitace- 
que sustentandae difficultatem in 
tam immenso exercitu, alia, quae 
singula referre non vucat. Nec ali- 
ter de his statuit Ukert: Geogr. d, 
Griech. u. Roem. IlI, 2. pag. 26 seq. 
varias virorum doctorum afferens 
sententias (p. 26 not.) de loco, ad 
quem usque Darius fuerit progres- 
sus, idque recte admonens, vel po- 
steros Graecos id bene Bensisse, in- 
deque arctioribus finibus banc expe- 
ditionem circumscripsisse, quae, 
Ctesiam si sequimur (Persicc. $. 17), 


inde ab Istro quindecim tantum die- 
rum itinere in Scytharum terram 
processit; unde consequens est, He- 
rodoteam de his narrationem exagge 
ratam valdeque amplificatam videri, 
cum are ipsa utique multum abbhor- 
reat, si quis et orientem et septen- 
trionem versus Darii copias in tsn- 
tum spatium progressas esse eristi- 
met, quantum id factum esse Hero- 
doti narratio declarat, cui si fiden 
habeamus, ad Cosaccorum et (Cal. 
muccorum terras ab oriente, ad inte 
riores Russiae tractus a septentrione 
Darium pervenisse credendum erit. 
Quare expeditionem Darii revera 
longe minorem nec tam extensam 
fuisse statuit quoque Hansen (Osten- 
ropa p.130 seq.), de bis plura dispa- 
tans, idque in tota hac re sibi veri- 
simile videri addens, Darium tra- 
iecto Istro rectà septentrionem 
versus processisse, mox vero, ubi 
Scytharum copias offenderet, redire 
coactum esse: cui add. Kolsterum 
(Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. 
Suppl. Vol. XIII. p. 67 seqq.) haee 
tractantem omnemque culpam in 
Herodotum coniicientem, quem Ta- 
nais fluvius, cuius hîc nullus certe 
locus, in errorem potissimum dedu- 
xcrit. Atque Tanain (Don) fluvium 
in his confusum esse cum Tyrî 
(I)njestr) arbitratur etiam Eichwald: 
Alte Geograph. d. Casp. Meeres p. 
315 seq. Mihi placet Hansenii sen- 
tentia. Quac apud Herodotum tra- 
duntur de Darii Istrum transgressi 
itinere, talia sunt, quae ad verum 
prorsus revocari nequeant ac falss 
veris admixta aut alia temere con- 
fusa praebeant: neque vero hane ob 
causam omnem hanc Herodoti nar- 
rationem commentis adscripserim, 
qualia poétarum more Nostrum con- 
finxisse ad lectorum animos demal- 
cendos statuit Grote: History of 
Greece IV. p. 356, quo Ionge sanius 
iudicavit Duncker: Geschichte d. 
Alterth. II. p. 583. Equidem omri- 
no in talibus, quae vix unquam ad 
liquidum perduci posse putem, de- 
cernere nolim eaque malim in me- 


MELPOMENE. IV. 122. 423. 527 
vrov dè rovrav tov Tavatv rmorauov ol Iéogca:r Enidia- 
e édixov, é5 0 tav Zavoopartcav tv goonv dieteAtov- 
rixovto és tmv rev Bovdivav. "Ocov uèv dn yoeovov oî123 
u Mioav da ts Zxvdixis xal ts Zavoouatidos 70976, 
elzov ovdèv civeoda., dre tijs goions éovons xÉouov* Enel 
é ev tav Bovdivav z00nv é08Balov, vtavta di Eviv- 
e to Eudivo teiget, éndedourorar tav Bovdivav xal xe- 
pévov toù teixeos mavtav, éverpnoav avro. toùto dì 
avtes eimovto alel tò 19000 xata otifov, és 0 dieteA8ov- 
eutnv És tv éonuov arixovto. N dè éomuos avtn vIÒ 00- 
v veneta uvdoavr, xéerar dì vato ts Bovdivav yons, 
:2À1}t0s Entà nuepeav 6d00. vato dè ris senuov @voca- 
olxéovair, rmorapoì dè di avtdv téodEgES uepador féov- 
ha Mantécav éudidovor és tHv Aiuvnv tqv xadeouévav 
tav, toloi ovvouata xéerar tade, Avxos, Oagos, Tavats, 


linquere, quam incertis con- 
ls incertiora adeo reddere at- 
dseuriora. Id unum addam, 
Darii exercitum solito velo- 
rogressum, si quidem e locu- 
savoanevos tov doouov IV, 
26 tale quid colligere licebit. 
‘o és 1ò, quod Schweigh. et 
e Florentino dederant, reduzi 
Ta vid. nott. ad IV, 12. 


Cap. CXXIII. 


è eizov ovStv civecda:] De 
nia dì, quae hîc in locum re- 
e particulae Lèv successit, cf. 
we. in Actt. phill. Monace. I. p. 
que allata ex Herodoto. Idem 
cap. 126. — ocivéscda: ex uno 
ofti libro dederunt Schweigh. 
risford. pro vulg. 0‘ve08a, 
recte retinuitMatthiae, quam- 
$ Dindorf. (Commentat. pag. 
[) et Dietsch. cum Bredov. p. 
svocari voluerunt; eadem for- 
vocanda V, 81 etIX, 13. — In 
gé000s, interprete Hesychio 
1550, dicitur | fonuos yi xal 
fa; xal ndga yi cxapros na 
‘aoros. Item in Ms. Bibl. Coisl. 
| gioca: ta ur) yengyovueva, et 
alia attulit Blomfield. in Glos- 
d Aeschyli S. c. Th. 64. — De 


urbe lignea cf. IV, 108. Pro vulg. 
xexevopévov cum Dindorfio (Com- 
ment. p. XXXVIII) et Bredov. p. 
150, quos Dietsch. secutus est, re- 
cepi xex € vopévov, cum Attica for- 
ma in Herodoto ferenda non esset. 
Ad xara otifov cf. nott. ad IV, 122. 

fs tnv goruov arinovto) Conf. 
IV, 22, ubi etiam de 7Ayssagetis. Ad 
significationem vocis 747906, abso- 
lute hîc positae, conf. Herod. I, 203. 
— Mox avrov dedi pro avrtwr. 

dix Mamtéov) Maeotae Scythae 
commemorantur ab Hellanico (Schol. 
Apoll. Rhod. IV, 321), in Scylac. 
Peripl. 8. 71. Scymn. Ch. 867. 878. 
Orph. Argon. 1062, aliis, quos ci- 
tat 'Tzschucke ad Pompon. Mel. I, 
19 nott. exegg. (Vol. III. P. I) pag. 
637. Apud Herodotum non nisi uno 
hoc loco commemorantur; nisì, quod 
perquam credibile est, hoc nomen 
latius patuit iisque gentibus, quot- 
quot Maeoticae paludis accolae sunt, 
commune fuit. Conf. Ritter: Vor- 
halle p. 294, Koeppen: Nordgestade 
d. Pont. pag. 18 et inprimis Ukert: 
Geograph. d. Griech. u. Roem. III, 
2. pag. 535 seqq. ; 

Avxos, Oagos, Tavais, Zveyis] 
De Guignes (Mém. de l’Acad. d. 
Inscr. XXXV. p. 546) hos fluvios 
(excepto Tanai, de quo fluvio cf. 


528 


HERODOTI 


124 Zvoyis. “Ereì dv 6 Aagstos N48 É5 tv dofuov, mavoduevos 


toù dpouov Tdouos tRv otoatinv rl motauaò 'Oapo. tovro di 
momoas Oxta tetgea treiyee uepada, loov am’ aciinAcaov axt- 


nott. ad IV, 57) sibi cognitos esse 
negat; Ourum dein coniicit esse 
W'ardan fuvium, qui e terra Kuban 
Caucasique tractibus decurrens in 
Maeotidem influit. Mannerto IV. p. 
79 probabile videtur, fiuvios Zycum, 
Oarum et S,rgin eos esse, qui nunc 
vocantur /”olga, Uzen et Ural. Su- 
pra IV, 57 (ubi vid. nott.) vocatur 
Hygris fuvius, quem pro fluvio 2o- 
net: haberi et cum Syrgi confundi, 
nisi diversi omnino fuerint amnes, 
ad h. l. monuimus. Et cum his in 
regionibus nulli enotentur fluvii in 
mare Asovicum influentes, KRennel. 
p. 417 eam in opinionem incidit, ut 
singula'Tanais brachia pro ipsis flu- 
viis olim habita suisque nominibus 
designata esse contenderet. Itaque 
Oarum suspicatur esse Volgam, /y- 
cum et Syrgin ea Tanais brachia, 
quibus nunc nomen .lledneditza et 
Choper. Ritter: Erdkunde II. p. 765 
cum Bayero et Zeuss (Die Deut- 
achen u. ihre Nachbarst. p. 274) 
Varum pro Volga s. Rha habet; de 
quo dubitat Koeppen. l. l. pag. I8. 
Aliter plane haec explicare studuit 
Hansen (Osteuropa p. 27 seg), ali- 
ter quoque Eichwald (Alte Geogr. 
d. Casp. Mceres p. 319), qui Maeotin 
de lacu circa Pinsk accipi vult eo- 
que transfert fluvios hic memora- 
tos: neque meliora prolata video a 
Kolstero (1. 1. Vol. XIII. p. 24 seq. 
69) hos flnvios ad Ilungariam adeo 
transferente: quae omnia quan in- 
certa sint, neminem fugere potest, 
recteque ab Ukerto 1. I. pag. 199 
monitum esse arbitror, certi quid 
de his constitui non posse. 


Cap. CXXIV. 


mevocuevos TOoò deduov] Conf. 
nott. ad IV, 122. Pro raroeuetros, 
quod plures tuentur codd., olim zat- 
cauevov, quod et ipsum codicum quo- 
rundam auctoritate nititur. At vid. 
Il, 159. IV, 126, recteque monuit 
Dorvill. ad Charit. pag. 254, legen- 


dum esse ravocpemog, quo partici- 
pio non eum tantum, qui sua sponte 
cessat, verum etiam eum, qui e 
causa exlerna induclus, coacius ces- 
sat, ut speciem patientis adsumat, 
significari' observat, verbi naturé 
minime inde mutatà. 

outro teigea tretgee ueyala] re1- 
ga arces munitae sunt, castella. Cf. 
1V, 46. Quae castella quo loco quovre 
consilio a Dario fuerint exstructa, 
multum inter viros doctos quaeritur. 
Des Guignes (1. l. p. 547) in mooti- 
bus, unde in Caucasum interioris- 
que Asiae campos aditus patent, in 
terra Circassiorum, aliorum, haec 
castella exstructa esse putat, quo 
minus Scythae in Asiae provincias 
Persis subditas incurrere possent: 
simili consilio postera aetate simi- 
les exstructas illic esse arces, ab 
hisce bene distinguendas. Add. Dan- 
vill. ibid. p. 587. Rennelio auctore 
p. 420 Darius orientem versus ad 
eam Volgae partem usque pervenit, 
qua circa regionem Zaritzin occiden- 
tem versus multum curvatur, prope 
Saratow sub gradu quinquagesimo 
primo latitudinis borealis. Quo us- 
que progressus rex veloci Volgae 
cursu ad reditum fuit coactus, si 
Rennelium audias. Dahlmann. (He- 
rod. p. 161) de ipsis arcibus, qua- 
rum reliquias Herodotus se vidisse 
testatur, ut dubitari posse negat, 
ita hoc potius quaerendum eszisti- 
mat, utrum a Dario illae fuerint ex- 
structae, praesertim cum intelligi ne- 
queat, quo consilio et quem in finem 
quodve in commodum haec castells 
erigi rex voluerit. Haecce castella, 
si revera a Dario exstructa sunt, 
vix alio consilio condita videntur, 
quam ut tutum receptaculum in de- 
sertis vacuis praeberent Persis Scy- 
thasque ab incursionibus arcerent: 
quo eodem consilio ductus Alexan- 
der ad Tanrim urbem exstruxisse 
dicitur ab Arriano Exped. Alexandri 
IV, 1.8.3, itemque ad Caucasum, 
ibid. III , 28. $.'4. Illorum vero ca- 


MELPOMENE. IV. 124. 125. 529 
‘a atadiovs ws HEnxovta uadiota xn, tosv Eri és Éuò ta doei- 
odia qv. "Ev cò dì ovtog pds tavra Eroareto, oi dicrdue- 
Zuvdar meoueddovies ta xatvneode Untotoegov és t)v 
Dixnv. apaviodiviav dÌ tovtwv TÒ Taparav, ds ovxtti 
vratovro oqpi, ovtA dn 0 Aapetos teizea uèv Exeiva Qui- 
c perijxe, autoS di varootREvwas Tie mods Éontonv, doxéav 
‘0ve te mavtas tovs Zxv8as siva xal r00s ÉomÉonv opéas 
petv. i | 
Elavvev dì tv tazlornv ov otRatOv ds és tv Zxvdi- 125 


azixzto, Evexvgoe apporéonoi tijor poionor tav Zxvdéoav, 
rav di édicone vrexpeoovias Nuéons bdo. xal, où pao 


yum rudera Herodotum ipsum 
vidisse oculis ut credam, ipsa 
doti verba tav fÉri fc éuè ra 
rec coòa Nv minime efticere po- 
it; etenim id unum Noster te- 
u, sua ipsius aetate adhuc re- 
rs castellorum illorum super- 
sertior factus de hac re a 
eis Ponti accolis, in interioris 
iae tractus mercaturae causa 
inetituentibus, quorum oculos 
huiusmodi munimenta in regio- 
 prorsus planis ac desertis ad- 
me poterant, quae a Dario olim 
a esse indigenarum fama fere- 
Quae num vere tradiderit, vix 
uam affirmaverit dubitatque 
Hansen (Osteuropa p.132 seq.), 
imans, pari modo, quo per 
m tot antiquitatis monumenta 
3lemiramidi vel Alexandro ad- 
ta invenimus, haec quoque ru- 
in Russiae interioris terris Da- 
ttributa esse, quem unum scili- 
la aetas noverit regem poten- 
num, in Scythiae regiones pro- 
m. Alii haec castella non nisi 
los fuisse putant, inter quos 
Duncker: Gesch. d. Alterth. II. 
38. Sed cum Herodoti verbir, 
» ullam hia tribuas fidem, id 
i uam convenit. 
; ‘5 5ì ovtos — 2reareto) In 
temporis significatione (nos: 
end) apud Herodotum dici év 
que éy to, multis exemplis pro- 
studnit Struve I. p.39(Opusce. 
. 309). — In seqq. ad verbum 
‘atea: conf. VII, 15 coll. 10. 


:‘BODOT. 1I. 


Cap. CXXV. 


ivéxvoce augporégno: rijor Loronot 
tov Zuv8éov] i. e. incidit in utras- 
que Scytharum partes, plane ut IIl, 
77 evinvecag rocce eUvovyoroi, Ho- 
meri ad Sola dicentis Ili. XIII, 
145: mvuvije Evénvoce Palaye. 
Vide Bredov. p. 371 plura alia affe- 
rentem et de discrimine inter xvoo et 
avoé (ad quod pertinet éyxvorjoe: Il, 
82, ubi vid. nott., aliaque apud He- 
rodotum obvia) monentem. Tu vid. 
etiam nott. ad VII, 208. 

vnenpéoovias] ,,semet ex conspe- 
ctu auferentes, illustrat Eustath. in 
Homer. Od. pag. 1478, 7 8.142, 11." 
H'essel. Conf. nott. ad IV, 120. 
Unus liber vrsogpfportaR, de quo 
idem Wess. conferri vult VIII, 144. 
1X, 95. Loci sensum recte expressit 
Schweigh. hunc in modum: ,,quas 
(sc. Scytharum partes) ibi nactus 
persecutus est ita, ut illi sese recipien- 
tes semper unius diei itinere ipsum 
antecederent.‘‘ In proxime seqq. pro 
vulg. avis e Sancrofti libro altero- 
que dedi av/s., ut IV, 152. II, 113. 
III, 28et117,ad quos locos vid. nott. 
Atque sic quoque voluerat Bredov. 
p. 395, quem Dietsch. secutus est. 
Participium hîc additum invenimus 
pari modo atque III, 109. Sensus 
est: neque enim intermittebat Darius 
instare illis (Scythis). Ad usum verbi 
ermermanevoy conf. nott. ad IV. 121. 
Pro re@rnv Eltz. (Jahrbb. f.Phil u. 
Paedag. Suppl. IX. p.3?8) legi vult 
naguraov, afferens Sophocl. Oedip. 


34 


0330 HERODOTI 

avis. md 6 Aapetos, ol Exvdai rara ra BefovAevpéva vi 
qevyov Ès tv amernauevav tiv opertonv cvpuazinv, xeaty 
"dè #5 tov MelayyAaivav tv yiv. dos dè tofaAovres rovrow 
érapatav ol te Zxvdai xal oî ITéeoar, xatnyéovro ol Exvda è 
tov ‘Avdpogpayav toùs qaopovs. tapazBéviov di xal rovrar 
Umiyov énì tqv Nevoida. tapaccoutvav di xal tovtav qisay 
vrogpevpovtes oi Euvda és tovs ‘“ApaBvocovs. ’AyaBvpoo: dì 
dpsovtes xa toÙs opovpovs pevpovtas uno Zxudéav xaì rera- 
oaypevovg, molv 7) Spi éuBadetv TOÙS Zxvdas, xéuwavres xi 
Quxa amNyogevOv Zxvdnor, pi éniBaitverv tov cpertoav ov- 
gv, rgodéyovtes, ds sl meLtenoovtai éofaAovres, cio: xqara 
diauagécovia.. “Ayadvpoor uev mposimavtes tavta éBondsoy 
ni tovs ovgovs, Eouxsiv Ev vo Egovres tovs émovras. Me- 
dayziawvoi dt xa) Avdpoogpayo: nai Nevooi, éofalovrav rav 
Ilsgotéa0v Gua Zxvdnoi, oùte m9ds «Axnv erparmovio, Emuiado- 


Col. 84. In verbis seqq. ws dì éo- 
Balovtes tovtovs iraeg 9 È x. t.ì. 
vox tovrovs ad Melanchlaenos spe- 
ctat. 
xatnyéovto] Apud Zonar. p. 1168 
xa@nyéovro. Valet hoc verbum prae- 
ire alicui, viam monstrare praeeundo, 
et dativo iungitur; adeo ut Scythae 
Persis quasi praeivisse iisque duces 
exstitisse perhibeantur in Andro- 
phagorum pagos. -Conf. Herod. VI, 
135. 102. 107. VII, 215. 183. IX, 
73, ad quos locos vid. nott. — In 
verbis seqq. tapaocopevov dè ual 
TOVIWY VOX TOVTWYV respicit ad ver- 
ba antecedentia é7l 1)v MNevoida, 
unde licet repetere ròv Nevorov; de 
quo usu vid. Kuehner Gr. Gr. 8. 119, 
b, et conf. ipsum Herodotum VIII, 
121. Mox e Florentino dedi duBa- 
Aeîv pro vulg. éufa48uv, quam 
damnat quoque Bredov. p. 327. 
dranpogevov Tuv®ygi, un x. t. 3.] 
Cf. nott. ad III, 128 et de verbi ér- 
Bacvery stroctura cum enitivo nott. 
ad I, 84. Ad verba el retoNoovtai 
lofadovres conf. allata ad I, 77 de 
participio, quod verbo r&g700vra: 
n RL additur eodem modo quo infra 
139. Mox cum Bekker., Din- 
dott et Dietsch. exhibui diauaz E - 
covtat pro vulg. diauaz n sovra, 
quam formam ab Herodoto alienam 


relicit Bredov. p. 339. Inde etiam 
IV, 127 scripsi iuazeconeda pro vulg. 
paynodueta, Cobet in Mnemosyn. 
IV. p. 250 legi vult diapaziora 
et page 0peda, hane futuri formam 
Ionibus adscribens. Ipsum. verbum 
diaudgecda: cum quadam vi adhibi- 
tum videtur, ut 1V, ll. IX, 48. 67, 
qua fere est: strenue pugnare , decer- 
tare. Cf. Vlut. Pericl. 26. 


&Bon®eov  Enl tovs  ovgorsì 
Schweigh.: ,,ad fines suae ditionis 
praesto fuerunt.‘° Sic Bon®eîv I, 62. 
VI, 103. VII, 158, alibi. Cf. Sturz. 
in Lex. Xenopb. I. p.543 seq. fev. 
xv (arcere, propellere) ex Homeri 
ugu videtur repetendum; cf. Od.], 
14. IV, 594. Ili. XV, 295 ete. Mox 
revocavi e Florentino, aliis #y 700 
pro male vulgato #9 70 ; cf. nott. ad 
III, 64. 


moòs cAxnv Érocmovto)] i. e. ad 
vim propulsandam se converierunt, ut 
interpretatur \Vessel. nonnulla de 
hac dicendi formula citans, quam 
attigimus ad II, 45. Add. Ellendt 
ad Arrian. Exped. Alexandr. III, 24, 
2. De particulis ovre — ts cf. nott. 
ad IV, 94. Ad axelmavtas cf. II, 
0, ubi simili modo ansimag. Ipsam 
vocem e Heradoti verbis eiici vault 
Cobet. 


MELPOMENE. IV. 125. 126. 53 1 
vi te ti amerins Epevpov alel tò x0Us Pops és tiv dpjuov 
peyuévor* ol dè Zxvdar és uèv toÙs ‘ApaBvpoovs ovatri 
lmavras ariuvéovto, ol dè éx ts Nevgidos yeions é5 tmv 
réonv xatnyéovro toîoi Iiognot. 

Rs dì modiòv toùto Eylvero xal ovx énauero, néuwas126 


efos lnxéa maga tov Zxv8éav Baodéa Tdav®veoov EFAeye 
8° dAauovis avdpov, ti pevyers atei, étov tor tavd: ta 
mote; el pòv pap aecogpecs doxterg elvai GEGIUTA voto. 
0 ronpuaoi avrrodvar, sù dè otes te xa) ravoanevos 
vys pagsodar® sl dì 0vypivooreai elvai Edcav, sù de xal 
DravogRevos toù dpouov deormotm to cd ddpa péoav yijv 


Cap. CXXVI. 


s dì wo720v tovro Èylvero nol 
lzaveto] i. e. cum multum trahe- 
temporis neque finis appareret 
Wuae profectionis. Ad usum vo- 
rodlò» conferri possunt, quae 
mili usu vocis 04206 ad I, 98 
a sunt. — De /dantkyrso conf. 
ad IV, 76. 
apovie) Schweigh. reddit: mi- 
miserrùne hominum, male feriate 
, At compellandi ac blandiendi 
habere videtur vocula frequen- 
hoc sensu apud Platonem adhi- 
de qua, ne plura, conf. Butt- 
i. in Ind. ad Plat. IV dialogg. 
18. Gorg. p. 489 C. 517 B. etc. 
TJomero, opinor, fluxit: conf. 
[, 190. VI, 407. Aristoph. Av. 
6 ipsum Herodot. VIl1, 84 et 
18. Langius reddidit: du munder- 
' Mensch. ltalus interpres: ,,0 
agantissimo degli homini.‘ — 
| sequitur #Éòr, eodem modo 
nm quo rags0v I, 129, ubi cf. 
et Kuehner Gr. Gr. 8. 670, a. 
ententiam haud male reddidit 
'eighaeuserus: ,,cum tibi liceat 
me ntrion libuerit facere.‘ 
sto yao acEiogosog] i. e. quodsi 
virium tibi habere videris , si mili 
s fe iudicas. Revocavi eÉio- 
s cum Bredov. p. 137, quem 
ich. quoque sequitur; e San- 
i Hbro ac Florentino receptum 
1 Schweighaeusero, Gaisfordio 
ndorfio &&oyosos, quae forma 
a est ab Herodoto. Vid. I, 156. 


III, 35. 30. V, 65. 111. Ad x977ua- 
civ conf. 1V, 164 ibique nott. 

où dè ot te xal — paze08.]Si- 
miles allocutiones III, 134. V1I, 159 
obvias citat Wesseling. — De usu 
particulae dè diximus ad IV, 123 et 
II, 39. Conf. etiam Buttmann. ad De- 
mosthen. Mid. p. 155 ed sec. et Har- 
tung: Lehre d. Partik. I. p. 189. Ad 
infinitivum pdy8081 pro imperativo 
positum vid. III, 134 ibique et ad 
Gyyivwanear III, 99. V. 86 coll. III, 
53. IV, 483 ibique nott. 

yfv te xal 6Î0g] Conf. IV, 133. 
Eadem petunt Persarum legati a 
Macedonibus V, 17, ubi plures Hero- 
doti locos excitavimus de hac for- 
mula: namque Persae pro more ab 
iis, quos imperio suo adiicere volu- 
erunt, et ferram et aquam solemni 
ritu per praeconem legatosve petere 
solebant; quam qui praeberent, im- 
perium agnoscere , qui negarent, re- 
cusare putabantur, bello iam pre- 
mendi et armorum vi subigendi; 
plura dabunt Brisson. De reg. Per- 
sar. principat. III, 06 seqq. 71, 
Freinshem. ad Curtium III, 10,8, 
Sintenis ad Plutarch. Themigtoc!. 
6. pag. 41 seq. Inde dixit Aristote- 
les Rhett. II, 23. 8. 18: to didova: 
y7v nal VIwe dovieverv forl. Atque 
Plinius H. N. XXII, 4 (3). ,,Sum- 
mum apud antiquos signum victo- 
riae erat, herbam porrigere victos, 
hoc est, terra et altrice ipsa humo 
et humatione etiam cedere: quem 
morem etiam nunc durare apud Ger- 
manos scio.‘‘ Quibuscum conf. Serv. 


34 * 


532 


HERODOTI 


1278 xul Vimg dA09è és Aopovs. IToòs ravra 0 Zxv8éov far 


Aevs Tdav8vpoos Fieye tade* 


Oùro rò éuòv Eye, @ Iléooe' 


éyò ovdtva xa avigorav delcas Epvyov ovre xpOtEROYV, ovrE 
vÙv de pevya* ovdé ti veGItEROv elui moujoas vÙv 7] xai Èv si- 
onvn eda morte. 0 TI dì ovx avtixa pagouat ro, tya mei 
toÙto Onuavéo. Nuiv ovte Kotea ovTtE YiÎ repvurevpévn deri, 


ad Virgil. Aen. VIlI, 128 et Osen- 
briiggen: De iure belli et pacis 
Romm. pag. 66. Et duravit sane iste 
mos mediam per aetatem in terris 
tradendis, ut e Ducangii glossario 
perspicitur s.v.Investitura (T.II.p. 
103 segq.). In aguae locum haud 
raro invenias kerdbam, antiquo more. 
Plura de his Germanorum symbolis, 
quibus victi obedientiam declara- 
rent aut suas res aliorum in domi- 
nium transferrent, dabit Grimm: 
Deutsche Rechtsalterth. I. pag. 120 
seq. Deutsche Mytholog. p. 369. 


Cap. CXXVII. 

Ilgòs tavta 0 Zuv8éov facideds 
x. t.4.] ,,Quae dicentem facit ldan- 
tbyrsum, illa Scythae regi mirabi- 
liter congruunt artisque sunt Hero- 
ina plena, qua semper toî; vao- 

Évo1s moogaroLS “al rodyuaor 
i mogrmovras ipaguorte 0y0vs. 
Hanc historici huius virtutem omnes 
agnoverunt artis bene dicendi ma- 
gistri veteres, quam, inimitabilem 
plerisque, expresserunt accurate Ly- 
sias et Demosthenes. Hic locum quo- 
que Theonis invenit observatum 
Sa pag. 114. [Progymnasm. 

3]. Quoniam haec etiam insi- 
n sunt to cqpedeù avrogveî, in 
exemplum ans ZuvBians dnidentos 
designat Strabo VII. p. 301 s. 461 
C.t Valcken. 

Oùtow to éuov Èx&] i.e. ita mihi 
res habet, talis fere ego sum. Cf. 
Kuehner Gr. Gr. $. 474 not. 1. Mox 
cum Dorvill. ad Charit. p. 573 ed. 
Lips. retinui IZ#00@ pro Ilégoat, 
quod plures libri afferunt. Nam Zer- 
sarum regem, non Persas Scytha al- 
loquitur. Ad vewregov conf. nott. 

ad III, 62 etad verba #yo xal rovro 
cnuavio cf. III, 37. 

nuiv ove @orea x. t. A.) Eadem 

habet Valer. Max. V, 4, ext. d coll. 


quae ad Herod. IV, 46 fin. citavi- 
mus, ubi simili modo de Seythis: 
toùoi 7ae punte corsa prjre telzia Y 
éuticpéiva x. t. 2. Et conferri com 
his Idanthyrsi verbis ea quoque po- 
terunt, quae Scytharum legatos ad 
Alexandrum magnum dicentes facit 
Curtius VI, 8, $. 8 seqq. — ,,Hoc 
nihil audientem Darium iam ante 
frater monuerat Artabanus, LATa- 
Aéyov toy IuvBéov tnv axogio 
IV, 83 (coll. IV, 134]. Permanse 
rant idcirco semper invicti, ovdìy 
Egovrss Uxto 06 dovisvoove., ve- 
cundum FEphorum apud Strabon. 
VII. p. 303 s. 464 A., et Aegyptii 
regis legatis dixisse perhibentur Iu- 
stino II, 3: tum opulenti populi du 
cem stolide udversus inopes occupasse 
bellum. Cf. apud eundem IX, 2 et 
Strabon. p. 463 A.‘ Va/cken. Un 
de ductum volunt proverbium Zazr- 
8ov tonuia de maxrimis calamitati- 
bus sive de exitio; conf. interpr. 
ad Aristoph. Acharn. 704, Freins- 
hem. ad Curt. VII, 8, 23, Boisso- 
nad. ad Aristaenet. p. 723 et Par- 
oemiograph. Graec. p. 103 ed. Gaisf. 
— Scripsi un «40 7 xag7j (ne e. 

tur aut vastentur) , ubi vulgo dle, 
quod in «Z@ commutatum iam vo- 
Init Schaefer. ad Plutarchi Vit. VI. 
p. 424, quodque merito damnavit 
Br edov. P. 401, coniunctivi formam 
207 epicis relinquendam esse mo- 
nens. Atque ipse Herodotus I, 84 
scripsit @Zw, II, 93 &2o5cc. Vulga- 
tam reliquit Dietsch; verum dle ex- 
hibuit Dindorf. Ad significationem 
verbi xs:getv», quod de arboribus 
exscindendis Noster adhibuit VII, 
131, vid. VI, 99 coll. 75. VIII, 32. 
65. IX, 15. Ad ipsam coniuncetivi 
aoristi II formam x«07 vid. similia 
allata e Bredov. p. 324. Formam 
comparativi rayvregor, qua Noster 
etiam IX, 101 usus est, ac similes 


MELPOMENE. IV. 126. 127. 033 
tOv xÉQu dsicavtes, Ln «A 7) xagri, tagUtepov cvupioyowuev 
av és paynv vutv* sl dè dfor mavtos Ès toÙTO xaTA tAXOS ami- 
xveeoda., tuyyavovor Muiv éovtes tEQpoL matgotor, peoete, 
TOUTOvS avevRgOvTES CvyyÉEtv meigaode avtoÙS, xal yvasoeode 
tore, elite vuiv uaysooueda mEgl toiv tepov, elite xal où uaze- 
Gopeda. mporspov SÌ, nv un Nuéas 20705 alg7j, ov cvuuitoptv 
Toi. augì uèv ueyn tocavta s00)080. Asomotas dì fuods Aia. 
te éy ad vopito, ov éuov rpopovov, xaì Totlnv, tqv Zuv8éav 
faoitdecav, povvovs siva. Zoì dè avri uèv Saogwv pis te xal 
Uvdaros ddapa réupo Toraita, ole Go. mpéne tADELV* avrì dè 


Toù Ori deormotns Epnoas eivai uòg, xAaterv déyoo. 


quasdam Ionibus recte attribuit Bre- 
dov. pag. 258. — De regiis sepulcris 
conf. nott. ad IV, 71 et ad pépete, 
cuius loco in duobus libris exstat 
géoe, IV, 115. 

nai yvsoecte tori, site Vuòv pa 
ze00158a neql toy rigor, elte xai 
ov uazecoueda] Scripsi pags odue- 
da, ut cap. 125 (ubi vid.) pro po- 
n 061:da. Particulî ov, quae in 
altera parte verbo pazecdueda ad- 
ditur, noli offendi: namque in tali- 
bus sententiis suum locum retinet 
ot neque commutari potest cum un. 

ut in Euripid. Cyclop. 428 (eÎre 707- 

ter” elte 00 yontete) aliisque locis, 
quos attulit Hartung: Lehre v. d. 
Partik. d. griech. Sprache II. p. 123. 
Conf. etiam, quae ad Herodot. 1, 90 
et VI, 9 allata sunt. Itaque loci 
Herodotei haec erit sententia: a(gue 
tum cognoscetis (quales nos simus in 
pugnando), sive pugna vobiscum insti- 
tuetur de sepulcris, sive non instituetur. 

pv pn Muéas 10705 agi] Conf. I, 
132. 11, 33. III, 45 ibiq. nott. et ad 
aupì piv uotyn I, Ao ibiq. nott. — 
Ad verba dla te éy0 vorizo cf. IV, 
59 et ad verba A dè? ro, ubi male 
articulus rov in Sancrofti libro de- 
sideratur, conf. similem locum VIII, 
79 et Kuehner. Gr. Gr. $. 492, 3. 

xlatev 28j0] Haec locutio Atti- 
cis scriptoribus haud infrequens ca- 
lamitatem, mala, damna perpetien- 
da ac deploranda per euphemismum 
quendam declarat. Sic v. c. Arì- 
stoph. Acharn. 1131. Eqq. 433. Plut. 
62. 612. Av. 341, ne plura. 


Tovùro got 


Toùro for. n enò Suv8éov gRors] 
(‘Omnes codd. haec verba exhibent, 
itemque Vatic. Prov. Append. p. 
280. Suidas s. v. 7 xò Zu. II. p. 
39 coll. Athen. XII. p. 524 E. (ubi 
conf. Casaubon. et Schweigh. T. VI. 
p. 393 seqq.) Jemetr. De elocut. 8. 
218 in Ctes. fragmm. p. 233 seq. 
Attigit quoque rpv daò Zxv8éov 
06701y Themistius in Orat. I. ad 
Constantin. p. 31 D., itemque alii, 
quos vid. apud Boissonad. ad Ari- 
staenet. Epist.°p. 723. Add. Leon. 
Diacon. III, 7. p. 45. V, 1 p. 76 
ed. Bonn. Quare profecto non erat, 
quod Iferodoti verba e glossa mar- 
ginali ea in textum irrepsisse sta- 
tueret Valckenarius, quae Valcken. 
secuti Borheck, Reizius, Schaefer., 
Matth. et Dietsch, ut suspecta, un- 
cis incluserunt, quibus merito nunc 
liberata video a Dindorfio. Indicat 
proverbialis locutio simplicitatem 
genuinam nec fucatam in dicendo, 
si quis aperte nec tecte, nec ullis 
verborum ambagibus usus animi 
sensa libere proferat, ut h. l., ubi 
Idanthyrsus Darium minime reveri- 
tus plorare iubet, i. e. magna ipsum 
mala passurum gravissimeque latu- 
rum edicit. Spectat igitur haec for- 
mula non ad verba proxime antece- 
dentia xZa/e1y Zéyo, sed ad omnem 
Idanthyrsi sententiam sive respon- 
sum liberum coram potentissimo or- 
bis terrarum rege. Originem locu- 
tionis ab Anacharside repetunt, te- 
ste Diogen. Laért.I, 101, Cf. Walz. 
ad Arsen. Violet. p. 270 seq. 


534 


HERODOTI 


1287 dro Zxvdéov $jows. ‘O uiv dj) xievi olonese @yyedéovazi 
tavra Aapeta* ol dì ZLuvtécav Baoidées, auovoavtes is dov- 
AogUvns Tò ovvoua, 6py7s erAno&noav. Try uèv dn pera Zav- 
gouatédv uoùgav taxBeldav, ts n078 Tnoaacr , Éusova, 
“Ico xedevovres Es A0yovs amiutoda. tourooi, of tov “Totpoy 
etevyuévov Eppovpsov® avtov dì toioi vaoAEzimopevoai Edote 
mAavav uiv pnxéri ITéo0as, cita dè Éxaorore avarpsoptvosi 
| initideoda.. vaudvies dv atta avarpsouevovs ToÙs Aagsiov 
émoievv ta BefovAesvuéva. n uèv dn frzcos tv Tarov alel toa- 
meoue n tov Zxvdéav, ol dì dv ITspoéov inmora: pevyovis 
Eoéniztov és tov metov, 6 dè metos av emexovpse. ol SÌ Sxvde 
toapatavtes tiv immov vatotgepov, tov metov pofeduera. 
érorevvio dì xal tas vuxtas maparAnotas xp0ofolas of Zxv- 


1298a.. Tò dè toto Iéoonoi te pv cvupazov nai coro. Zxvdgo 


avtitoov Enimideutvosi td Aapeiov ostpatontd® , davpa pi 


Cap. CXXVIII. 


‘O uèv dn Neve olyones ayyedEov 
tavta Adageto] Hacc verba cum re- 
centt. edd. ad cap. 128 retuli, a quo 
antea male disiuncta erant. x7- 
ové scripsi, licet S@hweighaeuser. 
(Lexic. Herod. II. p. 45) mendosam 
hanc dicat scripturam, cui praefert 
alteram xNové: tu vid., ne plura, 
Voemel. Prolegg. ad Demosthen. 
p. 45. Ad formam perfecti 00z0- 
«ge cf. I, 189. IV, 165; alios locos 
excitavit Bredov. p. 311. 

avrdv dì toîcr virolermoLévoror 
x. t. Z.] i. e. iis Scythis, qui relinque- 
bantur, visum est, non amplius Persas 
circumducere, sed eos aggredi, dum 
prandium sumerent. Ad verbum za- 
var, quod activo sensu hic adhibi- 
tum valet errare facere, ultro citro- 
que circumducere, conf. eos Herodoti 
locos, in quibus medium invenitur, 
de iis, qui circum vagantur, dictum 
II, 41. 115. VII, 16,2. Activo uti- 
tur, addito accusativo, Aeschylus in 
Prometh. 573 (589 Blomf.), Plato 
De legg. II. p. 655 C. Protagor. p. 
356 D. — cira dvarpeiodat 8. aloei- 
cda (prandere, cibum sumere) inve- 
nitur III, 26. VII, 120. Quare non 
est, quod cum Abreschio scriba- 
mus dv avargsopévorci, nec magis 


Schweighaeuseri placet ratio in Ad- 
dend. verba cîra dva:rgedpero: inter- 
pretantis: /rumentantes , cibaria ave- 
hentes, quamquam in Lex. Herod. val- 
gatam verbiinterpretationem retinu- 
it, aqua denuo recessit Gallus inter- 
pres, sic vertens: ,,toutes les fois qu'il: 
vouloient enlever des vivres.‘« — In 
seqq. vouav valet mente attendere, 
observare, ut in Plat. Cratyl. pag. 
411 D. Add. Sophocl. Oed. R. 300. 
Aeschyl. S. c. Th. 25. Quibus Cr. 
addit Matthiae. Hymn. Homer. p. 
404. Ad verba érocevy trà fefor- 
Aevnéva conf. supra IV. cap, 120. 
125. Mox scripsi cum recentt. edd. 
ex Bredovii monitu p. 145 seq. 28% 
to@reose pro vulg. refwmegne, quod 
ab Herodoto alienum est. De imper- 
fecti vi conf. praeter Bredov. l.|l. 
nott. ad III, 117. I, 42 et vid. mor 
IV, 130. — #capagavtes interpre- 
tor: in fugam versis Persarum equiti- 
bus 8. ubi Persarum equitatum repule- 
runt. Cf. Herod. V, 116 et vid. sì- 
miles Dionis Cassii locos (XLII, 40. 
LI, 26. LXVIII, 31) allatos in The- 
saur. ling. Graec. 1IT. p. 308. Ad 
verbum èrooroéperv conf. nott. ad 
IV, 120. 


Cap. CXXIX. 
aviltoov] Conf, nott. ad I, 174. 


MELPOMENE. IV. 128. 129. 530 


pugrov épéa, tav te Ovav N pavn xal tav Nuovav tò sidos. 
oÙTtE pag Ovov oùtE Nuiovov yi 7 Zxvdixi piper, 006 xal me0- 
tegov uo dednActas ovdì fori év ti) Zav8rui] TAN LOON tò 
naQuaav OUtE 0vOS OvTE Nuiovos dia tà purea. UBoitovres dv 
of ovo: Etapaggov tv înmov tav Zxvdiéav: nodlaxis dè, éne- 
Aavvovrav tr tovs Iléooas, ueragv Oxs axovosrav ol Txzoi 
TOY 0VAV TS Pavig, traguocovto te virootREpipevor xal év 
dovpar foxov, 09dà (otavtes tà dra, Gre oUtE axovoavtEs 
MROTEROV Pavie toravtns, ovtE (dovtes tò eldos. tabra pev 
vuv éxì cuixpov ti EpPÉ0OvTO toÙ modgpov. 


cuppayov (adiuvans) eodem fere mo- 
do Noster dixit V, 65, ubi plura in 
nott. excitavimus. Haec autem ver- 
ba (10 dì — 7v cUupazov xal — av- 
r{Èo0v), tanquam praedicatum, per- 
tinent ad nominativos 7 porn) wai 
tò eidog. Mox reposui &ovpa et 
Wovpari, a Gaisf. mutatum in &opua 
et &opari. Conf. IV, 28. 111. 199. 

Ad ipsam locutionem conf. Homer. 
Ili. XIII, 99 (&avua uéya) et Odyss. 
IX, 190. — Ad argumentum Cr. 

confert Gesen. ad Ies. XXI, 7. pag. 
660, qui plura attulit de asinis, quos 
Persae aeque atque aliae gentes non 
ad onera tantum ferenda, sed ad bel- 
lum quoque adhibuerint pro equis. 
De mulis conf. supra I, 55. 91, III, 
151. 153. 


cop xal nporsgov por dedita] 
Vid. 1V, 28 et conf. Lenz: Zoologie 
d. Griech. u. Roem. pag. 208 seqq. 
Clement. Alexandr. Cohort. ad Gent. 
T. I. p. 25, 11 Pott. si audis, asinos 
Scythae immolarunt; nisi, quod val- 
de credibile est, Scythas cum Hy- 
perboreis , quos Apollini asinos ma- 
ctasse Pindarus testaturPyth. X,51, 
ille confuderit. 


vfeltovteg] Glossa reddit oxo- 
teortas nec aliter fereSuidas T.I1I. 
pag. 523 Gregor. Cor. De dial. Ion. 
8. 140 pag. 542. Negris interpreta- 
tur zagoguwpevo:, nagoÈvvopevor. 
At de ruditu rectius accipi monet 
Wesseling. conferens Xenoph. Anab. 
V, 8, 3. Pind. Pyth. X, 50, ubi ta- 
men conf. Tafel. p. 944. Schweigh. 
auctore omnino vocem Latine red- 
des /ascivientes. Et sane videtur 


esse: /ascivientes lasciviamque suam 
ut aliis rebus signisve, ila ruditu ma- 
scime declarantes. In Luciani l’seu- 
dolog. 3 — cs un lov eUDds eldi- 
var Gvwv a anavray vfogLratotatoy 
ce Oyta x. t.Z. Equis tribuitur dd- 
uve xal vfoiterv apud Xenophont. 
Cyropaed. VII, 5, 62. Naber in Mne- 
mosyn. IV. p. 4; qui negat verbo 
vPeiterv sonum terribilem, qui hîc 

uaeritur, exprimi posse, 'inde pro 
vfeltovias legi vult Beafovta sa 
verbo foafsiv, quod de ursis dici 
scripsit Pollux V, 88. Equidem vul- 
gatam lectionem retinere malui. — 
Ad 6xwg cxovosLaY conf. ob usum 
particulae 0xc0og I, 11 ibiq. nott., IV, 
130 et ad formam Zoxov nott, ad I, 
196. IX, 10. Ad #0xov aeque atque 
ad antecedens étag@aGovio pertinet 
of îmnoi, quod ad dxovosray adstru- 
ctum reperitur; ad éreZavrorimy 
mente addas e prorime anteceden- 
tibus tòv Zxv8#0v; de voce uerabv 
vid. nott. ad IV, 155. 

008 forevtes tè urta] E Sopho- 
clis Electr. 25 haec ducta esse vide- 
bantur Valcken., qui L'hilostratea 
quoque excitavit p. 687, 2. 750, 2. 
[in Heroicc. pag. 80. 258 ed Boisso- 
nad., cuius vid. annotationem pag. 
442, in qua plures alii loci atferun- 
tur de hac locutione.] At quod at- 
tinet ad Sophoclea, tu conf. nott. 
ad III, 119 et quae de his ad h. l. 
in Excursu disputavit C. Fr. Ifer- 
mann. 

taùra piv vuv — toù mod#pov] 
Valla, probante Wessel., sic vertit: 
Atque hoc quidem paululum quiddam 
momenti ad bellum afferebat; cum 


LI 


130 








131 


536 


HERODOTI 


OL dì Exvdar, 0x0 toùs Iléocas ldorev tedoguBnpévow, 
îva mapautvorév te énl nAéc qoovov Ev ti Zxv8uxi xal xaga- 
uévovtes dvidato, tav mavtav emdetes éovres, ewoleuv torade.3% 
0xdog' tav rpofatcav tav opertoav avrdov xatudizorev pera 
tav vouéov, avtol dv VaseEndavvov é5 «dA0v gagov* ol dì ar 
Iléocar EneAdovtes dafeoxov ta npifara, xal AaPovres éxn- 


n - 
QOVTO AV TG METOIMPEvO. 


scil. profuerit Persis non nihil in 
Seytharum equestri incursu asino- 
rum is clamor, nec multum tamen 
ab belli successum. Quod Wessel. 
huc refert VII, 211, id commodius 
huc trahi posse negat Schweigh., 
qui ipse conferens III, 131 (ubi vid. 
nott.) hunc in modum interpreta- 
tur: el haec quidem res pauzxillum 
quidpiam ad belli fortunam confere- 
bat; ubi tadea pro pluralis nomina- 
tivo habet, quem sane excipiat ver- 
bum plurale. Sed retractavit haec 
vir doctissimus in Lexic. Herodot. 
II. p. 355 recte ad #péoovro in- 
telligens of IIég0a., et ravra, obie- 
cti accusativum, referens ad épé- 
govto, indeque sic exponens: ,,et 
his quidem rebus Persae nonnihbil 
commodi ad belli fortunam percipie- 
bant ‘‘ Neque aliter placuit (ais- 
fordio ac Stegero., nt hic fere loci sit 
gensus: Afque hoc, leve quidem, sed 
aliquid tamen ad belli successum Per- 
sae adepti sunt. AA locutionem érl 
cuixoov TL conf. éri nZéov VI, 42 
ibiqne adnotata et VIII, 8 8. 5 éri 
to auerrov, Langius vernacule He- 
rodoti verba sic reddidit: ,,/4s a/s0 
trug etwas aus bei dem Kaumpf;** Per- 
sa opinor. et ipse intelligens, qui 
hoc certe commodunm (unum idem- 
que leve) in hoc bello retulerint, in 
reliquis scilicet inferiores cum es- 
sent Scythis. At vero plane aliter 
haec verba intelligi vult Lhardy, 
verbum #@fgovto ad utrosque, et 
P’ersas et Scythas, referens ipsam- 
que loci sententiam sic constituens: 
haec igitur (et mala et commoda belli) 
utrique (et Sceythae et Persae) mutuo 
pertulerunt în breve belli tempus 9. belli 
tnitio. Sed hanc interpretationem ut 
ab ipsis Herodoti verbis, ita a tota 
scriptoris sententia alienam iudico, 


IloZiaxis dèi torovtov  yivopevov 


qui toto hoc capite de una quadam 
re, quae Persis bene cesserit, expo- 
nens snamque narrationem conclu- 
dens verbis: rara péw vvy Zxl cpi- 
x00v ti Épéoorto tot molépuov, ad 
haec ipsa of ITéoua: intellezit tan- 
quam subiectum ad épégovro perti- 
nens, cui continuo opponuntur ci dì 
Zxv8ai. 


Cap. CXXX. 


tedoovAnutvove] Stegerus intel 
ligi vult: ofa di) @bounuévovs tx 
tns goeas EnvDinrs fEiévar. Mor 
cum recentt. scripsi cwi@wato pro 
avicolaro; vid. Bredov. p. 331. 39%; 
infra apud Nostrum IV, 139, iten- 
que I, 68. VI, 138 zxetewaro. Vul 
gatam lectionem #midefec, quam 
Sancrofti liber quoque. praebet 
omnesque libri scripti praebent VII, 
29, revocavi cum recentt. editt. et 
Bredov. pag. 45. 257. E libro Flo- 
rentino et duobus aliis Schaeferus 
et Schweighaeuserus, quos secutus 
est Gaisfordius, exhibuerunt: éxt- 
devees. Verba seqq.: 0xws rar 
mOOpatov vodv CpErtomYr avtdv ra- 
tadirorsv pera toòv vontoy valent: 
quoties pecudum suarum nonnallas 
una cum pastoribus reliquerani. Mo- 
neo, ne cui refingere placeat 0x®g — 
un xatelaforsv, de quo iam satis 
disputavit Larcher. h.I. — Ad 6ge- 
téomvaUTAYv conf. supra nott. nd 
IV, 98. Ad imperfecta ly vnebg- 
davvov et dv AaBeguor, trrpovro 
&v conf. nott. ad III, 117. In voce 
AxBeoxov abieci augmentum, Din- 
dorf. (Comment. p. XXIV) et Bre- 
dov. p. 286 secutus. Vulgatam #2e- 
Beoxov retinnit Dietsch. 

ànoovro dv toò rencirmuivo] i. e. 
efferebantur, exsultabant re peracta, 
praedà coactà. ,,Scilicet hoc fuit 


MELPOMENE. IV. 130. 131. 


137 


rédos Aapeios te #v amoginoi elyeto, xal ol Zxvdéov facidées 
uaBovtes toto Ereurmov xNovxa, dolpa Aapeic peoovra 00- 
vida te xa) uùv xal Baroayov xaì ototovs meévre. Iléo0ua: dè 


Scytharum consilium, ut spe Dario 
facta praedae identidem, unde exer- 
citum aleret, faciendae retineretur 
rex cis Istrum filuvium donec ad 
ertremum, ponte Istri ab Ionibus 
rescisso (coll. c. 33), reditu exclusns 
exercitus fame esset periturus.“ 
Schmeigh. 


Cap. CKXXXI, 


Év drnpinor elyeto] i. e. consilii 
inopià tenebatur, anceps haerebat, quid 
consilii caperet. Ad locntionem conf. 
I, 190 fin. ibique nott coll. ad VI, 
56 nott. Mox pro fiaocA7es exhibui 
Bao2éeg. Fugit, ut videtur, et Gaisf. 
et Struv. Spec. II. pag. 14. 16. 

0ovda te nal pùv x. 1. 7.] Exscri- 
psit Athen. VIII, 9. pag. 334 A., ubi 
pro 6es da exhibet 00v1v, qua for- 
ma Noster II, 73 usus est; cf. Bre- 
dov. p. 271. Ctesias Persicc. 8. 17 
nihil de his donis narrat: sed cnm 
Darins Istrum transgressus Scy) 
thiam invasisset, Persas tradit et 
- Scythas sibi invicem misisse arcus, 
Scytharum vero arcus validiores fu- 
isse: ita enim intelligo Ctesiae ver- 
ba (xaì avrénsurov &2irlo1s rota, 
Emupattoreoga I° nv td tov Zur- 
87), quae in memoriam nobis re- 
vocant, quae apud Herodot. TH, 22 
exstant, ubi vid. nott. Attigit Hero- 
dotea quoque Strabo VI. p. 301 seq. 
similia quaedam narrans; auctore 
Pherecyde Syr. haec Scytharnm do- 
na, sed auctiora, ennmerat Clemens 
Alexandr. Stromat. V. p. 671 (pas. 
»7 fragmm. Pherecyd. ed. Sturz.). 
Ad fargayov conf. Enstath. ad Ho- 
mer. Iliad. p. 468, 31 sa. 256 extr. 
ad Odyss. pag. 1570 a. 271, 46, ubi 
tradit Herodotum dixisse ut x (&0v 
(pro gita), ita fe&oaxoc (pro Ba- 
Toazos)). Quem secutur Dindorf. 
(vid. Commentat. pag. VI) utique 
edidit fx ® ea xov. A vulgari forma 
libri Herodoti scripti nec h. Ì. nec 
cap. 131 recedunt, ad quos ipsos 
merito provocavit Wesseling. in 


Dissertat. Herod. VII. p. 66. Equi- 
dem nolui a librorum scriptorum au- 
ctoritate, qnam etiam Dietsch. est 
secutus, recedere, cum forma fa- 
dFeaxos ex iis esse videatur, quae 
Grammaticornam commentis iure 
quodam adscribuntur. Conf. Bre- 
dov. p. 12. — ,,Quid sibi vellent ita 
dona, primum dicit t0v voov rev di- 
douévor, tum ro é8#48 ta dopa 4é- 
yer, id est, té diavonDeévtes aut 
moòs Ti dqpogdvtes sive tiVL nOTtÈ 
yvoun yoduevoir freprov. Verbum 
Noster in talibus adhbibet é8é4et 
Homer. secutus. Euripid. Hippol. 
855. Herod. II, 13. V, 80. VI, 37. 
Homil. Clement. XIV, 9. Magis usi- 
tata sunt ti rovto fovàstat, et fov- 
detai Léyerv vel sivar. Etiam apud 
Herod. II, 30 [ubi vid. nott. IV, 
110] dvvara: in talibus adhibetur.' 
Valcken. Attigit Herodotea Gal- 
lus philosophus, Rousseau Emile IV, 
commonstraturus, quanta in eius- 
modi signis s. symbolia ingit vis, 
omni rsceripto, omnibus literia ma- 
ior. Neque aliter iudicavit Gibbon. 
Herodotea haec commemorans in: 
Geschichte d. Verf. und Unterg. 
d. Roem. Reichs VI. p. 297. X. p. 
505 vers. Germ. Si vero quaeramus, 
quid Scythae his singulis signis s. 
symbolis declarare voluerint, quid- 
ve ipsa singula signa significarint, 
difficilins erit certi quid pronuntia- 
re de iis, quae Persas iam diver- 
sum in modum esse interpretatos 
sequentia Herodoti verba indicant, 
qui cautus suam ipsius de his sen- 
tentiam non addidit, sed satius ha- 
buit, et Darii ct Gobryae sententiam 
referre. Quinque sagittae quod mit- 
tuntnr, id ad quinque Scytharum 
reges revocari posse suspicatur Kol- 
ater (Jahrbb. f. Philol. u. l’aedag. 
Suppl. XIII. p.74); Mongolicam ho- 
rum Scytharum originem inde pro- 
bari putat Neumann (Die Hellenen 
im Skythenl. I. p. 305), quia apud 
Calmuccos hodieque in donis prace- 
miisve quinque sagittae, alia inve- 


538 


HERODOTI 


tÒv péoovta ta dopa Ersipostzov TOV voov tv didoptvav: 0 
dì ovdiv fpn oi trsotaitda. dAi0 N dovra tv tagiornv axcl- 


Aaocce0dac 


avtovs di tovs Iléouas éxéAeve, el dogoi ela, 


pvavar, tò édéleL ta ddpa Aéyewv. tadra auovoavtzs oi ITte- 


13200: éPovAsvovto. Aagetov uév vv) pvoun Mv, Zxv&as tavre 


didovar Opéas te avtods xal pijv te xal VIDE, sixatcv ride, 
0g pÙs uèv év y]) piverar, xagròv tOv avrov avdeAzO CLTs- 
uevos, Pargayos di év viari, dovis dì padiora Forme Tuxo, 
toùs dì dlotovs, ds tv Eovrav dAxv rapadidovo:. abry aly 
dapeio n yvaun aredédento. Zuveotnuse dì ravrn ri yvonn 
n[oafovea, tov avdodv tiv nta Évòs tav tòv payov xar- 
eRovtoav, elxatovtos ta depa Alpev® nv un ogvides yevopero 


niantur: quod tamen idem apud ali- 
08 quoque populos obtinere admo- 
netSchieffner in : Bulletin de l’Acad. 
de St. Petersbourg. XIII. nr. 13. p. 
204 (p. 547). 


Cap. CXXXII. 


etxatov de] Per quandam sen- 
sus structuram refertur hoc ad: 4a- 
ge‘ov yvoun pv. Vid. Kuehbner Gr. 
Gr. $. 077 ibique laudd., Klotz. in 
Jahrbb. f. Philol. u. Paed, XXXIII, 
4. p. 271. Ad significationem verbi 
eluatgerv cf. IV, Ill ibique nott. Ac 
vix differt sensu, quod Il{, 68 ex- 
stat: tyoe cvufcileouevos, coll. I, 
58. Ad verba y7jv te xai VdwE conf. 
nott. ad IV, 126. Quae sequuntur: 
TOÙS dÌ orotots, 0 tv ÉEovidv dA- 
xnv ragadidovoi, sic intellige: tela 
vero (illos) tradere, tanquam suam 
ipsorum fortitudinem ; pendet enim ac- 
cusativus rows o:0rovs a verbo ra- 
erdidover. Quod antecedit fore, 
recentt. edd. mutarunt in 07 xe, libris 
scriptis invitis; tu vid. nott. ad 
III, 71. 
UTI ui v dario N yvojn are 
dédento] i. e. /Zaec a Dario enuntiata 
erat sententia, 8. hunc dixerat Darius 
sententiam. Haud infrequens d70- 
deluvuoda: yvounvI, 207. II, 24 et 
116 ibique nott. III, 74. VI, AI. VII, 
3. — Quod continuo sequitur: cvre- 
otrjuse dì tavrn ti} yvouy n L'ofev- 
€0, valet: opposila, contraria huic 


erat Gobryae (de quo cf.III, 70) see- 
tentia. Ad significationem verbi ors- 
ectquee cf. nott. adI, 208. — In 
seqq. voces évòs roy a duobus codd. 
absunt. Conf. III, 153. 

mv un 00v1des x. t. 2.] Ad loca. 
tionem proverbialem fere Valcken. 
excitavit Eurip. Ihoeniss. 1222. 
Plaut. Amph. 1, 1, 294. Add. Berg- 
ler. ad Aristoph. Av. 348. Ad ipsam 
sententiam simile quid affert Han- 
sen Osteuropa pag. 134 ex libro I. 
de ITammer. Ilchane I. p. 258, ubi 
barbarus homo sic scribit alteri: ,,si 
tu usque ad nubes evolares aut sub 
terram descenderes, me tamen mi- 
nime effugeres.‘‘ Propius haud scio 
an ad Herodoti verba accedant ea, 
quibus alloquitur Avarorum dux le- 
gautos Constantinopolitanos ab obsi- 
denda urbe ipsum (626 p. Chr.) aver- 
tere studentes: urbem enim ut sibi 
tradant, imperat; «los ya0, alt, 
vudg ovu Év. co&Hvai, uri ly8ves 
EXETE peveoda. xal dia Falacens 
duelBeiy L) ntEQmIOÌ xai els ròv 
ovoavov ane48eîv; Chronic. Pa- 
schal. I. p. 395 s. p. 721 ed Bonn. 
In Herodoti verbis coniunctivi for- 
mam avantijode explicuit Bredov. 
p. 356, qui idem p. 275 etiam de no- 
minativi forma uveg admonuit, cum 
in accusativo contractam formam 
us (II, 141) Noster adhibeat. Co- 
betum si sequimur, scribendum erit 
avantnode et expungendum bis in- 
sulse additum ysvcuevor. Ad dro- 
voctnoete 6réow cf. nott. ad III, 16. 


MELPOMENE. IV. 131— 134. 539 
node és tòv ovpavor, d Iléooa., 1 uves yevopevo: xatà 
jo xaradunte, 7 fatpaygoi yevopevoi és tas diuvas torxn- 
, 0Ux aXovodTtY|dEtE 0Ri0da, Und tovds tav totevuarov 
uevo. Iléoca. uèv dn ovtA ta ddpa elxatov. 

H dì Zxu8éov ula uotea n tagdetca mpotegov pev ragà 133 
cugrev Auvnv ppovetsv, tore dì érl t0v "Totgov "Iooi 
rus éd&etv, dg drmixeto éx) tv yépuoav, Eieye tade' 
s Ioves, éAevdeolyv vuiv quopev pépovtes, Mv aéo pe 
‘e éoauoverv. mvrvdavousda yao Aapetov Evreldao8a. 
&nxovra nuéoas povvas ppovonoavtas tiv pÉpvoar, 
pn xapayevopévov èv toto td y90v®, aralitoce08aì 
vpertonv. vov dv vpets tade movevvies Entòs pèv Eoe- 
0g éxelvov altins, Exròs dÌ mods Nuéav: tas rpoxeré- 
ideas rapauzivavtes tÒ darò tovtOv aradiaoc:ote. Ov- 
vvuv, vrodetauevav Tavav morpoev taùra, onioo tv 
pv Qaetpovto. 

Téponoi dì ustà ra doa, tà #ABovra Aapeto, avrera-134 
v oî vaodepdévres Zuvda. Med xai Tmmooi, de cvU- 
mes. tetayuévowoi dì toîoi Exv&nor Aayòs és tò peoov 
, rov dè ds ExaotoL prov tOv dayòv, Edlimuov. taga- 


pus in mediun (coram ipsis) prosiluit. 
Eadem Polyaen. VII, 10, 1 ex Hero- 
doto probabiliter. Kt conferre licet 
commentationem inauguralem de 


Cap. CXXXIIIT. 


s0î0a] pula cum Gaisf. et 
dedi pro pin. Ad verba n 


« xo0te00» conf. supra IV, 
vd tore dè IV, 128. In seqq. 
a sEnuovra Nutoas x. t. ì. 
s 98. Intactum reliqui raga- 
rov a Schweigh. et Gaisf. 
yritate codicis Florentini mu- 
1 magayuvonévov. At facit 
Matthiae et censor Ienensis 
r. 164. pag. 374 itemque 
. et Dietsch. — Verba #xròg 
eda x00g fustvov altins, 
} x00s nuéov (extra omnem 
pam et ab illo et a nobis) ad- 
Il, 80. In fine cap. revo- 
florentino duobusque aliis 
so pro vulg. #re/yovro; vid. 
ibique laudata. Idem feci 


Cap. CXXXIV. 
és to pécov dintee] i. e. le- 


hoc loco Herodoti alteroque, qui le- 
gitur VII, 57, scriptam ab J. G. 
Chr. Kapp. Erlang. 1823, in qua mul- 
ta de lepore attulit eamque bestiam, 
quippe timidissimam, apud veteres 
contemptui habitam esse ostendit. 
Apud Ditmarsos similem quandam 
de lepore famam reperiri observat 
Kolster 1. 1. p. 74. Ad vocem Zayòs 
conf. nott. ad III, 108 et de verbo 
dialocerv, quae protulit Dorvill. ad 
Chariton p. 356, nec hoc loco prae- 
termisso , itemque Blomfield. ad Ae- 
schyli Pers.511. Pro vulg. dente cum 
Dindorf. (Commentat. p. XXXIII), 
Bredov. (p. 174) et Dietsch. exhibui 
dinite, i. e. prosiluit. Cum eodem 
Bredovio p. 67 e Sancrofti libro dedi 
avtimoléuov pro vulg. avrirolepi- 
0, accedentibus Dindorfio, Bekkero 
et Dietschio, cum forma avrtmoleROS 
una sit -Herodotea; vid. VII, 236. 


540 HERODOTI 
qBervrav dì tov Zxv&éov xaì for yosspévav eloero 0 Aa- 
gsTos tav avtimolenoav tOv Fogvfov® mviousvos dé cpeas roy 
Aayov diaxovtas sime aga x00S TOVS re0 éodee xal ra alla 
Aéyeiv® Ovto. dvdpes Muécov x0A20v xatappoveéovor* xai pos 
vov paitverar Tofouns elmai meo. rov Zxv8ixv Taecv 0g- 
dos. 05 dv obras HAN doxeovicov nel «vt por Exerv, foviî 
ayadis det, 0x0s aopaléaos n xoud) nuiv ora: rò oxisa. 
Il9òs taùra l'aofevns sime' "2 Bacided, éyò 0z5d0v uèv xal 
Aopo Naotaunv tovtav tov avdodv tiv amoginv: é2800» èè 
uaiiov dttuadov, 0pfov avrods turaltovras Muiv. Nuv ay 
uor doxgsi, érsav toquota vde éntidn, Exxavoavias rà xve6, 
ds xai dARote Eosdapev mode, tav otpgaTIOTE Dv TtoÙs aodeve- 
otatovs È tAS talairnmpias itanammoavias xal toùs 0v0w 
mavtas xatadpoavtas analicocsota., nov, 7 xaì ix tor 
"Iotgov (Bicar ZExvtas Avoovras tv pÉpuoeav, n xat Iwo 
dotar, tO Nusas otov te torai ttepyacaoda.. ITofevns air 

135 radra cvvefovAsve. Mera dì vue te eyévero, xaì Aapetos 


VIII, 68 et Heaychii glossa: «yti- 
xodéuovs moleu'ovs: quae attulit 
Bredov, ‘Eandem formam inde revo- 
cavi IV, 140. — Paulo infra cum 
Schweigh. et Gaisf. dedi 01 does pro 
«vdees. Conf. Bredov. p. 201. Idem 
dederunt recentt. edd. 

Ch ov cdrw nòn donsovror xal 
avrò uo îyetv] i. e. Cum igitur et 
ipsi mihi haec itu sese habere videan- 
tur. Ubi genitivus subiecti, qui dici- 
tur, omittitur, facile supplendus: 
licet enim mente addere rov xpa-. 
yuatiov. Conf. Kuchner Cir. Gr. $. 
066 not. 3. 

Oxs coraléos N nopid” nuiv 
fotar tò ono] Plane sic loquitur 
Noster VIII, 108: unde articulum 
10 vulgo omissum recepi cum re- 
centt. edd. nopid?) Glossa Herod. ex- 
ponit 7 avacwots, friuélera. Valet 
autem et hoc loco et aliis ad VIII, 
108 excitatis reditus. Adverbium 
607040 suam h. 1. vim retinet, nt 
ein8déo0s INI, 17 (ubi vid.), 23 et IV, 
195, quo loco utitur Schaefer. ad 
Dionys Halicarn. 1)e compos. verbb. 
pag. 76. Et faciunt huc quoque ea, 
quae ad I, 8 notata sunt. 

tyv drogino] Conf. IV, 83. 127. 


Ad imperfecti 7x<0repnv forman, 
augmento semper retento, conf. Bre- 
dov. p. 801. Mox cum eodem Bredo- 
vio p. 88 et recentt. edd. restitui 
reay pro vulg. éxn7, quae forma 
ab Herodoto utique abest. Mox re- 
tinui éx#487, quod verbum de in- 
gruente nocte VIII, 11. Plurimi li- 
bri scripti #28y. De forma le8apr 
conf. Bredov. pag. 302. Ad verba 
funaroavtas to 1vEA conf. nott. ad 
IV, 145. Quae continuo sequuntur 
verba, eum in modum accipio: Pos- 
quam eos milites, qui luboribus susti- 
nendis minime pares s. idonei sint, de- 
ceperimus (ut scil. nostrum consili- 
um ipsos prodendi hand sentiant). 
Ad î8&doci cf. IV, 122_et ad éÉegge- 
cada. (perdere) HI, 52 coll. V, 19. 


Cap. CXXXV. 


ve te éyéverto, xal Aagsios] 
De particulis te — xaì conf. nott. 
ad IV, 53. Ad verba ro» ny #lay- 
oTOS dodAvui ro 20y0g (i. e. que 
rum minimam habebat rationem s. quo- 
rum iacturam minime faciebat) conf. 
VII, 223. I, 120. VII, 10 ibiqne 
laud. et ad locutionem adror rar- 


MELPOMENE. l1V. 134. 135. 541 
O t7] yvoumn tavrn. tOÙs uèv xapatnoovs tòèv avdegv, 
dv Nr édayiotos arodAvpevoav A6yos, xal toùs 0vovs mav- 
rradnoas xatélire avtoÙ tavtmn év td otpatontédo. xats- 
Sì tovs te Ovovs xal tous aodeveas ts otRatti]S TOvÒE 
sv, îva of pèv Ovor fonv magéyovta:, ol dì avdgaozo 
rings uèv elvexev natedeirovio, rpopacios dèi tiode dn- 
> 0g aUTOS pèv cv Td xadagd toù otparov énidos0dai 
+ toto Exv8yor, ovtoL dì tò otRatoREdOv toOÙTOv tÒv 
v fuoiaro. rara toto vrodermopevowoi vrodeuevos 0 
los xal xvoa Exxavoas tv raziotnv queipero érì tov 
v. ol dì Ove, éonuodevtes toù Ouldov, ovta uèv dn 
rv odi Tedav ti] pavijs* axovoavtes di of Exvda: tav 


ri mox ipse subiicitur locus, 
did. III, 81, alia a Valcken. 
a. Add. Herod. I, 189. IV, 
VI, 16. 72. 

} dvd owror aocdeveins tòvde 
» x.t.À.] Impeditior loci stru- 
de qua conf. Matth. Gr. Gr. 
3. pag. 1299. Sunt enim po- 
im verba of dì drdo0ro0t 
"ins uby eîvenev narele/nov- 
e structuram turbant, si qui- 
a directam orationem Noster 

his verbis, quae sic potius 
‘ndà erant, ut responderent 
sententiae per fw 0Î uèv x. 
xpressae: qua relicta Noster 
ecedentia verba xarélre dè 
s codsvias tic atgatis tov- 
vexey respiciens haec ipsa 
nmodo repetit verbis: oî dè 
xo dodsvelns uèv eîvenev 
(ovro iisdemque reliqua ad- 
in quibus ad verba mROPeGLOg 
de mente erit repetendum si- 
6 proxime praegressìs , et 
nledn inferendum 0g, quod 
: fecit Reizius, quem praeter 
LL ot Matthiaeum etiam re- 
edd. recte secuti sunt, cum 
ighaeus. et Giaisford. hanc 

m, quae sane in libris scri- 
ud exstat, sed quae ad totam 
tiam necessaria videtur, omi- 
«+ Cum recentt. edd. scripsi 
rxatel e lmovto passivo sensu 
cebantur), ut IV, 84 pro vulg. 
rovro. His vero ita constitu- 
inte intelligitur, cur sequan- 


tur optativi uéllot et gvorato, supra 
vero coniunetivus ponatur in verbis 
îva of uèv ovo. — nagdgaviat; 
conf. nott. ad I, 189 et mox IV, 139. 
Iam haec totius loci enascitor sen- 
tentia: reliquit autem (rex) et asinos 
et inftrmos milites hac de causa, ut 
asini clamorem tollerent: homines vero 
infirmitatis sane causa relinquebantur, 
sed hoc nimiriwn ul praetenderent, ipswn 
regem cum flore exercitus Scythas ag- 
gressum esse, hos vero (milites intir- 
mos relictos) interim castra tueri. tÒ 
xadag0v tod crgarov quid sit, dixi- 
mus ad Il, 211. Wesseling. confert 
Thucyd. V, 8, ubi vid. Schol., alia. 
— In seqq. vroridecda valet: 
praecipere, pruescribere, alias consi- 
lim dare, suadere, ut diximus ad I, 
107. Itaque non opus scribere vr 8 0- 
Peuevos, quod Cobeto placet. 

of dì ovor — ovo pèv dn uallov 
mollo lecav tne pwwrrg] i. e. asini 
relicti a reliqua turba 8. a coetu multo 
maiorem edebunt ruditum. Ubi geni- 
tivum tns povns refero ad uaZ40r, 
quod substantivi quasi vices induere 
videtur, non aliter fere atque in illa 
formula érÌ uailov, de qua vid. 
nott. ad III, 104. — govnv tivai 
frequens Nostro, ut II, 2. IV, 23. 
IX, 16 coll. II, 15. —_ In tine cap. 
xaTa z0Rny — etvai Valcken. legi 
vult xata yoonv — uéverv 8. peiva:, 
suo loco manere, ut apud Aristoph. 
Eqq. 1351. [Plut. 367 ibique Kue- 
ster.) Thucyd. IV, 75. Herod. I, 17. 
IV, 201. At proba, si quid vidco, 


342 


HERODOTI 


136 6vav rapzv xata yoonv nAmitov tovs Iléocas siva. “Huton 


dè pevopévns pvovres ol vrrodeLpdevtes, 05 xpodedoptvo: sie 
vaò Jagsiov, getoas te mpostzivovto totoi Zxv8dyor xal Edeyor 
tà xatquovta. ol dè ws Yxovoav taÙta, tv raglornv cvorga- 
pévres, aÙ te dvo uotpai toov Zxv8éov xal n pera Zaveopa- 
téov xa) Bovdîivoi xal Tercvoì, édlaxov tovs ITéegas i&ù roò 
"Iotoov. &@re dì toù Ilegoixod uèv toù wodlod éovros xetoù 
OTRATOD xa. tas 0dovs ovx érioraptévov, dere où teruyuivor 
tav 0ddv, toù di TxvBixod [andre xal ta GUvIOLA tijs ddob 


locutio xata y@env — e'ra:, nec ullo 
modo sollicitanda. Cf. III, 135 ibi- 
que laudd. Steger. citat Xenoph. 
Anab.I, 5, 17. Ad nimfov conf. 
III, 151 ibique nott. Itaque loci 
sententia haec est: Scythae ubi asi- 
nos clamantes audiverunt, admodum 
ewistimabant, Persas suo loco adhue 
esse 8. maunsisse. 


Cap. CXXXVI. 


fleyoy ta nxatmuovra] i. e. dice- 
bant, quae par erat eos dicere, qui 
in tali rerum statu versantur. Conf. 
I, 97 ibique nott. V, 49. 1I, 161. — 
XEîoas roostervovto medio verbo 
usus dixit Noster, qui VII, 233 in 
eadem locutione activum adhibuit, 
quo etiam Xenophon usus est in Cy- 
ropaed. IV, 2, 19 coll. IV, 2, 17. VI, 
3, 13. — In seqq. post cuore«gpéy- 
t#6 (i. e. copiis collectis, in unum con- 
iunctis; ef. I, 101 ibiq. nott. IX, 18) 
continuo sequitur af te dvo — xal 
n pera Zavoouattiov nai Bovdîvo: 
ual l'elovo) Édlonov: qua structura 
sensum magis respiciente quam ge- 
nus grammaticum haud utique of- 
fendimur. Sunt vero af te duo 
partes illae, quibus Idanthyrsus 
et "l'axacis imperabant, vid. cap. 
120; 7 pera Zavoopattwov illa est, 
cui praeerat Scopasis cuique Sau- 
romatac accesserant, teste Herodo- 
to cap. 120 coll. 133.128. Scripsi au- 
tem cum recentt. edd. 7 uera Zov- 
gouatecov, ut supra IV, 128 legi- 
mus r)v psra Zaroouatéov poîeav 
tax8+î001; vulgo enim editur 7 pia 
Zavoouata:, cuius loco quod duo 
codd. afferunt Zavoonaréwy, recepi 


simulque abieci voculam re, quam 
post Z'avpouata: e Pauwii conie- 
ctura receperant Schweighaeuser. et 
Gaisford. Scythae igitur (haec enim 
Herodoti videtur esse sententia) co- 
piis suis coniunctis (tribus Seytha- 
rum partibus et Sauromatarum, Ba- 
dinorum, Gelonorum copiis, quae 
ad Dorne: accesserant) Persas re- 
ctà Istrum versus persequi cospe- 
runt. Nam in io perfestò éBlazor 
subest vis actionis inceptae necdum 
absolutae. 

Gore ov terunpivoy tby 686] 
Bredovius corrigit p. 221 rerenpe 
vécoyv, quod neque Dindorf. neque 
Dietsch. receperunt; cf. nott. ad III, 
106. Ipsa verba Herodoti Schweig- 
haeuserus sic reddidit: wfpote ris 
non tritis; accuratius idem in Lezico 
Herodot.II. p.313:,,quasm non sectie 
(stratae, signatae, definitae) esseni 
viae.‘* Atque hunc in modum recte 
haec verba iam Wesselingius intel- 
lexit, haecce adscribens: ,,Palme- 
rius Exercit. p. 22 incisas, id est, 
signatas orbitis. Cur non sectas? Qua- 
les solum Scythicum, ut olim Mace- 
donicum, vix habuit. I)e Archelao, 
Macedonum rege, Thucyd, lib. II. 
100: xa. odods eU®elas frepe. Qua 
quidem in viarum munitione résyetr 
et avatéuvev apud Philon. Iud. 
saepe, De mundi opific. p. 14 B et 
Creat. Princip. p. 723 B.‘° Ad ipsas 
igitur vias faciendas pertinet locu- 
tio téuvervr 6d00g, quam a caeden- 
dis orbitis repetit Curtius(Voz Weg- 
bau etc. in: Abhandll. d. Berlin. 
Akadem. 1854. pag. 222), si quidem 
solis orbitis in lapidem sectis ple- 
rumque Graecorum viae plaustro- 


MELPOMENE. IV. 136. 137. 043 
Eniotapevov, auagrovtes dAiniav, ép®noav 0440 o Exvda 
tovs Iléooas èxl tv yépuoav arinouevor. Ma8bvres di toùs 
IléQ0as où xo amipuévovs EAepov n00s toùs "Iavas éovtas èv 
ti]o vqvoi: “Avdpes “Ioves, a te nuépai vpiv toù «oiduod 
dwolynvrar® xal où moséere dixara Èti rapapevovres. dii’, émeÌ 
mootegov deruaivovtes épévere, vùv Avoartes TOV TOPOV tHV 
taylotnv amite yeipovtes EAevdegor, Beotoi te xa) Zxtdno< 
sldores qapiv. tOv dÌ mpOTEPOV EOvra vpecov deorotnv Muets 
AagauotnoouEda ovUTO, Gore tn) undauods Eri avdoorovs aù- 
TÒv ctRATEVOROdaL. 

IToòs ravra ol Ioves éBovAsvovro. MiAtiadec uèv tod 137 
"ABnvaiov, otRatnyÉOvtOs xal tupavvevovros Xepoovnortéav 
tov tv'Elinonovio, Nv pvooun, reideoda. Zxvdyor xa dAev- 
degodv Tovinv: ‘Totiatov dì roù MiAngiov èvavtin tavrn, 4é- 


rum in usum factae constabant, dis- 
sentiente Vischero (Jahrbb. f. Philol. 
u. Paedag. LXXIII. p. 130. 136), 
qui ad vias per silvas et loca saxosa 
faciendas respici vult. — TA CUYTO- 
pa tîjg 0606 sunt itineris compendiu, 
ut I, 185 coll. V, 17, ubi vid. nott. 
Thucyd. II, 97. Xenophon Cyneg. 
V, 17. Participium auagrovies ne- 
que ad Scythas atque ad Persas, 
quorum utrorumque in antecedenti- 
bus mentio fit, referendum, licet se- 
quatur Ip®n0ey ol Zxt&a., quo al- 
tera communis subiecti pars conti- 
netur: vid. de hac structura expo- 
nentem Jul. Geialerum: De Graecc. 
nominatt. absoll. pag. 19. 20. Conf. 
Herod. IV, 157 init. — Ad locnutio- 
nem Fo@noay — arinoperoi conf. 
VI, 115 et Kuehner Gr. Gr. 8. 604, 
not. 2. 


diolynvra:] Dindorf. edidit di0s- 
zéara:. Equidem formam diolynv- 
ta, quam libri scripti afferunt, cum 
Bekkero et Dietschio retinui, ‘quip- 
pe quae proba videtur neque solli- 
citanda; conf. Bredov. p. 3I1. 334 
et vid. quoque IV, 185. Ad argu- 
mentum loci conf. IV, 98 et de sexa- 
ginta dierum spatio quae diximns 
ad IV, 122. — Post 00 moigere 
Schweigh. et Gaisf. e Sancrofti libro 
inseruerunt ye, qua particula hic 
sane opus non videtur: idcirco cum 


recentt. edd. eam abieci; ad yzar- 
geoytes conf. nott. ad III, 29. 


mraquotnooueda ovrw] i. e. ev re- 
digemus, compellemus, Non valde dis- 
par ea notio, qua hoc verbum in- 
venimus III, 13. 14, ubi vid. In fine 
cap. pro otpatenaRod Naber in 
Muemosyn. IV. p. 23 scribi iubet 
otpatevo #68, quod mihi quidem 
haud necessarium videtur, libris 
praesertim invitis. 


Cap. CXXXVII. 


Muraden] De Miltiude plura VI, 
39 seqq. Ac videtur Cornelius Ne- 
pos in Miltiad. c. 3 Herodoti locum 
expressisse, ut observat Lambinus. 
De Mistiaeo Milesio plura libro quin- 
to narrantur. — egcoynottioy 
cum recentt. edd. exhibui meliorum 
codd, ex auctoritate. In Sancrofti 
libro exstat XegcovNottoy, quod 
Schweigh. non displicet, si quidem 
ita dicti fuerint Chersonesi huius in- 
colae, teste Stephano Byzantino, 
qui 8.v. Xeegovn6os utique affirmat, 
cos, qui Xrpgornoîtai appellantur 
Thracicae huius Chersonesi incolae, 
etiam Yeogoy7ororg dici. Sed tum 
scriptum oportebat Xegoovnoiay, 
cum haec forma genitivi pluralis se- 
cundae declinationis in #0v ab He- 
rodoto sit aliena. 


0544 


HERODOTI 


povtos, ds vv pèv dia Aapetov Éxaotos avrav tupavvevEMI 


moÀLos È 


ts Aagziov dì duvauios xararpedzions oÙtE avro; 


MiAnoiav o009 ts F0e0da. agyeuv, ovte @Alov ovdevi. ovda- 
uov: fovAnosoda: yao éxcotnv tav modlov Inpoxgartssda 


uodiov 7 tupavveveoda.. 


Toriaiov dè yvaynv tavrnv arode- 


i o 
MVVLÉVOV AVTIKA MAVTEG NOV TETRALMEVOL XPÒS TAUTNY tip 


138 pvosunv, mpotegov tjv MiAtiadec alpeduevor. 


"Hoav dì ovra 


ol diapegovieés te tqv wrpov xal govres Aoyov reds Paoidéos. 


de vòv uiv dia Sapetuv x. t. 2.) 
Apte hunc in modum Histiaeus at- 
que e re sua locutus est; qui bene 
vidit non nisi Persarum imperio 
stante stare se ipsos posse, Graecis 
impatientissime pro libertatis sensu 
ingenito ferentibus iugum a Perzis 
impositum. Namque Persae, ut ad 
IV, 98 iam monuimus, Graecis in 
civitatibus singulis, quas imperio 
suo addiderant, tyrannos constitue- 
rant, qui arctius cum Persis coniun- 
cti quorumque salus suspensa a 
Persis, qui ipsi in subiectorum Grae- 
corum rempublicam minime se im- 
miscere solebant. Hinc cap. 138 ty- 
raunorum recensus, qui a Persis vi- 
ctoribus in Graecis civitatibus olim 
liberis popularique imperio maxi- 
mam partem fruentibus constituti 
erant. — avroòr cum Gaisf. dedi 
pro avteov. — lu seqq. ad signiti- 
cationem verbi xataiosd81075 conf. 
allata ad II, 172. 

olog te È016daì cogev, ovtE aÀ- 
duv ovdiva ovdapisv] Omnes libri 
scripti et olim editi #cra. exhiberit; 
quod cum ad verba oùrs @ZZ0v 0%- 
deva ovo haud conveniat, Rei- 
zius reposuit #0868a, a Borheck. et 
Matthiaeo, ac postea quoque a Bek- 
kero, Dindorfio et Dietschio merito 
receptum probatumque viro docto, 
Schoenio, in: Diss. de attractionis 
quam dicunt singg. quibusdam ex- 
emplis apud IIerodot. (Bielefeld. 
1810) p. 5. Vulgatam fora, quam 
Schweighaeuser. et Gaisford. revo- 
caverant, denuo tueri studuit Eltz 
in: Jahrbb. fiir Philol. u. Paedag. 
Suppl. IX. p.134 (Quaest. Herodott. 
p. 7), neque vero mihi persuasit. 
Caeterum in his minime offendet 
subitus, neque vero insolitus oratio- 


nis transitus e directa in indirectam 
orationem, de qua \Wessel. citat I. 
Fr. Gronov. ad Senec. de Benefic. 
IV, 32. T'uconf., ne plura, Herod. 
IV, 110. 196. 11, 113. 152 ibique 
nott. — Ad locutionem yvopny axo- 
detxvuodai cf. IV, 132 ibique nott. 


Cap. CKXXVIII. 


'Hoav dè ovio: of diagpégontis re 
tv wnpor] i. e. Fuere autem hi, qui 
in illa deliberatione suffragia ferebant. 
Ita Schweigh., qui idem in Lex. He- 
rod. sìc vertit: su/fragia wltro citro- 
que (pro sua quisque sententia) /e- 
rentes; ut drapéoero vir quidquam 
differat a simplici péoety, ut in Ea- 
rip. Orest. 48, aliisque Demosthenis, 
Isocratis ac Plutarchi locis in Thes. 
ling. Graec. II. p. 1375 ed. Dindorf. 
allatis. Nec aliter Langius, vernacu- 
lus interpres, atque Italus interpres. 
Malim equidem: qui hanc sententian 
(4a Miltiadis sententia) a/ienam 8. con- 
trariam ferebant. Quae sequantar: 
nol EOvTES i0y0v x00s PBaoiléos si- 
guificant: el qui multum valebant au- 
cloritate apud regem; vid. nott. ad 
I, 120 et cf. IV, 133. 144. Add. Sie- 
belis ad Pausan. X, 9. $. 1. — faci- 
Aéos dedi pro fec:A70g, quod Gaisf. 
et Matth. hic retinuerunt. — In egg. 
verbis ovro: pèv N00y retinui 7007, 
quod cum a Sancrofti libro altero- 
que absit, a Dindorfio omissum est. 
a Dietschio uncis inclusum tanquam 
spurium — Inter tvrannos urbium 
Hellesponti Z/er ophantus, qui lag 
206 vocatur, tyrannus erat Parii, de 
qua urbe vid. Herodot. V, 117 ibi- 
que nott. Strattis tvrannus memo- 
ratur VIII, 132; _feaces Sami ty- 
rannus Vl, 13. Pro A4faxns quod 


MELPOMENE. IV. 137— 139. 045 
'EAAnorovilaov utv tupavvo, Aapvis re "ABvdnvOs xaì "Inro- 
xhos Aauwaxnvos xal ‘Hoopavros Iapinvòs xa) Mntpodagos 
Ilooxovviowos xal Apuotavogns Kvtxnvòs xal "Apiotev Bv- 
tavrios* ovto uèv qoav ol té ‘Elinorovrov, an’ ’Icvins dè 
Zrparts te Xiog xai Alaxns Zauios xa) Acodauas Daxaeds 
xaù Totiatos MiAowos, toù qu yvoun N reoxsiuéva evavtim ti 
Miatadeco. Alodécav ds ragiv Aopiuos povvos "Agiotay0ons 
Kvpatos. 
Ovto. dv énsi te tv Totiaiov alpfovto yvounv, Edot£139 

Gp. pds tavtn rade Hoya te xal Enza nooodeivar tis utv 
pepuens Ave ta nata tous Tuvdas éovra, Averv dE, 000v 
totevua ttixveetai, Îva xal morésiv ti doxéoor, movedvizs un- 
div, xal ol Exvda. pr) netodato Piopevor xal fovAopevoi dia- 
Bijvar tov Iotpov xata tiv pepueuv: simeîv te Avovias ris 
veguons tÒ és tv Zuv8ixnv Eyov, ds mavra morjoovor, tà 
] lExv&noi dor. tv Ndovij. tuùta uèv reootdnxav ti yvoun. 
Metà dè éx navrov vaexgivaro Totiatos, tade Aéyoov* "AvdEES 


plures libri exhibent Alax(dn5 8. Ala- 
xédas, ad illam primitivae atque pa- 
trunymicae vocis confusionem haud 
raro obviam teste Hemsterhus. ad 
Aristoph. Plut. p. 325 et ad Lucian. 
I. p. 414 ed. Bip. retuleris. 

, Aloléwov dì nagnv loyipos povvog 
Aguotayogns Lupeioa) Ao0yipos di- 
citur, qui Z0y70v &Étos est (vid. nott. 
ad I, 143), vir illustris ac spectatus, 
ut IX, 64. 116. VIII, 65, et conf. nott. 
ad Ill, 127. Haud commemoratur 
Koams 0 Egtardgov, orearn;òs iv 
Muvtainvatov, cuius mentio fit su- 
pra IV, 97; in eorum numero certe 
non fuit, quorum ratio habebatur. 


Cap. CXXXIX. 


Édoti op. — tade fgya te ua Ènsa 
aQoc8riva:] Ad foya te al ina 
conf.III,135 ibique nott. x9òs tav- 
ty — nqoo8eîvar dixit Noster repe- 
tita praepositione non sine quadam 
wi, qui mox scripsit 7o0ce97puay 
ti yvoun.In segg. tà xarà tovs Zxv- 
8as fovra declarant eam pontis par- 
tem, quae septentrionem versus ad 
Scytharum terram s. ad borealem 
Istri ripam spectabat, tò é5 tv 


HERODOT. II. 


Znv8ixnv #g0v, ut paulo post No 
ster dicit. De praepositione xare 
conf. llI, 155 ibique nott. 

000v totsvua fEiuvistar] i. e. 
quantum uno teli iactu assequi | lina 
8. ad teli iactum. De verbo #Érxvfe- 
c8a. conf. II, 34. IV, 10. Plutarch. 
Vit. Aristid. 17: 707 d* xal Bélos 
gEixvetto. AdA.Iacobs ad Aelian. 
N. A. XVI, 23. Ad verba: regowaro 
ficouevor conf. citata ad I, 77 de 
participii verbo xetod0de: additi 
structura; de ipsa optativi re19wato 
forma cf. nott. ad IV, 130; de nsu 
optativi, qui excipit coniunctivum, 
cf. nott. ad I, 185 coll. IV, 135. Pro 
xaì fovAopevor Emperius (Opusce. 
philologg.) peei 312 suspicatur: 7 
xa.00 Zafbperor. Equidem vulga- 
tam sic accipio: ne Scythae tenta- 
rent vim inferre atque Istri transitum 
parare iuxta pontem. Haud recte opi- 
nor Schweighaeuserus extrema ver- 
ba sic reddidit: Zstrum ponte trans- 
ire. — Ad verba: ta 2uv®yol éori 
èv ndovi] (quae grata forent Scythis) 
conf. VI1, 15 coll. 160. Nec valde 
distat, quod attigimus ad IV, 97: 
pilov fort. — Ès xargov valet oppor- 
tune, commode, ut 1, 206. VII, 144. 


30 


946 HERODOTI 
Zuvdar, gonotà quete péoovtes, xal és xapov érelyeode* xa 
ta te an vuecov Quiv gonotas 0dovta., xal tà ax° Muécav 
vpéas éntndéas vanpettetaL. 09 yao OpATE, xal Avopev toy 
m000v, xa.) roo&vuinv nacav Etopev, Bélovres elvai Élevde- 
o. "Ev cd dì muets trade Avopev, Vpéas naspos tori ditnota 
éxelvovs* evpovtas dè vato te nuécov xal vuécov avrodv risa 
14008. ovtos, de éxelvovs moérer. Zuvdar uèv tO Tevrsgoy 
"Ioor riotevoavtes Aéperv dAndéa vatotpepov énl treno tav 
Ileooéov xa) nuegravov maons ts éxelveav distodov. alt 
dÌ tovtov avro. of Zxvdar éyévovro, tas vouas tav lxxev 
tas tavtn diap®eloavtes xal ta Vdara cvyyroavtES. EL yao 
raùra ui éroipoav, mapetge dv oi, sl éBovAovro, evzeriag 
étevpetv tovs Iléooas® vov dè, ta copi édoxee &ouora fefov- 
devota, xata tavra Eopalnoav. Zxvdai uév vuv tijs speri 
0ns go0pns, TT) qedds te roîoi fmmowoi xal Vdara Mv, ravey diet- 
rovtes Edlinvro tovs avrimoAléuovs, doxfovres xal Exslvovs32 
dia torovtdv tv anodenoiv mogeodai. ol dì dn) ITéocar roy 
mpUTEROV Évtdv pevopevov otifov, toÙtov puiaocovtes il 
Cav, xa oÙT*d uoyis sUgov ov mopov. Ola SÌ vuxtos te dx- 


ra 
GREZZE Ra, 


nal te te dn vuiov fuiv yon- 
oto 0d60vre.] Schweigh. ita reddi- 
dit: ,,ut autem, quaea vobis profici- 
scuntur, benigna sunt, sic etc.‘* Valla: 
s,ut vos nobis prohe viam ostenditis.“‘ 
Malim equidem: ,,e{ quaea vobis 
proficiscuntur, commode viam (rectam) 


Car. CXL. 


tÒ devtegov] Conf. IV, 133. In 
segg. ad diégodos conf. III, 117.IV, 
199; ad verba: xal rà Gara Gv;- 
zoocavtes conf. IV, 120 et ad zag. 
stge III, 73 ibiq. nott. Pro tEevor 


nobis muniunt 8. parant indeque nobis 
prosunt: et quae a nobis proficiscun- 
tur ad vos, accurate apparantur 8. ad- 
ministrantur. Infra Noster VI, 73: 
200608” TÒ moecyue. Verbum 
0dodr, quod proprie est viam mu- 
nire, monstrare, latins dein patuit 
planeque valuit: indicare, ostendere. 
Confert Wesseling. Aeschyl. Pro- 
meth.497(505). Agamemn.18:(169), 
ubi Blomfield. nostri loci haud fuit 
immemor. Et conf. Herod. VI, 73. 
— Ad verba ér1tpdéws € vrmostéetat 
conf, I, 108, ubi eadem dictio inve- 
nitur. — In seqq. pro nuéges scripsi 
cum Bredov. p. 282 7ues, itemque 
dedi éxe(vovg, ubi vulgo male xs(- 
vovs, cf. Bredov. p. 1149; dedi quo- 
que ia Lili d(te6801; vid, 
laudd. ad IV, 9 


EV, quod Dindorf. et Dietsch. re- 
tinuerunt, e Florentino duobusque 
aliis codd. dedi #Eevosîy, probante 
Bredov. pag. 326. 

trs oqpetéone z00ns] Apud Suid. 
8. V. xudn. T. II. pag. 670 exstat: 
did tis etéons xoens. — In segg. 
pro avrirolepiovs dedi ayriroli 
pos; vid. nott. ad IV, 134. 

TOvrov pvidocories] Cf. Suidas 
8. V. oufia T. III. pag. 376. De pro- 
nominetovror interposito conf. nott. 
ad IV, 122 et de significatione verbi 
pvidoasiv TI, 62 et I, 48 ibique nott. 
In seqq. xa) oUto LoyLsu.t.1. te 
nendum est, Nostrum semper aeque 
atque Homerum dixisse uoy1g neque 
unquam adhibuisse 04:65; vid. Bre- 
dov. p. 95. 96. Ad verba ofa dè 
vextòs x. t. À. conf. II, 28. 


MELPOMENE. IV. 139— 142. 547 
Di xul Aedupevns ts pepuons Evrvgovies és nGoav do- 
variato, un cpeas ol "Icoves Ewa amodedornores. "Hv141 
pì Aagetov avno Alyvaos, paviov péyiotov vi gd- 
tovtov tov &avdga xataotavta tri roù yei cd eos tov Ioteov 
e dapetos nadéev ‘Toruatov MiArngiov. 0 ulv dY érotee 
, Iotiazos dì, Exaxovoas Td mpITO xedevopari, tas te 
xa0as rapeige diarogdpeverv tv otRaTL]v xaù tiv pé- 
‘ Etevts. Iléooai uèv dv ovtA éxpevpovor: ZEuvdar dt 142 


LI , Cad - , ‘ - 
vor xal TO devtegov Nuagrov tav Isgoéav. nai tovro 


elupevns tijs yepUons éviv- 
Genitivum verbo évrv70v- 
additum eo ex usu repetit 
Ng., quo verba composita 
aro simplicium structuram 
soleant. Plures locos, ubi 
is pariter adstruitur verbo 
‘veiv, dabit L, Struve: De 
r Sophocl. (Berolin. 1854.) 
Atque hanc rationem nunc 
alim quam eam, ex qua ver- 
stvns ts yepUens pro geni- 
solutis habeantur et ad #v- 
> mente subaudiatur to 70- 
simile quid, hoc fere sensu: 
ctum perveneruni, ponite iam 
Noster autem id potius de- 
roluisse videtur: Scythas no- 
misse atque pontem offendisse 

Cobeto placet rescribere 
n ti) 7:9von. De forma 
) conf. nott. ad I, 2. 


Cap. CXLI. 


oy péyiotov avdoorov) i.e. 
lesimà omnium utebatur linguà. 
‘oeutio VII, 117.Livius VIII, 
llerium magna voce incla- 
Attigit Herodotea Eustath. 
>» 403, 38 s. 607, 33. — In 
raotevra tn) toò xelle0g toù 
lixit Noster Aegyptitmn in ipsa 
a stantem 8. collocatum. De 
itionis é) usu conf. nott. ad 
ne plura. Voculam d7 post 
ralgo insertam cum recentt. 
eci, cum in plerisque libris 
illa haud reperiatur. — In 
» exaxovous Bake(Scholicc. 
ematt. IV. p. 320) adsen- 
obeto scribi vult vr axov- 
10 verbo sane utitur Noster 


III, 101 fin., sed addito genitivo. 
Equidem vulgatam retinni, quae 
mihi id significare velle videtur, Hi- 
stiageum, statim ubi audivit, com- 
pellationi obtemperasse; quod recte 
expressit Langius hunc in modum: 
v»Ifistiacos aber horete gleich auf den 
ersten Ruf‘‘ etc. 

nsisvopati] In Florentino altero- 
que cod. exstat xsZevuati; quae ea- 
dem varietas VII, 16, ubi Florenti- 
nus cum tribus aliis libris affert xs- 
Asvuati, reliqui xedZevouari, quod 
utroque loco Bekkerus, Dindorf. et 
Dietsch. receperunt probante Co- 
beto, sed merito reprobavit Bredov. 
p. 347, cum in talibus Noster lite- 
ram Gg abiicere et ad delicatioris aevi 
formam (xélevua) deflectere haud 
soleat. Attulit Wesseling. locum 
Dion. Cass. 4. pag. 61 E (cap. 32 s. 
p.626 Reim.], ubi exstat xedevuara 
itemque celeuma apud Christianos 
scriptores, de quo laudat Rosweid. 
ad Paulini Nolani Carm. XVII, 109. 
p.94 et Munker. ad Hygin. fab. XIV 
fin. In re nautica memoratur 0 xs- 
Aevotrs, de quo dixi ad Plutarch. 
Alcib. pag. 231. Add. Becker. in 
Charikl. I. p. 211 ed. sec. et Blom- 
field. in Glossar. ad Aeschyl. Pers. 
403, ubi xéXevoua. Et conf. etiam 
Forcellini Lex. 8. v. celeusma T. I. 
p. 419. 

maoeîge diaroodpevev) i. e. na- 
ves erhibuit ad exercitum traiicien- 
dum. Additur verbo infinitivus, qui 
finem et consilium indicat. Cf. nott. 
ad Plutarch. Philop. 18. p. 60. 


Cap. CXLII. 
xal toùto uèv x. t. 2.) i. e. Scythae 


35 * 


143 


548 


HERODOTI 


uèv, dg g0vrag"Icovas élev&éoovs, xaxtotovs ts xaì avavdoo- 
tatovs xglvovei elvar aravtov avtparaov* toùro dì, cs dov- 
Acov ‘Icvav tÒv Adyov rmosvpevo, avdoaroda quiodéazora 
paci slvar xaì adonota puadiota. tavra uèv dn Zxv8go: è 


"Iovas anéoorrta:. 


Aagetos dì da ts Oonixns ropevopevos axixero és Zy- 


otov tie Xegoovnoov. évBedrev dì avros pèv diéfin cijoi vuol 
és tiv ’Aoinv, Astner dì otgatnyov év vij Evocvan Meyafvior, 
avdoa Iléoonv, to Aapstos xore Edcne péoas, towvde elzas 


iudicant, Iones, quà liberos homines, 
omnium mortalium pessimos et mollissi- 
mos esse; quà servos, mancipia esse 
dominorum amantissima et fidelissima. 
Unde patet veZev8é90v5, quod duo 
libri afferunt, reiiciendum unumque 
élev8éoovs tenendum esse. Verba 
og doviov "Iovav tòv 2670v rmorev- 
p@evo. proprie valent: de Zonibus ut 
servis verba facientes (ut antea de iis 
tanquam liberis hominibus senten- 
tiam tulerant); et frequens apud No- 
strum locutio Z0y70v r.vos rorsiodat, 
ut I, 213. III, 25 etc. donoros est 
servus hero fidelis minimeque dea- 
métns (Herod. VI, 11) 8. fugitivus, ut 
bene observat Valcken. Eadem vox 
apud Plutarch. Il. p. 174 E. et apud 
Dion. Chrysost. in Corinth. p. 497 B. 
— priodéoczrota hinc citatPolluxIII, 
74. — Ac denique ad ipsum Scytha- 
rum de Ionibus iudicinm conf. Plu- 
tarch. IT. pag. 222 D. 

tavta — amtopirrtat) i. e. Z/aec a 
Scythis in Iones dicuntur 8. proticiun- 
tur dicteria. Cf. I, 153 ibiq. laudd. 
Idem verbum apud Pausan. IX. 5, 4. 


Cap. CXLIII. 


dapsîos dè — amineto Èg Enoròv 
x. t. À.]-Nihil Noster tradit de iis, 
quae Darius perpessus est Istro tra- 
iecto per Thraciam reditum insti- 
tuens in Asiam. Etenim Ctesias Per- 
sicc. $. 17 haec habet: di0 xal pev- 
yov daosios dLéfn tes yepuoososis 
nai fluoe anevdav molv 7 tò diov 
diaffivar otoarevua: nal drtda- 
vov vnò Zuvdaonuov ol xaradsi- 
pIevres év ri Evownn uverades 
6xro. Addit deinde Darium Chal- 


cedonicum domus et templa concre- 
masse, quod pontem super Bospo- 
rum solvere studuissent atque aram 
a Dario olim, cum in Euro 
transiret, erectam sustulissent (cf. 
Herod. III, 87 seq.). Iustinus II, 5 
nil nisi haec tradit: ,, Darius — 
omissis octoginta milibus hominum 
trepidus refugit.“ 

Meyafvtov] Meyafvtov affert 
unus Parisinus liber itemque Eu- 
stath. ad Di p. 182, 27 s. 270, ae 
cedente Valla; vulgo Meyafator, 
quod idem etiam vulgo exhibent VII, 
108, ubi tres codd. afferunt Meye- 
Bvi0v; quibus locis quamquam non 
idem significatur Persa, qui III, 70in 
coniuratorum numero commemora- 
tur, tamen ex una eademque nobili 
Persarum familia hos omnes fuisse 
nemo negabit: unde eodem quoque 
modo nomen ipsum scribi consenta- 
neum est; de quo vid. plura in Ex- 
cursu ad III, 70. — Quod vero b. l. 
de Megabyzo effatus est Darius, idem 
in Zopyrum dixisse fertur. III, 160° 
coll. Plutarch. II. p. 173 A. et Eu- 
stath. ad Ili. II. p. 182, 27, qui He- 
rodotea paulo aliter expressit, et ad 
Dionys. Perieg. 764. (ubi alium He- 
rodoti locum tangens IV, 144 exbi- 
bet MeyaButoc, quamquam in ipso 
Herodoto vulgo legitur Msyafatos). 
Meyafvzos Zopyri filius dicitur III, 
160, quem et ipsum alium esse at- 
que eum, de quo hic sermo, credi 
derim. Nam sane frequens in Per- 
sarum rebus hoc nomen occurrit. — 
In seqq. y#0ag s. honorem, munus di- 
cit ipsam illam sententiam laudis at- 
que honoris plenam, quam rex tu- 
erat. 


MELPOMENE. IV. 142— 14. 


049 


év Iléoonoi Eros. deunuévov Aapsivv dos teayewv, 05 avore 
tagiota tv xQEnv tv fgoréav, elpeto avrov 0 adelpeds 
Aorafavos, 0 ti Bovdorr® &v vl tocouto rA7S0s vevéotar, doo. 
Ev t7) bor xoxxoi. Aapetos dè eine, Mepafvtovs &v ci tocov- 
tovs &eudpov pevéoda: PovAsoda: uadiov 1) riv ‘Edlada bar- 
xoov. év uèv dn Iléoonor traùra uv elmas érlua' tore dè av- 


343r0v vnélimE OtRATRNYÒv, Eyovta tijs otpaAtti]S Ts ÉovroÙ dxtd =. 
uvpiadas. Ovros dì 6 Meyafutos, elmas rode tò Emos, éA(-144 


METo abavatov pviunv roòs ‘(Edinorovi(@ov. pevouevos yao év 
Bvfavriw éxvdero Enraxatdexa Ereor rootegov KaAyndoviovs 


dosas rooyetv] i. e. malis vesci gra- 
ratis. Quod fructuum genus omnino 
haud ingratum fuisse colligimus ex 
Plut. Artax. 4, ubi*exstat 600, non 
Goa, quae forma haud scio an prio- 
ribus scriptoribus magis fuerit in 
usu, accentu in ultima posito syl- 
laba, cum iisdem grammaticis do- 
centibus $0e in penultima accentum 
capiat. Vid. quae dixi in Creuzeri 
Melett. III. p. 31 seq. Add. Blom- 
field. Glossar. ad Aeschyli Prometh. 
23, Lobeck. ad Phrynich. p 495 seq., 
Bredov. p. 162. Quod vero iidem 
praecipiunt veteres grammatici, foca 
dici de arbore, d0a de fructu, id 
stare non posse vel hic ipse locus 
ostendit. Add. VII,41. De ipso malo 
punico eiusque significatione tesse- 
raria apud Graecos disputavit Boet- 
ticher: Der Baumcult d. Hellen. pag. 
471 seqq. — tocovto dedi Bredovium 
secntus pag. 105 cum recentt. edd, 
pro rocovtov. 


Cap, CXLIV. 


fMxeto) éllxeto, quod retinuit 
Matth. quodque etiam rètineri vult 
censor Ienensis ad IV, 133 landatus, 
revocavi curg recentt. edd. e San- 
crofti libro pro vulg. £Z#(ret0, cuius 
hîe nullus locus. Articnlum to ante 
éx06 cum recentt. edd. inserui. Spe- 
etat autem rode rò #r0s ad sequens 
dictum Megabyzi de Chalcedoniis. 
Ad xeòs 'E22nomovtioy conf. nott. 
ad IV, 138 de usu praepositionis 


005. 
Kalxndoviovs] Ita recepi cum 
Schweigh. et Gaisf. auctoritate cod. 


Florentini et aliorum. Vulgo YaZ- 
xndov(ovs, quod Matth. retinuit. 
Conf. IV, 85. V, 26 et quae ex nu- 
mis aliisque veterum testimoniis al- 
lata dicit Wesseling. ab Holsten. ad 
Kagxndayv Steph. Byz. et Sirmond. 
in Sidonii Carm. II. p. 666 ed. Ve- 
net. Schweigh. conferri vult, quae 
ad Polyb. V, 39, 5 et ad Athen. III, 
92 E. et VII, 320 A. notaverit. Conf. 
quoque Bredov. p. 92 et Voemel in 
Prolegomm. ad Demosthen. Cont. 
pag. 128. Multa quoque de hac con- 
fusione attulit Tzschucke ad Melam 
I, 19. 8. 5 nott. critt. (Vol. II. P. I) 
pag. 573 seqq., qui idem in nott. 
exegg. (Vol. III. P. I) pag. 571 seqq. 
de ipsa urbe copiosius disseruit, de 
qua vid. etiam Forbiger: Handb. d. 
alt. Geograph. Il. p. 384. — Ad ar- 
gumentum loci praeter Eustath. He- 
rodotea citantem ad Dionys. Perieg. 
764 cf. Strab. VII. p. 320 s. 494 et, 
ubi ex Apollinis oraculo coeci dicun- 
tur Chalcedonii ob neglectum aptio- 
rem in urbe fundanda locum, Tacit. 
Annal. XII, 63 et Polyb. IV, 43. 
Nec prorsus iustum videtur oraculi 
effatum Mannerto VII. p. 159, cum 
Megarenses, condita Chalcedone ac 
Selymbria, tnm demum in Byzan- 
tium condendum incidere consenta- 
neum fuerit, praesertim cum mer- 
catura ad boreales regiones Ponti 
magis magisque florere coepisset, 
ipseque Byzantii portus e meridie 
accedentibus difficilior esset aditu 
quam et Chalcedonis et Selymbriae 
portus; unde perspici posse existi- 
mat, cur in Chalcedonem condendam 
Graeci ad has regiones conversi et a 


145 


900 


HERODOTI 


xticavtas tv qoonv Bvtavtiov, nxvdouevos dì épn KaAyndo- 
viovs toùtov tÒèv Yo0vov tuyy@vev tovras tvpiovs* ov yeo 
av toù xaldiovos mageovros xtiterv yooov tov aloziora Eli 
oda., El uN) Nov tupdoi. ovtos dn dv tore ò Meyafvtos otpa- 
tny0s Aeupdels év ti) yo0on EXAnoroviiav rovs un pnditovras 
KaTECTRÉpEtO. OUTOG ueév vuv tavra Emonooe. 

Tòv avtov dì tovtov yoovov Eyivero Eni ALfvnv allos 
otRATtIÙ)S uÉYas 0T0À0s did nO0PACLYV, TV Èy dò any Noopai, x00- 


dinynoauevos rporegov tade. 


meridie advecti prius inciderint. At 
de situ Byzantii commodisve loci hu- 
ius quae refert Polyb. IV, 41, quae- 
que alia attulit plura hanc in rem 
Alexand. Falk in: Dissertat. de ori- 
gine Byzantii ( Vratislav. 1829) pag. 
10, qui respexerit, confiteatur ne- 
cesse est, loco multo aptiore multo- 
que plura praebente commoda By- 
zantium fuisse conditum, de cu- 
ius opportunitate omnes consentiunt 
scriptores, sive loci naturam, sive 
coeli temperiem, sive regionis sua- 
vitatem ac fertilitatem omniumque 
rerum abundantiam spectes. Condi- 
tam urbem teste Eusebio vulgo re- 
ferunt ad Olymp. XXX, 3 sive 658 
ante Chr. n.: nec admodum inde re- 
cedunt aliorum scriptorum testimo- 
nia, de quibus vid. Alex. Falk. 1.1. 
p. 21 seq., qui ipse urbis principia 
ad medium fere saeculum septimum 
a. Chr. n. releganda esse iudicat, et 
potissimum Fischer: Griech. Zeittaf. 
pag. 91. Inde Chalcedon condita po- 
nitur Olymp. XXVI, 3 sive 674 a. 
Chr. n. Vid. Fischer 1. L pag. 86. 
— Dissentit autem in septendecim 
annorum numero, qui ab ITerodoto 
proditur, JHesych. Milesius Rerr. 
Constantinop. pag. 48, ponens an- 
nos XIX, ut Wesseling. adnotat. He 

rodoti auctoritatem tuetur Eustath. 
h.l. — Ad A p8els conf. IV, 84 ibi- 
que laudd. 


Cap. CXLV. 


Tòv avrov dì toùrov yedvov x. 
t. 4.] Incidit igitur haec Persarum 
expeditio in Libyan adversus Bar- 
cen suscepta in idem fere tempus, 


Tov èx is Agpods érmufartav 


quo Megabyzus, in Thracia relictus 
post infelicem Darii in Scythas ex- 
peditionem, Thraciae gentes subige- 
bat. Quae Darii expeditio cum ad 
annum 515 ante Chr. n. probabhiliter 
sit referenda, ut in Excursu ad IV, 
1 docuimu8s, haec ipsa in Barcen ex- 
peditio continuo post instituta vi- 
deri debet. Conf. etiam nott. ad 
IV, 162. Ì : 

mo0dinyNnoapevos moorsoov] Ea- 
dem sermonis abundantia, quam su- 
pra ad III, 16 advertimus. Sequitur 
hoc loco longior de Cyrenes rebus 
disputatio, in quam Herodotus de 
altera Persarum exrpeditione (quae 
Scythicum bellum continuo excipie- 
bat tempore) in Libyam suscepta re- 
laturus (vid. IV, 167) sponte inci- 
derat. Quales digressiones ab Hero- 
doti more non abhorrere aliquoties 
monuimus. Et cf. in universum no- 
tata ad I, 223. 

Tov éx ts Aoyods Emifartay 
aeldov na'des)] i. e. neputes Argo- 
nautarum 8, eorum, qui navî Argo 
vecti erant. natdoyv natdes Noster 
dixit eodem modo, quo Homer. Ili. 
XX, 308. Pind. Nem. VII, 100 (147). 
In verbis #% tijs ‘Aoyods ea valet 
praepositionis ratio, quam in nott. 
ad Plutarch. Pyrrh. cap. 11. pag. 169 
attigimus. Add. Krueger. ad Xe- 
noph. Anab. I, 2, 3. Infra Noster 
VII, 93: JIworfsg dè oi x ris ‘Acins. 
Apud Schweighaeuser. in Lex. He- 
rod. s. v. érifatns p. 250 invenio: 
00 Ts ‘Agyovs émfata:, Argonau- 
taes‘* minus accurate. Valckenario 
in mentem venerat éx tv tris ‘e 
yovs énifatéwv, quo vix opus. Sunt 
autem, monente C. O. Muellero (Or- 


MELPOMENE. IV. 14. 145. 


d0Î 


maitdav ratdes, stedaBévres vò Iledaoyoiv toòv éx Boavgavos 
Antoaptvav tas A&nvaicav yuvatzas, Und tovtav tiedaBévres 
éx Anyuvov olyovro rAéovres È Aaxedaipova* ltopevor dè év 


chomen. p. 307), haec verba sensu 
latiori nec detinito accipienda. De 
voce éxifatns, qua qui navi vehitur, 
miles praecipue classiarius vulgo de- 
claratur, conf. Herod. VII, 96 ibi- 
Re nott. Mox cum recentt. edd. pro 
EelaoBévres scripsi éEela@évtes, 
ut III, 46. 51, ubi vid., itemque ùrò 
tottwy pro vaò tovréwr; de ipsius 
pronominis usu conf. nott. ad IV, 
122. Post haec verba Florent. et 
Mediceus inserunt dè, quod sugge- 
rente Wesselingio Schaeferus muta- 
vit in d7, quodque revocari quoque 
vult Herold Emendatt. Herodd. I. 
pag. 14. Equidem cum recentt. edd. 
voculam, quae haud necessaria vi- 
detur, prorsus abieci. 
vo IIsdacyoy tov in Boavedvos 
Anicapivov tas ABNvalov yuvai- 
xag] Brauron Atticae est oppidum 
non procul ab Hymetto mare versus 
situm; ubi nunc, vetere oppido du- 
dum deleto, Palzeobraona, paulo ma- 
gis occidentem ac meridiem versus. 
Qui locus olim insignis festo Dianae 
Tauricae, quae inde etiam Brau- 
ronise nomen acceperat cuiusque 
templum nonnihil remotum ab urbe 
propius ipsum mare situm fuisse 
perbibetur. Huc enim Iphigeniam e 
Taurica terra redeuntem appulisse 
ferebant unà cum Dianae statua in- 
deque Athenas petiisse. Pluru Kruse: 
Hellas II, 1. pag. 258 seq. Conf. quo- 
que supra ad IV, 103 allata. Atque 
per huius festi opportunitatem vir- 
gines illud celebrantes Pelasgi, Hy- 
metti accolae, per insidias simulque 
etiam ultionis capiendae causa ra- 
puisse Lemnumque (ab Atheniensi- 
bus nimirum cum eiecti essent) ab- 
duxisse narrantur, teste Herodoto 
VI, 138; qua in insula qui olim con- 
sederant Minyae Argonautae, ab iis- 
dem Pelasgis pulsi Lacedaemonem 
se convertisse dicuntur. Argonau- 
tae enim Lemnum ubi appulerunt, 
mulierum rem publicam, quam ibi 
constitutam repererant , maritis per 
uxorum furorem interfectis indi- 


gnati Lemnicas mulieres matrimo- 
nio sibi iunxerunt prolemque inde 
susceperunt, quam h. l. verbis: toy 
éx tis ‘Aeyovs émifattov nalday 
naîdes indicari putem. Conf.C.0. 
Mueller. Orchomen. pag. 302—307. 
Ac Minyas 8. Argonautarum poste- 
ros Lemno eiectos esse a Pelasgis, 
praeter Herodotum testantur Pau- 
san. VII, 2, 2. Apollon. Rhbod. IV, 
1760, alii. Neque poenitebit hac de 
re contulisse Polyaen. VII, 49. VIII, 
71. Valer. Maxim. IV, 6. 4 (quem 
ex Herodoto sua hausisse veri est 
simillimum). Schol. ad Pindar. Pyth. 
IV,88 et copiosiorem Plutarchi nar- 
rationem Opp. II. p. 247, ab He- 
rodotea in quibusdam recedentem, 
quae accurate enotavit Larcher. in 
nota ad h. 1. Quae ipsa singula per- 
sequi hîc non vacat, nec magis 
quaerere attinet, cur, qui Pe/asgi 
in hac narratione appellantur, ab 
aliis vocentur 7yrrheni. Hoc enim 
alienum ducimus ab huius loci in- 
terpretatione. 

ftousvor dè év toi Tyiyéto] Pro 
ftousvo. in Sancerofti libro et duo- 
bus aliis invenitur #40usvor. De quo 
Schweigh. comparans hos locos: II, 
113. III, 64. 65. IV, 160 ita pronun- 
tiat, ut #fe08a1 dicatur de singulis, 
îteodoi de multitudine hominum, quì 
alicubi considant. Quod discrimen 
vereor, ut stare possit. Infra IV, 
145 omnes libri conspirant in î}ov- 
to, idemque etiam repositum in re- 
liquis locis supra laudatis aliisque, 
quos affert Bredov. p.317. Cui ver- 
bo quod h. 1. Noster adstruxit prae- 
positionem #v, idem infra IV, 146. 
148 adhibuit praepositionem és, 
quam eandem additam videmus I, 
14. III, 14. 64, ubicf. laudd. Atque 
vel é7ì, sequente accusativo, in hac 
structura Nostrum posuisse vidimus 
II, 55, ubi cf. laudd. Ipsum montis 
Taygeti nomen triplici genere adbhi- 
bitum apud veteres inveniri monet 
Stephan. Byz. s. v. Eodem genere, 
quo Noster, nomen proferunt Strabo 


. 552 


HERODOTI 


td Tyuyeto avo avénaov. Aouedarovioi dì (dovres cyyelov 
ÈMEUMOV, MEVOOPLEVOL, Tives te xaì 0x0dEv cioé. ol dè ro ap- 
ped elpatzovi EAeyov, 06 elnoav uèv Mivvai, maides 8Ì elev 
tv év tij Agpor nAeoviav Neoav® rgooyovtas dè TOvtOvE és 


Afguvov purevoal peas. 


OÎ dì Aaxsdarpovior, aumuootes 


tI Adyov ts peverns tov Mivvéav, néuwavres tÒ devregov 
elpoiteov, ti dédovtes Nuowév te és tv yoopnv xal UE aldorer. 
ol dì Epacav vrò Iledaoyov ExBAndévres Nuev És tovs xa-34 


téoas* Tixarotatov pag Elvar oUTA tTOVTO yiveodar* 


VIII. pag. 362 s. 557 C., et Pausan. 
III, 20; ra Tavyeta apud Plutar- 
chum ac Polyaenum l. l. exstat. 
Post Wesselingium monuit allatis 
veterum de hoc monte testimoniis 
‘Tzschucke ad Mel. II, 3. $. 4 nott. 
exegg. p. 235. Vol. III. P.II. Add. 
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. III. 
p. 865. Postera aetate monti nomen 
inditum Pentedactylon; nunc vocatur 
Si. Elias, teste Krusio : Hellas I. pag. 
286. De Taygeto accurate nunc ex- 
posuit Curtius: Der Peloponnes. II. 
pag. 203 seq. 307 seq., ubi etiam de 
ipso montis nomine disputavit. 

no avénaror] Mediceus, Floren- 
tinus rvenv fxarov, Gronovio pro- 
batum; vulgata lectio, quam unam 
veram habuit quoque Bredov. p. 65, 
mÙo cvénator, ex Aldina fluxit ver- 
bisque seqq. noti vo aldorev et Ho- 
mer. Od. VII, 13 satis tirmatur, mo- 
nente Wessel., qui praeterea citat 
Heliodor. Aethiop. II. pag. 96 [II, 
22. p.82 Cor., quem conf T.II. pag. 
84] et D'Orvill. ad Chariton. p. 633 
[p. 588 Lips.], qui ipse Medicei li- 
bri lectionem ob huius ipsius codi- 
cis auctoritatem praeferendam ra- 
tus alteram lectionem 26g evénatov 
alioqui et ipsam stare posse censet, 
cum sequatur nvo aldewv. Similis 
confusio in Homer. Hymn. in Cerer. 
287, ubi nunc editur xvo avena” ; 
cum in codice scripto exstet zvoadv 
fuer. Infra VIII, 19 meliores codd. 
praebent ve cvanalev, Aldina ac 
Vulcobii liber: rvony cvanaierv. Et 
confer supra II, 39. IV, 28. 60 et I, 
202. Vit. Homer. 21, ubi mig dva- 
natetv eodem sensu: ignem accen- 
dere, unde fon admodum differt éx- 


déeodai 


xaterv ta xvoa, quod supra IV, 134. 
135 invenitur. Quo eodean sengu in- 
fra nave al&ev, quod, observante 
Valckenario, apud Atticos poétas 
aliquoties reperitur, cum nuspiam 
exstet zvoar alÎderv. Quin intran- 
sitive al'&e1v, fulgere, dici upud So- 
phocl. Ai. 285. Aeschyl. Choéph. 534 
[929 ed. Blomf., quem vid.], idem 
monet. At in Sophocl. Philoct. 789 
aldev feoa, quocum conf. Euripid. 
Rhes. 53. 107, — In seqq. ad verba 
tives te xal 0xodev eloì (in quibus 
oîtives scribi vult Cobetus) conf. 
nott. ud I, 35 et ad formam xgo0czo0r- 
tas nott. ad I, 2 et Voemel. ad De- 
mosth. Contion. p. 147. — In s60qq. 
pro &Flovres, in quo omnes codd. 
conveniunt, Dietsch. reposuit é#8# 
dovres, Bredovii praeceptum secu- 
tus pag. 110 seq. Quod idem etiam 
valet in sequente 8#20v01, cuius loco 
#9flovot dedit Dietsch. 

query £s toùs matéoasì ,, An quia 
Minyae per Halmum a Sisipho et 
Merope, Atlantis filia (Apollodor. 
III, 10, 1. pag. 309 Heyn. Schol. 
A pollon. Rhod. III, 109 coll. Heynii 
Observv. ad Apollodor. p. 57) ori- 
ginem ducebant (conf. Saxii Tabb. 
geneall. nr. VI et C. O. Mueller. 
Orchomen. p. 461), cuins (Meropes) 
Taygete soror erat, quae ex Iove 
Lacedaemonem peperit (Apollodor. 
TIT, 10.3. pag. 312 conf. Sax. Tabb. 
nr. XIII)? Vel siccine explicandos 
locus est, ut dicas, Argonautas et 
MHinyas pro iisdem haberi et usur- 
pari [vid. Loers. ad Ovidii Heroid. 
VI, 47. XII, 64] ac proinde, quoniam 
Dioscurorunm, qui in Argonautis fue- 
rant, aedes Lacedaemone erat, Mi- 


MELPOMENE. IV. 145. 


093 


TE 0ixéELv Qua tovtoLdI, poîgav te tiuécov peréyovies xal tijs 
| yes arodagovies. Aanedoarovioroi dè Fade déneotai roùs Mi- 
vvas, éx° olor &élovor avroi uadiota IÌ Eviyi cpsas, dare 
moterv tavta, tav Tuvdagidicav n vaviidin èv vij Agyot. ds- 
Eauevo. dì tovs Mivvas vis te ueredocav xal È puAds dre- 


nyas, cum Spartam tenderent, recte 
dicere potuisse: ,,ad patres suos se 
venire? Cr., qui idem postea haec 
adiecit: ,,Res sic expedienda: Tyn- 
daridae s. Dioscuri [i. e. Castor et 
Pollux] Iasoni adeoque Minyis con- 
iuncti erant sanguine et familiam 
Aeolidarum attingebant, nimirum 
per avum patremque Ledae The- 
stium. Vid. Apollodor. I, 7, 5 et 8. 
p. 48 seq. ed. 2 Heyn. et conf. Bur- 
mann. Catalog. Argonautt. p. CVIII 
ed. Harles.‘‘ Ad ipsam rem conf. 
quoque Pausan. VII, 2. $. 2 ibique 
Siebelis par. 10%, Lachmann: Spar- 
tan. Staatsverfass. p.77 seqq. 
poîeav te tiuéov uetegovtec] Ob 
po'oav in hac structura additam 
conf. Kuehner. Gr. Gr. 8. 519. not. 1. 
et Schorn. ad Anaxzagor. fragmm. 
(Bonn. 1829) pag. 26: ad fade in 
seqq. conf. I, 151 ibique nott. Ad 
verba éx° oli conf. nott. ad I, 141; 
ad verbum #y7ye III, | ibique nott. 
yrs te uersdocav nal È quias 
Biedacavro] Alinm causam, cur ad- 
venas civitatis iure donarint, affe- 
runt Plutarchus ac Polyaenus |. Ì., 
qui Tyrrhenorum s. Pelasgorum fi- 
lios, ab Atheniensibus pulsos Imbro 
Lemnoque Taenarum appulisse tra- 
dunt ac Spartanis in bello cum He- 
lotis opem tulisse eamque ob cau- 
sam civitate ac matrimonio digna- 
tos esse. Cum vero neque ad magi- 
stratus neque in senatum admitte- 
rentur, in suspicionem eos venisse 
rerum novarnm indeque comprehen- 
sos a Lacedaemoniis vinculis atque 
custodià retentos fuisse. Qua de re 
eadem sic Valerius Maximus 1. 1. 
s1Quos Spartana civitas respectu 
Tyndaridarum — deductos inde (e 
Taygeto) legibus commodisque suis 
immiscuit; sed hoc tantum beneti- 
cium in iniuriam bene meritae nr- 
bis regnum affectantes verterunt;‘ 
quae ipsa ex 'Herodoteis erpressa 


arbitratur Valckenarius, cui a Plu- 
tarcho et Polyaeno allata ratio ma- 
gis videtur probabilis. Cum autem 
illi per tribus distributi esse dican- 
tur, hoc C. O. Muellerus Orchomen. 
pag. 313 seqq. de ternis istis Dorum 
Spartanorum tribubus intelligi posse 
negat, cum nullum unquam omnino 
inter Spartanos atque advenas con- 
nubii ius fuerit. Tres enim illas in 
tribus, quibus antiquissimo inde ex 
aevo Spartanorum constitit respu- 
blica (conf. C. Fr. Hermann in: 
Handb. der hellen. Staatsalterth. 
$. 20. not. 11 ed. quart. et Kortiim 
in: Schlosser u. Bercht Archiv. IV. 
p. 141143, Lachmann: Die Spar- 
tanische Staatsverfass. p. 87 seqq.), 
neminem recipì potuisse pronuntiat, 
nisi qui revera Dorica stirpe se ori- 
undum plane probasset, Minyarum- 
que stirpem Doricam cognationem- 
que cum Spartanis Doribus, quam 
Herodotus proferat, eam multo post 
fictam fuisse videri ab his ipsis, ut 
probabile videatur Minyarum poste- 
ris. Quae cum ita sint, per Perioe- 
corum potius tribus atque Laconum 
indigenarum Minyas distributos esse 
arbitratur, nisi, id quod vel magis 
ad verum illi accedere videtur, se- 
des prorsus seiunctas a reliquis La- 
coniae incolis in Taenaro promonto- 
rio atque insula Crana non valde 
remota (quippe quae loca Minyis, 
quae fuerit gens rebus navalibus de- 
dita, maxime convenisse consenta- 
neum), atque etiam in Amyclaea 
ditione inter hos ipso8 Achaeos Pe- 
rioecos, quorum in tribus fnerint 
recepti, acceperint. Quibus quo 
minus accedam, obstant ipsa He- 
rodoti verba: #5 qvias disdacav- 
to (per tribus distribuerunt), quae 
cur de Perioecorum tribubus nec 
vero, quod ipsa fert res ipsiusque 
sententiae connexus, de Spartano- 
rum tribubus accipienda sint, equi- 


054 


HERODOTI 


dacavto. oi dì avtixa utv pauovs Eynuav, tas dì éx Anpvov 


1467yovto, ttédocav aAioisi. Xoovov di 00 r02400 dieteAdovros 


avtixa oî Mivvai tEvBoioav, tijs te faorAnins peratéovies 


dem non intelligo. In quas nemi- 
nem peregrinum ea aetate, quae no- 
bis sane melius cognita est atque 
Persicorum bellorum tempora vel 
antecedit vel subsequitur, receptum 
fuisse ut credo, ita prisca illa ae- 
tate cognatos, qui ferebantur, Mi- 
nyas esse receptos cur negem, nulla 
videtur mihi iusta subesse causa; 
conf. etiam Kopstadt: De rerr. La- 
conn. constitut, Lycurg. origine et 
indole p. 69. 85. Nec magis intcl- 
ligo, quo iure cognativ Minyis, quae 
cum Spartanis intercesserit, ficta 
perhibeatur atque hoc modo Hero- 
doti de fide detrahatur, quam mihi 
in talibus praesertim, ubi meliora 
antiquitas nos minime edocuit, sum- 
mam esse haud uno loco edixi. Nec 
abhorret temporum ratio, quo minus 
Minyas a Tyrrhenis Pelasgis Lemno 
ciectos Lacedaemonem venisse vere 
prodi cxistimemus. Qui Pelasgi 
octoginta post Troiam captam an- 
nis si e Boeotia in Atticam disces- 
serunt ibique unam certe per yeveav 
commorati sunt, antequam Lemnum 
et Imbrum peterent; hoc convenit 
cum eo fere tempore, quo Minyae 
in Laconiam pervenisse feruntur, 
anno scil. 1140 a. Chr. n. e Lar- 
cheri calculis; cf. Tab, chronolog. 
pag. 586. lam denique quod ad lo- 
cutionem attinet: és pvias disda- 
Gavto (per tribus distribuerunt), e& 
simul, opinor, indicatur, illos, in 
tribus cum reciperentur, in civita- 
tem quoque esse receptos civiumque 
ad iura admissos. Qui enim a Spar- 
tanis petunt poîoav tipécov petégerv 
idque etiam impetrant, civium iura 
omnia accepisse, indeque etiam 
omnia civium munera, honores ob- 
iisse putandi erunt: eo enim vocem 
tiuÉ0v spectare vel ex iis manife- 
stum erit, quae Vol. I. p. 858 mo- 
nuimus. Atque hoc vel e sequenti- 
bus patere putamus, ubì non con- 
tenti his civium iuribus vel regnum 
affectasse dicuntur, quod penes duas 
familias, Agidas et Eurypontidas, 


fuisse nemo nescit. ,,Plataeenses 
(Valckenarii sunt verba) in Atticam 
receptos xatavsiua. et tovs dn 
uovs xal tas puias, in demos et in 
certas tribus referre, psephisma ia- 
bet apud Demosthen. p. 741 [p. 1390 
Reisk.]}. Attigit istam non sane pro- 
tritam antiquitatis Graecae partem 
Hemsterhus. in Miscell. Obss. VII. 
p. 325 et ad Aristoph. Plut. p. 368. 
Cicero pro Balb. 12: Vidi egonea 
nonnullos — nostros cives Athenis in 
numero iudicun atque Areopagitarua, 
certa tribu, certo nunero (nisi malis 
certo demo).‘‘ Add, C. Fr.Hermann. 
Handb. der Hell. Staatsalterth. $. 
117. not. 11. Quod ipsum, ut pere- 
grini in civitatem reciperentur at- 
que inde tribui alicui adscriberen- 
tur, Athenis frequentius, Dorum in 
civitatibus rarissime nec nisi pro- 
bata stirpis cognatione factum esse, 
dubio caret. 

tas dì dn Anuvov pyovro, tEido- 
cav @Aioroi] i. e. quas vero er Lemno 
secum duxerant uxores, eas aliis elo- 
carunt. Ubi ad tas mente ex ante- 
cedentibus (yauovs é7Nuav) repeten- 
dum yvvaînas; Minyae enim, quo 
citius cum Spartanis coalescerent, 
a quibus in civitatem recepti erani, 
continuo nuptias (cum Spartanorum 
mulieribus) fecisse atque eas femi- 
nas, quas e Lemno una attulerant, 
aliis (i.e. Spartanis) in matrimonium 
dedisse dicuntur. Vocula 7yorro, 
quae a duobus libris abest, e glos- 
semate invecta videtur viro docto 
in Ephemer. Lipss. 1829. nr. 136. 
p. 1087, qui res dè haudquaquam 
pro relativo pronomine, sed pro ar- 
ticulo, cui adnectantur verba #2 
Anuvov, accipi voluit. Quod certe 
praestat emendationi Stegeri (in 
Praefat. p. XV) nyeyovro, i. e. ab- 
duxerunt, corrigentis. De verbis &ye- 
cda, indidova: conf. notata ad I, 
34. 93. 10. 196. II, 47. 


Cap. CXLVI. 
#EvBorcav, ts te Paordnins per- 


MELPOMENE. IV. 145— 147. d00 


xal «Ala moreùvtes ovx dora. toîor dv Aaxedaruovioroi Èdobe 
avtovs armoxtetvar0 cvAlafovies dé oqpeas xareBalov ès É0- 
xtnv: xtelvovor dì tovs av xteiVvamoL Aaxsdaruovior vvxtos, 
uer' nuéonv SÌ ovdeva. Exel dv Epeddov opeas xatayonoe0da., 
xaparrnoavto al puvatxes tdv Mivvéav, tovcar aotai te xal 
tov roatwv Zraorintéav Fvpareoes, é0848eîv te È tiv É0- 
xtnv xa és Z0yovs #Adeîv Exaotn toi Ecvtis avdot. ol dé cpeas 
maonzav, ovdeva dodov Boxgovtes tE avrecav Fccoda.. al dè 
émei te #0]Ad0v, moLevoL tocde* nUOav tNnv siyov #087ta 
zapadovoa: totoi avdodoi avtal tv tdv avdgdv Eiafov. of 
dEi Mivvai E vduvies tv yuvarmninv é08fra, ate puvatnes, 
&Entoav Fa, xpupovtes dè todo toLOvTO Tfovto avtIS É5 TÒ 


Tyvyerov. 


È) - , e b) DO 
Tov dì avtov toUtOv Yoovov Ongoas 0 Avteoimvos, tov147 


ostéovtes) i. e. insolenter agere coe- 
perunt Minyae, qui et regnum affecta- 
bant (8. regni participes ut fierent, 
postulabant) ef alia perpetrabant ne- 
faria. Quod congruit cum Valerii 
Mazximi verbis supra allatis. 
ovilafovtes dé cqpeas nariBalov 
és foutnr] i. e. comprehensos vero il- 
los in carcerein coniecerunt, ,, in pro- 
rimam nempe nockem custodiendos, 
qua de illis supplicium sumeretur; 
hunec enim in finem subdit ista He- 
rodotus: xts/vovor dÌ toùs av utel- 
voor Aauedarpovio vuntOS, Let 
nuéonv dì ovdéva; conf. huius insi- 
stens vestigiis Valer. Max. l. l. Mo- 
rem tangunt Cragius De rep. Lac. 
p- 457 et Meurs. Misc. Lac. pag. 139. 
Diutius Tyrrhenos in vinculis custo- 
divisse dicuntur Plutarcho 1. l.: $7- 
toùvres #leîv capito. xal Pefalous 
éléygois, atque interea temporis 
uxores ipsorum Spartanae carceris 
exorasse custodes, ut sibi liceret 
ingressis morituros alloqui: z072Zxîg 
fneotars nal denosci rmapsldNoav 
VaòÒ tOv pviuktuov d000v condcacdai 
xal nooceLmeiv toÙs cvdoas. Apud 
Herodotum mulieres in carcerem di- 
cuntur intromisisse custodes, 0- 
diva dolov doxtovtes ti avtiéwv Fos- 
68a:. In enarrando dolo cum He- 
rodoto conspirant [supra ad IV, 145 
laudati] Plutarchus, Polyaenus et 
Valerius Maximus, qui non absurde 


addidit ista: per simulationem dolo- 
ris velatis capitibus euvs abire passi 
sunt, nempe custodes carceris viros 
velatis capitibus, vestibus indutos 
muliebribus, quos et crruévae megi- 
xciZvwapevo”s scribunt Plutarchus 
et Polyaenus.‘ Haec Valcke- 
narius; alios veterum, qui mulie- 
rum facinus commemorarunt, citavit 
Wyttenbach. ad Plutarchi 1. 1. Ani- 
madverss. II, 1. p.8 a Cr. allatus. 
Nec vero tales fraudes al omni fere 
aetate alienas esse, docent rerum 
scriptores; ut sane non opus sit ad- 
monere recentissimi exempli, quod 
Franco-Gallorum suppeditat histo- 
ria. — De voce xarazon70008at conf. 
nott. ad I, 82. 117. III, 36. Verbum 
maqcuretoda: h. 1. simpliciter valet 
precari, veniam sibi petere 8. facul- 
tatem. Conf. I, 90. III, 132 ibique 
nott. IV, 1-18. 198. VI, 24. 

oi dé apeas raonuar] i. e. hi vero 
(custodes Spartani) cas introire sunt 
pussi, 8. introitum illis permiserunt. 
Hoc signiticatu ragieva: III, 72, ubi 
conf. nott. — De Taygeto monui ad 
IV, 115. 


Cap. CXLVII. 


Arpas 6 Avreciavos] De Therae 
genere testantur Pausan. III, 1.8.7. 
III, 15, 4. IV, 3. $. 3. Callimach. in 
Apollin, 74 (ubi conf. Spanhem. pag. 


V 


506 


[{Tioausvoù, toùv Oegoavdgov, 


, , 5 
amoninv éx Aaxedatpovos. nv 


127), Apollon. Rhod, IV, 1759 seqq., 
ex Herodoto probabiliter sua qui 
sumpsit; coll. Boeckh. ad Pind. 
Olympp. II. p. 115. Unde tale ge- 
neris stemma confecit Larcher. in 
nott. ad h, l. coll. C. O. Muellero Or- 
chomen. pag. 468: Cadmus (qui in 
Boeotiam venisse putatur anno 1549 
a Chr. n.). — Polydorus (anno 1497 
a. Chr. n.). Zaddacus (1450). — 
Laius (a Lyco ciectus 1416, ac dein 
ad regnum evectus 1390). — 0edipus 
(1354). — Polynices (anno 1318). — 
Thersander (1299; interfectus 1287). 
— Tisamenes (ad regnum evectus 
1269). — Autesion (a Damasichthone 
eiectns 1249). — 7Preras (natus anno 
1214, tutor Proclis atque Eurysthe- 
nis anno 1178). In ipsam narratio- 
nem nuper inquisivit C. O. Mueller. 
1.1. pag.336, cognationem illam, quae 
Therae Aegidae intercesserit cum 
Heraclidarum stirpe regia, prorsus 
fictam e carminibus Dorum epicis 
repetendam esse statuens, cum iam 
ante Laconiam ab Heraclidis 8. Spar- 
tanis occupatam et Achaei et Mi- 
nyae hac ipsa in terra ac praeser- 
tim in agro Amyclaeo fixas habue- 
rint sedes, unde et alias colonias 
emiserint et eam, quae Theras con- 
deret; ita ut quaecunque de Thera 
ad Heraclidarum stirpem relato ce- 
cinerint, ea postmodo ficta videri 
debeant ad gentis splendorem ac 
gloriam augendam, praesertim cum 
utraque colonia et Thera et Melos 
mature Spartanorum auctoritatem 
atque imperium agnoverit. Cautius 
de his statuit Boeckh. in disserta- 
tione, quae inserta legitur Commen- 
tariis Academiae Berolinensis ann. 
1836: ,,Ueber die von II. v. Prokesch 
in Thera entdeckten Inschriften‘‘ p. 
41 seqq., ubi de ipsa insula eiusque 
primis incolis accurate disputat, id 
sane negari non posse ratus, primi- 
tus in hac insula Phoenicum colo- 
niam fuisse; eoque sane ducunt ipsa 
Herodoti verba, ante Therae adven- 
tum habitasse insulam dicentis po- 
steros Membliari, viri Phoenicis, 
unde opinor Stephanus Byzantinus: 


HERODOTI 


tov IloAvvetxeos, EoreAde é5345 
dì 6 @noas ovtos, yévos tav 


@nea* vioog Zrxoeedaoy, xtlepa 
Meufldpov, Evòs tov pera Ka- 
duov. Atque inde haud scio an re- 
petendum, quod Theras, cuius ge 
nus ad Cadmum refertur, in hane 
insulam se converterit, quam olim 
Cadmi socii (Phoenices) condidisse 
ferebantur. In his equidem acquie- 
scendum puto; neque enim ea, quae 
ab Herodoto, Pausania, aliis tra- 
duntur, continuo ficta a posteris 
crediderim; quo certior de his ipsis 
auctor est Herodotur, cuius narra- 
tionem nt fide carere pronuntiem, 
nullum mihi innotuit argumentum 
nullaque sane adesse videtur ratio. 
Atque ipsa Thera insula, a quo 
inde commemoratur tempore, non- 
nisi coniuncta cum Sparta, a qua 
numquam per temporum decursum 
bellorumque vices defecit, reperitur 
et pro eius colonia habetur, quae La- 
conum institutis semper usa fuerit. 

Fotells Èg dmorninv)] i. e. coloniam 
e Lacedaemone deduxit, 8. mittere in- 
atituit" (se, cives) in coloniam. Ubi, 
Reiskio monente, ad fore22e subau- 
ditur éevroy, ut IV, 14%; alius di- 
xisset #0ré4Zero. Quibus haec addit 
Schweigh.: — ,,Sic haud raro etiam 
apud tragicos otéZZerw pro orédle 
cda, iter parare, proficisci. Possis 
vero etiam, ut cap. 148, sic et hoc 
loco intelligere forelZs Zad #5 ax- 
o1xinv, sed tragicorum exemplis, 
quae offert Brunckii Index Sopho- 
cleus [conf. Ellendt Lexic. Sophocl. 
II. p. 729] et Schneideri Lexicon 
criticum, satis firmata prior inter- 
pretatio. Alias dux coloniae dicitur 
crmominv otéhierv [ut apud Pausan. 
III,1.3.7inhniîus ipsins rei nar- 
ratione; ar00t£22e1v invenitur apud 
Herodotum IV, 150], txoml/ay cy 
[vel etiam @yeev és droxlny, ut V, 
42, 124]; coloni vero #s dxoixinr 
otelleoda: vel octalziva:, ut cap. 
159.4‘ Verbum coré22Ze08a: attigi- 
mus in nott. ad III, 53. 124; de 
activo oté4Zetv, quod proprie valet 
instruere, adornare indeque instri- 
ctum aliquem aliqua re mittere, conf. 
nott. ad III, 141. 


MELPOMENE. IV. 147. 


097 


Kaduetos, ts untoos @dsApe0s totor “Apiotodnuov maioì, Ev- 
ouodéver xa) ITpoxAét: Eovrav È’ Eri tv naildav tovrtav vy- 
mxicov érmtporalnv sixe 6 Onpas tqv év Zraotn Paccdninv. 
avendiviav dì tov adelgpidécav xal rapadafBovisav tIv conv 
out di) 0 Bnpas dervov morevuevos cogeodar va’ cAicov, énei 
te éyevoaro apyis, ovx Epn pevewv èv ti Aaxedaluovi, &A4° 
axondevosoda. Ès tovs ovyyevias. Moav dè év Ti vov Oon xa- 
Asouévn vnoa, agotegov dè KaAMotn ti) avri] tavin, aroyo- 


tijs pyreòs adelpeog tocor x. t. 7.) 
Conf. Herodot. VI, 52 et vid. Pau- 
san. IV,3,3. III, 1.8 6.7, unde 
matris, quae Therae fuit soror, no- 
men fuisse discimus °/0y#(av. Quod 
vero Larcherus in Pausaniae hoc 
loco IIgoxZ7s e librariorum negli- 
gentia fiuxisse arbitratur pro /Jatgo- 
x47)g, quod alii exhibeant, haud in- 
telligit, hoc ipsum exrortum esse e 
vera scriptura /I90x17g, de qua, ne 
plura, conferas Leopold. ad Plut. 
Vit. Lycurg. 2. pag. 177 et Schae- 
fer. ad Plutarch. Vitt. T. IV. pag. 
290. Add. quae ad Herodot, III, 50 
adscripsimus. Ad dativi formam 
IloonZét conf. Bredov. p. 258. — 
Enurooralne — pv faciininy No- 
ater glixit eo modo, quo III, 142 (ubi 
cf. nott.) dixerat ém1tooma(nv — tv 
&exnv. Quod ad ipsum argumentum 
attinet, in quo Pausanias 1. l. con- 
venit cum Herodoto, scribens: tore 
dì (Onoas) éxeroonever ‘Apuotod7- 
uov tovs xaîdas (i. e. Eurysthenem 
et Proclem) &sî05 ov xe0s unteòSs 
x. t.À., fieri id vix potuisse putat 
Lachmann (Spartan. Staatsverfass. 
p. 144), cum Theras ad neutram Do- 
rum phylen pertinuerit indeque tu- 
toris munere fungi haud potuerit. 
Cui recte obloquitur Boeckh.1.]. pag. 
43. not. 4, si quidem Theras coniun- 
ctione inter Therae atque Heracli- 
darum stirpem facta legitimus tutor 
exstitit avunculus regibus pueris a 
sorore natis. Aristodemi nomen in 
Therae inscriptionibus Graecis re- 
peritur: vid. Corp. Inscr. Gr. nr. 2448 
et 2454; conf. Boeckh. 1. l. pag. 91 
coll. 78. — In seqq. ad otra dr conf. 
nott. ad I, 196 et ad locutionem 
deuvov rmocreîtoBai nott. ad III, 14. 
Quem ibi laudavi Naberum, is h. |. 


scribi mavult devov TL morsvpe- 
vos. In proxime sSeqq. 4évery cum 
Schweigh. et Gaisf. revocavi ex Al- 
dina, accedentibus quattuor codd., 
Florentino, Sancrofti libro duobus- 
que Parisinis, pro peveir, quod e 
Stephani editione receptum in poste- 
ras editiones transiit ac Ienensi quo- 
que censori (1817. nr. 164. p. 374) 
placuisse videtur, praesertim cum 
Noster VIII, 5 gausvos drr0774008- 
cÌa — xal 00 ragapevisiv scripse- 
rit, quamquam huius loci non pror- 
sus eadem videtur esse ratio. Cum 
vero forma futuri usvstv in Hero- 
doto ferri haud possit, recentt. edd. 
reposuerunt uevéev, quod probat 
Cobet Varr. Lectt. p. 100, coll. Bre- 
dov. p. 376, qui uéverv quoque tole- 
rari posse recte statuit, si quidem 
in huiusmodi structuris infinitivum 
praesentis cum infinitivo futuri ad- 
eoque aoristi coniunctum reperiri 
constat: vid. Lobeck. ad Phrynich. 
p. 747, quem bene affert Rredov., et 
conf. quae ipse olim de his disserui 
in Creuzeri Melett. III. p. 10 seq. 
Vid. etiam Herodot. IV, 201. — azr0- 
nlevoeoda: intactum reliqui, omni- 
bus libris allatum: qui cum in uno 
tantum loco supra laudato formam 
arorio06e08a exbhibeant, in reliquis 
vero formam vulgarem (rZev0808 1) 
retineant, religioni duxi quidquam 
mutare. Vid. Bredov. p. 173. 

éy ti) vòv Ono” nadeouévn voro, 
mooregov dì Kaldlotn tn) «vir tav- 
tn] Tu cf. cum Herodoteis Strabon. 
VIII. p. 374 B. 8. 534 A. XVII. p. 
837 B. e. 1194 B. ibique Callimachi 
versus Theram celebrantis ( Kahi{- 
otn tò neporde, tò d’ vorsgov 0v- 
voua Bon, urrno svinzov natoi- 
dos rustéens, Fragmm. Callimach. 


558 


vor MeuBAiagov toù IorxiZeca, avdpòs Dolvixos. 


nr. 112). Plin. Hist. Nat. IV, 23 sive 
8. 70 (,, Thera, cum primum emer- 
sit, Calliste dicta‘‘). Apollon. Rhod. 
1, 1, Pausan. III, 15, 4 et VII, 2. 8. 2. 
Mannert:Geogr. VIII. pag.730seqq, 
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. 1lI. 
p. 1030, qui omnes excitavit vete- 
rum locos ac recentiorum testimo- 
nia: e quibus potissimum legas pul- 
cherrimam insulae descriptionem a 
Lud. Rossio institutam in: Morgen- 
blatt 1836. nr. 151. p. 602 seqq. et 
Reisen in d. Inseln I. pag. 59 seqq. 
86 seqq. Post quem accurate omnia, 
quae ad huius insulae geographiam 
pertinent, tractavit Ed. Voswin- 
ckel: De Theraeorum insulis Bero- 
lin. 1856. pag. 7 seqq. 7%era insula, 
Sporadum una, ducentorum ferme 
stadiorum ambitu, nunc cognita no- 
mine Santorin s. St. Irene et eru- 
ptione Vulcania Olymp. CXXXV, 4 
in duas divisa partes, Zheram et The- 
rasiam sive, ut nunc vocant, .Santo- 
rin et Aspronisi. Quae olim pulcher- 
rima omniumque rerum proventu 
maxime insignis fuisse fertur aqua- 
rum ob copiam et eximiam soli vir- 
tutem, ea nunc fontibus prorsus 
caret magnaque ex parte iacet ex- 
siccata, quamquam etiamnum ob in- 
colarum sollertiam Sericas vestes 
conficientium simulque ob vini com- 
mercium inter potiores maris Aegaei 
insulas habetur. Nec mireris, eam 
inde antiquitus vocatam fuisse Ca/- 
listen, cum laetissimam speciem, 
quam ne nunc quidem prorsus eva- 
nuisse narrant, praeberet regio sil- 
vis, fontibus, rivulis bene distin- 
cta; quamquam Punicae coloniae 
Punicum quoque nomen exspectan- 
dum fuisse censet C. O. Mueller. Or- 
chomen. pag. 235 coll. 322 seqq., 
ubi de insulae situ fatisque disserit; 
de quo eodem argumento conferan- 
tur recentiorum peregrinatorum tc- 
stimonia apud Thrige: Hist. Cyren. 
pag.36. Quibus Cr. haec adscripsit: 

FA Kanizta Phoenicibus idem quod 
Inox, venatus. Illam autem vocem 
a Graecis in XadZéotn corruptam 
esse iudicat Hamaker in Lettre À 
Ms. Raoul-Rochette sur une In- 


HERODOTI 


Kadpos yag 


script. en charact. Phénic. et Grecq. 
Leid. 1825.‘ Theram, insulae im- 
perium cum accepisset, nomen quo- 
que suum imposuisse auctor quoque 
est Pausanias III, 1, 7 et II, 15,4. 
VII, 2, 2: quod ita accipi vult 
Boeckh. 1. supra l. pag. 44. not. 3, ut 
coloni a Thera in insulam adducti 
ex eius nomine @7gaîo: cum vocati 
essent, hoc ipsum nomen posthae 
ita invaluerit, ut in ipsam terram 
s. insulam transferretur. Disputat 
quoque de hoc insulae nomine Ed. 
Voswinckel 1. supra l. pag. 11, Pu- 
nicum re vera esse coniiciens. Quae 
mox subiicitur ab Herodoto tempo- 
rum supputatio, eam omni carere 
insto fundamento pronuntiat idem 
Mueller. l. 1., quoniam facta sit se- 
cundum Thebanorum regum indicem 
eoque falso innitatur fundamento, 
quod Theraica colonia aeque atque 
aline Phoenicum per Graeciam colo- 
niae ad Cadmum perperam refera- 
tur auctorem, cum omnis illa de 
Cadmo narratio ad historiam mi- 
nime pertineat, idque unum certam 
videri debeat, Homerica imprimis 
aetate Phoenices in quibusdam Ae- 
gaei maris insulis consedisse; eoque 
etiam referendam videri coloniam 
Membliari, quae hoc loco comme- 
moretur. Quae ipsa omni funda- 
mento, quo destituta videtur Muel- 
lero Herodotea narratio, vel magis 
carere existimaverim. 

MeuPàuagov toù Ilonilso, ay 
dos Po/vixos] Scripsi Mepfltipov 
(ut mox Meufà/agov) Bredovium se- 
cutus p. 235, cum huiusmodi geni- 
tivus unice conveniat sermoni He- 
rodoteo neque aliter etiam exhibeat 
Stephanus Byzantinus l. supra al- 
lato et Pausan. III, 1, 7. Vulgole 
gitur MeuPhagsw, idque etiam ex- 
stat in Schol. ad Pindar. Pyth. IV, 
88. At MeuPorcoso affert Sancrofti 
liber in Herod. IV, 148, probatum 
Bocharto De Phoenice. colonn. I, 15, 
quoniam hoc commodius Phoenicam 
e lingua derivari et explicari possit. 
Mueller. l. 1. p. 326 nomen ducere 
vult a usufiopa: et egog, ut sit /u- 
cripeta. Hoc loco Sancrofîti liber ex- 


MELPONMENE. IV. 147. 099 


O ‘Aymvogos, Eveornv ditiuevos, m9océgge é t]v vov Ononv 
xadeouevnv, mpoogovii dè elte dn ol N xoon Nosoe, elite xaù 
a«Ai0s NIéAnoe roLoai toÙto, xatadeinei pag Ev TI) v]o® 
tavtn @Aiovs te tov Dovixcav xa) di) xal tov Éovrod cvyps- 
vécav MeuBàiapov' ovto. Evéuovro riv KaAiiotnv xadeouevnv 
éxl peveas, nov N Onpav &49e%v x Aaxedaiuovos, 0xtd av- 


hibet Mefieoso et paulo inferius 
Mefagov. Hîc Membliarus dici- 
tur filius tov /IorxiZe0, quod dubium 
esse cum ponat Boeckh. 1. l. p. 41, 
num a Z/otxidos an a IIomnilns de- 
scendat, mihi ab uno ZloexlAns fiecti 
posse videtur, modo sana sit lectio. 
Nam si a IIotxti20g deducendum fo- 
ret IIo:xile®, scribendum opinor 
Iloixt 20v. In ipso nomine signifi- 
cationem toù womirov agnovit C. 
O. Mueller. Orchomen. p. 326, i. e. 
textoris, qui 0a vpacpata te- 
xit: quae quam apta vox sit in ho- 
mine Phoenicio, neminem fugere pot- 
est. Illum vero Membliarum, quem 
Cadmi cognatum Noster dicit, de 
plebe fuisse (cvdpa tod 3iuov) a 
Cadmo colonorum ducem in insula 
relictum scribit Pausan. III, 1. $. 7 
eamque ipsam ob causam sperasse 
Theram, fore, ut Membliari posteri 
facile ipsi, qui genus suum ad Cad- 
munm referret, imperium insulae ce- 
derent. Atque concessisse id Mem- 
bliari posteros addit Pausanias, adeo 
-ut insulae nomen suum iam dederit 
Theras ipsique Therae incolae post- 
hac sacra quotannis fecerint tan- 
quam conditori. Hoc vero insulae 
imperium paucis cum comitibus sive 
colonis quomodo acquirere potuerit 
Theras, cum intelligi nequeat, Lar- 
cherus eristimat, Herodotum hoc 
unum dicere voluisse, Membliari 
progeniem omnino per octo yevsas 
regnum tenuisse ante Therae scil. 
adventum; ita ut, quo tempore ille 
accesserit insulamque occuparit, 
non amplius regnum tenuisse pu- 
tanda sit, sive quod exstincta pror- 
sus fuerit, sive quod regiam digni- 
tatem aliquo modo haud satis co- 
gnito amiserit. Cf. Tab. chronolog. 
p. 336. Pauca adhuc superesse ve- 
stigia huius Phoenicum coloniae, vel 
in nominibus, quae Therae inscri- 


ptiones adhuc conservarunt, non est 
quod miremur, cum ad tam priscam 
aetatem illa recedat: quae exstant 
vestigia, ea exhibet Ed. Voswinckel 
I. 1. pag. 38 seq. 

moogioge és tv vov x. t. d.] Ad 
verbi rg00é781v significationem conf. 
nott. ad IV, 42 et de scriptura rg0- 
cyovri nott. ad I, 2. Quo loco fabu- 
lam de Europa atque Cadmo iam at- 
tigimus, nec sane intelligimus, quo 
iure, Herodoti modo ulla stet tides, 
Cadmum Phoenicem fuisse nege- 
mus, qui ex oriente advectus in 
Graeciam colonias deduxerit. Nec 
sane hoc respexisse videtur C. O. 
Mueller. Orchomen. p. 113 seqq., 
ubi, vulgari de his sententi& reie- 
ctà, Cadmum pro Pelasgorum Tyr- 
rhenorum numine haberi vult. At 
mihi potior Herodoti auctoritas. 

nxatadeime. yo x. t. Z.] Structu- 
rae avauodov® av non perspiciens 
Steger. Iraefat. pag. XV pro 7a 
reponi voluit «e. Namque pro 
mO06LOY Herodotus scripsit 790- 
oy6vri ad dativnm oi respiciens et 
tanquam absoluta esset sententia 
explicationemque aliquam desidera- 
ret, ye addidit post xatadeime. 
Cf. IV, 149. 200. I, 24 ibique nott. 

Ere) yEvEdS — OUT avdocv] No- 
vem proprie esse yevexs monuit C. 
O. Mueller. Orchomen. pag.325 coll. 
468, ubi stemma gentis exhibetur, 
quod nos paulo ante dedimus. Ac 
Therae filius perhibetur Oeolycus, 
nepos Aegeus, unde Aegidae, quo- 
rum stemma idem Mueller. perse- 
quitur pag. 169. Qui quod omnem 
hanc supputationem falsam videri 
pronuntiat, supra iam illud attigi- 
mus, de Larcheri quoque sententia 
monentes, quo pacto scil. octo hae 
yeveal accipi debeant. Namque voce 
yevs& vix certum quendam annorum 
numerum accurate indicari existi- 


1 18 door. 


560 


HERODOTI 


°Exì tovrovs di) av 6 Oneas, Aadv Éxov «xò tav pu- 


Agcov, Estelle, cvvoLNo Iv TovtOLOI xal ovdapas tEelav av- 


toÙUs, «Ale magra olxuntevpevos. 


°Enei re dì xaì ol Mivvai 


éndoavres Ex ts éoxtijs Ttovto és tò Tyùperov, tav Aaxeda- 
povicov fovAsvoutvav opéas aroAlvva., raparréeta 6 Brnpas, 
0X0Ig pate povos yévataL, avtos te vaedéneto cpeas étatev èx 
Iîs qoons. cvyyapnoaviav dè ti] pvaun tav Aaxedapoviav 
TUO. toLpxovtEgoLoL és tovs Meufdiapecdo arxoyovovs Èx4wee, 
ovti navtas &yav toùs Mivvas, dii 0Aiyovs tivas. ol pag 


mem cum viro docto Ley in Com- 
ment. De condit. et fat. Aegypt. sub 
Perss. pag. 70, quamvis supputatio- 
nem quandam ipse Noster indicarit 
II, 142, ubi vid. nott. Homeri enim 
fere ad modum Noster res gestas ad 
progeniem clarissimorum hominum 
accommodat eorumque secundum 
stirpes sive yeveas res gestas sup- 
putat, temporis spatium in univer- 
sum tantum hoc modo indicans. — 
Oneav scripsit Noster accusativum 
vocis CUTLI (h. 1. et 148), cuius ge- 
nitivum @70a cap. seq. et cap. 150 
exhibuit ad Doricum rationem for- 
matum. Ipsam insulam dixit 9yenv 
a nominativo ®@7gn; vid. Bredov. 
p. 127. 


Cap. CXLVIII. 


Zaov Égov amò tov Quitwr] i, e 
multitudinem secum ducens e numero 
civium, qui ad tres illas Spartano- 
rum pertinebant tribus, e/ectam; quo 
ipso, opinor, indicatur, eos, quos 
secum duxit Theras in coloniam, re 
vera stirpis Spartanae sive Doricae 
fuisse. Ad verbum é0r#44s conf. nott. 
ad cap. 147. Quod continuo sequitur 
CVVOALA]6wY (i. e. ut una cum his ha- 
bitaret),, minime mutandum in 6vy- 
01xi60v, quod quidam afferunt libri. 
Vid. infra IV,159 et plura apud Bre- 
dov. p. 74. Mox tEslgv Noster di- 
xit in futuri participio, ut III, 59 
éEelovtes aliisque locis a Bredov. 
pag. 391 laudatis; ad 0/x7isvuevos, 
quod ipsum omnes hoc loco libri 
seripti afferunt, vid. nott. ad II1, 2. 
— Ad verba feovto È6 TO Ty5ystov 
vid. nott. ad IV, 145. — In seqq. re- 


tinui fovAZevopévwov, ovptimorum li- 
brorum ex auctoritate; alii fovdo- 
pévov. Ad rxegattéeta: conf. nott. 
ad IV, 146 et ad £wxlwoe nott. ad 
IV, 156. — Cobetum si sequi veli- 
mus, Herodoti verba sic constituen- 
da erunt: Quos pate qoros yern- 
GETAL, avTos té peas teater. — 
tezxovtego: ab Herodoto dicuntur 
naves, quae reLexortogo: apud At- 
ticos vocantur: Thucydid. IV, 9. 
Xenophont. Anabas. V, 1, 10et VII, 
2, 8. Rangabé: Antiq. Helleniq. II. 
nr. 858. p. 526, Boeckh: Urkund. z. 
Seewesen. pag. 74. 124 coll. Bredov. 
p. 161. Inter alia navigiorum ge- 
nera eaedem commemorantur apud 
Herodot. VII, 97. VIII, 21: triginta 
remis instructae, minoris utique am- 
bitus illae fuerunt sed eo maioris 
celeritatis, naves actuariae. res 
quod fuere naves neque plures, id 
sponte tres pvZas ac triginta opas 
Spartanorum in memoriam nos re- 
vocare observat idem Boeckh. in 
Commentt. Acad. Berolinensis supra 
(ad cap. 147) laudatis pag. 43. 

ovi AAVTAS aywv tovs Muiryvas, 
22° 0hi'jovg tevag] Auctor est Pau- 
sanias VII, 2. $. 2 coll. Apollon. 
Rhod. IV, 1762 seq., Theram The- 
banum Lacedaemonios atque Miny- 
as Lemno eiectos duxisse colonos 
in insulam Callisten, quae iam The- 
rae acceperit nomen. Alia leguntur 
apud Plutarch. Opp. II. p. 247 D et 
296 B. Ac Dorum invasione potissi. 
mum factum putat C. O. Mueller. |. 
1. p. 360 seqq., ut Minyae, quam La- 
coniae partem in agro Amyclaeo te- 
nuerint, relinquere coacti alias se- 
des peterent, alii in Therae ac Meli 


MELPOMENE. IV. 148. 


561 


mieuves avtov Erparcovto és tovs Iapapentas xal Kavxovas' 


insulam traiicientes, alii iique plu- 
rimi per Arcadiam ac Messeniam 
migrantes in eam regionem, quae 
Triphylia vocatur, ubi eiectis prio- 
ribus incolis, Paroreatis atque Cgu- 
conibus, sex urbes condiderunt to- 
tidem per tribus ipsi divisi ac simili 
quo Iones atque Achaei foedere con- 
iuneti sub Neptuni tutela, cuius 
templum in Samico promontorio fuit 
situm. Nam hac in ora maris iam 
olim Minyas consedisse vult idem 
Mueller. ]. l. pag.371, ut ad cogna- 
tos suos ac gentiles quodammodo se 
receperint. 

e tovs Iaoweentas nali Kavuw- 
vas] InSancrofti libro exstat Zags- 
®gatas; infra VIII, 73 omnes libri, 
quantum scio, IIegwesrta:, idque 
unum verum videtur; vid. Dindorf. 
Comment. p. VII et Bredov. p. 125. 
Apud Stephan. Byzant. s. v. /Iago- 
sa citatur IMapomparatar. Conf. 
etiam Siebelis ad Pausan. VIII, 35. 
$. G. Idem vocabulum haud scio an 
restituendum Straboni VIII. p. 346 
B. s. 532 C., ubi pro vulg. /7agoya- 


ra. legendum Ilaemepsartat sive re- 
ctius Ifagmosatar. De Cuuconibus in 


Triphylia habitantibus, quos Hero- 
dotus iam supra I, 147 commemo- 
ravit, idem Strabo pluribus refert 
VIII. pag. 345 s. 531 A., qui pau- 
lo post pag. 534 A. Argonauta- 
ram horum posteros Lemno expul- 
sos in Lacedaemonem atque inde 
in 7riphyliam venisse enarrat. De 
qua regione veterum locos suppedi- 
tat Forbiger: Handbach d. alt. Geo- 
graph. III. p. 976 coll. 980 et Mun- 
nert. VIII. p. 481. 518 seqq.; pluri- 
bus de ea egerunt €. O. Mueller Or- 
chomen. p. 361 seqq. et Curtius Pe- 
loponnes. II. p. 75 seq. 114: quibus 
add. Beulé Etudes sur le Peloponnes. 
p. 213 seqq. Hac cnim in regione, 
quae ab Alpheo meridiem versus 
praeter oram maritimam usque ad 
Nedam Messeniaeque fines extende- 
batur, sedesque praecipua Parorea- 
tarum (quae Arcadicae stirpis fuit 
gens in montibus Elidem versus si- 
tis habitans) atque etiam Cauconum 
ex parte fuit, Minyae sex illa con- 


HERODOT. II. 


diderunt oppida, Herodoto comme- 
morata; inter quae P%ryxca (8. Phry- 
cae), omninm maxime ad septentrio- 
nem sita non longe ab Alpheo in 
confiniis fere Arcadiae atque Elidis, 
triginta tantum distabat stadiis ab 
Olympia, ut testatur Stephanus By- 
zant. s. v., quo eodem teste postea 
vocabatur Paroros. In monte si- 
tam urbem invenit Curtius 1.1. p. 90, 
cuius duplex nomen idem refert ad 
montem aptum signis igne faciun- 
dis: nam mons, cui nunc nomen 
Palaeo-Phanaro, e planitie valde emi- 
net ac longe lateque prospicit. Add. 
Leake Morea II. p. 210 et Boublaye 
Recherches sur les ruines de Morde 
pag. 135 seqq. Phryxam meridiem 
versus proxime excipit .l/acistus, 
quod oppidum in monte situm non 
procul a Samico, eo fere loco, ubi 
nunc vicus .}/ofditza, sive castra ve- 
tera quae dicuntur. De quo conf. 
Mannert. VIII. p. 521, Boublaye 
I. 1. et Curtius 1. 1. p. 83. 116. 
A Macisto meridiem versus iacebat 
Lepreum, quadraginta stadia remo- 
tum a mari, centum a Neptuni Sa- 
mii templo et vel Achaeorum aetate 
satis amplum, quamquam Strabonis 
tempore, ut Macistus, vix habitata 
fuisse videtur. Vid. Wass. ad Thu- 
cyd. V, 34 et Mannert. VIII. p. 526 
seq. In colle non procul a valle et 
oppido Strobitzi, quod nunc vocant, 
Leprei reliquias se vidisse conten- 
dit Dodwell II. p. 348. Add. Bou- 
blaye 1.1., Beulé p. 216 et potissimum 
Curtius 1. 1. pag. 84 coll. 117, qui ac- 
curate haec descripsit; alii minus 
recte locum, in quo Lepreum fuit si- 
tum, nune dici volunt Pischino. 
Pyrgum oppidum in Arcadiae atque 
Messeniae finibus et in extrema Tri- 
plyliae parte prope Nedam situm 
esse narrant, ita ut utrique terrae 
passim adscribatur, eo fere loco, 
ubi nunc invenitur Acropolis prope 
Nedam non procul a mari. Vid. Cur- 
tius 1.1. pag. 86, Beulé p. 2160. Epiwn 
intra Macistum atque Heraeam Ar- 
cadiae urbem situm fuisse narratur. 
Conf. Forbiger: Handb. d. alt. Geo- 
graph. III. p. 980, Boublaye p. 136 


36 


262 


HERODOTI 


tovrovs È’ ttsldacavres éx Tis y00ns 0PÉas avrovs FÉ polpa; 
dcetiov: xal Ererta Extidav nodias taode Ev avtoloi, Aéxgeov, 
Maxiotov, Doitas, Ilvoyov, “Erwov, Novdov® tovréav dizi 
tas nAeùvas én° guéo "HAstor érx008noav. Ti dì vio éxÌ toù 


et potissimum Curtius l. l. pag. 88 
et 118 not. 93, qui bene ostendit rui- 
nas arcis, cui nunc nomen //elle- 
niko, apto montium loco exstructae, 
ad hoc oppidum pertinere. De Nudio 
nihil constat: inter Epium et Phry- 
xam fuisse situm suspicatur Bobrik 
in Berghaus. Annall. 1833. pag. 185. 
186, quo eodem auctore Epium ex- 
structum fuit a meridie eius loci, 
cui nunc nomen /anari. — In uni- 
versum de his oppidis conf. quoque 
C. O. Mueller. ll. pag. 371 — 373 
coll. Dor. II. pag. 460. 

avtovs fÉ uoroas dLetlov] Delevi 
auctoritate codicis Florentini unius- 
que Parisini praepositionem és ante 
#È perperam inseri solitam, quam a 
Matthiaeo et recentt. edd. retentam 
esse video. Tu vid. nott. ad I, 94. 
II, 1417. 

Poeréas] Ita dedi Wesselingium 
secutus, quem Schweighaeuser., Din- 
dorf. et Dietsch. quoque secuti sunt. 
Ex ora Stephani et aliis quibusdam 
libris fluxit, quod Gaisford. recepit 
Polgas, cuius loco alii Ooréas 8. 
oigag. Apud Polybium (IV, 77, 9, 
ubi conf. Schwceigh. pag. 130 T. VI] 
et Xenophontem [cf. Hellen. III, 2, 
30], monente Wesselingio ad Dio- 
lor. XIV, 17, constanter reperitur 
Posa. Nec aliterStephanus Byzant. 
s. v. Pausan. VI, 21, 5 et Strabo 
VIII. p. 343 8. 528 A., ubi vocem 
retineri vult Mueller. Orchomen. p. 
371. Quod /7970v dicit Herodotus, 
id Straboni VIII. p. 348 C. s. 535 C. 
est IJvozor itemque Stephano By- 
zantino. Apud Livium XXVII, 32 
commemoratur 7yrgum castellum. 
Pro Eziov, Novdiov in Sancrofti 
libro exstat"Ezrz#.ov, Novdzrov. De 
qua scripturae varietate monuit 
Schweigh. ad Polvb. IV, 77. T. VI. 
p. 129, cui in Polybio verissimum 
videtur 4lz10v. 

rortémv dèi ras mietvas dr duéo 
‘Hls°01 fn60&Noar] Retinui rovréo», 


ab omnibus libris allatum indeque 
etiam Bredovio p. 221 probatum, 
cum ad zolas reode in anteceden- 
tibus spectet. Recentt. edd.exhibent 
tovtov. Érx' fpto valet: mea (ipsius) 
aetate. Cf. Fischer. ad Weller. III, 
b. p. 228. Atque revocat C.0. Muel 
ler. Orchomen. p. 374, urbium bane 
diruptionem ad Olympiad. LX, quo 
tempore vehemens inter Minyas at- 
que Eleos bellum fiagrabat. Man- 
nert. VIII. p.489 hoc refert ad Mes- 
senicorum bellorum tempora, in qui- 
bus Elii a Spartanorum partibus 
stantes ab his ipsis, tertio bello 
finito, auxilii lati praemium acce- 
perint omnem Minyarum atque Cau- 
conum terram: quo fere tempore has 
Minyarum urbes ab Eleis eversas 
esse putat Mannert. Curtius (Pelo 
ponnes. II. p. 77) id colligi posse 
putat, Minyas ex vetere inimicitia 
in bellis Messenicis contra Sparta- 
nos stetisse indeque finito secundo 
bello (i. e. Olrmp. XXVIII, 1 sive 
668 ante Chr. n.; vid. Fischer Zeit- 
taf. p. 88) cedere coactos esse Eleis, 
quibus Spartani opem tulissent. At 
multo serius hoc factum esse con- 
tendit Dahlmann. Herod. p. 59, po- 
tissimum ob verba éx° éuéo, quibus 
Herodotus hac in narratione ad id 
proxime tempus respiciat, quo itine- 
ra faciens per Graeciam bas ipsas vi- 
serit urbes, ab Olympiade LXXVIII, 
‘4 et quae sequuntur, vel quo Grae- 
cià ipsà relictà Thuriis historiae 
scribendae operam dederit, igitor 
post Olympiad. LXXXIV, 1 sive 
144 ante Chr. n., quo anno Thurios 
cessisse dicitur Noster. 


émì toòù olnotéw] Sic Mediceus, 
Florentinus ac duo alii codd., quos 
secutus sum. Aldina, Sancrofti li- 
ber et alius exhibent ax0. Sed 
vid. nott. ad IV, 45 etI, 14, ubi 
etiam de voce èr0wvvuin. De ge 
nitivo ©gea vid. nott. ad IV, 
147. 


MELPOMEN 


olxiotéd @noa N) éxcovvuin Epévero. 


E. IV. 


148. 149. 563 


O dè mais, où yao Epn 00149 


cvunAsvosctar, toryagov Egr avrov xatadeipev Otv èv Aù- 


XOLGL° 


érÌ toù Ers09 TOVTOV cvvoua tod venviona rovro Olo- 
, dr o 
Avxos Èyévero, xai x0g TÒ oVvoa tovtO ÉérExRaT“OE. 


Ot0Av- 


xov dè piverar Alpeds, éx° ov Alyetda: xadevrar, pudi pe- 


Cap. CXLIX. 


‘O dè maîs, où yao ign n. 1. 2.) 
Orationis structuram interruptam 
particulî yeg insertà attigimus ad 
IV, 147. Ac potest utique ad com- 
plendam sententiam ad verba ò di 
mais e sententia per y&Q illata (00 
rde îpn ol cvundivoectar) repeti 
ov cuvinlevos, ut fecit Doederlein: 
Reden u. Aufsiitze II. p. 190. Par- 
ticula 10:1)ae0y cosciuaendi vim h. 
l. assumere videtur: itaque. Conf. 
Hoogeveen. Doctr. partice. cap. 63. 
$. 4 seqq. pag. 751 seq., Hartung: 
Lehre v. d. Partik. d. griccl. Spra- 
che II. p. 354 seq 

cvuniziceota) | i. e. una cum 
ipso proficisci in novam scil. colo- 
niam e Lacedaemone, sive ad novas 
quaerendas sedes. 

v Év 2vxorai] Referunt Luc apud 
Pie pa Matth. X, 16: 05 reo- 
Para Év péac Zur, ad quem locum 
plura dederunt doctissimi interpre- 
tes. Hinc vix opus, de huius dicti 
sensu pluribus exponere. Referri 
quoque huc potest proverbium Av- 
x0g div morpalve: de iis, quae fieri 
nequeunt, adhibitum, auctore Dio- 
geniano V, 97, ad quem locum nunc 
alios veterum locos ad hoc prover- 
bium spectantes attulit Schneide- 
winus in Corpore Paroemiograph. 
Graecc. Vol. I. p. 259. De 0eolyco 
cf. etiam Pausan. IlI, 15. IV, 7. 

mat xwg — irenootnos] i. e. idque 
nomen fere invaluit sive, ut Valla red- 
didit : et id nomen (cognomen scil. a 
patre discedente inditum filio) a/ieri 
(nomini scil., quo antehac appellari 
solitus erat) praeraluit. Idem ver- 
bum értxgatesiv eodem sensu apud 
Athen. XIII. p. 5:8 E. et Diogen. 
Laért. III, 4. V, 38: quae laudat 
Valcken. Cr. citat Toup. ad Longin. 
sect. XV. p. 313 (ed. Oxon. 1778), 
ubi similis locus e Philone affertur 


advers. Flaccum p, 920: TOUrO YaQ 
nexQuTmuE mwe rovvopa. 

în’ ov Alyeidar naledvtar] E Me- 
diceo, Florentino, aliis recepi én° 
ov, cuius loco alii dirò toù, quod 
Schweigh. et Gaisf. receperunt ; rec. 
edd. ax’ 06, quod în uno Parisino 
exstat. De ipsa Aegidarum gente no- 
bilissima, alios ut taceam, conf. 
Mueller. Orchomen. pag. 329 sequ. 
(cui Cr. addit Tafel. Dilucidd. Pindd. 
Spec. I. p.21 seqq., Sturz. ad Hella- 
nici fragmm. p. 89 seqq.). Quo au- 
ctore nihil dubium, quin Aegidae ab 
antiquo inde aevo Amyclas (quae 
urbs Achaeorum, quibus ipsis igitur 
Aegidas adscribi par est, tum fue- 
rit, Doribus nondum ingressis) te- 
nuerint indeque coniuncti cum Mi. 
nyis Lemno pulsis Theram condide- 
rint. Quae quomodo cum Ilierodoti 
verbis conciliari queant, equidem 
non exputem, nisi Herodotum falsa 
tradidisse samas. Nec magis con- 
gruunt, quae idem de Aegidis illis 
enarrat, sacerdotali tribu, quae non 
multo ante Dorum invasionem ‘The- 
bis, unde a Boeotis fuerit pulsa, per- 
venerit Amvyclas, tanquam in com- 
mune Achaeorum Minyarumque ex- 
sulum receptaculum, in quo tamen 
postea demum, quam Dores regio- 
nem occuparint, Phratriam consti- 
tucrit. Quae ipsa aliaque, de Aegeo 
stirpis auctore Theraque Aegida re- 
lata, quantum a scriptorum veterum 
recedant fide, vix quemquam fuge- 
rit. Addi his poterunt, quae Pinda- 
rum eiusque genus potissimum re- 
spiciens de Aegidis disputavit Tvcho 
Mommsen in: Zeitschrift f. Alter- 
thumswissensch, 1845. nr. 1 8eq., qui 
id quidem recte mihi statuere vide- 
tur (p. 11), Acegidarum gentem ortt 
quamvis Cadmeam tamen postea 
prorsus Doricam esse factam. 

quin usydAn] Ipsa voce ueycn 
indicari opinatur C. O. Mueller. Or- 


36 * 


564 


HERODOTI 


yain év ZEraorn. toto. dì év ti pudr tavrn avioagi cv pae 


chomen. p. 329, hic non de tribu (gv- 
27), sed de phratria tantum agi. 
Nam tres olim Spartae fuisse tribus 
(pvi&g) non aliter atque in aliis Do- 
rum civitatibus satis constat (cf. 
modo Mueller. Dor. II. p. 70), de 
quarum una tamen h. l. non cogi- 
tandum esse quivis intelliget; adeo 
ut vox gvA7) hoc loco accipienda vi- 
deatur de gente s. familia, quarum 
plures ad unam eandemque istarum 
trium tribuum pertinuerint; phra- 
trias appellari licet cum Muellero |, 
1, coll. Dor. II. pag. 77. not. 8, aut 
potius 0fes (cam Mommsenio |. 1. 
et Boeckhio 1. supra l. p. 14.), qua- 
rum triginta Spartae fuisse constat: 
vid. C. Fr.Hermann: Griech. Staats- 
alterth. $. 24. not. 21. Conferri de 
his quoque possunt Boeckh. in Corp. 
Inscr. I. p. 609 et Lachmann: Spar- 
tanische Staatsverfass. p. 144, qui 
eam tribum, ad quam pertinuerint 
Aegidae et in qua principes quasi 
exstiterint, Aegidarum nomine hoc 
loco designari arbitratur: quod ne- 
que mihi persuasit neque persua- 
sisse videtur Kopstadtio De rer. 
Laconn. constitut. Lvcurg. origine 
et indole (Gryph. 1849) p. 67. Ne- 
que etiam ad quattuor illas phylas, 
quae a grammaticis subinde comme- 
morantur, Pitanam, Limnas, Mes- 
soam et Cynosuram (cf. nott. ad III, 
55. p. 98), quaeque ad loca, quibus 
singuli Spartani habitarint, spe- 
ctant, Aegidarum phylen ut quintam 
retulerim vel potius adiecerim, Amy- 
claeam scilicet sive Aegidarum tri- 
bum; id quod quibusdam placuisse 
video. Vid. Mueller. Dor. II. pag. 
49— 51, C. Fr. Hermann: Grie- 
chische Staatsalterth. $. 24. not. 
22. Neque aliter statnendum vide- 
tur de ea rententia, quae Acgi- 
das ad tribus rusticas refert atque 
hac tribu prata et pascua ad Tayge- 
tum comprehendi vult indeque adeo 
ipsum Aegidarum nomen (ab a/yes, 
i, e. caprae) ductum patat; vid Kor- 
tiim in: Schlosser et Bercht Archiv 
etc. IV. p. 152. Conf. Kopstadt. 1. |. 

toîai dè Ev ti] pvif tavtn x. 1. 1.] 
Eadem orationis structura impedi- 


tior, de qua ad initium huius cap. 
monuimus, coll. IV, 147. Nam sen- 
sus est: Hi enim huius gentis viri, 
qui nullos reliquerant natos, oraculi 
inssu (quo scil. malum averterent 
subolemque servarent) templum fu- 
riarum Lauii et Oedipodis exstruxe- 
runt. Furiae enim templo ipsaram 
in honorem exstructo pieque in hoc 
ipso cultae ac placatae non amplius 
in gentis subolem saevire eamque 
morti tradere putabantur. Verbo 
vréusrvay in plurali numero posito 
ad ta téxva, cui singularem verbi 
numerum Noster adstruxit VI, 4l, 
noli turbari; vid modo Kuehner. Gr. 
Gr. $. 424, a et conf. Bredov. p.335. 
Ad ipsum argumentum pertinetPau- 
saniae locus IX, 5. $. 8 (ubi toy 
Eeuvvav Aafov xal Oldixodos men- 
tionem facit) a Wesselingio iam al- 
latus. J/a/lcken. haec adscripsit: 
.»,Dirae, quibns Aegidarum progeni- 
tor Oedipus Furiis agitatus filios 
suos devovit, a Thera quodammodo 
renovatae, tilium se dicente xata- 
Aelperv 0:y ly Avnorci, dicuntur Oe- 
dipodis “Eguvvves. Laium quoque 
Dirae dederant praecipitem, quibus 
illum Pelops devoverat ob raptum 
Chrysippum. ‘Egivr0» Oedipi Diras 
vocant Tragici, Aesch. 8. c. Theb. 
70. Sophocl. Oed. in Col. 1294 (1434 
Br.). Eurip, Phoeniss. 627. Atque 
C. Fr. Ilermann. in Quaestionn. Oe- 
dipodd. pag. 90 probaturus, Eriny- 
um religionem aliis quoque Grae- 
ciae locis cum Oedipi memoria con- 
iunctam fuisse, Aegidarum exem- 
plum profert, ,,qui quum SpartaeFu- 
rias Laii et Vedipodis consecrarent, 
profecto non tam nova sacra consti- 
tuisse quam intermissas ceremonias 
patrias instaurasse in novasque se- 
des transtulisse videntur.‘‘ Add. 
ibid. p. 129, ubi idem observat haec 
sacra placandis diis inferis generis 
que saluti ac diuturnitati ab eorum 
invidia tuendae instituta videri. 
Conf. etiam Naegelsbach: Nachho- 
mer. Theolog. pag. 65. "Epirtar ex 
uno Florentino dedi cum Gaisf. pro 
vulg. Egevrvov. Conf. Blomfield. 
in Glossar. ad Aeschyli Prometh. 


MELPOMENE. IV. 149. 150. 965 
vadpevav tè téxva, [dquoavto Ex Beoxgoriov 'Eguviov rav 
Actop te xal Oidimodea (p0v* xal uetà toùro vatuerve TOUTÒ 
rovro xal év Boy toto and tav avdpav tovrav pepovéa.. 

Mézoi pév vuv rovtov toù A0yov Aaxedauovio Onoaioo: 150 
xarà tavtà Aépovar* tò SÌ dxò rovrov povvor Oneato die ye- 
véoda. Aéyova. Totvos 0 Alcaviov, tv Ofoa tovrov drb- 
yovos, xal Bagidevav Onens TH vijoov, amixero &5 AeApovs, 
ayav aio tie modios éxatoufinv: etrovro dé of xa. &Aior tv 
modigtéov, xa dn xaì Barros 6 IToAvuviorov, édv yévos Ev- 


53 p. 83 Lips. Atque sic nunc apud 
Homerum, Hesiodum, Apollonium 
Rhbodium, alios constanter editum 
videmus. Vid. plurima de hac scri- 
ptura excitantem Kuehlstaedt in 
Observatt. criticc. de  tragicc. 
Graecc. dialect. (Reval. 1832) pag. 
135. De forma genitivi singularis 
peculiari O/dinodem (a voce Oldi- 
x0v6, cuius accusativum Oldir0vy 
Noster adhibuit V, 60) conf. Bredov. 
p- 250. 


xal pera toùto vnéperve TOvTÒ 
tovto nal tv Bnon x. r. 2.] Comma 
post verba pera tovto vulgo posi 
tum Schweigh. delevit, maiorem 
collocans distinctionem post vr: 
pecve et post rovrò rovro inserens 
cvvéBn Reiskii ex coniectura; quam 
vocem denuo eiecerunt Gaisford., 
Matth., Dindorf. et Dietsch., qui post 
tovro nonnulla posuit puncta, qui- 
bus aliquot voces missas esse de- 
clararet. Ipsius loci sententiam, 
quam neque Schweighaeuserus ne- 
que Dindorf. (a quo Graeca verba 
sic reddita video: ,,et ex eo tempore 
mansere illis liberi, itemque in The- 
ra insula eis, qui ex his viris proge- 
niti sunt‘) recte expressisse viden- 
tur, hanc esse puto: Ac postea idem 
hoc remansit etiam in Thera iis, qui 
ex his viris (Aegidis Spartani8) pro- 
geniti sunt, ut scil. Oedipi et Laii 
Furiis sacra facerent, quibus pla- 
carent haec numina sibique ipsis 
servarent prolem. Ad verbi vréusve 
intransitive positi significationem 
pertinent, quae allata sunt in The- 
sauro ling. Graec. Vol. VIII. p. 
380 ed. Dindorf. 


Cap. CL. 


Toeîvos 0 Alcaviov, ov x. t. 2.) 
C. O. Mueller. Orchomen. p. 341 de 
hac re disputans cum Herodcteis 
conferri vult Pind. Pyth. IV, 462. 
Schol. Pind. ad Pyth. IV, 10. Span- 
hem. ad Callimach. in Apollin. 65. 
74, additque Polymnesti nomen tun- 
quam victoria reperiri in Cyrene OI. 
LXXXI. Pro Foèvos Sancrofti liber 
cum duobus aliis I'oîvrvos, atque 
sic quoque hoc nomen invenimus 
scriptum pluries in inscriptione 
Graeca ad Theram spectante, ut 
monstravit Boeckh in Corp. Inscr. 
Gr.nr.24148. p.361. 369. Conf. etiam 
eundem in Commentt. Acad. Berolin. 
1836. p. 78. 79. Qui Grinus quod 
BaorlevaovOnens ts vpoov mox di- 
citur, indicio est, Therae illius, qui 
coloniae fuerat dux, posteros regiam 
sibi retinuisse dignitatem, qualem 
scil. in Dorum civitatibus obtinuisse 
novimus. Tu conf. Mueller. 1. 1. pag. 
337 et vid. nott. ad III, 136. Unde 
etiam hoc, opinor, repetendum, quod 
Delphos hecatomben ducit rex pu- 
blice missus e civitate sua ad Apol- 
linem, Dorum patrium deum ac tute- 
larem, cuius utpote c0yny#tov sacra 
procul dubio etiam in Theram e La- 
cedaemone coloni adduxerant. De 
Apollinis sacris in insula Thera cf. 
idem Mueller. I. l. p. 328 seq. Verba 
@fwv ano tis modog Enatoufnv 
valent: secum (Delphos) ducens mis- 
sam a sua civitate hecatomben deo 
(Apollini) offerendam; ubi quo sen- 
su 704.06 vox accipienda esset, mo- 
nui ad IV, 153. 

tav yévog Evpnuidns tov Miyvé- 


960 


HERODOTI 


puuidòns tv Mivvéov. Xosouévo dè to T'oivo t® faokdétzi 
tòv Onoaicav megì CAicov god n Ivdin, urigerv èv Afvn x0- 
div. 6 dì duetfero Atyov' ’Eydò ulv, avat, mpeofuvrepos te 


wy] i.e. qui genere Euphemida fuit, 8. 
e posteris Euphemi, urius e Minyis. 
Plerique codd. FEv&vpucdng, unus 
Vindobon. Ev&tvandns. Quod nunc 
vulgo legitur Evpnuidns, e pal. 
maria fluxit emendatione Palmerii 
(Exercitt. pag.23), Simsono (Chron. 
ad ann. 3389), Bouherio (Diss. He- 
rod. 12), Larchero, Muellero (Or- 
chomen. p.341), Thrigio (Hist. Cy- 
ren. p. 38), aliis probata. L'ertur 
enim inter Iasonis socios Minyas 
Euphemus, testo Pindaro Pyth. IV, 
455, ubi vid. Schol. coll. Spanhem. 
ad Callimach. II, in Apoll. 75 et Bur- 
mann. in Catalog. Argonaut. s. v. 
Add. Boeckh. ad Pind. ’’yth. IV. 
pag. 265 et in Commentt. Acad. Be- 
rolinens. ann, 1836. pag. 148. Cuius 
Euphemi compressu gravida facta 
Lemnia puella cum Batti progenito- 
rem partu edidisset, iure hic Battus 
dicitur Zuphemida. Ac Larcherum, 
quod omnes Argonautas vocatos fu- 
isse Minyas [conf. citat. ad IV, 150] 
contendit, ita ut Herodotus voce 
tov Mivvéoyv adiecta eum simplici- 
ter Argonautam indicare voluerit, 
missum faciamus; hoc vero tenca- 
mus, posthac quoque in C'yrene flo- 
ruisse videri hanc gentem, si quidem 
plures Enphemi nomine insignes viri 
ibi per insequentes aetutes occur- 
rant teste C. O. Mnuellero |. l. 

Vosmpévo di td Torro — god n 
Iv®in] i. e. sciscitanti lîrino — ora- 
culum edixit Pythia. Ut enim apud 
Nostrum verbum yocv valet respon- 
sun dare oraculum sciscitantibus (cf. 
VII, 220 coll. IV, 155), ita yoaodac 
est sciscitari, consulere oraculum, ut 
I, 40. 85. IV, SI. 155. 157. 163 
(ubi vid. nott.). V, 82. 

urigeLv Ev .11Bvn 01) Libyam 
ab Apolline monstratam fuisse haud 
mirabimur, ait Thrige 1.1. pag. dI, 
si hanc regionem ob eximiam uber- 
tatem iam Homero (Od. IV, 85—89) 
laudatam nec Graecis reliquis Batti 
tempore plane incognitam fuisse re- 
putemus. Qui idem pag. 104 seqq. 


veterum scriptorum testimonia lau- 
desque de hac regione collegit, quam 
amoenissimam atque in regionibus 
caeteroqui desertis atque aridis fer- 
tilissimam ob aquarum copiam aé- 
risque salubritatem veteres lauda- 
runt; inque his praecipue Pindarus 
ac ‘Theophrastus, ut sane intelliga- 
mus, cur eo potissimum deduxerint 
coloniam vel potius ducere iussi 
sint ab Apolline. Nec magis mira- 
bimur Libvam ab oraculo praedicari 
mxoivnoatoy IV, 159. Hoc vero mi- 
ramur, quae regio tot tantisque lau- 
dibns scriptorum veterum unanimi 
fere celebratur consensu, eam quar- 
to post Chr. n. saeculo in miseran- 
dam fuisse redactam conditionem, 
teste Synesio itemque sexti saeculi 
scriptore Procopio. At qui nostra 
aetate prae reliquis accuratius hanc 
regionem perlustravit, is et ipse 
pulcherrimam testatur se vidisse 
regionem, montibus, vallibus, salti- 
bus distinctam, arboribus plantis- 
que abundantem et fontibus bene ir- 
riguam; ut, si soli optimi iam ulla 
accederet cultura, colonis ex Euro- 
pa illuc deductis haud desperan- 
dum, fore ut pristinam ubertatem 
ac felicitatem tractus ille recupera- 
ret. Conf. Thrige 1.1. p. 112 et quae 
cx Della C'ellae diario potissimum 
protulit Ritter: Erdk. I. p. 924. 9% 
seqq, 943 seq. — In seqq. verba fa- 
ovs ae‘0e0d Larcher. reddit: conr- 
hé sous le poids des ans; Schweieh.: 
gravis ad maius quidpiam moliendun, 
hoc adiiciens «#/0808a1 explicari 
posse: loco se movrere (coll. IX, 52, 
ubi eeo&évres idem fere quod xt 
&#rtes), ut sane hic fere totius loci 
sit sensus: ,,Ego quidem prove- 
ctior iam sum aetate indeque minus 
aptus (gravis), qui loco me moveam 
ad iter suscipiendum coloniamve 
condendam.‘ Ac dudum monuerat 
Wesscling., haec verba ad senii in- 
commoda spectare, quibus di/ficulter 
ille erigehatur. Idem Hesych. exci- 
tat [I. p. 108, ubi @s/gouar* avo al- 


MELPOMENE. IV. 150. 151. 067 
nòn eiuì xa) fapvs cetosodtar* ov dé tiva tovd: tdv veotEodv 
nédeve tara mogev. Qua te Eheye tavta xal Edeixvve Es tÒv 
Batrov. tore pèv rocavra. pera dè ameRtovies ahopinv sigov 
TOU gomotnotov, ovTE Avv eldotes 6 0xOv ps En, ovte t07- 
ucovteS és apavis rompa amooteA4ev arorninv. ‘Entà dè eréovAs5I 
pstà taùta ovx Ve tiv Arion, év toto ta devdoza ravta ci 
tà év ti] vjo® hiv ÉvOg ipavav®n. poecuevooi dè toto. Oy- 
QuioLoi aootpege Ù Ivdin tv És AB amorxinv. drei te 
dì xaxod ovdiv nv og uiyros, réurovor és Koftnv aypéiovs 
ditnuévovs, eÈ ris Kontov 1 perotxiov amyuevos ein € A- 
Bunv. repinAavosuevoi dÌ avt)v ovtoL aTixovro xa 85 "Itavov 
modiv* Ev tavtn dèi cvuuicyovo: avdol roppvort, td oUvopa 


copa:] et de voce faoùs Sophocl. 
Trachin. 235. Oedip. Colon. 871, 
ubi recte exponunt pressum, gravu- 
tun. Vid. Doederlein. ad h. ]. p.446. 

xéleve tavta rotgestv) Ita 
cum recentt. edd. exhibui pro xé4eve 
zoLéev trade. In seqq. ad usum 
particularum &&a re — xal conf. 
I, 112. IMI, 135 ibiq. nott. Verba 
dioylno sizev TOÙ YONItnQUov (i. e 
nullam oraculi rationem habuerunt) ci- 
tat Thomas Mag. s. v. 040y/« pag. 
38. Tu cf. nott. ad II, 111. Ad verba 
is dpavèg zenpa (i. e. in incertum) cf. 
VI, 76: tv yao dî) Liuvnv raveny Ès 
gacpa apavès xdLdovoear x. T. 
A. Ad verba azootédiev arcovninv 
cf. nott. ad IV, 147. 


Cap. CLI. 


'Entà dè Èré0v) i. e. intra scptem 
annorum spatium S. septem prosimis 
annis. Tu vid. III, 131 ibique nott. 
et ad verba ovx ve Herod. HI, 10. 
IV, 50 ibique nott. In seqq. inta- 
ctum Feligui, tEavar8n, a Dietsch: 
mutatum in te nvardn, licet omnes 
refragentur libri scripti vulgatam 
retinentes, cum augmentum in hoc 
verbo vel apudAtticos omitti soleat. 
Vid. Bredov. p. 310 et conf. infra 
IV, 173. 

mooePeoE N Ted tnv ts ABunv 
amori nr) i. e. erprobravit Pythia, 
quod in Libyam coloniam non duxre- 
rint. De verbo roeogpéggtv conf. nott. 
ad I, 3 coll. Homer. Ili. III, 64. — 


pytna. 


Ad vocem ury0s in seqq. conf. lI, 
181 ibique nott. — In seqq. quod 
Dindorf. edidit rseimZavemuevo:, 
equidem cum Dietschio retinui, quod 
omnes afferunt libri et scripti et 
editi: reginZevouevor; conf. etiam 
Bredov. p. 389. 

és"Itavoy noUv] Praeter Stepha- 
num Byzant. ac l’tolemaeum nulla 
quantum scio urbis mentio, cuius 
plures adhuc supersunt numi. unde 
satis amplam olim fuisse urbem col. 
ligas, quae sita fuisse videtur in 
orientali Cretae ora, ubi nunc locus 
Palaeocastro: vid. Hoeck. Creta I. 
p. 426 et Forbiger: Handb. d. alt. 
Geogr. III. pag. 1037. Mannertus 
(VIII. p. 709) hanc urbem confun- 
dit cum altera, cui nomen Hliera- 
Ad Punicam urbis originem 
haud scio an referri possint numi, 
qui humanam ostendunt figuram, in 
piscinam quae exeat caudam, diis 
Syriacis prorsus similem, teste 
Hoeckio Creta I. p. 17 seq., qui ob 
Herodoti locum purpurae fabricam 
commerciumque hac in urbe fuisse 
suspicatur. Ad Cretenses vero quod 
nuntios mittunt Theraei,noli mirari: 
nam Cretenses prisco aevo re navali 
et commercio navibus instituto adeo- 
que etiam latrociniis excelluerunt: 
vid. nott. ad I, 2. In seqq. ad ver- 
bum crup:0ys.v adhib. nott. ad II, 
64 et ad vocem cneverdele nott. 
ad IV, 103; vuo r0ogrosvs (ut 
III, 42 ave cUsvs) dicitur _purpu- 
rarius, qui purpurae 8. muricis ca- 


568 


HERODOTI 


nv Kogofwos, 05 Epn va’ avéucav amevergteis armnéodai i 
Afunv xai AiBuns és IlAaréav vijoov. uo8ad di rovrov xei- 
davtes yov és Ononv. tx Sì Onons EmAeov xataoxozor avdes; 
tà agdta ov moddoi. xatnynoauevov dì tov Kogpafiov és tv 
vijoov tavinv dij) tiv Iiargav tòv puèv Kopaficov Asizova:, 
oLtia xatadirovtes 000v dn unvoiv, avroi dè ExAsov tiv rayi- 


1520rnv drapperéovres Ongaioror mEQÙ Tijs vioov. 


‘Arxcodnusov- 


tav dè tovtav xAÉGD ygovov toù ovpxsiuévov tòv Kogoftov 
énélime ta navta. pera dì vnùs Zauin, tîjs vavxANOOS 1v Ka- 


piendae exercet artem , ut apud Ae- 
lian. H. A. VII, 34. Lucian. Toxar. 
18. Arrian. Anabas. VII, 19, 7. Conf. 
Stephan. Thes. ling. Gr. T. VI. pag. 
7870 ed. Angl. Atque hac ipsa op- 
portunitate factum esse videtur Ita- 
lo interpreti, ut Corobins piscatu- 
ram exercens ventis in Libyam de- 
latus fuerit. Ad verba on’ dvéuov 
cemevecrzBele (a ventis delatus) cf. 
nott. ad cap. 103. Add. cap. 192. 


és IMlatéay vijoov] ITiaréav Me- 
diceus, Florentinus, alii. In aliis 
quibusdam exstat IlZara(arv, quae 
eadem lectionis varietas est IV, 156. 
169. Apud Scylac. 8. 108 (T. I. pag. 
308 Gail.) invenias IZiateai vulgo 
editum, quamquam codex IlZate:- 
aL praebet ; Stephanus Byzantinus 
habet: IMiareca, vijoos .LiBvns; 
sed idem 8. v. IMaraiaì, quae est 
Booetiae urbs, ita quoqne dici sceri- 
bit insulam ante Libyam. At JIZa- 
réav veram Herodoti formam esse 
puto, qui acque atque in aliis voci- 
bus penultimam in # non in et for 
mavit: vid. Rredov, pag. 198 coll. 
Mannerto X, 2. pag. 39, qui merito 
hanc formam praetulit. Ipsa insula 
non procul a Libyca ora Giligam- 
marum sita esse fertur, nunc cogni- 
ta nomine Zomba, in sinu, qui idem 
hinc tulerit nomen. Ubi receptacu- 
lum est transfugarum praedonumque 
asylum. ‘Tur conf. Schliehthorst. 1. 1. 
pag. 123, Rennel. p. 653, Ritter: 
Erdk. I. p. 954, Mannert. 1. 1., Pacho 
Voyage dans la Marmarique ete. 
pag. 52, Thrige: Hist. Cyren. pag. 
69 nott., Mueller. Geograph. Graece. 
minn. I. p. 412. Quibus Cr. addit 


Tafel. Dilucidd. Pindaricc. Specim. 
I (ad Pythicc. V, 112—122) Ra 2l 
seq. — Ad verba 300y dn 

conf. Herodot. I, 160. III, 152. 159 
et ad vocem xatnyniautyov nott. 
ad II, 56. III, 134. 


Cap. CLII. 


ingl) Conf. III, 108 ibique ci- 
tata. De Samiorum re navali, quae 
hoc etiam loco respicienda est, 
conf, nott. ad III, 122. Commercium 
autem, quod Samii cum Aegyptiis 
habuerint, vel e Polycratis atque 
Amasidis historia cognoscitur, de 
qua vid. III, 39 seqq. vavzingos 
navis dominus dicitar, ut I, 5. Plura 
vid. in Thesaar. ling. Graec. T. V. 
p. 1373 ed. Dindorf. — In seqq. ge- 
nitivum ércavrod retulerim ad orrie, 
ut unius anni cibaria intelligantur. 
Ad verbum yÀ xouevoi conf. nott. ad 
II, 102 et ad verba ov yee arde ro 
mvetuc nott. ad cap. 28. De apeliote 
monuimus ad cap. 22. De Tarfesso 
conf. quae ad I, 163 adscripsimus. 
Miot, Gallus interpres, hic quoque 
cogitat de loco, cui nunc nomen 
San Lucar de Barameda ad Guadal- 
quiviri s. Baetis fluvii ostia. Quae 
sequuntur verba de17 TOUT zeso- 
usro:, attigimus supra in nott. ad 
II, 77. Add. Aristid. I, pag. 181: 
méumovoi Pera nouni ynv Énl xa- 
Gar «qpoguas toù filov. — Quibus 
fabulis arctam censet C. O. Mueller. 
Orchomen. p. 342 fundari amiciti- 
am, quae olim Samiis cum Thera 
atque Cyrene intercesserit et quae 
posthac potissimum sub Arcesilao 
III fuerit probata. Cf. IV, 162. 


MELPOMENE. IV. 151. 152. 


” 


069 


Aatos, rAéovoa éx° Alyvntov arnvety®n È tv IAaréav tav- 
tv. avdopevo. dì ol Zapioi raga toù Kopeafiov tov avra 
Aoyov oitia ol Eviavtov xataAsimovor. avtol dè avayBevres 
éx tils vyoov nu) pArgouevor Alypvrtov Enxdeov, arogpeEgoLEvO: 


amnhiomtn avéno’ 


L) - e 
xal, où pag avis to rvevua, HoaxAéas 


otnAas diextegnoavtes arisovto é5 Taptnocov, &ein rouri 
Ms yoeduevor. tÒ dè EurogLov ToÙTO Nv axnpatov toÙUtov TOV Y00- 
vov, DOTE arovootHoavtES oUTOL dri00 ueviota dj ‘EAAnvov 
mavtov, tiv Muels atoexeinv lduev, éx qogriav txéodnoar, 


pera ve Zootparov rov Acodauavtos Alyivgmnv: 


, LI 
TOUTO YaQ 


ovx ole té doti tolcar dAiov. ol dì Zauior tqv dexatnv tov 


mv canpatov] Vertit Schweigh.: 
erat ea tempestale intactum hoc em 
porium,‘ in Lex. Herod. vocem @x7- 
outov exponens intactum, illibalum, 
nondum requentatum mercatoribus 
(emporium). Nec aliter accepit Lar- 
cherus ea, quae I, 163 de Phocaeensi- 
bus, primi qui Tartessum Graecis in- 
dicarint, traduntur, hisce minime ad- 
versari statuens. Quam in eandem 
sententiam Langius: ,, Diese Man- 
delssidile aber mar noch neu und un- 
besucht zu der Zeit ;‘‘ itemque Italus 
interpres: ,,tale emporio era allora 
intatto.‘ Substituit Sancrofti liber 
amelourov, i. e. intentalum (Graecis 
scil., cum antea Phoenicibus solis 
esset cognitum), quod ipsum, vel po- 
tius ametontor, si plures ferrent libri 
(nisi pro glossemate habendum), 
haud displiceret Valckenario, quo 
monente axnoatov dicitur purum at- 

ue intaminatum eodem modo, quo 
aneQuLov de urbibus ac regionibus 
integris, hostili ferro nondum viola- 
tis, apud Herod. III, 146. Thucyd. 
II, 18. Id vero ab hocloco alienum 
haud scio an iudicari debeat. Vox 
aunoxtos de pura atque illibata myr- 
rba adhibetur apud Herod. II, 86 
itemque de auro puro VII, 10,1, can- 
demqune vocem de omnibus, quae 
non mixta, pura, intacta et intami- 
nata sunt, dici posse, satis monstra- 
vit Struve Opuscc. I. p. 22, quo iam 
usus sum in nott. ad II, 86. Neque 
alio ducunt, quae Ruhnken. ad Tim. 
‘p. 17 et Blomfield. ad Aeschyl. Pers. 
620 in glossar. collegerunt: unde 


hoc quoque loco emporium dici pos- 
se existimem @x7gator, quod pu- 
rum fuit, npndum infectum et cor- 
ruptum multorum aliorum mercato- 
rum adventu et commercio, unde 
copiam magni lucri praebere potuit 
Samiis. Atque hunc in sensum acci- 
pere quoque videtur Barth: Corin- 
thiorum commerc. et mercat. hist. 
Partic. p. 35. — Ad locutionem 
dTOVOCTHIAVTEG orlo conf. nott. 
ad III, 16. e&roexsinv cum Bre- 
dov. p. 186 dedi pro vulg. ares- 
uinv. 

tOv Nueîis atpensinv Îduev] i.e. 
quorum certior ad nos pervenit notitia, 
Simili modo «rgexstn VI, 1. Pro 
lduev codd. omnes louev, quam 
eandem formam aliquot libri prae- 
bent I, 178. IV, 197, alienam illam 
quidem ab Herodoto, ut satis appa- 
ret ex iis, quae Br edov. p. All attu- 
lit. Verba sequentia usero ye Zoo- 
croarov x. t. À. hinc affert Eustath. 
ad Dionys. Perieg. 511. Hoc vero 
ad omnem teneri velim narrationem, 
Aeginetas aeque ac Samios anti- 
quo potissimum aevo inter Graecos 
excelluisse re navali, mercaturé 
magnisque hinc acquisitis opibus. 
De quo conf. nott. ad III, 59. 60. 
139. In seqq. ad tnv dendtny conf. 
nott. ad III, 57. Sex talenta, si qui- 
dem Attica intelligenda sunt (cf. 
nott. adIII, 89), constituunt ferme 
quindecim milia florenorum. Euboica 
vel Aeginetica talenta intelligere 
mavult Grote: History of GreeceIII. 
p. 372, ac probabiliter Euboica, quo- 


971) 


HERODOTI 


emnegdicov etsdovres, FÉ tedavta, EroLpoavto qadxiiov, xor- 
tijoos Agpolixod togorov: meéqui di avroù yovadv xepalaì 
mooxgoocoi sloL° xal avednuav és tò ‘Hoaiov, vaootmnoavIEs 
avro tpels qadxéovs xodoggovs Éntarmmgeas , toto: povvaoi t0r- 


QeLOLEvOvS. 


rum sexaginta (quae lucri fuit sum- 
ima) compleant 16000 libr. Angll. 

érxeo0l0v] Ita e pluribus codd. 
cum recentt. edd. rescripsi pro ézt- 
nxeQ0dé0v, quod praeter Portum, qui 
a voce énuneodns derivat, retinuit 
quoque Matth. In Philostrat. Vit. 
Soph. II, 21. $. 2. p. 603: ovdè fea- 
otns toù mietovos ovdèi Emme o- 
dia uactevov 7 toxovs, ubi sunt 
qui malint #rx80ds81a7, quod ipsum 
in l’hilostrat. Heroicc. py740 (p. 232 
Boisson.) eodem /ucri significatu le- 
gitur, revocatum e codd., cf. Bois- 
sonad. p. 625. Mihi in altero loco 
érixéodia utique retinendum vide- 
tur. Pro ér01m0avto (i. e. fuciundum 
curarunt) duo libri ér0i700v. Cf. 
modo III, 57 ibique laudd. Ad 702- 
xniov cf. IV, 81. De Argolicis crate- 
ribus mihi plura non constant. Inter 
alia poculorum genera commemorat 
C. O. Mueller. Handb. d. Archaeo- 
log. $. 298. Antiphanes pocta inter 
ca, quae singulis civitatibus pro- 
pria sunt, recenset quoque Argivos 
lebetes, teste Athen. I, 21 (49) p. 27 
D. Calices Argivi apud eundem 
Athenaeum XI. p. 480 C'. memoran- 
tur ér:Gnuor. ‘Tu cf. Panofka: Re- 
cherches sur les noms de vases etc. 
(Paris 1829) p. 19. 50, Krause: An- 
geiolog. pag. 50. 101, 293, qui cet 
Lesbios et Corinthios et vero etiam 
Argolicos crateres  commemorari 
apud veteres scribit: neque vero con- 
stare addit, qua re diversi fuerint 
a caeteris aut quid peculiare singuli 
habuerint. 

meéoue dì «vtod) Duo libri «ro. 
Sed vid. nott. ad cap. 15. 

yevrdv xegalai roorouogor elG1] 
Vocnlam oî post xepaZai e dunobus 
codd. a Wesselingio receptam ab- 
iecerunt posteri editores inde a 
Schweighaeusero, qui tamen postea 
(in Lexic. Herod. II. p. 136 seq.) 
eam nullo incommodo retineri posse 


Kugnvaiowor dì xai Onpaloro. és Zaulovs axo 


dixit, adstipulante censore Ienensi 
1828 Ergiinz. BI. 49. pag. 348. At 
lioc pronomine minime indigere vi. 
detur oratio. Ipsa verba sic inter- 
pretatur Wesselingius: yrypàzm ca- 
pita prominentia, in extrema, opinor, 
poculi ora, ornatus causa addita. 
Et sane obscurior h. 1. vox xg0xg06- 
cor, ad quam illustrandam vix vale- 
bit VII, 18%, ubi naves wgoxgoscso:. 
Conf, Stephan. Thes. L. Gr. T. IV. 
p. 5363 ed. Angl. Propius forsan 
hue spectat vox xg00ce: II, 125, ubi 
vid. nott. Larcherus reddit lun vis 
a vis de l'autre; nec aliter fere ver- 
naculus interpres: Rund um densel- 
hen maren Greifenkòpfe, einer den 
andern gegeniber. Nec aliter deni- 
que Italus: altorno al quale vi sono 
prominenti teste di grifi le une rivolte 
ulle altre. Add. Cavedoni in Bullet. 
degli Annali dell Instit. Archeolog. 
1843. pag. 198 seq. Mihi magis ar- 
ridet Wesselingii ratio; eandemque 
probatam inveni C. O. Muellero in: 
Archaeolog. $. 323, quo auctore in- 
telliguntur ,, vorspringende Thier- 
kopfe.* Ac perspici poterit hoc ex 
loco, quam mature Graecorum in 
operibus gryvphi ornamenti causa 
fuerint adhibiti, ut sane dudum an- 
tea ipsa de Gryphis fabula ad eos 
deducta videri debeat. "Tu cf. Voel- 
cker. Myth. Geogr. I. p. 184 seq. 
et quae in Excursu ad ITI, 116 mo- 
nuimus. to Hoaîoy de celeberrimo 
Iunonis templo apud Samios intelli- 
gendum, de quo vid. nott. ad IlI, 
60. Quod cum negasset Brunn. Ar- 
tificc. tempp. p. 6, recte verum ad- 
monuit Urlichs in: Rhein. Mus. N. 
E Ape 2: 

toîGi yovraoi fonosrouevovs] i.e. 
genubus inni.ros. Nimirum hi colossi 
genubus innixi basin efficiebant s. 
unonontne:diov (conf. I, 25 ibiq. 
nott.), quae craterem sustineret. 
Ne mireris tale artis opus: namin in- 


MELPOMENE. IV. 


TOUTOV TOÙ Fppov agata pidiai nevada: cvvexRNdNOev. 


152. 159. O71 


@noator, érei te tov Kugeftov Urovtes Ev tI) 100 armixovio 
és tv Ononv, aripperov, dg oqL elim vijoos énì Afvn exri- 
cuevn. Enoaiowo di Fade adeApeov re an’ adelpeoù méurnev 


sula Samo mature iam floruit artifi- 
cum schola, ad quam Rhoecus, Te- 
lecles, Theodorus, alii pertinent 
indeque etiam Crocso magnum ar- 
genteum cratera a ‘l'heodoro circa 
Olymp. LVIII elaboratum esse legi- 
mus I, 51, ubi vid. nott. Hic vero 
crater quo tempore probabiliter fue- 
rit elaboratus, si quaeras, loc ad 
Olympiadem XXXVII referendum, 
si Samios ex Tartesso rediisse circa 
hanc Olympiadem statuas cum C. 0. 
Muellero Handb. d. Archacolog. $. 
60. p. 10 ed. tert. Et sane hoc ex 
Herodoti verbis apparet, cratera 
confectum esse, quo tempore Ie- 
raeum exstructum iam fuit. De quo 
diximus ad III, 60 coll. ad III, 4l. 
Thiersch. (a Cr. laudatus) Epoch. 
d. bild. Kunst p. 186 seq. 190 seq. 
ed. alter. Larchero auctore (Tab. 
chronol. p. 606) Colaei navigatio 
ad Olymp. XXXIV, 4 s. 640 a Chr. 
n. refertur; unde sequitur, crateris 
opus Olympiadi XXXV adscriben- 
dum esse; quo tempore, nimirum 
vel ante Olymp. XL, Samiorum res 
floruisse novimus; cf. nott. ad III, 
39. 139. — Quibus haec addit Cr.: 
n Viscontius in explicando puteo a 
tribus Silenis sustento nostri loci 
admonet in Museo Pio-Clementino. 
Cf. Stuart. Antiqq. Athen. ed. nov. 
I. p. 491 vers. German. Darmst.“ 
GvvesonINoar] ,yIn coalitis et con- 
sociatis artissime unimis illud valet. 
Conf. Stob. Serm. XXVIII. pag. 197 
(I. pag. 443 Gaisf.]. Philostr. V. 
Soph. II, 2. pag. 566.4 MHW'essel. 
Addit Schweigh. Porson. ad Euri- 
pid. Med. 136, quo observante qpidia 
xéxoara: omnino valet: amicilia in- 
tercessit, inita, quasi mita est. Tu 
ef. etixm Herod. VII, 151. Cr. con- 
ferri vult, quae ad Plotin. Enn. I 
lib. VI. c. 7. p. 56 A. ed. Rasil. ad- 
notata sint. De forma ov: enon®n- 
Gay conf. Bredov. p. 125. — és Zx- 
péovs eodem modo dixit Noster, quo 
VI, 65scripsit: 7 fon n #5 tov 


dInucgatov et I, 123 riuowpinv é00- 
uévnv és Actveyea, Conf. etiam IV, 
166. 


Cap. CLIII. 


Bnealoror dè fade] Quae sequun- 
tur verba: adelpr6v te dr  ddtlpe- 
où néumev malco dazovra, xai drò 
TOY go0ov arodviwv Ente tovray 
avdors, sana si sunt neque mendnm 
subest, nihil aliud significare pos- 
sunt, nisi: placuit Theraeis, uf de 
duobus fratribus unum sorte designa- 
tum (indeque ab altero fratre quasi 
avulsum) mitterent (in coloniam) item- 
que (alios) wiros e septem civitatis 
Theraeorum pagis 8. vicis. delectos : 
quibus ducem regemque constituerent 
Battwn, per duas naves dispositix. 
Ubi iure quaeras, quid illud omnino 
sit: aded@peov te dr adelprod réu- 
EV, quove sensu his fratribus op- 
vonantur aut cum illis coniungantur 
vdoes amò tv qwoemv x. t. Z., i. e. 
‘Theraci viri ex omnibus vicis dele- 
ceti. Quare, ut mea fert opinio, men- 
do quodam laborat hic locus, cuius 
sensum profecto non assecutus est 
Ed. Voswinckel (De ‘Theraeorum in- 
sulis p. 45) sic scribens: ,,Itaque in 
consilio fuit fratrem sortito ex VII 
regionibus mittere, quorum dux es- 
set Battus 8. Aristotele8s.‘‘ Quo re- 
ctius A. Schoell ITerodotea verba 
sic reddidit: ,,Da gefiel den The- 
raeern, je von zwei Briidern Einen 
zu schicken, nach dem Loose, und 
zwar (?) Miinner aus allen ihren Be- 
zirken u. 8. w.'; quem si sequimur, 
ipsi viri e septem pagis delecti non 
alii erunt, nisi fratres sortito in co- 
loniam missi: quod num IlIerodoti 
verba, qualia nunc leguntur, patian- 
tur, dubitaverim, vel propter parti- 
culas te xaÌ, quibus iunguntur ad#4- 
quov TE nol «vdous, adeo ut iidem 
hi esse nequeant. Liberius adeo 
Langius: ,,und die Theraeer be- 
schlossen, der Bruder solite mit sei- 


Oi dè153 


972 


HERODOTI 


meio dagovta, xal arrò tav Yiopav araviav xa éovrav av- 
doas, siva. dé opecov xal nysuova xaì BaorAéa Barrov. otta 
dn otedRovo: dvo mevinuoviEgovs és tv ITAaréav. 


Tavra dì Ongator Aépovar 
cvupEgovtaL NIN Onoator Kvonvaico.. 
meoì Bartov vvdauds ouolopéovor Enea. 


ta È ExlAoima toù Aoyov 
Kvonvaio. vag ta 
Aéyovai yae 


oùto' fot ts Kentns ‘Ab0s mods, év ti éyévero "Eréagzos 


nem Bruder loosen (?) und so woll- 
ten sie Mannschaft hinschicken aus 
allen ihren Gauen etc.‘, qui et ipse 
nullam particularum te xo ratio- 
nem habuisse videtur. Mihi, uti dixi, 
mendum subesse videtur libros ma- 
nuscriptos, quotquot exstant, longe 
antecedens indeque omnibus com- 
mune. — Ad formam fade, quae sic 
scripta reperitur I, 151. IV, 145. 
201. VI, 106; conf. Bredov. p. 314. 
Efdem formf usi sunt Theocritus 
XXVII, 22 et Apollon. Rhod.I, 867, 
qui aliis locis aeque atque Homerus 
dixit «vade. Ad verba xe%@ lazovra 
ef.IV, 94 ibiq. nott. In proxime an- 
tecedd. cum Dietschio retinui @r7y- 
yeZ0v, e Florentino aliisque allatum 
libris: ex ora Stephani fluxit @x7y- 
y£22 0v, quod dedit Dindorf. Plate- 
am insulam a Batto Theraeisque 
conditam Larcher. l. l. refert ad 
Olymp. XXXV, 2 s.639 a Chr. n. 
Add. €. O. Mueller. Orchomen. pag. 
344 et Fischer Griech. Zeittafeln 
p. 97. 

nai CITÒ TOV 7WWWv QTAvIWY 
Erto fovrov] Sanerofti liber offert 
quetov et fovattor, quod praeferret 
W "esseling. , gi itidem exstaret aza- 
céov. Vulgatum nos cum Schweigh. 
et caeteris edd. recc. retinuimus, cum 
intelligantur vici 8. tribus, quarum 
septem per insulam Theram fuerint, 
quem numerum septenarium in omni- 
bus Bocotorum coloniis praevaluisse 
Boeotisque quasi proprium fuisse, 
ad Apollinis sacra (ad sidera plane- 
tasque opinor) spectantem conten- 
dit C. O. Mueller. 1. I. pag. 337 coll. 
221. Equidem ex his septem vicis 
t7v x6div, quam supra IV, 150 No- 
ster commemorat, constitisse putem, 
i. e. Theraeorum ‘rempublicam 8. ci- 
vitatem, quae eadem quoque in in- 


scriptione Graeca (v. Corp. Inser.II. 
nr. 2465) intelligenda erit, ubi @r 
us x0£0g mentio fit, cum ipsa 
urbs, hoc nomine significata, nun- 
quam in hac insula exstitisse videa- 
tur (vid. Ed. Voswinckel: De The- 
raeorum insulis p. 34. 62), alioque 
inde pertineant, quae urbis amplae 
rudera in hac insula se vidisse te- 
stantur plures recentioris aetatis 
peregrinatores, quorum testimonia 
profert Thrige Hist. Cyren. pag.35. 
Ipsos hos septem y@opovs, quibus 
‘Theraeorum civitatem constitisse 
Noster h. 1. tradit, haud novimus: 
unam, cui nomen .Me/aenae, eruit 
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Gr. II. 
p. 370. Tria alia oppidorum s. vi- 
corum nomina (0eam, Eleusinem, Pi- 
raeum) ex inscriptionibus atque ex 
Ptolemaeo attulit Voswinckel l. L, 
quae num ad antiquos Dorum ze 
Q0vrs septem revera pertinuerint, 
non satis certum videtur. Mox cum 
recentt. \edd. scripsi xal Myenore 
uai Pfacidéa, quae vulgo, meliori- 
bus libris invitis , legebantur inverso 
ordine. 

ovr@ dn otE.lOvoL dvo meytrjuos- 
tégovg] i. e. duas naves penteconteros 
mittunt. Cf. nott. ad III, 52. Una 
modo navem illos implevisse scribit 
Iustinus XIII, 7. 


Cap. CLIV. 


cvugpegovtatL] i. e. conveniunt. Cf. 
nott. ad IV, 13. 

fori ts Korens Albòs n0%g],, Epi 
cum initium ; conf. Odyss. XIX, 172 
et Krueger ad Dionys. Halic. Histo- 
riograph. p. 85.‘ Cr. Add. Odyss. 
1II, 293. IV, 814, quae attulit Lbar- 
dy. — Apud Stephan. Bysz. pag.601 
commemoratur'Oafog, w0%5 Ken 


MELPOMENE. IV. 153. 154. 


573 


Baordeds, 05 tri Puparel dunrogi, ij oUvoua Mv Deoviun, énl 
tavrn Eynue @AANv puvatxa. n dè ére0eA8ov0a èdixatev elvai 
ai td foyo untovi) ti Dooviun, ragéyovod te sax xal rav 
éx° avuti) ungavanevn: xal téX06 uaydoovvnv èrevetxaca ol 


ans, Elev8éevns 00 n00E0, cuius 
urbis nomen nonnulli, ut Xenion 
(qui de rebus Creticis scripserat), 
repetebant axò Oagov roù ‘Anaxdi- 
dos, tig dvyatoos roò Miva, cum 
alii essent, qui a loco praecipiti de- 
rivarent, quia teste eodem $Stepha- 
no eiusmodi loca praecipitia vocent 
a«tovs. Quod non fugit Wesselin- 
gium quaerentem, num eadem sit 
urbs atque ZaÉ06, cuius aliquot su- 
persint numi. Oaxidem tellurem me- 
morat Apollon. Rhod. I, 1131 coll. 
Serv. ad Virgil. Eclog. I, 66. At 
apud eundem $tephanum legitur 
quoque "AÉog (sic; scribendum °4é05) 
mod Kontne, os Heodoros év te- 
raern, ad quam urbem quoque spe- 
ctant numi adhuc superstites, de 
quibus plura vid. apud Forbigerum: 
Handb. d. alt. Geogr. III. p. 1041 
not. 77, ubi etiam inscriptionem af- 
fert e Corp. Inscr. Graecc. II. nr. 
3050, ubi vid. Boeckh. p. 638 coll. 
401 Vol. II. Locum antiquae urbis 
invenisse sibi videtur Pashley Tra- 
vels in Cret. I. pag. 147. Mannertus 
VIII. p. 726, cui 4505 eadem est urbs 
atque’Oaféos, huius ipsius nullam 
aliam fieri mentionem ea de causa 
arbitratur, quod ad Eleuthernae di- 
tionem haud dubie pertinuerit non 
procul ab ea ipsa urbe prope fluvium 
Oaxem, qui Mannerto idem esse vi- 
detur atque Petrea occidentem ver- 
sua ab urbe Retimo decnurrens. 

0s érì Svyaroel — énl raven È;n- 
pe] i. e. qui cum filiam haberet matre 
orbatam, alleras iniil nuptias, sive, ut 
Valla reddidit: ,,amissa urore indu- 
cit filiae novercam.‘‘ Ubi vix opus 
admonere de vi praepositionis érÌ, 
quae vel in verbo subsequenti é x e 0- 
#28060 cognoscitur. Ad éx} rav- 
Tn, quo pronomine repetitur ante- 
cedens éxì @vyarol, cf. modo IV, 
122 ibique nott. Etearchus dicitur 
Bacrievs urbis, eo sensu quo IV, 
150 Grinus facrdevov Orons voca- 
tur: vid. nott. ad III, 136. Idem 


nomen in Cyren. inscriptione occur- 
rit (Corp. Inscr. Vol. III. nr. 5163) 
et in Spartana (ibid. nr. 1412 Vol. 
I.). Atque apud ipsum Herodotum 
Etearchus, Ammoniorum rex, inve- 
nitur lI, 34. Nomina /kronimes ac 
Themisonis allegorica esse contendit 
C. O. Mueller. Orchomen. pag. 342. 
Etenim et sapientiae et iustiliae signi- 
ficationem continere videntur. Pgo- 
viua sacerdos Iunonis Cyrenensis 
dicitur in inscriptione Graeca Vol. 
III. nr. 5143; @eulcw0y invenitur 
ibidem viri nomen Vol.III. nr. 5163. 
ndv in’ «vr pnyavopntvn] i. e. 
quidvis adversus illam moliens. Nec 
aliter fx) cum dativo loco simil- 
limo VI, 88 et in proxime seqq. Tu 
conf. nott. ad IV, 80, et ad locutio- 
nem ipsam rav unyavaodai Plato- 
nicam formulam ravra motsîv in 
Phaedon. p. 114 C. (ubi vid. Hein- 
dorf.@ag. 249). Apolog. Socr. cap. 
29. pag.39 D ibiq. interprett. Monk. 
ad Euripid. Hippol. 281. Nec mul- 
tum differt x@v toXua@v in Plutarch. 
Themistocl. 16 et radv xivev apud 
Herodot. V, 96. In verbis proxime 
antecedentibus: n dì — #dixalev 
elrai x.T. À. vox Édixatev, quae pro- 
prie valet: iustun aequum esse puta- 
bat (conf. 1,89. II, 172 et allata ad 
VIII, 26) hoc loco vix aliud est at- 
que: volebat, ad se pertinere putabat, 
ut re ipsa novercam se praeberet; 
conf. etiam infra cap. 186. 
uazlocuvnv Enevelnaca ol) i. e. 
impudicitiae crimen ei ubi intulit. Me- 
diceus érevejmovoa, At plerique 
scripti libri tuentur vulgatam item- 
que Eustath. ad Homer. Ili. p. 1183, 
40 s. 1250, 36. Ad ipsum verbum cf. 
IV, 166. VIII, 10. I, 68. 131 ibjiq. 
nott. Apud Homer. Ili. XXIV, 30 
invenitur vox payzZocvvn, quae 
cum serioris sit aetatis eademque 
de feminis nec vero de viris adhibea- 
tur, omnem istum Homeri locum a 
posteriori manu insertum voluerunt. 
At yuvaîxec pagiorara. iam apud 


574 HERODOTI 
neider tov avdoa tabra Exeuv odto. 0 dì avayvawoBels daò ti 
puvaròs égyov ovx Gorov Eunyavato eri ti dvpatoi. Nv yeo 
òn Osuiocav, avio ‘Ongatos Eurogos, év ti Atd° tovtov 0 
°Eréagyos nagarafav èrÌ teivia Etoguoî, N pév of dinxovioewr, 
ot av denti. sasi te dè teooxade, apaycav ol rapadidor riv 
Eovtod Pvyatéoa xai tavrnv énéisve xatarmovidaai araya 
povta. 0 dt Osulocav, mepinuextnoas Ti ardtn ToÙ Goxov xal34 
diaAvoRuevos tv Esuvinv, érotee toede. ragaAafav tiv xatda 
arénAes” 008 dè épévero èv ro medayer, amocievpevos tiv ttog- 
xaoiv ov Ereapgov, ogorvioioi «vtr diadijoas xatiue Ès 10 
155wédapos, avaonacas dè darixeto éc tv Ononv. ’EvBevrey dì 
tv Dooviunv raparlafdov Ioivuvrotos, Edv tav Enoaiov 
x avo doxiuos, éradiaxevero* yoovov dè mepurovros ébepévero 


Hesiod. Opp. et D. 584. Alia dabit 
IIeynius in Observv. ad Homeri lo- 
cum T. VIII. p. 593. — @vayvo- 
codes est: adduclus, impulsus ab uxo- 
re. Citat Suidas 8. v.'Tu conf. nott. 
ud I, 68. VI, 50. 

Eni Esivia] i. e. quem ut hospitem 
hospitali coena muneribusque eacepil. 
Estiva haud pauci praebent. libri; 
alii Escvl«. Ald. Eevin. Sed unum 
verum est ge/vea. Cf. II, 107 ibiq. 
nott. IX, 83, et quae de hac formula 
disputavit Voemel i in Programmate, 
quod prodiit Francof. 1831. 4. de lo- 
cutione éri Éefvia xalsîv; in qua 
Estvix unice ad munera hospitalia 
iis, quibuscum hospitium ineatur, 
offerri solita pertinet, ita ut haud 
raro nibil nisi convivivn significet 
hospitale. Tu vid. ibid. potissimum p. 
S et nott. ad Demosthen, de Halones, 
$. 20. p.531. Quod sequitur mox pv 
Sevinv, eo declaratur ipsum hospitii 
ius, in haec munera initum, I, 69. 27. 
III, 39. — Ad #Éoguo? cf. II, 133 
ibiq. nott. et ad sequens 7 uèv 'Gre- 
gor. Cor. de dial.p.-1471 et nott. ad ITe- 
rod. I, 118. III, 60. Quod sequitur 
dendi, retinui cum Dindorf. (C'om- 
mentat. p. XXVIII), Bredov. p. 324 
et Dietschio; Bekkerus scripscrat 
denden. Ad verbum MEQUMUEXTNGAS 
conf. nott. ad I, 44. 

dmocrevuevos Tv éEooxucocir] i. e. 
quo se exsolveret iurisiurardi ab Ete- 
archo impositi religione. Ita inter- 


pretatur Valcken. Tu conf.IV, 203. 
I, 199 ibique citt. Markland. ad 
Euripid. Iphigen. Taur. 1461. 


Cap. CLY. 


Ilolvuvnorog — inallazevero; i. 
e. pellicis loco habebat, mallaxz 
érerro, ut habet Hesychius. Verbi 
nellonevecta: hoc sensu apud Plu- 
tarchum aliosque scriptores obvii 
locos praebet Thesaur. ling. Graec. 
VI. p. 121 ed. Dindurf. — In seqg. 
scripsi nat pro zig, quod sane in 
Ilomero sic dissolutum probarunt 
viri docti (vid, Lobeck. in Pro- 
gramm. Regiomont. 1856 P. I de 
synaeresi et diaeresi p.3.4), abHe- 
rodoto autem alienum esse recte 
monuit Bredov. p. 173 seq. Itaque 
etiam infra cap. 160 et 161 revocari 
raÈs pro nate. 

zeovov dè meguiorto;] i. e. tempo- 
ris decursu, ut II, 121. 133. Quod 
Is. Vossius adseripserat OILOYTO:; 
(progressu temporis, ut VI, 86. VII, 
197 sive V, 68, ubi xodrov mpofiai- 
LOvTOS), co minime opus, quamris 
neutrum ab Herodoti usu abliorreat. 
— Iam ipsam famam, quam Cyre- 
naeis haud ingratam copiosius re- 
tulit Noster, nonnihil mutatam ac 
breviorem invenimus apud Pindar. 
Pyth. IV et V, ubi consulantur scho- 
lia Gracca. Aliam atque Herodotus 
narrationem de colonia Cyrenem de- 


MELPOMENE. 


IV. 154. 155. ° DIO 


oi mais logvogpavos xal rpavAòs, to ovvopa érédn Barros, ds 


ducta exhibet Iustinus XIII, 7 coll. 
Pausan. X, 15. $. 4. Schol. ad Cal- 
limacb. in Apollin. 69. 74; aliam Me- 
necles in Schol. ad Pind. Pyth. 1V, 
10 (coll. Tzetz. ad Lycophr. 88() 
atque Acesander (ibid. ad init.). 
Quae ‘omnia accurate disquirens 
Thrige Hist. Cyren. pag. 50 Hero- 
doti narrationem, Theraeis proba- 
tam, ad verum proxime accedere 
sibi videri monet, argumentis sub- 
iectis, e quibus Herodoti narratio- 
nem reliquis praestare appareat. 
Atque ibid. pag. 84 iis, qui recen- 
tiori aetate de Cyrene a Theraeis ac 
Spartanis condita dubitarunt, vete- 
rum scriptorum haud pauca opponit 
testimonia, quibus Battum edo- 
cemur Cyrenes fuisse conditorem 
ipsiusque urbis originem Theraeis, 
Spartanorum colonis, adscribendam 
esse. 

(oxvopwovos nai teaviog] lexvo- 
govos omnes libri praebent Hero- 
dotei; idque merito retinuerunt edi- 
tores, quantum scio, omnes. Quod 
enim ad bh. |. attulit Wesselingius 
Scholion Sangerm. l[ox0pwvog* TOY 
poyrdcdlov ovn Eder Asyerv, ci 
arxelavvovor e Hoodotog (x0pwvoy, 
in hoc delenda est extrema vox Î070- 
govos et pro fo y0opwwos scriben- 
dum fcyxvopovos; vid. Bekker. 
Anecdd. p. 100, 22 et Dindorf. in 
Thes. ling. Graec. IV. p. 709. Sed 
Wesselingius, falsa deceptus le- 
tione, haec addidit: ,,Battus sane 
non erat Zextopwwos, erili lingua et 
gracili sono, quales logvopovo:, sed 
vitio naturae innato lingua in profe- 
rendis animi sensis offendebat atque 
haesitabat, et tales Îog0pwwvot, si 
put eorum praepeditur lingua, Gr 

ogovtar toù qpoveîv, ut loquitur 
Aristotel. Probl. XI, 35.‘ coll. XI, 
30. Quare Wesselingio placuit Bat- 
tum obligatione linguae laborasse pri- 
mum et deinde /inguae nodis solutis 
loqui coepisse ex Iustin. XIII, 7. Ne- 
que tamen in Herodoti textu, in quo 
codd. nihil variant, quidquam mu- 
tari ille voluit; in quo eum secutus 
est Schweighaeus., probante Thrigio 
1, 1. p. 41, modo (67v6090v0s ea acci- 


pias notione, qua illud alterum lcy0- 
g0vos accipi volunt, quo nullus sane 
Graecus scriptor usus esse videtur; 
ac dicitur /cyvogpaovog, cui lingua hae- 
sttat, cuì additur ad meliorem intelli- 
gentiam rgarZ0s, i.e. balbus, blaesus: 

quod utrumque ad unum idemque 
linguae vitium spectat, Xaesitantiam 
linguae dico. Vid. Meier. in Erschii 
et Gruberi Encyclop. Sect. III. Vol. 

VI. p. 150, qui Aristotelem l. supra 
laud. (Problem. XI, 30) secutus 
toeavZov dicit eum, qui singulas li- 
teras recte enuntiare nequeat (nos: 

lispeln, stammeln). (cgr0pwvoy eum, 
qui ipsas syllabas bene coniunctas 
eloqui nequeat, sed haereat; nos 
stottern. Ac voce Îogvogpovos eadem 
in re utuntur Iferaclides Ponticus 
pag. 7 ed. Koeler. (Herodotum ille, 
ut videtur, secutus, quapropter et 
ipse Koeler pag. 41 a lectione /0cyvo- 
govogs apud Herodotum standum 
censet), Plutarchus De Pyth. Orac. 
pag. 405 B. Schol. ad Pindar. Pyth. 

IV init. Hesych. s. v. fattapi$s1y 
I. p. 707 et 708. Suidas s. v. Bar- 
tos et Pattagizerv T.I. p. 423. Pro- 
verbium e cod. Bodleiano in Gais- 
ford. Paroemiograph. Gr. p. 27: fat- 
ragigev cnò Bartov tivOS ÎGyvo- 
govov. Plura vid. ad Diogenian. 

III, 68 (Patrapigerv avTÌ TOÙ teav- 
Li%E.v) allata in Corpor. Paroemio- 
graph. Graecc. ed. de Leutsch et 
Schneidew. I. p. 227. Sed Demo- 
stheni cognomen BareZov ab inimi- 
cis inditum huc referri vix poterit, 
licet alii scribant Battedov; vid. 
Voemel ad Libanii Praefat. Demosth. 
p. 301 seq. 

Quae cum ita sint, nolui equidem 
[cxopwvos recipere, suadente quam- 
vis Schneidero in Lex. Gr. 8. v., ubi 
Gallorum huc refert verbum béga, yer, 
cum roavà:zev sit grasseyer. Qui li- 
berius haec ita reddidit C.O. Mueller. 
Orchomen. pag. 343: ,,Nieser hatte 
cine kreischende und heisere Stimme,‘‘ 
omnem famam de balbutie, quam 
migrationis tradunt fuisse causam, 
explicationem videri contendit, e si- 
mili sono vocum fiettog et Bartagi- 
$erv confictam. Langius, vernaculus 


è 


574 


HERODOTI 


neider tov avdoa taùra Egerv oUtoA. 0 di avayvaodels vao ti 
PUVALKOS Eopov ovx 0010v éunyavato tr ti Bvyaroi. mv yao 


n Osuiocav, avne ‘Onoatos Euro0gos, ev t] Ato 


toùror 0 


Eréaggos mraguiaBov ex) Eetvia égopxoî, n 7 pév oi dinxovnosr, 
ot. av dendn. énsi te dè tedoxode, apayov ol ragadidot tiv 
ÉurOÙ Pvpartoa xai tavtnv Exéldeve xatarovidaa: araya 
povta. 0 dè Oeuloav, mepinuextnoas Ti) dmatn Toù Ggxov xalz4 
diaAZvoauevos tv Esivinv, érotee torade. rapaAafav tiv zatda 
anénàee* 005 dè Epévero èv ro nedayer, arrocievevos tiv ée0e- 
xagiv tov Etsaggov, oqoviowoi avv diadijoas xariue és 10 


155 aéAapos, avaomacas dè amixero È t]v Ononv. 


°Ev8evrey dè 


tnv Dooviunv raparlafav ITorvuvnotos, Éqv tv Eygaiav 
aviy doxcpos, raliaxevero* y00vov dè mepuiovios ébspévero 


Hesiod. Opp. et D. 584. Alia dabit 
Ieynius in Ubservv. ad Homeri lo- 
cum T. VIII. p. 593. — dvayvo- 
odeis est: adduclus, impulsus ah ux0- 
re. Citat Suidas 8. v. Tu conf. nott. 
ud I, 68. VI, 50. 

inì Eefnia] i. e. quem ut hospilem 
hospitali coena muneribusque eacepit. 
Éscvea haud pauci praebent, libri; 
alii gecvia. Ald. gevin. Sed unum 
verum est ée/vea. Cf. II, 107 ibiq. 
nott. IX, 88, et quae de hac formula 
disputavit Voemel i in Programmate, 
quod prodiit Francof. 1831, 4. de lo- 
cutione éri Ésfvia xadeîv; in qua 
Èstvia unice ad munera hospitalia 
iis, quibuscum hospitium ineatur, 
offerri solita pertinet, ita ut haud 
raro nihil nisi convirivn significet 
hospitale. Tu vid. ibid. potissimum p. 
S et nott. ad Demosthen. de Halones. 
$. 20. p.531. Quod sequitur mox yy 
Sevinv, eo declaratur ipsum hospitii 
ius, in haec munera initum, I, 69. 27. 
II, 39. — Ad #Éopxoî cf. III, 133 
ibiq. nott. et ad sequens 7 uèv 'Gre- 
gor. Cor. de dial.p.471 etnott. adlIe- 
rod. I, 118. III, 60. Quod sequitur 
den8i), retinui cum Dindorf. (Com- 
mentat. p. XXVIII), Bredov. p. 324 
et Dietschio; Bekkerus scripserat 
dendén. Ad verbum TEQUNLENTNOAG 
conf. nott. ad I, 14. 

ATTOGLEVLEVOG ‘tùv #E0guooir] i. e. 
quo se casolveret iurisiurandi ab Ete- 
archo impositi religione. Ita inter- 


pretatur Valcken. Tu conf. IV, 203. 
I, 199 ibique citt. Markland. ad 
Euripid. Iphigen. Taur. 1461. 


Cap. CLV. 


IloXvuvnotos — émallanevero] i 
e. pellicis luco habebai, xallaxi 
éxorro, ut labet Hesychius. Verbi 
rallexevecda: hoc sensu apud Pla- 
tarchum aliosque scriptores obvii 
locos praebet Thesaur. ling. Graec. 
VI. p. 121 ed. Dindorf. — In seqg. 
scripsi z@îs pro zig, quod sane in 
Homero sic dissolutum probarunt 
viri docti (vid. Lobeck. in Pro- 
gramm. Regiomont. 1856 P. I de 
synaeresi et diaeresi p.3.4), abHe- 
rodoto autem alienum esse recte 
monuit Bredov. p. 173 seq. Itaque 
ctiam infra cap. 160 et I61 revocavi 
maîs pro nais. 

zoovov }S neQuOvtO;] i. e. tempu- 
ris decursu, ut II, 121. 133. Quod 
18. Vossius adscripserat MQOLONTO; 
(progressu temporis, ut VI, 36. VII. 
197 sive V, 58, ubi yoorow a pope 
1'OVTOS), eo minime opus, quamvis 
neutrum ab Herodoti usu ablorreat. 
— Iam ipsam famam, quam Cyre- 
naeis haud ingratam copiosius re- 
tulit Noster, nonnihbil mutatam ac 
breviorem invenimus apud Pindar. 
Pyth. IV et V, ubì consulantur scho- 
lia Gracca. Aliam atque Herodotus 
narrationem de colonia Cyrenem de 


MELPOMENE. IV. 154. 155. 


OTO 


oi naîs (ogvogpavos xa. teavAos, to ovvoua étédn Barros, ds 


ducta exhibet lustinus XIII, 7 coll. 
Pausan. X, 15. $. 4. Schol. ad Cal. 
limacb. in Apollin. 65. 74; aliam Me- 
necles in Schol. ad Pind. Pyth. IV, 
10 (coll. Tzetz. ad Lycophr. 880) 
atque Acesander (ibid. ad init.). 
Quae ‘omnia accurate disquirens 
Thrige Hist. Cyren. pag. 90 Hero- 
doti narrationem, ‘Theraeis proba- 
tam, ad verum proxime accedere 
sibi videri monet, argumentis sub- 
iectis, e quibus Herodoti narratio- 
nem reliquis praestare appareat. 
Atque ibid. pag. 84 iis, qui recen- 
tiori aetate de Cyrene a Theraeis ac 
Spartanis condita dubitarunt, vete- 
rum scriptorum haud pauca opponit 
testimonia, quibus Battum edo- 
cemur Cyrenes fuisse conditorem 
ipsiusque urbis originem Theraeis, 
Spartanorum colonis, adscribendam 
esse. 
loxvoporos nai tgaviòs] l0xvo- 
gpovos omnes libri praebent Hero- 
dotei; idque merito retinuerunt edi- 
tores, quantum scio, omnes. Quod 
enim ad h. l. attulit Wesselingius 
Scholion Sangerm. {o70pwvos' TOY 
poyiieélov ov ébor Zéyev, 21° 
daelavvover’’Hoodoros f0x0pwwvor, 
in hoc delenda est extrema vox l070- 
govos et pro lc y0gwwos scriben- 
dum ‘cxvopovos; vid. Bekker. 
Anecdd. p. 100, 22 et Dindorf. in 
Thes. ling. Graec. IV. p. 709. Sed 
Wesselingius, falsa deceptus le- 
tione, haec addidit: ,,Battus sane 
non erat Zextopwvos, exili lingua et 
gracili sono, quales icgvopavo:, sed 
vitio naturae innato liugua in profe- 
rendis animi sensis offendebat atque 
haesitabat, et tales (0x0pwwot, si 
uidem eorum praepeditur lingua, Gti 
cgovtar TOÙ quwrveîr, ut loquitur 
Aristotel. Probl. XI, 35.‘ coll. XI, 
30. Quare Wesselingio placuit Bat- 
tum obligatiune linguae laborasse pri- 
mum et deinde /inguae nodis solutis 
loqui coepisse ex Iustin. XIII, 7. Ne- 
que tamen in Herodoti textu, in quo 
codd. nihil variant, quidquam mu- 
tari ille voluit; in quo eum secutus 
est Schweighaeus., probante Thrigio 
1. 1. p. 41, modo l0yvogpovos ea acci- 


pias notione, qua illud alterum l070- 
gwvos accipi volunt, quo nullus sane 
Graecus scriptor usus esse videtur; 
ac dicitur loyvopowog, cui lingua hae- 
sitat, cui additur ad meliorem intelli- 
gentiam rgarA0g, i.e. balbus, blaesus: 
quod utrumque ad unum idemque 
linguae vitium spectat, haesitantiam 
linguae dico. Vid. Meier. in Erschii 
et Gruberi Encyclop. Sect. III. Vol. 
VI. p. 150, qui Aristotelem l. supra 
laud. (Problem. XI, 30) secutus 
toavZov dicit eum, qui singulas li- 
teras recte enuntiare nequeat (nos: 
lispeln, stammeln), (cx r09%wvov eum, 
qui ipsas syllabas bene coniunctas 
eloqui nequeat, sed haereat; nos 
stottern. Ac voce l0yxvogpavos eadem 
in re utuntur Heraclides Ponticus 
pag. 7 ed. Koeler. (Herodotum ille, 
ut videtur, secutus, quapropter et 
ipse Koeler pag. 41 a lectione /07v0- 
povogs apul Herodotum standum 
censet), Plutarchus De Pyth. Orac. 
pag. 405 B. Schol. ad Pindar. Pyth. 
IV init. Hesych. s. v. fartaolgerv 
I. p. 707 et 708. Suidas s. v. Bar- 
tos et fattapigetv T.I. p. 423. Pro- 
verbinum e cod. Bodleiano in Gais- 
ford. Paroemiograpb. Gr. p. 27: far- 
tagigerv: mò Bartov tivOS lo gvo- 
govov. Plura vid. ad Diogenian. 
III, 68 (Parragitev avti tOÙ toav- 
Aegev) allata in Corpor. Paroemio- 
graph. Graecc. ed. de Leutsch et 
Schneidew. I. p. 227. Sed Demo- 
stheni cognomen Bare4ov ab inimi- 
cis inditum huc referri vix poterit, 
licet alii scribant Batta4ov; vid. 
Voemel ad Libanii Praefat. Demosth. 
p. 301 seq. 

Quae cum ita sint, nolui equidem 
(cx0povos recipere, suadente quam- 
vis Schneidero in Lex. Gr. s. v., ubi 
Gallorum huce refert verbum Végayer, 
cum roavà:Gerv sit grasseyer. Qui li- 
berius haec ita reddidit C.O. Mueller. 
Orchomen. pag. 3-43: ,, Dieser hatte 
cine kreischende und heisere Stimme,“ 
omnem famam de balbutie, quam 
migrationis tradunt fuisse causam, 
explicationem videri contendit, e si- 
mili sono vocum fiertos ct Parraogi- 
$erv confictam. Langius, vernaculus 


Al 


076 a 


HERODOTI 


@noatoi te xaì Kvpnvato Afyovor, ws pevroi è pad doxéo, adlo 
t.' Barros dì perovvopac®n, érel re È Abunv arixero, amo te 
toÙ yonotnoiov toù pevoutvov tv AeApolo avig xa) amò ti 


tuus, tv Éoye, tv ércovvpinv roevpevos. 


AiBves pae fa- 


cidéo Battov xadéovor, xai tovtov sivexa doxéc Peonitovoay 
tv Ilvdinv xaréca, pv Aifvxr yAd0on, etdviav, o pa 
cidevs fora Ev ABvn. énei te pao NvdEd&n oùros, 48% 
è deApods meo ts povis: dreportovi. dé ol q0d n ITv- 


din cede * 


interpres, ita interpretatur: 
stotterie und stammelte.‘‘ 


der 


&d20 ti) i. e. ob aliam quandam cau- 
sam. Nimirum aliunde novimus Bat- 
to antea fuisse nomen dAristolelis. 
Conf. Schol. ad Pind. Pyth. IV, 
104. V, 117, ad Callimach. in Apol- 
lin. 75, ubi vid. Spanhem. p. 128. 
Heraclid. Pontic. 1. 1. Add. C. O. 
Mueller. Orchomen. p. 3-43. not. 2. 
‘Thrige Hist. Cyren. pag. 44 seq. 


AiBves yo Baciléa Battov uadé- 
ovo] Pertinet huc, ut videtur, He- 
sych. I. p. 708. Barros: Bacrdevs, 
tUoarvoS AiBvns® tRaviopavos, 
laxvopovos. ,,\Conf. Lexicon voce. 
peregrinn. in scriptoribus obviarum 
(in Stephani Thesaur. p. CCCXC 
seq.) in Barros. Cr. In seqq. ad 
nvdew®n cf. III, 3. 


neol ns povis] Quia scil. fogvo- 
qpuvos url roavÀos erat, oraculum 
consuluit, quid ipsi faciundum es- 
set, quo pacto ab hoc lingnae vitio 
posset liberari. — Quod sequitur 
oraculum, iisdem exhibent verbis 
Schol. ad Pind. Pyth. IV, 10. 15 
coll. Schol. ad Callimach. in Apoll. 
76. Tzetz. Chil. VI, 345. p. 361. At 
multo copiosius, novem versibus 
constans, idem oraculum nunc exhi- 
betur in Diodori Excerptt. libri 
VIII. $. 15 apud A. Mai. Scriptt. 
vett. Nova Collect. T. IT. pag. 13 
sive VIII, 38 ed. Bekker., ubi haec 
leguntur oraculi verba: 


Bart ènl Povrv Ades: aval dé ge 
Boîfos Ano0iloy 

els Aifunv néuns nodliotépavov 
Kvervns 


etvosine pi xl #x51y facsnida 


irta ce pigfiago avdoec, inay At 
Bons #m1Bnns 

Bartogopor tmiaor: cd d' svzoue 
,706 Koeoviovi 

Ilaredi © éyoeuagy yiavuanidi nai 
diòs VD 

Potito a Tu vino vzOZELq107 

886 

al paxagog Avns uadiotepavev 
Paorà EvGELS 

avtos nal yéwos vuor: ayu di ei 
DoiPos "Axdllav. 


Exhibui haec Bekkerum secautus, 
haud inscius versu oraculi quinto 
ab aliis exhiberi farrogogo: (quod 
de Numidis regibus intelligi volant) 
émiodor atque verba sequentia 05 
ò” svyouevos Koovioyi apud Vos- 
winckel. De Theraeorum insulis p. 
46 mutata legiin: cù d° evyopero; 
[8°] Hoain, de quibus nunc non 
quaero; de Apolline, qui axegoszo- 
uns vocatur, conferri possunt, quae 
Creuzerus admonuit: Zur Gemmen- 
kunde p. 106. 191. De voce fia:ro- 
pogoi vid. nott. ad IV, 189. Ad ora- 
culum Batto datum spectant quoque 
Pindari verba Pyth. IV (59 seqq.). 
105: 


v panco vit ITolvuvdoror, aì d' ir 
_Fovrw 16y% 

xoncuos dedwoey ueliocag delgi 

06 avtopdto xelado' 

a ce yurpsmv Ès telg «viacara xt 
nQwuevoy 

Bacié up avev Kveava 

dvod000v pavdg d'reupuyoperor 

mova tig éotar xoog Bear. 
*%- 


< 


MELPOMENE. IV. 155. sd 


en 
-l 
3 


Ber, dr peovv NAdes* vat dé ce Doifos ArndAAcv 
è AiBvnv néurer pnioreogov oixiotipa. 


doreo sl elrov'EMadi pAooon qoecutvn: “2 Baorded, tx poa- 
vv nAdes. "O d’ auelfero rorode* ‘Quai, ya uèv 1AB0v ragà 
GÌ goncopevos megì tijs pavis, cv dé por «Aia advvara gods, 
xedevav Aifunv armorriteev, Éo dvvaui, xolm geioi; Taùra 
350 Zéy00v ovxi Erede dAia ol qoav. 006 dì xata tavta éddonitt ol 
xal xpotegov, olyeto ueratù armodirav 6 Bartos és tv Ornonv. 


Bart”, nl paownv nides] Batte 
(i. e. rer, ex eo sensu, quo vocem 
Bertros e mente Herodoti Pythia elo- 
cuta est), vocis causa venisti, scisci- 
tans scil., quo modo a linguae vitio 
posses liberari. — ,,Inde in Plu- 
tarch. II. p. 405 B. p. 660 Wyttenb. 
corrigitur éx.) ty pornv nagays- 
vouerov. Vid. Var. Lect. et not. crit. 
Wyttenbachii 1. 1.‘ Cr. 


és Abunv — punlorgogov ol 
tro] Libya (quae apud Diodorum 
appellatur xaZ%Zorépavos) h. l. vo- 
catur pnZ0te0g0g, i. e. oves nutriens, 
ovibus dives; nec aliter unZorgogpos 
"Actn apud Archiloch fragmm. 85. 
pag. 317. Aeschyl. Pers. 769 ed. 
Blomf., nec aliter fere Homerus un- 
téoa undov dixit varia loca Ili. II, 
696. XI,222. Odyss.XV, 226. Ac per- 
tinent huc quoque duo Odysseae ver- 
sus IV, 85 et 86: xal Afvunv, îva 
t° over pag xsquol tedéBovor: 
tele yo tixtti pijia telecpopov eLg 
éviavrov: quorum alterum Noster 
ipse excitavit supra IV, 29, ubi vid. 
nott. Quae eadem Libya #700r00- 
os cum appelletur apud Apollon. 
Rhod. IV, 1561, in Scholiis Parisi- 
nis affertur lectio unZ0rgogpos, haud 
recepta ab editt. recentt. ob Var- 
ron. Atacinum, qui Apollonium re- 
spiciens cecinerat, teste Philargyr. 
ad Virgil. Georg. III, 176: fesa feris 
Libye. Qune eadem regio ovium 
quogue proventu pecorumque abun- 

antià insignis praedicatur, ex quo 
fere tempore Graepis innotuit. Tu 
vide modo iam supra allatos ver- 
sus Homeri Odyssì 1V, 85, 86, ubi 
Nitzsch. citat I. H; Voss. ad Virgil. 
Georg. III, 339. p::009. II, 149. p. 
331; Pihdar. Py ,s 10, ubi z0- 


HÉRODOT. II. 


Avprnios nal rolvuagnoramm y80v. 
Plura dabit Thrige 1. 1. pag. 228, qui 
ovibus hanc regionem hodieque no- 
bilitatam esse addit; nisi potius de 
capris quoque cogitandum, quas 
frequentiores et olim et nunc quo- 
que per hos tractus fuisse asserit 
Pach. Voyage dans Il. Marmar. pag. 
243. 244. 

doreo eÙ elmoe — NABEC] ;, Mea 
quidem opinione haec literatoris no- 
tamsapiunt marginalem‘. Valcken. 
Hine uncis haec verba inclusit Rei- 
zius, quibus merito liberarunt re- 
centiores editores. Neque enim iu- 
sta suspicionis causa, si quid video. 
— In seqq. Qvaé scripsi, ut I, 159. 
IV, 150; itemque dvrapi, ut I1, 102 
pro dvvauer; conf. Bredov. p. 266. 
Ad verba Aifunv dmouniterv (in Li- 
byam coloniam ducere) vid. nott. ad 
I, 94. 

ds dì xara tavra èBéonitt ol val 
nooregov) Ante xal vulgo insertum 
legitur 7, quod cum scripti libri igno- 
rent (quodque stare si debeat, e Stru- 
vii praecepto l. l. p. 25 s. Opuscc. 
II. p. 289 in 17) mutandum), iure 
sustulerunt recentissimi editores. 
Neque enim opus addito pronomine, 
quod ut addì posse adeoque addi- 
tum inveniri (v. c. IV, 109) minime 
nego, ita frequentius omitti idem 
contendo, ut libris invitis illud haud- 
quaquam inserere liceat. Plurima 
erempla collegit Struve l. l. pag. 
25. 26 (Opuscc. 1. 1.). In verbis pro- 
xime sequentibus equidem iungo 
ol'yeto amodinov, scil. tyv IIv8iNy, 
ex eo usu verbi 0/y5080: satis noto, 
quo participium vulgo adiunctum 
habet; vocem uetaÉù non aliter ex- 
plicandam puto atque supra II, 158 


37 


578 È HEROBOTI 


156 Merà dì avrd te tovro xal toîoi &Adotor Bnpaloroi cvvepipeto 


maliyuotos. ayvosUvtes dì tas. cvEpoRRE oi Onpatos Exepxov 
és Aelpoùs reol tv ragsovicov xaxov. N Sè ITv®in cs Eyonoe 
ovytitovor Batte Kvpyvnv tîjs Arfuns @uervov monte. “Axt- 


in verbis: Neuos uév voy petatv 
6evocor éravoaro; ut Battus, cum 
oraculum semper idem daret respon- 
sum, continuo atque dum ipsa verba 
faciebat Pythia , illam reliquisse et 
in Theram abiisse dicatur. Ita recte 
Schweighaeus. in Lexic. Herod. II. 
p. 101, cui adstipulatur Iacobitz ad 
Lucian. Toxar. $. 38. pag. 75. Nec 
aliter Wyttenbachium a Cr. cita- 
tum Animadverss. ad Plut. Mor. II. 
p. 1057 haec intellexisse video, ex 
antecedentibus subaudientem #&e- 
onto: interea dum haec vaticinare- 
tur relinquens eum abiit. — Neque 
alium in modum explicanda erunt, 
quae supra leguntur cap. 129: 7704- 
denis dè érelavvoviov [sc. toy 
Zuv8éov] nl roùs Ilégoas peta- 
È è (i. e. interea, inter ipsum illud 
tempus, quo Persas aggrediebantur) 
Enos dxovaziay oÎ Paro x. t. 2. 


Cap. CLVI. 


Cvvepeosto maliyxotos] i. e. de- 
nuo male cessi, denuo in calamitates 
inciderunt; ubi respicitur ad ea, quae 
cap.151 sunt dicta. Etenim haud in- 
frequens est cvupéoecda: imperso- 
nale verbum (accidere, evenire), cre- 
brius addito accusativo et infinitivo 
reì, quae accidisse narratur(v. c. I, 
9. II, 111, et aliis locis, ubi eodem 
significato activum cvugpéosr, v. c. 
III, 129. VI, 23. 117. VII, 4. 10. 
117 etc.), vel adiuncto adverbio aut 
adiectivo, ut IV, 157. VIII, 86 coll. 
VII, 8. V, 82. 114; ita ut sane ad- 
verbium radiyxotag, cuius loco 
Schweigh. praeferret raZ/yuota, si 
qui darent codices, nihil praebeat 
offensionis. Dixit Furipides in Oe- 
nomai fragmento, quod servavit 
Stobaeus Florileg. 99, 8 (Tragice. 
Graecc. fragmm. rec. Aug. Nauck. 
p. 426. Furipid. nr. 576): #v éori 
mavtwov TEGTOYv EldEvaL Tovri, qé- 
QEtv td cvunintovia un nAdiy- 
xotog. Ipsam vocem zad/yxotos, 


teste Wessel., illustrat Galen. ad 
Hippocrat. De fractur. p. 547. 
Schweigh. conferri vult FoesiiOecon. 
Hippocr. in voc. waZf/yxotos, haec 
adiiciens: ,,Sunt xaZ/yuora xa8y- 
pata recrudescentes, denuo excande- 
scentes dolores. Et homo wadiyxoros 
Aristopb. Pac. 389 dicitur, qui éé 
vroctgoRprje madev 60y10®et5. Tu 
add. Theocrit. XXII, 58. Mosch. 
IV, 92. Blomfield in Glossar. ad Ae- 
schyli Agamemn. 554. Quaenam ve- 
ro haec ipsa mala fuerint, quaenam 
calamitates, in quas Theraei denuo 
inciderint, Herodotus cum minime 
indicarit, leguntur nonnulla in Schol. 
Pindar. ad Pyth. IV, 106 Menecle 
sumpta: cives in duas factiones fu- 
isse divisos Battumque, qui alteri 
parti praefuerit, proelio victum, eo 
adductum fuisse, ut terrî cederet; 
in quam nulla cum ipsi esset reditas 
spes, oraculum consuluisse, quonam 
se iam converteret. Ubi quod h. |. 
legitur responsum ille tulit. Mene- 
clem sequitur Schol. ad Lycophron. 
Cassandr. 884 eamque ipsam veram 
coloniae condendae fuisse causam 
pronuntiat Raoul-Rochette : Histoire 
de l’établ. d. colon. Grecq. III. pag. 
260 seq. 

ovyutitover Barro Kvenyn» ris 
Aifvns aquervov monterv] Dativus 
cvuyutifovor, qui ad antecedens og 
refertur, non satis convenit formu- 
lae @uervov rente; quae cum ac- 
cusativum sibi requirat, Reiskius 
coniecit 6vyxtiforras sive e cry 
xtigovor, Schaeferns autem mutari 
voluit renéeiy in mepéterv. Libri 
scripti ad unum omnes in vulgata 
lectione conspirant, per sepsus 
quandam structuram explicanda, si 
quidem auctor, qui ob #zgn0e seri- 
psit ci, huic adstruxit cvyxrifora, 
hand respiciens sequentia: @peror 
nxonésr, quae significatione non 
differunt a similibus locutionibus 
(cuervov foscBai 8. cvvolssc®a: IV, 
15. V, 82), quibus dativus adiungi 


MELPOMENE. IV. 156. 157. ai 579 


otE44Ov pera tavra tov Battov ol @noator dvo mevinzovie- 
Quei. nAcdodavtes dè és tv AiBunv ovroL, 0 yao elzov 6 1 
moéooi dÀdo, Orio araliaccovto Ès tiv Oronv. ol dì On- 
gato. xatayopévovs Èfadlov xa) ovx Ev ti yi npoclogewv, 
dii dxloca nAoierv EntAevov. ol dè avayxatouevo: Orio ant 
mioov, xal Exticav vijoov ni AiBun xeuevnv, tij oUvopa, ds 
xal xgotegov stoédn, got) ITAarta. Atpetai dè Ton elvar ) vjo0g 
ti vov Kvenvaicov mod. 

Tavrnv olxfovres dvo Ersa, ovdiv vao dpi gonotov cvve-157 
péosto, Eva avrdv uatalinovies ol Aourmoì mavres anérAeov és 
Aelpovs, amudpevor dì Ex. TÒ rONOTHPLOV Epgécovto, papevo: 
oluéeuv te tqv AiBunv xal ovdiv Guervov neNooerv oîxedvies. 
q dè ITv8in cp n0dS taùra yod tade' 

Al tv dusd ABunv undoteogpov oldas duervov, 


ui a 9av 8486vros, ayav ayapar cogpinv cev. 


solet. apuervov xorocsiy dixit quo- 
que Noster mox cap. sequente; add. 
Iacobs ad Aelian. N. A. VII, 32. — 
Form& dvo Nostrum pro dativo ae- 
que atque pro genitivo usum esse, 
multis constat exemplis allatis a 
Bredov. p. 279. 

miecaytes dì] De hac forma conf. 
ad cap. 148. Sic mox axéx2007, coll. 
VI, 116. VIII, 4, ubi unus liber 
azéxie0v. Add. IV, 157 init. Nolo 
plura afferre, cum de his formia satis 
exposuerit Bredov. p. 171 seqq. Ad 
verba segg. 0v yeo elzov dti moré- 
cei aio (i. e. neque enim habebant, 
quid facerent aliud) vid. de coniun- 
etivo deliberativo 01800: bene mo- 
nentem atque Herodoteos locos affe- 
rentem Baeumlein: Untersuchungg. 
tiber die Griech. Mod. pag. 182. — 
Ad verba éx/00 anallaccovto et 
orxlsa drtxlwor (cf. cap. 157) vide 
nott. ad III, 16. — Verbum xgoot- 
Cyety attigimus ad cap. 76. 

of dì Enoaio: xarayoptrovg #Pa2- 
Z0v] Quod sane consentire cum iis, 
quae de discessus causa e Menecle 
supra allata sunt, monet Raoul-Ro- 
chette 1. 1. III. pag. 261. xarayecda: 
h. 1. dicuntur, qui ad terram appel- 
lunt, ut VIII, 4. Plura vid. in The- 
saur. L. Graec. IV. p. 1050 ed Din- 
dorf. Verbum #faZ4Z0y valet: selis 


(in appellentes) coniectis (eos) ar- 
cere 8. repellere studebant. Ad verba 
fxti6ay v7joov, ut cap. sequenti 
Èxtioav — X600v, conf. nott. ad cap. 
12. — Mox cum recentt. edd. exhi- 
bui, quod unum verum recte habuit 
Bredov. p. 345, 800887 pro vaulg. é0- 
e78n, cuis loco Florentinus exhibet 
n0é8n. Tu conf. IV, 77. VI, 15. VII, 
184. VIII, 119. Eustath. ad Odyss. 
p. 1510, 12 s. 230, 32. In Platone 
nune pro #00#@7 Schneiderus, cuius 
copiosa exstat adnotatio ad Polit. 
V. p. 450 (T. II. p. 5), restituit #0- 
078n, quod ipsum etiam in Hero- 
doto teneri vult Cobet. De Platea in- 
sula dixi ad cap. 151. 


Cap. CLVII. 


Altdvu. tr. 2.] i. e. Si tu, qui (in 
Libyam) non-veneris, melius atque 
ego, qui (eo) venerim, nosti Libyam, 
valde equidem miror tuam sapientiam. 
Idem oraculum exstat apud Plu- 
tarch. Opp.II. p.408 A. p.670 Wyt- 
tenb., quem conf. in nott. critt., 
ubi invenimus Aifvar paloreogov 
et olodas @ostov pro oldas quevor, 
reliqua omnia Herodoteis congrua. 
oldas efidem formf ac significatione 
invenitur supra III, 72, ubi cf. nott. 
Praeterea A:Bva v et coplav scribi 


37 * 


580 


HERODOTI 


"Axovoavtsg dì tovrav ol dupì tòv Bartov axtzAmov 0xi00' 
où pae dn oqpeas arts ò Beds tie amorning, wolv di arinovia: 
è6 avt)v tu Aifvnv. ‘Arixduevor dì és tiv vijoov xal avala- 
Bovres, tòv Elirov, Exricav abtns tig AifUns gobgov aviiov 
ts vijoov, tg oUvopa qu “Afipis., tòv vaza: te xadhiotas ix’ 


vultCobet in Mnemosyn. IV. p.252, 
ne Ionica, ut ait, Doricis indecore 
misceantur. — ,,Ure loquens Ionico 
Noster, quandoquidem Dorica quo- 
que dedit in oraculo sequenti cap. 
159, fortasse ne hîc quidem Dori- 
cum in Aifvay padotgopov evitave- 
rat miatsaguov; sicut al pro eÎ, in 
Doricis reliquiis, Sophronis inpri- 
mis et Epicharmi, pro sfxe vel éa7, 
frequentatur a/xa, subiunctivis mo- 
dis iunctum.‘‘ Valcken. Atque 


.hoe ipsum oraculum post fictum ar- 


bitratur C. O. Mueller. Orchomen. 
pag. 345, cum omnis de Uyrene 
condita fabula satis fuerit exculta, 
adhibitumque .esse ab Herodoto, ut 
alia istiusmodi oracula, ad narra- 
tionem exornandam. Quae unde col- 
ligat vir doctus, me sane fugit. — 
Ad vocem undoteogpoy vid. nott. ad 
cap. 155. Ad &yapa: conf. nott. ad 
cap. 46. 

adrlee) De hac imperfecti forma 
conf. Bredov. p. 317. 395. Supra 
cap. 152 aviet. — Mox cum recentt. 
edd. inserui t7vy ante Aifunv Flo- 
rentini codicis ex auctoritate. Ver- 
bis wgly dn arinoviar Noster con- 
sulto haud addidit particulam @&; 
cf. G. Hermann. De particula @y 
II, 8. p. 108. Verba xal avalafov- 
tas, tòv ÈAurrov valent: atque assum- 
pio illo uno, quem Delphos profecti 
in Plateu insula reliquerant. 

"Attgis] Idem vocabulum cap. 169. 
In cuius scriptura fluctuant libri, 
quorum plures ‘Afgiguorov, alii ‘Afe- 
Quotov 8, ‘Afogiotov Bs. ‘Afloistov. 
Apud Steph. Byz, exstat: "A£1216, 
mods APuns' ol dè neo Zalovor- 
0ov*) ov x0dv, dila toroy quel nal 
motapov sivar: tivi dì “AtLoLy 
pera toù Q Zéyovoi tòv yoògov* Xa- 


qui dt'AÈLg1v déyer aut. Atque 
Aly habet quoque Callimach. in 
Apollin. 89, Herodotum, opinor, ille 
secutus. Ptolemaeo est Axylis. Qui 
apud Synes. Ep. 4. p. 167 comme- 
moratur portus ‘A£cgsiog, cum hoe 
loco congruere videtur Thrigio L L 
pag. 72. Ac pagum esse Azirin pro- 
nuntiat Schlichthorst. 1. L pag. 122. 
Asserit Pacho (Voyage etc. pag. 53 
sq. 86), quaecunque de Aziri nar- 
rentur, accurate convenire cum lo- 
co Temmimeh e regione insulae Pla- 
tease sive Bombae, quem ab occi- 
dente. cingi et saltibus montium 
Cyrenaeorum et torrente (plane ut 
Herodotus bh. Ì. testatur), quem enn- 
dem esse atque Paliurwon idem eu- 
spicatur. Quae eadem quoque est 
sententia Barthii ( Wand 
durch die Kiistenliinder des Mittel- 
meeres I. p.506), qui in hoc ipso loco 
quasdam ruinas invenit, quas ad an- 
tiquam hanc urbem retulit. Itaque 
falsus est Kritz (ad Sallust. l. l.), 
cui urbs ‘A£(4Z:5 eadem esse videtur 
atque ea, quae Zilis vocatur et in 
extrema Mauretaniae parte occiden- 
tali ad mare extra columnas Hercu- 
leas sita est, cui nunc nomen 4r- 
zila: de qua vid. Forbiger 1.1. II. p. 
878. De Herodoti Aziri vid. etiam 
Mueller Geogr. Graecc. minn. I. p. 
442 seq. 

tov vena. te nuodhltotas x. ©. i. 
vera. vulgo redduntur valles, quod 
ab hoc loco alienum esse sponte pa- 
tet. Callimachus ecadem voce est 
usus ]. l., ubi de nemore 8. silva ac- 
cipiunt. Bis apud Homerum invepvi- 
tur vocula Ii. VIII, 554 et XVI, 
300, ubi valles nemorosaé atque 
umbrosae videntur indicari, sive, ut 
Heyne interpretatur, Obss. T. V. 


*) Vulgo hoc ad Sa//usfium Crispum, Romanorum seriptoren, referunt alque ex citt 


Historiis deperditis repetunt; vid. Kritz: Sallustii Historiarr. fra 


m. p. 120. Sed Mei. 


neke ad Salustium Dionysium, qui a Plinio Hist, Nat. libr. XXXÎ citatur, referre mavuli. 


MELPOMENE. IV. 157. 158. 081 

351 aupotzoa cvpxiniove: , xaè rotapoòs ta érì Fatega rapapgée. 
Tovrov olxsov tov ydpov F6 Erea* ÉBdoua dé cqpeas Èrer rao-158 
anoanevo. oÎ AlBves, dos é6 dpelvova yogov abovor, avé- 
pvacav Exdixetv. Mpov dé peas év&evrev ol AiBves i avagti)- 
cavreg 006 éontonv xai tov xaAiiotov tav pogov iva deg 
sovres ol "EMAnves bi ldorev, Gvpuetonoapevo: tiv conv Ts 


Muéons vuxtòs raQiyov® 


pag. 315, saltus. Apud Aristophan. 
Avv. 739 vamat sunt saltus, nemora, 
of 6estvol ual cvamentantvo: romoL, 
et in Thesmophor. 1006 (914 Both. ) 
iunguntur 007 deoria xal vara: ne- 
toodecs, ubi Bisetus hand scio an 
recte explicuerit 0051705 020875 to- 
x0g. Nec alio sensu apud Herodo- 
tum accipi posse censeo vocem, quam 
Schweighaeuser. in Ler. Herod. s. 
v. (II. p. 119) interpretatur colles 
cum suis convallibus. Tafelio (Dilu- 
cidd. Pindd. I. p. 772) est Waldthal. 
Saltus interpretatnr Krneger. in Xe- 
nopb. Anab. IV, 5, 15. 18. V, 2.8. 
31 coll. VI, 3, 12. 18. 20, ubi vamos. 
Langius Herodoti locum sic inter- 
pretatur: — ,,und ist auf zwei Seiten 
von den schonsten Thalern eingeschios- 
sen.‘ Qui ipsum locum nuper visit 
Barth. (1. 1. p. 507), is fluvium uti- 
que invenit, nomine /ddi Temmimeh, 
sed exsiccatum fere nec nisi aqnae 
pntidae nonnibil in locis profundio- 
ribus continentem, vestitum utrin- 
que graminibus, virgultis ac tama- 
riscis, neque tamen eum in modum, 
ut vamas xad2loras illic inveniri 
nunc dicere liceat, cum ingratum 
adspectum praebeat illa regio, quae 
inde admodum insana perbibetur. 
Quamquam antiquitus haec omnia 
aliter constituta fuisse, quae nec 
incolis nec culturà carerent, dubi- 
tari vix poterit. — Ad locntionem ta 
Îxl Gateoa (i. e. ab altera parte) 
conf. Lambert. Bos. De ellipsa. L. 
Gr. pag. 288 seq. Supra IT, 93 ta 
x’ dorotsod, ubi conf. nott. et He- 
rod. IV, 191. VI, 33. Ipsam formam 
&arsoa genninam esse negat Bre- 
dov. p. 201, cum aspirata ab Hero- 
doti usu aliena sit nec magis huius- 
modi crasis Herodoto conveniat, qui 
III, 78 scripsit ovrsgog I, 32. 186 


gori dì td y0po tovro oùvopa 


rovtegov. Libri scripti retinent &d- 
t#0a, quod in tali re et ipse cum 
reliquis editoribus retinere malui. 


Cap. CLVIII. 


MaQuITNICUEVO! ol AlBves] Haud 
male Langius, vernaculus interpres: 
Im siebenten Jahre aber redeten ihnen 
die Libyer vor. Is enim loci sensus: 
Libyes fucultatem ab illis sibi petebant, 
ut liceat meliorem in regionem illos de- 
ducere. Ubi sane minime opus in- 
telligere xal 2#yovreg (quod ipsum 
verbo RAQUITNOKLEVOL iam contine- 
tur) sive aliud quid. Verbi signifi- 
cationem attigimus ad cap.146. Ad 
avéyvooay (persuaserunt) conf. I, 68 
ibique nott. et quae plura ex Hero- 
doto affert Bredov. p. 352. 

dvaotnoa vees] Verbum ayva- 
ct”]ox. non tantum in vi et armis, 
sed etiam in iussis et persuasione 
nsurpari, hoc loco allato observat 
Siebelis ad Puusan. VII, 15. 8. 4. 
— In subseqq. male olim post y0- 
eoyv distinctionem posuerunt, quam 
equidem cum recentt. edd. austauli, 
monitu Reiz. in Pracfat. pag. X 
seqq. coll. Thrigio 1.1. p. 74 raen- 
yov cum Schweigh. et Gaisf. dedi 
pro rageÈÉny0ov, quod codd. auctori- 
tate destitutum est. Tota loci sen- 
tentia haec est: .,a/que pulcherri- 
mam regionem ne Graeci transeuntes 
viderent, noctu transducebant (Grae- 
cos) diei horam commensi‘‘, i. e. ho- 
ram diei, qua proficiscerentur mane,° 
ita constituentes, ut ad Irasa si 

venirent, nox ingruisset neque in- 
de quidqnam conspicere possent 
Graeci. Conf. Barth. 1. l. pag. 503 
et 547. De verbo naQuyEy, quod 
proprie signiticat: a recia via abdu- 
cere, conf. nott. ad I, 91. 


582 


HERODOTI 


"Iqua. dyayovtes dé cpeas Ex xonvnv Aepopévnv sivar "Axvà- 


"Ioxce] Conf. Steph. Byz. s. v. et 
Pind. Pyth. IX, 185 cum Scholl. 
Graecc. Ex Herodoti autem verbis 
recte colligere videtur Schlichthorst. 
pag. 135, Irasa inter Azirin et Cy- 
renen et quidem ab ortu Cyre- 
nes sita fuisse, Aziri forsitan pro- 
pius. Quocum conveniunt, quae 
nunc ex accurata locorum inspectio- 
ne docuit Pacho 1. 1. pag. 84, qui ve- 
terum /rasa eo loco collocat, ubi 
nunc fons Zrsen 8. Erasem (quod 
ipsum ad veterem appellationem 
quantum faciat, nemo non videt) et 
ubi incipit alta illa planities monto- 
sa (vocamus vulgo ,,das Plateau von 
Cyrene‘), in qua ipsa vetus Cyrene 
exstructa fuit, arboribuslaeta, aquis 
bene irrigua fertilisque. His prorsus 
accedit Barth. l. 1. pag. 502, quam- 
quam nunc alium prorsus regionis, 
quae omni cultura est fere destituta, 
adspectum esse, omniaque tristia 
potius quam laeta videri idem asse- 
rit. Tu vid. ctiam infra Herod. cap. 
199 ibique nott. 

Enl uorivnv 2eyontynv elvar "An04- 
Aoyvos] Idem Apollinis fons memo- 
ratur apud Pindar. Pyth. IV, 294 
(524), cui Kvors fuisse nomen ex 
Callimach. in Apoll. 88. Eustath. ad 
Dionys. Perieg. 213, aliis, quos ex- 
citavit Spanhem. ad Callimach. 1.1., 
discimus; quamquam, quo loco fue- 
rit fons, haud prorsus patere vide- 
tur Schlichthorstio p. 129. Cyrenae 
urbi vicinnm fuisse vel ex Herodoti 
verbis colligas, et quidem ab occi- 
dente, ubi adhuc e saris fons erum- 
pere dicitur iugis aquae, ad quem 
rudera templi, quod Apollini fuit 
consecratum. Nomen fonti apud in- 
digenas Za Grenne esse narrant. Cf. 
Ritter: Erdkunde I. p. 947. Quibus 
accuratiora nos edocuerunt Pacho 
1. 1. pag. 212. 216 seq. et Barth. 1. 1. 
pag. 417 seq., qui hunc fontem et 
ipse vidit, cui apud Beduinos no- 
men Ain esch Schehdd, i. e. fons per- 
ennis. Idem addit nomen Grennah 
8. Krennah, quo olim ac per medi- 
um aevum hunc fontem designarint, 
nil aliud esse nisi corruptionem no- 
minis Cyrenes. Ac viam a Necropoli 


vetere ad planitiem, in qua vetus 
Cyrene exstructa erat, ducentem si 
sequaris, e colle scatet fons largus 
aquae in canalem se deiiciens mediis 
in ruinis urbis antiquae. Quem Cy- 
res fontem esse nibil dubitat Pacho; 
cui add. Barth. l. l. pag. 425 seq., 
qui accurate haec descripsit, et vi- 
rum doctum in Edinbo Cabinet 
Library Vol. XVII (Barbary States) 
pag. 186; Iam. Hamilton: Wande- 
rings in North Africa p. 37 seqq. 
Alius, opinor, fons Teste, cuius IV, 
159 tit mentio. Neque etiam Iusti- 
nus audiendus, qui XIII,7,5 de Cy- 
rene condita exponens montem com- 
memorat Cyran, quem coloni, ubi 
advenerunt, tum propter loci amoe- 
nitatem, tum propter fontium uber- 
tatem occuparint. Quare Callima- 
cho in his plus tribuendum esse re- 
cte statuere videtur Raoul-Rochet- 
te: Histoire de l’Etabliss. d. colon. 
Grecq. III. p.263. Ab hoc autem fonte 
ipsum urbis Cyrenes deducunt no- 
men, quod aliis a Cyrene, Hypeei 
filia, ducere placuit. Mihi illud sane 
videtur probabilius cum Thrigio p. 
77, ubi plura de urbis nomine allata 
video, quod in numis constanter le- 
gitur XTPA. Atque locus ille, in 
quo urbs fuit exstructa, etiamnum 
ut regionis amoenitate ita ruderum 
multorum mole insignis; ut, qualis 
et quanta olim fuerit urbs, satis 
hinc colligas. Arabes nunc sedes po- 
suisse dicuntur illis in ruinis, quae 
nostra demum aetate peregrinato- 
rum aliquot industria (in quibus 
post Della Cella praecipue sunt no- 
minandi Pacho I. 1. p. 212 sqq. — 
231 et Iam. Hamilton 1. 1. pag. 33 
seqq. 92 seqq.) accuratius nobis in- 
notuere, a vico Slughe incipientes 
ac longe lateque per montosam pla- 
nitiem (Plateau) extensae. De qui- 
bus vid., ne plura, Ritter: Erdk.1I. 
pag. 9415 seqq. coll. Mannerto X, 2. 
pag. 100. De tempore, quo Cyrene 
fuit condita, copiosius disseruit 
Thrige 1. I. $. 26—28 incl. pag. 84— 
101. Ac plerisque ea placuit senten- 
tia, ut Cyrenen Olynap. XXXVII, 
2 8.631 a. Chr. n. dicerent esse con- 


MELPOMENE. IV. 158. 159. 


083 


Aqvos simav* “Avdpes "EdANves, évdadta vuiv Enitidzov 00- 


xéev° EvDaUTa pag 0 ovpavòs térontar. ‘Eri uév vuv Barrov159 


TE TOÙ olxiotE ty tons &otavros Er teccsparovia Era xal 


ditam, probantibus Thrigio 1. l. 
p. 101 coll. p. 91, C. O. Muellero Or- 
chomen. p. 344 et Fischero Griech. 
Zeittafeln p. 99, qui bunc annum ab 
Eusebio indicatum cum caeteris ve- 
terum testimoniis convenire iisque 
probari docuit. His adde, quae dis- 
seruit Krebs in Commentat. de po- 
ster. parte religqq. libri octavi bibl. 
Diodori Siculi (Weilburg. 1856) p. 
13 seq. Mannerto (X, 2. pag. 61 not. 
p. 65 not.) urbis origines ad Olymp. 
XVII 8.712 a. Chr. n. referendae vi- 
dentur; Raoul-Rochette 1. 1. III. p. 
251. 263 seqq. Olymp. XXVI,28s. 
675 a. Chr. n. urbem conditam vult. 
Sed vid. quae contra protulit Thrige 
1, 1. 8. 28. p.96 seqq. 

irBadra Yao 0 0Vpavòs térentai] 
i. e. hic enim perforatum est coelum. 
Quam locutionem, de copiosa istic 
coelesti aqua intelligendam, Wesse- 
lingius comparat cum simili locutio- 
ne Genes. VII, 11 (.,et coeli fenestrae 
reseratae sunt‘‘) affertque Eustathii 
verba ad Homer. p.742, 22 8.638, 10, 
egregie h. 1. illustrantia : 0 dè reg 
tura Afvxnv yiv terenodar tov 
ovgavov panevog — Èrepatevoato 
EBile yao slneîv, tOV oVEavòvr, dg 
ola tiva Bitauevnv, fv uèv taig Qi- 
Zeus vela forejavoodar: meol dì 
tov tomov ixsîvov, olov GvvtEToI- 
cda, og verov 0vqvÒv fEeoevye- 
ode xal Coderv tà nei n00S toogi- 
potnta. Ac praeterea in hac locu- 
tione ad priscam quandam respici 
famam observatBoettiger (Isis 1829 
p. 318 not.), commemoratam Plinio 
H. N. XIX (3), 15: ,,Id (silphium) 
apud auctorea Graeciae evidentissi- 
mos invenimus natum imbre piceo 
repente madefacta tellure circa 
Hesperidum hortos Syrtimque maio- 
rem, septem annis ante oppidum 
Cyrenarum, quod conditum est ur- 
bis nostrae anno CXLIII.‘* Hunc 
enim locum pro silphii quasi incu- 
nabulis habitum esse vult Boettiger. 
Aliud quid ex his verbis colligi posse 
censet Bredow (Specim. Uranolog. 


p. XII not.): coelum nimirum Liby- 
cis quoque hominibus visum fuisse 
durun corpus sive ligneum sive ae- 
neum, non aliter ac reliquis antiqui- 
tatis gentibus, quae coelum habue- 
rint firmum corpus, maxrime malleis 
expansum et laquearis modo obte- 
gens terram. Ac denique, ut ad ipsa 
Herodoti verba revertar, haud prae- 
termittenda est Valckenarii emen- 
datio, qua 0 ovearòs commutetur 
in 0 fovvòs, ut haec inde evadat 
sententia: ,, hic enim collis 8. ager 
perforatus est, fontibus nimirum, id 
est, y7 éoti Envdoos nidati, quod 
legitur cap. 198. Neque vero quis- 
quam Valckenario assensus est edi- 
torum. De voce fovyos, de qua mul- 
ta ad h. |. attulit idem Valcken,, 
monebimus ad cap. 199. 


Cap, CLIX. 


En) uév vvy Battov te toù obi 
otéw ts tons] Battov et hoc loco 
et paulo post e Florentino revocavi 
pro vulg. Battew, idemque feci cap. 
160. 162, ubi et Florentinus et alii 
veram praebent lectionem, quam 
etiam infra cap.205 cum Bredov. p. 
234 restituendam censui. Caeterum 
ex hoc loco male olim finxere urbem 
Zoén, a Batto conditam. De quo er- 
rore plurima dabit Thrige l. l. pag. 
113 not. — ,,Vita 7 £on Herodoto 
scribitur {07 [vid. Bredov. p. 169] 
Enl pév vv ts tons Batte toù ol- 
xiotéto. Errorem peperit e situ suo, 
Herodoteo more, distracta vocula. 
Nihil est in his aut vicinis nodosi. 
Dum viveret Cyrenes conditor Battus, 
qui per annos regnavit quadraginta, 
hiusque tilio Arcesila per annos se- 
decim regnante res Cyrenaeorum 
in eodem ferme statu permanserunt: 
sub tertio demum rege, qui fuit Bat- 
tus istius nominis II, Evdalpoy di- 
ctus, Graecis divinitus in Africam 
evocatis amplificatae. Sed, si li- 
cet, suspicor equidem ante haec 
verba #7) uéy vvy B. olim alia quae- 


084 


HERODOTI 


tov mardìs aUtoù “ApxeolAe0 aotavros éxxaidexa Etea olzzov 
of Kuvgnvator, g0vteg ToCoUtOL, Goo. aggmv és tv axorinv 
EordAnoav® tri dè toù teltov, Barrov rov Evdaiuovos xadeo- 
uévov, “CEdAnvas ravtas Ogunoe yooaca q Ivtin xAéewv cvv- 
oixnoortas Kvonvaicwor Aunv: Enexadéovto yae ol Kvex- 


vato érxì pîjs avadaouo. Exonos dì dde Egovra* 


dam lecta, quae nobis perierint, de 
condita Cyrene, quo referretur ap- 
pellatio tov olxiotéo, atque in his 
forte traditum, quando Battus ex- 
peditum acceperit usum linguae. 
Vid. Iustin. XIIl, 7. Pausan. X, 15. 
8.4. InstarBatti forte tgav405 Croe- 
si filius in subito terrore vilium no- 
dumque linguae rupit, planeque et ar- 
ticulate eloquutus est Gell. N, Att. V, 
9. Herodot. I, 85.‘ Valcken. Mihi 
in Herodoti verbis nihil videtur de- 
siderandum, nec magis Thrigio 1. l. 
pag. 64 seqq. quidquam deesse vi- 
detur, qui idem p. 122 seqq. plura 
de hoc primo Batto affert, quo re- 
gnante templa, aedes, alia exstru- 
cta esse alii enarrant. Ad locutio- 
nem 060. — fardincav conf. nott. 
ad cap. 147. dognv hic valet ad ini- 
nin cf. I, 9. 140. 86. II, 28 init. 
118. 

érl dì toù tettov] ,,Optime post 
h. v. interpunxit Palmer. Exercitt. 
in Gr. Auctt. pag. 24. Nam Battua, 
eius nominis secundus, Felix appel- 
latus est, non gertius. éÉzl tettov 
successionis ordinem requirit. Bene 
Plutarch. in Coriol. [cap. 11] p.218 
F.°* [ubi Plutarchus inter svrvzias 
cognomina refert rov Evda/uova, ad- 
ditum alteri Battorum ; add. Morall. 
p. 260 D.] W'esseling. citans not. 
ad Diodor. Sic. T. II. pag. 551. Un- 
de patet eos falli, qui huncce Bat- 
tum Battiadarum in serie quintum 
fuisse volunt, non tertium. De quo 
errore monuit Thrige l. 1. p. 127 
8eqq. Temporum ad rationes quod 
attinet, monet Schultz. Apparat. 
crit. p. 20, Zattun Cyrenes condito- 
rem regnum tenuisse ad XXXII an- 
nos (ab ann. 632— 600 sive a. 631— 
599, quae Thrigii est sententia I. l. 
pag. 122), cum qui ab Herodoto ei 
tribuantur XL anni, ad regiam per- 
tinere videantur potestatem, a Batto 


inde a Platea condita occupatam; 
Batto successisse Arcesilawa I anno 
600, quem per XVI annos regnan- 
tem excepisse Zaifam II s. Felicem 
anno 584 a. Chr. s, Olymp. XLIX, 
1. Ac Thrige quoqgue, qui 1. l. pag. 
127 sqq. 196 seq. in huius Batti in- 
quirit tempora, nil impedire ait, quo 
minus ab anno 583 a Chr. n. regni 
statuamus initium mortemque po- 
namus in anno 560, etsi certi quid 
hac in re constitui nequeat. Add. C. 
O. Mueller, Orchomen. p. 344. Cy- 
renen a Batto conditam supra (ad 
cap. 158) posuimus anno 631 ante 
Chr. n. 8. Olymp. XXXVII, 2: cui 
Batto regnanti si guadraginta anni 
auctore Herodoto tribuuntur, item- 
que Arcesilao, qui Battum exespit, 
sedecim anni, consentaneum est, Bat- 
tum secundum, qui in regum ordine 
tertius est, regnare coepisse anno 
579 ante Chr. n. s. Olymp. LI,?2, 
quod recte nunc positum video a 
Fischero: Griech. Zeittafeln pag. 
126. Atque cum his quoque conve- 
niunt, quae mox narrantur de pugna 
inter Apriam Aegyptiosque et Cyre- 
nensos commissa: Aprias enim, ut 
ad II, 161 vidimus, regnavit inde 
ab anno 5941 usque ad annum 570 
ante Chr. n., adeo ut statim post 
Battum ad regnum evectum aut cer- 
te proximis annis haec accidisse pu- 
tanda sint. 

fr pis evadacus] Vid. cap. 163, 
ubi eadem Noster utitur locutione. 
In oraculo, quod sequitur, pro At- 
Bunv Cobet Varr. Lectt. p. 128 scri- 
bi vult A:fvay, itemque in altero 
versu pedNn0ziv ad Dorum dialectum 
pro ueZnogv, quod sane ad Herodoti 
dialectum magis accedit, qui III, 
36 quoque scripsit Lerauelnos. 
Ipsius vero oraculi sensum hune 
esse puto: ,,guicunque in Libyam 
multum desideratam post venerit, cun 


352 


| 


MELPOMENE. IV. 159. 


585 


"Os dé xev Ès AiBunv rolungarov Voreoov Fin 
pais avadaspévas, pera of rcoxa pani pednoerv. 


ZvAAeyBévros dì Opiiov 104400 és tqv Kvonunv negrrauvo- 
pevoi pijv xoAAiv ol repiorxor Aifves xal 6 facideds avidv, 
tò oUvoua v ‘Adixo@v, ola tijs te yoons otERLOxbREvO. xal 
meouiBortopevo: varò tv Kvenvalcov, néuwavtes é6 Alyvatov 
Edogav 0pfas avrovs “Axgin, toò Alypurtov Baccdét. 6 dì cvA- 
Afkas otpatov Alyvnticov xodidv Exeure xi tav Kvonunv: ol 
dì Kvonvaîor éxotpatevoauevo: é “Iouca ygopov xal tr. x0r- 
onu Béornv cvvéBalov re toto Alpuntiooi xaì Evinnoav ti 
cvufodî. ate pag ov meneignpevoi rpotepov ol Alyvatioi ‘EA- 


Il Anvav xa rapaggeopevo. diepdaonoav ovt>, Gore 6Alyor 


tIVÌS avrav amevootnoav ée Alyuntov. avii tovrav Alyv- 
NTLOL XATÀ TAUTA èniuenpopevor ‘Anpin ameotnoav dx avrod. 


terra dividatur, ewn (dico) aliquando 


poenilebit.** 


Îs Afvny xodvroearov] Eadem in 
re Pind. Pyth. IX, 15 evnoaros. 
Utrumque ad insignem regionis fer- 
tilitatem atque ubertatem licet re- 
ferre, de qua idem Pindar. Pyth. 
IV,GetIX,14. Conf. nott. ad IV, 
150. Ipsa vox r04vnoaros ab Ho- 
mero eodem sensu adhibetur (multum 
desideratus, amabilis) Ody8s. XI, 275. 
XV, 126. 366. Hymn. in Vener. 226. 
Ad verba y&s evadaropévag confert 
C. O. Mueller. (Dor. II. pag. 64) 
xaBvoreosiv ts xAngodoclas apud 
Diodor. Sic. V, 53. 


ZvilexBiyros dì opl20v r0140%] 
Ex ea, quam posthac instituit De- 
monax, tribuum descriptione (cap. 
161), colligas, Peloponnesios potis- 
simum, Cretenses aliarumque Ac- 
gnei maris insularum colonos fuisse, 
qui Cyrenen se contulerint. Quos 
multos sanequam fuisse, inde conii- 
cias licet, quod in proelio cap. 160 
commemorato septem mille milites 
gravis armaturae Cyrenaei occu- 
buisse feruntur. Praevaluerant in 
bac mixta colonorum turba Creten- 
ses, si fides Raoul-Rochettio 1.1. III. 
p. 268. 


meourapyopevor y7v molinv] i. e. 


privati magna terrae parte (8. abscissa 


ditionis parte), oregioxopemor 17 


yî6, ut paulo post legitur. Haud 
aliter ezr0téuvec®a: in Plut. Pericl. 
30, Philop. 16, ubi conf. nott. pag. 
60. of meglornor Aifves quaenum 
proprie fuerint gentes, accuratius 
indicari etsi vix possit, verisimile 
tamen videtur Thrigio 1. ]. pag. 142, 
intelligi posse Adyrmachidas, Gili- 
gammas et Asbystas, ad quorum us- 
que sedes Cyrenes ditio pertinuerit. 
— In verbo zneouvforgomevo: (i. c. 
magnà affecti contumelid) praepositio 
simplicis verbi vim auget. De quo 
cf. I, 114. II, 152. III, 127. — 6é- 
ctnv, ut Mediceus cum duobus aliis 
affert, cum recentt. edd. retinui; alii 
codd. Béot:y. Invenit fontem olim 
certe largiore aquarum copia pro- 
fiuentem Barth. l. l. pag. 504: nunc 
enim tenuis esse dicitur. Quod ad 
fontis nomen attinet , Hamaker Mis- 
cell. Phoenic. pag. 292 quaerit, num 
fuerit myin i. e. potatio , irrigatio. 

évluncav 7) cvuBoli] Infra cap. 
160: ovufalovtes dè Eviunoar. Ac 
dicitur cvufoln de Aostili congressu, 
ut I, 66. 74. VII, 210. — De ipsa 
Aegyptii regis expeditione conf, II, 
161. Diodor. I, 68. Ad remsipnué- 
vo. conf. cap. 80 et ad rapayoede- 
voi I, 180. II, 141 ibiq. nott. 

nate ravra iniueupopevor] Apud 
Gaisf., qui recte distinctionem ante 
émpeppiuevo: sustulit, impressum 


586 


HERODOTI 


Tovrtov dì toù Bartov piverar mals “AquectAecs, 05 Ba- 
oLÀsv0as agora toto. Eovtoù adsApesotor Eotactaoe, Ès 0 puv 
oto. amodimovtEs olyovro és @AAov yopov ris Adifuns* xaì 
En’ Ecouiev fadiopevor Extidav mOÙIV Tavenv, 1 tota xal vov 


Baoun xodéetar0 xvitovres d 


video xera tabra, e Sancrofti, opi- 
nor, libro. Reliqui omnes retinue- 
runt xet@ tavre, quod ex Aldina 
flurit, Bekkero auctore mutandum 
in xal ravra. Equidem verba xata 
tavra sic explicanda censeo, ut su- 
pra I, 77: Kooîcos dè ueup8els 
sata tÒò rinBd0g tÒ ÉEwvrod ctea- 
tevua — tovto ueuqpBdels x. t. 2., 
adeo ut loci sententia sit haec: 
proinde Aegyptii de hac ipsa re (i. 
e. de clade accepta) culpam (cladis) 
inferentes Apriae defecerunt ab eo- 
dem. Langius reddit: zu der Zeil, 
temporis significationem praepositi- 
oni xate h.l.tribuens, quod alienum 
videtur ab hoc loco. Supra II, 161 
Noster de eadem re tradens scripsit: 
Alyunuor dì taùdta Èniupeugo- 
pevorartorncav dx° avrod. Ne- 
gris pro xat& tavra legi voluit xeg- 
Ta tavta, 


Cap. CLX. 


03 faorievoas x. t. 1.] Bacrievoas 
valet: ad regnum advectus, regnum 
adeptus, ut II, 2. I, 14, ubi vid, nott. 
Cum certa testimonia, quibus tem- 
pus, quo Arcesilaus secundus regna- 
rit, constitui possit, desint, Reiz. 
eum regnasse ponit 560—550 a. Chr. 
n., Larcherus 6534—544; alii aliter. 
Cf. Thrige 1.1. p. 153 not. 73. Schultz 
Specim. Appar. II. p. 1. 2 hunce Ar- 
cesilaum, qui secundus est, patri 
successisse vult anno 559 ante Chr. 
n. Hic Arcesilaus, si Plutarcho fides 
(De virtutt. mulierr. p. 260 D. seqq.), 
patri moribus haudquaquam similis 
fuit indeque etiam contrarium acce- 
pit cognomen (m@wvos zaleròs wr, 
Oreo al éxin97): qui patre mortuo 
vel maiori ferocia exacerbatus vere 
tyrannus exstitit, accedente juoque 
Learchi, hominis pravissimi, consue- 
tudine. In Diodori Excerptt. Valess. 
p. 233 (Diodor. VIII, 39) traditur 


cua aUtqv aniotaGi dxò rev 


Arcesilaus propter calamitates, quas 
aegre ferebat, Delphos misisse, qui 
oraculum consulerent: responsum- 
que tulisse, deos iratos esse, cum 
posteri Cyrenensium reges aliter ac 


Battus imperium administrarent 
ac tyrannorum more in omnibus 
agerent. 


toîcr ÉEnvrod adelgpeoîor torasi- 
oe] i. e. factionem movit contra fre- 
tres suos. Ubi Nostrum scripsisse 
suspicor éxì roîcs, ut I, 60 avns 
n° adiniosci foraciacay. Nomina 
fratrum servavit Stephanus Byz. s. 
v. Baoxn. Vocantur Perseus, Zacyn- 
thus, Aristomedon, Lycus. Ad locu- 
tionem éx’ fovrov faZlouevo: conf. 
nott. ad III, 71. 

Baoxn] Conf. cap. 200 seqq. Haec 
urbs ab occasu Cyrenes sita oeto 
mill. geogr. in solitudine, ut ait Hie- 
ronymu8, in regione arenosa a mari 
remota centum stadia, teste Scy- 
lace $. 108, principalis per illum tra- 
ctum fuisse fertur, quae inde ab eo 
tempore decrevit rariusque comme- 
moratur, quo Aegypti reges Ptole- 
maei, tota hac ora in ditionem re- 
cepta, /tolemaidem ab ipsa Barce 
duo mill. remotam condiderunt ad 
mare, ubi olim Barces portus fuisse 
videtur; in quam urbem mercatarà 
mox florentem plerique, ut fieri s0- 
let, Barces incolae se contulerunt. 
Attamen adhuc omni illi orae tra- 
ctuique remansit nomen Barca; Pto- 
lemaidis in locum ceasit vicus Tolo 
meta; ipsius Barces, quae Herodoti 
certe aetate adhuc stetisse videtur 
integra, rudera num hodieque es- 
stent nec ne, dudum cum disceptatum 
esset inter doctos viros (conf. Thrige 
1. L pag. 159—162), nuper admo- 
dum Della Cella urbis veteris locum, 
rudera, sepulcra, moenium reliquias 
se invenisse testatur in planitie mon- 
tosa, cui nomen Merdscheh 8. Merdj, 
ut scribit Hamilton, vivae aquae 


MELPOMENE. IV. 159— 161. 


087 


Kvonvaiav ovs AiBvas. Meta dì ’ApxeotAecs Es toÙùs bro- 
detapévovs te tav Aifvav xal arootavias toÙs aUroÙs tov- 
tovs éotpatevero* oi dè A(Bves delcavtes aUtov olyovro gev- 
povtes 2005 toùs Yoiovs tav Aufvav. 6 di ‘AgueotAecos etero 
pevpovor, é ov év Aevuavi te tijs AiBUns épivero inidioszor, 
xal dote toto AiBvor inidéodai ol. ovpfadovies dè évinnoav 
rovs Kuonvaiovs togovto, Wore EntaniogiAiovs omAitas Kvon- 
vatav éviavta mecetv. pera dì tO todiua tovro ‘AousotAecv 
pèv XAUVOVTA TE xCÌ paguaxov menDNOTA 0 adeApeòs Aécogos 
azonviyer Aéaggov dè n puvi) N Apuecidec doAw xtetver, Ti 


oùvopa 3v Equia. Aedétaro dì tiv BaoAninv toù ‘Apxeoi-161 


fontibus insigni, duabus fere horis 
a Ptolemaide meridiem versus. Re- 
perit quoque urbis nonnullas ruinas 
Barth. (Wanderungen etc. p. 404 
seqq.)inea illius planitiei parte, quae 
nunc vocatur El Medinah: quas ad 
eam urbem, quae postera aetate By- 
zantinorum floruit, vetere urbe du- 
dum diruta, pertinere idem recte 
contendere videtur, qui et ipse to- 
tam regionem permeans accurate 
descripsit. Add. Iam. Hamilton: 
Wanderings in North Afrika pag. 
128 segg. 134 seqq. et conf. Ritter: 
Erdkunde I. pag. 942. 943, Pacho 
Voyage etc. pag. 178 seq., coll. 
Schlichthorst. 1. 1. pag. 139 seq,., 
Mannerto X, 2 pag. 101—103, For- 
bigero: Handbuch d. alten:Geograph. 
II. p. 831. Contra Herodotum a 
Graecis Barcen conditam esse enar- 
rantem disputat Pacho 1. l. pag. 175 
seq., urbem contendens iam ante 
Graecos huc advectos exstitisse. ,De 
quo ipse viderit. — In seqq. ari- 
orde est: ad defectionem movent. 
Ad ipsam'formam conf. Bredov. 
p. 398 


Ès tovs vrodetapivove x. t.i]i. 
e. adversus eos Libyes, qui (suos fra- 
tres) receperant ei qui et ipsi (A fra- 


tribus suis scil. sollicitati) defece- 


rant (ab ipso). Mox meliores libri 
6 0v, quod retinendum duzi: vid. 
nott. ad I, 67. IV, 131. Ex Aldina 
fiuxit #5 0, quod recentt. edd. revo- 
carunt. Mox pro xe0f81v, quod re- 
tinuerunt Dindorf. et Dietsch., dedi 


meceîy, ut III, 53. 81, ubi vid. nott. 
Ex eo autem, quod septem millia 
gravis armaturae militum in hac 
pugna occubuisse dicuntur, me- 
rito colligas, quantum illa aetate 
iam creverint Cyrenensium res. — 
Aevxov vicus aliunde non notus. 
Apud Ptolem. IV, 5. p. 104, teste 
Schweigh. ; commemoratur Marma- 
ricae vicus 8. xdun Leooyerog Aev- 
xon. — Ad significationem vocis 
todue conf. I, 18. 174 ibiq. nott. 
V, 121. 


Aéagyos] A Plutarcho II. p. 260 
seq., ubi vid. plura, dicitur Aeae- 
206, itemque a Polyaeno VIII, 41. 
Ac Plutarcho non frater est Arcesi- 
lai, sed amicus infidus (9206 z0- 
vneos), qui, cum ipse affectaret re- 
gnum, optimos quosque Cyrenaeo- 
rum pessime tractabat aut urbe pel- 
lens aut interficiens omnem in Ar- 
cesilanm conferebat culpam tan- 
demque Arcesilaum sumpto lepore 
marino in gravem morbum conie- 
ctum vità privavit: quo facto ipse 
regnum tenuit, Batto Arcesilai filio, 
claudo puero, se illud servare prae- 
tendens atque matris, cui nomen 
Eryxo, nuptias exrxpetens. Quae 
quomodo, cum fratribus inito con- 
silo, Learchum fefellerit ac deinde 
interfecerit, pluribus in laudem fe- 
minae enarrat Plutarchus 1. l. — In 
Herodoti narratione pagpaxov de- 
clarat potionem medicatam, cui opi- 
nor venenum fuit admixtum, inde 
venenatam. 


588 


HERODOTI 


Ae 0 mais Barros, qod0g te adv xal ovx aprimovs. of dè Kv- 
onvato. 1908 t“v xatadaBovcav cvUpognv Exeuzov és Aelgods 
ereLongopévovs, © Ov TIVA TROTOV xataotnoaLevot xaiMuota av 
oîxéorev. N dì ITvdin éxéleve Ex Mavrvéns tijs ‘Aoxadaov xar- 
agriotijpa ayapéodar. aiteov av of Kvenvato:, xal of Mavti-353 


Cap. CLXI. 


Boertog] Est Battus tertius, quem 
regnasse ponit Reiz. 590 —530 a. 
Chr. n., alii, in quibus Larcherus, 
544— 529. Nec sane post annum 529 
ille obiisse videtur, quem perperam 
nonnulli, qui Battum felicem huius 
nominis faciunt /erlium, quartum po- 
nunt eumque confundunt cum eo 
Batto, qui vocatur 0 Kalòs ac re 
vera quartue est hac in serie. Vid. 
Thrige |, l. p- 167. 196 seqq. 

nol 0vx detlxovs] i, e. nec pedi- 
bus integer, qui i pedibus incedere haud 
valet. Quo ipso explicatur antece- 
dens yodos. Cf. Apitz. ad Sophocl. 
Trachin. 58. p. 86. Voce &otimovs 
Noster etiam supra III, 130 usus est. 
Claudum fuisse Battum et propter 
aetatem contemptum a Learcho nar- 
rat quoque Plutarchus 1. 1. Verba 
mO0S Tv xatadaBovoar CvUPOEN», 
quae Schweigh. sic reddidit: od tri- 
stem rerum suarum statum, proprie va- 
lent: ad 8. adversus calamitatem, in 
quam inciderant. De verbo xarada- 
Beîv conf. nott. ad II, 66. IV, 105. 
Apud Plutarchum legimus (p. 201 B), 
Learcho sublato Battum productum 
regni paterni successorem esse de- 
claratum atque rempublicam Cvre- 
naeis esse restitutam a Polyarcho, 
fratre Eryxns: xal tnv an’ dexns 
molitelav 6 ITolvaogos amtdcone toîs 
Kvenvaiots. 

dv tva, TRoTOYv KATACTNOKLEVO! 
ucdliota div olufoLev) i. e. quo modo 
rem publicam constituerent, ul optine 
urbem habitare possent, 8.ut Schweigh. 
reddit: ,,qua inita ratione optime res 
suas administrarent.‘ Conf. I, 67: 
Emerodtsor, tiva av Fey laccue- 
vor — yevotato, ubi similis optativi 
ratio, adiectà particulà &v. Ad ipsam 
vero rem hoc velim teneri, Cyrenes 
rempublicam antiquitus candem fer- 
me fuisse videri, quae Spartae fue- 


rit, regesque olim iisdem fere, qui- 
bus Spartae, usos honoribus iuri- 
busque, mox potestati augendae 
studuisse, ut tyranni potius exsiste- 
rent, nulla nec legum nec ipsorum 
civium habita ratione. Hine sedi- 
tiones ac discordiae; hinc rei pu- 
blicae status labefactatus omnisque 
ordo turbatus. Quibus malis sanan- 
dis veterique civium aequabilitati 
(quam in omnium Dorum civitatibus 
multum valuisse novimus) restituen- 
dae Cyrenaei oraculi iussu arcessi- 
verunt virum Mantineensem, qui ci- 
vibns iura a regibus per vim erepta 
redderet omnemque rem publicam, 
regum imperio finibus suis circum- 
scripto, restitueret. Nam Mantine- 
enses inter populos eUwoperarrove 
recensentur ab Aelian. V. H. II, 22 
imperioque videntur usi esse popu- 
lari, ubi summa penes populum po- 
testas. Tu vid. Mueller. Dor. II. p. 
173 seq., Kortiim: Beitrige xs. Gesch. 
etc. pag. 131 seq. ‘Factum autem 
id esse videtur statim post Battum, 
qui puer adhuc erat, ad regnum eve- 
ctum, itaque probabiliter haud longe 
post ann. 550 a. Chr. n., si hoc qui- 
dem anno regnum ad Battum huncce 
delatum esse ponimus. 
*ATAQULOTHNOA] i. e. pacis reconci- 
liatorem, qui ipsorum dissidia compo- 
neret. Hine apud Diodor. (Excerptt. 
Vales. p. 233 rive VITI, 40 ed. Bekk.) 
Demonax dicitur tre toy Aver- 
valwv ctecems Fdiartntng, ‘ovvio 
unì diuatocvry Soxdv diapéerr. 
ovtos ovv mievoas el Kvorjynv xai 
nAQR NAVTOY LaBoy ty aereo 
anv diélvoe tac x6lsis Éxl vov 
toLs (i. e. cives in tres pviag dissol- 
vit). Infra V, 39 .Milesii sibi eli- 
gunt Parios AATAQUOTHOAG. Ipsum 
Demonactis (cuius etiam apud Athen. 
IV, 13 8. 41 pag. 154 D. mentio fit) 
nomen insigne, quippe quo rex si- 
gnificatur populi, demi. Ac memo- 


x 


MELPOMENE. IV. 161. 


589 


vis Edocav a&vdpa tav dotsv doxipotatov, td ovvoua nv 
Anudvat. Ourog dv dvig drixdpevos és tiv Kuoyvnv xal 
uadav fxagta toùto uèiv teipviovs Eroinoé oqpeas, tie dia- 
Bels® Onpalcav pèòv pag xal tv mEQUoixcav piav poîpav ér0in08, 
&Aiyv dè IlsAormovvnotcav xa) Kenrov, toltnv di vaorcatéov 
mavtov* tovto dè to faocdér Barto teuévea éei@v xal locd- 


rant antiquissimum Cyrenes nu- 
mum, in cuius una parte exstat 
AHMSQNAKTOZ, in altera XT- 
PANISN, quemque in huius ipsius 
Demonactis honorem procusum esse 
quibusdam placuit. Aliis probabi- 
lius videtur, numum, qui multo po- 
sterioribus temporibus fuerit signa- 
tus, non ad hunc Demonactem, sed 
ad magistratum quendam in re pu- 
blica libera constitutum referre. Vid. 
Thrige 1. l. pag. 173. 174. 
toeupviovs ii cpeas] Tres 
phylas in omnibus Dorum civitati- 
bus ab initio constitutas iam supra 
vidimus ad cap. 145 coll. V, 68: has 
igitur in Cyrenensium re publica tur- 
batas restituisse eoque veram Dori- 
cae civitatis formam revocasse vi- 
detur Demonax: id quod eam vim 
habuit, ut populus per tribus atque 
(ut Aristoteles Polit. VI, 4 adiicit) 
phratrias descripta melius sua iura 
tueri posset contra regum arbitrium 
simulque cives antehac disiuncti 
(cum, qui prius advenerant coloni, 
lis, qui post accesserant, maiori au- 
ctoritate in rebus publicis admini- 
strandis valuisse videantur), iam 
sibi omnes pares indeque coniun- 
etiores fierent, omnium iuribus ae- 
quatis, eoque discordiae semina ex- 
stinguerentur omnisque reipublicae 
forma ad maiorem aequabilitatem 
popularemque statum redigeretur. 
Cf. C. O. Mueller. Dor. II. p. 63. 64. 
Ac simile quid in Syme insula ac- 
cidisse tradit Diodor. V, 53. Iustum 
vero in eo se praebuit Demonax, 
quod, qui primi urbis essent coloni, 
eos in primam conferret tribum (una 
cum perioecis suis, si quidem The- 
raeos ad Libyam profectos etiam pe- 
rioecos suos secum adduxisse cum 
C. O. Muellero 1. ]. statuas), ditio- 
res illos quidem, ut probabile est, 
et opulentiores, reliquos vero colo- 


nos mixtos s.t0v durdoy 046% (conf. 
IV, 159), quem sine perioecis acces- 
sisse vult Mueller. ]. ì., in secundam 
ac tertiam tribum distribueret. Ne- 
que aliter per Arcadum civitutes li- 
beras, Mantineam, Tegeam multi- 
tudinem per tribus divisum fuisse, 
valde fit probabile. Cf. Kortiim 1. |. 
pag.152. Cr. praeterea conferri vult 
Platner: Beitriige z. Kenntniss des 
Attisch. Rechts p. 70 et Niebuhr: 
Roem. Gesch. I. pag. 307 ed. sec. (ubi 
Niebuhr. tribuum originem attigit e 
diversis gentibus repetendam; h c 
etiam attendi iubens, quod, cum in 
Thera ipsa paucorum esset regimen, 
in colonia Theraei ac subiecti idem 
valeant). — 4oîgav cum rec. edd. 
dedi pro Lo:gn». 

tepévea éEei0v] Sclhweigh.: ,,ex- 
ceptis agris sacris et sacerdotiis, quae 
Batto regi tribuit.‘* Melius, opinor, 
Wesselingius: ,,reuévea Valla fana. 
Melius certas agri portiones, quales 
et illae, in quibus silphii proventus 
ap. Hesychium Bartov 0/79107, qua- 
lesque veterum reges habebant assi- 
gnatas, quarum proventu suis neces- 
sitatibus subvenirent). Vetus con- 
suetudo a poéta lli. VI, 194 [add. 
IX, 574] signata et ab Aristide T.1. 
p. 12: orso toîs Paordevor tentvn 
al go0g0vg Huga [Nec aliter 
C. O. Mueller. Dor. II. pag. 174 ts- 
pévex Homerico sensu, de quo ex- 
posuit Nitzsch. ad Odyss. 1, 117. 
pag. 28, hîc accipi iubet, qui idem 
pag. 105 conferendus.] Addidit De- 
monax fomovvas (i. e. curam sacro- 
rum administrandorum], quoniam 
ta yéoea regum olim sacerdotia, uti 
Spartae VI, 56 complectebauntur.‘‘ 
Tu conf. de his sacerdotiis, quibus 
more antiquitus constituto Dorum 
reges fungebantur, ac de reditibus, 
quos inde capiebant, C. O. Mueller. 
1, 1, II. pag. 99 seq. Ad ipsam vocis 


590 
a 


HERODOTI 


GUvas to aAia ravra, ta xootegov eigov ol faordées, és pésov 


to dnuo édnxe. 


°En uèv dn tovrov toù Bartov ovra distédes fovra* ixì 
dì toù tovtov maLdòs ‘ApxeciAzco 1044) tapay” wegl tav 1 
uécov èpévero. “Apxeotizos vago, 0 Bartov te roù yodov xal 
Depstiuns, ovx Epn avétecta., nata ra 60 Mavtiveds Anus- 


scripturam cf. nott. ad III, 142, qui 
locus etiam ob argumenti similitu- 
dinem conferri debet. Ac praeter 
hosce reditus nulli fere alii Dorum 
regibus aeque atque Homericae ae- 
tatis principibus reditus, nisi qui e 
fundis suis agrisque a populo at- 
tributis sive assignatis (quae ipsa 
sunt tsuévea) prodibant, teste eo- 
dem Muellero II. p. 105 et Nitzsch. 
1. 1.; ut sane ante Demonactem Cy- 
renes reges illicito modo reditus 
suos e civium bonis armorum vi 
anxisse videantur. Inde Kortiim 
(Schlosser u. Bercht Archiv IV. p. 
163) vernacule reddidit: die Xron- 
giiter; neque aliter intellexit Grote: 
History of Greece IV. p. 59: ,, the 
domains. Add. C. Fr. Hermann: 
Griech. Staatsalterth, $. 8. nott. 11 
et vide quoque, quae ad III, 142 ad- 
notavimus. Quae cum ita sint, mi- 
nime huc valere poterit Valcken. ad- 
notatio, diis tantum fatoque functis 
heroibus regibusque dÉsZeîv ta ts- 
pévn solitos esse veteres. Nec ma- 
gis eo, quod cum sacerdotiis h. |. 
coniunguntur teuévea, efficitur, te- 
pevea hîc indicare agros diis dedi- 
catos, quorum reditus percipere sa- 
cerdotes soliti sint, ut post Larche- 
rum, alios placuisse video Thrigio 
1. 1. pag. 170. not. 70. 


tà dhla navta x. t. i.] Haec ipsa, 
quae regibus, qui haec prius tene- 
bant (sive prius sibi iniurià assum- 
pserant, contra Dorum instituta), 
erepta populo restituerit Demonax, 
cum Herodotus non sigillatim indi- 
carit, coniicit Thrige l. l. p. 171, 
hoc referendum esse ad fovAZ7y Cy- 
renaeorum, cuius aliquoties fit men- 
tio, a Demonacte institutam. Equi- 
dem malim cogitare de aliis sive ad 
rempublicam administrandam sive 
ad ius dicendum sive alio quo per- 


tinentibus, quae cum ad populi im- 
perium primitus pertinuerint, tem- 
porum decursu reges (ac praecipue 
Arcesilaus II, de quo supra cap. 160) 
sibi assumpserint, quae vero nunc, 
cum omnis rei publicae forma ad 
populare imperium sive democra- 
tiam magis revocaretur, populo a 
Demonacte reddita fuerint. — és pé 
Gov to Inuowo È&mue est: populo re- 
stituit, ad populun retulit. Ad lo- 
quendi genus conf. VII, 164. III, 80, 
ubi #5 uécov naraBsira: te ner 
yuata. — Pacsiées cum Gaisf. dedi 
pro faordnes. 


Cap. CLXII. 


Aoxeclie0g) Arcesilaus est fertius, 
qui quo tempore regnarit, ex ec 
quodammodo colligi poterit, quod 
eo imperante Cyrenae tributum 4 
Cambyse impositum legimus cap. 
165, anno 523 a. Chr.n. Quare pro- 
babile videtur Thrigio pag. 175, Ar- 
cesilaum ante a. 530 sive 529 a Chr. 
n. regno potitum esse atque obiisse 
514 a. Chr. n. Larcherus Tab. chron. 
pag. 631 Arcesilaum III refert mor- 
tuum ad ann. 518, quo ipso anno 
Barcaei a Persis fuerint obsessi. 
Quod demum post annum 515 ante 
Chr. n. fieri potuisse, satis ex iis 
apparet, quae ad cap. 1 et 145 no- 
tata sunt. In Pind. Schol. ad Pyth. 
1V init. hic Arcesilaus, Pheretimes 
filius, perperam vocatur xépxtos 
hac in regum serie, cum sextus po- 
tius ille fuerit, ut recte monet Wes- 
sel. Ad hunc Arcesilaum refertur 
vas celeberrimum, quod ipsius Ar- 
cesilai nomine inscriptum in thesau- 
ris antiquitatum Parisinis asserva- 
tur; vid. Raoul- Rochette in: Jour- 
nal d. Savans 1836. pag. 589. — Ad 
verba xata strati conf. cap. 76. 


MELPOMENE. IV. 161. 162. 


091 


vat Erate, alla anaitze ta tav ngOPovev pioca. EvBevtev 
ctaciatcov É00d0dn xal Epvye é5 Zauov, n dì pnrng o és Za- 
Aautva ris Kuxgov Epvpe. Tils dè Zalaptvos toùrov tov y00- 
vov érexpatee Eveldav, 05 tò év AeApotor Fvpintyoiov, éov 
atiodiyrov, avednue, tò év ti Kopuv8lav Wyoavoed xéera.. 
animopévy dì mapd tovrov N Deperiun desto otgatLi]S, 7) xat- 
aber opéas és tu Kvorunv. 6 dé ve EvéiBOv nav uaddov 1) 
3540rpatinv ol édidov. N dè AauBavovoa tò didouevov xadov uèv 


analree tà toy x00y6v0v Yi0sa] 
Ad reditus ipsi ereptos ex instituto 
Demonactis privilegiaque illegitime 
assumpta populoque restituta refert 
C. O. Mueller. Dor. II. p. 174. Ad 
yéora conf. nott. ad I,59. Unde non 
admodum discedere ras tiuas, de 
quibus ipsis disceptationem ortam 
esse Noster narrat, vidimus in Ex- 
cursu ad II, 53. T. I. p. 858. 


fpvye 5 Zauov] Nam Samiia cum 
Cyrenaeis inde a Cyrenes primor- 
diis intercessit amicitia; conf. cap. 
152. Accedit, quod Samo tum tem- 
poris imperabat Polycrates terrà 
marique potens, a quo in patrio 
regno recuperando se adiutum iri 
sperare poterat. Ie tempore, in 
quod baec regia probabiliter incidit 
fuga, ante ann. 523 a. Chr. n., multo 
igitur ante quam Cambysi Persis- 
que sua permisisset, cf. Thrige |. |. 
. 177. — In verb. n dè untno of 

c Zalapîva tre Kvroov de dativo 
of ef. I, 34. III, 14. 15. IV, 165. In 
Cyprum quod mater se receperit, 
Thrigio 1. 1. explicandum videtur e 
commercio, quod inter Cyrenen et 
Cyprum fioruerit, ut hac ex insula 
auxrilium sibi fore speraret. Quam 
spem frustratam esse, Herodoti-do- 
cet narratio, e qua sua snmpsit Po- 
lyaen. VIII, 47 coll. Eustath. ad lli. 
VII. pag. 657 s. 523, 14. &vunty- 
quov dicitur (#ribulum (Rauchgefiiss), 
quod ad sacra facienda in templis 
repositum haud raro commemoratur 
atque in ipsis inscriptionibus legi- 
tur compluribus: quod cum plerum- 
que modici ambitus esset, hoc loco 
maius profecto et splendidius, sum- 
ma arte elaboratum intelligi debe- 
bit, cam @é108#Nt0y illud fuisse No- 


ster addat, qui hac voce in simili- 
bus operibus indicandis aliquoties 
utitur, ut I, 14. III, 123. IV, 89 
aliisque locis, quos praebebit Bre- 
dov. p. 46, Ionicam luius vocis for- 
mam illustrans. Ad vocabulum &r- 
pintnerov vid. veterum locos alla- 
tos in Thes. L. Grace. IV. p. 416 
ed. Dindorf.: add. quae exposuit 
Krause in: Angeiolog. p. 101. 431 
coll. p. 68, Rangabé Antiquit. Hel- 
leniq. II. nr. 868. 873. pag. 553 et 
559. De usu turibulorum plura quo- 
que collegit Chr. Walz in: Turibul. 
Assyr. descript. (‘fubing. 1856) p. 
10 seq. Thesauros Delphicos attigi- 
mus ad I, 14. Add. a Cr. allatum 
Wyttenbach. ad Plut. Moral. Ani- 
madvss. II. pag. 900, qui idem (’r. 
ad vocem Evé80y Eustathii admo- 
net haec respicientis ad Odyss. I. p. 
9 ed. Basil.: — ovo dì xal éx ts 
Î19dy uetoyns, sVéld0v fagtrovov 
maod ‘Hoodotw uverov dvopa. 


ol #d(dov] i. e. ci se daturum esse 
dicebat, offerebat. Nec alio sensu 
paulo post rò didopevov id quod a 
rege ipsi offerebatur (ut III, 135. 118; 
conf. nott. ad Plutarch. Philop. 5. 
pag. 20), ubi Valck. coniecit 70 alel 
didouevov, cum de sibi invicem con- 
tinua serie succedentibus sic poni s0- 
leat del pro 6vvez0s, nt apud Thu- 
cyd. IV, 68. Herod. II, 168, alibi. 
Atque ita sane in suo Herodoto le- 
gisse videtur Enstathius l. Î., haec 
ipsa ubi tangit, hunc in modum 
scribens: del yoo Éusivn tò utv 
didouevov pnolv flaufave x. t. 
2., nisi de suo potius hoc ‘del ad- 
iecerit. Verba érxl mast to di- 
douévo valent: in omni re, quae 
a rege dono offerchbatur Pheretimae, 


592 HERODOTI 
Epn xaì toùro siva, xadliov dì éxetvo, 10 dovvat ol deopévy 
otpatinv. toto yag érì mavrì ta didopéva Eleye. Tedev- 
taiov ol ttreuwe dopov 6 EviéAB Av Atpaxtov govosov xal nia- 
xatnv, r0007]v dì xal elpiov. sindone SÌ avris cis Deperiuns 
TOUTÒ 2008 6 EvéAdav Epn torovtoroi puvaluas dopteoda, 

163 AA où otgati]). ‘O dì ApueciAe0s, toùrov tov qgovov fav éy 
Zauo, CvvIYELRE avra avdga Èrl vis avadaopg. GvAAeyope- 
vov dè otpatod modXod éotaAn Èe AeAhqpovs "Agueotieas, 109- 
oduevos to gonotneto meo. xarodov. n dè ITv8in ol q0a rade* 
Ex uèv téocepas Battovs xal ‘ApxsotAe0s téscspas, oxtà av- 
doav veveag, didot vutv Aotins Bacrdeverv Kvonvns: xAéoy 
pévto tovtov ovdi negaoda. raparvési. Zù pévro. pIvzoSs 
elvar nateldav é5 tiv cemvtOÙ. 7v dì tiv xapivov eUen 


atoantov y0vosov xal 1j)laxcdtny] 
Homerica apparent vestigia. Cf.Ili. 
VI, 491. Od. XXI, 351. IX, 357. IV, 
131. Aristoph. Lysistr. 610. atoa- 
xtog est fusus, Q”andrn colus; plura 
dabunt Lexica. Ad verba 23’ 0% 
Groeti]] Eustath, haec habet |, l.: 
d24° 0v otoarizj Pvnoxovon tx tòv 
TOMUATOY. 


Cap. CLXIII. 


0vypysLoe navta ardea énì yîs 
avadaouo) i. e. cuiusvis generis at- 
que conditionis viros collegit spe agro- 
rum dividundorum proposita. Simili 
modo éx} y7js vadano) cap. 159. Ad 
vocem xeyvta conf.I,50. III, 18. IV, 
88. Verba zoncopevog to) Yonoty- 
olo valent: sciscitaturus oraculum, nt 
I, 47. 53. 157. III, 57 coll. IV, 150. 
De Loxia conf. I, 91. 

tn uèv téccEgag Bartrovs x. t. 2.] 
Ex his ipsis colligit Thrige l. l. pag. 
178. 183, hoc oraculum seriori aevo 
esse confictum. Est vero haec Cy- 
renaeorum regum series, qualem 
constituit Wesseling. ad Diodor. Ex- 
cerpt. VIII. T. II. p. 590 seq. coll. 
Larcher. ad h. I. et Boeckh. ad Pin- 
dar. Pyth. IV. pag. 265. 266: 1) Bac- 
tus I, Cyrenes conditor, olxtotne 
631 a. Chr. n. 2) Arcesilaus I, 591 
a. Chr. n. 3) Battus II, Felix s. 6 
Evda:pov,575 a. Chr. n, (Herod.IV, 
159). 4) Arcesilaus 11 554 a. cr n, 


(Herod. IV, 160). 5) Zaztus ZZZ (0 
zoi0s) 514 a. Chr. n. (IV, 161). 
6) Arcesilaus III, 520 a. Chr. n., 
Batti Ill et Pheretimes filius, 
Cyrenen Persis tradidit (Herod. IV, 
162. 164 fin. 165). 7) Zattus IV,0 
xaei0g, 518 a. Chr. n. 8) Arcesileus 
IV, 464 a. Chr. n. Pythicis in ludis 
victor indeque Pindaro, qui eum 
octavum a Battiadis canit fuisse 
Pyth. IV, 116(65), celebratus, quo 
interfecto 432 a. Chr. n. a Cyrenaeis 
Battus filius regnum qui occupare 
voluit, repressus decessit apud Hes- 
peridas 431 a. Chr. n.— Ad vim prae- 
positionis él in his verbis conf.I, 
166 ibique nott., ad formam dido: 
Herodoteos locos ‘collectos a Bredov. 
p. 400 seq. Ad usum infinitivi elra: 
in verbis CÙ pérror sovzos siva: 
loco imperativi conf. IV, 126. III, 
134 ibique nott. — In seqq. verbis 
xcpLvov dicit fornacem s. furnum, 
in quo lateres, vasa fictilia, alia id 
genus coqui solent, ut I, 179: ali» 
bovs — WaTNIay — ty nepulrosi. 
Quae mox sequuntur: sl dè #Éoxri- 
GELS tv xeuivov (si vero fornacen 
excoquere velis), ex oraculi sensu 
sic interpretatur Schweighaeuserus 
(Lexic. Herod. I. p. 229), ut idem 
valeant atque el È omtricELS tovs ir 
T7 xauivo eamque sententiam per 
metaphoram declarent: ,,ne irae in- 
dulgens nimis saevam vindictam ab 
inimicis capias;‘' cf. cap. 164 in fin. 


MELPOMENE. IV. 162— 164. 


593 


xhév aupogsv , un égortMons tovs appogtas, dii’ anoreune 
xat ovgov. el dè Etomtmoets tv xapivov, ur) gods èe tiv 
aupiogvtov* el dì pn, arodavesai nai avtòs xa) tadpos 6 


nailiotevav. Taùra n IIvdin ‘Apusolieo god. 6 dè rapada-164 


Bav roùs éx ris Zapov xatpite é tiv Kvonunv: xa étr- 
xQatoas tav ronyuatov toù paviniov 0Ux dusuvato, dAiù 
dixas tovs avtIOTaGIAITas altes ts ÉutoÙ puyijs. tv dè ol 
pèv tò maparav éx ts xoons amadiaocovio, toùs dé tivas 
gepooauevos 0 ‘Apuectiecs è Kuxpov angorsde tri dua- 
Bor. tovtovs uiév vuv Kvidioi amevergdivtas mods tv 6ps- 


dii’ dronspne nat’ o0voov] 
Schweigh. ,, ad auram illas (ampho- 
ras) emitte.‘ Wesseling. interpreta- 
tur: frade secundo vento, Sophoclea 
citans Trachin. 474 coll. Schol. ad 
vs.828 et Aeschylea Sept. adv. Theb. 
696 [687 Blomf., cuius vid. Glossar.]. 
In voce 0vgog significationem inesse 
venti procellosi ac magua vi omnia 
secum abripientis nuper admonuit 
Ameis in: Muetzell Zeitschrift fiir 
Gymnasialwesen VIII. p. 609. No- 
stro in loco ea inesse videtur sen- 
tentia, ut oraculum iubeat, Arcesi- 
laum a se dimittere amphoras, vento 
secundo ut statim auferantur in alias 
terras indeque serventur. Mox scri- 
psi cum recc. edd. e Sancrofti libro 
el dì tEontpnoeLs (pro #Éontnone, 
quod Matth. retinuit), dudum iu- 
bente Werfero in Actt. phill. Monacc. 
I. p. 102, quo iam supra sumus usi 
ad II, 13. Schaeferus dedit pv di 
gtontnons. Mox revocavi vulgatam 
ano8ayiear, a Schweighaeusero et 
reliquis editoribus e Florentino li- 
bro alteroque mutatam in &z708a- 
véat; tu vid. nott. ad cap. 9. Verba 
un é0848ng és tv dupiogvtor, quae 
valent: ne intres in (terram 8. regio- 
nem) circunfluam, Italus interpres 
reddit: ,, non entrare nella tinta dal- 
fluido,‘ cum, qui vocem auplogv- 
toy reddant circumfluum, aquà cir- 
cumdatum, oraculum anceps reddi- 
derint clarum ac perspicuum, quale 
minime esse debuerit. . 

‘nai tadoos ò nadiot:vov] ,,Ma- 
xcima taurus vicliima, 0 xalMLotevov 
roy tavowy Diodoro IV, 23. Pythia 
obscure A/lazirem, Arcesilai soce- 


HERODOT. II. 


rum, indigitasse videtur una cum 
genero interiturum, prorsus ut tav- 
cov titulo Philippum, Alerxandri 
magni patrem, apud Diodor. XVI, 
91.1 H'esseling. 


n 
éninoarnoas monypotov]i.e. 


rerum potitus. Haud aliter ta z07- 
7uata de imperio s. regno II, 120. 
III, 137. 53. IV, 126. Cf. nott. ad 
Plutarch. Flamin. 17. pag. 119. 
dinag TOÙS aviLoTacLOTag altee 
ts Emvroù pvyie] i. e. poenas re- 
petiit exsilii sui ab adversariis 8. ex- 
silii sui auctoribus. Ad locutionem 
conf. I, 2. 3. I15. dilxas cratteiv 
éx tivos Aeschylus dixit Choéph, 392 
Blomf. s. 363 Both. In seqq. ax#- 
otel: Ènl dia pd001) eodem mo- 
do dixit, quo cap. 167: creméuzeto 
dè n otpgatir, — énlAfvovuata- 
ctgog7. Conf. I,4l ibique nott. 
tovrorg uéy vuv Kyldio x. t. 2] 
Ad vocem axevetgdertas (vento de- 
latos ad ipsorum terram) conf. nott. 
ad cap.103. Ipsam vero hanc Cni- 
diorum voluntatem in Cyrenaeos, 
quorum exsules morti destinatos 
servarunt, aeque atque in 'T'arenti- 
nos(I11,138) e communi harum gen- 
tium origine, cuius semper illi me- 
mores fuerint, repetit C. O. Mueller. 
Dor. I. p. 126. Quod vero Theram 
perducti sunt Cyrenaei, id docu- 
mento est adhuc inter metropolin 
atque coloniam familiaritatem quan- 
dam viguisse, ut monet T'hrige 1.1. 
pag. 221. In ipsa Cyrene rem publi- 
cam a Demonacte magis ad popula- 


38 


594 


HERODOTI 


téonv éoquoavto xal és Ononv anéorerdav, EtÉéQovg dé tivas 
rov Kvonvaicov és xYppov pépav “ApAhouazov xatapupovtas 
(Brotixòv BAnv mepivioas 6 ‘Aqueotdecos tvénonoe. Matav 
dì en’ tkeppaoptvoroi tò pavtrntov édv toùro, Ori puv N Ivdin 
ox fx sUgovta Èv ti] xapivo tovs aupogsas éboxtijoa, Epyero 
Exdv ts tòv Kvonvaicav n6lios, deiualvav te cOv xegonopi- 


rem formam redactam denuo muta- 
tam esse regum potestate, qualis 
ante Demonactem fuerat, redinte- 
grata quamquam disertis verbis ab 
Herodoto non indicatur, vix tamen 
illud poterit dubitari; neque vero 
Thrigio possum adsentiri, qui eo, 
quod nec fovZn, nec populi per tri- 
bus descriptio fuerit abrogata, teste 
Aristotele Pol. VI,6 (VI, 2 fin. ed. 
Schneid.), civitatis statum ad pri- 
scam formam plane fuisse redactam 
negat. Namque 7 fiovA7 sive se- 
natus mef quidem sententià ad po- 
pulare minime pertinuit imperium, 
neque sane opus erat abrogatis tri- 
bubus, quarum vim tantum ac po- 
testatem deminutam fuisse credam. 
Et Aristoteleum ad locum quod at- 
tinet, Schneider. in Add. T. II. pag. 
502 monet, videri eum ad posteriora 
tempora referri debere, cum de de- 
mocratia priori quadam loquatur 
Herodotus.— In seqq. rv9y0v ldrw- 
tix0v privati hominis dicit urrim, cui 
opponitur regia s. publica turris, quae 
Scil. a rege 8. a civitate in usum 
publicum urbis tuendae causa ex- 
structa est. Ac licet hoc loco intel- 
ligas aedes privatas, turris in mo- 
dum exstructas adeoque munitas, 
ut praeberent aliquam securitatem 
in regione latrociniis et incursioni- 
bus gentium indigenarum exposita. 
Supra I, 21 Gîros (diorinos. Ad 
verbum xe 1vp0as conf. nott. ad I, 
50 coll. VI, 80. De nomine ‘Ay20- 
pay0v conf. Ahrens: De dialect. Do- 
ric. p. 968. 

n° tEeoyjacutvoroi] i. e. re plane 
peracta 8. facinore perpetrato; ad lo- 
cutionem conf. VIII, 95. IX, 77. I, 
170 ibique nott. Wesseling. citave- 
rat Aeschyl. Pers. 626 (531 Blomf., 
quem vid. in gloss.). Agamemn. 1388 
(1350 Blomfield., quem conf.). Eurip. 
Bacch. 1037. Etenim hic loci sen- 


sus: ubi vero, his iam perpetratis, 
oraculi sensum (8. quid sibi vellet 
oraculum) intellerit. Hinc infra dici- 
tur @uagroy roù Yenouod, qui ora- 
culi sensum non assecutus erat, 
quod amphoris in camino inclusis 
significarat viros Cyrenaeos turri 
inclusos et materifi circumdat4à cre- 
matos amphorarum ad instar in fur- 
no. — Ad oùx fa conf. II, 30 ibiq. 
nott. IV, 203. 

Foysto Exdy x. 1.2.) i.e. ultro abs- 
tinuit Cyrene urbe. Cf. 1I, 18 ibiq. 
nott. Hanc vero relictae Cyrenes 
causam habet commentitiam Thrige 
p. 183, qui idem, ut vidimus, ora- 
culum ipsum post Arcesilai mortem 
ad rei memoriam compositum sta- 
tuit. Quem si sequamur, Arcesilaus 
crudelitate civium animos a se ita 
abalienaverat, ut in urbe Cyrene 
minime se tutum existimaret urbem- 
que eo ipso consilio ductus Persa- 
rum in fidem traderet; in quo ta- 
men eum falsum esse invenimus. — 
In proxime seqq. xex0ncuévoy pas- 
sive accipiendum: mordem timens ora- 
culo sibi significatam. Conf, II, 147 
ibique nott. Pro vulgata xey0rué 
voy, quam omnes, quantum scio, li- 
bri exhibent, cum Bredovio p. 344 
scripsi xeyo70uévov, quam formam 
VII, 141 omnes libri uno Sancrofti 
libro excepto praebent. Articulum 
tnv ante Kvervnv collocatum re- 
ctius ante duploguiov poni putat 
Schweighaeuserus: mihi haud opus 
videtur lfac transpositione. faeidéos 
cum Gaisf. et Matth. scripsi pro ffa- 
cLÙnog itemque Loîga» pro uofen?, 
conferens III, 142, ubi par et locu- 
tio et sententia.  Scripsi quoque @ 
«0 pro vulg. @x@w; vid. nott. ad 
cap. 120. Ad verbum ayogpatet (io 
foro versari) conf, III, 137. IV, 78. 
In Alaziris nomine cum fluctuent li- 
bri, nos vulgatam exbibuimus le- 


| MELPOMENE. IV. 164. 165. 


vov &avarov xal doxgcov aupiogvtov tiv Kvervnv etva.. 


Eîys dè yuvaînu cvyyevéa Eavtov, Fvyartoa dè toù tdv Bao- 
xaiov BagiAéog, to oUvopa nv’Alatio* maga toùrov armiuvés- 
tar, xal puv Bagxaioi te avdoEzs xal toòv éx Kvonvns pvyedar 
55 tivis xaranadovies apoogatovia xteIVOvOL, m00s di xal tov 
mevdegov avrov ‘Alattoa. ‘“Aousolàe0s uév vuv, alte éx@v elte 
aéxcov auagtav toù yonopoù, teemAnoe uotpav tiv Évrod. 


‘H dè unto Deperiun, téog uèiv ò ‘ApueotAscg èv ti165 


Baoxn diarrato Hteppacutvos Éavra xaxòv, N dè ele aUt) toÙ 
madòs tà péosa èv Kvorwn, xaì tadàZa vepopéva xal év fovAi 
mapitovoa* Enel te dì fuade év ri) Baoxn amodavovia ol tòv 
zaida, pevpovoa oigcixse È Alyuntov. Nav yao ol èx toù 
"Apueotdeo evepyecia. é5 KauBfvosa tòv Kboov memomueva.* 


ctionem, quae Medicei et aliorum 
codd. auctoritate n'titur ‘Alatie scri- 
bentium, mox vero aberrantium in 
Altaega; Sancrofti liber habet ‘Ala- 
tele et ‘Alatsiga, quod placuit 
Schneidewino (Coniectt. criticc. p. 
137) reponi hanc scriptionem iu- 
benti, qui idem(Philolog. III. p. 384) 
hoc nomen eruit ex inscriptione Cy- 
renaica (Corp. Inscr. Graecc. nr. 
5147. Vol. III. p. 523 et 1241), ubi 
exstat ‘Aladdelo, duplicatà literà 
d Cyrenaeorum more pro £, quod 
Lacones ponere solent. Et conf. 
quoque Barth: Wanderungen etc. I. 
p. 486. — Arcesilai mors a Thrigio 
1. 1. pag. 175 refertur ad ann. 514 
a. Chr. n. 


Cap. CLXV. 


téos piv 0 ‘Apxectiecogs — Éovro 
uno) i. e. quamdiu Arcesilaus Bar- 
cae commorabatur, mali sui ipse au- 
ctor. Post téog uèv sequitur 7 dè 
elge et mox énel te dè fuaBe, simili 
particularum iunctura atque cap. 65. 
De voce téo; (donec) plura hane in 
rem laudavit Bredov. p. 50. Et con- 
ferri quoque possunt, quae attulit 
Voemel Prolegg. grammatt. ad De- 
mosthen. p. 148 seq. Ad ta yéosa 
cf. I,59.1V, 162. véueo®a in seqq. 
valet administrare, res scil. publicas, 
ut Ill, 160. VIII, 136. 

év foviij magliovoa) i. e. in senatu 


adsidens. Etenim cogitandum hîc de 
eo procerum s. nobilium concilio, 
penes quod Dorum in civitatibus 
summa rerum publicarum cura, sive 
BovAnv vocaris sive yeqovolav. Vid. 
C. O. Mueller. Dor. II. p. 91 seq. 96. 
Ad pev;ovoa olyoxee conf. cap. 127. 

7,00v yao ol — neroimuivai] Erant 
enim illa commemoranda benefi- 
cia ab Arcesilao in Cambysem col- 
lata. Ubi vocula of minime vacat, 
quae mox simili modo posita est in 


verbis: dg — 0 maîs oÎ te&vnue. 
Cf. cap. 162 et ad rem conf. Polyaen. 
VIII, 47. — ,,Arcesilai non memi- 


nit Herodotus III, 13, ubi donorum 
mentionem facit, ad Cambysem a 
Cyrenaeis missorum: quae quidem 
dona neutiquam benigne a Cambyse 
accepta esse ait, sed per contem- 
ptum militibus ab illo proiecta. Vi- 
detur deinde Arcesilaus tradità Cam- 
bysi Cyrenaicî melius de illo vo- 
luisse mereri.‘‘ SchAmeigh. At nisi 
fallor, haec ipsa munera post tra- 
ditam Cyrenen in deditionis signum 
missa fuere. — Ad usum praeposi- 
tionis é5 (evepyeolai é6 Kapfvosa 
— mermomuevar) conf. nott. ad cap. 
152 fin. et in proxime seqq. ad ver- 
ba: g60o0v éretéaro (tributum sibi im- 
poni passus est) nott. gd III, 13. Ac- 
cidit vero hoc circa ann. 524 ante 
Chr. n., ut recte posuit Fischer: 
Griech. Zeittaf. pag. 126. Ad Ffero 
conf. nott. ad cap.145. rg0/cz5080 


38 * 


595 


V 


596 


HERODOTI. 


ovtos yào Mv Ò Agueolieas, 06 Kvgnunv KayBvog Ed one vai 
pogov erataro. Armimoutvn dè és Alpvntov n Deperiun Aquav- 
dec lxéts eero, VI ZLI ÉcovT” xedevovoa, xRologopévi 


avàns Qv oùtos ts Alpvarov 


ag0gpaciv, i. e. praelendere, prae- 
texere causam, ut VIII, 3 (ubi nostri 
loci non immemor V ulcken. ). VI, 137 
coll. VIII, 111. III, 137. 


Cap. CLXVI. 


ts Alyvntov vraoyos] Qui idem 
paulo post dicitur &070y, i. e. sa- 
trapa. Cf. nott ad III, 70. Ipse Ary- 
andes vix aliunde nobis cognitus, 
nisi huc retuleris nomen OQvav- 
dg0v, crudelis Aegyptiorum satra- 
pae a Dario coustituti, apud Po- 
lyaen. VII, 11, 7: ad Persicum no- 
men Aruvando (quod cursorem decla- 
rat) utrumque pertinere videtur au- 
etore Oppert. in: Journal Asiatique 
Ser. IV. Vol. 18. p. 564. — Vox 
zxaggevsevog eodem modo inveni- 
tur VIII, 140. 8. 1. — Mox cum 
Schweigh. et Gaisf. scripsi urnuo- 
cvvor Emvtod Untcda, ubi vulgo 
ÉmvId, quod Matth. retinuit. Supra 
II, 135 advaBetrar — uvnuocvror 
lovers, coll. IX, 16: umnuoocrva 
tor yvauns T7s duîjs nsatolinecdat 
#0. Et sic Noster promiscue uvq- 
uocvvov et uvqnuoovia Urnéodar LI, 
136. 148. VI, 109. VII, 226. Ac sa- 
tis, opinor, "hoc ex loco patet, ne- 
minem numos signasse ante l)arium 
regem, quem ipsum memoriae suace 
servandae et ad posteritatem propa- 
gandae causa primum numos cu- 
disse supra iam ad III, 96 monui- 
mus; ut sane ii non sint audiendi, 
qui Schol. Aristoph. Eccles. 589 se- 
cuti Daricos numos ad alium quen- 
dam eiusdem nominis regem revo- 
carint. Etenim in his scholiis Reque 
atque in Suida (8. v. Jagernove) in- 
ter alia hacc leguntur: (dapernoi) 
0v4 erò dagrlov tov Afogov na- 
to0s, di ap’ ETE00V tIvOG ma- 
darotéoov Paordécos svopac8 near. 
Quod ut alios quosdam viros doctor, 
ita virum doctum F. Keil (Apologet. 


166 TPOPACLY, 0g dia rov undiouòv 0 mais ol teovmue. ‘O di ‘Agv- 


vragzos vaò Kaufvoeca xar- 


Versuch iiber d. Biicher d. Chronik. 
u. Esra. Berolin. 1833. p. 11 —15) 
commovit, ut Daricos primum cusos 
referri vellet ad Darium Medum 
quendam, antiquiorem illum qui- 
dem , Herodoto autem aliisque scri- 
ptoribus utique haud cognitum. Alii, 
ut Lengerke (ad Daniel. p. 229) et 
Winer (Biblisch. Realwòrterbach I. 
p. 291 seq., ubi plura de Daricis lau- 
dantur) Daricos repeti voluerunt a 
Persica voce Dara s. Darab, qua 
rex 8. regium quid declaratur: regios 
igitur numos omnino significari, di- 
versos illos quidem a laminis metal. 
lorum diversorum, quibus olim mer- 
catores pecuniae loco usi fuerint, 
statuerunt; ad Assyriacum “x, 


quod Martis fere nomen esse vult, 
revocat Movers: Die Phoenix. I. p. 
478. A quibus omnibus ita discedo, 
ut Darium, Hystaspis filium, primum 
fuisse credam, qui numos illos au- 
reos excuderit, ab ipso deinceps 
etiam nominatos: neque hoc sane 
abhorret a reliqua huius regis cura, 
quapropter Kexn40v illum vocatum 
esse Noster III, 89 notavit, qui pri- 
mus omnia, quae ad tributum sin- 
gulis regni provinciis praestandum 
aerariumque regium bene consti- 
tuendum et administrandum perti- 
nent, accuratissime constituit. Hunc 
utique consentaneum est auro in 
aerarium illato primum usum esse 
ad numos cudendos monetamque 
auream condendam, quae ab Atti- 
cis numis aureis vix differt atque 
viginti ferme drachmas argenteas 
aequat. Vid. Boeckh: Staatshaus- 
halt d. Ath. I. p. 32 ed. sec. et Me- 
trolog. Untersuch. p. 129, Grote: Hi- 
story of Greece IV. p. 320. De Per- 
sarum numis conf. etiam Ern. 0. 
Frid. Herm. Blau: De numis Achae- 
menidarum Aramaeo -Persicis Lip*. 
1859 et Melchior dé Vogue in: Athen. 
franc. 1850. nr. 7. p. 140 seqq. — 


MELPOMENE. IV. 165—167. 


997 


|| soTEDS, 05 VotÉRR yoov® tovtav mapiosvpevos Aapeip die- 
pPIE0N. rvioevos peo xai (dov Aapetov éridvuéovta uvnuo- 
ovvov Éovrov diméodai tovto, tò un @4ÀA0 ein BaorAél xareo- 
paguévov, éuipesto tovtov, é6 ov Elafe tOv uuodov. Aapetos 
uèv yao, qovolov xadagatatov amewnoas és to dvvarotarov, 
vopioua éxowaro, "Aquavòns dÌ, apyaov Alpurtov, doyuoov 
TOLTO tTOÙTO Emotee* xal vùv tor) aopUoiov xadapotarov tò 
"Aquavdixov. uadav dì Aapetos uv tadta moreùvia, altinv 


oî @Ainv érmevsixas, ®5 ol éraviotaro, améxterve. 


ovros 6 ‘Apuavòns xatormteioas Depetiunv didoî aVrij otoa- 
tv rov éi Alyvntov aravta, sai tov mEt0v xal tòv vavtixov* 
otoatnpòov dì toù utv metoù "Auaciv anédete avdpa Maoe- 


Bacilét omnes libri hîc recte prae- 
ter unum Sancrofti librum, in quo 
Baci. Conf. Struve 1. 1. IT. pag. 
11. 12. 

éc ov flafe rov puG®0v] 6 00 pro 
és 0, quod tuetur Matth., nunc e Flo- 
rentino, Mediceo aliisque libris re- 
positum. Conf. cap. 160. Referri au- 
tem debet hicce locus ad scriptoris 
nostri sententiam de deorum vin- 
dicta, qui homines insolenter agen- 
tes et maiora atque fas est animo 
appetentes deiiciant bonisque pri- 
vent, ut meritam superbiae luant 
poenam. De quo Dahlmann. Herod. 
p. 165. Vid. nott. ud I, 32. III, 40. 
IV, 205. — éxowaro valet: cudi ius- 
sit numos, satis nota verbi medii po- 
testate. Ad structuram verborum 
seqq. «gyverov rovrò tovto èéroree 
conf. VII, 156: rdurò rodro xal Ev- 
Botas érolnos. Sensus est: idem 
ipsum argento fecit, i. e. idem, quod 
in auro fecit Darius, quod quantum 
fieri id posset perpurgatum ad nu- 
mos excudi iussit, in argento fecit 
Aryandes, ex maxime purgato inde- 
que purissimo numor argenteos pro- 
cudi inbens. 

nxal vv fori doyverov x. t. 2.] 
Hinc, monente Wessel., Pollux IIl, 
87: doyveos xadagòs, inuenadao- 
pévos. ‘Aouavdixòv apyvoov, 
ual of Aagermo) dard Aaostov, ws 
on’ duelvov auoiBoBévtos Els ue 
daoov tov youocov, et VII, 98: ce- 
yveos radagds, diapavrns, Aquav- 
dixos. Ex iis, quae supra legun- 


tur III, 91, tributum Aegypto im- 
positum septingenta argenti comple- 
ctitur talenta Babylonica, ut recte 
eristimat Boeckh: Metrolog. Unter- 
such. p. 138. Caeterum hi numi ar- 
gentei Aryandici in Aegypto primi 
omnino videntur numi cusi, quorum 
vix ullum vestigium e Phuraonum 
aetate constat ante Persarum do- 
minationem: ac vel per hanc adeo 
rari fuisse videntur huiusmodi numi. 
Unum numum argenteum, in quo 
cernitur caput s. facies Persica, in 
Aegypto sibi monstratum esse asse- 
rit Rosellini Mon. civil. III. p. 188 
seq. Confer. quoque de his Luynes: 
Essai sur la numismatique des Sa- 
trapies etc. sous les rois Achaemeni- 
des pag.94. Ad #reveixag conf. cap. 
154. — Mox éraviottato plerique 
tenent libri scriptiipseque Matthiae; 
ex uno libro Schweigh. et Gaisf. de- 
derunt /ravioréaito. Schweighaeu- 
sero magis placeret érav(ora:to, 
quod ipsum cum Bekkero et recentt. 
edd. exhibui, probante quoque Bre- 
dov. p. 400. Schugt. in Miscell. Cra- 
cov. Fasc. II (1818) p. 45 coniece- 
rat éraviotelato. 


Cap. CLXVII. 


d.d0î] Ad formam conf. cap. 163 
et in proxime segg. tov éÉ Alyv- 
ntov attende vim praepositionis, de 
qua supra iam aliquoties monui- 
mus. ÎIn ipso argumento convenit 
Polyaen. VIII, 47. i 

avdoa Magdqpiov] Magdgior ae- 


Tore 02167 


598 


HERODOTI 


puov, toù dè vavrixoò Badpnv, fovta Iacaoyadnv pévos. noiv 
dì 7] arootetdai tqv otpETI}v, 0‘ Aovavàns réuwas é civ Bag- 
xnv xovxa érvvdaveto, tis eln 6 ‘Apueoldecov amoxteivas. 
of dì Baoxaîtor avro, Vrodextato mavres' rmoAla te pag xal 
vaxà maogev Ur aUroù. mvdopevos dì taùta 6 "Agvavàrs 
oUr® d7) tjv otpatiiv antorerde Qua ri) Depsriug. An pév356 
vuv aitin xo00gnua toù Adyov éylvero* armentureto dì N otpa- 
ti), 06 éuol doxgewv, érì Avv xarastpopgi. Afvav pae 


que ac IIacagyadai supra inter Per- 
sarum yévea I, 125, ubi conf. nott. 
Ex qua gente quod h. l. comme- 
moratur dux (quales plerumque ex 
Achaemenidarum gente sumeban- 
tur), hoc unicum fere exemplum 
Persarum in historia videri scribit 
Heeren. Ideen I, 1. pag. 512. — Qui 
Bedons h.1., is infra cap. 203 Bagns, 
quod genuinum viri nomen fuisse 
censet Valcken. At auctore Pott 
(Etymolog. Forschung. p. XXXV) 
Badons convenit cum Sanscritana 
voce dbhadra, quae significat laetum, 
felicem, fortunatum. Nec hoc ipso 
loco constant sibi scripti libri. Sic 
V, 21 et VIII, 136, qui vocatur 
Bovfiaegns, is monente Valcken. idem 
videtur atque Bovfapis VII, 21. Idem 
Valck. laudat Acelian. V. H. I, 27 et 
Athen. X. pag. 416 B., ubi Kavt:- 
Baois Persa. — Ad verba 7047 te 
geo — rx avroù ex antecedente 
vrodextato (quae est imperfecti for- 
ma pro vrsdéxovro, quod ipsum Flo- 
rentinus, Mediceus, alii praebent lì- 
bri, adco ut dubites, utrum sit re- 
ponendum; cf. nott. ad I, 4. et III, 
143; de significatione cf. nott. ad 
III, 130) mente repetendum #48y0v. 
In proxime antecedentibus pro rs 
«ln Naber in Mnemosyn. IV. p. 16 
praeferret 0. GrtiLs sin. 

moucynua toù Z070v £yiveto] ,,40- 
yov ne00gnue velamentum et color 
sermonis est, quo veritatem dissimu- 
labant Persae. Geminum germanum 
VI, 133 roùro uèv În nodcynua 20- 
. YOv Nv, hoc colore inter fundum Mil- 
tiades utebatur. W'esseling. Add. 
Herod. VI, 44. VII, 157. Thucyd. 
I, 96. Diodor. Sic. II, 6 ibiq. Wes- 
sel., Ruhnken. ad Timaei Lex. Plat. 
pag. 221, 


énl A1fvaoy xataorgogj] Cf. supra 
cap. 164. APvns, quod quidam libri 
afferunt, hand absurde positum vi- 
detur Schweighaeusero. Mihi in vul- 
guta acquiescendum videtur, vel ob 
verba sequentia. De ipso argumento 
sic Valcken.: ,,Ista Herodotum ad- 
iecisse caeteris opinor, ut commo- 
dam hoc in loco sibi pararet occa- 
sionem gentes recensendi Libycas: 
nam libenter ille narrationibus in- 
teriectis sic passim ab instituto ser- 
mone digreditur, ut lectorem sem- 
per iucunda varietate teneat et ob- 
lectet, w0x(7v #Bovirz®n moujoui 
tuv yoapnr, Ouneov Endoths y:- 
vouevog, ut scribit Dionysius Halic. 
in Ep. ad Pompei. p. 208, hac etiam 
in parte Thucydidi Herodotum prae- 
ferens; et fatetur ipsemet Herodo- 
tus, quaesivisse se digressiones, le- 
ctoribns velut avamavosts; IV, 30 
xo0068mnxas dn nor ò 20705 tÈ do- 
xs édlnro [ubi tu vid. nott. coll. 
ad I, 23].‘ Valckenario adstipula- 
tur Dahlmann. Herod. p. 165. Mihi 
hoc loco potius quaerendum vide- 
batur, unde hanc ipsam acquisie- 
rit pater listoriae Libycarum gen- 
tium cognitionem, praesertim cum 
vel nostra aetate haud deessent, qui 
Herodotum in tota hac Libvae de- 
scriptione, quae inde a cap. 168 ns- 
que ad cap. 199 fin. instituitur, mi- 
rum in modum confudisse dicerent 
vera ac falsa sive fabulosa, Indica 
atque Libyca; conf. Schwanbeck: 
De Megasthene pag. 3 seq. A quibus 
ita dissentio, ut Herodotum, quan- 
tum quidem id fieri potuerit, accu- 
ratissime de Libycis rebus ea reta- 
lisse credam, quae vel ipse vidit vel 
ab iis, quae vidissent, tradita ac- 
cepit. Atque de interiori Africa de- 


MELPOMENE. IV. 167. 168. 


599 


òn #8vea modia xal mavroia Éoti° xal ta uèv avreasv dAiva 
Baordéos qv varzoa, tà dì nAéco Epoovrite Aapeiov ovdtr. 


Oixéovoi dì nata ads Aifves. ‘An’ Alyuntov dgtaue- 168 


que gentibus eam incolentibus quae 
refert, ea in Aegypto ab Ammoniis, 
Nasamonibus, aliis Libycis, mer- 
caturae causa illuc delatis (quos 
ipsos aliquoties citat testes atque 
auctores)edoctum fuisse scribit Hee- 
ren. Ideen II, 1. pag. 195. 208. Cum 
vero Noster tam accurate disputet de 
septentrionali Libyae ora gentibus- 
que eius singulis (iis tantum exce- 
ptis, quae maxime occidentem ver- 
sus habitarint), nec minori cura ac 
diligentia interioris tractus gentes 
recenseat, equidem haud scio an 
Mannerto (X, 2. p. 167) atque Hey- 
sio sit adstipulandum, quibus vix 
dubium videtur, quin Libycae orae 
aliquam certe partem Noster ipse 
viserit. Qui, quae Heysii est suspi- 
cio, Cyrenen navi ex Aegypto ad- 
vectus ac per aliquod tempus ibi 
commoratus inde in vicinas Libyae 
regiones excurrisse sumi potest. 
Carthaginem num adierit, perquam 
dubium; ut qui, quod iure mireris, 
nullo loco Carthaginiensis ditionis 
commemoret fines nec omnino ullam 
in hoc Libycarum gentium recensu 
faciat Carthaginiensium mentionem, 
quorum imperium Herodoti certe ae- 
tate orientem versus nondum ad Cy- 
renaicam usque ditionem extensum 
fuisse videtur. Nec magis probabile 
est, gentes a Carthagine occidentem 
versus habitantes Herodotum adi- 
isse. Tu vid. de his disputantem 
Heyse 1. 1, p. 115—118 coll. Rennel. 
p.670. Inquisivit quoque in fontes, e 
quibus quae de Libyae gentibus No- 
ster tradit, filnxerint, Wheeler: The 
geography of Herodotus p. 562 seq. 
Qui dubitari vix posse putat, quin 
Herodotus ex Aegypto profectus ma- 
ritimo itinere, navi igitur vectus 
mercatoria, Cyrenen adierit ibique 
aliquantum temporis commoratus 
sit adeoque etiam gentes quasdam 
vicinas inde inviserit, de reliquis, 
ad quas sane non pervenit, scisci- 
tans ex iis, qui Cyrenen venerant, 
aut ex Cyrenaeis in has regiones pro- 


fectis atque ab ipsis Carthaginien- 
sibus, quibuscum in Cyrenaica urbe 
convenit. Namque ad ipsam Cartha- 
ginem Nostrum pervenisse merito 
negat Wheeler; atque idem dudum 
negaverat Manso in ea disserta- 
tione, quae inscribitur: ,,Ueber das 
Stillschweigen Herodots in Absicht 
auf Rom und Carthago‘, in: Neue 
Bibliothek d. schòn. Wissenschaft. 
Vol. LIII. fasc. II. p. 196 seqq., in- 
primis p. 203—206, qui Herodotum 
de Carthagine in hac Libyae descri- 
ptione tacere maluisse existimat, 
quam minus certa et accurata pro- 
ferre, cum neque ipse illuc perve- 
nire neque certiora accipere potue- 
rit a Carthaginiensibus sedulo, quae 
ad se ipsos et ad ipsorum res spe- 
ctarent, celantibus. Ac sane Car- 
thaginienses narrationis testes No- 
ster affert IV, 43.195. 196. VII, 167. 
Ipsius urbis Carthaginiensium nul- 
lum in Herodoti libris vestigium: 
qui num e libris quoque Poenorum 
nonnulla sumpserit in hac Libyae 
gentium recensione, ut probabile 
videtur Hamakero in Miscell. Phoe- 
nicc. p. 268, mihi admodum fit du- 
bium. Id vero mihi quoque haud du- 
bium videtur, quin Herodotus ipse 
Cyrenen adierit ac regiones proxime 
sitas satisque diu ibi remanserit, ut 
singula, quae tradidit, accurate co- 
gnoscere posset: qua in sententia 
me confirmat iudicium a Barthio, 
qui ipse has regiones perlustravit, de 
Herodoti descriptione pluribus locis 
factum; vid. Wanderungen durch 
die Kiistenliinder u. s. w. I. p. 299. 
364 seq. 423. 467 seq. 

tà dì miéo tpoovite 0vder] i.e. 
pleraeque (Libyum gentes) nullam 
Darii rationem habebant. Conf. infra 
cap. 197 init. et de locutione cap. 
198 coll. III, 97. 151. 


Cap, CLXVIII. 


°An° Alyuntov cobeuevo] Nimi- 
rum a Nili ostio Canobico, ut scribit 


600 


HERODOTI 


vo. rRdtoL "Advouazida Aifvav xatoiunviar, oî voporoi pèv 
tà nAéco Alypuntiowoi yoscavtar, é08nta dè popzovor cinv x:9 
ol èAio AifBves. al dì puvatnes avtov wédLOv meQl Éxatéon 


tov uvquécov qpogéovor qedxeov* 


tas xepalas dì xouéovowi 


toùs pdetoas Eredv Aaficoi tovs Émuris, éxaotn avudarve 


xa) ovta dintet. 


ovto. dì uovvor AiBvav toùro tpyatovia, 


xa To Baorket povvo TÙS rogdevovs pedXoveag OUVOLLEELV 


emderxvvo vo: * 


n dè av td Bacidet coso pévntaL, Us rov- 


tov dianag8evevera.. mappuovai dì ovtoi ol Advpuazida: ax 


Scylax 8. 106. p. 44 Hud8s. s. p. 306 
Gail., vel potius a sinu Plinthinete, 
ubi Herodotus Aegypti fines consti- 
tuit II, 6; a quo primi commemo- 
rantur Adyrmachidae, quos eosdem 
norunt Plinius H. N. V, 6. $. 39 at- 
que Silius Italicus III, 278 seqq. IX, 
223 seq., uterque citatus ab Schlicht- 
horst. |. 1 pag. 119, qui quod in Pto- 
lemaeo exstat ‘Advouayitas, id in 
’Advonagidas commutatum vult, pro- 
bante Larchero in Tab. geogr., gen- 
temque in Libyae tractibus interio- 
ribus a Ptolemaeo memoratam se- 
des mutasse arbitratur a mari re- 
pulsam Graecis colonis advenienti- 
bus. Conf. Rennel. 1. l. pag. 652, 
Mannert. X, 2. p. 20 coll. nott. ad 
Herod. IV, 191. Verba: cn’ Al 
yUatOv dolduevo: a Dindorf. et 
Dietschio a sequentibus (rodrtor 
Advonazida: x. 1. 2.) interpunctione 
disiuncta adduntur antecedentibus 
verbis: olufovor dì vara tade Lii- 
Bves; quos sequi nolui, cum verba 
in fine huins capitis posita: ne07- 
xovor dé ovtoI ot Advouazidai dn 

Alyuntov peroL diuévos x. t. 1. ae- 
que atque Scylacis I. 1. verba refra- 
gari videantur: doyere n Afvn 

dò toù Kavoninod CTOLATOS TOÙ 
Nectlov: ‘Advouazidar Èdvos At- 
Buov x. 1.1. — aro‘unviar inta- 
ctum reliqui cum Dietschio aliisque 
editoribus; Dindorf. edidit xeto:- 
néatat itemque mox yoéovtat, libris 
scriptis invitis. Ad verba ofnv 
meo oÎ «Ao Alves conferri pote- 
rit Hartung: Lehre d. griech. Part. 

I. p. 341 ob vim vocis t70, quam 
exprimi vult: ganz dieselben wie. 

Conf. etiam infra cap. 186. 


wpélLov] Significantur armillae, tor- 
ques. Conf. Pierson. ad Moer. p.420 
seq. et nott. ad Herodot. III, 20. — 
Eundem vero morem adhuc inter 
feminas regni Angolae valere, e re- 
centiorum peregrinatorum itinera- 
riis enotavit Larcher. — In proxime 
sequentibus pro xotaoa:, quod re- 
tinuit Dietsch., dedi xou é0v 6a: cum 
Dindorf. (Commentat. p. XXX) et 
Bredov. pag. 389. 


toùs PLsioas fav laPaoc: x. 1. 2.] 
Conf. cap. 109 ibique nott. Mox 
omnes libri dixtet. Vid. nott. ad 
cap. 94. Ad avtidanve: — dixte 
supplendum rovs PEsi0as : una quac- 
que mulier pediculum capturi vicissim 
mordet atque tum proiicit. — Verbum 
diaruodeveverar hoc ex loco citat 
Pollux III, 42. Simplex ra08eyeve- 
cdi invenitur supra Herod. III, 
124. Ad ipsum argumentum quod 
attinet, Italus interpres simile in- 
stitutum in insula Teneriffa comme- 
morat itemque ius illud, quod medio 
aevo valuisse dicunt, droit de cuis- 
sage, vel potius droit de culage, ius 
primae noctis; de quo quid statuen- 
dum sit, nunc optime edocuit Mit- 
termaier: Grundstitze d. gemeinen 
deutschen Privatrechts ]ste Abth. 
$. 77. p. 213 seq. ed. quartae. Idem, 
quod apud Adyrmachidas obtinere 
scribit Herodotus, apud rudiores 
quasdam Brasiliae gentes atque 
apud Caraibas inveniîri testatur 
Martius: Von dem Rechtszustande 
der Ureinwohner Brasil. (Monach. 
1832) pag. GI seq. Alium morem 
non minus turpem Her. refert infra 
cap. 172. 


MELPOMENE. IV. 168. 169. 


Alyvxtov uéyoi dipévos, to ovvoua ITAvvòs dot. 


601 


Eyovtar TiArypauuar, veuouevo: tv m00S Fontonv qoonv usxoi 
"Appodiciados vooov. év dì td uestatv tovtov 7000 7 te Iiatéa 
vijoos émnterar, tqv Extidav Kvonvatoi, xal év ti) pasto Me- 
vedatos Aiunv goti xa) Atiois, tqv ol Kvonvatoi olxsov* xal tò 


tò ovvoua ITlvvos fot.] Olim 
Illebvos. Illvvol portus apud Scy- 
lac. 8. 108. pag. 45 Huds. s. p. 308 
Gail. Zeunv Ilivyòs apud Strabon. 
XVII. p. 838. At Illvvòovr Libyae 
urbem memorat Lycophr. Alex. 149, 
ubi conf. Tzetz. Schlichthoratio p. 
120 idem videtur esse portus, qui 
Panormi nomine obvenit. Mannert. 
X. p. 20 hîc de convalli arenosa 
Catabathmi cogitandum censet. Alii 
portum fuisse censent prope hodier- 
num fas Halem, quod inter Cata- 
bathmum magnum et parvum situm 
esse invenio.i 


Cap. CLXIX. 


T'ilryoupor] Fluctuant libri scri- 
pti in hac voce. Apud Stephan. Byz. 
s. v. Iiyapa: gens Libyae ex He- 
rodoto citatur, quam Marmaricae 
orae et Cyrenaicae partem tenuisse 
statuunt. Cf. Schlichthorst. pag. 
120 seq., Rennel. p. 652. 

Aphrodisias insula commemoratur 
a Stephano Byzantino s. v. Apoodi- 
G10S * v7008 Avns nQog tn) Kv- 
envn, a Sceylace ($. 108. p. 45 Huds. 
8. p. 309 Gail.) v7j005 vpOFLOC; accu- 
ratius in Stadiasmo Maris Magni 8. 
49 (Mueller. Geogr. Graece. minn. I. 
p.445): dvapécov tov Zepvolov ual 
tn zE00106 ,, anégov otadlove L' 
foty deuoc Avpodioràs xalovue- 
vos: fot d' in «it lsodv ’Apoo- 
&lens. Itaque non longe a Derna 
occidentem versus abfuisse videtur 
Aphrodisias eo fere terrae continen- 
tis loco, cui nune nomen 4! ZMyera, 
ut recte indicatur in mappa geogra- 
phica, quae Muelleri Geogr. Gr. 
minn. edit. Vol. I. addita est nr. 
XIX. Tu conf etiam Rennel. l. l., 
Mannert. X, 2. p. 80, Thrige 1. 1. p. 
147. — De Platea conf. nott. ad 
cap. 151. 

Mevelaios Uupnv) Inter Cyrenen 


atque Aegyptum hic portus situs a 
Menelao, qui ex Aegypto fugiens 
(cf.Herod. II, 119 et Fuchs: Troicc. 
fabb. quaest. p. 176) in Libyam ap- 
pulit, ad Ardaniam regionem supra 
Paraetonium (i. e. ad occasum Par- 
aetonii) teste Strabon. I. pag. 40 8. 
68 A. coll. XVII. pag. 838 s. 1195 C. 
Scylac. $. 108. p. 45 Huds. s. p.308 
Gail., nomen accepisse fertur. Vid. 
Cornel. Nep. Agesil. 17. Mannert. X. 
pag. 86.87. Nonlonge ab insula 
Platea remotum fuisse Menelai por- 
tum utique credibile est: inde in hu- 
ius vicinia fuisse suspicatur Della 
Cella: Viaggio da Tripoli etc. p. 176 
prope promontorium Rezat quod vo- 
catur. Alii cogitant de eo loco, cui 
nunc nomen Maroa Tebruk, ubi 
prope Antipyrgum antiquitus fuit 
statio navium, paulo longius orien- 
tem versus remota ab ea ora, ad 
quam Platea sita est. Tu vid. map- 
pam geographic. XIX ad Geograph. 
Graecc. minorr. ed. Mueller. T. I. 
De Aziri conf. cap. 157 ibique cita- 
tum Pacho (coll. quoque p. 87), qui 
fines silphii accuratissime ab Hero- 
doto indicari se ipsum observasse 
testatur, cum eo nimirum loco /a- 
serpilium derias (quam plantam pro 
veterum silphio habet) crescere in- 
cipiat. 

xal tÒ oliprov coyetair nd tov- 
tov] Cum his et seqq. verbis pror- 
sus congruunt Scylacis verba 1. l. 
longiora quam quae integra adscri- 
bantur. Theophrasto auctore, quem 
sequitur fere Plinius H. N. V, 5, per 
quattuor mille stadia Libyam occu- 
pat silphium, largissime proveniens 
circa Syrtes et Euesperidas. Alii ad 
deserta loca illud ablegant. Plura 
Thrige in Hist. Cyren. p. 239 seq. 
(coll. Gail. ad Scylac. 1. 1. pag. 509), 
qui idem in copiosa illa, quam de 
silphio erhibuit, disputatione $. 57. 
p. 231—248 locos veterum potiores 


Tovrav dì169 


602 


HERODOTI 


ciApiov doyetar amò tovtov. magnuer dì amo IAuténs vioov 


de silphio collegit itemque recentio- 
rum de eo disquisitiones accurate 
indicavit, p. 231. not. 98. Ac prae- 
cipue consulendus Theophrast. Hist. 
Plant. VI, 3. Dioscorid. III, 94. 95. 
Plin. H. N. XIX (3), 1. XXII, 23; 
inter recentiores praeter doctissi- 
mos Theophrasti interpretes, Bo- 
daeum ac Sprengelium, cf. potissi- 
mum Salmas. ad Solin. p. 249—270. 
720 seqq. 899. De homon. h.i. pag. 
144, Belley. Mém.de l’Acad. d. Inscr. 
XXXVI. p. 18 seqq., et qui postea 
haec tractavit Boettiger. in: Weg- 
weiser z. Abendszeit. 1828. nr. 91. 
94. 96, Isis 1829. p.318—324 incl. 
(Vid. Boettiger: Kleine Schriftt. v. 
Sillig. IIL. p. 431 seqq.). Ac nuper 
admodum de veterum silphio accu- 
rate disputavit, omnibus veterum lo- 
cis adhibitis, Antonin. Mac]é: ,,Les 
voyageurs modernes dans la Cyré- 
naique et le Silphium des anciens‘‘ 
in: Revue archéologique XIV Ann. 
p. 143 seqq. Silphium enim sive /a- 
serpitium (nam laser, auctore Pli- 
nio, vocatur succus) Cyrenaicae re- 
gioni proprium fere fuit, iure inde 
habitum inter praecipua dona, qui- 
bus illam regionem natura beavit. 
Ipsa planta vel potius succus inde 
paratus ipsaque radix in re medica 
aeque atque culinaria (ubi condi- 
mentis pretiosissimis accensebatur) 
adhibebatur, multaque eius per to- 
tam fere antiquitatem fama, ut dici 
vix possit, quantopere inde Cyre- 
nacorum opes e silphii mercatura 
potissimum provenientes fuerint au- 
ctae, quantumque incrementum hoc 
omnino Cyrenaeorum rebus attule- 
rit, qui inde vel in numis plantae, 
cui omnia fere debebant, effigiem 
exhibuerunt: qua de re vid. Eckhel. 
Doctr. Num. IV. p. 119, Mionnet. 
Descript. d. Med. VI. p. 373 seq. 
Accedit vas in Etruria repertum 
Parisiosque delatum, quod praeter 
alia, quae continet, exhibet regem, 
addita inscriptione APKEZIAAS, 
aliosque circa hunc viros, quorum 
uni additum legitur Z.1/DOMA- 
POZ, i. e. cLApouawos s. cLdgio- 
powpos, i. e. is qui silphium colligit, 


ut interpretatur dux celeberrimus 
de Luynes in: Annali dell’ institut. 
di corrispond. archeolog. V. p. 59; 
malim equidem intelligere cum, qui 
silphium subigit et praeparat. Inde 
Cyrenaeorum silphium in prover- 
bium abiit; quis enim non novit 
Bartov ci pio», de quo plura Thrige 
1. 1. pag. 243, et cf. alii, qui lau- 
dantur in Corpor. Paroemiograph. 
Graecc. Gottingensi I. p. 336 ad 
ipsa Graeci paroemiographi verba 
haec (Append. I, 50) Bartov of1- 
puov' Ènl tod peyaioy nal wolvte- 
Adv: of yae Kvonvato: tò cl 
uéya ti nai Égaloetov Èyovtes Edo- 
cev Bartio xal ovx ÉHErjvy allo ue 
«toda, txcoartoy dì xal fx. pòr 
toù Évòs Léo0vs toù woplopatos tor 
“"Auuova, tnl dì toù Étéoov rò c0- 
quov, 0g uéya: TO dè allgioy fo- 
ta16v tori FeoarevtixOr, NIvocpor 
xal roivtov. Quo magis mireris 
(sive gentium aliarum in Cyrenes 
ditionem invasionibus ac depopula- 
tionibus sive publicanorum avaritia, 
sive alia qua causa hoc factum esse 
existimes), iam Romanorum aetate 
tantam silphii fuisse raritatem tam- 
que enorme eius inde pretium, ut 
Plinius H. N. XXII, 48 diceret ex- 
stinctum silphium Cyrenaicum, ipse- 
que Salmasius (Exercitt. Plinn. pag. 
921) illud iam pridem in rerum na- 
tura desiisse pronuntiaret, quippe 
cuius totam historiam nunc ignore- 
mus. Quo difticilius erit statuere, 
qualis proprie fuerit planta, cum ne 
hoc quidem liqueat, etiamnum in 
hisce regionibus inveniatur silphium 
vetus nec ne. Pro Asa foetida sil- 
phium haud pauci olim perperam ba- 
buere; quibus, quod miror, acces- 
sit Mannert. X, 2. pag. 61, quem 
post alios meliora edocere potest 
Thrige 1. I. pag. 248, qui ipse in re 
perquam dubia necdum satis viro- 
rum doctorum ac peregrinatorum 
studiis illustrata certam de silphio 
pronuntiare sententiam vix ausus est 
Qui recentiori aetate has regiones in- 
visit Della Cella (vid. eius Itiner. 
cap. X. pag. 92, Ritter. Erdk. I. p. 
945), prope locum Spage, trium ho- 


MELPOMENE. IV. 169. 


603 


uéyoL toù otoLatos Ts Zvorios TO Gl{Agiov. vouoroi dÌ y0é- 


rarum spatio a vetere Cyrene remo- 
tum invenit herbae cuiusdam semen 
(nam florem non vidit, quia deflo- 
ruerat), quam pro veterum silphio 
habet, cui nomen 7Rapsia silphium, 
quae est varietas Thapsiae gargani- 
cae Linn. Nos vocaremus: ein Dol- 
dengemachs. Adstipulatur C. Spren- 
gel. in Commentt. ad Theophrast. 
version. II. p. 227 merito conque- 
rens, quod de huius plantae tam ce- 
lebratae natura nondum accuratius 
quaesitum sit. Qui postea Cyre- 
naicam regionem perlustravit Pa- 
cho, et ipse silphium a se repertum 
esse ait iis ipsis in locis, quae huic 
plantae assignantur ab Herodoto ac 
Scylace. Plantam umbellatam esse 
aftirmat, ab Arabibus vocatam de- 
rias, unde ipse nomen invenit /aser- 
pitium derias. Vid. Voyage dans la 
Marmarique et Cyren. chap. XVIII. 
pag. 247 seqq. et potissimum pag. 
250, ubi plantam a se repertam ac- 
curatissime describit. Quibuscum 
conveniunt, quae Barth. (Wande- 
rungen etc. I. p. 410. 468. 469. 497) 
observavit, plantam hanc appellans 
Drias, cuius forma congruat cum ea 
forma silphii, quam veteres numi 
exhibent, cuiusque vires et effectus 
non differant ab iis, quae silphio 
propria esse scribit Theophrastus 
I. I. Idem testatus est Iames Ha- 
milton: Wanderings in North Africa 
pag. 27 seq. Ac fratribus Beechey, 
in idem inquirentibus (cf. Itiner. cap. 
15. p. 409—420 et confer. quoque 
Mich. Russell: History and present 
condition of the Barbary States. 
Edinburgh. 1835. p. 446 seq.) sil- 
phium esse videtur planta dauco si- 
milis, illis in regionibus adhbuc fre- 
quens et specie sua maxime acce- 
dens ad eam silphii formam, quae 
in veterum numis compareat, tres 
pedes alta et camelis, qui ea ve- 
scantur, nociva. Quod idem invenit 
Hamilton l. l., qui has regiones cum 
permearet, hac planta sic obtecta 
vidit omnia, ut vel camelorum ma- 
gistri omnem darent operam, ne ca- 
meli hac planta ipsis mortifera ve- 
scerentur, Atque iisdem fratribus 


Beechey monentibus haec planta a 
centurione quodam Anglo Smyth 
nunc in Angliam translata optime- 
que servata in regione Devonshire 
floret; ut sane spes affulgeat, fore, 
ut tandem accuratius de hac planta 
eiusque natura edoceamur. In horto 
botanico urbis Gratianopolis (Gre- 
noble nunc vocatur) Thapsiam gar- 
ganicam, quam a compluribus viris 
doctis pro silphio veterum haberi 
supra diximus, conspiei optime flo- 
rentem, seminibus e ditione Alge- 
rica huc transmissis praefecto illius 
horti, Verlot, qui his colendis exi- 
miam operam impenderit, nuper 
scripsit Anton. Mace ]. supra l. pag. 
239 seqq.; sed idem (cf. p.227—237) 
hanc plantam pro silphio veterum 
haberi posse negavit: quod num 
recte fecerit, rerum botanicarum pe- 
riti viri diiudicent. Ipse Macé, re- 
iectis variis viroruam doctorum sen- 
tentiis de veterum silphio, post- 
modo in eam opinionem incidit, ut 
eam plantam, cui nunc nomen Za- 
serpitium siler, quae planta adhuc 
per quosdam Galliae meridionalis 
tractus reperitur ad ipsas Alpium 
radices, in locis praecipitibus, ubi 
vel e rupium fissuris prodit, pro 
veterun silphio haberi velit; vid. 
pag. 341 seqq. Quam opinionem 
licet omnibus argumentis conquisi- 
tis probabilem reddere contendat 
vir doctus, mihi tamen haud per- 
suasit, qui hanc plantam, alia ut 
omittam, vel propter folia sparsa, 
quae in veterum silphio, quale ad- 
huc nobis numi exhibent, opposita 
sunt, hîc respici posse minime cre- 
dam. 

néyor toù otopatos tig Zvotios] 
Unam modo Syrtim Herodoto inno- 
tuisse eamque minorem (qui sinus 
nunc vocatur Cades) pronuntiat Nie- 
buhr: Vermischte Schrift. I. pag. 
147. 148, coll. L. Marco ad Plin. H. 
N. V, 4. p. 163. Sed hoc loco si mi- 
norem intelligere velis Syrtim, accu- 
ratà orae huis notiti& Nostrum ca- 
ruisse statuas necesse erit. Quare 
plerosque video merito hic maiorem 
intellexisse Syrtim : idque etiam cum 


604 


170 avra. ovto. rugarAnoiowsi tolo ÉrÉpoioi. 


HERODOTI 


Tidipaupécov dè 


Eyovrar tò 190 fortons “Aofvorta.. ovto. tò vate Kvenvns 


‘olxtovor, Eri Palaccav dì ov xatnuovor ‘Aofvora.: 
raoù Baiagcoav Kvonvator véuovia. 
muota, cilù pariota AiBvav slot. 

171 puutsodai Eritndevovo: tovs Kvonvaiav. ‘Aofvottav dè Exov-357 


Scylacis verbis convenit, qui ($. 108) 
commemoratà Plate? insulà sic per- 
git: évrev&ev @ogetar TÒ o‘ipLov 
puecdai yons maonuet dì anò Xeo- 
govnoov dix ts uecoyalas ueyot 
‘Eoneo(d0y (i. e. usque ad Syrtim 
maiorem), xaod yiv &yyUs ctaddia a p' 
palota. Pertinet huc quoque Stra- 
bonis locus XVII. p. 839: é0ti d 7 
tÒ clipiov PEeovoa (Yi) crevn xa 

SAGGLISNO | xal maodEnooc, urjuos 
uèv ds él tas avatolas lévri 6 0co0v 
cradlov qiMimy, nletog dè TOLAHO- 
oéov 7 uuxod misrovoy to ye yvospi- 
uov. Neque aliis locis Nostri (IV, 

173. Il, 32. 150) de minori Syrti co- 
gitari posse credam; maiorem igitur 
unam Herodotus novisse videtur: 

de qua vid. Barth |. l. pag. 3641 seqq. 
Nunc vocatur sinus Sidra 8. Sydra. 


Cap. CLXX. 


‘Aofvora:] In hoc quoque voca- 
bulo admodum variant scripti libri; 
nonnulli ‘Acvvra, alii Aofvta, quod 
recepit Dietsch: in Florentino in- 
certum, num Aofvrai scriptum sit 
an Aovvra. Quod equidem dedi 
Aofvora:, ex Aldina fluxit et San- 
crofti libro confirmatur atque a Ste- 
phano Byzantino, qui haec habet: 
Aofvora, mods Avns ual ò roli- 
tns Aofvotns, atque Callimachi ver- 
sum (oîm te Toltovos ép’ vdaciv 
"AoBvorao) addit: unde Meineke p. 
130 urbis quoque nomen fuisse 
"Aofvorai coniicit; eodemqne etiam 
retulerim mentionem Aids ‘Aofv- 
Grao, quae apud Nonnum fit Dio- 
ny8. XIII, 370. Eadem gens quo- 
que commemoratur a StrabonelII. p. 
131. Lycophr. Alexandr. 895. Dio- 
nys. Perieg. 211 (ubi cf. Eustath.), 
Plin. H. H. V, 5, neque alia videtur 
esse ea, quam commemoravit Hesy- 


TO 7ag 
tedosrzofata. di ova 
vouovs dè tovs rAsùvas 


chius: "Afvoraîor* Ava i8vos. 
Conf. etiam Schlichthorst. 1. l. p. 
129 seq., Thrige l. l. pag. 148. Te- 
nebat gens loca interiora a Cyrene 
meridiem versus et a Giligammis ab 
occasu. Hoc enim e segg. verbis 
patet: oùro. tò vato Kvenyns ol 
xéovo. (ubi cum recentt. edd. revo- 
cavimus tò pro to, quod utrumque 
in compluribus codd. non exstat), 
quibus supra Cyrenen habitare ne- 
que mare attingere dicuntur, si qui- 
dem maris oram tenent Cyrenaei. 
Inde recte hoc loco usus est Hug 
(Zeitschrift f. Freiburg. etc. VII. p. 
123) ad demonstrandam diversam 
vim praepositionis éxl et x@o@ in 
verbis érì 8#alaccay (zum Meere 
hin) et racd Walaccav (am Meere 
hin). Et vid. mox cap. 171. 175. 


teBormrofata) i i.e. quadrigis ma- 
xime utuntur iisque regundis inter 
Libyae gentes excellunt. Cf. cap. 
183. 193. Ac satis constat multis- 
que veterum scriptorum probatur 
testimoniis, veterem Cyrenen equis 
tum ad bella tum ad certamina lu- 
dosque publicos adbibitis maxime 
inclaruisse. Hinc pradicatur swx- 
nos, imrofotos, aliisque eodem 
spectantibus ornatur cognominihus; 
de quibus plura Boeckh. ad Pind. 
Pyth. IV. p. 268, Thrige 1. 1. p. 228. 
271 seqq. coll. Mannert. X, 2. p. 58. 
Quin ipris in numis Cyrenaeis sunt 
quadrigae, teste Eckhel. D. N. Tom. 
IV. p. 120 seq. , et hodieque robore 
insignes equos in his regionibus ali 
docemur. Conf. Pach. Vovage dans 
la Marmar. etc. pag. 241. Quae qui 
respexerit, is sane non mirabitur, 
quod tanta cum sollertia Noster 
enarrat, quinam inter Libyes Cyre- 
nes accolas arte equestri atque cu- 
ruli praestent. — Ad locutionem 
ovx uiota, ci2d uddota cf. II, 43. 


MELPOMENE. IV. 170. 171. 


605 


taL TO m90s tontons AVozica.’ ovto. vato Baoxns olxéovai, 
xatmuovtes érì dalaocav xat’ Eveonepidas. Avogictov dè 


Cap. CLXXI. 


Avoyica.] In Florentino libro ex- 
stat AVozicar; Avozita: È8vos A- 
Buns vnio Baoxns habet Stepha- 
nus Byzantinus testem citans Apol- 
lodorum altero xe01777j080g libro. 
Avogxica. quoque habet Diodor. Si- 
cul. III, 48, ubi conf. Wesseling. 
Quod vero apud eundemStephanum 
ex Hecataeo citatur Av017da Libyca 
insula, eiusque incolae Av0rydor, 
inesse aliquid cognationis cum He- 
rodoti Auschisis suspicatur Klau- 
sen. ad Hecataei fragmm. p.. 132. 
Propius ad Herodotum pertinet, 
quod apud Nonnum Dionys. XIII, 
376 invenitur Avoyîcar, ut Graefe 
edidit pro male vulgato Avogzta:. 
Huius gentis munimenta quaedam 
vel potius rudera eorum se invenisse 
putat Barth. Wanderungen etc. I. 
p. 354. 


xat' Eveoneoldag] i. e. pertinen- 
tes ad mare usque iuxta Euesperidas. 
syPromiscue ‘Ecxwsg(/des et Eveone- 
oldes, cives 'Eomegitar et Eveone- 
oirar.‘* Wesseling. citans Stra- 
bon. XIV. p. 647 B. s. 957 D. XVII. 
p.836 D. s. 1193 C. Add. Herod. IV, 
198 (ubi Evsoxepiîra. omnes libri) 
et IV, 204 (ubi #g Evsonegldas, ut 
h. 1.). Alia dabit Mueller Geograph. 
Gr. minn. I. pag. 448. Nec minus 
obvium Zesperiae nomen atque //e- 
speris. Cf. Stephan. Byzant. s. v. 
Eonsels, mods Afvns n vòv Be- 
oevlun, 0 nodltng Eonegltns, et Ed- 
eomsoldes, modig AiBuns nal Év- 
xog Zeyouevn*: Zéyerar nal qoolg 


toò sv pogiov Eomegls: tò l8v.° 


xòy Eveoxeoitns. Apud Scylacem 
in Peripl. $. 10% dicuntur ‘“Eoxnsgi- 
des. Add. Mel. I, 8. 8. 2, ubi multa 
Tzschucke nott. critt. Vol. II. P. I. 
p. 283 nott. exegg. Vol. III. P. I. 
p. 209, et qui plura de his nomini- 
bus dabit Thrige 1. l. p. 138. 139. 
Postmodo®@ Ptolemaeorum, opinor, 
aetate, vocata est Zerenice, teste 
Plinio V, 5 init., multumque ac diu 
floruit incolarum frequentià atque 
opibus e commercio reque navali 


acquisitis, cum portu optimo instru- 
cta esset urbs in Syrtis extimo cor- 
nu, ut Plinius ait, sita. Quin ho- 
dieque superesse dicuntur rudera 
priorem splendorem ambitumque te- 
stantia. Nunc ibi oppidum Zenghazi 
sive Bernic. Conf. Schlichthorst. p. 
136 seqq., Mannert. X, 2. p. 88. Ad- 
huc regio fertur opima, frugum cu- 
iusvis generis feracissima; quae 
si ullum modo acciperet cultum, He- 
speridum hortos tantopere a veteri- 
bus celebratos haud scio an nostra 
quoque aetate referre posset. Vid. 
modo Ritter: Erdkunde I. p. 938 et 
de pristina regionis fertilitate, unde 
Hesperidum horti cognominati, au- 
ctore ls. Voss. ad Mel. ]. 1., admo- 
nentem Thrige 1. l. p. 105 seq. Add. 
Forbiger: Handbuch d. alt. Geo- 
graph. 1I. p. 827. 830. Quae quo- 
modo ad fabulas poétarumque car- 
mina, in quibus laetissimi ac pul- 
cherrimi Hesperidum horti tantopere 
celebrantur, fuerint traducta nec 
magis disquirere vacat quam referre 
quaecunque de hisce commenti fue- 
rint poétae veteres, quum verae gen- 
tis, quae apud Herodotum comme- 
moratur, sedes nobis potius sint in- 
dicandae. De hisce hortis conf. ci- 
tatt. a Thrigio 1. I. p. 106, 2, et qui 
nuperrime hanc fabulam tractavit, 
Voelcker. Myth. Geogr. I. p. 107— 
122 coll. Pacho: Voyage etc. p.171; 
qui idem ad Berenicen sive Zen- 
ghazi, ut nunc vocant, quippe locum 
maxime sterilem, ad quem veterum 
de bortis illis in Cyrenaico agro si- 
tis descriptiones referri nequeant, 
Hesperidum hortos collocari posse 
negat, quos potius multo propius 
ipsam Cyrenen urbem ad Phycuntis 
promontorium, ubi Phoenicum por- 
tus, quaerendos esse existimat; cf. 
p. 173 seqq. De veterum Berenice 
aeque ac de recentiorum Zenghazi 
eiusque statu ac natura disputarunt 
quoque Della Cella Ep. XV fin. XVI 
et seqq., Russell. 1. 1. pag. 204 seg., 
Barth: Wanderungen etc. I. p. 257. 
383 seqq., James Hamilton: Wan- 
derings in North Africa pag. 5 aeqq. 


606 


HERODOTI 


xatà péoov tijs yosons olxtovor Baxades, 0diyov E&vos, xarm- 
xovtes tri dadiaccav nata Tavyerga modiv tijs Bagxains® vo- 
posi dì toto avtotoi qoÉoviar, toto xa) ol vato Kvonyms. 


172 Avoyiotav dì rovrav tò npòs foxtons Erovrar Nacayaves, 


E9vos g0v m0440v, oi tò Pé90s xaradelmovtes érì x] dadacoy 
tà npofara avaBalvovor èg Abyida yoipov, Oxmpieovies tovs 


Barale] Vulgo KaBales, idque 
etiam in Nonni Dionys. XIII, 375 
revocavit Graefe, cum vulgo ‘lege- 
retur BaxaZeg, quod ut in Nonno 
retinendum, ita in Herodoto quo- 
que e Florentino alteroque libro 
scripto revocandum censui cum 
Dietschio et viro docto in Philologi- 
cal MuseumI. p. 633. BaxaZeg quo- 
que e Callimachi Cyrenensis deper- 
dito opere attulit Grammaticus in 
Bekkeri Anecdd. III. p. 1174. Quae 
sequitur urbs Tavysioa, ea Tevye- 
ea apud Diodor. Sicul. XVIII, 20 
et alios quosdam vocatur, de qua 
diversitate admonuit Thrige 1. |. 
pag. 237; reliqui cum Herodoto 
conveniunt, vid. Forbiger 1. l. II. p. 
830 et add. Lycophron. Alex. 877 
ibique Bachmann. p. 190, Mueller: 
Geogr. Gr. minn. I. p. 418. Ptole- 
maeorum aevo vocata est urbs Arsi- 
noé, ct postea in Cleopatrae grati- 
am Cleopatris; nunc appellari di- 
cunt Terkera, Trocare, Trochera, 
ipsasque reliquias se invenisse testa- 
tur Della Cella. Conf. Thrige l. |. 
pag. 138, Schlichthorst. p. 139 seq. 
Pacho urbis veteris rudera invenit 
prope locum, quem appellat Zokrak, 
decem horarum itinere remotum a 
Ptolemaide. Vid. Voyage ctc. p. 
183 seq. — Ad verba tocci xal 
cf. infra cap. 172 raparinoto 1% 
xal Maccayéta. Plura Struve 1, Î 
I. p. 24. (Opusce, lI. p. 288.) 


Cap. CLXXII. 


Nacapcoves] Monuimus de hac 
gente Syrtis maioris accola et in- 
. trorsus multum porrecta ad II, 32. 

Add. Plin. H. N. V, 5. Strab. lI. p. 
130. XVII. p. 836. Scylax 8. 109, 
alii, quos excitavit Forbiger l. LL 
II. p. 821 seq. Namque Augila (cf. 
nott. ad cap. 182) quoque ad eam 


pertinuisse credam gentem, quae 
tum praedando naves tempestatum 
vi ad hanc oram delatas tum merca- 
turéà institutà opes satis amplas sibi 
pararat, mox vero Carthaginiensi- 
um rebus auctis diminuta ab Au- 
gus‘to et postea quoque a Diocletia- 
no e mari repulsa est in loca inte- 
riora Libyae ac deserta. Praeter 
Eustath. ad Dionys. Perieg. 209 
conf. Schlichthorst. pag. 131, Man- 
nert. X, 2. pag. 179 seq., Thrige l. 
1. pag. 150, Pacho: Voyage etc. pag. 
271. — Pro tovréov cum recenti. 
edd. dedi rovro», 


oî r0 Lég0os naralelmovieg] Tra- 
dit Scylax in Peripl. $. 109. p. 47 
Huds. s. p.311 Gail., Nasamones 8yr- 
tis magna litora accolere usque ad 
intimum recessum, hisque proximos 
esse Macas (cf. Herod. IV, 175), qui. 
ad Syrtim hiemem peragentes gre- 
gesad mare contineant, aestate vero, 
deficientibus aquis, illas secum in 
interiores tractus abigant. È qui- 
bus Herodoteum locum ita corrigi 
vult Is. Voss. , ut ante tò Leg0s in- 
seratur pera, unde sensus exsistat 
hic:,,qui praeterlapsa aestate (quam 
sc. in mediterraneis agant locis) in- 
gruenteque autumno pecora ad oram 
abigant; quo vero autumni tempore 


. palmulae maturuerint, rursum ad 
mediterranea loca revertant palmu- 


lasque decerpant hiememque ibi 
transigant.‘‘ Nec tamen iusta mi- 
hi videtur subesse * causa quid- 
quam in Herodoto mutandi. De 
ovium proventu egregio per hosce 
tractus conf. nott. ad cap. 159; de 
palmulis vid. nott. ad I, 193 et de 
voce cupuiaprs nott. n Ill, 114. 
— De futuri forma drwpuebyre; 
(fruges autumnales collecturi) similia 
ex IIerodoto congessit Bredov. p. 
378. Eadem forma infra cap. 182. 


MELPOMENE. IV. 171. 172. 


607 


qolvixas® ol dt 10720. xaì dupidapées reqpuxaoi, mavtes é0v- 
tes xagrogpogoi. Tovs dè attedgBovs Erxsdv Wnoevoooi, avi- 
vavtes 1905 tov HALOv xatadéovo., xal Ereita énì vada éni-. 
maggovtes mivovor. puvatuas dè vouitovies modias Egeuv Exa- 
Gros érixorvov avtÉdv tv uibiv moredviaL, TROTTO TApaTAN- 


atteléfovg] Tres libri erreleffovs 
itemque Eustath. ad Diony8. Perieg. 
210, qui addit: s/d0s dì auoldog ò 
attéiaBos. Locustas quasdam pen- 
narum expertes ita vocari auctor 
est Plinius H, N. XXIX (4), 29. 8. 
13. Arriano Ind. 29 haec Herodoti 
verba obversata esse observat Wes- 
seling. Ibi nimirum commemoran- 
tur Indorum "Iy8vopey0r, qui pisces 
comedunt vel crudos vel — tovg pé- 
tovag te xal cuAngotégovg Vrrò NU 
avalvovieg, sUt' dv dpavav& dot, 
nxaralovvtes cievoa dx’ avi n0L- 
torta. nal &erovs: of dè uatas èu 
tovtaoy toy cievomv néccovor. Quae 
certe similem quendam aliarum gen- 
tium morem declarant. Herodoti 
autem sententia haec est: Nasamo- 
nes locustas ad solem siccatas in 
pulverem comminuere eamque mas- 
sam lacti iniectam bibere. Locustas 
in his regionibus adhuc copiosissi- 
mas reperiri in ipsius terrae at- 
que incolarum detrimentum affirmat 
Barth: Wanderungen etc. I. p. 355. 

quvaînas dì vouiltovtes x. t. 2.] 


Haud scio an huc faciant Melae > 


verba I, 8, 38 de Cyrenaicae No- 
madibus: ,,singulis aliquot simul 
coniuges et plures ob id liberi agna- 
tique sunt, nusquam pauci.‘ Ad 
verbum voud$ovtes conf. I, 130. 202. 

Enluorvov avtéov tv pifuv mor 
eUvIaL] i. e. promiscue cum quibusli- 
bet cotunt. Eadem de Agathyrsis tra- 
duntur cap. 104, de Ausenibus cap. 
180 coll. cap. 176, ubi vid. nott. Qua- 
re hoc loco ista verba aliena male- 
que textui intrusa statuit Valcken., 
quem secutus Borheckius e textu 
eiecit illa, uncis inclusit, ut suspe- 
cta, Reizius. At agnoscunt omnes 
codd. itemque Eustath. ad Dionys. 
1. 1. et Mela I, 8, 55, Herodotea ante 
oculos habens, ubi scribit: ,,Nulli 
certa uxor est, ex his, qui tam con- 
fuso parentum coitu passim incer- 


tique nascuntur, quos pro suis co- 
lant, formae similitudine agno- 
scunt;‘ et paulo post Augilae men- 
tione facta: ,,feminis eorum solen- 
ne est, nocte qua nubunt, omnium 
stupro patere, qui cum munere ad- 
venerint; et tum cum pluribus con- 
cubuisse maximum decus; in reli- 
quum pudicitia insignis est.‘‘ Nec 
magis opus, in Herodoti verbis cum 
Coraé pro ér/xorvov scribere érì 
x0.y0ù, quod idem valeat atque éu- 
gavas I, 203. III, 101. Nihil enim 
obstare video, quo minus ternis his- 
ce locis érx(xorvos pitis accipiatur 
de promiscuo coitu, quemadmodum I, 
216 de Massagetis: tavrzo: énluorva 
rofovtat, i. e. in commune, promiscue 
feminis utuntur 8. coéunt (ubi conf. 
nott.), ad quem ipsum locum Noster 
hîc provocat. Consimilem Arabum 
ritum Strabo memorat XVI. p. 283 
A. 8. 1129 D., ubi: 6 dì P&xcas el0- 
ov ulyvutar, moodels tic Wuoas 
dafdov x. t. 2. De verbis wagarAn- 
olo, te x È conf. nott. ad cap. 171. 
Quae sequuntur verba: éxedy cul 
nT0VA TOOCTNOWYTAL, LLicyovtal, ex- 
plicandi causa antecedentibus, a 
quibus interpunctione seiungenda 
sunt, cum non ad Massagetas, sed 
ad Nasamones pertineant, adiungun- 
tur, nullà particulà addità, neque 
pronomine ullo ad antecedentia re- 
spiciente interposito: id quod hic 
illic apud Nostrum fieri neminem 
fugiet, qui accuratius Nostri libros 
perlustraverit. Vid. Struve Spec. 
Quaest. I. p. 22 (Opusce. II. p.285.). 
Sententia scriptoris haec est: Nasa- 
mones tum demum, quando baculum 
ante (scil. aedes suas) defixerint, coi- 
re (cum feminis). In verbis, quae 
deinceps leguntur: tor dì 0g fra- 
oros ol uux87z, Bidoî dwoeoy (i. e. 
horum vero ut quisque cum illa coierii, 
is donum dat ei quodcunque secum do- 
mo affert) particulam @v hoc loco 


608 


HERODOTI 


cio, td xal Magcapétar® Èns&v oxlizava rpostROAVIAI, ui- 
oyovtai. rgdtov dì paugovros Nacauavos avdeòs vouos tori 
anv vuupnv vuxtÌ ti) teatn dia mavtcov dieteddetv rov dairv- 
uovav uiopopevnv: tav dè cos Exaotos of pux8®i, dor dagor, 
tÒ av Egn pegouevos éE oluov. ‘Ogxiowsi dt xal pavtixi qoéav- 
tar toLjòe. Ouvvovor utv tovs rapa Rio avdpas dixarota- 
tovs xaì apiotovs Aspougvovs pevéodar tovtovs, tev tvufiav 
antouevoi.. Mavrevovia. dì Er.) todv rROPovdav porrtovtes ta 358 
onuara, xa) xateviauevo. Emxataroutaviar® to d° av ldn év 
T] Owi EvvrviOov, tovtA qoatai. Illotioi SÌ tornoide yetov- 


non additam coniunctivo 487 re- 
fero ad similes quosdam locos No- 
stri, qui in sententia relativa ac ge- 
nerali, qualem hoc quoque loco 
agnosco, coniunctivo non additam 
praebent hanc particulam: vid. cap. 
46 ibique nott. et Hartung. Lehre d. 
Griech. Partik. II. p. 296. Aliter 
haec explicare videtur Kuehner in 
Gr. Gr. 8. 808, 3, coniunctivum wi- 
187 referens ad particulam 0g, cui 
temporalem quandam significatio- 
nem tribuit, quam eandem Sauppe 
quoque in Epist. critic p. 89 huic 
voculae addicit, quam reddi vult 
simulac. Quae si probentur, con- 
iunetivi voculam excipientis ratio- 
nem iustam vix reddere licebit, 
Quare malui iungere ®g fxaoros (vid. 
nott. ad I, 29) atque coniunctivum 
referre ad sententiam relativam ac 
generalem, qualem sane in hoc loco 
inesse nemo negabit. — Ad dido: 
cf. nott. ad cap. 143. 


Ouvvovoi pèv toùs x. t. 2.] De 
structura verbi ouvvvei cf. Herod. 
IV, 68. VI, 74. Kuehner. Gr. Gr. $. 
552. tovrovs postpositum explican- 
di causa, ut IV, 44. III, 63 aliisque 
locis, quos affert Matth. Gr. Gr. 8. 
472. Ad ipsam rem pertinent Melae 
verba I, 8, 55: ,,Augilae manes 
tantum deos putant: per eos deie- 
rant, eos ut oracula consulunt; pre- 
catique quae volunt, ubi tumulis in- 
cubuere, pro responsis ferunt som- 
nia.‘ Ubi conf. Tzschucke nott. 
exegg. p. 233 seq. Plin. H. N. V, 8: 
sAugilae inferos tantum colunt.‘ 
Quae verba repetit Marcianus Ca- 


pella VI. $. 674 Kopp. Conf. etiam 
Salmas. Exercitt. Plin. pag. 292. 

nal nareviacuevor inimarazo:pi 
ovta)] i. e. peractis, solutis preci- 
bus indormiunt. Dindorf. et Dietsch. 
dederunt érixaraxosptovtoa:; libri 
scripti, quantum novi, non adldi- 
cunt. Ac notat Wesseling. ad Diod. 
1, 53, in illa incubandi superstitione 
inveniri #yxoucodar, xeresopà- 
6da., alia, Tertullianumque exci- 
tat De anim. 57 ad haec alluden- 
tem: ,,non et Nasamonas propria 
oracula apud parentum sepulera 
mansitando captare, ut Heraclides 
scribit vel Nymphodorus vel Hero- 
dotus.‘* Tu conf. T'zschucke ad Mel. 
I, 8,8 pag. 233 seq. nott. exegg. 
Vol. III. P. I et pag. 236, ubi aliae 
aliarum gentium incubationes istius- 
modi laudantur. In seqq. retinui rò 
d' av idn vt wa, ubi olim #301- 
Ev ti} OWEL, sed OWwst mutavi in 0%, 
ut II, 141. Attigit Eustath. ad Dio- 
ny8. Perieg. vs. 209. 

TOUTO YQRtAL] Xodtai pro yedrra 
cum Schweigh.', Gaisf. et ‘recentt. 
edd. dedi e librorum vetustorum con- 
sensu. Neque enim insolens videri 
debet istinsmodi transitus e plurali 
numero in singularem. Hinc quo- 
que ld in singulari, ubi subiecti 
nominativus deest, ex antecedenti- 
bus mente (ut I, 132) repetendus, 
ut mox ad dedoî e praegresso y0for- 
TAI, 


Iltotior dìj Hanc dandae acci- 
piendaeque fidei consuetudinem in 
pacto coniugali adhuc apud Alge- 
riae incolas obtinere testatur Shaw. 


MELPOMENE. IV. 172. 173. 


609 


tar. éx ts g5890s didot misiv, xal aùtos Ex ti] TOÙ ÉrEo0v 
river 7v dè un Éycooi vygòv undiv, ol dì ris gaudtev ormodod 


Aafovtes Astgovot. 


Nacapooi dì rposcpovgoi sio0 Pvaido. ovto: tEaroA6i-173 


Voyag.I. p.393. — Mox e melioribus 
codd. dedimus zaua&ev pro olim 
vulg. xeuo8ev. Cf. II, 125 ibiq. nott. 
et vid. Pierson. ad Moer. p. 409. Lo- 
beck. ad Phrynich. p. 94. 


Cap. CLXXIII. 


*PvAl01] De hac gente Stephanus 
Byz.s.v.: PvilO: sai Pullinòs 
xolmos év to Aifvnd x0irn'Enaraî- 
os neounyiosi ABens (cf. Hecataei 
fragmm. p. 133 ed. Klausen) 0 Pvi- 
lunòs x0%70g péyag xal Badds , Tet- 
Gv nueodv miovg* meol dì Piliwv 
‘Hgodorog rerdiory ' Nacaucoor n906- 
ouovgot slo. Duilio. Strab. XVII. 
p. 838 in Libyae gentibus supra Cy- 
renen habitantibus recensendis scri- 
bit : meoto: uèv of Nacaudves, îner- 
ta Pullor ual tives T'altvio, Frei 
ta l'ue@uaytes; Psyllorum mentio 
quoque fit XVII. p. 814. XIII. p. 
588 et II. p. 131, ubi supra Cyrenen 
et Syrtin commemorat Puvllovs nal 
Nacapovas ual teov Tortoviay te 
ves. Et cf. quoque Suidas III p. 
709. Photius s. v.Aelian. N. A. XVI, 
37. Ad Syrtin maiorem inter Loto- 
phagos acNasamones olim habitasse 
dicuntur Psylli ea in regione, quae 
nunc vocatur Mesurate, praedones- 
que feruntur illius orae famosissimi 
aeque ac Nasamones, Cf. Schlicht- 
horst. 1. 1. p. 132 seq., Rennel. p. 
636. Mannert. X, 2. p. 182, Heeren: 
Ideen, II, 1. p. 223 seq. Ac Plinius 
quoque H. N. V, 4 super Garaman- 
tes (de quibus Herod. IV, 183) col- 
locat Psyllos; unde satis liquere vi- 
detur L. Marco, eos ad promonto- 
rium Mesurata habitasse. Est vero 
haec Psyllorum gens per omnem fere 
antiquitatem famosa ob fascinandi 
artem, qua letiferos serpentes bene 
tractare ac domare sopireque value- 
rit. Testis est Plìnius H. N. VII, 2 
coll. XXV, 10. XXVIII, 3; alios ex- 
citat Ruperti ad Silium Ital. I, 4ll. 
Cuiusmodi fascinatorum vestigia vel 


HERODOT. II 


in sacro codice veteris testamenti 
reperiri volunt, cum alias quoque 
frequenssit illorum mentio. Unde fa- 
ctum, ut quicunque tales exerce- 
rent artes, ii vocarentur /syili. At- 
que huc spectant Stephani Byzan- 
tini verba I. |. ovo. Aéyovroi, maot 
&nolos al fometoîg daxvouevoi 
eBiafets diateleîv, itemque verba 
Strabonis XVII. p. 814: #ruo d° 
ooneo rovs Pviiovs paci Tods noòs 
ti Kvenwn puony TIVA AVTLTA- 
Berav Exeuv noòs tà fonetd. Quin 
hodieque per Aegyptum accepimus 
esse talium fascinatorum gontem, 
cuius maxima hinc apud vulgus au- 
ctoritas maximaque iura. De quibus 
optime exposuit Vir illustrissimus 
De Minutoli in: Abhandl. vermischt. 
Inhalts I. p.42 seqq. Cf. etiam Clar- 
ke: Travels II, 2. pag. 27. 
ibarolelaci Teor todde] Pli- 
nius H. N. VII, 2. $. 14: ,,Haec 
gens ipsa quidem prope internecione 
sublata est a Nasamonibus, qui 
nunc eas tenent sedes: genus tamen 
hominum ex iis, qui profugerant, 
aut, quum pugnatum est, afuerunt, 
hodieque remanet in paucis.‘* Cui 
narrationi probabilitatem addere 
Silium I, 408. Lucan. IX, 439—445, 
monet Schlichthorst. p. 132 coll. 
Mannert. I. l. et Hamakcr. Miscell. 
Phoen. p. 267 seq., qui Plinii prae- 
fert narrationem. Sed de rege Liby- 
um /syllo, qui tempestatibus coor- 
tis periit, canit quoque Nonnus 
Dionys. XIII, 381 seqq. Hunc Pvi- 
dov, dp’ où WuXlor tò È8vo0s com- 
memoratum quoque invenimus in 
Agroetae, Libycarum rerum scri- 
ptoris fragmento, quod legitur in 
Dindorf. Grammatt. Graecc. I. pag. 
11, 19 et a viro docto tractatur in: 
The Philological Museum I. p. 632 
seq. Ex ipso Herodoto fabulam enar- 
rat Gell, N. Att. XVI, 11; quibus 
haec subiicit ad omne fabulae ar- 
gumentum spectantia Va/cken.: 
,sHerodotus fabulam se tradere for- 


39 


610 


HERODOTI 


| ao: tgoroo ronde. 0) voroS Opi mvéav aveuos ta EA vga tav 
Viatov iEavnve, n dè qoson Cp nada E vròs govda tig Zugtios 


qu avvdgos. 


of dì BovAsvoduevo. xoiviò A0p90 Éotpatevovio 


éxì tòv votov (Aépo dè rada, ta Agpovor Alfives): xal Éxel ve 
pivovto èv ti) Vauua, mvevoas 0 voros xatégaoi dpeas. éta- 


174rohopévav dè tovtAv Exovor tqv qognv ol Nacapaves. Tov- 


tav dè xarviaeode 100 vorov aveuov év ti Inguader olxéovor 


mul significat adiectà: 470 dì 
taùra, tà Zéyovor AiBves, qualibus 
utitur in fabulosis aut certe rebus 
dubiae fidei [conf. cap. 179. 187. 191. 
195]. Qui lenem non sentiunt histo- 
rici nostri suavitatem, Herodotum 
ob ista talia, si lubet, exagitent 
huius seculi sophi! Quas innumeradi- 
les esse scribit apud //erodotum* fa- 
bulas (De Legg. I, 1), ne Cicero qui- 
dem vitio vertit historiae patri ne- 
que severissimus ipsius Thucydidis 
ac Platonis censor Halicarnassen- 
sis Dionysius, qui et antiquioribus 
et Herodoto necesse fuisse docet, 
quas a singulis sibi gentibus tra- 
ditas accepissent fabulosas ctiam 
narrationes tradere memoriae, at- 
que ita smomiddev tois uv8odeory 
MELCOdIOLE TAG TOMINAS CVayoaPpas 
T. II. p. 226, 32 [(T. VI. p. 823 
Reisk.].‘° Ac sane hic locus insignis 
est documento, quantam in singu- 
lis rebus enarrandis crisin Noster 
adhibuerit, ea, quae vera sibi vide- 
rentur aut quae vera esse ipse ex- 
pertus esset, probe discernens ab 
iis, quac vulgo etsi dicerentur et 
crederentur, a rerum natura ablor- 
rere viderentur. In quo scriptoris 
studio vera a fictitiis secernendi, 
quo ipso maxime ille a logographis 
prioribus differt, latent artis criti- 
cae initia, quam magis excultam 
perfectamque serior aetas exhibuit. 
Conf. Creuzer. Hist. Kunst d, Gr. p. 
102 seqq. (p. 80 seqq. ed. secund.) 
et vid. nott. ad III, 122. Ut ad 
ipsam Herodoti de Psyllis narratio- 
nem redeam, minime eam ab ea il- 
lius regionis indole abhorrere cre- 
dam, ubi hodieque tantas arenae 
turbines vento excitari scribunt, ut 
vel ipsi homines coniunctim plerum- 
que haec deserta permeantes arenà 


obtegantur. Cf. Heeren: Ideen II, 
1. p. 223. 52, Ritter: Erdk. I. p.934, 
qui bene monet, Herodoteam narra- 
tionem sub fabulae involucris accu- 
ratam prodere naturae illorum tra- 
ctuum cognitionem. (Ad huiusmodi 
autem res spectaro credam, quae 
Diodorus scripsit: xaltadvta vaoee- 
éBnuev ovy 0:10] "Hoodorov XATn- 
poonoa BovAn®évres de vrodettaa, 
ot tv A6yov of davpaoro: rovs 
cAnDeis natiogverr el@aciv; vid. 
Ang. Mai: Vett. Scriptt. Nov. Collect. 
II. p.37 8. Diodor. X, 53.). Valde 
enim credibile est, Psyllorum gentem 
aquarum inopià ad  extrema reda- 
ctam aliasque sedes ut sibi quaere- 
ret compulsam in hac ipsa profe- 
ctione ad loca Africae interiora et 
quidem probabiliter ad eam terram, 
quae nunc vocatur Fezzan, totam 
interiisse arenà ventis adductà ob- 
tectam. 

ta #Xvtga] Conf. nott. adI, 185. 
Quae sequuntur voces: TOY vd dror, 
eas prorsus eiici vult Cobet. Pro 
vulg. éÉpvnve scripsi # avnve; vid. 
nott. ad cap. 151. In Homeri Iliad. 
XXI, 347, ubi Aristarchus scripsit 
aly avenodvy sive, ut Dindorf. ex- 
hibuit, ely dyEnoxvy, Aristophanes 
scribi voluit @/w' éEavatyg. Vid. 
Heyne ad Iliad. 1. 1. Vol. VIII. p. 
181. In segg. verba évròs rs Zve- 
tuos de Syrti maiore sive de sinu, 
qui nune vocatur Sidra 8. Sydra, ac- 
cipienda sunt. Vid. nott. ad cap. 
169. Inde intelliguntur terrae a Syrti 
maiore introrsum s. meridiem versus 
porrectae tractus. 


Cap. CLXXIV. 


Tovroy dè xatureode — olutovot 
Tageaucytes] tovrov cum Gaisf. et 


MELPOMENE. IV. 173. 174. 


611 


Tapapavres, oî avra av&parov pevpovor xal ravtòs dwidinv, 
xal ovte 0r40v Extéatar agniov ovdiv, ovte auvveoda. éni- 


Matth. dedi pro rovréov. Garaman- 
tes, quo eodem nomine gens Libyca 
infra cap. 183 cum meridiem versus 
(i. e. interioribus Africae tractibus) 
intra Nasamones et Macas habitare 
dicatur, collocantur in terra, quae 
nunc vocatur Fezzan media in via, 
quae per deserta Saharae a Tunete 
ducit in Aegyptum. Conf. Rennel. 
p. 657, Schlichthorst. pag. 14l, 
Heeren: Ideen II, 1. pag. 224 et 
Goetting. Gel. Anz. 1833. nr. 168. p. 
1668. Add. Geographie ancienne des 
etats barbaresques par M. L. re 
cus (Paris 1842) pag. 196—231. 

accuratius inspicienti dubium vix 
esse poterit, qui hoc loco Garaman- 
tes commemorantur, ab iis, quorum 
cap. 183 fit mentio, quosque et ipsos 
iure in regione Fezzan collocant, 
bene discernendos esse. Qui enim 
hoc loco memorantur, ad Libyae 
maritimae nomadas pertinuisse vi- 
dentur, cum, qui cap. 183 memoran- 
tur, in tractu sabuloso, qui intror- 
sum iacet ab ora maritima, habita- 
rint. Quare iam Larcherus Gara- 
mantes palantes ab agricolis, qui- 
bus certae ac fixae sunt sedes, di- 
stingui voluit; Schlichthorst. 1. l. 
pag. 7. 141 hos dici vult septentrio- 
nales Garamantes, alteros, de qui- 
bus cap. 183, australes. Ac Mela, 
quae hîc de Garamantibus enarran- 
tur, sic profert I, 8, 62: ,,Nudi sunt 
Gamphasantes armorumque omnium 
ignari, nec vitare sciunt tela, nec 
iacere, ideoque obvios fugiunt, ne- 
que aliorum , quam quibus idem in- 
genii est, Aut congressus aut collo- 
quia patiuntur.‘‘* Ubi cf. Tzschucke 
nott. exegg. pag. 237. Vol. III. P. 
I. Nec aliter fere Plinius H. N. V, 
8 (8): ,,Gamphasantes, nudi proelio- 
rumque expertes, nulli externo con- 
gregantur‘; quae eadem ferme ha- 
bet Marcianus Capella VI. 98674 ed. 
Kopp. ,,Gamphasantes nudi et im- 
belles externis numquam miscen- 
tur.‘° Qui uterque auctor Garaman- 
fes quoque novit ac de iisdem an- 
te Gamphasantes retulit, utram- 
que gentem diversam esse utique 


significans. Unde apud Herodotum 
Tl'aoauayvtes in l'eupacavrtes mutari 
voluit Pintianus; quod haud displi- 
cuit Valekenario. nec cuiquam, 
opinor, displicebit* qui, quantum 
quae h. l. narrentur, ab iis, quae 
infra traduntur, differant, satis in- 
tellexerit: ut utroque loco de una 
eademque agi gente minime Sit con- 
sentaneum. Nec eo rem perficì recte 
monet Schweigh., quod duas eius- 
dem nationis statuas tribus, alte- 
ram, de qua hîc sermo, sedes fixas 
habentem in oasi quadam; alteram, 
de qua cap. 183, nomadum more pa- 
lantem per deserta, cum sane Hero- 
dotus cap. 183 de Garamantibus ita 
loquatur, ut nullam fere antea eo- 
rum mentionem fecisse sit putandus. 


‘Itaque vix dubium est, aliam hîc com- 


memorari gentem, aliam eamque di- 
versam cap. 183. Quo minus tamen 
Pintiani emendationem in textum 
recipiam, obstat sane librorum ve- 
tustorum consensus, itemque Ste- 
phani Byzant. 8. v. l'agaguavteg 
(qui Herodotea excerpsit) et Eu- 
stathii Herodotea aeque exscriben- 
tis ad Dionys. Perieg. 217 auctori- 
tas; ut, sì quid vitii in Herodoteos 
libros irrepserit, id pervetustum es- 
se dixerim. Videtur autem omnino 
hoc loco indicari gens 8. tribus quae- 
dam Libyca, quae in desertorum 
loco quodam a via trita remoto sive 
secessu habitarit, timida nec ullo 
hominum commercio utens indeque 
eorum consuetudinem refugiens, nul- 
lo armorum usu cognito. Ac simi- 
lia hisce de quibusdam interioris 
Africae tribubus enarrant Leo Afri- 
canus, Hornemann, Brucius. Vid. 
Heeren. Id. I, 1. p. 233 coll. Man- 
nert. X, 2. pag. 574. De ea Libyae 
parte, quae Eno dns dicitur, vid. 
Herodot. II, 32. IV, 181. — Snlov 
ceniov (de qua forma Herodotea 
vid. Bredov. p. 178) dixit Noster 
quoque IV, 23. I, 159 , Homerum 
opinor secutus, qui conta tevgea 
dixit Ili. VI, 340 coll. Odyss. XVI, 
284. De forma éuréatar atque pai 
otéatai conf. III, 61. 


39 * 


612 


HERODOTI 


1750rtata.. Obro ulv dij xarvreote cixtovor Nacapavav: rò 


dì rapà tiv ddiaccav Eyovtai tò rpds fontons Mara, oî 46- 
ovs xsigovrar, tò pèv pécov tav toigov avitvies avbsota., 
tà dì Evdsv xal Evtev xelpovtes év qoot: és dì tov x0Aspov 
ctpov8dvr xatapalav dopas pogéovor rpofAnpara. Sua dè av- 


Cap. CLXXV. 


fxovrar tò reds fontons Mana] 
Cave mutes cum Abreschio tò in 
zoù, quod a verbo Éyorra: pendeat. 
Namque ad fyovra. mente subau- 
diendum avrwv scil. Nacapovor, 
ef structurA, qua Noster IV, 169. 
170. 171. 172. 176. 178. 180. 191 
aliisque locis utitur, et articulus to 
verbis r90g é0réens additur, quo in- 
telligamus, haec verba ad antece- 
dentia tò dì nae@ trv dalaccay 
pertinere iisque adnecti. Etenim 
Herodoti sententia haec est: Nasa- 
monibus proximos regionem mariti- 
mam (terram, quae iuxta mare cx- 
tenditur) occidentem versus tenere 
Macas. Ac sane sic loquitur Scylax 
in Peripl. $.109. p.46 Huds.: tovrwy 
dì (sc. tov Nacapavov) ÈÉyovrar 
ABvav È&vos ragà t]v Zveriv pi- 
got toù ctopatos tijs Zvoridos Ma - 
xxt. Ac postea tradit, Macas hie- 
mem agere ad mare greges clauden- 
tes, uestate vero, deficientibus aquis, 
greges secum abigere ad interiores 
tractus. Mucas post Nasamones col- 
locat Plinius H. N. V, 5, eosque 
commemorat inter Syrtis accolas 
Diodor. III, 48. E quibus Rennel. 
pag. 661 colligit, gentem propius ad 
Syrtis oram habitasse ad Tripolin 
usque, quae nunc vocatur. In Car- 
thaginiensium copiis recensentur 
Maccaci , teste Polybio III, 33, ubi 
cf. Schweigh. T. V. p. 596 seq. Vid. 
etiam nott. ad cap. 191. 


Aopovs uscoovta:] cristas sibi ton- 
dent, id est: capillos tondendo cri- 
stas sibi efficiunt eo quod in medio ca- 
pite capillos crescere sinunt, ab utra- 
que autem parte hinc atque illine în cute 
tondent. Haud aliter II, 36: A/yv- 
rtLOL DÈ — dvLECOL TAG Toiyas av- 
EsoBai, cf. IV, 180 ct nott. ad II, 
129. Idem verbum in Plut. Pericl. 


16 restitui vult Bryan.: tv zwoay 
cviuev cey)v, ubi vulgo dpygusr. 
— év y00 neloerv s. nelpeodas, usque 
ad cutem tonderi s. cute tenus radi, 
Laconum inprimis fuit; de quorum 
more vid. Wesseling. ad Plutarch. 
Moral. I. p. 445. Tu vid. nott. ad 
III, 8. 

otoovddr — ogtover xg0fin- 
ia) i. e. struthionum terrestriwn 
pelles pro scutis gestant. De Aethio- 
pibus, ut monuit ad h.1. Wesseling., 
Noster VII, 70: xgofinpara dì arr 
conldov Émoredyto yeedvav dopas; 
de Arabibus struthophagis, qui rai; 
dopaîs tòv oetRovtdiv onenaottr- 
tes struthionum venatum exercent, 
Strabo testatur XVI. p. 772 B. s. 
1117 C. coll. Polluc. I, 138, qui Ara- 
bes struthionum pellibus thoracum 
et scutorum vice uti scribit. Sunt 
vero orgovdoì xareya:o: nec hoc 
loco nec cap. 192 struthiones subter- 
ranci (ut Vallae placuit), sed terre- 
stres, g5@0aîo., ut ait Aelian. N. A. 
XIV, 18 coll. II, 27. IV, 37 (ubi 
orgov®òs ueya4n) et Aristotel. De 
partt. animali. IV, 14 (ubi orgor®os 
Aifvxos). Namque crpov8ds solum 
quando ponitur, nulla alia voce adie- 
cta, pusserem cum vulgo designet, 
ubi struthio intelligitur, plerumque 
vox quaedam adiuncta reperitur, ut 
in locis allatis aliisque; rarius sim- 
pliciter positum invenias ctpovdor, 
ut in Aristoph. Av. 874. Acharn. 
1105. Plura Bredov. p.276, qui etiam 
de diverso vocis genere admonuit, 
quod foemininum est, si de struskione 
agitur, masculinum, si de passere 
(cf. Herodot. I, 159), vox quaedam 
intelligenda est. De ipsa ave vid. 
Bochart. Hieroz. P. I. lib. 1I. cap. 
14. p.221 coll. N. Heins. ad Carm. 
de Phoenic. 145. Hinc Tertullian. 
Veland. Virg. 16: ,,bestia magis 
quam avis licet pennata.“ 

dia dì avrov Kiyvw rorapòs] 


MELPOMENE. IV. 175. 176. 613 
tav Kivvp rotauòs 6Éav Sx Adqpov xarlevutvov Xagitav ès 
dalaccav éxdidoî. 0 dì A0p0g ovtos 6 Xagirav dacds lanci 

359 doti, fovons ts @4AAns tijs npoxatadeyBeions AiBUns widijs. 
aro Falacons dè és avtov GtEdIOL dinndorol sio. Maxtcov dè 176 


Cinyps fluvius pulcherrimam regio- 
nem perfluens commemorataur infra 
quoque IV, 198. V, 42. Scylac. 8. 
109. pag. 47. Huds. s. pag. 312 ed. 
Gailii (qui idem pag. 516 conferri 
vult de hoc fluvio I. A. Gail: Le phi- 
lolog. XI. p. 31 not. 1, Tzschuck. 
ad Mel. I, 7, 5. Vol. II. P. I nott. 
critt. pag. 264 seqq. Vol. III. P.I 
nott. exegg. p.190), Strabon. XVII. 
pag. 835 s. pag. 1192 A. Plin. H. N. 
V, 4. $.27. Alios veterum locos plu- 
rimos affert Mueller ad Scylacis L. l. 
(Geograph. Gr. minn. I. p.85); de 
fluvii nomine e lingua Hebraica re- 
petendo quaesivit Hamaker: Miscell. 
Phoen. p. 246. Quem fluvium cum 
prope Neapolin s. Leptin magnam, 
quae nunc Zebdeda vocatur, in mare 
exire sunt qui statuant, miratur 
Rennel. p. 661, in hac sterili Libyae 
regione ac deserta nullum adhuc in- 
veniri fiuvium, nullos colles, nullas 
silvas. At docet Ritter: Erdk. I. p. 
927, ab orienti Lebedae trium hora- 
rum intervallo prope promontorium 
Mesuratam torrentem esse Aniso 8. 
Wadi Quaam,haud raro quidem pror- 
sus exsiccatum, alveo saxoso ad 
mare delabentem, ubi stagna ac pa- 
ludes, circa quas regio et olim et 
nunc maxima insignis fertilitate. 
Idque egregie nunc probarunt Della 
Cella: Viaggio da Tripolietc.(Genov. 
1819) p. 46 et Rarth: Wanderungg. 
etc. p. 317, qui ipse hunc fluvium 
transgressus est, cuius aquam noci- 
vam esse indigenae affirmant. Add. 
eundem in: Reisen u, Entdeckung.in 
Nord-Afric. I. p. 86 et conf. etiam 
Mannert. X, 2. p. 123 seq., Schlicht- 
horst. p. 143. Zenifer s. Magro vide- 
tur esse Heerenio Ideen II, 1. p. dl, 
quod eodem redit, si quidem Barth 
alterum quoque fiuvii nomen affert 
Wadi magar grin, unde nomen Ma- 
gro ortum est (vid. Barth 1. I. 
p. 316. 362): significat autem hoc 
fluvium antrorum paludosorum, quod 


nomen fluvio, qualis nunc dela- 
bitur, convenire asserit Barth..Al- 
terum nomen a vico adiacente du- 
ctum. 


éx Aopov nalevutvov Xaoirwy] 
Gratiarum collis meminit Schol. Pin- 
dar. ad Pyth. V, 32 ex Callimacho, 
cuius conf. fragmm. 266. Cr. ad Hey- 
nium amandat ad Pind, T.I. p.213. 
Nonno Dionys. XIII, 341 si fides, 
collis nomen ducitur ab Harmonia, 
quae cum Cadmi sponsa esset et 
cum eo in Graeciam navigaret, ad 
Libyae oram delata est, a cuius in- 
colis in illius honorem hicce collis 
vocabatur Xxpis. Ex iis, quae re- 
tulit Della Cella, observat Ritter. I. 
1., Gratiarum collem, silvarum prae- 
stantià insignem, pertinere ad mon- ‘ 
tes, quibus nunc nomen Ghuriano, 
qui minime, ut vulgo existimant, 
ad oram proxime accedant, sed a 
mari, plane ut Noster refert, ducen- 
ta stadia sint remoti silvarumque 
abundantià excellant. Qui idem Del- 
la Cella planitiem, quae ab oriente 
Cinypis extenditur, adhuc bene irri- 
guam indeque eximie fertilem esse 
testatur, ubi olivae, palmae, alia 
sine ullo hominum cultu crescant, 
quamque olim, ubi procul dubio me- 
lius fuerit culta, fertiliorem adeo 
fuisse credas licet, ut sane, quae No- 
ster cap. 198 referat, ad verum pro- 
xime accedere videantur. Collem, 
qui Gratiarum dicitur, invenit Barth. 
1. 1. pag. 318 ac descripsit: fluvium 
dicit e montibus prorumpere dua- 
rum horarum itinere ab ora remo- 
tis, ut sane ducenta Herodoti sta- 
dia non prorsus conveniant; con- 
spici hîc addit collem 350 pedd. 
altum, qui sane pro Gratiarum 
colle habendus latum praebeat pro- 
spectum in terras circum circa si- 
tas et nunc prorsus descrtas. Ad 
locutionem daovs Îdy0r conf. nott. 
ad cap. 109. 


612 


HERODOTI 


1I750ortara:. Obror pèv di) xarvneote cixéovor Nacapavav: rò 


dì ragà tiv ddiaccav Eyovtai tò rpòs foxtons Maxai, oî 26- 
ovs xsigovtar, tò pèv pécov tav teigov avitvies avbsota., 
rà dì Evdev xa Evtev xelpovtes tv poot: és dè tOv x0Aeuov 
otpovtdv rarapatcav does popéovar rpoBAnpara. Sa dè av- 


Cap. CLXXV. 


Fyovrai tò meòos fontons Maxci] 
Cave mutes cum Abreschio tò in 
zoù, quod a verbo Éz0vra: pendeat. 
Namque ad fyovra mente subau- 
diendum avrwv scil. Nacapovar, 
ef structurA, qua Noster IV, 169. 
170. 171. 172. 176. 178. 180. 191 
aliisque locis utitur, et articulus tò 
verbis r00s #0ré0ns additur, quo in- 
telligamus, haec verba ad antece- 
dentia tò dì naea& tr,v Pelagcay 
pertinere iisque adnecti. Etenim 
Herodoti sententia haec est: Nusa- 
monibus proximos regionem mariti- 
mam (terram, quae iuxta mare ex- 
tenditur) occidentem versus tenere 
Macas. Ac sane sic loquitur Scylax 
in Peripl. 8.109. p.46 Huds.: tovrwy 
dì (sc. tav Nacauwvav) Eyovrar 
Aivoy Èdvos raga t]v Zveriv pi 
ger toù ctoparos ts Zioridog Ma- 
xt. Ac postea tradit, Macas hie- 
mem agere ad mare greges clauden- 
tes, uestate-vero, deficientibus aquis, 
greges secum abigere ad interiores 
tractus. Mucas post Nasamones col- 
locat Plinius H. N. V, 5, cosque 
commemorat inter Syrtis accolas 
Diodor. III, 48. E quibus Rennel. 
pag. 661 colligit, gentem propius ad 
Syrtis oram habitasse ad Tripolin 
usque, quae nunc vocatur. In Car- 
thaginiensium copiis recensentur 
Maccaci, teste Polybio HI, 33, ubi 
cf. Schweigh. T. V. p. 596 seq. Vid. 
etiam nott. ad cap. 191. 


Aoqpovs xstpovta:] cristas sibi ton- 
dent, id est: capillos tondendo cri- 
stas sibi efficiunt eo quod in medio ca- 
pite capillos crescere sinunt, ab utra- 
que autem parte hinc atque illine in cute 
tondent. Haud aliter II, 36: A0yv- 
nto dì — dAvLEÎGL TAGS Tolgas av- 
Esodai, cf. IV, 180 et nott. ad II, 
129. Idem verbum in Plut. Pericl. 


16 restitui vult Bryan.: tv yogar 
dvijuevr «gyNv, ubi vulgo dgpyuer. 
— év 106 xelosivs.neloeo8ai, usque 
ad cutem tonderi s. cute tenus radi, 
Laconum inprimis fuit; de quorum 
more vid. Wesseling. ad Plutarch. 
Moral. I. p. 445. Tu vid. nott. ad 
III, 8. , 

ctRovdav — qogéovo: xe0fin- 
para] î. e. struthionum terrestri 
pelles pro scutis gestant. De Aethio- 
pibus, ut monuit ad h.1. Wesseling., 
Noster VII, 70: xgofinpatra dè arr 
contdoy émoLedyto yYeocvav dopas; 
de Arabibus struthophagis, qui taîs 
dooaiîs tav ocreovddy ocneractty- 
tes struthionum venatum exercent, 
Strabo testatur XVI. p. 772 B. s. 
1117 C. coll. Polluc. I, 138, qui Ara- 
bes struthionum pellibus thoracum 
et scutorum vice uti scribit. Sunt 
vero crgovdol xaraeya:o. nec hoc 
loco nec cap. 192 struthiones subdter- 
ranei (ut Vallae placuit), sed terre- 
stres, x8Q0aîor, ut ait Aelian. N. A. 
XIV, 13 coll. II, 27. IV, 37 (ubi 
orgov&òs ueyain) et Aristotel. De 
partt. animall. IV, 14 (ubi orgorv&0s 
Aifvxos). Namque crgor8òs solum 
quando ponitur, nulla alia voce adie- 
cta, passeren cum vulgo designet, 
ubi struzhio intelligitur , plerumque 
vox quaedam adiuncta reperitur, ut 
in locis allatis aliisque; rarius sim- 
pliciter positum invenias croov8or, 
ut in Aristoph. Av. 874. Acharn. 
1105. Plura Bredov. p.276, qui etiam 
de diverso vocis genere admontuit, 
quod foemininum est, si de struskione 
agitur, masculinum, si de passere 
(cf. Herodot. I, 159), vox quaedam 
intelligenda est. De ipsa ave vid. 
Bochart. Hieroz. P. I. lib. II. cap. 
14. p.221 coll. N. Heins, ad Carm. 
de Phoenic. 145. Hinc Tertullian. 
Veland. Virg. 16: ,,bestia magis 
quam avis licet pennata.‘‘ 

dia dì avrov Kiyvyw motapos] 


MELPOMENE. IV. 175. 176. 613 
tov Kivvyw morauos giov x A6p0v nadevpévov Xagitav ès 
dalaccav éxdidot. 6 dì 40906 ovtos 6 Xagitav dacds ldnoi 

359 éot., dovons tis @AAns tms npoxatadeg®eions AiBuns wviais. 
aro talacons dè è avtOv otEdio dinxoorol ion. Maxtcv 2176 


Cinyps fluvius pulcherrimam regio- 
nem perfluens commemoratur infra 
quoque IV, 198. V, 42. Scylac. 8. 
109. pag. 47. Huds. s. pag. 312 ed. 
Gailii (qui idem pag. 516 conferri 
vult de hoc fiuvio I. A. Gail: Le phi- 
lolog. XI. p. 31 not. 1, Tzschuck. 
ad Mel. I, 7, 5. Vol. II. P. I nott. 
critt. pag. 264 seqq. Vol. III. P.I 
nott. exegg. p.190), Strabon. XVII. 
pag. 835 s. pag. 1192 A. Plin. H. N. 
V, 4. $. 27. Alios veterum locos plu- 
rimos affert Mueller ad Scylacis |. l. 
(Geograpb. Gr. minn. I. p. 85); de 
fluvii nomine e lingua Ilebraica re- 
petendo quaesivit Hamaker: Miscell. 
Phoen. p. 246. Quem fluvium cum 
prope Neapolin s. Leptin magnam, 
quae nunc Zebdeda vocatur, in mare 
exire sunt qui statuant, miratur 
Rennel. p. 661, in hac sterili Libyae 
regione ac deserta nullum adhuc in- 
veniri fiuvium, nullos colles, nullas 
silvas. At docet Ritter: Erdk, I. p. 
927, ab orienti Lebedae trium hora- 
rum intervallo prope promontorium 
Mesuratam torrentem esse Aniso 8. 
Wadi Quaam,haud raro quidem pror- 
sus exsiccatum, alveo saxoso ad 
mare delabentem, ubi stagna ac pa- 
ludes, circa quas regio et olim et 
nunc maxima insignis fertilitate. 
Idque egregie nunc probarunt Della 
Cella: Viaggio da Tripoli etc.(Genov. 
1819) p. 46 et Rarth: Wanderungg. 
etc. p. 317, qui ipse hunc fluvium 
transgressus est, cuius aquam noci- 
vam esse indigenae affirmant. Add. 
eundemin: Reisen u. Entdeckung.in 
Nord-Afric. I. p. 86 et conf. etiam 
Mannert. X, 2. p. 123 seq., Schlicht- 
horst. p. 143. Zenifer s. Magro vide- 
tur esse Heerenio Ideen IL 1. p. 6l, 
quod eodem redit, si quidem Barth 
alterum quoque fluvii nomen affert 
Wadi magar grin, unde nomen Ma- 
gro ortum est (vid. Barth 1. l. 
p. 316. 362): significat autem hoc 
fluvium anirorum paludosorum, quod 


nomen fluvio, qualis nunc dela- 
bitur, convenire asserit Barth..Al- 
terum nomen a vico adiacente du- 
ctum. 


éx A090v xalevutvov Xagltoy] 
Gratiarum collis meminit Schol. Pin- 
dar. ad Pyth. V, 32 ex Callimacho, 
cuius conf. fragmm. 266. Cr. ad Hey- 
nium amandat ad Pind, T. I. p.213. 
Nonno Dionys. XIII, 341 si fides, 
collisa nomen ducitur ab Harmonia, 
quae cum Cadmi sponsa esset et 
cum eo in Graeciam navigaret, ad 
Libyae oram delata est, a cuius in- 
colis in illius honorem hicce collis 
vocabatur Xapis. Ex iis, quae re- 
tulit Della Cella, observat Ritter. l. 
l., Gratiarum collem, silvarum prae- 
stantià insignem, pertinere ad mon- ‘ 
tes, quibus nunc nomen Ghuriano, 
qui minime, ut vulgo existimant, 
ad oram proxime accedant, sed a 
mari, plane ut Noster refert, ducen- 
ta stadia sint remoti silvarumque 
abundantiA excellant. Qui idem Del- 
la Cella planitiem, quae ab oriente 
Cinypis extenditur, adhuc bene irri- 
guam indeque eximie fertilem esse 
testatur, ubi olivae, palmae, alia 
sine ullo hominum cultu crescant, 
quamque olim, ubi procul dubio me- 
lius fuerit culta, fertiliorem adeo 
fuisse credas licet, ut sane, quae No- 
ster cap. 198 referat, ad verum pro- 
xime accedere videantur. Collem, 
qui Gratiarum dicitur, invenit Barth. 
1. 1 pag. 318 ac descripsit: fluvium 
dicit e montibus prorumpere dua- 
rum horarum itinere ab ora remo- 
tis, ut sane ducenta Herodoti sta- 
dia non prorsus conveniant; con- 
spici hîc addit collem 350 pedd. 
altum, qui sane pro Gratiarum 
colle habendus latum praebest pro- 
spectum in terras circum circa si- 
tas et nunc prorsus desertas. Ad 
locutionem dacvs ldy701 conf. nott. 
ad cap. 109. 


177 doav qpudndeica. 


614 


HERODOTI 


tovt@v éxouevor Tivdavis elor, 10v al yuvatzes eQLIpvE‘a 
depparov molla Éxtotn pogter nata towvds TL, 06 deperar* 
xat avdga ExaotOv uugdevra mEQLIPUELOY sequdestaL' nd av 
mistora tin, aUtn aolotn dédoxta: sivar, 0g VO MAELCTOY av- 


Cap. CLXXVI. 


Tivdaves] Vulgo Tvdaves. Equi- 
dem cum Dindorf. et Dietsch. edidi 
Fi vdavss, quod ipsum in uno Hero- 
doti libro legitur quodque idem af- 
fert Stephan. Byz. s. v.,e solo loti 
fructu victitare gentem adiiciens. 
Nulla, quantum scio, apud alios au- 
ctores mentio gentis, quam mariti- 
mam fuisse recte negant Schlicht- 
horst. p. 144 ac Rennel. p. 661, qui 
interiores tractus circa urbem, quae 
olim Cydamus (teste Plinio H. N. V, 
5), nunc Gadamis perhibetur 8. Gad- 
zames, gentem tenuisse suspicatur 
ad viam, quae ab urbe Tunisia nunc 
ducit ad Agadez et Kashna, XXIII 
aut XXIV dierum itinere ab urbe 
Tunisia; ibi enim rudera grandium 
aedificiorum Romanae aetatis con- 
spici testatur Abulfeda. Rennelio 
adstipulatur Larcher. in Tab. geogr. 
— TovIMDY cum Gaisf. et Matth. dedi 
pro rovrémv. 

tv al yuvaînes — pooét) i.e. 
quorum mulicres fascias e pellibus ad 
pedum malleolos gestant, unauquaeque 
multas, hac fere de causa, ut dicunt. 
Respexit, opinor, Sext. Empiric. 
Hypoth. III, 21. p.177 de Aegyptiis 
similia scribens. Non fugit Herodoti 
locus doctissimum peregrinatorem 
Pach. (Voyag. etc. pag. #1), ubi no- 
madum, qui nunc Marmaricae vete- 
ris terram occuparunt, mulieres 
scribit multis annulis, quos ornatus 
causa variis corporis partibus ad- 
dunt, delectari. — Caetcrum ea, 
quae hoc loco de Gindanum mulie- 
ribus traduntur, non aliena sunt a 
more Nasamonum, de quo Noster 
supra cap. 172 retulit. Atque hodie- 
que apud gentes in his terris habi- 
tantes sive palantes moris esse, ut 
peregrinis in hospitium receptis et- 
iam ab hero uxorces sive filiae offe- 
rantur, scribit Barth ]. I. pag. 467. 


°Axtyv dì mooéygovoav és tOv xOvtOv tov- 


Cap. CLXXVII. 


‘Axtmy dì xQoégovoar — Aaro- 
pay0.]) Sedes gentis ita detinit Scy- 
lax 8.110. p. 47 Huds.s. p.312 Gail.: 
ta dè FEO ts Zvoridos nagornod- 
oi Alfves Aatopayot E8vos, péroi 
toù ctopartog trjs Etéoag Zveridos. 
Ovtor imra yourrar cito ual xo- 
to. Plin. ‘H. N. V,4: In intimo 
sinu (Syrtis scil. maioris) fuit ora 
Lotophagon.‘‘ Alios veterum locos 
de Lotophagis praebent Mueller. ad 
Seylacis 1.1. (Geograph. Gr. minn. I. 
p. 85 et 86) et Forbiger: Handb. d. 
alt. Geograph. II. p. 8368. Nonnulli 
(cf. Stadiasm. Maris Magni $. 103. 
p.4605 ex ed. Muelleri) etiam addunt 
insulam huic orae adsitam, a Loto- 
phagis maxime habitatam, quae 
cum olim Menina et postea Girba vo- 
caretur, nunc ab Arabibus vocatur 
Djerbah, Dschirbeh s. Dsckirbi; cf. 
Rennel. p. 662, Mannert. X, 2. p. 
143 seqq. coll. 161 seqq. ac potissi- 
imum Pelissier : Description de la re- 
gence de Tunis (Exploration de 
l'Alger. Paris 1853. T. XVI) pag. 
172 seqq. 306 seqq, qui hanc insu- 
lam angusto maris tractu a conti- 
nenti disiunctam accurate descripsit 
einsdemque incolas satis cultos pro 
veterum Latophagorum posteris ha- 
buit. Add. quae Barth Wanderungg. 
I. p. 259 seqq. de hac insula refert. 
De ipsis Lotophagis quae Graeci 
commenti fuerint, referre longum 
est. Tu vid. Tzschuck.ad Mel.I, 7. 
8.5 nott. exegg. pag. 194 seqq. Est 
enim notissima gens vel ab Homeri 
inde aetate (cf. Odyss. IX, 82—104), 
quae hac ipsa in Libyae ora, quae 
in mare multum prominet, ad Syr- 
tim minorem, Siciliae e regione, igi- 
tur in media ora Tripolitana, habi- 
tasse censetur. Conf. Mannert. l. ]., 
Voelcker. Homer. Geograph. 8. 57. 
pag. 110. Quin hodieque in eadem 


MELPOMENE. IV. 176—-178. 


615 


tov tov Iivdavav veuoviai Aatopayor, oî tov xapròv uoù- 
vov TOÙ Awroù toe@povtes toovor. 6 dÈè ToÙ Adroù xagrros éori 
ueyados 000v te tis ogivov, yluxvinta dÌ tOÙ qolvixos TH 
xxoro rpocixedos. morevviai DÈ Éx tOoÙ xaprov tovtov ol Ae - 


Togeypor xa otvov. 


Aotopepov dì 0 raod dadaccav Eyovrar MayAves® t6178 


illa ora, antris speluncisque referta 
tutumque inde praebente refugium 
ac receptacula, habitare gentem in- 
indigenam, a reliquorum incolarum 
multitudine prorsus segregatam et 
ab Arabum incursionibus securam, 
loto etiamnum vescentem, ut sane 
Homeri atque Herodoti Lotophago- 
rum posteros agnoscas, testis est 
Della Cella (Viagg. I. p. 151. 188.). 
Vid. Ritter: Erdkunde I. p. 948. 949 
coll. Heeren. Id. II, 1. pag. 50 seq. 
Lotus, unde vitam sustentare gens 
perbibetur, est fructus /thRamni Loti, 
quae arbor adhuc frequens per illas 
Africae regiones exstare dicitur, 
Arabibus cognita nomine Scédra 8. 
Sidra, cuius fructu utuntur indige- 
nae victu quotidiano, quin ipsum 
vini genus inde conficiunt, quod ta- 
men paucos modo per dies servari 
possit. Cf. Heeren. ]. ]., Rennel. p. 
663 seq. Aliter statuit Pelissier |]. 
I. pag. 309 hanc plantam, quae ad 
genus zizyphi pertineat neque admo- 
dum frequens in his regionibus re- 
periatur, intelligi posse negans; cui 
verisimilius videtur cogitare de ea 
planta, quae rubras ferat baccas 
egregium gustatum prabentes eum- 
quesimilemfere ei, quem fructus ar- 
buti s. mori Idaei (nos: ,,ErAbeeren"“ 
8. ,Himbeeren‘‘)praebent, atque ad- 
huc in his regionibus abundet; no- 
men illius Gallicum: Damouche. Loti 
fructus in Lotophagorum insula se et 
invenisse et gustasse scribit Barth. 
I. 1 pag. 262. Plane differt Aegy- 
ptiaca lotus, de qua dixi ad II, 96. 
De utraque loto plura Polyb. XII, 
2. Athen. XIV, 188. 65. pag. 651 
D. 8. 369 Schweigh. Theophrast. I. 
Pl. IW, 3. p. 40. Add. Tzschucke |. 
1. I. H. Voss. ad Virgil. Georg. II, 
84 et quae ad Herodoti locum cita- 
vit Schweigh. Creuzerus amandat ad 
Kurt Sprengel: Geschichte der Bo- 


tanik, qui etiam eius arbusculae co- 
loratam imaginem exbibuit. 

oî t0v xagròv Loòvov — toovor] 
Cum Herodoteis conf. Scylax in Pe- 
ripl. $. 110. p. 48 Huds, (é#v dè t} 
vnoo yiverar Aoròg, 0v É08lovot 
xal Etegog, “È 0v oivov wmorodoL* ò 
dì tod Zwtov xagaos fori to ueyé- 
der 0007 |junatnvxiov) et Strabo 
XVII. p. 829 s. 1185 B. Ad signifi- 
cationem verbi rgwyovreg conf. nott. 
ad II, 37. Ad verba seqq. yZvxvrnta 
dè conf. Eustath. ad Odyss. p. 1616, 
47 s. 337, 32, ubi yZvxvraros et 
Opolog pro rgoc(xeZ06. Homerus 
Odys8. XI, 94 vocarat uelindfa xag- 
70v, quo fruentes socii Ulixis redi- 
tus obliti sunt. — 7g00(xeZos dedi 
pro vulg. re00e/xe%40g; vid. nott. ad 
111,81. 

moudviai dÈì Èx TOÙ xeQuOÙ tOv- 
tov x. t. À.] Haec non de eadem loti 
specie, qua antecedentia, intelligi 
vult Is. Voss. ad Seylac. (cuius verba 
modo adscripsimus) pag. 520. T.I 
Gail., cum illi loti fructus, unde vi- 
nosum expresserint succum, maiores 
fuerint iis, qui in farinae usum ces- 
serint. Neque vero haec Herodoti 


‘ videtur fuisse sententia, qui unam 


modo novit arborem, unum eundem- 
que fructum, quem solum comeden- 
do vitam sustentarint et ex quo eo- 
dem vini genus quoddam pararint. 
Cf. Rennel. p. 664. 


Cap. CLXXVIII. 


Mag2lves] Machlyas novit Plinius 
H. N. VII, 2. 8.16 (,,Supra Nasa- 
monas confinesque illis Mack/yas An- 
drogynos esse utriusque naturae in- 
ter se vicibus coguntis Calliphanes 
tradit.‘‘), idemque vocabulum, au- 
ctore Valcken., restituendum in Ni- 
col. Damasc. narratione apud Sto- 
baeum pag. 292, 50 [T. II. p. 226 


616 


HERODOTI 


Acorcò uèv xal oUto: ygeopevor, atto Eo00v ye TOY rEOTEROV 
AegBévrov. xatmuoveL dè énì rotapòv ugyav, ta ovvoua Toi- 


tav gori. txdidoî SÌ ovros és 


Gaisf.]. Infra cap. 191 Maévss, ubi 
vid. Raoul-Rochette citatum. Di- 
versi quoque /Machllyes Scytharum 
gens prope Maeotin, de qua Lucian. 
in Toxar. $. 45. 

natmovoi dè Erì rotapov péyav, 
to ovvopa Toitov Eori] Scylax $. 
110. pag. 49 I{uds, 8. pag.314 Gail. in 
Syrti minori memorat insulam 7ri- 
tonidem itemque fiuvium Zritonem; 
cum autem in iis, quae continuo ad- 
iiciuntur, de lacu sermo sit (crono 
dè Exe i) Muvn fureor uai Èy to 
ctopati vioog Emeoti' nai Otav 
eventi 7, evlote n dun ovu Ègeuy 
eloniovv ÉGT. patvovoa 7 dè Zluvn 
avtn fori peyddn, tò wegiueroov 
Fovea ws ctadiov yidlav: MEQLOL - 
uovo. dì avv AiBves n. 1. 4.), in 
antecedentibus quoque huius lacus 
mentionem factam esse, sed ab ex- 
cerptore omissam iure post alios sta- 
tuit Mueller (Geogr. Graecc. minn. 
I. p. 88). Atuvny uvà Tortmvida, 
Èv 7 n ualiota vaoiov, Foti ual [egoy 
tijs ‘Apeoditns éy avto (quod tem- 
plum ‘A8nvas Toitovidos esse dicit 
Scylax 1. 1.) commemorant quoque 
Strabo XVII. p.836 et Plinius H. N. 
V, 4. 8. 28: ,,Ab his (sc. aris Philae- 
norum, ubi Lotophagi) non procul 
a continente palus vasta amnem 
Tritoncm nomenque ab eo accipit, 


Pallantias appellata Callimacho et 


citra minorem Syrtim esse dicta: a 
multis vero inter duas Syrtes‘. Plu- 
ra vid. apud Tzschucke ad Mel. I, 
7, 4 nott. exegg. Vol. IIl. P. I. pag. 
156, qui discrepantes veterum locos 
de Tritonidis insula collegit. Add. 
Mueller. Orchom. pag. 359 seq. et 
Kleine Deutsche Schrift. II. p. 188 
Req., qui quaecunque de Tritone ac 
Tritonide per Libyam retulerint ve- 
teres, ea ad Boeotiac Tritonem Boe- 
otorumque s. Minyarum ad traditio- 
nes efficta statuit: de qua re dice- 
mus ad cap. 180. Nos alia hîc secta- 
mur. In lacum Tritonidis ventorum 
vi cum Argo navis esset delata, con- 
sequens est, hunc lacum, quem nunc 


Aiuvnv ueypadnv Torrovida év 


vocari Zomdeak s. Schibkah-el Lomd- 
Jah contendunt Shaw, alii, mari s. 
Syrti minori olim fuisse iunctum 
brevi quamvis canali (nam eo retu- 
lerim tè feazea apud Herodotum); 
id quod ab ea, quae nunc est illius 
regionis, indole prorsus abbhorret, 
cum inter huncce lacum et mare tra- 
ctus intersit sabulosus aliquot mil- 
liar., in quo omnis aqua continuo 
perire dicitur; quamquam non de- 
sunt indicia, quibus hune ipsum tra- 
ctum vel totum vel maxima certe ex 
parte arenà adduct& olim aggestum 
fuisse coniicias ipsumque rivum, 
quo olim lacus mari fuerit iunctus, 
arenà obtectum esse statuas; prae- 
sertim cum vel prisco aevo perdiffi- 
cilem fuisse exitum, ipsa haec de 
Argonautis narratio cap. 179 com- 
monstret. Ac suspicatur Humboldt 
(Examen critique de l’histoire de la 
gcographie du nouv. cont. p. 59) ter- 
rae motibus factum esse, ut Trito- 
nis lacus ipsaque regio plane muta- 
tam acceperit formam ac speciem, 
indeque putat ortam esse eam con- 
fusionem, quae inter Tritonidem 
lacum et Syrtim inveniatur. Quae 
cum ita sint, iure quaeras, qui sit 
fluvius ille magnus 7riton Herodoto 
commemoratus, cum nullus hodie- 
que illic reperiatur fluvius, qui ma- 
gnus quodammodo appellari queat. 
Commemorantur quidem duo rivi, 
quorum alterum XAades huc refert 
Shaw; quamquam qui in ipsum mare 
exit rivulus, lacum minime 'potuit 
tangere. In alterum rivum Z£/ /7on- 
mah incidit Rennel. p. 682, qui e 
complurium rivulorum coniunctione 
ortus in ipsa arena perire dicitur. 
Quocum neutro sanequam convenit 
magnus qui ab Herodoto appellatur 
amnis; nisi potius ad ludibria poé- 
tarum, qui Argonautarum res car- 
mine celebrarint Libycasque res 
valde exornarint, hoc retuleris in- 
deque fiuxisse statuas Herodotea 
cum Heeren. Ideen, II, 1. p. 36 coll. 
Mannert. X, 2. p. 164. Nec minorem 


MELPOMENE. IV. 178. 


617 


dè «Uri vijoos Eve, ti) ovvoua Dia. tavtnv dì tv vijoov Aa- 


denique difficultatem insula exhibet 
Phia, quae Shawio videtur esse ma- 
gna quaedam insula, quae etiamnum 
in lacu Lowdeah conspicitur; aliis 
vero, ut Heerenio 1. l. ac Rennelio 
p. 681, nunc illa videtur cum conti- 
nenti terra, quae inter lacum illum 
mareque interest, coniuncta. Man- 
nerto X, 2. pag. 166. 168. 178 seqq. 
insula egdem est, quae vulgo Me- 
ninx vocatur, Lotophagorum sedes 
(vid. nott. ad cap.177), ipseque 7ri- 
tonidis lacus est Syrtis minor impor- 
tuosa, e cuius tortuosis ambagibus 
vix ac ne vix quidem navigantes se 
expedire potuerint; ita ut, quaecun- 
que de lacu tradantur, e poétarum 
ingeniis fluxerint. Atque Schlicht- 
horst. pag. 147, qui de Tritone amne 
Shawii sequitur sententiam, omnia 
expedita fore existimat, si Herodo- 
tum confudisse statuamus 7ritonidis 
lacum cum Syrti minori, quae inter- 
dum paludis 8. maris Tritonidis ob- 
veniat nomine. In quam sententiam 
scribit quoque Voelcker. Myth. Geo- 
graph. I. p. 35, videri usque ad He- 
rodotum ipsam Syrtim minorem sub 
Tritonide fuisse comprehensam. 
Quo magis arridet Rennelii atque 
Heerenii sententia , qua olim Trito- 
nidem lacum ac Syrtim fuisse iun- 
cta pronuntiamus; ipsamque insu- 
lam Phla, ante lacus ostium olim 
sitam, nunc arenae afflatae et ag- 
gestae mole cum ipsa terra plane 
coaluisse indeque fiuvium El Ham- 
mah, qui pro Tritone amne haben- 
dus, in ea ipsa interire, cum ob ni- 
miam arenae obiectae copiam ad 
ipsum lacum pervenire nequeat. Et 
poterunt in Herodoteis nonnullu sa- 
ne aliunde, poétarum illorum credo 
e carminibus, hausta videri, prae- 
sertim si ad eas usque regiones 
ipsum scriptorem vix progressum 
esse existimemus: de quo conf. nott. 
ad cap. 168. Adiiciam his, quae de 
Tritonide lacu fiuvioque nuper sta- 
tuit Pelissier 1. 1. pag. 144. 305. Is 
enim hunc lacum agnosci posse pu- 
tat in palude salsa valde extensa, 
cui adhuc nomen Chot el Djerid (quod 
reddit: ,,la plage du Djerid‘‘) vel 


Chot-Meta-Pharaoun: regionem esse 
valde depressam saleque praegnan- 
tem asserit, in quam torrentium 
aquae pluviarum tempore quando 
confluxerint, lacus eiusque sat ampli 
speciem exhiberi ; ac praeterea alias 
huiusmodi paludes s. lacus plures in- 
veniri ad mare usque pertendentes, 
sed minoris ambitus: per hos lacus 
pluviarum tempore secum coniun- 
ctos delabi fluvium ad mare us- 
que prope locum 7ref el Ma: hune 
igitur fluvium Zritonem esse arbi- 
tratur. In egregia, quae huic operi 
addita est, mappa geographica satis 
clare et ipsum hunc lacum, quem 
pro Tritonidis lacu haberi vult, et 
paludes minores ac denique rivulum 
in mure exeuntem videmus indica- 
tum. Atque circa easdem fere regio- 
nes etiam Barth, si quid ex mappa 
geographica ipsius operi adiecta 
concludere licet, Tritonidis lacum 
ponere voluisse videtur. Quae cum 
ita sint, quo iure Wheeler: Geo- 


‘graphy of Herodot. p. 541 pro- 


nuntiet minime esse dubium, quin 
Tritonidis lacus idem sit atque la- 
cus Schibkah (quam Shawii esse 
sententiam supra diximus), ipse vi- 
derit. Verba éxdidoî dè ovrog 
x. t. Z. excitant Eustath. ad Dio- 
nys. Perieg. 267. Steph. Byz. 8. v. 
DBlla. 


ti] ovvopa Dia] Goettling: Lehre 
v. Accent p. 126. 407 scribi mavult 
Ple. Hanc insulam perperam con- 
faderunt cum ea, quae in Aegypti 
finibus sita reperitur Nili insula, 
Phile (de qua vid. supra nott. ad II, 
28), indeque hîc corrigi voluerunt 
Dili. At vid. Parthey: De Philis 
insula pag.70. 71. Ansam confusio- 
nis praebuit Stephanus Byz. s. v. 
Billa scribens: fore xa) v7joos èv 
Alybnto* "Heodorog terdern: èrl 
motopov péyav, do ovvoa Tolroy 
totly* éndidoî dì ovros è Muvny 
peyeinv Torrovida. Ubi ipsa insu- 
la PMla sita fuerit, incertum: quam- 
obrem quaeri de ea vult vir doctus 
in: Annales des Voyages 1847. T. I. 
p. 360. 


618 


HERODOTI 


IM 79 xedaruoviorci pag: Aoyiov elvai xticat. "Eoti dì xal 0d8 A0p0s 


Asyduevos® ‘Incova, énei té ol tteopao®n vaò to Indio n 
"Aoyd, éotguevov és avtmv @AANY te ÉxatouByv xa dp xal roi 
moda qeAxsov, mepirAoierv ITedorovvnoov, BovAopevov ég Ae4- 
povs amxéoda. xal puv, 0g vAÉovta pevéotar xata Madénv, 


Cap. CLXXIX. 


"Est dè nal 6ÎE 20709 Aeyopevos] 
Quae verba haud praetermittenda 
videntur respicienti, quantum stu- 
dii operaeque Noster in eo posuerit, 
ut, quae famA ferrentur aut a poé- 
tis sic tradita exstarent (in quibus 
enarrandis acquieverunt logogra- 
phi), ab iis, quae ipse investigando 
vera expertus esset, seiungeret. De 
quo conf. nott. ad cap. 173. In ipso 
fabulae argumento sudavit C. O. 
Mueller. Orchomen. pag. 353, quae- 
cunque hîc enarrentur Libyca, ea 
omnia e Boeotia in Libyam tradu- 
cta statuens ab illis Minyis, qui per 
varias rerum vicissitudines in Liby- 
am tandem devenerint eaque spar- 
serint, quibus regionem divinitus 
quasi in possessionem concessam 
commonstrarent, et cum Libycis 
hisce fabulis Argonautarum quoque 
expeditionem, in qua praecipua Mi- 
nyum pars, coniunxerint. Nec ali- 
ter fere Italus Iferodoti interpres 
haec a Cyrenacis conficta vult, qui- 
bus suum in Libycas regiones impe- 
rium divina quasi auctoritate con- 
cesssum magis stabilirent. Quae 
cum Ierodoti testimonio haudqua- 
quam innitantur, vereor, ut stare 
possint. Sed haec uberius exponere 
huius loci non est. Tu cum IIerodo- 
teis conf. Apollon. Rbod. IV, 1591— 
1617, haec eadem copiosius enar- 
rantem et in nonnullis ab Herodoto 
discedentem. Delati autem sunt Ar- 
gonautae in Libyam, eodem teste 
Apollonio IV, 1232, cum a vellere 
aureo acquisito in patriam regrede- 
rentur. Ac suspicatur Pacho (Voy- 
age etc. pag. 173) in Phoenicum por- 
tum ad Phycuntis promontorium 
(ubi Hesperidum quoque hortos fu- 
isse vult) appulisse Argonautas, ven- 
to in Libyam delatos. De ipso Ar- 
gonautarum itinere conf. Grote: Hi- 


story of Greece I. cap. XIII (p. 211 
seqq. praecipue p. 219 e versione 
Thceod. Fischeri: Griech. Mytholog. 
u. Antigq. etc. Lips. 1856). — vado 
to IInZlw, sub Pelio, i. e. ad Pelii ra- 
dices. Ad éÈsgyao®n conf. II, 180 
ibique nott. et III, 60. In verbis 
seqq. éo8fuswov Ès aviny diinv 
(omnino, praeter alia) ve Enardufiny 
attende vocem «4206, de cuius usu 
Ast. ad Plat. Phaedr. pag. 241 seq. 
ad Polit. pag. 415. 521. 641 multa 
excitavit. 

ua dj nal tolmoda qalxeov] Tri- 
podem ad Apollinis sacra potissi- 
mum pertinuisse indeque plerumque 
in Apollinis donariis ac muneribus 
memorari satis notum. Plura vid. in 
nott. ad I, 92. Atque hunc ipsum 
tripodem literis antiquis inscriptum 
apud Euesperitas esse asservatum 
testis est Diodor. IV, 56, nec mora- 
mur, quod tripodis loco hac in re 
enarranda craterem ponit Lycophron 
Alex. 887, ubi conf. Tzetz. pag. 859 
coll. Apoll. Rhod. IV, 1548 seqq,., 
qui et ipse fripodem agnovit. 

cs riéovta yevecdo. nata Malé- 
nv] i. e. cun navigando pervenisset 
ad Maleam, promontorium Laconiae, 
ventorum tempestatumque vi famo- 
sissimum, cui nunc nomen Capo di St. 
Angelo. Vid. Odyss. III, 287 et IX, 
80 et ad utrumque locum notata a 
Nitzsch. T. I. p. 198. II. p. 20. Cf. 
Mannert. VIII. p. 600 seg. et ad lo- 
cutionemIferod. III, 45: éred re èyé- 
vovto év Kaoradw mifovres, ubi 
conf. nott. Supra I, 82 exstat Ma- 
deal, quam eandem formam frequen- 
tat Strabo I. pag. 25 8. 45 B. VIII. 
p. 362 a. 597 C. 558 B. p. 378 s. 580 
B. p. 389 8. 597 A. Alii teste Ste- 
phano Byz. 8. v. MaZeia et Malta, 
unde Latinorum Malea. De quo pro- 
montorio cf. Wasse ad Thucyd. VIII, 
39, et quì plura attulit Tzschucke 
ad Pomp. Mel. II, 3, 8 nott. exegg. 


MELPOMENE. IV. 179. 


619 


vmolafetv avenov Bogénv xa arogpepsiv n00S tV AlBunv* 
molv dì xatidéoda. vv, év toto Boazeoi peveodai Aiuvns ts 
Toiravidos. xai ol amoggovii tv étayopnv Aovos tori pavi- 
var Toirava, xal xedeverv tòv Inoova Eva dovvar tov toi- 
moda, papevov cp. xaì tòv mogov détev, xa) ammuovas aro- 
otedgeuv. merdouevov di toù ‘Inoovos ovt® dn tov re diéx- 
mAoov tav foagécav derxvuvai t0v Tettova copi, xal tov toi- 
moda Belvar év td EMuroù led, énidsonicavia te td toirodi 


Vol. III. P. II. p. 293. — Ad vzo- 
Aafeiv conf. I, 24 ibique nott. VI, 
27. VIII, 12. 96. 118, et ad &rogpé- 
08:y conf. IV, 103 ibiq. nott. Zoreae 
autem loco in his potius Eurum sive 
Subsolanum exspectandum fuisse, 
quo Argo in Tritonidem fuerit com- 
pulsa, monet Rennel. p. 681. Ac Bo- 
ref in maiorem potius Syrtim Iaso- 
nem oportuit pulsum quam in mino- 
rem, ut C. O. Muellero placuit Or- 
chomen. p. 354. At quis omnino in 
talibus omnia tam accurate ad ve- 
rum expressa exspectabit? Nec alio 
pertinere credam, quod Ulixes a 
Borea in mare occidentale detrudi- 
tur, ubi de Euro, qui una cum Bo- 
rea navem egerit, cogitandum; conf. 
Voelcker. Homer. Geogr. p. 110 coll. 
p- 75. 79.— Adta feazea cf. 1I, 102. 
Vadorum brevia habet Mela I, 7, 241 
coll, Virgil. Aen. I, 111, ubi Servius: 
ssbrevia — vadosa dicit, per quae vadi 
pedibus potest;‘‘ et: ,,vada, ra fiea- 
gea.* Plurima nunc dabit Melae lo- 
cum Tzschuck. in nott. exegg. p. 
184. 185. Ad voces amoggovii tv 
#Eaycoynv conf. supra ad III, 4 nott. 
— Verba: pausvor op. nal rov xd- 
oov déberv xnal dnnpovas amoatede- 
sv valent: Tritonem (deum scil.) di- 
centem, se tis et exitum monstraturum 
et incolumes eos emissurum esse (ex his 
vadis), ubi cp: et daMuovas referas 
ad ròv ’Incora xal tovs cvv’Ingov, 
ut mox Noster loquitur. De ipso 
Tritone deo quae Graeci sint confa- 
bulati, afferre omnia huius loci vix 
esse potest: maris eiusque aestuan- 
‘ tis potissimum significationem ha- 
bere Tritonem indege ad deos mari- 
nos ipsumque Neptunum pertinere, 
a quo ex Amphitrite genitum vulgo 
ferebant Tritonem, haud dubium vi- 


deri poterit: vid. modo Preller: 
Griech. Mytholog. I. p. 126. 3541. 
376 et cf. etiam Muys: Griechen- 
land u. d. Orient. p. 185 seqq. Hic 
igituar ,,maritimus Triton, natan- 
tibus invehens beluis adiunctis hu- 
mano corpori“, ut scribit Cicero 
De nat. deorr. I, 28, inter Neptuni 
comites vulgo relatus, a Graecis ma- 
ture iam ad Libyae oram sic trans- 
latus esse videtur, ut cum indige- 
narum deo, quem Neptunum fuisse 
existimo (cf. Herodot. II, 50), con- 
funderetur atque Graecorum ex more 
etiam pro deo eius fluvii magni ha- 
beretur, quo lacus ille mari iunge- 
batur: quare qui hoc loco deus va- 
ticinans invenitur 0 Tolrov, is fiu- 
vii ipsius significationem habet et 
hoc capite et sequenti in verbis: 
tÒò uécov dé cpu ovelter 0 Toitowv. 
Graecis quod futuras res vaticinari 
dicitur hic deus, noli mirari: ete- 
nim vaticinandi artem diis marinis 
atque etiam fluvialibus inprimis tri- 
bui a veteribus satis constat. 
im0desonlcavra] idem atque &e- 
caicavta Énì ro totmodi, super 8. 
ex tripode vaticinantem, ut ait Wes- 
seling. Verbum ér1de0x/}e1y eodem 
sensu adhibuit Dionys. Halic. An- 
tiqq. II, 6. III, 35. Participia érxc- 
deonlcavra te ual cnunvavta arcti- 
us inngenda cum antecedenti sen- 
tentia: tò» telroda Esivar Èv to 
fo, namque hoc opinor dicere vult 
Herodotus: Tritonem deum super 
tripodem (quem dono acceperat ab 
Iasone) vaticinatum Graecis edixis- 
se, quid ipsorum posteris eventurum 
esset: tum vero securitatis causa, 
tripodem ne quis auferre posset, re- 
posuisse in suo ipsius templo. — 
In verbis sequentibus #r8&p row tol- 


620 


HERODOTI 


xal tolo cÙv "Incovi Onunvavta tòv navta Adyov, dg, éreav 
tov toiroda xopiontai tav Expoverv ris tav év ij ‘Agyol cvu- 
mieovt@v, Tote éxatov modias olxoa: megl tqv Toiroavida 360 
Aluvnv ‘EdAinvidas naoav elvar avayunv. tabta axuveavtas 


180r0ds érizogiovs tv ABvav xguwai tòv telxoda. Tovrav dè 


Epovter tv Mayivav Avosis. ovto. dì xal ol MayAves aéoit 
tv Torovida diuvnv cixéovor: to uécov dé cpu ovpite 0 
Toirav. xaì of uè v MayAves ta ori xopéovor ris xepadijs, 
of dè Avosts ta Eumgoode. ‘Ogrij dì Eviavoin ABnvains al 


moda nopiontar tav Enyovwv tLs x. 
t. Z. (si quis tripodem abstulisset 
etc.) conf. de significatione verbi 
xoutteoda. nott. ad V, 83. — Ad 
oraculi effatum de censum urbibus 
hand scio an referri quoque possit, 
quod Nonnus Dionys. XIII, 375 
tradit, Cadmum nuptias cum Har- 
monia in Libya, ad quam ventis 
delatus fuerit, celebrantem in hu- 
ius rei memoriam centum condidisse 
urbes. Neque vero inde opus erit, 
hoc Herodoti loco olxicai (i. e. con- 
didisse) reponere, quod ab uno co- 
dice allatum placuit quoque Nabero, 
quem laudavi ad cap. 116, ubi vid. 
nott. Nam oòx70a h. 1. intransitiva 
notione accipiendum (cf. nott. ad 
I, 27); necesse esse oraculum dixit, 
centum Graecas urbes sitas esse s. 
habitari circa lacum Tritonidem. 


Cap. CLXXX. 


Avozîg] Olim Avo7g, unde Valck. 
refinxit /vo7es. Apud Stephan. Byz. 
8, v. Avosîs, édvos Along. ‘Axn04- 
10d0gog devréoa nEGLNYNOEDS nai 
‘Heodoros $v tetoorn. Alii gentis 
testes mihi non constant. Ac pror- 
sus sibi convenire Rennel. negat p. 
668 Herodotum, qui cap. 191 Ausen- 
ses vocet nomadum extremos Ma- 
xyesque ab occidente his finitimos, 
agricolarum primos, sed cap. 186. 
187 idem Libycorum nomadum fines 
ponat ad Tritonidis lacum occiden- 
tem versus. Quare modo latiori, 
modo strictiori sensu ille locutur 
esse videtur. — ,,I. R. Pacho in Re- 


lat. d’un Voyage dans la Marmari- ‘ 


que Cyrenaique etc. Paris 1827 hos 


Avosîs pro iisdem habet, qui, Syne- 
sio teste, seculo quinto et serto post 
Chr. n. Cyrenaicam devastarunt Ax- 
surii dicti.‘‘ Cr. Tu vid. p. XXIX 
not. 1. 

tÒ pécov dé cp: ovelter 6 Tolvwr] 
i, e. disterminat Triton medius inter 
utrosque interfluens. Ubi ò Tolrov 
de amne (qui etiam deus est et co- 
litur) intelligitur. Verbum ove 
eodem modo ac sensu II, 16. IV, 42. 
51. 66. 57. 

‘Oeti dè Enavolny x. t. 2.] Vocem 
°A&nvatns in his tolli vult Cobetus. 
Expressit Herodotea Mela I, 7, 27: 
»Super hunc ingens palus amnem 
‘Tritona recipit, ipsa Tritonis: un- 
de Minervae cognomen inditum est, 
ut incolae arbitrantur, ibi genitae 
(vid. Apollodor. I, 3, 6. III, 12, 3): 
faciuntque ei fabulae aliquam fidem, 
quod quem natalem eius putarit, lu- 
dicris virginum inter se decertan- 
tium celebrant.‘‘ Attigit Herodote- 
am narrationem C. O. Mueller. Or- 
chomen. pag. 355 seqq. et Kleine 
Deutsche Schrift. II. p. 188 seq., ut 
iam notavimus ad IV, 178, itemque 
Voelcker. Iapet. p. 218 seqq. 226 
seqq. Myth. Geogr. I. pag. 24 seq. 
32 seqq. 36 scq., qui et ipse haec e 
Graecia in Libyam traducta et a 
Cyrene Libycas ad gentes advecta 
opinatur; add. H. G. Brzoska De 
geogr. myth. Specim. I (Lips. 1831). 
p. 55. 56, ubi contendit, hanc fabu- 
lam de Tritone ac de Tritonide Mi- 
nerva ex ipsa Boeotia in Libyam 
translatam esse ad Syrtim minorem 
itemque puellas Amazones, numi- 
num bellicosorum ministras, ad hu- 
ius deae cultum ac sacra proxime 


MELPOMENE. IV. 179. 180. 


621 


mrapdévo. avrov dixa diaotAoai pagovtai r90s aAAp4as Aldowol 


pertinentes et ex Boeotia in Libyam 
a colonis Minyis adductas. Ac ne- 
mo quisquam sane in hisce puella- 
rum certaminibus, quas Herodotus 
hîc describit, similitudinem quan- 
dam cum Amazonibus earumque pu- 
gnis non agnoscet: quales virgines, 
ubicunque Minervae sacra, ibi repe- 
riri monuimus ad cap. 110. Neque 
vero quisquam mihi persuadebit, 
omnia haec ex Boeotia repetenda 
esse, unde in Orientem aeque atque 
in Africam ad Syrtis accolas de- 
ducta fuerint. Nam in his ipsis re- 
gionibus Libycis multo prius quam 
in Boeotia eius deae sacra florue- 
runt, quam indigenam Noster praedi- 
cat quamque a Graecis advenis, qui 
Minervae sacra secum attulerant, 
cum Minerva ipsa confusam quo- 
dammodo esse existimo. Haec vero 
dea indigena (av®.yevns deds) qua- 
lis re vera existimanda sit aut unde 
ad Libyae oras advecta, si quaeras, 
probabilius utique videtur, huius 
deae origines atque sacra primitiva, 
quae a Graecis post assumpta aut 
cum Minervae sacris confusa fuerint, 
ex Aegypto repetere (ex qua arma 
quoque puellarum Noster repetit), 
unde haec omnia ad finitimas Liby- 
ae gentes delata fuerint, quam e 
Graecia, quae vel quadrigarum re- 

darum artem a Libycis homini- 
bus edocta fuit, teste Herodoto IV, 
189. Conf. Mannert. X, 2. pag. 171. 
Itaque ad Aegyptiorum deam Neith 
s. Saiticam Minervam (vid. nott. ad 
Herodot. II, 62) regredi vult David 
(Jupiter I. p. 139 seq.), neque aliud 
placuit Creuzero Symbol. III. p.309 
seqq. ed tert., qui cum hisce Liby- 
carum puellarum certaminibus in 
deae honorem institutis comparat 
ritus ad Sais lacum celebrari solitos 


in honorem Isidis-Neith s. Minervae, , 


neque vix latere posse pronuntiat, 
quid sibi velint Libycarum puella- 
rum pugnae, ad castitatis specimen 
exhibendum, si omnino in talibus 
Amazonum 8. virginum institutis 
notionem castitatis cum bellica for- 
titudine coniunctam quodammodo 
repraesentari reputemus eaque om- 


nia ad lunares ac solares religiones, 
ad quas et ipsa pertinet Pallas Mi- 
nerva, referamus. Utrobique enim 
inveniri abstinentiam a viris, utrobi- 
que institui certamina certis tempo- 
ribus solis lunaeque cursu definitis 
redeuntia. Atque vel Indorum in 
fabulis istiusmodi commemorari cer- 
tamina ad castitatem probandam 
instituta idem Creuzerus observat 
I. 1. p.312. Quae enim dea est ca- 
stissima ac purissima lucis imago, 
eam consentaneum est certaminibus 
celebrari, quibus virginum castitas 
aeque ac bellicosa natura probetur. 
Atque etiam Voelcker. Myth. Geogr. 
I. p. 50 contendit , Amazonibus Li- 
bycis tesseraria quadam ratione re- 
praesentari Palladem Minervam 
eiusque virginitatem atque fortitu- 
dinem, non alio fere sensu quam 
quo Asiaticae Amazones referantur 
ad Ephesiam Dianam. Postea, ut 
monet Cr., de Palladis Tritonidis 
religionibus itemque de Amazoni- 
bus exposuit O. M. de Stackelberg. 
in libro: Der Apollotempel zu Bas- 
sae in Arcadien. pag. 134 seqq. At- 
tuli haec; quae cum ex Aegypto 
huius Minervae Libycae origmMes et 
sacra repetant, haud scio an longius 
repetita videri queant, si quidem 
vix ullum certius exstat vestigium 
huiusmodi sacrorum aut numinum 
ex Aegypto ad Libycae orae gentes 
vel remotiores occidentem versus 
ad Syrtim usque delatorum. Quare 
satius videtur statuere, deam Li- 
byum indigenam, quam Graeci teste 
Herodoto Minervam vocabant quam- 
que etiam ad Graecae Mivervae mo- 
dum conformasse putandi sunt sa- 
cris utriusque deae coniunctis, nul- 
lam aliam revera esse atque eam, 
quam per Syriam aliasque Asiae oc- 
cidentalis partes ac potissimum per 
oras maris mediterranei orientales 
ac meridionales a Phoenicibus at- 
que Carthaginiensibus cultam vide- 
mus deam lunarem variis nominibus 
designatam. Cum hac igitur Astarte 
sive Punica sive Libyca dea Grae- 
corum Minervam hîc coaluisse exi- 


stimo prorsusque accedo iis, quae 


622 


HERODOTI 


te xal Éviowoi, ti avripevét Bed Aépovoai ta ratpia axore- 
Afev, tqU A8Nvoinv xaléouev. tas dì aro&vnoxovoas tiv 
xaodévav Ex tav romparaov yevdoragBévovs xadéovor. xglv 
dè avetvar avtas pogeodar, tade morevoL® xoLvij raPdEvov tiv 
xadàiotevovoav Éxaeotote xocunoavtes xvvén te Kopuv8in xal 
mavordin ‘ElAnvixij xaì énx° Goua avafiBacavres rEQuayovo: 
tv diuvnv xvxio. OTtEOLOL dÌ tò nadai Éxooueov tas rapBé- 
vovs, mov 7 cp ElAnvas raporniodmva:, ovx Eg00 sima.* do- 
xéco d° dv Alpuntioroi Ordo xocutsoda. avtas. dRÒ Pao 
Alyvrtov xal tv aonida xai tÒ xpavos paul arizBa: és tovs 


hane in rem disputavit Movers: Die 
Phoeniz. II, 2. p. 463 seq., qui id 
quoque monuit, hanc deam sive Li- 
bycam sive Punicam Carthagine re- 
praesentatam esse armis et galeà in- 
structam atque a Libyae gentibus 
bellicosis cultam fuisse belli deam, 
ut adeo facilius cum Graecorum Mi- 
nerva confundi potuerit. Annuum 
autem illud festum, quod huic deae 
virgines secum certantes agere No- 
ster scribit, quodque ad natalem de- 
ae diem refert Mela, idem Movers 
novilunii festum fuisse putat, in ho- 
norem primi novilunii ineunte anno 
peractum, cum similia festa per 
Asiam minorem atque Syriam per- 
acta fuerint. 


ti avryevei de06] Unus Florenti- 
nus av&ysvén, Sancrofti liber av- 
&iyeveî. Cf. nott. ad II, 149. Mox 
cum edd. recentt. exhibui roy nao- 
Bevov pro ragdévovs, itemque tow- 
uotov pro tenvuator, de quo conf. 
Struve 1. 1. Spec. III. pag. è not. 
(Opusce. II. p. 346.). Ad dvsivar 
conf. cap. 175 ibiq. nott. Sensus est: 
priusquam virgines ad pugnandum di- 
miltant 8. pugnare sinani. Corinthiaca 
galea, quae virgini pugnaturae im- 
ponitur, simplicior fuit atque ex me- 
tallo elaborata: itaque iure hoc ga- 
learum genus H. Barth (Corinthior. 
commercii et mercaturae histor. 
Partic. Berolin. 18441. p. 19) refert 
ad id opificium, in quo mature iam 
Corinthii studium operamque posue- 
rint, ad artem metalla tractandi va- 
rios in usus et conficiendi arma, 
tela, alia id genus. Tu conf. etiam 


C. O. Mueller: Kleine Deutsche 
Schrift. I. p. 104. Scripsi autem 
xvvén pro vulg. xvv}j secutus Bre- 
dov. p. 220. — Ad xtxZ® conf. nott. 
ad Herodot. cap. 72. — xocpéeodai 
est instrui, ut I, 109. VII, 209. — Ad 
drtorai conf. de forma Struve Spec. 
ete. I. pag. 48. 40. (Opuscc. II. p. 
322.) 


sal tpy aonida ual tò xodvos x. 
t. i.) Affert Wessel. Platonis locum 
e l'imaeo cap. 3. p. 24 B., quo sa- 
cerdos Aegyptius suae genti scuto- 
rum atque hastarum originem tri- 
buit; quod eo magis teneri velim, 
quo frequentius Aegyptios quidquam 
in artibus, quod inde ad Graecos 
fluxerit, habuisse nunc negari video. 
Utitur Herodoteo loco Vir Illustr. 
De Minutoli in Itinerar. ad templ 
Ammon. pag. 159, arma, quae in 
templo Iovis Ammonii adhuc reprae- 
sentata inveniuntur, recensens at- 
que describens. Scuta Aegyptiorum, 
qualia in ipsis Aegyptiorum monu- 
mentis gestantes conspiciuntur mi- 
lites, Graecorum scutis admodum 
similia videri affirmat Rossellini Mo- 
nument. civil. III. p.227, idque adeo 
confirmant, quae de Aegyptiorum 
scutis leguntur apud Wilkinson. 
Manners and customs of the ance. 
Agypt. I. p. 298, additis imaginibus 
ipsis; de galeis idem disputavit p. 
329; conf. etiam Herodot. II, 151 
ibique nott. Scuta ad pedes usque 
pertinentia et ad corpus tuendum 
aptissima commemorantur apud Xe- 
nophontem in Exped. Cyr. I, 8,9. 
Cyropaed. VI, 2, 10. VII, .1, 33. 


MELPOMENE. IV. 180. 


623 


“EXAnvas. Tyv dè A&nvatnv pao) Ioosrdéc0vos elvar Fvyarzoa 
xal tie Toitavidos Aiuvns® xal puv peupdeicav ri td ratoì 
dovvar Éovinv ta dii, tov dè Ala ÉovtoÙù Luv romoaodai 
&vyateoa. tavta uèìv Aéyovor. Mit dè Erxixorvov tav yv- 


Tny dt ABNvainv paoì n. 1. 1.] 
Attigit Herodotea Eustath. ad Ho- 
mer. Ili. p. 1216, 47 s. 1296, 38 et 
ad Dionys, Perieg. 267 coll. Pausan. 
I, 14. $. 5. Hinc ipsa Minerva, filia 
nymphae lacus Tritonidis (ita enim 
intelligo voces: xal tg T'otiavldos 
diuvne), dicta vulgo 7'osroyevesa, 
cuius cognominis quae variae affe- 
runtur rationes, indicabunt Heyne 
ad Apollodor. Ill, 12,3. pag. 297, 
Tzetz. ad Lycophr. 519. pag. 666 
seq., Creuzer. Melett. I. pag. 23, 
qui idem Symbol. III, p. 317 ed. 
tert. de huius fabulae sensu recon- 
ditiori disputavit, in quam eandem 
disquisivit Voelcker. l. l. coll. Wel- 
cker. Trilog. d. Aeschyl. p. 282 seq. 
Quae enim hoc loco patre Neptuno, 
matre Tritonide nympha nata Io- 
vem adiisse et ab eo adoptata fer- 
tur Minerva, eius patrem alii nun- 
cupant Palladem, ipsius virginitati 
insidiantem ideoque ab ipsa Miner- 
va interfectum. Quem Palladem 
haud alium esse atque ipsum Neptu- 
num monuit Creuzer; a quo Neptu- 
no ex 'Tritonide Minervam quod ge- 
nitam dicunt, hoc prisca illa ex do- 
ctrina repetendum, qua Oceanus 
ac Tethys (i. e. agua et terra) omni- 
um rerum ferantur parentes. Miner- 
va autem, quae est ipsius natura 
ad lunam lucemque lunarem prozi- 
me spectans, cum neque ad terram 
neque ad aquam pertineat, ad Iovis, 
i. e. Solis igneam vim ac lucidam se 
confert et in ea ita acquiescit, ut 
iam coelestia lumina, et Sol et Luna, 
coniuncta quodammodo, ut par est, 
reperiantur. Spectat igitur fabula, 
reconditiorem eius sensum si secta- 
ris, ad doctrinam cosmogonicam 
adeoque philosophicam de Sole, Lu- 
na astrisque nunquam intereuntibus 
nec suamvim perdentibus igneam lu- 
cidamque, quam illibatam atque in- 
tegram servari maxime est conve- 
niens. Haec Cr., qui postea ad scri- 
psit: Millingen Ancient unedited 


Monuments — Vases. Nr. I. PI. 1. 
2. 3. p. 3, Inghirami: Monumenti 
Etruschi ad tab. XXXIII de’ Vasi 
fittili pag. 348. Equidem quid de 
Minerva hac sentiam, supra indica- 
vi: ad Neptunun quod attinet, cum 
quo sic coniungitur Minerva, ut eius 
filia perbibeatur, noli id mirari; 
namque Neptunus, qui teste Hero- 
doto II, 50 vere Libycus deus est, 
neque inde ex Aegypto, ut quidam. 
volunt (cf. Roeth: Geschichte d. 
abendliind. Philosoph. I. nott. p. 
202), repetendus, non alius utique 
deus esse videtur atque Punicus ille 
Baal, quem Phoenices Carthagi- 
niensesque navigantes coluerunt 
marisque deum quoque venerati 
sunt: de quo vid. Movers |. l. pag. 
468 seqq. Hunc igitur maris deum 
sive Punicum sive Libycum Graeci 
Neptunum nuncuparunt eundemque 
cum Minerva, quae Iovis capite vul- 
go orta dicebatur, ita coniunxerunt, 
ut Minervam Neptuno ortam, sed, 
cum de patre quereretur, a Iove 
adoptatam dicerent. Etenim Hero- 
doti verba: xal uv usupdeicav ti 
to) matei (i. e. cum haberet aliquid, 
quod de patre conquereretur; cf. nott. 
ad III, 1) eo spectare videntur, quod 
pater filiae virginitatem violare co- 
natus indeque a filia ipsa interem- 
ptus dicebatur: vid. Cicero De nat. 
deor. III, 23, ubi reliquos veterum 
de hac re locos indicavit Creuzer.; 
add. Movers 1. ]. bene monens, hoc 
modo scite tolli eam discrepantiam, 
quod Minerva illa modo Neptuni 
modo Iovis filia perhibebatur. Ali- 
ter de his statuit Mueller: Kleine 
Deutsche Schrift. II. p. 187 seq. 226 
seq. alia ratione Minervam cum 
Neptuno a veteribus hac in fabula 
iungi ratus. 

tov dè dla Éovroù pv momoa- 
cda. dvyaréoa] ,,adoptare sibi filium, 
vfov tiva n017j0600da1 frequens apud 
oratores; @vyaréoa r01700c0da, 
qui praeter Herodotum dixerit, ne- 


624 


HERODOTI 


vandv MoLéovtaL, OUTE SvvOLNEOvTES xtNuNdov te piuoyopevor. 
éneav dì puvarni tò raudiov adpov yévnta:, cvuporréover és 
toUTÒ of avdpes tRiTtOv pavòs, xal to av olxp tav avdpdv 1ò 


mardiov, tovtov mats vopiterat. 


Ovro: uèv oi regadarlagoroi tav Nouadcav Afvav el- 


minem novi, nisi Isaeum p. 84, 12 
[p. 274 infra R.] et p.88 15 [p. 292 
R.]. Iunonem permovit adulter vfo- 
x0170008a. tòv HoaxAéa: ridiculum 
commemorat Diodor. Siculus ritum, 
quo hoc in coelo fingeretur paractum 
IV, 39.4 Valcken. Conf. Herod. 
VI, 57 7v t16 deròv raîda moré- 
e68ar é8#4n, in quibus vox Però 
suspecta videtur Nabero in Mnemo- 
ayn. III. p. 480. Ad verba seqq. pi- 
Ev dè Exlxorvov x. t. 2. conf. nott. 
ad cap. 172 et ad particulas ovre — 
te nott. ad cap. 94. cvvorneiv de iu- 
sto matrimonio dicitur I, 37. 91. 93. 
108. 173. 196, ne plura, indeque hoc 
loco opponitur to xtpvndov uloys- 
c8aL, quod de iis valet, qui pecu- 
dum more coéunt cum quibuslibet. 
— In seqq. ad «door conf. I, 17 ibi- 
que nott. et IV, 31. Verba tecltov 
punvòs (tertio quoque mense) Schweigh. 
accipit pro dia telrov unvos. Ad ol- 
xn vid. Bredov. p. 194 seq. 


Cap. CLXXXI, 


Ovro uèiv of ragataldocio. — 
eloéatat] Ad locutionem Wesscl. 
confert cap. 196: ovro. p#v el01 toùs 
nueis Èzopev Aifvov Ovopacat. 
Quae vero ab Herodoto inde a cap. 
168 recensentur gentes, eus omnes 
maritimas fuisse negat Schlicht- 
horst. pag. 9 uot., cum ipse Hero- 
dotus hinc eximat Asbystas (170), 
Garamantes (174) et Gindanes (176). 
Quae tamen et ipsae nisi mari adsi- 
tae fuerint, haud ita procul a mari 
habitasse putandae erunt. Quae se- 
quuntur inde a cap. 181—185, ea 
egregie illustravit Heeren. Id. II, l. 
p. 201 seqq. bene monens, indicari 
hîc viam, quam mercaturae causa 
qui per Africae deserta peregrinan- 
tur, et veterum et nostra aetate te- 
rere consueverint per Libyae tra- 
ctum, qui nunc vocatur Zezzan, ad 


superiorem Aegyptum atque etiam 
ad interiores Africae tractus usque, 
ad Nigri adeo regiones et quae sunt 
his proximae, ita ut e Libycis mer- 
catoribus, qui hac ipsa via in Ae- 
gyptum devenerint terrestri, haec 
ipsa in Aegypto edoctum esse No- 
strum sit credibile. Qui iter hocce 
suscipere solent, ii a Thebis Aegy- 
ptiacis (quae olim primaria commer- 
cii sedes fuisse videtur non aliter 
atque etiamnum Cairo) profecti per 
deserta ad Ammonis templum quan- 
do pervenerunt, hinc denuo deser- 
torum Barcae partem montesque 
Haradsch transgressi in terram 
Fezzan descendunt: unde ulterius 
progressi in terris Kashna ac Bornu 
acquiescunt ac peregrinationis finem 
faciunt. Quae ipsa cum Herodoteîs 
ita congruere observat Heeren. l. l. 
pag. 209, ut non nisi in stationibus 
quibusdam quaedam occurrat diver- 
sitas vix illa quidem tollenda, nisi, 
quae eiusdem viri est suspicio(Ideen 
II, 2. p. 437), duas stationes inter- 
medias ab Herodoto vel prorsus 
omissas esse statuas vel ipsi non in- 
dicatas ab illis mercatoribus, qui 
consulto, ut videtur, decimo quo- 
que die stationem posuerint. Tu vid. 
etiam Rennel.1. l. pag.671 coll. Nie- 
bubr. Verm. Schrift. I. pag. 145 
8eqq. et add., quae eandem in rem 
disputavit Iomard (Annales des Voy- 
ages 18460. I. p. 263 seqq.), qui ex 
iis, quae apud Herodotum tradun- 
tur, colligi posse putat, octoginta 
ferme dierum iter antiquitus fuisse 
inde ab Aegypto usque ad Herculis 
columnas s. mare Atlanticum, addi- 
tis mansionibus decimo quoque die 
positis, ubi aqua, palmae, sal, alia 
id genus proficiscentibus necessaria 
adfuerint: quae autem gentes totum 
hunc tractum tenuerint, Ammonii, 
Augili, Nasamones, Garamantes, 
Atarantes, eas omnes communi usas 


MELPOMENE. IV. 180. 181. 


625 


ofatai. ‘Tato dì tovrov Ès pesoyarav  INnosdns doti ABun' 
vato dì ts Pnoisdeos 6poUn vauuov rata, ragatelvovoa 
arò Onféov tav Atpvntiéov érl ‘HoaxAéas otnAas. èv dè tij 
opoun tavtn padiota did déxa Nuspécov ddod a405 éori tevgpea 


xata govdpovs peyadovs év xod@voto: 


esse lingu& vult, cum adhuc inter 
eam linguam, qua in oasi Siwah 
utantur homines (Ammonii) et inter 
linguam eam, quam reliquae gentes 
per omnem montis Atlantis longita- 
dinem eloquantur, maxima interce- 
dat similitudo. Neque mirum, vel 
medio aevo vam viam, qnam Noster 
h, 1. (cap. 181 8eqq.) indicat, usita- 
tam fuisse, monente viro docto Saint 
Marc Girardin in: Revue d. d. mond. 
(1841) Vol. XXVII. p. 493. 

‘Tuto dè tovtwy Ég uecoparav 7 
&newwdns forlì ArBvn] Haec expli- 
canda sunt ex ea, quam Noster sibi 
animo finxit, totius Libyae furma 
ac specie e variis tractibus eandem 
directionem sequentibus sibique re- 
spondentibus compositae. Primus 
tractus ora continetur septentrio- 
nali, quae soli coelique naturà non 
valde dissimilis Europae nunc com- 
plectitur septentrionales partes re- 
gni Maroccani, Fez, Algeriani, Tu- 
nisiani ac Tripolitani vulgoque vo- 
catur Berberei s. etiam Zell, i. e. 
fertilis regio, teste Rittero: Erdk. I. 
p. 897. Sequitur tractus belluosus, 
i Eneswodns Avon (Herod. II, 32. 
Iv, 174), plane desertus, si ab exi- 
gua parte a Garamantibus culta dis- 
cesseris (nunc vocant Ziledulgerid, 
i. e. palmarum terram); supra quem 
introrsum extenditur regio tumulosa 
ac sabulosa, Sahara, maxime arida ac 
vasta, in quasalis colles; ab huius 
tertii tractus meridie Nilus delabi- 
tur eadem directione ab occidente 
orientem versus usque ad Elephan- 
tinen, ubi Aegyptum intrat, cursu 
ita mutato, ut recta septentrionem 
tendat. De qua triplici Libyae divi- 
sione, quam supra iam attigimus 
ad II, 32. p. 546, conf. praeterea 
Schlichthorst. p. 8 seq., Niebuhr: 
Verm. Schrift. I. p. 144, Ideler in 
Fandgrub. d. Orient. IV. p. 394, 
Russell: History and present condi- 


HERO DOT, II. 


sul év xogvpnoi éxa- 


tion of the Barbary States pag. 23 
segq., Cless. in Jalrbb. f. Philol. u. 
Paedag. Suppl. Vol. XIV. p. 56% 
seq. Quae ultra deserta Suhara ex- 
tenduntur terrae, eas ad Libyam He- 
rodotus vix referre videtur, qui si 
quid omnino de his compertum ha- 
baerit, ad Aethiopiam retulit. 
Open wauuov nat@uer) i. e. su- 
pra Libyae tractum belluosum porrigi- 
tur supercilium (8. tractus, tumulns) 
arenosum, a Thebis Aegyptiacis ad co- 
lumnas Herculeas pertinens. wappov 
dedi cum Dindorf. et Dietsch. , Bre- 
dovium secutus pag.53 et 51, qui sa- 
tis ostendit omnibus locis Herodo- 
teis hanc unam formam reperiri, a 
qua hoc loco libri scripti nonnulli 
utique discedunt exhibentes way- 
uns, quod a Schweighaeusero et 
Gaisfordio receptum est; cf. nott. 
ad cap. 201 et 183. — Eodem sensu 
09evn cap. 182. 185. Apud Polyb. 
III, 71 dgevs deloco edito; plura 
vid. in Lexic. Polybiano p. 418. Hinc 
Heeren. I. 1. II, 1. p.9 reddit: ein 
Sandstrich, coll. Ritter. Erdk. I. p. 
1002. Deserta Sahura indicari du- 
dum monuit Rennel. p. 571, nonnul- 
lis distincta oasibus, in quibus no- 
mades cum armentis versentur. 
Add. Heeren. 1. 1., Ideler in Fundgr. 
IV. pag. 304 seq. — Pro vulg. Hea- 
xAntas seripsi cum recentt. edd. 
Hoaxléas, vid. nott. ad cap. 8. 
al6c tori tevpsa natà govdoove 
ueyatdovs év uodwvoici] i. e. sulis 
frusta sunt ingentibus grumis in colli- 
bus. Ita Schweigh. Stephanus in ora 
Herodoti sui appinzerat: frusta sa- 
lis veluti grumi magni, ita ut KATA 
similitudinis signiticatum assumat, 
ut I, 84. II, 10. IV, 23. Equidem 
malim ad Schweighaeuseri ratio- 
nem verba xara 0rdeovs explicare: 
klumpenmeise 8. in grossen Klumpen. 
govdgoi, utcap. 185, de quavis massa 
dicuntur exigua ac rotunda, gra- 


40 


626 


HERODOTI 


GtOv tOÙ xod@voù avaxovtitei éx pésov ov Aids VADO PvyEdv 301 
xai yAvuv. meoì dì avuto avtoaoror cixéovot Èogato: 006 TS 
Eonpov xaù vato ts Ynoiodeos, rodtoL pèv amò @nféov dia 
déxa nuegéav odo Apuovior, Egovtes tò lo0v amò toÙ On- 


num, grumus ; conf. Aristopl. Acharn. 
521 (486 Both.), ubi zovdpor ados. 
totgos uno apud Homerum loco le- 
gitur Odyss. IV, 508, ubi Scholium 
explicat amoxouua; plura qui desi- 
derat, adeat Thesaur. L. Graec. T. 
VII. pag. 2549 ed. Dindorf. Ad 
ipsum argumentum pertinet Arriani 
locus Anabas. III, 4. 8. 3, qui de 
his sic retulit : yiyvovta dì nor ahes 
avtoLatoL Év tò q0elo tovr® 00v- 
xro(* ol TOVTOWY fotiv ovs ès AÙro- 
ITTOV pioovo: tòv iegst0v tivÈS Tov 
"Apuovos — tot dè poxg0s Te 0 20v- 
doos xal nòn rivÈs avtov uai vato 
Tosîs dantvlovs, xal | xodaods OoTEO 
uQuoraztos. xal Tovo énì taîs dv- 
GiaLs gowvtaI , 06 xadagrotioo TOY 
enÒ Baldoons albv, Alytnzoi (43 
mal Goo @2Z701 ToÙ Beiov oùx due- 
Acos Egovorr. Accuratissime autem 
ea, quae hoc loco tradidit Herodo- 
tus, cum iis conveniunt, quae recen- 
tiori aetate iisdem in regionibus in- 
venit Hornemann., de cuius diario, 
Cr. notante, vid. Goetting. Gel. 
Anz. 1802. nr. 146. p. 1151 sey. 
Add. qui nuperrime de hoc sale, quo 
deserta prope Ammonium sunt ob- 
tecta, retulit De Minutoli ]. 1. pag. 
174 coll. Ritter. Erdk. I. pag. 981, 
exhibnitque etiam pag. 179 seqq. 
chemicam hnius salis avalysin a Ioh- 
nio institntam. (Quin olim iam ma- 
gnam eius copiam adeoque famam 
fuisse illud est documento, quod 
hoc uno Ammonio sale rex Persa- 
rum, cui optima quaeque ex omni 
terrarum orbe afferebantur, usus 
esse dicitur. Cf. Athen. II, 71. 
avanortigi fx ué60v tOÙ @Adg] 
avaxovtitzv de aqua prosiliente di- 
citur, ut in Callistrat. Ecphras. 
Stat. c. 14. Enstath. in Homer. p. 
095, 30 8. 990, 45 (quibus, add. Ho- 
mer, Ili. V, 113: alua è’ avijuov- 
tute dia orpentoto yiTOVOGC, ubi 
Bothius bene memor fuit Herodotei 
loci aliosque etiam attulit Euripidis 
locos similes), monente Wesscling., 


qui Shawium quoque laudat de salis 
ubere per hos Libyae tractus copia 
et causa fertilitatis testantem. Ac 
recentissimus istarum regionum pe- 
regrinator, Minutoli l. l., et ipse ob- 
servavit fontes dulcis aquae prosili- 
entes e solo salinario: id quod Lar- 
cher. repetitum voluit e rore, quo 
sal solutus et dein solis ardore eva- 
poratus fuerit, crystalli natouram 
formamque deinde assumens. — In 
seqq. verba m005 75 fonuov valent: 
versus deserta. 

noostoL uiv cò Onféor dia di- 
xo fueoéov 0$00] Ab Ammonio s. 
Siwah (cf. TI, 32. III, 26 ibique 
nott.) distant "Thebae centum fere 
milliarr. geogr.; quae decem die- 
rum spatio confici non posse facile 
intelligitur, cum plerumque quin- 
que ad summum milliaria ab istius- 
modi mercatoribus in unum diem 
consumi soleant; ut potins duplicato 
viginti dieram numero ad haec per- 
ficienda opus sit. Itaque unam de- 
cem dierum stationem, quae proba- 
biliter in oasi magna fuerit £/ Id 
in ipso medio itinere (conf. nott. ad 
III, 26), omissam videri statnit 
Hceren: Ideen Il, 1. p. 218, cui ad- 
stipulantur Ideler, in Fundgr. 4. Or. 
IV. pag. 406 seq. et Wheeler: Geo- 
graphy of Herodotus pag. 564 et 965. 

Aupovior) In ea oasi, quae nune 
vocatur Siwmah, Ammonios quaeren- 
dos esse supra iam ad II, 32 e Mi- 
nutoli Itinerario monnimus, coll. 
Ideler. 1.1. IV. p. 407 seqq., Man- 
nert. X, 2. p.52 seqq., Moversio: Die 
Phoenizier II, 2. pag. 376 seqq., qui 
Ammonios ‘ad candem stirpem per- 
tinere vult, ad quam Garamantes, 
de quibus Noster cap. 183. Est vero 
hîc cogitandum de civitate, qualis 
etiamnum esse dicitur, olim satis 
frequenti, quod catacombae in vi- 
cinia sitae ac mumiarum reliquiis 
repletae ostendunt, regisque impe- 
rio subiecta (Her. II, 32. 42), cuius 
palatinm prope vicum Schargieh 


MELPOMENE. IV. 181. 


627 


fartos Aos' xal yao to év OnBnoi, 0g xai rodtepov slontai 
po, xgorgogamov Toù diòs TOYadua tori. tuyyaver dè xal 
aAio Gp Vide xonvatov é0v, tÒ tov uèv 09doov pivera qhia- 


nunc dirutum exstat, teste Minutoli 
I. 1. pag. 164. 165. 167 coll. Heeren. 
Id. II, 1. p. 213 5099: 

tò ig0v arò toù Onfatos Ads] 
De forma @nfagos conf. I, 182. 
Templi ITovis Ammonii adhuc super- 
sunt rudera, ab indigenis vocata 
Birbé (i.e. templum) sive, idque fre- 
quentius, Vmbeda; e quibus satis 
perspicimus haud ingentis molis am- 
bitusve fuisse hanc acdem, cuius 
structura formaque Aegyptiacis est 
simillima. Muri integri e lapidibus, 
parietes intrinsecus atque extrinse- 
cus figuris, signis, notis hicrogly- 
phicis distincti coloribusque ex par- 
te bene servatis inducti, quae omnia 
Thebaicis figuris ac notis simillima 
ad Iovis cultum Ammonii pertinent; 
tota denique aedes muro circumda- 
ta, quo profani a sacris arcerentur. 
Accuratissime descripsit Minutoli. 
1. cap. V. pag. 95 seqq. 166. 168 
8eqq., quem sequuntur Heeren: 
Ideen II, 1. p. 213 seqq., Ritter. 
Erdk. I. p. 982. Descripsit quoque 
haec rudera Anglus vir doctus, qui 
ipse hanc oasin invisit ac singula 
accurate notavit, in Bibliotheq. uni- 
verselle de Genève 1851. Septemb. 
pag. 110 sceqq. 

oe xal mooregov elontat por] Vid. 
II, 42 et II, 32 et ad utrumque lo- 
cum allata; add. Schmitthenner: De 
Iove Hammone Synt. I. pag. 5. 13 
seq. 28. 38. 

tuyyaver dì ual 2420 PL VÎWE x. 
t. À.] Quae refert Herodotus, ad eum 
pertinent fontem, quem Solis appel- 
lant, teste Mela I, 8 init. (ubi plu- 
rima attulit Tzschucke nott. exegg. 
Vol. III. P. I. p. 205 seq.), qui mox 
haec subiicit: ,,fons media nocte fer- 
vet, mox et paulatim tepescens fit 
luce frigidus : tunc ut sol surgit, ita 
frigidior subinde; per meridiem ma- 
xime riget. Sumit deinde tepores 
iterum et prima nocte calidus, at- 
que ut illa procedit, ita calidior: 
rursus cum est media, perfervet. 
Add. Plin. .H. N. II, 103 (106). V, 


5. Lucret. VI, 849 seq. Ovid. Meta- 
morph. XV, 309. Curtius IV, 7. $. 
22 (ibique Muetzell. I. p. 271 seq.). 
Arrian. Exped. Alex. III, 4. Diodor. 
Sic. XVII, 50. Antigon. Caryst. 159, 
ubi vid. Beckmann. p. 205, et conf. 
quoque Schmitthenner |. 1. pag. 30 
seq. Quae non praetermisit Minu- 
toli 1.1. cap. VIII. p.163 p. 96 (coll. 
Heeren. Id. II, 1. p. 215, Ritter. 
Erdk. 1. p. 983), ubi primus edocuit, 
fontem, quem mira virtute praedi- 
tum celebrarunt veteres, adhuc ex- 
stare uno horae quadrante a Iovis 
Ammonii templo remotum meridiem 
versus in amoenissimo palmarum 
luco, ubi exignum efficiat lacum, 
quem Plinius l. l. stiagnum vo- 
cat (ita enim recte nunc legitur), 
tam dilucidum, ut ad fundum usque, 
e quo multae bullulae, ut e lebete 
ferventi, in altum prosiliunt, cernere 
liceat. Idem observavit atque se vi- 
disse narrat Anglus vir doctus, cu- 
ius modo mentionem feci ]. l. pag. 
120 seq. Aquam, noctu calidiorem 
quam diu , prima luce fumum quen- 
dam excitare Minutoli testatur, ita 
ut fons calidus esse videatur, cuius 
qui est naturalis calor, diu quidem 
ob solem nimis ardentem percipi 
nequeat. Cum autem Herodoti e ver- 
bis inre colligas, praeter hunc So0- 
lis fontem, de quo Plinius V, 9, 
aliam quoque in hac oasi esse 
aquam, eo refert Heeren. 1. 1. rivn- 
lum, qui e lacu profluens et cum alio 
fonte ex endem palmarum silva 
exorso coniunctus ad ipsius templi 
ruinas in paludem demergatur. Ac 
Plinii locum H. N. lib. II ad fon- 
tem Solis referri posse negat Mar- 
cus p. 170 seq., cum is potius illo 
loco intelligatur fons, qui ad vi- 
am n Gadames ad Germa ducentem 
reperiatnr. Aftirmat antem Wilkin- 
ron (Topography of Thebes pag. 
357) se compluribus in oasibus Ac- 
gypti invenisse fontes calidos, quo- 
rum aqua variam variis diei parti- 
bus temperaturam praebeat, cum 


40) * 


628 


HERODOTI 


Qov, «poets dì nAndvovens pvIE6TE90v È uscaufigin té éot 
xal TÒ xegta piverai yvygov' tuvixavta dì «edovoi TOÙS x 
IOVS È aronÀivopévns dÌ tile Muéons dristai tOÙ puyeod, és où 
duerai te 6 QAL0g, xal tò VAg pivera: yAiapov® Eri dì uadiov 
lov és tò Bepuòv és pécas vuxtas medater, tqvinavra dè tée 
auforebnv® rapfogovrai te péoa vuntes, xal pugerai péyoi 


182és N. érinAnowv dì abtn ) “gun xadéetor HAlov. Mera dè 


Aupoaviovs, dà tig 6pguns ts vappov, di’ aA2Écov déxa ue 


meridie fuerit frigida, mane autem 
avque ac vespere calida. Adde etiam 
Hoskins: Visit of the great Oasis 
pag. 258 seq., qui haec ex ipsa fon- 
tium natura atque coelo Aegyptiaco 
explicari posse putat. Atque huc 
etiam haud scio an referri possint, 
quae Aelianus N. A. XIV, 19 tradit 
| de lacu ferventis aquae in Libya: in 
quo pisces et vivere et natare ait, 
quos si quis in frigidam coniecerit, 
interire addit. 
cyoens dì rANBvovons] Ad locu- 
tionem conf. nott. ad II, 173. III, 
104, et ad usum particularum TE — 
xaì in verbis pecauforn té fot, ual 
TO “cora yiverar wwygòw (i. e. quan- 
do media fit dies, tum valde frigi- 
dum fit) conf. nott. ad cap. 53. Ne- 


que e aliter te — xaî in segg. verbis : 


ES ov dverai te 0 niLos sal tÒ 
Vw ylverar xAagov atque: nuoto 
gortai TE EGQU vuxtes naÌ wuye- 
tar péyoi #5 no hane vim tempora- 
lem, qua res, quae in idem incidunt 
tempus, declarantnr, retinet. 

cron di vopevns dì tris nuéons] i. 
e. die ad occasun 8. vesperam decli- 
nante, ut III, 104, ubi vid. nott. Ac 
sol in vesperam inclinalus vulgo dici- 
tur xA(verr, ut monuit Valcken. ci- 
tans Wetsten. ad Ev.Luc IX, 12. 

untetaL toÙ yvyood] sc. rò "Bo, 
remittit aqua de suo frigore, 8. paula- 
tim frigus minuitur. Usum verbi vgpi- 
03. attigit Valeken. ad VII, 162; 
plura dabit Wyttenhach. Animad- 
verss. ad Plutarch. Moral. I. p. 451. 
Et conf.. Herod. I, 156. III, 52. — 
Quod sequitur £< 01, e Sanerofti li- 
bro fluzit: reliqui és 6 0, quod Din- 
dorf. et I)ietsch. retinuerunt. Tu 
vid. nott. ad I, 67.IV, 160. Verba 
En) dè uellov (conf. nott. ad III, 


104) lov #6 rò Seppòv és pica; vo- 

xras relati valent: quo propius ad 
mediam noctem accedit, eo magis ca- 
lescit aqua. Verba È picas vvxras 
iunge cum merate , ut II, 19 we2a- 
cas îs tòv aqudpuòr, coll. II, 7. Ac 
pluralem numerum (péoa. yunres) i in 
hac dicendi formula, qua altera no- 
ctis pars significatur, plerumque in- 
veniri monuit vir doctus in Program- 
mate Gottingens. anni 1836. P. I 
De partibus noctis et diei ex divi- 
sionn. vett. pag. 8. Nam prima no- 
ctis pars incipit, quando Bverai C) 
7108, sequitur altera, péoa VUNTES, 
pe excipit tertia, pertinens u#70: 


° Ha aufolednv) i. e. tune vero fer- 
vens exraestuat. Pro avafoladny 
(ewaestuando) a verbo avafalle 
(in altum eiicere) hoc dici notat 
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v., ut 
apud Homer. Ii. XXI, 361. Add. 
Oppian. Halieuticc. V, 210: xsgi- 
otéretai dé 0Î Vdwo di pforddny. 
Glossa IIerodotea exponit xa?’ 
vnsofoinv, nec aliter Suidas I. p. 
136 coll. Eustath. ad Ili. p. 1241, 40 
et 1331, 12, unde Zeun. ad Viger. 
p. 372 interpretatur valde , magna ri, 
ut aufoZadis apud Callimach. H. in 
Dian. 61. Cr. confert Matthiae Ani- 
madverss. in IIymn. Homer. pag. 
286. At apud Pindar. Nem. X, 6? 
aufoladav Dissen. recte exposuit 
praeludendo, ab dpfoÀ7 7, praeludiun. 
Ac denique de ipsa adverbii forma 
conf. Fischer. ad Weller. I. pag. 
305. — In segg. ad éxxA70tv non 
aliter atque Ovoua vocandi verbis 
additum conf, I, 114. 


Cap. CLXXXII." 
dL° aAlfcoy Séna Muegtav] AbAm- 


MELPOMENE. IV. 181 — 183. 


629 


e - e e DO) 
gÉdv dov, xoAavos te ados éori ouotos tod Apuoviv xal viag, 
bd b - , 9 
xai avdpcaroi regi avtov olxéovor* ta dè yoga tovT* ovvoLa 
Avyida é0t1. Ès tovtOv tOv yooov of Nacaucdves ommpLeÙvTES 


TOÙS polvixas qportéovor. ‘Arò dì Avyiiav, dia dexa Nuegecav183 


moniis 8. Siwah profectis nunc tre- 
decim dies consumi notant hoc in 
itinere, quod Hornemannus, expediì- 
tissimus peregrinator, novem absolvit 
diebus, cum triginta sex dicantur 
esse milliaria geographica. Arabes 
scriptores eandem atque Herodotus 
decem dierum mensuram indicant, 
ex vulgo receptà, ut videtur, sen- 
tentià, qua decennali numero talia 
constituta essent. Cf. Heeren:Ideen 
II, 1. p. 222, Ritter: Erdk. I. p. 895. 
Quod continuo commemoratur salis 
collis, faciunt hnc, quae ad cap. 181 
notavimus e Minutolii Diario. 
Avyila] Ita plerique libri et hoc 
loco et cap. 172. Alii 407a. Ste- 
phanus Byzant. AUy:20, ovderéowe, 
mods Ans. Plinius Hist. Nat. V, 
4. $. 27. ,,Augilae ipsi medio fere 
spatio locantur ab Aethiopia, quae 
ad occidentem vergit, et a regione, 
quae duas Syrtis interiacet pari 
utrimque intervallo.‘ Conf. etiam 
Mela I, 8 ct vid. Salmas. ad Solin. 
pag. 292 et Tz«chuck. ad Pompon. 
Mel. I, 8. $. 8. p. 233 Vol. 1II. P.I 
nott. exegg. Etenim sic dicitur ad- 
huc oasis in mediis desertis optime 
culta. ubi peregrinantes per deserta 
quietem recreationemque sumere 
solent, loci natura indoleque mini- 
me nunc mutata. Adhbnc quattuor, 
aut, ut Minntoli vult, duo tantum 
in hac oasi, quae ad Tripolitanam 
refertur ditionem, conspiciuntur vi- 
ci, quorum incolae Arabes partim e 
commercio partim e largo palmarum 
proventu victitant. Plura Schlicht- 
horst. 1.1. pag. 155, Mannert. X, 2. 
181, Minutoli 1. ]. pag. 17? seq., 
Heeren: Id. II, 1. pag. 221 seq., Rit- 
ter: Erdk. I. pag. 986 et 1011, Ide- 
ler: Fundgr.d. Or.IV. pag. 398. Add. 
recentissimum peregrinatorem Pa- 
cho in: Voyage dans la Marmarique 
ete. p. 272 seqq. 277. p. 280, ubi He- 
rodoti testimoninm cum iis, quae 
adhuc ibi reperiuntur, accurate con- 
venire affirmat. Namque adhuc lo- 


cus palmis abundans aquam unico 
e fonte, cui nomen Sibilleh , prove- 
nientem praebet unicumque collem 
in tam ampla planitie, salinarium 
plane ut Ammonios colles. Atque 
ipsum nomen, quod haecce oasis et 
antiquiore et recentiore aevo obti- 
nuit, declarare opes 8. divitias, in lin- 
gua indigenarum observavit Hodg- 
son. Transactt. of Americ. philo- 
soph. society Vol. IV, 1. pag. 10. 

és rodrov tov yidgov oi Nacayud- 
ves Orcopuedvies x. t.7.] Eadem cap. 
172. Quemadmodum enim Nasamo- 
nes, Syrtis accolae, haec in loca ces- 
sisse narrentur palmulas collecturi, 
ita etiamnnm iisdem e locis, quibus 
Bengasi nomen, Arabes discedere 
Augila, ubi frumentum exponant 
incolisque vendant, observat Hee- 
ren. II, 2. p.222. Quo eodem monen- 
te adhuc forum illic est magnaque 
palmularum et copia et praestantia, 
unde amplum commercium, cum du- 
plex earum quoque anno sit proven- 
tus. Ex aliorum diariis refert Rennel. 
1.1. pag. 656, palmas planitiei Gega- 
bib, quae ab Augilis ad occasum 
iacet quinque dierum itinere remota, 
a gente, quae ad oram Derna habi- 
tat, colligi, more satis cum Hero- 
doteis congruente. 


Cap. CLXXXIII. 


dia dina Nueoéov] Plinio teste, 
loco supra laudato, sunt ,,Garaman- 
tes ab Augilis diernm XII itinere 
distantes‘‘; quod verius habet Man- 
nert. X, 2. p. 181. Equidem utrum- 
que numerum probabiliter tantum 
sumi, cum Rennelio malim statuere 
p. 657. At maior exoritur difficul- 
tas, cum quod inter Augila et Ga- 
ramantum terram (i. e. Fezzan) in- 
terest spatium, nimium sanequam 
perhibeatur, quam quod decem die- 
rum spatio confici queat, cum vel 
Hornemannus ille, quem expeditis- 
simum modo diximus peregrinato- 


630 


HERODOTI 


GAAEcav Odod, Eregos GAòs nodavòs, xal Udwg, xal poivixzs 
xaoropogoi rodàoi, xatarzo xal év toîoi ÉtégoLor” xal avdgw- 
mo olxéovor èv ava, toleL ovvoua Tapapavrés éotL, Edvos 
ueéva (oqveds, gî érì tov «Aa pv Énipogéovies ovtO cREI- 


govoL' 


toimxovta Muegeov és avtove 0dos éort' 
omodovsuor dì dia ode siot* 


ctovouoi Boss pivovta.. 


rem, sedecim dies citato cursu in- 
sumpscrit usque ad fines regionis 


Fezzan, a quibus uno diei intervallo 


distat Zuila urbs, a qua inde usque 
ad Augila viginti dierum iter esse 
Arabum geogruphi affirmant. Ita- 
que hoc loco idem, quod supra cap. 
181, obtinere videtur, malimque cre- 
dere unam stationem intermediam 
ab Herodoto omissam videri, proba- 
biliter in loco Zala, qui ab Augilis 
et Zuila aeque remotus fertur decem 
dierum itinere. Conf. Heeren: Ideen 
II, 2. pag. 226 coll. Niebuhr. Ver- 
mischte Schrift, I. pag. 146. 
l'agdpavtes] Alios esse atque eos, 
qui cap. 174 memorantur, iam mo- 
nuimus. Qui hoc loco commemo- 
rantur Garamantes, 208 vix dubium 
est incoluisse regionem, quae olim 
Phazania vocabatur, nunc Fezzan; 
in qua olim Germa, urbs primaria, 
in cuius locum nunc cessit nonnihil 
remota Zeilu urbs, quae ex Aegypto 
profectis fertur esse statio ac man- 
sio, florens commercio, quod inde 
per omnem Africam interiorem insti- 
tuitur. Ac prope Zuila aquae duleis 
fontes esse affirmant salisque etiam 
campos multum extensos. Accurate 
descripsit regionem Ritter: Erdk, I. 
p. 989 coll. Rennel. p.(557, Heeren. II, 
I. p. 223 seg. 238 cet Goetting. Gel. 
Anzz. 1833. nr. 168, pag. 1668, Man- 
nert. X, 2. p. 184. 574 seqq. 585. 
Quibuscum conferas, quae ad Pom- 
pon. Mel. I, 8, 7. pag. 227 seq. 
nott. exegg. Vol. III. P. I. adnota- 
vit Tzschuck, et quae de hac gente 
disseruit Movers: Dic Phoenizier 
II, 2. p. 374 seqq. (coll. Barth: Rei- 
sen u Entdeckung. I. p. 213 seq.), 
qui Garamautes accipi vult sensu 
angustiore, quo de una gente, quac 
ultra Syrtes terram Sudan versus 


Guvrouotatov d' éorì és tovs Aatopayovs, éx tav 


év tolo xaì ol ox 
tà xé- 


habitarit, accipiamus, et latiore, quo 
omnes gentes nomadicae, quae inde 
ab Aegypto usque ad Syrtin mino- 
rem et meridiem versns usque ad 
terram Sudan vagantur, hoc nomine 
comprchendantur, cum communis il- 
lae sint stirpis atque originis. At- 
que gentem numerosam esse ipsa 
Herodoti verba testantur: £8vos 
uéya l6gvods, quemadmodum èé8yos 
uey.otov de Indis dixit V, 3. Ipsum 
nomen (Gar- Aman) Movers refert 
nd Ammonium deum, ex quo etiam 
Ammonii, qui et ipsi ad Garaman- 
tes pertineant (vid. ad cap. 181 nott.) 
nominati sunt; vid. ibid. p. 381. — 
uéya lagveds Noster dixit, quem- 
admodum alias voci uéyas addit 
“otora, ut IV, 79. III, 1 et IV, 76 
xetgra ‘pejalomeerts. 

oî — ovo cn8/00vor] Salem pro- 
babile est fimi loco adhiberi in re- 
gione alias valde sterili atque are- 
nosa, quae non nisi multo fimo ad- 
ducto fertilis reddi possit. Cf. Hee- 
ren: Ideen. II, 2. pag. 220). 

GUVTORWTETOY d* dorì Ès rovs Aw- 
ropayovs] i. e. brevissima a Gara- 
mantihus est via ad Lotophagos tri- 
ginta dierum. Lotophagos novimus 
(vid. nott. ad cap. 177) ad Syrtin 
minorem prope Tripolin, quae nune 
vocatur, habitasse. A qua urbe 
quae via per deserta ducit ad Fez- 
zau, eam hic intelligi recte statuere 
videtur ITeeren: Id. II, 2. pag. 234 
seqq. singulas stationes itineris ac- 
curate indicans, quod nos'rà memo- 
rià Lyon, Anglus homo, trigiuta sex 
diebus, quorum sex quieti dederit, 
confecisse dicitur; id quod cum He 
rodoteis Conpriiere patet. Add. Man. 
nert. X, 2. p. 574, Niebubr. 1. L p. 
147. 

oi ori6dorouor Posg] i. e. retror- 


362 xa. Toîwuv. 


MELPOMENE. IV. 183. 


osa Egovor xexvpota és tò éurpoods* 


géovtEes venovtaL* 


631 


x - ?_» 
dla ToUTO VIII avayo- 


Ès pag tÒ éurpoode 0Vx oioi TÉ slo1 xP0EU- 


BaAAovrav Es tv yijv todv xepéÉcav: Ao dè ovdiv diapéoovor 
tav QÀiav fodv, OTtL un tovto xal tò dsgua és magurnta te 


OÎ lagauavtes dè ovto toùs ToayAodvras Al- 


Wlormas Yngsvovor toto tedgixmordi. ol pag ToaypAodvia: Al- 


sum pascentes. Respexit Mela I, 8, 
45: ,,Apud Garamantes iam armen- 
ta sunt, eaque obliqua cervice pa- 
scuntur, nam pronis directa in hu- 
mum cornua officiunt;‘ ubi vid. 
Tzschuckii nott. exegg. Vol. III. 
P. I. p. 231. Plinius H. N. VIII 
(70) 45: ,,Boves animalium soli et 
retro ambulantes pascuntur; apud 
Garamantas quidem haud aliter ‘ 
coll. VIII (15) 16, ubi de achli ani- 
mali in Scandinavia (de «/ce cervo 
probabiliter agitur), ,,labrum ei su- 
perius praegrande: ob id retrogra- 
ditur in pascendo, ne in priora ten- 
dens involvatur.‘* Ac plura de bu- 
bus in pascendo retrogradientibus 
enarrarat Alexander Myndensis, te- 
ste Athen. V, 20 [64] p. 221 E., 
quocum conf. Aelian. N. A. XVI, 33. 
Aristotel. De part. anim. lI, 17 (p. 
45 ed. Francof.). Quae nunc in il- 
lis regionibus memorantur boum ge- 
nera, ad lferodoti boves cum mi- 
nime conveniant, scite illud affert 
Heeren: Ideen. II, 1. p. 230, apud 
Africae gentes nomadas boum cor- 
nua flectendo haud raro ita trans- 
formari, ut alterum cornu retror- 
sum, alterum antrorsum inflexum 
compareat; cuiusmodi boves reprae- 
sentatas inveniri in monumentis Nu- 
biensibus. — Ad formam xégta conf. 
Bredov. p. 259, qui omnes Herodoti 
locos attulit. Atque xégea invenitur 
cap. 29. 191. 192, ne alia proferam; 
xegÉHov exstat quoque II, 132, Ad 
loquendi genus 0:00 avazrogeiv 
conf. citata ad III, 16 et ad Ori uN 
nott. ad III, 155, ne plura. 

xal to déoua GmapUtnia TE na 

toîyiuv] i. e. nulla alia re differunt a 
SA bubus, nisi hac ipsa re (i. e. 
cornibus) atque pellis crassitie el du- 
ritie. tolywiv Valla reddit duritiem; 
Wesseling. attritum, frictionemque, ut 
in Polyaen. IV, 1, 7. Schneider. in 


Lex. Gr. de firmitate ac duritie acci- 
pit, itemque Schweigh., qui in ver- 
sione duriliem retinuit, eam intelli- 
gens firmitatem, quae attritui fri- 
ctionique diutissime resistat. Ac 
laudant in Africae bubus eximiam 
cutis crassitudinem ac duritiem, te- 
ste Heeren. Ideen. II, 1. p. 231. 'Ne- 
gris exponit tv uolancrnta, quem- 
admodum etiam Larcherus de mol- 
litie intelligi voluit tpv teîywiv. Mihi 
ipsa vox suspecta videtur: libri scri- 
pti nullam varietatem afferunt. 

OÎ lapauavres — toîo tedola- 
noci] Aethiopes pro Nigris habet 
Heeren. 1. 1. coll. p. 316, qui in mon- 
tium vicinorum habitarint antris, 
Garamantum, qui homines inde ra- 
pere studuerint, incursionibus ve- 
xati. Quin etiamnum similia de his 
tractibus eorumque incolis tradun- 
tur. Venantur cnim homines, quos 
deinile vendant servos, lucrum inde 
sibi parantes. Atque ‘os T00y40- 
dvrovs, 0vg raxvrERore îancov Év 
doopuors Epoatoy of Arkîtar, com- 
memorat Hanno in Peripl. $. 7, ubi 
Mueller. apte attulit locum Solini 
cap. 70 eadem enarrantis; add. Klu- 
ge in nott. ad Hannon. l. pag. 29. 
‘Troglodytas inter Libycas gentes 
commemorat quoque Plinius Hist. 
Nat. V,5.8$.34 et V, 8. 3. 43. 46; 
ac plura de hac gente retulerat 
Agatharchides, cx quo fluxerunt, 
quae habent Diolor, Siculus III, 31 
et Photius Bibl. Cod. CCL. $. 61 
(Geogr. Graecc. minn. I. p. 153 seq. 
ed. Mueller.), quae vero ad Herodoti 
‘Troglodytas referri non poterunt, 
qui non ita multum remoti a Gara- 
mantibus habitasse erunt putandi 
indeque etiam quaerendi in terra, 
quae nunc Fezzan vocatur. Conf. 
Frieten: De Agatharchide Cnidio 
(Bonn. 1848) pag. 52. Quod ad qua- 
drigarum usum attinet, cf. cap. 193 


184 


632 


HERODOTI 


8lonss n6das tagIOTOL avdPITOv TAvIOv slo), tav Nuets néoi 
Adyovs arogpegoLevovs cuovopev. ortéovtar ÎÌ of Toay2odv- 
ta. dpLs xal Cavpas xai ta toravta tav Épnetav. yAdocav dè 
ovdsuei] dAXn ragopoinv vevopixaoi, adda terpiyaor, nataneo 


al vuxteoides. 


"Anò dì Fapapavtav, dl’ aAilscav dira nuspéav odov, 
RARO &A606 te x0Avos xal Vioe 


q_» > _\ 
xaù av®goazo megi avrov 


olxÉovai, toîsi ovvoua ori "Atagavtes, oÈ avavvpotl eli poù- 


coll. 170(ibique nott.). 189. His enim 
mature operam dedisse videntur Li- 
byae septentrionalis gentes, quue 
vel Carthaginienses armatorum cur- 
ruum edocuerunt usum, nisi hi po- 
tius a Phoenicibus talia acceperint. 
Vid. Heeren. I. l. p. 265 coll. Voel- 
cker. Iapet. pag. 220. not. 278. Quin 
ipsos apud Aegyptios currus bellico 
usui destinati reperiuntur, digae ple- 
rumque, rarius quadrigae, quae apud 
Homerum quoque rarius occurrunt. 
Tu vide copiose de his exponentem 
Minutoli: Abhandll. vermischt. In- 
halts II, 1. p. 129 seqq. 139 seq,, 
Schulzeitung 1832. nr. 19. p. 150. 
not. 118. 

tov Mueîc néot 40y0vs ATOPERO- 
usvovs auovopev) i. e. de quibus nos 
audimus sermones relatos, 8. quorum 
ad nos fuma pervenit. In seqq. cav- 
goes e Sancrofti libro alteroque cum 
Gaisford. et Dietschio exbibui, idem- 
que exhibet Eustath. ad Dionys. Pe- 
rieg. 180. Ex Aldina fluzit cavgors, 
quod Medicens, Florentinus, Pari- 
sini codd. retinent, quodque etiam 
retinuit Dindorf. Cum vero infra 
cap. 192 in omnibns libris inveniatur 
Toi 6avgyat, hoc quoque loco cav- 
gas praeferendum duxi cum Bredov. 
p. 55. Quamquam videntur sane 
Graeci dixisse Gavgos et Cavoa. At- 
tigit Weichert: De Laevio poéta 8. 8 
(Poétt. Latt. Reliqq. pag. 52), ubi 
citat Kiessling. ad Theocrit. Idyll. 
II, 58. pag. 80. Tu conf. etiam Lo- 
beck. Patholog. Gr. serm. pag. ‘. 

yAoccav dì ovdeuiij CAN x. 7. 2.] 
Facit huc Melae locus 1, 8,45: ,,Tro- 
glodytae, nullarum opum domini, 
strident magis quam loquuntur, spe- 
cus subeunt, alunturque serpenti- 
bus,‘ ubi conferas Tzschuckium 


in nott. exegg. p. 228. Vol. III. P.I. 
Ac Plinius quoque H. N. V, 8. 8. 45. 
Troglodytis stridorem tribuit, non 
vocem; ubi L. Marcus pag. 190 Ara- 
bis dictum affert, linguam hominum 
Fellatah aeque atque Anglorum si- 
milem esse avium stridori. Nec ali- 
ter Nigrorum istorum linguam avium 
stridori similem aliis visam et di- 
ctam esse ex Hornemannii Diario 
enotat Heeren: Ideen II, 1. p. 232, 
Sunt autem Plinii verba haec: ,,Tro- 
glodytae specus excavant; hae illis 
domus, victus serpentium carnes, 
stridorque, non vox; adeo sermo- 
nis commercio carent. Garamantes 
matrimoniorum exsortes passim cum 
feminis degunt.‘‘ Quae ipsa ante 
oculos opinor habuit Marcianus Ca- 
pella VI. 8. 674 haec scribens: ,,Tro- 
glodytae in specubus manent ve- 
scunturque serpentibus striduntque 
potius quam loquuntur. Garaman- 
tes vulgo feminis sine matrimonio 
sociantur.‘* Ad vevouixaci conf. I, 
131. 142 ibiq. nott. IV, 191 et Naber 
in Mnemogyn. IV. p. 15; ad tero:- 
yaoi nott. ad III, 110 et Aelian. N. 
A. IV, 4l ibique Iacobs. p. 229. VII, 
8 ibiq. Iacobs pag. 2051. 


Cap. CLXXXIV. 


Ategavtes)] Omnes libri et b. |. 
et paulo post exhibent ‘Atdayres, 
quod cum stare nequeat, Salmas. in 
Solin. p. 292 emendavit Atagayies 
khiani e verbis apud Eustath. in 
Dionys. Perieg. 66 et Stephan. By- 
zant., qui haec habet: ‘Atiavtss. 
#8v0s ABvuov* ‘Heddorog TETLOTY 
Eoti uaè TO ovoua amò toy 6ocy tor 
dvo Ariaviwy. ‘Pravòs dè èy Aza - 
nuov devtioa Atceoavtag per ar- 


MELPOMENE. IV. 183. 184. 


633 


voi avdoorav, tav quets iduev. RAéoL utv pap cpl gori “Ara- 
» FA > Ld 

Qavtes vvvopa, évì dÌ Éxaota avrav ovvopa ovdèv xferat. ov- 

toL td NA vaspBarivuvir xatagtavtar, xal mxPds toVTOIOI 


100$ elvai poor nal Arlavtas nai 
Gti 0v Pi#rovaLy ovtOL OveLgovg (cf. 
Rhiani fragmm. ed. Saal pag. 50) 
coll. Stobaeo T.XLIV. p. 293. T. II. 
pag. 226 seq. Gaisf. et Orell. Sup- 
plem. nott. in Nicol. Damascen. pag. 
78; quae emendatio cum et Valcke- 
nario et aliis satis probata esset, 
nos cum edd. recentt. eam recepi- 
mus. Eosdem atque //ammanientes 
apud Plin. H. N. V,5 [ubi nune le- 
gitur Amantes] esse ponit Rennel. p. 
672. At pertinent potius huc, quae 
de Atlantibus idern Plinius ex Iero- 
doto , opinor, enarrat H. N. V, 8. 
$. 45: ,, Atlantes degeneres sunt hu- 
mani ritus, si credimus; nam neque 
nominum ullorum appellatio est et 
solem orientem occidentemque dira 
imprecatione contuentur ut exitia- 
Iem ipsis agrisque, neque in somno 
visunt qualia reliqui mortales; ‘ 
quae eadem ferme habent Pompo- 
nius Mela I,8. 8.5, ubi vid.Tzschucke 
in nott. exegg. Vol. III. P. I. pag. 
224, et Marcianus Capella VI. $. 673: 
ssIuter solitudines degunt A/antes, 
qui neque ulla inter se nomina ha- 
bent, et Soli imprecantur, quod eos 
cum missilibus semper amburat.‘ 
Castiglioni (Mémoir. geogr. et nu- 
mism. sur ]. part. oriental. de la Bar- 
bar. 1826. Paris., quem librum novi- 
mus ex Iahnii Jahrbb. f. Philol. u. 
Paedag. VIII s. III, 2. p. 282) Atlan- 
tes et Atarantes eosdem esse con- 
tendit, vocum diversitate orta ex di- 
verso pronuntiandi modo. Heerenio 
(Ideen II, 1. p. 239) Atarantum gens 
videtur collocanda in regione prope 
Tegerry, quae est extrema urbs ter- 
rae Fezzan sub 24°, 4' latitud. bo- 
real. , ubi, qui deserta permeantes 
a Bornu s. a Sudan advenerint, quie- 
tem ac recreationem soleant capere. 
Ipsa regio parum culta dicitur, aqua 
sale corrupta. Quod intervallum est 
a Zuila urbe s. a Garamantum re- 
gione, id bene octo diebus confici 
posse idem observat Heeren. Conf. 
etiam Humboldt: Examen critique 


de l’hist. de la géograph. du nouv. 
Contin. p. 58. 

oî avosvvpol slo uovo x. t. 2.] 
Eadem Plinius I. 1., Mela I, 8, 43, 
Eustathius ll. (coll. ad Odyss. VIII, 
p. 1609 s. 327, 41), Stobaeus 1.1. Ea- 
dem apud incolus regionis Bornu hoc 
in tractn interioris Africae obtinere 
scribit, teste Heeren. lI, l. p. 240 
seq., Leo Africanus eam subiiciens 
causam, quod singuli a sua quique 
indole, v. c. a longitudine, crassitu- 
dine, aliis, cognemina inveniant. 
Quibus addit L. Marcus (ad Plinii 
locum) similem morem, teste Salt 
Anglo peregrinatore, inveniri apud 
quasdam Nigrorum tribus ab occi- 
dente et meridie Abyssiniae habi- 
tantes; itemque apud quasdam gen- 
tes insulae Taprobanes et ad Gangis 
Indique ripas. — Ad vocem adé0r 
conf. allata ad I, 133. 

ovTOL To 7A breofaliove xata- 
sovra] i. e. solem capilibus ipso- 
rum imminentem (inde valde urentem) 
exsecrantur. Ita Schweigh. At mo- 
nente Salmas. ad Solin. p. 292 am- 
bigue haec quodammodo sunt dicta, 
cum sol supra hemisphaerium se ex- 
serens et ostendens vregfa4Z0y dici 
queat, nec minus, quando super 
ipsos homines transit et cursum 
suum conficit. Apud Eustatb. |]. ]. 
pro uneofedlovi. exstat vreofai- 
Aovtos, male, ut videtur Is. Vossio 
ad Melae locum I, 8, 42 (,,Atlantes 
solem execrantur et dum oritur et 
dum occidit, ut ipsis agrisque pesti- 
ferum“), qui id ipsum: t@ nilo 
vregfaliori, quod Grammatici ex- 
ponunt daegfaivovt, cuiusque loco 
Damascenus ponit av(0yorvti, quod- 
que Mela reddit: ,,dum oritur el oc- 
cidit‘* minus bene intelligi putat de 
sole, quamdiu supra ipsos sit, sed 
potius de sole superantissimo, ut 
apud Lucretium [V, 39 5] superantior 
ignis, i. e. vehementissimus, et apud 
Gell. N. Att. III, 2 so! magnus. Ita- 
que de sole nimio calore homines 
ac terram premente modumque ad- 


634 


HERODOTI 


mavta ta alcyoà Aordoggovtar, oTI Gpéas xaicov Enitpifer, av- 


£ , 9 - 
TOUS TE TOÙS avdouITOvs xal tv goonv avro». 


Metà dì, di 


aiiécov déxa Muegéav odo, «Ài0g xoAdmvos ai0s xaì viAE, raì 
avdocoro megÌ avtòv olxéovor. Eyetar dì toù a40g TovtOv 00- 
006, to ovvoua tor "Atdas* Eoti dì otELvOv xal xvxdoregès 


eo communem excedente hîc erit co- 
gitandum, quemadmodum de aqua 
fervente indeque oram vasis supe- 
rante ct cxundante bneoPalderv No- 
ster adhibet 1, 59. Ac respici quo- 
que hic poterit ad eam sententiam, 
quae Iferodoti fuit de terrae forma 
explicanda. Conf. nott. ad III, 104. 
IV, 36. Ad argumentum loci praeter 
Melae ac Plinii 1. 1. facit, Heerenio 
feste 1. 1., Leo Africanus idem de in- 
colis terrae Bornu referens, quod 
Herodotus de Atarantibus. Valcken. 
de malis precibus verbisque inpiis in 
golem iactis confert Strabon, XVII. 
pag. 822 s. 1178 A. Diodor. HI [8] 
p. 179 A. — Pro xaragéwyta:, quod 
omnes libri scripti tenent, recentt. 
edd. xaragÉovTaL, nt mox Zosdo- 
1) éovtar: in quo cum Noster sie va- 
riare soleat, ut certi quid vix con- 
stituas, libros scripto8 sequi malui, 
e quibus utrîque formà Nostrum 
usum esse iudicandum erit. 

Mera dè, di dAléov dina nue- 
QÉ0v 0006] Media in via, quac ad 
Bornu ducat, intra Murzuk (quae 
capitalis est urbs terrae Fezzan) et 
Lari (quae in confiniis terrace Bornu 
est sita), ubi iacet Zilza, quae gen- 
tis Tibba praecipua fertur scedes, 
Herodoti .4/antes poni vult ITeeren: 
Ideen II, l. p. 242 seq. Quae regio 
a loco Tegerry, ubi sedes Ataran- 
tum, cum distet duodeviginti die- 
rum itinere (qui solito scil. brevio- 
res ad duodecim vel tredecim pos- 
sint revocari), his si addantur octo 
dies viae, quae a Garamantibus ad 
Atarantes ducat, idem exsistit, au- 
ctore I[eerenio, viginti dierum iter, 
quod a Garamantibus usque ad At- 
lantes Herodoti ex mente debeat 
supputari. 

Fystar dk tod @405 TOVIOV 00008, 
tò ovvoue Eetr “AtZas] Quod Ilee- 
renius 1.1. ad Bilmae regionem, teste 
recentiore peregrinatore valde mon- 


tosam salisque divitem, cuius mazi- 
mum ibi commercium cum Nigris, 
relatum vult. Mihi illud videtur ad- 
versari, quod Atlas mons haud qua- 
quam Atarantum atque Garaman- 
tum a meridie, sed potius ab occi- 
dente quaeri debet. Namque Aliante 
hîc indicari putem eum montium 
tractum, qui Libyam mediam disse- 
cans fertilem oram a regione Bile- 
dulgerid separans ab oriente occa- 
sum versus ad mare usque porrigi- 
tur, ubi potissimum ii montes altis- 
simi niveque perpetua tecti in regno 
Maroccano, qui nunc sub nomine 
Daran (nos: Ahoher Atlas) cogniti 
sunt, ab IIcrodoto indicari viden- 
tur. De quo vid. Ritter: Erdk. I. p. 
886 seq. 888. 893. 894; conf. Man- 
nert. X, 2. pag. 177 et a Tzschuckio 
allata ad Mel. IIT, 10. 8. 1. pag. 408 
—411 nott. exegg. Vol. III. P. III, 
Forbizer: Handbuch d. alt. Geogr. 
II. p. 863, Pelissier: Mem. histori- 
que et geograph. de l’Algerie (1854. 
Paris ) p.314 seq., Cless in: Pauly 
Realencyclop. IV. p. 1659. Neque 
non convenit, colwunan coeli mon- 
tem vocari, si ipsius montis formam 
reputes ac speciem, quam ille, an- 
guste in altam exsurgens apicem, 
eminus advenientibus praebeat co- 
lumnae ad instar, quae coelum sane- 
quam attingere idque quasi susti- 
nere videatur. Vid. Ritter: Erdk. I. 

pag. 894. Nec aliter Aetna Pindaro 
(Pyth.I,36)x{0v ovparda rigossoa 
vocatur: de columnis coelum susti- 

nentibus cecinerat quoque lbycus, 
teste Schol. ad Apollon. Rbhod. 111, 
106 atque inde vel Tzetzes in E pist. 
altera, quam edidit Pressel, init. 

scribit: xa y&o xal #xeîv0g 0 “Atlas 
niditetai Te nali yoaqerci roy, ot- 
onvov roîs Quots Bactatov nai vao- 
niatav to Pao x. t. Z. Videtur 
autem ITerodotus, dum haec scri- 
bebat: rovro rov xlova toù ovea- 


MELPOMENE. IV. 184. 


639 


mavtn, VvynAòv dè ovtA di ti Afpetai, 006 tds xOOUPRE AUTOÙ 


vod Zé ypovotoî érigopior sivai re- 
spexisse ad ea, quae a poétis tra- 
dita vulgo ferebantur de Al/ante, ad 
cosmographiam ac mythologiam po- 
tius spectante, quam ad geogra- 
phiam: quaeque etiam ad artem tra- 
ducta esse accepimus. Namque At- 
lantem nemo nescit iam ab Homero 
praedicari (Odyss. I, 52 seqq.), ab 
Hesiodo (Theogon. 517 seq., ubi 
conf. Lennep. p. 296), aliis, quos 
ad Homeri locum dudum attulit 
Clarke; ut qui maris norit profun- 
ditates coelique sustineat columna8s, 
quae terram coelumque distermi- 
nant. Qui idem Atlas, ut Aeschylus 
canit in Prometh. 319 (357 Blomf. 
coll. Virg. Aen. IV, 247) r@0g #0ré- 
0ovs tomovs Eatmue nLov' oveavod 
te nal gBovòs muorv fostdav, &xFos 
0Ux svayuaZov; ubi quod Blomfield. 
proposuit: x£wv oveavoòù te nali 
xBovòs, uo fosidwov drdos ov 
evayualov, ideo displicet, quod Ae- 
schylum ad Homeri traditionem ac- 
cessisse credam; quamquam Blom- 
fieldii lectionem, quam merito re- 
probavit God. Hermannus (Opusce. 
VII. p. 251), placuisse video viro 
docto, qui de Atlante eiusque no- 
tionibus cosmographicis accuratis- 
sime disseruit, Letronne in Férus- 
sac Bullet. d. science. histor. Fevr. 
1831. pag. 111. Namque recte vi- 
detur monere Voelcker. Iupet. pag. 
57 segg. coll. 54. 65 seq. et Homer. 
Geogr. pag. 101 coll. pag. 19, utro- 
que loco, et Homerico et Aeschyleo, 
aliisque (v. c. IHesiod, Theog. 517 
seq. 716 seqq. coll. Op. et ID. 381) 
Atlantem haud quaquam perhiberi 
montem, sed hominem quasi baiu- 
lum, qui in extremis terrae finibus 
collocatus longas columnas coelum 
terramque disterminantes sustineat 
(ne scil. collabantur)coelumque quo- 
dammodo fuleiat. Quin ipsum coe- 
lum ac terram, nec tantum colu- 
mnas, ferre dicebatur Atlas; vid. 
Pausan. V, ll. 8. 2. V, 18. 8.1 
coll. VI, 19, 5 et II, 10, 4. Apollo- 
dor. I, 2, 3 coll. Hesiod. Theog. 517. 
Has vero columnas, quo magis oc- 
cidentem versus progressi fuerint, 


eo ulterius ad occasum promotas 
esse statuit Voelckerus tandemque 
hominis in locum successisse mon- 
tem, quem altissimum in his regio. 
nibus occidentalibus iam cognove- 
rint et in quem iam transtulerint 
quaecunque de Atlante poétae antea 
commenti essent quacque famf re- 
cepta vulgo traderentur. Quin inde 
factum esse ille existimat (Myth. 
Geogr. pag. 50), ut ipse Al/as a ter- 
rae occidentalis terminis iam magis 
magisque ad terras magis notas Syr- 
tesque admoveretur montesque ibi 
conspicui iique altissimi A/untis no- 
mine insignirentur. Nec alio fere 
modo Letronne l. l. Atlante primi- 
tus notionem quandam cosmogra- 
phicam contendit esse indicatam; 
dein vero Atlantem ex homine in 
montem esse conversum, qui tamen 
prioris conditionis ac naturae vesti- 
gia quaedam retinuerit. Eundem in 
modum alii quoque nostrae aetatis 
viri docti Graecorum Atlantem pri- 
mitus maris daemonem fuisse sta- 
tuerunt, qui ad Oceanum accederet 
indeqne etiam ad occidentales ter- 
rae fines collocaretur tanquam ma- 
ritinus gigas (nos: Meerriesc); post- 
ea demum ad geographiam et, ut 
consentaneum fuerit, ad montem il- 
lum Libyae occidentalis esse trans- 
lIatum hunc gigantem; vid. Preller: 
Griech. Mytholog. p. 348—351. At 
multum, opinor, abest, ut fabulam 
de Atlante, qualis apud Homerum 
aliosque pottas reperitur tradita, 
ante Atlantis, montis Libyci, cogni- 
tionem ortam esse statuamus, quam 
ipsam sine ulla montis in extreina 
Libya inque terminis fere occiden- 
talibus orbis terrarum collocati no- 
titia fingi potuisse negamus, immo 
cx obscura tantum montis notione 
neque vero ab ipsa natura abhor- 
rente fluxisse credam, quae de At- 
lante apud poétas tradita et varium 
in modum exornata indeque etiam 
ad artem traducta reperiantur. Ne- 
que illud abborret, quod montes 
omnino coeli columnas dicere iam 
ausus est Iobus XXVI, Il. Conf. 
Vir. doct. in Annall. Heidelbb. 1827. 


636 


HERODOTI 


ovx ola ts elvai ldtodar® ovdenote peo avtas amoAelaev vi- 
pea, oUte déosos OÙTE geLudvos. TOÙTO TOV xlova TOÙ oVEavOd 
dépover of érigogio. slvar. Eri rovtou toù ovesos ol avdg0- 
| MOL OUTOL ércovvpoi éyévovto* xadéovrar pae dn “Atdavezs. 
Aépovtai dè ovte Euwvyov ovdèv crtésoda., ovte Evuavia O opar. 


nr. 20. p. 319 seq. in censura libri, 
qui inscribitur Quaestiones Atlanti- 
cae, auctore Ruckstubl. Confluent. 
1826. Ubi etiam plura de ipso mon- 
tis nomine, quod plerique ducunt ab 
& et rio: ut adeo vere dicatur 
baiulus, qui coelum humeris gestet. 
De quo nunc quaerere non vacat. 
Vid. Doederlein. Commentat. de al- 
pha Graecor. intensiv. p. 20. Conf. 
G. Muys: Griechenland und der 
Orient (Koeln 1856) nr. 31. p. 18 
seq., Hodgson in ea dissertatione, 
quam ad cap. 183 iam laudavi, pag. 
45, ubi Atlantis nomen referre vult 
ad indigenarum vocem Adkraer 8. 
Adrer, Athrair. — De ipsa Atlantis 
fabula praeter ea, quae iam exci- 
tavi, conferri quoque poterunt Heff- 
ter in: Allgem. Schulzeitung 1832. 
II. nr. 74—76 et Jahrbb. f. Philo- 
log. u. Paedagog. XXI. p. 281 seqq., 
Godofr. Hermaun. Diss. de Atlante 
Lips. 1836. (Opuscc. VII. pag. 24l 
seqq.), Raoul-Rochette: Méemoire 
sur*les représentations figurées du 
personnage d’Atlas. Paris 1839. 8 

Gerhard: Archemoros und die Hc- 
speriden in Commentatt. Academ, 
Berolinens. 1836. p. 281 seqq., Pa- 
nofka: Antikenkranz zum XI Ber- 
liner Winckelmannsfest, Atalante 
und Atlas, Berol. 1851, Letronne: 
Essais sur les idces cosmographi- 
ques, qui se rattachent au nom d’At- 
las in: Annall. del Instit. archeol. 
Vol. II. p. 161174. Quibus adiicì 
quoque poterit Schmidt: ,,Ueber die 
Sage von der Atlantis‘ in: Muetzell. 
Zeitschrift f. d. Gymnasialwesen. 
XI. (1897) p. 193 seqq. — Ad vocem 
mevty vid. nott. ad I, 181. II, 78. 


ovdinote yao aUres amodeirerv] 
aroleinerv, quod proprie valet ver- 
lassen, inde assumere notionem aus- 
gehen statuit Werfer. in Actt. phill. 


195 Méyoi uèv dn) tv ’Ariavrav rovtav Eya ta ovvopara teiv év 


Monacec. I. p. 86. 272. Vid. Hero- 
dot. II, 14. 19 ibique nott. Quare 
non opus éride/retv, quod Eusta- 
thius habet 1. l. De multa in his 
montibus nive eaque perpetua fere 
monuit Ritter: Erdk.I.p.893 et 894. 
— In proxime antecedd. ad ovra day 
ri conf. III, 120. IV, 28. 52. In seqq. 
aute x/ova cum recentt. edd. inse- 
ruimus articulum r0v vulgo omis- 
sum, sed a plurimis atque optimis 
libris cxhibitum, cum in huius vocis 
genere apud Nostrum aeque atque 
apud alior, qui etiam roy xlova di- 
xerunt (v. c. Plutarch. Romul. 28. 
Pausan. VIII, 9, 3), variari soleat: 
vid. nott. ad 1, 92 et Lobeck. Pa- 
tholog. Graec. pag. 8 seq. Conf. 
etiam nott. ad I, 201. 

Înì rovrov tod ovosos — Èmorr- 
por éyévovto] i. e. ab hoc monte no- 
men illi traxere homines Atlantes. Ubi 
Vox novvLos, cui simplex vulgo 
adstruitur genitivus (cf. II, 112 fin.), 
praepositionem #xì assumit eo, opi- 
nor, ex loquendi genere, de quo di- 
ximus ad cap. 45. In proxime se- 
quentibus voculam d7 quattuor omit- 
tunt libri, minime meà quidem sen- 
tentià eiic'endam. Infra cap. 187: 
di que dn tav Aifbov vouades x 


| odre Fupoyov ovdiyv cittscdoì, 
ovre f vunvia 00dv] Eadem et Pli- 
nius I. I. (qui Atlantibus ea quoque 
tribuit, quac de Atarantibus Noster 
narraverat) et Mela 1.1. Tangit quo- 
que Herodotea, teste Wesselingio, 
Tertull. De anima cap. 49. Tu add. 
Ammian. Marcell. XV, 3. 8. 6 ibique 
Lindenbrog. pag. 114 ed. Wagner. 
T. II. 


Cap. CLXXXV. 


Mézoi uìv d7 tv Arladyroy rov- 
tov x. t. À.] Cum mercatores, 2 


MELPOMENE. IV. 184. 185. 


637 


TI 0pgUn xatorenuevov xaralégar, to È’ aro tovtdov ovatti. 
363 depuer Ò° dv N 6povn uéror ‘HoaxAécav otnAécov xal tÒ #0 tov- 
téav' tori dk dd0s te peradiov 8v uvti dia déxa Muepecov 0d00 
xai avdgaroi oixÉovtes. ta dÌ olxla tovtOLOI MAOL Éx toòv all- 
vav y6vdpav olxodoptara. taùta yao NOn ts Afuns avou- 
Boe éor.* où pag av 8dvveéato pevewv ol totyor #ovres @Aivot, 
el ve. Ò dì dAg aUtodi xal Aevxos xal roppupeos tò eldos 0pvo- 
Gera. ‘Tao dì tîs Upevns tavins, TÒ mP0S votov xal ne00- 
parav tis Aivns, tomuos xal avudoos xa. &8ngos xaì &vop- 
Beos xaì REvA0S éori N xo0on, xa lxpados got. év avi over. 


quibus sua accepit Herodotus, non 
ultra sedes Atlantum, id est regio- 
nem Bilma, ad quam salis emendi 
causa profecti erant per deserta, 
progressi fuerint, necesse esse ait 
Heeren Id. II, 1. p. 243 in his finiri 
Herodoti quoque narrationem. No- 
bis aliter videri de sedibus Atlan- 
tum iam supra indicavimus; hoc 
vero loco afferamus L. Marcum, qui 
ad Plin. 1. 1, pag. 174 et ipse con- 
tendit viam ab Herodoto indicatam 
cap. 181—185 minime meridiem ver- 
sus spectasse, sed occidentem ver- 
sus eas ad regiones, unde lapides 
pretiosos petierint, nunc cognitas 
nomine Gir 8. Girgir, Niger 8. Usar- 
gala et Montis Atri. — Ad dpgun 
conf.nott, ad cap. 181. ‘Hoax4é0»v 
scripsi pro vulg. Hgeax7loyv, ut cap. 
8, ubi vid. nott., et cap. 181. 

Foti dè 2106 te péraliov] Pro Foti 
dè duo libri éy dè, ut II, 171. At 
praestat vulgata. Intelligitur autem 
h. 1. salis fodinu, bene distinguenda 
a salis colle (xAòg nolmvos), neque, 
ut observat Heeren. l. I. p. 244 not., 
pertinens ad viam tritam peregri- 
nantium, a qua potius introrsum de- 
cem dierum itinere remota sit collo- 
canda. Qui idem p. 245 affert Leo- 
nem Africanum de magnis salis fo- 
dinis, quae prope Tegasa mediis 
in desertis viginti dierum itinere a 
Tombuctu remotae sint, scribentem. 
Itaque salis (fx tor Q4/v0v z0v- 
deowv; cf. nott. ad cap. 181) domos, 
quas Herodotus mox commemorat, 
ad casas idem refert in introitu fo- 
dinarnm ab iis, qui ibi opus faciunt, 
exstructas, viles illas quidem et hu- 


miles, teste eodem Leone. Facit 
huc Plinius de Amantibus scribens 
H. N. V, 5.8.34: ,,domos sale mon- 
tibus suis exciso ceu lapide con- 
struunt.‘‘ Gerrhaeorum a/vas oÎ- 
xlag sive aedes e sale structas me- 
morat Strabo XVI. pag. 766 B. s. 
1110C. Rennelius ad hunc dc aedi- 
bus sale constructis locum, quem 
perperam p. 660 ad Garamantes re- 
tulit itemque p. 672 ad Atarantes, 
quos in oasi Gadamis habitare su- 
spicatur, affert Shawii testimonium, 
intra Tripolin ac Mauretaniam salis 
reperiri colles lacusque, ipsumque 
solum gravidum, e quo multi sa- 
lis fontes prosiliant; eumque salem 
valde durum esse ac firmum lapidis 
ad instar et rubri fere coloris; al- 
bum vero eum, qui de montibus de- 
fluat, nivis ad instar et amaritudine 
carentem omni. De quo sale Italus 
interpres affert locum ex Alexandr. 
Itinerar. nuper detecto $. 52. — Pro 
otsodoutatar Bredov. p. 311. 334 
(cf. nott. ad cap. 136) scribi iuhet 
oluodounra:, cum singularis sit for- 
ma neque pluralis. Dietsch. et Din- 
dorf. in vulgata lectione, quam 
omnes praebent libri scripti, ac- 
quieverunt. Pro vulgata pdvvéaro, 
quam retinuit Dietsch., exhibui édv- 
véato; vid. nott. ad cap. 110. 
taùta yag non ts Afvns avop- 
Bea fot] Verissime haec tradi mo- 
nemur, cum in hisce regionibus inde 
a Syrti minori nullae prorsus deci- 
dant imbres. Conf. Rennel. pag. 671 
seq., Ritter: Erdk. I. pag. 1026. — 
In fine cap. ad vocem luna0g, quae 
humorem designat, conf. III, 125. 


638 HERODOTI 

Oùtoa utv uéyor tie Torravidos Muvns am’ Alpurntov 
voutdes siG. xosogayoi te xa) palaxtorora: Aifves: xal In- 
Aécov te Bocv où ti pevopevoi, doti mEQ Ovdi Alyurtior, xal 
vs où toepovtes. Bocv uév vuv Indécav ovd° al Kvenvaicav 
yvvaînes dixarevor matéeoda. dia tv èv AiyUnto "Tow, dAlù 
xai vpotnias aùrij xal doras ériteAtovar: al dè tav Bapxalov 
yuvaînes OVdi vov mods tioL Bovol yevovrai. tavra uèv dr 

1870070 Eye. Tò dè moos Eonéons ts Torravidos diuvns ovxtti 
vouades Elo) AiBves, ovdè vouoroi toîoL avtolci yoeguevoi, 
ovÒÌ xata ta mardia moedvizs, oi0v ti xal ol vouades éaitaci 
morgerv. ol yao dn tav Aifvaov vouades, el uèv mavres, ovx 
Eyco atosxécos toùro slmar, morsdor dì avtdv CvqvOÌ toLads' 
Tov TaLdicv tedv Gpetéouv, émeav tetgaztea yevnytaL, OÎ6x7 
moofatcav xaiovor tas év tijeL xogvpijoi pAéfas, uerstetegor 


186 


Pro olim vulg. fenuos dedi éeRuos; 
‘vid. nott. ad cap. 17. 


Car. CLXXXVI. 


eloì ugsogpetyor te nali yalontoro- 
ter] Idem de Scythis Hippocrat. De 
atr., aq. et loce. 8. 94: avrol d° 
fodiovar sota Ep&èa ual mivovot 
pia Prov, ubi Ierodoti locus non 
fugit interpretem. Conf. Coraim T. 
II p. 280. — Mox pro ovtoL cum 
recentt. edd. dedi où rr. Ad argu- 
mentum loci conf. ITerod. II, 11 et, 
quod ad sues attinet, II, 47. Add. 
Bochart. Hicrozoic. II. cap. 57. pag. 
7103, nbi Aegyptios, Aethiopes, In- 
dos a sue abstinuisse multis accitis 
docet testibus. — In seqq. ad usum 
voculae 750 in verbis dior 780 
ovd? Alyuntio: conf. Hartung: Lelire 
d. griech. l’artik. I. p. 343, qui ni- 
miam opinor huic voculae vim tri- 
buens reddi vult: ganz aus dem 
nemlichen Grunde. 

ovò’ «i Kvonvalov yvraîuss] Ad 
Cyrenacos, qui Graeca instituta ac 
sacra scquerentur, hoc ce vicina Ae- 
gypto fluxisse credibile est. Conf. 
Thrige: Histor. Cyren. pag. 215, 
Pacho Voyage cte. p. 213. 214. Ex 
Aegypto quoque Hammonis sacra 
ad Cyrenenses translata esse, qui 
huius dei eultui admodum dediti 
fuerunt, monstravit Schmitthenner: 


De Iove Hammone Syntagm. I. pag. 

46 seq. 51. — Ad verbum dinareto: 
conf. nott. ad cap. 154. Pro xerge- 
ode libri aliquot @xre08a:, quod 
merito displicuit Lamberto Bosio 
Observv. critice. cap. 7. p. 40. Tu 
vid. Herod. II, 37. 66. — Pro éxtr:- 
2tover duo libri énitndevovo:, quod 
pro scholio habet Wessclingius ci- 
tans I, 135: quem tamen locum huc 
minus pertinere credam. Propins, 
opinor, huc spectat II, 63. I, 167. 
IV, 76. III, 8, ne plnra. v7ornias 
scripsi cum Bredov. p. 184, quem 
etiam Dietsch. secutus est, pro vulg. 
vyotetas, id quod ab Herodoti 
usu abhorret. 


Car. CLXXXVII. 


0Ux Èyo argento TOÙTO stra1, 
Male quidam elmeiv. Vid. I, 49, ne 
plura. Ad atosxtoe conf, cap. 25. 

ol'onn ngoferwor) i. e. land ovirm 
succidà urunt venas in vertice capitis. 
Pro oîGxn in aliis libris 0l0vr7y, ac- 
cedente (iregor. Corinth. De dial. 
Ion. $. 1590. p. 942 seq. Ipsa vox 
apud Aristoph. Lysistr. 575 (611 
Both.) invenitur de lana succida ac 
sordidas; nec aliter h. 1]. eam accepe- 
runt et Schweigh. et Wesseling., 
cum lana succida ob sordes concre- 
tas satis sit ignis patiens. Unde in 
Glossa Iferodotea exponitur draa- 


MELPOMENE. IV. 186 


187. 639 


dì avtciv T&S év toîoi xgota@ioroL tovdE ETvENA, 005 UN PEAS 
És tOv navta Yoovov xaraggéov pAeyua éx tie nepalis dnAg- 
tai. xai dia TOÙTO peas Aepovor sivar vyiNgoTATOvS. sl0Ì yao 
os cAndéas oi Alves avègorav MAVTOV byingoraro: , Tv 
muets duev* el uèv dia TOÙTO, 0U% Ég00 atgextos sima, Vyin- 
odtato: È’ dv el0i. Mv dè uaiover tà maldia oraouÒs Erivevn- 


ov x0ofatov fora. Aliis est ster- 
cus Ovillum, 8. sordes ovium crassae 
ac pingues, fortasse praeter rem, ut 
Wesseling. iudicat, quocum etiam 
facere video Maur. Schmidt ad Di- 
dymi fragmm. p. 36, 8Îi quidem Di- 
dymus iam distinxisse videtur inter 
olovanv s. olonnr, quae est /ana 
succida, et inter ofo@ntnv, quam 
vocem de fimo ovillo adhibuerunt Ari- 
stophanes et Cratinus. Adescripsit 
autem idem Wesselingius haec: ,,Me- 
lius Monachius et prior eo Scaliger. 
Emend. temp. VII. p. 682 durare 
apud Aethiopas Christianos, Muha- 
medanos paganosque similem ad 
destillationes vitandas ustionis con- 
suetudinem, ab aliis in superstitio- 
nem versam, docuerunt.‘‘ Larcher., 
qui Wesselingium fere scecutus in- 
terpretatus erat de lana ,,qui n'a 
point cté degraissce‘‘ (ut ipsius viri 
docti utar verbis) de ipsa re conferri 
vult Ludolph. Histor. Aethiop. III, 
6. nr. 42. Add. Hippocrat. De atr., 
aq. et locc. $. 100 de Scythis scri- 
bentem, qui omnino crebrius utan- 
tur ustionibus in variis corporis par- 
tibus ad corporis valetudinem ac 
formam tuendam firmandamque, ubi 
Corats pag. 303 nostri loci hand im- 
memor simul gentis Ostiaccorum 
admonet, qui huiusmodi ustiones 
adhibeant, teste Pallas, ad varios do- 
lores, morbos inflammatorios. Ara- 
bes, Beduinos, Mauros adhuc ferro 
candenti uti adversus quaevis mala 
morbosque testatur Minutoli: Remi- 
niscenzen aus meiner Africanischen 
Reise (Berolin. 1835) p. 1. 17 seq.: 
a Negris interioris Africae idem ficri 
notavit, qui in intimas Africae par- 
tes penetravit allus vir doctus d'Es- 
cayrac de Lauture in libro, quem 
Carolus Andree vernaculum in ser- 
monem transtulit: Die Africanische 
Wiiste etc. (Lips. 1855) pag. 191. — 


Mox pro #v toîci xgotegpo:oi duo 
libri év t701 xgor., quod librario- 
rum e socordia finxissc credam cum 
Bredov. p. 55. Neque recentt. edd. 
obsecuti sunt libro Florentino at- 
que Sancrofti libro, hane pravam 
lectionem afferentibus, pléyua est 
pituita. Nos: Schleim, Saft, quale 
nimirum e male affectis corporis 
partibus emanare solet. Langius red- 
didit: kalten Schmweiss; Schoell: ,,der 
Fluss vom Kopfe herab““, addens in 
nota, intelligi materiam nocivam 
atque inflammatoriam. Latinorum 
huc revocant /legma s. phlegma, de 
quo Gesner. in Thes. L. L. citat Th. 
Priscian. De diaet. cap. 10. Ad vo- 
cem Qx0g, remedium, conf. Aeschyl. 
Agam. 1140. Prometh. 4 43, ubi vid. 
Blomficld. in Glossario. 
vyinooratovg) Cf. supra II, 77, 
ubi post Libyes Aegyptii dicuntur 
omnium yingécraror. Alteram su- 
perlativi formam hoc ex loco alla- 
tam video in Ancedd. Bekk. pag. 
115. Inde vrinoi) pro dyinons ® 
Coraè restitutum in Hippocrat. De 
aér., aq. et locc. 8. 53. p. 137. 386. 
Conf. Bredov. p. 278. Tertiam for- 
mam vyuéctsoos affert Valcken. e 
Strabon. VI. p. 269 s. 114 A. Schol. 
in Aristoph. Eqq. 1089. — De ora- 
tionis structura, in qua accusativus 
cum infinitivo ponitur, nbi nomina- 
tivum exspectaveras, conf. I, 34. II, 
2. IV, 94. 
vyImooratot ò° ©v] De particulis 
d” Wv conf. nott. ad III, 80. In pro- 
xime sequentibus verbis: nv dè uai- 
ovo ta rardia oraGNos éripevntaI, 
i, e. si vero ipsis urentibus (inter uren- 
dum) pueros convulsio (puerorum 
scil.) inciderit, dativum ualovci, qui 
ad antecedens oi Aifveg 8. of tòv 
ABvaoy vouades commode referri 
oterit, refero ipsum ad verbum 
da m1jîvytar, quod codem modo dati- 


640 . 


tar, tesvontal Gp dx0S * 


HERODOTI 


tRERYdU oVgOv omEIDavTES GUovrai364 
1886psa. Zéyc dì, ta Aépovar avrol diBves. Qvoiai dè toîoi vo- 


ueoi slo) alde. Ersdv toÙ dITOs amagtavta: toù xtmvEOS, di- 
ntÉovoi Vate tÒv dopov, toto dè moupoavtes arootpspovo: 
rov aVyéva avroù. &vovoi dì Nilo xa. cedNvN povvorci. tov- 


vum additum habet VIII, 13. 37. 
Quare accedere non possum viro 
docto (Wannowski Syntax. anomal. 
Graecc. Pars. Lips. 1839. pag. 92), 
qui hoc unum dativi absoluti tem- 
poralis exemplum haberi vult. De 
voce c7zacuòs in re medica fre- 
quenti conf. Thes, ling. Gr. VII. p. 
562 seq. ed. Dindorf. In seqq. post 
teey0v omisimus cum recentt. edd. 
voculam y&g, nec moror asyndeton, 
de quo plura attulit Struve Spec. I. 
p. 22 (Opuscc. II. p. 285), ut IV, 
23. 63. 172. Retinuit vocem )ietsch., 
sed uncis inclusam. Valent autem 
verba sequentia: rodyov ovRov orei- 
cavtes gvovral copra: inspersà hirci 
urinà servant eos (liberos) 8. eis me- 
dentur. Dedi cum recentt. edd. cpea, 
quod ad ta ra:dia pertinet; olim 
vulgo Gp£as, quod retinuit Dindorf. 
ovgov intelligo urinam, ut II, 111; 
ipsum remedium, quod profert He- 
rodotus, egregium ducit Larcherus, 
quippe quod ob volatilitatem sui al- 
kali eadem efficiat atque spiritus 
cornu cervini, quo nos uti soleamus. 

déyw dÈ, ta Aépovor avrol Alves] 
Conf. cap. 173 ibique notata. 


Car. CLXXXVII[. 


dirstéover) De hoc verbo cf. cap. 
91 ibiq. nott. Quae sequuntur tig 
tov douov cum Matth, Gr. Gr. pag. 
1156 interpretor: ber das Haus meg, 
vel, ut Kuehner. Gr. Gr. 8. 608 red- 
dit: ber das Haus hin. Quare mi- 
nime opus refingere cum Rciskio 
vnÌe tov muov, super humerum, aut 
onto tOv fopòr, super aram. Nec 
magis opus paulo post «vroò com- 
mutare in avro» (avertunt cervicem 
suam), ut placuit Pauwio. Etenim 
Herodoti sententia, quam non pror- 
sus recte mihi reddidisse videntur 
interpretes vernaculi, haec est: 
quando sacrorum initium fecerunt 


a victimae aure, quam praecisam 
super domum (in aèrem) proiiciunt 
(conf. Herod, IV, 62 et Gl), tum vi- 
ctimae collem retro vertunt atque 
ita victimam sacrificant. De verbo 
ezaggeodai vid. nott. ad cap. 61. 
Wuovor dì NA ual celryn uov- 
voor] Citat Eustath. ad Dionys. Pe- 
rieg. 185 coll. ad Homer. Ili. p. 1265, 
7 8. 1364, 27 ob verba seqq. pera dì 
x. t.3. E quibus verbis satis clare 
patet, Libyci cultus elementa fuisse 
Solem ac Lunam, sidera coelestia, 
quae ab omnibus Libyae gentibus 
fuerint culta, aeque atque a Phoe- 
nicibus, Carthaginiensibus, aliis; 
quod vero ab iis, qui circa Tritoni- 
dem lacum habitant, Minervan po- 
tissimum coli Noster adiicit, ac post 
Minervam, Tritonem et Neptunia, id 
quid sibi ‘velit, satis apparebit ex 
iis, quae ad cap. 180 adnotavimus 
Neque vel hoc mirum videri pote- 
rit, quod coniunctim commemoran- 
tur h. ]. Triton et Neptunus, post 
Minervam (quam ab Astarte hand 
differre supra vidimus) praecipue 
culti: etenim ad unius eiusdemque 
numinis significationem accedere vi- 
detur uterque deus: alterum habeas 
licet Punicum sive Libycum deum, 
alterum vere Graecum, in has ter- 
ras allatum et cum altero coniun- 
ctum. Vid. Movers: Die Phoeniz. 
II, 2. p. 168, qui apte affert ex Po- 
ly bio VII, 9, 2 apud Carthaginienses 
culta numina ‘Ages, Toltwyos, 
Iloce1ddvo; ac tum quoque dior 
xal cednvns. Ac praeterea conferri 
quoque poterunt de hoc Neptuno, 
quae disseruit Gerhard in Commen- 
tariis Acad. Berolinens. anni 1850. 
p. 162 seq. 169 coll. 182 ad Puni- 
cam originem quoque hunc deum 
revocans p. 171 seq. Ab Herodoto 
(II, 50) hunc Neptunum Libyae deum 
primitivum dici inde ad Graecos ad- 
vectum, supra iam (ad cap. 180) mo- 


MELPOMENE. IV. 187—189. 


641 


Tosi pev vuv mavtes AiBves dvovor, atap oi neo. t]v Torto- 
vida Aluvnv veuovtes ti Adnvain pahuota , pera dè va Tol- 


Tovi xai td ITocedemvi. 


nnimus: unde equun, Libycis regio- 
nibus quasi proprium ibique primi- 
tus domitum curribusque additum, 
ferebant deo consccratum, qui ipse 
inni0s s. înmeL0g inde dictus, Vid. 
potissimum Boettiger: Kunstmytho- 
log. II. p. 322 seq. coll. Creuzero: 
Symbol. III. p. 264 seq., qui alia 
quoque hîc respici vult, et Prellero: 
Griech. Mythol. 1. p. 363 seq., qui 
equum Neptuno cansecratum ex aliis 
causis repetit. Quin Minervae eque- 
stri quoque natales Libyae adscri- 
pserunt, teste Schol. ad Pind. Pyth. 
IV, 2. Ex hac autem Libyne ora 
postmodo equorum usum una cum 
deo Neptuno, cui sacer equus, ad 
Graeciae oras allatum existimemus, 
sive a Phoenicibus sive ab aliis; 
quae nunc copiosius exponere non 
vacat. Tu vide de aliis, quae in' hac 
fabula de equo Neptuno sacro ac 
de ipso Neptuno latere perhibentur, 
Preller 1.1. et Creuzer 1.1., qui nunc 
addit Inghirami Monumenti Etrus- 
chi ad tab. 59 delle urne Etrusche 
pag. 487. Inalia abit Voelcker. Ia- 
pet. pag. 134 Libycam Neptuni ori- 
ginem negans Herodotique testimo- 
nium evellere studens, longius quo- 
que disserens de equo, qui alle- 
gorico potins sensu ac tesseraria 
potius ratione Neptuno maris deo 
adiiciatnr, cum symbolum sit na- 
vium mare persccantium. Nobis, ut 
saepius diximus, praestat in talibus 
sequi Herodoti iudicium. 


Cap. CLXXXIX. 


Tv dì «ga f087ra x. 1. 2.) Citat 
Eustath. ad Ili. p. 602, 45 s. 459,1. 
Est vero, quod ad sequentia attincet, 
haec scriptoris sententia: praeter- 
quam quod pellicea Libyssarum est 
vestis, fimbriae quoque ex illarum 
aegidibus (s. thoracibus caprinis) 
suspensae non angues sunt (ut in il- 
lis, quas Graeci Minervae addunt), 
sed e loris factae; reliqua vero 
omnia eodem sunt instructa modo. 


HERODOT. II, 


Tyv dì oa é08ta nali tas alyidas 189 


Pertinet huc Glossa Herodotea: 4l- 
vis, pv A(Bvss (8. AlBvocai, ut apud 
Hesych. I. p. 140) gogover dogar. 
Addunt Meurs. Lectt. Att. VI, 10. 
Diodor. Sicul. III, 49. Itaque pro 
tov alyidov hand reponendum Tov 
alyé0v, ut olim suspicatus erat Wes- 
seling. 727)v 7 (praeterquam) con- 
ferri potest cum dicendi formula 
€21’ 7, in qua 7 eandem fere habet 
vim, vid. Hartung: Lehre d. Griech. 
Partik. II. pag.45. Haud aliter q0- 
els 7 cap. 61, ubi vid. nott. of 9v- 
caro sunt fimbriae ; nos: Fransen, 
Troddeln, ut Hom. Jli.II, 418, ubi cf. 
interpretes, Hesiod. Scut. 225 (233) 
ibique Lennep. — ato ad ante- 
cedens tòv Aifvocéov spectat. Ad 
significationem verbi ot#4l5v in 
foraltar (i. e. omnia reliqua in ve- 
stitu scil. eodem modo instructa sunt, 
ubi non neccesse est mente addere 7 
AdNnvaln ex antecedentibus, ut sta- 
tuit Lhbhardy, sed pendet ‘verbum 
forata: ab anteced. rd QA20 narra, 
tanquam subiecto suo) conferri po- 
terit III, 14, ubi nonulla excitavimus. 
Inde 7 ctoi7 omnino de cultus. vestitu 
accipiendum, ut I, 80 Noster dixit 
avdoas Innada otolv évEGTaÀ - 
uévovs. xatn;ogée eodem modo 
Noster dixit ITI, 115, ubi vid. nott. 
Ialiedia hic intelligo Minervae si- 
mulacra. Conf. Mueller: Handb. der 
Archaeolog. 8. 368, ubi etiam de ae- 


gide, Creuzer. Symb. III p. 330 seq. 


472 ed, tert., qui praeterea conferri 
vult Millingen: Ancient unedited Mo- 
numents (Vases) PI. I. p. 3. Tu 
adde Pacho: Voyage etc. pag. 221 
coll. 243. Disputaverunt quoque de 
his idem Mueller in: Kleine deutsche 
Schrift. II. p. 207 seq. et Preller: 
Griech. Mvtbolos. I. p. 118. Inpri- 
mis vero huc pertinent, quac disse- 
ruit Movers: Die Phocniz. II, 2. p. 
465 seqq., qui quae Herodotus de 
Libyca aegidum origine scribit, ve- 
rissime dicì ostendit: etenim rion 
solum antiquitus apud eas Libyae 
gentes potissimum ;, quae interiores 


41 


642 


HERODOTI 


tv ayaluatav ts Adnvalns èx tav AiBvoctav Ex0rngavro 
ol "EXAmves. nANv yao 1 ot. oxvtivo N é08Ns tav Aifivoctcov 
gori, xal ol Wuoavor ol èx tav alpidcav avro ovx oques eici. 
alla lueviivoL, tà dè «Zio mavra xatà tovrò EoraArar. xal dr 
xa) tò oùUvoua xatnpogésr, Ott x AiBuns Hus N TOA toiv 
IlaRiadicav' alpéas yao megipadiovta: pvidas megÌ tqv é087ra 
Wvoavaras al AiBvoca., xegoipevas ÉépevBedaveo® Ex dèi tav 
alyécv tovteav alpidas ol "EXANvES perovvouacav. Aoxéer È 
guol ye xal n 040%vpym év (poîci Evdavta npGTOv yevéoda.' 


tractus tenent, vestes reperiri e pel- 
libus caprinis confectas, eundem- 
que morem apud alias quoque eius- 
dem fere originis gentes obtinuisse 
monet, verum etiam e recentiorum 
peregrinatorum testimonio compro- 
bat, adhuc bellicosas Libyae gentes, 
quae circa lacum Tschad habitant, 
regidem talem plane ferre, qualem 
Pallas Minerva gestare dicitur, at- 
que artis opera si circumspicimus, 
revera etiam gestat. 

alyias yao neouPadiovtar x. t. 2.] 
i. e. namque pelles caprinas (8. tho- 
races e pelle caprina) vesti suae cir- 
Cumiiciunt nudas, fimbriatas, rubià 
tinctas Libyssae mulieres. Inde in 
oraculo, ad cap. 155 allato, vers. 5 
Libyes vocantur farropogor, i. e. pel- 
libus caprinis vestiti. Ac praeter Eu- 
stath. I. 1. et Harpocrat. 8. v. Alyis 
[p. 10 M. p. 8 Lips.] huc pertinet 
Diodori locus III, 48: ovre puéoov 
diaitns ovt’ t#08nros petéyovo, 
alia dogaîgs alyav oxsmazovar te 
omuata. Ubi Wesselingius et alia 
attulit testimonia et Hippocrat. De 
morb. sacr. pag. 326 s. pag.8 Dictz., 
qui in not. p. 136 Herodotci loci non 
fuit immemor. Vid. etiam Apoll. 
Rhod. IV, 13. 47 et conf. Wieseler: 
Das Satyrspiel. p.110. De Cyrenai- 
cae incolis Mela scribit I, 8, 26: 
s\primores sagis velantur, vulgus 
bestiarum pecudumque pellibus. ‘ 
— Ad formam perfecti pass. verbi 
poi, rerouuevas, cuius loco Eusta- 
thius ad Ili. V. p. 603 s. p. 459 ex- 
hibet xezot 0 uevas, vid. cap. 195, nbi 
eadem forma, hoc quoque loco non 
sollicitanda, invenitur. Conf. Lo- 
beck, ad Sophocl. Aiac. p. 325 et 


Bredov. p. 345 accurate de his mo- 
nentem. #0ev&éfavo» dicunt esse 
rubiam linctoriam, 8. rubiam tinctorun 
Linn., de qua Dioscor. III, 160. 
Nos vulgo: Fdrberrothe. Ac sane 
affirmat Pacho (Voyage etc. pag. 59 
seq.), rubiam frequenter in his Mar- 
maricae veteris terris reperiri, bene 
memor Herodotei loci. Colligit vero 
ex hoc Herodoti loco Rennel. p. 683 
seq., artem tractandi curia maturius 
in Africa exstitisse, pellesque affert 
arietum rubefactas Israélitarum in 
tabernaculo ap. Exod. XXV,5, ex 
Aegypto probabiliter adductas, in 
quam tamen ipsam e Libya allatas 
statuit Rennel., ubi hodieque illa ars 
tractandi coria maxime dicitur fio- 
rere testibus recentioris aetatis pe- 
regrinatoribus. Itaque in Graeciam 
non aliter atque in Aegyptum talia 
afferri potuerunt e Libya et ad cul- 
tum deorum adhiberi tanquam or- 
namenta. Ad significationem verbi 
uetovvoucgav (sic enim dedi cum 
recentt. edd. pro vulg. pero roua- 
Gav, Bredovinm secutus pag. 163) 
pertinent Nostriloci I, 94. IV, 150. 
V, 69. VIII, 44, e quibus apparet 
hoc verbum adhiberi, ubi de nomine 
mutando sive de alio nomine impo- 
nendo sermo est. 

done d' fuor ye nal 7 0401vyn 
— yevécda.] Pro h ieoîci duo libri 
nl igocai, Eustath. ad Ili. pag. 643, 
36 s. 503 é7. tav leodv. Voces 0%0- 
2vyN, 0%0%vyuòs et 0202tt%s1 pro- 
prie iubilantinm ct in rebus laetis 
tripudiantium feminarum esse ob- 
servat Wesseling. ad Diodor. XVI, 
11, ubi vid. plura. Add. Blomfield. 
Gloss. ad Aeschyli S. c. Th. 254, 


MELPOMENE. IV. 189. 190. 


643 


xaora yag tavtn qoscovrar al Alfvocai, xaì yoécovrar xadois. 
Kai téocegas inmovs cvievyvuva. raga Aifvoav oi "EdANves 


ueuadnxaot. 


Oartovor dì tovs arodvpoxovias ol vouedes190 


xatareo oi EXAnves, xiv Nacapovav. ovro. dè xatnuevovs 
darrovo:, pvuiascovees, Éneav an] TV yuqm», 0x0 uv 
xaticovar, undòè vatios arodavéerai. Oixnuara dè cvurnata 
éÉ avdeolxcov évergme vv negl agoivovs ÉOtÌ, xal taùra zequ- 


Nitzsch. ad Odyss. IIl, 450. p. 222. 
Ac dein latiori sensu hae voces de 
omni illo clamore adhibentur incon- 
cinno 8. ululatu, qui festi celebrandi 
causa in templis edi soleat sive lae- 
tas ob res (ut placet Elmsleio ad 
Euripid. Heraclid. 782) sive tristes. 
Hinc Virgil. Aen. IV, 168 wlulare. 
Hebraeorum ac Phoenicum 33h» 


in templis clamari solitum huc re- 
fert Movers: Die Phoeniz. I. p. 246. 
Plnra Boettiger: Kunstmytholog. p. 
49 et C. Fr. Hermann: Gottesdienstl. 
Alterth. $. 28. not. 17 ed. sec. Ac 
videtur Herodoto ob ,oculos fuisse 
Homeri illud: ai d dA02vyÎ] nacat 
‘Adnvn xeî0as avécyov Ili. VI, 301, 
quod attigit Creuzer. Symbol. III. 
p: 309 ed. tert. alia quoque huc spe- 
ctantia laudans,. 


xaì téoceoue înzmovg cvievyvuvaL 
x. t. Z.] Conf. Eustath. ad Dionys. 
Perieg. 175 et ad Ili. p.707,2 8.591, 
3 et quae ad Herod. IV, 183 at- 
tulimus. Valcken. excitat Sophocl. 
Electr. 704. Steph. Byz.8. v. Baox7, 
alia, quibus add. Voelcker. Iapet. 
p. 220. Cr. confert Matthiae Ani- 
madvss. ad Hymn. Homer. pag. 
157. Coniuncta haec quoque esse 
videntur cum Minervae sacrìi8s, 
quae prima equos domandi eosdem- 
que plaustris iungendi artem (ro 
3jvtogsiv) docuisse fertur indeque 
‘Inzia celebratur; vid. Mueller: 
Kleine Deutsche Schrift. II. p. 161. 
189. Ac praeterea quando oi EX27- 
vEG haec edocti esse dicuntur, sponte 
in mentem veniunt incolae (Graeci) 
urbis Cyrenes, quae a Pindaro prae- 
dicatur sUeguatos (Pyth. IV, 11), 
diméirrog (ib. IX, 5 coll. 218); conf. 


365 QOONTA. VOLOLOL UÈv TOLOUTOLGI OVTOL YRiovrat. 


C. Fr. Hermann, |, |. $.830. not.5 ed. 
secund. 


Cap. CXC. 


ovtor dì xaetnuevovs Lartovor x. 
t. À.] Observavit Eichhoff (Compte 
rendu d. séances et travaux del’Aca- 
dem. IV. p. 264) simile sepulturae 
genus adhuc reperiri apud gentes 
quasdam Africae, quae circa Yar- 
riba et Borgou habitant itemque in 
insulis quibusdam Australiae s. Po- 
lynesiae. — Quod sequitur pvZeo- 
covtes, reperitur eodem modo I, 48, ‘ 
ubi vid. nott. Inde Glossa Herodo- 
tea explicat énitnonoavieg. Verba 
éneav arL7] tyv puzny valent: 
quando animam efflat ; art) cum Bre- 
dovio scripsi pro vulg. anty; vid. 
nott. ad IlI, 72. Mox pro vulg. 
Eveguivav e "Mediceo, Florentino, 
aliis revocandum censui év81Qpué- 
var, quod unum pg esse do- 
cuit Bredov. p. 305 seq. Descendit 
enim a verbo évelow infersero, în- 
tertex0), in quo diphthongum i No- 
ster retinere solet. 

Olunpata dì cvunnuia x. t. 4.) 
i. e. Domus illorum ex asphodelorum 
caulibus compactae sunt inlertextis tun- 
cis, suntque portatiles. Ita Schweigh. 
Fadem tradit Hellanicus ap. Athen. 
XI, 2 8.6. p. 462 B. Add, Mela I, 8,34 
de Cy renaicae nomadibus: — vvut- 
que a pabulo ducta sunt (pecora), ita 
se ac tuguria sua promovent: atque 
ubi dies deficit, ibi noctem agunt."“ 
avdé0.E vulgo dicitur asphodeli cau- 
lis, avBéoruos ipse asphodeli fructus. 
Plura Spanhem. ad Callimach. H. in 
Del. 193 coll. L. Bos. Observv. critt. 
pag. 40 et interprett. ad Theocrit, 1, 


41* 


644 


HERODOTI 


Tò dè noòs Éonéons toù Toitavos rotauod Avoéov Èxov- 
tai agotioes Nin AiBves xal olulas vomitovizs Éxtnodar, toioi 
ovvoua xéerar Magves, oî ta gni dela tv xepalecv xopéovo:, 


52. Glossa Herodotea: avdegixav 
PUY TOÙS xaviovs puoi tv dopo- 
dfl0v* slo. Sì ev&gavoror. In scho- 
liis Theocriteis ab Aderto nuper edi- 
tis (Turici 1843. 8.) legitur haec 
glossa p.3: av&tornee alto cota- 
qUov moofolal, ta auoa. ‘Hoodo- 
ros dì tovs xavdodvs puoi tav 
@opodélwor, ubi conf. nott. p. 57 seq. 


Cap. CXCI. 


Tò Sè mods éonéons] Pro #o0xé- 
mn», quod Aldina habet, retinui 

#onéons, idemque cum Schweigh. et 
Gaisf. reposui infra: 7 dì dò Tov- 
Tov TÒ mos ormone, ubi vulgo é0zé- 
env. Conf. nott. ad cap. 17 et vid. 
supra cap. 170. 171. 172. 175. De 
Ausensibus vid. supra cap. 180. 

olulag vouitovtes fxtnodar] i. e. 
qui in usu habent domus possidere, 8 
qui stabili sede certisque domiciliis 
utuntur; opponuntur enim nomadi- 
bus, quibus tantum olxquare cvu- 
aNnuta et reoLpogNtA (ut cap. 190). 
De verbo vout$e1v cf. cap. 183. 

Magves] Apud Steph. Byz. Ma- 
yves, ot Aons vouaddes* ‘Exataîog 
mEQUnyNOE eli dè xal Ereoor Ma- 
Èves nal freooL Mazues. Unde in 
Herodoto Mafves praefert Casti- 
glioni in scriptione ad cap. 184 ci- 
tata (Iahn. Jalirbb. f. lhilo]. u. Pae- 
dagog. VIII sive IH, 2. p. 279 seq.), 
cum omnes occidentalis orae Liby- 
cae gentes (vulgo vocantur Berbers) 
se ipsas vocent Amzig, Imazig, 8. 
Amazirg, i. e. liberos, dominos (unde 
Mazig apud Omarum Mubammeda- 
norum principem). Ex quo ipso cum 
derivanda sit Graeca vox Mabvss, 
inde ille colligi vult, hoc nomen la- 
tius patere adeoque. commune esse 
omnibus septentrionalis Africae gen- 
tibus, eoque refert Maxas cap. 175, 
Mazxitanos lustini XVIII, 6, Adyr- 
machidas (Herod, IV, 168), i. 
Adrar-Macas, ipsosque Validi 
(ITerod, II, 42. IV, 172), alios. De 
quo alii faciant iudicium. Movers 


(Die Phoeniz. II, 2. p. 393 segg. 403 
seqq.) de his plane eundem in mo- 
dum disserit, gentes, quae Mazici, 
Mazxitani aut Graece Matines, Ma- 
ciues, Matves, Maves appellan- 
tur, ad unam eandemque stirpem 
plures gentes easque liberas (unde 
nomen Amazigh s. Amazirgh, Ma- 
zigh) comprehendentem referens. 
Quo magis opinor alienum, quod in 
Darii inscriptione sepulcrali quì in- 
ter gentes Dario Persarum regi sub- 
ditas commemorantur .Maciyd (modo 
vera sit haec lectio), hos ad Hero- 
doti Meaévas referri vult Oppert 
(Zeitschr. d. deutsch. Morgenl. Ge- 
sellsch. XI. p. 135): qui idem vel 
magis errasse putandus est, quod 
nomen in inscriptione hac prozxime 
sequens Xarkd (ut nimirum legi valt 
Oppert) ad Carthaginem refert, li- 
cet Carthaginienses, quibus bellum 
inferre voluit Cambyses (Herodot. 
III, 17 seqq.), Dario Persisque nun- 
quam obedierint. Propius haud 
scio an huc spectent Meay2Zves cap. 
180. 178. Quae vero hoc loco de 
Maxyibus narrantur, eu Heerenio 
Id.II,1. p.36 prodere videntur gen- 
tem, quae e nomadnm vita modo ad 
certa domicilia et ad agricnlturam 
transierit, idque ipsum e priori vita 
adhuc retinuerit, quod capitis par- 
tem sinistram tondentes rectam 
partem alant minioque tingant cor- 
pora, qualia etiamnum fere in illis 
regionibus apud gentem Tuarik in- 
veniantur, neque omnino ab isto 
nomadum more abhorreant, quo 
gentes singulae varifi capitis ton- 
surà distingnantur. Quae mox He- 
rodotus de regione silvis ferisque 
abundante scribit, ea ad silvas feris 
repletas prope viam, quae ab urbe 
Tunisiana ad Tripolin ducat, refert 
Heeren. Id. II, 1. p. 38, recentiorum 
peregrinatorum afferens testimonia 
Maxyesque subiicit et Zaueces ex- 
tremas fuisse ad meridiem gentes di- 
tionis Carthaginiensium, quos ipsos 
narrationis auctores Noster citat 


MELPOMENE. IV. 191. 


645 


tà È’ tn dpioteg& xsigovoL* TÒ dè odua yolovtai plito. paoì 
dè ovtor sivai rev éx Tootns avdgcv. "H dì yoion aUrtn te xal 
n Aorn tie ABuns N 1008 éontonv moAXdb Enoivdeoteon te 
xal dacvizon éotÌ ts tov vouadav yoons. n pèv yo dy r0ds 
tv no tis Aifuns, tV ol vouades véuovoi, tori tarevi 
te xa) vauuodns vero toù Toiravos morauoù, n dì drò 
TOUTOV TÒ 905 É0TÉ0NS, N Tov apotpgav, dosi te xapra 
xai dagéa xa) Inoddns. xal pag ol 6pies ol vasgueyadees 


xai ol Aéovtes xata tovtovs 


cap. 195. Quibuscum conf. Schlicht- 
horst.1.1. p. 164. — Pro ta ém1de61a 
et te d' Erapuoteoa scripsi ta érl 
dsbià et ta È’ n’ dpLotERdt; conf. 
nott. ad cap. 157. Pro xopocoot, cuius 
loco duo libri xouwor, reposui xo- 
péovo., secutus Dindorfium (Com- 
Pn p. XXX) et Bredov. pag. 
80. 


paol SÌ ovror sivar tòv ix Tooins 
«vdgdv] E Palaestina advenas esse 
dicit Procopius Bell. Vandal. II, 10. 
Attigit rem IRaoul-Rochette: Hist. de 
I’étubl. d. col. Gr. IV. pag. 398, quo 
etiam utitur C. O. Mueller. Orcho- 
men. p. 356 not. monens Maxyes 
non aliter perhiberi Troianos atque 
Antenoridas Cyrenes. Namque Troif 
excisà Antenorem cum Troianorum 
manu ad Libyam appulisse fama fe- 
rebat, de qua conf. Pind. Pyth. V, 
110. Tu conf. etiam Voelcker. Myth. 
Geogr. .I. p. 37 et Sengebusch in 
Homerica dissertat. prior. (Homer. 
Ilias. ed. G. Dindorf. Lips. 1859) p. 
145, qui hanc famam ad Cyrenenses 
refert, Homerì studiusissimos illos 
quidem indeque Homerica ubique 
circumspicientes. Ac plura quoque 
affert Castiglioni l. l. pag. 280 illos 
Hazig 8. Maxyes ex Asia in Africam 
cessisse probaturus. 


fot) tanevij te nalì wapuodns] 
Verissime haec tradi monet Heeren, 
Id. II, 1. p. 49. Nama Tritonidis 
lacu sive amni Syrtique minori re- 
gionem incipere sabulosam ac ste- 
rilem, occasum versus fertilem esse 
terram beneque irriguam, quae ad 
Carthaginiensium ditionem perti- 
nuerit. Quae mox dicitur terra Li- 


to), xa ol éAgpavtés te xal 


byae 8Newwdns, de ea conf. nott. 
ad cap. 181. 

nai yag of 0piss oi vaegueyadess 
— zara tovrovs el00] Serpentes ma- 
ximae vastitatis per Lìibyam reperiri 
iam Aristoteles tradit Hist. Animall. 
VIII, 27. 6. Neque aliter in Libya 
et quidem xate t7v YNoewdn na- 
Zovpévnv yooav serpentes &avpa- 
atovs to te Léyed0g xaì to rA790s 
versari, cum ipsis clephantis pu- 
gnantes, scribit Diodorus III, 9 plura 
de his beluis monstrosae magnitudi- 
nis referens III, 35. 36. 49: de qui- 
bus iisdem quoque testatur Aelia- 
nus N. A. II, 21. VI, 21. XVII, 15. 
Ac pertinet huc etiam Livii narra- 
tio de huiusmodi angue, quam re- 
tulit Valerius Maximus I, 8, 19. 
Quae veterum testimonia attulimus, 
ut vera et cum reliquis antiquitatis 
testimoniis consentanea Iferodotum 
retulisse probaremus. Neque enim 
nunc per septentrionalem Africae 
tractum, qui ad mare mediterra- 
neum usque pertinet, tantae magni- 
tudinis angues reperiri volunt. Conf. 
Lenz: Zoologie d. Griech. u. Roem. 
p. 437. De leonibus per hos Libyae 
tractus etiamnunc frequentibus mo- 
nere vix opus. 

uc oi é28épavtes] Elephantos, qui 
sub Atlantis montis radicibus pa- 
scuntur, commemorat Aclianus N. A. 
VII, 2; elephantos ferre Africam ul- 
tru Syrticas solitudines et in Man- 
retania scribit quoque Plinius Hist. 
Nat. VIII, 11, 11. $. 32, itemque 
Strabo testatur XVII. p. 827, coll. 
Diodor. IlI, 9. 25. Unde a Cartha- 
giniensibus ad usum belli assumptos 
esse elephantos ipsamque Romam 


644 


HERODOTI 


Tò dè mpòs éorntons toù Toiravos rotauov Avotav igov- 
ta. agotjoes Nn Aifves xal oîxias vopitoviss éxtnodai, toici 
ovvopa xéetar Matves, o ra érl dela tov xepalécov xopéovo:, 


52. Glossa Herodotea: av&sgixo» 
vÙv TOÙS xavdovs por tOv aGpo- 
délwv* slo. dì ev&gavoror. In scho- 
liis Theocriteis ab Aderto nuper edi- 
tis (Turici 1843. 8.) legitur haec 
glossa p.3: av&#oines al tv dota- 
gvov reofolal, ta cupa. "Heodo- 
rog dì toùs xaviovs quei tav 
&opodédo», ubi conf. nott. p. 57 sceq. 


Cap. CXCI. 


Tò dè mods fontons] Pro £0xé- 
om) quod Aldina habet, retinui 
oné0ns, idemque cum Schweigh. et 
Gaisf. reposui infra: 7 dì «70 rov- 
tov tò m90g #0néons, ubi vulgo #0xé- 
env. Conf. nott. ad cap. 17 et vid. 
supra cap. 170. 171. 172. 175. De 
Ausensibus vid. supra cap. 180. 
oluiag vopitovtes Exutno®a:] i. e. 
qui in usu habent domus possidere, B. 
qui stabili sede certisque domiciliis 
utuntur; opponuntur enim nomadi- 
bus, quibus tantum olxpuate cvu- 
anuta et re0 ponte (ut cap. 190). 
De verbo vopigetv cf. cap. 183. 
Matves] Apud Steph. Byz. Ma- 
yves, ot Alvns vouades:'Enatatos 
meounynos: slci di nal Ereooi Ma- 
Eves xal FregoL Magues. Unde in 
IHerodoto Mafves praefert Casti- 
glioni in scriptione ad cap. 184 ci- 
tata (Iabn. Jalirbb. f. Philol. u. Pae- 
dagog. VIII sive III, 2. p. 279 seq.), 
cum omnes occidentalis orae Liby- 
cae gentes (vulgo vocantur Berbers) 
se ipsas vocent Amzig, Imazig, 8. 
Amazirg, ì. e. liberos, dominos (ande 
Mazig apud Omarum Muhammeda- 
norum principem). Ex quo ipso cum 
derivanda sit Graeca vox Ma$ves, 
inde ille colligi vult, hoc nomen la- 
tius patere adeoque commune esse 
omnibus septentrionalis Africae gen- 
tibus, eoque refert Maxas cap. 175, 
Mazxitanos lustini XVIII, 6, Adyr- 
machidas (Herod. IV, 168), i. e. 
Adrar-Macas, ipsosque Nasamones 
(Herod, II, 42. IV, 172), alios. De 
quo alii faciant iudicium. Movers 


(Die Phoeniz. II, 2. p. 393 seqq. 403 
seqq.) de his plane eundem in mo- 
dum disserit, gentes, quae Mazici, 
Maccitani aut Graece Matines, Ma- 
cinese, Matves, Matves appellan- 
tur, ad unam eandemque stirpem 
plures gentes easque liberas (unde 
nomen Amazigh s. Amazirgh, Ma- 
zigh) comprehendentem referens. 
Quo magis opinor alienum, quod in 
Darii inscriptione sepulcrali quì in- 
ter gentes Dario Persarum regi sub- 
ditas commemorantur .Maciyà (modo 
vera sit haec lectio), hos ad Hero- 
doti Meévas referri vult Oppert 
(Zeitschr. d. deutsch. Morgenl. Ge- 
sellsch. XI. p. 139); qui idem vel 
magis errasse putandus est, quod 
nomen in inscriptione hac proxime 
sequens Xarkd (ut nimirum legi valt 
Oppert) ad Carthaginem refert, li- 
cet Carthaginienses , quibus bellum 
inferre voluit Cambyses (Herodot. 
III, 17 seqq.), Dario Persisque nun- 
quam obedierint. Propius haud 
scio an huc spectent MagZres cap. 
180. 178. Quae vero hoc loco ile 
Maxyibus narrantur, eu Heerenio 
Id.II, 1. p.36 prodere videntur gen- 
tem, quae e nomadum vita modo ad 
certa domicilia et ad agriculturam 
transierit, idque ipsum e priori vita 
adhuc retinuerit, quod capitis par- 
tem sinistram tondentes rectam 
partem alant minioque tingant cor- 
pora, qualia etiamnum fere in illis 
regionibus apud gentem Tuarik in- 
veniantur, neque omnino ab isto 
nomadum more abhorreant, quo 
gentes singulae varif capitis ton- 
surà distingnantur. Quae mox He- 
rodotus de regione silvis fcrisque 
abundante scribit, ca ad silvas feris 
repletas prope viam, quae ab urbe 
Tunisiana ad Tripolin ducat, refert 
IIeeren. 1d. II, 1. p. 38, recentiorum 
peregrinatorum afferens testimonia 
Maxyesque subiicit et Zaueces ex- 
tremas fuisse ad meridiem gentes di- 
tionis Carthaginiensium, quos ips08 
narrationis auctores Noster citat 


MELPOMENE. IV. 191. 


645 


tà d En aguotE0A xstoovoL* TÒ dè cdua yolovta: pulito. paci 
SÌ ovror eivai ov x Tooins avdgav. "H dì xojon abtm te xal 
n Aouren tie ABvns n 190s fongonu rmoAAd Eyoiodeotion te 
xal dacviÉon Éoti tig tav vouedav yoons. N uèv pae d) odg 
tv no tie Aifvns, tv oÎî vopades véuovar, éctì ranemvi 
te xal wauuodns uéygi toÙ Toiravos morauoù, 7 dè arò 
TOUTOV TÒ m90S é0mé0ns, 7 tov agorfoav, dosvi te xegra 
ai dacta xal Enovdns. xaì pag oi 0qies ol vregueyatees 
xa ol Afovres xata tovtovs eloì, xal ol èAépavrés te xal 


cap. 195. Quibuscum conf. Scllicht- 
horst. 1.1. p. 164. — Pro ta éridséia 
et te d' érapuoteod scripsi ta él 
delta et ta d' Ex” doLotERd; conf. 
nott. ad cap. 157. Pro xopowor, cuius 
loco duo libri xouòor, reposui x0- 
péovo:, secutus Dindorfium (Com- 
DISSE p. XXX) et Bredov. pag. 
86. 


paoì dì ovroi elvai tv Ex Tooins 
«vdgov] E Palaestina advenas esse 
dicit Procopius Bell. Vandal. II, 10. 
Attigit rem Itaoul-Rochette: Hist. de 
l’etubl. d. col. Gr. IV. pag. 398, quo 
etiam utitur C. O. Mueller. Orcho- 
men. p. 356 not. monens Maxyes 
non aliter perhiberi Troianos atque 
Autenoridas Cyrenes. Namque Troif 
excisà Antenorem cum Troianorum 
manu ad Libyam appulisse fama fe- 
rebat, de qua conf. Pind. Pyth. V, 
110. Tu conf. etiam Voelcker. Myth. 
Geogr. .I. p. 37 et Sengebusch in 
Homerica dissertat. prior. (Homer. 
Ilias. ed. G. Dindorf. Lips. 1855) p. 
145, qui hanc famam ad Cyrenenses 
refert, Homeri studiusissimos illos 
quidem indeque Homerica ubique 
circumspicientes. Ac plura quoque 
affert Castiglioni l. I. pag. 280 illos 
Maziy 8. Maxyes ex Asia in Africam 
cessisse probaturus. 


forlì taneuvij te nal wauuodns] 
Verissime haec tradi monet Heeren, 
Id. II, 1. p.49. Nama Tritonidis 
lacu sive amni Syrtique minori re- 
gionem incipere sabulosam ac stc- 
rilem, occasum versus fertilem esse 
terram beneque irriguam, quae ad 
Carthaginiensium ditionem perti- 
nuerit. Quae mox dicitur terra Li- 


byae &7010dns, de ea conf. nott. 
ad cap. 181. 

vai ydo of Opiss 0î vmegueydd88s 
— ara tovtovs eL00] Serpentes ma- 
ximae vastitatis per Libyam reperiri 
iam Aristoteles tradit Hist. Animall. 
VIII, 27, 6. Neque aliter in Libya 
ot quidem xare t]v Wneiwdg xa- 
Zovuévnv yooav serpentes davpa- 
otovs to te uéyedos nal tò rAnDos 
versari, cum ipsis clephantis pu- 
gnantes, scribit Diodorus III, 9 plura 
de his beluis monstrosae magnitudi- 
nis referens III, 35. 36. 49: de qui- 
bus iisdem quoque testatur Aelia- 
nus N. A. II, 21. VI, 21. XVII, 15. 
Ac pertinet huc etiam Livii narra- 
tio de huiusmodi angue, quam re- 
tulit Valerius Maximus I, 8, 19. 
Quae veterum testimonia attulimus, 
ut vera et cum reliquis antiquitatis 
testimoniis consentanea Herodotum 
retulisse probaremus. Neque enim 
nunc per septentrionalem Africae 
tractum, qui ad mare mediterra- 
neum usque pertinet, tantae magni- 
tudinis angues reperiri volunt. Conf. 
Lenz: Zoologie d. Griech. u. Roem. 
p. 437. De leonibus per hos Libyae 
tractus etiamnunc frequentibus mo- 
nere vix opus. 

xa of élépavteg] Elephantos, qui 
sub Atlantis montis radicibus pa- 
scuntur, commemorat Aclianus N. A. 
VII, 2; elephantos ferre Africam ul- 
tru Syrticas solitudines et in Man- 
retania scribit quoque Plinius Hist. 
Nat. VIII, ll, 11. $. 32, itemque 
Strabo testatur XVII. p. 827, coll. 
Diodor. IlI, 9. 25. Unde a Cartha- 
giniensibus ad usum belli assumptos 
esse elephantos ipsamque Romam 


646 


HERODOTI 


” , , » ù , (N 
aouto., xal aonides te xal OvoL ol ta xéosa Eyovtes, xal 


adductos nemo neacit: etenim, teste 
Seneca De brevitate vit. cap. 13, 
primus Curius Dentatus in triumpho 
duxit elephantos, atque postea Me- 
tellus victis in Sicilia Poenis trium- 
phans unus omnium Romanorum 
ante currum centum el viginti capti- 
vos elephantos duxisse fertur. Unde 
satis patet, antiquitus in illis Li- 
byae tractibus admodum frequentes 
fuisse eleplantos, qui nostra aetate 
haud quaquam reperiuntur. Caete- 
rum utitur hoc lHerodoti loco Schle- 
gel. (Ind. Biblioth. I, 2. pag. 145 
seq.), cum apud Herodotum prima 
inter Graecos scriptores fiat huius 
animalis mentio, quod ab ipso patre 
historiae visum esse negat Schlegel., 
hoc quoque adiiciens, in his Africae 
regionibus, quae ad regna Fezz et 
Marocco pertineant, nunc nullos 
prorsus reperiri elephantos; quos 
postea sane crebrius illic memora- 
tos, dein exstinctos fuisse in regio- 
nibus a septentrione desertorum si- 
tis idem ponit. Cuius observationi-. 
bus, monente Cr., ex parte refraga- 
tur A. Benary in: Jahrbb. f, wis- 
sensch, Krit. Berolin. 1831. p. 762 
seqq. Elephanti imaginem in ope- 
ribus sculptis Philensibus offendit 
Parthey, cuius vid. observatt. in 
Commentat. de Philis insula pag. 38. 
Nunc quidem teste Pelissier: De- 
script. de la RRegence de Tunis (Ex- 
ploration scientif. de l’Alger. XVI) 
p. 450 in regionibus Africae septen- 
trionalibus nulli inveniuntur ele- 
phanti, de quibus nuper admodum 
scripsisse dicitur Const. Scharff in 
dissertatione ,,De natura et usu ele- 
phantorum Africanorum apud vete- 
res‘ Vimar. 1855; ipsum libellum 
nondum videre contigit. 

outro] In Africa ursum non gigni 
tradit Plin. IT. N. VIII (54), 38 fin., 
quamquam pellem Libystidos ursae 
memorat Virgil. Aen. V, 37, quam 
leoninaminterpretatur Lipsius Electt. 
II, 4. Disputat hac de re Salmas. al 
Solin. p. 220 coll. G. I. Vossio De 
Idol. p. 52. Wesselingius Shawii te- 
stimonio ursum inter Africae ani- 
malia commemorantis Herodotea 


stabilire studet; quae etiam Cuvieri 
est sententia paucis indicata ad Pli- 
nii locum. Quem equidem consului, 
is mihi rescripsit Leuckart, vir hba- 
rum rerum peritissimus: ursum (in- 
telligitur autem ursus arcios Linn.) 
sane in terra Barbarey commemorari 
a Shawio, a Prospero Alpino in Ae- 
gypto [conf. nott. ad Herod. II, 67’, 
a Dappero in regno Kongu (cf. Zim- 
mermann: Geograph. Gesch. des 
Menschen u. der vierf. Th. I. p. 213 
ed. Lips. 1778, 8.); sed addit idem 
Leuckart., qui recentiori aetate per 
Africam septentrionalem sint pere- 
grinati, eos huudquaquam ursi men- 
tionem facere, ut sane dubium ad- 
huc sit, utrum omnino haec bestia 
per Africam reperiatur. At vero Eh- 
renberg, teste Idelero in: Ephemerid. 
litt. Berolinenss. 1834. nr. 55, ursos 
in vetere Mauretania atque Numidia 
adhuc inveniri affirmat. 

xal corideg] Serpentum est genus 
frequens per Libyam (cf. Aristot. H. 
A. VIII, 29 8. 28 Schneid.) atque 
Aegyptum, quorum morsus insana- 
bilis videbatur veteribus. Plurima 
suppeditabit Bochart in Hieroz. Il. 
lib. III. cap. 5, pag. 381, unde in- 
telligitur, summo iure hos serpentes 
timendas inter feras ab Herodoto 
recenseri. Add. Caovier. ad Plin. 
H. N. VIII (35), 23, nihil dubii esse 
monens, quin Aegvptiaca aspis ve- 
terum sit species viperae sive najae, 
quae in Aegypto vocetur kajé, s. 
coluber hajé Tiinn. 

uaÌ Ovor ol ta négea Fyorrss] Ad 
formam xégea conf. cap. 183. Oppo- 
nuntur cap. 192 asini, quibus nulla 
cornua. Illos cum monocerote haud 
raro contenderunt, de quo vid. ad 
Ctesiam pag. 329 seqq. notata, iam 
aliis augenda, si attineret. At hoc 
Herodoti loco equidem cogitari ma- 
lim de orygis 8. antilopae genere 
quodam, quale per Africam reperi- 
tur uno cornu in fronte instructum. 
Cf. Cuvier. ad Plin. H. N. VIII. p. 
4383 seq. et quae de hoc animali co- 
piose exposuit Lichtenstein. (Ab- 
handll. d. Berlin. Acad. d. Wissensch. 
v.Jahr I1824—1826) p. 195 seqq. coll. 


MELPOMENE. IV. 191. 192. 


647 


oi «vvoxéparoi, xal ol axégpadoi ol 8v toto otndEGL toÙs dpdaA- 
uovs Eyovtes, 0s dn Aepovtai ye vrrò ArBvcov, xaloleyoror &vdpes 
xal puvaînes aporai, xaù Ala rAnd EL rodAa Inola axatavevora. 


Kata tovs vouedas dé tori tovrav ovdiv, dii’ @Aia torede‘192 


p. 201 seqq. Add. Boettiger. Amal- 
thea III. p. 189 seqq. et Morgenblatt 
1827. nr. 142 seq. p. 566 seqq. €05 
seq. 


xi oî uvvoxépalor] De his conf. 
Diodor.III, 34. Plin. H. N. VIII (80), 
04, ubi monet Cuvier. pag. 406 eo0s- 
dem esse, quibus adhuc cyrocepha- 
lorwun nomen. In tractibus Indiae 
invenit cynocephalos Aelian. N. A. 
IV, 46 coll. VI, 10 et X, 30. At of 
cx ‘89 eiot fabulosum bestiarum 
genus, ut ipsi videtur patri histo- 
riae haec adiicienti: ds dn ZÉyovrar 
3°, ad quam formulam conferri vo- 
Toma notata ad cap. 173. Hoc cer- 
tum, Herodotum hîc de /erarum ge- 
nere quodam loqui, haudquaquam 
de hominibus, quales alii veterum 
finxerint. De quo vid. ad Ctesiae 
fragmm. Ind. 20. pag. 320; eoque 
etiam pertinebunt Plinii verba H. N. 
V,8. $. 46: ,,Blemmyis traduntur 
capita abesse ore et oculis pectori 
adfixis.‘ 


snai oî &youor dvdoes xal yvvai- 
xec &youa.] Haec verba hoc loco, 
quo de besti's tantum sermo est, 
neque de hominibus, interposita eo 
magis offendunt, quod continuo se- 
quuntur verba: xal ila nindei 
n0%Xa &neta, vel si vocem dla 
eo sensu (omnrino, in universum) acci- 
pias, quo haud raro hoc adiectivum 
adbiberi docuerunt Heindorf. ad 
Platon. Phaed. pag. 234, Ast. ad Pla- 
ton. Phaedr. p. 741 coll. Boissonad. 
ad Philostrat. Heroicc. pag. vil et 
Herodot. II, 81. Itaque suspicio 
mihi oborta est, interpolatoris haec 
esse verba, ad marginem olim ad- 
scripta ac postea ipsis Herodoti ver- 
bis illata: quae sana si sunt, de quo 
vehementer dubito, licet ab omni- 
bus libris scriptis retineantur, nihil 
aliud indicare poterunt, nisi homi- 
nes, et viros et mulieres, in his 
Africae regionibus viventes aeque 
feros esse habendos atque bestias; 


nam simias quasdam his verbis de- 
clarari ut putem, adduci nequeo. 

duatawevota] Ita Mediceus, Flo- 
rentinus, alii. Duo Parisini codd. 
axatavpavora, quod idem in duobus 
codd. (Parisinis) exstare testatur 
Montfnucon.(Palacogr. Gr. pag. 243. 
Mem. de l’Acad. d. Inscr. XII. pag. 
171) interpretan8s: /eras intractabiles. 
Dorvillio ad Charit. p. 316 ed. Lips. 
placuerat svnatawpevora (de quibus 
facile quis multa mentiatur, confabule- 
tur), Reizio cum Borheck. et Schae- 
fero: xarawevota (fictas, ementitas 
feras). Quod idem coniecisse G. Koe- 
nium dicit Valcken. a Cr. laudatus 
in Diatrib. Eurip. pag. 231. Unde, 
accentu mutato, dederunt xatapev- 
ore Dindorf., Bekker. et Lbardy. 
Nos cum reliquis edd. retinuimus 
cuatayevota, ferasque intelligimus 
nullo mendacio, fictas, a Libycis 
scil., vò Aifvor, quod ex antece- 
dentibus (ds dn) Aéyovtai ye varò At- 
Bvov)bue quoquereferas licet. Apud 
Iamblichum in Protrept. pag. 137 
monente Wesseling. ddiewpevora dn- 
glia eodem sensu. Ad locutionem 
minds molla conf. III, 45. I, 51 
peyddei peycd0vs et VII, 117 vdoa 
peyadei péyrotov. 


Cap. CXCII. 


Kata tovs vouadas dé Foti tov- 
twv x. t. A.) Pro rovtéov cum Gaisf. 
et Matth. edidi rovrov. vyagyo: 
8. pygargi, qui una cum damis et 
strepsicerote commemorantur Plinio 
H. N. VIII (79), 54, videntur esse 
bestiae albis natibus praeditae cer- 
vino e genere vel potius, quae est 
Cuvieri sententia (ad Plin. 1. l. pag. 
405, ubi vertit: /esses blanches), ex 
antiloparum genere. De antilope da- 
ma, quae vocatur, cogitarat Lich- 
tenstein. l.]. pag. 230 hoc subiiciens, 
minime pygargum referri posse ad 
eam bestiam, quae in Africa meri- 
dionali tantum reperiatur et a nobis 


648 


HERODOTI 


xUPugyoL, sai dopxades, xal BovBakies, xai OvoL, oUx 0Î 
tà negsa Eyovtes, aARù CAloL &rcotor (00 peo Òn nivovoi), 
xa) 0Qves, TOv tà xégea toîoi poiviti ol mNYEES ToLevviaL ZII 


vocetur Z/essbock. Aristoteles H 
A. VI, 6. p. 864 C. IX, 32. p. 937 D. 
inter aves rapaces memorat pygar- 
gum. At apud Herodotum cogitan- 
dum de quadrupede. 

doguades] Revocavi doguades, 
quod monente Schweighaeusero du- 
dum revocandum censuit Schulz in 
Diss. de Herodoti vita et dialect. 
Herodoti bellis Persic. praemissa 
pag. 19, quodque idem exbibent 
omnes libri scripti VII, 69 (xé0as 
doouades). IToc loco plerique libri 
et scripti et editi foexedes, uno li- 
bro cxcepto, qui exhibet doguades, 
et Sancrofti libro, in quo legitur 
dopness: los sequi malui, quod for- 
mam éogx&s grammaticis potius de- 
berì existimem quam ipsi Herodoto 
. (conf. nott. ad cap. 131), quem utro- 
que loco forma $ogxes usum esse 
credere mavult Dindorf, in Commen- 
tat. de dialect. Herodot. p. V. De 
ipsa forma fogx&s conferri potest 
Hesych. I. p. 1586 ibique Albert. — 
Ad argumentum loci consul. Strab. 
XVII. p.827, qui idem in terra Mau- 
retania mentionem facit tòv dopxa- 
dov xal BovPaZwor. Dorcadem Liby- 
cam, quam descripsit Aclian. H. A. 
XIV, 14, recentiorum esse «ntilopen 
dorcadem, monct Cuvier. ad Plin. 
H.N.VIII (83), 58. p. 167 seq. Hanc 
vero dorcadem inter varia antilo- 
parum genera adhuc frequentissi- 
mam reperiri per septentrionalem 
Africam testatur Buvry 1. mox 1. 
pag. 308. 

BovBales] Dicitur fovfalos et 
Bovfc2:6, de qua bestia omnes ve- 
terum locos collegit Bochart. Hie- 
roz. III, 22. p. 910 seqq. ad capra- 
rum silvestrium genus referens be- 
stiam, male olim a quibusdam boum 
gencri adscriptam. Est vero, mo- 
nente Cuvier. ad Plin, HI. N. VIII, 
15. p. 414, Antilope bubalis Linn, 
Miot Gallicc reddidit: 2x//les, de bo- 
re dbubalo cogitans, qui frequens per 
Africam inveniatur: nisi potius in- 
telligatur antilope dubalus (la vache 


de la barbarie), quam bestiam per 
Africae septentrionalis tractus repe- 
riri addit. — De capris Libycis fe- 
ris retulit Aelian. H. A. XIV, 16. 

cmoror) i. e. qui nihil potus sumuni, 
nunquam bibunt, ut in Sophocl. Ai. 
324(317 Herm. J Supra cap.81 vie 
Crotov vi passiva, — Asinos coruu 
instructos attigerat Noster capite 
antecedenti. Asinos cursu celerri- 
mos in Mauretania describit Aelia- 
nus N. A. XIV, 10. 

xaì 00veg] Boves feras hîc intelli- 
gi putat Miot, Gallus interpres eu- 
demque etiam ‘inclinare videtur Doe- 
derlein (Homer. Glossar. II. p. 339), 
qui ob ipsam vocem 0evs, quae cum 
verbo 0Qvecda: conveniat, hoc loco 
de bestia, quae tauro similis sit, co- 
gitari vult redditque ein briillender 
Biiffel. Schweighaeusero videntur 
ooves haud differre ub iis, quibus 
vulgo nomen 09vyes, quod ipsun b.l. 
repositum voluerat Gesner. De qua- 
drup. I. p.871, probante Italo in- 
terprete. Et sane vix dubium, mo- 
nente Leuckarto, hîc orygen Plinii 
atque Aristotelis intelligi, quae est 
recentiorum Antilope Leucoryx. Ne- 
que alia est sententia Cuvierii (Re- 
cherches sur les ossements fossils I. 
p. XLI ed. secund.), qui h.1. id ani- 
mal indicari putat, cui nomen anti- 
lope ory®. De antilope lîc agi arbi- 
tratus quoque erat Zotèga De obe- 
lisce. p. 168 not. Plura Lichtenstein 
1. 1. p. 200 seq. 2. Veterum de oryge 
locos exhibet Bochart. 1.1. III, 22. 
p. 916 seqq. Tu vid. potissimum 
Aelian. N. A. VII, 8 ibique Iacobs 
et X, 28. — Antiloparum vero e cor- 
nibus tibias paratas fuisse non est 
quod moneam post Boettigeri dispu- 
tat. in Amalthea IIT. pag. 192 seqq. 
ct Lichtenstein. ibid. p. 197 seq. 

TOY TA nÉosa TOÙGI puivibi oi xn- 
yeEs moeUrtat] Pro tor xata xégea 
dudum melius restituerat Gesner. ]. 
I. p. 770 t@v te xéosa, sic inter- 
pretans: e quorum cornibus cwubiti 
fiunt instrumentis musicis, quae phoe- 


MELPOMENE. IV. 192. 


649 


(uevados dè tO dnolov tovto xatà Bovv doti), na) facodpia, 


nices vocant. Etenim vocula xat& 
abest a Medicco, Florentino, aliis, 
qui xég9a mendose exhibent pro xé- 
0a, quae una cst genuina apud No- 
strum, forma, ut iam monuimus ad 
cap. 183, quaeque etiam invenitur în 
Sancrofti libro aliisque, qui xare 
habent additam praepositionem, ex 
interpretamente opinor ortam aut e 
margine invectam: quamquam vel 
abiecta hac praepositione vix sanus 
videtur locus aut perfectus, in quo 
certe, si Gesneri interpretationem 
sequaris, positum exspectabas éx 
toy xegéov (ut II, 132) vel simile 
quid, quod melius congruat cum 
verbo mocevviai. Vulgatam si reti- 
neas, malim sic interpretari: quo- 
rum ad cornua quod attinct, citharis 
(inde) conficiuntur cubiti. Lbardy in- 
terpretatur: ,,deren Horner zu Grif- 
fen [fiir die Kitharen] verarbdeitet wer- 
den‘, haud offensus plurali numero 
(mosvviai), qui excipit tod xéoea, 
quod pro subiecto haberi vult, ‘cum 
verbum adstruatur nomini adposito 
mnyses. Quae ratio num ferri pos- 
sit, vehementer dubito respiciens, 
alia ut taceam, ad ea, quee de plu- 
rali numero nomen neutrius generis 
excipiente disseruit Bredov. p. 339; 
neque enim huc referri poterunt lo- 
ci, ut I, 93 7 reosodos — sÉ0Ì ota- 
dior #È et quae sunt huius generis, 
ut idem edocuit. Quod vulgo ma- 
iuscula litera initiali scriptum erat 
Dotviéi, mutavi cum recentt. edd. 
° > o 

in potvigi, cum de Phoenicum gen- 
te hîc minime agatur, sed de instru- 
mento musico haud scio an a Phoe- 
nicibus invento et inde ad Graecos 
traducto. Hinc citharas intellexe- 
runt Salmas. ad Solin. p. 157, Bo- 
chart. 1. 1. p. 9-16 itemque Larcher. 
Et sane inter instrumenta musica 
Athenaeus (XIV, 9 [10] pag. 637 B. 
coll. Ephori fragmm. pag. 261 seq ) 
refert phoenices sic dictas, quod a 
Phoenicibns inventae dicerentur, 
vel secundum Semum, quia cornua e 
phoenice Deliaca fabricata erant. 
Atque apud eundem Athenaeum IV. 
p.175 D. sambucae species quaedam 
commemoratur, quae vocata fuerit 


Aveogoîrib. Conf. Volckmann. in 
Diss. de organis s. instrumentis 
vett. musicc. (Epimetrum ad Plu- 
tarch. De music.) p.160. Ac wyz8s1s 
idem valent in cithara atque dyxdò- 
ves, teste Hesych. II. p. 958: XKc- 
dagas dì mizvs: dyucov. Conf. 
Volekmann. 1. l. pag. 155. ,,77yvs 
autem (sunt verba Schweigh. ad 
Athen. 1. 1. Animadverss. T. VII. p. 
475), quem $vy0v Homerus Ili. IX, 
187 dixit, vocatur ea pars instru- 
mentorum tidibus tensorum (t7)s xi- 
&a0xs et omnino tor u.degodinody 
0gyavav), in qua fyxervrot vel év(- 
evtai oi x0Xlafor vel ol xodiores, id 
est of raccalo:, wy ébantoviar al 
x00daì, ea para, cui inseruntur cla- 
viculae sive verticilli, e quibus apta- 
tae sunt chordac. Sic t0v Qyxora 
vel tòv x7jzvv et toùs xolleBovs 
cum brevibus ad Iliadem scholis ex- 
ponunt Etymologus p. 412 1. 12 et 
Hesychius voce Zvye [T. 1. p. 
1587]. Sua subiiciuntur verba: 
piyados dè t0 Ynelov todro nare 
Boùv éatl rectissime dici de animali, 
quod statur& corporisque mole cer- 
vum 8. bovem aequet, satis docent, 
quae Bochart. I. 1. pag. 948 et Lich- 
tenstein I. l. attulerunt. — De usu 
praepositionis xata cf. nott. ad 
cap. 23. 

Buocagia] Teste Hesychio I. p. 
702, Suidà I. p. 419 atque Etymol. 
p.190 extr. faccaglis est eionné et 
Baccagia sunt aZoréxia, i. e. vul- 
pes, vulpeculae ; quod idem vocabu- 
Inm adhbuc in Coptica lingua cxstare 
monuit Ignat. Ross. Etymol. Acg. 
p. 35. Ad Punicam stirpem G. Muys 
(Griechenland u. d. Orient.) nr. 46. 
p. 26 seq. vocem refert. Inde, ut 
hoc adiiciam, ipse Bacchus Baocca- 
ovs, i. e. vulpina pelle sive stola 
vulpinam pellem referente indutus, 
qualem hîc quoque Bacchi sacerdo- 
tes per Asiam minorem potissimum 
gestare solebant, faccegav sive 
Baccagida vulgo dictam, unde He- 
sychius et Grammat. in Bekker. 
Anecdd. p. 222 facodpas interpre- 
tatur yirovas diovvoranovs rmomi- 
20vs, 0Vs époeovy al Oeguiar Ban- 


650 


HERODOTI 


xaì darvai, xa) Votoiyes, xa. xgiol ayoioi, xaì dlxtveS, xal das, 
xaì rav8noes, xai Bogves, xal xooxo0deLdOL 000v TE toLaNYEES 
geouatos, to Cavonoi Éupegéotator, xal otoovdOÌ xataparoi, 


ge; quin ipsae mulieres, tali, opi- 


nor, veste indutae ac sacra Bacchica . 


celebrantes dicuntur faccaga., de 
quibus post Creuzer. Symbol. IV. p. 
102 seqq. et 107 conf. Schoen. Com- 
ment. de personn. in Euripid. Bacch. 
p. 147. At negat Sonnini vu/pes per 
Africam inveniri; cuì et Herodoti 
atque Prosp. Alpini testimonium op- 
ponit Larcherus. Et sane reperiri 
per Africam septentrionalem vulpes 
monet Leuckart., quem congului, 
sed diversas a nostra cani vulpe 
Linn. et nunc'accuratius cognitas 
studiis Kretzschmari ac Rueppellii. 
E quibus huc potissimum referam 
Canem Zerdam, quae in Africue se- 
ptentrionalis reperitur desertis, au- 
ribus longioribus insignem et accu- 
ratissime descriptam ab eodem Leu- 
ckarto (vid. OkeniiIsis 1825 II. pag. 
211 seqq. 1828 III. IV. p. 206 seqq.), 
qui quam similis esset vulpi haec be- 
stia, primus commonstravit. Canem 
vulpem, in nonnullis diversam a vul- 
gari vulpe, adhuc per saxosos Afri- 
cae borealis tractus reperiri obser- 
vavit Buvry, qui ipse in his terris 
diutius commoratus est; vid. Zeit- 
schrift f. allgem. Erdk. N. F. II, 4. 
pag. 307. 

nol verve] De Ayacna vid. Plin. 
H. N. VIII (14), 30 ibique Cuvier. 
Plura Bochart. 1.1. P. II. lib, MII. 
cap. 7. pag. 395 seqq. P. I. lib, III. 
cap. 11. pag. 829 seqq. 

vororges] Conf. Plin. IH. N. VIII 
(53), 39. Intelligitur, monente Leu- 
ckarto, //ystria cristata Linn. (das 
Haubenstachelschmein), quae per om- 
nem Africam septentrionalem repe- 
ritur frequens aliisque etiam Afri- 
cae in partibus versatur, quamque 
ex Africa ipsa ad Europae terras 
meridionales transvectam fuisse cre- 
das licet. Adhuc hanc bestiam fre- 
quenter in his Africae plagis repe- 
riri eiusque carnem ab Arabibus 
valde aestimari scribit Buvry ll. 
pag. 308. Frequens quoque per se- 
ptentrionalem Africac oram in Alge- 


rica ditione reperitur Erinaceus Ex- 
ropaeus (nos: gel), teste Roset: 
Voyage dans la regence d’Alger. 
1833. I. p. 252. In seqq. dixtves et 
Boves qui sint, equidem ignoro, 
cum nulla alibi fiat harum bestiarum 
mentio. 7hoes, de quibus Plin. H. 
N. VIII (52) 34, alii a Bocharto ex- 
citati in Hieroz. III, 12. p. 842 seq., 
sunt chacali 8. lupi cervarii (canis 
aureus Linn.). Tu conf. II, 67 tin. 
Italus interpres citat Millin Diss. 
sur le Thoe in Journ. d. Phys. Dec. 
1787 nr. 5. — aav®ness, qui mo- 
nente Cuviero ad Plin. H. N. VIII 
(23), 17. p. 419 distingui debent a 
pantheris, nostri erunt pardi (Pan- 
ther 8. Leopard). Accurate de his 
nune monuisse video A. F. Wieg- 
mann. in Oken. Isis 1831. 3. p. 287 
seqq., quo docente x@v870, quia 
Graecis scriptoribus ante Aristote- 
lem commemoratur et a quo distin- 
gui debet ragdaZes, probabiliter est 
Felis Uncia Gmel. xragdalts, quod 
animal seriores potissimum memo- 
rant, a Latinis vulgo redditur pan- 
thera, quo eodem vocabulo Plinius, 
minus sanequam accurate, alterumn 
quoque animal significat. E feris 
bestiis frequentissime per hus Afri- 
cae partes inveniri scribit Buvry |. 
1. p. 307 canem aureum, hyaenam stri- 
atam ac mustelam vulgarem, itemque 
canem vulpem; praeterea /eonem et 
leopardum, quem vocamus, invenit, 
multosque etiam lepores. 

nai xoox0derlor 060v TE tTOUAN- 
x5€s ge00aî0:]) Crocodilos in Maure- 
taniae fluviis commemorat Strabo 
XVII. p. 826, in fluvio Senegal, ut 
putant, Hanno Peripl. 8.10. Et xeo- 
noderdot geouaîor, qui aeque atque 
oi cavgot apibus insidiantur, inveni- 
untur apud Aelian. N. A. I, 58 coll. 
XVI, 6. Apud Herodotum de /acerta 
stellione Linn. cogitari nequit. In- 
telligitur enim, ut me edocuit Leu- 
ckartus, Zacerta Dracaena Linn. 
(Tupinambis niloticus Dau., Vara- 
nus Dracaena Merr., Monitor du 


MELPOMENE. IV. 192. 


651 


xai Opues CuixooÌ, xé0as Èv Exaotos Egovtes. taùta te di) avtodi 
Eoti Inola, nal tameo tm UAAN, TANV Édapov te xal vos aygiov* 


Elagpos dt xal Us ayoios év AlBun naurav ovx Èot. 


e 9 na 
pévea tota avtodi éoti 


Nil ou Quaran Cuvier.) vel Tupinam- 
bis griseus Dau. (Varanus Scincus 
Merr., Monitor terrestre d’ Egypte 
Cuv.); dicitur quoque varanus are- 
narius vel terrestris (Varan du dé- 
sert) atque adhuc reperitur in ditio- 
ne Algerica: descripsit Guichenot 
in: Histoire nat. des reptiles et des 
poissons de l’Algérie (Exploration 
scientifigue de l’Algérie. Zoologie 
V) pag. 6 seq. Add. Buvry 1.1. p. 
311. Scribit de hac bestia per Ae- 
gyptum frequenti Prosper Alpin. 
Rerr. Aegyptt. libr. IV. p. 217 
(Lugd. Bat. 1735, 4.) sic: ,,Auimal 
lacertarum terrestre crocodilo simi- 
le.‘ Tu vid. quoque Cuvier. ad Plin. 
H. N. VIII, 37. p. 412 et conf. Bo- 
chart. Hieroz. III, 1. p. 1060 seqq. 
et Herod. II, 69. Cr. citarat Colo- 
mesii Opera cd. I. A. Fabricii p.831. 
832 ibique laud. Salmas. ad Solin. 
aag. 873. Ad t7or cavenoi conf. 
nott. ad cap. 183 et ad orpovdol xa- 
tayaioi nott. ad. cap. 175. — Serpen- 
tes cerastas invenimus supra II, 74. 

anso ti din}. Sic vulgo, legeba- 
tur. Duo Parisini @4Za t7 c447, bi 
monente Schweigh. oportuit 20 
@ng0 t] «Ain; unde potius refingen- 
dum, auctore Struvio I. p. 12. 13 
(Opusce. II. p. 271) xal Tono tr 
&1in aut xal teXla taneo tI C4in. 
Equidem cum Dindorfio et Dietschio 
inde recepi alterum: xal taneo (4/1 
23. Ad usum locutionis 17) €247 
conf. III, 61 ibiqne nott. 

flapos dè nol ds dyouos év ABvn 
naunav on Fori] Idem tradit Ari- 
stotel. H. A. VIII, 28. p. 919 B. et 
ad cervos quod attinet Plinins H.N. 
VIII (51), 33. 8.120, alii. ,,Herodoti 


aevo, scribit Wessel., cervi et apri 


Libyae si defuerint, dicendum erit 
aliunde in regionem devenisse: nam 
conspici istic et venatu intercipi do- 
cuit Gataker. Miscell. II, 8 et Shaw. 
Itiner. I. p. 323.‘ Quin in picturis, 
quas exhibent Cyrenaica hypogaea, 
conspicitur cervus, teste Pacho 


uvoav dè 


oî uèv dirodes xadéovrai, ol dé 


(Voyage etc. p.206 seq.), qui a Grae- 
cis in Cyrenaicam adductum existi- 
mat cervum, Dianae a Cyrenaeis 
maxime cultae consecratum. In Ar- 
sinoés numo item conspicitur cer- 
vus, teste Eckhel. D. N. IV. p. 127. 
Ac sane, ut monet Leuckartus, Boss- 
mann. et Labat in terra Guinea re- 
periri cervos asserunt, quos in ter- 
ra Barbarei esse dixit Shaw, et in 
Abyssinia Ludolph. teste Zimmer- 
mann. Geograph. Gesch. etc. I. p. 
232 et 233. Intelligitur procul du- 
bio Cervus Dama Linn. frequens in 
Abyssinia. Ac defectum cervorum 
multis antiloparum speciebus satis 
compensari idem observat; quo eo- 
dem observante sus per Europam 
frequens (Sus Scrofa Linn.) vix qui- 
dem fera reperitur per Africam, ubi 
aliae quaedam exstare dicuntur spe- 
cies, e quibus PhRacochoerus Fr. Cuv. 
(,,Warzenschwein‘‘); Phac. (sus) 
Aethiopicus et Phac. (sus) Africanns, 
frequens in regione Kordofan et 
Abyssinia orientali, ubi invenit 
Rueppel. (Atlas II tab. 25. p. 61 f.). 
Cf. Fr. Cuv. Mémoir. du Mus. Tom. 
VIII. Eo igitur, credo, erit refe- 
rendum, quod Pacho (Voyage en 
Marmar. etc. p. 244) asserit, suem 
feram per omnem Libyae septentrio- 
nalis partem sabulosam reperiri. Ac 
testatur quoque Rozet (Voyage dans 
la regence d’Alger. I. p. 251), apros 
frequenter per Algericas terras re- 
periri. Herodotum haec scribentem 
Indica et Libyca confudisse vult 
Schwanbeck de Megasthen. p.3. Tu 
cf. nott. ad cap. 167. 

dlnodes xaZéovra.] Commemoran- 
tur hi mures a pluribus scriptori- 
bus, quorum testimonia collegit Bo- 
chart. Hieroz. III. c. 33. p. 1010 
seq., nomine bestiolae inde ducto, 
quod posteriores pedes prioribus illi 
habent longiores adeoque binis pe- 
dibus fere gradiuntur. Est enim co- 
gitandnm de mure jaculo 8. mure jer- 
bod Linn. (Gallice gerdoise), ut mo- 


652 


HERODOTI 


teyéoies(tò dt ovvoua tovro gori pèv AiBvxov, duvarai dè xara 
‘Eriada yAdocav Bovvoi), ol dè équvées. elol dÈ xal padéai Èv 


net Cuvier. ad Plin. H. N. VIII (53), 
37. Add. Clarke: Travels I. pag. 
471. Iacobs ad Aelian. XV, 26, 
Buvry l. supra ]. pag. 307. Shawii 
et Brucii testimonium excitavit quo- 
que Larcherus. Equidem addo te- 
stimonium recentissimi peregrinato- 
ris, Pacho(Voyage etc. p.62), qui hos 
mures adhuc frequentes per Marma- 
ricam reperiri dicit aeque ac lupos, 
chacalos, hyaenas, hystrices. E ve- 
teribus scriptoribus huc potissimum 
pertinet Aclianus, qui e Theophrasto 
l. supra l. sic refert: pacì dì xal év 
Kvenwn uvav didpoga yevéeatai Yé- 
vm. 07 uovov taîs yeoars, «dla 
xl taîs poopats* 8vlovs yae avtdv 
MiNTUTQOCWITOVE, elvar, nadoareo 
tes paldis' nai avaadlev adi0vg Èxi- 
vodere dbelug anavBas Exovras, 0v0- 
meo 0vv xal oi érigdoror valoda 
éyevatas (qui Herodoto sunt ézt- 
vées). "Ev Alyvnto dèi auovo di - 
modaseivar pds nal peylotovs us- 
yéBer pueodar, toîs ye pnv Furcoo- 
08/015 rodÌìv ds ge00Ì xonoda.* si- 
var yae avtovs tov 0n108de foayv- 
téoovs* sidov tovtovs* ALfvuxoi 
eli n. t. è, — In verbis antece- 
dentibus yévea toecéa Noster dixit 
codem fere sensu, quo tera aliis 
locis dicitur; nec aliter fere I, 171. 
IX, 85. toLooas aNnyas eodem sen- 
su dixit Sophocles in Oedip. Col. 
479. Plura qui requirat, vid. ‘l'he- 
sanr. ling. Graec. VII. pag. 2165 
el. Dindorf. Eundem in modum de- 
É0s Herodotus dixit II, 76. III , 32. 
V, 52. VII, 57. 70. 205. IX, 76. Io- 
num morem, quo in his vocibus du- 


plicatae literae 0 substituunt é, atti- 
git Gregor. Corinth. p. 435 ed. 
Schaef. 

Geyéeues] ,,Hesychio I. pag. 15S0 
geyegiar explicantur fovvoi, colles 
[ut cap. 158. 199}: an quod in colli- 
bus cubilia posuerint? Quae quidem 
impeditior foret vocabuli expositio. 
— Bochart. Col. Phoen. refingit fov- 
vîvor ex Pfovviov formatum; eam 
enim herbam esse, quac Punice zi- 
gar: inde Éeyéoiss sive fovvivovs 


hos mures, quod plantae® eius esu 
aut umbrà delectentur, dictos: cle- 
ganter, modo vere.‘ W'esseling. 
Schweigh. confert Beckmann.ad Ari- 
stotel. Mirab. auscult. cap. 27, ubi, 
quos mures ziarvapogwOVKE voca- 
runt, iidem Beckmanno videntur 
esse, qui feyfoies apud Herodotum. 

Ab Herodotea voce non multum 
abest vox dzidzira, qua in terra Fez- 
zan indicari scribunt colles areno- 
sos, in quibus palmae ferae crescant 
et in quibus mures dipodes s. Ier- 
boa sedes suas plerumque babe- 
ant. Conf. Jahrbb. f. Philolog. u. 
Paedagog. VIII, 3. p. 286. Pro A:- 
Bvx0v aliquot libri A:fvorinòo», unus 
Sancrofti liber Aifvorirov, de quo 
citant Wetsten. ad Actt. Apost. VI, 
9. Ad verba duvara: dì rata x. 1. 
À. conf. Herod. II, 30 ibique nott. 
et de voce fovvol nott. ad IV, 194. 

oî dè éxuvfec) Ita dicta ab aspe- 
ritate pilorum echini ad instar, ut 
notat Bochart. 1. 1. p. 1016 Aristote- 
lis citans locum, qui Aegyptios 
mures scribit duros habere pilos, ut 
herinaceos terrestres. CUf. Beck- 
mann. ]. 1, pag. 61 et Iacobs. ad Ae- 
lian. N. A. XV, 26, qui murem echi- 
nun(,,die aegyptische Stachelmaus‘) 
hîc indicari putat. 


yadéa] Pro vulg. yaZaî (quae At- 
tica est forma) cum Bredov. p. 220 
scripsi yaZéai, quod idem etiam de- 
derunt Dindorf. et Dietsch. Mustelas 
(,,Wiesel®) intelligi copiosa dispu- 
tatione docet Lerizon. ad Aelian. V. 
Ml. XIV, 14. Quam bestiolam in Cy- 
renaeorum numis sub silphio con- 
Spicìi ex Haymii Thes. Britann. T. 
Il. pag. 124 monet Wesseling. Tu 
conferas quoque Strab. III. p. 114 
s. p. 214 A. coll. p. 213, ubi, quae 
de lepusculis nocivis in Hispania 
narrantur, ad Tartessias Herodoti 
inustelas haud scio an referri que- 
ant. Mannerto I. p. 224 sunt Aauin- 
chen. De silphio vid. nott. ad cap. 
169. Ad verba: 060v Nusîs forops- 
ovtes — f#Enécdar conf. nott. ad 
II, 29. I, 171. 


MELPOMENE. IV. 192—194. 653 


To GLÀPiO yivouevar, tjo. Taornocinoi oporotatar. Tocaòta 
pev vuv Inoia ) tv vouadar AiBvav yi Exe, 000v queis 
{otogéovres érì paxgotatov oiol te E vevoueda texto. 

Motvav dè Aveav Zavnxes Egovtai, roîor al yuvatxes193 
muiogedor ta Gouata és tov modeuov. Tovrav dì Tutavres194 


Cap. CXCIII. 


Zavnxeg] Stephanus Byzantinus: 
Zavnues, é8vos ABvns: ‘Heodoros 
d. Zavnues, #8vos* ‘Exaraîos tv 
nEOLNYNOEL ‘Acias; conf. Hecataei 
fragmm. pag. 135 ed. Klausen, Ren- 
nel. p. 6868 gentem intra Syrtim mi- 
norem ac sinum Adrumeti habitasse 
vult, cum Zygantes (IV, 194) con- 
veniant cum Plinii Zeugitanis, eius 
provinciae, in qua Carthago sita 
fuit, incolis, Castiglioni (vid. Jahrbb. 
f. Philol. u. Paedagog. VIII, 3. pag. 
282) Zaueces eosdem esse statuit 
atque Zeouagha circa urbem Fez ha- 
bitantes: quod ab hoc loco valde 
alienum esse puto. Propius ad ve- 
rum accedere videntar, qui Zavn- 
xas non longe a vetere Carthagi- 
ne quaerendos esse censent: inter 
quos tu vid. Barth. Wanderungg. 
etc. I. p. 113. 125, qui hanc gentem 
circa montem Saguan s. Sauàn, qui a 
Carthagine meridiem versus exten- 
ditur unius diei itinere remotus, 
consedisse vult eoque vel referri 
posse putat posterae aetatis gen- 
tem, cui nomen Suaga. Atque vel 
Zeugitana Romanorum provincia hu- 
ius nominis memoriam retinuisse vi- 
detur. Add. Movers: Die Phoen!z. 
II, 2. pag. 404 seq. 

toîoi al yuvaînes x. t. 2.] Conf. 
supra nott. ad cap. 183.-189. Quae 
ipsa ad fabulam de Amazonibus Li- 
bycis rite intelligendam sanequam 
teneri debent. Cf. Heeren. Ideen II, 
I. pag. 37. Adde quae Amazonum 
vestigia in Africa interiori reperiri 
teste Clappertono, Anglo peregrina- 
tore observat J. de Hammer in Wien. 
Jahrbb. LVIII. p. 67. 


Cap. CXCIV. 


l'vtavreg] Sic meliores libri; alii 
Zvyavres, Steph. Byz. Bugartes, 


maleque apud Herodotum scribi ait 
T'vtavtes (cf. Hecataei fragmm. p. 
134). Add. Apollon. Dysc. Hist. 
mir. 38. Schlichthorst. p.161 in He- 
rodoto unum probat Bvfaytes. At 
recte statuere videtur Mannert. X, 
2. p. 216 seq., utramque olim de 
una eademque gente valuisse scri- 
pturam: quod idem aftirmat Movers: 
Die Phoeniz. II, 2. p.404, si quidem 
literae d et g in aliis quoque Liby- 
cis nominibus varient omnisque di- 
versitas ad pronunciationem redeat. 
Postera aetate vix ulla gentis men- 
tio, si a Zyzacio discesseris, quod 
nomen eodem fere redire nemo non 
videt. In Sceylacis Periplo $. 111. p. 
49 inferre student gentem viri docti, 
ubi haec leguntur: rspiortovo: dè 
avtnv (Auvnv scil. Tritonis) Alfves 
moavtes Èdvog xal mods ta tnt 
nerva 1o0s 7)dlov duopas: ovror yag 
amavtes Alves déyovtai Eavdol, 
aractor xal ueilioro.: nel n yoga 
vt celotn nali mappogotarn nai 
Bocunuata mag” avtoîs fori na) pé- 
yiora nai avro. riovorwtator xal 
uodhiotor: in quibus mendosam co- 
dicis scripturam navtes et Cravres 
in I'vtavtss vel Bufavres mu- 
tarì volunt viri docti; vid. Mueller. 
Geogr. Gr. minn. I. p. 88. Ipsam 
gentem haud procul a Carthagine 
abfuisse censet Larcherus in Tab. 
geograph., quam latius olim 2yzacii 
nomine extensam per optimam Car- 
thaginiensis ditionis partem cum 
satis constet, Herodotum modo de 
una alteraque huius gentis tribu ma- 
xime remota eademque minus culta 
locutum esse contendit Heeren. 
Ideen II, 1. p.39. Conf. etiam quae 
Forbiger attulit Handbuch d. alt. 
Geogr. II. pag. 842. 843. In regione 
montosa neque admodum remota 
ab iis regionibus, quas Zaueces te- 
nuerint, indeque etiam non admo- 
dum procul ab ipsa Carthagine hu- 


604 


HERODOTI 


Egovtar, év toîor pedL uèv rm0420v pérocar xategyaSovra., 
modi d' Eri shéov Aéyetar dnpiovopovs avdeas moterv. pud- 


ld 
toùvta. È dv mavtes oto. xal mINXOPAYEÉOVOL* 
195 pdovor dd0L év toùoi ovEEGL pivovta:. 


ol dé og: 
Kata tourovs di 2é- 


povor Kaogndovioi xée0da vjoov, ti ovvopa sivar Kupavwr, 


ius gentis sedes mihi quaerendae vi- 
dentur. 

év toîcr él pèv n0%20v x t. 2.] 
De magna mellis per has regiones 
copia testatur Della Cella, ut mo- 
nuit Heeren. II, Ì. p. 39. Nam mon- 
tes apibus abundant, quarum mel 
etiamnum incolir victum praebet si- 
mulque exportatur. 

molla d' Fri wiéov léyetar dnui- 
oveyovs Grdeas mov] Videtur 
hoc mel e palmarum succo parari eo 
modo, quo illud in terris Algerianis 
ac Tunigsiis fieri scribit Shaw, quem 
testem excitat Heeren. l. 1. — dy- 
pioveyos est opifex, qui conticiendi 
mellis arte exercet. Pari modo No- 
ster VII, 31: éy ti avdess dnut- 
oveyol quela Èx uveruns texalavpod 
zoLevai, quo loco vulgo exhibent d7- 
peo e 0y0Ì, quod cum Dietschio muta. 
vi in dpuroveyoi, quae forma in alte- 
ro Herodoti loco ab omnibus libris al- 
lata aliarum quoque vocum similium 
analogià nititur, ut I, 41 x@xovgyot; 
vid. Bredov. p. 190. De ipsa voce 
eiusque signiticatione cf. Athen. I, 
14. p. 18 D. IV. p. 172 A, Plat. Re- 
publ. IV. p. 421 et quae alia plura 
exhibentnr in Anglic. edit. Thes. 
Stephan. "T°. III. p.3293. De voce 
avdoas adiecta conf. III, 125 ibique 
nott. IV, 151. 200. 

pultosstei d’ dv navtes ovror] 
i. e. minio (rubro colore) tinguntur 
omnes, nomadum ex more, quem 
apud Maxyes cap.191 iam invenimus. 

oi dé cpu apPovor 0goL £v toîot 
ovEsGI yivovtar)] ot dè referendum 
ad zi8nxopayg0ver, unde mente re- 
petere licet of ni8nuos, Ad locutio- 
nem @@&ovor ocor conf. nott. ad I, 
14 et vid. Kuehner Gr. Gr. 8. 788 
not. 6. De simili usu vocis o0/0g mo- 
nuimus ad cap. 28. De simiarum 
per Libyam multitudine auctor est 
quoque Diodorus XX, 58, ubi conf. 
Wesseling. T. II. p. 449. Montes, 


quos dicit Herodotus, ad Atlante 
pertinere monet Heeren l. l. Equi- 
dem de monte Saguan cogitare ma- 
lim; cf. nott. ad cap. 193. 


Cap. CXCV. 


Zéyovoer Kaegndovior] Tu conf. 
nott. ad cap, 167. — In seqq. diafa- 
tÒ»v (pro diafartov) retinui, ut I, 75. 
IV, 62 (#mifaror); ad formam x 
yesuévoroi conf.cap. 189 ibique nott. 

Kvoavviv] Multum libri scripti in 
hac voce fluctuant. Convenit cum 
Herodoto Stephan. Byz., nisi quod 
ibi accentu mutato reperitur: Kv- 
oevvis, v7oos AATA l'ufavtas tovs 
év ABvn, 0g ‘Heodotosg reragry* 6 
vNOLOTNS Kvoavyitns. Quae mea 
ex sententia vix alia esse poterit 
insula atque ea, quae ad occidenta- 
lem minoris Syrtis oram sita e re- 
gione terrae continentis, a qua cen- 
tum viginti stadiis distare dicitur, 
vocatur Kégxva 8. Cercina in Sta- 
diasm. Mar. Magn. $. 112 (ubi cf. ali- 
os veterum locos a Muellero allatos 
in Geogr. Gr. minn. I. p. 469), a Plinio 
V, 7. 8.41, Strabone XVII. p. 824 
8. 1194: magoineLtaI dè ti) i34:] tris 
Zvorsws vyoos TAQULIANS n Kéo- 
xLVVA, evueyé®ns, Egovoa ouoyvv- 
uov mol, nai cdin éietrov Ke 0- 
xivvitis. Atque Aepuivitts insula 
apud Scylatem quoque commemora- 
tur in Periplo $. 110. p. 48 ed. Hud- 
son., nisi ipsam Cercinam intellexisse 
putandus est Scylax. Namque angu- 
sto tantum maris canali a Cercina 
separatur Cercinitis insula perpar- 
va, eique, ut Plinius |. |. affirmat, 
ponte olim iuncta erat. Cercinam 
autem propter portum ac navium 
stationem antiquo aevo atque etiam 
medio valde celebratam fuisse haud 
pauca veterum scriptorum testimo- 
nia declarant ipsiusque saeculi un- 
decimi post Chr. n. scriptoris Abu 


MELPOMENE. IV. 194. 195. 


655 


unxos uèv dinuociav otadiav, mAetos dè oterviv, diafarov 
éx te pusipov, tAarécov te ueotqv xal aunéAcov® Aluvnv dè év 
avti] siva, èx tijs ai naodévor tav érigopicav atepoToL dEvi- 
tav xepoiuevoei ricon Èx tijs lAvos Wijypua avagpéoovor yov- 
cov. Tavra sl uév éori aAndec0s, ovx oida, ta dè Aéyerai popo. 
367 în d' av rav, Oxov xal év Zaxvvda Ex diuvns xaì Vdatos rio- 


Bekri in Extr. et Notices T. XII. p. 
466, qui aedificiorum antiquorum 
ruinas puteosque commemorat at- 
que pascua optima. Nomen utrius- 
que insulae (Cercinae et Cercinitis) 
est Aarkeneh 8. Kerkeni. Vid. Mo- 
vers: Die Phoeniz. II, 2. p.495 seq., 
Forbiger: Handb. d. alt. Geograph. 
II. p. 939 coll. 843, qui omnes ve- 
terum locos de utraque insula in- 
dicavit, quibuscum etiam conferri 
possunt, quae olim disseruerunt Ren- 
nel. p. 669, Schlichthorst. p. 163 et 
Mannert. X, 2. p. 155. Contra Cer- 
nen insulam in Herodoteo loco in- 
telligi voluit Castiglioni (vid. 1. 1. ad 
cap. se: itemquc Niebuhbr: Verm. 
Schrift. I. p. 148 et Movers in: Ersch 
et Gruber Encyclopaed. Sect. I. Vol. 
XXIV. pag. 366. De qua insula, cu- 
ius prima mentio fit in Hannonis Pe- 
riplo 8. 8, omnes fere et veterum et 
recentiorum scriptorum locos attulit 
Mueller. ad Hannonis ]. l. in Geo- 
graph. Gr. minn. I. p. 7, e quibus 
id quidem mihi satis patere videtur, 
hanc insulam, modo revera exstite- 
rit neque ad fabulas referenda sit, 
quae de regionibus occidentalibus 
Phoenicum atque Carthaginiensium 
oper consulto sparsae ferebantur, 
non ad oram Lihbyae circa Syrtis re- 
giones aut prope ipsam Carthagi- 
nem quaerendam esse, sed longe ul- 
terius occidentem versus adeoque 
extra columnas Herculeas, quae vel 
duodecim dierum itinere ab hac in- 
sula, supra Soloèntem promontorium 
(de quo vid. nott. ad II, 32) sita, ab- 
esse dicuntur a Scylace $. 112. p. 53 
Huds., qui ultra Cernen meridiem 
versus navigari posse negat. Hanc 
igitur insulam ut ab Herodoto de- 
signari credam, adduci non possum, 
recteque id etiam negat Kluge ad 
Hann. p. èl, neque etiam mihi per- 
suasit Mueller. (l. l. pag. XXVII 


Prolegg.), qui, quae ab Herodoto de 
auro et puellis aurilegis tradantur, 
cum neque in Cercinam neque in 
Cernen Hannoneam cadant, referri 
non posse putat ,,nisi ad Libyae 
s,meridionalis regiones auriferas, 
s ubi (inquit Muellerus) Mungo Park 
,; in Itin. p. 270 seqq. testatur /emi- 
,,nas in arena et luto fluviorum au- 
rum colligere et collecta grana in 
s\pennarum alveolis reponere. Caete- 
rum in ipsa insula aurum colligi 
s;\parum probabile est; subindicari 
ppotius insula videtur, ex qua Car- 
ssthaginienses cum continentis auri- 
legis agere solerent. Fieri potest, 
,,1t haec sit Cerne Hannonis: atta- 
,,men cum neque nomen neque cae- 
tera satis conveniant, nescio an 
;aptius conferam mythologica Dio- 
s.dori II, 54, Is enim prope He- 
,,g8peru ceras novit Keouuwia 6 007 
,,et iuxta hanc regionem ponit He- 
;,speriam Amazonum insulam satis 
,,magnam ac frugibus gemmisque 
»dititem; Hanno vero ad Hesperu 
»cornu memorat v7)00v peyaiZnv nal 
1,69 ti} vyoo Palaccodn (8.14), ut 
» hanc esse Kveavviy Herodoti du- 
s;xerim.'‘‘ Mihi haec longius petita 
videntur malimque in sententia su- 


pra exposita acquiescere. 


Tara sl pév é0t1 cdinds0g] Conf. 
cap. 134 ibiq. nott. et ad verba seqq. 
ta dè diyerai yogw nott. ad cap. 
173. Verba eln ò’ «v n@v (hoc au- 
tem haud scio an verum sit; cf. G. 
Hermann. Opusce. lII. p. 165.) iam 
citavimus ad I, 57. — Caeterum 
quae de auro atque puellis id ex- 
haurientibus Noster tradit, eadem 
fere enarrantur ab Achille Tat. II, 
14 ibique confer Iacobs. Animad- 
verss. p. 53d seq. 

év Zaniv&@©] Fontes bituminis s. 
picis fossilis in insula Zacyntho me- 
morat Ctesias Indd. Excerptt. 10, 


656 


HERODOTI 


Gav avapegoptvnv avTos Ep Opsov. eloì uiv xaì wAevves al 
Aiuvar avt6di, 7) dè dov pepiorn aviéov ÉBdounxovra moddv 
mavrn, Bados dè dioppvios fotu* Ès tavenv xovtov xatietoi éx° 
dUxoco pvgoivnv roocdHoavtes, xaù Exeita avapéoovo. ti pve- 
civn niccav, ddunv uèiv Exovoav Ropaltov, ta È° @dàa ti 
Ilieoixijs micons dusltva. Eayfovor dè és Aexxov 0papvyuivov 


ayyoù ts Aiuvns' 


? N x LU , i) lad , 9 
émeav dé ado0i6”wGL CUugunv, OUT ÉS TUUS 


aupootas éx toÙ Acuxov xatazéovor. 0 ti d' av éoméon és thv 
Aiuvnv, vrrò pv (0v, avapaivetai èv ti] Taraoon® n dè aréya 
00 tÉéoceoa otRÒia drò ts Aluvns. oUTtO dv xal ta dxòd ti 


196vN00v ts eri) ABun xsiuévns olxota éoriì dAnBetn. 


Eudoxus apud Antigon. Hist. mirab. 
169, ubi alios citat Beckmann. p. 
214; accuratius nunc eos descripse- 
runt Chandler. (Reise in Griechen- 
land. cap. 79. p. 428 seqq.), Dod- 
well, Hawkins, alii; de quibus vid. 
nott. ad Ctesiae |. 1. p. 289 seq. et 
Kruse: Hellas II, 1. p. 426 seq. 
Nunc illi fontes in meridionali in- 
sulae parte prosilire dicuntur prope 
vicum Chieri a mari nonnibil re- 
moti; ut sane regionis naturam ter- 
rae motibus mutatam fuisse credi- 
bile fiat, cam Herodoto auctore hi 
fontes quattuor tantum a mari di- 
stent stadia, quos eosdem nunc di- 
rutos sive expleto8s mari propius se 
invenisse ait Dodwell. Adhuc dceto- 
ginta vel centum hinc capi asphalti 
utres, quorum quisque centum quin- 
quaginta capiat libras, affirmant. 
— mavty valet quaquaversus (ut I, 
181, ubi cf. nott.) vel potius quagua 
parte, quod, si quadratam formam 
habuit palus, sic intelligi debet, ut 
quodvis paludis latus ambitum sc- 
ptuaginta pedum habuerit; si ro- 
tunda fuit palus, merry respondebit 
nostro: im Durchnesser; atque sic 
accipi vult R. Iacobs: De mensur. 
Ilerodot. pag. 11. 

En” dix go uvecivnv Tg06dpoav- 
TEC] uvocivanv et uvocivy in Bveoi- 
vnv et fuvoecivy mutari voluit Reis- 
kius, ut intelligeretur umphora co- 
riacea. Sine causa. Nam percom- 
mode cum Schweigh intelligas li- 
cet myrti ramum; quemadmodum ex 
Agragantino in Sicilia fonte liqui- 


Aéyovoi 


dum bitumen incolas arundinum pa- 
niculis, citissime sic adhaerescens, 
colligere Plinius testatur H. N. 
XXXV (15), 5I, ubi etiam de Zacyn- 
thio liquido bitumine, quod situlis 
s. amphoris nunc hauriri scribunt. 

tns Iltsouuris nUoons] ,, Asia olim 
Plinio auctore H. N. XIV, 20 s. 20. 
8. 128. picem Idacam maxime proba- 
bat, Graecia Piericam.‘ MH'essel. 
Add. Didymus in Geoponn. VI, 5. 
p. 152. Ad formam Semovyuivor 
conf. Bredov. p. 314. — Aexxo» ci- 
sicrnam 8. fossam reddere licet, ut 
in Plutarch. Aristid. cap. 5. Conf. 
etiam Herodot. VII, 119 et plura in 
Thes, ling. Graec. V. p. 56 ed. Din- 
dorf. 


» Li yi 9 ® 

ovTtO @v xal ta — ciNnBniz] i.e. 
Ia igitur etiam ea, quae de insula illa 
ad Libyae oram sita narrantur (de 
auro scil., quod e fonte virgines ege- 
runt) veri similia sunt 8. vera esse 
probantur. Ubi cum recentt. edd. re- 
posui olxota pro slxora, et din8ei7 
pro cZn®nîy, ut IV, 43. III, 22. 67. 
75 aliisque locis. 


Cap. CXCVI. 


Aéyovor dè sai tade x. ©. 2.) Conf. 
nott. ad cap. 191. Eustathius de Se- 
ribus (de quibus cf. Ammian. Mar- 
cell. XXIII, 6 ibique citata T. II. 
p. 47 Wagn.) similia tradens Hero- 
doteam hanc attigit narrationem, 
quam ad Senegambiae regiones re- 
tulerunt Schlichthorst. pag. 167 ac 


MELPOMENE. IV. 193. 196. 


657 


dè xaì tade Kaoyndovior, siva tie AiBuns xdpov te xal av- 
&oarovs E ‘HoauAécav otnAÉcav KATOLKNMEVOVG, É6 Toùs éneav 
arixcovia. xal éicovrar ta pogria, Pévres avrà inetis rapa 
tv xvuatoynv, éofavres és ta mioîta, tUPELV uanvov: toùs 
d' iripagiovs idopévovs tòv xamvov lévai ini tqv dalaccav, 
nai Erea avti tav pogriav yovoòv tidévar, xaì ttavayo- 
QÉsiv 10000 amò tev qpopricav. tous dì Kaoyndoviovs èxfav- 
tas Guénteoda., xal nv uèv palvatai dpi Gis 6 yovods tav 


Rennel. p. 705, quod non nisi a me- 
ridie desertorum Saharae aurum in- 
veniatur in hac ipsa regione, ubi 
hauc mercium permutandarum con- 
suetudinem inter Nigros atque Mau- 
ros nondum exolevisse testatur Shaw 
Itiner. I. p. 393. Atque alii nunc 
quoque accedunt testes, unde tale 
commercium edocemur et vetere et 
nostra aetate aeque agi in Nigri re- 
gionibus auri plenis ultra deserta 
Saharae, ubi Mauri loco constituto 
merces deponant earumque vice au- 
rum a Nigris allatum auferant, ne- 
mine ullum proferente verbum. Quin 
teste Lyone in terra Sudan inveni- 
tur gens, noctu quae commercium 
agat eo fere modo, quo enarrat He- 
rodotus. Advenae merces suas ubi 
exposuerunt singulis acervis distin- 
ctas, abeunt, mane redituri aurum- 
que mercium acervis ab indigenis 
adpositum ablaturi, si satis illud 
fuerit visum; si minus, et merces 
et aurum in medio relinquere dicun- 
tur, donec plus aurì fuerit adposi- 
tum. Tu vid. v. Hammer in: An- 
nall. Viennenss. LXXI. pag. 44 seq. 
et Heeren: ldeen Il, 1. p. 182, qui 
simul attendi iubet ad Carthaginien- 
sium coniunctionem cum illis regio- 
nibus auriferis, maiorem fortasse, 
quam Graeci existimarint, cum Car- 
thaginienses, talia ne aliis innote- 
scerent, magnà curf egisse videan- 
tur. Quibus Cr. haec adiecerat: ,,$i- 
milis negotiatio Nigrorum (der Ne- 
ger von Guinea), quae tacite fit, me- 
moratur in libro: Di Marco Polo e 
degli alteri viaggiatori Veneziani 
piu illustri del P. Ab. D. Placido 
Zurla. Venet. 1818. 19. p. 126 seq.‘ 

Alia his addidit Mueller: Geogr. Gr. 


HERODOT. II, 


minn. T. I. pag. XXVII in not. Et 
consuli de his quoque potest Hum- 
boldt: Asie centrale I. pag. 498, 
itemque d’ Escayrac de Lauture, 
qui eodem fere modo, quo scribit 
Herodotus, adhuc commercium cum 
interioris Africae incolis fieri obser- 
vavit; vid. Die Africanische Wiiste, 
von C. Andree (Lips. 1855) p. 226 
seq. Atque iure ex his collegerat 
Hirscher. (ad Hannonis Peripl. 
Ehing. 1832. p. 7), quantum et quale 
eommercium olim Carthaginienses 
cum Africanis hominibus istis ege- 
rint. — ‘HeaxZé0v pro ‘Hoaxinloy 
scripsi e Florentino aliisque, ut su- 
ra cap. 8. 42. 43. 18I. 185. — Ad 
della ta pogria vid. nott. ad 
III, 6. | 
mao Tv xvuatoynv) i. e. in li- 
toris crepidine , ut interpretatur Val- 
cken. citans Lucian. Tim. $. 56 (ubi 
vid. nott. pag. 410. T. I ed. Bip.), 
Sophocl. in Oed. Col. 1237 (1240 al.), 
ubi oxstat aura xvuarori7,i, quae 
xvparog «y7 apud Apollon. Rhod. 
I, 554. In Herodot. IX, 100 nunc 
recte legitur xvpatowy7ns (pro «vua 
toyns), ubi, qui a Wesselingio ci- 
tatur Eustath. ad Odyss. p. 1540, 26 
s. 230, 48 interpretatur dxrpv, éy- 
da ta xvpara ayovtai sive litoris 
crepidinem, quam verberat unda maris 
s. ad quam franguntur undae. Add. 
Lucian. Hermot. 84, ubi multa So- 
lanus T. IV. p. 429 seq. Bip., alios, 
quos Herodoti interpretes attule- 
runt, in quo Eustath. 1. 1. habet a/- 
yialov. Glossa Herodotea: vra- 
yoyn: alyialos. — tvugeLv namvov 
est excitare fumum. Plura de hoc 
verbo vid. in Thesaur. L. Gr. VII. 
p. 2621 ed. Dindorf. 


42 


197 


658 


HERODOTI 


poptiov, avedouevo araliaocoviar: nu dè pn atios, éofay 
tes oric® és ta mdota xatéata.® ol di xpodsddovrss &Aiov 
x00s dv Edtnxav yovoòv, és ov av meldaoi. adinterv di ovds- 
TÉOOUS* OUTE YUR aUToÙs TOÙ Y0vaoù axteoda., mxolv av 0g 
amoadì ti délm tv pogriav, oùt’ éxetvovs tav qpogtiav 
nteoda. 190tE90v, 7] aUrol TÒ yovocov Aafioai. 


Ovtor uév eloL, toÙs Muets Egouev Aifvav ovvopaca.’ 


xx. tovtav ol m0A20. Bacidéos toù Mndav ovre ti vov ovt 


tore époovtitov over. 


Tooov dè éri Ego slmetv meo. tis x0-368 


0ns tavtns, dti téocsoa ÈBvea véuerai avtiv, xal où dé 


dvelduevor amalleocovtar] Pro 
vulgata @xe4ousvor, quae haud scio 
an librariis tribuenda sit ad sequens 
dc xalidccoytai respicientibus inde- 
que in errorem abductis, reposui 
cum recentt. edd. cd vedouevo:, quod 
Aldina ed. praebet ac praeterea San- 
crofti liber aliique Parisini; id enim 
unum loci sententiae convenire vi- 
detur, ex qua discedere dicuntur 
sublato auro. Caeterum his verbia 
Noster, qui paulo ante dixerat: ovs 
dì Kaoyndoviovs éufavtas ouénte- 
68a., subito in directam orationem 
transit, mox eandem relicturus et ad 
indirectam rediturus verbis: @di- 
uéerv dì ovdertoovg* OUTE Yao aU- 
tous — anteodar, — où Éuei- 
vovs — dntecda., ubi ne avtol 
quidem dixit propter opposita, opi- 
nor, OUT aUtods — OUT’ éuelvovs. 
Tu conf. similia, quae notavimus ad 
cap. 110. 136. 

nv dè un &ÉL09] Quod vulgo post 
un inseritur #Î7 in pluribus codd. 
omissum, id cum recentt. edd. eieci, 
cum optativum praegressà particulà 
7v stare posse negem. Werfero in 
Actt. philoll. Monacc. I. p. 103 in 
mentem venerat È (pro în), idque 
ipsum haud displicuit Matth. Gr. Gr. 
p. 1621, quamquam in textu retinuit 
«în. — Ad formam xatéatat (pro 
scBnvrai, ut cap.187 slefatat) conf. 
Herod, I, 199. II, 86 et de tmesi in 
verbis 7006 ov f9ynuav Herod. II, 
39. 40, ne plura. — Ad tz aé(n 
intelligas licet tiu7, de qua ellipsi 
conf. Lambert. Bos. De ellipss. L. 
Gr. p.471. Indicatur isti pretium 
mercium, quod ita iustum esse inter 


utrosque tacite convenit. Conf. nott. 
ad cap. 201. Ad 2efoo: cave adii- 
cias Cv, quippe quae vocula facile 
ex antecedentibus (x0l»v &y cqpi eaxi- 
6087) cum repeti h. l. possit, vel 
aliis in sententiis similibus (cf. cap. 
119) haud addita reperitur: de quo 
usu conf. Kuehner. Gr. Gir. $. 808,2, 
Baeumlein: Untersuchung. iiber die 
Griech. Modi p. 229. Alia ex ipeo 
Herodoto excitavimus ad I, 19. 


Cap. CXCVII. 


xal rovtnv — Epooytitor ovdir) 
Pro ovrs t. voy Mehler in Mnemo- 
syn. V. p. 76 legi vult: ove fr 
vvv. Ad locutionem épgportitoy 0v- 
dèv conf. supra cap. 167 ibique nott. 
— Caeterum his verbis Noster ad 
ea redit, unde cap. 167 digressus 
erat: 2007 yo dn f8vea molla 
— ta dè nléo Époeovrite Adapsiov 
ovdèv, narrationem longiore digres- 
sione interruptam denuo suscipiens. 
— Scripsi rovtov pro rovrémy et fia- 
ciléog pro faorizog. Conf. Struve 
Spec. II. p. 10 (Opusce. II. p. 336). 

OTi téccega Èdvea véuero: aver] 
Quattuor gentes, in quas Agathoclis 
aetate Africa fuit divisa, teste Val- 
cken.memorat Diodor. XX,55, Phoe- 
nices, Libophoenices, Libyes et No- 
mades; idem Diodorus III, 48 quat- 
tuor gentes (téttaga yé>n) comme- 
morat Libyum: Nasamones, Auchi- 
sas, Marmaridas, Macas, partim 
agricolas, partim nomadas. — In 
proxime antecedentibus pro rogor 
dè Schweighaeuser. suspicatus erat 
scribendum esse roco»de dè, quod 


.MELPOMENE. IV. 196— 198. 


659 


TovTAv, 000v Nueis l'duev' xaì ta uèv duo avroytova tov 
é8viav, ta dì duo où. Alfves pèv xal Alblores avtdgdoves, 
of uèv ta 1905 Bopéa, ci dì ta x90S votov ts AiBuns otxéov- 


tes: Dotvines di xa) "EXinves énnAvdes. Aoxfer dé por ov’ 198 


apetnv sivai vis N) AiBun ormovdatn, Gore 7 ‘Acin 1) Evoczn 
maoaBin8nvar, rAnv Kivvros povvns' tÒ pae dn avrò ovvoua 
n yi td morauoò Egr. aUtn dè duoln ti) agiotn pécov Afuntgos 


probavit Eltz (Jahrbb. f. Philol. u. 
Paedag. Suppl. IX. p. 136) compa- 
rans tocovde Livto:, quod aliquot 
Nostri locis (I, 13. III, 137. 142. IV, 
81) positum invenitur. Equidem ma- 
lim scribere rocovde, cum particulae 
dè iterum ponendae nullus esse vi- 
deatur locus. 

Alves pèv nai Albioneg avro 
Boves] Aegyptiorum nulla hîc men- 
tio, quippe quos Libyae quodam- 
modo eximi docent nott. ad cap. 4l. 
Africae vero septentrionalem tra- 
cetum qui incolant, indigenae cum 
Libyes vocentur, qui meridionalem, 
Aethiopes, statuit Rennel. p. 571, 
indicari nostrae aetatis Mauros ac 
Nigros pariter atque olim nunc quo- 
que a se invicem distinctos. Neque 
aliter Rozet (Voyage dans la Re- 
gence d’Alger. I. p. 3. 50 seq.) vete- 
res Libyes eosdem esse atque Mau- 
ros arbitratur. Mihi secus videtur. 
Namque multum abest, ut Mauri, 
qui nunc dicuntur, ad indigenas 
gentes sint referendi, qui potius ali- 
unde ingressi Libyae oram septen- 
trionalem armorum vi occuparunt, 
prioribus incolis sive subactis sive 
eiectis; ita ut ab Arabum inde in- 
cursionibus hanc terram eiusque in- 
colas plane mutatos esse credam. 
Itaque praestat, opinor, Heerenii 
sententia (Ideen II, 1. p.309 seqq.), 
Libyes veteres ab Arabibus victori- 
bus atque iam antea a Vandalis ab 
ora maritima regionibusque proxi- 
mis repulsos nunc in Atlantis tra- 
ctibus iugisque habitare et in regio- 
nibus meridiem versus hinc porre- 
ctis, eosque nunc vocari Zerbder, 
a Mauris aeque ac Nigris probe dis- 
cernendos. In quibus duas potissi- 
mum refert gentes Heerenius, qui- 
bus nunc nomen 7ibbo et Z7uarik: 


de his ipsis vid. quae retulit Lyon, 
excitata ab I. deHammer. in: Wien. 
Jahrbb. Vol. LVIII. p. 45 seq. Ad 
Heerenii sententiam accedunt ferme 
ea, quae protulit Pacho: Voyage etc. 
p. 28 seq. not.; pluribus eandem rem 
persecutus Movers (Die Phoenizier 
II, 2. pag. 364 segg.) probare quam 
maxime studuit, ab iis, qui antiqui- 
tus vocabantur A4(Bves ac nomades 
praecipue ferebantur, haud differre 
eos, qui nunc in iisdem fere regio- 
nibus inveniuntur atque vocantur 
Berber: adeo ut unius eiusdemque 
originis sint habendi. Add. quae 
de diversis Libyae incolis disseruit 
Cless in vers. germanic. Sallust. I. 
pag. 111 seq. ad Iugurth. cap. 18. 
Aethiopes quo minus ad Nigros refe- 
rantur, nihil obstat, praesertim si 
quam latissime Aethiopum atque Ae- 
thiopiae nomen apud veteres pateat 
adeoque de omni fere Africa meridio- 
nali dicatur, reputemus. De qua re 
plura dabimus ad Herodot. VII, 70. 


Cap. CXCVIII. 


doxtésr dé uor — omovdatn)] i. e. 
Videtur autem mihi ne soli quidem bo- 
nitate (ut de aliis taceam) Libya (ita 
prae caeteris terrae partibus) prae- 
stare, ut cum Asia vel Europa com- 
parari possit, excepta una ea regione, 
quam Cinyps perfluit. doetn ad soli 
fertilitatem s. bonitatem pertinet, ut 
VII, 5. VIII, 144. Thucyd. I, 2. Ad 
vocem o70vdaln vid. Herodot. IV, 
23 ibique laudd. VIII, 69. De Ci- 
nype diximus ad cap. 175. Spectat 
hue, opinor, Mela I, 7, 33: ,,— Ci- 
nyps fiuvius per uberrima arva de- 
cidens‘‘ et Ovid. Ex Pont. II, 7, 25: 
,,Cinyphiae segetis citius numerabis 
aristas. ‘‘ 

adrn dì ouo:n x. t. Z.} Compara- 


42* 


660 


HERODOTI s 


magròv expeosiv, ovdì olxe ovdèv 17 aAAn AiBvn. uedtypars 
te yao dor, xal Exvdoos nidati, xal ovtE avguov Ppovritovoa 
ovdiv, ovte oufipov mAév miodoa dednAntar® vera. yao di 
taùra tie AiBuns. tv dè Expogiav tov xaprov tavrà pérpa 
ti) Bafviovin yi nariotara:. apadn dè yi xal tjv Eveoxegi- 
tai véuovtar: Èn° Éxatootà Pao, Éreav avtm) Éovrijs &ouota 


199 évelan, éxpéosi n dì év vi Kivvri érì toinuocia. “Eygs di 


xa) n Kvenvain x09n, éovca vpndorarn tavens rijs Afvrs, 


tur regionis fertilitas cum ea, quae 
Babylonicae est terrae I, 193, ubi 
vid. nott. Hinc quoque agricultu- 
ram in Cyrenaica maxime florentem 
celebrant veteres, quos citat Thrige 
Hist. Cyren. pag. 251 coll. Mannert. 
X, 2. pag. 58 et Movers: Die Phoe- 
niz. II, 2. p. 471. Cr. conferri vult 
Schneider. in Ind. ad Scriptores rei 
rustic. T. IV. p. 88 in voc. Mago; 
qui idem ad hoc caput conferri vult 
Valcken. de Aristobulo Iudaeo pag. 
33 et Amersfoordt. Dissert. de variis 
Lectt. Holmesiann. Pentateuchi Mo- 
saici pag. 18. — In seqq. yé0» seri- 
psi Bredovium secutus p. 219; olim 
yarov, quod Valckenar. mutavit in 
ye0v, a caeteris editoribus rece- 
ptum. Ipsa Herodoti sententia iis- 
dem verbis expressa sic legitur I, 
193: fori dì 7weéwr avin aracéov 
panog aiotn — Anunteos negròv 
Îupeoeuv. 

ueleyyaros] Alii libri p840yy808, 
Florentinus reZeyy8s0s. Supra cap. 
23 Ba&vyaros, ubi vid. nott. Ac 
propius huc spectat Il, 12, ubi ex- 
hibuimus ueZeyyet0r, quamquam in 
aliis uelayyeov. #xvdoos nidali va- 
let: irrigua fontibus. Namque nédab, 
quae vox praecipne poétis in usu 
est, haud differt significatione a 
xnYN, vid. modo Thes. ling. Graec. 
VI. p. 1063 Dindorf. Quae sequun- 
tur verba: xal ovre aUyuod Poov- 
ti{ovoa ovd?v, ovre OUBoov niéw 
movoa dednintai valent: ,, atque 
cum coeli siccitatem nihil curet (ti- 
meat) Zibyca terra neque etiam plus 
(quam opus est) aquae pluvialis dibe- 
rit, haud laesa reperitur 8. nullum 
damnum accipit.‘@ Ad gpoovtifovoa 
ovdèv conf. cap. 167; ad 0ufoov — 
zi06a vid. III, 117 et conf. Blom- 


fie]d. in Glossar. ad Aeschyli Choé- 
phor.'91. Ad wZ#0 mente addas li- 
cet toùò déovros et conf. de huius- 
modi comparativis Kuebner. Gr. Gr. 
S. 752. — dedzinra: eodem fere 
modo apud Herod. VIII, 100 po- 
situm invenitur. Ad passivum vera: 
in segg. vid. nott. ad I, 193. III, 10. 
tà Èxqpogua Ts Yîs terrae proventus 
interpretatur Wesseling. ad Hesy- 
chium (I. pag.1157] amandans. Plura 
vid. in Thesaur. L. Gr. III. p. 633 
ed. Dindorf. Pro Bafvimwy(ay cum 
recentt. edd. dedi BaBvlwoyly e me- 
lioribus libris. De Zwuesperitis dixi- 
mus ad cap. 171. Affirmavit Barth 
(Wanderungen etc. I. p. 384) adhuc 
admodum fertilem esse planitiem 
inde a Bengasi, quae est terra Eu- 
esperitarum, extensam. Quo eodem 
etiam pertinent, quae ex Shawii Iti- 
ner. II. p. 285 seq. iam attulit Lar- 
cher. 

én° fxaroore yee] Conf. Matth. 
Gr. Gr. p. 1169 et Gronov. Observv. 
monobibl. in scriptt. eccles. pag. 36. 
Verba éovrrs «giora attigimus ad 
I, 193. Add. II, 8. 25. 149. I, 203. 
IV, 85 et conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 
750, g. Eadem ferme locutione uti- 
tur Noster I, 193 de Babyloniorum 
terra, quae plerumque reddit #xÌ 
dinuxocia, éreav dì apuora avrn 
Eovtrs Evelun, Ènl tornuo cia tx 
péost. 


Cap. CKXCIX. 


dodo” Vpnidorern tavens ris At- 
Buns] Iure hue refert Tafel (ad Pind. 
Pyth. IX. pag. 910), quae in scho- 
liis Pindaricis exstant ad Pyth. IX, 
92. Add. Pyth.IV,14. Namque, quod 
satis nunc constat, loco mille du- 


MELPOMENE. IV. 198. 199. 


661 


tqv ol vopades vepovra., tests Gpas év éovri] atlas Fovuatos. 
moota pèv yao tà ragadaAnocia toiv xaprav d90yd audodai te 
xaù tovyao8ar* tovrav dì dn) cvyuexouicuevav, ta vato ròv 
Palaoodiav qaguv ta ufsa dova cupuouiteodar, tà Bovvods 


xadéovot® 


centos pedes supra mare elato in 
planitie montana tabulae s. mensae 
formam referente fuit (conf. Strab. 
XVII. p. 1191 A.) Cyrene condita, 
soli fertilitate atque ubertate ma- 
xime insignis. Attigit Thrige: Hist. 
Cyren. p. 102. 103. Plura et accu- 
ratiora ex Della Cellae Itinerario 
dabit Ritter: Erdk. I. pag. 915 seq., 
quibus nunc adde Pacho: Voyage etc. 
pag. 83 seqq. chap. V regionis amoe- 
nitatem eximie laudantem et chap. 
XVII. pag. 238 fertilitatem regio- 
nis Cyrenaicae raram celebrantem, 
quam veteres iam maxime lau- 
dasse novimus. Inter quos, ut uno 
hoc utar teste, Plinins conferatur 
H. N. V, 5. 6.33. Eademde regio- 
nis fertilitate et ubertate affirmant 
Beechey: Expedit. etc. chap. XIV. 
p. 409 seq. XV. p. 465 et Russell: 
History of the Barbary states (Edin- 
burgh. 1835) cap. V. p. 160— 171, 
Barth: Wanderungg. etc. I. p. 403 
seg. 421 seqq. Et conf. quoque quae 
de Cyrene et agro Cyrenaico notata 
sunt ad cap. ‘158. Unum modo affe- 
ram, quod Barth. l. 1. enarrat, se 
permeasse terram, in qua framen- 
tum ad maturitatem nondum perve- 
nerat; *proxrime antecedente die in 
ea terra, quae ad maris oram per- 
tinet, se vidisse frumentum iam mes- 
sum et in manipulos colligatum: 
quod quam apte cum Herodoti nar- 
ratione congruat, neminem profecto 
fugit. — Pro tnv ol vouades vé- 
porro: Eltz (Jahrbb. f. Philolog. u. 
Paedagog. Suppl. IX. p. 328 seq.) 
mavult e Sancrofti libro alteroque 
reponere 1175 of vouades véuovtai, 
afferens nonnullos Herodoti locos 
(III, 133. 142. IV, 2. 9. 78. V, 40. 
49. V, 92. 8.7. VII, 164. IX, 90. 120), 
quorum tamen ratio mihi non pror- 
sus similis videtur. Itaque retinui 
vulgatam, quam et Dindorfium et 
Dietsch. retinuisse video. Mox re- 


ovyrenduiotal te ovtog 6 pécos xapreòs, xal 6 év ti] 


duri &ovparos a Gaisf. mutatum in 
&oparos. Cf. nott. ad cap. 28. 
0eyd auacdal re val tovyeo8ai] 
Schweigh.: ,, Maritimus tractus fru- 
ctibus turget et ad messem vindemiam- 
que maturus est.‘ Verbum 09y&v de 
plantis, quae turgent et ad maturita- 
tem pervenerunt, dici, hoc ipso loco 
allato monstravit Ruhnken. ad Tim. 
Lex. Plat. p. 193, ubi doy&: éret- 
yetar, éxidvpeî. Add. Herod. 1V,64 
ibiqg. nott. Verbum apud (metere) ut 
ad messem proxime spectat (de quo 
multa allata video in Thea. ling. 
Graec.I, 2. pag. 49. 50 ed. Dindorf > 
ita tovyay ad vindemiam pertinet; 
cum enim omnino valeat: fructus 
colligere cereales, alios (v. c. mel, 
fores, alia), peculiariter usurpatur 
de uvis carpendis indicatque Lati- 
norum vindemiare. Plurima vid. ibid. 
T. VII. pag. 2531. Mox cum Schae- 
fero, Schweighaeusero et Dindorf. 
dedi rovrov dè dn cvyuenopicpt- 
yov, quod praebet Sancrofti liber 
et alter codex. Wesselingius dede- 
rat te di), quod retinuit Dietsch., 
cum Gaisfordius exhibuisset rovtoy 
dì cvyusnsopicrévov. Quae conti- 
nuo sequuntur, exhibui, quemadmo- 
dum ex Aldina fluxerunt et a recentt. 
edd. servata sunt: tà orto tov da- 
iaccidioy gosgroy ta péca, quae le- 
ctio complurium codd. auctoritate 
comprobatur, inter quos Mediceus 
et Florentinus, nisi quod hi articu- 
lum toy omittunt, quo sane vix ca- 
rere poterit oratio. Significatur au- 
tem medius terrae Libycae tractus su- 
pra maritimas oras (quae sunt ta 
maondalaocia) porrectus. A San- 
crofti codice absunt verba ta péoa, 
quae ad ipsam Herodoti sententiam 
declarandam aeque necessaria vi- 
dentur. In edit. Schweighaeuseri et 
Gaisford. expressum, legitur: Toy 
vreodalacardiaov go0o0v ta pica. 
ta Bovvovs xaZéovor] Conf. de 


200 


662 


HERODOTI 


MaTUMERTATN TÎs YÎjs memalveral te xal 09ya. dote Eunérorai 
te xa) xatafifeata. è rEdtTOs xapaòs, xal 0 redevtatos cvp- 
rapapiveroi. odta én' duro) pijvas Kvonvaiovs 0mwEn éntye. 
Tavra uév vuv Èxì tocobto sien0da. 


voce fovyos Casaubon. ad Athen. 
III, 22. Herod. IV, 158 (coll. 192), 
ubi Valcken. Grammaticorum attulit 
testimonia vocem peregrinam ex hoc 
loco citantium, quam exponunt 20- 
gov, x0dovnv. Vid. Eustath. ad 
Îliad. XI. p. 880 s. 831, 32. p. 231, 
34 ed. Bas. ad Odyss.XIX. pag. 1854 
s. 680, 37. Phrynich. p. 156 [p. 355 
ed. Lobeck. ibique citat. Sturz. De 
dial. Alex. pag. 154]. Etymolog. p. 
Li 3, ubi fovwoì (a falvery cv ) 
explicantur ol vwpnioi nal dewdere 
yeoZogpoi tomo. Ac frequenter 
hac voce utuntur Graeci Veteris 
Testamenti interpretes, de qua re 
monuiît H. Thiersch: De Pentateuchi 
version. pag.81. Alia vid. in Thes. 
ling. Graec. II. p.370 ed. Dindorf. 
Apud Diodor. V, 40 fin. in ipsa Cy- 
renaicae terrae descriptione inve- 
nias fovvos.drs, coll. Brunckii Ana- 
lectt. II, pag. 355. Atque affirmat 
Barth 1. l. p. 449, vere ac recte hanc 
Cyrenaicae ditionis partem alteram 
(,,das Unterplateuu‘‘), quae inde a 
Cyrene loco editiore sita extenditur, 
sic dici, cum clivosi eiusmodi tra- 
ctus speciem praebeat. Quod idem 
Della Cella Cp. XII. testatur. Ad 
usum particularum ze — xal in ver- 
bis: cvyuenouiotai te — xal 6 Èv 
ti x. 1. }. vid. nott. ad. cap. 53. 181. 
dote éunérmotai te ual xataft- 
Beworar] i. e. ,,Zta quando epotus com- 
estusque est primus fructus, tunc op- 
portune adest extremus.‘* Schaefer. 
in Appar. Demosthen. II. pag. 14 
mavult simplex féfoora:, quoniam 
compositum sit xaxéugator, quippe 
valens edendo perdere, ut xatari- 
vev bibendo perdere, coll. Homer. 
Od. XXII, 58. Nolim equidem, in- 
vitis praesertim libris, abiicere prae- 
positiénem; haud scio an perfectio- 
nis et absolutionis quandam verbo 
addat notionem. Tu vid. plura de 
hoc verbo in Thes. ling. Graec. IV. 


Oî dì Depetiuns tiuogpoi Isogar, Ènei te éx ts Alpv- 


p. 1033 ed’ Dindorf. Ad hune vero 
locum, credo, respererunt, qui Cy- 
renaicam vini feracem contendentes 
ad Herodoti provocant testimonium: 
quamquam aliunde quoque satis con- 
stat, vinum hac ex regione eximium 
provenisse. Cf. Thrige 1. 1. pag. 267, 
Ritter: Erdk. I. p. 392. — Ad vo- 
cem dxog7 conf. quae in Boeckh. 
edit. Pind. Dissen. monuit ad Nem. 
V. p. 392 seg. Add. quae plura de 
hac voce allata sunt in Thes. ling. 
Graec. V. p. 2123 seq. ed. Dindorf. 
Explicatur enim iam ab Homericis in- 
terpretibus tò, tedevtaTon uée0s ov 
déoovs sive n petra tò Léoos espa 
sive id anni tempus, quo terrae et 
arborum fructus maturati metuntur 
et colliguntur: unde 0x@mg(}ety No- 
ster dixit cap. 172. 182. Tu conf. 
etiam Nitzsch ad Homeri Odyss. XI 
192. XII, 76. In fine cap. éxl ro- 
GOÙTO (pro rocovroy) dedi; cf. Bre- 
dov. p. 105 et de ipsa locutione He- 
rodot. II, 5. VI, 97. 


Cap. CC. 


OL dè Bepstiuns tinoooì x. 1. 2.] 
Iam Noster sermonem longa inter- 
ruptum digressione inde a cap. 165. 
167 denuo suscipit, expeditionem 
Persarum contra Barcam (quae ipsa 
ansam dederat digressioni huic de 
rebus Libycis) enarraturus. — ax: 
xxto cum optimis codd. exbibui pro 
vulg. ex(xovto; vid. nott. ad I, 2. 
Ad verbum éxayys2Z0uevot conf. 
quae ad cap. 119 notata sunt et, 
quod ad ipsam rem attinet, vid. cap. 
167. Structuram verborum 8eqq. 
toy dì ndv yeo Nv tò wi780s ust- 
oltrov, quae eadem profert Suidas 
8. V. ueraltio», attigimus supra ad 
cap. 147 attigitque etiam Kuehner. 
Gr. Gr. $. 754. nr. 4 recte monens, 
hoc dici ‘pro: of dè (scil, of #v rij 
Baoxn, quod ex antecedentibus re- 


MELPOMENE. IV. 199. 200. 


663 


atov otadévres vò toÙ Apvardeo azinaro és tiv Baoxnv, 
369 ém0ALopxeov tv 0div, éxayyeAAopevor exdidova toùs altiovs 
TtoÙ puvov tov ApxectAza* tav dì nav Yao nv tò mA]90s uer- 
aitiov, ovx édexovto tovs Adyovs. évtasta dè éroAdpxeov tiv 
Baoxnv éxl unvas évvéa, ogvocoviés te opUpuata vadpara qpé- 
govra és to telyos xa. rooofoAds xagrepas morevevo. ta uév 
vuv 6puyuata avo qadueds avevoe emugaduo dormidi de éri- 
poaodeis* meQUpegdIv avt“v ÈvrÒOS TOÙ telgeos mpodioye m0Òs 


petendum), wav ye 7v tò xA780s 
(avrov) peralzion, ov édéxovto 
tovs doyovs. — fr. prjvas Evvéa (ut 
cap. 199 #x° oxro uivas) valet per 
rovem menses continuos. Pari modo 
ix’ rea névte I, 166, ubi cf. nott. 
— Ad verba gpéoorra È tÒ teîyos 
conf. III, 117 ibique nott. 

cvno qaduede avedpe Eniyotino 
aox(ò.] Nimirum faber aerarius ae- 
neo scuto hos cuniculos a Persis ad 
diruenda moenia factos detexit. Ubi 
«vg eodem modo additum, quo su- 
pra cap. 194 et apud Aen. Tactic. 
37, ubi eadem res, ad incunabula 
artis cuniculorum agendorum mazxi- 
me pertinens, ex ipso Herodoto fis- 
dem propemodum enarratur verbis. 
Ac sane omnium primum, quod in 
obsidendis urbibus apud veteres in- 
venitur, exemplum hoc erit ha- 
bendum artis cuniculorum vicissim 
agendorum (obsidentibus aeque at- 
que obsessis), sive, ut Galli loquun- 
tur ,,des mines et des contremi- 
nes‘; admonuit Dureau de la Malle 
in Mém. de l’Acad. des Inscriptt. 
XVIII. p. 425 seq. eosque falli ad- 
dit, qui in Rhodi obsidione tale quid 
primum esse factum putent. Ex He- 
rodoto eadem retulit Eustath. ad 
Ili. XIII. p. 918, 21 s. 883, 42 et p. 
436, 35 s. 331 fin., Herodoti 0gv- 
yHata va0faa vocans Urovopov 8. 
cuniculos. Alio modo (ait Valcken.) 
Demetrii cunicularios Rhodii, Ro- 
manos fefellerunt Ambraciotae apud 
Diod. XX, 94. Liv. XXXVIII, 7 et 
Polyaen. VI, 17. Quibus Schweigh. 
adiicit Polyb. XXII, 11 hoc quoque 
monens, apud Herodotum voces éx(- 
galxoy coxida minime accipi posse 
de scuto, quod aere fuerit obductum, 


sed potius de ipso aeneo sculo 8. ae- 
nea lamina, quae obducendo scuto 
inserviat. Itaque yo2uwpara dento- 
tara taùs xatacsxevaîs adhiberi au- 
ctor est Polybius I. 1.; mansit enim 
haec inter Graecos consuetudo, ut 
cuniculos admoto ad locum suspe- 
ctum aeramento explorarent. corls 
Enigalxog (scutum aere obductuan) 
apud Pausaniam quoque memoratur 
VI, 19. 8. 3, ubi noster locus non 
fugit interpretem p. 70. Inde He- 
sycb. I. p. 1400 Enigaluog doris’ 
fyei yo gadutv tnv érn1foinv. Add. 
Pollux X. $. 144. Apud Pausan. V, 
12, 5 telzovs énlzaiuos. Verba 
ode énipoaodels valent: ita secum 
reputans, volvens animo rem. Cf. VII, 
239 et I, 48 ibique nott. Inde Ar- 
rianus quoque adhibuit, de quo vid. 
Ellendt ad Expedit. Alex. III, 2,1. 
— Mox cum edd. recentt. bis retinui 
aQuoicge (admovit), quod )ietsch. 
scripsit rxg00î0y8, assentiente Eu- 
stathio ad Ili. p. 436, 35 sive 331 
et p. 918, 21 sive 883, 42. Floren- 
tinus aliique codd. utroque loco af- 
ferunt xeof07ye. — Ad formam im- 
perfecti foxe, in qua vis iterativa 
inest, vid. I, 196 ibique nott. et 
praecipue Bredov. p. 285, qui omnia 
huc pertinentia ex Herodoto colle- 
git; eundem p. 285 pro vulg. 7ze0xe 
scribi iubentem 77#80xs cum Din- 
dorf. et Dietsch. secutus sum. Aliis 
locis ©v huiusmodi imperfectis ad- 
ditum reperitur, vid, III, 117. IV, 
130 ibique nott.: et sic quoque pro- 
xime seqq. cvropvocovtes È’ dv — 
Entetvov, ubi male Florentinus cum 
aliis #v exhibet pro @». Ad vocem 
deredov (solum urbis) vid. Thes, 
ling. Gr. II. p. 901 ed. Dindorf. 


664 HERODOTI 
tò darxedov ts r6dL08. tà pèv dn) «Ala Eoxe xaqpe, 2005 P 
xQoGLoxe, xata dì ta dvosopeva ngésoxe Ò qaAxòs tas aozi- 
dos. dvroguacovTEs d av tavtn of Bapuatoi ÈxtELvOVv TAY Ileg- 
Giov rovs yemguytovtas* tovto uèv dn) ovrd tievpédn, ras dè 

201700foZas azexgovovto ol Bagxator. Xoovav di d7 x0dl@v 
toifopévav xa mintoviov duporigov modiav xal ovx É000v 
tòv Ilsooiav "Auacis, 0 Grpgatnyos toù metoù, unzavare 
rotde. uadav toùs Baouaiovs, ds ratà uiv tò (oqueòv ovx 
atperoì slev, doi di alperoi, rmoréer toade. vuxtòs tapeov 
douéas sVvosav Enéreve Evia aodevia vato avrijs, xaruzeote 
dì énimo4fs tav EviDv goùv pis srep0gnoE, moécov ti «Ain 
yi) lcomedov. Gua mqueon dì és Aoyovs nposxaléeto toùs Bag- 
xatovs* of dè coraotas vanuovoar, ts 6 cpr Fade bpodoyig 
ronoaodai. tv dè opodoplnv EoLEUVTO I toupvde tva, éaù vis 
NQUITIS tappov TALvovTES ogxia, È Tav N) Yi aUrn oUta Egr, 


pévev tò ogxiov xata qoonv' xa) Bapualovs te vrcoreAtew 


Cap. CCI. 


Xeovay dì — resfouévav] Vulgo 
singularem in his videmus adhibi- 
tum numerum, ut I, 28. IV, 155. 
146 eto. — xara rò lozvedy (i. € 
armorum vi) idem valet atque xata 
TÒ xAETEROY Li 65, ubi vid. nott. 
coll. I, 76. IX, 

PUNTO VA ooveas] tapenv 
Mediceus cum duobus aliis codd. 
itemque Suidas h. l. citans T. JII. 
p. 438 exhibent nec aliter atque IV, 
28 pro tagpgov duo libri regpe7s. 
Cf. IV, 3. 20, alibi. Equidem revo- 
cavi cum recentt. edd. e' Bredov. 
p. 53 rapoor, quod ex Aldina fluxit 
et Florentini ac Sancrofti libro item- 
que tribus Parisinis comprobatur, 
accedente ipsius Herodoti auctori- 
tate, qui omnibus locis, in quibus 
haec vox occurrit, hac una forma 
tegeos, a qua hîc tantum et cap. 28 
quidam libri discedunt, usus est. 
Quod idem valere etiam de voce 
waupos vidimus ad cap. 181 coll. 
ad cap. 183 et cap. 203. Vid. quo- 
que Lobeck. Patholog. Graec. Pr. 
p. 8 seqq. — sVefav, quod Sancrofti 
liber exhibuit, recepi cum recentt. 
edd. pro svgénv, quod ab Herodoto 


alienum esse monstravit Bredov. 
p. 159. 


Enéreuve Edla doBevia x. 1. 1] 
Iisdem fere verbis Noster utitur 
1, 186. KE ae sequuntur verba: xat- 
Vreote dè érimodzjs tav Ev2my zovr 
vs éxepoonos x. t. 2. valent: su- 
perne, super ligna terrae effossae (a- 
bulatum stravit, ita ut superficies re- 
liquae terrae esset aequalis. In qui- 
bus ea sermonis abundantia, qua 
Noster scripsit xatvameo®e dè 
énirol7g, immerito offensus Mebler 
(Mnemosyn. V. p. 66) vocem xar- 
ved (quae pari modo posita in- 
venitur VII, 36) eiici vult, cui nemo 
obsequetur, qui Herodotei sermonis 
satis peritus erit, ex quo etiam su- 
pra I, 187 dicuntur : VERI toy — 
vito» tor dioteOg tepov Eovri 
NATEGKEVAGATO LETÉ 0,007 izinò; 
776 avréoyr toy nvléoy. Ad 
usum verbi #r1pogeîy conf. etiam 
VIII, 28. — Mox cum S&chweigh. et 
Gaisf. et caeteris edd. dedi nQoeLa- 
Zésto pro vulg. moocenaléeto. — Ad 
Fade cf. cap. 145 et ad rauvovtes de- 
xa IV, 70. VII, 132 ibique nott. 

Est dv n yî «dn ovto Erp, pe 
vELV TÒ Oquiov xata yo0onv] ,,In 
foederis formula Latinos inter et 


MELPOMENE. IV. 200— 202. 


665 


pava atinv Baccdét, xa) Iléocas undìv dAlo veogpoùv xatà 
Baoxalovs. Meta dèi tò 0oxiov Bapxator pèv, miotevoavtes 
TOVTOWOL, aUtoi te ébntoav éx toÙ Rotsos xa tv redenta Ev 
mxaguevar és tO telyos rov fovAouevov, tas aVÀas racas avol- 
Eavtes. ol dè IliooaL xatagontavtes tHv xovuativ yépuoav 
Edeov Eoo és vò tetyos. xattoontav dè roùde elvexa, t}v Eroin- 
Gav yépuopav, Tva éuredogxéoLev, tauovres rotor Bapxaiowor 
qodvov pevev ale) tÒò Goxtov, Boov dv) yi] utvn xarà rére 
elge' xatapontaoi dì ovxETI Eueve TÒ Opxiov xata yodonv. 


Tovs ev vuv alriotarovs toàv Baguaicov ) Deperiun, 202 


mei té ol éx tav Ileooéov ragedotnoav, aveonodorice xvxio 


Romanos citra fraudem omnem pé- 
ZeLs Cv odgavos te xal yj tv av- 
ty oteciv Èx0er apud Dionys. Ha- 
lic. VI [95] p. 415 (s. 1261 Reisk.]‘ 
Wesseling. Similem in modum 
Noster VIII, 143: fot’ &y 0 YA10g 
t)v avtnv 0d0v lN timo nal vòv 
Fozetai, un note 0uoloy noe muéas 
=é0Én, ubi vid. nott. Locos huc per- 
tinentes Polyaeni VII, 34 coll. VI, 
22 attulit Valcken. commonstrans 
aeque in his ferri posse et praesens 
péverv et futurum pevéeiv, cuius 
loco Polyaen. 1. l. exhibuit gv2a- 
Es1v. Plura excitavi in Creuzer. Me- 
lett. III. pag. il coll. Herod. IV, 
147. Ad usum particulae for’ d+ in 
huiusmodi structuris conf. Bonitz 
in: Sitzungsbericht. d. k. k. Acad. 
d. Wissensch. zu Wien. XVII, 3. 
pag.451. Ad locutionem uévery xata 
700nv conf. cap. 135 ibique nott. 
«En, ut monuit Wessel., omne est, 
quod ex aequo iure debetur, ut VII, 
39. Tu conf. cap. 196, ubi de pretio 
mercium iusto et aequo dicitur. Ac 


fuerunt, qui @É/pv h. I. de mulcta' 


acciperent Barcaeis ex iure solven- 
da: malim equidem intelligere de 
tributo Barcaeis ex eo, quod Persis 
iustum et sequum videbatur, impo- 
sito indeque solvendo: nam vrrots- 
Asîv verbum de tributo pendendo so- 
lemne est, quo Noster utitur I, 171; 
conf. Schaefer. ad Isocrat. Areopag. 
1. pag. 98 ed. Bensel. et Thes, ling. 
Graec. VIII. p. 448 Dindorf. 
veozuovv nata Bagualovg] Bae- 


370T00 teigeos, tav dé 0qpi puvarxoiv tovs uatovs amotauodoa 


xatov ex Aldina fiuxit et invenitur 
quoque in Florentino tribusque Pa- 
risinis. Reliqui libri Bagua/0vg, 
quod cum Dindorf. et Dietsch. reci- 
piendum duxi, quodque bene etiam 
tuetur alter locus V, 19: undèy veo- 
qubca nat’ e vdoas tovtovs. — Ad 
verbum veozuovy cf. Gregor. Cor. 
De dial.Ion.$.151.p.544: veoxua- 
caL, TÒ vEMOTÌ xivijcal ti. veoguoy 
mougîv dixit Herodotus eodem fere 
sensu IX, 99. 104. Posterae aetatis 
locos de verbo vsozuovv praebet 
Thesaur. ling. Gr. V. pag. 1416 ed. 
Dindorf. 

îva Éunedoguiorev] i. e. ut iura- 
mento starent, iuramentum servarent. 
Citat Suidas s. v. I. p. 725 et 8. v. 
Deoet. T. III. p. 593 interpretans 
Iumédos tnegiv ta Oquia. Nec ali- 
ter Hesychius explicat evogxsîv. Tu 
cf. quoque Xenophont. R. Lac. 15, 7. 
In verbis xara tà tore elye Struve 
Spec. I. p. ‘36 (Opusce. II. p. 304) 
dubius haeret, utrum ta delendum 
sit, an te torte accipiatur eo sensu, 
quo re v6r, alia id genus, Equidem 
cum Dindorf. et Dietsch. sustuli te, 
vid. Herod. I, 208. IV, 76 ibique 
laudd, 


Cap. CCII. 


tovs uatoùs cnrotauovea)] Unus 
Sancrofti liber pacrovs, Grammati- 
corum, opinor, ex praecepto , qui 
patòs de virili mamma, uoodds de 
feminea dici docent; Ammon. p. 


666 


HERODOTI 


meoueotite xal tovtoLdi TÒ tetgos, roùs dè Aorrmovs tav Bag- 
xatcav Aninv énéhevos Beoda tovs Iléquas, xAMV 0001 avrdv 
noav Bartiada: te xa. toÙ pdvov ov peraitior® tovtooi dè riv 


203x0dv énéroswe Nn Deperiun. Toùs av di Aomods tv Bag- 


xaicov o Iéoca. avdparodicanevo. annecav dxlon* al Exei 
te énì ti Kvonvaiov nodi Ertotnoav, oî Kvenvatoi Aoywyv 1 
arocievpevo. dietipuav avrovs da toù @oteos. dietcovons dè 
tis otpatifs Baons utv 0 toÙ vavtixoÙ OtPETOD ATRATNYÎS 
éxéAeve aloéerv tqv m0dLv , “Apacis dè 6 toÙ metod ovx Za (èxÌ 
Baounv pap arootaliua. povvnv ‘Edinvida modLv)* és 0 det- 
s48ovo xal lfopévoroi Eri Ads Avxatov 0x80r pereutinot cqi 


91. Thomas Mag. p. 599. Neque 
vero hoc praeceptum usquequaque 
stare posse satis docuerunt Draken- 
borch. ad Thom. Mag. l. l. atque 
Bredov. p. 43. Noster feminis tri- 
buit uaoròy III, 133. V, 18, patov 
II, 85. IX, 112, ubi pro uafovs duo 
codd. uaorovs. Ad aveonodorice 
conf, nott. ad I, 128. III, 132; ad 
xvxAc conf, nott. ad cap. 72. Ver- 
bum weqiéoriée testatur (ut ait Wes- 
seling.) fanquam punctis moenia fuisse 
distincta mulierum mammis ab immani 
regina. Vid. nott. ad cap. 2. Inde 
malim h. l. reddere: mulierium mam- 
mas abscisas continua serie circa moe- 
nia suspendit. 

toùs dì Zormovs — Anînv txélevoe 
Béoda:] ,,reliquos vero Persis prae- 
dae loco permisit ; proprie: iussit Per- 
sas ut reliquos praedae loco sibi ha- 
berent, i. e. mancipia facerent, in 
servitutem abducerent aut sub hasta 
venderent.‘‘ Schmeigh. in Lex. 
Herod. s. v. 4nîn. 'Tu adde nott. 
ad Plutarch. Pyrrh. 18. pag. 200 de 
usu vocis Zeta. Mox cum Gaisf. et 
Matth. dedi avrdv (pro avrséwr) et 
Noav pro fc0v, itemque érérosve 
e Florentino, Sancrofti libro, aliis 
pro érétoa w£, quae forma ab Hero- 
doto utique abest, ut docuit Bredov. 
p. 146. 


Cap. CCIII. 
cnrecav Oriow) Pertinet ad id 
loquendi genus, de quo monuimus 
ad 1I1, 16. Verba; érel te érl 17 
Kvonvaiwv mod Entotnoav valent: 


cum ad ipsam urbem agmen constitis- 
set 3. consedisset. Vulgo: cum ad ur- 
bem accessissent. Ad verba 20707 
tr amocievuevor (i. e. oraculi cuius- 
dan religione se soluturi) conf. cap. 
154 ibiq. nott. — dieéjxa (cui mox 
respondet disfiovons) avrovs dia 
toù catzos intelligo: transitam per 
urbem Persis permiserunt s. Persas 
per urbem transire siverunt, ut III, 
158 éofjue, III, 77 xagfxs. Pro Ba- 
ons Sancrofti liber Mardens. Tu 
vid, cap. 167. — Ad ovx fa conf.cap. 
164 ibique nott. 

ul [fopévoror Enì Aids Avuaiov 
0x9ov] De verbo îfeo&a: conf. nott. 
ad cap. 145 et II, 59. Zovem Cyre- 
naeos coluisse plura indicia super- 
sunt, quae attulit Boeckh. ad Pind. 
Pyth. IX. p. 328. Zuppiter Lycaeus 
in Cyrene urbe cultus ad ea, credo, 
pertinet numina, quae Dores coloni 
e patriis sedibus profecti in colo- 
niam secum adduzerint. Namque Ar- 
cades quoque, apud quos proxime 
Iovem Lycaeum esse cultum e Pau- 
san. VIII, 2. 38 discimus, colonis 


‘ex omni Graecia fere coactis (cf. 


cap. 159) interfuisse probabile est. 
Hunc Iovem Lycaeum, quem Solis 
deum esse vult Emer. David. in li- 
bro: Iupiter. Vol. II. p. 351 seq., 
chthonium potius numen Arcadicum 
fuisse pronantiat H. D. Mueller: 
Ueber den Zeus Lykaios. Gotting. 
1851. Equidem in his malim sequi 
Preller in: Griech. Mythol. I. p. 82 
de Iove Lycaeo disserentem; id vero 
afferam, quod ad Herodoti locum 


MELPOMENE. IV. 202. 203. 


667 


ov oqovor tav Kvonunv® xaì Enetpddvio TO deutegov rapLévai 
és avv, ci dè Kvonvatoi ov mepiospsov. toto dè Iéoonoi ov- 
devos uayopévov pofos évenece, arodpapovies dì d00v étr- 
xovra otadia Efovro. ldovdevii dÌ td otpatorid® taven 749€ 
mapa Aquavdec dypedos, amoxalécov avrovs. ol dè Téoca., 
Kuvenvaicav dendevres Erodia op. doùvar, Etvgov, Aafovres dè 
ravta amaliaocovto és tqv Alpuntov. naoalafovres dèi rò - 
évdedtev avtovs Alfveg, tms te todos elvena xal ts cxevijs 


propius spectare videbitur: exstat 
numus argenteus Cyrenaeorum, in 
cuius altera parte lovis Ammonii 
caput conspicitur, in altera collis 
s. tumulus, in cuius fastigio vas col- 
locatum est; quem tumulum Iovis 
Lycaei 0y9ov fuisse utique suspice- 
ris licet, nisi de regio Batti sepul- 
cro cogitandum. Vid. Archaeolog. 
Zeitung. 1853. nr. 58. p. 117. — 
0z890ov intactum reliqui cum recentt. 
edd. a plerisque libris scriptis exhi- 
bitum; ex Aldina fluxzit 0787», quod 
ab Herodoto aliis locis formam 
0x8os semper exbibente alienum 
esse docuit Bredov. p. 55, qui id quo- 
que recte monuit, discrimen illud, 
quod Grammatici Graeci (cf. Am- 
mon. p. 108. Thom. Magist. p. 260) 
statuunt inter 07@7v (ripam) et 
0x8ov (collem, montem), haud satis 
certum videri. 'l'u vid. plura de his 
disserentem Fischer. ad Anacreont. 
XX, 2. 0x90v de tumulo Ss. aggere 
dixit Aeschyl. Pers. 653, ubi alios 
Aeschyli locos attulit Blomfield in 
Glossario. Caeterum conf. etiam 
nott. supra ad cap. 183 et 201. 
Ad verba pereuéinoe — ogoVvoL conf. 
nott. ad cap. 140. Pro é#reg0rto, 
quam formam omnes codd. et hoc 
loco et aliis compluribus a Bredovia 
p. 388 seq. indicatis retinent, Din- 
dorf. edidit éxeiofovto; equidem 
cum Dietschio in vulgata acquie- 
scere satius duxi. : 

ovtevos puazyouévov qpofog Évt- 
x ece)] ,,Hic terror fuit Graecis Pani- 
cus dictus, cuius utpote divinitus 
immissi non appareret ratio. Thu- 
cyd. VII, 80. IV, 125. Eurip. Rhes. 
36. Cornut. De nat. deor. 27. Eu- 
stath. in Jli. XV. p. 1021, 32. De 


appellationis ‘origine egerunt Era- 


tosth. Catast. 27. Plutarch. De Is. 
et Osir. $. 14 et Polyaen. I, 2.“ 
Valcken. Tu conf. Creuzer. Sym. 
bol. IV. p. 58 ed. tert. Verba ovde- 
vos pagopévov valent: licet nemo re- 
pugnaret, neque quisquam Cyrenaeo- 
rum obviam iret ad pugnandum, 
pugna igitur haud committeretur. < 

amodeauovies dì 0007 x. t.2.] Cum 
recentt. edd. retinui dè, e Floren- 
tino libro a Schweigh. et Gaisf. mu- 
tatum in te, quod ita poni posse et 
Thucydidis (cf. 1, 9. VI, 20) et Plu- 
tarchi usus quamquam ostendere vi- 
detur, de quo dixi ad Pyrrh. 7. pag. 
158, ab hoc tamen loco satis alie- 
num videtur. Haud displicet Schae- 
feri correctio «rodoauovtes d È 000y 
te, modo libri scripti adiicerent. 
Mox omnes codd. £$oyro, de quo vid. 
nott. ad cap. 145. Pro érodta (i. e. 
commeatus ad viam necessarius, via- 
ticum) plures codd. épodia, qui omnes 
VI, 70 in lectione érodia recte con- 
spirant. 

amailaacorto ès tnv Alyuntor] 
i. e. accepto a Cyrenaeis viatico 
iter in Aegyptum facere coeperunt 
s. instituerunt: tum vero (in itì- 
nere ipso) eos exceperunt Libyes, 
qui vestitus et apparatus causa 
(quem exercitus secum ducebat) eos, 
qui relinquerentur aut segnius se- 
querentur exercitum, interficiebant. 
— In verbis ts te é087to0g el- 
vena sal tng 0xevrjg conf. de voce 
cuevns nott. ad I, 24. Verbum 
Enelsopévovs (i. e. segnius sequen- 
tes et in itinere morantes, qui di- 
stinguuntur ab iis, qui ob infirmita- 
tem aliamve causam plane relin- 
quuntur, oî èrolenopevo:) pari 
fere modo adhibuit Noster III, 105. 
— De forma aoristi II medii cxi- 


668 


HERODOTI 


toùs broderrmopévovs avraov xal èrsAxopévovs Epovevov, és 0 


204é5 tv Alyurtov anixéaro. 


Ovtos 6 Ilepoéav otEatòs ris 


AiBuns éxaorata és Eveonegidas nASE. tovs dè nvdpazodi- 
cavto toàv Baguaiav, tovrovs dÌ éx tig Alyvatov avacza- 
otovs éroinoav mapa Baordéa* Baordevs dé op. Aapetos Edaue 
tis Baxtoins 0075 xounv épxatornioai. ol dè t7 xoun ravry 
oùvoua EFevro Bapunv, reo Eri xa) 86 Éuì Nv olxevpeva tv vj 


xéato, quae aliis locis obvia est 
(I, 15. 152. 169 etc.), vid. Bredov. 


pag. 331. 


Cap. CCIV. 


ès Evsoneo(das] Vid. nott. ad 
cap. 171. Unde colligitur, Cyre- 
naeos Libyesque Persis non fuisse 
subditos, quorum statio fuit Mareae 
(II, 30) in Aegypti finibus, quos ab 
Libyum incursionibus tutarentur. 
Neque enim multum valuisse vide- 
tur illud, quod Cambysi itemque 
Dario, ut testatur Herod. III, 13.91, 
dona tributi ad instar miserunt re- 
gis iram placaturi. 

dvaotactove éroln0av] Male olim 
evaotetovg. Nam aliud est avd- 
Gtatov morsîv, de quo diximus ad 
I, 76, aliud @veorastov noir, 
quod de eversae urbis regionisve 
incolis in captivitatem alienasque 
sedes abductis vel prorsus expulsis 
relegatisque dicitur. Vid. nott. ad 
IlI, 93. Ac plures istiusmodi gen- 
tes ex hoc Persarum more e patrio 
solo aliorsum abductas recenset Rit- 
ter: Vorhalle etc. p. 38. 39, Hero- 
dotei loci non immemor. — De vo- 
cula dè repetita in verbis rovs dè 
— rovrovs dè vid. nott. ad II, 39 
et Buttmann. ad Demosthen. Mid. 
p. 150 ed. sec. — In fine capitis 
quae Noster scripsit de vico Barce, 
mreo it nai Èg Eut pv olmevuevn 
év ti) y7 tr Baxrein, ea indicare 
videntur Iaegero (Disputatt. He- 
rodd. pag. 20), Herodotum ipsum 
ad Bactriam usque pervenisse in 
itineribus per Asiam factis. Equi- 
dem valde id dubitaverim recteque 
ab Heysio (Quaest. Herodd. p. 101) 
Bactriam putem exemptam fuisse ab 


205 yîj ti Baxroin. Où utv ovdì ) Depetiun 80 tiv tonv xaté- 


iis terris, quas Noster perlustrave- 
rit. Quae enim hoc loco addit, ca 
sane accipere potuit in itineribus, 
ab aliis edoctus: ipse in Bactriam 
si venisset Barcaeosque in hanc ter- 
ram ablatos reperisset, non dubium 
est, quin accurate id enuntiasset. 
— Ad usum praepositionis év in 
éyxatormi]oa: conf. nott. ad Herod. 
II, 178. 


Cap. CCV. 


Od ubyv ovdì n Deperlun ev tir 
tanv natemiebe] i. e. Neque tamen 
bene vitam finivit, ut interpretatur 
Valcken. ad V, 92, ubi est diazlé 
new TOv filov, vitam agere 8. per- 
texere vitam, vitae telam; ut sane 
non multum differre videatur ab eo, 
quod continuo legitur: «ré&ays xa- 
xog. — Pro pèv cave rescribas unr, 
ut nuper suasit Naber in Mnemosyn. 
IV. p. 27. Tu vid. nott. ad II, 49. 
Ad loci argumentum (ad quod per- 
tinent Suidas s. v. evZal T. p. 891 et 
Heraclid. Pontic. p. 8 Koel.) haec 
idem Valcken. ,,Crudelissimae mu- 
lieris fatum non illibenter comme- 
morat et ut ingenio suo malorum 
osor Herodotus satisfaceret et ut 
formidine poenae lectores a talibus 
absterreret; apparet ubique histo- 
rici diedeois, qualis Dionysio dici. 
tur Halicarn. II. p. 209. [T. VI. 
p. 774 Reisk.]. Herodoti Pheretima 
tboa eVAéov tettece. Qui hoc ge- 
nere morbi perierint plures enume- 
rantur a Menagio ad Laért. IV, 
et Kuhnio ad Aelian. V. H. IV, 28 
[Add. Plutarch. Syll. 36. Sturz. ad 
Pherecyd. fragmm. p. 17 seq. 23, 
C. A. Boettiger: De Nemesi Herodo- 
tea in Opuscul. Lat. ed. Sillig.(Dresd. 


MELPOMENE. IV. 203— 205. 


669 


371r4ete. de vao dn tagiora Ex vis AiBuns tioapevn toùs Bag- 
xaiovs amevootnoE é6 tv Alyvatov, anédave xaxds' todo 
pae evAécov éteteoe. de dpa avdposroroi al dinv logveaì riuo- 
Qiai 905 Beddv ExipBovo pivovrai. n utv dn Depetiuns ti 
Bartov rowavin te xa) tocavty tipopin èyévero E Baoxaiovs. 


1837) pag.199, Koeler. ad Heraclid. 
Pont. p. 41). In Aethiopiae gente 
Axgidopayors, qui secundum Dio - 
dor. I1I,29 teterrimo hoc morbo pas- 
sim adfecti moriebantur, non potuit 
illud ut poena divinitus inflicta con- 
siderari; mihi de morbis similibus- 
que non absurdum videtur Hiero- 
clis iudicium in Stobaei Ecl. Phys. 
pag. 10. Secundum Herodotum pes- 
sima mulier viva a vermibus erosa 
mortalibus fuit documento, dg dea 
avtourorci «i Unv logveaì tipo 
QUar nQ06 Pedv Enlop@ovor yilvov- 
tai. Ob Dircen crudeliter raptatam 
Antiopae furorem divinitus immis- 
sum esse ubi scribit Pausan. 1X, 17 
[$. 4], expressit haec etiam Hero- 
doti, ista interferens: ér‘p®ovos 
SÌ del nos maga Ped ai vaEgfolal 
Toy tiuowg.ov elor. Superbos et cru- 
deles si lento pede deus sequitur 
ultor, tamen ò Zevs xarside y00- 
vuos ‘el tas dipBéoas.‘ Pertinet 
sane hicce Herodoti locus (0g dea 
avdooroci x. t. i.) ad ea, quae 
iam supra pluribus locis (I, 32. 204. 
III, 40. 64) adnotavimus de hac No- 
stri sententia, qua in eos homines, 
qui superbià et insolenti& ducti 
quidvis committant omnesque fines 
homini constitutos egrediantur, deo- 
rum invidiam sic excitari putat, ut 
sponte isti in perniciem ruant poe- 
namque iustam superbiae et crude- 
litatis diis persolvant. Quod exem- 
plo Pheretimae quoque Noster pro- 
batum invenit: quippe quae crude- 
liter et supra modum saeviens in 
Barcaeos(cap.202) deorum invidiam 
ac vindictam in se convertit bene 
meritam, adeo ut continuo morte 
absumeretur, in gravissimum adeo- 


que turpissimum morbum cum inci- 
disset divinitus inflictum. Confer. 
etiam Naegelsbach: Nachhomer. 
Theolog. pag. 47, Ditges: De fati 
apud Herodotum ratione pag. 15. 


{oca yao evdéov fEétece] i. e. 
etiamnum vivens scatuit vermibus, qui- 
bus scil. periit. Adhibuit Wessel. 
Tertulliani illud Ad Scapul. 3: cum 
viva vermibus ebullisset. Apud Pau- 
san. IX, 7. $. 2. 3 idem morbus 
commemoratur (0v unv ovdè avròs 
zalouyv tov Biov natéorespev® énin- 
c&n yae VitRw al da’ avrod soyri 
èyévovto eva 0). — Pro ététece in 
Florentino aliisque #ge08, quod idem 
apud Lucian. in Alexandr. Pseud. 59 
(T. V. p. 117 Bip.) et Exod. XVI, 
20. Apud Diogen. Laért. IV, 4 ex- 
stat éxtécan. Tu vid. Thesaur. ling. 
Gr. III. p. 413 ed. Dindorf. De ge- 
nitivi evZé0v usu conf. Lobeck. ad 
Sophocl. Aiac. 40. p. 93. — In pro- 
xime seqq. pro ws «ge, ut vulgo, 
dedi cum. Schweigh. et Gaisf. ws 
(i. e. 0Urws) cga, nam sensus est: 
Ita nimirum nimia ultio mortalibus in 
malum cedit, eo quod deorum excitat 
invidiam. Tu conf. supra notata. Vo- 
cem loxveaì quod prorsus tolli vult 
Cobetus, haud assentior, neque li- 
bri scripti addicunt. 


n uèv dn Beoeriuns ts Berrov] 
Scripsi Batrov pro vulg. Barte®, 
vid. nott. ad cap. 159. Vulgo acci- 
piunt: Pheretimae, Batti filiac, quod 
Wesselingio ac Larchero displicet, 
cum Batti illa fuerit uror, non filia, 
ut ex cap. 162 pateat. At poterit, 
quae Batto fuerit nupta, alius eius- 
que prioris Batti e regia Cyrenaeo- 
rum stirpe perhiberi filia. 


IZTOPIQN ‘HPO40TOY A°. 


FISSI TAI _® 
z # rn 





EXCURSUS I 


AD HERODOT. III, 28. 


De Apide. 
[Ex Creuzeri Commentatt. Herodott. pag. 132 seqq.] 


s;àNemo nescit, quantopere in notis, quibus Apis a reliquis bubus 
dignosceretur, enarrandis discrepent inter se scriptores, quorum plura 
testimonia congessit Iablonskius in Panth. IV. p. 182 seqq. Illud tamen 
agendum videtur, ut distinguamus primarias inter notas et secundarias. 
Ad illas autem pertinere dicas nigrum colorem variatum albo. Loquitur 
Strabo XVII, 808. p. 562 Tzsch. hanc ipsam rem commemorans; con- 
gruit Plutarchus, qui de Iside et Osiride p. 368. p. 508 in hunc modum: 
di0 xal toîs tijs elvis cqMuaciv Forue molla tod'Amidog, requuelorvo- 
pévov ta raumea toîs cntegoîs*). Inprimis tenenda sunt haec Aeliani H. 
A. XI, 10. p. 350 Schneid., qui posteaquam Herodotum et Aristagoram 
dixit hac in re non usquequaque probasse suam diligentiam Aegyptiis, 
haec carptim subiicit: Ka yeg tor xal t]v avodov t]v toù Neillov vao- 
Bnioùv onueiov puoi (Alyvrtior)**) nal tÒ Tov xocuoù orjua, a22° oper 
ti xal cUufolov, dg Eueîvor Aéyovarr, OrER vv alvirteta: tOÙ Potds sivai 
tO ouotos mesofutesgor***), al tò unvosrdès tijs cedNvns natnyogst ogijpa 


*) ,,Hoc ipsum ad oculos exponitur in tabula Isiaca, ubi nigredo et 
albedo inter se variant in corpore Apidis. Vid. figuram insignitam literà 
R. Neque lunae significatio deest in eo bove.“ 

**) ,Evetnelas, sive felicitatis anni, abs Api captum augurium pro- 
dit Scholiasta Luciani de Sacrific. III, 79 Bip. Quam rem cum Nili ascensu 
ap. Aelianum h. l. componit Hemsterhusius ad illum pag. 427. De secri- 
ptorum discrepantia in notis Apidis designandis monet Wessel. ad Diodor. 
I, 85. pag. 96.‘ 

*#*#) ,,Tenebras ante lucem noctemque matrem rerum omnium ex Ae- 


672 EXCURSUS I 


cvviévit uégos &220 x. t. XA. — Revertor ad Herodotum. Quum is in 
fronte Apidis locet Zevxòv teroRyovov, neque vero veterum scriptorum 
quisquam eam notam agnoscat: amplexi sunt omnes fere interpretes con- 
iecturam Cayli Comitis in Recueil d’ Antiqq. Tom. I. p. 43 Zevxov ri te:- 
yovov. Nam triangulum assignant Apidi et scriptores et monumenta %; 
et vulgaris est confusio utriusvis vocabuli **). Verumtamen laudo ve- 
hementer continentiam Schweighaeuseri, qui in huiusmodi loco consti- 
tuendo nihil novaverit. Quadratum enim sive reroayovov pertinet ad 
Mercurium. Huius autem dei quae partes sint in universa fortuna Isi- 
dis et Osiridis, vel unus Plntarchus docere quemvis potest. Quid? ipsa 
consecratio Apidis fit xate t)v vprynoiv toù 'Equod tpv reeofvramm, 
ut est apud Aelianum I. l., qui idem scriptor singulas in corpore Apidis 
notas ad arcana Aegyptiorum symbola pertinuisse monet: Orov dè rar 
dottor Euaotov onustov did cvuf6,0v alvittetar inv puo, Al- 
yurtio. texunauooa fxavol, Atque de quaternione, tt Hermetis numero, 
haud pauca praecipinnt scriptores veteres ***). E quibus Io. Lydus (de 
menss. p. 21) ita: tv dè retdorny Nuéoav Zrl2fovru (Évl rv xZlayntor 
nat’ Alyuntiovs ovt” xadovpivio) avedevto, 06 E loov rotè pèv vyoaive, 
rorò dè Enoaiver, mvevuarovuevos Urò tis meol tov qiLov dEvxiynoias' 
‘Eouoò dè rodrov'Elinves elvai Boviovtar® avtòd tolvuv tv teroada 
oÎ priogcogpovrtes avédevto, dsépoon tor puyador wv- 
g6v. Subiicit Pythagoricum placitum: animam esse retody@oyoy sv- 
tvyovuov. His iungenda ea, quae idem p. 99 de pyramide memorat 
(7 ye nveauls vrò tecceRv fatozcovr nal TtECCCQMIY yovioy pown neque 
gouévn x. €. 3.), praecipue quae de Mercurio quadratà figurà fingi solito 
in medium profert p. 102: sita dè teroegyovov cxquari "VEMnves avaniar- 
Tovo toùrov (tov ‘Equijv) texungiov piyiotov magegopevor 20y0v eivai 
toùtov xa Zoyjov din, quae ex quadranguli figura explicantur }). 
lam si ea reputes, quae apud eosdem scriptores de quatuor basibus et 
quatuor angulis pyramidis traduntur, possis etiam rg(yoyoy in Apidis 





gyptia doctrina prodit etiam Io, Lydus de menss, loco luculento p. 13. Ad- 
dit hinc a vespera numerandi diei initium facere Aegyptios.‘‘ 


*) ,,Vid., ut hoc utar, Caylum 1. 1. ibiq. tab. 12, quae triangulum in 
fronte Apidis luculenter exhibet. Adde Zoégam De obel. pag. 448. Alias 
Apidis notas e numis memorat Raschius in Lexico rei num. Vol. I. p. 930. 
Etiam gemmae adhibendae, in quibus egregias habet museum Stoschii, 
nunc Borussiae Regis. Vid., ut hoc utar, selecta ex eo, quae Schlichte- 
groll. edidit I. nr. 4. II tab. 13. nr. 71, ubi lunula super dorso Apidis.“ 


3) »Sic, ut hoc utar, in Nicomachi Institutt. arith. II. cap. 9 rpi;@- 
vos pro reroayovos habet Cod. Paris.‘ 


##**) ,Plutarch. Quaest. Sympos. IX. p. 738 E. p.1050 Wyttenbach. Pro- 
clus in Hesiodi Eoy. ad vs. 770 pag. 169 ed. Antv. (ex Philochoro; vid. huius 
fragmm. pag. 92—94 ed. Siebelis) et quae alia Meursius collegit De denar. 
Pythag. pag. 1362. Quibus adde Io. Laurent. Lydum de menss. Romm. 
pag. 21 (coll. pag. 87. 99). 


+) Gemina leguntur in Theologumm. arithmm. $. 23. p.24 ed. Ast., 


ct ap. Nicomach. Institutt. arithm. II, 9. pag. 119 eiusd. ed. eadem explì- 
cantur.“ 


AD HERODOT. III, 28. 673 


notis pro pyramide accipere. Neque ego tamen faciam. Advertunt enim 
me, quae de rg.yow® in hac ipsa religionum parte disputat Plutarchus 
de Iside et Osiride p. 373 seq. p. 530 Wyttenb., ubi cum alia ponit tum 
vero etiam haec: ,,lineà ad rectum angulum alteri insistente marem, basi 
feminam, subtendente (rv dè @rorelvovoer) prolem utriusque signifi- 
cari xal tòv pèv'Ociouv dg dexnv, tyuv dì Iouv dg vrodo- 
gnv, tov dì ‘LQ00v dg erotédecpa. Et, ne multa, Damascius mscr. 
in Platonis Parmenid. in loco de Aegyptiorum hierogkyphis, ubi plura de 
triangulo et quadrangulo habet, ita scribit: ofov A&nvds uèv tò tet- 
yoyov: ‘Ecuoò &Ìì 1ò teteeyovov, Atque Minervam inter atque 
Osiridem arctissimam necessitudinem intercedere, vel ipse Herodotus 
tecte significat lib. II. cap. 270 seq., cum Osiridem Saî in eius deae templo 
sepultum haud obscure memorat et eius dei mortis spectacula ibidem 
exhiberi in scenis sacris dicit. Quid quaeris? Minerva Osiridis mem- 
bratim dissecti cor servaverat et unice curaverat, ne hic deus multas în 
partes dissectus prorsus periret. Partium multitudinem vindicaverat ita, 
ut unilati eas restitueret et Osiridem unum denuo salvum praestaret. 
Erat enim Osiris mundi quasi anima per universae naturae varias partes 
minutatim diffusa, h. e. omnibus in rebus Osiris erat vis creatrix et 
altrix: Hermes *) sive Mercurius erat vis fictrix ac rectrix et quasi mens 
mundi. Uterque autem adest Osiridi, et Mercurius et Minerva. Itaque 
rei ipsa ratio postulat, ut utriusque etiam tesserae (tetogy@wvov et toi- 
yo0vov) in Osiridis simulacro Apide apparuerint, Quae cum ita sint, ego 
nullus dubito, quin in undetriginta notis Apidis et quadrangulus et trian- 
gulus fuerit, adeoque in eius fronte etiam tetoeyaovov notae sacrae 
dignitatem habere potuerit. Neque enim ex tam paucorum scriptorum et 
monumentorum reliquiis eam rem definiri pro certo posse apparet. Et, 
si accuratius omnia circumspiciamus, illud ipsum quadratum Apidi iun- 
ctum in uno alteroque monumento reperitur. Ac reapse, qui in mumiae 
Dresdensis feminae involucro pictus visitur Apis, is non modo triangu- 
lum iuxta se positum habet, verum supra dorsum etiam quadratum. Haec 
enim figura probabilior videatur iis, qui Augustei Vol. I tabulam 2 ad- 
spiciant, quam avis ant loti floris. Alterutrum enim Beckerus l. 1. supra 
dorsum apparere dictitat. Verum, utut est, hoc nemo infitias iverit, 
teteayovov vel maxime pertinere ad Osiridis simulacrum, Apim. 

Satis de reroayovo. Mutilatum autem Herodoti locum dicat quis- 
piam alia quoque de causa. Etenim quas Apidis imagines exhibent ta- 


*) ,.Locos huc pertinentes alibi laudavi, et de Mercurio Aegyptiorum 
monui ad Ciceronem De nat. deor. III, 22. p. 604 seqq. Quod Valckenar. ad 
Herodoti locum, quem tractamus, ex Porphyrio ap. Euseb. memorat tel- 
yovov tanquam foecunditatis imaginem dia tò uogiov ts BNielas et Pa- 
Ante in memoriam redigit: nec haec symbola a trianguli et quadrati signi- 
ficatione in notis Apidis excludenda sunt. Vide quae ad Ciceronis I. 1. de 
Mercurio Phalete s. ithyphallico apposui. Et Hermaphroditus etiam huc 
facit quodammodo ac Venus, cui et ipsi guafernarius numerus dicatus est. 
Io. Lydus De menss. p. 87: 7) 7&g toù mavtòs alo@Nrod puors éx tecsdgoy 
forlì crorgelmv, avtn) È’ av ln xatà toùs puotoloyovs ‘Apgoditn.“ i 


HERODOT. II. 43 


674 i EXCURSUSI 


bulae Aegyptiorum pictae, anaglypha aliaque artis monumenta, eae, 
practer certas eius bovis notas, quas adhuc attigimus, insuper solis dîs- 
cum inter cornua locatum, ut plurimum spectandum praebent*). Ac 
nemo nescit, iam veteres conquestos esse, Herodoteorum librorum exem- 
plaria mutilata corruptaque vulgo ferri. Nec alibi ignotus Nostro inter 
buculae cornua 0 toò 74/0v xundos pempnutvos yovosos, quae verba le- 
guntur in loco de vacca Mycerini JI, 132. 


At vero hic ipse locus cum nostro compositus me in eam senten- 
tiam deducit, ut non tam a librariis curtatam hanc de Apide narrationem 
arbitrer, quam ab ipso scriptore consulto contractam, ne liberius eloqui 
videretur, quae suo ex iudicio ad interiores religiones pertinerent. Nam 
si hoc loco addidisset discum solarem notis dei Apidis, pronum erat ad 
intelligendum, Mycerini filiam Osiridis in modum in Apide sepultam 
adeoque sacratam esse. Quam taciturnitatem quomodo postmodum hi- 
storiae patri vitio verterint Aegyptii, docuit nos Aelianus loco supra 
laudato. Et iam mirabimur, hodieque Herodotum. aliis ignorantem videri 
et rudem rerum omnium reconditarum ,,nimis credulum aliis et alieno 
loco loquacem? Ac si quando Noster reconditiores rerum causas non 
tam aperit ac recludit, quam reverenter significat: factum est fere a re- 
centioribus scripioribus, ut ea non pro scriptis haberent, certe non eo 
adhiberent, quo eas causas aliorum scriptorum ac monumentorum ope, 
quoad eius fieri posset, eruerent et explicarent. —“ 


Cum his conferenda nunc sunt, quae, alios ut omittam, protulit 
Mariette, qui Apidum sepulcra aperuit et pluribus exposuit de singulis 
Apidibus co loco, quem laudavi in nott. ad III, 27. 28. Quem eundem 
virum doctum duobus libellis de eadem re exposuisse intellexi ex Mus. 
Rhenan. N. F. XIT. p. 280 seqq.: ,,Mémoire sur la mère d’Apis, par M. 
Aug. Mariette. Paris 18560. -1.‘ et: ,,Choix de monuments et de dessins 
découverts ou exécutés pendant le déblaiement du Sérapéum de Mem- 
phis par M. Aug. Mariette. Paris 1850. 1.4 Apidem Acegyptiis fuisse vi- 
vum quasi symbolum Osiridis statuit Mariette, incarnationem quam dici- 
mus huius dei, sed emanationem dei Pthah: eo enim refert, quod ipso 
teste Herodoto (II, 28) Apis a fulgore coelitus delapso in vaccam susce- 
ptus ferebatur, sive eo igne divino, qui ex deo Pthah emanat, ecque 
ipso, tanquam omnium rerum auctore, repraesentatur. Quod vero in 
una inscriptione Aegyptiaca, quam exhibuit Mariette, ille Apis, quem 





*) .sVido sis tabulae Isiacae figur. R. item Monumentum Venetum, 
quod ex Pricaei commentario desumpsit Gronovius et habet editio Herodoti 
Wesseling. ad p. 166; porro quae ex hoc genere Caylus Comes memorat 
in Recueil d' Antiqq. Vol. I. p. 43 seq. et tria Apidis simulacra Musei Bor- 
giani a Zoéga De obeliscc. p. 448 enumerata. Pricaei iconem illam quod 
attinet, recedit illa quidem in vestimentorum genere aliisque rebus ab an- 
tiquo cultu Aegyptiorum; nec te(yovor expressum: nihilo tamen secius 
vel maxime memorabilis est censenda. Disci inter Apis vel Mnevis cornua 
locati ex suo ipse museo aliquot icones enumerat Payne-Knight in libro 
bonae frugis plenissimo: Inquiry into the symbolical language of ancient 
art and mythologie $. 32. p. 23.“ 


AD HERODOT. III, 28. 675 


Cambyses vulneravit, tertio demum Darii regnantis anno obiisse dicitur, 
neque, ut Herodotus tradit, continuo e vulneribus acceptis mortuus est, 
id in medio nunc relinquere malim, cum ipsum libellum, qui hanc in- 
scriptionem continere dicitur, inspicere nondum licuerit. [Br.] 





43 * 


676 EXCURSUS II 


EXCURSUS II 
AD HERODOT. IlI, 70 seqq. 


De septem Persarum conturatis corumque nominibus. 


I. 


Herodotum III, 70 seqq. si sequimur, viri Persarum nobiles ac 
principes septem, qui ad magum evertendum regnumque Persis resti- 
tuendum se coniunxerunt, fuere: 

’Otavne, “Aoradivns, Tofevas, Ivrapievne, Meyafvtos,  TIaerrs, 

Aageîos, qui filius dicitur ‘ Toreoxeos. 
. Apud Ctesiam in Excerptt. Persicc. $. 13 (14) nomina coniuratorum Per- 
sarum, qui et ipsi dicuntur &x/cpuor, haec proferuntur: 

“’Ovogpas, Idéevns, Nogovaferns, Magdorios, Bagloons, ‘“Arapéevns 
(quod in ‘Agrepéev?g mutandum nemo non videt),. dagsîos 
‘Tordoreo. 

Ab his fide mutuo data assumpti praeterea dicuntur "Agracveas et Bayaxa- 
tns, qui aedium regiarum claves habebant: horum nulla fit mentio neque 
apud Herodotum neque apud alios rerum scriptores, nec denique in ipsa 
ea inscriptione, de qua mox plura dicemus. 

Adverterat hic nominum dissensus haud paucos viros doctos, e qui- 
bus unum modo hic proferam Iosephum de Hammer, qui similem quoque 
dissensum notavit, qualis reperitur in nominibus regum Medicorum apud 
Ctesiam et in regio Persarum libro, cui nomen Schahnameh; vid. Wiener 
Jahrbb. IX. p. 16. Sed nova his nunc accessit lux ex Bisutuna illa inscri- 
ptione *), quam Darius regnum adeptus rupi incidi iussit; in hac ipse Da- 
rius, qui loquens inducitur, gloriatur, se Oromasde, quem precibus adie- 
rat, opem ferente ,,cum fidelibus hominibus Gomatam magum et eos, qui 
magi socii fuerunt, occidisse‘‘**); in ipso inscriptionis huius fine, co- 
lumna quarta exeunte, Darius eloquitur nomina eorum, qui in occidendo 
mago ipsius socii fuerunt: sed literae cuneatae ex parte sunt ita evanidae 
et truncatae, ut certi quid inde vix erui posse iudicaret Grotefend ***); 
nunc vero coniunctis curis virorum doctorum, qui in haec accuratius in- 
quisiverunt, Rawlinsoni +) inprimis atque Opperti tt), itemque De Saul- 


*) De hac vid, nott. ad III, 30. pag. 65. 

**) In ea inscriptionis interpretatione, quam dedit Grotefend. loco mox 
indicando, haec verba desunt. 

n° Vid. Abhandl. d. k. Gesellschaft d. Wissenschaft. zu Gottingen VI. 
pag. 62. 

*) Note on the Persian Inscriptions at Behistun, London 1850. (Jour- 
nal of the Asiatic society Vol. X) pag. XII seqq. 

+7) Journal Asiatique. IV Ser. Tom. XVIII. p. 349 seqq. 


AD HERODOT. II, 70. 677 


cyi*), res eo deducta videtur, ut, quaenam apud Persas ipsos fuerint con- 
iuratorum nomina in illa inscriptione prolata, certius quodammodo con- 
stituere liceat, et quidem eum in modum, ut inde Herudoti auctoritas quam 
maxime corroboretur. 

Primum quod in illa inscriptione nobis occurrit nomen coniurato- 
rum, est Vidafrana s. Vindafrana, isque Persa (Parsa) vocatur; hoc vero 
nomen gentile caeteris quoque coniuratorum nominibus additur ea opinor 
vi ac potestate, ut a Medis potissimum, qui regnum occupaverant, discer- 
nautur gentis suae quasi vindices. Is igitur Vidafrana, qui filius Vei- 
sparae (Vispara s. Vyaspàrahya) vocatur, vix dubium esse poterit, quin 
idem sit atque Herodoteus Tvragéewns **); hunc vero, quem primo loco 
inter coniuratos socios nominat Darius in illa inscriptione, principem 
fere coniuratorum atque totius coniurationis caput exstitisse arbitratur 
Rawlinsonus ***), ductus potissimum iis, quae ab Herodoto infra III, 
118 enarrantur de privilegiis, quae Intaphernes s. Vidafrana et suo 
ipsius et reliquorum coniuratorum nomine a Dario petit sibi tribuenda. 
Apud Ctesiam vocatur ‘Avrapéevns, quem eundem opinor Aeschylus }) 
appellat ‘Aeragpoévnv, voce Persica ad Graecum etymon haud scio an ma- 
gis conformata, ut significetur is, qui recta, sana mente utatur }{). 
Quod vero in vetustis Scholiis ad Aeschyli locum legitur additum: rov- 
tov ‘Ellavinos dapéoevnv xaleî, ex hoc ipso Herodoti loco haud scio 
an rescribendum sit ’vragéovn», ut recte vidit Blomfield. in Glossar. ad 
Aeschyl. Pers. 776. 

. Quod altero loco in inscriptione illa sequitur nomen, cum non 
satis clare appareat ob literarum ductus aut mutilatos aut evanidos, ta- 
men Utana inde sibi cognoscere posse videbatur Rawlinsonus +{}) eo- 
que Otanem Graecorum declarari putabat, quem eundem filium Socris 4. 
Thukhrahya, non Pharnaspis, ut Herodotus tradit, esse perhibebat. 
Quo rectius, si quid video, Oppertus *+), cum in Scythica versione in- 
scriptionis invenisset nomen Zuddana, qui filius dicitur tov Dhugghara, 
de eo cogitari vult, qui Persarum sermone vocandus Vidarna, satis con- 
venit cum eo, qui ab Herodoto vocatur ‘“Tdegrys et a Ctesia T3#ovns. 
Idem nomen in Persarum rebus saepius obvium: etenim Immortalium dux 
in Xerxis exercitu vocatur ‘Tdagvns, filius ‘TSeeveos apud Herodotum 
VII, 83. 211; alius "Tdegvns dux copiarum in Asiae ora apud Herodo- 
tum VIII, 135, qui Plutarcho vocatur ’/vdcerns, quique idem haud scio 


*) Journal Asiatique V Ser. Tom. V. pag. 109 seqq. (Lexique de l’in- 
scription Assyrienne de Behistun.) 

**) Vid. Rawlinson 1. l. pag. XII. Oppert. 1. l. pag. 350 seq. 

*##*) 1.1. pag. XII. XIII. 

+) in Perss. 776. 

++) Inde in Herodoti quoque libris, in quibus nomen ‘Aotapé#0v7s, haud 
infrequens illud quidem in Persarum rebus, aliquoties occurrit, librarii 
saepius aberrarunt in ‘Agragoév7s, itemque etiam factum in nomine Iyta- 
péovns, cui male substituerunt Ivrea p 0év 75; vid. Bredov. Quaest. cri- 
ticc. de dialect. Herodot. pag. 101. 

+tt) 1. 1. pag. XIII. XIV. Add. De Saulcy. 1. 1, pag. 186. 

*) 1. 1. pag. 352. De Saulcy. 1. l. pag. 132. 


678 . EXCURSUS II 


an intelligatur apud Herodot. VI, 133. Ariorum dux in Xerxis exercitu 
appellatur Sisamnes, filius ‘Tèeoyeos apud Herodot. VIT, 66. Unus e 
Darii Codomanni ducibus Idarres vocatur apud Curtium IV, 5, 9. TIeg- 
vns occurrit in Arrian. Expedit. Alex. VII, 6, 4. 

Tertio loco in Bisutuna inscriptione bene conservatum legitur no- 
men Gaubruva s. Gubaruva*), quo nullum alium significari nisi eum, qui 
ab Herodoto dicitur Iofevas, satis patere puto: qui idem quod filius 
dicitur Mardonii s. Mardunija, hunc ipsum patrem filii loco a Ctesia in 
coniuratorum numerum relatum esse probabilis est suspicio Opperti**), 
nisi potius error Photii est Ctesiana prave exscribentis. Caeterum idem 
quoque nomen frequentius in Persarum rebus. In cuneata inscriptione, 
quam e loco Nakhsch-i-Rustam, ubi Darii Hystaspis est sepulcrum, ex- 
hibuit Rawlinsonus ***), legitur Gobryas (s. Gubaruva), qui Patischoriensis 
(quae Persarum tribus est teste Strabone XV, 3. pag. 727) dicitur idem- 
que Darii regis satelles arcitenens. Hun vero diversum esse ab eo Go- 
brya, qui in coniuratornm numero fuit, malim equidem credere: fuit 
opinor unus e regis ministris sive satellitibus, longe inferior illo Go- 
brya, qui Darii socius fuit e nobili Persarum gente prognatus. Mardo- 
nius, Godryae et sororis Darii filius, dux Persarum in Graecia comme- 
moratur ab Herodoto VII, 5. 82; alius Gobryas, Darii et Artystonae 
filius, Syrorum, Ligyum et Mariandynorum dux in Xerxis exercitu, in- 
venitur apud Herodot. VII, 72. De significatione nominis si quaeras: 
ad corporis pulcritudinem spectare existimat Pottt), dissentiente Op- 
perto }), a quo Gobryas explicatur tauri supercilia habens. 

Quarto loco quod ponitur nomen in inscriptione, id Rawlinsono {1t) 
videtur esse Vidarna, qui filius perhibetur Megabignis (Bagabignahya), 
hunc Herodoti ‘Tdaevnv et Ctesiae Tdfovnv esse idem ponit, vix recte, 
ut supra iam monuimus: huc potius pertinebit*+) Utana s. Otanes, filius 
Pharnaspis (Franaspa: vid. nott. ad IIT, 68); qui Otanes idem esse vi- 
detur atque Ctesiae Ovoges, nec differre ab eo, qui Avages dicitur unus 
e septem coniuratis, fortitudine et audacia excellens, a quo Cappado- 
ciae reges se ortos esse iactabant, teste Diodoro XXXI, 28 coll. Photii 
Biblioth. Cod. p. 382 a, 23. Apud Herodotum VII, 62 occurrit °Avegns, 
Otanis filins, Cissiorum dux in Xerxis exercitu; itemque VII, 61 ‘Ora- 
vns Persarum dux, qui Amestrin, Otanis filiam, in matrimonium duxit. 
Alius ’Otavns, maris Erythraei accolis praefectus, apud Arrian. Exped. 
Alex. III, 8,5. Nominis ipsius rationem ita expediit Pott*++), ut signi- 
ficetur bonum corpus habens; nomen patris (Franagpa) explicatur ab 
Opperto: capillos senes habens. 


*) 1. 1. pag. XIV. Add. Journal of the Asiatic. Society X, 1. pag. 135. 
**) ]. |. pag. 353. 

***) 1. 1 pag. XIX. 

$*) Etymolog. Forschungg. I. pag. XXXV. 

+) 11. pag. 353. 

tt) 1. L pag. XV. 

*4) vid. Oppert. 1. I. pag. 351 et De Saulcy 1.1. pag. 132. 

*#+) 1. 1. pag. XXXV. Add. Oppert. 1.1. pag. 355. 


AD HERODOT. III, 70. 679 


Quintus nominatur in inscriptione Bagabduksha, ut legi vult Ra- 
wlinsonus *), s. Bagamuksha, ut legit Oppertus**), quo nomine, cum 
Baga fere respondeat Graecae voci uéya***), declarari consentaneum 
est Herodoti MeyaBvfov: cuius pater quum vocetur Dadukyalhya s. Da- 
dukya, ut legit Rawlinsonus+), sive Dadd' hupija, quod a Persis pronun- 
ciari Daz daupira putat Oppertus +}), Zwoxveor Graecorum intelligi pu- 
tamus. Hic Zopyrus avns fuit eius Zopyri, qui in urbe Babylonica ca- 
pienda inclaruit, Megabyzi filius (vid. Herodot. III, 153): huius vero 
Zopyri filius fuit iste Megabyzus, qui cum Atheniensibus pagnavit in 
Aegypto (v Herodot III, 160). Inter nomina coniuratorum, quae Cte- 
sias prodit, quodnam huc trahendum sit, utrum Nogovdetns an Baglo0ns, 
modo sana sint haec ipsa nomina, incertum videtur. 

Sextum inscriptionis nomen Rawlinsonus ++) legit Ardumanish (Ar- 
domanes), isque filius dicitur Vaccis (i. e. Vahukahya*{); equidem sequi 
malim Oppertum, qui legit *1}) Aspathina, quod sane conveniet cum He- 
rodoteo nomine ‘4crt8/v7g, cuius vera forma eidem Opperto +*) videtur 
esse fspathija, i. e. miles. Itaque accedere non possum Rawlinsono **) 
Herodotum erroris incusanti, quod unum e Darii ministris, qui in alia in- 
scriptione cuneata prope Nakhsh-i-Rustam inventa appelletur Aspachana, 
buc retulerit vel potius cum illo Darii socio confuderit, cui Ardumanis 
nomen: cuius in locum cur a Ctesia substitutus fnerit Bagioons, ratio- 
nem iustam afferri non posse putat Rawlinsonus. Sed Ctesiae Nogovdofa- 
tn, quod in Ogorrofarns *4*) mutandum, num huc referri possit, quae- 
rit Oppertus. 





*) 1. 1. pag. XII. XVI seq. 

**) 1. 1. pag. 356. 

***) Pertinet huc M:yedootns apud Herod. VII, 105, qui est 2agadau- 
sta, i. e. dei amicus; Meyacidons ibid. VII, 72, qui est Bagucithra, i. e. dei 
proles; Meyaravos ibid. VII, 62, qui est Bagapanus, i, e. quem luetur deus ; 
Meyafatns, Persarum dux apud Strabon. VIII. p. 403; Mayatos (apud 
Plutarch. Vit. Alcib. 29), qui est Rugdyus, i. e. deum amans, idemque atque 
Bayaîos apud Herodot. III, 128. Unde in Herodoteis libris nonnullis quod 
exstat Meyafatov, id ferri non posse, red acribendum esse Meyafvtar, 
concludi poterit; conf. nott. ad Herodot. III, 153. 160. IV, 143, ad Ctesiae 
Excerptt. p. 157. 173. Differunt opinor Meyafivfor, castrati Ephesioram 
sacerdotes apud Strabon. XIV. p. 611; plura de his vid. apud Hemsterhus. 
ad Lucian. Timon. I. p. 183 ed. Bip. 

+) L1 pag. XVII. 

+) LI. pag. 357. 308. 

t+4) 1.1. pag. XVII. 

*+) De Saulcy 1.1. pag. 134 dubitans legit Ourkkak. 

*({) 1.1. pag. 359. i 

4*) Journ. Asiatiq. IV Ser. T. XVII. p. 415. Pott (Etymolog. Forsch. 
I. pag. LIX) hoc nomine siguificari putat eguis abundantem sive divitem, eo- 
demque etiam refert nomina IIong&eoxns apud Herod. III, 66, Oraoxns 
ibid. VII, 63. 

4#*) 1 1 pag. XVII. XX. 

**) Occurrit hoc nomen in Arrian. Exped. I, 23. $. 1.8. II, 5,7. Unde 
Orontobates in Curtio IV, 45, 6 revocavit Muetzell, ubi alii Orodates. Sed 
"Ooovrns quoque Armeniis praefectus apud Arrian. Exped. III, 8, 5. 


680 EXCURSUS II 


Septimus inter coniuratos vocatur Darius s. Daryawusk, eiusque 
pater Hystaspes s. Vashtdspa: de quo inter omnes convenit. Ipsum Darii 
nomen, quod in compluribus invenitur inscriptionibus cuneatis Darya- 
ivush s. Darayavus, ab ipso Herodoto VI, 98 explicatur 'Eeteins s. ‘Egt/rs, 
i. e. coércitor: ad quem locum plura afferemus de huius nominis ratione et 
significatione. Nomen patris Rawlinsonum secuti modo exbibuimns 
Vashtdspa; Oppertus. *) legi vult Vistaspakya, Grotefend. Istasp: unde re- 
centiorum Persarum in lingua Gustàsp. Praeter hunc Darii patrem filius 
quoque Darii et Atossae dicitur" Toreoxns, Sacarum praefectus apud He- 
rodot. VII, 64; eadem stirpe prognatus videtur 'Toreowns ò Baxrpeos co- 
piarum dux in Arrian. Exped. Alex. VII, 6. $.5. Ipsum nomen quid va- 
leat, vix constitui posse iudicat Oppertus; qui dudum in eius significatio- 
nem inquisierat Hyde de relig. Persarr. p. 304, equo factum, i. e. equi hin- 
nitu regem creatum indicari suspicabatur. Contra eum, cuius equus hin- 
nitum ediderit, voce Gusthtasp declarari statuit Vullers (Ueber die Reli- 
gion d. Zoroast. p. 104). Rectius, si quid video, Bnrnouf et Lassen malunt 
intelligi eum, qui equos habet s. tractat, equisonem s. equorum magistrum; 
vid. Lassen: Altpersisch. Keilschrift. p. 41 et conf. quae de hac re mo- 
nuerunt quoque Bohlen. De origin. ling. p. 59 seq. et Grotefend: Neue 
Beitrige zur Erklirung d. babylon. Keilschrift. (Hannov. 1840) pag. 63 
seqq. Ac denique conferri quoque poterit Donaldson in Journal of Asia- 
tic society XVI, 1. pag. 3, ubi hoc nomen ad Ormuzdum (i. e. Solem) re- 
ferri vult eiusque epitheton habet. 


II. 


Hos igitur septem coniuratos Herodotus dicit principes viros Persa- 
rum, zgorovg fovras; illustres, éxtoguovs, vocat Ctesias: unde princi- 
pes tribuum, quibus Persarum natio constiterit, vel certe primores e Pa- 
sargadarum tribu — Stamm-, Familienhaeupter der Perser — suspicatus 
erat Heeren. Ideen etc. I, 1. pag. 411: huiusmodiì vero principes per ori- 
entem, ubi de regni successore constituendo agitur, plerumque et con- 
venire et deliberare vel aliarum gentium orientalinm, ut Mongolorunm, 
exemplo demonstrari idem vir doctus adiicit. Ac sane de Tartaris atque 
Hunnis similia traduntur, quae affert Gibbon: Gesch. d. Verf. VI. p. 294 
vers. germ., quibus addere licet, quae de Hungaris traduntur **); haec 
enim gens cum in Europam migrare constituisset, septem viri principes 
exstitisse dicuntur, quì libera ex voluntate gentis et communi consensu 
ducem sibi cligunt Almum, virum genere insignem et bello clarum. Quae 
cum ita sint, haud prorsus ficta videbuntur ea, quae III, 80 seqq. (ubi 
vid. nott. pag. 152) Noster tradit de huiusmodi deliberatione, inter prin- 
cipes Persarum de regno constituendo habita. Hi vero ipsi septem Per- 
sarum principes mihi ad Achaemenidarum stirpem s. tribum pertinuisse 
videntur, quam regiam fere et primariam inter Persarum tribus fuisse 


*) Journal Asiatiq. IV Ser. Tom. XVII. p. 262. 
**) Vid. Histor, critic. Hungar, ducc, a Katona (Pesth 1778) p. 32 seqq. 


AD HERODOT. III, 70. 681 


iam ad I], 125. Vol. I. pag. 261 monuimus. Ackaemenidam se esse gloria- 
tur Darius tam in Bisutuna inscriptione quam in aliis compluribus nu- 
per cognitis. Reliquos viros cum ipso coniunctos quo minus et ipsos ‘ 
Achaemenidas fuisse statuamus, quid impedit? Cum regia domo cognatos 
fuisse affinesque inde probatur, quod Otanes filiam suam Cambysi nuptui 
dederat, Otanisque filius Onophas s. Anaphas Amestridem, filiam suam, 
Xerxi dat in matrimonium. Apud Achaemenidas quoque regnum semper 
fuisse idem Darius initio inscriptionis Bisutunae eloquitur. Itaque se- 
ptem principes Achaemenidarum, in septem haud scio an tribus s. fami- 
lias distinctarum, cum magos rerum potitos seque ipsos regno spoliatos 
vidissent, inter se convenisse existimo idque constituisse, ut omnes 
viros magos pellerent regnumque ad suam stirpem, legitimam illam qui- 
dem, referrent*); nec mirum illos mago interfecto unum e suis regem 
constituisse, cognatum prioribus regibus, Cyro et Cambysi, qui ad ean- 
dem Achaemenidarum stirpem pertinent, ad quam Darius recens consti- 
tutus rex et ipse pertinet; conf. Herodot. VII, 11 ibique nott. Cyro enim 
et Cambyse mortuo, cum nulli superessent filii, qui regnum legitimo more 
exciperent, ad alteram Achaemenidarum familiam, quae Hystaspis erat, 
regnum devolvi consentaneum videbatur. Ex hac igitur familia, priori ex- 
stincta, regem constituere par erat: neque aliud sane fecisse videntur 
illi septem Persarum principes, nisi ut legitimum regni ordinem restitue- 
rent regemque eum instituerent, ad quem regnum deferri iustum et ae- 
quum esset. Qua in re id unum mireris, quod non Hystaspem ipsum, qui 
tum Persidis satrapa fuit, ipso teste Herodoto III, 70, ad regnum voca- 
rint, sed Darium, huius filium: nisi cogitandum, patrem, qui in coniu- 
ratorum numero non fuit, provectiorem aetate fuisse aut certe minus 
aptum, qui ea susciperet, quae virum aetate florentem, fortem ac stre- 
‘“nuum poscerent, qualem Darium, virum iuvenem, tum fuisse probabile 
est. Hunc igitur Darium a caeteris principibus coniuratis adscitum et in 
coniuratorum numerum receptum (teste Herodoto IH, 70) inde quoque 
regno Achaemenidis restituto ad regiam dignitatem evectum esse, nihil 
profecto est, quod miremur, cum ipsa res regni ordo sic ferre videatur: 
nec magis mirabimur, reliquos sex principes coniuratos, qui generis no- 
bilitate ac dignitate vix inferiores Dario essent, sed pares fuisse videren- 
tur, tot tantaque sibi reservasse privilegia, qualia enarrantur ab Hero- 
doto III, 84 seqq., ubi vid. notatt. 





*) Conf. etiam Duncker: Geschichte d. Alterth, II. pag. 554 et vid. 
quae ad Herod, III, 73. pag. 144 notata sunt. 


682 EXCURSUS II 


EXCURSUS II 
AD HERODOT. III, 98 segg. 


De India. 


Mancam esse ac perexiguam Herodoti de India notitiam vix quem- 
quam fugiet maximeque eam spectare ad ‘eas Indiae partes septentriona- 
les, quae Persarum ditioni addjtae vel iis certe conterminae commercii usu 
magis innotuerint, velex iis intelligitur, quae ad Ctesiae fragmm. p 52 
seq. olim diximus. Quaecunque enim de India refert Ctesias Indicorum 
in libro*), ea ad easdem ferme pertinere regiones, ad quas Herodotea 
spectant, satis ibi monstravimus. Has ipsas vero regiones accuratins 
sì definire velis, Rennelius 1. Ì. p. 519 (coll. Vincent. ibid. p. 720) de ter- 
ris cogitandum censet, quibus nunc nomen Kabul, Kandahar, Panjab, 
Sina, trans Indum extensis usque ad loca Raipottana. Quae angustiori- 
bus finibus circumscribenda videntur. Wahlio Erdbeschreib. v. Ostind. 
p. 457 intelligì placet terram Belur, Kutwer una cnm parte desertorum 
Cobi et Tibetum parvam. Singulari cura postea in haec inquisiverunt Mal- 
tebrun. in Nouvelles Annall. d. Voyag. II. p. 307 seqq. et Heeren. Ideen]1, 
1. p.338 seq. 352 seq. 366, cui Herodoti India et septentrionales regiones 
Bactriae finitimas (sive Tibetum parvam, Ctesiae quoque cognitam una 
cum terra Kabul) et meridionales regiones ad Indi ostia et ultra Indum us- 
que ad fluvium Paddar terraeque Guzerat fines complecti videtur. Septen- 
trionales regiones Darii aetate maximam partem fuisse coniunctas in unam 
satrapiam, cuius tamen fines accuratius constituere vix licet, cum pro Per- 
sici regni statu temporumque conditione admodum variarint, idem monet 
p.- 352. Neque aliter fere Wheeler Geography of Herod. p. 30% seqq. coll. 
p. 299 de Herodotea India statuit, quam complecti vult Indi vallem et re- 
giones inde extensas orientem versus usque ad deserta quae vocantur 
Shamo (Cobi) a septentrione et usque ad deserta inter terras Multan et 
Guzerat sita a meridie; septentrionales Indos Bactris vicinos habitasse 
putat in satrapiam vicesimam coniunctos, meridionales ad terrae Hindo- 
stan partem septentrionalem pertinnisse. Ac sane, si de hac vicesima 
satrapia, quam ex Indis Darius constituit, quaeras, de ea terra, quae 
Bactriae ab oriente contermina atque nomine Kabul nobis nunc cognita 
est, cogitandum. Tum vero etiam intra Indum eiusque ripam occiden- 
talem subsistendum erit; neque enìm hunc fluvium illa certe aetate un- 


*) Ipse Ctesias huud scio an Herodoti adeoque etiam Hecataei, qui et 
ipse de India retulerat, auctoritate commotus paculiarem hune de India 
libellum conscripscerit, in quo ut ampliora ita vel magis mira de India refer- 
ret Graecis talium rerum valde cupidis atque studiosis. 


AD HERODOT. III, 98. 683 


quam transgressi esse videntur Persae, sed eorura, quae ulterius sita sunt 
septentrionem et orientem versus, aeque atque eorum, quae circa Indi 
ostia atque vel ultra ea ipsa inveniuntur, fama utique potuit attingere 
Persas, eoque referenda putem, quae Herodotus tradit alia ad Indos illus 
septentrionales, in terra Kabul habitantes, minus spectantia; quae valde 
mira cum essent et a reliquis terrae gentibus eorumque moribus valde 
absona, cupide arrepta sunt a Persis aeque atque ab Herodoto, qui ta- 
lia, quae Graecorum animos admodtim adverterent, praeterire noluerit. 
Itaque ad Indiae regiones septentrionales, Persis s. Bactrianis finitimas, 
inprimis ad terram quae vocatur Kabul, additis etiam, si placet, iis, quae 
huic terrae contermina sunt orientem versus ad eam usque terram, cui 
nomen Panjab s. Penjab, ea spectare, quae de Indis tradidit Noster, 
respiciens simul etiam alias quasdam gentes ad ipsnm Indum inferio- 
rem eiusque ostia in paludibus habitantes, mihi quidem vix dnbium esse 
videtur, adeo ut eam terram, quae nunc appellatur Kaschmir, Herodoto 
incognitam fuisse credam*), qui ipse Indiam, extremam terrae regionem 
orientem versus, ab oriente et septentrione desertis conterminari existi- 
mat III, 98. Conf. Bohlen: Indien I. p. 63, Benfey in: Ersch. u. Gruber 
Encyclopaed. Sect. II. Vol. XVII. pag. 40 seqq., Lassen : Indische Alter- 
thumsk. II. p. 631 seqq. coll. I. p. 388 seqq., Troyer: Histoire des rois 
de Kachmyr. T. II. p. 144. 

Post Alexandri expeditionem eae terrae, quae nunc vocantur Lahore 
et Multan aut una eaque communi appellatione Panjab comprehenduntur, 
Graecis melius innotuere. Interiorem Indiam, quam vulgo vocamus, 
Gangi fluvio adsitam minime Noster novit, cum Persae, quibus sua ac- 
cepta referebat pater historiae, minime ad eas usque terras progressi 
fuerint regnique fines eo produxerint; adeo, ut ne elephanti quidem in 
recensu copiarum, quae ex India Xerxem sequebantur, commemorentur 
alias frequentes Indorum in exercitibus, sed Persartfm in exercitu ante 
pugnam ad Arbela commissam haud cogniti. Observat Schlegel. Ind. 
Biblioth. I, 2. p. 155 seqg., idem monens p. 117, Herodoti Indos non ve- 
ros esse Indos, Sanscritanam aliamve hinc deductam loquentes linguam 
viventesque secundum Brachmanum leges, sed rudes quasdam gentes 
indigenas Nigrorum ad instar, quae ad dextram Indi habitent ripam in 
terris Candahaur et Baluchistan, ut nunc vocant. Quae eadem fere repe- 
tiit idem vir doctus in: Berlin. Taschenbuch 1829. p. 15, ubi australes 
Herodoti Indos quaeri vult occidentem versus in terra Baluchistan ad In- 
dum inferiorem, septentrionales Indos in Tartaria magna; quos ipsos 
non tam rudes nigrosque fuisse quam Herodoto visum fuerit, qui pro 
Negris eos habuisse videatur (id quod in septentrionales Indos minime 
conveniens), idem statuit. Sufficiant haec in universum disputata; quae 
singula singulas ad gentes Indiae pertineant, ea suis quaeque locis eno- 
tavimus. 

Iam de fide, quam Herodoti narrata de India mereant, si quaeras, 
hanc sane multum pendere e recta locorum intelligentia, ad quae sint 





n ——P— ———_——& 


*) Vid. quae in Excursu IV ad Herodot. III, 102 proferuntur, 


684 EXCURSUS II AD HERODOT. III, 98. 


illa ipsa referenda, nemo non intelligit, simulque etiam regrediendum 
erit ad fontes, unde Herodoteam de India narrationem fluxisse sit cre- 
dibile. Quam Persarum e narrationibus totam fere haustam esse, ut in 
universum dubitari neqnit dudumque statuerat Robertson: Ueber d. 
Kenntn. d. Alten v. Indien p. 92 ed. vernac. Forster., ac nuper admo- 
dum Mueller. Prolegg. ad Geograph. Graec. minn. T. I. p. XXXVI, ita 
ipsius probatur scriptoris nostri testimonio (v. c. III, 102. 105), qui, 
Maltebrunium si audiamus (I. l. p. 322), haec ipsa, quae a Persis acce- 
perit, ad notiones apud Graecos vulgo receptas magis conformarit. Ac 
sane in his multa inveniri perquam mira, multa falsis vera admixta quis 
negabit? Neque vero hoc vitio vertam patri historiae, cum ne nunc qui- 
dem prorsus liqueat de iis ipsis regionibus per omnem fere antiquita- 
tem densissima caligine obtectis. Accedit quod in tanta harum regionum 
obscuritate Herodoto sciscitanti ea potissimum enarrasse videntur Per- 
sae, quae ipsis maxime mira viderentur ipsorumque animos maxrime af- 
fecerant. Namque hae ipsae Indiae regiones septentrionales minus ad- 
huc cognitae potissimum sunt, quae antiquis Indorum carminibus maxime 
celebrantur, ad quas multa spectant commenta, fabulae Indorum in li- 
bris sacris obviae et per omnem fere Asiam ad Persas inde aliasque na- 
tiones propagatae. Unde veri fit simillimum, hisce e terris fabularum 
feracibus talia ad Persas quoque emanasse indeque in Herodoti libros 
transiisse. Praeter Wahlium, qui haec attigit in libro laudato p. 457, plura 
vid. in Ctesiae fragmm. p. 55 seq., quae hic repetere non vacat. Alia 
placuisse video Schlegelio Ind. Bibl. |. 1. p. 147, qui idem alio loco (Ber- 
lin. Taschenb. 1829 p. 83) scite admonet, talia ad Germaniae quoque 
poétas veteres, v. c. ad Titurelem Eschenbachii fluxisse, ubi India prae- 
dicatur omnis sapientiae arcanae parens, quae omnia arcana, omnia mira 
stupendaque contineat. Atque id ipsum quoque in tali quaestione haud 
praetermitti debet, quod haud pauca, olim fabulosa,fictave quae videban- 
tur, nunc talia minime esse videntur, ipsa terrà accuratius cognità; ut 
sane de aliis quoque, quae nos offendant, non sine cautione quadam 
adhibita nobis sit pronuntiandum. 

Persarum igitur e narrationibus maximam partem deducta videntur 
ea, quae de India Noster retulit: alios praeterea fontes num adierit, 
valde incertum est ac dubium. Quod enim et Hecataeum et Herodotum in 
iis, quae de India narrant, Scylacis Caryandensis (de quo vid. Excurs. 
XII ad IV, 44) vestigia persecutos esse vult Schwanbeck: De Megasthen. 
rerr. Indd. scriptt. p. 6. 7: id omni argumento destitutum est, cum li- 
ber ille, quo Scylacem navigationem Darii inssu institutam descripsisse 
putant, Herodotò hand cognitus fuerit, ut in XII Excursu ad IV, 44 
monstravimus. Nec magis alios scriptores, logographos, Noster adhi- 
buisse videtur, qui omnino unum tantum ex his logographis noverit He- 
cataeum: quare si quid Noster de rebus Indicis debeat auctoribus Grae- 
cis, id ex Hecataeo desumptum esse putat Mueller. 1. 1. p. XXXVI. Quod 
vero ipsum quale sit, cum definiri nequeat, nihil ex Hecataeo Nostrum 
in iis, quae de India retulit, accepisse credere malim. 


EXCURSUS IV AD HERODOT. III, 102. 685 


EXCURSUS IV 
AD HERODOT. III, 102. 


De Caspatyro. 3 


"Alior dè tav Ivdov Kaorario@® te moli xal vi Iaxrvixi y007 
slo) mQodOvEOL x. 1. A. 


Eadem referuntur infra IV, 44, ubi Scylax ex urbe Caspatyro et 
Pactyica terra profectus esse dicitur, cum ab Indo fluvio ad sinum Ara- 
bicum usque navigaret. Caspapyrum urbem in terra Gandarica noverat 
Hecataeus, teste Stephano Byz. s. v. (cf. Hecataei fragmm. coll. Klau- 
sen. p. 94), ubi haec leguntur: Xaoxemveog* 0% Turdapixn, Zxv- 
&dv aut: ‘Exaraîos "Acla; sequuntur continuo haec: Kaowet100g, 
mods oocegne ti Ivdixij'Hoodotos y. tò édvixov Kaoxegoi, dog dio- 
yvosog tv y Baccagiuoiv x. t. 2.: quae num ad hunc Herodoti locum 
spectent, valde dubitarim, nisi in ipsis verbis mendum insit aut Ka- 
exioi intelligantur, qui III, 92 coll. VII, 67, 86 commemorantur; VII, 
86 praeter Caspios indicantor etiam Kissisooî xal Ioguayioi ; de 
quibus utut statuis, ad Caspatyrum et regionem Pactyicam hae gentes 
referri non poterunt. De Gandariis supra diximus ad III, 91; de Pactyi- 
bus ad III, 93. Iam Pactyicam regionem et Gandaricam pro una eadem- 
que terra habet Larcherus (Tab. geogr. p. 401 seqq. coll. p. 102) vel 
potius, id quod verigimilius, Pactyicam pro Gandariae parte, qua qui- 
dem appellatione utraque regio olim fuerit comprehensa, ita ut ea Gan- 
dariae portio, cui nomen Pactyica, prope Indum sit sita, meridiem et 
orientem versus a Bactriana, occidentem versus a Paropamiso monte. 
Duplicem Pactyicam, alteram Indicam, alteram Armeniacam (prouti visum 
erat Rennelio), unquam fuisse idem negat. Dodwell. (Dissert. de Scylac. 
S. 1) Pactyicam regionem eandem esse statuit atque Gandaricam, quae 
postea fuerit appellata, Gangi vicinam; fiuviumque inde Gangem, non 
Indum fuisse. At Caspatyri urbem ad Gangem sitam fuisse cave credas; 
ad occidentalem Indi fluvii ripam potius exstructa videri debet," minime 
illa quidem confundenda cum urbe Pakhely, quae ab Indo procul in terra 
mediterranea fuit sita. Heerenius Ideen I, 1. p. 3559 seq. Pactyicam regio- 
nem neque in Pakhely (quae Graecorum et Romanorum Peuceliotis fuit), 
ut Rennelius voluerat, neque in terra Badagshan, ut Gatterero placuerat, 
quaerendam esse censet, sed in regione, quae nunc vocatur Kabul, prope 
quam Pokua invenitur, nomine ipso vestigium quoddam Graecae appel- 
lationis retinente. Itaque Caspatyrum pro Cabul accipit, Indumque, cui 
haec urbs apposita erat, ab Herodoto poni vult pro Gureo s. Kameh, tlu- 
vio in Indum delabente, ita ut Noster fluvium, qui Indo aquas suas 


686 i EXCURSUS IV 


immittat, cum ipso Indo confudisse existimandus sit. Nec aliter Man- 
nert. Geogr. d. Gr. u. Roem. V, 1. p. 4 terram Pactyicam in regione po- 
nit intra Choaspem et Indum et Caspatyrum in Cabul ipsa aut certe in 
eius vicinia. Post exstitit Wahl. Erdbeschr. v. Ostind. p. 469 seq., qui 
et Heerenii et eorum sententià reiectà, qui Pactyicam in regione Kasch- 
mir collocant, unice hîc cogitari posse putat de terra Badackschaan, sive 
Balanian (ut Marco Polo eam appellat), cuius urbs cognominis ad Oxnum 
sit sita. Ad fines huius terrae, ‘ad fontes primarios Indi in terra Gan- 
dariorum, quae nunc Xutwer nuncupatur, sitam fuisse vult Caspatyrom 
urbem. Ac Stephanus Byz., qui ex Hecataeo affert Kacmamvoos et mor 
ex Herodoti Thalia Xeozewgos, Wahlio videtur Ptolemaei urbem Cespiran 
s. Caspirum et urbem Caspatyrum pro una eademque habuisse, praeser- 
tim cum utraque appellatio eodem ferme redeat. Nam vocem Casp s. 
Caschp monet Wahl. (I. I. IT. pag. 323 seq. 479 coll. I. p. 679. 793) ad 
montium inga saxaque praerupta locaque edita spectare multisque cum 
aliis vocibus reperìiri coniunctam; voculam Tyr (8. Tur, Thor) denotare 
arcem, voculam pyr urbem sive sedem, arcem, ita ut nominis Caspatyri 
vestigia adhuc forsitan supersintin urbe Kutwer, Katwer 8. Katoor, quae 
Indo fluvio adiacet. Post Wahlium copiosius disputavit de eadem re 
Maltebrun. (Annall. nouvell. d. voyag. II. p. 334. 3141 seqq.), qui dapli- 
cem Pactyicam fuisse negans Pactyes Herodoti vult eosdem esse atque 
eos, quos nunc vocant ffghanen, vel certe unam eorum tribum, quae 
cum proprie vocetur Pouctany, a Persis dictitata fuerit Pactany, ab Indis 
Patans et Pithans: în quo ipso contineri existimat Maltebrun. partem s. 
radicem primariam vocis Pactyum. Paktu nomen esse gentis Afghanorum 
asserit quoque Lassen: Zeitschrift f. Kunde des Morgenland. II. p. 53; 
a quo nomine Graecum Ilaxrves atque ITaxtvix non admodum abesse 
quivis intelligit. De Afghanorum originibus conf. Malcolm Hist. Pers. 
IT. pag. 77 ed. vernac. et Wilken in: Berlin. d. d.- Wissenschaft. 
1818—1819. p. 237 seqq. 261, qui ad Medico-Persicam stirpem hos Af- 
ghanos referri vult; Indico-Persicam gentem esse, mixtam illam quidem 
e diversis gentibus indeque ipsam multum diversam statuit Ritter: Erd- 
kund. VITI. p. 191 seqq. coll. 132 seqy. Caeterum Pactyicam et Ganda- 
ricam idem Maltebrun pro una eademque regione habet, quam alluant 
aquae superioris Indi et fluviorum Suad, Canschkaur et Cabul, indeque 
Gandaricam pertinere vult ad proviciam Candahar, quae appellatio com- 
munem prodere videatur originem, Caspatyrum urbem denique ad ripas 
Choaspi8 (qui recentiorum est Causchkaur) sitam fuisse suspicatur, quam- 
vis in tanto temporum intervallo rerumque discrimine vix certi quid sta- 
tui possit. Hodiernum Kaschmir Herodoteo Caspatyro indicari nuper sta- 
tuit T. de Hammer. in Annall. Viennenss. Vol. LT. p. 36 coll. Halling. 
ibid. Vol. LXITI. p. 183 seqq. et Dentsche Gesch. I. p. 232. Atque A. G. 
Schlegel. quoque (Berlin. Taschenb. 1829. p. 17) urbem capitalem regio- 
nis Kaschmir significari vult, perperam adiiciens hanc Heerenii esse 
sententiam, quam aliam prorsus esse supra vidimus. Copiosa disputa- 
tione haec postea tractavit Ritter, commonstraturus, Caspatyrum Hero- 
doti pertinere ad hadiernum Kaschmir; vid. Erdk. III. p. 1087 seqq. ed. 


AD HERODOT. III, 102. 687 


sec. et add. Troyer: Histoire des rois du Kachemir. IT. p.305, C. v. Hù- 
gel: Kaschmir u. das Reich der Siek Vol. 1I. pag. 2 seqq. 19 seqq., A. 
de Humboldt: Asie centrale I. pag. 102 seq. 133. 147. Neque aliter de 
Caspatyro cogitare video Bohlen (Indien I. p. 64), Benfey (Encyclopaed. 
v. Ersch. u. Grub. Sect. II. Vol. XVII. p. 40), Lassen (Altpersisch. 
Keilinschrift. p. 110 seq. et Indisch. Alterthumsk. IT. p. 630), qui in He- 
rodoteo hoc loco pro Kacrarve0 ex Hecataeo refingi vult Kacrazveo, 
probantibus Muellero (Geograph. Graec. minn. I. pag. XXXV), Stiehlio (in 
Schneidewin. Philolog. X. p. 226) et Krusio (Indiens alte Geschichte p. 
33), qui vero in eo discedit a Lassenio aliisque viris doctis, quos modo 
laudavimus, quod non de Kaschmir, sed de terra Kabul Herodoteum 
Caspatyrum sive Caspapyrum intelligi vult: quae eadem fere sententia 
est Neumanni in Miinchn, Gelebrt. Anzz. 18:13. nr. 163. pag. 39, Whee- 
leri in Geography of Herodot. pag. 199. 209 et Kieperti (Monatsbericht. 
d. Akad. d. Wiss. zu Berl. 1856. p. 637). Ad hanc sententiam, quae 
omnium maxime probabilis videtur atque una Herodoti loco conveniens, 
indeque ab aliis quoque viris doctis, quos supra laudavimus, prolata, 
ipse accedere malim; in urbis nomine Kaozarve®, quod in Kacrarve® 
mutari quoque voluit Kiepert I. l., nihil mutandum censui, neque aliter 
fecisse video editores omnes, qui eam lectionem, quae in omnibus Hero- 
doti codicibus invenitur, retinere maluerunt. 


688 EXCURSUS V 


EXCURSUS V 
AD HERODOT. III. 115. 


De insulis, quae vocantur Cassiterides, et de cassitero. 


ovte viooves olda Kacortegldas fovcas, Éx tav 6 xacclteRos tiv 
porta. 

De his insulis, alia ut taceam, inprimis disputarunt Tzschucke ad 
Pompon. Mel. III, 6. $. 3 nott. exegg. p. 184—189 Vol. III. P. III, 
Heeren. Ideen II, 1. p. 1723—177. I, 2. p. 55 et A. Vogel. în Erschii et 
Gruberi Encyclopaed. Vol. XXI. p. 109 seqq., ubi afferuntur, quae et 
antiquiori et recentiori aetate de his prolata sunt. Nam ne veteres qui- 
dem, qui multo post Herodotum vel de industria vel obiter occasione 
tantum oblata de his insulis, unde plumbum veniat, retulerunt, de situ 
harum insularum numerove concordant. Quorum ad Indiam usque qui 
relegarent Cassiterides, non defuerunt. Magis ad verum accessisse vi- 
dentur, qui extra Gades Herculeasque columnas supra Lusitaniam se- 
ptentrionem versus ab Iberia eo in mari, quod ad Britanniam usque ten- 
dit, insulas illas sitas esse contenderent. Vid. Strabon. III. p. 219 s. 
147. p. 265 s, 175. II. p. 191 s. 129. p. 181 s. 120. Diodor. Sical. V, 
38. Alia dabit A. Vogel. 1. l. p. 110 seq. coll. Lelewel. în libro, qui in- 
scribitur: Entdeckungg. der Carthag. u. Griech. auf d. atlant. Ocean 
(Berolin. 1831) p. 134 seq. Recentiori aetate fuere, qui ipsam Hiber- 
niam atque Albionem sive Britanniam indicari putarent, ut in qua terra 
adhuc magna plumbi vis proveniat aliasque in terras exportetur, prae- 
sertim cum Phoenices, qui e Prussiae oris electrum petierint, Britan- 
niam quoque adiisse veri sit simillimum. Alii iique plurimi Silurum in- 
sulas s. Ostrymnicas (vocantur hodie: Scilly- Inseln, Sorlingische In- 
seln) intelligi volunt*); in quibus praeter Mannertum Heerenius quo- 
que, hanc plumbi mercaturam monens non ad istas insulas solas perti- 


*) Pertinet huc inprimis Avieni locus in Ora maritim.Y1 sq., quem tra- 
ctat Schoening in: Ablgndl. d. Gesellschaft d. Wissenschaft. zu Kopenha- 
gen, v. Heinze. Vol. V. p. 183 seqq., id commonstrans Ostrymnricas insa- 
las, quas descripsit Avienus, nullas alias esse nisi Cassilerides easque ipsas 
septentrionem versus quaerendas circa Britanniam atque de insulis Scilly 
8. Sortingicis inprimis intelligendas esse (p. 188 seqq.). Qui idem vir doctus 
causas quoque addidit, quibus effectum esse putat, ut ad Hispaniae oram 
viri quidem docti has insulas minus recte posuerint, quae, si alios audia- 
mus, potius in sinu montis St. Michaélis prope promontorium Lizard ad 
oram comitatus Cornubiensis in ipsa Britannia quaerendae sunt. Atque 
hanc sententiam ipse Heerenius (Gitting. Gel. Anzeigg. 1833. nr. 125. p. 
1242 not.) postea amplexus est. 


AD HERODOT. III, 115. 689 


nuisse, verum ipsas etiam Angliae Hiberniaeve oras esse complexam 
Adde Lelewel. |. l. p. 15. Quod ipsum probari certoque affirmari posse 
negat A. Vogel. 1. I. p. 112, cui credibilius videtur, Cassiterides insu- 
las a Phoenicibus aeque fictas esse atque Eridanum fiuvium, eo consi- 
lio, quo verum celarent locum, unde plumbum afferrent, sibique solis 
hoc commercii genus reservarent, quaerentibus scilitet, unde plumbum 
adferrent, in universum respondentes: e Cassiteridibus, i. e. ex plumbi 
insulis. Si vero, quae ipsa fnerint haec loca, unde plumbum advexerint, 
quaenam istae insulae, quaeras, de Hispania potius (ex qua eadem terra 
quaevis fere metalla pretiosiora, argentum inprimis aurumque Poenos 
eduxisse constat) idem cogitari vult, eiusque de septentrionalibus atque 
occidentalibus regionibus, quae nunc ad Gallaeciam et Lusitaniam per- 
tinent. Nec quidquam obstare idem monet, quo minus Phoenices etiam 
ulterius navibus vecti ipsam eam Britanniae partem, quae ad meridiem 
et occidentem maxime vergat, comitatum Cornubiensem (Cornwallis), 
hodieque multo plumbi proventu insignem, attigisse perhibeantnr. Cui 
sententiae adstipulatur Link (Urwelt p. 265 seq.), cum vel seriori tem- 
pore in septentrionali Lusitaniae parte in provincia Beira prope locum 
Viseu metalla plumbi fuerint, quae recentiori demum aetate exerceri 
desierint, aliaque in his regionibus inveniantur metallorum antiquorum 
vestigia. Rennelio p. 382? Herodotus sub Cassiteridum nomine Britan- 
nicas insulas, unde plumbum Graecis advexerint Phoenices, comprehen- 
disse videtur. Qui eadem attigit L. Bossi in Histor. Hispan. I. p. 72. 
73 (Ronneburg. 1825), insulas Hispanicae orae adsitas, e quibus primi 
Phoenices plumbum pertierint, Cassiterides fuisse dictas statuit; quod 
idem nomen dein ad Brittaniae insulas Silurum quoque translatum, ubi 
scil. Phoenices iam ulterius navibus provecti magnam itidem plumbi 
copiam invenerint. 

Recensuî varias virorum doctorum sententias. Id vero satis certo 
mihi ponere posse videor, Cassiterides insulas, unde 0 xacc/regos, a 
quo ipso nomen illae acceperunt, ad Graecos pervenit, haud fictas esse, 
sed ad Britanniae oram quaerendas: inde enim neque ulla alia ex terra 
plumbum et Graecis et caeteris gentibus maris mediterranei oras accolen- 
tibus allatum esse a Phoenicibus ad Britanniam usque commercii causa 
navigantibus, satis probavit Movers: Die Phoenizier II, 3 (sive III, 1) 
p. 62 seq., adeo ut de India roù xacortégov patria cogitari prorsus ne- 
queat. Quod ad ipsum nomen attinet, 0 xaccitegos qui veteribus di- 
citur, nostrum esse Zinn, perquam est credibile, monente Beckmann. 
Hist. invent. IV. p. 327, quo utitur Heeren. |. L_ II, 1. p. 174. Romani 
teste Plinio Hist. Nat. XXXIV, 16,47 vocabant plumbum album s. can- 
didum, diversum illud quidem ab eo, quod veteres appellabant stannum, 
recentiores, ut monet Beckmann, l. l. pag. 321, Werk; quamquam vel 
antiquitus sfannum subinde dici nostrum Zinn vel aliam quandam splen- 
didiorem metalli mixturam, Linkio videtur probabile |. l. p. 266. Nostrum 
Blei Romani dicebant plumbum nigrum*), eodem teste Plinio l. l., qui de 


*) Hoc plumbum nigrum et ipsum e Britannia antiquitus captum et în 
HERODOT. II. 44 


690 EXCURSUS V AD HERODOT. III, 115. 


utroque plumbi genere disputat et ,,album inquit ,,habuit auctoritatem et 
Iliacis temporibus, teste Homero, cassiteron ab illo dictum.‘ Ac sane 
mature iam per Phoenices e Britanniae ora hunc xaccitegov ad Graecos 
allatum et ab his in armorum ornamentis potissimum adhibitum fuisse, ipsi 
Homeri in Iliade loci complures (XI, 25. 34. XVIII, 474. 565. 574. 613. 
XX, 271. XXI, 592-XXIII, 503. 561) itemque Hesiodi (Theogon.862. Scut. 
208) satis ostendere possunt; conf. Friedreich: Die Realien in d. Il. u. 
Odyss. pag. 293 et inprimis Millin: Mineralogie Homerique etc. sec. edit. 
p. 160 seqq. 

De ipsa vocis xaooitegos originatione diverso modo statuunt. Nam 
ex India ut metallum, ita nomen quoque eius sunt qui ductum esse con- 
tendant, Sanscritanae linguae afferentes vocem kastira, quae plumbum 
significet, aut ad insulam Indicam Cashla provocantes. Quae quam in- 
certa sint, quivis sponte intelligit. Conf. Link. l. Ì. p. 265, Movers. 
1. supra l. pag. 63. E Phoenicum lingua vocem repetere mavult Bo- 
chart. in Canaan. I. cap. 39, cum Graeca vox Chaldaicae s. Arabicae voci 
similis sonet. Nam pro 5%32 (IV Mos. XXXI, 22) in his dialectis reperiri 
Kastira, Kistara et Kasdir, adeoque Kastiterion; nisi, quae Vogelii est 
sententia p. 109 I. I., hae ipsae voces serioris sint aetatis, ad Graecum 
vocabulum confictae. Nihilominus A. G. Schlegel. (Indien. in Berliner Ta- 
schenbuch 1829. p. 8 assentiente Bohlen in: Sammlung d. Schrift. d. 
Kéonigsberg. Gesellsch. I. nr, 3. p. 57 seqq.) nomen xacc:rsgos cum San- 
scritana voce Kastîra convenire ait; ita ut forsitan Phoenices hoc metal- 
lum prius ex India quam ex Britannia repetierint. Quod mihi quidem 
non persuasit vir doctus. Et hac in sententia dicenda, ut monuit Cr., 
parum sibi ipsum constare iudicat A. Benary in Berlìn. Jahrbb. d. wis- 
sensch. Kritik 1831. p. 759. De Arabico nomine Kasdeer, quod adhbuc in 
usu est, etiam monuit Wilkinson: Manners and Cust. III. p. 215. 





alias regiones inde per commercii rationes deductum, Romanorum potissi- 
mum aetate, praeter Plinii indicationem H. N. XXXIV, 17, 49 haud pauca 
commonstrant collecta nuper ab E. Huebnero in Mus. Rhenan. N. F. XII. 
p. 347 seqq. 369 seqq.: ,, Rémische Bleigruben in Britannien.“ 


EXCURSUS VI AD HERODOT. III, 116. 691 


EXCURSUS VI 
AD HERODOT. II, 116. 


De Gryphis. 


Fabulam de gryphis, quam Herodotus et hoc loco et IV, 13. 27, 
ubi in Scytharum discriptione roùs yQvuooguianes yedras commemorat 
una cum Arimasporum uno oculo praeditorum gente, obiter tantum atti- 
git, haud scio an eam ob causam, quod a vero abhorrere videretur pa- 
tri historiae, pluribus enarravit Ctesias (Indd. $. 11 et apud Aelian. N. 
A. IV, 27), e quo profecit Phile de animall. propriett. 2. p. 15 seqq. et 
Plin. H. N. VII, 2. Gryphos anrum effodientes Solique consecratos in 
India collocat Philostratus Vit. Apollon. III, 48. p. 134, qui idem VI, 1. 
p. 229 ed. Olear. commemorat yoùras Ivddvual pvounuas AlBivrrov aeque 
gouaogvianas. Sed longe ante Herodotum de gryphis cecinerat Hesio- 
dus, teste Scholiasta ad Aeschyl. Prometh. 793 (re0l yovaòv ‘Holodos 
modTos ftegatEvOaTO); nec quemquam fugiunt Aeschylea in Prometh. 781 
(al. 803) seqq., ubi Io admonetur cavere et yoùras, quos 0Évaropovs Zyvos 
daugayeîs uvvas vocat poéta, et Arimaspos, tor te povraza otgatòv “Agi- 
pacmòv immofeuov”, oî govocgEvtOv oluoderv augl viua ITovtavos n0- 
ov, quo in loco eadem subest significatio auri in septentrionalibus pla- 
gis copiosi et a Gryphis Arimaspisque custoditi. Nec mirum, in eadem 
Aeschyli fabula Oceanum grypho vectum in scenam prodire: vid. vs. 284, 
ibiq. Schol. Alios aliorum scriptorum posterae inprimis aetatis locos de 
gryphis proferre non attinet; vid. modo Voelcker. Myth. Geograph. I. 
p. 186 not. 156 et dudum antea Comes ill. de Veltheim: Vermischte Auf- 
satze (,,von den goldgrabenden Ameisen und Greifen der Alten® vid. 
supra ad Herod. III, 102) T. II. pag. 267 seqq., ubi omnem hanc nar- 
rationem ad auri lotionem refert in desertis Cobi (quae ipsa eam fere 
regionem tangunt, in qua gryphi probabiliter collocantur), quae olim 
facta fuerit hodieque fiat ope hominum servorumve, qui vel bello capti 
vel, cum quid deliquissent, ad hoc opus fuerint coacti Indiaeque regi- 
bus aurum hoc modo acquisitum detulerint, studiosissimis illis quidem, 
ne quid de his foras efflueret cognitumque fieret, unde tanta auri copia 
ad ipsos afferretur. Quo eodem consilio illos reges omnia vult custodiis 
cinxìsse ac saepsisse sive ipsorum hominum sive canum ferarum, ne quis 
propius ad ista loca accedere auderet, certi quid de his comperturus; 
itemque multas fabulas horribiles miraculosasque sparsisse, quibus reli- 
quos homines perterritos arcerent, quo minns ad has regiones accede- 
rent. Wahl. (Erdbeschr. v. Ostind. p. 488 seqq.) Gryphos pro gente 
habet, cuius sedes in Asiae septentrionalis et orientalis regionibus fue- 


44* 


692 EXCURSUS VI 


rint, quaeque vix diversa sit a Riphaeorum atque etiam Hyperboreorum 
gente *). In montis Altai cacuminibus illos habitasse statuit primosque 
per Asiam artem metallorum effodiendorum exercuisse videri, ut huius 
viri doctì iudicio Gryphorum aurum nullum aliud existimari debeat nisi 
aurum e metallis s. fodinis acquisitum. Quae gens maxime remota mi- 
nusque cognita cum fuerit, factum, ut, quae de hac gente mira praedi- 
carentur, cum fabula de avi grypho mox confunderentur et in unam at- 
que eandem quasi coalescerent fabulam**). Acsane quam maxime tenen- 
dum, de iis hîc agi terris, quae fabularum per omnem fere orientem 
sparsarum fuerint feracissimae adeoque parentes, unde, quae in Indo- 
rum Persarumque mythis reperiantur, pleraque sint repetenda. Nam 
fabula de gryphis ad easdem Asiae regiones pertinebit, ad quas fabu- 
lam de formicis III, 102 relegandam censuimus, ad loca ista sabulosa 
montiumque iuga, quae ex Persarum aliarumque orientis gentium opi- 
nione terrarum orbem claudere et quasi conterminare putabantur. Conf. 
Heeren: Ideen I, 1. p. 93 seqq. 312. I, 2. p. 286 seqq. coll. Ritter. Vor- 
halle etc. pag. 226 seq. Inde nìl mirum, in ruderibus Persepolitanis 
gryphum avem hodieque repraesentatam conspici, qualem Ctesias |. | 
descripsit, indicante Heeren. l. l. I, 1. p. 239. Maltebrun., quem fabu- 
lam de formicis aeque ac de gryphis copiosius tractasse supra diximus, 
de gryphis aliter prorsus statuit (Nouvell. Annall. de Voyag. II. pag. 
380 seqq.). Namque in montibus, ubi Indi fiuvii sint fontes metallaque 
aurea, aquilas quoque fuisse putat vulturesque enormis magnitudinis; 
Indos vero homines, qui in his metallis opus facerent, multa de his avi- 
bus enarrasse mirumque in modum exaggerasse; mox additis iis, quae 
de periculis hominum in illis metallis laborantium sive per deserta Ti- 
beti parvae ac Buchariae proficiscentium ab istis ipsis belwis ferrentur. 
Nostrà adeo memoria in Siberiae insulis avis cuinsdam ingentis ossa de- 
tecta esse, quam olim quoque in Imai montibus exstitisse, nihil abso- 


*) Sic quoque Guignes de gente Tarlarica Niu tche, cuius terra anro 
abundet, hîc cogitandum esse censet (Mem. del'Acad. d. Inscript. XXXV. 
pag.563 seq.). Quod quam temerarium sit, monet Danvill. (ibi.l. pag. 89.). 
Voelcker. 1. 1. pag. 189, quae Herodotus tradat de Gryphis Arimaspisve 
eorumque auro, ea historico fundamento inniti et veri quid contincre ra- 
tus hanc terram ab his gentibus incultam, auriferam, unde aurum ad 
Graecos Ponticos allatum fuerit, in Asia superiori circa montes Altai 
quaeri vult. 


**) Hinc Mela II, 1, 11: — ,,est regio ditis admodum soli, inhabita- 
bilis tamen: quia gryphi, saevum ac pertinax ferarum genus, aurum terrà 
penitus egestum mire amant mireque custodiunt et sunt infesti attingenti- 
bus.‘ Cum his conf. quae Plinius ITist. Nat. VII, 2. $. 10. XXXIII, 21 de 
gryphis retulit: ,,quos aurita aduncitate rostri fabulosos reor‘' addidit X, 
49. 70. $. 136. Sed iam longe antea ad Romanos notitiam quandam huins 
fabulae, quae cum auro magnisque divitiis mature coniuncta fuisse vide- 
tur, pervenisse, e Nonii verbis p. 152 mihi colligere posse videor his: 
ssPicos veteres esse voluerunt, quos Graeci 9grypas appellant; Plautus Au- 
lularia: pici divitiis, qui aureos montes colunt, eos solus supero.‘ (Vid. 
Aulular. IV, 8, 1.) 


AD HERODOT. III, 116. 693 


num*). Linkii sententiam (Urwelt pag. 259), qua. fabulam de gryphis 
cum fabula de formicis post confusam omnemque in Indiae terras rele- 
gatam fuisse arbitratur, supra iam commemoravimus. Cuius confusionis 
praecipuum auctorem videri Ctesiam; ipsam de gryphis fabulam e poé- 
tarum descriptionibus de gente, quae venationem falconum ope exercue- 
rit, oriri potuisse idem suspicatur Link. Quam potius ex Persarum do- 
ctrina sacra ita explicari vult Rhode (Ueber Alter und Werth einiger 
morgenl. Urkund. p. 98 seqq. et: Die heilige Sage der Baktrer, Meder 
etc. pag. 227 seqq.), ut Gryphi sint fkrimanii genii s. Dews, quorum 
frequens in libris Persarum mentio, qui per deserta palantes peregri- 
natoribus infesti esse eosdemque quibusvis malis premere putentur, 
aquarum inopià, ventis sabulosis atque internecivis, quos nonnisi qui 
velocissimis utatur equis effugere possit. Quae tamen merito displicue- 
runt Hammero in Annall. Viennenss. IX. pag. 53 nott. coll. Annall. Hei- 
delb. 1823. nr. 6. pag. 92. 93, cum neque avi Simurg (sphingi) neque 
avi Roch (grypho) quidquam sit commune cum istis malis geniis. @Quin 
non defuerunt, qui gryphos aurum custodientes cum Cherubim sacrae 
scripturae paradisi introitnm custodientibus contenderent**), ipsumque 


*) Pertinent huc quoque ea, quae protulit Erman (Reise um die Erde 
I. p. 711 seq.) de ossibus animalium deperditorum e genere Pachydermo- 
rum, qualia in his regionibus nunc crebrius effodiuntur et ab incolis, qui 
avis ungues vocitant, ad ingentem quandam avem referuntur, quae Graeci 
gryphi exemplar sane praebere potuisse videtur virodocto. Cuius avis 0888 
cum e terra una cum auro in his regionibus copioso indeque multum quae- 
sito effodiantur, utrumque adeo coniungi potuisse putat Erman, ut Ari- 
maspi aurum quaerentes sub gryphis illud protraxisse revera dici queant. 
At vereor equidem quam maxime hoc ipsum ut verbis Herodoti aprafety 
unta tov yovrdv declaretur, quae vult Ermann: ,,dass die Arimaspischen 
Erzsucher das Gold von unter den Greifen hervorzigen‘; cum hace Herodoti 
verba nihil aliud declarare possint nisi: Arimaspos aurum a gryphis (qui il- 
lud custodire perhibentur) rapere 8. gryphis surripere. Ermanni sententiam 
de animalium deperditorum ossibus suscepit quoque Eichwald: Alte Geo- 
graph. d. Casp. Meer. p. 269, sed merito reprobavit A. de Humboldt: Asie 
centrale I. p. 106 seq. 

*4) Sic quoque Winer Bibl. Realwiirterb. 1. pag. 263, qui plura excita- 
vit. Neque aliter fere Bohlen. ad Genes. III, 24. pag. 35, qui Cherubim, mi- 
nistros quasi Iehovae, plane convenire vult cum Sphingibus et Gryphis, e 
superiore Asia rcpetendis. Alii, in quibus post Spencer. De leg. Hebr. rit.II, 
5,3 seq., praecipue Ziillig (Der Cherubimwagen. Heidelberg 1832. p. 286egqq.), 
ex Aegypto potius repetere voluerunt Cherudim, licet, accuratius si inspi- 
cias, nihil quidquam simile apud Acgyptios reperiatur, ut adeo neque ex 
Acgypto, neque vero etiam ex India sive Asia septentrionali Cherubim sa- 
crac scripturae repeti queant: qui quidem quamvis similem quandam for- 
mae compositionem prae se ferant atque aliae mirae huiusmodi composi- 
tiones, quales per orientem reperiuntur, tamen vel maxime ab iis differunt. 
Monuit Carol. Baehr: Symbolik d. Mosaisch. Cultus I. p. 358 seqq., qui de 
vera significatione vocabuli Cherudim plura attulit, quibus addere licet, 
quae in eandem rem disputavit Georg. Smith: The doctrine of the Cheru- 
bim, being an Inquiry critical, cxegetical and practical into the symboli- 
cal character and design of the Cherubic figures of Holy Scripture. (London, 
1850) potissimum p. 81 seqq. 153 seq. 


694 EXCURSUS VI 


paradisum cum ea terra, quarà auri plenam gryphi tutari dicuntur, in 
qua auream, quam dicunt, aetatem degerint homines. Vid. Hasse: Ent- 
deck. im Felde der altest. Erd- und Menschengesch. p. 235 seqq., Hart- 
mann: Aufklirungg. uber Asien I. pag. 137 segg. Ad Indicam avem 
sacram dei Vischnu, quae vocetur Garouda, capite, pennis, unguibus 
aquilae, hominis corpore ac pedibus instructam, narrationem de gryphis 
spectare censet Wilford in: Asiatik Research. XIV, 373 coll. Vienn. An- 
nall. LI. pag. 33 seqq. et Eckstein in: Journal Asiatique V Ser. T. VI. 
p. 518 seq. Sed recte mihi videtur monere Lassen (Indische Alterthums- 
kunde II. p. 647), gryphos ad Indiam quod relegant Ctesias, Philostra- 
tus, alii, in ipsis Indorum scriptis nihil quidquam reperiri de hac -ave, 
quae inde Indis adscribi nequeat. Ad gentes septentrionales Asiae referri 
mavult hanc totam fabulam, ad Persas mature translatam cupideque arre- 
ptam, quo magis Persae omnino sibi placuerunt în miris animalium figuris 
componendis, quales adhuc monstrant monumenta Persepolitana: in qui- 
bus conspiciuntur mire formata animalia huinsmodi in aedinm s. palatii 
introitu posita tanquam custodes; eundem ad modum gryphi, animal for- 
midabile leonis corpore praeditum, alis magnis et aquilae vultu ac rostro 
instructum, aurum in desertis aeque atque montibus septentrionalibus 
maximà copià reconditum custodire perhibebantur, ab auro inde tollendo 
quemque prohibentes eoque ipso difficultatem auri auferendi maximam 
declarantes. Etenim eo potissimum spectare videtur totius fabulae ra- 
tio. Neque admodum inde discedere existimo, quod Ritter (Erdkund. 
III. p. 336 seq. ed. sec. coll, II. p. 805 ed. prim.) fabulae radices in tra- 
ctibus borealibus Bactrico - Scythicis quaeri vult, cum apud rudes ista- 
rum regionum gentes vel simulacra quaedam quamvis rudia gryphorum 
ac sphingum sint reperta. In his nunc subsisto, hoc unum adiiciens, 
ipsam vocem vovyw Persicae originis videri Tychsenio (ap. Heeren. 
Ideen I, 2. pag. 386). Persicam enim vocem gercifen valere vult ,,grei- 
fen°: cuius terminatione abiecta manere greif, quod ipsum conveniat 
cum Graeca voce yevw, quam ipsam haud differre a voce 295 sta- 
tuit Hitzig ad Iesaj. XXXVII, J6, utramque vocem neque ex Hebraica 
neque ex Graeca stirpe repetendam esse existimans, sed ex Asiae orien- 
talis regionibus linguisve. De quo etymo utnt statuis, ipsam fabu- 
lam ac primitivam avis fictionem ex oriente repetendam esse et qui- 
dem ab ipsis Persis, dein ad Graecos allatam videri vix dubium esse 
poterit. Apud quos quantum locum iam mature gryphi tenuerint, alia 
ut taceam, ipsa artis monumenta satis ostendunt, in quibus frequen- 
ter occurrunt gryphi varià formà ac significatione vel ornatus causa ad- 
hibiti, ut in illo donario, quod Samii in Iunonis templo constituerunt 
gryphorum capitibus insigne, teste Herodoto IV, 152, qui idem altero 
loco IV, 79 (ubi vid. nott.) in Borysthenitarum urbe sphinges ac gry- 
phos commemorat e marmore factos et circa regis palatium stantea; cu- 
stodes dixeris, qui ut in desertis aurum atque absconditos terrae the- 
sauros custodiunt, ita regis thesauros ipsumque adeo regem tutantur, in 
palatii introitu et circa ipsum palatium collocati. Sed haec et alia, 
quae mox apud Graecos cum gryphorum fabula et fictione coniuncta 


AD HERODOT. III, 116. 695 


fuerunt, pluribus persequi huius loci non est: tu vid. Voelcker. Myth. 
Geogr. I. p. 184 (qui sphingibus*) aeque atque gryphis altius quid ac 
magis reconditum, arcanam quandam sapientiam significari existimave- 
rat), K. Boetticher in: Bericht. d. k. sachsisch. Gesellsch. d. Wissen- 
schaft. zu Leipzig, philol. hist. Class. VI. p. 54 seqq. et quae ad artis 
opera potissimum spectantia dudum protulerunt Boettiger: Kunstmytho- 
log. I. p. 422, Vasengemilde III. p. 105, alii, quos laudat Hase in 
Ling. Graec. Thesaur. II. p. 797 ed. Dindorf. et Ukert: Geogr. d. Griech. 
u. Roem. III, 2. p. 410. not. 30, qui omnes fere laudavit viros doctos, 
qui de gryphis egerunt. Add.Eckstein in: Journal Asiatique Ser. V.Tom. 
VI. p. 484 seqg. 500 seqq. 518 seqq. Atque haec fabula quantum inde 
ab antiquitate remota usque ad posteram aetatem propagata atque inde 
ad mediam usque aetatem traducta sit, monstrant quae leguntur in Ae- 
thico cosmographo, qui dicitur, nuper vulgata curà viri docti D'Avezac 
in: Mémoires presentés à l’Academ. des Inscript. I Ser. Tom. II. p. 471 
seqq. 487 seq. 503 seqq. (sive III. $. 31. 53. 67 ed. Wuttke. coll. pag. 
XXVI); quibus add. quae afferunt Brunet in :[Revue Archeologique IX an. 
(1852) pag. 461 seqq. et Graesse: Beitrige zur Literat. u. Sage d. Mit- 
telalters (Dresden 1850) pag. 88 seqq. 

*) De sphingibus vid. Excurs. XVI ad Herodot. II, 175. pag. 892 
seqq. 894. 





Ì || | 
tn) | LUTIAI 
Î Il LITI Ì | 
| 





696 EXCURSUS VII 


EXCURSUS VII 
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 


Viro Illustrissimo Doctissimo 
I. C. F. Baehrio 
C. Fr. Hermannus S. 


ss Meministi, Vir amicissime, ante hos hos tres menses, quum Tu 

totus esses in Herodoto Tuo doctis curis illustrando, ego Sophoclis An- 
tigonam publicis scholis explicarem, sermonem inter nos incidere de loco 
illo satis notabili, quo Herodoteum III, 119 Sophocles expresserit, An- 
tig. 905—912: 

où yeg mot” vùt’ Uv, sl téxvov untno Epur, 

oùt” sÌ mocis por xatdavav Ermuero, 

Bia molti tOvd' dv neounv rovor. 

tivos vouov dn tata reds goteiv déy0; 

moots piv &v por, xatdarovros, &4i0s Mv, 

sal naîs dn’ diiov qporòs, sl todd nuniaror, 

unteòs d° èv"ALdOv nal margòg nexevdotorv 

ov for° ddelpòg dotis av Biatoto! mort. 
Quem quum haud exigui momenti esse posse ad illustrandas quaestiones 
tot recentissimo tempore disputationibus agitatas de historine Herodo- 
teae aetate atque origine intellexissemus, flagitabas, ut, quae ego de 
ea re sentirem, latius quam per colloquii angustias liceret, exposita per 
literas Tecum communicarem. Ego vero illud etsi haud gravate recepis. 
sem, diutius tamen distnli, veritus ne aut ab alîis dicta recoquerem, aut 
nova magis quam vera afferrem: neque haec, quae iam ad Te perscripsi, 
aliter accipias quam ad voluntatis meae testificationem scripta esse, quo- 
rum quae vera sint, longe a Te melius scriberentur, quae nova, ne pa- 
tronum quidem sperare Te audeant; officio tamen coactus nihil dicere 
quam tacere malui. Ft hoc quidem extra dubitationem esse arbitror, 
tantam utriusque loci similitudinem esse, ut non prodiisse alter ex altero 
non possit. Bene enim Wexius in Prolegom. IV, 22 not. 2 (T. T. p. 72): 
»quid tandem“, inquit, ,,est, cur dicat ar’ X22Z0v gporos, quum, si filius 
interisset, non necesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo pote- 
rat ex eodem marito alios liberos suscipere ? Cansam hanc esse suspica- 
mur, quia Sophocli illins feminae Herodoteae exemplum obversatum est, 
cui sì fratrem praeferret, non solum de liberorum, sed simul de coniu- 
gis iactura periclitandum erat.‘ Praeterea adeo illud argute dictum est 
tamque longe a communi hominum sensu recedere videtur, ut duos in 
idem pro se quemque incidisse vix cogitari possit. Exstiterunt sane, ut 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 697 


v. c. Solgerus (cf. Nachgelassene Schriften und Briefwechsel, herausgeg. 
v. L. Tieck u. Fr. v. Raumer, 1826 T. I. p. 162—166), qui multo maio- 
rem apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque libero- 
rum necessitudinem fuisse contenderent; optime tamen meà quidem sen- 
tentià God. Hermannus in Praef. edit tert. Antig.: ,,nam et Antigonae“, 
inquit, ,,illa et Intaphernis uxoris disputatio quid aliud quam etiam vete- 
ribus id mirum ac paene inauditum visum esse ostendit, si mulier marito 
filiisque potiorem haberct fratrem?“ Longe secus est in duobus aliis 
locis, quibus Herodoti libros Sophoclis animo obversatos esse vulgo opi- 
nantur, Oedip. Tyr. v. 1528—1530: 


” , SS 
wote Pvntòv Ovr'° éusivnv tiv televratav ldeîv 
e ’ - sr 9 3 n mn 
muéoav érionomodvra, undéu’ 07fiterv molv av 
téoua toù filov reodon undiv dAyervov radov, 

et Oedip. Colon. v. 337: 

1 É , 9 9 , ® 9 , ’ 
o mavt tnsivo toùs Ev Alyvnto vouois 
puo sarerucodevte nai Biov teopas x. t. 7., 


quorum alterum non intelligo cur minus aliunde quam ex Herodoto II, 
3) repetere poeta potuerit, nisi in tanto commercio per Herodotum pri- 
mum Aegyptiorum mores Graecis innotuisse statuamus; alterum autem 
adeo consentaneum est vitae humanae rationibus, ut multos illud et ante 
Solonem et sine eo intellexisse arbitrer. Quamquam minime negaverim, 
Solonis potissimum operà factum esse, ut velut in proverbium abiret cer- 
tatimque deinde a poétis usurparetur; at illud ipum Solonis cum Croeso 
colloquium, quod ut a Grauerto (de Aesopo et fabulis Aesopiis p. 44 
seqq.) nuper in dubitationem revocatum est, ita a Voemelio nostro pro- 
pediem victricibus argumentis defendetur, alià quoque vià praeter Herodoti 
narrationem I, 32 ad Sophoclis notitiam pervenire potuit. Haec tamen 
utut sint, ad nostram quaestionem minus faciunt, quum utrumque Oedi- 
pum post Antigonam scriptum esse constet; in Antigona autem, quae 
OI. 84, 4 —= 441 a. Chr. acta est, si locum Herodoti respexisse Sopho- 
clem certum sit, partem saltem Herodotei operis iam tum absolutam fuisse 
- appareat, Idque ut credam, me quidem inclinare profiteor; ne tamen te- 
mere vel incaute mihi sumere videar, difficultates, quotquot oboriuntur, 
haud celabo. Et primum quidem de ipsa Sophoclei loci origine dubita- 
tum est ab Iacobo, Quaestt. Sophocl. Varsav. 1821. pag. 363 seqq., ne 
imbecillus quidam homo, quaecunque apud Herodotum invenisset, nullo 
usus iudicio genuinis Sophoclis verbis inseruerit; ea vero opinio quum 
ab aliis, qui de Antigona disputarunt, ut Boeckhio (Ueber die Antigone 
des Sophocles, in Comm. Acad. Berol. 1824. p. 77), Wexio, Hermanno, 
tum peculiari libello a Carolo Schoenbornio (Progr. Guben. 1827) adeo 
est refutata, ut hanc disputationem, quae utique magis ad diindicandam 
fabulae Sophocleae indolem pertinet, prorsus omittere possimus; iltud 
tantum monebo, iam Aristotelem Rhetor. III, 16, 9 eins loci ut Sophoclei 
mentionem facere. Deinde Clemens Alexandr. Stromatt. VI. p. 625 D. 
Sylb. Herodotum potius ex Sophocle hausisse antumat adeoque furti illum 
insimulat; sed bene intellerunt Heysius (Quaestt. Herodd. p. 67) et 


698 EXCURSUS VII 


Wexius, parum consentaneum esse, Herodotum suae rerum gestarum 
narrationi poétae commento, cuius fidem praestare non posset, admi- 
scendo temere commisisse, ut suam historici fidem ultro infringeret; ap- 
paretque historicum ideo tantum totam illam rem narrasse, ut singulare 
illud mulieris dictum posteritati conservaretur, poèétam autem longe veri 
similius est, dum Antigonam perfectum sororii amoris exemplar propo- 
nere vellet, omnia undique arripuisse, quae huic imagini ornamentum 
addere possent. Nec Suevernio equidem assentiar, qui illam narratio- 
nem hominum sermone propagatam fuisse atque ex hoc communi fonte 
utrumque hausisse arbitratur; licet eodem Hermannum quoque incum- 
bere videam, qui: ,,fecit‘, inquit, ,,Sophocles, quod saepe fecerunt tra- 
gici Graeci, ut etiam minus apto loco, quod populo, argutis disceptatio- 
nibus delectari solito, acceptum fore intelligeret, eius afferendi arriperet 
opportunitatem; quare quum Persicae illius mulieris dictum celebratum 
esse sciret, utendum eo putavit, idque haud sane inscite fecit; dubito 
enim, an eiusmodi factum prorsus singulare, cuius nec nobilis actor et 
scena satis remota esset, nisi per illum ipsum, quem talia primum ipsis 
in locis studiose conquisisse novimus, in hominum ora venire non po- 
tuerit; ideoque Wesselingio, Musgravio, Wexio potius accedo, qui ab 
Herodoto demum illud Sophoclem accepisse censent. Quamquam ingenue 
fateor, longe graviorem eam difficultatem ingruere, utrum ex scripto 
Herodoti libro, an potius ex familiari historici sermone poéta id didice- 
rit, quod praeter Schoenbornium et laegerum (Disputatt. Herodd. p. 23) 
Wexio quoque satis probabile est visum: ,,Fieri autem potuisse, ut, 
quamvis Herodoti libri tunc nondum aut conscripti aut editi essent, ab 
Herodoto ista velut in familiari colloquio acceperit, inde efficies, quod ex 
illo epigrammate, de quo supra c. I. $. 16 disputatum est, familiarita- 
tem et consuetudinem inter illos intercessisse apparet.‘* Plutarchus enim 
(an seni sit ger. resp. T. XII. p. 104 Hutt.) rovrì dè, inquit, 640Z0yov- 
pévos Zoqpoxdéovs éotl tÒ Ériyoappatior 
c0dnv‘Hoodoto tedeev ZopornAis trtov dv 
mévt énì nevetnuovta, 

quod, ubi Sophoclem OI. 70, 4—=497 a. Chr natum esse statuimus (cf. 
Wex. I. c. pag. 27-35), ipso anno ante quam Antigonam ederet, poétam 
scripsisse apparet; quo epigrammate licet mirum in modum abusus sit 
Taegerus, quum, levem quandam Boeckhii (1. c. p. 59) indicationem se- 
cutus, Sami eos amicitiam iunxisse censeat, quo tamen propter Antigo- 
nam ipsam editam demum Sophocles praetor missus est — haud tamen 
male proponit nobis Herodotum hilari loquacitate varia ex iis, quae vi- 
derat atque audierat, amico expromentem. At, inquies, nonne recitatis 
Athenis libris suis praemium a Senatu Atheniensium Herodotum acce- 
pisse Eusebius narrat; quod sive anno OI. 83, 4—145 a Chr. sive cum 
Scaligero et interprete Armeno praecedentis anni Panathenaeis magnis 
assignamus, Antigonam Sophoclis aliquot annis antecedit® Fam enim 
recitationem, quam iam Ol. 81, 1— 156 a. Chr. Olympiae instituisse 
vulgo fertur (Heyse p. 26), licet et ipse cupidius quam verius impugna- 
tam esse a Dahlmanno concedam, ipse tamen intelliges paullisper nobis 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 699 


seponendam esse, ne, dum dubia dubiis fulciamus, circulum in demon- 
strando committere videamur; Eusebii autem narratio accedente locu- 
pletissimo Plutarchi testimonio, De malign. Herodoti c. 26, extra omnem 
dubitationem posita est. Audio, neque valde repugnabo sententiae, 
quam mihi quoque verisimillimam videri supra iam monui; attamen quae 
ipsum Plutarchi locum evolventi mihi novae difficultates obortae sint, 
candide Tibi, Vir amicissime, exponam. Plutarchus: ot: pévrot, inquit, 
Bia telavta dompeav Fiafev EE ADNvOv, “AvUTOVv TO YNpiopa yeapayv- 
tos, avne A&nvaîos 06 tòv magnuelnutvav tv forogia, divnrmos, el0n- 
xev: sic enim pro vulg. lect. @vrì rtoù ex Basil. Wyttenbachius et Hut- 
tenins reposuerunt. Sed quamvis egregie norim Anytum oratorem Athe- 
niensem, cuius operà domi militiaeque cives ipsius haud raro usos esse 
tum historia comprobat tum Plato Menon. p. 90 A., vix tamen arbitror, 
quem OI. 91, 3 —403 a Chr. inter principes exsulum, qui a Piraeeo re- 
dierint, fuisse et triennio post Socratis accusatorem exstitisse constet 
(cf. quos laudavi in Comp. Antiqu. Graecc. $. 169 n. 1), eundem plus 
quam quadraginta annis ante talis sive Senatusconsulti sivi plebisciti 
suasorem esse potuisse. Restaret, ut bis recitasse Athenis Herodotum 
statueremus; sed vide ne Eusebius potius per pravam ratiocinationem in 
fraudem inductus sit. Nam quum vulgo notum esset Herodotum Thurios 
colonum accessisse, adeo ut Plinius Hist. Nat. XII, 4 eo ipso anno, quo 
illa colonia deducta est, U. C. 310 = OI. 84, 1 = 444 a. Chr. historiam 
eum illic condidisse tradat, facile eo pervenire chronographus potuit, 
ut, quam Athenis habitam recitationem nosset, eam etsi non multo ante, 
neutiquam tamen post illum annum collocari debere arbitraretur. At 
vero Herodotum non illico Thurios discessisse, sed per aliquantum tem- 
poris etiam postea in Graecia versatum esse videri, acute nuper Iaege- 
rus monuit (I. 1. p. 25 seq.), adhibito inprimis loco V, 77: rò dè agiote- 
fs xe00s Eotnue modtov Eorovii Èg td moomviaia tà Èv ti] augorroài, qui 
ipsum ocnlis usurpasse Propylaea certissime comprobat; ea autem quum 
Euthymene demum Archonte, Ol. 85, 4-—=487 a. Chr., aedificari coepta 
sint (Harpocrat. s. v.), apparet historicum post illum annum aut adhuc 
moratum esse in Graecia aut itinere facto illuc pro tempore rediisse. Ne- 
que enim illud equidem dixerim contra veterum testimonia, non statim 
quum colonia deduceretur, civem illi Herodotum adscriptum; sed intellìi- 
gimus ex Thucydide I, 27 haud inusitatum fuisse, ut qui nomina sua ad 
coloniam aliquam professi essent, certà pecunià deposità in patria mane- 
rent neque eo secius illins participes haberentur (ef dé tes t0 ragavrixa 
uèv un è8ther cvpnieiv, uerézerv dì Povierai tijs amornlag, mevrnuovia 
deazuas xaradevta Kogiw8las péverv); nec video quid obstet, quo minus 
illaum identidem opportunitate oblata Athenas rediisse censeamus; sicuti 
Lysiam quoque, qui et ipse Thurios commigraverat, circa annum 430 ad 
visendas Athenas venisse videri haud, ut opinor, improbabiliter nuper 
demonstravi in Ephemer. Scholast. nr. 82. p. 652. Sed ne in his quidem 
subsistendum puto. Ipsum Lysiae exemplum admonet, ut quaeramus, 
quid egerit Herodotus, quum post cladem Siciliensem Thurii ab Athenien- 
sibus deficerent Ol. 92, 1_—=412 a. Chr.? num veri simile sit tum, quum 


700 EXCURSUS VII 


Lysias aliique Atheniensium amici vel eiicerentur vel discederent, Hero- 
dotum, quem tanto Athenas studio complexum esse sciamus, illic reman- 
sisse? — Magnum facinus aggredior; sed vide ne ipsa illa Anyti mentio 
apud Plutarchum nos cogat, ut post illum annum 412 Athenis fuisse He- 
rodotum ibique opus suum, quod tum iam absolutum esse potuit, reci- 
tasse statuamus; ut taceam, ea, quae IX, 73 de Decelea scripsit, quum 
recte a viris doctis ad illos ipsos annos relata sint, multo facilius oculis 
illum quam auribus percipere potuisse. Quin ille quoque rumor, cuius 
apud Suidam (s. v. ‘Hoodoros, Tom. Il. pag. 76 Kust.) memoria exstat 
tivès dì èv II#422N avrov tedevrijoai paci v, nimis ille indigne a plerisque 
spretus, aliquam certe, non dicam confirmationem, sed explicationem 
inde nanciscitur, ubi Herodotum sub finem belli Peloponnesiaci non in 
Italia, sed in Graecia ipsa versantem cogitamus; notum enìim est, quanto 
tum studio Archelaus, Macedoniae rex, quidquid doctorum hominum 
Athenae haberent, ad se invitaverit; et Euripidem quidem mortuum ibi 
constat et sepultum, Athenis Cenotaphium tantum eius exstitit; Herodo- 
tum tamen non is sim equidem, qui contra potiora testimonia ipsis Thu- 
riis diem obiisse negem, quo ille pace inter Lacedaemonios et Athenien- 
ses facta facile redire potuit. Sed hae quidem hallucinationes sunt; qui- 
bus tamen reiectis illud constare arbitror, eas operis partes, quae Grae- 
ciae res Atheniensiumque laundes continent, serius quam vulgo credatur, 
et compositas ab illo et recitatas Athenis esse; priores libros, quibus 
itinerum suorum memoriam exterarumque nationum mores atque res ge- 
stas consignavit, minime repugnabo si quis, collectis omnibus, quae 
veri similia esse supra indicavi, iam ante Thuriorum coloniam deductam 
et scriptos et per recitationes Graecis innotuisse censuerit, modo ne 
eandem, qua nunc leguntur, formam iam tum habuisse contendat. Ne- 
que Olympiae recitasse negem eum, quem et Corinthiis (Dio Chrysost. 
XXXVII. p. 456 Morell.) et Thebanis (Plut. de Herod. malign. c. 31) 
historias suas venditasse legamus; quod tamen sì iam Ol. 81 factum est, 
parvam tantum totius operis partem compreliendere potuisse recte Hey- 
sius intellexit, cui quae Iaegerus nuper opposuit (pag. 12): non nisi 
reliquis itineribus confectis magnàque rerum copià collectà totam operis 
rationem, unde singula pendeant, Herodoti animo designari potuisse; 
quum ed formam tantum operis spectent, rerum ipsarum recitationem 
non convellunt. 

Habes, Vir amicissime, quod postulabas, sententiae meae exposi- 
tionem ingenuam et candidam, eam denique, quae non docere Te, sed 
a Te edoceri cupiat; quam si Tu pro humanitate Tua boni aequique con- 
sulueris, nihil amplus desidero, nisi ut Tu valeas meque, quod facis, 
ames! Heidelbergae postrid. Jdus Decemb. 1831. 

[Integra haec e priori editione repetenda curavi, quae novis curis 
retractanda promiserat vir amicissimus, qui literis ad me datis die vice- 
simo tertio mensis Novembr. anni 1855 se id ipsum praestiturum esse 
cum indicasset, mox praematura morte abreptus est. Quo nuntio tristis- 
simo ad me perlato virum adii clarissimum, J. Caesar, professorem Mar- 
burgensem, sciscitans, num quid in schedis ab Hermanno relictum esset, 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 701 


quod ad hanc curam pertineret. Ac misit mihi vir humanissimus folia 
nonnulla, quae literis lectu difficillimis scripta satis ostendunt, Her- 
mannum eo tempore, quod ipsius obitum proxime antecessit, in hac epi- 
stola conscribenda versatum, sed morbo opinor ingravescente impeditum 
esse, quo minus quae essent reliqua adiiceret inceptamque epistolam 
ad finem perduceret. Quare meum esse putavi Herodoti lectoribus in- 
tegra offerre ea, quae vir moribundus reliquit, alterius viri docti huma- 
nitate ad me perlata; itaque subiiciam, quaecunque in foliîs illis scripta 
continentur. Br.] . 


De Sophocle el Herodoto 
Epistola 


C. Fr. Hermanni ad Chr. Bachrium. 


Meministi, vir illustrissime, ante hos quinque et viginti annos, 
quum Tu primum versareris in Herodoto Tuo doctis curis explicando, 
ego Heidelbergae privatis scholis Sophoclis Antigonam enarrarem, ser- 
monem inter nos incidere de loco illo satis notabili, quo Herodotum LII, 
119 Sophocles expressisse videretur Antig. 905—912: 

9 , , w_ 9 ’ , ' 
UV ya MOT OUT @v E tésvdov Untno fpvy 
ovt el nogis por xaritavav Etmuero 
, - , 9 n” 9» , 
Bia mOMTGIY tovò cv neouny novor, 
tivos vonov dn tavta nx006 qagiv ZeY0; 
, »w , » Y 
m00Ls iv cv por nattavovros wiX0g NY, 
. 9 90% 4 “ I 
ual raîs am adiZ0v poros, el todd Nnurzianor, 
9 9 ULd 4 , 
unteos d° év Adov xal ratREOS sesevdotOLY 
9 9» 3 LI lad » , , 
ovx for «delpos doris «v fikoto sorte. i 
Quem quum haud exigui momenti esse posse ad dirimendas quaestiones 
de Herodoteae historiae aetate atque origine arbitraremur, flagitabas, ut 
quae ego ea de re sentirem, pluribus quam per colloquii angustias lice- 
ret, Tecum per literas communicarem. Neque ego tum humanissimae 
Tuae invitationi defui, sed scripsi epistolam, quae Tibi non indigna 
visa est, quam inter Excursus editionis Tuae volumini secundo p.656—662 
subiiceres; neque me eius operae ita poenituit, ut precibus Tuis tum 
obtemperandum nollem; longe alia tamen eiusdem causa nunc facta est, 
postquam exoptatissimo ad me nuntio allato, Te novam Herodoti 'T'ui edi- 
tionem parare, de illa quoque epistola quaestio oborta est, utrum inte- 
gram iterari an ipsam novis curis instaurari opus esset. Quippe de eo- 
dem Sophoclis loco quum alii multa interim in varias partes disputarunt, 
tum meum iudicium insigniter mutatum est nec de ipsorum poétae et hi- 
storici necessitudine adeo mihi ut tunc constat: quod etsi nonnulla, quae, 
nisi opinio me fallit, illic princeps monui, ne nunc quidem abiicio aut 
temere disputata esse puto, summam tamen disputationis in alia omnia 
abire necesse est, neque quidquam relinquitur, nisi ut nova hac epistola 


702 EXCURSUS VII 


conscribenda et Tibi et lectoribus illius mutationis rationes ita reddam, 
ut haec in illius locum succedat statumque causae, qualis nunc esse vi- 
detur, cum illus temporis iudicio comparandum exbhibeat. 

Et hoc quidem, quod tunc in principio posui, etiam nunc retineo, 
tantam utriusque loci similitudinem esse, ut non prodiise alter ex altero 
non possit. Bene enim Wexius in Prolegomm. IV, 22. not. 2. (T. I. 
p- 73). ,,quid tandem“, inquit, ,,est, cur dicat dx’ @710v p@ros, quum, si 
filias interisset, non necesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo 
poterat ex eodem marito alios liberos suscipere? Causam hanc esse su- 
spicamur, quia Sophocli illius feminae Herodoteae exemplum obversa- 
tum est, cui si fratrem praeferret, non solum de liberorum, sed simul 
de coniugis iactura periclitandum erat.‘ Praeterea adeo illud argute 
dictum est tamque longe a communi hominum sensu recedit, ut duos in 
idem pro se quemque incidisse vix credas. Exstiterunt sane, ut v. c. 
Solgerus (cf. Nachgelassene Schriften u. Briefwechsel, herausgeg. v. L. 
Tieb u. Fr. v. Raumer. 1826. T. I. p. 162—166), qui multo maiorem 
apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque liberorum 
necessitudinem fuisse contenderent; sed huius ratiocinationis argutiae, 
quae pro consanguinitatis religione quasi mercatoriam calliditatem sub- 
stituunt, a populari sensu prorsus alienae sunt sciteque in hanc certe 
sententiam God. Hermannus Praefat. ed. tert.: ,,nam et Antigonae“, in- 
quit, ,;illa et Intaphernis uxoris disputatio quid aliud, quam etiam veteri- 
bus id mirum ac paene inauditum visum esse ostendit, si mulier marito 
filiisque potiorem haberet fratrem?“ ita, quo ipsum Hermannum non 
sine admiratione inclinare videas, eiusdem narrationis duo auctores ex- 
stiterunt, quorum alterum poéta secutus fortuito tantum cum Herodoto 
concinit? Suspicatur hoc vir summus p. XXXII propter eam discrepan- 
tiam, quam inter utramque orationem invenire sibi visus est, si quidem 
tovde non ad filium, sed ad maritum spectare ratus ita Sophoclem lo- 
cutum esse statuit: marilum, si mortuus essct, alium invenirem, et filium 
ab alio viro, si hoc viro essem privata; sed quamvis certum sit, rorde 
nisi «420 opponi non posse, inde non sequitur, ut &4Z0 gori oppona- 
tur, modo ne cogitemus, ad raîda quoque e superiore versu commodis- 
sime @ZZov repeti neque in tanto utrinsque loci consensu, quantum Her- 
mannus quoque in singulis fere verbis agnoscit, ancipiti structurae id 
ponderis tribuendum est, ut hac sola de causa vel tertium eiusdem sen- 
tentiae auctorem circumspici oporteat; quum vel apud duos illos mirum 
ac paene inauditum occurrere ipse Hermannus intellexit. Populari enim 
fama propagatam vocem, quae Suevernii opinio est, velut ex communi 
fonte utrumque arripuisse etiam minus credibile est reputanti illam apud 
Herodotum cum tota Persicarum rerum memoria arcte cohaerere, cuins 
notitiam ipsos Graecos Herodoti demum merito debuisse tantum non cer- 
tum est; nec si Hermanno concesserim Sophoclem fecisse, quod saepe 
fecerunt tragici Graeci, ut etiam minus apto loco, quod populo argutis 
disceptationibus delectari solito acceptum fore intelligeret, eius afferendi 
arriperet opportunitatem, eiusmodi factum prorsus singulare, cuius nec 
nobilis actor et scena satis remota esset, quomodo in ora hominum per- 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 703 


venire potuerit, nisi per eundem patrem historiae, quem talia primum 
ipsis in locis studiose conquisivisse scimus, equidem intelligo. Unum re- 
staret, ut a Sophocle inventi dicterii acumen Herodotus in suae narra- 
tionis ornamentum converterit; nec defuit, qui Clementem Alexandrinum 
testatus Stromatt. VI. p. 625 D. Sylb. Herodotum illius furti insimula- 
ret; sed bene intellexerunt Heysius (Quaest. Herod. p. 67) et Wexius, 
parum consentaneum esse, Herodotum suae rerum gestarum narrationi 
poétae commento, cuius fidem praestare non posset, admiscendo commi- 
sisse, ut suam historici fidem ultro infringeret; utque ipsa verba inspi- 
cientibus dubium esse nequit, quin multo commodius in Persicae illius 
mulieris conditionem quam in Antigonae fortunam conveniant — qua de 
re mox pluribus agetur — ita etiam res suadet, ut historicum potius 
totam illam narrationem huius dicti propagandi causa memorasse, quam 
poétam, cui tot ornandae Antigonae colores suppetebant, sine externae 
auctoritatis exemplo et illecebris ad tales argutias delatum esse statua- 
mus. Omnibus igitur comprehensis certo cum plerisque statui necesse 
est, poetam, quisquis illos versiculos conscripserit, Herodoti narratio- 
nem, quam in tertio huius libro legimus, ante oculos habuisse et datà 
operà expressisse. 

At opinor quum alii multi dubitabunt, tum Tu ipse harum rerum 
peritissimus hoc loco quaeres, num temporum rationes patiantur, ut ea 
aetate, qua Antigonam Sophoclis scenae commissam esse constat, aut 
iam perfecerit libros suos Herodotus aut Sophocles in eorum notitiam 
pervenerit: quorum etsi utrumque primo adspectu, si revera Sophocles 
illis Herodotum respexerit, certum esse videatur, sunt tamen et apud 
ipsum Herodotum posterioris originis vestigia et illa computatio, nisi aliis 
rationibus confirmetur, vel ea re convelli poterit, ut ex ore potius et fa- 
miliari Herodoti sermone quam ex libris foras editis hanc narrationem 
Sophocles percepisse dicatur, ne ipsorum Antigonae versiculorum aucto- 
ritas impugnetur, quos nisi eodem cum reliqua fabula tenore scriptos esse 
constet, ad Herodoteorum quoque librorum aetatem definiendam nihil 
ponderis habebunt. Duae igitur, quantum equidem video, maxime sunt 
causae, quibus iis uti liceat, qui Sophoclis auctoritate freti Antigonae 
aetatem ad Herodoti libros transferre velint: altera, ut ad recitationes 
confugiant, quibus Herodotus vulgo creditur mature aut universis Grae- 
cis aut certe Atheniensibus historiarum suarum notitiam impertivisse; 
altera, ut etiam aliis in locis Sophoclem ab Herodoto mutuatum esse 
memorent, quae personarum suarum orationibus insereret, quarum cau- 
sarum quae auctoritas, quae vis sit, iam paulo pluribus examinan- 
dum erit. 

Et recitationes quidem quae feruntur, quamvis non omnino negan- 
das, tamen multo cautius tractandas esse, quam vel post Dahlmannum 
fieri solet, certis veterum testimoniis confirmari potest. Olympicam certe, 
cuius testem Lucianum in levissimae auctoritatis libello praeter Suidam 
fideiussorem plane nullum habere novimus, omnino habitam esse claris 
verbis negat Paroemiographus T. I. p. 490 ed. Gotting. gacì yae ‘Hoeo- 
dorov t0v 207oyocpov 'Olvuziaci detta PovAinBtvra tnv favrod lorogiav, 


704 EXCURSUS VII 


avafellectar Mutoav tE nutoas paonoria aus el frilaforro Ev 1ò te- 
péver toò Olvpriov, delkev tv foroglav* Éotl yae dervas meocnuor tò 
qagiov* flxdev ovv avròv dialv®zica N ravnyvos ov Eridertauevov tas 
forogias; nec si quis maxime vel hinc colligat, finitam tum eius historiam 
fuisse, tempus huius recitationis constat, quam qui vulgo a. 456 assig- 
nant (Heyse p. 26), Suidam secuti, ex Thucydidis adolescentis auditoris 
aetate calculos ducunt, qui, si omnino non recitatum est, ne audire qui- 
dem Olympiae Herodotum potuit; an hoc saltem extra dubitationem po- 
situm est, ante a. 444 illam recitationem habitam esse, quia hoc anno 
Thurios colonia deducta est, cuius particeps Herodotus reliquam aeta- 
tem in Italia egit? Sic et hodie multi statuunt et inter antiquos Euse- 
bius statuisse videtur, qui etiamsi non Olympiae, tamen Athenis OI. 83, 
3 — 446 Herodotum recitasse narrat, qua recitatione si aut totum 
opus aut tertium certe eius librum comprebenderit, sat sane temporis 
superfuit, quo Sophocles huius curam in suam fabulam transferre pos- 
set. At enim huic quoque vel testimonio vel ratiocinationi quae cum 
aliqua certe probabilitate opponi possunt, neque in superiore epistola 
reticui neque nunc reticere possum, postquam diutius mecum agitata 
etiam maiore persuasionis pondere confirmari iussi. Exstat nimirum 
aliud quoque recitationis Atticae testimonium apud Plutarchum De ma- 
lign. Herodoti c. 26, cuius haec verba sunt: ‘4220 toùto ye fondsi 1@ 
‘Hoeodutw n903 Enstvnv tnv daBolnv, nv Exe nolansvcas toùs ‘AGRVai- 
ovs, ceyverov roiò lafeiv mao” aviov. El ydo dveyva tavr' ‘ABNvaros, 
ovx av elacav ovdè megieldov .... Ott pevror dixa talavrta dwopsav Éla- 
Bev èE ABNvav AvUTOv TO wWyqicua yocwavros, vie A9Nvaîos 00 Av 
maeonuelmuevov èv forogia AivAlos elonxev; ita enim legendum esse pro 
vulg. olim @vTÌ toò tò wyqicua certum est: confusi Anyti nominis 
alia quoque exempla exstant apud Plat. Men. pag. 90 A et apud Lycurg. 
adv. Leocr. S. 116, ubi corrupta lectio tò «Utò YN9icua non in aUrò rò, 
sed in tòù Avvrov yygioue mutanda est: — atqui hunc ipsum Anytum, 
cuius et inter Thrasybuli socios in restituendo Athenarum imperio popu- 
lari et inter Socratis accusationem praecipuae partes erant, vix verisi- 
mile est, iam quadraginta amplius annis ante hoc potentiae fastigium, 
quo Olymp. 94 usus est, aut omnino reipublicae operam dedisse aut eà 
gratià fuisse, ut tantam Atheniensibus liberalitatem persuadere posset: 
cuius si quae partes Herodoto memorandae fuerunt, hanc ipsam remu- 
nerationem ad Olymp. 92 vel 93 deprimi necesse est, quo tempore pri- 
mum Anyti nomen per Pyliae iacturae occasionem memoratur. Accedunt 
alia argumenta, quae me impediunt, quo minus Herodotum post a. 4-44 
Thuriis consenuisse neque unquam Graeciam revisisse credam. neque 
illud tantum, quod acute iam Jaegerus proposuit Disp Herod. p. 29, 
quod ex V, 77 apparet, Herodotum etiam Propylaea Athenarum suis ocu- 
lis vidisse: 70 dè wWoroteoijs geous Eotmue moditov forcvii È TA moonViAGia 
ta év t7 axgordhi, quae cum Euthymene demum archonte OI. 85, 4=—= 437 
aedificari coepta sint (Harpocrat. s. v.), necesse est historicum post il- 
lum annum aut adhuc moratum esse in Graecia aut itinere facto illuc 
pro tempore rediisse: sed id ipsum quo probabilius quidem fiat, Lysiae 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 705 


comparatio efticit, quem in simili causa nuper admodum ut opinor apte 
ad persuadendum demonstravi, quamvis et ipsum coloniae Thuricensis 
participem, tamen circa illud tempus, quo sermones de republica habiti 
apud Platonem finguntur, anno 430 vel 429 ante Chr. n. coram Athenis 
- adfuisse. Nimirum non illud equidem contra veterum testimonia nega- 
verim, statim quum colonia deduceretur, civem illi Herodotum adscriptum 
esse; at enim intelligimus ex Thucydide I, 27 haud inusitatum fuisse, 
ut qui nomina sua ad coloniam aliquam professi essent, certa pecunia 
deposita domi menerent neque eo secius colonorum iure gauderent agro- 
rumque dividendorum participes haberentur (el dé ris t0 rapavriza uèy 
un è8él0r Evurdsiv, uetézerv dè Bovistai tijs armonia, nevtnuovta deay- 
uas xaradevra KoguwBlas pévetv): nec si maxime statim ab initio illuc 
profecturus erat, necesse aut adeo par erat hominem peregrinationibus 
ab adolescentia assuetum in illa colonia umbraticam vitam degere; po- 
stremo, ne vel hac in probabilitate acquiescam, eiusdem Lysiae exem- 
pium admonet ut quaeramus, quid egerit Herodotus illa tempestate, 
quum post cladem Siciliensem Thuriì ab Atheniensibus deficerent OI. 92, 

—-412 ante Chr. n. — num verisimile sit tum, quum Lysias aliique 
Atheniensium amici vel eiicerentur vel discederent, Herodotum, quei 
tanto Athenas studio amplexum esse scimus, illic permansisse? Attigit 
hanc quaestionem nuper etiam vir clar. Schoellius — sed ita, ut Hero- 
dotum antea mortuum nec cladem illam nec etiam factionis exitium vi- 
disse statueret: qua in disputatione qui illud facile homini doctissimo 
concedam, quod et alii antiquorum et consimili tempore Grotius*) de- 
monstraverunt, historiae Herodoteae ultra a. .... propagatae vestigia, 
qualia Dahlmannus sibi invenire visus est, nulla esse, ne tamen operis 
fine etiam vitam Herodoti definiam, et Anyti mentione, quam superius 
inieci, et alio vestigio impedior, quod quamvis in omnium conspectu po- 
situm a meque ipso iam in superiore epistola prolatum neminem adhuc, 
quantum memini, longius persecutum esse oppido miror. Namque Sui- 
das claris verbis Herodotum Pellae Macedoniae in urbe obiisse tradit, 
non ille quidem pro explanato, sed ut auctores tamen eius famae exsti- 
tisse videamus: tevìs dè éy ITé4iN avtov televiijoai paciv: quae fama 
quomodo oriri potuerit, si Thuriis, ut vulgo tradunt, Herodotus obiis- 
set, non intelligo; Thurii quomodo falso eum sibi etiam mortuum vindi- 
carint, facile est ad intelligendum, nec si maxime monumentum eius 
Thuriis exstabat, revera illic mortuum esse magis inde colligemus, quam 
Euripidem Athenis, qui et ipse hic cenotaphium habebat (Meineke Anal. 
Alex. pag. 11), diem vero supremum apud Archelaum Macedoniae regem 
obierat; apud hunc eundem igitur, quem ex omni Graecia homines do- 
ctrina atque ingenio insignes ad se invitasse notum est, Herodotum quo- 
que extremum vitae tempus egisse nunc etiam certius quam olim mihi 
persuadeo: qui quum post a. 414 demum regnare coeperit, vel propter 
hanc causam Herodoti mortem ultra Ol. 92 reiicere non possum. Nam 
quod praeterea Schoellius negat cladem Siciliensem Herodoto vivo acci- 

[*) Vid. Grote History of Grecce V. p. 87.] 
HERODOT. II 45 


706 EXCURSUS VII 


dere potuisse, quia tum illa scribere amplius non potuerit*) — — — 
quamvis multorum plausu exceptum quum haudquaquam indicet : aliud est 
clades, quam eodem loco et tempore factam esse tunc maximam Herodo- 
tus narrat; aliud clades, quae non mortuorum solum sed etiam captivo- 
rum numero apparatusque bellici iactura cernebutur, licet maxime vel 
sanguinis effusi maior in Sicilia quam ... copia fuerit — cuius rei mu- 
tandae facultatem omnino amplius non habemus — mille causae cogitari 
possunt, quae Herodotum tum impediverunt, quominus illam vocem, 
postquam minus propria facta erat, in exemplari suo, nedum in omnibus, 
quae tum fortasse iam in vulgus exierant, corrigeret. Omnino temere 
agunt qui ex imperfecta extremi libri forma totius operis aetatem colli- 
gunt scriptoremque velut calamum manu tenentem in ipso opere mor- 
tuum esse statuunt: quasi aliorum librorum exempla desint, quorum par- 
tibus editis scriptores per longam annorum seriem superstites fuerint, 
nec tamen finem operi admoverint sive aetatis suae taedio sive aliis oc- 
cupationibus praepediti; neque de Herodoto quidquam agnoscere**) 
praeter eorum temporum vestigia, ante quae singulos libros absolvi non 
potuisse et Schoellii et aliorum diligentia evicit; contrariam definitio- 
nem, quo tempore unum alterumque librum absolutum fuisse certum sit, 
aùt omnino non concedo aut certe non ita admitto, ut, quasi nunc 
demum illam mihi quaestionem solvendam proposuisses, eas tantum ra- 
tiones sequerer, quas hodie maxime probabiles existimarem. 

Atque hoc quidem primum satis constare videtur, Herodotum et 
Sophoclem non aetatibus tantum suppares, sed etiam inter se notos adeo- 
que familiaritatis aliquo vinculo iunctos fuisse, si quidem pater historiae 
is fuit, cuius honori Sophocles carmen aliquod destinasse traditur apud 
Plutarchum An seni sit resp. gerend. cap. 3: tovrì dè 010Z0yovpivos Zo- 
poxZéovg goti to ériyonuuatior 

ddnv ‘Hoodotw tedviev Zoqpoxiis tréov dv 

mévt’ èn) mevipuovta, 
unde subductis calculis, quum Sophoclem a. 496 ante Chr. natum esse 
verisimillimum sit, a. 441 eos ita una fuisse consequitur, ut Herodotus 
Sophocli lusus poetici occasionem praeberet. Nam quod fuerunt, qui de 
numerorum veritate dubitaverint, quia senem Sophoclem Plutarchi verba 
requirunt, obliti sunt, Graecos ipsos quinquagenarium xgsofvrny ap- 
pellasse, ut Hippocr. apud Philon. De mundi opif. I, 36: avre dÌ agis 
Évòos dfovra mevrmuovta Ès ta Entunis Enta, nosofurns d' agoi rever- 
xovra SÉ, eÎs ra #mtonis Oxtd, TO È tvredter yéowr, eodemque exemplo 
Latinos senem, quemadmodum Cicero ad Attic. IV, 6 vix sex et quin- 
quaginta annos natus scnectutem suam memorat; sive maxjme Berg- 
kium sequeremur, qui Poet. Graec. lyric. p. 459. 05 supplendo 
non aetatis terminum sed dinturnitatem amicitiae significari voluit, hu- 
ius primordia etiam decennio prius in ea tempora reiicerentur, qui- 
bus omnino primum Herodotus inter Graecos innotnisse vulgo credi- 


[*) Relictum est spatium vacuum post haec verba.] 
[**) Scriptum erat concesserim, sed deletum est.] 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 707 


tur. Sed haec utut sunt, in vetusti testis auctoritate nituntur: il- 
lud in sola coniectura positum est, quod multi hodie Boeckhio praee- 
unte statuunt, non Athenis sed Sami Herodotum in Sophoclis notitiam 
venisse; qua suspicione nollem Odofredus Muellerus (Gesch. d. Griech. 
Liter. II. p. 111 seqq.) usque adeo abusus esset, ut, quum Boeckhius 
(Abh. d. Berl. Akad. 1824. p. 59) ex eo anno, quem ipse Sophoclis na- 
talem statuit 495 a. Chr. n., computando ad bellum Samium Sophoclisque 
praeturam delatus esset, ille vicissim ex eiusdem expeditionis anno 440 
a. Chr. natalem poétae efficere conaretur! Atqui Herodotum Atheniensium 
studiosissimum eo tempore, quo Samii ab Atheniensibus defecerunt, nec 
per se credibile est in hac insula versatum esse neque illo auctore con- 
stat; immo Lygdamin tyrannum, cuius insidiis illum Halicarnasso pul- 
sum Sami exulasse Suidas tradidit, vel Panyasidis aetas, quem idem 
circa 468 fiorentem occidit, paene triginta annis post regnantem cogi- 
tari vetat; quod nisi miro fortunae ludibrio hominem post longas pere- 
grinationum ambages Samum reversum in ipsius obsidionis discrimen in- 
cidisse placet, multo opinor simplicius historici cum tragico congressum 
in ipsam huius patriam, Athenas transferemus, Hanc certe vel antea 
Herodotum invisisse et Eusebius testatur, qui eum iam Ol. LXXXIII, 
== 446 a. Chr. n. libros suos Athenis recitasse tradit et biographi ar- 
guunt, qui Thucydidem quoque (cf. Marcellin. Vit. Thucydid. 54) ado- 
lescentulum (xopudj véov 0vra Phot. Bibl. 60) recitatam illam audisse 
narrant; quod ut et ipsum Athenis potius quam cum Suida Olympiae fa- 
ctum esse suspicer, sublesta Luciani auctoritas efficit, unde quum om- 
nis Olympicae recitationis fides pendeat, fideiussorem praeter Suidam 
inter antiquos neminem habet, estque adeo, qui recitasse Olympiae He- 
rodotum claris verbis neget (Paroemiogr. Gotting. I. p. 400: #208ev 06v 
avtor dialv&sica ) mavpyvers ovx inidereduevov tas lorogias); sive igi- 
tur Thucydidem cum Marcellino a. 460 a. Chr. n. natum statuimus, ad 
eundem fere, quem Eusebius statuit, Atticae recitationis annum deferi- 
mur, sive cum Pamphilo apud Gellium XV, 23 ad a. 471 regredimur, 
etiam latins temporis spatium nanciscimur, intra quod vel adolescens 
Atticus Herodoti suavitate demulceri vel adultus eiusdem consuetudine 
perfrui potuerit; neque quidquam obstat, quominus ut illi generi Thu- 
cydidem, ita huic Sophoclem annumeremus, quem duodecim fere annis 
Herodoto maiorem circa idem tempus, quo hunc patria excidisse docti 
credunt, a. 468 primae commissionis victoriam reportasse constat. 

At his omnibus positis et concessis ecquid inde ad Sophoclis artem 
vel existimandam vel explicandam lucramur? an est quod hic ab Hero- 
doto aut didicisse aut ad fabularum suarum ornamenta transtulisse vi- - 
deri possit? Sunt utique apud Sophoclem, quae Herodoti lectorem ad- 
vertant et velut ultro ad comparationem cum illo instituendam moveant: 
quo ex genere multi iam Herodoti testimonio II, 35 usi sunt ad illu- 
stranda Oedipi Colonei verba v. 337: 

o xovt' Euelvoo toîs èv Alyunto vopors 
quo narermaodevte nol Blov teopas n. t. i. 
Neque Oedipi tyranni extrema v. 1528 legere quisquam poterit, quin ce- 


45 * 


708 EXCURSUS VII 


leberrimi illius Solonis cum Croeso colloquii apud Herod. I, 32 recor- 
detur, cuius summam Sophocles his ipsis versibus expressisse videatur: 

Sore Iyyroy Ovr’ èuelvnv thv redevralav lBeîv 

Nutoar inicurorosvia pydév” 6AfitELv, nolv av 

rioua toù Biov megdon undiv alyevòv nader : 
eandemque sententiam Tyndareo tribuit apud Stob. Serm. CV, 3 (cf. 
Welcker Griech. Tragoed. p. 216): 

06 yQr mor” sù medocovtos difica: tsgas 

avd00s, melv avro mavrelws Nn Bios 

diexneoav8;] xal redevtnoy fiov : 
immo vel chori verba in Oedip. Colon. 1225 seq. ad eiusdem colloquii 
similitudinem revocat Tacobus Quaest. Sophocl. p. 350: 

un piva. toy dravra vixà d0yov* tò d' Exel pavg, 

Bijvar sidev 0dsv xEo usi modv devrsgov dg tagiora, 
quibuscum alium quoque Herodoti locum Thudichumius in interpret. 
German. p. 312 commisit VII, 40: #» yee ovro feazti fio ovdels ovro 
avtooxos fav evdalucov répure, — rò 09 ragactieeta: molletuis nal 
ovxì amat revava: Povieota: paiiov n Loew, utque insignissimam An- 
tigonae g701y, unde tota haec disputatio profecta est, paulisper prae- 
termittam, nuper etiam Roscherus Leben des Thukydides (Gott. 1812. 8) 
p. 118 Ciytaemnestrae somnium in Electra v. 407 seqg. cum eo compa- 
ravit, quo Astyages apud Herodot. I, 108 periculum sibi a Cyro immi- 
nens intellexisse traditur: pòvo: euxelov, ty dì apxelov naraggeiv tiv 
‘Acinv xécar, plane ut apud Sophoclem est: 

— — ix di rod’ avo 

fiaoreîv Povovta dalldv, 0 narotontov 

nxdcav yevecdar tav Mvunvaiov yBova. 

Quibus verbis scite monuit E. H. von Hoff de mytho Helenae Euripideae 
(Lugdun. Batav. 1843) p. 49 ipsius potius Sophoclis inventum quam an- 
tiquam famam cerni, siquidem Aeschylus Choéph. v. 517 segg. in eadem 
causa prorsus alia somnii specie usus sit. Ipsa denique Antigonae ora- 
tio, qua se id, quod pro fratre subierit, ne pro marito quidem vel filio 
periclitaturam fuisse iactat, tam singularis est, ut quisquis eam compo- 
suit, manifesto Intaphernis illam uxorem ante oculos habuerit, quae fra- 
tris salute marito et liberis praelata ita se excusat: avo usv por av &i 
dos yévorro, sl datutwv ÈBelor, na texuva alla, el tata arofalon , na- 
teòs dè nal untgos ovuetL ev Loovraov adelpeds dv Wilos ovdevì room 
yévorro: immo ne verba quidem, quae Sophoclea mulier usurpat: 

mU0LS Yao dv por ratdavovros «dios Mv 

ual raîs dn’ alov gpeworòs, sl todd’ nuriauov, 
sive Herodotei loci comparatione idoneam explicationem admittere veris- 
sime Wexius annotavit Proleg. IV, 22 not. 2. (T. I. p. 73): ,,quid tan- 
dem est, cur dicat @x° @2Z4Z0v gorog, quum si filius interisset, non ne- 
cesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo poterat ex eodem marito 
alios liberos suscipere? causam hanc esse suspicamur, quia Sophocli il- 


AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 709 


lius feminae Herodoteae exemplum obversatum est, cui si fratrem prae- 
ferret, non solum de liberorum, sed etiam de coniugis iactura pericli- 
tandum erat“; quod si vel maxime vcrum esset, quod nonnulli Solgero 
auctore (Nachgelassene Schriften u. Briefwechsel, herausgeg. v. L. Tieck 
u. Fr. von Raumer 1826. T. I. p. 162—166) ex iisdem verbis multo ma- 
iorem apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque libe- 
rorum necessitudinem fnisse collegerint, huius tamen ratiocinationis ar- 
gutiae, quae pro consanguinitatis religione quasi mercatoriae computa- 
tionis calliditatem substituunt, — — : 

[Reliqua desunt.] 


710 EXCURSUS VIII 


EXCURSUS VIII 
AD HERODOT. IV, 1. 


De belli a Dario Scythis illali causis ac tempore. 


Herodotus quarti libri initio his verbis causam indicat, qua Darius 
commotus bellum susceperit contra Scythas: 

Metà SÌ tv Bafviovos alessiv Eyévero Enl ZExvdas avroò Aagziov 
îlaois* avdevons Yae tijs ‘Acius avdocoi al yenpator peydiwy cvriov- 
tov éreBvunoe 60 dagetos ticaodar Zxodas, Ori Bueîvoi mootegor, tofa- 
Aovres és tv Mndixnv nal vixnoavies uayn toùs avriovpévovs, varetar 
adixins. 

Quo eodem spectant, quae libri tertii capite III, 134 seqq. leguntur 
de Atossa, Darii uxore, quae marito persuadere studuit, ut primum 
Graecis, deinde Scythis bellum inferret; cui rex ita morem gessit, ut 
Scythas primos debellandos esse constitueret, ulturus simul eas iniurias, 
quae olim a Scythis illatae erant Medis. Ex his enim iniuriis Dario ulci- 
scendis Noster primariam belli causam repetit respiciens simul ad flo- 
rentem totins regni statum; qui sane belli gerendi non solum copiam 
facere sed etiam necessitatem quandam afferre videbatur, sì orientalium 
regnorum conditionem omnino respiciamus. Atque haec animo repntan 
tem bellum suscepisse Darium existimat Kolster*) opportune quamvis 
utentem praetextu, ultionis de Scythis sumendae tam ad se ipsum excu- 
sandum quam ad Persas instigandos: accedit, quod illae iniuriae, quas 
rex ulturus erat, Medis, non ipsis Persis illatae erant a Scythis et qui- 
dem centum fere annis praeterlapsis: ut adeo nulla recens memoria iniu- 
riarum illarum animos excitare posset. Quae cum ita sint, merito dubi- 
tandum, num ea, quam Noster prodit, belli causa, ultio de Scythis re 
petenda ob iniurias ab his centum fere ante annis illatas Medis ac dudum 
opinor obliteratas, probari sane ac pro vera eaque unica belli causa ha- 
beri possit, recteque mihi videtur Hansen **) huc retulisse Herodoti stu- 
dium, quo malorum et calamitatum omnium, inprimis bellorum causas 
repetere solet e praegressis iniuriis, quae nunquam impunitae aut inul- 
tae e Nostri sententia manent, intercedente divina vindicta s. provi- 
dentia, suum cuique tribuente, par pari referente eoque omnia tuente. 
Alii contra exstiterunt viri docti, qui veram belli causam aliunde repe- 
tentes Darinm dicerent immodica quadam ambitione, qua Cyrum ae- 
mulari studeret, regnique augendi gloriaeque acquirendae cupidine ad 
hoc bellum suscipiendum commotum fuisse: vid. Dahlmann, Herodot. p. 


—_— 


*) Jahrbb. f. Philolog. u. Paedag. Supplem. Vol. XIII. p. 63. 
**) Osteuropa pag. 125. 


AD HERODOT. IV, 1. 711 


160, Brandstaeter. Scythicc. pag. 90, Duncker Geschichte d. Alterth. II. 
p. 568 *) coll. 584. Quibus viris merito non obsecutus Bessel De rebb. 
Geticis pag. 6 quam ipse belli causam fuisse opinatur, eam haud magis 
probabilem esse iudico: commercii enim augendi causa hoc bellum a Dario 
susceptum videri contendit. 

Equidem vel si Darium crediderim non prorsus liberum fuisse a 
gloriae cupidine regnique proferendi studio, quo Cyrum si minus aequa- 
ret, at aemularetur certe, tamen alia quaedam intercessisse arbitror, 
quae Darium, ut contra Scythas potissimum neque contra Graecos aliasve 
terrarum gentes bellum susciperet, commovere potuerint. Quae ipsa 
circumspiciens inveni apud Iustinum II, 5: bellum Scythis a Dario illatum 
esse, quod filiae Iancyri, regis Scytharum, nuptias petiturus Darius haud 
obtinuerit: quae causa utique accedit ad eam, quam belli Aegyptiis infe- 
rendi Cambyses habuisse traditur; vid. Herodot. III, 1 seqq. Propius 
vero huc facere videntur, quae in Ctesiae Excerptt. Perss. $. 16 legun- 
tur; hic enim rerum Persicarum scriptor tradit, Darium imperasse Aria - 
ramni, Cappadociae satrapae, ut in Scytharum terras classe traiiceret 
captosque inde abduceret et viros et feminas; idque etiam satrapam per- 
fecisse ipsumque fratrem regis Scytharum abduxisse captum. Inde hunc 
regem, qui Z2xv8egx7g vocatur, iratum literas contumeliosas ad Darium 
dedisse, quì pares literas rescripserit, atque deinde exercitu coacto in 
Scythas expeditionem susceperit. 

Haec sane expeditionis contra Scythas susceptae rationem quandam 
haud improbabilem reddunt: quamquam quaenam fuerit causa, cur Aria- 
ramnem, Cappadociae satrapam, Scythas aggredi iusserit Darius, id qui- 
dem nescimus, cum, qui Ctesiae Excerpta fecit, in ea nihil huiusmodi 
recepit: iniurias quasdam a Scythis finitimis Persarum provinciae illatas 
aut incursiones in Persarum fines factas controversiasque fuisse sta- 
tuas licet, quae Darium commoverint, ut Cappadociae satrapam bellum 
Scythis inferre iuberet. Multum enim abest, nt, quemadmodum Larche- 
rus opinatur in nott. ad Herodot. T. VI. 271, hanc Ariaramnis expedi- 
tionem, de qua Ctesias refert, ab hoc scriptore temere confictam esse exi- 
stimemus: ita ut statuamus, nulla utique causa idonea apparet: immo 
quae Ctesias memoriae prodidit, belli a Dario ipso suscepti originem 
nobis produnt: vel si ad hanc belli causam alia quoque accessisse pute- 
mus, quae Darium, utipse proficisceretur, commovere potuerint. Ita- 
que etiam Chr. Nath. Osiander in Programmate Stuttgart. 1822 edito, 
quod Observationum ad Ctesiam Partem III. continet, prolatis iis, quae 
de huius belli causis traduntur a Ctesia, Herodoto, Iustino, pag. 8 sic 
pergit: ,,Praeter ista belli semina, in quibus iunctis aliquid momenti 
fuisse credendum est, ad explicandam Scythicam Darii expeditionem ob- 
servemus: Darium ad talia audenda proclivem forsan fuisse, tum ut ipse, 
uovae stirpis regiae conditor re aliqua praeclare gesta nomen suum po- 





*) Ubi haec leguntur: ,,Dareios scheint es in der That nur auf den 
Ruhm abgesehen zu haben, die persische Herrschaft bis zu den entfernte- 
sten Vélkern auszudehnen.“ 


712 EXCURSUS VIII AD HERODOT. IV, 1. 


steris proderet, tum ne in civitate, quae armorum vi coaluisset, milites 
otio languescerent, deinde ut Zoroastris legibus obtemperaret, quae bel- 
lum adversus Nomades, profanos iudicatos, gerendum enixe commenda- 
bant. Denique ne Scythae in posterum suis essent infesti, eos aut do- 
mare aut vastata eorum ditione terrorem genti iniicere, Darius in animo 
habuisse videtur.‘ Ac sane ea, quae extremo loco posuit vir doctus, 
haud leve in hac tota re momentum mihi continere atque Darii animum 
quam maxime excitasse videntur, ut hanc expeditionem institueret, qua 
id simul illum spectasse crediderim, ut regni sui fines septentrionem ver- 
sus tutos praestaret ac securos ab omni gentium palantium ac barbaro- 
rum incursione. Quae reliqua attulit Osiander, minus haud scio an vide- 
antur probabilia ei, qui Darii animum a belli gloria regnique amplifi- 
candi studio alienum ad ea potius conversum fuisse noverit, quae regni 
recens parti et post multas seditiones pacati conditionem stabilirent or- 
dinemque tot rebellionibus turbatum revocarent: hoc igitur ut praestaret 
regnique fines illaesos in posterum praeberet, ad expeditionem in 8cy- 
thas suscipiendam Darius praecipue mihi adductus esse videtur. 

Haec vero omnia, quae disserui, simul respicienda esse puto in ea 
quaestione, quae ad tempus expeditionis a Dario in Scythas susceptae 
constituendum pertinet. Quodsi Babylon, nt ad III, 150 posuimus, a 
Dario capta et anno 518 ante Chr. n., post hunc certe annum expeditio- 
nem in Scythas susceptam esse consentaneum est: recteque id sensisse 
arbitror Hansenium (Osteunropa p. 139), cum expeditionem non longe post 
Babylonem captam institutam esse pronuntiaret: nemo enim non intelli- 
git, non nisi toto regno pacato et vel iis rebellionibus, quas post Ba- 
bylonem captam exortas esse diximus in nott. ad IIT, 150, compressis, 
itemque Samo insula capta (id quod anno ferme 516 ante Chr. n. factum 
videri monuimus in nott. ad IIT, 149) expeditionem in Scythas suscipi 
potnisse; quare haud intercedam, si quis cum Dunckero*) Darii copias 
anno 515 ante Chr. n. Europam ingressas esse statuat, aut cum Anglo 
viro docto **) annum 5J6—515 huic expeditioni adscribere velit, quam 
Schultz ***) ad annum 513 ante Chr. n. s. Olymp. LXVI, 4 revocat, 
quem eundem annum nunc refert tabula chronologica Graeca, ab Henze- 
nio +) nuper publicata, in qua expeditio haec Darii eodem tempore insti- 
tuta dicitur, quo Hipparchus ab Harmodio et Aristogitone Athenis est 
occisus. 


*) Geschichte d. Alterth, II. p. 573. 

**) Grote: History of Greece IV. p. 351. 

**#*) Kiel. philolog. Studien pag. 168. 

+) Vid. Bullet. archeolog. 1843. p. 82. 151. Mus. Rbhenan, N. F. IX. 
p. 161 seqq. Unde transiit tabula in Corp. Inscriptt. Graecc. Vol. IV. nr. 
6855. d. pag. 16 seqq. 19. . 


EXCURSUS IX AD HERODOT. IV, 18. 113 


EXCURSUS IX 
AD HERODOT. IV, 18 


De Olbia. 


"Arco dì ravtns (Hylucac) ave vixtovor Zxvdar yemgyoi rovs EA- 
Anves of oluéovtes ini roò Travi rorauò xadéovor Bogvo8e- 
veltag: cpias di aUtods, 0rBLorolltas. 


Olbiopolitae cives sunt Oldiae, quae eadem urbs etiam vocatur Bo- 
ovodeveitéov eotv (Herod. IV, 78), unde non admodum recedit Bogv- 
aBeveitécov Eumogiov (IV, 17, ubi vid. nott.) et Bogvo®évsos éuzogiov (IV, 
24 aut, eadem appellatione, qua fluvius praeterlabens, Bogvo®évns vid. 
IV, 79 coll. Stephan. Byz. s. v. Boevo&éyng, mois xal motauòs toù ITov- 
Tov age tnv Maori Muyvnv nol Tavaiv tòv TOTauoy — Munoiov erOL- 
xia, nv oî uèv &dior BogvaBévny, avrol dè 'O2flav* nv moroso 0 te Bo- 
cvedivne nai "Travis* 6 modlens BogvoBevitng; Strab. VII. p. 306: xAev- 
cavti dè rov Boouodévn otadiovs diaroctovs Ouavvuos tò roraud x0Ùs* 
nd cut) xal OdBia xadetra, péya Eurogior, uticua Mianotov; Scymn. 
Chi. 831 seqq. ex taîs dì xad” "Traviv te na) BoquoBévny rorauoiv 
dimidatoi cvufolais foruv node utiGdsÎCa, nROTEROv ‘O2ABla xaldovpévn, 
pera toda bp ‘Elinvov neley Boovo®&vns xindetoa x. t. 2. Inde Bo- 
ovo8evitày 0115 apud Lucian. in Toxar. 61. Herodoto urbis huius cives 
sunt Bogvodevsttai (IV, 17. 18. 24. 53. 78. 70), ipsa voce divisis vocali- 
bus conscripta pro Nostri more, de quo vid. Bredov. p. 190; vulgo Bo- 
ouodevitns s. BoquoBevitar, ut apud Stephan. Byz. I. I. Lucian I. I. et 
Plutarch. Vit. Cleomen. 2 coll. Macrob. Sat. I, 10; in ipsis Graecis in- 
scriptionibus (Corp. Inscr. Graecc. T. IT. nr. 2059. 2060 coll. 2084. 2091) 
dicuntur 'OAfioroAeira:. In numis urbis adhuc superstitibus unum Ql- 
biae (OABIH) comparet nomen; conf, Remarques sur un ouvrage inti- 
tulé Antiquitt. Grecqs du Bosphor. Cimmer. (St. Petersbourg 1823) pag. 
13. 30. Namque Borysthenis atque Borysthenitarum nomina ut altera Ol- 
biae appellatione sanequam antiquiora et apud exteros potissimum, ut 
videtur, postea usitatiora*), ita apud Graecos illius regionis accolas, 
Milesios inprimis colonos, Oldire denominatio praevaluisse et unice quasi 
dominata esse videtur, quam ipsam ab opibus divitiisque mercaturà ac- 
quisitis ductam indeque retentam, honoris quasi titulum, satis intelligi- 


*) Si Boeckhium sequimur (Corp. Inscr. Graecc. II. p. 88), 'O2froro- 
Aîrar id nomen est, quo usi sunt indigenae, Bopvodewitov nomine soli 
utuntur exteri, quibus quasi e longinquo spectantibus urbs ab illustriore 
appellabatur fluvio Borysthene. 


714 EXCURSUS IX 


tur*), praesertim cum aliis quoque urbibus per antiquitatem idem nomen 
tributum esse novimus **). Tu vid. Koehler. Mém. sur les îles et I. cours 
— Achille Petersburg 1827. p. 127 coll. 257 et Ritter: Vorhalle pag. 
175, Tzschucke ad Mel. II, 1 nott. exegg. pag. 29. 33 seq. Vol. III 
P. II de nominibus et urbis et gentis plura afferens, Ukert: Geograph. 
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 450 seq., Forbiger Handb. d. alt. Geo- 
graph. III. pag. 1130, qui omnes veterum locos exhibuerunt. Ipsa urbs, 
cuius meminerunt Strabo VII. p. 306 s. 470 A. coll. IV. pag. 180 s. pag. 
272 A. coll. XIV. pag. 666 s. 982 B., Plinius IV, 12 (26), Dio Chryso- 
stom. (qui unum in urbe hac annum commoratus est) in orat. Borysthen. 
pag. 436 T. II. nr. XXXVI. pag. 74 seqq. ed. Reisk., nunc demum, ubi 
loco ipso urbis reperto multisque ibi numis adeoque inscriptionibus 
compluribus detectis accuratius nobis innotescere coepit. Tu vid. in- 
primis librum supra laudatum: Choix d. Medaill. antiques d’Olbiopolis 
ou Olbia, faisant partie du cabinet du conseiller d’état de Blaramberg 
(Paris 1832. 8.), una cum Creuzeri censura huius libelli in Annall. Hei- 
delbergenss. 1822. pag. 1234 seqq. Quo in libro accuratius de ipsa Ol- 
bia eiusque situ agitur, adiectà quoque tabulà aeri incisà ad urbis in- 
clutae situm melius cognoscendum. Neque enim, ut olim plures arbitrati 
sunt, vetus Olbia eo fere loco sita fuit, quo nunc iacet Oczakow (quod 
ipsam meridiem versus aliquot milliaria a vetere Olbia distat), neque eo, 
quo nunc invenitur Cherson, sed centum fere milliaria Russica (vulgo 
vocantur Werst), quae viginti quinque milliaria Gallica (Lieues vulgo 
dicunt) aequant, ab urbe nunc celeberrima Odessa distans ‘ad dextram 
Hypanis (Bug) ripam iuxta vicum /Zlinsky, sex tantum milliaria Russica 
remota ab eo loco, ubi Hypanis atque Borysthenes aquas iungunt inde- 
que etiam non procul ab eo loco, quo Olbiae antiquum fuisse portum s. 
Borysthenitarum emporium probabiliter constituimus in not. ad IV, I7. 
Conf. Choix etc. pag. 11. Ob tumulos sepulcrales eo loco, in quo ex- 
structa fuit Olbia, conspicuos nunc illi nomen Stomogil, i. e. centum tu- 
muli. Pertinet ille ad possessiones comitis Knschelew-Besborodko, mul- 
taque antiquitatis continet indicia, aedium rudera, camerarum dirutarum 
reliquias, colles e terra sublatos, alia. Monuit de situ urbis praeter li- 
bri laudati auctorem Koehler. Mémoire etc. p. 126 seqq. coll. 120. item- 
que Clarke: Travels etc. I. pag. 614 seq. et Muraview Apostol: Reise d. 
Taurien (iibers. v. Oertel. Berlin 1825). pag. 8 seqq. 22 seqq. Et con- 
ferri cum his possunt, quae protulerunt Mannert. IV. pag. 82, Reichard. 
in Hertha 1828. T. pag. 16. Accurate de hac urbe eiusque institutis ege- 


*) Olbiopolitarum nomen Graecum cum a Scythico quodam nomine vi- 
deatur translatum, mirum omnino sibi videri ait Miot, Gallus Herodoti in- 
terpres, quod, qui in Assyriac, Aegypti, aliarum terrarum descriptione no- 
mina urbium, fluviorum, locorum minime in Graecum sermonem translata 
exhibeat, plane diverso modo agat in Scythia describenda, cuius terrae vo- 
ces omnino Graeci quid spirent; quod ipsum e communi utriusque nationis 
stirpe explicari posse suspicatur. 

**) Idem nomen invenitur in Bithynia, L’amphylia, Gallia, Sardinia, Hi- 
spania aliisque in terris; vid. modo Graslin: De l’Iberie pag. 357 seq. 


AD HERODOT. IV, 18. 115 


runt Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graecc. II. pag. 86 seq. (qui idem 
Graecas inscriptiones ex hac nrbe provenientes exhibuit eodem volumine 
inde a nr. 2058 seqq.), Meier in Ersch. et Gruber. Encyclop.'Sect. II. 
Vol. II_. pag. 480 seqq., quibus add. Neumann: Die Hellenen im Sky- 
thenlande p. 352 seqq. et C. Gust. Brogren in Dissertat. de Olbia, Mi- 
lesiorum colonia (Upsal. 1833) P. IIT. pag. 21—30. 

Hoc igitur loco prisco admodum aevo iam coloniam fuisse Thraco- 
phrygicam, Graecis admixtis et duplici Olbdiae (i. e. divitis, beatae) et Sa- 
biae (a Sabo, qui est Bacchus) nomine insignitam, Creuzer. contendit 1. 
I. pag. 1235—1237. De quo in tanta antiquitatis obscuritate equidem 
haud decernam; etenim haud scio an recte Mueller (Geograph. Gr. minn. 
I. pag. 229) scribat: ,,nvumen Zaféa nihil est, opinor, nisi dittographia 
nominis '07f/x (CABIA — OABIA). Utut statuis, id certum est, anno 
ferme 655 ante Chr. n. teste Eusebio (ad Olymp. XXI, 3) Milesiorum 
esse conditam coloniam *), ut praeter alios ipse testatur Herodotus IV, 78 
scribens: of dì Bopvodeveitar ovtOL déyovor opfas avtovs siva MiAnoi- 
ovs Haec igitur colonia unnm Olbiae nomen retinuit urbemque mox ad 
id fastigium perduxit, ut cum maximis ipsius Graeciae urbibus conten- 
dere posset, maxime florente mancipiorum, annonae, pellium ac piscium 
mercatura, ita ut ei urbi, quae nunc in illis ferme regionibus condita 
et ipsa mercaturae celebritate floret, Odessam dico, minime cessisse pu- 
tari debeat. Nongentos enim per annos ferme stetit incolumis, sexcen- 
tos annos maxime illa quidem florens, donec Gothorum incursionibus 
tertio fere post Chr. n. saeculo deleta esse videatur. Nam inde ab hoc 
tempore nulla invenitur mentio urbis, quam quidem iam antea Getarum 
sive Dacorum irruptionibus, medio quod Christum proxime antecedit sae- 
culo, tantopere afflictam fuisse credibile est, ut nunquam postea vete- 
rem splendorem atque amplitudinem recuperare potuerit. Cf. librum ci- 
tatum Choix d. medaill. pag. 5. 29, cuius auctor urbis celeberrimae hi- 
storiam per singula saecula persequitur numorumque adhuc inventorum 
accuratum adiecit indicem. Tu add. Raoul-Rochette Antiqq. Grecq. du 
Bosphor. Cimmer. (Paris 1822) pag. 15—25 et quos supra laudavimus, 
Boeckh. I. 1. et Meier. I. |. 


*) Conf. Choix «dl, medailles etc. pag. 29. 11, Raoul-Rochette: Histoir. 
d. établiss. d. col. Gr. III. pag. 315 seqq. 


n ______————————_-_—_ —+- 


716 EXCURSUS X 


EXCURSUS X 
AD HERODOT. IV, 32. 


De Hyperboreis. 


De Hyperborcis primarii exstant veterum loci apud Pindar. Ol. III, 
25 seqg. Strabon. I. pag. 62 s. 106 C. VII. pag. 295 s. 452 C. XI. pag. 
507 s. 774 B. Diodor. Sicul. IT, 47. Pausan. I. 31. S. 2 coll. Callimach. 
in Del. 282. Plin. H. N. IV, 12 (26). Mel. III, 5 init. [ubi cf. Tzschuck. 
nott. exegg. pag. 114—117 Vol. III. P. III]. De iisdem quae varia hinc 
recentioris aetatis viri docti statuere, ea, hoc quidem loco minime repe- 
tenda *), collegit redarguitque I. H. Schubart in priori disputat. de Hy- 
perboreis parte (Marburg. 1825 8.) p. 7—26; exhibuit quoque omnes de 
Hyperboreis, locos veterum scriptorum una cum disputationibus virorum 
doctorum recentioris aetatis Ukert: Geograph. d. Griech. u. Roemer 
Ill, 2. p. 393 seqg. indeque accurate retulit de hac gente: de qua quae 
traduntur a veteribus, ea maximam partem ad fabulas pertinere ipse 
statuit. Conf. quoque Hug. Untersuch. iiber d. Myth. pag. 57, Tafel 
Dilucidd. Pindd. ad Olymp. III, 25 et K. O. Mueller. Dor. I. pag. 267 
seqq. 273 seqq., qui bene vidit, agi hic de gente ficta ac fabulosa, cui 
posterae aetatis tam poétae quam geographi certas quasdam in orbe ter- 
rarum sedes assignare studuerint, modo ad ultimum Occidentem, modo 
ad extremas terrae oras boreales ablegantes Hyperboreos; quos qui ad 
occidentales terrae partes ponunt, ut nnper fecit M. K. Meyen: De 
Diana Taurica pag. 12 seq., eos egregie falli post alios satis docuit Voel- 
cker. Myth. Geogr. pag. 150 seqq. 168. Add. Halling. in Wiener. Jabrbb. 
LIX. p. 256 seqq. Itaque ne iis quidem accedere possumus, quae sta- 
tuit Niebuhr. Hist. Rom. I. pag. 85 seq. ed. sec. (quem sequitur Volck- 
mann ad Plutarch. De music. pag. 99), Hyperboreos, Pelasgicam scil. 
gentem, in Italia quaerendos esse. Nobis, quae de hac gente narrantur, 
magnam partem eodem releganda videntur, quo narrationes de Gryphis, 
Arimaspis, de quibus singulis suo loco monuimus, quippe eodem ex 
fonte ducta **). Neque tamen ii sumus, qui veri quid sub fabulae invo- 
lucris latere prorsus negemus; quid vero hoc ipsum sit, accuratius indiì- 


*) Hue etiam ca pertinent, quae olim Gesner. disputaverat, notante 
Cr., de Hyperboreis in Diss. de navigatt. extra column. Here. Praelect. II. 
sect. II. pag. 647 (Orphicc, ed. Hermann.) 

**) Inde quoque Letronne (Journal des Savans 1839. p. 134) quae trans 
boream sita dicuntur atque Hyperboreorum nomine vulgo comprehendun- 
tur, ca omnia ad fabulosam geographiam referri figmentisque poétarum 
adscribi vult. Lueken (Die Einheit d. Menschengeschlechts p. 120) fabulam 
de Hyperboreis transfert ad primitivas illas fabulas gentium ex oriente 
sive septentrione communein originem repetentium. 


AD HERODOT. IV, 32. 717 


care vix licebit; quamquam gentem quandam in Scythia videri fuisse 
Hyperboreorum, unde sacra illa olim Graecis fuerint allata, minime 
equidem infitias iverim. Nec aliam fere ipsius Herodoti mentem fuisse 
suspicor, qui mythica illa, opinor, potissimum respiciens et quae poè- 
tae aliive scriptores de Hyperboreis confabulati erant mirave cecinerant, 
admodum dubitanter IV, 32 d@ his pronuntiavit atque in narrationis 
fine IV, 36 hunc in modum scripsit: sl dé slo6 teves ‘ Trasofogso: dt vdev- 
mo, slo) ual bneovotio. dAior. Quae cum ita sint, fabulam de Hyper- 
boreis cum Apollinis cultu e regionibus borealibus in Graeciam intro- 
ducto coniunctam fuisse, vix dubium.*) Quae gens si re vera exstite- 
rit, eam in Asiae septentrionalis regionibus consedisse probabile fit ac 
dein magis magisque occidentem versus porrectam ad Europam usque 
septentrionalem et occidentalem Graecis tum temporis valde rudibus in- 
cultisque haud accuratius cognitam accessisse; unde in ipsam Graeciam 
Apollinis sacra prisco admodum aevo illata esse quis statuat. Neque 
vero, ut Schubarto |. I. p. 32 placuit, Hyperboreos dixerim colonos, qui 
ex oriente profecti, ducibus sacerdotibus, coloniarum seriem condide- 
rint iis in terris, quas alluat Pontus Kuxinus quaeque inde septentrio- 
nem et orientem versus spectent. ,,Ubi (sunt verba Schubarti) quum 
a commercio earum gentium, cum quibus agebant, non fuerint separati, 
mox cum ipsis miscebantur et nomen eorum in populorum abiit nomen, 
quibuscum se iunxerant.‘° Ex quo eodem ille explicari posse putat, cur 
a Scythis Noster nihil comperire potuerit de Hyperboreis, eorumque no- 
men cur posteris temporibus prorsus evanuerit, cur denique in sede 
Hyperboreis assignanda tantopere varient auctores. Quae num suffi- 
ciant ad fabulae rationem indolemque perspiciendam, aliis diiudicandum 
relinquo. Nec magis mihi probatur Ritteri opinio (Vorhalle pag. 286. 
317), qui Hyperboreos aeque atque Argippaeos Issedonesque pro colo- 
nis sacerdotalibus habet antiquae fidei Buddhaicae propagandae causa 
profectis ex India, si diis placet, interiori. Hoc quidem velim attendi, 
Hyperboreos plerumque commemorari una cum Arimaspis, Argippaeis, 
Gryphis coniunctos; ut valde inde laudanda sit Schubarti opera I. l. pag. 
33 seqq. in singulis iis colligendis comparandisque, quae hisce gentibus, 
quas modo dixi, fuerint communia, morum dico institutorumque simili- 
tudinem, praeceptorumque congruentiam, iustitiam adeoque sanctita- 
tem, quae iis una tribuitur, linguae propriam indolem, carnis abstinen- 
tiam, frugumque alimenta, capitis calvitiem, quin ipsas sedes in mon- 
tium cacuminibus, quae his assignantur, alia. Et confer quoque Rit- 
ter : Erdkunde IT. pag. 893 coll. 907. Quo prior iam Wahl. Erdbeschr. 


*) Pertinet huc quoque Krusii sententia (Urgeschichte d. Esthn. Volks- 
stamm. pag. 75. 76), qui ex iis, quae de Hyperboreis traduntur, satis pa- 
tere putat commercium quoddam Graecorum maturo iam tempore institu- 
tum cum gentibus septentrionalibus, idque simul etiam valuisse ad Solis, 
Lunae ac siderum cultum, qui apud illas gentes septentrionalea olim fue- 
rit indeque ad Graecos pervenerit. De commercio Gruecornm cum genti- 
bus septentrionalibus instituto in hac fabula agi arbitratur quoque C. 
Schuller (Archiv f. Kunde $streich. Geschichtsquell. XIV. p. 98). 


718 EXCURSUS X AD HERODOT. IV, 32. 


v. Ostind. pag. 491 Hyperboreos cum Arimaspis, Gryphis componi nec 
raro confundi monuerat, cum illi montium tractus, per omnem Asian 
septentrionalem adeoque ipsam Europam porrecti minusque coggniti 
montium Hyperdoreorum sive, quod eodem redeat, Riphacorum nomine 
insfeniti fuerint, atque etiamnum in Ostiaccorum lingua vocula rip. 
riph denotet aurum. Itaque Hyperborebs existimat esse Scythicam gen 
tem nomadicam, ut /ssedones, Arimaspos, Gryphos, in septentrionali Asiae 
tractu Graecis Romanisque parum cognito, cuius nunc maxima pars Si 
beriae accenseatur. Ipsos montes /fyperboreales ac Riphaeos ad monten, 
qui nunc vocatur Ural, refert. Quem fere secutus Rennel. Geogr. He 
rod. pag. 441 Flyperboreorum sedes in Russia ac Siberia ad fiuvium Ir- 
tisch ponit; quas ad Sinem usque remotas voluit De Guignes Mém. de 
l'Acad. d. Inscr. XXXV. pag. 504—572. Reichard. (Hertha 1828 I) pag. 
20 seqq. terras silvosas intra amnes Kama Volgamque et fluvios Pet- 
schoram, Mesen Dwinamque Hyperboreos tenuisse statuit, qui iam pro 
Sarmatiae septentrionalis incolis a gradu LVIII et LIX latitudinis be 
realis usque ad mare glaciale sint habendì. Eodem atque Gelonos esse 
Hyperboreos alius contendit vir doctns, quem laudavimus ad IV, 21. 
Inde quoque in antiquissima Germanorum historia Fyperboreorum meni- 
nit Barth. (Urgeschichte v. Deutschland. I. p. 7 seqq.) eodemqne etiam 
spectant, quae exposuit Krause in Erschii et Gruberi Encyclopaed. Sed. 
I. Vol. LXI. pag. 211. Denuo in haec inquisivit Voelcker. Myth. Geogr. 
pag. 150 segg. totius narrationis fundum in eo poni ratus, quod anti 
quitus coniunctio quaedam fuerit commerciumque inter Delphos Delun- 
que et Tauricam Chersonesum, Milesiosque ad Borysthenem colonos 
Dianamque Tauricam et Apollinem Didymaeum ab his cultum. Conf. po- 
tissimum pag. 168. Uschold (Geschichte d. troj. Kriegs pag. 274) Hy- 
perboreos fuisse contendit colonos Thracicos, a Thracia et septentrio- 
nem et orientem versus ex parte habitantes. Haec în universum dicta 
sufficiant; alia quaedam in ipsis ad Herodotum notis attulimus, ut quae 


sit totius narrationis indoles, quae vrigo, inde quodammodo perspici 
possit. 


EXCURSUS AD XI HERODOT. IV, 42. 719 


EXCURSUS XI 
AD HERODOT. IV, 42. 


Num Phoenices iussu Neconis, Aegyplii regis, Africam circumnavi- 
garint? Ad verba Herodoti I. I.: 65 (Nexo scil.) — amerneuve 
Polvinas avdoas x. t. A. 


Cum satis constet, Phoenices mature rerum navalium prae cete- 
ris antiquitatis gentibus peritos uniceque fere per maria dominatos fuisse, 
minime sane mirabimur, Neconem, Aegyptiorum regem (quos a pere- 
grinationibus, longinquis praesertim, alienos fuisse nemo nescit), Phoe- 
nices potissimum elegisse, qui Africam circumnavigarent aut certe huius 
rei facerent periculum. Qui cum id perfecisse narrentur*) saeculo 
ante Chr. n. sexto vel septimo, quod saeculo post Chr. n. decimo quinto 
demum successit Lusitanis, non defuerunt viri docti**), qui omnem 
hanc narrationem de Phoenicibus, Neconis iussu Africam circumnavi- 
gantibus, in dubium vocarent, nec veri quid iis contineri, quae Hero- 
dotus et qui eum sequantur, de hac navigatione memoriae prodiderint, 
contenderent, praesertim cum nullus alius scriptor vetustus, si ab He- 
rodoto eumque sequentibus discesseris, hnius reì meminerit, maxime 
quamvis memorabilis, nec omnino Ptolemaei Pliniive aetate ullam huius 
expeditionis notitiam sive memoriam exstitisse credibile sit, ipseque 
Strabo (I. pag. 32 s. 57 A.) Africam adhuc circumnavigatam fuisse ne- 
get, cum omnes impedimentis obiectis redire fuerint coacti. Quae ta- 
men ipsa non sufficere ad omnem Herodoti narrationem convellendam, 


*) Veterum locos ac iudicia de Africa, num unquanm circumnavigata 
fuerit aut omnino circumnavigari queat, exhibuit atque recensuit Rennel. 
Geogr. Herod. pag. 685 seqq. Idem fecit Gosselin. (ibid. pag. 337 sqq. 
376 seqq.) in examen vocans et Herodoti et aliorum scriptorum de hac re 
testimonia, quo nimirum probaret, nec Phoenices, nec Graecos (qui omnino 
aliam a vero maxzime alienam opinionem de forma Africae habuerint) un- 
quam circumnavigasse Africam, nec omnino ullam veri speciem praebere, 
quae de huiusmodi navigationibus per antiquitatem relata exstent. 

**) In his praecipue nominamus Gosselin. pag. 342 seqq., Vincent. 
ibid. pag. 769 seqq., Bredov. Geogr. et Uranolog. Herod. spec. p. XXXIV 
seqq., Mannert. Geogr. d. Gr. u. Roem. I. pag. 19 seqq. Accessit his quo- 
dammodo Bohlen: Das alte Indien II. p. 128. Dubitanter pronuntiat Le- 
tronne (Mém. de l’Academ. des Inscriptt. XVII. pag. 20): qui cum decer- 
nere nolit, utrum Phoenices revera navigationem hanc circa Libyam per- 
fecerint, id tamen certo affirmari posse iudicat, expeditionem sane insti- 
tutam ac susceptam esse Necone auctore, cuius amplissima inde pateant 
consilia. Dubitare quoque videtur Forbiger (Handb. d. alt. Geograph. I. 
pag. 64. not. 97), num haec expeditio, vel si instituta fuerit, ad finem sit 
perducta. 


720 EXCURSUS XI 


quivis intelligit; et ipsius recentioris aetatis simile exemplum protulit 
Rennel. Ì. I. pag. 703. 704. Sed addunt ipsius itineris sive navigationis 
difficultates, maris fluctus, ventorum vim, litora periculorum plena, 
vada, scopulos, alia id genus; mirumque denique videri dicunt, quod, 
quae tum fuerint detecta, nulli amplius posteritati fuerint usui ipsius- 
que expeditionis memoria tam cito excidere potuerit. Itaque vel vulgi 
ex fama vel sacerdotum Herodoto verba dantium haec fluxisse conten- 
dunt, cum, quî tale consilium omnino Aegyptiorum rex concipere potue- 
rit, intelligi nequeat, neque etiam tempus, quod ad istam expeditionem 
insumptum fuisse traditur, sufficere potuerit. Quae num sufficiant ad He- 
rodoti testimonium infringendum, iam videamus, ad ea simul ablegantes, 
quae in notis ad singula Herodoti verba adscripsimus: quippe ex quo- 
rum iusta interpretatione atque intelligentia, quid de singulis dubita- 
tionibus iudicandum sit, melius perspici posait. Hic in universum quae- 
dam proferamus, ducta ex disputationibus eorum virorum, qui nostrà 
et patrum memorià Herodoti causam susceperunt fidemque Herodoti 
in hac narratione optime tueri studuerunt. Inter quos praecipue nomi- 
nandi sunt Gesner. Diss. de navigatt. extra column. Herc. P. I praeci- 
pue S. 6 seqq. Orphicc. ed. Hermann., Rennel. l. Ì. pag. 685 seq. 693 
seqq.; Heeren. Ideen etc. I, 2. pag. 81 seqq. et Koes. in scriptione pe- 
culiari, quae hoc sub titulo prodiit: ,,Disquisitio de fide Herodoti, qua 
perhibet Phoenices Africam navibus circumvectos esse, cum recentio- 
rum super hac re sententiis excussis.‘ Gotting. 1805. 4. His accesserunt 
P. J. Junker in dissertatione, quae inscribitur: ,,Die Umschiffung Li- 
byens durch die Phoeniker“, inserta Annalibb. philologg. et paedagg. 
Lipsiens. Suppl. VII. p. 357 seqq., Grote: History of Greece III. pag. 
378 seqq., Wheeler: Geography of Herodotus pag. 336 seqq. Ren- 
nelio adsentitur Larcherus (in nott. ad Herodot. I. 1.) itemque Dureau 
de la Malle: Geographie physique de la mer noire etc. pag. 70 not., at- 
que etiam quodammodo Ukert. Geogr. d. Gr. et Roem. I, 1. pag. 6 
seq.; argumentis enim a Rennelio prolatis, modo quae ille sumpserit ac- 
cipiantur, satis probari ait, fieri potuisse talem navigationem, quamvis 
an facta fuerit dubitari possit. Ab Herodoti testimonio standum pro- 
nuntiat quoque Schlichthorst. (Geogr. Afric. Herod. p. 110), argumenta, 
quibus dubitationes a Mannerto prolatae dilui possint, alii tempori re- 
servans exponenda. Quod postea fecisse putem Heffter. in Iahn. et See- 
bod. Annall. philoll. (1831) IT, 4. pag. 428 seqq., qui singulas Mannerti 
dubitationes recenset atque refutat. Idem nunc instituit Iunker |. |., 
qui primum Gosselinit dubitationes ac deinde Mannerti summà curà 
diluit vanasque esse Iuculentissime docuit pag. 359 seq. et potissimum 
pag. 362 seqq. Ut enim taceam a vero minime abhorrere, Phoenices, 
quos longe lateque navibus orbem terrarum perlustrasse et ad Baltici 
usque maris litora pervenisse accepimus, Africam quoque circumnavi- 
gasse, cuius partem certe iam antea accuratius cognorant, eiusque nar- 
rationis testem esse scriptorem fide dignissimum, cui quo minus hic 
quoque faciamus fidem, nulla profecto obstat causa idonea; sed hoc ut 
omittam, in ipsa Herodoti narratione nihil est, quod ullam commenti 


AD HERODOT. IV, 42. 721 


mendaciive suspicionem iure moveat, bene monente Heeren. 1. I. 1, 2. 
pag. 81. Nec equidem sane intelligo, quo iure Neconem talis expedi- 
tionis consilium suscipere potuisse negemus; quem multa ardua terrà 
marique suscepisse, quem ad Euphratem usque arma victricia protulisse 
maximasque classes exstruxisse accepimus*), qui Phoenicibus, peritis- 
simis nautis, ad tale consilium co magis uti potuit, quo magis Phoenicum 
potestas, tunc temporis iam debilitata, hand ita multo post a Nabucho- 
donosore ita fracta est, ut Phoenices ipsi istiusmodi expeditionibus lon- 
ginquis minime operam dare potuerint. Conf. Heeren. Ideen l, 2. pag. 
82. Aegyptios vero rebus navalibus illo tempore admodum deditos fuisse 
atque Herodoto in iîs, quae de Neconis expeditione hac enarrat, omnem 
fidem tribuendam esse statuit quoque Rosellini Monum. civil. III. p. 
120 seq. 

Jam quod navigationis difficultates obiiciunt temporisque brevita- 
tem aut, ut aliis placet, nimiam temporis longitudinem in hoc iter in- 
sumptam, haec minime talia esse, quac narrationis fidem elevare adeoque 
tollere possint, bene vidit Heeren. Ì. I. pag. 81 idemque edocuit Rennel. 
Geogr. Herod. pag. 613 (coll. Ukert. I, 1. pag. 17) accurata disputa- 
tione, qua singula spatia Phoenicibus navigantibus permeanda diligen- 
ter emensus, ventorum simul statis mensibus flantium ratione habita, 
optime commonstravit, nil hactenus inveniri, quo minus Phoenices tem- 
pore indicato Africam circumnavigare illudqune iter conficere potuisse 
existimentur **). Qui cum terram ac litora potissimum legerent, faci- 
lius etiam victum ac potum necessarium inde sibi comparare potuerunt. 
Quae eadem observans Rennel. |. 1. pag. 695 maris quoque fluctus 
tanta impedimenta afferre potuisse negat (I. l. pag. 6096—701) idemque 
navium vult haberi rationem***), quibus veteres usi sint, multo illis 
quidem facilioribus et ad navigationem secundum litora instituendam 
aptioribus indeque minus expositis periculo ab omnì ventorum vi flu- 
ctuumve procellarumque violentia. Ac praeterea tenendum est, Phoe- 
nices, quippe assuetos ei navigationis rationi, quae litora potissimum 
sequitur ac tenet, ex eo ipso in navigandi arte ipsisque adeo periculis s8ns- 
tinendis versatiores esse factos; unde quoque explicandum, cur Europae 
litora legendo ad Britanniam usque Balticiqne maris oras pervenerint. 
Libyae autem oram ex parte quidem iam Salomonis inde ab aetate eos 
cognitam habuisse novimus; quam nisi cognovissent, profecto in eam 
incidere non potnissent cogitationem, ut serere messemque facere in 
his regionibus institnerent. Quin hac ipsa Libycae orae notitia eos in- 
citatos esse putat Rennel. 1. I. pag. 689, ad talem expeditionem susci- 


*) Conf. de his, quae plura singula protulerunt Rennel. pag.689, Hcee- 
ren. Ideen I, 2. pag. 82, Koes. l. Ì. pag. 14 seqq. Quod vero suspicatur 
Grotefend. (in Praefat. ad Sanchuniath. pag. XX), Neconis expeditionem 
hanc, de qua Herodotus tradit, potius directam fuisse ad insulam Tapro- 
banen (nos: Ceylon), quam quidem eandem esse vult atque sacrae scriptu- 
rae terram Ophir, id certe probare nequeo. 

**) Conf. etiam Koes. I. l. pag. 21 seqq. et Wheeler. 1. 1. pag. 339 seqq. 

***) Rennel. l. l. pag. 702. Add. Koes. l. l. pag. 45. 


HERODOT. Il. 46 


722 EXCURSUS XI AD HERODOT. IV, 42. 


piendam regionesque ulterius sitas cognoscendas; quo eodem modo Lu- 

sitanos nautas saeculo decimo quinto post Chr. n. excitatos esse neminem 

fugit. Nec minus ventorum etesiarum directionem ac fluctuum cursum 
Phoenices novisse statuas necesse est, qui maris hac experientia freti 
Africam circumnavigandì inceptum haud irritum fore hand scio an fue- 
rint arbitrati. Cf. Koes. 1. I. p. 16. 17. Ac, ne quid omittam, Africam 
admonent*) multo facilius, ab Arabico sinu si proficiscaris , circumnavi- 
gari posse (prouti Phoenices iussu regis Aegyptii fecisse narrantur) 
quam a contraria parte, a mari mediterraneo nimirum per columnas Her- 
culeas si itineris initium feceris, cum in illa via multa sane esse dicantur, 
quae erpeditiorem ac faciliorem reddant navigationem, ventos dico statis 
tempestatibus flantes, maris fluctus, iis, qui terras legant navigando, 
valde respiciendos indeque Phoenicibus secundos, alia, quae hîc expo- 
nere longum. 

Iam haec in universum monita sufficiant; quibus addantur, quae in 
notis singula ad ipsa Herodoti verba rite intelligenda ac diiudicanda at- 
tulimus. ,, Vidimus iam (surit verba Koesii |. Ì. pag. 28) nullum esse 
huius narrationis momentum, quod rei naturae rite cognitae repugnet, 
plura vero, quibus insit vis ad probandam rei narratae magnam verisi- 
militudinem.‘ — ,,Omnibus, quae alicuius momenti fuerint, argumentis 
adversus narrationem nostram Herodoteam sic perlustratis patet, ex- 
presso testimonio historico auctoris fide dignissimi ne unicum quidem 
solidum argumentum huc usque oppositum fuisse, id vero ipsum nihil 
continere, quod non sit verisimillimum riteque cognitis, de quibus agitur, 
temporibus et locis prorsus consentaneum; adeo ut ‘iure non minus veram 
putemus narrationem Herodoti de Africa viginti et quod excurrit saeculis 
ante Vasconem di Gama circumnavigata, quam quae de huius navigatione 
referuntur.‘* (pag. 30 ibid.) Add. Iunkeri iudicium in fine dissertationis 
laud. pag. 385 his verbis editum: ,,Hiemiìt abschliessend glaube ich hin- 
langlich dargethan zu haben, dass man durchaus sich im Irrthume befin- 
det, wenn man der Umschiffung Libyens durch die Phoeniker die Wahr- 
scheinlichkeit absprechen will; dass alle Gegenanfiihrungen an dem star. 
ken Gewichte innerer und ausserer Griinde, welche fiir die Umschiffung 
sprechen, als unhaltbar scheitern, und dass daher Herodots Zengniss, 
Libyen sei auf Befehl des igyptischen Konigs Neko von den Phoenikern 
umschifft worden, volle historische Giiltigkeit habe.‘ Idem confiteri coa- 
ctus fuit Wheeler in fine disputationis de hac navigatione eiusque fide in- 
stitutae I. I. pag. 345, idemque statuendum esse docent Grote I. |. IIl. p. 
389, Kruse: Aelteste Geschichte von Indien pag. 34 seq. et vir doctus 
in Africae descriptione (Edinbourg Cabinet. Library Vol. II) pag. 43 seq. 


*) Conf. Rennel, 1. I. pag. 693 seqq., Koes. 1. 1. pag. 16 seqq. 


EXCURSUS XII AD HERODOT. IV, 4. 723 


EXCURSUS XII 
AD HERODOT. IV, 44. 


De Scylace Caryandensi. 


Adhuc, quod nemo nescit, exstat Scylacis Caryandensis nomine in- 
scriptus IleolrAovs ts dadacons tig olmovuévns Evoeonmns xal ’Acias nel 
Asfvne *); cuius libri auctorem eundem esse atque Herodoti Scylacem 
post Lucam Holsten. (in Bredovii Epistt. Pariss. pag. 13), Fabricium 
(Bibl. Gr. IV. pag.606 Harles.), alios, commonstrare studuit Sancto-Cru- 
cius (in Mém. de l’Acad. d. Inscr. Tom. XLII. pag. 350 sqq. coll. Exa- 
men critiq. des hist. d'Alexandr. pag. 730), quem sequuntur Larcherus in 
annotatione ad Herodotì locum et Dureau de la Malle (Geographie phy- 
sique de la mer noire etc. pag. 67 coll. Mazocchi”Tabb. Heracl. pag. 101, 
qui Scylacem paulo post Herodotum scripsisse censet). At alium esse 
Scylacem primus contendit Is. Voss. in Praefat. (pag. 153 T. I Geogrr. 
minn. ed. Gail.). Tres omnino antiquitus fuisse Scylaces ille ponit bene 
distinguendos; quorum primus idemque antiquissimus ab Herodoto com- 
memoretur, Darii Hystaspis aequalis, alter sub Dario Notho vixerit, ter- 
tius Polybii aetate**). Ipsum opusculum, quod Scylacis sub nomine 
adhnc fertur, érropnv et compendium maioris operis fuisse nullus du- 
bitat. Quae valde displicuisse Iac. Gronovio, ex eius praefatione ad 
Henr. de Bleyswyck apparet (pag. 155 seqq. 158 seq. ed. Gail.); cui ad- 
stipulatur Coraés ad Strabon. XIII. p. 583 s. 873 C. trad. franc. Postea 
exstitit Henr. Dodwell., qui Peripli auctorem ab Herodoteo Scylace di- 
versum multoque iuniorem ac Polybii ferme aetate florentem facit; tu 
conf. Dissertat., in qua ostenditur, Scylacem Polybio coaevum fuisse 
S. 1-4 et add. Wasse ad Thucydid. II, 97 observantem dicendi nonnul- 
las formulas in Periplo obvias,-quae recentioris aetatis scriptorem sane- 
quam prodere videantur. At nullo niti fandamento rationes a Dodwello 


*) Typis expressus invepitur in editionibus Geographorum Graecorum 
minorum Dav, Hoeschelii (Aug. Vindel. 1€00), Is. Vossii (Amstelod. 1679 
et cum Is. Vossii, I. Palmerii et I. Gronovii nott. in Geographia antiqua 
Lugdun. Batav. 1697), Hudsoni (T. I. Oxon. 1698), I. Fr. Gailii (T. I. Pa- 
ris. 1826), in editione fragmentorum Hecataei Milesii a Klausen. facta 
(Berolin. 1831); seorsim edidit periplum B. Fabricius, Dresdae 1848, om- 
nium optime Graeca verba peripli dedit atque illustravit Car. Mueller in: 
Geograph. Graecc. minn. T. I. (Paris. 1655) p. XXXIII seqq. et p. 15 seqq. 

**) Eodem modo tres Scylaces distingui vult Mueller. (Geogr. Gr. min. 
I. p. XXXV) : Scylacem Caryandensem; alterum, qui contra Polybir m 
scripsit (vid. Suidas s. v.); tertium a Cicerone (De divin. II, 42) ccn mc mo- 
ratum, forsitan non diversum ab altero. Alium Scy/ucem ncvimus ex He- 
rodot. V, 33, alium ex inecripticne Tenia in Corp. Inecript. Graec. I. pr. 203. 


46 * 


7124 EXCURSUS XII 


prolatas contendit Mannert. (Geogr. d. Gr. u. Roem. I. pag. 59 seqg.), 

ipse Scylacem Alexandro Magno priorem probabiliter statuens vixisse 

primis belli Peloponnesiaci annis (ibid. pag. 61. 62). Contra Bougainvil 

lius (Mém. de l’Acad. d. Inscript. XXVIII. pag. 266 seqq.) intra annos 

370—360 a. Chr. n. Scylacem, Peripli auctorem, vixisse vult. Quem 
Timaeo iuniorem fuisse iudicant Cluver. Ital. antiq. IV, 4. pag. 1166 et 
I. H. Voss. (Weltkunde etc. pag. 7. 10). Quin sub Philippi, Macedo- 
num regis, imperio, intra a. 360 a. Chr. n. et 3-18 a Scylace periplum, 
quì superest, confectum esse Niebuhrius statuit (Denkschrift d. Berlin. 
Acad. 1801—1811. pag. 83. Kleine hist. Schrift 1. pag. 105 segg.) item. 
que Ukert. in Geograph. I, 2. pag. 285 seqq., ubi etiam reliquorum sen- 
tentias de hoc periplo excitantur; quod idem postea fecisse video Klau- 
sen. Î. mox Ì. pag. 273 seq. atque Forbigerum in: Handbuch d. alt. Geo- 
graph. I. p. 114, qui et ipse ad Niebuhrii sententiam accedit *). Neque 
admodum inde discedit Letronnius (Fragments de poèémes geograph. pag. 
212 seqq.) intra ann. 349—345 periplum scribi debuisse contendens: quem 
eundem intra ann. 338—335 haud scio an maiori cum probabilitate repo- 
nat Car. Mueller. Geogr. Graecc. minn. I. pag. XLIV: quibuscum cou- 
ferantur, quae de tota huius, qui nunc superest, peripli conditione, de 
fontibns, unde ductum est argumentum, de tempore, quo compositus est 
libellus, et de variis, quae prolatae sunt, virorum doctorum sententiis 
disseruit Fabricius in: Zeitschrift f. Alterthumswiss. 1841. nr. 132. 133. 
1841. nr. 136—138 et in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. Supplem. Vol. 
XII. p.5 seqq. Ac sane si argumentum, quod in mari mediterraneo 
Pontoque Enxino eiusque litore describendo potius quam in orientali 
Oceano versetur, si linguam minime illam quidem Ionicam Doricamve, 
quemadmodum a scriptore Herodotì aequali adeoque priori itemque Care 
homine exspectandum, respiciamus, Peripli awctor vix idem esse pote- 
rit atque ille, cuius Herodotus h. I. meminit. Quae cum ita sint, Gai- 
lius coniicit Atticum quendam virum, Demosthenis aequalem, Scylacis 
viri celeberrimi (eius nimirum, qui Darii aequalis ab Herodoto appel- 
latur) Periplum suis dedisse, saepius in suam dialectum vertendo, et ad- 
ditamentis perpaucis amplificasse (pag. 207 coll. pag. 225 $. 29. Geogrr. 
minn, T. I). Contra quae longior nunc Jegitur disputatio Klausenii in 
libro, qui inscribitur: ,,Hecataei Milesii fragmenta. Scylacis Caryan- 
densis Periplus. Berolin. 1831. 8.4 pag. 259 seqg., qui ipse ad Bou- 
gainvillii et Niebuhrii rationes accedens Periplum media vel exeunte 
Olymp. CVII scriptum fuisse statuit. Utut est, Scylacem Caryandensem, 
quem Herodotus commemoravit, Peripli, qualis nunc fertur, auctorem 
haudquaquam esse, hoc dubio vix carere mihi videtur; quamquam viri 


*) Niebuhrii disputationem in Anglorum sermonem conversam exhi- 
buit quoqne vir doctus in The Philological Museum (Cambridge 1832) Vol. 
I. pag. 245 seqq., cui inde a pag. 264 aliorum virorum doctorum sententias 
adiecit: ipso p. 278 seq. in los. Scaligeri sententiam discedere mavult, 
qui teste Holstenio loco supra laudato p. 13 in suo Seylacis libro adnota- 
verat, videri sibi nuctorem aetate Darii Codomanni vixisse, i. e. intra ann. 
338—330 ante Chr. n. 


AD HERODOT. IV, 4. 725 


celeberrimi nomen a serioris aetatis scriptore opusculo suo praepositum 
fuisse valde fit credibile. Ac mirum quoque videtur Robertsono (Kenntn. 
d. Alten von Ind. pag. 196 seqq.), quod nec Nearchus, nec Ptolemaeus, 
nec Aristobulus, nec ipse denique Arrianus Scylacis de itinere ullam 
fecerint mentionem, quod cum ex ignorantia fieri vix potuisset, quia 
omnium in ore manibusque versarentur Herodotei libri, hanc ille affert 
causam, quod de Scylacis fide hi auctores, quos dixi, maxime dubita- 
rint. Neque hoc meà quidem sententià praetermittendum , in quod me- 
rito iam incidit Mannert. l. I. pag. 59, Herodotum, Scylacem, ubi vo- 
cat, minime scriptum quoddam, quod ille confecerit posterisque relique- 
rit, commemorare; quod si unquam exstitisset, ab Herodoto commemo - 
ratum certe fuisse omnis mihi persuadet ratio. Vix enim credibile est, 
tale scriptum, modo ullius fuisset momenti, latuisse patrem historiae, 
quem omnia sedulo conquisivisse scimus neque in commemorando Scy- 
lace tale quid praetermissurum fuisse putamus, modo huius libri ulla ad 
ipsum pervenisset notitia. Multum enim abest, ut cum Muellero |, |. p. 
XXXV statuam, Herodotum de hac Scylacis navigatione literis mandata 
spro more suo‘ nibil tradidisse: immo nihil tradidisse illum existimo, 
quod illius libelli nullam habuerit cognitionem; neque id unquam mihi. 
persuaderi patiar, ut quae de Scylacis hac navigatione tradiderit No- 
ster, cum altera illa Africae circumnavigatione, Nechonis iussu instituta, 
ita cohaerere putem, ut consulto et cum artificio quodam haec conficta 
perbibeantur. Quamquam enim utique mirum, scriptum illud, quo Scy- 
lacem hanc navigationem perscripsisse putamus, Herodoto non innotu- 
isse indeque etiam haud commemorari ab ipso in Italia haud scio an de- 
geuti, cum ea, quae dudum ante parata habuerit, literis perscriberet, 
librum tamen huiusmodi ab hoc Scylace Caryandensi scriptum exstitisse, 
dubio caret atque ex ipsis, quae supersunt, fragmentis adhuc supersti- 
tibua et Ionica dialecto conscriptis cerni potest: Aristotel. Politic. VII, 
13, 1. Harpocrat. (8. v. vò yijv oluodvrss), Philostrat. Wit. Apoll. TTI, 
47. Tzetz. Hist. VII, (620. Athen. II. pag. 70 C.: quae post alios recte 
exhibuit Mueller. 1. 1. p. XXXFV, alia quoque de hoc Scylace testimonia 
afferens Suidae s. v., Stephani Byzant., aliorum, et singula eius opera, 
quantum quidem id licet, persequens. Quod item nuper fecit Gut- 
schmidt in Mus. Rhen. N. F. IX. p. 141 seqq. Hunc vero librum Scy- 
lacis Caryandensis mature iam perditum esse, non est, quod pluribus 
admoneamus; neque in tanta fragmentorum paucitate concludere licet, 
quantum inde transierit in eum periplum, qui hodie superest falso Scy- 
lacis nomine inscriptus, sed longe posteriori tempori adscribendus. 
Ipsam vero navigationem a Scylace institutam esse quod ponunt circa an- 
num 509 ante Chr. n., igitur compluribus annis post Babylonem captam 
anno 518 (vid. nott. ad III, 150) et post Scythicam expeditionem ann. 
515—513 factam (vid. Excurs. ad IV, 1), unde consequens est, librum 
a Scylace de hoc itinere ante id tempus conscriptum esse non posse: 
vix recte mihi videntur statuere, cum probabilius certe videatur, naviì- 
gationem illam susceptam esse, quo tempore Darius et Scythicis et Grae- 
cis rebus se non prorsus dedisset, igitnr ante annum 513. Quod si recte 


726 EXCURSUS XII AD HERODOT. IV, 4. 


posuimus, Scylacis librum de hoc itinere non longe post hunc annum 
scriptum esse verisimile est. Quem eundem Scylacem praeter hoc opus 
alium quoge librum scripsisse, quo res Heraclidis, Mylasorum regis 
(vid. Herodot. V, 121 seq.), persecutus sit, scite coniicit Gutschmidt |. 
I. pag. 141 seq. huc referens, quod inter Scylacis scripta a Suida com- 
memorata inveniuntur quoque ra xara rov HoaxAeldn tov Mvdacdv fa- 
ciléa ; cuius Heraclidis res cum incidant in ann. ferme 409—194 ante 
Chr. n., Scylacem libris scribendis omnino deditum Gutschmidt I. l. p. 115 
ponit circa ann. 490 a, Chr. n. Quod si in librum Heraclidis res enar- 
rantem utique cadere potest, alterum tamen librum de illa navigatione 
scriptum, sive e9/r20vy dixeris sive alio quo nomine appellaris, longe 
antea exaratum fuisse mihi admodum verisimile videtur: adeo ut inter 
antiquissimos certe Graecorum scriptores hic Scylax Caryandenzis repo- 
nendus sit. 


LIPSIAE, EX OFFICINA BR. G. TEUBNERI. 








E rms — — ————— (iu