Google
This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book°s long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google’s system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google ‘“watermark” you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can’t offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book°s appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google’s mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
atthttp://books.google.com/
6000879490
HER ODOTI
HALICARNASSENSIS
M U S A KE.
VOLUMEN SECUNDUM.
HH ERODOTI
HALICARNASSENSIS
MU S A E.
TEXTUN AD GAISFORDII EDITIONEM RECOGNOVIT,
PERPETUA TUM
FR. CREUZERI
TUM SUA ANNOTATIONE INSTRUXIT, COMMENTATIONEM DE VITA ET
SCRIPTIS HERODOTI, TABULAS GEOGRAPHICAS, IMAGINES
LIGNO INCISAS INDICESQUE
ADIECIT
J. €. F. BAEHR.
EDITIO ALTERA EMENDATIOR ET AUCTIOR.
VOLUMEN SECUNDUM.
_— ———€—&———&@€ =-F--+-----°°y_mccrc8t'_ —@©@a___- __---—-la
LIPSIAE
IN BIBLIOPOLIO HAHNIANO.
MDCCCLVII.
i LG, Lc. dal:
Index Voluminis secundi.
Herodoti liber III. Thalia
” sì IV. Melpomene .
Excursus I (ad III, 28 de Apide)
sy II (ad III, 70 de septem Persarum coniuratis evrumque
nominibus) . . .°.°0.0.0.0.00.0.006 34
,. III (ad III, 98 de India)
sn IV (ad III, 102 de Caspatyro) . A
V (ad III, 105 de insulis, quae vocantur Cassiterides, et
de cassitero) dd e
sì VI (ad III, 116 de Gryphis) + °."... .
sì VII (ad III, 119 Epistolae C. Fr. Hermanni) . 4
sy VIII (ad IV, 1 de belli a Dario Scythis illati causis ac
tempore);a «> pe pae SU: è dl a 0 a
sn IX (ad IV,18de Olbia) .
» X (ad IV, 32 de Hyperboreis)
XI (ad IV, 42 num Phoenices iussu Neconis Africam cir-
cumnavigarint) . . . . . .. .
XII (ad IV, 41 de Scylace Caryandensi)
I. pag. 285.
II. pag. 670.
III. pag. 675.
IV. pag. 695.
Imagines huic Volumini adiectae,
Imago Darii, Persarum regis, ex inscriptione Bisutuna
secundum Rawlinsonnm; vid. nott. ad IIT, 30.
Cyre, fons Apollinis, secundum eam delineationem, quam
exhibet James Hamilton: Wanderings in North-Africa.
London 1856. p. 36. 37. AA Herodot. 1V, 158.
Imago Apidis, qualem exhibuit Mariette in Bulletin ar-
chéolog. de l’Athen. franc. 1855. nr. 5. pag. 54. Ad He.
rodot. III, 28.
Imago Gryphi, desumpta ex opere v. cl. Dubois-Montpé-
reux: Voyage en Crimée, au Caucase, en Armenie ete,.
Atlas. Archéologie Ser. III. Pl. XXV. b: Peintures À Fres-
ques qui ornaient le sarcophage en bois du tombean du
Kouloba près de Kertsche.
Errata: p. 33 Adnott. col. 1 lin, 21 ab inf. pro cem leg. cos — p. 20% Adnott. col. 2
lin, 16 pro NE QUNUEVAS leg. xE%XQ nuévas — p. 259 Adnott. col. 1 lin. 4 ab
inf. pro minus leg. units — p. 273 Adnott, col, 2 lin, 18 pro Zabyreti leg. Za-
byneti — p. 598 Adnott. col. 2 lin, 2 ab inf. pro quae leg. qui.
HPOAOTOY
IXTOPIQN TPITH.
O AAEITA.
103.1 roùrov dn tov “Auaciv KauBvons 0 Kupov éorparevero, 1
Cap. I.
'Enl tovroy d) tòv "Auaciv Kap-
Buone — forgarevero] Qui Camby-
ses [Kaufvons] a Graecis scriptori-
bus dicitur Persarum rex, is in Bi-
sutuna inscriptione (de qua vid.
nott. ad III, 30) formae cuneatae
vocatur Xadujiya, ut legit Ra-
wlinson, de vocis etymo disputans
plura in: Journal of the royal Asia-
tic Society XI, 1. pag. 97 segg; De
Saulcy (Journal Asiatique Ser. V.
Vol. V. p. 142) legit Aam 8 Djia-
Kumboutchya; Oppert (ibid. Ser, IV.
Vol. XVII. p. 291) Kanbduziya: quod
nomen ipsì videtur eodem pertinere,
quo regis nomen Aei Aaous in Neo-
Persarum carminibus. In Agyptio-
rum monumentis Cambysis nomen
quoque obvium, ubi sonat Aembett
vel Aonboòthth, Hebraice MI299;
vid. Rosellini Monumentt. storicc.
II. p. 169. Hujus Cambysis expe-
ditio in Aegyptun cadit in ann. 527
ante Chr. n., ut supra iam monui ad
II,1; eundem annum ex ipsis Ae-
gyptiorum monumentis eruit De
Rouge in Athenaeo Parisiensi 1855.
nr. 50 pag. 1083. Causas expedi-
tionis a Cambyse adversusAegyptios
susceptae nullas cum declarent Cte-
sias (Persicc. 8. 9), Justinus (I, 9),
alii, in eas inquirit Dahlmann. He-
rodot. p 148; quippe quas latius
patere existimat et ex prioris tem-
HERODOT. II.
poris dissidiis atque inimicitiis re-
petendas, cum Cambysem satis sti-
mulare posset et ambitio et vero
etiam ira, eo quod Aegyptii olim
cum Croeso foedus contra Persas
iniissent, excitata. Accedebat, quod
terras Aegypto adiacentes pater iam
Persarum ditioni adiecerat, quam
ulterius promovere ad gloriam re-
gnique sui dignitatem pertinere exi-
stimabat filius. Itaque non pecu-
liares quasdam, quales Herodotus
hoc capite ac seqq. pro illius aeta-
tis indole ac ratione enarrat, causas
expeditioni in Aegyptum institutae
fuisse censet Dahlmann., sed illas
latius patentes, ad ipsum Persarum
imperium regisque ambitionem ma-
xime pertinentes. Nec aliam belli
causam revera fuisse iudicat Hee-
ren. Ideen. II, 2. p. 406, nisi divi-
tias atque opes Aegypti, quibus
Persae inhiarint. Quum Persae Cy-
ro duce terras Aegypto adiacentes
armorum vi subegissent, una super-
erat Aegyptus, imperio adiungenda,
terra et ditissima et florentissima
neque vero armis tam valida, ut Per-
sarum copiis bello adsuetis diutius
resistere posse videretur. Itaque
Cambysem, Cyri filinm et successo-
rem, consentaneum erat expeditio-
nem parare contra hanc terram sa-
tisque inde hicce rex causae habuit,
ex qua bellum inferret Aegyptiis,
vel si minus aemulum paternae glo-
1
2 HERODOTI
aycov xa) dAiovs, tov Noge, xal'EXAvov "Tavas te xal Alo-
Aéas, dv altinv tomvde:
reuyas Kaufvons és Alyuatov
xouxa altee "Auaciv dvpattoa* alte dÈ én cvuBovdins &v-
riae minusque cupidum praedae cu-
gendae illum fuisse existimemus:
quas causas praccipuas belli Aegy-
ptis inferendi habuisse putat Osian-
der (Observatt. ad Ctesiam in pro-
grammateStuttgart. anni 1821. pag.
10.). Vid. Duncker Geschichte d. Al-
terth. II. p. 527 scq. et conf. etiam
Mure: critical history of the lang.
and literat. of anc, Greece IV. pag.
419 et Rosellini Monum. storìc. II.
p-159— 163, qui causas belli ab He-
rodoto allatas vix probabiles satisve
idoneas videri posse censet: quas
easdem prubari quoque posse negat
Wilkinson (Manners etc. I. p. 195
seq.),graviora utiquein causa fuisse
ratus, quae ex ambitioneregum Per-
sarum regnique recens conditi sint
repetenda: eoque etiam referri vult
crudelitatem, qua Cambyses post-
hac in Aegyptios saevierit. Quando
igitur ipsa regni Persici conditio re-
rumque status Cambysem satis in-
vitare adeoque sponte adducere de-
bebat ad bellum Aegyptiis inferen-
dum, accedere utique poterant aliae
quoque causae, secundariae illae
quidem minusquegraves,quac quam-
quam primariam belli causam atque
originem haud constituunt, prae-
tendi tamen aut ansam quandam
praebuisse credi poterant, curiose
exquirendae iis, qui omnino causas
belli indagarent. Atque huc mibi
referenda videntur, quae Herodotus
hoc capite et seqq. de causis huius
expeditionis tradit, sedulo conqui-
sita ab auctore in causas belli inqui-
rente et quae ab ntrisque, et l’ersis
et Aegyptiis, tradita acceperat, di-
ligenter referente. — Quibus Cr.
haec addit: ,,Si tamen reputamus
universam sibi Asiam Persas vindi-
casse (vid. supra I, 4 ibiq. annott.
p. 13), Asiac autem antiquitus ac-
censam fuisse Libyam (Plat. Gorg.
p. 523 E. p. 265 seq. Hcindf. cf.
Schacfer. Melett. p. 36 seq.); si porro
reputamus, Nabuchodonosorem Ba-
byloninm Aegyptum Libyamque ad-
eo armis tentasse (Megasthen. ap.
Strab. XV. $. 6. p. 687 sive pag. 8
ed. ‘l'zschuck. cf. Io. Mueller. All-
gem. Gesch. I. p. 86), Persarum au-
tem reges semetipsos pro successo-
ribus Babyloniorum habuisse; haud
absurdum videatur credere, Camby-
sem sibi persuasisse, se antiquo he-
reditarioque iure suo dominationem
Aegypti Libyacque postulare pos-
se.'‘ — l'roxal'EX27vwv Naber i in
Mnemosyn. 1V. p. 15. legi vultx at
di xal EUnvor, ut II, l etIV, 118
in tin. Mihi vix opus videtur ita h.
l. scribere: quare vulgatam lectio-
nem reliqui intactam.
éx cvuPovàins] Retinui cum re-
centt. edd. hoc, quod Wesseling.
loco vulgatae éx fovAis, quam re-
vocarunt Schwcigh. et Gaisf., po-
suerat, assentientibus Sancrofti li-
bro et Vindobonens. Quod apud
Theonem in Progymn. IV. 8. 35. p.
56 Herodoti verba haec afferentem
legitur £x cvufovAijs (Spengelio au-
ctore mutandum iu cvufovàéns), du-
biae fidei id esse putat Wesselingius, -
quamquam apud Nostrum I, 157 re-
peritur vox cvufovZns sine ulla le-
ctionis varietate, neque inde solli-
citanda (cf. Bredov. Quaest. d. dial.
Herodot. p. 69); frequentior utique
Herodoto est cvufovàins vox, quod
monstrant hi fere loci: III, 125. IV,
97. VII, 15. 51. 135. VIII, 101. 103,
atque alii aliornm scriptorum loci,
quos attulit Bredov. 1. 1. Significat
autem éx cvufovàing: e consilio, sua-
su, quemadmodum éx @70tò0»vne
III, 136, ubi vid. nott. — Verbum
aitss, in quo augmentum negligitur,
retinui cum Bredov. .P- 310. — In
verbis sequentibus: 06 psupopevos
Auaoiv rente tavra(i. e. qui Ama-
sidem incusans, ci succensens inslituit
haec) non offendor accusativo “Apa-
GIV, quamquam is facile in dativum
duci commutari poterat, quem
Noster posuit infra cap. 4: usupo-
pevos nov TL ‘Aueoi (ubi Florentinus
et Sancrofti liber Apa 617 pracbent)
THALIA. IIIL 1. 3
deòs Alpvntiov, 0s peupopevos Apaciv Expnés taùra, dr: puv
E anaviov tov Év Alyvrto into aroonacas darò puvarnds
te xal texvav Exdorov Erolnoe és Iléooas, ote Kùpos néuwas
zaou 'Apaciv altes inegov 6pdaluov, 06 eÎn &oiotos tv tv
Alyvato. tavra d”) éniueLpopevos 0 Alpvxtios Evie tij cvu-
Bovdin, xs4evov altésuv tòov KauPvoea Auaciv tvypartoa, va
7 dovg avegito, ur dovs Kaufivon anegdorto. 6 dè "Auaois,
ti} duvauer rdv Ilsooiov axdopevos xal aggadicav, ovx elXe
bd - » ? ’ È
ovte dovvar ovtE apvnoacda:
LI 9 ? er , e
EU Yao Nrtotato, OTL 0Ux AE
194 puvaîua pev Euedie KauBvons FEeuv, «44° dg maliaxnv. tudra
di Exdoyitopevos trovino tade. Mv ‘Angie toù mporépov fia-
ciLÀÉ09 Fuyatno xepra uspain te xal eveLdiS, Lovvn tToÙ olxov
et IV, 180. VI, 88. 92. Etenim accu-
sativus verbo ueu@pouevos h. 1. iun-
gitur eodem modo ac sensu, quo
Noster I, 77 dixit: Kooicvos. dì peu-
pPeis ATA TÒ xind0s TO Émutoù
cIEUtEvua — toÙrto ueupdes 6,
et infra III, 13: ra dè maoù Kven-
valo aniuopeva peupdecg, aliis-
que locis accusativum huic verbo
adstruxit, quos ad I, 207 indicavi-
mus. Neque aliter hoc ipso loco
paulo post priora repetens Noster
scripsit raùta di) énuiuengo-
pevos. Add. Xenophont. Anab. II,
6, 30: oùr és quilav avtodvg
Euéugeto. Verbum #ronée (ra
ta) valet: instituit, machinatus est
haec: quo sensu Thucydides com-
pluribus locis, in Lexico Thucydi-
deo II. p. 369 ed. Betant. indicatis
hoc verbum adhibuit. Herodotus
ipse VI, 113: ooneo tv Kuroicoy
andotaciv Er enée. — Verba: Edo
tov Ènoinos Ès Iléqoas significant:
eum, tanquam captivum aut facino-
rosum hominem, poena afticiendum
Persis petentibus tradidit; quo sensu
fxdogis de supplicun deditione dici-
tur I, 159. et #xdorov cyecda IV,
85. ‘Neque aliter Isocrates ìn Pa-
negyr. cap. 34. 8. 122 dixit: fxdoroy
Enofnosr.
inteor optalpor] Cum Persao
artem medicam minus callerent, non
mirum est, Aegyptios advocatos fu-
isse medicos, ut qui artis huius ob
peritiam tum temporis valde cele-
brati fuisse videantur,quosque etiam
post Cambysem secum habuit Da-
rius, ut intelligitur ex lII, 129
(ubi vid. notatt.). Postea eorum in
locum Graeci successerunt medici,
Tu conf. ad Ctesiae fragmm. nott.
pag. 16 seqq. et quae ad Herodotum
ll, 84 adscripsimus. Testatur Ulioque
Xenophon i in Cyropaed. VIII, 2, 24,
Cyrum optimos quosque medicos ad
se convocasse. — In proxime seqq.
verbis #v777e valet: continuo incitabat
8. instigare haud destit, ut 1V, 79.
140. V, _90. 104.
îva n dovs AVLGITO , 7 Un dove]
Tum in his, tum in verbis seqq. 0%
sixe ovtE dovra: obdre agrnoacdat
Herodoto fortasseobversatum fuisse
Euripidem in Iphigen. Aul. 56, qui
ipse Aeschylum imitatus sit Suppl.
385, notat Valcken. — In seqq. re-
tinuî dvuveuer, cuius loco recentt.
edd. (vid. Bredov. p. 266) dvvaui,
vid. I, 192 ibique nott. Item 7-
nigtato retinui, ubi duo codd. male
exhibent éz/0raro, vid. Bredov. p.
301.
os raedlannv]Pellices multas prae-
ter uxores legitimas, quibus nati soli
ius succedendi in regno habebant,
alere solebant reges Persarum, tilios
indesusceptos plerumque ad munera
ampliora et magistratus, v. c. sa-
trapias, cvehentes. Conf. ad Ctesinae
fragmm. pag. 178. 230.
ueyain te xa) evsrdns] Eodem
modo loquitur cap. 3 de infantibus,
De discrimine utriusque vocis habet
quaedam Ammon. de differ. p. bl.
1*
4 . HERODOTI
Achewpuevn: oùvoua dé ol nv Nitnus. tavtnv di) tiv natda
0 “Apaois xocunoas é0dti te xa) yovodò aroréune és Iléo0ag
os émvroù dvyattoa. pesta dì yeovov ds uv poratero, ra-
toodev ovvouatav, Aéyer 100s aÙùtov ) rate: 2 faorded, dia-
62; sed magis huc pertinere videtur,
ad quod Hoffmeister (Sittlich - re-
ligiòse Lebensansicht des Herodo-
tos. Essen 1832. p. 82 seq.) nos at-
tendere iubet: apud Herodotum, qui
multum omnino tribuat corporis vir-
tutibus, in his indicandis iunctam
adeo sacpius rcperiri et magniludinem
et formositatem, ut in Phya, muliere
Attica I, 60, in Pigretis sorore V,
12, aliisque locis, ubi aeque de vi-
ris id dicitur (VII, 19. 187. IX, 96
coll. III, 20) atque mox cap. 3 de
infantibus. De Apriac filia, quae
una relicta dicitur e regis huius fa-
milia, morte opinor exstincta, dif-
ticultatem faciunt temporum ratio-
nes, quae virginem hanc formosam
quadragenariam adeo fuisse osten-
dunt. Qui enim anno 570 ante Chr.
n. regno excidit Apriar, mox inter-
fectus ab Aegyptiis (IT, 161 ibique
nott. et II, 169), huius filiam, quo
tempore Cambyses Aegyptum inva-
dere in animo habuit (528-527 ant.
Chr. n.), plus quadraginta annis
numerasse necesse est. Neque haec
difficultas, quac et Wesselingium ad-
vertit et Osiandrum in altero pro-
grammate de Ctesia (Stuttg. 1821)
$. 15. pag. 9 seqq., eo satis levari
poterit, ut cum Larchero Apriem,
regno exutum, non statim interfe-
ctum, sed complures adeo annos re-
gnante Amaside servatum in huius
ipsius aedibus vixisse statuamus:
quandoquidem Herodoti verba (II,
169: téos utv Eroépero x. r. 2.) lon-
gius vitae spatium Apriae concessum
fuisse credere nos haud sinunt. Ne-
que sane credibile, per orientem
praesertim, mulierem quadraginta
ferme annos natam, ob corporis venu-
statemadmatrimonium quaeri Haec
si respiciuntur, maioremutique fidem
ea merebitur fama, quae Nitetin a
Cyro petitam et in matrimonium du-
ctam essc tradit, de qua vid. cap.
2 ibique nott. Herodotus vero cum
hanc reiiceret, alteram a Persis al-
latam narrationem vix magis pro-
basse videtur, consulto adiiciens:
oÙt® pév vvv Aéyovot IIéQ0a. A
Persis autem sane ita narrari, Cte-
siae narratio, quam retulit Athe-
naeus XIII. p. 560 D. in plerisque
cum Herodotea prorsus consentien-
tem, satis probare videtur. In ipsis
monumentis Aegyptiacis nomen hu-
ius filiae Apriae, quae ab Herodoto
scribitur Nittis, ab Athenaeo Net-
tmptts, nondum inventum esse, mo-
net de Rouge 1. l. pag. 1086, sed
cum a dea Neith deductum rit,
restitui posse nomen addit : Net-
iri-tis. — Ad seqq. La t08i-
to te nai goevoc (i. e. veste au-
rata ornatam) conf, supra I, 111.
Plutarch.Artaxerx. 15 et Xenophont.
Memorabb. III, 11. $. 4: xal pptéga
nagoveav «vir iv écdru wai 8e-
ourela 00 ti; tugovon x. t.iZ. Haud
aliter Cicero in Caton. mai, 17. 8. 59
Cyri minoris dixit purpuran orna-
tumque Persicum multo auro multisque
gemmis. Nec multum inde distat,
quod paulo inferius apud Nostrum
legitur: 0g #Lé co x0GLO UILL GI
cas. Quem usum verbi aoxety
eodein fere sensu, quo xogueiv, atti-
gimus ad 1I, 130. Ad dativum x0-
GuU® conf. II, 92. VII,36. Moxscri-
psi cAn8ei7 pro cin®ntn, conf. nott.
ad I, 34. 116. In antecedentibus
rorndtero probat Bredov. p. 295, qui
idem quoque reponi vult I, 122 (coll.
II, 121), ubi nos vulgatam lectionem,
quae augmentum omittit, reliquimus
intactam. Valet autem: comifer et
cum affectu amoris salutabat. Item
retinui vrò Apecios , cuius loco
Bekker. edidit ©r° Apes10g; conf,
Bredov. pag. 209 — usra dì ygovoy
intelligo: aliguo tempore interiecto;
conf. zeoveo III, 13 ibique nott. et
nott. ad III, 36.
diaBeBinuévos UnÒ ‘Auacios 06
uav®deverg] i. e. ,,ab Amasi te de-
“
THALIA II 1.2. 5
BeBAnuévos vsò Apsoros où pavdavers, 66 épé doc x001.% A0xI-
das antnenve, ds iovroù tuyattoa ddove, éovoav ti cAndety
"Angle, ov éxelvos, govra Eovrov'dsgnotea, per Alyuvnttav
éravaotas Epovevos. Toùro dn to Er05 xal aùtn ) alrin éyye-
vopévn Yyaye Kaufvoea rov Kupov, pueyaicos Ivuaodévra,
énx° Alypuntov. ovtA pév vuv Aéyovoi Iéecar. Alyvrtior dì
otuntevvtar KauPvosa, pa@uevol uuv éx tavens dn) ts Arcole
Hvparpos vevéoda.* Kboov yao elvartòv néupavta nao&Apa-
civ Eni pv Bvparéoa, «A2° où Kaufvosa* Aéyovres dì tadra
ovx 00dds Afyovor. où uqv oil Aéinds aùrods (el ydo tives
xal &Aior, ta Ieootcov vouina 60dds Emortara. na) Alyv-
atuoL), Ott mpdta uiv vodov où cgi vouos tori facrdedoai,
ception esse nescis.‘° Participii usum
nunc satis notum multis illustravit
Valcken. Conf. Kuehner Gr. Gr. 8.
657. — Herodoti verba citat Gregor.
Corinth. de dial. Ion. $. 143. 144
diafefinuévos explicans xararai-
Bels xal xatayelao8e(s. Quo re-
ctius opinor Negris interpretatur
amatn&el, ut V, 50, ubi conf. nott.
Add. VIII, 110. IX, 116. Ad verba
seqq. ròv beîvog — épovevoe conf.
II. 169.
Cap. II.
Alyvntor dì oluntsvvrar Kapfv-
ce] olxntevvta: Sancrofti liber ex-
hibet, quod unum verum habet Bre-
dov. p. 177, quodque etiam reposui
I, 94. Supra I, 4. reliqui alteram
formam olxerevveai , ubi vid. nott.
In seqq éxl tv Lvyaréga valet:
ed filiam petendam; vid. MII, 14. V,
pduevo( uv Èx TavENS în tue
Arcole 8vyateos yevicda.: Kvooy
geo elvar'x. 1. 2.) Quod ad argu-
mentum huius loci attinet, quem re-
spexitTheoSmyrnaeusProgymnasm.
cap. VI. $. 1., cx codem Athenaeo,
qui Ctesiana retulit, discimus Dino-
nem in Persicis et I,ynceam i in tertio
Aegyptiacorum libro tradidisse : t7v
Netrjtuy Kyeo, neupdnvar vnÒ
Audordos, tÉ n6 pevvndirar tÒv
Kaufvonr, 0v éxdixovvia tI) untel
éx' Alyontov noincacdai oteartetav.
Quae eadem pluribus persequitur
Polyaenus VIII, 29. Ac tota haec
fama, quam Herodotus reiicit, con-
ficta videtur ab Aegyptiis, qui ut
dominationis peregrinae contume-
liam a se averterent, Persarum re-
gem,cuius ingum subire coacti erant,
ad suorum regum stirpem referre
einsque imperium legitimum quasi
reddere volnerint, haud aliter atque
multo post Alexandrum Magnum
Nectanebi, qui ultimus Aegyptiorum
rex ferebatur, filium perhiberent ab
Olympiade editum, quam Nectane-
bus, ad Philippi aulam profugus,
magicisartibus compresserit: de qua
fama vid. Pseudo-Callisthenem, Ca-
roli Muelleri cura editum, I,3, 4et
seqg. pag. XX et p. 4 seqq. coll.
Notices et Extraits des Mss. de la
bibliothèque du roi etc. XIII,2. pag.
219 seqy. Add. Geier in: Wiener
Jahrbb. CXXIII. p. 197. Boeckh in
Schmidt. Zeitschr. f. Gesch. II. pag.
758. Letronne in: Revue d. deux
mondes [1845] T. X. pag. 39.
2
ov unv ovdè délnBe avtovs] De .
particulis 00 pv oddé conf. nott. ad
II, 4N et ad verba seqg. 8Ù yoto TLVEG
xal ilo. Blomfield. in Glossario ad
Aeschyli Agamemn. 907. Formam
éniotéatai noli turbare; vid.Bredov.
p. 329.
v680v ov pi vopos fori Pacred-
Ga.) De successione, quae in regno
Persarum valuit , plura leguntur
apud Brisson. De reg. Pers. prin-
cip. I,6 seqq., quibuscum conf. Hee-
ren. Ideen 1. p. 468 seq. Vix enim
6 HERODOTI
pvyotov magsovtos® avis dè, 0rL Kaccavdavns ties Dagva-
orso duyatoos pv mate KauBvons, avdoos Azauevideo, @A4°
oùx éx ts Alpuntins. dAl@ magatgérovor tov A070v, r900-
rovevuevoi ti] Kvpov olxin cvypevées elvar. xal tavta pèv ade
Ever. Aépetar dì xaì Ode 0 A6y0s, éuoì uèv où midavOS, 08 tov
videtur certus succedendi ordo inter
regis filios obtinuisse, ut omnino
fieri solet in orientalium regnis. Nam
cum ii tantum e regis filiis rite suc-
cederent, qui legitimo matrimonio
erant oriundi, haud raro tamen pel-
licum quoque filios invenimus omnia
molientes, quo ad summum perve-
nirent imperium rerumque potiren-
tur. Inde seditiones, tumultus, bella
domestica.— Pro yvnotov ra g80v-
tos Nabero in Mnemosyn. IV. pag.
21 arridet yvnotov nso tovtos.
ts Pagraeozeo] In psephismate,
quod Olbiae detexit et descripsit P.
de Koeppen(vid.Corpus Inscr.Graec.
T. II. nr. 2058), invenitur regis no-
men Scaitapharnes; a quo non valde
abhorrent, eodem viro docto mo-
nente, Ariopharnes, quod Thracum
regis fuit nomen, Artaphernes (Her.
V, 25), itemque Pharnaspes, qui h.
I. nominatur (nomine fortasse de-
ducto ab asp, i. e. equo), Pharnaza-
thres (VII, 65), Pharandates (IX,
16), Pharnuches (VII, 88), Pharna-
ces, quod nomen frequentius occurrit
per Bosporum, et in ipso Herodoto
VII, 60. IX, 41. Cf. P. de Koeppen:
Nordgestadedes Pontus(Vienn.1823)
pag. 94, et vid. Boeckh.in Corp. In-
scriptt. Graece. II. p. 83. 116; Bag-
vanns et Paovaxicoy in inscriptione
Graeca nr. 21830 et 2131. Quod ad
nominis originem et significatum at-
. tinet, Persica voce far 8. fara splen-
dorem vel potentiam declarari vo-
lunt: vid. Boeckh. 1. 1. Hamaker
Miscell. Phoen. pag. 108 seqq. et
conf. quoque Pott. Etymologische
Forschung. I. pag. XLVI. Caeterum
hanc Cassandunen(quod nomen,Grae-
ce utique sonans, ad Graecì sermo-
nis rationem deflexum puto), quac
Pharnaspis, Achaemenidae viri, filia
fuit, legitimam Cyri uxorem fuisse
dubitari nequit; Ctesiam si audimus
(Persice. Excerptt. $.2.), Cyrus Amny-
tin, Astyagis filiam, in matrimonium
duxit; Xenophontem si sequimur
(Cyropaed. VIII,5. $.19.), Cyaxaris
tiliam in matrimonium accepit a
Cyaxare: quae quidem vera si sunt,
plures utique uxores Cyrum habuisse
legitimas credas licet, id quod a
Persarum more haud abhorruisse vi-
detur; conf. Barn. Brisson. de regn.
Persarr. I, 106. Consentientem me-
cum video Osiandrum in primo pro-
grammate deCtesia (Stuttgart.1818.)
$. 15. p. 16. Sed idem vir doctus in
altero programmate anni 1821. p. 6
in not. 21. addit, potiorem in his
Ctesiac quam Herodoti sententiam
sibi videri. A quo ita dissentio, ut
neutrum scriptorem falsa retulisse
credam : de pluribus opinor uxoribus
pro orientalium hominum more co-
gitandum. — In fine capitis inta-
ctumreliqui ragatgpérovo:, ut omnes
libri scripti afferunt, a recentt. edd.
mutatum in ragargarover cx co
praecepto, quod in simplici verbo
tgére.v semper ab Herodoto serva-
tum esse credam; cf. III, 21. IV,
128 ibique nott. Quod idem num in
compositis quoquevaleat, est de quo
dubites, libris praesertim scriptis
adversantibus, quorum tamen au-
ctoritatem in his rebusnonadmodum
respiciendam esse sunt qui conten-
dant. Equidem satius duxi et h. l.
et III, 36. 65 vulgatam scripturam
haud mutare. Ad significationem
verbi rapatgézrovor (t0v 40707), i. e.
invertunt narrationem, facit locus Dio-
uysii A. R. VI, 75: ragargéwoa Tov
A0yov FE toù dAndovs. Conf. etiam
Dion. Cass. XLII, 28 et ipsum He-
rodotum VII, 165. r@ocrorsvuevot
est: affectantes, simulantes; cf. He-
rod. II, 121. $. 4. Plura vid. in Thes.
Ling. Graec. VI. p. 1989 ed. Din-
dorf.
Cap.IlI. ,
tuo) uv 00 midavog] Confert
THALIA. III. 3. 4. 7
IHegoldav puvarndv é08480Ùd0e tis rapa tas Kuoov yuvatxas,
os ide ti) Kaccavdavn napeotedta téxva sVverdéa te xal pe-
vada, ro47d éoyaro to éraiva viasetavuatovoa, 7 dì Kac-
cavdavn, govoa toò Kueov puvn, size trade: Torivds uevror
éuè raldcav untéoa éovoav Kos èév aviuin Eyer, tnv d' an’
Alyvurtov éntxtnrov év riuî) tiderar. Trv uèv agBouévnv ti
Nitnu sinetv tavra, tov dé ol raldcov tovapeofureoov elnetv
KauBvosa* Toyado tor, d uireo, éneav éyò yevapa. arno,
195 Alyvrtov tà uèv ava xata d0a, ta dì xdta avo. Taùra el-
melv autov Ersa ws déxa xov pepovora, xal tas vuvalxas év
tovuari yeveoda.* tov dè diauvnuovevovta oUta dn, érei te
nvdododn xaì EFoge tv BaorAninv, roujoactar tv éx° Alyv-
nxtov otoatninv.
ZTuvmnverxe dì xa) «AA0 ti torovòs moppua pevecta. e
t]v ÉniOtRATEVOLV tavrnv. Mv tOv ÉrixoVEDv Tdv ‘Apacios
Wesseling. I, 52, ob particulam
pév opinor, quae hic ponitur, non
sequente particula dé. Vid. Kuehb-
ner Gr. Gr. II. $. 734, 2. Caete-
rum hoc quoque loco iuvat adver-
tere lectores ad Herodoti studium
veri exquirendi summamque cius in
enarrandis rebus cautionem, ut eo
maiorem reliquis ab ipso narratis
fidem tribuant. — Ad verba seqg.
tv tiun) tidetai conf. quae similia
sunt allata ad II, 141 init. 172.
ta pìv avo vato Yow x. t. 1.)
i. e. plane confundam omnes res ever-
tonque Acgyptum. Est proverbialis
locutio de rebus in perpetua fere in-
constantia positis, fluctuantibus at-
que incertis. De qua vide Heindorf.
ad Platon. Phaedon. pag. 172 seq.
ad Gorgiam p. 115. 157. ad Thcae-
tet. p.320 et Voemel. ad Demosthen.
Philipp. I. $. 41. pag. 211. Quod an-
tecedit roryeo toi(quo magis profecto),
explicuerunt Kuehner Gr. Gr. $. 758,
4 et Hartung Lehre d. Part. II. p.
354. — Ad verba rsa ws déxa xov
yeyovota conf. Thomam Magist. 8.
v. yéyova pag. 1823, ubi accusativum
in hac locutione praeferri docet. At
male ille pro déxa xov exhibet deo
dixa. Tro vulg. @vdow®7 auctore
Bredovio p. 295 dedi 7vd00®7, quod
etiam Dietschius exhibuit. Vid.
IV, 155 coll. II, 63. roctsîodat
otoatninv Herodoto esse e.rpeditio-
nem suscipere, facere, monuit Val-
cken. laudans III, 30. V, 77.
Cap. IV.
Zuvnverne dì nal @dl0 x. t. 2.)
De structura verbi cuvpverze conf.
supra laudd. ad I, 73. 13 et infra
III, 14, ubi additur worse, de quo
cf. Kuchner Gr. Gr. $.642. not. 1. —
inioroatevorv hic exhibent opti-
mi libri et Lexicon Seguier. p.
01, 20. oreatevorv ex Aldina fluxit.
Infra IX, 3 in fin. est émiorgarnin.
qv tor irxoveor] Indicantur
milites mercenarii, mercede e Graecis
potissimum, Ionibus atque Caribus,
conducti, quales iam ante Amasin
Aprias conduxerat eumque secntus
ipse Amasis, quem omnino p14é247-
va praedicabant (II, 178). Tu conf.
II, 163 ibiq. nott. Add. III, 11. 139
coll. 145. 146. VI, 39. Altxaor70-
cevs intactum reliqui; recentt. edd.
‘Altnuagvnosvs; sed vid. nott. ad
Prooemium IHerodoti, nec magis re-
cepi 7v ante Barns, quam vocem e
duobus codd. revocavit ])indorf,
uncis inclusam exhibuit Dietsch.
Namque vel vocula dé, quae respon-
det antecedenti(yér0s) p?v, haec co-
dem modo antecedentibus addi de-
8 HERODOTI
avno yévos uèv'Alixagvnocevs, ovvopa dé ol Davng, xa. yvos-
unv ixavòs xaì tà modéuia dAxiuos. ovtos 6 Davns, ueugpo-
uevos xov ti Auaor, Exdidornoei rA0690 HE Alpurtov, BovAo-
psvos Kaufvon é48stv és A6povs. ola dè fovra avtov Év toioi
Érxix0VpOLOL A070v où cuixgoÙ, EmiotaLEvOv Te ta meoì Alpv-
xtov atpexéotara, ueradicizer 0 Auaois, GrOvÀNv ToLEvUEVOS
éAetv, ueradicixer dÈ, TOv EUVOVYOIVv TOV nLOTOTATOV AMOOTEI-
das teinost xat’ adtov, 06 alpéer puv Ev Avxin, É40v dè ovx
avnyaye èe Alypuntov: cogpin yeg puv meoijide 0 Davns. xa-
tauedvoas ya toùs pudaxovs amalicoceto è Iéouas. de-
unuevo dì otpateveoda. KauBvon éx° Alyvrntov xaì aro-
gjovti tqv Fiac, 0xcos tqv avvdgov diexregdà, éx549 dv P9a-
ter uèv xal t&ÀiA tà “Auacios nonpuara, éEnyéerai dì xal tv
clarare poterat. Accedit, quod in
hac formula omnino verbum omitti-
tur; cf. III, 9. yvWUNY luavos, i.
e. consilio, prudentia praestans, codem
sensu legitur in Plutarch. Lucull.
16. Inde pvoune foya idem dixit
in Cat. mai. cap. 27.
na ta roléuLa Ciuiuog] ta ro-
Aéuia Aldina editio una cum tribus
codd. Reliqui, inter quos Florenti-
nus ac Mediceus, ta noleuixa,
quod ex coniectura sive emendatione
viri cuiusdam docti ortum videtur,
qui te roAguia haud raro rem milita-
rem, res bellicas indicare ignorabat.
De qua vocis significatione Wesse-
lingius citat V, 78. 111. VII, 9. 8.3.
238. IX, 58, alia ad Niodor. Sicul.
I, 54. Add. Herod., VII, 111. 234.
IX, 122. Krueger. ad Xenophont.
Anabas. I, ti. 81. et Kuehner Gr, Gr.
$. 557, b, qui de accusativo addito
monuit. Cobet. legi vult: ra 770%#-
pie negra doxuos, ut V, 111. Sed
cixiuos quoque hand infrequens
Nostro; cf. III, 110. I, 201. I, 79.
103 aliisque locis. Ad verba: uen-
qouevos nov ti ‘Apeci conf. nott. ad
IIl, 1. — Locutionem #28#îv és 70-
y0v6 (ad colloquium venire, colloqui),
quae proxime invenitur, expressit
Pausanias I, 22. $. 3 monente Sie-
bel. ad h.l. Conf. Herodot. I, 86.
IV, 126. VII, 9,2. Ad ola dé conf.
nott. ad I, 66; ad 2070v 0% I apingov
nott. adI, 120.
crootellag to1nosi nat avtov]
i. e. eunuchorum fidissimo cum triremi
misso secundum eius vestigia s., ut La-
tinus interpres reddit, qua iter ille
direx ‘rat. In Florentino, Mediceo,
binisque aliis: toinon. Equidem re-
tinui teenest, quod Wesselingius
firmavit his locis: III, 44. VI, 39.
V, 85. Ad verba xat’ avrov conf. I,
81 ibique nott. et IX, 53. Nec aliter
fere Lucianus in Cataplo, cap. 18.
ti 00 diavngouar rat’ aUTOvE,
ubi utriusque loci Herodotei bene
memor fuit Jacobitz. La
cogply yao puv meoLm]iSE 0 Davns]
i, e. dolo, calliditate eum circumvenit
Phanes. cogfnv calliditatem indicare,
ad Herodot. II, 172 monuerat Val-
cken, 'Tu conf. Herodot. I, 68. II,
127.V, 21 coll. III,85. Ad verbum xe-
o.n29e conf. Pausan. VI, 18. $. 2:
tégvyy neounA8E, ubi Herodotei
loci non immemor fuit Siebelis. Idem
verbum eodem sensu adhibuit Ari-
stophan. Eqq. 1139. Plutarch. Nic.
10. Paulo post ex Florent. cum
Schweigh. et Gaisf. posui otpatsv-
080 Kaufvon, quae vulgo legun-
tur ordine inverso. Ad verba airro-
ofovti tNv Flaciv (i. e. qui de itinere
încertus erat, consilii expers) conf.
IV, 179. I, 75 coll. II, 121. 8.3. In
proxime seqq. diexreo@ pro futuro
accipiendum. Tu conf. Fischer. ad
Weller. II. p. 358. Bredov. pag.
390,
THALIA. III 4.5. 9
Flaowv, Odi xapavicav* néupavra rapa ov ’Apaflcov BaciAéa
Béeodas, tv diétodov dl aopaléa napacgetv. Movvn SÌ raven
eloì pavspai fofodal és Alpuntov. amò yao Dorvixns péygi
ovgav tav Kadurios n0dL0s gori Zvpav tav Iaimotivav xa-
Infin. capitis pro: xaga rov'Aoa-
Blov faordéa unus Parisinus liber
exhibet ‘Aeeftov, quod non male hic
legi censet Schweigh. conf. 1Il, 5.
7. Nec equidem repugnarem, si tan-
tum legeretur raga r0v feafiov (ut
I, 2 fin. tòv Kodygor), deleta voce
faciZéa, quam tamen omnes bh. l.
scripti libri agnoscunt. Suasit autem
Phanes Cambysi, u nuntio ad Afa-
bwn regem misso peteret, ul hicce ipsi
tutum transitum praeberet. Pro tv
diétodov Cobet. legi vult 77v di0-
dov, quae vox legitur VII, 201. 1X,
99. 104. Sed vid. quoque Herod.
III, 117. IV, 140. II, 21. 26. Itaque
vulgatum retinui. — Caeterum du-
bitat de hac tota narratione Joann.
Seemann (De rebus gestis Arabum
ante Christ. natum. Berolin. 1835.
pag. 13 seq.), quaerens, num ,,Per-
sae geographiae tam ignari fuerint,
ut Babylone expugnata vicini Ara-
bum facti a Graeco demum quodam
de populo, qui deserta ultra Euphra-
tem sita incolebat,edocendi essent ?‘‘
Itaque haec de Persarum inscitia
tradita ex ore sacerdotum Aegyptio-
rum Cambysi Persisque iratorum
fluxisse videntur viro docto, ut ni-
mirum imperitia eorum. perstringe-
retur. Mihi secus videtur. Etenim
Persis itinere pedestri per deserta
Aegyptum petentibus opus fuisse
transigere cum gentibus illic habi-
tuntibus aut vagantibus eoque trans-
itum sibi parare tutum, ita consen-
taneum esse videtur, ut, si negle-
xissent, mirandum utique id fuisset.
Herodotus vero eo magis haec opi-
nor retulit, quod ad Halicarnassen-
sem virum, popularem suum, pertine-
bant, a cuius posteris sive cognatis
ipse haec accepisse putandus erit.
Cap. V.
Movvn dì raven sl0Ìì paveoal x.
t. 2.] Conf. II, 141 ibique nott. #0-
Bolal eodem prorsus modo dicuntur
a Polyaeno VII, 9. Quae hoc loco
describitur via in Aegyptum una illa
quidem, per quam terrestri itinere
ex Palaestina in Aegyptum (i. e. per
Idumaeam, quae vocatur, Pelusiaca-
que deserta) pervenire licet, eam
omni tempore inde ab hac Camby-
sis expeditione usque ad recentissìi-
ma tempora tritam fuisse omnibus
aeque exercitibus atque mercatori-
bus vel peregrinatoribus satis con-
stat, nuperque etiam commonstravit
Stark (Gaza s. Forschungen z. Ge-
schichte u. Alterthumskunde I. pag.
10, itemque Movers: Die Phoenicier
etc. II. 2. pag. 184 coll. II, 3(III, 1).
pag. 279 segqq. et 332, qui singula
accurate sunt persecuti. Hac vero
via Herodotum ipsum in hancterram
pervenissc putat Wesselingius Prae-
fat. p. V ed. Gaisf. At verisimilius
videri monet Heyse Quaest. Herod.
p. 97, navi eo profectum esse Hero-
dotum, potissimum ob ea verba,
quae initio leguntur capitis sexti,
ubi Noster sc iis adnumerare videa-
tur, qui illam in terram navigarint.
De tempore, quo Noster Aegyptum
adierit, conf. nott. ad II, I. De
urbe Cadyti s. Hierosolymis diximus
in Excurs. XV ad II, 159. p. 889.
seqq. Nec aliter Heeren. Ideen I.
2. p. 114. ,
tv Kadvrios rodL0g É0tL Zvoov]
Schweighaeus. edidit 7 fot. , Gais-
ford.: E è otiì Ziewv, vulgoque ex-
stare ait 77 #0r., cuius loco Grono-
vius eumque secuti Reizius ac
Schaeferus y7) #0r.. Nec aliter re-
centt.editt., quos deserui; neque enim
placet yn. quod glossam redolet; nec
magis retinendam duxi voculam 7,
qua eiecta oratio acqualis fit sequen-
tibus, in quibus etiam simplex adii-
citur genitivus verbo e/vaz. Aliter
Matthiae, cui videtur Herodotus,
quum dicere vellet, «70 ydo Porvl-
uns pézer oveov tav Kadvrios ro0-
10 HERODOTI
Asouévav* amò dè Kadvrios, fovons m0AL0s, dg éuol doxéer, 196
Zaodicav où 10449 éigocovos, amò tavens ta Éuropia ta éxl
dalacons néyoi ’Invvoov x0AL6g gori tod 'Apaflov® arò dè In-
Zos 7 zwen tori Zvewr, institutae
orationis oblitus ultima ad Cadytin
urbem retulisse, 7 #0t. Zuoowv. Alia
prorsus tentavitHitzig(Urgoschichte
u. Mythologie der Philistiter p. 108),
qui hunc locum suae sententiae de
Cadyti, quam ad Gazam referri vult,
ut accommodaret, ita legendum pro-
ponit: ué ou ovEdv tav Kadvrtios
modLos n éorì Zuoov toy Ila2acroti-
var nalsouivov È puro Quo: octo
enim esse addit emporia Philistae-
orum ab urbe Ecdippa usque ad Ga-
zam. Id vero vel magis a totius loci
sententia abhorret, quae nulla alia
esse potest, quam quae dudum a
Wesselingio his verbis daclarata est:
,,& Phoenice ad fines urbis Cadytis,
Palaestinorum (Syrorum) censeba-
tur: hince emporia ad mare Ienysum
usque regis Arabis, inde vero Ser-
bonidem lacum, omnia iterum Syro-
rum Palaestinornm.‘ In qua sen-
tentia Cadytin utique cogites licet
ad mare sitam, adeo ut pro Hiero-
Rolymis, quae a mari remotior mc-
diterraneis montibus imposita fuit
urbs, haberi nequeat. Offenderat
hoc iam Wesselingium, alios, ac
nostrae actatis viros doctos potissi-
mum commovit, ut (Gazam h. 1. in-
telligi mallent eoque Cadytin refer-
rent; vid. inprimis Hitzig 1. ]., Stark
1. 1. pag. 220 et quos alios laudavi
T. I. p. 890. Qui iidem cum bene
intelligerent, hanc sententiam stare
vix posse, si in Herodoti verbis pro-
xime sequentibus Qnò tavtns Te
furoera ta tri dalacong (i. e. in
maris ora sita) uéror ’Invi'cov rno-
dos fori toù Agufltov, Ienysus, ut
vulgo fit, ad eum locum referatur,
qui nunc vocatur KAkan Zunas, i. e.
domicilium Ionae, quippe qui qua-
tuor tantum aut quinque horarum
itinere distet a Gaza, malucrunt, vel
de ea urbe, cui nomen /Rinocolura,
(i. e. El Arisch, cf. Ritter: Erdkunde
XVI. p. 39. 329.) vel de alia quadam
urbe, haud longe inde remota, co-
gitare; cf. Stark p. 223. 30; Hitzig
1.1. p. 109 seq. Quae quam incerta
sint, nemo non videt: nec magis
utique certum videtur, Gazam om-
nino h. l. intelligi: quam si No-
ster indicare voluisset, hoc ipso eius
nomine etiam appellasset idque eo
magis, quo accuratius tractum ma-
ritimum cognovisse videtur. Cady-
tis autem vocem ipsam ut pro Gaza
habeam, nemo quisquam mihi per-
; debit. Malim itaque de Hiero-
olymis cogitare, ad quam urbem
unice spectare eredum verba tovons
modLoG, e épol donéer, Zaodloy
ov moi éleccovos; nam fando au-
dierat Noster de Hierosolymorum
magnitudine ac frequentia, cum in
tractu illo maritimo urbibusque
Phoenicum commoraretur,ininterio-
res Iudaeae tractus ac loca mediter-
ranea haud profectus, neque accurate
inde de Hierosolymis ac Iudaeis edo-
ctus: qui si verbis péz0t 0Voov rosy
Kadvros molo fines terrae Tudai-
cae, cuius caput sane erat Cadytis,
intelligi voluit, ipsam hanc urbem,
cuius situm ignorabat, minus ro-
spiciens quam eius ditionem ad mare
usque pertinentem, haud scio an re-
cte de his retulisse videri queat.
Conf. Heidelberg. Jahrbb. d. Litt.
1853. pag. 374. Syros autem /a/ue-
stinenses nullos alios esse atque Phi-
listacos, vel ex iis, quae ad.I, 105
coll. I, 72 monuimus, satis appare-
bit.
pero Invvocov r0dU OS éoti) Ieny-
sus a nullo alio, quantum scio, com-
memoraturscriptore,nisi a Stephano
Byzantino, qui haec habet: Tyv000g,
mode Alvontov mOOCENNS to Kaoim
0pet ‘Ho66dotos, nisi mendum in vo-
cis scriptura inest. De situ urbis
si quaeras, ex trium dierum eam in-
ter et Casium montem intervallo vi-
deri prope Raphiam fuisse Tenvsum
statuit Wesselingius: Raphia autem
eo loco sita fuisse perhibetur, qui
nunc, antiquo nomine retento, vo-
catur Rafa, sex horarum itinere di-
stans ab urbe Gaza et antiquae mo-
THALIA. III 5. if
vudov abtiS ZUpav piéyi EspBavidos Muvns, mag” fiv dì rò
Keowov ovpos teiver 5 Idiaccav' drò di Zeofavidos AUuvng,
évt) d) A0pos rov Tupa xexoupta., drxò ravrns 70n Alyu-
xtos. tò d) peratv'INvucov n6lios rel Kaoiov te odpsos xal
tu ZeoPavidos Aluvns, é0v toùto ovx dALYov gagiov d47° doov
lis rudera adhuc praebens. Larche-
rus cum aliis Ienysum eo loco ex-
stitisse vult, cui nomen A%dn Zènas
(Ionae domicilium), qui quatuor
ferme horarum spatio remotus a Ga-
za, ex Aegypto et quidem ex loco
Salahiah prope Pelusium per deserta
XXVII mill. Germanice. proficiscen-
tibus primus se offert, arbores, a-
quam,herbas, alia commonstrans. Tu
vid. Rennel. Geogr. Her. p. 496. I.
W. Hartmann: Das Paschalik Ae-
gypten p. 861—863. A qua senten-
tia et Starkium et Hitzigium disce-
dere, qui prope Rhinocolura Ieny-
sum olim exstitisse putant, iam su-
pra dixi. Et ad hanc sententiam in-
clinat quoque Ritter: ErdkundeXVI.
p. 40 seq. — In proxime seqq. male
pro toòù ‘Apaflov quidam libri 17js
Aeaftov. Intelligitur enim, usu sa-
tis noto, rex Arabum. Conf. I, 2.
— mox scripsi 0vgos pro vulg. 0005,
vid. nott. ad II, 6.
pere ZeoBavidos Liuvns] De hoc
lacu diximus ad II, 6. De Cusio
monte vid. ibid. nott., ubi etiam at-
tigimus fabulam de Typhone, in
cuius speciem omnis fere rerum na-
turalium excessus intempestivus
quasi coalescit (cf. Plutarch. De
Isid. et Osirid. cap. 33.45.), qui inde
pro nimio quovis ardore, foetore
adeoque peste habetur, ut mirum
non sit loca sive deserta soleque ni-
mio torrentia sive siticulosa paludi-
busque foeda Typhonis receptacu-
lum, domicilium ac sedem fingi pri-
mariam. De qua cf. Creuzer. in
Commentt.Iferodott. p.289 et Ritter.
Erdkunde II. p. 100 coll. 303. —
Pertinet huc potissimum locus Scho-
liastae ad Apollon. Rhod. II, 1211
scribentis de Typhone, qui a Io-
ve percussus nd Syriam ac Pelu-
sium pervenerit, 070v fiaoBels xeî-
tar èv ti Zeofovidi ‘dluvn: Sinuer
dì abtn «nò Zvoiag pérer ITelov-
Giov: neol dì tov tov Tvocdva èy
avty neîotar naì ‘Heodwgpos foro-
eeî, in quibus pro ‘He0dwgos repo-
nendum esse ‘Ho0dorog, vix dubium
esse poterit. Accedit alter Plutarchi
locusin Vit. Anton. cap. 3. pag. 917,
Romanos narrantis ipso bello magis
timuisse viam, quae (e Syria) ad
Pelusium duceret, &re dì did wau-
uov fadelag nal dvvdgov rage tÒ
"Exonypa nal ta tig Zeofovidog
FAm yivopévne aUtoîs t7jg mopelag,
as Tugpavos uèv Eunvoas Al-
qguntio. ucdovot x. t. À., quem locum
tractans Creuzer. 1. l. p. 288 addit,
quam periculosa belligerantibus sint
haec deserta, documento esse Gal-
lorum exercitum a Britannorum du-
ce Sidn. Smith in fugam coniectum.
Cui licet adiungere recentioris me-
moriae exemplum de Ibrahimi, Ae-
gyptiorum principis, exercitu, qui e
Syria fugatus per haec deserta in
Acgyptum redux ipso anno 1840 ex-
cunte maxima damna est perpessus
ac fere periit. Neque de his sane
quisquam dubitabit, qui harum ter-
rarum et expeditionum bellicarum
per eas factarum conditionem satis
cognoverit. Quod ad antiquitatem
pertinet, Aegyptii Typhonem in hac
terra occultum cum dicerent, con-
sulto id mihi dixisse videntur, quo
hostes hac via, qua sola pedestri
peti poterat Aegyptus, accedentes
arcerent, cum his timendum esset,
ne in Typhonem occultum inciderent,
mox exsurgentem omnesque Aegy-
ptiorum hostes prosternentem. Qua
fabula indicari pericula e mala atris
temperie, nimio solis calore et omni-
um rerum inopia (i. e. a Typhone)
exorta iisque gravissima, qui hac
via Aegyptum aggrederentur, facile
credam: neque vero haec ad histo-
riam ita retulerim, ut cum Rittero
12
ts én) tpets Nusoas 0dov, evudeov éori dervais.
HERODOTI
To dì dAlyor
tov és Alypuntov vavridiopevoav Evvevaxaci, toùto Epgopat
poeeccav. és Alyurtov èx ts EdAed0s naons xal r00s fx Dor-
vixns xéoapos écayetar nAnons olvov dis toù Ereos Éxdatov'
xal Èv xeg@uiov clvnoov aouduoò xeluevov ovx Éori, dg 070
elmetv, (déodar. xoù dra, elrmor ts av, tabta avercipodta:;
(Erdkunde XVI. p. 184.) statuam,
Typhonem, quem deum proprium
sibi sumpserint peregrinae illae gen-
tes, quae vulgo vocantur /7yksos
(cf. nott. ad II, 128), eo loco occisum
perhiberi, ad quem usque illac gen-
tes ab indigenis Aegyptiis reiectae
fuerint. — In singulis Herodotis ver-
bis retinui Tu@w, cum Dindorf. et
Dietsch. edidissent Tvpò. Equidem,
si quid mutandum, malim scribere
Tvgava, quod supra legitur II, 144,
quodque etiam in Stephani Byzan-
tini loco s. v. Heo pro vulg. Tvpo
restitutum video. Plura Bredov. p.
250 seq. Voculam ndn post verba
cò ravens cum Gaisf. ex aliquot
libris recepi; cf. Hartung. Lehre d.
gr. Partik. I. p. 238.
d42°” dcov te ènl tosìs Musoas 0-
dov] Cum a Casio monte usque ad
Ienysum iter sit XV milliar. Germa-
nicc., a Serbonide lacu adeo minus,
Persarum exercitum quatuor quoti-
die confecisse milliaria statuit Ren-
nel. 1. 1. p. 496. — Ad verba avv
doov fort dervais conf. II, 149. 7.
III, 4. IV, 185. Arrian. Exped. Alex.
II, 4,1 ‘ibiq. Ellendt.
Cap. VI.
&vvevamaci] Ad formam conf.
quae diximus ad I, 10 et I, 68; ad
argumentum conf. "nott. ad II, Ò.
nfoauos toayerar mANene oîvov]
nxéoauos collective hîc de vausis /t-
glinis, de cadorums. doliorum numero
s.multitudine intelligendum. Affert h.
v.interalia exempla singularisnume-
ri pro plurali positi Fischer. ad Wel-
ler. III, a. pag.300. Deipsavoce eius-
que significatione conf. Photii Lexic.
p. 116. Hoc vero ex loco, optime
monente Heeren. Ideen. I, 2. p. 121
et II, 2. p. 382, intelligitur, quae-
nam res a Phoenicibus in Aegyptum
introductae fuerint, quantumque vi-
ni commercium floruerit hasce per
regiones.
na ty xeQoijLov olvneovr aguduoò
x. t. X.] i. e. Quamquam tot dolia
vino repleta quotannis in Aegyptum
importantur, tamen ne unum quidem
istorum doliorum figlinorum per Ae-
gyptum videre licet. Quare iure
quaesieris, quid istis doliis fiat,
quamnam ad rem adhibeantur, ita
ut ex hominum conspectu prorsus
evanescant. Ad hanc quaestionem,
in quam unumquemque sponte inci-
dere consentaneum est, iam respon-
det Herodotus, usum doliorum ad
aquas per deserta ferendas indicans;
quorum doliorum figlinorum loco
nunc nemo nescit adhiberi a protici-
scentibus utres.
neguuiov olvngòv ex hoc loco ci-
tant Pollux XII, 161. p. 802 seq.
Hemsterh., ubi cf. interprr. et Bek-
ker. Anecdd. I. pag. 110, 32. Athe-
naeus XI. p. 473 B. Clitarchum af-
fert in Glossis, qui TÒ xeQUuiov Qrn-
cuv'Iovas xtdov nadeîv. Add. Bre-
dov. pag. 182 seqq. — #v coda
(,,ne unum quidem numero“) non qui-
dem abundanter, sed gravitatis et
sententiae augendae causa additum
puto. Conf. Weiske: De pleonasm.
L. Gr. p. 45. 46. Pro (Becda.,
quod cum edd. recentt. reposni,
olim e/déoda.. Tu conf. I, 88 ibiq.
nott. Infra III, 12 Îdorto. Pro xst-
uevov (i. e. repositum) aliquot li-
bri xe1v0v (i. e. vacuum, sc. dolium),
quod perperam recepit Schaefer.
Nam e scholio natum videtur, ut
recte monuit Schweigh. Ad locu-
tionem ws Z0y® elmeîv conf. II, 21.
53 ibique nott.
x00 dra — ravra avarcipotta]
È Florentino nuper receptum QVALCi-
uovvta., addicente uno Parisino
atque Aldina, pro vulg. «va:cinod-
THALIA. III 6. 7. 13
éya xal roùro peaco. del tov uèv Onuaggov Exaotov éx vis
Emurod modLos cvAAttavia mavta tov xépapov ayerv és Méu-
quv, tous dè éx Meéugios Es tadta d) ta avudea ts Tupins
xopitewv, rAnoavtas Vdaros. oUTA è ErIpotéar xépapos xal
| Eaupedpevos év Alpvnto Eri cov radaròv xoultetai #5 Zvpinv.
Outa uév vuv Iéooai el0) ol tv é0BoANv ravrnv rapacxsva-
cavres éx° Aîypuntov, xara dn ta slonuéva catavtes Vaart,
înei te teguota napélaBov Alyvzatov. Tore dè ox éovtos xa
vdaros érotuov Kaufvons rv8duevos toù Alixagvnootos tel-
tar, quam Mediceus aliique codd.
erhibent, quamque recte Dindorfius,
quem secutus sum, retinuit. Quam-
quam enim apud Herodotum subinde
verbum plurale sequitur neutra plu-
ralia (Il, 128: alia aliis ex scripto-
ribus haud pauca attulit Fischer ad
Weller. III, a. pag. 343), tamen haud
paucis lotis verbum plurale falso a
librariis inductum esse satis probant
ea, quae Bredov. p. 334 hanc in rem
disputavit: quare haud dubitavi rey
vocare avarcipovral. Sensus loci
est: quonam, i. e. quemnam sane in
usum haec dolia insumantur s. adhibean-
tur. Non valde dispar, quod II, 150
et I, 179legitur: dei ue Inipodicat,
va ix TT]s TePROv 1 Yî dvaLcI pos
&n. Conf. etiam II, 11. De verbo
dvaLciLodv monuimus ad I, 179.
Bsî t0v puèv dnuagzov Fxagrov x.
t. 2... Noueggn», qui scilicet ad-
ministrando nomo praefectus erat,
supra II, 177 Noster nominaverat,
ubi vid. nott. Add. Riodor. Sicul.
I, 54. 64. 73. coll. Franz in Corp.
Inscriptt. Graec.IIIl. p.291seqq. 294,
Ptolemaeorum aetate hunc magistra-
tum octeatry0v appellatum esse ad-
dens. Noster eundem li. 1. dpuag-
x0v appellat, quo nomine designari
putem eos, qui singulis vicie ad
unum eundemque nomum adescriptis
(roraggias vocat Strabo XVII. p.
1136 A. 8. p. 787) praepositi fuerint.
Infra III, 27 memorantur nITRONOL,
vicomagistri, qui demarchis opinor
fnerint subiecti. — re avvdoa@ tg
Zveins sunt ea ipsa deserta, quae
supra indicaverat, cx Palnestina in
Aegyptum proficiscentibus perme-
anda. Moneo propter Larcherum,
qui h. |. sic vertens: dans /es lieux
arides de la Syrie, iustam vitupera-
tionis ansam dedit alteri Gallo in-
terpreti.,
oUrtoO 0 iniportémy xéoapos nal
tEaigsopevos x. t. 2.] i. e. Hoc modo
dolia figlina ista in Aegyptum (a Phoe-
nicibus e Syria) invecta idbique expo-
sita (e navibus sc.) ad priora (do-
lia) in Syriam retro deferuntur. Mi-
nus accurate Larcherus: ,,ainsi tou-
tes les jarres que l'on porte en Egy-
pte et que l'on y met en reserve, sont
reportées etc.‘ Quem verbo #Éatee-
ouevos tribuimus sensum, eum con-
firmat alter locus IV, 196: Enedv
aminovtar nai È È & Lovrai td
poottia, .
Cap. VII.
cabavtez viari] sc. tavenv tNv
&oBolnv, i. e. hanc viam per deserta
proficiscentibus aqua necessarià in-
struentes. Est enim Herodoti sen-
tentia, Persas fuisse, qui simulat-
que Aegypto essent potiti, illud iter
terrestre (per deserta a Palaestina
usque ad Aegypti fines prope Pelu-
sium) adparaverint, quique eo, quo
indicarit modo, aquà necessarià illud
instruxerint. cattev apud Herodo-
tum omnino valet ins(ruere, ornare,
ut VI, 70. 73. VII, 86 et apud Ae-
schyl. Agamemn. 627. Apud Hero-
dotum VII, 62 de armatura dicitur
indeque idem fere valet, quod 0x4:
$eLv, armis instruere. Tu conf. Val-
cken. ad h. I. et verbum zxapacar-
terv simili modo adhibitum VI, 125.
Wesselingius ad nostrum locum alia
attulit: Lucian. de Dea Syr. 48.
Athen. VII. p. 322 etc.
14 HERODOTI
vov, xéuvpas raga tov “ApaBiov appélovs xal dendels tI
aoqpadeins Ervuge, miovis dovs te xaì detauevos rap’ avrod.
Zéfovrar dì "Apdfio nioris avdggiaOv Opoîa toto ua-
dota, roreUvtai dÌ avtas TOOTO TOLddE * tdv fovAougvav ra
mIOTA Morgeoda: @Ah0g avo, auporegav avraiv év pico É0te0s,
Alda OtEL TO Éoc toiv Yergdv rapa tovs daxtvAovg rovs uepa-
dovs Ènitauver tv rorevuevoav tas niorig* xa Ereta Aafoav 197
éx toò [uatiov Éxatéoov xpoxvda alelper to aîuari év uéooò
, , la) , © : Li Ld ” hi
xeLpevovs Aidovs Erta' tovro dè moLécov Erixaléer tov te Aio-
toù ‘Aliueovnoctog Èelvov] ‘Al-
xagvnegéog ex Florentino binis-
que.aliis recepi libris pro vulg. ‘A%:-
xaovnocnos, vid. nott. ad Pro-
coem. T.1. p. 1, quibus nunc addere
licet Voemel Prolegg. ad Demosthen.
I. p. 124 seq. et Keil in Philolog.
IX. p. 456. — Ad formam accusa-
tivi w(0t66 in seqq. conf. Bredov.
pag. 264. Ad locutionem anéotis
dovs te xa) debcuevos (/ide duta et
accepta) conf. similem locutionem
dixag 8. ta dixata ddovar nai dé-
gecBa: apud Thucydid. I, 37. 140.
V, 59 ibique interprett. Homer.
Hymn. in Mercur. 312, itemque r@
nuota 8. nictiv dodvai na dafetv,
quod .frequenter dixit Xenophon,
vid. Cyropaed. III, 2, 23 aliosque
locos complures allatos a Borne-
manno in Apnott. ad Xenophont.
Conviv. 11. $. 37. p. 135.
Cap. VIII.
opîox toîor podiota] i. e. ut qui
maxime ; vid. Kuehner. Gr.Gr. 8.540.
not. 3, qui et hunc locum et alios
(III, 57. VII, 118) bene attulit.
Herodoteis plane contraria legun-
tur in Rabrii fabula nuper detecta
LVII, 12 seqq.:
Evrebdev “Apafés slow, cos ére-
od”, to»
wevorar dè nal yontes, wv EnÌ
yi woons
ovdiv xadytar ONua tig cin
Bdelas. —
Sequentia verba sic intellige: Si
qui velint focdus inire secum, alius
quidam vir inter utrumque (paci-
scentem sc.) medius collocatus lapi-
de acuto interiorem manum utrius-
que illius, qui foedus inire velit,
iuxta pollicem incidit etc. Verba
tav moLEvuévov Taeg miotig, quibus
antecedentia verba roy foviopsvav
ta nuota nowéecdoi ob multa alia,
quae interposita sunt, quodam-
modo repetuntur, suspecta habet
Cobet: mihi consulto addita viden-
tur a scriptore perspicuitatis stu-
diosissimo.
fu toù fuatiov Exatéoo0v xQo0-
xvda] Male duo libri xgoxde, re-
liqui vulgatum tenent. Pollux VII,
63. p. 732 ita: Zéyer 0vv ‘Hoe0doto0s*
Aafov no0xvv fx toù iuatiov.
Deinde ex Aristophane laudat x00-
xvda, quam formam pleniorem Ie-
rodotum in talibus vocibus praetu-
lisse ex iis satis patet, quae Bre-
dov. p. 270 seq. attulit. Significa-
tur floccus, plane ut in Theophrast.
Charact. 2. Plutarch. Syll. 35 aliis-
que locis in Thes. Ling. Gr. IV.
P. 1992 ed. Dind. indicatis. Pro
xatégov iidem libri éx@Gtov.
Perperam. Namque #xategog dici-
tur, cum uterque seiunctim suum
quisque peragit; dugoregor, cum
uterque idem eadem in re agit.
Post Ammonium de differ. vocabb.
pag. 14 monuit, hoc loco allato,
Wyttenbach. ad Plutarch. Morall.I.
2. pag. 1050 seq. Tu conf. infra III,
12. 60.
dleiper — U'dovs Entra ] Nume-
merus septenarius apud Arabes quo-
que sacer fuisse videtur; quin ad
seplem oves inramentum exigitur in
Genes, XXI, 28 scqq., ubi cf. Boh-
THALIA. II 8. 15
vvdov xal tnv Ovgavinv., ènitedécavtos di tovrov rara 6
TaS alotiS roLnoapevos toîoi plico rapepyva tòv tetvov 7
xal tov Gotov, Tv xp0s dcoròv moréentar* ol dì piAoi xal aùroì
tas niotis dixaredo: 0éfe0801.
tqu Ovpavinv npeòvrai elvar*
xeios0dai paoi, xata xEQ avtov tOv Advvoov xexag9at*
Aovvoov dì deov uodvov xal
xoù tov toigodv tHv xovggv
nel-
covtai dì repiroogada, mepLevpoUvtes TOUS xgotagpovs. oUvo-
len pag. 229. Et ipsum verbum
929 vel potius 9202 (quod solum
in usu est) iuravit, deducitur a voce
520 i. e. septem, eam ipsam ob
causam, quod, cum numerus septe-
narius in omni oriente sanctus ha-
beatur (cf. nott. ad I, 98), inde in
confirmandis iuramentis adhbiben-
tur symbola septemplicia. Vid. Wi-
ner. Simon. Lex. manual. pag. 94l.
et conf. Bohlen.: Das alte Indien lI.
pag. 57. 246 de septem testibus,
qui in judicio vulgo requirauntur,
admonentem. Quod vero Hitzig
(Urgeschichte u. Mytholog. d. Phi-
list. p. 262) septem lapides év uéc%
xeLuevovs, erectos tamen fuisse
contendit Phallique significationem
continere vult ob ipsam vocis Ogo-
rai (i. e. erecti) significationem, id
longius utique videtur quaesitum et
ab ipsis Herodoti verbis alienum.
— Ad voc. éritelécavtes conf. II,
63 ibique nott. IV, 186. — nagsy77va
valet: sud sponsion's fide commendat
s. fradit, ut in Alciphron. Epist. I,
29. Photius in Lexic. p. 287 prae-
ter alia habet: rapeyyvov: rapa:
vor, diaBefarovuevos. — Ad zoién-
Tal suppl. tas mots.
diovucov dè Beòv uovvov val
ty Ovgaviny nyebvrar elvar] Spe-
ctat huc opinor Origenes contra
Cels. V. 8.37: oî ‘AoaPes tpv Ov-
caviav ual tO v diovvoov uovovs
nyodvrar deovs, #v ols tO &niv
sal tO Coosv deddtactar. ,, Desi-
gnantur”’, ut recte scribit Wesse-
lingius », duo totius orientis praeci-
pua numina, .S0/ et Zuna‘. At-
que hunc Dionysum Nabataeos
dixisse Jovoagnr, testantur Suidas
et Hesychius. Solem vero insigni.
ter coluisse, vel e Theophrasti Ilist.
Plant. IX, 4. $. 5 patet, codemque
etiam spectat, quod refert va/lagra
Exped. Alexandr. VII, 20. $.
Agafas duo uovoy tupay gioie,
t0v Ovpavoy te xal row cliovvoor,
in quibus eadem mihi agnoscere
posse videor numina, quae in loco
Herodoteo indicuntur, licet quae
adduntur explicandi causa (r0v pèy
Ovpavòov aUTOY te oquusvov al
ta dotea év oi Fyovru ta re ila
xal t0v Fhov, 1.) orov 7) peylorn
al pavordtn pila È navra
mus ta avBoonera: Aovvcov dè
sata dobayv tres és Ivdovs otea-
tetag) aliud quid prodere videan-
tur. Ovgavinv enim Lunam esse
iam supra ad I, 105 monuimus.
Conf. etiam Wihl: De gravissimis
aliquot Phoenicc. inscriptt. p. 36.
Hitzig 1. l. pag. 233. 231. coll. p.
262 de hoc Arabum Dionyso 8. Sole
disserens cundem esse vult atque
Indorum Sivam; longe probabiliora
atfert Movers: Die Phoenizier 11,3
(III, 1). pag. 286 sq.
xetoovtar dè meourooyada, megi-
Eveovvtes toùs xgoragpovs] Inta-
ctum reliqui neoejvoovvtes, ut II,65,
auctore Bredovio p. 372 mutandum
in mequevpevvies, quod dederunt
Dindorf., Dietsch., alii. Valcke-
naer, cui displicuit megrévoovvies,
quam Ionicam formam esse negat,
suspicatus erat: -méocé Evoedrres,
quo certe haud opus videtur, quam-
quam haud infrequens Nostro xé-
eg, vel addito genitivo, vel omis-
so, ut V, 87. 115. Naber in Mne-
mosyn. IV. p. 18 verba neouevoovy-
TES TOÙS xQoragpovse insiticia habet,
quae mihi consulto ad explicanda
autecedentia videntur addita. —
Pro xegitoogaia male Florentinus
cum aliis quibusdam vo to0-
zaàe. Sed unum verum zege-
16 HERODOTI
uatovor dì rov uiv Aidvvoov 'Opor&i, tiv dì Ovpavinv "AM
teogela, quod affert quoque Pho-
tius in Lexic. p. 311 hoc ipso ex
loco. Est vero wegrgozada xeioe-
cBa. in orbem tonderi, plane ut in
Plutarch. Morall. (II.) pag. 261 F.
(ubi vid. Wyttenbach. Tom. VII.
Part. 1. p. 17.), in Prisci Excerptis
Legatt. p. 45 sive pag. 190 ed.
Bonn.,ubi prodit quidam aroxega-
usvos tv nepainy meoutoozala (i.
e. capite in rotundum raso) et apud
Agath. I, 3, ubi Franci dicuntur
neoltogoza xegouevoi; sed cum
Dindorfio (Thes. Ling. Graec. VI.
p.963)scribendum x E0L11007a2a.
Neque huc non pertinebit Plutar-
chus in Vit. Thesei cap. © de Aban-
tibus scribens, quos Om:@ey xo-
pocovras dixit Homerus (Il. II. 542,
ubi cf. Schol.), quod anteriorem ca-
itia partem tondere solebant, 007
vr "Aoafov didazBivtes, dg fveoL
vouigovorv x. t. À., si quidem Ara-
bes olim cum Cadmo in Euboeam
transgressi feruntur, teste Strabone
X. p. 447. Atque Pollux II, 29 in-
ter tonsurae genera memorat quo-
que zegit00zaÀx, quod genus Athe-
nis dictum fuisse cuagpior, ex He-
sychio s. v. oxagiov discimus. Unde
Photius p. 382 oxagtov explicat
novod meoitgozedog, de quo nunc
accurate disputavit Wieseler in:
Jahrb. d. TPhilolog. u. Paedagog.
LXXI. p.365 seqq. coll. Das Satyr-
spiel p. 124. 207, qui inter alia at-
tulit quoque plura exempla statua-
rum Graecarum, in quibus caput
sic plane tonsum exbibetur, quem-
admodum h. I. de Arabibus testatur
Herodotus, cuius locum vir doctus
recte explicuit de eo tonsurae ge-
nere, quo capilli circum circa caput
ita abscissi sunt, ut in vertice tan-
tum retineantur illi atque in nodi
formam fere colligantur: quales in
Libya proferuntur Macae, o? 40-
povs nelgovtat, tÒ pèv pecov Tav
TQLYOYV AVLEVTEG abeoda., ro dè
ivdev xal Evdev netoovtes év z00f,
ut Noster scribit IV, 175, qui hoc
ipso loco, ne ullum relinqueretur
dubium, quid esset xelgovta: rsgL-
rgozaZa, consulto, ut videtur, ad-
didit verba regitvoovvies TOVE
xgotegpovs, i. e. circum tempora ca-
pillos radentes, tondentes: in quibus
neutiquam ex interpretamento na-
tam regsévoovvreg, ut olim placue-
rat Valckenario. Ad hane vero ton-
suram Arabibus quoque hominibus
usitatam Wesseling. refertIeremiae
verba IX, 26: MINE “X2IXP (i. e.
circumcisos , circumtonsos capitis an-
gulo 8. in rotundam capitis comam al-
tonsos). Et iure, si quidem plerique
Ieremiae interpretes et veteres et
recentiores sic ea verba accipienda
esse docent. Conf. Rosenmueller.
Schol. ad h. l. (P. VIII. Vol. I.
p. 303), Iahn. Archaeolog. I. 2.
p. 106 et Hitzig ad Ieremiae 1. I.
pag. 80 (Exeget. Handbuch z. A. T.
T.III), qui idem etiam consulendus
erit ad eiusdem prophetae locos huc
spectantes XXV, 23. XLIX, 32.
Arabes usque ad suum aevum eun-
dem tonsurae modum servasse scri-
bit Scholiasta Graecus in Levitic.
XIX, 27.
Ogord2] lta cum Schweigh. et
Gaisf. edidimus, idemque dederunt:
Dindorf., Dietsch., alii. In Floren-
tino prius exstitisse videtur ‘'Ogo-
tet, quod idem plures alii erhibent
libri. Sanerofti liber Ogarae2, edd.
vett. Ovgoreir [,,et ita scribit
Payne Knight on symbolic. lang.
8. 30. pag. 22.‘ (r.], unde Wesse-
ling. reposuerat OvooraZ, monens
hic designari duo totius orientis
praecipua numina, Sov/en et Zunam,
inque voce Ovgorai manifesto in-
esse Hebraeorum et Arabum "2%
i. e. sulem, lumen. Contra Hammer.
in Annali. Viennenss, X. p.222 Ovgo-
tei haud dubie corruptum esse cen-
set pro OvcatdA, quae vera sit
Arabica vox. Pocockio Specim.
Hist. Arab. p. 107 placuerat O4ora2,
quod interpretatur: deun ercelsum
s. suprenum. Reiskius explicuerat
EIN Orvetal, quo declaretur lux
et umbra; atque sic alii aliter, de
quibus conf. Wesseling Nostra ae-
tate, ut alia taceam in re valde
ambigua atque incerta, Schelling
THALIA. III 9. 17
Act. “Enel dv qu nlovv voto aypédowor toto ragà Kapfvosoa 9
axiyuévowi ér0.joato 0 Agafios, tungavato rorade. doxoÙs xa-
(Zweiter Jahresbericht d. Baiersch.
Acad. d. Wissensch. 1831. p. 55 seq.)
scribi mavult OvgoreZr vel etiam
Ovgoradat: etenimtadZats.raZz,
quod celerius pronuntiatum sonet
alt, continere vult vocem A//at 8.
dei; Vrot esse dicit progeniem, fi-
lium: unde Zrotalt tilium deae, i. e.
Dionysum. E Sanscritana lingua vo-
cem repetit Hitzig (Urgeschicht. u.
Mytholog. d. Philist. p. 262), ut hic
deus vocetur èrddhas, i. e. 090905,
ubi de Phallo cogitandum censet.
Sanius utique Movers (Die Phoeni-
zier I. p. 337 coll. 414, quem se-
quitur Eckermann: Lehrb. d. Reli-
gionsgesch. I. p. 131) Arabicam vo-
cem ad eaniddem stirpem revocat, ad
quam Ar-iel pertinet, unde form
tantum differre putat Zrot-a/ sive
Orot-al SN MMR. ignemque dei in-
terpretatur, — ‘A2c4a7 endem estdea,
quae I, 131 vocaturAlirta, Zuna
s. coelestis Venus Arabum. Tu
conf. Bochart. Phaleg. II, 19 a
Wesseling. citatum. Cuius eiusdem
deae in sacro Mohammedi codice fit
mentio : diffe in Sur. 5l, pag.
- >,
298 Marecc. Atque etiam (5
quod procul dubio, iudice Hiizigio
I. 1. pag. 106, idem atque xofc
apud Ioseph. Antiqg. XV, 7. $. %,
quod Edomitarum est numen. Edo-
mitas autem Herodotus una cum
Arabibus complecti videtur; de quo
multis monuit Hottinger. Histor.
orient. pag. 228 segg. ed. sec. coll.
Pocock. Spec. Histor. Arabb. p. 89
seqq. ed. White. Ab hac vero dea
eiusque culta Arabum Ali/acorum
(‘AQ dai) genti, cuius meminerunt
Diodor. Sicul. III, 41 et Agathar-
chides cap. 49, nomen inditum
esse, dudum monuit Bochart. Pha-
leg. II, 19 itemque nostra aetate
F. H. Miiller: De rebus Semitt.
(Berolin. 1832) pag. 42. Nomen
deae, quam pro Luna habuit, inde
etiam explicare studuit Bochart
cum Joh. Scaligero, ad vocem
Sab= (Zilal) et ad pluralem 3°2MR
HERODOT. II,
(Ahalit) referens, nec aliter Selden.
De diis Syrr. Syntagm. II. cap. 2.
p. 253 coll. cap. 4. p. 288 noctilucam
reddi voluit. Reiicit haec Schelling
1. I.,, cum voce ZZi/a/ non luna, sed novi-
luniundeclaretur, neque omnino haec
dea Alilat, quae supra I, 131 Aflitta vo-
catur, ob hunc ipsum locum pro Luna
accipi possit: ipsum nomen ex /,
Arabum articulo, et ex Z/at, forma
foeminina vocis Ilah s. Elah, qua
deus significetur, compositum ex-
plicat. De Veneris planeta cogitat
Movers 1.1. pag. 234—599; iam Pau-
lus in Annall. Heidelbergg. 1836
p. 163 hanc deam de Veneris stella
benigne lucente accipi voluerat.
Nec magis placent, quae de nomi-
nis etymo excogitavit Hitzig ]. I.
pag. 233 Salilat explicans: quippe
quae ex aqua proveniat. Parenten
alii explicant, quos sequitur Ecker-
mann Ì. l. p. 130. Tu vid. praeterea
Lajard in Annales de l'Institut
Archéolog. 1847. T. XIX. p. 77,
qui de hac dea variis nominibus per
orientem culta exponens Arabicae
quoque huius deae meminit, quam
in numis imperatorum Romanorum
conspicuam Arabum quoque Mu-
hamedanorum scriptores commemo-
raverint sub nomine Allat, All-
Uzza sive Al-Ozza, haud diversam
illam quidem ab Herodotea dea Ali-
lat sive Alitta: quam equidem, ut su-
pra iam dixi, a Zuna haud diver-
sam esse crediderim: itaque etiam
deum Orotal pari iure ad Solem re-
vocare posse mihi videor.
Cap. IX.
doxoùs xauniov] Intelligit utres
e pelle camelorum factos 8. omnino
pellem camelorum, qua scil. utris
loco uterentur. Tu conf. VII, 26
ibiq. interprett. Inde hoc loco qoxoì
(pelles camelorum) opponuntur tatg
tmaîs xauniog (i. e. vivis camelis);
quibus sc. hos utres aqua repletos
imposuit. Namque #r100r781y signi-
ficat imponere. Inde quoque fit no-
strum satteln. Conf. Xenoph. Anab,
2
16 HERODOTI
uatovor dì tov utv Advvoov 'OgotaA, tiv dè Oveavinv "Al-
teozala, quod affert quoque Pho-
tius in Lexic. p. 311 hoc ipso ex
loco. Est vero wegitgoyala neloe-
cda in ordbem tonderi, plane ut in
Plutarch. Morall. (II.) pag. 261 F.
(ubi vid. Wyttenbach. Tom. VII.
Part. 1. p. 17.), in Prisci Excerptis
Legatt. p. 45 sive pag. 190 ed.
Bonn.,ubi prodit quidam amoneLgd-
uevos t)y uepadnv neoutoozala (i.
e. capite in rotundum raso) et apud
Agath. I, 3, ubi Franci dicuntur
neo (100 za xegouevoL; sed cum
Dindorfio (Thes. Ling. Graec. VI.
p.963)scribendum x £01t007a4Za.
Neque huc non pertinebit Plutar-
chus in Vit. Thesei cap. © de Aban-
tibus scribens, quos onidev xo-
uocovras dixit Homerus (Il. II. 542,
ubi cf. Schol.), quod anteriorem ca-
pitis partem tondere solebant, 00%
va ‘Aodfav didazBevres, sg ÉvLoL
vouitovorv x. t. À., si quidem Ara-
bes olim cum Cadmo in Euboeam
transgressi feruntur, teste Strabone
X. p. 447. Atque Pollux II, 29 in-
ter tonsurae genera memorat quo-
que mequrgogala, quod genus Athe-
nis dictum fuisse 0xagpior, ex He-
sychio s.v. cxegiov discimus. Unde
Photius p. 382 ouaglov explicat
novo megitoozelos, de quo nunc
accurate disputavit Wieseler in:
Jahrb. d. Philolog. u. Paedagog.
LXXI. p.365 seqq. coll. Das Satyr-
spiel p. 124. 207, qui inter alia at-
tulit quoque plura exempla statua-
rum Graecarum, in quibus caput
sic plane tonsum exhibetur, quem-
admodum h. I. de Arabibus testatur
Herodotus, cuius locum vir doctus
recte explicuit de eo tonsurae ge-
nere, quo capilli circum circa caput
ita abscissi sunt, ut in vertice tan-
tum retineantur illi atque in nodi
formam fcre colligantur: quales in
Libya proferuntur Macae, oì 20-
povs xelpovtat, to uèv pécov toiv
Tegov avievtes avisocda., to dè
Evdsv na) Ever neloovies Év yool,
ut Noster scribit IV, 175, qui hoc
ipso loco, ne ullum relinqueretur
dubium, quid esset nELQOvTAL MEQU-
reogada, consulto, ut videtur, ad-
didit verba mEQLEVEOVYTES TOÙg
xQ0TAPOVE , i. e. circum tempora ca-
pillos radentes, tondentes: in quibus
neutiquam ex interpretamento na-
tum reguévoovrtEs, ut olim placue-
rat Valckenario. Ad hanc vero ton-
suram Arabibus quoque hominibus
usitatam Wesseling. refertIeremiae
verba 1X, 26: MND SIND (i. e.
circumcisos , circumtonsos capiti an-
qulo 8. în rotundam capitis comam at-
tonsos). Et iure, si quidem plerique
Ieremiae interpretes et veteres et
recentiores sic ea verba accipienda
esse docent. Conf. Rosenmueller.
Schol. ad h. l. (P. VIII. Vol. 1.
p. 303), Iahn. Archaeolog. I. 2.
p. 106 et Hitzig ad Ieremiae |. l.
pag. 80 (Exeget. Handbuch z. A. T.
T.III), qui idem etiam consulendus
erit ad eiusdem prophetae locos huc
spectantes XXV, 23. XLIX, 32.
Arabes usque ad suum aevuin eun-
dem tonsurae modum servasse scri-
bit Scholiasta Graecus in Levitic.
XIX, 27.
Ogore3] Ita cum Schweigh. et
Gaisf. edidimus, idemque dederunt
Dindorf., Dietsch., alii. In Floren-
tino prius exstitisse videtur Ogo-
teAt, quod idem plures alii exhibent
libri. Sancrofti liber OgateZ, edd.
vett. Qvporat [,,et ita scribit
Payne Knight on symbolic. lang.
$. 30. pag. 22.‘ Cr.], unde Wesse-
ling. reposuerat Oseordi, monens
hic designari duo totius orientis
praccipua numina, Solem et Lunam,
inque voce Ovgora4 manifesto in-
esse Hebraeorum et Arabum ‘99%
i. e. solem, lumen. Contra Hammer.
in Annall. Viennenss. X. p.222 Oveo-
tei haud dubie corruptum esse cen-
set pro OvoaraA, quae vera sit
Arabica vox. Pocockio Specim.
Hist. Arab. p.107 placuerat O2oraZ,
quod interpretatur: deum ex celsum
s. supremum. Reiskius explicuerat
DIIININ Orvetal, quo declaretur lux
et umbra; atque sic alii aliter, de
quibus conf. Wesseling Nostra ae-
tate, ut alia taceam in re valde
ambigua atque incerta, Schelling
THALIA. III 9. 17
dar. °Exsì dv tqv alotiv toto: dypyédosoi toto: rapa Kaufvosa 9
anipuévosi éx0.]oatoo Apefios, éunzavaro tordde. doxoÙs xa-
(Zweiter Jahresbericht d. Baiersch.
Acad. d. Wissensch. 1831. p. dò 8eq.)
scribi mavult Ovgora4r vel etiam
Oveuradat: etenim taZats.taZz,
quod celerius pronuntiatum sonet
alt, continere vult vocem Al/at s.
dei; Zrot esse dicit progeniem, fi-
lium: unde Z’rotalt tilium deae, i. e.
Dionysum. E Sanscritana lingua vo-
cem repetit Hitzig (Urgeschicht. u.
Mytholog. d. Philist. p. 262), ut hic
deus vocetur &rddhas, i. e. 00808,
ubi de Phallo cogitandum censet.
Sanius ntique Movers (Die Phoeni-
zier I. p. 337 coll. 414, quem se-
quitur Eckermann: Lebrb. d. Reli-
gionsgesch. I. p. 131) Arabicam vo-
cem ad eandem stirpem revocat, ad
quam Ar-iel pertinet, unde formf
tantum differre putat Zro:-a/ sive
Orot-al SN MNN, ignemque dei in-
terpretatur. — ‘A%XZwr eadem est dea,
quae I, 131 vocatur “Altrta, Zuna
8. coelestis Venus Arabum. Tu
conf. Bochart. Phaleg. II, 19 a
Wesseling. citatum. Cuius eiusdem
deae in sacro Mohammedi codice fit
mentio: clJi£ in Sur. 51, pag.
298 Marecc. Atque etiam SAS
quod procul dubio, iudice Hiizigio
I. 1. pag. 106, idem atque note
apud loseph. Antigq. XV, 7.8. %,
quod Edomitarum est numen. Èdo-
mitas autem Herodotus una cum
Arabibus complecti videtur; de quo
multis monuit Hottinger. Histor.
orient. pag. 228 seqq. ed. sec. coll.
Pocock. Spec. Histor. Arabb. p. 89
seqq. ed. White. Ab hac vero dea
eiusque cultu Arabum Alilaeorum
(A%daîo) genti, cuius meminerunt
Diodor. $Sicul. III, 41 et Agathar-
chides cap. 49, nomen inditum
esse, dudum monuit Bochart. Pha-
leg. II, 19 itemque nostra aetate
F. H. Miiller: De rebus Semitt.
(Berolin. 1832) pag. 42. Nomen
deae, quam pro Luna habuit, inde
etiam explicare studuit Bochart
Di Joh. Scaligero, ad vocem
vi (Hilal) et ad pluralem bobian
HERODOT. II,
(Ahalit) referens, nec aliter Selden.
De diis Syrr. Syntagm. II. cap. 2.
p. 253 coll. cap. 4. p. 288 noctilucam
reddi voluit. Reiicit haec Schelling
1. I.,, cum voce Z#i/a/ non luna, sed novi-
luniumdeclaretur, neque omnino haec
dea Alilat,quae supra I, 131 Alittavo-
catur, ob hunc ipsum locum pro Luna
accipi possit: ipsum nomen ex 4/,
Arabum articulo, et ex Z/at, forma
foeminina vocis Ilah s. Elah, qua
deus signiticetur, compositum ex-
plicat. De Veneris planeta cogitat
Movers 1.1. pag. 234—599; iam Pau-
lnus in Annall. Hcidelbergg. 1836
p. 163 hanc deam de Veneris stella
benigne lucente accipi voluerat.
Nec magis placent, quae de nonmi-
nis etymo excogitavit Hitzig |. |.
pag. 233 Salilat explicans: quippe
quae ex aqua proveniat. Parentem
alii explicant, quos sequitur Ecker-
mann l. 1. p. 130. Tu vid. praeterea
Lajard in Annales de l'Institut
Archéolog. 1847. T. XIX. p. 77,
qui de hac dea variis nominibus per
orientem culta exponens Arabicae
quoque huius deae meminit, quam
in numis imperatorum Romanorum
conspicuam Arabum quoque Mu-
hamedanorum scriptores commemo-
raverint sub nomine A/at, All-
"ssa 8ìive Al-0zza, haud diversam
illam quidem ab Herodotea dea Ali-
lat sive Alitta: quam equidem, ut su-
pra inm dixi, a Zuna haud diver-
sam esse crediderim: itaque etiam
deum Orotal pari iure ad Solem re-
vocare posse mihi videor.
Cap. IX.
couovs xaunicov] Intelligit utres
e pelle camelorum factos 8. omnino
pellem camelorum, qua scil. utris
loco uterentur. Tu conf, VII, 26
ibiq. interprett. Inde hoc loco dono)
(pelles camelorum) opponuntur taîs
twaîs uaunlosg (i. e. vivis camelis) ;
quibus sc. hos utres aquà repletos
imposuit. Namque ÈmicetteLv signi-
ficat imponere. Inde quoque fit no-
strum satteln. Conf. Xenoph. Anab,
2
18 HERODOTI
unAavminoas vdaros ènéoats nl tas Loas tav xaunAav macas,
tovro dè roLjoas HAags és tqvavudpov al vaéusive évIaÙta TOv
KauBvoec stpatov. Obrtos ubv 6 1idaveSTEROS TV A6y cav elon-
tau° det dè xaltov E000v midavov, asi ye dr) Aéyerai, 6NnIvae.
Ilotapos goti pévas év ti 'Apafin,t6 ovvoua Kopvs, ixdidoî dè
oUtos és t]v Eoudonv xaAsoutvpv dadaccav. amd toVTOVv dr
dv où morauoù Aéyetar tov Baoidfa tv “Apafiav, fawaue-
vov tv quofotav xa. rev «Aicov deguatav dgetov unxer tt -
III, 4, 35 et Bekker. Anecdd. I.
p.94: énicatai avii toù Eniyepicai.
Pro éréoaée male unus liber éré-
dae. Paulo post pro vréusive
Schw. et Gaisf. ex Florentino libro
et Passion. cod. receperunt vxé-
peve, quod idem praebent editt.
Dindorfii et Dietschii. Nos censo-
rem secuti in Ephemeridd. Ienenss.
1817. nr. 164. pag. 374 vulgatam
lectionem retinendam duximus.
Cacterum totum hunc locum nati-
vae simplicitatis plenum collaudat
Waardenburg. De nativa simplicit.
‘ Herodot. pag. 147.
,Ovtos uiv 0 nidavotEROs tOYV
A0ya0v] Monet Rennel. 1.1. pag. 404,
hoc itinere adhuc eos uti, qui Ae-
gyptum terrestri via ex Asia pe-
tant; quod tamen vix licuisse tot
copiis tantoque exercitui, cum
omnis Arabia vix ac ne vix quidem
tantam utrinm copiam, quanta ad
Cambysis cxercitum sustentandum
fuisset opus, afferre potuerit; ut
hactenus minus probabilis fiat He-
rodoti narratio. In quo tamen nimis
dubitanter cunctari et insistere vi-
detur vir sagacissimus. Alteram He-
rodoti narrationem ob spftium lon-
gum, unde aqua fucrit deducta, mì-
ram utique videri idem iudicat, nisi
forte propiores fuerint fontes putei-
que, e quibus aqua per fistulas in
receptacula sit ducta. Ac similo
quid, quod recentiori aetate acci-
dit, idem affert Rennel. 1.1. Atti-
git haec Wheeler Geography of
Herodot p. 316, qui quae Herodoto
minus credibilia videbantur, ca no-
strae aetatis hominibns probabilia
videri posse censet: quae vero alia
affert ad rem explicandam, haud-
quaquam sufficiunt. — Pro 7900v
scripsi £000v, vid. nott. ad II, 6.
Ad particulas éze/ ye dn (Quando-
quidem sane 8. profecto) cf. Hartung.
Lehre d. Partik. I. pag. 407.
ta ovvoua Kogvg] De hoc fluvio
nihil quidquam aliunde constat. Ad-
scripsit Wesselingius:,,Amnis Corys
Arabum geographo 97? ER NI,
torrens Core.‘ Apud Abulfedam uti-
que commemoratur in Arabiae de-
scriptione locus H'adi-El-Kura (i.e.
vallis vicorun) unius diei itinere di-
stans ab /idjr (qui est locus saxo-
sus), quae statio est Syrorum in
loca sacra migrantium, non admo-
dum remota ab ora Syriae: vid.
Reinaud: Geographie d’Abulfed.
T. II. P. L p. 118. Idem locus
W'adi-El-Kura inde quoque reperi-
tur in Lexico geographico, quod
edidit Juynboll (Lugdun. Bat. 1854.
fascic. VIII. p. 266) vallisque esse
dicitur inter Medinam et Dama-
scum vicis repleta, Quae num ad
Herodoti fluvium Coryn pertineant,
peritioribus decernendum relinquo.
Ritter. Vorhalle p. 88 de voce Koros
ac similibus per Asiam obviis, quas
ad Solem cinsque cultum spectare
omnes vult, disputans hunc quo-
que Arabiae fluvium attigit. /u-
brum mare de Arabico sinu h. |. in-
telligendun:; cf. nott. ad I, 1; de
usn verbi 2xdcdore: vid. nott. ad I, (i.
daypauevov tov WuoPotwv x. 1. 2.]
i. e.,,@b co inde luvio dicitur rex Ara-
bum consutis coriis et bovinis et aliis
(pellibus) cunalem ad deserta illa us-
que pertinentem parasse perque eum
aquas duxisse.‘ oduofofn, ubi vul-
go supplent doed, pellis 8. corium
bovinum, invenitur quoque IV, 65
et VII, 91, ubi cf. interprr. Plura
similia vid. in Lambert. Bos. El-
THALTIA. Ill. 9. 10. 19
xVEVLEVOY és tnv avudgov, ayapetv da di) tovtOv TÒ Vip, év
dè ty avvdeo pepadas debauevag oQveaoda:, iva dexopevai
tÒ VIwp caopwoi. dos d’ Fori dvasdena Musotav amò toù mo-
tapov és tavrnv tyv &vudpov. ayerv dé puv did Ogetov tedv
és roita qopia.
198 Ev dè tò IlnAovoio raleopévo otduari toù NetAov10
éorpatomedevero Vapunviros 0 ‘Auagios rate, vrouevov Kap-
fuosa. “Apagiv pag ov xatedafe {wovra KauBvons, édacas éx°
Alyvatov: dila BaciAevoas 6 Auacis téGcERa xal tescegd-
lipss. Graecc. pag. 115 seq. Ad for- rentino, aliis abest. Ac mihi quo-
mam vocis Ionicam (wpofosos), a
qua hic illic librarii discesserunt,
conf. Bredov. p. 156. — Pro dorpet-
pevov plures libri a ywapevo»,
quod cave recipias. Mox pro éri-
xvevuevov restitui ZÉ1xvevuevor,
quod praeter Parisinos libros exhi-
bet in margine (nam in textu ipso
haec verba plane desunt) Florenti-
nus, iubente quoque Schweigh. in
Lex. Herod. s. v. Cf. III, 108 et I,
171. Il, 34. IV, 10. 16. "192. Pro
vulg. u7xer scripsi pus, utI, 68,
monente Bredov. pag. 257. oysros
est canalis, per quem aqua ducitur;
inde ro 500 ogstsvopevov III, 60,
coll. II, 99.
3:tantsa) sunt aquarum recepla-
cula, cisternae, ut VI, 119, ubi cf.
nott. Plat. Crit. p.117. A. Hesychius
explicat vdatwv dogeîa. Nunc Re-
servoirs vulgo vocant. Quod scqui-
tur dexoperoi , insiticium habet
Mehler in Mnemosyn. V. p. 64, qui
idem mox pro @yeLv reponi vult
dyayeiv, atque hanc totam sen-
tentiam ayayetv — quoia pracponi
verbis 0d0s d’ fort — Kvudgov. Sed
verba hacc: &yev dé pv — guoia
ad antecedens Zéystai pertinent co-
que consulto ut videtur distinguun-
tur a proxime praecedentibus, quae
per parenthesin quasi ceteris inter-
lecta ab ipso scriptore directo ser-
mone proferuntur: 000g è’ Fori x.
t. À., certa illa quidem e Nostri sen-
tentia, qui reliqua, fama tantum
tradita indeque #600v mxidava ab
his discernere voluit.
did ogstOv toLOYV Èg tota y0-
ela] Vocula tgiòv a Mediceo, Flo-
que illa ex interpretamento sive ad-
ditamento orta videtur.
Cap. X.
"Ev dè to IIniovotw uadeopévo
orouati x. r. 2.) Male in Florentino,
Mediceo, aliis éotgateveto pro #0rga-
ronedeveto, quae eadem confusio
exstat V, 14. Nam ad (èv) Pelusium
ostium Nili castra et excubiae mili-
tum erant. Tuwvid.II,141.154, ct de
ostio Nili Pelusiaco Excurs. VI ad
II, 17. pag. 850. Ad vocem xaré-
dafe conf. notatt. ad II, 660. Pro
Papunvtos Florentinus et unus
Paris. Waupivitos et hic et infra
IlI, 14: quac scriptura aeque reii-
ciendavide ur atque scriptura Wap-
pittgos pro Papunrizos, de qua cf.
nott. ad II, 2. Mox pro vulg. $ovra
edidi Giona, ut I, 86, ubi vid. nott.
Ai Bacressas — anedave]
Quum post regnum XLIV annorum
Amasis mortuus esse h. l. dicatur,
qui anno 570 ante Chr. nat. (ut ad
II, 161. p. 799 statuimus) vel anno
571, ut statuit De Rouge (vid. ad
III, 1) ad regnum evectus est, se-
quitur eundem anno 520 ante Chr.
n. esse mortuum, quem cundem an-
num ponit Diodorus I, 68, qui quin-
quaginta quinque regni annos eidem
tribuit, minus recte id quidem; cf.
Schultz Specim. Appar. ad annali.
criticc. p. 27, Boeckh in: Schmidt.
Zeitschrift f. Geschichtswissensch.
II. pag. 710. Quadragesimum vero
quartum regni annum additum Ama-
sidis nomini invenit Rosellini in ste.
la quadam (Monument. storic. II,
p. 152. not.). Qui scquitur Psam-
9%
20 HERODOTI
xovto Ètsa axédave, év too oVdEv ol péya avaggiov neiyua
cvvnve(gONn. arodavav dì xal tapigevdels fran év tor ta-
pio t]or Ev td (od, tas avtos oîxodounoato. ‘Eri Fauunvi-
tov dè tod Auacios BacrAevovros Alyvatov pucua Alyvatiooi
uépuotov di gyéveto* Uodyoav peo Oijfar al Alypvrtiar, ovte
mpoTzgov oVdaua vodelgai ovtE Votesgov TÒ usgoi dued, ds Aé-
yovor avro. Onfator. où veg dl Vera: ta ava TS Alyvrtov
110 ragarav: aAd@ xal tore vodNoav al Ofjfar wexadk.
OI dè
Iléouar Enel rs dieteRacavies tqv avvdgov Ttovro néÉ4das tv
menitus, Amasidis filius, cius nullam
mentionem fecit Diodorus |. l., sed
in Munethonis Excerptis apud Iul.
Africanum (vid. Syncell. p. 45) vo-
catur Waupueyfoitns, ultimus dyna-
stiae vicesimae sextae rex, qui sex
tantum menses imperium tenuit,
quos eosdem ei etiam Herodotus tri-
buit III, 14. In monumentis Acgv-
ptiorum huius regis nomen se inve-
nisse negat Rosellini l. 1. p. 153, sed
in statuae, quae in museo Vaticano
asservatur, inscriptione hierogly-
phica, hoc nomen se reperisse putat,
quod et ipsum Psametik fuerit. Add.
Bunsen: Egypts Place in Universal
History I. p.609,631, nbi notac hie-
roglyphicae regis nomen declaran-
tes exhibentur.
&v toîoei ovdév ol piya dvagoi-
ov nonyua cvvnverr®n] Scripsi e
Sancrofti libro cvvpve’z 87 pro vulg.
cuvevetz®n probante Bredov. p. 300.
ovdiv dvdegiov reryua hic valet:
nil mali, nil incommodi , nulla, calami-
tas. Inde graviori sensu evoca
sunt etiam res indignac, haud feren-
dae, ut I, 114. V, 89.90, IX, 37.
110. Apud Homerum inv eniuntur
avaogio: cvdgeg Odyss. X, 459.
XI, 401. Il XXIV, 365, qui moli
pot explicantur ab Apollonio in
Lexic. Homeric. p. 123 ed. Toll. —
Inseqq. ofxodounoato valet: construi
iusserat 8. consiruenda (sepulcra) cu-
raverat.
trapn Év toi tapzjor x. t. 2.) Tu
vid. II, 169.
Sotn0ay SIT) @nfar x r. 2.] Conf.
Suidas s. v. PovAngetai et VodN0ar.
Tu vide quae diximus ad I, 193. II,
13. 14. Mox e Florentino edidimus
ovdaua, ut I, 56.58. III, 53. 65.
88. 101. VII, '50. Apud Suidam l,
1. invenitur ovini). Schweigh. in
textu item reliquit ovdauda, sed in
Lex. Herod. s. v. alteram commen-
dat scripturam.
Bodnaay al Oa penadi] wa-
xxdi offeruntMediceus, FFlorentinus,
alii; Sancrofti liber, bini Pariss. at-
que Eustath. ad Dionys. Perieg. 248,
qui hune locum affert: we xa)t. In
Aldina aliisque libris aliquot exstat
pexeGi. Equide.n Bredov. p. 136
secutus cum recentt. edd. dedi ws-
uxaÎ., si quidem forma haec, apud
Aeschylum, Aristophanem, alios,
obvia, utique magis antiqua videtur,
ut monuerunt interpretes ad Mocrid.
p. 419 ed. Piers. Conf. etiam Blom-
field. ad Aeschyl. Agamemn. 1512.
p. 138. Intelliguntur autem imdres
tenues, qui Aelian. N. A. VI, 4l di-
cuntur davide Aentar. Tu vid. la-
cobs ad h. l. pag. 228 et Creuzer:
Ein altathen. Gefiss. pag. 55. Add.
Aristoph. Pac. 121 ibiq. Schol, Wes-
sel. practerea citat Plutarch. II. p.
596 C. Heraclid. Allegor. pag. 4166
et Aristidis locum in Aegyptt. pag.
339 s. T. III. p. 567 [II. pag. 449
Dindorf.]: fri tolvuy nal ra 1.410)
ts Alyuntov lapreog mollenis ve-
tou parddi uiv yao nol Gv 104-
detutg 0g Èv gooroLe, cda teye mQÒg
dalarmns sal nare cvvnderav 1r0)-
Zoò (sc. vero Vera). Ad ipsum loci
argumentum facit quoque Diodorus
1, 10 Aegyptum ut plurimum plu-
vire expertem esse scribens: ubi
conf. Wesselingii not. Neque nunc
aliter hoc se habere, res est satis
nota: adeo ut, quando accidat, ut
THALIA. III 10. 11. 21
Alyvaticav ag cvufailfovreg, évdavta ol érixovpor ol roù Al-
puatiov, éovtes avdoes "EXAnvés rs xal K&pes, peupopevoi to
Davn, ou Grpatòy Nyays n° Alyvaroy aAi08900v, pnyavadv-
tar xoiyua É aUtOv toLovde. poav to Davy matdeg év Aipvato
xatodedeppevoi, toÙs ayayovtes È tò otoatoredov xal és Oypuv
TOÙ xatpos, xQNTIjoa Ev péoa Estnoav auporeéoav tv orpato-
rédaov* pera di apiveovies rara Eva Exaotov tdv raldav Eopa-
imbres decidant, id pro portento ha-
beatur ab incolis, ut narrat Rosel-
lini 1. 1. II. p. 160 seq. not., videri
in superiore Acgypto antiquitus ra-
rius decidisse imbres, quam nostris
temporibus adiiciens: ipse cum su-
pra Thebas inter urbes Edfu et Eli-
thyiam in Nilo navigaret, die vice-
simo septimo Februarii ann. 1829
pluvias copiosissimas pluries exper-
tis est. Tu add. Allgemein. Zei-
tung 1836. 3. April. Ausserordenti.
Beilage. Accuratius in hanc rem
nuper inquisivit Russegger Reisen
ete. I, 1. p. 204 seq. 2241 seqq. II, 1.
pag. 524. 530 seqg. causasque plu-
viarum rarius utique in his terris
decidentium ex ipsa barum terrarum
natura aérisque temperie ac praeci-
pue ventis a septentrione magna vi
flantibus repetendas docuit, quibus
imbres tropici in interioribus Afri-
cae tractibus effusi prohibentur, quo
minus septentrionem versus magis
procedant, cum intra certos termi-
nos, ad gradum duodevicesimum bo-
realis latitudinis usque porrectos,
retineantur.
Cap. XI.
oi émiuoveoi oi tov Alyvntiov x.
t.À.] mercenarios milites regis Acgy-
ptiorum intelligit.Vid.nott.ad III,4.
Ot atgator — d1208 0007) dAA0-
de005 (i. e. alia lingua utens, inde
alienigena , peregrinus) vox Homeri-
ca; conf. Odyss. I, 183 (ubi Apollo-
nius p. 88 explicat BuoPagovs). III,
302. XIV, 43. XV, 452. In quo an-
tiqui coloris quid inesse nemo non
videt. Apte Italns Interpres admo-
nuit Baruch. IV, 15 (ubi commemo-
ratur î8rog dvardig nol 110yÀ00-
607).
ayivéovteg nata Éva fxagtov toy
raldov] nate a binis Parisinis ab-
est. Male. Vid. Matth. Gr. Gr. 8.
427. not. 2. pag. 789. et conf. Hero-
dot. I, 9. 196. Il, 93. VIII, 113
ibique nott. Valet enim: adducentes
singulos deinceps pueros, unum post
alterum. Quae sequuntur verba É0pa-
tov és tOv xentijea vulgo reddunt:
super cratere mactarunt: quod sic in-
telligendim, ut pueros, unum post
alterum, tamquam victimas sic cae-
derent, ut sanguis in craterem sup-
positum deflueret: quae haud infre-
quens est dicendi ratio, quam ex h.
I. notavit Kuehner Gramm. Graec.
II. $. 622, b. Tu vid. Herodot. IV,
62. V,6. VII, 113 ibique allata. Add.
Xenophont. Anabas. II, 2, 9. Platon.
De republ. III. p. 391 B. Polyaen.
III, 9, 40. Plutarch. Aristid. 21.
Apitz. ad Sophocl. Trachin. p. 128
Adversarr. et ad Euripid. Phoeniss.
1024. pag. 184. Ad verba: did ray-
twy dè duebel®ovres tov naldav
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v. def-
é0%. (I. p. 166) suppleri vult cpa-
tovtes xa?’ Eva Éxacror, ut adeo
loci sententia haec sit: ,,cumn per
omnes pucros (mactando s. unum post
alterum mactantes) (ransiissent opus-
que absolvissent.‘* Vid. Herodot. I,
196 ibique nott. — Ad verba: dura-
ovteg dì rod afuatog, quibus Noster
declarare vult, singulos quosque ac-
cedentes aliquot sanguinis guttas
gustasse, cf. Monk. ad Euripid. Al-
cest. 316. — Ad argumentum citat
Wesselingiussimilem fere barbariem
Apollodori Cassandrensis tyranni in
Diodor. Sic. II. p. 563 seq. (XXII,
10). Atque etiam alias apud gentes
similia fere memorantur de sanguine
humano, qui, vino mixtus inque pa-
teris circumlatus, ab iis, qui foe-
dera iungebaut, gustabatur. De
12
22
HERODOTI
tov és tòv xontijoa. dia mavrcov dè diebedtovies tov maidcov
olvov te xal VIP Éceqpopsov és avrov: Eurmiovtes dì toù at-
uatos mavtzs ol ErixovooL, ovtA dn dvvifadov. payns dè ye-
vopévns xagreois xal megovtdov È auportgav tòv otpatonE-
dov rider r04i6v érparovio of Alyuntior. Odvua dì péya
sldov avdONEVOS raga Tv Enripooiov. TSv ydp dotEécov megi-
xeguuévav qaols Exatéodv Tebv Év ti] uaymn tavrn mecovtv
(xopls utv pag tav ITsgogcov ènéero ta dotta, dg éycooiodn
xat' agyas, Eteoadì dì tdv Alyuvntiav) al uèv tdv ITeooicov
nepalat Elo. aodevézs OUT, Mate, EL FEdELS YNP0 povvn fa-
Scythis ipse Noster IV, 70 eique con-
sentiens Lucianus in Toxari cap. 37,
ubi vid. Iacob. De Romanis conf.
Plutarch. in Publicol. cap. 4 init.
pag. 98, coll. Sallust. Catil. 22. De
Armeniis atque Iberis Tacitus testa-
tur Annall. X1I, 47, ubi vid. Lipsii
nott. @Quin etiam apud Ungaros,
Camanos, Hibernos idem valuisse
monet I. Grimm (Deutsche Rechts-
alterth. pag.193 seq.), hoc diserte ad-
iiciens, nùlla immanis moris vestigia
apud Germanos rcperiri. Hebridi-
anis solis morem fuisse legimus, ut
manus humuno sanguine tinctas iun-
gentesinrarint communi voce; plane
ut Scythae gladios, sagittas et lan-
ceas sanguini immergere dicuntur
apud Herodot. l. 1. Alia quaedam
huc spectantia attigit Lasanlx: Stu-
dien des class. Alterthums pag. 2760.
Ipse Noster similem quendam ritum
in foederibus iungendis profert I,
74 fin., ubi cf. nott.; hoc vero loco ne-
mo non videt, sacramrem fieri, quam
qui peragerent, co firmiori iura-
mento obstrictos teneri voluerunt ad
fortiter pugnandum: indeque etiam
non mercenarios tantum milites,
verum omnes etiam Aegyptios huius
sacri participes fuisse vultGhillany:
die Menschenopfer der Hebraeer p.
622; sed hoc ab Herodoto alienum
videtur, solos mercenarios (i. e. pe-
regrinos, Graecos atque Cares) di-
sertis verbis commemorante, cum
Aegyptii ah humanis sacrificiis plane
abhorruerint; vid. II, 45 ibiq. not.
mecovtov EÈ auportoov n. 1. 2.]
Vocula #É a binis libris abest, plane
ut I, 76, ubi tamen, mea quidem
sententia, aegre caremus praeposi-
tione, quae quo minus inscratur,
obstant libri scripti ad unum ones.
— De hac Cambysis pugna narrat
quoque Polyaenus VII, 4) itemque
Ctesias Persicc. $. Y, quinque Aegy-
ptiorum myriades, duas Persarum
inea occubuisse scribens: quamquam
in ceteris ab Herodoto plane differt.
Etenim Cambysem tradit expeditio-
nem in Acgyptum fccisse contra
Amyrtaeum eius terrae regem eam-
que subegisse operà Combaphis, qui
cum apud Acgyptiorum regem mul-
tum valeret eunuchus, huius ipsius
res prodiderit ea conditione, ut ipse
Aegypti praefectus fieret. Amyrtac-
um, vivum a Persis captum, nil
mali passum esse addit Ctesias, nisi .
quod cum sex mille Acgyptiis dele-
ctis Susa translatus fuerit. De Amyr-
taco cf. nott. ad cap. 15.
Car. XII.
al pèv tòv ITsooéov nepadai Flou
x. t. À.) Plurima ex his leguntur
in Excerptt. Cod. Palatini, quae
contuli in Creuzeri Commentt. Hc-
rodott. pag. 429. Paulo ante scripsi
eÎdov pro vulg. îdov, cf..II , 44 ibi-
que nott., ad vocem #xaté00v conf.
quae ad III, $ monita sunt. In
seqq. diatetoavtets, quae est fu-
turi forma, in mentem revocat 0cv»v-
tetoatverv verbum, quo Noster usus
est II, 11, ubi vid. nott. Pro &é-
Aeg Sancrofti liber déX01s. Caete-
rum haec verba Synesium spectare
in Encom. Calv. p. 77, monet Wes-
selingius.
THALIA. III 12. 23
Ageuv, diatetpavesis, al dè tod Alyvrticmv ovra di ti (oqveaì,
popis av Uda maicas Biapateras.
altuov dÌ tovtov rode éde-
pov xaì éué y° sUretécos Eneidov, Ott Aiypvrtioi uèv, avrixa
199ax0 zetdlcov aptauevo, Evpsdviai tas xepad&g, xal x0ds tÒv
nÀLov magvverai tò dotéov. TUTO dè roùro xal toù un pada-
ugovoda. altiov éori: Alypunticov yao &v ris gdagiotovs idorro
palaxgovs mavrav avdowmov. tovtoLoi pv dn) toùro tori al-
tuov loqupas popéerv tes xepadas. toto dè ITéoonor, ct R0ds-
véas qoggovor tas xepalds, alriov tods'
ovro dn ti loqveal, uoyis av —
diapagerag] i i, e. ,,Aegyptiorum vero
crania ita sunt valida, ut lapide per-
cutiens acgre diffringas.‘‘ Particulam
©6, quam ante poy:g exhibuerant
vett. editiones, a Guil. Dindorf. mu-
tatamin€s, equidem cum Schweigh.
et Gaisf. et Dietsch. prorsus abieci,
quoniam a libris omnibus scriptis
abest et Noster utique ita sine con-
iunctione loqui solet; conf. III, 108.
IV, 52, quae attulit Schweigh. Add.
IV. 52. et conf. Jacobs. ad Aelian.
Nat. Animal. III, 16: in hoc enim
dicendi genere Aelianus Herodotum
imitari videtur. Conf. etiam Hartung
Lehre d. griech. Partik. I. p. 280.
Assentitur Matth. in Gr. Gr. p. 1286,
qui idem pag. 912 consulendus oh
voces dr) te; add. III, 120. 108. 23.
145. IV, 28. II, 135. VII, 6. — Mox
Mediceus, Florentinus, alii dlagen-
Èe16, quod cum Gronovio recepit
Wesselingius; equidem cum Dietsch.
et Dindorfio (quem vid. in Thesaur.
Ling. Graec. II. p. 1294 coll. Bredov.
p.-336) e codice Vindobon. dedi dia-
ecéstas, si quidem verbum diagetrto
(i. e. pertundo, perfringo, cf. Hesiod.
Scut. 364) melius loci sententiac
convenire videtur, quam diagg7-
yvvpi. Schweighacnser. et Gaisford.
dederant dinponéeres, quod dudum,
ut monuit Cr., voluerat Werfer. in
Actt. phill. Monacc. I. pag. 249, ap-
probante Dissen. in Disquiss. philoll.
I. pag. 10, quodque Sancrofti liber
cum tribus aliis suppeditat. Futu-
rum diapgnésts, addita vocula &»,
ut ab Herodoto omnino alienum est,
ita huic loco minime conveniens, în
quo optativum sibi tlagitat rutio. —
oxiNTRORPEovoL Éi
Quod ad loci argumentum attinet,
spectat haec tota res de craniorum
diversitate ad quaestionem de primi-
tiva gentis Aegyptiacae origine, de
qua vid. quae allata sunt ad II, 2.
Atque observat Prichard(Researches
etc. I. p. 283 coll. II. p. 234 ed.
tert.), Negrorum crania maiorem uti-
que densitatem ac duritiam prae
aliis aliarum gentium craniis osten-
dere idemque observari in mumia
Londini asservata. Conf. etiam Wil-
kinson. Manners etc. III. p. 360.
Arabicae stirpis primos Aegypti in-
colas fuisse, rubrum mare trans-
gressos, inde contendit Frank in Re-
vue Contempor. T. XXIII. p. 6 (1855
Decemb.).
altiov logveas pogHetv TAC ne-
pais] De infinitivo, qui sequitur
vocem altro, cf. II, 20 ibique nott.
De Acgypt:i is caput tondentibus vid,
II, 30.
GuiNTEOPÉOvOL te dex] i. e. ab
initio (ab eo tempore, quo nati sunt)
pueros suh umbra educant, parietibus
inclusos ; quodipsum eo refero, quod
ipso Herodoto auctore I, 136 filii
recens nati apud Persas quinque per
annos mulieribus solis committun-
tur nec ullum in patrum conspectum
per lioc tempus veniunt. De quo
more plura Brisson. De reg. Pers.
princip. II, 82 seq., qui idem de
principum filiis, qui eunuchis ple-
rumque tradebanturinstituendi, con-
sulendus II, 166. ,,Quibus adde
nunc Olympiodorum in Platonis Al-
cib. prior. p. 153 et quem ad eum
locum laudavi I. de Hammer in An-
nall. Literr. Vindobonn. Vol. VIII.
p. 381 et Vol. IX p. 63.“ Cr. — Pro
24
HERODOTI
cexîis, tlAovs TIRRAG qpopéovtes. tavta pev vvv torabra éovta
sldov* sldov dì xal «440 duota tovroroi v Tarxernui, tav ua
"Agepévet th Aapelinv diuptagévicov vrò Ivago toù Aifvos.
OI dì Alyvrtior Éx tig pdgns, ds Erparovio, Epevpov
ovderì xoouo. xaterAndévrav dì é Méugiv Ereune ava r0-
cuintoogriv, cuius loco cxLatEa-
geîv Plato dixit Polit. VIII, 9 (de
quo vid. Ast. ad Phaedr. p. 262 et
Heindorf.ad Phaedr. p. 228), poste-
riore aetate cxcoroagpetv dicebatur.
Conf. de hac scriptura Creuzer. ad
Olympiod. Commentt. in Plat. Alcib.
I. p. 42. not. 28. Ad vocis signiti-
cationem conf. Herodot. VI, 12 ibi-
que nott.
milovg tLdgRg gpoptovteg] tiegue
intactum reliquì, ut I, 132, auctore
Dindorfio (pag. XVIII) et Bredovio
126 mutandum in te7ees, quod
recepit Dietsch. 00 quaevis di-
cuntur capilis tegumenta. Unde fit,
ut ipsa /iara, quae ad Persas proxi-
me spectat iisque usitatum fuit ca-
pitis tegumentum, pileo (quippe la-
tioris significationis vocabulo) sub-
inde denotetur; nec mirum, apud
Synesium loco supra laudato simpli-
citer inveniri 77/40vg sine TOUS.
Fuit autem tiara perquam similis iis
pileis, quos adhuc per orientem ge-
stare solent (7urbdan vocant), erecta
illa quidem plerumque et eo, quod
ab inferiore et superiore parte neque
lata erat, a cidari in apicem excunte
diversa atque pro ordinum gradibus
distincta. Qua tiara eaque varii ge-
neris ornati adhuc conspiciuntur Per-
sae in ruderibus Persepolitanis. Tu
vid. Mongez Mem. de l’Instit. IV. p.
15 seqq. Ex Herodoto imprimis huc
facit VII, 61; alia veterum testimo-
nia attulit Brisson. I. 1. II, 184. Ad
Herodotum respexit auctore Val-
cken. Plato De Legg. XII. p. 492 D.
— Cr. citat:,,Platon. Scholiast. pag.
185 Ruhbnk. Astii Comment. p. 519,
Valckenarii Scholas in Act. Apostoll.
III, 7. Tom. I. p. 045 et Iacobs ad
Antholog. Gr. Vol. IX. p. 428.4 —
De alia vocis huius significatione di-
cemus ad IV, 23. — Paulo post de-
di «dov ut supra III, 12. De Pa-
premi conf. II, 63 ibiq. nott.
tOv Gua ‘Agorniévei td Aagelov
x. t.Z.] Hanc in rem conferantur
Herodot. VII, 7. Ctes. Excerptt.
Perss. 32 (nbi conf. nott. pag. 170
sqq.), Thucydid. I, 104. 109. Znarus,
e Libyae s. Africae regionibus Ae-
gypto adiacentibus in hanc ipsam
terram irruens, in Deltae paludibus
stagnisque contra Persarum copias
se tenuit, quorum dux Achaemenes,
ab Artaxerxe rege ac fratre, primo
regni anno 462 a. Chr. n. cum ma-
gnis copiis et terrestribus et nava-
libus missus, Inarum quidem vicit,
sed ipse obiit; ita ut Inarus, ab Athe-
niensibus post adiutus, Persis resi-
stere posset usque ad annum 4156 a.
Chr. n., vel potius 455, Olyvmp. 81,2,
si Clintonem sequamur (Fast. Hel-
len. ed. Krueger. p. 48), ubi a Mega-
byzo superatur. Ex hoc autem lo-
co Dahlmannus (Herodot. p. 68—70)
tempus colligi posse existimat, quo
Herodotus Aegyptum viserit, nimi-
rum post ann. 450 a. Chr. n., intra
454 —441 a. Chr. n. 8. vitae annum
tricesimum et quadragesimum. Conf.
nott. ad II, 1. Pro’/veg@ cave re-
cipias, quod e duobuslibris enotatur,
"Ivetgov. Conf. ad Ctes. fragmm. |.
I. et Bredov. p. 1659. Zidys dicitur, i.
e. Libyum rex 8. regulus.
Cap. XIII.
uatsinBivrov dì és Meugiv) i.
e. cum intra Memphin coacti, compul-
si essent. SRI modo I, 80 fin. III,
146. coll. 24 ibiq. nott. VI, 133
ibiq. Wossel. V, 119. VIII, 27. Quod
proxime antecedit ovderì «dopo (in-
condità fugà 8. effusà), explicui ad
VIII, 60. 8.3. — «va roteuor, ad-
verso ‘Rumine, ut monnit Valcken. ci-
tans I, 194. II, 90. IV, 18, ubi ad-
ditur articulus” t0v, quem omissum
videmus et h. 1. etIV, 14. Paulo post
scripsi cum recentt. 'edd, Muvtiin-
THALIA. III 13. 25
tauov KauBvons véa MvriAnvainv, xiovxa Gpovoav avdoa
Iléoonv, és ouoAny(nv xpoxadsopsvos Alypvatiovs. ol dì, érnei
re tv véa sidov é0s48odoav és tjv Méuqiv, ixgudévres adées
éx toù teigeos, tnv te véa diépBerpav xal tovs avdpas xps-
ovoyndov diacmadavies Epopsov È TO telyos® xal Alyvxzia
uèv pera touro modiogxevpevor y@ovio ragEoT“IAv.
vainy pro Mirvi. Vid. nott. ad
I, 27; ducentis viris Mytilenaeam
navem repletain fuisse consequens
est: ducentos enim viros friremibus
plerumque impositos fuisse satis con-
stat: vid. BoeckhStaatshaushalt. d.
Athen. I. p.340.360 seq. 371 et prae-
cipue p.384 seq. ed. secund., Urkund.
v. Seewesen. p. 118 seq.; qui idem
vir doctus recte monuit (Staatshaus-
halt. I. p. 358. Urkund. p. 73 seq.),
véas quas vocat Herodotus, eas de
triremibus intelligendas esse. Deinde
alterum id hoc ex Herodoti loco col-
ligere licebit, Mytilenaeos s. Lesbio8,
qui una cum ceteris Ionibus in Cyri
potestatem pervenerant (vid. Hero-
dot. I. 169 ibique nott.), ad hanc
expeditionem naves Persarnm regi
exhibunisse, qui non terrestri solum
itinere, sed maritimo etiam, navi-
bus, quas a Phoenicibus, Cypriis,
Ionibus sibi comparaverat, ad Ae-
gvpti litora missis, Aegvptum peti-
isse videtur. Hinc infra II, 19
(coll. III, 29) dicitur 0 vavrinos
otRATOS. — eidov, a Gaisfordio mu-
tatum in ‘dovr, retinni, ut cap. 12
et II, 41. — ‘InguBbivies (effusi),
plane ut Immodeyéxyvpevorin Odyss.
VIII, 515 coll. Apollon. Rhod. I,
880 aliisque locis in Thesaur. L.
Graec. III. p. (45 ed. Dindor*. indi-
catis. Quod sequitur additum cum
vi quadam &Zéeg (densi , conferti, si-
mul una effusi), et ipsum conferri
potest cum Homerico «044éeg in Il.
V, 198, ubi conf. Scholia et Doeder-
lein in Glossar. Homeric. nr. 451.
T. II. p. 32. Herodoti crebrius hac
voce utentis locos iam indicavimus
ad I, 133.
nel TOÙS cvioas xesoveyndov dia-
cracavtes] i. e. homines in frusta
discerptos 8. dilaniatos sursum tollunt
intra moenia. xg80v9yndov apud Eu-
nap. in Aedes. p. 26 ed. Boiss. in-
Oi dè
venitur, ubi vid. not. Boissonadii
pag. 223, qui, cum adiectiva in doy
exeuntia modum et ralionem signifi-
‘cent, xgs0vgyndor, quod a xerove-
y0s descendit, proprie sic vertendum
esse monet: ,,ad modum carnium
edulium, quae per frusta dissecan-
tur.‘* De his adverbiis, quae in doy
finiuntur, plura Fischer ad Weller.
I. pag. 207. 298. Verbum AATANQE-
ovoygîv Noster adhibuit VII, 181, ubi
conf. nott. xgs0vgyeiv eodem sensu
dixit Lucian. de dea Syr. 55. Alia
vid. in Thes. Ling. Graec. IV. p.
1945 ed. Dindorf. De ipso hoc poe-
nae genere, quo vel corpus in partes
discinditur vel extremae partes ac
membra, ut nares, aures, alia, ab-
scinduntur et loco edito publice ex-
ponuntur, frequentiore illo quidem
per orientem, conf. quae attulit Len-
gerke ad Daniel. II, 6. pag. 55. In
articulo rows immerito haerere vi-
detur Wesselingius, scribendum esse
statuens: xal diaxoolovg avdoas
x. t. À., quumin TOTZlateat HHZ.
At significantur quotquot in navi fu-
erant, ad unum fere omnes, ut recte
monuit Schweigh. Et requiritur, pu-
to, articulus vel ob verba praegressa
et quodammodo opposita tuvte via
diepderoav. — teizos hic de castello
s. arce Memphidis intelligendum esse
satis apparet ex III, 14. Larcherus
citat III, 91, IV, 124.
{oovro ‘nuorotnoav] i 1, e. tandem in
deditionem venerunt. 00vw valet:
tempore aliquo praeterlapso, tandem,
denique. Conf, I, 68 ibiq. nott. I,
80. 175 ibique nott. V, 77. VII, 6.
VIII, 53. 107. ,,Adde Fischer. ad
Weller. III. p.222 et Riickert ad Pla-
tonis Conviv. p. 215.‘ Cr. rapéotn-
Gav ex h. 1. citat Thomas Magister
pag. 692 s. v. Tu conf. III, 45. 155
et quae Wesselingius attulit: V, 65
VI, 99. 110. Imitatur Pausanias
26 HERODOTI
mpocegées AiBves, delcavtes ta megl ryu Alyvatov yeyovora,
maggdodav dpéas avtobs duagntt*
xaù pogov te ératavto xal
ddopa Ersurov. ds dè Kvonvator xal Baguator, delcavtes 0-
poccdos xai ol Aifves, Étsga roravta érotpnoav. KauBvons dè
te uèv raga Avv tidovra ddpa prioppovas tdttato, te
dì rapa Kvenvatav arinoueva ueupdels, 06 tuo. doxéei, ott
pv odiya* éreuvav yao d) mevinuocias uviasagypugiov ol Kv-
VIII, 27. $. 1, ubi Herodoti non ob-
litus est Siebelis,
xal pooov te értetavto] i. e.
tributum sibi imponi passi sunt, tribu-
tum pendere spoponderunt. Quibus
addit Noster, imperfecto tempore
usus: xi dopa freurmor, a quo inde
tempore dona (tributi loco) ferre coe-
perunt; ut vix opus esse VISAE
monere de discrimine aoristi (éra-
gavto) et imperfecti (freunov). Ad
locutionem @090v #raÉerto, quae
frequens etiam in titulis reperitur
(vid. foce n Macedd.
Vimar. 1847. p. 12), cf. III, 89. IV,
169, et de medi verbi in hisce vi ac
potestate Kuster. de verbb. Graec.
med. cap. 8. 0g. m. 123. Similia
verba media, in quibus similia obti-
net vis ac potestas , recensuit mul-
ta, nec verbo teéaode: (nam aori-
stus in his potissimum spectandus)
cum compositis omisso, E. Fr. Pop-
po in scriptione de Graec. verb. med.
inserta libro, qui inscribitur: Neues
Archiv f. Philol. u. Paedag. v. See-
bode 1829. nr. 57. pag. 227. not. 9.
In his enim verbis medium vim activi
cum accusativo pronominis reflexivi
coniuncti et verbi intransitivi habet.
Infra VI, 42 Noster: gpogovs tate
encotorar n. t.A., de quo conf. Meier.
De Andocid. V, 3. pag. 13. — Li-
byes hosce, qui Aegypto proximi tum
Cambysi se dederint, Herodotum ip-
sum visisse existimat Dahlmann(He-
rodot. p. 71 seq.); eosdemque esse
suspicatur, quibus Inarus ille olim
imperitarat, et postea, ipsius Hero-
doti aetate, Thannyras, Jnari filius,
de quo vid. III, 15. — ®©g in seqq,,
quod satis notum, valet: eodem modo,
similiter etiam. Cf. III, 152. VIII,
126. et Fischer. ad Weller. I. pag.
259 seq., ne plura. De Cyrenaeis conf.
III, 91 et quae plura libro quarto
enarrantur, cap. 150 seqq. De Zar-
caeis conf. III, 91 et IV, 201 seqq.
Libyum et Cyrengeorum, qui una
cum Aegyptiis in bellum profecti
erant, mox vero donis missis Cam-
bysi se quidvis impositum praesti-
turos esse promiserant, meiminerat
quoque Diodorus libro X , 34 in Ur-
sini Excerptt. de Legatt. Pi 314.
delcavtes duolog 3 xal oi Aipveg]
Libri plerique ou. @ xaf. Sancrofti
liber ac Vindob. ouotwog 0 g xal.
Schaeferus ediderat 0pol@g xai.
Atque sic scribendum esse iudicat
Struve in Spec. I. Quaest. de He-
rod. dial. p. 24—26. (8. Opusce.
II. p. 287 seqq.) vel e binis illis li-
bris recipiendum ©g loco pronomi-
nis relativi, quod, ubicumque apud
Herodotum post vocabula simile quid
ant idem significantia reperiatur ad-
iuncta particula xa, aspiratione cu-
reat, ut sane a hoc loco stare ne-
queat. Mihi quidem istud wg, quod
bini libri afferunt, ex antecedenti
vocula ortum videtur; itaque vocu-
lam prorsus eieci, adstipulante Diu-
dorfio. Uncis inclusam exhibet
Dietsch voculam @, quam equidem
cum ceteris edd. sustuli. — Ante
roravta cum recentt. editoribus in-
serui #Te0a, plane ut I, 120, ubi vid.
nott. III, 79 coll. Werfer. in Actt.
phill.Monace. I, 1. pag. 113 seq. —
In segg. ad structuram verbi usp-
pets cf. nott. ad IMI, 1.
mevtmuocias uvéas deyveiov) At-
ticae si intelligantur minae, quarum
sexaginta conficiunt talentum, sum-
ma argenti erit octo talentorum et
viginti minarum. Haec si ad no-
stros numos revocaris, existet sum-
ma 12064 imperiall. sive 21715 flo-
renn, 14crucigg.Cf.Wurm De pondd.
THALIA. III 13. 14.
27
onvalor® ravras dpagcouevos avrogetgin diéormerpe ti) stoatit.
‘Hugon dè Sexartn, an’ ns raoélafe tò retgos tò gv Meugi14
Kaufivons, xaticas és to reodotetov érl Avun tov Baordéa tav
Alypuntiov Pauunvitov, BacrAevoavra umvas FE, toùtov xa-
tioas duv KAAo0i Alpuntioro, Siemeipato aUtod TS puris,
moécv torade. otEldas avtod tv dvyaréoa é0djti dovAtn tE-
éneure éx° vd00 Eyovoav Vdertov® cvvinsure dì nal dAias
zaodeévovs amolétas avdodv tav nodtov duoios toraluévas
20017) rod faciAgos. cds dè for te xal xAavduo rapnicav al rag-
Bévor xat&a rovs matéoas, ul utv KAX0L matéoes avefocv te xal
etc. ratt. pag. 56 seq. et Tab. XIII.
XIV.— avrogsoin (sua ipsius manu)
invenitur quoqune I, 140. III, 66. 74.
Alia dabit Brelov. pag. 77.
TAvTAS Boacsopevos) i i. e. has pre-
hensas sua ipsius mann distribuit ex-
ercitui. Plura de hoc verbo vid. in
Thes. Ling. Gr. III. p. 1671 ed. Din-
dorf. ,,Rarior constructio. Vid.
Schleusneri nov. thes. vet. test. II.
pag. 200 s. v. docccecda,. — nara-
deatteoBa: etiam genitivum adiun-
ctum habet apud Proclum in Alcib.
I. cap. 54. Cr.
Cap. XIV.
xaticas Ès tò moQ0xoTELOv] Conf.
IT, 14 ibiq. nott. Add. V, 12. 25. 26.
III, 61. 64. — él van invenitur
supra II, 121. $. 4. Jacobs ad Ae-
lian. N. A. I, 81. pag. 20 et quae
similia affert G. V.Mueller in script.
III. De variis rebus grammatt.
(Torgav. 1825) p. 6.
disnzioRtO avtoÙd ts wvrrs]
Koen. ad Gregor. Corinth. de dial.
Ion. $. 15. pag. 397 mavult dcerei-
efeto, Sanerofti liber offert des-
negÉéato, utramque reiiciendum, ut
recte monet Bredov. p. 381. Sen-
tentiamloci sicredde:«riminn cius ten-
tabat a. tentare studuit. Nam in im-
perfecto inest conatus ac studii si-
gnificatio. De qua conf. I, 68 ibiq.
nott., ne plura. wpvxny Schweigh.
recte interpretatur aninun, citans
VI, 128, ubi eodem sensu Nostrum
dixiane putat: dieneLgditO avi —
ts 00yns. Conf. etiam VII, 153. In-
fra III, 119 legitur dremeiodto yvo-
uns. Mox in verbis ore/las avrad
tv Wvyartoa éo&iu dovZ(y éeé-
meune n. T.À. (i. e. filiam cius servili
veste indulam 8. instructam etc.) ver-
bum ot#448:v pari modo videmus ad-
hibitum VII, 652. 93. PIntarch. Ae-
mil. Paul. 33, ubi conf. Held pag. 277.
Pro dovinîy e Sancrofti cod. cum
recentt. odd. scripsi dovà(7, cf. Bre-
dov.p.180. éx° vdmg (i. e. aquatwn,
ad aquiun hauriendam) Noster eodem
modo dixit V, 12. VI, 137. VII, 193
coll. VII, 32. I, 37. IX, ol et în) &n-
env l'iva IV, 114. 116. Attigit quo-
que Kuehner Gr. Gir. $. (513 et Fischer.
ad Weller. Gr. Gr. III, b. pag. 243.
Ad ca verba, quae proxime antece-
dunt, Cr. conf. the Classical Journ.
Vol. II. p. 582 seq. — «roZ#Èas et
quae sequuntur, citat Thomas Ma-
gist. p. 94. Herodoti sententia est:
simul una (cum regis filia) alius etiam
misit virgines e principum virorum filia-
hus selectas et eadem modo quo regis
filia vestita».
ds dì Bon te xa) xievdpo mae
icav «î nagdivor nata toÙs rATE-
ocs] i. e. quae cum clamantes el eiu-
lantes praeterirent eum locum, quo pa-
tres (ex adverso ipsis) erant collocati
s. considebant. Wesselingius e binis
libris exhibuerat magnecar, Reiz. et
Schaef. naonicav, quod Matthiae h.
l. citans in Gramm. Gr. p. 11054 re-
tinuit, in textu ipso exhibens rag7-
cav, a verbo rapiévar, practereundi
significatione; Schweighaeuser. et
Gaisford. dederunt, quod in F‘oren-
tino libro aliisque legitur: ra0760»,
a verbo xags'vat ca significatione,
de qua conf. nott. ad 1, 21. Equi-
28 HERODOTI
avendarov, Opguvtes ta téxva xsxaumueva, 0 dì Pauurnvtos
apoldav xal pudav Exvpe È tv pijv. napeted®ovotdav dÌ toòv
vdgogpogav devrspa ol rov matda Ereune per aliwv Alyv-
ntiov diogidlcov tiv avrnv NAixinv Egovtav, tous te aVyévas
xadco dedeuévovs xal ta otouata épxegalivopevovs. Npovto dè
mowvnv tisovtes MvriAnvalav toto év Méugi arodoutvoror
oÙv ti] vat: tavra puo édixacav ol facto Bixaotal, vato
avdoòs éxdotov déxa Atpvaticov tou mOGITOY avtaroAivoda:.
o dè (dov ragetiovtas xaì patov rov auido apopevov éni da-
vatov, tav aAicv Alypuntisav tav repixatmue vv avtov xAar-
dem cum recentt. edd. probante Bre-
dovio pag. 109 dedi xeggicar, quod
unum verum esse videtur ac loci
sententiae conveniens; infra rage
ver eodem sensu Noster dixit. Re-
tinui etiam xata Tod; ratégas, licet
plurimi codd. ra g@ t. 7. exhibeant,
quod inde revocavit Dietsch. Nam
xere in talibus significat ex «dverso,
contra, optime monente Valcken.,
qui citat Herodot. II, 121. III, 86.
VI, 101. Thucyd. VIII, 66 aliisque
locis, quos excitat Boehme ad I, 33.
Inde Matthiae 1. I. vernacule sic red-
dit: ,,da mo ihre Veter sassen.“ Mi-
nus accurate opinor Kuehner Gr. Gr.
8. 607,1: zu den sitzenden Vitern.
. Ad dativos flor) te xal xAavduo conf.
Herod. III, 79. 127. IX, 59 et similes
Homeri locutiones (Ili. III, 2 ete.),
de quibus dixit Freytag. ad Homeri
Ili. II, 149. pag. 280. In seqq. pro
nateoes male olim legebatur ravres,
vid. Wesseling. Dissert. Herodot.
III. p.17; avéxZacov cum recentt.
edd. e Florentino atque ex Aldina re-
vocavi pro vulg. «vtéxZatov. Idem
cum recentt. edd. retinui rgotd@v
nal pad@y, cuius loco e duobus li-
bris Schacfer, moocwdov x. u. Iti-
dem mox dedi cum reliquir editt.
rageEeiBovoétov, ad quod tuen-
dum Wesseling. citat VI, 117 et So-
phocl. Antigon. 933. Florentinus cum
aliis: 7rage49ovotov. Ad devreoa
conf. I, 46 ibique nott.
tovg te aUzivas xadw dedeptvovs]
Ita cum Schweigh., Gaisf. et recentt.
edd. dedi. Vulgo rovs dè avy. Quod
in aliis libris ct scriptis et editis
post dedsuevovs insertum legeba-
tur 7yov, id meliorum librorum au-
ctoritate cum iisdem viris doctis ab-
iecimus. Sunt autem participia de-
deptvovg et éyxeyalivopivovs per
quandam sensus structuram iungen-
da cum verbia: tor raîda — per’ Qi-
Amv Alyvuntiov. Quod ad loci argu-
mentum attinet, monuit Gronovius
Observatt. II, 22 de frenis supplicii
causa ori impositis; captivos fune
circum cervicem vinctos ipsa mon-
strant Aegyptiorum monumenta: cf.
Wilkinson Manners etc. I. ad p. 106
(nostrae edit. T. I. p. 871) et ad p.
384. — In seqq. nyovro e Sancrofti
libro revocavi cum recentt. edd iu-
bente Bredov. p. 293 pro vulg. ayo»v-
ro, quam Florentinus liber praebet.
xei podav tov zalda d JOUEvOY
&xl &avarov] Plerique libri, Medi-
ceus, Florentinus,, Sancrofti liber,
alii, exhibent 7y80pevor, quod de-
dit Wesselingius quodque etiam Mat-
thiae tuetur, tum in nota ad h.1., ubi
interpretatur: ,,qui ceteros praegre-
diens, ante ceteros ad mortem duceba-
tur®, cum Ny80da! tivi pervulga-
tum sit, v.c. VII, 40; tum in Gr. Gr.
pag. 430, ubi exponit: der voran-
gieng, ; alter am Aldinae lectionem
cyeOpe vov ce scribendi errore fiu-
xisse ratus. Et facit huc quodam-
modo III, 15 init., ubi legimus: ci:
ia nEdTOv xaranormivta. Ex Aldina,
binis libris addicentibus, Schweigh.
et Gaisf. dederunt @ye0pevor, quam
formam Ionicam esse volunt pro @y0-
pevoy, probante quodammodo Schae-
fero ad Gregor. Corinth. p. 233 et
Buttmanno Gr. Gr. mai, lI. p. 81
not. coll. Werfer. in Actt. philoll.
THALIA. III. 14. 29
ovrav xal deva rorevvt@V, TOUTÒ Erolnoes to xal énl 1] dv-
parpi. rmapsidovtav dì xal tovrav Gvvivere, @g te tv
ovurotéoav ol avipa amndixéotegov, éxmentaomora éx tv Ééov-
Monace. I. p. 269 seq. et p. 76, nisi
aye0pevoy corruptum esse existime-
mus ex dyivedpevov, quod Schaefero
quoque in mentem venerat: utitur
enim Noster hoc verbo VII, 33 aliis-
que locis, quos vid. apud Schweig-
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 5.
Dietschius et Bekkerus ad Wesse-
lingii lectionem redierant; equidem
cum Dindorfio (Prolegg. p, XXIII)
et Bredovio p. 366 dedi a70uev07,
si quidem, quod bene monet Bredo-
vius, verbum cyeoBa: ub Aristotele
quoque Rhett. III, 8 Herodotea re-
ferente adhibetur ‘atque omnino in
hac re proprium esse videtur, v. c.
in Xenophont. Anabas. I, 6, 10. V,
1,34. Memor. IV, 4, 3. Aelian. V.
H. I, 30. Mox reliqui în) Bavaroy
cum recentt. edd., quod Werfer. |. l,
mutari vult in érì Favaro et hoc
loco et puulo inferius, omnibus li-
bris scriptis refragantibus, cum éxl
davero solemnem fere formulam
esse putet, de qua etiam conferre
licet, quae attulit Spohn. ad Isocrat.
Panegyric. $. 154 (cap. 41). Wes-
selingius coniecerat: t7v él fava-
to, plane ut Pausan. I, 20.8.4 dixit;
ad quem locum Herodotei loci non
immemor fuit doctissimus interpres.
Tuconf. supraI, 10Vibiq. nott. Equi-
dem accusstivum £avarnv, quem
bene iam tuitus est Sintenis in Schul-
zeitung 1831. II. pag. 587, eo magis
retinendim duxi, cum totius loci
sententia aeque ac verbi &y50d0
structura accusativum hic poscere
videretur, quem a dativo (#areto)
aliis locis adhibito bene discernen-
dum esse vel Xenophontis locus in
Anabas. I, 6, 10 coll. V, 7, 34 satis
docere poterat.
TOvVTO émoinos tÒ unì Èrì ti &v-
yatgi] i. e. idem fecit, quod in filia.
xa plures codd. omittunt, omisitque
inde Dindorf., uncis inclusam exhi-
buit Dietsch. Neque tamen eieci
particulam, quam in huiusmodi lo-
cutionibus Noster relativo prono-
mini addere so'et. Plura Struve |. l.
pag. 24 (Opusce. II. p. 287 seq.). Ad
verba én1 r7 &vyare! conf. Viger.
pag.624. In proxime antecedd. ò e t-
va moLevvto»y adverte verbum
activum, quo etiam Noster usus est
1I, 121. 8.5 et, si vera est Floren-
tini libri lectio, IX, 33 coll. 52. 93,
ubi cf. nott.; crebrius sane invenitur
medium verbum hac in formula,
quae miros ad motus affectusque,
quos quis aliquam rem aegre ferens
edit, significandos adhibetur. Conf.
III, 159. IV, 33. V, 33 et 87. VII, 1
et quae alia attulit Iacob. ad Lucian.
‘Toxar. cap. 33. pag. 111 et Naber in
Mnemosyn.IV. p.22. Ad verba seqq.
cvuvnveLrxe, Vote conf. supra III,
4 ibique nott.
cviga ammnUuntotegor] i. e. virum
. aetate provectiorem. Glossa Herod.
reddit morafuregor. Plura de hac
voce in comparativo plerumque ad-
hibita dabit Lobeck. ad Phrynich.
ag.84. Quod sequitur éxrentwuora
2a rav #0vtwy indicat hominem, qui
bonis exciderat: qua in re lurelateLy
vel a Iureconsultis adhiberi docent
loci allati in Thesaur. Ling. Graec.
III. p. 528 ed. Dindorf. ta “févra de
bonis 8. fortunis dici, satis constat;
ef. Xenoph, Cyrop. III, 1,3. Anabas.
VII, 8, 22. Ad verba sl pn 600 xTt*A-
406 ex antecedentibus repetendum
x8t, hoc fere sensu: ,,qui non solum
nihil habebat, nisi quantum mendicus
(habere solet), verum etiam stipem
a militibus rogabat. Ad sententiam
ipsam conf. Aristophan. Plut. 551:
xtmYZOÙ pòv yeo Bios, 0v où déyeig,
Env toy undiv Eyovra. — Mox re-
tinui °de, ut III, 12. Male olim ide.
— Pro ro norsvusvov rev Wass. ad
Thucyd. I, 143 scribi voluit: to x.
Grav, quod idem praebent San-
crofti liber ac Vindobonensis. Quo
tamen vix opus. pvlaexot Noster scri-
psit, constanter forma puianoz usus
pro Ual , observante iam Suida
8. v., qui excitat Nostri locum I, 84.
Add. III, 4. 48. 77 aliosque locos
iam allatos a Bredov. p. 252. Atta-
30 . HERODOTI
tav ÈEyovre ts oVUdèv, sl un 000 nTOqOC, xal roodaitEovta tV
otRATI)V, mapuévar Pauurnvitov te tov ’Auagios xal tovg év
TÒ rpoaoTELO xatmuevovs tav Alypvntiov. 6 dì Pauyrnvitos
©s elde, avaxiavoas uéya ual xadécas oùvouati TOvV Éraîgov,
énAtaro tv xepalfv. “Hoav d° do aùtoù puiaxor, ot tò
morevpevov nav EE éxeivov En Exaotn todo Kaufvon t01-
pavov. Tavuccas dì 0 KauBuons ta morsvueva, méuwas ay-
yedov sipota aUtov, Aéyav tade* Aeomotns ce KauBvons,
Pauunvrs, elporà, diore dn, tv uèv Tvyatéoa Sgecov NEMO -
xQuevav xal tov malda Eni davarov otetyovta, oùte avéfocas
ovts avexlavoas, tov dì ntAyOv, oVdEv doL rEooquovta, 06
@Ai0v rvvdavera., triunoas; "O ulv dn tara Ereroota, 6 È
auelfero totode' "2 raî Kvoov, tè utv olxita qv uéto xaxd
n worse avaxdaterv, tÒ dè toù itaigov nAdOs abcov Nv daxgvar,
0g éx m0%dv te xal evdauovav txneodv és ntogninv @xî-201
utar xl pjoaos ovdd. Kal taùta ds amevergdevta VrÒ toVTOv,
men idem dixit yovcogvlaxag IV,
13. 27, quod mutari recte vetat Bre-
dov. 1. 1. — éx° éxaotn #E0Ì% recte
Schweighaeuser. reddit: quague pom-
pa praetereunte. — In seqq. pro: el-
owti, dioti dn Cobet legendum
proponit: elowta tade' tod x.
t. À., itemque rvvddvonat pro
nvvddvetat.
ovte avinlavoas] Aldina cet Medi-
ceus liber: aviniavcas, quod cum
recentt. edd. recepi. Reliqui libri
anéniavoas, quod tuetur Wesscling.
laudans II, 121. Aeschyl. Prometh,
638. Sophocl. Oed. Tyr. 1466. Phi-
loctet. 709 et Procopium sollertem
priscorum scriptorum aemulatorem,
hoc verbo aroxZavey frequentissime
utentem. Sed cf, Herodot.IlI,66. Ad
formam aveBocas cf, nott. al I, 10.
0g «Air nvvdaverai)] i. e. ut ex
aliis cognovit. Aldina, Florentinus
liber cum binis aliis: ‘nvv8dvopor,
quod Schweighacusero , qui in textu
retinnit rvrvdaverat, velementer
placet, cum regis scilicet verbis
homo loquatur et in 8cqq. quoque
sic respondeat Psammenitus, ac si
cum ipso rege praesenti colloquere-
tour. Mihi hoc speciosius quam ve-
rius videtur. Matth. exhibuit 7zv»v-
&avopar. Reliqui editores vulgatam
retinuerunt. Verba uéto naxd N
dote avandarev (i. e. graviora mala
quam quae flere possem)ob structuram
plenam inde attulit Matthiae Gr.
Gr. $. 448, b.: alia dabit Valcke-
naer. ad h. ]., in quibus illud wote
vel additum infinitivo reperitur (ut
in Xenophont. Memorabb, I1I, 5, 17),
vel omissum. ’l'u conf. de infinitivi
rationeEichhoff: Versuch. z. wissen-
schaftl. Begriindung d. griech. Syn-
tax. (Crefeld. 1831) pag. 92.
énì YTexog 0vdw) in limine sene-
ctutis, de iis dicitur s qui ad extre-
mam pervenerunt senectutem aut
proxime ad eam accedunt, Qua for-
muta Homerica (conf. v. e. H. XXII,
60. XXIV, 486. Od. XV, 346) adeo-
que proverbiali nec Plato nec alii
abstinuerunt. Tu conf. Ast. ad Pla.
ton. Polit. I, 2. pag. 326. 327 et Bre-
dov. p. 259 scq. Quocum eodem viro
docto p. 21 in proxime antecedenti-
bus revocavi za8o0s, quod licet uno
tantum libro scripto comprobetur,
iam Valckenarius praetulerat; reli-
qui codd. fere omnes rév80g, quo
plerique recentt. edd. retinuerunt,
excepto Dindortio, qui dedit ra dos.
— ntogninv, cuius loco DIOna Val
ginv, retinui; cf. Bredov.
«ol tatra 0g dneverg®ty vra ind
THALIA, III. 14. 31
ev doxgesv ol elopo8ar. ds dè Aéperar va’ Alyvaticov, daxouer
uèv Keulcov, éretevzes yao xal ovtos émiomopevog Kaufvon
éx° Alpuntov, daxquewv dè ITspoécav tovs mapsovias, avrò
tovtov x. t.Z.] Sensus verborum ex-
peditus , structura grammatica ma-
xime impedita; gnam ut expediret,
Schweigh. arevery@évra participium
pro verbo finito, quod sequatur vo-
culam 06, positumn videri statuit;
quamquam quos affert locos ad hane
structuram probandam VI, 31. 79,
ii maxime videntur esse alieni. Ad
eandem ferme rationem Steger. hune
locum explicat, ad arevergdivia
supplendo n, quod idem valeat at-
que ax#ve087. Sed in praefatione
pag. XII seqq. hoc ei displicere di-
cit; rescribi mavult ©y (pro ©g),
quae particula apud Herodotum ad
orationem continuandam inserviat.
Provrò tovrov, quod ad nuntium
a Cambyse missum pertinet, idem
legi vult t@ drx0 tovrov, i. e.
quae ab hoc (sc. Psammenito) profi-
ciscebantur, quae ab hoc dicta erani. A.
Matthine haec adscripserat: ,,Ver-
ba xal tavra ws — s/070d01 in pro-
tasi esse videri possunt, quam sequi
deberet apodos:s daxovsry piv Kooi-
cor, sed turbatus esse ordo verbo-
rum. insertis illis 0g dè Afyetar vn°
Alyvntiov. Sed ne sic quidem con-
struetio recte procedit: nam daxgv-
ev pèòv Kooîcov etc. opposita sunt
verbis ev doxzecv oÎ slonpodai et nar-
rationi aliorum contraria Aegyptio-
rum. Itaque vereor, ne @g e seqq.
hue retractum sit.‘ '8chaeferus edi-
dit WS; equidem revocavi 0g, quae
vocnla si recte posita est, temporali
significatione (i. q. înel) accipi non
poterit, sed eo sensu, quo etiam
Schweighaenser. in Lex. Herodot, II.
p. 392 intelligi vult: Atque haec, ut-
pote renuntiata (Cambysi) ab hoc (nun-
tio) dene dicta esse ei videri (dicunt):
ut vero ab Aegyptiis traditur, Croesus
lacrimas fudit ete. Ubi ad verba xat
taòra — elono8a: e sequentibus ver-
bis og dè Zéyerar va’ Aly. iure mihi
Aéyetar ad antecedentia mente repe-
tere posse videor; verba autem da-
xQuesv uiv Kooîcov x. t. 2. pendent
a Zéyeta: ea structura, quam ad I,
08 attigimus, coll. Kuehner. Gr. Gr.
$. 857, 2 et Matthiae: Vermischte
Schrift. pag. 61. Herod. IV, 5. VII,
171. Structuram anacoluthicam hu-
ius loci attigit quoque Geisler: De
Graecc, nominatt. absolutt. pag. 55.
Quac cum ita sint, nihil mutare in
Herodoteis verbis volui, quae eodem
modo exhibuerunt recc. edd., neque
opus erit addere Tuovoe post verba
vrÒ tovrov, ut opinatur Abich in
Philolog. x. p. 565 seq. Retinui quo-
que of e Mediceo libro repositum
pro 6giv, cuius nullum hic locum
esse ostendit Bredov, p. 282.
danquerv pèv Kouîcov — danquery
dè ITegotwov tovz mageoviag] In ver-
bo daxpvetv repetito inest vis quae-
dam, quam cum Homericis compa-
rant Odyss. IV, 104 seq.: xZaîe
uèv ‘Agysin Eltvn — nZacts dì Ty-
dépayog x. t.Z. Eodemque refero,
quod apud Nostrum legitur III, 36:
nol drò Liv ocsovTOY dlecae —_
eno dé 0iE0ag Kigov, ubi cam
ipsam ob causam nolim tollere alte-
rum @lecag, prouti placet Cobeto.
Neque huc non pertinet VIII, 89: —
anopìve dave 0 crgatnyos e dirò
dè «2200 nolo! te al ovvopastol
Ile@cé0v, quibus similia inveniun-
tur V, 8I. IX, 5.
Irersvyee pae nal ovros imiondue-
vog] De re conf. I, 89 ibiq. nott.
De forma et significatione iretevyse
conf. Lobeck. ad l’hrynich. pag. 395.
Namque Attici hac forma, hac verbi
substantivi notione (valet enim h. 1.
erat), usi non sunt; apud posterio-
ris aetatis scriptores haec forma tum
in verbo simplici tum in compositis
saepiusreperitur. Pro érioropevos
male olim #r10r0psvos. Tu vid. nott,
ad I, 91 et cf.I1I, 31.132. Cr. conf,
Thucydid. IV, 35 ibiq. Poppo. pag.
74 et annotat. suam ad Plotin. pag.
494. infr. Ad seqq. verba: avro te
KayBvon ége488iv conf. I, 24 et
ad verba: zov ré of raîda nott. ad
I, 31. — oÎ arro%2Avpevo: ii sunt, qui
ad mortem destinati erant.
32 HERODOTI
re KauBvon tos48stv olxtov tiva, xaì avtlxa xedeverv, ov
té ol matda Ex tovazodAvpevav cwtev, xal aUrov Ex toù rg0-
15 aotelov avactpoavtas ayerv mao” Eovtov. Tov uèv dn) matda
eUgov ol peduovres ovxEti LEQLECvTa, RARA TEATOv xatanoTtv-
3_ ’ bi ’ € Ù ,
ta, aUròv dì Pauurvitov avastpoavtzs ]yov raga Kaufvoza,
Evda roù Zorro diartàto, Egcov ovdtv fiarov. el dì xal qui-
oti9n ui) xodvapnpuovéswv, anédafe av Alyurtov, vote éri-
Cap. XV.
ovxéti megueovta) Ita de iis, qui
non amplius inter vivos sint, fre-
quenter apud Nostrum dici, proba-
vit Naber in Mnemosyn. III. p. 486
his locis: V, 39. VI, 103. VII, 146.
IX, 10. -—- Quod ad sequentia attinet,
in quibus Psammenitus tum nil mali
passus a Canbyse, sed postea solli-
citans Aegyptios ad defectionem,
mortem sumpto taurino sanguine
subiisse dicitur: haec a Ctesianis
plane differunt; Ctesia enim teste
(Persicc. $. 9) Cambyses contra
Amyrtaeum Aegyptiorum regem pro-
fectus, qui se suaque Cambysi tra-
didit, sperana se Acgypti satrapam
creatum iri, Amvrtaeum hunc vivum
captum nullo alio malo affecit, nisi
quod eundem cum sex millibus Ae-
gyptiorum Susa relegavit. Quae si
vera sunt neque in Ctesiana Excer-
pta vitii quid irrepsit, hunc Amyr-
taeum ub eo diversum esse, quem
Noster infra hoc ipso capite nomi-
nat, statuas necesse est: hunc vero
Ctesiae Amyrtaeum unum ex filiis
aut cognatis Psammeniti fuisse su-
spicatur Osiander in Observatt. ad
Graecc. de rebus Persicc. autores,
inprimis Ctesiam (Stuttgart. 1821)
p.11, cui et ipsi Herodoti de his nar-
ratio longe videtur probabilior. Quo-
cum plane consentio, confusionem
quandam aut mendi quid in Ctesiana
Excerpta irrepsisse ratus.
el dì val quiotntn un) roivron-
yuoveîv] nv, quod e Wesselingii edi-
tione in posteras edd, irrepsit, cum
Schweigh., Gaisf. et recentt. edd.
mutavi in «0, non aliter atque III,
69, iubente quoque Werfero in Actt.
phill. Monacc, I. pag. 100. — Pro
nmotr&n Sehaefer. edidit #n10r787,
quod idem offert Sancrofti liber; re-
liqui omnes 7710t787, quod Wesse-
lingius cum Porto aliisque (v. c. Fi-
scher. ad Weller. II. p. 297) a verbo
ènictauor derivans scribi mavult
mx0lvroayuovòy, quod ipsum San-
crofti liber ac Vindobunensis exhi-
bent; ut hic fere sit loci sensus ex
Vallae interpretatione: ,,qui si com-
pertus etiam fuisset, non affectare res
novas.'* Quam interpretationem tam
duram quam vitiosam iudicat Wer-
fer. in Actt. phill. Monacc. I. pag. 106,
cum nusquam hic aoristus verbi ér:(-
Grapa. passiva inveniatur notione.
Quare Werferus activam verbi notio-
nem tenens locum sic reddit: si autem
scivisset non moliri res novas, confe-
rens Herodotea VII, 20: é#r(0raco re
elvar alsl toroòrog Quae ratio ex-
pediendi hunc locum commodissima
videbatur Schweighaeusero, nisì
hoc verbum 77107787, ut iam fecit
Henr. Stephanus in Thes. L. Gr. III.
p. 140, ad verbum amioréw referen-
dum esset, quod sequatur negatio
eodem modo, quo post vocem azt-
ortins illa poniturI, 66, coll. III, 66,
ubi vid. Thucyd. I, 10, II, 101. Un-
de hunc loci sensum esse vult: ,,si
de illo creditum esset, non eum res nu-
vas moliri [moliturum esse], aut, nisi
credilun essel novas eum res moliri.
Equidem unum verum habeo q7t-
otndn a verbo érx/ctapa. derivan-
dum (conf. Bredov. pag. 301) et eum
in modum explicandum, quo fecit
Wesselingius, a quo tamen discessi,
vulgatam retinens z0Zvronypoveîv
vel potius r0Avrgnyuovesv (ut scri-
psi cum Bredovio pag. 374 et cum
Dindorfio), cum infinitivus etiam in
altero Herodoti loco supra laudato
hoc verbum sequatur. — In proxime
THALIA, III 15. 33
9 -
TROXEVELV AUTTS*
éneì tuov éodaor Iliquar tav facidécav
toùs naldas, TOV, NV xal cpemv amoctémoL, Opus toîci ye
maLoì avtdv amodidovo: tv apynv. xodiotor uév vuv xal «A-
door Èoti ctaduaocaodar, ot TOÙTO oVI@O vevopixaoi morte,
év dì di xal rode, tò Aifvos Ivapa naidì Bavvvpa, 05 aré-
dafe tiv ol 0rat“E sixe dogmnv, xal toò Apvoralov Iavoier'
xal pag ovtos artlafe tv toù ratpos aoxiv. xaitor Ivego te
antecedentibus ad formam dia:tato
conf. Bredov. p. 319.
mpvxai cpeov aroctéwci] Vulgo
el xaì, cuius loco cum recentt. edd.
8 pluribus libris recepimus 77 xa
G., prouti quoque voluit Werfer. l. l.
pag. 235, particulam 86 coniunctivo
apud Herodotum i iungi neguns. De
coniunetivi forma axogréwoi conf.
Bredov. p. 399. tww, quod ad ante-
cedens row facidéwv referas, repe-
titur quodammodo pronomine av-
toy ex ea dicendi ratione, quam
Nostro haud infrequentem esse me-
rito dixit Kuehner. Gr. Gir. $. 632,
ubi vid. plura.
ty dè dn xal rode] dn a pluribus
abest libris scriptis. Hoc loco no-
lim eiicere voculam, quam omisit
Dindorf., retinuit Dietsch. Conf. II,
43 ibique nott. et similem Nostri lo-
cutionem IlI, 38, ubi cf. laudd. VII,
238. Unde etiam év dì dn al pro-
bavit Naber in Mnemosyn. IV. p. 14
plurimos Nostri locos afferens. —
Paulo ante vevopuixaoi valet: in usu
habent, solent, ut I, 151. 133. Il,
42 ete. Quod additum legitur 0viw,
eiici vult Cobet. — lis vero, quae
h. I. veteres Persae in rebelles vi-
ctos, reges priucipesve agere dicun-
tur, contraria prorsus recentiores
Persas agere, ex Agath. Hist. IV,
24 fin. apparet. Sed vel hodie T'ur-
cas aliasque orientis gentes non ali-
ter sentire atque antiquos Persas
monet Wilkinson. Manners etc. I.
pag. 198. Etenim hic mos, quem
Persis hoc luco Noster solis tribuit,
vrientis gentibus et antiquo et re-
centiore tempore omnino communis
fuisse videtur recteque monet Heng-
stenberg De rebb. Tyriorr. p. 45
seq., Persas hunc morem a decesso-
ribas suis in regno, quorum vesti-
HERODOT. II,
giis plurimis in rebus insisterent,
accepisse, eundemque etium secu-
tum esse Nebucadnezarem in regno
ludaico, ubi occiso Jojakimo primo
Jechunjam, deinde Zedekiam, utrum-
que ex antiqua regum stirpe, regno
admoverit. — In seqq. in plerisque
libris desunt verba t@ Afvos, mefi
quidem sententiA maxime retinenda,
cum valeant: 7hannyrae, filio Inari,
regis Libyun. Conf. I, 12 ibiq. nott.
Ad verba tnv cÎ 0 mamme size ag-
gnv conf. I, 31 et supra III, 14.
Quare nulla causa eiiciendi of, nt
suadetMehler in Mnemosyn.V.p. 75,
qui idem in proxime antecedentibns
ovIO quoque eiici vult.
nai to Auvorarov Iavotgi) De
Amyrtaco cf. II, 140. Hunc Amyr-
taeum qui eundem esse volunt atque
eum, qui apud Syncell. p. 76 coll.
p. 276 profertur vicesimae octavae
dynastiae rex Saita, qui regnum sex
annos (usque ad ann. 408 a. Ch. n.)
tenuerit, cum necesse est Herodoti
vitam ad hnnc certe annum usque
in Darii Nothi tempora prorogare,
ut Bouher. Diss. Herodot. cap. 1.
Dahlmann. Herodot. p. 48 coll.
Heyse Quaest. p. 76 ac nuper quo-
que Mure: history etc. IV. p. 536;
qui quod ad eundem annum alterum
quoque Herodoti locum I, 130 retu-
lerunt, de hoc aliter statuendum
esse iam supra in nott. monui. Ne-
que magis nostrum locum afferri
posse ad Herodoti vitam usque ad
illum annum extendendam, dubium
vix esse poterit, cum h. l. non de eo
Amyrtaeo, qui apud Syncellum af
fertur ac pro Pausiridis filio, ut
Boeckhius haud iniuria suspicatur,
haberi poterit, sermo sit, sed de eo,
qui teste Thucydide I, 110 coll. Dio-
dor. XI, 74. 77 Inaro devicto (ann.
3
34 HERODOTI
xal’Auvotatov ovdapot xa Ié000s xaxa nÀédv Eopacavto. vÙv 202
dì unzavopevos xaxd 0 Pauunvitos Elafe tOv puodov* ami-
otas pag Alypuntiovs NAw. Enel te dè Enatotos èyévero vrò
Kaufvosa, «iua tavpov idv anétave napayoiua. ovtao di)
ovrog éredevinoe.
450—455 ante Chr. n.) et in crucem
acto *) in paludibus latitans vel
amplius Persis restitit, quique, si
penes Ctesiam (Persicc. 32) **) fides,
omnino una cum Inaro seditionem
contra Persas moverat, anno 460 s.
462 a, Chr. n. A quo inde tempo. e
usque ad annum 408 hunc eundem
Persis restitisse indeque non diver-
sum esse ab eo Amyrtaeo, qui teste
Syncello l. l. regnum, quod per sex
annos obtinuit, deposuit anno 408,
ut credam, a me impetrare nequeo.
Verum iam viderat Wesselingius
idemque docuerunt Krueger ad Clin-
ton. Fast. Hellen. p. 48. 85. 328. Le-
ben d. Thucydid. p. 25. Boeckh in:
Schmidts Zeitschrift f. Geschichts-
wiss.II. p. 746 seq. Rubino de morte
Herodot. (Marburg. 1848) p. 7 seq.
Schoell in Philolog. IX. p. 193 seqq.
coll. Grote history of Greece IV. p.
306 et Rosellini Mon. storic. II. p.
181 seqq. 197 seqq., qui non satis
accurate inter utrumque Amyrtaeum
distingnens ad eum, qui apud Syn-
cellum commemoratur rex, refert in-
scriptiones T'hebis ad hodiernum vi-
cum Karnac repertas, quae nomen
huius regis praebeant Mihort 8. Ami-
hbrt. Cf. etiam Bunsen Egypt's Place
etc. II. p. 632. Inari, Thannyrae ac
Pausiridis nullum in:monumentis Ae-
gyptiorum reperiri vestigium, idem
testatur Rosellini 1. 1. p. 201.
vor dì pnyavopevog] De usu par-
ticularum vùy dè conf. nott. ad III,
25. unzevopevos Dindorf. sponte
mutavit in unyaveouevos, quod le-
gitur VYII,172, ubi tamen Sancrofti li-
ber unzavousvos et ibid. funzavéov-
to, Equidem cum Dietschio nihil mu-
tandum censuiì, praesertim cum alte-
ram formam'vix probam videri mo-
nuerit Bredov. p. 387 seq. 389. In
seqq. verba: énsi re dè énaictos
éyévero vnò KauBvoso” valent: post-
quam a Cambyse fuit detectus 8. ubi Cam-
byses eun defecisse cognovit. Glossa
Herodotea éeiorog exponit: pave-
pra Tu conf. VI, 74. VII, 146. VIII,
128.
alua taveov r10v] Simili modo Ta-
nyoxarces interficitur sumpto san-
guine taurino, quem letiferum esse
constans fuit veterum opinio. Vid.
Ctes. Excerptt. Perss. $. 10 et quae
in nott. ad hune locum p. 128 et ad
Plutarch. Flaminin. 21. pag. 127 (ubi
excitavi de his disserentem Heide-
kamp in Seebode Archiv. f. Philo-
log. u. Paedagog. 1824. II. p. 376
seqq.) attuli de aliis viris, quos eo-
dem modo exstinctos esse antiqui
tradiderunt; quibus add. Kruegel-
stein de his disputantem in Pierer:
Allgem. medicin. Annall. (Leipzig.
1828) pag. 1449 seqq. Namque vel
medici veteres sic docuerunt, inpri-
mis Nicander Alexipharm. 312 ibiq.
Scholl.: in quibus quae ratio reddi-
tur, cur mortem afferat sanguinis
taurini potus, eam nullam esse, ne-
que omnino letiferum esse talem po-
tum, nunc satis docent artis chemi-
cac ac medicae periti. Itaque si ve-
rum est, quod Herodotus h. 1. et Cte-
sias l. |. tradunt (alios ut mittam),
sanguinem taurinum, cuius potus et
Psammenito et Tanyoxarcae mor-
tem attulerit, venenatum fuisse cre-
das licet: ut recte iam cogitavit An-
Hoc factum esse anno 453 a. Chr. n. ponit Kleinert in: Dòrpische Beitràge z. Theo -
*
log. in. p. 215 sqq.
**) In Ctesiae verbis: ‘Aprorara. Alyvntog, Ivagov Aifvos avdeds nal Ét5-
ov Alyvntiov Tny ITOCTACLY pedetnoayvtog, pro EtéQ0v Krueger. 1. 1. reponi
vult Auvetarov, probante quoque Schoell 1. |. p. 195.
THALIA. III. 15. 16. 35
Kaufvons dè éx Méuqios azixeto é Zatv xodiv, Bov-16
Aopevos roujoai, ta di xal Emolnos. érnel te pag éonjide és ta
toù "Auactos olxia, abtixa Exédeve Èx tis tapis tòv ’Apacios
véxuv Énpepev Eco. 0g dì raùra ol énitedfa éyévero, paoti-
povv Éxéheve xal tas toiyas arotiiderv, xaì xevrgovv Te xal
dreas Schottus ad Ctesiae 1. 1. Sed
de tota hac re propediem accuratius
disseret peculiari scriptione Helfe-
rich, Professor Lycei Heidelbergen-
sis.
Cap. XVI.
xOLHoai , ta dn nal émoino:] Si-
milem in modum Noster supra II,
49: xoustoi td morevor, 1, 34 aliis-
que locis, quos iam attulit omnes
Bredov. p. 30. In qua eiusdem verbi
repetitione insignem quandam vim
inesse nemo non videt. Similia plu-
rima, collecta e poétis praesertim,
Herodoto non omisso, dedit Blom-
field. in Glossar. ad Aeschyl. Aga-
memn. 66. Attigit quoque hoc di-
cendi genus Nitzsch. ad Odyss. XI,
ILI. pag. 205 et Iucobs ad Aelian.
N. A. I, 99.
Ès tà TOÙ Apacios oluic] olmia
apud Herodotum in plurali de re-
gum aedibus palatiisve dici in Lex.
Herodot. annotat Schweigh. citans
I, 35. 41. 44. 98. II, 53. 110. Ad
ipsam rem conf. Il, 169 et III, 10,
nnde forsitan quis n. L intelligere
mavult ta olxi'a de amplissima illa
aede sacra, cui privatae aedes Ama-
sidis adstructae fuerint ipsumque se-
pulcram. ,,De regibus Aegypti non
solum in hypogeis (sepulcris) re-
giis, sed etiam in locis sacria, tem-
plis sepeliri solitis, ut Osymandyas
apud Diodor., cf. ))escript. de l’E-
gypt. T. II. pag. 154.“ Cr. — In
seqq. éxpéoety Fic ad eandem ora-
tionis refero abundantiam quandam,
qua infra III, 75 legitur: CVAUTA-
ta 60x60, nbi antea eadem in
re verbo uno semper Noster erat
usus et VII, 225: avezogoovv
0n(i00, I, 105. V, 27, ubi vid. nott.
IV, 30: dorica dnelavvove.. IV,
33. 43. II, 135; IX, 10: tEsinlo-
decav FÉ Enderns;, itemque apud
Thucydidem I, 23: ras altiag x g0-
#yeaya x gdrov, uti nunc recte le-
gitur; I, 29: moontupartes w7-
Quae xo6tegow nAOÀE40v AQ0E-
govrta. Add. VIII, 66. IX, 62 et cf.
Herod. III, 49: rQ0tEGOL — N0-
Èav, plane ut apud Thucydid. II,
36: ‘’aobopo — neQotov, ubi cf,
Poppo. Apud Romanos quoque vo-
cem rursus verbis cum re compositis
similem in modum adiungi satis con-
stat : cf. Herzog. ad Sallust. Catil. 18
pag. 88. — rov ‘Apaciogs vixuy No-
ster dixit, qui supra I, 113. II, 89.
90 venQov dixerat, hoc loco ad poc-
tarum opinor ac praesertim Homeri
usum accedens, qui hac voce utitur
Odyss. X, 021. XI, 491. XXII, 437.
Euripidis locum ex Orest. 1623 cum
aliis quibusdam attulit Valckenar.
Ada. Phoeniss. 789 (ITodvvelxovg
véxvv), ubi apte Herodotci loci me-
mor fuit A Pets: p. 159. Infra quo-
que, III, 24 promiscue 0 wvsxgog et
Ù venvs dicitur.
0g dì tadta oi Enitedta Ey#vero]
i. e. cun haec perfecisset. Locutio sa-
tis frequens apud Her odotum; conf.
I, 117. 124. 111, 141. IV, 4 5.V, 107.
VII, 11. 30, quae citat Schweigh. in
Lex. Herod. Voculam ot cum re-
centt. edd. retinui. — Mox cum Din-
dorf. et Dietsch. dedi xevrgovy, ut
Sancrofti liber et Dio Chrysostom.
XXXVII. p. 467 cxhibet, probante
quoque Lobeck. in ‘Pyuatix. p.17l.
Vulgo xevrovv a verbo xEvT0”, cu-
ius nullum alibi vestigium occurrit.
De Amasidis cadavere a Cambyse
omnibus modis violato ac denique
flammis tradito refert quoque Dio-
dorus X, 32 (Excerptt. Valess. p.
240).
tag toigas crrotiAletv] ,,Quod No-
ster capillum Amasidis cvulsum me-
morat, facere quidem cum co videri
potest quodammodo Diodorus Sicn-
lus I, 91 itidem pilos in superciliis
et palpebris cadaverum medicato-
3Z*
36 HERODOTI
talia navra Avualveodar. Ex te dì xal taùta Exauov mo -
rum servatos memorans: verumta-
men quae ipse Noster altero loco II,
36 refert, ita moverunt Caylum,
ut p. 127 Diodoro prorsus fidem dero-
gandam hac in causa existimaret, ut
incredibilia narranti. Heynio con-
tra (in Spicil. Antiqq. numm. pag. 94
seqg.)verisimilia videntur, ut cui in
mentem venisset nostri loci; Boetti-
gerus (Ideen z. Archaeol. d. Mahler.
p. 67) medium sequi maluit et addu-
bitare. Nec minus de ca re disputa-
vit Zoega De obeliscc. pag. 256 sqq.,
quae mihi nunc confecta videtur.
Etenim capillum in medicatis corpo-
ribus residuum arguunt mumiarum
vetustissimarum crania, e cryptis
Thebaicis eruta. Lege mihi quae po-
. suit Iomardus (Descr. de l’Egvpt.
Antiqq. II. p. 344 seqq.). Quì qui-
dem in mumiis non solum capilli
reliquias reperit, sed cincinnatum
plane capillum ipsum apteque com-
positum. Ac suffragatur eius obser-
vationibus ipsius civis ac sodalis
Rouyerius (ibid. Livr. X. p. 208).
Ille vero eam rem dicit etiam con-
firmari aliquot Aegyptiorum figu-
ris, quas anaglypha opera The-
baica picturacque exhibeant.‘‘ Creu-
zer. (Commentt. Herodd. p. 363). —
Caeterum iure h. l. quaeras, quì fa-
ctum sit, ut Cambyses plane contra
Persarum morem et consuetudine
in Aegyptios tantopere saevierit.
Cuius rei causam plerumque a sa-
cris utrique populo maxime diversis
cum repetant indeque exortà inimi-
citià, quae eadem postea seditio-
num multarum apud Aegyptios quo-
que fuerit causa; Heerenius (Ideen
II, 2 pag. 408) potius hoc inde ex-
plicari posse censet, ut, quae a Per-
sis commissa fuerint, in sacerdotes
potissimum acta fuisse cogitemus,
quorum potentiam minui adeoque
frangi Persarum victorum maxime
interfuerit. Vix enim Persas latere
potuisse, quantum in Aegyptiorum
gente universa valerent sacerdotes
quantamque vim illi in reliquos Ae-
gyptios omnium ordinum exerce-
rent; ut inde quoque fiat credibile,
a sacerdotibus praccipue excitatas
fuisse turbas istas ac seditiones,
quas frequentes postmodo in Aegy-
pto exortas esse accepimus. Post
Heerenium, alios ut taceam, in ean-
dem ren inquisivit Letronne (Me-
moiîres de l’Acad. des Inscriptt.
XVII. 1. pag. 39 seqq. coll. Revue
d. deux mond. T. X. p. 37 seqq.).
Qui utique in Cambyse animi indo-
lem respici vult ad violentiam quam-
que proni *) atque epilepsiae morbo
(III, 33) accedente vel magis exa-
sperati, licet misericordiae illum non
prorsus expertem fuisse vel ex ipsa
Herodoti narratione (vid. cap. 14 fin.
ibique potissimum verba: «vroò re
KauBvon toe188:v oiurov tiva x. t.
4.) colligi posse videatur viro docto,
adeo ut Cambyses in Aegyptios certe
regni initio non severius quam Cy-
rus aliique Persarum reges in alias
gentes regesve victos egisse putan-
dus sit. Sed expeditione in Ammo-
nios et Acethiopes (Herod. III, 25.
26) frustrata, quidquid sanae men-
tis Cambyses adhuc retinuerat, id
omnino perdidisse videtur Letron-
nio, ut ab eo inde tempore mente
plane captus in Aegyptios, quos iugi
impatientes et ad defectionem pa-
ratos viderat, potissimum saevierit.
Odio sacrorum Aegyptiorum singu-
lari quodam vix ductum videri putat
Cambysem, qui non magis Zoroastri
disciplinam suspexerit neque om-
nino huius ita studiosus fuerit, ut
cam in omnibus sequi eandemque
propagare voluerit, quum suis tan-
tum consiliis obsequens omnia iura
hamana atque divina neglexerit. Ac-
cedit, quod Zoroastri doctrina, si
Roethium sequimur (Geschicht. d.
abendlind. Philosoph.I. p. 388 seqq.
coll. 428) postero demum tempore
*) Elenim Cambyses, teste Diodoro X, 31 (Excerptt. Valess. p. 249) nv ty quos
povinos sai ragauenivmuos toîg doyiopoig, rodò dè pailov avtOv Quòy
ual vasonpavov Eroier tÒ tig Paordelas péyedog.
THALIA. III. 16. 37
eUvres (0 yao dn vexoos, ate terapigevuevos, avrelgi te xal
ovdiy diegeeto), énéhevoé puv 0 KapBvons xataxavoni, Évreà-
dopevog oÙx 001. Iéooni rao deov vopitovor eivaL to ndo.
tÒ Gv xaraxaierv ToÙs vexgoUS ovdapds év vOuo ovdettgoroi
éoti, Iléoonor uèv, di’ oneo Elontar, Ped où dixaiov siva
apud Persas florere coepit, studio
Darii Hystaspis, qui eam omni modo
propagare valde studuerit; unde
haud scio an explicandum sit, quod
Cambyses, qui Zoroastri decretis
minus tenebatur neque strenuum hu-
ius doctrinae sectatorem se unquam
exhibebat, Amasidis cadaver com-
buri iusserit, fyreA0pevos 0Ùx Gora,
ut Herodotus scribit ad ea respi-
ciens, quae Zoroastri doctrina, cui
posteri reges admodum addicti
erant, flagitabat. Neque hoc ad
Cambysem excusaudum afferri posse
existimaverim, quod Amasidis ca-
daver iam in mumiae formam reda-
ctum, indeque siccum et durum mi-
nusque ut pntant impurum cremari
voluerit (cf. Rhode: Die heilige Sage
etc. p. 513): quodvis enim cadaver
impurum habebatur, idque flammis
tradere summum nefas,
òyae dn venoòg — ovdiv duegéeto]
i. e. corpus, quippe medicatun, resi-
stebat ac nullo modo diffluebat. Unde
patet, generosissimis medicamentis
primoque conditurae genere regis
corpus fuisse conditum. Ac monuit
ipse Noster de variis conditurae ge-
neribus II, 86 seq., ubi vid. nott.
De voce taoiyevetv monuimus ad
II, 85. diazetoda: de corpore 8. ca-
davere dilabente, diffluente occurrit
quoque in loco Aeneae Gazaei in
Theophrast. p. 68, quem excitavit
Creuzer. in Commentt. Herodd. pag.
11. 12.
tvrelAouevos ovx 0010] De ignis
cultn apud Persas e Zoroastri do-
ctrina omnia constant. Quae vero
h, l. memorantur, cum iis compa-
rentur, quae ad Ctesiae fragmm.
Perss. pag. 103 annotavi, citata su-
pra ad I, 86, ubi vid., itemque ad
alterum Ctesiae locum Excerptt.
Perss. $. :37 (,,ual regì toù dayay-
Tos roy naTEOR dia toÙù 2vgR0S,
aeQutOòvvopov“) pag. 205. Ex
quibus opinor satis patebit, cre-
mare cadavera Persis summum vi
sum fuisse nefas idque certe ab eo
inde tempore, quo Zoroastri disci-
plinam plane assumpserant. Inde
quoque vir doctus in libro, qui in-
scribitur Hermes, Tom. XXXI, 1.
pag. 100, Persas putat prius qui-
dem, cum scilicet Cyrus Croesum
igne comburi vellet, alia sacra ac
Medico - Zoroastrica, Cambysis ac-
tate demum recepta, csse secutos.
Tu vide, quae paulo ante diximus
et quae de Cyro Croesum comburi
iubente adnotavimus ad I, 86.
vopitovor elvai tò ndo) Abest ar-
ticulus tò ex omnibus, quantum no-
vimus, libris scriptis et hoc loco et
paulo inferius in verbis: VEVOLLOTAL
to nùe Ynetov siva1; nos utroque
loco cum recenti. edd. et Bredovio
p. 84 inseruimus articulum, quem
exhibet Stobaeus, Herodoti verba
exhibens Tit.123,13.p.583 s. T.III.
pag. 491 ed. Gaisford. », quemque ne-
cessarium esse plane existimo. Inde
quoque, Io. Chrysost. II. p. 54 B.
scribit: de0s mao Iléocais vopi-
terar TÒ VO. — Mox plerique libri
et scripti et editi: TÒ 0v xatanateLv
te tovs vexgovs x. t. À., in quibus
cum nullus esset locus particulae TE,
Schweighaeuserus eam mutavit in
ye eumque secutus est Gaisfordius.
Equidem cum Dindorf. et Dietsch.
voculam, quae in Sancrofti codice
non legitur, prorsns abiicere malui.
di Orso el'ontei] i. e.eam ob cau-
sam, quam modo attuli, sacrum a
Persis haberi ignem dictitans deum-
ve, cui tradere corpus humanum (de-
pascendum sc. et consumendum) ne-
fas esse arbitrentur. Ad verbum vé-
uecv conf. VI, 33. IX, 7, 1. Pro 2é-
yovteg quod quidam exbibent Zé-
yovoi (ut cum Ilégoyai scilicet con-
veniat), id noli recipere. Similis
structurae exempla affert Wesseling.
38 HERODOTI
Aépovres veuerv vexgov avdoarov, Alpuntioioi dì vevouiotai
tò xÙo Ingiov elvar Eupuyov, ravta dì avro xateodlewv ta
meo av AaBn, mAnodèv dè avrò ts Boorjs cvvarodvmoZEv td
xateodioutva. ovuav YNoiowor vopos ovdands pi ori tov
vexuv didovat*
q “ TÀ I L) ,
xaù dia tara tapigevovor, iva un xetue-
vos vrò eVilcov xatafocaodi. ot” dn) ovdertooror vouitoueva
évetéAAeto morgeuv 0 Kaufvons. ‘Ls pévror Alpvrtio Afpovot,
ox "Auaois pv 6 taùra radav, dAia Ai0g tav ris Alpunttav,
Eyov tqv aùriv pALxinv “Auaoi, d Avparvouevor Iéooar èd6-
Herodot. VI, 13. VII, 144. Add. Du-
ker. ad Thucydid. VII, 42. 70 et
Geisler. De Graecc. nominatt., quos
vocant, absolutt. p. 29, qui structu-
ram hanc ad sensum magis confor-
matam inde ortam putat, quod He-
rodotus iis, quae antea scripserat èy
voLo ovdettooro! fot mente quasi
haec substituit: ovdéregor vopi-
fovor, ad quae referret déyovtes.
Cobet participium Zéyovres spurium
habet indeque eiiciendum prorsus
censet.
dnetov siva îpypvyov] Laudat
Wesseling. de Aegyptiorum Vul-
cano, ignis ac plerarumque artium
inventore, Diodor. Sicul. I, 12. 13,
Nicandr. Alexipharm. 175 et Plu-
tarch. Sympos, VII. p. 703, ubi Chac-
ronensis philosophus quaerens, cur
sacer sit habitus ignis, haec dispu-
tat plane congrua cum Aegyptiorum
doctrina:
épwvyo moocÉornev i] nÙo xivovpe-
vOv re nai ToEQpouEvoY di avtot
xal ti) Aaurootnt dndovy Dore N
pv al cagpnvitov Aravra. Nec
aliter fere Stoici; namque ,,Zenoni
animus ignis videtur‘ teste Cicerone
‘Tuscc. Quaestt. I, 9. Plura hanc in
rem Creuzer. ad Ciceron. De nat.
deor. III, 14, qui idem nune addit
haec: «Plotino contra, et ipsi Ae-
gyptio homini, sed philosopho, ewv-
gov tò ndo mag avroù IV, 7, 2,
quae componenda sunt cum 1, 8, 3
et VI, 7, 2.‘ Diodorus loco laudato
(1, 12) ‘haec de Aegyptiis scripsit:
tò dè xo uedeounvevopevov “Hor-
otov ovoueoai, vopicavtas peyav
selva &e0v xal r027d cvufarlecta
nov els YEveoly te nal telelay at
ovdiv yao @Ai0 uadiov
Enowv. Quae nemo non videt ad eum
deum pertinere, qui nomine Phéhah
(vid. ad II, 3. 99 nott.) significatur
atque primigenius habetur ignis, ex
quo omnes res exortae sunt, omnium
igitur rerum creator. Qui cum per
scarabaeun declaretur, quem capitis
loco adev fert humana dei for-
ma, inde haud scio an orta videri
queant, quae Herodotus de igne
scripsit, quem Aegyptii pro bestia
habuerint, quae devoret quidquid
nacta sit. Cf. Roeth. 1.1. pag. 142.
193 et nott. p. 75.
al dia tadta tegLgevovoL] Conf.
quae de conditura exposuimus in
Excurs. VIII ad II, 85 pag. 881 seqq.
— Inseqq. e0At0v Glossa Herodo-
tea exponit LIOTELIOLA
où "Auacis Mv 06 tadta radar]
Valcken. conf. Dion. Chrysost. Orat.
37. p. 466 seqq. haec deridentem et
La Sic. X, 32. de Virtt. et Vit.
T. II. . 559 ed. Wess. In verbis
ci2% gilog tov TL Alyuntiov vo-
cem «Zog .spuriam iudicant Cobet
et Mehler in Mnemosyn. V. p. 6tì,
indeque eiiciendam. Mihi haud pla-
cet. Verba seqq. #z0v tv adtnv
qUxiny “Apeoi recte Schweigh. sic
reddidit: ciusdem cum Amasi statu-
rae. Nam 74xénv h. 1. non tam ae-
tatem, quam staturam, formam cor-
poris significare, recte monuit Lar-
cherus, citans IV, 111, ubi plura
Coraés. Italus interpres, cum infra
III, 50 Herodotus vocem n4x(Ng
sensu aetatis adhibuerit cumque ae-
tatis similitudo ad formae et stuturae
similitudinem valuerit, utrumque ex-
primere maluit, vertens: età e stalura.
d dvporvouevor — ‘Auaci dvpai-
THALIA. III 16. 17. 39
xeov'Apaci Avuaiveodar. Aéyovoi peo, os xvdduevos éx pav-
tniov 0 Auacis, ta megÌ Éourov péiX0L arodavovia yivecda.,
2030Ur0 d) axsopevos ta Enipegoueva, tov utv avdgarov roù-
tov, tov pactiyadivia, arodavovra Edawe ér) t7jo duenoi
évròs tas EmvIOÙ &nxns, Éourov dè éveretlaro ro raid év
puyo ts dans ds padiota delvar. al pév vuv éx toù Apasios
évrolal avrai, al € tuv taQnv re xal tv vd geozoy Èpovoa,
ov uo doxéovoi aognv pevéotar, &AX0g È avra Alyvatoi
ceEuvovv.
Mera dì raùra 0 Kaufvons #BovAsvoaro rerpaotas otpa-17
tnias, éxt te Kagyndoviovs xaì Ex) ’Aupoviovs xal Er. toùs
Maxgoflovs Aldionas, olmmuévovs dì ABuns éxrì ti) vorin
vec&a1] %v in re mutatum vult Struve
Spec. I. Quaest. de Herod. dialect.
p. 27 seq. (Opuscc. II. p. 292), cum
Herodotus in hisce semper ea pro-
nominis forma utatur, quae a con-
sonante incipiat. Nos, libris omni-
bus adversantibu, nihil in his mu-
tandum censuimus; cf. I, 91. III, 72.
Recentt. edd. scripserunt to. Mox
vero pro ‘Apaciv, quod haud pauci
tuentur libri scripti, cum recentt.
edd. restitui ‘Aueoi, quod ipsum li-
brorum quorundam auctoritate non
destitutum est, probante Bernhardy.
Griech. Syntax p. 91 et Bredov. p.
263. Tu conf. I, 214. Burges. in
Prolegg. Thucydid. pag. 301 legi
vault: ‘Apoci xal Avuatveota.. — In
seqq. pro pedlovta cum Schaef. et
Gaisf. reposuimus pé4Z01, quod Vin-
dobonensis liber praebet. In San-
crofti libro exstat péd%e.. — ta ér1-
peeoLeva sunt eventura, inuninentia,
ut I, 209. Ad | dxs0pevog cf. III, 49 fin.
ivtòs ts #0vrod &iung] Male
quidam libri éxtos. Vid. supra II,
169. 170. Ad vocem &nxns conf.
II, 42 fin. Verba at és tv tapnv
re nol toy avdoeonov Èxovoai va-
lent: quae ad sepulturam spectani, ut
1I, 53, ubi vid. nott. Add. III, 82,126,
alia, quae suppeditabit Schweigh.
in Lex. Herodot. — In 8eqq. C0XNv
valet omrino, ut I, 193. II, 95, III,
39. I, 9. 86 ibique nott.
ils d’ avra Alyurtio: ceuvodv]
Ita scripsi cum edd. recentt. aucto-
ritate Florentini libri et quattuor Pa-
risinorum pro olim vulg. @42’ @4-
4Aw0s vel, quod Wesselingius dede-
rat: da’ @4i0g d°, quem secutus
est Matthiae, eiecta litera d’. No-
ster infra I, 139 simili fere modo
cilwg dé scripsit antecedente nega-
tione coll. I, 102. VI, 105. Et con-
ferri quoque poterit_ V, 41, ubi No-
. 8ter dixit xopréey did, qui b. l.
et I, 59 dixit csuvov».
Cap. XVII.
xo dr) tovs Maxgofiovg Al&io-
nas, olmnpévovs dè AiBuns énì ij
votin Faiacon) Extrema verba sic
vertit Schweigh. : ad australe Libyae
mare habitantes. At Letronne (Journ.
d. Savans. 1817. pag. 97) Vallae prae-
‘fert interpretationem: qui A/ricam
ad australe mure incolunt; ita ut ge-
nitivus Ans pendeat ab oluppé-
vovs, cui verbo adiiciatur genitivus
vel addita vel omissa praepositione.
Quod mihi quidem haud ‘persuasit
vir doctus, cum, quem attulit Pro-
copii locum De bell. Goth. p. 308 C.,
eum huc pertinere non magis cre-
dam, quam locos a Bastio, quem
ille citat, allatos in E pist. critic. pag.
74. De sensu participii olxmpué-
vos conf. nott. ad I, 27. Add. Sie-
belis ad Pausan. I, 33. 84. — n vo-
tin &adaoca hic de australi oceano
s. Indico intelligendum, ut II, 11.
158. IV, 42, ubi vid. nott. Conf.
Schlichthorst Geogr. Afric. Herod.
pag. 18. Rennel.l. l. pag. 462. 572
et Heeren. Ideen II, 1. pag.337 not.,
40 HERODOTI
dalacon. BovAevonevo dé ol Edote, éxì uèv Kapyndoviovs tov
qui Herodoti verba sic exponit:
s jenseits dem Eingange des Arabi-
schen Meerbusens, an dem Indischen
Mcere"; ut igitur extra sinum Ara-
bicum et fretum Babel Mandeb, quod:
vulgo dicitur, in Africae ora orien-
tali, quam Indicus qui dicitur Ocea -
nus alluit, sive 7 vorin &alecca, ut
Noster loquitur, sedes Macrobiorum
quaerendae sint. Hoc vero mare In-
dicum qui h. |. intelligi posse negat
(Bobrick Geograph. d. Herodot. p.
227), cum de illo mari cogitandum
sit, quod Libyam, a mari totam cir-
cumdatam (Herodot. IV, 42), a me-
ridie attingat, quid sibi velit, haud
perspicio. Nec magis recte vidisse
videtur Larcheruns, qui in Tab. geo-
graph. pag. 210 hîc de Arabico sinu
cogitat. Quin exstitit Maltebrun (in
Nouvell. Annall. d. Voyag. T. V. P.
II. 1820. Paris. p. 361 sqq. notante
Cr.), qui Herodoto accuratam sinus
Arabici notitiam fuisse omnino ne-
gans, quippe quem haud raro ma-
ris australis significatione compre-
henderit, Heerenium et Larcherum,
quamvis diverse statuentes, falsos
esse contendit, ita scilicet iudicans
ob eam, quam ipse sibi formavit
mente, opinionem de Macrobdiorum se-
dibus. Ac de hac gente eiunsque se-
dibus disputare longum, certique
quid statuere perquam difficile.
Quod enim olim Macrobios ad tri-
bum quandam (nunc nominari di-
cunt Shangallas) auctore Bruce, ce-
leberrimo peregrinatore, retulerunt,
id quamvis nuper ab codem Malte-
brun. 1. 1. pag. 360 (ubi Macro-
bios ab Ichthiyophagis longe remo-
tos fuisse negat) denuo susceptum,
falsum reperitur monentibus Lar-
chero et Heerenio, cum ista gens in-
fra regionem auriferam Gaba et Nu-
ba ad utramque Nili ripam, septen-
trionem versus a Fazukla habitet,
et quidem media in terra procul a
mari, nec unquam in urbes coacta,
nec ad vitam magis civilem, qualem
Macrobios egisse satis ostendit ipsa
Herodoti narratio, traducta. Hero-
doti Macrobii ad mare sedes habere
dicuntur, in maxime remotis terra-
run orbis partibus (III, 114), ad
quos Cambyses iter faciens quin-
tam modo viae partem explevit, cum
re infecta (III, 25) redeundum es-
set. Quare vix dubium, magis meri-
diem versus sedes Macrobiorum esse
quacrendas, ut recte statuit Heeren.
1. 1. pag. 337, qui Cosmae narratiu-
nem de terra Susa (quod nomen iam
duobus post Herodotum saeculis fre-
quens reperitur), auri illa quidem
plena, ad lane de Macrobiis narra-
tionem referens Macrobios hac ipsa
in terra ad oram maritimam extra
fretum Babel Mandeb, prope pro-
montorium Gardefan, in terra, quam
nunc tenent Samalis, sedes habuisse
ponit. Vid. Ideen I, 1. p. 337 seqq.
p.- 345, et qui Hecrenio adstipulan-
tur, Bothe in: Deutsche Monats-
schrift 1799. II. p.185 seq., Russell:
Nubia et Abyssinia (Edinburgh Ca-
binet - Library XIl) p. 117 seq. Ac
monet Hcerenius, ea, quae Herodo-
tus enarret, nonnihil exaggerata vi-
deri et ad excitandam admirationem
efficta, praesecrtim cum aeque ac re-
liqna, de Cambyse quae apud Hero-
dotum legantur, ex Aegyptiorum sa-
cerdotum ore fiuxerint. Ac regionis
Sebae incolas valde proceros, quos
Iesaias XLV, 14 commemoret, non
alios videri atque Macrobios idem
addit pag. 350. Rennel. 1.1. pag. 572
in terra, quae nunc dicitur Abyssi-
nia, Macrobiorum sedes collocandas
esse censet. Ab Heerenii sententia
discedit Hoskins, qui haec tractavit,
Travels in Ethiopia p.307 seqq. Ete-
nim procul a mari neque vero ad-
modum remotas a Meroé (vid. Hc-
rod. II, 29 ibique nott.) occidentem
et meridiem versus sedes Macrobio-
rum quaerendas esse putat, qui no-
mades fuerint potentissimi terram-
que auriferam obtinuerint, quae ipsa
C‘ambysem ad expeditionem facien-
dam excitasse videri queat: itaque
circa fluvium album (Zar el Abiad)
Macrobios habitasse existimat, qui-
bus admixti fuerint Automoli illi, de
quibus Noster supra dixit IT, 80.
Neque aliam fere sententiam profert
Wheeler Geography of Herodot. p.
THALIA. III. 17. 18. 41
vavtixov StpRatov arootédliev, énì dè “Appoviovs toù zetoò
aroxgivavra, énì dì toùs Albionas xarortas xpatov, owopt-
vovs Te tqv év tovroroi tolo. Aldiowi Aspouévnv elvar NALOv
toeanetav, sl Fori RANndÉ0as, xal r90g tavrn ta alla xaroyo-
uévovs, Sepa dÌ td 2670 pépovras rd Baordét avra. "H dè 18
roazeta roù nAlov toupde tig Aéperai elvar* Aeiporv Éori 8v 1ò
528 seq., ubi eadem sentientem lau-
dat Cooley: Ptolemy and the Nile
p. 20. Mihi magis placet Heerenii
sententia, quae certe cum Herodoti
verbis Macrobios hosce ad mare au-
strale collocantis neque in interioris
Africae tractibus reponentis melius
convenire mihi videtur.
AATORTAS ROUWTOV] xatoORTAS spe-
culatores dicit atque exploratores,
quos eosdem alibi (III, 19. 25. 136.
138) vocat xaracxorovs. Idem vo-
cabulum infra III, 21. Conf. Pollux
II, 59. Blomfield. in Glossar. ad Ae-
schyl. Sept. c. Theb. 36. — In ver-
bis: tnvéy tovtoLoi roîoi Aldo 2e-
yoméynv spuria videntur esse to "GL
ACt&i{owp1 Cobeto; quae omnibus
libris probata retinui.
el Foti aAn®déwg] i. e. un re vera
ita se habeat; ubi verbo siva: adiun-
ctum est adverbinm, de quo, alios
ut taceam, monnit Stallbaum ad
Plat. Euthyphr. pag. 10 seq. Ex He-
rodoto conf. III, 23. IV, 134. Ad
ta 2oyo cf. V, 20.
Cap. XVIII.
‘H dè rozza toò Nilov ronde
ris dfyetar elvat) De mensa solis
haec Pompon. Mela III, 9 init. (coll.
Solin. cap. 30): ,,Est locus appara-
tis epulis semper refertns: et quia,
ut libet, vesci volentibus licet, 72/0
rorxetav appellant; et quae passim
apposita sunt, affirmant innasci sub-
inde divinitus‘‘. Ad fabunlas, ut vi-
detur, ista refert Pausan. VI, 26. 8. 1
fcoll. I, 33. $. 4), ubi conf. Kuehn.
et quem Wesseling. landat, Liban.
Orat. Antioch. II. p. 385. Si vero
quacras. quid veri lateat sub hac
narratione, paucis ita defungitur I.
Voss. ad Mel. 1.1.: ,,quia communis
esset omnibus haec mensa, ideo <o-
lis appellabatur. Sol enim omnibus
lucet.‘‘ Altins hanc in rem inquirit
Heeren (Ideen II, 1. pag. 345 seq.),
qui Solis aram s. mensam forum esse
vult, in quo commercium cum pere-
grinis fuerit factitatum; quod ipsum
cum templorum sanctitati per Afri-
cae regiones commissum fuerit, haud
mirum, hîc quoque religionem fuisse
adinnetam. Inde quae Cosmas nar-
rat de quodam commercii genere in-
ter peregrinos et indigenas, ea ita
ad Herodoti narrationem translata
vult Heeren., ut hoc commercium
publica anctoritate fuerit institutum
indeque etiam intelligatur, cur ma-
gistratus noctu dicantur carnem ad-.
ponere, qua diu vescantur qui velint,
quamque indigenae terrà edi existi-
ment. Mihi in hisce potissimum sa-
crorum et religionis ratio habenda
videtur, illamque narrationem ad
Solis praesertim cultum adeoque le-
ctisternia diis fieri solita festis prae-
sertim diebus, ubi magnus et indige-
narum et advenarum solet esse con-
cursus, pertinere crediderim. Conf.
C. Fr. Hermann: Gottesdienstl. Al-
terthiim. $. 15, not. 16 ibique laudd.
Et crebro per orientem inveniri
lectisternia monnit Gesen. ad Icsai.
LXV, Il. pag. 287, qui tamen Solis
mensam ab Herodoto commemora-
tam minns huc pertinere adiicit, eo È
potius superstitionem spectasse ra-
tus, ut Solem illic coenasse et hacc-
ce frusta reliquisse vulgo arbitra-
rentur. De lectisterniis ut cogitem,
facit quoque sacra coena, quam in
Iovis Ammonii templo repracsenta-
tam invenit V. Ill de Minutoli; conf.
eius itiner. pag. 119 et tab. VIII. et
vid. Car. Baehr: Symbolik d. mo-
saisch. Cultus I. p. 438. Quin ad
ipsos Graecos talia manasse, docu-
mento est Iuppiter ille, qui ad Ae-
thiopes pios se confert coenatum.
De quo Creuzer. in Symbol. IV. p.
352 ed. tert. De lectisterniis quo-
42 HERODOTI
muoagotelm énlnieos xoedv Ép&av mavtov tav tetpanodor,
Es tovtas uèv vuxtas énitndevovtas tidévaL ta “pia toùs év
tédst Éxaotovs dovtas tav aotav, tas dè nuépas dailvuoda.
mpoosovta roy BovAouevov * pavai dì TovS éripogiovs tavra
ryv yijv aver avadidovai Éxdotote.
19 7Z00v xadeouévn déyeta siva tonde.
n uèv dn) toeaneta toù
Kaufvon dè dos Edote
méurerv toÙs xataoxorovs, avrina uetemeumero te Elepavti-
vns modLog tOv "IxBvogpayavr avdpdv tovs Eniotapévovs tqv
que hîc cogitari vult Wheeler l. su-
pra l., cum de Aegyptiorum festo
agatur, quod Herodoti aetate in de-
suetudinem iam pervenerit. Ad Hee-
renii sententiam magis accedit Rus-
sel. 1. supra I. Maltebrun I. supra
1, ex hisce narrationibus cognosci
posse statuit sacerdotum imperium,
qui quotidie Soli mane offerant sa-
crificia festisque diebus multitudi-
nem congregatam hac ciborum sa-
_crorum largitione recreare studeant,
quo libentius illa ipsis alia praebeat
opera ac vectigalia. Neque aliter
fere Bothe (Deutsche Monatsschrift
1799. II. p. 193) Solis mensam apud
gentes, quae Solem coluerint, pro-
verbialiter quasi dici putat Dei men-
sam, qua appellatione eum locum
illae signiticarint, in quem mercato-
res pecudes abegerint atque macta-
rint. Sed magis adeo eos a vero
prorsus aberrare credam, qui nar-
rationem de Solis mensa cum me-
dii aevi fabulis de sanguine regali
(Graal vulgo vocant) contendunt.
Ininàeos mosòv fP8dv navrov
_ 10v teroanodor] navtov Toy teroa-
mr0d0v de omnis generis quadrupedi-
bus intelligendum. Conf. I, 50 ibiq.
not. Carnem elixam, quam dicit He-
rodotus, de carne siccata probabili-
ter accipiendam esse statuit Heeren.
1. I. pag. 346, cum istins modi caro
in istis regionibus plerumque serve-
tur atque etiamnum siccata caro in
cibis delicatissimis habeatur. Sed si
de sacrificio cogitemus , nihil credo
obstabit, quo minus de elixu carne
hîc Nostrum loqui dicamus. — In
seqq. ad verba #6 tor — ridÉvaL x.
t. À. ex antecedentibus repetendum
Aéystatr. ènitndevovtas valet: ex in-
stituto, operam huic rei dantes pro
muneris officio. tovs #v rédei Noster
vocat magistratus; de qua locutione
plura Valcken. et Wessel. ad IX, 106
laudantes Sophocl. Antig. 66. Phi-
loctet. 384. 922. Thucydid. V, 27.
VII, 73 etc, Quibus alia addit Blom-
field. in Glossar. ad Aeschyl. Aga-
memn. 104. coll. Duker. ad Thucy-
did. I, 58. Timaei Glossam i in Lexic.
Platon. p. 103: èvredeîs oî coyov-
tes ual of cotavtes, cum ad Plato-
nem nihil faciat, huc spectare putat
Ruhbnkenius, — Ad dalvvodat cf. I,
211. Il, 100. In seqq. pro tv Yiv
aUt7v Naber in Mnemosyn. IV. p.
18, ad Cobeti Varr. Lectt. p. 163
amandans, verissimum esse iudicat,
si scribatur tv yi» avtoRdrnv.
Cui assensus est Mehler. ibid. V. p.
74. Mihi mutandae vulgatae causa
non esse videtur idonea.|
Cap. XIX.
tòv IxBvopayoy avrdedv tovs
Èniotopévovs x. t. 2.] De Ichthyo-
phagis haec Pausan, I, 33. $.4: Al-
Pronov dèi toy date Zvnvns énl
dalaccay Fegato: tv Eov&ody KAT-
onodorv I 28vopayor val d x0À706,
0v requornovarv, Ixdvopayov dvo-
ueterar. Quibus add. Strabon. XVI.
p. 769 s. p. 1113 D. et Diodor. Sicul.
III, 15 sqq., quibuscum conveniunt
Agatharchidis Excerptt. (apud Pho-
tium Bibl. Cod. CCXIIT) 8. 30 seqq.,
ubi Mueller. (Geograph. (ir. minn. I.)
p. 129 reliquos locos veterum, in
quibus de Ichthyophagis (i. e. qui
piscibus vescuntur) sermo est, attu-
lit: tn vid. inprimis Arriani qui fer-
tur Peripl. Mar. Erythr. $. 4. 20. p.
261.273 ibid. et cf. quae de his Aga-
tharchidis Ichthyophagis retulit H.
J. Frieten: De Agatharchide Cnidio
THALIA. III. 18. 19. 43
Alduozida pAdocav* tv ® dì rovrovs peritoav, év rovrm éxt-
Aeve énì tv Kapyndova mAfeiv tov vavrixov otpatov. Doivi-
nes dì 0Ux Epagav morjosiv taùra* Opxlowol re yao peyadowi
ivdedtodar, xal ox av modeiv doLa, éxl tous matdas toùs
fovrav otpaersvopevor. Dosvixav dè 00 fovAopévav ol Aoc-
xoì ovx atiouazo: éyivovro. Kagyndovio: uév vuv ovra Fov-
Aocuvnv Biépuyov needs Ieoctav. Kaufvons yae Binv ovx
tBimxalov xg0opipsiv Dolviti, Oti opéas te avtovs édedaxecav
(Bonn. 1848) p. 35 seqq. Unde ma-
nifestum est, in regionibus supra Ae-
gyptum sinui Arabico proximis et
extra cius fauces sitis sedes Ichthyo-
phagorum, gentis barbarae fere et
maxime rudis, esse quaerendas. Ob
Herodoti verba Heeren. l. 1. pag. 349
partem quandam gentis in superiore
Aegypto sedes habuisse statuit in-
deque ulterius pertinuisse ad tribus
palantes in desertis, per quae com-
mercium inter Aegyptum et Aethio-
piam (sive Macrobiorum regiones)
factum fuerit; unde illos Ichthyo-
phagos ob itinera per deserta mer-
candi causa crebrius instituta utri-
usque terrae et linguae cognitionem
habuisse verisimile videtur viro do-
eto quaerenti, an ad gentem, cui
nunc nomen 4badde, in illis regio-
nibus adhuc habitantem, et inde ab
antiquissimo aevo mercibus per de-
serta transportandis deditam, Ich-
thyophagi referri queant. Conf.
etiam nott. ad III, 17. De Ichthyo-
phagis, qui per oram Arabiae, Car-
maniae, Gedrosiae ad Indiam usque
habitare dicuntur, retulit praeter
Agatharchidem (de quo vid. Frieten
I. L p. 33) aliosque a Mnellero 1. 1.
allatos inprimis Arrian. Indice. 26.
28 seq. 31 seq. — De Zlephantine
conf. nott, ad II, 17.
#v cò dì rovrovs petrnicav] For-
mam lonicam ustnicav restituit Val-
cken., quem recc. edd. secuti sunt.
Vid. Bredov. p. 409 et Her. III, 14.
28. Ad significationem recte Val-
cken.: ,,dum ad istos arcessendos pro-
ficiscebantur. Nan uetiévai 8. Let-
#0ze08a. valet arcessere, ire petitum,
ut supra IlI, 15. 28. IX,33. Wes-
selingius excitavit Strabon. XIV. p.
950 A sive 641 B. et XV. p. 714.
ual ovx cy moréesy Bota x. t. 2.]
Haec illi dicunt pro'antiquo colonia-
rum iure, ex quo non licuit urbi ca-
pitali bellum inferre colonis suis,
nec iis vicissim metropoli. Quae
enim apud Graecos valuere, ea apud
Poenos quoque olim valuisse credi-
bile est. Vid. Heeren. Ideen. II, 1.
p. 29 et inprimis locos Herodoti VII,
51. VIII, 22, Thucevdidis I, 38. V,
106, Polyb. XII, 10, 3. Conf. C. Fr.
Hermann. Lehrbuch d.griech.Staats-
alterth. 8.73 et 8. 74 ed. quart. Schoe-
mann. Antiqq. Graecc. p. 418. Mo-
vers: Die Phoeniz. II, 2. p. 4!) seqq.
Laurent Histoire du droit des gens I.
p. 494, qui alia quoque attulit, unde
intelligimus, quam arcto vinculo Car-
thuginienses ac 'Tyrii iuncti fuerint
usque ad Alexandri Magni aetatem,
cui Tyrii eam ob causam tam ohsti-
nate restitisse videntur, quod a Car-
thaginiensibus, colonis suis et quasi
filiis, auxilinm exspectaverant. Et
postea quoque hanc rationem va-
luisse, Hannibalis exemplum nos
quodammodo docere potest, qui Car-
thagine fugiens Tyrum se legatum
esse missum diceret, teste Livio
XXXIII, 48.
Ori opéas te «vrovs tdedaueoay
Iléoonor] Colligit inde Fr. Chr.
Schlosser. (Universalbist. Ueber-
sicht etc. I, 1. p. 251.), Tyrum,
quam Persas esse aggressos nus-
quam relatum invenimus, ultro in
potestatem Persarum cessisse. Nec
magis relatum invenimus, quo tenmn-
pore Phoenices Persis se dederint.
Quod cum vulgo ad Cvri tempora
reiicistur, magis probabile videtur
Dahlmanno (Herodot. p. 151) ad
Cambysis tempora referre, qui, an-
tequam in Aegyptum expeditionem
20 Alyuatov.
44 . HERODOTI
Iléoonoi, xal nds éx Dorvlixav Noteto 6 vavttxò$s otRATOS. dév-
tes dì xal Kurgiol cqpeas avrods Iléponor torpatevovio En
“Eni te dè ro KauBvon éx vijs Edeqpavrivns ani-
xovto ol Ix&vopayor, Emeume aUrovs és tovs Aldiormas, Evrer- 204
Aauevos ta te Aéperv 407, xal dopa péoortas, movpuesov te
alua xal qgUozov otpentov nepravyéviov xal pÉlLa xal uvpov
alafastoov xal posvixniov olvov xador.
fecerit, et Phoenicum et Cypriorum
acceperit deditionem. At vero re-
ctius statuerunt Ley (Fata et condi-
tio Aegypt. sub imperio Persar. p.
44 seq.) et Hengstenberg (De Rebb.
Tyriorr. p. 59 seqq. 63 seqq.), iam
Cyro se dedisse Tyrios, coque etiam
referre mihi posse videor plusquam-
perfectum éded0xs0av consulto ab
Herodoto adhibitum, ut illud iam
ante Cambysem factum esse signifi-
caret. Cvprii num eodem tempore,
quo Tyrii, Cyro se dederint, id ex
Herodoti certe verbis (dovtss dì xal
Kuxqioi cpeas oUTOÙS Ilé00noi) col-
ligi vix poterit: immo post Tyrios
in Persarum ditionem receptos Per-
sis Cyprii cessisse videntur, quos
Amasis primns subegerat teste He-
rodoto II, 182, ubi cf. nott. Qui
quamdiu Cyprios i in ditione tenuerit,
haud constat; nec magis illud mani-
festum, num extremis Amasidis an-
nis, an eo mortuo demum cum Psam-
menitus regnum paternum snuscepis-
set, ab Aegvptiis deficientes Persis
se tradiderint. Nam alterutrum certe
statui necesse erit. Cyro se dedisse
Cyprios refert Xenophon Cyropaed.
I, 1, 4. VII, 4,2. VIII, 6,8, quem
in talibus presse sequi vix licebit,
gi quidem praeter Cyprios etiam Ac-
gyptiis imperitasse scribit Cvrum I,
1,4 coll, VI, 2, 10. VIII, 6, 21. VIII,
8,1.— 0 vavtinòs orpatòs de classe
intelligendum, gna simul a mari Ae-
gyptum petebat Cambvses; vid. sn-
pra ad III, 13 nott. Ad quam clas-
sem licet Graeci quoque Persis s8uh-
diti naves praebuissent, praecipua
tamen pars a Phoenicibus mari po-
tentibus subministrata est, adeo ut
ab his totius classis penderet salus.
— Ad netnto conf. I, 125 et ad rem
ipsam nott. ad III, 25.
OÎ dì Aldlornes ov-
Cap. XX.
Evrerlapevos re te Aéyerv x0n] Re-
tinui cum recentt. edd. te 78, quod
Wesselingius iam dederat, pro vulg.
te, sed pro 707v e Mediceo, Floren-
tino binisque aliis codd. recepi 407,
probante Matthiae, qui ye7v huic
loco convenire iure nobis negare vi-
detur, citans quae disputarit ad Eu-
ripid. Hec. 262. Hippol. 296. 3-14.
Androm. 424. Gr. Graec. $. 505 not.
Supra NosterI, 69: évrerdauevos re
ta déyeuy zen, ubi male libri non-
nulli ye7v. — Ad dona quod attinet,
conf. Aelian. V. H. I, 22, ubi inter
dona legatis a Persarum rege tribui
solita memorantur quoque armillae,
torques et stola Medica. Apud Xe-
nophontem in Cyropaed. VIII, 5, 18
Cyaxares Cyro mittit obviam tùy
Pvyattoa oréqguvov re gouoody xal
pela peooreay nel otosntov xo
orolnv Mnydixnv dg duvarov xai-
Afotnv. Unde Herodoti loco altero
VIII, 113 invenimus Persas, @rdoag
OTRENTOPOPOVE TE xal pellogpogove,
ubi conf. nott. Caeterum Macrobio-
rum regio cum auro abundet, haec
munera a Cambyse per ludibrium po-
tius missa videri vult Heeren. Ideen
1. 1. pag. 346; ut indignabundns Ma-
crobiorum rex alio quasi lusu re-
sponderit.
mol psi nai uvoov adaePaoteor)
wéla (i. e. armillae) plerique libri
iique optimi. Alii wéX Za. Tu con-
feras III, 22. IV, 168. IX, 79 et quac
plura attulit Bredov. pag. 99, qui
satis docuit, apud Herodotum_certe
hoc vocabulum cum una litera 7 esse
exarandum. — pvgor aZefaoteov
est vasculum e lapide alabastrite
confectum myrrbisque repletum ;
plane ut Plinius scribit, a Larchero
THALIA. II 20. 45
tut, ÉS tovs azinenze 1) Kapfvons, Aépovtai sivai péyioto: xal
xgÀlioto: avdgorav ravrov. voporci dì xal adiorci g0aodai
laudatus, in Hist. Nat. XXXVI, 5&
(T.II. p.374): ,,Lapidem alabastri-
ten ... cavant ad vasa unguenta-
ria , quoniam optime servare incor-
rupta dicitur.‘‘ In Evang. Matth.
XXVI, 7 simili prorsus modo legitur
alifactoo» pveov. De quo plurima
congessit Schleusner. in Lex. N. F.
s. v. I. pag. 114. Tu vid. Plutarch.
Timol. 15 ibique Hess. p. 71 et Held
p. 405. Ussing. De nominibb. vass.
Graece. p. 70. Krause Angeiolog. pag.
9 seq. Creuzerus haec adscripserut:
;rWinckelmanni opera Vol. III. p.
126 sqq. et p.304 sqq. ed. nov. Dresd.
G. H. Martini ad I. A. Ernestii Ar-
chaeolog. p. 137 et praecipue I. G.
Schneideri Annotatt. in Theophra-
stum de Odoribus $. 40. pag. 665 sq.‘‘
Quod vero ex Eustath. ad Homer.
p. 946, 53 s. 923, 10 et Suid. 8. v.Z7-
xv80s Wesseling. insertum vult ar-
ticalum ròv ante haec verba, eo non
opus esse recte monet Schweigh., a
grammaticis istis, qui prioris cuius-
dam grammatici observationem de-
scripserint, ipsum Herodotum in-
spectum esse negans. Quibus post-
ea haec adscripsit Creuzerus (cf. Ein
alt-athenisches Gefiiss etc. p. 60. Zur
Gemmenkunde p. 151): »Respiciunt
haec Photius (s. v. Z7xv&®os p. 183
ed. Dobr.), Suidas (1. 1.), quos lau-
dant interpretes. Adde Scholiastam
Platonis in Hipp. mai. p. 136 Ruhnk.,
ubi: aggevinws dè tov dlafaateov
sixev'Hoodotos, qui locus Schweig-
haeuserum fugit caeteroqui recte
monentem, articulum rov ante uv-
ov non debere obtrudi Herodoteae
orationi. Reliqua, quae ad hunc lo-
cum expediendum addidit vir doctis-
simus, non placent. Videtur anti-
quus criticus, ex cuius commenta-
riis hortulos suos irrigarunt isti Le-
xicographi, cum Scholiasta in inte-
griore suo exemplo legisse: xal 7 Qv-
GEO Luoov «Aafaeotgov eamque dif-
ferentiam scripto consignasse, quo
lectores intelligerent, ex Atticorum
usu Herodoto seribendum fuisse xal
zevoénv n. cà. Habet hace re-
petitio adiectivi yevosov quandam
significationem nativae narrationis
Herodoteae et alterum XPTZEON
facile excilere poterat ante MT-
FOT. Mihi repetito adiectivo yet-
GE0y non opus esse videtur, quam-
quam haec vox repetitur in Xeno-
phontis loco, utique diverso, Anab.
E: 2,20: otpEatOY 20voovy nal
pela xal auvaxno gQuoovvu.Tt.À.
Quae post crpentov legitur vox xé-
eravzéviov, eam et h. 1. et III, 22
invito Herodoto in textum irrepsisse
putat Naber in Mnemosyn. IV. p. 19.
Sed libri omnes seripti retinent vo-
cem, quae sane haud scio an con-
sulto addita videatur. — De pabra-
rum vino conf. I, 194. II, 86 ibiq.
nott. \esseling. consuli vult Atheu.
XI. p. 473B. Polluc. X, 75.
Léyovtat sivar piyrotor nal nal-
Loto: cvieonov nevrov] Conf. Eu-
stath. ad Dionys. 218. Eadem infra
III, 114 coll. VII, 70, ubi de Aethio-
pibus: ovidtATOY tolga éqovoL
RUAVTWY «vÌowrwv. Quae verba
sane Afrorum sive Negrorum, ut
nunc vocant, gentem indicare vi-
dentur: quamquam id minus conve- .
nit, quod homines huius gentis per-
hibentur uejiotor nal ucdàiotor av-
dFowrwr rdvIiWv: sed negat mirum
videri posse Hoskins Travels in
Ethiop. p. 310. lesaias quoque in-
colas regionis Sabae corporis pro-
ceritate insignes ait XLV, 14, ubi
praeter Solinum cap. 30, duodecim
pedes Aethiopes longos esse narran-
tem, alios scripturae sacrae locos de
magna Aethiopum statura affert Ge-
sen. p. 995. Add. Bohlen. ad Genes.
X, 7. pag. 123. Nec maltum istos
differre a Macrobiis probabiliter sta-
tuisse Heerenium Il. l. p. 350 seqq.
supra iam monuimus. Qui idem su-
spicatur, has laudes de Aethiopiae
gentium statura celsa ac decora flu-
xisse ex mancipiorum negotiatori-
bus, qui istas gentes praecipue lan-
dare consueverint. — ,,Comparat
cum his Aethiopum laudibus fabulas
Germanorum, Britannorum, in Edda
obvias de Aasgard, editor novae edi-
tionis operis: The history of English
20 Alyuntov.
44 . HERODOTI
Iléoonoi, xaì ras éx Dorvixcov Nereto 6 vavttxÒSs OTEATOS. dov-
tes dì xal Kuxoiot cpeas avtovs Iéponor torparevovto éx°
Enei re dì tò KauBvon èx ts ‘Elepavrivoas ani-
xovto ol Ixtvogpayor, Emeuzne avtovs és roùs Aldionas, Evrer- 204
Aauevos ta ts déyerv 40), xal ddpa peoovtas, rovpuosov re
alua xa) yovosov otpentov mEpLavyÉviOov xal védLa xal uvpov
alaBaotgov rai porvixntov olvov xadov.
fecerit, et Phoenicum et Cypriorum
acceperit deditionem. At vero re-
ctius statuerunt Ley (Fata et condi-
tio Aegypt. sub imperio Persar. p.
44 seq.) et Hengstenberg (De Rebb.
Tyriorr. p. 59 seqq. 63 seqq.), iam
Cyro se dedisse Tyrios, coque etiam
referre mihi posse videor plusquam-
perfectum ?dsdoxecav consulto ab
Herodoto adhibitum, ut illud iam
ante Cambysem factum esse signifi-
caret. Cvprii num eodem tempore,
quo Tyrii, Cyro se dederint, id ex
Herodoti certe verbis (dévres dÌ xal
Kuxoioi cpeag oÙTOvE Ilé0070t) col-
ligi vix poterit: immo post Tyrios
in Persarum ditionem receptos Per-
sis Cypriì cessisse videntur, quos
Amasis primus subegerat teste He-
rodoto II, 182, ubi cf. nott. Qui
quamdiu Cyprios in ditione tenuerit,
haud constat; nec magis illud mani-
festum, num extremis Amasidis an-
nis, an eo mortuo demum cum Psam-
menitus regnum paternum suscepis-
set, ab Aegvptiis deficientes Persis
se tradiderint. Nam alterutrnm certe
statui necesse erit. Cyro se dedisse
Cyprios refert Xenophon Cyropaed.
I, 1, 4. VII, 4, 2. VIH, 6,8, quem
in talibus presse sequi vix liccbit,
gi quidem praceter Cyprios etiam Ae-
gyptiis imperitasse scribit Cyruin I,
1,4 coll, VI, 2, 10. VIII, 6, 21. VIII,
8,1. — 0 vavrinòs atgatòs de classe
intelligendum, qua simul a mari Ac-
gyptum petebat Cambyses; vid. su-
pra ad IIT, 13 nott. Ad quam clas-
sem licet Graeci quoque Persis suh-
diti naves pracbuissent, praecipna
tamen pars a Phoenicibus mari po-
tentibus subministrata est, adeo ut
ab his totius classis penderet salus.
— Ad Netto conf. I, 125 et ad rem
ipsam nott. ad III, 25.
Oî dì Aldiores ov-
Cap. XX.
Evterlapevog ra te deyery 0] Re-
tinui cum recentt. edd. ra te, quod
Wesselingius iam dederat, pro vulg.
te, sed pro 7env e Mediceo, Floren-
tino binisque aliis codd. recepi LO,
probante Matthiae, qui ye7v huic
loco convenire iure nobis negare vi-
detur, citans quae disputarit ad Eu-
ripid. Hec. 262. Hippol. 296. 344.
Androm. 424. Gr. Graec. 8. 505 not.
Supra Noster I, 69: évrerdapevds re
ta déyeuv zen, ubi male libri non-
nulli y07v. — Ad dona quod attinet,
conf. Aelian. V. H. I, 22, ubi inter
dona legatis a Persarum rege tribui
solita memorantur quoque armillae,
torques et stola Medica. Apud Xe-
nophontem in Cyropaed. VIII, 5, 18
Cyaxares Cyro mittit obviam tv
Evyattoa Gréquvov TE zevoovy xal
pelLa peooroav nel otREnTÒY xal
ctolnv Mndixnv cs dvvarov xal-
Aotnv. Unde Herodoti loco altero
VIII, 113 invenimus Persas, avdoas
GTREENTOPOROVS Te nai peltopogove,
ubi conf. nott. Caeterum Macrobio-
rum regio cum auro abundet, haec
munera a Cambyse per ludibrium po-
tius missa videri vult Heeren. Idcen
1.1. pag. 346; ut indignabundus Ma-
crobiorum rex alio quasi lusu re-
sponderit.
sal pélla nai puoov cAefaotgor]
wéda (i. e. armillae) plerique libri
iique optimi. Alii wé2Z%a. Tu con-
feras III, 22. IV, 169. IX, 79 ct quae
plura attulit Bredov. pag. 99, qui
satis docuit, apud Herodotum_certe
hoc vocabulum cum una litera 2 esse
exarandum. — puugor cAefasteov
est vasculum e lapide alabastrite
confectum myrrhisque repletum ;
plane ut Plinius scribit, a Larchero
THALIA. III 20. 45
tut, és tovg axéreune 0 Kaufvons, Aépovtai siva peprotor xal
xtAiLoto. avdporav ravrov. voporci di xal adioioi ro@odat
laudatus, in Hist. Nat. XXXVI, $
(V.II. p.374): ,,Lapidem alabastri-
ten... cavant ad vasa unguenta-
ria, quoniam optime servare incor-
rupta dicitur.‘* In Evang. Matth.
XXVI, 7 simili prorsus modo legitur
uliBuotoov pveov. De quo plurima
congessit Schleusner. in Lex. N. F.
s. v. I. pag. 114. Tu vid. Plutarch.
Timol. 15 ibique Hess. p. 71 et Held
p. 405. Ussing. De nominibb. vass.
Graecc. p. 70. Krause Angeiolog. pag.
9 seq. Creuzerus haec adscripserat:
yy Winckelmanni opera Vol. III. p.
126 sqq. et p.304 8qq. ed. nov. Dresd.
G. H. Martini ad I. A, Ernestii Ar-
chaeolog. p. 137 et praecipue I. G.
Schneideri Annotatt. in Theophra-
stum de Odoribus $. 40. pag. 665 sq.‘
Quod vero ex Eustath. ad Homer.
p. 940, 53 8.923, 10 et Suid. s. v. 77-
xrdos Wesseling. insertum vult ar-
ticulum r0v ante haec verba, eo non
opus esse recte monet Schweigh., a
grammaticis istis, qui prioris cuius-
dam grammatici observationem de-
scripserint, ipsum Herodotum in-
spectum esse negans. Quibus post-
ea haec adscripsit Creuzerus (cf. Ein
alt-athenisches Gefiiss etc. p. 60. Zur
Gemmenkunde p. 151): Respiciunt
haec Photius (8. v. 77xv®os p. 183
ed. Dobr.), Suidas (1. 1), quos lau-
dant interpretes. Adde Scholiastam
Platonis i n Hipp. mai. p. 136 Ruhnk.,
ubi: agoerixos dè r0v cleiBaotgov
sinev Heodotos, qui locus Schweig-
haeuserum fugit caeteroqui recte
monentem, articulum 70v ante uv-
eov non debere obtrudi Herodoteae
orationi. Reliqua, quae ad hunc lo-
cum expediendum addidit vir doctis-
simus, non placent. Videtur anti-
quus criticus, ex cuius commenta-
riis hortulos suos irrigarunt isti Le-
xicographi, cum Scholiasta in inte-
griore suo exemplo legisse: xal 7 q.U-
GE0v Lugov aiafaotooy eamque dif-
ferentiam scripto consignasse, quo
lectores intelligerent, ex Atticorum
usu Herodoto seribendum fuisse xa
xevoénv u. Qi. Habet hacc re-
petitio adiectivi yevosov quandam
significationem nativae narrationis
Herodoteae et alterum XPTZEON
facile excidere poterat ante MT-
FOT. Mihi repetito adiectivo yet-
G#0y non opus esse videtur, quam-
quam haec vox repetitur in Xeno-
phontis loco, utique diverso, Anab.
I,2,20: Gresmtòv xevoovr xal
pila nal quvannv 0voodv x.t.i.
Quae post crgentov legitur vox me-
Quavgivior, eam et h. I. et II, 22
invito Herodoto in textum irrepsisse
putat Naber in Mnemosyn.1V. p. 19.
Sed libri omnes seripti retinent vo-
cem, quae sane haud scio an con-
sulto addita videatur. — De pabra-
rum vino conf. I, 194. II, 86 ibiq.
nott. Wesseling. consuli vult Atheu.
XI. p. 473 B. Polluc. X, 79.
éyovtat elvat péyLoto. nal xotd-
doro: evi gunwv navrwv] Conf. Eu-
stath. ad Dionys. 218. Eadem infra
III, 114 coll. VII, 70, ubi de Aethio-
pibus: ovi6taTOY telzwpa Èzovor
MOAVTWY avdewrov. Quae verba
sane Afrorum sive Negrorum, ut
nunc vocant, gentem indicare vi-
dentur: quamquam id minus conve- .
nit, quod homines huius gentis per-
hibentur uezrotor nal ncÀàLotoL cv-
Powrov navrov: sed negat mirum
videri posse Hoskins Travels in
Ethiop. p.310. Iesaias quoque in-
colas regionis Sabae corporis pro-
ceritate insignes ait XLV, 14, ubi
praeter Solinum cap. 30, duodecim
pedes Aethiopes longos esse narran-
tem, alios scripturae sacrae locos de
magna Aethiopun statura affert Ge-
sen. p. 95. Add. Bohlen. ad Genes.
X, 7. pag. 123. Nec multum istos
differre a Macrobiis probabiliter sta-
tuisse Hecrenium 1. l. p. 350 seqq.
supra iam monuimus, Qui idem su-
spicatur, has laudes de Aethiopiae
gentium statura celsa ac decora flu-
xisse ex mancipiorum negotiatori-
bus, qui istas gentes praecipue lan-
dare consueverint. — ,,Comparat
cum his Aethiopum laudibus fabulas
Germanorum, Britannorum, in Edda
obvias de Aasgard, editor novae edi-
tionis operis: The history of English
46 HERODOTI
aUTOvE paci xegogiouevoroi tv dii av avigaorav, xa d7) xal
sata tv BaciAninv toLdde * tOv dv tv dota xpivooi péyi-
otov te sivar, xa) xata to ueyados Éyeuv tv logÙv, tovtov
atiodo BaorAsverv.
21 °Es tovtovs di dv tous avdpas ds arxtnovro ol ‘IyxFvoga-
por, dcdovizs tà dcbpa rad faordét avtdv, FAepov tade' Baci-
Aevs 0 Iepoétaov Kaufvons, fovAdusvos piios tor xaì Estvos
peviodar, Muéas te anérmeupe, e Adpovg tor éAdeîv xedlevar,
xai dea taùta to didot, totoi xal avtos uadiora FdstaL Y0e0-
uevos. ‘O dè Aldlow padav, oTtL xatomtaI YuoLev, Aéyer 100s
avrovs toade* Obte 0 Ilepotav Bacrdsds ddopa vueas Ereuwe
pépovtas, nporiuoiv rodAod éuol Eetvos peveotar, ovte vpets
Aépere dAndéa* muerte yao xarontai tie éuîjs agyis. ovte éxet-
vos avo tori dixauos* sÙ pRQ Mv dixaros, ot av éredvunoe
q0dons @AAns 7 ti7s Eovrod, où’ av 5 dovAocuvnv avgorovs
qpe, va dv undèv Ndixntar. vòv dè adr totov rode dLdov-
poétry by Thom. Warton. (Lond.
1824.) Praef. pag.31.* Cr.
nata tv faorininy rorosde] Com-
parentur cum hisce: Diodor. Sicul.
III, 8 fin. Aristotel. Polit. IV, 4
(FV,3. $.7. Schneid.), Athen, X1II,2.
. pag.966 Nicol. Damascen. Excerptt.
Valess. p. 518. Quae attulit Wesse-
ling.
sal sata to usyados Ègeuv tv
lox0v] i. e. es cuius robur magnitudini
corporis respondere iudicant. De
praepositione xata conf. I, 84 ibiq.
nott.
Cap. XXI.
mootipaoyv modloù duoi Esîvos
. pevéodar] i. e. quum magni faciat, ut
mihi hospes fiat amicitiamque iungat.
Conf. supra II, 37, ubi wgo0ruoy-
te, quod non magis mutandum cen-
sui in mgotipéovteg atque hoc loco
nota in rooriputwr, ut fecit Din-
dorf., qui etiam IV, 43 int posy mu-
tavit in érmitiuto», licet Thomas Ma-
gist. p. 358 ed. Bernard. Herodotea
afferens exhibeat ér1tiudv. Quo eo-
dem consilio ductus in antecedenti-
bus reliqui z0e@pevog, quod idem
dedit Dindurfius, sed Dietschius mu-
tavit in y0e0pusvog, Bredovii prae-
ceptum secutus p. 389. 390, qui ad
unam formam solutam omnia haec
exigenda esse censuit, quae con-
tractam formam praebent. ln quo
me assentientem haud inveniet. —
Ad xatorto. conf. III, 17 ibique
nott.
vùv dè avrcò totov troie didorteg]
Loquitur Bruce, celeberrimus pere-
grinator, de quodam arcuum genere
apud gentem Aethiopicam, cui nunc
nomen Shangalla, ad tendendum
perquam difficili; indeque Herodoti
Macrobios eos ipsos esse vult, quo-
rum rex Cambysi talem miserit ar-
cum. At recte nobis monere videtur
Heeren. 1. ]. pag. 336, idem aeque
ad vicinas quoque gentes pertinere
potuisse. Doctum Anglum refellit
quoque Larcherus, denuo sequitur
Maltebrun. loco supra laud. p. 360.
Propius ad Herodoti locum spectare
videntur ea, quae de Aethiopibus
scribit Diodor. Sicul. III, 8, qui utun-
tur EvAlvors toÉorg tetoam)zeciv,
olg tozevovoi piv to) modi nqgoofai-
vovtes, avalodevtov dì toy ototav
cuvralaig Eviivars diayavitovtat.
Nec aliter de arcubus Aethiopum,
qui elephantos et venantur et iis ve-
scuntur, Strabo XVI. p. 772 retulit;
n dì roésia, addit, dia tquiy av-
dev cvvieleitai n. t. i. Ingentes
STHALIA. III 21. 22. 47
tec tade énsa déyere'
BaoiAsds 0 Aldionav cvufovAsve. 1ò
Ileoogov Bacidér, Exeav ovtaA sUaetédos FAxagi ta tota ITto-
Gar Eovra usyaBet tocavta, tore éx° Aldioras tovs Maxgo-
Biovs xA®et bnepfadidpevov otpateveoda.: ueygi dì tovrov
Beoî01r sldivar gepiv, Ot ovx éxÌ voov tpazovor Aldiorav
marci yijv aAinv xoocxtacta: ti] Éovrav.
xai avelg tÒ totov, mapédane toto quovor. Aafav dì tò sia
TÒ xogpuoeor, elpasta, 0 ti en xal 0xcog memormpévov. elnav-
tav dì tav 'IxBvopayaov tqv aAndsinv xegÌ ts roopvens xal
ti Papi, dodepovs uèv tovs avtparovs Epn siva, doAepa dè
arcus Troglodytis, Aethiopiae con-
terminis, tribuit quoque Plinius Hist.
Nat. VIII, 8. Quae omnia ex Aga-
tharchide ducta esse contendit Frie-
ten: De Agatharchide Cnidio p. 42.
43, Herodotei locì haud immemor,
qui sane inde aliquam lucem acci-
pere poterit, cum aliorum quoque
antiquitatis scriptorum testimonio
id comprobatum inveniamus, gentes
quasdam Aethiopiae s. Africae inte-
rioris ingentibus uti areubus iisque
tractandis quodammodo excellere:
hac vero arte et Scythas et Persas
excelluisse, iam supra ad I, 73 coll.
ad V, 49 monuimus: unde explica-
tur, quod etiam Darius et Scytha-
rum rex sibi invicem arcus misisse
dicuntur in Ctesiae Perss. Excerptt.
$. 17, ubi in nott. p. 145 roboris ac
virtutis bellicae signum haberi ar-
cum notavimus: de qua arcus signi-
ficatione conf. quoque Creuzer. S$ym-
bol. II, p. 596 seq. ed. tert. et Gro-
tefend in Boettiger. Amalth. II. p.
81. — Adlocutionem vòy dè conf.
III, 25.
0? 0vx Èrì v00v tgarmovor x. t. 2.]
Affert haec Gregor. Corinth. p. 480
Schaef. (de dial. Ion. $. 71) ob for-
mam x00v pro woùv. Vid. Bredov.
pag. 218, quo eodem auctore p. 146
dedi ted over pro vulg. Teérovo!.
Neque vero Mellerum secutus sum
in Mnemosyn. V. pag. 75 pro oî
scribentem Ott. Ad reliqua conf.
I, 27 ibiq. nott.
Cap. XXII,
simavrov] Male in binis libris e/-
x0vtov. Supra eÎras et infra ira».
Tu vid. nott. ad I, 49.
elgora, d ti sin ual 0xwg xe
xounpivor) Herodotus, qui alias in
pluribus membris promiscue et in-
terrogativis et relativis utitur voci-
bus (cf. I, 359 ibiq. not.}, hic sola
posuit relativa, ut II, 106. III, 111.
IV, 49. Ubservavit Struve Spec. I.
Quaest. de dial. Herod. pag. 49 not.
(Opusce. II. p. 323.).
dolsgovg pèv tovs dvdgorovs x.
t. À.] Tangit haec Plutarch. Il. p.
863 D. p. 646 B., quocum conf. Cle-
ment. Alexandr. Stromat.I. pag. 3-14.
sp Expressit Plutarchus in Quaest.
Romm. [p. 270D.]$. XXVI, ad quem
vid. Wyttenbach. Animadverss. T.
III. pag. 31, ubi alios quosdam si-
miles Plutarchi locos excitat, et
conf. lacobs ad.Antholog. Gr. Vol. X.
(ad Rufini Epigr. XIV) p. 163. Cr.
Quod Reiskius pro Zewpata scribi
vult «Zs(ppora, non magis neces-
sarium quam quod Italus interpres
substitui vult oicuata. — Adstru-
cturam vendi io tav in seqq. cf. su-
pra I, 32. — sua) dè restituimus
cum Gaisf. et Matth. Cf. I, 204. II,
22. 137. III, 31. Aclibri in vulgata
omnes conspirant. — In 8eqq. ad
&netgeto conf. Gregor. Corinth. de
Dial. Ion. $. 73 ibique Koen. pag.
483. In seqq. aoonteo dai intactum
reliqui, ut II, 2 x#808a:, ab omnibus
libris scriptis allatum, sed Bredovio
auctore p. 377 in wxgoxsîtodai et xEl-
cd. mutandum, cum Herodotus in
infinitivo contractam formam prae-
tulerit, in reliquis formas non con-
tractas secutus. Quod mihi nondum
Tavra di slmas 22
48 . HERODOTI
avtav ta suata. Sevtsga ÎÌ tOVv YQuoovv slpura otpextov 205
tov mequavgéviov nai to veda. EEnysopévav dì tav IxBvo-
paycaov Ttov xocpov avrav yedacas 60 BaorAeùs xal vopicas eÌ-
val cea nédas esime, 05 mag Émvroîci elci faparectegai
tovtav nEduL. TRITOV dÌ sloeta tò uvpov. siravicov dè ts
moLoLos mépi al aAsipuos tOv aUtOv Adpov tOv xal megÌ toù
etuartos ele. 00 dì és tOv olvov amixeto, xal Envdero avtod
t]v molmowv, vrsgnodelg toò mouati Énsipero, 0 ti te cutée-
tar 0 faordeve, xul yoovov 0x6dov uuxpotatov avo Ilégons
twer. ol dè crréeoda. uèv tov &agrov sizav, gEnynocpevor tav
mvQdv TYv puowv, 07ddxovta È' Ersa tons nirjorua avdoi
paxgotatov rgoxéeoda.. 1905 tavra 0 Aldiow Epn ovilv Pav-
uaterv, el citeduevoL xomgov Etsa Giipa tasovar* oviè pag av
tocavta dvvacdar tale opeas, EL un toò ropati avepegor,
poatav toîo. Ixdvopayoror TOV oivov* TOUT. YaR Écovrovs
23 vrò ITeootav iccovotar. ’Avtergouevav dè tov PaciAéa rv
"IxBvogpepcav ris tons xal diaitns méou, Ersa uèv Es eluooi xal
persuasit vir doctus: utraque forma
et contracta et soluta Herodotum et
uti potuisse et usum esse credide-
rim. Conf. etiam IV, 22,
. 8Î citeduevoi norcgov x. t. 2.) Mo-
net Heeren. l. |. pag. 339, hunc panis
contemptum referendum videri ad
istud panis genus, quod in illis Afri-
cae regionibus ex Durra conficiatur
quodque brevi corrumpatur, ut vesci
nequeas. Iure autem idem Hceeren.
1.1. p.335 hinc concludit, Macrobios
agris colendis operatos non esse, nec
omnino agriculturam novissc, quam-
vis vitam satis cultam degisse vide-
antur.
el un — Cvépegov] Ita melio-
res libri, quos cum recentt. edd. pro-
bante Bredov. p., 370 secutus sum.
Matth. retinuit avépvgor, ut olim
legebatur. Est enim hic fere loci
sensus: Namque Persas ne tot quidem
annos vivere posse dicebat nisi vini
potu se recrearent, monstrans scilicet
Ichthyophagis vinum. De verbo ava-
pég:v, de quo Wesseling. citat Dio.
Cass. LVI. 680. Aelian. H. A.
XIII, 12, Cr. confert quae plurima
ex Plutarcho collegit Wyttenbach.
in Animadverss. ad Plutarch. Moral.
I. p. 502 seq. — twde, quod post
mrouari olim legebatur, abieci cum
recentt. edd. — Moxretinui: roùro
7ee Fmvrovs x. 1.À., ubi Florentinus
cum duobus aliis libris tovto. Conf.
III, 106 ibique nott. Cobeto et Meli-
lero in Muemosyn. V. p. 65 displicet
praepositio Ur0 genitivo IIe@0#wy
addita, quem ab £00000da pendere
vult, quamquam eiusdem perissola-
giace quam dicit exempla exstant III,
106. IV, 197 (vel potius IV, 97).
Mihi horum locorum alia videtur
esse ratio, quae praepositionem uti-
que admittit eamque adeo requirit:
quod idem factum video III, 45, ubi
Meller, l. 1. p. 66 itidem pracposi-
tionem etici vult.
Cap. XXIII.
fra uèv és elmoor] Pro éstuoci
scripsi sfxoo:. Vid. nott. ad II, 121.
Pro $ons in antecedd. alii tors, alii
fans, utrumque alienam ab Hero-
doto, conf. I, 32. 38 ibiqg. nott. II,
Ti. 105 etc. — Adrem ipsam landat
Wesseling. Valer. Maxim. VIII, 13.
ext. 5. Numerum centun viginti an-
norum, tanquam maximum vitae hu-
THALIA. Ill. 22. 23. 49
fxatòv toùg modAoùs aUrov amixvécotai, Uneofaiierv dé tivas
xal tara” citnov di sivai xgéa Épda, xal ropa yada. dvpa
di mosevpévov tiv xataoxonav negl tav érécav xl xonunv cgL
manae finem, iam in Genes. VI, 3
constitui hominibus a lehova vide-
mus: indeque etiam Moses in Deu-
teronom. XXXIV, 7 natus esse dici-
tur centwa viginti annos, cum more-
retur: ut adeo vel in Herodoti loco
idem numerus consulto positus vi-
deatur; conf. Bohlen. ad Genes. l. ].
pag. 83. Maltebrun. l. supra 1. p.361
Macrobios arbitratur secundum an-
norum dimidia numerasse, quemad-
modum aliae Africae gentes facere
soleant, indeque factum, ut tantus
annorum numerus exstiterit. Atque
Heerenius quoque l. 1. pag. 338 vix
iis, quae de longa Macrobiorum ae-
tate hic narrentur, fidem adhiberi
posse ait, cum mirum profecto sit,
in terris tam calidis atque insalubri-
bus inveniri homines, qui ad tan-
tam senectutem perveniant. Equi-
dem haec eo pertinere credam, quo
alia similia, quae ex primitivo gen-
tium aevo, orientalium potissimum,
de hominibus vulgo tradantur lon-
gaevis, utv.c de Indîis, de Iudaeis,
aliis; qua de re ad Ctesiae Indd. $.
16. p. 310 seqq. plura notavi. Nec
alio haec referri video a Bredovio
(Untersuchung. tiber Gegenst. der al-
ten Geschichte und Geograph. p. 73
seqq. 93) collata cum Graecorum tra-
ditionibus de prisci aevi heroibu8, ut
robustiore et celsiore corpore prae-
ditis ita diutius viventibus, quam
postera aetate mortales vivere vulgo
solent. Adde quoque, quae de Ar-
ganthonio, Tartessiorum rege, me-
morantur supra I, 163, alia, quae
Luciani libellus Macrobiorum (T.
III. p. 318 seqq. ed. Jacobitz.) sup-
peditare potest.
vreofariev] Ita cum plerisque
codd. et Eustathio haec afferente ad
Dionys. Perieget. 218 exhibui pro
vaegPalife1v, quod ferri non posse
docuit Bredov. p. 364 seq.
citnorv dì elvar nota x. t. h.] Vo-
culam te, quae vulgo post xgéa le-
gebatur, e Sancrofti libro et Bod-
leiano ms. 2935 delevit Gaisford.,
HERODOT. II.
quem ego cum recentt. edd. secutus
sum. Quod vero Schweigh. suspica-
tur excidisse aliquid, ex cap. 97 for-
tasse supplendum, aut xgéa re orta
xa ép8a scribendum, id minime ne-
cessarium nobis esse videtur; nec
magis placet Schaeferi emendatio
xQéatu, quippe quam formanm He-
rodoto abiudicandam censemus. Vid.
modo Bredov. pag. 259, qui Herodo-
teas huius vocis formas collegit. Pro
zoua Cobet scribi vult rou@, qua
forma usus est Aeschylus Suppl. 914.
Theb. 28-41. Eumen. 252, itemque Eu-
ripides Bacch. 707 et Hecub.396, ubi
Porson. hanc formam revocavit pro
xoua, quam formam Atticis incogni-
tam dicit. Conf. Monk ad Hippol.
209. Lobeck ad Phrynich. p. 456 et
quae plura hanc in rem proposuit
Guil. Dindorf. in Thes. Ling. Graec.
VI. p. 2300 sub h. v., Hippocratem
quoque et Aretaeum eadem forma
usos esse monens, quam Herodoti
libri afferunt, quamque inde reiicere
nolui. — Ad argumentum quod atti-
net, observat Maltebrun 1. l. lac et
boum carnem siccatam, quibus fru-
antur Macrobii, adhuc commune esse
alimentum incolarum regionis Sen-
naar. De carne siccata, quam etiam
supra III, 18 probabiliter intelligi di-
ximus, cogitat quoque Russel. (Bar-
bary States in Edinbourg Cabinet
Libr. XVII. pag. 117), cum illa in
deliciis habeatur per has regiones.
En xerenv cp. nynocoda:] De
hoc fonte hunc in modum Mela IlI,
9. $.2. ,,Est lacus, quo perfusa cor-
pora quasi uncta pernitent. Bibitur
idem; adeo est liquidus ct ad susti-
nenda quae incidunt aut immittun-
tur iufirmus, nt folia etiam proxi-
mis decisa frondibus non innatantia
ferat, sed pessum et penitus acci-
piat.‘‘ Miras huius fontis ad virtu-
tes quod attinet, laudat Wesseling.
iudicium Boerhavii, perdocti me-
dici, in Elementt. Chem. I. p. 550,
qui quo Herodoti narrationem ve-
ram esse probet, in illis telluris pla-
4
50 HERODOTI
nyjoaoda., an’ N59 Aovouevo: Umagpestegor Epivovro, xardreo
si élalov eîm' Oterv dì ax'° avriis dol lav. dodevis dèi tò
Udo ts xenvns tavrns ovta di ti Eleyov Elvai ci xardoxo-
mo, 0ote undiv olov te sivai éx avrod EminAberv, unte EvA0v,
une todv 00a EvAov Éorì Flaqppotepa, dila navra opta x0-
oéev és Puocov. to dì VARE tovtO El op. Hori dAndéaos, olòv
ti Aéperai, dia toùro av slev, toùro ta navta yosopevoi, ua-
xQofio. amò ti xgyvns dì aradiacopévav ayapet opéas és
gis ligna haberi putat ponderosis-
sima, quae aqua ferre nequeat. Qui-
buscum tamen non congruunt ipsa
Herodoti verba: umts toòv 00a Èv-
dov Èotì flapoorega, quippe quem
ipsum de hac re dubitasse satis mon-
strant verba: el cqe fot. diNDÉ0S6,
olov re 2éyetar. De Sila, Indico flu-
vio, simile quid ex Megasthene re-
fert Arrian. Indd, VI, 4, notante
Larchero. Ac plura retulerat Cte-
sias, cuius consulas fragmm. p. 369
seq. de fonte, cui nihil innatet,
sed omnia submergantur, ob aquam
omnium levissimam, ut pytat Beck-
mann. ad Antigon. Caryst. p. 207,
nisi, quod vix credam, fabulis haec
omnino erunt adscribenda. Idem Cte-
sias Indd. $. 30 fontem perhibet in
India esse, qui, quaecunque iniecta
sint, eiiciat, excepto ferro, argento,
auro, sere, quae omnia immergan-
tur. Ubi Beckmann. cogitat de aqua
salis divite, cuius inde gravitas spe-
cifica maior fnerit eà, quam habeant
corpora hominum caeterorumque
animalium. Tu vid. nott. ad Ctesiae
locum pag. 339 seq. — Formam Zovo-
uevor, quam libri omnes praebent,
bene tuetur Bredov. pag. 392. Din-
dorf. Prolegg. p. XXXIX praefert
dovevo.
xaterso el élalov sn] Plures apud
veteres commemorantur olei fontes,
de quibus dixi ad Ctesiae fragm.
(Indd. 8. 11. 32) pag. 346. 347. 289
8seqq. Sunt opinor fontes bituminis
8. picis pleni; unde quod provenit
petroleum sive naphtha, eo veteres
olei vice usos esse ad eundem Cte-
siam p. 346 monui. Conf. etiam,
quae admonuit Hoskins Travels in
Ethiop. p. 310 narrans, oleo adhuc
ungi corpora in his regionibus, et
add. Russell. ]. 1. pag. 115, qui simi-
lia fere affert.
oterv dì an avrrjs doeì lov] Mat-
thiae in Gr. Gr. 8. 376 hune locum,
quem ob genitivum (îwv) verbo 0trt»
additum laudat, sic reddit: ,,die
Quelle rieche wie nach Veilchen®. Mi-
nus opinor accurate, cum ex pro-
xime antecedentibus, cum quibus
haec arcte coniungenda sunt, mente
repetendum sit rovs Zovopéwovs hoc
fere sensu: ex hoc (fonte qui loti
fuerint) odorem quusi violarum spi-
rare. le genitivi structura monuit
quoque Kuehner. Gr. Gr. $. 527. Tu
vid. infra III, 113. Aeschyl. Aga-
memn. 1581. Blomf. Ad verba ovto
dr i conf. III, 12.
woserv 8g BPvocov] Duolibri fv-
&0v. At fuoco Ionum esse e Scholl.
Aristoph. Ran. 183 monet Wesseling.
Add. Iacobs ad Aelian. N. A. IX, 57
et conf. Bredov. p. 21. Ad verba
elogi ion aiNndé0g cf. III, 17.
dia roùro dv elev] Tota sententia
inde a verbis ro dè VÎwe — Laxgo-
fior ad ipsum pertinet scriptorem,
qui, quae ipse de his sentiat, reli-
quae interserit narrationi, quae, quo-
niam ab aliis relata continet, per in-
directam orationem affertur. Hanc
ob causam mox redit in structuram
accusativi et infinitivi (@yaysîv x.
t. Z.). Caeterum Herodoti rationes
allatas miras videri iudicat Heeren.
1. 1. pag. 338 not. At Hammero (An-
nall. Vienn. IX. p. 04) omnis haec
narratio ad fabulas sacras referenda
videtur indeque Macrobiorum fons
similis illi fonti vitali, qui in libris
Persarum sacris vocatur Ardnisur
et commemoratur in carmine Schah-
nameh.
THALIA. II. 23. 24. 51
206deopatigior avdpav, ivda tous mavras tv nédzo yovotnoi
dedtodar. Foti dì Ev tovtooi totor Aldiowi mavTAv 6 yaAx0g
oraviatatov xal tipicotatov. denouevor dì xaì to decuorti-
cuov èdenoavro xal tiv toù ‘Hilov Aspouévnv tearnetav. Metà
dè ravrnv tedevtalas éBenoavro tas Ynxas avrov, al AÉpovrai
iy nédnor gevoenoi dedotta] De
usu praepositionis é#y diximus ad I,
66. Ad argumentum citant Dion.
Chrysost. Or. 79. p. 446 B. et Helio-
dor. Aethiopp. IX. p. 40. Respicit
Herodotea quoque Plutarchus Ero-
tic. 7. p. 753 A. in his verbis: yov-
cais womeo tv Aldionia nédars de-
diodai Béltroy 7) xiovIw yuvarxòs,
ubi Winckelmann. p. 127 non imme-
mor fuit Herodotei loci. Cr. addit
Lindenbrog. ad Ammian. Marcellin.
XXVII, 12,3. p. 207 ed. Wagn. et
Erf. Heeren. l. l. p. 347 ea, quae
de aureis compedibus narrantur, ad
fabulas reiicienda esse censet; sed
ferri et aeris raritatem in hiace re-
gionibus satis ait esse notam confir-
marique Cosmae narratione, qui fer-
rum in iis rebus recenseat, quas Ae-
thiopes auri loco a peregrinis mer-
centur. Tu conf. quoque Movers:
Die Phoeniziér II, 3(III,1). pag. 67.
De ferro et aere, quod prisco admo-
dum aevo in maxime pretiosis habe-
batur metallis, nonnulla notavi ad
I, 25.68. — In forma &e70ausvo: et
hoc loco et cap. 25 conveniunt om-
nes, quantum scimus, libri scripti,
indeque etiam mox e Sancrofti libro
alioque restitui é#&e70avro, probante
Bredov. p. 46. Dindorf. et Dietsch.
exhibent &y700uevor et #9Nyoavro.
Cf. etiam I, 8 ibique nott.
Cap. XXIV.
al Ifyovtai cuevafecdai FE vEIOv]
vélov cum Schweigh. et Gaisf. dedi
pro vulg. veZ0v, cui duo libri suf-
fragantur. Quae grammatici Graeci
de discrimine inter delos et vadog
doceant, vid. apud Thom. Magistr.
pag. 862 seq. Moer. pag. 373. Phry-
nich. pag. 309 seqq. ed. Lobeck. et
quae alia affert Bredov. p. 136, qui
formam ve%os unam genuinam in
Herodoto esse monuit. Conf. etiam
Ideler. ad Aristotelis Meteorolog.IV,
11, 15 (Vol. II. p. 526). Matthiae
et Dindorf. retinuerunt va Zov. —
Ad argumentumloci potissimum con-
feratur Diodori vel potius Ctesiae,
quem citat, locus II, 15., in fragm.
Ctes. pag. 410 seq., ubi, quod ad
dissensum Ctesiae atque Herodoti
attinet, eum Diodoro potius pro more
minus accurate Ctesianos libros ex-
scribenti attribuendum videri monui.
Quid vero voce vé20v Herodotus de-
signarit, id certo detinire difficilli-
mum. De vitro, quod multo labore
coquitur nec in terra ipsa nascitur,
quo minus intelligamus, obstant ipsa
Herodoti verba (7 dé op: m0%47 val
EVE070S 0otocstaL); quamquam ita
placuit Pauwio (Recherch. philos. sur
les Egypt. 1. p. 191 coll. p. 283), Vin-
cent. p. 794 seqq. ad calcem Ren-
nel. de geogr. Herod. et viro no-
bilissimo de Minutoli: Nachtrige
z. Reise etc. pag. 224 seqq. Cry-
stallum *) significari suspicatus est
Heeren. ldeen. II, 1. p. 336; quod
tamen ipsum in calidissimis regioni-
bus illis nec oritur nec omnino fa-
cile est elaboratu. Palmerium (ad
Diodor. l. 1.) si audias, fuit metal-
lica quaedam species, quam tamen
ipse se ignorare fatetur, hoc adii-
ciens: ,,slibium certe, quod et anti-
monium dicitur, videtur esse quae-
dam vitri species.‘‘ ZE/ectrum 8. suc-
cinum fuisse, probare studuit Gata-
ker. ad M. Anton. IV. p. 133, acce-
dente M. Gesnero in Commentt. so-
ciet. Gotting. III. p. 92, obloquente
Wesselingio (ad Herodoti locum), cui
ipsi in mentem venerat se! fossilis
(nos: Steinsalz), qui ingenti copia
*) Apud Achill. Tal. Il, 3 GaZov 0gogvypévny explicant crystallum.
4*
52 HERODOTI
oxevatesda. di VédOv TpbmA tordde * Eredv tov vexgov loxvi-
vo, ele d) xatarmeg Alpuntio elre KAX06 x0g, yvwdoav-
tes amavta aUtov yoapf] xoouéovoi, ttouoreBvtes tò eidos és
tò dvvarov, Erera dé ol mepulotàoi otHANv FE Védlov memoin-
uévnv xoldnv: n dé Gpi x04AN xal eVegyòs dpgvocetat. év peo
dè tm] otnAn évecdv diapatverar 0 véxvs, ovte 0dunv ovdspiav
in quibusdam Aethiopiae partibus
proveniat et ex nativis secetur mon-
tibus, quodque in lucem quando pro-
latum sit, ita durescat, ut ab impe-
ritis pro vitro haberi possit. Add,
Brongniart: Traité elem. de Miner.
T.I. p.1-14. Et eo quodammodo in-
clinat Italus interpres, multum de
h. 1. disputans. Ad Wesselingii sen-
tentiam accesserunt plerique recen-
tiores, de salis fossilis genere quo-
dam hic cogitandum esse rati, Boh-
len: Das alte Indien. II. p. 183, Iul.
Magnus: Das Einbalsamiren d. Lei-
chen pag. 65, Thierfelder in: Ien.
Litt. Zeit. 1845. nr. 285. p.1138. At-
que mihi quoque haec sententia pro-
babilior videtur iis, quae statuit
Fritze: De conditura corpp. mortt.
(Berolin. 1834). p. 36. h. 1. de gummi
acacia cogitans, quo soluto mortuo-
rum corpora circumfundi potuerint.
Atque iam Heynio (De fontibb. Dio-
dor. p. LX. ed. Bip.) placuerat bditu-
men s. gunmi; Werfero, quantum ex
iis, quae in Actt. phill. Monace. I.
p. 107 scripsit, intelligere licet, sa/
montanus ; Gallo interpreti, Miot, spe-
cies micae. Nec magis placet qui
olim in mentem venerat a/abdastrites
lapis, ad quem spectant, quae in
Creuzeri Commentt. Herodd. p. 54.
not. 26 (ubi de h.1. consuli vult prae-
ter viros doctos supra laudatos
Heyn. in Notit. Mum. Gottingens.
p. 8, Zoeg. de Obeliscc. p.261. 260,
Com. de Palin in Fragmens sur l'e-
tude des hieroglyphes T. I. p. 4 seqq.
p.12, Boettiger: Ideen zur Archaeo-
log. d. Mal. p. 57, Blumenbach. in:
Beitriig. zur Naturgesch. II. p. 122)
leguntur: ,,Pellucidum penitus sar-
cophagum ex uno lapide alabastrite
confectum ipsis Thebis Aegyptia-
cis e sepulcro nuper admodum eruit
Belzoni, ut ipse quidem perscri-
psit in epistola ad Viscontium data
(Journ. d. Deb. 30 Mart. 1818). Quae
res numquid ad Herodoteum l. faciat,
non decerno. Et lege, quae hane in
rem modeste dubitans monuit lo-
mard. in Journ d. Sav. 1818 m. Mai.
pag. 310 seqq. Neque magis dicam
de alabastrite. Tu vid. Plin. H. N.
XXVI, 8, 12 et Hillii Obss. physs. et
critt. ad Theophrast. De lapidd. pag.
45 seq.‘‘ Et conf. ipsum Belzon. in
itinerario cximias huius sarcophagi
virtutes praedicantem (Voyage en
Egypt. et en Nubie traduit par Dep-
ping. Paris 1821. T.I. p.380 seqq.),
ubi inter alia leguntur haec: ,,il
est fait du plus del albdtre oriental:
n’ayant que deux pouces d'épais-
seur, il devient transparent, quand
on place une lumière derrière une
des parois.‘‘ — Quem sarcophagum
nunc satis constat in museo asser-
vari Britannico. Conf. Heeren. 1. l.
II, 2. pag. 267 not.
înedv tov vengov loxvivmai] i. e.
quando cadaver arefecerini. Quod
ad septuaginta illos dies opinor
spectat, de quibus supra II, 86, ubi
conf. nott. Ad formam (cvjvaei
conf. Bredov. p. 357. Mox yvwody
est: gypso obducere. 'Tu vid. Boet-
tiger. 1. |.
yexgpi xocutovar] i. e. ,, (corpus
gypso obductum) picturà ita exor-
nani, ul speciem quam maxime similem
vivo referal s. ad veri ac vivi corporis
similitudinem quam proxime accedat,
deinde cavam ei circumdant columnam
ex vitro confectam.‘‘ "Tu conf. II, 86
et ad vocem ,Yea®7 II, 73. 78. In
Seqg. vox 8U807Òs (facilis tractatu)
eodem sensu apud Theophrastum in-
venitur Hist. Plant. III, 9. $. 2 et 6.
V, 1. $.1et6.8.2. Aristotel. Partt.
An. II, 16. — ascxtèg (i. e. molestum,
ingratum) invenitur quoque III, 33
coll. VI, 98, ubi vid. nott.
THALIA. INT. 24. 35. 53
agaoiv xapegopevos ovts @Ai0 asixts oUdév® xal Exe xdvta
pavepa opolas avrò tg venvi. Eviavrov pèiv di) Egovor tiv
otnAnv Év toloi oîxloroi ol uadiota xpooguovies, navroav te
axaggopevor xa Yvolas ol xpogavovtes, pera dì taùra éxxo-
ploavrss lorào negli tpv xodiv.
Genoauevor dì ta mavta ol xaraororo. araliaccovto 25
oxlom. amapyerdavicav dì raùra tovrav avtixa 6 Kaufvons
00ynv xornoduevos éorpatevero énl rovs Aldiomas, ovte na-
Qaoxevqy ditov ovdeptav napappetdas oùte Adpov Emvrd dovs,
oti és ta Eogata ts vis Fedde otpatevecta.. ola dì tupavns
te Ev xal où peevons, 0g quove tv TyBvopayav, éorga-
tevero, EAAvav uèv toÙs rapsovtas aUtod ravtn tetas Vav-
xal îxe. nayra pavega] i. e. ,,co-
lumna omnia manifesta 8. conspicua ha-
bet sicut ipsum cadaver,‘° ut reddit
Schweigb. hoc adiiciens, mumias Ae-
gyptias non nisi anteriore parte con-
spici potuisse, quum dorsum arculà
esset tectum, hoc vero cadaver omni
ex parte, et posteriori et anteriori,
conspicuum fuisse ob columnam vi-
tream, in qua inclusum erat, omni
ex parte perspicuam. Itaque ad È get
ex antecedentibus mente repeten-
dum 7 0tnin, id quod etiam fecit
Negris, hoc modo locum explicans:
xal n otnàn Entl@now ele tas OweLg
‘polos dla ta péen toù vex0o08. Ver-
ba avtdÒ tw venvi Remig. cod. ante
xoogqmoyteg collocat, probante Wes-
selingio et Larchero, refragante Wer-
fero in Actt. phill. Monace. I. p. 106
seq , qui vulgatam sic tuetur: ,,ca-
davera gypsata et picturata cippis
salis montani excavatis inserta per-
lucent sine ullo foedo odore et omnia
corporibus ipsis (avta 10 venvi) si-
milia (0uotws) ostenduni (Pavega).
Igitur avro; 0 véxvs non est idem,
quod 0 véxvs, verum hic cadaver
gypsatun picturdque erornalum, ille
corpus merum, in cuius speciem gy-
psatum corpus formabatur.'
of padota aqooquovtes] i. e. ma-
time necessarii, cognati, ut Il, 86. 90
vel II, 36 init. tovs peluota Invee-
rat. Quod sequitur: xavtov re arQ-
xopevoi valet: omnium rerum primi-
tias offerentes, ut 1V,61,ubi vid. nott..,
idque apte coniungitar cum sacris
s. victimis mortuo corpori adductis
(xal &volag oi mgoceyoytes). Conf.
etiam supra nott. ad I, 92.
Cap. XXV.
Genocpevo: dè rà avra] Ad &en-
cauevoi conf. III, 23 ibique nott. 0e-
7nv A rigo idem valet atque
6oy1odel 6 (iratus), notante Valcken.,
qui laudat VII, 105. Thucyd.IV,1:4.
coll. 123, et similes locutiones, ut
dovua roeioda., alias, I, 127. VI,
28. VIII, 74. Tu vide nott. ad I, 68.
ovte i670v fovta dovs] i. e. nec
secum reputans. Vid. nott. ad I, 97.
II, 162. V, 75. VI, 86.
ol dè iupavns te idv xal 01 pes-
rnens]i e. utpote furiosus nec mentis
compos. Ac notat hoc rapadAgdi-
cuor genus, Sophocli (v c. Antigon.
498. Electr. 474), aliis quoque usi-
tatum, Valckenarius, laudans III,
34. V, 42. IX, 54. Alia quoque af-
fert Karsten. ad Aeschyl. Agamemn.
712 et 1077. Pesvnens, quod itidem
exstat locis Herodotcis modo allatis
III, 30. V, 42, Glossa Herodotea ex-
plicat cpr. Supra II, 120 inve-
nitur pesvofiafns , mente caplus.
'Ellnvoy pèv tovs mapeovtag]
Add. quae infra leguntur: toùs EA-
Anvas drijxe amomdésv, quod ad
Cares Ionesve aliosque Graecos erit
referendum, qui ex quo tempore Per-
sis se dederant, et tributum et co-
pias ad classem, quae Phoenicum
marxime navibus constitit (mag éx
54 HERODOTI
, LI è LI , Ud > ld
ueverv, tov dè retov Mavra aua apopevos.
tevopevos èpévero év Oyfnor, aréxguve toù otpgAtOdD DE mévre
uvoiedag* xal tovroroi pèv EverélAeto, “Aupoviovs tavdpa-
modicanevovs to yoNotHRLOv TÒ toù Adios Eunoioc, avròs dè
tÒv Zourov dycov otgatov Mie érl tovs Albiormas. ITolv dè ris
odoù tò méurtov uéoos disAnAvdeva. tv otgatimv, avilza
movra aUrovs te slgov citiav Eyoueva EreAleAoizmes, nera dè
tà cLtia xaì ta Vrotvpia Enélime nateoBioueva* el pév vuv
uo8adv ravra 0 Kaufvons tpvagipazee xa) aniye orlo ov
Dovinav Netnto 0 vavirmòs oTEA-
tos III, 19 fin.), praebere coacti
erant. Vid. nott. ad III, 13. — av-
toù tavty valet eo ipso loco, quo scil.
erant, cum expeditionem pararet
Cambyses, in Aegypto. Vocula rav-
ty, quam Sancrofti liber habot, cae-
terì fere omittunt indeque etiam eie-
cerunt Dindorf. et Dietsch. Sed vid I,
189 ibique nott. Ad verbum medium
ayouevos(secum ducens) consulto po-
situm cf. Bornemann. ad Xenophont.
Cyropaed. II, 1. $. 2. — In seqq.
tovtowci scripsit sensum magis re-
spiciens quam genus grammaticum;
spectat enim tovrosoi ad névre pv-
outdas Toù ctgarod.
tÒ genotnoiov ro toù diòg] Arti-
culum tò ante roù omittit Sancrofti
liber. Male; nam usus loquendi ar-
ticulum repetitum satis sibi flagi-
tare videtur. Cr. citat Schaefer.
Melett. critt. p. 8. Quod ad urgu-
mentum attinet, eadem fere, quae
Herodotus tradit, exstant in Diodori
Excerptt. Valess. p. 249 (X, 33). Iu-
stinus I, 90 haec tantum de tota Cam-
bysis expeditione scribit: ,,Ad Ham-
monis quoque nobilissimum templum
expugnandum exercitum mittit, qui
tempestatibus et arenarum molibus
oppressus interiit.‘‘ In Ctesianis Ex-
cerptis apud Photium nihil plane de
his traditum reperimus. De Iovis
oraculo atque Ammoniis vid. Hero-
dot. II, 18. 32 ibique nott.
mavra avtovs — énelelo(mes] i.e.
omne ciborwun genus eos defecit. Tu
conf. II, 25 ibiq. nott. Pro érxe4s-
Aolmee liber Sancrofti ércdedoiaes,
omisso augmento, de quo vid. ad I,
94 nott. Ad verba: te eÎy0y citlov
éxopeva conf. I, 120 ibig. nott. et ad
seqg. éréline xatecdiopeva eodem
fere modo Noster dixit, quo III, 108
coll. VII, 21. 58. 127. Conf. Kueh-
ner Gr. Gr. $. 392, c, a.
ò KauBvons tyvociuagee] i. e. Si
Cambyses obstinatione sua victa, con-
silio mutato, ad aliam, meliorem scil.
sententiam, se convertisset. Verbum
yvogiuageîv, quod Ionicis adnume-
ratur vocibus a Gregor. Corinth. p.
539, invenitur VII, 130. VIII, 29,
unde sumpsij Pausanias IX, 7. $. 4,
ubi vid. Siebelis p. 27. Glossa He-
rodotea exponit tò yvavar Ty fev-
toù codiverav, tv te toy Evay-
tiov logvv. Eadem habet Grego-
rius Corinth. I. 1. — Quam longe
autem meridiem versus Cambyses
processerit, id ex Herodoto accura-
tius definiri posse negat Heeren. 1.l.
p. 337, ubi non fugit virum doctum,
quod alii tradunt rerum scriptores,
ad Meroém usque venisse Camby-
sem. A quo ipso Meroém conditam
sororisque vel matris nomine appel-
latam fuisse auctor est Strabo XVII.
p- 750 s. 1139 et Diodor. I, 33, ubi
conf. Wessel. Conf. ibid. I, 34, ubi
Cambysis imperium in quaedam Ae-
thiopiae loca commemorat. Inde opi-
nor Ampelius in libr memor. 13. $.2:
,,Cambyses — cum septuaginta mi-
lia hominum subegisset in Aegypto
et regem eius Amasin, Aethiopiam
profectus, magna parte militum per
famem amissa, irritus rediit; ur-
bem tamen ibi condidit Meroén.‘‘ —
In seqq. ad vocem @0z78ev conf. I,
131. II, 138 et ad Ionicam vocem
auagres I, 91. 119. VIII, 140. De
locutione 2070v wotsîoda: conf. I, 4.
‘Eni rs dì 0tga- 207
THALIA. III. 25. 26. | 55
orparov, éxl ti aoy79ev yevouévn auagradi Mv av dopdsg
avo, vov dì ovdéva Abyov morevuevos His alel és TÒ rp000.
ol dè atpariastar, Ecos pév ti elyov éx ts YÎjs AauPaverv, morn-
paytovtes diétoov, èrel dì és tiv wauuov axlxovro, dervòv
Foyov avtdv tives éoyagavrto* 8x dexados pae Eva cptav ad-
toy aroxAnguoavtes xatépayor. rvdouevos dè raùra 6 Kau-
Bvons, deloas tv dAAnAogpayinv, armels ov éx° Alblomas at6-
Aov oxloa Emopevero, xal amixvéetai 85 Onfas, moAioVs aro-
Afcas toù otgarov. tx @nféav di xarafas é5 Méugiv tods
“EAAnvas anque amomAterv. 0 uèv éx° AlBlomas ot640s oÙtA
Exgnés. Old’ avròv in’ “Auuaviovs arocotalévres otpateve- 26
coda, émel te opunDevtes gx tv Onféoav éropevovto Eyovtes
ayaoyods, amudouevo. uèv pavegoi elor és Oacwv nodv, tiv
13. 213 etc., ne plura. — yÙv dé eo-
dem modo legitur III, 15. 21. 49. V,
65. 92. $. 1. Vid. C. Fr. Hermann.
ad Lucian.de conscrib. hist. pag. 226
seq. et Apitz. Adverss. ad Sophocl.
Trachin. pag. 95.— Pro cogpòs avre,
quod retinui, Dindorf. et Dietsch. e
nonnullis libris 470 60gos, ordine
inverso.
tu Bexados ye x. 1. 2.] Similem
fere in modum locutus est Pausan.
I, 20. $. 4. Ad verba proxime ante-
cedentia: Éws pév ti elzov x. 1.2.
Wessel. conferri vult Liban. Decl.
XIX. (I. p. 507) et Senec. de ira
III È 20.
axmels tov x AlBlonas ct040v]
Citat haec Thomas Mag. p. 811 s. v.
crodos. — In seqg. £x @nféwy cum
Schweigh. et Gaisf. retinui. Vid.
Bredov. p. 217 seqq. Mediceus liber:
Bnfor, alii plures Onfalor.
0 uèv in’ AlBlomas ctolos ovtWw
fronte] i. e. adeo cessit infeliciter
adversus Aethiopes suscepta expeditio.
Ita Valcken. notans, Graecos in de-
signanda aliqua calamitate nonnun-
quam uti verbo xgeÉa: simpliciter
posito, mali ominis voce xauds
omissa, ut apud Herod.IV,77. Thu-
cyd. VII, 24. Demosthen. pro Coron.
p. 172 [cap. 57 s. $. 151. pag. 293].
Add. Herodot. V, 78. VI, 44 coll. 94.
VII, 18. VIII, 129. Apitz |. |. pag.
111.
Cap. XXVI.
oî — éx’ ‘Aupooviovg] De Ammo-
niis diximus ad II, 32.
pavegol slot ts Oa modv]) De
Oasibus hune in modum Strabo XVII.
pag. 791. s. 1140 A: Avacers è’
oî Alyvntior nalovor tag olnovpi-
vas X000S, REQUELOMEVAS uuxio pe-
yotders Eonplous, dg cy v00vg ne-
dayiug* m040 dè tovt' Eori natà thy
Avnv tosîg d' elolv al r000z0-
Qoi t7j Alyinto nal Un aUti tera-
yueévoi. Add. ibid. II. p. 130 s. 192
infra et 193. Stephan. Byzant. s. v.
Avacis. Atque de ipso nomine, ut
inde ordiar, citant Bochart. Phaleg.
IV, 29. p.320 D. E., lac. Ludolf. in
Commentt. ad Histor. Aethiopp. pag.
50 seqq., Langlès in Append. II. ad
Voyage de Hornemann. T. II. p. 343
seqq.Namapud Coptas etiamnum an-
tiqua vox, sive Oeots fuit sive Ava-
GL, residet i in formis Quahsi et Quahe,
quorum hoc cum Arabum voce Waà,
qua nunc vulgo Oases significantur,
convenire volunt. In quibus domi-
cilii 8. loci habitati subest notio. Vid.
Ritter: Erdkunde I. pag. 1004, Mi-
nutoli Reise z. d. Tempel des Iupp.
Amm pag.86 ibiq laudd. et inprimis
Ideler in: Fundgruben des Orienta
IV. p. 397. Si sequamur Uhlemann.
in Philolog. Aegypt. p. 12, haec vox
locum significat, ubi bibi queat. —
Quod vero unam modo Noster vocat
56 HERODOTI
Byovor uòv Zapior, tig Aloggiavins puAis Aepopevor elvat
axégovor dì Enta nuepéav dov amò @nficav dia vauuov® 06-
Oasin, Strabo 1. 1 tres, Ptolemaeus
(IV, 5. p. 260) duas, quas easdem
nunc quoque constituunt, credibile
fit, quae nunc magno intervallo se-
parantur Cases binae, eas olim unamn
fuisse eandemque Oasin continuam.
Quarum quae maior est, ad meri-
diem magis conversa (nunc vocant
El Wah el Keblieh sive etiam sim-
pliciter E! Wah), sita intermedia a
Thehis Ammonium proficiscentihus,
eam ab Herodoto h. ]. indicari, vix
dubium; in qua qui nunc appella-
tur locus £/! Karghé, eum pro Oasi
urbe, quam Noster dicit, habendum
esse viri docti statuunt. Rcpe-
riuntur in ista' terra duorum pe-
regrinatorum, Caillaud et Edmon-
stone, studio perquisita et cognita
monumentorum antiquorum rudera,
templorum vestigia, aedes Graecis
inscriptionibus ornata. Tu vid. Hee-
ren. Ideen II, 1 p. 218 seqq,., Ideler
1 1. IV. pag. 412. 417, Rennel. 1. l.
p. 630, Schlichthorst I. 1. p. 98 seq.,
Ritter. l. 1. I. pag. 965. 968 segg.
1004 seqq., Hoskins Visitofthe great
Oasis etc. (London 1837) p. 252 seqq.
274 seqq. 283.
Zauor tig Aloggiavins pvins]
Quum apud Etymolog. p. 160, 22 bi-
nac tantum Sami memorentur tribus
Zynoia et “Actvralala, Berkelius
ad Stephan. Byzant. 8. v. Aveotg hic
pro Altogguovins reponi vult Zyn-
cins. Quo minime opus esse mo-
nuerunt dudum interpretes Herodo-
tei. Et affert Wesseling. Nicandri
Alexipharm 151 cum $Scholiis et He-
rod. III, 3°). Panofka de Samiorum
tribubus (Res Samm. p. 81 seqq.) dis-
putans tribus partibus, in quas
Sami civitatem Polycrates diviserit
(cf. Herod. III, 39), respondisse vi-
deri monuit has tribus tres, quarum
binae memorantur ab Etymologo,
tertia Herodoti sit Alcyoiovia, ab
Aeschrione heroe, ad quem auctorem
tribus releratur, sic appellata. Si
vero cum viro docto (Ideler 1.1. pag.
418) quaeras, quo pacto Samii isti
in hanc Oasin devenerint, num a Per-
sis illuc traducti illo ex more, quo
gentes victae alias prorsus in regio-
nes haud raro transferebantur, an
potius ipsi illuc profecti mercandi
causa sedesque illic figentes : malim
hoc ipsum statuere, praesertim cum
Samiorum res navalis et mercatura
iam Olymp. XXXVII maxime fiore-
ret, ut vel Tartessum venirent. Quo
ceodem ferme tempore iillos in Oasin
maiorem venire potuisse, haud qui-
dem ab omni probabilitate abhorret.
Conf. Mueller. Aegincett. p. 67 et Le-
tronne in: Revue d, d. mond. T. IX.
p. 524 seq. et Mém. de l’Acad. des
Inscriptt. XVII, 1 pag. 12 seq., qui
merito ad ea, quae h. 1, de Samiis,
quos in mediis Africae desertis in-
venimus considentes, traduntur, at-
tendi nos vult: etenim egregie inde
Graecorum cognoscuntur studia, qui,
ex quo Aegyptus peregrinis omnino
patefacta est, non ipsam solum Ae-
gyptum totam permearint commer-
cium agentes, verum etiam longius
processerint ultra buius terrae fines
atque in Oasi consederint, quae in-
termedia sita inter Aegyptum atque
interiores Africae tractus, Darfur
et Khordofan nunc vocant, maxima
ad commercium agendum praebuit
commoda. Horum Samiorum quod
nullum posthac reperitur vestigium,
haud mirum videtur Letronnio, cum
in eandem Oasin haud paucos quo-
que Aegyptios credibile sit se rece-
pisse, quibuscum Samii deinde plane
coaluerint. Idem Letronnius hosce
Samios antea Abydum tennisse su-
spicatur, quam urbem Milesios con-
didisse aunctor est Stephanus Byzan-
tinus s. v. "ABvdos. .
antgoror dì Enta NuegéOv 0607]
Hoc optime congruere cum vero
locorum intervallo monet Heeren
‘- Ideen II, 1. p. 219. Cum enim du-
plici via ad Oasin perveniri possit,
illam, quac magis meridiem versus
ducat et antiquis temporibus maxi-
me fuerit frequentata, explere LII
horas, quas dicunt, ut commode se-
ptem diebus confici possit. Qui au-
tem Thebis Ammonium proficiscun-
tur, iis medio in itinere sita est haec
THALIA. III 26. 57
vouatera: dì 6 yoipus ovros xatà ‘EXljvav yAGocav Mauagav
vijoos* és uèv di toùrov tòv yGpov Aéperar arixéodai tov
Oasis, ubi adhuc mansio est et sta-
tio iter facientium. Conf Heeren.
I 1 p. 220, Ideler 1. 1. IV. pag. 408.
413 coll. Rennel. p. 630.
rata Elnvoy yiaccav] Monet
Valcken., in hac formula articulum
tm]v post praepositionem vulgo addi,
ut TI, 30. IV, 52. Sed omittitur IV,
110. VI, 98. — Ad verba ot: pr conf.
nott. ad I, 18. II, 50.
Moxcgoy x7j005] v)jc0s cum
Schweigh., Gaisf. et Matth. reponen-
dum censui, libris plerisque proban-
tibus atque Stephan. Byz. s. v. Ava-
cus. Et banc lectionem, quam re-
centt. edd. etiam receperunt, me-
rito sequitur Italus interpres. Wes-
selingius primus dederat »7001,
quod praeter duos libros scriptos
praebent Valla, Olympiodor. apud
Phot. p. 191 s. 111 et Eustatb. ad
Homer. Odyss. IV. p. 1509, 30 s. 186,
51. Quibus sane Beatorum quae fe-
runtur insu/ze in Atlantico mari, poè-
tis maxime celebratae, obversatae
esse videntur, cum singularem in
pluralem commutarent. Hinc antem
factum opinor, quod in epigram-
mate apud Tzetz. ad Lycophron.
1194 pag. 952 ed. Mueller. de una
urbe Thebarum Boeotiae invenitur
al8° ela Maxagoyv vijoor. Singulari
numero de eodem loquitur loco Pho-
tius Lex. Gr. p. 178, cui iunge He-
sych. II, 52, Suid. p. 183 et Phavo-
rin. p. 1206, qui eadem tradentes
variant in Moxcigav v7005 et Ma-
nciguy vpnoot. Monuit haec Creu-
zer. in Commentt. Herodd. p.91. Ac
nemo fere nescit, iam mature Bea-
torum insulas inveniri et laudari se-
des piorum hominum vita defuncto-
rum, post autem, Augusti potissi-
mum aevo et sequenti haec maximo-
pere exornata et amplificata fuisse
a poétis.
Ad Herodoti locum quod attinet,
haud mirum esse scribit Ideler 1. l.
p. 397. 398, quod haec appellatio ad
Oases Africae quoque fuerit tradu-
cta, quippe quae fontibus abundan-
tes, herbarum arborumque flore in-
signes iis , qui e desertis adveniant,
verae videantur esse beatorum se-
des. Idem monet Minutoli 1. 1. p. 85.
— ,,Ac pervenisse ad Graecos ho-
mines famam Ziysii in Aegyptiorum
finibus siti, loquuntur veterum scri-
ptorum excerpta, quae leguntur ap.
Etymol. magn. p. 428. p. 388 Lips.,
Suidam in *Hlwvowor, Dretz. ad Ly-
cophr. v. 1194. 1203 et Eudociam
p. 219. In loco Aegyptiaco accura-
tius designando variatum esse nemo
mirabitur. Sic, ut hoc utar, Apion
locum designaverat inter Canobum
et Zephyrium, teste Eustathio ad
Odyss. p. 1509 pag. 186 infr. Basil.
Illud docte, si quid video, ex hoc
ipso loco Homerico (Odyss. IV, 561
seqq.), ubi Aegyptius Proteus Me-
nelao vaticinatur, efficere studuit
Zoèga De obeliscc. p. 290: ,,,,univer-
sam fabulam de Elysio 8. de beatorum
insulis Aegyptiacae esse originis.‘
Quam rem odorari quodammodo
tibi videare, ubi legeris, quomodo
Herodorus et Olympiodorus ap. Phot.
in Bibl. p. 191 (p.111. Hoesch.) Ho-
mericas res, veluti Phaeaciam adeo-
que Homeri patriam ad illas Aegy-
ptias et Thebaicas insulas Beatorum
retulerint. Nam ut Thebarum men-
tionem persequar, alio loco e Phere-
cydis, Antiochi, aliorum scriptorum
testimoniis didicimus, utrarumque
Thebarum et Aegyptiarum et Boeo-
tiarum primordia, miracula et even-
ta multis partibus ab antiquis homi-
nibus coniuncta esse (v. Melett. I.
p. 94). Hinc in hac urbe condenda
Ogygus Aegyptiacarum Thebarum
rex dicitur xdvra mornoas ele 0v0-
ua tav Alyvntiov BnBaov. Eo refe-
rendum arbitror, quod Boeotiae The-
bae suas habuere Beatorum insulas.
Photius Lex. Gr. p. 178: Maragoy
vj60s, 7] auporolis tv Èv Bowatie
OnBaàv r0 nalaeròv, dg ‘Aquévdas.
Eam vero famam si ‘quaeris, ego or-
tam crediderim non solum ab agri
Aegypti superioris fertilitate, verum
inde quoque, quod in Thebarum Li-
byaeque confinio amplissima spelaea
longe lateque patebant, ab antiquis-
simo inde tempore opulentorum de
58 HERODOTI
otparov* TÒ ivBevrev dè, Ot. un aVroì ‘Auposvio xal of tov-
tav axovoavtes, «Aido ovdeves ovdzv Eyovor simetv xegl aù- 208
tov* oUtE puo és roùs ‘Aupoaviovg artxovto, obte Ori0® Evo-
otnoav. Asyerai dì xal tads va’ avrov Aupoviav: éxedi éx
tijs Oeoos ravrns lévai dia tijs vappov er. opéas, yevecdai
te aUtovs peratu xov uadiota avrdv te xaì tie Oaotos, «pu-
Grov alpeouevoroi avtoloi ÉniaveddaI vOtOv ueyav te xal ttal-
GLov, qopgovta dì Hivas ris vaupov xatagdoai cpeas, xal
TROTD ToLovTA apaviodivar. ‘Auposvioi pèv oUtA Aéyovor ye-
veCdaL megl ts otpatti]s tavrns.
"Aruyuevov dè Kaufvosa é Meuquv Epavn Alypuniiooi
gyptiorum sacerdotumque ac regum
cadaveribus recipiendis destinata.
Malo enim hac in causa cum d’An-
villio facere (Mém. sur l’Egypt. p.
188), quam cum Larchero (Tabl.
geogr. p. 376). Nam antiquis Grae-
cis illa sepulcra Thebaica ignota
fuisse nemo crediderit, qui loci Ho-
merici de magnitudine Thebarum
vim intelligere calleat. At vero suf-
ficit nobis ad nostram causam illud
tenere: sub rerum Aegyptiarum pri-
mordiis Thebas eo loco ac numero
fuisse, ut et reipublicae et religio-
num caput ac fastigium censeretur."“
Creuz. in Commentt. Herodd. p.
90 seqq.
déystar dè xa) tade va’ avridv
Auuoviov) xa. cum Schweigh. et
Gaisf. reposui. Abiecerat Wesselin-
gius, quem recentt. edd. secuti sunt.
Hanc vero narrationem, de qua con-
ferunt Iustin. I, 9 et Senec. Quaest.
Natt. II, 32, si quis, quae vel recen-
tioribus temporibus illic accidisse
dicuntur, reputet multosque peregri-
nantes una cum camelis, aliis, arené
ventis adflatà obrutos esse norit,
minime incredibilem videri vix est,
quod moneam. Neque incredibilis
illa videtur viro docto, Iul. Magnus:
Das Einbalsamiren der Leichen p. 8,
aliisque viri doctis. Quin quod bis
ipsis in regionibus, in quibus Cam-
bysis exercitum periisse verisimile
est, nuper admodum loca altiora, ex
ossibus quae constant, terrà sepul-
crorum ad instar superimposità , in-
venta sunt, triginta numero, quae
singula vel centum adeoque plura
hominum cadavera continere potue-
rint. Ac plures istiusmodi colles fore
ut inveniantur, adfirmant deserto-
rum istorum iucolae. Vid. Ritter:
Erdkunde I. pag. 968 coll. Ideler. 1.1.
p. 417, cui, quae de numero exerci-
tus Persarum hic narrantur, exag-
gerata videntur; Persas ille putat,
a ductoribus Aegyptiis in mediis
desertis derelictos et proditos, ita
prae defatigatione omniumque re-
rum, aquae praesertim, inopià per-
iisse. Attigit Herodoteam narra-
tionem quoque Hoskins (Travels in
Ethiop. p. 30. Visit. to the great Oa-
sis etc. pag. 260 seqq.), qui in de-
sertis prope Siwah colles inveniri
scribit arenae, quae ventorum vi
mota transire volentes impediat eos-
que regredi cogat: neque vero to-
tum exercitum aliquot myriadum hu-
iusmodi turbinibus pessumdari po-
tuisse putat, sed Persas a viae du-
cibus falsos in perniciem esse ad-
ductos. — avroîoce pro vulg. av-
téouo. e Sancrofti libro dedi cum
recentt. edd. iubente Bredov. pag.
246. — éEalc1os de vento admodum
vehementi omnemque modum ex-
cedente dixerunt quoque Xenophon
Hellen. V, 4, 17 et Plato Tim. pag.
22 E. Quae antecedunt, pueéyay te
xa, pro glossemate habet Mehler
in Mnemosyn. V. p. 66, cui equi-
dem minime assentior.
THALIA. III. 36. 27. 59
e
Cap. XXVII.
04m] Scripsi cum recentt. edd.
Axis pro vulg. Arcs auctore Iacobs.
ad Aelian. N. A. X, 28. p.356 et Sie-
bel. ad Pausan. I, 18. p. 57 et II, 5.
8. 5. p. 176, cum prior syllaba
producatur. Conf. Saal. ad Rhiani
fragmm. p. 48.
tov "Elanves "Exapoy naléovor)
Vid. nott. ad II, 153 fin., ubi eadem
leguntur. Ipsum nomen, ut ad h.l.
iam monuimus, apud Aegyptios no-
tis hieroglyphicis exhibitum sonat
Hpi (Hapi, Hepi s. Api; cf. Bunsen
Egypt's Place etc. I. p. 431. 512 seq.,
Roeth. Geschicht. d. abendl. Philo-
soph. I. nott. pag. 113 seq., Lepsius:
Ueber den Apiskreis in: Zeitschrift.
d. deutsch. Morgenlind. Gesellschaft.
VII. p.428) ac declarat iudicem (mor-
tuorum scil. in inferis) cognomen-
que inde est Osiridis, supremi mor-
tuorum iudicis, cui quae consecrata
erat bestia, huius quoque nomen as-
sumebat. Hic igitur Apis, qui non
ad eximium quoddam boum genus
pertinebat (cf. Link: Die Urwelt pag.
180), sed ex vulgati boum genere erat
quaerendus, nulla alia re insignis
nisi iis, quae in eodem requisita
fuisse Herodotus cap. 28 indicat,
Memphi quando inventus erat, in
Vulcani templo nutriebatur, ut No-
ster II, 153 tradit, vivusque omnino
in hac urbe, consentientibus vete-
rum testimoniis (vid. modo Diodor.
Sicul. I, 84 coll. 21. Plutarch. De
Is. et Osir. 20. p. 359. Strab. XVII.
p. 803. 805. 807) colebatur atque
mortuus sepeliebatur (Plutarch. De
Isid. et Osirid. cap. 29. p. 362 B).
Etenim ut Mnevis, alter taurus, Soli
(H2(0) erat consecratas indeque in
Solis urbe (Heliopoli) colebatur, ita
Apis ad Zunam aeque pertinuisse
traditur a veteribus (Porphyr. apud
Euseb. Praepar. Evangel. III, 13.
Ammian. Marcellin. XXII, 14,7. Plu-
tarch. 1. l. cap. 43. p. 368. Aelian.
Nat. An. XI, 11. Suidas s. v. "Arts,
quae afferunt Roeth. 1. 1. et Lepsius
I. 1. pag. 427) atque ad Nilum cre-
scentem eoque sulutem afferentem
ò ‘Arms, ov Edinves Erapov naréovor. Enupavéos dè rovrov
Aegyptiis: adeo ut non aliter at-
que Nilus omnis foecunditatis, quae
hocce fluvio efficitur, symbolum
quasi haberetur, indeque etiam ad
Osiridemn referretur, deum benefi-
cum, per Nilum quasi operantem
omniaque bona et commoda homi-
nibus atferentem in hac terrestri vita
aeque atque post mortem bene me-
dicatorum curam gerentem; unde re-
petendum, quod Plutarchus Memphi
et ali et repeliri scribit Apidem, eÉ-
dolov Ovta tig éxelvov (Osiridis)
wpvyns (De Isid. et Oririd. cap. 20.
p. 359) s. elxova tig Ocleudos wpu-
gîs (ibid. 20. p. 362) s. elxova 'Osi-
eudos fupvyoy (ibid. cap.43. p.368),
ac Diodorus Sicul. I, 85 causam Api-
dis ab Aegyptiis culti eam affert, Ott
televtnoartos Ocieudos els tovtov
7 wuxn avroù petéotn, unde Osiridi
sacrum esse Apidem idem Diodorus
scribit I, 21, idque ad agriculturam
et commoda inde humano generi
provenientia refert. Nec aliter Plu-
tarchus (1.1. cap. 73. p.380)et Strabo
l. 1. Apidem Osiridi consecratum
esse testantur: quem taurum vivum
quasi Osiridis, boni dei atque in-
ferorum iudicis, symbolum habi-
tum indeque potissimum cultum es-
se, haud dubitandum, monstrantibus
ipsis Aegyptiorum monumentis at-
que inscriptionibus in Apidum se-
pulcro solemni nune repertis: vid.
Mariette 1. mox l. pag. 97. 98. Ne-
que mirum, sacram hanc bestiam
mox ad astronomiam quoque et tem-
porum rationes accurate constituen-
das traductam videri, adeo ut Api-
dis periodum definirent viginti quin-
que annorum, in qua cycli solares
ac lunares convenirent omnisque in-
de tolleretur temporum inaequali-
tas: de qua Apidis periodo prae-
ter alios nuper exposuerunt Lepsius
Chronolog. d. Aegypt. I. p. 160 seq.
et dissertatione supra laudata p. 429
seqq., Io. a Gumpach: Zeitrechnung
d. Babyl. u. Assyr. p. 165 seqq. et:
Zwei chronologische Abhandll. iiber
den Apiskreis. Heidelberg. 1854, ne
plura afferam in ea re, quae ad
Herodotum minus pertinere videri
60 . HERODOTI
yevouevov avrixa ol Alyurtior stuata te Epopsov ta xaAAt-
otra, xal Qoav Ev Fadlnot.
(dv dè tadra toùs Alyvattovs
movevvrag 0 Kaufvons, moyyv opéas xaradotas, ÉEovroù xa-
xo mongavtos, yappocvva taùra moréerv, Ééxaies tous Émi-
toorovs tig Méugios* arixonevovs di és Odiv elpeto, 0 ti
queat. Haec vero periodus num cum
ipsa Apidis vita ad viginti quinque
annos, ut volunt, determinata ullo
modo cohaereat, disquisiverunt Lep-
sius 1.1. et Mariette 1. 1., qui hoc certe
tieri posse negat (p. 100), cum Api-
des in templis enutriti et culti non
aliam naturae legem in moriendo se-
cuti sint atque caetera animalia. Ut
ad Apidem ipsum redeam, hicce tau-
rus sì repertus erat, solemni pompa
a sacerdotibus arcessebatur et quat-
tuor per menses in aedibus orientem
versus patentibus alebatur festique
dies inde ab interlunio agitabantur.
Tum demum Heliopolin bestiam du-
cebant et quadraginta per dies nu-
triebant; quibus peractis Memphin
Vulcani in templum Apis deduceba-
tur omnique sacrificiorum honore,
thure, aliis afficiebatur. De quibus
conf. Diodor. I, 85. Strab. XVII. p.
807. Plin H. N. VIII, 72, 46, alii,
quos supra iam excitavimus, quos
Wilkinson etiam secutus ert in iis,
quae de hac re perscripsit: Manners
etc. second. ser. I. p.347 seqq. Conf.
etiam Alberti ad Hesych. 8. v., Zoega
De obeliscc. p. 283. Vitae tempus
quando expleverat Apis mortuusque
erat, solemniter medicatus et con-
ditus eum fere in modum, quo hu-
mana corpora et ipsa animalium ca-
davera (II, 67 ibique nott.), eoque
consecratus Osiridi, in sepulcro re-
ponebatur (cf. III, 29 fin.), quod
prope Memphin fuisse in Scrapeo,
quod dicitur (vid. Strabo ]. l.), ut te-
stantur veteres, ita egregie nunc
compertum habemus recentissimae
aetatis studiis: hoc enim Serapeum,
quod Apidis mausoleum vere dicere
licet, nuper detexit et aperuit Ma-
riette accurateque descripsit in Bul-
letin archéolog. de l'Athen. franc.
1855. nr 5 et seqq. l’Institut II. nr.
252. p. 153 seqq 156, plura adeo in
posterum de his relaturus. Introi-
tum habet hoc mansoleum in rupes
incisum intusque continet cameram
. subterraneam Apidum mumiis repo-
nendis factam: in qua praeter mul-
tas alias Aegyptiorum res maxime
memorabiles invenit vir ille doctus
sexaginta quattyor Apidum mumias
hic repositas una fere continenti se-
rie inde ab Amenophidis III tem-
pore, quem regnasse volunt intra
ann. 1550—1520 ante Chr. n., usque
ad Psammitichum I. Quae res quan-
tum valeat ad veterum Aegyptiorum
instituta accuratius cognoscenda ip-
saque tempora recte constituenda,
nemo non intelligit.
mayzv opéas natadotas] xarado-
Eag idem fere quod simplex dogas,
nisi quod malam quandam in partem
adhiberi videtur verbum composi-
tum. Conf. I, 22. 79. 111. III, 69.
VI. 16. VITI, 69. In proxime ante-
cedentibus ad formam daZ(70:, quae
proba est, cf. Bredov. p. 189. Ad
gaouocvva in seqq. Schweigh. in
Lex. Herod. suppleri vult feg@, ut
dies festi sacraque, quae obeant Ae-
gyptii, intelligantur. Utitur Plutar-
chus (De Isid. et Osir. cap. 29. p.362)
in explicando Sarapidis nomine hac
voce: Gre tpv fogrnv Alyuntwo tà
gaquogvrva xadovevr, et toy
gaouocvvov ctépavov dixit Pla-
nudes in Ovidii Metamorphos. XV,
615. pag. 688.
èxetlee TOUS ÈnLtOOTOVvVE tr
Méugios] Equidem eiusmodi magi-
stratus hic indicari censeam, qui ad
Romanorum vicomagistros accedunt.
Neque enim nomorum praefecti, de
quibus II, 164, neque demorum, de
quibus III, 6, hic intelligi posse vi-
dentur, sed praesides urbis, cum
aliis locis vox ém/tgoros de praefe-
ctis sive de iis, qui summo loco ur-
bem administrant, dicatur: vid. V,
30. VII, 176 coll. I, 108. — In seqq.
pro e/n pavels Cobet in Mnemosyn.
"THALIA. II. 27. 28. 61
xgoregov pèv, éovros avroù év Miugi, érolevv toroùrov oV-
div Alyvnto, tore dì, érel avtos mapetn tas orgateis
xAp90s te arofadosv. ol dè Epoatov, ds copi ds0g ein pavele,
dia ye0vov rod40d fato énipatveota., xal dg, éxeav qpavi,
tore xavtes ol Alyvatior xegaQmaoteEs Oprafoev. taÙta QXOU-
cas 0 Kaufvons pn vevdecdat opeas, xal ds wevdopevovs
davero étnulov. ’Aroxtsivas dì tovrovs devtesga tovs losas 28
énaies és Oywuv. Aepovtav di xartd ta avra tav lpédwv o AN-
oeuv Epn avrov, si Besos ts geLpondns aripuévos el Alyv-
attori. togabta dì elmas Éémavewv Exéleve tov “Arxv toùs
[péas* ol pèv dn uernicav &tovres. ‘O dì “Aris ovros, d'Eza-
pos, yivera: uoogos éx Boos, Nris ovxETI oîN te piverai és ya-
otéga @Alov faZéo8a: povov. Alyvntior dì Aéyovor cedas al
tv Boùv éx toù ovpavoò xarlogerv, ai puv éx TovTOv tixtev
tòv “Aniv. “Eye dì 6 poggos ovtos, 6 Aris xadeopevos, 07-
VI, 1. p.43 legi vult ér1pavs:7, quo
mihi haud opus esse videtur.
Cap. XXVIII.
ov Anoev Epn avròv, sl Beos
rus zecoor,dns aniyuévog eÙm Alyv-
atlousi] i. e, non clam se ipso fore
(s. se bene intellecturum esse), si
manu tractabilis (mansuetus) deus ad
Aegyptios pervenisset. Haud male
Langius vernacule sic reddidit: ,,er
molle bald erfahren, ob ein zahmer Goti
zu den Aegyptiern gekommen.‘‘ Lo-
quitur ita Cambyses tanquam Persa
ac Zoroastris doctrinae deditus, ex
qua Persae neque bestias divino
cultu prosequerentur neque omnino
bestias pro deorum symbolis habe-
rent. Vox ys00n®ng, qua Camby-
ses de eo utitur, de bestiis vulgo di-
citur mansuefactis aut domitis; cf.
Herod. II, 69. Diodor. Sic. I, 48 (ubi
invenies y#.0078n Zéovta), Plutarch.
De educ.liber. 4. p.2 F. et Comparat.
Vit. Anton. et Demetr. 6 coll. Sertor.
12 init. — In proxime segg. pro olim
vulg. petg0ay scripsi 4et7 cav, vid.
ad III, 19 nott.
ug ovxéri oîn te — PaléoBar y0-
roy] i. e. quae non amplius ullum
alium foetum (8. semen foecundans)
in uterum suum concipere potest.
Scripsi e duobus codd. cum edd. re-
centt. faZé08&a: pro vulg. fPedlecBar.
Schaefer. e Pauwii coniectura rece-
pit Zafécda., quo certe vix opus;
nec magis opus cum Stegero Prae-
fat. p. XIII scribere 0067 pro ofn te
hoc sensu: quam non amplius fas est
aliun partum concipere. yovos hoc
sensu haud infrequens apud Hippo-
cratem aliosque: cf. Thesaur. Ling.
Graec. II. p. 718 Dindorf. :
célas él tnv fovv Éx tov ovea-
voù xatiogev] xattogerv hic valet
delabi, deferri. Explicuit, obser-
vante Valck., Eustath. ad Iliad. a
pag. 100, 40 et Abresch. in Dilucidd.
Thucydd. pag. 460. Cr. addit Schol.
Leidenss. ad Iliad. I, 450 ed. Was-
senb. Ad rem ipsam consul. Pom-
pon. Mel. I, 9: ,,raro nascitur, nec
coitu pecoris, ut aiunt, sed divini-
tus et coelesti igne conceptus;‘' at-
que inprimis Plutarch. De Isid. et
Osirid. cap. 43. pag. 368 C., qui Api-
dem scribit yevéodar, oray Pag #0el-
Gn joviuov drrò tig Gsinvns xal xa-
daypnta: Poòs 097w0ns, coll. Quaest.
Sympos. VIII, 1: At0yvztiovr toy
"Aniv logsvecda! paciv frapi is
osinvns. , i
"Eye dé — onun'a torede] nade0-
pevos intactum reliqui, a Dindorfio
mutatum in xaZesvpevos. Qui idem
62 . HERODOTI
urta rovdde' Ev pédas érl uv 16 uercina Asvxdv terpayo-
vov pops, érxl dì toÙ vatov aletov sixaouevov, év dè ty
29 00E7 tas tolzas derdag, éxl dè ti pAidoon xav&apor.
quod in seqg. verbum pogfst pror-
sus expunxit, quod antea iam fece-
rant Gronovius, Wesselingius et Mat-
thiae, equidem id retinendum censui
cum Schweigh. et Gaisf., cum huius
vocis, quae Florentini ac trium Pa-
riss. codd. auctoritate nititur, eii-
ciendae haud iusta videretur causa.
Dietsch. uncis inclusit. Quod ad ar-
gumentum attinet, conf. Strabo XVI.
p. 807, que suctore Apis est pita-
EUXOG TÒ pétoroy nal ilo tiva ui-
xQa TOÙ cmUaTtog, talla dì pélxs*.
Nigrum colorem Apidi quoque tri-
buit Porphyrius 1. supra l., mixtum
colorem Plutarch. De Isid. et Osir.
43. p.368, si quidem speciem profert
Apidis nequuelaivopivov tà lau-
mea tois cutegoig. Tetragonon quid
voluerit, declarant Plutarchi verba
(ibid. cap. 56. p. 374): MOLEÙ dè te-
todyovov ) reviàs dp’ favtijg, 600v
toy yQuupeatov nuo” Alyuntios tò
sti éoti, xal 000v éviavtdv En
voy Ò "Arg. Quibus verbis re-
apici ad viginti quinque annos, qui-
bus et periodus illa et ipsa Apidis
vita determinabatur (vid. nott. ad
III, 27), satis intelligitur. Plura de
his vid. in Creuzeri Excursu ad h.l].,
nbi etiam Apidis imagines quaedam
laudantur. Add. Champollion. Pan-
théon Egypt. nr. 37. Apidis imagi-
nem ligno incisam exhibuit Wilkin-
son. l. supra l. pag. 349, duas alias
Mariette l. supra ]. pag. 54, id mo-
nens, quae Graeci de Apidis for-
ma tradant, ea in universum qui-
dem probari ipsis Aegyptiorum mo-
numentis Apidisque figuris adhuc
servatis. In his vero tribus imagi-
nibus non rergayovor sed tglyovov
in fronte Apis praebet album, reli-
quo capite nigro; discum intra cor-
nua habet; in dorso cernitur sacrae
avis figura incisa alis expansis, una
cum scarabaeo aliisque ornamentis
sive insignibus; in cauda habet Apis
duplices utique pilos, albos et ni-
gros. Ad sacrae avis figurara haud
scio an spectent Nostri verba: als-
26 dè 209
tÒv elxacpévor, quae et ipsa decla-
runt /iguram aquilue 8. figuram adsi-
milatam aquilae, ut reddi vult Schae-
fer. ad Plutarch. Marcell. 15 (T. V.
p. 24.).
Enì dì roò vasrov alstov sinaopt-
vov] ,,Haec verba male habent Zoe-
gam De obeliscc. p. 448. Vulturis
(yvròs) signum in Apidis notis esse,
non aquilae, si icones conferas. Tu
vide v. c. Cagli Recueil Tom.I. Tab.
12. Ego in ea re ampliandum exi-
stimo. Nam primum nemo nescit di-
ligentiam Herodoti in rebus natura-
libus describendis, ut minime cre-
dibile sit, vulturem et aquilam ab
eo esse confusos, Deinde phoenicis
avis imago nonnunquam adiungi
a Apidi. Est vero phoenix
s ta podiota aleto meQunyNnowv
ouorétatog, ipso Herodoto teste II,
73. Poterat autem phoenix bifariam
iungi Apidi, primum respectu habito
inundantis N ili, cuius nota in notis
Apidis erat, si quidem in anagly-
phis Thebaicis urceum et pateram
gestat phoenix, igitur et ipse ad
Nilum solstitio aestivo crescentem
refertur (vid. Descript. de l’Egypt.
Antiqq. Vol. I. cap. 5. $. 6. p. 29
seqq.); deinde quoniam Apidis pe-
riodus chronologica viginti quinque
annorum inclusa erat in periodo
phoenicis MD annorum. De his pe-
riodis vid. Marshami Canon. chron.
pag. 9, Dornedden: Neue Theorie
p. 85 et Iomard. in Descr. de l’Eg.
Vol. I. Antiqg. cap. 5. $. 5. p. 28.“
Creuzer. De Apidis periodo dixi
ad III, 27, de Phoenicis periodo ad
II, 73.
Enì dè t) yi000n xavdagov] Por-
phyr. apud Euseb. Pr. Evang. III, 13
habet dr 0 177 y20rty xev8ap0g, nec
aliter, quem cum illo citat Wessel.,
Plinius H. N. VIII, (71) 46: No-
dus sub lingua, quem cantharum ad-
pellant.‘‘ Unde cum Iablonskio in
Herodoto scribi quis malit vò dè
ti yÀ., quemadmodum interpretatus
est Larcherus: sous la langue. Atque
THALIA. III. 28. 29. 63
Npayov tòv “Amuv ol leées, 6 KauBvons, cla av bropagyote-
Cos, ormadanevos to Eyyecoldiov, Béiov tUwpaL tv paotéga
tov. Axtog, rate tov ungov, pedeoas dì sims n00s toÙs lpéas*
2 raxal xspadal, tooùro Beoì vivovrai, iverpoi te xal 0ag-
xadess xal ératovtes crdnglcov; aéios pèv Alypunticov ovrds
pe 0 de0s. ateo Tor Vuets ye où qalpovtes peicora tuè dposots.
id ipsum recentt. edd. nunc recepisse
video, retenta Latina Schweighaeu-
seri interpretatione: in lingua, si
quidem Schwei haeuserus lectionem
vulgatam #xì dè 17} 72. baud muta-
vit, omnibus libris scriptis quantum
scio probatam. Valet autem illa:
iuxta s. prope linguam, neque verna-
cule reddi poterit: auf der Zunge, ut
a quibusdam reddita inveni haec
verba. Cantharum autem sive scara-
baeum Aegyptiorum in doctrina sa-
cra solis uc lucis indeque omnis ge-
nerationis vitaeque symbolum ha-
beri nunc satis constat. Qui idem
inde in hypogeis mumiisve inveni-
tur frequens, animae in corporum 8.
materiae mutatione non exstinctae
signum. Tu vid. Plutarch. De Isid.
et Osirid. cap. 74. p. 381 B coll. 10.
p- 355 et quae plura hanc in rem
afferunt Creuzer. Symbol. II. p. 210
seqq. ed. tert., Wilkinson. Manners
etc. second series II. pag. 255 seqq.,
F. W. Hope in Pettigrew History
of Mummies (Lond. 1834) pag. 223.
— Ad verba proxime antecedentia
tas telgas diriag Larcherus laudat
Scholiast. Ptolem. in Tetrabibl. p. 2,
qui bovis caudam secundum lunam
crescere et decrescere dicit.
Cap. XXIX.
cia Éov vr oLagyotegog] i.e.
haud prorsus mentis compos. Conf.
III, 145. VI, 75. Descendit a potg-
yo6 (vesanus, uvidus), de quo Blom-
field. in Giossar. ad Aeschyl. Pro-
meth. 909. Ad cracauevos conf. ob
medii verbi usum Herodot. III, 118.
. 128. 77. 79. IX, 107 et quae notavi-
mus ad Plutarch. Philopoem. pag. 26.
mate tov uneòv] Congruit Plu-
tarch. De Isid. et Osîr. cap.44. p.368F
coll. Aelian. V. H. VI, 8; de Ocho
simile quid perpetrante idem Plutar-
chus 1.1. cap. 31. pag. 363 C. retulit,
itemque Aelian: N. A. X, 28. Var.
Hist. 1V, 8. Maxim. Tyr. 35. $. 1.
Quae iam attulit Valckenarius, ad-
dens Darium Hystaspis, insanum
Cambysis facinus detestatum, atque
utroque (Cambyse et Ocho) utique
meliorem, plane aliter egisse omnia-
que fecisse, ut Aegyptiorum favorem
sibi conciliaret, teste Diodoro Sic. I,
95 et Polyaen. VII, 10. 8. 7. Quod
sequitur: © xoxal xepalal, haud in-
frequens est allocutio, qua utitur
Demosthen. de fals. legat. 8. 313. p.
442, qui in Mid. 8.135. pag. 559 dixit
© peg xepa27, plane ut Aristoph.
Acharn. 285. Verba torovro. Lol
yivovtar redde: 7ales (apud vos)
dii fiunt 8. nascuntur, sanguine et carne
instructi etc. Ita nimirum Persa elo-
quitur, qui nullos novit deos ardea-
moqpvéag, ut Noster dicit I, 131 (ubi
vid. nott.), nec magis bestias divino
honore cultas.
Eralovtes cidnoicov] i. e. sentien-
tes ictum ferri. érmalerv exponitur a
schol. Apollon. Rhod. II, 195 a/e&a-
vecda.. Frequens hoc ‘verbum e0-
dem fere sensu, adiuncto genitivo
apud Aeliannm, cuius locos notavit
Iacobs ad Aelian. Nat. An. I, 5.
pag. 9. In seqq. Werfer. (Actt. phil.
Monace. I. p. 98) praefert lectionem
librorum nonnullorum: @bios pév
ye Alyuntiov ovtos ye 0 deo, con-
ferens I, 187. Nos vulgatam &Éi0g
uèy Aly. retinuimus, libris scriptis
probatam.
0 galeovtes yélora uè &Nn0eode]
i. e. non iuvabit vos me ludibrio ha-
buisse s. poenam non effugietis, quod
me ludibrio habuistis. De locutione
ov galgovtes consul. G. Hermann.
ad Viger. p. 767, Heindorf. ad Plat.
Gorg. p. 220, Conf. Herod. VI, 50.
76. III, 63. 69. 36, ubi Valcken.
praeter alia Hemsterhusium conferri
64 HERODOTI
Tavra slras EversiAato tolo: tata rgnICvvOL, tovs uèv losas
aropactiyogar, Alyunticovr dì tv «AAc0v tov av Adfaci 0g-
tatovta xtslvev. n 00tn pèv d) diedéAvro Alyvaticior, ol dè
loses édixaredvio. 0 dè “Aris nenAnpuévos tòv uneov EpBive
év td (od xataxeipevos. xaù tov uòv redevtnoavta Éx toÙ t90)-
uaros Etawpav ol loss Aedon Kaufivosc.
30 Kuufvons dì, vg Aéyovor Alyvatior, aviixa dia toùro
tÒ adixnua éuavn, av ovdè rpotsgov ppevnens. Kal redra
uèv tdv xaxadv Etepyagato tov adsdpesov Zusgdiv, sovra ra-
to0s xal untgos tijs avre, rov amérnsuype és Iléooas pWova él
Alyvrtov, oti to togov uoùvos Iegotav 000v dè eri dvo da-
xtvAovs slovoe, to rapa toù Aldloros Npverxav ol Iydvogpayoi,
tov dì @AA0v Ilepoéov ovdels oios te épévero. ‘’Arorgopévov
dv és Iéo0as toò Eutoduos dpiv side 6 KauBvons tv td davo
tornvde. Edoté ol ayyedov éA8ovra èx Ilegotav ayyéiiewv, ds
Ev tò do0vo td facrAnio itbuevos Zpéodis ti xepadîj toù ov-
vult in Miscell. Obss. VI. p.343. Imi-
tando expressit formulam Pausanias
IV, 21. 8. 7, ubi conf. Siebelis. —
Ad verba yé#0ta — 870088 conf.
III, 38 et VII,209, ubi Wessel. prae-
terea citat Iob. XVII,6. Athen. VIII,
pag. 335 C. Conf. etiam Kuehner.
Gr. Gr. $. 560 et ea, quae attulit Hoe-
ger. in Actt. phill. Monace. III, 4.
pag. 511. — Quod sequitur: évers(-
dato toîcr tavta renocovor valet:
mandatum dedit, iniunxit iis, quorum
hoc munus 8. officium erat; ut adeo of
taùra rgnocovtes iidem fere sint at-
que of érxl rovrov éneorestes qui di-
cuntur IV, 84, ubi vid. nott.
Edinarevyro] i. e. puniebantur, fla-
gellis caesi, unus post alterum. Conf.
I, 100. V, 92. &. 2, ubi Wessel. lau-
dat Leopard. Emendatt. V, 9. — In
proxime antecedentibus ante 0gr7
articulum 7, quo libri scripti carere
dicuntur, inseruit Schaeferus, quem
cum Dindorfio secutus sum, cum ar-
ticulus hoc loco vix abesse possit,
nulla praesertim alia voce antece-
dente; tu cf. supra III, 16.
E8ayav ol iefeg] Ab Herodoto
dissentit Plutarchus, qui bovem a
Cambyse necatum, canibus dein pro-
iectum ab iisque devoratum esse
scribit, Dels.et Osirid. cap. 44. pag.
368 F. Apidis sepulcrum Memphi
fuisse testatur idem Plutarch. l. ].
cap. 20 et 29: quod nuper detectum
fuisse supra ad III, 27 monui. In quo
tamen huius Apidis mumiam haud
quaquam invenit Mariette, quam-
quam, si vere scribit Noster, Apidis
cadaver in mumiae formam reda-
ctum illic quoque repositum esse
credibile est. Nam eo spectat ver-
bum &axtsry h. 1. adhibitum, de quo
conf. etiam nott. ad I, 117.
Cap. XXX.
qeeevnons] Conf. III, 25 ibique
nott. Verbum #ésgyacaro conficiendi
8. interficiendi, perdendi vim h. ]. as-
sumit, ut mox cap. 31, ubi vid. nott.
In seqg. ad verba Gcov te él dvo
daxtviovs conf. III, 5 fin. 000v ts
dr tosîs Nuéeas. Ad ipsam senten-
tiam comparamus Iustinum I, 9 de
Cambyse sic pronuntiantem: ,,erat
enim difficile, ut parceret suis, qui
cum contemptu religionis grassatus
etiam adversus deos fuerat.‘“‘
tò — nvermav] Vid. cap. 21.
tr xepalz — wavosre] Locutio-
nem postea proverbii vim induisse
notat Wesseling. citans Aristaenet.
I, 1ì. Aelian. V. H. XII, 41. Eunap.
THALIA. II. 30. 65
oavov pavese. Il00s av ravra Seicas neo Éourod, ui pev
aroxtelvag Ò o adesAgps0s « CON > méune Iontacnsa és Ilégoas, 6 0g
7v of avne Ilepoéaov niororaros, aroxteviovia piv. Ò dè dva-
Bas és Zovoa améxteve Zpéodiv, ol uèv Zéyovor èx' Cyenv
étayapovra, ol dì és tv Epu&erv deiaccav xpocayayovia
Vit. Aedes. p. 48 [p. 28 Boissonad.,
cuius vide annotat. pag. 226). Li-
ban. II. p. 115 B. Bartb. ad Stat.
Theb. III, 15.
oi pèy Atyovos ix’ ayonv #baya-
yovra x. t. à.] lEayayorta, uti mox
xeocayayovia, ad Prexaspem perti-
net, qui Smerdin eduxerit venatum.
'Eev®env &alaccay hic de Persico
sinu intelligi monet Breiger. Com-
eri de difficill. quibusd. Asiae
Herodot. p. 11. Tu conf. nott. ad
I, 1. — Ad argumentum loci inpri-
mis facit Ctesias in Excerptt. Perss.
$. 10 coll. 8. 8, ubi, quem Smerdin
Herodotus appellat, is vocatur 7a-
nyoxarces, a Cyro moriente consti-
tutus Bactriae aliarumque quarun-
dam terrarum ac gentium satrapa.
Idem a Xenophonte (Cyrop. VIII, 7,
11) vocatur Tanyorares, cui Cyrus
Medorum, Armeniorum et Cadusio-
rum satrapiam designarit. Quem
enndem, ad Herodoteam appellatio-
nem fhagis accedens, Iustinus I, 9
vocat Ergin (sive Merdin sive Mer-
gir; nam libri variant); quocum
conf. Aeschyl. Pers. 774. Qui scri-
ptores ut in singulis quibusdam dis-
crepant, ita in fratris nece a Cam-
byse perpetrata conveniunt. Acce-
dit aliud testimonium gravissimum
ex tabula illa Bisutuna ipsius Darii
iussu rupibus incisa et literis cunea-
tis cxarata: in hac enim inscri-
ptione vere Persica ante Darium
commemoratur Cambyses (Kabujiya)
.Persaram rex Achaemenidarum ce
stirpe prognatus, Cyri filiug, qui ha-
buit fratrem, eodem patre eademque
matre (plane ut Herodotus tradit)
! ortnm, nomine Bartija: hunc a Cam-
byse, antequam in Aegyptum profi-
‘cisceretur, occisum esse tradit in-
scriptio (Tab. I. $. 10): Aegyptio-
rum ex fama, quam Herodotus re-
tulit, Cambyses post subactam Ae-
gyptum cum ob prava facinora in
HERODOT. II.
furorem incidisset, fratrem interfe-
cit: in quo perspicuum est, ab Ae-
gyptiis consulto sic narrari, ut Cam-
bysem furore correptum divinitus,
adeo ut fratrem necaret, poenas
luentem declararent eorum, quae in
Aegyptiorum eorumque sacra com-
misisset. Conf. etiam, quae de hoc
dissensu diximus in: Jahrbb. f. Phi-
lolog. u. Paedagog. Vol. L. pag. 400
seq. De reliquis vid. Herodot. III.
61 seqq. ibique nott. Inscriptionem
illam Bisutunam, quae ad Herodo-
tum illustrandum tam multa confert,
primus detexit ac descripsit Rawlin-
son: The Persian cuneiform inscri-
ption at Behistun etc. London 1846
in Journal of the royal Asiatic so-
ciety X, 1. XI, 1. XIV, 1. XVI, 1.;
conf. Holtzmann in: Heidelbergg.
Jahrbb. 1847. p. 83 seqq. et quae
ipse commentatus sum in: Jahrbb.
f. Philolog. u. Pacdag. Vol. L. pag.
390 seqq. Mox eandem inscriptio-
nem una cum ceteris Persarum re-
gum inscriptionibus adhuc repertis
edidit Benfey: Die Persischen Keil-
inschriften mit Uebersetzung und
Glossar. Leipzig 1847, itemque Gro-
tefend in: Abhandil. d. Gesellschaft
dA. Wissensch. z. Gottingen VI. p. 53
seqq. et De Saulcy in: Journal Asia-
tique Ser. V. Tom. III. p. 95 seqq.
Exhibuit verba inscriptionis nostris
literis exarata et in singula accu-
rate inquisivit Oppert in: Journal
Asiatique Ser. IV. Ton? XVII. p.255
seqg. 376 seqq. 531 seqq. T. XVIII.
p.56 seqq. 322 seqq.;reliquae Achae-
menidarum regum inscriptiones ex-
hibentur T. XIX. 140 seqq. Conf.
etiam Filosteno Luzzato: Sulla in-
scrizione cuneiforme persiane di Be-
histun. Padua 1849. Quorum viro-
rum doctorum observationibus usi
sumus, ubi ex inscriptionis verbis
Incis aliquid locis Herodoteis afferri
potest. De ipsa regione, in qua haec
66 HERODOTI
3ixatarovidoai. Ioarov uèv dn Aépovor KauBvon rav xaxdv
aotai tovro, devtsga dè éeoypacaro thv adedpery émoro eva 210
of és Alyvntov, ti) xal Gvvoluee , xa) ]v ol an appotégav
&delpen. Eynue dÌ adenv dde' ovdaposs vee éodecav rQ0rE-
gov tijor adedgperoi cvvorRzeLv ITéQ0aL. Nocodn pus tov adeA-
pedv Kaufvons, xal Ererta PovAdUEVOS avenv yijuar, Gti ox
éndora Erevose romoewv, elpeto xalecas tovs faorAntovs di-
xaotag, el tie gori xedsvav vopos tov fovAouevov ddelgpet
auvorrizsiv. Ol dì BaccArro dixaoraì xexpipévor &vdpes yl-
vovta Ilspotov, és où arodevaoi 1] cp. rapevoedià ti adi -
inscriptio reperitur, in Media vetere
intra loca Sahana et Kermanschah,
ut nunc vocant, ubi rupes in altum
exsurgunt, quibus literae cuneatae
insculptae sunt, nomine 2agistan,
Behistun s. Bisutun, vid. Ritter: Erd-
kund. IX. p.350 seqq., Rawlinson. l.
supra l. X. p. 187 seqq.; imaginem
regionis lapidi incisam exhibet Flan-
din: Voyage en Perse T. I. pl. 16
8eqq.
Cap. XXXI.
#Esoyacato tnv adelpenv] #E-
e070ge08a., quod conficiendi, perpe-
trandi sìignificatione vulgo reperitur,
hoc loco haud scio an interficiendi
notionem assumat, ut paulo ante
cap. 30 et mox cap. 52. IV, 134.
V, 19, et sic, monente Cr., explicat
Schweigh. in Steph. Thes. L. Gr. p-
3796 ed. Londin. Haud aliter dieo-
yatecdor apud Herodotum I, 110
(ubi vid. nott.). I, 213. V, 20, ubi vid.
nott. Ad inioroptvno conf. nott.
ad I, 91.
ovdapoe ya #0de00v] Vulgo per-
hibent Persarum fuisse morem cum
matribus, sororibus, filiabus concum-
bendi, idquì e Zoroastris lege ita
constitutum fuisse. Quod quamquam
pluribus comprobatur exemplis, vul-
garem tamen communemqune Persa-
rum fuisse morem negat Anquetil in
Append. ad Zendavest. I, 1. p. 71.
Plura hane in rem laudavi ad Cte-
siae fragm. pag. 91 seqq. coll. 199,
quibus nunc addo Schulting. Iuris-
prudent. Anteiust. ad Gaii Institt.
I, 4. 8.35 et Iacobs. Lectt. Stobenss.
p. 143 seqq. — Articulum of ante
Iléeca. vulgo positum cum recentt.
edd. abieci. Matthiae eum retinuit.
Quod sequitur 7007, eo sensu ac-
cipiendum, quo I, 8, ubi vid. nott.
uadécag TOÙg Bacrintovg dexa-
otag] In Sancrofti libro ac Vindo-
bonensi, apud Vallam et Heaych.
8. v. Bacideîs invenitur roùs Boci-
Anfovs naZeopévovs dixaoteg. Gaisf.
confert III, 14. VII, 194. Add. V,25.
Alia veterum testimonia de hoc re-
giorum iudicum concilio suppedita-
bit Brisson. de reg. Perss. princip.
I. 8. 132. 133, quibus add. Esther.
I, 13. Quod e Magis fuisse compo-
situm probabiliter statuit Heeren.
Ideen. I. p. 458 seq. Cum enim Ma-
gorum disciplina non minus ad cul-
tum et sacra, quam ad omnem Per-
sarum rem publicam spectaret, Ma-
gos et sacerdotes et iudices summos-
que regis consiliarios fuisse, maxime
est consentaneum. Sepiem antem il-
los fuisse numero suspicor ex iis,
quae apud Brisson. ]. l. $. 133 allata
invenio. Add. I. v. Hammer in:
Wiener Jahrbiich. X. p.241. In Ery-
thraeorum inscriptione nuper inven-
ta legitur huiusmodi iudicis regii
nomen, si recte singula supplevit
Lebas VHando Archéolog. XIII. p.
7 seq.); rl fa]orAzjos Afe[Eov] —
Proponi lens) dinaatns fa(oranios].
e ov arodava x. t. i.) Ad
0v conf. nott. ad I, 67 et de con-
inncetivis droddrwot et ragsvEed7)
nott. ad I, 19 fin. IV, 119. 196. Vo-
culam ni, quam Aldina inseruit
ante ragevoe87, probante Toupio
in Emendd. Suid. III. pag. 325 ed.
Lips., minime recepimus, cum ob-
THALIA. III 31. 67
xov, Léyg: tovtov. ovto: dè toto: Ilegonor dlxas dixatovar,
xa éEnynral rav matpiav Beouodv pivovrar, xal mavta és
rovtovs avaxtetar. Etgouévov dv toù Kaufboeo Urexoi-
vovro aùrd oro: xal dlxasa xal dopaléa, pepevor vopov oÙ-
déva éEevploxerv, 09 xsdever adelper cvvornterv ddeApeov*
aiiov pév toi gsvonuévac vopov, ta faordsvovii Iepogcdov èt-
siva. mote, TÒ av fovAntai. oUt* oÙTE TOv vouov EAvoav
delcavrss Kaufvosa, îva te ur avroì anolaviaI tOv vopov
mequoteriovies, sapetevoov @AA0v vopov cvpuazov ta dÉdovti
papéssv adelgpeas. Tore puèv di) 0 Kaufvons Eynue thv é90-
puévnv, usta pév tor 0Ù m0440v g@0vov age @AAnv adelgpenv.
stet optimorum librorum auctoritas.
Fr. Hoeger. in Actt. philoll. Monace.
III, 4. pag. 490 Herodoti sermoni
magis convenire putat, si scribatur:
n» Opi p7) ragevosd7 ti cdinoy pé-
zo totrov. Negris, qui utique re-
tinuit 7 0g. x. t. 7., tamen magis
sibi placere addit, si ‘legatur: és 06
axodavroot: ny cp. dè ragevoe8f]]
x. ©. Z. Mihi neutro opus esse vi-
detur. — Ad ipsam rem conferas,
quae VII, 194. V, 25 enarrantur.
Nec alio modo nunc atque antea ius
exerceri apud Persas monstrant ea,
quae narrat Morier. II, 103 teste
Heeren. l. 1, — In seqq. #Ényntal,
qui alias sunt religionum 8. sacro-
rum interpretes, romniorum inde di-
vinatores et explicatores (cf. I, 78),
hoe loco /egum potius atque instituto-
rum sunt interpretes, qui leges et iura
aeque ac sacra habent cognita inde-
que sciscitantibus uut consulentibus
respondere possunt. Tu vid. Rubn-
ken. ad Timaei. Lex. Plat. pag. 111
xal xavta Èg tovrovgs avantetai]
i. e. et ad eos omnia referuntur. Conf.
I, 97. Bcripsi avaxésta:, quod Flo-
rentinus liber cum aliis suppeditat,
pro vulg. avaxéata., quae pluralis
est forma huc non pertinens; vid.
Bredov. p. 334.
gapevor)] Idem responsum hoc ipso
ex loco affert Schol. ad Lucian. de Sa-
crific. 8.5. Vol.IV. p.84 seq. ed. Iac.
Satis vero ex hocce responso liquet,
regum Persarum potestatem, ctsì
institutis quibusdam sacris ipsoque
hoc iudicum summorum concilio cir-
cumscripta videri queat, nullis ta-
men legibus coercitam esse omnia-
que, ut omnino per orientem fieri
solet, in uno regis arbitrio fuisse
posita. Monuit Heeren. Ideen. I.
pag. 459. — In verbis segqq. odta
OUTE tÒOv vOUov x. t. À. sibi respon-
dent particulae ovre (ad quod perti-
net ÉXvoay) et te, ad quod pertinet
nmaoetevoor, vid. nott. ad VI, l.
TOv vouov reQquotéllovieg]
i. e. tuentes, observantes legem. Conf.
nott. ad II, 147 et I, 98.
tv Equuevnv] Atossam intelligit
Dario post nuptam, ut patet ex III,
88 coll. III, 68 et ex Schol. Lucian. L
In proxime scqq. verbis pero pév
ToL ov x. t. i. illud pev tou respicit
ad antecedens uv d7, de quo usu
cf. nott. ad VI, 86.8. 1. Infra III,
36 fin. invenitur uèv — pévrot.
foxe Ciinv ddelpenv] Fogg, mo-
nente Valcken. ad IX, 76, est: uxro-
ris loco habuit, quem usum verbi
égev satis notum probant exempla
ab Lhardyio allata ex Herodoto, quì
addidit yvvaîxa I, 60, 146. 173. 205,
omisit III, 68. 88. V, 116. 118. VI,
57. VII, 73. 165. 207. VIII, 136. No-
men huius sororis natu minoris Me-
roén fuisse, ex Liban. Antioch. p.
343 coll. or. XXXII. p. 668 D. notat
Wesseling. Atque tradit Strabo XVI.
pag. 790, Cambysem ab Aegypto
inde progressum esse usque ad Me-
roém, cui sive insulae sive urbi no-
men sororis imposuerit. — Pro éx°
5*
68 HERODOTI
tovtéov dira tv veategno Enioropévav ol n° Alyvarov xcei-
32ve.. ‘Appl dì td favara avrig dios, woreo mepì Zuéodios,
Aéperar A070s. "EAANves uèv Aéyovor, Kaufvosa cvufadéswv
oxvuvov Afovtos oxviazi xvvOs, dempéerv dì xal tu yvvala
tavrnv. vixapévov dì toù oxviazos adelgpeòv aUtod @ÀA0v
oxviaza aropontavta tov deouov mapapevéoda. ol, dvo dè
pevouevovs oUTtA dn tovs oxViazas Érixpatijoai toù cxUpvov.
xal tov pèv Kaufvosa desta: Becgpevov, tav dè ragnuevnv
daxquerv. Kaufvosa dè uadovra tovro éneipeoda:, diori da-
xQuoL, tv dè sizetv, 0g (dovoa tOv oxvAaza td adelpeo ti-
pogeroavta daxpuosie, uvnodetoa te Zusodios xa padova,
ds xelvo oUx slm 6 tiLogYoov. "EXANves uèv di) dia tovro tò
Eros paci «Ur arodécda irò Kaufvoedo, Alpvrntior dì, 0E211
toazttn mepirxatmuevav daBovoav Ipidaza tqv puvaîxa neou-
rider xal Eravelpeoda. tòov avdoa, xotegov mreqiretiApéva N
deidat n dacsta tovoa en xaldicv. xal tov pavai dacetav,
Alyontov Cobet legi vult és Aî7., ut
initio capitis huius.
Cap. XXXII.
"EAAnves uèv 2éyovai] Voculam
yee, quam post uèv vulgo inserunt,
cum Gaisf. omisi; abest enim illa a
Mediceo, Florentino, aliis. Schwgh.,
Matth. et recentt. edd. retinuerunt.
In proxime antecedentibus ad ver-
ba: cupì dì ta davero conf. nott.
ad I, 140. Ad verba oxvuvoy Aé0r-
tos et oxviexi xvvòs conf. Ammo-
nium De differ. vocabb. p. 145 Val.
cken., qui eodem modo haec bestia-
rum nomina discerni vult: ouvpvoi
dÌ Aeovror, Guvianes dì xvvadr,
quod praeter Suidam et Photium ea-
dem fere observantes vel Homeri
usu probatur, qui 0xvAaxas dixit ca-
tulos Odyss. IX, 289. XII, 86. XX, 14.
coll. Sophocl. Trach. 1088 et Xeno-
phont. Cyropaed. I, 4,15. Gxvuwos
de leone invenitur Ti. XVIII, 319.
Sophocl. Aiac.966 (al. 998). Aristo-
phan. Ran. 1477. Eqq. 1039. Eurip.
Suppl. 1223. Retinui cvufed#81y ne-
que mutavi in cvufadetr, ut placet
Bredovio; vid. nott. adIV,42. Valet
autem ocvyufadéev hoc loco commit-
tere ad pugnandum, ut V, 1, idque
ipsum mente addendum ad sequen-
tia verba, ubi soror etiam dicitur
8eo0pfetr, i. 0. spectasse ) leonem cum
cane pugnantem. Ad oto dr) conf.
1, 94. 196. II, 94 etc.
0g toonitn nequuatnuevor] Vo-
cula ®g pertinet ad rny yuvaîxa ne-
eiteîzar, eo structurae genere, quo
etiam supra I, 207 dixit 6re — drr0-
cteéwev, ubi vid. nott. Ad geniti-
vum neguuatpevov mente cogiter
Cambysem atque sororem matrimo-
nio ipsi iunctam: cun Cambyses el
uror mensae assiderent. In proxime
antecedentibus verbis vox ua&ovoa
ita displicet Cobeto, ut eam tollere
malit. Libri scripti omnes Tetinent.
xOTEROY mequretiipivn 7; doidaf
x. t. Z.] i. e. ufrum ea lactuca, cui
folia sint decerpta, an ea, quae inte-
gra sit, pulcrior sit? Herodoti verba
sic dedimus, qualia in Mediceo, Flo-
rentino, aliis comparent, adscito
participio #0dca, quod in Sancrofti
libro et Vindobonensi additum in-
venitur eum fere in modum, quo il-
lud positum legimus I, 194. III, 49,
ubi cf. nott. VII, 73. 129. Gaisfor-
dius hoc omisit, in ceteris .consen-
tiens; recentt. edd. revocarunt le-
ctionem olim 1 vulgatam: nOTEROY TE-
ouretidpivn 7 daceîa N Peidab fovaa
THALIA. III. 31-33.
69
tv d° stxetv' Tavrnv pévroi xorì GU tHv Eoldaxa Euurncao,
tov Kugov olxov aropiAascas.
Tov di Fvuaodévra éunndnoa
aut éxovon év pactoì, xat puv éxtoascagav arodavetv.
Tavra uèv és rovs olxniovs 60 Kaufvons éisuavn, elte di
dia tov “Amuv elte nol GAA0D0g, ola rodik daodee avdggnovg
xaxa xatadanfaverv. xa) pag tiva xal x vevers vovcov ps-
slm xa2260y, quae Valcken. olim sic
constituenda censuit: x0rega wegi-
reteluevn n doidat 7 dacela Fovea
slnapelva», adiiciens Cuelvav reddi
potuisse xe21/0y, ut in Hesych., ubi:
cusivov: xdiltov. Tu conf. quoque
censorem in Ephemer. Ienenss. 1817.
nr. 163. pag.363. dagzta, ut mox da-
csiay, reliqui intactum: Wesselingio
in mentem venerat dacén, recentt.
edd. scripserunt dacéa et dacéay ea
ex regula, quam proposuit Bredov..
p. 158, ubi vid. Libri scripti non
addicunt. Conf. etiam IV, 21. 109.
— Ad rem iam Valcken. attulit Epi-
charmi dictum apud Athen. II. p.
68 F., ex quo praeter alios, quos ex-
citat Lobeck. loco mox laudando,
etiam Phrynichus processisse vide-
tur, scribens Herodotum Ionum ex
dialecto dixisse &9/daxa, Atticos
vero (npeis SÌ, ait, dg Arcixot) Boi-
Jaxlynv, coll. Antiatticist. in Bek-
keri Anecdd. pag 99. Ad quem Phry-
nichi locum Lobeck. de voce &octdaÈ
s. lactuca (Lattich) plurima veterum
collegit testimonia. Scripsi autem
cum recentt. edd. oîdaf pro olim
vulg. &o(daÈ, vid. quae observat
Goettling. Lehre vom Accent p. 255
et conf.nott. ad IT, 73. — Paulo post
in verbis: tavrny uévror notè 0Ù x.
rt. 2. tavtnv unice ad dacziav (doi-
daxa) referri posse mihi videtur,
adeo ut tota responsio sororis cum
ironia quadam et cavillatione acci-
pienda sit eum fere in modum: At-
qui tu sane hanc (integram) /actu-
cam es imitatus, eo quod Cyri domum
circumcidisti, unum quasi folium
post alterum decerpens, i. e. unum
post alterum occidens e Cyri domo
antea integra. In seqq. f7&v éy ya-
otoi valet: gravidam esse, plane ut
IV, 30 et apud Pausan. I, 6, 2 et IV,
9,5. Simplex #78 sive loysv apud
Herodotum invenitur V, 41. Vocem
éxtooo@cav (abortu facto), cuius
usum damnant et Thomas Magister
(p. 319) et Phrynichus (p. 208), sa-
tis tuentur loci Hippocratis et alio-
rum antiquitatis scriptorum, quos
attulerunt Trillerus ad Thomam et
Lobeck. ad Phrynich. 1. 1. de hoc
verbo plura disputantes.
Cap. XXXIII.
ola — xatalaufaverv] xara-
AauPavsrv de casibus dici sive ma-
lis, quae nos subito corripiant et
opprimant, quae inopinata repen-
tino impetu superveniant, monuit
Hemsterhus. ad Lucian. Somn. 8. 12.
Tom.I.p.192, quo usi sunt Valcken.
ad Herod. IV, 11 et Goeller. ad Thu-
cydid. IV, 31, ubi plura. Tu vid.
supra II, 68 ibiq. nott. — In antece-
dentibus ad verba: ravra — éÉe-
uavn, quae redeunt capitis sequen-
tis initio: reds — #ésuavn, conf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 547. not. 3 de
hoc accusativo addito monentem.
Cf. etiam III, 37. Mox reliqui inta-
ctum és, cuius loco e duobus li-
bris scriptis recentt. edd. exhibue-
runt é0&e. Tu vid. I, 11 ibique nott.
184. i
nai yo tiva nol Èn yevens x.
t. ).} Alterum x@ì cum Schweigh.
et Gaisf. recepi e duobus codd., cum
vulgo omittatur; Dietsch. uncis in-
clusit vocem, quam prorsus omisit
Dindorf. Ad verba seqq. 0v vv» tor
dermèg ovdtv nv (nihil mirwn utique
fuit) cf. VI, 98, ubi eadem prorsus
locutio: nec multum inde differt III,
24, ubi cf. nott.— Ad ipsam rem du-
dum ex Hesychio monuerat Lar-
cher., de epilepsia hic cogitandum
esse, quem morbum Iustinus XIII, 2,
11 vocat valetudinem maiorem. Plura
nunc suppeditabit Fr. Dietz. ad Hip-
pocratis (qui ipse contra appellatio-
Ga
70 HERODOTI
paAnv Aéyerai Egeiv 6 Kauffivons, tHv lp v ovvopatovoi tives.
où vUv tor Aerxtg oÙdiv Mv, ToÙ IUATOS voÙcov peyainv vo-
34iogovros, undè tas poévas vpialverv. Tad d° È6 toùs @440vs
Ilé00as tgsuavn. Aéperar peo einetv avtov 1005 Iontaoneza,
ròv érliua te udhota, xal ol tas &pyerlas Epdpes oUtOs, tov-
tov te 0 mals olvogdos Qv tò Kaufivon, riu) di xa adr où
cuxon' siretv dè Aéyerar trade’ Ilontaozes, xotov pe tiva
vopitovoi Iéooai slvar avdga, tivas te A0povs meol éuto mor-
sòvrar; Tòv dè sinetv: "Q déorora, tà uèv GAia ravra pe-
varcaos ÉravesaL, ti dì qpudorvin dé paci nAE0vas xpooxEe-
nem sacri morbi, quam hominum in-
troduxcrit imperitia, disputat) li-
brum xegì ts ferjs vovoov (Lips.
1827) p. 93 seqq., ubi quaerit, quî
factum sit, ut iste morbus, cui alias
apud Hippocratem epilepsiae nomen,
sacri morbi appellatione designetur
aut etiam pueyX4n vodoos adeoque
neaxintn dicatur. Quas omnes ap-
pellationes ad vehementiam morbi
atque magnitudinem, quae vel ma-
ior, quamre vera est, veteribus visa
fuerit, spectare, iam Graeci obser-
varunt nonnulli, quorum testimonia
attulit Dietz. 1. 1. pag. 98 seqq. Ob-
servat Italus Herodotì interpres,
apud eos, qui nunc Etruriam inco-
lunt, epilepsiam vocari ma! dene-
detto. Hunc vero morbum ipsis ve-
teribus Aegyptiis incognitum non
fuisse, ostendunt quae in papyro de
re medica agente ct ad annum
1350 ante Chr. nat., ut volunt, re-
cedente inveniuntur remedia ad sa-
crum morbun expellendum, teste H.
Brugsch. in Allgem. Monatsschrift
18583. I. p. 53. — De Cambysis fu-
rore cf. ad III, 16 allata. Ad |[lo-
cutionem tes Qoévas vyiaiverv cf.
Kuehuer. Gr. Gr. 8. 557, a.
Cap. XXXIV.
nai ol tàs dyyellas èpdose ovtog]
De structura loci et pronominum
usu satis monuerunt Matthiae: Ver-
mischte Schrift. p. 13 et Kuehner.
Gr. Gr. $. 799. Pro épogse Naber in
Mnemosyn. IV. p. 19 proponit #0-
eqpooee, ut I, 114. III, 77. Quidni
simplici verbo in hac re uti licuit
Herodoto? De ipsa re monui ad I,
114. De pincernis regum Persarum
quaedam leguntur apud Brisson. De
reg. Perss. princip. I. $. 92 seq., qui-
bus nunc addere licet, quae legun-
tur in Nicolai Damasceni Excerptis
nuper Muelleri et Federi curA pu-
blicatis de Cyro ipso, qui puer in
aula regia enutritus et postmodo
regi carus factus ad supremum pin-
cernae munus, Artembara eunucho
mortuo, promovetur: vid. Graecc.
historr. fragm. ed. Mueller. III. p.
398 et Feder. p. 109.
neo tuto mossdvra:] Duo libri
fueù. Setl probum éué0, quod etiam
legitur I, 126. VI, 86 aliiaque locis:
cf. Bredov. p. 281. — Mox eodem
Bredovio p. 375 probante edidi cum
recentt. edd. ércvéeaa pro vulg.
érevéar, quod Schweighaeus. et
Gaisford. dederunt; cf. I, 39 ibique
nott. I, 206.
ti dì puiowvin — xoocuéeoda]
Tu conf. I, 133 ibiq. nott. pag. 278
et Brisson. 1. 1.I,84. Ad argumen-
tum loci Valcken. consuli vult Athen.
X. p. 433 B. et Senecam De ira III,
14. xe0vos intactum reliqui, Din-
dorfii monitu (Thes. Ling. Graec. VI.
p.1191)mutandum in rZevvo0g, quod
ita scriptum exstat V, 18, mea qui-
dem sententia in mZe0v®0s refingen-
dum. Neutro loco e libris scriptis
quidquam affertur. Alia quaedam
exempla huius formae adverbialis
comparativorum in 0g exeuntis vid.
ad III, 129. — In seqq. pro of rg0-
tegoL Xoyor Cobet legi mavault ot
mootsgov 7670.
THALIA. III. 34. 35. 71
oda.. .Tov uèyv dn Afyerv tavra neql Isootav, tov dì dv-
podévrra torade auetfeoda.* Nuv apa pé paci Iléogai oîvg
xQooxzipevov xagapgovesv xal oùx elvar vonpova. ovò’ «ga
cpéav ol xpotEgOL Adyor qoav dAndées. ITootegov yo dn aga,
212 ITego#av ol cvviédedv tovtav xal Kpoloov, elpero Kaufvons,
xotos ris doxgéo. avno elvar xR0s tOv mateoa reléca. Kugov®
— ol dì apetfovro, dg sîn dpetvav toù rarpos* ta te pag éxel-
vov xevta Egsiv avtòv, xaÌ rpocextijota: Alpurtov re xal thy
delaccav. Iléooa. pèv taùra Hispov, Kooloos dì, mapeav te
xal ovx apsoxopevos ti) xpioL, slme x90s tòv Kaufvosa rade*
Epol uév vvv, d raî Kugov, où doxésis dpotos elvar tà ma-
téou° ov yag xa tot éori vios, cidv de Exstvos xatedlneto.
n08n re taùra axovons 0 Kaufvons, xaì Exalvee pv Kpolocov
xQioiv. Tovrav di dv ériuvnodevta dpyij Aéperv rds tòv35
Iontacnsa* Zù vùv pads avro, si AÉpovoi Iléouar dAndÉa,
arno siva. xQ0S tOv rmaréoa te-
2éca. Kbeov] Wesseling. cum aliis
ante redécar voculam dote subau-
diens haec ita reddit: ,,ut ad patris
eremplar perveniat s. eum aequipa-
ret.‘ Schweigh. interpretatur: ,,qua-
lis vir ipse esset cum patre Cyro col-
latus.‘° Steger. in praefat. p. XIII
dubitat, an simplex redeir, quod
cum praepositione es coniunctum
valeat referri, censeri inter viros (ut
II, 51. VI, 108), significare possit:
pervenire ad aliquid, aequiparare, cum
diaredeîv sc. tny 0d0v dici oportuis-
set, ut in Xenoph. Anab. I, 5, 7.
Quare rescribi vult: 905 tò (i. e.
xo0g Toùto 0) 0 matng ol tedécar
Kveos, ad id, quod ipsius pater per-
fecerit Cyrus, ubi redécai pro opta-
tivo accipiendum. Contra quem mo-
nuit censor Lipsiensis 1829. nr. 136.
pag. 1086, te4eîv utique posse si-
gnificare pervenire ad aliquid, ut in
Thucyd. IV, 78. II, 97 aliisque locis
excitatis a C. Fr. Hermann. ad Lu-
cian. De conscrib. hist. p. 43 coll.
225. Naber in Mnemosyn. III. p.
4179 verba reZéca: Kipov insiticia
habet. Negris uncis inclusit ver-
bum reléca:, quod neque spurium
neque supervacuum esse videtur,
si quidem eum in his verbis inesse
putamus sensum, {quem Schweig-
haeuserus Latinis verbis reddidit,
quemque eundem sic reddi voluit
Bernhardy, Griech. Syntax. p. 265:
,,um gegen Kyros zu rangiren.‘‘ De
usu praepositionis z00g in compa-
rationibus diximus ad II, 35 coll.
III, 94. , i
nai ox coeGuopevog Ti) xoloL]
i. e. et cui displicebat hoc Persarum
iudiciun. De verbo agé0xe0da cf.
Herod. IV, 78. VII, 160 ibique nott.;
de dativo addito monuit Kuehner.
Gr. Gr. $. 584. Scripsi autem cum
edd. recentt.xgcci, ut VIII, 69, pro-
bante Bredov. p. 267; vulgo xgiost.
In proxrime antecedentibus scripsi
cum recentt. edd. IZégoci uèv tavta
#Aeyov, omissa vocula dn, quam
post uìv ex uno Sancrofti libro in-
seruit Gaisford. reliquis libris non
addicentibus. In fine capitis ad lo-
cutionem 7087 — axovoas Valcke-
nar. de usu participii, quod verbo
76e08ut et similibus adiungi solet,
plura attulit b. 1. vix repetenda: tu
vid. modo Kuehner. Gr. Gr. $. 659.
Cap. XXXV.
Zù vòv ud8e «vros] Retinui vo-
cem avrògs a Schweigh. et Gaisford.
e duobus codd. receptam, quam un-
cis inclusit Dietsch. , prorsus eiecit
72 HERODOTI
elte aùroi Aépovres tabta rapapgoveovor. sl uv yao toù
mrados toù doù trovde, fotedtos év toto rpodVP0L0L, Baicdy
tUgoimi péons ts xagdins, Iéoca pavéovtar Afyovtes ovdev*
mv dì auagra, pavar Iléooas te Atperv cindéa xa éuò un
coppovézv. Tavra dè simovia xa diatetvavta to totov Ba-
Aéev tov matda, meoovios dì toù nardos avacgiterv avrov
uedeverv xal oxtpaota. tò Bifua* ds dì év ti xagdin evops-
divari Evsovta tOv Olotov, elnetv r00s tOv matépa toù nardòs
pelacavta xal reorgagéa pevouevov* ITontaones, ds pèv Epoye
où ualvouoi , ITéoca te rapaggovéovoi, dijie tor yépove. vòv
dé noi elrè, tiva eÎdes NOn revtAv avdedrAv oÙtos èricuora
totevovta; Iontaorza dì opfovta avdoa oV posvposa, xaì
Dindorf.: etenim cum vi quadam hoc
loco pronomen positum videtur. In
verbis seqq. el pèv yee toù mardos
x. T. À. attendi volumus ad diver-
sitatem particularum ac modorum
has excipientium indeque profectam
ipsius sententiae diversitatem, si
quidem in priori orationis parte ef
ponitur, sequente optativo (cuius
loco III, 36 futurum indicativi re-
perimus positum),in altera parte 7v
sequente coniunctivo, cum in apo-
dosi vel futurum vel imperativus po-
natur: adeo ut sf — rv sibi quo-
dammotdo opposita videri queant, cf.
I, 71 ibigne nott. — De genitivo du-
plici (rov mardog et péons ts nao-
dies) monuit Kuehner. Gr. Gr. $.
542, 3. Ad verba év zoîor x0008v-
goti cf. ITI, 140 et ad Zéyoyres 00-
div (nihil, scil. veri, dicentes) conf.
VII, 17. — Pro vulg. uè e Sancrofti
libro cum Dietsch. edidi #uf. pavar
pro imperativo positum illustrat Cr.
e Sophocl. Electr. 9, ubi cf. nott. Tu
vid., ne plura, Kuehner. Gr. Gr. $.
644. — Quod ad argumentum atti-
net, Senecae eadem fere enarrantis
locum, De Ira III, 14, iam excita-
vit Valckenarius. Ac nostra aetate
ad hanc narrationem de Cambyse
Prexaspis filium feriente provoca-
runt ii, qui in Helvetorum famam de
Tello pomum in filii capite feriente
inquisiverunt atque huius famae
apud Danos, alios, propagatae fun-
dum ex Herodotea narratione repe-
tere studuerunt; cf.Ideler: Die Sage
vom Schuss des Tell pag. 59— 61,
Bibliothèque Universelle de Genève
1843. nr. 89. pag. 25.
axéwagda. tò Pipa] Ad vocabu-
lum fi7ue, quod apud classicum au-
ctorem inveniri negaverat H. Ste-
phanus (Thes. L. Gr. I. p. 666),
Wesseling. citat Eurip. in Suppll.
330, Philon. De exsecr. pag. 932 E.
Add. quae in Parisina edit. Thesauri
T. II. p. 284 ed. Dindorf. afferun-
tur. — Padésv retinui, cf. nott. ad
IV, 42.
ovtos ènloxora totevovta] èni-
cxora (ubi adiectivum pro adverbio
poni existimem) roésvery de eo ac-
cipio, qui scopum feriat, qui sagit-
tam ad scopum adigere sciat. Conf.
Blomtield. in Glossar. ad Aeschyli
Agamemn. 611 coll. Gloss. ad Choé-
phor. 682. E Theocrit. XXIV, 105
Larcher. affert #r/oxorov 0"otov.
Magis huc faciunt, quae attulit Ia-
cobs. ad Achill. Tat. II, 29 (ad p.
49, 9) p. 573. Add. Hesych. 8. v.
Enicsora: tvygavovta toù cxomod,
ubi vid. Albert. T. I. p. 1385. Apud
Eleos invenitur #r10xorov ‘Aotéui-
dos templum teste Plutarcho II. p.
302 C. Alia qui quaerat de hac voce,
adeat Thes, Ling. Graec. T. lII.
p. 1780 ed. Dindorf. Hinc verbum
posterioris aetatis émicsormeiv, de
quo Lobeck. ad Phrynich. pag. 591.
De ipsa arcus ratione et significa. .
tione diximus ad III, 21. Quod vero
Noster in sequentibus Prexaspem di-
centem facit, ne deum quidem (70v
THALIA. III 38. 73
meoi Eovra dsrpalvovra sinetv’ Atonora, ovò’ av avròv
Eyeoye doxéo tov Beòv ovra av xaAds Badéew. Tore utvradta
itepyaoaro* iréo0dì dì Ilspaécov opolovg toloi rEotOLCI dva-
dexa dx ovdspiij alrin &iidgoso ÉAarv tosovras èrì xepaliv
xatoQvie.
850y) tam dextre ferire posse, id
opinor dixit Persam hominem Grae-
corum ad morem loquentem faciens
(quod idem fecit Noster I, 95. 118.
120. 124, ubi vid. nott.), atque rov
820», articulo praeposito significans
Apollinem, qui primus artem tra-
ctandorum arcuum homines edo-
cuisse ferebatur indeque et ipse ar-
cum gerit. — Ad usum praepositio-
nis xegì in verbis xeol favro dei-
patrovra conf. Kuehner. Gr. Gr. $.
610, Il.
ouolovs toîocr noororci] Ex Al-
dina editione fluxit duo:a toîe
xoestorci, quod revocavit Wesselin-
gius eumque secutus Reizius; idem-
que retinuerunt posteri editores in-
de a Schweighaeusero, qui haec
verba interpunctione a ceteris ver-
bis seiunxit ac parum recte sic red-
didit Latine: ,,non dissimili ratione.‘‘
Quo longe rectius iam Valla, quem
sequuntur Letronne (Journal d. Sa-
vans 1817. p. 97) et Dindorf., erat
interpretatus: primoribus pares. San-
crofti liber cum quinque aliis prae-
bet 040/0v6, quod ipsum cum El-
tzio (Jahrbb. f. Philolog. u. Paedag.
Suppl. Vol. IX. p. 125) unum verum
habeo indeque etiam, probantibus
Negris etLhardy,intextumrevocavi,
reiecta lectione codicis Florentini
aliusque libri duocos, quod altero
loco (II, 57) probum iudicavi, ab
hoc vero loco alienum censeo. Qui
enim vulgo afferuntur loci Herodoti
(TIT, 8. 57. 68. VII, 118. 120. 141),
Thucydidis (I, 25. VII, 29), Scri-
ptoris Epistolarr. Phalarid. 108. p.
314, in iis omnibus cuoca vel adie-
ctivo vel verbo iunctum vel certe ad
alterutrum spectans sic invenitur, ut
adverbii vices quasi gerere videntur:
nnde Pausanias, quando in hunc mo-
dum loquitur, scripsit Guorws II,
37,2 IV,34,1. VII, 25, 7. X, 12, 1.
Nostri autem loci plane aliam esse
rationem sponte intelligitur: in quo
et voces dvodena et foorras aeque
ac verba #10 et xaraovée requi-
runt nomen in accusativo positum,
ad quod hacc referri poesint. Ita-
que revocandum erat 6polovg: hos -
vero 0polovg non alios fuisse existi-
mo atque eos, qui apud Xenophon-
tem (Cyropaed. I, 2, 15 coll. VII, 5.
85. add. I, 5, 5. II,1,2. 9. 16. 11, 2,
21. IT, 3, 5) vocantur ouorcuo: at-
ue apud ipsum Herodotum VII, 114
mipaveis. — Ad vocem aÉtoygev
conf. I, 156.
toovtas énl nepalnv naropvée]
Schweigh. haec ita interpretatur:
vivos inverso capite terrà iussit defodi.
Fischer. ad Weller. III, 6. p. 242
verba érxl ty xepalnv explicat: bis
an den Kopf. Equidem malim huc re-
ferre locutionem él xe@a4nv dIsiv
(i. e. praecipitare, vid. Thesaur. Ling.
Graec. IV. p. 1498) et éxl xepad7s
nintev, de qua Lobeck. ad Phry-
nich. pag. -140. Herodotus III, 75 fin.
amiue fovròv Èmì uepainv péos-
card toù rvgyov xatco. VII, 136
odsduevoi pds aVtdv Ex) repa-
A2nv. Plat. de Rep. VIII, 7. p. 553 B.
nl nepalnv ddr tx toù Foo-
yov — Piriotiutav. — Aliud eiusdem
crudelissimi supplicii exemplum No-
ster ipse praebet VII, 114, his ad-
ditis verbis: /IJeocixov dè to Loov-
tas xetogvocetv. Add. Ctesiam in
Persicc. Excerptt. $. 42 (ubi vid.
nott. p. 182) et $. 55. Plutarch. De
superstit. p. 171D. sive p. 679 Wyt-
tenbach. Pertinent huc quoque, quae
Valerins Maximus IX, 2, 7 narrat de
Ocho, ,,qui Ocham sororem capite
defodit‘‘; ubi Doederlein in Varr.
Lectt. Ogd. (Erlang. 1835. p. 8) legi
vult: ,, capite fenus defodit.‘‘ Ad-
notat Italus interpres, apud Italos
quoque olim hoc supplicii genus in
usu fuisse, ubi vocatum est: pro-
paginare, nomine ‘ducto de plantis
74 HERODOTI
36 Tavra dé puv moreùvta tdixalcoce Kootoos 0 Avdog vov-
Berpoa torolde toto Enzor* "2 faorAsò, ur) ravra PUXIN xal
vuo énitoene, GAA' loge nol xatalaufave ceDvIOv. dyaWdv213
tL xROvoov siva, dopov dÌ n mooundsin. où dì xrelvers uèv
avdoas, cegvtoÙ modigtas, ér' ovdsuià altin atiogge® É40y,
xtsivers dì ratdas. Mv dÌ 10410 tovadta moéns, Opa 0x00s ur
dev arootmRoovta: Iiéocar. tuoi dì matno 005 Kbepos éveréAAeto
modik nelevav oÌ vovdertev xal Vrotideodar, 0 tI av evol-
cx ayatov. ‘O pèv dn eUvoLav paivav cvvefevAevi ol avra,
od @aueifero tolode * Zù xaì éuoì rodpas ovufovAsvev, 0g
gonotds uèv t]v ceoviOÙd margida Emetoomevoas, sù di td
matgì to tuo cvvefovAsvoas, xedevav avtov’Agabea rorauov
diafavra iévar Er Maccayttas, BovAopéveav éxetvav diaBat-
vewv Ès tv Muetéonv, xal amò utv cEmvTOv DAE0AS, TS EV -
ramisve in terram demissis. Nec alio
fere supplicio Simoniacos homines
apud inferos affici fingit Dantes
Algierius Infern. XIX, 49. Purgat.
XXVII, 15.
Cap. XXXVI.
un naevra Nunn nad Bvpoò èni-
tese) i. e. noli omnia iuvenili cui-
dam ardori et irae committere. nÀi-
xta eodem significatu acrioris stu-
dii, invenilis fere ardoris atque cu-
piditatis invenitur VII. 18. éritoere
intactum reliqui, a recentt. edd. li-
bris invitis mutatum in érx(toare; cf.
I, 98 et III, 2 ibique nott. In ante-
cedentibus ad 2dixal00e conf, I, 89
et VIII, 126. — xataloufeverr in
seqq. valet coére ere, cohibere, nt no-
tavimus ad I, 46. Add. IX, 2 ibique
Wesseling. rgovoog (providus) vo-
cabulum rarum esse monet Haupt
Annotat. in Aeschyli Suppll. 809
pag. 194. Sophocles Aiac. 119 dixit
MOOVOVOTEROG, ubi cf. interprett. Alia
vid. in Thes. L. Gr. VI. p. 1791 ed.
Dindorf.
copov dì n meoun®sin] Scripsi
xo0undein, quod Florentinus exhi-
bet liber, pro olim vulg. reoun8(7,
ef. I, 54. 88 ibiq. nott. Ad vocis
significationem conf. Eurip. Hecub.
795. Sophocl. Philoctet. 558. Val-
cken. ad Phoeniss. p. 496.
og oxog — amogtnIoviat] dro-
otjoovtaL pro ar00t0)6avTaL
recte dederat Wesseling. Probat
nunc Florentinus unusque liber Pa-
risinus. Conf. III, 154. 40. 140. 142.
135 coll. 104.1, 8.9 ibique nott. VII,
18. Plura Iacob. ad Lucian. Toxar.
p, 113 coll. p. 109. Ante voculam
c0s articulum 6, qui in libris scri-
ptis non invenitur, inseruerunt re-
centt. edd. Pro evvorav, quod omnes
tenent slibri, Bredov. p. 127 scribi
vult svvo:7v, ut VI, 108. VII, 104;
sed vid. nott. ad 1, 46. — In segg.
ad vrotide0da. (consilivm dare, mo-
nere) conf. 1, 107 Tbique nott..I, 90.
156. — Infra cum Schwcigh,, Gaisf.
et recentt. edd. revocavi 06. X0N-
otros utv x. t. 2., ubi vulgo 0g zo.
contra librorum auctoritatem. — De
Araxe diximus ad I, 202; ad for-
mam accusativi(‘AgeÉsa)cf. Bredov.
p. 228.
salarò utv ceovròv WiE0ag]
Vid. nott. ad III, 14 et de tmesi con-
fer. Kuehner. Gr. Gr. 8. 619, 2 et
nott. ad I, 194. Ad verba ov ti
galoov cf. nott. ad III, 29. Nam
hanc formulam, ad quam facile men-
te addere licet ravra cvvefovAevoas
8. éroin6as, gravem quandam habet
mali comminationem indeque apte
h. }. adhibetur, ut in Euripid. Orest.
1593. Sophocl. Philoctet. 1293. Oe-
dip. Tyr. 372: quos locos attulit
THALIA. III 36. 75
tov xatoldos xaxos mpooras, axò dì mAecas Kuoov xeLdoue-
vov dor ail’ ov tI qalpav, Enel tor xa) xdlai È 0ì xpopa-
0605 tev édeounv émrdaftodar. Tavra dì elmas éAlaufave to
totov, dg xatratotevoav avrov. Kopotoos dì dvadpauoàv E8ss
ita 0 dì, énel te rotevoa: ox elgs, évereldarto toto degd-
xovo:, daffovras uuv armoxtetvac. ol dè Beparovres, émiora-
pevo tov tporov avtod, xataxguatovo tòv Kootoov éxl toda
sò d0y0, dare, sl uòv usrapsinosi rd Kaufvon xal éxitner-
oe. tov Kootoov, ci dè éxpyvavtes avròv ddpa Aeuwovta: toa-
yoia Kooloov* nv dì un uerauéintar, undè modi piv, tore
xetagoGoda:. ‘End8not rs dn) 60 Kaufvons tov Kpotoov ov
9430 pereresta y0ova voresgov* xal ol Fepazovies padovres
Wesselingius. Recte nunc legitur 08
zx, cuius loco male olim ovtoL.
Tu vid. Werfer. in Actt. philoll. Mo-
nacc. I. p. 262. In seqq. ‘ércdafé-
68a. rg0gpaecios valet: occasionem
arripere, nancisci, ut VI, 13. 49.
dote, el pèy uerausinoei] dare
spectat ad antecedentia #x) rode ro
107% (hoc consilio s. hac conditione
proposita), ut in Thucydid. III, 114
(mì roîade — vote), cum alias se-
quatur éx’ wre, addito infinitivo,
ut I, 22. VII, 154: plura Kuehner.
Gr. Gr. $.828. Tu vid. etiam VII,
158 et IX, 26, ubi eodem modo po-
nitur él 2070 rorode et IX, 33 él
toùsi avtoîsi Loyorai, atque vel infra
III, 48: wv&opevo: of Zepior tov
20yov, éx° oloi ayotaro és Zagdis.
In seqg. sittende ef sequente futuri
indicativo in priori membro, in al-
tero 7v sequente coniunctivo, de
quo cf. nott. ad III, 35. Kuehner.
Gr. Gr. $.818. not. 5. Werfer.in Actt.
philoll. Monacc. I. p. 101 seq.: in
protasi poriitur et futurum indica-
tivi (ut III, 83. VI, 65. VII, 153) et
infinitivus, quem in hac formula et
ipsum sequi loci supra allati osten-
dunt. Idem Werfer. consulendus p.
95. 96 ad verba of dì #xppvartes,
ubi dè priori in periodo succedit in
locum repetitae particulae pèv, ut
IV, 126. IX, 48. Verbum émtnreiv
idem significare atque rxo&sîv mo-
net, notante Cr., Schaefer. ad Dio-
nys. Halic. de comp. verbb. p. 1183
coll. Melett. critt. pag. 106, quem
secutus pro uetauedrtai scripsi lora
tapéinta.. Vid. Bredov. p.364.— dda
ca Ewayerae Koolcov sunt munera ob
servatam Croeso vitam, ut reddit Leis-
ner. ad Lambert. Bos. De Ellipssa.
Ling. Graec. pag. 126 ed. Schaef.,
vel, ut explicat Suidas, Zuroa de’
ov to tiv meouyiverai. Inde foa-
you aro8vey dixit Aelinn. N. A.
XI, 31, quo eodem fere sensu &vey
cornea Diodorus XVII, 100: cf.
Lobeck, Aglaopham. I. pag.383. Ad
Herodotum haud scio an propins
spectet Homer. Odyss. VIII, 426,
quem respexit Aelianus N. A. V, 7
coll. Homer. Ili. XVIII, 407. — De
£oyoln dafe:v cf. Herodot. VI, 28
ibique nott. VI, 37.
satazoagodat]i. ce. interficere.
Vid. nott. ad I, 82. Scripsi xara-
rodeda. pro vulg. xatezonoda,
vid. I, 47 ibique nott.; sed retinui
xo87, ex Bredovii praecepto p. 374
mutandum in no8é7, ut fecit Din-
dorf.
0ù mollo petérmerta q0ovew
Vateo0v)] Noli haerere.in hac
orationis abundantia haud insolita,
quam ignorans Weisk.De Pleonasm.
p.32 verba ueréreta g00vo a glos-
satore profecta esse exiatimabat.
Sed vid. Werfer. in Actt. phill. Mo-
nacc. I. p. 268 alia in medium pro-
ferens sermonis abundantis exem-
pla: III, 48. Thucyd. V, 61. Hymn.
in Cerer. 205. Tu ex Herodoto po-
tissimum conf. VII, 7 (z00v® pett-
16 HERODOTI
tovro txyyyellor avrà, @s xequeiy. Kanfiwen; di Kecica
puiv cuvideota. Epn xiqueovie, Éxsivovs pévre: mus xepu-
mungavias ov xatazpgolt:o8a.. a27' «xoxrevéei’ mal Exolgoe
tadra.
‘O ultv dn tocavra molla és Iléogas re xa rovs cvppa-
qove ttsualvero, pivav év Miupi, xaì Yyxas re zalanas &voi-
yeov nc GxextOREvOs tovs vexpovs. tv di dr xal é roò Hopet-214
stov 16 (pbv n18£, xal x0%7d rò ayalpari xareyédace. Fou
yag tov 'Hoalotov toyalua tolo Dosvixniowi Iaraixow Ep-
asera). I, 171. IIT, 123. 126. 129 et
allata ad ITT, 13. De accusativo, qui
verbo x08+0y adiungitur, cf. Kueh-
ner. Cir. Cir. $. 542. not. 1. — In
ae. cum Schweigh. et Ciaisf, dedi
bnr;j+320y pro vulg. fanyyilioyro,
quod retinuit Matth.
fuslyone pivror toòs mequroLn-
gavras ov xatamopoltso®a.) i. e. se
non impune luturum eos, qui Croeso
vilam servaussent, sed eos interfectu-
rum. Verbum xarangofteoda: Gloss.
Herodot. exponit: meoîxa romea,
atipcoognil, ofov xaramgovnoas. Val-
cken. ad verbi significationem illu-
strandam excitat Herodot. III, 156.
V, 105. VII, 17, ubi participium ad-
inngitur, Aristophan. Vesp. 1357.
Thesmoph. 573. Eqq. 433. Nam hic-
ce unus ex Atticis hoc verbo hac si-
gnificatione utitur. Tu vid. Lobeck.
ad Phrynich. pag. 169. Genitivus ubi
additur, irridendi, insultandi signi-
ficationem assumit, monente eodem
Valcken. Cr. laudat ad h.1. Ernesti.
ad Aristoph. Nubb. 1241.-- Ad par-
ticulam uévro: conf. III, 31.
Cap. XXXVII.
tv dì Sn xai fe rod'Hopalorov tò
foòv] Sic acripri cum recentt. cdd.
respiciona ad I, 185 ibique allat.
Nehweighacusorua, quem sequitur
Gaisfordius, Wesselingii lectionem
duobus codd. probatam retinuerat:
dc 8: Inxal roè Ho. cum pleri-
que alii libri ferront @s dè dn xal
c ro (alii rov) Hpalorov. Pro ès,
quae reote reiicit Brodov. p. 31,
Schreferus ediderat ®s. De ipso
Vulcani templo vid. II, ‘99 ibique
nott. In antecedentibus ad verba:
rowesra — tEsuaivero cf. ad IMI, 33
nott. orupazors pro vulg. Érpa-
g0vs scripsi, ut I, 69, ubi vid. nott.
— In proxime seqq. ad stracturam
verbi xarayeZay cum dativo, quae
reperitur quoque cap. 38, vid. Kueh-
ner. Gr. Gr. 8. 518. Add. Herod. III,
155. I. 212. VII, 9. °
toisi Dorvianioroi Iaratnorei fu-
pegfotarov] De Pataecis, Phoeni-
cum diis, Wessel. consuli vult Stan-
lei. ad Aeschyli S. c. Th. 214. Tau
vid. Ruhnken. in Diss. de tutel. et
insignn. navv. pag. 216 Opuscc.
oratt. (T. I. p. 116 Opp. ed. Berg-
mann.) ibique Selden. De diis Syrr.
II, 16. pag. 279, Movers: Die Phoe-
nizier I. p. 652 seqq. Namque hoc
nomen latius patuit omnibusque diis
Phoeniciis ac fortasse quoque Sy-
ris fuit commune, ad significandos
deos, quos cubitali figura aut py-
gmaei statura in navibus secum cir-
cumferebant, utpote navium tuto-
res et deos averruncos. Eorum igi-
tur ad formam Vulcanus s. Phthah
(cf. Her. II, 3. 99.) sub figura nani
barbati repraesentabatur; cuiusmo-
di pygmaei plures hodieque in Ae-
gyptiorym anaglyphis inveniuntur.
Vid. Hirt. in Denkschrift. d. Berl.
Acad.1822. pag.128 seqq. 111, Cham-
pollion: Panthéon Egypt. pl. 8 (in
altera tabula, quae tales Vulcani
imagines exhibet valde deformes),
Wilkinson: Manners etc. second. ser.
I. p. 254. Suppl. PI. 24A. fig. 2. 5.
PI. 43. fig. 1. 2., Bunsen Egypte's
Place etc. I. p. 383 seq., Raoul-Ro-
chette Mem. de l’Acad. d. Inscriptt.
XVII. p.331 seq.370 seq., Gesenius:
THALIA. III 36. 37. TI
pepforatov, roùs of Dolvixes Év tHo: APWENOL TV tpinoécov
xepuiyovai. 05 dì tovrovs ui) dxdres, #7Ò dé ol onuaveo*
xvyuatov avdpos piunots gori. ’EonAde dè xal É roòv Kafei-
oev tò [gdv, é5 tò où Bepurdv doti dorévar &AA0v ye n tòv losa'
Monumentt. Phoenic. Tab. 39 et Vol.
I. p. 300 (de numis urbis Cossyrae,
in quibus huiusmodi imagines con-
spiciuntur). Videntur autem Aegy-
ptii Vulcanum tam deformem eam
ob causam effinxzisse, ut tali ima-
gine rudiori declararent ipsius dei
vim atque naturam: si quidem mun-
di nondum perfecti neque omnibus
partibus absoluti creatorem hunc
deum esse voluerunt: de qua re vid.
Roeth: Geschichte der abendlind.
Philosoph. I. not. 129. pag. 77 seqq.
Unde vel Graecorum Vulcanus clau-
dicans nonnihil lucis accipiet. No-
men vero Ilara(x0v et ipsum non
prorsus alienum ab Aegyptii Vul-
cani nomine PAfkaà s. Piah, quippe
quod iisdem consonantibus contine-
tur: conf. Bunsen 1. l. et vide plura
apud Roeth. l. l. pag. 78. Graecis
dii Ilarasxo:r vix cogniti, nisi fra-
gmentum inscriptionis a Boeckhio
vulgatae huc referas, in qua tale
quid legitur; vid. Boeckh: Urkund.
z. Seewesen p. 105. 350. Ut ad Vul-
cani Aegyptii redeam imaginem de-
formem ac vilem, hanc qui adspexe-
rit, eivix mirum videbitur, huius
adspectu Cambysis iram et indigna-
tionem excitatam esse Persasque,
qui ab omni deorum forma humana
abhorruerunt, tam rudi adeoque ri-
dicula dei Memphitici imagine vel
magis esse offensos. — Cr. haec ad-
scripsit: ,,Eiusmodi figurae compa-
rent in numis Cossyrae itemque con-
simile signum fictile exstat in Bri-
tish Museum (vid. Terra cotta ’s of
the British Museum ed. Combe nr.
42). Comparat has pygmaeorum deo-
rum imagines cum septentrionalium,
Germanorum, Britanorum fabulis
editor operis The History of English
Poetry by Thom. Warton. Ed. nov.
(Lond. 1824) Pref. pag. 39. not. 50.“
Îy tijoL xowonor tov tormgéov]
Glossa (unde Snidas et Hesychius
sua opinor desumserunt) ad h. l.
&s0l of Ilaetarnor Dosvixinol Èy raîs
aQuuvats dovevo. Unde quae-
rit Wesseling., num in suo Herodoti
codice glossator legerit év t7o: xqv-
prnoi. Sed, eodem Wesseling. mo-
nente, J. Swinton. in Diss. de num.
Samar. et Phoen. pag. 60 [ibique
Tab. II. fig. 5. Conf. Rasche in Le-
xic. univers, rei numar. vett. III, 2.
pag. 014. Cr.] Sidoniorum numum
exhibuit, in quo navis conspicitur,
quae hosce deos tutelares in prora
ostendit. Quare malim equidem cum
Rubnken. l. l. pag. 261 statuere,
Grammaticos istos in suis Herodoti
libris mendose scriptum invenisse
mQUIYyoL pro 00070, quam cum
Selden. 1, 1. haec secum repugnantia
ita conciliare, ut utraque navis pars
extrema Pataeco fuerit ornata, qui
in puppi tutor s. deus averruncus,
in prora autem navis insigne fue-
rit. De huiusmadi insignibus navium
conf. praeter Rulnkenium |. l. Be-
cker in Charicl. I. p. 213 ed, Herm.
— De forma orwzxse conf. nott. ad
I, 68, ubi hoc reliquit Dietsch., qui
nostro loco cum Dindorfio e Schae-
feri coniectura edidit ox0x5, libris
scriptis invitis.
éya dé oî anuavéco] Plures libri
pro of exhibent ds. Particula dè,
quae male abest a duobus libris, hic
in apodosi iteratur, monente Wer-
fer. in Actt. phill. Monn. I. pag. 97.
Tu vid. locum prorsus geminum IV,
99 et cf. III, 68. 133. V, 40 ibique
allata.
'Eoni8e di nai f5 tòv Kafelouwy
to ig0v x. 1.2.) Respexit haec Strabo
X. p.473 8.725 A. Hoc igitur alterum
templum, quod praeter legem in-
travit Cambyses, diversum a Vul-
cani templo, cum eius tamen veli-
gione coniunctum utique videtur, si
quidem Cabiri, quibus consecratum
erat, ipsius Vulcani filii eadem in-
de forma pusilla ac deformi reprae-
sentati ferebantur. Hi vero Ca-
biri haud alii esse poterunt, nisi
summi illi Aegyptiorum dei octo,
78 | HERODOTI
taùra dè ta ayedpara xal évinonoe, rodda natacsopas. Fot
dè xal taùta ouota roù Hpalorov* tovrov dé cpsas zaidas
38 Aéyovei elvar. Ilavtagi dv uo dda gori, Ori iuavn ueyaias
o Kaufvons'
xatayedav.
où pag av (gotoi te xal vopalowoi éneyelonoe
È pag tis TpodsiN TdoL avg. Exiétacdar
, Cd q ad LA ,
xehevav vouovs tous xaAA(otovs x tov ravtav vouav, dia-
oxewauevo dv gholato ExaotoL toÙs Éourdv: ovtA vopltovoi
mov ti xaddiotovs tovs Éovtdv vouovs Fxaotor elvar. 0UxOY
qui ex eorum doctrina primum deo-
‘rum ordinem constituunt (cf. nott.
ad II, 43. 46), etex illo ipso, qui
reliquis praeesse putatur summus
deus (i. e. ex Vulcano), editi perhi-
bentur. Hinc quoque Hesychius: Ka-
Bergor — Réyovra: dè elvar‘Hpal-
otov naides, neque aliter Pho-
tius: KoaBegor Saluoves — eloì dè
nto ‘Hpalotov (ut recte emenda-
vit Lobeck. in Aglaopham. p. 1249
pro "Hparstor) n Tiraves. Qui dii
quod summi in rerum natura perhi-
bentur aeque atque in coclo sum-
mamque vim in omnes res exercent,
inde vocantur Kefsigot, i. e. 8e0Ì
ueyoeio, Sduvatoi, xgataio), ut ve-
teres explicant, Dii potes (ut reddi-
dit Varro De ling. Lat. IV, 10. p.
17. Macrob. Sat. III, 4. Cf. Lobeck.
Aglaoph. p. 1227 seqq. 1244), stirpe
deducta ex Hebraica voce “535
ut adeo Aegyptios hos deos Noster
eodem nomine significare potuerit
insigniori utique ad summam deo-
rum vim declarandam, quo supra
îiam Samothracum deos appellarat
II, 51, ubi vid. nott. Tu vid. inpri-
mis Roeth. 1. ]. not. 159. pag. 116
seqq. coll. Creuzer Symbol. III. p.
17 seqq. ed. tert., qui Cabiris pla-
netas significari putat septem, ad-
dito Vulcano. — In proxime seqq.
Bepitòv ex h. l. attulit Grammati-
cus in Bekkeri Anecdd. I. pag. 99.
De ipsa vocis forma cf. Bredov.
p. 269.‘ — In fine cap. cum recentt.
edd. exhibui 0poîa toù ‘Hparlotov,
ubi vulgo insertum roîc:, quod me-
liores libri ignorant. Nec agnoscit
Thomas Mag. pag. 649 h. l. citans
ob structuram vocis 0uoîog cum ge-
nitivo, de qua conf. Kuehner. Gr.
Gr. 8.519, aa. Similia quaedam He-
rodoteis attulit Schaefer. ad Plu-
tarch. Vit. T. V. p. 150.
Cap. XXXVIII.
xaraysZ&v] De structura monui-
mus ad III, 37.
el yao ts mQo8sin} Exscripsit
haec Stobaeus Tit. 23, 11. pag. 191
8.426 T.I. Gaisf, — Nos retinuimus
x008gn, cuius loco quidam xg00-
Beln. In proxime sequentibus cum
vi quadam repetita est vox y ouovs
in verbis éx TOV aaytoy vouowv,cf.
Lobeck. ad Sophocl. Ai. 277. pag.
201. Respicit haec auctor in fragm.
Pythagorr. p. 715, notante Valcken.,
qui haec adiicit: ,,Quibus adsuevi-
mus usu diuturno, natale solum, pa-
triae leges atque instituta maiorum,
prae aliis pulcra videntur hominibus,
ut naturae sic receptarum consuetu-
dinum tenacissimis. Vel hoc solum,
Herodoto iudice, Cambysen argue-
ret dementiae, quod Aegyptiorum.
sacris violatis religiosos ritus ha-
buerit ludibrio.‘‘ — In segq. cum
Gaisf. et Matth. scripsi 707U ti, ad-
dicente Florentino et Sancrofti li-
bro. Reliqui 70v4v t1, quod recentt.
edd. mutarunt in 0.167 tu, ut prae-
cipit Gregor. Corinth. $. 12, Iones
tò x0X10v neque tò r04v dixisse af-
firmans; add. Bredov. pag.36. Sed
cf. Herod.I,56. 1I, 106 ibique allata.
Ad locutionem yilata — 1ide08ai
conf.I1I,29.— xeyrss of avtownot
retinui cum cett. edd. Unus Gais-
fordius e Sancrofti libro ac Vindo-
bonensi exhibet: 0fÎ x a0vtes arde.
In Florentino aliisque prorsus deest
articulus.
THALIA, III. 37. 38.
19
olx0s gori ÈAlov ye di) 7 uarvouevov avdoa pélota ta toravta
tite0da.. ‘Ls dì oUra vevopixaoi ta mEgÌ toÙs voliove navres
of «v&oazor, rmoddoloi re xal aAiowor texungioror nepsoti
craduascacda:, év dì di) xal rode. Aapstos #x. ts Éoutodù
aoyîis xalécas ‘“EdAfvav rovs mapsovtas elpeto, Éxl x600 av
separi fovAolato roùs matégas amodvionovias xatacités-
oc8a.° ol dè éx° ovdevì Epacav Epdeiv av toùto. Aagetos dè
pera ravra xadécag'Ivddv rovs xadsouévovs Kalatias, of tovg
cra8pocacda.] Conf. II, 2 et ad
seqq. éy Sè dr) nai II, 39. 125. 15
ibique laudd. II, 176 ibiq. nott. I,
185. Quod vero recentt. edd. in an-
tecedentibus m04%oî0c1 pèv xal di-
doc. scripserunt pro ro04%Zoîci te
nai «420101, malui in vulgata persi-
stere, omnibus libris probata.
finì x000 av yonuati Bovioiato]
Simillima ex Xenoph. Cyrop. III, 1.
$. 43 laudat Steger. Tu conf. Plat.
Apolog. p. 41 A., ne plura. — Mox
dedi #0d#1v, quod etiam exhibet ex
hoc Herodoti loco Origenes contr.
Celsum V. p. 254. Et conf. Herod. .
III, 80. IV, 60.
rovs xaZsopevovs Kalatiag] Reli-
quixaZeouévovs, a Dindorf. mutatum
in xadevpévovs, et revocavi cum re-
centt. edd. KaZarlas, idemque re-
scripsi III, 97 probante Stiehle in
Schneidewin. Philolog. X. p. 225,
ubi vulgo Xalayr(&.. E Florentino
aliisque h. 1. Schweighaeuser., Gais-
ford. et Matth. dederant KaZiatlas.
Rectum praebet Stephanus Byzant.
Kaiaria yévos Ivdixov:'Exaraîog
‘Acta. Hos Calatias Rennel. 1. l. pag.
522 eosdem esse suspicatur atque Pa-
dacos, de quibus III, 99. Sed Hee-
ren. Ideen. I, 1. pag. 364 seq. monet
huius gentis nomen latius patere et
omnino ad Indiae meridionalis tra-
ctus pertinere, cum deductum videa-
tur ab Indica voce Caller 8. Coulis,
Couleries. In his vero regionibus car-
nem humanam edendi consuetudi-
nem semper fere obtinuisse idem ad-
dit, cum vel recentioris aetatis pe-
regrinatores istius modi carnem ad
vendendum in foro publice exposi-
tam viderint, et, quae Herodotus de
parentibus, quos comedant, scri-
bat, eadem multo post a Marco Polo
enarrentur. Apud gentem Africam,
quam vulgo vocant Hottentotten, si-
milia adhuc reperiri Larcherus ad
III, 99 scribit. Ad religionem autem
sive superstitionem quandam illum
morem spectasse e verbis ev@7-
péetv uiv Ènélevov colligit Malte-
brun. Nouvell. Annal. d. voyag. II.
p. 328. Infra IV, 25 similia fere de
Issedonibus narrantur, quae eadem
etiamnum in insula Sumatra apud
gentem Battas inveniri scribunt.
Conf. Heeren. 1. 1. I, 2. p,285. Apud
Brasiliane gentes quasdam simile
quiddam obtinere testatur Martius
(Von dem Rechtszustand der Urein-
wohner Brasil. pag. 73), cum cogna-
tos senio intirmos inutilesve cae-
dant atque comedant. Quare non
est sane quod in ridiculum talia in-
consulto vertat A. G. Schlegel. (Ber-
lin. Taschenbuch. 1829. pag. 10),
praesertim cum infra III, 99 de Pa-
daeis similia tradantur. Calatiaram
sedes in Indiae septentrionalis mon-
tibus Persarum regno tinitimis collo-
cari posse putat Benfey (Encyclo-
paed. v. Ersch. u. Gruber Sect. II.
P. XIII. p. 41) eosdemque vix dif-
ferre ab iis, qui apud Ctesiam Indice.
8.22 Kavotetoi vocantur: quo utro-
que nomine nigra veste indutos homi-
nes declarari iudicat, cum Kala idem
vuleat atque niger; conf. etiam Boh-
len: Indien I. p. 63 et Kruse: Indiens
alt. Geschicht. p. 37. — Mox reliqui
Eni tivi yonpari (i. e. quo pretio),
cuius loco Dindorf. Comment. de He-
rodot. dialect. p. XX scribi iubet éxì
té o gonpati. Verba eUpquesv pv
éxélevov vulgo reddunt: ,, meliora
eum ominari iusserunt.‘@ Malim: si-
lentium agere (neque tam dira verba,
de mortuorum scil, combustione, pro-
Ld
80 HERO.DOTI
povéag xated8lovar, sloeto, magpeoviav tòv ‘Elinvav xal d.
éounvéos uavBavovrav ta Aepoueva, érl tivi romuari detatar
av tedevigovtas toùs matéoas natanatetv avoi. ol dè auBoi-
Gavrss ugya eopyuse uv éxélsvov. Ovta pév vuv raùra
vevopiotai 1
mravrov faoAéa pijoas elvat.
ferre) ewm iusserunt. Conf. modo al-
lata a Blomtield. in Gloss. ad Ae-
schyli Agamemn. 1218. Langius ver-
nacule reddidit: ,,er solle nicht so
gottlos reden. — Ad formam aufw-
cavtes conf. I, 10. III, 14.
Iltvdugos moro] Ad verbum
moceîv conf. II, 53, 117. IV, 14. Vi
95. A verbo zo7oc: sequentia sic
pendere vult Mebler in Mnemosyn.
V. p. 65, ut p700g ciiciatur, quod
a librario additum putat. Mihi vo-
cula retinenda videbatur. Pindari
dictum, quo utitur Herodotus, valde
est celebratum multisque repetitum
serioris pgtissimum aetatis scripto-
ribus, quorum locos referunt Schnei-
der ad Pindari fragm. III, l. pag.
. 76 seqq. et Bergk: Poett. Lyricc.
Graecc. p. 277 (ad Pindari fragm.
146). Est potissimum Platonis lo-
cus in Gorgia pag. 184B. pag. 126
Heind. (coll. Schol. ad Pind. Nemm.
IX, 35 et Aristid. Oratt. Platt. II.
p. 52), qui viros doctos advertit,
quippe in quo philosophus poétae
dictum alio atque Herodotus sensu
accepisse videtur, existimans Pin-
darum nos edocere voluisse aeterna
lege immortales mortalesque constringi.
Nec multo aliter ipsum Pindarum
accepisse, cui vopog sit lex summa
nalurae a fato constiluta, cui et dii
et homines pareant, statuit Boeckh.,
ipsos Pindari versus sic probabiliter
restituens:
dada mara puo
vouos Ò rAvTOY Paoeds
Fvarodv te al ddavarov
ape dinaudy tò fiarotatov
VrEQUATA xstel. texuualgopo
Foyororv HoaxAé0g x. t. A.
(Vid. Pindd. Opp. T. II. P. II. pag.
640 seqq.) . Quem sequitur Dissen.
(Commentt. in Pind. Carm. pag. 660)
et Bergk I. l., nisi quod ver ba xata
quo in Pindari carmine revera ex-
xal 699 ds uo. doxge Illvdapog rmooa, vopov215
stitisse negat. Herodotus autem, ut
Wesselingii utar verbis, intellexit
mores longa adsuetudine valenies et
dominantes quantumvis pravos et inhu-
manos. His enim utique 0 vOpos 8.
lex continetur, quam unam in civi-
tate regnare vult Noster, vulgo re-
ceptam Graecorum sententiam secu-
tus. Hoc enim satis constat, per
Graeciae civitates liberas id unum
maxime valuisse, ut lex 8. vouos
pro domino uno haberetur, cui
omnes liberi cives servirent. Egre-
gie monstrant Herodoti verba VII,
104 et quae similia ex Platone, aliis
excitavit C. Fr. Hermann, Lehrb. der
Griech. Staatsalterth. $. 51. not. 5.
. et 8eqq. $. 53. not. 3 seqq. ed. quart.
Consuli etiam poterunt de hac Hero-
doti sententia Hoffmeister: Sittlich-
religiose Weltansicht des Herodot.
p. 71. 91 et Brandis: Geschicht. d.
Griech. Rim. Philosoph. I. p. 521.
Ac videtur mihi Noster hanc totam
de vo‘ disputationem s. digressio-
nem consulto ingeruisse non tam de-
claraturus, quid ipse de rebus pu-
blicis et de civitate regenda sentiret
(cf. Commentat. $. 12 et loce. ibi
allat.) aut quam exosum sibi esset
tyranni imperium, qui lege _prorsus
solutus vouaie te xivsi matoua x.
tr. À., ut loquitur III, 80, quam po-
tius * respiciens ad ea, quae sua
ipsius aetate in Sophistarum scho-
lis ferebantur: horum enim artibus
in utramque partem de quaque re
disputantium quum omnia, quae in-
ter cives firma ac certa esse debent,
in dubium vocari incertaque reddi,
ipsosque mores atque instituta, unde
lex omnis, quae una in civitate li-
bera regnare debet, proficiscitur,
inde labefactari videret non sine
summo totius rei publicae discri-
mine, hanc opinor suam sententiam
Sophistis opposuit, qua legem (v0-
THALIA. III 38. 39.
81
Kapfvosc dì n° Alpuntov otparevoutvov rouoavto 39
xal Aaxedapovio. otpatninv eri Zauov te xa.) IoAvxoatea
tov Alaxzog, 0 foxe Zapov Exavactas, xal tà uèv rodta
tRLxi dacapsvos tqv modiv, toto adeApeotoi Iavrayvota xal
ZvAoodvr Even, pera dè rov uèv avrav amoxtetvas, tòv dè
veotegov Zudogdvia ételacas Fog naoav Zauov, logov dè
Eesvlnv “Apaor te Alypuntov Bacidét svvedpxato, néuzov te
dalpa xal dexopevos Gia map’ Exelvov. "Ev yo0vo dè 6Alyo
avtixa toù ITolvupetsos ta npryuata adesto, xaì pv Pefoutva
pov) omnium regem haberi legeque
ipsa totius civitatis salutem conti-
neri voluit.
. Cap. XXXIX.
os E0ze Zauov inavastas] i. e.
qui seditione mota Samum occupavil.
Rem enarrat Polyaen. Strategg. 1,
23. $. 2. Hoc autem factum faisse
vulgo ponunt Olymp. L1X, 4. Lar-
cherus posuerat Olymp. LXII, 2 (cf.
Tab. chronol. pag. 628), Volneius
LXI,4; Panofka, qui pluribus dispu-
tat, quo tempore Sami tyrannidem
susceperit Polycrates (Samiorr. res
pag. 29 seqq.), in Bentleii senten-
tiam discedit, qui Olymp. LIII, 3
(566 a. Chr. n.) hoc accidisse sta-
tuit. Quam sententiam refutans I.
M. Schultz. in Apparat. critic. pag.
30 seg. vix certa ratione hodie ef-
fici posse monet, quando Polycratis
dominatio in Samios inceperit, sed
probabilem videri Eusebii rationem;
qui ad Olymp. LXII, 1 s. 532 — 531
a. Chr. n. Polycratis et fratrum ty-
rannidem reiecerit. Atque hac in
sententia omnium maxrime probabili
mihi quoque acquiescendum vide-
tur: sequitur hanc Wachsmuth Hel-
len. Alterthumsk. I. p. 496. 859. ed.
sec. itemque Clinton. Fast. Iellen.
p. 10—12 ed. Krueger. coll. Fischer.
Griechische Zeittafeln p. 132. Ad
Bentleii sententiam redire mavult
Plass: Die-Tyrannis I. pag. 235 seq.,
ubi de Polycrate pluribus disputat,
de quo etiam peculiari libello scri-
psit D.I. Veegens: De Polycrate Sa-
mio, Amstelodam. 1839. — Ad verba
rory; dacapevos TRY mOÙUv conf.
HERODOT. TI,
quae supra ad III, 26 occasione ob-
lata adscripsimus. Adde Anacreon-
tem, qui insulam hinc vocavit tri-
partitam (tovuegiotnv): vid. Ana-
creontis Religq. ed. Bergk p. 164
seq. et potissimum p. 169. — In ver-
bis éoxe ndcav Zauov omisi cum re-
centt. edd. voculam r7v olim ante
Zxuoy positam, quam plerique libri
scripti ignorant.
Esivinv — ocvve&nuaro] Berviny
hic dedi e Sancrofti libro cum Bre-
dovio (p. 180) et recentt. edd. pro
vulg. Éscv7inv. Tu vid. I, 27. 69.
II, 182. III, 13, ubi in vera lectione
Éeuvinv Codd. conspirant. Quod in
Stephani margine legitur pi4/7v, id
pro interpretamento habeo, quoil
etiam paulo post ante cvvedrxaro
in quorundam librorum tertum ir-
repsit. — De Amasi, Graecorum stu-
diosissimo, conf. II, 178; de tem-
pore, quo vixerit, cf, nott. ad I, 30.
II, 162, III, 10.
xal nv fefopiva] i. e. eius res
8. imperiwn per Ioniam reliquamque
Graeciam celebratum erat. Le locu-
tione conf. VI, 131. VIII, 124; ad
formam cf. nott. ad I, 10. Cum au-
tem h. l. Ionia reliquae Gracciae
quodammodo opponatur, satis opi-
nor inde perspici poterit, quantum
illo tempore iam floruerit Ionia et
prae reliqua Graecia eminuerit. Quod
ad Samios, vera Herodotum memo-
riae prodidisse monet Panofka |]. |.
pag. 32, quum etiam teste Thucy-
dide (I, 13) ac Strabone (XIV. p.
637), alios ut taceam, sub lL’olycra-
tis imperio Samiorum res maxime
viguerint. Quin vel ante Polycratis
netatem circa Olymp. XXXVII et
6
82 HERODOTI
ava te tv Tovinv xal tqv RAANv 'EXARSa. Oxov yag idvoee
Grpatevecda., mavra ol éyopes eUtvgEds. Extpto dè NEVTN-
xovtéoovs te Exatov xal yidiovs totoras* Epepe dè xal mye
XL Samum artibus et commercio flo-
ruisse, ad INI, 139 monstrabimus,
Gxov yae 8oeLe OTRATEV:-
Gda.] i. e. quocunque enim cum exer-
citu proficiscerelur 8. expeditionem in-
stitueret. Idem verbum (&voeie I,
204. IV, 122. VIII, 8, 2. Conf.
Blomfield Glossar. in Aesch li Pers.
417. De Ionum more, quo (&vg pro
ev&vs etc. dixerunt, plura Bredov.
p. 160 seq. — Apud Frontonem loco
mox laudando Polycrates inde dici-
tur ,,omnium quaecunque intenderat
sine offensione potitus. Nihil in ae-
tate agunda duri aut acerbi exper-
tus esso dicitur: quin sub manus
‘cuncta. ‘
Extnto dè x. ©. 2.] Plures libri
Èxéxtnto, quos neque hoc loco ne-
que aliis, ubi eadem reperitur for-
ma, secuti sumus. Conf. II, 108.
Fustath. ad Homer. Ili. pag. 759, 41
s. 662, 39. Ac monuit de Ionum hac
forma Fischer. ad Weller. II. pag.
288 et (nam ad Atticos quoque trans-
iit scriptores) Heindorf. ad Platon.
Protagor. pag. 572. Plura dabit Bre-
dov. pag. 287. De pentecontoris
conf. I, 163 ibique nott., Thucydid.
I, 14 ibique interpretes, quibus adde
disputata a Moversio in libro: Die
Phoenizier II, 3 (III, 1). pag. 173
seq. 178 seq. Etenim id mirum vi-
deri queat, cur hoc loco in copia-
rum navalium recensu solae naves
pentecontori, neque triremes com-
memorantur, quale navium ad belli
usum aptorum genus longe antea
(circa 704 a. Chr. n.) et inventum et
vel apud Samios introductum erat;
acccdit, quod Cambysi ad Acgyptia-
cam expeditionem proficiscenti qua-
draginta triremes misisse dicitur
Polycrates: vid. Herod.IlI, 43. Sed
pentecontori, quibus illa aetate
Phoenices rebus navalibus omnino
excellentes utebantur, cum et ma-
gnitudine et ambitu ceteris navibus
praestarent, inde opinor explican-
dum videtur, cur Polycrates, spre-
tis triremibus, pentecontorîm clas-
sem habuerit aptam ad bellicos
usus. Ac spectant haec ad illam
.Samiorum daZaccoxgariar, de qua
conf. III, 122 ibique nott.
quilovg toéotas] Qui numerus
iusto minor videtur Larchero ob ea,
quae III, 15 narrantur, cum decem
milia sti pendiariorum militum tyran-
num habuisse multo sit probabilius.
Equidem hic eosdem intelligi puto,
qui III, 45 vocantur toforai olxn-
tor, i. e. satellites regii, quales alio-
rum tyrannorum dogvpogo: vulgo
occurrunt (cf. I, 59), quos mille tan-
tum fuisse numero co magis mihi
fit credibile, quod praeter hosce to-
Eotag otuntovs illo loco commemo-
rantur ér/xovgor puodoroi, milites
conductitii, stipendiarii (cf. nott. ad
III, 4), quos plures numero sibi com-
parasse videtur tyrannus. Ac recte
sic quoque h. l. intellexit Plass 1. l.
I. p. 238.
IRR dè nal nye maytas] Citat
haec Eustath. ad Homer. Ili. pag.
573, 18 s. 435,359. Ad locutionem
conf. I, 88 ibique nott. In verbis
proxime sequentibus: 7@ vee Peio
én quer ida uaiiov drodLdods
ta EhoBe 7] i cognv undè Aafety (i. e.
amico enim dicebat se gratificari malle
reddendo potius quae eripuisset, quam
si omnino nihil ei eripuisset) Dindorf.
scripsit yeQuéecda., secutus ca, quae
etiam Bredovium praecipientem in-
venimus p. 340. 356. 375 seq. Equi-
dem satius duxi cum Dietschio in
talibus a vulgata codd. omnibus pro-
bata non recedere. Ad conv cf.
supra III, 16 ibique nott. Idem Din-
dorf. pro atenxes, quod equidem
cum Dietsch. retinui, scripsit cgat-
omxee: cf. Prolegg. p. XXXIII et Bre-
dov. p.314—316, qui hanc formam
reduplicatam unam veram habet in
Herodoto, quam invitis libris revo-
care pronum videtur. Ad argumen-
tum conf. Thucydid. I, 13: xa ITo-
Zvuoatns Zauov TUQUVVOYV en Kap-
Bvcov VAVTIKOD l6xVwv (2107 te Toy
vpowy ornudove mornoato ual'Py-
THALIA. III. 39. 40. 83
savias, diaxpivev ovdiva. td Yap pilo Epn xagueiodar pai
dov arodidovs tà Flafe 7] doxmv undè daBasv. cuzvas utv dn
rev vIocov aferuee, rolla dì nal ts Hasipov diorea, tv dì di)
xaù Aeofiovs, ravotgati fondéovtas MiAnoioai, vavuagin
xQatnoas «Ide, oT tiv tepgov reg tò telyog tò év Zduo radav
dedepévo. agviav. Kai xeas tov’Auaciv eVtvyÉcov peyaros 6 40
IloAvxgatns ovx élavBave, aAla ol toùt qu emipedés. xOAAG
dè Eri wAevvog ol evrvyine pivopetvns poawas és BuBhiov tade
210 8ze0recde é5 Zapov* “Apaois IoAvxoater ode Atyer: ‘Hdù uèv
vuav Sho0y avidgue to ‘Andliovi
to Anilw. — In seqq. ad verba éy
dì dn xaì cf. ad III, 38 nott. et
Kuehmer. Gr. Gr. $. 618, 2. Ad ipsum
bellum, quod hoc loco commemora-
tur, cum Milesiis gestum spectare
censet Panofka 1. l. pag. 32 locum
np. Schol. Aristoph. Plut. 1003 s.
1075, ubi oraculum, quod Polycrati
obtigerit, quoque ipso ille ad bellum
Milesiis inferendum motus fnisse vi-
deri queat circa Olymp. LVI, ut Pa-
nofka existimat, memoriae prodi-
tur. Neque vero e Scholiastae ver-
bis quidquam concludi posse, quod
ad hoc bellum Polycratis cum Mile-
siis pertineat, recte mihi statuere
videtur C. G. Schmidt: De rebus pu-
blicis Milesiorum (Gotting. 1855) p.
38 seq., cum Caribus potius hoc ora-
culum ab Apolline datum fuerit
quaerentibus, num Milesios auzilio
voearent, cum a Dario bellum in-
ferretur. De ipso bello inter Poly-
cratem et Milesios exorto recte idem
Schmidt sie iudicat : Polyeratem loc
bello Miletum tanquam civitatem
florentissimam reque navali atque
commercio maxime florentem op:
primere voluisse: quod vero ipsi
haud successisse, ex ipso Herodoti
silentio satis opinor concludere li-
cebit.
Cap. XL.
evruzéitov — ova <lerBave] i. c.
atque Amasin haud sane latedbat, ma-
gua felicitate frui Polycratem s. res
Polycratis admodum florere: ad stru-
eturam cf. I, 44, ne plura. Ad verba:
9 , ® - > 5 LI .
udda oi tovt nv énimedts (i. c. sed
haec res eum advertit, ci curae fuit)
conf. I, 89. II, 150. V, 12. Ad ipsum
argumentum Herodoteae narrationis
de summa Polycratis felicitate cius-
que commercio cum Amaside Aegy-
ptiorum rege, a quo monitus annu-
lum in mare deiecit, conf. Diodor.
Sicul. I, 95. Strab. XIV. p. 638.
Athen. XII, p. 522. 540. Plin. Hist.
Nat. XXXVII, 1. 2. Valer. Maxim.
VI, 9. ext. 5. Cicero de finibb. YV,
30. Herodotea fere retulit Fronto
de bello Parthico p. 323 seqq. T. II.
ed. Francof. ‘_
"Apocis — wde 2Zéy8.] Admonet
Wesseling. de hac simplici in regum
epistolis edictisve usitata formula,
laudans Herod. IX, 140. III, 122.
Thucydid. I, 129. Il Regg. XVIII,
31. Tu conf. quoque Plutarch. II.
pag. 151 B. (ibique Wyttenbach. Ani-
madverss. pag. 942), ubi Amasidis
refertur epistola ad Biantem scripta,
et Diogen. Laert. VIII, 3, ubi Poly-
crates Amasidi Pythagoram literis
scriptis commendasse fertur. In hac
vero Herodotea epistola, ad quam
respicit Maxim. Tyr. XXXV, 2, ait
Valckenar., ,,sic parum considerate
s.fingitur loquens Amasis, ac sì So-
,;lonem audiisset in aula Croesi ver-
,,ba facientem (supra I,32). Qui So-
sslonis illud cum Croeso colloquium,
shanc quoque confinzit epistolam
,,Herodotus, ab illis hoc nomine non
;facile reprehendendus, qui histo-
sriae cursum orationibus interiectis
,sgibi libenter patiantur ab histori-
,,cis Graecis et Latinis interrumpi.“
Nec tamen ex unius alteriusque sen-
tentine similitudine colligi posse,
epistolam sive colloquium ab Hero-
doto prorsus fictum esse, censet in-
6*
i
—
84
, ” ’ L ul , 3
avvdaveoda. avdpa piiov xal Esîvov sv r9nogovta
HERODOTI
epoì dè
alcaì ueyidai eUtuziaL ovx dproxovar, éniotanevo to Weiov
0g fori pIoveoov. sal xaos Poviopar xal avtog, xal tav av
terpres Italus. Mihi de hac epistola,
quam nemo unquam sic Graece ab
Amaside scriptam et ab Herodoto
descriptam vel Graece redditam pu-
tabit (cf. Dilthey Griech. Fragmm.
I. p. 56, Westermann De epistoll.
scriptt. Graecc. P.I. p.5. II. p. 11),
idem fere statuendum videtur, quod
de Solonis colloquio celeberrimo su-
pra ad I, 30 statuimus. Quod ut
prorsus fictum esse negamus, ita va-
riis sententiis exornatum esse a No-
stro eum in finem putamus, ut suam
sententiam de rebus divinis ac di-
vina omnium rerum providentia ad-
eoque Nemesi declararet, quam in
omnibus rebus humanis manifestam
iis quoque, quae Polycrati, famo-
sissimo Graecorum tyranno et po-
tentissimo, acciderint, insigniter
probari arbitratur. Huc enim spe-
ctare credam ut alia ; quae de Poly-
crate in Herodoteis Musis enarran-
tur, ita hanc quoque epistolam, na-
tam illam quidem ex eo commercio,
quod utique Amasis, ut erat Grae-
corum studiosissimus (cf. Herodot.
II, 178 seqq.), cum Polycrate ha-
buisse videtur, teste Strabone, Dio-
doro, aliis supra laudatis, sed ita
compositam ab Herodoto, ut regem
Aegyptium, qui Graeco tyranno haud
scio an prudentiam et moderationem
commendaverit, id literis scriptis
eo modo facientem produceret, qui
Graecorum decretis adeoque suae
ipsius sententiae de rebus divinis at-
que humanis congruens esset sum-
mamque inde vim haberet in Grae-
corum animos, quorum in gratiam
suam historiam omnino perscripsit.
Conf. Ditges de fati ap. Herodot. ra-
tione p. 14. Amasidis vero has lite-
ras circa Olymp. LVI, quo tempore
cum Milesiis tyrannus bellum gere-
bat, scriptas videri, auctor est Pa-
nofka l. l. pag. 33. Exscripsit illas
Stobaeus Tit. CXII, 15. p. 583 s. T.
III. p. 411 ed. Gaisf. Receperunt in
Epistolarum collectiones Aldus (Ve-
net. 1499) et Genevensis editor (1606.
p. 4559), ut monet Westermann, loco
supra laudato p. 11, qui illud addit,
mature iam hanc epistolam loco suo
motam in libris manuscriptis tan-
quam singularem epistolam circum-
ferri coeptam esse, indeque se ipsum
in cod. Guelferbytano 104. fol. 25
invenisse eandem inter Synesii epi-
stolas insertam,
EnLETA NE vo tÒ fsi0v ws forr PYo-
v:00v) Retinui vulgatam cum re-
centt. edd. praeeunte Matthiae nec
improbante censore Ienensi 1817. nr.
263. p. 363: e Florentino Schweigh.
et Gaisford. inverso ordine dederant
tò Beî0v érioraptvo x. t. 2. Sed No-
ster supra I, 32 iam scripserat: —
Imiorapevdr ue tò Beîioy Gv É0y
qgIovsooy te xal tagazoides. Nostro
loco fot. omisit Dindorf: equidem
cum Dietschio retinere malui, omni-
bus codd. adstipulantibus. De ipsa
sententia vid. nott. ad I, 32 et conf.
Ditges: De fati ap. Herodot. ratione
pag. 14, Luebker: Sophokleische
Theoltog. u. Ethik I. pag. 57 seq.
nol xogs Poviouai] i. e. ac fere
malo et me ipsum el eos, qui mihi sunt
curae, ex parte secundis, ex parte
adversis uti rebus, eoque modo vitam
transigere, ut foriunam în utramque
partem per vices experiar, quam ul
rebus omnino secundis fruar. Ad fov-
Zoue cum Valckenario licet mente
addere uaZZ0v, Homeri ad usum,
qui saepius sic adhibet hoc verbum
hoc sensu, sequente vocula 7, ut Ili.
I, 117 coll. 112, II, 319. Od. III,
232. Tu conf. etiam Lambert. Bos.
de Ellipss. I. Gr. p. 770 Schaef. Ast.
ad Platon. Polit. p.388. — Ad xg00-
nterev conf. I, 65 ibique nott. —
diapéoerv ròv oliva (vitam trans-
igere) Noster dixit eodem modo, quo
Euripides Hel. 10 fiov diapepetr, et
quae alia huiusmodi ex Hippocrate,
aliis afferuntur in Thesaur. L. Gr.
II. p. 1374 Dindorf. Moneo propter
Klausen, qui hunc locum laudans in
notis ad Aeschyli Choéphor. 60. p.
91 interpretatur: administrare vi-
THALIA. III 40. il. | 85
undauar, to pev ti evtugEEtv TOv roONpuatdov, to dì rp00-
mtuiELv, xai oUTAO diapéosiv tov aicdva Evaliat rENOCAYV, 7
evrugesv ta mavta. ovdéva yag xa dopo oida axovoas, dotis
Ès tÉ408 ov xaxos Èrsdevtnoe npopgLtOs, evtvYEGv TA mavra.
Zòù dv vv éuol merd&opevos moinoov pds tas eUtvzias toLade
peovticas, tÒ av sUons éov tor rmAsiotov Giov, xal ér° d GÙ
arolopévo uadiota tRv Wuynv dAyroeis, toùto amdfade ov,
Oxs unxeri és és avdpoimovs. Yv te un Evaldat nn TOO
tovtov ai evtvzlaI tOL taloL NAdALOL NPOOTINTODOL, TOTO TO
dE tued vroxernévo axto. Taòra ènidetapevos 6 Iorvupatns, 41
tam. Ad Eval2aÈ cf. VI, 52. Plut.
Arat. 30; ad te mavra evruzée
Herod. Ill, 43. 44. Ad ipsam sen-
tentiam iuvat addere, quae Fortu-
natus Iuvalta, Rhaetus, in commen-
tariis vitae suae a Mohrio (Archiv.
f. d. Geschicht. Graubiindt. I. pag.
108) in vernaculum sermonem red-
ditis scribit se ipsum pari modo con-
solans, quod nemo mortalium repe-
riatur, qui vel summa felicitate usus
in mala non incidat, cum inhumana
vita res secundae atque adversae se
invicem excipiant, nec unquam pari
fortuna res profiuant. Fronto loc.
supra laud. ita sententiam expres-
sit: ,,haudquaquam utile est ho-
mini nato res prosperas perpetuo
evenire. Fortunae variae magis tu-
tae. “
ovdiva 1.1) x0 d0y%0 ola duov-
Gas] i. e. neminem enim unquam fundo
cognovi. Conf. II, 150: nea yaeg i0-
70. Verba subsequentia: cotis és
télog — mo0ReLtos prorsus respon-
dent iis, quae in Solonis colloquio
leguntur I, 32 fin., ubi inter alia
haec: moXloîei yae dn vrodétag 04-
Bovo Weos moocpoltovs averosws,
ubi conf. Herod. VI, 86 fin. ibique
de voce r00geitos nott. — és tél0g
valet postremo, versus vitae finem;
Diodori Siculi locos quosdam, ubi
eadem reperitur dictio, excitavit
Wesseling. ad Diodor. III, 39. —
Ad locutionem t7v wvynv diyn0e1s,
quae redit cap. 43, conf. quod cap.
sequenti legitur eodem fere sensu:
Ty pvrnv dongetn. Totam senten-
tiam sic redde: re tecwn deliberata
quodcunque inveneris maximi tibi pre-
tiî esse ac tale, cuius iactura maxima
aegritudine animum tuum adficiat, hoc
ita abiice, ut non amplius ad homines
(s. in hominum conspectum) perve-
niat. — In verbis antecedentibus Co-
bet scribi vult: cvvvy éuol re 80-
psvos pro cù @v vùv x. t. A. In se-
quentibus ad verba 0xos — né,
ubi male in quibusdam 767, conf.
nott. ad III, 36.
mv te 47) ivatdàt nin x. t.2.] ,,ac
tu quidem, si nec ab hoc inde tempore
(quo ego te haec admoneo) res se-
cundae per vices fere cum adversis
tibi accident, fac ut iis eo quo dixi
modo 8. ea, quae a me proponitur, ra-
tione medearis. Scripsi in his torò,
ut Florentinus, Mediceus, alii prae-
bent, pro tò @x0, quod Gaisfor-
dius dederat; vid. Bredov. p. 197 et
conf. Herod. I, 199. Deinde reliqui:
Tor taiot noto, quod etiam pro-
bat Schaefer. (ad Plutarch. Vitt. T.
VI. p.477), addens voculam cù ante
tutor nadaror, cuius loco Florenti-
nus et, ut credibile est, alii quoque
libri toîs raedats, quod cum genui-
num esse negaret Bredov. p. 83 coll.
233, scribi iussit avtiot na&”no,
quod dedit Dietsch. tjou nad nor ex-
hibuitDindorf. — Ad axéo cf, III, 10.
Cap. XLI.
EniieEtauevog] i. e. quae cum
legisset. Conf.I, 124. 125. II, 125.
I1I, 43. 128 etc. Hesychius, notante
Larchero, haec: Enelétato: ta ye-
yecupéva dvéyvocev.
86 HERODOTI
xal vo dafov, 65 ol eU vestito “Apaois, diro, tn © &v217
pdduota tu yuxgy agn& sin crodopevo tov xeundicov* dt
uevos È sUpioxe tode.
nai vom dafav] i. e. cunque haec
animo recondidisset, intellexisset ac
reputasset. Exstat eadem locutio III,
51. 143. V, 91. VIII, 19. Schweigh.
confert IX, 10, ubi est: poevì Zafor-
reg tÒv 16yor. Quo eodem fere per-
tinebant haec: #7. v00v teérev III,
21, ubi vid.; év vow fyev I, 10. 27.
III, 149. dv vm ylvecdoi IX, 46.
Add, Arrian. Exped. I, 23, 2 ibique
Ellendt. — Mox retinui vmetideto,
quod plerique libri afferunt; Din-
dorf. Aldinae lectionem Broridorro
revocavit.
Tv pugno aondein] Observat
Wessel. doRv et codcda. apud Hip-
pocratem saepius dici de fastidio et
tristitia itemque apud Theognid. 659,
ubi additur peéva, et 983, ubi ad-
ditur &vpov. Cf. nott. ad Ill, 40.
mv of cpenyis, t]v époose xovoo-
detos) Hac de gemma veterum lo-
cos collegit Panofka De Samiorr.
rebb. pag. 34. not. 1 et multo anfe
Kirchmann. De annull. pag. 170
seqq. Quibuscum Cr. conferri vult,
quae apud Pausan. 1, 17. 8. 3 coll.
Hygin. Poét. Astr. II, 5 narrantur
de Minois gemma, quam in mare
deiectam Theseus, quo Neptuni fi-
linm se esse probaret, retulisse fer-
tur, et quae ibid. X, 30. 8. 2 tra-
duntur de Phoco, Aeaci filio, cui
Iaseus gemmam dono dedit auro in-
clusam s., ut ipsa verba apponam,
2(80v cpoayida Evdedeutvnv yov-
co. Nostra aetate quis ignorat ele-
gantissimum Schilleri carmen de Po-
lycratis annulo ? De quo ipso annulo
ex Herodoti loco disputavit Facius
in Miscell. z. Gesch. d. Cultuor und
Kunst pag. 66 seqq. notante Cr.,
itemque Lessing in: Antiquar. Brief.
(Opp. T. XI. pag. 153--161 ct addi-
tament. Eschenburg. ibid. pag. 183
et XII. p. 253), ad quem eundem
iure provocat Sillig. in Catalog. Ar-
tificc. pag. 412. Ac Lessingius qui-
dem hunc Polycratis annulum gem-
mam caclatam, quae effigiem ha-
buerit insculptam, fuisse negat, sed
mv ol pENPÎS, TRV Epopse yovooderos,
lapidem sìîmplicem, integrum, auro
inclusum. Neque enim Theodorum,
qui tum in aere elaborasse, tum
architectus insignis fuisse fertur,
sculpendì peritum dici a veteribus;
nec omnino, teste Plinio in Hist.
Nat. XXXVII, 1, ante Polycratis
tempora gemmas caelatas exstitisse,
cum multo post demum, Ismeniae
tempore, smaragdis signa insculpere
coeperint. At illud argumentum, de
Theodoro depromptum, nihil valere
monet Eschenburg. l. l., quo magis
non in una arte, sed in pluribus
bene versatos esse constet haud
paucos Graecorum artifices, ipse-
que Herodotus, cum scriberet: nv
dè Foyov Gzodwgov, profecto non
simplicem lapidem auro inclusum,
sed artis quoddam opus intellexerit.
Quare malim cum Eschenburg. h. I.
cpeayîda accipere de gemma cae-
lata s. de annulo, cuius lapidi si-
gnum quoddam fuerit insculptum,
probante Polluc. V, 100, Pausan.
1.1. di verba Oeoduigov foyov n npv
nai Érxl toù 1'80v ts cuagaydov
cpeayis ex ipso Herodoto deducta
videri recte statuit Siebelis) et
Tzetz. (Chil. VII, 121, ubi legimus:
0v TEQUINOS cpedyioev 0 daxtvdio-
yivpos Be0d0g0os 60 Zauros). Qui-
buscum conf. Clement. Alexandr.
Paedag. III. p. 289 Tom. I. Pott.,
unde /yrazr annulo insculptam fuisse
credas licet. Nec aliam Minois nec
Phoci fuisse gemmam, iure quodam
mihi sumere posse videor. Et multo
ante Polycratis tempora Mnesar-
chus, Pythagorae pater, vocatur da-
utvàcoyZvpos apud Diogen. Laert.
VIII, 1, notante Cr. Accedit, quod
ipsa vox cpenzis annulum signifi-
cat, quo utimur signatorio, qui inde
signum quoddam sive imaginem in-
sculptam habet, quemadmodum de
Babyloniis Noster scribit I, 195 fxa-
atos dì dpenyida Èxg1, neque huc
non pertinet alter Nostri locus VII,
69, ubi commemoratur MBos, dEde
meNOLMuÉvOS, to xnal ras oponyi-
THALIA. III 4l. 87
cpagaydov uèv dibov tovoa, Eoyov dè nv Bsodepov toù Tyde-
das yivpovai, itemque Plutarchi
locus in Vit. Marii cap. 10 sceri-
bentis: avros te ZvZlas cpoayita
momocipevos Epoget yiupyv Ezov-
cav èyyeroitouevov vxò tov Boxzov
toy "IovyoveBay favta. Inde n dn-
uocia cpenzis de publico Atticae
civitatis sigillo in Graecis inscriptio-
nibus apud Rangabé Antiquités Hel-
leniq. II. nr. 838 b. c. et 847 p. 195
et p. 509. Quae cum ita sint, non
erat, quod Becker. in Charicl. I. p.
345 sec. edit, dubium esse pronun-
tiaret, quid in hocHerodotiloco sta-
tuendum esset; mirorque C.O. Muel-
ler. (Handbuch d. Archaeolog. 8. 97,
2. coll. 8. 60 ed. tert.) ad Lessingii,
ut videtur, sententiam accedentem
Theodoro nihil tribuere nisi quod
gemmam auro incluserit. De gem-
ma caelata rectius h. l. cogitavit
Creuzer. (Zur Gemmenkunde etc. p.
134), Gurlitt (Archaeolog. Schrift. p.
101) et praecipue Urlichs, qui totam
hanc quaestionem denuo pertracta-
vit in: Rheinisch. Mus. N. F. X. p.
241; neque aliter accepit Wilkinson
(Manners etc. I. p. 186), qui de Ara-
bum voce A/diom admonuit, quae
prorsus conveniat cum Graecorum
voce 6peayis, si quidem annulus
designatnr, qui lapidem vel aurum
inclusum habet, cui nomen vel aliud
quid insculptum est. Apud Arabes
enim addit similem quandam Grae-
cae ferri famam, ita tamen ut annu-
lus forte in mare ceciderit neque
ulla Polycratis fiat mentio.
1evooderos] indicatur /apis 8. gem-
ma auro inclusa 8. circumdata, plane
ut apud Pausan. X, 30. 8. 2 legimus
cpoeayida évdedenéivnv 70v00, ubi
Siebelis, non immemor loci Hero-
dotei, citat Diodor. Sicul. XIX, 94
memorantem daxrvilovs évdsdené-
vovs Zi Bovs
cuaodydov uiv U80ov Ééovoa]
ssSardonychem eam gemmam fuisse
constat: ostenduntque Romae, si
credimus, Concordiae delubro, cor-
nu aureo Augusti dono inclusam et
novissimum prope locum tot prae-
latis obtinentem. “‘
nius H. N. (XXXVII, 1, 2 coll. 4),
Ita scribit Pli-
quem sequitur Solinus cap. 33, ub
Herodoto uterque dissentiens, nisi,
quae Larcheri est suspicio, duo Po-
lycratis fuerint annuli, quorum al-
ter ab Herodoto, alter a Plinio com-
memoretur. Lessingius l. 1. pag. 183
Herodoto unice in his fidem haberi
vult; quod idem mihi quoque, quam-
vis aliis de cansis, maximopere pla-
cet. Add.Urlichs1.]. recte negans eam
sardonychem, quae utique Romae
asservabatur et Polycratis fuisse
perbibebatur, de eo Polycratis an-
nulo accipi posse, de quo Herodo-
tus tradit. Quid? quod nuperrime
scribunt hunc ipsum Polycratis an-
nulnm, Romae asservatum, a vini-
tore quodum in Albani vineis reper-
tum ac summo pretio venum datum
esse! Conf. Athenacum Franc. 1856.
nr. 8. pag. 157 seq. De ipso sma-
ragdo , lapide maxime duro indeque
ad insculpendum ut aptiore ita dif-
ficiliore, vir doctus monuit, notante
Cr., in The classical Journal IV. p.
167 seq., ubi hic locus tangitur. Ad-
dit idem Cr.—,,Pevdns cuegaydos
‘Theophrasti De lapidib. $. 25 est ma-
lachites (der Malachit). Vid, Schnei-
deri annott. in eum locum pag. 597
sq.‘ C. O. Mueller L, 1. $. 313, 2 ve-
terum smaragdum plerumque ex eo.
genere esse scribit, quod nunc vo-
catur //asma di Smeraldo. |
foyov dè pv Bs0d000v] dì pv cum
recentt. edd. scripsimus, probante
censore Ienensi 1817. nr. 163. pag.
363. Vulgo 7v dé. Cobet prorsus
eiici vult pv. — De 7heodoro dixi-
mus ad I, 51. Intelligitur h. 1. Theo-
dorus minor natu, qui cum Teleclis
filius vocetur, distingui debet ab al-
tero Theodoro, Rhoeci (de quo ad
III, 60) filio alteriusque 7eleclis fra-
tre. Qui multo prior ad Olympia-
dum initia fere a viris doctis remo-
vetur artemque aeris fundendi repe-
risse fertur; a quo istum annulum
factum multorum annorum decursu
ad Polycratem pervenisse haud ma-
gis probabile est, quam calicem
Croesi (cf. I, 51) ab codem Theo-
doro, quinque saltem hominum ae-
tatibus antiquiori, elaboratum esse
88 HERODOTI
uAdos Zapiov' Ere) dv tavinv ol tdoxse amofadéswv, Erolee
towede. revtnxOvTEROv TANOSOAS avdodv é0tBn 6 avtnv, pero
dì avayayetv ExéAeve È TO mÉédapos* 05 dÌ amo ts voov Éxas
&yévero, mequeddpevos tv cponrida, mavtcov ogsovIOV TAv
oupridav, dinte és TÒ mEdAPoS* tovTtO SÌ monoas amendee.
42 drinouevos È é5 tà oixla cvppoor eyoato. Iléuztn dè n Extn
Mueon amò tovtav tade ol cvviverne pevÉoda:. avo aAieds,
daBav ixBùv uéyav te xa xadòv, nétov puv IToAvxgatet dagov
dodnva: *
péocav dn en) tas Ivoas IToAvuparet Epn éBélewv
dideiv és Oyuv. yoongavtos dé ol tovtov, EAeye dLdovs tov
si dixeris. Apud Diodor. I, 98 et
Athenagor. XIV. p. 61 Te/ecles ille
maior natu, Theodori prioris frater,
intelligi debet; apud Herodotum et
Pausaniam (VIII, 14,5. X, 38, 3)
Telecles minor natu, Theodori mino-
ris pater. De quibus artificibus con-
sul. Thiersch. Epoch. d. bild. Kunst.
pag. 181 seqq. ed. secund., quem
iure sequitur Sillig. 1.1. pag. 435 seq.
442; conf. etiam Panofka: Samiorr.
res pag. 583 seq. Ac plures Theo-
doros Samios eosdemque artifices
distinguendos esse dudum, notante
Cr., monuerat Boettiger.in: Andeutt.
z. Archaeolog. pag.5?. Tu vide po-
tissimum de hoc Theodoro accurate
disputantem et singula huius artificis
opera, quae constant, recensentem
Urlichs | supra l. pag. 23 seqq. —
arofaléev retinui, vid. nott. ad IV,
42; recentt. edd. drofaletv.
nequedouevos tuv 0penyida — di-
nte] i. e. gemmam detractam (de di-
gito) in mare coniicit. Ad verbum
meouarostoda. detrahendi notione
conf. III, 128 coll. 159. 96. II, 151.
Plat. Sympos. p. 213 A. De republ.
II. p. 3599 E. Nec alia vis praepo-
sitionis egli in verbo repurideodai
(de quo vid. nott. ad Plutarch. Pyrrh.
Il. pag. 170), reoutidderv (Herod. III,
32), in aliis. In proxime antecedenti-
bus ad significationem verbi cvaya-
yeiv (quod in 0reys.v mutari iubet
Naber in Mnemosyn. IV. p. 19) conf.
allata ad VIII, 60. $. 1. In ‘verbis
dò Ts vnoov éx@g licet oratio-
nis abundantiam quandam animad-
vertere, haud dissimilem ab ea,
quam ad III, 16 notavimus, ad ma-
iorem sermonìs perspicuitatem per-
tinentem. Tu conf. etiam nott. ad
Plutarchi Flamin. pag. 120. Quare
nolui abiicere praepositionem ax0
et h. 1. et loco simili IX, 93, ut pla-
cet Cobeto et Mehlero in Mnemosyn.
V.p.65. Mox retinui eréxrAes a re-
centt. edd. mutatum libris invitis in
cnénlme, sed éyonro, quod Din-
dorfius retinuit, mutavi in syoato,
vid. nott. ad III, 36 et de locutione
CvUPOE7 rofoda nott. ad I, 35.
Add. Herodot. III, 117 et Hemster-
hus, ad Callimach.in Dian.69. p. 104.
Cap. XLII.
cercò tovtar] Cave corrigas aÒ
tovtov. Haud aliter éx tovrov in
Plutarch. Flamin. 9 init., ubi vid.
nott. pag. 100, coll. Herod. I, 4.
Add. Aeschyl. Pers. 793. — In seqq.
En tas Lveas de regis palatio 8. de
aula regia, ad quam accessit pisca-
tor, intelligendum. Tu conf. III, 35
coll. 140 et quae plurima de hac lo-
cutione, in qua articulus modo ad-
ditus modo neglectus reperitur, ex-
citavit e Xenophonte Bornemann. ad
Xenophontis Cyropaed. 1,3, 2.
zoenoartos dé of rovrov] i i. e. hoc
cum ei successisset 8. cum adeundi co-
piun ci fecisset rea. Verbum 70geîy
8. roogwoeîv haud infrequens de fe-
liciori successu. Attulit Wesselihg.
V, 62. VIII, 102. VII, 10. $. 2, qui-
bus add. V, 89. 49. VIII, 68, ne
plura. — drcoyergoflwros i is est, qui
suarum ipsius manuum opera vitam
sustentat victumque sibi ipse quae-
rit: quo codem significatu apud
THALIA. II 41-43. 89
ix8vv: “2 Baorded, tyò rovde Édav ovx Ldixaioca pioewv è
ayognv, xalreg ye éav arogergofttatos, «42€ uo édoxee gEÙ te
sivar @os xal tijs 07 cognis* co. dn puv péodv dldcopi. ‘O dè
models toto. Enzo ausiferar towside* Kapra te eù éroinoas,
xaì gaous dirrdén tav te A0yav xai toù dagov* nai ge ènì dei-
xvov xadfouev. "O uèv d) adievs, uéyo rorevuevos taùra, nre
és ta olula* tov dè (x8Uv tauvovtes oi Beparmovtzs evploxovo:
Èv ti} vNdvi avtoÙ Eveodoav tv IoAvxpateos cponyida* 6
dè sidov te xal Z2afov ragiora, Epegov xeraonuotes raga ov
ITorvxparsa, didovies dé ol tv oppnyida Eleyov, OtED tROLAD
evpedn. Tov dì ds éo7Ate Betov slvai tò mofpua, vodge Ès
BiBAiov mavra, ta ropoavia uv ola xatadelaBnxse, voawas
dì és Alyuntov éré8nue. “EniAetauevos dì 0 "Auacis to Bi- 43
218 BA‘0v TO ragd toù IoAZvxpatzos nuov, fuade, Oti Exxopicai te
aduvarov sl) avdpdoro dv&parov tx toù pédiovrOS piveodai
alios invenitur avroveyés. Inve-
nitur aroyesgofloros apud Xeno-
phont. Cyropaed. VIII, 3, 37, affert-
que etiam hanc vocem inter alias
eiusdem notionis voces Pollux VII,
7. Add. Lucian. Somn. cap. 7. —
Mox scripsi cum edd. recentt. tot-
céde pro toîode ; in proxime sequen-
tibus hand mutavi d1772é7, quod Bre-
dovio suadente p. 249 in der207 cor-
rigendum foret.
péya rmosvpsvos tavta] peyada
exhibet Sancrofti et Vindobon. liber,
qui iidem libri IX, 111 praebent ué-
ya, ubi Florentinus aliique peyaZa,
quod idem invenitur in his locis a
Wessel. allatis: Herod. II, 121,4.
Polyaen. VII, 10,8. Homer. Ili. XIII,
282. Euripid. Andromach. 188 toll.
Dorvill. ad Charit. p.504. uéya prae-
ter locum laudatum IX, 111 inveni-
tur VIII, 3, usya2a I, 119, quod mihi
documento est, utrumque dicendi
genus aeque placuisse Herodoto. In
proxime antecedentibus verbis Din-
dorf. scripsit xaZevuer, nos vulga-
tam xaZéousv omnibus libris proba-
tam retinuimus. In seqq. x57007-
xotss dedi, ut III, 27; aliquot codd.
xezagnotes, quod merito reprobave-
runt edd. recentt.
Tov dè ws Lani8: deîov x. 1. 3]
i. e. cum vero ipsum subiret cogitatio,
divinam esse rem 8. divinitus hoc ipsi
accidisse. Verbo 20748 et dativaom
et accusativum adstrui satis notum.
Fx Herodoto conf. I, 24. 86. 116.
III, 14. VI, 125. VIII, 137. VII, 16.
yocper és PiBilov] BiBilov de ta-
bula s. charta, in qua quid scripto
consignatur, intelligendum, ut I,
123. 124. 125. VII, 211.
ta morpoavia puv ola natalela-
Pnxse] i. e. quae facienti qualia sibi
accidissent, 8. quae fecisset quaeque
inde ipsi accidissent. De structura
loci conf. Matth. Gr. Gr. $. 488. not.
I. pag. 919 et 8. (557. pag. 1118. Ad
formam xaraZedaBnuee laudant Ety-
mol. p. 386, 28. Herod. III, 65. VIII,
122.IX, 59.60 etc. Tu add.III, 139.
143. 149 et conf. Bredov. p. 289. De
significatione verbi vid. II, 66. III,
43. 75. 118. IV, 11. 33. IX, 93, alia.
yocwac dè és Alyuntov iné9Pnus]
i. e. tradidit epislolam in Aegyptum
perferendam, 8. traditam misit in Ae-
gyptum. Ita Valck. laudans Harpo-
crat. pug.43 et Thom. Magistr. pag.
333. Wesseling. attulit Thucyd. I,
129. Herodot. V, 95. Add. Lambert.
Bos. De ellipss. L. Gr. p. 153.
Cap. XLIII.
ori éxnopioci — neryjuatos] Spe-
ctant haec ad Herodoti aliorumque
90 HERODOTI
monpuuros, xaì ti 0Ux eU tedevanoziv pédder IloAvxoatns, eU-
tugéav ta mavta, 06 xa) ta amofaAie: evpioxer. niéuwas dé ol
xnovxa és Zauov diadveodai Epn cpv Esuvinv. tovde dè elvenev
taùta émoise, Îva un, ovvivYINS dervns te xai pepedns IIoAv-
xpatea xatadafovons, avtos dApnosce tv Wuynv ds mEoÌ bet-
vov avd90s.
44 "Er vovrov dr ca tov IToAvxgaerea, evtvyÉOvta ta TAVTA,
gorpatevovro Aaxsdarpovior, émnadecauévoav tav pera taùta
Kvdovinv t]v gv Koytn xricavicov Zapicov. IloAvxoatns dè
réuwas raod KaufBfvoza tov Kvpov, cvAzÉyovta otpatov n°
Abyvarov, édentn, 0xws av xal mao” Écovtov mÉuwas és Zauov
doro otgatod. Kaufvons di axovoas tOvTAv r00dVL00S
de fato sententiam, quod nemo, ne
deus quidem, effugere, quod nemo
avertere aliove flectere possit. Conf.
IX, 16 fin. I, 91, alia, quae ad Plu-
tarch. Pyrrh. 30. pag. 236 seq. exci-
tavimus. — In seqq. pé420: e duo-
bus libris revocarunt edd. recentt.
probante Cobeto pro vulgata u#42,
cuius mutandae causam idoneam
non perspicio. Ad voces eUtv Ev
ta mavta conf. III, 40.
diadveodar pn tnv Esuvinv] Haec
respicit Synesius Epist. XLVI. So-
cietatis ruptae causam aliam prodit
Diodor. I, 95, veriorem, prouti sta-
tuit Panofka: Samiorr. res pag. 34
et Plass: Die Tyrannis I. p. 240. Ad
formam Éevinv conf. nott. ad III,
39. — Mox cum recentt. edd. scripsi
tovds dè, ut VIII, 85, pro tov dè, et
etvenev, "quod Florentinus et San-
crofti liber afferebat, pro eîvexa.
Ad xatalafovons conf. III, 42 ibi-
que laudd. Ad verba dAynose tpv
wpuynv cf. III, 40.
Cap. XLIV.
"En tovtov d7 dv tòv ITolvugatea
x. ©. À.] His verbis Noster redit ad
ea, quac cap. 39 enarrare institue-
rat, interrupta narratione de com-
mercio inter Amasidem et Polycra-
tem atque de annulo in mare pro.
lecto: eamque ob rem etiam addidit
particulas d7 ov. Verba seqg. é7t-
nalecauevov tov — Zauiov indi-
cant Lacedaemonios ad hoc bel-
lum Polycrati inferendum commo-
tos esse a Samiis, qui eorum auxi-
lium imploraverant. Ipsa Lacedae-
moniorum expeditio adversus Poly-
cratem, observante Panofka 1.1. pag.
36, suscepta fuit Olymp. LXII,3 sive
anno 530 ante Chr. n. Equidem ma-
lim sequi Larcherum (vid. nott. ad
III, 48) et Wachsmuth. (Hellen. AI-
terthumsk. I. pag. 858), qui consti-
tuerunt Olymp. LXIII, 4 sive ann.
525 ante Chr. n. — De Cydonia conf.
nott. ad III, 09.
éden®n, Oxs dv — Îéorro GtRa-
TOV)] i. e. roguvit eum, ut ad ipsum
legatos Samum mitteret copiasque do
ipso peteret. Sic vulgo reddunt:
quo vix ratio habetur voculae xi.
cv sequente optativo . cuius structu-
rae vim ita reddi vult Kuehner. Gr.
Gr. $. 775 coll. $. 637. not. 4: ,,ut,
si opus esset, exercitum a se peteret.‘‘
Malim equidem sic exprimere: ro-
gavit eun, ut animo secum reputarel,
num fieri posset, ut legatis missis co-
pias ab ipso peteret. Attigit quoque
Matthiae Gr. Gr. $. 531. not. 2 et
pluribus hanc structuram explicuit
Bacumlein: Untersuchungen iiber
die Griech. Modi p.316 seq. Ex He-
rodoto cf. supra II, 126. — In _pro-
xime seqq. Dindorf. revocavit freu-
n£, quod unus Sancrofti liber prae-
bet: reliqui libri freure, quod re-
tinere malui aeque atque in seqq.
armeéneune, i. e. millere instituit. Mox
omnes libri vrwarsve e Bredovii
sententia pag. 317 mutavi in vno0-
THALIA. II 4-45. 91
Emeuwpe és Zauov, deopevos Hoàvxpateos otRatov vavtixòv
aua meupar Eovra én° Alyvarov. 0 dì SmuAgtas tv aorav
rovus vaoxtEve padiota È Èravaotaciv ariénsume reccsoa-
xovta tempeor, ivresdauevos Kaufvon rica tovrovs un «xo-
méureev. Ot uèv dn Aéyovor ros arozeuptevras Zapicov vrrò 45
ITorvngaetsos ovx cmixtotar e Alyurtov, dii’ ènsi te èpé-
vovro év Kapra8% mAgovtes, dovvai sqi Aoyov, xai op. adetv
Tò xpocatERd unutti mAgeiv® ol dè Aépovor, amixouevovs te és
Aîyvntov xal pviaccoptvovs évtedtev avtoÙds armodenvar.
KarazAfovor dì 5 tHv Zepov IToAvxoatns vqvoi avriecas È
pagnv xatéotn vixnoavies dì ol xatiovres améfnouv és tqv
vjoov, xetopaxnoavies dÌ Èv avri) é000tnoav* xal oùta dn
Exkeov è Aansdaiuova. Etoì dì oî Afyovor, tovs ar’ Alyv-
atov vixjoa IoAvxpatza, Aépovtes éuoi doxgsv ovx 098ds.
ovdèv yao Edse optas Aanedaruoviovs trnaléeoda., elne0 av-
to lxavoì Qoav IloRvxgatea rapactioRoda:. r00s dì tovrowoi
2100v0è 20705 alpéer, tO Exiuovooi te uiodATOÌ xa) rotorai ot-
mteve, augmento neglecto. Cf. IlI,
68. Ad verba teccso@uovta tesn-
Q#61 conf. quae ad III, 39 de copiis
navalibus Polycratis adnotavimus.
Ad or(60 — aronéunev conf. simi-
les locutiones ad III, 16 allatas.
Cap. XLV.
ty Kagrna®c0] i. e. ad Carpathun
insulam 8. in Carpathio mari. De usu
praepositionis év diximus ad II, 163.
Wesseling. laudat Diogen. Laert. I,
81, ubi #» taîs ‘A&Nvats, i. e. in
mari, quod Athenas alluit, cum $. 31
dixisset xeoì mv ‘Adnvasov da-
dlascayv. Ad loentionem éyévowto —
aléovtes conf. IV, 179 -ibique nott.
— Carpathus insula, septentrionem
versus a Creta sita, nunc appella-
tur Scarpanto; unde quod alluit in-
sulam mare, mèridiem versus ab
Rhodo insula, Carpathiun vocatur.
Vid. Horat. Od. I, 35, 8; reliquos
veterum lecos de hac insula dabit
Forbiger. Handbuch d. alten Geo-
graph. III. p. 1138.
dovval api d0y0v n. t.1.] i.c. rem
illo secum deliberasse 8. re delibe-
rata statuisse. Conf.I,97. III, 25
ibique nott. 0ploc e Sancrofti libro
dederunt recentt. edd. Conf. nott.
ad I, 57. Qui iidem edd. quod ex-
kibuerant admovtes, RÀMELV, nATA-
aiwovor, ix400v, malui equidem in
vulgata acquiescere aeque proba;
cf. Bredov. pag. 172 seq. In sceqq.
quod Herodotus dicit amodervai,
inde apud Pausaniam II, 31. $. 1
enodgavar neque dnododva: scribi
vult Siebelis ad |. }.
natariéover dì — natéotn] i. e.
quibus Samum retro navigantibus Po-
lycrates cum classi obviam profectus
proclium commisit. Ubi observa vim
praepositionis xata in verbo x ata-
miéovor, ut I, 165 et paulo infra in
Voce XAT L6vew».
ovdiv yeo #dee] #dee cum rec. edd.
dedi. Vulgatam édec retinnit Mat-
thiae. De vocula &v verbo #d#e non
addita conf. nott. ad I, 39. In seqq.
naouatqoacda: valet ‘ad deditionem
compellere, expellere, vincere. Conf.
III, 13 ibique nott. Wesseling ex-
citat Thucydid. I, 98. 124. Schol. in
Sophocl. Oedip. Colon. 909, alia.
ovdè 20706 «Lotgt] i. e. minine pro-
babile, consentaneum est. Conf.I, 132
ibique nott. — Ad seqg. iminovgoi _
iz EEBODOTI
amis peo xindrt s0di0ì - coerov vadb tav senrovror Fenior,
SETtRO lacco. Gsmsdrer. cass di vx Gnurs dovcor 20À.r-
vee vu 7easper nel cer vomaimer: 0 IlnAvagaras Ès tous ve@0oi-
a0uc fovziàgge: ite Somovc. jr cen ageddaa: ovro: x0Òs
385 toe axriomtIz:. P'I00EGNIENI CUTOÈM Toi PERSOEROLGi. 'Ezsi re
i » Sciedevca Fama van Ioivseerzo; ezizorro és mv
matoru: DRÈ 2060. si IL + DI Vr
uber Meier n Minesnoerao. V. mg.
dt metesrue ici. 20 -> (a Tiso
GESSERTTEIR “20 SOIN. SIA du
st2»-1. «morena cnxpa ra-
Soror x. sini “ mamo
«siti iber pacvtiz dei sis Sr
penere: e. L HH dniam uti, V.
Gera irp@r: ct. mae io Ive verto-
rum mere acuii mì IU. LL}. ln
Feag. miaomz; per svresin vrigo in-
celliemme. mi ve sresenor ces
parmes referemtes. It lane sit ini
sente ntia : ‘rrnam né madeecorem “ir
VIS. 3. 18 eltettiat “yeictats. dubai pet
malus . quue . n îili sc. ves en ">
naratibuz “inbur:rentur Noc aliber
Langius. qui vernaenio sermone red-
dulir Herwiotam. ì. L acvepie. Nu
das Herodoten verba exscribens sv.
vrmeocz0: erhibet Stacuue: DEV STR-
mers , idemque in Hervdoti verbis
reponi vult Cobet Varr. Lectt. p. 137.
enm ecze srocues idem fere sit at
que sro °s0s nr. Equilem cum caete-
ris Herodoti edd. vulcatam retinere
malui eo quo dixi sensu — In ver-
bis WDTOIGI TOÎGI rimevizosei \î e.
una con ipnis naralibus) articulam
t0î01, quem Weaselingius eumque se-
cuti editores reliqui deleverunt, ut
II, 47 (ubi cf. nott.), retinui, cum in
omnibus, quantum novi, libris seri-
ptis et hoc loco et altero, qui exstat
VI, 32 (tds noles fv:xluxoacar
avtolo totoi igoîo.), articulus ad-
ditus inveniatnr, quem enndem duo-
hna quogue aliis locis (II, 65. 111)
ndiectum reperio, quemque inde
etiam revocavi III, 100, ubi cf. nott.
Quarmquanm verum est, aliis locis
artieziue in hae formula omitti:
IXTL ras. IV. SL 60. VI, SS. VII, 39.
WILL I v. Bredov. p-83), ut adeo
Yoster “me formula usus esse vi-
dentur . vei adito vel neglecto
arcicalo : eonf Nitasch. ad Homeri
teivsea, VIII 196. p- 191. Qui de ea-
eee forania Matthiae
tr. Hr. 3 #5. not. 3 et Kuehner.
tr. Gr. 3 38. b_. in nostro loco ad-
rcribemio vmiserunt articulum. —
rsussonam «licuntur navefia , in qui-
Nus maves ul terram protractae una
sum scmis. rudentibus, aliis huc
pertimentibus rebus asservabantur;
vbi Boeckh : Urknnd. ber d. Attisch.
Serwesen. p. Gi segg. 67. xoodi-
dele xe: rews ete.. momente Wes-
selime . biem est atque: inila prodi-
size s-oafagient. Conf. V, 113. VI,
teo).
Cap. XLVI.
ei 3sîe@ivces Pro vulgata #És-
ur € Peress. quam sane plures codd.
exhibent, revoeavi ex Aldina #É52a-
Prrrs;. quam, formam unam pro-
benz în Herodoto habet Bredov. p.
312. Conf. etiam III, 51. IV, 145.
In segq. ad verba: xeracraytes in
rev evrortes conf. INI, 156 ibique
nott. Namque xerestes dicitur is,
qui sive al magistratum curiamve
sive ad populi concionem deductus
dicendi causa stat et quasi substitit.
Pluribus, nec h. 1. omisso, monuit
Wyttenbach. ad Plutarchi Morall. I,
2. pag. 9?2. Hinc satis patet, quo
sensu mox dicatur tm x00t7 xaTta-
eracz:, quod invitis libris in xata-
otaci, ut recentt. edd exhibent, mu-
tare nolui: cf. IT, 173 ibique nott.
De ipsa re consul. Plutarch. Apo-
phthegmm. Laconn. p. 232 D. (coll.
216 A) et Arsen. in Violet. p.442 ed.
Walz. — of &gyovtres, ad quos se
THALIA. II. 45—-47. 93
Znaornv, xataotavtes Eni toùs oyovtas Eheyov modà, ola
xagra deopevo. oi dé CpL TI vOdTN xatactaceL Vaexgivavto,
ta uèv agura AeqBévra EnideAnBevai, ta dì vorzoa 0Ù cvviÉ-
vai. pera dì tavta, devtega xataotavtes, a«Aà0 uèv simov 0v-
div, duAaxov dì péeovtes Epacav, tov Pviaxov aAgpitoav dée-
cda.” ol dé op. Vasxpivavto, td dviaxo Teoregpaota.* Bon-
&éev d° av édote avroto. Kaì Enea rapacxevacauevor 47
forparevovro Aaxsdaruovio Eni Zouov, ds uèv Zauior 2-
povoL, Eveppecias Èxtivovtes, OTI OpL mpOtEROL aUto. vuoi
«Bon®noav x) Meconviovs: ds dì Aaxedarpovioi AÉyovor, cova
ovtA tIUDRMIA«L dsoutvoroi Zauilooi EotpatEvOvtO, 06 ti0a-
recipiebant Samii, vix alii esse po-
terunt atque oi #pogoi, quos omni-
bus Herodoti locis, ubi Spartae com-
memorantur dogovteg 8. «ox, in-
telligi vult Urlichs in Rbheinisch.
Mus. VI, 2. pag. 226. Conf. Hero-
dot. VI, 67. 107 ibique nott. Ad
Ephororum munera (de quibus conf.
Hermann. Antiqg. Graecc. $. 44 ed.
quart.) quum pertineret, legatos pe-
regrinos recipere et cum iis agere,
haud mirum videtur, quod ad hos
potissimum accesserunt Samii pro-
fugi opem petentes.
tor &viaxoy alpitov déecda1]
Abest ab Aldina vox Wvianay, pro-
bante Valcken., qui t0v accipi vult
pro rovroy vel, quod praefert, mu-
tandum in rovde, hoc fere sensu:
huncce, quem digito monstrabant, sac-
cun inanem farinà indigere. Et mul-
ta e comicis praesertim attulit Val-
cken., ubi rovde et rovrovì hoc pacto
invenias positum dzmtixdds. Nos
reliquorum librorum auctoritatem
omnium secuti sumus. Atque, quod
monuit Schweigh., Lacedaemonio-
rum responsum indicare videtur,
vocabulo &vZaxoy utique hic usos
esse Samios. — &viaxov exponunt
saccur 8. vas ad ferendum panem
ex corio confectum, panarium. Vid.
Thomas Magist. p. 457 et cf. From-
mel. in Creuzeri Melett. III. p. 150
not.
tà &vlaxo mequeoyac®a1] Vulgo
nequesgyaodas, cuius loco e Pari-
sino uno ac Florentino recentt. ed.
receperunt xe0189700da., sugmento
neglecto, ut III, 155 foyaorat et IV,
45 feyacpai. Plura vid. apud Bre-
dov. p. 302. Sensus est: voce &v-
Aeuov Samios supersedere potuisse,
s. supervacuum quid fecisse Samio8,
cum saccum afferentes haec verba
(vacuum scil. esse saccum) addide-
rint, cum satis fuerit saccum so0-
lum ostendisse, nullo verbo adiecto.
Conf. locos geminos a Wessel. et
Larchero allatos Sext. Empir. adv.
Mathematt. II. 8. 23. pag. 293. Ae-
lian. V. H. IV, 11. Demosthen. pro
Coron. cap. 22. $. 54. pag. 248 Reisk.
Et conf. quoque Herodot. II, 15.
Cap. XLVII.
Ott pu nooregor — tri Mecon-
vi‘o0vg] Hoc fidem facere proelio ad-
versus Megarenses, de quo Plutarch.
II. p. 303, quodque idem sub tem-
pus accidisse probabile sit, monet
C.O.Mueller. Aeginett. pag. 67. Ac
videtur hoc ad Olymp. XXVII s.
XXVIII pertinere, quippe quo tem-
pore bellum Messenium secundum
est finitum Samiique classe iam opi-
busque floruerunt. Conf. Panofka:
Samiorr. res pag. 26. — In verbis:
ws dè Aansdarpovior Aéyovor Cobet
verbum Zéyovot tolli vult, respiciens
ad antecedens Zéyovo. Mihi reti-
nendum yidebatur verbum.
0Ux 0dTt0 ,riuognoa x. t. i.) De
locutione 00% 0ÙrT0 — 006 BovAope-
voi Valcken. laudat III, 120. VI, 61.
108; idem monet, tiumesiv, duv-
veLv, cgmn;ev esse auzilium alteri
92 HERODOTI
xo NIav rANBEL moddo., toùtov vIrò tov xatiovtov Zapicv,
govtdov ddipav, Eccotmvar. ov dì va Éavtd éovrav rodiN-
téov ta téxva xal tes puvatxas 0 IToAvxpatns és toÙs veo0Oi-
xovs 0vvetAnoas elge Étoluovs, fv dga rpodLdoi ovtoL T9dS
46 toÙs xatiovtas, VOTA avtoloi toîoi vemgolnoroi. “Emzi ce
dè ol tesdaBevres Zauicov varo IoAvxpetsos amixovto È tv
tototai conf. nott. ad ITI, 4. 39. Vo-
cem uo8@otol prave additam qui
habet Mehler in Mnemosyn. V. pag.
66 indeque eiicit, ab eo ita dissen-
tio, ut hanc vocem vel maxime ne-
cessariam esse censeam, cum &t-
c8atoì (érixovgor) et olanioi (ro-
Eota) h. l. sibi opponantur. .
tv dì va’ Éovra #0vrov] San-
crofti liber é#0vtor. Sed solet No-
ster dativum in huiusmodi formulis
ponere: cf. I, 94 ibique nott. V, 30.
98. 103. VI, 121. VII, 11. — Ad
ovveriNnoas cf. quae de hoc verbo-
rum genere attuli ad III, 13. In
seqq. éro/uovs per synesin vulgo in-
telligunt, ad ra téxva nol ras yu-
vaînes referentes, ut haec sit loci
sententia : Civiwn sibi subiectorum fe-
minas una cum natis navalibus inclu-
sas, 8. în navalia coactas, habuit pa-
ratas, quae, si illi (sc. cives) cum re-
deuntibus transigerent, una cum ipsis
navalibus comburerentur. Nec aliter
Langius, qui vernaculo sermone red-
didit Herodotum, h. l. accepit. Sui-
das Herodotea verba exscribens 8. v.
vedoorno: exhibet #roluos (pro érol-
uovs), idemque in Herodoti verbis
reponi vult Cobet Varr. Lectt. p.157,
cum eÎze éroluos idem fere sit at-
que éroîuos nv. Equidem cum caete-
ris Herodoti edd. vulgatam retinere
malui eo quo dixi sensu. — In ver-
bis «UToÎoL toîoL vemootnoLor (i. e.
una cun ipsis navalibus) articulum
toîci, quem Weasselingius eumque se-
cuti editores reliqui deleverunt, ut
II, 47 (ubi cf. nott.), retinui, cum in
omnibus, quantum novi, libris scri-
ptis et hoc loco et altero, qui exstat
VI, 32 (ras modes #venluroacav
avroîci toîoi fgoîci), articulus ad-
ditus inveniatur, quem eundem duo-
bus quoque aliis locis (II, 65. 111)
adiectum reperio, quemque inde
etiam revocavi III, 100, ubi cf. nott.
Quamquam verum est, aliis locis
articulum in hac formula omitti:
III, 126. IV, 64. 69. VI, 93. VII, 39.
VIII, 17 (v. Bredov. p. 83), ut adeo
Noster hac formula usus esse vi-
deatur, vel addito vel neglecto
articulo: conf. Nitzsch. ad Homeri
Odyss. VITI, 186. p.191. Qui de ea-
dem formula disputarunt Matthiae
Gr. Gr. $. 405. not. 3 et Kuehner.
Gr. Gr. $. 568, b., in nostro loco ad-
scribendo omiserunt articulum. —
vewoormor dicuntur navalia, in qui-
bus naves ad terram protractae una
cum armis, rudentibus, aliis huc
pertinentibus rebus asservabantur;
vid.Boeckh: Urkund. iiber d. Attisch.
Seewesen. p. 64 seqq. 67. roodi-
dda 1905 ovs etc. , monente Wes-
seling., idem est atque: inila prodi-
tione transfugiant. Conf. V, 113. VI,
100.
Cap. XLVI.
of 2Eela&évtegs] Pro vulgata #Ée-
la 0 dévres, quam sane plures codd.
exhibent, revocavi ex Aldina #&e4a-
dévtes, quam, formam unam pro-
bam in Herodoto habet Bredov. p.
342. Conf. etiam III, 51. IV, 145.
In seqq. ad verba: xaraotavres érl
toùs gogovtas conf, III, 156 ibique
nott. Namque xaractas dicitur is,
qui sive ad magistratum curiamve
sive ad populi concionem deductus
dicendi causa stat et quasi substitit.
Pluribus, nec h. 1. omisso, monuit
Wyttenbach. ad Plutarchi Morall. I,
2. pag. 922. Hinc satis patet, quo
sensu mox dicatur ri 790ty xata-
otecet, quod invitia libris in xata-
oteci, ut recentt. edd exhibent, mu-
tare nolui: cf. IT, 173 ibique nott.
De ipsa re consul. Plutarch. Apo-
phthegmm. Laconn. p. 232 D. (coll.
216 A) et Arsen. in Violet. p.442 ed.
Walz. — of &eyortes, ad quos se
THALIA. III. 45 —47.
93
Znagrnv, xataotavies Eni toùs Gogovras Elepov modda, ola
xagra deopevor. oi dé OQL TTI) XOGITN xataotaGEL VarexgivavTO,
tà uèv xoata AeyBévra énudeinBevai, ta dè VoteRa OÙ 0vVE-
vai. pera dì raùra, devtepa xataotavtes, aÀd0 uèv sirov 0v-
div, dviaxov dè pioovres Epagav, tov dvAaxov aApitoav dée-
cda. ol dé i agi UrENOLVAVTO , to dviaxo reouegpacdar* Bon-
&éev d° dv Edote avroto.
Ka) Enera Magaoxevacauevo: 47
gorparevovro Aaxsdaruovioi tri Zauov, dos utv Zauor AÉ-
yovor, svEgYEGLas ExtivovtEs, TL OqpL mpoTEROL avtO. vuoi
«Bon®noav fx) Meconviovs* ds dì Aaxedaruovior Aépovar, ovx
OUT TIRODRIHIAL deoutvoroi Zauioroi Eorpatevovto, ds tica-
recipiebant Samii, vix alii esse po-
terunt atque of Éqpopor, quos omni-
bus Herodoti locis, ubi Spartae com-
memorantur doxovteg 8. d0%7, in-
telligi vult Urlichs in Rbheinisch.
Mus. VI, 2. pag. 226. Conf. Hero-
dot. VI, 67. 107 ibique nott. Ad
Ephororum munera (de quibus conf.
Hermann. Antiqg. Graecc. 8. 44 ed.
quart.) quum pertineret, legatos pe-
regrinos recipere et cum iis agere,
haud mirum videtur, quod ad hos
potissimum accesserunt Samii pro-
fugi opem petentes.
r0v Wvlanoy cipitaov déeoc8ai]
Abest ab Aldina vox &uianay, pro-
bante Valcken., qui 0» accipi vult
pro rovrov vel, quod praefert, mu-
tandum in rovde, hoc fere sensu:
huncce , quem digito monstrabant, sac-
cum inanem farinà indigere. Et mul-
ta e comicis praesertim attulit Val-
cken., ubi rovde et rovrovì hoc pacto
invenias positum deutinos. Nos
reliquorum librorum auctoritatem
omnium secuti sumus. Atque, quod
monuit Schweigh., Lacedaemonio-
rum responsum indicare videtur,
vocabulo &viaxo0y utique hic usos
esse Samios. — &vlaxov exponunt
saccum s. vas ad ferendum panem
ex corio confectum, panarium. Vid.
Thomas Magist. p. 457 et cf, From-
mel. in Creuzeri Melett. III. p. 150
not.
ta dulaxo mequeoyodor) Vulgo
nequesoydodas, cuius loco e Pari-
sino uno ac Florentino recentt. ed.
receperunt xeQe07008a:, augmento
neglecto, ut III, 155 #gyaora: et IV,
45 foyaoua. Plura vid. apud Bre
dov. p. 302. Sensus est: voce 8 v-
Aauov Samios supersedere potuisse,
s. supervacuum quid fecisse Samio8,
cum saccum afferentes haec verba
(vacuum scil. esse saccum) addide-
rint, cum satis fuerit saccum so-
lum ostendisse, nullo verbo adiecto.
Conf. locos geminos a Wessel. et
Larchero allatos Sext. Empir. adv.
Mathematt. II. $. 23. pag. 293. Ae-
lian. V. H. IV, 11. Demosthen. pro
Coron. cap. 22. $. 54. pag. 248 Reisk.
Et conf. quoque ITerodot. II, 15.
Cap, XLVII.
otL gpu nooregor — eni Meoon-
vio0vg] Hoc fidem facere proelio ad-
versus Megarenses, de quo Plutarch.
II. p. 303, quodque idem sub tem-
pus accidisse probabile sit, monet
C.O. Mueller. Aeginett. pag. 67. Ac
videtur hoc ad Olymp. XXVII 8.
XXVIII pertinere, quippe quo tem-
pore bellum Messenium secundum
est finitum Samiique classe iam opi-
busque floruerunt. Conf. Panofka:
Samiorr. res pag. 26. — In verbis:
ws dì Aaxedarpovior Zéyovor Cobet
verbum 4#yovo: tolli vult, respiciens
ad antecedens Zéyovo.. Mihi reti-
nendum yidebatur verbum.
0vx 0UT° ,riuo genoa “. T. Z.] De
locutione 00% oStw — 0g foviope-
vos Valcken. laudat III, 120. VI, 61.
108; idem monet, tiLogeiv, cpv
verv, Cen;ev esse auzilium alteri
94 HERODOTI
cda. fovAduevoi toù xpyt]oos ts temas, tv nyov Kooico,
uai coù daonxos, tòv avtotoi "Auaois 6 Alypvrtov facideds
Eneuywe dapov. xal vao daonua éAnicevro toò mpotÉOD Erst 7
tov xontijoa oi Zauor, é0vta piv Aiveov xal {dov tvvpasgsi-
vav cugvav, xexoguquevov dÈ qovod xal siploroi amò Eviov.
ferre in iniuria propulsanda; ta-
esita, ticacdai, duvvecdai, dié-
Eacdar, iniuriam sibi illatam vindi-
care. Ad argumentum facit Plutar-
chi locus II. pag. 859C., ubi haec
Lacones respondisse legimus: ws 00
PonBovyres vd shevBepovvtss, d2-
dc tiucoguvpevo Zaplovg otgatev-
cavto. — De structura verbi t/00-
8a. cum genitivo of. infra III, 145;
de ipso cratere vid. Herodot. I, 70.
al foov éevvpacpiveor Gvgvor]
$oa intelligo figuras quaslibet ani-
malium, aliarum rerum. Vid.I, 70.
II, 4 ibique nott. Inter Graecos Co-
rinthii mature excelluisse dicuntur
conficiendis vestibus, quae ut aliis
rebus, ita {wors #vvpacuevors, i. e.
figuris intextis insignes erant in-
deque {motel dicebantur; monuit
Henr. Barth: Corinthiorum commer-
cii et mercatur. histor. Particul. (Be-
rolin. 1844.) p. 28.
sexoounuevov dì govod nai elei-
oci arò bViov) i. e. auro et liciis
cotoneis ornatum, distinctum, sive, ut
Heeren. Ideen I, 2. pag. 119 inter-
pretatur: der mit baummollenen Fà-
den gestickte leinene Harnisch. Ver-
bis sloloro. amò Eviov cotoneum 8.
gossypium indicari, manifestum fit
aliis ex locis: II1, 106. VII, 65. Unde
Pollux VII, 75, haec scribens: 797
dì val rag’ Alyuntiors anò Eviov
ti Èouov yiyvetar: ÈÈ 06 t“v éc&jra
Alvov dv tLS pallov palm rgoceoi-
utvar, riv roù negovs. Hinc in
Ctesinc Indice, cap. 22 invenimus
Evviva iuatia de vestibus ex coto-
neo confectis, ubi conf. nott. p.326;
Plinius Hist. Nat. XIX,1, 3 ipso
Graeco vocabulo retento dicit ,,lina
inde facta xyfna“. Ex hoc vero Pli-
nii loco aeque atque ex Herodoto
satis patet, veteres Acgyptios iam
cognitum habuisse cotoneum eoque
esse usos: etsi quo tempore primum
îm urum vencrit cotoneum, quaeque
in ipso usu ratio intercesserit inter
cotoneum et linum, vix accuratius
constituere licet; vid. Ritter in:
Denkschrift. d. Berlin. Akad. der
Wissensch. anni 1851 (1852). pag.
827 seqq. et conf. quae supra ad II,
86 adnotavimus. Quantum vero te-
xendi arte veteres Aegyptii longe
ante Herodoti aetatem Amagsidis
temporibus excelluerint, vel hic He-
rodoti locus docere potest: quare
vix erit Plinius Hist. Nat. VIII, 48,
74 audiendus, ubi artem plurimis li-
ciis texendi Alexandrinis attribuit,
nec magis Is. Voss., qui (ad Catull.
pag. 196) hane artem Alexandrinis
Iudaeis adscribi vult, cum longe
prius in Aegypto illa floruerit, qua
in terra antiquissimo iam aevo te-
xendi artem valde cultam magnique
acstimatam esse, merito scribit'Hee-
ren. ]. 1. ‘Add. Wilkinson Manners
etc. III. p. 127 seqq. et cf. nott. ad
Herodot. II, 35. — Quae his addun-
tur verba rov dè efvena dovuecai
@Eov x. t.7., propter singulare ge-
nus adsimilationis affert Eltz. in
Quaest. Herodd. p. 16 (Jahrbiich.
fiir Philoteg. u. Paedag. Suppl. IX.
p. 125): ,jcum enim Herodotus pro-
prie scribere deberet: tv dè eîvena
dovueca «bos éotuv, tadra sorte
aomnedovm x. t. À., pro eo utens ge-
nere dicendi, quod in lingua Graeca
late patet, verba illa, quae in sen-
tentia relativa posita sunt, e verbo
primario srotéer fecit suspensa, ita-
que accusativum @Écov posnuit. ‘
Equidem &é10v (sc. #0tv) pro neu-
tro habere malim: eodemque modo
etiam Lhardy accepisse video, qui
reddidit ,,operae pretium est‘ lauda-
vitque locos Xenophonteos in Ana-
bas. V, 8, 7. VI, 3, 13. Hellen. VI,
4,22. Add. Wilkinson. Manners etc.
III. p. 127 seq. 130 et cf. nott. ad
Herod. II, 35. — In seqq. cersdomm,
qua voce alias funis indicatur, ut
THALIA. III. 47. 48. 95
ICOLÉ EL °
220r0v dì sîvexa Bovuaca aÉLov, agredovn Excotn toù dogyxos
fovca yag Aentm Eye agmedovas év Eovri] ternxootas
nai Éyxovra, maecas pavegas. TOLOÙTOS ETER0S Éori xal tov év
Aivdo avédnze ti) ABNvainApacis.
ZuvenelaBovro dè toÙ otRAtEvLATOS tov Er) Zauov,48
dote pevtota., xal Kougiv®ioi rpodvpas. vPevua pap xaì és
rovtovs elge Éx tiv Zauicov pevouevov yever TPOTE00V TOV
OTOATEVUATOG TOUTOV, KATA ÎI) TOV AUTOV YQUVOV TOÙ xENTIHPOg
apud Xenophont. Cyrop.I, 6, 19, de
filo accipiendum. Inde Pollux VII,
3l interpretatur ta vmuata. Add.
B. ten Brink in Schneidewini Philo-
log. VII. p. 357. Quod ad nume-
rum attinet filorum trecentorwun sexa-
ginta, tesserariam quandam ratio-
nem subesse vult Bohlen Ind. II. p.
270 seqq. ad numerum dierum cu-
iusque anni opinor spectantem.
tov iv Alvdw dvédnue)] Praeter
Aelian. N. A. IX, 17 ct Plin. H. N.
XIX,1,quos Wesseling. laudat, vid.
Herod. II, 182 ibique nott.
Cap. XLVIII.
Zvrexelafovro dèi] Schaefer. ex
uno libro dederat cuvertiafovto,
neglecto augmento, quod in his ver-
bis nunquam omittere solet Hero-
dotus: cf. Bredov. p. 288. Ad argu-
mentum loci praeter Plutarchum,
qui in libro de malignit. Herod. cap.
22. pag. 859 E. T. II. Herodotea af-
ferens gravium criminationum inde
ansam sumpsit, vid. Diogen. Laert.
I, 95 et Plin. H. N. IX, 25,41. Conf.
etiam Panofka: Samiorr. res pag. 38.
A Cnridiis neque a Samiis iuvenes ser-
vatos esse, tradunt Plutarchus ac
Plinius, idque verius tradi censet
Guil. Conr. Arm. Mueller: De Cor-
cyraeorum republ. (Gotting. 1835)
p. 16. Mihi Herodoti auctoritas in
iis, quae ad Samum pertinent, po-
tior videtur esse.
és tovrovg sie] i.e. ad hos quoque
pertinuit iniuria, sive, ut Schweigh.
haec reddit: ,, Ztenim adversus hos
quoque contumeliam admiserant Samii
prorima ante hanc expeditionem ae-
tate.‘ Ita fyeuv eÙs ti invenitur Il,
53, ubi vid. nott. V, 81. VII, 143.
IX, 43. Unde probe discernenda ea
structure, qua Noster I, 69 dixit:
autovs sVegyeoiat eigov, ubi Steger.
praepositionem Ès ante avrovg in-
seri inbet: sed vid. nott. ad bh, I.
YEVET TQOTEQOY TUÙ CTRNTEVDATOG
x. t.À4.] Inhis non prorsus sibi con-
stat temporum ratio. Larcherus,
quem sequitur Clinton in Fastis Hcl-
‘.lenicis pag. 14 ed. Krueger., Cor-
cyraeorum fugam ponit in Olymp.
LII1I, 4 sive ann. 569 a. Chr. n., ra-
ptumque craterem Olymp. LVI, l 8.
555 a, Chr. n., Laconum expeditio-
nem Olymp. LXIII, 4 s. 525 a. Chr.
‘n. (Tab. chronol. T. VII. pag. 620.
622 seqq. 630 coll. 531 scq.). Qua
ex ratione decem annorum cerit in-
tervallum inter iniuriam a Samiis
illatam et craterem raptum; quod
quidem longius est, quam quod ver-
bis xata dj tov avtov yoovov indi-
cari potuisse credam. Inter expe-
ditionem et iniuriam illam vel lon-
gius annorum spatium intercedet,
quam quod unius yeve7s spatio cx-
pleatur, quod teste Herodoto(lI, 142,
ubi conf. nott.) annis triginta tribus,
additis aliquot mensibus, absolvi-
tur. Etenim si pueri illi ad Alyat-
tem a Pcriandro iam sene (ut ex iis,
quae III, 53 narrantur, colligere li-
cet) extremis certe vitae annis, quam
usque ad ann. 585 ante Chr. n. pro-
traxisse dicitur, missi sunt, i. e.
ferme anno 991 sive 590, expeditio
vero Lacedacmoniorum incidit in
ann.530—525 ante Chr.n., sexaginta
ferme annorum spatium intererit,
duas propemodum generationes ab-
solvens. Itaque Panofka l. l. p.31,
cum apud Plutarchum ]. 1. loco urius
yevens ponantur {res peveaì , in He-
rodoteo loco literam 7 ante vocem
96 HERODOTI
T7) aorayi] pepovos.
Keouupaiav pae radas tpinxooiovs av-
dov tav apotov Ieplavdpos ò Kvywédov és Zaodis arerenve
mapa Arvartea x° Extouri. rgoogovrav dè és tv Zauov tav
CYOVTV roÙs raldas Kogwdiav xviOuevO! oi Zauwvi tòv
Aoyov, éx° olor ayorato Es Zagdis, ToaTO pèv tovs raidas Édi-
datav food awacda. "Apréuidos, pero dÌ ov mepiogéovtes arnéa-
yevs7] excidisse suspicatur, quo sci-
licet tres intelligantur yeveal. As-
sensi sunt ©. O. Mueller: Die Dorer
I. p. 168 atque Plass: Die Tyrannis
I. p. 153 (qui P/ekn scripsit, cum
Panofka scribendum esset). Ideler
ad Aristotel. Meteorolog. lI, 4. p.
549. T. I. legi vult mootége pro mQo-
teoov. Mihi aliquando in mentem ve-
nerat devtsor pro moorego», quam-
quam vel hoc modo vix satis con-
sultum erit loco mea quidem senten-
tia prorsus turbato, in quo vel ma-
iorem difficultatem exhibent verba
addita: xata òn_ toy aUTOY xeovov
TOÙ xoNTNeog tj corna) yEYOvOS,
quae in omnibus libris scriptis ex-
stant tempusque indicant anni 555
ante Chr. n., ut supra vidimus, longe
diversum illud quidem ab eo tem-
pore, quo iniuria illa a Samiis Pe-
riando illata est, circa 591 pueros
Corcyraeorum ad .Alyattem mit-
tenti. Bene intellexit has difficul-
tates Wiedmann (Ueber die Regie-
rungszeit des Krisus in: Mus. d.
Rhein. Westphiil. Schulminnerver-
eins T. IV. p. 26), quas ne sic qui-
dem tolli posse putat, si pro 100-
vov legatur tgorov et retineatur a
Panofka insertum illud y ante ys-
ven. Acsane in Herodoti verbis nos
valde advertere debet yey0v0g repe-
titum, cum antecedat yevopueror.
Quare Urlichs (Rhein. Mus. N. F. X.
p. 18 not.) interpolatum esse Hero-
dotum ratus haec verba posterius a
lectore quodam Herodoteis inserta
esse existimat: qualia alibi quoque
‘ ipsi observavimus ad VI, 126 et IX,
10. Equidem lubens accederem viro
doctissimo, modo sana etiam essent,
quae proxime antecedunt verba, in
quibus tamen nihil mutare ausus
sum, meliora exspectans; retinui
quoque voculam d7, a recentt. edd.
e Florentino et Sancrofti libro mu-
tatam in dè, cuius in tali glossa vix
locus esse poterit,
ITegiavdeos 0 Kvwpélov x. 7. 2.] e
Periandro conf. I, 23. V, 92. 8. 6 ibi-
que nott., Fischer. Griech. Zeittafeln
pag. 119 seq., Plass: Die Tyrannis
I. p. 156 seqg. Trecentos procerum
pueros ad Alyattem misit castran-
dos eam ob causam, quod Corcyraei
patriam in libertatem vindicaturi
Nicolaum Periandri filium atque re-
gem a patre ipsis impositum neca-
runt: tum collecto exercitu Perian-
der aggressus est urbem eaque ca-
pta viros quinquaginta caedis au-
ctor es interfecit, tovs dè TovtoY
viéas rAelotove ovtag Exte m00g
Alvatinv tòv Avdoiv facrdéa Èr'
éutou7, ut tradunt Nicolai Dania-
sceni Excerpta e codice Escorialensi
nuper vulgata Muelleri(Fragmm. Hi-
storicc. Graecc. T. III. p. 393 seq.)
et Federi (Excerpta e Polybio, Dio-
doro etc. P. II. pag. 99 seq.) curi.
‘Tu conf. Herod. III, 53. A Samiis
re comperta pueros servatos esse
eadem Excerpta confirmant. Per
Lydiam autem non solum illo tem-
pore, verum etiam postea, Persarum
in ditionem cum Lydii venissent,
negotium castrandorum puerorum
maxime exercitatum, indeque etiam
commercium eunuchorum factita-
tum fuisse videtur. Tu vid. inprimis
Herod. VIII, 105. Heeren. Ideen I, 1.
p.154. — In 8eqq. retinui 700070y-
tov, quamvis in Florentino 7900-
0 yovteor, quod dederunt Dietsch. et
Dindorf, Vid. nott. ad I, 2.
tòv doyov, éx’ oloi dyolato] Ad
verba éx° olor conf. nott. ad III, 36,
ad formam ayolato Bredov. p. 311.
food dwacda "Agréurdos] In Samo
insula cum praeter Iunonem Apolli-
nem quoque insigniter colerent, nil
mirum, Dianam sororem in eiusdem
honoris consortio fuisse, ipsamque
THALIA. III 848. 49,
97
xev tovs lxtras éx toù lpov, citlav dt tovs matdas Eoyovtav
Kopiv8iav, Erorpoavto ol Sapio 00tmv, tI xaì vov Eri Yoéov-
tu xata tavra. vuxròs yao émpevopevns, 000v qoovov Îxé-
tevov ol matdes, fotacav yogovs maodevav te xaì Nidéav'
loravres dt toÙs YogoÙs TE@XxTA aNSduov te xal usdros ér0L1)-
Gavto vopov peosoda:, fva apratovtes ol roov Kepuvoatcav
matdes Eyorev tpopyv. és tovro dè rode éyivero, é5 0 of Kopiv-
Bor, dv raidav ol puiaxoi, olyovro amodimovizs*® toÙs dè
matdas amnpayov é Kéoxvpav ol Zauioi. Et uév vuv Iepuav- 49
dpov tedevenoavios totor KopivBiowai pia Mv 005 tovs Keg-
eximie cultam adeoque colonis e
Samo dednctis additam fuisse. Cu-
ius rei plura testimonia affert Pa-
nofka l. supra l. pag. 63. Habuit
haec dea suam sedem, Tauropolium,
in quod tanquam asylum Corcyraeo-
rum pueros confugere Samii iusse-
rant, quodque ipsum hoc loco intel-
ligendum esse, aliorum ex testimo-
niis efficitur. Vid. Panofka l.l. Cr.
praeterea conferri inbet Broendsted.
Reisen in Griechenland pag. 267, ubi
plura de Diana Tauropolo. In Ni-
colai Damasceni Excerptis 1. l. pueri
ad Iunonis templum (de quo cf. He-
rodot. I, 70. III, 60 ibiq. nott.) con-
fugisse dicuntur: of dè rgoczortes
Zauo intra ties "Hoas èyevovto
sal avtovs Zeuior alodouevor tÒ
cvuravr fo0voayto. — Ad structu-
ram verbi megiopéovtes cum infini-
tivo cf. I, 24. II, 64 ibique nott. Mox
e duobus codd. revocavi yoéovrai
pro yegoyta., ut I, 34, ubi cf. nott.
fotacar y000vs] i. e. choros insti-
tuebant, adornabant. De qua locu-
tione post Lennep. ad Phalarid. Ep.
96. pag. 269 monuit Welcker. in
Iahbn. Annall. Paedagg. et Philologg.
1X,2.p.151. — mag®évov te xa) qi-
8é0v dixit Noster ex Homeri usu,
apud quem hae voces sic coniunctae
reperiuntur de virginibus (innuptis)
atque iuvenibus, Ili. XVIII, 593.
XXII, 127 coll. IV, 474. XI, 60. Od.
XI, 38. — tewxTA cN0Rpov te val pé-
dtos sunt, opinor, placentae sesami
ac mellis vel simile quid esculentum
inde paratum. Ac Sami placentas
multum fuisse celebratas Athenaeus
refert XIV, 13. p. 6441 C. notante
HERODOT. II.
Larchero. Add. Pollux VI, 78 et
quae alia affert Bergk.ad Anacreont.
reliqq. p. 104. In proxime seqq. ver-
bis: fra coraftovteg oi toòv Keour-
ealwv naides Fyorev toognv, in qui-
bus ad @gratovres mente repeten-
dum tgoxta oc7ocuov te val péi-
rog, Ideler 1. 1. scribi vult: fva «e-
natovteg tovs tòv Keouvoalwy rai-
das ovtoL Èxorev tgopnv, cum pro-
prie scribendum fuerit: fva dond-
torev toùs naidas nai ovtoL Èyorev
teogpnv. Quod mihi non persuasit,
qui Herodoti verba sana esse arbi-
tror. Qui idem haud magis mihi
persuasit, quod in fine capitis pro
of Zeuioi scribi vult of Kwvldioi, re-
spiciens ad ea, quae initio huius ca-
pitis admonuimus. x
és rovro dè tods éyivero, Ég 0.
t.Z.] i.e. hoc tamdiu faciebant, donec
Corinthii, puerorum custodes, his re-
lictis, abierunt. Sic plane VII, 181.
Cum recentt. edd. scripsi éy(vero,
cum vulgo legeretur éyévero. Ad #6
0 conf. Struve Specim. I. Quaest. de
dialect. Herodot. p. 42. (Opusce. II.
p. 312). De verbo ar0dUz5îv, quod
digrediendi notione vim verbi oÎys-
680. auget, monnit h. l. laudato
Werfer. in Actt, phill. Monace. I.
p. 87. 88.
Cap. XLIX.
El uév vvv Iesguavdoov televin-
Gavtos x. r. Z.] i. e. ,,Si Periandro
mortuo Corinthii cum Corcyraeis re-
conciliati essent, illi sane Lacedaemo-
nios non adiuvissent in expedilione
contra Samum suscepta hanc ob cau-
7
98 HERODOTI
xvoatovs, ol dì ovx dv cvvel@Bovto toù otoatevpatos toù énì
Zauov tavtns eîvexev tijs altins. vuv dè aleì, érmel te Extudav
t]v vijgov, sl0ì diagpopor EOvrES É@outoldi. TovTOVv dv elvexev
sam; sed inde a quo tempore colonos
in insulam deduxerunt, semper muluae
inter utrosque exsistunt dissensiones.‘‘
De particulis pév et dè, quibus h. 1.
protasis et apodosis iungitur, con-
sul. Werfer. in Actt. phill. Monacc.
I. pag. 89 seqq. Add. Herodot. IV,
126. lie pv retinui, cum duo li-
bri ferrent qeZle, quo non magis
opus esse atque p/7Xia, ut Bekker.
scribi mavult, recte monuit Bredov.
p. 67. Cf. etiam supra II, 152. —
In seqq. ad voculas vùv dè cf. nott.
ad III, 25.
érmel te Exticav tv vij0ov] De
tempore, quo colonia in Corcyram
fuerit deducta, veteres dissentiunt,
quorum locos interpretes ad h.1. lau-
dant. Namque Eusebius (Chronic.
II. pag. 119) hoc refert ad Olymp.
XVIII, 1 8.708 a. Chr. n., Strabo (VI.
p. 269 s. 414) ud Olymp. XI, 2 8. 735
a. Chr. n.; e marmorr. Oxonienss.
p. 25. Epoch. XXXII Olymp. VI, 1
8. 756 a. Chr. n. constitui posse cen-
set Larcher. T. VII. pag. 594. Strabo-
nem scquitur Raoul-Rochette Hist.
de l’Etabliss. d. colon. Grecq. IMI.
p. 183. 185, Eusebii testimonio re-
iecto, idemque fecit Fischer: Griech.
Zeittafeln pag. 68, contraria his ve-
terum testimonia probari haud posse
commonstrans. Vide etiam Clinton.
Fastos a Kruegero converss. in Ap-
pendic. pag. 418. Sexcentis post
Troiam eversam annis Corcyram
conditam esse auctor est Timaeus
ap. Schol. Apollon. Rhod. IV, 1216.
Quem, nisì in ipsis verbis mendum,
egregie lapsum exristimo, cum hoc
ex calculo colonia Cypselo et Peri-
andro foret posterior. Quod vero
eodem Timaeo auctore Chersicra-
tes, qui coloniae dux erat, patrià ob
infamiae notam (di dtiUl(v) ces-
sisse fertur, ut sane, qui primi Cor-
cyram condiderint, Corintho pulsi
aut per vim cedere coactì esse vi-
deantur: inde inveteratum coloniae
odium in metropolin haud scio an
repeti queat, nisi, quae est Muel-
leri sententia De Corcyraeorr. re-
publicc. p. 15 seq., in causa potius
fuit ,, mutua in rebus, quae ad mer-
caturam spectant, aemulatio, deinde
a Corcyraeorum parte vinculorum,
quibus patriae maiori annecteban-
tur, laxandorum studium, eo, quod
viribus iam satis erant firmati, ef-
fectum, dum Corinthii ea adstrin-
gere conabantur.‘‘ Inde quoque an-
tiquissimum per Graeciam proelium
navale inter Corcyraeos et Corin-
thios commissum teste Thucydide
I, 13. Tu vid. Raoul-Rochette 1. |.
p. 184 et quae de Corcyra condita
excitat C. Fr. Hermann Lehrb. d.
Griech. Staatsalterthiimer. $.86. not.
8 ed. quart.
sloì Sieqpogor tovtes fovroîci]
Haec Noster scripsit, haud scio an
respiciens ad bellum Peloponnesia-
cum (cf. VII, 137. IX, 73), hisce mu-
tuis Corinthiorum et Corcyraeorum
dissidiis provocatum et conflatum.
Omisi voculam 427/2016, quam ple-
rique codd. post lol inserunt, quam-
que inde retinuerunt Matthiae, Din-
dorf. et Dietsch.; etenim nata illa
videtur ex interpretatione vocis ét0v-
toùci, quamquam ne sic quidem lo-
cus perpurgatus videtur Gaisfordio,
qui aeque ac Schweigh. omisit vocu-
lam @2472016. Eltz. in Quaest. He-
rodd. fasc. II. (Jahrbb. d. Philolog.
u. Paedagog. Suppl. IX. p. 326) loco
ita mederi vult, ut retenta voce a4-
An2015 pro éwvroîai scribatur @vror.
Qui postea hunec locum tractavit G.
Ad. Gebhardt (Emendatt. Herodott.
Part. I. Curiae Regnitianae 1856.
p.5—7), isscribi vult: dLate-
deboli diepogor tovrss avtOLGI,
respiciens ad alios Nostri locos (VII,
111. VI, 42. IX, 73), in quibus pari
orationis redundantia verbo diata-
Asîv adiicitur vocabulum alel, quod
hoc quoque loco praecedit. Valcke-
narius, retenta voce @Z47Zo1o: et
distinctione breviori post dLegpogor
posita, post #ovrorei addi volebat
ovyyevées vel Ouoyevéeg vel simile
THALIA. III 49. 50. 99
221ameuvycixazeov toto: Zaulowoi ol KopivBior. ’Ansrmeuze dè és
Zapdis n° Exroui Isolavdgos, rv nodstav Keguvpaicov ér1-
débas tovs matdas, tiuapevuevos* rooregoi peo ol Kepxveatoi
netav é avròv xpipua atcotalov movjoavtes. ‘Enel te pdP50
tnv Éovrod puvatra Méhocav Tepiavdpos anéxteve, cvURPO-
emv rounvde ol @AAnv cvvéfn xeòs ti yeyovvin evita. qoav
oî éx MeAloons duo matdes, nAixlinv 6 uèv inraxaidena, 6 dè
quid; eumque secutus Reiz. (Praef.
p- XIX) utique inseruit 0vyyevéeg.
Quo quidem vocabulo facile mihi ca-
rere posse videtur Herodotea oratio,
in qua sane plura sunt, quae ani-
mum advertere possint. Etenim ut
taceam celerem subiecti quod dicunt
transitum, neque vero prorsus inso-
litum apud Nostrum, si quidem id,
quod ad fxr.00v mente addendum
certe est of Koglr8ior toùs Kese-
xveal/ovs, utrumque tanquam sub-
iectum ad sequentia s(0ì diegpogor
referendum est, sc. of XoplrBios
uci ol Kequvpator: vel locutio eÎ0)
— govtes offendit, ad quam expli-
candam quae attulit Valckenarius,
IV, 46. 147. 175. VI, 52, ea minus
huc pertinere credam; retulerim huc
potius eos locos, quos de participio
verbi e/ve huic ipsi verbo adiecto
attuli ad III, 32, quosque attulerunt
Dorville ad Charit. p. 295 et Bois-
sonad. ad Philostrat. Heroicc. pag.
520, ad Eunap. p. 357. 593. Itaque
totius loci, quem sic exhibui, ut a
librorum scriptorum lectione minus
recederem, sententia haec erit: nunc
vero semper, ex quo (Corinthii) con-
diderunt (Corcyraeos), utrigue (Co-
rinthii et Corcyraei) sibi infensi sunt
animis 8. tales sunt, qui inter se dis-
sideant. — AA verba modreoor — Ne-
$ay conf. nott. ad III, 10 et ad és
avtov nott. ad I, 4l.
Cap. L.
°Enst te ydo tv fovtod yvvaîna
Mélocav] De Periandro Proclis,
qui Epidauri tyrannus erat, filiam
deperiente et in matrimonium du-
cente comparentur Athen. XIII, 6.
p. 589 s. 132 ed. Schweigh. Diogen.
Laert. I, 94 seq. Parthen. cap. 17.
Plutarch. II. p. 146 D. 150 B. Hero-
dot. V, 92. $. 7. Pausan. II, 28, 4,
qui Melissae monumentum ad Epi-
daurum commemorat. Unus Dioge-
nes Laèrtius quod Zysidem vocat,
quam reliqui Melissam, hoc cum C.
O. Mueller. (Aeginett. pag. 65, quem
sequitur C. Wagner. in scriptione de
Periandro pag. 19 seq.)ita explicare
malim, ut Periander, ex quo Proclis
fliam in matrimonium duxerat, il-
lam non Zysidem, ut ante vocaba-
tur, sed Melissam vocari voluerit,
nomine utique honorificentiore, ob
primarium Corinthi sacerdotium ad-
ministratum, instar reginae Athena-
rum. Namque Melissas, i. e. apes,
passim sacerdotes, Cereris potissi-
mum ac Dianae, vocatas esse satis
constat. Vid. Creuzer. Symbol. IV.
p.311. 315 seq. 384 et 6414 ed. tert.
et C. Wagner. 1. l.
enéxtetve] Ob calumnias pelli-
cum, quas postea certiora edoctus
igni cremandas dedit, ira abreptus
gravidam mulierem calcis ictu in-
terfecisse fertur Periander, auctore
Diogene Laért. l. 1. Quo facto sum-
mum dolorem ac moerorem tyran-
num concepisse monstrant, quae
apud Herodot. V, 92. $. 7 memoriae
produntur, coll. Diogen. Laèrt. I.
8.100. Neronis scelus in Poppaeam,
de quo Tacit. Annal. XVI, 6, et
alia quaedam similia excitat Wag-
ner. l. l. p. 20.
dvo raîdes] Cypselum et Lycophro-
nem vocat Diogen. Laért. I, 94,
illum maiorem natu stolidumque,
hunc minorem prudentemque fuisse
narrans. Excerpta Nicolai Dama-
sceni, quae modo laudavi, quattuor
filios commemorant, qui patre iam
sene omnes obierint, Evagoram, qui
Potidacam coloniam deduxerat, Zy-
7*
100
HERODOTI
oxtaraldena Erea yepovais. tovtOvs 0 uNtRoratmo IooxAéns,
tav Ezidavoov tUpavvos, perarmeuvwanevos mao” Émvtov Éqpu-
Aopoovesto, ds olxòs Mv, duyarpòos éovras tijs sovroù raidas.
nei te dé 0peas amemtuzero, cime rporéunov avrovs* "Apa
lore, d maldes, 06 Vuecov tv untioa anexterve; Toùrto to
Eros 6 uèv rosofureoos avrov Ev ovdzvì 4070 Erorpoaro* 0 dè
veoitegoS, To ovvopa Mv Avxopgoav, nAyYN0E drovoas ovTA,
dore amuouevos és tuv Kopivdov ate qpovéa tijs unteos Tov
motéoa oùte rpoocine, diadepoptvo te ov rpoddLedEyEtO , loto-
ogovti ts Adyov ovdzva édidov. téX0S dé puv meg. dvuoò Egope-
copkronem, qui tyrannidem parabat
apud perioecos, Gorgum, qui e curru
decidens cervicem fregit, Nicolaum,
omnium moderatissimum, a Corcy-
raeis necatum, qui Periundri consi-
lium intellexerant , quo ipse in Cor-
cyram abire et Nicolao Corinthum
tradere constituerat.
IleoxZéns] Scripsi IlooxZéng pro
vulg. IIooxZng, monente Dindorf.
Prolegg. p. XV et Bredov. p. 258.
Unus liber IZatooxA7j5, quae lectio
ex linea nominibus propriis super-
scribi solita orta videtur. Quare
in Pausan. II, 28. $. 3 Siebelis nunc
recte exhibuit /TeoxZÉovg loco vul-
gatae IlateoxAéovg. De librariorum
isto errore praeter Wesseling. plures
monuerunt, quos laudat Marx. ad
Ephori fragmm. pag. 110 not. De
ipso Procle conf. Plutarch.II. p. 403
et C. O. Mueller. in Aeginett. p. 64
seq., cui tyranni dominatio, quae
etiam Aeginetas Epidauri colonos
male habuit, ad Ol. L ferme con-
tinuata esse videtur; vid. ibid. pag.
66. — In seqq. pro vulg. s/x0s scri-
psi oîxòs, ut III, 38. Plura Bredov.
p. 195. — amersurero in seqq. va-
let: ,,cun —a se dimitteret,“‘ uti cap.
52, ubi additur #£È 0p&a7uoyr, vid.
Kuehner. Gr. Gr. $. 396, y. et nott.
ad Herodot. I, 33.
v ovdevi 21070 Eropoaro] i. e.
nullo loco habuit, non respexit. Tu
conf. de locutione I, 153. III, 120,
ubi similia quaedam attigit Valcken.
III, 125. VII, 222. 14. 57.
diadeyopéva te 0v rgocdLelEyeto]
Ita edidi Schweighaeuserum secu-
tus, qui lectionem ante Wesselin-
gium vulgatam 0% revocavit: eun-
demque etiam editt. recentt. recte
secuti sunt, cum vocula ov ad
ipsum verbum xgocdis4éyero perti-
neat,, iunctum antecedentibus ver-
bis ovte xQocgine per ipsam vocu-
lam te; de qua structura particula-
rum ovre — te conf. Herod. III, 31.
VI, l ibique nott. Wesselingius pro
ov dederat ovre, quod sane Flo-
rentinus liber cum quibusdam aliis
praebet, a nostro loco valde alie-
num: attamen recepit Gaisfordius;
0 ti exhibueruntReiz. et Matthiae,
quod in scriptis libris certe non re-
eritur. — Ad verba: 7070v ord:va
dldov cf. III, 45.
neol vuo éx0pevos] i. e. valde
iratus animo. Scripsi ita cum recentt.
edd. pro régL &vuo ég., quod Wes-
seling. mutaverat in 7E9019vuos
éyouevog, citans: Aeschyl. Choéph.
38. Herod. II, 162 (xe0.&vuos î07,
quod tamen huc minus pertinere vi-
detur, ut recte monet Schweigh.).
I, 141 (ubi est 0077 éz0uevos). Eltz.
in Quaest. Herodott. p. 16 (Jahrbb.
f. Philol. u. Paedag. Suppl. IX. p.
126) de hoc loco disputans xe £-
dvuos égouevos scribi mavult.
Mihi magis huc facere videntur Ho-
merica, quae Noster imitatus est:
Ili. XXII, 70: @Zvocovres reol &v-
uo. XXIV, 236: reol d' p9eZs dv-
uo. Nec aliter megl xr0i Od. VI,
158. Ili. XIII, 119. 206. 430, alia id
genus, de quibus disputavit Nitzsch.
ad Homeri Odyss. V, 36. pag. 8 seq.
itemque Goettling. ad Hesiodi Scut.
12, qui quod in his formulis réoi
scribunt idque pro megicocws acci-
THALIA. III. 50— 52. 101
vos 0 Ilepiavdoos ttelavver tx tv olxicov. ’Etelaoas di toù- 51
tov lotopee rov xpsofuregov, ta GpL Ò untRoTETOO dLedE xd.
0 dé oi amxnpésro, Ds spEas Prdopeovas tdetaro* Eustvov dì
tov Eros, to agi 0 Ilpoxdéns amootédR0v sine, Gre OÙ vom
Aafadv, ovx éueuvnto. Ilegiavdoos dì ovdzuiav unzavnv Epr
eivar pn ov aqui éxelvov vrodtoda. ti, élimcoet te fotogéar.
0 dè cvauvnodels ele nai toùro. ITegiavdoos dì vow fav
xai TOUTO , xo pahaxòv évdidova: PovAduevos ovdiv, n 0 éte-
AaBels va° avroù mats dlartav Ermorteto, È tovtovs méurnov
Uyyehov, amnpogeve un uv déxsadai oîxiovoi. 6 di, Oxs ars-
Aavvopevos ÈA80i é5 LAANv olxinv, annAavver’ dv xaì crd tav-
tons, amerdéovros te toù ITegravdgov voto detauevowoi xal ttto-
yeuv xedevovros. amehavvouevos Ò’ av nre er Ettonv teòv Érai-
eov* ol dt ate ITegiuavdgov éovta matda, xaireo deuaivovtes,
0ucos édéxovto. Té40g dì 0 Ilsgiuvdpos xMevyua érorjoato,52
06 @v n olxiccoi vrodtentai uuv 7 x000dLa4ex87, lomv tnuinv
toutov Td ‘Anoliavi opetdev, 00nv di) elmas. 005 dv dn
piunt, equidem malui eos sequi vi-
ros doctos, qui in Homero nunc edi-
derunt xegl, quam praepositionem
in his dativo additam existimo non
aliter atque in iis locutionibus, quas
attulit Matthiae Gr. Gr. 8.397. not. 2.
Cap. LI.
ov voo Zafav] Cf. nott. ad III, 41.
Quae sequuntur verba: IIsglavdgog
dì ovdsuiav unzaviy Fon sivor pi]
ov cpu éueîivov vrodEcdaL ti va-
lent: Periander vero fieri prorsus
non posse, dixit, quin ille (avus) ipsis
aliquid suggesserit 8. consilium quod-
dam dederit. Ad locutionem 0vde-
play ungavnv x. 1. 2. vid. II, 160
ibique allata; ad verbum orodt-
c8a. conf. nott. ad I, 107.
paraxòv iydidovar — oVdtv)] i. e.
nihil (de ira) remittere. Conf. III,
105, et quae citavimus plura,ad Plu:
tarch. Alcibiad. p. 171, ad Flamin.
p. 100. Pro 7, quod sequitur, ob
constantem Herodoti usum Struve
Spec. I. Quaest. de dial. Herod. p.
30 seq. (Opusce. II. p. 296) scriben-
dum censet 17, quod Dindorf. et
Dietsch. dederunt. Equidem retinui
Î, ut II, 32, ubi cf. nott., sed pro
tEelao8ele, "quod plurimi libri affe-
runt, ut III, 46 dedi cum recentt.
edd. BEela®els. És rovtovs spectat
ad 7, quod inde nihil aliud esse at-
que rag oÎs recte monet Struvel.].,
similia quaedam huius generis atfe-
rens. @rnyogeve pn x. t. 7. eodem
modo Noster dixit, quo III, 128;
an niasver” dy e, Florentino dedi
pro ereZavver” av, ut VII, 210.
Vid. Bredov. p. 299. In fine cap.
cum recentt. edd. restitui ò’ cv nie
pro avnie, quod Reiz. ediderat. Cf.
Hermann. ad Viger. p. 820 et nott.
ad I, 42.
Cap. LII.
0g av 7 olxiowoi x. tr. X.] Compa-
rat cum hisce Sophoclea in Oedip.
Tyrann. 347 Wessel. Ad verba 007v
dn elrag cf. I, 157.
lonv tmulnv toùtov to ‘Arolliovi
oqelderv] put is muletam penderet,
quae leg& esset "Am0lZw0vos, s. quae
ei deo tanquam donarium consecra-
retur, sicut cygnus v. c. erat legdg
Andilovos. Dicebant autem ava-
&nuara s. donaria vasaque sacra
leo. Vid. Diodor. Excerptt.XXVI,5
102
HERODOTI
toùto tò xfjguyua ovte ris ol dialéveodar, ovte olxioroi déxe-
cda. #H@ede' mods dì ovdt avros Exetvos Édixatev neododat222
arsignuevov, aila diaxagregecov Èv tor otoLmoi Exadiuvdéero.
tetdorn d Muion idceov uv 6 Iegiavdgos aAovoinot te xal aos-
tino. cvurentandra, olurerge” Urels dè cis doyîe Hle docov
xal Edeye' "Qrat, xorega TovtAv alpetATERA Éoti, tavra rà
vv Excoy ronooes, n tv tupavvida xal apata, ta vov t7ò
éx0, tavra givra to mato énitndeov rapodapBaverv; 06 gv
duos te mate xa KogivBov tis evdaluovos Pagideds, aAnenv
ibique Wessel. p. 512. Sic in Ar-
chontum iureiurando erat, si quis
ipsorum contra leges fecisset, eum
mulctae nomine statuam suam au-
ream pensurum esse, yQuoovy dv-
dertrta arotica. Delphis Apollini
consecrandam, ut est apud Polluc.
VIII, 86. pag. 906 Hemsterh. Cf.
Platon. Phaedr. pag. 235 E. ibique
Schol. p. 56 Ruhnk. reliquosque in-
terprr. Heraclid. Pontic. Polit. I, 10,
in quo loco explicando turpiter la-
psus est Koelerus p. 32.‘ Cr. Hu-
iusmodi muletas diis solvendas, vel
singulis hominibus vel ipsis civita-
tibus impositas, commemorant Rose
Inscriptt. Graecc. p. 216, laciaudi
Monumm. Peloponn. I. pag. 177 seq.,
Curtius Anecdd. Delphicc. pag. 44.
Apollinis, cui haec mulcta debetur,
templum in inferiore Corinthi parte
commemorat Leake Travels in Mo-
rea III. pag. 249, qui idem (Pelo-
ponnes. pag. 301) in huius templi
fundamentis anno 1676 a Sponio et
Whelero repertam esse addit inscri-
ptionem Romanam, qua L. Hermi-
dius Celsus aedem et statuam A pol-
linis dedicasse traditur. — In seqq.
ad verba m00s 0v dy) Tovo TO ur-
evyjua cf. nott. ad I, 38, et ad mer-
o@o&e: III, 118. Deinde scripsi #y
to atoLfor euadivéteto (in porti-
cibus volutabatur) pro vulg. oro7ot,
quam recte repudiarunt recentt.
edd.; cf. Bredov. p. 161. Ad ver-
bum éxaUydéero conf. similes locos,
quos attulerunt Iacobs. ad Aclian.
N.A.II,31,Sauppius ad Xenophont.
De re equestr. V, 3. pag. 216 et in-
primis Bredov. p. 371 pluribus de
hoc verbo disputans.
dlovolnot te nal dorrinor cvpae-
ntoxota] i. e. qui ob infortunium nec
lavacris nec cibis uteretur, 8. illuvie
et inedia male affectum, ut interpre-
tatur Schweigh. ovum(atev incidere
quidem valet, sed non sine doloris
et affectus cuiusdam significatione
addita. Conf. Wyttenbach. ad Pla-
ton. PPhaedon. pag. 206. Ad vocem
cZovainor, qua et Hippocrates et
alii utuntur, conf. locos allatos in
Thesaur. L. Gr. I. p. 1527 ed. Din-
dorf. Ad verba vrels dè trjs deyîje
conf. I, 156 coll. IX, 4. VII, 162 et
quae alia affert Wex ad Sophocl. An-
tigon. 714. p. 221.
fovra tò margl initndeov] Ad fi-
lium pertinet, hoc fere sensu: cun
tu patri, 8. patris animo, te accommo-
des. Conf.III, 70. — Ad verba Xo-
o(vdov ts evdaiuovog confer
Homerum, qui e@vecòy dixit Corin-
thum Ili. II, 570, et Pindarus, qui
0%fiav praedicavit (Olympp. XIII,
4). Add. Thucydid. I, 13 et quae alia
veterum testimonia collegit Wagner.
in Specim.rerr. Corinth. pag. 1. Spe-
ctat autem vox sUda/u0v ad opes 8.
ad opulentiam et divitias commercio
potissimum a Corinthiis compara-
tas; vid. nott. ad V, 8. — fiacileds
hoc loco dicitur tyranni filius, here-
ditario et legitimo iure quasi con-
stitutus rex: quod iis addi poterit,
quae de significatione vocum rUeay-
vos et facidevg disputarunt viri do-
ceti; cf. Plass: Die Tyrannis I. pag.
123 seqq. 131 seqq. Ad verba 0077
xoswpevos (recentt. edd. yos0nevos)
cf. I, 88. Yer cum recentt. edd. pro
vulg. é#x07v dedi, ut II, 173; cf.
Bredov. p. 286.
THALIA. III 52. 103
Biov sTAev, avriotatécv te xal doyij yosuevos, és tov de Tt-
Ora gomv. e pag tis CvuPOEN év avrotoi Evepovee, te N56 vro-
winv és éuè Eyes, Éuoi te avtn yépove, xal éyd avrijs TÒò rAedv
péroyos sip, 0090 avtos oqpea ttepyacaunv. où dì patadv 00%
pPovéeoda: xpésdov Éoti) n olxtsiRpeoda., Gua te oxoîov ti è
tovs roxéas xal és tovs xoÉgcovas tetvuaoda., amidi és ta
olxia. ITepiavdgos uèv tovtoLO: avtOv xatzdauBave* 0 dì «A40
uv ovdiv aueiferar tov ratéoa, Epn dé uuv forv tnuinv dgei-
dev ta ded, sovra és A0povs amixduevov. Ma&av dè 6 ITe-
olavdgos, ds arcogov ti TÒ xaxòv slm toÙ raLdòs xal avixnror,
é 0pdaiuodv uv drmortéurmerar, otetdas miotov és Kéoxvoav'*
émexgurzE Yao xa) tavtns. amootelldas dè toùtov 6 Iepiav-
deos gorparevero tri ov mevdegov IlooxAéa, d05 tv rape0v-
iv avtoîci Eyeyoves] ty avtoîoi
Schweigh. accipit pro éy Éavroîoi,
de prima persona, reddiditque: in
domo nostra, unde Eltz l. antea l.
pag. 127 rescribi vult: èv éovroîai,
quod de prima persona aeque acci-
piatur (inter nos). Negris praefer-
ret éw oîxforoi, modo hoc in libris
scriptis inveniretur. Equidem cum
recentt. edd. retinui év avtoîoi, in
ipsis his sc. rebus, malis, malimque
intelligere r077uaci s. cvuaTOLAGI
cum Coraè, qui, sì quid mutandum,
legi mavult #v «vr; cor (tibi ob eam
sc. matrem), quod merito displicuit
Larchero. Nec magis necessarium,
eodem Coraé auctore, pro ro xZe6v
reponere tocw zxievy. Ad structu-
ram conf. Wex ad Sophocl. Antig.
782. pag. 2360. Quae sequuntur verba
000 adtos opea tEsoyacaunv, sic
scripsi Bredovium secutus pag. 283,
qui pro 6ps, quod vulgo edunt, rce-
scribendum esse docuit 0p#a, quod
ipsum ad év avtoîoi (scil. ronyuaot)
est referendum, ut haec sit loci sen-
tentia: quo magis ipse ea perfeci. At-
que hanc sententiam Schweighaeu-
serus etiam in Latina interpreta-
tione expressit (,,quum a me haec fa-
cia sint‘), mox vero in Lexic. Hero-
dot. I. p. 226 maluit cum Coraé red-
dere: quod ego ipse cam occidi vel
perdidi, eam verbi #£e0y70te08a1 se-
cutus notionem, qua supra ad III,
31 positum illud invenimus; in qua
sententia ope pro «vrnv accipien-
dum ct ad matrem referendum erit,
cuius nulla in antecedentibus men-
tio; accedit etiam, quod ipsa forma
epe ab Herodoto aliena est, nt do-
cuit Bredov. 1. 1. Itaque Herodoti
verba eo sensu accipienda erunt,
quem supra indicavi. Eltz. 1. l. pag.
128 scriptum fuisse coniicit: 00%
adtos ye fEsoyacaunv.
cv dì padadv 060 pPToveesdar x.
t. X.] Pindari est sententia in Pyth.
I,164(85): xoéc00v olurigudv pPo-
vos, ubi conf. Boeckh. et Iacobs. in
Delectt. Epigr. p. 259. Exscripsit
Herodoteam sententiam Stobacus
Tit.3, 69. p. 42 s.p.103.T.I. Gaisf.
Pro toxnas cum Gaisf. et Matth. re-
posui toxéas, de quo vid. potissimum
Struve Specim. II. Quaest. de Hero-
dot. dial. par. 6. (Opuscce. II. p. 331).
In seqq. avròv xatelaufave est: eum
inhibere conubatur. De imperfecti
usu dixi ad I, 68, de verbi signiti-
catione ad III, 36. Ad aronéune-
tar cf. nott. ad III, 50. 2m2070v e
plerisque libris cum edd. recentt.
dedi pro xZot@, monente Schweig-
haeusero; valet enim: ins(ructa navi.
Alia enim est ratio eorum locorum,
quos ad III, 4 attulimus.
forgatevero — IIoonAZéa] De Procle
vid. nott. ad III, 50. Exstat, mo-
nente Valcken. apud Diogen. Laért.
I, 100 epistola velut a Periandro
scripta ad Proclem socerum. — In
102
HERODOTI
toùro tò xMevyua ovte tis ol dialeyeotar, ove olxioroi déxe-
ada. nIEd' mo0s ÎÌ ovdèi avtos éxetvos Edixalev rEL9GOTAL222
areionuevov, dla diaxagregecov év toi stormo: Exadivdéeto.
retdorn È’ huton (dov uv 6 Ilepiavdpos dAovoinoi te xal der-
rino cvumentorora, oluterpe* vmels dè tijs 00yMs Tre a00ov
mal EAeye' ‘2 mat, xotepa tovtav alperoreoa doti, tavta ra
vv ÈEyov ronoces, n tv tvpavvida xal dyata, tà vÙv tyd
Éy0, tavta Eovra td raroì éxiendeov rapadauPavev; 06 gv
duos te male xa) Kopiv®ov ris svdalpovos Baordeds, aAntnv
ibique Wessel. p. 512. Sic in Ar-
chontum iureiurando erat, si quis
ipsorum contra leges fecisset, eum
mulctae nomine statuam suam au-
rcam pensurum esse, 7Qvoovy dy-
dortvta anoticar Delphis Apollini
consecrandam, ut est apud Polluc.
VIII, 86. pag. 906 Hemsterh. Cf.
Platon. Phaedr. pag. 235 E. ibique
Schol. p. 56 Rubnk. reliquosque in-
terprr. Heraclid. Pontic. Polit.I, 10,
in quo loco explicando turpiter la-
psus est Koelerus p. 32.‘ Cr. Hu-
iusmodi muletas diis solvendas, vel
singulis hominibus vel ipsis civita-
tibus impositas, commemorant Rose
Inscriptt. Graecc. p. 216, Paciaudi
Monumm. Peloponn. I. pag. 177 seq.,
Curtius Anecdd. Delphicc. pag. 44.
Apollinis, cui haec mulcta debetur,
templum in inferiore Corinthi parte
commemorat Leake Travels in Mo-
rea III. pag. 249, qui idem (Pelo-
ponnes. pag. 394) in huius templi
fundamentis anno 1676 a Sponio et
Whelero repertam esse addit inscri-
ptionem Romanam, qua L. Hermi-
dius Celsus aedem et statuam A pol-
linis dedicasse traditur. — In seqg.
ad verba mg0s ®v d7 tovto t0 -
ovyua cf. nott. ad I, 38, et ad rei
ouo&a. III, 118. Deinde scripsi éy
tjo ctoLn oi énadivdtero (in porti-
cibus volutabatur) pro vulg. oronot,
quam recte repudiarunt recentt.
edd.; cf. Bredov. p. 161. Ad ver-
bum éxalivdéeto conf. similes locos,
quos attulerunt lacobs. ad Aelian.
N.A.11,31, Sauppius ad Xenophont.
De re cquestr. V, 3. pag. 216 et in-
primis Bredov. p. 371 pluribus de
hoc verbo disputans.
alovoinot te nal cortine: cvure-
atoota] i. e. qui ob infortuniwn nec
lavacris nec cibis uteretur, 8. illuvie
et inedia male affectum, ut interpre-
tatur Schweigh. cvuriaterv incidere
quidem valet, sed non sine doloris
et affectus cuiusdam significatione
addita. Conf. Wyttenbach. ad Pla-
ton. Phaedon. pag. 206. Ad vocem
eZovotnor, qua et Hippocrates et
alii utuntur, conf. locos allatos in
Thesaur. L. Gr. I. p. 1527 ed. Din-
dorf. Ad verba vrelg dè ts 00y7s
conf. I, 156 coll. IX, 4. VII, 162 et
quae alia affert Wex ad Sophoc]. An-
tigon. 714. p. 221.
ovta ro marg #ritndeov] Ad fi-
lium pertinet, hoc fere sensu: cun
tu patri, 8. patris animo , te accommo-
des. Conf. III, 70. — Ad verba Ko-
elv8ov ts evdatpovos confer
Homerum, qui @gveròy dixit Corin-
thum lli. II, 570, et Pindarus, qui
0,f(av praedicavit (Olympp. XIII,
4). Add. Thucydid. I, 13 et quae alia
veterum testimonia collegit Wagner.
in Specim. rerr. Corinth. pag. 1. Spe-
ctat autem vox eUda/u0my ad opes s.
ad opulentiam et divitias commercio
potissimum a Corinthiis compara-
tas; vid. nott. ad V, 8. — ffaat2Zevs
hoc loco dicitur tyranni filius, here-
ditario et legitimo iure quasi con-
stitutus rex: quod iis addi poterit,
quae de significatione vocum tveav-
vos et faaiAevs disputarunt viri do-
ceti; cf. Plass: Die Tyrannis I. pag.
123 seqq. 134 seqq. Ad verba 60y7
goscuevog (recentt. edd. y9s018w06)
cf. I, 88. y@nv cum recentt. edd. pro
vulg. éxonv dedi, ut II, 173; cf.
Bredov. p. 286.
THALIA. III 52. 103
Biov sTAev, avriotatE do te xa) 00y7) poscuevos, és tov de ixi-
ota Xomnv. El yag tiS CvUPOEN év avroîoi Eveyovee, ét ne vro-
winv és éuè Eyes, tuoi re avrn péyove, xal Eydò avtijs tò rAeùv
pérogos el, 000 avtos oqpea ttepyacaunv. cÙ dì padav 60%
pPovésoda. xoéocov Éoti n oixteipeodaL, Gua te oxotov ti És
tovs toxéas xal Ég tovs xpéocovas tedvudodar, aridi Ès td
olxia. Ilepiavdpos uèv tovrowoi avtov xatsAdauBave: 0 dì KA40
uèiv ovdiv apeiferar tov ratépa, En dé pev (mv tnuinv dgei-
dev tod ded, sovra és Adyovs ammouevov. Ma8adv dè 6 ITe-
ciavdRos, 008 drogov ti TÒ xaxòv elM tOÙ LALdÒS xal dvixntor,
E 09daiudv puv amormtéuretar, otetdas mAotov és Kéoxvoav'
érexpatee Yao xaù tavrns. amootetdas dè toùrov Ò Ilepiav-
doos Hotpatevero ér) ov revdEg0v IooxAéa, 008 tv rage0v-
Îv avroîci Èyeyovee] Èv avtoîei
Schweigh. accipit pro #v Éevroîot,
de prima persona, reddiditque: in
domo nostra, unde Eltz I. antea |.
pag. 127 rescribi vult: év Éovrotor,
quod de prima persona aeque acci-
piatur (inter nos). Negris praefer-
ret éy olxforci, modo hoc in libris
scriptis inveniretur. Equidem cum
recentt. edd. retinui éy avtoîci, in
ipsis his sc. rebus, malis, malimque
intelligere x07yuao: s. cvuzTOLAGI
cum Coraé, qui, si quid mutandum,
legi mavult #v avri) cor (tibi ob eam
sc. matrem), quod merito displicuit
Larchero. Nec magis necessarium,
eodem Coraé auctore, pro tò rey
reponere tocw wie6v. Ad structu-
ram conf. Wex ad Sophocl. Antig.
782. pag. 236. Quae sequuntur verba
Gow adtos cpea tÉspyacapnv, sic
scripsi Bredovium secutus pag. 283,
qui pro ps, quod vulgo edunt, re-
scribendum esse docuit (pesa, quod
ipsum ad év avtoîoi (scil. ronyuaot)
est referendum, ut haec sit loci sen-
tentia: quo magis ipse ea perfeci. At-
que hanc sententiam Schweighaeu-
serus etiam in Latina interpreta-
tione expressit (,,quun a me haec fa-
cia sint‘), mox vero in Lexic. Hero-
dot. I. p. 226 maluit cum Coraé red-
dere: quod ego ipse eam occidi vel
perdidi, eam verbi #Ée070tje08at se-
cutus notionem, qua supra ad III,
31 positum illud invenimus; in qua
sententia 0pe pro evrnv accipien-
dum ct ad matrem referendum erit,
cuius nulla in antecedentibus men-
tio; accedit etiam, quod ipsa forma
pe ab Herodoto aliena est, ut do-
cuit Bredov. l. 1. Itaque Herodoti.
verba eo sensu accipienda cerunt,
quem supra indicavi. Eltz. 1. l. pag.
128 scriptum fuisse coniicit: 06%
aùros ye fEsoyacaunv.
où dì uadav dom pPovsectar x.
t. 2.] Pindari est sententia in Pyth.
I,164(85): x0é000v olutigudòv PI0-
vos, ubi conf. Boeckh. et Iacobs. in
Delectt. Epigr. p. 255. Exscripsit
Herodoteam sententiam Stobacus
Tit.3, 69. p. 42 8.p.103.T.I. Gaisf.
Pro toxnas cum Gaisf. et Matth. re-
posui roxées, de quo vid. potissimum
Struve Specim. II. Quaest. de Hero-
dot. dial. pag. 6. (Opusce. II. p. 331).
In seqq. @Utòv xarelaeuffave est: eum
inhibere conubatur. De imperfecti
usu dixi ad I, 68, de verbi signiti-
catione ad III, 36. Ad aronéune-
ta cf. nott. ad III, 50. m4Aotîov e
plerisque libris cum edd. recentt.
dedi pro 74000, monente Schweig-
hacusero; valet enim: instructa navi.
Alia enim est ratio eorum locorum,
quos ad III, 4 attulimus.
gatgatevero — IlooxAéa] De Procle
vid. nott. ad III, 50. Exstat, mo-
nente Valcken. apud Diogen. Laért.
I, 100 epistola velut a Periandro
scripta ad Proclem socerum. — In
© -—— con
104
HERODOTI
tov oÎ monyuetav tovra altiatarov® xa elds uèv tRv Exi-
53davoov, slds dì avrov IooxAta xal Etoyonoe. “Ere. dè toù
goovov roofaivovtos 0 te Ileogiavdoos maonBnxse xal cvve-
puvasoxeto Écovtd ovxÉti elvair dvvaros ta xonyuara Eropav te
xo deérerv, réupas è tv Kéoxvpav arenaise tòv Avuopopova
er) tv rvpavvida* èv pao dn td roeofvréoa tov raidav ovx
Evga, «Ala ol xategpaivero siva vadeotegos. 0 dì Avxopocv
ovdi aroxglotos Nélcode TOV péÉoovia tV dyyelinv. ITepiav-
dpos dì, mepLegouevos où venviso, devrepa angoterde n° av-
seqq. $wyesîv est capto vitam conce-
dere, ut supra £oeygia III, 36 prae-
mia pro Croeso conservato. Alibi
foyosîv valet vivum capere, ut I, 86.
211 etc. Hinc $@0yolavr dZafety
tuva eodem fere sensu, de quo di-
ximus ad Ctesiae Excerptt. Per-
sicc. 8.9. Add. etiam Herodot. VI,
28. 37.
Cap. LIII.
xal cvveyivaoneto Éovta] De stru-
ctura conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 638
et nott. ad IV, 43. Verba seqq. ta
mronyuara énogdv te nal diémerv va-
lent: res publicas 8. imperium inspi-
cere et administrare. De éx0gdyv quae-
dam dixi ad Plutarch. Philopoem.
pag.64.256. Ex Herodoto conferas
I, 48. 110. 124, et de verbo diérey
VI, 83. — raonfrnxes redde: conse-
nuit, uelatis florem excessit, eodemque
fere modo sic legitur in Thucydid.
II, 44 et in Aeschyli Agamemn. 997.
év yao!dN td mosafurton toy
naldov x. ©. X.} Eum indicari, quem
Cypselum vocat Diogenes (conf. nott.
ad III, 50), suspicor. Sed Aristote-
les Politt. V, 11 [V, 9. 8. 22 ed.
Schneid.] huic filio nomen fuisse
scribit Gordiae, cuius ipsius filius
Psammetichus Periandro successe-
rit. A quo diversus opinor ille Gor-
gias, Periandri frater, cuius apud
Plutarchum fit mentio II. p. 160C.,
quique idem ab aliis scriptoribus,
quorum locos attulit Wyttenbach.
in Animadverss. ad Plutarchi 1. l.
pag. 979, modo Gorgias modo Tor-
gus adeoque Gargesus nominatur,
mirà librariorum negligenti&. ,,Sed
quid si Gorgias vel Gorgus Plutarchi,
qui cum posteris suis tyrannus Am-
braciotarum erat, omnino diversus
est a Gordia nostro, Psammetichi
patre et fratre fortasse ipsius Cy-
pseli?‘ C. O. Mueller in Aeginett.
p. 66 not. coll. C. Wagner de Pe-
riandro pag. 24. Quattuor Periandri
filios afferunt Nicolai Damasceni
Excerpta; vid. nott. ad IlI, 50. —
Verba #7. tv tuoavvida recte sic
vulgo vertunt: ad regnum suscipien-
dum.
0vx évosa] Pro vulg. èvedsga cum
Bredovio scripsi é#vwga, ut I, 123.
Mox aroxeloiog reliqui, ut I, 49.
Recentt. edd. vroxglo1os ediderunt,
quod placuit Bredov. p. 37. Ad sen-
tentiam conf. Plutarch. II. p.175E.,
ubi Wyttenbach. in Animadverss.
pag.1051, Herodotei loci non imme-
mor, extrema verba sic reddit: ,,in
maiore natu filiorum non videbat tnv
tvogavvida, non agnoscebat idoneum ty-
rannidis successorem.‘° Schweigh. ad
#voga subaudit rò elvar dvvarov ta
nodyuate deersev. Tu conf. I, 89.
123. V, 36. VIII, 140, 2. — In seqq.
vodéoteoos is dicitur, qui ingenio
tardiori, hebetiori est, stupidior homo.
— ,,Plotin. III, 8,3: oi vo&éorsgor
tov raldav. cf. III, 6,6. VI, 7,22.
Cr. Comparativi eadem fere vis at-
que supra III, 29 comparativi vrro-
uagyotegos.
mequegoevog TOÙ venvisw] i. e.
magnam iuvenis curam gerens, magnà
curà 8. studio iuvenem amplectens.
Conf. III, 72. V, 40. VII, 39. VIII,
60. In seqq. scripsi ze08îv pro vulg.
megésv, cf. ad III, 81.
THALIA. III 52. 53.
105
TOv tiv adelgpenv, Eourov dè &vpartoa , doxécov uv udusta
tautn av xeldeoda.. amnopevns dì tavrns xal Aspovons 2
xat, BovAea TRY te tupavvida ès cAhovs negeiv, xa. tOv 0lxov
roù margòs diapogn®evta uailov, 7 aUtos cpea ameldav
223 Egeuv; amidi és ta olxia, mavoai dEOvTOv fnuiasv. piiotiuin
xTiua oxauv* ui to xaxoò tò xaxov la. rmoddol tòv dixaiov
rà imuentoteoa moorideto., modo) dè nÒn ta untoota ditnpe-
vor ta ratoola axéfalov. tupavvìs refua cpalegov* r0%i0l
xal t0v olxov — diapoendivta]
row oixoy de paternis bonis 8. de pa-
trimonio intelligi notat Larcherus.
diapogenDevta est: direptum, dilapi-
datum, ut I, 88. Hoc vero partici-
pium noli sic accipere, ut accipere
voluisse videtur Matthiae in Gr. Gr.
8. 631,4, ut oratio ex infinitivo qui
antecedit (xe0eîy) subito in partici-
pium transiisse putetur, cum hoc
participium arcte cohaereat cum TOY
oixor, et ad row cixov — diapogn-
Lyra e seqq. trahere liceat verbum
fy8:v, unde hic accusativus aeque
pendeat cap in sequentibus accu-
sativus opéa ab eodem verbo Éye17.
Scripsi autem cgpéa, ut dudum con-
iecerat Valckenar. probante Bredov.
p.- 283. Vulgo 6gs, quod ab hoc He-
rodoti loco aeque alienum est atque
supra III, 52, ubi cf. nott. Spectat
autem opia ad tv te tvgavvida ral
roy oîxov. Itaque totius loci sen-
tentia haec est: Visne regnum in alio-
run manus incidere et domum patris
diripi potius quam ut ipse (a Corcyra)
discedas (buc) et haec (regnum et do-
mum) feneas.
quioriuln xtijua oxarov) piiori-
pia monente Valck. vix alio sensu
atque qudoverxta (pervicacitas 8. ob-
stinatio). Nec aliter Italus interpres,
qui ei significationem tribuit: amdi-
ziosa contenzione, caparbietà, punti-
glio. Ipsa sententia apud Stobueum
quoque XXIII, 12. p. 190 s. p. 426.
Vol. I. Gaisf. reperitur et ad Sopho-
clem refertur auctorem. Ad usum
vocis xTrua et vocis zeQua (in ver-
bis: tvoar»ls ro7ua cpaZeg0r) conf.
Kuebner. Gr. Gr. 8. 421. not. 4. In-
fra Noster III, 80: xds d’ av sîn
1efua xemnemuivor povvaozin.
pt xx TO xoexòv lo) Articu-
lum to tolli vult Cobet. Ad ipsam
locutionem hancce, proverbialem
fere, illustrandam Wesseling. lau-
davit Sophocl. in Aleadis apud Sto-
baenum Florileg. IV, 37 (Nauck
Fragmm. Tragicc. p. 117): Evravda
pévtoL nraevtatavdo0mov vogri, Ka-
xoîs otav Félworv lècdor nane. Ap-
pian. De rebb. Italicc. 3 (pag. 35
Schweighaeus.): où dì un avrato
nxexd tò xax0v È. Apollon. Rhod.
IV, 1081. Thucyd. V, 65 ibiq. Du-
ker. Aelian. N. A. III, 47 ibique Ia-
cobs. Plura dabit Krabinger. ad
Synes. Orat. reg Peo. p. 144 seq.,
quo uti debebam ad Plutarchi Alci-
biad. p. 207, ubi de verbo (@08&
admonui, quod de quovis dicatur
remedio, quo damni rs. incommodi
quid levetur aut in melius conver-
tatur. Formam lo, quam libri scri-
ti praebent, retinni nec mutavi in
Lo, quod mihi quidem ab Herodoto
alienum videtur; cf. III, 85. IX, 111
et Bredov. p. 386. Mox revocavi
vulgatam nooudeta pro xporidea-
Gi, quod in recentt. edd. adhuc re-
tineri video, merito damnatum a
Bredov. p. 394; cum Bekkero et re-
centt. edd. scripsi untewvia et ra-
tewie, eodem Bredov. p. 175 pro-
bante, pro untewa et ratowa.
tugavrle yonua ocpelsoov] Ad
sententiam Euripidea hic laudant
ex Iphigen. in Aul. 21 et quae plura
perquam similia leguntur ex Euri-
pide, aliis excerpta apud Stobaeum
Tit. 48 init. p. 343 8eq. p. 341. T.II.
Gaisf. — In seqq. ta éreyoyorata
sunt verba ad persuadendum aptis-
sima, persuasoria, blanda. Vid. ad
Plutarchi Pyrrh. p. 197 et add. Sie-
bel. ad Pausan. I, 34. 8.3.
106 HERODOTI
dì avtijs Epaotai sio1, 6 dì yéocov te NÎN xa) raonBnxos. un
ds tà cevtod ayada «AAowor. ‘H uèv dn ta Erayoyporara
ddaydetca brò où marpòs Elepe xods avtov, 0 dè vroxgi-
vapevos Epn ovdana Neew és Kopuwdov, For° av avvdavarai
megueovta tòv Taréoa. ’Arayperdaons dÌ tavrns tabra tò
roitov Ileglavdoos xiouxa néure., BovAouevos avtos uèv és
Kéoxvoav fxerv® Exetvov dè Exédeve, è Kogiv®ov amisouevov,
diadoygov piveodai ts tvoavvidos. Karavécavros d' tr) rov-
rosi toù moidòs 0 uèv ITegiavdoos toréAAero 5 tnv Kéoxv-
cav, 0 dè mats ol és tiv Kopivdov. uatovres dè ol Keoxvoaioi
rovtav Exaota, Tva pi og. ITepiavdgos és tv yognv arixnta.,
uteivovor tòv venvioxov. “Avtì rovtav utv Iegiavdoos Keo-
xupaiovs ETIUOPEETO.
54 Aaxedauovio. dì 0t0d0 ueydio d5 amixovto, Er04L00-
xeov Zauov. rooofadovtes di m00S TO tetyos toÙ utv 190S
daleoon Éotedtos AVPPov xata tÒ TROR@OTELOv TS MOdLOS Erre -
Bnoav, usta dè, avtod BonFyoavros IoAvxoateos yerol 104417,
, 1ò teltov ITeglavdeog] articulum
o ante Tlsglay80og olim insertum
ignorant libri scripti, quos equidem
cum Schweighaeusero aliisque edd.
secutus sum: unus retinuit Dietsch.
Eodem modo I7eg(avdoos in fine ca-
pitis, omisso articulo. — In seqq.
éotélAeto és tpv Kéouvoay valet:
ad Corcyram ire constituebat 8. pa-
rabat. De usu imperfecti conf. nott.
ad 1,68. Verbum at#42e08a de pro-
fectione, maritima praesertim, haud
infrequens. Vid. III, 124. V, 43.
VII, 2. 239. Siebelia ad Pausan. I,
2. 8.3. Ad verba: 6 dè mais of #6
tnv Kopuv8ov, ubi male abest vo-
cula ot duobus a libris, conf. III,
14. 15. 55.
ureivovor tov venvicnov] Hanc
ob necem bellum conflatum scribit
Schol. Thucydid. I, 13 pugnamque
commissam navalem, quam omnium
antiquissimam per Graeciam perbi-
bet ipse Thucydides ducentis sexa-
ginta annis ante bellum Peloponne-
siacum finitum; unde consequens
est, hoc accidisse anno 664 a. Chr.
n., quo tempore Cypselus, Periandri
pater, rerum nondum erat potitus,
id quod ei obtigit anno 655 ante Chr.
“585 ante Chr. nat.
n., eundemque, triginta per annos
cum regnasset, secutus est Perian-
der filius anno 625 ante Chr. n.,
qui ipse quadraginta per annos reg-
num tenuit, i. e. usque ad annum
Vid. Fischer:
Griech. Zeittafeln p. 89. 92. 119 et
conf. etiam Larcher. in not. ad h. |.
et Tab. chronolog. T. VII. p. 603.
604. Haec igitur tam discrepantia
ut secum concilientur, baud sufficit,
quod Bouhier in Diss. Herod. cap.
XV in Thucydide pro 260 annis re-
poni voluit 100, ita ut annus exsistat
564 a. Chr. n., quo utique Periander
dudum erat mortuus! Nos cum Wes-
selingio Scholiastam lapsum esse
statuere malumus. Caeterum auctor
est Diogenes Laért. I, 95, Perian-
drum, nuntio de Corcyraeorum iu-
venibus Sami servatis accepto, moe-
rore confectum vità cessisse, annos
natum ferme octoginta. Quae in Ni-
colai Damasceni Excerptis, in qui-
bus hic Periandri filius nomen gerit
Nicolai, traduntur de his, iam su-
pra ad III, 48. 50 attulimus.
Cap. LIV.
tnéfnoav] inéfnoav, quod du-
THALIA. III 53—55.
107
axnia8noav. xara dì ròv ixavo VEpov, tOv Éxl rijs dayios
tov ovpsos érsovra, érxeEA90v oi te Erixoveoi xal avidv Za-
picv ouvgvoi Setauevor dì rovs Aaxsdapoviovs Ex’ dAivov
xoovov Epevyov omica, ol dì Enioropevo Extervov. El pév55
vvv of xapsovres Aaxedarpovicav duoto. Eyevovro tavtnv tiv
quéonv “Aozin ve xal Avxoan, alpédn div Zauos. ‘Aogins yao
xal Avxaxns poùvo: cvvEOITECOVTES PEVYOVOL È TÒ tetxos roioi
. Zapiooi, xal arorAntodevres rijs omioc 0dod arétavov év ri]
224204 ti) Zapiov. topito dì an' ‘Aozizo tovrov pepovoti ail
Aozin, td Zapuiov toù Apyisa, avros èv Ilrravn cvveyevo-
dum commendaverat Wesselingius
in Sancrofti libro alioque reper-
tum pro vulg. vxseéfinoar, exbibui
- cum recentt. edd. Tu cf. I, 84 ibi-
que nott. Mox pro dnido8noar,
quod plerique codd. afferunt, scripsi
cum Bredov. p. 342 et recentt. edd.
axnle&ncav, quod praebet Aldina.
Moenium ac turrium veteris Sami re-
liquias quasdam se vidisse testatur
Tournefort: Relation d’un voyage
du Levant I. p. 160. Quas Mr
persequens Ross (Reisen auf den
griech. Inseln II. p.147)rudera quae-
dam occidentem versus ab urbe ve-
tere conspicua ad hanc turrim per-
tinere posse suspicatus est, sed Ro-
manae structurae illa esse invenit
Guérin: Description de l’île de Sa-
mos pag. 200 coll. p. 181, ubi de
suburbio quaedam affert.
tov fxl tic dazios tod 0v9s0g
fxeovra) days de animantium dor-
so (Ili. IX, 208) atque de ipsis planta-
rum foliis (Theophrast. Hist. plant.
ITI, 7,5. 17, 4.18, 7 dezis tod pvA-
10v) dicitur; sed hoc loco et altero,
qui exstat VII, 216, de montis dorso
accipiendum, nt in Polyb. III, 101,2.
V, 69, 1. Dionys. Halicarn. Antiqq.
V, 44 aliisque locis, quos vid. in
Thesauro Ling. Graec. VI. p. 2351
ed. Dindorf. Cum igitur turris in
montis dorso sive iugo exstructa es-
set, in Sami arce, qua septentrio-
nem versus spectat, eam quaeren-
dam esse suspicor, cum a septen-
trione tantum arx, quae montem,
cui nunc nomen Castro, occupabat,
munita esset, ut scribit Guerin |. l.
p. 195 seq , qui post Tournefort. |. l.
reliquias moenium urbis atque arcis
accurate descripsit unamque invenit
turrim adhbuc servatam, summa arte
e lapìdibus marmoreis exstructam:
quam ab Herodoto hoc loco desi-
gnari quod putat, equidem assen-
tiri nequeo, cum turris haec in ipso
montis iugo esset exstructa, ea vero,
quae adhuc superest, centum metris
Gallicis infra montis iugum a viro
docto dicatur sita. Panofka Sa-
miorr. res p. 4 hunc Herodoti locum
respiciens haec adscripsit e Tourne-
fortii narratione desumpta: ,,Moenia
albo marmore splendentia in Ampeli
dorso quindecim pedes eminebant,
decem pedes latitudine complexa:
post decimum sextum quemque pe-
dem turris conspiciebatur, nisi qua
natura saxum praeceps in eius lo-
cum substituerat.‘ — In seqq. ad
inlxovegot cf. nott. ad III, 4.
Cap. LV.
El uév yvv — éyivovrto] Eylvovto
Schweigh. et Gaisf. pro éyévovro,
quod retinui cum Matth. et recentt.
edd. Pro cvveozecovtes libri duo
ovurscovtes, nec aliter Gregor. Co-
rinth. de dial. Ion. $. 1. pag. 374.
avtos év Iltavn cuveyevounv]
Gravi errore lapsus, opinor, vir do-
ctus, Heyse in Quaest. Herodott. I.
p. 89 hic de Pitana, Aeolica urbe,
cogitat, cum omnis narratio eo nos
ducat, ut Laconiae locum hic intel-
ligi statuamus, hanc vero ipsam re-
gionem Nostrum visisse plures loci,
ubi Herodotus Lacedaemoniis utitur
testibus, ab eodem Heyse collecti
108
HERODOTI
unv (djuov pae tovtov NV), 05 telvav mavrav uahiota Eriua
te Zauiovs, xai ol tod ratoì Epn Zeuov tovvopa tedvaL, ott
ol 6 rato ‘Aogins év Zauow apotevoas èrelevenoe* tiuav dè
Zaulovs Epn, diori tagpmgvat ol tòv menor Inuooin dirò Za-
56u(0v. Aaxsdarpovior dÈ, 0G Op teoceoguovta Éyepovecav
muipai roliopxéovor Zeuov, és TÒ 190060 te ovdtv mposxoTTETO
tov ronyuatav, armadiaocovto és IleZomovvnoov. ds dè 6 ua-
1. 1. p. 119, satis ostendunt. Quo
etiam facit locus, qui legitur III,
47. Intelligitor autem bh. l. Pitana
ad Eurotam, Spartae vicus unus ex
antiquissimis, occidentem versus,
multumque celebratus atque incolis
frequens. De quo cf. Kortiim in:
Schlosser. et Bercht Archiv. etc. IV.
pag. 142. 152, C. O. Mueller: Die
Dorer II. p. 50. 451, Leake Travels
in Morea I. p. 176 et Mezitres in:
Archives des missions scientifiques
etc. III. pag. 399, Curtius: Der Pe-
loponnes. II. p. 234. Infra apud He-
rodot. IX, 53 6 ITctawntéov 26706,
ubi vid. nott. Hocloco nostro vicus
Pitanae intelligitur, qui ab Herodoto
h. I. d7juos appellatur, a Thucydi-
dis schol. I, 20 xoun, ab aliis 9vi7,
quarum quattuor omnino Spartae
fuisse volunt, ut adeo inter dnuoy
et xounv vix quidquam intersit,
recte monente K. W. Krueger: Le-
ben des Thucydid. pag. 93. Neque
enim ad unam Atticam terram per-
tinet vox d7uos, sed ad alias quo-
que regiones, indeque varie reddi-
tur, cum omnino pagum s. vicum,
cui sui sunt agri, magistratus adeo-
que sacra, ab aliis separata, desi-
gnet. Vid. Siebelis ad Pausan. I, 1.
8. 2 et conf. Herodot. V, 92. $. 2.
Satis vero notum est, Pitanam unum
ex istiusmodi vicis fuisse, quibus
Sparta urbs, auctore Thucydide,
constabat. Nam ille Archias profe-
cto non xeg(orxos fuit, sed Sparta-
nus homo, ipsà Spartà oriundus, ut
iure contendit C. O. Mueller. 1. ]. II.
p. 50 seq. n
dnuov yee tovrov Nv] Aliquot li-
bri prave rovrov To ò 77, quos se-
quitur Gregor. Corinth. de dial. Ion.
8. 7. p. 385 seq., corrupto usus He-
rodoti libro. Ad seqq. conf. Plu-
tarch. II. p.860C. Pro érisaro plu-
res libri #riua te. Ad verba xal of
to matgì conf. III, 53 fin. rovvopa
intactum reliqui; Dindorf. to ov-
voua, cf. Bredov. pag. 201.
diori taprvat ol — Zaploy] Quod
Wesseling. Eustathium citans pag.
579, 41 Herodotum scripsisse putat
tag8nver, equidem non assentior.
Vid. nott. ad II, 81. Ad infinitivi
structuram in oratione obliqua post
particulas temporales, conditiona-
les, causales haud infrequentem
conf. modo I, 129. II, 121. 8. 2.
III, 26. 35. 105 ibique nott. Voculam
e0 post Zau/wy delevi cum recentt.
edd., quippe quae a melioribus libris
abest. Quam tuetur Schaefer. ad
Dionys. Halicarn. de compos. verbb.
pag. 113 (notante Cr.); quos tamen
ille affert locos, ii a nostro loco non-
nihil discrepare videntur. Nec ma-
gis voculam 0 tueri poterunt, quae
leguntur III, 82 fin.: un Zverv #y0v-
tas eV. III, 63: #2eye &oa. III, 80:
è2éx8ncav È’ dv, aliisque locis ad
V, 27 allatis, quorum ratio dispar
est. Videtur autem Valckenario He-
rodotus (ut saepe humana fuerit
passus) propterea, quod Archia fa-
miliariter fuerit usus, hanc avi col-
laudandi captasse occasionem: ut
qui in aliis idem subinde fecerit.
Cap. LVI.
0g og — rodogxiovor] Ad usum
participii in dativo positi hac in
structura vid. allata ad Herodot. II,
2, ubi pro IX, 88 scribere debe-
bam IX, 41: cis dè #vdenarn éyeyo-
vee Muten avrtnatmpevoror év ITAa-
taLjoL. — Ad moosuontero conf. I,
190.
ds dì 0 uararotegog 40706 Deun-
THALIA. III 55. 56.
109
tawdtegos A0pos dopuntar, Aéyeroi IToAvugarea ÉrnigGipLOv vO-
puoua xivpavta x0440v podifdov, xatayQvondaria dovvai cqiu,
tovs dè detauévovs ovta dn araliaccz0da..
Tavrnv nootnv
otpatninv és tqv “Acinv Aaxedarmovior dapiées érrornoavto.
tai, léyetar] i.e. ad verbum: ut vero
falsus fertur rumor 8. fama, dicunt,
sive, ut Schweigh. interpretatur:
ssfertur autem fama, temere quidem
sparsa, quae aît.‘“ Displicent verba
Graeca Wesselingio cui vel Zéyera:
yae vel Foeunrat 1éyec8a1 scriben-
dum videtur, ut IV, 16. VI, 86 coll.
V, 50. Quo neutro opus esse censet
Schweigh., cum plena hîc invenia-
tar locutio, in qua Z070s Seunta:
sane idem valeat atque 4éyera,
quod vocabulum si ab uno abesset
codice, in reliquos codices temere
irrepsisse arbitraretur Schweigh. e
scholio , per quod quis olim locutio-
nem 16706 Oeuntas explicare volue-
rit. Idem comparat VII, 189, ubi
est paris Gountai, fama eziit, ema-
navit, fertur. Equidem hac oratio-
nis abundantia, quippe quae ab He-
rodoti indole non aliena est, non of-
fendor. — De voce paratogs conf.
nott. ad II, 118.
vopuopa adpavta] Hoc si verum
est, omnium certe antiquissimum mo-
netae corruptae exemplum habemus
ex Olymp.LXI, 4 8.533 a. Chr. n. vel
LXIII, 4 s. 525 a. Chr. n. (vid. nott.
ad III, 48). Ac Solonis quidem ae-
tate monetae corruptionem satis co-
gnitam legibusque severius interdi-
ctam fuisse e Demosthene fit mani-
festum advers. Timocrat. in fin. $.
212. pag. 765. 766 ed. Reisk., quo
loco bene utitur, notante Cr., Eck-
hel D. N. Prolegg. cap. X1X. pag.
CXIII. Vol. I, ubi vide plura. Add.
Becker in Charicl. II. p. 159 ed.
Herm. et quae de plumbeis veterum
numis disputat Angel. Mai. ad Fron-
ton. II. p. 268 seq. 327. lam Solonis
legislatio, qua mortis poena in nu-
morum corruptorum crimen consti-
tuta erat, incidit in annum 594 a.
Chr. n. (conf. nott. ad I,30.) Nec
tamen eiusmodi poenas quamvis se-
veras quidquam valuisse, idem ad-
mbònet Eckhel. Quae Herodotus hoc
loco tradit, si quid veri subesse exi-
stimes, satis esse possunt docu-
mento, quam auri egena aurique
propemodum inscia tum temporis
fuerit Graecia, si Polycrates hoc
modo Spartanis imponere, aut si
omnino istiusmodi fabula oriri ac
spargi potuerit, praesertim cum du-
dum in Lydia aurei cuderentur numi
(de quibus cf. nott. ad I, 94). Con-
fer. Boeckh. in Oeconom. Atheniens.
I. pag. 32 ed. sec., qui idem pag. 772
seq., ubi de rudi Spartanorum mo-
neta ferrea disserit, antiquissimi in-
terdicti meminit, quo nemini Spar-
tano praeter ferream monetam auri
8.argenti quid possidere licuit. Quod
ipsum omni fere aetate neglectum
fuisse iure monet Boeckh. Nam quî
omnino (modo vera sint, quae Noster
ex fama refert) Spurtani auro se
corrumpi passi essent, si auri ni-
hil quidquam possidere potuissent?
Pertinent quoque ad hunc Herodoti
locum, quae idem Boeckh. 1. l. Vol.
II. p. 258 (coll. Corp. Inscr. Graece.
nr. 150. T. I. p. 237.) ex inscriptione
affert verba: GTAT"RES x{pdndor
siuuzas [xataxegQuon]uevo. oi rapa
Aanmvos, ubi sane Herodotea nar-
ratio sponte in mentem venit.
rx0%30v podlBdov] porlBdov scri-
psi, ut I, 186, ubi etiam Gaisfordius
sic exhibuit, qui b.1. dedit p0oXvfidov,
quod etiam Dinderf. et Dietsch. de-
derunt. Quod nos exhibuimus, pro-
bant Poppo ad Thucydid. I, 93. et
dudum antea Sallier. ad Moer. p.256.
Tu vid. etiam Pierson. ad Moerid.
1.1. Wesseling. ad Diodor. II, 10, Du-
ker. et Goeller. ad Thucydid. 1. l.
Add. Interprett. ad Iliad. XI, 237
coll. Eustathio ad Iliad. XXIV. p.
1340 s. p. 1469: quae affert Bredov.
p. 42.
Tovrny TQOTNY oteatniyv] Pro
MOTNY male plures libri r7v. Est
enim sensus: nam hanc primam expe-
ditionem in Asiam suscepisse dicuntur,
cum iam antea rebus Asiaticis se im-
miscuissent, ut patet ex I, 152, nul-
110
. HERODOTI
Oî d° tr. rov IToAvxgarsa otoatevoauevo: Zauiav, éreÌ
oî Aaxedaruovior avtovs amodelrmev EuediZov, xa) avro. axs-
mAeov é5 Zipvov: yonuatav yao édéovro* ta dè tav Zipvicav
mouyuara Nuuate toÙtov TOv Yoovov, xal vaorate Dv podiota
énAovreov, Gre éovtAv aUtoîoi Èv TI] vo qovotav xaù dgyu-
lam vero expeditionem hanc in ter-
ram fecissent. I]mitatus est locu-
tionem Pausan. IV, 5, monente
Valcken. — Mox a Acnedopovior
Aoqiées si abesset Aaxedaruovio:,
nemo requireret, notante Valcken.,
qui tamen bene addit, dopuéag He-
raclidas Spartanos lubenter se nun-
cupasse, quum honoris cuiusdam si-
gnificationem vocula adiecta conti-
neat, ut in Pausan. VII, 6. 8. 3.
Mihi consulto videtur Noster vocem
Aogiéeg adiecisse, quam et ipsam
merito retinendam esse censet Val-
ckenarius.
Cap. LVII.
te dè toy Zipylov ronypare Nu
page u. t. 4.] De Siphniorun opibus
atque metallis aureis testatur Pau-
sanias X, ll. $. 2, cui addit Wesse-
lingius et Bochartum De Phoenic. co-
lon. I,4 haec illustrantem. Sed post-
ea Siphniorum res valde fuisse di-
minutas e Demosthenis loco De con-
tribut. p. 176 ed. Reisk. colligimus.
Commemorantur Siphnii apudHerod.
VIII, 46, et inter Atheniensium s0-
cios recensentur in inscriptionibus
nuper detectis, tributum solventes
ter mille sexcentarum drachmarum
(cf. Boeckh. 1. l. II. p.729. Franz.
Element. Epigraph. Gr. nr. 52. Meier.
Commentat. Epigraph. pag. 5). Ro-
manorum aetate Siphnii opus figli-
num, quo adhuc excellere dicuntur,
praecipue exercuerunt, testibus Pli-
nio H.N.XXX VI, 22, 44 et Stephano
Byzantino, qui rotrgior Zipvioyv
inde commemorat. Nunc insulae,
quae Cycladibus accensetur, nomen
Sifanto. Metallorum, quae olim fue-
runt, adhuc superesse vestigia, mihi
olim confirmavit Provolegius, vir
Siphnius, qui in Academia Heidel-
bergensi literis operam dabat, hoc
addens, metalla exercere antea non
licuisse per Turcas, quibus pulsis
sperandum, illa aliquando instaura-
tum iri. Ac plumbum frequens ho-
dieque reperiri scribit Tournefort
Voyage d. Levant. T.I. p.174seq.
Qui nostra aetate accuratius perqui-
sivit ac descripsit insulam, L. Ross
(Reise nach d. Inseln etc. I. p. 138
seq. 141), is sane antiquorum me-
tallorum vestigia prope aediculam
Sti Sostis invenit, de quibus iisdem
plura quoque retulit Fiedler: Reise
nach Griechenland etc. II. p. 125
seqq. 136 seqq.
nai inorwtinv—triovrsovr] Citat
haec Gregor. Corinth. de dialect.
Ion. $. 14. p. 396. Ad avrotsy haec
adscripsit Cr.:,,evrog: exhibet Cod.
Arch. [Sancrofti liber). Atque sic h.
1. laudat Grammat. mscr. Bibl. San-
germ. Ruhnkenius tamen ad Xenoph.
Memorabb. Socr. III, 6, 12 avro&ey
et huic loco et Xenophonteo accom-
modatius iudicat.‘‘ Pertinet huc
glossa in Bachmaoni Anecdd. I. p.
169: avrodev* ‘ Heodorog Èy tolto
foroguav dvrl toù abtos. Tu vid.
nott. de hac voce ad Plutarchi Alci-
biad. p.1395. — Ad &n00veòs conf.
I, 14. 51 ibique nott., ad duoîa III,
8. — Érorsbvro est: exstruendam fe-
cerunt 8. curarunt aediculam. Conf.
II, 127. 129. 148. IV, 152. Plura
Roulez. Specim. in Themistii Oratt.
(Lovan. 1828) pag. 7. — Quae He-
rodotus h.1. de Siphniis tradit, qui
decimam proventuum partem Apol-
lini consecrarunt indeque &706aveò»
Delphis construxerunt, eadem tradit
Pausanias l. supra l., nec desunt alia
exempla decimae e variarum rerum
proventu vel ex praeda diis oblatac
apud Herodot. V, 77. IV, 152. VII,
132. IX, 81, quibus alia adduntur a
Boeckh, 1}. 1. Tom. I. pag. 444. At-
que iam antea de his monuerunt
Paciaudi Monum. Peloponn, I. pàg.
171 seq. et Rose Inscriptt. Graec.
THALIA. III 57. 58.
11l
225 gecov peradào , oUtA dote amò tie dexatns tav pivopevov
avtodev Yonuatav Enoaveds év Aekpoioi avantetat 0 opoîa toîoi
AAOVOLATATOLOL* «Uro. dè TA YIVOLEVaA TG EVLavTd Éxaoto Yor
pare dievépovro. “Ote dv énorebvio tòv Inoaveor, Ezgtovro
to gRNotnelow, el avtoloi ta rapeovta ayadà ola té fori rodùv
goovov xagapévewv. n dè IIvDin Eyonoé copi tade
"A1I orav èv Zlqvo rmevravifia devnà yivatai,
devnogovs t° ayoen, tore dn dei poaduovos avdeos
poccsaoda: Evlivov te Aoyov xNovxa t' fov®odv.
Toto dì Zipvioroi tore Nv N dyogr xaì tò revtaviiov Iaglw
dida Noxmuéva.
p. 215 coll. C. Fr. Hermann Gottes-
dienst]. Alterth. d. Griech. 8.20. not. 4.
éxeéovro] Ex uno Parisino cum
recentt. edd., recepi éygéovro pro
vulg. ézeéoto , cf. I, 39 ibique nott.
Sed in antecedentibus reliqui @ré-
xd80v, cuius loco recentt. edd.
aririo0or,
ola té Su) Steger. Praefat. p.
XIII mayult #ote:, ut I, 559. — Pro
016», quod omnes libri praebent
cum Gregor. Corinth. de dial. Ion.
$. 17. pag. 398. Koenius ibid. $. 12.
pag. 395 reponi vult 70420v, quod
recentt. edd. exhibuerunt; tu vid.
ad III, 38 nott.
pedocacda Evlivov te Zogov]
Tres libri Poecacta. Caeterum
huius £vZ/vov ZogovnotanteValcken.
recordatus esse videtur Themisto-
cles, cum Delphici oraculi ÉvX.voy
ttîgos civibus suis interpretaretur.
Tu vid. Herodot. VII, 143. Plutarch.
Themistocl. 10. Idem Valcken. ob-
servat, verbum peafegda:, in vete-
rum oraculis satis tritum, valere:
animo considerare, saepius etiam con-
siderata cavere 8. pvicéac&a. (quo
ipso Noster mox utitur, oraculi sen-
sum explicaturus), ut in Plutarch.
Agesil. 3, 30, ubi utrumque verbum
invenitur iunctum. Vid. Herod. I,
84 ibique nott. — 7070v haud alio
sersu apud Euripid. Troadd. 534 et
Tryphiodor. 2 inveniri monet Lar-
cher. — Quo sensu autem Pythia
Evuvov 26z0v et unquua éouBgov
dixerit, naves Samiorum hostiles
Toùtov tov genouòv ovx cioé te poav yva-58
significans, mox ipse Noster decla-
rat. Quae eadem quod praeter cu-
riam albam Siphniorum etiam forum
commemorat album s. candida super-
cilia habens (id enim proprie valet
A5UxOPQUE, de qua voce conf. Din-
dorf. in Thes. Ling. Graec. V. pug.
226), cogitandum de foro, quod albi
marmoris lapidibus stratum albam
inde faciem praebebat aeque atque
curia albo marmore exstructa. Fora
autem veterum Graecorum lapidibus
strata fuisse iam Homerus testatur
in Odyss. VI, 266. IX, 184: quibus
locis apte usus est Curtius (Zur Ge-
schichte d. Wegbaues b. d. Griechen
in: AbhandiL d. Akad. d. Wissensch.
zu Berl. ann. 1854. pag. 239), alia
quoque afferens inscriptionum testi-
monia, ex quibus intelligitur, fora,
aulas, vias ad templa ducentes ple-
rumque lapidibus fuisse strata. —
Mox revocavi rore 7v, quod omnes
praebent usque ad Schweighaeuse-
rum, qui ex uno Florentino dedit mv
tore, probante quoque censore Ie-
nensi 1817. nr. 163. p. 363.
Haeto Lido Nornuiva] Ad 70nn-
peva vid. nott. ad II, 130. Conferri
hic quoque poterunt Homerica Ili.
X, 438: dioua dé oi zgvog nal de-
yVeo #0 Mountar, quae ob dativi
usum apte attulit Kuelner. Gr. Gr.
$. 586., f., quem eundem consulas $.
431, 2 ob neutrum (qoxmuéva) exci-
piens nomina diversi generis. Pa-
rium lapidem (ex insula, quae olim
Paros, nunc Paro vocatur, Cy-
112
HERODOTI
var, ovte tore (us ovte tv Zauicov ampuevav. insite pae
tagiota 1905 tv Zipvov roocéayov ol Zeuior, Èreuzov tav
vedv uiav, mpéopsas ayovoav È tv nOdLiv. tÒ dì madauoy
Grada al vées Qoav puitndipées* xal Mv toùto, tò 7 Ivdin
cladum una, provenientem) quanti
Graeci postmodo inprimis fecerint,
‘ nemo fere nescit; quippe quo prae-
ter alia marmoris genera ad signa,
simulacra, alia artis opera uteban-
tur, quemque a puritate et soliditate
reliquis marmoribus praeferebant.
Tu vide, ne plura, Plin. H.N. XXXVI,
4. $. 2. 15. Strabon. X. p. 487 s. p.
746 A. et quae recentiori aetate mo-
nuerunt Winckelmann. Opp. Tom.
V. p. 100. 396 seq., Hirt. in Boetti-
geri Amalth. I. p. 225, C. O. Muel-
ler. Handb. d. Archaeol. $. 309.
Apud Pausaniam /arius lapis inve-
nitur I, 33. $. 2. IV, 31. 8.9. V, 11.
8.5. ,Adde Dodwelli Itinerar. class.
et topograph. Graec. I, 2. pag. 332
vers. Sickleri, ubi doctus Britannus
probatum ivit Parium marmor adhuc
ab omnibus cum Attico sive Pente-
lico marmore temere confusum esse.
Quae sententia si pervincat, sex-
centa per Archaeologorum libros no-
mina mutanda erunt.‘ Cr. Celeber-
rimi marmoris lapicidinas in insula
Paro nostra aetate plures inviserunt
viri docti easdemque accurate de-
scripserunt: ‘lhiersch in Morgen-
blatt 1832. nr. 119. pag. 474 seq.
coll. AbhandlI. d. philol. Class. d.
Bayer. Acad, I (1834). p. 585 seqq.,
ubi plura de Paro afferuntur, L.
Ross in: Morgenblatt 1836. nr. 140.
pag. 559 et Reisen nach d. Inseln I.
p. 44 seq. 50 seq., Fiedler: Reise in
Griechenland II, p. 183 seqq. coll.
Clarke Travels II. p. 414 seqq. Cae-
terum hicce Herodoti locus merito
advertit viros doctos in ca quae-
stione, quae de marmore in artis
operibus adhibito et coloribus in-
ducto nostris temporibus est insti-
tuta: cum enim hoc loco alba curia
albumque forum e Pario marmore
paratum opponatur navibus rubro
colore tinctis, satis inde patet, cu-
riae aedificium aeque ac forum mar-
more albo exstructum hunc nativum
colorem marmoris retinuisse colori-
bus hand inducti, adeo ut extrinse-
cus candidam prorsus speciem ac fa-
ciem et curia et forum praeberet.
Cf. Fr. Kugler: Ueber die Polychro-
mie der griech. Architectur (Bremen
1835.) pag. 9 seqq., Chr. Walz in:
Heidelberg. Jahrbb. 1837 pag. 215
seq., Raoul-Rochette: Journal des
Savans 1837. pag. 103, Ulrichs Rei-
sen in Griechenland I. p. 72 seq. ac
praecipue Hettner in: Allgemeine
Monatsschrift 1852, Octob. p. 934.
Car. LVIII.
mx00cécyov] Vulgatam rg0cécyoy
cum recentt. edd, retinui, ut VI,119;
plerique codd. r9060/670v, quod rece-
peruntSchweighacuser. et Gaisford.
Ad significationem conf. supra III,
48 et IV, 42 ibique nott. Kuehner
Gr. Gr. $. 392, c, a. Ad (8vs, quod
eodem significatu atque /&éws poni-
tur, conf. Bredov. p. 113. — Mox
pro vulg. veg dedi e Sancrofti libro
alioque vé86 cum recentt. edd. Vid.
Bredov. p. 261. ,
uiitniupées]) Vulgo wrdtniepess;
Wesselingius, quem sequitur Schw.,
probaverat uiltnZorpéeg e Sancrof-
ti, ut opinabatur, libro, in quo ta-
men urÀt7Z0inpéeg exstat, monente
Gaisf., qui ipse ex uno Parisino ex-
hibuit peZr7Z1péeg, quod unum pro-
bandum esse statuit Lobeck. ad
Phrynich. p. 572, cum, quae ab ao-
risto secundo s. praesenti thematico
originem ducant, diphthongo reiecto
brevi syllaba formentur, ut @vm%i-
ns, iccalepne Eustathii ex prae-
cepto ad Odyss. p. 1501, 8 s. 260,
45 coll. Etymol. pag. 61, 5. Ad si-
gnificationem vocis faciunt Homeri-
ca vocabula uirox«g70s (Ili. 11,637,
ubi conf. Freytag. p.430seq., 0dyss.
IX, 125), porvixoragno: (Odys8. XI,
123. XXIII, 272) de navibus, quae
minio s. colore rubro erant illitae.
THALIA, III. 58. 59. 113
sponpogeve toto. Zipvicioi, pviabacta. tov EvAvov Aogov
redevovoa xal xIguxa Epvdoov. ’Arixduevo d' dv ol &yyedoi
Beovro rav Zipviov dira talavia pi gooar' ‘ov pasxivicv
dt xonossv tov Zipviav avrotoi ol ZEdpior ovs gosgovs aurdv
ixop8eov. nvdouevo. d' (dÙs Huov oi Zipvioi Bondéovtes, xal
cvufadovies avtoici É00d&Noav, xal avraòv modo. armexAni-
c&yoav toù @otzos Und toòv Zapiaov. xa aUtoùs pera taùra
inatov talavia Enxoniav. Ilapa dì ‘Equiovécov vijoov avrl59
1onuatav ragéhaBovTipénv tpv éxì Ielorovvioo, xaì aveiv
Toowtnviowo: rapaxatedevio* avrol dì Kvdavinv tv é v Koxtn
"Axix6pevor è’ dv] Voculam d'
cum recentt. edd. retinui, eiectam a
Schweigh. et Gaisf., quod in nonnul-
lis codd. illa deest. Ad y0700: (com-
modare) conf. quae dixi ad Plutarchi
Philopoem. pag. 49. 260. Ex Hero-
doto cf. VI, 88 et vid. etiam nott.
ad VII, 38. — In fine cap. fxonéay
est: eregerunt. Conf. I, 106. II, 126.
V, 84, ubi medium invenitur. Add.
Blomfield. in Glossar. ad Aceschgyli
Pers. 482. Ad ipsum #xonéay men-
te addendum ex antecedentibus of
Zapuoe.
Cap. LIX.
._Tdeénv thv éxl Ilelonovynow]
Tdoénv pro TSefav, quod in binis
libris comparet, cum edd. recentt.
dedi. Alii libri mendose @voénr 8.
Ovotav. Vid. Wesseling. Dissertat.
Herodot. IX. p. 102 et Bredov. p.
128. Insula, quam nemo nostra ae-
tate ignorat, in sinu Saronico est
sita e regione Hermiones s. 'Troeze-
nis, in cuis ipsius potestatem post
devenit insula; unde minus mirum,
quî factum sit, ut Samii insulam
Troezeniis certa lege traderent. Cf.
de Hydrea insula Pausan. II, 34. $.
9. Stephan. Byz. s. v. Quae exigua
ac tenuis antiquitus fuit insula, eam
nostra aetate re navali ita excellere,
ut vel trecentas naves mercatorias
habuisse dicatur ab Holland. Tra-
vels II. p. 204 ed. sec., eandemque
etiam de Graecorum libertate recu-
peranda optime meritam esse inter
omnes constat. Vid. Ross. Wande-
rungen in Griechenland II. pag. 22
HERODOT. II.
8eqq. et scriptionem, quae Monachii
prodiit 1834: 'Trouvnua xeol ris
vqoov "Tiqas ved 'Avtov. Miaovan.
Vulgo nunc vocatur Idra.
Kvdwwinv] Conf. III, 44. Neque
vero sic Herodoti verba sunt acci-
pienda, ut Samii exsules Cydoniam
primi condidisse existimentur, cum
dudum ante annum 524 a. Chr. n.8.
Ol. LXIV, 1, in quem incidit hoc,
auctore Raoul-Rochette l. mox l.,
Cydonia urbs commemoretur, cuius
origines ad Minoém Arcadesve colo-
nos prisco admodum aevo huc pro-
fectos referantur, ut reliquarum Cre-
tae urbium mater fere sit habenda.
ltaque de urbe vel amplificanda vel
restauranda (cf. I, 167) Herodoti
verba intelligenda esse monet Hoeck
(Creta I. p. 23. II. p.439 coll, III.
pag. 413) et dudum andea Raoul-
Rochette (Histoire de l’Etabliss. d.
col. Gr. III. p. 427). Add. Pashlev
Travels in Creta I. p. 12 seq., qui
etiam de situ urbis disputat, de qua
plura Hoeck, 1.1. I. p. 23 seq. p.383.
Haec enim urbs in occidentali Cre-
tae parte sita quadraginta fere sta-
dia aberat ab ea, quae nunc Canea
vocatur, satis ampla ac frequens
incolis portuque instructa et com-
mercio florens; ut adeo haec ipsa
resSamios commovisse videri queat,
ut eum in locum se potissimum con-
verterent, nisi diserta Herodoti ob-
starent verba, qui ut Zacynthios ex-
pellerent, illos hoc fecisse scribit,
sive ob inimicitias quasdam sive ul-
tionis cuiusdam repetendae causa.
Inimicitiarum autem vix aliam fu-
isse originem putat C. O. Mueller.
114
HERODOTI
Extidav, ovx éxl toùro mAéovtes, chia ZaxuvBiovs &tedavres
éx tijs vijoov. Euevav È’ èv tavtn nal eVdauovaoav éx° Erea
mévte, Gore ta tod ta év Kudavin éovra vùv ovtot si01 228
romgavtes xal tòv tie AixtUvns vnov. Exto dè Èret Alyivijtai
Aeginett. p. 112 seq. not., quam Io-
num et Achacorum inveteratum
odium, cum Zacynthii Achaeorum
fuerint stirpis Spartanisque inde
inimici, Samii vero Spartanis co-
rumque colonis faverint. — In pro-
xime antecedentibus intactum reli-
qui raqaxaté8evro (in depositum
dederunt), cuius loco Dietsch, cxhi-
buit rap édevro. Cf. V, 92. 8. 7.
VI, 73 ibique allata. Deinde pro
énl tovrw mAfovteg, ut Schweigh.
et Gaisford. exhibuerunt, cum re-
centt. edd. revocavi és. roùro, cf.
V;, 45; neque vero x7wovtes scripsi
contra omnium librorum auctorita-
tem. Mox Bredovium secutus pag.
368. 391 dedi #Ée4byres pro #És-
A0ùvres, ut dudum placuerat Pier-
sono ad Moer. p. 146 et Wesseling.
in nota ad h, l., ubi affert IV, 148.
V, 63. IX, 89. — Ad verba éx° Èrea
avre cf. nott. ad I, 166.
| Tijs Aiutuvne vNov] Aintvrne
omnes Herodotei libri, cum alias
duplici litera y lioc nomen scriptum
inveniatur, unde Dindorf. edidit d-
xtvvvns. Nam signiticatur dea Cre-
tensium lunaris, Zritomartis quae
vocabatur, atque ctiam Dictynna,
quod nomen deae inditum a monte
urbeque cognomine. Nam in his
Cretae insulae regionibus dea vena-
trix commorari putabatur, cuius no-
men a déxtus, quod rele significat,
repetit Mythographus ed. Bode II,
26. III, 7. $.4 init. De qua post
Spanhem, ad Callimach. in Dian.
205 disputarunt Creuzer. in Symbol.
II. p. 151 seqq., C. O. Mueller. Ae-
ginett. p. 165, Hoeck. Creta I. pag.
24 seq. Huius autem deae sacra
cum a Samiis Noster repetat (cuius
hac in re testimonium — nam Sa-
miorum res accurate noverat; conf.
nott. ad III, (0 — omni fide dignum),
haec est Muellori 1. ]. sententia, Bri-
tomartis, quae proprie ac primitus
Cretensium fuerit dea, ct Dictynnae,
quae Samia dea fuerit, sacra post-
modo apud Cydoniatas in unum coa-
luisse, ita ut posteris temporibus
Britomartis etiam Dictynnae nomi-
ne per Cretac urbes coleretur adeo-
que pro uno eodemque numine utra-
que dea haberetur.
Ente dè Etei Alyivijrar] Conf. Btra-
bo VIII. p. 376 8. p.577A. Quaein
Olymp. LXV, 2 sive 519 ante Chr.
n. incidere statuit C. O, Mueller Ae-
ginett. p. 113. Haec enim prima
Aeginetarum fuit expeditio, cuius
ad nos pervenit notitia, postquam
illi civitatem ab Epidauriorum po-
testate solutam constituerant. Ac
nemo nescit, quanta incrementa
postmodo ceperit Aeginetarum res
navalis ac mercatura, ut mox inter
Gracciae populos &adZaccoxgarovy-
tas referantur. Conf. infra III, 139
coll. Y, 83. — Quod ad verba xa-
nglovs égovoéov attinet, vulgo hic
intelligunt apros, prorarum insignia,
quibus, quemadmodum aliae gentes
arietibus, leonibus, aliis instiusmodi
signis, ita Samii naves suas exorna-
re soliti fuerint. Vid. Rubnken. in
Diss. de navv. parasemm. in Opusc.
acadd. pag. 279 (p. 418. T. I. ed.
Bergmann.), et add. G. Dindorf. in
Thes, L. Graec. T. IV. pag. 932.
Nec aliter in Lycia apud Phaselitas
navium proras apris fuisse insigni-
tas numi monstrant, docente Eckhel.
D. N. I. Vol. III. p.6, quem locum
adscripserat (/r. At de instiusmodi
ornamentis navium hic cogitari pos-
se negat Naeke ad Choerili fragmm.
p. 157, tum ob Choerili versum (apud
Hesych. s. v. Zapiaxòog toorog)
ipsumque IHerodotum, qui proras
navium apro tanquam insigni orna-
tas nunquam xazg(l0vs dicturus fuis-
set, tum ob ipsa Hesychii verba, ex
quibus potius naves sint intelligen-
dac, quae non apri insigne in prora,
sed ipsins prorae extremitatem ob-
tusam habucerint et reflexam, ut ex-
hibuerit suis rostrum; unde factum,
ut ipsa navis snis quandam simili-
THALIA. III 59. 115
avtovs vavpayin vinnoavies Hvdoarodicavio usra Kontav'
xaì TGv vegdv xargiovs Eyovotav tds TEwWPEAS NxQuTNEIacav
mal avédeoav és tò (00v tijs Adnvains év Alyivn. Tavra dè
tudinem prae se ferre videretur. Ad-
stipulantur his Becker et C. Fr. Her-
maon. in Charicl. I. pag. 214 ed.
alt. neque ipse aliter hunc locum in-
telligi posse existimo. Etenim He-
sychii, vel potius Didymi, quem He-
sychius laudavit, verba sic se ha-
bent: 4/dvpos dè tg Zapaivas ldi-
astigar xaqd tas Gallas vavg ty
xataonsvizo Îxuv° euQuisqai puèv
ydo ela: tas yactigag, toùs dè éu-
Bolovs ceciportar, cos dousiv fvy-
geo dev Opuolos narecxevacda,
olor voxgogove elvar: Bò ual tnì
ravtns ifyerar: vadg dé rig Ouvaro-
eos Zapia, vòs eid0g #x0voa, ad
quem locum plura alia veterum te-
stimonia attulit Mauric. Schmidt
(Didymi fragmm. p. 36), in quibus
etiam Phot. Lex. p. 498, ubi haec
leguntur: sucuarra. xloia Zauia
voiv éupsosis tas mQuoas Fyovra.
Neque sane in Herodoti loco ipsa
refragatur vox xaxgi0vs, quominus
intelligamus navium apri formam ex-
hibentium sive in apri formam desi-
nentium proras, quas resectas tan-
quam tropaea in Minervae tem-
plum dedicaverunt suspensa: etenim
sexQuog ipse aper dicitur apud Ho-
merum in Iliad. XI, 414. XII, 42
(coll. XI, 293. XVII, 282, ubi cvs
xx .o0s invenitur) et Apollon. Rhod.
II, 820. 830 coll. I, 126, ubi $@00y
xtx@10v. Rem conficit numus Sa-
mius, de quo vid. Pinder. Numismm.
ineditt. I. p. 29. Tab. II. nr. 5; na-
vis proram is exhibet in apri for-
mam effictam, ubi doctissimus edi-
tor cogitari voluit de eo navium ge-
nere, cui nomen Samaenae, similes
quosdam numos reperiri scribens in
Museo Hedervariano.
és rò iquw tijs AdNvatns tv Alyi-
n] Haec intelligo de Minerva Po-
liade, ut aliis locis (conf. quae col-
legi in Diss. de Apolline Patricio
pag. G et add. Boeckh. Explicc. ad
Pindar. Ol. V, 9. p. 148. 149 coll. ad
Ol VII. p. 171 seq.), ita apud Aegi-
netas sanctissime culta. Tu vid. C.
O. Mueller. Aeginett. pag. 69 seqq.
108 seqq. Nec opus peculiarem quan-
dam deam rerum navalium sibi fin-
gere praesidem; nam quod numen
Aeginetis, genti in mercatura rebus-
que maritimis valde occupatae, ma-
xime fuit tutelare, eius in fannm
rostra spoliata fuisse dedicata, quid
habet absonum? Summa enim fuit
Aeginetis dea eademque tutelaris,
ad quam omnem suam salutem refe-
rebat Aeginetarum gens rebus nuva-
libus maxime dedita. ,,Ex hoc Mi-
nervae templo Aeginetico non, ut
adhuc creditum est, ex Iovis Pan-
hellenii fano, signa illa Aeginetica,
quae nunc Monachii in Regis Bava-
riae glyptotheca asservantur, eruta
esse commonstravit liber Baro a
Stackelberg in pracstanti opere,
quod inscribitur: Der Apollotempel
zu Bassae in Arcadien. Rom, 1826.‘
Cr. Tu vid. ibid. pag. 106—109, ubi
vir doctus sculpturis illis Aegineti-
cis, quae Monachii in glyptotheca
nunc cernuntur, ipsam hanc Aegine-
tarum cum Cydoniis pugnam reprae-
sentari arbitratur. Add. quae idem
disputavit in Annall. dell. Institut.
di corresp. Archeolog. T. II. p. 314,
ubi hanc suam sententiam de hoc
Minervac templo Aeginetico signis-
que inde erutis tueri stndet contra
dubitationes prolatas a Scharnhor-
stio in iislem Annalibus T.I. pag.
201 seqq. in scriptione de insula Ae-
gina. Hanc vero sententiam, quam
primus protulit Stackelberg, deinde
peculiari scriptione amplius persecu-
tus est Hug (Bemerkungen iiber die
Acginet. Bildwerke. Freiburg 1839),
qui et ipse pugnam in his imagini-
bus repraesentatam ad ea, quae Hc-
rodotus h. l. tradit, referri vult p.
15 seqq. Neque nunc ullum dubium
superesse potest de hoc Minervace
templo, lapide non longe ab ipsius
templi ruderibus reperto, in quo in-
scripta leguntur verba 000g tepé-
vovs A8nvalas, vid. L. Ross in
Kunstblatt. 1837. nr. 78. p. 322 (Ar-
g*
116
HERODOTI
érolnoav Epuotov Eyovres Zauiorsi Alpivijrai. TPOTEROL YRE
Zap, éx° “Augixpatzos BagirAevovros év Zauao otparevod-
pevoi ér° Alypivav, pspada xaxà èroinoav Alyivntas, xa Era-
Bov vr Exeivav. 1 uèv altin avra.
‘Euqxvva dè regl Zaulav uGiiov, OT 0qL rpia tari ué-
chaeolog. Aufsiitze I. p. 241 seqq.),
qui idem erit consulendus in Wan-
derungen in Griechenl. I. pag. 153.
Rossio assensus est C. O. Mueller
in Gotting. gel. Anzeig. 1838. pag.
1337 seq. coll. Allgem. Lit. Zeit.
1825. hr. 99. pag. 168. Add. Guerin
l’Institut II. (1854) nr. 217. pag. 4
seqq. et About: Archives des mis-
sions scientifiques III. p. 559 seqq.,
qui accurate disputat de hoc templo,
cuius adhuc cernuntur rudera quae-
dam in colle, unde late patet pro-
spectus: quod templum quale olim
fuerit, indicavit quoque C. O. Muel-
ler Handb. d. Archaeolog. $.80, 12;
delineationem eius exhibuit About
1. 1 ad pag. 556; ipsam templi (quod
Iovi Panhellenio consecratum falso
existimavit) ac regionis imaginem
dedit Williams in: Selects Views of
Greece, Vol. I. Quibus add., quae
de hac regione ac templo ibi ex-
struoto monuit Leake: Travels in
Morea. II. p. 440 seq. 466 seq. III.
pag. 273. Quod vero C. O. Mueller.
1. supra 1. hoc templum Olymp.LXXV
(i. e. 480 ante Chr. n) post victo-
riam de Persis reportatam probabi-
liter exstructum dicit, hic ipse He-
rodoti locus adversatur , nisi de an-
tiquiore eiusdem deae templo cogi-
tare velis. De statuis illis Aegine-
ticis ex hoc templo erutis et Mo-
nachinm nunc delatis vid. enndem
C. O. Mueller, 1. 1. $. 90, 2.
fyuotov Exovteg] H. Stephano
praeferenti év xotov Èyovtes refra-
gantur hi loci: VIII, 29. IX, 109, alia,
quae attulit Wesseling. Add. VI, 73.
133 et conf. VIII, 27, ubi invenitur
eodem sensu ivérewv q6hor, et Ho-
mer. Ili.I, 82, ubi est xorov égew.
Est vero substantivum fyxotog, ira,
simultas, inimicitia. Adiectivum #yx0-
tog (iracundus) exstat in Aeschgyli
Choéphor. 387, 1040 911 coll. Sept.
c. Th. 804,
mootegoi yeo Zouior x.t.Z.] Haec
Polycratis aetatem longe antecedere
nemo non intelligit; quare Amphi-
cratem, modo recte faoc4evs dicatur
ab Herodoto, antiquis Sami regibus,
Procli Leogoraeque adnumerari vult
C. O. Mueller. Aeginett. pag. 67,
praesertim cum iam unte Olymp.
XL Samus arte et mercatura valde
flornerit. Add. Panofka Samiorr.
res p. 26, qui vix ante Ol. XXV (i.e.
680 ante Chr. n.) Amphicratem Ae-
ginetis bellum intulisse statuit.
Cap. LX.
'Eunuvva dì reo) Zaploy paliov,
OTL CL Tola x. t. i.) Aristoteles (Po-
lit. V, 11, 8. V, 9. $. 4) inter opera a
tyrannis, quo plebem alerent eius-
que animos a rebus publicis avoca-
rent, confecta, Sami quoque memo-
rat foya ITolvnedtera, quae ad tria
ista opera h. |. ab Herodoto indicata
vulgo referunt. Ac satis quidem no-
tum, tyrannos ita plerumque egisse,
ut plebem otiosam operibus magnis
molibusque exstruendis detinerent
eoque ipso a seditionibus motibus-
que avocatam iugum impositum pa-
tienter ferre docerent. Quod ut aliis
locis aliis a tyrannis factum esse no-
vimus (cf. allata a C. Fr. Hermanno:
Lehrb. d. griech. Staatsalterth. $.64.
not. 4. ed. quart.), a Polycrate fa-'
ctum esse negant Panofka l. 1. p. 35
et Veegens De Polycrate Samio pag.
64, quamquam contrarium indicare
videtur Aristoteles loco laudato
Polit. V, 9, 4 (al. VITI, 4.), ubi inter
opera a tyrannis in hune finem ex-
structa etiam commemorat rav neoÌ
Zauov f0ya Iolvxoatera, quo loco
apte utitur Plass: Die Tyrannis I. p.
243 seq., ubi recenset Polycratis ope-
ra, quibus ille victum praebuerit
egenis pauperibusque ac simul quo-
que artificum studia excitarit. A
THALIA. III 59. 60.
117
potra aravrov ‘Elinvav ttepyaopéva, ovesos te Uypndoù ée
Mevtpxovia xal éxatov dgypviag, tovtov dpvyua, xerodev do-
tauevov, auplotouov. tO uèiv unxos toù cgupuaros érrà otd-
quibus operibus Heraeum certe exi-
mere licebit, quod, ut mox indica-
bimus, longe prius exstrui coeptum
est et confectum. Vid. Thiersch.
Epochen etc. p. 184. 185. — In uni-
versum autem h.]. teneri velim, He-
rodotum saepius suis in libris Sa-
mum respicere eiusque rea memora-
biles referre singulari quadam indu-
stria, unde verisimile fit, quod Suidas
s. v. ‘Hood. tradit, Herodotum hac
in insula aliquamdiu commoratum
Iunicam didicisse dialectum histo-
riamve conscripsisse vel, quod malu-
mus, scribendae historiae initium fe-
cisse. Conf. Herod. III, 139 init. et
Heyse Quaest. Herod. I. p.88. Quin
ipsa longior narratio de Polycrate
Samiisque h. l. inserta comprobare
videtur scriptoris animum ad Sa-
miorum res valde intentum, haud
scio an eam ipsam ob causam, quod
diutius hac in insula fuerat commo-
ratas. De istiusmodi digressionibus
in opere Herodoteo diximus ad I,
23; quas in nullo alio historiarum
scriptore obvias ad indolem Hero-
doteae historiae pertinere, praeser-
tim in fatis tyrannorum Graeciae
enarrandis conspicuam, monet Creu-
zerus: Hist. Kunst d. Griech. pag.
212 ed. sec., cum haec earum sit vis,
ut hostes Graecae libertatis puniri
nec ullum scelus a vindicta divina
impune ferri appareat. Conf. etiam
nott. ad II, 32. 115. 120. III, 40.
ovesos te VwNioÙ x. t. 1.) i. e.
»,Primum opus est montis (s. in mon-
te), qui ad centwn quinquagintia orgy-
ias altus est; in hoc igitur monte fossa
est deducta ab imo monte incipiens et
duplici utrinque ore instructa; fossae
longitudo est seplem studiorum, ulti-
tudo et latitudo octo pedum utrdque. DE
Ubi vox tovrov refertur ad ovEsog
non alia fere ratione atque III, 14
init. Articulum tò ante dovypa vul-
go positum e duobus codd. cum re-
centt. edd. delevi. tpÉeuevov non
aliter positum atque II, 17. 33. III,
91. augpiatopoy retinui, quod mo-
nente Bredov. pag. 69. solum a Grae+
cis scriptoribus usurpatum esse vi-
detur: unus Saucrofti liber augi-
otopiov. Conferatur quoque Eusta-
thius, qui hunc Heroduti locum tan-
git ad Dionys. Perieg. 533. Est igi-
tur hoc loco fossa intelligenda, quae
sic ducta erat, ut ab imo monte ini-
tio facto hune i ipsum montem perfo-
raret et in oppositum montis latus
exiret indeque duobus orificiis pate-
ret (€u@ilorouov): cuius modi cana-
les transversos ab utroque montis
latere actos nunc Anglica voce 7un-
nel's appellare solent, haud infre-
quentes illos quidem nostra aetate,
in usum viarum ferratarum structos.
Ipse vero mons, per quem fossa du-
cta est, nullus alius esse potest,
monstrante Guerin l. mox l., nisi is,
qui nunc vocatur Castro (in cuius
cacumine Sami fuit arx) quique in-
termedius situs est inter veterem
urbem Samum et fontem, qui nunc
appellatur Sancti Ioannis, unde aqua
ipsa in fossam subterraneam ducta
erat. Hicce mons in altitudinem
248 metrorum Gallicorum adscen-
dere dicitur: id quod 28 ferme me-
tris discedit ab ea, quam Herodotus
indicavit, altitudine. Ex iis enim,
quae II, 19 leguntur, satis patet,
centum quinquaginta orgyias aequa-
re nongentos pedes Graecos sive
unum stadium alteriusque dimidium;
nam orgyia sex constat pedibus sive
quattuor cubitis. Haec si ad recen-
tiores mensuras revocantur, effici-
tur inde montis altitudo 653 pedum
Parisinorum sive 277,1331 metro-
rum Gallicorum sive 883,9572 pe-
dum Rhenan. Septem stadia aequa-
bunt 3986 pedes Parisinos s. 0,1748
milliar. geogrr. Octo autem pedes
Graeci quominus totidem Rhbenanos
conficiant, paululam modo deest.
Tu vid. Wurm De pondd. ratt. pag.
110 seq. 213. Ac denique alterius
fossae elnocimngv Bados adscendet
ad 29,47 pedes Rhenanos. Ad locu-
tionem otadio( elor cf. I, 93 ibique
116
érxolinoav Eypxotov Eyovtes Zauloroi Alpivitai.
HERODOTI
MPOTEROL YA
Zauior, éx° “Augixpatzos BaorAevovros év Zauao otparevoa-
pevor éx° Alyivav, uspada xaxa érolmoav Alyiviytas, xaì Era-
dov vr’ Eusivav. N uèv altin adr”.
Euyxvva di mepl Zaplcv udiov, OTti GEL topia Ééoti ué-
chaeolog. Aufsitze I. p. 241 seqg.),
qui idem erit consulendus in Wan-
derungen in Griechenl. I. pag. 153.
Rossio assensus est C. O. Mueller
in Géotting. gel. Anzeig. 1838. pag.
1337 seq. coll. Allgem. Lit. Zeit.
1825. hr. 99. pag. 168. Add. Guerin
l’Institut II. (1854) nr. 217. pag. 4
seqq. et About: Archives des mis-
sions scientifiques III. p. 555 seqq.,
qui accurate disputat de hoc templo,
cuius adhuc cernuntur rudera quae-
dam in colle, unde late patet pro-
spectus: quod templum quale olim
fuerit, indicavit quoque C. O. Muel-
ler Handb. d. Archaeolog. 8.80, 12;
delineationem eius exhibuit About
1. 1 ad pag. 556; ipsam templi (quod
Iovi Panhellenio consecratum falso
existimavit) ac regionis imaginem
dedit Williams in: Selects Views of
Greece, Vol. I. Quibus add., quae
de hac regione ac templo ibi ex-
struoto monuit Leake: Travels in
Morea. II. p. 440 seq. 466 seq. III.
pag. 273. Quod vero C. O. Mueller.
1. supra l.hoc templum Olymp. LXXV
(i. e. 480 ante Chr. n) post victo-
riam de Persis reportatam probabi-
liter exstructum dicit, hic ipse He-
rodoti locus adversatur , nisi de an-
tiquiore eiusdem deae templo cogi-
tare velis. De statuis illis Aegine-
ticis ex hoc templo erutis et Mo-
nachinm nunc delatis vid. eundem
C. O. Mueller. 1. 1. 8. 90, 2.
È yuotoy Épovteg] H. Stephano
praeferenti év xotov Èyovrss refra-
gantur hi loci: VIII, 29. IX, 109, alia,
quae attulit Wesseling. Add. VI, 73.
133 et conf. VIII, 27, ubi invenitur
eodem sensu ivéyevv q6lov, et Ho-
mer. Ili.I, 82, ubi est xotov éxeuwv.
Est vero substantivum #yxorog, ira,
simultas, inimicitia. Adiectivum #yxo-
tog (iracundus) exstat in Aeschyli
Choéphor. 387, 1040 911 coll. Sept.
c. Th. 804,
mootegoL yeo Zuior x.t.Z.] Haec
Polycratis aetatem longe antecedere
nemo non intelligit; quare Amphi-
cratem, modo recte fiacrdevs dicatur
ab Herodoto, antiquis Sami regibus,
Procli Leogoraeque adnumerari vult
C. O. Mueller. Aeginett. pag. 67,
praesertim cum iam unte Olymp.
XL Samus arte et mercatura valde
floruerit. Add. Panofka Samiorr.
res p. 26, qui vix ante O1. XXV (i.e.
680 ante Chr. n.) Amphicratem Ae-
ginetis bellum intulisse statuit.
Cap. LX.
Euyuvva dè ne0l Zaplov uaii0y,
OT GpLtoia x. 1. i.) Aristoteles (Po-
lit. V, 11, 8. V, 9. $. 4) inter opera a
tyrannis, quo plebem alerent eius-
que animos a rebus publicis avoca-
rent, confecta, Sami quoque memo-
rat feya ITolwueeteta , quae ad tria
ista opera h. I. ab Herodoto indicata
vulgo referunt. Ac satis quidem no-
tum, tyrannos ita plerumque egisse,
ut plebem otiosam operibus magnis
molibusque exstruendis detinerent
eoque ipso a seditionibus motibus-
que avocatam iugum impositum pa-
tienter ferre docerent. Quod ut aliis
locis aliis a tyrrannis factum esse no-
vimus (cf. allata a C. Fr. Hermanno:
Lehrb. d. griech. Staatsalterth. $. 64.
not. 4. ed. quart.), a Polycrate fa-
ctum esse negant Panofka l.1l. p. 35
et Veegens De Polycrate Samio pag.
64, quamquam contrarium indicare
videtur Aristoteles loco laudato
Polit. V, 9, 4 (al. VIII, 4.), ubi inter
opera a tyrannis in hune finem ex-
structa etiam commemorat tov xsgl
Zauov Èoya ITolvxgatzta, quo loco
apte utitur Plass: Die Tyrannis I. p.
243 seq., ubi recenset Polycratis ope-
ra, quibus ille victum praebuerit
egenis pauperibusque ac simul quo-
que artificum studia excitarit. A
THALIA. III. 59. 60.
117
piota amaviav ‘EdAnvav ttepyacueva, oUpsos te vwyioù és
mevtmuovta xal Éxatov dpyviag, toUTOv dpvpua, xatadev ao-
tauevov, auplotouov. tò uèv unxos toù oguyuaros érta ota-
quibus operibus Heraeum certe exi-
mere licebit, quod, ut mox indica-
bimus, longe prius exstrui coeptum
est et confectum. Vid. Thiersch.
Epochen etc. p. 184. 185. — In uni-
versum autem h.l. teneri velim, He-
rodotum saepius suis in libris Sa-
mum respicere eiusque res memora-
biles referre singulari quadam indu-
stria, unde verisimile fit, quod Suidas
s. v. ‘Hoo8. tradit, Herodotum hac
in insula aliquamdiu commoratum
Ionicam didicisse dialectum histo-
riamve conscripsisse vel, quod malu-
mus, scribendae historiae initium fe-
cisse. Conf. Herod. III, 139 init. et
Heyse Quaest. Herod. I. p.88. Quin
ipsa longior narratio de Polycrate
Samiisque h. ]. inserta comprobare
videtur scriptoris animum ad Sa-
miorum res valde intentum, haud
scio an eam ipsam ob causam, quod
diutius hac in insula fuerat commo-
ratas. De istiusmodi digressionibus
in opere Herodoteo diximus ad I,
23; quas in nullo alio historiarum
scriptore obvias ad indolem Hero-
doteae historiae pertinere, praeser-
tim in fatis tyrannorum Graeciae
enarrandis conspicuam, monet Creu-
zerus: Hist. Kunst d. Griech. pag.
212 ed. sec., cum haec earum sit vis,
ut hostes Graecae libertatis puniri
nec ullum scelus a vindicta divina
impune ferri apparcat. Conf. etiam
nott. ad II, 32. 115. 120. III, 40.
ovEsOS te VWNAOÙ x. t. 1.) i.
».Primiun opus est montis (8. in on
te), qui ad centum quinquaginta 0rgy-
fas altus est; in hoc igitur monte fossa
est deducta ab imo monte incipiens et
duplici utrinque ore instructa ; fossae
longitudo est seplem studiorum, alti-
tudo et latitudo octo pedum utrdque.‘*
Ubi vox tovrov refertur ad ovEsOg
non alia fere ratione atque III, 14
init. Articulum rò ante devyua vul-
go positum e duobus codd. cum re-
centt. edd. delevi. apÉeuevov non
aliter positum atque II, 17. 33. III,
91. augpiatopoy retinui, quod mo-
nente Bredov. pag. 69. solum a Grae+
cis scriptoribus usurpatum csse vi-
detur: unus Saucrofti liber augi-
ctouuov. Conferatur quoque Eusta-
thius, qui hune Heroduti locum tan-
git ad Dionys. Perieg. 533. Est igi-
tur hoc loco fossa intelligenda, quae
sic ducta erat, ut ab imo monte ini-
tio facto hunc ipsum montem perfo-
raret et in oppositum montis latus
exiret indeque duobus orificiis pate-
ret (cu@iotopor): cuius modi cana-
les transversos ab utroque montis
latere actos nunc Anglica voce 7un-
nel's appellare solent, haud infre-
quentes illos quidem nostra aetate,
in usum viarum ferratarum structos.
Ipse vero mons, per quem fossa du-
cta est, nullus alius esse potest,
monstrante Guerin l. mox|., nisi is,
qui nunc vocatur Castro (in cuius
cacumine Sami fuit arx) quique in-
termedius situs est inter veterem
urbem Samum et fontem, qui nunc
appellatur Sancti Ioannis, unde aqua
ipsa in fossam subterraneam ducta
erat. Hicce mons in altitudinem
248 metrorum Gallicorum adscen-
dere dicitur: id quod 28 ferme me-
tris discedit ab ea, quam Herodotus
indicavit, altitudine. Ex iis enim,
quae II, 149 leguntur, satis patet,
centum quinquaginta orgyias aequa-
re nongentos pedes Graecos sive
unum stadium alteriusque dimidium;
nam orgyia sex constat pedibus sive
quattuor cubitis. Haec si ad recen-
tiores mensuras revocantur, effici-
tur inde montis altitudo 653 pedum
Parisinorum sive 277,1331 metro-
rum Gallicorum sive 883,9572 pe-
dum Rhenan. Septem stadia aequa-
bunt 3986 pedes Parisinos 8. 0,1748
milliar. geogrr. Octo autem pedes
Graeci quominus totidem Rhenanos
conficiant, paululum modo deest.
Tu vid. Wurm De pondd. ratt. pag.
110 seq. 213. Ac denique alterius
fossae eluociangv Bados adscendet
ad 29,47 pedes Rhenanos. Ad locu-
tionem oredio( sl00 cf. I, 93 ibique
118
HERODOTI
diol stoL, TÒ dÌ Dos xa eUgos 0xto Éxategov nOdes. da rav-
tòs dì avrov «440 dpvpua elxocirngu fadtos 0odgvatat, toi-
movv dì tò ev00S, dL oÙ tÒ VAwg Oyetevouevov dia 00%Nvav
magupivetar È tv n0dv, apouevov artò peyaAns TNYîNS. doui-
nott. et ad éxeregoy nott. ad III,8.
Ad formam deogvxrtai cf. I. 185 ibi-
que nott.
dia ravtòs dì avrod] Hoc, mo-
nente Wesseling., ita intelligendum,
ut per eundem montem et iuxta prio-
rem fossam excavata fuerit altera,
quae aquaeductus vicem praeberet.
Prior hominibus transitum dabat,
ut, si quid aquaeductui labis fieret,
sarciretur: unde et latior et celsior
alterà erat. Hinc ita de hoc opere
pronunciat Thiersch. l. 1. p. 184:
,sDer Durchstich (00vyua) eines 150
Klaftern hohen Berges, sieben Sta-
dien lang und damit verbunden eine
Wasserleitung, zwanzig Ellen tief
und drei Schuhe breit.‘ Adde Cur-
tium bene haec explicantem in Ar-
chaeolog. Zeitung 1847. pag. 30:
,,Das Ausserordentliche war, dass
Eupalinos erst einen sicben Stadien
langen Durchstich mit genau he-
rechnetem Gefàll machte, acht Fuss
breit und acht Fuss hoch und dann
in den Boden dieses Stollen einen
drei Fuss breiten Canal eingrub von
zwanzig Ellen Tiefe. Der erste Gang
diente also nur dazu, um dem Was-
serlaufe Luft zu schaffen und ibn
an jeder Stelle beaufsichtigen zu
kònnen. Von seiner untern Miindang
kam das Bergwasser auf einem ge-
mauerten Aquiiducte naclì der Stadt
Samos. Iam intelligimus, cur al-
tera fossa, quae ad aquas abducen-
das facta erat, tres tantum pedes
lata fuerit, nec mirabimur hanc fos-
sae latitudinem, quae iusto minor
videtur Bobrickio (Geograph. des
Herodot. pag. 46) hunc locum He-
rodoteum prorsus non intelligenti
miraque udeo haec verba adiicienti:
»l)as aupiotonov kinnte man sich
vielleicht so erkliiren, dass sich der
geraden Fortsetzung der Wasserlei-
tung cin Hiigel entgegenstellte und
man, um der Miihe des abermaligen
Durchstichs zu entgehen, sie in zwei
Armen herum leitete.‘‘ Quae quam
aliena sint ab Herodoti verbis, ne-
mo non videt. Recentiore aetate
Eupalini opus celeberrimum denuo
invenire studuit Tournefort (Rela-
tion d’un voyage du Levant etc. I.
p. 161 et 166) idque adeo sibì repe-
risse visus est prope vicum Myftilini
qui nunc vocatur, ubi fons large
profluens cernitur, cuius aquas per
montem (Aataruga, cuius cavernas
quasdam vidit) fossa hac subterra-
nea in Sami urbem deductas esse
putavit: minus recte, ut nunc satis
exploratum habemus. Etenim post
Thierschium (Morgenblatt. 1832. nr.
115. p. 448 et: Etat actuel de la
Grèce T. II. p. 19) et Lud. Rossium
(Reisen auf den griech. Inseln II.
p. 151), qui, quae de hoc opere ab
incolis tradita accepit, in ca quo
minus accuratius inquireret, se im-
peditum esse scribit, hunc laborem
in se suscepiît atque ipsa vestigia
huius canalis, qui a fano Sancti
Ioannis, ubi fons prosilit largam
aquae copiam suppeditans, per mon-
tem Castro in ipsam veterem urbem
Sami fuit ductus, invenit et, quous-
que hoc fieri potuit, persecutus est
Guerin: Archives des missions scien-
tifiques III. p. 475 seqq. et: Descri-
ption de l’île de Patmos cet de l'île
de Samos (Paris 1856) pag. 210. 306
8eqq., ubi accurate de his retulit ad-
diditque totius regionis delineatio-
nem. Ipsum Eupalini opus iam Ro-
manorum aetate non amplius in usu
fuisse, sed terra obrutum esse putat,
cum aquaeductus Romani, ab Eu-
palini opere bene discernendi, rui-
nac adhuc cernantur, Utroque au-
tem hoc opere id omnino spectatum
fuisse videtur, ut incolae urbis ad
mare sitae in regionibus inferiori-
bus aquam puriorem ac salubriorem
acciperent, qua ad omnia commode
uti possent.
cò peyeins rnyÎe] fons diceba-
tur Gigartho 8. Leucothea: quos duos
fontes Sami commemorat Plinius H.
THALIA. III 60.
119
rextov di toù 0RUpPpatos rovrov éyevero Meyapetg Ebradivos
Navotgopov. toùto pèiv dn Fv tev teasv doti devtepov dè
xeRi dipéva qopa Îv Ealacon, Bados xara elxooi dppuigor,
unxos dè toù goparos pétov duo otadicov: tpirov dé oqi etio-
N. V,31,37. Vid. Panofka Samiorr.
res pag. 4, qui idem ex eo, quod
aquaeductus hic commemoratur, Sa-
mum non semper evvdeov fuisse pu-
tat, quamquam quattuor fluvii insu-
lam irrigantes a veteribus nominan-
tur indeque Anacreon Samum appel-
larat fodyv @otv Nvupéov, quod di-
xit, si Hesychium sequimur, érel
versgov evvdeos #yÉvero, quamquam
aliam causam affert Athenaeus XV.
p 672 B. Tu vid. Bergk Anacreont.
fragmm. pag. 164 seqq. 169. Poétt.
Lyricc. Graecc. ed. alt. p. 779. Ad
verba dial 0w4Nv0v (per tubulos) cf.
similem locum, qui legitur in Dicae-
archi libello (T. II. p. 127 Geogr.
minn. ed. Gail. sive Mueller. Hist.
Graecc. fragmm. II. p.258): péosra:
di xal ax0 tijg Kadustas $dwo dpa-
vis dia c0iNvav cyouevov n. t. i.
De ipsa voce eiusque significatione
plura vid. in Thes. Ling. Graec. T.
VII. p. 1707 ed. Dindorf.
devreoov dì megl diuéva youa Èv
&alaaon] Pro regi Uutva Mehler
in Mnemosyn. V. p. 67 scribi vult
xagu Lipéeva. — Herodoti verba re-
ete sic intelligit Thiersch. Epochen.
.184: ,,einDamm im Mceere zum
Schutze des Hafens, gegen zwanzig
Klafter hoch und grisser denn zwei
Stadien.‘‘ Add. Panofka 1. I. p. 4.
Ad nostras mensuras sì hacc revo-
caris, viginti orgvinac aequant fere
112 pedes Parisinos sive 117 pedes
Rben. et quod excurrit; duo stadia
efficiunt 1139 pedes Parisinos s.
0,0199 milliar. geogr. Tu vid. Wurm.
1. 1. Atque affirmat Gucrin, qui vesti-
gia huius aggeris accurate perseru-
tatus est, l.l. pag. 203 seqq., eam
mensuram, quae ad longitudinem
pertinet, admodum exactam ac ve-
ram esse: eam vero, quae ad altitu-
dinem spectat, nimiam videri putat,
cum ipsius maris profunditas vix de -
cem attingat orgyias. Etenim adhuc
aggeris e sinistra portus parte ducti
cernuntur in mari, tranquillo prae-
sertim nec fluctibus excitato, vesti-
gia: quod dudum testatus est Tour-
nefort l. l. pag. 160 seq. itemque
Ross 1. 1. pag. 148 et nunc praecipue
Guérin. 1. l. Fuit autem hoc totum
opus ex genere eorum, quibus nunc
nomen Molo, exstructum illud qui-
dem ad maiorem portus opportnni-
tatem et securitatem indeque con-
iunetum cum re navali Samiorum et
commercio admo«dlum florente: quare
opere diruto nunc minorem acces-
sum et securitatem habere naves
paucasque tantum atque exiguas in
portum admitti posse tradunt. Ad
ipsam portus oram vilis iacet vicus
lapidibus antiquae structurae aedi-
ficatus: nomen ei 7igani (Toyovi 8.
Tn;avov). — Pro fe8®os rara ei-
xogL 0gyvitcov Eltz Quaest. Herodd.
fasc. II. in: Jahrbb. f. Philol. und
Paedag. Suppl. T. IX. p. 129 su-
spicatur scriptum fuisse ab Hero-
doto: fa®tos xal six00i 0gyvréar.
toitov dé cpu éEfoyactar] He-
racum 8. amplissimum Iunonis tem-
plum intelligi, cuins nna cum Dia-
nae Ephesiae templo iam supra II,
148 Noster mentionem fecerat, ne-
minem fugit. Add. III, 123 et I, 70,
ubi reliquos Nostri locos attulimus.
De quo templo quod Herodotus h. |.
scribit: w70 LéyL0t0g raviowv vNnov
(quam vocem deleri vult Mehler 1.1.)
tov nueîs lduev, id eo magis respi-
ci vult Thiersch. Epochen ete. pag.
185, quoniam nec Aegyptiorum tem-
pla amplissima ac spatiosissima,
quac ipse viderat Herodotus, eo exi-
mantur. ln Heraci magnitudine et
splendore omnino consentiunt vete-
res scriptores (Strab. XIV. p. 637
8. 944. Pausan. VII, 5. 8.2. 6. Ci-
cer. in Verr. I, 20. Appulei. Florid.
II. nr.15.T.1I. p.49. Oudend. T. II.
pag. 53 ed. Hildebr.). IHodie vix
quidquam superesse accepimus, un-
de templi et magnitudinem et ampli-
tudinem vel coniecturà assequi li-
ceat, cum omnia ita eversa ac solo
120
HERODOTI
vaota: vnòs uépuotos mavrcov v“oiv tav Queis Îdpev, roù apyi-
fere aequata sint, ut nihil aliud
emineat nisi una columna nec ea in-
tegra, et aliquot bases ac partes co-
lumnarum formae Ionicae, quarum
effigiem exhibuerunt Tournefort l.].
pag. 102, auctores Antiquitt. Ionicc.
I. chap. V. PI. 2. et seqq. Choiseul-
Gouftier Voyage etc. I. cap. 6. p. 99.
PI. 53 seq. Add. Ross l.l. pag. 143
seq., qui ex Heraei materia ablata
dicit exstructa esse omnia circum-
circa aedificia omnesque muros, et
Guérin 1.1. p. 215 seq., qui et ipse in
Heraei vestigia accurate inquisivit.
Situm illud fuit in eadem insulae
ora meridionali, ad quam ipsa Samus
urbs iacebat, unde occasum versus
proficiscenti ac litus legenti unius
horae itinere distabat Heraeumn, loco
inferiore ducentis ferme passibus a
mari exstructum neque valde remo-
tum ab Imbraso fluvio, cui nunc no-
men Daphnia. Quod vero C. O.
Mueller (Handb. d. Archacolog. $.
80, 3 coll. $. 53, 2) hoc templum
tantopere celebratum successisse
vult Polycratis aetate in locum an-
tiquioris templi Dorici, quod a
Rhoeco et Theodoro circa Olym-
piad. XL (i. e. 620 ante Chr. n.) fue-
rit exstructum, id utique a vero ab-
horret neque cum ipsis Herodoti
verbis unquam conciliari poterit.
Herodoti enim verba: roò degiré
urov TEedtos éyivero ‘Poînog Di-
ie0, ea indicare videntur, quae ipsius
Thierschii 1. 1. pag. 185 verbis re-
ferre malumus: ,,dass Rhoecus den
Plan gemacht und den Ban begon-
nen, nach ihm aber Andere, oder
wenigstens ein Anderer ihn fortge-
setzt und vollendet.‘“ Iam vero
Rhoecum illum ad Olympiadum ini-
tia, igitur multo ante Polycratis
rnetatem, pertinere maxime proba-
bilis est sententia, obloquente quam-
vis Panofka: Samiorr. res pag. 51.
58. Conf. supra nott. ad ITI, 41.
Itaque templum a Rhoeco exstrui
coeptum, postea crescentibus Sa-
miorum rebus sensim sensimque
perfectum fuisse putem, ut Polycra-
tis tempore, quo ipso Samiorum res
maxime floruisse credibile est, ab-
solutum videri potuerit. Nam post
Polycratis aetatem templum per-
fectum fuisse ut credam, minime
adduci possum, quippe Samiorum
rebus tunc temporis iam fractis ac
deminutis. Conf. Thiersch. l.l. Nec
aliter medio aevo, quod dicunt tem-
pla illa, quae admiramur, amplissi-
ma ac splendidissima per Italiam
Germaniamve multorum annorum
aleoque seculorum per decursum
exstructa et ne sic quidem: perfecta
fuisse, quis est qui nesciat? Hanc
sententiam probarunt viri docti,
qui nuper eandem quaestionem de-
nuo pertractarunt atque satis de-
monstrarunt, de uno templo tantum
esse cogitandum idque omnium tem-
plorum Ionicae structurae esse un-
tiquissimum, a Rhoeco mature iam
exstrui coeptum et postmodo ita
perfectum, ut hanc Ionicae structu-
rae formam retinuerit, cum nullum
supersit vestigium, ex quo colligas,
templum Dorico genere primitus ex-
structum postea eam mutationem
subiisse, ut totius operis delineatione
mutata Ionicam structuram assum-
pserit; neque etiumipsis Persicis bel-
lis templum vel si hic illic detrimen-
ta quaedam passum esse perhibea-
tur, dirutum aut eversum esse con-
stat. Vid. Stark: Archaeolog. Stu-
dien (Wetziar 1852) pag. 13 seq.,
Urlichs in: Rhein. Mus. N. T. X. p.
3 seqq. Qui idem 1.1. recenset sin-
gula dona, quae in hoc templo po-
sita commemorantur ab Herodoto
(I, 70. II, 182. ITI, 47. 123. IV, 88.
152), apteque etiam ex ipso per-
fecti (fE#oyaota:) usu colligi posse
putat, ipsum Herodotum, quem Sami
diutius commoratum esse supra mo-
nuimus, hoc templi opus, quale a
Rloeco exstructum fuit, suis vi-
disse oculis idque certe declarare
voluisse, templum, quale primitus a
Rhoeco exstructum est, tale sua
ipsius aetate adhuc cerni neque ul-
lam subiisse mutationem inde a pri-
ma aedificatione per Rhoecum insti-
tuta. — De donis illis, quae Heraeo
continebantur, de magna auri ar-
gentique copia ad Appuleii usque
THALIA. III 60. 61.
121
rext@v xRuros évevero ‘Potxos Dideo érigopios. Tovrov #0-
vexev paiiov ti meol Zapicov Eunxvva.
Kaufvon dì to Kupov ygovitovii regi Alpuntov xal 61
rapapgovnoavi éinavioteata: avdpes pavo dvo adeApeoì, tov
netatem ibi congesta, plurima quo-
que monuit Panofka I. l. p. 60 seqq.
coll. pag. 57 seqq., ubi de Iunone
Samia eiusque cultu disputat, de
qua eadem cf. Creuzer. Symbol. III.
p. 215 seqq. ed. tert.
‘Poîxog D/250] Cum Dl7e0 de-
seendat a D(2ns (cf. Bredov. pag.
228), cuius artificis nomen apud Sui-
dam (III. p. 598 Kust.) sonet ®i-
léaz, in Herodoto Thiersch. 1. l. p.
181. 182 scribi vult PeZé0, indeque
etiam veram scripturam Pausaniae
in locis VIII, 14. 8.5. X, 38. 8.3
esse restituendam. Sed utroque hoc
loco Siebelis, cuius nott. consul. ad
priorem locum p.245, ediditDiZa/0v,
praeeunte Sylburgio atque Amasaeo,
et sequente nuperrimo editore Schu-
bart. RAoecus Samius cam Theodoro
aeris fundendi artem invenisse fer-
tur (vid. Pausan. VIII, 14. 8.5. IX,
41. $. 1 coll. Plin. H. N. XXXYV, 12.
sect. 43) idemque insignis illa aetate
architectus fuisse videtur, cum prae-
ter Heraeum Samium Lemni quo-
que una cumSmilide et Theodoro la-
bvrinthum exstruxisse dicatur. No-
ctis statuam a Rhoeco factam me-
morat Pausan. X, 38. $. 3. Haec
Sillig. in Catalogo artifice. pag. 107
Thierschium |. l. secutus, coll. p. 139
seq. De Rhoeci tempore sì quaeras,
fallitur Brnnn (Geschichte d. griech.
Kiinstler I. p.30 seqq.), qui Rhoecum
ac Theodorum (cf. etiam nott.ad III,
41. I, 51) circa Olymp. L collocat:
quo rectius iam C. O. Mueller (I. 1.
&. 16) et Fischer (Griech. Zeittafeln
pag. 96) ad Olymp. XXXV regressi
sunt, docetque Urlichs1l.l.,ad tempus
ante Olymp. XL certe pertinere Rhoe-
eum, qui iam circa Olymp. XXXVII,
adeoque, ut videtur, Olymp.XXXITI
exstruendo Heraeo operam dedit,
i. e. circa ann. 648 ante Chr. n.
Cap. LXI.
émavcatéatar) Ad formam conf.
II, 80. 113. IV, 174. De augmento
omisso in verbo xaradeZo(zes dixi-
mus ad I, 04 fin. — ueZedovog qui
h. 1. dicitur, idem mox éxlreoros
vocatur III, 63. 65. Tu vid. notatt.
ad II, 65 et add. Aelian. V. H. II,
14. XIV, 32. In seqq. de usu opta-
tivi (xevrrosro — sldelnoav) atque
indicativi (Q00v) monuit Kuehner.
Gr. Gr. 8. 769, 3, y, qui ad formam
utique raram optativi #0de(700v nos
attendi iubet Gr. Gr. $. 239. not. 4.
ds 62/701 N0av cum recentt. cdd.
scripsi, ubi vulgo post 02/70: inse-
ritur ts. Ad argumentum quod atti-
net, differunt in singulis quibusdam
Ctesias, qui de his retulit in Persicc.
Excerptt. $. 10 seq., et Herodotus;
utrius maior esset fides, ad Ctesiam
disquisivi pag. 126 seq. In univer-
sum velim hoc teneri, ab orienta-
lium regnorum conditione minime
abhorrere ea, quae Ctesias, in quem
iniurià quidam invecti sunt, memo-
riae prodidit, quaeque ille e regiis
annalibus desumpsisse putandus est.
Conf. Osiander. in programmat.
scholast., quod prodiit Stuttgari.
1821. p. 12, alia ad Ctes. |. |. citata.
Videtur autem, monente Heeren.
Ideen I, 1. pag.412, Magorum con-
inratio id proxime spectasse, ut ve-
tus Medorum imperium Magorum-
que potestas, a Persarum regibus si
non fracta, at diminuta certe, resti-
tueretur eo praesertim tempore, quo,
Cambyse fatis abrepto, regia stirps
iam exstincta videri posset. Inpri-
mis huc faciunt extrema Cambvsis
verba ad Persarum principes III, 65
in fin., ubi conf. nott. Quac Hero-
dotus tradit, ea Persarum e carmi-
nibus epicis, quibus res a Cyro at-
que Dario gestae ita fuerint celebra-
tae, ut poétae non prorsus rerum ve-
ritatem secuti illas res mutatas adeo-
que amplificatas exhibuerint, fluxisse
vult Duncker Gesch. d. Alterth. II.
p. 556: a quo ita dissentio, ut quae
famA tradita de his Herodotus in
122
HERODOTI
x er , - 9%», i) e r
tov étegov xataderoiree tav ovxiov ueiedavov 0 KauBvons.
oùros di) ov oi éraviotn, padev te tov Zuiodios Favaror,
0g xQUITTOLTO Pevopevos, xal dos 0diyoL Yoav oi éristapevo.
autov Ilegazcav, ol dè roAAol mepieovta uv Edein0av. r0Òs
tavra BovAsvoas tede Eregeconoe roîoi BaorAniowor. “Hv oi
’ x x 0 # x , ‘\ 3
adeAgpeos, ToOv eta oÎ cvvermavaotQvaL, 00x0s uadiota to eLdog
Zutod tà Kugov, tov 0 Kaufvons éovta Eouroù «dedpeòv
anéxteve* Mv te È) ouotos sidos tod Zuéodi, xo dl) xal ov-
itineribus sciscitando accepissct, ea
ab historiae patre hic referri existi-
mem diversamque omnino famam de
his sparsam esse idem credam; mon-
strat id Ctesiae narratio, imperfe-
cta illa quidem et in angustos com-
pendii fines coacta a Photio: mon-
strat Iustini (I, 9) narratio, quae
aliis e fontibus ducta videtur. Nam-
que Ctesia auctore (Persicc. $. 10)
Sphendadates magus Tanyoxarcem,
Cambysis fratrem, apud ipsum Cam-
bvsem ita est criminatus, ut hicce
fratrem ad se urcessitum interfici
iuberct: quo facto magus, qui Ta-
nyoxarci valde similis fuisse dicitur,
regnum affectavit; Iustinus Camby-
sem tradit somno exterritum (vid.
Herod. III, 30) parricidium fecisse
atque ad hoc ministerium delegisse
magnum quendam ex amicis, no-
mine Cometen: hunc vero, prostrato
Smerde, Cambysis fratre, suum
ipsins fratrem, nomine Oropasten,
qui Smerdi ct oris et corporis linea-
mentis persimilis fuisset, subiecisse
regemque constituisse. Hi igitur
scriptores quamquam in singulis
quibusdam rebus iisque secundariis
discrepant, in summa tamen, quae
ad fratris regii necem et ad mago-
rum rebellionem redit, satis conve-
niunt atqne egregie confirmantur te-
stimonio inscriptionis Bisutunae (de
qua vid. supra nott. ad III, 39) sic
narrantis: cum Cambyses fratre in-
terfecto in Aegvptum se contulis-
set, impictatem per omnes regni Per-
sarum terras grassari coepisse, men-
dacia in dies increbuisse; tum ma-
gum quendam nomine Fnvita 8. Gau-
mata exstitisse a monte Arakadis in
terra Pishijanwata s. Pisiyvanvadaya
primo die mensis Viyak’hna, men-
titum se esse Bartija (Smerdin), Cyri
filium, Cambysis fratrem: ad hunc
magum deinde omnes terras trans-
iilsse defectione parata: id vero ae-
gre ferentem Cambysem esse mor-
tuum. De magi nomine Gaumnata dis-
seruerunt Rawlinson: Journal of the
Asiatic Society XI, 1. pag. 135 et
Oppert: Journal Asiatique T. XVII.
(IV. Ser.) pag. 379, qui interpreta-
tur adbundaniem pecudibus ; in nomine
terrac Pisiyauvadaya cognosci posse
Pasargadarum nomen (Parca vada)
idem existimat pag. 380.
xo00s tadta BovZevoas trade] 190
taùra ad antecedentia (ut v. c. I,
208. 207) spectat, ad mortem scili-
cet Smerdis, paucis cognitam; reads
ad sequentia, ad ea, quae magus ex-
cogitavit, ut rerum potiretur. Verba
sequentia #reye(0p08 toîoi Pacrdni-
ou vulgo reddunt: regian occupare
instituit: quo sensu utique ra faor-
Anta de regio palatio dicuntur I, 30.
178. Equidem cum Schweighaeu-
sero (Lexic. Herodot. I. p. 120) ma-
lim ad H. Stephani sententiam acce-
dere sic reddentis: invadendum re-
gnion sibi putavit, vel potius: regni
affectavit, cum ipse a Cambyse es-
set relictus toy olx{wy usledovos.
Itaque ad roîcr Paorinloror mente
subaud. renyuaci. Infra III, 65
Cambyses loquitur: oî dì vuîv pa-
you xoatéovor td Bacrinicov x. 1. 2.
oluos ueliora tò sidos Zuéodi]
Consentit cum hisce Ctesiae narra-
tio Persice. Excerptt. $. 10. In Bi-
sutuna inscriptione nihil traditur de
faciei similitudine neque de nomine
utrique communi: immo diversum a
Cambysis fratre nomen habet ma-
gus.
THALTIA. III 61. 62.
123
227vopa t@vto sige Zpeodiv. toùrov tòv dvdoa avayvescas 6 pa-
pos Iatiteldtns, 0g ol avtos mavra diarmpréer, sloe dycov Es
tov BaciAziov Boovov. moujoas dì toòto xovxas tij te @AAN
diémenze xal dn xal és Alpurtov xeosprovra to otpatd, 0g
Zusodios tov Kupov axovorza eln toù Aormod, «1° 00 Kaufv-
cea. Oî te di cav KAAor xijpvxes r0onpORLvOv taùra, xal Òn 62
xal è éx° Alyuntov tayBeis (eUpioxe ydo Kaufvoza xaì ròv
otgatov Eovra rijs Supins év "Ayfatavowoi) rIONPIEEVE OTES
Ila }e(873] ,,Schol. cod. Passion.
diorveros è MtAnaios Iavtov&ny
orouateo8a1 tovrov Zéyer. Fx h. 1.
Kat gi8ns Zonaras. Cf. Rutgersii
Var. Lect. I, 8. III, 10.4 Gaisf.
Nomen Iletgel8ns, cuneatis lite-
ris si scribatur, sonare /atizxità,
suspicatur Oppert. 1. l. pag. 402.
Alia ferri huins magi nomina apud
Ctesiam et Iustinum supra vidimus.
avayvrodas est: cum persuasisset.
Vid. I, 68 ibique nott.
«ice Qyov) Conf. I, 9 ibiq. citat.
Creuzer. ad Plotin. de pulcrit. pag.
918. Qui idem haec nunc addi vult:
yHom. Od.I, 130 «vrnv è’ és &e0vov
foev aycov et sic saepius. Cf. etiam
Odyss. IX, 98 ibiq. Cod. Harl. p. 51
ed. Lips. Contra Odyss. X, 233: #Î0ev
d el00yayovaa. Caeterum plena
hîc utitur Herodotus locutione, qui
III, 64. 65. 30 scripsit ifouevos és
ròr facrintor Peovov. Vid.nott. ad
OI, 14. |,
ti) te «Aly diéreune) Ita edidi
Schweigh. et Gaisf. secutus. Vulgo
diéxeune ti) te X44n, idque retinuit
Matthiae. — Conf. I, 1 ibique nott.
et add. Herod. IV, 114. 192. Iacobs
ad Aclian. de N. A. III, 42; plura
quoque dabit Theodorus Malina de
dictione Polyaenea (Berolin. 1854)
pag. 83. — In seqq. reospéovta ad
unum illum caduceatorem referen-
dum, qui in Aegyptum a mago fuit
missus, ut monet Matth. Gr. Gr. 8.
443, 1. p. 829, idem de usn verbalis
vocis (cxovarta) admonens, de quo
eodem Valck. citat Thncyd. I, 80.
Sophocl. Electr. 340. Vid. ctiam
Kuehner. Gr. Gr. 8. 528. not.4. Ver-
ba xoosgsîv, moosintiv, xQ0AyO-
QeveLv de praecone potissimum fre-
quentata significant, eodem Val-
cken. observante: proclamando edi-
cere, vel denuntiare. Conf. Borne-
mann. ad Xenophont. Cyropaed. II,
4, 31 et Pausan. IV, 5,3.
Cap. LXII.
Ev 'AyBaravorci] Ita cun recentt.
edd. scripsi. Olim .Exfatavoici.
Conf. III, 64 et supra I, 98. Memou-
rat Ecbatana in Galilaeae tractu lo-
seph. Vit. cap. 11., itemque Stepha-
nus Byzantinus: ‘Ayfarava, n02(-
qveov Zvolag: ‘Heodotog tetro ot
dì vòv Bataverav avItnv uadodor. —
Anurtoros dé ppowv'Ayfarava der-
ta, tà piv ts Mudias, rà dè tris
Zvoeilas x.t.2., ac multis deinde ad-
ditis de scriptura vocis sic conclu-
dit: dertopev d' Ev rod f', Ot quad”
nuds Baravea nal Baravera nadei-
tar nai to ddvixov Baraveora:,
quibuscum iungantur, quae iu co-
dem scriptore leguntur: Batavéa:
ovvornia Trolas ] al Baravéa Evi-
xòs* To e8vinòv Baraveotns* Fori
ua Barava 1905 to Evpeaty. Ma-
gis huc pertinere videtur Plinii lo-
cus Hist. Nat. V, 19. $. 75, quem
cum Billerbeck. (Asiae Herodott.
difficill. p. 11) alliisque viris doctis
huc referre malim: ,,Promontorium
Carmelum et in monte oppidum
eodem nomine, quondam Achatana
dictum. Ac dubitat Mannert. (Gco-
graph. d. Gr. u. Roem. VI, 1. p. 393
se.) de Cambysis ad Carmelum iti-
nere, indeque Cambysem obiisse
coniicit Bathurae in Hatanea. At
Mannerti dubitationes diluit Gallus
Plinii interpres, Parisot, in ca Di.
nii editione, quae Parisiis apud Pan-
ckoucke prodiit anno 1829, Tom. IV.
p. 266, ubi haec subiicit vir doctus:
124
HERODOTI
é6 peoov ta Evretadueva éx toù payov. Kaufvons dè axovoas
ravta éx toù xNouxos xal tAricas uv Aépewv dindéa avros te
10065000801 èx Iontaoreos (reupdevta pao avtov dg amoxte-
véovta Zuéodv ov morjoai tadta), fiéwas és tov ITontgonea
sime* Ilontaores, ovTtA por diempnéao, to tor ro00é8nxa
noqyua; ‘O dè cime' “L déorora, ovx tori tavra cAndéa, dx0g
xoté co Sutodis adedpeòs 0 009 Eravéotnze, OUdÈ Oxcog ti éÉ
éxs(vov toù avdpòs vetxos tor Éotar N uéva 7 cuingov* Éyd Yao
auUToe Morjoae, ta ov ue éxéhevec, Ebawa uv ye00Ì tro
duecovtoÙù. el uév vuv ol teBvedtes aveottaoi, vpoddéxeo toi
,.il serait plus sage de douter de
la vérité de l’historiette; — inspiré
sans doute par l’identité de nom en-
tre la capitale de la Medie et une
petite ville de Syrie.'‘ Iosephus An-
tiqq. Iudd. XI, 2, 2 apud Damascum
Cambysem interiisse tradit. Quem
Schweigh. consuli vult Hyde Relig.
vet. Pers. pag. 511, is in Appendìce
ad pag. 416 ita: ,, Magna Mediae
urbs te Exfarava seu ‘Ayfatava
(apud Aeschylum in Persis Agbata-
rum) synonymam habet in Syria ur-
beculam Arabice dictam Battna,
Stephano af Baravéai, Iudithae I, 9
Beravn, cuius civis est A/ Battani,
unde celebris astronomus Al Bate-
gnins. Et hinc constat quod Exfta-
tave seu ‘Anfatava sit corruptela
pro 'ElBarava seu ‘A2farava. At
prorsus diversum quid est eiusdem
nominis urbs in Media, in cuius lin-
guae genuinis vocibus dictus arti-
culus 4/ nunquam usurpatur.‘ In-
ter Bataneam, quam affert Stepha-
nus Byzantinus, et inter Ecbatana
valde discernendum esse mihi vide-
tur, quia teste Eusebio (cuius locum
affert Guérin: De ora Palaestinae.
Paris. 1856. pag. 10) Zatanea haud
longe abfuit ab urbe Caesarea, £c-
batana autem, ut Plinius 1. supra |.
indicat, in Carmeli monte sita fue-
runt. — In seqq. verbis ad locutio-
nem (ot&s) és uéG0v conf. similia
quae exstant III, 80. 83. 130. 140.
142. IV, 97 (ubi conf. nott.). VI, 129.
Winckelmann. ad Platon. Euthy-
dem. pag. 91. #4rr/q«s (ratus) codem
sensu legitur I, 27: Kgoîcor dè d2-
nicavta Aéyerv Exsîvov dindia, I,
30. 75. 77. III, 144. 151, ne plura.
Ad verba: meupBérta yao avtov
x. t. À. conf. quae supra leguntur
III, 30. In verbis: oùx fori ravra
cindéa, Ono g xoté dor x. t. i. vo-
cula 0x0s idem fere valet atque
dg, de quo conf. Kuehner. Gr. Gr.
8. 769, 3, a.
7 uéya 7 cuor] i.e. nihil pror-
sus, ut V, 116 et crebro apud ora-
tores Atticos, ut monuit Valcken.
Add. Lennep. ad Phalarid. Epist.
098. pag. 268.
8aypa uv yeooi tijor fusovrod]
Dicentem haec Noster facit Prexa-
spem Graecorum ex more. apud quos
&ertev (cf. nott. ad I, 117) ad
omnem sepulturae curam pertinet,
sive comburitur cadaver sive in
terra reponitur sive alio quo modo
absumitur: Persas enim cadavera
mortuorum a bestiis discerpta et
cero circumlita tum demum in terra
condere tradit Herodotus I, 140, ubi
vid. nott. Graecorum ex opinione.
ex qua plura omnino in Herodoteam
de Persis narrationem irrepsisse su-
pra iam (ad I, 124) notavimus, se-
quentia quoque verba fluxisse cre-
do: el uév vvv ol te8veodres ave-
oréaoi x. t. i., ubi cogitandum api-
nor de mortuorum umbris sive Ma-
nibus ex Orco ad lucem revocandis.
Retinui autem avsoréaci, ut I, 196.
200, ubi conf. nott., cum omnes libri
scripti, quantum novi, sic afferant;
Bredov. p. 398 mavult scribi aye-
eteci, Eltzius (Jabrbb. f. Philolog.
u. Paedag. Suppl. IX. p. 129 seq.)
praefert @viotsatat vel scribi iubet:
mv pév vuv ci tedvedtes dvactémo,
THALIA. III. 62. 63. 125
xal Agtvapea tov Myjdov eravaot]oeada: * el Ò’ Eori doneg
x0ò rov, ov pr ti to Ex ye éxelvov VEGTEGOV avafiaotnos.
vÙv Ov por doxéer ; peradiabavtas TOV xnovxa éteratev e(00-
228reUvras, Xag' OtEv fjxcov TRoRyopeve: Muiv Zuéodios Baordéos
axoverv. Tara elrmavros Iontcorzos (Nec vio KauBvon) 63
avrixa peradicaxtos pevopevos 0 x]evi nu. armiputvov dé uv
elpeto 0 ITontaonns tade: “Ludpozre, Ns yùo fue naod
Zuéodios toù Kupov dyyedos® vuv dv, simas tiv cAndelnv,
anid. qalpav. xotega avtis to ZSpéodis parvopevos és Gy
évergAAeto tara, 7 teov is Exsivov vanoetécov; ‘O dè eine’
Eyò Zpuéodiv uèv tòv Kupov, ét Orev BaorAevs KauBvons
niade È Alyuzrov, où xo brorma* 6 dé por payos, tov Kay-
fvons éxirgorov tiv olxiov anédete, oUtOs tavta éveteidaro,
pas Zuéodiv tòv Kupov elvar tOv tavta Enidéuevov sima.
xp0s vuéas. ‘O uèv di op Eaeye, ovdiv énixatevevopevos.
Kaufvons dè eine* Ilontéaores, cv utv, cia ave aya8òs,
xouoas to xedevopevov altinv 8xnépevyas' éuoì dè tls dv slm
quorum neutrum placet. De perfecti
usu consuli poterit Fritsch. ibid. IV.
pag. 99.
où un ti to° — dvaflastnoe] i i.e.
niki! quidquam novi (i. e. mali) inde
tibi mascetur 8. efflorescet. In Me-
diceo, Florentino, aliis post VETE-
cow male xaxòv inseritur; quippe
hoc ipsum tecte et per quendam eu-
phemismum ipsa voce vEorTE00v con-
tinetur. Itaque merito editores inde
a Wesselingio eiecerunt vocem, uno
excepto Dietschio, qui eam retinuit,
sed uncis inclusit tanquam spu-
riam. Conf. Pausan. IV, 35, 2 et
vid. Herodot. V, 19. 35. 93. 106.
VID, 142. Thucyd. I, 132. Eurip.
Rhes. 590. Aristoph. Eccles. 310,
alia, quae attulit Valcken. et quae
ad Herodot. I, 27 allata sunt. Inde
apud Herod. I, 210, codem Valcken.
monente, veuwreoa Povaevew insidiis
alteri structis res novas moliri. Cr.
confert. Heindorf.ad Platon. Protag.
. 461. — avaflactaverv proprie
de plantis dicitur nascentibus et pul-
lulantibus, dein ad alias quasvis
transfertur res. Conf. VII, 156. V,
92. 8. 4. et nott. ad I, 66. — In pro-
xime seqq., ubi Sancrofti liber omit-
- nott.
tit dox#s. idemque exhibet ueradio-
£es, Wesselingius reponi vult: vi y
vy por peradicobag ròv sieme tEe-
taferv mag’ Orev x. t. 1. ÈEeta-
seLv ex h.l. citat Lex. Scg. pag. 96,
28. De forma Orev conf I,7 ibiq.
Pro slootevvias Dietsch. de-
dit s(gwrfovtas.
Cap. LXIII.
‘PNE ye nue.v] De usu particulae
yee diximus ad I, 8. 124. Add. III,
83. 120. IV, 79. 07. V, 19. VI, 11.
Quod antecedit Svdowxe, id simpli-
citer alloquentis, at irridentis esse
monuit Lobeck. ad Sophocl. Aiac.
1154. p. 451 sq. ed. alt. Cf. etiam
Herodot. VIII, 125. Ad verba cmd
10% 'owv conf. IIl, 29.36. — Infra pro
orov, quod omnes libri exhibent,
nisi quod Sancrofti liber praebet fÈ
0gov, Struve Spec. I. Quaest. pag.
48 (Opusce. II. p. 322) ex constanti
Herodoti usu rescribi vult éÉ 0t£v,
quod cum recentt. edd. recepi. In
fine capitis antecedentis exstat rag
6tev. AA formam Ozone conf.
III, 37.
126 HERODOTI
Ilsooécv 6 Eraveoteds, enifatevav toù Zutoduos ovvouatos;
‘O dè sine* "Eyes por doxéco Svvitvai tÒ peyovòs toùro, d faci-
dev. ol uapor sl0i tor oi Eraveoteates, ov re Elimes pededa-
vov tav olxlov, Iaritei®ns, xal 0 rovrov adelpeòs ZSuéodis.
64° EvBtaùra auovoavta KauBvosa to Zuéodos oUvoua Ervwpe
cAndein tav te Adporv xal toù Evvrviov, 05 #doxee év tod VavO
arayyetdai tiva oî, cos Zusodis itouevos #5 tov BaorAniov Fgd-
vov Pavese Tij xepadi toù ovpavov. uadav dì, ds uatqv axo-
Aodexds el tov adeApeov, amtxdare Zutodiv. armonAavoas dè
NO) MEQUMUEXTNOAS TI] Amaon cvuRPpoo? avadguore Ex) tov
înmov, év vo Eycov tv tagiotnv és Zoùca otparevesda: tri
tov payov. xal ol avadedorovii Éx) tov Tramov toù xovAsod
toù Éipeos 0 uvxns arorinte., puuvoadiv dè rò Élpos mater tov
erupateviov toùò Zuégdios ovvo-
uartos] i. e. Smerdis nomen usurpans,
iniuria sibi assumens. Citat haec Pol-
lux II, 200. Ad locutionem attulit
Wesselingius III, 67. IX, 94. Iam-
blich. ap. Phot. pag. 248. Procop.
Goth. B. I, 1. Pers. I, 25. Vandal.
I, 11. Add. Kuehner. Gr. Gr. 8.
022, b.
Cap. LXIV.
0s édonee] Vid. supra III, 30. Ad
verba (fopevog és toy BacrArcov 800-
vov cf. nott. ad I, 14. III, 14. III, 65
et Kuehner. Gr. Gr. 8. 622, b. — "Ad
TEQUT entoug conf. I, 14. dvade0-
ouer Énì tov îmrov, i. e. prosiliit, ut
equum conscenderet. Cf. infra VII,
18. lIomer. Ili. XIII, 140. Apollon.
Rbhod, 1II, 957. IV, 42, Mox omnes
libri recte pracbent év v09, quod
idem e melioribus libris revocavi IV,
125 pro év vo, quod reiecit Bro-
dov. p. 249. Add. I, 10.
Ttoù uovÀs0Ù tov E(peos O Lvuns
armorinte] Transscripsit haec, mo-
nente Valcken., Zonaras Annall. IV.
p. 127 D. — novAsòg Ionicà formf
exhibetur pro x0480s (vagina), quam
ipsam tres libri h. l. afferunt. Conf.
Bredov. pag. 165. In voce uvxng
explicanda iam veteres in diversas
partes abiisse monstrant, quae le-
guntur apud Eustath. ad Iliad. II.
p. 290, 2 s. 219, 27. Etymolog. p.
594. Schol. ad Nicandri Alexipharm.
103. Bekkeri Anecdd. p. 1399. Si
Berkel. ad Stephan. Byzant. s.
Mvxvar. Neque enim, quod ‘qui.
busdam placuit, 0 pvxng h. I. signi-
ficat ansam gladii 8. manubrium, 0
nora tpv Zafnv ugatntis xadovpe-
vos, ut ait Hesychius, quamquam,
ut monuit Winckelmann, Opp. T. V.
pag. 87, vaginae extrema et capuli
summa pars in antiquis gladiis si-
mili propemodum fuit forma. Est
potius 0 uvuns, ut Schol. ad Ni-
candr. ]. l exponit, to xataxZeîoy
tv Inunv, lamina extremam ensis
vaginam cluudens , 8. der Deckel am
Ende der Degenscheide, das Ortband.
Nec aliter Italus et Germanus inter-
pres. Nam fungo cadente Cambysis
gladius vagina fuit nudatus illum-
que ferire potuit. Tu conf. praeter
Wessel. et Valck. ad h. l. Creuzer.
ad Hecataei fragmm. p. 77 seqq. ibi-
que Schol. Venet. ad Iliad. XV, 302.
Pausan. II, 16. $.3. Idem Pausa-
nias, observante Valcken., I, 28 ad
Herodoti locum respexit, alioque
loco VIII, 11. 8.6 Hannibali idem,
quod Cambysi, evenisse tradit.
Epos] Quod Mongez (Mém. de
l’Instit. IV. pag. 00. 62 seq.) distin-
gui vult in Persarum armis g/adiwnm,
proprio sensu appellatum tò Elpos,
et ensem minorem, sive pugionem,
acinacem, ut Persae vocabant, equi-
dem desidero testimonia. Nam hoc
quoque loco intelligi putem ensem
THALIA. III. 63. 64.
127
pupov. tempatiodels di xata tovtO , TÎ) CUTOS TPOTEROV TÒV
TOY Alyvaricov deov “Anv EnAnge , ws ol xarginv édofe terv-
22098at, elosto 0 KouBvons, 6 O ti ti) modi ovvoua ein. ol dè elrav,
ori Ayfarava. to dì Eri npoTtEPOv Extgonoto éx Bovrovs x0-
dos, év “Ayfaravoroi tedevinoztv tOv Blov. Ò uèv dn év toîo
Mudixoto: "AyBaravoroi Edoxse TeEREVTNOZIY PNORLOS, Ev toîoi
of ]v xavra tà xepuata, tò dè yenotnoiov toîor èv Zvoin
Ayfaravowi FAeye dpa. xa) dn ds tore éneipouevos exvdeto
Tijs 2Od10g TÒ OUVOLA, VICO TS CUUPOONG TS TE Èx TOÙ Layov
ixmerAnpuévos rai toù temuaros éocopoovnoe, cvARRfBav dè rò
&sorxgoriov sire*
pévov tedevtav.
illaum minorem, quem Persae teste
Herodoto VII, Gl gestare solebant
ad dextrum femur e cingulo suspen-
sum sive acinacem (quod pugionis
genus fuisse videtur), quo ipso or-
nati hodieque comparent Persae in
raderibus Persepolitanis. Tum quo-
que facilius intelligi poterit, quî
pugionis s. acinacis lamina dela-
psa Cambyais femur feriri potuerit.
Cambyses enim (sunt verba Ammian.
Marcell. XXIII, 6) ,,suomet pugione,
quem aptatum femori dextro gesta-
bat, subita vi ruinae nudato, vulne-
ratus paene lethaliter interiit.‘‘ Ve-
terum testimonia de acinace suppe-
ditabit Brisson. de reg. Pers. prin-
cip. III, 7 seg. p. 632 seq. Add. al-
lata ad III, 118 et IV, 62.
natà TOUTO, , €97) Sic infra III, 86:
serà tovro, îva. III, 125 fin. és
rovro, t7. Similia plurima ex He-
rodoto pracbet Struve Specim. I.
Quaest. etc. p. 31. (Opusce, II. p.
297). — Pro Any, ut vulgo scribi-
tur, scripsi "4niv. Vid. nott. ad III,
27, et de i ipsa re conf. III, 29. In
seqg. ds oi uaspinv Èdoke 1eripda
(cum lethale vulnus sibi accepisse vide-
retur) scripsi xet0lnv, quod dudum
proposuerat Blomfield. in Glossar.
ad Aeschyli Agamemn. 1263, quod-
que unum probari posse multis
exemplis ostendit Cobet Varr. Lectt.
p. 339 seqq. Unum affero locum ex
Ctesiae Excerptt. Perss, 38: el tyy
xepainy toÈsvera. 00 xaol av.
Conf. etiam de hac locutione, in qua
Evdabra KauBvoea tov Kugov tori rer90-
vulgo supplent x4777v, Lambert.
Bos. de Ellipss. L. Gr. pag. 389 ed.
Schaef. Vulgo xat0é7, quod omnes
libri scripti et editi offerunt. In
ipsa re ab Herodoto dissentit Cte-
sias Excerptt. Perss. $. 12 fin., ubi
regem narrat Babylone parvum li-
gnum quum poliret, tempus quo fal-
leret, femoris musculum percussisse
et undecimo post die mortuum esse.
In Bisutuna inscriptione, ut ad III,
61 monuimn8, nihil huiusmodi tra-
ditur, nisi Cambysem ob defectio-
nem magi iratum mortuum esse.
éxéyenoto)] Retinui hoc, ut II, 147,
ubi vid. nott. — De Zuto urbe ‘conf.
II, 75.
‘tv toîst of pv mavra te aquyua-
ta] Conf. I, 122. III, 157. Ad voce.
Éleye CoA consul. Kuehner. Gr. Gr.
8. 757, b. Sic cap. 05: oùx nv “oa.
Alia vid, ad IV, 64 nott. Mox scri-
psi cum quattnor, codd. éxeLQ0ReEvog
pro vulg. érege0uevos, quod iure
damnarunt Dindorf Prolegg. pag.
XXXVI et Bredov. p. 366 coll. 147.
°Ev&adrta — totì renquptvov re-
Aevtaov] Simile quid Roberto Guis-
cardo, Apuliae duci, accidisse scri-
bit Italus interpres. Qui admoni-
tus Hierosolymis sibi esse morien-
dum, cum ad sanctum Salvatoris
sepulcrum proficisceretur, in Zacyn-
tho aeger remansit loco quodam, cui
nomen Hierosolyma; quod cum au-
diisset dux, loci nomen sciscitatus,
morti se proximum habuit et paucis
post diebus revera mortuus est. Ad-
65 Tors uèv togavia:
HERODOTI
nusgnor dÌ Voregov ds elxooi uera-
meuvauevos ITegotdov tov mapeovtdv tous dopiucatatovs EAepé
pi tade*
2 Iléooca., xataleléfinxé ue, tò movtov uariota
Exguatov ronyuatav, toùro és Vuéas éxpilvai. ty ye, tav
év Alyvrtoa, sidov 6yiv È v tod vavo, tav undaua opedov ldetv.
édoxzov dé uo @ypedov èA80vta ti oîlxov ayyérAewv, ds ZSuto-
dis ltousvos és t0v BaciAntov Foovov wavosie ti xepuA tov
ovoavod. dslcas dè, un amoipeBéco tv Roxiv mods toù adeA-
peoÙ, EmoiNoa taqutega 7 dogpatega* év ti] puo avdoannin
dere iuvat, quod Ezelino, Italiae
principi notissimo, accidisse narrat
Raumer in: Geschichte der Hohen-
staufen VIII, 5. T. IV. p. 439. Qui
quum ad locum, cui nomen Cassano,
graviter vulneratus in hostium ma-
nus incidisset captusque in carcere
retineretur, a custode quaerens, quo
loco captns esset, ubi nomen Cassano
audivit, exclamasse fertur: non mul-
tum discriminis esse inter Cassano et
Bassano, quo loco mortem sibi prae-
dictam esse addidit. — Quod ad
ipsum Cambysem attinet, quem hic
moriendum fata constituisse Noster
scribit, recte mihi observare vide-
tur Ditges: De fati apud Herodot.
ratione p. 8. 9, hanc de Camby-
sis morte narrationem ex Herodoti
mente non aliter esse diiudicandam
atque ea, quae de Croeso (cf. I, 32.
34) ac de Cyro (cf. I, 204 ibique
nott.) Noster tradidit: qui quum pro-
pter superbiam, qua supra res hu-
manas se efferrent, iustos terminos,
quibus res humanas contineri fas
est, egressi ac nimia qua frueren-
tur felicitate haud contenti ulteriora
«semper peterent, divina sive invi-
dia sive vindicta capti ac prostrati
meritam insolentiae poenam lue-
runt. Quod idem in Cambyse pari-
ter contra divinam legem peccante
factum esse Herodoti est sententia.
ss Nihil enim (ita scribit Ditges 1. 1.)
in hoc homine erat temperati, nihil
modesti, nihil sancti. Quare si quis
unquam, hic certe iustos humana-
rum rerum terminos est egressus.
NimiA potenti insolenter se iacta-
vit, exsultavit quasi insania qua-
dam, nefariam in omnes edidit sac-
vitiam. Idcirco non parvi est ha-
bendum, quod letale vulnus eadem
corporis parte accepisse dicitur, qua
ipse olim Apin, Aegyptiorum deum,
vulneraverit. Etenim ita optime
signiticatur, exitium eius insolen-
tiae, qua Aegyptiorum sacra viola-
verit, iustam iudicandam esse poe-
nam.‘
Cap. LXV.
xatalelaBnue] Cf. nott. ad III,
42; ad rem consul. III, 30. — In
seqq. reliqui 09e407, ut I, 111, ubi
cf. nott. Recentt. edd. dpeloy, Ad
verba l{ousvog #5 tov Pacidnioy
deovoy cf. nott. ad III, 64.
un arargedt0] Sic II, 126: dxa-
ouionuévovg tv cun». Ad formam
coniunctivi solutam (@ra:tpe@ é0)
omnia dabit Bredov. pag. 321; ad
locutionem tayursea 7 coporega,
quae redit VII, 194, conf. Kuehner.
Gr. Gr. $. 750, ti Schaefer. ad Longi
Pastoral. pag. 374. Cr. affert Her-
mann. ad Aristotel. Poét. p. 180.
Mox scripsi cum recentt. edd. quot
et infra dyi (pro quest et 0veL), ut
II, 141; reliqui ATOTPERELY, a re
centt. edd. mutatum in AROTQAELY,
ef. nott. ad III, 2. In seqq. pro ovx
évivSteger. Praefat. pag.XIV scribi
mavult 0Vx Eveln a «v. Ipsa sen-
tentia, quae iam cap. 64 in fine pro-
fertur, coll. III, 43, ita Graeca est,
ut vix Persam hominem talia edi-
disse credibile sit. Tu conf. I, 91
ibique allata, et vid. nott. ad I, 124.
III, 64. Sed faciunt talia ad Hero-
doti mentem cognoscendam simal-
que rationem historiae conscriben-
dae perspiciendam.
-
THALIA. III 65. 129
puo ovx Évijv @ga tò uedRov pivecdair amotpirerv: yo) dè 6
uataros ITontaonea arontuno 5 Zovoa armoxtevéovra Zpto-
div. égeoyaoBevros dè xaxov tocovtov adedg diartopnr, 00-
dapa émsAetapevos, ur xoté tis por, Spéodos viagaIEnRévov,
aAdos Érxavactain avdoanav. mavròs dè toù péialovros É0e-
cda: auagrov, adelgpeoxtovos te, ovdiv deov, yéyova, xal tîjs
faocAnins ovdiv Escov toréonuai. Zutodis yae di Nv 6 uayos,
rov por 6 daiuav mpotpawve èv ti dyi énavasticeoda.. Tò
uèv dn Fppov tEfopastai por, nal Eusodiv tòv Kvpov unzéri
vpiv govra Aoyits0de° ol dè vpiv papor xpatéovor rev fao:-
Anîcov, tov te Elurov Entrporov tav olxicav, xal è Exeltvov
adeAlpeòs Zutodis. tOv pév vuv uddiota yoiv, éued aicyea
x00s tv uayov merovdotos, tiuOgÉEELv Éuol, ovtos uèv avo-
Gio og tetedevinue UNO tv ÉvrOÙ olxniatatav. Tovtov
dì unxéri éovros, devtepa tav Aormciv Vuiv, cd ITéooar, piverai
por avapxawtatov èvréilecda., ta déd0 por yeviodai, telev-
tov rov fiov. xal dn vuiv tade Erioxnato, Beods toùs fao:-
éyò dè 6 para:og] De voce fa-
teios conf. II, 118. III, 56. — In
seqg. de imiebdpevos conf. I, 78.
Admonent vero interpretes ad He-
rod. VII, 149, verbum #x4éy7e08a1,
quod proprie ‘valet secum repulaure,
e, haud raro metus quan-
dam simul induere notionem idem-
que fere significare, quod gofei-
c8as, ut VII, 47. 49. 52. 236. Cr.
addit Schaefer. Append. ad Bast.
Epist. crit. pag. 29 coll. ad Sophocl.
Trach. 631.
vraguionpivov] Confer. VII, 8.
6. 3 vaetagaionuevor. Plura dabit
Bredov. p. 315 seq. Vocem cdel-
proxtovos ex h. 1. citat Pollux III,
25. Ad usum locutionis ovdîy déov
vid. quae similia attulit Geisaler: De
Graecc. nominatt. absolutt. p. 38.
Ad verba: roy uorò daluowv rqot-
pere conf. I, 210 in gimili re: to
dì ò dalpcoy mooépuasve, de
euros pèv talevrnosiv aUTOÙ tavtY
u#2201 x. 1. 2. Conf. etiam VII, 37.
Unde xgogparrov de oraculi effato
n. Tesponro V, 63. IX, 93.
tony, éued — xenov80r0g, TLo-
oéeuy Hi Non sine quadam vi di-
ctum pro Luo] — nenovdor. Vid.
HERODOT. II.
Kuehbner. Gr. Gr. $. 681, b. Mox
cum recentt. edd. revocavi o/xpio-
tatov, quod Schweighaeuserus de-
derat, Gaisfordius mutaverat in ol-
unto rcirov. Idem obtinet V,5. Tu
vid. Bredov. pag. 177. In Sancrofti
libro et apud Priscian. XVIII. pag.
1206 exstat o/xer otatov. De parti-
cula u?v iterata cf. III, 75 et de
structura ea, qua cum verbo TETE-
Aevtnue iungitur praepositio vz0,
Kuehner. Gr. Gr. $. 392, b.
devrega tav Zormay ‘dpdv) Lar-
cherus tov Z01r0v h. 1. idem valere
censet atque toù Zozov (tundem,
enfin), provocans ad Marcland. Ani-
madverss. ad Maxim. Tyr. Diss.
XVII.p.682. Equidem cumSchweigh.
in Lex. Herod. 8. v. (II. p. 80) verba
tov Zovrav referre malim ad super-
lativum dvayxocoratov. Hic enim
loci est sensus: tan (mortuo sc.
Smerdi) reliquorum (quae vobis sc.
habeo mandanda) s. inter ea, quae
reliqua sunt, hoc maxime necessurium
vobis mandandum habeo. Itaque toy
don òv minime de Persis intelligen-
dum reliquis, excepto uno Smerde:
id quod placuit Lhardyo.
ual dn vuiv tade Émonnato,
9
130
HERODOTI
Antovs érmnaleav, xal maciv vuiv xal uadiota ‘Ayaruevidé cav
roioL mageodor, un reguidetv tv fyeuovinv avis és Mydovs
mepueddovoar: ail’, elte d040 Ègovoi avtnv xtnoauEvoL, d040
aragedqua. dò vpécov: elte nal 0dEÉvEÌ TEO xateppacapevos,
OdEVEL xaTtA TÒ xagregov avacwoacda:. xa) tavra uèv roLEvO: 29
vpiv yî) te xagrov Expéoor, xal puvaîrés te xaì moîuvai ti -
8s0vg tovs Bacrintovs érinaléov]
De significatione verbi ér1ox7zto
cf. III, 73 ibique nott. Quos h. I. ad-
vocat "Cambyses deos Persarum re-
gios, quosque eosdem advocat Histi-
aeus V, 106, haud alios esse cre-
dam atque eo8, quos Cyrus moribun-
dus advocat deods MATQMWOVE apud
Xenophont. Cyropaed. VIII, 7, 17
coll. $. 3. et 1,6, 1. VII, 1, 1, ‘ubi
Cyrus Iovem mATQGIOY et Vestam na-
(1'1°1:1) alloquitur: nec differunt opi-
nor dii patrii in Curtii narratione IV,
10, 16 (coll. VI, 11, 7). IV, 14, 17.
V, 12,2. VII, 4,1. In quibus nisi
Graecum scriptorem de Persis tra-
dentem Persas Graecorum more ac
religione loquentes et iurantes fa-
cere statuas, nihil aliud supererit,
nisi ut de geniis quibusdam s. ange-
lis Persarum cogitemus, quos patro-
nos sibi adscivisse indeque coluisse
existimemus regiam Achacmenida-
rum gentem. In ipsis Persarum in-
scriptionibus tenuia atque incerta
vestigia aliorum deorum praeter Or-
muzdum s. Auramazdam inveniun-
tur: uno tantum loco in Bisutuna
inscriptione praeter hunc deum alii
quidam invocantur dii, modo lo-
cum recte intellexerint inter pretes;
idemque fieri dicunt in Persepoli-
tana quadam inscriptione, de qua
vide quae dixi in: Jahrbb. f. Philo-
log. et Paedag. Vol.L. pag. 410 coll.
413 seq. Apud Scythas iuramentum
fieri ad faorintag lorias Noster tra-
dit IV, 68. Inde quoque septem Per-
sarum coniurati opus aggredientes
preces fecisse dicuntur toto ds0i01
III, 76.
pun nepuideiv —neo15480d0ar] Ad
structuram loci cf. III, 48 ibique
nott.; ad usum verbi nequeldovgav
cf. I, 7. 120 ibique nott. III, 140.
Haud aliter Pausan. III, 6. $. 1 et
Lucianus in Toxari $. 51: xal BI
nequideiv dg Evflotoy xequEd-
dov6av tnv dex y, ubi cf. nott. a
Carolo Iacobitz. p. 95. Mox cum
recentt. edd. reliqui dxe10ed7v01,
utI,70.III, 126; vulgo vza.0ed7-
var, tres libri scripti aparoedtjvat.
Ad locutionem xara to xagregoy cf.
I, 76. 212. IV, 201 et Iacobs ad Ae-
lian, N. A. Il, 38. Nec dissimile
NATA AQUTOG, de quo vid. ad Ctesiae
Excerptt. Perss. $. 7. pag. 112, Ia-
cobs. ad Aelian. N. A. VI, 50; xard
to (oxvgòv Herodot. IV, 201. V, 62,
ubi cf. nott. Quod antecedit c&éyel
eiici vult Mehler in Mnemosyn. V. p.
66. — In seqq. roi{uvia e Florentino
aliisque libris dederunt Schweigh.
et Gaisford.; cf. Herod. II, 2. Plat.
de Republ. III. p. 416 A. Vulgatam
rzotuvar (cf. I, 126), quam Medi-
ceus erhibet, retinnerunt Matthiae
et recentt. edd. ipseque retinendam
duxi ob VI, 139, ubi in simili impre-
cationis formula sic legitur. Ipsa
vero sententia, quam Herodotus
Cambysem facit dicentem, Pezsis
imprecantem, prorsus Graeca est:
apud Graecos talia in formulis im-
precationum saepenumero inveniri
recte statuerat Valckenarius, qui
praeter alterum, de quo dixi, He-
rodoti locum et Philostrati locum in
Vit. Apollon. III, 20 apte attulit So-
phocl. in Oedip. Tyr. 277, quem No-
ster respexerit. De hoc Sophoclis
loco cf. Luebker. Sophocl. Theolog.
u. Ethik. pag. 60: ad Herodoti lo-
cum conf. potissimum Aeschin. in
Ctesiphont. $. 110, quem una cum
aliis huc spectantibus locis excitavit
Lasaulx (Ueber d. Fluch d. Grieeh.
u. Rom. p. 11 sive Studien des class.
Alterthums p. 166 seqq. coll. p. 175.
176), qui de hoc toto imprecatio-
num genere apud Graecos usitato
THALIA. II. 65. 66.
xtorev, éovoL és tov amavta qoovov édevdeooror
131
un avacada-
uévoi dì tHv coexv, unò énigeronoaoi avagotev, ta évav-
Tia TOvTOLOI apropar vuiv yevéodat
téXos Ileogécv Exaoto Enipevécdtai, ciov guoì Eriyeyove.
xa) m00s ÉTL TOVTOLOL TÒ
lai
Aua
te elmas tavta 0 Kapfvons amexdare nEOav tV ÉOvTOÙ noi
Ev. Iléoco d' 00 tOv facidéa eldov avaxiavoavta, navtes66
ta te éodiros éoueva elyov, taùra xatnpstxovto, xal olucoyi]
aqgdova disyotovro. pera dè taùta, ds fopaxédioé te tò cotEOv
accurate egit omniaque et veterum
scriptorum et inscriptionum testi-
monia attulit.
und’ ncgeronocoi avacogerr] Ver-
bum avacotey spurium habet Cobet
indeque eiici vult: mihi cum vi qua-
dam hic positum videtur indeque re-
tinendum. Idem vir doctus in pro-
xime sequentibus legi vult: x000-
#11 toLovrto tédog x. 1. 2. Sed for-
mulam x0s ft tovrosei satis opi-
nor tuentur alii loci Herodotei: VII,
197 (ubi Wesselingius nostri loci
bene memor fait). IX, 110. Conf.
etiam III, 74: x905 d° fu. Pro egfo-
pas, quod omnes libri et scripti et
editi tuentur, Lhardy dedit dedua,
quod aeque displicet atque ceéwpar,
ab uno Florentino exbibitum.
"Apa te elnas] De usu voculae Qua
cf. I, 179. IV, 67 et nott. ad I, 112.
Cap. LXVI.
Tavra uatnosixovto] i. e. suas
ipsorum (non aliorum) vestes discin-
debant, consuetudini obsecundan-
tes, ut ait Valcken., in regis luctu:
de quo more conf. modo Herod. VIII,
99 (ibique nott.). Xenoph. Cyro-
paed. III, 1, 13. 1II, 3,67. V, 1,6,
ne plura. De medii verbi vi ac
potestate dixit Valcken. Hesychius
II. pag. 202: xarneetuovro: xare-
czttovro. Cf. Pollux VII, 50. Dio-
dor. Sic. I. p. 83. II. p. 186, et quae
alia attulit Valcken., inprimis Ae-
schyl. Pers. 537 (544), quem forsi-
tan Noster respexerit. Verbum éosi-
x veteres explicant oyi$ew, 67-
pvvsv (scindere). Tu vid. praeter
Valcken. Blomfield. in Glossar. ad
Aeschyl. 1. 1. Ad locutionem #087-
tos éz0peva vid. I, 120. LII, 25 ibi-
que nott.— Pro disgof@ vro e San-
crofti libro ac Vindobonensi recepi
diezgéo vo. Tu conf. III, 57.
éoqpuutiLoé te tÒ dottor] Similem
in modum de Miltiade loquitur VI,
136 (coll. IV, 28, ubi drocponeli.
getv). Addit Wessel. Conon. Narrat.
XVIII. Galen. pag. 546, qui idem
in Hippocrat. Aphorism. p. 323, ubi
yayyocuvay medicorum aliis Grac-
cis cpaxelov dici notat, hunc in
modum pergit: 0vTa yoùy uo donet
xal 0 ‘Hoodotos tòv uneòv elogue-
var tòov KauBvoov cqpausditecdat,
memorià ille quidem lapsus, ut ad-
iicit Wessel., qui de vocabuli signi-
ficatione (carie corrodi indeque ta-
bescere) laudat Foes. Oecon. Hipp. p.
603, ubi plura. Add, Thesaur. Ling.
Graec. VII. p. 1579 seq. ed. Dindorf.
Italus Herodoti interpres haec ita
reddidit: ,,cariatoglisi l’ 0880 e mar-
cita la coscia.‘ — In seqq. ad @ mN-
veuxe Schweigh. suppleri vult N
vovcos s. tò xaxov. Plenius utique
Noster VI, 27: toùs dì — Zouuòs
vnolafov anNnverne (ubi plura
similia attulimus), atque Pausanias
Herodotea imitatus IX, 7, 3: — tÒv
noeofvraror — amqyayev vro-
ZaBodca vocos p&ivadns. Sed
alins generis esse puto, quod legi-
tur apud Herodot. VII, 4: cvvr-
vene avtov daosiov — dmotaveîr,
quamquam id nostro loco admodum
simile videtur Gust. Ad. Gebhardto
in Emendatt. Herodott. P. I. pag.
7-10, qui alios Nostri locos confe-
rens, in quibus cuvyvarre ar0da-
veîv (VII, 17) aut xarélafe dr0da-
veîv (III, 118. VI, 38. 103. VII. 159.
IX, 75) dicitur, hoc quoque loco pro
annvsne haud dubitat quin legen-
dum sit: am0o&aveîy cuvyverne. Mihi
9*
132
HERODOTI “
@
xal è ungos tayiota éoamn, armnverre Kaufvosa tov Kveov,
BaorAevoavta pèv tà mavta Eta Erea xaì umvas mévre, anauda
dè tò zagarav éovta Epuevos xal FnAeos povov. Ilepoécv dè
told rageodor arLotin molin vaexéguto, tovs papovs éxev
Ta moupputa cAi° qmiotéato érxi diafoAr slretv Kaufvosa,
ta sine eol TOÙ Zpeodios Pavatov, îva of exrcodepod]] MAV TO
Ilsporxov. ovtoL uév vv imuoelaro Zuéodiv tov Kupov Paci
Ala aveotedta* dervas yao nai 0 ITontcowns ttagvos mv, ur
uèv arontetvar Zuéodv*
non opus videtur a vulgata lectione
libris scriptis omnibus probata dis-
cedere, quam satis opinor expedit
ratio a Schweighaeusero proposita.
Pacilevoarta uèv ta nevra Enta
‘tea na ufjvas rmévte] Ctesias Ex-
cerptt. Perss. $. 12 duodeviginti an-
nos Cambysem regnasse tradit; nisi
los in numeros mendum irrepserit.
Tosephus Antiquitt.XI,2,2 sex an-
nos, Clemens Alexandrinus Stromat.
I. p. 395 decem ponit annos; reliqui
scriptores Herodotum sequuntur,
minus illi quidem accurate oc/o an-
nos Cambysi tribuentes. At mef qui-
dem sententi& Herodotum hic sequi
praestat. Conf. ad Ctesiam laudd.
pag. 131 ibique Osiandr. in program-
mat. II. de Ctesia (Stuttg. 1821) $.
25. pag. 15 haec ita conciliare stu-
dlentem, ut quindecim annis ante
Cyri obitum regio quodam honore
»ut provinciae alicuius praefecturà
Cambysem ornatum fuisse sumat.
)e quo utut statuis, equidem mihi
videor iure posse referre Cambysis
obitum ad Olymp. LXIV, 4 s. 521 a.
Chr. n. (vid. Clinton. Fast. a Krue-
gero converss. pag. 14.) vel ad an-
num 522 a. Chr. n. (quem posuit
Larcher. T. VII. p. 630) ob ea, quae
ad II, 1 dixi de Cyro mortuo et Cam-
byse in regnum cevecto 529 anto Chr.
n., assentiente de Rouge, qui ex Ae-
gyptiorum monnumentis ipsis hunc
annum constituit; vid. Athenaeum
Franc. 1855. nr. 50. pag. 1088—1088.
Conf. etiam Lepsius in: Monatsbe-
richte der Berlin. Akadem. 1854.
pag. 497 seq. Sed hoc mirum est,
apud scriptores oriontales ipsosque
Persas nihil relatum inveniri nec de
ov yae nv oi copadès, Kaufvoec
Cambyse nec de Smerde mago. Qua-
propter Malcolm. (Hist.Pers.I. p. 46
version. vernacul.) imperium regis
Lohrasp, quod per CXX annos ex-
tendunt, et Cambysis et Smerdis
regnum simul comprehendisse exi-
stimat. — In seqq. ad verba: ami-
otin nodi) vnentguro cf. II, 152
ibique nott.; ad formam jmiotéaro
cf. II, 173 ibique nott.; de signiti-
catione vid. nott. ad Vv, 74. Valet
autem: sed existimabant (Persae),
Cambysem calumniae causa haec di-
visse ete.
îva oi énnolepod]j n&yv tò Ilsg0i-
xov] i. e. ut sic omne illi nomen Per-
sicum redderetur hostile. ot ad Smer-
din spectat. De verbo éxr04spovy
Wesseling. confert V, 73. loseph. B.
Iud. VII, 10. $. 2. Ammon. (cf. Ani-
madverss. Valcken. cap. 18. pag. 72),
Moerid. (pag. 309 ed. Piers.) et Thom.
Magist.(p.703). Add.Herod.IV,120
et quae attulit Voemel ad Demo-
sthen. Olynth. I. pag. 320.
eveotedta] Contra librorum
vetustorum auctoritatem Valcken.
hîc scribi vult éveotedra et h. 1., ut
I, 120. et III, 67 (ubi vid. not.), ut
intelligatur Smerdis in regnum in-
gressus sive rex constitutus. Rece-
perunt inde hoc Dindorf. et Dietsch.:
mihi emendatione vix opus videtur;
intelligo Smerdin exstitisse regem
regnumque occupasse, respiciens ad
II1,62: Onws noté corzuiodis adel-
pros 0 608 éraveotmue, et paulo
post: el pév vuv oÎ tedvedtes ave-
(1) ré adi.
égagvos 7 mv, un pèv droxtsivai]
uè», cuius loco duo libri pe», Ionum
ex usu ponitur pro 47)v, docente Gre-
231
THALIA. III. 66. 67.
133
teredevenuotos, pavar tov Kupov viov arodiodexevar avro-
een.
‘O dè dn papos, tedevincavios Kaufivora, adeds éBaoi- 67
Aevos, énBarevav où opovvuov Zutodios toù Kupov, uivas
inta tovs émidotrovs KauBvon Ès ta 0xto Etea tiprANPIOLO5"
év tolo anedétato Ég taÙds Vanxoovs ravtas eVepyeoias ueyd-
das, dote arodavovtos aUtoÙ modov Eyeuv mavias tOvs év tI
"Actn, mapei avrov Iepotov. diartuvas yao 0 payos és nav
vos, t@ov noxe, mpostze atedelnv elvai atpatnins xal popov
éx° Frea tela. nostre utv di) taùra avila Eviotapevog és tv
gor. Corinth. de dial. Ion. $. 62, ubi
vid. Koen. p. 471. Conf. Herod. II,
118 ibique nott. III, 74. 99. De par-
ticula p7) conf. I, 68 et Kuehner. Gr.
Gr. $. 717,2...
Cap. LXVII.
6 dì dn payog] Revocavi cum edd.
recentt. lectionem olim vulgatam 6
8è dn, a Schweigh. et Gaisf. e duo-
bus codd. mutatam in: 0 pèv d7,
quod ferri non posse ostendunt ante-
cedentia verba ovro: uév vv x.
. À., quibus respondent 6 dè d7
peyos. Ad vocem #r1ifatevav conf.
III, 63 ac de ipsa coniuratione com-
par. Ctes. Excerptt. Perss. 8. 14 et
Iustin. I, 9.
prjvas Entàa tovs emidoirovs] In
hoc tempore et Ctesias l. l. et alii,
quos ad Ctesiam laudavi pag. 135,
cum Herodoto consentientes repe-
riuntur. Neque Bisutuna inscriptio
dissentit, quae Magum rebellem ex-
stitisse tradit die decimo quarto ant,
si Oppertum sequimur (I. 1. XVIII.
p. 378 seq.), vicesimo quarto mensis
Viyakhna, ‘regnum vero occupasse
nono die mensis Garmapada: vid.
Column. I. 8. 11; mox vero ($. 13)
eundem inscriptio narrat interfe-
ctum esse decimo die mensis BAga-
y&idis, qui ipse auctore Opperto(l. 1.
p. 383 seq. 400) cum Martio mense
convenit; Garmapada cum Iulio-Au-
gusto sive (ut Grotefend. p. 48 vult)
cum Iunio-Iulio: ipsa enim voce ca-
lorem indicari, tempus igitur anni
calidum significari, docent Oppert.
1. 1., Grotefend. et Rawlinson (Jour-
nal of the royal Asiatic society XI,
1. p. 130): a mense Garmapada vel
Viyakhna octo ferme menses nume-
randi erunt usque ad mensem Bfga-
y&dis, quo fraus detecta magusque
interfectus est, quod verno igitur
tempore factum esse intelligimus.
ateletnv] De hac voce conf. I, 54
ibiq. nott. — Ad vocem gogov conf.
nott. ad III, 89. In proxime seqq.
cum recentt. edd., iubente Valcken.,
edidi: #v.arapevos (ingressus impe-
rium) pro dvistauevos. Conf. I,120.
II, 147. VI, 59. Probavit quoque
Bredov. p. 63. Qui hoc loco ab He-
rodoto valde humanus fuisse dicitur
magus, omnes subieotos magnis be-
neficiis afficiens, is, Bisutunam in-
scriptionem (Column. I. $. 13) si se-
quimur, admodum crudelis fuit in-
deque populo exosus, cum multos
interfecerit. Sed Herodoto haud scio
an plus fidei tribuamus quam iis,
quae gloriabundus Darius in rupem
incidi iussit, magorum odio et in-
natà Persarum superbif ductus: cf.
Oppert. Journal Asiatiq.IV. Ser. T.
XVII. p.392. Qui idem Darius quod
paulo post ($. 14) magum crudeli-
tate infamem se necasse gloriatur
regnique ordinem restituisse ac pa-
latio reddidisse, quae abstulisset
magus, ad liberalitatem magi opes
ac thesauros regni inter populares
distribuentis eosque omni beneficio-
rum genere cumulantis utique spe-
ctasse videri potest. Vid. Haug in:
H. Ewald: Jahrbb. f. bibl. Wis-
sensch. T. V. (1853) p. 155.
132
HERODOTI “©
(|
xai 0 unoòs taqiota éoarmn, amnverxe Kaufvosa rov Kupov,
BacrAsvoavta utv tà ravta Énxta Erza xaì unvas meévre, amaida
dè tO magarav dovra Epoevos xaì PyAeos yovov. Ilegoécav dè
toîci Tageovor dmotin modà; vaexÉgUIO, TOUS payovs Exe
Ta xo nyuurta*
ahi’ nrmotéato éni diafiodr] elzcetv Kapfvosa,
ta slrce TeEoÌ toÙ ZutodLos Favarov, îva of éxro4epaod]] MAV TÒ
Ilegoixov. oUtoL uév vv mmottaro Tuéodv tov Kugov Baci
Aéa aveotecìta *
uèv amoxtetva. Zueodwv*
non opus videtur a vulgata lectione
libris scriptis omnibus probata dis-
cedere, quam satis opinor expedit
ratio a Schweighaeusero proposita.
Puorlsvoavta uèv te novra nta
stea nal unvas névre] Ctesias Ex-
cerptt. Perss. $. 12 duodeviginti an-
nos Cambysem regnasse tradit; nisi
hos in numeros mendum irrepserit.
Iosephus Antiquitt.X1,2,2 sex an-
nos, Clemens Alexandrinus Stromat.
I. p. 395 decem ponit annos; reliqui
scriptores Herodotum sequuntur,
minus illi quidem accurate octo an-
nos Cambysi tribuentes. At meà qui-
dem sententià Herodotum hic sequi
praestat. Conf. ad Ctesiam laudd.
pag. 131 ibique Osiandr. in program-
mat. II. de Ctesia (Stuttg. 1821) $.
25. pag. 15 haec ita conciliare stu-
ilentem, ut quindecim annis ante
(‘yri obitum regio quodam honore
aut provinciae alicuius praefecturî
Cambysem ornatum fuisse sumat,
le quo utut statuis, equidem mihi
videor iure posse referre Cambysis
obitum ad Olymp. LXIV,4s. 521 a.
Chr. n. (vid. Clinton. Fast. a Krue-
gero converss. pag. 14.) vel ad an-
num 522 a. Chr. n. (quem posuit
Larcher. T. VII. p. 630) ob ea, quae
ad II, 1 dixi de Cyro mortuo et Cam-
byse in regnum evecto 529 ante Chr.
n., assentiente de Rouge, qui ex Ae-
gyptiorum monumentis ipsis hunc
annum constituit; vid. Athenaeum
Franc. 1855. nr. 50. pag. 1083—1088.
Conf. etiam Lepsius in: Monatsbe-
richte der Berlin. Akadem. 1854.
pag. 497 seq. Sed hoc mirum est,
apud scriptores orientales ipsosque
Persas nihil relatum inveniri nec de
deve yao xaì 6 Iloniaonns Hagvos qv, ur
ov yo v oi aopadts, Kaufvoso
Cambyse nec de Smerde mago. Qua-
propter Malcolm. (Hist.Pers.I. p. 46
version. vernacul.) imperium regis
Lohrasp, quod per CXX annos ex-
tendunt, et Cambysis et Smerdis
regnum simul comprehendisse exi-
stimat. — In seqq. ad verba: ami-
orin modin vnenéygvto cf. II, 152
ibique nott.; ad formam Nriottaro
cf. II, 173 ibique nott.; de siguiti-
catione vid. nott. ad V, 74. Valet
autem: sed existimabanit (Persae),
Cambysem calumniae causa haec di-
«visse ete.
îva ot énrole pod) ny tò Ileogi-
nor] i. e. ut sic omne illi nomen Per-
sicum redderetur hostile. oî ad Smer-
din spectat. De verbo éxrolspovy
Wesseling. confert V, 73. Ioseph. B.
Iud. VII, 10. $. 2. Ammon. (cf, Ani-
madverss. Valcken. cap. 18. pag. 72),
Moerid. (pag. 309 ed. Piers.) et Thom.
Magist.(p.703). Add.Herod.IV,120
et quae attulit Voemel ad Demo-
sthen. Olynth. I. pag. 320.
aevsotedta] Contra librorum
vetustorum auctoritatem Valcken.
hîc scribi vult éveotedta et h.1., ut
I, 120. et III, 67 (ubi vid. not.), ut
intelligatur Smerdis in regnum in-
gressus sive rex constitutus. Rece-
perunt inde hoc Dindorf. et Dietsch.:
mihi emendatione vix opus videtur;
intelligo Smerdin exstitisse regem
regnumque occupasse, respiciens ad
III,62: 0nws xOTé conZueodis adel-
peo 0 608 éravéotmue, et paulo
post: el uév vvv oi tedvedTES a vE-
CTÉaGIL.
Egagvos mv, un uèiv drmoxteivai]
uèv, cuius loco duo libri per, Ionum
ex usu ponitur pro u7)v, docente Grc-
251
THALIA. III. 66. 67.
133
teredevtnxotos, pavar tOv Kugov viov amodisdexevar avro-
queln.
‘O dè dn payos, tedevrnoavtos Kaufvoss, adecds éBaoi- 67
devoe, émufatevcav roù ouavvpov ZutodLos toù Kveov, uivas
énta tovs émdotrovs KauBvon és ta oxtc) Era tijPrANOOLOS*
év toto anedégato É5 toÙds Vanxdovs navtas eVeppeoias ueyo-
Ras, dote atodavovtos avroù modov Eyeuv ravias toùs èv ri)
Acin, rapet avtev Iepotov. diaréuvas yae 0 uayos és nav
Z8vos, tv Noye, moosime aredelyv silva otEATRINS xal popov
éx’° Ersa tela. npostme uèv di) taùta avtixa E viotapevos és tqv
gor. Corinth. de dial. Ion. $. 62, ubi
vid. Koen. p. 471. Conf. Herod. II,
118 ibique nott. III, 74. 99. De par-
ticula 7) conf. I, 68 et Kuehner. Gr.
Gr. $. 717,2. .
Cap. LXVII.
6 dè dn payos] Revocavi cum edd.
recentt. lectionem olim vulgatam ò
3è dn, a Schweigh, et Gaisf. e duo-
bus codd. mutatam in: 0 uèv dr,
quod ferri non posse ostendunt ante-
cedentia verba ovro: Lév vuv x.
t. 2., quibus respondent ò dè dr
peryos. Ad vocem ér1ifatevov conf.
III, 63 ac de ipsa coniuratione com-
par. Ctes. Excerptt. Perss. $. 14 et
Iustin. I, 9.
pijvas Énta tovs #muolrovg] In
hoc tempore et Ctesias ]. l. et alii,
quos ad Ctesiam laudavi pag. 135,
cum Herodoto consentientes repe-
riuntur. Neque Bisutuna inscriptio
dissentit, quae Magum rebellem ex-
stitisse tradit die decimo quarto aut,
si Oppertum sequimur (1. l. XVIII.
p. 378 seq.), vicesimo quarto mensis
Viyakhna, 'regnum vero occupasse
nono die mensis Garmapada: vid.
Column. I. $. 11; mox vero (8. 13)
eundem inscriptio narrat interfe-
ctum esse decimo die mensis Biga-
yAdis, qui ipse auctore Opperto(I. l.
p. 383 seq. 400) cum Martio mense
convenit; Garmapada cum Iulio-Au-
gusto sive (ut Grotefend. p. 48 vult)
cum Iunio-Iulio: ipsa enim voce ca-
lorem indicari, tempus igitur anni
calidum significari, docent Oppert.
I. 1., Grotefend. et Rawlinson (Jour-
nal of the royal Asiatic society XI,
1. p. 130): a mense Garmapada vel
Viyakhna octo ferme menses nume-
randi erunt usque ad mensem Bfiga-
y&dis, quo fraus detecta magusque
interfectus est, quod verno igitur
tempore factum esse intelligimus.
atslelnv] De hac voce conf. I, 54
ibiq. nott. — Ad vocem gog0v conf.
nott. ad III, 89. In proxime seqq.
cum recentt. edd., inbente Valcken.,
edidi: éviotapevos (ingressus impe-
rium) pro d viotanevog, Conf. I,120.
II, 147. VI, 59. Probavit quoque
Bredov. p. 63. Qui hoc loco ab He-
rodoto valde humanus fuisse dicitur
magus, omnes subieotos magnis be-
neficiis afficiens, is, Bisutunam in-
scriptionem (Column. I. $. 13) si se-
quimur, admodum crudelis fuit in-
deque populo exosus, cum multos
interfecerit. Sed Herodoto haud scio
an plus fidei tribuamus quam iis,
quae gloriabundus Darius in rupem
incidi iussit, magorum odio et in-
natà Persarum superbià ductus: cf.
Oppert. Journal Asiatiq.IV.Ser. T.
XVII. p.392. Qui idem Darius quod
paulo post ($. 14) magum crudeli-
tate infamem se necasse gloriatur
regnique ordinem restituisse ac pa-
latio reddidisse, quae abstulisset
magus, ad liberalitatem magi opes
ac thesauros regni inter populares
distribuentis eosque omni beneficio-
rum genere cumulantis utique spe-
ctasse videri potest. Vid. Haug in:
H. Ewald: Jahrbb. f. bibl. Wis-
sensch. T. V. (1853) p. 156.
134
HERODOTI
68 conv. Oyd6%0 dì und évévero xaradnAos toxo todde. Ora-
vns 7v Dapvioreo uev mate, péver dì xal yonuao: opotos td
nocte ITepotcov. ovtos 6 Oravns modtos vadntevo: tOv pa-
pov, cos ovx ein 6 Kuoov Zpéodis, dii’ doreo Mv, tmÒe cvu-
Badiouevos, Oti te ovx égeqpoita Ex ts axpomddios, xal Ot. 0Ù%
Cap. LXVIII.
ouoîos toò neuro ITsgoéov] Quae
sic interpretatur Zonaras Annall.
IV, 1. pag. 127 8. pag. 306 ed. Bonn.:
’Otdvns Mv yiver xal rAovto ITeg-
Gov toîs rgoroLs Evauiilos. De lo-
cutione conf. III,8.35.57. VII, 141.
Lennep. ad Phalarid. Epp. CVIII.
ag. 314. Scripsi cum recentt. edd.
ouoîogs pro vulg. ouolws, quam tue-
tur Hemsterhus. ad Lucian. Somn. 2.
('T.I. p.172 Bip.) itemque vir doctus
in Hall. Litt. Zeit. 1846. nr. 167. p.
181 (mens. lul.). In seqq. reliqui
vnontevee, neglecto sugmento, ut
II1, 44, ubi vide not. Florentinus cod.
affert vm ontevos. Ad structuram
accusativi ròv 4y0v, qui verbo ante-
cedenti additur, conf. Kuehner. Gr.
Gr. 8. 8597, c, qui apte alterum quo-
que Nostri locum attulit III, 80. De
Otane vid. Excurs. ad III, 70, quem
cundem esse atque eum, qui in Bisu-
tuna inscriptione appellatur ZVtana,
cuius pater fYandcpa (Pharnaspes),
probavi. Apud Iustinum (I, 9. $. 14)
vocatur l)stanes,
«13° 0cmeo Mv] ,,Sancrofti liber
Ore0, quod non praeferendum esse
quivis facile videt. Si quis vero hoc
pro genuino habeat, tum non ad-
versatur, quod ex nostra sententia
cid torneo scribendum videri pos-
sit. — Hoc enim iam mihi constat,
cas voces disyllabas, quae, ubi apo-
strophum recipiunt, accentum amit-
tunt, semper apud Herodotum ulti-
mam vocalem abiicere. Huc perti-
net praeter praepositiones quasdam
«440. Casu tantum factum est, ut
nisi uno in loco @4Z@ in omnibus no-
vem Herodoti libris ante relativum
positum non reperiatur; est is III,
68. Si vero saepius ita particulam
hanc posuisset Herodotus, tune noli
dubitare, quin relativum a spiritu
semper incepisset.‘‘ Siruve Spec.
I. Quaest. etc. pag. 7. 47. not. **.
(Opuscc, II. pag. 264. 320). Ad verba
og 0vx e) conf. Kuehner. Gr. Gr.
8. 769, 3.
tpde ocvufalibuevog] Sic scripsi
pro olim vulg. cvufaZle0pevos, quod
ferri nequit. Vid. nott. ad I,68. Ta-
cet de his Ctesias, apud quem $. 13
ita legimus, Zradaten, qui Cambysis
cadaver in Persidem deduxerat, inde
reversum evulgasse rem praesente
omni exercitu magumque, qui re-
rum potitus erat, probro affecisse;
unde, cum in templum confugisset,
comprehensum interfectumque esse.
Quae similia sunt Herodoteis de
Prexaspe III, 75. Neque ipsum no-
men multum differt. In Bisutuna in-
scriptione nihil de his traditur.
Ex ts cuporrodiog] Olim întelle-
xeram de regio palatio, arcis ad in-
star munito, quemadmodum de De-
iocis arce I, 98, ac de Susorum arce
regia hic agi credideram, inductus
potissimum iis, quae III, 71 fin. nar-
rantur de Dario e Perside Susa ve-
niente ibique cum coniuratis delibe-
rante et mox ad facinus properante.
Namque Susis reges Persarum per
aliquot anni menses vernos commo-
rari fuisse solitos, ut aliunde satis
constat, ita vel ex Estherae narra-
tione patet (cf. I, 2. II, 3), itemque
ex Nehemiae Danielis, aliorum li-
bris. Hanc vero urbem, Medis vi-
ctis a Cyro, tò ris 7ysuovlas fia-
GiàeLtov constitutam fuisse scribit
Strabo XV. p. 725 seq. s. p. 1058 B.
haec addens: 7 dì dxQ0r04Lg éxa-
Asîro Meuvovetov et quae sunt reli-
qua de moenibus, aedibus regiis,
aliis; facit huc quoque Stephanus
Byz. s. v. Zovoa p. 678 seq. Berkel.
(cf. Luc. Holsten. in hunc locum
p. 302 seq.): olxodounoar él cis
cduous tà év Zovoors Paolisia, te
diapelvavta td uéror tms ITeocov
nysuovias, xinBevra d° dr’ Exslvov
THALIA. III 68. 135
énaree Ès 0yiv Evra ovdeva tav dopiua» Ilseotcov. vrontev-
cas dé uv érotee trade. ‘Eoge aUTOÙ Ò KauBvons Bvyarioa,
ti] ovvoLa mv Dasdiun: tqv avitnv dn) taveny elge Tote Ò pa-
v0S, xaÌ tavrn te cvvoiNEE xal Tio GAANOL mAONOL TIROL toÙ
Kauftvosa yuveti. néurcov d7 dv 6 Ordvns raga taveno t}v
8vyartea Enxvvdaveto, rap OtED avdportav xouoito, el te
pera Zusodios toò Kupov, el ts pera @Aiov tev. dé ol avre-
MEuXE, papévn 0V pIVOIONELV ovte pag Tov Kvpov Zuéodiv
(dica. ovdapà, ovte 00t‘S slm 0 ovvorméov avri eldéva..
ÈMEuae devtega Ò Ordvns depoov
Eî un avi) Zuéodiv tòv
Kvgov pivaoxers, cÙ dè rapa ‘Arooons aUdEvV, OtEGD TOVTO
Meuvovea. Quae eadem sunt ra
faciinia ta Mepvovia Raleopeva
apud Herodotum V, 53. VII, 151.
Infra III, 76 ta Bacidijia occurrunt
in Persarum coniuratione et III, 79
eadem in re memoratur duoorolas.
De Susis consule Hoeck. in Vet.
Mediae et Pers. Monumm. pag. 90,
et quae plura leguntur in Symbol. et
Mytholog. I. p. 450 seqq. p. 461 ed.
alt.‘ Cr. Nunc vero alia prorsus
nos docet inscriptio Bisntuna, in
qua (col. I. $. 13) Darius ipse lo-
cum indicat, quo fidelium Persarum
opera adiutus magum interfecit:
Sikthauvatis dicitur castellum in Me-
diae terra Nisaea. De Nisaea satis
constat; vid. Herodot. VII, 40 ibi-
que nott. Castellum 8. arx Sikthau-
vatis, quam axgdrrodv hoc loco di-
cit Herodotus, nobis aliunde haud
cognita. In Mediam autem, quae
magorum sedes erat patria, magum,
qui regnum occupaverat, se contu-
lisse utique consentaneum est. Su-
sis, quam urbem a Cyro tò 175 NYe-
povlas Paalig.10v constitutam esse
modo vidimus quamque etiam a Me-
dia longissime abesse novimus, con-
venerunt Persarum principes ac Da-
rius e Perside huc profectus (III,
70): qui coniuratione inita ac deli-
beratione habita inde iter institue-
runt ad magum evertendum (cf. III,
16), quem in Mediae arce commo-
rantèm trucidarunt. Quod ad ipsa
Susa attinet, vid. nott. ad III, 70 et
conf. etiam Heumann. Dissert. de
sula regia Susorum, cuusa interitus
regni DARAFOR Recklingshausen
1847.
(4/1 ARE nv dosdiun] Pordiun
cum Schweigh. et Gaisf. et h. l. et
III, 69 scripsi. Recentt. edd. vulga-
tam Badvun revocarunt. Aliquot
libri utroque loco Pardiuin. Quod
equidem dedi, probavit Letronne
(Mem. de l’Acad. des Inscriptt. T.
XIX. P. 1. p. 119 seqq. 121. coll.
Revue Archéolog. IV. p. 467 8eqq.),
cum Padiun redeat ad stirpem
Puos, unde paldinos, illustris. Ac
ne mireris Graecum fere nomen in
Persarum rebus, plura huiuscemodi
nomina Graece prorsus sonantia (ut
‘ABeonouns, Tnsgav®ns, Zarveos)
attulit Letronne, qui omnia haec
nomina apud Persas aliam certe, at
similem quodammodo formam ha-
buisse putat, quam Graeci ad suam
linguam ac pronunciationem utique
delicatiorem deflexerint. Tu conf.
etiam III, 88 ibique nott. Hammer
contulit nomen /utime. — In seqq.
cum Schweigh. et Gaisf. reposui
mag tavIny ty dvyatéga. Vulga-
tam rag aUtNnv tpv dvy. retinuit
Matth.
où dì mag ‘Ardoons nvdev] De
particula è è cf. nott. ad I, 112 et
Werfer. in Actt. philoll. Monacc. I.
p.89. De Atossa cf. III, 31. 88. Fuit
enim Cambysis soror et uxor, mago
deinde et tum ipsi Dario Hystaspis
nupta, apud quem plurimum valuit,
ut patet ex III, 133. 134. VII, 3.
De ipsa voce haec adscripsit Cr.:
Atesh Persice. Atusia quoque urbis
136
HERODOTI
GuvorxéeL Ut) te Exsivn xai cv. mavtas yao dn xov tov pe
Éouims adsdpeov yivaonei. ‘Avrinéuae 1908 tavta N dvpa-
tne° Ovts “Arocon dvvauai és Adpovs ÈABEtv, ovtE AANV 0V-
deuiav (déodar tav ocvypuatmuevav ypuvarnadv: Érnsi te pao
tagLota oUTOS Ovdgeros, doris xoté tori, naoédaBe tiv Baoi-
69Antînv, diforeios Musas, «AANv KAAN tetas. ‘Axovovti dè tavra
tod Otavn ugd4dOv xatepaivero tò xompua. toitnv dì ayyediny
gontumer rag” aUtiv, Afyovoav tavra' "2 dvpareo, det 08,
yepovviav sù, xivduvov avalaféoda., tOv dv 6 rato Vrcodv-
vewv xedeun. el yao dN un tori 6 Kuvgov Zusodis, dii tòv23?
in Assyria ad Caprum fluvium. Eius
urbis numus exhibet caput femineum
turritum et inscriptionem ATOT-
ZIEQN. Explicatur numus in Ar-
chaeologia Britannica Tom. XVI.
nr. 3. Cf. Goetting. Anzeig. 1811.
nr. 78.“
(diodi. tv ocvyuatnuevov yu-
varxdv] Bredovium p. 221 si sequa-
mur, scribendum erit 0cvyuatnue-
vécov, sed cf.I,123 et III, 106 ibi-
que nott. Naber in Mnemosyn. IV.
p. 19 scribi mavult 0vyxaraxoruo-
nhévaoy aut cvyuoLLO|pevav, quo mihi
quidem haud opus videtur. Nec ma-
gis opus cum Meblero ibid. V. p. 68
rescribere cvvorxnueévov vel cvyuat-
oimnuevov. Quod ad argumentum
ipsum attinet, regibus Persarum pro
inore principum orientalium pluri-
mas fuisse pellices satis constat,
nec repetam veterum scriptorum de
l’ersis testimonia hanc in rem col-
lecta a Barn. Brisson. De reg. Pers.
prine. I. $. 110 seq., e quibus intel-
ligi poterit, quantopere omnis gy-
naecei ratio apud veteres Persas
cum iis conveniat, quae adhuc in
vrientalium reguin gynaeceis (vulgo
vocant /farem) reperiuntur, bene mo-
nente Heeren. Ideen. I, 1. pag. 466.
Add. Duncker. Gesch. d. Alterthums
II. p. 611. Verba ai cvyuatnuevai
quvalnes (i. e. feminae, quae una me-
cun hic [nos: im Harem] habitanit)
omnino ad communem mulierum in
gynaeceis istis rationem vivendi vi-
ctusque et negotiorum consuetudi-
nem spectant, de qua conf. Esther.
II, 12. Itaque recte Dorvill. ad Cha-
vit. p. 498, ubi bh. I. tangit, I. Gro-
novium dicit nimis argute hanc lo-
cutionem committere cum Latina:
stare in lupanari. Namque non me-
retricibus peculiaris sedendi mos
apud Persas, sed omnibus foeminis,
praecipue lanam tractantibus, id
quod vel Sardanapali exemplo pro-
bari idem monet Dorvill. laudans
Diod. II, 23 et Athen. XII, 7. p. 629.
[Tu vid. Ctes. fragmm. pag. 427. 431
seq.] ,,Et vero Graecarum etiam
feminarum antiquitus hunc morem
fuisse arguit locus Odysseae VII, 305
seqq.‘° Cr. — In seqq. pro vulg.
avtooros, cuius loco Schweigh.
et Gaisford. posuerunt @r&ge0x06,
equidem cum recentt. edd. rescripsi
vd oonog, conf. Bredov. pag. 197.
Cap. LXIX.
uivdvvov cei dai Cobet pro-
ponit : xtvdvvov dvafalécda:, quod
mihi alienumn videtur ab hoc loco,
ubi de sudbeundo, in se recipiendo pe-
riculo sermo est, neque de periculo
in aliud tempus differendo, quod fo-
ret cvafaléoda., ut in Thucyd. V,
46 roòv nolsuov dvafaréoda:, add.
IV, 63. V, 82 et in Herod. VI, 88.
IX, 8. coll. V, 49. Alios aliorum au-
ctorum locos suppeditabit Thesaur.
Ling. Graec. I, 2. pag. 306 ed. Din-
dorf.
el yee d7) un éoti] Unus Sanerofti
liber e/, reliqui 7v, quod tueri stu-
duit G. Hermann. Opuscc. IV. p. 46,
cui merito obloquitur vir doctug in:
Allgem. Schulzeit. 1831. II. nr. 123.
pag. 984. Tu vid. nott. ad III, 15
et Werfer. in Actt. philoll. Monace.
THALIA. III. 68. 69. 137
satadonec 8 pc, OÙ toi puv, dol te GUyxotu@UEvOv xal to Ieg-
Giov xgeros Exovra, det yalpovra amallaocev, dila douvai
Ulenv. vov dv moinoov tede* Ensav do. cvvevdn, xal ua®ns
aUròv xatvavapévov, dpacov «Uroù tà ata. xal Mv uèv pai
vitae Egov ata, vote cecovenY Zuéodi tod Kueov cvvorisv*
dv dè un Egov, cv dì rod payo Tuéod:. ‘Avrai mods taùta
n Dadipr, papeva xvdvvevosv uepodcs, Qv OL] tavta. ei
yo d7 un tuygave. ta ata Egav, tnldaurtos dì apeccovoa
Fora, eU eldévar, 05 alotoscer puv. Ops ueévroL moMoEV
ravra. N uèv dn) vasdetato tavra to marg xareopaceoda.
toù dè uoyov tovtov toù Zutodios Kdpos 0 KauBvosa Coyav
tà ata amtroue én° alrin di tivi od suoi). ‘H dv di) Dar-
diun avtn,- 7 toù Oraveo Bvyarno, mavta érteltovoa, ta
vaedégato to maroì, érel te avre uE00s Eplvero tig axitios
I. pag. 262 not., qui idem ovtO:
h. L mutatum vault in 0%t:, cum
ovro. significet neque tamen indeque
huic loco minus conveniat. Retinui
equidem ov to: i. e. haud sane. —
In seqg. formulam rò xocros Éy&uv
(summam rerum 3s. imperium (tenere)
aliquot exemplis illustrat Siebelis
ad Pausan. VIII, 3. $. 1. — Ad qai-
corta conf. III, 29,
«pasor] Ita omnes libri, a verbo
«pacco. Vid. Bredov. p. 338. Mi-
nus recte Wesseling. eumque secutus
Gaisf. exhibuit apaocor. Suidas
I. pag. 391 apdocwr YNiagar.
Quae eudem leguntur in Bachmanni
Anecdd. I. p. 169, 21. In seqq. ver-
bis pv dè u?) Eycoy vocem Fyov male
intrusam habet Mehler. in Mnemo-
syn. V. p. 66. Malui retinere. — Ad
particulam dè repetitam in altero.
orationis membro (cv dè tò Layo
Zuéod.) conf. Werfer. 1. l. I pag.
93. 273. In seqq. verbis: 7v moti)
tavra e Bredovii praecepto scri-
bendum xo:éy7; Dindorf. ex uno li-
bro Parisino dedit mOLNO7.
el jao dn pr tvyyaver] Reposui
cum recentt. edd. trium librorum ex
auctoritate: #f — rvyzave: pro vulg.
fv — rvyzev7, quod vel ob sequens
éGta. ferri non poterat. Stegero au-
ctore in Praef. p. XIV verba Hero-
doti sic constituenda sunt: qv co
Sn ur) tvyzavn tà dota Èyov, éri-
Zapntog dè (sc. évytat) dpeccovga,
fosoBar, ev sldévar, ds dicrosce
uiv, futurum esse, hoc se probe scire,
ut etc. Quod iure displicuit censori
Lipsiensi 1829. nr. 136. pag. 1086.
a aurtos dì dpaogovoa Fora)
. e. si deprehensa foret illum tangens.
Lone Ionum ex more pro éz(-
Anntos, ut III, 127 xaralapatéos
et IV, 13 porfolapmtos. Gloss. He-
rodot. exponit xataparns. Nec ali-
ter Hesych. s. v. é(Anxt0s, ubi vid.
Alberti T.I. pag. 1364. — diorodv
eodem necandi sensu III, 127. Conf.
etiam Homer. Odyss. X, 259. XX, 79.
tà ora antreue] Ut manuum ita
aurium quoque invenitur amputatio
in Persarum suppliciis. Vid. Bris-
son. De reg. Pers. princ. II. $. 123.
‘| pag. 587.
i toùò Otaveo &vyarno] Haec
verba minime ita abundare, ut eii-
cienda sint, monet Valcken., cumora-
tionem paucis interruptam solemni-
bus voculis Noster denuo ordiri s0-
leat, ut qui superflua quaedam (quale
v. c. hoc loco illud est, quod addit,
quo patre Phaedime sit orta) per-
spicuitatis causa adiicere malit,
quam verborum parsimonià obscn-
rus videri.
mei te avtijs uéoog Eylvero tris
anierog] i. e. quum ordo veniret puel-
lae, ut ad regem accederet. Sancrofti
liber «vr7, reliqui libri avrijs, quod
138
HERODOTI
raga tov papov (év repitoomi) yoo dn al puvatxes portéovot
roîor Iléoonor) tiFodoa rag’ avtdv svde.
vavaTevov dÌ xagg,
tE006s toÙù udyov pace tà ata. uadovoa dì où gademds dia
sUrretédos oUx Eyovta tòv avdoa data, ds Nuéon tagiora éye-
povee, réuwaoa tonunve to raroì ta pevopeva.
O dè ‘Oravns raoalaBav’'Aoradivanv xaì Fofovnv, Ieo-
GÉCOV TE NOTV fovras xai Eovrd énitndemtatovs, és miotiv
arnpuoato AV TO monyuo'
oî dì xal aUtol kga varontEvOv
OUT TOUTO égew, avevetxavtos dè tov Oraveo tovs A070vs
tdeétavio: xaì Edoté cp, Exaotov avdga ITegotdav rpodETAILII-
retinendum duxi. Ad ipsam rem
conf. inprimis Esther, II, 12, ubi
praeter alia hoc: xal 6 otav 7 uaLoòs
xoouaiov slcel8iv noòs Paorlia.
Tu add. Diodor. Sic. XVII, 77, ubi
Wessel. laudat Curtium III ; 37 24.
VI, 6,8. — qorav hic eo sensu,
quo LI, 111, ubi vid. nott. Ad locu-
tionem éy neguroori) cf. II, 168. In
seqq. cum Dindorfio scripsi 80de pro
nvòs, quod iure damnavit Bredov.
p. 309, itemque e Florentino dedi
cum recentt. )@eoe, probante quo-
que censore lenensi 1817 nr. 164.
pag. 374. Vulgo npaooe.
0v qalends «13° svretéos] Simi-
lis abundantiae exempla affert Val-
cken. Antiphont. p. 118, 24. (Tetra-
log. 3. $. 6) Lysiae pag. 319. Isaei
pag. 67, 4. (Or. 7. $.35) Tu vid. He-
rod. II, 43 ibiq. nott.
Cap. LXX.
neouiafav — és niouv] mae
lapfaverv frequens de iis, qui s0-
cium aliquem sibi assumunt 8. &d-
sciscunt: VI, 80. VII, 106. 168. 169.
Xenoph. Cyrop.I, 4,15. Verbo 7000-
AnuPavecdarutitur CtesiasExcerptt.
Perss. $. 14 pro eo, quod Herodotus
posuit rgogeratoigeG0da: et h.
1. et V, 66. Add, Ctesiae Excc. Perss.
8. 60. In Graecis autem civitatibua
liberis nec minus Romae sodalitia,
in quae, quotquot a republica ex-
clusi aut remoti erant, haud raro
coire solebant indeque coniurationeo
facta novas moliri res, dicuntur
ETaLORECa s. Gvvopocia. Conf.
C. Fr. Hermann. Lehrb. d. Griech.
Staatsalterth. $. 70. not.3. et $.159,
not. 3. ed. quart., Frid. Creuzeri
Roemm. Antiquitaeten $. 148. pag.
203 sq. ed. alter. Quae haud scio an
quodammodo faciant ad usum verbi
moogetaro!se08at, quo Noster mox
utitur. Idem initndewtatOve èe xl-
Griv dixit viros maxime aptos s. ido-
reos, quibus fidem haberet, ut supra
I, 115 initndentatog è6 TOTO.
Neque aliter IV, 72 tOv degan0r-
TOY TOÙS imutndsoteATOvE Noster di-
xit ministros 8. famulos maxime
idoneos, aptos. Plura vid. in Thes.
L. Gr. III. p. 1839 ed. Dindorf. —
In proxime seqq. ad significationem
verbi averernartos (i. e. quum retulis-
set, renunciasset) conf. Sophocl. An-
tig. 258, ubi Erfurdt. praeter Euri-
pid. Phoeniss. 1721 excitavit Ap-
pian. De reb. Hisp. VI, 53 De reb.
civ. IH, 115, ubi idem verbum eodem
significatu reperitur.
toù Oravew) Sic plerique libri. E
Mediceo Gronov. Otave0g, ut olim
quoque III, 71, ubi nos cum recenti.
edd. reposuimus Ora 80, coll. III,
84, quo loco libri duo Otaveog, re-
liqui ‘’Oreveo, quod unum verum
esse monuit Bredov. p. 229. Ipse
Otanes iam supra III, 68 dicitur
Ouoîos to rEUTE6 Ileg0t0y neque
inferiores genere ceteri fuerunt, qui
cum0Otane deinceps se coniunzerunt,
ex Achaemenidarum gente (de qua
cf. I, 125 ibique nott.), opinor, ori-
undi: de quibus singulis vid. quae
in Excursu ad h. l. afferuntur. —
Pro miotever Meller in Mnemosyn.
V. p. 75 scribi vult wiorevos. Quod
sane minus aptum vulgato videtur.
THALIA. III. 69. 70.
139
xe ToÙuTov, TG miotevE: padiota. Otavns pev vuv eloape-
vrapéovea, l'oBeins dt MeyaBvior, Agradivns dè Tieg-
pEYovOTTAY dè rovrav FE rapuylverai és ta Zovoa da-
ò ‘Toraormezos, éx ITepgtcov fxav' tovtoav Yao di Nv old
yera.] Valcken. substitui vult
ret e Zonar. Ann. IV. p. 128 B.
ed. Bonn. — Paulo ante pro toi
n libri 0r@, quod per se quidem
amnandum, sed in Oteo con-
dum censet Struve Spec. II.
t. de dial. Herod. p. 14. 48
sc. II. p. 322). Pro Meyaftv-
rus liber Meyaf a tov, quam
n lectionis varietatem iam no-
, Ctesiae Excerptt. Perss.$.22.
i ef. nott. p. 157. Sed falso
MeyaBatov in Excursu ad h.
s mihi docuisse videor.
e Zovoa — du ITsogiwv Nuov]
quae de Susis diximus ad III,
ae urbs a Cyro constituta re-
les, a posteris regibus valde
atque amplificata est; in qui-
sum Darium Hystaspis fuisse
ian. N. A. I, 59 colligo; a quo
mod Plinius H. N. VI, 27 (31)
‘ondita esse scribit, 'hie ipse
oti locus satis contrarium ar-
Apud veteres uedium aplen-
ambitusque magnitudine mul-
lebrata haec urbs, quam haud
ito Hiliorum, quibus regio ista
are dicitur, urbem dixerig,
Stephano Byzantino, qui s. v.
c haec affert: Zovca ro0%s
L0S Ilsgoumn, Meépvovos xti-
ituintai dì ro 10v xoivov, «
Éy t7) goa nequust Eusivm,
rey te auTò naduovarv ci f fato-
3 et convenit sane vox PIO,
ta vid. nott. ad Ctesiae Ex-
» Perss. 9 pag. 124. Reliquos ve-
locos de hac urbe praebet For-
(Handbuch d. alt. Geograph.
584 seq ), ubi Mannertum (V,
. 353), Hammerum (Wien.
b. VIII. p. 359 seqq. 365 seq.
XXXVIII. p. 134 seqq.), alios
18 veterem urbem eo loco ex-
e vult, quo nunc exstructa est
cui nomen Schuster, quae
‘st terrae Chusistan metropolis
es praefecti (de qua cf. Ritter
Erdkunde IX. p. 178 seqq.) ad Eu-
laenm fluvium s. Karun (Kuran), ut
nunc vocant, sita. Quam sententiam
postea retractavit Forbiger (Pauly
Realencyclop. VI, 2. pag. 1521), com
bene perspexisset, si de veterum Su-
sorum situ quaeratur, denullo alio lo-
co cogitari posse nisi de eo, qui voca-
tur Sus ab Arabibus, SAkAush a Persis,
Schuschan ab Mebraeis (cf. Esther. I,
2. Daniel. VIII, 2.). Adhuc ruinao
multae cernuntur per duodecim fer-
me milliar. Anglicc. spatium spar-
sae inde a fluvio Ditzfu], quà is ma-
xime ad occasum vergit, in Eulaeum
deinceps se infundens, usque ad
orientalem ripam fluvii Kerah 8.
Kerkhah, qui est veterum Choaspes:
per hanc planitiem, quae nunc de-
serta fere est ferarumque omnis
generis sedes, omnia tu vides ob-
tecta opere latericio, quale in Ba-
bvlonis veteris solo adhuc reperitur :
exsurgunt hic illic similes tumuli,
inter quos unus potissimum eminet
reliquos ambitn et altitudine supe-
rans, cui nomen XAa/u i Shush, i. e.
arx Susorum. Hoc igitur loco vetera
Susa esse quaerenda satis nunc
compertum habemns studiis viro-
rum doctorum, qui ipsi in haec
loca profecti omnia accurate disqui-
siverunt, Macdonald Kinneir (Geo-
graphical memoir of the Persian
empire pag. 97 seqq.), Rawlinson,
alii, quos secutus de his Susorum
ruinis bene retulit Ritter: Erdkunde
IX. p. 294 seqq. coll. 191 seqq., cui
adde virum doctum in Philological
Mus. Cantabrig. II. pag. 185 seqq.,
Georg Long in: The classical Mu-
seum IV. p. 64 seqq., Rawlinson.
in: The Journal of the royal geogra-
phical Society IX. p. 83 seqq. (ubi
mappa geographica adiecta est, ac-
curate singula indicans), Ainsworth
Researches in Assyria pag. 205 seq.,
Bode Travels in Luristan and Ara-
bistan II. p. 186 seq. Ac denuo no-
stra aetate in haec omnia summf
140
HERODOTI
MATO Vaaggos. Enel dv odrog anlxeto, toto. FE tov Ileggéav
71èd0te xal Aagsîov rgpodEtaLRl0aoda..
ZvveABovres dì où
govres énra, édidocav oquoi mioris al Adyovs. Enel te d
Aagetov arineto pvaunv atopatveota., Edeyé cpu rade. 'Eyò
raùra édoxsov uèv avtos poùvos érioraoda., ot te 0 payos ely
60 faciAevav xa) Zuéodis 0 Kugov reredevinue*
b) ©
xai auroù
tovtov elvexev xo OtovÒ?], 0g cvotoov Er tò uayo Bava-
tov. érelte dì cvvgverne, ore xal vutas eldévai xaì un poù-
vov éut, mode avtixa por doxéei xal un vepfariecta:* ov
pag Cusivov. Eîre x00s taùra 6 Oravns'
curà inquisivit Will. Kenn. Lof-
tus: qui ipse totam regionem, in qua
vetera Susa fuerunt sita, perlustra-
vit indeque de ipsius veteris urbis
situ, de tumulis singulis ruderibus-
que adhuc conspicuis accurate retu-
lit in opere, quod Londini prodiit
1857: 'Travels and Researches in
Chaldaea and Susiana; ubi vid. po-
tissimum cap. XXV—XXXI pag.
314 seqq.; addita est p. 340 veteris
urbis delineatio atque p. 436 totius
regionis mappa geographica, quam
candem quoque invenimus exhibi-
tam in: Journal of the geographical
Society XXVI. p.131. His vero ea,
quae supra de urbis situ posuimus,
egregie contirmantur atque in sin-
gulis illustrantur. — I7sg0é0y refero
ad terram Persarum patriam sive
Persidem, quae proprie dicebatur
Fars, s. Pars, 8. Farsistan (quod ip-
sum significat Persarwn terram), pro-
xime adiacentem Cissiorum terrae,
in qua Susa erant sita. Tu vid. Hee-
ren. Ideen I, 1. p.192 seqq. et conf.
Herod.III, 91.92. — ragyos in sqq.
de satrapa intelligere malim: conf.
III, 120 et IV, 166. Add. nott. ad
Ctesiam Excc. Perss. $. 9. p. 121.
122. In Bisutunae inscriptionis ini-
tio Darius et Hystaspem patrem et
maiores reliquos commemorat us-
que ad Achaemenem: a quo suam
gentem appellari addit Achaemeni-
das a longo inde tempore potentes
et regia dignitate ornatos, cum ante
ipsum octo reges ex hac gente ex-
stiterint, quibus ipse nonus accedat.
Mox cum recentt. edd. reposui éxel
"2 raî ‘Voraonzsos.
Y dé 9 , . LI
ov ovtog amizeto, ubi vulgo av-
#
tTos.
Cap. LXXI.
sldldocay oqpuor nioris nai 20-
yovg] i. e. fide data invicem sermones
contuleruni s. deliberarunt, quid faci-
undum esset. Haud mutavi ordinem
verborum, quem e Sancrofti libro
rec. edd. sic exhibuerunt: 48. op. 0-
yovs xalnmictis, nam post fidem
mutuo datam demum sermones con-
tulisse putandi illi erunt. Ad vocem
miles cf. III, 8 ibique nott.: ad lo-
cutionem A6y0vg didova: conf. nott.
ad I, 97; ad yvounv amogpatveode
vid. nott. ad VIII, 49. — Ad segg.
verba, ubi voci @Uròs cum vi qua-
dam additur povvos, vid. Heindorf.
ad Platon. Charmid, pag. 64; de
optativo (#7), quem excipit indica
tivus (tets4svtnue), conf. Kuebner
Gr. Gr. $. 769, 3.
aUTOÙ TOUTOv elvenev] i. e. ob id
ipsum 8. solius huius rei causa. Lau-
dant de locutione Herod. II, 3. Thu-
cydid. I, 139. VIII, 67. Pausan. I,
23. ,8. 6.
ds cvernoori nl to payo Wava-
tov] Conf. infra III, 84. Dicitur h,
1. cvviotava: de eo, qui alios socios
excitat et secum coniungit, quo in-
teritum mago parent. Cf. VI, 74. —
Ad cvvnverne oTE conf. I, 74 big.
nott., et de locutione 07 yo &pet-
vov (nec enim utile erit 8. proderit)
vid. nott. ad I, 187. coll. VII, 169.
IX, 5. Simili modo legitur xégdtoy
VI, 86. $. 3.
THALIA, III
70. 71. 141
FaTROS ayadoù al sxpalvev Eoxas cEvTOv éovra toù
s ovdiv £000. tiv uevroi énigelonowv tavinv Ur) oUtO
guve aBovias, «Ad' Éx) tÒ Gappoviotegov avrlv Aau-
dsl yao nAebvas pevopevovs ovtw Enigeioterv. Aéye
avra Aapelos: "Avdpes ol magsovtes, rpm TG slonuévo
eve si y0nocods, énioraode OtL amodesode xauiota* éE-
veg Tis xp0s tov papov, (din megifariopevog Éovroà xÉo-
uadiota uév vuv apeidete éx° vuésov avrov faiopevo:
v taùra' énsi te dì vuiv avapéoswv és rAsvvas édoxee,
e zato; cjadoù xal fxqpai-
axes] Reliqui f#orxag, quod
libri scripti tenent, ut I, 39;
. edd. dederunt olxag, quod
quoque iubet Bredov. p. 195.
ntentia Graeca videtur, Per-
L a Graeco rerum scriptore
. Quo £ facit locutio avro/ te
nei tè cyaddv, de qua Hein-
d Plat. Phaedr. pag. 248, ad
Mag. 227. Vocem dfovlag in
neitat Hesychius, qui expli-
IT duados. Legitur quo-
Eurip. Rhes. 261. In Hero-
1,9. 8.2 dfovdorata, quod
fertur ab Hesychio explicante
qera
nl tò cwpgovictEROY avt)v
8] i. e. consideratius, maiore
ratione adhibita rem capesse.
ationem éxl ro copgoveote-
Kuehbner. Gr. Gr. 8. 613, 2,
rernacule reddi vult : mehr der
guag gemass. In Thucyd. I,
i modo sibi opponi 6wpeo-
Xa observat Schweigh.
ni cationem verbi Zapfavey
, quae ad Plutarch. Alcib. p.
llegimus. Mox edidi cum re-
edd. '’Otaveo. Conf. nott.
70. Cum vocibus ermol#808£
x comparamus Aristophanis
0 uaxiot’ dnolovpevos, de
Fr. Hermann. ad Lucian.
t. conscrib. pag. 105. Add.
6.I, 112 et de futuri forma
Bredov. p. 340.
er yeo ris] fnpigsi», ut apud
3 efferre, dicitur de arcanis
is s. effutiendis. Plura dixi
izeri Melett. IIl p. 82. Add.
Herod. VIII, 132. III, 74 et II, 170,
ubi eodem sensu tEayogeverv.
(din meguBallousvog Eovra nio-
dea] neouBali:0d a h. l. valet: sibi
comparare, acquirere. Cf. Herodot.
VI, 25. VII, 190. VIII, 8 et Pau-
san. VII, 8. 8. 5: duvapio, pv ini
Dllnxov meouefaloyto, ubi Siebe-
lis nostri loci non fuit immemor.
Alia dedi plura ad Plut. Philopoem.
17. pag. 62.
uadota pev vv opellere Èr°
vpiwv avtdv falouevor moLÉeLv Taù-
ta) Dedi cum recentt. edd. dgpelZere
(pro, opeldete) probante Bredov. et
falopevor, cuius loco duo libri
Ba2Xi0pevo. Olim vulgo ovAope-
vor. Ipsam locutionem ép° éevrod
BaX2e08a., quam Gronovius h. |.
interpretatur: in se ipsum aliquid re-
cipere, rectius tu interpreteris cum
Schweigh. aliisque: secum delibe-
rare, aliis sc. non admissis, adsci-
tir; ut hic loci sit sensus: doc facere
debebatis re cun nemine alio commu-
nicata, proprio consilio, vobiscwn solis
deliberantes. Conf. quae Schweigh.
citat: III, 155. IV, 160. V, 73. De
praepositione în. conf. nott, ad I,
142; de verbo vaseridecda. I, 8.
107 et Valcken. ad Herod. VII, 8.
Ad structuram verbb. seqq. 77 lore
vpiv ti — 05 x.t.à. consul. Kueh-
ner Gr. Gr. $. 771,3 qui idem 8.664.
not. 3 de usu participii pBas quo-
que monuit. — Ad xateozo conf. Il,
89. Quod verbum quoniam plerum-
que genitivum hac notione adiun-
ctum habet, Matth. praefert opéa,
quod Sanerofti liber exhibet pro
Ggpéas, ut vulgo legitur. Equidem
cum recentt. edd. cpea recepi, pro-
142 HERODOTI
xal éuoì Vaspédedde, 1 mocémpev cHuegov, 7 lore vpiv Ori, Tv
ureonton N vov Muéon, ds ovx dAhos pdas éueò nari
72 Eota., dAld Gpea aUtos épa nategéa r00g tov papov. Wr::
m00s taùra Otavns, ted) ga oreogopevov Aapstov® ’Exzi
te Quéas cvvraguvewv avapuaters, nai vaeoPfadiecdar ovx éas,
î9 denyéo avtòs, 0teWw TEOLO mapiuev És ta PacrAria, xal 8r1-
geronoouev avroici. pviaxas pao dn diestetmcas vidas xov xal
aUtòs, ei ur (dav dll’ dxovcas, ds té tooro mrEQNOOLEV;
"ApeiBerar Aagstos totode* Oravn, ) m04%e gori, tà A6poo pèv
ovx ola te dnAdoar, Fopo dé «Aha È' éotÌ, ta Aoye uèv vie
re, Eopov dì ovdtv ar’ avraiv Aaungov piverai. vuets dè lore
puiaxas TRS xateCtEDOaS Ééovoas ovdiv yadenas napeddeiv.
roùto uèv yao, Muecov govtav torvds, ovdsls OTIS 0V raoY-
GEL, tà pev xov xatardeouevos nueas, ta dé xov xal derpatvav.2
tovro dì Ego avtÒs Gujyiv evapeTECtaTtgv, tI) muguuev, pas
noti te que éx Ieostov xaù BovAec®ai ti Èr0S rAQU TOÙ ma-
roòs cnugvar td Bfaordet. Eva po ti dei weodos Aéyeodar,
Aeyéoda* toÙù peo avroù yhigoueda oî te wevdopevoi xal ol tij
bante censore Ienensi (1828 Ergiinz.
Blitt. nr. 45. p.949 et nr. 180. p. 45).
Cap. LXXII.
î9. éEnyéo) #Enyéo, ut altéo I, W,
ubi vid. nott. Idem verbum HI, 79
et IV, 9 Dindorf, edidit #épyé Éeo.
oldag xov xaì avros) In Floren-
tino libro unoque Parisino ode
xov. In excerptt. cod. Palatini (v.
Creuzeri Commentt. Herodott. pag.
429) invenitur 0/d@ z0v. Ad signi-
ficationem verbi o/das (nosti) con-
ferri poterit Herodot. IV, 157 in
oracnlo Pythico, itemque Homeri
locus in Ody8s8s. I, 337, ubi praeter
hunc Herodoti locum Ameis attulit
similes locos ex Hymno in Mercur.
450. 467 et ex Theognid. 491. Quod
ad formam attinet, vid. Bredov. P.
411. — In seqq. ad verba e n
(dov d 127° auodane conf. quae si-
milia congessi in Creuzeri Melett.
IIl. pag. 26. In his enim valet @22@
(praccedente sl un) ut — certe, sal-
tem. ;
ce — neonoopev] Pro cs Struve
scribendum censet t&g, quod recentt.
edd. receperunt: tu vid. nott. ad
III, 16. Libri omnes h. l. conspirant
in lectione vulgata. Pro ws0700pev
nonnulli exhibent x #1 0760pe7, quod
Schweighaeusero videtur ad Ioni-
cum dicendi genus referri posse, ut
ne‘ogra pro TEqura. Sed vid. Bre-
dov. pag. 151, qui merito hanc for-
mam reiicit.
nutwv fovrav tordvde:] i. e. cum
nos tales simus, principes scil. Per-
sarum, summa dignitate ornati, qua
nobis liber patet ad regem aditus.
Revocavi cum Matthiaeo et recentt.
edd. rotavds, quod dudum placuerat
Wesselingio (qui confert VIII, 62),
pro toétov, quod Schweighaeus. et
Gaisf. e duobus codd. receperant.
180 yao ti dì weddog Zéyeodar,
deyéo8o] Haec exscripsit Stobaeus
XII, 23. p. 141 s. p.317. T. I ed.
Gaisf., ubi invenitur x @ È insertum
ante wevdos. Sed Eustath. ad Ho-
mer. p. 188 s. 143, 1 ct 628, 8a.
482, 47 cum vulgata lectione con-
venit. Ipsa sententia vere Graeca,
qualem vix probabile est Persam ho-
minem esse celocutum, cum menda-
cio nibil turpius apud Persas habe-
THALIA. II. 71-73.
143
in diaygecuevoi. ol uév ye wPevdoviai tOtE, éredv ri péi-
rolo: pevdeci meicavres xepdnosota, ol d' «Anditovra,
SÙ dandeln emoraotovtaI xé0d0s, xa ti Uuaddov cquGI
INntaAL. OUT 00 tavtA doxtovtes TOvIOÙ Teouegoueda.
undiv xeodnosoda: uédiorev, ouotas av 0 te @Anditope-
sudns «în, xai 6 wevdouevos cAndHs. 06 av uév vuv tav
sv Éxcv tao], «Utd ol ausrvov és ygovov Esta.* 05 d°
sifaiverv nepata., diaderavvoda évdasra éav rodgéuios*
resta doauevoi éod èpyov tyoueta. Aéyer Toofevns pera 73
1° “AVSO=S plioi, nuiv xote xedAiov mapetei avacacacta.
teste ipso Herodoto I, 138,
L nott. Graeca huc potius fa-
quae exstant apud Sophocl.
tet. 107 coll. Heliodor. Ae-
I, 26. p. 43 C. Nam hanc sen-
m ex iis fuisse, quae per Grae-
rhetorum et sophistarum in
is maxime agitarentur, satis
rant Platonica in Polit. II,
[,3, ubi plurima alia excita-
». p. 4428eq. (a Cr. laudatus),
oteo hoc loco non praetermis-
use cum ita sint, ea quoque,
sontinuo sequuntur ad senten-
illam sive explicandam sive
ndam, Suphistarum Graeco-
ro more dicta aut eorum ex
tationibus repetita videntur.
structura verbi y7/x508a di-
ad II, 102; de futuri forma
ioe08a1 vid. Bredov. pag.
.d éxioracwviai cf. Blomtield.
»sar. ad Aeschyli Pers. 483.
Herodoteis comparavit Voe-
s Demosthen. Olynth. I. $ 3
rs petdeota tovro dios, un .
reo nol maQuOndONTAL TL TOY
woeyuatov. Mox retinui 0pt-
. nott. ad I, 57. Recentt. edd.
bus codd. receperunt copi. Ad
où mequegoueda conf.
iy xx@t7]) Mendosum xagetn
i cum recentt. edd., probante
*r, in Actt. phill. Monacc. I,
45, sed pro xag(7, quod vulgo
int, cum Bredovio pag. 394
psi xeetr;. Requiritur enim
netivus verbi rapiéva:, quod
: fransitum dare , aditum permit-
at VII, 175. III, 88. 77. VII,
15. IX, 1. IV, 146. In proxime seqq.
avrò cf cum quadam vi prolatum,
ut in Pausan. I, 20. $. 1, ubi Hero-
doti meminit Siebelis, — Ad aper
vov cf. III, 71. — és yeovoy hic si-
gnificat: in posterum, ut VII, 29. IX,
89 coll. III, 65. — In fine cap. cum
recentt. edd. recepi diadernvvodo,
ubi vulgo derxyvoto, quod retinuit
Dindorf. De verbi structura cum
participio nunc satis nota attulerat
plura Valckenarius, e quibus unum
Herodoti locumII, Ri cf. nott.)
hic laudasse sufficiat. uentia
verba : xal freta docuevor or Fon Éo-
y0v ixpeta valent: atque tum, ubi
nos summa vi praecipitavimus in inte-
riores palatii partes, opus adyredia-
mur. Vocula fcw eodem fere sensu
I, 116 coll. 111. V, 20. Adlocutio-
nem égyov ixoueto conf, II, 121.
8. 1.
Cap. LXXIII.
nuiv xOTE xciM0y mapébei) Reti-
nui Quîv xote cum recentt. edd., n
Schweighaeusero et Gaisford. muta-
tum in ypuiîv xore. Sensus loci est:
Quando unquam nobis pulcrius erit,
inperium recuperare — quam mori?
Verbum xagézsv impersonaliter
frequentius apud Herodotum inve-
nitur. Vid. III, 142. IV, 14. VIII, 8.
V, 49 ibique nott. In seqq. revocavi
cum Bredov. p. 326 olim vulgatam
lectionem avaZafeiv et drodaveir,
cuius loco inde a Wesseling. re-
centiores editt. dederant avaZoft-
ev et axoBavestv, ut in Sancrofti
libro legitur.
144 HERODOTI
tv doxiv, N, sl ye un oÎoi te éocueda avtpv avalafetv, aro-
Bavsîv; Orte pe apygoueda uèv, é0vtes Iléooa1, vero Mydov av-
doòs payov, xal tovtov data ovx Eyovros. 6oor te vpécov Kap-
Buon voofovii rapeyévovto, mavtas xov ueuvnode, ta ént-
oxnye ITéoonoi, tedevtdv tOv Biov, un reLEsUEVO(6I avaxta-
cda. tv aognv: ta Tote ovx évedexoueda, «ii érì diaBoAr
8doxfopev eiretv Kaufvosa. Nùv av tideuai vjpov, nelde-
coda Aapelo, xal un diadveoda éx toù cvAADPOv ToUdE QAA°
n (ovras érÌ vov payov (8é0s. Tavra elme laofpuns, xa nav-
tes tavta alveov.
74 °Ev d dè ovto. tadta ÉBovAsvovro, éylvero sarà cvviv-
ginv tade. Toto. uapowoi Edote BovAsvopevoroi ITontaorea235
pliov r9oo8iéoda., ot. te Eremovdee rp0s Kaufvosa avagora,
06 of tov maida totevoas amodclenee, xal dioti poùvos Nai-
Orte ye Coyoueda] Ore ye (pro Ore
ye) cum recentt. edd. exhibuimus,
dudum iubente Valcken. ad Euri-
pid. Phoeniss. p: 209. Quod sequi-
tur pèv, ei respondent sequentia
ogor te x. t.À., de qua structura vid.
Kuehner Gr. Gr. $. 733, G, a. Ad
argumentum conf. III, 61. 65 ibiq.
nott. Ex hisce enim Persarum deli-
berationibus ac sermonibus satis fit
manifestum, Persas, mago ad re-
gnum evecto, imperio privatos se
putasse, regno devoluto ad eos, qui
antequam Cyrus Persaeque rerum
potiti essent, imperium obtinuissent.
Hinc Persae semper de recuperando
imperio loquuntur, idque ipsum in-
primis agunt, Cambyse ipso morti
proximo principibus Persarum ad-
stantibus talia praecipiente. Inde
quoque in Bisutuna inscriptione (Co-
lumn. I. $. 14) Darius interfecto
mago regnum se restituisse gloria-
tur.
ra éréounws] Respicit supra dicta
III, 65, ubi #r10xnatecv valet iniun-
gere, mandare, cum hoc loco com-
minandi simul et imprecandi notio-
nem adsciscere videatur, monente
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v. (II.
p. 264), ubi Hesych. ér10xnrto * fra-
umuat, nisi potius, eodem Schweigh.
monente, obiurgandi 8. reprehen-
dendi significationem assumpserit,
qua ab Hesychio et Suida exponitur
énuupav, éniuéupeoda:. Tu vid.
Herodot. IV, 33. VII, 158 et conf.
Blomfield. in Glossar. ad Aeschyli
Pers. 107. Inde éntoxnatev iniun-
gendi notione, addita quoque com-
minandi et imprecandi vi, hoc loco
erit accipiendum.
Nòv ov t{&suar Y]P0v] i. e. sta-
tuo, censeo ; etenim hic quoque Per.
sam Graecorum ad morem loquen-
tem facit Noster, qui eadem hac so-
lemni fere formula in sententiis fe-
rendis usus est VI, 57. VIII, 123,
de qua plura qui cupiat, is adeat
Thesaur. Ling. Graec. VII. p. 2172
ed. Dindorf. Atque infra III, 80
Noster dixit r(&eha: yvopnr, quod
eodem ferme redit; w790v xqooti-
908 dixit Thucydid. I, 20. 40. —
In proxime sequentibus verbis pro
vulgata: @4208L lovras 7 fx. toy
uayov l8évg, in qua sane offendit
vox @4Z08&., cuius loco aut 42068
aut 277 iam Schweighaeuserus re-
cte exspectaverat, cum edd. recentt.
reposui 444’ 7) (ovrag érl tòv ua-
yov l(Béws (,,neque ex hoc conventu
discedendum nisi rectà adversus ma-
gun‘); solet enim sic poni d42' 7
(nisi, praeterquam), antecedente ne-
gatione; conf. Hartung. Lehre v. d.
Partik. d. griech. Sprache II. p. 44
seq. et vid. Herodot. IX, 123,
THALIA. III 73. 74.
145
rov Zuéodios toù Kveov davarov avroysigin puv aro4é-
‘005 d° Eri éovra Ev alvn peplotn rov Iontaoxsa tv ITto-
rovraov dn uev eîvexev xadécavtes piiov mpodextéavto,
re daffovres xal Opxicroi, ) pèv Ebev map” fovrd, und
1 underì avdoazav tiv axÒ CpÉov aratnv és Iléo0as
Wav, vaoguevevo: fa ravra ol uvoia daoev. vaode-
xv dì roù Ilontaoreos roLmoELV tavra, dos avenercav uv
Cap. LXXIV.
e d° Fri, torta ty alvy
1] Celerem orationis trans-
verbo finito (Or: re frerr0y-
xal dior — nulotaro —
' Fri éovta) in participium,
pectat ad antecedentem ac-
um IIenéeoxta, consulto, ut
detur, h. l. ob plura verba
sta repetitum neque inde in
natis suspicionem vocandum,
1s erit pluribus explicare, nec
opus, cum Steger. Praefat.
contra scriptorum libro-
lem edere xgòs dì, Ars éov-
let autem Noster voculae
nud raro sic addere particu-
- Vid., ne plura, IIl, 65 fin.
ott. Similis fere transitus ex
inito in infinitum III, 75: xa
re tw iv, js — AITOUTELVELE,
styovs dì Pacrleverv. Add.
. — Locutionem #y aîvy pe-
siva: (omniun laudibus ferri,
» in honore esse) illustravit
ling. his locis: VIII, 112. Ar-
ndd. 27. Add. IX, 16. Cae-
quae h. 1. de /rexraspe nar-
s 9odem pertinere suspicor,
‘tesiae narrata (Excerptt.
$. 13) de Zrabate, qui e Per-
eniens omni exercitui rem
se et conviciis in magum con-
in templum confugisse di-
unde protractus periit, — In
dentibus quod legitur ql40r
fe8a., idem invenitur I, 53.
1 te lafortegual 00xl0101] i.
data et iuramentis eum obstrin-
, plane ut IX, 106 xéorc xa-
ivzeg xal Opuiorci et apud
». B. Goth. I, 11. Hist. Arc.
im. IV, 20. Quae apte protu-
»wseling. contra Gronovium,
RODOT. II.
cui placuerat x/0r16, quemadmo-
dum Mediceus liber exhibet, cui
Florentinum quoque et duos alios
accedere video. Nam ut cum Gro-
novio dativum 0gxlorci ad xpods-
xtéoyto referas, aut cum Abresch.
Dilucidd. Thucydd. p. 425 partici-
pio vriggvevpevo: adstruas, eo vix
quidquam durius. Schweigh. mallet
xatadaforteg, modo unus offerret
liber. Caeterum conf. etiam, quod
supra legitur III, 7 wiotes dovg re
ual defduevoc et III, 8 loris —
noeByrat. — n uèy cum recentt.
edd. scripsi pro vulg. 7 un». Tu
vid. III, 66. Ad verbum é&éodoeiy
conf. nott. ad III, 71. — rà xeyra
(in verbb, vr:0gvevusvo: ta ndvra)
valet: omnrino, in universum. Monuit
a Cr. laudatus Schaefer. ad Dionys.
Halic. de compos. verbb. p. 335. Tu
conf. Hermann. ad Viger. pag. 727.
Mehler in Mnemosyn. V. p. 68. 69
deleri vult articulum ra ante xayra,
respiciens ad IV, 88 (nec: Sena,
ubi vid. nott.) et IX, 81 (mavra
déexa, ubi vid. nott.), ita ut magi
omnium rerum, quac cogitari pos-
sint, sexcenas se daturos polliciti
sint putandi. Equidem ob ipsum
4uveta hunclocum sic explicari posse
nego: itaque retinui articulum ta.
vrodenoptvov) Male in quibus-
dam libris vrocyouévov. Nam fre-
quens apud Herodotum &rodéze-
cda, in se recipere, suscipere, v. I,
24. II, 121. $. 6. III, 138 etc. — In
seqq. pro evérs.cav Valcken. mallet
aeveyvagay, modo libri ferrent. Conf.
Wessel. Diss. Herod. p.40 et Herod.
I, 68. — Pro vulg. ITongeozeio e
Florentino aliisque reposui I]enéa-
oreos, ut III, 62. 63, idemque feci
mox cap. 75 et 78 probante Bre-
dov. pag. 230.
10
146 HERODOTI
ol ueyor, devtega rpodépegov, avtol uèv pauevo: ITéooas rav-
tas Cvyuaréczv varò tÒ faorAniov tetyos, énstvov d' ExÉAevoy
avafavta ènì rUpyov ayopevcar, dog vò toù Kvoov Zuéodios
aogovtai xal va’ ovdevos dAiov. taùra di ovtAO éveréXAovro,
dos mototatov didev éovros avtov év Iléoonor, xa) modianis
arodetauevov pvoiunv, cs repueli] 0 Kupov Zutodis, xal étao-
4 T15vnocuevov tov povov avrov. Daugvov dì xal taùta étotuov
iva moréeiv toù Iontaorzos cvyuarécavtes ITéocas ol payo
avefiBacav aUtÒv Ex) nUppov xaù ayopsverv éxtievov. ‘O dè,
tav pévror Exetvor rpogedéovto avtoÙ, tovTAv uèÌv Éxodv ére-
Andero' aotauevos di asrxò Ayaruéveos Epevendoynoe tv ma-
tou tv Kuoov' ustà dÌ, ds é5 toùtOov xatéBny, tedevrav
EAeye, 000 ayata Kuoos Iléo0as rmeromuoro distsitav dè
taùta teépawve tv dAndeinv, pauevos rpotEgOv pèv xpuratev*
où pag ci siva acpadis Asperv ta pevoueva, èv dÌ toi rapeovii
avayxainv uv xatarauBaverv paiverv. nal dn Edepe, tov uèv
Kupov Zugodiv ds «vros vò KauBvoea avayuatouevos aro-
utelvee, tovs uapovs dè BacrAeverv. ITéoonoi dì x0%Aa Exa-
ouoauevos, el un avaxtpoalato ORIO TY aoYMv xal tovs pa-
povs tioaiato, ariue Eovtov rl xepalnv péoeoda. crd toòù
devrega meodépeg0»r] i. e. alterum
(s. deinde) Roc ei proposuerunt. Cf.
V,40. VIII, 52. Eodem sensu Zo-
naras, observante Valcken., scri-
sperat x000ez770v. — In seqg. pro
cuyuadéeiv e Sancrofti libro nunc
repositum 0vyxaZécerv. Vid. Bre-
dov. pag. 339. Cobet in Mnemosyn.
IV. p. 250 retineri vult cvyuaZée&»,
quod ipsum pro futuri infinitivo ha-
beri vult. — In fine cap. ad vocem
dn&ev conf. I, 59. VI, 1. VII, 66
ibig. Valcken. et ad verba drr0ds-
Eapévov yvounv I, 170.
Cap. LXKXV.
tovroy pèv éx0v éreinPeto] Plane
sic loquitur Noster IV, 43: toò éri-
Crauevos to obvopa ud v È ni ir -
9opar. In proxime antecedentibus
verbis: roy pév to Énsîvor rgo0e-
dfovro avtov Bekker. quaerit an le-
gendum sit ròv uèw dn éxsivor x.
t. À. idque recepit Lhardy. Equi-
dem cum ceteris Herodoti editori-
bus retinere malui pév roc, cuius
mutandae idonea ratio haud appa-
ret. Cobet pro pév rot reponi vult
Bév, quod certe magis arridet. De
particula uèv priori in membro ite-
rata conf. Werfer. Actt. phil. Mo-
nacc. I, 1. pag. 94 et Herod. III, 65.
108. Ad significationem verbi xa-
téfn faciunt, quae dizi ad I, 90. De
perfecti usu in zer01px0: (pro quo
quidam libri re0107x #6) monuit
Kuehner Gr. Gr. $. 439, b., qui idem
8.771, 5 consulendus ad verborum
use sequuntur structuram: ©g —
crmoutervere, tovg payovs dè Pas:
Asvstv. Haud aliter infra III, 87;
conf. etiam supra nott. ad III, 74.
satalaufaeverv paiverv) Ad ver-
bum rxaerelaufeverv conferantur,
quae citavi ad III, 42; gpaclvety hic
valet: aperire verum, dicere quod res
est. Conf. II, 116. — In seqq. pro
acvantpoatato et tiaciato Cobet fa-
tura reponi iubet avaxtnoo/ate et
Tioolato.
amine Eovroy — naro] se demisil
'HALIA. III 74—76. 147
w xato. Ilontacoxns uév vuv, Eev tòov mavra yoovov
Bomspos, ovta ÉtedevINOE.
Ot dì dn txra rev ITepotav, 05 ifovAevoavro avrixa 76
iodsiv toto uapowi xal ui) VaspParieoda., itoav evia-
vola. Ye0î01, tav xeoÌ Iontaonsa nonxBévrav eidores
. Eve di) rj 000 péon otsigoviss épivovro, xal ta xeoì
edxsa yeyovora énvvaavovio. évdabta éxotavries ris
#Bldocav abris IploL Adpovs, ol utv augì tòv 'Oravny
» xedevovtes vaepfarldeo8ar, undi oidedviav tv mon-
mo énitideoda., ol dì augì tov Aapetov avrixa te lévai
e caput delaberetur deorsum de Schwgh. et Gaisf. pro vulg. avtoîe:
i de torri se praecipitem dedit. rescripsi. In seqq. of uèv ciupl toy
Infinitivi (9é0:08:), qui so- ’Oravrny(s. dagziov) non tam valet:
ila addita particula ponitur, ipse Oltanes s. Darius, quam, quae
;} quod aliquam actionem se- Geelii est interpretatio, Otanes 8.
sive inde efficitur, indicatur, Darius cun iis, qui ipsius sententiae
: exemplis illustravit Werfer. «accesserant. Ita recte quoque inter-
. phill. Monacc. I. p. 264. pretatus est Kuehner. Gr. Gr. 8.
VI, BL: —, tp» pèiv xiéo 474, d.
gr amiue cmeva: x. t.À., ubi moyyv melevovtes UmE O Bal
ott. Apud Pausan. 1, 30. $.1 21e08at:] vaspfaliota: dederant
5: nel dn xal péowy favròy Schweighaeuser. et Gaisford. au-
» ubi Siebelis de participii ctoritate plurium librorum atque
mens nostrum quoqne locum —Eustathii hacc citantis ad Odyss. p.
rit. 1441, 61 8. 90, 44. In Mediceo libro
binisque aliis exstat vxspfaZée98a:,
Car. LXXVI. in Florentino vregfa22ée0801, in Pa-
, l A : risinis duobus vregfadlecda:, quod
‘pepor toîicr &eoict]} We0vs cum Bekkero, Dindorfio (qui Pro-
.mumero Noster scripsit, €08- legg. pag. XXIII probare videtur
pinor intelligens deos, quos virepfaléo8a) et Dietschio recepi;
bo Persarum deos (3rae- conf. etiam Bredov. p. 365. Eusta-
arunt: de quibus cf. nott. thius interpretatur diarg/(Betv, mi-
65. In Bisutuna inscriptione nus apte, ut monuit Valcken., qui
)rmusdus s. Auramazda est, explicat: opportunitatem exspectare
‘iv implorat Darius magum rei gerendae, sive differre, ut VII,
, culusque ope se regem 206. IX, 45. 51. IV, 9 coll. VIII,
\ esse declarat; cf. Column. I. 112. Coraés ad Plutarch. Vit. T. IV.
oll. $. 5. p. 417 ed. Schaef., Held. ad Plutarch.
187 tg 089 uéoy — na x. t. Aemil. Paul. 22.
particulae te — xal ad undè oldeoviov tOv renjpatay
inles rationes exprimendas ?rit(850801) i. e. neque, in hac re-
identur. Cf. Kuehner. Gr. Gr. rUM perturbatione, adgrediendum. Di-
2. Alia quaedam Steger. af- citur o/déesy (de quo cf. Bredov. p.
d locutionem otelyovtes éyl- 381) tunere de rebus turbulentis,
conf. eundem Kuehner. Gr. minime tranquillis certisve, ut III,
416, 4. 127, ubi Valcken. de verbo pZeypa(-
day a UTLE agio 20y0vg] i. vecv monet, quod simili fere modo
vo, iferwn secum deliberant. tsurpatur. De quo Ast. ad Platon.
VIII, 9. I, 97. avre cum Polit. II,13.p.420. Transtulit etiam
10 *
148
HERODOTI
xa) tà dedoyueva mogerv, undè vraeepBarieoda.. dbitoptvav
d° avIdv Epavn tonxav nta tevpza, dvo alpvuaicv fevpea
davovta te xa tidlovta xai auvocovta. (dovtes dì tavra ci
Éntà tv te Adapsiov mavtes alveov pvapnv, xal Ererta Niday
77 énì tà Bacidita, tedapgonzxotes toro dpvioi. ‘Emioraci Sì éxl
Plotinus VI, 7.36. p. 728 éEseveyBels
dè ta) avtd, tOÙ voòd olovuvpati,
sal vpod va’ avroò oloy oldn-
cavtos. Delocutione p4eyuoivey
ad Olympiodori in Platonis Alcib. pr.
p. 136 verba: dior pieyparvoven
molet dvvauers megurcoLeito plura
attulerunt Moserus et Cr. Inter La-
tinos scriptores Tacitus Hist. II,
32: ,,quoniam Galliae (umean,‘* de
seditione. Atque ipse Cicero ad Att.
XIV,4: ,,lunent negotia,‘‘' quae di-
versis modis a viris doctis explican-
tur, quos laudat Ernesti in Clav.
Cic. 8. v. — Ad verbum éxncu(8s-
cda (aggredi res) Valcken. excitat
Isocrat. ad Philipp. pag. 90 A. ($.
39) Xenoph. Memor, III, 9, 7. Add.
ibid. II, 8,3.
d&rtoutvov d’ aver — tevysa]
i. e. dum inter se altercantur, adpa-
rent sepiem accipitrum paria. w®($s-
ct. eo hic usurpatur sensu, quo
VIII, 78 et IX, 26 W&iopòs 2070».
Alio sensu VII, 225 et IX, 62 gev-
y06, quod proxime de digis sive de
boum pari dicitur, tum de quovis pari
adhibetur, ut III, 130 et 109. VII,
35. lenxov cum recentt. edd, scripsi
pro fgrjxc0v, vid. Bredov. p. 93. 94. —
In seqq. alyuniov Glossa Herod.
explicat ynawòyr, et auvoosiv per
TAQUogELY (8. GTAPROGELV), Éluo6y,
Eéeuv. Nec aliter Hesychius 8. v. at-
que Eustathius ad Iliad. I, 243, quem
una cum aliis locis ad huius verbi
vim explicandam (vellicare, lacerare)
attulit Blomfield in Glossar. ad Ae-
schyli Pers. 120, qui idem ad vers.
214 plura quoque affert de verbo
til , quod de iis dicitur, qui plu-
mas vel capillos convellunt. Verbo
euvocetv Herodotus utitur III,108.
De ipso augurio haec teneri velim:
aquilam ct accipitrem inter Oromas-
dis s.Ormuzdi animalia quam ma-
xime censeri ipsumque numen bo-
num iis quodammodo repraesentari.
Unde factum, ut aquila pro regia
haberetur ave regiaeque dignitatis
omnino esset signum ac symbolum.
Et omnino apud orientales homines
tali ave advolante regiam dignita-
tem vel simile quid portendi, expo-
suit I. de Hammer. Histor. Osman.
I. pag. 50 seqq. Ad Persas veteres
quod attinet, anctor est Olympio-
dorus Commentt. in Platon. Alcib.
I ad p. 121 D. p. 153. 154, eunuchos
regiis filiis, quos educarent, venu-
statis causa nasum ita formasse, ut
aquilae nasum referrent; in quo ipso
Cyrum se imitari dixisse. Tu conf.
Plutarch. Mor. II.p.821 E. et vid. Hy-
deum de vet. relig. Persarr. pag.
374 seq. a Cr. laudatum, ipsumque
Creuzer. in Symbol. II. p. 649. 756
ed. tert. et ad Olymp. l. 1. Simile
quoddam augurium apud Persas tra-
ditur ab Aeschylo Pers. 210 seqq.
Neque rara sunt aquilarum auguria,
quae fausta plerumque habebantur,
inter Graecos atque Romanos, a qui-
bus Iovis ales habebatur aquila:
vulturum auguria, quae Romulo ac
Remo acciderunt, Livius enarrat I,
7. De aquilae augurio apud Grae-
cos plura affert Spanhem. ad Calli-
mach. hymn. in Iov.69. Atque haec
ipsa haud scio an respicienda quo-
que sint in hoc Persarum augurio,
quale profert Herodotus: in hoc
vero nemo non intelligit, septem
coniuratos per septem ferxoy (ac-
cipitrum 8. aquilarum) paria signifi-
cari, a quibus duo ibicaia» (vul-
turum) paria cum vellicantur, ma-
gos duos, qui ad instar rapacium
avium (quales sunt vultures) regnum
Persarum legitimum ad se rapue-
rant, indicari patet. — In fine cap.
cum recentt. edd. scripsi rs&ag-
Gnuores pro vulg. reBapezxores.
Confer. Gregor. Cor. de dial. At-
tic. 6. 82 ibiq. Koen. pag. 153
seq. ed. Schaef.
THALIA. III. 76—78. 149
vdas épivero, oiov ti Aapeto N pvopn pepe xararded-
pag ol puiaxo: avdpas tovs Ilepatdav rpostovs, xaì ov-
vioUtOv VaoxtEvoOvtES ti avtdv Fosoda., rapiecav Deln
ù qosmpevovs, ovò' Ensipata ovdsls. Emsi te dì naori-
6 cqv avi , Évéxvodav toioi tas ayyedlas Espigova: « U-
Mo, OÈ opeag lotopeov, 0 0 ti &édovtes quorev” xa) quo
fovtes tourovs toîor xvAovEotO muetaeov, ot cpéas
xev, Îogov te fovAopevovs tous érta È tO 10000 mapué-
of dì diaxeAevoapevo: xaì ctacauEvo TA Eyyeroidia tov-
mèv tous logovras AUTOÙ TAVIN Guyxevtiovo: , avtoì dè
’ dpouo és tov avdpeava. Ol dè uayoi Etugov aupotego 78
aura éovres te É0% xa. TÙ AICÒ ITonkaoreos pevoueva v
i dgovres. éneì dv sidov tovs sUvovyovs tedopufnuévovs
ì fo@vras, ava te Edoapov maliv auporegui, xal 05 fua-
moeUpevov, 1005 &Axiv etparovto. 0 uèv di avtev
8. ta tota xatedouevos, 0 dè 1008 Tv alyuiv étocreto.
vra dì dvviuioyov aiinAoci. tod uèiv di ta tota avala-
Cap. LXXVII.
rv dapelo N) yvoun Epsoe] i.
dit tale quid, quale Darii sen-
‘mdicaverat. Conf. de locutione
ì VI, 110. VIII, 100.
propxi) xosopevovg]i. e. vel-
vinitus missos, divino instinctu
I . Wessel. confert Herod.
IV, 152. Aeschyl. Agamemn.
725 Blomf.]. Add. Plutarch.
I. pag. 323 F. Herodot. VII,
2. VIII, 94.
‘zedì naofi8or] Voculam
ost dè vulgo insertam cum
igh. et Gaisf. abieci auctori-
lorentini libri: recentt. edd,.
srunt. — Ad verba roîoci ras
eg #opéoova: conf. I, 114 ibi-
ott. et ad locutionem aviOÙ
eonf. I, 189. Ad argumentum
r. Ctesiae Excerptt. Perss.
quo auctore coniurati septem
Spata conscio, qui regiarum
n claves tenuit, intromissi
1 offendunt cum pellice con-
ntem, qui illos conspicatus
tim se proripuit et (nam Ba-
\e operà omnia arma e con-
clavi antea sublata erant)sellae fra-
ctae pede arrepto se defendit, donec
a coniuratis confossus tandem per-
iit. In Bisutuna inscriptione nihil
quidquam de his traditur. — In
seqq. pro &xe/4e0v scripsi cum re-
centt. edd, 7recAeov inbente Bre-
dov. p. 295. Ad craccuevoi conf.
nott. ad III, 29. Inde quoque ceteri
Persae III, 79 onacduevo: ra éy-
qeroldra dicuntur: de quo ensium
genere cf. nott. ad III, 118 coll.
VII, 62. — Ad vocem dvdesdva
observat Italus interpres, apud su-
am gentem adhuc in usu esse vo-
cem androne, quamquam significa-
tione latiore indeque nonnibil di-
versa.
Cap. LXXVIII.
1006 cAunv Eredrovto] i. e. ad
vim propulsandam se convertere, ut
ad IV, 125 interpretatur Wesse-
ling. Tu vid, nott. ad II, 45.
Ad verba ava te Edecuov ‘conf.
VII, 218 — of dè potyot CupoTEgoL
sunt duo fratres s qui rebelles exsti-
terant, ut supra cap. 63 seq. legi-
mus.
150 HERODOTI
fori. avrv, tivrev re ayzoo rev xodspiav xal xpooxupi-
ver, nv onora owdtv. 0 d° Frs005 ti cigni Nuvrero, xal
TOUTO pò» Aczadivny xaie: Es tOv pnoòr, rovro dè Tvrepto-
vea És rov 6p9adpor xal torson®n piv TOÙ opdadnov éx roy
rosparos 6 Ivrapiovns. ov péyro: axfdavé ye. ov pèv dr
pay@v oUregos te@parite: rovrovs . d dè Fregos, Éxsi ré ol ta
tota ovdiv onora Eyivero, nv vo dn dalapos éotzev Ès tòv
avdessva, és rovrov xarapevys. Bilov avrov x0008eTvas 23
très vpas. xai ol cvveoziztove: rev éxra Ivo, Aaprtos re naì
lofevns. ovuzZaxivros dì Fofev:® rò payo 6 Aapetos
éxeotEDs YxopEL, ola Év oxotei xgopn®ropevos, up) xAny roy
l'ofeunv. vptov dé puv agyov èxsctestu 0 Fofevns efpero,
O ri OV yoarar ti) qui 0 dè size ITonn®s0pevos Géo, BI
2Anto. Tofieuns dì ausibero: "QI xaì di auportear to
tipos. Aagetos dì xedouevos OE te tò Eyzergidiov xal Eruzé
xs TOÙ payov.
79 ‘Azoxteivavres di rovs uayovs xaì axorapovres avrov
tas xegalas tovs pèv roeopartias iovrov avrov Zeixovoi, xal
aduvadins eTvexev xal quiaxiz ris axpoxodios® of dì xéyte
avtev Eovres tov payav tas xepalàz ÈBsov ito, foi re xal
aataya qoeouevo., xal Iéo0as rovs @Aiovs Exexalfovro, ten
déloy avuto x0oc8eivai ras &v-
casì arrod ad 8alapoy spectat. —
xo008eivai ras &veas est ienuas ad-
ducere 8. opponere, claudere. Lan-
dat Valcken, Polluce. X, 25 et Suid.
s.v. (ubi explicatur @zoxZeîGa:, non
altiter atque in Bekkeri Anecdd. I.
p. 111), Lys. De caede Eratosth. I.
p. 8. Thucyd. IV, 67. Pausan. II,
35. $. 1 (ubi Siebelis Herodoti non
est oblitus). Homerus Il. XIV, 16)
imudeivar tas Lveas dixit et si-
militer Plato Sympos. p. 218 B. ad-
ducere ostium apud Petronium exstat
Satyr. 91.
ovregcnizxtover] Hoc reliqui fir-
matum Zonarae auctoritate et Plu-
tarchi, qui in eadem re enarranda
utitur voce cvvercrecdov Opp. II.
pag. 50 E. Alii cvuveriziatove:,
alii aliter. Ipsum Gobryae factum
multi post Herodotum celebrarunt
scriptores, a Wyttenbachio ex parte
citati ad Plutarch 1. ]., Iustin. I, 9.
Valer. Max. III, 2. ext. 2. Aristid.
I. pag. 502. II. pag. 236. Apud Cte-
siam Excc. Persa. $. 15 aliter tradi
monuimus; qui magum cum septem
Persis colluctantem confossum tas-
dem esse scribit; uni Artaphrenae
hoc tribuit Aechylus Perss. 776. —
Ad zeopn&zopevos conf. II, 172 ibi-
que nott., ad zeara: (quod cum re-
centt. edd. dedi pro zenta:), ob in-
dicativi usum, cf. Kuehbner. Gr. Gr.
$. 846, d. Pro vulg. zegl exbibui
Bredovium secutus quot. Vid. IV,
64 ibique nott.
Cap. LXXIX.
rovs — reowpatiag] rulneratos in-
tellerit. Dixi de hac voce Cte.
siae fragm. pag. 123. Ad vocem
au xol0g conf. nott. ad I1I, 68.
07 re xal xaray® sossinzvor] Ea.
dem leguntur VII, 211, ubi Persa-
rum moris hoc esse scribit Wesse-
THALIA. II 78—580. 151
Evo6 te to xopipua xal derxvvovtes tas xepalas* xal cua
vov XAvTa tiva tov paycv tov év tooì yivouevov. Ol dè
fas padovtes to te pepovoòs éx tav Énxta xal tv udyaov
xwammv, édixalevv xaì avtoÌ ÉtERa tToLaÙTA Moréev, ora-
vos dì ta éyyerpidia Extervov, Oxov tiva payov eUgionov*
nn voi Exeidovoa Eoys, EAurcov av ovdsva payov. Tav-
rv nuéonv Beparevovoi Itogai xouvij padiota tv Nue-
r, xl Èv avuti] ogryv peyaAnv avayovoi, 7 xéxAntar Urò
séeov Mayogpovia, év i uayov ovdéva tesori pavijvar Ès
De, ada xat' olxovg ÉMuvtods ol ueyoi Egovor tv Mueonv
pv.
‘Enei te dì xatéotn 0 doovfos, xal éxros mevre Nueoéav80
ero, éfovAsvovto ol èravastavies toîoi paporoi meg. tav
etov ravtav: xal éhéytnoav Aopoi @riotor pèv éviowoi
admonens simul Homerici Ili.
it.: Todes pivxlayyi r évoxij
rw. Conf. etiam Herod. III, 14
te xal xlav8uo) ibique nott.
rreh. Vit. Aristid. 17. — KATA
xò» éy xool yivopevoy inter-
r_mmunquemque iis obviam fa-
Bice ra év xoglìv obvia quaevis,
onuit Boissonad. ad Philostr.
ie. pag. 280, ne plura. Ad lo-
nem frega rorevta conf. 1,120.
dpetyovoi in segg. Aldina et
sedd. &yovor, ut I, 147. VIII,
led conf. etiam V, 118 ibique
Ad verba oraoauevo ta Ééy-
Bse conf. III, 77 et in fine huius
is ad verba xar’ ofxovg Éav-
Ezover (domi manent, se retinent)
ren. ad Herodot. VI, 39.
duinra. — Mayopovia] Reti-
rlurimorum codd. auctoritate
Porsa, cuius loco quod Flo-
nus liber habet Mayogovia, id
ae verbis Fxcerptt. Perss. $.
etnie tijs hayopovias) probari
negat Bredov. p. 181, bene
‘ns haud pauca huiusmodi fe-
m nomina, similem in modum
sta. — Ad rem maxime huc
net Agathiae locus Hist. II, 26.
128 Nieb. Atque Kleuker. ui
svest. III. pag. 247 (coll. i
nd. ad Zendav. II. P. II. ia
192. nr. 370 et Foucher. ibid. I. P.
II. p. 73 not.) hoc festum ad Persa-
rum sacra pertinuisse negat, cum
magorum, i. e. Zoroastris cultorum,
in dedecus fuerit institutum neque
etiam commemoratum inveniatur in
sacris Persarum libris. Itaque ci-
vile potius festum fuisse arbitratur
nequaquam omnibus commune et
in occidentalibus tantum regni Per-
sarum partibus celebratum. Sed
apud orientales rerum scriptores
hoc festum commemorari scribit I.
de Hammer. (Annall. Vienn. X. pag.
249 seq.), cum festum D, 1. indice-
tur exstirpatae omnis Ahrimaniae
progeniei, cui nomen Charfesters,
lustrale festum, quod agant extremo
mense Februario, quem eundem a
februando, i. e. lustrando s. purgan-
do, nomen accepisse, nunc satis no-
tum. Vid., ne plura, Hyde de relig.
Persarr. p. 260 ac de Persarum fe-
sto consul. Kleuker. ad Zendav. III.
p. 246.
Cap. LXXX.
ual Èxtòg mévte Muegtov éyÉvero]
i, e. quinque diebus praeterlapsis.
Conf. IV, 133. Florentinus liber
cum duobus aliis pro éxtòs affert
évtòs, quod receperunt Dindorf.,
Dietsch et Lhardy.
152
‘Edlqvov, tilx®noav È dv.
tléyxBnoay 8° dv) 3’ dv idem
fere est quod ovdìy 7000v, nihilomi-
nus, ut IV, 5. 82. Usurpatur for-
mula in enarrandis iis, quae minus
credibilia vel incerta videantur. Sic
apud Pausan. I, 30; $. 4 Zéyovot
dò’ 06v, ubi praecedebat pèv, II,
19 fin. 2éyovor d è 6uews. Conf. Har-
tung. Lehre d. Partik. d. Griech.
Sprache II. p. 12. Ullrich. Beitriîge
zur Erklir. d. Thucydid. Il. p. 19.
— De ipsa deliberatione, quae in-
ter septem Persas coniuratos hic
instituitur de futura imperii forma,
in Ctesianis Excerptis et in Bisutu-
na inscriptione nihil relatum inve-
nimus; eamque ipsam qui negarent
habitam esse, olim exstitisse Grae-
cos homines ipsius Herodoti aetate,
hic locus alterque VI, 43 satis mon-
strare videtur. Quare iam Valcken.
ad h. l, pronuntiaverat, Herodotum
de tribus rerum publicarum generi-
bus, quae populi, quae paucorum,
quae unius potestate regerentur, ea
facere Otanem, Megabyzum, Da-
rium dicentes, quae pro singulis digi
posse viderentur aut quae ab aliis
dicta meminisset. Neque aliter fere
de his statuit Hoffmeister (Sittlich-
religiòse Lebensansicht des Hero-
dotus p. 85), qui Herodotum ea,
quae ipse senserit, de his tribus
rerum publicarum formis h.l. disse-
rere et exponere putat; add. Grote
History of Greece III. p. 307. Cum
vero Noster diserte affirmet, hanc
deliberationem vere habitam esse,
ut pro fictis inde ista minime ha-
bere liceat, argumentorum summam
certe haud confictam videri verique
subesse quid hisce colloquiis existi-
mat Heeren Ideen I, l. pag. 413
8eq., quamvis, qui orientalium ho-
minum naturam indolemque norint,
iis minime hoc dubium esse possit,
hane deliberationem ita ut narratur
nequaquam esse habitam, sed Grae-
corum ad mores atque indolem in
singulis a scriptore uccommodatam
effictamque; quorum ex more istius-
modi quaestiones tractandi omnem
disputationis sententiarumque ae-
que ac verborum colorem ductum
HERODOTI
Otavns uèv Snédeve és usocov
csse credas licet. Creuzerus (Die
hist. Kunst der Griech. p. 108 seg.
sive p.86 ed. sec.) Herodotum, scri-
ptorem caeteroqui accuratissimum
verique indagandi et narrandi stu-
diosissimum, hic praeter morem se-
qui statuit famam, quae ex Graeco-
rum inscitia orientis fluxerit; quae-
que fidem ut inveniat, minime effi-
cere ea, quae VI, 43 proferantur.
Herodotum autem eo magis ad talia
perductum videri vult, quo magis
haec aptam disputandi occasionem
offerebant de iis, quae tunc tempo-
ris maxime per Graeciae civitates
agitabantar. Equidem ut minime
negem, deliberationem quandam de
regni successore constituendo olim
inter septem Persarum principes
haberi potuisse adeoque habitam
esse, quoniam a more gentium orien-
talium talia non prorsus abhorrent
(vid. quae in Excurs.ad III, 70 circa
fin. allata sunt) indeque veri quid
subesse his haud invitus concedam
(conf. A. de Iong in Excurs. ad h. L
in Symboll. litterar. [Amstelodam.
1840] IV. p.117 seqq. 131 seqq. Spie-
gel in Miinchn. Gel. Anz. 1852. II.
pag. 296 seq.), ita hoc a me minime
impetrare possum, ut eam delibera-
tionem eo modo, iis verbis, quibus b.
1. legimus, olim institutam esse cre-
dam, cum omnes istiusmodi quaesti-
ones de regiminis forma ab orientali-
um hominum indole atque conditio-
ne prorsus alienae sint, nec unquam
per orientem de alio imperii genere
sit cogitatum, nisi de eo, ubi summa
penes unum potestas, nullis legibus
illa quidem circumscripta. Itaque
adea, quae tunc temporis per Grae-
ciae civitates marime agitabantur
et in rhetorum 8. sophistarum scho-
lis disceptabantur, potissimum spe-
ctare videtur Herodotea narratio,
quin inde maximam partem filuxisse,
id quod singulis locis nos probatu-
ros speramus. — Atque, alia ut ta-
ceam, ipsum hoc triplex rerum pu-
blicarum genus, de quo h. l. dispu-
tatio inter Persarum principes in-
stituitnr, a Graecis et inventum et
excultum, multumque disceptatum
THALIA. III 80.
jar xataBelva. ta ronpuara, déyov tade*
153
°Euoì doxést,
è» Nuécov povvaggov unxéti peveoda.® ovts peo Ndù ovre
vw. eldere uèv yao tv KauBvosc Ufeiv éx° 600v énet-
pereognxate dè xal ris roù uayov vBpios. Kaos d' dv ein
1 xATNOTNREVOV povvaogin, ti) Esoti avevduva mortem
VAsTaL; xaÌ yao av tÒov KoLatov avdgdv ravtAv, oTEVTA
mo fero nescit: conf. quae ex-
u ab C. Fr. Hermanno Griech.
siterth. $. 54. not. i. ed. quart.
noque repetenda erunt, quae
ssime hîc in tyrannos dicta
intur, multaque alia, quae
n fere originem produnt, ad
nrum animos capiendos, opi-
ficta ipsiusque scriptoris ani-
ibertatis studiosissimum et ab
dominatu alienissimum opti-
elarantia. — Herodotea quo-
it Plutarchus II. p. 826 E.,
Plutarchi sit haec disputa-
la. Herodotea etiam Dioni
obversata esse in oratione,
prippa Octaviano yersuadere
, tut rem publicam liberam
(LII, 2—13), statuit Frand-
[. Vipsan. Agrippa pag.13—27.
aliter ea, quae Philestra-
t. Apollon. V, 32 de optima
blicae forma disserentem fa-
ipasianum, ad Herodoti cxem-
efficta vult Kayser ad l'hilo-
Vit. Sophist. p. 173.
#60v — xaradeivar ta ron
Ì Ad locutionem (és pé00y)
nt, quae ad III, 62 attulimus,
| add. Platon. Craty]. p. 284
to xo:vov dì nataBévtas 107
‘9 n.t.À. In proxime seqq. vo-
>ùw0v, quae in edd. vett. post
p707 legebatur, delevimus au-
ite omnium fere codd., quam
» olim tueri studuit Valcke-
, cum ad Homeri exemplum
im ita scripgisse putaret, af-
Eustath. ad Odyss, 1. p. 1867
39, qui multa Homerica huius
s collegerit. — Ad structuram
_eldare — tnv K. vfov x. 1.
. nott. ad III, 68.
+ day eln zona XATNOTT-
‘ROosaGzi i, e. quo autem
res bene composita esse potest
mperium? Stobaeus XLIX, 29.
p. 346 s. T. II. p. 348 Gaisf. Hero-
dotea exscripsit, in quibus pro xar-
nNemnueévoy Valcken. xatmnomvuevoy
vel xemtneriouevov scribi posse mo-
nuit, plane ut olim quoque Stepha-
nus erat suspicatus. Ac Noster hoc
verbo usus est V, 28. 106. IX, 66,
ubi conf. nott. Sed ab hoc loco, li-
bris quoque scriptis in vulgata con-
sentientibus, id alienum, cum xat-
netnuivov ad verbum xatagrav re-
ferendum sit, unde Bredov. p. 75
tonua sxatnetnueivov reddi vult: res
apta vel accommodata. Ad usum vo-
cis Ye7ua conf. nott. ad III, 53. Ad
ipsam sententiam confer Euripid.
Suppll. 428 (415), Stobaeum Tit.
48. 8. 20. p.343 seq. T. II. p.341seq.
Gaisf. et quae alia his marime con-
grua citat C. Fr. Hermann. Lehrb.
d. Griech. Staatsalterth. $. 63 not.
8 ed. quart. Videntur enim Herodo-
tea de monarchia 8. unius imperio
hisce non admodum esse dissimilia,
quae a sophistis per Graeciae libe-
ras civitates dictitata omnium inde
ore ferebantur de (yrarnide, quod
omnium rerum publicarum genus
deterrimum iudicabatur. Conf. etiam
Grote: Ilistory of Greece III. p. 15,
ti; FEsoti dvevduvao mote ta
BovZeta:] ,,Vid. Hugo Grot. De inre
b. et pac. lib. I. cap. III. $. 8. 9. 10,
Haller: Restaurat. d. Staatswis-
sensch. I. pag. 482.° Cr. Sallust.
Iug. 31 in fin.: ,,Nam impune quae
lubet facere, id est regem esse. So-
phocl. Antig. 502 seq. d22° n tv-
oevvÌs mollo t a41° evdmiuoveî,
uAÉesotiy avti] dev Aéyerv 8 a for-
Zetar. — @vev&dvvos de Romanoruin
dictatore apud Dionys. Halic. An-
tiqq. Romm. V, 70. VI, 88. VII, 56.
Add. ibid. I, 50. XI, 41. In omni-
bus Graecorum rebus publicis libe-
ris cum hoc inprimis requireretur,
ut magistratus rationi reddendae es-
154
HERODOTI
és tavtnv tiv cogNv, èxròs tav édorav vonuatav ostROELE.
Eypiverar uèv peo ol Ufois VrÒ tv mapeovtAv ayadav, p8o-
vos dì aogtev éugvera: avdoaro. dvo d° Egav tavra éye
macav xaxorgta* tè ulv yao Ufo xexognuevos Foder rcodde
mal araodala, ta dì pPWovo. xaitor avdoa ye tvpavvov ap&o-
vov Èdse siva, Eyovta ye navra ta ayadta* tÒ Î' vsvavtiov
tovtov és toùs modiftas mépuxe. p®ovéer puo totoL apiotoroi
mepueovoL te xal tosovor, gaiper dÌ toîoi xaxlotoroi tv aotdv,
sent obnoxii (vrevdvvoi, cf. C. Fr.
Hermann Griech. Staatsalt. 8. 154),
factum est, ut ad regni naturam con-
stituendam vel grammatici, ut Pha-
vorin. 8. v. facideta pag. 354, 49
8q., docerent, reges debere esse
evevduvovg, i. e. ralioni reddendae
haud obnoxios. Conf. Aristot. Polit.
IV, 8. 8. 3 et Tittmann: Darstell.
der Griech. Staatsverfass. pag. 540.
Ex hisce igitur Graecorum sive so-
phistarum sive philosophorum dis-
putationibus, illa aetate maxime
celebratis ac vulgatis, hanc Nostri
sententiam deductam esse admo-
dum fit credibile. In Herodoti ver-
bis quod pro avevduro Cobet legi
vult avv ev8vvo (ut sane apud
Aristotelem 1. |. Aristoph. Vesp. 505.
Plat. deLegg.IX. p.87ò aliisque locis
exstat), nolui tamen recipere, cum
alterum quoque bene dici posse
monstret Thucydid. III, 43: vaEV-
duvoy tpy maguivegrr Éyovtas
moò; cvevduvov tv vperégay
ET TILIA Verba otavta .èg ravtnY
tpv cern» (i. e. virum in hoc imperio
collocatum, 8. cui hoc imperium per-
mittatur) ad eandem rationem expli-
canda puto, ad quam c$e08a eÙg te,
alia id genus, de quibus vid. nott.
ad I,14. III, 14. 61.
è yylverar pev pae ol vfers] Simi-
lia de insolentia tyrannorum apud
Sophocl. Oedip. Tyr. 883, monente
Wessel., qui ad seqq. verba: pBo-
vos dè dorntev éupverai avdgaro
haec adscripsit: ,,invidia insita ple-
risque mortalium est.‘
$uo d’ fy0v tadra] sc. 0 povvag-
208. Mox cum recentt. edd. scri-
psi vfe: e Florent. pro vulg. dfes,
quod tenuit Matthiae. Ad formam
xexoomievos (i. e. repletus insolentia),
quae est Homeri atque epicorum,
vid. Homer. Odyss. VIII, 98. Ili.
XVIII, 287. Hesiod. Opp. et D. 591.
Apollon. Rhod.I,576. Dativum si-
militer adstruxit Homerus Ili. VIII,
379. XIII. 831. XVII, 241.
nALTOL avdga ye TUQRUvOY apto-
voy Èdee eiyo) i i, e. quamquam virum
regia certe in potestate constitutum
oportebat invidià vacare. Ad usum
vocularum xaitor — ye, quas sequi-
tur alterum adeo ye (Egovta ye
zayta tà cyada) conf. VII, 9, 2.I,
187 et quae alia dabit Hartung
Lehre v. d. Partik. etc. I. p. 404.
411, Voemel. ad Demosthen. p. 526.
— é#dee scripsi cum Bredov. pag.
373 pro vulg. #0, quod retinuit
Dietsch. Vid. supra III, 49. —
«p&ovos a Thom. Magist. p. 132,
qui Herodoti verba affert, explica-
tur 0 47 Povo, Quae sequuntur
verba: tò d° vrmevavilov tovtov È
tovs modintas mégpuxe valent: sed
contrarium fere huius (quod regem
omnibus bonis instructum facere
oportet) in cives fieri solet, ubi vis
verbi zépuxe in passivam prorsus
transit, ut in Euripideis illis, quae
Lycurgus profert contr. Leocrat. $.
100 vers. 8. avtoxdoves d’ iquper.
pBovie ya toîoL delororai, ne-
queovai te xal twovor] i. e. invidet
enim optimis quibusque, quod super-
stites adhuc sunt ac vivunt: in quibus
Noster consulto et cum vi quadam
dixisse videtur mequeovor te xat
foover, quae duo verba ad unum
idemque redeunt; cf. Buttmann. ad
Demosthen. Mid. p. 119. ed. sec.
Quare sane non erat, quod Mehler
in Mnemosyn. V. p. 66 verba te nai
tower a librariis addita indeque
eiicienda haberet, quae mihi quam
THALIA. III. 80.
155
diafoAZas dì apuoros Evdixsota., avaguoototaros dè ravrdav'
qv te peo avtov perpics dovuatns, «gBerai Ot. ov xepra de-
qureveraL*
” ’ , » ui , Ù
pv re Bepamevn ts xaota, agderai ate doni. ta
dì dn péyiota Fogouai épÉav* vopara te xiver matoia, xa Biot-
tar puvalnas, xtelve te axpitovs. ITA8t0g dè aegov xodta
maxime videntur retinenda. — Ad
ipsam sententiam confert Cr. Sal-
lust. Cat. 7, 2 (ubi vid. Gerlach.):
sham regibus boni quam mali su- ‘
spectiores sunt semperque his aliena
virtus formidolosa est.‘
Biaffolas dì douaros svdixeo8ar]
i. e. calonnias vero facilline adnittit.
Wyttenbach. Select. hist. pag. 350.
450 reponi vult «geotos (pro &e:-
etos) co sensu: qui lubens admittit
calumnias. Qua emendatione haud
opus. Nec magis opus erit, cum Na-
bero (Mnemosyn. III. p. 487) legere
Gderos pro aesoros. Mox cum Gais-
ford. et Schaef. e Sancrofti libro
atque Aldina exbibui d'raguostora-
tes, ut tyrannus indicetur minime
congruus aptusve, qui cum reliquis
vivat eodemque iure atque consor-
tio gaudeat. Vulgatum ‘vuQpooto-
tarov tuetur Schweigh. sic vertens:
quod vero marime omnium incongruum
est. Quem sequuntur recentt. edd.
haec verba ab antecedentibus , qui-
buscum nos coniunzimus, maiore
posita distinctione, séiungentes. At-
que sic quoque haec verba attulit
Sauppius ad Lycurg. contra Leocrat.
pag. 95 ed. Baiter. Ad ipsam sen-
tentiam cf. Euripid. Med. 119 seqq.
azera: dre Yoxi] Ita cum re-
centt.exhibui e Sancrofti libro item-
que Stobaeo haec verba l. supra |.
sic referente*). Editiones veteres
exhibent &wxs(ay Nyovuevos, libri
scripti plerique doneslav, omisso
verbo Myovpevos. Cf. Bredov. p. 28.
Herodoti in usu esse cqBes8ai ti
&e77 et similia observat Wessel., ut
II, 103. 175. 0% eodem interprete
dicitur assentator blandus, ut in Phi-
lon. pag. 979 E. 1015 D. Procop. B.
Pers.II,30. Hinc in Bekker. Anecdd.
pag. 190, 4. 265, 17: Soxzla N ne-
QLoGn x00S tuvàs xolanela et quae
plura habet Timaeus Lex. Plat., ubi
vid. Ruhnken. pag. 146. Adde Scho-
lia in Theaet. pag. 363 Bekk. et
Winckelmann. in Praefat. ad Pla-
ton. de Legg. p. X. (ed. Turicens.
anni 1841). Ad argumentum Wess.
conferri vult Dion. Chrysost. Or.
VI p. 97. — De locutione foyopa:
Égéov conf. nott. ad I, 5.
vopast te nuveò nedroua] Haec ci-
tans Schweigh. in Lex. Her. s. v.
xeveîv addit: ,,vel potius xew é e.
E libris scriptis nihil enotatur. x-
vés Bredov. p. 371 scribi quoque
vult, ut III, 78 &&ee (pro ode) et
quogse (pro mx0081), itemque III,
69 sro:én (pro xo017) et III, 36 ro-
8én (pro x08): quae omnia sic de-
dit Dindorf., quo cautius opinor
Dietsch. vulgatam retinuit, quam et
ipse satius duxi retinere in re non-
dum prorsus certa et ad liquidum
perducta. Ad locutionem, ne plura,
conf. Xenoph. Agesil. I, "37 dea tò
tag moditelas uvnbijvat. Add, Hel-
len. III, 4, 7 et Bergmann. ad Iso-
crat. Arenpagit. 11, quo auctore xe-
veîy hoc loco valet immutare, abro-
gare. — De locutione fico
BiateoBa: yuvaîina (mulieri vim in-
ferre) plura dabunt interprett. ad
Thom. Mag. pag. 151 et Phrynich.
pag. 70 seq. ed Lobeck. Ex Herodo-
to conf. IV, 43 ibique allata, et VI,
137. — Ad voces urelvei te quo L-
tovg (i. e. interficit indictà causd)
conf. Werfer. in Actt. phill. Monacc.
I. pag. 237. Thes. Ling. Graec. I. p.
1305 ed. Dindorf.
IIX80g dì fegov] Haec ex Euri-
*) Gernerus ex Aldina Herodoti editione apud Stobacum male receperat doreglay
Nyovpevos, sed veram lectionem, quac in prima Stobaci editione legitur, recte nunc
revocavit Meineke (Vol. Il. p. 29).
156
HERODOTI
uìv oùvoua ndviov xdAMotov Exe, icovopinv* devcega dè
TOUTAV TGV 0 povvaggos roger oUdev. mado uiv cpgas xozet,
vmevdvvov dì doxnv Eye, BovAevuara dè mavra È tO xorvov
avapéost.
pidis Medea 119—130 fluxisse vi-
deri monct Wyttenb. Selectt. hist.
pag. 357, quem eundem ad Cicer.
De nat. deor. I, 44 conferri vult
Cr. Ad verba rota uòv — devreoa
dè conf. Werfer. l. l. pag. 254. He-
rod. III, 48.
lcovopino] Quod olim apud Sto-
baeum |. l. legebatur lcoriuinv, id
meliori /covou/nv nunc cessit, quod
recte exhibuit Meineke. ‘Tu conf.
Herod. IIl1, 83. 142. V, 37. Nam, ut
recte monuit Wessel., in populari
statu laudatur iuris inter omnes aequa-
bilitas. Idem citat Euripid. Suppl.
433. Hyperid. apud Rutil. Lupum
II. $. 2 (ubi Ruhnk. comparat Sal-
lust. Catil. 9) Liv. II, 3 et Valcken.
ad Euripid. Phoeniss. 541. Tu add.
Aristotel. Polit. IV, 4. $. 2 ed.
Schneid. et Cicer. De rep. I, dl.
Quae iuris aequabilitas cum eo po-
tissimum referatur, ut cuique civi,
quando de rebus publicis agatur, in
concione animi sensa libere pro-
ferre liceat, accedit inde illa qui-
dem ad lonyogiav, utraque autem
maxime pertinet ad popularem im-
perii statum sive democratiam.
Vid. C. Fr. Hermann. Lehrbuch der
Griech. Staatsalterth. $. 66, potissi-
mum not. l.et5 et conf.etiam Grote:
History of Greece IV p. 238. Inde
Maeandrius, Samiorum tyrannns,
depositurus tyrannidem suae fidei
a Polycrate commissam Samiis pro-
ponit îcorvoutnv, teste Herodoto
II1,142, ubi inter alia loquitur haec:
Èyò dì 86 pécov Lul conv dels
leovopiny vuiy TR0KYOREVO , et
deinde: — tnv éXev®solnv vuîv
mequridnui , quod ad idem redit.
moaico uiv cexds dozer] i. e. sorte
gerit magistratus : quatenus sc., qui
magistratus gerunt, sorte eliguntur
inter cives eos, qui examine ante
instituto satis fuerint probati, id
quod, teste Aristotele in Polit. IV,
7.8.3 Schneid., pro maximo liber-
tatis indicio per Graeciae civitates
Ti&euar dv pvounv, perevtas Quéas povvagginy
liberas habebatur. Ac satis notum
est, Athenis potissimum omnes fere
magistratus sic sorte fuisse delatos
in eoque ipso valde sibi placuisse
populum. Aliis locis idem obtinuisse
‘ patet ex Tittmann. Darstell. der
Griechisch. Staatsverf. pag. 538
coll. pag. 308— 314, ubi singulos
magistratus, sorte Athenis electos,
recenset. Tu vid. potissimum C. Fr.
Hermann. 1 l. $. 67, 4. et $. 148
ed. quart. Cr. confert Harencarspel:
De tribun. plebis institutione, Trai.
ad Rhen. 1820 pag. 2. — Ad ipsam
locutionem xeZw0 — eyes conf, al-
Inta a Blomfield. in Glossar. ad Ae-
schyli Sept. c. Theb. 55.
orevOvvoy dì dexnv Èxs1] Consti-
tuebant haec vel certe constituere
putabantur naturam reipublicae li-
berae apud Graecos, ut magistra.
tus singuli muneris rationem populo
redderent. Quod Athenis imprimis
valuisse nemo est, qui nesciat. —
Plurima hanc in rem Tittmann. |. |.
pag. 324 seqq. et C. Fr. Hermann.
1.1. Hinc rex s. tyrannus avev0dv-
vos, vide supra nott.
Bovlevpare dì ndvra Ès tò noi
vòv cvagéos.] In Graeciae civitati-
bus liberis omnia ad populum eius-
que conciones relata indeque unice
suspensa fuisse, ita ut liber popu-
lus in concione de omnibus, quae
ad civitatem, ad regiminis formar,
ad iudicia, alia pertinerent, summo
loco decerneret, neminem fugit.
Vid. C. Fr. Hermann. ll. et Titt-
mann. l. ]. p. 144 seq. ibiq. Demo-
stben. in Neaer. p. 1375 ò ree di
pos Ò A&nvaioy xVQLOTATOG do
tv Èv ti mole andvrov nai bor
aUta moLeiv Ort Av fovinta: x. 1. ì.
Quare Cicer. De republ. I, 27:
sAthenienses quibusdam tempori-
bus sublato Areopago nihil nisi po-
puli scitis agebant.‘‘ Athenas au-
tem atque Atheniensinm rempubli-
cam in Herodoteis potissimum re-
spicienda esse, vix monitu opus.
THALIA. III 80. 81.
157
j0os aégervo év Yao to moda Evie ta mavia. Oravns iv
Utnv tav ypvounv éotpeos. MeyaBvtos BÌ cdyapgzin éxé- 81
mrparev, déyov tade'
Ta uèv 'Otavns size, tupavvidu
v, As4éx80 napo taùra* ta È’ és tO xA]805 avoye pé-
rò xQatos, yvopns ts aglotns Nueprnxe.
ouliov yae
ov ovdeév tori acvvetaTtEROv OUdè vfpiototegov* xal tor
nbv Ufpiv pevpovras avdpas és dnuov axodaeotov Ufpev
v éorì ovdauds avacqerov.
mey roLée, To di 0UÙ pivaonev Eu.
0 uèv yao, e te morte,
nos 7g av yi-
n, oc or éddax®n, ovte vide xadov ovdèiv ovd’ olxntov,
rinjdos aéEe.v) i. e. multitudi-
. multitudinis imperium) au-
nultitudini imperium ac potesta-
nem permiltere s. democratiam
(SFe. Ipsa vox eéEscv ex Ho-
qui saepius ea utitur nutrien-
lendi indeque augendi signifi-
e (Odyss. IX, 111. XIII, 360.
72. Ili. VI, 261. XII, 214) de-
a videtur.
reg toò woZio Îve tà navra]
ad Anaxagorae philosophi
ptum (fv xavrl rartos poiga
xiny 760v) spectare arbitra-
. Schorn. in fragmm. Anaxag.
. 1829) pag. 24. Add. Schau-
vd Anaxag. pag. 74. 90. 99seq.
Cap, LXXXI.
uozin — inirparev)] sc. te
Meta (imperium, rerum sunmam
tere, tribuere), quod ipsum ad-
invenio VI, 26. Conf. praeter-
120. I, 64. IV, 202. VII, 52. —
Aicipio praesentis ravav (abo-
) voluntatis et conatus notio-
nesse recte monuit Kuehner.
r. $. 438, 2.
8° ée tò xÀ7j8og x. r. i.) i.e.
iero ad multitudinem summum im-
t deferri iussit: scripsit Noster
ad antecedentia ra uèv respi-
, ad quam structuram perti-
ea, quae attulit Matthiae Gr.
478. Verba seqq. yvoune Ts
ne nuora illustravit aliquot
similibus appositis \Wytten-
ad Plut. Moral. I. pag. 99, a
udatus. Indicatur autem ader-
1 sententia proposita, de qua de-
‘(Annal. I
liberetur, cui obtemperetur. Mox scri-
psi cum recent. edd. «cvverotegor
pro abvveroteRoP, vid. Bredov. p.
124, qui conferri vultI, 185. II, 57;
itemque dedi dferordregor e Medi-
ceo aliisque libris pro vffigiotinoste-
go”, quod retinuit Florentinus liber.
Ad ipsam sententiam conf. VII,
156, ubi dyuos ovvolunua egagi-
TOratoy.
és dnpov auolectov Spev x. tc.
2.) nuov de plebe s. populi multi-
tudine Noster intellexit, ut antea
rò xi7dos. Tu hisce adhibe Plato-
nica in Polit. VIII, 13 seqq. et Ci-
ceroniana De rep. I, 43 seq. coll.
Aristotel. Polit. IV, A, 8. 4 povvao-
gos yee 0 dnuos yiveror cvy8stos
els in nodddv x. 1.2. — negsîv pro
nxecéetv scripsi iubente Bredov. p.
327. Conf. 1, 32. II, 141. III, 53.
120.
to dì ov yivaonety évi] Similia
quaedam de plebis inscitia rerum
administrandarum citat Wesseling.
ex Eurip. Suppl. 417. Aeschin. Dial.
III, 17. Eodemque Pythagoricorum
sententiam, pavdos 7ag xQLens
mayvtòs edo roeyuatos 07205, spe-
ctare monet Krische De societatis a
Pythagor. cond. scopo politico p. 81.
Addere s2d0e licet Taciti illud
29): ,,nihil in vulgo mo-
dicum. a
0g ott’ 2d1daz®n, ovre oîde na-
10v 0vsìv, ovd’ oluriov] i. e. qui
nec didicerit , nec noverit honestum
quidquam, neque conveniens. Valcken.
interpretatur: qui nihil pulcri hone-
stique novit aut ab aliis edoctus, aut a
PP
158
HERODOTI
dee re éureecav ta nernpuara &vev voov, geLagRo rorapo
Ixedog; Alpo uev vuv, oî ITéoonor xaxdv votova., ovto 70a-
odav. nuets dì, avdpdv tav dpiotav émAltavres duedinv, tov-
Todi cERLD E cuev TÒ xpatos* év yao În tovtowoi xal avrol évego-
peda. apiorav dì avdpdv oixòs Gpiota BovAsvuara yiveoda:.
se ipse, quod sit proprium, ita ut
verba old ovd?v olxjiov idem va-
leant atque ovdìr o/der cixoder,
id est éé avroò. Et plures attulit vir
doctus locos, in quibus sibi oppo-
nantur verba sldévai sive vonoat et
didaz8 var. Equidem, qui in huius
loci interpretatione Schweigh. se-
cutus sum, malim cum Coraé oi-
x ov h. l. eo sensu accipere, quo
alias xa@7x0ov, woérov ((honestum,
conveniens), ita ut significatione non
valde recedat ab antecedenti xa40»,
cuius ipsius ampliandae causa haud
scio an additum omnino videatur.
Praeter Isocratis locos a Coraé al-
latos vid. Schweigh. Lex. Polyb. p.
401. Dietsch. (Jahrbb. f. Philol. u.
Paedag. XVIII. p. 409) mavult in-
telligere id quod rei publicae condu-
cat. Neque igitur opus pro ofxytoy
reponere 0vyntov, ut proponit El-
dikius. Valckenario assensus est
Hoffmeister: Sittlich-relig. Lebens-
ansicht des Herodot. p. 87. — De
negandi particulis in hac sententia
consulto auctis apte monuitNitzsch.
ad Homer. Odyss, IX, 215. Respon-
det autem particulae ovre sequens
te eo modo, quo in aliis locis ad VI,
1. excitatis.
o8ée te funecoy ta nornyuara
&vev 1000) i. e. ,,qui deproperet ne-
gotia cum impetu sine mente irruens“‘,
de plebe, quae in res publicas tra-
ctandas si inciderit, omnia propere
transigi temereque confici velit.
Hic enim cogitandum de temeritate
concionum Graecarum et oratorum
impetu temerario, ut dudum monuit
Valcken. Tu conf. etiam Grote: Hi-
story of Greece IV. pag. 500.
gue Ènedog] Pro Îxe20g Flo-
rent. liber eÎxelog, quod reiicien-
dum esse docet Bredov. p. 169.
. Conf. II, 12, ubi equidem reliqui
agocHxéiny ab omnibus libris alla-
tum, haud scio an mutandum in
xQ0cxélnv, quam formam revocavi
quoque III, 110. IV, 61. 177. Caete-
rum frequens haec imago apud ve-
teres reperitur. Vid. Homer. Ili. II,
144. V, 88. Alia ad h. |. attulit Val-
cken. Sophocl. Antig. 727. Cicer»
pro Planc. 4. 6; pro Muraen. 17;
pro Milon. 2; de provinc. co .
16. Demosthen. contr. Aesch. fals.
leg. pag. 383 Reisk,, quem locum,
eodem monente Valcken., multi post
imitando expresserunt. —,,Proclum
si audias, hîc vulgi magis imperium
describi dicas quam populi. Ita
enim ille in Platon. Alcib. pr. 18. p.
57:'0 uèwv yeo dquos tori xeòg Éav-
tò cvvdeouevov* 6 dè 07406 dieoma-
cuevov ni780g' 60ev d7) nad Èy raîs
molti diapéosiy Zéyovoer ny
ogiongatiay ts dnuorpariag* Fori
yaQ 7 Lèy ataeuros nai xAaQGVOROG
ual mAnupelns, n dè UnÒ toov vo-
pay teraypévn. Ubi plura adposui
in imo margine." Cr.
Anuow pév vuv, oî Iléocnor x.t.1.]
Haud aliter fere Fabricius, Cineam
de Epicuri doctrina disserentem au-
diens, ,,Utinam‘‘, inquit, ,,talia cu-
rent, qui hostes sint populi Romani,
Pyrrhus ac Samnites.‘ Vid. Plutarch.
Pyrrh. 20. — Ad formam 700080»
conf. Bredov. p. 379 et 337 et ad
neouBéopev eundem p. 394. Ipsius
verbi significationem attigimus ad
1, 129, quam ad vestes, arma, alia
id genus proprie spectantem, deinde
latius patentem et ad alias quasvis
res traductam iam novit Homerus
Odyss. III, 205: a yag éuol rosony-
ds Peo. duvapiv reoudeiev, ubi conf.
ab Ameisio nott. — In fine cap. cum
recentt. edd. scripsi ofxòg pro #l-
xdg. colorovg Noster dixit ad id si-
mul respiciens, quod principes 8.
primores civitatis, nobili genere
nati, optimates a Graecis sic -no-
minsri solent; cf. modo V, 20.
THALIA, III. 81. 82. 159
lufos uèv dn tavrnv yvesunv éotpeos.
tredelxvuto yvosunv Aéycov* ’Epol dì, ta pèv eine Me-
x ce ro xAnd0os Eyovra, doxgei 008 Attar, tà d’ 8g 0ÀL-
;v ovx 0Rdds. Todv pae rgoxsipevov, xal ravrdov Tv
telotav éovia, dnuov te dpiotov xaì od yagzins nai
pz0v, 20440 TOUTO TQ0ÉYELV déy0. avdoòs yao Év0S TOÙ
v ovdlv & auervov av pavein yvonn vee tovavt] 1050-
ÉmitpozEvO: dv duopunros toÙ xANdE09, GiIyato te av
vata én) Svouevias avdoas ovt* uadiora. Év SÌ 6li-
1 aodZolci apetpv Eraoxtovor és tÒ xouvov Ey8Bea lia
e pedéei Epytvesdas. Autos pag Exaotos BovAdpevos x0-
0g «lvai pvoupoi te vxav, és Eydea pepado dAAAoro:
fovrar, éÉ dv otaoLes Eyyivovtai, Ex SÌ tav otagicv pb -
x dè où povov arneBr és povvagginy * nad év tovroa dé -
609 ÉOTÌ toUTO Wpiotov. Anpov te aÙ Gaegovtos ddv-
1) ov xaxotgta Epyiveodai. xaxotgtos tolvuv éppivopé-
: ra xouva ÈyDea uèv ovx Eyyiverai tolo xaxoîoi, qidiai
Cap. LXXXII.
ne dì Aagsîog x. 1. 2.] Quae
bur, exscripsit Stobaeus Tit.
» 24. p. 325 s. p, 300 T. lI
Ad locutionem daedeluyuto
» ef. nott. ad I, 170. Ad
to xi780g Eyovra conf.
VIII, 16 fin. et Kuehner. Gr.
192, @. — In seqq. verba xal
r 107 déyw ceolotoy É0rtwv
et si omnium eorum (trium),
xt, quodque (in suo genere)
r sit 8. habeatur; de vi vocis
ref.1, 50. III, 18 ibique nott.
gw tovro roolpeu» Xéy0] tovto
povragzov Elyat 8. tv pov-
w, vid. Kuehner Gr. Gr. 8.
xt. 2. Haud aliter fere paulo
1: xal éy tovTtO duidete,o 000
150 douotov. — évòs toù
sentt. edd.reposui pro mendo-
rh Mehlerum si sequamur
. V. p. 71. 72, Balfiggo
iù 270 vTOG ye Év05 toù
’ ant avdeos yae Évòo; toù
” dogovtos. Mihi neutro
se videtur. Ad verba &y pa-
nf. Werfer. Actt. philoll. Mo-
da 255. Verba seqg.: # dè
rim modioîo: aoernr x. t. ì.
valent: in paucorum potestate, ubi
plures virtulem ad res publicas tractan-
dus afferunt ecandemque exercent, in-
ter hos inimiciliae privatae eaeque vali-
dae exsistere solent. Similem fere sen-
tentiam invenias expressam in Iso-
cratis Panegyr. $. 79. — Ad locutio-
nem avròs fxactog (unusquisque ipse
s. solus) Wessel. laudat Herod. VIII,
10. 123, Aeneam Tact. 4. Tu add. V,
18. VII, 19. Sequitur verbum in nu-
mero plurali (cmixvéorta), haud ali-
ter atqueIIl,150. 158, ubi conf. nott.
aniBn éc povvagyinv] sc. ta xon-
yuata s. to xeatos, conf. Kuehner.
Gr. Gr. 8. 413, 3, qui idem 8.392, a.
fin. consulendus ad diedebe; vid.
etiam nott. ad V, 124. In utroque
autem aoristo (cr#fn et didete)
significationem eius, quod fieri ple-
rumque soleat, inesse, monere vix
opus. Conf. Herod. I, 194 ibique
nott. Ad ipsam rem faciunt loci ge-
mini, quos excitavit C. Fr. Hermann.
Lehrb. d. Griechisch. Staatsalterth.
8. 63. not. 3 seqq. ed quart. — In
proxime seqq. aduvara Lr ov xaxo-
tyta èyylveoBat conf. ad voc. adv-
vate I, 91 et ob usum particularam
um où Kuehner Gr. Gr. 8. 718, 2,c.
Tolros dì Aa-82
#
160 HERODOTI
dì (orvupai ci yag xaxotvisz ta xoLva Cuyauwparres xOLEÙ6O!.
rouro di rowvro yivera:, é5 6 ay xpootas TIS toù drnuov tovs
rowovtovs xavor. tx dèi avrev dovpasiras ovros di) vxò roù
dnpov, dovpafopevos dì a av av ipavy povvagzos dev° xal Èy
rovre dyioî xaì ovros. ©s 7} povvagzin xeTIGTOY. ‘Evì dè Exet
Mavra cvilafovia elzxziv, xodev nutv N E2ev8 spin éyevero,
xaì teÙ dovros: morsa aupa dnuov n 0duyagzins 7 povvaggov;
"Ey® rotvuv yvournv, hutéas flevBegoBivras dia Eva avdoa vò
TOLOÙTO MEQUOTERZELV. JOQÙS TE TOUTOV TATRIOVS VOROvE By
Averv Epovras eU* ov yag auesvov.
83 Tvopo uv di; tesîs avra: xposxÉato, oi dì réoceges ray
éxrà avdedv xpoci8evro tavrz. ‘Ls dì i0008N ti) yvopy 0
Oravns, Iégono: icovopinv cxsvdav xopoar, FAebe È5 pégoy
avroici tade* “Avdpss otaoiOtai, dijla yao dn, ot det Eva yé
tiva Nueov faordéa yevioda:, fo xAnoow ye Aazovra, 7) éxs-
Gvryavwpartes woLEdoL) i. e. in idem
incunbentes et consentientes faciunt.
Ita W esseling. , qui Gvyxvwparres
restituit pro mendoso 6r;xgvwar-
tes, laudans Herod. VII, 145. Ari-
stoph. Eqq.850. Quae probans Wyt-
tenb. in Selectt. hist. p. 357. 451,
addit: Synes. Epist. 136. p.273 A. et
Lucian. Bis accus. II. p. 796. Add.
Dionys. Antiqq. Romm. VI, 58. Quae
Bekkerus eumque secutus Dindorf.
post haec verba addi volunt TA MOL-
evo (cf. I,39. II, 19.III, 16 etc.), a
libris scriptis omnibus atque a Sto-
baeo absunt neque omnino necessa-
ria videntur; itaque omisi cum Diet-
schio et Bredovio pag. 30. — In
seqq. ad és 0 dv — wavon conf. I],
93 ibique nott.
fx dì avro Povpatera:] In his
constituendis Schweigh. et Gaisf.
secutus sum. Neque aliter ediderunt
Dindorf. et Dietsch. Valcken. pro
x dì avrav maluit é#x dì av tòvde
(postea), quod receperunt Reiz. et
Matth. — Ad verba seqq. #yì dè
énei — elneîv conf. Herodot. VII,
16, 3 et quae plura similia affert
Frotscher. ad Anonymi oration. fu-
nebr. pag. 50. — In seqq. dia Eva
avea redde: unius viri operà, ut VI,
38. VII, 165.
tÒ toroùro rmequotélisiv] rÒ ros-
orto, intelligit imperium s. domina-
tum unius viri 8. regium, . respiciens
ad proxipe antecedens fra &rdoa
indeque getiam articulum addens
voci roseto, de quo articulo addito
conf. ehner. Gr. Gr. $. 488, b.
De verbi megioté2Zey notione ‘conf.
I, 98. II, 147. III, 31. zwels ros-
ror est: pracierea. Ad verba 03 yet
auervoy cf. I, 187. II, ?l ibique
nott. De vocula e9 (Frovras ev) in
fine posita plura dabimus ad V, 27.
Cap. LXXXIII.
"Avdoss craciastar) Minime sedi-
tiosos intellige viros, sed qui ciusdlem
erani factionis 8. rods dx mc avre
CrAcEme. Monuit Larcher. Ie voce
avdgss in allocutione adiecta conf.
Lobeck. ad Sophocl. Aiac. 1154. p.
452 ed. alt. Ad fcovopinv conf. nott.
ad II1, 80. Ad #5 uécov conf. nott.
ad III, 62 et quod mox in fine cap.
legitur: Èx tOoò pécov nargero.
— In seqq. ad usum voculae y&g ini-
tio sermonis conf. allata ad III, 63.
xinoco ye lazorta] i. e. sorte le-
cium, adeptum. Qui lagoyra primus
recepit pro Zayortw»r Wesselingius
haec excitavit similia: Aeschyl. S.
c. Th. 55. [957, ubi cf. Blomfield in
Glossario) 128. Eumen. 33. Herod.
IV, 94. Phil. Const. Princip. p. 722.
TIALIA. TIT. 82— 84.
161
tpevpaviov to Ilegoécav xAjdet tv dv éxetvo Finrai, 7 &AAY
tivi pngavij* é70 pév vuv bpiv ovx évapavisduar: oÙte yR@
aggesv ovte apgeodai EdtA0. Erxl tovro dè Vaetiorapa: tijs dg-
xs, dx’ d te dx ovdevòs vuécov &otouar, ovtE avròs tyò,
ours of ax éueò cisl yivouevoi. Tovrov elmavtos taùra, ds
ovvegcipsov of BE él tovtoLdI, ovTOS pèv dij cpu cda Evyyovi-
241fero, «dl dx toù pecov xatioro. Ka. vv aùtn 1) oîxin dates
Aées povvn édevBeoa éovoa Ileguéav, xaì aEyetai tocavra boe
avi déde, vopovs cova VaepPatvovoa toùs Iepoécov. OL dì 84
Aoumoì rav éxta ÉBovAsvovro, ds facrdéa dinardrata stHoov-
tas xal op. Edote, Oravn uèv xal toto andò Oravec alsì yi-
vouévowi, nv és @Aiov tivà tov inca #49n N BaorAnin, tbal-
pera didootai éodjra re Mndixiv Ere0s Éxaotov xal tiv nacav
Tu vid. nott. ad III, 128. Inde xa-
lov fxvooa de se dixit Darius ad
regnum evectus apud Aeschyl. Pers.
781. — Ad éx1toeyparroy mente re-
pet. Nutov ex antecedentibus. —
tov ay ixeîvo Finta: cum recentt.
edd. revocavi e libris scriptis in hac
lectione fere consentientibus; vulgo :
r0r ay fusivo: Flora, quod libro-
rum scriptorum auctoritate carere
videtur. — Locutionem 7 &227 tiv)
pnyavi Wesseling. comparat cum
ea dicendi formula, quae apud Ly-
siam occurrit: pure téyvy unte un-
gar] undepia. Tu vid. Lysiae orat.
in Agorat. 8. 95. pag. 512 Reisk.
ini rovro dì — #x° cd] Cf.III, 48.
— Mox reposui xat7oro, ut I, 45,
ubi cf. nott. Dictionem ipsam éx
rod pécov uatjo®a. Wessel. inter-
pretatur: e medio secedere, neutra-
run esse partiun. Conf. IV, 118.
VIII, 22. 73. egoua: (ut nullius
vestrum imperio subiectus sim 8. pa-
ream), ut mox &gzopa:, eodem fere
sensu passivo VII, 159 fin. 163. Conf.
Son Gr. Gr. $. dI et quos lo-
cos affert B Prolegg. Thucydid.
p.139, in quifns Sciunci sorda
similem in modum sibi opponuntur.
Cf. etiam nott. ad III, 132. Ad
structuram locutionis #x’ @ te se-
quente futuro indicativi consul. eun-
dem Kuehner. $. 828, ubi apte lau-
dat Herod. VI, 65. VII, 153. Conf.
etiam supra I, 22 ibique nott.
HERODOT. II.
Cap. LXKXXIV.
éo&jra ve Mndixy] Medican ve-
stem Acanthiis honoris causa datam
Noster scribit VII, 116. Nec aliam
esse putem Persicam vestem, quam
Cilicum regulo honoris causa tribuit
Cyrus minor natu ap. Xenoph. Anab.
I, 2. 8. 27 coll. Aelian. V. H. I, 22
fin. Intelligitur enim Medica stola,
quae dicitur, longa ad talos usque
pertinens, vestis sinuosa et compli-
cata, e serico confecta (ut scribit
Procop. b. Pers. I, 20) et a Per-
sis, postquam rerum potiti erant,
recepta, ita ut et rex ipse et prin-
cipes Persarum et quotquot alii viri
illustres hoc munere honoris pleno
ornarentur a rege, illî solemniter
uterentur. Pertinet huc, opinor, He-
rodot. I, 135, ubi Medicam vestem
Persas assumpsisse scribit; id quod
de Persarum primoribus potissi-
mum, meo quidem iudicio, crit in-
telligendum. Nec alio spectat Cyri
maioris edictum in Cyrop. VIII, 1,
40. 3, 1. Quod vero singulis viris
tale vestimentum honoris causa a
rege tribuitur, id plane congruit cum
recentioram Persarum more, apud
quos singulis viris sive primoribus
in honorem tale vestimentum , quod
Caftan 8. Calat vocant, a rege con-
cedi solet. Neque huc non spectat,
quod Mohammedes incolis urbis Ai-
lat in Arabia vestem dedisse fer-
il
162
HERODOTI
dcogenv, 7 pivera év Iléoonor tiuotatn. tovde dè elvenev
éBovAsvoavtò oi didoota: taùta, Ot ERovAevot te xpdros to
noipua xa) cvviotnoe avtovs. tara piv dn Otavy étalpera,
tade dì é3 tò xouvòv éBovAevoavro® rmapiivar È tà faordnta
rovta tòv fovAduevov rev EntA &vev é0appedtos, Mv py tvp-
qavn eddcov pera puvarnòs Baoidevs® pauzev dì pn ételvai
tur, teste I. de Hammer in Wiener
Jahrbb. LXVI. p. 24 seq. Perti-
nuerunt autem talia haud dubie ad
munera illa maxime honorata, de
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc
in monumentis Persepolitanis con-
spiciuntur in lapide incisi viri sive
Medi sive Persae, hac stola induti
ampla et maxime plicata, caque ipsa
discreti ab aliis inferioris conditio-
nis hominibus, qui aliam vestem ge-
stant. Vid. Heeren. IdeenI, l. pag.
214 seq. et Mongez. Mém. de l’'In-
stit, IV. p. 89 seqq. una cum tabula
adiecta. — In antecedentibus verbis
ad structuram 0g — Gr]oorta: conf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum
verbunì forava: in rege constitnen-
do a. creando uritatum iam supra
notavimus ad I, 97 call. V, 42, no-
tavitque Musgravius ad Sophocl. A n-
tig. 662 coll. Oedip. R. 940. FEodem
fere sensu xa&iotavai alii dixerunt
scriptores: vid. Voemel. ad Demo-
sthen. Olynth. III. p. 38%.
{fovisvoayro of didocda: tavta)
Revocavi cum recentt. edd. éBovZev-
cayto et hoc loco et paulo inferius
(rade dè ég tÒ norvov éBovlevoarto
ot éfovAsvoarto rowovd:) pro vulg.
&Bovisvoav, cuius hic locus nullus
esse videtur; sed consulto retinui
EBovisvos, de Otane quod recte di-
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf.
Bredov. p. 24. Verum iam viderant
Valckenar. (qui interpretatur: re în-
ter se deliberata constituerunt), Wes-
seling. et Matthiac. — Neque in iis,
quae Otani, neque in iis, quae cae-
teris conceduntur privilegia, com-
memoratur id , quod PIutarch. II. p.
820 D. affert : septem Persarum prin-
cipibus, qui magum interfecerant,
concessum esse eÎg tovuroocdev
ts nepalie tv tIdgAY pogsiv*
TOÙTO yeg drornoavto CVUPOdOv Yw-
qoUvtes Fal tnv nocliv. De tiara
Persarum conf. nott. ad I, 132 et
III, 12.
&vev 200yy84é0g] Conf.I, 114 ibiq.
nott. Cr. ad h.l. excitat: ,, Wesse-
ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p.
118. Sainte-Croix Examen critiq. des
histor. d'Alexandr. pag.39 et Coraém
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad- ‘
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi-
lia his sunt, quae Lucian. De Syr.
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob.
habet, ubi rex ad Combabum: dx
Fear dì mao Quias avev Eoayye
ovdé tg dréoger ce Nuertone dyios,
ov 7v yvvarrì evvato
vapterv dì p7) #Eeîva.] Nam prae-
ter pellices, quas multas habuere
Persarum reges, suas quique habe-
bant uxores legitimas, quibus nati
soli ad successionem idonei essent.
Vid.I, 135 ibiq. nott. Brisson. de
reg. Perss. princip. I, 106 seq. — In
universum quod attinet ad ca privi-
legia, quae h. l. septem coniurati
sibi ac posteria suis in omne tempus
constituisse dicuntur, antequam re-
gem e suorum ipsorum numero eli-
gerent, tenendum est, hog coniura-
toa, ut in Excurs. ad III, 70 expo-
suimus, ex Achaemenidarum tribu
fuisse, îv@ey oÎ faordéeg oi Ilegosi-
dai yeyovaci, ut Noster scribit I, 125
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe
et ipsos prognatos adeoque inter
primores 8. principes Persarum re-
ferri solitos et ad rerum publicarum
curam regnique administrationem
cum rege summo participandam
vocatos: ac narrat Theophylactua
Hist. III, 18, vel apud eos Persas,
qui sexto post Chr. n. saecnlo cum
Byzantinis imperatoribus bella ges-
serunt, antiqua lege, quae ab fpao
Dario Hystaspis f. condita fertur,
rerum gravissimarum et illustrissi-
marum administrationem seplem tri-
bubus 8. familiis sortito distribntam
THALIA. III. 84. 85.
163
«ddodev rp fincsdét 1) Éx tv cvvezavactavtev. spl dè vic
fassduine éfovisvoavio rowvds: Otev dv 6 Taxos ndlov éx-
avattdiovros xoaros p8éyinra: tv te npoaotelo , avrov éni-
Befygzoreov, tovrov Exeuv tiv paocAniyv.
Aageio dè mv Ixxoxduos, avo copòs. td ovvopa pv Ol-85
esse. Quo eodem spectare arbitror,
quod Mithridates Ponti rex genus
suum ad unum ex his septem coniu-
ratis retulisse dicitur apud Polyb.
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re-
ges se posteros ferebant Anaphae
(i. e. Otanis), unius e septem illis
coniuratis, cui inde Cappadociae
regnum tributum fuerit, wore pr
relsiy Iléogc:s, ut tradit
Diodor. Sic. XXXI, 28.
eten ev 6 înnog] ,,Augurii ex
ua capti apnd Graecos exemplum
ap. Hom. Hymn. in Apoll. 231
seg. ibique Boettiger. in Matthiae
Animadverss. in Hymn. Homer. p.
157 .5* Cr. Wesseling. obser-
vat, videri Persas matutinum legisse
tempus, quod solem orientem vene-
rarentur, coll. Procop. b. P. I, 3.
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique
nott. — Caeterum in his enarrandis
ceonsentit Ctesias cum Herodoto. Ita
enim ille Perss. Excerptt. $. 15: fa-
eslaves dì tv Fnta 0 dagsiog, toù
fumev, na@a cuvinzto c4Alrji01s,
Te n teri nal téyvn, inei-
dj è gqiuos n005 avarodag ÉyFvero,
gesupezisartos. Ac postea haud pauci
huias rei mentionem fecerunt usque
ad Michaglem Choniatam, qui in al-
loeutione Issaci Angeli $. 43 (Tu-
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me-
mipit. In Bisutuna inscriptione nì-
hil prorsus de hoc Persarum consi-
lie augurioque ex equi hinnitu capto
traditur: neque etiam in aliis inscri-
ptionibus Persicis tale quid comme-
morari invenimus ; quod enim in una
Persepolitana inscriptione equwn,
crins ope Darius ad regnum evectus
sit, si cari existimavit Lassen
Sri ift n. Kunde d. Morgenl. VI.
(
9 sega: 23 segq.), parum recte
Le fiori denis Holtemann.(Beitrige
z. ErklArung der Persisch. Keilin-
schrift. pag. 31 seqq.). — ,,Respexe-
runt hune et similes locos, qui de
vocibus animalium praecepta consi-
arunt Grammatici, qui fere: #9”
mwcov qosuetitetr. Vid. Ammon.
III, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni
Praef. ad Zonarae Lex. p. XIII, et
quos alios laudavi in Meletemm. e
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym-
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag.
46: avròos (dagsios) dia zoemeri-
cuoù roù faxov éxtnearo tv ag-
xv, ubi Herodotum laudut.‘‘ Cr.
— De equis soli sacris conf. I, 189
ibig. nott. Ac sponte in mentem ve-
nit Taciti in German. 10. 8.6, ubi
de Germanis scribit, qui equorum
candidorum ,,hinnitus ac fremitus
observant: nec ulli auspicio maior
fides non solum apud plebem, sed
apud proccres, apud sacerdotes etc."‘,
ubi conf. interpretes atque Iacob.
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624
scqq. ed. sec., qui alia quoque attu-
lit, unde intelligimus maioribus no-
stris equorum hinnitus admodum
faustos visos esse pugnam ingrer-
suris. Cr. addit Delium in: Nach-
trîge zu Sulzers Theorio d. schòn.
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p.
280.
p8eyEntar] ,,Vox propria de ani-
malium voce naturali. Vid. Heyn.
nd Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII.
pag. 699.“ lr. Sic de canum la-
tratu apud Apollun. Rhod.III, 1217.
Apud Herodotum de hinnitu acci-
piendam esse vocem, vel ex cap. 87
patet.
Cap. LXXXV.
dagrico dì nv Inzonopos)] i. e.
equiso, equorun magister 8. custos, ut
in Xenophont. Hellen. II, 4, 0 et Dio-
gen. Laért. VI, 83, ubi commemora-
tur Menandri fabula, quae inscribi-
tur ‘Imzouopos. ,,Differt ab fxzo0-
poefe. Vid. Platon. Polit. pag. 261
pag. 255 Bekker., annotante etiam
Scholiasta ad eum locum in cod.
11*
162
HERODOTI
dopenv, 7 piverar év Iléoonor riucotatn. tovde dè eîveney
éBovAsvoavto oi didoota. tadra, Ot tBovAevoÉ te mpdtos tò
nelyua xaì cuvistnoE avtovs. tavta piv di) Otavp étalpera,
tade dì és tÒ xorvòv éBovAsvoavro* rmapiévai É tà fac.dnta
rovta tòv PovAduevov toòv Éxta @vev Ecaypedtos, Nv pu tvp-
gevn eVdcov pero puvannòs Pacidevs: pausev dì un Ebetva:
tur, teste I. de Hammer in Wiener
Jahrbb. LXVI. p. 24 seq. Perti-
nuerunt autem talia haud dubie ad
munera illa maxime honorata, de
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc
in monumentis Persepolitanis con-
spiciuntur in lapide incisi viri sive
Medi sive Persae, hac stola induti
ampla et maxime plicata, eaque ipsa
discreti ab aliis inferioris conditio-
nis hominibus, qui aliam vestem ge-
stant. Vid. Heeren. IdeenI, 1. pag.
214 seq. et Mongez. Mém. de l'In-
stit. IV. p. 89 seqq. una cum tabula
adiecta. — In antecedentibus verbis
nd structuram 0g — 0r760vtei conf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum
verbum fcrtavai in rege constituen-
do 8. creando usitatum iam supra
notavimus ad I, 97 coll. V, 42, no-
tavitque Musgravius ad Sophocl. An-
tig. 662 coll. Oedip. R. 940. Eodem
fere sensu xa@roravai alii dixerunt
scriptores: vid. Voemel. ad Demo-
sthen. Olynth. III. p. 382.
iBovAevaayto of didocdar ravra]
Revocavi cum recentt. edd. #f0v4ev-
cavto et hoc loco et paulo inferius
(trade SÌ È tÒ xorvov éBovievoavto
ot éBovAsvaavio torovd:) pro vulg.
#BovAevaav, cuius hic locus nullns
esse videtur; sed consulto retinni
fBovdevoe, de Otane quod recte di-
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf.
Bredov. p. 24. Verum iam viderant
Valckenar. (qui interpretatur: re in-
ter se deliberata constituerunt), Wes-
seling. et Matthiac. — Neque in iìs,
quae Otani, neque in iis, quae cae-
teris conceduntur privilegia, com-
memoratur id, quod Plutarch. II. p.
820 D. affert: septem Persarum prin-
cipibus, qui magum interfecerant,
concessum esse eg tovunooocdev
tig xEpaine tNv tTICQUIY QPOREÌv*
toÙro yeg ér0rngarto cVuPodov y0-
qouvres énl rnv nocéiv. Do tiara
nott. Cr. ad h.l. excitat: ,,W
Persarum conf. nott. ad I, 132 et
III, 12.
&vev ècayyeZé0g] Conf.I, 114 ibiq.
esse-
ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p.
118. Sainte-Croix Examen critiq. des
histor. d'Alexandr. pag. 39 et Coraim
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad-
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi-
lia his sunt, quae Lucian. De Syr.
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob.
habet, ubi rex ad Combabum: ax
Fear dè mao Muéas avev to
ovdé rig dréoger ce Muertone 6wios,
ovd' 7v yvvarni due s0vatopet.
pause dè più Hive] Nam prae-
ter pellices, quas multas habuere
Persarum reges, suas quique habe-
bant uxores legitimas, quibus nati
soli ad successionem idonei essent.
Vid. I, 135 ibiq. nott. Brisson. de
reg. Perss. princip. I, 100 seq. — In
universum quod attinet ad ca privi-
legia, quae h |. septem coniurati
sibi ac posteria suis in omne tempus
constituisse dicuntur, antequam ‘re-
gem e suorum ipsorum numero eli-
gerent, tenendum est, hog coniura-
tos, ut in Excurs. ad III, 70 expo-
suimus, ex Achaemenidaram tribu
fuisse, #v8ey of faoidées of ITegesi-
dai yeyovaci, ut Noster scribit I, 125
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe
et ipsos prognatos adeoque inter
primores s. principes Persarum re-
ferri solitos et ad rerum publicarum
curam regnique administrationem
cum rege summo participandam
vocatos: ac narrat Theophylactus
Hist. III, 18, vel apud eos Persas,
qui sexto post Chr. n. saeculo cum
Byzantinis imperatoribus bella ges-
serunt, antiqua lege, quae ab fpao
Dario IHystaspis f. condita fertur,
rerum gravissimarum et illustrissi-
marum administrationem sepiem tri-
bubus 8. familiis sortito distribntam
THALITA. TII. 84. 85.
163
«diodev tp fincidét 1) Éx tv cvveravactaviov. xepl dì ti
fassdytus éfovAsvaavto rowyde* Ortev av 0 îmxos HAlov Éx-
avatéliovros xpdros p&yinra: tv te apoagtel®, avrav éxi-
Befyxorer, tovroy Eye tv Baocdniyv.
Aagetp dì pv Imzoxduos. avno copds, td ovvopa pv Ol-85
esse. Quo codem parer arbitror,
quod Mithridates Ponti rex genus
suum ad unum ex his septem coniu-
ratis retulisse dicitur apud Polyb.
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re-
ges se posteros ferebant Anaphae
(i. e, Otanis), unius e septem illis
coniuratis, cui inde Cappadociae
regnum tributum fucrit, ore pi?)
telziv pogovs Iliega:s, ut tradit
Diodor. Bic. XXXI, 28.
orev «v o îmnos) ,,Augurii ex
a Pa capti apnd Graecos exremplum
ap. Hom. Hymn. in Apoll. 231
seg. ibique Boettiger. in Matthiae
Animadverss. in Hymn. Homer. p.
157 seg.‘‘ Cr. Wesseling. obser-
vat, videri Persas matutinum legisse
tempus, quod solem orientem vene-
rarentur, coll. Procop. b. P. I, 3.
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique
nott. — Caeterum in. his onarrandis
consentit Ctesias cum Herodoto. Ita
enim ille Perss. Excerptt. $. 15: fa-
csieves dì roòv Entra ò Aagrios, toi
funov, xada cuvinzto &i2rjl01s,
xQetew puzavg tivi nel tévy, inei-
rig dog x005 avatolas biro.
gespezieartos. Ac postea haud pauci
buius rei mentionem fecerunt usque
ad Michaéglem Choniatam, qui in al-
loceutione Issaci Angeli $. 43 (Tu-
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me-
minit. In Bisutuna inscriptione ni-
hil prorsus de hoc Persarum consi-
lie angurioque ex equi hinnitu capto
traditur: neque etiam in aliis inscri-
ptionibus Persicis tale quid comme-
morari invenimus; quod enim in una
Persepolitana inscriptione equwn,
cuius ope Darius ad regnum evectus
sit, significari existimavit Lassen
(Zei ift n. Kunde d. Morgenl. VI.
bi sega. 23 reqq.), parum recte
fieri docuit Holtsmann.(Beitrige
Z. der Persisch. Keilin-
schrift. pag. 31 seqq.). — ,,Respexe-
runt hune et similes locos, qui de
vocibus animalium praecepta consi-
arunt Grammatici, qui fere: #p’
mov qosuetitetv. Vid, Ammon.
IlI, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni
Praef. ad Zonarac Lex. p. XIII, et
quos alios laudavi in Meletemm. e
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym-
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag.
46: avrog (Aageîos) da goeperi-
cuoò roù fazov Surnearo tv adg-
xv, ubi Herodotum laudat.‘‘ Cr.
— De equis soli sacris conf. I, 189
ibiq. nott. Ac sponte in mentem ve-
nit Taciti in German. 10. $. 6, ubi
de Germanis scribit, qui equoruni
candidorum ,,hinnitus ac fremitus
observant: nec ulli auspicio maior
fides non solum apud plebem, sed
apud proccres, apud sacerdotes etc.",
ubi conf. interpretes atque Iacob.
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624
scqu. ed. sec., qui alia quoque attu-
lit, unde intelligimus maioribus no-
stris equorum hinnitus admodum
faustos visos esse pugnam ingres-
suris. Cr. addit Delium in: Nach-
trige zu Sulzers Theorie d. schén.
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p.
p&eyintat] ,,Vox propria de ani-
malium voce naturali. Vid. Heyn.
ad Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII.
pag. 090.4 Cr. Bic de canum la-
tratu apud Apollun. Rhod.III, 1217.
Apud Herodotum de hinnitu acci-
piendam esse vocem, vel ex cap. 87
patet.
Cap. LX XXV.
Iagsico dì pv Enmonopos)] i. e.
equiso, equorum magister 8. custos, ut
in Xenophont. Hellen. II, 4, 6 et Dio-
gen. Laért. VI, 83, ubi commemora-
tur Menandri fabula, quae inscribi-
tur ‘Imzoxopos. ,,Differt ab fxzo0-
poefa. Vid. Platon. Polit. pag. 261
pag. 255 Bekker., annotante etiam
Scholiasta ad eum locum in cod.
11*
162
HERODOTI
dogenv, 7 yivera. Ev Iléponor tiuuotatn. tovde SÌ eivenev
EBovAevoavto ol didoota: tadra, Orti EBovAevot te wpeitos vò
xoiyua xal cvviotnoe avtovs. tavra uv di Otavy étalpere,
tads dì és TÒ xorvòv BovAsvoavro* maquivair È ta facAnta
mavra tov PovAopevov rav éntà divev Eoapperéos, Nv pn tvy-
qavy svdcov pera puvamòs Paordevs* papésiv dì un detva:
tur, teste I. de Hammer in Wiener
Jahrbb. LXVI. p. 24 scq. Perti-
nuerunt autem talia haud dubie ad
munera illa maxime honorata, de
quibus III, 160 et VII, 8 fin. Adhuc
in monumentis Persepolitanis con-
spiciuntur in lapide incisi viri sive
Medi sive Persae, hac stola induti
ampla et maxime plicata, caque ipsa
discreti ab aliis inferioris conditio-
nis hominibus, qui aliam vestem ge-
stant. Vid. Heeren. IdeenI, l. pag.
214 seq. et Mongez. Mém. de l'In-
stit, IV. p. 89 seqq. una cum tabula
adiecta. — In antecedentibus verbis
ad structuram 0g — Gr7jcovtaL conf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 816, a. Ipsum
verbum fotava: in rege constitnen-
do s. creando usitatum iam supra
notavimus ad I, 97 call. V, 42, no-
tavitque Musgravius ad Sophocl. An-
tig. 662 coll. Ocdip. R. 940. Fodem
fere sensu xaBioravai alii dixerunt
scriptores: vid. Voemel. ad Demo-
sthen. Olynth. III. p. 382.
#BovAsvoavto ol didocta: tavta)
Revocavi cum recentt. edd. #f0vAst-
cavro et hoc loco et paulo inferius
(tade dì #6 tO xorvov éBuvAevoavto
et éBovAsvoavro torovd:) pro vulg.
#Bovisvoav, cuius hic locus nullns
esse videtur; sed consulto retinui
IBovievos, de Otane quod recte di-
citur; vid. nott. ad I, 73 et conf.
Bredov. p. 24. Verum iam viderant
Valckenar. (qui interpretatur: re în-
ter se deliberata constituerunt), Wes-
seling. et Matthiac. — Neque in iis,
quae Otani, neque in ii, quae cae-
teris conceduntur privilegia, com-
memoratur id, quod llutarch. II p.
820 D. affert : septem Persarum prin-
cipibus, qui magum interfecerant,
concessum esse «lg Tovungoodey
Tie nepalie tv tICQGIY qpogsiv:
TOÙTO Yao éroLncavto cVUBodov y00-
qouvres fnì tnv nocéiv. Do tiara
Persarum conf, nott. ad I, 132 et
III, 12.
&vev 200yyeié0g] Conf.I, 114 ibiq.
nott. Cr. ad h.l.excitat: ,, Wesse-
ling. ad Diodor. Sicul. XVI, 47. p.
118. Sainte-Croix Examen critiq. des
histor. d'Alexandr. pag. 39 et Coratm
ad Heliodor. Aethiop. X in Animad-
verss. pag. 348.‘ — Perquam simi-
lia his sunt, quae Lucian. De Syr.
dea 8.25. Vol. III. p. 525 ed. Iacob.
habet, ubi rex ad Combabum: &zi-
Esci dè mao Muéas avev Eoayye
ovdi tig dréoger ce Nuertone bpios,
od’ 7v yvvarxì dua svvatmpat.
yauésuv dì un #Eeîvar] Nam prae-
ter pellices, quas multas habuere
Persarum reges, suas quique habe-
bant uxores legitimas, quibus nati
soli ad snccessionem idonei essent.
Vid.I, 135 ibiq. nott. Brisson. de
reg. Perss. princip. I, 100 seq. — In
universum quod attinet ad ca privi-
legia, quae h. l. septem coniurati
sibi ac posteria suis in omne tempus
constituisse dicuntur, antequam ‘re-
gem e suorum ipsorum numero eli-
gerent, tenendum est, hog coniura-
tos, nt in Excurs. ad III, 70 expo-
suimus, ex Achaemenidarum tribu
fuisse, #v9ev of Paotdéss oi ITeggsi-
da: yeyovaci, ut Noster scribit I, 125
(ubi vid. nott.), regia igitur stirpe
et ipsos prognatos adeoque inter
primores s. principes Persarum re-
ferri solitos et ad rerum publicarum
curam regnique administrationem
cum rege summo participaudam
vocatos: ac narrat Theophylactua
Hist. III, 18, vel apud eos Persa,
qui sexto post Chr. n. saeculo cum
Byzantinis imperatoribus bella ges-
serunt, antiqua lege, quae ab fpeo
Dario Hystrspis f. condita fertur,
rerum gravissimarum et illustrissi-
marum administrationem sepiem tri-
bubus 8. familiis sortito distributam
THALIA. III. 84. 85. 163
«ilotev 30 fiecsdti 1) Éx tv cvvenavactavimov. mogli dì tie
fassduiue éBovAsvoavro rowvde’ Orev Gv 0 Taxos GAlov ix-
avazéddovios xperos P8éyinta: év tO xpoaotEl®, avrav éxi-
Befyxorev, rovrov Eyecv tiv paorAniyv.
Aagsig 3Ì 1v Ixmoxdpos, evo copos. td ovvoua gv 0/-85
esse. Quo eodem spectare arbitror,
quod Mithridates Ponti rex genus
suum ad unum ex his septem coniu-
ratis retulisse dicitur apud Polyb.
V, 43. $. 1, et quod Cappadociae re-
ges se posteros ferebant Anaphae
(i. e. Otanis), unius e septem illis
coniuratis, cui inde Cappadociae
um tributum fucrit, wore pr)
telziv qpogovs Iliogcus, ut tradit
Diodor. Sic. XXXI, 28.
ovev dv 6 fîaros) ,,Augurii ex
capti apnd Graecos exemplum
. sp. Hom. Hymn. in Apoll. 231
seg. ibique Boettiger. in Matthiae
Animadverss. in Hymn. Homer. p.
157 .5 Cr. Wesseling. obser-
vat, videri Persas matutinum legisse
tempus, quod solem orientem vene-
rareatur, coll. Procop. b. P. I, 3.
Tu vid. Herodot. VII, 123 ibique
nott. — Caeterum in his cnarrandis
consentit Ctesias cum Herodoto. Ita
enim ille Persa. Excerptt. $. 15: fa-
esdeves dì rv fata 60 Aagetog, tot
luzev, ada Le sean:
Pgarg tevi nai teyv7n, REL-
dà è sHiuos pi diutali a ina:
geepestsarios. Ac postea haud pauci
buias rei mentionem fecerunt usque
ad Michaglem Choniatam, qui in al-
losutione Issaci Angeli 8. 43 (Tu-
bing. 1847. ed. Tafel) eiusdem me-
minit. In Bisutuna inscriptione ni-
hil prorsus de hoc Persaram consi-
lie augurioque ex equi hinnitu capto
traditur: neque etiam in aliis inscri-
ptionibus Persicis tale quid comme-
morari invenimus; quod enim in una
Persepolitana inscriptione equewn,
erins ope Darius ad regnum cvectus
sit, si cari existimavit Lassen
(Zeitechrift s. Kunde d. Morgenl. VI.
- 19 . 23 teqq.), parum recte
Pre fieri decuit Holtemann. (Beitrige
der Persisch. Keilin-
z.
scehrift. pag. 31 seqg.). — ,,Respexe-
runt hunec et similes locos, qui de
vocibus animalium praecepta consi-
arunt Grammatici, qui fere: #9’
nov qosuertterv. Vid. Ammon.
III, 18. p. 228 Valcken., Tittmanni
Praef. ad Zonarae Lex. p. XIII, et
quos alios laudavi in Meletemm. e
discipl. antiq. I. p. 10 seqq. Olym-
piodorus in Platonis Alcib. pr. pag.
46: avròs (Aageîos) da zosueri
ouoò roò famov Entrexro ty de-
xnv, ubi Herodotum laudat.‘‘ Cr.
— De equis soli sacris conf. I, 189
ibiq. nott. Ac sponte in mentem ve-
nit Taciti in German. 10. 8.6, ubi
de Germanis scribit, qui equorum
candidorum ,,hinnitus ac fremitus
observant: nec ulli auspicio maior
fides non solum apud plebem, sed
apud proccres, apud sacerdotes etc."*,
ubi conf. interpretes atque Iacob.
Grimm: Deutsche Mythologie p. 624
seqq. ed. sec., qui alia quoque attu-
lit, unde intelligimus maioribus no-
stris equorum hinnitus admodum
faustos visos esse pugnam ingres-
suris. Cr. addit Delium in: Nach-
trige zu Sulzers Theorie d. schòn.
Kiinste u. Wissenschaft. Vol. VI. p.
280.
p8&tyEntar] ,,Vox propria de ani-
malium voce naturali. Vid. Heyn.
nd Iliad. XIX, 407. Observv. T. VII.
pag. 099.‘ Cr. Sic de canum la-
tratu apud Apollon. Rhod_III, 1217.
Apud Herodotum de hinnitu acci-
piendam esse vocem, vel cx cap. 87
patet.
Cap. LXXXV.
agri dì nv Innonduos)] i. e.
equiso, equorum magister 8. custos, ut
in Xenophont. Hellen. II, 4, 0 et Dio-
gen. Laèrt. VI, 83, ubi commemora-
tur Menandri fabula, quae inscribi-
tur ‘Imzoxopos. ,,Differt ab fxz0-
poefe. Vid. Platon. Polit. pag. 261
pag. 255 Bekker., annotante etiam
Scholiasta ad eum locum in cod.
11%
164 HERODOTI
fiaons. pds toÙrov tòv &vdpa, érnel te diedv&noav, Fdete Aa
Qstos tade' Olfapes, nuiv dédoxtai megl ts faccAnins woseesy
xatà tede' Otev dv Ò îmzmos rpdtos pHtyenta. Tua td .MAw
aviovi., avtov eravafefnorav, roùrov Egev tv PacrAntyga.
vòv dv, sl tiva Èyeis dopinv, pnyavo, cos dv Nueis ogopev
toùro tò véoas, xal pn &Ados tis. ‘ApeifBera. Vifagns vorode
Ei uèv dî, 0 déorora, Ev toute vol goti i] Paordéa civar fur,
depose rovtov elvexev, xa Bvuòv Exe ayattov, wc faordevs
ovdelg @4405 To deEÙ EoraL* torabta Ego paquara. Aéyer Aa-
osios* Ei toivuv ti toLoÙtov Eyes cOpiopa, 007 pygavaoda
xal un avafadicodar, 005 ts éniovons Nueons dò apav nuiv
tori. ’Anovoas taùra 6 Oifagns morte rowovde* ds Eylvero %
vdi, tiv InAfov Tamov pilav, tiv 6 Aapsiov Tnzros Botegys
udhiota, tavrnv apaydv és to rpodotztov xatédnoe, xal éxn-
yaye tòv Aagelov Tnrov' xal ta pèv r0%Xd xequijze aygod ti
Clark. pag. 78 Gaisf.‘ Cr. — Ad vo-
cem cogpiny in seqq. conf. III, 4.
Formam pn7yavò nolui cum Bredo-
vio mutare in unzavéo, libris scri-
ptis omnibus invitis; cf. III, 53 ibi-
que nott. Ad structuram dg dv —
cqopev cf. 1, 5. 11 ibique nott.
éy tovro toi éoti] i. e. in eo si-
tum est, inde pendet. Cf. Herod. VI,
109, et quae Valcken. attulit: Eu-
ripid. Iphigen. Taur. 1057. Andocid,
de Myster. 8. 39. pag. 6, 18. Lys. De
caed. Erht. $. 34. p. 20. In proxime
segg. ad verba rovrov eîvexsv (quod
ad hoc attinet) cf. Kuchner. Gramm,
Gr. $.599 not. 2 et infra Herod. III,
122 ibique nott.
. den pnyavdo8a:] Ex Bacchyli-
deis (cf. Bacchyl. fragmm. ed. Neue
nr. XXI. p.33 seq.): 0vy Édeas #0y0y
ovò’ «uPolag Herodotea fluxisse
vult Wessel., praeterea monens,
verba seqg. dg 175 #m10vans Mué-
ene ò ayov nuîv Éou dicta videri
secundum proverbium: vùy yeg é07°
&y0v (vid. Aristoph. Pac. 275) aut
mAnctoy 6 cyiov. Eiusmodi locutio-
nes de iis, qui ad certamen aliquod
se accingunt, attigit Casaubon. ad
Sueton. Ner. 45. Pro 7uiîv éori Na-
ber. in Mnemosyn. IV. p. 7 mavult
scribi fora. Quo mihi quidem
non opus videtur. — Quae deinceps
enarrantur de Oebaris fraudo,, in-
veniuntur quoque in brevius contra-
cta apud Polyaen. Strateg. VII, 10.
taviny adyaydv] tavrny repeti-
tum post praegressum ryy, ut III,
63.75. Plura Struve Spec.I.Quaest.
de Herod. dial. pag. 29. (Opusce. II
p. 293 seq.). Sic quoqune IV, 41 aliis-
que locis. — Monet Fischerus ad
Weller. I. p. 371 et h. l. et cap. s0q.
perspicuitatis adiuvandae causa vo-
cem ®74é0y Nostrum addidisse. _
tà pèv molla neQuij;e aygzoù ty
ino] rxegurgye cum Schweigh. et
Gaisf. dedi pro xegt77aye, quod
c Wesselingii editione retinuerunt
Matthiae et Dietsch. Quod .nos re-
posuimus, placuit quoque Schaefero
ad Dionys. Halic. de comp. verb.
208 (quem Cr. laudat), ubi ra nie
cum sequenti rode iungi vetat,
cum sibi cohaereant ra uès —
dì, plane ut alibi te uèv — ra dé.
Inde vertit: e pri quidem sas-
pius. — Ad @yyoù conf, I, 190, et
ad éyyoiuntov (quod reposui pro
‘yyeixtov) conf. II, 60 ibiq. nott:
Suidas: éyyg(xtov: moocmedattuv.
Mox &n4é7 cum plerisque libris seri-
ptis et Gregor. Corinth. de Ion. dial.
$.41. pag. 440 hune locum excitante
dedi, quia haec forma una est He-
rodotca, neque probum, quod in AI-
THALIA. III 85. 86.
165
»; épyeiuatav n) Indén' téios dè trriue ogevoai tiv în-
“An nuéon dì diapooxovon ol FE, xata cvvednuavtò, 86
Gav éx) tiv Tamov. dietelavvovicor SÌ rata TÒ xp0d-
», 06 XATA TOÙTO TÒ yoglov éyivovro, Èva tijs ragoigope-
ruxtòos xatedédeto ) dica înrmos, évbabra 6 Aapelov îx-
rgoodeapuaov Eypepttice* qua ÎÌ ta nm rovro roujoavii
xx ti «idoins xai Bopoven évévero. éripevopeva dì tara
agelo éredé00t uv, oro éx CvvBÉTOv tev yevopeva* oi
rradogovtes dxò tav lamov xpodExvvEOv tÒVv Aapetov 0g
egitar @xZei. Tu vid. Bredov.
157.
me Ogzevoni ty îrrov) Pleri-
bri roy fxw0y: equidem, quum
psum mente addendum sit ad
, malui cum recentt. edd. re-
13 fxx0y, quod pertinet ad
me, ut in Piatonis Euthyd. $. 63.
108 E: #yoyé tor dor — av-
ov svra) dr evovra t7vxv-
Etenim loci sensus est: admi-
quurn Darii), w iniret equam.
r infra IV, 30 #risîci tovs
cais furor. Caeterum 0gs0-
gevens de equo admissario dici,
ms monuit Frommel. in Creu-
[elett. III. pag. 157.
Cap. LKXXVI.
Anton dì diapacuovon) E
ofti et Vindobon. libro recepit
slingius diapavorovon. Sed
et Gaisf. potissimum ob
n libri auctoritatem dede-
Bag cx0ven, quod et h. |.
» 49 restitui quoque vult Bre-
; 142, quodque etiam dede-
ndorf. et Dietsch. Apud Dio-
n frequens vrog w ausiy et Érri-
eey, ut loci monstrant a Wes-
ollecti ad XIII, 18 (ubi est:
pieas vropwgxovens). Si-
at locutio, interprete Valcken.,
o die, ubi primum illurit. Ali
lores, eodem monente Valcken.,
Qu s. 0g fvg vrtépatve,
prima luce, cum primwn dilucu-
coll. Gell. N. Att. lI, 29 ibiq.
>v. et VII, 1. Ellendt ad Ar-
Exped. Alex. III, 21, 5. Infra
117 Noster scripsit: 7g te di é-
gave, quac una cum aliis affe-
runtur in Programmate Gottingensi
(1836) de partibus noctis et diei ex
divisionibus vett. P. I. pag. 10. —
In seqq. ot #É sunt illi sex coniurati,
cum Otanes septimus imperio renun-
ciasset. Sic III; 83 of FÉ — éxl toy
înnov est: equis insidentes, s. Émi-
BePnuotes, ut IIl, 84. 85 dixerat.
Conf. etiam IX, 44 et IV, 141.
sata cvvedmuavro] Ad vocem
xatà (prout) cf. I, 208 et Kuehner.
Gr. Gr.8.618. In seqq. verba: dief-
elavvortoy SÌ nate TÒ neocoteLoy
reddunt: dum urbe egressi vehuntur
per suburbium, ubi ad diebelavvov-
tov mente addas rovs fanovs (cf.
Kuehner. Gr. Gr.8.392,c, «.)et xata
co sensu accipias, quo invenitur I,
30. 77, ubi vid. nott. Ad structuram
xate toùro — îva conf. III, 64 ibi-
que nott. Ad usum praepositionis
xat& cf. II, 121. 8. 4 ibique nott. et
III, 14.
érelfcocé uv] eum consummarunt,
i. e. confirmarunt regem, inaugurarunt.
Confer. I, 120. 160. V, 111. Wesse-
ling. citat Ep-ad Hebr. II, 10. Dixit
autem Noster teZe0m (pro redetow),
ut téZe0g, alia id genus, de quibus
disputat Bredov. p. 155. — dozee éx
cvv&stov tev, i. e, quasi ca compo-
sito. Citat Thomas Mag. p. 823, ubi
haec: 0UvdEsT0v 0) povov TÒ cvyusi-
pevov x tuvoiv, dila nal n cvugpoa-
via. Ad neocenvveov conf. nott. ad
II, 80. Fulminis augurium faustum
habebatur adeoque victoriae et re-
gni omen, de quo cf, Iul. Cacs. Bu-
lenger: De terrae mot. et fulminibb.
V,Det V, 17.
87 Baordéa.
166
HERODOTI
OL utv dn. paci ov Olfapea raùra pngevnoaodes,
ol dè toede (xal pae èn auporega Aéperar vxò ITeooécv),
cs tie fmzov tavens tv kodgav Énipavoas ti yeugì Eyot
«Utiu xguwas Ev cio avatvoior» dg dì Gua to Nilo avevi
arieoda. usdderv tovs Trrovs, ròv Oifapea tovrov étapavra
rv yetoa 100s toù dagziov îmrmov tovs pvxtipas xpodevet-
xa, tOv dè alodopevov pPoruataodai te xal yosueriome.
Hapstos te dd Tordozeos Baordevs anedédenro* xat oi
nav Èv ti) Aci MOVTES XATKOO! , mAiv Apafiov, Kugov ve
KATAGTREWAUEVOV xa Boregov avtis Kapfvoso. ’Agafio. dì
ovdanà xatiuovoav ri dovAocuvn Heognor, «Ala Eetvor 8yé-
Cap. LXXXVII.
Exor aUtny ngUwas iv t1j0L dva-
Evelor] i. e. dicunt — cum manwn te-
nuisse occultatam in braecis. Cum re-
centt. edd. rescripsi #01 pro ég&,
libris sic iubentibus. De verbo
£geev, adiuncto participio, conf. ],
27. 28. De Persarum braccis 5.
avatvelci conf. I, 71. Add. V, 49.
VII, 67 et Mongez. Mém. de l’Instit.
IV. pag. 32 seqq. 48 seq. — Caete-
rum nihil de his legitur apud Poly-
aenum Strateg. VII, 10 de Uebaris
fraude narrantem: equum tradit
Polyaenus cognito loco, in quo pri-
die cum equa rem habuisset, ama-
‘torio quodam affectu oxcitatum hin-
nitum edidisse primum.
armtecda. uellsiv tOVS lanovs]
equos hîc intelligit sex coniurato-
rum, qui de imperio decertaturi
erant. «zce0da. proprie valet emilti
(e carceribus) indeque procedere ; du-
ctum opinor de equostribus certami-
nibus, adeo ut loci sensus sit: cum
in eo esset, ut equi prodirent s. în
cerlamen quasi descenderent. Cont.
Herod. VII, 122. — De structura
mutata ex finita in infinitam oratio-
nem conf, III, 75 ibique nott.
Poudeccdat te xal yoeueriooi]
Glossa Herodotea: poiuagno®a
povaeac8o1, pvonca. Ac poor
reogai proprie de hirco, poverte-
cda de eguo dici monent veteres
grammatici, Ammonius De diff. vo-
cabb. p. 144 (ubi vid. Valcken. Ani-
madverss. p. 226), Thomas Mag. p.
01. Sed Iferodotum de equi hin-
nitu posuréao8a: dixisse expresse
monuit Suidas 8. v. coll. Schol. ad
‘l'heocr. Id. V, 141. Bachmann. ad
Lycophron. Alex. 244. Schaefer. ad
Dionys. Halic. De compos. verbb. p.
195, et quae alia citat Creuser. in
Melett. I. pag. 12. — 7oepuetita»
eadem in re narranda adhibuit Cte-
sias Excerptt. Perss. $. 15 et, mo-
nente (’r., Olympiod. in Commentt.
in Alcib. I. pag. 40. 155.
Cap. LXXXVIII.
Sagstog — amsdédexto] Cum Da-
rius, moriente Cyro (vid. I, 209),
viginti ferme annos esset ‘natus,
Cambysis vero ac magi regnum ceto
expleret annos, Darium und
annos natum s. anno 521 a. Chr. n.
nd regnum accessisse concludit Lar-
cher. in not. ad h. 1. coll, Tab, chro-
nol. VII. p. 630. Tu vide disputata
ad 1II, 66 et 67. De ipso Dart no-
mine vid. Excurs. ad III, 70 et nett.
ad VI, 98. In Aegyptioruta quo-
que monumentis inveniri nomen Da-
rii notis hieroglyphicis declaratum
ostendit Rosellini Mon. storie. IL p.
170 se
Agcifior dè ovini AACWUOVOEI
x. t. d.] ovdapo dedimus pro
dauea. Vid.nott: ad III, 10. Citat
haee Eustath. ad Dionys. Perieg.
933. Arabes s. incolaev‘eius terrae,
quae nunc Yemen vocatur, quam
quam vix hominum memorif tàm
liberi neminique subditì fuisse vi-
THALIA. III 87. 88...
167
vorto, xagévtes Kaufvosa éx° Alyurtov: asxovidv yùp Apa-
243fi0v ovx av fofadorev Iéooar és Alyuntov. Topovs te toÙs
xparovs éyapee Iléoonor 6 Aapetos, Kupov uèv dvo Pvyaré-
dentur, quemadmodum h. l. praedi-
cat Herodotus, quem alii post (ut
Diodor. II, 1) secuti sunt, tamen
per breve tantum tempus cxteris pa-
ruisse, cum terrae ipsius conditione
satis tuti essent ab aliorum incur-
sionibus dominatuque, bene monet
Ritter: Erdkunde II. p. 191. Neque
enim Darius, neque eius successo-
res, nec ipse denique Alexander in
Arabiam felicem usque progressi
sunt et Augusti aetate, quae eo
missa est Romanorum expeditio
duce Acilio Gallo, re infecta rediit
nec ad locorum quidem cognitio-
sem multum profuit, teste Strabone
XVI. pag. 782 s. pag. 1129 B. coll.
pag. 780 s. p. 1126 B. seqq. De ea
notione, quam de Arabia Noster ha-
buit, conf. nott. ad Herodot. Il, 8;
de significatione verbi xagéyres vid.
nott. ad III, 72. Ob dativum JIlée-
ene: , qui sequitur verbum xarpxov-
«uv, Hérodotea affert Kuehner. Gr.
Gr. $. 570.
denoyto yao ‘Agaflov) Conf. su-
pra III, 7. 8. Mox cum recentt.
edd. e pluribus libris reposuimus
fefaZo:ev pro vulg. é0fa%X2Zosev, cui
patrocinatur censor Ienensis 1817.
nr. 164. pag. 374. , ,
l'apovg te tovs xewrovs éyauee
Iléeonoer è Jagsiog] Dativum Iéo-
cpe: Schweigh., qui olim addere vo-
luit # », post retulit ad rgwrovs, ut
intelligantur nuptiae, quae Persis
primace, i.e nobilissinae fuerint. Ne-
que aliter fere Kuehner. Gr. Gr. $.
581, e. coll. 588, a. intelligi vult:
mafrimonia ex Persarum iudicio nobi-
lissima. In Schweighaeuseri et Din-
dorfii versione Latina redditur ,,in-
ter Persas‘, quod haud scio an
praeferendum sit respicienti quoque
ad praegressa, quae de Arabibus
Noster retulerat, qui iam ad Per-
sas quasi regressurus et orationem
quoflammodo interruptam exceptu-
rus est. Neque abundare videtur
haec vox hoc loco, ubi uxores iustis
nuptiis ac legitimo matrimonio iun-
ctae Dario recensentur; quippe quas
e solis Persis et quidem ex una Cyri
Achaemenisve stirpe regi sumere li-
cuit; unam tantum novimus Esthe-
ram, modo huc illa pertineat, quae
e simplici pellice in legitimae uxo-
ris locum evecta esse videtur. Vid.
Heeren: Ideen I, 1. pag. 468. Me-
morantur autem h. l. ab Herodoto
eae solum uxores, quibuscum Da-
rius ab eo inde tempore erat iun-
ctus, quo regnum adeptus est. Quas
quattuor fuisse, eo magis tenendum,
cum e Mohamedi instituto qualtuor
uxores legitime ducere liceat, eius-
demque e decreto quattuor omnino
omnium optimae habendae sint uxo-
res. Quod e sanctitate numeri qua-
ternarii apud orientales homines re-
petendum. Vid. I. de Hammer. Hi-
stor. Osman. I. p. 565. Filiae Go-
bryae, quam prius duxerat Darius,
nulla h. I. mentio. Ac scribit Iusti-
nus I, 10 de Dario: ,,IHic iam priu-
cipio regni Cyri regis filiam in ma-
trimonium recepit, regalibus nuptiis
regnum firmaturus, ut non tam in
extraneum translatum quam in fa-
miliam Cyri reversum videretur.‘
De simili Cyri consilio monuimus
ad I, 95. Inter Darii uxores autem
. plurimum valuit Atossa, de qua No-
ster VII, 3: 7 ‘Arocca elye rò ndv
xgetos, coll. IMI, 133. È Gobryae
flia susceperat Darius filios tres,
quorum unus ‘Agrafatavns (VII, 2),
alter ‘Aquaftyvns (VII, 97), tertius,
quae Valcken. est suspicio, Aogapé-
vns vocabatur. Ex Atossa quattuor
filios suscepit, teste Herodoto VII,
2, qui Xerrem maximum natu inter
hos significat, et VII, 7 Achueme-
nem alteram Darii filium et Xerxis
fratrem affert: quibus Valckenar.
addi vult Masisien et Aystuspem(VII,
82. 97. 61); ex Artystone Arsamen et
Gobryam (VII, 69. 72); c /’armye
unum driomardum (VII, 78). Ex
Phratagyne, filia fratris Artanis, nati
Abrocomes et /{yperanthes (VII, 224),
quod utrumque nomen aeque ac
168
HERODOTI
pas"Atocodv te xal “Aguuotoivnv, tiv pèv"Arossav xgoguvo:-
uioacav KapBvon te té adelpeg xal avtis td papa, tav dè
"Aguuorosvgv nagBévov. Ettgnv dè Zutodios tod Kvpov &vya-
réoa Eymue, ti oUvopa nv Iaguvs. #0zs dì xaì t}v roù 'Ova-
vec Buyariga, 7 tOv payov xatadndov Eroinoe. Svvaguvs te
movra ol éniuriato.
Iloorov uév vuv tvuzov xoNIaRevos
Aldivov Fotnoe* Eoov dé ol évqv avne inzevs' éxtyonpe
8Ìì vocuuata Aépovra cade‘ AAPEIOZ ‘0 ‘TETAZIIEOE
TN TE TOY ‘IINIOY TH. ‘APETH (rò obvope Abys)
KAI OIBAPEOX TOT 'IIIIOKOMOY EKTHZATO THN
89 IEPZESQN BAZIAHIHN. Ilouoas dì tavra év Iépogo.
Phaedimes (III, 68) nomen, quae
Otanis fuit filia, quod Gracce sonat,
explicuimus ad III, 68.
dvuvapios te navra oi niumicto]
i. e. omnia ei potentià complebantur,
s. omne Persarum regnum ipsi red-
ditum, ipsiusque potentia per omnes
regni partes stabilita. Revocavi
ériuriato, quod idem legitur III,
108, cum Dindorfio (Praef. p. XLII)
et Bredov. pag. 334. pro vulg. ér-
niéxto, quod ex Mediceo, Floren-
tino, aliis fluxit, neque vero ferri
h. l1. potest. Verba seqq.: turov
mounoauevog À&ivov Italus inter-
pres reddit: un monunento di pietra;
et in nota monet, rvrov minime hîc
significare statuam, sed potius ,,un
basso rilievo‘. Recte: etenim tv-
x0g h. 1. imaginem 8. figuram (equi-
tis) significat, quam rex lapidi in- -
sculpi iussit: quales equitum 8. bel-
latorum figurae saxis incisae adhuc
inter veterum Persarum monumenta
conspiciuntur; vid. II, 136. 138 ibi-
que nott. Ad significationem verbi
medii roceloda cf. I, 31 ibique nott.
et Kuehner. Gr. Gr. 8. 396, f.; ad
vocem $wov cf. nott. ad II, 4. III,
‘47. Caeterum inter eas Darii inscri-
ptiones, quac adhuc cognitae sunt,
nullam esse, in qua cqui, cuius ope
ac virtute Darius ad regnum perve-
nerit, mentio fiat, iam supra ad
III, 84 adscripsi: in ca, quae Darii
sepulcro addita est, inscriptione ae-
que atque in Bisutuna unius Aura-
mazdis s. Ormuzdi beneficio se re-
gnum debere enuntiat Darius. Nce-
que enim equum, cuius in hac He-
rodotea inscriptione mentio fit, de
equo coelesti, qui est Sol (i. e. Or-
muzd), intelligi posse, id quod nu-
per proposuit Donaldson (Journal of
tho Asiatic Society XVI,1.p.5 seq.),
mibi quidem persuasum habeo.
tò ovvopa déyov) i. e. nomen equi
hîc erat adscriptum s. indicatum,
Cap. LXXXIX.
Iooag dì tavta ev ITéo0ye:]
Haec verba Latine sic reddidit Din-
dorf.: ,,his peractis Persicun
in praefecturas distribuit‘° etc. , ut
sane verba év II#90y01, quae ex mea
sententia arcte cum verbis x0t7}-
cs dì tavra cohaerent, ad sequen-
tia (Coxcg xareotnoarto) trazisse vi-
deatur. Rectius opinor Schweig-
haeuserus: kis domi peractis; inde
malim equidem ita locum intelli-
gere: Darius, %aec cum peregisset
in Perside 8ìve in ea terra, quae pro-
prio sensu sic dicitur (Herodot. III,
47), Persepoli opinor, ubi hoc mo-
numentum lapideum, cuius cap. 88
mentio fit, a rege constitutum esse
credo, deinde ad totius regni admi-
nistrationem propius accedens vi-
ginti cius provincias constituit sin-
gulisque tributa imposuit: id quod
profecto fieri non potuit, nisi omni
regno pacato omnibusque ad id per-
tinentibus terris ad regis obsequium
redactis. Itaque hanc totius regni
divisionem, de qua Ilerodotus re-
fert, factam esse arbitror non sta-
TIILALIA. III 88. 89.
169
G xatECTnOaTO sixoce, tes auto xadéovor dargazzias.
>st magum interfectum et Da-
xd regiam dignitatem evectum,
liquot certe annis praeterla-
cum oppressis iis scditioni-
quas in variis regni provin-
rxortas, mox vero a Dario ex-
ns esse tradit inscriptio Bisu-
omnia essent pacata et regis
io obedirent; id quod vix ante
n 516 ante Chr. n. fieri potuisse
mo, si quidem vel post Baby-
um seditionem, quae urbe Ba-
s capta mense Augusto anni
id. nott. ad III, 150) finita est,
denuo exortas esse seditiones
ituna inscriptione a Dario ipso
| intelligimus: adeo ut demum
annom 515 Darius ad hanc
descriptionem, quae omnes
i eomplecteretur, accedere po-
e xatsotpoato six0c.] Agno-
» in bisce rudimenta interio-
am dicunt administrationis re-
ersarum per provincias nunc
ntius descripti vel potius de-
coepti: id quod priores Persa-
‘eges, et Cyrus et Cdmbyscs,
nodo neglexisse videntur. Con-
» enim est haec provinciaru
iptio, quam Darius instituiss
inasse fertur, cum accuratiori
rum, quae singulis gentibus
nelisque subditis sint prace-
a, distributione, quin ex ea
quodammodo nata videri que-
mmmam regni stabiliendi cu-
egregie illa quidem prodens.
s.enim fugit regem sapientem,
.administratione non bene or-
a tributisque singulorum popu-
i non satis accurate constitutis
prius, ut dona offerebantur,
artéa, nec ad ullum modum men-
que adstricta; quo ipso vel
;: premebant subditos praefecto-
re regiorum arbitrio plane ex-
35), ipsum regnum vix diu stare
integrum imperiumque , brevi
situm, mox iam eversum iri.
vero Noster de hac Persici re-
escriptione retulit, ca ex opti-
ontibus pleraque certe fluxisse
quam non est, quod dubitemus,
ad posteriora tamen regni tempora
eam non prorsus convenire haud
mirum. Cum enim prima talis di-
visionis rudimenta potins, quam
ipsam perfectam omnique parte ab-
solutam descriptionem Darius exhi-
buerit, postmodo nonnulla mutata
aliterve constituta csse quis mire-
tur? Neque unice ad tributa ac ve-
ctigalia, ut quibusdam (vid. Ritter:
Erdkunde VIII. p. 85. 111 seq.) pla-
cuit, haec descriptio spectasse cen-
senda est, ita ut alia quaedam prae-
terea exstiterit ipsius terrac 8. pro-
vinciarum descriptio; nam tale quid
nunquam in Persarum rebus locum
habuisse invenimus, apud quos
utrumque potius semper coniun-
ctum fuisse consentaneum est. Noc-
que accurate locorum ac terrarum
rationem situmve secuta est haec
descriptio, in qua maior ratio ha-
bita fuisse videtur terrarum sive
gentium, prout illae quidem in Per-
sarum venerint ditionem. Quarum
nonnullae post a Persis quae defe-
cerunt, nullum amplius tributum sol-
visse inveniuntur. Itaque nil mirum,
si apud posterioris aetatis scripto-
res quaedam inveniuntur, cum He-
rodoteis quae minime congruant,
immo ob temporum diversitatem
maxime distingui debeant. Quo vel
illud refero (alia ut taceam), quod
ad numerum satrapiarum pertinet,
in quo ab Herodoto valde discrepant
aliorum scriptorum testimonia, quae
dudum attulit Barn. Brissonius Doe
reg. Perss. principat. I. $. 169 ac
nuper disquisivit Hitzig (1)as Buch
Daniel s. Exegetisch. Handbuch z.
A. 'T. Part. X. p. 90 scq.) ad Danie-
lis locum VI, 2, ubi centum viginti
satrapias Darius constituisse dici-
tur; qui numerus ad centum viginti
sepiem satrapias adscendit in libro
Esther. I, 1. VIII,9: eundem nume-
rum prodit Iosephus Antiqg. Iudd.
XI, 3. $. 2. XI, 6. 8. 1, qui alio loco
(ibid. X, 11. $. 4) trecentas seraginta
satrapias (quae inde conveniant cum
numero dierum anni) a l)ario factas
esse scribit: quos numeros omnes
valde exaggeratos nimiosque videri
170
HERODOTI
uoteotnoas dì tas aoyas nai aRgovras énuotioas trataro N-
vix est, quod moneam: neque enim
licebit cum Wheeler. (Geography of
Herodot. pag. 202) gentinm potius
numerum quam satrapiarum hîc re-
spicere. Plato, qui regnum a Dario
in seplem partes divisum esse narrat
(De legg. III, 12. p. 695 coll. Epist.
VIII. p. 332 A), unde hauserit, equi-
dem haud affirmem: in numero sa-
trapiarum eo, quem declarat Hero-
dotus, acquiescere malim: quippe
ad quem proxime accedit is terra-
rum singularum Dario subiectarum
numerus, qui a Dario ipso in Bisu-
tuna inscriptione indicatur Tab. I.
8. 6, ubi singulis terris nominatis
sequitur in fine numerus X.XZZ/,
quem sine iusta causa in numerum
XX mutari voluit Rawlinson (vid.
ad IlI, 30) pag.198; sed vid. Oppert.
I. I. XVII. pag. 274 et conf. quae
dixi in: Jahrbb. f. Philol. u. Pae-
dag. Vol. L. pag. 393. |
noléovor catgarnias) De satra-
pae et sutrapiae nomine dixi ad Cte-
siam pag. 122 et ad Herodot. I, 192.
De singulis satrapiis, quas a Dario
institutas deinceps recenset Hero-
dotus, accurate iam exposuit Hee-
ren. Ideen I, 1. p. 145 seqq. itemque
Rennel. 1. 1. pag. 479 seqq., Whee-
ler Geography of Herod. pag. 204
seqgq., addita delineatione singula-
rum satrapiarum: quibuscum conf.
Ritter: Erdkunde VIII. p. 85 seqq.
Nunc vero nova lux accessit ex ipis
Persarum inscriptionibus cuneatis,
e quibus huc potissimum pertinet
nna Persepolitana *), meridionali
palatii parieti insculpta, in qua Da-
rius profert terras ipsius imperio
subditas; altera Darii sepulcro ad-
iecta **), quod eo loco, cuì nunc
nomen Nakschi Rustam, adhue ré-
peritur, et ipsa terras singulas in-
dicans, quae regis imperiò parue-
rint; tertia denique Bisutuna (de
qua vid. nott. ad IIl, 30), in qua Da-
rius ipse (Tab. I. $. 6) singulas re-
censet terras, quae ad ipsius re
gnum pertineant. Atque addi his
poterunt ea terrarum nomina, quae
primo capite libri Vendidad coùti-
nentur et ad antiquissima Persarum
tempora recedunt: de quibus p
Kleuker. (Zendavest. II. pag. 299),
alios ***), disseruerunt M. in:
Bunsen, Aegyptens Stelle in d. Welt-
gesch. Buch V. Abth. IV. V. pag.
104 seqq. et Kiepert in: Monatabe-
richt. d. Akad. d. Wissensch. s. Bar-
lin. 1856. Decemb. p. 621 segg. His
igitur omnibus ita usi sumus, ut lu-
cis nonnihil inde acciperent Hero-
doti verba, respectu simul habito
eorum, quae infra VII, 61 seqq. tra-
duntur de singulis gentibus, quas.in
Xerxis exercitu militarint, ex pu-
blico quodam documento opinor et
ipsa deprompta. Atque dici vix
potest, ‘quantum haec omnia va-
leant ad Herodotum illustrandum
quantumque fidei addant iis, quae
historiae pater h. 1. prodidit, publica
opinor documenta secutus, in quae
ipse inciderat, cum iter per Persa-
rum regnum faceret, neque Heca-
taei scrinia compilans, quae est
Klausenii sententia ad Hecataei
fragmm. pag. 95. Id unum teneri
volumus, idque in hac tota quae-
stione valde respiciendum nobis vi-
detur: eam satrapiarum descriptio-
nem et singularum terrarum gen-
tiumque notationem, quam Hero-
dotus exhibet, ad regni administra-
*) Exhibuit hane primus Niebubr. in Itiner. ‘Tom. 1L. Tab. NXNI. J., repetiit deinde
Ker Porter (Travels in Georgia, Persia etc. London. 1821. Vol. I. tab. 55.) ste explicare
studuit A. Lassen: Die altpersisch. Keil-Inschrift. v. Perscpolis ete. Bonn. fî
pag. 19
segg: 62 seqq. et Zeitschiift z. Kunde d. Morgenl. VI. p. 43 seqy., Benfey: Die Persische
eili
nschrift (Leipzig ni p. 53, Oppert in: Journal A»iatique IV. Ser. T. X
Conf. etiam Holtzmann:
**) Vid. Lassen in: Zeitschrift ete. VI. p.S
I. 1. pag. 55, Hitzig: Die Grabschrifi des Darius zu Nakschi - Rustam. Ziich. 1
1. (II, 1) pag. 133 segg. coll. Jonrnal Asiat. IV. Ser. T. NIX. p. 130
in Zeitschrift etc.
segg. Imaginem splendidam exhibet Flandin: Voyage
eitràge z. Erkl&cun
IX. p. 140 neqq.
eilinschr. I. Carlsrule 1943.
seqg.. Holtzmann 1.1. pag. 121 3099- Benfey
Oppert.
der Pers.
en Perse PI. 172 et 173.
##*) Vid. potissimum Burnouf Comment. sur le Yacna Notes et Eclairciss. p. LV ‘seqg.
et p. XCIII seqq.
THALIA. II. 89.
171
oî agooitva. xata E&vea te xal x00s Tolo E@veoi rovs
ogmyovs xg00tRoBev, xal vaspPfaivav rtovs e90degtas,
ratio Riiowi dila FBvea vencov. "Aoyas dì xal pope
ov tv éxsrewv xatà tade dietde. toto utv avrav dg-
v azapiveovo. slonro Bafvioviov or«ftpoòv radavrov ax-
1 et certam tributorum ezxi-
mm rationem pertinere: illum
scensum terrarum singularum
sici regni ambitum pertinen-
quem in inscriptionibns illix
mus, fieri potius ad regis
, potentiam declarandam et
andam neque aliud quid spe-
unde recte 0)ppert. 1.1.(XVII.
12 les satrapies (Aksatrapara-
KAsatkrapdtra) indiqnent une
x administrative, tandisque
‘ovinces (dakyiva) ont une
sation purement cethnique. ‘“
qui respiciat, is quoque intel-
eur satrapiae singulae vel
| bis comprehensae non pror-
nveniant cum iis ipsis terris,
n inscriptionibus illis prola-
renimus: quod ubi factum est,
rate suo quidque loco indi-
uo.
leto goguus] i.e. insliluit, im-
! tributa a singulis populis sibi
seda. De locutione monnit
is ad Pausan. VIII, 52. $. 2.
nf. III, 13 ibique nott. et in-
LL, 97.
ofialvowor rovs rpoosgiag] i e.
rgrediens gentes finitinas 8. vi-
ita ut non semper gentes vi-
s. contiguae ad unam eandem-
rovinciam nudscriptae fuerint,
tiam aline remotiores, aliis
mus interiectis separatae et
etae. Hoc enim sibi volant
q. (in quibus cum Dindorf.
vulgarem ordinem reti-
mutatum a Schweighaeus. et
rd. e libri Sancroft. auctori-
tà Exaotéoo allor ila
vipov, i. e. litioni'alii alias
» gentes (non adiacentes finiti-
le, sed) remotiores adscribens.
oe vix aliquoties factum esse
Heeren. 1. 1. p. 146, Rennelii
am, quo localis, ut dicunt,
n fuerit haec provintiarum
descriptio, merito reiiciens, quippe
ipsius Herodoti verbis refragan-
tibus. Contra exstitit Maltebruu.
(Nouvell. Annall. d. Voyag. II. pag.
335) provincias longiore intervallo
separatas in hac satrapiarum de-
scriptione iunctas fuisse prorsus ne-
gans, cum nullum istiusmodi sepa-
rationis inveniatur exemplum, modv
singula rite intelligantur et expli-
centur. Quae enim in unam satra-
piam fuerint coniunctae terrae, eas
omnes sibi conterminas aut certe
propinquas fuisse vult, ita ut ibi
tantum exsistant difficultates, ubi
nomades commemorentur.
Aexas dì xul pi6g0Y n9000d0v tv
îmétetov] Haec ipsa verba adiecta
indicare quodammodo videntur, in
hac regni divisione non una'tributa
valuisse, sed omnem reipublicae ad-
ministrationem, quam dicunt, re-
gem respexrisse. Ne quis vero cre-
dat, ex hisce tributis singularum
gentium, quae Persarum imperio
parucrunt , aerarium exstitisse, un-
de in rempublicam impensae fuerint
factae ac militibus, magistratibus
salaria stipendiaque soluta; pro ori-
entis more omnia istinsmodi tributa
ad regem ipsum, qui pro arbitrio
ntatur, pertinent. Conf. Heeren.
Ideen 1, 1. p. 178. — Intactum re-
ligni #wfrscov, ut II, 25. 92 ct 1II,
93. V, 49, e Bredovii praecepto mu-
tandum in érért0y, quod h. 1. dede-
runt Dindòrf. et Dietsch., quodquo
etiam IV, 26 vulgo legitur. Conf.
etiam Gregor. Corinth. pag. 440 ed.
Schaef.
Bafviwviov cta@pov tadeytov
anayivéerv] Vox talayrov ne mute-
tur in teZ@yrov, monet Wessel., lau-
dans I, 51. Aclian. Y. H. X, 17 et
1. Fr. Gronov. De pecun. vet. I, li.
Mox pro Evfoetxòv dedi cum re-
centt. edd. e tribus codd. Evfoinor,
quae forma apud Polybium, Strabo.
172.
HERODOTI
ayivésiv, toto dì yovotov arayiveovar Evforxov. ro dè Bafiv-
Agviov tadavrov dvvara Evfotdas EBdouryxovra uveas. “Exà
pag Kigov Keyovtos al aUris KapBvoso 1v xersotnds ovdivat
pogov méer, cia dopa dpiveov. did SÌ tavenv tv Enitativ
toÙ pogov xal raparAgora tavrn GAla Afpovor Iiquar, ag
Aagetos pèv qv xaerxnidos, Kaufvons dì dsorotns, Kdeos dè
nem, Appianum reperitur, Sic quo-
que III, 95 aliisque locis, quos at-
tulit Bredov. pag. 162. In ipsa re
cum Herodoto prorsus consentit Pol-
lux 1X, 86, septuaginta Atticas po-
nens minas; septuaginta duas mi-
nas Atticas Aelianus V. H. I, 22 Ba-
bylonio talento attribuit, cui Noster
septuaginta tantum minas Zuboicas
adscribit: unde sequitur, septua-
ginta dnas minas Atticas aequasse
septuaginta Euboicas, talentumque
Euboicum Attico gravius fuisse ea
fere ratione, quae obtinet inter nu-
merum tricesimum quintum et tri-
cesimum sextum. Itaque vix opus,
ut cum Gallo docto (De la Barre in
Mém. de l'Acad. d. Inscript. XII. p.
226 5099.) in Herodoti textu refin-
gatur: éIdopmuovra nal dvo pvéas,
praesertim cum, iudicante Boeckhio
Metrolog. Untersuchungg. pag. 46,
ne hac quidem ratione omnia ca,
quae in numeris Herodoteis et hoc
loco ct potissimum infra cap. 95 (ubi
vid. nott.) spectanda sunt, secum
bene componi queant ipseque Hero-
dotus, nisi in eius verba irrepsisse
menda statuas, vix ullius culpae
errorisve immunis sit iudicandus.
Uberior ad h. 1. exstat Bellangerii et
TJ.archeri annotatio, illins emenda-
tionem hancce probanfis, hufus reii-
cientis Euboicumque talentum se-
ptuaginta minis constitisse indeque
Babylonio par ferme fuisse iudican-
tis. Nec sane multum differre vi-
detur Euboicum et Atticum talen-
tum, quod ipsum sexaginta minas
continuisse neminem fugit. Ad no-
stras mensuras si revocaris, au-
ctore Wurmio De pondd. rationn.
etc. pag. 47 pondus minae Atticae
est 8214,28571 gran., talenti At-
tici 492857,1 gran. Paris., itaque
mina aequat 0,891,3070 libr. Pari-
sin. sive 0,932 7821 libr. Colon. (s.
29 Loth 3,3961 Quint. Colon.), ta-
lentum 53,47843 libr. Paris. sive
55,06694 libr. Colon. Aliam Gelli
docti, Letronnii, computationem ex-
hibet Miot, Gallus Herodoti inter-
pres; ex qua mina Aitica valet 436,5
grammes recentioris mensurae; £w-
boita mina 448,971 grammes indeque
talentum Euboicum 26938 grammes
sive 26 Kilogrammes, 938 grammes
s. 55 lib. 4 gr. antiqui ponderia. —
Ad formam uvées conf. I, 51. II, 180
et alia, quae excitavit Bredov. pag.
219; de accusativi usu monuit Kueh-
ner. Gr. Gr. $. 556. In seqq. retinui
xateotpuòg, quod in xateoteog mu-
tari mavult Bredov. p. 399; cf. etiam
nott. ad II, 126.
c22U Sodo dy(veov] Haec veris-
sime dici orientaliumque regnorum
conditioni maxime convenienter qui-
vis intelliget. Quippe in quibus ho-
dieque subditi muneribus, quac regi
8, principi offerre coacti sunt, magis
adeo premuntur, quam tributis ordi-
nariis vectigalibusque. Nec aliter
Cyri maioris natu institutum fuisse,
res ipsa docet. Confer Heeren. Ideen
I, 1. pag. 404. Nec refragatur He-
rodoteae narrationi de hac tributo-
rum annuorum descriptione a Da-
rio instituta (conf. Polyaen. VII, 10,
3) illud, quod supra III, 67 Persis
magus concessisse dicitur ate4gfn»
orgatnins xaì pogov. Nam ibi non
de ordinario ac stato tributo agitur,
sed de eo ipso, quod singulis genti-
bus pro temporum locorumque ra-
tione fuerit impositum, sive doni ad
instar quotannjs ut penderent impe-
ratum. Strabo XV. p. 735 s. 1068 B.
ad Darium Longimanum tributorum
rationem institutam reiicit.
bs daosîos piv nv xemnlos] Ad
significationem verbb. xex7406 et
narnievev faciunt, quae ad I, 04
coll. 155 notata sunt. — Sententia.
THALIA. III 89. 9%.
173
)° 6 pè», Or dxamnisve xavra tà noryuara, 0 dè, Ovi
05 te uv xal dAlyagos, 0 dè, dtt YwwdS te xal apadta 0g‘
c éungavioaro. ‘Anò uèv di) Iovav xa) Mayvitev tu
"Acin, xa Alohécav xaì Kagev xal Avxliav xa) MiAvéeay
ientalium indole loquendive
non aliena et in posteriorum
wum libris saepe obvia, ubi
: obavaritiam notatur. Plura,
te Wesseling., Spanhem. ad
, Or. I. p. 9 et Davis. in Ma-
'yr. Diss. IV. pag. 508. Add.
iger. ad Synesii orat. de regn.
V. p.154. Darii divitias com-
at 4h oque Hieronymus Epist.
iodor. $. 11 (T. I. p. 337
Mars.). Probant autem Darii
iam vel certe nimium argenti
m ea, quae memoriae produn-
187, sed mitem quoque eius
m in remittendis tributis de-
t ea, quae narrantur a Plu-
Mor. II. p. 172 F et Polyaen.
1,3. Honorificentius de Da-
timonium Plato quoque prae-
vist. VII. p. 332 B.
y@o06] Sic dicitur, qui nul-
i curam rationemve habet, du-
: superbus est. Hinc VI, 137
itur vPers et 0%:y0gln. Ad
qudex0g conf. I, 100.
i, Ott quos x.t.7.] Eadem de
ui patrit appellatione a sub-
eiebatur, praedicant Pro-
E Olympiod. în Comment. ad
A Alcib. I. pag. 151 seq. lI.
5. coll. Michaél. Choniat. loco
ad III, 84 laudato, ac longe
hos Xenophon in Cyropaed.
2, 9 coll. VIII, 1,44. VIII, 8, 1
chylus in Perss. 774 seq., ubi
m ipsum facit loquentem de
. Koeos, evSaluaoy eve, ce-
mas mac elomnvnv piiois.
Pausan. VIII, 43. $. 3 ibique
lis pag. 335. Diodor. IV, 30.
De repubi. I, 27 ibiq. A. Mai.
I, 26.. Herodotea attigit Eu-
ad Ili. II, 57. Multa de his
er. a@ Antonin. I, 9. pag. ll.
autem notum, quo sensu sibi
antur watg ac deomorns, quae
m appellatio domini Graecis
w invidiosa videbatur. — In
verbis xal dyada cp: mavia lunza-
sp0aro reliqui reyra, cuius loco Me-
diceus, Florentinus, ‘alii ta ponunt,
unde ra xeyra exhibuit Dietsch.
Cap. XC.
Mayyrtoy tav tv ij Asti) Magne-
tes, qui in Asia minori ad Maean-
drum et Magnesiam prope Sipylum
habitabant, distinguuntur ab eius-
dem nominis gente, quae in Thessa-
lia sedes habuit. Vid. VII, 173-183.
De Ionibus cf. I, 142 seqq., de Aeo-
libus I, 141, de Caribus I, 171, de
Lyciis I, 173 coll. VII, 92, "de Pam-
phylis I, 28. VII, 91. — Ad Miivicov
conf. I, 173 ibiq. nott. — Ad hanc
praefecturam quae adscriptae erant
gentes, ese omnes oram Asiae mi-
noris maritimam occidentalem et
meridionalem fere totam explent a
Troade inde usque ad Ciliciam. So-
los Milyenses non ad oram, sed intus
habitasse, inde forsitan colligi po-
terit, quod VII, 77 inter copias Xer-
xis pedestres commemoruntur. Do-
res quoque hac satrapia comprehen-
sos fuisse non dubitamus. In in-
scriptionibus supra (ad III, 89) in-
dicatis Vuna reperitur nomen terrae,
quam ad Zoniam indeque ad hane
ipsam satrapiam spectare, dubio vix
caret, cum Funa eo sensu « Persis
adhibita videatur vox, quae omnes
Graecae stirpis gentes in Asia mi-
nori insulisque adiacentibus subdi-
tas Persis complectatur, ab Zonibus
ipsis significatione ducta. Oppert.
(1. 1. XVII. p. 279) in Bisutuna in-
scriptione Zones maritimos (i.e Grae-
cos in insulis habitantes) et Zones
terrae continentis (Graecos in Asia
minori habitantes) commemorari pu-
tat. — Rennelio |. l. pag. 181 cam
ob causam videtur rex omnes gentes
mari prorximas in unam coniunxisse
ditionem, quo navales copiae unî
potissimum duci ac praefecto essent
subditae,
174
HERODOTI
xa) Iauovicov (is ao 1jv ol terayuévos pégos 0Utos) reosgie
tetpaxdora tedavta dppvgiov: 6 utv È) xg@tos ovtos 0Î v9-
uos xareotnxse. anò dè Mvocv xal Avdav xa) Aacovisy
xal KafaAlécav xal'Tpevvécav mevraxocia teAavra* vopòs dev-
te90s ovtos. amò dè ‘Edinomovilov tov ini detuà toxAfovu.
xal Dovyov xal Bgnixav tav év vij Aoin, al IHapAayovey
0 pèv di) xeoutos ovrds oi vo-
pos xatectnuee) Hanc satrapiam
omnium rta quod Noster protu-
lit, cum in ipsis inscriptionibus cu-
neatis post multas alias demum no-
minata inveniatur haec terra, id
profeoto non fecit dignitatis causa,
qua haec provincia primum inter
caeteras occuparet locum, sed sin-
gularum satrapiarum recensum ita
instituit, ut ab ea, quae maxime
occasum versus sita (iraecis esset
proxima, initio facto deinde orien-
tem versus procederet al eas indi-
candas, quae in occidentali Persici
regni parte essont sitae, a scptima
inde satrapia alium sequeretur or-
dinem in reliquis enarrandis; cf.
nott. ad III, 91.
nel Aasaytov nai Kafaliov ua
Tyevvéov)] In his nominibus libri
scripti variant. Nos recentt. edd.
secuti sumus. Pro Axcor(wy in Flo-
rentino aliisque codd. invenitur ‘42v-
covlov. De quo conf. nott. ad IV,
17. Valcken. coniecerat: Aacovioy
tòv uai Kafnitoy xalevpevor, tum
oh VII, 77 (ubi haec exstant: Aafy-
ie86 dè oî Myoves, Aagovior dì xx-
Aevpevor), tum ob lIygoennenses,
gentem prorsus incognitam. Viden-
tur autem sedes harum gentium in
Lydia eiusque ea parte, quae ad
Lyciam vergit, esse quaerendac.
Conf. Rennel. l. 1. pag. 482. Cadba-
lian regionem novit Plinius H. N.
V, 28 (ubi vid. Parisot. pag. 311)
coll. 32. Add. Stephan. 1ìyz. s. v.
Plura dc his vid. apud Forbigerum:
Handb. d. alt. Geograph. II. p. 323
seqg. et adde ea, quae afferuntur
in Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog.
LVIII. p. 213. Aygennenses quod
attinet, Wesselingio in mentem ve-
nit regionis Obigenes, quae Lycao-
niae fuit pars, teste Plinio l, c. De
Lydis ac Mysis conf. I, 28.ibiq. nott.
93. 171 et VII, 74. Ex inscriptioni-
bus cuneatis huc pertinet ea terra
8. provincia, cui nomen Sparda, quod
cum Lassenio (Zeitschrift f. Kunde
d. Morgenl. VI. p. 51)) et Hitzigio
(I. 1. pag. 79) ad Graecorum Sarde:
mihi recte retulisse videor (Jabrbb.
f. l'hilol. u. Paedagog. L. p. 390),
quodque de Zydia accipi vult Op-
pert. (1. 1. XVII. p. 279).
xevtauocia talarta] Vocem de-
quotov, quac in edd. vetustis addi-
tur, scripti libri ignorant. Nec da-
bium, illam mente potius subaudien-
dam, quam textui inserendam esse.
Fines huius satrapiae cum priore
multo angustiores videantur, ne quis
miretur ci maiorem argenti summam
impositam, monet Rennel. 1. L, per
Lydiam, quae ad hanc satrapiam
pertinuit , auri ct argenti fuisse me-
talla fluviumque Pactolum e Tmolo
aurum seocum ferentem; quo factum,
nt Lydiae regum divitiae in prover-
bium olim cesserint ipsique Lydii
primi numos cuderfht, teste Hero-
doto I, 94, ubi vid. nott. Et magis
huc pertinet Nostri locus V, 49, ubi
Lydos dicit Aristagoras x 07vag-
pvootazove optimamque habitan-
tes terram. Cf. Creuzer. ad Xanthi
Avdianor reliquias in Histaricorr.
graccc. antiquiss. fragmm. pag. 203
eq.
darò dè ‘ElAnoroviiov rev tal
dsfia fomliovu) i. e. ,,ab Hellespon-
tiis a dextra intro naviganti‘, si se. a
mari Aegaco Hellespontum patis,
ut ad Hellesponti oram Asiaticam
intelligantur habitantes. De loeu-
tione éxl deg conf. Knebner. Gr.
Gr. 8. 581; ad participii (foxZéovr:)
usum vid. nott. ad I, dk
ual Dovyay n. 1. 2.] Conf. VII, 72.
73. De Thracibus Asiaticis vid. nott.
ad I, 28, ubi etiam de .Hariandynis.
Per Syrios indicari Cappadoces, pa-
THALIA. III. 9%. 91.
179
lagravduvav xal Zupiav HEnxovra xal ternuoora pv ta-
: gogos* vouòs tgiros ovtos. amò dì Kidixcov Tazoi re
ì Snxovra xaì tpinxooio., éxaotns Mueons eis pivopevog,
adavra agyuoiov nevraxooia* tovtav dè teccepaxovia
nà Exatov É t]v ppovgsovoav Tnzov tiv Kidixlnv xosenv
rovto, ta dè rornuocia xal éEnuovra Aageio époita'
: rétagros ovtos. ’Arò dì Iocsdniov x6Ad0g, thv Aupi-91
I, 72, ubi vid. nott. coll. I, 6.
et Jacquet in Journal Asia-
(ILL Ser.) VI. p. 387 seq. De
igonibus cf. I, 28. 72 et VII, 72.
em, e prima satrapia exclu-
Rennel. statuit pag. 483 seq.
se praefectura tertia compre-
, quae sì cum prima et secunda
uetur, multo maioris ambitus
ideatur, licet hae tres satra-
oniunctae ne unam quidem ea-
equent, quales in orientalibus
partibus fuerint institutae.
leetebatur autem tertia prae-
a omnem Asiam minorem ori-
versns a Lydia, septentrio-
ersus a Tauro, ad Pontum us-
: Thermodontem fiuvium. Ita-
ic pertinebit ea provincia, quae
ras inscriptionibus cuneatis di-
Katapatuka 8. Cappadocia (cf.
nson in: Journal of the roy.
ìy XI, 1. pag. 95), cuius etiam
a. Dario regnante commemo-
in Ctesiae Excerptt. Perss.
» dì Ki2lxcv) Iure statuit Ren-
I, pag. 485 Ciliciae fines Hero-
setate latiores fuisse, ut qui
iem versus Euphratem attige-
V;, 52) et occidentem aeque
>tentrionem versus fines terrae
rioris multo superaverint. Ci-
terrae nulla fit mentio in in-
sionibus, nisi hanc terram Cap-
rine satrapiA, quae tertia est
loti, simul comprebendi existi-
neque enim huc referri posse
mo eam terram s. provinciam,
. in Bisutuna inscriptione de-
loco constitui vult Oppert. (I. l.
4. 279) Zonum in continenti ha-
tium: quae ipsa quorsum per-
è in Herodotea satrapiarum de-
tione, haud facile dixeris.
tovrwy di tecceouovta uiv xal
éxatov x. t. 2.] dè, quod e Banerofti
libro alteroque eiecerunt Schweigh.
et Gaisf., retinendum duxi. itemque
mox retinui pèv, quod a Mediceo,
Florentino, aliis aberse video. — In
seqq. trascipodro retinui pro dva:-
cinovrto, vid. Bredov. p. 334. Ad
ipsam verbi significationem vid.
nott. ad I, 179. — Attendi vult h.1.
Rennel.l.1., ut in quo, quod nuspiam
alibi invenimus, equitum manns
regiis impensis sustentari dicatur.
Fuerunt enim hac in provincia fau-
ces, per quas aditus in Syriam, Ae-
gyptum, reliquas interiores regni
partes patuit, et ex iis ipsis rursus
in Asiam minorem. In Xerxis co-
piis Cilices non memorantur; cen-
tum tantum naves exhibebant VII,
91. — porravde tributo dicitur, quod
in regium redit aerarium. Conf. V,
17 coll. VII, 23.
Cap. XCI.
‘Ano dè Ilocudntov nodLos] Haec
urbs duodecim milliaria meridiem
versus est sita ab extremo sinu Is-
sico, ubi vulgo Ciliciae et Syriae
fines ponuntur, quos ipsos Herodoti
aetate magis quam postea meridieni
versus porrectos fuisse credibile est.
Cf. Steph. Byz. s. v. Scylax in Pe-
ripl. $. 102. Stadiasm. m. mar. $. 175.
Septem stadia dicitur remota ab
urbe Mandane eo fere in loco, ubi
nunc promontorium Xizliman. — De
Amphilocho, vate celeberrimo, vid.
Pausan. II, 18. 20. V, 17. Qui idem
in Cilicia Mallum urbem condidisse
fertur, teste Strabon. XIV. p. 675
s. p.993 A. Lucian. Alexandr. &. 19.
‘T. II. pag. 181 ed. Iacobitz. Quin
Pamphylii ab iis Graecis originem
176
HERODOTI
ld
Aoyos 6 ‘Augiegeco oxide Ex ovgoros toùoe Kidixcov te xal ZY-
Quv, cobauevov arrò tavtns peéyor Alypuntov, xiv uolons rig
Agaficov (tavta yae nv dtedéa) nevrzovta xal teenxdoia ta-
Aavra pipos qv. Foti dì év td vouoò tovra Dorvlxn re nada
xai Svein 7) IHadoattivy xadsopévn xaì Kirgos* vopòs xéa-
rctos oUTOs. dx’ Alyvrtov dì xal Afvov tov apocegtov Al
punto xal Kvoryvns te xul Baoxns (és vao tov Alyvatiov vo:
uòv avra. Exexoouéato) Értaxdora mpoonie Ttedavta, mAPS
toù éx tijs Moigios Aiuvns yivonevov aeyveiov, tò épivero éa
tv ixdUav. TovtOv TE di yogls roù agyugiov xal toù Exipe-
trahbere dicebantur, qui hoc ipso Am-
philocho et Calchante ducibus post
‘Troiam captam dispersi alio fuerinv
uppulsi. Conf. Herod. VII,91. Strab.
XIV. p. 642. 8. 951C. — ,,De Am-
philocho, in cuius locum infanusta
manus Antilochum intulerat, vid.
lucob. ad Luciani Alex. ].l. p.41 seq.
et p. 126 seg.‘ Cr.
celauevor dò tavens] i e. quod
altinet ad omnem istum tractum a Po-
sidonio usque ad Aegypti fines por-
rectum. Minus apte cum participii
nsu Larcherus comparat participia
diov, #E0v, xagov. De Arabia conf.
III,7.8.88. Intelligitur, credo, is
terrae tractus, qui medius inter Ae-
gyptum et Palaestinam est situs,
Idumaea, quae vulgo vocatur, et
desertum inter Gazam et Pelusium.
Conf. Rennel. 1. 1. p.490, et ad verba
tabra yo nv atedéa conf. III, 97,
nbi Arabes iis adduntur gentibus,
quae a tributo exemptae dona regi
ferre solebant. De Syria Palaestina
vid. III,5 et VII, 89 coll. F. H. Muel-
ler. De rebb, Samitt. (Berolin. 1831.)
pag. 27. De Cypro cf. III, 19. — Nec
luius satrapiae ulla fit mentio in in-
scriptionibus, nisi nomen Putijfa,
quod in sepulcrali Darii monumento
circa finem inter reliqua terrarum et
gentium Darii imperio subditarum
nomina inveniri volunt, ad P%oeni-
ces indeque etiam ad hanc Herodoti
satrapiam referre velis, quamquam
tota res ambigua valdeque dubia vi-
detur: cf. quac dixi in Jahrbb. f.
Philol. u. Paedag. L. p. 396. Oppertus
(XIX. p. 159 seq.) nomen illud inscri-
ptionis ad Africae terras spectare
putat.
xai Kvenyns re xal Baeoxne] net
cum recentt. edd. addidi. Ad rem
conf. III, 13. Barcaei et Cyrenaei,
qui et ipsi Libyes erant, quod
h. 1. a Libyum gente distinguuntar,
Schlichthorst. (De Her. geogr. Afrie.
p. 139) eos Zibyes intelligi vult, qui
Marmaricam tenuerint, aut qui Li-
bycum nomum, quem dicunt, ineo-
luerint, Cyrenaeos autem et Zarcecos
dici cives tantum urbium Cyrenes et
Barces. Intelligitur autem h. l. ea
provincia, quae in tribus illis in:
scriptionibus Aegypti nomine decla-
ratur: eo enim spectare vocem 4f-
draya, nunc satis constat; cf. quae
dixi in: Jahrbiich. f. Philol. u. Pae-
dag. L. p. 394 seqq. et Oppert. LÌ.
XVII. p. 279. — In seqg. éuexo-
ouéato retinui, utI, 100, ubi vid.
nott., IX, 30. VI, 41.
maoré toù tx t7jc Mosiguos x. 1. A.)
Conf. II, 149 ibiq. nott. Causam,
cur hîc proventus lacus Moeridis
eximatur a tributo ordinario in re-
gis aerarium redeunte, Diodorus af-
fert I, 52, monente Valck.; cum,
quae rex Aegypti fecisset, ca Aegy-
ptiorum ad exemplum Persa quoque
focisse putandus sit.
tovrov te dn) yogls x. r. 2.] i. e.
praeter hunc igitur argenti sunmam
(quae sc. e piscium proventu in lacu
Moeridis redit) et praeter frumenticn,
quod militibus demetiebantur, ex hac
satrapia septingentu (argenti) talenta,
ut dixi, redierunt. Émupetgo
cum Schweigh. ct Gaisf. dedi pro
THALIA. IL 091,
177
Lévov Gitov xgoonte ixtaxocia tadavta' Gitov pae dva-
pvoiadas Ileggicov te toto Ev td Aevxd teiyet to év
pi xatoLKMuévoLdi xatapetoéovo: xal tolaL TOVTDV ErLLXOV-
* vopòs Éxros oUtos. Zartayvda. dì xa) Tavdagior, xal
rstvov. Conf. nott. ad Plu-
Flamin. 5. pag. 89. Dindorf.
tsch. dederunt érsuergevpé-
mm contracta forma apud He-
im ferri nequeat: de qua re cf.
v. p. 374.
vyao dvadena x. t. 2.) Haec
addita putem, ut proxime an-
ntia xaì toò émipergovpévov
seeuratius explicentur, ut haec
i sententia: Persis in Memphi-
se considentibus eorumque au-
îs demetiuntur frumenti cen -
iginti mille portiones (s. cen-
riginti mille medimnos fru-
). Retinui in his cum edd.
t. Aldinae lectionem, quam
ofti liber cum aliis quibusdam
‘s indeque scripsi cétov (au-
G. I. Eltzio in Jabrbb. f. Phi-
Paedag. Suppl. T. IX. p. 327
dum in o(tov), ubi Mediceus,
itinus, alii mgòs, cuius hic
esse nequit; deinde uvoieoi,
‘ib omnibus libris allatum est,
i cum recentt. edd. in uvoia-
wadente iam Schweighacusero
wu ipso poscente, cum ver-
tatapetoéovor requirat accu-
m: quod cum sentiret Schae-
in mendoso xg0g latere pu-
svgovs, vid. ad Lambert. Bos.
lipss. L. Gr. pag. 270. Pro
xì déxa, quod ipsum coniun-
\onnulli scripserunt dvonalds-
eripsi, quod in quibusdam li-
stat: dvodexa, qua forma He-
am plerumque uti monstrant,
sttulit Bredov. p. 279. Ad ur-
6 intellig. ped(uvove, quae vox
additur, modo omittitur (conf.
fer. 1. 1.). Nam in talibus in-
lis Graecos mensuram et spe-
quippe vulgo notam, haud
imittere recte observavit Gro-
8.
Hi — xatormnuevorai] De hoc
ipio conf. nott. ad I, 27. Me-
ur apud Thucydidem I, 101
Memphidis pars, nomine 4ev-
2ODOT. II.
x0v teîgog, quod scilicet, monente
Scholiasta, reliquae duae urbis par-
tes latere coctili exstructae erant,
tertia pars lapidibus. Add. Diodor.
Sic. IX, 74 et conf. Ungarelli in:
Annali del Instit. de correspond.
Arch. 'T. XIX (1847). pag. 22 seq.
Persarum praesidia in hoc Memphi-
dis vico relicta putat Ley (De.fat. et
condit. Aegypt. sub Perss. imperio
pag. 18) ob Inari rebellionem (cf.
Herod. III, 12.15 ibique nott.) paulo
ante sedatam, novas seditiones ut
cohiberent coortasque reprimerent.
In hymno, qui notis Aegyptiorum
hieroglyphicis inscriptus stelae in
museo Parisiensi legitur, salutatur
Osiris ,,Sancitus muri albi, le Saint du
Mur-Blanc‘, ut reddit Chabat, qui
hunc hymnum Gallice conversum
exhibuit in: Revue Archéologique
XIV ann. (1857) pag. 69 recteque
verba muri albi ad unum e vicis
Memphlidis (,,un des quartiers de
Memphis“) retulit; mihi haud dubi-
um videtur significari tò Zevxòv teî-
gos tò év Meugi, quod Herodotus
h. 1. appellavit. Ad vocem értxov-
govs conf. nott. ad III, 4. — Ipsa
tributi summa, quae incluso fru-
mento vix ad vicies centena millia
imperialium nostrae monetae ad-
scendit, haud ita magna videtur
Rennelio 1. 1. p. 925, si quidem tri-
cies centena millia hominum omnino
in Aegypto fuisse (ut Diodor. refert
I, 31) reputaveris, ita ut in singula
capita vix sedecim grossi cadant.
vouos Extog ovros] Monet Mal-
tebrum 1. l. pag. 337, sex praefectu-
ras antea commemoratas a Persis
nomine earum designatas fuisse,
quae frans aquam, i. e. Euphratem
(occidentem versus) sitae sint. Iam
Herodotum idem docet subito ad
provincias interiores transire, qui a
Perside, quae ad nullam praefectu-
ram pertinebat, profectus inde reli-
quas satrapias recenseat easque eo
ordine, qui nobis quidem temere in-
12
178
HERODOTI
dadixar te xal “Anagurar, és tovTò terayutvor, Éfdounxovra
stitutus videri queat, ignorantibus
scilicet rationes geographicas alias-.
ve, quae Herodotum, ut hoc ipso,
nec alio modo in enarrandis singu-
lis provinciis procederet, commo-
vere potuerint. Neque enim credere
possum (quae Wheeleri est senten-
tia II. pag. 205), Herodotum in sin-
gulis satrapiis recensendis haud
presse secutum esse eum ordinem,
quo haec omnia in documentis pu-
blicis, e quibus hausit, tradita in-
venerit, sed sponte mutasse illum
atque nullo discrimine habito, prouti
ipsi convenire videretur, las satra-
pias recensuisse. Cf. nott. ad III, 9%.
Zatrayvda — ‘Anagviai] Ganda-
rii et Nadicae infra occurrunt VII,
66. Saltagydae et Aparytae aliunde
non coguiti. Has vero gentes omni-
no ad orientales plagas ultra Sogdia-
nam versus Indi fontes et superio-
rem lnius amnis cursum spectare
dixerat Billerbeck. Difficill. geogr.
As. pag. 18, improbante Gatter.,
qui ad superiora loca Iaxartis et
Oxi has gentes refert. Rennelio |. l.
pag. 513 scq. haec satrapia ab ea,
quae decima sexta est in hoc recen-
su, tribus partibus ita videtur cincta
fuisse, ut occidentem versus sedes
Parthorum primitivas, scptentrio-
nem versus deserta Chorasmiae, me-
ridiem versus Ariam, orientem versus
Bactriam tangeret; qui ipsi fines sunt
Margiarae , quam regionem, iam li-
bro Vendidad tertio loco commemo-
ratam (.Mouru), Noster ignorat. Ad
Gandarios pertinere vult urbem Go-
dar, nd Aparytas urbem Apabarti-
cam, utramque ab Isidoro memora-
tam et intra Nisacam (quam lken-
nel. habet pro terra Naisabour) et
Antiochiam Margianam (quam pro
terra Meru habet) collocatam. Ac
denique urbem Gandar candem con-
tendit esse, quae in Dschingischani
historia nomine Acendar crebro ap-
pelletur. De @Fandariis obloquitur
— ——..
*) Add. ibid. LIX. hi: pe: 149. LXX. ih 34. LXNIII.
da (i. e. Persis
Et conf. quoque Journal d.
mero (sermanos ab his
Etymolog. Forschung. Il.
pe 113
icis s. Tadschik
p. dIS seq.
Larcher. tum in not. ad VII, 60,
tum in tab. geograph. Strabonis po-
tissimum ob auctoritatem XV. p.
699 s. p. 1024 A., qua Indicam po-
tius censet gentem esse, cuius se-
des ad Indum fluvium sint
dae. Et Wahl (Erdbeschreib. v.
Ostind. p. 461 seq. 465) longa dis-
putatione efficere studuit, Gande-
riorun gentem Gandaricamque reglo-
nem non aliam esse atque eam,
quam nunc vocant Autwer et Zelo;
cuius gentis tribus quasdam videri
Nadicas et Aparytus, aut certe ac-
colas ea in regione, quae a Bucha-
ria parva usque ad 'l'ibetum parvam
pertineat; ipsum nomen cum Persi.
cis convenire vocibus Gandaker s.
Gundaker, Gundmware 8. Gandware:
quibus omnibus fortem hominem si-
gnificari ac dellicosun. Dadicas Lar-
cherus ab oriente Bactrianae et ab
occidente Gandariorum collocave-
rat, I. de Hammer. (Annali. Vienn.
XLVI. p. 120 coll. LIII. p. 25) trans
Oxum inregione Buchara, quae nune
vocatur, a gente Tadschik habitata
ac primitiva Germanorum patria,
collocat. [Idem vir doctus in iisdem
Annalibus (Vol. LIMI. pag. 25) hos
Aedrluas diserte Germanoram maio-
res dicit*). Cr.] Add. Histor. Os-
man. I. p. 616. Ac denique Malte-
brun (Annall. Nouv. II. p.337. 338),
qui hac satrapia gentes nomades
montosas a Persis orientem et occi-
dentem versus contineri Gandarios-
que ad Pactyicam australem (conf.
nott. ad III, 102) se extendisse vault,
Dadicas atque Naos eandem esse ar-
bitratur gentem, quae terras Bao-
trine vicinas tenuerit, antequam ad
Caspium mare migraverit. Aparyias
probabiliter esse putat Paryatas
Ptolemacei; Saltagydas vero prorsus
ignorari. Sattagydae in inscriptioni-
bus illis tribus indicantur nomine
Thatagus ; in Persepolitana et sepul-
crali practerea Gandara invenitur:
22. LXXNXNIX. p. 7. Sed Ham-
i rencicni recte obloquitur Pott.
Voyages 1849. Juill.
THALIA. III 91. 92. 179
nai Éxatov tadavra npocépegov' vouòs ovtos EBdouos. dò
Zovoav dì mal tie @AAns Kiootav yogns telnxicia* vopuòs
Gydoos otros. ‘Anò BafvAdvos BÌ xal riîs doris Acovetns92
zihia ol xQo0onte tadavra agypvoiov xul ratdss éxrouiai revra-
xdoio.* vopòs elvaros ovtos. darò dì “Apfaraveiav xal tijs d0uris
Mudixis xal Iapixavicav xal OgdoxoovBavriaov rmevinuovra
hanc terram cum Sattagydarum re-
gione ad unam satrapiam Herodo-
tus refert, additis Dadicis et Apary-
tis: quas omnes gentes ad Paropa-
misi regiones olim pertinuisse du-
bium vix est. Sattagydas inde in
oecidentali parte terrae Kabulistan
habitasse, in orientali Gandarios,
haud scio an recte statuerit Lassen
(Zeitschrift etc. VI. p. 60 seqq. De
Pentapot. Indic. p. 15 seq. 105 seq.),
quem sequitur Ritter: Erdkunde
VIII. pag. 101 seq. coll. III. p. 1087.
Gendariorum iam Hecataeus men-
tionem fecerat (teste Stephano By-
zant. s. v.), qui Indicam gentem esse
vult , neque eosdem ignorat Plinius
Hist. Nat. VI, 16, 18. $. 43. Tu
vid. praeterea Rawlinson (Journal
of the Asiat. Soc.) XI, 1. p. 125
seq., qui de Sattagydarum nomine
ibid. pag. 170 disputavit. Quo eodem
pertinebunt Aparytae, si, ut conten-
dit Lassen |. l., iidem habendi sunt
atque Ilagovra., quam gentem ad
Paropamisum habitasse ex Ptolem.
VI, 17. 18. 20 patet: neque alio
loco quaerendi erunt Nadicae, quos
vicinos fuisse terrae Kaschmyr a
septentrione, indeque frequentius
ineursiones in hanc ipsam terram fe-
cisse vult Troyer: Histoire des rois
du Kaschmyr II. p. 329. Wheeler
Geography of Herodot. 297 eos esse
vult, qui nunc vocantur 7adjiks;
Gandarios refert ad terram Kandahar.
vonòs ovrog #8douog] Post vouòs
cum recc. edd. abieci dè, quod vul-
go adiectum est quodque retinnit
Matth.
anò Zoveov dì nxal ti «dins
Kisciov yoeng] Haec praefectura,
smbitum si spectes, post Lydicam
minima fuit, observante Rennel. |. |.
p. 499. Complectebatur eam regio-
nem, quae nunc vocatur Chkusistan,
Babyloniac, Mediae, Persidi et Per-
sico sinui vicinam, una cum Susis,
quae sedes fuit regia. Cf. VII, 62.
86 et Heeren. Ideen I, 1. pag. 299
seq. In tribus inscriptionibus haec
provincia s. Cissia s. Susiana appel-
latur nomine Zwaza, de qua voce
vid. Lassen: Zeitschrift etc. VI. p.
49 seq. et Oppert]. I. XVII. p. 276,
Rawlinson.1. l. p.87 seq., qui scribit
Uvaja. Quae olim fuit terra fertilis-
sima ac feracissima, ea nunc deser-
tis repleta indeque fere incognita
recentioribus.
Cap. XCII.
nal ts donne ‘Accvetne] Laby-
loniam atque Assyriam promiscue a
Nostro dici supra ad I, 192 obser-
vavimus; hoc vero loco haud scio
an utraque terra in unam satrapiam
coniecta fuerit, cum in inscriptioni-
bus tribus illis et Babylonia tetra
(Babirus) ot Assyria (Athura: vid.
Lassen 1. l. pag. 48 et Rawlinson 1.
1. pag. 9) separatim nominetur, adeo
ut tributorum tantum percipiendo-
rum causa in unam provinciam con-
iunctae videantur.
mnaîdes Entoplatr reveanoGio]
Eunuchorum institutum a Babylo-
niis Persas accepisse Hellanicus au-
ctor erat, teste Donato in Terent.
Eunuch. I, 2, 87, unde iure colligas
Babylonios crudelis moris vel aucto-
res omnino fuisse vel certe multum
in eo praestitisse aliis gentibus. Nec
alienum hoc ab effrenata Babylonio-
rum libidine, de qua vid. quae attulit
Muenter. De relig. Babylon. pag. 73.
crò dì ‘AyBaravaov xal ris 201-
ans Madinns x. c. 4.] Hanc prac-
fecturam, intra Caspium et Persi-
cum mare sitam, et ambitu et coeli
solique praestantià in optimis pro-
vinciis habendam esse monet Ren-
nel. 1. 1, p. 500. Mediam idem vult
Heroduto eam esse, quae posthac
12*
180
HERODOTI
te xal tetpaxdoia tedavta* vouòs déxatos ovtos. Kaori
Magnae Mediae acceperit appella-
tionem, et quae nunc vocetur Irak
Aiami; quae Media minor 8. Atro-
patene postea vocata sit et nunc di-
catur Aderbidian, eam Herodoto
esse Matienen. In Bisutuna inscri-
ptione deest huius terrae nomen: in
duabus alteris inscriptionibus repe-
ritur Mad s. Mada: vid. Lassen l.l.
p. 48 et Ritter. 1. 1. pag. 88. De Ec-
batanis, quae urbs in septentrionali
provinciae parte erat sita, diximus
ad I, 98, ubi etiam de scriptura vo-
cis. Paricanios rectius dici /areta-
cenos (quae gens in confiniis huius
praefecturae orientalibus a Perside
inde usque ad Caspias fauces sedes
habuit; conf. etiam Van der Chys
Comment. geogr. ad Arrian. pag.
91 et quae supra posuimus ad I,
101 coll. VII, 86), Rennelii est sen-
tentia l. 1. pag. 501 coll. Maltebrun
1. 1. pag. 338. Cui obloquitur Lar-
cher. in Tab. geogr. 8. v., cum Pare-
taceni fuerint Medorum una tribus,
discernendi igitur a Paricaniis, qui
intra Medos et Orthocorybantios se-
des tenuisse videantur. Maltebrun
1. 1. gentem dicit per plures provin-
cias sparsam. . Qui III, 94 Aethio-
pibus iunguntur 2aricanii, ad aliam
huius gentis vagantis ac nomadum
ad instar viventis tribum pertinuis-
se videntur; vid. Lassen: Beitriige
etc. pag. 65 seq., qui etiam in no-
men gentis ipsum inquisivit. Cf.
etiam Jacquet in Journal Asiatique
Ser. III. T. V. pag. 582 seq. Ortho-
corybantios in meridionali praefe-
cturae tractn habitasse Rennel. con-
tendit, ubi nunc terra Kurrimabad,
quod probat Lassen l. l. pag. 65.
Iacquet ]. Il. pag. 581 gentis nomen
sic explicat, ut significet e.rcelsa
(montium) obtinentes. Gatter. (in not.
ad Billerbeck. Diss. 1.) et has gen-
tes et cas, quae proximac provin-
ciae fuerint adscriptac, ab oriente
maris Caspii in terris borealibus
quaerendas esse statuit; Paricanio-
rum sedes a meridie Iaxartis in me-
dio fere cursu usque ad lacum Aral
fuisse videri. -
vouos dexatog ovtog] Monet Mal-
tebrun. ]. l., in bisce tribus satrapiié
Herodotum ordinem sequi geogra-
phicum a meridie ad septentrionem;
unde ulterius progredientem ad se-
ptentrionem memorare Caspios in
undecima satrapia, in meridionali
et australi Caspii maris tractu ha-
bitantes, et Daritas, tum temporis
circa Caspias portas haud dubie
habitantes.
Kaonio: dì uai Iavoina: x. t. 1.]
Has gentes omnes sine dubio me-
ridionalem Caspii maris tractum te-
nuisse inde a Cyri ostiis usque ad
Oxum a meridie montibus altis clau-
sum, coniicit Rennel. I. l. pag. 502.
Nunc terrae vocantur Ghilan, Ma-
sanderan sive Taberistan, Korkan,
Dahestan. Sed videntur istae gen-
tes posthuc suas sedes prorsus mu-
tasse, cum nulla amplius earum in-
veniatur mentio. Conf.Heeren. Ideen
I, 2. p. 290. Ad Caspios quod atti-
net, memorantur illi in Xerxis exer-
citu VII, 67. 86, ubi praeterea etiam
indicantur Xeorsgo: xal ITagrza-
riot. Sedes, ut diximus, habuere a
meridie Caspii maris, ub oriente et
septentrione Mediae. Conf. Rennel.
1.1., Billerbeck. 1. l. pag. 19 ibique
Ptolem. VII, 1, cui adde Pomp. Me-
lam III,5.8.39: ,,intus sunt ad Ca-
psium sinum Caspii et Amazones.‘
Quare non placet, quod Gatter. Ca-
spios habitasse vult inter mare Aral
et litus Caspii maris euroaquilonium,
in litore meridionali Iaxartis, unde
post occidentem versus progressos
esse Caspios ea in loca, quae Sarma-
tarum fuerint, antequam in Europam
primo fere post Chr. n. saeculo mi-
grarint, Accuratius de Caspiorwa gen-
te disputavit Ritter: Erdkunde II.
pag. 890 segg. Qui et ipse gentis olim
maximac et mercaturà florentissi-
mae sedes in meridionali Caspii ma-
ris, quod inde nomen traxit, tractu
usque ad portas Caspias fere fuisse
probat, ita ut l’ersarum aetate ter-
ram Ghilan et Derbend tenuisse pu-
tandi sint. Posthao autem nomen
gentis sensim sensimque evanescere
idem subiicit. Nomen, eodem mo-
nente, derivatur a Casp, quod mon-
THALIA. IU. 92.
181
dì xaì Ilavotra., Ilavriuadoi re xaì Aagettai, Ès tOUTÒ
cvupépovies , dinxocia talavta amapiveov* vouòs Evdi-
xaTOS OUTOS.
xa. tELmxoGLa tadlavta 90R0S
tem significat. Neque Caspiorum ne-
que reliquarum gentium s. terra-
rum, quae undecimam satrapiam
constituisse h. 1. dicuntur, alia fit
mentio in inscriptionibus: quare ad
Sacorun terram s. ad Chorasmiam,
quae utraque in his commemoratur,
has gentes pertinuisse olim suspi-
catus sum: vid. Jabrb, f. Philolog.
u. Paedag. L. pag. 399.
Ilavoixa:} Ita libri scripti omnes
praeter Sancrofti codicem, qui ex-
hibet I7evool xal, quod receperunt
Dindorf. et Dietsch (qui scripsit
Ilavoo0:), cum in ceteris quoque po-
pulorum nominibus iunctis particu-
lam xaì additam inveniamus. Pae-
sicae apud Pompon. Melam 1. |. di-
cuntur itemque apud Plin. Hist.
Nat. VI, 19(17), unde in Herodoto
Ila:ciza: legi vult I. Voss., quod
ipsum continuo recepit Reiz., quem
sequiturMatthiae. Inter Oxum et Ia-
xartem sedes gentis fuisse statuit I.
Voss. Nec dubitat Rennel. I. l. p.
503, quin Herodoti Peusicae iidem
sint ac Strabonis Pasicae (s. IIa-
Guavoì , ut nunc editur in Strabon.
XI. pag. 511) et Ptolemaei Aspa-
siacae, qui Chorasmiis vicini orien-
tem versus a mari Caspio habita-
rint, in quo obloquitur Wheeler 1.
I. pag. 290, qui non tam longe se-
ptentrionem versus sedes huius gen-
tis proferri posse putat. H. Apetz.
(in not. ad Matth. edit.), qui Paesi-
cos componit cum Ptolemaei Pascis
(Iaoxa:), in Sogdianis esse putat,
quos Plin. H.N.VI, 17 Scythiae po-
pulis adnumerat. Ipse Herodotum
scripsisse suspicatur I]eoxa: x al
IaycituaBdor x. t. 2. Gatter. I. |.
pag. 20 Pausicas et Daritas Caspiis
a meridie finitimos fuisse statuit.
Daritas Rennel. 1. l. p. 476. 503 cum
Dais (de quibus vid. nott. ad I, 125)
centendit. Ncc alia fere Larcheri
sententia.
IHavriua 8901] Huius gentis nul-
la alibi fit mentio. Maltebrun. l. ].
arò Baxrgiavasv dì uéyoi Alyiov étnxovra
qu: vouòs dvadexaros ovtos.
eo inclinat, ut verum gentis nomen
fuisse existimet Parthi-Medae, cum
Parthi Medis admixti fuerint. — In
proxime seqq. ad cvugpégovtes sup-
ple r0v pogoy.
anò Bantoravay dì pero Al;-
A0v] Nemo nescit veterum 2actra
recentiorum esse Za/lkh; quamquam
provinciae ambitus num omni tem-
pore idem fuerit, minime liquet,
praesertim cum, notante Rennel. 1.
1. pag. 514, Bactriae nomen latius
patuerit et omnino regiones orien-
tem versus sitas indicet. De hac
terra conf. Bayer. hist. regn. Bactr.
$. 48. In copiis Xerxis memoran-
tur Bactriani VII, 74. Intribus in-
scriptionibus cuneatis terra hacc
profertur nomine Bdkhtris, de quo
vid. Lassen: Zeitschrift etc. VI. p. —
57 seq. Oppert 1.1. XVII. p. 282. In
capite primo libri Vendidad vocatur
Bakhdhi. De ipsa terra, qualis nunc
est, vid. Ritter: Erdkunde VIII. p.
218 seqq. De Aeglis nihil quidquani
compertum habemus. In extrema
Bactria orientem versus, ubi nunc
terra Xil, Gil 8. Kilan, eos habitasse
suspicatur Rennel. l. l. pag. 515.
Quod apud Stephan. Byz. legitur:
Aùynioi È8vog Mydinov, quidam huc
referunt. Billerbeck. 1. l. p. 15 A(-
yà0v (cuius loco libri quidam Acy-
dov coll. VII, 72.80) corruptum es-
ce indicat pro ‘A0s/0v. Lassen (Bei-
triige etc. p. 106) corrigi vult Z6y-
dov: Zoydor in decima sexta sa-
trapia numerantur cap. 93. Wheeler
Geography of Herodot. p. 296 de ea
gente s. tribu Afghanorum cogitari
posse suspicatur, quac vocatur
Ghiljies, olim celeberrima, nunc in
vicinitate terrae Cabul habitans.
vouòs dvodénatos ovros] Mirum
esse h. l. confitetur Maltebrun. 1. l.
pag. 339, quod in satrapiarum re-
censu Herodotus ad septentrionales
et australes partes subito conversus
Bactrianam praefecturam comme-
moret; nisi Persarum in his narra-
182
HERODOTI
93'Ar0 Ilaextvixis dè xa) Apuevicov xal tv rE00E4É0v pué-
o . - pe) ld , 4 LI
go toù movtov tov Evésivov tetpaxvoLa tadavta* vopos tgi-
LI nu # la
toc xal déxatos ovros.
tionem aut publica documenta fue-
rit secutus.
Cap. XCIII.
Anò Iauxtvinis dè nai “Aguevicov]
Conf. III,102 et Heeren. IdeenI, 2. p.
289. Herodotumi in eo errare pronun-
tiat Rennel. 1.1. pag.504, quod huius
praefecturae fines ad Pontum Euxi-
num usque extendat, cum Colchi
ad nullam satrapiam, reliquae vero
gentes ad satrapiam decimam no-
nam pertinuerint. Infra VII, 07 me-
morantur Pac/yes vicini Sagartiis,
qui ipsi cum Persis proximi fuisse
. videantur. Pactyum scdes in regio-
ne ZBacteuris, in montibus ad occi-
dentem urbis Ispahan locandas esse
suspicatur idem Rennel, improbante
Lassen. (Beitriige etc. p. 83), qui
de ea gente cogitare mavult, cui
mune nomen Aurden quamque ipse
Noster VII, 63 Chaldaeorum appel-
latione significarit. Cui recte oblo-
quitur Jacquet 1. 1. pag. 599 seqq.,
ubi hanc proponit coniecturam in
ipsis Herodoti verbis: ‘Anò Bautoi-
voy dè péyot Ilautviuns Fen-
KOVTA U. TQ. ted. poe0s pv: voLòs di
dvaodinatog ovros. Anò Alyid v dè
al Agpeviov “.t. À. Neque enimin
Armeniae adeoque Caucasi monti-
bus (cf. Maltebrun. 1. 1. p. 310) Pa-
ctyum sedes quaerendas ipsamque
regionem Pactyicam collocandam
esse, satis docent Herodoti loci III,
10?. IV, 41, ex quibus circa Indum
potius hanc terram quaeri debere
patet; cf. Billerbeck 1. 1. p. 13, cui
tamen mox p. 14 probabilius vide-
tur ad Oxi superiora sedes gentis
constituere. Mihi de una terra Ka-
bul aut regionibus conterminis co
gitari posse videtur: vid. Excurs.
ad III, 102. In cuneatis inscriptio-
nibus nulla Pactvum s. ’’actyicac
mentio : quae si h I. cum Armenia
coniungitur, id nonnisi ea ratione
tieri potuit, qua subinde gentes di-
versas ac dissitas in unam satra-
arò dè Zayagticav sal Zapayytav
piam coniectas esse Noster III, 89
affirmaverat. Armenia in tribus in-
scriptionibus aeque significatur 4r-
mina, de qua terra praeter Ritterum
Erdkunde VIII, pag. 91 vid. Hero-
dot. I, 180 ibiq. nott. et V, 52. Stra-
bon, XI. pag 530 s.pag. 802 B. Lar-
cher. atfert, Armenios praeter tri-
buti summam regi quotannis ad Mi-
thrae festum obtulisse viginti mille
equos pullos.
aenò dé Zayxotiov] Huius satra-
piae ambitu Persidem propriam in-
cludi, sitam inter Sarangaeos et
Persicum sinum atque ordinario tri-
buto exemptam teste Herodoto III,
97, haud iniurig observare videtur
Rennel 1. I. pag. 508. — De
tiis, quos incolas regionis Zagatai
esse suspicatur idem Rennel., dizi-
mus ad I, 125. In Media aquilonia
habitasse non improbabile videtur
Gatter. (ad Billerbeck. 1. 1 pag. 16).
Gentem nomadum in Perside pro-
pria fuisse statuit Maltebrun. l l
pag. 340. Pertinet huc ea terra,
quae in Persepolitana inscriptione
vocatur .fsagarta, de qua conf. Las-
sen Zeitschrift etc. VI. pag. 54,
Rawlinson l. 1. pag. 62 et Ritter 1.
1. pag. 99. In Sesostridis inscriptio-
ne quod nomen gentis reperitur
Schakarscha , id ad Sagartios rela-
tum vult de Rouge in Athen. Frane.
1859. nr. 44. p.958: de quo equidem
dubito.
xal Zcoayyé0v] Sarangas Rennel.
1. 1. recte collocat in terra Z
s. Sohistan, ut nunc appellatur. Tu
vid. VII, 67. III, 117 et potissi-
mum Heeren. Ideen I, 1. pag. 834,
Ritter: Erdkunde II. pag. 18 seqq.
21 seqqg. Nam celebratur haec regio
in antiquis Persarum traditionibus
sacrisque libris' sive carminibus,
quippe quae heroum sedes et deo-
rum quasi patria fuerit. In inacri-
ptionibus tribus haec gens s. terra
nominatur Zaranka 8. Zarakj cf.
Lassen. 1.1. p. 59, Oppert 1.1. p. 280.
In libro Vendidad eadem terra lau-
THALIA. III 93.
‘ 183
dauavaiov xa) Ovtiav xal Mixov xal tv év Tuo: vNOVLOL *
: vid. Haug. l. l. pag. 112 et
rt. 1. 1. pag. 635. Quod vero
en. ad III, 117 Zagayyas et
fas pro una eademque gente
s vix dubium videbitur pro-
itionem literae Sain spectanti.
recte Drangas in eadem re-
Zarang collocat Van der Chys
ientar. geogr. ad Arrian. pag.
dd. Ellendt ad Arrian. Expel.
ILL, 25, 13. Aliter de his sta-
.deHammer in: Wien. Jahrbb.
SXI. p. 33 coll. LXIII. p. 10.
(ov) Thamanacorun,
ifra quoque III, 117 comme-
itur, sedes accuratius indi-
ron audet Rennel. 1. 1. killer-
1. 1. pag. 14 ad medium Oxum
abitasse censet, quos Malte-
1. 1 pro Carmaniac incolis ha-
nec alio spectat Valckenarii
atio ad III, 117, ubi pro 0«a-
@y coniicit Xaguariwv. Hal-
(Deutsch. Gesch. I. p. 145)
m refert ad terram 7a-
m (Thabarestan) s. Masende-
Ovriov nal Mvnor) L'tivs
sì. 1. 1. haud dubie cosdem
licit atque Vos, qui Bacte-
lerrae sint confines. L'xios, et
anos et campestres, gentem
osam a septentrione Persidis,
odie Ascion s. Asciat, in mon-
s qui Persidem a Media seiun-
habitare notat Van der Chys
nent. geogr. ad Arrian. pag.
«ecedit, quod in Bisutuna in-
ione (Col. III. $. 5) rebellio
rsemoratur, quae in Persidis
ncia, cui nomen YVutiu, exorta
a Dario mox oppressa. Quod
n ad gentem )vrior, quae h.
*rtur, spectare vix dubitari po-
. vid. Oppert: .J@urnal Asiatiq.
er. Tom. XVIII. p. 641. Itaque
;: sabsistere malim, quamquanm
t Billerbeck. 1.1. p. 17, Utios
sos esse ub Uxiis, quiSusianis
finitimi; ab oriente maris Ca-
potius sedes suas habuisse et
et Mycos, qui iidem iungun-
TI, 68. Maltebrun. 1. 1 Ztios
riba habet Uxiis subdita in
montibus Persidem inter et Susia-
nam; .Hycos vero in terra, quae
nunc Moghistan dicitur, habitasse
existimat. Ac videtur sane et My-
corum et Utiorum gens Thamanaeis
finitima sedes tenuisse; nec abso-
num est, quod Heerenius Ideen I,
2. pag. 289 protaulit, Utios videri
eos, qui Turcarum patres feruntur
et per medium aevum vocantur
Uzen. Quod idem statuisse vides I.
de Hammer: Geschichte der Mongo-
len pag. 15. 51. Munnorum quoque
maiores esse vult Fejér: vid. Wie-
ner Jahrbb. d. Litt. Vol. C. pag.
270. Ab Oxo nomen Vtiorum et Uxio-
rum, quì in regione, cui nunc no-
men l)arnawend, habitaverint, ro-
peti vult Halling. 1. 1. I. pag. 226
seqq. Quo autem iure statuat Man-
nert. in Geogr. Gr. et Romm. V, 1.
pag. 11. 12, Sarangaeos, Thamanae-
os, Utios, Mycos et insularum, quae
mox apud Herodotum vocantur, in-
colas vixisse in iis Indiac partibus,
quac l’ersarum sub ditione fuerint,
ipse viderit. Equidem propter Sa-
vartios et Saranges, quorum sedes
satis certae sunt, et propter insula-
rum in Persico sinu sitarum com-
memorationem ‘Thamanaeos, Utios
et Mycos circa easdem fere regio-
nes meridionales aut habitasse aut
vagatos esse crediderim, longe igi-
tur abfuisse ab Oxo et regionibus
ad septentrionem magis spectanti-
bus. Quod ad .}{ycos attinet, eorum
meminerat Hecataeus, teste Ste-
phano Byzant. s. v.: unde supra Gec-
drosiae oram in ea terra, quae nune
ad provinciam .Makran pertinet, hu-
ius gentis sedes fuisse monstravit
Lassen: Zeitschriftetc VI. p. 64 coll.
Oppert. p. 284, qui uterque huc re-
ferri voluit terram .Maka, quae in
Persepolitana et Bisutuna inscri-
ptione vocatur. Idem Stephanus:
Mara: î8vos ueratv Kapuavias
xol Agafias. De terra Makran s.
Mekran cf. Kiuneir geogr. Mem. etc.
pag. 202 seqq. |
tov Éy tIjoL v“yoovioi olxtovt@mV
toòv x. t. 1.) Pro roy évtà) Eor-
don x. 7.2. Terold. Quacst. Herod.
184
HERODOTI
olxs0vtov tav év ti Eovdel Fadaocon, év tor vovs avacza-
otovs xadzopévovs xaroniter Baoideds, amò tovtov mavtey
étaxoora talavra Eyiveto pogos* vouòs tetagros xal déxaros
ovtos. Zauar dì xal Kaomior revtzovta xal dinxoora apiveov
II. p. 16 scribi vult 1701: quo mea
ex sententia haud opus. Ad signifi-
cationem verbi o/xsovroy cf. nott.
ad I, 27. II, 166. Persici sinus in-
telligi insulas, plerasque parvas
ambitu, de quibus etiam VII, 80,
vix dubium. Quae insulae olim Phoc-
nicum commercio insignes postera
aetate Venetis quoque forum prae-
bebant Indicarum praescertim mer-
cium huc advectarum indeque ulte-
rius transportatarum. Mannert. |]. l.
pag. 11 Persici sinus insulas hic in-
telligi negat, quippe longius remo-
tas ab iis gentibus, de quibus h. l.
sermo sit; quare insulas Indo fiuvio
propiores vel in ipso Indo sitas in-
telligendas esse contendit. — De
rubro mari 8. sinu Persico conf.
nott. ad I. 1 et 180. Suspicatur au-
tem Rennel., cum hae insulae mino-
res sint, satrapiae notationem im-
perfectam esse, quippe ad quam
etiam regiones Persico sinui adia-
centes pertinuerint.
Tovs avacaaotove xaleopevovs]
aveoraoto. dicuntur, qui e patrio
solo aliorsum abducuntur et rele-
gantur pro eo more, qui per orien-
tem obtinuit, vel singulos viros il-
lustres, vel integras nationes devi-
ctas, sedibus patriis motas. alia in
loca multo remotiora transferendi.
Tu vid. Herod. IV, 204. VI, 12. 9.
32. VII, 80. Ctes. Persicc. Exc. 8.
9. 40. Demosthen. Philipp. IV. $.
32. Dorvill. ad Charit. pag. 393.
Gesen. ad lesai. XXXVI, 16 — Ac
mirari subit, haec ipsa loca, ad quae
relegatos detrudebant Persae, sae-
culo decimo tertio post Chr. n. bar-
baris in terram continentem irrum-
pentibus, refugium praebuisse in-
colis terrae continentis, qui insu-
lam, cui nomen Ormuz, occupave-
runt.
Zona] De Sacis vid. I, 123 ibi-
que nott. VII, 61 96 coll. IV, 6. VI,
113. IX, 71. Ad Scytharum stirpem
pertinent, quos ipsos Sacarum no-
mine apud Persas designari testis
est Herodotus VII, 64. Namque
hac appellatione communi quotquot
gentes per deserta illa magna, quae
a septentrione. regni Persici exrten-
duntur, vagantur more nomadum,
comprehendi credibile est. Addam
hîc, quae Ritter: Vorhalle etc. p.
264. 265 protulit, Sacarum nomen
ab initio haud dubie non gentis
fuisse, sed ad religionem spectasse
cultumque, ita ut gentes hostiles,
septentrionem et occidentem ver-
sus, quae sensim sensimque ad Ta-
nain usque pertinuerint, communi-
bus sacris utentes, communi Saca-
rum nomine vocati ac Gelonorum
stirpem, Budinorum, Sauromata-
rum, aliorum complexi fuerint. Con-
tra Turcas Sacarum nomine (Saksin)
significari putat I. de Hammer: Ge-
.schichte d. goldn. Horde p. 7. In
tribus inscriptionibus invenitur ter-
ra Saka, quam a Scythia haud dif-
ferre statuit Oppert. l. l. pag. 283,
nomen ipsum adhuc servatum esse
adiiciens in eius terrae nomine, quae
nunc Segestan (Sakastàna) dicitur.
Conf. etiam Rawlinson | l. pag. 170.
Itaque hoc IHerodoti loco tribum
quandam Sacarum 8. Scytharum Per-
sis subditam (cum reliqua gens sa-
tis fuerit libera) iutelligere malim,
quam Rennel. 1. 1. p. 515 in Sogdia-
na orientali intra superiores Oxi et
Iaxartis regiones, in terra Kotlan
et Saganian circa Imai montes ha-
bitasse censet Bactrianis finitimam.
AqAd. Wheeler 1. 1. p. 294.
Kegzio:] Sit omnes libri, plane
ut VII, 86. Quo utroque loco cum,
qui supra III, 92 et VII, 97 vocan-
tur Caspii, intelligi nequeant, Reix.
(Praef. p. XVI seq.) correxrit Xe-
crergo., Stephani Byz. auctoritate
fretus, qui ex Herodoti libro tertio
Keoxs00vr, Parthorum urbem, In-
diae finitimam citat, nisi is de Cas-
patyro (cf. III, 102) potius quam
THALIA. II. 93.
185
ra vouòs aéurtos xal déxatos ovtos. Ilag8oi dì xal Xo-
n xal Zoydoi te xalApio: toinxooia tadavia* vouòs Exros
iris s. Caspiis cogitasse pu-
sit. Inde Negris recepit
go:. Rennelio 1. 1. pag. 516
hero Casios intelligere pla-
incolas eius regionis, quac
foga vocatur apud Ptolem.
, Bacis et Sogdianis conter-
xuno cognita nomine Kash-
ad Buchariam minorem per-
De incolis Caucasi Indici
ge remotis ab urbe Caspaty-
ua vid. ad III, 102) cogitat
un. l.1. p. 341. Quod ab hoc
quo alienum videtur, in quo,
ectione retenta, cuius mu-
rix ulla iusta causa apparet,
biorum gente cogitandum,
Hera pars, quae a meridie
naris sedes habuit, undeci-
rapiae addita erat (III, 92),
utem , quae ab oriente eius-
nris circa Oxum magis ad
'ionem habitabat vel in de-
quae illic sunt et nunc ad
Chissa pertinent, vagaba-
etiam Wheeler Geography
dot p. 294 seq.), inde Sacir,
iythis, addita ad decimam
\ satrapiam pertinebat.. —
peov Cobet legi vult array!
% sane legitur III, 92 et 91.
» tamen ipso loco Reque ac
I legitur dooa ayiveor,
ulgatam mutare nolui.
» méumtos xal dinarog ov-
satrapia decima quinta inde
altebr. ì. 1. p. 341 enumera-
sequi earum provinciarum,
Jyro in interiori Asia acqui-
serius Persarum regno sint
3.
‘oi dì mal Foocouior ci
te xa) "Aouor] Quae hîc me-
ir gentes, coll. VII, 61. 61.
omnes iudice Rennel. p. 512
nusdemque sunt stirpis a Me-
entrionem et ortentem versus
tae, meridiem versus intra
um et Taurum. Conf. etiam
“1.1 pag. 291. Sogdi intra
; Iaxartem ea in terra, quae
catur Soghd s. Samarkand,
habitabant; Chorassii in ea, cui
nunc nomen Chowaresm; Arii in
terra Herat; Partài tractus monto-
sos intra Hyrcaniam, Margianam,
Ariam et Chorasmiorum desertum
Herodoti aetate tenuisse videntur.
Conf. III, 117. Quos Parthos in uni-
versum pro Persis haberi vult vir
doctus quidam in: Hermes XXXI, I.
ag. 101. In sacro Persarum libro
Vendidad harum terrarum s. gen-
tium nomina iam proferri dubio vix
caret. Etenim inter terras ibi com-
memoratas secundo loco vocatur
Sogdiana, sexto loco /araéva (i. e.
Aria, Herat) 8. Horoya; octavo loco
Urva, quae a Kieperto (p. 636) ad
occidentales tractus Parthorum re-
fertur, ab Haugio (p.113) ad terram
Kabul. In cuneatis inscriptionibus
tribus hae gentes s. terrae, quae h.].
ad unam satrapiam referuntur, et
ipsae proferuntur. Qui Z0ydo: apud
Herodotum vocantur, et postea
etiam Zoydiavol, iis nomen profertur
Sugda vel Suguda, cui Herodoteum
Zoydoi vel, quod apud Dionya. Pe-
rieg. 747 legitur, Zovydta bene con-
venit: cf. Lassen. Zeitschrift etc.
I. p. 58, Oppert 1.1. XVII. p. 283,
Ritter: Erdkunde VIII. p. 955. Cho-
rasmiorum nomen in inscriptioni-
hus fertur Vvarazmija 8. Uvarazmis :
vid. Oppert. p. 282 et Lassen. 1.1.
pag. 58. 59. Parthorum nomen pro-
fertur Parthova: cf. Oppert. pag.279
et Ritter: Erdkunde VIII. pag. 99.
Ariorum terra dicitur Huraiva: vid.
Oppert. 1. 1. pag. 280, Lassen. |. l.
pag. 56. 57, Rawlinson 1. 1. XI, 1.
pag. 44. Scripsi autem iu Herodoti
loco cum recentt. edd. Agt01, quod
iam Schweighaens. voluerat, quod-
que alter Herodoti locus VII, Gli
itemqne Stephan. Byzant. sv. Aora
postulare videbatur; vulgo Aoeto.
De ipsa gente cf. etiam quae ad VII,
62 adnotavimus. ,,De ’Aoslots conf.
Symbol. et Mytholog. I. pag. 737
ed sec. (I. p. 298 ed. tert.), ubi Hero-
dotum VII, 62 attigi. Add. I. de
Hammer. in 'Annall. Vienn. Vol. IX.
p. 33 segg. Cr.
156
HERODOTI
04 xal déxatos ovtos. Iagixavior dè xaì Aîdiores ol èx tme *Acingis
tetgaxocia tadavta amayiveov® vouos EBdouos xal déxurog
ovros. Marinvotoi dè xal Zaorepor xal Alapodioroi dinxocwa
Emeretaxto tddavra* vouòs 0yd00s xal déxaros ovros. Moozowi
Car. XCIV.
IHooruavior dì nai Aldiones oi
è ts ‘Aocing] Quum Acthiopes Asia-
tici ob VII, 70 prope Indiam in ter-
ra Makran, Haur aliisque sint col-
locandi, Puricanios minime pro Bar-
caniis, qui in regione Balkan habi-
tarint, haben:los esse monet Rennel.
1. 1. pag. 517, sed videri potius et
ipsos in Gedrosia sive terra Makran
habitasse, ubi urbs Purah, quae
Alexandri actate memoretur, caput
fortisan fuerit. Pro Colchis habuit
Larcherus, quem refellit Schweigh.,
qui ob VII, 68, ubi cum Utiis et
Mycis, Erythraei maris incolis, no-
minantur Paricanii, cos vicinos his
ipsis gentibus fuisse statuit. Vid.
III, 93 ibique nott. Ad Indum flu-
vium adeoque in Gedrosiae ct.Cur-
maniae regionibus sedes Aetkiopum
Isiaticorum quaerendas esse recte
contendit Billerbeck. 1.1. p. 15, prae-
sertim cum in his terris etiamnum
homines facie nigricanti invenian-
tur. Nec aliter fere Maltebrun. | |.
p. 342 et Wheeler. 1. l. pag. 298.
209. .408omsg ol fx tig ‘Aolas hh. 1.
iis opponuntur, qui infra III. 97
dicuntur Af8or8s of rg0covgor Al-
yvato, de quibus Noster II, 29 seqq.
IMI, 20 seqq. Qui utrique quod eodem
Acthiopum nomine appellantur, id
vb cutis colorem similem fere factum
videri, adnotat Kruse: Indiens iil-
teste Geschichte p. 31. Conf. etiam
IV. 197 et VII, (59. 70, ubi plura af-
feremus. In inscriptionibus cunea-
tis nulla invenitur mentio gentium
ad hanc satrapiam relatarum, nisi,
quod valde dubium, Make, de qua
terra ad III, 93 diximus, huc referre
velis: malim cogitare de ea terra,
quae in illis inscriptionibus voca-
tur /Zarauvatis 8. Harumatis (cf. Op-
pert. l. 1. pag. 284, Lassen I. l. pag.
62), i. e. Arachosia, cuius nulla apud
Herodotum in hac satrapiarum re-
censu mentio fit. Fadem terra in
libro Vendidad decimo loco vocatur
Haragaiti.
Martinvoîci di x. t. 1.) Voculam
dè cum Schweighaeus. et Gaisf. e
Florentino inserui, probante Din-
dorfio. Omisit voculam Dietsch. De
Matienis diximus ad I, 72, de Saspi-
ribus ad I, 104. Hoc addo, Maltebr.
1. 1. Matienos collocare in iis terris,
ubi lacus Ourmiah, Saspires in Cau-
caso circa urbem Erivan, ut nune
appellatur. Conf. etiam Wheeler
pag. 284. Alurodii, qui iidem VII,
19 vocantur, vicinas his gentibus se-
des occupasse videntur. Qui utrum
pro Alanorum maioribus sint ha-
bendi, quaerit Ritter: Erdkunde II.
pag. 849. 022. A/arodios ef Arme-
niae provincià contineri, cui nune
nomen Avarad, contendit Vivien de
St. Martin (Journal d. Voyag. 1847
Iuill. p. 14), cui assentitur Quatre-
mère (Mem. de l’Acad. d. Inscriptt.
XIX, 1. p. 412). In cuneatis inseri-
ptionibus nihil invenitur, quod ad
hanc Herodoti satrapiam pertineat.
Moczoisi dì nal TiPaenvoîai x.
t. À.] Haec satrapia, observante
Rennel. pag. 507, orientem versus
usque ad l’hasidis et Cyri fontes
pertinebat, occidentem versus us-
que ad Thermodontem fiuvium et
Pontum Euxinum a meridie Arme-
niae montibus terminabatur. Add.
Wheeler p. 280. Atque cum Xeno-
phon Anabas. V, 3 seqq. has eas-
dem fere gentes nominet ab oriente
occidentem versus proficiscens per
terras Macronum, Mosynoecorum,
Chalvbum et Tibarenorum, Herodo-
tus VII, 78 Rennelio videtur gen-
tium nomina confudisse. Moschi
apud Xenophontem non occurrunt,
sed apud Herodotum VII, 78. De
montibus Moschorum conf. Strab.
XI. p. 492 s. 754 A. ct XII. p. 521.
548 8. 793 A. et 825 B. Alia dabit
‘lzschucke ad Pompon. Mel. III, 5.
$.4. pag. 139 seq. Zibarenos novit
Xenophon. Anab. V, 5,1, ubi con-
THALIA. HI. 9.
157
ì Tifapnvotor xal Maxposi xaì Mocvvoixoioi xal Magol
xa tadavta rposionto* vouòs elvaros xal deéxaros o6-
Ivdav dì nA80s te odi mAetorov doti xevidov rev
Iduev avdoedaar, xa. qpopov amaviveov nRÙs rAVTAS
cARlovs éEnxovra xaì tpinxoora talavta wiyuaros® vouòs
. Aliorum scriptorum lo-
ppeditabit Forbiger: Hand-
- alt. Geograph. II. pag. 409;
tis sedibus scripserunt Koch:
g der Zehntausend nach Xeno-
Anabasis (Lips. 1850) pag 118
am ante eum Ainsworth : Tra-
the track of the 10000 Grgeks
18:11) pag. 203—248. I)e .Ma-
s dixi ad II, 104. Id unum
iuvat, nostra aetate exsti-
irum doctum, Georgium Fe-
d a Macronibus hisce gentem
rorum s. Hungarorum, ut nunc
ur, repeti vellet. Vid. Wie-
hrbiich. d. Litt. Vol. C. pag.
laltebr. 1. 1. has gentes, unam
lieram, habitasse statuit in
ws Caucasi ad Caspium mare
pertinentibus. .Moschos et Ti-
s vocat quoque Pompon. Me-
2. $. 54. In inscriptionibus
is nec huius satrapiae ulla
ntio nec quidquam reperitur,
xd gentes ab Herodoto com-
’"atas bene referri queat.
evrolxoLoi] Retinui et
so et VII, 78 cum recentt. edd.
scripturam a Gaisford. et
ighaeusero ex uno libro mu-
in Moccovvorxowi, ut in Ste-
Byzant. quoque legitur sub h.
sque locis, quos dabit omnes
Schmidt ad Didymi Chalcen-
igmm. pag. 3-4. Eadem lectio-
rietas reperitur in Xcnophon-
cis Anab. VI, 4, 1 coll. V, 5,
18,27, ubi conf. editores ct
retes. De sedibus gentis cf.
yn. XI, 141. p. 528 sive p. 801
biger l. 1. II. p. 410. Ains-
1. I. pag. 201. 247. Koch. 1. 1.
16. Quos si sequimur, sedes
in montibus prope Pontum
um erant, septentrionem ver-
Chalybum regione et Tiba-
mroximae. 3
Magoì] Edd. vetustae Mao-
doro: libri scripti ex parte Magooi-
cu sive Meegoici, ut Florentinus.
Quod nunc legitur, ex Is. Vossii
coniectura fluxit ad Mel. I. 2. $. 54.
Nam Mares, qui VII, 79 iidem me-
morantur, Mosynoecis contermina
gens, teste Steph. Byz. s. v. Unam
gentis tribum in montibus Caucasi
occidentalibus, alteram in Armenia
sedes habuisse vult Maltebrun. 1. ].
"Ivdov dì 27805 x. 1. 2.) Conf.
III, 98 et V, 3. Plane eundem in
modum Ctesias Indd. Fxcerppt. $.
1 Indos dicit wZe‘0vs ogedov ocvu-
nevtov dvdedvrzmv, consentieute
Strabone II. p. 130 s. p. 192 A ct
Arrian. Ind. VII, 1,
me0s HAVTAS TOÙG @ilovs! i. ec.
prae reliquis omnibus , ut II, 35, ubi
vid. nott., Kuehner. Gr. Gr. 8. 616.
Cf. etiam IMI, 34. VIII, 44. Schweigh.,
qui prius interpretatus erat: pro r«-
tione aliorum omnium, mune substitui
vult (in Lexic. Herod.): contra quam
R. supra quam reliqui vmnes. Hero-
doteo loco apte nuper usus est We-
stermann. (Commentatt. in scriptt.
Graec. P. VI. p. 15) ad tuendum
Demosthenis locum in Orat. XX ad-
vers. Leptinem $. 31, observans,
praepositionem m00g in comparatio-
nibus unius cum multis eiusdem ge-
neris rebus sic solere usurpari, ut
illius cum his congruentiam signiti-
cet atque aequalitatem,
Eerjuovta nai teryubota talavta
ynyuatos] ramenta auri intelligit 8.
pulverem aureum, qualem*e mouti-
bus auriferis fiuvii secum ferunt.
Cf. I, 93. III, 95. 98. V, 101.
VI, 125. Caeterum haec summa
CCCLX talentorum auri nimia vi-
detur Rennelio, cum e Babylonia et
Assyria, quae omnium ditissima
fuerit praefectura, millc tantum ta-
lenta redirent; sed respiciendum,
opinor, quod Indis fluvii de monti-
bus multum auri advehebant; neque
188
HERODOTI
95 slxogtòs ovtos. Tò uèv di] coyuoiov tò BafvAeiviov xPdS TÒ
inconsulto Noster ipse addidit 7005
mavtag toùs «2i0vs, bene sentiens,
mirum fortasse videri tantam auri
copiam Indis impositam. De India
auri ditissima testatur Ctesias Exc.
Ind. 8. 12, ubi vid. nott. pag. 300.
— Indiae satrapia vicesima quae
Herodoti est, in Bisutuna inscri-
ptione non commemoratur: eam opi-
nor ob causam, quod eo tempore,
quo hanc inscriptionem incidi iussit
Darius rex (i. c. statim postquam
ad regnum ipse evectus erat rebel-
lesque vicerat), nondum subacta
erat India, quod postmodo factum
esse ex Herodot. IV, 44 intelligi-
mus. In Persepolitana inscriptione
atque in sepulcrali Darii nominatur
inter terras Dario subditas /ndia 8.
Hidhus, quam antiquam Persicam
vocis formam esse pro Sanscritana
voce Sindhus monet Lassen: Zeit-
schrift etc. VI. pag. 62. Conf. etiam
Ritter: Erdkunde VIII. pag. 103.
Quae vero in tribus illis inscriptio-
nibus cuneatis affertur Aradia terra
(Arabaja; cf. Oppert. 1. 1. XVII. p.
278 et Lassen. |]. l. pag. 48), huius
nulla mentio in hoc Herodoti indice,
qui supra III, 88 Arabes Persis
nunquam subditos fuisse affirmat:
ubi quinam Arabes intelligi posse
videantur, diximus; et conf. quo-
que III, 107 seqq. Eos vero Arabes,
qui in regionibus Babyloniae ac
Syriae finitimis consederant aut
per deserta illic sita vagabantur,
Persis subditos fuisse quum credi-
bile sit, ad hos ipsos eam, quae in
inscriptionibus Dario subiecta dici-
tur, Arabiam referendam esse arbi-
tror, ab Herodoto omissam, qui in-
fra III, 97 Arabes inter eas gentes
refert, quae non tributum, sed dona
(ad instar tributi) regi obtulerint.
Cap. XCV.
To uòv dn ceyveiov x. t. 2.] Ad
Evfornòv cf. nott. ad III, 89. Ad
formam cvufa4iouevoy cf. nott. ad
I, 68. Mox pro eÎvai cum recentt.
edd. dedi y(vetat, dudum sic iuben-
te Reiz. in Praef. pag. XIX.. Bene-
dictus maluerat sî7 &v. Matth. re-
tinuit «vec. — Babylonicum talen-
tum, quod supra vidimus ad III, 89
LXX Atticas minas continere, ita
conveniet cum Euboico, ut nume-
rus 26938 cum numero 31428 sive
numerus senarius cum septenario.
Cum vero h. l. Herodotus 9540 ta-
lenta Euboica*) effici dicat 7740
talentis Babylonicis (qui numerus
exsistit computatis singulis singula-
rum satrapiarum tributis), sequitur,
43 talenta Babylonica convenire
cum 53 Euboicis, ita ut quattuor
Babylonica paria ferme sint quin-
que Euboicis. Haud fugit Renne-
lium 1. 1. p. 525. Fquidem adnotasse
satis habeo; nam quis talia nune rite
componere velit? Mox pro rsocega-
sovra nai revtancora nai elvornto-
gilia talavta in Sancrofti libro
invenitur: 0ydoxorta xa) dutand-
Gia, ita ut oriatur numerus 9880,
qui sanequam necessarius est ad
conficiendam eam summam 14560
talentorum, quam Noster infra pro-
tulit, cum talenta argenti 9540 au-
rique 1680 efficiant tantum sum-
mam talentorum 14220. Larcherus
Sancrofti libri lectionem, in qua re-
cipienda dubitabat Reizius Praefat.
p. XIX, arripuit, eandemque dedit
Negris, nec Schweighaeusero displi-
cet 0xraxoota, e cuius adnotatione
haec transscribere liceat: ,,In unum
collectis numeris omnibus, qui in
recensu tributorum ex XIX pracfe-
cturis redeuntium discerte indican-
tur, prodit summa 7740 talentorum
Babyloniorum; quae pro ratione 60
ad 70, quam cap. 89 docuit auctor,
conficiunt Enboica talenta 9030:
quibus si adieceris 45580 ex India re-
deuntia, habebis summam 13710.
Denique his 13710 si adieceris 240
fere talenta, quae ex Moeride lacn
*) Picendum potius erat 90270, si revera talentum Babylonium septuaginta minis Euboi
cis constat, nt supra II. S9 legimus. Monuit Boeckh: Metrolog. Untersuchungg. pag. 46.
quem sequitur Wheeler Geography of Herodot. p. 302. °
THALIA. III 95.
189
Evforxov ovufailouevov talavtov yivera. teccspaZovta xal
mevtaxooua xaì elvazioziAia talavra. tÒ dì yovotov toLoxai-
dexaotagiov Aoyitouevov, tò wWijpua evploxeta. #0v Evforxov
raiaviav 07dcixovta xal Étaxocicov xal tetoaxiogiAicav. tov-
T , \ - > \ ,
rov av ravtov cvvidenevav to xÀtos EvBorxa tadavta
ovvedéyeto és tòv ÈnétELOv piPOv Aapeto puoia xal tetoaxio-
gihia xaì mevraxoora xal ÉEnxovta* to d' Eri tovTOV Èiaocov
(cap. 91 coll. cum II, 149 extr.) re-
dibant, conficiuntur 13950 talenta.
Itaque, nisi in numero 14560 (sub
tinem huius cap.) erratum fuerit, in-
telligi par est, aut in superiorum
numerorum particularium aliquo
sive aliquibus peccatum fuisse, aut
610 illa talenta, quae complendae
summae 14560 desunt, ad reliquam
summam adiecta esse tanquam
pretium frumenti, ab Aegyptiis eo-
rumque finitimis ad alenda centum
et viginti hominum milia conferen-
di, de quo cap. 91.‘ — Gallus in-
terpres Miot Herodoteos numeros
sic explicare studet, ut hac summa
non solum contineatur summa tri-
butorum, quae singulis praefccturis
imposita fuerit, sed alii quoque re-
ditus, ut v.c. ex piscatn in Moe-
ride lacu. Sed haud scio an verba
adversentur Herodoti subsequentia:
10 è ÈtL tovtwy Flaccov dntels 0V
Zéyto. Neque omnino his aut aliis
eiusmodi coniecturis multum lucra-
bimur ad Herodoti numeros sive ex-
plicandos sive ad ordinem redigen-
dos, in quibus multa turbata esse
nemo non videt sive librariorum cul-
pà id factum sit sive ipsius Hero-
doti errore, quem in his numeris et
declarandis et supputandis eo mo-
do lapsum esse credamus, quo in
simili computatione II, 142 (ubi vid.
nott.) illum a vero aberrasse existi-
mat Boeckh. Metrologg. Untersuch.
p. 46. Neque aliter fere statuisse vi-
deo Grote: History of Greece IV. p.
315, Wheeler: Geography of Hero-
dot. p. 302. ,
tò dì rovotov teronardenactaiov
x. t. Z.] Computationem iustam esse
nemo non videt; nam 8360 talenta
ramentorum auri pro ratione trede-
cupla conficiunt sane 4680 talenta
argenti Euboica. Ac variam fuisse
auri ad argentum rationem pro mi-
nori vel maiori eius abundantia mo-
net \Wesseling. Ita v. c. Platonis
aetate duodecupla fuit (vid. Hip-
parch. p. 231 D.), Menandri comici
aetate (vid. Pollux IX, 76) decupla,
eamque vulgarem Graecorum ratio-
nem fuisse observat Boeckh. l. l.
pag. 130, hoc quoque Herodoteo
loco restituendam, si audiamus Le-
normant: Revue numismatique 1845.
pag. 18 seq.; Constantini aetate ad
quindecuplam adscendit, sub Theo-
dosio iuniore ad octodecuplam;
apud Romanos inter Caesaris et
Diocletiani tempora duodecupla 8.
undecupla fuit et paulo ante trede-
cupla. Qualis medio aevo fuerit ra-
tio, nunc mittimus; in praesentia
per Galliam quindecupla esse dici-
tur. Vid. quem Miot citat Letronne
Considerat. genér. sur l’eval. d.
monn. Gr. et Romm. (Paris 1817) p.
103 seq. — In seqq. pro 6vvrideue-
vov Eltz Quaest. Herodd. Fasc. I.
p. 130 seq. (Jahrbb. f. Philolog. u.
Paedag. Supplem. T. IX) scribi
vult cvvr.déuevov, comparans locos
Herodoteos VII, 184. IV, 50. Equi-
dem vulgatam retinere malui, item-
que reliqui #rér8107, ut III, 89, ubi
recentt. edd. ér#r50y.
tò d’ Fr rovrov flagcov anieìs
0% Xéyo] ,,ut minorem numerum mit-
tam, qui hanc summam excedit.‘* Ita
Schweigh., nec aliter uterque Gallus
interpres. Et recte ad sensum, sì
quid video, cum Herodoti ea sit
mens, ut, quae praeter haec tributa
antea commemorata summae his
ipsis tributis inferiores in regium
aerarium deveniant, eas se hîc si-
lentio praetermittere dicat. Huius-
modi minora quaedam vectigalia
190
HERODOTI
96 dies 00 Aéyo. Ovros Aapeia mpoonts PIP0S ATO Te 1ijs "Aoins
xui tie ABuns odiyayodev. rpOlbvTOS uevTIOI TOÙ qQOvOv xal
dò vijocav mooogte dÀX05 pogos xal tav èv tij Evoeorn uére
Geocudins olxnuevav. Tobtov tov gpopov &noaveiter 6 facs-
Asus tor torade. É6 xidovs xepaLivovs tREas xatagéei, rÀn-
practer ordinaria tributa recenset
v. c. Heeren. Ideen I, 1. pag. 482.
Alii Herodoti verba sic intelligunt,
ut Noster eos numeros, si qui sum-
mam antea dictam Huboicorum ta-
lentorum excedant, silentio transire
perhibeatur (,,wobei ich, .was noch
von kleineren Zahlen dabei ist, hier
weglasse,‘‘ ut vernacule reddit Ad.
Schoell.): quod tamen propter ipsos
numeros, cx quibus sumina produ-
cta erat, fieri non potuisse recte
monet Boeckh l. supra l. Itaque re-
ctius Lange: ,,0hne geringere Ein-
kilnfte, die ich gar nicht rechnen mill.
— Iam vero si omnium horum redi-
tum summam ducas talentisque
14560 addas, auctore RRennelio |. l.
p. 524 seq., 700 talenta pro frumen-
to Aegyptio, 1000 pro Arabum tri-
butis, 2000 pro Persarum, Acethio-
pum, Colchorum donis, exsistit sum-
ma talentorum 18260, quac aequant
ducenties centena millia imperia-
lium. Quae omnium totius lersa-
run regni redituum summa nimis
cxigua videtur Rennelio itemque
Robertsono (Ueber d. Kenntn. der
Alten v. Indien. pag. 193 ed. vern.
Forster.), qui inde concludit, au-
ri argentique pretium illa actate
multo fuisse maius. Sed optime mo-
net eius censor ibid. pag. 526, prae-
ter haec tributa regi solvenda etiam
singulis provinciis multa alia prac-
standa fuisse tum in praefectos sa-
trapasve, tum in milites per pro-
vinciam distributos provinciaeque
impensis sustentandos. Quae mi-
nime hoc regio tributo comprehendi
censenda sunt; nec exigua ca ipsa
fuisse, unus Nostri locus I, 192 sa-
tis monstrare potest de quotidiano
Babylonici satrapae reditu. Cf. JIee-
ren. Ideen I, l. pag. 481, quo co-
dem iudice (p. 480) Herodoti talen-
ta Euboica 14560 acquant ferme
centier quinquaginta vel sexaginta
centena millia imperialium. Ducen-
ties centena millia imperialium fer- -
me Darium percepisse statuit quo-
que Schoell. I, supra l. Grotel. L e
Babylonicis talentis 7740 prodiisse
putat ad 2,9840,0 libr. Anglic., ex
Euboicis talentis 4680 summam fere
1,290,000 eiusdem monetae.
Cap. XCVI.
trjs .lBuns 0%y«yx08ev] i. e. er
paucis quibusdam Libyae regionibus.
De voce Zibyue, quae modo latiori
sensu de omni, quam nos dicimus,
Africa, modo angustiori de ora Afri-
cae boreali maritima ab Aegvpto
usque ad Syrtes apud Herodotum
inveniatur, monuit Rennel. ]. l. p.
567 coll. Schlichthorst. p. 14. 15 et
nott. ad II, 17. Hoc loco de Libyae
sensu arctori atque inprimis de Cy-
rene et Barce, quae III, 91 vocan-
tur civitates Libycae Aegypto con-
terminae, cogitandum videtur. La-
tiore sensu Zibya dicitur infra III,
115.
cò vq6wrv] Insulas intelligo Ae-
gaei maris Asiac proximas indeque
regis ditioni adiectas. — In seqq.
ad olxnuevov conf. nott. ad I, 27.
#6 x(80vs] Ex hoc modo argenti
aurique conservandi, praesertim si,
quae IV, 166 (ubi vid. nott.) narran-
tur, respexeris, haud iniurià colligi
quodammodo poterit, argentum au-
rumve signatum sive monetam Per-
sis ante Darium sive incognitam
sive nullo certe in usu fuisse videri,
ut qui primus aureos nymos, Dari-
corum nomine post insignes, procu-
di iusserit non quidem ad vitae
commerciive usum aut regias im-
pensas, sed potius eo consilio, ut
memoriam suam hoc pacto ad po-
steritatem transmitteret virosque
bene de se meritos aliquo insigni
munere remunerarctur; quaniguam
THALIA. III 96. 97.
191
cas dè To eypos meouaspési tov xÉéoauov. treav dì dendii x0n-
fato, xaTax0rTEL TOdoÙto, dov av éxaotore dénta..
Avra uév vuv dpyat te Noav xal qpoocv Emirates. Nu7
Ileooìs dè xopn povvn uo ovx elontar daguogpopos: areléa
pap Iléoogar véuovia: gosenv. Oîds dè popov uèv ovdéva tra-
post Darium in communem quoque
usum hos numos venisse satis su-
perque constat. Nec alios numos,
quam istiusmodi memoriales in Neo-
persarum regno sub Sophis procu-
sos fuisse monet Heeren. Ideen I, 1.
p. 481. Tu conf. etiam Rennel. l. l.
pag. 526. — Ad formam adiectivi
xeg4uiros conf. IV, 70 ct Bredov.
pag. 183. Ad significationem verbi
mequasotsi (detrahit, tollit) conf. nott.
ad III, 41.
Car. XCVII.
Ava: pv voy dogai te Nov x.
t. 3.] Finitur hoc loco satrapiarum
et tributorum singulis satrapiis im-
itorum descriptio inde a capite
89 instituta: iam adduntur eae gen-
tes, quae, cum tributun nullum pen-
derent, dona tamen regi ferebant
(de quibus donis cf. nott. ad IlI, 89):
Aethiopes, Colchi, Arabes. Harum
igitur gentium enumeratione facta
non statim Noster pergit in cnar-
randis iis, quae Dario ad regnum
modo evecto deinceps accidlerint ne-
que narrationem satrapiarum indice
exhibito interruptam continuat, sed
mira illa, quae de Indorum genti-
bus aurique copia maxima (cf. III,
94) fando acceperat, hoc loco (cap.
98 seqq.) addere instituit, ipsa illa
gentium descriptione ad haec ad-
duetus simulque bene sentiens, haec
Graecis , in quorum gratiam scribe-
bat, prorsus incognita esse eorum-
que animos valde advertere: qua
eadem de causa etiam de Arabia
quaedam adscripsit (cap. 107 seqq.)
aeque mira Graecisque incognita:
unde demum cap. 118 ad ipsam re-
rum Persicarum narrationem redit,
exponens de Intapherne atque Oroe-
ta (cap. 120 seqq.), cuius res eo mi-
nus silentio praetereundas esse pu-
tabat, quo magis ad Samum specta-
bant (vid. III, 60 ibique nott.) et ad
(iraecorum res, interiecta quoque
(cap. 129 seqq ) narratione de De-
mocedis, celeberrimi Graecorum
medici rebus, quae cum domesticis
Darii rebus erant coniunctae: a
quibus omnibus demum cap. 150 re-
greditur ad Persarum res, de Ba-
bylone exponens, quae a Dario defe-
cit ct gravi ac longa obsidione re-
cuperata est.
Sufficiant haec de occonomia s.
dispositione huius libri: etenim 8a-
tis inde IIerodoti cernitur consilium
Graecorum in commoda potissimum
scribentis et ca inprimis enarrantis,
quae Graecis sive grata sive utilia
esse eorumque animos oblectare et
excitare potucerint : inde quoque ex-
plicari poterit, cur nulla fiat mentio
seditionum atque motuum, quos
statim post Darium ad regnum eve-
ctum in variis regni Persici regio-
nibus exortos et Darii ac Persarum
virtute compositos tradit Bisutuna
inscriptio, in qua ipse Darius lo-
quitur de belli tumultu in Susiana
ac Babylonia, in Perside, Media,
Sattagydia, Parthia, Margiana, Ar-
menia, Scythia commoto, sed oppres-
so: vid. Col. I. $. 1t seq. Col. II. $.
2 seqq. Haec enim ad Persas ipsos
cum spectarent, minus necessaria
Noster habuit, quae copiosius enar-
raret: satis habuit, de una Baby-
lone loqui, qua de re cf. ad. III, 150)
nott.
n Ilsocis dì ywen) Intelligitur
Persis propria, quae dicitur, 8. ter-
ra Fars 8. Farsistun, Susianae vici-
na, de qua plura Heeren. 1. 1. p. 192
seqy. et Ritter: Erdkunde VIII. p.
771 seqq. Vid. Kinneir Memoir of
the Pers. emp. p. 54 seqq. Hanc
vero tributorum immunitatem ad
omnes decem Persarum tribus supra
I, 125 commemoratas spectasse inre
monet Rennel. 1. 1. pag. 508.
192
HERODOTI
9noav péoeiv, ddoa dè alpiveov, Aidiores ol xpodovEoi Al-
punto, rovs KauBvons tlavvav Ex. ovs Maxgpofiovs Al&to-
mas xateotoEwato, of mepi te Nooav tiv lonv xatotxnvia. xa
Td Aiovvoo avapovor tas Opras. ovror ol Ai8lores xal ol
mÀNOLIgOROL TOvTOLOL OmÉOpari uèv qoéavia rd avro rdò xalan
ol Karatia"Ivdol, cixjuara dè Extnvtai xatavara. ovto dvy-
auporego da tgiTtov Etsos apiveov, apivéovor di xaì cò pszgi
éueù dvo qolvixas anigov yovolov xal dinxocias palayyes
debpa dèi ayiveov] Conf. nott. ad
III , 89. De Aethiopibus et Camby-
sis expeditione contra eos vid. III,
17. Rennel. 1. l1. p. 572 hos Aethio-
pes a Cambyse subactos pro Nubiis
habet.
AlBionsg ol ro0covgoL Alyvato
x. t. À.] Citat haec Eustath. ad
Odyss. p. 1386, 8 s. 13, 14. Verbis
additis of mQocovgor Alyvrto di-
stinguuntur hi Aethiopes ab Aethio-
pibus Asiaticis, de quibus vid. IlI,
94. De Nysa diximus ad II, 146.
Retinui xato(unvia: et futnvtar a
Dindorf. (Comment. de dial, Herod.
p. XXVII) mutatum in xarotx é a -
tar et éutéator. Cf. etiam I, 142.
IV, 53 et alios locos Nostri a Bre-
dovio iam allatos pag. 311,
oréouati piv yoéovtar to avra
tà xa) ol Kalatic] Alterum t@
abiecit Gaisf. Sine causa idonea,
libris invitis. Nam ntrumque apud
Herodotum obvium, qui, monstrante
Struve Spec. I Quaest. de Herod.
dial. I. pag. 25 (Opuscc. II. p. 188.
189), in hisce modo solam particu-
lam xa posuit, modo relativum
pronomen addita hac particula. Na-
ber in Mnemosyn. IV. p. 20 verba:
ovror ol Aldiorss usque ad fxrnvtai
xateyara eiici vult. — De Calatiis
vid. nott. ad III, 38. De semine
cum nihil quidquam ulibi relatum
inveniatur, haec vero gens Indica
parentes suos devorare supra dica-
tur, Valcken. pro oréguati conie-
cit cnuati, i.e. tepm. Wesselin-
gius (Dissert. Herod. XI. p. 174) ad
parentum comedendorum morem
respiciens maluerat foyuari piv
1oéovtai, i.e. eodem facinore defun-
guntur, quo Indi Calatiae; cf. V, 77.
Quorum neutrum placuit Schweigh.,
qui apud Athen, III, 110 E. memo-
rari dicit tò é#y Al@ioxla yiyvope-
vov créoua, coll. Polluce VI, 73 et
Hesychio 8. v. Og(y787n7, ita ut h.L
oryza sive milii quoddam genus, in-
fra quoque III, 100 (ubi vid, nott.)
commemoratum, intelligatur. Idem
consuli vult Denon. Voyag. en E-
gypt. pag. 75. Schweighaeuserum
recte segitur Italus interpres.
olanuara dì Futnvia. xeretyosa)]
Conf. IV, 183 de Troglodytis Ae-
thiopibus. — Ad formam xareyaa
cf. Bredov. p. 139; qui Herodoti at-
tulit locos II, 150. IV, 95. 96. 178.
192. Male enim duo codd. hoe loeo
UOTAYEa.
dvo goilvinas arveov yQuelor]
aurum purum intelligitur, quod co-
ctum non est, quale ex fluviis auri-
feris provenit aut in desertis sabu-
losis reperitur. Conf. nott. ad I, 50.
De auri pulvere cogitat Larcher. ob
choenicis mensuram adhibitam. —
In proxime antecedentibus dia rel
tov Èreog est: tertio anno
(nos: alle drei Jahre), ut II, 4. 37,
ubi cf. nott.
dimuoctas Palayyas tPevov] i. e.
ducentos ebeni truncos. Vid. III, 114,
ubi et ebenum et elephantos in Ae-
thiopiae bonis memorat. Nostrum
locum attigit Plinius H. N. XII, 4,
8 coll. Eustath. ad Ili. p. 469, 28.
397, 30. Plura de ebeno ex India
plerumque ad Persas ac Phoenices
transvecto indeque ad ipsam Grae-
ciam ex India vel Aethiopia invecto
Kruse: Ind. alte Geschichte p. 371
seq. Apud Hesychium paZayyes sunt
otgoyyvia Evla xal ocvuueroa et
apud Schol. Apollon, Rhod. II, 845
palaye, tò èriunnes xal otRoyyò-
lov Evdov et quae sequuntur com-
THALIA. III. 97.
193
vxaì xévre ratdas Aldionas xal élÉpavros odovras us-
1 elxo0i.
KoAyo dé ératavio és tIv dopenv xa of
:gées péyoi toò Kavxaotos ovesos* Ès TOÙTO YÈP TÒ 0VgOg
Iéoono.r aogetar* ta dì xp05 Bopénv avsuov toù Kavxa-
ITepotav ovdiv Eri pgovrite. ovto. dv dalpa, ta éra-
, gru xal és éuè dia mevretnpidos apiveov, EÉxatov ratdaz
la cum iis, quae apud No-
ag. 163 leguntur: ,,Aalungae
ur fustes teretes etc.‘ Sponte
item venit nostrum P/anken. —
i dBévov, cum falso exhibeant
n libri #B# v wov; vid. Bredov.
— zaidag Al8lonas haud scio
ster intellexerit castratos 8.
08.
«apto; 0dovras peyalovs ei-
Plinius H.N.VIII,3,4:,,Prae-
psi in se expetendam sciunt
esse in armis suis, quae Iuba
appellat, Herodotus tanto
ior et consuetudo melius den-
Ad quem locum nunc monet
rimus Cuvier. (pag. 407 seq.
ed. Panckouck.), controver-
de natura dentium maiorum
vocanp défenses) elephanti
admodum fuisse agitatam,
Ie opinionem, quae eadem
\uisaniae, invenisse patronos
*»centiori aetate, quamquam
nbium, quin potior sit Hero-
sntentia, cum revera sint den-
inime cornua. Ebur idem Cu-
ddit vix differre ab ea mate-
eriori, quae in dentibus ingsit,
que illos maiores insertos esse
‘ntes incisivos gerenti. De
tudine dentium idem attulit
iorum duo testimonia, unde
dentes vel centum libr. pon-
raperasse. Elephuntos in Afri-
quentes reperiri, unde ebur
imum ad Europam fuerit alla-
er Phoenices, pluribus expo-
è G. de Schlegel. Ind. Bibl. I,
» 137 seqq. 141 seqq., qui
I. L pag. 145 observat, Hero-
\ primum essc inter Graccos
ores, apud quem £4epas de
lephanto positum inveniatur.
etiam IV, 101.
Faeyro és tnv dwogenv) ,,Colchi
e] ad donationem ordinarunt.‘
RODOT. II.
Ita Wessel. subiiciens, ferre sic mo-
rem in ultronea tributi et donorum
collatione, ut infra: ovto: dv dea
ta trdtayto et supra 13 (ubi vid.
nott.) IV, 35. 165. ‘Tu conf. nott. ad
III, 13.
Kuvxdoswog ovgsos] In duobus li-
bris Kavxegoro (quod ferri posse
negat Bredov. p. 233 seq.) a Xav-
«605, quod invenitur I, 203. 204.
IV, 12 etI,104t0 Kavudsioy 0dgos.
Quod nostro loco legitur Kavxactog,
satis tuetur inscriptio Graeca in
Inscr. Gr. Thes. nr. 2104 vers. 4 ct
Stephanus Byzantinus, qui praeter
Kavxacos et inde ductum Xavxa-
6108 formam Kavuaois (unde h. I.
genitivus Kavxao105) quoque com-
memorat. — Mox scripsi fopénv pro
vulg. fognv, ut I, 6, ubi vid. nott.
èg TOVTO Yag To 0g0g vunò Iléo-
6,01 Cggetat) Hoc verissime dici
monet Heeren. Ideen I, 1. pag. 148,
cum septentrionem versus Persa-
rum regnum Ponto Euxino, Caspio-
que mari et Caucasi montibus inter
utrumque mare positis terminatum
sit; qui fines a nemine ante Zingis-
Chan, sunt superati.
suatov ra:dcs] Tributum servo-
rum et servarum hic intelligo. E
Caucasi regionibus antiquitus mul-
tos homines, et pueros et puellas,
coémptos et in alias terras tanquam
mancipia venditos esse idque com-
mercium per Phoenices potissimum
factum esse haud pauca docent,
quae attulit Movers: Die Phiunizier
II, 3. p. 82. Etiamnum e regionibus
Caucasiis in Aegyptum mitti, quos
Mammalucos vocant, milites exi-
mios insignique ct corporis robore
et formositate, docet Rennel. 1. l.
pag. 325 not. Ac nemo fere nescit,
quantum hodieque corporis formà
et robore excellant Colchicac terrace
incolae: e quibus adhuc virgines
15
98
194
HERODOTI
xai Éxatov mapdévovs* ‘Apafio: dì yidia tadavra apiveov U-
Bavaro ava mE&v Eros.
gov faordét gxouitov.
Taùra uèv ovto. doa ragEt toù qpo-
s - ’ >_> Ul
Tov dè yovoov toùrov tov r0440v of Ivdoi, dx’ ov
to wiyua to faordér co sipnuevov xopitovor, toono togde
utéovtai. “Eoti ris Ivdnis x00ns TO 006 FALov aviogzovia
wappos® tiv peo Muets lduev, tiov nal mépi arpexés vi Abye-
Tar, xpGtoL r00g NO xal HAl(ov avatodas olxéovor avdoazay
tav èv e] “Aoin Ivdol ‘Ivdeiv yo tÒ 100S tNv Nod Eonuin dor
da tv vauuov. "Ecti dì noXid Edvea ’Ivdev xaì ovx Oud-
formae eximiae venduntur in Turca-
rum gynaecea, iuvenes vero ac viri
prae omnibus pulcherrimi ac fortis-
simi habentur.
Aoafior dè yllia telavta] Exscri-
psit Eustath. ad Dionys. Perieget.
923 et Plinins H. N. XII, 17, 838.
8. 80. De Arabibus cf. nott. ad III,
94. Mox cum rece. edd. dedi tavra
uèv ovros daga, ubi vulg. taùra
btv av dae, quod retinuit Mat-
thiae.
xege5] Apud Homerum invenitur
magtu et rage promiscue; apud
Herodotum unice rageé idque par-
oxytonon. Plurima hanc in rem at-
tulit Grashof. in: Schulzeit. II. 1831.
p. 515 seqq. Add. nott. ad I, 93 et
cf. III, 91, 117. IV, 46; Cramer.
Anecdd. Oxoniens. I. p.379. Nec ali-
ter zequé III, 158. IV, 15, ubi cf.
nott. — repeé tr. p. est: praeter im-
peratum aliis tributum, ut Wessel. ex-
plicat. i
Cap. XCVIII.
TÒ slonuiévov nopitovar)] Cf. III,
94. De magna auri copia, qua an-
tiquitus India fuit celebrata, prae-
ter Ctesiae locum, quem supra iam
attulimus (Indicc. $. 12 ibique al-
lata), plurima testimonia inde a sa-
cra scriptura ex Iobi libro atque
Iesaiae vaticiniis itemque e sacris
ipsorum Indorum carminibus usque
ad recentiora tempora protulerunt
Bohlen.: Das alte Indien II. p. 118
et Kruse: Indiens ?ilteste Geschichte
pag. 361 seq.: quae declarant, con-
stantem hanc veterum fuisse opi-
nionem, quam antiquissimi Grae-
corum testes, Herodotus et Ctesias,
iam prodiderunt. Conf. etiam infra
ad IlI, 106 allata. Inde ro» ’Indi-
x0v g0vo0v celebravit Sophocles An-
tigon. 956 ed. Both. . .
modtor r00g N6 xal Ni{0v ava
tolès — ‘’Ivdoi] Ad locutionem
moÙs No nal fil0v dvarolas conf.
nott. ad IV, 44 et ud locutionem
nx00g NiLov cviogovta Blomfield. in
Glossar. ad Aeschyli Agamemn. 92.
Quod ad rem attinet, Ctesias Ind.
1 ultra Indos habitare negans mor-
tales cum Herodoto gpnvenit, item-
que Strabo II. p. 130. s. p. 192 at-
que inprimis initio libri XV. p. 065
(rootn Yao Enuertai x0òg taîc ava-
tolaîs sai peylotn). Unde satis pa-
tet, nullam hos scriptores Sinen-
sium terrae cognitionem habuiase.
— De Herodoti atque Ctesiae India
vid. Excurs. ad h. l.
‘Ivday yag tò 005 tnv No donmin
éotl dia tv weppor] Ne quis hoe
miretur, bene monet Heeren. Ideea
I, 1. p. 367, Indiam, qualem certe
Noster novit, et septentrionalem et
meridionalem in deserta exiisse, il
lam in deserta Cobi, quae dicuntur,
hanc in regionem sabulosam, quae
inde a terra Guzerat usque ad Mul-
tan pertineat; unde factum, ut He-
rodotus omnem Indiam orientem
versus desertis terminari crederet.
Rennelio 1. 1. p. 519 hoc loco deser-
tum Zesselmere s. Registan indicari
videtur. Conf. etiam Maltebrun.
Annall. nouvell. d. Voyag. II. p. 322
seq.
"bon dè molla È&vsa Indy nal
0vx 0pogova cpi00) Heeren. 1,1. I,
THALIA. II. 97. 98.
195
spia.’ xaì ol uèv avrav vouades stoì, ot dì où, ci dè èy
(A60L olxéuvoL tov morapod xal ly8Ùs ortfovrar duodg,
Loéovor Éx miolav xadapivav opueouesvo. xadauov dè
mv xiÀotov Exactov srosterat.
295 de-Indorum ordinibus
vocant) disserens easque ad
s gentium stirpes revocans
erodoti verba eo magis re-
ut, quo verius illa dicta vi-
‘ ei, qui quam diversae sint
communi Indorum nomine
omprehensae, satis noverit.
n in multis aliis rebus nec
maxrime differunt hae gen-
» hoc quoque ipsum, quod
ì illae linguf utantur eàdem-
iculento est documento, di-
stirpis Indorum esse gentes.
ab Herodoto bh, l. vera tradi
s Lassen: Indische Alter-
node I. p. 388 seq., qui et
er Indiae incolas primitivos
leoque tres diversae stirpis
distingui vult, ad quas re-
em Herodotum recte ac vere
lere existimat. Add. ibid.
by roîor Fleoi olxéovor tod
©] Zedun fiuvium, in cuius
us hae gentes habitent, in-
nanifestum est. Quare cum
» Id. I, 1. p. 361 huius gentis
rea ipsa Indi ostia posuerim
\rabitas, ad quos forsitan
it. Nec movet me Malte-
auctoritas, qui l. l. p. 325
mtem quippe piscibus fruen-
libusque exiguis utentem ad
ris Indi ripas habitasse con-
Adhuc circa Indi ostia qui
1$, eos piscibus potissimum
ustentare testantur recentio-
° Lassen 1. 1. I. pag. 96; de
1 abundantia in Indo fluvio
Burnes: Travels in to Bok-
ol. II. so 252. — ly8vs sceri-
vulg. (y8vas, ut I, 202, ubi
ptt. IV, 53.
loloy xolaplvev oQueopevor)
adagia, ut infra V, 101 ol-
dapivo:, intelliguntur naves
dine confectae, ubi cogitan-
: 60 arundinis genere, quod
dos crescit in summam alti-
ovto: piv dn tv ’Ivddv
tudinem et ad varios vitae usus adhi-
betur (nostrum Zambusrokr). De hoc
Indico culamo vid. mox plura. Quod
Wesselingio in mentem venerat de-
usvopevot (ab 0opevo, hamo pisces
capito), quodque Pauwio oQpuouevoi
(ab Oquid linea, hamus, unde oppi-
douai, hamo capio), hoc utroque non
opus. Vulgatam Schweigh. Latine
sic reddit: navigiis ex arundine con-
fectis insectantes, et in nota ad bh. l.:
navibus arundineis ad capiendos pisces
exeuntes, in quo Gaisfordio displicet
vox ereuntes, cum Ogpoipoi signifi -
cet initium motus ortumque alicunde
capio, indeque Herodoti verba po-
tius valeant: e navigiis arundineis pi-
scantur, 8. utunlur navigiis arundineis
ad captandos pisces. Larcherus scribi
voluit ogpsopevo:, ut unus Parisinua
liber affert, quodque cum recentt.
edd. inde exhibui pro vulg Ogue 0 -
uevot.
ualeuov dì ?v yovv xA0î0v fua-
otoy mortetar) Affert Herodotea Eu-
stathius ad Dionys. Perieg. 1107.
Haec ipsa, opinor, Plinius respezit
de Indica arundine praeter alia sic
scribens Hist. Nat. XVI, 36: ,,Arun-
dini quidem Indicae arborea ampli-
tudo; — navigiorumque etiam.vicem
praestant, si credimus, singula in-
ternodia etc.‘‘ et VII, 2.8.21: ,,arun-
dines tantae proceritatis, ut singula
internodia alveo navigabili ternos
interdum homines ferant. Multas
ibi quina cubita constat longitudine
excedere.‘‘ Quae de arundinis ge-
nere, cui nomen Zambdus, intelligen-
da esse, bene ad h. |. ‘monuit Cu.
vier., addens hanc arundinem maxi-
mis arboribus non cedere altitudine,
crassitie ct soliditate, cuius una
quaedam species, Zambdus arundina-
cea, ad seraginta pedes adeoque
amplius in altitudinem porrigatur.
Primarius de Indica arundine locus
exstat apud Ctesiam Exc. Ind. 6
(0 deyopewog I vdinòs uadapos que-
tar, meyos pèv 000v dvo avdor ne-
13 *
196
HERODOTI
popeovor todijra pAotvav* émeav Èx toÙ rotapov piovv apr-
ccovtaL xa) xdwwoL, TÒ EvdevtEV qpoguod tporov xaraxdetav-
ggres ds toonxa évduvovor. “ARR di rov ’Invdav neÒs 16
guogyvimpévos uols reguiaforev, tÒ
è 006 000v uveLogpogov vewg [otos
x.t.À.), ubi antiquiorum scriptorum
congeszi testimonia (in quibus prae-
cipue consul. praeter Plin. l. l. Dio-
dor. II, 17 med. XVII, 90. Strab.
XV. pag. 710 s. 1037 C. Theophrast.
Hist. Plant.IV, 11. p. 159 Schneid.),
et quae a recentioribus disputata
sunt, indicavi. Tu vid. inprimis
Salmas. Exercitt. Plinn. pag. 1019
seq. 1052 seq., Schneider. ad 'Theo-
phrast. l. 1. p. 371, Wahl. Erdbeschr.
v. Ostind. pag. 765 et Heeren. Ideen
I, 1. pag. 360, quocum plane fa-
ciendum esse puto, ut arundo In-
dica, cuius apud Herodotum mentio
fit, pro Bambi arundine habeatur,
quae ipsa in iis Indiae regionibus,
ad quas Herodoti narrata proxime
spectant, maxime proveniat. 2@an-
busam et Calamum Rotang Linnei a
Sprengel. Hist. Bot. I. p. 171 intel-
ligi, ex Schneideri adnotatione l. l.
animadverti. Lassen (Indische Al-
terthumsk. II. p. 633 coll. I. p. 253)
Bambi arundinem hic intelligi negat;
de alio arundinis genere, quod Bam-
bo par fere sit altitudine atque ad
Indi ripas crescat, ad varios vitae
usus ab incolis, qui illud vocitent
Kana, adhibitum, Herodotum loqui
arbitratur.
pogiovor i08Nra qpiolynv] te,
quod post £687te vulgo legebatur,
cum recentt. edd. sustuli, itemque
7v, quae vocula in tribus libris post
qpiotynv legitur, ab aliis vero quin-
que abest, quacque, si retinetur, ad
satrariétavteg referri debet, quam-
quam, ut bene monet Struve Spec.
I. Quaest. de dial. Herod. pag. 22
(Opusce. II. p. 284), Indi,,non ipsam
vestem in storeae modum plectunt,
sed scirpo in hunc modum plexo ut
veste utuntur‘‘, Itaque hunc virum
doctum secutus cum recentt, edd.
abieci pv, quippe qua voce impor-
tuna eiecta omnia optime procedant,
cum Herodotus in talibus plerumque
covvdétog loqui solcat, ut pluribus
docet Struve 1. 1. Herold. Emendd.
Herodd. P. lI. p. 11. 12, qui et ipse
nv ferri posse negat, eius loco scri-
ptum fuisse toinvde putat.
fc87ta piofvnvy] Docet Wessel.,
Atticis gpZéwg, lonibus q4065 her-
bam esse palustrem, scirpi instar
(nostrum 2ast), suctore Polluce X,
178, ubi é0875 p20îvn (vestis scir-
pea 8. ex phileo), coll. Pausan. VIII,
22 etc. Schweighaeuserus laudat
Niebuhr.Itin.Il.p.70ibiquetab.aea.
XII. fig. C. Attigit Heeren. 1.1. I,8.
p- 328 seq. vestimenta apud Indos
antiquissimo aevo ex arborum cor-
tice parata atque Herodoto et Cte-
siae Ind. 22 commemorata; qua-
lia anacboretarnm aut poeniten-
tiam agentium supplicantiumve ho-
minum fuisse e Sacontalae carmine
Indico patet; quae eadem sub sole
siccare solebant, humiditati ut re-
sisterent. [,,Conf.Philostrat. de Vita
Apollonii III, 16, Liber legum au-
ctore Menu s. Manu cap. VI. vs. 6,
Carmen Indicum Ramayana lib. I.
stroph. 30 et Kosegarteni Adnot. in
version. german. fabulae scenicae
Nalae (Nali) pag. 288 seq.‘ Cr.]
Sed apud Ctesiam 1. 1. 8v%ya fpe-
tia hand scio an eiusmodi intelli-
genda sint vestimenta, qualia su-
pra III, 47 Herodotus indicaverat
lora dmo Eviov, i. e. ex coloneo 8.
gossypio (Baummolle) confecta. Vid.
nott. ad Ctes. pag. 326 et ad Merod.
IIl, 47. — E duobus libris cum re-
centt. edd. exhibui aun0o0wyras
vulg. @u7o00oi, itemque mox ;
rovei e Sanerofti libro pro vulg. ér-
dvveoror, quod ferri posse negst
Bredov. p.362. Aliter sentire viden-
tur Mcineke ad Thcocrit. Id. II. pag.
200 et Kuehner. Gr. Gr. $. 182.
poouoù toeorov nararlétbavteg]
i. e. corbis ad instar pertexentes. Lo-
cutionem repetiit Pausan. VIII, 22.
$. 4, ubi conf. Siebelis. Glossa He-
rodotea ad h. 1. popuos* rAéyua es
xOQLvOS.
THALIA, III. 98. 99.
197
e6 tToutwv vouades slo), xpecdv édcotal Wuav, xadéov-
ladato:. vouaioroi dì rorwoide Aépovtai qeodai. 05
I tev dordv, Tv te puvi pv ce avno, tov utv &vdoa
M uadiota ol Ouidfovtes xtelvovoL, pausvor avtov ty-
ri vovo” TA xgÉa cpioi diap8eipeotar. 0 dì crapvos
Cap. XCIX.
re dè ITadato.] De Padaeis
:s lanudant Tibull. IV, |.
ieol. Damascen. ap. Stob.
i. E reliquiis Histor. uni-
. 144 ed. Orelli cf. eundem
ment. notarr. in Nicol. Da-
yz. 70 seq. Larcherus cum
L pag.519 Padaeos et Gan:
) una eademque gente ha-
» ‘'utraque a (iange fiuvio,
Padus s. Padda in Sans-
ingua appelletur, nomen
; ita ut Padaeorum gens
m eiusque ostia sit rele-
‘ontra in montibus septen-
s hanc gentem feram Tar-
erminam quaerendam esse
neent. apud Rennel. l. l.
Heerenius Ideen I, 1. pag.
eos, qui ab oriente Indo-
\yophagorum s. ab oriente
Indi fluvii sedes habue-
terra statuit collocandos
te nunc vocatur Guzerat,
8 Paddar, ad cuius ripas
ins nomen invenerit. Nec
e abesse notat deserta am-
ulosa, usque ad terram Mul-
sta, in quibus et antiquiore
lore aevo gentes maxime
erae domicilium habuerint,
oster Calatiarum nomine
» 38 (ubi vid. nott.) indi-
nî obloquitur Maltebrun.
\nnall. II. p. 326.329, cum
m sedes in montibus supe-
rae Panjab meridiem ver-
rra Kaschmir quaerendae
amque vero gentem Pa-
st Calatiaraum, quos ulti-
rientem Herodotus norit,
[ndicae videri vult stirpis,
rthicae. Equidem malin
ad Heerenii sententiam,
i vel eo probari videtur,
ue circa fluvium Paddar
gentes habitare dicuntur ferissimae
(vocantur Pindarris et Gonds in lo-
cis Adschmir, Malwa et Khandisch),
quae adhuc homines sacrificant co-
gnatosque aut morbo correptos fa-
tali aut propter senectutem infir-
mos mactant eosdemque comedunt,
ut monuit Kruse Indiens alte Ge-
schichte p. 37. Bohlen (Indien I. p.
44. 63 seqq.) Padaeos ad infimum In-
dorum ordinem eumque maxrime con-
temptum, cui nomen Paria, referri
huiusque ordinis s. stirpis homines
palantes intelligi vult: neque aliter
fere Benfey (in Encyclopaed. Ersch.
et Gruber. Sect. II. P. XIII. p. 41
seq.), qui vocem Iladato: spectare
putat ad Sanscritanam vocem Pad,
qua pes significatur, cum ex pede
Brahmae exortum sit quartum istud
et infimum hominum genus, qui vo-
cantur /aria.
vouatorsi dè toror0'd8] Ita cum
recentt. edd. exhibui pro vulg. v0-
uoLs dì roroîede. Matth. edidit: vo-
porci tororcide dé. Cf. infra IV, 20.
De ipsa re vide nott. ad III, 38.
0 dì araovos tori pun pèv vocéerv]
Vulgo aregveopevog, quod retinuit
Matth. tum in textu, tum in Gr. Gr.
8.559, ubi h. 1. excitatur, coll. Kueh-
ner. Gr. Gr. 8. 416, 4. Tu conf. Pol-
lucem V, 101 et Suidam 8. v. et ad
locutionem III, 66. II, 179. V, 106.
— In proxime antecedentibus pro
diapPe(9e08a. Aldina et aliquot li-
bri diagpder081v, quod amplecten-
dum iudicat censor Ienensis 1817.
nr. 164. pag. 372. Reliqui libri, in-
ter quos Mediceus ac Florentinus,
retinent diapPer9oe08a., quod inde
ego quoque cum recentt. edd. reti-
nendum duxi, cum altera lectio cx
emendatione 8. correctione quadam
grammatici docti orta esse videatur.
Ipsa sententia haec fere est: di-
centes, illum tabescentem morbo suam
ipsius carnem corrumpere indeque ipsis
198
HERODOTI
doti un uèv vootetv, of dè où 0vyyivagsopevor amoxtelvavtes
xatevagtovtai. Mv dì ypuvi) xeun, Quavtas al ixiposopeva
uehota puvatxes tavta tolo avdoaoi morevor. tov yao dn
vijoxs drinopevov dvoavtes xatevagtoviai. és dì rovrov 26-
yov où moXZot tivES aUtdv armuviovtaL* MOÒ PAR TOÙ tòw ds
100 vovdor mixtovta mavta xtelvovor.
oUTE xtE(VOvOL oVdtv Eupugov, oùre ti oxei-
4408 Tporos*
gustandi cupidis corruptam praebere.
Itaque ta xgé0 tanquam obiectum,
quod vocant, ad diap®el0e0801 re-
fero, vix ita explicandum, ut pro-
posuit Wannowskì: Syntax. anomal.
Graecc. pars. pag. 175.
of dè ot cvyyivocuopevor) i. e. hi
vero, non concedentes hoc, non
agnoscentes, quod sc. morbo se la-
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV,
126. VI, 61. 140. Ad verba azo-
urelvavtee xatevogéovta. conf. su-
pra nott. et conferri quoque possunt,
quae de gentibus quibusdam Brasi-
liae similia fere scribit Martius: Ue-
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner
Brasil. p.73. In seqq. al éxiyose-
vor poadiota yuvaîneg sunt mulieres
aegrotanti mulieri maxime necessa-
riae, cum eadem maxime conversantes :
de quo familiari usu s. commercio
idem verbum explicandum quoque
opinor in Thucydid. I, 4l.
és dÌ rovrov 16y0v — anuvéov-
Ta) i. e. in eius rationem, ad eam sc.
seneciutem pauci perveniunt , inter-
prete Gronovio, qui confert VII, 9. —
00 yao toè equidem retinui; e duo-
bus codd. Dindorfius dedit 00 7a
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62.
V, 56. 75. Mox cum Schweigh. et
Gaisf. s probante censore Ienensi
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi z(-
atovta revta, ubi illud revra cum
vi quadam additum esse neminem
fugit. Vulgo: rave nlntovra, quod
Matthiae retinuit.
Cap. C.
ovte xtelvovor ovdtv Fuwpvyor]
Satis constat, apud Indos nefas ha-
beri, animalia occidere; cf. modo
Kruse l. ]. pag. 37. Ad hunc vero
Herodoti locum haud scio an perti-
‘Eréoov dé gori Ivday dde
neant, quae similia apud Nicol. De-
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob.
66, 38) de gente quadam Indica, cui
nomen ‘Ag(tovo:, praedicantur, ubi
Orellius praeter alia Herodotam me-
rito laudat pag. 66 in nott. supp.
Herodoteam narrationem, in
caeterum falsa veris admixta
ad eos spectare, quos vulgo voea-
mus Zfindus, statuit Rennel. l..L p.
519 et Vincent. ibid. p. 720. Alisà
placet Heerenio Ideen I, 1. pag. 905,
qui h. l. de ea gente, cui nunc no-
men Marattorum, agi contendit; he-
rum enim maiores has ipsas Indiae
regiones septentrionales semper an-
tiquitus tenuisse monet, eosque ips0s
non aliter atque Indos s. Hindus car-
nem plerumque aversari, bellicosos
caeteroqui et valde rudes vel nostra
aetate. Quae cum Herodoti verbis
conveniunt; nec refragantur,
de nigro istorum Indorum alare
idem perscripsit, cum in meridio-
nalibus Indiae tractibus homines
reperiantur vel prorsus nigri vel
quorum color ad nigritiam proxime
accedat. Benfey |. ]. pag. 42 Hero-
doti verba de Indis, qui nihil quid-
quam animatum occidunt nec quid.
quam serunt nec denique domos
possident, de anachoretis accipi
vult; Brachmanarum solitariam vi-
tam agentium vestigia in his cerni
existimat Lassen: Indische Alter-
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante
Bohlen (Indien I. p. 319 seq.), qui
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co-
gitare: quod mihi vix fieri posse vi-
detur, cum Buddhae cultus ad longe
posteriora tempora pertineat. Kruse
1. 1. p. 38 inde intelligi vult h. l. €08,
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo-
cantur et ab Indis ipsis /7”4napre-
sthas, i. e. solitarii (incolae) silvae. —
THALIA. III. 9— 101.
199
quuoL, ovte olxias vopitovor éxtpodar: mompaytovor di, xal
avroloi goti 000v xÉyy0o0s to uévados év xaAvai, avtopatov éx
tijs pis pivopevov, tò cvAAgyovtes avri) ci xedvxi Ewovot te
mal cctéovtai. 09 d° div Es vodoov avtdav méon, #49dv és tqv
Fonuov xéstar, poovtite. dì ovdels oùt’ dmodavovios oùte xa-
pvovros. Miti dè tovrav tav Ivdav tav xaréAeta mavrov101
dupavns gori, xatareo tiv rpofatav: xal to redua popéovar
Ouotov mavtes xal raparigoiov Aidiovi. N) povi) dÌì avro»,
tnv axtevrai és tas puvalzas, où xatareo tav KAicov avded-
xav éorì Aevxn, «dida pédaiva, xatereo TO odua* toravinv dÌ
Ad significationem verbi vopul$ovor
conf. nott. ad I, 131. Ad xomnpa-
yéova: (i. e. Aerbis vescuntur) conf.
III, 25. Plura vid. apud Lobeck.
ad Phrynich. pag. 643.
xal aùtoîci tori 6c0v xéÉjz006 tò
s té uadvui] xéyy00s milium
est, de quo cf. Creuzer. fragmm.
historicc. pag. 62. Herodoti haec
verba vulgo de oryza intelligunt, qua
Indiae gentes vesci vitamque potis-
simum sustentare dicuntur. Conf.
Heeren. Ideen I, 1. pag. 368 (coll.
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne
Opuscc. Acadd. T. I. pag. 345 in
nott. Cum vero bh. I. semen compa-
retur cum milio parvo, unde oryzae
semine minus fuisse colligi potest,
cumque semen una cum calice fue-
rit coctum, id quod in oryzam mi-
nime cadere potest, Linkius (Die Ur-
welt p. 218) Herodotum hic loqui
statuit de Aidisco quodam, cuius
plures species per Indiam edi so-
leant, ita ut fructus non maturi, se-
men, arca et calix simul una co-
quantur: semen maturum aequare
magnum milium magnitudine, im-
maturum semen esse minus. De
oryza dubitaverat quoque Miot, qui
indicari iudicat Douraà 8. holcum
sorghum Linn., cum in India aeque
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq.
nott.) holcus inveniatur, sigillatim
in regionibus septentrionem versus
a terra Paniab sitis, ut monet Mal-
tebrun. l. l. pag. 323. — In seqq.
revocavi vulgatam lectionem avrr
ri xelvxi, in qua ob antecedentia
ty xalvai articulum 17), quem ex
uno Sancrofti libro omiserunt re-
centt. edd., retinendum duzi: cf.
etiam nott. ad III, 45.
Cap. CI.
xal tO yQdua pootova: — Al-
8(0y.] Haec verissime dici, ex Hee-
renio modo notavi. Cum Herodoto
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V,
4,8 et Ctes. Ind. 8. 9. coll. 20. 24.
Quam vero sententiam de sole In-
diam regionesque australes maxime
urente Graeci tenebant (vid. infra
III, 104), ex ea consequens erat, In-
dos, qui proximi solis radiis expo-
siti essent, magis inde aduri.et ni-
grum cutis recipere colorem. Conf.
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an-
tecedentibus vocem xgoffatov la-
tiore sensu accipere malim; cf. II,
41. I, 133 ibique nott.
n yovi dì avrov x. t. 2.] Haec
falso tradi auctor est Aristoteles H.
A. III, 22. Gener. Animall. II, 2. p.
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019.
Idem iudicium esse Soemmeringii,
viri doctissimi, observat Heeren.
Ideen I, 1. pag. 366. Verba t7v
drievtar Ès tas yvvaînas ab inter-
polatore insulse addita putat Naber
in Mnemosyn. IV. p. 19. 20. — #0-
0nv Noster dixit aeque ac yovnv de
semine genitali, de quo supra II, 93
dixerat #090v, quam eandem for-
mam exhibet pluribus locis Hippo-
crates (vid. Foesii Oecon. Ilippo-
crat. p. 272. 8. v.) itemque Aristote-
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch.
II. p. 637F., qui idem #00» seri-
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio-
198
HERODOTI
goti pi) uèv voogewv, oî dì ov 0vyyivoosiuevo. amonteslvavtes
xatevogtovtai. Mv dì yuvi) xoun, Qoavtas al érioedpeva
uadiota puvalnes tavta toroi avdoaoi moredo. tÒv 7a dn és
yioas dmiuopevov Bvoavtes xatevagtovtai. Es dì tovtov 26-
yov où moddoi tives avrdv arinvéovtaL* TRÒ YAo ToÙ tov È
100 vovoov mintovta Tavta xteivovo:.
oUtE xteivovoL ovdlv Euwuyov, oùre ti Cxti-
2408 Tgorros*
gustandi' cupidis corruptam praebere.
Itaque ra xgéa tanquam obiectum,
quod vocant, ad diapde(0808a1 re-
fero, vix ita explicandum, ut pro-
posuit Wannowski: Syntax. anomal.
Graece. pars. pag. 179.
of dè ot cvyyivocuopevor] i. e. hi
vero, non concedentes hoc, non
agnoscentes, quod sc. morbo se la-
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV,
126. VI, 61. 140. Ad verba drro-
xtelvavtec xaTtevozEéOvTaI conf. su-
pra nott. et conferri quoque possunt,
quae de gentibus quibusdam Brasi-
liae similia fere scribit Martius: Ue-
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner
Brasil.p.73. In seqq. al éx1y0Eue-
var potdiota yvvaînec sunt mulieres
aegrotanti mulieri marime necessa-
riae, cum eadem maxime conversantes :
de quo familiari usu s. commercio
idem verbum explicandum quoque
opinor in Thucydid. I, 4l.
és dÌ rovrov i6yov — anuuvéov-
Tar] i.e. in eius rationem, ad cam sc.
seneclutem pauci perveniunt , inter-
prete Gronovio, qui confert VII, 9. —
m00 ya tot equidem retinui; e duo-
bus codd. Dindorfins dedit x00 yeg
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62.
V, 55. 75. Mox cum. Schweigh. et
Gaisf., probante censore Ienensi
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi xr(-
ntovta revta, ubi illud xevra cum
vi quadam additum esse neminem
fugit. Vulgo: xavra nlntovra, quod
Matthiae retinuit.
Cap. C.
ovre utelvovoL 0Vvdiv fuypvyor]
Satis constat, apud Indos nefas ha-
beri, animalia occidere; cf. modo
Kruse l. I. pag. 37. Ad hunc vero
Herodoti locum haud scio an perti-
+‘
‘Eréoav dé tori Ivdoy dI:
neant, quae similia apud Nicol. De
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob.
66, 38) de gente quadam Indica, cui
nomen ‘Ag(tovo., praedicantur, ubi
Orellius praeter alia Herodotam me-
rito laudat pag. 66 in nott. supp.
Herodoteam narrationem, in
caeterum falsa veris admixta
ad eos spectare, quos vulgo voca-
mus /findus, statuit Rennel. L.L p.
519 et Vincent. ibid. p. 720. Alui
placet Heerenio Ideen I, 1. pag. 908,
qui h. 1. de ea gente, cui mune mo-
men Marattorum, agi contendit; he-
rum enim maiores has ipsas Indiae
regiones septentrionales semper am-
tiquitus tenuisse monet, eosque ipsos
non aliter atque Indos s. Hindus car-
nem plerumque aversari, bellicosos
caeteroqui et valde rudes vel nostra
aetate. Quae cum Herodoti verbis
conveniunt; nec refragantur, e
de nigro istorum Indorum co
idem perscripsit, cum in meridio-
nalibus Indiae tractibus homines
reperiantur vel prorsus nigri vel
quorum color ad nigritiam prorime
accedat. Benfey l. l. pag. 42 Hero-
doti verba de Indis, qui nihil quid-
quam animatum occidunt nec quid-
quam serunt nec denique domos
possident, de anachoretis accipi
vult; Brachmanarum solitariam vi-
tam ‘agentium vestigia in his cerni
existimat Lassen: Indische Alter-
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante
Bohlen (Indien I. p. 319 seg.), qui
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co-
gitare: quod mihi vix fieri posse vi-
detur, cum Buddhae cultus ad longe
posteriora tempora pertineat. Kruse
I. 1. p. 88 inde intelligi valt h. L e08,
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo-
cantur et ab Indis ipsis 7 4napra-
s8thas, i. e, solitarii (incolae) silvae. —
THALIA. III 9—101.
199
QovoL, ovtE ofxias vopitovar éxrjodar: mompaytovor dì, xal
avtoidi fot 600v xÉyy9os tò péyados év xddvai, aVtduarov èx
Ts YI pivopevov, tò ovAaÉvovtes aUtij ti xdAvxi Ewovot te
xal ortéovtai. 05 d' «v és vovoov avtdv nÉon, Hidav ds tv
Fonpov xéetar, pooviiter dì ovdels oùt’ drodavovtos ovrE xd-
pvovros. Mikis dè tovrav tav Ivddav tav xarédeto naevrov101
fupavng éot., xatareo tiv xpoferav: xal tò yedua popéovoi
opotov mavtes xal raparArorov Aldiovi. È) povì dì avtar,
tv axmtevroi È tas puvalxas, où xararmeo tov dii avd90-
20v E0tÌ devxn, cAla pédciva, xatareo tÒ xodpa* toravenv dì
Ad significationem verbi wopltovoi
conf. nott. ad I, 131. Ad xompa-
yéovo: (i. e. herdis vescuniur) conf.
III, 25. Plura vid. apud Lobeck.
ad Phrynich. pag. 643.
xal avzoici fori d0ov néyy00s tò
néyados ty xalvui] xéyx00s milium
est, de quo cf. Creuzer. fragmm.
historicc. pag. 62. Herodoti haec
verba vulgo de oryza intelligunt, qua
Indiae gentes vesci vitamque potis-
simum sustentare dicuntur. Conf.
Heeren. Ideen I, 1. pag. 366 (coll.
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne
Opuscc. Acadd. T. I. pag. 345 in
nott. Cum vero bh. l. semen compa-
retur cum milio parvo, unde oryzae
semine minus fuisse colligi potest,
cumque semen una cum calice fue-
rit coctum, id quod in oryzam mi-
nime cadere potest, Linkius (Die Ur-
welt p. 218) Herodotum hic loqui
statuit de kidisco quodam, cuius
plures species per Indiam edi so-
leant, ita ut fructus non maturi, se-
men, arca et calix simul una co-
quantur: semen maturum aequare
magnum milium magnitudine, im-
maturum semen esse minus. De
oryza dubitaverat quoque Miot, qui
indicari iudicat Dourak 8. holcum
sorghum Linn., cum in India aeque
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq.
nott.) holcus inveniatur, sigillatim
in regionibus septentrionem versus
a terra Paniab sitis, ut monet Mal-
tebrun. l. l. pag. 323. — In seqq.
revocavi vulgatam lectionem avri
tj x@lvxi, in qua ob antecedentia
ty xalvx: articulum ti, quem ex
uno Sancrofti libro omiserunt re-
centt. edd., retinendum duxi: cf.
etiam nott. ad III, 45.
Cap. CI.
xal to yodua Poetover — Al-
80] Haec verissime dici, ex Hee-
renio modo notavi. Cum Herodoto
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V,
4,8 et Ctes. Ind. $. 9. coll. 20. 24.
Quam vero sententiam de sole In-
diam regionesque australes maxime
urente Graeci tenebant (vid. infra
III, 104), ex ea consequens erat, In-
dos, qui proximi solis radiis expo-
siti essent, magis inde aduri.et ni-
grum cutis recipere colorem. Conf.
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an-
tecedentibus vocem xrgoferov la-
tiore sensu accipere malim; cf. II,
41. I, 133 ibique nott.
n yov dì avide x. r. 2.] Haec
falso tradi auctor est Aristoteles H.
A. III, 22. Gener. Animall. II, 2. p.
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019.
Idem iudicium esse Soemmeringii,
viri doctissimi, observat Heeren.
Ideen I, 1. pag. 366. Verba tnv
aritevrar És tas yuvaîxas ab inter-
polatore insulse addita putat Naber
in Mnemosyn, IV. p. 19. 20. — #0-
@nv Noster dixit aeque ac y0v7v de
semine genitali, de quo supra II, 93
dixerat 9090v, quam eandem for-
mam exhibet pluribus locis Hippo-
crates (vid. Foesii Oecon. Hippo-
crat. p. 272. s. v.) itemque Aristote-
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch.
II. p. 637 F., qui idem Wogny scri-
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio-
198
HERODOTI
gori ui) uiv voogewv, ol dè ov 0vyyivooxduevo. amoxtelvavtes
xatevagtovta.. Mv dì ypuvi xdun, doavtaos al énipoedpevas
ueriota puvalres tavta tortoi avdpao: morevor. tòv pae dn és
yioas amuopevov Fvoavres xatevagtovta. È dì tovtov 26-
> 9 - ? ;
yov ov moddoi tives avtov amixveoviat
100 voùgov mimtovta Tavta xtetvovot.
ovtE xtslvovor ovdiv fuwvyov, oùre ti Cxti-
4408 TRoros*
gustandi' cupidis corruptam praebere.
Itaque td xgéa tanquam obiectum,
quod vocant, ad diapPelpe08at re-
fero, vix ita explicandum, ut pro-
posuit Wannowski: Syntax. anomal.
Graecc. pars. pag. 179.
ol dè ot cvyyivocuopevo:] i. e. hi
vero, non concedentes hoc, non
agnoscentes, quod sc. morbo sc la-
borare negat. Conf. V, 86. 94. IV,
126. VI, 61. 140. Ad verba dr0-
utelvavtes xatevogéorta: conf. su-
pra nott.et conferri quoque possunt,
quae de gentibus quibusdam Brasi-
liae similia fere scribit Martius: Ue-
ber d. Rechtszust. d. Ureinwohner
Brasil. p.73. In seqq. al ér1yose-
var padiota yvvaiînes sunt mulieres
aegrotanti mulieri marime necessa-
riae, cum eadem maxime conversantes :
de quo familiari usu s. commercio
idem verbum explicandum quoque
opinor in Thucydid. I, 4l.
és dì tovrov 2670 — anuuvioy-
tar] i. e. in eius rationem, ad cam sc.
senectutem pauci perveniunt , inter-
prete Gronovio, qui confert VII, 9. —
00 ye toù equidem retinui; e duo-
bus codd. Dindorfius dedit 100 yo
tovtov. Sed vid. I, 122. III, 62.
V, 56. 76. Mox cum Schweigh. et
Gaisf., probante censore Ienensi
1817. nr. 163. pag. 363 seq., edidi xr(-
ntovta navta, ubi illud ravro cum
vi quadam additum esse neminem
fugit. Vulgo: ravra nintovta, quod
Matthiae retinuit.
Cap. C.
oviE utslvovor 0Vdiv Fuwpvyor]
Satis constat, apud Indos nefas ha-
beri, animalia occidere; cf. modo
Kruse l. l. pag. 37. Ad hunc vero
Herodoti locum haud scio an perti-
00 yag ToÙù tov és
‘Eréoav dé gori Ivdav dd:
neant, quae similia apud Nicol. De-
mascen. (pag. 140 ed. Orell. ex Stob.
66, 38) de gente quadam Indica, cui
nomen ‘Agitovo., praedicantur, ubi
Orellius praeter alia Herodotum mo
rito laudat pag. 66 in nott. supp.
Herodoteam narrationem, in
caeterum falsa veris admixta
ad eos spectare, quos vulgo voca-
mus Zindus, statuit Rennel. l..L p.
519 et Vincent. ibid. p. 720. AHud
placet Heerenio Ideen I, 1. pag.908,
qui h. l. de ea gente, cui nuno no-
men Marattorum, agi contendit; ho-
rum enim maiores has ipsas Indiae
regiones septentrionales semper an-
tiquitus tenuisse monet, eosque ipsos
non aliter atque Indos s. Hindus car-
nem plerumque aversari, bellicosos
caeteroqui et valde rudes vel nostre
aetate. Quae cum Herodoti verbis
conveniunt; nec refragantur, Hi ve
de nigro istorum Indorum
idem perscripsit, cum in meridio-
nalibus Indiae tractibus homines
reperiantur vel prorsus nigri vel
quorum color ad nigritiam proxime
accedat. Benfey 1. 1. pag. 42 Hero-
doti verba de Indis, qui nihil quid-
quam animatum occidunt nec quid.
quam serunt nec denique domos
possident, de anachoretis accipi
vult; Brachmanerum solitariam vi-
tam ‘agentium vestigia in his cerni
existimat Lassen: Indische Alter-
thumsk. II. pag. 635 seq. refragante
Bohlen (Indien I. p. 319 seq.), qui
mavult h. 1. de Buddhae asseclis co-
gitare: quod mihi vix fieri posse vi-
detur, cum Buddhae cultus ad longe
posteriora tempora pertineat. Kruse
I, 1. p. 88 inde intelligi valt h. I. eos,
qui ‘Tiofto. apud Megasthenem vo-
cantur et ab Indis ipsis 74napre-
8thas, i. e. solitarii (incolae) silvae. —
THALIA. III 9— 101.
199
govoL, ovtE olxias vopitovor éxtiota. rompaytovor dì, xal
avtoioi éoti 600v xéÉyy0os tò uéyados èv xaivxi, avtoLatov Éx
Tis yi pivopevov, tò ovAiEvovtes aUti ti xdduxi Ewovoti te
xal cittovrar. 06 d° av È vovcov avrdv néon, éAdav és tv
Fonpov xéerai, ppoviite: dì ovdels oùt’ drodavovtos oÙre xa-
pvovtos. Mitis dè rovrav rav Ivdov tav xarédeta navrcovi0i
Eupavns éot, rarareo teùv npofarav: xal tò redua popgova.
opotov mavres xal raparAroior Aldiovi. Îf) povi dè avtdv,
tuv amtevtai Èe tds puvaîxas, où ateneo tov GÀiav dvd o0-
xv Éorl deux, cdla pilciva, xerareo tÒ godua' rovavenv dì
Ad significationem verbi vopuifovor
conf. nott. ad I, 131. Ad momgpa-
giova: (i. e. herbis vescuntur) conf.
ILT, 25. Plura vid. apud Lobeck.
ad Phrynich. pag. 643.
xal abrorol tori 600v xéyy00g tÒ
péra8os iv nalvui] xéyX006 milium
est, de quo cf. Creuzer. fragmm.
historicc. pag. 62. Herodoti haec
verba vulgo de oryza intelligunt, qua
Indiae gentes vesci vitamque potis-
simum sustentare dicuntur. Conf.
Heeren. Ideen I, 1. pag. 366 (coll.
nott. ad Herod. III, 97) et Heyne
Opuscc. Acadd. T. I. pug. 345 in
nott. Cum vero bh. Il. semen compa-
retur cum milio parvo, unde oryzae
semine minus fuisse colligi potest,
cumque semen una cum calice fue-
rit coctum, id quod in oryzam mi-
nime cadere potest, Linkius (Die Ur-
welt p. 218) Herodotum hic loqui
statuit de Aidisco quodam, cuius
plures species per Indiam edi so-
leant, ita ut fructus non maturi, se-
men, arca et calix simul una co-
quantur: semen maturum aequare
magnum milium magnitudine, im-
maturum semen esse minus. De
oryza dubitaverat quoque Miot, qui
indicari iudicat Dourah s. holcum
Linn., cum in India acque
atque in Aegypto (cf. II, 36 ibiq.
nott.) holcus inveniatur, sigillatim
in regionibus septentrionem versus
a terra Paniab sitis, ut monet Mal-
tebrun. 1. l. pag. 323. — In seqq.
revocavi vulgatam lectionem avr?;
tj x@Zvxi, in qua ob antecedentia
dy xelvni articulum ti, quem ex
uno Sancrofti libro omiserunt re-
centt. edd., retinendum duzi:; cf.
etiam nott. ad III, 45.
Cap. CI.
xal tO gedua PooLovai — Al-
8041] Haec verissime dici, ex Hee-
renio modo notavi. Cum Herodoto
consentiunt Arrian. Exp. Alex. V,
4,8 et Ctes. Ind. 8. 9. coll. 20. 24.
Quam vero sententiam de sole In-
diam regionesque australes maxime
urente Graeci tenebant (vid. infra
III, 104), ex ea consequens erat, In-
dos, qui proximi solis radiis expo-
siti essent, magis inde aduri.et ni-
grum cutis recipere colorem. Conf.
Bredov. Uranolog. p. VIII. — In an-
tecedentibus vocem reoferov la-
tiore sensu accipere malim; cf. II,
41. I, 133 ibique nott.
n yov dì avraov x. 1. 2.] Haec
falso tradi auctor est Aristoteles H.
A. III, 22. Gener. Animal. II, 2. p.
207 coll. Strabon. XV. p.695 s. 1019.
Idem iudicium esse Soemmeringii,
viri doctissimi, observat Heeren.
Ideen I, 1. pag. 366. Verba tnv
aerlevtar È tas yuvaînas ab inter-
polatore insulse addita putat Naber
in Mnemosyn. IV. p. 19. 20. — #0-
@nv Noster dixit aeque ac y0v7v de
semine genitali, de quo supra II, 93
dixerat 9090r, quam eandem for-
mam exhibet pluribus locis Hippo-
crates (vid. Foesii Oecon. Hippo-
crat. p. 272. s. v.) itemque Aristote-
les Hist. Anim. III, 16 et Plutarch.
II. p.- 637 F., qui idem doonv seri-
psit II. p. 907 A. Ad ipsam locutio-
N
200 HERODOTI
xal Aldiones drievtai Foonv. ovto pèv tov Ivddv Exaotepa
tv Ilegoécov olxéovor xa) x90s votov avsuov* xal Aapelov
Baoidéos ovdaua vanovoar.
"Arko dè tosv Ivddv Kaoratvoo te rod xaù ri] Taxruteg
qoon sioì modcovgoL, mods coutov te xal Bopéo aviuov xevos-
amueévor tov @AAav 'Ivddv, ot Baxtpioroi raparincinv tx0ve:
diartav. ovtoL xal uayiuostatoi elo Inddv, xal oÎ éxÌ voy
p0voòv otedAouevor sloÌ obtor
KATA Yao ToUTo Éoti compia
da tv vapuov. év dn dv ti tonuin tavtn xal ti Gap
pivovtar uvounxes, ueyatea Eyovtes xvvav uèv élaccova,
nem: artevtar Pognv cf. III, 109
ibique nott.
oùra: pèv tòv Ivdav x. 1. 1.] Pro-
pter haec verba Heeren. Ideen I, |.
pag. 363 seq. hc cogitari vult de
iis regionibus, quae ab oriente tan-
gunt Indi fiuvii loca inferiora, qui-
bus nomen Sind, s. omnino de ea
regione, quae inter terras Multan et
Guzerat sita est. — Ad structuram
verbb. seqq. dAage/ov Baariéos —
vamuovoav conf. Kuehner. Gr. Gr.
8. 528. not. 4.
Cap. CII.
meòs courov te nal Popiw ave
uov] re0s courov est septentrionem
versus, ut III, 116, et paulo antea
mE0G VOTOV dvELOV (meridiem versus)
et III, 107 7005 uecauBolns: qua si-
gnificatione alias accusativus prae-
positioni adiungitur, de qua re conf.
nott. ad I, 84. II, 121. III, 97. 98.
99; et quod attinet ad vocem cviuov
in his plerumque additam, cf. nott.
ad I,6. — foeé®, quod libri affe-
runt omnes, ct h. 1. et IV, 37 reti-
nui cum Bredov. p. 218; alii Bopéea.
Ad xarormmnuévor cf. Ill, 91. I, 27
ibique nott. Ad rem conf. Ritter:
Erdkunde II. pag. 622 et vid. Ex-
curs. ad h. ]. de Caspatyro urbe et
Pactyica regione.
ual of — oteliduevor eloì ovro:]
Ipsam hanc gentem nomine suo non
indicat Noster: Megasthene auctore
(loco mox laudando) fuerunt dée-
dat, Plinio auctore Dardae, alibi
deeddar, quod cum nomine /arada,
quod in carmine Mabfbhfrata inve-
nitur, convenit. Conf. Lassen: Ind.
Alterthumsk. I. pag 40. not. II.
631. Caeterum cum rece. edd. n
psimus xa) of éxi tov z9voòr, ubi
vulgo abest vocula of.
uatd yao Ttovro tori “enne Qued
sequitur dia 177 yaupor, simili mo-
do legitur III, 98. — Cum Indi, qui.
bus baec deserta sint vicina, prope
Bactra et Pactyicam, sive prope ter-
ras Balk et Cabul, e septentrione
reliquorum Indorum habitent, in
montibus Tibeti parvae et Bucha:
riae parvae, nulla alia deserta hic
intelligi posse iure notat Heeren.
Ideen I, 1. p. 340 coll. pag. 90, nisi
deserta Cobdi. Add. Maltebrun. Nou-
vell. annall. d. Voyag. II. pag. 323.
Montes his desertis adiacentes auri
venis abundare constat catena 20
inde occidentem versus per Bu
riam magnam delabentes aurum sòc
cum ferre aeque atque eos, qui sd
orientem aquas volventes vel in la:
cus se effundant vel arenis se im:
misceant. Ac vel praeterlapso sas:
culo auri ramenta sive pulverem
aureum ex his regionibus in Bibi-
riam deduci solitum fuisse docet
Heeren. 1. 1. De ipsis desertis con-
sul. Wahl. Erdbeschr. v. Ostind. p:
481 seqq. 744 geq.
yivovtar puopnues) Ad sequena
usye8ea conf. II, 10 ibique nott. —
Ad rem optime monuit Heeren, Ideen,
I,l p. 312, sive veri quid inesse.
statuamus in hac de formicis nar-
ratione, cui bestiola, quae ad instar
criceti in terram se abdat, occasio-
nem dederit, sive omnia plane ticta
THALIA. III. 101. 102.
201
aiaonéxav dì pétova. slo pag aUrdv xal rapa PacrAértov Ileg-
iudicemus, certi vix quidquam no-
bis terrae ipsius et animalium, quae
alat, naturam ignorantibus statui
posse, praesertim cum regiones, de
quibus hic sermo, orientalium fabu-
lis maxime celebratae sint (conf.
Excurs. ad III, 98), quae inde per
omnem orientem Graeciamque adeo
propagatae fluxerint. Neque tamen
omnem narrationem' prorsus fictam
crediderim, cum Herodotus in aula
Persarum regum (Susis, credo, ubi
Herodotum ipsum fuisse cum Dabl-
menno in Herod. pag. 77 statuere
placet) huiusmodi formicas in India
captas et inde advectas ali scribat.
Cui aliud recentioris temporis testi-
monium addit Larcher. ex Thuan.
hist. XXIII. p. 1464 et Busbecq. Epp.
Ture. 4, a Persarum sc. rege anno
MDLIX oratorem ad Solimanum
missum fuisse cum muneribus; inter
quae ipsa fuisse formicam Indicam
magnitudine canis mediocris, ani-
mal mordax ac saevum *). Coniun-
eta est haec tota narratio de Indo-
rum formicis cum illa fama de magni
auri copia, quae in India reperitur,
de qua cf. nott. ad III, 94. 98: nec
miram in antiquissimo Indorum car-
mine, cui nomen Mahfbhfrata, com-
memorari formicarum aurum, i. e. a
formicis effossum et inde ab Indis
septentrionalibus in meridionales
regiones allatum; vid. Lassen: In-
dische Altertphumsk. I. pag. 40 not.
Formicarum loco gryphes posuit
auri custodes Ctesias, in caeteris
quoque ab Herodoto dissentiens to-
tamque rem vel magis amplificans
atque exaggerans in Indicc.Excerptt.
8. 12 (apud Aelian. N. A.IV, 27), ad
quem locum conf. nott. nostra pag.
300 seq. et in Excurs. VI ad Hero-
dot. III, 116. Propius ad Herodo-
tum pertinent, quae plura de for-
micis his Nearchus, qui pelles ea-
rum se ipse vidisse affirmat, atque
Megasthenes retulerunt, cum Hero-
doteis apprime congruentia : vid. Ar-
rian. Ind. 15. Strabon. XV. p. 706
8. 1032. II. p. 70 s. 121. Aelian. H.
A. Ill, 4. Pompon. Mel. III, 7. 8. 2.
Plin. H. N. XI, 81, 836. 8. 111.
XXXIII, 21. Schol. ad Sopbocl. An-
tig. 1037. Themist. Or. XXVII. p.
837 C. D. Dio. Chrysost. XXXV. 8.
23. p. 73 Reisk. Unde vel similia
ad Athenienses ipsos translata esse
videntur, ut monstrant ea, quae
apud Harpocrat. s. v. yovoogsiov
(p. 185 ed. Lips.) leguntur, ex Eu-
bulo deducta; cf. Meineke Fragm.
comicc. Graecc. III. p. 215. Iam si
quaeras, quid sibi velit haec tota
narratio et quorsum spectet, Comes
de Veltheim in commentat., quae
inscribitur: ,,Von den goldgraben-
den Ameisen und Greifen der Alten“
(Vermischte Aufs. T. II. pag. 267
seqq.), Herodoti hancce narratio-
nem relatam vult ad auri lotionem
quandam in his desertis institutam,
in qua pellibus vulpium (Canis Cor-
sak Linn.) hac in regione frequen-
tissimarum, quae in terram se ab-
dere soleant, usi fuerint. De hac
cane vel alia quadam vulpini ge-
neris bestiola Indica hîc cogitari
posse censet Italus interpres. (Link.
(Die Urwelt p. 258) narrationi huic,
praeter fidem forsitan auctae, ori-
ginem dedisse arbitratur animal
quoddam, quod in terram cavernas
fodiendo aurum quaerentes duxerit.
Nec tamen de cane Corsak cogitan-
dum, sed de alio animali fodiente,
forsitan de marmotae specie qua-
dam, qualem recentioris aetatis pe-
regrinator in illis regionibus con-
o
*) In codice Mjsnicnsi, qui epistolam Ioannis presbyteri de miraculis Indiae continet,
haec le
hentes
ptur: ,.In quadam provincia nostra sunt formicae in magnitudine catulorum, ha-
"II pedes et alas IV. — lIstae formicae ah occasti solis ad ortum morantur sub terra
et fodiunt purissimum aurum tota nocte — quaeruni vicium sunm tota die. — In nocte an-
tem veniunt homines de cunctis civitatibus ad colligendnm ipsum anrum et imponunt ele-
phantibus. — Quando formicae sunt supra terram, nullus ibi andet accedere prnizio: cru-
delitatem et ferocitatem ipsarum. ©
Attulit hacc Tzschurek. ad Pompon. Mel.
IH, 7. 8. 2.
pag. 245. ubi hoc quoque addit, Arabicos scriptores eadem, quae Herodotus die
demque verbis referre.
Conf. Notic. ct extr.
» Manuscr, de la bibl. du Roi. Il p.
202
HERODOTI
oÉdov, ivtevrev Enoevdérres. ovtoL dv ol uveunues, woLe-
uevor olunow ÙrÒ Pv, avapoggovo: tiv vaupov, xatexeo of
év toto” "VEXANOL uvounzes xal tOv aUtov tporrov, sioì dè xal
spexerit. Cum hac autem narratione
alteram de gryphibus (de qua vid. ad
III, 116) postmodo confusam esse,
utramque in Indiam, i. e. terram
omnium rerum mirandarum quasi
parentem, relegatam, idem statuit
p.259. Accuratius utramque famam
distinxitWahl. Erdbeschr. v. Ostind.
pag. 483—488, hanc de formicis fa-
bulam tractans optimeque monens,
in tanta illarum regionum obscuri-
tate hodieque illam bestiam in bi-
storia naturali quaeri vix posse. In-
dicam formicam suspicatur speciem
quandam esse canis hyaenae (,,eine
Varietit der gestreiften oder ge-
fleckten Hyaene‘, vid. p. 812 5099)
ipsumque nomen Graecum uveun
vel a Persico derivandum etymo
(ubi mur denotat formicam, mùress
formicam magnam, immanem, mir-
misch animal magnum formicae ad
instar formatum) vel a voce myr 8.
mur in pluribus Asiae linguis obvia
et signiticante feram (Wild, Wild-
niss). At Maltebrun. (1. l. IL. pag.
368 seq.) utrîque fabulA de formicis
ac de gryphibus nil aliud contineri
putat, nisi hoc: Indis, regionum
septentrionalium incolis, aurum tum
e matallis fodinisque, tum e fluviis,
tum ex arena pulvereque acquirere
dum studeant, terras inhospitales
permeandas gentesque feras debel-
landas esse. Fabulam de formicis
inde ortam censet, quod Indi aurum
e pulvere quaerentes vestigia formi-
carum albarum secuti pellibusque
vulpium, hyacnarum, aliarum fera-
rum usi sint; quae formicae cum
valde noceant omnemque saepe mes-
sem evertant, inde natum vult nar-
rationem de bello, quod cum formi-
cis gerant homines. Vid. pag. 380
seq. et conf. nott. ad III, 116. Nu-
per in hanc fabulam denuo inquisi-
vit Lassen. 1. I. I. p. 40 et potissi-
mum pag. 848 seqq., inde profectus,
quod formicarum et auri ab his al-
lati unum nomen sit pipilika, de
ipsis formicis cogitari posse negat:
de alia bestia formicis simili, et
quidem de marmotae quodam genere
hîc cogitandum esse putat, quod in
Tibeti campis planis atque arenosis
inveniatur et in cavernis habitans
similem in modum, quo formicae,
vitam agat: adeo ut ad hanc bestiam
formicae nomen transferri potuerit.
Assentit plane O. F. Peschel in:
Deutsche Vierteljahreschrift 1854.
II. pag. 265 seq.; dissentit Kruse
Indiens alte Geschichte pag. 39, qui
chacalum potius s. lupum filavum,
qui diu quidem in cavernis agat,
noctu saeviens omniaque dilacerans
pervagetur h. 1. iptelligendum esse
iudicat: in quo vix quemquam
tientem habebit. Ad Lassenii sen-
tentiam accedit Gumprecht: Zeit-
schrift f. allgemeine ErdkundeVI, 6.
pag. 5 592 seq
Glaxtay E} uégova].Scripsi dle
réxov, ut Il, 67. Vulgo alexé
x€0v, quod plures afferunt libri,
quamquam id ferri nequit; cf. Bre-
dov. p.253. — Caeterum scribit quo-
que Megasthenes de his formicis:
— siva yo cloréxov pelovas
m00g 2070v toù peyaBeos pay nal
tnv y7v 0Qvocev x. t. À. (Arrian.
Indd. 15); apud Strabonem 1. I. ex
eodem Megasthene dicuntur dela
clortnov 0Ùn Hlattw, tazos vREG-
puis Fyovra nal Love darò dr0ag
x. T.À.
elol yae avtbv ual maga Paosdét
tòv IIegoewv] In regum paradisis,
credo, hae bestiae alebantur una
cum aliis feris, quas rex venari pro
more solebat. Conf. Brisson. De reg.
Pers. princip. I, 79. Pro rv Bek-
kerus scripsit to, quod idem dede-
runt Dindorf. et Dietsch. Libri scri-
pti omnes retinent toy,
xal to0v avrov teoxov] Pro mal
Herold Emendatt.Herodd.P.II. pag.
6 scite emendat xat&, quemadmo-
dum legitur quoque I, 182. II, 176
coll. II, 20.
sio. dè ‘nal tò eldog ouorotatos]
Ita Gaisf. secutus e pluribus libris
}
THALIA. II. 102. 103. .
203
tò eldos opocworator. 7 dè vaeupos n avagpepopévn tori yovottis.
°Exì dn) tavenv riv waupov otélioviai Es tiv éomuov ol Ivdol,
tevtausvos Exaotos xauniovs tests, csLongpogov uèv Éxatéoa-°
ev ioceva raptAxeiv, dydeav dè és uécov* ir tavrnv di av-
tds avafatver, Enimndevoas dxwos dd tÉéNVOV ds veataTAv
asooacoas tevtn® al yoo 0qL xaunioi înaav ov Eocoves és
tazutita eloì, yopls dì axtea dvvarotegai rOd40v péopev.
Tò uèv dn eldog Oxotov ti Exe M xaundos, émiotauevoroi toto: 103
"ElAn0: où 6vyYReepa, tò dì un Eniotfatai avtis, TovTO
pedoca. xaunios Ev toroi omiodloros oxéleoi Eye téGcERaS Uun-
seriptis edidi, probante censore Ie-
nensi 1817. nr. 163. pag. 364, qui
locum sic interpretatur: bestias il-
las non modo terram fodere, sicuti
formicas, sed form quoque persimi-
les esse formicis(Graecis). DOONSIEA
exbibuit: sioì dì xal avroi e/dog
oposwotatro:. V omittitur rò ante
#i8os et post 0po:oraro: inseritur
avroì, cuius loco etiam invenitur
ovro:, parvo discrimine, cum omnino
similes formicis ad formam designen-
tur, interprete Wesseling., qui con-
ferri inbet locos iam supra laudatos
Arriani, Strabonis, Dionis, itemque
Plinii. Vox gquoîtis de arena auri
ferace adhibetur in eadem re ab Ar-
riano Indd. 15 et ab auctore ano-
nymo Oration. funebr. a Frotschero
nuper editae cap. 6. p. 21, ubi edi-
tor Herodoti fuit bene memor, item-
que Xenophontis, qui vocem dgyv-
eîtis adhibuit De vectigg. I, 5. IV,
2. 6. 11. 27.
ce10NnP0R0v pièv Ééxartomdev
îoueva maotinetv) funalem intelligit
camelum. ce0n90005 de equo furali
dicitur Aristoph. Nubb. 1302 (al.
1282) ibiqueSchol., Electr. 715, (,,Cf.
Ez. Spanbem. ad Aristophan. Nubb.
vs. 122. p. 87 seq. Beck. ab eoque
laudd. Aeschyli Agamemn. vs. 851.
1649. Euripid. Iphigen. Aulid. vs.
220 seqq. alii.‘ Cr.) Inde sensus
loci hic est: ,,tres quisque camelos
ita iungunt, ut marem funalem utrin-
que collocent, qui a latere trahani, fe-
minam vero mediam inter hos ponani;
hanc vero ipse conscendit, quam ab re-
centissime natis suis avulsam ut iungat,
operam dedit.‘ — Ad &nAeav conf.
citatt. ad III, 85. Mox scripsi #0-
coves, ut cap. 105, pro vulg.7000v€g,
itemque razvtijia pro vulg. tayv-
tyta, quod minus recte scriptum
videtur ex ipsis veterum grammati-
corum praeceptis, quae affert Goett-
ling. Lehre v. Accent pag. 277. Pro
teven recentt. edd. {evÉe:; equidem
ob ea, quae II, 120 (ubi vid. nott.)
leguntur, vulgatam mutare nolui. In
fine cap. reliqui 70420, quod plu-
rimi libri offerunt. Alii 77027. Tu
confer VII, 7.
Cap. CIII.
tò dì un éniotéatar] Eniotéarai
dictum pro én/ctayrai, scil. of “EA-
Anves, ut II, 142(dvvéatat) et III, 2,
ubi cf. nott.
Eye. téCCEQAS pnoovs] Herodoti
h. 1 tangens Bochart. Hierozoic.I, 2.
cap. 1 init. p79ovs femora reddit his
verbis: ,,articulos quattuor cum to-
tidem ossibus interiectis: per eos
articulos, quos in femore habet s0-
lus camelus, medium femur illi fle-
ctitur.‘* Schweigh. in Lex. Herod.
uneovs de qualibet intelligit parte
cruris cameli inter duos articulos
comprehensa. Nec dubium, un00vs
de ossibus 8. articulis, neque de car-
nibus dici. Vid. Bothe ad Sophocl.
Antigon. vs. 929. Tangit Herodotea
Aristoteles H. A. II, 1. pag. 779 D.,
itemque Aelianus ex Herodoto pro-
fecit N. A. X,3, ubi Schneiderus
haec adscripsit: ,,Narrationem He-
rodoti ita explicat Gesner. Hist.
Quadruped. p.165. Ego, inquit, per
genua articulos intelligo, per femora
202
HERODOTI
oÉéov, evdedtev Enoevdérres. oUTOL dv ol uveunnes, woLev-
uevoi olunov UrÒ iv, avapogtovor tv vaupov, xarazeo of
év tolov "EXANOL uvounzes xal tov a«Urov tROrov, si0ì dèi xal
spererit. Cum hac autem narratione
alteram de gryphibus (de qua vid. ad
III, 116) postmodo confusam esse,
utramque in Indiam, i. e. terram
omnium rerum mirandarum quasi
parentem, relegatam, idem statuit
p.259. Accuratius utramque famam
distinxit Wahl. Erdbeschr. v. Ostind.
pag. 483—488, hanc de formicis fa-
bulam tractans optimeque monens,
in tanta illarum regionum obscuri-
tate hodieque illam bestiam in bhi-
storia naturali quaeri vix posse. In-
dicam formicam suspicatur speciem
quandam esse canis hyaenae (,,eine
Varietit der gestreiften oder ge-
fleckten Hyaene‘'‘, vid. p.812 1099)
ipsumque nomen Graecum uvoun
vel a Persico derivandum etymo
(ubi mur denotat formicam, méress
formicam magnam, immanem, mir-
misch animal magnum formicae ad
instar formatum) vel a voce myr 8.
mur in pluribus Asiae linguis obvia
et signiticante feram (Wild, W'ild-
nîiss). At Maltebrun. (1. l. IL pag.
368 seq.) utràque fabulà de formicis
ac de gryphibus nil aliud contineri
putat, nisi hoc: Indis, regionum
septentrionalium incolis, aurum tum
e matallis fodinisque, tum e fluviis,
tum ex arena pulvereque acquirere
dum studeant, terras inhospitales
permeandas gentesque feras debel-
landas esse. Fabulam de formicis
inde ortam censet, quod Indi aurum
e pulvere quaerentes vestigia formi-
carum albarum secuti pellibusque
vulpium, hyaenarum, aliarum fera-
rum usi sint; quae formicae cum
valde noceant omnemque saepe mes-
sem evertant, inde natum vult nar-
rationem de bello, quod cum formi-
cis gerant homines. Vid. pag. 380
seq. et conf. nott. ad III, 116. Nu-
per in hanc fabulam denuo inquisi-
vit Lassen. l. 1. I. p. 40 et potissi-
mum pag. 848 seqq., inde profectus,
quod formicarum et auri ab his al-
lati unum nomen sit pipilika, de
ipsis formicis cogitari posse negat:
de alia bestia formicis simili, et
quidem de marmotae quodam genere
hîc cogitandum esse putat, quod in
Tibeti campis planis atque arenosia
inveniatur ct in cavernis habitans
similem in modum, quo formicae,
vitam agat: adeo ut ad hanc bestiam
formicae nomen transferri potuerit.
Assentit plane O. F. Peschel in:
Deutsche Vierteljabrsschrift 1854.
II. pag. 265 seq.; dissentit Kruse
Indiens alte Geschichte pag. 39, qui
chacalum potius s. lupum fiavum,
qui diu quidem in cavernis agat,
noctu saeviens omniaque dilacerans
pervagetur h. 1. iptelligendum esse
iudicat: in quo vix quemquam adsen-
tientem habebit. Ad Lassenii sen-
tentiam accedit Gumprecht: Zeit-
schrift f. allgemeine Erdkunde VI, 6.
pag. 592 seq
dlaaluni E} u#tova] Seripai adle-
zéxov, ut II, 67. Vulgo diex#
xEOY, "quod plures afferunt libri,
quamquam id ferri nequit; cf. Bre-
dov.p.253. — Caeterum scribit quo-
que Megasthenes de his formicis:
— eivar yoo cdlorméxov pirovas
m00S i6yov tod peya&eos pay nal
t)v y7v 0Qvocev x. t. 4. (Arrian.
Indd. 15); apud Strabonem 1. Ì. ex
eodem Megasthene dicuntur &rigla
cRoréncov oÙn F Lotto, Tdzog vaso
quis Fyovra xal Love anò 87,00
x. T.À.
elol pio avrdv val maga Peorlét
tòv IIsgoéwv] In regum paradisis,
credo, hae bestiae alebantur una
cum aliis feris, quas rex venari pro
more solebat. Conf. Brisson. De reg.
Pers. princip. I, 79. Pro roy Bek-
kerus scripsit to, quod idem dede-
runt Dindorf. et Dietsch. Libri scri-
pti omnes retinent COLA
ual tov avtov tooxov] Pro mal
Herold Emendatt. Herodd. P.IL pag.
6 scite emendat xata, quemadmo-
dum legitur quoque I, 182. II, 176
coll. II, 20.
elol SÌ ‘sal tò eldos Opororertos]
Ita Gaisf. secutus e pluribus libris
|
THALIA. III. 102. 103. ,
203
tÒ «Îdog 0 oporotaro:. 7 dì vapuos n avapegopéva ÉoTÌ qovotris.
°Exì dn tavenv tav vaupov otéliovrai és tv goiuov of "Ivdol,
teviapevos fxaotos xaundovs tpets, cELONPOROv uèv ÉxatEo0-°
ev Foceva maptixerv, drAsav dè és uécov* Eri tavitnv dn av-
tòs avafatver, Eniumndevoas dxas amò téxvav ds veatatov
asooaaoas tevtn: al yao ci xaundoi îxxcov ovx Eocoves és
taxvrnra el0Ì,
qools dì cyBea duvarategai m0d20v péoev.
Tò uèv di eldos Oxotov ri Eyer n xdundos, émorautvoroi toto 103
"EXAN0L UV 0vyyReaRa, tò dì un Enotéatai avis, tovto
pedoao. xaundos tv toto omiedloros cxldeoi Eye técczpas un-
scriptis edidi, probante censore Ie-
nensi 1817. nr. 163. pag. 364, qui
locum sic interpretatur: bestias il-
las non modo terram fodere, sicuti
formicas, sed forma quoque saba
les esse formicis(Graecis). Schwei sigh,
exbibuit : elcì dì xal avrol sl 0g
òposotato.. Vulgo oi omittitur rò ante
«ldos et post oposovato: inseritur
«vrol, cuius loco etiam invenitur
estos, parvo discrimine, cum omnino
similes formicis ad formam designen-
tur, interprete Wesseling., qui con-
ferri inbet locos iam supra laudatos
Arriani, Strabonis, Dionis, itemque
i. Vox zovoitis de arena auri
ferace adhibetur in eadem re ab Ar-
riano Indd. 15 et ab auctore ano-
nymo Oration. funebr. a Frotschero
nuper editae cap. 6. p. 21, ubi edi-
tor Herodoti fuit bene memor, item-
que Xenophontis, qui vocem dgyv-
eîtss adhibuit De vectigg. I, 5. IV,
2. 6. 11. 27.
ceLonPOIROy pis Exatiowdey
Foceva maotlxeiv) funalem intelligit
camelum. cespnpooos de equo funali
dicitur Aristoph. Nubb. 1302 (al.
1282) ibiqueSchol., Electr. 715, (,,Cf.
Ez. Spanbem. ad Aristophan. Nubb.
vs. 122. p. 87 seq. Beck. ab eoque
laudd. Aeschyli Agamemn. vs. 851.
1649. Euripid. Iphigen. Aulid. vs.
220 seqq. alii.‘ Cr.) Inde sensus
loci hic est: ,,tres quisque camelos
ita iunguni, ut marem funalem utrin-
que collocent, qui a latere trahani, fe-
minam vero mediam inter hos ponani ;
hanc vero ipse conscendit, quam ab re-
centissime natis suis avulsam ut iungat,
operam dedit.‘* — Ad &nAeay conf.
citatt. ad III, 85. Mox scripsi £0-
coves, ut cap. 105, pro vulg.7000veg,
itemque tagvtrta pro vulg. ragv-
tnta, quod minus recte scriptum
videtur ex ipsis veterum grammati-
corum praeceptis, quae affert Goett-
ling. Lehre v. Accent pag. 277. Pro
tevtn recentt. edd. {evÉet; equidem
ob ea, quae II, 120 (ubi vid. nott.)
leguntar, vulgatam mutare nolui. In
fine cap. reliqui x 0 210, quod plu-
rimi libri offerunt. Alii x0%Za. Tu
confer VII, 7.
Cap. CIII.
tò dì un Eniotéatar] Eniottata.
dictum pro éx/otavrai, scil. of “EZ-
Anves, ut II, 142 (d urtato) et III, 2,
ubi cf. nott.
Éys. técceoag unoovs] Herodoti
h. 1. tangens Bochart. Hierozoic.I, 2.
cap. l init. ungovs femora reddit his
verbis: ,,articulos quattuor cum to-
tidem ossibus interiectis: per eos
articulos, quos in femore habet so-
lus camelus, medium femur illi fle-
ctitur.‘‘ Schweigh. in Lex. Herod.
pneovs de qualibet intelligit parte
cruris cameli inter duos articulos
comprehensa. Nec dubium, un00vs
de ossibus 8. articulis, neque de car-
nibus dici. Vid. Bothe ad Sophocl.
Antigon. vs. 929. Tangit Herodotea
Aristoteles H. A. II, 1. pag. 779D.,
itemque Aelianus ex Herodoto pro-
fecit N. A. X,3, ubi Schneiderus
haec adscripsit: ,,Narrationem He-
rodoti ita exrplicat Gesner. Hist.
Quadruped. p.165. Ego, inquit, per
genua articulos intelligo, per femora
204 »
HERODOTI
govs xal povvaro: Té0CERa , tà dì aidota did tv daodlai
1040x84é0v 1008 tv ovEnv tetgaLpevo: OI dì dn "Ivdoì T00xg
" tovovto xal fevtei toavin yoempevoi éhavvovor Erl tov yov- .
cov, Asdopiouevos Oxs xavuarcav tiv Bepuotatav éovray
vero ossa, quae inter articulos re-
cta habentur. Haec autem terna
esse in prioribus cruribus, in poste-
rioribus quaterna, ipse dum haec
scriberem, in dromade observavi.
Contra anatomici Parisienses in
Mém. p. servir è l’hist. d. animaux
I. pag. 74 genua interpretantur'cal-
los, quibus sternum et flexurae pe-
dum in camelo obsitae sunt; sed
quid tum femoribus fiet?‘‘ Callos
quosdam in camelis recens natis iam
conspicuos Herodoto erroris cau-
sam fuisse existimat Miot, Gallus
interpres. Equidem et h. 1. et VI, 75
uneovs cum G. Hermanno (ad Ae-
schyli Prometh. 498. T. II. p. 98) de
utroque femore toto, quod et os et
carnem complectitur, intelligo lo-
cumque Herodoti sic accipio, ut
hicce in quoque pede posteriore (#y
toto Omodloror ouéleci) duo fe-
mora duoque genua numerasse pu-
tandus sit. ,,Coxendix enim (ita
scribit G. Hermannus) cameli lon-
gior quam equi est, in quo ossa non
pauciora nec femora quam in ca-
melo sunt, sed non ut sepuratum
femur coxendix.“
ta dì aldoîa x. t. 2.] Verum sane
est, quod camelus veretrum retro
versum habere dicitur indeque retro
mingens est, quamquam coitum ut
reliqua animalia exercet. Vid. Ari-
stotel. H. A. V, 2 coll. II, 1, cui re-
centioris aetatis viri docti suffra-
gantur. Spectat huc Arabum pro-
verbium, cuius meminit Bochart.
1. I. cap. 5: magis praeposterus, quam
urina cameli, quia scil. retrorsum
mingit animal genitaliaque retror-
sum habet versa. — Quod Aelianus
1.1., ubi Herodotea huec affert, pro
aldoîa dixit co8ea, haud offendet
eum, qui eodem sensu, quo aldoîa,
de animalibus dici dodea meminc-
rit: de quo Valckenar. apte confert
Aeliani locos N. A. I, 17. III, 47.
VI, 27. IX, 48, quibus Herodoteos
addere licet III, "87 et IV, 2, ubi &g-
toa de animalium genitalibus di-
cuntur. Humana genitalia intelli-
guntur in illa formula legis a Solone
latae (codea év «odoos fxe9)
apud Lucian. in Eunuch. $.10, cuins
apte meminit idem Valokenar.
Cap. CIV.
Aeloyioutvog 0xdog —foovra:) i. e.
temporis ratione ita inita, ut, quando
aestus maxime furit, aurum rapiani.
Unus liber Parisinus fomyre:. De
structura loci (0x0s — fc0vrar) conf.
nott. ad III, 36 coll. III, 102. Quod
post 0x@0s vulgo legebatur cv, duo-
rum codd. auctoritate (in quibna
legitur 6 6xo0s avv Peouotereoy l$s-
tov) ipsaque sententia postulante
delevi, Dindorfium secutus; um
cis voculam incluserant Matth, @
Dietsch., quamquam hanc
lam, quam futuro in tali struotara
nunquam Noster addidit, tueri stu-
duit G. Hermann. (Opusce. IV. p.
31), sic explicans: ,, quasi dicas,
ut, quoties id faciuni, faciant massinsi
caloris tempore‘, itemque vir doctuà
in: Allgem. Schulzeit. 1831. II. nr.
123. pag. 983, qui, ut negat @v cum
indicativo faturi( quemadmodum 7O-
luit G. Hermannus) iungi posse, ita
hanc voculam ad verba xCVISeTOO
tov Feouoratoy fovtav referri vult,
ut haec inde exsistat fere loci sen-
tentia: 0xws foovror #v ri dex
”ATA TAVINY Tv GONy, tv nueo
xavpate Feouotar” dv elm, quod
vel magis displicet. Kuehner. (Gr.
Gr. 8.776, 2), qui et ipse tuetur 0xm$
dv — Eoovtat, ad verba xavpeatey
TOY dEouotettOY éovtov particulam
spectare putat illaque sic explicat:
otav xavuara Bequorara 7. Add.
Hartung: Lehre d. Partik. d. griech.
Sprache II. p. 283 seq., qui idem re-
tinet particualam cv, quam eiicien-
dam posthac statnisse G. Herman-
num colligo ex iis, quae scribit Elts.
Quaest. Herod. I. p. 17 (Jabrbb. f.
THALIA. III. 103. 104.
205
Ègovra. Èv ti) aprayî' VaÒ pag toù xavuaros ol uvounes
apaviss pivovta, vaò yi]v. Bepuoraros dé tori 6 NALog tov-
Todi Tolo avdodzoLi TÒ Éodiviv, où xatareo toioi KA i0101
pecaufoins, cA2° vaepteldas utXoL OÙ dyogije dalvoros. toù-
tov dè rov ypovov xaler roAAd paizov 7 ti} pecaufpin civ 'EA-
dada, ovtos War #v Vdati A0pos avtovs fori Botxeoda: tqvi-
xavta. uecovoa dì n Nuéon 0xEd0v raparAnoios xaisr tovS te
Philol. u. Paedag. Supplem. IX. p.
131), ex corrupta codd. seriptura,
quam supra retulimus, illum hanc
lectionem restituisse: 6x0g avyéov
&eouoraroy fovatwr faovrai év dg-
x&y7, in quibus verbis avy&g intel-
ligi vult solis radios. Eltzius ipse
leniori medicina adhibita corrigit:
oxwos dvx. 1.8. E. Fiyovrai èvij
deneyij h. e. ut, cum aestus ferventis-
simi sint, in rapina detineantur. Mihi
neutmum placet.
&eoporaros dé fori x. t. i.) i.e.
autem his hominibus sol
est tempore maiulino, non ut aliis ho-
minibus, medio die, sed ab eo tem-
pore, quo ad aliquam altitudinem in
coelo enit, usque dum tempus est
a foro discedendi, s. usque versus
diem medium (cum circa duodeci-
mam ferme horam e nostra diei di-
metiendi ratione a foro discede-
rent). lea recte h. l. intellexit
Schweigh., vmeQuellag neque atque
arateldas ‘(teste Hesychio) de sole
oriente accipiens. Nec aliter Bredov.
x . et Uranolog. Herod. spec.
. VIII. h. l. interpretatur, in quo
vsorellas reddidit: eo usque capiti
imminens sol. De sole Indico cadem
ferme Ctesias Exc. Indd. $. 8 fin.
ro £#0d1v0r de tempore matutino in-
telligendum, ut in Xenophont. Hel.
len. 1,1,4: évavpaynoar — uéyei
define ti #08Lvov, modo sana
sint verba éÈ £oWivodò, quae a Xe-
nophonte scripta esse negant et
Brickner. et Breidenbach.; conf.
Muetzell: Zeitschrift f. Gymnasial-
wes. XI. p. 132 seq.
uéreis ov d7007s dialvorog] De
locutione diximus ad II, 173 et I,
181. Ac monet Struve Spec. I.
Quaest. de dial. Herod. I. pag. 44
(Opusce. II. p. 316), TIerodotam in
his semper ov scribere, nec unquam
e& uti form relativi, quae a conso-
nanti incipiat.
odIws or? év VIATI 20705 aUtOvs
fori Poetxe0ta1] Verbum feéxsodar
Valla reddidit: in aqua se abluere,
Schweigh. aqud madere; quod si, ut
idem vir doctus coniicit, de sudore
vehementi accipiatur, vereor, ut hoc
Graecum sit. Larcherus libere sic
SEpISssit haec: ,, pendant ce temps
là ils fe tiennent dans l'eau; “
Miot, alter interpres: ,,que les In-
diens” sont, dit-on, obliges de se
Jeter de l'eau pour se refruìchir. Ita-
lus interpres: — ,,costoro bagnansi
nell’ acqua.‘ Lange denique ita lo-
cum vertit: ,,also dass die Leute,
wie man sagt, alsdann sicli im Was-
ser nass machen.‘‘ Malim equidem
sic reddere: adeo ut in aqua per hoc
totum tempus matutinum se tenere
el aqua se aspergere dicantur. Bar-
ker in Classic. Journ. nr. XLIV. p.
376, qui haec verba et ipse ad ni-
mium sudorem referri vult, solis
radiis excitatum, scribi vult: @vev
viatos Poezeodoa.
pecovoe dì n Nuéon x. 1. 2.] dè
pro dn cum recentt. edd. reposui.
Est enim loci sensus, interprete Brc-
dovio l. 1. et Schweigh. ,, meridies
vero (8. meridianus vero sol) Indos
fere urit aeque atque caeteros hdmi-
nes: declinante meridie talis est il-
lic sol, qualis alibi matutinus (s.
matutino tempore, mane), et reli-
quum coeli spatium dein percurrens
magis magisque friget, dum ad oc-
casum perveniens maxime friget.‘‘
Pro vulg. AMOKÀLV a DEvmane e San-
crofti libro cum edd. recentt. exhi-
bui erroxdivopévns, quod idem le-
gitur III, 114. IV, 181; indicatur
autem id diei tempus, quo sol a me-
206
HERODOTI
@Aiovs av8gdrovs xa roùs ‘Ivdovs. aroxAivopévns dèi rig
pecaufoins viverai sp. 0 fAL06, xatazeo toto «Aiowci 0 Écodi-
vos* xal tò drrò tovrov énuav ini uaiiov wuxs, és 0 tal
105 dvougor fav xal tò xagra wuyei. ‘Eneav dì 2800. Ég ov
gopov ol Ivdoì Eyovtes &vdania, ÉurAnoavres ravra cis pap-
ridie vergit s. inclinat ad vesperam;
vid. C. O. Mueller. in Disput. de par-
tibus noct. et diei P. I. (Gotting.
1836) pag. 12, qui docet, diei tem-
pus meridiem versus indicari locu-
tione @y0gns diadvetos; tum sequi
ipsam meridiem s. medium diei tem-
pus, uecaufolnv vocat Herodotus;
quae dein inclinare (a0x2veoda)
coepit ad solis usque occasum 8. ve-
speram. Quae cum ita sint, haud
offendor verbis: pecodoa dì 7 Nutea
oxedov raparinotas nate x. T. À.,
quibus quod addi voluit ò 72c0g
Wannowski (Syntax. anomal. Graec.
pag. 57), verba uecodoa — 7 Nuéon
pro nominativis absolutis accipiens,
equidem non adsentior. — éxì ud2-
Z0v (i. e. magis) recepi cum recentt.
edd. pro vulg. ét: uaZZ0v, quod in
Matth. edit. adhuc invenitur. Tu
vid. IV, 181. I, 94 ibique nott. et
quae h. 1]. Wessel. attulit. Diogen.
Laért. I, 122. Dio Cass. LKVII. pag.
507. Quibus add. Roulez. Obser-
vatt. in Themist. pag. 35 seqq. Hess.
ad Somn. Scipion. 17 (4) $. 17. p. 83.
Engelhardt ad Platon. Euthyphron.
cap. 13. éx) uaQltota legitur apud
Themistium p. 65, 14 ed. Dindorf.
Apud Ctes. Ind. $. 9 exstat énl flar-
tov. — Pro éx10y Schaefero ad Lam-
bert. Bos. Ell. Gr. p. 557 placuit
crtov. Adlocutionem éx) dvouzar,
qua voce occasus solis declaratur,
conf. similia plura, quae excitavit
Blomfield, in Glossar. ad Aeschyli
Pers. 237. — In clausula adscriba-
mus, quae adnotavit Bredov. |]. l.
pag. VIII (coll. pag. XIV, et Ukert.
Geogr. der Gr. u. R. I, 2. pag. 26.
100): ,,quum sol ex opinione Hero-
doti omnibus terris uno eodemque
tempore oritur et occidit, quumque
Indis in extremis orientis finibus
matutinus capitibus imminens est,
maxime vero longinquus die vespe-
rascente, necesse est, Herodotus
terram planam esse sibi finxzerit, sa-
per qua solem transire; quumque ex-
tremos orientis fines matutinus sol
multo magis urere dicitur, quam cae-
teras terras meridianus, necesse est,
ut coelum concavatum esse creditam
sit, marginibus undique terrae incli-
natis.‘‘ Quo prius monuerat Mannert.
Geogr. d. Gr. u. R. V, 1. p. 13. 14,
haec ex ea, quam Homerus sibi fin- -
xerit, terrae form& explicanda esse,
qua mane sol ipsis cervicibus Indo-
rum impendeat indeque eos maxime
urat; quo magis autem procedente
die ad vesperam usque vergat In-
dosque quasi relinquat, minori ca-
lore premat, quin maxime cum re-
motus sit, refrigerationis rina
praebeat. Rennelio 1. l. pag. in
talibus omni superstitione non pror-
sus liber fuisse videtur Herodotus,
in iis nimirum potissimum lapsus,
quae ad terrae formam solisque
cursum eiusdemque vim in terram
ipsam pertineant.
Cap. CV.
Eyovres &viaxia] Wviaexia teste
Etymol. p. 457 est deguativor cex-
xlov (saccus). Conf.III,‘46. — In
seqq.retinui, quod in plerisque codd.
legitur, ouoîov, ad quod commode
ex antecedentibus suppleri poterit
tov uvoeunua s. toùto tò Wnolor.
— Ad verba el ur reodaufelysy
conf. Kuehner. Gr. Gr. $. 849, c. et
allata ad III, 55; ad particulas 0v-
TO dote, quas sequitur sententia
negativa per 0v prolata, conf. quae
attulit Hertlein in: Observatt. critt.
(Wertheim 1836) pag. 39, qui quod
in seqg. pro ovdiva scribi ma
ovdèì fva, eo haud opus utique vide-
tur, libris praesertim invitis. I
Herodoti sententia sic accipienda:
— ita ut nisi Indi viam praeciperent,
dum formicae congregantur, nemo eo-
THALIA. III. 104. 105.
207
Taglotnv élavvovoi onlow. avtixa pag ol uvounxes
1 dn Aéyerai vaò Ilegotav, uaBovres diaixovor* sivai
ina ovdevì Éréom dpotov, oUtw Gore, el pm xpodap-
Lg
ts 0doù tovs Ivdoùs, év 0 toùs uvppnxas 0vAdEYe-
é
rdéva av GpEdOv arocdtesda:. toùs ueév vuv togevas
nAerv (eiva. vao Eocovas Beîv tv IyAéoav) xal raga-
, éxedxopévovs ovx duoÙ auportpovs* tas dè ®nAéag,
-etur 8. salvus discederet.
nula #v @, quae temporis
>nem habet (wdAkrend), ab-
ita Herodoteos locos sup-
ruve Quaest. de dial. He-
» I. p. 39 (Opusce. II. p.
\d formam ®n2é0v conf.
I, 85 citavimus.
padvec8a., Enednopévove
apgpotégovg] Dicit Wes-
lm esse, utrum xagadve-
rim an vinculorum resolu-
pi debeat; funales tamen
1 equi mares, in pernici
inis haud pares, de vin-
lutis intelligere mavult.
equi, ait, exsolvebantur,
nov aupotegoi, non ambo
rior fortasse dexter, tum
int contra.‘‘ Quae inter-
lacet Stegero itemque pla-
sighaeusero, qui conf. V,
13 et IV, 203, ubi iungun-
evo. et vrsluouevo: de
ì agmine pone maneant,
18 exercitum sequantur.
ionem huic quoque loco
ait (cf. Lex. Herod. 8. v.),
set particula 0vx, in x0v
nutanda cum Pawio, ut
sxsistat sententia : moran-
mus sequentes subinde, 8.
xl ambo. Libri scripti om-
itam scio, 0vx retinent.
m xagaÀvecdai:, notante
n minus frequens sit: de-
us, remillere ab aliqua re,
locitate (plura vid. The-
r. p. 327 ed. Dindorf.), ac
I, mente addi possit 175
proposuit Iacobs ad Ae-
IV, 48, qui idem ad I, 38
tulit locos complures ex
n quibus roù &vyuod, 175
ia sic adiecta inveniuntur
verbo ragaZvecda:, malim h. l. de
virium remissione hoc verbum ac-
cipere indeque totum locum sic in-
terpretari: mares equos etiam remil-
tere a cursu (8. viribus deficere) se-
gnius sequentes (fune attractos, ne
sc. nimis pone feminam relinquan-
tur) , nec tamen utrumque pari modo,
cum scilicet vix duo equi funales s.
cameli tam pari gradu currere pos-
sint, ut ne alter subinde relinqua-
tur, alter praecurrat. Coraés, quem
sequitur Italus interpres, zagaZwe-
c8a: idem h. 1. esse contendit atque
qoolteoda., anoondcBar, anole(-
ne08a. (se séparer, s'écarter, 8’ éloi-
gner, rester en arrière), ut I, 149.
III, 136. V, 75, indeque hane elicit
sententiam: ,,les chameaux mfiles
se separeroient des femelles (reste-
roient en arrière), s’ils n’étoient
point tirés ensemble et à còté d’el-
les.‘ Liberius haec ita reddidit
Miot: ,,il arrive souvent, qu'ils sont
obligés de lAcher les deux chameaux,
non pas è la fois, mais l’un après
l'autre.‘‘ Langius vernaculo ser-
mone haec ita reddit: ,,Die Kameel-
hengste — werden miide, wenn sie so
mitlaufen miissen, der eine friiher,
der andere spiiter.‘* Censori Ienensi
1817. nr. 164. pag. 372 verba xa
saguivecda. antecedentibus s/vai
pae Nocovas Pesîv toòv ®Npiéo0v an-
nectere placet et participium #e4-
sopévovs per anacoluthiam quan-
dam orationis accipere pro infini-
tivo réixeGda:, ad ovx 0uOdan-
tem supplere 7 8nZé7, ut hic eva-
dat loci sensus: ,,mares camelos,
cum omnino feminis sint imparer
currendo indeque deticiant lassive
fiant, sequi non posse eundem ac
feminam cursum, sed utrumque tra-
hi.‘ — Voculam xa, quae a San-
208
HERODOTI
avauiuvnczonevas tv Elimov téxvav, Evdidova. uadaxov ov-
dév.
Tov uèv d7) mAéco toÙ yQuoov ovtd ol ‘Ivdoi xtoyra,
ds Iéogar paci* «105 dì craviotEROS doti èv ti) X0gn cEve-
couEvOS.
Al d' doyatiai xs ts olxovpevns ta xadliota Eiazor,
xatarmeo N) Edias tas doas modiov ti xadliota: xexpapévas
élage. toùto uèv yap, 190 Tv No toyaetn tv olxeopéver #
Ivdixn goti, Woxzp 0Aipov npotEROV slonua. Èv tavrg tovro
uèv ta Euwuvya terpanoda te xal tà metetvàa 20440 pero 1) dy
crofti libro alteroque abest, reiece-
runt recentt. edd. probante Wesse-
lingio. Mihi retinenda videbatur ob
intensivam vim, quam h. l. affert.
In proxime antecedentibus retinui
dev, ut deîv I, 129. II, 133 seqq.,
librorum e consensu. Bredovio p.
373 placet &fet», quod recentt. edd.
receperunt.
ivdidorai palanòv 0vdEv] i. e. ni-
hil de cursu remittere, maribus quam-
vis segnius sequentibus. De locu-
tione conf. Schol. Aristoph. Plut.
488 ibiq. Hemsterlius. et Herod.
III, 51 ibique citata.
Cap. CVI.
Ai d' foyatiar nws tig olmovpi-
vne x.t.4.] Conf. III, 116. Ex Hero-
doti mente Indi omnium extremi ad
orientem, Arabes ad meridiem, ter-
ram lhabitatam terminant. Nam ul-
tra Indos nil nisi deserta sabulosa,
meridiem versus Arabibus conter-
mini sunt Aethiopes ad occidentem
usque porrecti; de finibus terrae ad
occidentem ac vel magis ad septen-
trionem nihil certi exploratique No-
ster habuisse videtur. Unde hoc ille
sibi colligere videtur, Graeciam pa-
triam in media terra habitata sitam
optima coeli frui temperie, licet,
quae in extremis terrae confiniis re-
giones sint, optimos quosque edant
fructus. (Conf. Dahlmann. in He-
rodot. pag. 90 seq. et A. v. Hum-
boldt:Kritische Untersuchungg. etc.
[von Ideler] I. pag.314). Ut autem
Noster ita crederet, ea, quae pul-
cherrima et rarissima Graecis case
viderentur, extremas terrae partes
possidere (III, 116), adductus vide-
tur eo potissimum, quod sane res
pretiosissimae, veluti aurum, ele-
ctrum, alia, e regionibus maxime re-
motis in Graeciamadductae diceban-
tur ab iis, qui cum has res afferrent,
terras illas quam longissime rcmo-
tas praedicarent, ad quas rari es- .
sent aditus multisque periculis cb-
structi: qua re alios ab his regioni-
bus visitandis lucroque inde capiem-
do arcere voluisse videntur. — s@g
des eo sensu dixit, quo I, 142, 149.
II, 77. xeQunuévas scripsit Dietsch.
libris invitis, idemque etiam placuit
Bredovio p. 125.
toùro piv yào, reds ty Ne] His,
monente Schweigh., respondent ca-
pitis 107 verba: w00; d° av pecap-
Beins x. t. 4. Scripsi 70 cum re-
centt. edd. pro vulg. fo, quae Atti-
corum forma ab Herodoto aliena
est, docente Bredov. p. 33, qui idem
p.221 toòv olxeopévioy retineri posse
iudicat, si pro neutro habeatur: în
quo recentt. edd. eum secuti sunt et
h.l. et infra cap.114, adeoque etiam
mox cap. 107, ubi Bredovius scribi
iubet tòv olxeoueve Vv Yogémy pro
vulg. olxsopévov, et supra III, 68.1,
123, ubi conf. nott. Initio cap. inta-
etum reliqui ofxovpévns, in quo om-
nes libri scripti consentiunt; recentt,
edd. scripserunt o/xsvuéwne. — In
seqq. dedi e Florentino cum recenti.
edd. reteva pro vulg. wstmva, ut
II. 123. Vid. Thes. ling. Graec. VI.
p. 1013 ed Dindorf.
0%z;0v nQotegov] Vid. cap. 98.
THALIA,. IIL 105. 106.
209
lodi gagiooi tori, napet tav Txamav* touro dè É0-
vaò toàv Mndixadv, Nicaitav dt xalevpévov îazov*
gevoòs arderos aUtodi éotÌ, 0 uèv oguocouevos, 0 dè
ipevos VrÒ rorapoiv, 0 di, dorso #onunva, aoprafo-
0» Pxxov] Haec ita in
pronuntiata non pror-
videri nemo non videt.
quis solis haud scio an
videri queant. Pertinet
e narratio in Indd. 8. ll,
aaeorum gentem media in
s boves, asinos adeoque
mulos omneque iumento-
magnitudine arietes vix
id quem locum et Aelia-
mus N. A. XVI, 37 de
idica quadam gente, ea-
arrantem, et Wahl. Erd-
Datind. p. 815.824 optime
, in terris Adschmyr et
am, in insula Ceylon 5.
| et potissimum in terra
ves hodieque inveniri tam
tenues, ut vix canibus
$ vitulis pares sint, item-
in Bengalia terra minimf
aturà.
è iEccovdria:) Retinui
28 loco ex uno Florentino
lit rovro; etenim roùro
matur altero Nostri loco,
III, 22. Alia est ratio lo-
7: t6 molino Eccovvio.
Eoccwuevo: poav to Pv-
Nisaeis equis dicemus ad
pe loco id tantum monea-
nem, in qua pascebantur
i, non ad veterum Rha-
‘asbin et Teheran, in se-
li igitur regni parte, quae-
se, sed in ea veteris Me-
, quae ad meridiem magis
Rscuaque ea intelligenda
longelateque patent inde
, quae nunc vocatur Ker-
plurima dabit Kkitter
[X. p.363seqq. Ipsa haec
ì scio ansignificetur in
nscriptione (I. $. 13), in
kthauvatis in Nisaca (Ni-
+ Mediae commemoratur,
a Dario interfectus est;
rt. Journal Asiatiq. Ser.
[I. pag. 403.
'T, Ilg
govoòs @xleroc] De India auri
feracissima conf. III, 94. 98. 105.
Ctes. Ind. $. 12, alia, quae ibi adno-
tavimus. Add. Heeren. Ideen I, 3.
pag. 319 seqq. et I, 1. pag. 90. Te-
stantur auri per Indiam copiam an-
tiquissima Indorum carmina, in qui-
bus vasa, ornamenta , alia non nisi
aurea plerumque commemorantur.
De formicis et gryphibus quae tra-
duntur eodem spectantia, attigimus
in nott. ad III, 102 et in Excurs. ad
III, 116. — &n2etos valet ingens;
de qua voce consul. Doederlein. Com-
ment. de alpha intensivo (Erlang.
1830) pag. 14. Haud aliter @74st0g
yevoòs de ingenti auri vi I, 14. 50.
215. IX, 109. &2eg az4et0: IV, 53.
vdwe &rdetov VIII, 12. olpwyn
anietog VI, 58. VIII, 99. IX, 24.
ò pìv 00vocopevos] Intelligitur au-
rum e fodinis paratum (2ergmerks-
gold, Golderz, gediegenes Berg-
gold); quod provenit e montibus,
qui inde ex monte Altai et Imao
Emodoque deserta illa inter Tibe-
tum parvam et ipsos montes Altai
permeant. Vid. Wahl. Erdbeschr.
v. Ostind. pag. 483 et Maltebrun.
Nouvell. Annall. d. Voyag. II. p.
368.
0 dì xatagpogsvpevos vxÒ mota-
pov] Indicatur aurum, quod secum
ferant fluvii per deserta Cobi orien-
tem versus delabentes et vel in la-
cus vel in arenam exeuntes, /luss-
gold, Goldkies. Ac vel recentiori
aetate ex his regionibus aurum in
Siberiam fuisse abductum monet
Wahl 1. 1. p. 483.
0 dì, Goreg fonunva, agrrafope-
vos] éonunva cum recentt. editt.
scripsi pro #opnuava.Vid. Bredov. p.
356. Intelligitur tertium auri genus,
reliquis frequentius per has terras,
Golasand, Goldletten. Quod multum
per terram sparsum, ut facile eruas,
inveniri dicunt. Vid. Wall. 1. ]. pag.
482. 483.
14
210
HERODOTI
9 ’ L\
uevos. TA di devdpsa ta &ypia avrodi proper xagaov Elqua,
*” “ o) b ) q - Da È
xadiovij te mpogpépovra xai aper) tav amxò tav otav* xaì
107 #08 vi Ivdol dmò tovtav TOv devdpéoav qoéovrai. IT00s d
av pecaufoins toyatn “ApaBin tav otxeouevav qagpéov deri
év dè tavtn AiBavoros té goti uovvn yaogeéov ragéav puopevos
xa) ouvevn xal xagin xal xivvaucuov xa) Apdavov* tavta
mavta, mÀnv ts ouvevns, dvorettéaos xtéovrai ol ‘Apafto:. 81
Tov uév ye difavarov cvARÉYovOoL, tHV otvRaZza Bvpuadvtss,
tv ès "EXAnvas Poivixes tEayovor: tavinv dvuuovies Aaufa-
tà di devdosa ta Cyoua] Hanc la-
nam ex arboribus provenientem et
ovinà lanf praestantiorem g9088y-
pium esse (nostrum Z#uummolle), ne-
imo non videt. Conf. l1II, 47 ibique
nott. VII, 65. Nec alio pertinent
sfuata Evdva apud Ctes. Ind. 8.22,
ubi Plinium citavi Hist. Nat. XIX,
1. Philostrat. V. Apoll. II, 20 coll.
III, 15. Eodem respiciunt Pollux
VII, 75. Arrian. Ind. 16. Pompon.
Mel. III, 7. Servius ad Virg. Aen.
I, (549. Nostrà memorià copiosius de
gossypio, ex quo vestes parantur,
disseruit Wall. ]. l. pag. 762 seqq.
coll. De Guignes in Mem. de l’Aca-
dem. des Inscript. T. XXXV. p. 556
(qui quae h. 1. de gossypio tradun-
tur, ad Sinam relata vult}, Hecren:
Ideen I, 1. pag. 106 et Kruse: In-
diens alte Geschichte p. 330 seq.
Nam gossypii usus ad vestimenta
ex ipsa India, quae patria istius-
modi vestimentorum haberi poterit,
mature perl'ersici regni provincias
propagatus esse videtur, praesertim
per insulas sinus Persici, ubi in of-
tficinis gossypio maxime usi sunt ad
vestes parandas. Ex India quoque
in Acgyptum prisco admodum aevo
venisse, ubi in cadaveribus medi-
candis adhibebatur, sententia est
A.G. Schlegelii (Indien, im Berliner
Taschenbuch 1829 p. 7) ipsumque
nomen sindonis a fluvio Sindho,
qui est /ndus, derivatum vult. Tu
vid. quae de his ad II, 86 adnota-
vimus. — gqQéovtee ex uno Pari-
sino cod. cum recentt. edd. dedi
pro zeéwwvrai itemque cap. 107
uTÉOVTAL pro xtémpvrar. — n0-
Péoetv (antecellere, praestare) eo-
dem modo legitur V,
127.
28. VI,
Cap. CVII.
Acafin — qogfnv tori] yaqier
pro qwetov cum recentt. edd. exhi-
bui. Ad argumentum huius et seqq.
capp. tenendum est, Herodotum
ipsum minime Arabiam (cf. etiam
nott. ad II, 8) visisse, ut, quae
hac terra cap. CVII — CXIII enar-
rentur, ex aliorum, haud scio an
ipsorum Arabum narrationibus, quos
sive in ipsa Aegypto, sive in regio-
nibus Arabiae conterminis convene-
rit, fluxisse putanda sint. Ipse No-
ster hoc indicare videtur cap. 108
init., ubi scribit Aéyovor — ‘Agdfsas,
coll. 111 et II, 75. Add. Daùlmann.
in Herod. p. 71 et Heyse Quaest.
Herodd. pag. 96. 97.
év dè tavtn UPavorog ré tomi) U-
Bavwtos de thure dicitur, 4/fawor
de arbore ipsa, unde provenit thus.
Monuit I’hrynich. pag. 188, ubi vid.
interprett. Doe /idanoto et de myrràa
cf. nott. ad II, 86. Add. Rosenmuel-
ler. Archaeolog.II, 1. pag. 159 seqq.
et Kruse 1. l. pag. 384 segg. 343
seq. 435 seq. De /edano vid. nott.
ad III, 112. De casia et cinnamome
praeter Eustath. ad Dionys. Perie-
get. 933 vid. nott. ad III, 110, IIl
et II, 86.
tv crvgaua dvpidytes] Pvpsdy
est incendere, ut IV, 75. VI, 97. III,
112. VIII, 99 (£8vulov &vumpara).
Styracem esse nostrum Storax, nemo
nescit. Ad argumentum conf. Pliu.
H. N. XII, 17, 38. 8.81.
tv és EXinvag Doivines èEdyov-
Gi] Ex hoc loco Dahlm. in Herod.
THALIA. III -106— 108. 211
: pag devdosa tavra tà difavatopoga 0gLeg vmonte-
pol ra peyadea, morxidoi ta Eldea, pviaccovor nAr-
n mepl devdoov Éxaotov, ovtoI 0T reg éx° Alyuntov
vorrai. ovdevìi di aÀiw ameldavvovia. amo rev dev-
"Ms otvoanos td xanva. Atyovoi dì xaì tods "Aga-108
- n Coi , - , Ld L)
rada av yi éniumiato tav ogicov tovrav, si un pive-
, 9 “4 4, ,
aUtovs civ Ti xatàa TAS Èxidvas quotaunv yive-
dit, quam floruerit Phoe-
mercium cum Graccis,
iter tot alias res vel sto-
wix ullius momenti, ad-
)ìcam in rem plura nunc
rers: Die Phoenizier II,
de hoc Phoenicum com-
ulisque rebus huc perti-
piose, ut solet, dispu-
| pag. 27 seqq. Et sane
antea memorantur, ea
‘hoenices, qui ex Arabia
irint, Graecis innotuisse
fuisse dubitari ncquit,
eum Arabia et per hanc
India maxime fiorente.
lia etiam cinnamomum
rabia minime provenire
1t) et casia adducta in
inde asportarunt 1’hoe-
necos ct ad alias Euro-
talis gentes. )’lura Hee-
s 2. pag. 96 seqq. 250.
»), qui idem monet, thus
xx ipsa Arabia, quam
n ex Africae oris, ubi
proveniat, l’hoenices
ideque alias in terras
ie. Vid. 1. 1. I, 2. p.
. Movers Il. l. pag. 99,
Graecam vocem (Ufa-
Punicam stirpem vocis
395 (i. e. thuris grana,
ik&rner‘‘) refert indeque
lit, a Phoenicibus thus
: Graecis. Casiam atque
per Phoenices innotuisse
sae voces quoque declu-
Movers l. l. pag. 102.
re valet. De quo multa
gel. Ind. Bibl. I, 2. p.
Krause 1. l. pag. 207 seq.
pwtegoi] Conf. Diodor.
17 eb quae notavimus ad
Herod. II, 75 et in Addend. T.I.
pag. 932. Add. Tzschuck. ad Pom-
pon. Mel. Ill,8. $. 9. pag. 360, qui
et veterum et recentiorum locos de
his serpentibus volantibus excitavit.
Heeren. ]. ]. I, 2. pag. 99 cogitat de
iis bestiolis, quae dicuntur Musqui-
to's. Miot, Gallus Herodoti inter-
pres, alios hîc indicari statuit ser-
pentes, quam quos supra Noster di-
xcrit II, 75. Agi enim hîc putat de
serpentum genere in Arabia quod
inveniatur, quodque alis careat, sed
motus celeritate ita cxcellat, ut ser-
pentum volantium inde acceperit
nomen. De quo conferri vult Nie-
buhr. Descr. Arab. I. pag. 240 seq.
— In verbis ta yo dévdesa x. t. 7.
vox tevra abest a Sancrofti libro
alteroque, unde omisit Dindorf. ,jun-
cis inclusit Dietsch. Mox scripsi
cuix00s, ut I, 5, ubi cf. nott., sed
reliqui cum Dietschio devdooy, ut I,
193, a Bredovio p. 252 mutatum in
d:vdgtov, quod ipsum exbibuit Din-
dorf. Ad ueye8ea cf. II, 10 ibique
nott.
Cap. CVIII.
inipniato)Reliqui hoc, quod me-
liores cod. offerebant. Vid. nott.
ad III, 88. Ad verba sl pn yivecda.
conf. II, 105 ibique nott.
ara ég6dvas)] Sancrofti liber x ai
tes (pro xera), unde Schweigh.
sic olim scriptum fuisse coniicit:
olov ti nal natatas éyldvas.
Plane aliter hunc locum constitui
vult Lennep. ad Phalarid. Epist.
pag. 148 a Cr. laudatus: — el ur
yiveodar nat’ avroùg, olov tr xa
tijor i gldvnar Nnrictapnv yiveocdai
xaudg, Tov delov mqovoin, woTEO
sal olmo; tori, fovon copi] x. 7. A.
Quae cum nimis recedant a codi-
14*
212
HERODOTI
coda. Kai xs toÙ-Belov N xgovoin, Goneo xa) otxos ori,
govoa dop, 00€ uiv wuynv te derda xal édaodipa, tavra puèy
cum vestigiis, praestat eam sequi
lectionem, quam libri scripti pleri-
que afferunt.
Kai uwg toù dslov 7 xgovolnx.t.
2.) Coniunetum hoc est cum universa
Nostri sententia de numine eiusque
vi in omni rerum natura. Quae cum
talis sit, ut in omnibus iustum mo-
dum valere velit, iam in rebus hu-
manis mutuisque hominum rationi-
bus aequabilitate quadam contine-
tur, qua sua cuique tribuantur ne-
que cuiquam liceat modum illum
aut fines positos transgredi, nisi
numiniìs vindictam in se provocare
velit. Nam deus ipse vindex quasi
est huius rerum ordinis divinitus in
natura constituti (pPoveoos 0 de0s,
vid. nott. ad I, 32. III, 40), in quo
omnia ab initio ita sunt ordinata, ut
invicem sibi respondeant secumque
conveniant ac iusto moderamine se
mutuo conservent. Ita ex Herodoti
de divina natura sententia sponte al-
tera exoritur de divina, quae dici-
tur, provilentia. It enim a princi-
pio omnia divinitus sic creata sunt
ac disposita, ut iustus ille omnium
rerum modus conservetur nec quid-
quam in rerum natura sic valeat, ut
illum turbare possit, ita etiam divi-
num numen toti naturae semper pro-
spicit atque consulit, deprimens, si
quae illum modum excedant, eri-
gens, quae inferius relinquantur.
Tu conf. nott. ad I, 32, VII, 10. 8.5
et Iaeger. in Disputt. Herodott. p.
44 seq. Quae ipsa sententia de di-
vino numine rebus naturae consu-
lente ac providente quemadmodum
philosophorum in scholis postmodo
fuerit exculta, pluribus persequitur
Lennep. l. 1. pag. 149 seq., minime
ille quidem negans —- et quis quae-
so negare poterit? — huius doctri-
nae initia ad multo antiquiora tem-
pora pertinere, quam ad Platonem,
qui primus inter philosophos &s00
xgovotav, qua mundus conserve-
tur, constituerit. Nam ante Ana-
xagoram (qui primus, Plutarchi sunt
verba in vita Periclis c. 4, v0vy éré-
otmoe toùs 0401g) Bive tuynv sive
Cvayunv diaxocunosws dexnv po-
suerant; post quem Plato 	 x0-
vourav in philosophiam transtulit,
cuius sententiam dein Stoici ad do-
ctrinae suae rationem conforma-
runt. Sed haec longius persequi, ab
Herodoti interpretatione alienum
videri queat, cuius sententiam de
divina providentia, a Xenophonte
quoque deinceps propagatam, quod
ad naturae res apte et convenienter
constituendas ac tuendas restringi
vult Naegelsbach: Nachhomerische
Theologie etc. pag. 26.91 seq., equi-
dem haud assentior. Quare hoc
unum modo teneri velim, initia illins
doctrinue de divina mente rebus
humanis prospiciente, quam philo-
sophi Gracci tantopere celebrarunt,
ab Herodoto repeti posse, qui ab
aliis prioris aetatis viris ipsoque
Anaxagora (ad quem respexit supra
III, 80 fin.) primus discedens ad
ea, quae et veriora et humana men-
te digniora sunt, viam quasi ape-
ruisse censendus est pro eo, qui in
ipso inerat, vero religionis sensu et
ingenio supra vulgus et omnino su-
pra suam ipsius aetatem eminenti.
Facit huc, quod Athenis cultam
fuisse accepimus Minervam /7g0po:-
av, de qua conf. Lennep. l. l. et
nott. ad Herod. I, 92.
éoùca cop?) His cum verbis
quod Schwcigh. et Gaisf. coniunxe-
runt antecedens #07, quod ad cixòs
pertinet, equidem disiunxi; neque
enim huc pertinet id dicendi genus,
de quo ad III, 49 diximus. In pro-
xime seqq. ob particulam pèy in
priori orationisa parte repetitam
(000 uè v — tavra pèv) conf. Kueh-
ner Gr.Gr. $. 733, b. Hartung Lehre
d. griech. Part. I. p. 177. Voculam
yee post 007 uèv invectam recentt.
edd. iure deleverunt. Cf. Reiz. Praef.
p. XIX et Bredov. pag. 29, cum quo
eodem pag.103 dedi re70/7x £, quod
inde a Bekkero recentiores edd. re-
ceperunt pro vulg. zez0c7xe v. Mox
cum iisdem dedimus éx:2(x7 pro
vulg. #ri2inntat, quod retinuit
Matth. Vid. Werfer. in Actt. phill,
THALIA. III 108.
213
mavia xodvyova menoimue, Tva pr émdinn xatestioueva, 000
dì oxétha xal avinoa, 0lipoyova. toùto uèv, Ori 0 Aayòs Urò
zavros Inpeverai dngiov xal Spvidos xal avdpozov, oUTA di
tu xodvyovov Éor, irinvicreta: uoÙvov mAvTOAVv Iypiov: xal
to uèiv daoù toòv rexvav èv Ti) paotoì, tò dè wid0v, tò dè agri
Év t7jor untonoi riaccetai, tÒ dì avorpéetar. tovto utv dr
TOLODTO éoti. 7 dì dj Afarva, é0v (syvpotarov xal Feaovraror,
Monace. I, 1. p. 86 et supra nott.
ad II, 25.
xal cevinga] i. e. molesta, nociva,
infensa. Quod cum in leaenas, vipe-
ras, de quibus mox Noster agit, mi-
nus cadat, Valck. legi mavult &ui-
xta, qua voce non ferae tantum, sed
ferinis etiam moribus populi haud
raro designentur, ut ap. Demosthen.
ag. 489, 74. Sophocl. Trach. 1111.
Libri scripti huic coniecturae non
favent, quam haud necessariam
equidem duco, quamquam in tex-
tum recepit Reiz. In seqq. verbis
rotto pèòv respondent verba: n dè
dn 2fasva n. t. 2.
dr. 0 2ay0s]) Vulgo 2eywòs, alii
leyos, minus Ionicum. Tu vid.
Phrynich. pag. 186 ibique Lobeck.
et Bredov. p. 169. Quod verg He-
rodotus h. l. perscribit de lepore,
quem bestiae aeque atque aves om-
nes ipsique homines venantur, haud
scio an obversata fuerint Aeliano
N. A. XIII, ll circ. fin., ubi de le-
pore scribit nunquam quietem ca-
piente semperque sibi suisque natis
timente ab aliis bestiis. Atque huc
quoque referunt , quod in proverbio
dicitur 2ay@® fiov fiv: vid. Lucian.
Somn. $. 9, ubi plura Solanus, He-
rodoti haud immemor, et Hemster-
husius adnotarunt T. I. p. 187. 188
ed. Bipont. Ad seqq. ovro dn
conf. nott. ad III, 12.
imunvioueta. poùvov ravtav dn
olor) Ad rem cf. Polluc. V, 73 et
vid.-Athen. IX. pag. 400 et Eustath.
ad Homer. Ili. XII. pag. 908, 2 s.
869, 17. Qui uterque exhibet éxi-
uvioxe re. Sed vulgata praestat hoc
fere sensu: superfetal, super prio-
res fetus alio felu gravida fit bestia,
s. denuo concipit. Vid. Bredov. p.
370. Laudat Valcken. Herod. II, 93.
IV, 30 (ubi sic xvfoxeoda:) et Cle-
ment. Alexandr. Paedag. Il. p. 223
T. I Pott. de leporis salacitate eo-
dem verbo érixvloneo®a: utentem.
[,,Adde Georg. Io. Bekkeri Specimen
Obss. in Philostrati Vit. Apollon.
lib. I. pag-218q., quiHerodoti huius
loci non immemor fuit.‘ Cr.] Nec
dissimilia tradi idem notat ab Ari-
stotel. De gen. an. IV, 5. Aelian.
N.A.II,12, ubiIacoba. affert Aristo-
tel. N. A. VI, 33 aliosque veterum
locos. Causa, ut me admonuit do-
ctissimus Leuckart, inde repetenda,
quod lepus duplicem habet uterum,
ita ut femina, si iam gravida sit,
denuo semen concipere eoque modo
a pluribus simul superfetare pos-
sit. Conf. Allgem. Hist. d. Natur
P. III. T. II pag. 141 (Hamb. et
Lips. 1757. 4). Itaque recte Linné
in System. natur. I. pag. 161 ed.
Gmelin. scribit: ,,immensus (sc. le-
pus) parturitione per totam aesta-
tem, superfoetatione haud rara.‘
avargéerar]i. e. concipit. Cf. Cat-
tier. Gazophyl. pag. 70 et Herodot.
VI, 69. Athenaeus 1. 1. f#rava/petai,
Eusthathius 1. 1. fravargfsta:, quod
sic explicat: #r1Zaufaverar nal rl
toÙs nQÒ aUTOV teleotégoLS nvNua-
Gi onequatinods cvAlaufaverar. Sal-
masius in Solin. pag. 283 Herodo-
tea cum Plinianis comparans prae-
ferre videtur #ravalpstat. Sed iure
vulgatum tuetur Valcken.
n dì dp Afarva — cena iv to Bim
tinte #v] Ad structuram (Zéauva —
è0v x. t.à.) conf. Kuehner Gr. Gr.
8.421. Quod ad argumentum attinet,
eadem fere scribunt Antigon. Ca-
ryst. 25 et A. Gellius N. Att. XIII,
7, notante Valck., qui omnia hanc
in rem a Bochart. Hierozoic. I. lib.
III. cap. 2 congegta esse dicit. Add.
214
IHERODOTI
armo gv td Bic tixrer Év° tixtovoa yao cvvenBaader to tÉxvoo
tàs utoas. tò dè altiov tovtOv tOds tori Ensav Ò axvpvos
Èv ti) uron édv doxRrar diaxiveduevos, 0 dÌ, Egcov Ovvgas®t
Ynolcov moAiòv mavtav dEvTATOvE, auvoce tas untoas, avea-
vouevos te di r0AXd uaiior Eoruvéetas xatayoapav: réÉlas
te di ò TOxOS Loti, xal to raoazav Asireta: avtécav vyits ovdè
109 Ev. ‘5 dì xal al èudvat te xa ol év ‘Apafioioi vrortego:
” e e TÀ ’ 5 e , ? n T
Oques, EL éplvovto, 0S 7) puos avtoloi VaRggEL, OUXx Gv Yyv
Biociua avdgorvioi. vÙv d°, énxedv Foovvavta: rata tevyea,
Leemans ad Horapoll. Hieroglyph.
pag. 369. Falsa autem esse, quae
Herodotus scribit, dudum monuit
Aristoteles IT. A. VI, 31 itemque Ac-
lianus N. A. IV, 34, monentque na-
turac curiosi nostra aetate. Ne
vero quis Herodoto, qui Arabibus
sua debeat, obtrectandum censeat,
Arabes ipsos eam tenuisse opinio-
nem, qua lcaena semel tantum unum
aut ad maximum duo natos parere
ocxistimaretnr, ex una Locmanni
fabula quadam optime intelligitur.
Semel quotannis leaena verno tem-
pore parit, ut recte tradit Aristote-
les 1. l., quocum conf. Allgem. Hist.
d. Nat. P. V. T. 1. pag. 12. Et ple-
rumque unum modo parit, quam-
quam Parisiis unam leaenam ter eo-
dem anno peperisse ex Mus, d’Hist.
nat. fasc. II adnotat ad bh. ll
Schweigh.
cvvenfalier — tas untoas] Haec
quoque fabulis adnumeranda esse
docet Aristotel. 1. 1. — Mox pro év
ti untoy Bekker., quem Dindorf. et
Dietsch. secuti sunt, scripsit év 77)
untoi, probante Bredov. p. 132.
Mihi nec hoc loco nec altero III, 10)
persuasit.
foiuvietaruatayotgpor) i. e. atque
augescens iam multo magis penetrat
lacerando(uterum). Scripsi, quod om-
nes fero libri scripti habent, #01xvé-
etat pro vulg. érixvéstat, quod Din-
dorf. et ietsch. retinnerunt: quos
ipsos secutus revocavi xxtayeegor,
unius Sancrofti libri auctoritate mu-
tatum in xarayvapov a Schweigh.
et Gaisford., quamquam in cadem
re cnarranda Herodotum, ut vide-
tur, secutus Acliagus Var. Iist. X,
3 scripsit: xaraygepovor taîs ovv-
È. tes unteas, quod Perizonio in-
terprete valet: sca/punt, vellicani, fo-
dicant. Qui idem Aelianus N. A. IV,
34 scribit: 0 Xoyos dì, Geris 2éye
diabatverv aUtovs tec pr-
tons, uòdos tore, vocabulo dia-
Ealverv (dilacerare) usus, cuius loco
diagnageiterv in hac eadem re di-
xit Basilius Opp. p. 85 A., ad quem
locum alios eiusdem fabulae memo-
res scriptores excitavit Alb. Jabn
in Animadverss. in Basilii M. Opp.
(Bern. 1842) pag. 91. Ad significa-
tionem verbi xeteyoe@e pertinet
Hesychii locus: xatéyeawpar
Evoay — In fine cap. ad oddè È» cf.
I, 32 ibique nott.
Cap. CIX.
otx Gv Nv fiocipa] Eodem modo
fioosipov Noster dixit I, 45. Alios
veterum locos suppeditabit Thesaur.
Ling. Graec. II. p. 263 Dindorf.
— IlIerodotea haec tangit Aristides
T. III. p.521 (T. II. p. 410 Din-
dorf.) eoque etiam Diodor. I, 87
respicere videtur Valckenario, qui
sequentia Herodoti verba citat Ae-
liani N. A. XV, 16 coll. I, 24. Adde
quae Leemans affert ad Horapollin.
Hieroglyph. pag. 351. 353.
vòv d°, Eneav Fopvvavta] i. e.
quando ad coitun coéunt, ut recte
nunc interpretaturSchweigh. in Lex.
Herod., qui prius sic reddiderat:
quando ad coritum libidine concitante
8. agitantur. — &ogvveo8a1 eodem
sensu dixit Nicander Theriacc. 130
coll. Hesych. 8. v. — xara fevyea
valet: per paria. Mox reliqui fxx0tr-
THALIA. IIL 108. 109.
215
9 - Toe ” - -
mal év avuti n 0 é0onv ri) éxmounoer, amiemevov aUtOÙ TY yo-
q
vVnv,
ndnAsa anterai ts derois, xal éupùoa ovx avi, xglv
av diapayn. 6 pèv dn Foonv arodvioxei todo TO sionuiro,
n dè dica tiow tomvd: amorive. td Epoeri'
TO povei TIUOI-
efovta Eri év i) pasto) éovra ta téxva disodizr tHv unteav.
diapayovia dè tv vaduv avris ovtA TV Exdvorv rmortetat.
ol dì @Ador Opues, ovtes avdodmav où dnAnuoves, tixrovoi te
sa xal éxdérovor moddov ti yxefua tov téxvov. al utv dn
vuv Egdvar xata ndoav tv yijv sloì, oi dì vmontEROL EOvtES
6 a recentt. edd. mutatum in éx-
xon0., cf. II, 82 ibique nott.; item-
que revocavi dxispévov, quod unum
verum quoque habet Dindorf. Com-
ment. dedialectt. Herod. p.XXXVII,
qui recte confert VII, 122; e Flo-
rentino receptum erat anievpévov,
cuius nullus locus esse potest. Vid.
Bredov. p. 396. Ipsum verbum me-
dium hac seminis emittendi notione
Noster iam adhibuit III, 101 item-
que Aelian. N.A.IV, 19, ubi Iacobs.
nostri loci non fuit immemor. Ita-
que totius loci haec est sententia:
quando in ipsa genitura versatur mas,
dwn semen a se emittit , femina elus
collum apprehendit cique innira non
prius remiltit quam perroserit (col-
lum). — In seqq. ad formam 8Nisa
ef. III, 85. Pro dere (ut I, 51)
duo codd. habent de07s, quod a
Herodotea oratione alienum merito
reiecit Bredov. p. 159 seq.
uc iupvoa 0% avis.) iugpòoa in-
transitive accipiendum: inniza, in-
sistens, inhaerens, firmiler 8. mordicus
lenens. Pertinent huc Homerica: #v
è’ «Ga oÎî pù gegl (Ili. VI, 253.
408. Odyss. II, ve X, 280. 397. XI,
246) et: dda è upuvres yellecuy
(Od. I, 381. XVITI, 409. XX, 268).
Alia attigi ad Plutarch. Philopoem.
pag. 15 seq. — Ad &véet conf, nott.
ad I, 6. et IV, 125. Bredov. p. 393.
Ad molo È dv conf. nott. adI, 19. —
Paulo infra pro t® yoveî, quod men-
dosum videtur Struv, in Spec. II
Quaest. de dialect. Herod. pag. 7
(Opuscc. II. p. 332), reposui eodem
auctore ro yovét.
Bieo8(er tr v uneogav] Bekker.
cum recentt. edil. e Sanerofti libro
alteroque recepit tv untéga (pro
tnv unteav); cf. III, 108. Sensus
loci est: pulli patrem ulciscentes, dum
în ventre adhuc sunt, uterum perro-
dunt. Wesseling. confert Nicandr.
Theriac.1308seq.(ubi vid. Scholia p.
14 ed. Keil.) Galen. T'heriac. ad Pi-
son. p. 461. Philostrat. V. Apoll. II,
14. Plures alios aliorum scriptorum
locos affert Alb.Jahn(Animadverss.
in Basilii Magni Opp. p. 91) ad
verba S. Basilii hace (p.85 B.): #71d-
vor TA untoxs éxpayodoai mpotog-
govrat. — Ad vocem ov dyZpuoveg
conf. II, 74.
moliov tu genua toy tenvav] X07-
pa de multitudine intelligendum. Vid.
I, 36 ibiq. nott.III,130. IV, 81. VI,
43, alia ut tacenm. — toy tixuvov
e codd. iure nunc receptum (pro
vulg.09i0v), dudum iubentibus Val-
cken. et W esseling. , cum avium
pulli s. vEocdoÌ a poétis ad Homeri
imitationem saepius réxva dicantur,
ut contra liberi parentum veoccoì,
de qua re nonnulla ad h. |. attule-
runt Wesseling. et Valckenar. item-
que Waltz ad Arsenii Violet. pag.
75. Tu vid. praeterea Ammon. de
differ. vocc. pag. 146, quo utitur
Ast. ad Plat. Polit. VIII, 3. pag.
548 A. Ac supra III, 106 rexvov de
brutis invenitur. Conf. Homer, Ili.
° 11, 311.315. 317. XI, 113. XIX, 400.
Ody3s. XVI, 217. Quare i in Plutarch.
Pericl. 1 init retinendum xvv®y té-
“VA, quamvis Anonym. pro T éxyvo
afferat îxyova. — Ad oi dè vIO-
ntegoi fovteg mente repetendum ex
antecedentibus oî oques. In fine ca-
pitis xata tovrto valet: ea de causa
216
HERODOTI
dodo. slo) èv ti) Aoafin xaì ovdauii @AiN® xara tovro do-
xéovor 10740 sivae.
Tov uèv d7 Afavatov toÙtov ovI* xtaivraL “Apafuot,
t]v dì xacinv ade. trcav naradnocovia. Bvponor xal déopaci
«Aiowi nAV TÒ CoHUAa nai tÒ no0COIMOv, xANV avidv TGV
opdaiuov, Foyovtar Eri t]v xacinv. N dì év Aluvn puerai ov
Baden: neoì dì «vtmv xal Ev avrij avAitetai xov Ingia xre-
gota, THOL vuxtERIOI noocixeda uadwota, xal tetorpe dervov,
8. ratione multi esse videntur. Conf.
III, 137.
Cap. CX.
tnv dì nacinv] .,Herodotea casia
est xaoia cveEL;È 8. cassia fistula(Ca-
nelle) et vero fortasse Laurus cas-
sia Linn., consimilis cinnamomo.‘
Creuzer. Commentt. Herodd. pag.
39, ubi praeter alia citat primarios
de casia locos Dioscorid. I, 12 et
Theophrast. IX, 45. Heeren: Ideen
1, 2. pag.99not. ex viri docti cuius-
dam auctoritate pronuntiat xac({py
esse Laurum cassiam Linn. Tum igi-
tur nostrum erit: rmilder Zimmi 8.
Mutterzimint, Zimmtsorte, quod gene-
rosiori canellae Zeilonicae 8. cin-
namomo cognatum fertur. Vid., ne
plura. Rosenmueller. Bibl. Archae-
olog. II, 1. pag. 270 seq. Winer.
Bibl. Realworterb. I. p. 769 ed sec.
Cinnamomum ({"33P conf. nott. ad
III, 107. 111), cuius species quae-
dam sive varietas casia esse vide-
tur, est Zaurus cinnamomum Linn.,
cuius cortex nostrum est Zimm( 8.
Canelle; quo crassiorem minusque
subtilem corticem casia arbor 8.
Laurus cassia habet. Conf. Hecren.
1.1. I, 2. pag. 249. Rosenmueller.
1.1. et praecipue Kruse: Indiens alte
Geschichte pag. 375, qui quae huc
pertinent, e vetustis scriptoribus
attulit omnia. Casiam et cinnamo-
mum veterum eandem prorsus esse
rem neque differre a cunella , quam
nos hodie vocamus, Beckmanni
est sententia ad Antigon. Caryst.
cap. 49, ubi vid. plura. Cantius in
his agendum videtur Gallo interpreti
Miot, vel potius ei, quem consuluit,
Desfontaines; ita ut certo vix sta-
tui possit, in quo diversa fuerit ca-
sia a cinnamomo et quorsum utra-
que arbor referri debeat. Quid quod
praecunte Galeno (De antid. I. p.
70) vel recentiores botanici ab una
eadémque arbore provenire conten-
dunt cassiam et cinnamomum; re-
pugnante Linkio, qui ita distingui
vult, ut alteram appellet Perseam
cinnamomum, alteram Perseam cas-
siam, utramque Indicam. Tu vid.
Kruse 1. 1. pag.378 seqq. et Lassen:
Ind. Alterthumsk. I. p. 279 segg.
qui de his plurima attulerunt. Equi-
dem hoc unum addo, quod et supra
ad III, 107 iam posui, Phoenices ca-
siam et cinnamomum, cum in Ara-
bia minime proveniat, sed in India
tantum, ex Arabia tamen, quo Indi
attulerint, accepisse et ex ea terra
dein in alias orbis terrarum
transduxisse. Unde credibile ent,
eam opinionem ortam esse, qua in
ipsa Arabia et casiam et cinnamo-
mum oriri putarent.
tyor vuutegioi rgocixela] Vulgat.
xo0gEixedx mutavi cum Bekkcro et
Dindorfio in x000(xe4a: vid. nott.
ad III, 81, ubi lxedos. — és dixpy
cAnua Noster dixit bestias ad vim
repellendam strenuas fortiterque re-
sistentes. Valcken. maluerat: ta ty-
ci vuntegioi mpocetnela palate, net
titorye dervòv, nat foruv Ès ala
@2upa. Libri scripti non confirmant.
totgev vespertilionum esse, mon-
strant hi loci: Herod. IV, 183, ubi
vid. nott.; Eustath. ad Odyss. XXIV,
5 et ad Ili. II. p. 173, 44; ad Dionys.
Perieg. 180. Pura, observante Val-
cken., Wetsten. ad Marci Evang.
IX, 18. Tu add. Gesen. ad Iesai.
VIII, 19. p. 313 seq., qui etiam La-
tinorum stridere comparat, et, quem
THALIA. II. 109— 111. 217
53 xal és aAxqv cAxipa. ta d) arauvvopevovs arò tav 0pdaiudv
ovta doézev tv xacinv. To dì dn xivvaumuov Eri rovt@vIlt
&aovpaotoregov GvARÉYOvOL. Oxov uIv yao yivetar, xal Mus
pv yi 7 teépovoa Eat, ovx Egovor einetv® mANv OTL, 207%
olxoti yRempevor, év toLcide qooiooi pagi tIVEG AUTO qpue-
o8a., év tolo è Asovvoos trpapn. dpvidas dè Aeéyovoi ueya-
das pogtev tavta ta xepgpea, ta nuets amò Dorvixav uadov-
Cr. laudat, Wyttenbach. ad Plu- thiopiam, credo, indicare voluit.
tarch. De S. N. V. pag. 125. — Ad
rem consul. Plin. H. N. XII, 19,
42. $. 85, qui Herodotea retulit
fabulisque adscripsit, et Heeren.
Ideen I, 2. pag. 99, qui h. 1. indi-
cari suspicatar lacertam volantem,
quae in his regionibus reperiatur,
sive draconem volantem Linun., qui
sane in India orientali et Africa ho-
dieque occurrit et intra pedes poste-
riores et anteriores duabus pennis
est instructus. Plurima Gesen. ad
Iesai. XIV, 29. pag. 496. 497.
ta dn duvvopirovs — ovrw dpé-
nur ty xaclnv] Ad haec explican-
da et ex iis, quae in antecedentibus
enarrantur, et ex iis, quae in proxi-
me sequentibus afferuntur, cum ex
aliorum narratione omnia fluxerint,
léyova: vel simile quid mente addi
posse existimo. Quod cum absit, in-
solens haec structura visa est viris
doetis, quippe in qua accusativus
cum infinitivo nihil habeat, unde
pendeat: itaque Bekkerus, quem
Dindorf. et Dietsch. secuti sunt, vo-
culam d7 mutari voluit in dei: quod
merito reiecit Eltz (Quaest. Herodd.
fascic. II. in: Jahrbb. f. Philol. u.
Paedagog. Suppl. Vol. IX. p. 327),
sublat& insolentià structurae nasci
insolitam sententiam affirmans, in-
deque ipse ob Florentini cod. aucto-
ritatem, qui pro deere affert dos-
xe, proponit: ta dn amauvvouevos
— deénei, transitum hunc e numero
plurali ad singularem Nostro haud
insolitum esse probans ex aliis lo-
cis: I, 195. II, 65. IV, 22. 172. VIII,
98. Qua tamen emendatione vix
opus erit, si mente addideris Zéyovor.
Cap. CXI.
dv roîsi 6 Arovvoos Ergdpn] Ae-
Vid. III, 97. II, 146. De /ndia cogi-
tat Heeren. Ideen I, 2. p. 252, quon-
iam ex hac terra cinnamomum in
Arabiam fuerit deductum et inde
demum alias ad terras a Phoenici-
bus translatum. Ie qua re monent
quoque F. H. Mueller. De rebb. Se-
mitt. (Berolin. 1831) p. 57. 58 et
Humboldt: Kritische Untersuchungg.
etc. (von Ideler) I, 2. pag. 313. He-
rodoti locum respicit Schol. in Ni-
candri Theriacc . 947, ubi haec le-
guntur: 8v tò y pnow'Heodotos èv
Ivdixi; toov slvar, 0 nadeitar n
vauopov (sic), Gti xadiàv morsitot
4 TOV naQpwdv dia tv odun»,
68ey xal svaumuov saletta: oi dè
TÒ Eviov TÒ KIVALOUOV AUTO Pao
elemuévat. Paulo ante cum recentt.
edd. scripsi oluoti pro vulg. elxo -
ti. Ad verba: 0x0v — yivera: nal
iL conf. III, 22.
0ovidas dè Léyovar] Citant haec
Etymol. p. 514, 2 et Eustath. ad
Diony8s. Perieg. 939. Suid. 8. v. xty-
ve. Et conf. quoque Plin. H. N.
XII , 19, 42.
tà xcogea] i, e. paleam, convolu-
tam tenuem corticem, 8. tenuia ligni
frusta. Nos: diinne, diirre Reiser, ut re-
cte interpretatur Schneider. in Lex.
8. v. xtvven. Plura vid. in Thes.
Ling. Graec. T. IV. pag. 997 ed. -
Dindorf. — Caeterum hanc fabulam
de avibus cinnamomum afferentibus
per antiquitatem admodum vulga-
tam fuisse ostendunt, quae collegit
Beckmann. ad Antigon. Caryst. de
Mirabb. pag. 84. Atque etiamnum
apud incolas Taprobanes hanc re-
periri, testantur recentiores pere-
grinatores, monente Heeren. |. |.
pug. 252. 101. Equidem fabulam ad
ea pertinere credam, quae Phoeni-
218 HERODOTI
tes xivvanoov xadéouev* qpopgev dÌ tas dovidas Ès veodoLas,
mpoorerdaouevas Èx tNAoÙ 100S aroxpruvooi ovesdi, Evda
mp0o6facwv avdodro ovdspiav elvar. 009 dv d7) tavra toùs
"Agaftovs copiteoda. ade foav te xal dvav tav aroyivo-
uévav xal tv kAicov virotupicv ta persa diatapovtas 0g pé-
vuota, xopiterv Ès taùta ta qogia* xail opea Bévras ayzoù
rav veocoréav, araliaccegda. énas avréav: tas di covidas
xatantaLevoas Ta tv vrobuyicov uglea avapopéev tri tas
veogoiàs, tag dì ov dvvautvas lozeuv xaraoonyvvoda: txì
yiv, tovs dè eriovras GvAREYELV OVTA TO xivvanapor, SvÀZE-
112 youevov dè éx tovtdav amixvesodai és tas «Alias qosoas. To dè
dn Andavov, tò xaléovor ‘Apafior Addavov, Eti tovtov davpa-
ces excogitarint consultoque divul-
garint de mercibus pretiosioribus,
quas ipsi soli advelebant, ne scili-
cet huius fructuosioris mercaturae
facultate privarentur.
nvvdpopov] Vera Nostrum tradi-
disse, ipsa testatur vox Hebraica
uz PIC: , nomine a fistulis huius plan-
tae 'deducto. Vid. Exod. XXX, 2:
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam
vocem sic explicat II. Apetz. in no-
ta ad h. l., ut inde omnis fabulae
rationem perspici posse opinetur.
Nam priorem vocis partem Aeen
(32) significare vult nidum, et ver-
bum inde factum 33) rnidumn facere.
Quae aliis diiudicanda relinquo.
Attulit, quae de etymo huius vocis
viri docti statuunt, Winer. in Si-
mon. Lexic, manual. pag. 801. Ra-
dicem vocabuli esse D°P Hitzig.
vult, ita ut de subdslantia sit cogi-
tandum. Eiusdem originis videtur
esse vox xxdie; namque Laurus
cassia dicitur RI?) in Psalm.
XLV, 9, a radice XD decidere, am-
putare. Neque eo non pertinet 1137
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19.
mods Wv di) tavra roùds ‘Apaftove
copiteotai rade] i, e. ad (adversus)
haec igitur Arabes hoc excogitare ar-
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar-
tificio. ] Plane sic Noster II, 66: x00g
wr tavta coplfovtat rode. Add.
I, 80. VIII, 27 ibique nott. —
toy droyvopivar] De mortuis ita
dici satis notum, Conf. Herod. II,
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et
recentt. edd. xetareronevas, cuius
loco e Florentino Schweigh. et
Gaisf. xararezteopevags, quam Ioni-
cam formam verbi xarameraoga:
dicit Schweigh., de qua conf. Bre-
dov. p. 355, qui ipse xaraxtapt-
vag, quod Sancrofti liber alterque
habet, verum recipiendumque duzit.
Verbo réreoda: Noster quoque usus
est II, 95. Ex eodem libro utroque
mox recepi ra toy vaofvylaoy pélsa
pro vulg. avrav te pélsa tor vxo-
$vylov, et paulo infra voculam pò»
post 0vto, quam plures codd. igno-
rant, abieci. In fine cap. quod legi-
tur: cvileyouevov dè TOvrey
aninvescdar fe tes Alias gospas,
sic intellige, ut cinnamomum, quod
ab hisce hominibus colligitur, inde
ex his locis (#4 tovtwY) perveniat
(transportetur) in alias regiones.
Cap. CXII.
TO dè d) Indavov, tò xaléover
Aoefio. Vedavor] Vulgo: Aoafio
xadéovot. Quod nos dedimus, e Flo-
rentino fluxrit. De /edano hinc Eu-
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199,
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H.
N. XII. 17. 4jjd0s 8. ANdavoy (09%
— PI) resinae est genus bene
olentis, quae in frondibus cisti Cre-
tici, sive, ut aliis placet, cisti Lada-
niferi (utrumque enim distinguen-
i THALIA. III. 111— 113.
GLATEROV Piverai
tov éor.°
219
év pag Svooduotara pivopevov evadeota-
TtOv Yao alyov tav teayav Èv tOldi NYO eVoi-
oxetaL yy ivopevov, ciov YA000g ao ti VANS. Xonouov d’ és
xodia tav pvpav éorì, Yvpicsioi te uadiota toÙtO ‘Apafio.
Tocavra uèv dvaparav xéoi s(onodda* armoter dì ts yoRns113
iis ‘Agafins Beonéorov ds NÎV. Avo dì pévea viwv opi tori
&avuaros dira, ta ovdauodi Ertpadi doti. tO pèv avtecv Ete-
dum esse monet Miot) invenitur,
quaeque solis radiis ne consumatur
cum verendum sit, mane eo ducunt
capras bircosve, quorum barbae re-
sina adbaerescat, hoc modo capien-
da. Et hanc colligendae resinae ra-
tionem antiquitus ita valuissc di-
cunt, ut verissime Noster retulisse
videri debat. In oriente adhibetur
ad unguentum, nec minor eius nsus
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I,
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar-
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo-
vers: Die Phoenizier. II, 3 (III, 1)
p. 224 seq. Recentioris aetatis pere-
grinatorum aliquot testimonia exci-
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur
laudaro sive ladano.
toy aljev tiv teeyov) Maluit
Wesseling. scribere xal rav r9oa-
yowr Ss. TOY TE TQa)/0r, quo neutro
opus, cum is verborum sit ordo:
id toîoi ny: tav toayav rav al-
yer. Conf. Schwcigh. Danicl. VIII,
5. 8. 21, ubi exstat 0 rgayos alyov
s. roy alyoy. Add.Lobeck. Patholog.
Gr. prolegg. pag. 28. — y4owòs
quamque sordem oleo aliisve rebus
ixtam s. mucosam materiam
designat; vid. Thesanr. Ling. Graec.
II. pag. 649 ed. Dindorf. Additur h.
1. dò ts Vins, quo significetur
viscum, quod ex silva s. ex arbo-
ribus colligitur. Ad verbum &vpiodor
conf. nott. ad III, 107.
Cap. CXIII.
amotei dè tue 200ne — ws Ndv]
De genitivo r7g xwens cf. nott. ad
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de
dea Syr. 30. Ver. Histor. II. 5. Dio-
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel.
Avo di yévea Olov cpl Éou x. 1.
4.] Ad loci huius argumentum per-
tinet Aelian. N. A. X, 4, ubi conf.
Jacobs pag. 340. Herodoti ipsius
locus non fugit Heeren. Ideen I, 2.
pag. 123 seq., ubi praeter alius
Phoenicum merces lanam quoque
indicat, quam ex Arabia, in cuius
desertis multi oviuim greges exi-
miae lanae hodieque pascuntur, illi
abstulerint. Quam lanam omuium
optimam ac subtilissimam esse tum
ob coeli aérisve temperiem et ovium
sub dio commorationem, tum ob exi-
miam, quam nomades impendant,
curam, idem Heeren, commonstrat,
hac una in re Herodotum lapsum
esse ratus (nam reliqua cum recen-
tiorum descriptionibus accurate
conveniunt), quod bina ille ovium
genera distinguens varietates quas-
dam pro ipsis gencribus sumpserit.
Ex iis, quac ad h. I. attulit Lar-
cher., apparet ,etiamnum in diversis
Africae regionibus istiusmodi oves
longis crassisque caudis instructas
inveniri. De Indicis ovibus egimus
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver-
ba: ra ovdauodi Ereow&L Eoti non
tam stricto sensu erunt accipienda.
Quem equidem de hac ovi Arabica
consului, Leuckartum, is mihi re-
scripsit, hanc ovem /alicaudatam
esse varietatem ovis domesticae no-
strae s. ovis arietis Linn. et mul-
tas per Asiae partes inveniri, v. c.
per Arabiam, Persidem, Sinam,
Syriam, Aegyptum; caudam esse
prolongatam ac magis minusve di-
visam, multo illam quidem adipe
refertam. A qua ove sunt qui di-
stinguant ut varietatem peculiarem
ovem steatopygen (V’all. Spic. Zoolog.
fasc. XI. p.63. Tab. IV. fig. 1), cuius
pauciores sint in cauda vertebrae,
sed magna quoque adipis copia. Vix
218 HERODOTI
tes xivvauapuov xadéouev* qopsewv dì tas 0pvidas Ès veodoras,
mpootemiaouevas Èx aNAOÙ rP0S droxPHUvoLSI ovEzdi, Evda
mp0ofaowv avdparo ovdsniav sivai. rP0S dv d) tavra toùs
"AgaBiovs copiteota. tade* Bodv te xa) 0vav tiv aroyivo-
uévav xa tv dAicov vrrotuyiav ta utdea diatapovtas 0s pé-
puota, xopitev és tavta ta qopia* xal cpea Févras ayyoù
tov veocortav, araiiaccsota. Exa avtéov: tes dì dovidas
sotartapevaz ta tv vrotupiav usdea avapoptsv iù tas
VEOGGILÀS , tas dì ov dvvauevas logev satapgyvuoda éxl
vv, tovs dè emovtas ovAdEperv OUT TO ALVVCOUOY, ovA4E-
112 yousvov dè éx tovtav amixvesodmì Ès tas @Aias xosoas. To dè
dn Andavov, tò xadéovor “Agafior Aedavov, Eri tovtov davpa-
ces excogitarint consultoque divul-
garint de mercibus pretiosioribus,
quas ipsi soli advehebant, ne scili-
cot huius fructuosioris mercaturae
facultate privarentur.
uvvALopor] Vera Nostrum tradi-
disse, ipsa testatur vox Hebraica
37225, nomine a fistulis huius plan-
tae 'deducto. Vid. Exod. XXX, 23
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam
.vocem sic explicat H. Apetz. in no-
ta ad h. l., ut inde omnis fabulae
rutionem perspici posse opinetur.
Nam priorem vocis partem Acen
(32) significare vult nidum, et ver-
bum inde factum 33 nidum facere.
Quae aliis diiudicanda relinquo.
Attulit, quae de etymo huius vocis
viri docti statuunt, Winer. in Si-
mon. Lexic, manual. pag. 801. Ra-
dicem vocabuli esse D°P Hitzig.
vult, ita ut de subslantia sit cogi-
tandum. Eiusdem originis videtur
esse vox xx0(a; namque Laurus
cassia dicitur ‘23°%P in Psalm.
XLV, 9, a radice PXP decidere, am-
putare. Neque eo non pertinet 117?
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19.
mx00g dv dn tadra toùs Apaftovg
copiteoda. trade] i. e. ad (adversus)
haec igitur Arabes hoc excogitare ar-
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar-
tificio. 1 Plane sic Noster II, 66: 005
wv tavta cogplfovtat rode. Add.
I, 80. VIII, 27 ibique nott.
toy droy.vopivor] De mortuis ita
dici satis notum, Conf. Herod. II,
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et
recentt. edd. xataretonevas, cuius
loco e Florentino Schweigh. et
Gaisf. xatoareteopivag, quam Ioni-
cam formam verbi xarametaopa:
dicit Schweigh., de qua conf. Bre-
dov. p. 355, qui ‘ipse sataztant-
vas, quod Sancrofti liber alterque
habet, verum recipiendumque duzit.
Verbo rérs08a: Noster quoque usus
est II, 95. Ex eodem libro utroque
mox recepi te tav drofvylwv pélsa
pro vulg. avrdy td péisa tor vro-
$vylov, et paulo infra voculam pòy
post 0Utow0, quam plures codd. igno-
rant, abieci. In fine cap. quod legi-
tar: cvideyouevov dì éx rovrey
arninvisotar ie tags dilas gespas,
sic intellige, ut cinnamomum, quod
ab hisce hominibus colligitar, inde
ex his locis (Ex tovrov) pervenial
(transportetur) in alias regiones.
Cap. CXII.
TO dè dn Indavor, to xalfover
Aeefior radavov] Vulgo: ‘Agafio:
xaZéovot. Quod nos dedimus, e Flo-
rentino fluxit. De /edano hince Eu-
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199,
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H.
N. XII. 17. 27d0s 8. A7davoy (09%
— PI) resinae est genus bene
olentis, quae in frondibus cisti Cre-
tici, sive, ut aliis placet, cisti Lada-
niferi (utrumque enim distinguen-
” THALIA. 1II 111-113.
GLATEROY Yiverai*
tov éot°
219
év pag dvoodporato pivopevov evadeota-
tOV Pao alpcòv tov tgeycav Èv Todi MAIPAOL EVOi-
OxetaL Epyivouevov, ciov yioros ao ts VANS. yonowuov d’ és
xodla tov uvoav éorì, Hvuidoi te uadiota tovtO “Apafio..
Tocavra uiv Fvouatav mio slpnoda* armoter dì tijs gosons113
ti ‘Agafins Beongowv ds Niv. Avo dè pévea vimv copi tori
&aovuaros dia, ra ovdapodi ita éori. tò pèv avrécov Ere-
dum esse monet Miot) invenitur,
quaeque solis radiis ne consumatur
cum verendum sit, mane eo ducunt
capras hircosve, quorum barbac re-
sina adhaerescat, hoc modo capien-
da. Et hanc colligendae resinae ra-
tionem antiquitus ita valuisse di-
cunt, ut verissime Noster retulisse
videri debat. In oriente adhibetur
ad unguentum , nec minor eius usus
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I,
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar-
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo-
vers: Die Phoenizier. II, 3 (III, 1)
p. 224 seq. Recentioris setatis pere-
grinatorum aliquot testimonia exci-
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur
laudaro sive laduno.
to» alyav two roayov)] Maluit
Wesseling. scribere xal tav toa-
70y 6. TOYV TE rQayoy, quo neutro
opus, cum is verborum sit ordo:
” toi xoryoGi ov tetywy tav al-
yer. Conf. Schweigh. Daniel. VIII,
5. 8. 21, ubi exstat 0 teayos aly
s. roy alyoy. Add. Lobeck. Patholog.
Gr. prolegg. pag. 28. — YyZoiòs
quamque sordem oleo aliisve rebus
permixtam s. mucosam materiam
designat; vid. Thesaur. Ling. Graec.
II. p - 649 ed. Dindorf. Additur h.
1. dò tig vins, quo significetur
viscum, quod ex silva s. ex arbo-
ribus colligitur. Ad verbum Wvpiodor
conf. nott. ad III, 107.
Cap. CXIII.
arnote dì tis qosons — 0s Ndv]
De genitivo ts z00ns cf. nott. ad
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de
dea Syr. 30. Ver. Histor. II, 5. D)io-
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel.
Avo di yévea olov cpl tor x. 1.
À.] Ad loci huius argumentum per-
tinet Aelian. N. A. X,4, ubi conf.
Iacobs pag. 340. Herodoti ipsius
locus non fugit Heeren. Ideen I, 2.
pag. 123 seq., ubi praeter alius
Phoenicum merces lanam quoque
indicat, quam ex Arabia, in cuius
desertis multi ovium greges exi-
miae lanae hodieque pascuntur, illi
abstulerint. Quam lanam omuium
optimam ac subtilissimam esse tum
ob coeli aérisve temperiem et ovium
sub dio commorationem, tum ob exi-
miam, quam nomades impendant,
curam, idem Heeren. commonstrat,
hac una in re Herodotum lapsum
esse ratus (nam reliqua cum recen-
tiorum descriptionibus accurate
conveniunt), quod bina ille ovium
genera distinguens varietates quas-
dam pro ipsis gencribus sumpserit.
Ex iis, quac ad l. |. attulit Lar-
cher., apparet etiamnum in diversis
Africue regionibus istiusmodi oves
longis crassisque caudis instructas
inveniri. De Indicis ovibus egimus
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver-
ba: ra ovdanodi ériouw&i tori non
tam stricto sensu erunt accipienda.
Quem equidem de hac ovi Arabica
consului, Leuckartum, is mihi re-
scripsit, hanc ovem /aticaudatam
esse varietatem ovis domesticae no-
strae 8. ovis arietis Linn. et mul-
tas per Asiae partes invenirì, v. c.
per Arabiam, Persidem, Sinam,
Syriam, Aegyptum; caudam esse
prolongatam ac magis minusve di-
visam, multo illam quidem adipe
refertam. A qua ove sunt qui di-
stinguant ut varietatem peculiarem
ovem steatopygam (Pall. Spic. Zoolog.
fasc. XI. p.63. Tab. IV. tig. 1), cuius
pauciores sint in cauda vertebrae,
sed magna quoque adipis copia. Vix
218 HERODOTI
tes “vvaumuov xadéouev* qogéev dè tas dpvidas És veocoLas,
mooorsmiacuevas Ex 1NAOÙ 1906 droxgnuvorci ovpsoi, évda
xQ0ofaciv avdporo ovdsuiav elvar. x00s dv dp ravra tovs
"Apafiovs copiteoda. tade* Bodv te xal dvav tav aropivo-
uévav xal tav diiov Urotupiav tà utdea diatauovtas ds ut
puota, xopiterv Ès taùta ta quoia* xal opsa Beévras ayzod
tov veocotemv, araliacceoda. Éxas avtécav* tas dÌ dpvidas
sotartapevas ta tOv Urotupicav uélea avagpogésv tr tas
VEOGGLÀS , tas dì ov dvvapuevas Cope xataoopvuodai tx
pv, tovs dè emovtas gvAdEperv OUT TO AVVALONOY, GvARE-
112 pousvov dè éx tovtav amixvésotar Es tas @Aias qopas. To dè
dn Andavov, to xadéovor "Agafio. Aadavov, Eri tovtov tavpa-
ces excogitarint consultoque divul-
garint de mercibus pretiosioribus,
quas ipsi soli advehebant, ne scili-
cot huius fructuosioris mercaturae
facultate privarentur.
xvvdLopov] Vera Nostrum tradi-
disse, ipsa testatur vox Hebraica
jM235, nomine a fistulis huius plan-
tae deducto. Vid. Exod. XXX, 23
et Proverb. Salom. VII, 17. Quam
.vocem sic explicat II. Apetz. in no-
ta ad h. Ì., ut inde omnis fabulae
rationem perspici posse opinetur.
Nam priorem vocis partem AKecn
(72) significare vult nidun, et ver-
bum inde factum 3 nidum facere.
Quae aliis diiudicanda relinquo.
Attulit, quae de etymo huius vocis
viri docti statuunt, Winer. in Si-
mon. Lexic. manual. pag. 861. Ra-
dicem vocabuli esse D°P Hitzig.
vult, ita ut de subslantia sit cogi-
tandum. Eiusdem originis videtur
esse vox xx0ia; namque Laurus
cassia dicitur S%X? in Psalm.
XLV, 9, a radice PX decidere, am-
putare. Neque eo non pertinet 1917)?
Exod. XXX, 24. Ezech. XXVII, 19.
x008 dv dn Tadra TOÙs Apafiovg
copiteota: trade] i. e. ad (adversus)
haec igitur Arabes hoc excogitare ar-
tificium 8. hoc callide excogitato uti ar-
tificio. Plane sic Noster II, 66: m00s
Wv tavra cogplpfovtat rade. Add.
I, 80. VIII, 27 ibique nott.
toy droyvoptvor] De mortuis ita
dici satis notum, Conf. Herod. II,
85. 136. V, 4. — In seqq. Matth. et
recentt. edd. xataETOREvag, cuius
loco e Florentino Schweigh. et
Gaisf. xararetempévas, quam Ioni-
cam formam verbi xaramereope:
dicit Schweigh., de qua conf. Bre-
dov. p. 355, qui ipse xaraxtane-
vas, quod Sancrofti liber alterque
habet, verum recipiendumque duxit.
Verbo zéreoda. Noster quoque usus
est II, 95. Ex eodem libro utroque
mox recepi rd rav Vrofvy(wy pilsa
pro vulg. avrdv te péiea tor vro-
$vy{av, et paulo infra voculam nèv
post 05t®, quam plures codd. igno-
rant, abieci. In fine cap. quod legi-
tur: cvileyouevOv dè Ex rovrey
aninvisotar is tags GAlas gelpac,
sic intellige, ut cinnamomum, qu
ab hisce hominibna colligitur, inde
ex his locis (x tovtmv) perveniat
(transportetur) in alias regiones.
Cap. CXII.
TO dì dn Andavor, tò xalfover
Agdfior iadavoyv] Vulgo : ‘Acafie
xaZéovor. Quod nos dedimus, e Flo-
rentino fluxit. De /edano hinc Eu-
stath. ad Homer. p. 1147, 3 a. 1199,
37. Add. Dioscorid. I, 128. Plin. H.
N. XII. 17. 427905 s. A7davoy (83%
— HI) resinae est genus bene
olentis, quae in frondibus cisti Cre-
tici, sive, ut aliis placet, cisti Zada-
niferi (utrumque enim distinguen-
° THALIA. III HIT 113.
219
cuatEROv piverar: Év Yao dvooduorara yivouevov sVaodeota-
rov éorL° tav Yao ailpov tav tegyav Ev toioi my EVpi-
OxetaL Epyivopevov, oiov yÀ010g arrò tn VANS. xonoov d’ és
xodda tav uvpav tori, Wvudoi te uediota toÙTO ‘Apafioi.
Tocavra utv dvouarav méo sionodao* armoter dì tie y00Ns113
ts Agafins Beoxeowov ds NÎV. Avo dè pévea viav copi tor
daovuaros cera, ta ovdapodi Eroe tort. tO pèv avtecov Ete-
dam esse monet Miot) invenitur,
quaeque solis radiis ne consumatur
cum verendum sit, mane eo ducunt
capras bircosve, quorum barbae re-
sina adhaerescat, hoc modo capien-
da. Et hanc colligendae resinae ra-
tionem antiquitus ita valuisso di-
cunt, ut verissime Noster retulisse
videri debat. In oriente adbibetur
ad unguentum , nec minor eius usus
in re medica. Vid. Heeren. Ideen I,
2. pag. 99, Rosenmueller: Bibl. Ar-
chaeolog. II, 1. pag. 156 seqq., Mo-
vers: Die Phoenizicr. II, 3 (III, 1)
p. 224 seq. Recentioris aetatis pere-
grinatorum aliquot testimonia exci-
tavit Larcher. Italis adhuc vocatur
laudaro sive ladano.
tor alyoyv tav teayov] Maluit
Wesseling. scribere xal row roa-
y0P Ss. TOP TE toaf0v, quo neutro
opus, cum is verborum sit ordo:
tr 10Î01 xo0yOOI Tv teadywv tav al-
yer. Conf. Schweigh. Danicl. VIII,
5. 8. 21, ubi exstat 0 rgayos alyoy
s. ty alyov. Add. Lobeck. Patholog.
Gr. prolegg. pag. 28. — yZotòos
quamque sordem oleo aliisve rebus
permixtam s. mucosam materiam
designat; vid. Thesaur. Ling. (iraec.
II. pag. 649 ed. Dindorf. Additur h.
I. amò tre Vins, quo significetur
viscum, quod ex silva s. ex arbo-
ribus colligitur. Ad verbum &vuiwor
conf. nott. ad III, 107.
Cap. CXIII.
carmotee dì tie quone — de Ndv)
De genitivo r7jg 7007s cf. nott. ad
III, 23. Ad rem conf. Lucian. de
dea Syr. 30. Ver. Histor. II. 5. Dio-
dor. Sicul, III, 46 ibiq. Wessel.
d4vo dì yivea olwy agi tot x. r.
4.] Ad loci huius argumentum per-
tinet Aelian. N. A. X, 4, ubi conf.
Iacobs pag. 340. Herodoti ipsius
locus non fugit Heeren. Ideen 1, 2.
pag. 123 seq., ubi praeter alius
Phoenicum merces lanam quoque
indicat, quam ex Arabia, in cuius
desertis multi ovium greges exi-
miae lanae hodieque pascuntur, illi
abstulerint. Quam lanam omuium
optimam ac subtilissimam esse tum
ob coeli aèrisve temperiem et ovium
sub dio commorationem, tum ob exi-
miam, quam nomades impendant,
curam, idem leeren. commonstrat,
hac una in re Herodotum lapsum
esse ratus (nam reliqua cum recen-
tiorum descriptionibus accurate
conveniunt), quod bina ille ovium
genera distinguens varietates quas-
dam pro ipsis gencribus sumpserit.
Ex iis, quac ad hl. Il. attulit Lar-
cher., apparct ,etiamnum in diversis
Africae regionibus istiusmodi oves
longis crassisque caudis instructas
inveniri. De Indicis ovibus egimus
ad Ctesiae Indic. $. 13. Itaque ver-
ba: ra ovdapo®i sréom&i éotl non
tam stricto sensu erunt accipienda.
Quem equidem de hac ovi Arubica
consului, Leuckartum, is mihi re-
scripsit, hanc ovem laticaudatam
esse varietatem ovis domesticae no-
strae 8. ovis arietis Linn. et mul-
tas per Asiae partes inveniri, v. c.
per Arabiam, Porsidem, Sinam,
Syriam, Aegyptum; caudam esse
prolongatam ac inagis minusve di-
visam, multo illam quidem adipe
refertam. A qua ove sunt qui di-
stinguant ut varietatem peculiarem
ovem steatopygam (L’all. Spice. Zoolog.
fasc. XI. p.63. Tab. IV. tig. 1), cuius
pauciores sint in cauda vertebrae,
sed magna quoque adipis copia. Vix
220 HERODOTI
gov Eyer tas 0VEas paxgas, toLov Tyzéov ovx édeocovas, ras
el tis mein oo EntAxewv, Elxsa av Èyorev, avatpifopevecv25i
xQ0S Ti yî tov ovgscov. vv È dras tIS TOv mopeévav éxi-
otata. EvAovoyésv és togvùto* dpatidas yap morebvies Vro-
dsovoi aUtAs Tor ovErjor, Evos Exaotov xtqveos tv oVEnv Éxl
cuotida éxcotnv xaradéovies. tò dè ÉtEgOv yÉvos tdv dtav
114ras ovoas mAareus pogéovor xal él miyuv nAaros. ‘AroxAivo-
uévns dì pecaufoins tagnasi r00g dvvovia FALov N Aldioxin
400N, Ééogatn tav cixsopevav® aUtn di yovoov te péoei x04-
tamen recte sic distingui iudicat
Leuckart., praesertim cum iisdem
fere in regionibus ac praeterea in
promontorio Bonae Spei illa ovis
inveniatur, cuius cauda subinde ad
quinquaginta libr. pond. adscendat.
Hisce addi nunc velim ea, quae de
huius generis ove , per Asiam mino-
rem quoque nunc admodum fre-
quente nomenque gerente Auramon-
li, observavit Tchihatcheff: Asie
mineure II. p. 734 seq. — In ipsis
Herodoti verbis r0 uèv aviéDv x. t.
2. reliqui «vté® vr, quod ad antece-
dens dlÎwyv spectare credo, probante
Bredov. p. 221, cum quo codem
p. 221 etiam dedi avaroifopeviwv
e Sancrofti libro et Florentino,
qui paulo ante exhibuit avro».
Dietsch. recepit aUtdv et dvargi-
Bouévav. Verba tas eltis èmsln ci
énélxev significant: quas (caudas)
si quis permitteret ipsis post se trahen-
das 8. quas si quis ipsas sinerel post se
trahere. Haud aliter fere VII, 161:
nm» ’ - ” 4
nv 0 Aauaov ért tor aggewv. Et
vid. quoque supra I, 90
éniorata. EvAoveyéstv és rogodro]
i. e. pastorum quisque lignum fabri-
care in tantum callet, ut inde exi-
guum plaustrum conficere queat,
uod caudae subligetur. De voce
«uabie, qua plausirun cexriguum 8.
plostellum significatur, vid. Janson
in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Suppl. Vol. XIX. p. 530. — In fine
cap. verba xal é7.) x7jxvr xAeros
valent: vel usque ad cubiti latitudinem. -
Cap. CXIV.
Arondvoptvns) Ita cum Schwgh.
et Gaisf. et recc. edd. exhibui, pro-
bante censore Ienens. 1817. nr. 164.
pag. 372 seq. Cf. IV, 22 init. Vulgo
aerondivantvns, quod retinuit Matth.
Schweigh. eam sibi fingit verborum
structuram: uscoeufoins r006 uv.
7. crrondivoutvns. Equidem verba
x00g duvovra fiov malim referre
ad ragnue. Censori Ienensi l. 1.
haec verba ad erroxAivoutvne aeque
atque ad ragyxe referenda viden-
tur.
i AlBionin yoen] De Aethiopi-
bus diximus ad III, 17. Quos volunt
iis in locis habitasse, quae in sacris
libris terrà Ophir designantur*);
quippe unde, quae hîc commemo-
rantur Aethiopiae bona, advecta
vult Heeren. Id. I, 2. p. 77. 249, ubi
Ezech. XXVII, 15 landat, ebenum
et ebur inter merces Tyrum adve-
ctas recensentem. Conf. ibid. II, 2.
p. 392 et II, 1. p. 461. Ex Aethiopia
enim per Acgyptum magnam illam
eboris vim, qua et Hebraei et Grae-
ci ad artis opera usi sint, allatam
fuisse censemus. Qua de re, monen-
te C'r., optime disputavit Quatre-
*) Qune terra num in Africae ea parte. quae meridiem versus ab Aegypto extenditur
ac vulgo Aethiopine nomine comprehenditur, quacrenda sit, nunc non disquiram: in Ara-
bia septentrionali quaerunt Keil (Dorpische Beitrige z. Theolog. II. p. 265 req. 293 seg.)
Winer (Bibl. Realwérterb. II. p. 215 seq.), alii; in India Gesenius (Ersch u. Gruber En-
cyelop. Sect. III. Vol. IV. p. 201 seqq.). Benfey (ibid. Seet IL. Vol. XVII. p. 25 seqq.),
seqq.
ne plura proferam.
Vid. Winer 1. I et Forbiger Handb. d, alt. Geogr. Il. p. 763
THALIA. IIL 113— 115.
221
dov xaì élépavras augpidagptas, xal dévdosa mavra &yora,
xa Éfevov, xal avdpas ueylotovs xa) xadilotovs xal paxgo-
fietarovs.
Avrai: pév vuv Èv te ij ‘Aoin togatai slo xal Ev tj d-
Bun. Ilspì dè cav èv vi} Evporn tov pds éontonv éogatitcov
Ex pèv ovx atpextoas Atyewv' oùte pap Epoye tvdéxoua: Hoi-
mère de Quincy in opere, quod in-
scribitur: Le Jupiter Olympien. Tu
conf. etiam Hoskins Travels in
Ethiop. p. 325 seqq. De ebeno Ae-
thiopico elepbantisque conf. supra
III, 97. Ad olxsopérov cf. III, 106.
aupirlaptag]) Dicitur haec vox,
quae eadem reperitur IV, 28. 172,
de quavis re anpla et magna. Mo-
nuit Ruhnken. ad Timaei Lex. Plat.
p. 27. Conf. Schol. ad Apolion.
Rbod. IV, 1366 et quae plura alia
dabunt Blomfield ad Aeschyli Aga-
memn. 985 et Tafel. Dilucidd. Pin-
darr. ad Olymp. IX, 122. pag. 362.
dirdesa xavta &ypua] Pro navta
Sancrofti liber avra, quod pla-
cet Schaefero ad Dionys. Halicarn.
de composit. verbb. pag. 124. Haud
male Mehler (Mnemosyn. V. p. 64)
maytoîa coniicit pro ravta.
Cap. CXV.
iazarual elci] Tres libri, inter
quos Florentinus et Mediceus, é0za-
tai, sed vid. III, 105. 116 et quae
plura affert Nitzsch ad Odyss. IX,
182 vocem #czattoyv de extremis
maximeque remotis terrae finibus
semper adhiberi scribens. Zibyam h.
L latiori sensu de omni, quam no-
vit, Africa dixit Herodotus. Conf.
nott. ad III, 96.
îyco pèv oux atgentos Zéye1v] Cer-
mitur in his scriptoris et summa di-
ligentia et maximum veri studium;
ut qui de his regionibus, ad quas
nec ipse nec ullus alius Graecus
homo tunc temporis penetrasset, ea,
quae Phoenices navibus eo profecti
marrarint sive prorsus ficta, sive
vera falsis admixta (quibus scilicet
reliquos homines fallerent et ab il-
lis arcerent regionibus), in medium
proferre noluerit iisque ipsis, quae
proferat, dubitationem suam inter-
ponat. Ac bene monet Rennel. pag.
397 Herodotea tangens, Phoenices
studiose celasse videri, qui ipsis
sint divitiarum fontes, quae com-
mercii viae atque copiae.
ovre yao Èyoye ivdéenopar "Hoda-
vor tiva] Quo vel disertius Strabo
V. p. 215 "Heidayòv appellat r0y
undanoòb yîs ovra. Ad Eridanum
fluvium electrum sive succinum
erui indeque a Phoenicibus ad Grae-
ciam Asiamque afferri fando audie-
rat Noster. Quibus tamen fidem se
habere posse negat, cum vel amnis
huius nomen Graeci quid sonet,
Graeci autem minime ad eas usque
terras pervenerint. Qui postea £ri-
dani nomine insignitus est Italiae
fluvius, Padus (conf. Plin. H. N.
III, 16. XXXVII, 2. Virgil. Georg.
I, 482 ibiq. I. H. Voss.), de eo He-
rodotum, qui Thuriis, i. e. in ipsa
Italia, opus suum absolvit, nequa-
quam cogitasse, satis, puto, erit
manifestum; eoque magis miramur
Plinium de Herodoto, qui urbis Ro-
mae anno CCCX (i. e. 444 ante
Chr. n.) historiam suam Thuriis in
Italia condiderit, scribentem haec
addere potuisse: ,,quo magis mirum
est, quod eidem credimus , qui Pa-
dum amnem vidisset, neminem ad
id tempus Asiae Graeciaeque aut
sibi cognitum.‘‘ (Hist. Nat. XII,4,
8. $. 18). Plinio addimus eos, sì qui
nostra aetate contenderunt, Hero-
dotum, qui bene certe cognitum ha-
buerit Eridanum, id tamen profiteri
noluisse mercaturae causis addu-
ctum iisdem fere, quibus etiam
Phoenices commoti de terris remo-
tioribus, quae commoda ipsis prae-
berent commercia, aut consulto ta-
cuerint aut varia confabulati sint,
ut nuper statuit Halling in Wiener
Jahrbb. LXIII. p. 123, cui recte
adversati sunt Wuttke ad Schaffa-
115
220 HERODOTI
gov Èyer tàs Vos uaxgas, tour TyzÉéov ovx tiescovas, tas
el tis éreim op enéluswv, Elxsa av Eyousv, avarpifopevecovasi
X00S Ti Yî) TOv ovoscov. vv È ras ts tov mopeévov éxi-
otata. tvAoveyéswv és tocodto' duatidas yo morsùvies Vxo-
déovor avtAS TOI ovEToL, vos Éxeotov xtHvEOS TV ovEnv xl
auattda EÉxcotnv xaradéovies. tÒò dè Étegov yévos tdv dtcov
114r&5 ovpas rAateus pogéovor xal Eri riyuv xAatos. “Aroxdivo-
uévns dì pecaufoins ragnuei pds dUvovta HALOV N) AlBiozin
00”, éoxotn tov olxsopevav: aUtn dÌ yovoov te péoei w04-
tamen recte sic distingui iudicat
JLieuckart., praesertim cum iisdem
fere in regionibus ac praeterea in
promontorio Bonae Spei illa ovis
inveniatur, cuius cauda subinde ad
quinquaginta libr. pond. adscendat.
Hisce addi nunc velim ea, quae de
huius generis ove , per Asiam mino-
rem quoque nunc admodum fre-
quente nomenque gerente Aaramon-
li, observavit Tchihatcheff: Asie
mineure II. p. 734 seq. — In ipsis
Herodoti verbis rò uv avrfoyv x. 1.
2. reliqui @vré v, quod ad antece-
dens dÎwv spectare credo, probante
Bredov. p. 221, cum quo ceodem
p. 221 etiam dedi avatoifopevémv
e Sancrofti libro et Florentino,
qui paulo ante exhibuit at&roy.
Dietsch. recepit aUrdov et dvargi-
Bouévwv. Verba tas el tis Erin cpL
énéAuetv significant: quas (caudas)
si quis permitteret ipsis post se trahen-
das 8. quas si quis ipsas sineret post se
trahere. ,Haud aliter fere VII, 161:
nv 0 Aauov Enti) tor agyewv. Et
vid. quoque supra I, 90
Eniorata. EvAioveyésrv gs rocodro]
i. e. pastorum quisque lignum fabri-
care in tantum callet, ut inde exi-
guum plaustrum conficere queat,
uod caudae subligetur. De voce
auaèls, qua plaustrum eriquum 8.
plostellum significatur, vid. Janson
in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Suppl. Vol. X1X. p. 530. — In fine
cap. verba xal érl x7jxvv xiaros
valent: vel usque ad cubiti latitudinem. -
Cap. CXIV.
"ArnoxAivopévns] Ita cum Schwgb.
et Gaisf. et recc. edd. exhibui, pro-
bante censore Ienens. 1817. nr. 164.
pag. 372 seq. Cf. IV, 22 init. Vulgo
erondvapevns, quod retinuit Matth.
Schweigh. eam sibi fingit verboram
structuram: pecaufolns reds dor.
mi. erondivopevns. Equidem verba
x00g dvvorta A0v malim referre
ad magnue. Censori Ienensi l. 1.
haec verba ad droxZivouévne neque
atque ad ragnxer referenda viden-
tur.
i AlBionin xogn] De Aetbiopi-
bus diximus ad III, 17. Quos volunt
iis in locis habitasse, quae in sacris
libris terrà Ophir designantur*);
quippe unde, quae hîc commemo-
rantur Aethiopiae bona, advecta
vult Heeren. Id. I, 2. p. 77. 249, ubi
Ezech. XXVII, 15 laudat, ebenum
et ebur inter merces Tyrum adve-
ctas recensentem. Conf. ibid. II, 2.
p. 392 et II, 1. p. 4681. Ex Aethiopis
enim per Aegyptum magnam illam
eboris vim, qua et Hebraei et Grae-
ci add artis opera usi sint, allatam
fuisse censemus. Qua de re, monen-
te Cr., optime disputavit Quatre-
*) Qnac terra num in Africae ca parte, quar meridiem versus ab Acgypto extenditur
ac vulgo Aethiopine nomine comprehenditur, quactenda sit, nune non disquiram: in Are-
hia septentrionali quaerunt Keil (Dérptsche Beitrige z. Theolog. II. p. 269 seq. 293 sh
Winer (Bibl. Realworterb, II. p. 215 seq.), alii; in Judia Gesenius (Ersch u. Gruber En-
cyclop. Sect. HI. Vol. IV vw: 01 seqq.), Benfey (ibid. Sect_ II. Vol. XVII. p. 25 seqq.),
in
ne plura proferam. Vid. 1
er |. 1. et Forbiger Handb. d, alt. Geogr. Il. p. 763
seqq.
THALIA. III 113— 115.
221
dov xaì fAépavras aupidagpéas, mal dévdpea mavia &yora,
xaì EBevov, xal avdpas peylotovs xal xalAlotovs xal uaxgo-
fieotarovs. i
Avra: pév vuv Ev te ti ‘Aoin toyatiai slo nel Ev TÈ A-
Bun. Ilspì dè cav èv vi) Evoorn tav npds fontonv toyaritav
Ex uèv ovx atpextos Alperv' ovte pag Eyoye évdtxopo. *Hoi-
méère de Quincy in opere, quod in-
scribitur: Le Jupiter Olympien. Tu
conf. etiam Hoskins Travels in
Ethiop. p. 325 seqg. De ebeno Ae-
thiopico elephantisque conf. supra
III, 97. Ad olxsopévov cf. III, 106.
aupirlapéas]) Dicitur haec vox,
quae eadem reperitur IV, 28. 172,
de quavis re anpla et Mo-
nuit Rubnken. ad'Timaei Lex. Plat.
p. 27. Conf. Schol. ad Apollon.
Rhod. IV, 13606 et quae plura alia
dabunt Blomfield ad Aeschyli Aga-
memn. 985 et Tafel. Dilucidd. Pin-
darr. ad Olymp. IX, 122. pag. 362.
divdosa xavra &ypra] Pro nevra
Sanerofti liber &rayra, quod pla-
cet Schaefero ad Dionys. Halicarn.
de composit. verbb. pag. 124. Haud
male Mehler (Mnemosyn. V. p. 64)
mxartoîa coniicit pro narra.
Cap. CXV.
tozarial sl001] Tres libri, inter
quos Florentinus et Mediceus, #070-
tai, sed vid. III, 105. 116 et quae
plura affert Nitzsch ad Odyss. IX,
182 vocem #oyatioiy de extremis
maximeque remotis terrae finibus
semper adhiberi scribens. Zibyam h.
LL latiori sensu de omni, quam no-
vit, Africa dixit Herodotus. Conf.
nott. ad III, 96.
Èyc0 pèv 0vu atpextog Zéye1v] Cer-
mitur in his scriptoris et summa di-
ligentia et maximum veri studium;
ut qui de his regionibus, ad quas
nec ipse nec ullus alius Graecus
homo tunc temporis penetrasset, ea,
quae Phoenices navibus eo profecti
narrarint sive prorsus ficta, sive
vera falsis admixta (quibus scilicet
reliquos homines fallerent et ab il-
lis arcerent regionibus), in medium
proferre noluerit iisque ipsis, quae
proferat, dubitationem suam inter-
ponat. Ac bene monet Rennel. pag.
397 Herodotea tangens, Phoenices
studiose celasse videri, qui ipsis
sint divitiarum fontes, quae com-
mercii viae atque copiae.
ove yao Eyooye tvdéxouar 'Hoida-
voy tiva] Quo vel disertius Strabo
V. p. 215 "Hedayvòv appellat toy
undapoò yîg Ovra. Ad Eridanum
fluvium electrum sive succinum
erui indeque a Phoenicibus ad Grae-
ciam Asiamque afferri fando audie-
rat Noster. Quibus tamen fidem se
habere posse negat, cum vel amnis
huius nomen Graeci quid sonet,
Graeci autem minime ad eas usque
terras pervenerint. Qui postea £ri-
dani nomine insignitus est Italiae
fluvius, Padus (conf. Plin. H. N.
II, 16. XXXVII, 2. Virgil. Georg.
I, 482 ibiq. I. H. Voss.), de eo He-
rodotum, qui Thuriis, i. e. in ipsa
Italia, opus suum absolvit, nequa-
quam cogitasse, satis, puto, erit
manifestum; eoque magis miramur
Plinium de Herodoto, qui urbis Ro-
mae anno CCCX (i. e. 444 ante
Chr. n.) historiam suam Thuriis in
Italia condiderit, scribentem haec
addere potuisse: ,,quo magis mirum
est, quod eidem credimus, qui Pa-
dum amnem vidisset, neminem ad
id tempus Asiae Graeciaeque aut
sibi cognitum.‘‘° (Hist. Nat. XII, 4,
8. $. 18). Plinio addimus eos, si qui
nostra aetate contenderunt, Hero-
dotum, qui bene certe cognitum ha-
buerit Eridanum, id tamen profiteri
noluisse mercaturae causis addu-
ctum iisdem fere, quibus etiam
Phoenices commoti de terris remo-
tioribus, quae commoda ipsis prae-
berent commercia, aut consulto ta-
cuerint aut varia confabulati sint,
ut nuper statuit Halling in Wiener
Jahrbb. LXIII. p. 123, cui recte
adversati sunt Wuttke ad Schaffa-
115
222
HERODOTI
davov tiva xalécodta. npòs faofapav rorauov txdidovia és
rik: Slav. Alterth. I. p. 105, Ukert:
Geogr. d. Griech. u, Roem. II, 2.
pag. 258. Ac recte etiam monuit
Grotefend. (Zur Geogr. u. Gesch. von
Alt-Italien I. p. 7), Eridanum, cuius
vel ante IHerodotum iam Iesiodus
fuciat-mentionein Theogon. 338, mi-
nime ad Padum referri posse, sed
fictum esse fluvium in Europae tra-
ctibus borealibus: quem eundem
quo:l in Herodoteo loco pro Mkeno
haberi vult idem vir doctus (l. |.
pag. 15), vereor ut assentiri pos-
sim. Nec magis accedere possum
Ukerto (1. 1. Il, 2. pag. 17), qui He-
rodotcea haec de Eridano relata vult
ad ea, quae de Galliac fluviis, de
Garumna, Ligeri, aliis famA Hero-
doto innutuerint, cui merito oblo-
quitur Kruse: Urgeschichte d. Esth-
nisch. Volksstammes pag. 3083. Ac
dudum antea iam in ea, quae h.|.
de Fridano atque electro Noster
scripsit, inquisiverunt viri docti,
inter quos sufticiat nominasse Ges-
ner. in Commentatt. Soc. Reg. Got-
ting. 'T. 1Il. p. 67 et inprimis p. 88
seqq. ct Baier. in Commentatt. Aca-
dem. Petropolit. 1. VII. p.346 seqq.,
qui amnerm Pina (p. 351) prope Ri-
gnam hodiernam, cui fluvio apud
Marcian. Heracleot. Peripl.1I. $.39
nomen 'Pordwov, Herodoti Eridanum
esse statuit assentientesque nactus
est nostrac aetatis viros doctos,
Schaffarik : Slavische Alterthiimer v.
Wuttke I. p. 103. 105, Kruse 1. 1
pag. 297. 316, alios: a quibus dis-
sensit iam Wesselingius, qui ipse
cum aliis Herodoti Zridanum, quae
Graeca sit vox, relatum vult ad
Rhoduunen fluviam, qui Vistulae
hand longe a Gedano misceatur, ubi
etiamnum succini magna copia, qua
omnino Prussiae ora maritima abun-
det. Cuius fluvii nomen varie pronun-
tiatum peperisse statuit Graecum
"Heavov. Wesselingium secnti
sunt Larcherua in nott. ad h.1.,Ren-
nel. 1.1. pag 397, Italus Herodoti in-
terpres, alii. Quibuscum conf. I. H.
Vossii disputata in: Weltkunde d.
Alten (Ephemeridd. lenenss. 1804)
p. XXXI seqq., A. B. Wilhelm: Ger-
mania etc. p.81, Dilthey in nott. ad
Taciti Germ. 45. p.291 seq. et in seri-
ptione peculiari de electro et Eri-
dano, quae prodiit Darmstad. 1824,
Heeren Idcen. 1, 2. pag. 70. 71. Il,
1. pag. 178. Ac Dilthey. l. 1. pag. 17
Herodoti locum ad totam rem diiu-
dicandam iure censet gravissimum,
quippe ex quo pateat, Eridanum ex
antiquiorum Graecorum sententia
in extremis Europac finibus ad se-
ptentrionem versus fuisse, unde
clettrum adveheretur. Qui fiuvius
parum cognitus cum a serioribus
perperam pro Pado haberetur, mul-
tisque fabulis haec res exornaretur,
probabilius videtur Dilthcyo, Vista-
lam Eridani nomine celebratam esse
(pag. 22), ad cuius ostia nempe
vera electri patria inveniatur, quae,
missis aliorum fabulis, in mari Bal-
tico eiusque oris sit quaerenda. At-
que hoc ipsum mare Balticum (nos:
Ostsee) Eridarno fluvio indicari longa
disputatione efticere studet J. G.
Hasse in libro: Der aufgefundene
(ridanus oder neue Aufsechlitsse
iiber Ursprung, Vaterland und Ge-
schichte des Bernsteins (Riga 1796)
pag.59 seqq. 83 sxeqq. Adcuius maris
litora cum Phoenices pervenisse ne-
get Redslob, extra hoc in Cimbrica
peninsula, in ducatu Slesvico-Hol-
satico electri patriam collocari ibi-
que etiam Eridanum quaeri vault
idem vir doctus; vid.'Thule, die phoe-
nicischen Handelswege etc. (Lips.
1855) cap. II. p.13 seq. etIII. p.23
seq. Equidem ut Fridanum fluvium
fabulis poétarum sollertiA postmodo
praccipue celebratis adscribendum
esse persuasum habeo, ita qui ve-
rum eius situm indagare velit, cum
vix quidquam profecturum esse pu-
tem. Namque electrum cum vix
aliunde nisi ex oris Europae septen-
trionalis maritimis, ubi adhuc pro-
venit, ad Graecos afferri potuerit,
Phoenices, qui vel totam Africam
circumnavigasse dicuntur, has quo-
que Prussiae regiones navibus adi-
isse indeque electrum secum abstu-
lisse, a vero non prorsus abhorret.
Conf. Dilthoy, l. L pag. 21. 22.
THALIA. III. 115.
223
Falaccav tiv x00 fopénv aveuov, ax OtEv TO YAEXTROV o: -
tav A0y0s éoti, out: vpoovs oida Kaocrtepidas govoas, éx tiv
0 xacoitEROS Nuiv porta. toUTO pèv pap 0 Hoidavos avrò xat-
nyoegei tò ovvoua, cos Fori Ediynvixov xai ov fapfapov, drò
zountéa dé tivos mondév* toùro di ovdevos avtontEO yevo-
Quos tamen eosdem ob magnum
succini pretium de locis, unde ad-
veherent, vel nihil quidquam vel in-
certa, mirabilia adeoque horrenda
auditu Graecis narrasse credibile
fit, indicantes scil. electri patriam
Eridanum fiuvium, fabulosum illum
quidem nec cuiquam accuratius
notum. Quae ipsa dein poétae Grae-
ci assumpsisse magisque adeo pro
more exornasse censendi sunt. Ut
enim terrestri itinere succinum a
Baltici maris oris ad Padi ostia aut
in Pannoniam regionesque a Grae-
cis Romanisve habitatar allatum
eredam, a me impetrare non pos-
sum, quamquam Ritter. (Vorballe
p. 183) sic existimaase video, ut
eleetri mercatores ad Eridanum,
quos norit Herodotus (?), quorum-
que emporium, ubi Herodotus sua
acceperit (?), Olbia fuerit, tali iti-
nere usi sint. Qua in sententia
praeiveratBaier. I. 1. p. 353 succina
statuens primum a populis ad Eri-
danum transmissa esse ad Scythas
et secundo Borysthene ad catarra-
etas, ibi excepta esse a Borystheni-
tis Graecis, qui se Olbitas dicere
mallent. Accessit postea Voigt (Ge-
schichte v. Preussen I. p. 19), qui et
ipse triplici terrestri itinere elc-
etrum ad Graecos Romanosque
perductum esse arbitratur. Sed He-
rodoti certe aetate tale commercium
itinere terrestri nondum exstitisse
recte mibi statuere videtur Kruse
1. I. pag. 269. 296. — De electro
praeter eos viros, quos iam laudavi-
mus, nostra aetate accuratius scri-
pserunt, omnibus veterum locis al-
latia, Ideler. ad Aristotel. Meteoro-
log. IV, 10, 3. Vol. II. p. 521 .seqq.
et Ukert in: Zeitschrift fiir Alter-
thumswissensch. 1838. nr. 52. Con-
ferri denique poterunt quoque ea,
quae leguntur in Berghaus, Annall.
Geograph. 1833. pag. 321 seqq.
-
indidoria] sc. 10 vdwe. Cf. I, 6
ibig. nott. Ad Orev vid. nott. ad I,
7. fooénv scripsi pro vulg. Boerv,
ut ]1I,97.I, 6, ubi cf. nott. Herodo-
tea excerpsit Eustath. ad IDionys.
Perieg. 561. De insulis Cussiteri-
dibus disputavimus in Excursu ad
h. |.
ov fapfagoy] Sic scripsi cum re-
centt. edd. probante Bredov. p. 129,
e Sancrofti et Vindobon. libro, Vall.
et Eustath. ad Dionys. Perieg. 14.
Conf. Herod. VIII, 19 et I, 60 ibiq.
nott. Vulgo 0v te Baofagiuor. Ad
signiticationem verbi xarnyogée (i.
e. arguit, ostendit) in antecedentibus
faciunt ea, quac attulit Wyttenbach.
ad Platon. l’haedon. p. 184. Eodem
modo Noster IV, 189. In seqq. tov-
to di, ovdero 06 aUTORTED yevoptvov,
où dvvauu axoverv vocula 0v abest
a Sancrofti libro duobusque Parisi-
nis: inde prorsus omisit eam Din-
dorfius, uncis inclusit tanquam spu-
riam Dietsch: atque abest illa sane
in loco prorsus simili, qui, legitur
IV, ib: ovdevos ye d7) aviontEO
eldivoi qapivov drivaua. nvdé-
081: quare etiam hoc loco abesse
illam malui quam retinere; neque
enim ea vis inest, quae in altero
loco, qui legitur II, 29 (cA101 dì
ovdsvos ovdiv 2dvvauny xvBéoda),
sed simplex negatio sufficit, quem-
admodum eo loco, qui VII, 139 in-
venitur: tpv ya Q opel ny — _0v dv-
vapar nvdioda, Ius dv pv. Ad
vocem avrontns praeter locum lau-
datum IV, 16 conf. etiam VIII, 79.
80, ubi idem vocabulum cum qua-
dam vi ponitur. Itaque loci sen-
tentia erit haec: (un vero a ne-
mine, qui ipse suis oculis haec vidit,
accipere 8. audire possum, quamvis
studiose inquirens, mare esse ultra
Europam septentrionem versus cx-
tensum.‘
224
HERODOTI
uévov dvvaua: dxodoa., toùto uedetov, 0x0s Padacoca éoti ra
èEréxsva ts Evoorns. ti éoyatns È’ dv 6 re xacoiteRos Npiy
1169o:ta xal tò HAextpov. IToòs dè @oxtov tijs Evpaxns x042@
ti TÀetoros qovoòs «patverar Ecjv' 0xc0g uèv yivopevos, 00x25
éyc ovdè tovto atpextos sima.* Atyerai dì vata tav yovady
agraterv Apiunorovs, Gvdoas uovvop®eApovs. seltopa. dè
tovto uedetov] i. e. quamvis stu-
diose, enixe id agens, ut sc. verum de
his certique quid comperirem. Cf. VI,
105. Quare non erat, cur haec solli-
citaret Valcken. — De etymo vocis
miexrgov non est quod agam post
ea, quae ex veterum et recentiorum
disputationibus attulit Dilthey. l. l.
pag. 6 seq., qui idem monet, pag. 7
seqq. hanc vocem de duabus rebus
plane diversis usurpatam esse, cum
modo metallum quoddam (de quo
Plinius Hist. Nat. XXXIII, 4, 23),
modo succinum, quod dicitur, signi-
ficet. Herodotum de succino (quod
forsan pro metallo habuit, modo no-
rit accuratius, quod ipsum dubitem)
cogitasse, vix est quod moneam.
Conf. etiam Hasse I. 1. p.51. not., qui
plane alia ratione huius vocis ety-
mon explicare studet, de adverbio
net (i. e. mane, ad orientem) et de
radice davos cogitans, qua in Cel-
tica utique lingua rivum 8. fiu-
vium significari contendunt. ,,Conf.
etiam Milin. in Minéralogie Homé-
rique Class. V. p. 48 seqq. ed. se-
cund., ubi p. 58 Herodoteus quoque
locus attingitur.‘‘ Cr.
te éogotns d’ dv 0 te naccitegos
— to nÀàextgov] His verbis concludit
Noster suam narrationem, respi-
ciens adea, quae supra cap. 106
enuntiaverat: aî d’ fozariai nos
ts olxovpévns ta nadiiota Èlayov
(ubi vid. nott.) et quae in fine cap.
116 iterum pronuntiat: al d7 dr
Ecgatial cinagi — ra uaddliora do-
xtovta Npiv elvar na) ctaviotata
fyeuy avra.
Cap. CXVI.
Ileòs dè aeurov ris Eveonns]
Ex h. l. et IV, 42. 45 intelligi ait
Schweigh., Europam ex Herodoti
ratione secundum totam Asiam su-
perne porrigi universamque Asiae,
quam nos vocamus, partem septen>
trionalem comprebendere. Accu-
ratius in haec inquisivit Heeren.
Ideen I, 1. p. 93, commonstrans
verba 7905 dourov 1775 Evewxns et
seqq. non tam ad Europae nostrae
partes septentrionales et occiden-
tales spectare, quam ad Asiae re-
giones septentrionales (ad quas
casdem fabulam de Arimaspis perti-
nere patet ex IV, 27) ac sigillatim
ad eos montes, qui Siberiam a Tar-
taria magna seiungant, nunc cogni-
tos nomine A/tai et auro minime
carentes, cum, quae illic habitasse
dicantur gentes, omnes auro abun-
dare perhibeantur, et metalloram
reliquiae adhuc in iis ipsis regioni-
bus inveniantur, quibus orbem ter-
rarum omnino claudi et terminari
putarint. Conf. etiam quae ad III,
102 adscripsimus.
mollo ti nieîotos yovoog qalye-
Tau] t° cum recentt. edd. plurium
codd. auctoritate recepi, cum vulgo
abesset. — Locutionem vrix ty
yovravillustrant Homérica Ili. XVI,
353, Od. XI, 37. Ili. V, 854. VIII,
504. XV, 628. 720. XVII, 461. 581.
Idem dicendi genus frequens apud
Apollonium Khodium, cuius locos
collegit Wellaner. in Indice edit.
suae s. v. Tu vide nunc de hac for-
mula Homerica accurate disputan-
tem Spitzner. in Excurs. XVIII ad
Homeri Iliad. pag. 77; cuius dispu-
tationis summam retulit Dindorf. in
Thesaur. Ling. Graec. 'T. VIII. pag.
124. — De gryphum fabula disputa-
vimus in Excursu ad h.l. De dAri-
maspis videbimus ad IV, 27. 32.
avdogas uovvop&eiuovo] Unus
Sancrofti liber povop&a2po0vs, pra-
ve: vid. Bredov. pag. 164. — In
fine cap. veteres edd. af di cy
éogatiat, quod retinuit Dindorfius;
TIITALIA. III, 113—-117.
220
ovdì tovto, 0x0s povvogdaduoi avdges quovrar, puowv éxov-
tes tqv @ÀAzv opoinv toîci &Adowoi avi.
Al dr Gv
éogatial oluaor, meQuuANIOvORI tv GAANV yognv xaì Evròs
axtoyovoa., ta xadliota doxgovta Muiv siva xal oraviodtata
Exeuv avra.
"Eori dì mediov Èv ti) Acin mequuexAntuevov oveet mavto -
dev, diaogpapes dè toÙù ovELOS siOL TEvTE. toÙto TÒ TEdiOv nv
pév xote Xogaopsav, gv ovEoLoi é#0v tav Xopacpicov te avtov
xaì ‘Toexaviov xa IHaedav xa) Zapayyiav sal Vapavaicv,
éxel te dè Iléquai Egovor to xgatos, tot toù Pacidéos.
2564x di) dv toù regixAniovios oUesos tovtov fé morauòs utyas.
equidem cum Schweigh. et Gaisf. e
duobus Parisinis codd. reposui ai
dp or fogatiai, quod huic loco me-
lius convenire videbatur. Ad ipsam
sententiam vid. nott. ad IIl, 10%
init.
craviotata Èx:v aUtA] avra e
Sanerofti libro alteroque dedi cum
Dindorf., Bekker. et Dietsch. pro-
bante iam Wesselingio, idque re-
fero ad prozime antecedentia ta
xallota doxéovra nuèv sivar al
crapiùtata cum vi quadam addi-
tum: ,,ea, quae pulcherrima videntur
nobis esse atque et ipsa rarissima.‘
Vulgo avrar, quod Schweighacuser.
et Schaeferus retinuerunt, quud-
que nunc etiam pracfert Dietsch.
(Jabrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Vol. LXVIII. p. 409), subiectum cl
fozutia) repeti ratus voce avra,
quod vel ob verbum oîxaci nimis
remotum credere nequeo.
Cap. CXVII.
diasgpayes] Gloss. Herodot. «i
discrocar nérgat. Eadem Gregor.
Cor. de dial. Ion. $. 146, ubi vid.
nott pag.538. Conf. nott. ad Herod.
II, 158 et add. VII, 199, 216. De
accento grammatici et veteres ct re-
centiores ambigunt, scribentea dia-
Gpayss, dracpayìs et diacqa; es.
Bastius ad (ireg. Cor. 1.1. unice pro-
bat diacgeyes. Plurima dabit The-
saur. Ling. Graec. T. II. p. 1334
ed. Dindorf. Nos: Schlucht, Fels-
achlucht.
HERODOT. II,
Cum vero vix credibile sit,
unum eundemque fluvium per quin-
que montium fauces in planitiem
ecrumpere, de aggeribus potius hîc
cogitari posse putat Gnthe 1. infra
allato p. 796, quibus perfossis flu-
vii aquae in planos campos trans-
mittantur.
nv pév note Xogacpiwyv] 1)e hoc
genitivo, qui additur verbo #1va,
plurima attulit Valcken. ad h.1. Mox
edidi fv ovgorci é0v (cum in finibus
esset sita planities) pro olim vulg. év
ovesdi g0vtwr, quod teneri vult Man-
nert. Geogr. der Griech. u. Roem. V.
pag. 8. Breigero (Asiae difficill. p.
67) verba &v ovporci fovtwv Yogu-
cuiov plane eiicienda videntur. —
De gentibus, quae hîc nominantur,
vid. nott. ad III, 93. Soli Zfyrcanii,
qui iidem etiam in Xerzxis exercitu
militasse dicuntur VII, 62 (ubi conf.
nott.), hoc loco adduntur, quos cur
in Satrapiarum indice Noster haud
nominaverit, eo magis mirum, quod
Hyrcania terra antiquissima Persa-
rum videtur, cuius vel in primo ca-
pite libri Vendidad mentio fit, ubi
nono loco quae commemoratur terra
Vehrkdàna, cam de Hyrcania vulgo
intelligunt, quae ad oram meridio-
nalem maris Caspii extenditur (vid.
Kiepert Monatsbericht. d, Aknd, zu
Berlin. 1856. p. 631), obloquente
M. Haug (Bunsen, Aegypt. Stelle etc.
V. p. 114 scq.), qui aliter interpre-
tans verba libri Vendidad de terra,
quae nune vocatur Aundelar, cogi-
tari vult.
fu dij dv toò meouniniortos od
15
226
--HERODOTI
ovvoua dé oî goti “Axng. ovtos xp0rEpov uèv apdeone, diade-
Qe08 tovrov x. 1. .] Planitiem ab He-
rodoto commemoratam in montibus,
qui a Caspio inde mari Indiam us-
que tangant et latiore Paropamisi
appellatione comprehendantur, ubi
gentes hîc indicatae consederint, re-
gionem esse Aaschmir, statuit Man-
nert. l. 1. fluvinumque Acen cundem
esse, quem veteres Acesinem, re-
centiores 7schunab vocarint, in In-
dum ab oriente influentem. De terra
Kaschmir Herodoti verba intelligen-
da esse statuit quoque Halling. in
Wien. Jahrbb. Vol. LKIII. pag. 183
seq. At de hac regione cogitari non
posse, recte monuerunt Sancto-Cru-
cius (Examen critiq. d. hist. d'Ale-
xandr. pag. 714 coll. 829 seq.), Mal-
tebrun (Nouvell. Annall. II. p. 350),
A. G. de Schlegel Ind. Biblioth. II,
2. p. 301 seq., alii. Hinc planitiem
ab oriente maris Caspii sitam longe-
que ab Indo remotam, fluviumque
Oxcum intelligere vult Gatterer, qui
pro Axns in Herodoto rescribi vult
"Ans (Societ. reg. Gotting. T. XIV.
p. 14 seq. Billerbeck. 1. 1. pag. 17),
itemque Heeren: Ideen I, 2. p. 289.
I, 1. p. 191. 482. De 0.co multa Ke-
phalides Hist. maris Caspii pag. 291
Reqq., qui ipse pag. 332 sceqq. ea,
quae de Ace Herodotus narrat, ad
Margum fluvium, qui hodie vocatur
Tedjend, ct partem provinciae Cho-
rasam, quae olim Margiana diceba-
tur, percurrit, relata vult, ipsam-
que planitiem montibus undique
cinctam in Margiana montibus re-
ferta facile inveniri posse pntat. De
Margiana terra, quam in Herodoti
libris memoratam haud invenimus,
accurate nuper retulit Guthe: Zur
Geschichte u. Geographie der Land-
schaft Margiane, des heutigen Merw.
Hannover 1856. Quae de Ace con-
vallem istam permeante et incolen-
tium agros irrigante scribit Herodo-
tus, ea apprime convenire ait cum
iis, quae de Margo Plinins H. N.
VI, 16, 18. $. 47 tradat. Praeterca
mediocris Margi amnis magnitnudi-
nem talem aqunarum obstructionem,
qualem a rege Persarum factam esse
Herodotus narrat, quodammodo ad-
mittere videri, quod in Oxum mi-
nime cadere merito statuit. In hane
fere sententiam nuper quoque dispu-
tavit H. Guthe in: Jahrbb. f. Phi-
lol. u. Paedag.LXXIII. p. 795 segg,
de fluvio Tedjend cogitans, quem
pro Ace siveOcho haberi vult, quem
admodum etiam Breiger. l. l. Acen
pro Ocko babere mavult. Quo re-
ctius, opinor, Rennell. 1. ]. pag. 461
de fiumine /filmend, qui in lacum
Zurrah 8. Zarch se effandat, agi pu-
tat, cum illius lacus sit longitado
XXV milliarr. Germann. et latitudo
quinque milliarr. omnisque illa re-
gio manifesta praebeat indicia, s0-
lum ipsum aquis limoque advectum
olim fuisse. Itaque, si quid certi
in huiusmodi rebus omnino consti-
tuere licet, in ea regione, quae nune
vocatur Sekistan, planitiem ab He-
rodoto indicatam quaerendam esse,
censeo. Ubi fluvium Hilmend, qui
Aces est, nunc tangunt loca deserta
incultave, olim bene culta erant et
habitata, cum fluvii aquae canalibus
arte deductis dispergerentur terra-
que redderetuf maxime fertilis. Hos
aquaeductus et omnem hanc molem,
qua fluvii aquae per terras adiacen-
tes distribuerentur, a Temure post-
ea ita cversam csse accepimus, tt
vix ullum superesset vestigium. Con-
gul. Ritter. Erdkunde II. p. 18 seqq.,
22 seqq., ne de fluvio Hilmend ibid.
pag. 19 et-VIII. p. 150 seqq. coll
64 seq., ubi praeter alia hoc quo-
que monet, Acen, cum Ockus in lin-
gua Pelilwi omnino flumen denotet,
hac quoque appellatione signiticari
potuisse. Quae în primo capite libri
Vendidad undecìmo loco commemo-
ratur terra Haîtumat, eam de valle
fluvii Hilmend intelligunt et Haug
(p. 116) et Kiepert p. 631 loco su-
pra ad III, 89 laudato; conf. etiam
Burnouf Comment. sur le Yacna pag.
XCIII seqq. Ac multum in )
Persarum libris, carminibus vulgi-
que ore hanc terram praedicari, quae
multis operibus ad solum sterile ae
siccum irrigandum arte factis, mul-
tis canalibus fuerit insignis, idem
pluribus ostendit. Est enim in He-
THALIA. III 117. 227
Aappévos xevragoù, tav slonpevav tourav tas qooas, da dia-
Gpayos apopevos éxaotns éxaorowoi. Enel te dì Vrò to ITéoon
lol, mezxovdaci towvde. Tas diacpapas tav ovptav évdei-
pas 0 facideds xvdas éx' Exgotn diaogpayi Eotnoe* aroxe-
sAniuévov dì toù vdatos tm Betodov tÒ rEdIOvV TÒ Evros tv
ovpecv xélayos pivetar, EvdLdovtos uèv soù motauoù, Eyovtos
dì ovdapi) tEyAvowv. ovtoi dv, o neg éunpoode Eodecav yod-
Gdai rd Vdari, ovx Eyovres avro q0aoda., cvUPOOT ueyedn
daggécovia:. tOv uèv yao geuova ver pi 0 Feeds, Woreo xal
tolo. dAiowoi avdpomowoi* toù dì déosos omzipovtES uedivav
xal Gioapov yonionovio td Udati. ExERv Iv UNdEÉV 0pL rapa-
didora. tov viatos, #A8BovtES és toùs Iléooas avrol te xal
yuvaîneg, atavtes xata tas Pvoas toù faorAéos, Bodo dgvo-
uevos. 0 dì faordeds toîoi Seouevori avtdv padiota EvreéAle-
rodotea narratione, quod vix quem-
quam latebit, de eiusmodi opere co-
gitandum, quod nos dicimus Sc/X/eus-
senverk. Vid. Heeren.1.1.I, 1. pag.
482 seq. Ipse lacus, cui nunc nomen
ZurraAh s. Zareh, a, veteribus voca-
batur Aria palus ; nomen recentius
cum gentis Zagayy0v s. Aoa;yoy
nomine (cf. III, 93) componunt ac
pro eodem fere habent; vid. Ritter.
1. ]. VIII. p. 604. Quo magis miror
Schlegelium, qui l. 1. (quem Cr. in-
dicavit) hace omnia de Ace fluvio
feta videri pronuntiat!
cedeone, dialelapuévos] Ad for-
mam imperfecti aedecxe conf. quae
plurima affert Bredov. pag. 285 et
seq. Ad significationem verbi dia-
l:laupévos (i. e divisue in quinque
amnes) vid. nott. ad I, 190. Verba
toby slonutroy rovrwy ad solos Cho-
rasmios pertinere posse putat Guthe
I. I., cum unus fluvius haud sufficere
queat ad quinque gentium terras ir-
rigandas. — Paulo infra pro éÉo-
dov cum rece. edd. recepi dietodov.
Conf. IT, 214. — Ad éydidovtog (i. e.
influente in planitiem fluvio) cf. nott.
ad 1,60.
007 — diaygiovia:] Vid.III,
41 ibiq. nott. — Ad verba ver —
#05 conf. nott. ad IHerod. II, 13.
peliynyv xal cnoapov] pellvo Pa-
nicum miliacewn Linn. Nobis est: der
gemeine /Zfirse. Conf. Harpocrat.
8.v., qui hunc Herodoti locum alios-
que Xenophontis locos excitavit:
unde alii grammatici sua dnxerunt,
quos laudavit Voemel ad Demo-
sthen. de Chersones. p. 586. De se-
samo conf. nott. ad I, 193. Pro yen?-
cuovto Schweigh. malebat rentouov-
tar, ut Portus. Mox retinui zaga-
didwrai, quam formam coniunctivi
passivi alii scripserunt ragadida-
ta, vid. Bredov. pag. 401. Ad
verba ocravres rata tas Fvoeas tov
Baordéos conf.nott. ad 1}I, 120. Scri-
psit autem Noster orartes et dQvo-
uevor masculino genere, respiciensa
ad avtol, quod primarium est ad-
ditumque, habet quva'nes.
Bodo: ogvouevor] veveodat de lu-
pis aliisque feris proprie dicitur,
mox vero ad quosvis sonos indistin-
ctos clamoresque inconditos trans-
fertur. Cf Herod. IV, 75. Ammon.
de differ. vocabb. et quae Creuzerus
citat in Melett. I. pag. 11 not. Add.
Boissonad. ad Eunap. pag. 225. 576.
Pindar. OI. IX, 163 ibiq. interprett.
Apud Livinm V, 39: ,,u/ulatus can-
tusque dissoni‘‘ coll. XXF, 28. Idem
XL1II,10,,u/xlantes mulieres‘ dixit.
Schweigh. citaverat Caesar. B. G.
V, 37: ,,tum suo more victoriam
conclamant atque w/ulalum tollunt."
— In seqq. ad verba tes È toèro
peg0voas cf, similia I, 180 fin. I,
191. II, 122 188. IV, 200.
15 *
228 HERODOTI
tar avoiyev tas mvias tas Ès tOÙTO PEpovoas® éxeRv dì da:
x0ROS 7 77] Cpéov yevntai rivovoa tò Vimg, avra: pèv al xv-
dai armoxAniovta., cAias È’ EvréAAetai avoityerv @Ai0101 toios
deopévowi uadiota tov Aouraiv. ds dì #70 olda dxovoas , 20%-
porca peyada monocouevos avolysi, nooei tov popov. Tavra
uèv dn Exe OUT.
Tov dè to) pay Eravastavicov int avdpav, Eva avrey
Ivragpéovea xatélafe, vfoicavta trade, anodavetv avrlza |
pera tiv iravactaciv. NIsde és ta PaciAnta t0543dv ronna-
tidaoda. to Baordér xa.) yao di xaù 0 vipos OÙTA o elze tolo :
EravOOTdOI to papa, E00dov eivat rad Baordéa @ avev app |
À0v, Qv Un yuvarxì tuyyavn uuoyopevos 0 Basidevs. oÙx ©» di
Ivraptovns Edrxulev ovdéva of ecappetdai , QAR’ Gre My cav
Exta, Eouvar IE4E. 0 di mvAOVvEÒS al 6 appelingpogos 0v
meouagsov, pauevo ov facrdéa puvarxì uioyeoda:. 6 dè ‘Ty-
tapéovns, doxécov opéas Wevdea Aéperv, mote torade: cxada-
uevos TÒv quivansa arotAUvEL aUtOv Td te dra xal tas gives,
118
fneav SE diaxogos — TÒ VIE]
i. e. ,,si satis aquarum imbiberit terra,
8. satis irrigala, satiata fuerit.* Vo-
cem diexogog ex h. 1. citat Thomas
Mag. s.v. p.216. Ad locutionem x(-
vetv TÒ Vdwg conf. Anacreon XIX,
1 ibiq. Fischer. Herod. IV, 198. Ad
significationem verbi rgnoc0usvos
(exigens multum pecuniae) cf. II,
126. V, 84
mast toùò pogov) Inter Persarum
regum reditus praeter ordinaria tri-
buta recenset haec Heeren. I, 1.
pag. 482 bene adiiciens, antiqua ae-
que ac recentiori aetate reges Per-
sarum iis, quae ad soli fertilitatem
angendam instituta erant, usos esse
nd vectigalia imponenda reditusque
suos hinc augendos. Tu vid. etiam
nott. ad III, 07.
Cap. CXVIII.
xatélaBe] Conf. nott. ad III, 42.
De Intapherne vid Excurs. ad IIT, 70.
In seqq. verbum yonuati$eoda:, quo
Herodotns utitur, valet agere, (runs-
igere de aliqua re. Citat 'Thomas
Mag. p. 119, ubi vid. interprett. Tn
vid. VII, 163 et quae attuli ad Cte-
siae fragmm. pag. 173.
xal yo d xal 6 vouos odre size
x. t. 4.] Vid. supra III, 84. Ad
usum verbi pi0ye6da: cf. II, 40.
64. 89 et nott. ad I, 5. In seqq.
nad vocem nvÀOvEos cf. III, 72. 77.
156 et ad 0 c'yyedLnp00og nott. ad
1, 114. régrwesov haud mutavi, li-
cet duo codd. reguogov; cf. Bre-
dov. p. 313.
onacapevos tòv quuvanea) Sic vo-
cabatur Persarum gladius, ipso mo-
nente Herodoto VII, 54. Conf. III,
29. 77. 79. 128. VIII, 120. IV, 62
ibigue nott. Brevem fuisse ensem,
tum veterum quaedam testimonia
docent, tum Pcrsepolitana monau-
menta, in quibus viri acinace ar-
mati ad femur repraesentantur. Plu-
ribus monuit Mongez. Mémoir. de
l'Instit. IV. pag. 60 seqq. — Ad
usum verbi medii craceusros conf.
III, 29 ibique nott. De forma ac-
cusativi cxevaxea (ab axivetnne),
quae redit IV, 70. IX, 107, licet
VII, 54 omnes in forma cuura-
xnv conveniant, conf. Bredav. p.
224,
THALIA. HI. 117 — 119. 229
pas xegl tOVv yadivov toÙ Tmmov xeQÌ rovs avyévas
dns, xa. arxiue. Ol dè roò Baordet derxvvovor Év-119
è ev altinv sizov, dL' qu merovdores elnoav. Aa-
aogadnoas, un xouveò Adya ol FE mermoimnuotes ÉoroL
perazeuropevos Eva Exaotov armeretRaTO yvauns, el
voi sÎ01 to memormnuevo. Erei te dì éEgua®e, 05 0v GÙv
; el taùta memounxos, élaffe avtov te rov Ivragpeo-
rovs 1aidas avtod xa) tous otxpiovs mavtas, tAxidas
roy, pera tov GUpyevecav puv émifovAsvev ol érava-
meoltov zalirov — fdnoe]
h. 1. sic reddidit: ,,aures
nraecisas sc.) circa frenum
as cervicihus eorum circum-
'fta homines dimisit.* Equi-
intelligo, nt Intaphernes
\ares (praccisas et) circa
ui (quo scil. vectus acces-
exas deinde circa cervices
Ulorum alligaverit atque
im sic (i. e: auribus ac na-
ici alligatis) dimiserit. Nec
zius hunc locum accepisse
rippe quem sic reddidit:
‘inen Siibel und hieb ihnen
| Obren ab und hiingte sie
iigel seines Pferdes und
ihnen um den Hals und
er sie laufen.‘ Nam In-
pro eo Persarum more pa-
quo vid. Brisson. de reg.
neip. III, 2.3, insidens
adio armatus ad regias ae-
sisse putandus est. Te-
sonumenta , quae modu
epolitana. — Ad avetoas
7: sEsioas, et Aristo-
arn. 9-14: toùs atEpAvOvs
Cap. CXIX.
5 facrlfi deruvvovar)] Ex
e Sancrofti libro reposui
1 pro vulgato derurraoe,
ferodoto ferri nequit; cf.
.402seq et nott. ad II, 86.
rdidit derxvvor, Dietsch.
lectionem retinuit.
ro yvwuns] i. e. unius cu-
tentiam explorabat, unum-
miabat. Sic MI, 52. 128.
134, 135. V, 85. VIII, 67. I, 47, ne
plura. Nam verbum medium rega-
c8a. indeque composita deponen-
tium vim adsciscunt significatu den-
tandi, explorandi, addito genitivo,
de quo monuit Kuchner. Gr. Gr. 8.
530, h. Conferantur etiam Poppo: De
verbb. Graecc. mediis (in Seebode
Archiv fiir Philolog. 1829. nr. 59)
pag. 236. not. %} ct Meblhorn. in
Seebode et Iahn. Annall. philoll. et
raedagogg. I, 1. pag. 40. not. 32.
Ad verba: el ovvirarvot lor to ne-
mounu:tvo (i. e. nun comprobassent
s. consensissent în id, quod ab Inta-
pherne factum erat), vid. V, 20 coll.
VII, 15. Affert quoque IHerodotea
Voemcl ad Demosthen. de Coron. 8.
167 (crvyuaratvovs yeveoda.) in Pro-
grammate Francofurt. 1842. edito
pag. 7.
mg 00 cVv tuetvoro. en] In his
pracpositionem 0vv consensi 8. du-
xilium denotare, monuit Fischer. ad
Weller. III, b. pag. 147. Conf. He-
rod, III, 1583.
tinidas nollas Fyov] i. e. valde
existimans (8. timens) Ad quam no-
tionem vocis é4rls atque éAr(Ée1v
faciunt, quae tradit Thomas Magist.
pag. 299 seqq. coll. Stallbaum ad
Plat. Ihileb. pag. 91. Interprett.
ad Thucydid. I, 1. Atque sic plane
loquitur sed mutato sensu (magran
spem habens) Herod. HI, 122, Ad
verbum érifovAevewv cf I, 21. VIII,
132. Ad verba fdp0e tnv inì da-
vato conf. nott. ad I, 109. Ad ver-
ba seqq. porrtovoa énl tas Yveas
toò faoidéas cf. III, 120 ibique
nott.
230 HERODOTI
graow, gvilafav dé opsas tdnoe tiv n) davarp. ‘H dè
yUvm ToÙ Ivtapégveos , portéovoa érì tas Bvpag TOÙ Baoidt05,
udaleone dv xal OdvgEoxeto* rmorevoa dè alsì toduTtÒ toUTO toy
Aagstov ExeLdE olutetgai utv. méuwas dì ayyedov Eieye tade'
2 piva, Baordevs tor Aagetos didot Eva rev dedeutvav 0t-
untaov fvocoda., tov fovAsa: éx mavicav. "H dè BovAsvoaptvn
vmexgivato tede" El uèv dn por didot BaorAeùs ÉvOs tiv wu-
mv, alpéoua. Ex mavtcov tòv adsApeov. Ilvdouevos dè Aa-
Qet0s tavta xaì Povpacas tòv Adpov, xéuwas ppopeve* "R gr
var, slgwta de Baordevs, tiva Èyovoa yvaunv, tov avdea ts
xal ta téxva Epxatalirodoa, tov adedgpeov slAev mepietvat tor,
06 xal «Aiotpiataros tor tav maidav xa) E000v xegaouopivos
toù avdgos gori. ‘HÒ' dueifero roiode' “L Baordeò, avne pev
uo av aÀios yevoro, el daiucv Edé40L, xa.) texva QAda, el
nioiegne dv nal 0dvetoneto] div
cum Schweigh. et Gaisf. e Floren-
tino binisque Parisinis adicci, cum
vulgo abesset. Vid. III, 51 ibiq.
nott. IlI, 148. I, 196 ibiq. nott. Bre-
dov. pag.286 et G. Hermann Opuscc.
IV. pag. 23. Tuetur quoque vocu-
lam «» Matthiae in Miscell. philo-
logg. Add. p. 84, a Cr. laudatus.
"2 yuvar] Conf. nott. ad I, I11 et
add. Moebium ad Anacreont. pag.
27.28, qui hane compellationem ho-
nestam esse et virginis et uxoris ad-
monet. In seqq. retinui «Zi0rgia-
tat0g, in quo superlativo omnes
libri scripti consentiunt quemque
bene etiam mihi tuitus esse videtur
G. Hermann. Opuscc, III. p. 168
seq. (coll. ad Viger. p. 718), Grae-
cos superlativum pro comparativo
posuisse docens, ubi duo simul in-
dicare voluissent, et maius quid
esse alio et omnino maximum: ut
igitur hoc loco a mulicre frater di-
catur omnium, qui ad ipsum 8. ad
ipsius domum pertineant, maxime
alienus ac vel magis profecto alie-
nus ipsis filiis a se natis. Quae ra-
tio cum displiceat Bredovio pag. 66
hanc totam orationis formam Atti-
cis aptiorem esse iudicanti quam
Nostri sermoni, recipi inde vult
cum Bekkero dilorgrasts00s, quod
cxhibent quoque Dindorf. et Dietsch.
Sanum videtur superlativum ha-
buisse Wyttenbach. ad Plutarch.
Mor. II. p. 689 seg. 9415 a Cr. lau-
datus. — Mox pro 79000» scripsi
gov cum Bredov. p. 144.
ave uiv por dv 4206 Pi sugo
to] Cum Florent. exhibeat ro
(pro uév por), utrumque, auctore
Schweigh., fortasse sic iungendum:
pév to. &v por. Sed praestat val
gata, quam recentt. edd. quoque re-
tinnerunt. Vox daluo» significa
tione vix differt a voce Leòs, quam
utramque vocem promiscue Noster
adhibuit I,86.87. II, 43. Plura Ger-
hard in: Denkschrift. d, Akad. d.
Wissenschaft. zu Berlin. ann. 1852.
pag. 251 seqq. itemque Ukert in:
AbhandIl. d. k. siichs. Gesellach. d.
Wissenachaft. 1850. II. p. 137 seqq.
140 seq. — Ipsa sententia cum 80-
phocl. Antigon. 009 segg. sic con-
venit, ut alter alterius vestigia le-
gisse ‘alteriusque verba cxpressisse
videri queat. Etenim Antigonam
hace dicentem facit poéta vs. 905
8eqq, (869 seqq. ed. Boeckh.):
mocLg pòv dv pot xat&ayastos ai-
, 306 n,
xal maîs dr’ cd10v qeros, #
todd” nuxlexor:
unteòs d’ tv “Adov xal xazeds
xesendorow,
ox fot’ ddelpos, doris av fiàa-
oro. note,
— — _— —————6 __——r—r——_—r.r£rr———rmr——nzn
TITALIA. III 119.
231
taùra azmofadorui” xatpos dì xa) untoos ovx Èti uev toovtav
Quae cum ex Herodoti imitatione
fluxisse contenderent viri docti, ali-
ter censuit Valckenar., quo auctore
Sophoclea potius dedit Herodotus
ad verbum propemodum expressa,
affertque idem ex hoc fonte ductam
similem Luciani sententiam in To-
xar. cap. 61. Contra quem haud
scio an recte iam Hoyse Quaest. He-
rodd. pag. 67 not.: ,,At aegre He-
rodotum e Sophocle hausisse tibi
persuaseris, quae tanquam histo-
ricae personae dictum ille refert;
quanquam Clemens Alexandr. Stro-
mat. VI init. p. 625D. furti istius
Herodotum arguit.‘‘ In eandem
sententiam disputat ad h,1. Italus
. interpres. Herodoteam sententiam
collaudat Plutarch. De fratern.
amor. pag. 481 E. Sophoclea affert
et Clemens Alecxandrinus 1.1. et Ari-
stoteles Rhett. III, 16,9: ut mirum
sane videri queat, cur Sophoclìs
versus, qui in omnibus codicibus
inveniuntur, nostra aetate a viris
doctis in fraudis suspicionem ita
addaucti fuerint, ut illos ipsos ad He-
rodoti verba confictos ac postmodo
Sophocli intrusos crederemus; vid.
C. Schoenborn: Ueber d. Aechtheit
der VV. 895—906 in Sophocl. Anti-
gon. Vratislav. 1827. Adde Schoell:
Sophocles. Sein Leben und Wirken
(Frankfurt 1812) p. 119segq. A. Ia-
kob in introductione ed. Antigon.,
quae prodiit Berolin. 1849. Scherm:
Ueber Sophocles Antigon. Vs. 904 ff.
Bruchsal. 1851. Schneidewin in ed.
quarta Antig. p. 113. A quibus vi-
ris doctis ita dissentio, ut hos ver-
sus ad ipsam sententiam necessa-
rios planeque aptos ad totam fabu-
lae conformationem ipsiusque Anti-
gonae orationem indeque maxime
iutegros iudicem; tu vid , alios ut
taceam, Wex Prolegg. ad Sophocl.
Antig. p. 71. Capelimann in: Rhein.
Westph. Mus. (1843) II, l. p. 66
seqq. Witzschel in Jahrbb. f. Phi-
lol. u. Paedagog. XLIX, 3. pag. 256
segg. et in editione Antigonne So-
phock pag. 25. Boeckh in edit. An-
tigon. Sophocl. p. 260 seqq. Bothe
ad Sophocl. Antig. 1. ]. Bon. Laza-
rewicz De verss. spuriis ap. Sophucl.
p. 34. Sani igitur si sunt hi versus
et a Sophocle ipso profecti, quacri-
tur, num ex Herodoteae seutentiae
imitatione fluxerint, quae ipsa haud
paucorum virorum doctorum est opi-
nio (conf. F. Schultz. De vit. So-
phocl. pag. 1140. Wex 1. I. pag. 73.
H. B. von Hoff: De mytho Helen. Eu-
ripid. p.38—49. Fr. Ritter in: Wien.
Jabrbb. CVIII. pag. 207 et Didymi
Opuscc. p. 61), an Herodotea e So-
phoclis imitatione ducta sint: quo-
rum alterutrum si ponas, necesse est
statuas, vel Herodotum, qui aliquot
annis ante Antigona:n in scenam de-
ductam Thurios cesserat, ibi So-
phocleae fabulae cognitionem acce-
pisse, vel Sophoclem Herodoteum
opus aut certe partem eius cogno-
visse atque ante oculos habuisso,
cum versus illos scriberet: quorum
neutrum affirmaveris, quamquam et
sententias et locutiones utrique scri-
ptori similes reperiri iam ad I, 2
adnotavimus, quas ipsas ad eam fa-
miliaritatem, quam inter poitam et
historiae patrem intercessisse con-
tendunt, quodammodo valere posse
credas. (Quae cum ita sint, neque
Sophoclein Herodotca neque Hero-
dotum Sophoclea imitando expres-
sisse dixerim: ipsa sententia talis
est, quae inter Graecos propagata
adeoque valde communis et in So-
phistarum scholis adeo tractata
utrique, et poétae ct rerum scri-
ptori, innotescere et ab utroque ad-
hiberi potuerit; neque sane tum mi-
rabimur, ab ITerodoto huiusmodi
sententiarum studioso insignem
hanc sententiam Graecam Persidi
mulieri tribui, ut qui aliis quoque
locis (I, 118. 1159. 124. III, 62. 69.
75. 8) etc.) Persas Graceca loquen-
tes et agentes exhibuerit. Tu conf.
quae dixi in: Heidelbergg. Jahrbb.
anni 1851. pag. 950 seqq. ct add.
Hoffmeister: Sittlich - religitise Lc-
bensansicht d. Herodot. p.80. C.Du-
den: De Sophoclis Antigon. (Mar-
burg. 1854.) pag. 20—28. et quod
ad Sophoclem attinet, vid. potissi-
mum Luebker: Sophocl. Theolog. u.
232
IHERODOTI
cdedpsos av «Alos ovdevì TooTO pévorto. tavtn ti yvapn
qoemuevn Eheta tavta.
Ev te dp édote td Aapsip elnetv 7
yuvin, xai ol anixe toÙtbv TE TÒv magpartEstO nai tv raider
tov rpeofutatov, nodeÌs aUTi], tovs dè @AA0vs axéxterve ray-
ras. tav utv dn ita ls avtixa TROTTO TO slonuevo arodadee.
Kara dé xov ugdiota tnv Kaufvoza vovoov éyévero tade.
‘Taò Kuoov xaraotateis nv Zaodiaov Vraggos Opoitns, avne
Iléoons. ovtos Ens8vunos renpuaros oÙx dotov* oùtE Yao vi
radav ovtE quovoRE uatatov Eros 190g IToAvupateos rov Za-
uiov, oùte (dev modtegov, ereduuse Aafov avrov amodéga,
cs utv ol mAeùves Aépovor, dia toLnvde TIVA alrinv. Eri raivaa
Bacidéos Bvpécav xarnuevov tov te Ogoitnv xa «AA0v ITeoony,
Etulik.II.pag.42 seg. Tractavit quo-
que hanc totam quaestionem, quac
cum altera quaestione de ipsa Hero-
doti vita ct de recitationibus, quae
ab Herodoto habitae dicuntur, arcte
coniuncta est, Car. Fr. Hermannus
in Excursu ad h. ]. , ubi vid.
tods di Q410vg antureve mravras]
De hoc duro more cf. Lindenbrog.
et Vales. ad Ammian. Marcellin.
XXIII, 6. 81. T. IT. p. GI seq. cd.
Wagn. et Erf.‘‘ Cr. In antecc-
dentibus retinui #4eÉe, auctoritate
Medicei, Florentini, aliorum codd.
Vulgo #4sé£, quod praefert H. B. von
Hoff 1. 1. pag. 38.
Cap. CXX.
éyéveroj Aliquot.libri è&yévero.
Equidem cum Schweighacus,. (qui
reddit: acciderat) et recentt. cdd.
aoristum retinendum censui,
Zaodiov Brae gog] De sutrapa,
opinor, intelligendum. Conf. IlI,
126. 128. IIeeren. Ideen I, 1. pag.
152 et nott. ad III, 70.
Ogotrns] Unus liber Opirns. Apud
alios scriptores reperitur Ogovrns,
de qua scriptura consulatur Hem-
sterhus. ad Lucian, Contempl. 14.
T. III pag. 396 Bip., qui scriptu-
ram diversam in diversis scriptori-
bus retinendam esso censet, prac-
sertim cum Polycratis historia non
prorsus simili modo ab omnibus vi-
deatur csse cnarrata. Cf. etiam a
Voemel. allata ad Demosth. p. 801.
Vox Oportns in Plutarch. Artaxers.
27 occurrit. Ad vocem 0010g in s0gq.
Cr. consuli vult Dorville ad Chari-
ton. pag. 267 et Bekker. Anecdd.
pag. 288.
ovte jeo tr rado) v — potrasor
#r0g] i. c. neque facto ullo negue
verbo (conviciis) laesus a Polycrate.
Ad vocem ueraios conf. VII, 15
coll. 13, ubi pro eo invenitur aa-
xns. Add. II, 118. III, 10. 56. 65.
VII, 10. 8. 7 ibique noté. Ad argu-
mentum conf. Diodor. (XXI) T. II.
p. 557 Wessel., unde Polycratem
sane quid commisisse discimus. Nam
Lydos, qui Orontis imperium satis
grave quo effugerent, Samum se re-
ceperant, humaniter quidem rece-
pisse, mox vero eos interfecisse eo-
rumque cpibus potitus esse dicitur.
Eni tav Pacidéos Pvetwy xarnpe-
vov] Haec pro more orientalium,
qui hodieque apud Turcas obtinet,
ubi regis aula dicitur porta. Cum
cnim reges ipsi in aedibus intimis
habitarent, aulicorum multitudo an-
te ipsas aedium portas circa atria
vestibulave commorabatur. Hine su-
pra III, 117 oravres sata tes &voas
TOÙ BaorAé0g et similia II1, 119 et in-
fra III, 140, alia ut tncenm, quae col.
legit Bornemann. ad Xenoph. Cyro-
pacd. I, 3, 2 et Wyttenbach. ad Plu-
tarch. Morall. I. p. 1028. Conf. etiam
DBarn. Brisson. de reg. Persarr. prin-
cip. 1. $. 211. Ieeren. Ideen.I, 1.
p. 172.173. Cr. confert Isocrat. Pa-
negyr. c. Il et Museum Atticum
THALITA. III, 119. 120.
233
opa siva. Mirpofatsa, vouoò «oyovra toù év Aaoxv-
rovrovs éx Aopav és velxea ovureoziv. xQuvopévav di
pets elzeiv tov Mirpofarea to Opotty roopipovta i
\év avdeav doy® , 06 Baordet vijoov Zapov xeòs ro 06
[pooxELLeEvnv où xpodextiIRO, de dn ti Eodoav evae-
pao&rvas, tav rav tus Eripogiav mevrexaidena OxA(ggoL
tas Eoye, mai viv avre tvpavvever; Ol uèv dn uiv
p- 107 et ad vocem Mttego-
‘eliodor. Aethiopp. X. pag.
p.«d49 ed. Cor. Intactum
Airoofarea, ut I, 121 'Ogo:-
Todungerse, neque mutavi
?’, quod proxime antecedit,
rea, quod recentt. edd. ex-
nt, cum in his nominibus
ne accusativi formam promi-
Tostro adhibitam esse existi-
Conf. quae exhibuit Bredov.
-230. Sed pro vulg. cvure-
1 seqq. dedi cvureceîv, ut III,
vid. nott.
aoxvàz'0] Conf. III, 126 et
il Dascylium Bithyniae occi-
i8, quae cum Mysia adiacente
m satrapiam coniuncta erat,
mit primaria ad Propontidem
dr Atina satrapae, quem h. l.
ogortae dici putem, sedes.
faoxvlitris catoanera vocatur
l'hucydid. I, 129 coll. Xenoph.
n IV,l, 15, ubi Pharnabazi
ine sedes (ra Baolleta) in hac
1 urbe fuisse dicitur, unde ipsa
dicebatur d/acuvAîtis yn (cf.
'8. Halic. Antiqq. Komm. I, 47),
lacus, ad quem urbs exstructa
dacuviîris Xpvn teste Stra-
CII. p. 575. 9576. Quae omnia
rent ad cam satrapiam, quam
r supra III, 90 tertiam recen-
De ipsa urbe, quae nunc vo-
Diaskili,-veterum locos omnes
t Forbiger Handb. d. alt. Geo-
i, II, p. 399. Add. Krueger: Hi-
philolog. Stud. p. 95. not. et
:b: Staatshaushalt. d. Athen. II.
‘79 ed. sec, Ac denique conferri
le poterit Heeren. Ideen I, 1.
161. Ad tovrovs in proxime
ef. III, 63. 85. uoivecdo va-
tare inter sc, verbis certare.
yeo iv avdedv 1670] Ad vo-
culam y@g conf. Hermann. ad Viger.
pag.821. 816. Libri omnes avdegr,
excepta una Aldina, quae offert ay-
dos, probante V aleken. , qui vere-
tur, ut co sensu, quo vîri praestan-
tes dicantur #v 207% e'ver, et qui
nullo sint numero, ovt Èv 20y0 ovr
v ceduo, dici possit plurali nu-
mero elvat ty evioudy Aoyto. Quare
verba cv yèe év erdoòs 767% idem
valere existimat atque cu 7RQ cy ne; -
tune vir fortis vel egregius censeriz?
quemadmodum apud alios invcnia-
tur év avdods uéori s. poiow siva.
Equidem hoc minus a scriptoruni li-
brorum auctoritate discedero volui,
quo magis apud serioris aetatis scri-
ptores, qui Ilerodotum imitati esse
videntur, pluralis numerus in simi-
libus invenitur locutionibua. Wes-
sel. citat Herod. VIII, 68. III, 125.
Procop. B. Pers. 1, 7. II, 5 coll. B.
Vand. I, 7. — Apud Ctesiam Perss.
Exc. $. 4 singulari numero prolatum
invenio: #v 047g0v 2070. [,,Caete-
rum in oraculo illo Megarensibus
dato item usur atum est: ‘Tueîs _
ovr év 2070 oùt’ tv derdpa, quod
in proverbium abierat tangitque
Olympiodorus in Platon. Alcib. pr. 1.
p.8, ubi plura posui; tangere etian
Plato videtur in Philebo Baumgar-
ten-Crusio VI. Vid. pag. 37 ed.
Stallbaum. Cr.] — De structura
loci, in quo post praegressum Wie
dn t. sequitur relativum pronomeu
UL (ubi exspectaveras particulam
wote vel simile quid), monnit Schuc-
fer. Appar. critic. in )emosthen. Vol.
H.pag.531. Conf. Herod. IV, 28. 52.
Ènavaotas fox] Conf. supra II,
39. Ad seqq. xa vÙv aUrns conf.
ob pronominis usum IMI, 34 init. ibi-
que adacripta. — Ad verba ovx ov-
tO — ©s (non tan — quam) conf. II,
234
HERODOTI
paci toUto axovgavrta xaì aAyNoavra ta oveider tnidupuijoa
ox oUta tòv slravta taùra ticaoda., ds IToAvxpatea navras
121@xodé0as, de’ 0v TIVA xaxds Huovoe.
OÎ dè élaccoves Aéyovort,
mena Opoltea és Zauov xnovxa, otsv dn xonpatos dengope-
vov* où yàe dv dn rovro ye dAéyerac* xal tòv IToAvxparsa tv-
24 NATAXELMEVOV ÈV avdosavi, nagelvas de ol xal Avaxgtovra
tòv Triov® xai xs, elt’ 8x mgovoins avtov xaradopéovta Ta
Ogoited monpuara, elte xa ovvIvYIN TIS ToLavtn Ermepévero'
47 et ad usum pronominis 0y tiva
in seqq. nott. ad IV, 8.
Cap. CXXI.
0v yeg dv dr} ,,Vid. I, 49 et Gre-
gor. Corinth. pag. 390 ed. Schacf.
ibique interprett. De ov yag dp 78
add. Doederlcin. Actt, phill. Monacc.
I. pag.31.“ Cr. De particulis @y
dn vid. Ephemer. Ienenss, 1817. nr.
163. p.351. Stegero hic locus expli-
candus videtur per sententiam sup-
pressam, hunc fere in modum: ovdè
dv 2y0 Fg déyewy, ut ipsa verba sic
constitui debeant: ov ye dn tosto
ye déyerar: 08dè dv ty Èxw déyetv.
Quibus certe vix opus. Satis enim
expedita videtur sententia: neque
enùn id utique (quod petiturus praeco
erat) dicitur (ab iis, qui haec nar-
rant). Ad locutionem otev d7 cf.
I, 86 ibique nott. of dì é2e060-
ves spectat ad id, quod cap. 120 le-
gitur: dg uiv, oî ndievves déyovot.
— Ad avdgedv conf. nott. ad I, 34
et Creuzer. in Wien. Jahrbb. LVH.
p. 33.
\nuoeivar de of ual Arauoéovia
rov T'niov] Anacreontem apud Po-
lycratem, qui plures omnino eius
aetatis viros artibus ingeniique cul-
tu insignes secum habuit, commo-
ratum fuisse alia quoque evincunt
testimonia, inprimis Strabon. XIV.
pug. 138 s. 915 coll. Aelian. V. H.
IX, 4. XII, 25. Pausan. I, 2. 8.3.
Himer, Or. XXX. $. 4. 5. Add. Pa-
nofka: Samiorr. res pag. 36, ct quod
ad Anacreontem proxime attinet,
Moebium in commentat. de Ana-
creontis vita et carminn., quae prae-
fixa est editioni, quae Goth. et Er-
fordt prodiit anno 1826 (Vol. XIX.
bibl. class. curà Iacobs et Rost.) pag.
VIII seqq., ubi aliorun» quoque, de
his qui disputarunt, laudantur scri-
ptiones. Maximà enim apud tyran-
num gratià summaque adeo familia-
ritate floruit poéta, qui ingenium
illius durum arte sua mitius reddi-
disse fertur. Quo mortuo Athenas
Anacreontem arcessivit Hipparchus,
Pisistrati filius, apud quem non mi-
nori floruit poéta auctoritate sum-
imisque lhonoribus fuit ornatus (cf.
Plat. IIipparch. p. 228 C.). Sed haec
uno verbo indicasse sufticiat ad hunc
locum, quem tum ad Anacreontis
aetatem constituendam, tum ad Po-
lycratis tempora definienda nonnibil
valere nemo non videt. In cuius
rebus cnm nihil fere ad certum an-
mum revocari queat, ut monuit
Schultz. in Appar. critic. pag. 30,
praeter necem ann. 523 a. Chr. n
s. Olymp.LXIV, 1 et auxilium Cam-
bysi Aegyptum invadenti missum
anno 525 a. Chr. n., quae hîc ab He-
rodoto referantur, ca in annum 524
a. Chr. n. incidere consequens est.
Ad Olymp. LXIV, 3 s. 522 a. Chr.
n. haec retulerat Clinton. in Fast.,
ubi vid. Larcherus l’olycratis necem
ponit in ann. 523 a. Chr. n. s. Ol.
LXIV,2 (Tab. chronolog. pag. 630);
Panofka (Samiorr. res pag. 41) in
Olymp. LXIV, 1. Floruit Anacreon
circa Olymp. LXII, 2 s. 531 a. Chr.
n.; circa Olymp. LXIII, 4. 8.525 a.
Chr. n. Athenas venisse perhibe-
tur; cf. Clinton. Fast. Hellen. p. 13
ed. Krueger.
nsataloyéovta ta Ogoiteo x0n-
yuata)] Scripsi xataZoyéorta cum
viro docto in Annall. Ienenss. 1828.
nr. 185. pag. 45 et cum Bredov. p.
82, quem Dietsch. quoque sequitur,
THALIA. III 120—122.
235
: pag xMguxa tÒv Opoitea mapeidBovra diadéyeo8a., xal
oAvxgatea (tugeiv pap énsotpaupevov ds tov toîyov)
ri peractRaRgivar, oùte vaoxoivacda..
Aitia uèv dn
dipasia. Aeyovtai toÙ davarov toù IloAvxpatzos peve-
eageoti dì meldeoda., Oxotéon tis fovAera: avrtcar.
ay 'Opoiens, ltouevos Ev Mayvnoin tr) vato Maravdgov
100 otxmuévn Ereure Mvgoov tov lupa, avdpa Avdov,
mov dyyedinv péoovra, uadav toù IloAvxparzos tòv
IloAvxoatns pae fot xEddTOs ov nuets lÒpev Edijvar,
lg. rar n Z0ytovta, quam re-
Dindorf. Conf. Herodot. I,
i de accusativo addito quae-
onuî, et vid. infra III, 125
ret VI, 75 év 2oyln fs
oll. II, 141, ubi vid. nott.
um structuram inde a verbis
»g nonnihil turbatam videri
9rsus legitimo modo proce-
ponitu vix opus. Causa ih eo
od post verba xa x0g (quae
fere modo posita leguntur
‘3. IV, 140. III, 150) non
bur ca, quae exspectaveras,
verba avro» (i. e. Polyera-
xradoyfovta excipit infiniti-
uem structura requirit, cum
Mur causalis sententia, illata
mulam ye, unde factum est,
tio inchoata iustam clausu-
n inveniret. Quare Herodoti
le proprie constituenda esse
teger. ad h, l.: xal xwos toy
MeTsa, elt’ tx xoovoles xa-
TÀ Ve. renyuara — Èneyé-
òy ov d7 IloAvxoatea, TOÙ
8 toò Oo. nageddovtos dea-
x, ovte, tu petaotoR@Iva
yàe — tOv toîzov) oUte vro-
Pas. Itaque totius loci hune
nsum patet: ,, a/(que Polycra-
se consulto Oroetae res asper-
t, sive casu quodam ita accide-
n Qroetae praeco accessizzel
e fecisset, neque ullo modo se
sse (cum forte ad murum es-
Versus) neque quidquam re-
re.‘ Ad verba éx wooworns
159 ibique nott.
Cap. CXXII.
Mayynoin ti) vate Macav-
deov] Magnesia, quae ad Macandri
fluvii ripam septentrionalem sita
erat, quindecim milliaria ad meri- ‘
diem et orientem ab Epheso, si pe-
nes Plinium (Hist. Nat. V, 29, 31)
fides, distingui debct ab ea Magne-
sia, quae ad Sipylum montem sita,
Smyrnam versus, ct ipsa ad Lydiam
pertinebat. Eam nunc Magnisam, al-
teram Maeandriam hodie /nekbazm
dici affirmant. Conf. Strab. XIV, 1.
p. 636 s. 943 C. aliorumque testimo-
nia, quae citat Van der Chys Com-
ment. geogr. ad Arrian. p. 20. Qui-
bus adde, quae ex antiquis aeque
ac recentioribus scriptoribus attulit
Forbiger. Handb. d. alt. Geograph.
II. p. 225 seq. Conf. etiam supra I,
161. De Maeandro diximus ad I, 18.
Ad olunpévn conf. nott. ad I, 27.
II, 17.
Mvo0or] Idem nomen infra V,
122. Ac videntur apud Lydos nsi-
tata fuisse nomina ct .Myrxi (8. Myr-
sili) et Gygis. Vid. Herod, I, 7.8
ibig. nott. Verba subsequentia Le-
tronne in Journal d. Sav. 1817. pag.
08 reiecta et Larcheri et Schwcig-
haeuseri interpretatione (,,.Myrs:un
— Sumum misit, nuncium ferentem,
quo animum P'olycratis exploraret‘‘)
rectius, opinor, sic interpretanda
esse censet: ,,misil in Sumum ad Poly-
cratem, cuîs cogitata noverut.‘ Nam-
que r00v idem valere quod diavorar,
consilium, mentem (,,les vues, les des-
sins, les projets‘), recte monet Le-
tronne, quemadmodum paulo post:
paddy ov tavre piv diavosvuevov
0 Ogoitns, quae Schweigh. recte
sic vertit: ,,X0c ewn animo agitare in-
telligens Oroetes."
236
HERODOTI
os PaAaoccoxpatzesr érevondn, mapee Mivoa te roù Kvoooiov,
xaì sl dn ti «Ad05 moorsgos tovrov pote tijs dadaoons' ris
dè avdoornins Aspouevns pevers IoAvxgarns éori xooros,
05 Palacconpartsv érevon®n]
Cf. supra III, 39 ibique nott. et in-
fra III, 139 De Polycrate, qui clas-
se plurimum valuit insulasque plu-
res Aegaei maris sibi subegit, testi-
monia exstant Thueydidis (I, 13) ac
Strabonis (XIV. p. Mò B. s. 637 D.)
dudum allata a Valcken. Quibus
equidem hoc adiicio, iam mature,
antequam aliarum Graccine gen-
tium floreret res navalis, Samios et
navibus et mercaturà maritimà iu-
signes laudari; quam in rem confe-
rantur, quae attulerunt Panofka:
Samiorr. res pag. 14 seq. et Klausen:
Aeneas u. die Penaten I. pag. 240,
qui hanc in rem vel Samiorum nu-
mos profert, in quibus praeter Iu-
nonis caput conspicitur navis. Nam
mature illi navibus fabricandis opc-
ram dedisse adeoque navium genus
quoddam ipsi invenisse praedican-
tur. Ad &adeccoxgariav quod atti-
met, monet Valcken., Graecos, qui
maris tonuerint mediterranei par-
tem, superbo Palaccoxgarorrt®oy
titulo insignes erhiberi, cum in ali-
quot tantum insulas Aegaei maris
imperium exercucrint. Agitur au-
tem, monente Wesselingio, hîc non
tam de populis gentibusve, quae
opibus maritimis valuerint. quam
de regibus tvrannisve. De iis, qui
apud Graecos celebrantur dad«00n0-
xoaerotrres, consulatur Heyne in
Nov. Comm. Societ. Gott. T. I. p.
66-95. II. pag. 10—71. ubi ex Eu-
schio (ad ann. 030 a. Ch. n.) post
Minoém septendecim gentium re-
censentur d«Zaccoxpariai, inter
quas Samii decimum tertium locum
occupant (.,.XIII. mare obtinuerunt
Semi). 'Tu add. Guil. Watson
Goodwin: De potentiae vett. gentt.
maritimae epochis apud Eusebium
(Gotting. 1855) pag. (0 seqq. coll.
p- 4, ubi de ipsa voce daicocoxga-
reîs eiusque sensu exponit, et vid.
Bunsen: Aegvpt. Stelle ete. Buch V
p- 130 scq., qui hane Samiorum da-
iaccoxgariar annos per tricinta
unum durasse (550—-520 ante Chr.
n.) ostendit. — Pro éxevon®7, in quo
conspirant omnes libri, Dindorf, in
Comment. p. VIII reponi vult
van, quod merito respuit Bredov.
pag. 196. Cf. Herod. VI, 115.
maoet Mivo te roò Kvwcciov]
Mivo te, quod non spernendum
esse statuit Wessel. conferens Ety-
mol. m. p. 588, 28, e duobus codd,
recepi cum recentt. edd. probante
Bredov. pag. 250, qui recte negare
videtur, alteram genitivi formam
Mivmogs, ut plerumque hîc cxbibent,
Herodoto in usu fuisse. Cf. Herod.
I, 171. 173. Xvoociov cum dapliei
G scribendum ersse idem monuit
Bredov. p. 96. Cnossiua dicitur Mi-
nos, quum Cnossus urbs antiqua es-
set regia Minois sedes, opibus ae-
diumque splendore insignis indeque
maxime celebrata per antiquitatem.
Alibi vox cum una g scripta repe-
ritur; de qua scriptura monuerunt
Moser. et Creuz. ad Cicer. de Legg.
I, 5. pag. 39 de re quoque monen-
tes. Tu add. inprimis Hoeck : Creta
I. pag. 10. -103. II, 182. De ipso Mi-
noe, maris imperium qui primus in-
ter Graecos tennisse fertur, vid.
Thucyd. 1, 4. Diodor. Sie. IV, 60.
V, 04, alia, quae interpretes Thucy-
didis pag. (4. ed. Gervini attule-
runt. Add. Hoeck. 1. 1. II. pag. 201
seqq.
xci el dnris x. r.2.]} Ante Mi-
noém quidem nemo, quantum no-
vimus, 9alaccoxgaray apud Grae-
cos celebratur, sed inter Minoèm et
Polveratem plures recensentur ab
Africano et Eusebio in Chronicis.
Quapropter Cr. conferri vult Syn-
cellum pag. 172 C. et Eusceb. Chron.
ex cod. Armen. ed. I. cap. 38. pag.
168 Gr. ed. Mediolan. pag. 51. Ar-
men. ed. Venet.
ris dè cr dewxni: ns 2s70utrns ye
resi ar9oorwnîn ;ever (qua alias
vitae humanae significatur spatiam;
conf. II, 142 ibiq. nott.) h. 1. tempus
designat kixtorivrum., quod dicitur,
‘TUHALIA. II’ 122. 123. 237
no dixidas modAasz èpov ‘Teovins te xa) vaocov deter. uadov dv
tavura puv diavosvuevov Ò Ogpoitns néuwpas ayyedinv EAepe
trade OPOITHXZ INOATKPATEI ‘Q4E AETEI. Ivvda
vopti Emufovieve 08 xonypaoi pepahori , xal 20nuara TOL
ovx siva xatà TA pgoviuara. où vov cds ronpoas de8d0ets
pèv cegutov, 0508 dè xal éué. fuol yao Pacidevs Kaufvons
ixifovAsve. Bavarov, xal por toùto éEappédieta: capnveos.
où vuv éuè éxxopildas avrov xaì Xgnpara, ta ulv avriv avtos
Exe, ta dè dub fa Eyew. eîvenév te yonuatov aptes anaons
rijs EAAados. sl dé uor amiortets ta rEQÌ tv Yonuarav, réu-
dov GOTLS ToL miOTOTATOS Tuyyaver tav, td éyad armodeto.
Taùra axovous 6 IoAvxgdrns 708 te xaì éBovAeto® xai x033, 123
luetgeto Yao gonuatov peyalcs, armonéurme npota xatovope-
vov Maavdeiov Maravdgiov, avipa tv dordv, 6 of pv
quodque opponitur 17) pv81x7;, quac
heroica Graecorum ac mythica(fabu-
losa) est netas, in qua non certa con-
stat et rerum et temporum ratio. Mo-
nuit J.Scaliger. Can. Isag. III. pag.
278. Conf. etiam Grote: History of
Greece I. p. 313 scq. Caeterum vel
hicce locus ostendere potest, quanti
curà Noster ea, quae fubulis adscri-
benda esse putat, ab iis discernat,
quae facta revera cum sint, ad ipsam
rerum historiam pertinere existimat:
ut igitur critica ratione antiquita-
tem Graecam perscrutatus case vi-
deri queat. — Ad verba: #4r(dag
m012k5 Fywov conf. IH, 119; voce
vqowy parvas Aegaci maris insulas
potissimum intelligendas esse, mo-
nuimus ad V, 30, ubi vid. nott.
code d#yt] Conf. HI, 40. Ad lo-
cutionem 0vx siva: nata ta PRovy-
parta conf. II, 10 et I, 121. Dicere
enim vult Noster: neque vero te
opibus satis esse instructum, quae
tnis consiliis sint naccommodatae
sive pares.
où vuv tuè Inuopicus x.t.2.]i. e.
Tu iqilr, uletme ipsum ea hac ter-
ra educas et pecunias meas caportes.
Ita recte Schiweigh. in Lex. IHcrod.
comparans III, 13. — Ad verba
esa extr te ponuatov (quod attinet ad
pecunias) Cr. consuli vnlt Wytten-
bach. Animadverss. in Plutarch.
Moral. II. pag. 071 scp. Cf. supra
III, 85 ibique nott,
Car. CXXIII.
n08n te xal éPovleto] Verbum
{BoviAero hic pracgnanti sensu di-
ctum videtur: valdegue animo haec
expetere 8. cone upiscere coepit. Ubi
rutio quoque cerit habenda imperfe-
eti, quod consulto adhibetur, licet
praecedat 708n. Schweigh. reddit :
conditionemque accepit. Nice V, 59
vuo povlousvoi, Valck. interprete,
est: cupide volentes, animose deside-
rantes, smdvanmunads 005 TadTA
decntipevor. — In verbis seqq. xa
xs eodem modo ponitur, quo su-
pra II, 121.
MordySg10v Maravdglov] Me-
«vdoiov (pro Maravdgov) nunc re-
cte repositum. Vid. Luciani 1. mox |].
Ipsum nomen « fluvio duetum esse,
ut multa alia huiusmodi, monet Le-
tronne Journal d. Sav. 18-46. pag.
169. Monet autem h.l. Valcken., ra-
rius sane apud (iraccos patris no-
men filio fuisse inditum, nt ex hi. IL
appareat. Persaa hoc attigne non-
numquam fecisse nit, et apud De-
mosthenem quoque quinque memo-
rari filios patribus cognomines. De
Mueandrio vid. Lucian. Necyomant.
8. 16. Contempl. $. 14 et ad ntrum-
que locum Hemsterh. pag. 358. 396
124 amnpperde to IoAvxparer.
238
HERODOTI
poapuatiotis* 05 y00ve 0Ù 10dAG Votegov TovTAYv TOv x0cpoy
tov éx toù avdgedvos toù IToAvxgatzog, éovra abLodentov,
avidnxe navra és tò ‘Hoatov. ‘O Sè ‘'Ogpottns, padav rov xa-
teoxorov dovra mooodoxipov, éroiee ToLade È
Aaovaxas Oxre
mAngesocas Aldav, xAnv xcgra foazéos toù meoÌ avra ta yeidea,
émroAis tav Aldav qovoòv énéBare, natadnoas SÌ tas dag-
vaxas elye trotuas. èi8dv dì 0 Maravdpios xal Fenoapevos
O dè, rxodda utv tOv pavia
arapogevovtav, modda dì tav: quicov, fotéAAero avros axdt-
var, 1005 dì xal idovons tijs Fvpargos vfuv évvaviov tomvde*
Edoxet ol tOv maréoa tv td Néo pertagov govra Aovoda: pèy
vrnò toù Aids, yotesdar dì vd TOÙ NAiOv. tavIRv (dodoa ripy
Owiv mavroin éyivero, uN arodnugoai tòv IToAvxparza xagR200
seq. T. III Bip. coll. Perizon. ad
Aelian. V. H. XII, 53, et vid. ipsum
Herodotnm III, 142 seqq. Nam Mae-
andrius P’olycrati interfecto succes-
sit in Sami imperio. Cnius res enar-
rantur a Panofka : Samiorr. res pag.
43 seq. Quod vero Lucian. in Con-
templ. $. 14 Polycratem scribit ab
adstante familiari servo Macandrio
proditum esse, id unde habeat, equi-
dem nescio. Apud Herodotum tale
quid minime refertur. In Diodori
Excerpt. Vales. p. 250 (Diodor. X,
38) traditur Polycrates Lydos quos-
dam, qui Oroetae imperium fugien-
tes Samnm appulerant cum multis
pecnniis ibique supplices exstite-
rant, primum quidem humaniter
excepisse, mox vero trucidasae eo-
rumque opibus potitus esse.
05 700rto — VOTEROV tortwov] Ad
loentionem conf. III, 36. — In pro-
xime seqq. xocuov de suprllectili
pretiosa in Polycratis conclavi intel-
limere malim. Doe Heraco dixi ad
III, (50. reosdoxipor siva: valet ca-
spectari, nt I, 78, ubi vid. nott.
setednaas dè tas Iaovanag]i. c.
obligatas (vinenlis constrictas) ro0-
pertasque arcas in parato habuit. Sic
II, 122 xatadéeuv, vbligare, vinculis
constringere, Adda. V, 72. Docent
nutem interpreters, priusquam cla-
ves essent inventac, arcas ct fores,
quas tuto clausas voluerint veterers,
loris fnisse colligatas nodis conastri-
ctig, quos nemo quisquam facile
posset solvere. Vid. Homer. Odyss.
VIII, 447 ibique Eustath. pag. 319,
9. Plura dabit Boettiger in Amalthea
I. p. 112. — Ad ipsam narrationem
quod attinet, similem Hannibalis
fraudem, notante Valcken., retulit
Corn. Nep. Vit. Hann. cap. 9. $.
3 (,,amphoras complures complet
plumbo, summas operit auro et ar-
gento‘‘), ubi vid, interprett. T. II. p.
178. 179. ed. van Staver. et Bardil.,
itemque Egestanorum fraudem Thu-
cydides VI, 10 coll. Diodor. XII. 84,
Polyaen. VI, 21. De Pythio Syra-
cusano tale quid refert Cicer. De
oftic. HI, 14.
Cap. CXXIV.
letéliero avros antir ca) avrò;
cum Gaisf. et Matth. recepi pro vulg.
UTOGE, probante quoqueSchweigh.,
qui vocabulo @vréce nunquam alias
Ierodotum esse nsnm affirmat, cum
pro avroge ille potius h. 1. posnisset
éueîce. qrmayopsverv h. 1. valet dis-
sutlere, ut VII, 149. IX, 60. Ad
verbum Éoré24er0 conf, III, 53 et ad
verba 700680. utv vnò Ttoù dids
caput scquens. Formam contractam
huins verbi a Nostro plerumque ad-
hiberi monuit Bredov. p. 392.
navtoin èyivero] fyivero e Flo-
rentino recepimna pro #yévero. Ben-
sum locutionis ita indicavit Val-
THALIA. IIL 123— 125.
239
poltea, xal dn xal lovtos avtoù x. tiv xevinaoviEgOv
slteto. 0 dé ol nastAnoe, fv 066 dxovootgon, x0446v
ovov xapBeveveoda:. n dè Nenoato énitedéa tavra ye-
Bovisa. yao rapBeveveoda. xAÉGD y00vOv 1 toù
3 dareonotai:. IloAvxparns dì, raons cvufovains dAo-
, rie xao& TOV Opoitea, Gua apopevos «AA0vs te x04-
na omnes se formas verichat, ob-
Polycratem, domo ne abiret,
1 subaudiendum esse mo-
dditum illud quidem ab Ae-
‘A. XV, 21 Herodotum imi-
II, 10, ubi: mayrozo. éyévoy-
dex Seduevo: x. t.Z. Quo-
enim vehementiori mentis
ibito qui concitantur, terro-
sertim seu metu, eos dici
me yevtoda: idem observat.
rod. IX, 108, alia ut omit-
è Winckelmann, ad Platon.
em. pag. 125. De infiniti-
sequitur, structura monuit
e Gr. Gr. $. 661 not. 1. Unde
Atticoram locutio év wavtÌ
re (maximo in linore esse),
Dustravit Wyttenb. ad Plut.
+ V. p. 127. Add. Sturz. Lex.
i. III. p. 467 Ast. ad Pluton.
ag. — Ad verba énl
renadvrs00v conf.I1,163 ibiq.
naffero] i. ec. male ominaba-
rbis ominosis prosequebatur.
us liber, Florentinus, alii:
*t0, quod probavit Grono-
\ldina, Sancrofti liber, alii
(tera, quod idem in suo co-
rerat Eustathius sic scribens
I. p. 28, 27 sive 21, 48: rò
‘Teodora inipnnitectat
‘0y don ro énsvgpnueiv: adi-
ren déis Éorl, dnzotsa xpo-
tura pavrelas di’ dvapvi-
rvavlov i. e, molientem ali-
‘ somnio monere ominis, Cr.
ste, qui Hesychium citat,
uem érignuicuagi explica-
infopaci, ubi Alberti T. I.
90 laudat Thucydid. VII, 79
>h. B. J. VII, 5. Schneiderus
s. v., ubih. |. laudat, red-
inosa verba (sive in bonam
, sive in malam) acclamare,
alave proloqui vota indeque
vel assensum, vel reprobationem
declarare. Neg aliter fere Dissen.
ad Pindar. Olymp. VI, 56. pag. 67:
sboni ant mali ominis. verba alicui
dicere, tum bona aut mala impre-
cari.‘‘ Tu vid. inprimis Lobeck. ad
Phrynich. p. 596. In proxime seqq.
mruelinoe — raqBevev:080: Naber
in Mnemosyn. IV. pag. 23 Herodo-
tum xag0devevoso dai scripsisse
putat. Mihi id haud necessarium
videtur, quamquam Nabero assen-
sus est Mehler ibid. V. pag. 74, qui
idem in verbis seqq. pro x Zé 200-
voy legi vult xavta yxoovor. Ne-
que hoc mihi opus videtur. Ad éx-
tedéa yeveodai conf. I, 116. III, 16.
Bovisoda. — 7 — totego®a1]
Ad structuram verbi foviecda: (ubi
subaudiunt p@dZZ0v) sequente 7
conf. locum Xenophontis in Cyro-
paed. I, 4. $. 3 et quae alia affert
Lambert. Bos. de ellipss. L. Gr. pag.
167. — Ad rem denique conferas
Philonem, qui narrat (ap. Euseb.
Praepar. Ev. VIII, 13 s. Philon.
Opp. II. pag. 639 ed. Mang.), som-
nium, quod Polycratis filine per
quietem fuisset obiectum, id ipsum
tyrannum vidisse et recitasse, cum
in crucem tolleretur.
Cap. CXXV.
e10y6«g] Conf. nott. ad III, 121.
De Democede vid. infra III, 120, De
innetura particularum in verbis @A-
dZovs te — ty dì dn xal monuit
Werfer. in Actt. phill. Monacc. I, 2.
pag. 244. Tu conf. nott. ad IH, 38,
Ad verba Koormwintny, avde@ în-
toov te fovta Wesseling. comparat
Homer. Ili. XI, 514 et Herod. III,
122 Mvecoy — "&vdea Avdorv. Equi-
den interpunctionem mutandam
censui, ita ut comma ponerctur post
ardea, ut V, 43. 71. Mox ob plu-
240
HERODOTI
dovs tov tralpav, ev dè dn) xal Anuoxndea rov KaAlipvtog,
Kooravintnv avdga, inrpov te govra xa tiv téyvnv aoxéovra
> , CL.
«outa tov xat' Euro».
"Azinopevos dè és tHv Mayvnoinv è
IoAvxgatns diep8aor xaxds, oùre Éovroù abias oùre tav
EmuIOD peovnuarav® Oti yao un ol Zugnxoctav pevopevo: tu-
ourvor, ovo sis tov @ÀAXav ‘EAiNnvixoiv Tvpavvav @ELos éou
IoAvxgarei pepadorpemeinv cvufAndivai. armoxteivas dé piv
odx dEicos «rnyIgIOs Vpoitns aveotavewde. vv dé ol éxopt-
rinm librorum consensum retinui
aoutovtu (pro fxaoxtovra). Wessel.
laudat IX, 32 (VI, 92 invenitur
énacueiv). Earipid. Suppl. 872. Ae-
schyl, Prometh. 1064. — Ad or: un
vid. nott. ad I, 18.
oî Zvennociwy yEVOLEvVOL TUQRY-
vo] In scriptura vocis Zveg7xoo(wy
libri ditferunt. Tu vid. Hess. ad Plu-
tarch. Timoleont. pag. l seqq. Vo-
cem tveavvo: plerique hic omittunt
libri, forsitan ob statim subsequens
rreavvov. Equidem non deleverim.
Per Syracusanorum tyrannos, mo-
nente Valcken., Herodotus nullos
alios designare potuit, nisi (Fe/lonem
et /Zieronem, qui paulo ante obierit,
quam ITerodotus historiam suam
conderet. Utrumque principem com-
memorat et cum O conten-
dit Plutarch. De S. N. V. pag. 551
l., ad quem locum dn Gelonis et
ITieronis in tyrannide modestia Wyt-
tenbach. p. 37 citat Plutarch. Apo-
REG p.175 A. DB. Aelian. V.H.
a 11. De frelone moderatissimo cet
ea insigne Diodori ex-
stat testimonium XI, 26, ubi eveo-
gérns nei cwtno xi Baortets prae-
dicatur. De Z/ierone, poétarum cul-
tore ac fautore, praeter Aelian. V.
H. IV, 15 plura Pindarus, ad cuius
Olymp. primam Boeckh. tum in in-
troduetione, tum ad vs. 13 pluribus
dispntavit. F loruit rex inde ab anno
Olymp. LXXV, 33 s. 478 ante Chr. n
(quo ipso anno Gelo obiit) mortuus-
que est Olymp. LXXVIII, 2 sive
467 ante Chr. n. Atque Ierodotus
anno -114 a. Chr. n. Thurios in Ita-
liam cessisse fertur, ubi usque ad
annum 408 a, Chr. n. cum vixissc
quod ponunt complures viri docti,
probari id haudquaquam posse locis
Herodouteis I, 130 et III, 15, in ad-
notatione ad hus ipsos locos osten-
dimus: quamquam longius certe
spatium multorum annorum ibi vi-
xisse certun est, sive cum Schoellio
(in Schneidewini Philolog. IX. p.
159 seq.) ponas mortis tempus anno
425 a. Chr. n. sive aliquot certe an-
nos vitae addas. De poétis, qui ty-
rannorum Graecorum in aula florue-
rint, consul. Wachsmuth. De Pind.
reip. const. praec. II. p. 17 et Hel.
len. Alterthumsk. II, 2. pag. 290.
p:yadorgereinv] Sic omnes libri,
quibus invitis nibil mutare audeam.
Schweigh. in Lex. Herod. s. v. aut
ueyaldorotnezay aut peyaZorgeani-
nv scribi vult. Supra I, 139 pe
yadongerein sine "ila lectionis va-
rietate. Tu vid. Bredov. pag. 127.
186. Ad significationem vocis fa-
ciunt Aristotelis verba Rhet. 1, 8.
p.33 Sylb.: peyadormenea dì det-
ty iv daravnuaci ueyed0ovs xo:
Tix), pingowvzia dì nai pexgoxgt-
nera tevavtia. Quae una cum aliis
attulit Creuzer. ad Plotin. de paul-
crit. pag. 239. Ut igitur pixgoxgé-
nea illiberulitas , ita peyaloxgfxta
liberalitas ea est, quae in ma-
gnificis factiz dictisve eclucet ma-
guisque in cogitationibus; quibus
nemo Polyeratem antecessit, teste
Herodouto, cuins iudicinm verissi-
mum esse pronuntiat Panofka: Sa-
miorr. res pag. 13, si scil. virtutes
viri animusque et fortissimus cet
prudentissimus, aliquando quidem
etiam minus iustus, sed constans in
propositis consiliisve contendantur.
ovx aÈiws «nNyIo105] Locutio-
nem imitatus est Pausan. III, 1.
8. 1, ubi vid. Siebclis. Anctor est
Strabo XIV, 1. pag. 638 s. 945 C.
THALIA, IM 195. 126.
241
fo uiv noav Zdpior, dine, nedevav optas Éavrà ya-
Bévar, dovtas #ievdpovs' Goo dì noav Esivoi te xal
, Gv tropévav, tv avdpganidav d0ya morsvpevos elze.
partns dì avanpsuonevos érmetédze macav tv Oyuv ts
006° é4oùUro uèv yag Virò toù A.08, 0x0 Vor, éyplero dè
où nAéov, aviels avtos éx roù coparos lnueda. IToAv-
x utv dn al modia) evrtuziai és tovro éredevtnoar, ti of
s 0 Alyvxtov Baorevs aposuavievoato.
Xoova di 0v m0%4G Vorspov xal Ogoitea IloAvxpareos 126
petnidov. ueta pag tov Kaufvosda Pavarov xaù tav
reyv facrAninv peévav év tor Zaodior "Ogolens dpéde
38tv Ilto0as, vrò Mador aragparenuevovs tv aEynv *
item dolo captuma Persarum
, suspensum esse. At cruci
esse (draoxoloric8 var)
\tem et Lucianus Contempl.
1 295. T. I. ed. Iacobitz. ct
rysostom. Or. XVII. p. 251
: Ipsum supplicium, quod
tus relatu dignum negat, in-
nisse cradelitatis, vix dubio
Exeoriationem fuisse suspi-
Vessel. cum Casaubono Exer-
Annali. Baron. XVI. p. 615,
idem in Polycratem sint ab-
ippe cum Persae cruci suffi-
espita amputasse aut cutem
s9e videantur. Quod in Ba-
factum esse Ctesias Exc.
}.59 enarrat. Alia dabit Bris-
) reg. Pers. princip. II, 215.
le tempore, quo Polycrates
liximus ad III, 121.
pèv q00v Zauioi] fav (pro
t b.l. et paulo post rescripsi,
us sic inbentibus. Verba é0v-
v@i90vs redde: quod sint li-
‘ete enim cohaerent cum pro-
stecedentibus ya01v e/dévat.
ba sv evdparodav 2070 vid.
d III, 120.
r#288] ,,Conf. supra III,
rredda ot I, 413: #E#zAnoe toù
st)» poaunv. Cf. VI, 140 et
Valcken. scholia in N. T. (A.
, 1 vs. 15. pag. 321) ibique
reléeoBa., télos 8. réoas
éEelBeiv, fEnnevv, éuneoci-
et xZ7008nvyg. Creuzer.
[erodot. II, 63. III, 69. 138.
DOT. II,
Ad verba 0xwg Vo: conf. ob usum
vocis 0xws nott. ad I, I1.
rt] — neospavtevoato] Ad stru-
cturam és toùro — ri conf. III, 64
ibique n tt. Ad argumentum, quod
attigit Lehrs (Populiire Aufsiitze aus
d. Alterth. p.45), conf. IM, 40 seqq.
et add. Diodori Excerptt. X, 36.
Cap. CKXVI.
ticueg petnA®dov] i. e. Polycratem
vindicta (furiae ultrices) assecuta est.
Redit locutio in clausula ipsa huius
narrationis cap. 128 fin. eandemque
imitatus videtur Aelianus Var.Hist.
VI, 10. N. A. XV, 23, ubi Iacobs.
huius loci haud fuit immemor. In-
de apud Antiphontem Or. I. $. 10
(p. 609 ed. Reisk.) — uetéogo-
pa tòv povéa où xargos. Etconf.
quoque oraculum in Herodot. VI,
86. $. 3 vers. 5. er
cnaoaronuévove tnv eexnv] Conf.
III, 65 init. Respicitur enim tem-
pus, quo Smerdis magus imperium
tenuit. — Paulo ante pro xaÌ tov
uayov tjv Paowninv Valcken. su-
spicatus erat x ata tov Lp. tpv Pao.,
ut sensus loci is exsistat: eo tempore,
quo magi regnum occuparant. Conf.
III, 61. 67. De usu pracpositionis
xat& in designando tempore dixi ad
I, 67. De confusione haud infre-
quenti vocularum xaì et xara cf.
modo I, 87. Scitam Valckenarii
emendationem nemo editorum rece-
pit. — WgéAe:, quod omnes exhi-
16
242
HERODOTI
0 dè év tavtn ti) tagayij nata pèv Exrerve Mitpofarza rov éx
AacxvAziov Viraggov, 05 oi aveldioe ta és IToAvxparea Exovra,
xata dì roò Mirpofatec tòov ratda Koavaoanv, avdoas Év
Ilégonor doxiuovs, «Ala te tEvferoe mavrota, xal eva ayya-
ortov Aagstov HABOvTA rap’ avtòv, 5 0Ù m0ds HÎoviv oi pr
bent libri scripti, reliqui, a Bekkero
et Dindorfio mutatum in wpé#4ss (ut
mox ére8vues), probante Bredovio
pag. 372. Cautius mihi egisse vide-
tur Dictsch., vulgatam et ipse reti-
nens, cum in talibus utique Hero-
dotum non unà tantum form so-
lutà usum esse credibile sit. — Ad
tmesin Herodoto haud infrequentem
in verbis xara uèv éxtecve cf. I, 194.
HI, 39. 40 ibique nott.
év tavty 17 taeagn]) Conf. III,
150. Ex hoc loco Heeren. Ideen 1, l.
pag. 412 concludi vult, quantus
omnino iste fuerit motus a Smerdi
magisque excitatus; quippe ad om-
nem Asiam late patentem regnique
partes amplissimi maxime remotas
ille valuisse videtur. Quo enim tem-
pore Smerdis regnum occuparat
septemque illi principes coniura-
bant, omnium fere rerum perturba-
tio per regnum illud exorta esse vi-
detur, in qua, ut ficri solet, singuli
provinciarum praefecti se constitu-
erint reges et pro suo quique ege-
rint arbitrio. Iltaque etiam nil mi-
rum, in singulis regni terris Dario
ad imperium evecto exstitisse rebel-
les principes, quos singulos dein-
ceps a Dario victos recenset Bisu-
tuna illa inscriptio (de qua cf. ad
III, 30. 61 nott.) ipsaque monstrat
imago rupi insculpta, novem huius-
modi principes exhibens manibus
colloque vinetos ad Darium regem
accedentes.
tOv fx Iacuvisiov vacogov] Conf.
III, 120 ibiq. nott. Ad verba te és
Ilolvxgatsa Èyovta conf. III, 16.
In verbis subseqq. cum Gaisf. et
rece. edd. Florentini libri potissi-
mum auctoritate scripsimus: xata
dè toò MireoParea tòv raîda Koa-
vaotnv, ubi vulgo xera dì ròv M.
nada Koavaornr, quam lectionem
retinuit Matthiae, nisi quod Xga-
vacotny edidit.
xal tiva cyyegniov] Tabellarium
intelligit s. cursorem regium equi
tem; de quo tabellariorum instituto
apud Persas primarius exstat No-
stri locus VIII, 98 (ubi cf. nott.),
quem una cum aliis hac de re exci-
tavit Brisson. de reg. Pers. prince. I.
8.238. Quibus locis addere licet Lu-
cilium, qui Satirarum sexto libro di-
xerat: ,,concursans veluti angarius
clareque quiritans'‘* teste Nonio £s.
v. quiritare pag. 21. Ut enim regis
mandata quam citissime ad provin-
ciarum praefectos pervenirent, cur-
sores erant per stationes dispositi,
qui illa ad satrapas, eorumque re-
sponsa ad regem perferrent, Quod
institatum, cuius simile quid adhue
exstare scribit Morierus, quo minus
cum nostris cursibus publicis (Po-
sten vulgo vocant) comparetur, id
obstat, quod tantum ad res regias
publicasve istud pertinuit neo ullo
modo privatoram hominum rebus
usuique inserviit. In Mongolorum re-
gnis a Dschingischani successoribus
similia quaedam esse instituta, ex
iis, quae de his retulit Marco Polo,
satis fit manifestum. Monuit Hee-
ren Ideen ctc. I, 1. p. 497 seq..Ita-
lus interpres ab hac voce Persica
descendere vult Italorum voces ang-
heria, angheriare, angariare, angeria-
tore. Parum recte; multo enim pro-
piora sunt Latina: angor, angere.
De ipsa voce Graeca plura posete-
race aetatis grammatici protulerunt,
quorum loci exhibentur in Thesaur.
I. Gr. I. pag. 229 edit. Paris. Radi-
cem vocis investigavit P. Bòtticher
in Aricc. (Hal. 1851) pag. 10.
ws ot odg Nd0vnv 0£ pv] cam ei
grata non essent, cun displicerent re-
gis mandata. AA locutionem vid.
quae similia attulit Dorville ad
Chariton. p. &g8, cui add. Stallbaum
ad Platon. Sympos. pag. 28 ed. tert.
THALIA. IL. 126. 127.
243
vpedioueva,- xtelveL uv Orto xopitopevov, avdpas ol
Jas xat’ odov*
armoxtelvas ÎÉ piv npavice avidi înxo.
itos dè ds Foye tRv degnv, eneBuuss ov Opoirsa tica-127
s eaviov te tov adixmuaroav elvenev xal padiota Mirgo-
n xa toù mardos. Ex uèv dn tijs lBeins otpatOv éx° avtov
idonee meurev, ate ol oldeovicav Eri tolv npNpuarav, xal
Ti Excv t]v doxnv, xal rov Ogoitea ueyalZnv rv logùv
hewopevos éxev, tov ylAior uèv Ileooéav édopvepogsor,
dì vouov tov te Devyiov xaì Avdiov xal Iovixov. Ioòs
leag of vrelcag] i. e. viros sub-
, in insidiis clam collocana, ut
03, quo utroque loco vx/0es
vult Cobet. Varr. Lectt. pag.
1mparans xet.0e I, 88 sq. coll.
4, ubi cf. nott. Sed recte cum
v. p. 148. vulgatam retinue-
ditores recentt. Cf. etiam III,
#2). — Pro xar’ ovdòov scri-
: cum recentt. edd. et Bredov.
166 seq. plerisque codd. sic iu-
ras: xat? 0d0r. Ad locutionem
fax conf. III, 45. 100.
Cap. CXXVII.
ut» dn cris Being] Cf. supra
31, ubi locutionem, quam nos
s interpretati e vestigio, conti-
Sehweigh. in Lex. Herod. ma-
eddere palam, ex aperto, et hoc
tIX,37. Quam quidem signi-
em ex primitiva illa, qua
‘ecta, e vestigio, continuo, spon-
ere, equidem credam. Schae-
d Plutarch, Tom. IV. p. 361
‘eubner. Lips. 1829) comparat
v@stas (geradezu). quod apud
rehum legitur. In ipsam locn-
rationein inquisivit Lobceck
ygramm. Regiomont. 1835. De
©oge nominn. Jon. I. p. 113
Similia quaedam exhibuit Bo-
1 Sophocl. Ant'gon. 912. Paulo
«fvexev e Florentino cum re-
, edd. recepimus pro #îvexs.
‘of ofdsovtov] Cf. II, 76 ibi.
ott. Voculam oî translatam
fralek. post. #doxs8, quod me
m sententià haud necessarium.
articipiorum structura, quum
vos absolutos excipit alterum
participium in nominativo positum,
cf. Herod. V, 34 et quae similia at-
tuli ad Plutarchi Philopoem. pag.
40. Admonuit quoque huis structu-
rae vir doctus in Ephemeridd. Ha-
lenss. 1828. nr. 64. pag. 516. — Quod
ad ipsum argumentum attinet, ve-
rissime h. l. ea dici, quae de regni
rebus maxime turbulentis proferun-
tur, quibus Darius ad regnum modo
evectus impeditus est, quo minus
continuo Oroetam punirct, patet ex
iis, quae in Bisutuna inscriptione
traduntur de variis seditionibus
mox exortis, sed armorum vi oppres-
sis a Dario; vid. nott. ad III, 97 et
150.
toy gilioi pèv Tlsootcov Edogugo-
Qe0v] Opportune monet Heeren.
IdeenI, 1. p. 493, singulos regni sa-
trapas pari modo, quo magnum
Persarum regem, et ad eius ipsius
cxemplar, sibi aulae formam con-
stituisse, indeque eos habuisse suos
quemque comites et aulicos, femi-
narum gregem et eunuchos ad has
custodiendas, palatium una cum
paradiso, in quo feras venarentur,
quin .ipsos satellites, quibus cincti
in publicum prodirent, alia il ge-
nus. Attigit haec Brisson. de reg.
l’ers. princip. I, 179.
eîye dì vopoy tov te Devzioy x.
rt...) Intelliguntur credo ipsae illae
tres praefecturae, quas primo loco
recensuit Noster supra III, 90. Ex
co ipso, quod plures praefecturae
ad unum deferrentur satrapam, ut
hoc ex loco subinde factum esse in-
telligimus (conf. etiam Brisson. de
reg. Pers. princip. I, 170), horum
praefectorum potentiam nimis au-
16*
244 HERODOTI
tavta di dv 6 Aagetos tade tungavicaro. cvyualécas Ieg-
GÉdov toùs Soxiuctatove Eleyé oqu tade' "2 ITéooor, ris av
po toùro vuécov viootàs Emitedéoere copin xal un Bin te xel
oulAo; Evda pae copins dee, Pins Eoyov ovdtv. butov di av
tis èv uoL'Ogoitea 7) todovra ayayor N aronteiveLe; 08 cMpéAnoe
pév x00 Iléooas ovdtv, xaxa dt uepada Zoppe toro uèv dvo
muéov niotwoe, Mirpofetza te xal tov ratda avtod, toùro di?
xaì tovs avaxadéovtas aUtòv xa) meuropévovs va’ éusù xtsl-
ver, Ufgiv oVvx avaoyetov paivav. npiv ti dv pétov ttsoya-
cuodai wv Iéooas xaxòv, xaralaurttos Et) nhuiv davero.
128 Aaostos uèv tavta Ensigata* td di avdees tpijxovta vat-
CTtHGav, avtos Exactos é8é4A0v moéev tara. tpitovras dè
Aagstos xaredauBave, xeAdevcov maldeodar®
ctam ipsique Persarum regi perni-
ciosum factam fuisse, bene colligit
IIeeren. I, 1. pag. 498 seq., quippe
unde superborum praefectorum isto-
rum, qui omnia pro suo quique ar-
bitrio transigerent, plane ut reguli,
haud raro tumultus exstiterint sedi-
tionesque, quibus summi Persarum
regis potestati se penitus subtrahere
studuerint. Cuius rei plura ex Per-
sarum historia exempla attulit Hee-
renl. l
rovs doxiuoterovg] Ita cum aliis
Florentinus liber, ut paulo ante cap.
126 avdoas — donlnovs Noster di-
xerat; cf. etiam III, 135. 143. I,
152. 158 cte. Alii loyipordrove,
probante Schweigh. post Wesscling.,
a confert IlI, 65. IX, 15. 24. IV,
138.
broortas Emitedécse copi] Citat
haec Eustath. ad Iliad. II. p. 222,
22 s. 168, 19, ubi tedéostev. Ad
vocem copin confer III, 1. 85; ad
locutionem fl7 te xal opidco 'He-
rod. IX, 59 et III, 14 ibique allata.
Verba seqq. iva ye doping dis,
Bins Eoyov ovdîv excitavit Stobaeus
Tit. 48, 19 p. 326 8. 305 Vol. II ed.
Gaisf. = ni ils, quae mox sequuntur,
vuédov dn cv ris x. 1. Z., particulam
cv librariorum socordià excidisse
vult Werferus in Actt. phill. Mo-
nacc. I, 2. p. 257, quamquam ipse
nesciens, quo loco probabiliter par-
maliouévav dè
ticula sit inserenda. Qua ipsa h.l.
opus non esse statuit G. Hermann.
ad Viger. p. 944, quum ex antece-
dentibus verbis tl &y Lor toùro —
ImitedéceLe particula mente quidem
repetenda sit et ad seqg. subaudien-
da. Hoc enim Graecis usitatum esse
monet idem Hermannus, ut, ubi
oratio ex duobus constet membris,
quorum alterum cum altero vel alia
ratione coniunctum sit vel eius re-
petitionem quandam contineat, in
posteriore omittant cv. Nec aliter
Matth. in Gr. Gr. p. 982. 983. Quae
ratio cum ad nostrum locum vix va-
leat, qui valde differt ab aliis héc
spectantibus (v. c. Xenophont.
Memm. II, 1, 18), equidem cum re-
centt. edd. inserti voculam &y post
tig. — Ad formam É0gye in seq. cf.
I, 127.
tosto dì xal] xa e Florent. ad-
scitum. Vulgo omittitur, neque vo-
culam receperunt Matthiae et re-
centt. edd. Pro avanaléovias Din-
dorf. exhibuit avanadedveas. Ad
vocem xatalauntéog conf. supra
III, 69 é#m0daurtéo; ibique nott.
Cap. CXXVIII.
uatelapfave] i. e. cohibuit, inki-
huit eorum contentionem, Cf. de haec
verbi significatione I, 46 et VII, 9.
$. 2 ibique nott.
mallopivoy dì Zayyover tn way-
THALIA. liL. 127. 128.
245
ver gx ravrcov Bayatog 6 Aprovrso. Aayav dì è Bayatos
i toade: fifAia yoavanevos rodlia xa meol mo4AAciv
x xouyharov cponytda op. ènéfare tqv Aagsiov, usta
s égov tavra È tas Zaodis. armixopevos dì xal Ogolteo
sv é400v, tv PiBAlcov Fv Éxacrov rmepuarpeouevos, Edi
d yoapuatioty to faciAnio émdéyeoda.: yoapuarioras
viniovs ol mavres Urapygo: Egovoi. armormeipeduEvos dè
Bopupogav édidov ta fiBiia 6 Bayatog, el évdztataro
ragiv dirò Opoiteo. Optav dé cpeas ta re BiBdia ceEBopé-
Citat hunc locum Suidas in
xeZog, ut observat Toup.
id. in Suid. III. p. 4 s. Tom.
17. Quemadmodum Attici di-
rdngovv et uZnoovoda., ita
mallerr et rallec8a:, ubi
m dicitur de eo, qui praefe-
insi sortitioni sortes in aliorum
s coniicit in galeam, sitellam s.
(qua de sortium concussione
malizv xino0vs); medium
verbum eorum est, qui ipsi
lar B. rem inter se sorti commil-
uem ex his (ungebat sors,8.cu-
te nomen excidit, is Aaygî7 s.
,ado iagsîv dicebatur; conf.
. II. 83. IV, 94. 153 coll.
rl. 8. e. Th. 55. Sophocl. Ele-
11, alia plurima, quae excita-
ek., cui haec adnotatio omni-
etur. Tu adde de voce maZog
ittulit Blomfield. in Glossar.
schyli S. c. Th. 1. 1 — De
'ersica Bayaîos vid. quac di-
in Excurs. ad III, 70.
magi x027dv fxovra rocyue-
Ad locutionem conferas II,
a yupvinòv da reons &Y-
‘orta, ubi vide nott. coll. VII,
lune locum equidem sic reddi-
cum Schweigh. in Lex. He-
ibelli multi et in quibus de mul-
8 agebalur.
a1geonevog] i. e. detrahens si-
solvens singulas lileras 8. vin-
suiusque epistolae. Cf. III,41
ptt.
fyecda:] Cf. nott. ad III, 4l.
sem crorsigeowuevos cf. II,
q. nott.
imatioras dì PaciAintovs] Cf.
i. Ideen I, l. p. 496 seq. Hoc
ad regiam auctoritatem tnendam
ita institutum fuit : quippe « nuntiis
regiis mandata regis celeriter exso-
quenda his scribis tradebantur, qui
ea cum satrapis communicarent ci-
toque peragerent; cum, qui dicto
non audirent, pro rebellibus habe-
rentur indeque statim intertice-
rentur indictà causà atque haud
raro vel ob solam suspicionem.
Quod in Turcarum regno cum ho-
dieque sic valeat, id ipsum satis
comprobare videtur, ea, quae ad
Oroetam pessumdandum a Dario
fierent, non abhorrere ab ea princi-
pum orientalium ratione, quae et
olim valuit et immutata fere ad no-
stram usque aetatem sic remansit.
Wesseling. monuerat, hisce Bagaci
artibus ad Oroetam pessumdandum
convenire Macronis technas in Acl.
Seiano apud Dionem Cassium, et
Olympii 8. Honorii Imp. in Stili-
cone opprimendo apud Zosimum
(hist. V. p.344).
el Ivdebalaro emootaciv] Unus
Sancrofti liber: el of #vdsÉa/ato,
non improbante Wesseling., qui #v-
detaiato repetit a verbo évde(uvn-
c8a., conferens Diodor. XIII, 17 et
Excerptt. T. II. p. 631. Epist. ad
Timoth. IV, 14. Tum enim erit sen-
sus: an significaturi ei essent defectio-
nem. Malim equidem in lectione
vulgata Mediceo, Florentino, aliis
probata persistere ct cum Porto ip-
soque Schweigh. in Lex. Herod. 8.
v. repetere évdefalato a verbo èv-
déxecdat, eo fere sensu: caploralu-
rus sententicon satellitum, an admissuri
8. recepluri sint defectionem ab Oroe-
ta s. defectionis sermonem ipsis obla-
244 HERODOTI
taùta di) dv 0 Aapetos tade dungavioaro. cvyuaAéoas Ieo-
Gédv TOUS dompatarovg Eleyé coi tede* “Q Iltooa:, tis av
pos TOÙTO dpécov vrootas énitedéceLe cCopin xal un Pin re xal
Oui; vba yao Gopins déeL, Bins Eoyov ovdév. dpécov di) ay
tis dv por Ogoitea 7] Eosovta ayayor 1] armoxteiveLe; 05 cpéAnoe
uev xo Iléo0as ovdiv, xaxa dè peyada Eopys' toùro pèv dvo
Muéov qiorwoe, Mirpofarza te xa) tov natda avtod, tobro di
xai tovs avaxadeovtas avtov xal meurouévovs va' éued xret-
ver, Ufgiv ovx avaogetov paivav. moiv ti dv uétov Etepya-
cuodai uv Iéocas xaxòv, xaralaurteos éorì nuiv Favaro.
128 Aapstos uèv tavra érspata* to dì avdpss toLmuovta vat-
oTHOav, aUtòos Exaotos éBéAv moréerv tavra. Éoltovras dè
Aapstos xatedaufave, xedevav raAieoda.*
ctam ipsique Persarum regi perni-
ciosum factam fuisse, bene colligit
Heeren. I, 1. pag. 498 scq., quippe
unde superborum praefectorum isto-
rum, qui omnia pro suo quique ar-
bitrio transigerent, plane ut reguli,
haud raro tumultus exstiterint sedi-
tionesque, quibus summi Persarum
regis potestati se penitus subtrahere
studuerint. Cuius rei plura ex Per-
sarum historia exempla attulit Hee-
ren]. l.
tovs doxiuowtarovs] Ita cum aliis
Florentinus liber, ut paulo ante cap.
120 avdgas — dox{uovs Noster di-
xerat; cf. etiam III, 1830. 143. I,
152. 158 etc. Alii loyipoterove,
probante Schweigh. post Wesseling.,
i confert III, 65. IX, 15. 24. IV,
138.
ornootas Enitelécsie 60/7] Citat
haec Eustath. ad Iliad, II. p. 222,
22 s. 168, 19, ubi rtedeocie». Ad
vocem copiy confer III, 4.85; ad
locutionem fln te xa dplaeo He-
rod. IX, 59 et III, 14 ibique allata.
Verba sceqq. iva pae copins dex,
Bins Feyov ovdiv excitavit Stobaeus
Tit. 48, 10 p. 326 8. 305 Vol. II ed.
Gaisf, — In iis, quae mox sequuntur,
vuédoy dn dv tig x. 1. 2., particulam
«v librariorum socordi&à excidisse
vult Werferus in Actt. phill. Mo-
nacc. I, 2. p. 257, quamquam ipse
nesciens, quo loco probabiliter par-
mraliopévav di
ticula sit inserenda. Qua ipsa h. |.
opus non esse statuit G. Hermann.
ad Viger. p. 944, quum ex antece-
dentibus verbis t/s € por toÙto —
tmitslécere particula mente quidem
repetenda sit et ad seqg.subaudien-
da. Hoc enim Graecis usitatum esse
monet idem Hermannus, ut, ubi
oratio ex duobus constet membris,
quorum alterum cum altero vel alia
ratione coniunctum sit vel eius re-
petitionem quandam contineat, in
posteriore omittant cv. Nec aliter
Matth. in Gr. Gr. p. 982. 983. Quae
ratio cum ad nostrum locum vix va-
leat, qui valde differt ab aliis hte
spectantibus (v. ce. Xenophont.
Memm. II, 1, 18), equidem cum re-
centt. edd. inserni voculam &v post
tis. — Ad formam éd0oye in seg. cf.
I, 127.
tovto dì val] xal e Florent. ad-
scitum. Vulgo omittitur, negne vo-
culam receperunt Matthiae et re-
centt. cdd. Pro avanaléorias Din-
dorf. exhibuit avanalevvras. Ad
vocem xatalaurtios conf. supra
III, 69 éridauntéos ibique nott.
Cap. CXXVIII.
satelapfave] i. e. cohibuit, inhi-
buit eorum contentionem. Cf. de hae
verbi significatione I, 46 et VII, 9.
$. 2 ibique nott.
madiouivoy dì daygover Èn may
THALIA. lIL 127. 128.
245
ver éx ravrav Bayatog 6 Aproviso. Aazav dì 6 Bayatos
| rouade:» ffBàZia yoawauevos molla xa) meol 20446v
a xouyharav cpenyida op. éréBade tqv Aapstov, pera
s Zyaov tavra és ras Zaodis. aminouevos di xal 'Ogottea
1 #4090v, tov fiBAlcov Ev Exactov reQuarpeduevos, édi-
d yoaupariori to facrAnica Endéyeoda.® yocuuatiotas
iscintovs ol mavres VUaaggoi Egovor. aroneigemuevos dè
dopupopav #0ldov ta BiBiia 6 Bayatog, el Evdetalaro
raciv ax0 Opoiteo. bpéav dé opeas ta te PiBidla cefope-
Citat hunc locum Suidas in
ados, ut observat Toup.
id. in Suid. III. p. 4 s. Tom.
17. Quemadmodum Attici di-
‘in90vv et xZ700v0o8a., ita
malley et raZlec8a., ubi
m dicitur de eo, qui praefe-
asi sortitioni sortes in aliorwn
s coniicit in galeam, sitellam 8.
(qua de sortium concussione
malley xlno0vs); medium
verbum eorum est, qui ipsi
tur 8. rem inter se sorti commit-
tuem ex his (ungebat sors,8.cu-
‘te nomen excidit, is 7ayeîv 8.
saio Zaysîv dicebatur; conf.
. III. 83. IV, 94. 153 coll.
rl. 8. c. Th. 55. Sophocl. Elc-
11, alia plurima, quae excita-
\ek., cui haec adnotatio omni-
etur. Tu adde de voce r@Z0g
ittulit Blomfield. in Glossar.
schyli S. c. Th. 1. 1. — De
*ersica Bayaîos vid. quae di-
‘în Excurs. ad III, 70.
meol modloiv Èxovra roayue-
Ad locutionem conferas II,
iva yvpvinòv dia neeons dyw-
royta, ubi vide nott. coll. VII,
fune locum equidem sic reddi-
cum Schweigh. in Lex. He-
ibelli multi et in quibus de mul-
18 agebalur.‘*
apeouevog] i. e. detrahena si-
solvens singulus literas 8. vin-
cuiusque epistolae. Cf. III, 41
ott.
éye08a1] Cf. nott. ad III, dl.
cem drmormeigeouevos cf. 1II,
iq. nott.
suatiotes dì BPaciinfovg] Cf.
1. Ideen I, 1. p. 496 seq. Hoc
ad regiam auctoritatem tuendam
ita institutum fuit: quippe a nuntiis
regiis mandata regis celeriter exsc-
quenda his scribis tradebantur, qui
ea cum satrapis communicarent ci-
toque peragerent; cum, qui dicto
non audirent, pro rebellibus habe-
rentur indeque statim intertice-
rentur indictà causA atque haud
raro vel ob solam suspicionem.
Quod in Turcarum regno cum ho-
dieque sic valeat, id ipsum satis
comprobare videtur, ea, quae ad
Oroetam pessumdandum a Dario
fierent, non abhorrere ab ea princi-
pum orientalium ratione, quae et
olim valuit et immutata fere ad no-
stram usque aetatem sic remansit.
Wesseling. monuerat, hisce Bagaei
artibus ad Oroetam pessumdandum
convenire Macronis technas in Acl.
Seiano apud Dionem Cassium, et
Olympii 8. Honorii Imp. in Stili-
cone opprimendo apud Zosimum
(hist. V. p.344).
el tydetalato erooteoiv] Unus
Sancrofti liber: el of évdefaiato,
non improbante Wesseling., qui év-
detaiato repetit a verbo #vdeluvv-
c8a., conferens Diodor. XIII, 17 et
Excerptt. T. II. p. 631. Epist. ad
Timoth. IV, 14. Tum enim erit son-
sus: un significaturi ci essent defectio-
nem. Malim equidem in lectione
vulgata Mediceo, Florentino, aliis
probata persistere ct cum Porto ip-
soque Schweigh. in Lex. Herod. 8.
v. repetere évdefa/ato a verbo év-
dégecdat, eo fere sensu: e.cploratu-
rus sententicm satellitum, an admissuri
8. recepturi sint defectionem ab Oroe-
ta s. defectionis sermonem ipsis obla-
246 HERODOTI
vovs peyahos na ta Aepoueva Ex tav fiBAlav Eri petovag,
didot ÈA10, &v toò évijv Ersa tade' ‘2 Iléooa., Baordeds Aa-
ostos arayogever vuiv ui) dopvpopeewv Ogoitea. OI dì axov-
0avtes tovtwv perfuav ol tas alquas. (dov dèi toùro cpsas
0 Bayatos nedopevovs td BifZia, ivdavra di Faponcas tè
tedevratov tav fifiicav didoîi td yvauuariorn, év ta éyéypa-
nrto° Baoudedvs Aapstos Iéoonor toto év Zapdior Evrédiera
uteiverv Ogoitza. O dì dogupogor ds frovoav tavta, cxa-
oauevoL ToÙùs dxivdnas xTEIVOVOL ragavtixa pv. Ovta di
Ogoitsa tov Iléoonv IloAvxpatzos toùò Zauiov ticres perjABor.
"Amimopevov dè xa) avaxouiodevtav Tadv 'Opoited Yen
uatav és tà Zovoa cuviuere y0v% 0v 0446 Vorspov fags-
Aéa Aapetov, èv &yon INnodv arododoxovta amò Immov, oTtga-
129
tun, ut sit évdef. ATOCTAGLY idem,
quod érd. tòv regi drmogtecios 20-
yov. Aîque vel hac in interpretatio-
ne admitti poterit vocula of, quae
a Dindorf. et Dietsch, recepta est.
Madvig in Schneidewin. Philolog.
II. Beil. pag. 24 mavult évdséolero,
ut sit optativus futuri. Supra III,
38 defalaro, — dogvpogovg intelli-
git satellites, quos mille circum sc
habuisse Oroetam supra cap. 127
dixerat.
un doovpogtetr] Ad usum parti-
culae 4 conf. supra III, bl. Verba
sequentia uetpudv ol tds algues
equidem sic intelligo: deposuerunt
8. submiserunt hastas, tradiderunt ci
lanceas, ut obedientiae, quam sum-
mi regis mandatis praestarent, essct
signum. Honoris causa hoc factum
esse vult Steger., plane ut apud nos
milites, rege aut viro insigni prae-
tercunte, honoris causa signa mili-
taria submittere soleant. T'u conf.
III, 143: uetievai tv CI YAILA depo-
nere inperiun, et 1V, 98: ta toÈx
UETLEVTES, depositis, scpositis arcu-
bus; IV, 3 alzuas uèv xal toba
peteîvai, ut alia nunc transeam.
— In seqq. pro tovro cum recentt.
edd. et Florentino binisque l’ariss.
et Sancrofti libro recepi rodro, quod
pertinet ad ze. dopévovs.
tovs exivenag] Pro vulg. cura-
xexs, quam formam accusativi iure
damnat Bredov. p. 224, e Florentino
et Parisino uno dedi datvaras cum
recentt. edd., quae eadem forma
reponenda VII, 67.IX,80. De ipso
gladio cf. III, ‘64. 118 et de verbo
oraccueror nott. ad 1I, 29. — In
seqq. ad verba tio1ss petijA®0v conf.
III, 126 ibique nott.
Cap. CXXIX,
év ayon Ynedr] Satis constat
multisque contirmatur testimoniis,
tum reliquos Persas venando valde
fuisse deditos, tum vero praecipue
reges, qui et exercitationis et vola-
ptatis causa, vel ex sacro Zoroastris
praecepto in paradisis omni ferarum
genere repletis venari solebant. De
qua re plura dabit Barnab. Brisson.
de reg. Pers. princ.I, 165. 33. 167.
Adde Heeren. Idcen I, 1. p. 474
seg. (,,Xenoph. Cyropaed. I, 2. 10.
Cf. Ios. v. Hammer in Wiener
Jahrbb. der Liter. Vol. VIII. p. 378
segg. €r.) — Paulo ante ad verba
xeove ov r072d Voregov cf. III, 36.
— loxvporégws Noster dixit, qui i ali-
quoties tali comparativorum forma
adverbiali usus Gi de qua conf.
Matthiae Gr. Gr. I. $. 262. p. 688
segg. ed. tert. Sic III, 143 sumete-
GtEguge; 1, 122 Brrorigog. Ac perti.
net luce quoque rZs0v0s INI,34, ubi
cf. nott. Alia dabit Fritzsche ad
Aristoph. 'Thesmophor. pag. 618.
THALIA. II. 128. 129.
247
piva rov roda. nai xs iogupottgis Eototgn' Ò pae ol doroa-
pados ttegognos éx tav &odoav. vopitav dì xal rootsgov
megl Écurov Exe Alyvatiav toùs doxtovras sivar rpestovg
r63rnv intoixmv tovroici éyoato. ol dì otpsfAovvtes xal Bios-
pevor tov xoda xaxov petov Eoyatovio. én’ éntà uèv dr
nuioas xal Éxta vUxtaS UO toÙ magsovtOs xaxoù 6 Aagsîos
aypvavinoi elyeto, ij dì dn 07don Muéon épovri oî PÀavoEas
TAQALOVOAS ts mootegov Et Ev Zaodioi toù Kooravinte
Anuoxndeos tv tégvnv ayyérdee td Aapeio*
6 ye 0Î aoreayalog tEexoonos]
Ex Herodoto haec refert, notante
Wessel., Dio Chrysost. Or. XIV. p.
231 B. LXXVII. p. 652 E. Signi-
ficatur autem artuwn luratura, quae
alibi dicitur #xfo47 toò de8g0r,
ossis e loco suo motio, ut v. c. apud
Plut. de superstit. pag. 164E., ubi
fyttenb. in Animadversionibus p.
999, Herodoti et Dionis non imme-
mor , Foesium in Oecon. Hippocr.
et Upton. in Indice Epictet. s.v. fx-
fa225.y laudat.
Atyvatiov tovs dontovtas x. t.2.]
Persae cum nulla unquam artis me-
dicae peritià valerent, ex quo tem-
pore per Cambysem Aegyptus Per-
sis cognita et regno addita fuit, hinc
medicos suos petiisse videntur. Nam
Aegyptus singulis singulos corporis
partibus adhibebat medicos, me-
dendi arte valde exculta: de qua re
vid. nott. ad II, 84, Inde Aegyptii
medici prae caeteris arte insignes
fumfque celebrati esse videntur, us-
que dum, Dario rege quippe male
tractato, Graeci medici eorum in
locum succederent. Id quod per
Democedem ita potissimum fuisse
effectum, valde fit probabile. Tu
vid. Brisson. ]. l. 1. 8. 232. 233 coll.
Vales. et Lindenbrog. ad Ammian.
Marcell. XXII, 16, Kurt Sprengel:
Pragmatische Geschichte d. Arzn.
etc. T. I. p. 79 et quae alia attuli
ad Ctesiam pag. 16. Quibus addere
licet Chosroém, qui insigni modo
medicum Graecum est remuneratus,
teste Procop. in Goth. IV, 10. Vid.
Gibbon: Geschichte etc. X. p.19 ed.
german. — éyg@to e Sancrofti libro
alteroque dedi cum recentt. edd.
o dè ayew
pro #7ejro, quod idem tolli iussit
Bredov. p. 380.
grespiovvies ual Biaopevoi tov
n0da] i. e. torquentes pedem vimque
inferentes, ut scilicet in rectum sta-
tum redigerent, #2xovres xal Piaf6-
pevor tÒ de8e0r, ut ait Dio Chry-
sostomus, qui haec, monente Val-
cken., l. l. attigit.
dyovrevinoi elgeto] i. e. insomnià
laborabat 8. premebatur. Tu conf. I,
190. III, 50, ne plura. Alia dabit
Stallbaum. ad Platon. Phileb. $. 98.
. 137 a Cr. excitatus. — Ad verba
égovti of piavpowog pertinet aper,
in fine enuntiati consulto repetitum
ob priora verba nimis remota a ver-
bo ayy642et.
mraguuovoas] raganovetv, obiter
audire, post Cattier. Gazophylac.
pag. 93 illustravit Fritzsche Quaest.
Luce. p. 15.
toù Koorwwntso Anuonndeos]
In Dionis loco l. utroque ille dici-
tur J7u0doxos, quod nimirum, ut
recte iudicat Wyttenbach. ad Plut.
Mor. I. p. 550, e Socraticorum le-
ctione Nemodoci nomen Dioni notius
fuerit quam /emocedis, ut recte ille
appellatur ab Herodoto, Timacov
ap. Athen. XII. p. 522 B. et Aelian.
V.H. VIII, 17. Add. Kurt Sprengel:
Pragmatische Geschichte etc. T. I. p.
349 et Krische: Forschungg. auf d.
Gebiete d. alt. Philosoph. I.p.72scq.
de Democede, quiPythagorae disci-
plinae quoque fuit addictus, accu-
rate disputantes. De medicinao
schola ea, quae Crotoniensium in
urbe iam mature sedem habuit, ex
qua et Alcmaeon et Nemocedes pro-
dierint, uterque medica arte libera-
248
HERODOTI
uv tv tagiotnv map’ Emvtòv Exélevas. tOV dì 0g éEevpor
év tolo Ogoited avdparodoroi 6xov d) arnueAnuevov, rag
130 7yov &s pécov, nédas te FAxovra uaù faxeor écdmnuevov. Zra-
Bévra dè és uéoov sipaota 6 Aagetos, tv tégvnv el Ezi-
otaito. O Ò' ovx Vaedexeto, aopAdEdv, pi Eovrov Expuras
tò magarav tig ‘EXA2d0g Y areoteonuevos. xatepavn dì sé
Aapelo teqvatev Eniotapevos, xal toÙs ayayovras avròy
éxéhevoe uootiyus te xa xévtpa rmapapépeiv és tO puedov.
‘O dì évdtadta d) dv Eupaiver, pas atpentcos uèv ovx Exi-
otacda., oprAngas dè intogi pAevpeas Eye tRv réqunv. pera
dì, cos ol énéroeve, EXinviotoi IMuaci yoeduevos xal ua
uETA TA (0quEd mo00aycdov Vavov té pv Aayyaverv Èxotee,
liorem in modum tractata et exculta
praestans, vid. Unna in: Philolo-
gisch-histor. Studien d. Gymnas. zu
Hamburg von Petersen (1832.) I.
pag. 58 seqq. Caeterum Dahlmann.
(Herodot. pag. 50 seq.) existimat,
hanc omnem de Democede narratio-
nem, praecipuc ea, quae inde a cap.
131 memoriae produntur, Herodoto
innotuisse in Magna Graecia com-
moranti, nisi, quod ab omni abhor-
ret vero, eum iam antca Italiam vi-
sisse sumpseris. — Ad locutionem
oxov dn cf. supra III, 121; ad és
pécov III, 62.
Car. CXXX.
uatepavn — tegvoaterv imiotaue-
vos] dì, quod Schweigh. e duobus
Parisinis recepit, retinui cum Din-
dortio. Dietschius ad lectionem olim
vulgatam re rediit. ,,2o/os el stro-
phas noverat Democedes, ut artis me-
dicae peritiam dissimularet. Id tegva-
gerv.° Sic Wesseling. laudans VI,
1, ubi itidem regvatetv valet dissi-
mulandi artibus uti. Conf. etiam HI,
121.8.1. — ériorausvos, Larchero
monente, idem est atque xacireo
éniotduevog, scilic. tv téxvn»,
sensus enim est: Dario Democedes
(cum negaret artis medicae peritum
se esse) nectere dolos videbatur, ut
qui satis calleret hanc artem. Paulo
ante Uredéxeto est: ille loc (quod
sc. artem medicam calleret) in se
non recepit 8. interroganti negabat.
Haud aliter IV, 167. VI, 69. — ,.In
texvaterv repetitis vocibus té
etc. interposito inest haud insuavis
verborum lusus. latedv téywas no-
vit Plotinus IV, 4, 42.“ Cr. — In
verbb. seqq. nota celerem subiecto-
rum, ut dicunt, transitum, nullo pro-
nomine addito; ad xetepay7 enim
mente repetendum ò 4nuoxndne,
ad éxé2evoe autem 0 dapstos. Eo-
dem modo paulo post ad éxéroewe
subaud. 6 dapetos, ad osmuewog —
énotee, ò Anpoxndrs.
Plavows Hay tv téxvnv) Val-
cken. mavult legi 92. Èxeo tns rég-.
vne. Quo tamen non opus, libris
praesertim invitis. Vulgata valet:
se non satis peritum esse, quod ad hanc
arlem attinet, se obiter tantum hane
artem callere. Alio sensu qZavoes
#ge0v III, 129 et VI, 135 et p2ev-
gus cxovervr VII, 10,7 coll. VI, U.
— Ad sequens éxréroswpe Schweigh.
suppleri vult favroò tò redyua vel
potius éevtov.
quia pete te loy. n. 1. 3.] quia
puouaxa, remedia lenia, lenientia, inm
novit Homerus Ili. IV, 218. XI, 515.
829. 845 sq. et Aeschyl. in Prometh.
48I, ubi 7710 axécuara. Unde
proprium in remediis mitioribus,
quae nec igne nec ferro fiunt. Plura
Iacobs Lectt. Stobb. p. 32, ubi
etiam de translata vocis significatio-
ne. — Democedes ita regem sanasse
censendus est, ut post remedia vio-
lentiora ab Aegyptiis medicis, ut
videtur, adhibita nunc Graecoram
THALIA. III 129. 130.
249
qoeova dilyo vpiba uuv fovra amédete, ovdaua Eri tixi-
agrizovv EFosoda.. Aapéetar dn puv pera avra 6 Aa-
xedicov qouotav duo tevysoi. 0 dé uuv Ereipeto, eÈ ol
Xov tÒò xaxòv Emitndes veéuer, Ott puv Vpiéa Eroinoe.
> dì td Zxetò Aapetos amorméuzei piv ragd tUs E mviOd
cas. rmapapovtes dè of sUvoùgor Edepov 1008 tas puvat-
96 faocdét ovtos slm 06 tiv puynv andare. VrotvATOvOa
récov Éxcotn pian és toù yQvoov tiv Iyxnv édapéero
rum ex more et disciplina
ret alia remedia prioribus
n, sc. mitigantia, lenientia.
(in nott. ap. Larcher.) utram-
sem, et fozue& et pria, ad
a Democede adbibitam spe-
senset; ut qui post curatio-
mam in Dario facere coactus
era ta loxvo@), ad dolores
rdos regi dederit narcotici
XA), v.c. opium, quo conso-
sgrotum. Ita enim ait prae-
Hippocrate De sterilibb. 8.
m. II. p. 623, camque ipsam
tionem, quam Herodotus ver-
Anvinoîci Imuaci yoedpevos
»s quamque hodieque quivis
rhibeant medici. Quam inter-
onem, Italo interpreti proba-
mm Herodoti verba admit-
pese viderit vir doctissimus.
m adscribam Dionis Chry-
cum ex orat.LXXVII. p.653
. II. pag. 417 Reisk., ex quo
t, nec Dionem tale quid, quod
vult, cogitasse. Ita enim
4Annodoxos (cf. supra III,
KXeorto”oviatns (Aapstov) —
lattov xal xararovoy (i. e.
do et perfundendo; quae le-
8. fx, opinor, sunt reme-
)e verbo xataLOovaev 8. xatALO-
it Wyttenbach. ad Plutarch.
sern, amico ab adul. p. 550,
Herodoteum et Dioneum lo-
\pposuit.‘* Cr.]) xa ta &220
p0ds di dilyov Nusedv vyui
e.
ua Fr finitovta] De verbo
v conf. nott. ad I, 28. In pro-
8qQq. cum recentt. edd. ob plu-
m codd consensum dogferae
» pro dé pev. — In seqq. ad
: ef. nott. ad III, 76 et ad
àmeendès (i. e. consulto) cf. VII, 168.
44. VIII, 141 ibique nott.
tv pugnv arédore] Citat h. 1.
Thomas Mag. pag. 928, quo demon-
strat, tv wvyNv subinde simplici-
ter valere tpy Lonv (vitam), ubi
plura interpretes. Tu conf, supra
III, 119. III, 108. I, 24, II, 134.
VII, 39.
vrotertovoa SÌ avtéov x. 1. 2.]
Fluctuant in his libri scripti et editi.
Nos cum edd. recentt. Gaisfordium
secuti sumus et Matth., qui tamen
articulum tòv ante 47uox., quem
ignorant libri, retinet. Vulgo legi-
tur: roù yQuood cvv &nxn, quod
quomodo explicem, equidem non
habeo. Melius Sancrofti liber to?
gouoodò tpv &nunr, cui Gaisfordins,
accedegte Matth., praeposuit #5 ex
coniectura Toupii in Emendd. Suid.
II. pag. 391, qui olim ita locum cor-
rexerat: VmotvzIOvca — Quadn Ès
tv xQvoo®nunv, i. e. phialam in ar-
cam nummariam submittens. Qui idem
sensus efficitur ea, quam dedimus,
lectione, probata illa quidem et
Schneidero in Lex. Gr., qui compa-
rat IX, 83 @yxas zovoo?, et mul-
tum antea Porsono ad Aristophanis
Aves 1145, qui ex Plutarch. II. pag.
982 C. zouotov &nunv affert. vao-
tvztev quid sit, docent duo loci
Herodotei II, 1306, ubi vide et VI,
119 et Aristoph. Av. 1. 1. Nam phia-
lis tanquam palis usae Darii urores,
s. phialis (ut palis) in arcam au-
ri plenam immissis, inde egerchant
8. eiiciebant Democedi auri nummos
tam large, ut humum cadentes minister
subsequens tolleret sibique colligeret.
Larcherns Toupium scecutus ita Gal-
lice explicuit: ,,C'cst mettre la sou-
coupe sous le tas de piùces d'or et
250
HERODOTI
Anuoxndsa ora di) ti dayiAgi dope, 0s toùg amoziztovias
arrò tv pialécov oratijoas émopevos 0 oixétns, to oUvopa vr
Zxitav, avedéyero, xai ol youa mxodiov ti qovovò cvvedtz0n.
O dì Anuoxndns ovros, de éx Kooravos ariyptvos,
IloAvxoater qulAnos. rato. ovvsigeto év Kootavi 0RyNv za-
Aend* tovtov énei te 0vx édUvato pepsiv, arodidv olzeto È
Alyivav. nataotàs dè Ès tavtnv toò rodoto Erer vasgEfalero
TOÙS TQTOvS ÎNnrgoùs, aoxeviis reo éov ai Eycov ovdtv rey
la retirer aussi pleine qu'il soit pos-
sible.‘‘ Italus interpres Schweig-
haeuserum se secutum esse ait,
quamvis illius interpretatio non
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at-
tignendo oro con un vassojo dagli
scrigni, gliene regalava col vassojo
stesso in si largo donamento, che il
domestico, il quale lo seguiva etc.
ete.‘* Vernacule sic expressit Lun-
ge: ,,Und eine jede von ibnen sché-
pfte mit einer Schale aus dem Gold-
kasten und schenkte sie dem Demo-
cedes, dass der I)iener — sich die
Stateren, die von den Schalen her-
unterfielen, auflas und sich da-
durch eine grosse Menge Gold zu-
sammenlas.‘‘* De phialis conf. quae
Wyttenbach. in Select. historice.
pag. 374 seq. et Schneider ad Xeno-
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed.
tert. monuerunt. Frequenter repe-
riri per antiquitatem inter dona so0-
lemnia admonuit Krause Angeiolog.
pag. 60. 61. Ft Valcken. quoque
phialarum amplam fuisse notavit
capacitatem, sed latam figuram pa-
larum instar, quare in Numer. IV,
14: Hebraeorum vocem °33, qua
palae designantur, gioédos reddunt
iuterpretes Graeci: codem monente
Valcken., qui alia praeterea affert.
Ad vocem yornua conf. III, 109.
otatnoxs] Attici stateres aurei
(quorum tamen nullus hodie super-
est) pondus habebant duaruz, va-
lorem autem viginti drachmarum (4
Thal. 20 gross. Saxonn., 8. 8 floren.
41 cruciger.). Quibus aequales pon-
dere et valore veteres faciunt au-
reos Persicos sive stateres s. da-
ricos, quorum adhuc nonnulli super-
sunt auri probitate insignes. Ita
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57.
58. oratrees quos Noster vocat,
nullos alios esse posse nisi daricos
i, e. numos aureos a Dario cua0s,
sponte intelligitur. Quales cum ad-
huc asserventur in Vindobonensi
museo, Eckhel (Doctr. num. I, è.
p. 553) accuratius inquisivit in eo-
rum valorem, quem eo ferme quo
diximus modo constituit: quam-
quam hos daricos non genuinae no-
tae Persicae esse, sed a Graecis in
Asia sub Persarum imperio viven-
tibus cusos alii contendunt, Cf.
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag.
522. — Ad verba ye7ua x0420y ti
conf. nott, ad Ill, 109.
Cap. CXXXI.
Ilolvueatei Quiince] De Poly-
crate pottas, artifices, doctos vi-
ros, ut mos fuit Graecorum tyran-
norum, colente et observante conf.
nott. ad III, 121. De Democede cf.
ud III, 129 nott.
zero) ovvelgeto — 0eynv zade-
no) i. e. premebatur, male tracta-
batur a patre, qui dura erat indole
8. iracunda. Conf. VI, 12.I, 214.
Ad vocem 0gynv conferri possunt,
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba
naraotàg dì de tavrnv valent: cun
in hanc insulam transgressus sedem thi
fixisset. De dativis, qui sequuntur,
tempus declarantibus (to x qurg
Ere — devréow — reito — terdere)
satia monuit Kuehner Gr. Gr. $. 560.
donevNs TEQ EV] i. c. cum co, quo
opus est ad artem medicam exercen-
dam, apparati 8. supellectile careret
(tanquam profugus, qui sua secum
ferre baud poterat): quod ipsum vel
THALIA. III 130. 131.
251
pì env téyvnv doti fopalnta. xai puv devréo® iter ta-
1 Alyivijrai dnuocin uodebvra., tolta dèi érer ‘Adn-
xatòv uvécov, tetagra dè Fret IloAvxpatns dvav talav-
vuro uèiv axineto és tv Zauov. Kal anò tovrov toù
s declarant verba sequentia:
» oviìy tor 000 xeol tpv
lori éoyalnia, i. e. cunque iis
ntis, quae ad hanc artem per-
Wane destilutus esset. Etenim
eteres Graecos medicosque
raticos medicina et chirur-
soniuncta fuit, ut utramque
emque exrerceret: inde medi-
esse erat haberet latgsion,
icinam quandam ad omne
curationum instituendarum
» accommodatam, machinis
umentis necessariis instru-
psisque medicamentis refer-
2 quam ipsam aegri sc reci-
et e qua peterent medica-
ab ipso medico parata. Tu
cker. Charicl. III. p. 54 ed.
nn. et Littré Oeuvres d'Hip-
+ T. V. p. 25 seqq. His igitur
1» adiumentis et tali officina
m exercendam apta caruisse
edem, Herodoti verba decla-
sin pio8evrra:)] i. e. publice
ento conducunt. Ad formam
sta: conf. Bredov. pag. 391.
n Wesseling. e Strabone IV.
a. 18I C. (ubi vide Casaubo-
1otat, medicos olim publice
sonductos. Add. Diodor. Si-
I, 80. Atque huiusmodi me-
ui publice conducti pauperes
nt, dicuntur of dpuocievoy-
id. Aristophan. Acharn. 1029
Schol. coll. Plut. 407 Plat.
» pag. 259 A. Tu conf. de his
er: Kleine Schrift. III. p. 230
:ecker. Charicl. III. p. 50 seq.
:wrmann., Rangabé Antiquit.
iq. II. pag. 35. 99. Graecos
>8, si ad nostram monetam
ris, unum talentum Atticwn
hîc quidem intelligendum esse
obis sumere posse videmur)
et 1447 imperiales (Saxonn.)
ross. Saxonn., 8. 2605 floren.
cigg.; centum minae aequa-
412 imperiales 19 gross. Sa-
xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et
duo talenta 2895 imperr. 9 gross.
Saxonn., 5211 fiorr. 39 crucigg.
Ita Wurmius de pond. rat. p. 55 sq.
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog.
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d.
Athen. I. p. 169, qui idem Atticum
talentum h. l. intelligi vult, quod
ferme aequat mille quingentos im-
periales. At exstitit Valcken., qui
ut Polycratem non miratur de male
quaesitis adeo munificum fuisse in
medico remunerando, ita Aegineta-
rum atque istius temporis Athenien-
rsium maxime miratur tantam muni-
ficentiam, indeque suspicatur, sum-
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni-
mis amplificatam fuisse, quoniam,
dum opes Atheniensium maxrime
tlorerent, legatis in diem, teste Ari-
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint
drachmae (quod ne duodecim qui-
dem gross0s efficit 8.52 crucigeros),
et medicis vix ulla tum publice data
fuerit merces, coll. Aristoph. Plut.
408 Et quaerit idem Valcken., un-
de omnino illa aetate, scil. ante
bella Persica, in Atheniensium ae-
rarium tanta devenerit pecuniae
vis, ut peregrino medico, quem ad
rem fuisse valde attentum haud ae-
gre concedo, tantum salarium an-
nuum adsignare potuerint. Quae
quam vere sint disputata, vix in
dubium revocari poterit; ne vero
ipsum incriminemur Iferodotum ta-
lia enarrantem sive amplificantem,
obstat, quod a Dahlmanno probabili-
ter disputari ad III, 121 diximus,
Herodotum scil. in Magna Graecia
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro-
toniatis talia accepisse, qui popula-
ris sui nomen ut celebrarent eius-
que laude nimis aucta, uti ficri so-
let, gloriarentur, talia sparsisse pu-
tandi sint.
dvoiy talevrwv] Ad formam dvov
(ita enim plurimi libri) cf. Bredov.
p. 278 seq., qui hac genitivi forma
Nostrum semper usum esse docet.
250 HERODOTI
Anuoxndea ovta dn” dayudet daoen, 08 tovs aroriztovIas
CIO TV puadéoy oTaTNOCS éropevos 0 cixétns, to oUvopa fr
Zuirov, avedépeto, xai ol equa 10440v ti q0vovù cvvelt da.
‘O dè Anuoxndns ovros, dde éx Kootavog driypévos,
Ilodvxparet ouiinos. ratol ovveigeto év Kootavi 0gyNv za-
der tovrov Èmei te 0vx éduvaro peoew, armodirav olyero és
Alyivav. xataotas dè és tavtmY to route Érel vaepefalero
TOÙS TPAITOVS ÎNtoove, doxevis reo dov xal Èyov ovdlv ray
131
la retirer aussi pleine qu'il soit pos-
sible.‘‘ Italus interpres Schweig-
haeuscrum se secutum esse ait,
quamvis illius interpretatio non
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at-
tignendo oro con un vassojo dagli
scrigni, gliene regalava col vassojo
stesso in si largo donamento, che il
domestico, il quale lo seguiva etc.
ete.‘‘ Vernacule sic cxpressit Lun-
ge: , Und eine jede von ibnen sché-
pfte mit einer Schale aus dem Gold-
kasten und schenkte sie dem Demo-
cedes, dass der Diener — sich die
Stateren, die von den Schalen her-
unterfielen, auflas und sich da-
durch eine grosse Menge Gold zu-
sammenlas.‘* De phialis conf. quae
Wyttenbach. in Select. historicc.
pag. 374 scq. et Schneider ad Xeno-
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed.
tert. monuerunt. Frequenter repe-
riri per antiquitatem inter dona 80-
lemnia admonuit Krause Angeiolog.
pag. 60. 61. Et Valcken. quoque
phialarum amplam fuisse notavit
capacitatem, sed latam figuram pa-
larum instar, quare in Numer. IV,
14: Hfebraeorum vocem M°33, qua
palne designantur, piadag reddunt
interpretes Graeci: eodem monente
Valcken., qui alia praeterea affert.
Ad vocem yonuc conf. III, 109.
Grergnoxs] Attici stateres nurci
(quorunm tamen nullus hodie super-
est) pondus habebant duarum, vas
lorem autem wiginti dlrachmarumi
Thal. 20 gross, Saxonn., s. 8 do
41 eruciger.). Quibns aequale
dere et valage votereos facit
reos Pg Vo stateri
rico,
sunt auri probitate insignes. Ita
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57.
58. otatnees quos Noster vocat,
nullos alios esse posse nisi daricos
i. e. numos aureos a Dario cusos,
sponte intelligitur. Quales cum ad-
huc asserventur in Vindobonensi
museo, Eckhel (Doctr. num. I, 3,
p. 553) accuratius inquisivit in eo-
rum valorem, quem eo ferme quo
diximus modo constituit: quam-
quam hos daricos non genuinae no-
tae Persicae esse, sed a Graecis in
Asia sub Persarum imperio viven-
tibus cuso8s alii contendunt. Cf,
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag.
522. — Ad verba ye7ua x0%20y
conf. nott, ad III, 109.
Cap. CXXXI.
Ilolvugatei Quiinee) De Poly-
crate pottas, artifices, doctos vi-
ros, ut mos fuit Graecorum tyran-
norum, colente et observante conf.
nott. ad III, 121. De Demucede cf.
ud III, 129 nott.
nero) cuvelzeto — dgynv gale-
no] i.e. premebatur, male tracta-
batur a patre, qui dura erat indole
8. iracunda. Conf. VI, 12.1, 214.
Ad vocem 00y7v conferri possunt,
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba
AATAOTAS 9Ì Ès tavinv valent: cua
in hanginsulan transygressus sede ii
ig De dativis, qui sequuntur,
€ larantibus (tai a Q0r9
Tio — rpitmo — TE rapro)
t Kuehner Gr. Gr. 8.600,
TEO éwv] i, e, ca LO, QUO
dl artem medicali ;
THALTIA, III. 130. 131.
251
oga weglÌ tv teéqunv éorì fopalnta. xai uuv devtéoo ter ta-
davrov Aîyivita. Onuocin uuodevviaL, toito dè érer A8n-
vato. éxatov pvéov, teraoro dè Eret IToAvxpatns dvaav talav-
rtov. oUTO uèIv azineto é tv Zauov. Kai anò rovrov toù
disertius declarant verba sequentia:
ncl Éx0y ovdiìv tv 000 xegl tnv
tégrnv #61 éoyalnta, i.e. cumque iis
instrumentis, quae ad hanc artein per-
tinent, piane destilutus esset. Etenim
apud veteres Graecos medicosque
Hippocraticos medicina et chirur-
gia ita coniuncta fuit, ut utramque
unus idemque exerceret: inde medi-
cus necesse erat haberet larpeior,
i. e. officinam quandam ad omne
genus curationum instituendarum
aptam et accommodatam, machinis
et instrumentis necessariis instru-
etam ipsisque medicamentis refer-
tam: in quam ipsam aegri se reci-
perent et e qua peterent medica-
menta, ab ipso medico parata. Tu
vid. Becker. Charicl. III. p. 54 ed.
Hermann. et Littré Ceuvres d'Hip-
pocerate T. V. p. 25 seqq. His igitur
omnibus adiumentis et tali officina
ad artem exercendam apta caruisse
Democedem, Herodoti verba decla-
rant.
dnuocin pusBevvrai] i. e. publice
eun talento conducunt. Ad formam
puo8etvrra: conf. Bredov. pag. 391.
Ad rem Wesscling. e Strabone 1V.
p. 273 s. 181 C. (ubi vide Casaubo-
num) notat, medicos olim publice
fuisse conductos. Add. Diodor. Si-
cul. XII, 80. Atque huiusmodi me-
dici, qui publice conducti pauperes
curabant, dicuntur of d7uoorevov-
tee, vid. Aristophan. Acharn. 1029
ibique Schol. coll. Plut. 407 Plat.
Politic. pag. 259 A. Tu conf. de his
Welcker: Kleine Schrift. III. p. 230
seq., Becker. Charicl. III. p. 50 seq.
ed. Hermann., Rangabé Antiquit.
Helleniq. II. pag. 35. 99. Graecos
nummos, si ad nostram monetam
revocaris, unum talentum Aticwn
{quod hîe quidem intelligendum esse
îmre nobis sumere posse videmur)
jeîet 1447 imperiales (Saxonn.)
16 gross. Snxonn., 8. 2605 floren.
nucieg.: centum minae aequa-
#12 imperiales 19 gross. Sa-
xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et
duo talenta 2895 imperr. 9 gross.
Saxonn., 5211 florr. 39 craucigg.
Ita Wurmius de pond. rat. p. 55 sq.
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog.
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d.
Athen. I. p. 169, qui idem Atticum
talentum h. l. intelligi vult, quod
ferme aequat mille quingentos im-
periales. At exstitit Valcken., qui
ut Polycratem non miratur de male
quaesitis adeo munificum fuisse in
medico remunerando, ita Aegineta-
rum atque istius temporis Athenien-
sium maxime miratur tantam muni-
ticentiam, indeque suspicatur, sum-
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni-
mis amplificatam fuisse, quoniam,
dum opes Atheniensium maxrime
florerent, legatis in diem, teste Ari-
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint
drachmae (quod ne duodecim qui-
dem groasos efficit 8.52 crucigeros),
et medicis vix ulla tum publice data
fuerit merces, coll. Aristoph. Plut.
408 Et quaerit idem Valcken., un-
de omnino illa aetate, scil. ante
bella Persica, in Atheniensium ac-
rarium tanta devenerit pecuniae
vis, ut peregrino medico, quem ad
rem fuisse valde attentum haud ae-
gre concedo, tantum salarium an-
nuum adsignare potuerint. Quae
quam vere sint disputata, vix in
dubium revocari poterit; ne vero
ipsum incriminemur Herodotum ta-
lia enarrantem sive amplificantem,
obstat, quod a Dahlmanno probabili-
ter disputari ad III, 121 diximus,
Herodotum scil. in Magna Graccia
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro-
toniatis talia accepisse, qui popula-
ris sui nomen ut celebrarent eius-
que laude nimis aucta, uti ficri so-
let, gloriarentur, talia sparsisse pu-
tandi sint.
dvay raZaevrov] Ad formam dveòr
(ita enim plurimi libri) cf, Bredov.
p- 278 seq., qui hac genitivi forma
Nostrum semper usum esse docet.
250
HERODOTI
Anuoxndsa oùrao di ti dayiàgt aper, 0g toÙs amoriztovtas
ATO Tv piadécov Gratijoas érduevos 6 oixét“s, to oUvopa iv
Zxitav, avedéyeto, xai ol yomua moàdAov ti qovovò cvvedéz®n.
‘O dè Anuoxndys ovros, de é#x Keotavos armippivos,
IoAvxpatet ouiAnos. rmargì cvveigeto èv Kootavi 6Eyiv za-
Aewd* toùtov énei te 0Vx Edvvaro psgewv, arodirav olygero és
Alyivav. xataotàs dè Ès tavtnv td mowto Èrer vrepefalero
ToÙs rRwTOvS intRoÙs, aoxevne meo éav xal Eyov ovdtv tav
la retirer aussi pleine qu'il soit pos-
sible.‘‘ Italus interpres Schweig-
laeuserum se secutum esse ait,
quamvis illius interpretatio non
prorsus sibi satisfecerit. Ipse locum
sic reddit: — ,,e ognuna di esse at-
tignendo oro con un vassojo dagli
scrigni, gliene regalava col vassojo
stesso in si largo donamento, che il
domestico, il quale lo seguiva etc.
etc.‘ Vernacule sic cxpressit Lun-
ge: ,,Und eine jede von ibnen sché-
pfte mit einer Schale aus dem Gold-
kasten und schenkte sie dem Demo-
cedes, dass der Diener — sich die
Stateren, die von den Schalen her-
unterfielen, auflas und sich da-
durch eine grosse Menge Gold zu-
sammenlas.‘* De phialis conf. quae
Wyttenbach. in Select. historicc.
pag. 374 seq. et Schneider ad Xeno-
. phont. Cyropaed. I, 3, 9. p. 38 ed.
tert. monuerunt. Frequenter repe-
riri per antiquitatem inter dona so0-
lemnia admonuit Krause Angeiolog.
pag. 60. 61. Et Valcken. quoque
phialaruam amplam fuisse notavit
capacitatem, sed latam figuram pa-
larum instar, quare in Numer. IV,
14: Hebraeorum vocem °33, qua
palae designantur, giofleg reddunt
iuterpretes Graeci: eodem monente
Valcken., qui alia praeterea affert.
Ad vocem yernua conf. III, 109.
otatnoeg] Attici stateres aurci
(quorum tamen nullus hodie super-
est) pondus habebant duarwn, va-
lorem autem viginti drachmarum (4
Thal. 20 gross. Saxonn., 8. 8 floren.
41 cruciger.). Quibus aequales pon-
dere et valore veteres faciunt au-
reos Persicos sivo stateres 8. da-
ricos, quorum adhuc nonnulli super-
sunt auri probitate insignes. Ita
Wurm. de pondd. etc. rat. pag. 57.
58. oratneaxs quos Noster vocat,
nullos alios esse posse nisi daricos
i, e. numos aureos a Dario cusos,
sponte intelligitur. Quales cum ad-
huc asserventur in Vindobonensi
museo, Eckhel (Doctr. num. I, è.
p. 553) accuratius inquisivit in eo-
rum valorem, quem eo ferme quo
diximus modo constituit: quam-
quam hos daricos non genuinae no-
tae Persicae esse, sed a Graecis in
Asia sub Persarum imperio viven-
tihus cusos alii contendunt, Cf.
Hall. Litt. Zeit. 1825. nr. 64. pag.
522. — Ad verba yxo7ua x0270y
conf. nott, ad III, 109.
Cap. CXXXI.
Ilolvxoatei Quirnoe] De Poly-
crate poétas, artifices, doctos vi-
ros, ut mos fuit Graecorum tyran-
norum, colente et observante conf.
nott. ad III, 121. De Vermocede cf.
ad III, 129 nott.
zeerol ovvelzeto — 0eynv zale-
n} i. e. premebatur, male tracta-
batur a patre, qui dura erat indole
8. iracunda. Conf. VI, 12. I, 214.
Ad vocem 00777 conferri possunt,
quae ad I, 73 adscripsimus. Verba
naraotag dè dg taviny valent: cun
in hanc insulam tr UNSYressus sedem ibì
fixisset. De dativis, qui sequuntur,
tempus declarantibus (t@ x
EteL— devréow — tolto — tetaore
satia monnit Kuehner Gr. Gr. $.560.
donerne meo é0v] i. e. cu eo, quo
opus est ad artem medicam exercen-
dam, apparatu 8. supellectile careret
(tanquam profugus, qui sua secum
ferre haud poterat): quod ipsum vel
THALIA, III 130. 131.
251
è tiv tégvnv dotì éoyalyta. xai piv devtéo® Eret ta-
Aîyivigrar dnuocig puodevvrac, toito dè Erer ADN-
atov uvécov, teraoro dè Eret IloAvxpatns dvasv talav-
Uro uiv axixeto és tav Zauov. Kai anò rovrov toù
declarant verba sequentia:
1 oVdÌìy tor 000 xeQl tv
sti éeyaAnta, i.e. cunque iis
tia, quae ad hanc arte per-
ane destilutus esset. Etenim
iteres Graecos medicosque
aticos medicina et chirur-
omiuncta fuit, ut utramque
mque exrerceret: inde medi-
:sse erat haberet largeior,
sinam quandam ad omne
mrationum instituendarum
i accommodatam, machinis
mentis necessariis instru-
sisque medicamentis refer-
quam ipsam aegri sc reci-
:t e qua peterent medica-
ab ipso medico parata. Tu
ker. Charicl. 1II. p. 54 ed.
n. et Littré Oeuvres d'Hip-
T. V. p. 258eqq. His igitur
adiumentis et tali officina
1 exrercendam apta caruisse
dem, Herodoti verba decla-
‘ln puoBevdvrai) i. e. publice
nio conducunt. Ad formam
ta: conf. Bredov. pag. 391.
Wesseling. e Strabone IV.
» 181 C. (ubì vide Casaubo-
rtat, medicos olim publice
inductos. Add. Diodor. Si-
s 80. Atque huiusmodi me-
i publice conducti pauperes
t, dicuntur oî dyuocisvov-
I. Aristophan. Acharn. 1029
3chol. coll. Plut. 407 Plat.
pag. 259 A. Tu conf. de his
r: Kleine Schrift. III. p. 230
eker. Charicl. III. p. 50 seq.
mann., Rangabé Antiquit.
1- II. pag. 35. 99. Graecos
i, si ad nostram monetam
is, unum talentum Atticwn
îe quidem intelligendum esse
bis sumere posse videmur)
b 1447 imperiales (Saxonn.)
088. Saxonn., 8. 2605 floren.
igg.; centum minae aequa-
12 imperiales 19 gross. Sa-
xonn. 4343 florenn. 3 crucigg., et
duo talenta 2895 imperr. 9 gross.
Saxonn., 5211 fiorr. 39 crucigg.
Ita Wurmius de pond. rat. p. 59 sq.
208 sq. Add. Boeckh. Metrolog.
Untersuch. p. 79 et Staatshaush. d.
Athben. I. p. 169, qui idem Atticum
talentum h. l. intelligi vult, quod
ferme aequat mille quingentos im-
periales. At exstitit Valcken., qui
ut Polycratem non miratur de male
quaesitis adeo munificum fuisse in
medico remunerando, ita Aegineta-
rum atque istius temporis Athenien-
sium maxime miratur tantam muni-
ficentiam, indeque suspicatur, sum-
mam pecuniac hîc ab Herodoto ni-
mis amplificatam fuisse, quoniam,
dum opes Atheniensium maxime
florerent, legatis in diem, teste Ari-
stoph. Acharn. 66, duae datae fuerint
drachmae (quod ne duodecim qui-
dem grossos efficit 8.52 crucigeros),
et medicis vix ulla tum publice data
fuerit merces, coll. Aristopb. Plut.
408 Et quaerit idem Valcken., un-
de omnino illa actate, scil. ante
bella Persica, in Atheniensium ae-
rarium tanta devenerit pecuniae
vis, ut peregrino medico, quem ad
rem fuisse valde attentum haud ae-
gre concedo, tantum salarium an-
nuum adsignare potuerint. Quae
quam vere sint disputata, vix in
dubium revocari poterit; ne vero
ipsum incriminemur Herodotun ta-
lia enarrantem sive ambplificantem,
obstat, quod aDahlmanno probabili-
ter disputari ad III, 121 diximus,
Herodotum scil. in Magna Graccia
ab ipsis, quod suspiceris licet, Cro-
toniatis talia accepisse, qui popula-
ris sui nomen ut celebrarent eius-
que laude nimis aucta, uti fieri s0-
let, gloriarentur, talia sparsisse pu-
tandi sint.
dvaiv tadaevtov] Ad formam dvewv
(ita enim plurimi libri) cf. Bredov.
p. 278 seq., qui hac genitivi forma
Nostrum semper usum esse docet.
252
HERODOTI
avdoòs ovx Quota Kooravigta intooì eUdoxiunoav* Eyévew
yo dv toto, Gre rgdto. uèv Kooravgtai inteoì éléyovr
avà tv 'EdAada sivar, devrepor dì Kvonvatoi. xata tov at
tov d7) yoovov xal ’Agpetor ]xovov uovorv eivar "EA var
Keorwvijra — eVdonluncar] Flo-
rentinus liber: ÙX nu. Ko. întool
éléyovto evà tv “E. elvai, mediis
intermissis. E SI, libro eno-
tatur: Î7rgol svò. xal dvd ndcay
tpnv'E21. sUpnuitovro, non male il-
lud quidem, Wesseling. iudice, sed
quod ex critici interpretamento na-
tum videatur. Ad argumentum idem
Wesselingius, Clericum Hist. med.
II, 2. pag. 79 conferens, Democe-
dem et Crotoniatas medicos dicit
plura scholae Italicae videri debuis-
sc: affert dein Pythagoram Crotone
tune temporis docentem, Milonem
Democedis socerum (infra 137) et
illustrem in Pythagorae rebus me-
moriam Democedìs apud Iambli-
chum Vit. Pyth. cap. 35. $. 257. p.
207 Kust. [,,ubi miror Kiesslingium
p. 506 intactum reliquisse 47 po0x27)-
dovs, cum meliores libri mss. exhi-
beant Anuonndovs, et ita haud du-
bie etiam cum Scaligero lectum vo-
luit Wesseling.'‘ Cr.]. Tu conf., quae
de his disseruit Unna eo loco, quem
ad III, 129 laudavimus; quem ibi-
dem quoque excitavimus Krische,
is hane Herodoti laudem de Croto-
niatis et Cyrenaicis medicis ad Py-
thagoricos potissimum referri vult,
qui cum philosophiae studio artem
medicam coniunxcrint famamque in-
de adepti sint.
ual Agysio. ]uovov] Attigit Eu-
stathius ad Dionys. Perieg. 410.
Ifanc vero Argivorum laudem ad ti-
bicinum artem potissimum perti-
nuisse statuit C. O. Miiller. Dor. II.
pag. 332. 338. 544, cum vel tibia-
rum genus quoddam inde Argivum
dicatur. Laudat idem artifices Ar-
givos complures, Sucadam, qui car-
mina ad tibiam canenda fecerit ipse-
que ccecinerit circa Olymp. XLVIII,
Hieracem, harmoniae musicae, ad
quam tibia accedente Argis canta-
bat in festo Stheniorum, auctorem,
132redto. Tore dj 0 Anuoxndns, év tordi Zovooioi étinoapevos
Aristonem, et ipsum tibicinem pri
scum, cuius mentio aliquoties fit,
De Sacada vid. Plutarch. De musie.
cap. 8. 9 ibique Volckmann. pag.
86. 10. 129, ubi etiam de Hierace et
Aristone nonnulla attulit ac tibi-
cinum Argivorum gloriam vel poste
ra aetate perdurasse monuit. Ne-
que vero ad unam tibicinum artem
laudem in re musica Argivis tribu-
tam pertinere credam, cnm iidem
muletam imposuisse dicantur, ti
quis quid in musicam deliquisset,
eumque punivisse narrentur, qui pri.
mus aggressus fuisset pluribus quam
septem ab ipsis receptis fidibus uti
et ad Mixolydium tonum alludere,
teste Plutarch. De music. 38. p.1148.
Unde lyram quoque Argivos tractas-
se patet. Quod vero Herodotus hane
Argivorum laudem in re musica ad
Polycratis aetatem refert, Clinton
(Fast. Hellen. p.19 ed. Krueger.) id
tempus potissimum respici vult,
quo Telesilla poétria floruit, circa
Olymp. LXVII, 3 sive 510 ante
Chr. n. Cr. ad h. I. excitaverat Ia-
blonski Vocc. Aegyptt. p. 36 seqq.,
qui ex Aegyptiaco sermone repetens
vocem ‘Agyos musicum significare
coniecerat. De quo ipse viderit vir
doctus. — Ad ipsam locutionem, qua
Noster utitur: quovoy — elvas —
neuro, i. e. primi inter Graecos fere-
bantur arte musica, conf. quae simi-
lia leguntur apud Nostrum VIII, 93:
muovoav ‘Elijvov douota Ain
vqtai coll. VI, 86, 1, et II, 173:
aueLvov muoveg "coll. IX, 79; xomn6g
quovoe ITI, 120.
Cap. CKXXII.
Tore dèn] E Florent. Schweigh. et
Gaisf. receperunt dì, quod etiam
Dindorf. et Dietsch. dederunt. Equi-
dem cum Matthiaeo vulgatam hîc
retinere malui.
THALIA. III 131. 132.
253
oixov te péyiotov size xal ouotoazetos faordét-èye-
Axy re Évòs toù és "EAANVaSs amiévar mevta ta dAla
xal toro pèv tovs Alyuntiovs inteodvs, of Baordéa
‘l@òvro, péilovtas avacuolozmistodar, doti vico "EA-
rgoù É0c0dnoav, tovrovs facdéa ragartnoauevos
»° toùto dè uavriv "HaAstov IoAvxparet Emionouevov
sAnuévov èv toior avdpazodorni toquoaro. nv dì ué-
pijyua Anuoxndns raga Baosdét.
‘#$06] Sammum hoc apud
sebatur, si quem e maxi-
18 rex honore ad mensam
accumbendi designaret.
lot. V, 24. Testantur loci
Kruegero (ad Xen. Anab.
a Sturzio in Lex. Xenoph.
5, ubi potissimum conf.
I, 1. 30 et Anab. 1,8, 18;
s. Perss. Excerptt. 8.41.
leen I, 1. p. 217. Inde su-
stesiam Cnidium, qui mul-
'taxerxi medebatur (Plut.
fn 18. 21), simili honore a
saram affectum fuisse;
Hippocratem talia nactu-
», si ad regis aulam acce-
litionesque. oblatas (nam
lsgoéwy toîs dglotors eum
oluit rex, vid. Opp. Hip-
1272. ed. Genev. 1662) re-
nisset.—In proxime seqq.,
ofti liber affert: inv te
ov ros “Elinvas, veram
\turam refici posse putat
‘bb. f. Philolog. u. l’aedag.
131): ninv te év0 S TOV-
6'E22. dx., i.e. praeter hoc
uidem hac mutatione opus
arbitror.
c avacuoloniztodar) In
libris ayaoxodorite0da.
forma conf.III,83 et quac
Nostro affert Bredov. pag.
Herodoti loco infinitivus
dii pro passivo accipi de-
uo usu Duker. ad Thucyd.
VII, 25. Quibus alia addit
ed. Thucyd.I, 1. p. 192.
reyd.I, 68 et quae ad Hero-
13. V, 35 afferuntur. Copio-
»c Graecorum usu disseruit
Jahrbb. f.IPhil. u. Paedag.
XIX. p. 506 seqq. uc prac-
cipue p. 510 segg. — Ad argumen-
tum loci pertinet Dio Chrysost. Orat.
77. p.653. — avaguolonitey, e palo
suspendere, idem quod aractargody,
ut apparet ex IX, 78. Add. III, 159.
IV, 43. 202, quibuscum confer,
quae de hoc supplicii genere dixi-
mus ad I, 128. Quod vero rex ira-
tus tale de Aegyptiis medicis sup-
plicium sumi voluerit, id a regum
orientalium ratione haudquaquam
abhorret. ‘Sic, uti hoc utar, rege
mortuo, medicos, quod scilicet re-
gis mortem non impedierint, summo
loco apud Persas deiici, non aliter
atque astrologos, quod scil. regis
obitum non praedixerint, docet Ro-
senmueller: Alt. n. Neu. Morgenl. T.
1V. p.352. nr.1081 ad Daniel. V, 13.
Basidéa nagartnoapevos) i. e. de-
precatus apud regem pro illis, ut scil.
veniam iis daret rex, supplicium
remitteret. Cf.I, 90. 24. VI, 86. $.
3. IV, 146. V, 33: raga:tésto tÒvV
Iléoonv, Persam cxorare nitebatur
pocnam deprecando, ut reddit Val-
ckenarius citans Schol. in Aristoph.
Vesp. 1249. Xenoph. Memorab. II,
2, 14 et Zonaram pag. 1520. Siebe-
lis ad Pausan. I, 10. 8. 5 ita vim
verbi 2agarteiota: explicuit: «ab ali-
quo precibus aliquid impetrare studere.
— Mox e Florent. cum recentt. edd.
èmionouevov (qui secutus erat Po-
lycratem sc. ad Oroetam) pro #r1-
Grupevov recepimus. Vid. nott. ad
I, 91. III, 14.
nr dè péyictov xenyjua] Pro r@
Bacidéi cum recentt. edd. restitui-
mus rapa facrdéi, hoc fere sensu:
Erat vero Democedes apud regem vir
marimae aucivritutis, plurimum polle-
hat apud regem. Conf, III, 137 in
fin: ovvoua 70720v raoa faci-
133
254
HERODOTI
- ‘Ev y00va dì dAlyw ustà tavra tade «dla cuvqvennt
vevécdar. ’Arocon tm Kugov utv tvyaroi, Aagetov dè yv-
veri, éxi) toÙù unotoù Épv puua' puerta de Expayèv Evépero
0060. 007 uèv d) qeovov qv Elagcov, 1) dì xovatovoa sal
aiGguvouevn Epoate ovdevì, érei te dì év xaxgò qv, perenta-
daro tov Anuoxndsa nai oi énédete. O dÌ pas Vpita romngev
kopuoî puv, 1 pév ol avruroveyiosiv éxelvav toùro, tò ay
avtis dendn: depoeodai dè ovdevìs tav d0a és alozuvnv tori
134 péoovra. ‘Ls dì Goa uv userà tavra lopevos vyiéa amtdebe,
évdavta È) didayBetca Und toù Anuoxndsos N Arosca xg06-
épege év ti noitn Aaoelo Adpov toovde* "2 Baorded, Egov
Ac. Kuehner. Gr. Gr. $.500,2. Add.
J. Fr. Gronov. Observatt. IV, 15.
pag. 250, qui comparat Latina voca-
bula negolium, res eodem modo ad-
hibita.
Cap. CXXXIII.
"Atocon] Conf. III, 88 ibique nott.
qpuua in seqq. notat (uber, vomicam.
Conf. Aelian. V. H. XII, 1 circ. init.
Jlippocrat. De nat. puer. p.390. T.I,
et quae de ipsa vocis scriptura mo-
nuit Lobeck in Programm. de nomi-
nibb. in p« exeuntibus Diss. II. p.
4.5. (Regimont. 1834.). Excitavit
Wesseling. hanc in rem Plin. H. N.
VII, 50 eadem spectantem, quae
Plut. II. p. 89C. (ubi cf. Wytten-
bach. pag. 624 Animadvss.). Apud
Athen. XII. pag. 522 B. simpliciter
tòv uactòv a2ynoaca dicitur, De
voce Laetos conf. nott. ad IV, 202.
éviueto n0000] Quod aliis ple-
rumque profuit ruptum tuber (cf.
Wyttenbach. 1. 1.), id Atossac incom-
modum auxit. Dicitur verbum vé-
pecda: de ulceribus latius serpenti-
bus corpusque sensim sensimque
depascendo absumentibus, Cf. Wyt-
tenbach. ad Plut. S. N. V. pag. 16.
Plutarch. Pericl. 34 coll. Artax. 16.
23. Camill. 34.
n dè xevatovoa] De usu particu-
lae dè consul. Werfer. in Actt. phill.
Monace. I. pag. 96 coll. Herod. II,
39 ibique nott. IIl, 147.
éEoguoî pur, n pév o] Male in non-
nullis libris dioguet. Valet autem
éEoquoî pur: ad insiurandum cum adi-
git, iureiurando eum adstringit, ut IV,
154. VI, 74., Mox cum recentt. edd.
scripsimus 7 èy pro vulg. 7) fw»,
cf. III, 66 ibique nott.
toy dca Ès aloxuvnv Éori pigor.
ta] Plane sic Noster III, 131:
ovdiv tòv 000 nsQl tv tiyonv feci
éoyalnia. Optimi quique libri, in
quibus Mediceus, Florentinus, pras-
positionem #g addunt in Aldina aliis-
que omissam, ad quam tuendam
Schweigh, confert I, 10. IV, 90 et
Markland. ad Eurip. Suppl. 295. Ae
monuit quoque Valcken., saepenu-
mero verbis #ye1y et Péoewy adiici a
Nostro pracpositionem in diversis
loquendi formis, in quibus illa ai-
gnificet: spectare vel pertinere, ut II,
52. IX, 42. 32. V, 92. $. 3. VIII, 37
et apud Pausaniam, talia crebrius
imitantem: de quo plura Siebelis ad
Pausaniam I, 2. $. 4. Contra, quae
habent vel adferunt ignominiam, ea
sunt aloyvrnv fyovta vel péoorta,
in quibus valde dubitari poterit, au-
ctore Valcken., an locum suum prae-
positio és possit tueri. Idem laudat
Thucyd. I, 5. Aelian. V. H. I, 21.
Wesseling. citaverat Eurip. Hec.
1241 et Platon. Menex, pag. 247 A.
— Inde Matth. praepositionem ab-
iccit, nec aliter hunc 1. laudavit, ubi
de participii usu agit, in Gr. Gr. $.
559 init. p. 1104. Equidem cum
omnibus recentt. edd. praepositio-
nem #6 retinendam duxi.
Cap. CXXXIV.
moogépege év t]j xo:tn] Ad vocem
THALIA. II 133. 134. 255
duvaniv rodavtnv xdtNOGI, OUTE TL ÈdvOS MPoOKtOpPEvOs OÙtE
duvapiv ITéoonoi. cinòs dé fori avdoa xaì véov xaì yonpatcov
peyadov deoxotnv patveodai ti anoderuvvuzvov, Tva xal ITéo-
dai ixuadaci, Gti va avdpos pgovrai. érx° auporesga dé toi
pioer tavra morte, xal Tva opécov ITiéo0ai imotécovia: avdoa
sivai tov xposotedta, xal iva toifovrar nodéua, pnòè 0x0%7v
epovtes éniBovAevadi to. vov yo &v ti xal arodetaio Epyov,
206 #0xg véos es MAixinv® aviavopivo pag to compari cvvaviovtal
xal al poéves, pnocoxovii dÌ 0vyyNERKOXOVOL xal és ta nON-
puara xavra araufàivvovtai. ‘H uèv di tavra tx didariis
élepe. 00° apustferai towside* "2 puvair, navra, 600 meo av-
ros érivota monjosv, elonxas. éyò yao BefovAsvuai teviag
pépupav Èx tijode tijs Naetgov Es tiv étéonv Haesgov Eri xv
das otpareveoda.* xal tavra dAlyov yoovov tota. tedevueva.
Aéys."Arocca reds:
nofty cf. I, 9 ibique nott. In seqg.
naTnoRI valet: otiosus sedes, nihil
agens sive moliens, quam verbi xa&-
9a: significationem uno verbo at-
tigisse satis erit. Cf. III, 151 et
Sturzii Lex. Xenoph. T. Il p. 606.
Mox pro zixòs e Florent. nunc iure
receptum 0Îx 06.
in° duporega dé tor péosi tadta
morir] i. e. ad utrumque tibi sane
hoc prodest facere. Conf. IV, 129.
Inde in uno libro cvupéosi pro pé-
ge, quae lectio interpretamentum
redolet. In seqq. omnes libri éz-
etécorta:r, quod mendosum habent
Dindorf. (Commentat. pag. XXIV,
ia quam ipse in textu exhibuit
ereyrat pro fricrovtar) et Bre-
dov. p. 400 corrigentes ér(ctovra:.
Equidem in talibus cum Dietschio
malui vulgatam lectionem retinere.
aveavoptro yao to cmuati x. t.A.]
Admonuit huius sententiae, quae
sane Graeca magis videtur atque He-
rodotea, quam mulieris Persidis, Eu-
stath. ad Od. II, 315. p. 1447, 28 s.
p. 98,32. Et conferas quoque Scholia
Veneta Villois. ad hi. l. Caeterum
prorsus similis Democriti exstat
sententia apud Stobaeum Tit. 116,
45. p. 592 s. p.437. T.III ed. Gaisf.
(cf. Fragmm. Democrit. p. 316 ibi-
que Mullach, qui huius sententiae
-
Opa vuv, énì Zxvdas uv tiv moeotRv
auctorem habet Herodotum) itemque
Galeni De Hippocr. et Plat. dogm. I.
p. 323; nec aliena sunt, quae in-
terprr. laudant, Aristotelica in Po-
lit. II, 7. Heraclid. Pont. Allegor.
. 485 et e Romanis potissimum Lu-
cret. III, 4417 coll. Liv. VI, 23. —
Verbum cdraufivvev (hebetar e) hac
significatione illustrat, aliis locis
appositis, Blomfield. in Glossar. al
Aeschyli S. c. Th. 712. Ad verba A)
yvvai cf. III, 119. I, 111 ibique ad-
scripta.
tevias yépugav] Exstat eadem
locutio, quae valet iunyere pontem
(ratibus scil. adductis), IV, 88. 07.
118. VII, 36. 34. Conf. etiam nott.
ad IV, 53. De usu perfecti (fefov-
devpor, i i. e. constitutum habeo) monuit
Kuehlner. Gr. Gr. $. 439. not. 2. Et
conf. quoque Bredov. p. 25 bene
monentem «de signiticatione delibe-
randi secum et hac ex deliberatione
aliquid constituendi, quae in medio
hoc verbo inest; passivo sensu ra
BePovlevpeva Noster dixit IV, 120.
125. 128 aliisque locis ab eodem
Bredovio allatis. — In seqq. 0%i-
yov zgovov est: brevi tempore, intra
breve temporis spatium; conf. Kueh-
ner. Gr. Gr. $. 524. Herod. 1V, 151.
VI, 58.
ini Zubdas — È «cov] Valcken,
256 HERODOTI
lévar Eagov* ovto. pg, éxeav dÙù Bovin, Zoovrat tor. où dé
poi éxì riv Ediada ctparevecdo® Enxidvuio peo, 2070 avv-
favouevn, Aaxaivas ré poi ypeveoda. Fepgazxaivas xal °Apyeias
xa) Attixas xal KopuvBias. éxeus dì avdoa Exitndegtatov av-
dedv ravrav dita te Fxaota rijs "Eriados xal xatnyNoaoda:
toùrov, 0s dev tOv a0da diunoaro. ’AueiBera. Aapetos: "2
yuvar, Exel toivuv ro doxéer tijz EXAados Muéas npera axo-
meoacda., xatacxorovs uo doxtei ITegoécov xpdrtov dpervov
siva Ouov tout, To GÙ Afyers. méuvai és avtods, OT padoy-
tes xa ldovres Fxuota avrov ttuyyeitovor nuiv. xal Emerra
135 ééemotauevos én° avrovs tetvoua:. Taùra sixe* xaì Gua Ex0g
te xal éopov éroiss. Exel te yao tagiota nuson érélauywe, xa-
citans h. 1. ad I, 53. faGo» tantan-
lem fere valere ait n' que ?v ovdevi
20;0 xdinoar: Iam tu mille, missan
fac privrem expeditiunem in Se rythas.
Revocavi cum recentt. edd. x. 2'xv-
as a Schweigh. mutatum ex ali-
quot libris in é6 Zxvdas. Pro lé-
ve: Bekkero praestare videtur s/vai,
respicienti opinor ad I, 153, ubi vid.
nott. Libri scripti non accedant,
quorum w«d auctoritatem recentt.
edd. quoque retinuerunt omnes lé-
vai, quod haud scio an hoc loco ae-
que opus sit ad fr Zxv&as atque
antea oroareveoda: ad fnì Zxv&as.
Ad locutionem t)v mEeomnv confer
Knuelner. Gr. Gr. $. 554. not. 2.
cu dé uor — ctpateveCD:] Simili
modo Noster VII, 159, ubi vid. nott.
I, 59. V, 105. 1V, 163. IV, 126, ne
plura. Mehler in Mnemosyn. V. p.
72 ante orgarevecda1 inseri vult
nQure. Ad argumentum conferri
poterit Dinonis locus apud Athen.
XIV. cap. 18. pag. 652 B. C., ubi
alia etiam proferuntur, quibus re-
gem induxerint ad bellum Graecis
inferendum. Et monet quoque de
ancillis Alticis et Zonicis ub Atossa
sibi expetitis et de belli Persici ori-
gine Aelian. H. A. XI, 27, notante
Wessel., qui Claudian. in Eutrop.
II, 200 haec attigisse putat. — Ad
xatnynoaoda: conf. nott. ad II, 5;
ad aroregdoda: nott. ad III, 119;
ad auervov elvai (conducere, utile
esse) cf. I, 187 ibique nott. III, 148,
— In fine cap. uno verbo atti
satis erit vim praepositionis tin
Job compositis #$ayys2tovar et
tEsmictausvos, ut infra II, 137 in
éupadeir.
Cap. CXXXV.
xaì qua #05 x.t.2.] In h.1. seri-
ptura libri valde fluctuant, quoram
nonnulli post #05 inserunt sive elma
sive Èqa. Quo neutro opus, cum ex
proxime autecedentibus facile re-
peti possit «(xe atque omnino pro-
verbialis sit locutio, plane ut Lati-
num: dictun, factum. Itaque hane
quam dedimus verborum lectionem
unam veram esse pronuntiat quoque
Bredov. p. 85. Nec opus rescribere
cum Valcken., probante quamvis
Schaefero ad Dionys. Halic, de com-
pos. verbb. p. 33, tavra esime: Gua
re én0s fparo xai îeyov mote: ista
dixit, et sinul atque dixisset, rem ag-
gredichatur. Idem Valcken. conferri
vult ob locutionis similitudinem I,
112. IV, 150. VIII, 5, alia id genus.
Formulae fontem Homericum esse
quivis sentiet. Cf. Iliad. XIX, 242,
ubi dudum animadvertit Eustath. p.
1182, 30 s. 1248 fin. Herodotea tan-
gens. Add. Pind. I’yth. IV, 185 seq.
(105) ovre Feror, ovI’ îm03 evrRARE-
40v xeivorci tlnov, ubi Boeckh. apte
admonuit Ierodotei loci, et ipsum
Herodotum IV, 139: Édofé og: —
tade foya te xai Enca n0008eivat.
ènélaprpe) Idem verbum VIII, 14.
THALIA. III. 134. 135. 257
décov avdpas doxiuovs mevrexaidena, tvertaAETO Gg,
: Anuoxndet, dieteideiv ta rapadalaccra ris ‘EA-
‘0g te un diadenoztai 6peas 6 Anuoxndns, cile puv
risa aratovor. Evrerdauevos dè rovrowoi tavra, dev-
das avrov Anuoxdsa, édéero avtoù, 0x0d0s tenynoa-
sav xal éniditas tiv ‘Ediada roîoi Ilegonoi onlca
pa de uv to maroi xa tolo adedgpeoto Exéleve
éxelvov Ernia Aafovra aysv, pas «Aia oi modia-
mdaotv: 1005 dì é5 ta debpa 0AXAda ol Ep” cvufa-
xAnoas cyatav mavrolav, tv Gua ol nAevosoda.
tv dn, doxgsuv duol, ex ovdevòs dolegod voov èrny-
‘tavta. Anuoxndns dì delcas, ur sù ExrELROTO Aa-
ti énidoaunov ravta ta didoueva Edéxeto* Ala ta
1, 190, ubi est vrzé-
VII, 13.
+7] Scripsimus cun re-
quorundam librorum au-
robante Struvio Opuscc.
sadonnoeta: et indéovoi
Fara: et araécoci. Tu
} (ibique nott.). 140. Sic
déEto avtov Oxs —
vocem frirda in seqq.
que nott. Ad verborum
ignem xdcav—t)v EA-
Kuehner. Gr. Gr. 8. 865.
fere infra III, 139: Za-
(da xal meoufalduevos
of x0%X2aripoca] Vulgo
e, cuius loco ex uno San-
Gaisf. recepit ragarAn-
sibi e glossa natum vide.
em ex Florentino aliis-
re malui m0%2axzAn0ia,
Gaisf. Iones dixisse sta-
ràecia, non ro0%ian4r-
ntepenultima huius vo-
tur. Quod falso statui
ov.p. 134, ubi vid. plura.
c ta dcooa] Verba és ta
gigh., qui olim interpre-
ad transferenda dona,
etius verti monuit (in
>d.II, 293): ad illa dona
s sese adiecturum onera-
Est enim haec Herodoti
vraeterea (i. e. praeter ea,
si promiserat) quod atti-
'T. II,
net ad illa dona (quae patri fratri--
busque destinata secum avecturus
erat), rex onereriam navem una se
illi attributurum esse dixit. — Quod
olim vulgatam erat ocvufa22és0dai
reieci, cum Larchero et recentt. edd.
scribens cvruffaZéeo®dai, quod duo of-
ferebant Parisini; vid. etiam Bre-
dov. p. 3605. 375. Eustathius, qui
h. 1. citat ad lIliad. p. 74I, 83 8.
638, 15, praebet ovufadeioda., Flo-
rentinus ovufaZecda.. Ad significa-
tionem verbi conf. VII, 29 et IV, 50.
— In seqq. z4evoe0da retinui, ubi
recentt. edd. rZwoecdo:; Sancrofti
liber habet r4evoaoc&a:. Pro éray-
yélAeto dedi érnyyéXAer0, ut recentt.
edd. quoque exhibent; vid, Bredov.
. 296.
+ daloao un ed èureigoto)] Pro sv,
ut olim vulgatum, nunc rectius edi-
tum sù, quod pro 0v positum hoc
uno loco obvium notat Bredov. pag.
281. Ad éxrsigoto conf. III, 119.
ovri imidoauov) Emutoégetv est
h. l. cupide involare, arripere: de
qua notione Wess. laudat VIII, 32
et Aristid. T. II. p. 401 ed. Iebb.
Schweigh. Appian. citat Punic. 94,
Larcherus Facium ad Pausan. IX
Tom. p. 65. not. 18. Ad ta dido-
peva (i. e. quae offerebantur) cf. IMI,
148 et IV, 162 ibique nott. xata
go onv xatai. valet suo luco intacta
relinguere, ut I, 17. IV, 135 coll.
VII 95. — Verba és tv dwopeny
17
136
258
HERODOTI
uòv ÉovtoÙ xatà yoonv pn xatalelpev, îva dxloo spia ax-
e490v Eyor° tiv uév tor 0Axeda, tqv oi Aapetos érxnyyédAero
és tv dopenv toto adzApeotor, déxsotar Epn. Evrerdapevos
dì xal tovto taÙta 6 Aapetos
Àaocav.
amootélier avtovs eni da-
KaraBavtes d’ ovtoL £5 Dorvixnv xal Dowvixns é5 Zidava
modiv avrlxa uèiv toLNosas duo erANoooar, Gua dè atto: xal
paviòv usyav mavroiav dyadrdv. rapeoxevacutvo. dè ravta
ErAsov 85 tv Ediada* noocloyovtes dì avtis ta rapadadlac-
Gia E&NeÙvto al ameygagovto, é 0, tà modia avris xal ov-
vopactotata dencauevor, aminxovro ts Italins é Tapavra.
valent: ad dona perferenda fratri-
bus. De usu praepositionis admonuit
Kuehner. Gr. Gr. 8. 560. not. 4.
Cap. CXXXVI.
KataBavreg d’ ovtor és P.] Revo-
cavi cum recentt. edd, lectionem d°
ovtor pro dè ovr”0, quod nonnulli
libri praebent.
pavAov péyav] yaviòv (xZ06v por-
vi”iKOY, ut Gloss. Herodd. reddunt)
plane ut 0lxeda navem dici onera-
riam, minorem triremi, scribit Wes-
seling., laudans Etymolog. magn.
p. 222, 28 et Alberti ad Hesych. 8. v.
Adde Herod. III, 137. VIII, 97. VI,
17. Plutarch. II. p.466C. Vid. quo-
que Letronne: Recherches sur Dicuil
pag. 126, qui de hac voce exposuit,
qua navigii genus l’hoenicibus usi-
tatum ad merces transportandas de-
signatur, Hesychio aliisque Gracecis
grammaticis testibus, qui de stirpe
vocis quoque quaesiverunt, quam
Graecam esse negat Letronne, qui
cum Wesselingio ex Hebraica radice
bai. e. Gol 8. Gaul, quae ad cavi-
tatem 8. rotunditatem pertinet, vo-
cem repeti mavult, auctore Bocharto
in Geograph. sacr. II. pag. 738, 73.
Plura de hac voce nunc disputavit
Movers: Die Phoenizier II, 3. pag.
158 seqq.; apud Phoenices scribi
ua i i. e. Ganmal, quod ad tò crgoy-
yUiov accedat, idem admonuit; add.
eundem pag. 164 seq. ,,Contra yad-
40g dicitur TOI PEVINOY cyysî0v, vid.
Glossas et reliqq. in Stephani Thes.
IL. Gr. p. 2893 ed. Londin. Adde
Scholiast.in Aristophan. Avv. et in-
terprr. vs. 597 et Festum p. 159 Da-
cerii.‘ Cr. Tu conf. Herodot. VI,
119 dae i nott. i
nooGiGyOvtES] i. e. navem appel-
lentes, admoventes (nam accusativus
ta reoudaZaccua pendet a sequenti
verbo #8N80vro, ad quod cf. nott.
ad I, 10). Ita Noster VI, 09. 119.
IV, 76. 157.
xe cneyoupovto] i. e. sibi descri-
pscrunt, quae viderant; in tabulas re-
ferri (a scribis) iusserunt. Cf. II, 145.
VII, 100 ibique nott. Mox Schae-
fero. auctore recepi 0Vvouaototata,
quod etiam dedit Dietsch. addicente
Sancrofti libro et Vindobonensi, qui
uterque exhibet 0vouactorara, quo
codem superlativo Noster usus est
I, 178. II, 178. Olim legebatur ov-
vopagtà, quod retinuit Dindorf. &sy-
Gapevor intactum reliqui cum Bre-
dov. p. 40; Dindorf. et Dietsch. de-
derunt &ynodpevo.
ts Iralins Ès Tagavta] Nomen
Italiae pluribus locis apud Herodo-
tum occurrit (ut infra IV, 15. V, 43.
VI, 126. VIII, 02), coque designatur
non omnis, quae a nobis nuncupatur
Italia, sed Italia australis, a Grae-
cis colonis culta, unde etiam ipsins
Graeciae nominetur pars. Conf. Bre-
dov, Geograph. Herod. spec. pag.
XXIII, ubi vide plura. Herod. I,
167 et 23. Soph. Antig. 1035. Ad
has vero inferioris Italiae urbes-re-
gionesque, maritimas praesertim,
Herodotum, qui vix interiora atti-
THALIA. III. 136. 137. 259
l'EvSavra SÌ éx fnoravns ris Anuoxndeos Apiotopidtdns, toòv
Tagaytivav 6 faordeds, tovro uèv ta aNdadia mapéAvoe tav
Mydixécov veav, toùro dì avrovs tovs Iéooas Epie, 05 xata-
oxdmovs dndev govras. “Ev d dì ovto tavta Enagyov, è An-
uoxndns és tv Kootava amuvésta:. amipuevov dì dn tovtov
és tv Eovroù 6 ‘AquorogiAtòns E2vos tous Iléooas, xal ta
zapélafe tiv veav, anédoni copi. ITaéovres dì évdedrev 05137
gerit, pervenisse, Thuriis, ubi se-
nex vixit, profectum, ex iis, quae
collegit Heyse Quaest. Herodd. p.
138 seg. satis manifestum fit.
tx dnotaovns tris Anuoxndeos] Ita
Codex Askev. Male Ald. Med. Flo-
rent. alii: é#x Koeorowns, duo alii
fx Keotwovos, quod neutrum stare
posse dndum viderunt Wesseling.
Diss. Herod. p. 31 et Valcken., sic
interpretantes vulgatam lectionem
fx 6Nnorovns: ex indulgentia 8. gratia
in Democedem; quamquam id ipsum
quomodo probari posset, dubitasse
videtur Valckenar. Hanc quoque
interpretationem recepit Schweig-
haeuser. itemque Larcher., qui red-
didit par bonté pour Démocèdes, non
probans Corais interpretationem,
qua verba éx dNnorovns idem va-
leant, quod éx dadiovezias, Éx té-
17ns, éx copicuatos, e machinis,
fraudibus Democedis, 8. inductus a
Democede. Coraèm sequitur Negris.
At vereor, ut quos Coraés protulit
Pollucis locos IV, 3. $. 20. 22. VIII.
8. 12. 13, alia, quae addit, hoc
evincant. Schaeferus coniecerat fx
donorocvyns. Italus interpres Wes-
sel. et Larcher. sequitur. Herold.
Emendatt. Herodott. P. II. p. 14
corruptum hunc locum esse ratus
pro éx Gnotaovns scribi vult éx z0n-
6uocvrns t. 4., quod idem esse con-
tendit atque yo/fortos Anuoxndeos
(i. e. rogatu Democedis) eoque etiam
refert alterum Nostri locum IX, 33,
ubi yon0uocvry legitur, de qua voce
tu vid. ibi nott. Qua coniectura
quid lucremur, haud intelligo; ita-
que malui in ea persistere lectione,
quae minus certe libri auctoritate
nititur melioremque adeo sensum
exhibet. Atque iungitur gaotorn et
zeeis apud Polyb. XXXVIII, 3, 11.
Pro ‘Agiorogiàdldns unus Parisinus
liber ‘AgioroplAng (i. e. optimorum
8. optimatium amicus), cuius loco
reponere ‘AgsotopvZos (i. e. optima-
tium genere natus) in mentem venit
viro docto, qui id nomen sic scri-
ptum invenisset in antiquissimo
Anactorii numo: vid. Millingen Syl-
loge of ancient coins pag: 56. Qui
Aristophilides quod 'l'arentinoram
rex h.!. vocatur, noli de magistratu
intelligere (ut voluit Heyne Opuscc.
II. p. 222) neque de sacerdote 8. rege
sacrificulo (ut statuit Plass: Die Ty-
rannis I. p. 91) nec denique de ty-
ranno rege, quales postmodo in ci-
vitatibus liberis exortos videmus.
Tarentini enim, qui Spartanorum
coloni erant, regem aeque atque
Spartani constitutum habebant, pa-
tria Dorum instituta secuti: quales
reges aliis quoque in Spartanorum
coloniis atque in Doricis civitatibus
inveniuntur, teste ipso Herodoto IV,
150 et 154, ne alia afferam, quae
hanc in rem protulit Schoemann. An-
tiqq. Graecc. p. 84. not. 7 et Lo-
rentz. De vett. Tarentinn. civitate
p. 32, cui plane assentior. Idem p.
50 not. ex hac Herodoti narratione
colligi vult, Crotoni Tarentinam ci-
vitatem amicam esse factam ante
bella Persica.
ta andalia magéivos] i. e. demi,
adimi iussit navium gubernacula, qui-
bus destitutae naves altum petere
non possent. Eadem locutio apud
Athen. VIII, 16. p. 361 B. Inde in-
fra: ta rmagfiafe tov vedo, quae
(sc. gubernacula) de navibus eorum
dempserat, ea reddidit. #oés e Flo-
rentino alteroque Parisino nunc re-
ceptum pro vulg. e/eɣ, quod ab He-
rodoti usu recedit: vid. Bredov. p.
153. — Ad vocem dnBeyv cf, I, 59.
17*
260 HERODOTI
Iléo0a. nai diodxovtes Anuoxndea ariuvéoviai 66 iu Koo-
tova, eUgovtES dé piv dpogadtovta Gatovto avtod. tav dè
Kooravintéav ol uv xataopadtovtes ra Ileqoixa nquyuara
moolévar itoîpor Qoav, ol dì avramtOvIO TE xal roîoi cxvta- 28
door Eraov toùs Iléo0ag, mootogoutvovs rsa tade: “Avdoes
Kootavifrar, pate ta mortere* avdoa faorAéos Benaetnv ye-
vouevov ttarpésode. nds tavta faordér Aapelo Exgonosi xepi-
vfoioda.; “ds dè vpiv tà morevueva Fer xadoòs, Iv anéAnode
muéas; érì tiva dì tQId: mpottonv otparevocueda 204%;
tiva dì nootéonv avdoaroditzota. netonoopeda; Tavra 2
vovres tovs Kooroavigras ovx dv Ererdov* dA1° ftaupe®évres
te tov Anuoxndza xal tòv yavAòv, tov Cupa fyovro, armare
&évres drerisov Orio és tiv Acinv, ovò Eri étyrnoar rò
moocwtEod ts ‘Eiiados ammopevo. ExpaBetv, éotegnuevo
toù qyeu6vos. Tocovde uévroi EveretAato cpu Anuoxndns ava-
popévowai, xedevev elrmelv Aageio Cpéas, Ott apuoota: tiv
MiAavos dvyartoa Anuoxndns yvvatxa. toÙ pao dl) xadei-
Cap. CXXXVII.
cyogdtovta] i. e. in foro versan-
tem, ut II, 35. III, 139. IV, 78. 164.
Mox cum 'Gaisf. et Matth. reposui
qpoay pro écav. Conf. III, 125.
nal toîci GuvTAdOLOI Imor0r] Plu-
res r7)01 axvteAnoi, quod mihi per-
tinere videtur ad id interpolationum
genus, de quo plura disseruit Bre-
dov. pag. 52 seqq. Et sane Suidas
GuvtAlat apud Herodotum esse ait
idem quod dado. Nec aliter Gloss.
Herodd. oxvt@2ors* ,60Bdo1s. At idem
Suidas mox tò cuvTalOY i in hoc He-
rodoti loco exponit tò doradov. —
Athenaei locum XII p. 522 C., ubi
pauca quidem de Persis et Demo-
cede, quamquam alio ex fonte, at-
tulit Wess. — Ad vocem xootcyo-
Lévovs conf. nott. ad I, 141. — In
seqq. pro yevopevov Schw reighacus.
malebat yivouevor. At mihi vulgata
praestare videtur.
oe tadta — tugonoei meouvfot-
cda] xl e Sancrofti et Vindob. li-
bro ante xog inseruit Gaisf., quem
secutus est Matthiae. Mihi xa) ab
alia manu additum videtur, itaque
cum recentt. edd. abieci. Sed mox
®»
cum Gaisf. scripsi faordéi (pro fa-
Gini), ut in fine cap. et paulo ante:
Bacidé0g pro fastinos. Quod semel
hîc indicasse sufficit. Sensus loci
est: Qui Dario regi sufficere agrne
8. quì poterit aequo ferre animo, tali
contumelia affici? Cf. VIII, 70. Mox
cum recentt. edd. exhibui drtino8e
pro eo, quod inde e Wessel. editione
vulgatum erat anéleote. Schweigh.
avtov 8. toùrov (Democedem se.)
intelligi vult, ut haec inde eva-
dat sententia: si nobis illum ademe-
ritis, si nos illo privaveritis. — In
seqq. ad structuram vocum #$asge-
Biévres et amnioedévtes conf. Kueh-
ner. Gr. Gr. 8. 561. not. 5. Ad roy
yavAoy cf. nott. ad III, 136. In seqq.
ad avayopévoror (in altum cum eve-
n 8. discederent, abirent) cf.
VII, 84. VI, 96.
fa tnv Miloros] aepofery
tiva tivi est desponsare 1 mulierem ali-
cui, ut IX, 108. Inde douozery
pov, nuptias contrahere. At È oudte-
odal tiva est sibi puellam despon-
sare 8. ucorem ducere, ut V, 32. 47.
VI, 65. Plura dabit a Cr. ad h.l.
excitatus Wyttenbach. ad Plut. Mo-
rall. II. p. 879. (,,Philostratus Vit.
THALIA, III 137. 138. 261
otéa MiAavos pv ovvopa modiov rapa Bacidér. xata dn toùro
poi doxes omEvoaI TOV paov tovtov TeÀEGas ronuata pepara d
Anuoxndns, îva pavij nP0s Aapelov tav xal Ev tj Éovrod
doxcpos. ‘“AvazBévres dì ex ris Kootavos oi Iéeoar txxi-138
NTOVOL TROL vpuoÌ és Inrvyinv* mal 'opeas dovAsvovtas èv-
dava IlAi0s avo Tapavtivos guyas Gvocpevos anMyaye
xapÙ Baordéa Aapetov. ò dè avri tovrcav étoluos Nnv didovat
toÙUto 0 ti BovAorto avros.
Sophist. in Hermocrate IV. pag. 610
Olear.: — dorafopévov te cquocat
oî thy tavrod dvyaréoa, Pro eo
posteriores usurpant oguafetv. Vid.
Hesych. II. pag. 106 Alberti et conf.
Casaub. et Salmas. ad Iul. Capito-
lin. T. II. p. 62 et Bielii Thes. V.
T. II. p.88.‘ Cr.). Quae Democedìi
acciderint, cum in patriam reversus
Milonis tiliam in matrimonium du-
xisset, tacet Noster: e Iamblichi
Vit. Pythag. cap. 35. $. 257 intelli-
gimus, Democedem inter eos Pytha-
goreos fuisse, qui plebis propugna-
toribus rempublicam turbantibus ob-
sisterent: deinde vero, cum vitae
periculum subiret, Plateas se rece-
pisse, plebe ita irata, ut tyranni-
dis eundem argueret et tria talenta
eiusdem interfectori per praeconem
praemium proponeret: vid. ibid. $.
261 coll. Krische: De societatis a
Pythagor. in urb. Crotoniatt. condi-
tae scopo politico pag. 88 8eq.98 seg.
Unde colligimus, Democedem maxi-
mum Pythagoricae philosophiae stu-
dium impendisse, adeo ut in hoc viro
summa artis medicae peritia coniun-
cta fuerit cum philosophiae studio;
conf. nott. ad III, 129. De Milone,
athleta Crotoniata illustrissimo, qui
sex victorias Olympicas septemque
Pythicas reportasse fertur, prima-
rii sunt loci A. Gellii N. Att. XV,
16 et Pausan. VI, 14. 8. 2. 3, ubi
reliqua indicat Sicbelis, cui add.
- Krause Olymp. p.327, Hellenic. II, 2.
pag 157. Ad xata — tovto cf. III,
109. Verba relécas zenpato ueydia
vertunt: magna pecuniae vi erogata,
i, e. maximo sumptu ad nuptias per-
agendas facto; id vero hoc consilio
ductus fecisse videtur, va par?
x006 daoei0v tv ete., quo Darius
TtAi09 dì alofetar xatodov ol és
perspiceret, se quoque in patria
apud suos valde coli maximique ae-
stimari. Nam x00s Aagelov idem
valet quod vUnÒ dagstov, ut I, 120.
A0yov ovdsvòs yivoneda mods "Tleo-
céwy II, 139, 152, alibi. Neque aliter
fere rg0s IV, 144, VII, 5. 139.
Cap. CXXXVIII.
funintovor — Ès’Innvyinv] duni-
mtv de iis dicitur, qui inviti in ali-
quem locum delati ventorum vi ad
terram eiiciuntur. Conf. Locell. ad
Xenoph. Ephes. p. 239 et vide Plut.
Pyrrh. 15, ubi etiam /apygiun pro-
monrtoriun commemoratur, ad quod
ob vada ac loca importuosa caeca-
que difficilis et periculosus accessus.
Romanis Sa/entinum vocatur pro-
montorium, terraque adiacens .Sa-
lentina 8. Messapia sive etiam /a-
pygia. Nunc vocatur Capo di Leuca
(Cap Finisterre) in regione d'Otran-
to, ditionis Neapolitanae. Vid. Clu-
ver. in Sic. Antiq. IV, 13. pag. 1239
seq., Poppo: Prolegg. ad Thucyd. I,
2. p. 547 et, qui omnes veterum lo-
cos suppeditat, Forbiger. Handbuch
d. alt. Geograph. III. p. 751 seq.
dLdovai tovto] tovro e Flor.
ac duobus Pariss. Reliqui edd. cum
Matth. rovro. Memoratu dignum
est, quod ex Appulei. Florid. II. p.
351 (T. II. p. 59 ed. Hildebr.) affert
Wessel., Pythagoram, Cambysis
olim captivum, & quodam Gillo,
Crotoniensium principe, recipera-
tum esse. Quem eundem Gillum hh.
1. commemorari suspicio est Wesse-
lingii. Haec amicitia, quae inter
Cnidios et Tarentinos intercessit,
explicatur et commercii rationibus,
quibus utraque civitas floruit, et
262 HERODOTI
Tepavta veviodar, 9007 nocpevos tv Cvupognv. Tva dè
A un cuvragaen t}v ‘EdAada, Mv di’ avtOv 0T0%0s peyas aAén
nà tv Iradinv, Kvidiovs uovvovs arogoav ol Epn toùs xara-
. povtas piveotar, doxéov ato tovtav tovtav toto. Tagavti-
voci plicov uadiota d) tqv xatodov ol è0e0fa:. Aapslos dè
vmodetapevos ermeréAee* méuwas vao yyedov ès Kvidov xara-
psw cpéas éxéAeve TiAAov és Tapavra. nerdopevor dì Aapeto
Kvidior Tapavtivovs ovx dv Eredov, Binv dì aduvaro: p0av
moocpiosv. Taùra pév vuv odta érorx®n, ovtoi dè zedto
éx tÎjs ‘“Aoins È tiv ‘EdAada arixovio Iéogar, xal ovtoL dia
toLovÒs To”yua xataoxorot Eyévovto.
Mera dè tavta Zeuov Baordevs Aapstos alpéer, modicov
magdtcov nootgv ‘EriNnvidaar xal Baofeoav, dia topvde tiva
altinv. Kauftoesdo toù Kvoov otpatevouévov èx° Alyvatov
@iior te cvyvoi È tv Alpurntov drixovro ‘EXXnvav, ol uty,
f0s olx0g, xat’ guroginv, oi dè otpatevouevo, vl dé tivES val
avtis Ts y00ns Fentai, tòv nv xaì ZvAocadv 6 Alaxe0s, ITo- 200
Avxpatsos te égv cdtAgpe0s xal pevpov éx Zauov. Toùrov ov
ZvAocdvia xatélafe eUtugin tes torpde* Aafov qAiavida xal
139
communi origine, si quidem Cni-
dii et ipsi Lacedaemoniorum coloni
erant, teste ipso Herodoto I, 174,
acque atque Tarentini. Monuit Lo-
rentz. De vett. Tarentinn. civitate
pag. 16.
Cap. CXXXIX,
modiov magéwv mewtnv x. t. A.)
De Sami opibus ac potentia conf,
supra III, 59. 60 et alia testimonia
a. C. O. Mueller. in Aeginett. pag. 67.
not. p. excitata, Plutarchi in Pericl.
pag. 167 E. (c. 28 fin.) Cicer. ad Qu.
Fr. 1,1,8. Alia, quae ad res nava-
les marisque imperium pertinent,
attulimus ad III, 122. — Paulo post
pro ws #C0x0c e Flor. cum recentt.
edd. exhibui ws olxos.
ot dì GtoAtEvOLEvOL] qui sci-
licet mercede conducti tum apud
Aegyptiorum reges posteriores, tum
postea apud Persas stipendia facie-
bant, mercenarii milites, stipen-
diarii, qui supra vocantur of éx(-
xovgot; cf. nott. ad 1II, 4. Ac vi-
detur Valckenario vox cteatevoge-
voi e superioribus male hîc repetita,
qui idem verba of dè, nunc in tex-
tum recepta, a correctore profecta
existimat. Ipse vero locum sic con-
stitui vult: nat’ éuxmog(nv otea-
tevopévors, velxat éuroginv crgay-
yevouevor. Naber in Mnemosyn. III.
p. 487 scribi vult orgatev oo pewor.
Zviocdv 6 Alansog] Conf. II, 182
et III, 39. Hinc etiam Sylosontis
tilius, qui patri post 'successit, Aee-
ces vocatur VI, 13. IV, 138. De quo
plura Panofka: Samiorr. res p. 46
seq., ac de ipso Sylosonte p. 45 seq.
Spectant huc quoque, quae legun-
tur in Diogen. Latrt. II, 5 et in
Tzetzae Epist. pag. 63 ed. Pressel
Ad vocem xatéXefe in seq. cf. III,
42 ibique nott. ‘ Atque in iis, quae
sequuntur, praccipue in verbis Za-
Bov giavida na re01Baiousvos, ora-
tionis Herodoteae imaginem animo
quasi propunentis év#gystav effert
Waardenburg. De nativa simplicit.
Herodot. pag. 132.
Zafov ziavida] xiaevls dicebatur
THALIA. IIL 138— 140. 263
zepufadousvos aveenv nyogate #v ti Meugpi: (dov di avtov
Aagztos, Sopvpopos te Ecov Kaufvosca xaì Aopov ovdevos xd
peyadov, énsduUunos is giavidos, xa) avrnv r0005480v
vesto. 0 dì Zudoodv, dpgéav tov Aapstov ueparcos Ermidv-
péovra ris qiavidos, Bein tuyn xosouevos Aéyer® ‘Ep tav-
tav xodéco uèv ovdevos ronuatos, didcopi dè @AA0g, EU xEo
ovro del yevéodtar mavros ro. Aiîvécas tavta 0 Aapetos ra-
caiaufaver tò slua. ‘O uèv dn ZvAoodv pristaro ci tovro140
azoiolivar di sindeinv. ds dì toÙ yoovov roofaivovros
Kaufvons te anédave xal 10 payo éraveotnoav ol Éxta, xal
Ex tav nta dapetos tv BaorAninv Eos, rvvdavetai 6 ZvAo-
cav, 0g n) faciinin megieAnAvdoi È6 toùtov tOv AVRA, to xotè
fenuis vestis, luena mollior ac tenuior
subtilioris plerumque lanae, inde-
que etiam maioris pretii, qualem
homines delicatiores plerumque ge-
stare solebant. Plura disputavi ad
Plut. Alcib. c. 23. pag. 193. Add.
Becker. Charicl. III. p. 185 coll. 175
ed. alt. et C. Fr. Hermann. Privatal-
terth. d. Griech. 8. 21. not. 19. Ac
miratur Valck., cur hîc dicatur z2Za-
vìs, quae fuerit 7Zauvs (ut frequens
omnino est harum vocum permuta-
tio, de qua vid. nott. ad Alcib.),
cum de iis, qui ob vestimentum se
iactarent, proverbii instar dictum
fuerit 7 Zvloodyvtos ziauvs, Dioge-
nian. Prov. Cent. V, 14 coll. Suid.
s. v. zdauvs. At cum exquisitius,
opinor, vestimentum l. ]. cogitari
queat, acquiescere malui in omnium
librr. scriptura. Apud Aelianum V.
H. IV, © dicitur fuartiov s. pallium.
Contra yZauvda Darium Babylone a
Sylosonte accepisse scribit Tzetzes
Chil. IlI. p.312 coll. Suida 1.1. Strabo
eandem rem tangens XV. p:945 D. 8.
638 C. simpliciter posuit #0&7ra. Ad
myooafe (in foro versabatur) cf. I11,
137 et ad verba Z0yov ovdevos xw
peyeZov nott. ad 1, 130 coll. infra
III, 146.
Exe8vunce] E prava Medicei co-
dicis scriptura ér1&vutov Valck.
coniecit: #me@vuee in imperfecto,
quemadmodum dyéero (emere cupiit)
I, 68, ubi vide plura. Mihi Noster
consulto f7e9vpnoe scripsisse vide-
tur, quod omnes quoque editores
retinuerunt,
&elN tUXn xoEwuevog] i. e. divino
quodam instinctu, divinitus, forte qua-
dam, ut ait Livius I,4, ubi vide I.
Fr. Gronov. Sic sare dal/uova I,
111; alia dabit Valcken. ad III, 153,
quibus add. nott. ad Plut. Philo-
poem. 17. p.63. — @42wg valet gra-
tis. ‘Cf. nott. ad III, 16 fin. Verba
mavtws toi alii cum seqq. iunxerunt.
Cap. CXL.
dL’ svnBelnv] svndeinv, ut scribi
vult Matth. in nota ad II, 87, quam
attigimus ad I, 51, nunc recepi e
Florentino, probante Bredov. p.187
pro vulg. #vn0iNnv. Ad sensum recte
interpretatur Wesselingius: simpli-
citatem quandam et fucilitatem in do-
nando, sive etiam animi quandam bo-
nitatem, quam Galli dicunt donkomie.
Quare Gracci iungunt, eodem mo-
nente Wesscl., giiav8®owriarv s.
mogotnta nai Under, ut ap. Tho-
mam Magistr. s. v. pag. 382. Plura
interprr. ad Thucyd. III, 83. Cr.
adscripsit Platonis locum in Char-
mide pag. 175 C., ubi Hcindorf. p.
115 Herodoti loci est recordatus.
Nunc idem addit Plat. Rempubl. I.
p. 318 ct quae posuit ad Plotin. I,
6. 1 et ad Procl. in Platon. Alcib.
pr. pag. 323. Mriotaro est: existi-
mabat; cf. V, 74 ibique nott.
requelnivtoL) Conf. III, 65
ibique nott. Ad optativum r504847-
264 HERODOTI
avros Edcoxe év Alpvnto dendévri tò siua. avafas dè ts te
Zovoa Tteto Ès tà n00dvoa tOv facidéos oixtav, xal Epn |
Aaoziov eveppétns siva. appérie taùto axovoas è rvA0vROsS |
to faordér. 6 dì dovpacas déper mods avtov® Kal tis #oua:
‘EXAgvav svepyétns, td é yo rooxidevpar, vemotì uèv tiv ag-
qmv Egcov; avaféBnxs d' n ts 1 ovdsis xo mao” Nutas avv.
Ego dÌ yoéos slrmetv ovdiv avdeds “EdANvos. Ouas dt avroòv
maoeyere fo, iva eldéca, ti Fdelov Aéyer tabra. Ilapifye 6
mxviovoòs tov ZvAogdvia: otavia dè és uéGov sipatevv ol
éounvéss, tis te eUN, xaù ti rornoas eveppétns PNo. eivai Padi-
Aéos. elme dv 6 ZvAosdv mavta tà meol tiv qiavida yevopeva,
xal cos aUtòg eÈn éxetvos 0 dove. dpeiferar r90s tavta Aapstos
2080: conf. Kuehner. Gr. Gr. 8.769,
3, B. Pro ég tovtov 1. a. plures |] libri
iique non spernendi de TOÙtOr,
quod retineri vult Iacobitz. ad Lu-
cian. Toxar. pag. 95. Neque vero
meoueddzîv dos vel m905 tiva dici
posse statuit Valcken. recteque om-
nino negare videtur Bredov. p. 34,
apud Herodotum ds poni eo sensu,
quo #Îs s. 7905 apud Atticos scri-
ptores. Mox ad structuram verbb.
ftero 6 ta 100dvea cf. nott. ad I,
14. Ad ta r968vea cf. nott. ad III,
120.
dapelov svegyétns siva] Haec e
more Persarum explicanda sunt,
quo nomina eorum, qui munus quod-
dam praebuissent regi, in tabulas
referebantur, ipsique, ut regis #t-
egyétat, 8. Persico nomine Orosan-
gae, muneribus splendidis vicissim
ornabantur. Auctor est ipse Hero-
dotus VIII, 85, ubi vid, nott. Alia
dabit Briss. De reg. Pers. princ. I,
138; Graecarum civitatum instituta
similia attigit Hemsterhusius ad
Luciani Dial. Mort X, 6. T. II.
p. 448 ed. Bipont. Quae si repute-
mus, iam nil mirum, cur Syloson
muneris regi olim oblati bene me-
mor ad regis aulam accesserit.
Aéyer n00s avtòv] Ita e melio-
ribus nunc editum pro vulg. 1005
#0vr0r, quod ex Ald. in ed. Wess. ir-
repsit, “quodque e scholio natum vi-
deturSchweighaeusero conferenti II,
162. III, 52. Ad vocem rooaidev-
uo. conf. nott. ad I, 61 et de dativo
addito Kuehner Gr. Gr. $. 579. not.
3. Scripsi autem to) (pro ©), ut pau-
lo antea: to — dcoxe, monente
Struve Quaest. I. p. 23 s. Opusce.
II. pag. 285.
vemoti pèv tv coxNv Excov] Inde
Wess. colligit, colloquium hoc con-
gruere cum principio Olymp. LXV.
A Panofka (Samiorum res p. 44)
video referri ad Ol. LXIV, 35.a.521
a, Chr., quo ipso anno Darium ad
regnum evectum esse supra ad III,
88 vidimus.
n ts Novdels nomi. e. nullus 8.
nemo fere. Inde reddidit: kawa ir-
gend ser Kuebner Gr. Gr. $. 633, 5.
not. 2 alios similes locos afferens.
Valcken. practer Xenoph. (Cyrop.
VII , 5. 45) et Aristidis locum T.LI.
p. 285 (T.I. p. 269 Dind.) Aelianum
hac locntione usum esse monet De
N. A. III, 43. V, 50. VI, 58. VII, 8.
XIV, 26. Conferri quoque poterit
Persii illud (Sat. I, 3) vel duo vel ne-
mo (i. e. paucissimi) , ad quem locum
plura e Latinis aeque ac Graecis si-
milia attulerunt Causabonus et Pas-
sovius. Ac similem quandam Nostri
formulam ad paucitatem indican-
dam attigimus supra ad II, 121.8.1.
Ad vocem gefog conf. Lobeck. ad
Phrynich. p.361 sq. In seqq. Dietsch.
dedit sloareov pro #/owtevy, cf. Bre-
dov. p. 382. Ad #s u#égov conf. III,
62 ibique nott.
THALIA. IIL 140-142. 265
"2 pevvarorate avdodv, cÙ xetvos sì, 05 uo. ovdsmiav Eyovti
xo duvapiv Edcoxas, el xal cuuxoa; CAI’ dv Ton ve N yaous
Ouolos, 0g el vov xodev ti utya AdfBorui. avi’ dv toL ygvoadv
xal Eoyugov ardetov didai, ds pr xoré tor peropelnos Aa-
ostov tòv'Toraoreos eÙ morpoavit. Aéyer n00s tavra 6 Zvio-
cav° ’Euol punte qevoòr, d Paordeù, unte copuoov dldov, aA4°
avag@canevos uo ds tv tatoida Zapov, tiv vòv, adsdgpeod
toù éuoù IToAvxgatzos arodavovtos VILÒ Opoitedo, Eyer dodAos
Muereoos® tavrnv uo dos &vev te povov xal ttavdoarodicios.
Taùra auovoas Aapetos dntoreAAs otpatIRL Te xal otoatgpòv 141
Otavea, avdoecdv tav Énta pevopevov, tévrerdepevos, dov
éd:n8n 0 ZvAoodv, taùra ol moréerv Emtelta. xatafàs dè erì
tv Falaocay 6 Otavns EoreAie tHv oTtEATIv.
Tijs dì Zauov Maravdpios 6 Maravdolov size TO x0AT05,142
émitgorainv rapa IToAvxpeteos Aafov tv aegnv* tod dixaro-
tato avdpdv fovAopivo yeveodar ovx étepevero. Ered) peo
of &EnyyéX8n 0 IoAvxgatzos Bavaros, èroles toLeds. mOdTA
piv 4.05 EdevBeoiov faudv ([dovoato, xal réuevos regi avtov
perauelnos.] Ita e Florent. pro
vulg. peraue4Zn6n, quod cum Matth.
retinuerunt Dindorf. et Dietsch. Cf.
III, 36 ibique nott. Ad participii
structuram cf. Herod, VII, 54. —
Paulo ante rescripsi ovdeplav pro
ovd:pinv, et dvt’ dv pro ev ar,
monente Struv. Spec. I Quaest. He-
rod. pag. 3? (Opusce. II. p. 299).
— Inseqq. dos a pluribus abest
codd., ac sane ex Wessel. et
Schweigh. iudicio bene abesse po-
test vocula, quam Cobet quoque eii-
ci vult.
Cap. CXLI.
améoreAe] Ita e pluribus libris
cum Gaisf. pro vulg. trécterde, quod
retinuit Matth. De Otane conf. III,
68.80. Ad locutionem motéetv dri-
teléa conf. IIl, 16. — In seq. oté4-
À&4v omnino valet instruere, conf.,
ne plura, Blomf. Gloss. ad Aesch.
Pers. 615. Sic oté42e1v oroatov apud
Euripid. Iphigen. in Aul. 661; ac
supra apud Herod. ca 62 (oteldas
xAoîov), ubi cf. nott. V, 64 (0r020v
oteldavtes).
Cap. CXLIT.
Marevdgi0s] Conf. supra III, 123.
doxnv émteoralnv imperiwn dicit
sibi 8. Lg fidei commissum, conf.
IV,
ovu LEeytvero] i. e. cui, quod voluil
quodque propositum habuit, non suc-
cessil; qui propostitum exsequi 8. per-
ficere non potuit. Conf. I, 78. VII, 4.
8. V, 51. 105. IX, 23. tEnyy428n et
mox ‘Inmyyebdero dedi cum recentt.
edd. pro #Éa yyé18n et érayyéi2e-
to; vid. Bredov. p. 296. Idem feci
III, 153.
téusvos) Conf. II,112 ibique nott.
Bouov et téuevos Momeri exemplo
Ili. VIII, 48 Nostrum iunxisse mo-
net Wessel, , citans Pausaniam VI,
6, alia. Plura dabit C. Fr. Hermann.
Gottesdienstl. Alterth. p. 17. not.
13. Hinc paulo infra ita loquitur
Maeandrius: td avros re fodv [Fov-
counv. Videtur haec ara Iovis Libe-
ratoris in eo suburbio fuisse, quod
proxime urbem ipsam occidentem
versus extendebatur, auctore Guerin
Descript. de Samos. p. 181 seq. 213
8eq., qui alterum quoque suburbium
266
HERODOTI
oUgLoE tOÙTO, TO vv ÈÉv td mpoacteto tori, pera dì, ©s cÎ
énemointo, éxxAnoinv Gvvaysipas raviov tv aorav EAebe
tede®
°Epoì, ds lots xa vuets, GxijxtgOv xa) dvvapis xa0an
n IloAvxoateos EnititRARTAL, xi por rapéger vov Vuicav ag-
geuv* Èpoò dì, ta tod nédas ErinAnooa, avtòs rata dvvapiv ov
monjoo. oute pag uor IToAvxgatns Moesoxe deonotav avdodv
opoiav Ééovtd, ore @Ad0s, 0oTIS toLabta roger. IToAvxgatns
pév vuv éEerAnoe uoîoav tv Éurod, 7a di és uéoov tv ag-
gv tideÌs (oovouinv vutv rpoayopevia. Tooade uévror dixara
fuisse sumit ulterius remotum ab
urbe Heraeum versus, in quo Vene-
ris fuit templum; cf. Herodot. IX,
66. ct vid. etiam Ross: Griech. In-
seln II. p. 146. — oteios pro overoe
dedi cum recentt. edd. secutus Bre-
dov. pag. 94, itemque scripsi x g00-
GtEiw pro xeootnio ex Florentini
et Sancroft. libri auctoritate; cf.
Bredov. p. 183. — Ad vocem za 0g-
éget conf. III, 73 ibique nott.
TA TO nélas émininoca] i i. e. quae
alii exprobro, 8. quae in alio repre-
hendo, plane ut VII, 136. 0 rélas
h. L est quivis alius. Nec est, quod
in singulari numero offendamur
nostrumque locum, quae Elmsleii
est sententia ad Eurip. Med. 85,
corruptum censeamus. Merito oblo-
cutus est Goeller. ad Thucyd. I, 32.
Add. G. Hermann. Opusce. III. p.
1609. — «eta dvvapiv valet: pro vi-
ribus 8. quoad potero, ut II, 109: x@-
ta 70yov, pro ratione, ubi cf. nott.
ITesiodus Opp. et D. 334 eodem modo
dixit x@d dvvauiv, ac pluribus locis
Plato «era dvvauiv, Phaedr. p. 240
C. De Legg. IX. p. 865 E. Polit. p.
279 C. Theaetet. p. 168 C.
ovtE aX108, ogtiS toradta roLÉe]
Sponte in mentem venit Homericum
illud: 06 «moloto rai Zog, d tiS
toLadta ye détoL Odyss. I, 47 coll.
Plut. Tib. Gracch. cap. 21. — In
seq. cum Gaisf. et Matth. pro poi-
onv e S. exhibui uoîonv. Cum ver-
bis continuo subsequentibus conf.
supra III, 80. yfosa sunt munera 8.
honores ipsi tributi, concessi. Cf. VI,
57. VII, 104. IV, 162 et conf. nott.
ad I, 59. Nec admodum dispar II,
168. Mox dedimus fgwovrnv cum
Florentino ; Bekkerus cum Bredovio
p. 194 reposuit invitis libris {go-
cvvnr, codemque modo scripsit IV,
161. VI. 56. — Ad meouriOnue cf.
I, 129. III, 81 ibique nott.
#ycò dì 26 pécov t}y coxnv dels
lcovopinv vuiv rooayogsvow] Ad èg
uéGov conf. nott. ad III, 62; ad Îco-
vopinv nott. ad III, 80: unde pate-
bit, eodem redire, quod paulo post
enuntiat Maeandrius: ti» #2ev&e-
Qinv vuiv reouti@nui. Itaque Mae-
andrius liberam rem publicam, quali
utebantur Iones, Samiis redditurus
imperiumque a Polycrate ipsius fi-
dei traditum depositurus eos tan-
tum honores sibi retinere voluisse
videtur, qui antiquis Graeciae regi-
bus concessi vel postera aetate, qua
regia potestas vel prorsus sublata
vel in populi liberi gratiam diminu-
ta est, hic illic remanserant, inpri-
mis munera sacerdotalia: cuius rei
complura exempla affert C. Fr. Her-
mann. in Antiqq. Graecc. $. 56. not.
15. ed. quart. Quod praeterea e
Polycratis opibus sex talenta sibi
&Earosta (cf. II, 168) dari vult, id
quoque cum iis convenit, quae Cy-
renaeis petentibus ab oraculo Del-
phico missus Demonax ad rempubli-
cam constituendam impertivit, qui
Doricae civitatis forma revocata
toò Paordér Barro teptventteddy
nol lowovvag Ta cia may
ta, te mOOTEROY siyoy oÎî Baoràéeg,
Paa pécov to dnuo FIypue (Herod.
IV, 161). Itaque Batti, Cyrenaeo-
rum regis, conditio non alia atque
ca, quam Macandrius sibi ipse expe-
tit, qui non agros exemptos, e quo-
rum proventu vitam sustineret, sibi
THALIA. III. 142. 143. 267
piosa Eueavid pevéodar® Èx uév ye tv IoAvxoatzos yonue-
t@v étatpera FE talavra poi pevecdtar® [ocouvnv dè reds tov-
toi alpetpar avra t° éuol xal toto an’ tusù alel pivouévorei
rod A10g toù 'EZevBepiov, td avros te loov idqvocunv, xal
tiv éhevBeoinv vpiv reouridnui. ‘O uèv di) taòdra toto Za-
piowo éxnpyédieto® tav dé tiS étavaotas cime” “ARI ovd”
abios EL ov ye Quecov apy5v, yepovas te naxòs xal éav 04e-
8005, «ila uGiiov 0x0 Adyov deoers tov peregeioioas 10N-
patov. Taùra elme édv év toto aoroioi doxiuos, td ovvopa 143
gv Telécagyos. Maravdpios dì von dafav, os, sl pernosi
tv aexnv, «AÀ0g TIS AVI aUtoÙ TUPaVVOS xaraotioEtaL, OÙ
dn ti év voo size ueritvar avtnv® dii’ cds cvegoonoe és tiv
axgormodliv, perameurmopevos Eva Éxaotov, cds di) A0yov tav
ronuatav dacav, cuvelafé cpsas xaì xatédnos. oi utv dn
édedeato, Maravdpiov dè usa tavra xatédafe vovoos. éAzi-
tav dé uv arodavéscdai 6 adzApe0g, to ovvoua énv Avxagn-
ros, Èva eUxETECTER0OS xataogn ta év tij Zauo monypara,
xaraxteive. toÙs deouotas mavtas. ov yao dn, ws olxaci,
éBovAéaro siva #1e085q01.
tribui vult (cum huiusmodi agri nulli
in Samo fuisse videantur), sed par-
tem opum a Polycrate collectarum.
Tu vid. quae ad Herod. IV, 161 ad-
scripsimus.
i» 0258005] Ita apud Graccos
haud raro vocatur homo nequam, nul-
lius frugis, plane ut apud Latinos
pestis, pernicies , alia id genus satis
nota. Conf. Valcken. Observv. ad
Ammon. I, 10. p. 43. Reisk. Ind.
Graec. Demosth. pag. 533 et quae
alia citavi ad Plut. Artax.14 in Creu-
seri Meletemm. III pag. 64. Add.
Goettling. ad Hesiod. ‘Egy. 191. In
verbis, quae proxime antecedunt:
yeyovois te xax0g Florentinus liber
xaxog, quod recentt. cdd. amplexi
sunt, probante Cobet. Var. Lectt.
pag.157. Ad 6xog — dwesss cf. III,
86 ibique nott. Caeternm haec ver-
ba citat Eustath. ad Od. I. p. 1429,
26 s. p. 72,831.
Cap. CXLIII.
v00 daf@v] Cf. III, 41 ibiq. nott.
— Pro ot dy ri è vow ele Schweigh.
et Gaisf., quos recentt. edd. secuti
sunt, e Sancrofti libro ovr’ #r.
Equid®m cum Matth. retinui vulga-
tam. Ad édedéaro cf. I, 66. — Ad xa-
télafe cf. III, 42. 149. Insulae post-
hac Lycaretum Persac praefecerunt,
testeHerodoto V,27. Ad formam xa-
teggn in seqq. cf, I, 89. VIII, 22 et
Bredov. p. 324. Ad significationem
conf. IV, 43 ibique nott.
éBovAéxto] Hanc formam, a re-
centt. ed. mutatam in #BovZovro, re-
tinui, ut I, 4, ubi vide nott. ,,Non de-
trectabant Samii libertatem, sed ta-
lem, quae pactio essct servitutis
(qualem scilicet iis offerret s. propo-
neret Lycaretus)'‘. W'ess. Pauw ma-
luit «veZev8sg01, unde Larcherus sic
vertit :,,il parait bien que les Samiens
regardoient comme une chose indi-
gne d'un homme libre, d’obéir è un
tyran.‘‘ Equidem malim cum Waar-
denburg. De nativ. simplic. Hero-
dot. p. 185 haec verba sic intellige-
re, ut Herodotus Samiorum stulti-
tiam quodammodo arguat, qui li-
bertatem ultro sibi a Maeandrio
268 HERODOTI
144 Exed) av arixovto Ès tiv Zapov oi Ilfo0a. xarayovies
ZTvlocdvria, oùte tis OgL qeipas avraziperar, vadozovd0i te
Èpuoav siva érotuor ol tov Maravdgiov otaciota: xa. avtOs
Moravdoos. Exooroa éx ti vaoov. xatarvécavios d' tx.
tovtOLdi Oravea ai orEL0auevov tav ITsoéav of xAslotov
Uto doorovs Béuevor xatevavtiov tI, axgoxddios xatéaro.
145 Meravdoio dì Te Tvpavva Nv @dsdpe0g Vropagyoteoos, to
oUvoua Qv XagiAeas: ovtos 6 ti di) ttauagrov Ev yogypven
édédeto* xal dn rore Exaxovoas te tà roNoccTeva, xaì diaxv-
vas diù TS poopvens, ds side ovs Iéooas slonvaios xernui-
vous, éBoa te xal Egn Aéyprv, Maravdpico Bédeuv #ADETv Es 20-
vous. Erqauovous dì 0 Maravdpios Avoavtas autov èxédeve
ever mao’ Eoutor. ws dì HXdN taXioTa. Zordogtcv re xal xa-
xitov uv «verte éridéoda. roîoi Iéoornor, Aéyov rorade*
Euè uv, @ xcuiote dvdocir, Eovra cE@UIOÙ Adsdpedv xal adi-
anoavta ovdiv «tor decuoÙù, dnoas yooyens Néiaodas , defovmn
dè tovs ITeo0as éufaZtovras TE GE XA. QvoIxOV MOLEUVTAG, OÙ
roàuaes tTiCaoda:, OUTO òn ti éovtus EvrrETEaS q5oadrmva:;
"ARA , EU TL GU GPEAS xataggDdNnzas, épo. dos tovs érixovgovs,
ui cpeas yo tiucogroouai tijs rdade aritios* avtov dé de
146éxréuwar Èx tijs vyoov érotuos eiut. Tavra EAete 0 Xaolitas.
l Cap. CXLV.
vropagyoteoos] i. e. ,,petulantior
ld
oblatam respuissent, coque sc ips08
perdidissent, cum a Lycareto mox
occiderentur. Itaque haud immerito
e Nostri sententia id perpessi vi-
dentur, cum libertatem, quod sum-
mum bonum mortalium iudicat He-
rodotus, respuissent.
Cap. CXLIV.
oi tov M. cracuòta:] Plures li-
bri crgati@tTAL, quod tamen parum
differre recte statuit Wess., cum
omnes eiusdem fuerint factionis,
Maeandrii #r(xovgoi MII, 145. 146
et nott. ad III, 4. Ad structuram
LECIE ovtE — rs conf. nott.
ad VI, 1. Ad seqq. &geovovs &ius-
voL di positis) cf. I, 9 ibique nott.
de voce ®90v0s; de arce Samiorum
diximus ad III , 54. Pro vulg. 2xe-
téato cum Bredov, p. 317 repogui
xetéato, ut IX, 90; tu conf. etiam
nott. ad Il, 86.
et propemodum vecors. Ita Wess.,
laudans VI, 75.III, 29 (ubi v. nott.),
Appian. B. civ. V, 48, Suidam s. v.
Ad locutionem 3 ri dn tbapagrey
conf. quae similia affert Lobeck. ad
Sophoclis Aiac. 885. pag. 394 ed.
alt. yogyven subterrancum indicat
carcerem, dEGuotnerov va0Yator, ut
Glossae Herodd. ad h. l. et Suidas
s. v. Tu vid. Thesaur. Ling. Gr. II.
p. 734, ubi omnia de h. v. allata re-
peries. In seqq. pro vulg. cy8n et
hoc loco et V, 13 scripsi cum re-
centt. edd. 8, quod reponi quo-
que iussit Bredov. pag. 293. Ad
ovto dn ti cf. III, 12 ibique nott.
et in fine cap. ad verba: xal Gpeas
èyò tiuwEnoopar ts — @pitios
III, 47 et de structura Kuehner. Gr.
Gr. 8.036.
Cap, CXLVI.
Tavta éieé:] Quam vulgo in-
ITHALIA. IL 144—- 146. 269
Moasavdpios dì vatlufe tOV A0yov, cs uèv Evo) doxéca, ovx és
TOÙUTO aPRocUvNS amixipevos, de dota tv Eovtoù dvvapuv
meQuecsoda. ts faordéos, «Ala pYovnoas uaiior ZvAocdvi,
el ariovati Euelde arolauwpeoda. axtoaiov tv mOdLV. i0e8i-
cas av tovs Iéoo0as N&IEde de dodeveotata mrorjoai ta Zapio
xQypata xa) ovo mapadidovar, eù ttemiotauevos, 0g Ta-
dovtes ol Iléooar xaxds rpoceumixpavessda. Euediov toioi
Zapior, eld00s te Eavrà aopadéa Exdvow tovoav Ex ts va-
| Gov Tote, Éneav avròs fovAntaL® Ererointo pap ol xovati)
diogvi, éx ts axporodios pepovoa Érl) ddiaccav. Avros pèv
dn 0 Maavdpios ExmAéer Ex tie Zauov' rovs dÌ Erixovoovs
mavtas omhicas 0 XapiAeas xal avaretaoas tas nvias étine
éxi tovs ITéocas, ovte rpocdexouevovs toroùto ovdiv, doxéov-
tas te dn) mavra cvufefavai. Eurecovtes dè ol EriKovEOI Tev
IlsQoécov tovs dippopopevpevovs te xal A0yov mAstotov éovtas
serunt particulam dè, eam cum
Schweigh. et Gaisf. abieci. Sequen-
tia verba citat Thomas Mag. p.875,
vrolaufevo idem esse probans,
quod , onodézonar. — Ad formam
amolenpeoda ee I, 199. 1II, 36.
IX, 38. — axéqaiov de urbibus et
regionibus adhiberi integris s. non-
dum hostili ferro violatis Valcken.
monuit ad IV, 152. Pro #2e4s nunc
e Florentino ac Sancrofti libro re-
vocavi, n&s4s; vid. Bredov. p. 117.
Pro axmovnti, quod in Luciani
Gymnas. 10 quoque invenitur, Co-
bet legi vult qxoviti, quo quidem
opus haud videtur. De huiusmodi
adverbiis in te exeuntibus plura vid.
apud Fischer. ad Weller. I. p. 299.
of ITéquar anos] Voculam xaxds,
quae a Florentino, Mediceo, aliis
abest, merito revocavit Schweig-
haeuserus, quem recentt. edd., uno
excepto Matthiaeo, secuti sunt, cum
hac vocula, quam Sancrofti liber
cum aliis praebet, addita verbum
xa8&ovres carere nequeat; probavit
quoque Doederlein. Lat. Synonym.
IV. p. 263 seq. Ad verbum xgoceu-
muoarieoda: (i.e. vel magis eos exa-
atuwn iîri in Samios) conf. Hero-
dot. V, 62, ubi invenitur é#umixga(-
s:08a1. — In seqq. quae narrat
Maeandrius de occulto cuniculo (di-
Govi xovatn), quem effodiendum
curaverat ex arce ad mare ducen-
tem; ea fidem quodammodo acci-
piunt ex iis, quae Ross. (Reisen auf
d. Griech. Inseln II. p. 152) scribit,
huiusmodi cuniculos subterraneos
adhuc per Samuminveniri affirmans.
Berne Er) tovs ITtg0as] Recte iam
Valcken. (ad VII, 210) interpreta-
tur: ,,emisi in Persas, portis pate-
factis.‘‘ Pertinet enim huc accusa-
tivus #r71x0voovs, quos armis in-
structos, portis apertis, adversus
Persas eduxit. Infra III, 158 No-
ster: éonxe rovs Iléogag #s tò tei-
20S, i. e. immisit Persas intra moenia.
Verba seqq. doxtovtas te dn avra
cvufefavai valent: sed existimantes,
omnia ulique convenisse (inter Samios
ac Persas). Ad infinitivi formam
ovufefavoi (ut te@vavai 1,31. #0ta-
var etc.) conf. Bredov. p. 399; ad
significationem verbi conf. C. F.
Mueller: De ritibb. et caerimoniis
etc. (Regimont. 1854) pag. 9, qui
docuit, hoc verbum plerumque ad-
hiberi, ubi agitur de pace 8. foedere
ineundo, de induciis faciendis, quan-
do utrique conveniunt. Tu conf.
etiam Herodot. I, 13. 72. 82. — Ad
structuram Oùte moocdenoutvovs —
dongovtas te conf. nott. ad VI, 1.
ToÙs dipgogpogsvpevove] i. e e. toÙs
147 An9noav Ès t]v dxporodiv.
270
HERODOTI
pa Ld - , e »” oe
Exteuvov. xa) ovtor uèiv tabta Exoievv, n di «in otpato)
ITeooix) éxeBondee: mietouevo: dì oi fxixovgoi Oxi0® rare
Oravis de 0 orRarnpòs, i(d@v xa-
80s ueyu Iléogus rerovdoras évrodaz te. tas Aapetos ol axo-
otÉXAcv éveréAiero, unte xreiverv undéva Zaplov, punte av-
dbparoditeotu., aradéa te xaxdv arodobvai tv vijoov Zvio-
cavi, tovtéov pèiv tov évrodéav usuvnuevos éxedavdaveto*
0 dè mapnyyerde TI) otoatiià, mUvta TOv av Aaf@oci, xa) evdoa
xa) maîda, Ouoicos xteiverv. évdavra rms otRatIÙS ol pèv tiv
augorodiv Erodiopxzov, oi dè Èntetvov mavta tOv éurmoda
qpogeloLs pogovpevovs, utGlossae ex-
ponunt Herodd., accedentibus He-
sychio, Suida et Etymolog. p. 279.
Cum vero Persae consedissent, quod
satis monstrant verba cap. 144 fin.
(&o0vovs Péuevow) et 145 (elonvai-
0g xatnuevovs), verbo digoogpoger-
pévovs nihil aliud nisi Persas sefllis
insidentes declarari crediderim. Nec
aliter Kuhn. ad Aelian. V. H. IV,
22, ubi narratur, veteres Athe-
nienses, quocunque irent, secum
habuisse pueros pedissequos sel-
las plicatiles gestantes, ne temere
quovis in loco sedere cogerentur.
(Quod idem testatur Heraclides Pon-
ticus apud Athen. XII. p. 512 (T.
IV. p. 402 Schweigh.); ubi plura at-
tulit Roulez (de Heraclid. Pontic.
p. 62 seq.), id quoque monens, has
sellas Atheniensium humiles ac pli-
catiles fuisse pro tempore modo ten-
sas modo relaxatas. Add. Creuzer:
Fin alt-attisches Gefiiss etc. pag.
37. 73. Ac de huiusmodi sellis, quas
Persae in illum locum afferri iusse-
rant (cap. 144), haud scio an hoc
quoque loco cogitandum sit. Adde
Larcheram, cui displicet haec Co-
rais interpretatio: ,,ceux d’entre les
l’erses, qui «toient les plus considé-
rés, et qui se faisoient suivre par
des esclaves porteurs de chaises.‘
Nam dipgogpogropai ille interpreta-
tur: je me fais porter une chaise, vel
potius: je me fais suivre par un escla-
ve qui port une chaise, pour men ser-
vir duns le besoin. Italus interpres
h. I. sic vertit: ,,che erano d'alto con-
14S pivopevov opolwos Èv te fod xal Eco (pod. Maravdgios 8’ axo-
to @ portati nei seggi.‘* Passivam
enim verbi notionem ille retineri
vult idemque de Persis nobilioribus
atque insignioribus hîc unice agi
addit. Ad verba 2Zoyov xn4siotov
fovras conf. I, 120; ad xareln-
&n0av cf. III, 13; ad of éxlnzov-
go cf. III, 4 ibique nott. I, 120.
Pro nistevuevo: e Florentino revo-
cavi awtsgouevor, de quo vid. nott.
ad I, 142.
Cap. CXLVII.
&vrodes te, tes] Ad haec respi-
ciunt, quae infra leguntur: rovréoy
uèv toy Éyroléwv peuvnueros, reli-
cta prorsus structura incepta , quae
ad #vroZx&s te (quae ipse anteceden-
tibus (dov — Iléecas mexor®otas
arcte addita voluit Noster) verbum
aptum requirebat: quo omisso pro-
pter plura alia interiecta Noster
priora denuo repetens scripsit tov-
Téov Liv toy ivroléov pseuyrnpévos
&relav&avero, in aliam transgre-
diens structuram, in qua pèw po-
suit respiciens ad sequentia: 0 dè
x. t. À., de quo usucf. nott. ad I,
133. Maluit Herold (Emendatt. He-
rodott. P. II. p. 9 seqq.) scribi te»
pèv évtoléwr, quo sane omnis
structurae difficultas tollitur, quam-
quam illud ipsum tòy évrolfwy re-
petitum difficultatem exhibet. Ita-
que satius duri vulgatam retinere.
E libris scriptis nihil notatum re-
perio.
THALIA. III 146 — 148.
271
ts Zauov éumite 5 Aaxedaiuova* armixopevos Ò’
rxal avevernanevos, tà ÈEyov éteyoonoe, émoiee toLade.
vrora apyvoea te xai qouora xpoofrito, oi puiv e-
g avroù tetouov avra, 0 di &v tov ygovov tovrov
ever tà “Avatavdpideco év Aoporoi Ev, faordevovii
s, mgorpi uv és tà olxia. 0x0s dè idorro KAeouévns
qua, aredovuati te xal EEexAnoceto® 0 dì dv Exédeve
ropiossda. avtdv 000 BovAoto. tovto xal dis xal tpls
5 Maiavdpiov 6 KAsopévys dixarotaros avdedv yive-
dafeiv uiv didopeva ovx édixalev* paBadv di, cos 4-
Boùs tv dotdiv evENDETA: tiLOPINY, Bas érl rovs po-.
Car. CXLVIII.
is Aaxedaiuova] Ex iis,
‘a III, 54. 56. 47 sunt enar-
18 colligi posse videtur, in-
28 et Lacedaemonios olim
dinem quandam et amici-
lo dein ruptam intercessis-
10 ipso haud scio an causa
mda , cur co potissimum
n in terram se receperit
us; ut enim olim Spartam
Samii exsules auxilia pe-
146), sic et Maeandrius il-
se moliri Spartanorumque
um se recuperaturum spe-
Aelian. V. Hist. XII, 53
s Maeandrii Samii cum
sibus dissidio ortum l’er-
se bellum quosdam tradere
Aristagoram, opinor, con-
sum Macandrio, quamquam
um Perizonio, qui Maean-
um Lacedaemonii non au-
i, putat ad Athenienses
rtisse, a quibus ipsis cum
etrasset, ad Darium acces-
aque ad bellum Graecis in-
1 instigasse! — avevera-
Igo reddunt: pos(quam res,
mn advererat, in hospilium
edas curavit. Malim: post-
suas — (e navi in terram)
bique in (tuto collocavit; cf.
V, 36. VIII, 32.
— xeo8gito] Forma opta-
Peîro merito suspecta cest
‘ p.395, qui scribi mavult
xeo&torro, ut I, 53 reoodetorro et
VII, 237 vwo&éorto. De structura
conf. nott. ad I, 11. Sic mox 6xws
— doro ex Lexico Segnuier. p. 100,
8. — éEsouov valet: smegmate abs-
tergebant, purgabani, abluebant, sive
fcunygov, ut interpretatur lfesych.,
praeter quem Valcken. cxcitat Ife-
rod. II, 37 et Clement. Alex. Pae-
dag. III, 4. pag. 268 T.I cd. Pott.
(ubi est cungev) Athen. IX. pag.
409 C. Add. Herod. IV, 73 et IX,
110 ibique nott. Plurima de hoc
vocabulorum genere Lobeck. ad
Phryn. p. 253 sq. In scegqq. Gaisford.
scripsit credwpate pro vulg. aze-
tovua«ge, quod punctis diaereseos
sublatis retinuit Matth. Et recte.
Probavit enim hanc scripturam ut
unice veram Struve in Spec. III
Quaest. de dial. Herod. p. 2 sq. 6
sq. 10 sq. (Opuscc. II. p. 347. 353.
359). In iis, quae sequuntur, consti-
tuendis Gaisfordium secutus sum.
Vulgo: 6 dè ad é#xéleve avtéov drro-
Pioeoda: avroy n. t. A. — In seqq.
ad didoueva cf. III, 135 ibique nott.
Ad formam édixelev conf. Bredov.
p. 301.
sdonostui tiumoinv) i. e. postquam
unimadvertit, Macandrium aliis ci-
vium illu largiendo, 8. aliis civihus si
illa offerret, ab his auxilium inventu-
rum esse. Nam tiumetn idem hic va-
let, quod fonda, monente Val-
cken., qui confert Thucyd.1I,8, ubi
eodem fere sensu érouafe0dar ti-
uodlav, i. e. tiuog0v6, fondovs, et
Plutarchi locum in Apophthegmm.
272
HERODOTI
” 3 - LÀ L) pe LI TÀ
ovs, auervov etvar-Èpn ty Zraotn, tov Eeivov tov Zapioy
? , - U 19) i) 9 n ,
araliacoeGda. éx 115 ITeRorovvnoov, îva un «varzion 7 av-
x n x , x ge ’
tov naddov tiva Eraorigtéov xaxov vevecdar. ol È vraaxov-
1490avres teexnoviav Maravdgiov.
Tiv dè Zauov caypvevoav-
tes oi ITéocar raepidocav ZvAocdvii, Fonuov éovoav avdpdv.
voTÉo” uevTO: Y00v% rai vpxatoinide aUtpv 0 otpatnydg Ora-24
vns Èx te OWos OvELROv rai vovoov, 7 uv xatélaffe voonoa
tà adotta.
°Exì dì Zauov otgarevuaros vavtixod olyouévov Bafv-
Agivior drtotnoav, negra eÙU mapeoxevaguevo. Èv 000 pag 0
Laconn. pag. 224 A., ubi eadem de
re haec leguntur, evAafovusvos dè,
un EtégoLs tO. Tv doror diada.
— Quod ad Ephoros accedit Cleo-
menes, inde explicandum, quia pe-
nes Ephoros fuit omnis morum cura
atque ea potestas, quae ad securita-
tem ct salutem publicam conservan-
dam spectat (/olizeigemalt); conf.
Lachmann: Die spartan. Staatsver-
fassung pag. 217, C. Fr. Hermann.
Griech. Staatsalterth. $. 24 not. 14,
qui idem ctiam conferri poterit $.
27, not. 14 ed. quart. de eo Sparta.
norum instituto, quo quidquid pe-
regrinum esset, a se arcere ipso0s-
que peregrinos expellere vel certe
non diu ferre in sua terra studerent:
ad id enim hoc quoque Herodoti
loco erit respiciendum.
tEeunovéar] i. e. edicto publico
eiecerunt, plane ut apud Plut. 1. ].
Ly8. c. Eratosth. 23. Diog. Latrt.
II, 43, alibi.
Cap. CXLIX.
Zauov caynvevearres] caynvev-
&v, everriculo capere, de piscibus
proprie dicitur, qui retibus irretiti
et in unum sensim sensimque coacti
capiuntur. Inde transfertur ad ur-
bes gentesque, quae piscium ad in-
star capiuntur, nullo sc. sexus aut
aetatis facto discrimine. Est prima-
rius Nostri locus VI, 31. Alia ibi at-
tnlit Valck.. Strab. X. pag. 687 R.
8. 448 A. Plat. Legg. III. pag. 698
1). Diog. Laért. III, 83. Philostr.
V. Apollon. I, 23. Aristid. I. pag.
213. 385. (T.I. pag.200. 357 Dind.)
Maxim.Tyr.XXXIX, 16. Boettiger:
Amalth. II. pag. 307. Quibus add.
T'hemist. p.348 et 351 ed. Dindorf. et
Yates: Textrin. Antiq. I. pag. 437.
Italus interpres admonet similis me-
taphorac, qua utitur Iesus Christus
in Evang. Matth. XIII, 47: zaUu»
opota Eetlv n Pacileia tor odpa-
vav ca,nvn BinBeilon sl tnv Ga-
Aaccav nai x mavros yÉvovs Gvra-
ya}0v07.
Fonuov fovcav avdgdr) Strabo-
nem si audis XIV. p. 915 s. 038 C.,
Syloson acerbum in subditos exer-
cuit imperium, ut inde viris vacua
redderetur urbs (Gore xal flesray-
donoev N x0:5), unde proverbium
ortum: funri ZviZocdyros evErzeo-
ein. De quo Zenob. III, 90. Ad
Olymp. LXV refert hoc imperium,
quod Persarum ope de Samo obti-
nuit Syloson, Panofka: Samiorr.
res. pag. 45. Sed satius videtur,
cum Dunckero (Geschicht. d. Al-
terth. II. p. 570) expugnationem
Sami referre ad Olymp. LXVI, 1.
sive ad ann. 5160 ante Chr. n.
Ad 0cryuatoinge (i. c. una 8c. cum
Sylosonte colonos deduzxit in urbem
vacuam) conf. II, 154 xaro/mee
ibique nott. Ad xaré4efe cf, III, 42.
Car. CL.
BafvAwvior dréstnoav] Meminiît
huius defectionis et Iustinus I, 10
et Plut. II. p. 175 A. p. 687 Wyt-
tenb., coll. Polyaen. VII, 12; me-
minit item Ctesias Persicc. Exc. $.
THALIA. III. 145—150.
273
, 3 , -
tyos mexes xal oi inta Enavectnoav, Év tovt” mavti to
eo dissentiens ab Herodoto,
ad Xerxis regnum hanc Sedi-
a refert, in quo eodem sequa-
abuit Plutarchum II. pag. 173
.688 Wyttenb. Minus recte, ut
quidem videtur, cum in tem-
\ rationibus constituendis ne-
rte quisquam Ctesiae maiorem
Herodoto fidem tribuendam
enseat, nec ullum aliud, quan-
eio, testimonium de Babylo-
n defectione, quae regnante
acciderit, supersit. Nec ma-
‘obo, quod duas defectiones,
m Dario regnante, alteram
i imperante, quae LIeremiac
praedicta fuerit, sumpsit Ve-
, IHeremiae interpres, pro-
» ut videtur, Valckenario.
quomodo probari possint, equi-
aud intelligo. Caeterum perti-
me, quae in Diodori Excerptt.
X, 44) in A. Maii Nov. script.
Il. p. 34 leguntur. ,,Pro
Cyrum in hac historia falso
rat Gregor. Naz. in Stelit. et
us in scholiis in eum. Vid.
y’made in Notices et Extraits.
XI. pag. 107.‘ Cr. Tempus
ionis si quaeris, discernendum
uetore ipso Herodoto inter id
8, quo tacite defectionem ani-
itarint bellumque pracpara-
per statum turbulentum, quo
nis annis regni Cambysis, qui
, Chr. haud dubie obiit (vid.
ad IlI, 66), omnis Aria Persis
sa agitabatur, et inter illud,
*bus satis praeparatis palam
wing, i. e. eo fere tempore,
amum versus vela dedit clas-
rlosontis in gratiam, qui rce-
‘ecens ad imperium evectum
ori tnv cgyNv Excov III, 140)
xg; unde non multo post ann.
. 620 Babylonios palam defe-
fit probabile. Quae accuratius
finita vult Oppert (Journal
ique IV Ser. Vol. XVII. pag.
ut anni 520 mense Decembri
onii intra urbem se reciperc
: fuerint a Dario, qui mense
rio anni 519 urbem oppugnare
rit ac viginti post mensibur
RODOT. II.
(#0xoota unvì, Herod.III. 153), Au-
gusto igitur mense anni 518, cepe-
rit. Plura de hac Babyloniorum de-
fectione referuntur in Bisutuna illa
inscriptione, cuius auxilio iam su-
pra (ad III, 30. 84 seqq. 89 seqq.)
usi sumus ad Herodoti narrationen
illustrandam, Col. I. $. 16 sceqq.
Etenim statim post Darium regno
potitum seditio commemoratur Su-
siorum mox oppressa, itemque Ba-
byloniorum longo demum tempore
et multà operà sedata a Dario, qui
ipse eloquitur Babylonium hominem
exstitisse rebellem, nomine Nadita-
bira, qui se dixerit Nabuchodono-
sorum, filium Nabonidi (i. e. Lahy-
reti; cf. nott. ad I, 188), idque po-
pulo persuaserit indeque regno Ba-
bylonio potitus sit. Unde Chaldae-
os fuisse, qui hanc defectionem ex-
citaverint, colligere posse mihi vi-
deor. Sed Darius exercitu moto
rebelles pugnî ad Tigrim alteràque
ad Euphratem commissà vicit, ipsam
urbem cepit principemque Nadita-
bira interfecit. De Zopyro, cuius
fraude urbem captam esse tradit
Herodotus, nilil traditum in hac
inscriptione reperitur; nec tale quid
in publico documento in ipsius Da-
rii honorem facto commemorari om-
nino oportuit: ab Herodoto autem
id eo magis arreptum ac relatum
existimes, quo aptius atque accom-
modatius Graecis, quibus scribebat,
id omnino videri poterat; cf. quae
dixi in: Jahrbb. f. Philolog. n. Pae-
dagog. Vol. L. pag.405. Quo eodem
opinor consilio ductus Noster hand
commemorat reliquas cdefectiones
sive rebelliones, quas in diversis
regni partibus exortas post Babylo-
niorum rebellionem ac similem in
modum compressas ipse rex recen-
set in illa inscriptione; pertinet
huc rebellio in Susiana (Col. II. $.
3), in Media ($. 5. 12), in Armenia
($. 7), in Sagartia ($. 14), in Par-
thia atque ITyrcania ($. 16), in Mar-
gian (Col. III. $. 3), in Persidis
provincia, quae Utiorum (vid. su-
pra III, 93) fuisse videtur ($. 5), in
Arachosia ($. 9) et in ipsa Babylo-
18
274
HERODOTI
q00va xal ti tagagi) és Tv modLOpxINY rapeoxevadato* xai
xe taùta moevvizs gAdavdavov. ’Enzi rs dì éx toù Éugpavios
anéctnoav, Èroinoar towovds* tas untéoas étedovres yuvalza
Exaotos piav mpogstaigeeto, tv éBovieto, x tv EovTOd of-
xicv, tàs dì Aouras amaous cvvayapovtes amenvitavo yu di
uiav Exaotos GITOTOLOv ttarpéero. drenvitav dì avtas, Tva pu
151 0pe0v TÒv GItOv dvarciposcnei. ITvdduevos dè tavra 0 Aa-
osîos xal cvAXttas Gragav tV Eutod dvvapiv torpurevero
énx° avtovs, Emeldtoas dè eni t}v BaBvAodva Erxodiopxee 9oov-
, ° x i , , x L;
titovtas ovdtv tig mologxins. avafaivovtes yao Éxl tovs
moouagedvas tov tecyeos ol BafviGLVIOL xatopgiovro xal rari
nia iterum (8.13): de quibus rebellio-
nibus plura enarrat rex, qui decem
et novem pugnis commissis victo-
rem se exstitisse novemque reges 8.
principes, qui rebellionis auctores
fuerint, vivos cepisse gloriatur (Col.
IV. 8. 2). De quibus omnibus nihil
ab Herodoto traditum reperiri noli
mirari: neque enim Noster Persa-
rum res tam accurate persequì in-
stituit, nt nihil quidquam deesset,
potiora tantum inde allaturus, quae
cum Graecorum rebus, quas scri-
bendas sibi sumpserat, aliqua ra-
tione coniuncta essent aut certe
(iraccoruam animos maxime adver-
terent.
xal t7) tugcx7} Eodem modo No-
ster loquitur IlI, 126. Mox cum re-
centt. edd. pro magpscxsvacartO e
Florent. unoque Paris. exhibui za-
geouevadato, probante Schweigh.
et conferente V, 34. VII, 218. Reli-
quos locos dabit Bredov. p.328. Ad
locntionem: £x toù Eu@paréog (palam)
conf. VII, 205. I, 111 ibique nott.
et Pansaniam hoc loquendi genus
imitantem IX, 1. $. 3, ubi vid. Sie-
belis. Atque inde etiam Procopio
hane locutionem valde placnisse (v.
c. B. Goth. I, 11. 12.) monet Wess.
Quae sequitur narratio de Babylo-
niis mulieres omnes (cexceptis matri-
bus et una cuiusque domus muliere)
interficientibus, vel exaggerata si vi-
deatur, tamen satis ostendit fereciam
illam animi, innatam fere Semiticae
stirpis gentibus ct multis exemplis
Iudaicae historiae probatam. Mo-
nuit Grote: History of GreeceIV. p.
309.
taC pntégue fEsdovtes yvraiza
Exaotos uiav x. t. 2.] i. e. matribus
caemptis singuli quique uxorem unan
prueterea (i. c. praeter matres, quas
retinebant) sibi erimebani, quam quis
que volebut, ex aedibus suis, reliquas
omnes mulieres (sive uxores, sive
servas) congregatas suffocarunt.
In quibus verbis retinui 17» #for-
Zet0, quod librorum scriptorum of-
fert consensus pro olim vulg. tgy
cv éÉBovAero, quam tueri velle vide-
tur God. Hermann. De partic. dv
p. 20 seqq. (Opuscc. Vol. IV), cum
signiticet: quam forte volebat 8. quam-
cunque volebat; tmv ÉBovieto idem
reddit: cam quam volebat. Sequitur
Hermannum Fritsch in: Jahrbb. f.
Philolog. u. Paedagog. Suppl. IV. p.
73. Mihi vero hac in structura im-
perfecti ©» haud quaquam ferri pos-
se videtur. — ofxi0v ex iisdem li-
bris scriptis dedi' pro olim vulg. oé-
untov. Ad structuram vocis fxecrog
conf. lII, 158.
citoroL0v] Hoc omnino mulieram
olim fuisse officium, ut panem pa-
rarent, monet Wess. ex VII, 187 et
vurip. Hecub.363. —In seqq. &ye-
GiUwowdL retinui; AvaLcIiReoo: ex-
hibent Suidas et Eustath. ad Od. &°
pag. 1595. 10 s. 306 extr.
Cap. CLI.
érì roùs reouagsovag] Cf. I, 164
ibique nott.
xatowogéovro)] i. e. insultubani, ir-
Nin fragm
THALIA. III 150—153.
275
Gxoxtov Aagstov xal tiv otpRATI]Y avtoÙ. ai ts avtdv sine
tovro tò èxos° Ti xatno8e ivdavta, d Iliooar, dii ovx
amallacce0ds; tore pag alornoste Queas, reav Muiovor téxmoi.
Tovro sixe tav ts BaBvAcvicov,-ovdaua éiritov av Muiovov
texetv. ‘Extra dì unvosv xal Eviavrod dieAnAv®oros nin è da-152
Quiòs te Hoyaiie xal N otRATL) NECA, 0V dvvati éovou éAeiv
tovs BufvAaviovs® xai to. ravta Gopicuara xa) rtocas punza-
vas érmesmonuee és avtovs Aapetos. dii ové’ ds éduvaro ÉAetv
opius, GARowdi te Gopicuaci retgnoauevos, xa. di) xal 1 Kù-
eos sIZé oqpsas, xa. tour Ers109N. dAia puo dervade Noav év
pviuxijo: oi BafvAdvior, ovdé opeas cios te nv éAeiv.
‘EvBavra s(x00t9 unvi Zanvoo tod Mepafuvtov rovrov,153
ridebant, quod idem exprimit se-
prese xateoxoatov. Nec aliter fere
Eoozric8a: invenitur significatione
iltudendi, insultandi; vid. quae dixi
in Creuz. Meletem. III. p. 75.- 73,
quibus nunc addo lacobs. Ani-
madvss. in Achill. Tat. IV, 8. pag.
710 coll. Creuzer. Symbol. 1V. p.
504. not. 343. Et facit quoque huc
Nostri locus VI, 130, ubi @z0gze:-
6da: toy yapuov, sallando perdere,
amittere nuptias. Vid. ibi nott.
Ti xatno8s] Cf. III, 134. — Ad
lix(t@ov conf. I, 27 coll. I, 75. 77.
IV, 135. III, 130.
Cap. CLII.
0 daesîog N0gaAA] i. e. aegre fe-
rebat, ut IX, 117. Florentinus h.Ì.
exhibet 707aZe, sed praestat im-
perfectum a Sancrofti libro aliisque
allatum. De augmento conf. Bre-
dov. p. 297. Ipsa vox Homerica
(vid. Odyss. II, 193) et Hesiodea
- XCIII e Schol. Pindar.
ad Nem. III, 21); frequentius utique
Homerus dixit 0yaZec (Ili. II, 293.
XXIV, 403. Odyss. XIX, 159 etc.)
itemque Apollonius Rhodius, cuius
unum sufticiat afferre locum II,
243, ubi scholium explicat dvogpo-
osir.
Inemornuee ts avrods] De stru-
etura verbi r018îy cum pracpositio-
ne és conf. I, 41. III, 49. Quare no-
lui sequi Cobetum scribentem éxr°
avroîs. — Ad ovò’ ®g in seqq. conf.
III, 13. 109 et ad vocem copicpaci
III, 85, ubi eodem fere sensu co0-
quoua. | A
deve Nnoayv ÈÉv qpuianijor] noayv
e pluribus libris revocavi cum Gaisf.
et Matth. pro vulg. fcav. Sensus
est: studiose custodias agebant. Haud
infrequens apud Nostrum év pvia-
x Eyxev 8. priaxmv Fyeuv, vid. I,
160. V, 77. VII, 207. VIII, 23. 40.
Cap. CLIII.
Zorvero] Pertinet huc disputatio,
quam conscripsit I. Chr. Wichmans-
hausen: De Zopyro Babylonios fal-
lente, ex Herodot. III et Iustin. I,
10, Lips. 1685. Nomen Zopyri in
Persarum rebus decantatum dicit
Dorvill. ad Charit. p. 472, ubi de
nominis Graeci ratione quaerit. Nec
meliora attulit Bochart., quem lau-
dat in Hierozoic. III, 11. p. 414. —
Megabyzi nomen legitur quoque III,
160 et apud Ctesiam Perss. Excerptt.
$. 22. 33. Alibi scribitur Meyafa-
fog, de qua scripturae diversitate
conferas Duker. ad Thucyd.I, 109
et potissimum Hemsterhus. ad Lu-
cian. Tim. I. p.383 Bip., Dorvill. ad
Chagit. 1. l., Perizonium ad Aelinn.
V.I. II, 2. Frequens enim hoc no-
men in Persarum reperitur historia,
pluresque duces ita vocantur, ex
stirpe nobilissimi illius Megabyziì,
qui septem inter coniuratos fuit,
opinor, oriundi. Tu vid. quae de
hoc nomine afferuntur in Excurs. ad
18*
276
HERODOTI
06 toòv Éxtà avdodv Eyévero teiv tov payov xatedovt@v, tovre
rò Mepafivtov neidì Zarveo épévero téoas tode* tav ol ciro-
popov quovav pia Erexs. dos dé ol Enyyé49n, xa) vaò am
otins aUtos 6 Zarvpos side tò Boépos, ansizas toto dovAoati
underì poeterv tò peyovos éBovAevero. nat ol x0òs ta toù Ba-
BvAcoviov 6juara, 05 xat’ apgas Epnoe, éreav meo Muiove sé.
xooL, Tote TÒ teîgos aiciceodai, 190s tavinv tiv Pnunv Za-
mxupa Edoxte aAciciuos siva NON n Bafvaav: cv vee deg
III, 70. Quibus add. Letronne in
Mem. de l’Acad.d. Inscriptt. XIX, 1.
pag. 12. 120, qui vocem Zaorvgos
Graece sonantem et ad vocem Per-
sicam similis fere soni effictam re-
repetit a {0 et 6g, ut significetur
is, qui ignem vivificat, ignis igitur
adorator. In Bisutuna inscriptione
quod invenitur nomen 2add' hupiya,
id a Graeco nomine Zoxnveos valde
distare, monitu vix opus. Conf. Op-
ert. in: Journal Asiatique IV. Ser.
T. XVIII. p. 357 seq.
06 tòv Ent avdody u. t.4.] Conf.
III , 70. Mox vulgo: tovteo Meya-
Butov madì, cuius loco Sancrofti
liber tovrov toù M.x., quod cum
probasset Herold., merito reiecit
Dietsch, in Jahrbb. °f. Philol. u. Pae-
dagog. Vol. LXI. p. 432. Ipse cum
Bekk. et Dindorf.exhibui rovro rd.
— In seqq. pro #Éayy#8n dedi
éÉnyyé4®n, ut supra cap. 142. Per
hunc Megabyzum ea peracta esse,
quac Zopyro tribuit Herodotus, au-
ctor est Ctesias Excerptt. Perss. $.
22, quem forsitan secutus Diodorus
in Excerptis ab Ang. Maio publica-
tis (Scriptt. vett. nov. coll. II. p.34)
X, 44. 45 omnia ea, quae Zopyrum
fecisse tradit Herodotus, ad Mega-
byzum refert.
nuovov pia Ètexe] Eadem Cte-
sias l. 1. 8. 22. Alium mulae partum
Noster commemorat VII, 57, ubd cf.
nott. Ac negat Aristoteles H. A.
VI, 22. pag. 882 Bip., mulam unquam
peperisse, unde non mirum, apud
veteres hoc si acciderit, prodigii
loco fuisse habitum. Vid. Plin. H.
N.VIII, 44. (69)8. 173. Sueton. Galb.
“ 1 | e 7) e
154 éxeîvov te elmeîv xal Eovrd texsiv tqv Nuiovov. ‘Lg dé oi
cap. 4. Inde vel in proverbium abift
apud veteres: ,,nec mula parit“; cf.
Gargil. Martial. Curae boum $. 19.
pag. 32 ed. Lunaburg. Praeter Bo-
chart. Hieroz. II, 20 omnia et vete-
rum et recentiorum testimonia hac
de re collegit Beckmann. ad Aristot.
Auscultt. mirabb. p. 70. p.142 et 427
comprobans recentioris aevi docu-
mentis ea, quae de mulis rarissime
parientibus tradidit antiquitas. De
mula, quae partum edidit Neapoli,
plura narrantur in Gétting. Gel.
Anzz. 1848. Nachricht. nr. 13. pag.
172 seq. Et commemorat Schneider.
ad Aristotelis 1. 1. (Hist. An. VI, 28
8. 33. T. III. p. 520) ex Actis Aca-
dem. Parisin. 1768. p. 50 et 1753 p.
131 equam, quae primo partu paul.
lum, altero mulum edidit.
tò Pesgos] Peépos de beluis (xl
xA6y0v {w0v) dici, monet Gramma-
ticus in Lex. Seguier. p. 84, 22 ad
Herodoti et Homeri testimonium
provocans. ‘Tu conf.Ili, XXIII,266.
Oppian. Halieut. V, 464. Aelian. H.
N. XI, 25, quae attulit Wess. — Ad
dnelmag et eius structuram cf. I, 155
ibique nott. IV, 125. — Verba T00%
ta — dnuate (ubi 1006 valet se-
cundun, ad; vid. nott. ad I, 38) re-
petuntur ob plura interiecta ver-
bis 006 tavenv ty pnan ”, a
Sancrofti liber exhibet py7uw; tu
conf. I, 43 ibique nott.
cuv yao ded — slnsîv] Videba-
tur Zopyro hoc dictum non sine mr
mine prolutum , divinitus Babylonio
quasi immissum et iniectum. Vid. I,
86 ibique Valcken., cf. IX, 91: xata
cvvtvgInv, deod nmorsvritos, forte
fortuna, deo rem dirigente, et I, 111:
THALIA. III 153— 155. 277
:e pogoipov siva. NÒN ti BafvAovi adicxeodar, x00084-
Aapeio amenvvdavero, el megì mxodilov xagra moigerai
BafvAdva ÉAsiv. nxvdopevos di, ds 104208 tiRLoTO, @A40
Asvero, 0x0s avtos te Hora 0 é,0v aUTtnv xal Éourod tò
vota. xdora ye èv tolo ITsqgnor al ayadoroyia È tò
m ueyadeos riusdviai. “ARR ueEv vuv ovx Epoatero Eppo
ros elvai puv VirogeLginv rorjoai, si d' Eovrov Acofnocues-
eutouoAnazie È5 avtovs. ’Evfavra év flapod rolnocue-
imuror offerta. Aafnv avijxestov® drorapov yao Écovroù
diva xa tà data xal tiv xounv xaxds mepuusioas al
apooas MAI: ragà Aupetov. Aagetos dè utora Papéos155
xe, (dov avdoga doxiucitarov AsAcafinuévov, Èx te tOÙ
mov avamndnoas avéfacei te naì eloeto uv, 00tts e 6
dafpova, alia, quae attigi ad
B. IXI, 77. 130.
Cap. CLIV.
styaBoeoyici] Eadem vox III,
ef. etiam I, 67 ibique nott.
imm contractam tiuoyrai mu-
molui in tanta eorum locorum
tudine, qui solutas, quas unas
erodoto ferendas ‘esse volunt,
ss non exhibent, sed contra-
, quibus Herodotum et ipsum
, esse malim credere. Conf. Bre-
p. 389.
eatero] poateoda:, monente
Len., valet considerare, animad-
re, Guoneir, fovievrudg oxE-
Bas, ut veteres notant Gram-
si. Vid. supra III, 97 et V, 92.
bique nott. Quod poétis usita-
ad lonicos dein transiit scri-
s, non item ad reliquos rolu-
rationis scriptores. In proxime
pro trozsiginv, quod cum
bus recentt. edd. retinui, Flo-
nus evrozetgin, quod Aldina
ue exhibet, Mediceus avroysi-
, mneutrum recte, ut dudum
dit Wesseling. Dissert. Hero-
[X. p. 103. Ad verba el d' —
nolnoece ob usum voculae dè
[artung:- Lehre d. Partik. lI.
405. Locutio #v #lapga rorsi-
s quam supra I, 118 invenimus,
‘te Valcken., notat moleste
ferre, gadenas péoetv (quod sc. Ba-
bylonem adhuc capere non potuis-
sent). Similia quaedam ad h.l. idem
excitavit.
Eovrov Zofeta.] Herodoti verba
excitat Nonnus in Gregor. Stelit. II.
p. 161. Ad vocem avpxeotov (insa-
nabilis) poétis perquam usitatam plu-
rima collegit nec hoc loco omisso
Blomf. ad Aesch. Choéph. Gloss. vs.
509. Vid. etiam Herodot. VI, 12. Ac
plura comprobant testimonia, a Bris-
son. De reg. Pers. princ. II, 223 col-
lecta, aurium, narium, manuum,
pedum amputationes apud Persas
haud inusitatas fuisse. Ad hanc cor-
poris mutilationem, quae in dede-
core est, accedunt comae male ton-
sre (tnv xoupnv xandg mequuel-
es), quod et ipsum dedecoris indi-
cium est. Caeterum in Abulfedae
Excerptis: (Specim. histor. Arabb.
ed. Pocock. p.509) similis quaedam
historia narratur de servo, cuius na-
sum Amru ex pacto abscidit, ut hoc
modo adversarium falleret.
Cap. CLV.
aveBwage] Ob formam conf. I, 8
ibiq. nott. Mox pro avarnd790as
duo libri cum Fustath. ad Homer.
p. 288, 15 s. 218, 11 x7d7005, cu-
ius loco Cobet legi vult az 0rnd7-
Gas, quod mihi ab hoc loco alienum
videtur, cui melius convenit ava.
278
Aofyoduevos xa) 6 TL rotjoavia. 0 dè sine’
HERODOTI
vio ot pi} où, td éorì duvapis tocavty tut dn) ade dcadet-
var
xatayehav.
oUtE tIS RAAotEiav, d Bacided, tade Eopactar, QAA' av-
T0s Èyo épecavrov, dervov TI MoLEvUEvosS “Aoovoiovs Ilt00go: 28
O d apeiero* Ke ogethotate avdoav , îoyo t@
aloyioto oUvoLa to xahliotov Edev, pas dia toùs rOdLOpxEv-
pévovs decutov avquéotas diadelvar*
’ Lf
rid’, quarta, dela
Bnuévov de0, taocov of modéuior raRasTROOvtAL; xd ovx Eté-
mÀcacas tav Poevav, cecgutOv diapdetoas; ‘O dè sie *
El pév
toL Unsgetitea, ta Eusddov monjosv, ovu @v ue meouerdes*
anònoas, ut in Ii. XI, 379. Ari-
stoph. Av. 490. Ad structuram
verbb. 0 ti morpoaria conf. supra
III, 42 ibique nott. Sensus est: quis-
nam ipsum sic mutilaverit, et qua de
causu, 8. quid ipse fecerit, cur ita
alius ipsum mutilaverit. Ad dti un
ef. III, 160. I, 18. Retinui 0vNo
cum Gaisf. ., ut I, 162. Vid. Bredov.
p. 197. Duo libri cvno cum Eusta-
tiio ad Od. £' p. 1559, 35 s. 258, 28.
diaBetvar, quod mox redit, valet
afficere, tractare. In seqq. pro ovrs
TLS dAlotolov Franke De partico:
negatt. Comm. II. (Rinteln 1853
25 ex uno Parisino scribi vult 0vd #
t. cd. Mihi satius videbatur, in
vulgata acquicscere, quam etiam
tuentur a God. Hermanno disputata
Opusce. III. p. 158.
deLvov ti rovevuevos] Immerito,
ut videtur, particulam ri, quam
omnes tenent libri, suspectam ha-
buit Valck. recte caeteroqui monens,
Graecos dixisse dervov 8.0#1va r01n-
cacdar (graviter, moleste ferre ali-
quid), sequente vel infinitivo vel par-
ticula #0 cum verbo finito. Cf. nott.
ad III, 141. Assyrii dicuntur hic Ba-
bylonii, permutatione haud infre-
quenti, de qua conf. nott. ad I, 10)2.
Ad structuram verbi xarays4@v ‘conf.
supra III, 37 ihique nott. Simili
modo loquentem inducit Mardonium
Noster VII, nal Iwvas — 0Ux
feoers Li... nuiv. Co-
bet pro xarays4av legi vult éyza-
vésty, quo mihi non opus esse vi-
detur.
T
ti d°, c0 portare] È cumrecentt.
edd. inserui. Ad rxe0aotnooy-
tat cf. II, 13 ibique nott.
xd 0Ùx "tEémlogag toy Peerdr]
s,Sumunne te credis esse, qui facie
foede deformata sic te ipse lacerave-
ris.‘ Sunt verba Valck., iure im-
proDAnTe: quod e binis libris affer-
tur: lEduflocas pro é#Eéxlomcas,
quod ipsum satis firmatum est No-
stri loco VI, 12, ubi Iones xaga-
peovoavteg x nal xx lojcayteg
Éxtovyoo0v. Ac Suidass. v. fx-
mievoavtes® Eco yevopepoi. Ipsam
locutionem, qua dicitur: enavigare
e mente, pro: discedere de mente 3.
de se (vid. Cic. De divin. II, 55.
coll. Tuscull. III, 5. IV, 30.), insa-
nun, dementem fieri, e re nautica pe-
titam in maritimis civitatibus, qua-
lis fuit Ionia, minus absonam vi-
deri, iudicavit Wessel. Prope acce-
dit, quod Valck. attulit, Theocri-
teum: avolare ex mente II, 19. XI,
72 (n tds poivas inmendragai 3).
Eurip. Electr. 175. Ac denique huc
referri poterit Pausaniae istud III,
4. 8.1: éEmouet éx toù voò, ubi cf.
Sicbeli3.
EC név roi vasgetlBea x. ©. 2.] De
imperfecti forma (pro Uxegeridno)
conf. Bredov. p. 396. Quod ad si-
gnificationem attinet, Noster h. 1.
alteroque, qui exstat V 192, activo
usus est verbo, aliis locis (cf. I,107.
III, 71 ibique nott.) medio verbo,
sed diversa significatione; itaque
malim h. l. reddere: Eguidem sane
ad le si retulissem ea, quae facturas
eram, haud me sivisses facere. piv
tor cum Matth, et recentt. edd. re-
posui pro uèy rol, quod dederunt
Ovx Eoti oÙtos
-— ia nia i i A i i SE È ARE
THALIA. III 155. o 279
vuv d' éx° Éuscviod faAdpevos ironia. 0 dv, iv pi) roòv
cav denon, alotopev BafvAcva. ’Eyò utv peo, 05 E10, «Vro-
‘poAnoc és tÒ teigos, xal prov mods aUtods, ds Virò ceÙ taede
, mémovda* xal doxéo, neidas Gqpéas tavra Èyeuv obra, revee-
Gba. otpatIi]S. GÙ dè, dm' Ns dv Nueons da d0€480 &s tò
teizos, amò tavtns és dexatnv Mueonv ts deMvTOÙ oTRAtIÙS,
tijs ovdenia Fota don arcoAAvpévns, ravens xidiovs tatov xarà
tas Zepupepios xadeopévas nvdas* pera dè avtis arò vijs de-
xatns és éEBdounv &Ai0vs uoi tatov diozidiovs xara tas Nivicov
xedeopévas avias* anò de tijs EBdouns diadiradv elxogi Mué-
gas, xal Eretta QAiove xaticov ayayadv rara tas Xaidaicov
Schweigh. et Gaisford.; conf. Bre-
dov. p. 281. — falduevos e Floren-
tino pro fiaZ2Zouevos iam revocavit
Schweighaeus., quem reliqui edd.
merito secuti sunt; ad locutionem
ix” ipemvroò Balopsvos (i. e. meo,
proprio consilio, re mecum delibe-
rata neque cum alio quopiam com-
municata) vid. nott.ad III, 71. Ver-
ba 7> fr toi cd0v Tenor 'Schaefer.
(ad Lambert. Bos. de Ellips. L. Gr.
pag. 228) reddi vult: nisi tu desis,
cum vulgo perperam vertantur: nisi
tu tuis deeris. Accuratius opinor Din-
dorf.: nisi tu iîs, quae tuì muneris
sunt, defueris. Tu cf. similem lo-
eumVII, 18. — In seqq. ad verba ws
Éxo conf. I, 24 ibique nott. rérx0ov8«
cum Schweighaeusero aliisque re-
cepi pro éra8or, quod huic loco
minus aptum esse neminem fugit.
ts 0V8epla Fota: ven arodivpt-
ng] Tu vid. I, 4 ibique nott. Nec
differt signiticatione locutio ovde-
plov oonv Èxeiyv s. morstodar, rem
parvi s. nihili pendere, ut IX,8. Apud
Lucianum invenitur Wweny Èyeuv, mo-
nente Valcken., qui Soph. 0ed. Col.
377. 299 alia citat additque locu-
tionem 6liy 0gwg Fxev, quae con-
trariam in partem accipi debet. Tu
conf. etiam Elmsley ad Sophoclis
1. 1. (vers. 277. p. 131 ed. Lips.) et
Kuehner. Gr. Gr. $. 533. not. 4. —
In proxime seqq. xata valet prope,
ad, ut II, 121,4, ubi vid., I, 76,
ubi vid., IV, 139. — De ipso” situ
portarum cf. nott. ad III, 158.
dial1r0v]) Retinui hoc cum re-
centt. edd., quod pari modo positum
III, 157 invenitur. Sehweighaeus.
eumque secutus Gaisford. e tribus
codd. posuerunt diaZelrerv (in quo
infinitivum pro imperativo positum
eristimes, ut paulo infra éav, ne-
Aeverw et supra MI, 134 aliisque
locis), quod mihi librarii culpà or-
tum videtur. Ad imperativi formam
#govtwv cf. I, 89 ibique nott. In
proxime segg. omnes libri undè» roy
cuvvovvtor, quod cum ferri non
posse intellexisset Dindorf., scripsit
euvveovtor, de futuro cogitans, quo
usus est Noster (auvvéecv) VII, 168.
IX, 60. Mihi satius videbatur re-
ponere duvvovtov, quod idem scri-
ptum reperio a Schweighaeus. hunc
locum afferente in Lex. Herodot. 8.
v. (T. 1. p. 29). Sensus enim est:
nihil corum (armorum), quibus hostes
prupulsamus nosque tuemur. Seqq.
toùto dt éay Fyeuv valent: id vero
(i. e. gladios breves) illos habere 8.
his solis illos armatos esse sinito.
Ad vocem #yz#oidlov cf. nott. ad
III, 118. 77. Quod in H. Stephani
ed. pro é@v invenitur @v, id quam-
vis nullo libro scripto probatum ita
defendi posse putat G. Hermann.
Opuscc. IV. p. 178, ut infinitivus
Fxe1v addità particulà cy pro impe-
rativo accipiatur. Quod mihi haud
persuasit , neque persuasit Burgesio
in Prolegg. Thucydid. pag. 301. —
In seqq. e Sancrofti libro alteroque
reposui éritoéwpovrar pro vulgata
miTE € porre, quam ferri posse ne-
gat Bredov. p. 146.
Îl 156
280 - HERODOTI
xadeopévas avAas teroaniogiAiove. Egovicav dì unta €
go undèv rev auuvoviar, pie ovtoL, xANv épysroudia
dè dav Eyeiv. uetà dì tqv sixootiv Nusonv (8éas cin
Anv otpatimv nedeverv méoui r0oofaXAerv rds tO telg
vas dé por tatov xara te tas Bndidas xadeopévas x
Kuocias. 05 peo ty daxta, tuto peyada Epya amodi
ra te dila Entpewpoviai éuoì BafvAovio: xal di xal
Aécov tes Badavayoas. tò d° évBevrev éuoi te xal
usArnoe, ta dei morte.
Taùta tvrerdouevos Mie érÌ tas avAaS, ÉxLoto
os È) cAndéos avropolos. Oggovtes dì arò tav xi
“ATA TOÙTO Tetaypiévor xatétoegov xatoa* xa) 0Alyov
uhivavtes tv Eréonv nVANV eipeteov, tis te eîM,
deouevos fuor. 0 dé CpL Npogeve, 06 el te Zomveos 1
Toy xviéov TA faZavayoas] Ad
vocem falavayea, quae etiam omni-
no indicat clavem, claustra, tenen-
dum est, fi@lavov dici cavam intus
cochleatim striatam, quae in fora-
men serae (tv Balavodonnr) de-
scendebat, et tota intra id immersa
latebat. Hoc modo clausae fores si
aperiendae erant, adhibebatur fa-
davayoa, quae in idem foramen de-
mittebatur et conveniebat in cavum
Balavov eamque attrahebat. Ita
Salmasius Exercitt. Plin. pag. 650.
(T. II. p. 916.) Add. Themist. p.
315 D. 8. 381 ed. Dind. et quac alia
proferuntur in Thes. L. Gr. II. p. 66
ed. Dindorf. Add. Aeneam Tactic.
18 ibiq. interpretes. p. 178 Orell. et
imaginem Balavaygag illic exhibi-
tam. — In fine recepi te deî pro
vulg. tede, quod omnes recentt.
edd. reiecerunt, unus tuetur Eltz.
(Quaest. Herodd. fasc.II.in:Jalrbb.
f. Philolog. n. Paedagog. Suppl. IX.
p. 343), cum tede, ut putat, h. l.
spectet ad id, quod caput est: s,tade
intelligit Zopyrus id, de quo cum Da-
rio egit, i. e. proditionem, quam ad-
versus Babylonios paraturus erat.‘
Quam rationem vix cuiquam placere
posse existimo.
Cap. CLVI.
éniatespouevos] Reddunt vulgo:
subinde se convertens ei
ctans, ac sì revera esset fi
transfugam simulans. Et i
sum Gallice quoque red
cherus: — ,,il s’enfuit vi
tes de la ville se retc
temps en temps, comme
un veritable transfuge.“
Homer. Hymn. in Mercur
otgopaònv d' iBaditev, q
explicuit: et Auc illuc in
circumferchat oculos, com
IV, 197. At Fr. Franke c
76 reddit: ,,huc illuc — ul
ihat, vagabatur." — Val
verba dg dn «Inés.
in quibus dy notare w
confert Polyaen. VII, 12,
pyro: puev avedpolog ,
‘n vrò daosiov radar.
mili modo de dn adhibuit
211 coll. V, 20; ubi vid. i
04/yov ti ‘naouulivavte
tae valvarum alteram aliga
rientes, ut ait Wess.,
Aristoph. Pac. 981. — Ve
xàeverv in foribus patefa
dem usitatum Homero Ii
auctori Vit. Hom. 33. —
elowteoY tis te elmual
uevos Tuo conf. I, 35
Mox cum Schweigh. et €
psi mvZovgoi pro vulg.
quod retinuit Matth. Co:
118.
THALIA. III 155 — 137.
281
Li -
por és éxslvovs. Iyov di puv ol rvAOvEOÌ, tabta ws pxov-
9 L L) - , LI 9 >
dar, éXl ta xouva tav Bafviaviav. xaractas dè éx' avta
retoixiteto, pas tro Aagsiov removdEvaL, tà émemovdze va
ioutod: maBeiv dì ravra, dLori cvufovAevoa: ol araviotiva
tu Grpariv, ini te ovdels mogos Epaivero TS aAesoros. Nùv
, e Li ’ ,
te, pp déyov, éyò vutr, 0 Bafviovo., puo pepiorov aya-
dov, Aapeico SÌ xal tij otRatii) xal Iioono: péprotov xaxov.
ov pae d), éué pe de Amfinoapevos, xatarpoltera* Eniota-
pa: d' avtod madas tas dietodovs tav fovAevuarav. Toradra157
Eheye. ol dé BofvAevior opgovtzs avdoa tv év ITegonor doxi-
Heratoy divos te xal otav Eoregnuevov, ueotiti re xa aluati
U , 5 , ’ , A
avaxepuguevov, mrayyv éAricavres Aepewv pv cAndea, xai
OI Mxsv ovpuagov, énirpareoda Éroîuor NIav, tv èdesto
Ogiav. tBeero St otparifs. ‘O dè, érei te «vtv toÙto ragi-
urractac dì Èx' ser) Valck.
scribi maluit xataoras dèi ie av-
Fa, i. e, fg pécoy «vio, stans in
aalio vel curia Babyloniorum, ut
ely dedurisse dicantur Zopyrum éxì
ov, va toy B., quod ipsum in-
Ta È commune 8. concilium Babyl.
conf. nott. ad Plut. Philopoem.
rei 59. Neque vero opus esse hac
VII a atione, monstrat alter locus
ubi n 29: otes En) to orvédetor,
pia 'eete monuit Schweigh., partici-
o Txas s. xatactas valere con-
4. *, productus. Atque supra III,
Pa terzaoravieg éml tovs tozovras
Olin: — InenovDee plerique libri.
dupli e sx0vÈ:8, sine augmenti re-
a 1@2zatione, ut aliis quoque locis,
faetu Cllegit Bredov. p. 289, idem
‘2 videmus, unde hacc lectio
tm spernenda videtur Werfero
CActt. phill. Monace. I, 2. p. 240.
leat © ero Noster in his variare so-
moda daa0do reduplicationem addens,
cadi negligens, equidem praefe-
ptoru Tm duxi, quod librorum scri-
Mox xa consensus b. ]. praebuit. —
=; 3 talgatam revocavi ra&eîv, ex
si ùancrofti libro mutatam in ra-
dofi:* quod ipsum exbibuerunt Din-
° _t Dietsch. Tu vid. Bredov.
pui 20. araviotava: valet abdu-
ina DI VI, 133 coll. IX, 86. 87.
à E € 1: 0vdel5] Particulam dè post
le intrusam cum recentt. edd.
abieci. Schweighacusero placet d7
pro de.
Épn 2éycov] Vid.1,118 ibique nott.
Ad seqq. puo uéyiorov dyadov cf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 506. not. 2. et
Krueger. ad Dionys. Halic. pag. 97.
Ante creati) cum Schweigh. et
Gaisf. e pluribus libris recepi 77.
Omisit Dietsch. articulum, quem
retinuit Dindorf. — Ad vocem xa-
tangolteta. vide nett. ad III, 36.
Exstat ad h. v. glossa IHerodotea,
qua tamen parum proficimus. diéo-
dos, quod propria notione invenitur
TI, 24. 26. 1II, 4. III, 117, hîc et VII,
231 translato sensu de diversis con-
siliorum viis et rationibus accipieri-
dum. ,,Et tralate vario modo usur-
pant philosophi; de quibus dictum
ad Plotin. II, 8. 1. III, 8. 8. V,8. 6.
Cf. Procl. in Alcib. pr. p. 12 et p.
249. Cr.
Cap. CLVII.
noav, tòv dietro opéor] noav
rescripsi e binis librîs cum Gaisf.
et Matth. pro fcay. Verbo detota:
duplex hic adstruitur genitivus et
rei et personae. Conf. Herod. I, 8.
— In seqq. éncdstapevos tiv Bafv-
Aviv est: cum e Babyloniis opti-
‘mos quosque selegisset, hos eduxit
etc. Conf. supra III, 44 éreZé8as
eodem fere sensu.
282 HERODOTI
dafe, frotee, ta xE0 TO Aagzio cvvednuaro. ttayayadv yae
ti) dexatn Nueon tv oteatimv tv Bafvioviav, xa) xvxle-
o@uevos tovs qidiovs, toÙs mPdtOvs éveretlaro Aapsio tata,
tovtovs xatepovevos. uadovres dé puv ol BafvAesvior tore
Ereoi ta Eoya maupegopevov duota, mayyv meougapées éovres,
nav di) Érotuor Noav vanpetterv. 6 di dicdindv Nuéoas tas
ovypuewnévas, avtis emidetauevos tòv Bafviavicav ttrpave xal
xatepovevde tav Aapeio0v otRatIATERDv toVs diogidiovs. l80v-
tes dè xaì tovro rò Fopov ol BafvAsvioi ravtes Zaavoov el-
gov év otouaoi alvéovies. 6 dì «UtIS Biadeadv tèS cvyELDÉvasIA
Muéoas étnpape és TO roosionuévov, xal xvxAocdpevos xate-
povevoe tovs tetpaxioziZiovs. ds di xal roùro xatéoyagto,
mavta di) pv év roîoi BafvAcviooi Zarveos, xal otearderns
15878 oUtos aq: xal tegopviat drededexto. IToogfoAiv dì Aa-
Qetov xata ta Gvyusiueva morevpevov méoit rÒ telyos, évBatra
dn mavra rov dolov 0 Zarvopos téparve. oi uiv pae BaffvAe-
vio avaPavtes ri tÒò teigos Muuvovro tiv Aapsiov octeatiy
moo0feAZiovoav, 0 dì Zorvoos tas te Kiooias xal Bndidas xa-
eîyov Èv ctopaoi alvéovtes] ore fe-
rebant eum laudantes. Confert Wess.
VI, 36, ne quis alvéovres redundare
arbitretur.
mavtoa dn) n@ n. t. i.] i.e. omnium
primo loco apud Babylonios censeba-
tur et dicebatur Zopyrus. In qua lo-
cutione, quod év ante roîoi melius
omitti censet Valck. (ad VII, 156),
satis iustam equidem non perspicio
causam. At vero omisit praeposi-
tionem Matthiae, eandemque etiam
eiici vult Cobet; sed reliqui edito-
res merito retinuerunt. Tu cf. prae-
ter VII, 1-6 etiam supra I, 122 ibi-
que lanudd. Alios, qui de hac for-
mula egerunt, viros doctos excitavit
ad h. 1. Wesseling.
orocteorns]Ita cumSchweigh.
et Gaisf. exhibui, cum plures libri
otearitorne. Laudant interpretes
Herodd. VIII, 41. Athen. I. p. Il.
Philo Iud. c. Flacc. p. 981. Pindar.
Isthm. V, 30.
Cap. CLVIII.
xaTA TA Cvyusineva] i. e. secun-
dum ea, quac cum Zopyro convene-
rant. Conf. V, 50. 62. Expressit lo-
cutionem Pausan. VIII, 10. $. 4, ubi
vid. Siebel. De voce wéQiè vid. nott.
ad IV, 15. — In seqq. scripei cum
Schweigh. et Gaisf. è pè» yo Baf.,
delens, quam vulgo inserunt, parti-
culam dn post ye. Ad éo7ne conf.
III, 146 ibique nott.— De Tovis Beli
templo vid. nott. ad I, 181. — Ad
vocem éxactog cf. Kuebner. Gr. Gr.
8. 509 et supra III, 150. 82. Ctesiae
si confidimus, res confecta est non
Zopyri, sed Megabyzi operà. Conf.
Perss. Excerptt. $. 22.
rag te Kiooras na) Bnildas na-
Aeouévas nvias] Utramque portam
in orientali u?bis parte fuisse inde
colligit Rennel. p. 543, quod Cissia
porta procul dubio Susa orientem
versus duxerit; Zeli portam, e qua
Babylonii in Beli templum, quod
scilicet proximum fuisse probabile
est, confugerint, in eadem parte
fuisse idem censet, indeque etiam
argumentum petit, quo ipsum Beli
templum in orientali urbis parte si-
tum fuisse commonstret. Nobis ad
I, 181 probabilior visa est ea sen-
tentia, qua in occidentali Babylonis
. THALIA. III 157— 159. 283
Asouévas avias avarmetacas éGiue tovs Iléouas Ès TÒ tetyos.
tov dì BafvAavicv oî uèv eldov tÒò mondÌv, ovtoI Èpevpov ès
toù Ads toù ByAov to (pov° oî dì ovx sidov, Euevov tv ri)
imutod reti Exaotos, és 0 I) xal ovto Euadov reodedoutvor.
BafvAcv uév vvv ovtoA TÒ devregov aloédn. Aapetos dt 159
Enel te éxgatnoe tv BafvAcvicav, tovto pév 0peov TÒ teîgos
meQuetde xal tas aVÀUS Tadas antomade’ TÒ pap rpOTEOOv
#Av Kboos tiv BafvAdva Eroinoe tovtRov ovdetegov* rovto
dè 6 Aagetos tav avdodv rovs xogvpatovs padiota Ès tRLOYL-
Movs avecxolonice, totor dì Aoimotor BafvAcovicoi arédane
tiv nodv oilxeerv. de È’ Etovor yuvatras ol BafvAsvio, îva
pu yévea vropivatar, tede Aapetos npoldav troinoe'
parte hoc templum collocari debeat.
— Nini portam, Herodoto comme-
moratam, cum Niniven duxerit, ad
septentrionem spectasse Rennel.sta-
tuit, CAaldaicam portam meridiem
versus, Semiramidis portam septen-
trionem et orientem versus. Atque
omnino a parte occidentali nulla Ba-
bylonis videri fuisse moenia idem
contendit. Nos Chaldacorum portam
collocamus in orientali urbis parte,
quippe in qua potissimum huius gen-
tis erat sedes, regum Chaldaicorum
palatio ornata. Cf. Heeren. Ideen
1,2. p. 181.
Cap. CLIX.
tÒ tsîzos meouelde nal tas nv-
las xacas cnéonace] i. e. moe-
nia sustulit 8. diruil portasque uvulsit.
Eodem modo to teîzos MEQLALQÉEELY
Noster dixit VI, 46. Adaréczace
ef. I, 17. Quod vero Cyrus hic moe-
nia 'intacta reliquisse dicitur, ob-
stat disertum Berosi testimonium
ap. Ioseph. c. Apion. I, 20, si qui-
dem telyn illic moenia urbem cingen-
tia neque arces eztra urbem muni-
tiores significant. At mihi quae He-
rodotus scribit, verisimiliora viden-
tur, praesertim si Cyri illam ubivis
in victos monstratam clementiam
respicimus, cf. Gesen.ad Iesai. XIII.
p. 4639. In Risutuna inscriptione,
in qua, ut ad III, 150 indicavimus,
pliura de hac Babyloniorum rebel-
lione exponuntur, nihil traditur de
moenibus dirutis neque de Babylo-
x
tas
niis ter mille cruci affixis; quod sane
in tali monumento in Darii hono-
rem et gloriam posito vix exspectari
poterat: unum rebellionis ducem in-
terfectum esse enuntiat Darius, qui
alium quoque rebellem una cum so-
ciis cruci s. palo affigi iussit (Col.
III. $.8), duos autem alios, absci-
sis naribus, auribus, linguA, cru-
cis supplicio traditos commemorat
(Col. II. 8. 13. 14). Caeterum gra-
vius supplicium, quod de Babyloniis
sumptum esse Noster scribit, e qui-
bus ter mille viros summae dignita.
tis (toùs xogv@atovs, i. e. principes
fere, Chaldaeos opinor; cf. nott. ad
III, "150) palo affigi iussit Darius,
haud mirum videbitur ei, qui talem
saevitiam et crudelitatem ab orien-
talium hominum animis regumque
moribus haud abhorrere satis nove-
rit, ipsa teste historia regnorum
orientalium atque motuum, qui in
his acciderint: neque adeo recentio-
rem aetatem talibus carere, quae
consimilia fere iis, quae ab Hero-
doto h. 1. narrantur, vel ad proban-
dam huius fidem afferri possint, apte
monuit Grote: History of Greece IV.
p. 311, in memoriam revocans illud
supplicium, quod Petrus Magnus
Russorum princeps de militibus re-
bellibus, Strelitzae vulgo vocantur,
Moscuae sumpsit anno 1698 post
Chr. n.; quibus alia addi poterunt
in Mongolorum, Hunnorum, Turca-
rum historia obvia.
îpa cpL yivea vroy(vatai] i. e. ut
284 HERODOTI
po favrov, 05 xal xat” aoys dedniata, axéxvitav ol Ba-
BuiavioL, toÙ GITOV mPoogpÉavies® éxeérate tolo xeQuoixoLoi
édveor puvaînas te Bafvidva xatiotava., 0005 Î) Éxaotows
émittoo@r, Gote mévre uvoiadav T0 xepalalque tav yvva:-
xdv Cvvjide® éx tovrécv dì tav yuvarov ci vov BafvAcvoi
160yepovaci. Zarvgov dì ovdels ayadosgyinv Ieootov vases-
Bareto raga Aapsio xputij, ove todv Votegov yevopévev ovre
tav mpotegov, OTL pu} Kioos uoùvos* tovta yae ovdzls Ieg-
Gécdov NÉicot xa ÉEovtov cvufalgev.. ITodAlaxis dè Aagetov 4é-
pera yvounv tuvde arodttacta., dg fovAorro av Zoxvgoy 299
elvar amadéa tijs aeixeins pair, 17 BaBfvAdvas ol slxooi x9ds
ti govon ngocyevecda.. Eriunos dé puv peyalcos® nal pae
doo ol ava m&v Eros édidov taùta, ta Iléoonoi tori tILLO-
soboles ipsis fiat, subveniat. Quaerit vid. nott. ad IV, 42. Zopyri factum
Bekker., pro yévea an legendum sit
yEwvEn, quam vocem eo sensu, qui hîc
requiritnr, inveniri volunt in Iliad.
XXI, 187.191; sed codem sensu Ho-
merum quoque dixisse yévos mon-
strant alii loci: Ili. XIX, 122. VI,
140. IX, 538. Ita qui yévos scripsit
Ili. XIV, 113, is eodem sengu ye
venv adhibuit Odyss. XV, 225. Quare
in Herodoto nihil mutare volui. Ad
vocem aveguodorioe cf. nott. ad J,
128 et III, 132, et ad verba tas yao
EovrdY x. t.À. ob usum particulae
yae supra nott. ad I, 8. 24.
we xl AT coxds Bedijlaora] Cf.
III, 150. xat’ degas valet: inilio
huius narrationis, ut V, 62. 92. $. 6.
VII, 88, ubi conf. nott. Ad structu-
ram toù GiTtov rE000émvTES conf.
Kuehner. Gr. Gr. 8. 533, b. — Ad
verba 000s d7 éneot. tret. conf. I,
157, 160 ibique nott.
vote nÉvre uveredar TO nepa-
datmpa] 10 repalaimpa indicat sum-
mam, quam vulgo dicimus. Quod in
Sancrofti libro legitur uveedes, non
prorsus displicet Wesselingio com-
paranti Lysiam in Or. Parent. 7. Io-
seph. B. Iud. IV, 11. 8, alia.
Car. CLX.
maga AIapelo noiti) i. e. Nario
iudice; vid. I, 32 ibique nott. IV, 65.
— Mox haud mutavi cvuf@déer,
Dariique de eo iudicium plures ce-
lebrant, quos ad III, 150 init. cita-
vimus, atque videtur illud adeo in
proverbium cessisse, de quo Zeno-
bius IV,9. Tu adde his Anonymi
Byzantini rhetoric. militar. a Koech-
lyo nuper editam cap. 47 (Part. po-
ster. Turici 1856. pag. 12.). Ipsum
Cyrum quanti fecerint Persae, sa-
tis ex iis patet, quae supra III, 34.
89 allata sunt. i
yrounv tnvd: axoditac®m]} fili
mile de Megabyzo dictum exstat TW.
143. Qui pro Zopyro Megabysum fai.
his nominat Diodorus (vid. supra al:
IM, 153), is hoc quoque Darii &:
ctum ad Megabyzum refert. In
cum Schweigh. et Matth. retinni di
xeimS, cuius loco Gaisf.
aswins. Tu vid. nott. ad I, ih
et 73.
taùra, ta Iléoonoi teu x
ta] Ctesiae si fides est Exoer
Perss. $.22, Megabyzum, cuius opel”
potissimum res confecta et urbe tu
dem expugnata est, Xerxes honetiiff?
vit cum aliis multis donis, tum
aurcà, sex talentorum ponderis,<
munus inter regia dona apud Per
sit honorificentissimum. Tu così.
nott. ad b. ]. p. 157. 158. Maluit He.
rodotus in universum loqui, cum sin-
gula forsitan minus bene cognita ha-
beret.
7 THALIA. III, 159. 160.
285
rara, xaì tiv BafvAova ol Edaoxe dtedta veneoda uéyoi tîjs
Exzivov tons, xal «dia molla Enédane. Zarnvpov dè tovrov
pivera Meyafvtos, 06 év Alyvnto avria AdNvaicav xa) tav
Gvuuazaov éotpatnynoe* Meyafutov dè tovtov piverai Zoav-
@05, 09 é ‘Adnvas avrouoAnoe éx Iepotov.
arelfa vinecda:] Quae ita intel-
ligo, ut rex illi urbem ita commise-
rit, ut reditus ipse perciperet neque
quidquam in regium aerarium im-
mitteret, ut alii satrapac ex ea dis-
tributione, quam Darius (supra III,
89 seq.) constituerat, facere role-
bant; cf. Herod. VIII, 136. Ad ipsam
locutionem vid. III, 97: «reléa ye
Iliega. véuovra: xodgnv et conf. III,
91. I, 192.
os tv Alyonto avria ‘ABNvaiov
x. t. Z.} De hacre conf. Ctes. Ex-
cerptt. Perss. $. 32.33. Diodor. Si-
enl. XI, 74. 76. Thuc. I, 109. Inci
dit hoc in ann. ante C'hr. n. 458. —
Cf. Larcher. T. VII. p. (593.
Zonreos) Ad rem cf, IV, 43 et
Ctes. Excerptt. Perss. $. 43, unde
colligi poterit, cur ille Athenas po-
tissimum fugerit, et quae illi ratio
cum Atheniensibus intercesserit. —
In seqq. avrouoZnoe dedi e duobus
codd. cum Schweigh. et Gaisf. pro
vulg. pvrouoAnce, quod male reti-
nuit Matth. Vid. Bredov. p. 318.
I>TOPIQN ‘HPV J4OTOY T.
HPOJAMOTOY
IXTOPIQN
TETAPTH.
MEAINOMENH.
META è t)v BafvAgvos afoeoiv Epévero éxl Zxvda;
avtov Aapziov Fiao:s.
"AvBevons yao tijs Acins avdoeaci a
zonuatav peparcov ovviIOvTOv inEdvURNOE 0 Aagstos t(0acdu
Zxvdas, oTL ExeTvoL Tootegor ; éoBadovres és tu Mndixyy nel
vix]oavtES uagn toùs avriovpevovs, Vapbav adixins. Ty
Cap. I.
Avrod Japelov #l0619] Schweig-
haeuser., quem sequuntur Gaisf. et
Matthiae, pro avrod de suo scripsit
av toù, codicibus refragantibus.
Equidem ad vulgatam lectionem re-
dire malui, cum ipse Darius expedi-
tionem suscepisse cur dici nequeat,
haud intelligam, praesertim si repu-
temus alias expeditiones, alia bella
per Darii duces gesta, quae haud
pauca commemorat Bisutuna inscri-
ptio; cf. ad III, 150 allata. Inde
recentt. edd. recte retinuerunt av-
tov. Et patrocinatur lectioni avrov
Letronne in Journ. d. Savans 1817.
pag. 92, ubi haec addidit vir doctis-
simus: ,,On auroit à s'exrercer sur
plusieurs centaines de passages, 8’ il
fallait corriger le texte de cet histo-
rien toutes les fois, qu’ il emploie
avtos de la mème manitre, par une
sorte de surabondance, soit pour
rappeler l’attention sur une person-
nage, dont il vient de parler, soit
pour ajouter une nuance de plus,
comme dans la phrase qui nous oc-
cupe.‘‘
’AvDsvons yee tips ‘Acins x. 3. i]
i. e. cum viris floreret (virorum fot-
tium praeberet copiam) Asia multee-
que pecuniae in regis aerarium co-
fluerent 8. redirent, ex tributo n
cet singulis gentibus imposito, ti
III, 89 seqq. legimus. Itaque states
imperii floreutis, i. e. et virorum pro-
ventu et opum praesidio abundas-
tis, ad bellum suscipiendum invite-
bat. Ad usum verbi ay&ei» vid. He-
rod. VI, 127. Thucyd. I, 19 fin. Ad
usum verbi 0vviorto» conf. Herod.
I, 64. De reliquis, quae ad hune
locum pertinent, de vera belli causa
ac de tempore, quo susceptum est,
vid. plura in Excurs. ad h. l.
vrnebav adinins] i. e. initimm fe-
cere iniuriarum, primi iniurias intule-
runt. Citat locum Suidas s. v. III.
p. 550. De locutione conf. Valcken.
ad Euripid. Phoeniss. p. 533 et in-
fra Herod. IV, 119 ibique 1 nott., YI,
119. Ipsum verbum vnnoetar
das exponit rgoxatnetarto. Ad. ià,
quod antecedit TOÙS dyri
(i. e. obviam euntes, occurrentes, sensa
hostili) conf. Herodot. I, 76. 207.
IV, 3. VII, 9, 1. 102. 189. IX, 7,2.
HERODOTI MELPOMENE. IV. 1. 2.
287
va “Aoins Netav, 6 xal xpotEgOv por eiontar, Zxvdai
}uav déovra teimuovta.
Kippegiovs yao éxidianovtEs
lov és tv “Aoinv, xaramavoavies tis «pxîs Mnydovs*
vao, nolv 7] ZExvdas arixéoda., Neguv tijs ‘Acins. Toùs
vdas azodnunpoavtas oxtd xal eluooi Eta xal dia y90-
vovtOv xatiovtas és tv opettonv tesdetato ovx Élao -
vos toù Mydixov' sUgov yo avtiovTevnv CpI CTRATLI)V
Uynv. al yao toòv ZxvBéov puvatues, ds copio avdpes
ty ggovov x04i0v, Epoiteov rxaod tous dovAovs.
Tovg 2
viovs ol Zxv&a. ravras tvpiovor toù palaxtos eTvexev,
xi xg0tsg0v poi elonta:] Vide
[, 103. 105 ibique nott. Mox
Bvay pro dv»; de quo vid.
d 1,14. Cf. IV, 89. 90. Ad
seqq. Kippeglovs pae énudia-
x. t. Z. conferunt Schol. Ho-
d Odyss. XI, 14. Tu vide
ad Herodot. I, 6. 15. 1V, 11.
ruoytag (redeuntes) conf. llI,
3, ne plura.
fesoy xag@ tovs doviovg]
\e coniuges eorum longa exspe-
e virorunm fessae — servis ad
am pecorun relictis nubunt.‘‘
stinus II, 5, quem citat Val-
*., de usu verbi qorrar mo-
le quo diximus ad 1I, lil coll.
Cap. II.
16 dì doviovs of Zxv8ar xay-
p2000.] De his conferunt Non-
n Gregor. Nazianz. pag. 152.
t Herodotea Plutarchus T.Il.
A. Opp. itemque Schol. Ari-
in. Eqq. 959, ubi uoZyovs in-
tantur rvpiovs, Scythicam ex
‘oti verbis prave fingentes na-
2. UWtitur autem nostro loco
n. Jd. I, 2. pag. 296, quo, ut
is nomadum gentibus, ita Scy-
Roque servos fuisse probaret;
me monet, Scytharum e terris
\m servorum copiam in Àsiam
asque inde orbis terrarum par-
sductam fuisse: unde factum,
ithac Scytharum nomine pro-
L) significarentur quilibet servi.
' y@alaxrog Elvenew, TOÙ Zi-
, woLevvTEes Wwde] His verbis,
scum iungenda sunt, quae in
fine huius capitis leguntur: TOVIOY
pìv eîvena drayta, toy day lafwei,
of Zuvdar Ixrvpiova. 0v yag ago-
tar eloì, Zia vouades, merito offen-
sus est Hansen: Osteuropa etc. pag.
68. 77 seq., intelligi posse negans,
quid commune habeat servorum ex-
caecandorum mos cum equarum la-
cte et butyro inde parando: in He-
rodoti narratione turbata esse quae-
dam inde existimat aut errorem
quendam subesse, natum illum qui-
dem ex interpretatione quadam He-
rodoto exbibita, sed falso intellecta,
praesertim cum infra cap. 20 hi
ipsi servi vocentur of tuploi; quam
in rem affert, quod apud Osmanos
servus vocatur kiole, caecus kior;
aut si hoc minus placeat, cogitari
quoque posse existimat de anti-
qua fama, quam ad suam aetatem
Noster temere transtulerit, aut de
caecis, quos inter Scythas variis de
causis solito plures fuisse credamus
licet, ad interiora domus negotia
eam ipsam ob causam adbibitis
omnino sermonem fieri. Ac simi-
lem fere in modum Kruse (Urge-
schichte des Esthnisch. Volksstam-
mes pag. 200) suspicatur, agi forsi-
tan hoc loco de caecis, qui plurimi
adhuc reperiantur in terris Kussiae
meridionalibus, tum ob pulverem
subtilem, tum ob fumum in casis
semper excitatum oculisque huma-
nis nocivum, quique inde ad nego-
tia inferiora domestica adhibean-
tur. Quae certe probabiliora viden-
tur iis, quae commentus est Neu-
mann: Die Hellenen im Skythen-
lande pag. 270—282. Attuli haec,
288
HERODOTI
toÙ mivovor, morevvres de' Exe&v pvontijoas dafio: derzi-
vovs avAoîoi rpocELPEREoTaTOvE, tovtovE todévtes és tov &n-
décov Tnnov ta dodoa, pvocdoi toro stouaci, 4401 dì @A20v
puosovrav augiyovor. paci dè todde sivexa toùro moséery*
tas pAéBas te niumAiaoda: pvosmpivas ris Înzov xai tò 0V9aE
natieota.. Encav di ausltaci to vada, éoyéavres és Evdva
ayyria xoîda al nepuotitavies cata td &yyila toÙs tvpAovs,
quae num sufficiant ad hunc locum
explicandum, aliis diiudicandum re-
linquere praestat. Equidem, quae
toto hoc capite traduntur, reliquae
de Scythis et Darii expeditione nar-
rationi interiecta esse crediderim a
Nostro, qui hac oblata occasione
servos a Scythis privari oculorum
sensu et ad butyrum parandum
(s. omnino ad domestica negotia)
adhiberi relaturus utrumque hoc
iam ita confusum cxhibet, ut fa-
cile suspicari liceat, Herodoti ver-
ba minime proferri integra, sed
omissa esse quaedam, ad servo-
rum excsecandorum morem perti-
nentia causamque nefandi istius
moris declarantia: quae si adessent
verba, sponte opinor intelligeremus,
quî factum sit, ut h.]. servi excae-
cati cum butyro a servis parando
coniungi potuerint. De lacunis He-
rodoteis conf. Bredov. p. 13 seqq.
Eneav pvontijeas Aefwoi] Cum
recentt. editt. scripsi quontneas,
PUGWOL, PUOELVIWYV, QUOswWpevag,
quae voces duplicata litera g vulgo
exhibebantur. Mox 00rs/vors Noster
dixit forma oGréivos usus, cum alii
ogttvros praeferrent. Conf. Lobeck.
ad Phrynich. pag. 262. Ad vocem
ste (genitalia) cf. nott. ad III,
03.
tes piéBag te niuniacda. pu-
osmuevas trjs îamov nali tÒò 0vÌAE
satie68a.] Valckenar. scribi mavult
pvoswutvne trjg îmrov ex Athenaeo,
qui ob vocem 0v8ag haec citat IX,
60. pug. 399 C. Libri ITerodotei non
addicunt, Est vero 0vfeg, quod de
bubus aliisque animalibus rarius ad-
hibetur, uber, mamma, sumen, quod
si demittatur (xarce08:), lac faci-
lius emulgeri posse apparet. Simile
quid in Arabia se vidisse narrat Nie-
buhr (Descript. de l'Arab. pag. 146,
teste Larchero), ubi mulgente altero
alter manum brachiumque in vac-
cae vulvam inserit, quod illam hac
titillatione excitatam plus lactis
edituram putant. Quibus subiicit
Schweighacuserus, quae similia in
australi Africae promontorio vaccis
fiant, quae, postquam ademptus sit
vitulus, lac dare recusent, auctore
Kkolbio in Capite Bonae Spei ho-
dierno (Norimberg. 1719) pag. 400.
Tu vide librum, qui inscribitur: Der
orientalisch-indian. Kunst- u. Lust-
giirtner (Dresd. 1692) pag. 252 , ubi
in tabula adiecta imago cernitur
vaccae, quae mulgetur, cuiusque
vulvam servus inflat. Ac similem
quendam morem a Calmuccis adhi-
bitum in vaccis, qui lac recusant,
affert Pallas (Reise in die siidlichen
Provinzen v. Russland lI. p. 119),
quo ad Herodoti verba explicanda
utuntur Hansen]. l. pag. 09 et Kruse
I. l. p 291. Ac pertinent huc 8cy-
thae, qui dicuntur /nxnuo04yo0ì, la-
Aaxtog:eyo., de quibus conf. Strabo
VII. p.300 8. p. 460 B. Scymni Chii
fragmm. vs. 1160. Nicol. Damase.
fragmm. p. 140 Orell., ne plura. Cf.
IV, 16. Quin hodieque apud Tarta-
ros equarum lac praeferri vaccarum
lacti testantur. Conf. Coraés loco
mox luudando pag. 280. 281 seq.
ul mequoritavreg] Ita Mediceus
aliusque codex. In Aldina, Floren-
tino, aliis: wequotpéarres;, in aliis
neouotnoavtes, quod ab Henr. Ste-
phano invectum sic interpretantur:
ad mulctralia caecos collocantes. At
nobis hoc vocabulum ab co intru-
sum videtur, qui vocem reguoribar-
tes explicare ant huius ipsius loco
aliud idque sibi notins vocabulum
substituere voluerit, ignorans scili-
MELPOMENE. IV. 2. 3.
289
dovéovoi tò vada. xal to pèv avroù Emotauevov aragvoavtes
qypeUviai sivar tipucitegov, TO È vaIOTAREVOv É600v toù Éte-
, Cad Lud iI n , ® - ,
gov. TtovtAv uiv eîvexa aravta, tov av Aafaor, oi Zxvdai
ixrupiovo® ov pag agora. slo), aAilu vouades. "Ex tovtav3
9 Dd - id
dn) dv og. tv dovAav xal tov puvadv éretoapn veorng,
cet illius vim ac notionem. Itaque
cum recc. edd. retinuiereQuoribav-
ts, idque eodem sensu, quo zegi-
xvalocaytes (circumdantes et collo-
cantes), accipiendum et a verbo xé-
quotizesv (i. e. continua serie circum
collocare) repetendum duco, prae-
eunte Wesselingio et probante Guil.
Dindorfio in Thesaur. L. Gr. T. VI.
p- 941. Schweighaeuser. in Lexico
Herodot. (II. p. 206) de verbo xegt-
eti}eLv minus recte cogitans eodem
modo explicat: continua serie circum
collocare, accedente Schneidero in
Lexic. Gr. Idem verbum infra IV,
202. — dortovai 10 jala valet: ag:
tant lac; vid. Homer. Hi. XI1, 157.
XVII, 55 et conf. nott. ad Ilerodot.
VII, 1.
xal t0 puìv avroù énicrauevor]
imictepevov hîc vocatur illud, quod
in lacte superne stat sive superna-
tat, quod Galli vocant la créme,
unde Latinam vocem cremae for-
masse fertur Fortunatus, sexti sae-
culi post Chr. n. poéta. Italus inter-
pres Hippocratis affert locum De
aér. aq. et locc. $.94 [ubi plura nunc
attulit Coraés T. II. pag. 281 seq.]
sive cap. 18 fin. de Scythis: «cl ri-
vovei ala înzov nai [nmaxnv Too
gover todro d' fat. tveos fanwr,
quibus verbis addere iuvat alterum
ciusdem Hippocratis locum (De mor-
bis IV. pag. 508 ed. Foes. sive Tom.
II. pag. 397 seg. cd. Kuehn.): 60-
x59 06 Zxvdar motovoi Èn toò în-
zelov yedantos: iyyéavtes yao és
Evla noîla celOvaL: TO dì tagaoco-
pero aperti xa) dicupiverar: nal
tò pèv miov, 0 Bovrroov ralfovot,
Erimolijc delotata: #lepoòv Eòv, rò
dì Baov nal taxò udro Foratai, 0
xal amoxgivavtes Engalvover: fnnv
dè mayi ai Engavd?, innauxnv puv
xuifovarr, 0 dì 09g0$ toù yaluztos
ty pio fotti. Quare ii, qui cqua-
rum lac pracbere butyrum negant
HERODOT. Il.
indeque Herodoti verba alio modo
explicare student (cf. Hansen |. Ì.
p. (59), Herodoti haec verba vix re-
cte mihi intellexisse videntur, quac
ad butyri confectionem pertinere
ipsa Hippocratis verba allata satis
docere poterunt: neque alìter inde
intellexit Fr. Kruse l. l. pag. 291
(coll. Th. Kruse: Indiens iilteste Ge-
schichte p. 405) de butyro confi-
ciendo apud Herodotum agi recte
pronuntians, itemque Ritter (Vor-
halle p. 357), qui Herodoti verba et
ipse ad butyri refert parationem,.
quae Gracecis antea incognita Scy-
this Ponti accolis prius innotuisse
videatur, quaeque apud Graecos Ari-
steae adscribatur. De Aristea conf.
IV, 13 seq. ; ,
où yo cgorar elol, aila vopa-
dg] ,,Nempe non nisi nomades (i. e.
pastores) Scythae excaecant servor;
agro colendo caeci parum habiles
erant futuri.‘ .Sc/uecighaeuser.
Cap. III
"Ex tovrov — éretoegn veotns]
TOVIWY pro rtovréwv scripsi cum
Gaisf. et Matthiaeo, itemque £r879@-
gn cum Schweigh. et Gaisf. pro vul-
gato éreagn, quod servavit Matth.
non respiciens opinor eam vim, quae
h. 1. in praepositione #7 inesse vi-
detur. Conf. II, 121, 1 et quae alia
habet Bredov. pag. 3530. Quod se-
quitur oî, ad reotns referendum,
structuri ad sensum, quae dicitur,
hand infrequenti. Sic Noster VIII,
128: repuédoape Opriog, 0î —
fpegov. — Servos autem hosce non
alios esse atque Sindos ignobhiles, quos
commemorat Ammianus Marcellinus
XXI1, 8, statuit P. de Kocppen. in
libro, qui inscribitur: Altherthiimer
am Nordgestade des Pontus (Wien.
1823) pag. 63, huc quoque traliens
cam regionem, quae apud Plininm
19
290
HERODOTI
LA) , ” ì , 9 od L
oî émei te éuadov tv oqperéonv péveciv, NurtovvTO avioloi
uatiove. Ex tav Mydav. xal rpota uèv tIv qopnv azera-
povto, tepoov dpveauevoi eVotav, xatatetvovoav éx tav Tav-
(Hist. Nat. IV, 12, 26. 8. 81) appel-
latur Scythia Sindice.
Tv qoonv dretauorto)] i. e. ler-
ram, quam tenebant, abscisserunt (a
reliqua scil. terra), fossa ductà. De
voce amoteuvecda: quaedam nota-
vimus ad Plutarchi Philopoem. p.
60. Conf. etiam Herodot. I, 82. —
Ipsam autem fossam infra quoque
IV, 20 coll. 28 Noster commemo-
rat, itemque Tauricos montes ex hoc
ipso loco citat Eustathius ad Dio-
nys. Perieg. 163, in Chersoneso 'l'au-
rica sive Crimaca et quidem me-
ridionali parte quaerendos. Ab his
igitur montibus quae fossa ad lacum
Maeoticum usque deducta dicitur,
minime talis esse potuit, mea qui-
dem ex sententia, quac Isthmum,
angustissimum illum quidem, quo
Chersonesus cum continenti con-
iungitur, interciperet aditumque
in ipsam Teuricam intercluderet.
Quamquam olim illic exstitisse di-
cuntur munimenta ad komanorum
aetatem pertinentia, unde ipsi loco
nomen 7uphroe (Taphros) teste Pli-
nio H. N IV, 26 (12) coll. Strab.
VII. p. 308 s. p. 478 B., quo loco
quod dederat Casaubonus Tag@eroi
(pro Tagioi), id Groskurd, verna-
culus interpres, nunc mutatum vult
in Tavoor. AAd. Mel, II, 1, 39:
»,Quod inter paludem ct sinum est,
Taphrac nominatur.‘* Ac sua adhne
actate hane fossam terrà oppletam
fuisse scribit Constantin. Porphyr.
de administr. imper. cap. 42; quin
medio aevo munimenta valde ampla
illic exstructa fuisse asserunt, ubi
nune Perekop 8. Or Kapi, quod idem
valere dicunt. Vid.Rennel.in Geogr.
Hcrod. pag. 418. 119, Tzschucke ad
Mel. 1. 1. nott. exegg. p. 22, et qui
de hac ipsa fossa apud Herodotum
cogitandum csse statuit, Danville
in Mem. de l'Acad. d. Inscrippt. T.
XXXV. pag. 581, improbante Man-
nerto, qui in (teogr. Graecc. et Ro-
mann IV. p. 294 ab hac fossa a Ncy-
this ducta, quae orientalem paenin-
sulam minorem Kertsch a maiori se-
creverit, bene distingnendam esse
monet eam, quae per Isthmum multo
postca fuerit deducta , itemque Nie-
buhrio (Vermischte Schriften 1. pag.
157), quo auctore fossa haec in Cri-
maea utique quaerenda, neque ta-
men apud locum Perckop, sed ab
occidente Bospori, quem prius Cim-
merii, a Scythis eiecti, traiecerint.
Atque in hac sententia mihi eo
magis acquiescendum esse videtur,
quod Taurici montes, a quibus inde
fossa ducta fuit in mare Asovicum
8. Macoticum, nulli alii esse pos-
sunt, nisi ii, qui per meridionalem
maxime tractum terrae Crimaeae
extenduntur ferme usque ad Theo-
dosiam, ubi desinunt: ab hoc igi-
tur loco vel certe e regione vicina
haec fossa, qua suas terras securas
reddere studerent, fuit ducta ad
Macotidem sive ad Chersonesum Ze-
nonig, qua eadem posthac etiam
Bosporannm regnum a Tauris erat
divisum, indeque longitudinem fer-
me quattuor mill. Germanicc. habe-
bat, auctore Boeckh. in Inscriptt.
Graecc. Corp. I. p. 82. 96 coll. Mu-
raview- Apostol: Reise d. Taurien
p. 201 coll. 107, qui vestigia quae-
dam huius fossae adluc superesse
affirmat. Quam ob rem accedere
nequeo Lindnero (Skythien u. die
Skythen des Hcrodot. p. 57), qui
fossam hanc intelligit de angusto
illo maris tractu, quo apud locum,
cui nunc nomen Genitzi, putidum
quod vocant mare cum Maeotide s.
Asovico mari cohaeret, nec magis
accedere possum Kolstero (Jahrbb.
f. Philolog. nu. Paedag. Suppl. XII.
p. 622 req.), qui hac fossa a loco
Perekop usque ad Genitzi ducta
ipyum hoc putidum, quod vocatur,
mare eiusque originem indicari h. 1.
putat, atque, cum bene intelligeret,
nullos ibi esse montes, a quibus inde
fossa duci potuerit, pro otgétoy
scribi vult 0è00y, ut fines Tanrici,
non montes intelligantor. Hansen
MELPOMENE. IV. 3.
291
gixdv ovpécov és tv Margriv Auvnv, reg tot) pepiotn' pera
di merpeopuevorci éofaAiewv toto Zxvdnoi avrixatitopevoi éua-
govro. yivouévns dì uagns rodAaxis xa) ov dvvapévav ovdiv
mAgov Eye tv Zuvdéov ti) uegn sis avrav EAete tade'
*
Oia
morevpev, avdoes Zxvdar; dovZosoi toto nuertporoi pazope-
voL auto te éleocoves xtervopevor pivopeda xal éxetvovs
1.1. pag. 48, quamquam totam Hero-
doti narrationem a fabula non pror-
sus abhorrere existimat, id tamen
certum esse ratatuit, fossam apud
Isthmum Perecopium cogitari h. l.
non posse, cum fossa a meridie se-
ptentrionem versus, i. e. a montibus
tractus meridionalis usque ad mare
Asovicum ducta intelligi debeat.
Reichard (vid. Hertha 1828. I. pag.
11 et: Sammlung kleiner Schritten
aus d. Gebiet d. Geographie pag.
256 seqq.) Herodotum de fossae,
cuius nulla plane adhuc supersunt
vestigia, directione prave edoctum
fuisse statuit. Sed ex ea paludis
Maeoticae, quam Noster sibi finxe-
rit (vid. nott. ad IV, 100), forma
directionem fossae facilius constitui
posse existimat Voelcker (Mythische
Geogr. pag. 177): quae a Tauricis
montibus usque ad Emporium Cre-
mnos perducta paeninsulam Tauri-
cam in orientem prominentem a con-
tinenti seiunxerit, ut servos prae-
staret tutos a dominis suis a septen-
trione circa Tanain Maeotidemque
accedentibus. Addam his denique
Klausen. (ad Hecataei fragmm. pag.
86), qui cum nullam Herodotus
Chersonesi formam noverit, inde
explicanda censet, tum quae alibi
de his regionibus Noster enarrarit,
tum quae de Cimmeriorum itinere
IV, 11 tradantur et de fossa, qua
Scytharum servi se tutati fuerint,
quamque non in Isthmo, sed a Tau-
ricae montibus usque ad Maeotidem
ductam esse putarit.
Èc tnv Majriv Aluvnv] Apud He-
rodotum saepissime invenitur Mat7-
tig, I, 104. IV, 86 (ubi Ponti mater
vocatur). 20. 21. 57. 100. 101. 110.
116. 120 coll. IV, 45. 123; indeque
etiam hoc loco, ubi omnes libri et
scripti et editi offerunt Maoriy, re-
posui Mantiv, iubente Bredov. pag.
168 et probante Hansen l. l. pag. lò.
Neque aliter dederunt Dindorf. et
Dietsch. Vulgo Matoris appellatur,
quod iam obvium in Hippocrat. De
aér. et locc. I. p. 595 Kuehn. (I. p
291 Foes.), in Aeschyl. Prometh. 426
Blomf. et in Aristophan. Nub. 274,
postera aetate potissimum inva-
luisse videtur; quod nomen auctore
Rittero (Vorhballe pag. 151 seq. 161
8eqq.) referendum ad nomen .Matris
Magnae Dein (Mntne, Mus), quae
omnium in natura rerum parcns ac
nutrix celebretur. Et conferas quo-
que Eustathii disputata ad Dionys.
Perieg. 163. Cr. conferri vult Schoe-
nemann. Geogr. Argonaut. p.38. Ve-
terum testimonia de Maeotide eius-
que variis appellationibus exhibent
‘l'zschucke ad Pompon. Mel. I, 19.
pag.634 seqq. Vol. III. P.I. nott. ex-
egett., Ukert: Geographie d. Griech.
u. Roem. III, 2. pag. 167. not. DI,
Forbiger: Handbuch d. alt.Geograph.
II. pag. 28. Nunc satis constat vo-
cari mare Asovicum, quod si apud
veteres /ucus vel paludis denomina-
tionem habet, recte sic dici testan-
tur recentiores, cum ita stagnosum
ac paludosum sit, ut exiguis tantum
navibus accessum praebeat atque
inde stagni potius quam maris spe-
ciem prae se ferat.
avtinatitonevor] Valde hîc fluctu-
ant libri scripti, inter quos Medi-
ceus, Florentinus, alii avrixat-
Levpevo:, Aldina dvtinatizEvIevoL,
quod dedit Schaeferus, merito reie-
ctum a Bredovio pag. 308. Equi-
dem ex uno libro cum recentt. edd.
erhibui vrixatifoRevo:, quod idem
legitur V, 1. Ad locutionem Wes-
seling. citat VI, 77. IX, 26: avrioi
povto Toioi xariodo et sim.
aUtOl te fiaocoves utervopevo:
yivoueda] Verba avrol te, quae
vulgo deerant, cum recentt. editt.
19*
292
HERODOTI
utetvovtes Elaocovav tÒò Aoiròv otopev. vov dv uo doxte
alguas utv xai tota peretvar, Aafovra St Exaotov toù Trxzov
tiv udotiYa ÎévaL K0G0v avtdv. uéyor utv pào Spsov Muéas
oria Egovtas, ol dè évopitov dpotoi te xal 8 Opocav npiv el-
var* émeav dè ldcvrar uactiyas avrì onAdv Eyovras, patov-
tEG 0 eloL NuetegoL dovdoL, xal GvyyvovtES TOÙTO, 0Ux VOLE
4 véovol.
Taùrta axovoavtes of Zuvftar Emolevv Enureléa. ol
Ò’ éxrhapévres tod pivoutvo TI uayns te érxelaedovro xal
Epevyov. Oda ci Zxdar tijs re "Aoins Notav, nol étela8ty-
tes avtis VO Mdav xatjidov tooro towovto È tv speri
onv. tav dè evexa 0 Aagetos ticacda. fovAduevos cvvizeroe
? 2 x
ÈN° avTOvS GTEATEvUOA.
5 dì Exvdar Aéyovor, vecstatov amavtav E8viov elvai
inserui, libris scriptis fluctuantibus.
Ad puetgivat cf. nott. ad III, 128.
lafovta dè Exagrov toù frmov
tiv pootiya x. t. X.] Respicit haec
Eustath. ad Dionys. Perieg. 304. Ac
praeterea hîc conferri volunt Iustin.
II, 5. Claudian. in Eutrop. I, 608
coll. Menandr. Eclog. Legat. p. 137
ed. Hoesch., ubi similes Turxanthi
in rebelles minae. Flagella adhuc
inter gentes nomades deserta illa
habitantes maxima esse auctoritate
ipsisque armis paria iudicari Han-
sen. l. l. pag. 71 ostendere studet ex
iis, quae habet Kohl: Siidrussland
IT. p. 233. — In seqq. cum Floren-
tino dedi wpsor, vid. nott. ad III,
118. Mox restitui of dì, a Gaisfor-
dio mutatnum in ofde et anteceden-
tibus verbis adiunctum: & quibus
equidem separavi, cum ad évouitov
pertineat, plane ut in simili loco II,
39, ubi vid. notata. — Verba xa
Gvyyvovtss toùro cum vi quadam
nntecedentibus (uadovres Gs el01
nuetsgor dovlor) subiiciuntur: atque
id ipsum (scilicet se servos esse) se-
cum si reputaverini sibique prorsus
persuaserint. 'Tu cf. nott. ad IV, 43.
Cap. IV.
ermotevv Eéritedéa] De locutione
conf. nott. ad HI, I6. In proxime
seqq. cum Florentino, Mediceo aliis-
que vulgo exhibent: é8e400 &évres
pro éÉs4adévres, quod equidem cum
Bekkero, Dindorfio et Bredovio re-
vocandum censui; cf. III, 46. 51.
IV, 145 ibique nott. Dietsch. reti-
nuit #&eZ00 #évres. Mox scripsi cum
recentt. edd. ròv dè efv., ubi vulgo
tovds. Quod ad ipsum capitis ar-
gumentum attinet, similia quaedam
in annalibus Novgorodensibus tradi
monet Italus interpres ex Ramus:
Dell. navig. e de’ viaggi I. pag. 160.
Cives Novgorodenses cum Graecam
quandam obsidentes urbem per se-
ptem annos continuos abessent, uxo-
res maritorum absentiam aegre fe-
rentes deque reditu desperantes ser-
vis nupserunt suis. Cum vero ex-
pugnata urbe mariti domum redi-
rent, servi initio quidem fortiter
resistentes, mox tamen, ubi illi de-
positis armis cum baculis sive fla-
gellis fecerunt impetum, perterriti
in fugam se dederunt eumque in lo-
cum, cui etiamnunc nomen C%ioppi-
grod, i.e. servorum castellum, se rece-
perunt. Quo tamen ipso in loco hi
servi postea capti variisque suppli-
ciis affecti sunt.
Car. V.
As dì Zuv&a: 2é50vor] Ad loci
structuram vid. nott. ad I, 58. III,
14 et conf. IV, 76. Attigit quoque
Siebelis ad Pausan. VIII, 12. $.2.
Quare non opus legere: of dè Dx
MELPOMENE. IV. 3—3.
293
gov, tovro dè yeviota. dde. Avdpa yeveodar modtov
7 tavtn, éovon éonuo, tod vvvoua siva. Tapyitaov®
1 proponit Cobet. Ex hoc
0, quo Scythas ipsos No-
bet auctores narrationis,
imillimis, ut IV, 7.8. I,
03, Herodotum ipsum vi-
ìhiam, colligi vult Heyse
Terodd. pag. 131, eamque
confirmari accurata Scy-
ntis ac regionis descri-
tae inde a cap. 46 institui-
tem ipsum locum consulas
ravimns. Ad ceconomiam
operis tenendum erit, ab
loco Nostrum de Scythis
rare incipientem ad Darlii
em, quam tractandam sibi
s redire demum capite 83,
:cedunt scriptoris verba:
uu dè és roy nat” doyas
doyov, necessaria illa qui-
lantam digressionem.
y axdvrav dviov eivai
0» x. tr. Z.] l'acit huc Iu-
tio II, 1, Scytharum gen-
er habitam esse antiquis-
i inter Scythas Aegyptios-
generis vetustate ac prin-
rit disceptatum. At Hero-
tionem praeferendam esse
tuit Italus ad h. ]. inter-
pa siva. Taoyituov] Tar-
n multo post quoque in-
id Polvaenum auctor est
rpres, intelligens, opinor,
Strateg. VIII, 59, ubi
Maeotis commemoratur,
rtaeo Sindorum regi nu-
10d nomen, si Boeckhio
‘Corp. Graecc. Inscriptt.
ad Sauromatas pertinet.
en Taey(ltios apud Theo-
6. Ac varia de hoc ipso
vymmenti sunt viri docti,
Dankowszky (Fragmente
d. Volker ungarischer u.
Zunge. Presburg 1825)
roni vult Tagyitaov Stary-
y-ta,i. e. abavum: quo quid
2aud exputem. Magis huc
elii (Geogr. Herod. pag.
;satio, Tartarorum in his
108cì posse statuentis, si
quidem 7urk, Iapheti filius Turca-
rumque abavus, non diversus sit a
Targitao Herodoti. Nec aliter sta-
tuisse video Ios. de Hammer.(Gesch.
d. Osmann. I. pag. 1), quo auctore
Turk, unde originem ducunt 7urcae,
idem prorsus atque Targitaus, qui
in Genes. X, 3 vocetur 7oghkarma.
Addit Reichard. ]. 1. pag. 12, adhuc
Targitai nominis superesse videri
quaedam vestigia in locorum quo-
rundam appellationibus, v. c. Tur-
gomitza et Taraschtscha in gubernio
Kiew, Tarchan in Chersoneso Tau-
rica, Turczyn in Volbynia ac Po-
lonia. ‘De quo nolim ego ferre
iudicium. Barth (Die Kabiren in
Deutschland pag. 168. 399) 7urgi-
taum ad Graecorum refert //erculem,
utrumque ad deum 7%or, quem Ger-
maniae nationes coluerunt. Alia de
huius nominis significatione attulit
Neumann(Hellenen im Scythenlande
I. p. 184). Qui Scythica haec cum
Esthonum rebus nuper composuit,
Fr. Kruse (Urgeschichte des Esth-
nisch. Volksstammes p. 281), is in
‘Targitai nomine ipsum Esthnicum
tark, targa (sapiens) sibi invenisse
videtur: in qua voce simul inesse
addit magi cuiusdam s. fascinatoris
significationem, quam eandem etiam
a caeteris nominibus hoc loco alla-
tis non alienam esse putat. Sed
haec omnia in coniectura posita
esse, dubitari vix poterit: quid veri
inde erui possit, haud facile dixeris.
Etenim famam quandam Scytharum
indigenam de sua origine proferri
ad Graecorum modum effictam et
compositam indeque Nostro ipsi mi-
nime probatam, nemo non videt:
quae fama cum gentis Scythicace ab-
avum love et filià Borysthenis fluvii
natum traderet, ipsam gentem in-
digenam, ex ipsa terra, in qua vi-
veret, quasi editam declarare vo-
luisse videtur: neque alio spectare
credam eam Scytharum famam,
quam refert Diodor. II, 43, Iovem
cum virgine ex terra apud se nata
congressum Scythen genuisse, qui,
cum omnium maxime clarus exsti-
294
HERODOTI
toù dì Tagyittov tovtov ToÙs toxÉas Aéyovor sivar, époì uèv
où mista Agpovres, Aépovor d' dv, Aia te xa) Bogvodtveos
toù motauoù dvpatéou. yéveos uèv toLovtov dr tivos yeveodas
tòv Tappitaov® tovtov dèi pevéota. natdas tpels, Asunogatv
xai Apuotarv xul vecitarov KoAdtatv. "Exl tovrav apyoviav
tisset, genti nomen dederit. In his,
quae satis certo mihi poni posse vi-
dentur, subsisto: reliqua omnia in-
certa ac dubia, in quibus etiam hoc,
quod 'Targitaum hunc Brandstaeter
(Scythicc. p. 68 seq.) ad Cimmerios
referri vult agricolas, qui primitus
terram illam coluerint; in hos im-
petum fecisse vult tres nomadum
catervas, harum ultimam (duce Co-
laxai) terram occupavisse caeteras-
que secum duxisse et auream cater-
vam esse factam. Itaque migra-
tionem quandam gentium nomadum
ce superiori Asia factam hac tota
fama indicari putat Hansen]. l. pag.
108 seq., ob vasa aurea, quae coeli-
tus delapsa ferebantur, de Asiae re-
gione auro referta ac praecipue de
monte Altai cogitandum esse ratus,
si de primitivis horum Scytharum
sedibus quaeratur. Cum Esthonum
fama haec omnia ita componi a Fri-
derico Krusio iam supra diximus, ut
sane Esthonum gens ex hac Scythica
derivata videri queat.
Zéyovoi dè’ dv] Ad locutionem
conf. HI, 80 ibique nott. Ex hoc
autem loco Ritter. (Vorhalle etc. p.
173) colligi posse censet, populi
hanc certe fuisse famam inter Bo-
rysthenis accolas divulgatam. Qui
idem 1. l. pag. 172 coll. 174. 177 Zo-
vem, qui hîc memoratur, s. dia pro
Indorum Deva habet, Borysthenis-
que (qui sacer sit fluvius) filiam,
e qua Iupiter Scytharum parentem
genuerit, eandem esse vult atque
Apiam 8. Gacam (IV, 59), Macetin
(IV, 3), Magnam deùm Matrem, e
fluvio sacro, ut ferebant, ortam,
cum aqua scil. omnium rerum habe-
retur principium. Koeppen (Nord-
gestade d. Pont. pag. 13. 14) Bory-
sthenem explicat fluvium septen-
trionalem, qui septentrionalis sit
Avater, Diodorumque citat loco 8u-
pra laudato, qui Scytham, gentis
auctorem, a Iove atque Echidna vir-
gine tradit progenitum. Qua de fa-
ma quid statuendum sit, paulo ante
monuimus: Iovem igitur de Soleat-
que filiam Borysthenis finvii (qui
inter deos fluviales habetur eo modo,
quo hand pauci alii fluvii Graeco-
rum: cf. O. Mueller. Handb. d. Ar-
chaeolog. $. 403, Gerhard: Griech.
Mytholog.$.542 seqq.) de agua si quis
intelligere indeque Targitaum ex his
natum pro ferra ipsa, Scytharum
quasi parente, habere velit, haud
refragabor. Scytharum famam cum
iis congruere, quae Sinensium seri-
ptores referant, monet Goerres: My-
thengesch. I. p. 199.
tovrov dè yevécda. xaîdas toeeîs,
Asundtatv nai ‘Aonotaiv xal vees-
tatoy KoZataiv] Tres Targitai filii
quod commemorantur totius Scytha-
rum gentis abavi, id quidem satis
congruit cum iis, quae apud alias
quoque antiquitatis gentes ferri vi-
demus, si quidem tres gentis aucto-
res s. abavos uno eodemque patre
genitos plerumque proferri inveni-
mus. Ut praetercam, quae de tribus
Noachi filiis in sacra scriptura tra-
duntur (Genes. V, 32 et X, 1 seqq.),
pertinet huc Babylonioram fama de
tribus Xisuthri filiis (vid. Berosi
fragmm. ed. Richter p. 60), Persa-
rum fama de Feriduno, qui interfe-
cto angue terrae imperium nactus
inter filios tres distribuit; atque
ipsae tres Persarum gentes praeci-
puae, a Nostro I, 125 allatae, huc
referri poterunt. Eodem quoque spe-
ctabit Germanorum fama de tribus
Manni filiis (apud Tacit. Germ. 2),
ipsaque Graecorum fama de tribus
Mellenis filiis, Doro, Xutho, Aeolo,
ne plura proferam, quae nuper at-
tulit E. ab Lasaulx: Philosoph. d.
teschicht. p. 40 seqq., quibus com-
munem videri hanc famam de tribus
cuiusque gentis auctoribus ad unum
MELPOMENE. IV. >.
295
- , - ,
ÈX TOÙ OURavoÙ qpeooUueva yovosa mompata, Kgotgov te xal
patrem relatis probaret. Ad Scythas
ut redeam, satis clarum est, tridus
his Targitai filiis indicari Scytha-
rum nationem in tres gentes sive
tribns distinctam eum in modum,
quo apud alias quoque gentes no-
mades triplices huiusmodi divisio-
nes reperiri monuit Hansen |. l. pag.
108 coll. Kruse l. ]., qui tres Estho-
num, Livonum, Curonum gentes hîc
quoque afferendas esse putavit. Ipsa
vero haec nomina filiorum Targitai,
qui trium Scythicae nationis gen-
tium auctores exstiterint iisdemque
etiam nomina indiderint, quid va-
leant quidve significent, si quae-
ras, difficilius utique erit certi quid
statuere: itaque satis habeo afferre
varias virorum doctorum sententias.
Pelloutier, quem affert Larcher. in
Hist. d. Celt. I. p. 136, terminatione
rain, quae tribus hisce nominibus
communis sit, fîlizon indicari statuit,
plane ut in nostris: Andersokn, Iohn-
sokn, aliis. Ad Germanorum deos
antiquissimos, quos Asen vulgo vo-
cant, referre placet Rittero Vorhalle
p- 173. 346; quo auctore dicas Lip-
Asais, Kol-Asais, i. e. sacrum solis
heroém. Ex indigena Turcarum fa-
ma , qua gentis initia repetantur ab
Oghus-Chan, qui Abrabami aequalis
regnum condiderit, vocem ozxuin
tribus hisce filiorum Targitai nomi-
nibus communem neque diversam ab
hac ipsa voce l’)ghus 8. Ghus- Chan
explicare studet Ios. de Hammer.
1. I. pag. 4. Ac deniqne Reicharl.
1 1. horum quoque nominum vesti-
gia in locorum quorundam urbiumve
appellationibus indaganda censet,
quo appareat, has ipsas urbes ad
Targitai filiorumque eius pertinere
aetatem, ita ut omnis Rusaia Euro-
paea , addità Polonià, prisco admo-
dum acvo uni domino paruerit Tar-
gitao. Hinc ad Aemoéaiv refert op-
pida Zipometz in gubernio Kiew, Li-
pomo et Lipochonsk în gubernio Orel,
Lipowskoe in gubernio Smolensk,
Zipniaka in gubernio Cherson, alia.
Ad Aonobaiv spectare opinatur
Aparka in gubernio Tula, ad Ko7a-
Eatv oppida Kolomna in gubernio
Moscua, Aolno in gubernio Minsk,
Kologrirw in gubernio Kostroma, alia
in septentrionalilus Russiae regio-
nibus sita. Quae aliis diiudicanda
relinquo. Nec magis placent, quac
de his nominibus eorumque signitì-
catione protulit Neumann loco su-
pra laudato. Fr. Kruse 1. l. ut ipsius
Targitai, ita filiorum nomina ex
“sthnica lingua repeti vult indeque
explicat Zeiporais: leppitaja, ,,der
Verséhner‘ (ut ipsius verba refe-
ram), Arpo.cais : arpo-tija, ,,Zaube-
rer mit Sieben‘ et arwotellaja, ,,der
Zeichendeuter‘‘; Ao/akais: kollad,
».der bei den Esthen so gew6òhn-
liche Drudenfuss, der alle iibrigen
Zauberkiinste iiberwindet.“ H. Ebel
(vid. Kuhn: Zeitschrift f. vergleich.
Sprachforsch. VI, 5. pag. 404) et
Targitai patris et filiorum tria no-
mina ad Indogermanicam stirpem
referri vult: quorum nominum cum
communis sit terminatio in —Éatg,
quam Grimmius ad Sanscritanam
radicem azxi (i. e. oculus) retulit,
ipse mavult cogitare de Sanscritana
voce raja (i. e. dominans), cuius
nomen .rq4jas respondeat Graeco
Ears, adeo ut Ko7Zacis sit Kularajas
(i.e. rex generis: Herrscher des Ge-
schlechts), Astmoéats, Lépaxajas,
qua voce rex unclus signiticetur,
Agnogats rex parvus a Sanscritana
“voce «/pa (arbhu), qua parvus deno-
tetur. Vocis Targitai priorem par-
tem taoyt ad verbum teézo referri
posse idem putat, alteram partenm
—taos bene convenire cum Sanscri-
tana voce (aras i. e. robustus, robur.
Alia, quae vel magis mira videri
queant, nunc mitto; unum adiiciam
Valerii Flacci locum VI, 48, ubi eius-
dem Colaxis mentionem iniici iam
Wesselingius monuerat. Apud Pom-
ponium MelamI, 19 inter Ponti acco-
las commemorantur Corazici et in-
trorsum magis habitantes Cora.ri,
de quibus vid. Tzschuck. in nott.
exegg. (Vol. IlI. P.I.) pag. 621. 625.
x TOÙ ovEavod peoouEvO zevora
mommuara — negeiv] meosîv scripsi
pro vulg. re0#8.y, ut II, 141, ubi vid.
nott. rounuata dicuntur, quaecun-
x
296
HERODOTI
tuyòov xal ceyagiv xal qiaAnv, megeîv È tuv ZxvBixnv. xal
que manibus humanis elaborata
sunt: instrumenta, vasa, artis ope-
ra, alia id genus, ut l1I, 139 et po-
tissimum VII, 84 (rormuata gaduea
sal ciònesa), rommuata dpyvesa
apud Lucian. De dea Syr. $. 49).
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E.
Ipsa quattuor haec munera, quae de
coelo decidisse dicuntur, Esthonuin
esse communia utensilia ac supel-
lectilem, aratro et iugo utentium ad
agros colendos, phialà ad potus pa-
randos, securi ad varios usus do-
mesticos, monet Kruse 1.1., qui Scy-
tharum Herodoti et Esthonum res
omnino pares esse contendit addit-
que, adhbuc apud Esthones cas res,
quae divinam voluntatem signifi-
cent, de coelo delapsas dici. Mihi
propius ad h. l. accedere videntur
ea, quae Scythas Asiaticos apud
Alexandrum Macedonum regem lo-
quentes facit Curtius, qui vera se pro-
ferre asserit, VII,8.$.8(17): ,,Dona
nobis data sunt, ne Scytharum gen-
tem ignores, iugum boum, aratrum,
hasta, sagitta et patera. His utimur
et cum amicis et adversus inimicos.
Fruges amicis damus boum labore
quaesitas: paterà cum his vinum
diis libamus; inimicos sagittà emi-
nus, hastà cominus petimus.‘* Quae
eadem munera sive symbola aliter
explicare studuit Hansen l. l. pag.
85, cum in Herodoteo loco aratrum°
ad agros colendos, iugum ad plau-
stra, in quibus nomades vivunt, se-
curim ad regios Scythas et ad bella,
phialam ad bibendum referri vellet.
Hacc igitur quattuor munera s. in-
strumenta quod coclitus delapsa di-
cuntur etdiligentissime servari adceo-
que tanquam res sacrae coli mox
traduntur cap. 7, divinam quandam
vim haberc atque in rebus divinis
ipsis numerari nemo non sentit, qui
antiquitus apud alias quoque gentes
huiusmodi res de coelo delapsas sa-
cras haberi noverit, ut v. c. Roma-
norum ancile, et Graecorum s. Tro-
ianorum Palladium, alia id genus,
quibus divinum quiddam portendi
hominibus ac declarari putabant.
Ac sponte hîc in mentem veniunt
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi
vulgo vocantur, et quidem ignei,
quos nemo tangere possit, donec
tempore aliquo praeterlapso refri-
xerint: quale in iis, quae Herodotus
retulit, 'T'argitai filiis accidit, quo-
rum primus et alter aurum de coelo
delapsum igneum tangere initio
haud potuit, sed superveniens ter-
tius aurum refrigeratum sustulit *),
Itaque de acrolithis h. l. cogitavit
Al. de Humboldt: Asie centrale I.
p- 408 seqq. Aligem. Zeitung 1838. p.
2203. CosmosI. p. 393, itemque Rei-
chardus loco mox laudando, et los.
de Hammer.: Geschichte d. goldnen
Horde p. 15, ubi antiquam comme-
morat famam, in qua loco auri coe-
litus delapsi lapis aérolithus profe-
ratur.
xgorgov te val svyòy xal cd/agiy
nai puainv] Exstat auctore Ios. de
Hammer |. 1. pag. 5 Turcarum fama,
VUghus, gentis auctorem atque condi-
torem, sex filios suos emisisse ad
periclitandam fortunam; qui cum
arcum tresque sagittas ex peregrina-
tione ipsi retulissent, patrem arcum
tribus maioribus natu filiis dedisse,
sagittas tribus minoribus. Iam ar-
cus sagittarumque loco apud Hero-
dotum commemorari ait Hammer. I.
I. pag. 564 munera coelitus delapsa
aratri, iugi, securis ac phialae; id-
que ipsum idem comparat cum alia
Turcarum fama, quae tamen ab He-
rodoteis longius distare videatur.
Reichard. l. 1. pap. 12 not. quaerit,
num de aérolithis hic cogitandum
sit an potius de auriferis Russiae
orientalis regionibus, opes neces-
sarias, quibus ille fratres superare
potucrit , suppeditantibus. Namque
in regni divisione inter fratres insti-
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa-
*) Quare accedere non possum viro doclo (Classical Museum XXIII. p. 389), qui iu his
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur.
MELPOMENE. IV. s. 6.
297
t@v (dovra xgdGtov t0v xPEOfvtatov aGGov îévar, BovAouevov
avra daffetv, t0v dì yovoov ériovros xateota.* araAdAay8év-
ros dì tovrov apootévar tòv devregov, xal tov aUTtIS tavta
MoLéeLv. TOUS uèv dn) xaropevov tov qovovv ardIaGdaL, TEITA
dì ro veatato émeABovii xataoPBivar, xai uv Exetvov xopicai
Ès EUIOV'
uu) toÙs apeofvrégovs adelgpeovs nPÒs tata
Gvyyvovras tIv PfaccAninv nacav nagadobvar td veontatO.
"Axò uèv dn Asimotatos peyovévar tovtovs tv Zxv8éav, 076
Avyatar -yévos nadéovtar*
ne obtigisse partem, in qua repe-
riantur auri fodinae.
«gotgov] In symbolis veterum
Germanorum aratrum quoque me-
moratur, quo terram recens acqui-
sitam adeant. Conf. Grimm: Deut-
sche Rechtsalterthb. I. pag. 186, ubi
aureum Henrici ducis aratrum com-
ponit cum hoc Scytharum aratro
aureo coelitus delapso. Brandstaeter
1.1. pag. 66. 69 aratro offenditur in
his Scytharum, qui nomades vivant,
muneribus; itaque aratrum ad agri-
colas, qui antea hanc terram habi-
taverint, i. e. ad Cimmerios perti-
nere putat. Sed cum non omnes Scy-
thae sint nomades, sed agris quoque
colendis operam dent, aratrum quo-
que hîc locum habere posse exi-
stimo.
dx00008a1) In Sanecrofti libro ac
Vul. exstat axaZiacceotda:; unde
Valcken. olim scriptum fuisse conii-
cit: xasoLévov TOÙ yQuood amal-
lecceo&a:. Mihi hoc ipsum a704-
laoc:08a1 e scholio ortum videtur.
Etenim roy y0voor pro accusativo
subiecti accipiendum est, adco ut
aurum ipsum ardens cos, qui ipsum
ablaturi essent, repulisse dicatur;
neque aliter i in proxime antecedenti-
bus verbis nai TOv AULE TAUTA mOLE-
«1» illud row scil. y0vo0r pro accu-
sativo subiecti acciepiendum est,
aurum ut dicatur idem fecisse, quod
prius fecerit, cum primus accederet.
Pro xaracfnva: Medicens, Florenti-
nus, alii xaractmnvat. Quod nos de-
dimus, tuetnr Eustath. ad Homer.
pag. 213, 11 s. 398, 24. De ipsa
forma lr. conferri vult Fischer. ad
Weller. III, a. p. 170 seq.: qui idem
arò dì toù uésov ‘Agnotatos,
de usu articuli (tòv) pro pronomine
demonstrativo citat Reiz. De pros-
od. pag. 8. Sic infra IV, ©. 15 net
tov, ne plura. Ad ryyvéovtas cf.
IV, 3 et 13 ibique nott.
Car. VI.
oî Avyatar yiros undéovtai] }é-
vos hoc loco opinor de tribu intelli-
gendum eum in modum, quo supra
I, 101 Medici populi et I, 125 l’er-
sarum yévn dicuntur (ad quem lo-
cum conf. nott.) et II, 104 Aegyptio-
rum yérn, ipsiusque (iraeci populi
Doricum etIonicum vévos I, 6. La-
tiori sensu yév0s de Croeso Lydo I,
6. — Plinio anuctore H. N. IV (26),
12. 8. 88: ,,a Taphbris per continen-
tem introrsus tenent Auce/hetae, apud
quos Hypanis oritur;‘‘ id quod ad
locum ZLipometz refert Reichard. 1.1.
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen-
tem, memorat quoque Valer. Flacc.
VI, 132. Zuchatue inter Scytharum
gentes recensentur ab eodem Plinio
(Hist. Nat. VI, 17 8. 19. 8. 50) item-
que Cotieri, quos cum iis, qui ab
Herodoto vocantur A«t/agot, con-
tendit Neumann 1.1, pag. 183 e Mon-
golorum lingua nominis ipsius vim
et significationem eruere conatus:
quod idem tentavit in nominibus
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo-
licam stirpem revocatis. Quae cum
valde incerta ac dubia sint (vid.
modo Schiefner in: Bulletin de la
classe des sciences historiques etc.
de l'Academie de St. Petersbourg. T.
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197
Seqq.), uno verbo indicasse satis erit.
Nec magis certa videntur, quae de
296
HERODOTI
tuyòov xal ccpagiv xal picAnv, megetv és tv ZuvBixnv. xal
que manibus humanis elaborata
sunt: instrumenta, vasa, artis ope-
ra, alia id genus, ut II, 135 et po-
tissimum VII, 84 (r017uara qaduea
sal ciònesa), romuara doyvesa
apud Lucian. De dea Syr. $. 49.
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E.
Ipsa quattuor haec munera, quae de
coelo decidisse dicuntur, Esthonum
esse communia utensilia ac supel-
lectilem, aratro et iugo utentium ad
agros colendos, phialà ad potus pa-
randos, securi ad varios usus do-
mesticos, monet Kruse LI., qui Scy-
tharum Herodoti et Esthonum res
omnino pares esse contendit addit-
que, adhuc apud Fsthones cas res,
quae divinam voluntatem signifi-
cent, de coelo delapsas dici. Mihi
propius ad h. ]. accedere videntur
ca, quae Scythas Asiaticos apud
Alexandrum Macedonum regem lo-
quentes facit Curtius, qui vera se pro-
ferre asserit, VII,8.8$.8(17): ,,Dona
nobis data sunt, ne Scytharum gen-
tem ignores, iugun boum, aratrum,
hasta, sagitta et patera. His utimur
et cum amicis et adversus inimicor,
Fruges amicis damus boum labore
quaesitas: paterà cum his vinum
diis libamus; inimicos sagittà emi-
nus, hastà cominus petimus.' Quae
cadem munera sive symbola aliter
explicare studuit Hansen l. |. pag.
85, cum in Iferodoteo loco aratrum°
ad agros colendos, iugum ad plau-
stra, in quibus nomades vivunt, sc-
curim ad regios Scythas ct ad bella,
phialam ad bibendum referri vellet.
Hacc igitur quattuor munera 8. in-
strumenta quod coclitus delapsa di-
cuntur et diligentissime servari adeo-
que tanquam res sacrae coli mox
traduntur cap. 7, divinam quandam
vii habere atque in rebus divinis
ipsis numerari nemo non sentit, qui
antiquitus apud alias quoque gentes
huiusmodi res de coelo delapsas sa-
cras haberi noverit, ut v. c. Roma-
norum ancile, et Graecorum 8, Tro-
ianorum Palladium, alia id genus,
quibus divinum quiddam portendi
hominibus ac declarari putabant.
Ac sponte hîc in mentem veniunt
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi
vulgo vocantur, et quidem ignei,
quos nemo tangere possit, donec
tempore aliquo praeterlapso refri-
xeriut: quale in iis, quae Herodotus
retulit, 'Targitai filiis accidit, quo-
rum primus et alter aurum de coelo
delapsum igneum tangere initio
haud potuit, sed superveniens ter-
tius aurum refrigeratum sustulit*).
Itaque de atrolithis h. I. cogitavit
Al. de Humboldt: Asie centrale I.
p. 408 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p.
2203. CosmosI. p.395, itemque Rei-
chardus loco mox laudando, et lus.
de Hammer, : Geschichte d. goldnen
Horde p. 15, ubi antiquam comme-
morat famam, in qua loco auri coe-
litus delapsi lapis aérolithus profe-
ratur.
“ootoor te val fvyòy nal cdyagiy
uei pueZnv] Exstat auctore Ios. de
Hammer |. l. pag. 5 Turcarum fama,
U)yghus, gentis ructorem atque condi-
torem, sex filios suos emisisse ad
periclitandam fortunam; qui cum
arcum tresque sagittas cx peregrina-
tione ipsi retulissent, patrem arcum
tribus maioribus natu filiis dedisse,
sagittas tribus minoribus. Iam ar-
cus sagittarumque loco apud Hero-
dotum commemorari ait Hammer. I.
I. pag. 564 munera coelitus delapsa
aratri, iugi, securis ac phialae; id-
que ipsum idem comparst cum alia
Turcarum fama, quae tamen ab He-
rodoteis longius distare videatur.
Reichard. l. l. pup. 12 not. quaerit,
num de aérolithis hic cogitandum
sit an potius de auriferis Russiae
orientalis regionibus, opes neces-
sarias, quibus ille fratres superare
potuerit, suppeditantibus. Namque
in regni divisione inter fratres insti.
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa-
2) Quare accedere non possum viro docto (Classical Musenm XXI p. 359), qui in has
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur.
MELPOMENE. IV. 5
297
xodrov t0v mpeofurarov accov levar, BovAopevov
v, TOV dÌ qovoov érmiovros xateota.* anadiayBév-
ov mgooLvaL tòv deutegov, xal tov avtIS ravra
Us uv dN xaropevov tov qovoov dradaoda., tolte
ero émeAdovii xataofivar, xai puv Exetvov xopicai
xul tous nosofurioovs adedpsovs xPÒS tabta
tuv Pacidninv nacav ragadobvar td veotato.
nAsnotatos yeyovevar tovrovs tav Zxv8éav, oi
évos xadéovrat*
partem, in qua repc-
rdinae
[n symbolis veterum
aratrum quoque me-
» terram recens acqui-
. Conf. Grimm: Deaut-
Iterth. I. pag. 186, ubi
iei ducis aratrum com-
oc Scytharum aratro
idelapso. Brandstaeter
39 aratro offenditur in
1, qui nomades vivant,
aque aratrum ad agri-
itea hanc terram habi-
>. ad Cimmerios perti-
Bd cum non omnes Scy-
ades, sed agris quoque
am dent, aratrum quo-
rm habere posse exi-
:] In Sancrofti libro ac
amallaeccecda:; unde
| seriptum fuisse conii-
wo TOÙ xQvoov arai-
Mibi hoc ipsum ara4-
scholio ortum videtur.
[evcov pro accusativo
piendum est, adco ut
ardens cos, qui ipsum
nt, repulisse dicatur;
n proxime antecedenti-
è tov avtLE TavtA mOLi-
scil. yovo0v pro accu-
sti acciepiendum est,
stur idem fecisse, quod
cum primus accederet.
rac Mediceus, Florenti-
‘trat. Quod nos de-
ir Eustath. ad Homer.
s. 398, 24. De ipsa
nferri vult Fischer. ad
\. p. 170 seq.: qui idem
amò di toù uésov ‘Aonotatos,
de usu articuli (ròv) pro pronomine
demonstrativo citat Reiz. De pros-
od. pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 nel
tov, ne plura. Ad 6vyyrOvtag cf.
IV, 3 et 13 ibique nott.
Cap. VI.
oî Avyatar yévos nadétovta)] yé-
vos hoc loco opinor de tribu intelli-
gendum eum in modum, quo supra
I, 101 Medici populi et I, 125 Per-
sarum yévn dicuntur (ad quem lo-
cum conf. nott.) et II, 164 Aegyptio-
rum 7yév7, ipsiusque Graeci populi
Doricum etIonicum yévos I, 56. La-
tiori sensu yév0s de Croeso Lydo I,
6. — Plinio auctore H. N. IV (26),
12. 8. 88: ,,a Taphris per continen-
tem introrsus tenent Auchelae, apud
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad
locum Zipometi refert Reichard. l.l.
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen-
tem, memorat quoque Valer. Flacc.
VI, 132. Zuchatue inter Scytharum
gentes recensentur ab eodem Plinio
(Hist. Nat. VI,17 8, 19. 8. 50) item-
que Cotieri, quos cum iis, qui ah
Herodoto vocantur Kat/agot, con-
tendit Neumann 1.1. pag. 183 e Mon-
golorum lingua nominis ipsius vim
et significationem eruere conatus:
quod idem tentavit in nominibus
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo-
licam stirpem revocatis. Quae cum
valde incerta ac dubia sint (vid.
modo Schiefner in: Bulletin de la
classe des sciences historiques etc.
de l’Academie de St. Petersbourg. T..
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197
Beqq.), uno verbo indicasse satis erit.
Nec magis certa videntur, quae de
296
HERODOTI
tupòv xal cayagiv nai quadnv, megeiv és tqu ZxvBixnv. xal
que manibus humanis elaborata
sunt: instrumenta, vasa, artis ope-
ra, alia id genus, ut II, 135 et po-
tissimum VII, 84 (rorpuata qeduea
xa. cLÒnosa), rommuara deyvesa
apud Lucian. De dea Syr. 8. 49.
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E.
Ipsa quattuor haec munera, quae de
coelo decidisse dicuntur, Esthonum
esse communia utensilia ac supel-
lectilem, aratro et iugo utentium ad
agros colendos, phialà ad potus pa-
randos, securi ad varios usus do-
mesticos, monet Kruse l.1., qui Scy-
tharum Herodoti et Esthonum res
omnìno pares esse contendit addit-
que, adhuc apud Esthones cas res,
quae divinam voluntatem signifi-
cent, de coelo delapsas dici. Mihi
propius ad h. l. accedere videntur
cea, quae Scythas Asiaticos apud
Alexandrum Macedonum regem lo-
quentes facit Curtius, qui vera se pro-
ferre asserit, VII,8.8.8(17): ,,Dona
nobis data sunt, ne Scytharum gen-
tem ignores, iugun boum, aratrum,
hasta, sugitta et patera. His utimur
et cum amicis et adversus inimicos.
Fruges amicis damus boum labore
quaesitas: paterà cum his vinum
diis libamus; inimicos sagittà emi-
unus, hastà cominus petimus.‘ Quae
cadem munera sive symbola aliter
explicare studuit Mansen |. l. pag.
85, cum in Herodoteo loco aratrum*
ad agros colendos, iugum ad plau-
stra, in quibus nomades vivunt, sce-
curim ad regios Scythas et ad bella,
phialam ad bibendum referri vellet.
Hacc igitur quattuor munera s. in-
strumenta quod coclitus delapsa di-
cuntur et diligentissime servari adeo-
que tanquam res sacrae coli mox
traduntur cap. 7, divinam quandam
vim haberc atque in rebus divinis
ipsis numerari nemo non sentit, qui
antiquitus apud alias quoque gentes
huiusmodi res de coelo delapsas sa-
cras haberi noverit, ut v. c. Roma-
norum ancile, et Graecorum s. Tro-
ianorum Palladium, alia id genus,
quibus divinum quiddam portendi
hominibus ac declarari putabant.
Ac sponte hîc in mentem veniunt
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi
vulgo vocantur, et quidem ignei,
quos nemo tangere possit, donec
tempore aliquo praeterlapso refri-
xerint: quale in iis, quae Herodotus
retulit, ‘Targitai filiis accidit, quo-
rum primus et alter aurum de coelo
delapsum igneum tangere inilio
haud potuit, sed superveniens ter-
tius aurum refrigeratum sustulit*).
Itaque de atrolithis h. l. cogitavit
AI. de Humboldt: Asie centrale I.
p. 108 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p.
2203. Cosmos. p. 395, itemque Rci-
chardus loco mox laudando, et lus.
de Hammer.: Geschichte d. goldnen
Horde p. 15, ubi antiquam comme-
morat famam, in qua loco auri coe-
litus delapsi lapis aérolithus profe-
ratur.
«gotoov te ral fuyòy xal cdyagiy
ei gutinv] Exstat auctore Ios. de
Hammer |. I. pag. 5 Turcarum fama,
V)yghus, gentis anctorem atque condi-
torem, sex filios suos emisisse ad
periclitandam fortunam; qui cum
arcum tresque sagittas ex peregrina-
tione ipsi retulissent, patrem arcum
tribus maioribus natu filiis dedisse,
sagittas tribus minoribus. Iam ar-
cus sagittarumque loco apud Hero-
dotum commemorari ait Hammer. ].
Ì. pag. 564 munera coelitus delapsa
aratri, ingi, securis ac phialae; id-
que ipsum idem comparat cum alia
Turcarum fama, quae tamen ab He-
rodoteis longius distare videatur.
Reichard. 1. 1. pap. 12 not. quaerit,
num de aérolithis hic cogitandum
sit an potius de auriferis Russiae
orientalis regionibus, opes neces-
sarias, quibus ille fratres superare
potucrit, suppeditantibus. Namque
in regni divisione inter fratres insti-
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa-
2) Quare accedere non possum viro doeto (Classical Museum XXIII. p. 383), qui in bis
vestigia quaedam ordalium agnonci posse arbitratur,
MELPOMENE. IV. 5
297
vra xQGtov tov xpe0fuUtatov dod0v (Ever, BovAduevov
Beiv, tOv dì yovoov éniovros xaie0da.* anallag8Bév-
rourov wpooLévai tÒOv devtegov, xal tv aUTtIS tavtA
tous uèv dn xaropevov tov qQvovv armoaoda., tolte
smrato émeidovii xataofijvar, xai uv ExeTvov xopicai
toù: xa) toùvs aosofvrtoovs adelpeovs xEÒS tavra
vras tuv faciAninv naar ragadovvar to veotato.
v dn Asurotatos pepovévar tovrovs tav Zxv8éav, 076
“ “pevos xadéovtat'
isse partem, in qua repc-
uri fodinae.
»»] In symbolis veterum
rum aratrum quoque me-
, quo terram recens acqui-
eant. Conf. Grimm: Deut-
:ihbtsalterth. I. pag. 186, ubi
Tenrici ducis aratrum com-
m hoc Scytharum aratro
slitus delapso. Brandstaeter
66. 69 aratro offenditur in
arum, qui nomades vivant,
18; itaque aratrum ad agri-
uî antea hanc terram habi-
, i. e. ad Cimmerios perti-
rt. Sed cum non omnes Scy-
nomades, sed agris quoque
operam dent, aratrum quo-
locum habere posse exi-
681] In Sancrofti libro ac
stat axaZiaocesda:; undo
, Olim scriptum fuisse conii-
ov toOÙ xevoov areaà-
x. Mihi hoc ipsum arc4-
2 e scholio ortum videtur.
roy g0vo0v pro accusativo
accipiendum est, adeo ut
xwsum ardens cos, qui ipsum
essent, repulisse dicatur;
iter i in proxime antecedenti-
is xal tov avTLE TAUTA TOLE-
.70y scil. yevoòv pro accu-
ubiecti acciepiendum est,
t dicatur idem fecisse, quod
erit, cum primus accederet.
16Bavar Mediceus, Florenti-
xatactmnvat. (Quod nos de-
tuetur Eustath. ad Homer.
}, 11 s. 398, 24. De ipsa
r. conferri vult Fischer. ad
III, a. p. 170 seq.: qui idem
amò dit toù ugcov ‘Apnotetos,
de usu articuli (ròv) pro pronomine
demonstrativo citat Reiz. De pros-
od, pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 nel
tov, ne plura. Ad 6vyyvévtas cf.
IV, 3 et 43 ibique nott.
Car. VI.
oî Avyatar yÉros xadéovtai] yé-
vos hoc loco opinor de tribu intelli-
gendum eum in modum, quo supra
I, 101 Medici populi et I, 125 Per-
sarum yévn dicuntur (ad quem lo-
cum conf. nott.) et II, 164 Acgyptio-
rum yér7, ipsiusque 'Graeci populi
Doricum etIonicum yévos I, 560. La-
tiori sensu yévog de Croeso Lydo I,
(5. — Plinio auctore H. N. IV (26),
12. 8. 88: ,a Taphris per continen-
tem introrsus tenent Auchketae, apud
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad
locum Zipometz refert Reichard. l.l.
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen-
tem, memorat quoque Valer. Flacc.
VI, 132. ZEuchatue inter Scytharum
gentes recensentur ab eodem Plinio
(Hist. Nat. VI, 17 a, 19. 8. 50) item-
que Colieri, quos cum iis, qui ab
Herodoto vocantur Kat/agot, con-
tendit Neumann 1.1. pag. 183 e Mon-
golorum lingua nominis ipsius vim
et significationem eruere conatus:
quod idem tentavit in nominibus
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo-
licam stirpem revocatis. Quae cum
valde incerta ac dubia sint (vid.
modo Schiefner in: Bulletin de la
classe des sciences historiques ctc.
de l’Academie de St. Petersbourg. T.
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197
8eqq.), uno verbo indicasse satis erit.
Nec magis certa videntur, quae de
296
HERODOTI
tuyov xal cayaoiv xai quaAnv, meoeiv és tqu ZxvBixrv. xal
que manibus humanis elaborata
sunt: instrumenta, vasa, artis ope-
ra, alia id genus, ut II, 135 et po-
tissimum VII, 84 (romuata gotduea
sal oudnesa), momuata deyvesa
apud Lucian. De dea Syr. 8. 49.
Conf. etiam Platon. Meno p. 97 E.
Ipsa quattuor haec munera, quae de
coelo decidisse dicuntur, Esthonum
esse communia utensilia ac supel-
lectilem, aratro et iugo utentium ad
agros colendos, phialà ad potus pa-
randos, securi ad varios usus do-
mesticos, monet Kruse l.l., quì Scy-
tharum Herodoti et Esthonum res
omnino pares esse contendit addit-
que, adhuc apud Esthones cas res,
quae divinam voluntatem signifi-
cent, de coelo delapsas dici. Mihi
propius ad h. l. accedere videntur
ea, quae Scythas Asiaticos apud
Alexandrum Macedonum regem lo-
quentes facit Curtius, qui vera se pro-
ferre asserit, VII,8.8.8(17): ,,Dona
nobis data sunt, ne Scytharum gen-
tem ignores, ingun boum, aratrum,
hasta, sugitta et patera. His utimur
et cum amicis et adversus inimicos.
Fruges amicis damus boum labore
quaesitas: paterà cum his vinum
diis libamus; inimicos sagittà emi-
uus, hastà cominus petimus.' Quae
cadem munera sive symbola aliter
explicare studuit Hansen l. ]. pag.
85, cum in ILerodoteo loco aratrum°
ad agros colendos, iugum ad plau-
stra, in quibus nomades vivunt, se-
curim ad regios Scythas ct ad bella,
phialam ad bibendum referri vellet.
Haec igitur quattuor munera s. in-
strumenta quod coclitus delapsa di-
cuntur et diligentissime servari adeo-
que tanquam res sacrae coli mox
traduntur cap. 7, divinam quandam
vim habere atque in rebus divinis
ipsis numerari nemo non sentit, qui
antiquitus apud alias quoque gentes
huiusmodi res de coelo delapsas sa-
cras haberi noverit, ut v. c. Roma-
norum ancile, et Graecorum s. Tro-
— — — _r——-'
ianorum Palladium, alia id genus,
quibus divinum quiddam portendi
lominibus ac declarari putabant.
Ac sponte hîc in mentem veniunt
lapides, qui coelo decidunt, aérolithi
vulgo vocantur, et quidem ignei,
quos nemo tangere possit, donec
tempore aliquo praeterlapso refri-
xerint: quale in iis, quae Herodotus
retulit, 'Targitai filiis accidit, quo-
rum primus et alter aurum de coelo
delapsum igneum tangere initio
haud potuit, sed superveniens ter-
tius aurum refrigeratum sustulit *).
Itaque de atrolithis h. ]. cogitavit
AI. de Humboldt: Asie centrale I,
p. 408 seqq. Allgem. Zeitung 1838. p.
2203. CosmosI. p. 395, itemque Rei-
chardus loco mox laudando, et lus.
de Hammer, : Geschichte d. goldnen
Horde p. 15, ubi antiquam comme-
morat famam, in qua loco auri coe-
litus delapsi lapis aérolithus profe-
ratur.
cgoroov re nali Lvyòv nal cdyagio
uai gueAnv] Exstat auctore Ios. de
Hammer |. |. pag. 5 Turcarum fama,
UOghus, gentis anctorem atque condi-
torem, sex filios suos emisisse ad
periclitandam fortunam; qui cum
arcum tresque sagittas ex peregrina-
tione ipsi retulissent, patrem arcum
tribus maioribus natu filiis dedisse,
sagittas tribus minoribus. Iam ar-
cus sagittarumque luco apud Hero-
dotum commemorari ait Hammer. Ì.
I. pag. 564 munera coelitus delapsa
aratri, iugi, securis ac phialac; id-
que ipsum idem comparat cum alia
Turcarum fama, quae tamen ab He-
rodoteis longius distare videatur.
Reichard. 1. 1. pup. 12 not. quaerit,
num de agdrolithis hic cogitandum
sit an potius de auriferis Russiae
orientalis regionibus, opes neces-
surias, quibus ille fratres superare
potuerit, suppeditantibus. Namque
in regni divisione inter fratres insti-
tuta Colaxi, minimo natu, eam sa-
*) Quare accedere non possum viro doceto (Classical Museum XXII. p. 389), qui iu hs
vestigia quaedam ordalium agnosci posse arbitratur.
MELPOMENE. IV. 5
297
a xRdtOv tÒv xPEOfutatov aocov lévar, BovAouevov
iv, tOv di gouoov ériovros xaieoda.* anallay®év-
vrov mpodiéva tÒv devtepov, xal tov avis ravra
rovs uèv dn xaropevov tOv yovoov armoaida., tolti
tato éneidovu xataofijvar, xai puv Exeivov xopicai
d° xa) toùs mpsofvréoovs adelgpeovs mPÒS taùra
x tv facrAginv naoav rapadovvai td ventaro.
dn Asinotatos yeypovévai tovtovs tav Zxvdéov, 076
‘yevos xadéovrar*
e partem, in qua repc-
fodinae.
In symbolis veterum
m aratrum quoque me-
uo terram recens acqui-
nt. Conf. Grimm: Deut-
salterth. I. pag. 186, ubi
orici ducis aratrum com-
hoc Scytharum aratro
usdelapso. Brandstaeter
i. 69 aratro offenditur in
nm, qui nomades vivant,
itaque aratrum ad agri-
antea hanc terram habi-
, e. ad Cimmerios perti-
Sed cum non omnes Scy-
vmades, sed agris quoque
eram dent, aratrum quo-
wum habere posse exi-
ex] In Sanerofti libro ac
bt axaZieccecda.; unde
im scriptum fuisse conii-
ov Toù yQuood armaì-
Mihi hoc ipsum erra4-
e scholio ortum videtur.
» gevo0v pro accusativo
cipiendum est, adco ut
m ardens cos, qui ipsum
sent, repulisse dicatur;
P in proxime antecedenti-
cai tov avILS TAUTA MOLE-
iw scil. y0vo0v pro accu-
ieeti acciepiendum est,
icatur idem fecisse, quod
t, cum primus accederet.
nvair Mediceus, Florenti-
tactnrat. (Quod nos de-
ttur Eustath. ad Homer.
11 s. 398, 24. De ipsa
conferri vult Fischer. ad
» a. p. 170 seq.: qui idem
amò dì roù uécov ‘Agrotatos,
de usu articuli (ròv) pro pronomiuo
demonstrativo citat Reiz. De pros-
od. pag. 8. Sic infra IV, 9. 15 xal
tov, ne plura. Ad GvyyvévtaK cf.
IV, 3 et 43 ibique nott.
Car. VI.
oî Avyatar yévos nadéovtai] yé-
vos hoc loco opinor de tribu intelli-
gendum eum in modum, quo supra
I, 101 Medici populi et I, 125 Per-
sarum yérn dicuntur (ad quem lo-
cum conf. nott.) et II, 164 Aegyptio-
rum yév7, ipsiusque Graeci populi
Doricum ctIonicum yévos I, 50. La-
tiori sensu y7évos de Croeso Lydo I,
6. — Plinio auctore H. N. IV (26),
12. 8. 88: ,,a Taphris per continen-
tem introrsus tenent Auchke/ae, apud
quos Hypanis oritur;‘ id quod ad
locum ZLiporetz refert Reichard. 1.1.
pag. 13. Auchetas, Scytharum gen-
tem, memorat quoque Valer. Flacc.
VI, 132. ZEuchatue inter Scytharum
gentes recensentur ab eodem Pliuio
(Hist. Nat. VI, 17 a, 19. 8. 50) item-
que Colieri, quos cum iis, qui ab
Herodoto vocantur Kat/agor, con-
tendit Neumann 1.1]. pag. 183 e Mon-
golorum lingua nominis ipsius vim
ct significationem eruere conatus:
quod idem tentavit in nominibus
Auchatarum et Scolotorum ad Mongo-
licam stirpem revocatis. Quae cum
valde incerta ac dubia sint (vid.
modo Schiefner in: Bulletin de la
classe des sciences historiques ctc.
de l'’Academie de St. Petersbourg. T.
XIII. nr. 13 sive nr. 301. pag. 197
8eqq.), uno verbo indicasse satis erit.
Nec magis certa videntur, quae de
298 IHERODOTI
oî Katiagoi te xal Togonies xadfovtar* darò dè roù vectarov
avtav tovs Bacidéas, oî xadéovrar Ilagarata.® ovunaoi dè
elvar ovvoua ZxoAotovs, toù faorAéos Ercvvpinv: Txvdas di 208
T"EAAnves ovvopacav. Tepovivar uév vv opeas ade Aépovo: ol
Zuvdar: Ersa dé api, rei te yeyovaoi, ta cvuravra Aéyovdi
elvai amò toù rodtov BaciAéos Tagyitaov és tiv Aapetov dia-
Catiarorum et Traspium nominibus
protulit Reichardus mox indicanda.
oî Katiagoi re ua) Todoriss xa-
Aéovtar] Cr. confert Schoenemann
De geograph. Argonaut. pag. 35.
Catiarorum vestigia adhuc cerni sta-
tuit Reichard. 1. 1. in locis Kadom
in gubernio Tambow, Aady in gu-
bernio Kostroma, Aadnikow in gu-
bernio Wologda. Traspies idem re-
perit in vico 7rasna gubernii Kalu-
ga. — In seqq. proavrgoreum Gaisf.
et Matthiaeo scripsi avror, itemque
rovs facrdéxg, monente StruveSpec.
Quaest. de dialect. Herod. II. pag.
16. (Opuscc. II. p. 341). Vulgo roùs
BacrAnas, cuius loco alii receperunt
Fabri emendationem rov faorAN0g,
quae etiam arridet Neumanno l. |.
p. 177. Wesselingius ac Schweigh.
maluerunt tovs facrAni0vs, quod
idem placuit Mehlero in Mnemosyn.
V. p. 76. Quorum neutrum videtur
necessarium, ut recte observat Ita-
lus interpres. Namque oi faotZéss
sequenti quoque cap. iidem dicun-
tur Scythae, qui infra (IV, 20. 56.
59. 121) facidnioi, 8. regii Scythae.
Sic quoque apud Indos gens, quae
vocatur Musputen, principum (Ràj&-
putra'«) nomen gerit.
IlogaZata:] Neumann 1. l pag.
183 hoc nomen, quod Graece detor-
tum habet, explicare se posse negat,
nisi quis cogitare velit de voce 2er-
lat, qua apud Mongolos et tribus et
vero etiam singulì homines appellen-
tur. Nec meliora, opinor, Reichard,
qui l. 1. pag. 14 huc refert oppidum
l’ereaslawl in gubernio Pultawae si-
tum! Ad nomen Zxo07otovg idem re-
ferri vult urbes .Sk/0w in gubernio
Mohilew, Sokolow et Sokolorka. Neu-
mann, ut paulo ante monuimus,
Mongolorum tribum Schko/ot huc tra-
hi posse existimat. Nomen tribus ad
omnem Scytharum populum male
transferri a Nostro opinatus erat
Halling (Wiener Jabrbb. d. Literst.
Vol. LIX. p. 266. 268 et: Deutsche
GeschichteI, p.62seq.), atque sic alii
alia protulerunt, quibus fidem ha-
bere minime liceat. Ipsum Scythe
rum nomen ab insigni, qua gens va-
luit, arcus tractandi facultate repe-
tunt, cum in Lithuania adhue szenti
significet iaculari, et in Livonia, Cu-
ronia, Finnia, Laponia skytta,
ta s. kyt denotet sagittarium. Lau
Wesseling. (ad Diodor. Sic. II, 48)
Bayer. in Diss. de orig. Scythar. in
Commentt. Acad. Petropol. I. p.
391. Nos de Scytharum s. Sacarun
appellatione plura attulimus ad Cte-
siae fragmm. p. 96. 97. Quenm ibi ci-
tavimus J. de Hammer. în Annali.
Viennenss. IX. pag. 43, is Herodoti
Zxolorovs refert ad Persicam vo-
cem Ssakalib (in plurali numero 4
Ssaklab sive Ssoklob). qua in car-
mine Schahnameh Slavorum gens
designatur inter gentes Turanias.
Quam eandem esse atque Sacarea
gentem, ipso nomine indicari idem
contendit. — Schaffarik (Slavisch.
Alterth., herausgegeb. v. Wauttke I.
p. 286 seqq.) eam gentem, quam
Graeci Scytharum nomine indicave-
rint, nomen habuisse putat 7schud
give Cud, Scud, ande ductum Zxv-
®n5; neque aliter fere statuit Eick-
wald: Alte Geograph. etc. pag. 248.
Sed hoc ipsum nomen 7sckud s.
Fennorum genti deberi neque ad
Scythas nomades transferri posse
recte monere videtur Zeuss: Die
Deutsch. u. die Nachbarst. p. 284.
Ad aliam stirpem Slavicam, quae
est Skil et Skitaljsja (i. e. vagari, pa-
lari) vocem Zxv®ns (i. e. qui circ
vagatur) revocat Ermann: Reise um
d. Erde etc. I. p. 218. Equiden
haec attulisse satis habeo, ne inter-
pretis munus defugisse videar: pe-
%
MELPOMENE. IV. 6. 7.
vtI}v tr.) opéas qidicov 00 xAéa, «ila tocavdra.
299
Tov dè
ov toùtov tov (pdov puiaccovar ol BacrAfes és ta pahiota,
Puoino. ueyalnoi l(Aeoxduevoi petéogovra. ava nev Eros.
28, quid verum sit, decernant.
Graeci, ut diserte h. 1. Noster
dat, Zxv8as vocabant, eos
e eodem Herodoto teste (VII,
NM. ad III, 93) appellabant Za-
eademque vox in cuneatis in-
donibus obvia: in sepulcrali
inscriptione, si Oppertum se-
1r (Zeitschr. d. d. morgenl. Ge-
h. XI. p. 134 seq.), inter gen-
ario subditas commemorantur
himargà, i. e. Scythae pastores
bd digrakhauda, i. e. Scythae sa-
um periti. — Mox rescripsi
ecentt. edd. fac:Zéoset cap. seg.
fos ac fagilées, eodem8truvio
nte 1. l. pag. 10. 16. (Opuscc.
3390. 344).
Cap. VII.
fasy où xié0) Larcherus, qui
elingium secutus Darii expedi-
m, quam nos anno 516—515
Chr. n. assignavimus (vid. Ex-
ad IV, 1), anno 508 ante Chr.
locaverat, inde in eam quoque
onem adductus erat, ut Scy-
um primordia congruere puta-
am Israélitarum discessu ex
pto: itaque Scytharum origi-
romnit in ann. 1508 a. Chr. n.,
litarum discessum in ann. 1531
u. n. Cf. Tom. VII. pag. 570.
635. Tabl. chronol. Sed vid.
adII,117.
} Suolnor peyainor llaoxopevor
igortar ava nav Èrog) Quae
» sic accipi vult Wesseling., ut
| (vel potius regii Scythae, ot Ba-
s, vid. not. ad IV, 6] illud au-
quotannis arcessierint in suum
[ne regnum ; ut sanequam, quae
«em est \Wesselingii sententia,
fuisset &voi,0r peyainor ue-
rega, ut VI, 69. At iure haec
pretatio, Larchero vernaculo-
interpreti probata, displicuit
eighaeusero, veterem Latinam
onem retinenti: p/ucantque ma-
‘acrificiis et adeunt quotannis, 8i-
ve, ut Valla expresserat: placaturque
(id aurum) maioribus hostiis el aditur
quotannis solenniler. Quem sequitur
Italus interpres. Quibus haec addit
Schmweiyh.: ,,Quid sit vero, quod his
subiicit Herodotus de co, qui aurum
illuìd habens obdormiverit sub dio,
mihi haud satis liquet. Istud d/do-
o&ta. dé ol did toùro non ean ob
caussam intelligebat Larcher., quod
anmiun hunc ille non esset transacturus ;
sed propter hoc ipsum periculum dari
praemium illud ei, qui aurum hoc
recte custodivisset sibique cavisset,
ne sub dio obdormisceret.‘‘ Ac ne-
gari nequit, obscurum quid in his,
quae haud scio an iusto brevius a
Nostro relata negotinm inde faces-
sant, manere, cum vix intelligi
queat, quomodo quis aurum tam di-
ligenter servatum ad se trahere et
cum eo sub dio dormire potuerit:
nisi haec ad festorum solemnia per-
tinuisse existimes atque ad eos ho-
nores, quibus aurum de coelo de-
lapsum tanquam rem sacram ac di-
vinam prosecuti sint. Ita malim
statnere, quam Brandstaetero |. |].
p. 52 haec ab Herodoto aliquando
dormitante esse scripta opinanti
tidem habere. Etenim quod h. l. tan-
tum agri dari dicitur, quantum quis
uno die equo vectus circumire po-
tuerit, id sane comprobationem ac-
cipit quandam ab iis, quae similia
apud antiquos reperiuntur; ,,dona
amplissima, ait Plinius Hist. Nat.
XVIII, 3, imperatorum @ fortium
civium, quantum quis uno die pluri-
mum circumaravisset‘; accedunt alia
testimonia, a Larchero iam allata,
Senecae De beneficc. VIl1, 7 et Ovidii
in Metamorphos. XV, 616. Ac de
Germanis et Romanis similia quae-
dam observantibus monnit quoque
Grimm: Dentsche Rechtsalterth. I.
pag-89, nostro loco non praetermis-
so. cui subiicit Livii locum II, 5 de
Horatio Coclite, cui tantum agri dari
legimus, quantum nno die circuma-
rarit. Quin Mahomedum ferunt Tur-
‘8
300 HERODOTI
06 d’ &v Eycov tov yovoov tov (pov Év ti) dErij VvaZIdRLOS xara
xoun8ij, ovtos Aéperar vò Zxvdéov ov dieviaviiterv: Bido-
oa. dé ol dia tOÙTO, 000 av Taro Ev NRÉon pui mepiedaOY
avros. Tis dì yoons éovons pepaAns, terpacias tas Pao:
Antas toîsi maroì toro Émvrod xatactnoaoda: Kodatarv, xal
tovtéwv uiav ueyiotnv toga, év ti tov yovaov gpviaoce-
of. Ta dì xarvzeode 1005 fooénv Aéyovar &vepov ty
Umegoixav TÎjs y00ns 0Ux old te elvai ÈtL TIOCOTEÉRA oUTE Opdv
ovte dretievar Urrd nTEOGV xequuevaov: atEQGV Yao xal tp
yijv xal tòv Néoa sivar rAé0v, xal tavra elvar tà aroxAriovia
L) ”
Ttnv 0Vuv.
usar uèv dde vato Opéov te avtov xal t7s LEN cis
xatvmeods Alyovor, ‘EAAnvoar dì of tòv Ilovrov olxfovres ade.
cae cuidam poétae tantum agri Ma-
cedonici largitum fuisse, quantum
uno dic posset equo circumvehi. No-
tavit Niebuhr. Roem. Gesch.I. p.566
ed. sec. Kolster (Jahrbb. f. Philol.
u. Paedag. Suppl. Vol. XIII. p. 57)
verba #@v toy qovoòy non de rege
accipi vult, sed de auri custode, qui
in his nocturnis festis si forte ob-
dormiverit, morti traditus fuerit in-
deque tantum agri traditum habue-
rit, quare etiam dedooda scribi iu-
bet. Quae quam aliena sint ab ipsis
Herodoti verbis, in quibus verba
0$ ò’ av E guy x. t.À. non nisi ad an-
tecedens oi faorZéeg (qui sunt regii
Scythae ; vid. nott. ad IV, 6) referri
possunt neque omunino de nocturno
festo agitur, pluribus exponere non
opus. Neque meliora sunt ea, quae
Neumann. protulit. I. I. pag. 269.
nai tovréav piav peylotnv now
coi] urlo cum Gaisf. et Matth. re-
cepi © Florentino libro, qui etiam
ueylotnv collocat post r01700.. Re-
tinui tovtémv, quod ad antecedens
TAS BworAntas (regna) spectat, a re-
centt. edd. mutatum in tovrov. Sed
vid. Bredov. pag. 222.
Ta dì uatvreode n00s Boosnv x.
t.à.] »s Nectenda sunt 1r00s fBoenv
CVEILOV toy VTEGOIKOY , ,quemadmo-
dum rd reds foenvinsnae:govalia-
que III, 102. MW'esseling. Equi-
dem h. 1 sic intelligo: Quae vero
loca superius sita sunt, septentrio-
nem versus ab iis, qui superiores
Scythiae tractus incolunt, ea ulte-
rius ncc spectari nec peragrari posse
dicunt prae plumis effusis. De voce
aveuov abundanter fere addita cf.
I, Gibiq. nott. Et sic saepe infra
IV, 17. 18. 20. 23. 99. V, 33 etc. fo- |
oény edidi pro Boen», utIV, 21 aliis-
que locis.
Ùnò nteodv xegrpévov) i. e. prae
plumis diffusis, quibus nivem intelligi
satis patet ex IV, 31. Attigit quo-
que Wahl. Erdbeschreib. v. Ostind.
p. 495 not. Quae Herodotus bh. l.
scripsit de nive omnem visum inter-
cludente, verissime scribi concedet
is, qui noverit aut ipse expertus sit,
quanta vi tempestates in his regioni-
bus exortacetiamnunce saeviant, ma-
gna nivis copia ita in aérem sublata,
ut omnia prorsus compleantur eum-
que in modum obscurentur, ut nihil
quidquam oculis cerni possit sum-
mumque periculum ex his tenebris
densissimis super omnia effusis exsi-
stat sive hominibus sive pecudibus
hand raro pereuntibus. Quam ia
rem conferri possunt, quae attulit
Neumann]. l. pag. 28 seqq.
Cap. VIII.
oî tov ITovrov olutovtes)] Pontusse
Envinun hic intelligi, monitu vas
opus. Paulo ante avrav scripsi pr ©
«vor, Gaisfordium ac Matthiacw uno
MELPOMENE. IV. 7. A.
301
‘a ghlavvovta tas ITnovovec foùs amniodai és pijv tav-
Vid. Bredov. p. 242. Quac
* Graecorum Pontum acco-
narratio de Hercule, eam
doto tradidit atque ad uni-
n creationem mirum in mo-
nstulit Iustinus in libro qui
tur Baruch: unde haec refe-
n libro Origenis s. Hippo-
futatt. omn. haeres. p. 149
» V, 24. p. 217 seq. ed. Dun-
léa Élavvovta tas Taevo-
is] Apud Dionys. Perieget.
na exstat genitivi ')9v0vos,
i ITnevovos (quod probat
us ad Aristoph. Acharn.
lii T'70vovov: quam forma-
Atticis cum labenti Graeci-
momunem fuisse opinatur
‘dy ad Dionysii l. 1. pag.679.
idoteo loco libri scripti non
t, nisi quod Sancrofti liber
ad. habet T'nevovao et mox
pw pro vulg. INevovea; cf.
p. 228. Ac triplex nominis
ir forma: Tnevoy, Tnovo-
“nevovevs, monente Tzschu-
Mel. III, 6 nott. exegg. pag.
if. etiam Muetzell. De emend.
Theog. pag. 449. — Obser-
cherus, tag Bods non vaccas
d doves sive bdoum gregem,
prool. magn. pag. 473 lin. 34.
er eadem in re loquitur Phi-
in Heroicc. pag. 108 Bois-
2 vid. Fischer. ad Weller. I.
B. 370. Infra cundem in mo-
ster z&s îxro0vs. In Iustini
ye unus godo equus, quo
1 Hercules longam viam per-
commemoratur. Mox pro
tavrnv Bernbardy (Griech.
. 319) proponit: 77v y7v
In seqq. verbis pv tura
8a. v uovtar, pronomen
o simplici 05 poni, utIV, 41.
120, alibi, monet StruveSpec.
de dial. Herod. I. p. 6.
. II. p.263). De ipsa fabula
3 exponere alienum a nostro
o. Fecit hoc, monente Cr.,
ad Apollodor. II, 5, 10. pag.
i adiic. Tzschucke }.1., Sturz.
anicc. fragmm. p. 20 sq. ed.
sec., Graslin De l'Iberie ou Essair
etc. p.321 seqq., Iacobs: Vermischte
Schrift. VI. p. 146 segg. (qui fabulam
de Geryone codem spectare putat,
quo ea, quae de figo 8. inferorum
deo vulgo traduntur), Creuzer. et
Hermann: Briefe iiber Homer. u. He-
siod. p. 176 seq., Creuzer. Symbol.
II. p.82. 649 seq. III. p. 60 ed. tert..,
qui Geryone, ut iam veteres statue-
runt, hibernum tempus declarari
existimat, superatum quasi a Sole
(Hercule). Sed haec et alia, quac
huius sunt generis, nunc mitto: sa-
tis habeo primarium laudare Hesio-
di locum de Geryone qui legitur in
Theogon. 289 seq., ad quem vid. a
Lennepio notata p. 244 ct C. O.
Mueller: Die Dorer I. p. 422 seq.
Apud Herodotum quae narrantur
de (Xeryonis sedibus, iis contraria
olim tradiderat Hecataeus, teste
Arriano in Expedit. Alexandr. Il.
16 (cf. Creuzeri Historicc. antiquiss.
fragmm. p. 50 seq.), Geryonem re-
gnasse rcribens circa Ambraciam
et Amphilochiam, unde armenta
Mycenas duxerit Hercules. Quam
opinionem de Geryonis armentis ex
Acarnania abactis stabilire studet
Aristotel. De mirabb. auscultatt.
cap. 145. p. 295 ed. Beckmann., ubi
diversae recentiorum ea de re opi-
niones enumerantur. Add. Scylac.
$. 26 ibiq.Is. Voss. (Vol. I. pag.3607
ed. Gail.). Sed Hecataei adversa-
rium Nostrum exstitisse, qui cius
decreta haud raro tacita reprehen-
sione perstrinxerit , supra iam mo-
nuimus atque hic ipse locus indicat,
in quo suam camque vulgatam apud
Graecos sententiam de Geryonis do-
micilio Noster consulto, ut videtur,
exponit, alteram Hecataei opinio-
nem silentio prorsus premens; quam-
quam veteres iam de (Xeryone insu-
laque Erythia dissensisse, e Plinii
loco IIist. Nat. IV, 36 fin. manife-
stum est, quocum conf. Strabon. |.
mox laudandum ac Pompon. Mel.
III, 6, 15: quo auctore Frythia,
quae a Geryone habitata traditur,
sita fuit in Lusitania, summaque
fuit regionis fertilitas, Straboni quo-
300 HERODOTI
06 d’ Gv Eycov tÒv yovoòv tov lo0v Év t7 0prij vaaldgu
Il xocun®i, ovtos Afperai vò ZExvBécav 00 dieviaviiten
ofa. dé of dia tovto, 000 Gv firmo év npéon wu x
avtos. Ts dè yoons éovons uepaAns, terpacias ta
Antas toîor maroì toto ÉEovrov xaractpoaoda. Kodak
rovréov uiav peylotnv rowjoar, év tI tèv yqQuoov gp
ofa. Ta dì xatureode 005 Booenv Aépovor ave.
Uregolnev tis goons ovx ola te eivar Eri rpOCdTÉP 0%
ovre dietiévar UnÒ ATEQUV xequuevav: ateOdGv ye
pv xa tov Nega elvar nAéov, xal radra sivar tà drcon
Tv 0Yv.
8 Zuvîtai uèv dde vato Opéov te avtov xal ts ga
uatvreode Aéyovar, EXANvav dè ol ròv ITovrov oixéoy
cae cuidam poétae tantum agri Ma-
cedonici largitum fuisse, quantum
uno die posset equo circumvehi. No-
tavit Niebuhbr. Roem. Gesch.I. p.566
ed. sec. Kolster (Jahrbb. f. Philol.
u. Paedag. Suppl. Vol. XIII. p. 67)
verba é7@0v roy 20voov non de rego
accipi vult, sed de auri custode, qui
in his nocturnis festis si forte ob-
dormiverit, morti traditus fuerit in-
deque tantum agri traditum habue-
rit, quare etiam dedootdar scribi iu-
bet. Quae quam aliena sint ab ipsis
Herodoti verbis, in quibus verba
0sd av Fyov x. 1. à. non nisi ad an-
tecedens ot faoidées (qui sunt regii
Scythae ; vid. nott. ad IV, 6) referri
possunt neque omnino de nocturno
festo agitur, pluribus exponere non
opus. Neque meliora sunt ea, quae
Neumann. protulit. 1. l. pag. 269.
xal tovtéov Liav peylotnv n01n-
cur] plo@® cum Gaisf. et Matth. re-
cepi © Florentino libro, qui etiam
ueyiotnv collocat post 701700. Re-
tinui TOvTÉ0Yr, quod ad antecedens
tAs Bacrintas (regna) spectat, a re-
centt. edd. mutatum in tovrov. Sed
vid. Bredov. pag. 222.
Ta dì uatvrezode 1005 Poosinv x.
r.4.] , Nectenda sunt 7006 foonv
dvEnov toy vIEQ0(KOY , quemadmo-
dum rà neòs foonvinsnaetgovalia-
que III, 102. W'esseling. Equi-
dem h. 1 sic intelligo: Quae vero
loca superius sita sunt, septentrio-
nem versus ab iis, quia
Scythiae tractus incolunt,
rius nec spectari nec perag
dicunt prae plumis effusia.
aveuov abundanter fere a
I, Gibiq. nott. Et sic sa:
IV, 17. 18. 20. 23. 99. V, 3
cénv edidi pro fogry, utIV
que locis.
UNÒ TTEGDY xegvuévoy]
plumis diffusis, quibus nivea
satis patet ex IV, 31. Ati
que Wahl. Erdbeschreib. 1
p. 495 not. Quae Herod
scripsit de nive omnem vis
cludente, verissime scribi
is, qui noverit ant ipse exf
quanta vi tempestates in hi
bus exortae etiamnunc saey
gna nivis copia ita in aéren
ut omnia prorsus complea:
que in modum obscurentur
quidquam oculis cerni po:
mumque periculum ex his
densissimis super omnia efi
stat sive hominibus sive J
hand raro pereuntibus.
rem conferri possunt, qu
Neumann]. l. pag. 28 seqc
Cap. VIII.
ot tor ITovtov olnéovtes
Envinum hic intelligi, mi
opus. Paulo ante avrar si
aviéwr, Gaisfordium ac Ma
MELPOMENE. IV. 7. 8.
301
ia glavvovra tas Tnovovec Bovs aminiodar és yijv tav-
Vid. Bredov. p. 242. Quae
* Graecorum Pontum acco-
narratio de Hercule, eam
doto tradidit atque ad uni-
m creationem mirum in mo-
nstulit Iustinus in libro qui
tar Baruch: unde haec refe-
in libro Origenis s. Hippo-
fatatt. omn. haeres. p. 149
e V, 24. p. 217 seq. ed. Dun-
déa flavvovta tas I'novo-
5] Apud Dionys. Perieget.
ma exstat genitivi I'79vowos,
ii l'yevovos (quod probat
ius ad Aristoph. Acharn.
alii I'7ovovov: quam forma-
Atticis cum labenti Graeci-
ommunem fuisse opinatur
rdy ad Dionysii 1. 1. pag. 679.
ddoteo loco libri scripti non
tt, nisi quod Sancrofti liber
nd. habet I'novorao et mox
Mv pro vulg. Inerovea; cf.
» p. 228. Ac triplex nominis
ar forma: Tovay, Tnoro-
l'pevovevs, monente Tzschu-
.Mel. III, 6 nott. exegg. pag.
nf. etiam Muetzell. De emend.
. Theog. pag. 449. — Obser-
therus, ras fods non raccas
sd doves sive doum gregem,
ymol. magn. pag. 473 lin. 34.
ler eadem in re loquitur Phi-
in Heroicc. pag. 108 Bois-
a vid. Fischer. ad Weller. I.
9. 370. Infra cundem in mo-
ster tas îrxrovs. In Iustini
me unus modo equus, quo
1 Hercules Iongam viam per-
commemoratar. Mox pro
tavrnv Bernhardy ((iriech.
. 319) proponit: tRv ynv
,In segq. verbis pv tira
va: veuovtai, pronomen
o simplici 0g poni, utIV, 111.
120, alibi, monet Struve Spec.
de dial. Herod. I. p. 6.
II. p.263). De ipsa fabula
i exponere alienum a nostro
>. Fecit hoc, monente Cr.,
xd Apollodor. II, 5, 10. pag.
adiic. Tzschucke 1. 1,, Stnrz.
inicc. fragmm. p. 20 sq. ed.
sec., Graslin De l'Iberie ou Essair
etc. p.321 seqq., Iacobs: Vermischte
Schrift. VI. p. 146 seqq. (qui fabulam
de Geryone codem spectare putat,
quo ea, quae de 8. inferorum
deo vulgo traduntur), Creuzer. et
IHermann: Briefe iiber Homer. u. He-
siod. p. 176 seq., Creuzer. Symbol.
II. p.82.649 seq. III p. 60 ed. tert.,
qui Geryone, ut iam veteres statue-
runt, hibernum tempus declarari
existimat, superatum quasi a Sole
(Hercule), Sed haec et alia, quac
huius sunt generis, nunc mitto: sa-
tis habeo primarium laudare Hesio-
di locum de Geryone qui legitur in
Theogon. 289 seq., ad quem vid. a
Lennepio notata p. 244 et C. O.
Mueller: Die Dorer I. p. 422 seq.
Apud Herodotum quae narrantur
de Geryonis sedibus, iis contraria
olim tradiderat Hecataeus, teste
Arriano in Expedit. Alexandr. II.
16 (cf. Creuzeri Historicc. antiquiss.
fragmm. p. 50 seq.), Geryonem re-
gnasse scribens circa Ambraciam
et Amphilochiam, unde armenta
Mycenas duxerit Hercules. Quam
opinionem de Geryonis armentis ex
Acarnania abactis stabilire studet
Aristotel. De mirabb. auscultatt.
cap. 145. p. 295 ed. Beckmann., ubi
diversae recentiorum ca de re opi-
niones enumerantur. Add. Scylac.
8. 26 ibiq.Is. Voss. (Vol. I. pag.3607
ed. Gail.). Sed Hecataci adversa-
rium Nostrum exstitisse, qui cius
decreta haud raro tacita reprehen-
sione perstrinxerit, supra iam mo-
nuimus atque hic ipse locus indicat,
in quo suam camque vulgatam apud
Graecos sententiam de Geryonis do-
micilio Noster consulto, ut videtur,
exponit, alteram Ifecataei opinio-
nem silentio prorsus premens; quam-
quam veteres iam de (eryone insu-
laque Erythia dissensisse, e Plinii
loco Hist. Nat. IV, 30 fin. manife-
stum est, quocum conf. Strabon. |.
mox laudandum ac Pompon. Mel.
JIT, 6, 15: quo auctore Frythia,
quae a Geryone habitata traditur,
sita fuit in Lusitanin, summaque
fuit regionis fertilitas, Straboni quo-
302
HERODOTI
tv éddoav ionunv, Nv tiva vov Zxvdar veovras.
dt olnéerv Etc TOÙ ITovtov, xatormnuevov t}v ol E
yovor ‘Equ&srav vijoov, tiv 1905 Tndetpowoi toto.
xÀécgv otnAicov En) td Queavo. tòv dì Queavoi
Aeyovoi ad QÀiov dvaroAéav doldpevov vîv megi x;
Eoyg dè 00-APeod ELXVVOL.
évBevtev tov ‘HoaxZéa
és tv vuv ZxvBinv qoonv xadsouevnv. xatadafiets
que celebrata loco classico III, 5.
8.4. pag. 169 s. 257 C. Namque Ery-
thia insula, minime illa quidem fa-
bulosa, ut quibusdam placuit (quam-
quam poétarum ingeniis talia au-
cta et amplificata esse non est quod
negemus), media inter Gades ipsas
et terram continentem sita dicitur:
id quod convenit in locum, cui nunc
nomen 7rocadero, si quidem ipsae
Gades olim insulam, quae nunc vo-
catur St. Zeon, occupabant. Vid.
Mannert: Geogr. d. Gr. u. Roem.I.
p. 287 sq. 292 ed. tert., Gosselin ad
Plin. 1. 1. pag. 369 seq., Wheeler:
Geography of Herodot. p.174et, qui
accurate de his disputat, Forbiger:
Handbuch d. alt. Geograph. III. p.
46 seq. De Erythia fabulosa, quae
ex solis occidentis radiis nomen in-
venerit, dixit I. H. Voss: Weltkunde
der Alten p. XXI. Add. Bernhardy
ad Dionys. Perieg. 558. pag. 678
et Ukert: Geograph. d. Griech. u.
Roem. II, 1. pag. 240.
sato nutvor] activa accipien-
dum notione, neque mutandum in
xatorunuevny, ut ad v7o0v refera-
tur. Vid. nott. ad I, 27. Add. Le-
tronne: Journ. d. Savans 1817. p.
46, cuius verba potiora huc trans-
scribam: Il me paroît certain, que
xatorunuevov est ici une tautologie,
au moyen de la quelle Herodote
reprend le sens du precedent olné-
ev, et cette locution n°’ a rien de
plus singulier que Éxefovto — zoe-
ouevot II, 108 et afpeouevov — É2é-
otar VII, 10. Add. I, 67, ubi éye-
yovedav — yevopevot.
toîci FE HoaxAécov ctpléov] Ca-
ve scribas #60 pro fé. Vid. nott.
ad II,.33. Namque Gades extra co-
lumnas Herculeas fuisse sitas nemo
nescit, extra orbem terrarum, ut
Livii utar verbis XX)
cumfusam Oceano insi
vulg. ‘Hoaxi7f0v cun
157 exhibui HoaxZéms
dederunt Dindorf, et I
demque scripturam re)
43. 181. 185. 196 atque
volo II, 33.
toy dè Queavòr 2079
x,t.À.] De his vid. n
23. Ukert: Geogr. d. G
10. 20 et Ideler ad Ai
rol. II, 1. Vol. I. p. 40
Milesium hic respici im
tuit Klausen. ad Hecat,
40. Tu conf. nott. ad I\
git Herodotea Eustatk
Perieg. 41, ubi haec
sata xal 'Hoddorog, è
gerat TOÙS yecxportag,
ogeLv méque tn yns. U
probabiliter restitui pa
(pro 77v zeoi) putabi
ad Eustath. l. l. pag. !
quiturBredov. p.115. Ei
minime ad hunc locum
qui legitur IV, 36, re
satodafie.v Yao av
Emendd. Herodd. P. ll
bie hunc in modum
scriptum fuisse existin
talafeiv Yao (ut I, 24
vid. nott.) CUTOV XE
xovpov, ÉnELQvodNen
Tijv KATtUAVOACAL, Qua 7
tatione libris scriptis
haud opus videtur adH
recte intelligenda, qua
tur. — Asovrénv edidic:
220 pro vulg. Zeovrry.
talafeîtv conf. notata a
locutione &el7 tue 1
153 et I, 126, et ad us
nis oî in verbis Tag |
nott. ad Herod. I, 34
MELPOMENE. IV. 8. 9. 303
ld , # Y LÀ
va te xal xgupov: ineiguocuevov dÈ tv Asovtenv xar-
aL, tas dé oi Înmovs tas amò TOÙ GCoparos veuopevas év
TÒ qo0vo apaviodiva. ein tvIn. ‘Ls d' éyeo8ijvar9
raxdéa, dltnoda.* mavra dì ta ts qoons érneteidovra
rmxecda. È tv Tiolnv xadsopevnv yijù. évdavta dè
: dxÒ TOÙ Coparos veuopé-
08 dicit, qui plaustro iuncti,
m Hercules in somnum inci-
soluti a plaustro pascebant
que é» rovrm to zedvo (i. e.
ascebant ipseque Hercules
premebatur) divina quadam
evanuerunt. Minus accurate
arratione, quam ex Herodoto
erhibet Iustinus l. l., loco
i, quod in his regionibus pe-
ntibus usitatum est, equus
, quo vectus (ép’ ov xate-
)terram peragraverit Hercu-
is, quae proxime antecedunt,
dqruéicta. È tnv
xo@(nv z00nv naleopévnv,
Nostrum locutum esse mo-
nlei. ad Aechyli Prometh. 2,
ruae nunc vocetur Scythia,
li se. aetate, nondum sic ap-
esset, quo tempore Hercu-
sse tingebant. Neque talem
em adhibuit Aechylus I. }.
m appellans tempore Prome-
lem aetate multo Herculem
sisse fama tulerat.
Cap. IX.
8a] Ita iure melioribus e li-
ne repositum pro disjeodat.
Kt. ad I, 65. 94 coll. IV, 139
v'Tiainv uelsopévnv] Ter-
aeae Noster meminit IV, 18.
76 itemque Plinius H. N. IV
5 ,,inde silvestris regio //y-
are, quo alluitur, cognomi-
Nec alia, opinor, regio in-
Pomponio Melae II, 1, 4
xis: ,, - Hypacaris per No-
volvitur. Silvae deinde sunt,
rximas hae terrae ferunt.‘‘
Chius Orb. descript. 845 in-
non. Peripl. $. 3 (T. III p.
i.) orientem versus Bory-
, transgresso obvios esse
Scythas, qui Hylaeam vocatam inha-
bitent, testantur. Intelligitur autem
is terrae tractus, qui haud procul a
Taurica Chersoneso cingitur Bory-
sthene, Ponto Euxino, Carcinite
sinu et Hypacyri fiuvio, silvisque
(quibus reliqua Scythia, arborum
maxime inops, caret; cf. IV, 19 et
61) repleta dicitur: ex quo ipso no-
men ductum nemo non videt. Nunc
haec quoque regio arboribus nuda-
ta; quamquam vestigia dicuntur su-
peresse, quibus olim eam fuisse te-
ctam appareat. Omnis enim illa
regio, quae ab ora Ponti Euxini se-
ptentrinali introrsum extenditur lon-
ge lateque patens, silvis adeoque
ipsis arboribus nunc prorsus caret
lignique materià inde omnino indi-
get: qua de re multum nostra aeta-
te quacsitum esse video: conf. Baer
in Baer et Helmersen: Reitriige z.
Kenntniss des Russisch. Reichs etc.
IV. p. 166 seqq. (qui ipse p. 181 Hy-
laeam veterem paeninsulam illam
esse dicit, quae intra Borysthenis
ostium et Pontum Euxinum promi-
net) et alia, quae attulit Hansen:
Osteuropa etc. p. 30 seq. coll. Kolster
in Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog.
Suppl. XII. p.611—615, ubi Lind-
neri opinionem (Skythien u. d. Sky-
then des Herodot. p. 40 seq.) impu-
gnat Hylaeam a septentrione et oc-
cidente Borysthenis inferioris falso
quaerentis; tu vid. etiam Ukert:
Geogr. d. Griech. u. Roem. III. 2. p.
452 seq., Muraview-Apostol. Reise
durch Taurien pag. 39. Tchihat-
cheff: Asie mineure II. pag. 504.
Nunc regioni, quae ad deserta No-
gaica, a Nogaicis Tartaris habitata,
pertinet, nomen Zambogluk. Cf. Ren-
nel, 1. 1. p. 406, Reichard. ]. 1., Man-
nert: Geogr. IV. p. 80 seq., Koehler :
Mcmoir. sur le cours d'Achill. pag.
129. 130, Heeren: Ideen I, 2. pag.
272, quo auctore incertum, utrum
ada
304
HERODOTI
aùtov evpeiv év avrgoo uitorag8evov tiva "Egidvav dipu
huis regionis silvosae adhuc super-
sint indicia: etsi apud populum fa-
ma silvae, quam nullam recentio-
ris actatis ostendant mappae geo-
graphicae, quamque nunc evanuisse
credibile, cum olim silvae nigrae
nomine latius illa extensa fuisse vi-
deatur. Quae nunc a Tanai prope
locum Tzerkask incipiant silvae,
cas idem Heeren. scribit finiri ad
Borysthenem prope Czernigow: ex
quo inde deserta porrigi usque ad
Pontum Euxinum multis tumulis in-
signita.
ueoraoBevov tiva “Eyidvay di-
quia] Eyxidvayv scripsi cum Schweig-
haeus. et Gaisf. pro Eyxidray, quod
in éx(dvnv aut Exidvnr mutare vo-
Init Valcken., neutrum, opinor, recte,
ut ex iis patet, quae attulit Bredov.
p. 133 similia; nec magis scribere
volui cum recentt. edd, fxidver, ut
ipsum wviperae animal (cf. Acschyl.
Choéph. 243. 981) intelligeretur,
cuius partibus tantum instructam
mulierem s. virginem declarare No-
ster voluit, hane ipsam ideo pi$o-
ncoBevov tiva et dipvea praedicans,
quae adiectiva sunt mulieris nomini
Eyidra addita: quam eandem vir-
ginem fabulosam et portentosam,
terrî editam descripsit Hesiodus in
Theogon. 292 (295) seqq. quamque
Tartaro et Terrà natam dicit Apol-
lodor. Biblioth. II, 1, 2, qui III, 5,
8 ab hac Echidna et Tyvphone na-
tam fert Sphingem, assentiente Eu-
ripide Phoeniss. 1030, ad quem lo-
cum quod olim Valckenar. in He-
rodoteis verbis proscribi voluerat
vocem dipvéa, postea retinendam
duxit, bene memor Cecropem ad
candem rationem dictum fuisse de-
gn itemque Centauros apud So-
phocl. Trachin. 1110 (ubi: dtpvy t
. apuxrov lrrofeuova crgatbr). Nec
nliter Libanius (in Basilic. II, p.
108) de Chirone: xal KEVTAYO0V
coua dipvis xa) reopéta mEtvto0-
z0v xal teopnv éEnyoropivm
porae8eyov Sphingem Echi
editam dixit Euripides 1.1. 1037, E:
nyn vocavit Lycophron Alex. 6
Diodorus Siculus 11,43 ipsumEcì
nae nomen haud proferens yup
fuisse xaodevoy scribit, quae su
riores corporis partes cingulo ta
habuerit muliebres, inferiores vi
rinas (rà dè xarwrega Exidyng):
quae Herodoto dicuntur gi i
«x0 tov yiovredy (sic dedi pro va
yiovréwv, vid. Bredov. p- 235), D
doro sint ta pòr avo uéon Si
paros péxor ts tovne. N
ter Pseudo-Origenes s. Hippo
supra l.: n di, pnolv è (paio
ta uèòv avtijs (in prorime pre
dentibus 2007 peeoxceo8evog voi
tur) uzo1 Povfovos rapBtvov, a
dè TÒ xdrw Copa perà 9
utov tr Pioua Fx(dvns. Est ant
sensus loci Herodotei: ibigue ir 1
lro semivirginem quandam Echida
(i. e. viperam) invenisse miziae na
rae, 8. corporis, cuius superiora &
a natihus feminae, inferiore serpe
fuerint 8. formam repraesentariat.T
git Herodotea Eustath. ad Dica
Perieget. vs. 310, quibuscum ec
parentur Diodori verba landa
Melae II, 1, 105 (,,Basilidis ab H
cule et Echidna generis princi;
sunt, mores regii, arma tuntum .
gittae“) et inscriptio apud Di
Class. I. p. 34, quam attulit ad h
Wesseling. In hac inscriptione, qt
pluribus exponit Herculis mi
nes et res gestas, inter alia
tur haec: rovro di #xl Zxv8lay di
Bas ‘Ayd8vesoy uoza Èvixaee, t
dvyurol CUTOÙ CVYYEVOLEVOG
viods Aye8&veoov teeto xcl Zxv0
(Reinesii Inscriptt. Cl. IV, 12. Co
Inscr. Graecc. Vol. III. p. 80ì. 1
5984). Primarinm de Echidna |
cum Hesiodi iam supra attuli; ta
ad cum notata a Lennepio p.
Muctzell: De emendat. Hesiod. Th
*. .Similiter Callistratus de € entauro NI. p. 905 s. p.160 cd. lacobs: x@. Nyouantr
TÒ cupa x. t. À.
zianz. in Melett. I. p. 71.°% Cr.
Idem Chiron [Inmonfrravoos dicitur. Vid.
Nonn. in Gregor. A
MELPOMENE. IV. 9.
305
uèv avo arò tav piovrav sivar puvarnòs, ta dè Eveode
(dovra dì xal taovuacavia énsipeodai puv, el xov dor
Miavapevas”
452. — Ipsam fabulam de
erculis atque Echidnae filiis
Koeppen (Nordgest. d. Pon-
13), qua nihil aliud signifi-
itratur, nisi quod Agathyrsi
ab oriente in eas terras, in
'ersari post dicuntur, perve-
egionemque vel ante Gelo-
nparint: filiorum enim no-
sive conditores gentis du-
sive ipsas gentes, quae an-
no aevo hoc solum occupa-
licari. Ac Gelonos quidem
»t pro antiquissimis Graecis
y’nti Euxini olim tenentibus,
lea barbarorum incursu ad
» loca reicctis; ut minime
) posteris colonorum Grae-
Milesiorum inprimis, qui
>st demum in hac ora conse-
habendi sint. Ad fabulam
lea , quae non nisi similibus
Hustrari queat, idem affert
mem de serpentibus, quibus
V, 105, ubi vid. nott.) fugati
itemque admonet Indici nu-
isehnu, qui deus in prima
ne sive incarnatione conspi-
smideus, e& figurà, quae ex
ac piscis partibus mixta
instar deae Syriacae. Quo
ance famam relatam vult Kit-
halle pag. 64, cum serpens
e non differat a pisce inde-
s ducat ad primam Indici
incarnationem rerumque ex
oereationem. At vero Echid-
ne ab inferiore corporis par-
mtis speciem prae se fert,
IR spectare ciusque videri
im negari vix poterit, recte-
rm sic statuisse video Hal-
Vien. Jahrbb. LIX. p. 253.
p. 139. Deutsche Gesch. 1.
q.) itemque Heinicke (Ho-
Lycurg. p. 127), qui hanc
idna et Hercule fabulam ad
ulas retulit, in quibus coe-
erra sub viri et navisimagine
ententur: quae si recte sta-
)DOT. II,
tiv dì pavai, Écovtnv Eyes, xa) ovx
sesv Èxelvo Reiv 7 ol uigdijvar'
tov dè HoaxAéa ug9i-
tuuntur, fabula hac Graeca de Echid-
na (‘erra), quae cum Hercule (Sole)
congreditur, nihil aliud fere decla-
rari existimem, quam quod Scytha-
rum famf significari supra (ad IV,
5) vidimus: quae a Jove (Sole) et fi-
lia Borysthenis fiuvii (agua) natum
facit Targitaum, Scytharum aba-
vum, ciusque filios tres, qui sunt
trium gentium s. tribuum Scythica-
rum et ipsi abavi: ut adeo utraque
fuma originem gentis e terra ipsa
editae maximeque indigenae et sta-
tim ab initio in tres tribus distin-
ctae significare voluisse videatur.
In his subsisto: neque enim placet
cum Em. Braun (Griech. Gétterlehre
8. 110) fabulam de Echidna ita ad
res naturales in universum trans-
ferre, ut hac virgine mixtae et por-
tentosae formae declarari putem no-
tionem vaporis pestiferi e terra editi
omniaque consumentis: cum Echid-
na virgo, quae cum Hercule congre-
di cupit eundemque apud se reti-
nere studet, terram potius declarare
videatur duram, frigidam, incul-
tam, quae Solis radiis incalescere ac
fecundari cupit indeque Solem
(Herculem) quam diutissime apud
se retinere vult. Sed longius abesse
puto, quae Iustinus (in Pseudo-Ori-
genis s. Hippolyti philosoph. l. 1.)
commentus est, cum hanc fabulam
ad universi creationem referret tres-
que filios ab Echidna natos consti-
tueret tria principia universis inge-
nerata rebus, duo mascula, unum foe-
mininum. Nec denique probari posse
credo, quod Gibbon (Geschicht. d.
Verf. u. Unterg. d. Roem. Reichs
Vol. VI. cap. XXVI. p. m. 326) ex
hac Graecorum fama de Scytharum
origine repeti vult ea, quac de Hun-
norum origine turpi leguntur apud
Iornand, de rebb. Gett. cap. 24.
molv not puydvei] In duobus li-
bris scriptis invenitur ud, i in aliis
compluribus deest vocula 7. Nos
pleniorem locutionem retinuimus,
20
306. HERODOTI
var érì tod uuodd tovt®. Exelvnv te dn Vaspfarlecta: tiv
anodogiv tav înnav, fovAouévnv ds mAetotov qodvov ouvetva:
to HoaxAét° xa) tov xouicauevov èdelev aralidoces8a:.
tedos dì arodidovoav avtnv simetv* "InPovs uèv d7) tavras
aminopevas évdade Ecmca to Ep, cdotga te CÙ rapéoyss
Èyco yag Éx GEU toeîs maidas. tovtOvs, éngav yévavtai 100-
ques, O Ti gem mortev, étnyéo cÙ, elte avtoù xatoLMito (20016
qua etiam alibi Noster utitur, v. c.
II, 2. IV, 147. 167. V, 65. IX, 13.
93 fin. (coll. IX, 117 etI, 140), ubi
simili modo inter coniunctivum cet
iufinitivum d@bor et dwosty libri flu-
ctnuant. De quo a me consultus C.
Fr. Hermann. ita scribit: ,,t00% 7)
Atticis pottis abiudicat Elmsleius
ad Euripid. Med. p. 112. IDebebat,
ut opinor, omnino alienum dicere ab
veterum Atticorum consuetudine.“
Ita Dindorf. Ind. ad Aristoph. T.
VI. p. 602. Nimirum Reisig. Appa-
rat. critic. ad Sophocl. Oed. Col. p.
180: ,,videtur media demum dialecti
Atticac actate increbruisse et a ve-
teribus illis Atticis, Thucydide, Ari-
stophane, prorsus esse alienum.“
Neque vero huc, quem affert Schae-
fer. ad Demosthen. IV. p. 564 locum
Platonis De rep. VI. p. 501 referri
posse monstravit Stallbaum, muta-
ta loci interpunctione. Add. G. IHer-
mann. Opusc, III. pag. 230:,,Etiam
in prosa oratione rarum est zl 7,
si ad exempla nudi r0lv compares.
Cur vero? Nempe quia plerumque
r0iv dici res postulat, rarius sgiv
n. Differnnt enim. Similiter non
idem est, utrum priusquam dicas an
prius quam. ‘Ta vid. Baeumlein:
Untersuchung iiber die Gricch. Mod.
pag. 346. In proxime seqq. e Flo-
rentino libro aliisque revocavi cum
recentt. edd. Ursof@4ie08 pro
olim vulg. vrsofaléodar, quod vel
ob sequens #8#281v drallaco:6dai
minus videtur aptum. Ad verbi si-
gnificationem (di/ferre, moras necte-
re) conf. III, 76 ibique nott. Post
vreofadlecta: Mehler in Mnemo-
ayn. V. p. 72 inseri vult «s/. Ad
verba x@l 70v xopuucapevov x. t. À.
conf. IV, 5. 15. Sensus est: Rune
vero receptis equis (quum equos re-
cuperasset, tum demum) discedere
voluisse.
coorga te GÙ magiogeg] i. e. fa
exhibuisti, solvisti pretium servataran
equarum. De voce cobetga conf. Ì,
118 ibique nott. Hesychius ceryqua
interpretatur Corea, quo utroque
nomine donaria et sacrificia dici mo-
net Lobeck. in Aglaoph. p.383, alia
quaedam etiam afferens. — In segg.
cum recentt. edd, pro vulg. Î7®
peo ix ced tests raîdas È y 00 dedi e
Sancrofti libro alteroque: #z@ yee
în ceù tosîs rnaîdas, quod
Schwcighaeusero aptius visum erat.
éneav yévovta. teoqgueg) teopies
idem valet atque Del n;
avdoco8évres, educati, adulti. Monuit
Valcken., qui similes quasdam locu-
tiones idem signiticantes ad h. }. at-
tulit apteque etiam admonuit Ho-
meri, qui uno tantum loco hac voce
usus (Ili. XI, 307) dixit tgogi xtse,
quod Suidas explicavit re&ea
vor, Grvucteuevov, alii Graeci inter-
pretes svreag?s, svrayts; alio
Odysseae loco (III, 290) dixit xv-
para teopoevra eodem fere sensu,
ad quem locum Eustathius Herodo-
tea haec ipsa attulit p. 1468 s. pag.
128, 17. Ac denique conferri quo-
que poterit, quod supra legitur apud
IIerodot.1I,93: 0î respopevo: È
#6 yirovtar* — Mox retinui è
(doce, monstra), ut INI, 72, ubi ef.
nott. Recentiores edd. #Éyy#s0. Ver
ba: elreavtovuatorito valent: ma
hac ipsa in terra (cuins ego sola te-
neo imperinm) sedes iis adsignem £.
tribram. Idem verbum I. 154. In
seqq. verbis rov dèi Zéyoroi xe@S
ravra e0neîv Naber in Mnemosyanm.
IV. p. 12 eiici vult Z#yoror, sine ca wa
sa idonea, ut mihi quidem videtom. *
MELPOMENE. IV. 9. 10.
307
node Ex tÒ xparos avi), elte amortuno rapd cé. Tiv
mn raùra éxzipotav: tov di Aéyovoi xR0s tavra elnetv
vavdoadevias lina tovs ratdas, t@dE moLedoa ovx dv
vos. tOv pèv av 09ds avtav tode tÒ rotov ade diater-
ov, xaltda footer tads xara rade tovvupevov, toùrov
gode iis y00ns olxtoga woLed* 06 d° av rovrav tav te-
dv évréAiopa: dlrntai, Exmeume éx ts gone. xal tavra
da aurn te eUpoavésa, al ta évreralpéva womoeis.
ide dn sioquoavta tav totav to Eregov (duo Yao di po-10
aéos HoaxAfa), xaì tOv tootjea xpodétavra rapadod-
» rotov te xal tov paot]ea, Fyovra éx° axons tie cvufo-
uaAnv qouotnv: didovra dì araAiaccso8a.. tiv d’, énel
t rade Lovyruevor] ara trade
lo fere sensu atque antea ode
Et facit huc quoque rode tò
et res {metrno: toda, quae
bic derxrixcos ab Hercule dici
Wesseling. Declarare enim
ercules eum, ,,qui A0c modo,
o ut vides facio, arcum ten-
Jalogue hoc co modo, quo tu
vides facientem, se cingit.‘‘
n. ad verba 05 d @&y rovrov
yeow — Zixntai (qui vero his
qras iniungo, inparem se prae-
s. gui haec opera, quae iniungo,
re hand potuerit) conf. simi-
ueturam VII, 8. 6. 1. VII, 48.
6 ratione particulae uèv in
periodi parte repetitae (roy
roeds — tovrov uètv tnode
oéx. x.) conf. Werfer. in Actt.
+ Monacc. I. pap. 90. Sed in
parte semel tantum inveni-
, de quo ipso vid. ibid. pag.
In fine cap. cum recentt. edd.
vi e pluribus codd. evpgavés-
vulg. evgoavéai. Vid. Bre-
, 375. Cf. IV, 163.
Cap. X.
per dn) slquoavrta tiv toby
eov] slovesv hic valet addu-
eonf. #rsgveoda. IV, 8. In
Matthiae retinuit 7000 dé-
scuius loco nos cum Schweigh.
sf. reposnimus (ror fwornga)
ttayra (ut sit: aptundi cinguli
n pracmonsirasse),quemadmo-
dum dudum voluerat Wesseling. con-
ferens I, 60. Pro roy £octiea San-
crofti liber offert ta {wotrgi, quod
Porson. Advers. pag. 161 cum So-
phocl. Oed. T. 456 (ubi: oxnareo
xQ0detxvùs) comparat. At huius lo-
ci alia, opinor, ratio. Ad ipsius loci
argumentum hoc opinor tenendum.
Arcus cum ad praecipua Scytharum
arma pertineat (cf. nott. ad I, 73.
III, 21. V, 49) atque a tota vitae
ratione, qua gentes illae nomades
utuntur, disiungi nequeat, par erat
cos, qui ad Herculem Scythicae
gentis origines referrent, huic quo-
que arcum tribuere arcusque tra-
ctandi rationem et ipsam inventio-
nem ad hunc quoque referre; alia
cnim Graecorum ipsorum fama Her-
culem ferebat arcus tractandi ratio-
nem edoctum fuisse a Teutaro (Tar-
gitao?) Scytha, teste Scholiasta
Theocrit. XIII, 50, qui ad Herodo-
tum ipsum provocat (nisi pro ‘/7790-
doros legendum ‘Hoodmgog, vid.
‘Toup. et Hemsterhus. ad h. l. Tom.
IV. p.170 seg. Poétt. minn. Graecc.
ed. Gaisford.) et Scholiast. Lyco-
phron. Alex. 56. Conf. etiam Neu-
mann: Die Hellenen im $cythenlan-
de pag. 110.
govra è’ auons tie ovuffolne
qpuoéinv yQuoenv] Vulgo sic inter-
pretantur: ,,guod (cingulum) in ex-
trema commissura auream habuit phia-
lam, quae sibi haud liquere ait
Schweigh. in Lex. Herod. Valla $0-
otnea intellexit dallemn; quem secu-
20 *
308
HERODOTI
ol yevopévovs tovs maidus avdoadivrar, toùro uév 0g ovvo-
uata Béodar, td uèv AyaBugoov aviav, rd d' éxopévo Te-
Aovov, ZExvdnv dì ta ventat®* tovto dè tijs éxLotoAis peuv-
uévnv avi]v moujoar ta évretadpeva. xa) di dvo pév ci toy
naidaov, tov te Ayadvocov xa tòv TeAavov, ovx ofovs te pe-
vopévovs étintodar r0ds tOv rpoxsluevov @e840v, olyeoda: éx
tis g000ns éxBAnBévras vaò ti pevapévns: ov dè veataror
avtdv Zxv®nv émredécavta xatapsivar év ti x0on. xal amo
uav Zxvdecd roò ‘HoaxAéos pevéotar tovs alsl facrAéas yivo-
uévovs Zxvdéov, amò dè ris qpuaAns Eri xal és rode qpuadas ix
tus Larcherus Gallice haec ita ex-
pressit: ,, i l'endroit, où le baudrier
s'attachoit, pendoit une coupe d'or.“
Equidem malim 0vufoZ7v accipere
de cinguli claustris (nos: Schloss,
Giirtelschloss), quibus suspensa sive
annexa fuerit phiala, eum fere in
modum, quo reddidit Miot, alter Gal-
lus interpres: ,,la ceinture portait è
l’ endroit, où elle 8° agrafait un flacon
d' or,‘ atque Italus interpres: ,,i/
quale (cingulo) all’ estremità del for-
maglio aveva una fiala d' oro. Et hanc
interpretationem, vernaculo quoque
interpreti probatam, confirmare vi-
dentur, quae infra leguntur de Scy-
this etiamnum phialas e cingulo sns-
pensas gestantibus. De fibula phia-
lam aliquo modo repraesentante co-
gitaverat Braun, qui h. l. affert in
libro De vestit. sacerdott. Hebr. II,
3. $. 362. pag. 300. — Agathyrsi no-
men ad gentem Agathyrsorum, de
quibus plura infra IV, 100 seqq.,
(reloni nomen ad Gelonorum gentem,
de qua vid. IV, 108 seq. spectare,
neminem fugit.
ts ériorolzjs ueuvnuevnv] èri-
cron dicitur mandalum, 8. quidquid
iniungitur. Conf.VI, 50 et Blomfield.
in Glossar. ad Aeschyli Prometh. 3.
Moneo, ne quis lectionem nunc iure
proscriptam ér1r047s tueri velit.
ovx ofovs te yevopevove ÉErnt-
Gar m00g tOv rgorelusvov ded40v]
i. e. cum proposito certamini essent
impares. In seqq. ad #ritelécavta
ex antecedentibus mente repeten-
dum: row wooxsiusvov deddov, ut
Noster dixit infra IV, 43 et I, 126.
Eri nal és tod pualag Èu toy Lu-
otnouwyv pogieev TuvBag] i. e. negne
ad hoc tempus phialas gestare Scythes
e cingulo suspensas. Attulit h. L
Struve (Opuscc. II. p. 120), in quo
x ponitur (in verbis éx roy feora-
Q0v), ubi «x0 exspectari poterat,
quod monente eodem viro docto re-
motioremnexum declarat, cum fuad
propiorem nerum indicandum adhi-
beatur, quod utrumque facile con-
fundi posse nemo non videt: acce-
dit, quod ob antecedentia dxò rie
piddns (i. e. propter illam phialam)
Noster pracpositionem d&x0 iterum
ponere atque diverso sensu noluit.
— Referunt huc exiguam statuam
ex electro elaboratam, quae in tu-
mulo quodam prope Panticapasum
s. Kertsch nuper est reperta virum
repraesentans altera manu tenen-
tem pharetram sagitis plenam, arcu
nonnihil prominente, altera manu
cornu s. rbytonem (i. e. vas poto-
rium sive poculum cornu formam
exhibens), eumque baculo s. clavà
nixum et Scythica anaxyride indu-
tum: quam sive privati hominis
Scythae imaginem existimes (qua-
lem vestitus Scythicus indicare vi-
detur itemque vas potorium, si qui-
dem pro tali auream phialam Hero-
doto commemoratam habere velis)
sive, quorl mihi quidem videtur ve-
risimilius, Hercnlis simulaeram;
quippe cuius cultum in his regioni.
bus frequentem testantur numi 0l
biopolitarum aliquot inventi (conf.
Choix de Medaill. antiq. d'Olbì.
opolis, faisant partie dn cabinet
du conseill. d'“5tat De Blarem ]
Paris 1822 p. 53. 64 coll. Notice tu
MELPOMENE. IV. 10. 11.
309
nocov popsev Zxvdas* tò di) uoùvov pngavioaoda:
a Zxvdn. ravra dì ‘EdANvoav ol tòv Iovtov olxéov-
Se.
1 dì xal &4405 Adpos Eyav ade, tò padiota Aepo-11
> apooxsimoi. Exvdas toùs vouadas oixÉovras èv tîj
Aéuo xisodévras vaò Mascapsrtcav, olyeodar dia-
mauòv ‘Apatea érù piu tqv Kiupepinv: TRY Yao vv
s d’antiquité, decouverts
de Blaramberg [sic] Pa-
. 14. 18), quemque re-
ferunt auctorem. Ita-
scis advenis erit cogi-
ui indigenis mixti vesti-
num adsciverint diisque
re attribuerint. Tu conf.
ua Notice sur quelq. ob-
3. 12 seqq. 28. Herculem
e cultum esse docet in-
raeca (v. Corp. Inscr.
2120 b.) et anaglyphum
n, quod Herculem cum
ssentat: vid. Corp. Inscr.
LL II. p. 159.
pwov — Zuv®y] i. e. hoc
matrem parasse Scythae
se commodum inslituisse.
> Aldina exhibet_t0»,
atum voluit Gronovius.
s Florentino, aliis exstat
gavacdo. et Zxv8nr,
que alienum ab hoc lo-
XYq.Pontum qui incolunt
it Grueci Ponti Euxini ac-
t Ponti Euxini habitantes.
Cap. XI.
ra deyopévo aUTòs n000-
verbum aQocusipai (se-
mtior) vid. 1, 133 ibique
um verbo commode iun-
clota.
es],, Vid. Valcken. Schol.
pag. 376—378.‘ Cr. Ad
conf. ITerodot. IV, 13.
. IX, 21. 60. 61. 111,146.
O, 1et XI, 33, 3. Xeno-
>’n. VII, 1, 48. Indicat
thas dello pressos a Mas-
diafavias roteuov'Aga-
Esa xl yijv tino Kiupeolny] Ara-
cem pro Volga plurimi hîc accipiunt.
Cf. nott. ad I, 202. Tzschuck. ad
Mel. III, 5, 5. nott. exegg. p. 148
Vol. III. P. III. Heeren: Ideen etc.
I, 2. p. 269 coll. Kippen: Nordgest.
d. Pont. pag. 73. Halling: Deutsche
Geschichte I. p. 69. At Breiger
(De As. Herod. pag. 60 sq. 66) ad
Oxciun, qui nune Gihon vocetur, ve-
terum locos de Araxe relatos vult.
— De Cimuneriis vid. nott. ad I, 6.
15 et Ukert Geogr. d. Gr. u. Roem.
I, 1. p. 26. Pro Mongolis habet Nie-
buhr: Vermischte Schrift. I. pag.
361. 364 Herodotumque egregie la-
psum esse pronuntiat, Cimmerios
scribentem, Caspii maris litora legen-
tes, a Bosporo aufugisse atque per
Colchidem terram Halyn transgres-
sos Asiam invasisse, cum bac via
ingredientibus opus fuisset navibus
itemque Caucasi montes superandi
fuissent aditu difficiliores; neque
omnino gentes nomadas, quotquot
Scythiam occuparint et aliis dein-
ceps a gentibus loco pulaae fuerint,
orientem versus discesaisse videri,
sed occidentem versus ad Danubii re-
giones, idem Niebuhrius monet. Nam-
que Cimmeriorum vestigiis in Bospo-
ro conspicnis ab ipsis Cimmeriis de-
nominato (quibus ipsisHerodotum in
errorem putat esse ductum) nihil
aliud effici posse, nisi ut partem
quandam gentis hac in terra reli-
ctam fuisse credas liceat, quo tem-
pore Graeci coloni advenerint. Cr.
de Cimoeriis hìc conferri vult Schoe-
nemann: Geogr. Argonantt. pag. 29
seqq.,Spreungel.Apolog. d.Mippocrat.
II p. GI9. Quae Mannertus dispu-
tavit de hac gente fabulosa, leguutur
in Geogr. Gr. et Romm. IV. p.10.34
seq. 58 seq., cui add. Ukert: Geogr.
310
HERODOTI
véuovrar Sxvdar, aUrn Aéperai tò radaròv siva Kippepicov.
toùs dì Kipuesglovs, érovicav ZExvdéav, fovAsveodai, cds
otgatod EriOvtOS peyadov® xal dr tas pvouas spéov xegogi-
ouévas, évrovovs uèv apporégas, apeivo SÌ tv rav faci-
Aécov: thv uèv pae di toù dnuov péoswv yvounv, 0g amaliao-
cE0da. royua el, uNdÌ r90s x04dA0vs [deopevov] xevduvevenr:
Gr. et Romm. I, 1. pag. 26. Quae
Herodotus hoc loco de Cimmeriis
tradit, ad fabulas relegata vult
Schayes (in Dissertat. do Cimmeriis
et Cimbris, quae legitur in l'Institut
II. Sect. 1855. nr. 2-10. p. 160. 162),
e cuius viri docti sententia Cimme-
riorum gens nunquam revera exsti-
tisse putanda est. — Ad verba ffov-
Asveodar, dg otgArod ÉriovtOs pe-
yeZov conf. IV, 102 ibique nott.
&vrovovs utv duporéows] i. e.
utramque (sententiam) intentum, i. e.
acriter, fortiter defensam. Sic infra
IV, 14: évretapévos aupiofntésv.
Sic #vrovos in Platon. Rep. VII, 10.
p. 528. Xenoph. Hell, II, 4, 23 Anab.
VII, 5, 7. Apud Plutarch. Publ.
1. évrovoraros éx8g0g; add. Tib.
Gracch. 2. Artaxerx. 2. — Orationis
structurà, qua ab verbis xal dn tas
yvOpas Gpiov nsgaooiopevas incipit
nec infinitivum habet, qui sequi de-
bebat, vix ita offendemur, ut cum
Heroldo (Emendatt. Herodd. P. I.
p. 6) scribamus xéyowoiodar: neque
enim id opus videbitur ei, qui ora-
tionis inceptae, nec ita, ut par crat,
continnatae ob alia vel addita vel
interiecta verba plura, cexempla
apud Nostrum inveniri haud pauca
meminerit, recteque monuit Dietsch
(Jalrbb. f. Philol. u. Paedag. LXIX.
p. 329) vix quemquam fore, qui of-
fendatur, si scriptum exstet: rag
yVOUAS — xEZOOLOREVAG, tv uèv
qpéosrv — tv dì x. 1. A. Sic quo-
que Noster II, 55 scripsit: dvo re-
detdas uslaivas — dvantautevas,
tnv uèv avréov — tv dì — dri-
xe0dat. "lu conf. alia, quae Mat-
thiae Gr. Gr. $. 319 attulit similia.
ds cmadleoceodo. moryjua el]
De locutione conf. nott. ad I, 79.
Quae sequuntur verba, e quattuor
codd. vulgo sic exhibita 470? 006
mollovs desouevov utvòvveverv, ne-
gotium facessunt interpretibus. Ut
enim de prava Gronovii taceam le-
ctione, quam Mediceus, Florenti-
nus, alii tuentur: undèì xe0 wollod
drouera (cuius loco aliis placuisse
video dsopévov sive dsopércr), vo-
cem deouevov sine ullo sensus detri-
mento abesse posse iudicat Webse-
ling., eamque prorsus supervacuam
esse statuit Larcherus. Nec tamen
sollicitanda vocula videtur Schweig-
haeusero, cum ellipticam illa com-
pleat dictionem sic expediendam, ut
intellizatur 7077yua #0rc, i.e. res in-
diget, res postulat, ut hoc fiat. Val
cken. coniecerat: und? w00s z0l-
Aoùs ovdiv déov pévovras niyduvee
ev loc sensu: ,, ila rem esse compe-
ralam, ut optimum videretur excedere
regione, neque manendo atgue adver-
sus erercilum numerosua pu,
frustra se obiicere periculo.‘* Batt
mann. pro deouevoy proposuit d #01
pevovtas, idque receperunt Din-
dorf., Lhardy et Dietsch. Quum
vero déov s. dsor in hoc orationis
nexu ab Herodoti usu abhorreat,
qui sane eza/i00e0da1 et pevsv
saepe sic sibi respondentia ponat,
Bredov. p. 29 genuinam hanc cen-
set esse scripturam: undè xg0s w04-
dovs pévovrus xivduveverv, idque
probavit Herold 1.1. Cum vero vo-
cis pévovras nullum prorsus in li-
bris scriptis iuveniatur vestigium,
malui uncis includere de048v07, quod
ex glossemate verbis 70774a sim ad-
scripto irrepsisse in textum arbitro.
Abicht (Philolog. X. p. 709—712)
legi vult: u70è re0s r0%400g doc
evanvdvvevevr. — In seqq. fer
Anas, quod Gaisf. reliquerat, cum
Matthiaeo mutavi in faordéxs, item-
que facrdéov pro Paorinwy. Cf. IV,
6. Interpunctionem post «pa,
(i. e. sine pugna, sine proelio, 9 I,
174.1I, 102. IIT, 13.IV.93ete.) vul-
MELPOMENE. IV. 11. 12. 311
dv faordéav dianageoda. regi ts x0ons toto. érmc-
«ov dn édédeuv neideo8a. ovtE toto PaorAevor tov
Ure to dnuo tovs facidéas. toùs uèv di) araAlacos-
deveoda. auagnii, tiv yoonv ragadovias toioi éri-
to. dì Bfaordevor dogai év ti] Écovrav xesota. aro-
‘, undè cvupevyev tò dnuw, Aopioautvovs, 000 te
sxovdaoi xal 000 qpevpovras éx ti marpldos xaxd
ratalauPave.. ws dì dota cpr tavta, diactavtas xal
faovs yevopévovs, pagoda. 100 «AAp4A0vs* xal tovs
levovtas mavtas Ur Eovtav Taywar tòv diuov tav
rv raga rotauov Tuonv: xai cpeav Eri dios éoti 0
apavtas dè oUtaA tv Etodov éx TI qoons morteodax,
dì érxsidovras Aafetv fonunv tav xoonv. Kal vòvi2
év ri] Zuvdixij Kiuuéoia teiysa, tori dè ITop®unta
delevi, auctoreSchweig-
\Lex. Herod. s. v. Caete-
e tota de Scythis narra-
teneri volumus, quod in
e Persis Noster retulit li-
baud semel ab eo factum
ns: de Scythis enim Grac-
more loquitur ct Graeca
id eos referens indeqne
| (Paorléxs) et populum
* distinguit, quemadmo-
meri carminibus vetusto
| nevo inter reges et po-
tingui et utriusque iura
iscerni videmus (vid. mo-
ermann. Griech. Staatsal-
56 ed. quart). Ac reges
non tantum ipsos dici re-
n quicunque regiam fere
habent aut regiae sunt
que supra caeteros (d7-
int, principes civitatis, ex
mero satis constat: vid.
I, 390 cum interprett. et
s recentioribus, VI, 54,
$ conf. Schoemann: Gric-
»rth. p. 22. Quarc hoc quo-
ts Paotdéas acque ac tov
Nligendum censeo de opti-
ve principibus civitatis,
feruntur stirpis esse, at-
2 plebe.
— naud Enidota nata-
i, e. quot calamilales ex
patria profugis sine dubio superveni-
rent. De voce én/d0É0g plures Ly-
siae, Aeschinis, aliorum locos attu-
lit Valcken., quem iam laudavimus
ad I, 89, ubi vid. nott. De verbo
satalaufaverv vil. nott. ad III, 42.
— Bdiaotmnvai valet se dirimere, in
diversas abire partes; praepositionis
did vim exposuit Fischer. ad Wel-
ler. III, b.p.172. Tu cf. etiam nott.
ad 1X, 2. A
nol cpewv Eri dijlog fot 0 tePOG]
Suspicatur Valckenarius, olim scri-
ptum fuisse 77) xa 6Pewr, s. etiam
fva al Gpewv n, t. À.: qua parte
regionis eorum etiam adhuc exstat se-
pulcrum. De sepulcris conf. nott. ad
IV, 7). Neque enim alius generis
hoc sepulcrum fuisse coniicit Zoega
De obeliscc. pag. 338. De 7yrà flu-
vio conf. IV, 6l. Perperam Hero-
doti locum intellexit Reichard. |. I.
pag. 59.
Cap. XII.
Kai vòov Foro — Kiupeoia terze,
Foti dì ITog&unia Kippégia] Hero-
dotus Cinmeria moenia atque Porth-
mia commemorans, hisqne addens
terram Cinunerium atque Bosporum
Cimmerium, hac quattuor nominum
Cimmeriorum, quae sua ipsius ae-
tate adhuc in usu fuerint, comme-
moratione mihi probare velle vide-
312
HERODOTI
Kiwupéoia, Este dì xal xoion ovvoua Kipueoin, Foti dì Booxo-
tur eam sententiam, quam sibi ipsi
maxime placere supra (cap. 11) erat
professusi eam scil. terram, quam
Scythae obtinuerint, primitus Cim-
meriorum gentem tenuisse, pulsam
illam quidem a Scythis, qui in illius
sedes ingressi sint. Hoc igitur ut
probaret, primo loco affert Kippéoa
telyea, quac Larcherus, cum teîzos
non castellum tantum arcemve, sed
oppidum quoque ipsum (cf. IV, 46)
significet, referri vult ad eam urbem,
de qua Strabo XI. p. 494 s. 756 haec
tradit: tò dè Kiupepixòv molte Tv
mooregov érrÌ xeogovnoov idevpévn,
tÒv loduov tipo nal qouati ndei-
o0voe; hanc vero urbem eo loco
quaerì volunt, qui nunc vocatur Eski
Krim, i. e. vetus Crimaea, quae pri-
maria totius fere regionis urbs olim
fuisse dicitur sita nonnihil septen-
trionem versus a Theodosia, inde-
que satis remota ab ipso mari: conf.
Reichard1.1. pag.12. Mannert. Geo-
graph. d. Griech. u. Roem.IV. p.304
8eq., cui obloquitur Koehler in Mém.
de l'’Acad. de St. Petersbours, IX.
p. 666. Hoc igitur Cimmerium si a
mari remotum fuerit, aliud profecto
fuerit necesse est atque illud Cim-
merium, quod in ipso Bospori ore
situm scribit Mela I, 19. $. 120 (ubi
vid. zschucke nott. cxegett. Vol.
III. P. I. p. 634) quodque comme-
morat Plinius Hist. Nat. VI, 6(0):
n ultimo in ostio Cinmerium, quod
antea Cerberion vocabatur‘; neque
aliud videtur fuisse illud Cimmerium
(Kiuuegixov), ubi navium statio-
nem esse, quam ventis ab occidente
flantibus petant, tradit Anonymus
Peripl. Pont. Euxin. $. 6, idemque
adeo intelligendum esse puto apud
eundem Strabonem |. I. narrantem
Tv xOUNY tHv Kiupe ouamv, ms
otlv aqpetnorov toùs tn” duvnv
riéovorv: quae omnia ad unum idem-
que oppidum mihi pertinere viden-
tur, ad ipsum mare exstructum eo
ferme loco, quo nunc £E/kenkaja,
prope montem Opuk, teste Ukerto:
Geograph. d. Griech. u. Rocm. III,
2. p. 476, quocum conf. Dubois de
Montpéreux: Voyage autour du Cau-
case V. p. 257.; atque vel pro-
montorium Kiupéowov, quod vocat
Ptolemaeus Geogr. V, 8, haud scio
an huc pertineat. Ad Herodoti locum
ut redeam, ad Kippéoua telzéa ne-
que Cimmerium illud, sive remotum
a mari sive ad ipsum mare situm exi-
stimes, neque tv xounv tpv Kip-
ueounny, neque etiam Aipupegida
molv, quam Hecataeus dixit teste
Strabon. VII. p. 299 coll. Scymn.
896 et Anonym. Peripl. 1. 1. $. 6 in
Asia sitam, commode referri posse
putem, malimque credere Xippéqia
telyea hîc in universum dici moenia
s. castella compluribus Chersonesi
locis a Cimmeriorum gente olim ex-
structa, post deserta, cum Scythae
accederent, indeque in ruinas dela-
psa: quae cum gentis nomen reti-
nuerint vel postera aetate , vestigium
huius ipsius utique pracbere potue-
rint. Quae sequuntur ZZog&ppia
Kiupéoia, infra quoque IV, 45 com-
memorata, ea utique certum quen-
dam locum declarare videntur. Nam-
que Stephan. Byzant. p.615 Berk. s.
p. 236 Westerm. IToo®uia xal TTog®-
ulov, xopn érl to coronare tie
Morstdog Àluvns; nec aliter apud
Anonym. Peripl. Pont. Euxin. $. 5:
Ilogdulov qmwgloy ro toò ctopiov
ts Marotidos Muyvne. Qui idem 8.
9 mentionem facit xoung t7s Ilog8-
pitidog ni éy tw tedei TNe Evea-
mNS, Ts Év 10 ctopio te Morst-
dos Xuvns roi t0v Tavaeos. Qua-
re haud scio an Plinius 1. l. ultimo
in ostio (Bospori scil.) Cimmerima,
quod antea Cerderion fuerit vocatum,
ubi dixit, haec ipsa Porthmia intel-
lexcrit, quae cum Cimmerio oppido
ulterins sito, ut vidimus, confude-
rit. Ut dicam, quid sentiam: indi-
cari mihi videtur is locus, cui nune
nomen Jerikale, non admodum di-
stans a Z’unticapaeo 8. Kertsch, ut
nunc vocant. Conf. Ukert l. L p.
480 coll. 477 seq. — 7007 Kiuprety
nisi de omni ille terra, quam Cim-
meriorum gens olim obtinuisse per-
hibetur, intelligatur, vix accuratius
constitui poterit.
forti dì Boorogos Kippéouos ua-
MELPOMENE. IV. 12.
313
iépios xadeopevos. qatvovrar dì ol Kiupéoio pevyov-
v ‘Acinv cous Zxvdas xal tv gegoovvndov xticavtes,
v Zivarn n0dis Edias olmiotar. pavegol dé stor xaì of
duobavres avtovs xal #0faAovres &5 vijv tav Madixmv,
reg ts 0000. of uèv yao Kipuégior ate tqv rapa
v Epevyov, ol dì Zxvdai tv deli) tOv Kavxaoov Eyov-
cov, és 0 é08fadov és tqv Mndixnv yiv, és pecoyparav
Plinius H. N. IV, 12 (24):
xa iungitur (Pontus Eu-
io Maeotii lacus. Cimme-
rus id 08 vocatur muDp
ndine.‘‘ Add. VI, 6. Mel.
trab. VII, 4. pag. 3108.
p. 494. Scymni Chii De-
lb. 772. Anonym. Peripl. l.
13 locos dabunt 'Tzschucke
1. nott. exegett. Vol. III.
631 et praecipue Ukert |.
5. His adde quod nuper
est Romae in chronicis
fagsios èrì ZuvBas diéfn
v Kippéoioy Boono-
, Annali del. Instit. ar-
8. p.88. Nunc huic freto,
sis 8. mare Asovicum iun-
o, nomen fretum Caphae,
um idiomate Zocca di S.
Ive Streito di Caffa, ab ca
e olim admodum floruit
heodosiae (cf. Ukert l. l.
postea autem Caffae no-
vit: recentiore aetate ab
cà, quae propior freto est,
tum nominare coeperunt.
, pro tpv xe000vvNoov uti-
uis refingere velit r7v y£0-
Maloaytes vel olmgoavtes,
e, ut alia taceam, I, 149:
sy Érugov uticaviss.
156. 157. Quod ad argu-
oci attinet, de Cimmeriis
sythis tradit quoque Stra-
894 coll. Scymni Chii De-
| seq. se
tv Zivonn mods Elias
)uo libri otxNte:. Tu conf.
cientem Eustath. ad Dio-
ig. 772, ac de ipsa urbe
[, 76 ibique nott., quibus
ne placet: Streuber: Sino-
st. antiquar. Umriss. Ba-
, Imaginem exhibuit Tchi-
hatcheff: Asie mineure I Atlas. PI.
22. Haec urbs ad Ponti Euxini oram
in Paphlagonia a Milesiis, teste Ar-
riano in Peripl. Pont. Eux. $. 14 8.
8. 21 ed. Mueller., condita circa
Olymp. XXXII, 2 postea maxime
eminuit, com Ponti regia sedes es-
set facta. De qua post Strabon. XII.
p. 545 s. 821 sq. et Polyb. IV, 56
consul. Mannert: Geogr. d. Gr. u.R.
VI, 3. pag. 11 sqq., Raoul-Rochette
Hist. de l'etabliss. d. col. Gr. III.
p. 171 sqq., et quae citat Gail. ad
Scymni Chii fragmm. vs. 204. p.407.
T. II, Tzschucke ad Mel. 1, 19. p.
597 seq. (Vol. III. P. I) nott. exegg.
Nunc appellatur Sinod. Atque Rit-
tero (Erdkunde II. p. 792) anctore
iam antea Cimmeriorum urbs fuit
Sinope; quo in nomine syllabà Six,
plurium gentium in nominibus ob-
vià, indicari vult homines prisco ae-
vo metallorum tractandorum perito8s,
quales Sinopes urbis regionisque
adiacentis incolas fuisse accepimus.
26 0 #e#BaAov] #6 0 (donec) exhibui
cumSchweigh., Gaisf. etrecentt. edd.
Duo libri exbibent fg 7’, quod idem
occurrit IV, 201. VII, 141 aliisque
locis a Struvio Spec. Quacst. de Ife-
rod. dial. I. pag. 42 (Opuscec. II. p.
313) allatis; unde Koenio (ad Gre-
gor. Corinth. de dial. Ion. 8.03. p.
472 Schaef.) et Wesselingio in men-
tem venit #6 to, quod magis sit Io-
nicum, nescientibus sane, HMcrodo-
tum hac in formula nunquam ed uti
pronominis formà, quae c consa-
nante incipiat. Monuit Struve I. 1.
Quare nec hoc loco, nec II, 157. IV,
122 quidquam mutandum.
Îs uecoyarav tie 0doù tocpder-
tes] i. e. itinere in mediterranea loca
converso. Libri aliquot otgagpévtse,
ut etiam IX, 56; Valckenario magis
314
HERODOTI
ts 0000 toapdévtes. ovros dì &A409 Èvvòs 'EXANviav te xai
BaoBapeov Asyouevos Aoyos slontat.
“Egn te Apuoténs 6 Kavorpoftiov, avno Ilgoxovvnows,
.arridet éxrgag®dértes, cum Entoé-
me08at sit deflectere de rectu via, ut
II, 80. VI, 34. Pausan. I, 44, 2. 6.
IX, 2,1. De ipsa forma toxp&ev-
tes vid. Bredov. p. 350 coll. 145 seq.
Aeyonevos i6yos] Pari modo lo-
quitur I, 214. II, 47. 48. VII, 214.
VIII, 118. 119. Add. Pausan. I, 49,
2. I, 43, 1 coll. II, 13, 8. Verba 0Ù-
Tos 8 E110g _ elontoi ne quis ad
sequens trahat caput, monet Reiz.
Praefat. pag. XXII, cui add. Schae-
fer. ad Plutarch. Themistocl. 11. T.
IV. p. 334.
Cap. XIII.
‘Aquoréns] Veterum testimonia de
Aristea, quem auctore Suida circa
Olymp. L floruisse volunt, collegit
omnia Schultz. in Specim. Appar.
ad Annall. pag. 4 not. 9 coll. Fabric.
Bibl. Graec. I. pag. 10, Bode: Ge-
schichte d. episch. Dichtkunst I. p.
472 seqq. De tempore Aristcae cf.
nott. ad cap. 15. Herodotea cxpres-
serunt Pausan. I, 24, 6. V. 7,4.
Tzetz. Chil. II, 724—7314, qui non-
nulla minus bene intellexit, alii.
Idem Tzetzes in Allegor. Homeric.
a Matranga (Anecdd.I. p. 227) nu-
per editis ad Odyss. IX, 122 sex
profert Aristene versus de Issedoni-
bus, quos praeter alia unum tantum
oculum in fronte habere dicit poéta.
Alio tamen ex fonte sua hausisse vi-
detur Plutarchus Vit. Romul. 28 (al.
27) p. 35 C., quocum conf. Athen.
XIII. p. 605 C. et Plin. H. N. VII,
2. VII, 52 (13). Add. Suidas 8. v.
T. I. pag. 323. Ipsam narrationem
de Aristea exstitit inter recentiores
Ritter (Vorhalle pag. 271) qui ex
antiquissima Budhae doctrina de
animarum immortalitate ac migra-
tione deductam et ad Graecorum in-
dolem effictam diceret, cum de Ari-
stea similia prauedicarentur atque
de Buddha apud Indos (p. 357),
ipsumque nomen Aristeae (quod
haud scio an duxeris a voce CLotos,
conf. ibid. pag. 281) aliquid recon-
ditius atque secretius prodere vide-
retur (pag. 275). Nec aliam esse
rationem fabularum de Zalmozri (de
quo vid. nott. ad IV, 95 sq.), de Epi-
menide, de Pythagora atque Aba-
ride Hyperboreo. De quibus ipse vi-
deat vir doctus, qui assentientem
fere nactus est Brandstaeterum Scy-
thicc, pag. 7 seq. — Quod Aristeas
filius Caystrobii vocatur, convenit
cum Suida l.1., ubi ‘Aquotéas Inpo-
gaoudos n 7 Kavetgoflov, quod ipsum
nomen a Caystro fluvio ductum (ef.
Letronne Journal des Savans 1846.
p. 169) ad priores sedes familiae no-
bilissimae (vid. cap. 14) in campis
Lydicis sive Ionicis admonere nos
potest. Anunzegidos nomen, quod
populo gratum declarat, non minus
insigne videtur. Programma, quod
Ambergae 1838 prodiisse legi: ra
meol Aguotéa toù ITgoxovynolov pv-
doloyovpeva. Conscr. I. G. Hub-
mann, inspicere haud licuiît.
evo Iooxovynoros] Idem affir-
mat Strabo XIII. p. 589 A. s. 581
A., ubi insulae Proconnesi mentio-
nem facit, quae in Propontide sita
et a Milesiis condita insignis fere-
batur egregii marmoris proventu
lapidisque alabastritae vinique opti-
mì feracissima. Nunc vocatur Mer-
mora, ipsique mari, quo circumda-
ta est, nomen dedit. Collegit quae
luce faciunt omnia Tzschuck. ad Mel.
II, 7 nott. exegg. pag. 577—580 Vol.
III P. II coll. Raoul-Rochette L, 1.
HI. p.253 seqq., Forbiger. Handbuch
d. alt. Geograph. II. p. 161. Quod
ab aliis scribitur I7o00x0 y 7005, ma-
gis, ut videtur, ex veterum Attico-
rum dicendi ratione, de eo post
‘l'zschuck. 1. l. pag. 577 et nott. cri-
ticc. pag. 480 Vol. II P. II monuit
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graece.
I. pag. 18 a., cui add. Franz. Ele-
ment. Lpigraphicc. pag. 78 et, qui
de hoc nominum genere pluribus ex-
posuit, Voemel. ad Demosthen. Phi-
lipp. II. pag. 39 seqq. In Herodoti
MELPOMENE. IV. 12. 13.
315
mea, amuéoda. és Toondovas, poifodaurtos yevope-
indovav di vasporrEEziVv “Apuuaomovs avdoas povvo-
1, vato dÌ rovroav toùs qouoopudaxas Toùras, tov-
rovs ‘Tasofopéovs xatpuovras tr) Falaccav. tovtovs
ras sAnv ‘Trspfooéov, aptavrav ‘Apiuaondv, ate
naLogogoroi Eritideotar* xal vrò uèv'Apuuaorav tEc-
éx t7js y00ns Toondovas, drò dè ‘Icondovav Zxv8as,
ovs dè olxfovtas érì ti] vorin Fadacog, vò Zuv8éay
ibri scripti omnes, quan-
ITeoxa vv o10g, quibus ob-
n quoque censet Bredov.
\aec enim scriptura magis
se videtur.
Éxea] i. e. fxoxo10g, qua
r Suidas 1. 1., carminis epi-
Nam drimaspea intelli-
» quibus mox cap. 14. Sic
14 coll. 16 moctsîy Fre.
ipra II, 53 ibique nott. in
pag: 856 T.I. Do /ssedo-
nott. ad I, 201. IV, 27;
pis conf. nott. ad IV, 27.
is disputavimus in Ex-
II, 116; de //yperboreis,
rs. et nott. ad IV, 32. Hoc
» Ritterum (Vorhalle pag.
tasse sufficiat, quaeren-
i, quae urbinm ad Ponti
llini consecratarum feran-
a, v.c. Assos, .fssopolis,
odo conveniant cam /sse-
mine. Qui idem pap. 281
laudans iust0s piosque, bel-
inter Gryphos et Arima-
am, de quo cecinerit Ari-
n aliud fuisse bellum, nisi
n antiquissimo tempore in-
et Iran commissum; quo
m, ut piorum iustorumque
erra Iran pulsus devenerit
Seythica. — Acde fonte
nus, unde Aristeas carmi-
ientum petierit, a Milesio-
is ad Ponti oram haec ac-
»oétam statuit Voelcker
gr. pag. 183, itemque prius
teller Dor. I. p. 275 non
que ed, qua sua acceperit
$, Aristeam sua accepisse
iraecis Ponti atque }ory-
vecolis, Milesiis potissi-
de ‘devenire potuisse ad
Proconnesios et ad ipsos Mile-
sios,
po:folapatos yevdpevog] i.
Phoebi numine afflatus , divino Pe
ctu moltus. Vox pofolauntos inve-
nitur apud Lycophron. vs. 1460
itemque communi forma pofoin-
xtos in Plutarch. Vit. Pompei. 48.
pag. 641 et in Longini qui dicitur
libro wsgl Vw. 8. 16. Ad sententiam
facit, quod infra IV, 79 de PACS
cis orgiis legitur: fiuto è 0 &e0g 2
fave: vÙy otros è 0 dalpov al 10v
vuiTzg0v faosZéa 2elaBnue, ad quem
locum vid. notatt. Ad formam zet-
copviaxas et h. 1. et IV, 27 obviam
conf. nott. ad III, 14.
oluéovtas Enl ti) vorin Falacon]
Australe mare, quod septentrionali
(sive mediterraneo) opponitur, ru-
brum dici mare sive Vceaniwn austra-
lem, monuimus ad II, 158. Ad quod
mare nemo quisquam sane quaerct
Cimmerios. Caspitun mare aut Pontus
Euxinus quo minus intelligatur, ha-
bita sc. ratione Oceani septentrio-
nalis, id usu linguac impediri exi-
stimat Wesselingius. At, nisi ine-
pte fabulatum esse dicas Aristeam,
vix aliud mare potta, e cuius car-
mine IIerodotea fluxerunt, intelli-
gere potuit atque Z’ontun Euxinum,
quem vorinv &aZaccayv dixit respe-
ctu habito maris borealis sive Ocea-
ni glacialis , eoque maiori iure di-
cere potuit, si, quod Breiger. Dif-
ficill. As. pag. 10 contendit, haec
maris anstralis appellatio non uni
illi mari, quod Indicum sive Ocea-
num australem vulgo vocant, fuerit
propria, sed apta cuique mari, cuius
situm meridionalem alii eique se-
ptentrionali contrariwn indicare vo-
luerit auctor. Itaque recte de Ponto
316
HERODOTI
metopevovs, éxdetmerv tiv yosonu. Oùto di) ovdè ovtos cvp-
14péostar meol cis ogns tavtns Zxvdy or.
Kaì 08sv uèv Eny
"Apuoténs 0 tavta morpoas, slontar* tov SÌ megl aurod Hxovoy
Aoyov év Ilpoxovvioo xal Kvtixa, Aéto.
Aquoténv yao 2E-
yovoi, éovra tov dordv ovdsvos yévos vrodetotEgov, Éoed-
Povra és xvagniov év ITpoxovvnoa arodavetv'
xa) rov xva-
péa xataxAgicavia tÒ fppaotporov olyeodai ayyedéovra vote:
MPOGNKOVOL TO VvExO6.
Eu.xcino hic cogitandum esse statunnt
Schweigh., Larcher. et Reichard. l.
I. pag. 15. — Quod ad ipsam narra-
tionem attinet, observat Rennel. l.
1. pag. 411, conspici hìc easdem re-
rum commutationes, quae omnino
frequentes in Asiaticarum gentium
historia reperiantur ab antiquissimo
inde aevo usque ad tempora recen-
tissima; eoque refert Gallos migran-
tes Brenno duce, Hunnos post Chri-
stumnatum palantes, Mongolos sub
Dschingischane ac Tamerlane, quin
anno 1770 et seqq. Calmuccos, quo-
rum sexaginta mille familiae a Vol-
ga ad lacum Balchatz commigrarint.
Itaque verisimile ei videtur, Scytha-
rum maiores primitus circa Caspium
mare habitasse in Kirgisorum de-
sertis, eodem fortasse loco, quo Scy-
thae regii ab I{erodoto collocentur,
ut qui in hasce sedes primitivas re-
gressi esse viderentur. Ukert : Geogr.
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 269
ad ea, quac ab Aristea tradebantur,
referri quoque posse putat ea, quae
IIerodotus IV, 127 coll. 71. 56 Idan-
thyrsum regem dicentem facit de re-
gum Scytharum sepulcris in regione
septentrionali sitis longeque remo-
tis ab ostio Borysthenis; idemque
admonet tumulorum, qui multi in
hisce regionibnus septentrionalibus
adhuc reperiuntur,,
Oro dn vvè ovtos orupéestai]
i. e. ,, jpoc igitur modo ne huic quidem
de hac regione convenit cum Seythis,
i. e. cum iis, quae Scythac ipsi tra-
dunt. Voculam òn, quam eiecerunt
Schweigh. et Gaisf., equidem cum
Matth. et Dietsch. retinui; sustule-
runt Dindorf. et Bekker. In Floren-
tino libro exstat: oUro dì ovtos
cuupéoetae. Ad significationem ver-
éoxedacuevov dè nn toù Adyov ava
bi cvu@pé0s0da: conferantur hi loci:
I, 173. 196. II, 44. 79. 80. IV, 154.
114.
Cap. XIV.
Ò taùta rorpoas, elentas] xo
cas auctoritate codicis Florentinî,
aliorum , restitui cum recenti. edd.
pro vulg. eÎmas. Namque mwossiy in
his valet versibus exponere, deseri-
bere, quam significationem attigi-
mus ad II, 53. p. 856 T.I. Pro #-
ontat quod plures libri afferunt ei-
enxa, id merito respuit Schweigh.,
cum hfic form in talibus Noster uti
non soleat. Ad argumentum loci ci-
tant Tzetz. l. l. Origen. contr. Cel-
sum III. p. 463, alios, quos ad IV,
13 indicavimus.
ovdevos yÉvos brodetoteg0r] i. e.
s,nulli civium nobilitate generis secun-
dim.‘ Similis locutio exstat I, 23,
ubi vid. nott. xvagyioy fullonis de-
notat officinam; cf.I, 92. Tzetzes
I. 1. substituit 20lneî0y , qua voce
Noster utitur I, 68, qui mox adhi-
buit vocem foyastnosoy, i. e. offici-
nam, quae eadem reperitur in Ari-
stoph. Equitt. 744. Xenoph., Hellen.
III, 4, 17.
Toîci nQooTquovor ta vengo) Co-
gnatos, affines mortui intelligit, ros
uodiota invéetai, ut loquitur II, 96.
St conf. praeterea II, 85. 86. VI,
128. — Paulo post cum rece. edd.
reposui tedvedg (ut mox te&veera),
quod codd. aliquot afferebant. Wes
selingius tenuit ts@vnpas, quod ia
Mediceo , aliis invenitur. Nec ma-
gis convenit, quod e Florentino, aliia
Schweigh. edidit re&rpuws. Utrum-
que enim ab Herodoto alienum ese
docuit B}redov. pag. 3099.
MELPOMENE. IV. 13. 14.
317
, © tedveds eln 0 Apiotens, és dupiofacias toto
muvécota., avdoa Kvtixnvov, quovra éi ‘Apraxns
ayra cuvrvgeîv té ol iovri éx) Kutlxov, xal és A0povs
xal toùrov pèv évretapevas auqiofarterv® tovs
covtas To vexoa ÉrÌ tò xvagngiov ragelvar, Eyovras
opa, ds dvargnoopevovs. avoigdévros dè toù olxn-
re tedvedta odre tovra paiveoda. “Apuoténv. pera
o érel pavevta avròv és Ilgoxbvunoov rmorijoai ta
:a, ta vov va ‘ElApvov ’Apuuaczea xadéetar, 017)-
lagias toîor déyovor ari-
. e. controversiam movisse
_osse) iis, qui haec dice-
icenum. Ad vocem ap-
onf. VIII, 81, ubi pro
7 Gaisf. nunc reposuit
3. Sic in seqq. pro ap-
, quod codd. omnes te-
; Origenes 1. l. exhibet
sy, quod cum etiam in-
meliores libri praebeant,
: loco reponendum existi-
sante quoque Bredov. p.
È Aoranns wodtog] E Flo-
n rece. edd. reposui ‘/g-
ralg. ‘Agraxins, quod fon-
en prope riacen urbem,
+ Apollon. Rhod. I, 957.
sxhibet Eustath. ad Ho-
il X. p. 1650, 54 s. 386,
han. Byz. pag. 174 Berk.
erm. ‘Aerann mole Dev-
smog MiAnoiov x. t. À.
h. operaram, ut videtur,
xstat Aqueaxins. Infra
»invenitur ‘Agrexn, quae
que haud longe abfuit a
1ocum in nnam adeo ur-
e videtur coaluisse. Tu
on. XIII. p. 582 s. 873 B.
5 s. 941 D. Plin. H. N. V,
min ipsis in Argonauta-
memoratur urbs; vid. Or-
. 496. Nune vocatur Ar-
ue est archiepiscopi Cy-
so scil. Cyzico everso.
t. VI, 3. p. 581 ct vid.
\ Forbiger: Handbuch d.
II. pag. 129. not. 99.
I Avtxov] i. e. Cyzicum
s noto loquendi nsu. Ac
Plutagghus in Romul. 1. l. Crotonem
ponit pro Cyzico, de qua urbe nunc
deleta paucisque ruderibus veterem
splendorem testante praecipuus au-
ctor Strabo XII. pag. 575 s. 861 C.
coll. XIV. pag. 635 s. 911 D., quo-
cum conf. Diodor. Sic. XVIII, 51.
Plin.1.1., alii. Sita enim erat in Pro-
pontidis insula, continenti mox iun-
cta, a Milesiis, ut quidam volunt,
condita; quae postera aetate potis-
simum eminuit atque innotuit, Mi-
thridatis praesertim temporibus, ac
deinde vel Romanorum imperato-
rum temporibus valde floruit. Exigua
urbis veteris splendidissimae hodie
superesse dicuntur rudera ab urbe
Artaki remota spatio unius ferme
horae , teste Prokesch. Erinnerung.
aus Aegypt. u. Kleinasien III. p.
258 seqq. Plura dabit Tzschuck. ad
Mel. I, 19 nott. exegg. Vol. III. P. I.
pag.555 seq., Forbiger l.l. pag. 127
seq. et Marquardt: Cyzicus u. sein
Gebiet. Berlin 1836.
évretapivog aupioparéerv)] Cf.
nott. ad IV, 11 ct in proxime seqq.
ad structuram verbi xageivai conf.
nott. ad I, 21. ta mO0CpOEU dicit,
quaecunque necessaria (instrumenta
sc.) sive apta sunt ad cadaver tol-
lendum. Cf. VII, 20.
pavévta aUròv #6 IIqoxovvn0o0rv]
Eodem modo Noster V, 30: 0ray
Enipavémor Ég tv Neto, quae
accedunt ad eam structuram verbi
mageîva, de qua modo diximus; ad
verba seqq. rojoa: ta Ènsa conf.
nott. ad IV, 13.
Aouuconec uadléerar] Tzetzes lo-
co supra laudato habet Aoupatoma,
Origenes et Suidas'Aqiuaczeta, quae,
318
HERODOTI
cavra dì apavio®ivar rò devtegov. tadta uèv al mode
15 dépovot.
Tede dèi cida Metarroviivowi roîor &v ’IraA.
xvgnoavia pera t]v apaviciv rjv devrsonvApuorico Eri
Gegduovta Hal tpImxoCtOLGI, 008 E ya cvufadidouevos È
si Suidam sequimur, tribus libris hi-
storiam Hyperboreorum Arimaspo-
rum (roòv ‘Treofogiwv ‘Aguuaomov)
persequebantur. l’raeter Arimaspea
Suidas commemorat Aristeae Theo-
goniam aliudque carmen de IIercu-
lis rebus (8. v. Ils(oavdgos); Ari-
maspeorum meminit quoque Strabo
I. pag. 21 s. 40 A. XIII. p.gò89 s.
881 A., itemque Pausan. I, 24, 6, ubi
quaedam traduntur de argumento
carminum, quibus omnino veterum
narrationes antiquissimas de regio-
nibugs orientalibus ac septentrionali-
bus contentas fuisse coniicias, item-
que bella antiquitus gesta his ipsis
in regionibus, ut e Ritteri sententia
monuimus ad IV, 13. Exstant qui-
dem apud Longin. De sublim. sect.
X, 4 nonnulli versus ex Arimaspeis
ducti, itemque apud Tzetz. Chil.
VII, 687 seqq., quos tamen a poste-
rioris ‘aetatis homine fictos atque
suppositicios esse vel ex iis, quae
leguntur apud Dionys. Halicarn. in
iudic. de Thucydid. 23. p. 146 seq.
Sylburg., haud immerito colligunt
viri docti; vid. G. J. Voss. De hist.
Graccc. IV, 2 (p. 10 seq. ed. We-
stermann.) et potissimum Schultze
in Apparat. etc. pag. 5. Argumen-
tum carminum, quac Gellii aetate
adhuc exstitisse colligas e Noctt.
Att. IX, 4 coll. Plin. Hist. Nat. VII,
2, cruere studuit Bode loco supra
laudato pag. 475 seqg. Ritter: Vor-
halle p. 278 haec Arimaspea carmi-
na IIeroduto quidem antiquiora esse
quamvis concedens, a potta quo-
dam conscripta putat inniore Apol-
linisque sacerdote, minime vero ab
antîquissimo illo Aristea (8. Buddha),
cuius ipsius doctrina ne illibata qui-
dem in haec Arimaspea transicrit.
Quaeipsa, quamvis vix apta ad intel-
ligendum, maxime aestimata fuisse a
posterioris aetatis scriptoribus, nec
sane Graecorum, Milesiorum inpri-
mis colonorum sive mercatorum ex
ore filuxissc videri. tut statuis,
hinc quoque satis intelligitt
topere antiquitus floruerit
cium inter Graecos Ponti
Asiamque orientalem et in!
Monuit Heeren. Ideen ete. ]
280. i
af noleis avrai] i. e. P
sus et Cyzicum.
Cap. XV.
Msrarmovtivorci roîei de
Cum Metapontum (quam
Graeciae urbem amplissimi
ignorat) vix unius diei itine
a Thuriis, ubi Herodotum e
xisse operiqne suo ultiman
imposuisse scimus, scriptore
illuc profectum suis oculis |
se auribusque percepisse,
tuas licet. Cf. Dallmann.
p. 50, ITeyse Quaest. Herod
seqg. Iinc infra scripsit:
Forme avdoias x.T.iZ. Act
scio an serius addita habea
Thuriis opus suum retracta
autem iure hinc colligi veli!
p. 400 not., Herodoto Italia
sensu, quo nos vulgo ae
fuisse cognitam, equidem n
tem, cum hîc quoque ut a
stanter apud Nostrum /talia
de Italia inferiori sive Mag
cia, quae vocatur, accipi de
bene vidit Bredov. in Specin
et Uranolog. Her. pug. XX
IIaec autem ipsa Italiae i
regio, in qua iacet Meta
cum olim Zottiaca fuerit d
ipsum ad Buddhae cultum ]
que fabulae de Aristea orig
ferri vult Ritter. Vorhalle p
Èreoi teccEQUUOvIa xal t,
owcu] Aristeam ad Olymp.:
mus in adnotat. ad IV, 13;.
to ante primam Olympiad
nendus crit, si, quae hoc ]
ster computando se reperi
pro veris habeamus. Atque
coniunctum esse putamus, q
MELPOMENE. IV. 14. 15.
319
e te xaì Merazoviio evpioxov. Merazovitvoi paci,
Aquoténv, paveévra 09s és tuv qoonv, xedevoa: Bopov
pv [Îouoaota., xa. Apuotic toù Ipoxovvnolov éxwvv-
rovta avdpiavta xaQ° avtov lotavai. pavai yeo cpu tv
pova Iradiottav uovvorci dj amxtoda. és tv Y00Nv,
Iomeri praeceptorem fuisse
| teste Strabone XIV. p. 639
946 B, quodque aetate su-
n Homero eundem appellat
: Orat. ad Graec. cap. 14.
bulae ad carminum Home-
propagationem spectantes
de 1.1. p. 276) ,,alia ratione
i nequeunt, nisi ea, ut Ariste-
lam Homericam Proconnesi
ie statuamus. Qua in schola
rimus Proconnesi carmina
* Homerica, ‘evenit, ut po-
: illo Homerum ipsum edo-
se fabularentur.‘‘ Ita Senge-
1 Homeric. Dissertat. poster.
g., qui idem (Jabrbb. f. Phi-
. Paedagog. Vol. LXVII. p.
.) Aristeam fis temporibus
statuit, quibus Proconnesum
sondiderint, quod ipsnm Gy-
ite, qui anno 716 a. Chr. n.
um evectus est (vid. nott. ad
accidit: adeo ut ad Gygis
letatem Aristeas quoque re-
beat. Alio modo difficultates
studuit vir doctus in opere
lissimo (Metapont par le duc
res ct F. J. Debacy. Paris.
sg. 14. 15), hanc de Aristea
resio narrationem referens
team, Damophontis filium,
em, Pythagorae successo-
ti circa ann. 500 a. Chr. n.
xollinis sacra Metaponti in-
re vellet, hoc eo melius ut
:, Aristeae illius Proconnesii
insignis et celebrati nomen
serit : de quo ut decernere no-
» fabnlam de Aristea Meta-
rrvulgatam cum Apollinis sa-
ine in hac urbe maxime floru-
ef. G. Hollander: De rebus
ntinorum. Gotting. 1851. p.
), coniunctam esse credam
» ad illud tempus spectare,
eo ipsa sacra Metapontum
a fnerint. — Locutio 0g #70
crufallopevos— eve.onov denuo in-
venitur VII, 24. 184. VIII, 30. Conf.
etiam II, 31 et, quod ad formam
ovpfallouevos attinet, Bredov. p.
365. Ante scqq. verba articulum ta
inseri vult Mehler in Mnemosyn. V.
p. 76.
"ItalLotéov]) Graecis magistris
monentibus Z/ali sunt indigenae , pri-
sciltaliae incolae; Zialiotac peregri-
ni, Graeci inprimis, qui hac in terra
considerunt. Vid. Thom. Magistr.
p. 793 ibiq. nott. Ammon. pag. 77
ibique Valcken. In proxime antece-
dentibus retinui, quod omnes prae-
bent scripti libri, ‘Aoioréo, probante
quoque Bredov. pag. 218. ‘Aeioréeo
cxhibuit Dindorf. (vid. Commentat.
de dialect. Herodot. pag. XI) item-
que Dietsch. — In verbis scquenti-
bus: xal avros oî Emeofar 0 voy
tv 'Agioténs: tore dì — elvai uò-
ex noli offendi nominativis infini-
tivo additis, qui sane eo magis miri
h. I. videntur, cum continuo sequa-
tur accusativus: xxl to » sîravta
tavta dcpavicdnvar, quique sane
referendi sunt ad antecedentia ga-
var yeo, ad quae ipsa ex anteceden-
tibus mente repetenda sunt ‘Apioti-
nv Metarovtivoi paci. Etenim alii
quoque apud Herodotum inveniun-
tur loci, in quibus alterius senten-
tiae obliquae ab altera eaque pri-
maria pendentis infinitivi sibi no-
minativos adiunctos sumunt, loco
accusativorum, quos in primaria
sententia positos in hac quoque al-
tera exspectabas: vid. II, 118 ibi-
que nott. et conf. Schoene: De at-
tractionis quam dicunt singularibus
quibusdam exemplis apud Herodo-
tum repert. (Bielefeld. 1840) pag. 3,
qui causas huius usus eruere stu-
duit. Ipsa Herodoti verba, haud
obscura illa quidem, sic accipienda
sunt: (Metapontini ferebant, Ari-
steam) dixisse—se ipsum, qui nunc
16
320 HERODOTI
xa avros ol Exeodar 0 vov gv ‘“Apuoténs* tore di, 01
rò ded, siva xogat. xal tòv simavra tavra apav
opias dè Merazovitvoi Agyovos és Aelpovs zeppa
8s0v ÈrELQOTAV, 0 TL TÒ Paoua ToÙ avdoazov eln. tn
8(nv opéas xedevewv nei(de0da. td pacuari* xeEldOpI
cuevov Gvvoiceoda.. nai cpeas Setauévovs tavra
emredéa. Kai vov Eotnue avdoras Excovvuinv Egov
mag avro td apalpati toù Anodiavos, méout dì avro
Eotao.® tò dì apadua év ti] «pool Togvrai. “Apuorta
To tocaUta sl0 080.
Tris DÌ pis, tijs méoi 008 0 A0yos dountai Aéyea:
dels oids artosxig, 0 ti TO xatvmERDE tot. ovdavòs
revera sit Aristeas (i. e. humo e cor-
vo in vitam humanam speciemque
revocatus), illi (Apollini) esse se-
cutum; tum vero, cum deum seque-
retur, corvum fuisse; atque eundem
(Aristeam) his verbis prolatis eva-
nuisse.
elvar xog«é] Paulo aliter Plinius
H. N. VII, (53) 52 (quo loco plures
omnino refert mortuo8s, qui revixis-
se antiquitus dicebantur): ,, Aristeae
etiam visam (animam scil.) evolan-
tem cx ore in l’roconneso, corvi ef-
figie, magna, quae sequitur, fabu-
lositate.‘* De Zalmoxi similia refc-
runtur IV, 95, ubi vid. nott. Cor-
vun magorum in doctrina significare
sacerdotem Solis, teste Porpliyrio de
abstin. IV. p. 399 (ed. Lugd. Bat.
1620) monuit Ritter: Vorhalle p.278,
quo ipso cum ad Asiam Medicam
relegemur, Aristeam ille vult haberi
pro vate ac ministro Solis, antiquis-
simi numinis, quod Indorum sit Ao0-
ros 8. Buddha. Quae aliis diiudican-
da relinquo, id unum adiiciens, cor-
vum omnino sacram ferri avem
Apollinisque comitem ac ministram
in auspiciis frequentem. l’lura, nec
hoc loco praetermisso, l. Fr. Gro-
novius in Observatt. III, 19 fin. Sa-
tis igitur vel inde apparebit, quod
paulo antea posuimus, cum Apolli-
nis sacris Metapontum introductis
fabulam hanec de Aristea coniunetam
videri. — Ad verba proxime sc-
quentia xa) rov conf. IV, 9. Paulo
post cum recentt. edd. scripsimus
tnv dè IIv8inv, ubi val
Ilv8nv. Ad verba mossi
conf. III, 10. IV, 3.
néqué dè asròr] Ita cu
edd. reposui, cum apud E
vocula réqcÈ (de cuius act
mus ad IIl, 117) crebriu
tur quarto casui iuncta,
interpretes; cf. I, 196. Il
158. 1V, 30. 52. 79. 180. Y
IV, 152, ubi libri fuctuan
cusativum et genitivum, |
invenitur I, 179. II, 91. 4
ponitur négrÈ III, 155. V
41, de cuius accentu in
posito veterum Grammat
cos attulit Bredov. pag.
conf. etiam nott. ad III, |
loco pro méoig sunt qui
negÌ et pro cvtov e Sanc
notatur aUrdr, quod Wes
nuit. — Ad argumentum
Athen. XIII. pag. 605 O,
telligimus, lauros, aram
ginem ex aere fuisse.
Car. XVI.
ovdsvos yee dn avrone
x. t. À.] Eadem locutio II]
II, 29. VII, 139. In his ax
randis de Aristea deque g
illins carmine commemor
prudenter cgerit Herodo
observat Dahlmann. l.l. p.
satis patet, quid de land
tandum sit, quas Ariste:
tori summa fide digno pi
321
tem eldéevar papévov dvvaua: xvdéodar* ovdèi vao ovdi
te, toUIEO Odly 9 xPOTEROV tovTOv uviunv éxorevuno,
ovros xpocateoa ‘Isandovav, tv avrotor toto. Execr
v, ipnos anunéoda., alia ta natvzeode Elepe duo, pes
ovas siva tovs tavra Aéyovras. °AXA’ 6oov uèv fuets
ie éxl paxpotatov oloi tr’ gvevoueda duorj teixéodai,
'endetai.
"Axò tov BogvoBevettéov éurogiov, toto 17
dv sapadalacciav pecaitatov ot xaons ts Zxv8ixis,
wrov xpdto. Kadlixldar véuoviar, tovres EAANvES Tuv-
sdagatori, tribuerit Reichard.
+15.— Ad verba proxime an-
itis conf. nott. ad III, 56.
geo ovdè ‘Aquotens] Quae
cipiuntur et repetuntur ver-
Bè ovtos, in quibus nulla
lensio. De particulis ovdè
è sie innetis conf. Hemster-
, Lucian. Nigrin. 6. T. 1. p.
$ ed. Bip. et quae alia his
C. Fr. Hermann. ad Lucian.
ierib. histor. pag. 309. Vid.
x Xenoph. Cyrop. VII, 2,
le Bornemann., Demosthen.
$. 6 ibique Voemel p. 781.
e conf. quoque V, 98 ibi-
e 6dy0 xoorsgov tOvIDY
fxo:8vunv] Vid supra IV,
tevzeo duo libri roù réei et
unus Sancrofti liber 07(-
xd idem III, 106 meliores li-
unt. — Ad moréwy conf. nott.
13 et ad @xo7 (vom Zorensa-
rod. I, 171. II, 29.
sexgorarov — fExécdoy]
29 ibique nott. — #/0708-
e sic invenitur IV, 82. De
is passivo sensu adhibitis
ra ad III, 132.
Cap. XVII.
toò Bopvo@eveitiov furo-
txò tovrov medtor KaZMini-
drro:] Boouvo&esvsitéov ex-
ivisis vocalibus; vid. Bre-
190 et Herod. IV, 18, 53. 78.
1 scripsi Zxv&ix75, quod duo
feraunt, ut supra cap. 12, iu-
acobitz ad Lucian. Toxar.
); nec aliter Dindorf. et
DOT. II.
Dietsch. exhibuerunt. Vulgo Zxv&(-
ns. Loci sententia haec: a Borysthe-
nitarum emporio (quod in medio fere
universae orae maritimae Scythiae
situm est), aò Xoc igilur emporio (si
ad interiora tendas) primi habitant
Callipidae s. primos offendes Callipi-
das. Moneo ob Reichardum, qui l.
I. pag. 24 praepositionis @x0 vim
plane ignorans locum sic reddidit:
Vor der Handelsstadt der Borysthe-
niten — mohnen die Callipiden. — Bo-
rysthenitarum emporium baud pro-
cul ab ipsa Olbia, quae Borystheni-
tarum fuit urbs, situm eo loco cre-
diderim, quo IIypanis atque Bory-
sthenes coniuncti Ponto miscentur,
illiusque urbis mercaturà florentis
portum fuisse. Tu conf. IV, 24 et
Excurs. ad IV; 18. Ab hoc loco cur
Noster profectus sit in singulis Scy-
tharum gentibus recensendis sì quis
quaerat, ipse Noster causam addi-
dit eam, quod in medio mazime Si-
tum putabat omnium totius Scythi-
cae terrae gentium 8. ctvitatum ma-
re attingentium, unde ad interiora
commode progredì liceret: accedit,
quod ibi maxima Graecorum colonia
erat condita, quae omnium maxi-
mum commercium cum Scythicis
gentibus instituerat indeque Nostro
navi huc profecto optimam praebe-
bat facultatem singula quaeque ex-
quirendi. Qua de re nihil erat, quod
offenderet Lindnerum (Skythien u.
die Skythen des Herodot. p. 43. 47.),
adeo ut lacunam statui vellet intra
cap. 16 et 17, in qua Noster de re-
gionibus occidentalibus exposuerit.
Kalln(daa — fovres E2inves
Zxv8ar) Cr. conferri vult Sprengel,
21
322
HERODOTI
Bar, vato dì rovrav @Ai0 E8vos, ot Alafaves xadéovi
Apolog. d. Hippocr. II. pag. 602—
609. — Reichard. ex prava, quam
instituit, huius loci interpretati..ne
Callipidas habitasse vult ea in re-
gione, quae nunc vocetur Bessara-
bia intra fluvios Kagalnik et Pruth.
Atque etiam Niebuhr. Verm. hist.
Schrift. I. pag. 399, Callipidas, qui
ab Alazonibus sint plane diversi ge-
nere iidemque, quos Ephorus vocet
Kagnidas, intra Isthmum et Ol-
biam habitasse censet. Éphorus
enim iuxta Istrum (raga 10v Ior0o0r)
esse Aaonidas tradiderat, teste
Scymno Chio Orb. descript.841 (ubi
Ka2rldas scripsit Letronne, ut gen-
tis nomen magis accederet ad Hero-
doti Xa2X1r/dag) et Anonym. Peripl.
Pont. Eux.$ 3. p.3 ed. Huds. Inde
Gailius (Geogr. Gr. min. II. p. 398
coll. III p. 208) Carpidas retulit ad
Carpidem amnem, qui teste Herodoto
IV,49 e superiore Umbricorum terra
in Istrum influit neque sane ad eam
gentem referri poterit, quam ad in-
feriorem Istrum in regionibus mari
proximis collocaverat Ephorus, me
quidem sententi a Callipidis pror-
sus seiungendam, licet Neumann
(Die Hellenen im Scyvthenlande I.
p. 218) Carpidas et Callipidas pro
una eademque gente Slavica haberi
velit atque Carpidas rectius dici
quam Callipidas, quae magis Graeca
sit forma, existimet. Praeter Hero-
dotum Cullipidarum meminit Strabo
inter alias Scytharum gentes XII. p.
550 s. p. 827 A, itemque Mela his ver-
bis II, 1,65: ,,Callipidas Hypanis in-
cludit.‘‘ Unde satis mihi patcre vi-
detur, in Herodoto nihil mutandnm
esse alienosque ab Herodotea Calli-
pidarum gente Carpidas haberi. In
antiquo Olbiae psephismate per-
quam memorabili, quod primus pro-
tulit P. de Koeppen, praeter alias
gentes commemorantur uéé47pveg,
ad montes Olbiae vicinos considen-
tes et ad tuendam urbem cum Olbio-
politis iuncti, qui cam Herodoti (a2/-
lipidis ab eodem viro docto hand
male, ut videtur, comparantur. Vid.
Nordgest. des Pont. pag. 92—95.
Choix d, medaill. d. cabinet de Bla-
remberg. pag. 26. 27. Tu:
Corp. Inscriptt. Graecc. nr
17. pag. 122. Vol. II i
Boeckh. pag. 81 existimar
Es2Znvas, qui in hac ins
vocantur, non alios esse a
qui “EXXy7ves ZxvBai apud
tum appellantur, qui e Gr
que Scythis in illa regione
tibus coaluerint. Ac Gra
pis ex parte certe haberi (
ipsum nomen declarare
praesertim si cum Eichwa
Geographie d. caspischen 1]
249) scribamus AadZ=x
que nomen repetamus &
equis, quos multos in his ri
planis non longe ab ora ms
tis alat haec gens. Kolster
f. Philol. u. Paedag. Sup
p. 27) comparat eos, qui
habitantes vocantur Med
VII, 154, ipsosque Callip
mixtos e Graecis et Seythi
Anvas) habet, sed Graeco:
Scythia sedes ceperint, eo:
accipi vult ”E2Znves Zu
paulo post Zxv&a: deorgg
dai yE00y0L, quod vero nu
Anves 2xv8a. referri pos:
dem dubitaverim: nec m
dam, Graecos, qui in Scyth
ra consederint, sic dici pos
vas ZTuvdas. Nec denique
possum viro docto Callipi
cuiusdam incolas esse puts
ipso teste Herodoto in pleri
tharum more illi vixerint t
adeo coluerint: quare m
collocari in campis planis,
ab ostio Borysthenis septe
versus intra Hypanim et]
nem extenduntur, ,,im No
Dnjeprliman*‘, ut ait Eichv
id quoque afferens, adbu
vinm, qui in Borysthenem
dat, dici /luvium equestrem
fluss 8. Konskaja rjeka în lin
sorum). Occidentem versu
sthene Callipidarum sedes
Rennel. 1. 1. pag. 410.
vnto dè rovrov &@220 È
Alatadves nalfovtar) super
loca interiora, Alazones q
MELPOMENE. IV. 17.
323
dol Kaddizide: tè uèv aAia xata tavta Zxv& noi éna-
9 Îitor dèi xal ozzigovo: xal cItÉOviaI, xa) xpoupva
s00da xal paxoùs xal xéyy00vs. ‘Tato dé ‘Alatavav ol-
Qi cgotioss, Oî vvx rl cITtmOEL OmEIpOvOL tTÒVv
biferi. Scripsi Alafòves, ut
voluerat Reiz., et h. l. et
:s Secttus auctoritatem Ste-
Byzantini 8. v. p.30 Westerm.,
seleguntur: ‘A2afay, i&vos
‘sole Luvdarg: opuverai dia
Birinoy xal quiete tò w
radiactoln», in quibus ver-
od xagozvveta. scribi vult
ghaeuserus, qui inde in He-
loco dedit ‘AZafaoves adstipu-
taisfordio, haud assentior,
ad Strabonem quoquel.1. in-
* Alafovss. Alii libri seri-
miti in Herodoti loco prae-
afoves, haud recte, ut mibi
videtur. Quod ad ipsam gen-
inet, componi vult hos A/a-
wa Aiysoniis apud Herod. III,
ppen: Nordgest. d. l’ont. p.
va ille quidem lectione de-
itemque cum Amazonibus,
ras sacra Chaldaica ad se-
males Ponti oras esse tra-
In Podolia ac regione £#rac-
Bratzlav banc gentem habi-
ennelii est sententia p. 410,
ee Reichard. 1. I. pag. 25, nec
t. IV. p. 94 valde discedunt.
seren. Ideen I, 2. p. 272, quo
‘gentis sedes ibi quaerendae,
ysthenes (Dnjepr) et Hvpa-
\g) sibi appropinquant; et
Rtentia ad verum maxime ac-
ridetuor: vid. Eichwald. pag.
8, qui Alazonea pro certa
\gente haberi negat, sed no-
esse contendit Scytharum
Im, qui agricolis Scythis op-
tr, ipsa Alaf9vwy voce A
leo, aZ2%0 (i. e. vagari) de-
In quo equidem viro docto
inequeo, cum Herodotus ac
certam gentem hoc nomine
rt Alafovor, quod ‘AU
stius scribi putat Neumann
;. 219 gentem Slavicam ac-
ue Callipidas esse ratus. De
oque equidem valde dubita-
Nec mugis placet hanc vo-
cem ad Fennorum linguam revocare,
indeque extorquere signiticationem
gentis inferiora loca habitantis,
quod fecit Hansen: Osteuropa pag.
170; quo cautius iudicavit de his
Kolster. 1. l. pag. 28.
uQpuprva xa) cxogoda] Cf. II, 125.
Utrumque sic iunctum reperitur Nu-
mer. XI, 5 monente Wesseling., qui
Geoponn. XII, 30, alia citavit. De
scriptura vocis xqouprea cum du-
plici 7 admonuit Bredov. p. 99.
‘Trio dè Alaforwv olutovor Zuv-
dar agotnesgs] Scythas aroteres, qui
supra Alazones locantur et una
cum iis nominantur IV, 52, bene ab
iis distingui vult Voeleker. (Myth.
Geogr. p. 179), qui Ixr&a: ye0gy0
vocentur (IV, 18. 53. 54) Scythae-
que sint Hellenici, orientem versus
a Borysthene habitantes, cum Scy-
thae aroteres occidentem versus a
Borysthene circa Hypanim sedes te-
nuisse putandi sint, praesertim cum
inde a Danubio atque Polonia, quae
nunc vocatur, usque ad mare Aso-
vicum solum sit fertile plantisque
gignendis valde aptum. Cf.Hegren.
l. 1. p. 272. Itaque in ea regione,
cui nunc nomen Z/Araine, quaeque
frumento hodieque abundet, Scythas
aroteres habitasse ponit pag. 299;
quorum sedes ad superiorem Ty-
ram (Injestr) collocat Blaremberg
Choix des medailles etc. pag. 13; ad
Borysthenem (Dnjepr) atque in l’o-
dolia Niebuhr. (Hist. Schrift. I. p.
360); in australi parte Galitiae ac
Bukowina tractuque septentrionali
Moldaviae, Podoliae ac Volhyniae
Mannert.].1.IV. pag.95. Ac denique
commemoranda est Ritteri opinio,
qua Scythae aroteres posteri sint an-
tiquorum Cimmeriorum, qui servi
Scytharum atque Alazonum olim
fuerint facti. Vid. Vorhalle ctc. p.
341. 458.
où ovn Ènl citnos — dil' ini
menos] Retinui citnosi et woNoet,
21*
324
HERODOTI
ottov, «Ai° tnì monosi. tovtav dè xatvasode olxéovos
a recentt. edd. mutatum in cuor
et reno; vid. I, 153 ibique nott.,
ui idem locus satis ostendere potest
x. rx076:t1 esse: ad vendendum, ne-
que, quae Kolsteri l. l. pag. 28 seq.
est sententia, ad comburendum (,,zum
Verbrennen‘‘), ut nimirum haberent
cremandi materiam in regionibus
omni ligno prorsus destitutis. Quam
quidem signiticationem verbis xl
menos tribui posse nego, cum He-
rodoti haec potius sit sententia:
Scythas Aroteres frumentum serere
non tantum ad edendum (i. e. ut in-
de victum sibi parent, cum reliqui
Scythae nomades aliis potissimum
rebus vescantur), verum etiam ad
vendendum, i. e. ut illud frumen-
tum, quo ipsis opus non est, ven-
dant aliis, Graecis potissimum in
Olbia habitantibus indeque illud ex-
portantibus in ipsam Graeciam. Tu
conf. Hansen. 1. l. p. 37, qui de ma-
gno frumenti proventu in his regio-
nibus admonet: ac bene quoque ob-
servaverat Heeren: Ideen I, 2. pag.
297, uti nunc ex hisce Russiae me-
ridionalis regionibus, iis praecipne,
quae ad utramque Borysthenis ri-
pam sitae ad Kiew usque pertinent
(Z'kraine vulgo nuncupant), magna
frumenti copia exportatur per Ponti
Euxini emporia, ita antiquitus iam
ex iisdem terris frumento abundan-
tibus mercaturac causa magnam
frumenti vim fuisse Olbiam adve-
ctam, unde Iones, Athenienses, alii
Gracci in alias orbis terrarum par-
tes navibus illud ultra transvexe-
rint.
tovtov dì narvresods olutovar
Nevo] tovror cum rece. edd. dedi
pro rovréov. Neuros, de quibus in-
fra IV, 51. 100. 105, ad fontes Hy-
panis (Bug) et Tyrae (Dnjeatr) in
Galitiae regioneque vicina Lutzk
habitasse statuit Rennel. 1. l. pag.
415, quos eosdem in regionibus
prope Lemberg Vistulam versus se-
des suas habuisse docet Mannert.
IV. p. 103. Et sane eo ducere vide-
tur Herodotus ipse IV, 100. Heeren.
Ideen I, 2. pag. 276, cui adstipula-
tur Wheeler: Geography of Herodot.
p. 180, in Polonia interi
thuania a Carpatibus mo
cuque, unde 'l'yras provi
ptentrionem versus usque
sthenem commoratos ess
scribit; quos in Volbyni
(1. 1. pag. 29), in Poloni
thuaniae confiniis sedisse
chard. l. l. p. 57: ubi.
Naremw urbsque eiusdem n
eius fontes condita lacusq
in gubernio Minsk Nero
gia prodere videantur.
teres praeter Herodotum
gentis meminerunt Pliniui
(26), 12. Mel. II, 1,75. 130,
Marcell.XXII,8, Scymn. (
Anon. Peripl. $. 3 (T. Il
Gail.), qui uterque primos
habitare Carpidas ex Ephu
dein Aroteres ulterius New
que ad regionem iterum
ob glaciem. lidem, opii
Navari apud Ptolemaeum,
nio Minsk collocandi, ni
Navaros, quos pro iisdem
que Neuros, ad Tyrae fiu
occidentalem inde a Gali
ad tractus Poloniae interi
tasse putant Schaffarik:
Alterthiim. I. p. 194 seq
wald.1.1. pag. 271 seq., Hai
171. Cr. de Neuris conferri :
ting. gelehrt. Anz. 1815. nr.
1244 seqq., ibique Orchow
cours sur l’origine de la Pa
la langue et la literature
nation. Qui non aliter fi
Heeren. l. 1. Neurorum se
in interiori Polonia septe
versus multum extensas
mam Lithuaniae partem col
tes; idemque Neurorum ves
reperisse videtur in fluvio
quem urbs Vilna), cui apu
nas nomen Xeris, etin mon
nari, quibus apud Lithuar
las nomen Pa-Neris (i. e. 1
Nerin) quibusque separen
Poloniae et qui Lithuanis
utantur. Et hanc terram o
fluvios, lacus camposqu
genti pastoritiae multum ec
addit.
MELPOMENE. IV. 17. 18.
325
dì tò 2005 fooénv &veuov Eoiuos avdtoarar, 660v
Lev. Tata pèv raga tov Travv rotauov ori Edvea
fens toù Bogvo8eveos. ’Arap diafavii ov Bopvo&é-18
daldoons modtov uèv N 'Tiain' axò dì tavens dava
lovor Zxvda yeagyol, tous "EXAnves ol olxéovtes érì
dì rò x005 foetny ave-
cavi fopfnv et h. 1. et seq.
vett. edd. cum Bredovio
vulg. foeny; cf.I, 6 ibi-
Ad structuram verborum,
Nevocv genitivus pendet
.. &w., Wesseling. confert
108 IV, 20. 19. 185. 191.
ichweigh. ac Gaisf. et hoc
qq. e Florentino aliisque
sli ia vulg. fo7u06, quod
ideo Matthiae. At alte-
ts magis convenire testa-
nn. Gramm. mai. I. p.55,
x» apud Herodotum ferri
st Bredov. p. 273. De /7y-
ott. ad IV, 52; de Zory-
.ad IV, 53.
Car. XVIII.
rafaynte 10v BooraBévea
x Ephoro refert Scymnus
tript.orb. 844: 006 ava-
ixfavre (Meineke dia-
Boqvo&ivnv tnv leyopé-
rw olxovbvras Zuvdas el-
vods d’ Exouévovs rovroy
ta madiv Fonuov inì no-
, vato dì tavrnv ‘Avdgo-
rev f8v0s, inéxerva I°
v fonuov fyopévnv, item-
'm. Peripl. 8. 3. (T. III.
Gail.): quae sane talia
x Herodoto potius ducta
— Quae in ipsis Hero-
tentat Lindner. 1.1. p.45,
quae probari nequeant.
diximus ad IV, 9.
1 olxéovor Zuvdai yE0q-
nriam Valckenarii emen-
te pro @vdgwro: (quod
ri scripti hb. l. praebent
per compendium vulgo
6] nemo nescit) iure re-
2 textum posteri editores
.e Bast. in Gail. Geogr.
minn. T. III. pag. 245 ipseque Gail.
T. II. p. 399. Quin ipsius Scymni
Chii Herodotum haud dubie ex-
scribentis auctoritate hoc probari
videtur; vid. 1. 1 Quo magis mi-
rum, recentioris aetatis editores re-
diisse ad veterem scripturam @y-
do0701, quae vox merito offensioni
fuit Heroldo (Emendatt. Herodott.
P.II. p. 12 seq.) feliciter restituenti:
dro dì tavine Evo lOvTI olutovai
Zx. y., qua eadem dicendi formula
Noster utitur II, 7. 8. 29, aliis locis
similium verborum participia in da-
tivo ponens, usu satis noto. Quare
hanc emendationem, quae verissima
nobis visa est, recepimus. Hinc
loci haec exsistit sententia: ex hac
(Hylaea) si ad altiora (sepientrionem
versus a mari remotiora loca) accedas,
Scythue Georgi (agricolae) habitant.
Etenim alibi quoque &vo” olnstv s.
oî vo dicuntur, qui a mari sunt re-
motiores; of x@r@, qui ad ipsum
mare habitant. Cf. Herod.II, 7. 155.
Thucyd.1I,83. 98 coll. I, 7. Pausan.
V fin., alia, quae larga manu dedit
Valckenarius. Ipsos Scythas Geor-
gos, quos a Scythis Aroteribus bene
distinguendos esse ad IV, 17 dixi-
mus, ad laevam (i. e. orientalem)
ripam Borysthenis in regione late
patenti atque exrtensa habitasse ait
vir doctus in Choix des medaill. d.
cabinet d. Blaremberg etc. p. 12.
Add. Kolster. 1. 1. pag. 31 coll. Han-
sen. pag. 43. Ac sane agitur hîc de
gente, quae regiones inter Borysthe-
nem et Tanain sitas tenuerit, ut bene
vidit Heeren. Ideen I, 1. p. 275. Ad
meridiem Borysthenis ab oppido
Kinburn usque ad fluvium Kons-
koje, qui Herodoti sit Panticapes,
Georgorum Scytharum sedes fuisse
ponit Reichard. 1. 1. p. 26. 48. At-
tigit gentem Strabo VII. pag. 311
8. 478C., itemque Mela II, 1, ubi
aliorum commenta de hac gente re-
326
HERODOTI
tò Trav OTaUD xahéovor Bogvodeveltas, 0péas di
OAfroroditas. ovto. 0v 0 yeagyo, Zxv&tar véuovia
m00S Tv No er toets Nuéoas Odod, xatnuovtes éxl n
tod ovvoua xettar Iavrixanns, rò dì mods fogénv avepo
ava tòv Bogvodivea puegeoav Evdexa. n dì xatureode
gonuos gori Eri nodiov. usta dè tHv Éomuov ‘Avdeog
xéovor, EBvos gov idLov xal ovdauds ZxvBixov. Tò dè
tulit T'zschucke (nott. exegg. p. 55.
Vol. III. P. II).
ol olufovtes érl to Tadvi mora-
46] Duo codd. vò to Trav. Male,
ut e Dion. Chrysost. Borysth. p.
437 B., itemque e Scymn. Chii
fragmm. vs. 801 et, qui hunc secu-
tus est, Anon. Peripl. $. 12 (T. III.
p. 218 cd. Gail.) satis intelligitur.
Inde quoque IV, 53 nunc iure re-
positum érl to "Ind, cum, qui
fiumen accolant, dicantur habitare
inì ta notapoò, minime d7ò Ta) r0-
tano, ut II, 108, alibi. Vid. nott.
ad II, 176. Et, monente Cr., pro-
bant Bast. Lettre critiq. pag. 15. 19
seqg. et Schaefer, Melett. criticc. p.
104. Pro vulg. #0 et h. 1. e duobus
codd. recepi 70, idemque feci cap.
19 et 40; vid. nott. ad III, 106.
Verba inÌ rosîs ruéoxs 0dod sic in-
telligo, ut Scythae agricolae terram
ab oriente Borysthenis in trium die-
rum iter extensam tenuisse perhi-
beantur: quod, si sequimur Hansen:
Osteuropa etc. pag. 46, explicatur
ex minori fertilitate ipsius terrae,
quae quo longius recedit a fluvio,
eo minus apta fit ad agriculturam
et in deserta prorsns abit. AATYKROVY-
tes énè motauòr valet: pertinentes 8.
pertingentes ad fluviun usque, quo
ipsorum terra terminatur, quemad-
modum IV, 20. 37. 171. 178. V, 49.
De Puanticape vid. nott. ad IV, 54.
Quae ad Borysthenitas 8. Olbiopoli-
tas spectant, in Excursu ad h. |.
tractavimus.
to dì ae Booénv &veuor] Cf.
nott. ad IV, Mox quod undecin
ponit dia navigationem, infra
IV, 03 decem statuit. Sed tu vid.
ibi notatt. In proxime seqq. pro 77
dè, quod retinnerunt Matthiae et )in-
dorf., equidem Schweigh. et Gaisf.
secutus e tribus codd, di
él r0420v in seqq. pla:
modo positnm invenitur ]
tempore II, 119, ubi vid. m
ferenda est ad hunc locum.
P. de Koeppen (Nordgest. (
13 not.), Herodoteam Sey
terius septentrionem veri
ctam fuisse negantis, qua:
que tumuli pertineant me:
in gubernio Kursk, ubi no
que hominum genus incipi
tur, a meridionalis Russi:
prorsus diversum. Negqu
iici posse, quod deserta
interposita inter Scythas
ras gentes magis septentri
sus babitantes; cum ipsa 8
terra minime fuerit culti
illa deserta illinc initium
quo undecim dierum naviga
verso Borysthene, pervenir
pera dì cnv fofuoy A
olxéovor) De Androphagis
100. 106 ibiq. nott. Qui
consederint, accuratius ini
inde licebit, ut recte mil
videtur Ukert Geograph. «
u. Roem. III, 2. pag. 425
terum testimonia de hao g
lit, atque Aristotelis quo
(de mor. VII, 6 coll. Ter
Marc. I) addidit de Ponti
rudibus ac feris humana
scentibus, itemque Gellii (
4), qui Anthropophagos, q'
atque Ephorus apud Anon.
Pont. Euxin. p. 3 pro Scyt
al nltimas terras septentri
sus transfert. Itaque sat
recentiorum virorum seni
huius gentis sedibus h. 1.
Inter quos Eichwald. (A:
patt. III, 1. p. 11) eo ine
Fennicam quandam intel
MELPOMENE. IV. 18 19.
%
327
ds domuos 7În dAndéas, xal E8v0s avdgarav ovdèv,
eîe cduev.
To dè xp0S tHvV Nod yesgyadv tovrav Zxv- 19
afavii tov Iavrixarnv rmorauòv vouades NÒON Zxu-
WraL, OUTE TL CASIROVTES OVdiv oUTE agoUvtES* Win
per rada aUtn yi vAinv tie Tiains. ol dì vouades
\x00s tv No, Muegécav reocegav xal déxa dov, vé-
tem, quam Russi vocent
n, i. e. qui se ipsos eduni.
6 rectius, opinor, iu gu-
nolensk gentem habitasse
ren. I, 2. pag. 277, nec
edunt, quae de sedibus hu-
statuit Reichard. l. l. pag.
sl 1. 1. pag. 414 ad ripam
pets in Russorum Polonia
collocat, adeoque in
Minsk. Et sane ad hanc
n ducere videtur alter lo-
0. Si vero deserta illa in
Minsk et Snlolensk quae-
s Androphagorum sedes in
Wjasma , Kaluga, Moskwa
esse iudicat Hansen |. l.
in desertis supra Krilow
xxtensis mavult quaerere
us sedes Kolster. l l. pag.
bernio Jekaterinoslaw ab
Borysthenis deserta haec
, esse, indeque Andropha-
les ad Samaram fiuvium
\s putat Lindner. p. 44.
Cap. XIX.
s pn Zxvtai véuovtai
eichardo auctore pag. 28
desertam, quae nunc No-
nr, hi Nomades tenuerunt.
rit Voelcker. Myth. Geogr.
ulo accuratius Scytharum
madum terram olim com-
e putat Hansen. p. 17 par-
les gubernii Jekaterinos-
rnium Charkow, occiden-
ones gubernii Woronesh
1 Cosaccorum Donicorum,
ocantur. Qui /anticapen
ivio cf. nott. ad IV, 54)
aja habet Gerrhumque pro
inde inter utrumque flu-
s gentis huius ponendas
it Kolster. ll, pag. 32.
| amelgovtes 0UdÌy ovte
&godyvreg] Recentt. edd. ovr’ Étc
ome(o0 vtes; equidem vulgatam reti-
nui in libris scriptis exhibitam et
probatam Mehlero in Mnemosyn. V.
p. 76. In Herodoti verbis Voregoy
xQOTEROY tale ferme cerni potest,
quale in Homeri verbis Odyss. IX,
109: «22 tey ona raralarz-
cota xavra puorta:, ubi conf.
Nitzsch pag. 25 seq., ruditatem et
feritatem gentium nomadum tali
modo declarari adiiciens. Atque
praeter alios Aeschylus quoque in
Prometh. 686: orzîiz avnoorovs
quas: ZTuvdas d' aplier vouadas.
— De Myluea vid. nott. ad IV, 9.
muegtoy tecctomv xal dena 6367]
Rennel. 1. l. pag. 407, quocum facit
Miot, alter Gallus Herodoti inter-
pres, hune diurnorum itinerum nu-
merum esse probum negat, cum Scy-
thae regii, accolae nomadum, a qui-
bus non nisi Gerrho separati sint,
meridiem versus usque ad Tauricam
Chersonesum (IV, 20) pertinere di-
cantur, ita ut a Borysthene, a cu-
ius ostio fere incipit Chersonesus,
septendecim dierum itinere remoti
esse nequeant. Quare quattuordecim
dierum iter in quattuor dierum iter
forsan commutandum esse suspica-
tur p. 409. In quam eandem senten-
tiam observat quoque Reichard. 1. l.
pug.27, mensuram dierum quattuor-
decim ab occidente ad orientem esse
maiorem, quam quae e mappis geo-
graphicis sumi queat; itemque Voel-
cker.1.1. pag. 180 spatium quattuor-
decim dierum convenire negat; ita
ut vel errorem in his subesse sta-
tuamus necesse sit, vel aliî certe
minusque solità mensurà Nostrum
usum esse ponamus. In Rennelii sen-
tentiam discedit quoque Bobrik in
Geograph. Herod. p. 54, vel quattuor
dierum iter ponendum ratus vel érl
mot. I'éog. mutandum in «va xor.
328
HERODOTI
20 povta. yoonv xatatzivovoav Érì rorauòv TFéegpov. Il
Tl'éeeov. Ob librorum scriptorum
consensum in his Herodoti verbis ne
recentt. quidem edd. quidquam mu-
tandum esse censuerunt recteque
Rennelio adversatus est Brandstae-
ter (Scythicc. p. 73) de incertis orien-
tis et septentrionis definitione hîc
cogitandum esse ratus. Quod vero
verba to xQ06 tv pa explicari vult:
is ad orientem et énlì rorauòy
l'éegov praeter Gerrhum, assentiri
nequeo : xaretelvovoay enim éx} xc0-
rauòv Iéegov Noster dixit eodem
modo ac sensu, quo cap. 18 xatz-
xoytes dixit, ubi cf. nott., adeo ut
terram designet, quae ad fluvium
Gerrhum usque pertingat. Nec magis
TÒ meòg Tv 70 esse poterit: mugis
ad orientem, sed nihil aliud signifi-
cat nisi orientem versus: unde patet
reiicienda esse omnia ea, quae ad
hanc locutionem in verbis proxime
antecedentibus (to dè m00g ty nò
yemoydòv tovrov Zuv&éoy, i. e. ab
oriente Scytharum horum agricola-
rum) aliter explicandam excogitavit
Lindner. p. 46. Quae cum ita sint,
huius loci difficultatem, quae in quat-
tuordecim dierum itinere potissimum
sita videtur, diminui adeoque tolli
putat Ukert Geogr. d. Gr. u. Roem.
III, 2. p. 335 seq., si verba TÒ 1006
tnv N06, quae valent utique: orientem
versus, includere simul etiam existi-
mentur seplentrionem atque intelli-
gantur de utraque directione (.Nord-
osten): in hanc directionem si Scy-
tharum nomadum regio porrecta pu-
tetur per quattuordecim dierum iti-
nera, intelligi posse Heradotea exi-
stimat vir doctus. At quis quaeso
in talibus, quae ipse Noster non
persecutus est, sed fando ab aliis
accepta retulit, omnia tam accurate
convenire posse existimabit?
énl rorauov Téogov] De Gerrho
conf. IV, 20. 56. Plin. H. N. IV, 12
(26): ,,Gerrhus Basilidas et Noma-
das separat.‘‘. Quem Larcherus (in
Tab. geogr.) pro brachio Borysthe-
nis habet, Danvillius (Mém. de l'A-
cad. d. Inscr. XXXV. p. 581) pro eo
fluvio, cui nunc nomen Molosznija-
modi, In quem ipsum qui influit
Tokmak, eum pro Gerrh
vult Gatterer (Abhandl. v
cien etc. , iibersetzt v. S8chl
Gotting. 1800. 8. p. 19).
de hoc fluvio, quocum q
niat, nullus fere hodiequ
tur, disputat Rennel, 1. l.
cuius argumenta repetiit
h. 1. Gerrhum enim et ipa
rysthenis brachium fuisse
tur in Maeotin se exonera
tamen, Borysthene ad «
magis magisque converso,
aquà detractA ita exsiccati
ut ad mare usque pervenir
non posset, sed in palude
etiamnum ibi reperiantur,
retur. Quin hodieque eo:
quo Gerrhum mari se mise
dibile sit, plures invenir
in lacum angustum Moloe
fluentes, quem olim cum:
valde remoti sinu quodar
ctum fuisse probabile sit.
IV. p. 96 fuvium Calmium
rhum statuit; pro fluvio M
habet Reichard. l. l. pag.
fluvio, qui nunc vocetur
(qui idem atque Molotechm
que tam prope accedens
sthenem, ut pro uno eiu
haberi possit, in Maeoti
habet Voelcker. l. l. pag.
Quibus ut ullam fidem trik
duci sane nequeo: neque
liora inveni ea, quae abi
doctis nuper prolata sunt
doti Gerrbum illustrandum
duos rivulos 77ys et Tiasi
neri opinatur Lindner 1.1
Tanaîs filuvii cursum &
Gerrho designari putat H;
pag. 47; de fluvio Zngul, (
panin influit, cogitat Eichv
Geograph. d. Casp. Meer
306. Pro Samara fluvio, «
verso urbis Jekaterinosli
stheni iungitur, Gerrhum h
Kolster lì. l. pag. 23. 3
omnia talia sunt, ut cum
verbis conciliari nequeant
navigationem quadragint
in Borysthene faciendam
bat (IV, 53) usque ad
MELPOMENE. IV. 19. 20.
329
w ravra dn ra xadevpeva BaciAria fori, xa) Zxvdai
‘ze xal mAstotor, xal tovs dA0vs voultovres Zxv&as
ipertpovs siva. xatixovo: dì ovroL tÒ pèv mods pe-
és t]v Tavern, tò dè 100 Na Eri te tapgov, tiv
tv tupiov yevouevo. Seviav, xal rl tie Auvns
dos rò éundpiov, tò xadéetar Konuvoi* tà dì av-
ad superiorem Borysthe-
\ quaerendum esse satis
i poterit, recteque inde
ren (Ideen I, 2. pag. 275)
onem, quae IV, 53 com-
s ad superiorem Bory-
neri vult. Tu vid. nott.
Car. XX.
3 ra xalevueva Bacini
lligitur ea regio, quam
vocantur, .Scyihae obti-
uibus conf. IV, 6. Add.
ad Mel. II, 1 nott. exegg.
- Vol. III. P. II. Ac Nie-
nischte hist. Schrift. I.
ife cogitandum putat de
lentali desertorum, quae
fuvium Donetz ad Maeo-
ue porrecta itemque in
ca. Illum enim fluvium,
Borysthenis delabentem,
ipolitae pro Borysthenis
brachio, facile oriri po-
rem, ita ut fluvium, qui
Tanain se infundat, in
xire putarint. Cum re-
rtharum terra, quam se-
m versus excipiunt Me-
, trans Gerrhum (i. e. ab
wrbi) extendere ac meri-
rs usque ad Tauricam
» fuvium orientem versus
licatur, de regionibus ma-
lrionem versus sitis cogi-
detur, ad quas ipsas et
ionem et Gerrhnm fluvium
nonuimus ad IV, 19 et 53,
mum semtentiis, qui Ger-
‘egionibus meridionalibns
ris oram extensis quaeri
,eque etiam de regiorum
1 sedibus aliter sentiunt,
. 1. supra l. pag. 32 atque
47, qui regios Scythas ha-
bitasse putat inde a Crimaea no-
stra ad Tanais ripam, dein intra Ta-
nain et Wolgam usque ad urbem Sa-
ratow: quas easdem terras longe
post auream tribum, quae vocatur,
obtinuisse addit. — In ipsis Hero-
doti verbis quod post xal Zxv&e:
Mehler in Mnemosyn. V. p. 76 in-
seri vult of faotizio., id quidem
haud videtur necessarium; nec libri
scripti addicunt.
1ò dì m00s N70] Cf. IV, 18 ibique
nott. De fossa, quam commemorat
Noster, diximus ad IV, 3.— In pro-
xîfme seqq. pro Mairtidog Mediceus,
alii exhibent Macotidos. Tu vid.
nott. ad IV, 3.
Koenuvol] Cf. IV, 110, ubi ad di-
tionem Scytharum liberorum hoc em-
porium pertinuisse dicitur. De ipsa
voce conf. Hesych. s. v. II. p. 345
ed. Albert. Unde differt, opinor,
Cremniscos, cuius Plinius meminit
H. N. IV, 12(26). Ac videtur Man-
nerto IV. p. 84 seq. ita omnino lo-
cus fuisse appellatus saxosus, qui
ubi revera fuerit, vix accuratius de-
finiendum, nisi quod prope Calmium
fluvium fuisse videri statuas. Rit-
ter. (Vorhalle pag. 156) in univer-
sum reddit: die Klippen. Omnem
enim oram septentrionalem maris
Asovici valde praecipitem esse, adeo
ut KXonuvoòy nomen ad quamvis eius
partem commode referri pluribusque
locis tribui possit, pluribus quoque
exposuit Kolster. (1. l. T. XII. p.
623 seq.), qui ipse hoc emporium ad
promontorium W'issarionoma situm
fnisse contendîit; Lindner. 1. l. p.57
de promontorio, cui nomen Zedo-
tama, cogitat, quol cum in insula
inveniatur, huc referri posse negat
Kolster, qui hoc emporium ulterius
versus Tanais ostia collocandum
esse putaverat, haud aliter atque
Mannert. (1. l. p. 14), qui prope ur-
330
HERODOTI
tov xatnuovoi eri norauov Tavatv. Ta dì xarvxe
Bopénv aveuov tav BaciAnicav Zxvdeav olxgovor Me
vor, «A40 é&vos al ov ZxvBixov. MedapyAaivav Sè
bem Taganrog, quae nunc vocatur, id
probabiliter posuerat. Hansen (Ost-
europa p. 50) non longe ab eo loco,
cui nomen Carcinitis IV, 55, hoc
emporium abfuisse ratus accuratius
ipsum situm definiri posse negat,
nisi quis huc trahere velit ITogdunta
ta Kipuégia IV, 12 (ubi vid. nott.).
45, quae ex mea quidem sententia
longissime absunt ab eo loco, cui
nomen Kenuvof, Neumann (Die Hel-
lenen im Skythenl. p. 541) non longe
ab urbe Nogaisk, quae nune vocatur,
Koenuvovs fuisse ponit. Ac denique,
ut nihil praetermisisse videar in hac
re valde dubia atque ambigua, Rei-
chard. l. l. pag. 27 locum quaeri
posse censet in vico Steri- Krim ad
fluvium Calmium, non procul ab urbe
- Mariupo!. —In proxime sequentibus
quod Reiskio in mentem venerat
scribere tol dì avrGv pro tà dè
ct0v, quod omnes tenent scripti
libri, merito obloquitur Struve Spec.
Quaest. I. p. 12 (Opusce. II. pag.
271). Ipsa sententia minime dubia.
Nam Scythas hosce vult partim
etiam ulterius usque ad Tanain per-
tinere.
Melayyicvo.] De lac gente conf.
IV, 100. 102. 107, ubi ipsius nomi-
nis redditur ratio. Ac praeterea
eam commemorant Stephanus Byz.
s.v. (ex Hecataco Milesio, cuius vid.
fragmm. pag. 87 ed. Klausen.), Scy-
lax in Peripl. $. 79 (p. 286 seq. Tom.
I ed. Gail. p. GI Muell.), Plinius
H. N. VI, 5, Mel. IT, 1, 13, Schol.
Dionys. Perieget. 309, Ptolem. V, 8,
qui diversis modis de hac gente eius-
que sedibus tradunt, Dio Chrysost.
30. p. 77 ed. Reisk. Sedes in Rus-
siae guberniis Nowgorod, Orel, Mo-
hilew, Kursk, aliis proximis fuisse
vult Rennel. pag. 413, quem scqui-
tur Larcher. in ‘l'ab. geogr. At Hee-
ren. Ideen I, 2. pag. 277, quocum
facit Mannert. IV. p.104, prope Mos-
cuam habitasse statuit Melanchlae-
nos; qui cum Scythicae stirpis non
fucrint, Scythicis quamvis utentes
institutis (Herod. IV, I
Heeren cum Gatterero e
manorum genus relatos vi
ter atque Androphagos. R
si audias 1. 1. pag. 98, Mel
fiuvio Wolchow usque i
primordia extendebantur
tumque probabile est .
quos memorat Ptolem. VI,
hodiernum .M0/09a, quod
Volgam sc exonerantis e
sitae nomen est, in uni
chlaenorum appellatione
disse. De quibus ipso v
doctus. Hansen LI.
176 in regione Rjiisan et
habitasse vult Melanchla
que in Esthonia: ad Lithu
tes pertinere eosdem poc
catus est: quod certe prob
detur quam in Galitia o
riorem Tyrae cursum se
gentis quaerere, ut fecit I
XIII. p. 34, 41, Herodota
gentis sedibus assignand
esse existimans. De geni
8. Tschudica, qualis Esti
tio est, cogitaverat Eich:
Geograph. d. Caspisch. M
pag. 307 ob vestes nigri
Melanchlaeni utuntur ae
stra aetate Esthones ac.
IV, 107 ibique nott. A
sententiam pluribus pers
Fr. Kruse: Urgeschicht
nisch. Volksstammes p.
sedes hnic genti assignan
nia, Livonia atque Estho
que meridiem versus usqu
riorem Tyram, orientem
Moscuae regiones usque
De sedibus gentis certum
tuere vix licet: ipsam ge
nicam 8. Tschudicam f
quam Esthones - quoque
hand dubitari posse vide
Melanchlaenos pro Esthc
beri quoque vult Possart:
seeprovinz. II. (Das Gou
Esthland) p. 160.
tò xatumegde Muva:] I
da DO
MELPOMENE. IV. 20. 21.
331
ureode Muvar, xal tomuos tot. avdeazavr, xarocov Nuers
20 der.
i Tavarv dì rorauòv diafavii ovxeti ZxvBixi, a44° n piv21
. V aeomiov Aaficov Zavpopartav doti, ot éx toù pvzoù agta-
doge et Onega bîc intelligi volunt
Maonert. IV. p. 104 atque Reichard.
I. L pag. 28: quod ipsum temera-
fem videtur Koeppenio (Nordgest.
d. Pont. pag. 17); sed magis adeo
arium hoc, quod ad hos ipsos
Melanchlaenorum sedes a Rud-
kio constituantur. Kruse 1.1, pag.
i hîc indicari putat ipsam terram
ennicam s. Finniam ac praecipue
Orientalem eins partem una cum re-
Rtonibus adiacentibus gubernii 0)lo-
Letz et Wologda.
Cap. XXI.
Temweziy dì diafavri] Eadem for-
mula «@icendi Noster utitur supra
Sa 7. 18 (ubi vid. nott.) et 19.
Psa EX erodoti verba sic intelligenda
erunt > ut, si quis a dextra (i. e. oc-
cidenta2}j et septentrionali) ripa Ta-
Nais Za alteram (orientalem ac me-
ridiora aa lem) transgressus fuerit, is
MU Im inveniat Sauromatas a me-
ridie “Ianais habitantes. Namque
s . ©Otus, ut ad cap. 17 monuimus,
cand i Bolis gentibus ac terris indi-
Ibi = e media fere Ponti ora circa
o bine regiones progressus ad inte-
FIOR. «Reinde septentrionem et orien-
vem Versus accedit.
7 &etày noorn tv datlwv] Glossa
Lio otea ito exponit pegiopor,
= 720», i. e. sortem, portionem (er-
rae: maec aliter fere Hesych. (T. II.
p 42 coll. 467 Alb.) ac Suidas 5. v.
ua pag. 415. Neque vero scri-
Se tam 2aeé:s, sed ZeÉtg, monente
Et W eighaens. ct Bredov. pag. 135.
Ton_ ©Df. Gregor. Corinth. de dial.
- 8. 139 ibique Koen. p. 531.
(Bo Te non intellizo, cur Gatterer.
La tet. Gotting. Commentt. XIV.
P-31) 20É.y hic portionem significare
— A
Tuo,
et D
neget, ipsc interpretans primam re-
gionua. — Cr ad h. |. conferri vult
Schoencmaun. Geogr. Argon. p. dt.
Tavoouatéwv fori] Sauromatae
commemorantur IV, 57. 102. 110.
116 coll. Pompon. Mel. II, 1. 15. I,
19, 140, ubi vid. Tzschucke nott.
exegg. Vol. III. P. I. pag. 612 seq.
coll. ad III, 4. Vol. III. P. INI. p.
106 seqq. Add. Ukert: Geogr. der
Gricch. un. Roem. III, 2. pag. 277
seqq. Unidle colligit Rennel, pag.415,
quocum conf. Mannert. IV. pag. 107,
habitasse gentem intra Tanain 8.
Don atque Volgam, qua parte uter-
que filuvius maxime sibi appropin-
quet, unde formetur Isthmus Za-
ritzyn, et probabiliter ad utramque
ripam fluvii Hygrin, qui nunc voce-
tur Ponetz. A meridie porriguntur
deserta Astracana itemque regio Ta-
naiticorum (s. Ionicorum) Cosacco-
rum, qui nunc appellantur; a se-
ptentrione atque oriente Budini loca
proxima Sauromatis tenent. Quae
probans Larcher. in Tab. geogr. 8.
v. sedes sentis inccpisse statuit,
quà Palus Maeotica fiat latior, inde-
que orientem et septentrionem ver-
sus quindecim dierum itinere patu-
isse. Ad Rennelii sententiam acce-
dit quoque Heeren. Ideen I, 2, pag.
278, recte monens Sauromatas hìc
eosdem esse atque Surmataus*); quae
gens tenuerit deserta a Cosaccis Ta-
naiticis nunc occupata adeoque for-
tasse partem desertorum Astracano-
ruin septentrionem versus, ad cum
usque locum, quo sibi maxime ap-
propinquent Tanais ac Volga. Eas-
dem Cosaccorum regiones meridio-
nalesque gubernii Saratow tractus
Sauromatas sive Sarmatas occu-
passe statuit Reichard. p. 29, ac
multo antea Gatterer ap. Billerbeck.
) Sie, uti hoc utar, Mela I. 19 Sarmatdis ca tribuit, quan Sanromatis Herodotus.
‘nf. Taschucke ad Mel. II nott. exegg. pay. 106, Gail. ad Geogr. minn. IL pag. 402
© tissimum Ukert: Geograph. d. Griech. u. 1 cem. III, 2. p. 277. not. et p. 250 not. 18,
332
HERODOTI
uevo. tig Mauridos Aluvns vépovrai tò x0ds fogénv è
musoéov mevtexaldexa 0d00v, macav Éovoav yidnv xal
Difficill. As. etc. p. 23. Nostra ae-
tate qui de gentis sedibus quaesive-
runt, Sauromatas easdem fere re-
giones circa Tanain indeque usque
ad Wolgam (Araxem) extensas ob-
tinuisse, quae nune a Cosaccis Do-
nicis habitantur, plerique affirmant;
cf. Hansen 1. l. pag. 51, Kolster 1. l.
XIII. pag. 35, Lindner. pag. 69,
Wheeler: Geography of Herodot. p.
181 seqq., Schaffarik : Slawische Al-
terthiimer I. p. 361. 368. Cr. his
haec addidit: ,,De Sarmatarum ori-
ginibus conf. Stanislai Siestrènce-
wicz de Bohuscz: Recherches histo-
riques sur l’origine des Sarmates,
des Esclavons et des Slaves. Petro-
poli 1812. 1813. Is circa annum
1455 a. Chr. n. per Scythas ex A8-
syria Mediaque delatos putat Sar-
matas indeque ad Tanain fluvium;
profectos autem in Europam Sarma-
tas esse iam ante Herodoti aetatem,
transiisse Tanain plurimos anno 380
a. Chr. n. adortosque esse incolas
Scythiae Europaeae.' Qui pluribus
Sauromatarum s. Sarmatarum origi-
nes persecutus est Schaffarik l. l.
pag. 334 seqq. 361 seqq., is e Me-
dia olim profectos Sarmatas in eam,
quam illos tenuisse diximus, terram
ab oriente Tanais sitam et ulterius
extensam se recepisse probare stu-
duit, ex Arica stirpe eosdem ortos
esse ratus neque ullo modo cum
Slavis inde confundendos; cf. pag.
368—373. Aricae stirpi quoque ad-
scribi vult Sarmatas Neumann 1. 1.
pag. 327: e Media profectos ad Ta-
nain pervenisse statuit etiam Clarke
Travels I. pag. 288. Ad Scytharum
stirpem eos referri vult Ukert 1. 1.
III, 2. pag. 271. 280 seqq. 315 seqq.,
quos Hippocrates De aér., aq. et loc.
8.89 ed. Cor. gentem Scythicam esse
et ipse testatur, quosque Scytharum
linguà uti affirmat IH[erodotus IV,
117: ut adeo haec Scytharum gens
post caeteras in hanc regionem in-
gressa perbibeatur; ad quam sen-
tentiam vel illud accedit, quod prae-
cipue postera aetate Scytharum et
Sarmatarum nomina promiscue ad-
hibita neque omnino accur:
stincta reperimus: cf. Uker
seqq., ad cuius sententiam
thica Sauromatarum 8. f
rum origine accedere quoq
tur Zeuss: Die Deutschen
Nachbarstimme pag. 277 —
Scythis tamen differre Sarm:
Slavorum parentes sint hab
contendunt, inter quos
(Wien. Jahrbb. LXIII. p. ]
Deutsche Gesch. I. p. 66) et
in Corp. Inscr. Graece. Vo
83. 109, qui cum Scythas ad
licam stirpem referat, ab
cerni vult Sauromatas, quo
rum parentes dicit, permix
quidem cum Scythis: und
candum putat, quod Scythie
eosdem uti Noster scribat,
tam suum ipsius quam Olb
rum iudicium in his fuerit s
oî éx toù uvzoù cobdpa
Mai prog diuvns vépoyter
Booénv &vepov] Gatterer ha
telligit (Comm. Soc. Gotti
p-31), ut ab ostio fluminîa
(coll. Herod. IV, 100) Sau
incolant tractum, boream
procurrentem, iuxta orienta
nais ripam. De voce uvzò
11, Polyb. II, 14.
nueotov revrenaldena dd
romatarum terram boream
per quindecim dierum itine
quod idem est, per LXXV r
Germann, extendi negat Gatl
p.32, cum Herodotus, ita f
edoctus a Scythicis sive
mercatoribus has regiones
bus, Volgam, quam nimiru
sus ignorarit, pro superior
habuerit ea potissimum par
Tanais, cursu maxime fiero
vato, Volgae prorime acce
deatur. Contrarium statuit ]
(Wiener Jahrbb. LXIII. p. ]
176) Sauromatarum sedibus
nire spatium quinque dierwi
ris sive LXXV mill. Germa
quis ab angulo Maeotidis
scatur per deserta usque ad e
rac tractum, quo fiuvii T:
MELPOMENE. IV. 21.
333
na MWEOiOv devdotcov. UrsgoIzÉovOL dì tovtav devréonv Aativ
tjovtes Bovdivor, yijv veuopevor nacav dacenv VAN ravtoin.
Don atque Arares s. Wolga maxime
sint propinqui: ut eo usque terra
Bauromatarum porrigatur, supra
quam inde a quinquagesimo gradu
borealis latitudinis - sedes Budino-
rum extendantur. Et quis quaeso
in buiasmodi descriptionibus, quales
sunthi quindecim itineris dies, omnia
tam accurate cum iis, quae nunc va-
convenire posse existimabit?
onv dev e zovtes]) Pro 2aÈty
duo codd. raf :v, quod ex iuterpre-
tamento in tertum fluxisse nemo non
videt. Paulo ante cum Gaisf. rescri-
pal rovroy pro rovréwy, ut IV, 13.
31, alibi,
Bovdiro:] Apud Stephanum By-
sant. s.v. Bovdivoi, t8vos Zuv-
fuor: xapa tÒ diveverr Eravo
enatar vnò Body fiuopivov: apa-
too, yae oi TxvBar: quae vocis
Yatio num vera sit, nunc non
quaero, sed rectius nomen gentis
seribi Bovdiwor, monuit quoque
Goettling. Lehre v. Accent. pag. 203.
Itaque sic retinui in hoc Herodoti
0co atque in reliquis Nostri de hac
gente locis, qui sunt: IV, 22.105. 108.
123. Add. Mela I, 19 fin.: ,,Foecun-
Pabulo, et alia steriles nudos-
que campos tenent Zudini.‘‘ [ubi
conf. Tzschucke nott. critt. Vol. II.
L Pag. 6417 et nott. exegg. Vol.
UL P.1. pag. 645 seq.] Ub quae lo-
In nert. (Geogr. d. Gr. u. Roem.
IV Pag. 9 seqg. 15 sega. coll. 493.
lee P3g- 103. 108) sedes gentis col-
ud regionibus a septentrione
ad ONente Galitiae ac Lodomiriae
tie Vistulam usque versus mare Bal-
Um; eodemque refert Butones
qui Strab. VII. p. 290 s. 445 A.,
Si Plinio H. N, IV, 14 sunt Guto-
» €t Ptolemaeo Zatini. Quin ulte-
rog Progressus Zudinos sive Gelo-
Pro Germanis antiquissimis haberi
Hi Sive Gothis, quorum dux Odin
planitiem ad Scandinaviam usque
progressa sit. Quae nunc non ma-
gis disquirere vacat, quam Kitteri
opinionem (Vorballe p. 25 seq. 30.
153 seqq.), qua Zudini Buddhae,
Indici dei, habeantur cultores ex
Asia media adeoque India huc de-
lati. Bayer. in Opuscc. p. 88 ed.
Klotz. Budinos et Gelonos ibi fere
habitasse putat, ubi Palatinatus
est Chelmensis et Brzestiensis in
Polonia. Magis septentrionem ver-
sus prope urbem Novgorod Budinos
relegat Brehmer. Eutdeckungg. im
Alterthum I. p. 484 seqq., qui Indi-
cos coluerint deos. Contra in Vol.
hynia et Russia alba, quae vocatur,
in meridionalibus imperii ltussici
tractibus sedes Budinorum fuisse
contendit Schaffarik, qui longus est
de hac gente, Slawisch. Alterthiim.
I. p.184 seqq., praecipue p. 187. In
Podolia circa superiorem Tyrae
(Dnjestr) cursum inde ab urbe Ka-
menetz usque ad paludosas regiones
circa urbem Pinsk septentrionem
versus indeque orientem versus us-
que ad Tanain (Don) extendi sedes
Budinorum putavit Eichwald: Alt.
Geograph. d. Casp. Meeres pag. 274.
Quorum virorum doctorum senten-
tiae ita accedit Grote (History of
Greece III. p.325), ut Budinos in Po-
loniae et Russiae meridionalis par-
tibus quaerere malit quam in orien-
talibus regionibus circa montem
Ural. Vel magis ab hisce recedit
Kolster l.l. pag.37 seqq., qui Illyri-
cam gentem 2ulinorum (Bovdivol)
in Scylacis Caryand. Peripl. $. 22
commemoratam cum Herodoti 2u-
dinis comparat ac pro una eadem-
que gente haberi vult circa Savum
fluvium habitantem usque ad Adria-
tici maris oram: quae quam aliena
sint ab hoc Herodoti loco, pluribus
exponere haud attinet: de ipsis Bu-
dinis vid. nunc allata a Car. Muel-
tiv: \Vodan: quale idem fere enun-
boa Rommel in Ersch. et Gruber :
34} Yelopaed. Sect. I. Vol. XIII. p.
e +” Aui Budinos pro Gothorum gen-
he Cmatui dedita haberi vult, quae
Odinio per terrae Ukrwinae
lero in Geogr. Gr. minn. I. pag. 28.
29. Longe rectins a septentrione
Sauromatarum, ultra Tanain habi-
tantium, Budinorum sedes quaeren-
das esse monetKouceppen: Nordgest.
334
HERODOTI
22 Bovdivav dì xatvaeote 2005 Bopénv Foti xe@otn Pa
d. Pont. pag. 17. 68, ea fere in re-
gione gubernii Woronjesh, ubi nunc
oppidum 2obrom sive urbs casturea.
Nec alia est sententia Rennelii pag.
416 et kitteri (Erdkunde Il. p. 765.
766). In gubernii Astracani parte,
quae ad fluvium Iaik vergit, Budi-
nos collocat Billerbeck. Diffic. As.
pag. 23; Hceren. (Ideen I, 2. pag.
278 et Goett. Gel. Anzz. 1834. nr. YU
p. 001) in gubernio Saratow, et,
genteni magnam et frequentem ulte-
rius septentrionem orientemve ver-
sus productamexistimare siliceat, in
guberniis l’ensa, Simbirsk, Kasan
usque ad Perm et usque ad vicini-
tatem Norossi montis (s. Ural me-
ridionalis). Adhuc enim iis in terris
silvas piurimas esse narrant, navi-
bus fabricandis materiam suppedi-
tantes. Non aliter Reichard. pag. 33.
54 Budinorum sedes, quo tempore
Scythiam invaserit Darius, intra
Tanain et Volgam fuisse statuit,
in occidentali parte gubernii Sim-
birsk, in septentrionali parte guber-
nii Saratow regionibusque Pensa et
Tambow. Quin nomina quaedam
subiicit, in quibus antiquum gentis
nomen adhuc cognoscìi queat. Co-
raés (ad Hippocrat. Dc aér. aq. et
locc. T.Il. p.313) secutus Bueschin-
gium Tartaros Budziacos, qui nunc
vocantur, Budinorum vult posteros
esse. Quibuscum conferenda, quae
prius de his statuerat Gatterer. in
Comm. Societ. Gott. XIV. pag. 33,
et Danvillins (Mem. de l’Acad. des
Inscrippt. XXXV. pag. 550 coll.
580), qui quae de Budinis ab Hero-
doto et hoc loco et potissimum in-
fra IV, 108 referuntur, egregie con-
venire existimat cum iis, quae re-
centiores peregrinatores de Circas-
siorum regionibus et terra Kuban
memoriae prodiderint. Ad Caucasi
regiones tum erunt relegandi Budi-
ni: quemadmodum olim quoque Bay-
erus voluerat: quod ab Herodoti
verbis longissime abesse nemo non
videt, ad quae propius accedens
Hansen 1. l. pag. 52 coll. 174 Budi-
norum, quos pro Turcis s. Tartaris
habet, sedes inde a gubernio Sara-
tow usque ad fertiles 1
bernii Simbirsk extendi
ner (l. l. pag. 71) ad 1
tractus gubernii Charko
Attuli has virorum docte
tias valde controversas
ulla gens est, de qua {J
stra aetate sit discepta
monente Ukerto Geogr.
u. Roem. III, 2. p. 537
ubi veterum scriptorum
centiorum disputationes
omnes, ipse cautius in È
eristimat, adeo ut certo
eiusdemque originem co)
neget. Equidem, si He
stem primarium ac locw
placet, non video, quo i
nia s. Lithuania aut Vol
dolia, quae nunc vocatur.
sedes quaeri possint, I
tum prorsus lapsum fi
statuas: itaque malim
tiam eorum accedere, q
nio Saratow regionibus
tibus yel septentrionem
tem versus Budinos ha
tuunt: quos ipsos Germa
res esse parentesque, u
nertus ].]. aliique, ita m
mum Car. Halling (Wi
LXIII. p. 125 et in Diss
gente Budinorum. Berol
1—40 accedente Kruse i
Wéochentl. Nachricht, I'
Seq. 350 seq., qui et ipse
sedes in Germania et f
loniae regionibus quae:
bare student; alii pro Si
inter quos inprimis Sc
p. 189 seqg., Eichwald
Seq., Kruse: Urgeschich
Volksstamm. p. 256 seq
Tu cf. etiam quae ad I
runtur: hoc loco id unun
Zeuss (Die Deutsch. u.
barst. p. 703) suspicatu
nos non alios esse vider
qui postmodo Alani vo
deque ad eas Scythiae g
nere, quae a stirpe Pers
ca sint repetendae. Sati
indicare: de quibus libe
sit iudicium. Cr. conferi
MELPOMENE. IV. 22.
335
peoéov éxta 0dov, uera dè tyv éoiuov aroxdivovii pai-
905 ammAiatnv avepov veuoviar Qvocayetar, Edv0s 104-
Ans. 1823. nr. 75. pag. 747.
x historia Poloniae, quae au-
Bandtke prodiit Cracoviae
inter alia hoc quoque refertur,
#6 primitus babitasse in Rus-
wridionalis tractibus finitimos
Miae Asiaticae, quae intra
mac Tangin sita fertur, tem-
\ decursu, aliis gentibus ex
interiori advenientibus, occi-
n versus magis magisque pro-
ì6; esse vero Budinos eosdem
Hudinos ac M'enedos (nos
ea vocamus), nomine deducto
da s. VW'anda, quod aquam
moda) denotet, cum gentis se-
imitivae aquis, stagnis @c pa-
3 plenae fuerint. Quin Gelo-
ie legimus eosdem esse atque
, quorum dona quotan-
lam missa fuerint. [Quo eo-
ertinet, quod contendit J. J.
eh (Die Wissenschaft des sla-
aMythus. Wien. 1842. p. 248):
» atque Budinorum urbem
oloniam Graecam in medias
um terras deductam, cum in-
Yos et Graecos magnum com-
nm intercesserit]. Idem Cr.
ri valt interprett. ad Ammian.
1 XXXI, 2. 13. T. III. p. 358
— maoav dacény vin rav-
‘ro vi) Koen. ad Gregor. Co-
Pag. 474 suspicatur Îò7n. Tu
V, 109 ibique nott. — Pro
',s quod omnes libri scripti
at, recentt. edd. dacéav. Cf.
ibique nott.
Cap. XXII.
xodtn pèv fomuoc èx° fue
tte 0doy]) Eadem referuntur
V, 123. Observat autem De
8 (Mém. de l'Acad. d. In-
XXXV. pag. 546), intra Ta-
Volgam et quidem orientali
ì, ab urbe Astracan si rcctà
tem versus tendas, adbuc
sse deserta; quarum unum
o ab Herodoto probabiliter
itur. Quod desertum, auctore
ro ]. 1. pag. 33, hodie vocatur
m 8. Vralium desertum, a Cal-
muccis Naryn, a Russis Ayn-peski.
Mannert. IV. pag. 109 de regione
sabulosa trans Volgam circa }acum
salsum, Elton, hic cogitandum esse
suspicatur. Utut est, ad orienta-
lem Volgae ripam haec dese: ta quae-
renda esse, hic illic nunc ad agri-
culturam adhbiberi coepta, pronun-
tiat Reichard 1. l. pag. 33. — Mox
cum recentt. edd. exhibui exox4(-
vovt pro croxdivarti. Cf. III, 114.
Verba x00g amniuorny a@v:uov (in
quibus &veuov simili abundantia
adiectum putamus, qua in locutione
illa 700g Popénv aveuov IV, 7. 21.
I, 6 (ubi cf. nott.) aliisque locis com-
pluribus, valent: Eurum, Subsol/anum
versus, ut IV, 90. 152. VII, 183.
Nam ò amnUotns subsolanus est
ventus, qui ab ortu aequinoctiali
procedit. Nos: Ostwind. Cf. Salmas.
Exercitt. Plinn. pag. 879 F., quo
recte utitur Leopold. ad Plut. Ser-
tor. 8. Cf. Coraés ad Hippocrat. De
aér. aq. cet locc. T. I. p. LXIX.
LXXXIII. Kruse Hellas I. p. 275.
@rocayéta.)] Vid. infra IV, 123 et
Steph. Bys. 8. v. p.405 ed. Bekk. p.
141 Westerm. (é8vos neqì tnv Mai-
drv durnv, 06 Hoeodoros). Apud
Plinium H. N. IV, 12 (26). VI, 7
vocantur 7Aussagetae. Add. l’om-
pon. Mel. I, 19, 141: ,,Iuxta Thys-
sagetae Turcaeque vastas silvas oc-
cupant alunturque venando;‘ ubi
conf. de vocis scriptura Tzschucke
in nott. critt. Vol. II. P. I. p. 648.
coll. Eichwald loco mox l. Post De
Guignes, qui 1.1. pag.546. 550 7%ys-
sagetas ad utramque Volgae ripam
in regionibus planis terrae Captchac
usque ad fluvium Ibi habitasse po-
suerat, exstitit Gatterer., qui loco
supra laudato p. 34 Thyssagetas
et Zyrcas terram Kirgisorum mino-
ris Ilordae, Herodoti certe aeta-
te, tennisse contendit. Qui idem
apud Billerbeck. Difficill. As. pag.
25 de hoc Herodoti loco hunc in
modum disputavit: ,, Supra Budi-
nos inde a Samara fluvio usque ad
fluvium Iaik et inde usque ad deser-
tum VII dierum iter fuisse; ad cuius
336
HERODOTI
20v xal îdcov® taovor dè amo Irens. Zuvezéss dè
fines ab oriente ultra fluvium Iaik
Thyssagetas incoluisse usque ad
Iyrkas, qui vix usque ad lrgis fl.
habitare potuere, verum ad Ilek fl.
vel ad Uil campestribus insedisse
videantur. Etsi in populis nomadi-
bus non adeo mirum foret, si usque
ad fi. Irgis cognominem fere habi-
tasse putentur.‘‘ Atque altero loco,
in Commentt. Societ. Gotting. XIV.
p. 36 pluribus utriusque gentis per-
sequitur secessiones atque migra-
tiones, quae posthac acciderint. ken-
nelio p. 416 seq. et Mannert. IV. p.
109 Thyssagetae intra Tanain su-
periorem ac Volgam in gubernio
Saratow sedes suas habuisse viden-
tur; quae auctore Heeren. Ideen I,
2. pag. 281 in gubernio Perm prope
montem Ural ad tines Siberiae quae-
rendae sunt adeoque ulterius forsi-
tan septentrionem versus, si quidem
magna et frequens fuisse putanda
est gens. Quo in eodem gubernio
magna urbium rudera adhuc inve-
niri scribit Reichard. l. l. pag. 34,
locum 7yssorsk fluviumque 7schus-
somaja ad Thyssagetarum nomen re-
ferens, quorum sedes ad fluvium
Kama usque (cuius brachium fertur
esse 7schussomaja) porrectae fuerint
adeoque convenire videantur cum
antiquo regno Biarmiae, de quo mul-
ta ferantur in Russorum historia.
Neque aliter fere Schaffarik: Sla-
visch. Alterthiim. I. p. 296 intra flu-
vios Wolgam et Kama ab oriente
Wolgae sedes Thyssagetarum quaeri
vult, reiecta sententia et Mannerti,
qui in gubernio Saratow, et Potoc-
kii, qui in regione circa urbes Wla-
dimir, Nishegorod et Simbirsk illas
quaesierat, cum magis ad orientem
et septentrionem reponendas esse
sedes gentis ex Herodoti loco satis
perspicuum esse putet. Inde quo-
que Bessel. De rebus Geticis pag.
63 seq., qui accurate de Thyssageta-
rum gente disputat omnesque vete-
rum scriptorum posterae aetatis lo-
cos attulit, in regionibus Uralicis
sedes collocat iis fere in locis, quae
permeat fluvius Tschussowaja, cuius
nomen aeque ac Reichard. ]. l. ad
Thyssagetas referri pos
cum prior utriusque non
ad eandem stirpem pertin
tur. Intra fluvios Samara
ab oriente Wolgae, ubi h
ab occidente veniens sul
diem versus delabitur, Th
habitasse vult Hansen 1. |]
quos eosdem minus reo!
bernio Charkow collocai
l. 1. pag. 72. Sed a vero p
horret Kolsteri sententia
39. 40, coniuncta cum es,
Budinis ad cap. 21 attul
qua Thyssagetae non div
antur ab Agathyrsis in Tir
nia habitantibus (vid. IV.
104 ibique nott.) ipso utriy
tis nomine prorsua simili,
et ad eandem radicem n
nec magis probatur Eichv
tentia (Alt. Geograph. d. C
res p. 283—290), qui codi
Thyssagetas dici opinataur
tius 7yragetae sint, i. e
Slavi ad fluvium 7yram
habitantes: de qua confusi
sagetarum et Tyragetar
quoque Bessel l. 1.
Ukertus (Geogr. d. Griech.
lII, 2. pag. 641 seg.) in.
quam dubia et lubrica si;
non intelligit, id unum |
affirmari posse statuit, a»
ne Wolgae sedes Thysa
quaerendas esse. Inde si
sedibus paulo accuratius
endis quaeratur, ad verui
accedere videtur Heerenii
itemque Reichardi et ai q
his maxime similea reperiu
origine ac stirpe Thyssagi
quaeras, nolim certi qui‘
tiare : ad Slavos referri eci
waldo 1. 1. diximus: maiori
specie ad Fennorum st
Tschudicam gentem magn
cantur a Zeuss. (Die Dente
Nachbarst. p. 273 seq.) eti
rik. 1. 1.; ad Getarum stirp
que ad magnam Gothorum
manorum familiam Thyssa
que atque Massagetas et 7
referri vult J. Grimm (Ab!
MELPOMENE. IV. 23.
337
? pa , , , bad
3» TOÎGL aUTOÎGL ToOmMoLOL xarormnuevo slo , TOÙoL ovvoua
Ir °-° td x , , , -
xettar Ivoxar, xa) ovroL amò Inonys Laovtes rpono rorddde.
Berlin. Akad. anni 1846. pag. 26):
quod ut credam, a me impetrare
nequeo. Quod ad nomen gentis per-
tinet, Koeppen. Nordgest. des Pont.
p.18 co revocat nomina TXisse, Theis-
se, sive, ut hodic Ungari atqui Slavi
pronuntiant, 7issu, indeque etiam
gentes non procul habitantes Go-
thorum. Quo eodem idem (pag. 05
L 1.) refert 7Risamatas, quorum men-
tio fit in antiquo Olbiae pscphisma-
te nuper reperto (vid. nott. ad IV,
18), quoramque nomen, cxtremani
vocis partem si spectes, comparari
possit cum Sauromatarum atque /a-
tamafariun appellationibus. Tu conf.
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graccc.
IL p. 85.
tuover dì dxò &nens] De usu
praepositionis «2770 conf. II, 92 ibiq.
nott. IV, 23. 46. 103. V, 6. VII, 28.
VII, 104 et quae plura dabit F'i-
scher. ad Weller. IIl, b. pag. 100.
Iogxa:] Topxa: scribi vult Naber
in Mnemosyn. IV. p. 20, quia 7ur-
cee sunt Plinio ac Melae 1. l.j quos
Usdem ferme locis atque Thyssage-
tas habitasse vult Mannert. IV. pag.
109 ad occidentem montis Ural.
Quo prior De Guignes l. 1. gentem
yssagetis vicinam prope lacum
ssan collocat, in orientali parte
Tegionis Captchac; /yrcus vocari
Patabat Gatterer, cuius sententiam
Paulo ante commemoravimus, a flu-
Vo /ryis, qui gentis regionem tan-
E3t Rennel. p. 437 si audias, intra
laik et Volgam circa Saratow
Consederunt Iyrcae sive Turcac sive
Torgantae: quo nomine etiamnum
uccoram tribum in his regioni-
Palantem designari addit: cetsi
@res illic nationes nomadas fuisse,
qtaram nulla ad Herodotum perve-
Rerit notitia , perquam sit probabile.
teren, (IdeenI, 2. pag. 281. 307)
imum ob verba cap. 24 Iyr-
‘tram sedes ad occidentalem mon-
‘3 Ural partem quaerendas ratus
ba uius ipsius radices ad fines Si-
e in gubernio l’ermensi Ivrcas
i disse arbitratur iisdem forsi-
in regionibus, quas postea oc-
HERODOT. II.
cuparint /uyrii (hodie vocantur //'0-
quien, Ostiaken), nisi potius pro una
cademque habendi sint gente, quac
mercatura insigui vel decimo quinto
post Chr. n. saeculo floruit et multo
antea iam flvruisse putanda est.
Reichard. l. l, pag. 35 Iyrcas in iis-
dem ferme sedihus collocat, quas
nunc tenent Iurgusen-Iwanowsk, ad
fluvium Iurgusen in gubernio l’er-
mensi ad orientem regionis 'l'y850-
wosk, ubì idem scdes Thyssageta-
rum posuerat. Quibus Cr. haec ad-
scripsit. ,,l'ro'/Ugxet coniicit T'de-
«xt Ioannes Potoki comes in libro,
qui inscribitur: Essai d'histuire uni-
verselle et recherches sur la Sarma-
tie, aliisque libris, quos super hi-
storia Poloniae Russiaeque edidit.
Vid. Goetting. gelehrt. Anz. 1817. nr.
93. pag. 921-023 seqq.'* 7yreas h.
1. et legi et intelligi quoque volue-
runt Eichwald 1. }. pag. 284, Schaf-
farik 1.1. pag. 207., Hansen]. |. pag.
174 seq. coll. F. Mueller : der Ugri-
sche Volksstamm I, 2. pag. 91. Nec
pauci fuere, qui inde 7urcarun po-
steriorum vriginem repceti vellent;
parum recte, ut satis ostendit copio-
sa de his Tzschuckii disputatio ad
Melae 1. l. in nott. critt. pag. 600.
Vol. II. P.I., ilemque monent Las-
sen (Zeitschrift f. Kunde des Mor-
genland, I. p. 2-15), de Gabelentz.
(ibid. II. p. 70), qui Turcas plane di-
versac stirpis esse recte contendunt,
ac vir doctus in Annall. Monace.
1840. nr. 237. p. 8591, qui ad Fenni-
cam s. Tschudicam stirpem referri
vult Iyrcas ab occidente Uralis mon-
tis sedentes, recteque inde etiam
Humboldt (Asie centrale I. p. 393 e
versione Mahlmanni p. 245) lyrcas
ad 'Turcas referri posse negat, ali-
ter quamvis statuente I. de Hammer.
(Wien. Jahrbb. LXXXVIL p. 52.
Geschichte d. gold. Horde. p. 7),
qui nisi /yrcas in Turcas velis com-
mutare, ipsum nomen Iyrearam ad
Turcicam vocem /uruk, qua palan-
les, migrantes designari vult, revo-
cat. l'tut statuis de his, id quidem
satis certum videtur, in regionibus
22
338
HERODOTI
Aoyà eri devdosov avafàs(tà dé gori nvava ava nA0A
on), ins dè Exaoto, dedidaypevos Eri paotioa netot
votgtos etvexa, éroîuos tori xai xvv* èmeav dì axtdy
darò toù devdotov, totevoas xal nifas Er cov Tax
que ,
xai 0 xvadv Èyetat.
‘Tato dè tovtAv TO mP0S TRY Y
vovti olxéovor Exvdar Gio, amò tov BacrAntcay
23 arootavtES, xXAÌ OUT AmiNOPEVOL È TOÙUTOVv TOV Yoga!
uèv di tie tovtdwv tav Zxvdéav yoens tori | xar.
nica meda te yi xaì Badvyaos, tò È axdò tovrov A
planis ad occidentalem montis Ural
partem cxtensis, quas Heeren. et
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se-
des collocandas esse; quas qui ad
Bukowinam transferri vult Kolster
1. 1. pag. 40), is a vera Herodoti sen-
tentia valde aberrasse putandus est.
207@] scil. 0 &Nedv, ut recte mo-
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq.
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas
ad Olbiam aliasque Graecorum colo-
nias ad Ponti oram conditas advehe-
rent, unde in alias illae terras trans-
portarentur, hanc venationem insti-
tutam fuisse, recte aAnotare videtur
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In
seqq. verba: mì yactioa xstodat
TATELVOTNTOG etvexa valent: (edo-
ctus) in ventrem procumbere humilita-
tis causa, i. e. ut quam minime e terra
promincat. Pro xeîoda: Dindorf. edi-
dit xé8£08 a, reiiciendum e Bredovii
canone, do quo dixi ad III, 32. Ad
Vocem TAMELVOTNTOG conf. Diodor.
Sic, I, 31: fvior dè dia tpvta-
TELVOTNTA TG z00xs 0v dvvape-
voL mooidecda tv ynv iavdavov-
civ Eavtode “x. T. À.
froîuos fot xal uvov] Canem
Iyrcas statuit Koeppen. Nordgesta-
de etc. pag. 85 codem habuisse loco,
quo nunc vulgo per Europam vitae
socium quasi assumant canem, ani-
mal domesticum. In seqq. verba
nal 0 xvov Èyetar valent: canis in-
haeret vestigiis 8. proxime sequitur.
Vid. I, 134 ibique nott. Pro TETQup-
pévor cum recentt. cdd. dedi dro0-
xAlvovti.
olufover Zxuvdar &2201] Rennel.
p- 437 hos Scythns in desertis, quac
munc pertinent ad hordam, quam di-
cunt, mediam et minor
rum, collocat; gubernii
partem eos babitasse vul
Ì. l. p. 25 itemque Hal
Jahrbb. LXIII. p.177 et
p.175, qui de Baschkiris
Orenburg et Perm adh
tibus cogitari posse sua
voluntariam hanc eoru:
nem fuisse e voce &ar0€
dammodo colligi posse
ren. IdeenI, 2. pag. 30
te vix aliud illi specta:
coloniam 8. sedem nova:
turae in via conderent,:
Ponti coloniisque ibi co
teriores Asiae plagas
Ural et regiones ulteri:
ceret.
Car. XXIII,
nediag te yi xal Bam
‘ cemzedtas et hoc loco
47 obviam adiectivam
Gail. (Geogr. minn, III.
quoque haud pauca af
ctiva in eandem syllaba
tia. Quae sequitur vo)
e Florentino et Sancrofi
buit Gaisford. proban:
hacusero , qui tamen vu
nuit Ba8tye0g; equide
centt. edd. Bekkerum 4
psi fadvyaros, quam |.
mum in ciusdem confoni
cibus ab Ierodoto se;
monstravit Bredov. pa{
77. Quod ad significat
attinet, parum recte vu
humilis, cum ad agri
et ubertatem illa pertine:
MELPOMENE. IV. 22. 23.
339
tori al tongén. dieteAtdovii dè xal tI tonzéns godpov 17044Z0v
bus commonstravit Ezech. Spanhem.
ad Callimach. hbymn. in Apollin. 67.
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 100.
Atque hoc vel opposita in seqq. ver-
ba L8wdns te xaè trenzen docere po-
terant. Plura si quis desideret, adeat
Thes. Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed.
Dindorf. Quod ad loci argumen-
tum attinet, recte tradi liacc notat
Gatterer Comm. Societ. Gotting.
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde
dueat per valles nunc quoque acque
amoenas atque frugiferas.
L00ng 1° forlì xal tenzén] Hoc
ad montanas regiones, quae ab ori-
ente gubernii Saratow incipiant, re-
ferri valt Maltebrun. Annall. d.
Voyag. II. p. 372. At De Guignes
(Mém.del'Acad. d. Inser.T. XXXV.
P.551) bîc cogitarat de desertis Cha-
mo longe lateque extensis, quae Si-
nam euntibus perlustranda sint. De
Quo mox videbimus. Nunc afferamus
t0s locos huc cum maxime facien-
te, alterum Melae I, 19 fin. [ubi
Vor conf. Tzschucke nott. cxegg.
M «III P.I. p. (46 coll. nott. p.651
o.II, P.I}: qui postquam Thys-
i Turcasque memoravit, eum
"modum pergit: ,,Tum continuis
Mupibus late aspera et deserta regio
Arimphaeos usque permittitur.
laatissimi mores; pro domibus
bus Ta, alimenta baccae, et mari-
et foeminis nuda sunt capita.
ipsos itaque habentur: adeoque
7 nemo de tam feris gentibus
fnei ©, ut aliis quoque ad eos con-
sto. © pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii
Cus H. N. VI, 14 (13): ,, -Ibi-
dn “«Fr-imphueos quosdam accepimus,
tem dissimilem Hyperboreis gon-
° edes illis nemora, alimenta
re, capillus iuxta foeminis vi-
elem @ in probro cxistimatur: ritus
nare tes. Itaque sacros laberi
ferim 2! inviolatosque esse etiam
accolarum populis: nec ipsos
prof » sed illos quoque , qui ad eos
Ugerint.! Quae ipsa magnan
atem ex Herodoto videntur esse
È Ata. Quinam vero hi ipsi sint
dica ÈC*, ad quorum radices habitare
tur gens, Argippaeorian sive
srimphaceorum nomine insignita, si
quaeramus, De Guignes l. 1. hîc agi
putat de montibus altioribus, qui
Sinam a septentrione atque oriente
cingant quorumque ad radiccs Ar-
gippaeorum fuerint scdes, ultra de-
serta Chumo. Et convenire cum po-
pulo Sinae ca subiicit, quae Iero-
dotus de huius gentis invribus victu-
que memoriac prodiderit. Neque
vero de Sinae populo hic cogitari
posse, recte statuere videtur 1)an-
vill. 1. 1. p. 588 8sq., qui Argippaeos
societatem quandam lbrachmanum
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi-
catur. Quo eodem fere modo nostra
aetate Ritter. Erdkunde II. p. 691
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica
quadam natione habet, quae mer-
caturae fuerit dedita, vel pro tribu
quadam sacerdotali umnium iustis-
sima maximeque pia. Quo rectius,
opinor, alii de Culuuccis 8. Mongo-
lis hic cogitandum esse statuunt.
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck.
Diftic. As. pag. 26. Commentt. So-
ciet. Gotting. XIV pag. 6. 412) Ar-
gippaeos, quos pro Calmuccis habet
maioribusque Hunnorum, ad montis
Imai radices scptentrionem versus
in terra Soongaria (quam hodie ocen-
pent Soongari, Calmuccorum gens)
insedisse statuit. Rennel. pag. 137
seq. sedes genti assignat in terra
magna Kirgisorum, ubi montium
tractus, nomine .frga, in guber-
nio Orenburg. Nec aliter fere Hec-
ren. Ideen I, 2. pag. 282 coll.
299. 300, consentiente IIalling. in
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq.,
montes ab IHerodoto commemoratos
ad montem Ural spectaro ratus
Argipparos pro lalmuccis habet, qui
ad Mongolos pertineant et sine du-
bio in occidentali Mongoliae parte,
in ea, quae nunc Kirgisorum est, re-
gione habitarint. Nam in cos unos
convenire addit, quae hoc loco de
Argippacorum morilbus ac vivendi
genere tradantur. €@Quac cum ita
sint, Bohlen. (Indien. I. pag. 100)
h. 1. in universum Mongolos indicari
haud iniurià statuere videtnr. Ac
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar-
22*
338
HERODOTI
Aoyà erì dévdosov avafas (tà dé goti rvava ava xAGav
onv), xros dè Exdoto, dedi daypévos érl yaotioa xetoti
votgtos etvexa, éroiuos fori xal xvav* émeav dì artt e
anò toù devdgtov, totsvoas xal èniBas tri cov Tax:
ve A
xaù 0 xVAIV ÈyETat.
‘Tato dì tovtAav TO xP0S tv Ne
vovt olxéovor Txvdar GAio, andò tov faciAnicv .
IZARMOCTAVTEG, XAÌ OUT AMIKOLEVOL ÈS TOUTOV TOY Ypow,
uèv di tie tovtdv tav Zxvdéav yoens tori ] xara
nica medLas re yi xal Padvyaos, tò È «xò tovtOv A
planis ad occidentalem montis Ural
partem extensis, quas Heeren. et
Reichard. indicarant, Iyrcarum se-
des collocandas esse; quas qui ad
Bukowinam transferri vult Kolster
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen-
tentia valde aberrasse putandus est.
dog@] scil. 0 970dv, ut recte mo-
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq.
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas
ad Olbiam aliasque Graecorum colo-
nias ad Ponti oram conditas advehe-
rent, unde in alias illae terras trans-
portarentur, hanc venationem insti-
tutam fuisse, recte adnotare videtur
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In
seqq. verba: In yaotiga usîc8a
TARELVOTNTOG efvexa valent: (edo-
ctus) in ventrem procumbere humilita-
tis causa, i. e. ut quam minime e terra
promincat. Pro xsî08a. Dindorf. edi-
ditxé808a, reiiciendum e Bredovii
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad
vocem TATELVOTNTOG conf. Diodor.
Sic. I, 31: Évior dè dia tnvta-
neLvot nta tue 0 ecs 0v dvvape-
vor xqoidicda tnv ymv lavBavov-
ou Eavtode “x. T.À.
#toîuos fort xal xvwr] Canem
Iyrcas statuit Kocppen. Nordgesta-
de etc. pag. 85 eodem habuisse loco,
quo nune vulgo per Europam vitae
socium quasi assumant canem, ani-
mal domesticum. In seqq. verba
sal 0 xvov Fyetai valent: canis in-
haeret vestigiis 8. proxime sequitur.
Vid. I, 134 ibique nott. Pro Teroap-
pevor eum recentt. edd. dedi «ro-
xAlvovii.
olufovor Zuv8&ar &2201] Rennel.
p-. 437 hos Scythas in desertis, quac
nunc pertinent ad hordam, quam di-
cunt, mediam et minore:
rum, collocat; gubernii O
partem eos habitasse vult
I. 1. p. 25 itemque Halli
Jahrbb. LXIII. p.177 et}
p.175, qui de Zasckkiris in
Orenburg et Perm adhbu
tibus cogitari posse suap
voluntariam hanc eorum
nem fuisse e voce &x00n
dammodo colligi posse J
ren. IdeenI, 2. pag. 302.
te vix aliud illi spectari:
coloniam 8. sedem novam
turae in via conderent, qi
Ponti colonìisque ibi com
teriores Asiae plagas |
Ural ct regiones ulterius
ceret.
Cap. XXIII.
nedias te yi] val Paddy
‘ cemzedias ct hoc loco e
47 obviam adiectivum e
Gail. (Geogr. minn. III.
quoque haud pauca affe
ctiva in eandem syllabam
tia. Quae sequitur vox,
e Florentino et Sanerofti
buit Gaisford. probante
hacusero, qui tamen vulg
nuit BaByeog; equiden
centt. ecdd. Bekkerum se
psi Badvyarog, quam 641
mum in eiusdem conformi
cibus ab IIerodoto sem
monstravit Bredov. pag.
77. Quod ad significatio
attinet, parum recte vulg
humnilis, cum ad agri /
et ubertatem illa pertineat
MELPOMENE. IV. 22. 23.
339
doti sal tongén. dieteAdovii dè xal ts tenzéns xoeov r04A0v
bus commonstravit Ezech. Spanhem.
ad Callimach. hbymn. in Apollin. 67.
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 100.
Atque hoc vel opposita in seqq. ver-
ba L@wdns re wai ronzén docere pu-
terant. Plura si quis desideret, adeat
Thes, Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed.
Dindorf. Quod ad loci argumen-
tum attinet, recte tradi liacc notat
Gatterer Comm. Societ. Uotting.
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde
ducat per valles nunc quoque acque
Qmoenas atque frugiferas.
Utodns 1° for) xal tenzin] Hoc
ad montanas regiones, quae ab ori-
ente gubernii Saratow incipiant, re-
ceo no Maltebrun. Annall. d.
oyag. II. p. 372. At De Guignes
(Mém.del’Acad. d. Inscr.T. XXXV.
p.951) hîc cogitarat de desertis Cha-
mo longe lateque extensis, quae Si-
nam euntibus perlustranda sint. De
quo mox videbimus. Nunc afferamus
tos locos huc cum maxime facien-
tes, alterum Melae 1, 19 fin. [ubi
ir conf. ‘Tzschucke nott. cxegg.
OLII P, 1. p. (40 coll. nott. p.651
ol. II, P.I]: qui postquam Thys-
Pal Turcasque memoravit, cum
Fabi ta pergit: ,,Tum continuis
} sta late aspera ct deserta regio
. Arimphaeos usque permittitur.
nemo Stissimi mores; pro domibus
bus ora, alimenta baccae, et mari-
Sacri" foeminis nuda sunt capita.
ipso itaque habentur: adeoque
e nemo de tan feris gentibus
fagine » ut aliis quoque ad eos con-
et] Be pro asylo sit.‘* Alter Plinii
ni Ocus H. N. VI, 141 (13): ,—lbi-
hand. > daplueos quosdam accepimus,
tem dissimilem IIyperboreis gon-
bacc Sedes illis nemora, alimenta
ris Re, capillus iuxta foeminis vi-
da in probro cxistimatur: ritus
marr_ tes. Itaque sacros haberi
. @mt inviolatosque esse ctiam
accolarum populis: nec ipsus
ary » sed illos quoque, qui ad cos
Ugerint. Quae ipsa magnan
hause a” ex Herodoto videntur esse
morn®- Quinam vero hi ipsi sint
dica PC” ad quorum radices habitare
Ur gens, Argippueorun sive
sArimphacorum nomine insignita, si
quaeramus, Do Guignes 1. 1. hîc agi
putat de montibus altioribus, qui
Sinam a septentrione atque oriente
cingant quorumque nd radices Ar-
gippaeorum fuerint sedes, ultra de-
serta Chamo. Et convenire cum po-
pulo Sinae ca subiicit, quae lIero-
dotus de huius gentis moribus victu-
que memoriae prodiderit. Neque
vero de Sinae populo hic cogitari
posso, recte statuere videtur 1)an-
vill. }. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos
societatem quandam Brachmanum
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi-
catur. Quo eodem fere modo nostra
netate Ritter. Erdkunde II. p. 691
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica
quadam natione habet, quae mer-
caturac fuerit dedita, vel pro tribu
quadam sacerdotali omnium iustis-
sima maximeque pia. Quo rectius,
opinor, alii de C(ulmuccis 8. Mango-
lis hic cogitandum esse statuunt.
Inter quos (iatterer. (ap. Billerbeck.,
liffic. As. pag. 26. Commentt. So-
cìet. Gotting. XIV pag. 6. 42) Ar-
gippacos, quos pro Calmuccis habet
maioribusque Hunnorum, ad montis
Imai radices sceptentrionem versus
in terra Soongaria (quam hodie occn-
pent Soongari, Calmuccorum gens)
inscdisse statuit. Rennel. pag. 137
seq. sedes genti assignat in terra
magna Kirgisorum, ubi montium
tractus, nomine .4ry4, in guber-
nio Orenburg. Nec aliter fere Hocc-
ren. Idecn I, 2. pag. 282 coll.
209. 300), consentiente Halling. in
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 seq.,
montes ab Herodoto commemoratos
ad montem Ural spectaro ratus
Argippacos pro Calmuccis habet, qui
ad Mongolos pertineant et sine du-
bio in occidentali Mongoline parte,
in ea, quae nunc Kirgisorum est, rc-
gione habitarint. Nam in eos unos
convenire addit, quac hoc loco de
Argippacorum moribus ac vivendi
genere tradantur. Quae cum ita
sint, Bohlen. (Indien. I. pag. 100)
h, 1. in universum Mongolos indicari
haud inivrif statuere videtur. Ac
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar-
22
338
HERODOTI
Aoya tri dévdozov avafàs (tà dé tori xvavà ava xd
onv), inros dè Exaoto, dedidaypevos Eri ypaotioa ustot
votntos eTvexa, eroîuos tori xal xvcv* éreav dì axtdy
arò toù devdptov, totevoas xal énibas érì ov Tax
ve A
xaò 0 xVAVv ÈÉyetat.
‘Tato dì toUtOv TO mP0S Tv
vovti olxéovor Zxvdar Ao, «ro tav facAnicoy
23 dMO0TAvVTES, XAÙ OUT ATLKOMEVOL ÈS TOÙTOV TOV Yebgo1
uèv dn tijs tovtav tov Zxvdéov yoipns Fori | xari
mica meda te yi xai Badvyaros, tò è «xò tovtov A
planis ad occidentalem montis Ural
partem extensis, quas Heeren. et
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se-
des collocandas esse; quas qui ad
Bukowinam transferri vult Kolster
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen-
tentia valde aberrasse putandus est.
207€] scil. 0 970dv, ut recte mo-
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq.
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas
ad Olbinm aliasque Graecorum colo-
nias ad Ponti oram conditas advehe-
rent, unde in alias illae terras trans-
portarentur, hane venationem insti-
tutam fuisse, recte adnotare videtur
IIceren. Ideen I, 2. pag. 304. In
seqq. verba: ir paotiga neîo dai
TATELVOTHTOG efvexa valent: (edo-
ctus) in ventrem procumbere humilita -
tis causa, ì. e. ut quam minime e terra
promincat. Pro xeîoda: Dindorf. edi-
dit x ée08, reiiciendum e Bredovii
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad
vocem TOATELVOTNTOG conf. Diodor.
Sic. I, 31: évior dè dia tqvta-
x s.vdinta Tme. qo0oxs 0v dvvape-
voi rooidicta tv yNv Zav8davov-
Guy Éavrodg “. T.À.
#toîuos Éott xal xvwv] Canem
Iyrcas statnit Kocppen. Nordgesta-
de etc. pag. 85 eodem habuisse loco,
quo nunc vulgo per Europam vitae
socium quasi assumant canem, ani-
mal domesticum. In seqq. verba
nali 0 xvov Eyetar valent: canis in-
haerel vestigiis 8. prorime sequitur.
Vid. I, 134 ibique nott. Pro rergau-
pévor cum recentt. edd. dedi dz0-
xAlvovti.
olufovor Zxv&ar &X201] Rennel.
p- 437 hos Scythas in desertis, quac
nunc pertinent ad hordam, quam di-
cunt, mediam et minor
rum, collocat; guberniî |
partem eos habitasse vul
I. 1. p. 25 itemque Hal
Jahrbb. LXIII. p.177 et
p.175, qui de Zaschkiris |
Orenburg et Perm adh:
tibus cogitari posse sua
voluntariam hanc eoru
nem fuisse e voce dx06
dammodo colligi posse
ren. IdeenI, 2. pag. 30
te vix aliud illi spectar
coloniam s. sedem novar
turac in via conderent, <
Ponti coloniisque ibi coi
teriores Asiae plagas
Ural et regiones ulterir
ceret.
Car. XXIII.
nedas te yi) xal Ba@x
‘ cemzedtas ct hoc loco
47 obviam adiectivam
Gail. (Geogr. minn. IIIL|
quoque haud pauca af
ctiva in eandem syllaba:
tia. Quae scquitur vox
e Florentino ct Sancroft
buit Gaisford. probant
hacusero , qui tamen vul
nuit BaBvye0g; equide
centt. edd. Bekkerum &
psi Badvyarog, quam €
mam in ciusdem conform
cibus ab Herodoto ser
monstravit Bredov. pag
77. Quod ad significati
attinet, parum recte vui
humilis, cum ad agri ,
et ubertatem illa pertines
MELPOMENE. IV. 22. 23.
339
tori sal tongén. dieteAdovii SÌ xal tI tonzens xogov nodARdv
bus commonstravit Ezech. Spanhem.
ad Callimach. hymn. in Apollin. 67.
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 109.
Atque hoc vel opposita in seqq. ver-
ba L0wdns te wai rongen docere po-
terant. Plura sì quis desideret, adeat
Thes. Ling. Graec. II. p. 27 seq. ed.
Dindorf. Quod ad loci argumen-
tum attinet, recte tradi liacc notat
Gatterer Comm. Societ. (iotting.
XIV. pag. 5, cum via a Volga inde
dueat per valles nunc quoque aeque
Amoenas atque frugiferas.
Uutadns © forli xal renyxén) Hoc
ad montanas regiones, quae ab ori-
ente gubernii Saratow incipiant, re-
ferri valt Maltebrun. Annall. d.
Voyag. IL. p. 372. At De Guignes
(Mém.de l'Acad. d, Inser. T. XXXV.
p.so1) hîc cogitarat de desertis Cha-
mo longe lateque extensis, quae Si-
Ram euntibus perlustranda sint. De
quo mox videbimus. Nunc afferamus
duos locos hue cum maxime facien-
tes, alterum Melac I, 19 fin. [ubi
mune conf. Tzschuckc nott. cxegg.
Vol.III P. I. p. 646 coll. nott. p.651
Vol.II, P. 1.]: qui postquam Thys-
Sagetas Turcasque memoravit, eum
inmodum pergit: ,,Tum continuis
rupibus late aspera et deserta regio
20 Arimphaeos usque permittitur.
lustissimi mores; pro domibus
Remora, alimenta baccae, et mari-
bus et foeminis nuda sunt capita.
; itaque habentur: adeoque
05 nemo de tam feris gentibus
fa t, ut aliis quoque ad eos con-
gisse pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii
nego e H. N. VI, 14 (13): ,, 1bi-
agg "imphaeos quosdam accepimus,
dissimilem IIyperboreis gen-
* Sedes illis nemora, alimenta
riso + cApillus iuxta foeminis vi-
dele in probro existimatur: ritus
narra tes. Itaque sacros haberi
feris nt inviolatosque esse etiam
&ccolarum populis: nec ipsos
profe » sed illos quoque, qui ad eos
U&erint. Quac ipsa magnam
hana Mm ex Herodoto videntur esso
mon ta. Quinam vero hi ipsi sint
dica P©9, ad quorum radices habitare
tur gens, Argippaeorum sive
Arimphaeorum nomine insignita, si
quaeramus, De Guignes I. 1. hîc agi
putat de montibus altioribus, qui
Sinam a septentrione atque oriente
cingant quorumque ad radices Ar-
gippacorum fucrint sedes, ultra de-
serta Chumo. Et convenire cum po-
pulo Sinne ca subiicit, quac Hero-
dotus de huius gentis moribus victu-
que memoriae prodiderit. Neque
vero de Sinac populo hbîc cogitari
posse, recte statuere videtur 1Dan-
vill. 1. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos
societatem quandam Brachmanum
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi-
catur. Quo eodem fere modo nostra
aetate Ritter. Erdkunde II p. 601
coll. 765. 892 Argippaeos pro Serica
quadam natione habet, quae mer-
caturae fuerit dedita, vel pro tribu
quadam sacerdotali omnium insti8-
sima maximeque pia. Quo rectius,
opinor, alii de Culnuccis 8. Mongo-
lis hîc cogitandum esse statuunt.
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck.
Diftic. As. pag. 20. Commentt, So-
ciet. Gotting. XIV pag. 6. 42) Ar-
gippaeos, quos pro Calmuccis habet
maioribusque Hunnorum, ad montis
Imai radices septentrionem versus
in terra Soongyariu (quam hodic occu-
pent Soongari, Calmuccorum gens)
insedisse statuit. Rennel. pag. 437
seq. scdes genti assignat in terra
magna Kirgisorum, ubi montium
tractus, nomine dAryu, in guber-
nio Orenburg. Nec aliter fere Hee-
ren. Ideen I, 2. pag. 282 coll.
209. 300, consentiente Halling. in
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq.,
montes ab Herodoto commemoratos
ad montem Ural spectare ratus
Argippaeos pro Calmuccis habet, qui
ad Mongolos pertineant et sine du-
bio in occidentali Mongoline parte,
in ea, quae nunc Kirgisorum est, rc-
gione habitarint. Nam in eos unos
convenire addit, quae hoc loco de
Argippacornm moribus ac vivendi
genere tradantur. Quae cum ita
sint, I}ohlen. (Indien. I. pag. 100)
h. 1. in universum Mongolos indicari
hand iniurià statuere videtur. Ac
denique Reichard. 1.1. pag. 35 Ar-
22*
338
HERODOTI
Aoya er dévdorov avaBas (tà di fori nvava ava nAGavY
onv), inmos dè éxaoto, dedidaypevos Eni paotiga xetot
votgtos efvexa, étoruos gori xa) xvav* éreav dì ant x
arò tov devdorov, totevoas xal mifas Er. tov fazo1
que L
xai 0 xUGV Éyetat.
‘Tato dè tovtav TO mPÒS Iv Ne
vovti olxéovor Zxvdar Gio, crd tv BacwAnicov i
23 AMO0TAvIEG, XE. OUT amixOLEvOL È6 TOÙTOv TOV Ydgov,
uèv dn tijs tovtwv Tv Zxvdéov yogns ot ] rara
nico meda re yi} xal Baduyacos, tò d amò tovtOv Au
planis ad occidentalem montis Ural
partem cxtensis, quas Heeren. cet
Reichard. indicarunt, Iyrcarum se-
des collocandas esse; quas qui ad
Bukowinam transferri vult Kolster
1. 1. pag. 40, is a vera Herodoti sen-
tentia valde aberrasse putandus est.
dog] scil. 0 97006», ut recte mo-
nuit Schweigh. Tu vid. I, 132 ibiq.
nott. II, 47. Ac pellium causa, quas
ad Olbiam aliasque Graecorum colo-
nias ad Ponti oram conditas advehe-
rent, unde in alias illae terras trans-
portarentur, hanc venationem insti-
tutam fuisse, recte adnotare videtur
Hceren. Ideen I, 2. pag. 304. In
seqq. verba: inì yaotiga uei68da
TATELVOTNTOG etvexa valent: (edo-
ctus) in ventrem procumbere humilita-
tis causa, i. e. ut quam minime e terra
promincat. Pro x8î0da Dindorf. edi-
dit xé868at, reiiciendum e Bredovii
canone, de quo dixi ad III, 32. Ad
vocem TazrsivotnToOs conf. Diodor.
Sic, I, 31: #vio1 dè dia tnvta-
nervo tuta tue z00%s 0v dvvape-
voL aooidicdar t)v yNv Zavdavov-
ov Eavtodg “x. T.À.
Stoîpos fore xal xvov] Canem
Iyrcas statuit Koeppen. Nordgesta-
de etc. pag. 85 codem habuisse loco,
quo nunc vulgo per Europam vitae
socium quasi assumant canem, ani-
mal domesticum. In seqq. verba
nai 0 xvav Exetai valent: canis in-
haeret vestigiis 8. proxime sequitur.
Vid. I, 134 ibique nott. Pro terouu-
pevor cum recentt. cdd. dedi «zo-
xAlvovti.
olufovor Zuv8ar «Ai01] Rennel.
p. 437 hos Scythas in desertis, quac
nunc pertinent ad hordam, quam di-
cunt, mediam et minore:
rum, collocat; gubernii O
partem eos habitasse vult
1. 1. p. 25 itemque Halli
Jahrbb. LXIII. p.177 et 1
p.175, qui de BascAkiris ir
Orenburg et Perm adhu
tibus cogitari posse sunp
voluntariam hanc eorum
nem fuisse e voce dw0gg
dammodo colligi posse {
ren. IdeenI, 2. pag. 302
te vix aliud illi spectari
coloniam s. sedem novam
turae in via conderent, qi
Ponti coloniisque ibi com
teriores Asine plagas :
Ural et regiones ulteriu
ceret.
Car. XXIII.
media te yi xal paddy
‘ comzedias cet hoc loco e
47 obviam adiectivum e
Gail. (Geogr. minn. III.p
quoque haud pauca affe
ctiva in eandem syllaban
tia. Quae sequitur vox,
e Florentino ct Sancrofti
buit Gaisford. probante
hacusero, qui tamen vulg
nuit Badye06; equiden
centt. edd. Bekkerum se
psi Badvyaros, quam es
mum in ciusdem conform
cibus ab Herodoto sem
monstravit Bredov. pag.
77. Quod ad significatic
attinet, parum recte vulg
humilis, cam ad agri /
et ubertatem illa pertinea!
MELPOMENE. IV. 22. 23.
339
dorì sal tonzeén. diebeABovii dì xal tiis tenzéns xodgov 1r0440v
bus commonstravit Ezech. Spanhem.
ad Callimach. hymn. in Apollin. 67.
Conf. etiam Diodor. Sic. XX, 109.
Atque hoc vel opposita in seqq. ver-
ba L@wdns te ai rongen docere po-
terant. Plura si quis desideret, adeat
Thes. Ling. Gracc. II. p. 27 seq. ed.
Dindorf. Quod ad loci argumen-
tum attinet, recte tradi hacc notat
Gatterer Comm. Societ. (iotting.
ZIV. pag. 5, cum via a Volga inde
ducat per valles nunc quoque acque
amoenas atque frugiferas.
ùtadng 1° forì xal tenzén] Hoc
ad montanas regiones, quae ab ori-
ente gubernii Saratow incipiant, re-
ferri valt Maltebrun. Annall. d.
Voyag. IL. p. 372. At De Guignes
(Mém.del'Acad. d. Inscr. T. XXXV.
p.501) hie cogitarat de desertis Cha-
mo longe lateque extensis, quae Si-
nam enntibus perlustranda sint. De
quo mox videbimus. Nunc afferamus
uos locos huc cum maxime facien-
tes, alterum Melac I, 19 fin. (ubi
Rure conf. Tzschucke nott. exegg.
VoL.IIT P.I. p. 646 coll. nott. p.651
Vol. II, P. 1.}: qui postquam Thys-
s2getas Turcasque memoravit, eum
inmodum pergit: ,,Tum continuis
Fupibus late aspera ct deserta regio
se Arimphaeos usque permittitur.
4 instissimi mores; pro domibus
ta, alimenta baccre, et mari-
et foeminis nuda sunt capita.
; itaque habentur: adeoque
P03 nemo de tan feris gentibus
Pi Pad: ut aliis quoque ad eos con-
Reg Se pro asylo sit.‘‘ Alter Plinii
ques
bus
ts H. N. VI, 11 (13): , Ibi-
han Vèmphaeos quosdam accepimus,
dissimilem Hyperborcis gen-
Sedes illis nemora, alimenta
risqu e, capillus iuxta foeminis vi-
clem @ in probro cxistimatur: ritus
Cmtes. Itaque sacros haberi
feris Tal inviolatosque esse etiam
modo &ccolarum populis: nec ipsos
Profia sed illos quoque, qui ad cos
Parto, > erint.* Quae ipsa magnam
lana tn ex Herodoto videntur esse
nong_ “2 Quinam vero hi ipsi sint
lica *— s, 3d quorum radices habitare
Car gens, drgippacorwn sive
«drimphaevrim nomine insignita, si
quaeramus, De Guignes I. I. hîc agi
putat de montibus altioribus, qui
Sinam a septentrione atque oriente
cingant quorumque ad radices Ar-
gippaeorum fuerint sedes, ultra de-
serta Chamo. Et convenire cum po-
pulo Sinae ea subiicit, quae IIero-
dotus de huius gentis moribus victu-
que memoriae prodiderit. Neque
vero de Sinae populo hîìc cogitari
posse, recte statuere videtur 1)an-
vill. 1. 1. p. 588 sq., qui Argippaeos
societatem quandam lirachmanum
s. Lamas, ut vocantur, fuisse suspi-
catur. Quo eodem fere modo nostra
netate Ritter, Erdkunde II. p. 6091
coll. 765. 892 Argippacos pro Serica
quadam natione habet, quac mer-
caturae fnerit dedita, vel pro tribu
quadam sacerdotali omnium iustis-
sima maximeque pia. Quo rectius,
opinor, alii de Culmuccia 8. Mongo-
lis hîc cogitandum esse statuunt.
Inter quos Gatterer. (ap. Billerbeck.
Diftie. As. pag. 20. Commentt. So-
ciet. Gotting. XIV pag. 0. 42) Ar-
gippacos, quos pro Calmuccis habet
maioribusque Hunnorum, ad montis
Imui radices septentrionem versus
in terra Svongariu (quam hodie occu-
pent Soongari, Calmuccorum genr)
insedisse statuit. Rennel. pag. 137
seq. scdes genti assignat in terra
magna Kirgisoram, ubi montium
tractus, nomine .irya, in guber-
nio 0renburg. Nec aliter fere ITec-
ren. Idecn I, 2. pag. 282 coll.
299. 300, consentiente Halling. in
Wien. Jahrbb. LXIII. p. 177 scq.,
montes ab ITerodoto commemoratos
ad montem Ural spectaro ratus
AArgippacos pro l'almuecis habet, qui
ad Mongolos pertineant et sine du-
bio in occidentali Mongoline parte,
in ca, quae nunc Kirgisorum est, re-
gione habitarint. Nam in cos unos
convenire addit, quae hoc loco de
Argippacorum moribus ac vivendi
genere tradantur. Quae cum ita
sint, I}ohlen. (Indien. I. pag. 100)
h. 1. in universum Mongolos indicari
haud iniurià statuere videtur. Ac
denique Reichard. 1.1. pag. 39 Ar-
22°
340
HERODOTI
olxÉovor vadpEav ovpiov dyniav avdoaroL Aepopev
mavtes palaxgoi èx yevenS pivouevo, xai ÈooevEs xa
opoias, xal ciuol, xal vévera Epovtes peyala, pavyy
gippaeorum vestigia arbitratur co-
guosci in fluvio Archipowka, quod
brachium esse fertur fluvii Tschus-
sowajae in gubernio Perm. Prope
urbem Iekaterinenburg, quae magis
septentrionem versus sita est, ad ra-
dices montis Ural Argippaeos habi-
tasse statuit Kolster |. l. pag. 44.
Equidem radices altorum montium
(Uraspsav ovosov vwpnidv) de alio
monte atque de monte Ural iutelligi
non posse credo gentemque ibi habi-
tantem non aliam atque Calmucco-
rum gentem esse puto, qui nunc ma-
gis meridiem versus in regionibus
planis ac desertis prope Astracanam
urbem mareque Caspium «egunt,
olim vero ad montem Ural circa ur-
bem Orenburg in iis desertis habi-
tasse putandi sunt, in quibus nunc
Kirgisorum tribus vel etiam Basch-
kiri (de quibus adeo hoc Herodoti
loco agi putant Erman: Reise um
die Welt I. p.428 seq. et F. Mueller:
Der Ugrische Volksstamm I. p. 142)
sedes suas habere dicuntur. De Cal-
muccis solis hîc cogitari posse, alios
ut taceam, statuernnt quoque Eich-
wald: Alte Geograph. etc. p. 209 seq.
et Kiemm: Culturgeschichte VIII. p.
8. Unus contra monuit A. de Hum-
boldt: Asie centrale I. p. 396, illa ae-
tate, qua scripsit Herodotus, neque
Calmuccos neque Baschkiros in his
regionibus circa montem Ural habi-
tasse, ad quas medio tantum aevo,
compluribus post ITerodotum saecu-
lis exinterioribus Asiace tractibus Si-
nae adiacentibus profecti fuerint. De
quo equidem haud decernam. — Vo-
cem drwesav haud mutavi, licet II,
158 (ubi vid.nott.) et VII, 199 altera
forma vrwetnv ab omnibus affera-
tur libris; neque Dindorf. neque
Dietsch. vulgatam mutaverunt; cf.
Bredov. p. 156 et nott. Herod. I,
110.
pulanool un yevers puvopevo:]
De voce PaZaxgol, qua calvi signi-
ficari solent homines, vid. Thesaur.
Ling. Graec. VIII. p. 605 ed. Din-
dorf. Quod ad ipsam calvi
net, eadem de Arimphaei;
Mela ac Plinius], 1, £x yeva
modo supra III,33; ut mir
e Florentino codice repone
verns. Calvitii causam, |
nobius V, 25 ad aquam, q
tur reiicit, Ritter: Erdkun
892 seq. et Vorhalle pag. :
more repetit, quo per omni
tem sacerdotes antiquissi
dhae caput tondere solit
Nam Argippaeos pro sacer
bu ab eo haberi modo vidi
quomodo haec cum Herod
fx yevenS yLVOLEvoOL (quil
ficantur: qui inde a nativi
sunt s. qui calvi nati omnino .
ciliari queant, equidem x
tem. Ad Sinae incolas ret:
Guignes l. l. pag. 558. ]
aliis de Calmuccis cogitare 1
qui aeque atque aliae gent
Mongolicae et Turcicae ad
tis verticem tonsum gestai
unde facile inter Graecos
nionem oriri potuisse putai
1. I. p. 429 et Eichwald l..
quae illos nasci ferebat cal'
his convenit quoque senteni
brunii (Annall. d. Voyag.
372) observantis, monacho:
corum (ghélongs vocantur)
sibi caput radere ipsosque
sacerdotio destinatos radi,
que provenerint capilli.
nal cino), xal yevera Èg
yela] i. e. simo sunt naso
oblongo sive praelongo. N
haben Stumpfnasen und e
hinn,‘ sive, ut Heerenii ut
I. I., ,,Sie haben cingedrici
und grosse Kinnbacken.®
Calmuccis aptissime dici r
videt. Quare haud acceder
ad Schweighacuseri o inioi
postquam prius ta yéveta
interpretatus est, postea
IIerod. 8. v. videndum ess
ne darbas prolivas hîc di
ctor, quo magis mira foret 1
MELPOMENE. IV. 23.
341
20liévres, d0dNr dì yoeosuevor ZxvBixij, bovres dè amò dev-
dolor. rovrtnòv pèv ovvoua td devdoto, dn’ ov tout,
capita quidem calva, sed prolixas illi
habuerint barbas. Atque sic péyay
xayo va de prolica burba inveniri I,
175. WIII, 104, idem monet. Sed hoc
loco yéiva de barba num intelligi
possit, quamquam sic positum vide-
tar VI, 117, equidem vebementer
dubito, nec ullam video causam, cur
a vulgata, quam secutus sum, in-
terpretatione discedam. Mannertum
IV. p. 110 ingentia membra virilia
bic intelligi existimantem minime
nora bimur.
Peorzy dè (dlnytévreg]i.e. propria,
pecreliari utuntur lingua caque igitur
diversa a reliquorum Scytharum lin-
gua , quibus, ut inaliis rebus, ita
nvestitu sunt similes. Ad Sinenses,
quorum lingua quantum a reliquis
e Asiae et Europae linguis abhor-
reat nemo nescit, haec refert Do
Guigrnes 1. 1. Nos ad Calmuccos, ut
reliqua, quae hîc enarrantur, refe-
rimus; qui sane Mongolicae stirpis
si sunt, aliam habent linguam atque
ceterae gentes Scytharum nomine
comprehensae, quae Slavicam vel
Fennicam vel aliam quandam lin-
guam loquuntur. Erman |. l. pag.
430 de Turcomannica lingua, qua
hodie utantur Baschkiri (quos h. |.
intelligi vult), agi cxistimat ipsam-
que Herodoti locutionem povnpy lé-
va: ad proprium loquendi modum,
quem huic genti tribuunt, referri
vult (,,eine Sprache gleichsnm her-
vorstossend von sich geben‘): quod
mibi quidem non persuasit, quia
en» ttra. apud Herodotum nihil
lad declarat, nisi vocem edere, lo-
qui, cf. nott. ad II, 2. Aliud sane
sn Crea porn, de quo vid. II,
‘1.85. V, 93.
loves dì drrò devdofov] Refero
it >selinenta baccae apad Melam
limium 1. 1. Ac vegetabilibus,
si dlicuntur, unis C'almuccorum
OMachos vesci testatur Maltebrun.
Supra laud.
gi O > tuò» uiy ovvopa to devdoéo]
cui Corylun (Haselstaude] intelligit,
Sr fructus uvellana silvestri [Ia-
?X$=] veteribus vulgo nux /’untica
dicebatur, mireris, quid sit, quod suc-
cum e fructu expressum niyrum di-
cat. Quid sit vero, quod Mannert.
IV. pag. 10 quaerat: arborne Pon-
tica intelligi cedrus Siberica debeat,
ipse viderit.‘‘ Sc%weiyh. Nucum
cultura cum per mediam Asiam val-
de esset propagata pluresque earuni
ferrentur species, Ritter: Erdkunde
II. pag. 831 de nucis quadam specio
hiîc cogitandum esse statuit. At ve-
ro, optime monente ILeeren. ldeen I,
2. p. 283, hîe intelligitur Prunus Pu-
dus Linn. (Vogelkirsche), cuius bac-
cas atras in lacte coquunt ('almueci
coctaque cribro cernunt; unde quae
profluxere, ea denuo coquunt, ut s0-
lida inde cxsistat massa, quam vu-
cant J/visun Chat: cuius vel exiguam
partem aqui si solveria, ius inde fit
maxime nutriens. Affirmantur hacc
iis, quac retulit Erman: Reise um
die Erde I. p. 307 coll. 427, qui circa
urbem Iekatarinburg in monte Ural
sitam eandem invenit arborem in
hac regione aliisque Russiac tracti-
bus fere indigenam, e cuius frueti:
bus Baschkiri, qui a meridic illius
urbis habitant, adhuce liquorem sibi
parant co quo dixit Herodotus modo.
Quod idem a Calmuccis, Cosaccis
ficri addit Eichwald: Alte Geograph.
d. Casp. Meeres pag. 261. Lunatic
h. I. hanc arborem dici notat Ermau.
1. 1 pag. 432, quod Graceci quaccun-
que e Ponti Euxini regionibus ad
ipsos allata sint aut ullo modo ipsix
cognita fuerint, /ontica appellare
consueverint. Quae cum ita sint,
neque de inglande (Wallnusshaum)
cogitandum, quac, ipso teste Nei-
chardo 1.1. pag. 28, in his ipsis Cal.
muccorum regionibus haudquaquam
invenitur, neque de Sinensi quadam
arbore ficis simili, cuì nomen li-le%é,
in provinciis Fo-kien, Kuang-tung
et Kuang-sì, prouti statuit De Gui-
gnes l. 1. pag. 564.
ax’ où go) E Florentino libro
unoque Parisino dedi da 0v pro
«mo toù, probante Struvio 11. I. p.
2. 32 geq. 35 (Opusce, Il. p. 267.
299. 302), cum apud IHerodotum
Il
342
HERODOTI
uéyados dè xarà cvuénv uadiota xn° xagreòv dì qpogé.
Îdov, rvonva dè Eye.
toùto éneav pévytar xÉérov, 6
fuaticio* artoggéeE d dr aUtOÙd Tagù xal uédav, oùvo
amogggovii tori doqu. toÙùTo xal Aetgovor, xal padeza
Gyovtes Tivovor xaì mò tijs rayvtngtos aUtod Tijs te
AadBas cvvildetoi, xa) tavtas Gittovtat. nPOpara ya
praepositio, quae apostrophum pati
potest, ultimam vocalem amittat et
relativi formam a consonante inci-
pientem aspernetur. Qui idem Stru-
ve I. 1. pag. 22 (Opusce. II. p. 285)
de asyndeto in his verbis consulen-
dus. De usu praepositionis @rò cf.
nott. ad IV, 22. Respexit Herodotea
verba Athen, II. pag. 57 C.
péyados dì nata cvsénv ucdiota
un) i.e. magnitudo huius arboris ca-
demferme est quae fici. De usu prae-
positionis xete conf. I, 121 ct 84.
IV, 192. In sqq. rvenva intellexit
nucleum, granum. Plura de hac voce
vid. in Thes. Ling. Graec. VI. pag.
2261 ed. Dindorf.
tobro Énedv yévniar nimov, ca-
usvovor l[uariorsi] i. e. qui fructus
quando maturuit, pannis eum perco-
lant. tobro ad xagròv referendum,
haud insolita sensus, quae vocatur,
structura. Pro fuat/oro. scriberce
ndaviorsi (i. e. cribris) , ut quidam
voluit, minime opus. — o0exxéovoL
omnes praebent codd.; carsvovor
I’hotius et Suidas ad Herodotum
provocantes, itemque ex Herodoto
GeueveLv tÒ vAte1v (i. e. percolare,
saccare) citat Eustathius ad Homer.
Ili. XIII. p. 910, 17 c. 914, 10. Cf,
Bekker. Anecdd. I. p. 113, 32, Itaque
reposui canuevovor, Dindorfium 8e-
cutus in Thes. Ling. Graec. VII. p.
27, cum verbi ceuxéc0 nullum alibi
reperiatur vestirium. Valckenario
anctore veteres dixerunt caxéstv ct
GuutgeLv, recentiores cauxeîv ct Cax-
xtgeLv ; qui idem conferri iubet Sal-
mas. ad Solin. p. 148 A. et Casau-
bon. ad Athen. II, 16. [49 s. T.I. p.
386 Schweigh.] Schaceferus in Hero-
doti textu exhibuit caxfovor. Ipsius
verbi sensum vix recto assecutum
esse puto ITecren. ]. l. sic interpre-
tantem: ,,sie schiitten sie in Sdcke,
Langius reddidit: ,,sgie pressen sie aus
in einem Sack von Zeug. A
gie schlagen sie (die Fru
Tiicher.‘* Nimirum fruet
premunt liquoremque ind
tem excolant his pannis, ]
reddit: ,,sobald die Fruc
worden ist, presst man
schliiuchen (?) ihren dî
und schwarzen Saft her
eroogte Mebler in Mne
p. 74 armoggto v legi vult
«cgv] Vocem aski apw
ac Mongolos acerbum qi
significare auctor est ]
Annall. d. Voyag. II.
ipsum eos, a quibus ka
atque Herodotus accep:
fructus cuiusdam liquo:
vult. Adhuc a Basc
quorem ea voce design
Russi scribant Aschui, &
man l. l. pag. 427, negai
pag. 261, qui apud Tart
gione Kasan acidum voc
scribit, quod idem Azwi
Erman: de quo equiden
cernam.
radiata i.
rodotea: madedas* E
tovyòs riacuata * nvelwo
ovuov Encdiinios Bios
Wesseling. Intellexit Nos!
video, massum solidam, i
libi speciem conformatan
tudine faecis illius (avro:
“og pertinet). Unde E
p. 307 sic reddi vult: ,,ve
riickbleibenden Trebern
Fleische und Kern, tevE)
Kuchen zwischen den pl:
den‘: etenim voce zada
respici putat ad raZepn
equidem dubito. Vceteres
recte monuit Wesseling. {
XVII, 67, ficor, pruna,
nus, quae siccaverant, i
solidam densare variasqu
MELPOMENE. IV. 23.
343
modde tot. où pap ti omtovdata: vopui avrodi slot. "Trò dev-
deto dè fxaotos xaroixgta., tov uèv geudva, éneav tò deév-
dprov zepixadvwn wii otepvoò Aevad, tò dì Wéo0s avev nldov.
Tovrovs ovdels adixéer avdoanarv: [pol yao Afyovrar elvar*
ovdi vi dortov GrxAov Extéata:. xal toùto uèv toîoi rEgLOL-
xéova, ovto£ sioL ol tAs diapogas diargtovtes* toùro dè,
mas effingere solebant, quas xaZa-
vocabant. Add. Schaefer. ad
Longi Pastorall. pag. 381. Sic xa-
lexa8aov in Luciani Piscat. 41.
rxaqu«eoy in Vit. Auct. 19.
= turnteici e Sancrofti libro re-
deavi cum Bredov. p. 394 pro vulg.
tibia: ; cf. III, 53. Ad vocem
cf. nott. ad I, 133. o7o0v-
vopal sunt pascua proba, prae-
delia ; cf. IV, 198 et alia in Thes.
28. Gr. VII. p. 624.
E oreyroò Zevxò] Quae vulgo
$: mit einem dichien neissen
E Nam xiZ0g hoc loco non pi-
Re designat, sed tegmen coactile e
*» ut notat Wesseling. Hippocra-
‘ &itans De aér., aq. et loc. 8.03.
‘91 (ubi nune vid. Coraés de ipsa
&rribus disputans pag. 2735eqq.).
S@nf. ipsum Herodotum IV, 73.
&teyyòs, quod ipsum in Hippo-
1}, ex egregia Hemsterhugii
*àadatione nunc legitur, est fir-
» densus, solidus. Invenitur apud
Cor. XVIII, 25, ubi Wesseling.
Rat Diodor. XX fin. et Euripid.
‘op. 323. Plura vid. in Thes. L.
VII. p. 686 seqg.—Ad loci argu-
atum observat Heeren. Ideen I,
ag. 283, videri Herodotum palos,
@r quos sternuntur tentoria, pro
©ribus, quibus sane illi similes
xt, habuisse, cum regio ista ar-
Xbus revera prorsus careat. Ne-
® omnino eam gentis partem, quam
odotus norit, ditiorem atque am-
rem videri fuisse, ut quae sane
a iisdem locis, in quibus nunc
Fsetur, cum armentis suis palata
sarit, Sive arbores sive palos in-
, de tentoriorum genere quo-
tn hîc cogitandum esse nemo non
et: id quod quam mazime conve-
Tartarorum aliarumque gentiam
Radum moribus, quae sub ten-
admodum simplici ratione fa-
ctis vitam degere solent. Conf. Ya-
tes Textrin. Antiq. I. pag. 389. Ar-
bores tegmine obduci cum scribit
Herodotus, palos tentorii potius in-
telligi statuit quoque Erman l. LL
pag. 433, haec omnia ad Baschkiros
in huiusmodi tentoriis sub arboribus
degentes bene convenire ratus.
fool yae Zéyovrar eivar] Propter
haec verba potissimum Argippaeos
pro tribu sacerdotali Indica haberi
vult Ritter. l. I. Et sane hoc ex loco
quodammodo colligi posse videtur
Heerenio 1. 1. p. 312, valuisse olim
gentis quandam per classes sive tri-
bus (Casten vulgo appellant) dc-
scriptionem, Argippaeosque inter
Calmuccos sive Mongolos pro istius-
modi tribu sacerdotali, prae caete-
ris insigni indeque etiam ad lites
dirimendas adbibita, habendos esse.
Ad Sinenses hoc quoque, ut reliqua
fere omnia, falso refert De Guignes
1.1. pag. 504 seq. Superiorem quan-
dam gentis tribum, quae sacris prae-
est ac simul iurisdictionem habet
indeque etiam asyli ius, hoc loco
intelligi mihi vix dubium: modo cre-
das, quae ad unam gentis tribum
pertinent, ea ab Herodoto ad totum
illam gentem transferri. — cg7i0v
Criov dixit Noster ad Homeri imi-
tationem, qui de7ia tevgea habet
Ili. VI. 340 et modeunia tevgzea Ili.
VII, 193, nec aliter &prjia tevyea
apud Apollon. Rhod. I, 266. IV, 206
et cogia dovgara IV, 1156. Apud
Ilerodotum ipsum IX, 33 cerjrot
dy6veg opponuntur toîs yvpvinoîs.
Ad formam èéxréatai cf. Herod. IV,
174 et quos alios locos excitavit
Bredov. pag. 329.
of tas diapogds Siarpfovteg] i. 0.
ii sunt, qui finilimorum lites dirimunt
tanquam arbitri. Sic diargeîr, notan-
te Valcken., in Polluc. VIII, 8, Ari-
stoph. Ran. 1132 (ubi vid. interpre-
{24
344
_HERODOTI
e n Ld ’ ld e b ] LI %
0g av pevyav xatapuyn és tovrous, va ovdevos
ovvopa dé cpi tor Agyinzatoi.
Méyoi uév vuv tv palaxoov tovrav x0à%An 3
ti gone doti xal tv Eurgoo8s tdveov. xal pag
tivis dmxveovtai Ès avtods, tv ov qademdv tou
tes plura afferentes), alibi. ‘Tales
autem hîc lites intelligendas esse
docet Heeren. 1. 1. p. 312, quales in
mercibus permutandis inter gentes
mercaturae causa confluentes (conf.
nott. ad IV, 24) oriri soleant. Vo-
cem diapogar hinc laudat, monente
Cr., Coraés ad Aelian. Var. Hist.II,
21, pag. 293.
06 €y pevyor xatapUyn] i. e. qui
cunque (sì quis) domo profugus (exsul)
ad hos confugerit, a nemine laeditur.
Ita opinor scripsit Noster, bene me-
mor eorum, quae apud Graecos ho-
spitii iure, quod ad rovs fxérag per-
tinebat (cf. nott. ad I, 44. V, 5I),
vel etiam agyli iure erant constituta,
ac pari modo in hac quoque tribu
sacerdotali obtinuerunt, quae usy-
lum fere praebuisse videtur, quod
omnibus exsulibus aut maleticis ali-
arum gentinm tutum exhiberet refu-
gium. De Graecorum asylis ac iure
asylorum vid. laudata a C. Fr. IIer-
mann: Gottesdienstl. Alterth. $. 10.
not. 15 ed. sec. Pro xatapevyov
cum recentt. edd. dedi 9evy0r, quod
Sancrofti liber unus suggerebat, du-
dum iubentibus Valcken. et Porsono
ad Euripid. Phoeniss. 1281, ubi vir
doctus alios attulit locos similes, in
quibus verbo gsimplici, quo conatus
indicatur, adiectum repceritur com-
positum, effectum commonstrans.
Infra V, 95: aUròs uiv Pevyov èu-
qpevyer. Cf. VI, 30 ibique nott.
ovvoua dé api Éoti Agyirenato]
Duo codd. 'Opyisurato:, Zenobius
Prov. V,25 'Oeytéuasoi, quod genui-
num nomen esse negans Gatterer,
(Comm. societ. Gott. XIV. p. 13)
cum populi tamen more sub arbori-
bus vivendi convenire ait, cum ar-
bor apud Calmuccos vocetur Zr9a;
ut sane Orgiempacei 8. Urgiempaci, i.
e. sub arboribus degentes, haud male
dici queant Calmucci, quorum tu-
guria, artificiosius quamvis exstru-
cta, minime tamen ab'
rum ratione habitant
Apud Melam et Plinii
cuntur Arimphaei. Eq
nere malui ‘/gyiazaî
ducto ab equis albis:
tem albos, ut de Persis
I, 189 ibique nott., VI
gentes nomades Asiae n
valde celebrari ceterisq
pluribus docent Erman
PF. Mueller: Der Ugrisc
p. 155 et Eichwald. LL
unde nomen translatui
quandam celebriorem
praestantem haud iniur
Herodoto Graece redd:
Argippaeos cum Arima
vult Hansen 1.1. pag.16
nominis, in quo asp P
gu significet equa, si
significatio; ad Persi
adeo revocari posse gi
mat Zeuss: Die Deut
Nachbarstîiimme pag. 2
Cap. XXIV
molin neoLpoveLa Tij
i. e. multa terrace cogniti
cognita haec est regio. (
Isaeum De Apollod, 1
17 [p. 178 Reisk.]; qu
scriptore Larcher. affe
hered. p. 71, 8 [p. 20
itemque ex Demosthen.
phan. p. 622, 2 [p. 11C
al yo Tuvdécoy tu
tar È avtOvs] Herodc
intelligenda sunt, ut ed!
Graecorum (in ora Pon
bitantium) nonnulli a
usque pervenerint, ne
Scythae. Monui ob ea
Hansen l. l. pag. 2 no
his Herodoti verbis et
contineri observat Heei
2. p. 299. 303 (quocum
brunn. Annall. d. Voy
MELPOMENE. IV. 23—25.
345
l'EUgvov tav éx Bogvo8éveos te Eurogiov xal tav KAicav
orrsxòv éurogiov. Zxvdéav dè ot av Edo Ès avrods, du
ta fopnvécv xal dé Eta yAcctdav diaronocoviar. Méyo125
I, Hansen l. l. pag. 105 aeq. et
ert:Geograph. d. Griech. u. Roem.
»2. pag. 30 seq. 260.) descriptio-
Rmercaturae , quae inde a Grae-
Ponti accolis trans montem Ural
lonesque a Caspii maris septen-
Ne sitas in interiorem usque
igoliam instituta fuerit (nos vo-
us Caravanenhandel) simulque
notationem, quam mercatores
®tecis inde Ponti coloniis ad has
toris Asiae plagas facere con-
erint; cui mercaturae faciundac
s quippe nomadas nccessa-
te instructos pecore ad merces
leserta transportandas, aptissi-
fuisse idem subiicit. A Bory-
ris ostio urbeque Olbia profecti
: montem Ural ad Calmuccos
@ penetrarunt, itinere ita insti-
ut primum Hylaeam regionem
igressi Asovici maris s. Macoti-
Pam legerent usque ad Tanain,
cana' deserta intrarent,
septentrionem versus per Sar-
rum terram ad Budinos Gelo-
Ue pervenirent, mox vero ad
item magis conversi per septem
rm deserta ad Thyssagetarum
"rearum regiones, ubi Siberiae
fines, accederent; e quibus
»wsum montem eo fere loco, quo
: iacet Orenburg, transgressi
irgisorum et Calmuccorum de-
A, qui itinerum finis fuisse vide-
pervenere. Nam ultra Argip-
»3 (quos Ca/muccos esse supra di-
ns) iter minime continuasse vi-
sur illi mercatores, unde sua ac-
t Herodotus: quamquam ipsius
caturae fines minime illic ponen-
@sse bene concedimus Heerenio
P. 309, quippe cum illic tantum
venisse videantur undique pro-
È mercatores, merces suas qui-
Permutaturi. Neque vero pelles
dm advectas esse, quamquam
praecipua mercaturae pars,
magis Ponti accolae ob acrius
8 coelique intempcriem (cf.IV,
‘Îîq. nott.) pellibus indiguerint;
quin ipsum aurum e mediae Asiae de-
sertis Indineque montibus auriferis
allatum videri monet idem Heeren.
1. I. Ac memoratu dignum, hodie-
que eidem fere vifà pellium merca-
turam institui, qua antiquitus hoc
factum fuisse ex Herodoto colligi-
mus; quin Christi doctrinam ad gen-
tes illas olim efidem viù allatam
fuisse observat Ritter: Erdkunde II.
p. 623. , i
èx Bogvuo®tre0s te furoplov] Conf.
nott. ad IV, 17.
di’ Entà Founvéwov nal di’ Ente
yimwocénv diarenocoriat] Quod
Hecren. Ideen I, 2. p. 302 coll. I,
1. p. 123 ita intelligit, ut per sc-
ptem gentes alià linguî utentes
mercatores Scythici Graecive iter
fecerint totidemque inde etiam in-
terpretibus indiguerint. Quas se-
ptem gentes non alias videri vult
atque "l'aurios, Sarmatas, Budinos,
Gelonos, 'l'hyssagetas, Iyrcas et
Argippaeos. In quibus falso poni
Tauricos statuit Brandstaeter Scy-
thicc. pag. 74, qui ipse Melanchlae-
nos, Sauromatas, Budinos, 'l'hyssa-
getas, Iyrcas, Argippaeos affert,
septimam vero gentem desiderat,
cum Gelonos a Budinis segregare
non aptum videatur: Herodoti inde
errorem notari posse putat. De quo
equidem aliter statuo, quamquam
de his gentibus earumque linguis
certi quid statuere vix licebit: ipse
septenarius et interpretum et lin-
guarum numerus, per orientem tam
frequens tamque insignis (cf. nott.
ad I, 98), advertere nos potest apte-
que Hansen p. 156 ex J. de Ham-
mer. (Goldne Ilorde etc. p. 145) af-
fert Mongolorum principum moren,
qui seplem primariis regni linguis
decreta sua edi voluerunt. Id unum
ex Herodoti verbis certo colligi pos-
se quivis concedet, valde diversae
originis ac stirpis eas fuisse gentes,
quae communi Scytharum appella-
tione in hac singularum gentium
cnarratione comprehenduntur, sive
346
uv dn tovrav pivooxeta:.
ovdels atpextas olde poaca.*
HERODOTI
To dè tav palaxpav x
ovesd te yao Vinia è
afata, xal ovdsis opea vasofaiver. ol dè palaxpoì «
povor, éuol pèv ov miotà Afpovtes, olxÉetv TA ovEEa a
avdeas, vasofavii dè rovtovs, @AXovs avdodzovs, 0Ì
ad Aricam sive Mongolicam Turci-
camque sive Fennicam sive Slavi-
cam sive ad aliam quampiam illas
retuleris: quarum nationum linguas
admodum diversas esse nemo nescit.
Cap. XXV.
ovdelge atosntog oide poecw]
Plane eodem modo loquitur IV, 16.
V,9, ubi vid. nott. coll. I, 57. Pro
tovtémv et hoc capite et cap. 24
init. 25 fin. 27 init. 31 cum Gaisf.
et Matth. dedi rovrov. Ad yLvwWoE-
tai ex antecedentibus suppl. n 007.
ovged te jao dpnia arnotduve]
Particulam ts, quae vulgo abest, e
duobus libris cum Giaisf. et recenti,
edd. inserui. Ad arotanver ,sup-
pleri potest aUTods 8. t)v 0007,
ita ut montes illi dissecare 8. dister-
minare terram viamque praecludere
dicantur. Cf.I, 72. Indicari autem
h. 1 montes Afltai, ut nunc vocan-
tur, Siberiam a meridie terminantes,
optime monuit Heeren. Ideen I, 22.
pag. 281, itemque Gatterer. in Com-
mentt. societ. Gotting. XIV. p. 7.
Nec aliter Voelcker: Myth. Geogr. p.
191, Humboldt: Asie centrale p.399).
oluterv ta ovesa alylinodas av-
deag] Similia portenta, notante
Wesseling., refert Strabo I. p. 43 s.
73. Quae Herodotus pro fictitiis
nec ulla fide dignis habere videtur,
in iis veri quid latere cum putarent
viri docti nostrae aetatis, hoc ipsum
quale esset, studiosius investigarunt.
Atque iam De Guignes (Mem, de
l'Acad. d. Inscr. XXXV. p. 557 seq.)
hîc agi statuit de gente, quae a per-
nicitate, qua insignis fuerit, hoc no-
men 4Aegipodum tulerit et in monti-
bus a Sinac ac Tartariae septen-
trione sedes suas habuerit. Quocum
convenit quodammodo Larcheri opi-
nio, capripedes homines figurate hîc
eos dici statuentis, qui caprarum
ad instar montes praera
que conscendant. Giatter
8 capripedes fuisse cont
latorum genus quoddam
securius per ardua et ab:
tium ambulare possent,
tis vel lignis etiam hire
adaptaverint; ut adeo pi
miles fuerint Caucasi 4a
quibus vid. Strabo XI. p
772 B. Quin ovium genus.
gali vocant(,,Steinschafe'
intelligi possit, quaeril
IV. p. 113. Kolsterum
Philolog. u. Paedagog. $
p. 44) si sequimur, homi
cari putabimus braccis (
pelle confectis indutos ii
strictis et singulos pedun
primentibus. Mihi sati
cum Hecrenio Ideen ete,
284 talia referre ad fab
de ultimis Asiae mediae
trionalis ac sigillatim &
gionibus incolisve fereba
Graeciam spargebantur.
riam haec quoque referez
Maltebrun. Annall. d.
pag. 373 et Wheeler: Ge
Ierodot. p. 197. Confer
gramma Berolini editum
a viro docto A. Erman:
sur l’Herodote et la Sibé
vasoPfavr dì tovrovg]
cipii structura conf. I,5li
ci20vg dv®00ix0vs, 0 oì
vov nadevdovor) i. e. q
menses dormiunt. Ubi vul
regiodov [vel potius @g
Lamb. Bos. De ellipss.
coll. pag. 545. Intactum
8&evdovor cum Dindorfl
pag. 93 et hoe loco et II,
dove: scribi inbet eumq
est Dietsch. Spectat hu
ad Dionys. Perieget 581.
mentum loci recte ita sc!
rer l. 1.: ,,hoc nemini ho:
MELPOMENE. IV. 25.
347
prov xetevdovor. tovto di ovx évdexoua. cegnu. ‘ARR@ TO
pÌv 2005 Nd tv padaxgov pivosoretar atpextcdos varò ‘Ioondo-
voy olxsouevov® TÒ pév tor xatvreode r0ds Bopénv aveuov ov
bile poterit esse, qui, qualis sit
Lapponum nostorum vitae ratio,
ignoraverit.‘* Ac veri quid hac
in fabula vere Siberica subesse bene
vidit Hoeren, l. 1. pag. 284. 307 coll.
Mannert. IV. p. 118, Bredov. Spe-
cin. Uranolog. pag. XVI et Rennel.
p.453, Hansen 1. l. pag. 53, Kolster.
L L p. 44, Kruse: Urgeschichte d.
Esthn. Yolksstamm. pag. 70). Ubi
enim tempore hiberno omnis quasi
matura dormire videtur, quid mi-
Tam, ipsos homines sex mensium
spatio parietibus inclusos et conti-
nua fere noctis caligine, non nisi
lunae sive aurorae borealis luce sub-
inde collustratae , pressos dormien-
tes dici sex per menses? Quac cum
Ita sint, de Siberiae incolis hace in-
a esse, recte statuit Voel-
cker. Myth. Geogr. I. pag. 191. —
In segg. coznv valet omnino, prur-
#5, ut I, 86, ubi vid. nott., III, 163.
Articalum r7)v vulgo pracmissum
abisci cum Dindorfio, duorum codd.
suetoritate et reliquorum fere om-
Ritm Herodoti locorum consensu
Commotua : vid. potissimum IV, 28.
29 et V, 106. Additur articulus V,
97: sed huius loci ratio alia mihi
esse videtur.
Alla 10 p?v x005 Nd — ‘Icondo-
e? ofx:duspov] i. e. ,,sed cum re-
Rorem, guae ab oriente calvorum ho-
Mim sita est, satis certo accepimus
eb laserdonibus incoli.* atgextog cum
weigh, ct Gaisf. inserui, cum a
Piaribus libris abesset. Neque rece-
Pt Matthiae, cum sane facile oria-
ss Sspicio, ex iis verbis, quac ca-
Pitis initio leguntur (0vdels eroe
6 ctde Podoa:), vocem huc in-
esse. In seqq. avro» tov-
18? cum Gaisf. et Matth. scripsi
Pro avrtoy tovréov. Issedones com-
IV orantar I, 201 (ubi vid. nott.).
113.26 itemque apud Ptolem. VI,
»!6, qui tres huius nominis gen-
II i tinguit, et apud Pompon. Mel.
ca 15.89, ubi Assedones vocan-
* Ex Hecataco Milesio Isscilunes,
Scythiae gentem, affert Stephan.
Byzant. s. v. (p. 02 fragmm. Hecat.
cd. Kinusen.), Alemanem laudans,
qui ’Accsdovas dixerit, aliamque vo-
cis scripturam, quac inveniatur, per
# commemorans. Idem Stephanus
8. v. "Tneoféoso Damasten excitat
rerum scriptorem, qui €@v@ Txr8wy
"Isondovas olxeîv, tovrov d' ava-
teo “Aouueomovs x. ©. A. retulit.
Reliquos veterum locos de Issedoni-
bus attulit Ukert: Geogr. d. Griech.
u. Roem. IlI, 2. pag. 569 seq. (u/-
muccis hane gentem accenseri a Ren-
nelio, supra ad I, 201 diximus.
Quae eadem etiam Gattereri vide-
tur sententia, pluribus cxposita in
Comment. Soc. Gott. XIV. p. Il sq.,
coll. apud Billerbeck. Difficill. Asi-
ac pag. 28, ubi Issedonum sedes in
terra a Aarakalpakis habitata collo-
cat. In interioribus Mongoliav ma-
gnace tractibus, ubi nunc terra Soon-
gurey, Issedones ponit Hceeren. Idcen
I, 2. pag. 286, ad Rcricam veterem
usque porrectos, cuius incolae et
ipsi ad Issedonum stirpem pertinue-
rint. Ac dudum antea De Guignes
1. 1. pag. 559— 5061 loca ab occidente
Sinae, quae nunc ad Buchariam par-
vam refcrantur, intra Massagetas
et Sericam terram sive Sinam Isse-
dones tenuisse statuerat. Mannert.
IV. pag. 112 prope amnem magnum
Syr, qui in lacum Aral se effundit,
Issedones habitasse vult, quos ab
oriente maris Caspii lacusque Aral
quaerendos esse auctor quoque est
Voelcker. Myth. Geograph. I. pag.
1092. Ab oriente fluvii Ilchim in de-
sertis, in quibus nunc Kirgisi me-
dine tribus vagantur, Issedones ‘ha-
bitasse suspicatur A. de Humboldt:
Asie centrale I. p. 402 seq. 401.
Reichardt. l. ]. pag. 16 Issedonum
sedes fuisse arbitratur ad fluvium
Iset, qui gubernii Permensis partem
perfluens fluvio Tobol iungitur,
cnius ad ripas oppidum /setskoi
Ostroy, pagusque /seticus, quae no-
mina ad Issedonum appellationem
348
HERODOTI
pivaoretaL, OUTE TOV Palaxoav oùte tov Icondovan
26000 avtdv tovtav Aeypovtav. Nopoioi dè Tecondoves 1
Agyovtar qoeoda..
Ensav avdgì arxodavn marmo, oi
MOVTEG MAVTEG xQ00Kpovor naoofara* xal Ereta tai
Gavres xo. xatarapovtes ta uQÉa xatarapvovos
toù dexopévov tedveDTa Povia’
xoéa datta noov.dÉataL.
spectare opinatur. Neque aliter
Eichwald Alte Geogr. d. Casp. Mee-
res. pag. 264 Issedones ad fluvium
Iset (de quo fluvio fertiles campos
et gratos permeante cf. F. Mueller:
Der Ugrische Volksstamm I. p. 83
seq.) habitasse indeque nomen quo-
que accepisse putat, quaerendos il-
los quidem in ea gente, cui nunc
nomen Wogulen, quae gens una cum
Baschkiris in his tractibus hodieque
sedes suas habere dicitur; vid. F.
Mueller 1. l. pag. 140 seq. et 162
segq. 181. Quod certe longe proba-
bilius videtur, quam sedes huius
gentis magis meridiem versus con-
stituere prope lacum Aral, ut fecit
Halling (Wien. Jabrb. LXIII. p.179
coll. Deutsche Geschichte I. p. 67),
qui etiam alia vel magis absona de
hac gente eiusque nomine attulit
(Wien. Jalrb. LIX. p. 257); quibus
add. Wahl., qui appellationem /sse-
donum sive Essedonum (cf. Lucan.
III, 280) ab esseda 8. essedo, quod
plaustrorum est genus, derivat (Erd-
beschr. von Ostind. pag. 490), cum
tentoria sua haec gens secum in
plaustris vexerit, ea loca occupans,
quae a Scrica antiqua infra meridio-
nalis montis Altai tractus ad lacum
Maeoticum usque porrigantur.—Ad
+: verba el un 060 ex antecedentibus
suppl. FIVOGHETOL : nisi quae cogno-
scuntur ipsis his (Issedonibus) nar-
rantibus 8. auctoribus. Paulo ante
Booénv scripsi pro foerjv; vid. II,
148.
Cap. XXVI.
tororoide Alyovtar)] Ita dedi cum
Gaisf. Cf. II, 37. III, 99, ubi vid.
nott. Mox cum recentt. edd. recepi-
mus ax0ddvy pro «rodavor, quod
avauitavres dì -m
tv di xepalQv avroò w
hîc ferri posse negamus. di
fere valet atque tivt; cf.
VIII, 74. 6 Fendnevog °°
cuius pater mortuus est, q
gnatos ad epulas recipit.
c8x. de hospite alios exe
126, ubi vid. nott.
daîta xgoridéara:] Vul
8evtar; Florentinus su
udéata, quod recentt.
ceperunt. Vil. I, 133 ibi
Ad ipsam rem quod attine
quaedam de Padaeis, gen'
referuntur III, 99 et de M
I, 216, ubi vid. nott. A
decimo atque tertio barbar
tudo propinquorum corpe
randi apud Tibetanos vig
tur; vid. Meinera. in Comi
Gott. XIII. p.72. not.c. Qi
num ab insulae Sumatra
quos vocant #atas, idem f
tur Heeren. ldeen I, 2. p.
fabulas haec relegare qui
Rennel. p. 440, ipse admo
morem, quo affines senesi
terficiant, in Bengalia aliis
partibus adhuc obtinere..
tnv dè xepalny avtod
2000001] i. e. caput vero
expurgatumque inaurani, è@
tur tanquam sacro (8. doi
consecrato), quando annua
peragunt. Pro xatayov
c0 yovoodo:, quod idem
temidor. Oncir.I,52 inven
Wesselingio, qui praeter
Herod. II, 130 coll. IV
pro wsot xovow cas alii libri
cocas. Ad ipsum loci arg
facit Pompon. Mela II, 1,
seddones funera parentur
victimis ac festo coitu fa
celebrant. Corpora ipsa.
caesis pecorum visceribu
MELPOMENE. IV. 35. 26.
349
ni éxxaBopavres xarayouoovor, xa) Exeta ate ayai-
(efovtar, Yvoias ueyadas Ermetetovs émredeovtes. natg
tro rovro smog, mxaruzeo ol "Edinves ta pevicia.
do consumunt. Capita ubi
zpolivere, auro vincta pro
i gerunt. Haec sunt apud
rietatis ultima ofticia.‘‘ Et
LII, 1, 128. Atque ipse Ie-
sIV, 65 enarrat, Scythas ho-
nterfectorum aut inimicorum
uti tanquam poculis. Quem
ram morem attigit l’lato in
Lp.299E.s p.395 ed. Heind.
Wiaram gentium ritus consi-
ndicavit Tzschucke ad Mel.
tegg. pag. 57 Vol. IIl. P. Il.
VII. p. 238 s. 458 A. pag.
s. 460 B. Addit Valcken.
Jeum XXIII, 24 deGallis Bo-
Rarrantis, quae cum Isscedo-
dre, quem Herodotus memo-
sdidit, conveniunt. Tu conf.
L XIII, 482 seqq. Quin te-
le Diacono II, 14 Alboinus,
ardorum rex, e capite Kuni-
regis Gepidarum ab ipso
poeulum parari iussit, e quo
nda, uxor sua eademque
di filia, biberet. Vid. Gib-
eschichte d. Verf. u. Unter-
L roem. Iteichs Vol. X. cap.
357 vers. germanic. Cru-
li moris alia aliunde exem-
ferre dicitur Mascow II. p.
ralpari getovrar] dts a duo-
is abest, since-ullo sensus de-
0. Eadem varietas IV, 28.
aeque atque éxeira haud
ob librorum consensum; re-
dd. zofovrai et Ersttev. —
Sehweigh. in Latina inter-
ne reddiderat: vas sacrum;
Herod. s. v. reponi vult: or-
u, quo gloriantur. Nec aliter
sk. ad Mel. II, 1 nott. cxegg.
seq. 57 «yaua omnino id
ag, quo quis delectatur, in-
de loco de pocuo accipien-
$ optime monuit Ruhnken.
aei Lex. Plat. pag. 6 seq,,
dici hoc vocabulum de do-
mini alicui consecratis inde-
"imulacris deorum. Unde quid
hoc loco sibi velit vocula, vix cui-
quam obscurum esse poterit , recte-
que observat Is. Voss. (cui adstipu-
latur Italus IIerodoti interprea) ad
Melae I. 1., Herodoti verba ita acci-
pienda esse, ut Essedones capita
parentum snorum deaurata in sa-
cello ant larario collocarint iisque
tanquam simulacris honores annuos
exhibuerint: quod idem in Panebis,
Libyae populo, enarrat Damasce-
nus, teste eodem Vossio. AtqueRen-
nel. 1. 1. pag. 410 se vidisse scribit
crania ad poculorum formam efficta,
ec templis sacrisque locis in Butan
subducta. — In seqq. éwererovs e
Sancrofti libro atque Aldina retinui
pro éretéovs. Cf. III, 89,
ta yevicia) scilic. érireléovor. In
Bekker. Anecdd. I. pag. 86, 18 in-
venio: yevé8Zuoy Nuigav dérovery
cel déyetv, 00 yevéBlia, ovdì ye-
vécia. Evoentins Iovi, Hoodo-
tos tetotorom. Celebrantur ta yevé-
cu teste Ammon. pag. 35 él toy
re@ynuoroy, év 7 Enuotogs Mnuéoa
terelsvrnxs, ubi conf. Valcken. nott,
Neque aliter praecipiunt Hesychins
s.v.I. p.815. Pollux Onom. II, 102.
Bekker. Anecdd. pag. 231. Quos si
sequimur, intelligenda erunt sacra
in defunetorum honorem memoriam-
que quotannis instituta ipso mortis
die redeunte: neque tum ra yevéoca
admodum ditferant ab iis sacris,
quae dicuntur vexvora. Aliter ta-
men Suidas: yevécta. N dL éviav-
toù Émiportooa toù terDéytos uva
un, etGrammaticus apud Lobeck. ad
Phrynich. p. 104: yevé8%a n du
èviavrod Eniportodoa toù terdévtogs
foorn, yevecia N de Eviavtod
Èniportoca toù regBévros uvnun:;
ubi quod vir doctus in Pauly Real-
encyclop. III. p. 512 legi vult ce-
nxovros pro tegPévros, de ‘eo valde
dubito. Utnt igitur statuis, ta ysvé-
cia, quae hoc Herodoti loco com-
memorantur, indicant festa nutalilia,
quae mortuorum memoriae dicata
in ipsis corum diebus aguntur nata-
350
HERODOTI
Gia 0g dì dixaio. xal ovtoL Agpovtar sivar' Î60m
opoits al yuvvuînes toîoL avdoo..
OvTOL.
yIVOIGNOVTAL PI
Tò dè dò tovrav tò xarvzeode, ‘Toondoy.
Aépovtes tovs uovvopèaiuovs avdgarmovs xa tot
puiazas yovnas eivar, maga dè tovrav Zxv8
AaBovres Alyovor, mao dè Zuvdécov Muets ol 4
uixauev, xa ovvouatopev avtovs Zuvdioti ‘Ae
libus: cum quibus natales martyrum
apud vceteres Christianos comparat
Kuhn. ad Polluc. 1. }. Vid. Becker.
in Charicl. III. p. 120 ed. sec. C. Fr.
Hermann. Gottesdienstl. Alterthiim.
8. 48. not. 11. Privatalterth. $. 31.
not. 24. Idem inPraefat. ad Platon.
T. V. p. XIII: ,,yevécra memoriam
potius nativitatis spectant, sive ea
vivo, ut Alcib. p. 121 C, sive mortuo
homine colatur.‘ Tu vid. Eichstadt.
Opuscc. oratt. pag. 297 seq. F. G.
Schoene: De veterum nataliciis 80-
lemnibus. Halberstadt. 1832, et quae
alia excitavit C. Fr. Mermann].]. Cr.
conferri vult Adnot. in Porphyr. de
Vita Plotini II et in Plotin. ipsum
III, 5. 2 et VI,9.9.
«iis dè dixator] Heeren. Ideen
I, 2. pag. 313 hoc ita intelligit, ut
gens fucrit culta minimeque rudis
ac peregrinis hominibus mercaturae
causa illnc delatis infesta. Ad mer-
caturam, cui faveant, refert Vocl-
cker: Mythische Geogr. I. pag. 191.
Cap. XXVII.
TOUS povvop®aduovs dvdeonovg
xal toUs qgvoogulanas yevras ei-
vor) Articulum rovs cum Schw eigh.
et Gaisf. e duobus codd. inserui,
quos eosdem etiam sequitur Dindorf.
Ad vulgatam lectionem, a qua abest
articulus, rediit Dietsch. De voce
povrip®adpos plura attulit Span-
hem. ad Callimach. H. in Dian. 93.
Quod sequitur vevouixauev, vulgo
reddunt: accepinus. Malim equidem
verba Graeca (raga dì Zuv®twr
nueîs ol 4201 vevoulnapev) sic in-
terpretari: a Scyithis vero accepta (de
hominibus unoculis et de gryphibus
auri custodibus) 208, cueleri homines,
(sic se lhabere) vulgo
Conf. IV, 59. 94. Ill, d
phis diximus in Excursu
’Aesuaocrovg) Gryphc
Arimaspis praeter Hero
I. et III, 110) memora
Prometh. 809 seqq.
oEvoropovs yee Zym
xUVES
Tovras quiata, vi
voRA
Aeupaonòv [mrofd
copevi
oluotiorv dupl vedga,
x6gor.
Quae ipsa ex Aristeae <
quo vid. nott. ad IV,
contendit Voelcker. M
I. pag. 184. Confert aute
ad Aeschyli locum et ‘
VII. hist. 144 ct Gellium
quibus addit Valcken. PI]
vitt. Sophist. II, 9. $.
ed. Olear. Attigit quo
1, 15; qui postquam de
rum custodientibus locu!
in modum pergit: ,,Hor
sunt Scythae, Scytharu
singuli oculi esse dia
maspi.‘ Add. Plin. I
Utrumque, et Aeschylun
tum, respexit Eustath.
Perieget.31 plura dispu
bus etiam haec: — ‘4
da vai “Hoeodorw don 80)
Tov nadovg xclobyras,
neîy povopdalpor: dg
tÒ vr Tuv®iorì, pa
0pPaiuo0g° oropsà
Tog nel TOÙE evoogpvla
cvoTERD TOY Aquiacze
t.À.; e quibus ipsa Her
mutanda esse voluera
MELPOMENE. IV. 26. 27.
351
appa peo Ev xadéovor Zxvdar, oroù di tOv 6ptadpov.
Thes. Critt. II. pag. 630. Cui nemo
editorum obsecutus est. Nam in
Seytharum dialectis spu significare
oculum, et arinm unus monemur. Vid.
Wachter. in Praefat. Glossar. Germ.
$. XIII. Nec magis mihi innotescunt
interpolationis vestigia, quae in his
ipsis verbis ab Hartungio tentatis:
appa dg ty xadé0vor 2xvdar, rod
tor pdaluòv aperta esse ait
Gatterer. in Comment. societ. Gott.
XIV. pag.9. Ipsa Herodoti inter-
pretatio num iusta ac proba sit, vix
eris: reiecit eam prorsus Zeuss
(Die Deutschen u. ibre Nachbarst.
Pag. 299) Arimaspos ad Persarum
m potius revocans, in qua
haud raro Ari et Asp in gentium aut
Viroram singulorum nominibus oc-
eurrunt: de quo etiam cogitavit Hal-
ling. (Wien. Jahrbb. LXLII. pag. 189
PIA. dii seq. 171 seq. Deutsche
scel. I. p. 128, qui alia mira de
tspis comminiscitur) itemque
Oppert. (Archiv. des Miss. scientifiq.
V,9. pag. 190), qui ad alterum ge-
RUS cuneatae scripturae lance vocem
ert: ghurònmas, cum yhar valeat
tia, Nolo plura proferre in tali
Te, quae ad liquidum perduci vix
poterit, proboque Hansen. 1. l. pag.
rale. 162. cautius de his statuen-
Ipsam Arimasporum gentem haud
P&ucì veterum scriptorum comme-
morant, quorum locos suppeditabit
Ukert: Geogr. d. Gr. u. Roem.III,2.
P. 406 seqg., eos quoque adiiciens
Seriplores, qui recentiore actate de
gente diaputaverunt, ac singula,
quae a veteribus traduntur, accu-
rateerhibens: omnem vero hanc fa-
mam de Arimaspis per Aristeam po-
tiesimum excultam ct propagatam
videri idem admonuit vir doctus.
.. Post Herodotum Arimasporum
quo modo mentionem faciunt, ple-
ne habent gentem Scythicam in
seplentrionalibus Asiae regionibus
.. Ntem, cosque etiam haud raro
Por: Hyperboreis coniungunt: un-
Faro lane Byzant. ‘Apuuaozot*
tao) Taspfogécav. Ipsas sedes gen-
Curatius non indicant: quas,
modo vera sit gens verique quid in
lac tota fabula subsit, ad radices
boreales montis Al:ai, ubi magna
provenit auri aliorumque metallo-
rum copia, quaerendas esse, recte
statucre mihi videntur A. de Hium-
boldt: Asie centrale I. p. 40)2 seq.
et Ritter: Erdkunde III. p.336 seq.:
quamquam in iis, quae de Arimaspis
traduntur, id quoque respiciendum
videtur, quod in fabula de Gryphis
tenendum esse in Excursu ad III,
116 monuimus, quandoquidem Grv-
phi ct Arimaspi coniuncti in his
commemorantur. Itaque ad auri co-
piam in his regionibus Asiae horca-
libus circa montem Altai provenien-
tem, sed summis laboribus ac diffi-
cultatibus adeoque ipsis periculis
tollendam ea quoque spectare cre-
dam, quac de Arimaspis traduntur
mira ad cacteros homines ab his re-
gionibus et ab auri thesanris tollen -
dis arcendos efficta: sive veram
gentem habeas Arimaspos, quod ipse
credere malim, sive prorsus fictam.
Conf. Humboldt. 1. l. et Boettiger:
Ie Arimaspis, quos etiam cum Grace-
corum Cyclopibus unoculis compa-
rat, in: Kleine Schriften I. pag. 171
seq. His addere licet alia quac-
dam virorum doctorum, qui in se-
dibus gentis investigandis desudla-
runt, commenta. Inter quos De
Guignes (Mem. de l’Acad. d. Inscr.
XXXV. pag. (52), ut inde ordiar,
Arimaspos Sinensibus vult cognitos
fuisse sub nomine Z/iong-nou, qui a
scptentrione Sinae orientalis habita-
rint inde a fluvio Irtisch Calmucco-
rum in terra usque ad fines T'arta-
rire orientales, unde scecundo ante
Chr. n. saeculo in terras proximas
inenrsiones fecerint ipsamque Si-
nam terrore impleverint. Quo vel
magis a vero aberrasse putandus est
Reichard. 1. l. p. 17, qui Arimaspo-
run nomen adliuc servari contendit
in oppido sfrumaschemws kaia guber-
nii Permensis. Rennel. pag. 137 circa
Indi fontes ad montem Altai, qui ipse
ab auri copia traxerit nomen, cum
Alta apud Calmuccos Mongolosque
denotet aurum, gentes habitasse su-
352
HERODOTI
28 Avoysiueo0os dì attn " xaraieyBetca xdca X00n
spicatur, quarum nomen cum in-
dicarit unoculos, Arimaspos inde
Gryphosque confictos esse arbitra-
tur. Ad quam sententiam accedunt,
quae de Arimaspis disseruit Voel-
cker. Myth. Geogr. I. pag. 193 seq.
Aliam appellationis causam commi-
niscitur Wahl. (Ostind. pag. 490),
qui Arimaspos supra Essedones col-
locat iisque proximos tenuisse sta-
tuit meridionales montis Altai tra-
ctus. Nam gentem nomadicam inde
unoculam dici arbitratur, quod con-
tra frigus capitis tegmine usa sit
tali, quod uno tantum foramine vi-
dendi causa fuerit instructum, vel
quod arcuum tractandorum peritis-
sima gens in iaculando, ut fit, unum
oculum occludere solita sit. Ac de-
nique Ritterus (Vorhalle pag. 282
seq.305) Arimaspos, Issedones, Mas-
sagetas ad meridionalem Oxi ripam
in antiqua Bactria habitasse ponens
ipsos Arinaspos pro una tribu Me-
dorum Cadusiorumve nobili habet,
eaque bellica, cum Issedones atque
IIyperborei plane diversi pacisque
et artium pacis amantissimì fucrint;
indeque etiam cos componit cum
Maspiis, de quibus Noster I, 125.
In regionibus propius ad montem
Ural sitis Arimaspos quaesiverunt
&rman et Eichwald, quorum locos
in Excursu ad III, 116 attuli: uno-
culos Arimaspos dici putat Eichwald
maiores Wogulorum s. Calmucco-
rum, qui parvis et acutis oculis ita
utuntur, ut unum tantum oculum
habere videri queant: quae non ma-
gis probem quam si quis cum Boet-
tigero l. 1. cx more gentium talium,
quae frontem et vultum variis figu-
ris s. coloribus inducere solent, hacc
explicare velit. Propius haud scio
an conveniat, quod Ritter. ]. l. II.
p. 507 affert de Mongolorum prin-
cipe, qui nomen accepit ab uno
oculo, quem in medio fronte habe-
bat quoque in longum latumque pro-
spiciens optime utebatur. Ac deni-
que in Arimasporum fabula, quae
Graeca ex parte certe est, de Cy-
clopibus quoque Graccorum cogitari
posse nemo non videt. Quantum
vero fabula haec de Ari
mediam usque actatem fu
gata, vel inde colligas,
Germanis eorumque pot
azevo incogniti fuerunt
vid. Massmann: Kaiserel
p. 317.
Cap. XXVIII.
Avog:lueoos dè even n.
cem duvozsineoos de ré
iam Homerus adhibuit (1
XVI, 234) de Dodona. I
adhibuit Apollon, Rhod.I
tum hune Nostri locum af
denburg De nativ. simpli
dot. p. 149 seq. : quippe qi
ter probetur illa Herodot
nis simplicitas, quae nat
conveniat. Quae Herodo
mio frigore hisce in regio
scribit, ea modum nimit
vult Rennel. pag. 443, |
memor eorum, quae Hero
similia tradunt Strabo VI.
8. ‘472 A. atque Ovidius,
Euxini ora diutius comme
Pont.I,3,37.III,1,15.
seq. Cfr. Hippocrat. De a:
locc. $. 96, ubi adeo hae
de Scythia: ,, — Gore rò
uova alsì eivar, 10 dè Gé
muigus nal ravras pr) 2
recte monere videtur He
p. 297, antiquitus maius
isse in his regionibus p«
frigus, quam adhuc esse <
pellibus sane maxime indi;
colae, eg, quam supra di:
(ad IV, 24) acquirendis,
IV. p. 71 quae hic de nin
produntur, inde repetit, q
dotus regios Scythas mu
septentrionem versus sibi
rit. Ad Hceerenii sententi
ris temperie nunc nonnil
accedunt ea quoque, qu
disputavit Eichwald 1. l.
coll. Brandstaeter. l. l. py
vel nostra actate subinde
fiat frigus in hiîs regionib
alia ut taceam, testatur Cl
vels I. p. 643. summamqu
MELPOMENE. IV. 27. 28.
353
ti don, ivfa toùs uèv 0xtod tov unvav aqpoerntos olos yi-
vera, xQupos, &v toîoL Vioo Exgéas muAev 06 momo,
xo di avaxaicov romoeis andov. N dì dalacca niyvutaz,
293xal 0 Bioropos ads 6 Kippeoios® al Éxl toù xouaradiov
ol évros teppov Exvdar xatormmnuevoL otpatEVOvIRI, nel tAg
e, i ; ;
auataz éredavvovor méonv ès
coeli intemperiem expertos esse eos,
qui nostrà memori& in iisdem regio-
nibus militarunt, nemo nescit. Quae
aérit intemperies num nostra retate
mutata sit an eadem manserit atque
antiquis temporibus, id quidem nunc
non disceptabo: quamquam nullam
mutationem factam esse contendit
Ideler ad Aristotel. Meteorolog. I,
12. pag. 443. Herodoto autem, qui
e mitiori lonun1 coelo profectus in
as regiones pervenerat, longe fri-
rem videri potuisse hanc ipsam
lerram, in qua adhuc per magnam
anni pariem pellibus induti vitam
unt, recte admonuit Hansen. ]. l.
P8g. 67. Alia, quae per aestatem
Rune marimum calorem in his re-
gionibus obtinere testantur, attulit
Kolster.1.1, XII. p.592 seq. 629 seq.
Conferas etiam Neumann. I. 1. p. 48
#4. — Ad ovr®w dn te conf. nott. ad
D7 120 et III, 12.
Eva tovs utv Oxtoò x. r. 2.] Re-
Spieit haec Eustath. ad Dionys. Pe-
meg. 6609. Ad verba dpog7gro; ci0g
Matth. Gr. Gr. (8. 445, 6, b.) apte
attalit Platonis Jocum in Charmid.
P.155C. avéfiewpé por trois dg-dal-
Bos cunyavoy te ofov. Indicatur
enim gelu intolerabile, quale vix co-
i aut tolerari potest: adeo ut
9% gelu saeviente aqua effusà lu-
tum eficere nequeas (cum aqna sta-
._ ln glaciem constringatur), sed
©®m accendas necesse sit (ne scil.
Na congelet). Simili modo 6006
hibetar IV, 194, ubi vid, nott.
mill dì &edacca mNyvurai] Consi-
leeno? quae interpretes attulerumt,
atur apud Virgil. Georg. III,
12° Ovid. Ex Pont. IV, 9, 84. [III,
* 15.) Pompon. Mel. I, 19, 140. Se-
Dir° Herc. Fur. 530. Strab. 1. 1. coll.
1 dor. Sic. 11I, 33 et V, 25. Quam-
dm veteribus iam mirum esse vi-
ta, quod h. 1. tradit Noster, te-
QIERODOT. II.
" Cd £
tous Tivdovs. ovto piv dn
stantur Tauri philosophi verba upud
Gellium N. Att. XV11,8: ,,tametai
Herodotus‘, inquit, ,,listoriae scri-
ptor, contra omnium ferme, qui
haec quaesiverunt, opinionem scri-
bit, mare Bosporienm, quod Cimme-
rium appellatur, earumque partium
mare omne, quod Scythicum dici-
tur, gelu stringi et consistere.‘' Quae
eadem ferme repetiit Macrob. Sat.
VII, 12,31. In lisce antiquitatis
testimoniis, quae ad Herodoti verba
de mari hoc congelato et de Bosporo
Cimmerio toto gelu constricto com-
probanda satis valent, nunc suhbsi-
sto: alia posterorum temporum te-
stimonia per singulos annos, quibus
talia vel in Ponto Euxino eiusque
partibus vel in fiuviis in Pontum
irruentibus acciderint, usque ad no-
stram acetatem accurate persecntus
est omnemque hanc quaestionem
pertractavit Tchihatchetf: Asie mi-
neure II. pag.66—107, in causas si-
mul inquirens, unde hoc effectum sit.
Quae omnia Herodotum vera retu-
lisse egregie comprobant.
oî évrog teggov Iixv8dai] Cf. nott.
ad IV,3. Duo libri repgns. De quo
vid. nott. ad IV, 201. — Pro orea-
tevovrat Valckenario in mentem
venit auagsvovtai vel imzevovtat,
Toupio Emendd. in Suid. III. pag.
443 Lips. oreayzevovta: (i. e. super
glaciem otiantur), quod ipsum arri-
sit Larchero. Nec tamen ulla opus
emendatione, cum de hostili hîc agi
excursione verba seqq. tas auaéas
énelavvovar satis doceant.
fs toùs Zivdovs] Pro ’Ivdods,
quod omnes libri scripti praebent,
reposui cum edd. Zivdovs ex Hol-
stenii emendatione ad Steph. By-
zant. (qui pag. 670 lerk. Ziydol,
co ueonufolas tris Maratridos 2i-
uvns: Evo dè ual to Zivdixoy yé-
vos paciv sivar toy Maimtdy dro-
23
354
HERODOTI
toùs dxta unvas diaredéer yeuav Eav, tovs è’ éxi
tÉéCcsRuS wuysa avtodi doti.
uv TOÙs TpoTovS NEOL ToîoL
cracua) coll. Is. Voss. ad Scylac.
Peripl. $. 72. p.450.T.I ed. Gail. pro-
bantibus Wesselingio in Dissertat.
Herodot. XI. p. 179 et Ukerto Geo-
graph. d. Griech. u. Roem. IIl, 2.
pag. 494 seqq., qui omnia fere huc
spectantia attulit ipsumque numum
et inscriptionem, qua satis superque
probatur haec emendatio, quae ae-
que etiam spectat ad IV, 86, ubi pro
’Ivdixîg, quod omnes libri scripti
afferunt, rescripsi Zivdixns. Recte
enim Plinius H.N.IV,(12) 26: ,,re-
gio Scythica Sendica nominatur. “
Mela I, 19,112: ,,Sindos in Sindonum
ab ipsis terrarum cultoribus condita
est.‘‘ Unde ,,.Sindi ignobiles‘ apud
Ammian. Marcell. XXII, 8. Quos
eosdem Sindos Sindicamque regionem
norunt Strabo XI, 2. p. 492 s. 753 C.
p. 495 s. 757 C. 758 A. p. 496 s.
759 C., ubi Sindiacus portus 8. Sin-
dicus, quem etiam commemorant
auctor Peripli alterius Ponti Euxini
$. 2. pag. 2 Huds. pag. 207. 'T. IlI
Gail., Scylax Peripl. $. 72. p. 32
I{uds. pag. 285 Gail. T. I, Scymn.
Chii Descript. orb. 888, Dionys. Pe-
rieg. 681 ibique Eustathius, Geo-
graph. Ravenn. V, 10. p. 266, Nicol.
Damasc. p. 160 ed. Orelli, cuius conf.
nott. in Supplemm. p. 84, alii. Quae
cum ita sint, lectionis iure dudum
proscriptac patrocinium post Kan-
negiesser. in Alterthumswissensch.
p. 147. 202 minime debebat susci-
pere Ritter. Vorhalle p. 157 seqq.
Erdkunde II. p. 618 seqq., qui ‘Iy-
dovg in Herodoto omnino mutandum
negat, cum de /ndica gente hîc aga-
tur; quae ad colonias ex interiori
India ad Caucasum Pontique Euxini
oras usque prisco admodum aevo
deductas pertinuisse putanda sit.
Add. Eichwald: Alte Geographie d.
Casp. Meeres pag. 353 seq. Quae
mihi longins repetita videntur, cum
dubium vix esse possit, Sindorum
gentem ex iis, quae modo attulimus,
testimoniis habitasse ea fere in re-
gione, quae nunc a fluvio cogno-.
Keyopiotar dì ovtog
év GAiowi qagloai
mine vocatur Auden, ubi u
ac regio Sudschuk (quo ip
mine Sindicae vestigia supe
Reichard. p. 36 1.1.). Cf.,
Mannert. IV. pag. 106.
Tzschucke ad Mel, 1. l. Vol
p.627 seqq.630 nott. exegg
in Corp. Inscriptt. Graecc.]
et pag. 1000, ubi quod pra
dor accentu retracto pro
equidem haud assentior. 4
gentem postea ulterius ad
progressam esse statuit
(Nordgest. d. Pont. p. 62.!
sane referantur, quos in T]
vit Homerus Ili. I, 549,
quibus tamen conferas
disput. in Aeschyl. Trilog.
seqq.] itemque regio Sinti
cedonia urbsque Ztydos
doto VII, 123 commemorai
.nique Asiae minoris urbs $S
stremo adiiciam ex A. G.
Bibl. Indic. II, 3. pag. 30
fuvium /ndum ab indig
Sindhum, recteque Plinium
(23) 20 scribere: ,,Indus in
dus appellatus.!* _
Keyoprotar dè ovtog Ò
t. À.] Hiems, haec enim
est mens, omnino diversa
hieme, qualis in aliis orl
rum partibus fieri solet.
cem tovs teorovg conf. I
108. Pro &44oc: ymEloe
Sancrofti libro recentt. e
buerunt @22701 700701, u
evitentur, quae auribus mi
videri queant, sex vocabu
dem syllabam desinentia
quam nec hoc loco, nec al
legitur I, 60, tali xexogp@o
cos offensos csse eristima
in Indic. praclectt. hiemm.
gimont. Maiorem difficulta
bet structura insolens ve:
Quotat, quod cum geniti
rumque habeat additum (v.
140. II, 91), hoc loco cu
nAoL ToOîloL — geELuodi con
quare ab Herodoto scripti
MELPOMENE. IV. 28.
355
[rei quudor® év td tRv uèv dgaigv ovx Ver Aopov atwov
ovdir, rò dì Fioos Uov ovx avis. Boovrai te Muos ti) «Ain
yivovia:, tTguixadta uiv où pivovtai, Féosos dè aupidapies*
ay de geiudvos Bpovtn pévntar, ws téoas vevopiotar dav-
pateota. de dè xa. qv ceouòs yevqraL, Mv te deosos Hv
te guuòvos, év Ti] Zuvdixi téoas vevopiotai. Taro dì ave-
gUpevi pipovaL tÒv gerudvo tovtov, Hquiovor dì xa. Ovor ovk
zia tor ly all. x. yivopivov
guparoy putat Herold Emendatt.
Herodott. P. II. p.15, dativum x@0t
eo modo erplicans, quo @wao: I, 1,
ubi conf. nott. Qua quidem emen-
datione omnis utique structurae tol-
litar difficultas, nisi dativum quo-
que in tali structurae genere ab He-
rodoto adhiberi potuisse credas, in
quo alii genitivum huic verbo ad-
iungere solent. Verbis fv @44o:ci
z0elos: Nostrum respicere ad Grae-
ciam potissimum adeoque etiam ad
Italiam inferiorem, in qua diutius
ipse est commoratus, monere vix
opus videtur.
lr tot)» pv dpalnv ov der 20-
gov aiioy ovdévy] Schweigh. tpy
@oainy de solito Ac statuto pluvia-
rum tempore intelligit, s. de ea anni
tempestate, qua alibi vulgo im-
bres cadere solent. Itaque de hie-
mali potius tempore intelligendum,
ut reete vidit Herold 1.1. pag. 16.
s minus opinor recte, malunt
de verno tempore accipere,
quo. alibi solent cadere imbres,
quibus nives liquefiunt, Zephyris
entibus. Ad ipsam locutio-
Dem TN y mpalNv, quae etiam inve-
niter in Demosthen. orat. III in-
Philipp, 8. 48. p. 123 et în orat.
contr. Dionysodor. 8. 30. pag. 1292,
quod vulgo supplent Wegvr, iure
displicet Schaefero ad Lambert.
06. de Ellipss. L. Gr. pag. 577,
cum certe nemo quisquam dixcrit
I? moa/ny denv, ideoque weala
libus xagey00y0g dici cxistimat
da.
II Ve» 06% dvie.] De structura conf.
fox.113. III, 117 ibique nott. De
IV evfei consul. I, 6. III, 109.
» 125. — De voce dupidaprg di-
ximus ad III, 111. Ad ri €227 conf.
II, 36 et nott. ad I, 1. Particula
7u0s (quando) uno tantum hoc loco
utitur Herodotus itemque Hippo-
crates: Homerica enim est vox (vid.
Iiad. 1, 475 aliisque locis; cf.
Nitzsch. ad Odyss. I. p. 272), quam
inde tragici quoque assumpserunt.
Plurima dabit Thesaur. Ling. Graec.
IV. p. 177 ed. Dindorf.
og ties verouiotae Gavpate-
c8a.)] In hisce equidem veterem le-
ctionem, quam scripti libri affere-
bant, cum Schweigh. et Gaisf. re-
stitui pro ®ouafeoda:, quad Gaisf.
induxerat, reponens dovuateodat,
monente Struvio in Spec. III. p.. 7
feq., quo iam usi sumus in not. ad
III, 148. Nec sane constans in
his reperitur Gaisford., ut qui di-
phthongum reliquerit IV, 30. 53. 82.
85, sed immutaverit IV, 42. 111.
129, 199 et constanter in reliquis.
Tu vid. nunc Bredov. pag. 142. Vul-
gata lectio ws téeas Povuaferai,
a Matthiaco et Dindorf. servata, e
Wesselingii fluxit editione. Quam
nos restituimus librorum veterum
lectionem, ea vix mendi suspicione
caret; cum vox &ovpateo8a. male
textui intrusa videatur. Post verba
@s dè inserui cum recentt. edd. vo-
culam xaÌ vulgo omissam. In loci
interpunctione variant, cum alii
comma ante verba év 17 Zuv8ix7,
alii post haec verba ponant. — Ter-
rae motus in Russia rarius accidere,
in meridionalibus tamen regionibus
subinde observari scribit Hansen.
1.1. pag. 59. Apud Mongolos toni-
trua, quae insolito tempore acci-
dunt, pro malo haberi omine scri-
bit Neumann: Die Hellen. im Sky-
thenl. I. pag. 268.
23 *
356
HERODOTI
avéygovtar aelNv' ti dè @44n Taro pèv év xovuo i
| 29 amogpaxeditovo: , ovo. dì xal Muiovor avepovios. d
por xai tÒò yévos tav fodv tò x0d0v did tadta 0V gue
avrddi. uaorvote dé uo t7) pvosun Ounoov Eros év'0
Eyov Ode‘
Kai ABvnv, 08. t° @oves «pag neonoi redédovor.
0986 stpnuévov, év toro depuotoi tayù rapaypiveo®
osa. év dè totoi ioquooioi wuysoi 7 oÙ pus xépea vi
dOXNv, 7 puovta que uopvis. evdadta pév vuv dia 1
30 piverai tavta. Oavuata dì (r0008pxas ydo di por 6
apyîis édityro), ovL év vj “Hasin maon yoson ov dvvéca
dvéyovra: cexnv] Articulum tny,
uem vulgo ponunt ante aQxnr, cum
aisf. meliorum librorum iussu de-
levi. Cf.IV,29. III, 16. Cr. hîc ci-
tut Fischer. Ind. in Aeschin. Dia-
logg. s. v. avéyecda: et Eustath. ad
Odyss. XIX, 27. pag. 680, 12 Bas.
Ad argumentum loci facit Plinius
Hist. Nat. VIII, (68) 43 de asinis:
»1psum animal frigoris maxime im-
patiens; ideo non generatur in Pon-
to, nec aequinoctio verno, ut cae-
tera pecua, admittitur, sed solsti-
tio.‘‘— Ad verbum &r00gparelttovoi
(tabefiunt) conf. nott. ad III, 66. Add.
Corats ad Hippocrat. De aér., aq. et
locc. T. II. p. 185 seq.
Cap. XXIX.
tò xolov] ,,Eustathius ait x040v
Ionum esse et uvoiolextsicda: de
arietibus et bubus, cornibus defe-
ctis, ad Iliad. x p. 1019, 17 s.
1062, 30. Opportune Hippocrates
de Seytharum curribus: tas dèi
auabes Eduovot gevysa — Body né-
Q0g At80* OV 70 Eyover sÉoata vIÒ
pugeos, De aér., aq. et locc. pag. 291
[8.93 Cor.]“ W'esseling. Respicit
Herodotea idem Eustath. ad Udyss.
pag.1485,10 s.152,35. Quae Strabo
profert VII. p. 307 s. 471 C., ex He-
rodoteis fluxissc recte monet Val-
cken. Italus Herodoti interpres
itemque Coraés ad Hippocr. l. re-
centioris peregrinatoris, Pallas, af-
fert testimonium, hodieque per Tar-
tariae regiones inveniri ali
bestias, cornubus carente
pros, arietes.
ueorvetet dé nor ti) 7
eov #r0s] Retinui vulgati
cei, Florentini, aliorum 4
firmatam, Nam pro dé
rant dé uov et ante ‘Op
ruerant xaÌ, ntrumque ei
Sancrofti libro. —— Hom
qui citatur, exstat in Ody
‘l'u conf. nott. ad Herodo
cupo xeouoi telédoves
stae Homcrici interpretati
gÉos nsoutoquotor dia T
tnta cum IHerodoto conve
Nitzsch. in nott. ad Hom
241. Iertinet huc quoqu
lis locus, ab interpretib
dudum allatus, Hist. Anit
28: x@l év pèiv Aifon et
Tal KEONTA Égovra ta xeqi
uoòdv. Reliqua dabit Ni
Ad vocem &g@g (cito, cele
Homer. Ilî. I, 349. XVII,
405. Odyss. Il, 109, ne p
Cap. XXX.
nooctnuas — èdibnte
pro édigeto oxhibui cur
edd. Cf.I,65. In quibus
exstat etntnos, quae vulga
nis est glossa. moocdnue
nes, accipio digressiones,
strum valde delectari ne
Conf. nott. ad I, 23 col
IV, 107.
MELPOMENE. IV. 28—31.
357
o8a. quiovor, OUTE PUyGOÙ TOÙ YGIPOV ÉOvVTOS, OUTE XAA0v Ppa-
vepov altiov ovdevos. paoì dì avro) "HAstor x xatagns Tev ov
piveodal Opi Muiovovs. «44° éreav 1000) N) don xvioxzota.
tas Ixzovs, éEedavvovor Ès TOVs TANGLOYOPOVE avtas* xal
Extra Op. év TI) tav nédas Émisioi toÙs dvovs, és où av 07d0L
al ixmo: Év paotoi'
Ererta dì orlo anziavvovoi. Ileoì dÌ3I
tav zrspov, tv Zuvdai Aépovar avardeov sivai tOv Nega,
zal rovrav eTvexa ovx ole te elvai ovte (detv TÒ 10000 tis
queipov ovte distitvar, t|vde Ego meo. abrv tqv yvosunv. tà
2etuxeodE TavtNS TiS goons ale) viperai, tAeocovi dè toù di-
Îx rardons tev] tev, in quibus-
dam libris male omissum, cum aliis
retinet Eustath. ad Dionys. Perieg.
vs. 4009. De ipsa re landant Pausan.
Y,5,2.V,9, 2. Plutarch. II. pag.
303 B. (ubi Wyttenbach. in Animad-
vers. pag. 74 Herodotei loci haud
immemor fuit) Antigon. Caryst. Hi-
stor. mir. 13, Atque ob hasce aras
corsus mulorum certaminaque, in lu-
dis Olympiacis OI. LXX introducta,
mot abrogata esse videntur Lar-
+ Quae causa num vera fuerit,
dixrerim: id vero certum est,
mulorum cursus in ludos Olympia-
cos Olympiad. LXX receptos iam
Olympiad. LXXXIV desiisse: qua
6 re conf. citt. ab C. Fr. Hermanno:
GottesdienstI. Alterthiim. 8. 50. not.
- Krause: Gymnastik u. Agonistik
d. Hellenen. Î. pag. 569. — In pro-
Tune segg. intactum reliqui: #8»
2206 ) 00n, quocum conf. II, 41
et quae alia attulit Bredov. p. 408.
e alii x0007). Ad formam xvioue-
4 conf, Fischer. ad Weller. III, a.
P- 121 et ad locutionem 0x0: — éy
Ya%tel INI, 32. De forma émisioi
immiltu n) cf. Bredov. p. 394. Ad
sicu CAtionem conf. III, 85 ibique
vid Ad verba 07/00 drelevvovoi
‘nott, ad III, 16.
ù Cap. XXXI.
ileà dè rv nteodv]) Tangit He-
felio s-* Eustathius in Epistoll. a Ta-
lens a per editis pag. 310, 10. Quo
‘apra, #2lumas dixerint Scythae, iam
&dIV,7indicavimus; hoc loco
e Wessclingii observatione notamus
simili imagine utentem I’salmistam
CXLVII, 16 et Arnobium II. p. 105
[cap. 58. p. 91 Orell.]. Unde Pli-
nius HH. N. IV, (12) 26: ,,Mox Ri-
phaci montes et assiduo nivis casu
pinnarum similitudine, /erophoros
appellata regio.‘ Apud Leon. Afri-
can. in Afric., descriptt. II. fol. 56,
monente Larchero, commemoratur
locus nomine £#wrris (i. e. plumis te-
ceti), ,eo0 quod frequentes illic ad-
modum cadant nives, quas plumas
quis potius quam nivem iudicaret.‘
— Pro vulg. «verzi5s0v e duobus
codd. cum Bekkero et Bredov. pag.
154 reposui ave mZe0v.
tov Inver 2éyovor] Articulum
oî ante 2x8 requirit Schweigh.
Libri non addicunt scripti. Cf. IV,
32. — In seqq. pro 0vx ola te elvat
in Florentino cod. invenitur 0vx
ofot te etvat. Tu conf. IV, 7. 53.
Ad éleccovi suppl. giovi, nisi malis
vipeto (ob antecedens r(perat), quo
ipso Noster utitur IV, 50 et VITI, 98.
Ad giore d don v cf. nott. ad I, 16.
Mox edidi cum recentt. edd. olxòs
pro elx0s itemque in fine capitis
corxnta retinui oh similes locos II,
34, V, 10, in quibus omnes libri con-
sentiunt, qui hoc loco differunt, in
quo Mediceus, Florentinus, alii @ v -
olxnta afferunt, quod recentt. edd.
praetulerunt, qui duobus aliis locis
codd. scripturam secuti sunt. Tu
conf. Lobeck. ad Phrynich. Parerg.
p. 731, cui «voluta magis placere
videtur. — forxs intactum reliqui, ut
I, 39. III, 71.
}
32
358
HERODOTI
n - DS Tn , » Sw
QE0s 77 toÙ geuavos, Moreo xal olxos. NÒN dv cat.
quova adpnv mixtovoav side, olde tO Aéyo. Eos p.
tegole xa) dia tÒòv geruova toùrov, govra toroùro?
tà x00s fopénv éoti ris Mrsipov tavins. tà dv xtEgi
tas tqv quova toùs Zxvdas te xal toÙs rEQIOLxOvE
pewv.
Taùra pév vuv, tà Aéyetar uaxgorata, elonra
‘TrepBopéoav dè mÉoL avdodnav ovii ti Zxv®
oUte tIviS GAROL tojv tavtn clxpuevar, el ui &pa ’)
0 d èy0ò doxéa , ovd’ ovtor Aépovor ovdév' Edepoy 3
Zxvdar, 06 reo) tv uovvopèaluav Aépovor. "ARA
pév éovi rel Taspfopéov slonueva, Foti dì nad “
Emydvoroi, el dn to govri pe Ounoos tavra ta Exe
tè dy TEO eluattovtas t)v giova
— donéw Aéyev] Recte Schweig-
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 186
haec ita reddit: ,, Puto Scythas, quas
plumas dicunt, eas nivem inlelligere,
scilicet nivem cum plumis conferen-
tes; ut adeo ta ategd pertineat ad
déyerv et ad eluatovtag ty quova
mente addatur roîs rtegoîs. Verba
in fine capitis posita: Ttabta pév
vvy, tà Zéyerat paxQorata, sl-
enta: valent: /Z/aec igilur, quae nar-
rantur de terris longissime remotis, (a
me) prolata sunt. Simili modo ta pu-
xgotata dixit II, 32, eodemque etiam
spectat formula “dr paxgotator, de
qua vid. II, 29 ibique nott.
Cap. XXXII.
‘Tasofogtav di néou avdedrwv
x. t. Z.] De Zfyperboreis in univer-
sum quae tenenda sunt, ea in Ex-
cursu ad h. l. attulimus. — Ad ol-
anpévav conf. nott. ad I, 27. De
Issedonibus vid. nott. ad IV, 25; de
unoculis nott. ad IV, 27.
Éleyov ye adv uel Subdar — 2t-
yovoi] Scripsit Noster haec respi-
ciens ad ea, quae cap. 27 scripserat
de Issedonibus: a quibus quae de
hominibus unoculis tradita essent,
ea inde accepisse et propagasse Scy-
thas dixerat. Simili modo Noster
hoc loco argumentatur, quo probet
Issedones revera nihil de Hyperbo-
reis tradere: nam si quid revera tra-
didissent, id inde acceptum pari
modo Scythae etiam dix
ea, quae de unoculis
tradunt.
‘AN “Howod® uév tor
Enoinoe] Haec verba,
sanissima videntur, pro
cuiusdam veteris adno
buit F. A. Wolf. Prolegg
pag. CLVII. Neque ve:
Schweighaeusero neque
in Dissert. de Hyperbo
neque ullam.equidem ir
sam, cur haec verba 1
habcam, quae ex deperd
Hesiodi carmine, ex Eo:
liter ducta esse putem.
Noster ad Husiodi testin
mo loco provocat, alterc
Homerum: causa inde
tenda videtur, quod Hegi
aetate certe longe antec:
gonos: quod carmen, E
scriptum a posteris, poi
siodi carmen confictum
mus. — In seqg. ad sÎ d7)
I, 112. 129 ibique nott. .
reddi vult Hartung (Lebr.
Part. I. p. 396): das heiss
ders.
Fot dì xal ‘Ouroo
vousi, el dn to Éovr
tavra te Ènea Erolnoe]
commemorantur etiam in
Homeri et Hesiodi p. 4
io, s. pag. 325 (ed. (
fn $, primusque inde v
fertur, additis verbis: @
ves xal tavta Ouneov
MELPOMENE. IV. 31— 33. 3599
Ilodig dé ri mAetota mepl avidv AnAio: Afyovor, pauevor [oa 33
IL indedepéva év xadaun AVODY , éE ‘Tasofootav pepoLEva, ARL-
idem versus etiam inter alia ex
Iliade et Odyssea allata legitur in
Aristoph. Pac. 1270 ed. Brunck., ubi
Scholia Antimachum carminis au-
ctorem falso declarant, qui, ut du-
dum recte monuit Brunck., antiquior
certe fuerit poéta necesse est adeo-
que ipse, ut ferebant, IHIomerus:
quem ab Aristophane ‘quidem pro
Epigonorum auctore habitum esse
inde colligi posse putat Sengebusch
in Homerica Dissert. prior. pag.
180. Accuratius in hoc carmen in-
quisivit eiusque argumentum, quoad
i potuit, eruere conatus est Wel-
cker (Der Epische Cyclus etc. II. p.
) teqq.). Quo carmine cum res ab
Epigonis (i. e. filiis eorum princi-
Pum, qui contra Thebas profecti
erant) gestae celebrarentur, adeo ut
hoo Carmen proxime exciperet 7/e-
ie, in qua res ipsorum illorum
Principum Thebas invadentium ca-
Nebantar, exstiterunt haud pauci,
Qui rovg ’Exiyovovs vix peculiare
The fuisse putarent, sed partem
he bdaidis; conf. E. L. de Leutsch:
187, Paid. cyclic. reliqq. Gotting.
la O, cap. ÎI aliosque a Welckero
Udatos in not. 51. pag. 404. At
Vero diversum fuisse Epigonorum
dine 02 8 Thebaide, a qua illud iam
et rriosit auctor Certaminis Homeri
qw ll esiodi 1. supra I., satis probavit
elckeri disputatio, ad quam ac-
ît quoque Nitzsch. Ilistor. IHo-
Mer. II. pag. 67, discessit vero in
0 , quod Welckerus ZEpiyonos atque
Alernaconidem pro uno codemque car-
e haberi vult assentientemque
UAetus est Eckermannum (Melampus
© sein Geschlecht p. 73. 74). De
hoe utut statuis, Epigonos ab Ho-
Mero ipso profectos non esse recte-
que inde Nostrum dubitasse, hand
tabium mihi videtur: carminis au-
etorem unum ex antiquioribus Ho-
Merilis fuisse credere malim re-
SPiciens ad ea, quae Welcker. 1.1.
Nitzsch. 1. 1. pag. 12, alii de his dis-
Putarunt; ad Acolicum sive Ionicum
POEtam referri carmen voluit quo-
Tue Bode: Gesch, d. Hellen. Poùs.
I. p. 287. Plura de Epigonis pro-
ferre nolim: sed Herodoti lectores
admonitos velim, ut ex loc quoque
loco summum cognoscant veri stu-
dium, quo Noster in singulis rebus
exquirendis ducebatur, qui de ipso
Homero tanquam Iliadis et Odysseae
auctore ut nullam dubitationem mo-
vit, ita eo studiosius a veris poiitac
operibus ea omnia seiungere voluit,
quae in Homeridarum scholis post
Homerum composita ipsius Homeri
nomen falso referrent; vid. supra
I1, 117 ibique nott.
Cap. XXXIII.
IIolXo de ti nAeîota] Ita cum
Schweigh., Gaisf. et recc. edd. de-
dimus. Vulgo 70220 dn xAeîcta,
cuius loco Matthiae alios secutus li-
bros exhibuit r0240 d’ fri wAstora.
ioa è vdedepeva Èv xalaun nroedv]
Male olim év0sdruéra. Nam sensus
est: sacra slramini triticeo illigata, ut
Schweigh. reddit, sive, ut Spanhe-
minus l. mox l. expressit: sacra ad-
ligata in triticea stipula. Larcherus
interpretatus est: ,,que les o/frandes
des Iyperburcens leur venvient enve-
loppées dans de la paille de fru-
ment, et Langius, vernaculus inter-
pres: ,, ihre Opfergaben miirden in
H'eizensiroh gethan.‘‘ — Ad ipsam
rem conf. Salmas. ad Solin. p. 147
et Spanhem. ad Callimach. H. in Del.
283, ubi Herodoteis similia invenies
haec: xadaunv te nai leo@ derjzua-
ta. Frugum prinitias intellexit Pli-
nius H. N. IV, (12) 26; sacrorum pri-
mitias Mela III, © init., nec aliter
Pausanias I, 31. 8. 2 ab Hyperbo-
reis scribit in Delum mitti primitias,
quae in triticea stipula (22 xedep?,
xvoeov) fuerint absconditae nec «
quopiam aguoscerentur. Add. Serv.
ad Virgil. Aen. XI, 322, alia, quae
attulit Spanhem. 1. l. longiore dis-
putatione hoc docens, hîc intelligi
posse sacra incruenta, quae e tritico,
hordeo, placentis, aliis ciusmodi re-
bus, sine ullo ignis usu nec combu-
stis victimis fiant; in quibus illas
|
32
358
HERODOTI
Qe0s 7 toù geucivos, Goro xal olxds. HÒN dv deri
quova adonv nirtovoav elda, oùde TO Aéyco. Eos p
ateooloL* xai da tÒv geruova toùrov, Éovra torovro:
tà mods Popénv doni tijs Nreipov tavtns. tà dv xteg
tas tiv quova toùs Zxvdas te xal toÙs rEQLOLxOvE
yev. Taùra uév vuv, tà Aéyertai paxgorata, elonro
‘Trepfopéav dì réoL avdodaav ov ti Zx®
oUte tiviS RAROL tojv tavTN cixmuevar, el pi) &pa
06 d’ éyd doxéa, ovd” ovto Alyovar ovdtv® EAeyov ;
Zuvdar, 009 re0. tòv povvopdalpoav Aéyovoi. ‘Adi
pév fori xegl ‘TreoPopécov sipnutva, Fori dè nad *
°Emiyovowoi, el di) coò éovri ye "Ounoos tavra ra Exe
TÀ dy aTEOd elnofovias tiv qiòva
— doxfo Zéyev] Recte Schweig-
haeuser. in Lexic. Herodot. I. p. 186
haec ita reddit: ,, Puto Scythas, quas
plumas dicunt, eas nivem intelligere,
scilicet nivem cum plumis conferen-
tes ;‘‘ ut adeo ta xregd pertineat ad
Aéyeuv et ad eluatovras tv quova
mente addatur roîs rtepoîs. Verba
in fine capitis posita: tavra uév
vvv, tà Xéyerai paxgotata, el-
ontai valent: Z/aec igilur, quae nar-
rantur de terris longissime remotis, (a
me) prolata sunt. Simili modo ra pa-
xgorata dixit II,32, eodemque etiam
spectat formula éxÌ uaxgotaror, de
qua vid. II, 29 ibique nott.
Cap. XXXII.
‘TasoPogfov di néou avena
x. t. À.] De Myperboreis in univer-
sum quae tenenda sunt, ea in Ex-
cursu ad h. l. attulimus. — Ad ol-
«npévov conf. nott. ad I, 27. De
Issedonibus vid. nott. ad IV, 25; de
unoculis nott. ad IV, 27.
Èleyov yag div xol Subter — dt-
yovoi] Scripsit Noster haec respi-
ciens ad ea, quae cap. 27 scripserat
de Issedonibus: a quibus quae de
hominibus unoculis tradita essent,
ea inde accepisse et propagasse Scy-
thas dixerat. Simili modo Noster
hoc loco argumentatur, quo probet
Issedones revera nihil de IIHyperbo-
reis tradere: nam si quid revera tra-
didissent, id inde acceptum pari
modo Scythae etiam di;
ea, quae de unoculis
tradunt.
A ‘Horodw pév tex
&r0ince] Haec verba,
sanissima videntur, pro
cuiusdam veteris adnc
buit F. A. Wolf. Prolegg
pag. CLVII. Neque ve
Schweighaeusero nequ
in Dissert. de Hyperbc
neque ullam.equidem i
sam, cur haec verba
habeam, quae ex deperi
Hesiodi carmine, ex Eq
liter ducta esse putem.
Noster ad Hesiodi testil
mo loco provocat, alter
Homerum: causa inde
tenda videtur, quod Hea
aetate certe longe antec
gonos: quod carmen, ]
scriptum a posteris, po
siodi carmen confictum
mus. — In seqg. ad ef dz
I, 112. 129 ibique nott.
reddi vult Hartung (Lehr
Part. I. p.396): das hei.
ders.
Foti dì xal 'Ounow
roc, el dn toò éovu
tatra ta Enea Enolnoe
commemorantur etiam ii
IHomeri et Hesiodi p. 4
sterm.) 8. pag. 325 (ed.
x $°, primusque inde ‘
fertur, additis verbis: g
ves xal ravra 'Opngov
MELPOMENE. IV. 31— 33.
359
rag dé te wAetota meg. avtov Andior Aéyovar, peuevor [pa 33
dedentva év xadaun mvedv, té TrspBfopéav pepoueva, axi-
em versus etiam inter alia ex
ade et Odyssea allata legitur in
ristoph. Pac. 1270 ed. Brunck., ubi
helii Antimachum carminis au-
orem falso declarant, qui, ut du-
tm reete monuit Brunck., antiquior
rte fuerit poéta necesse est adeo-
le ipse, ut ferebant, Homerus:
em ab Aristophane ‘quidem pro
Nigonorum auctore habitum esse
de colligi posse putat Sengebusch
ica Dissert. prior. pag.
0. Accuratius in hoc carmen in-
sivit ciusque argumentum, quoad
‘3 Potuit, eruere conatus est \Vcl-
tt (Der Epische Cyclus etc. II. p.
) seqg.). Quo carmine cum res ab
\onis (i. e. filiis eorum princi-
?, qui contra Thebas profecti
it) gestae celebrarentur, adeo ut
®&men prorime exciperet 7le-
em, in qua res ipsorum illorum
tipum Thebas invadentium ca-
Xtur, exstiterunt baud pauci,
Covs "Ezijovovs vix peculiare
'@n fuisse putarent, sed partem
*midis; conf. E. L. de Leutsch:
cyclic. reliqq. Gotting.
s cap. ll aliosque a Welckero
&tos in not. 51. pag. 404. At
diversum fuisse Epigonorum
iena T'hebaide, a qua illud iam
mxit auctor Certaminis Homeri
»siodi l. supra l., satis probavit
*keri disputatio, ad quam ac-
® quoque Nitzsch. Histor. Ho-
II. pag. 67, discessit vero in
Quod Welckerus Epiyonos atque
eaconidem pro uno codemque car-
» haberi vult assentientemque
ta est Eckermannum (Melampus
ein Geschlecht p. 73. 74). De
utut statuis, Epigonos ab Ho-
© ipso profectos non esse recte-
inde Nostrum dubitasse, haud
mihi videtur: carminis au-
*mm unum ex antiquioribus Ho-
dia fuisse credere malim rec-
ns ad ea, quae Welcker. 1.1.
‘ch, 1. 1. pag. 12, alii de his dis-
unt; ad Aeolicum sive Ionicum
‘mn referri carmen voluit quo-
3ode: Gesch. d. Hellen. Pois.
I. p. 287. Plura de Epigonis pro-
ferre nolim: sed Herodoti lectores
admonitos velim, ut ex hoc quoque
loco summum cognoscant veri stu-
dium, quo Noster in singulis rebus
exquirendis ducebatur, qui de ipso
Homero tanquam lliadis et Odysscae
auctore ut nullam dubitationem mo-
vit, ita eo studiosius a veris poi:tae
operibus ea omnia seiungere voluit,
quae in Homeridarum scholis post
Homerum composita ipsius Homeri
numen falso referrent; vid. supra
II, 117 ibique nott.
Cap. XXXIII.
IIoll6 dé te nAeîcra] Ita cum
Schweigh., Gaisf. et recc. edd. de-
dimus. Vulgo x02Z0ò dn rAeîcta,
cuius loco Matthiae alios secutus li-
bros erhibuit m0220 d’ ft rAeîota.
tod tvdedeptva Ev xaldun nvocv]
Male olim évdsdvuéva. Nam sensus
est: sacra sitramini triticeo illigata, ut
Schweigh. reddit, sive, ut Spanhe-
mius l. mox I. expressit: sacra ad-
ligata in triticea stipula. Larcherus
interpretatus est: ,,que les offrandes
des Ilyperboréens leur venoient enve-
loppées dans de la paille de fro-
ment,‘ et Langius, vernaculus inter-
pres: ,,ihrc Opfergaben mitrden in
H'eizenstroh gethan.‘‘ — Ad ipsam
rem conf. Salmas. ad Solin. p. 147
et Spanhbem. ad Callimach. H. in Del.
283, ubi Herodoteis similia invenies
haec: xadaunv te xai Leo denzpa-
ta. Frugum prinitias intellexit Pli-
nius H. N. IV, (12) 26; sacrorum pri-
mitias Mela III, 5 init., nec aliter
Pausanias I, 31. 8. 2 ab Hyperbo-
reis scribit in Delum mitti primitia8s,
quae in triticea stipula (20 xodep?
mvedov) fuerint absconditae nec «
quopiam agnoscerentur. Add. Serv.
ad Virgil. Aen. XI, 322, alia, quae
attulit Spanhem. 1. 1. longiore dis-
putatione hoc docens, hîc intelligi
posse sacra incruenta, quae e tritico,
hordeo, placentis, aliis ciusmodi re-
bus, sine ullo ignis usu nec combu-
stis victimis fiant; in quibus illas
360
HERODOTI
xvésota. és Euvdas, amò dè Zxvdéov NIN dexouévot
toÙs mrAnoiogogovs Éxeotovs xoplfetv ata TÒ xpÒgs &
éxaotatco tri tòv Adpinv, évdevtev dì r00s pecauBoilm
oblationes s. primitias frugum in tri-
ticea stipula illigatas primum quo-
dammodo locum occupasse credibile
fit. Ea autem sacra, quae frugum
primitiis constant, omnium anti-
quissima haud iniurià habentur. Nec
aliter haec accepisse video Creuzer.
Symbol. II. pag. 537 ed. tert., fru-
gum nimirum primitias hîc intelligi
ratus ac fortasse quoque placen-
tas, alia eiusmodi munera incruenta.
Post quem C. O. Mueller. Dor. I. p.
272 et ipse /rugum primitias intelli-
gendas esse censuit. Haec ipsa au-
tem Îsp@ per avidv xal 6ve‘yyov
ua. nideoas sf tv Afi0v quot
to.maiaròv otélle08ì, scribit Plu-
tarchus De music. cap. 14.
noulterv avra — énl rov Adotnv]
Quae de Hyperboreorum legationi-
bus traduntur, disquisivit Schubart
altera disquisitionis parte pag. -10
seqg., qui quod populus populo ci-
que proximo donaria Delum portan-
da transmisisse fertur, id difficile
explicatu esse negat, modo colonia-
rum seriem fuisse statuas: de quo
viri docti commento in Excursu ad
h. I. monuimus. In ipso itinere in-
dicando cum Herodoto haud conve-
nit Pausan. I, 31. $. 2, quo auctore
ad Apollinis templum apud l’rasien-
ses Hyperboreorum donaria deferun-
tur, quae ab ipsis Iyperboreis tra-
dita Arimaspis, dein ad Issedones
et ab Issedonibus perveniunt ad Scy-
thas, qui ea Sinopen adferunt; unde
a Graecis Prusias(qui Atticae orien-
talis est pagus e regione Enboeac)
delata ab Atheniensibus Delum
transportantur. Quae ipsa Athe-
nienses commentos csse si statuas,
ne honoris illius essent expertes, iu-
sto audacius hoc pronuntiatum vi-
detur Schubarto 1. Ì. pag. 46. 47, qui
ipse Pausaniae locum corruptum iu-
dicat. Neque vero loc ipso multum
lucramur, neque eo, quod Schweigh.
statuit, haec pertinere ad id, quod
insequenti tempore fieri solitum No-
ster postea tradit: émel dè roîot
‘TasoBogsoai tovs anomepg
x. t.Z. Quae cum ita saint
scio an Deliorum famae p
buendum sit, quamquam, qua
in talibus variari soleat, hs
inscius. Neque omnino vie
rodoto indicatae, qua Hyp:
rum sint allata dona, muli
buendum censuit C. O. Muel
qui nil aliud inde colligi pi
tat, nisi quod arcte olim hu
linis per Graeciam cultum(
ius religionis sedibus primi
Graecia septentrionem vers
coniunctum fuisse existimem
que ipsum connexum per
rum decursum studiosius ei
et vel sacris missis conf
fuisse. Muellero adstipulati
cker. Myth. Geogr. pag. |
Ritterus statuit (Vorhalle {
coll. 351) ex hisce intellig
quae in hac via indicantur,
munera Hyperboreorum dei
maturius cum Pontico-Asiati
quodammodo fuisse connei
ad fabulas ea, quae de Hyp
traduntur, omnino relegare
detur Fr. Guil. Schwartz: )
quiss. Apollinis natura (
1843) pag. 53 seqq., ca saci
Hyperborei afferre dicuntu
convenire ait cum ipsa Apol
tura, qui, aestatis deus, €
tura spica advenire putabat:
ut in his fabulis omnibus ae
una cum anni primitiis adve
paruerit. Quod num suffi
omnem hanc de IIyperborei
explicandam, valde dubit
quae ut ad Apollinis sacri
spectat, ita plura quoque
vestigia cius communioni8s,
ter gentes boreales et meri
Graeciac olim vbtinuit Apo]
sacra e regionibus septentri.
in Graeciam deducta comn
Vid. modo Gerhard: Griech
log. $. 320. pag. 327 seq.
énì rov Adetnv] rov ‘Ade
supra Noster dixit I, 163,
MELPOMENE. IV. 33.
361
pueva roorovs Aadavarovs 'ElAnvaov dénrsoda., amò dì
waarafalverv érxì rov Mndiéa xoArov xal diaropeveodai
Bowav, modiv te É6 modiv reurnew, uéxoi Kaquorov, tò
0 ravrns éxdimetv "Avdoov* Kaquoriovs yae elvar toùs
ovras és Tijvov, Tyviovs dè È AnAov. amuvesota pév
retta ta foa oUTA Afpovoi è AfAov. medtov dèi tovs
fogfovs méuwar pepovoas ta lod duo xopas, T&S ovvopa-
Quo tempore boreales Euro-
sJartes Graecis nondum satis
$ cognitae, regiones quoque
Adriaticum mare sitas Hy-
reis vulgo adtribui monet Dan-
:Behweigh. excitatus in Mém.
aead. d. Inscr. XXXV. p. 589.
tborei si Italiae adscribantur,
ari posse ait Niebuhr. Hist.
I pag. 85 ed. sec., quomodo
rum dona Delum per
Adriaticum pervenire potuc-
At de his vir doctus ipse vi-
Conf. in Excursu de Hyper-
! alata. Alia de his Hyper-
Pam itineribus Gesner. in Prae-
navigatt. extra column.
sect. II. 8. 8. p. 662 (Orphicc.
|
rev dodovalovs “Elinvov
he} Consentit Callimach. H.
+ 284, qui omnino in his presse
lerodoti vestigia. Add Ety-
agn. s.v. Jodovaîos 0 Zeds,
perboreorum locus appellatur
a, Aelian. V. H. III, 1. Pri-
utem Dodonaeos commemo-
ter Graecos, qui dona sacra
his allata acceperint, nemo
tur, qui et situm Modonae ct
netitatem vetustatemque re-
It; de quo vid. Herod. II, 5?.
ue nott. A Dodona Apollinis
nes Delam Delphosque esse
atas, Creuzero (Symbol, IV.
seq. ed. sec.) quodammodo
Hligi posse videtur. Quo mi-
ciam cum Voelcker. Myth.
I. p. 169, Dodona quod hîc
etur, commentum esse sta-
sacerdotum ad coniunctionem
im, quae Dodonae, Delphis
fuerint, pertinena.
Balverv nl ròv Multa x04-
xdem Callimach. H. in Del.2°7
seq. Meliacum sinum intelligit e re-
gione Euboeae septentrionalis, quem
nunc vocant Zeitun. De quo praeter
Strabon.IX. p. 426 s. 651 C. et Plin.
H. N. IV, 12 (12) conf. Aeschgyli
Pers. 486 (459 Bothe.), Sophoclis
‘Trach. 616 s. 638 coll. 195 et Phi-
loet. 741. Zamniactm sinum vocat
Pausan. I, 4. $. 3. Apud Aelian. V.
H. III, 1 Melienses recensentur in-
ter eaa gentes, per quas iter facie-
bant Delphorum pueri ad sacra
Apollinis prope Thessalica Tempe
obennda. — Mox cum $Schwcigh.,
Gaisf. et recentt. edd. exhibui x0-
dv te È w0luv néunev, ubi vulgo
dì, quod retinuit Matthiae.
&xlirnety "Avd00r] Quae Reiskius
sic intelligi vult, ut Andrum sacra
non sint delata, sed hac insula
(qnam, e Cycladibus unam, Euboe-
am inter et Naxum sitam nunc vo-
cant Andro) praeterita recto itinere
a Carysto (quod est Euboeae oppi-
dum, eodem adhuc nomine cogni-
tum) ad Zenum (quae ad,Cycladas
pertinens nunc appellatur 7ino) ad-
vecta, quamvis Andrus his urbibus
esset media interiecta. Inde Lan-
gius reddidit:,,von hier aus witrde nun
Andros ibergeschlagen.* De Carysto
conf. nott. ad VIII, 112; historiam
eius perscquitnr Girard: Archives
des miss. scientifiq. II. pag. 706
seqq. De Andro conf. Herod. V,31.
VIII, 111 seq. De Zeno vid. Stra-
bon. X. p. 485 aliosqune vett. locos
apud Forbiger. Handb. d. alt. Geo-
graph. III. p. 1021, cui add. Ant.
Moschatos: De insula Teno eiusque
historia comment. Gotting. 1855.
pag. 6 et Ross: Reisen auf d. Griech.
Inseln pag. Il seq.
ovvonazovor — siva] De infini-
tivo elyai vid. Hermann. ad Viger.
362
HERODOTI
tovor Afhior slvar ‘“Trepdynv re xal Acodixnv: Gua
Gopadeins s0venev miuwa tous ‘Treofopfovs tav €
dpas mévte moprods rovrovs, ot vuv ITsppeoées 1
tuds pepedas ev Ajdo Epovres. érel dì toto. “Tx:
toÙùs amoreupdevras Orio ovx armovoottetv, decvà
pag. 750, quo supra iam usus sum
ad II, 44. Add. Kuehner Gr. Gr.
8. 506. not. 3. — Pro x0gag Ionum
ex usu x0vgas et h. l. et cap. 34
scribendum esse censuit Bredov. p.
166, cui Dietsch. obsecutus est. Vul-
gatam retinuit Dindorf.
Txegoyny te xaì Aaodiunv] Vir-
ginum nomina haud novit Mela III,
5, 15, nec Plinius H. N. IV, 12 (26),
sed habet Arnobius advers. gent.
VI, 5: ,,/fyperocha Laodiceque, quas
advectas illuc esse finibus ex Hy-
perboreis indicatur.‘* Quae Clemens
Alexandr. habet in Protrept. T. I.
p. 39 Pott., ea ex ipso Herodoto du-
cta esse haud iniurif statuere vide-
tur Spanhem. ad Callimach. H. in
Del. 292. Altero loco, ubi Noster has
virgines commemorat IV, 35, pro
Aaodixns Mediceus liber duoque
alii Axodoxns. Ad quam lectionem
plura attulit Schubart. l. 1. pag. 53
seq. apud Pausaniam, utroque loco
I,4,4(ubi Apadonos) et X, 23, 2,
ubi Anod6xog, Aaodinos scribendum
ratus vel apud Herodotum legendum
Aaodonn, quamquam illud praefe-
rendum agbitratur. Add. C. O. Muel-
ler. Dor: ag. 268, ob ipsius He-
rodoti Aaod “ny corrigendum ratus
in Pausania Acodixog. Neque vero
obsecutus est Siebelis, afferens Aao-
doxog ex Orph. Arg. 149, cuius loco
Asodoros, Biantis filius” , ex Argo-
nautis unus, apud Apollon. Rhod.
1,119, ut apud Valerium Flaccum;
Au6dinos in uno Schol. ad Apollon.
Rhod. I, 45. Mihi talis probatur
cautio, nec in Herodoto, ut quid mu-
tem, causa apparet, licet ipsa nomi-
nis forma Aaodixn (i. e. populi ius)
abhorreat ab ea, quae Herodoto in
usu est, Ze0s pro ixo0s etiam in no-
minibus propriis inde compositis
semper scribenti, ut monstrant al-
lata a Bredov. p. 138 seq., qui idem
p. 151 recte observat, "Treo6ynv (i.
e. praestantem, eminente
Herodoteo usui conveni
De aliis Hyperboreorun
conf. IV, 35 ibique noi
doqulins revocavi adi
HI, 7. II, 1218. 1, ubi
OÙ voy ‘TTsogpsoteg nerd
xadéoyta., quod omnes
scripti et editi, unus Di
buit xa2eUyrac. ITeopeo
praebent libri, quos ©
edd. secutus sum. Alli
(circumferentes). Quos
servante Larchero, Po:
abstin, II, 19 vocat ap
(i. e. manipulos gestante
XVIII, 553 et 554 dpa
i. e manipulos colligantes)
Virg. Aen. XI, 858 0040
hordei primitias gestantes
in mentem veniunt af 01
quibus vid modoFreytay
Ili. I, 419. p. 174 seq.
sych. II p. 945: Ilse
eot. Niebuhr. Hist. Ron
ed. sec. hoc ipsum non
oéeg — perferre) ad Ita
opinatur, Hyperboreort
latum vult.
Oricw ovu drovootte
ad III, 16. De locutioni
sî08a1 diximus ad III,
talauwerei conf. nott.
Sententia Herodoti haec
ter ferre Hyperboreos,
accidere, ut, sì quos dim
non reciperent 8. recupere
— In seqq. Schweighaev
sequuntur rec. edd., eS«
tione receperat roîs 4
quod ab omnibus recedi
ptis, e quibus vulgo «
miNoLox0g0vg, quod €
aeo equidem retinui qui
Schweigh. postea revoc
in Lex. Herodot. 8. v.
T. I. pag. 264, cum
TOÙS nANcLogogovg penti
MELPOMENE. IV. 33. 34.
363
vu, si Cpéas alel xatadauwera amootédiovias un amodexe-
tai, OUT dn péoovras és tous ovpovs ta (oa evdedeueva év
avpiy xadaun, Toùs mxANoiogopovs Emoxnaterv xedevovtas
mpoxinzerv Opéa arxò sovrav és «Zio ÈBvos. xal tavra uèv
ovro xporeuzoneva amuvisota. Atyovor és Afiov. Oiîda dè
auris tovtoLdL lpoloL tode moLevUIEvOv mPOCPEPES* tas Bont-
zias al tas ITarovidas yuvalzas, éreav Bvaoi 7) Apréudi ti]
Bac.iAnin, ovx &vev rvpdv xalauns Bvovoas ta lea. xaì tavra
pv dn vida tavtas morevoas.
silevortas, quod iunctum cum ver-
do menare hîc significet: insture
lubendo s. instanter, operose iubere
mendaregu$e. Tu conf. etiam nott.
sdIII, 73. Ad pronomen opéa, quod
ta ‘gd spectat, conf. Bredov. p.
. — In seqq. ad vocem xe00gpe-
eÈs conf. Il, 105, ubi eadem vox pari
tignifcatione.
tas Gonixlag al tas IlaroviBag
meraizas? Oonixtas praebebat Flo-
rentinis liber cum duobus aliis.
Valgo Ogyocas sive Gorocas. Vid.
ov. pag. 175. — Paeones infra
IV,40 Noster vocat in regione, quae
odiernae Serviae s. Mocsiac supe-
nori videtur accensenda. Colligit
veroCreuzer. Symbol. II. p. 530 seq.
tert. ex Herodoti narratione, per
Thraciam quoque olim viguisse an-
tiquum illum Solis Lunseque cultum
&Umque puriorem, cui mox rudior
raccesserit agrestiorque. Quin alia,
quae idem attulit, indicare videntur,
lan prisco admodum aevo
Apollinis sacra recepisse ulterius-
que propagasse. Hinc Diunam, quam
voeat Regiam, haud aliam esse cro-
quam quae Zendis « Thracibus
suà lingni vocata cultaque fuerit,
te Timaen in Lex. I’laton. p. 62,
ubi vid. Rubnken. Cr. confert Piu-
dar. Schol. ad Olymp. III, 146.
as ta fqa] Pro &vovoas,
quod e Sancrofti libro aliisque cum
edefero, Gaisfordio, I)ietschio,
ara Peposui; Mediceus, Florenti-
a alii #yovoas, quod ex Éodovcas
"tum videbatur Eldikio Susp.
ia; P- 10 et Larchero, unde Bek-
roca et Tindorf. in Herodoti verba
Perunt fedovoas (Herod, I, 131.
Trio dì ragBévowi tavtnor34
IV, 60), probante Abicht inPhilolog.
X. p. 710. Contra &vovoag e scho-
lio male invectum videtur Schweig-
haeusero, qui ipse retinuit #y0v00g,
eodem fere sensu, quo gegovoas:
sacra manu tenentes el în pompa ge-
stantes. Retineri id quoque vo-
luit Eltz. Quaest. Herodott. p. 14
(Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Supplem. Vol. FX. p. 120) sic expli-
cans: ,,mulieres Thraciae ct l’aeo-
niae — non sine stipula triticea sa-
cra habent (deue), hoc est, adhibent
deae sacra. At supra I, 59 init. 8 v-
cavtos yag avroù ta fol, quod
ipsum nihil aliud est, nisi sacra /a-
cere, sacrificare.
Cap. XXXIV.
Tijor dì rap8dtvoLoi tavtnoi] i. e.
in honorem earum virginun, quae ca:
IHyperboreorum terra advectae Deli
ubiisse dicuntur, sibi caput tondent
puellue aeque ac pueri Deliorum.
Haud aliter Pausan. I, 43, 4: xa&a
xal tj'Exafoyn xal'Quidi al &vya-
téoes mort amexeloorto al Andivv,
quo inloco similem dativi usum no-
tavit atque cum hoc Ierodoti loco
composuit Valcken. ad Herod. II,
61, alia quoque afferens, in quibus
sic dativus adhibetur ad indicandos
eos, in quorum honorem 8. gratiam
aliquid fieri dicatur, praecipue sa-
cris in rebus. Add. Aristoph. Lysist.
1277 ibique Brunck (00z70@uevot
&eoîc), Ran. 1415 (ravvvgigetv 17)
dee). Quo codem etiam pertinet,
quod apud Herodotum IV, 79 legi-
tur diorvon Baxzelo telso@Nvai,
ubi conf. nott. In ipsa narratione
Ò
364
HERODOTI
tjjor éE ‘Treofopéav televinocono: Ev Ando xelpovr
xopui xal ol rmatdes ol Andicav*
al uìv 00 yaeuov a
amorauvouevar xa meo.) atoaxtov elAltaca: Ex. tÒ |
Beto (tò dì omua fori Hoc és tÒò ‘Apremiciov éowvri &
qe.00s, érmimépure dé ol éAain)" ol dèi naîdes tov An4
gAbònv tivà elditavtes tV toLgOV TOEIOL xal oùro
ciua. avra uiv È) tavtnv tiv tiUNV Egovoi xRÒg Tei
Herodoto convenit cum Callimacho
H. in Del. 2092, nisi quod hicce vmnia
ista ad honorem Opis, Hecaérgae et
Loxus refert, non aliter atque Pau-
sanias I, 43,4. Cincinnum hunc
fuse circumvolutum, quem virgines
Deliacae ante nuptias in sepulcro
deponant, ad /lithyiam spectasse
censet Creuzer. Symbol. II. p. 520
ed. tert.; quae dea cum evULvOS di-
catur ac texturae praesit, et ipsa
fati domina ac princeps significatur
tesseraria quadam ratione, de qua
plura Creuzer. l. 1. Larcher. ritum
caput tondendi ad luctum refert,
mortuarum virginum in honorem in-
stitutum et perpetué deinceps me-
morià consecrandum. Quin apud
Troezenios simile quid obtinuisse
addit, Euripid. Hippol. 1436 testem
citans ac Lucian. De dea Syr. in
fin. 8. 60 coll. Plin. H. N. XVI, 44.
Plura similia de Graecis et puellis
et pueris caput tondentibus vel cin-
cinnos praecidentibus eosque in sa-
crum usum deponentibus atque de-
dicantibus attulit Eckermann: Me-
lampus u. sein Geschlecht. pag. 163
seq. itemque C. Butticher (Baum-
kultus d. Hellen. u. Roem. p. 9%),
qui huiusmodi consecrationem cum
arborum cultu coniunctam fuisse
ostendit; cf. ibid. p. 200.
al uiv 700 yapov — udsî01) i. e.
illae (virgines) quando 8. quoties ante
nuplias cincinnum praeciduni, tum
(hune cincinnum) /uso circumvolu-
tum in sepulcro deponunt. Monui ob
rationem participiorum arorauvo-
pevai (in praesenti) et efA(Éacai (in
aoristo), de quibus exposuit Nitzsch.
ad Odyss. IX, 387 Pag: 64. — In
seqq. Noster dixit dQLoteone ze100S
(ad sinistram), omissa praepositione
35 olxNropov. Paol dè ol avro. xal tqvAgynv te xal v
èx s. éÉE, quam aliis locis |
huic genitivo addere solet
30. VII, 109. 112.
tdi xal ovtor] Retin
cum edd. rècentt. E Sane
alteroque Schweigh. et
dederant z00tdsf0:, qu
ciperem, .nullam praeci;
causam. Ad sura di lzò(
IV, 22. zZ0nv herbam ini
dem cuiusvis generis (,,eù
Grashalm‘‘ reddit Stark.) s
quam capillis cireumvoluf
rum pueri in monumento
virginis sepulcrali (id eni
Giu docent nott. ad I, 9
72. 172) deponunt. Cui
quod prope adstitisse die
Giza dé ot #latm),
est, hanc arborem cum A
Dianae sacris ita coniunct
ut etiam prope Ephesum,
peperisse ferebatur, sacri
bor haud deesset; testat:
XIV, 1. 8. 20. p.639, cui
pua, quae hne ‘spectant,
scribam: xal rò &dvrov, i
yela “al tnv minoioy
7 nedrov inararaveae
t}v &sòv anolv8e car té
Nec ulia desunt testimonia
boris in Delo consecratae
tonium partum relatae:
accurate disquisivit Ber
Mythologische Parallelen
8seqq. 118 (Bericht. d.k.1
sellschaft d. Wissenschaft
hist. Class. 1856. I.).
Cap. XXXV.
nai Tny Aeyny te xal 1
Pro 'Aoynv in Aldina legi'
in Stephan, margine Exaf
MELPOMENE. IV. 34. 35.
365
rs xapBévovs te ‘Taepfopiav xara tovs aUtovs tovTOvS
nomen (loco "40yn5) suggerunt
sach. H. in Del. 292 eiusque
ast.Pausan.I, 43,4. V, 7.8.4.
xlog. m. s. v. Servius ad Vir-
en. XI, 322. Claudian. in II
Stilie. 253. Aeschin. Axioch.
| Pag. 371 A. s. 121 Boeckh.
st Exaspyos). Unde in Hero-
Exateynv restituendum au-
P. Leopard. Emendd. X, 19 et
em. ad Callimachi 1. 1, Equi-
um Schubart I. l. p. 48 in tali-
intra probatorum librorum au-
xem nihil quidquam immutare
m.
» sunt qui Ovrey appellent,
scil. Ionicà, cum ’Qag videa-
orica forma, in utroque Pau-
) loco aliisque supra laudatis
,uno Callimacho excepto, apud
6: quam eandem formam
etinuit, qui Callimachum se-
est, Nonnus in Dionys.l. mox
Sehubart. 1. 1. p.48. His iam
Re addunt puellam Zoro Cal-
îma 1, 1 et Nonnus Dionys. V,
t. Quod implendi versus causa
n esse vult Valcken., ad gram-
orum studia rniythologica hoc
\refert Schubart. l. 1. pag. 419,
edo. Haec autem virginum
it ipsis quoque diis, quibus
itur, communia fuisse censen-
tt, cum omnino haud raro sa-
tm nomen idem sit atque nu-
quod venerantur. Itaque no-
s. Upis (de quo plurima
btur congesta in Thes. Ste-
sd. Angl. 1,4. p.551) ad ipsam
è deam, quam /lithyiam dico,
t, quae eadem cum Italorum
o aria Vid. Spanhem. ad
. H. in Dian. 203 et Creu-
‘mbol. II. p. 523 coll. 519 ed.
min, iisdem viris monentibus,
iana hoc nomine subinde de-
tr, quatenus Ilithyiae s. Lu-
munus in ipsam translatum
\dd. Creuzer. ad Cicer. De
sor. III, 23. pag. 617. De vo-
nificatione si quaeras, Cren-
1, illam refert ad notionem
atque opis, quam, quae om-
n natura rerum parens atque
origo habetur adeoque nox primiti-
va ac primigenia, Ilithyia praestat,
ut ad lucem omnia proferantur. At C.
O. Muellero (Dor. 1. p. 369) indicari
videtur continua numinis cura re-
rumque humanarum custodia, quam
revereri oporteat mortales; quod
ipsum num conveniat cum huius fa-
bulae ac religionis indole, equidem
sane dubitem. Plane aliter Kruse
(v. Biisching. Wéchentlich. Nach-
richt. IV, 4. p. 357 seq.), cui Opis
cadem esse videtur atque Terra.
Alteram virginem 4g57% idem vocat
Celerem. Malim equidem vocare
Candentem, Splendentem: quod ad
deam lunarem lunaresque religio-
nes sane magis accommodatum vi-
detur. Quam eandem qui Exa-
É@yn* appellant, et ipsi deam lu-
narem pharctrà sagittisque instru-
ctam arcusque tractandi peritissi-
mam, Dianam vulgo vocant, in men-
te habuisse videntur. Ac denique,
praeter'Quiv et Exatoynv, ‘Agatav
quoque ex Hyperboreis Delum ve-
nisse cecinerat Olen, teste Pausan.
V. 7. 8.4. Ubi Cererem Achaeam in-
telligi posse negat C. O. Mueller.
Dor. I. pag. 369, rescribi iubens
Ageiav, quo nomine apud Aegine-
tas culta fuerit Diana. Sed nemo
editt. secutus est, idque recte opi-
nor.
nata TOÙs aUrTOVS TOUTOvs arde
ovs rogevopivag] Sensus est, has
virgines per eosdem homines sive
populos iter fecisse, eîdemque igi-
tur advenisse vià, qua scil. venisse
Hyperochen et Laodicen supra IV,
33 enarraverat. Quam interpreta-
tionem, unice illam quidem veram,
iure probat Schubart. 1. l. pag. 42,
quo eodem p. 50 monente verba &£
‘Tnsofooéov cum seqq. arixéodai
és inAov iungi nequeunt, sed anne-
ctenda erunt praecedentibus verbis
éovoas rag®evovs, ut virgines in-
telligantur Hyperboreae sive ex Hy-
perboreis profectae, ut supra IV,
34: tijor dì ragBdévoror tavinoi tijoL
#È 'Treofogéov televinoRGnaL tv
Arjà%0. Equidem verba éÉ Tregfo-
Qé0yv retulerim ad mogevouevas; ad
|
366
HERODOTI
av8gorovs ropsvopévag amxtoda. 6 ApAov Eri
‘Trspoyns te xal Acodixns. tavtas pv vuv ti ElAi
pegovdas Avt) toÙ HxvTOKOv TOV Eretavto poigov
tv dì "Apynv re xal tiv "Lav Qua avroloi totoi i
xéodta Aépovor, xal op. tiuas ddias dedocda:
xal pag aysipetv Qi tès yuvatxas, érxovvouatovaa
ata ros — avdo0rovg conf. nott.
ad I, 77.
Eri ngorsgov] De his vocibus sic
iunctis conf. Boeckh. Praef. ad Si-
mon. Socrat. pag. XVI. Eandem
locutionem adhibet Pausanias, mu-
tato ordine scribens mgorsgov Éri.
Cf. Schubart. 1. l. pag. 51 seq. —
Pro Aaodixns tres codd. Aeodonns,
de qua lectione diximus ad IV, 33.
tavras uév vor — drmneéocdai] i.e.
has quidem venisse tributi ferendi cau-
«sa, quod Lucinae pro maturato pariu
pactae fuissent. Ita Schweigh. Est
vero, opinor, hîc cogitandum de ea
Ilithyia, quae, ut paulo antea di-
ximus, omnium primitiva est mater,
e qua, ut e nocte principe, in lucem
prodicre quaecunque in terris omni-
que in rerum natura conspiciuntur.
Et eo spectare credam verba ayrl
TOÙ ouvtono», i. e. pro partus celeri-
tate sive partu maturato (Apollinis
scilicet et Dianae), ad cosmogoni-
cam doctrinam, cuius incunabula
in hac ipsa Ilithyiae fabula lateant,
referenda. 'l'u conf. de Ilithyia Creu-
zer. Symbol. II. pag. 519 seqq. ed.
tert. Itaque parum accurate hunc
locum a Larchero expressum esse
patet lune in modum: ,,Le tribut
qu'’elles dtoient chargées d'offrir
pour le promt et heureux accouche-
ment des femmes de leur pays.‘ —
Locutionem g0gov taccecda: atti-
gimus ad III, 97.
dua «vroîci toîcr &e0îc1] Apolli-
nem et Dianam intelligit Schubart
1. 1. pag. 48. De Lucina deabusque
parientium praesidibus alius quis
cogitaverat. Mihi alterum pracstare
videtur: nec aliter locum intellexis-
se video Stark (Mythologisch. Paral-
lell. p.118). In proxime seqq. verbis:
xal cp. riuas cdlag dedocta: mods
Cpéov prius 0g spectat ad Opin
et Argen, quibus alios
res tributos esse dicw
cpéoy, i e. a se ipsis,
rum, qui iidem quoque
ea dè CpÉ0y intellige
Opin et Argen vero spe
alterum quoque 0g: in
Qetv CL (in carum ha
tes yuvaînas, quae sui
lieres , iterumque etian
in verbis t0v ct (i. e
norem 8. laudem) "Qlyy
érotnoe.
&yelostv] Sic paulo p
tovres xal dyeLl0o0vt.
co 'T'h. Galeus coniecera
Sed cyelo8.v eorum esi
efflagitant in speciem
corumque quasi in ho:
mox in deterius versum
ficulis, qui, quo plebee
pecunias ad se derivar
aeve alicuius effigie a
oppida vicosque vagal
quidem ac verbo illi de
se ferebant imaginem,
tem sibi stipem quaereb
Rubnken. ad Tim. Lex.
10. Hoc autem loco no!
nenda ista ac detestab
lorum istorum ratione,
stiore stipem colligend
gitandum, non aliter
Iamblich. De vit.Pyth.
76, ubi Abaris ays/0£09.
lini Hyperboreorum. €
cum Lobeck. (Aglaoph.
ita interpretari, ut Abi
tis, quam S. Francia
suos perdocuit, specim
stipis sacrae colligendae
marique circumvectus.
ce cyelosLv nunc quoqu
H. Stephani Thes. L. Gi
Paris 1831) I. pag. 206
ferri quoque vult Por
pag. 109 ed. Lips. — x
MELPOMENE. IV. 35.
367
d Uva, tov agi Liv avno Avxios Érainoe” raga
seBovtas vaowastas te xalIovas vuvés Qalv te
, cUvopatovrds tegeal aysipovtas (ovtos dè 6 ‘2Agv
ovs tovs madZarovs Vuvovs èroinoe Éx Avxins 84 -
aeudoutvovs tv Ando) xal tov unglav xatapito-
td foudò t]v oxodov ravenv éxl tiv &nxnv vis
ster nomina Arges et
ly» erno Avxios éxol-
nodo loquitur Pausan.
so supra ad II, 53 (ubi
T.1. p. 856) laudato.
» VII, 23. $. 2 de Pam-
valosg toùs doyatota-
Imolnoey.
ntum loci quod attinet,
eis conf. Callimach. H.
tque Pausan. X, 6. $.4.
Quae Schubartum |. l.
swrant, ut etiam Home-
wsus 146—164 ad Ole-
; cniusdam poétae anti-
nen de Hyperboreis re-
De ipso Olene praeter
, Pausan. V, 7. 8.4. II,
VIII, 21. 8. 2 et quae
rum scripta de Olene
art. p.59 in not. Unde
Îlenem in llithyiae ho-
» Latonam, dum Apol-
nque parturiret, adiu-
\ pepigisse iureque fer-
ntiquissimum Graeciae
i eum Phoebi dicatur
pheta (Pausan. X, 5.
27, 2), primus omnino
ar, qui prisco admo-
>ollinis s. Solis sacra e
‘ientalibus sive boreali-
iam intulerit ac propa-
dem quod Zycius voca-
loto, Callimacho, Pau-
inte quoque Suida s. v.,
sul affert eius cogno-
7 (cuius loco Xvpaîos
Klausen in Encyclopae-
et Gruberi Sect. III.
8) 7 ‘Tasofoeeios, mi-
roba, id documento esse
reia haec sacra in Grae-
icta esse; quippe qua
iquitas floruisse volunt
endam Apollinis et Dia-
nae sive luminum coelestium, Solis
et Lunae, cultum, quem ex iisdem
superiorie Asiae terris religionibus-
que, ad quas Hyperborei eorumque
sacra vulgo relegantur, illuc perve-
nisse suspiceris, ita ut Olenis Zycii
commemoratio in Hyperboreorum
sacris minus certe offendat. Expo-
suit Creuzer. Symbol. II. pag: 521
seqq.530 seg. 540 ed. tert. coll.Bode:
Gesch. d. Hellen. Dichtkunst I. pag.
477. II, 1. pag. 30 seqq. Cautius
de his iudicavit Bernhardy Grund-
riss. d., griech. Lit. I. p. 248.
ovros dì 6 ‘247v] dè cum Schweig-
haeus. et Gaisf. scripsi pro 07,
quod Matth. retinuit. Qui hoc loco
antiquos hymnos (tov; malatove
Yuvove), qui in Delo canebantar,
composuiase dicitur, is apud Pau-
saniam IX, 27, 2 antiquissimos hym-
nos (roùs Bprovs toùs dpyatora-
tovg) Graecis composuisso fertur.
Cuius hymni, ad llithyiam, Lato-
nam eiusque natos spectantes, com-
memorantur a Pausania locis lauda-
tis: uno loco (II, 13, 3) hymnus in
Iunonem quoque indicatur. Apud
Suidam vocatur éroro10g, quam-
quam epica quae dicuntur carmina
eius haud constant: unde ad hymnos
Lexicographum spectasse credas.
— In proxime antecedentibus v7-
ciwtag intelligit, opinor, incolas in-
sularum maris Aegaei, Cycladum,
Sporadum, a Delo non admodum
remotos et propter commercii ratio-
nes ac navigationem cum Ionibus
prope habitantibus in terra conti-
nenti valde coniunctos.
sal tov unoloy uaetay:toptvov
fn) 19 Bou) Intelligimus haec de
femoribus in ara crematis, quorum ci-
neres scpulcro Arges et Opis iniece-
rint. Ac nemo nescit, quantopere
inter viros doctos disceptatum fue-
rit de significatione vocis 4une/@r,
368
HERODOTI
"Quos te xa) "Aoyns avarcipovota énifodiopévnv. 4
avtéav éor) 0miod toù Apremiotov npÒS Nd terpapp
Il 36zoreta tov Kntav lotintogiov.
utrum scil. ossa tantum femoralia
an carnem quoque ossibus adhae-
rentem Homerus indicaverit. In qua
disceptatione mihi placet Nitzschii
sententia (Adnott. ad Odyss. III,
456 pag. 223. 224), indeque pu7-
gia hoc quoque loco intelligere ma-
lim partes e femore exsectas, una
cum ossibus scil., adipe quoque, si
velis, cireumvolutas diisque conse-
cratas, Plura dabunt C. Fr. Hermann
Gottesdienstl. Alterth. $.28. not. 21.
God. Hermann. in nott. ad Acsch.
Prometh. v. 498 coll. Ameis ad Odys-
seae l.l1. p.88. De verbo xatay($etr,
quod de victimis arae impositis, quae
igue consumuntur, dici solet, cf.
Wesseling. ad Diodor. 1V, 23. Kar-
sten. ad Aeschyli Agamemn. 081. p.
200 et vid. Herodot. 1, 86 ibique
nott. VII, 107. &7x7, quod arctiori
sensu de /oculo 8. arca dicitur, hîc
latiori sensu de ipso sepulcro acci-
piendum, ut II, 42, ubi vid. nott.
Quo vero iure ex hoc loco C. O.
Mueller. loco mox laudando effinxe-
rit altum sepulcrwn e cinere sacro con-
atructum (ein hohes Grab aus Opfer-
asche), ipse videat. Quod Bekkerus
dedit: érì tnv Opnunv tnv'Quios
x.t.À., probante Bredov. p. 80, id a
Dietschio receptum recipere nolui,
libris omnibus adversantibus neque
ulla cogente necessitate. — avaLgi-
poveda: eodem modo I, 179, ubi vid.
nott.
n00s pò teteauuivn) Eo, quod
orientem versus spectabat sepul-
crum, indicari existimat C. 0. Mucl-
ler. Dor. I. pag. 271, pertinere hoc
ad Cretensium tempora, cum Dorces
orientem versus, Iones occidentem
versus mortuos humarint.
ayporato toù Knlwy [otintogiov]
Retinui ayyoteto, ubi duolibri dy-
gotatn. Sed vid. locos a Bredovio
allatos p. 27. Cum quo eodem viro in
proxime antecedentibus retinui ort-
o8e, cum alii 0r108sv legant, quod
ab Herodoti usu alienum esse Bre-
dov. p. 106 monstravit. — De Ceis
ela. tavra uèv Tx:
vid. VIII, 1 ibique nott. i
coenaculum intelligit Schi
cher. de festis solemnibi
dum putat, quae deorum:
in Deli insula celebrare
rint incolae insularum pi
quarum suas quique Del
rint aedes legatis exei
epulis solemnibus acco
Ac tales Ceorum aedes h
contendit. Broendsted.
Griechenl, I. p. 49 hoc €
vocat: Bewirthungshaus
den Panegyrien angekom
ger und Giste. Etenim ‘
gua sive, ut vulgo loquun
togua (conf. Bredov. p. ]
cia fuerunt constituta ai
dos hospitio convivioque
deorum festa concelebri
advenerant sacrisque soli
teresse voluerant: itaqui
neum, in Deli insula, i
dique tota e Graecia tot 1
sacra celebranda confilux
gulas Graeciae civitates 1
se coenacula (fot progLa)
sui cives reciperentur: id:
locis pari modo institui
testatur Strabonis locus.
p. 487 de Teno ita serib
voG dè noliv uèv ov ueya;
ò” leg0v roù Ilocedam
aloe Ts nodeog tto
év o nal EotLaTOQLA
ueyola, onuetov ToÙ Gi
nindos luavòy tov vr
toîs aotvyertovov te II
unde intelligimus haec
vel cum ipsis templis coi
proxime exstructa fuisse.
tarchus (p. 1416 C.) con
ptem sapientum appara:
Periandrum non in i
urbe, sed èv 10 pipe
éotiatO Qi Q, mod TÒ
ditns reoov, ns pv xal &
orum #oriatogIov, in q
iis praebebatur, qui Oly
rant, commemorat Pauss
in fin. Conf. Krause: €
MELPOMENE. IV. 35 36.
369
2972601 slon0d0. TOV Yao megÌ ‘ABapios Aoyov toù Aepouévov sÌ-
22. 180. Qui curam huiusmodi epu-
larum atque coenaculi habebant,
tatoges vocabantur: de qua voce
plura Wyttenbach. ad Plutarch. Mo-
ral. p. 40B. sive p. 331 seq.; sacer-
dotes fuisse colligas e Pausania
VIII, 13,1 commemorante rovs 77)
Aotipdi iorratogas ti "Epsoia yi-
vogirove, xalovpivove dì Varò todv
molta» Ecorjvas. A quibus diversi
li #ouatopgzs, qui Athenis gentilium
apparabant: vid. Boeckh.
Staatshaushalt. d. Athen. I. p. 616.
651 ed. see. Ac vel Romae comme-
morat Dionys. Halicarnass. Antiqq.
Romm. II, 23 #orsarogrov — xars-
exsvasuivoy Éxcdotn poatela, atque
» eorietoglforg nomen idem addit
lsse curizrum, quod fuerit phra-
tria.
Cap. XXXVI.
tor yeo megl ‘Aficigrog A6x0v x. T.
2] Quod Schweigh. pro 2éyoy re-
quirebat Zéyorra, eo mef quidem
sententiî vix opus. Laudat Wesse-
g. similia IV, 43. V, 36. VI, 137,
quibus alia, si attineret, plura ad-
ue possent. Inde apud Aclian. N.
A.VI, 50 recte e libris scriptis re-
vocavit Iacobs: “Holodos 2éje1 2é-
Ter, ubi illud 2éye: vulgo omissum
fai, Quae sequuntur verba inde a
alekenario et Wesselingio (1)issert.
r’erodot. IV. p. 34) sic constituta:
Us roy dtoròs megué@peo: narà md-
Ceytny yijv, ovdìv citsdpevor, vul-
&o sic vertunt: quo pacto eum sagitta
omner lerram circumvererit nihil
Cibi capientem 8. quo modo per omnem
Berram ille sagittà vectus fuerit nihil
tomedens; ubi voculam ròv pro toù-
to» accipiunt, de quo, monente Cr.,
Reiz. De Prosod. Graec. acc. incl.
pag- 8. Quod cum ferri posse neget
Struve Spec. Quaest. de dial. ITerod.
I. pag. 11 not. (Opuscc. II. p. 269
seq.), eodem auctore vetus librorum
scriptorum restituenda lectio: «ws
tor OLot 0 meoLipeos — crted Le -
vos,i. e. quo modu ille (Abaris) sa-
gittam circumvererit per omnem ler-
ram, nihil cibi capiens, ubi arti-
culo ròv ante Ororòv posito indi-
HERODOT. II.
catur, notam quandam hic respici
fabulam. Nec aliter olim legisse vi-
detur Eustath. ad Dionys. Perieg.
31, cuius hacc sunt verba: xai Oz: 0
"ABagis 0 vuvovpevos Tregfogsios
mv, 06 ovdev ye outeioda: déyerai
“al tÒòv 0LOTÒYV TEQLPEQELY na-
ta a@Gav tv yMv. Iltaque restitui-
mus: 0g TOY Orotov x. t. Z., e
qua lectione id sane elici nequit,
quod vulgo putant, Abarin sagittà
per aérem vectum orbem terrarum
perlustrasse. Nam de Abaride quam-
quam baud pauca exstant veterum
testimonia (apud Suidam 8. v., Zo-
naram, Strabon. VII. p. 301 s. 461
C. Gell. N. Att. IX, 22. Plat. Char-
mid. p. 158 C. Apollon. Dyscol.
Hist. mirab. c. 4. Iamblich. De vit.
Pythag. $. 90. 91. 135. 156. 140.
141. 147.216. Himer. in Photii Bibl.
243 p. 1131 8.374 Bekk. coll. Werns-
dorf. ad Himer. Eclog. 19. p. 264.
Oratt. 25, 2, 4. Cels. ap.Origen. III,
31. T. I. p. 167 B. Schol. Aristoph.
Eq. 725) ciusque nomine etiam li-
brum quendam inscripsit Heraclides
quidam teste Plutarcho II. p. 14 E.,
ante Iamblichum neminem sagittae,
qua per aérem vectus sit Abaris,
mentionem qui fecerit reperiri con-
tendit Struve |]. 1., sagittam ipsam
addi ratus non nisi amuleti loco ad
mala quaevis arcenda, sive, ut Lo-
beck. (Aglaoph. p. 315) contendit,
pro signo ut esset divinae legatio-
nis. Qui idem ambigit, vulgaris
hacc fabula de itinere aério utrum
ab Hecataeo Abderita in libro de
IIyperborcis Diod. I, 47. an ab He-
raclide Pontico ér roîs avagpegoui-
vous sg ‘Afegiv Anecdd. Bekk. p.
145 et 178 proposita sit, primam-
que volaticorum hominum memo-
riam fortasse ab Onomacrito repe-
tendam esse opinatur. Ad Abari-
dem ut redeam, gravissimus in hoc
omni argumento locus exstat apud
Fudociam et in Schol. ad Gregor.
Naz. in catal. bibl. Bodl. pag. SI,
qui copiosior nunc legitur in Nonni
narratione septima a Creuzer, vul-
gata in Melett. 1. p. 76. 77, unde in-
signiora tantum transscribam: 0
24
370
HERODOTI
var ‘YrepPopécda 00 Afp, Aéycav, 005 tov dtorov regi
"Abapus È TaeoPogior ny avdow-
m0s tue° — ovros ò Afagis Aeyetat
fy80vs yevouevos mequifvai tv ‘EA-
doida xunio ueta tod féd0vs ual
zenopovs tivas nai povtelag déyeuv
og #v90ovs* Avuoveyos dè Ò Grtwoo
péuvntar toù "ABagrdos — déyov ott
Upoù dievopévov (alii yevopevov) év
toîg ‘TreoBogéors nidsv Ò "Afaors
v ti) EMladi al Euro8dotevosv toi
Anita xal éddaz®n mag av-
roù TÒ i ponoporoyetv “ai 0vTO “oa-
toy tò Bios og cvUfolov toù Arci-
do0vos (toéotns yee ovtos Beòs) me-
quyjet tencuoloyoy ndcav tnv ‘Ei
lada. Quos ipsos Abaridis yonouovs
ab Aristophanis Schol. l. 1. comme-
moratos Herodotus ob oculos ha-
buisse videtur Lobeckio; e fabula
nota vulgique rumore, quae hîc nar-
rantur, fluxisse statuit Struve l. I,,
cui in hisce assentitur Krische in
Disput. De societat. a Pythagor. in
Croton. cond. scopo politic. (Got-
ting.1831) p.38. Stegeri emendatio-
nem (in Praefat. p. XIV) pro TÒV
rescribentis rovd’ (i. e. tovro», quod
ipsum olim in mentem venerat Pau-
wio) memorasse sufficiat.
De Abaridis aetate vix certi quid
constituere licet. Quem Croesi ae-
qualem facit Pindarus; Hieronymo
nauctore (Chron. Euseb. lib. post. p.
126), quem sequitur Schultze in Ap-
parat. crit. pag. 38 (ubi reliqua ve-
terum afferuntur testimonia de Aba-
ride), ille e Scythia in Gracciam ve-
nisse putandus est Olymp. LIV* 8.
062 a Chr. n. Conf. Fabric. Bibl.
Gr. I. pag. 11 seq. Ipsum Abaridem
prophetam sive vatem dicunt, qui
divino spiritu correptus incantatio-
nes, hymnos fecerit ad initia ccle-
branda expiationesque peragendas,
quì pestem, famem, alias calami-
tates depulerit Graecosve vaticina-
tionibus aliisque commodis adiuve-
rit. De quo quae enarrantur, disqui-
sivit Creuzer. Symbol. II p. 543 —
546. 660—670 ed. tert. Sagittam,
quae Abaridi tribuitur, mira qua-
dam vi eaque magica praeditam
cum Runis, quae vocantur, ille con-
tendit: quippe quibus etipsis omnem
medendi, vaticinandi.
artem contineri volunt
qui instructus sit, is
rerum et cognitionem €
habere putandus sit. ]
dis sub persona exhib
modo omnem doctrinan
que, ad sacra maximo
quae a regionibus sept
sive orientalibus in Gr
ibique propagata fueri
de Abaride fabula eo:
videatur, quo fabula
reis Apollinisque cult
in Graeciam delato, a
ductum in Graeciam 4
tum e borealibus regi
bus Cr. haec adscripsit
haec de Abaride tradit.
bus fabulis Britannor
aliorumque populorum
lium editor Wartoniani
history of the English p
1824. Preface pag. 62.'
E. Barkeri libro attul:
I. pag. 663. Quae lon;
haud vacat: si quider
nicas literas neque Dru:
putant, sapientiam u.
Abaridem spectare cre
satis certo poni posse r
hanc de Abaride fama
nis sacra pertinere pi
Graeciam aliasque or
partes ct communi qu
coniuneta. Tu vid. ci
iudicantes viros doctos:
mentatt. de Attic. con
pag. 42, C. O. Mueller:
p-69.364. coll. II. p. 3%
Relig. de l'Antiquité Il
seq. Abaridem in Atti
densium pago cultum r
studuit Goettling ex
mutila (in Indic. lectt. a.
anni 1854), quam affert:
Bsovi. Sed monstravit
(Archaeolog. Anzeig. X.
p. 438 seq.), in illa st
reperiri: Aafeeis Osa
dns], quod civis Attici
intelligitur. De ipso Ab
ne eiusque etymo nup
G. Muys (Griechenland
MELPOMENE. IV. 36. 371
v yijv ovdiv citedpevos. Et dé slot rives “Txepfogeor
I, lol xal Uregvotioi @AA0L. ped dè Opécov yijs Tepi-
npavtas 10%i00s NIN xa ovdzva voov Eyovras [&Enyn-
) nr. 1. vatis s. fascina-
cationem inesse docens.
i rives 'Taeofooror ay-
sì xal vrsovotio: 4101]
loco colligi volunt, He-
mino dubitasse, num ulla
cstiterit Hyperboreorum
[uidem accedere non pos-
etiam Perizon. ad Aelian.
6 et Schubart. 1. l. pag.
Ierodotus tales modo ne-
yperboreos, quales poi-
valaram enarratores me-
lentur, ultra Boream ven-
tos ; id quod a rerum na-
ristoriae aeque abhorrere
ac si quis homines ultra
ridionalem (Hypernotio8)
et, cum //yperborei po-
xeantur maxime boreales
, 6. septentrionem versus
bitantes, Z/ypernotii au-
î extremas terrae meri-
Rs incolant. Multa hanc
putans Strabo I, 3. p. 61.
. seq. Eratosthenem, Ho-
a-cavillantem, et ipsum
Attigit quoque Herodo-
Apoll. Rhod. Il, 679,
ostrà memorià Wytten-
fat. ad Ihaedon. pag.
1t monuit Gaisf.
beéwyv y77s requodovs yex-
%. Z.] Herodoti vitupe-
xd Hecataeum Milesium
spectare ut credam, com-
‘ ea, quae scripta exstant
, vid. nott. Neque aliter
ideo Bredovio (Geogr. et
Herod. specim. pag. XVI
e nupero fragmentorum
ditori, Klausen, bene mo-
»,. 39 seq.), Hecataeum,
; in duos libros divisum,
nirum et Europam (cf.
13), condidisse Oceanum-
imine omnem terram cin-
lisse novimus, saepius ta-
xensione ab Herodoto per-
d. Reinganum: Geschichte
d Linderabbildungen der
Alten I. p. 116, Grote: History of
Greece I. p. 492. 525. Herodoti au-
tem aetate Graecos de iis, quae ad
terrae formam et ambitum pertinent,
melius edoctos ipsiusque orbis ter-
rarum accuratiorem cognitionem
adeptos esse, ipsa haec prodit acer-
ba Herodoti vituperatio. Qui histo-
rise pater, Mannertum si audias
(I. p. 12), hoc loco decreta eorum,
qui e Thaletis disciplina profecti
globi statuerent rotunditatem (cum
scil. ipse rerum mathematicarum
omnino fuisset expers), confudit cum
eorum doctrina, qui ad Homeri sen-
tentiam nonnihil amplificatam ter-
ram, qualem norant, haberent rotun-
dam Oceanoque circumfiuam. Neque
vero veram sententiam de terrae ro-
tunditate Herodotum habuisse nec
eos, quos derideat, idem Mannert.
iudicat, quamvis Herodotus, quae
ipsius fuerit terrarum multarum ac
diversarum cognitio, bene intelle-
xerit, Hecataei, aliorum quam fal-
sa sit opinio. Hoc enim potissimum
illum sibi sumpsisse vult probandum,
ut terrae latitudinem longitudine
superari appareret minimeque hinc
effici terrae rotunditatem quandam,
cum Europa sola reliquis orbis ter-
rarum partibus vel coniunctis maior
sit ambitu. Namque e mente Hero-
doti terra fuit plana, coelo conca-
vato in modum hemisphaerii obte-
cta, non accuratam circuli formam
exhibens, sed oblongam potius, hic
illic inflexam ; unde factum, ut Eu-
ropam reliquis duabus orbis terra-
rum partibus ille sibi cogitaret ma-
iorem eosque deridendos esse puta-
ret, qui plane rotundam cum eristi-
marent terram, parem quoque Asiam
et Europam constituerent, omni
terrarum orbe in duas easque pares
et aequales partes diviso: quam He-
cataei Milesii quoque fuisse opinio-
nem monuimus. Tu conf. Rennel.
pag. 383, Ukert: Geogr. d. Gr. u.
Roem. 1, 2. pag. 26, Bredov. |. |.
pag. VII (ibique Herodot. III, 98.
24 *
372
HERODOTI
cauzvov], oî Queavov te déovta yoapovor régue cv y
104. [ubi vid. nott. pag. 206] 105.
IV, 44.) XVI, Herodotum merito
laudans, quod primus in priorum
scriptorum commenta inquisiverit
eaque, quae non satis firmo inniti
viderentur fundamento, convellere
studuerit. De quo scriptoris nostri
studio, ad veritatem omnibus in re-
bus indagandam spectante pluribus
locis iam monuimus. — Pro y@a-
payrtas moziovs in edit. Gaisf. ex-
stat yeagwpayta, operarum, ut vide-
tur, vitio. Verbum yeapst non tam
de scribendo quam de pingendo ac-
cipi voluit Gronovius, quem sequor
una cum Bredovio 1. lì. pag. XVI.
Schweighaeuserus utramque simul
hîc valere notionem existimat, quae
describendi verbo comprehendatur.
Idem tamen in Lexic. Herodot. I.
p. 204 (ubi hunc Herodoti locum sic
affert scriptum: yeldò 0e8w0v T'js ne-
quodovge yeawpavtas x. t. 2.) eum
Hecataei librum hîc intelligi putat,
qui Ig reglodos inscriptus fuit.
De quo Hecataei libro quamquam
satis constat (cf. Klausen ad Heca-
taei Miles. Fragmm. p. 12 seqq. 24.
Mueller Fragmm. historicc. Graecc.
I. p. XI seq.), tamen hunc librum
hoc loco sic designari atque citari
minime credam: etenim yoegg@ety re-
quodovg minime de eo dici putem,
qui librum de terrae ambitu perscri-
bit , sed eius potius esse, qui terrae
circuitum s. ambitum in tabula qua-
dam delineet describatque eoque
modo totius terrae imaginem expri-
mat. Nostrates verbo zeic/knen utun-
tur; conferas Herod. II, 41 ibique
nott., Reinganum I. supra l. Ac vel
magis huc pertinet Nostri locus V,
49, ubi Aristagoras Milesius comme-
moratur, qui ad Lacedaemonios nc-
cessit #p0v xdiueov nivana, v To
yîs ancdons rE0L0d0g ivetérunto
xal &alaacd te nGca al rotauoì
mavres. Huiusmodi autem tabulam
s. mappam geographicam operi suo
addidisse Hecataeum credam cum
Muellero l. ì. p. XII, addubitante
Klausen. l. 1. pag. 25. — Quae se-
quuntur apud Herodotum verba, xa
ovdeva v6ov Exovtas tEnynocuevor,
si sana sunt, sic intell
multos video — nullam (in 1
rarum orbis descriptione
adhibentes , quae ipsos du
sequantur ducein‘‘, temere
ulla adhibita ratione fade
que aliter fere haec v
video Eltzium (Jahrbb. f.
u. Paedagog. Suppl. IX. p
sic reddit sententiam: ,
dens, multos terrae ambit
psisse neque habere sensu
enucleet‘, eoque modo vn
ctionem, quae in omnib
tur libris manu scriptia,
det contra Dobraeum, Z
stophan. Pac. 732) Lira
bi vult éyovrws, ut hm
loci sententia: ,,neque €
sapienter 8. prudenter ac.
rem explicasse.‘‘ Dobrae
sunt recentiores editores,
Bekker., Dietsch, Lhards
Spengel. (Rbeinisch. Mus.
1. pag. 155). Invenitur .
éy0vtog (quod seiunctim
dum esse docet Dindorf.
Ling. Gr. T. V. p. 1587)
tonem De legg. IIl. p.
Phileb. pag. 64 (ubi vid. £
pag. 219) itemque frequen
Isocratem (v. c. Philipp. :
Panathen. $.218. p. 278. 4
$. 53. pag. 150), ut ia:
Grammatici adnotarunt,
Dindorfio 1. I. Num vero ]
tio ad Herodotum quidqui
valde dubitaverim, , praesi
sequatur o — Yecgpovar.
nodiZovs utique pertinet
proxime antecedens ovdi
nem) referri potest. Nect
gis placet vulgata, in qu
taceam, vel maxime offen
cipio tEnynodpevoy, quo:
sus abesset, nemo aegr
hac enim voce, quae e g
orta haberi potest, eieci
procedet oratio Herodotea
ol Queavov te déovta
x. t. À.] Inloci interpunceti
fordium secuti sumus, ita
tyy yNv (inter quae vulgc
MELPOMENE. IV. 36. 37.
373
cav xvxlotegéa dg amò togvov, xal t]v ‘Acinv ri) Eveoan mor-
euvrav lonv. Ev 0Alporoi Yao éy0d dniooco uéyadds te inaotns
avriov, xal oÎn tés éori Ès voapnv Éxcotn.
Iltooar olxéovor xatnxovtes érxl tqv vorinv farlaccav tv 37
seritur re) cum vocula xéqué sint
iungenda. Cf, 1V, 15 ibiq. nott.
toscur xvulotegia dg dxò tog-
v0v] i. e. ordiculatam velut ex torno,
cam vox xvxloregéa non ad globi
spectet rotunditatem, sed orbix ro-
lundilaiem indicet; quam qui terrace
tribuerent indeque terram in tabulis
ut discun detornatum cxbiberent pi-
etam, Asiamque hinc (i. e. dimidium
terrae australe) Europae (i. e. dimi-
dio boreali) parem facerent, eos tan-
tam hîc derideri a patre historiae
statuimus cum Bredov. 1. l. p. XX.
II coll. Rennel. p. 383. — Respe-
zit Herodotea Eustath. ad Dionys.
Perieg. 1 itemque Strab. I. pag. 418
83 C. Talia autem ad medii aevi
scriptores usque et mapparum geo-
graphicarum auctores pertinuisse,
qui ista propagarint, ostendit San-
taren: Essai sur la cosmographie
ete, LL p. 168 seq. 199 seqq. 214 scq.
IL pag. XXXVII segg. XLIV. LI.
xa ty Actnv 17) Ever nowevv-
tev leny) Haec antecedentibus sim-
plici commate, non puncto, ut fecit
., annectenda. zou#vyvrov Gro-
novius pro imperativo accipi voluit,
ut idem sit atque orto cav, quem-
deyoyrwy pro Zeyétwoar,
alia id genus; quod probans Wesse-
-losum sic interpretatur: ,,.4si-
«n quogue faciant Europae parem.‘‘
Equidem cum Sehwelgh, MOLEVVTOY
aecipio pro genitivo participii ab-
positi et ad superius y840
Spectante, eum fere in modum: ,,ri-
» con isti Asiam aequalem Euro-
pee feciani.‘* Qui enim ob pracgres-
8a (0-18.yoctg0va:) scribere debebat
= xoLevot, is priorum oblitus
toin aliam transit participii stru-
eturam ex illa sermonis negligentia,
Cuits erempla quaedam attulit Eltz.
*#tpra 1, ubi hbunc locum pari modo
Praicandum docet. Quod Steger.
s_&t. pag. XIV suspicatur xo0t-
‘Orrag ov, merito reiecit censor
Lipsiensis 1829 nr. 136 p. 1087. —
In fine cap. cum Schweigh. et Gaisf.
dedi oîn pro vulg. 00), quod reti-
nuit Matth. Tucf. IV, 10. #5 yea-
pnv valet: ,, ud delincationem 8. de-
scriptiunem*‘ s. si quis eam delineare
atquo imagine explicare velit; quo
ceodem sensu paulo ante verbum
ves adhibuerat.
Cap. XXXVII.
Iléquar otnéoroi] Schweigh., col-
latis his locis IV, 38. 40. 4I, Hero-
dotum scripsisse putat: ‘A0/pv ITéo-
ca. olnéovot. Codices non addicunt;
nec sane opus est illa voce aldita,
quam si quis velit, commoide huc loco
mente supplere poterit. Idem sta-
tuisse video Italum I[erodoti inter-
pretem et Letronnium Journ. d.
Sav. 1817. Janv. p.45, qui bene mo-
net, verbum olxeîy apud Herodotum
crebrius adhiberi, non addito obiecti
accusativo , sed participio verbi ali-
cuius vel postposito vel anteposito.
Itaque hoc quoque loco nihil adiicien-
dum esse censet, cum sensus idem
fere sit ac si IHerodotus dixisset:
ITégoar olnéovor tavins ts nuei-
Qov rò terapévov Èg tpv vorinv da-
Aaccav, Nec aliter mox idem ver-
bum %ubitandi significatione, nullo
addito accusativo: tadra réccsoa
£9vea olnésL, et in fine capitis: olueeL
d° — #8vea. Vid. supra I, 56. II,
166 ibique nott.
énì tnv votinv Fadaccar, thy
Eeu®env u«Asopérnv] De Persico
sinu cogitat Breiger. l. l. pag. 72.
Quem sinum Noster, cum vix nove-
rit, latiori meridionalis maris appel-
latione complectitur, ad quod ipsum
hic sinus pertinet. Vid. Breiger. l.
lì. pag. ll, Rennel. pag. 159. 463,
Tzschucke ad Mel. III, 8 init. pag.
278 seqq. nott. exegg. Vol. III. P.
III. Tu vid. nott. ad I, 1. I, 180.
III, 30.
374
HERODOTI
°*Egu&env xaAsouévav. tovtov d’ vrepoIzÉOvA: xP0
avéuov Mido, Mydcav dì Zaorepes, Zaoreloav d
xatmxovtes ri cpv Bopninv dedaccav, és tHv Daows
éxdidot. tavra téccsga Edvea cinter Èx faracons és &
38’ Evdedrev dÌ tÒ 1005 foréons axral) dipaora. dx° avi
tetvovot Ès daiaccav, tas è va armpnoouei. Evdev pl
n étéon, ta r00s Bopénv amò Daoros aptauevn, rapar
deAacocav raga te tòv Iovrov xal tov ‘EXANporovtov |
tovrov È’ vrEQOLUÉOvOL n00s fo-
eso avéuov Mido] tovtov cum
Gaisf. et Matth. dedi pro TOvtemv.
— Mox aliquot libri 0g Boeénv
avepor, quod nec ipsum ab usu scri-
ptoris abhorret. Cf. Herod. II, 121
ibique nott. IV, 38 itemque IV, 7.
22. 122. lpse intactum reliqui Bo-
Qéo a nonnullis mutatum in fioeés0,
de quo vid. nott. ad III, 102. De
Saspiribus diximus ad I, 104. III, 94.
Cuius gentis nomen idem esse con-
tendit Ritter (Vorhalle pag. 129—
131. 140) atque lapidis lazuli 8.
sapphiri, quippe qui in huius gen-
tis sedibus patriis unice reperiatur,
in India superiori, Serinda, Bud-
dhae cultu insigni, unde profecti
coloni ad fluvium Koros prope Col-
chos consederint.
eri tv fooninv &alaccav] Ad
formam vocis fogninv Ionicam conf.
allata a Bredov. p. 179; ad verbum
ixdidovar ciusque significationem
conf. I, 6 ibique nott. III, 9. IV, 48.
dd. Boreale mare, cui opponitur L)
votin &alacca in antecedentibus,
de mari mediterraneo, quod etiam
Pontum Euxinum, in quem Phasis
influit, e veterum sententia com-
plectitur, intelligendum; vid. nott.
ad II, 11. 158 et conf. infra IV, 42.
De Phasi, Asiae termino, cf. IV, 45.
Cap. XXXVIII.
to mods fortons] Ita meliores
libri, quos secutus sum. Olim (1°)
mo0g éoméonv. Cf. IV, 37. Quae se-
quuntur verba, «x avr7s, pro iis
Wesseling. cum Pauwio malebat
an’ avitov scil. talacct0v sive
88véov, de quibus scil. antea Hero-
dotus locutus erat. Reiz. (Praefat.
pag. XVII) rescripsit d:
cum de Asiae inter duo n
ticum et internum, proct
toribus diversis sermo sit
in vulgata lectione acqui
sic exposuit Schweigh.: ,
dè, Inde vero, rit Herodo
ab ‘illo inde terrarum trae
mediam Asiam a meridie ad
nem porrigitur, quae est
Asiae terra ac veluti nu
inde, inquam, versus.
excurrunt dx° evrrje, ab
nente Asia, cutal dipei
orae in mare porrectae, d
nes ita in mare porrect
maior pars.mari adluatu
duac veluti paeninsula
una est Asia minor, in bo
a Phasi [7 axt7 7) Etéon
Bogenv dro bacios 133
australi [ta dì 7005 voro
aUtn cut x. t. d.] a PI
mare mediterraneum exc!
tera ora ac veluti paenini
a Perside maiorque eius:
strale s. Erythraeum ma:
eoque circumluitur, mino
pars mediterraneum mare
Nec aliter fere Dahlmann
pag. 84 itemque Italus H
terpres, cui et ipsi in He
bis nihil mutandum vide
Niebuhr. Vermischt. hit
I. p. 152. — fogénv re:
Boonv; cf. I, 6 ibique no
IV, 7.21.
maguritata Èg Lalla
te ròv Ilovrov xal tov |
tov uégor Ziyetov toò FT
e. excurrit in mare 8. po
cundum 8. iuxta Pontum
tumque usque ad Sigeum
Hellespontum hîc latiori
MELPOMENE. IV. 37—39.
375
toù Tocotxod, ta dÌ 1P0S vOTOvV N avt) avtn axti amò
vpiavdoixoòù xoArov, où x90gs Powvixn xeuévov, telver
dalagcav pero. Toioniov axons. olxéer d' év ti axrij
itvea avOodIOv toLpuovta. aUtn pév vuv N Éréon toiv
v. 'H dè di) Eréon darò Ilegotov aptaptvy rapartrara: é539
Conf. nott. ad IV, 85. De
omontorio conf. Strab. XIII.
s.890 B., alios, quos cum
lo Sigeum promontorium in
onti marisque Aegaei fini-
llocante consentire monet
. LL pag. 21. Nunc vocari
denicher 8. Ienischehr, vid.
xe ad Mel. I, 18 nott. exegg.
i Vol. IIIl. P. I et Forbiger:
d. alt. Geograpb. II. p. 114.
torii imaginem in tabula re-
tatam dedit Clarke Travels
ag. 171, qui idem de Sigeo
lisputavit pag. 160, de quo
d. ad V, 65 nott.
” cun cut) arto toù Mv-
108 x0%r0v] Unam candem-
Digi axtny, universam quip-
m minorem, bene monet
h., et sane invenitur cre-
ter paeninsula , monstrante
| Seylac. in Geogr. min. I.
} seq., cum quivis longior
litoralis, in mare porrectus,
\ossit. Ta vid. plura in Din-
hesaur. Ling. Graec. Ste-
pag. 1365 et conf. Forbi-
I. pag. 80. not. 25. Quod
bubr. (Vermischt. Schrift.
) inter cut et yeQgovnoog
iscrimen, haud usque qua-
re illud observat Dallmann.
ag. 84. Cr. ad vocem dutr
$: The classical Journal
p. 327 seq. — Mvuoiavdoi-
sui cum edd. recentt. Li-
dum variant, quorum alii
lov exhibent (quod ipsum
Zeiz. et Matthiae), alii Ma-
vs. Maguavdvvor, alii Ma-
ov. At Mariandynus sinus
pertinet, qui in Bithyniae
. gens Mariandynorum est
conf. I, 28. III, 90 ibiq.
uviusque Sangarius mari
s quaerendus. Myriandri-
s in Phoeniciae ac Syriao
confiniis quaerendus videtur, item
forsitan qui /ssicus quoque vocatur.
Nam .Myriandrus, Syriae urbs, Phoe-
nicum, ut videtur, emporium, in
illo fere tractu memoratur. Vid.
Stephan. Byz. 8. v. (Mvelavd00g,
mods Tvoias m00s tm Dorvinn: Me-
vopay éy zero” dvaficsog* tò
urntixòv Mugiavdoinòs nodo), Xe-
noph. Anab. I, 4. 6, ubi aliorum te-
stimonia (Strabonis XIV. p. 676,
Arriani Exped. Alex. II, 6, 3, Melae
I, 12, Plinii Hist. Nat. V, 18 s. 22.
8.80:,,in ora oppidum .Myriandros‘‘)
attulit Krueger., qui tamen quod
Mvelavdovrectius forsan scribi cen-
set, quam Mvolavdeor, in eo ve-
reor, ut assentiri possim, quamquam
et Hertlein et Dindorf. in nuperrima
editione exhibuerunt Mveriaydoy, re-
liquis scriptoribus, qui urbem nomi-
nant, omnibus refragantibus. Me-
moratur quoque /Mvel/aydoos urbs
Phoenicum apud Scylac. Peripl. 8.
102 (p. 40 Huds. p. 301 Gail.), ubi
alios testes interpretes laudarunt.
Nunc, Larchero observante, My-
riandricus sinus vocatur Aiasse. Ipsa
urbs, quattuor milliarr. Germanicis
distans a portis Syriae et Ciliciae,
nunc prorsus deleta est: nec ullae
superesse ruinae dicuntur, conf.
Ainsworth: Travels in the Tract of
the Ten Thousand etc. pag.60, For-
biger. I. 1. II. pag. 044. De Zriopio
promontorio vid. nott.ad I,144.174.
m005 Porvixy cum recentt. edd. de-
dimus, cum etiam apud 20
tem 1, 1. exstet: dr ti; dalcoon,
e. prope, tuxia mare.
t8vea cvte0rov tesjuorta] Su-
pra I, 28 plures harum gentium no-
minari notat Schweigh.
Cap. XXXIX.
‘H dè EtEOn x. t. }.] Vid. nott. ad
IV, 38. — 'Eev8onr tadaccav eo-
376
HERODOTI
tv Eovdemv delagcav, 7 ts IlsoowxM nai N ao aver
xopévn Accvein xaì amò “Acoveins n Agafin. Anpe d
où Agpovoa sl un voua, és tOv xoArov tov ‘Apaftov,
Aagstos èx toù NeiAov diapvya éonyaye.
Méyei uév y
vinns amò Ieootov ydp0s mAatùs xa) x04408 éotL° vi
dem sensu appellari, quo IV, 37 di-
citur de Persico vel potius Indico
mari, quo simul comprehenditur si-
nus Persicus qui dicitur, vix est,
quod moneumus; conf. etiam Ren-
nel. p. 454, Heyse I. I, pag. 103.
n te Ilegouni nali ) dò tavtns
x. t. Z.] Sententia scriptoris haec
est: hac altera Asiae paeninsula
contineri primum Persidem, deinde,
quae eam continuo excipiat, Assy-
riam, et quae inde incipiat, Ara-
biam, ita ut terminetur sinu Arabi-
co. Assyriae autem nomen latius
patere omnemque Babyloniam, Me-
sopotamiam ac Syriam complecti et
supra iam monuimus (I, 102. 177
seq.), et hoc loco cum Rennel. p.
458 iterum monemus. Quo eodem
monente Arabiae nomen olim ct
ipsum latius patuit ad Tigrin us-
que septentrionem versus extensae;
quem cum angustiorem habuerit
Herodotus sinumque Persicum at-
que Arabicum nimis sibi propinquos
cogitaverit, ab erroris suspicione
ille non absolvendus erit, ut statuit
Rennel., subiiciens hunc errorem
vel Plinii (cf. Hist. Nat. VI, 28 8. 32.
8. 143) actate adhuc exstitisse. Ad
usum et significationem verbi #xde-
uopern conf. IV, 41 ibique nott.
Anye dì otn] odtn cum recentt.
edd. recepi pro avTH. Quae sequun-
tur verba: 0v 77jyovoa sl un vouo,
a nonnullis male intellecta, cum
Schwceigh. sic interpretari malim:
non vere quidem (ait) oram desinere
eo loco, ubi sinus Arabicus inter-
iecto. isthmo a mari mediterranco
separatur, sed cx usu recepto tantum
loquendive more (vouw) illic desinere
putari, cum revera illic non desinat,
sed ulterius progressa per omnem
continuetur Africam; ita ut etiam
Africa, quae Arabico sinu ab Asia
terminari vulgo dicatur, verum si
quaeras, pro huius alterius orae
sive paeninsulae parte qua
dammodo haberi debeat.
tum hoc receptum esse ac
consuetudine, ut illa ora
sinu iam terminata existim
revera, longius progressa
Africam, quam ab Asia vt
ratam tertiam orbis terra
stituant partem, comp
Quem loci sensum Dahlm:
que probatum (Herod. pag
cxpressit Langius, itemque
ter Gallus interpres (,,non
lement, mais par une sorte
tion adopté‘) et Italus |
(,,ma solamente secondo
opinione‘), Schweighaeu
ipse secutus. — Valet ig
idem fere quod ta vewogie
II, 17. IV, 45. Thueydid
vou® Lèv yo Tiun) tà vou
aliter voOpos de communi
opinione in Platon. Phaei
D., ubi vid. Heindorf. p.
P. 238,
és tòv dapstog — Earye
verba ideo addi putat I
Herod. pag. 85, quod h
quo rubrum mare cum me
mari coniungitur, integri
paeninsula. De ipso Da
diximus ad II, 158. In pr
tecedd. verbis sinun Arc
presse commemoravit, q
latiori muris rubri appella
prehendit. Cf. Schlichtho:
Breiger. 1. 1. pag. 13 se
nott. ad II, 8. Quae co
quuntur verba: uézot usi
vixns usque ad és tpv te
finem cap. antecedentis tr.
ante verba olx#e d’ #v ti
ty #8vea dvd our ter
locari vult Spengel in: ]
Mus. N. F. VI. pag. 156 4
gdeos miarvs xal x0%%G
gio plana itemque longe li
tens. Sic IV, 100: 24m
MELPOMENE. IV. 39. 40. 377
pm aaonze da tpode ts dadacons N axt) abrn rapa te
‘tru Iladacotivav xa) Alyurtov, és tqv tedevra* èv ri]
‘gti Tola povva.
Tavra utv anò ITesooéav ta xeòs
ste Aoins Eyovra éor.
Ta dì xarvrsode IlepoécavAO
Par xal Zaomzipav xal KoAgav, ta 100s Nd te xal
varéAiovta, Evfev utv n Eovdor magna dadaocu,
péco dì n Kaozin te Padacca xaì è Apetns rorauos,
pds 7ALov aviogovia. uéyoi dè ris Ivdixms olxferor ‘Acin
N, et VI, 125 x0Zzz05 70405
, nisi legendum fa®vs.
llimus in nott. ad Herod.
da toda ts Balaoone,
non. Conf. Thucyd.I, 03
th. Dilucidd. Thucyd. pag.
Latini nonnunquam per
. Itinerar. Alexrandri ed.
Mediol. $. 17: ,,perque Eu-
silitans.‘* Cf. Letronne in
Sav. 1818. p. 409 ibiq Zo-
4, 3. Procop. B. Goth. IV,
IV,34. p.662B. Creus:.
rba, quae sic accipienda
dle a Phoenice porrigitur per
"e ora haec sucundum Syriam
ensem et Aegyptum, in quam
ad mediterraneum mare spe-
sete monuit Niebvhr 1. l.
Tu conf. nott. ad I, 185.
, 0 mente Herodoti haec al-
ninsula talis est, quae a
inde usque ad Phoeniciam
exbibeat planitiem, sed
hoenicia aliam sequatur di-
n, mediterraneum per mare
n Syriacam oram porrecta
ptum usque, ubi desinat.
| Palaestinensi cf. I, 109
xtt. II, 104 ibique nott. —
ég5tv non aliter fere posi-
1eI, 180. 191. II, 53. III,
ne Nostri locis; ipsa Hero-
entia haec est: Aue igitur
la se habent terrae inde a
cidentem versus Asiae porre-
Cap. XL.
«atvaeo0de Ieogiwy] Re-
telligit ultra Persidem, Me-
laspires Colchosque orien-
us sitas, quas mari eoque
australi sive rubro e meridie illuc
porrecto circumflui Herodoti est
opinio, ita ut 7 #ev8on dedaoca
latiori sensu in universum dicatur
quidquid maris a meridie indeque
etiam ab oriente est Asiae, Asiam
ab utraque parte et meridionali et
australi circumfluens. Cf. Breiger.
1. 1. pag. 12 et, monente Cr., Man-
nert. IV. pag. 61 seqq, Verba ta
me0s Ho te xal NA0v avartlioyta
Schweigh. in Adnot. ad I, 202 inter-
pretatur regiones ad orientem (in par-
tibus orientalibus) sitas. Malim equi-
dem: regiones orientem versus porre-
ctas. Vid. nott. ad IV, 44. Quame
Sancrofti libro alteroque Schweig-
haeus. et Gaisford. receperant for-
mam epicam 7é4c0v et h. l. et IV,
42 fin. 44 fin., eam probantibus Din-
dorf. p. XXXVII et Bredov. pag.
45 sustuli, vulgarem formam, _quae
sola est Herodotea, revocans Blrov.
Vid. supraI, 204. — #v&ev, cum op-
ponatur verbis 7005 fogéa dì, valet:
inde ab hac i. e. meridionali parte.
xal 0 AocEns rorauòds, Géov reds
lov aviogovta] Haec verba, sana
modo sint, Araxem orientem versus
fluere indicare videntur, ita ut in
mare australe, quod Asiam ab orien-
te terminet, exeat, neque in Caspium
mare, ut Noster retulit I, 202. Ita-
que Schweigh. (vid. not. ad I, 202)
haec verba sic intelligi vult, ut Ara-
xes fluere dicatur ad orientem 8. ab
oriente Caspii scil. maris, cum ver-
bum gé&», adiuncta praepositione,
non tam de fluvii cursu ac directio-
ne dicatur, quam potius omnino,
qua parte, qua regione ille fiuat, in-
dicet. Tum igitur Herodotus, quae
Schweigh. est sententia, indicare
voluit Araxem, qui in orientalibus
378
HERODOTI
tÒ di dò tavtns soQuos NON To 1006 tjv Nd, vd &
pecca, oiov di té gori. Toravtn utv xa. tocavin YA
‘H dè Afvn èév ti) axti] vi] Eton gori”
Asiae partibus, ab oriente Caspii ma-
ris (,,08twiirts vom Capischen Mee-
re‘) delabatur, sive, ut reddit Lan-
gius: ,,der da fliesset gegen Sonnen-
aufgang‘‘; neque sane intelligo, quo-
nam alio modo haec verba accipi
possint, quibus Noster in universum
declarare voluit orientalem fiuvii
cursum et indicare filuvium, qui in
orientalibus Asiae regionibus dela-
batur easdemque permeet. Quare
vix licehbit cum Latinis interpreti-
bus haec verba reddere: ,,qui contra
solem orientem fluit‘‘, si quidemNo-
ster tale quid dicere nec voluit nec
potuit. Sed inde opinor factum, quod
e contextu Herodoteo haec verba:
div 1006 fiov avicgovia eiecit
Borheck., quaeque et ipsa eiicienda
censet Breiger. l. 1. pag. 75 coll. 66,
quippe ex interpolatoris manu in-
vecta textui, aut ita mutanda, ut
loci tollatur difficultas: div aq’
(certe am’) nAlov aviogovtos. Gra-
vius illud utique est, num draxes
fluvius et hoc loco et I, 202 pro Oxo
(Amu-Darja) sit habendus, ut prae-
ter alios existimat Fichwald (Geo-
graph. d. Ostkiiste d. Caspisch. Mee-
res etc. pag. 22), an pro Zawarte
(Sir-Darja), quae est Schweighaeu-
seri, Humboldtii (Asie centrale I.
pag. 54), aliorum sententia, de qua
nolo repetere, quae ad I, 202 pag.
105 seq. Vol. I. exposui; unum ad-
dam virum doctum, A. Butakoff,
qui de lacu Aral ac de utriusque flu-
vii, Oxi et Iaxartis, in hunc lacum
nunc influcentis cursu accurate ex-
posuit mappamque addidit in: Jour-
nal of the royal geographic. society
Vol. XXIII. pag. 92 seqq. Conferri
etiam poterit Voelcker: Myth. Geogr.
I. p. 215. De Armeniae Araxe cogi-
tari non posse contra papi
(Nott. cxegg. in Mel. III, 5. 5. pag.
149) alioramque sententiam monuit
Breiger. 1. l1., nec magis de /"0/9a,
cuius nulla omnino apud Nostrum
fieri videtur mentio. Conf. Voelcker.
1.1. p.192. 193. Equidem in talibus
> Ls
760 ya. d
decernere vix audeam, qu
ror aut confusio subesse |
nott. ad. I, 202), ex mance
imperfecta istarum regio!
tione fluziase putem.
feîjuos NIN tò meòs ti
quae inde orientem vera
ea omnia deserta sunt.
Cobi intelligi, auctor est
1. pag. 78; quo ipso H
Asiam terminari idem si
III. 92. 101 ibique not
quod ab Herodoto alient
vocavi 76; cf. II, 8. II
18 et vid. Dindorf. p.XX:
dov. p. 33.
Cap. XLI.
‘H dè AiBvn èv vij dui
fotti] E mente Horodoti
Africa ad eam pertinet
lam, quae inde a Persid
mediterraneum porrigitw
nott. ad IV, 39. In edîf
male abest articulus ty 4
quod iure notat Schaefe
Gr. minn. T.III. pag. 238
cum articulus ante vocen
repetendus sit ex optim
ptorum constanti fere us
cò Yao Alyvnrov Af:
dexetat] i. e. Aequptum en
sinit Asia, continuo iam
hya , illi contigua. Ad v
déxetat conf. IV, 39. 99 e
Eodem sensu simplex dir.
176. Quod vero hinc pate
tur Breiger. 1. 1. p. 80, I
Libyae adiudicasse Ae
aliter si sensisset, vix lo:
ret dr0, sed uera, aut,
scribendum fuisset Alyva
xetat AiBvn, mihi secw
cum neutrum valere hîc ]
quemquam fugiat. Aegypt
rodoto Libyac accenseri,
II, 16 monuimus et hoe k
monemus ob verba nostri
IV, 42, ubi cf. nott., et 39,
alteram pacninsulam ad
usque , in quam desinat,
MELPOMENE. IV. 40-42.
379
dfvn nn éxdérerar. xara pév vuv Alyvrrov N ax) «ven
orti dor * amò pag tod ts daAaoons è tv Eovdonv da -
luogav déxa uvorades slo. doyvitcav: avtar d’ dv elev giiioi
cradio.. to ÎÈÌ amò TOÙ OTELVOÙ TOVTOVv xagTaA MAatéa rupyave
lodoa ) ext), rs Abun xéxAntar. Oovuato dv dv diovei- 42
cavcov xal iedovrov AiBunv te xal Acinv xaì Evoomnv: ov
puo cuxga Ta diapéoovta aviéov doti. unner uv Yao Tao”
cit, ita ut Aegyptus Asiae ‘adscribi
nequeat. Dicitur autem Libya la-
tiori sensu de omni, quam nos quo-
que dicimos, Africa, inclusa Aegy-
pio, aut angustiori sensu de reliqua
Africa, exrcepta Aegypto. Vid. Ren-
nel. p. 567. Schlichthorst. 1.1. p. 15.
Gallum interpretem Miot si sequa-
mur, Herodotus hîc in medio relin-
quit, cuinam terrarum parti Aegy-
ptus adscribi debeat. Tu conf. etiam
de hac distributione orbis terrarum
apad veteres interprett. ad Sil. Ital.
I, 195 et Lucan. IX, All.
* sera pév vv Alyuntov — GrELvI
] Monet Breiger. 1. 1. p. 80, an-
gustam hanc oram esse Isthmum, qui
inter mediterraneum mare ac sinum
fadicum interiacet. — In loci le-
cfione recentt. edd. secutus sum.
exo yeo tjode tijs dalacons x.
t.1.] Hocce mare dici mediterranewn
satis constat; rubro mari sinus indi-
? Arabicus, qui ad hoc ipsum
Mare pertinet et latiori hac rubri
Maris appellatione comprehendi so-
€ Cf. Breiger. l. 1. pag. 11. 14.
Feliquis conf. II, 158 ibiq. nott.,
© Stadiorum et orgyiarum rationi-
,Yid. nott. ad II, 149.
x To dì amò tod OTELVOV TOVTOV x.
-4.]i. e. guod attinet ad loca ulte-
«a @ab his ungustiis, sive ultra hune
Mum sita, valde ampla ac spatiosa
tt ora haecce, quae Libya vo-
Giur. Ante axrn cum Schweigh.,
inplsf et Dindorf. e Florentino libro
@rui articulum 7, qui vulgo abest,
qu que etiam omittitur in Dietschii
II Tione. Ipsa sententia iam supra
L 158 prolata consulto, ut videtur,
- Iteraum profertur.
Cap. XLII.
Sovudto dov x. ©. 1.] Gaisf. do-
derat fopafo. Sed vid. nott. ad IV,
28. 111. De argumento loci conf.
II, 17 ibiq. nott. Ac miratur hoc
loco Herodotus eos, qui omnem ter-
rarum orbem in tres partes sibi ae-
quales, Libyam 8. Africam, Asiam,
Europam, dividant, cum minime sibf
invicem pares sint hae partes, sed
magnitudine ambituque admodum
differant. Tripartitam orbis ter-
rarum divisionem agnoscit quoque
Pimdar. Pyth. IX, 8, eandemque
etiam posteri plerumque retinue-
runt, paucis quibusdam dissidenti-
bus, qui totam terram in duas par-
tes, alteram septentrionalem (i. e.
Europam), alteram meridionalem (i.
e. Asiam, addità plerumque Liby
s. Africîì), dividerent: de quare vid.
Cless ad Sallust, Igurth. 17.
pmuer piv yao mao’ duqportgas
magnuet n Evowrn] Verba reo «u-
qgotéexs minus accurate reddidit
Breiger. 1. 1. p. 76: super omne L.i-
byam ac Asiam. Est enim, si quid
video, haec locîi sententia : nam /0n-
gitudine quidem praeter 8. secundum
utrumque (Asiam et Africam) eaten-
ditur Europa, ut adeo reliquis dua-
bus partibus longior sit s. longitu-
dine sua utriusque partis longitudi-
nem aequet adeoque superct: unde
Langius reddidit: ,,denn Europa er-
strecket sich in der Liinge iiber die
beiden anderen hinaus‘‘. Conf. IV,
45. Quod ita efficitur, quia, quid-
quid terrarum ultra Caspium mare
et Araxem est fluvium, omnis igi-
tur ille tractus, quem septentriona-
lis Asiae appellatione comprehen-
dere solemus, ex Herodoti opinione
ad Europam pertinet, quae a Gadi-
tano freto columnisque Herculeis ad
orientales usque Herodoto incogni-
tas regiones, ad lacum Maeoticum
380
HERODOTI
aupottpas raonxe ) Evpoinn, evps0s dì réoi ovdè av
ctin patverai por slvar. ABvn uèv peo dndot Eva
meglogutos, Av 000v avre reds tv “Acinv oveti
toù Alyvaticav Baordé0s redtov, tav nuets lduev, xa
tos, 09 érei te THv dLsovya iravoaro dguocav tiv éx
Aov diégovoav és tov “Agafiov xodzov, amtreupe Dot
porrigitur. Cf. Heyse 1.1. pag. 103.
Bredov. Geogr. et Uranolog. Hero-
dot. spec. pag. XXI. Hinc factum,
ut Noster eos tantopere miretur, qui
triplicem terrae divisionem aequa-
lem statuerint.
svesos dì méor ovdì cvuffaléeiv
eÉim palsetal por elvai)] i. e. quod
ad latitudinem Europae attinet, hanc
terrae partem ne dignam quidem iu-
dico , quae cum reliquis terrae parti-
bus (Asia sc. et Africa) conferatur,
quippe multo minoribus. Cf. Bredoy.
1. 1. Rennel. p. 366 not. Pro cvufa-
Aée1y Schweigh. suspicatur cvuffia4-
Aéerv (praesenti tempore), quod in
Herodoto ferendum haud esse do-
cuit Bredov. p. 364; vid. nott. ad
I, 68. Nec magis placet refingere
cvuBaietv, ut inbet idem Bredov. p.
327, refragantibus omnibus codd. et
hoc loco et aliis (II, 10. III, 12. 32.
35. 41. 160. IV, 99 coll. 53), in qui-
bus cum Dindorfio et Dietschio sa-
tius duxi retinere librorum scripto-
rum lectionem.
Avn uv yae dndoi Ewvinv todoa
negigovtos] Quam Valcken, eiici
vult vocem é0vr7pv, plures de stru-
ctura verbi d74Z00v excitans locos si-
miles, eam retinendam esse merito
statuit Schweigh. Namque Africa,
haec est Herodoti sententia,se ipsam
indicat aquà circumfluam esse, ex-
cepta ea parte, qua Asiae illa est
contermina et contigua. Unde patet,
Aegyptum ab Herodoto Libyae ac-
censeri terminumque Asiae et Afri-
cae constitui isthmum Aegyptiacum
sinumque Arabicum. Cf. Schlicht-
horst. l. 1. pag. 16. 17, Bobrik: Geo-
graph. d. Herod. pag. 202 et vid.
nott. ad IV, 41. — De argumento
Cr. quoque consuli vult Gesner. De
navigatt. extr. col. Herc. P.I. $. 6.
p- 629 (Orphicc. Herm.) coll. p. 607.
Nexo — xatadégartos
tinui, ut II, 158, ubi vid,
facrdéog cum Gaisf. edi
cuinjos. Ad raradétart
163 ibique nott. De ip
tione, quam regis iussu
cam instituisse narranta:
ximus in Excursu ad bh. Ì,
nali, cuius mox mentio fit
ad II, 158.
0g énei te tv diooguze
00Uocav] i. e. qui postgi
8. fossam ducere desiit, 8)
cepto necdum absoluto
Moneo propter Dureanu d
(Géogr. physiq. de la meri
69), qui duplici modo ]
accipi posse contendit, €
modo, quo ipsi nos reddi
tero autem modo, ut val
quam destitit a fodiendo, pi
fossà; in quo illum lapsu
paret. Qui idem vir do
lem huncce iam a Sesos
esse ponit, ita ut, quidq
cone, Dario, Ptolemae
ad reparandum canalem i
fectum cundemque purgi
tinuerit, quamvis honm
causa ipsum canalis opi
buatur. Mihi secus vid
nott. ad II, 158 et Tu
Pompon. Mel. nott. exeg,
8. $. 7) p. 358. Vol. III ]
etiam de voce di deve m
de hoc amni naturà faci
utitur et Diodorus, qua
scriptores utuntur de aliis
et alveis dcrivatis. —
Schweigh. et Gaisf. et re
recepi diégovoay pro £70v
plures libri itemque Mi;
nent. Cf. VII, 122. 1
É78v alienum esse ab
commonstrant I, 1850.
nott,
MELPOMENE. IV. 42.
381
olowoi, évrerdauevos Ès to orto du ‘HoaxAéav ctnAÉ0v -
cv Eos 8 tv fogninv daAaccav, xal ovra és Alyv-
suvéeota:. ‘OounBévres dv vi Doivixes Ex tijs Eovdotis
pevos és tò onloco — diex-
oanxZé0v e Florentino duo-
iis libris recepi pro ‘Hea-
uod exhibuit Gaisford., re-
deseruerunt. Vid. nott. ad
ide in seqq. quoque revo-
mAéag pro ‘HeexZnlas. —
v pro éxxZée.y cum edd. re-
li. Cf. IV, 43. VII, 122.
lsrsoni Verisimil. p. 335 8.
pe. Dindorf. et Dietsch.
sexzimerv et mox ÉxZw00y
es. Equidem, ut saepius
i, formam vulgarem, quam
nnt, retinendam duxi, in-
, 43 meouxiwerv cum opti-
sque codd. exhibui, inta-
\quens, quod continuo se-
R6axdZé0v, quod omnes codd.
videntur, cum nulla eno-
tiatur scripturae differen-
#0, cum minime nobis li-
ia ad unam eandemque
st formam revocare, No-
ique form& usum esse sta-
rit, Conf. Bredov. p. 172.
nentam observant, scite
e videri regem, quod a
leo inde illos ad Libyam
'igandam proficisci iusse-
lavigatio hac ex parte in-
idem fere praebeat com-
ot incommoda exsistunt,
a parte si navigationem
velis. Qui ab Arabico
siscuntur , iis venti se-
mque maris fluenta, cur-
adiuvantia; quae omnia
ab alia inde parte pro-
‘amque Indicum per mare
septentrione spirant per
pus aestatis hemisphaerii
tum secundum occiden-
e litus constans est auster
12e marximam partem bo-
8 delabitur. Itaque haec
18 narrationis fidem quan-
ì, neminem fugit. Conf.
g-693 seqq., Koes. in scri-
uliari, quam in Excursu
svimus, pag. 16 seqq. coll.
pag. 8 seq., lunker in disputatione,
quae inscribitur: ,,Die Umschiffung
Libyens durch die Phoeniker‘‘ et
inserta est Annall. philologg. et
paedagogg. Lipsiensibus Suppl. Vol.
VII. p. 337 seqq.
fog 6 tv fooniny Ealaccar]
Mediterraneum intelligi mare, iam su-
pra (ad IV, 37) monuimus.
‘OounBévres dv of Bolvineg Éx
tis "EovBorie talacang Frdeov tv
vorinv Balagcav] tiv 'Equ®env
&alagcav de sinu Arabico intelligen-
dum, vix monere opus. Ty votény
#alaccav id mare vocat Herodo-
tus, quod a meridie Africam cir-
cumfluere incipit ab eo inde loco,
ubi rubrum mare, ab India cxten-
sum, Africae oram orientalem al-
luit. Cf. Rennel. pag. 462. Neque
propriam mari cuidam hanc videri
appellationem supra iam monuimus
ad IV, 13, sed cognomen potius vi-
detur a situ australi petitum; ita ut
loc quoque loco australem maris ru-
bri partem vocari statuamus mare
australe, non aliter fere ac si Hero-
dotus dixisset fxZg0v 7006 votor.
Vid. Breiger. l. ]. pag. 10. Quo mi-
nus audiamus Gosselinium, Ocea-
num eum hîc indicari arbitrantem,
qui oram Africae orientalem ac me-
ridionalem alluat; unde Herodoto
innotuisse mare Atlanticum atque
rubrum ipsi iunctum Africamque his
maribus cinctam. Cf. Dureau de la
Malle 1. 1. pag. 69. Iunker, l. l. p.
369, qui Erythraeum mare, quod ad
sinum Arabicum modo retulimus, ab
hoc discerni falso putat, Phoenices
iter suum instituisse opinatur ex ali-
quo portu sinus Adensis, in quo
omnia ad expeditionem spectantia
apparaverint, indeque eosdem cir-
cumvectos esse promontorium Guar-
dafui. De quo mihi aliter videtur,
qui Phoenices ex Arabici sinus portu
profectos esse credere malim. Tem-
pus profectionis idem Iunker. p. 367
seq. ad mensem Ilunium exeuntem
380
HERODOTI
auporéoas raonuer ) Evodan, evosos dì xéoL ovdè cva
dtin paiverat uo elvar. ABun uèv yeo dndot Eovry
mepiegutos, xÀnv 000v aUtijs 100s tqv "Acinv ovelte
toù Alypvaticov BaorAéos rpotov, tav nuets luev, xacti
TOS, 06 érei te tv didovya èravoato dgvocav tv éx x
Aov diegovoav ès tov Apafiov x0Arrov, améneuve Dolvi
porrigitur. Cf. Heyse 1.1. pag. 103.
Bredov. Geogr. et Uranolog. Hero-
dot. spec. pag. XXI. Hinc factum,
ut Noster eos tantopere miretur, qui
triplicem terrae divisionem aequa-
lem _statuerint.
eVos0g dè néo ovdèì cvuBaléeev
eÉin pailverai por eivar] i. e. quod
ad latitudinem Europae attinet, hanc
terrae partem ne dignam quidem iu-
dico , quae cum reliquis terrae parti-
bus (Asia sc. et Africa) conferatur,
quippe multo minoribus. Cf. Bredoy.
1. 1. Rennel. p. 366 not. Pro cvuffa-
Aée.v Schweigh. suspicatur cvupol-
Aée.v (praesenti tempore), quod in
Herodoto ferendum haud esse do-
cuit Bredov. p. 364; vid. nott. ad
I, 68. Nec magis placet refingere
cvpfatetv, ut iubet idem Bredov. p.
327, refragantibus omnibus codd. et
hoc loco et aliis (II, 10. III, 12. 32.
39. 41. 160. IV, 99 coll. 53), in qui-
bus cum Dindorfio et Dietschio sa-
tius duxi retinere librorum scripto-
o lectionem.
iBun uv yao dniloî Éwvinv todo
i. eevtos] Quam Valcken, etici
vult vocem é0vrn7v, plures de stru-
ctura verbi d7400v excitans locos si-
miles, eam retinendam esse merito
statuit Schweigh. Namque Africa,
haec est Herodoti sententia,se ipsam
indicat aquà circumfluam esse, ex-
cepta ea parte, qua Asiae illa est
contermina et contigua. Unde patet,
Aegyptum ab Herodoto Libyae ac-
censeri terminumque Asiac et Afri-
cae constitui isthmum Aegyptiacum
sinumque Arabicum. Cf. Schlicht-
horst. l. 1. pag. 16. 17, Bobrik: Geo-
graph. d. Herod. pag. 202 et vid.
nott. ad IV, 41. — De argumento
Cr. quoque consuli vult Gesner. De
navigatt. extr. col. Herc, P.I. $. 68.
p. 629 (Orphicc. Herm.) coll. p. 607.
Nexà — xaradétayrog]
tinui, ut .II, 158, ubi vid, A
Baciléog cum Gaisf, edidi
cuinos. Ad xaradftarros
163 ibique nott. De ipsa
tione, quam regis iussu ci
cam instituisse narrantur,
ximus in Excursu ad h. L -
nali, cuius mox mentio fit, ‘
ad II, 158.
Os émsi te tv diopvga Y
00U0c0v] i. e. qui postqua
8. fossam ducere desiit, ab
cepto necdum absoluto è
Moneo propter Dureau de
(Gcogr. physiq. de la mer no
69), qui duplici modo ha
accipi posse contendit, eo
modo, quo ipsi nos reddia
tero autem modo, ut valea
quam destitit a fodiendo, peri
fossa; in quo illum lapsum
paret. Qui idem vir doct
lem huncce iam a Sesostr
esse ponit, ita ut, quidqui
cone, Dario, Ptolemaeo :
ad reparandum canalem du
fectum eundemque purgan:
tinuerit, quamvis honor:
causa ipsum canalis opus
buatur. Mihi secus videt
nott. ad Il, 158 et Tzacl
Pompon. Mel. nutt. exegg.
8. $. 7) p. 358. Vol. III. P.
etiam de voce dL.dpv mor
de hoc amni naturà facto
utitur et Diodorus, quagu
scriptores utuntur de aliis c
et alveis dcrivatis. — N
Schweigh. et Gaisf. et rece
recepi dLézovoav pro é70vee
plures libri itemque Mat
nent. Cf. VII, 122. Ne
é,8.v alienum esse ab ]
commonstrant I, 150. 1
nott,
MELPOMENE. IV. 42.
381
sdolowo, évrsrdanevos és to olo di ‘HopaxAécov otnAÉcv -
Mei Eos 85 tv fogninv Bedaccav, xal ovta Ès Alyv-
amavézoda:. ‘OounBévres dv oi Doivixes èx ts Eovdeis
lepevos is tò onloo — diex-
] HoaxZéoy e Florentino duo-
s aliis libris recepi pro 'Hea-
», quod exhibuit Gaisford., re-
res deseruerunt. Vid. nott. ad
Inde in segg. quoque revo-
HgaxZéas pro ‘HeanxAnias. —
Ue» pro éxxlé8:y cum edd. re-
dedi. Cf. IV, 43. VII, 122.
t Piersoni Verisimil. p. 335 s.
i Lips. Dindorf. et Dietsch.
mt dsexmiwerv et mox fx dwoy
erces. Equidem, ut saepius
onui, formam vulgarem, quam
fferunt, retinendam duzi, in-
IV, 43 xéeeixZ0e8tv cum opti-
libusque codd. exhibui, inta-
telinquens, quod continuo se-
1,801 Zé0v, quod omnes codd.
Xe videntur, cum nulla eno-
rveniatur scripturae differen-
ladeo, cum minime nobis li-
xmnia ad unam eandemque
m et formam revocare, No-
utràque formà usum esse sta-
im sit. Conf. Bredov. p. 172.
gumentum observant, scite
cisse videri regem, quod a
rabico inde illos ad Libyam
navigandam proficisci iusse-
m navigatio hac ex parte in-
totidem fere praebeat com-
quot incommoda exsistunt,
in a parte si navigationem
me velis. Qui ab Arabico
roficiscuntur, iis venti se-
itemque maris fluenta, cur-
vis adiuvantia; quae omnia
ia ab alia inde parte pro-
. Namque Indicum per mare
e septentrione spirant per
empus aestatis hemisphaerii
i; tum secundum occiden-
iene litus constans est auster
nque maximam partem bo-
xsus delabitur. Itaque haec
otius narrationis fidem quan-
siat, neminem fugit. Conf.
pag.693 seqq., Koes. in scri-
peculiari, quam in Excursu
citavimus, pag. 16 seqq. coll.
pag. 8 seq., Iunker in disputatione,
quae inscribitur: ,,Die Umschiffung
Libyens durch die Phoeniker‘ et
inserta est Annall. philologg. et
paedagogg. Lipsiensibus Suppl. Vol.
VII. p. 357 seqq.
£0g È tnv foeniny Felaccar]
Mediterraneum intelligi mare, iam su-
pra (ad IV, 37) monuimus.
‘OeunBéyres ov oi Bolvines lx
ts Eovdors dalacans ixieov ty
vorinv Gadlaccav] tiv ’EovBenv
8alaccay de sinu Arabico intelligen-
dum, vix monere opus. Tv votény
daiacgav id mare vocat Herodo-
tus, quod a meridie Africam cir-
cumfluere incipit ab eo inde loco,
ubi rubrum mare, ab India cxten-
sum, Africae oram orientalem al-
luit. Cf, Rennel. pag. 462. Neque
propriam mari cuidam hanc videri
appellationem supra iam monuimus
ad IV, 13, sed cognomen potius vi-
detur a situ australi petitum; ita ut
hoc quoque loco australem maris ru-
bri partem vocari statuamus mare
australe, non aliter fere ac sì Hero-
dotus dixisset #x780v 7006 votov.
Vid. Breiger. l. ]. pag. 10. Quo mi-
mus audiamus Gosselinium, Ocea-
num eum hîc indicari arbitrantem,
qui oram Africac orientalem ac me-
ridionalem alluat; unde Herodoto
innotuisse mare Atlanticum atque
rubrum ipsi iunctum Africamque his
maribus cinctam. Cf. Dureau de la
Malle l. 1. pag. 69. Iunker. I. Ì. p.
365, qui Erythraeum mare, quod ad
sinum Arabicum modo retulimus, ab
hoc discerni falso putat, Phoenices
iter suum instituisse opinatur ex ali-
quo portu sinus Adensis, in quo
omnia ad expeditionem spectantia
apparaverint, indeque eosdem cir-
cumvectos esse promontorium Guar-
dafui. De quo mihi aliter videtur,
qui Phoenices ex Arabici sinus portu
profectos esse credere malim. Tem-
pus profectionis idem Iunker. p. 367
seq. ad mensem Iunium exeuntem
382
HERODOTI
dalecons érAsov tiv vorinv daiaccav. 0xas dè pin
vOxDROV, TPOGLCYOvTES dv oxELOEGHOV TV yijv, Tva
tris Auns mAgovies pivolaro, xa) uévecxov tov apr
oioavres d' div tòv ottov ExAeov, Gore dvo érécov diete.
toito Erel xeuwavtes HoaxAéas otjlas, crixovto és A
vel Iulium incuntem refert, causis
idoneis permotus.
6xog dè yivorto PPLvor0goy] In-
sistit in au/umni notione Gosselinìius,
quippe unde omnem narrationem de
Phoenicibus Africam circumvectis
falsam esse commonstrari queat,
cum Septembris mensis indicetur tem-
pus. Contra quem recte monent, au-
tumni vocabulum non ad certum de-
bere adstringi mensem tempusque
fixrum, sed ad illud omnino tempus,
quo sua quisque in terra maturos
percipiat fructus. Quod aliud Grae-
cis Phoenicibusque, aliud Aegvptiis,
aliud orae Africanae incolis esse,
sponte intelligitur. Plura Koces. 1. |.
pag. 19. 20.
roogiogovies aday ormetosoxov] He-
rodoti haec est sententia: //oenices
in hoc itinere, quoties adventaret au-
tumni tempus, tum navibus ad terram
appellentes in ca Libyae regione, quam-
cunque in navigando altigerant, semen-
tem facere messisque tempus espe’
ctare solitos esse. Cum Schweigh. et
Gaisf. dedi r90010y0vtes pro 790-
GpovIES, itemque mox yivorato pro
ygevotato. In vulgata lectione ac-
quievit Matthiae. Valet r00010y81v
appellere, ut 1V, 76. 157. VI, 99, 119.
III, 58. 1V, 147. Ad verba cv onEi-
Qeouoy conf. HI, 119 ibique nott.
IV, 78. Unde ad sequens peveonov
mente quoque repetendum a xv, quem-
admodum in iis, quae continuo ad-
liciuntur: Peoioavtes. Ò’ dv 10v
citov Èrig0v, vocula av ad Ér4e0v
pertinet. Mox scripsi @untoy (pro
aunrov); vid. nott. ad II, 14 et conf.
etiam Spitzner. Excurs. XXX ad
Iliad. XIX, 223. Quod ad argumen-
tum attinet, falso haec tradi con-
tendit Gosselin. l. l. p. 349 seq,,
cum a Phoenicibus locorum illorum
ipsiusque soli ignaris minime talis
seges messisque instituiì potuerit.
Nec tamen ita regionum harum
ignaros fuisse Phoenice
cursu ad h. I. monuimus.
quod illis in regionibus e
messis brevi spatio triuu
sium interiecto segetem
idque ipsum tempus ha:
necessarium fuerit Phoe
naves reficiendas, nauta
dos, aegrotantes curand
rantibus in terra. Cum er
esset iter, minime omni
necessario victuque insi
potuerunt: ut adeo ad se
semque faciendam spont
tur, nisi fame interire ve
monente Rennelio (pag.
merlanus ille, contra &
1405 profectus, secum dui
seminibus onusta, quibus
campos sererent. Quae
mus, profecto non erit, qi
getis messisque narratio:
mur eamque pro fictitia
Plura Koes. l. 1. p. 18 seq
lì. 1., Iunker. p. 365. 360
loco mox laud. pag. 342»
tRito frei AAUWAVTEG ®.
ipsa ob verba Rennel, I. |
702, ubi tempus in omn
tionem insumptum proba
stituerc studet, Ihoenie
tur aliquamdiu iu ora Se
moratos ibique messem p:
esse; quae cum in Septe
cidat mensem (nam Iun:
mense scrunt), post &
eosdem profectos inde prc
tio mense eoque ineun
lum pervenisse vult, du
duabusque tertii anni p
omnem navigationem €
In quam eandem senteni
disputantem vid. Koes.
seqq. contra Gosseliniur
nertum, quorum alteri ill
iusto longius, alteri ius
videtur. Add. lunker. l.
8eq., qui bene admonet, i
MELPONMENE. IV. 42. 43.
383
xal ilepov Éuol uèv'ov miora, Ale dÌ di) te, ds regLTAOV-
res tav diBunv rov qAuov Eogov és td delta OUTAD uv atm
éyvacdn tò redrov. Metà dè Kapyndovioi sl01 ol Agpovtes*43
eurate persequens, hoc triennii spa-
tium in hanc navigationem insum-
ptum, quod Mannerto brevius, Gos-
selinio longius videtur, quam ut
eredi possit, satis rectum ac iustum
ideri posse ei, qui ipsam naviga-
tionem per maria prorsus incognita
tardios institutam ipsasque commo-
rationes crebrius in terra continenti
animo satis reputaverit. Pro-
fectos esse Phoenices vel Iunio
mense creunte vel Iulio ineunte
idem vir doctus ponit pag. 367 seq.;
mense Augusto hoc factum esse vult
Wheeler: Geography of Herodotus
p. 339, et quidem anni 613 a. Chr. n.,
sì quidem Neco, qui anno 612 a. Chr.
n. (vel potius 616: vid. nott. ad II,
158) regnum suscepit ac primis certe
degni annis et canali exstruendo
aliisque rebus occupatus fuit, hoc
demum canali perfecto de tali ex-
peditione ad Africam explorandam
et cireumnavigandam cogitare po-
tuisse putandus sit: l’hoenices igi-
tur mense Augusto anni 013 e portu
prope Suez egressos et freto BBabcl-
mandeb superato ingressos mare In-
Um mense Octobri, deinde oram
eates ad promontorium bonac
Spei pervenisse exeunte Ianuario
anni 612 ponit Wheeler I. l.; unde
continuato itinere ineunte Martio
anni 611 ad fluvium, cui nunc no-
mea Senegal, accessisse et anno (31!)
Stperatis columnis Herculeis in Ae-
$Yptum rediisse idem existimat, sc-
Eete et messe duplici facta in occi-
i Africae ora, in terra Angola
Prope fluvium Senegal. — Ad
ue Da xl #4y0v, fuol uòv 00 nicta,
dì dn teo cf. V, 86.
507 Nitoy EGgov és te defi] Pro
Hit revocavi 7U10v, ut IV, 40.
sta delia (ad dextram partem), ut
Dì ferelxì ra delcaà ac similia, de
Aus ef. I, 51. VI, 33 ibique Wes-
0. Ad dextram (id est a septen-
) solem habuisse putandi sunt
len: Pi, cum circulum acquinoctia-
» Qui dicitur, transgrederentur:
quod ipsum quantum ad narrationis
veritatem faciat, non fugit viros
doctos, quamquam Herodoto ob
eam, quam animo sibi informarat,
terrae formam mirum hoc visum
fuisse nos minime miramur. Cf. Ren-
nel. 1.1. pag.383, Heeren. Idcen I, 2.
p. 81, Dureau de la Malle 1. l. pag.
70, Koes, 1. ]. pag. 26., Iunker. 1. |.
pag. 367 seq. 372, Crote: History of
Greece II. p. 379.
oUrw uiv «vin t;jvwodn tò ned-
tov] Ad quae mente suppleri vult
Larcher.: regiogvtos fotea, minv
0607 avris meos tnv Acinv ongi-
és, cum ca Herodoti sit sententia,
ut tum primum cognitum fuerit,
hanc orbis terrarum partem s. Li-
byam mari esse cinctam, nisi qua
cum Asia cohaercat.
Cap. XLIII.
Mera di Kaogndovior x. t. 2.)
ssPostei (post illam IPhoenicum na-
vicationem) Carthaginienses dicunt,
scilicet coynorisse se circunffuam esse
Africam: nam (hoc suo nomine, non
Carthaginiensium verbis, adiicit Hoe-
rodotus) Sutaspes quidem non circun-
navigavit Africam, ad hoc licet mis-
sus." Schwcigh. Quem iure se-
quitur Miot itemque Italus inter-
pres. Itaque Carthaginienses quo-
que testes h. 1. proferuntur eorum,
quae de Phoenicum navigatione cir-
ca Libvam, quam mari circumfluam
esse inde cognitum est, narrata
sunt; vid. Grute: History of Greece
III. p. 378. Carthaginienses cum
aliquoties (cf. 1V, 196. VII, 167)
citentur narrationis auctores, quaeri
sancquam poterit, num ipsam No-
ster adierit Carthaginem, pracser-
tim cum aliquam certe Libycac orac
partem viserit. At vix eum ad Car-
thaginem usque pervenisse credibile
est, ita ut, quae Carthaginiensi-
bus narrantur auctoribus, a nautis
mercatoribusque Carthaginiensibus,
quos sivo in Aegypto sive in Libyae
384 HERODOTI
enel Zaraorns pe 0 Teaorios, avne Agapevidne, o
mAcoe diBunv, énx° avrò toro meupdels, adla dela
u7x0s toù rA00v al t|v Eonuinv drnide dorica, ové
Aege, tov énetatt ol n untno deB4ov. Buyartoa yae 2
toù Meyafvtov iBinoaro rapdévov* Ensita péddlovie
dia tavinv "t;v altinv dvaosodomiztoda. virò Séotea |
n pupo toù Zataozezos, éovca Aapelov adelgpen, 1
dato, paca ol avti) ue Enuinv Emidyosiv Neo éxela
Bunv yae ol avayunv é0°0da. mepimAgderv, é6 0 avi
mepuaiéav avinv és tOv “Apafiov xoArov. 6vyXARNO
Aeoteco ènì tovtowoi 60 Zataonns, amixouevos és Alyv.
Aafav véa te xal vavtas rapa rovrav, ExAse rad E
otnAas. disxmAcioas dÌ xal xaudas tò axpatmRILOv Tie
td ovvoua ZoAoews gori, ErAee 1005 pecaufoinv* x&
YaAacocav 10AANv Év roddoîor unol, érel te tov misi
ora, sive alio quo loco offenderit,
Noster accepisse putandus sit. Cf.
Dahlmann. Herodot. pug. 71 seq.,
Heyse 1. 1. pag. 117 coll. 115, Hee-
ren. Ideen I, 2. pag. 2 seq. 195, qui
quaecunque de Africa Hcrodotus re-
tulerit, ca in Aegypto illum sibi col-
legisse contendit. Carthaginienses
igitur sive nautas sive mercatores si
Noster consuluit sive in Aegypto
sive alio quo loco, tamen quae de
Sataspe eiusque expeditione h. l.
narrantur, non a Carthaginiensibus,
sed Sami potius Nostrum accepisse
ut credam, faciunt quae in fine ca-
pitis leguntur de Samio viro, qui
eunuchi res intervertit. Samo enim
in insula Nostrum longius commo-
ratum esse satis novimus; cf. modo
III, 39 seqq. 59.
dxii8e onic0] Conf. III, 16 ibiq.
nott. 7easpes commemoratur infra
quoque VII, 79. IX, 76, pater Pha-
randatis, ab hoc igitur Teaspe, qui
Sataspis pater dicitur, diversus: ut
nomen videatur inter Persarum pri-
mores haud infrequens, in quo ac-
que atque in voce Sataspis equi («sp
8. esp) significationem inesse volunt
viri docti harum literarum periti. De
Zopyro, Megabyzi filio, conf. III,
160. Mosx seripsi éfipoato rao8-
vov pro rag8devov éBinoato, pro-
bante quoque censore Ien
nr. 163. pag. 364. Reliqt
tinnerunt vulgatam lectic
signiticationem verbi
nott. ad III, 80 et conf.
103. 389 et Aelian. Hist.
19. — Ad avacxolomate
nott. ad III, 132. —
Gaisf. dedi pro faerAzos
retinui raga:r70arto, ubi 0
tnoato. Vid. Bredov. pag
augmentum in hoc verbo
neglectum esse recte mon
Koen. ad (iregor. Cor. de
8. 23. p. 407 et nott. ud H
132. — In seqq. ad locut
pinvénidNoev conf. nott.
raUras ragu TOvTov]
opinor, intelliguntur naut
bus et navem et nautas
Spectat enim tovroy ad a
Aiyvntor, structura han:
In seqq. pro umvsc:, qui
Sancrofti libro receperani
hacus. et Gaisford., res
edd. recentt. p70Ì, quod ur
loco et altero, qui legitui
ferri posse docuit Bredov.
— De Soloénte promontori
ad II, 32.
énsil ts toò rAevvosg alsl
cum semper maior pars (iti
huc deesset, s, cum maior 1
MELPOMENE. IV. 43.
385
axootRévpas omlo® aminAee Èe Alyuntov. ’Ex 8ì ravrns
pevos raga faordéa Eépisa Eieye Pas TA p000TATO dv-
ovs cuuxpovs mapariéev é0d]r porvixnin diaypempe-
oî, 0x0S OpEIS xatapolato tI vai, pevypecxov xRÒs Ta
rdeimovtes tas modis® avroi dè adixterv oVdtv Eosovtes,
rta dè uodva éE avtéov Aaufavew. toù dè un meoiaA dai
pv xavtedois altiov tods fAeye, tO mAOTOv TÒ 10000 ov
\ars superesset conficienda. —
rosrgipas oxto0 cf. III, 16
ott. — faasdéa cum Gaisf. re-
BaarAna. — Ad locutio-
tm gas conf. I, 118 ibique
II, 156. V, 36. 49. Weiske de
sm. ling. Gr. p. 112. Schweig-
us inesse ait eam vim, qua
perrezit dicere.
tn dosvixnin diazoeopevove]
rus intelligi vult non purpu-
estes, ut reliqui, sed vrestes e
‘cortice vel foliis confectas, qua-
n anachoretarum fuerint. Ap-
rit Schweighaeuser. in Lexico
08. II. p. 359 laudans alios
locos (I, 194. II, 86. III, 20),
bus palmeum vinum, olvos
glog, commemoratur. Purpu-
nim vestem si Noster indicare
et, adiectivum Q@orvixeos ad-
let, quo sane utitur I, 98. II,
IL, 76. IX, 22: quos locos iam
Bredov. p. 179, quem conf. —
«Bas vnì est navi ad terram,
t appellere, ut VIII, 4. Vlu-
Lucull. 2. 12. Plura vid. in
wr. ling. Gracc. IV. p. 1050
dorf. Pro vulgato woà:as ex-
am, qua Noster utitur, for-
6g, conf. Bredov. pag. 264.
equitur avroì in nominativo
1, cum ad #455e Pas referen-
i$ atque Sataspem una cum
sociis comprehendat, insi-
ius structurae praebet exein-
quam ad I, 56 attigimus, coll.
. IX, 115 et IX, 90. Expli-
anc nominativi structuram
e in Diss. de attractionis
icunt singg. quibusdam exem-
Herodotum pag. 3. In seqq.
nnibus edd. recentt. exhibui
s, cum sit: in/runtes, intro ad
desve accedentes. — no0fata
)DOT. II.
Sprea attigi ad I, 133. II, 4l.
È avtéwv, quod omnes codd., quan-
tum scio, afferunt, retinui, cum ad
mod spectet: neque alia videtur
esse sententia Bredovii p. 222 éé
avtéov tanquam recte scriptum ex-
hibentis. Dindorf. edidit éÈ avra».
tò ri0î0y to ne000 — évi0ge081]
Ante xgofatvety quod in Aldina et
libris quibusdam inseritur iva,
cum Schweighaeusero et Gaisfordio
omisi auctoritate optimorum codd.,
in quibus Florentinus et Medicens;
retinuit tamen Dindorf. uncisque in-
clusit tanquam spurium Dietsch. —
Ad argumentum quod attinet, simi-
lem in modum scribit Scylax in Pe-
ripl. $. 112. p. 53 Huds, ultra Cer-
nen (cf. nott. ad IV, 195) ra éré-
nueva oVueti tori micra dia Poazv-
tpnra Palagons nal xNpi0v nai pb
x0g, ubi Vossius adscripsit similes
locos Plutarchi Vit. Thes. 1 et Ta-
tiani adv. Gr. p. 159. Sed bh. I, ob-
servat Wesseling., reditus causam
Sataspi fuisse ventos, ex oriente ad
constitutum flantes navisque cur-
sum praepedientes. Vix enim du-
bium, quin ad eam Africae partem,
quae circa lineam est aequinoctia-
lem, Sataspes pervenerit ibique ven-
tis, quos aestivo tempore constan-
ter a meridionali plaga flare novi-
mus, impeditus iter continuare haud
potuerit. (Cf. Schlichthorst. l. ], p.
1814. Atque Guineae occidentalis
oram (nunc vocant Sierram Leonam)
fuisse, ad quam usque Persam ve-
nisse probabile sit, iam ventis con-
trariis oppositisque fiuctibus ab iti-
nere continuando impeditum, ponit
Rennel. I. l. pag. 704. Utut statuis,
sive ad aequatorem, sive ad pro-
montorium bonae spei (quod vix cre-
dam) Sataspem navigando perve-
25
386
duvaròv Eri mpofalverv, dii Eviogeodae.
HERODOTI
Béoti
cvypivosoncov Aéperv dAndéa, ovx énitedécavia ve 1
pevov de4ov, aveoxodonioe, tv aogainv Ulxm
tovtov dì toù Zataorzos sUvovgos axédon és Zap
énvdsto tagiora tov deormotza teredsvtnuota, yi
usyada, ta Zauios ave xatéoge, toù ériotanevo
Exdv émiAnBopat.
nisse ratus, id dubitari vix poterit,
Persam ventis ex adverso tiantibus
redire coactum esse, cum Phoenices,
qui Neconis iussu ex Arabico» sinu
profecti iter instituissent, ventis flu-
ctibusque secundis adiuti Libyae
oras commodius circumnavigare et,
promontorium illud transgressi, oc-
cidentalem Libyae oram circumire
ac per columnas Herculis faciliua
redire possent. Atque haud scio an
illud quoque afferri possit ad excu-
sandum Sataspem promissis haud
stantem, quod non Phoenicios se-
cum habuerit nautas, navigandi pe-
ritissimos illos quidem vel per ma-
ria minus cognita, sed, ut Noster
diserte tradit, Aegyptios, minus
certe adsuetos huiusmodi itineribus
maritimis minusque peritos vento-
rum certo tempore fiantium ac ma-
ris fluctuum obsistentium. Conf.
Groote: History of Greece III p.
384, Wheeler: Geography of Hero-
dot. pag. 314, Iunker. 1. 1. pag. 366.
Sed id ipsum, quod ad totius narra-
tionis tidem nonnihil facere possit,
quod de Sataspe, cui diffidit excu-
santi, supplicium sumi iussit rex,
indicio esse videtur, illum cursum
circa Africae oras iam ab aliis per-
actum fuisse, regemque, inde a Sa-
taspe hoc fieri potuisse arbitratum,
eo magis illi iratum fuisse, quod non
assecutus sit, quod aliis forsan antea
cessisse Xerxes audierat. Cf. Iten-
nel. 1. 1., Koes. I. ]. pag. 28. 29.
=éekns dè ot of — dInBdéa] i. e.
Xerxes intelligens 8. sibi persuasum
habens, eum (Sataspem) nec vera di-
risse, nec propositum perfecisse. In
hunc quoque sensum haec verba ac-
cipi voluit a Cr. citatus Gesner. in
Diss. de navigatt. extr. col. Herc.
P. I. $. 6. pag. 632 Orphicc. ed.
Herm. Ad verbi cvyyi
et structuram, de qua
quaedam ad h. 1. admo:
rodot. V, 91. IlI, 53,
pari fere modo additu
quem in simili verbi <
significatione haud m
pat) structura adhibiî
studuit C. Straube in:.
lolog. u. Paedag. Sup
Herodoti haud immen
etiam Wex. ad Soph
914. pag. 255 et Her
I, 89. 91. IV, 3 colL 8
verba imurellcantd t
psvov de&20v conf. si
IV, 10 attulimus; voi
tollere, quam Noster
respiciens ad gramma!
ram, quam ad ipsan
quae duo continet a re
Sataspi: primum, qui
dixerit, alterum, quo
laborem haud exsecut:
xime seqq. retinui éxe
dorfio mutatum in éx
vid. nott. ad III, 21.
tionem verbi conf. Thc
pag. 318 ed. Bernar
ipsum Herodoti locum
cans: énuriuod* tLumoi
ubi plura attulerunt in
let igitur poenam irrogi
Inde re éritiuua, poene
Plutarch. Coriolan. 13
coll. Blomfield. Glossa:
S. ec. Th. 1023.
Exdv érrinBopas) |
locutiones I, 51. II, 12
Conf. quoque Aeschy
38: ws Éxdy Èyò uod
xoù uadovor Andopars,
field. in Glossar. — x
potitus est, intervertil,
VII, 164.
i pempnre vere
MELPOMENE. IV. 43. #.
387
Tis dè "Aoins ta modia varo Aageiov étevpetn, 05 fov-44
e
lopevos Ivdov rorapov, 09 xgoxodeldovs devtEgoS OVTOS rota -
p@v zaviov magéyetar, toUtuv TÒv motapoòv sildevai, ti Ès
Padascav #xdidot, méurmei wAoLOLOL @Aiovs te, toto énioreve
tyv aindelnv dodewv, xal dj xa) ExvAaxa &vdpa Kaquavdta.
of dì cpundévres tx Kaozatvpov re modLos xal tris Iaxrvtxis
7" Éxdeov xatàa morapov mods No te xal nAiov avarodas ès
Cap. XLIV.
05 xporods/l0vs devrsoog ovtos
x. r. l.] Ad locutionem devregog 08-
tos conf. I, 25 itemque IV, 23 (0v-
dev0s devtegov) et Wunder. ad So-
phoclis Philoctet. 315. De crocodilo
conf. II, 67 seqq. ibique adnotata.
Convenit cum Herodoto Arrianus
Exped. Alex. VI, 1 de Alexandro
scribens, qui m0dtegor pév ye év toò
Ivdé xorapoò xQoxodellovg conspe-
TIT fovo roy &idcov moraudv xiv
; x. tr. è. Idemin Indice. 6:
© zoraso) olIvdol 0uorws ra Nel-
lo 16 Aldromzlo te nal Alyontio
. Reoxodellove te pioovory x. t. 2.
Add. Agatharchid. de mari Erythr.
$. 9. (Geogr. Gr. min. ed. Mucl-
ler L p. 117). Ac testatur quoque
Wahl, Erdbeschr. v.Ostind. pag. 833,
in Indo, Gange aliisque amnibus re-
Sionis Hindostan ac Decan multos
que reperiri crocodilos Aegy-
is vel maiores. Add. Ritter:
Erdkunde V. p. 405. VII. p. 49. Cro-
tedilos ab Herodoto hîc confundi
tam alligatoribus contendit Lassen:
Indische Alterthumsk. II. pag. 633.
— Ad voculae 17) usum conf. , quae
simillima ex Herodoto congessit
Struve Spec. etc. I. pag. 31 seqq.
(Opusce. II. p. 297); et paulo antea
ad verba roùrov tòv rorapuo» cf. III,
85 ibique nott. — Attigit Herodotea,
monente Cr., A. G. Schlegel. Ind.
Bibl. II, 3. p. 298 et 304, ubi de
nomine fluvii Indi, qui proprie sit
Sindhus. Tu vid. plura apud Lassen
I. 1, II. pag. 2 seq. 34, Ritter: Erd-
kunde VII. pag. 5 seqq.
Fxviaxa avdoa Kapravdiu] De
Scylace in Excursu ad h. ]. egimus.
ryandà, quae est Cariae urbs in
ipso continentis terrae litore posita
(de qua vid. 'Tzschuck. ad Pompon.
Mel. 1, 16 nott. exegg. pag. 471 Vol.
III. P.I, Forbiger: Handb. d. alt.
Geograph. II. pag. 217 seq.) oriun-
dus ille perhbibetur.
ogunBévtes x KaomatvgOv te n0-
dos xal tns Ilaxtvinns yns] i. e.
profecti e Caspatyro urbe regioneque
Pactyica, ubi Maltebrun. Annall, d.
Vovag. II. p. 330 seq. verbum 0gu&-
c8a: latiori sensu accipi vult, ut sit
partir d' un point de terre ferme pour
aller vers un autre. Quo sensu si hîc
accipiatur oqun®evres, nihil ineaxe
putat in Herodoti verbis, quod Ca-
spatvri urbem ad Indum sitam esse
nos statuere cogat. Quod ipsum
coniunctum est cum huius viri docti
sententia de Caspatyro urbe ac re-
gione Pactyica, quam in Excursu ad
III, 102 protulimus. Scylacem enim
arbitratur navigasse non per Indum,
sed per alium quendam fluvium, qui
ab occidente orientem atque meri-
diem versus delabens Indo se ad-
misceat, ex quo ipso demum ad ve-
rum Indum pervenerit Scylax. De
quo ipso mox videbimus.
Frlsov nate morapov n90g No te
nal Ni'ov avarolag #5 Palaccar]
i, e. navigarunt secundo fluvio orien-
fem versus in mare. Cum Indus flu-
vius, ut nemo nescit, minime orien-
tem versus cursum suum dirigat,
sed a montibus, unde provenit, re-
età fere meridiem versus delabatur,
Larcherus haec Scylaci, quippe in-
telligenti peregrinatori, tribui posse
negat, sed Herodoto, qui, prava sae-
culi sui de mari orientali opinione
deceptus, ita retulerit, cum illum
secundo flumine usque ad mare na-
virasse audiisset. Quin A. G. de
Schlegel ob haec ipsa, quac aperte
falsa sint, omnem narrationem su-
25 *
388
HERODOTI
daiaccav: dia dalacons dì mods Eonsonv xAfgovres t
unvì amuvéoviai Ès tovtov tÒv Yagov, 0dev 0 Alyva
GLAEÙS tovs Dolvixas, toÙs mpotesgov sima, anéore
mioev AiBunv. uesra dì tovtovs neounAoavtas °1
xateotoéwaro Aaoetos xal tij tadaoon tavin èxgaro.
spectam fieri contendit. Cf. Berlin.
Taschenbuch. 1829. pag. 18. Mihi
secus videtur; qui ob levem hunc
Herodoti errorem de scriptoris fide
ipsiusque navigationis a Scylace
susceptae veritate dubitare nolim.
Add. Koes. I. 1. pag. 20 not. Atque
Herodotum ab erroris crimine libe-
rari posse censet Wahl. Erdbeschr.
v. Ostind. p. 475, cum de primitivo
Indi cursu tantum loquatur ille Scy-
lacisque navigationem a potiori di-
rectione describat. Gangem, non /n-
dum fuisse fluvium, qui ad orientem
decurrit, suspicatus erat Dodwell.
Dissert. de Scylac. 8. 1. Heerenio
Ideen etc. I, 1. pag. 359 Herodotus
videtur posuisse fluvium /ndum pro
fluvio Gureo 8. Kameh, quem scil.
cum Indo confuderit. Docto Gallo
Dureau de la Malle 1. 1. pag. 67 not.
verba x00òs n0 te nal NA{Ov avaro-
das indicare videntur orientem et me-
ridiem versus; quae si orientem ver-
sus accipiantur, scribendum: 006
Koy (sic) te nel nilov avarolas (ad
Choém fluvium, qui in Indum in-
fluat), ut evitetur tautologia. Quem
fugit sane, omnem hane locutionem
me0g No te nal Nilov dvarodas,
quae etiam repceritur I, 201. 204.
III, 98 coll. IV, 40, effictam videri
secundum Homericam 0g 70 te
néLiov te Ili. XII, 239. Od. XIII, 240.
Hymn. in Apoll. 258. 436; qua ipsa
comprehendi et meridiem et vrientem
versus (ut rds fopov, septentrionem
et occidentem versus), plures olim
statuerunt, inter quos inprimis Mal-
tebrun. 1. l, II. p. 332 coll. Brzoska
Spec. I. de COOETAnO: mythic. (Lips.
1831) pag. 9 et Bernhardy ad Dio-
nys. Perieg. vs. 243. pag. 578. vs.
437.p.635. At ex accurata locorum
Homericorum interpretatione satis
perspicitur, hac formula nihil aliud
significari nisi orientem versus. Quae
Grotefendi, Ukerti, Zeunii, Spohnii,
Nitzschii (ad Odyss. L. }
rum sententia egregie nu
est Voelckeri disputation:
Geogr. $. 27. pag. 43 seq
Forbiger: Handb. d. alt.
I. pag. 6 seq. — Pari m
dixit II, 31: dò éoxd
Nilov dvoptor.
TOUS ‘Q0TE9OY siza) |
Verba usa dè tovrovs x
tas valent: confecta hac
B. post hanc navigationem
xime sequentia conf. III
102 ibiq. nott.
na. t7} Paleoon tovrg.
telligitur mare, quod
oras; quod ipsum Herod
tum vel hac appellation
designari vel latiori illo ;
nomine observat Breige
12 not.
ovI® xal trjs ‘Acine —
Cum Schweigh. et Gaisf.
egopévn, quod e tribus lib
praestare videbatur lec
vulgatae zagszopéwny, |
ac Borheck. mutarant in
vn. Ac structuram loci
nagggouévn non nisi
quandam structuram cu
dentibus convenit, ut
mal ts Aoins ninv ra
sita existimentur pro: €
Acinminv ta x. 1.2,
procederent, si legereti
Leva, quod tamen libris
nime ausim recipere. Ind
loci enascitur sententia
reliquas Asiae partes — 8
bere compertum est
Schweighaeusero probab
sic scriptum fuisse: ov
"Acins — ta dia ra
neo éxoutvn ti Aifvn, i.
— reliqua explorata sw
certe atque contigua Liby
(Schweighaeuseri sunt vi
iam antea monuerat (cap
siedo Pra —-
MELPOMENE. IV. 4. 45.
389
ris Aoing, xAnv ta xpÒs HALov aviogovia, TA dAila aveventai
| opola zagegouévn vij Afvn. ‘H dè di Edoorn xpds ovdapov45
paveon doti pivaoxopevn, oUtE ta r0Òs HALOV avatédiovia ovre
ta 2005 fopénv, el meploguros dor unuer dì pivooreta: rag”
apportpas rapruovoa. OVd’ Exa cvufadétodta., éx' Grev pi]
Éovon yj ovvouata toipacia xéerar, éncvvplas Eyovta puvai-
xv, xal ovplopara avrij NetÀds te 6 Alyvatios morauòs éredn
contiguan esse Asiae Libyam , id sta-
tim c. 45 iterum urget, unam esse
contizuma terram ; itaque nil causue
fuisse, cur tres veluti distinctae et
a se invicem sèiunctae terrae sta-
tuerentur.“ Nec tamen hac emen-
datione opus videbitur reputanti,
ex ea, quae Herodoti fue-
rit, opinione de similitudine formae
atque Africae explicari de-
: qua scil. utraque terra mari
mfua et paeninsulae ad instar
porrecta perbiberetur, mareque In-
ac boreale magis sibi vici-
Rum. Recto verborum Herodoteo-
ra sensum cepit Langius, sic ver-
ns: ,, Also hat man entdeckt, duss
Asien ebenso beschaffen ist, mie
Libyen ; nec aliter fere Miot, item-
De Italus interpres.— Verbum xag-
25680 (pracbere, exbibere) frequens
Nostro seriptori, ut II, 174. IV, 465.
93. 75. 82. 86. 91. VII, 6. 161.
_ An 1a x005 HUov avicyovia]
lè. Draeter eas partes, quae ab In-
6 Orientem versus exlenduntur, re-
gones scil. Herodoto prorsus inco-
quitaz, qui ultra Indos deserta esse
semini cognita supra IV, 40 posue-
ra. — Ni10y revocavi pro 7jé%0v,
vid. nott. ad. IV, 40.
Cap. XLV.
H dì dn Eveann reds ovdcpov
gavzorn Éori yivoononevn n. t. 2.]
Repetuntur haec infra eodem ca-
pite: n dì dn Even ove el ne-
oioeutos Éoti yivosonetaL n00G 0V-
dapov av8o@rov. Verbum yivd-
exe08a. eodem modo IV, 42 fin.
puuei dì yivoonerar rag' dupo-
réoas rxagnuovoa] i.e. hoc vero com-
pertum est, longitudine illamn (Eu-
ropam) secundum utramque (i. e.
Asiam atque Africam) porrigi, sive
longfudine utrasque superare. De
qua Herodoti sententia diximus ad
IV, 42 init.
Ovò” îx0 ovufaléic8&ai) i. e. ne-
que vero coniecturd assequi posswun.
De verbi crufaZéo8a: signiticatione
conf.I,68.III,68.V,1.De usu prae-
positionis él in locutione é#x” Otev
vid. I, 7 ibique nott. et conf. not.
in fine huius cap. Verba proxima
pu #0von y7) Dionysium imitari Pe-
riegetem vs. 7, monet eius interpres
Eustathius. #rr0vvpla h.1. idem fere
quod ovoua. Cf.I,14. II, 14. V, 66
etc.
xal ovoicpata «vt Neîdos te Ò
Alyvntros rorauòs tren] Haec ver-
ba extremis verbis capitis antece-
dentis: 0uoîe ragpsgonévn ti) Afvn
olim annecti voluit Bouher. in Diss.
Herod. 18. pag. 119. Contra quem
recte Schweigh. haec observat: ,,@v-
tì) non «dl Asium refertur, sed ad
uninersam (erram, quae cum una al-
que continua sit (yî pia Éovoa),
mirum sibi viderì ait Herodotus,
cur tribus nominibus illa distinguatur,
quasi /res essent (errae, Nilo et Phasi
aut Tanai fluviis disterminatar ; vide-
turque hoc significare: cum tres,
quae vulgo nominantur terrae par-
tes, non sint interiecto mari usque-
quaque a se invicem seiunctae, de-
bebat unu continens universa terra
censeri; sin maiorum quorumdam
fluminum cursus satis causae est,
cur terra in partes divisa statua-
tur, multo plures quam tres partes
fuisse numerandas.‘‘ Divisionem
terrae in tres partes ex Herodoto
quoque affert Theo in Progymnas-
matt. II, 7. pag. 19 Finckh. p. 67
Spengel. (Rhett. Graecc. Vol. II).
Tu conf. etiam supra ad IV, 30 al-
390
HERODOTI
xal Daci 0 KoAyos (ol dè Tavatv rmorauov rov Ma
Ilog&unta ra Kiuuéora Aépovor)'
lata et add. Peschel in: Deutsche
Vierteljahrschrift 1854, Nr. 66. pag.
276.
sal Dacis 0 KoAXyog] Videtur
omnino illa aetate haec valuisse
sententia, ut Phasis septentrionem
versus Asiam terminaret et quid-
quid ultra Phasin esset septentrio-
nem versus, Europae adscriberetur.
Ita certe Aeschylus in Prometh' 80-
luto Phasin dixerat Evowans xal
Aciag téguova s. 0g0v, teste Ar-
riano in Peripl. Pont. Euxin. cap. 19
itemque Anonym. Peripl. Ponti ÉEu-
xini et Maeotid. p. 1 et Procopio
Hist. Goth. IV, 6. Vol. II. p. 484, 16.
Alia veterum testimonia attulit For-
biger: Handbuch d. alt. Geogr. II.
pag.39. 97, ubi de hoc fluvio dispu-
tat, cui nunc nomen /îion 8. Zlioni:
vid. Herodot.I,2.104.1I,103.IV,37.
38. 86. VI, 84 ct conf. quae de hoc
fluvio ac regionibus adiacentibus
nuper disputavit C. Koch in: Peter-
mann's Mittheilungen etc. 1856. fa-
scic. IX. Quod vero Phasin, quem
Aeschylus profert, pro Mypani, cui
nunc nomen Avuban, accipi vult For-
biger (1. 1. et I. p. 28), vereor ut as-
sentiri possim. Ad Herodoti l'hasin
pertinent quoque, quae disputarunt
Breiger. 1. 1. pag. 72 seqq., Heyse l.
1. pag. 104, Ritter: Erdkunde II. pag.
914. Quiigitur in constituendo ter-
mino Asiae atque Europae aliam at-
que nos sequitur rationem, eum ta-
men Asiac atque Africae eundem,
quem nos, constituisse terminum
probabiliter coniicit Heyse 1. I. pag.
86, quamvis hoc ipso in loco vulga-
rem suae aetatis sententiam, ex qua
Nilus utramque dirimere putabatur
orbis terrarum partem, scqui videa-
tur. Hinc frequenter componi mo-
net Voelcker. Myth. Geogr. I. pag.
152. 153 Aegyptum atque Pontum
terrasque Ponto adiacentes tan-
quam terminos terrae ultimos meri-
diem ac septentrionem versus. Ac
denique Phasin Herodotum ipsum
visisse statuimus ob II, 104 (ubi vid.
nott.) coll. II, 105. IV, 86. Quem
tamen ulterius progressum esse ne-
ovdì Ttov diovgio
gamus. De ipso fluvio
collegit Tzschucke ad M
614 segq.nott. exegg. (V.
de eo quoque disputans
minum Asiae et Europa
res statuerint Phasin e
ob causam, quod navig
minum olim eundem il
amnem. De quo nune I
quirere non vacat.
oî dì Tavaty rorapò
ius sententiae obiter tai
faciat mentionem, nec
aliquos tantum (of dè)
scribat, haud immerito
gas, quod aliorum quo
rum testimonia docent,:
tentiam, qua Phasin
termino haberent, Her
praevaluisse. Cf. B
72, Heyse 1. l. p. 104 ibi
mer. I, 1 testantem, vete
que Europae terminum
civ motauòv nal roy
lo8u0v, recentiores Mi
dem et Tanain fluvium.
Curtius VII, 7, 1 et Sc
Asiae atque Europae tei
stituit $. 68. 70. p. 58.
(Geograph. Gr. min. I).
Nec aliam Polybii, Soyi
niorum deinceps fuisse
monuit Dodwell. Disser
$. 18. Et conf. denique
halle pag. 319 seqq., T
Pompon. Mel. I, 136 no
nl. — De Tanai fluvio
ibique nott.
tov Montnv] xel Mi
bet Procopius B. G. IV
tea exscribens ct Mae
dem intelligens non ali
atque Agathemer. 11. —
in tOv Manny conse
nihil profecto impedit,
intelligamus .Hucoticum
dici Taraim (i. e. qui |
rum fines decurrit), qui
Neîhog ò Alyvntiog ni
Pacs 0 Koigos. Schm
pra nott. ad IV, 3.
xai Iooduria ra Ki,
nott. ad IV, 12, ubi de
MELPOMENE. IV. 45.
391
ata xvdéoda., xa) 0tev EBevro ras éravvpias. N di yo
‘pòv dr) AiBuns Aéyerai virò tv modAeiv 'EdANvav Eye
Mpa, yuvarxos avtogdovos, N dè Acin ènl vis Ilooun-
vvaxòs tv éncovvpinv. xal tovrov uèv ueraAaufavov-
i ovvopatos Avdol, qpapevor éxi "Acieco, roù Korvos,
ave, xexAfoda: tqv ‘“Aoinv, chi ovx èrl ris ITGoun-
fretum sito dicitur, cum hoc
ins de ipso freto intelligen-
leatur. — Ad verbum xv-
ex antecedentibus repetas
ox cum Gaisf, recepi , quod
h, reposuerat, n dn ye a
nin vee Afon pév.
) editione exstat 70n iù
entt. edd. retinuerunt. Ad
1 (ubi quidam codd. daÒ
iete) A:fns conf. nott. ad
ì, Struve Specim. Quaest.
ig. 5 (Opuscec. II. pag. 262).
xe nomen conf. etiam quae
rrofert ad Virgil. Aen. I, 21.
L apud Forbiger. Handb. d.
[raph. II. pag. 704.
cin Ex) vijs Iooun®éos yv-
Stephan. Byz. s. v. ‘Agia
a etiam id profert, Asiam
esse ab Asia, Promethei
lii Asiam Promethei matrem
i, ut Eustath. ad Dionys.
70 coll. ad 620, qui He-
titans exhibet unteos (pro
), Apollodor. I, 2. 3 (ubi
yn. Observv. p. 10 ct add.
+ Mytholog. d. Iapet. p.375
syeophron. 1283, Schol. ad
Rhod. I, 114, a quibus cet
1 dissentit, qui Clymenem
ci matrem facit Theogon.
s et Aeschyl. in 'Prometh.
ubi Promethei matrem red-
in; de qua fabulae diversi-
siudicas, id semper tenen-
m Prometheo, qui omnium
i parens habetur et declara-
coniungi Asiam, ut hanc
wrimitivam humani generis
ide significari haud imme-
igat Lasaulx: Die Prome-
‘e p. 8 (Akademische Ab-
ag-321). Asiam heroém Ho-
moscere videtur Ili. II, 461,
. allata a Freytag. pag. 358.
Sed Dubois de Montpéreux (Voyag.
autour d. Caucase IV. p. 380 seq.)
ex hoc Herodoti loco colligi vult,
Asicm primitivam non in ea Asia,
quam minorem vulgo vocamus quam-
que in mente habuerint Lydi, sed
circa Caucasi radices esse quaeren-
dam. Do Asiae voce a regione Ly-
diae prope Caystrum ad universam
orbis terrarum partem traducta vid.
Heyne Observv. ad Homer. Iliad.
1V. pag. 278. Alia de Asiae nomine
ad Lydiae certam quandam particu-
lam proprie pertinente et paulatim
deinde ad tractum orbis terrarum
universum traducto dabunt Bern-
hardy ad Dionys. Perieg. 836. p. 754
ac Tzschucke ad l’ompon. Mel. I, 2
init. nott. exegg. Vol. Ill. 1.1. pag.
52 de hoc nomine eiusque varia si-
gnificatione copiosissime disputans.
Add. Forbiger. Handb. d. alt. Geo-
graph. II. p. 38 seq. Ritter: Vor-
halle p. 300. 457. 167 Asize nomen
significare contendit sacram terram,
Odinique a sociis, qui Asen vulgo
vocantur, repetit. Quod monuisse
satis erit.
pausvor tal Aotem, toù Kotvos,
roù Mavem] Cf. Eustath. ad Dionys.
620. Ac supra I, 7 Lydi a Zydo,
Atyis filio, orti dicuntur, qui idem
Atys I, 94 Manis perhibetur filius,
qui h. I. vocatur Cotys. De quo dis-
sensu iam ad I, 94, pag. 210 et ad
I, 7. p. 18 monuimus Herodoti verba
mutanda essc negantes. Namque
ut codices taccam refragantes, alii
quoque exstant testes, Cotyem Ma-
nis tilium qui perhibent, ut sane
proclive sit quidquam mutare. Alia
nunc mittamns; unum audiamus
Ritter. Vorhalle p. 365 nomina Ma-
nes, Cotys, Botys ad Graecam indo-
lem efficta statuentem, cum vere
sint Asiatica e prisco Buddhae tem-
392
HERODOTI
&éos "Aolns, dn° Otev xal tHv Ev Zapdici pvizv
"Acvada. ‘H dì dn Evoorn ovie sl repiogvtos tori |
1005 ovdaudv avtoorav, ovte 0xodev TÒ ovvoLa ÈI
oùts doris ol Nv 6 déuevos palverar, el più arò tie '
copev Evporns AaBeiv tò ovvoua tiv qagnv* xg01
apa avavvuos, Voreo al Etepar. AAA avtn ye éx ti
palverar tovca xa ovx arixopévn és tiv yijv tav
vv vrò 'Edinvav Eveoan xadéetar, AA’ 0G0v Ex <
Korn, éx Kontns dè és Avxinv. Taùra pév vuv
tov 00080 * toloi peo vopitopevoroi avtdv Y0NOOL
‘O dè ITovros 0 Evtswvos, n° dv torparever
pore, ubi .Menes idem quod Xomo
(unde mens, .Minos) et Khodo ac Bodu
Persarum sint.
dr 0rev] Male vulgo dro rev. Cf.
I, 7 ibique citatum Struve Spec. etc.
I, qui ibidem pag. 5 (Opuscc. II. p.
262) nostrum attigit locum, in quo
cum Sancrofti liber exhibeat éx
otev (quod ipsum recepit Schaefer.),
utrum ax’ Orsv an éx° drev Hero-
dotus scripserit, definire non audet,
cum ntramque praepositionem No-
stro in usu fuisse plures ostendant
loci. Sic hoc ipso in capite pluries
invenitur é#rì, aliis locis, utI,7.
(ubi vid. nott.) 145, «70. Quin ple-
rumque libri scripti fluctuant inter
érl et azx0. Sic, uti hoc utar, pro él
.11Bvng tres codd. drrò .11fYns, quae
cadem varietas in verbis £7ì ‘Aoiso
et tns IlgounBéos exstat. Add. IV,
107. 148. 149 coll. 184. VII, 40.
xexdjoda. ‘Acieda)] Inde Hcere-
nio Ideen. I, 1. pag. 154 Asia urbs,
quae apud Stephanum Byz. comme-
moratur, non alia atque Sardes esse
videtur: de quo tamen admodum
dubito respiciens ad Stephani By-
zantini verba: ‘Aore: 204% Livòlas
mag Tuodco, Èv 7) toryogdos eveEt-
dn dea.
odre 0x0d8v — #lafe rotto, 0v-
te ogtis of — qatverai] Sola in
his noster adhibuit relativa prono-
mina, qui alias, monente Struvio I.
p. 49. (Opuscc. II. p. 323), promi-
scue et interrogativis et relativis
utitur in interrogationibus obliquis.
— In seqq. pro deffeîr, quod recte
omnes, quantum scio,
Dindorf. exbibuit 2a
cum Bredov. p. 325—d
Pro «al 0vx crexopévn!
pag. XIV rescribere vi
o6x. Ad verba 42”
tantum) èx Borvixne con
IX, 354: «27” 060, È
das îxavev et similia,
apud Apollon. Rhod. I.
Ipse Noster II, 73 sÉ y
7. Imitatus est Pane
8. 4. De ipso argume
Europae vid. Movers:I
II, 2. pag. 77.
Tavra uiv vvv Énl
on080] i. e. Zaec hact
to, de terrace scil. div
partes et de earum 1
terminis. Sic plane N
covrov IV, 199 et VI.
coUùTO, quod etiam h
Dietsch, e canone Br
Retinuit vulgatam ro
satis incerta Dindorfiu
malui. Ad ipsam loc:
etiam Aristot. De rep
Marcell. 8 fin. Imitat
VI, 4. 8. 4, ubi vid. Si
Cap. XLV
o dè ITovros 0 Evest
te redit Noster ad nari:
ab initio huiuslibriinst
this aliisque gentibus
Euxinum habitantibus
illam quidem inde a ca
ne de Hyperboreis, .
MELPOMENE. IV. 45. 46.
393
1009 zacéov mapézeta, Feo toù ZxvBixod, Etvea auadi-
Grato.
ovte yag E8vos tav évros toù Ilovrov ovdèv Eyopev
xoofedéoda: copins réoL, ovtE &vdpa Aopiov oldauev pevope-
vov, Tape toù Txvdixoù EIve0s xal Avagepoios. To dì Zxv-
6028 yéver Èv uèv tò peyiotov tav avtpazziav rpnyuarav
Gopatara ravrov ttevontar, ov Muets lduev* ra uevroL dÀia
ovx ayauat. TÒ dì ueyiotov OÙTA GgL dvevontTAL, GOTE aropv-
petv te undéva Ene48ovra él cpéas, un BovAouévovs te tesv-
quoque rerum ad geographiam s.
descriptionem spectantium
oeeasionem ipsi praebuerat. — Cue-
terum hoc ex loco et seqq. satis ma-
nifestum fieri scribit Heyse ]. ]. pag.
131, ea, quae inde de Scytharum
gentibusque singulis enarran-
tur, ex autopsia quadam fluxisse.
etiam infra cap. 86. Nec du-
bium in istas regiones pervenisse
otam, quem quaecunque refe-
Fai vel ipsum vidisse vel ab indige-
mis Graecisve Ponti accolis accepis-
Se recte statuere videtur Niebuhr.
(Verm. Schrift. I. p. 355); quocum
bic dotum ponimus vix ultra Ol-
in Progressum esse, nec in Tau-
ver paeninsulam Bosporumque
nare. Et laudibus inde dignum
ner unt patrem historiae Man-
eri. IV. p. 63. 67 (coll. Rennel. p.
150) &tque Dahlmann. Herod. pag.
ram ©D accuratam rerum Scythica-
@x positionem. Nec tamen Man-
CIV. p. 65 seq.) credam Hero-
mercatnra: causa has Ponti
ari Visisse eristimanti, quamquam
nad Ymercatoria Nostrum vectum
edit I has regiones admodum est
bile. A° magegerar cf. IV, 44
108 vse sequuntur verba #9 vea
IDs vera x. t. A., attigit Fustath.
ro s. vs. 680.
ci *- dyròg roò Idvrov] i. e. ca-
né Gentium, quae cis Pontum habi-
dx Cr. vin, 47. Thueyd. II, 96:
Droe I © Ghia pion &vròs toò Iotgov
bai pie x.T.À. Haec vero ipsa ab
“i Loto in Italia, Thuriis, scripta
ori W-ult Larcher., cum in Asia mi-
siam SovO in insula si haec scri-
Dear &t, dicere non potuisset cis
edi, 2 — noofaléoBar hîc est: in
‘2e>n proferre, commemorare, ut I,
lotum
ras
99. coginv prudentem sollertiam in-
terpretatur Wesselingius, sapientiam
Schweigh. Nic sane Noster 1, 60 de
Atheniensibus scribit: roîci r00-
roroi dejopevoroi sivarEllnvov 00-
ginv. Add. I,30, Paulo aliter III,
4, 127, ubi vid. nott.
&vdea 10yt0v] i. e. virum peritum,
eruditum atque cultum. Cf. I, 1 ibique
nott. II, 77.
naoee toù InvBinodò î&vsos vai
‘Avazeggiog] Affert h. 1. propter vo-
culam eg8$ ciusque accentum
grammaticus Graecus in Crameri
Anecdd. Oxonienss. I. p. 379. 380.
Tu vid. nott. adI, 93. III, 97. —
Herodotus ut supra duo posuerat
diversa, nec gentem nec virum eru-
ditum sc proferre posse asserens,
ita duo iam subiicit diversa hinc
excipienda, Scytharum scil. gentem
et Anacharsin. De quo ipso cf.
IV, 76. 77.
rà uévro. Gila ov ayauai) i. e.
reliqua certe instituta sive inventa Scy-
tharun equidem non valde probo 3.
laudo. AA verbum &yauat conf. IV,
75. 157. VIII, 144 coll. VI, 76. IX,
79 et de structura Ruhnken. ad
"l'im. p.8, Boissonad. ad Philostrat.
Heroicec. pag. 380.
dare arogvyriv te uNdéva x. t.
Z.] Bina sunt, quae insignia com-
memorat coniuncta particulis re —
te, primum illud, ut nemo, qui bello
(ipsos) aggressus fuerit, (ipsos) effu-
gere possit; alterum hoc, ut ipsi, si
nolint reperiri, a nemine deprehendi
possint. dmogvyeîv scripsi pro vul-
gata drogvyésv, quam I, 9 inta-
ctam reliqui, quamque nunc mutan-
dam censeo, commotus iis, quae
exposnit Bredov. pag. 327. #r#0x£-
394
HERODOTI
oetmvai, xatadafetv un oi0v te elvar. toloL vago pare
unte tsigea 1 ExtiOReva , aAhc pegéoLxo: govreg XAVI
inmototota., toovres pn ax’ ootov, «Ai cercò xtnvéor
pare té 0pL N EnÌ tevpécav, xs 0Ux dv elnoav ovtor &
AT xaì drogoL rpocpioyerv; ‘Etsvontai dé 0g tavra, vi
govons émndéns xal tov motauov éovtaov cp: cvunagi
cda: eodem fere sensu VI, 108. De
verbo xare4Zafety vid. III, ‘42. IV, 8.
toùcL yee urre Rorea x. t. 2.)
Quod Schaefer., quem conf. ad Gre-
gor. Corinth. pag. 80, post yao in-
seruit @v, quae vocula sane ex vul-
gari praecepto abesse non potest,
nos librorum auctoritatem sequi ma-
luimus, quam eandem etiam tuetur
G. Hermann, de particul. @v II, 10.
p. 110 seq. Tu vid. supra nott. ad
II, 85 etconf. IV, 66. 172. rerysa
arces esse, castella, monuit Larcher.
Cf. III, 91. IV, 12. 124. V, 125,
Plura dabit Tzschucke ad lomp.
Mel. II, 2. 8. 6. Vol. III. P. II. p. 107
nott. cxegg. Ad ipsam sententiam
conf. Herodot. IV, 127.
qpegtornoi dovres, navteg] i. e.
omnes portatili domo utentes, in plau-
stris scil. domus 8. sedes habentes,
ut ipse Noster mox subiicit: 0lx7-
uate te ou nl tevytov. Unde
Hlama.xcobii dieti apud Mel, II, 1. $.
19 coll. Plin. H. N. VI, 12 (25). Ac
pertinet huc quoqune Aeschyli locus
in Prometh. 708 atque Hippocrat.
De aér., aq. et locc. $. 93 itemque
Horatii Od. III, 24. 10 coll. I, 35.
9. IV, 14. 42 (ubi Scythae profugi)
Valer. Max. V, 4 ext. 5 Iustin. II,
2. Strab. VII. p. 302 s. 163 C. Hine
oluogoga Scytharum #877 in Scy-
mni Chii fragm. 115 et in Anon.
Pont. Euxin. Peripl. $. 4 (T. IL p.
399. III p. 246 ed. Gail.). Unde re-
cte colligit Heeren. Ideen etc. I, 2.
pag. 299 ad Tartaricam stirpem hos
Scythas pertinuisso. Nogaici Tartari
(cf.nott. adIV,19)adhuc in plaustris
vitam degentes inveniri dicuntur:
cf. Berghaus. Annal. 1833 pag. 400;
huiusmodi plaustra, quae X%huditka
s. tentoria appellant, imagine re-
praesentat Clarke Travels I. cap.
14. init., qui idem p. 302 et 310 He-
rodotei loci haud fuit immemor.
Add. Neumann: Die Hel
Skythenl. I. pag. 272 et e
ad Herodot. IV, 75.
{mmototota.] Idem co
Thucydid. II, 96 (ubi Du
Ovid. Trist. III, 10. 54.
aliisque testimoniis modo :
Lasovteg un dx’ deorov,
xtpviov] Quibuscum co
quae Strabo 1. ]. in sg
Homerum citans atque H
qui Scythas lacte nutriri
Hinc ocitovueva yoZonti
Scytharum #8» apud |
Chium et in Anonym. Pe
Tu conf. not. ab IV, 2. —
praepositiopis amò in verbi
coorov, d21° amò x
allata ad IV, 22.
nds 0% dv elnoar —
cye.v] De Scytharum forti
tant Thucydid. II, 97. Ius
Strabonem (vel potius Ep
I. Quibus add. Horat. Od.
ibiqg. Mitscherlich. coll. nc
O. 23. — Wzogor mooguio)
vertunt: adilu difficiles, mi
ut iam monuit Schweigha
Lexic. IITerodot. II. p. 250
malim reddere: quibuscum
ad munus venias. Vid. Her
49: fmmototorar meocpéozr
006, et conf. Herod. V, 61
et nott. ad Plutarch. Phi
24. Elmsley. ad Euripid.B:
Cap. XLVII.
ual tov rotapov foytoi
pazov] i. e. cumque fluvii
adiumento. Ad significati
cia ovuuagos in talibus ‘
ad V, 65. Neque aliter if
cvupazetv Noster utitur ]
pév xov te nai to gogloy
zéet.
MELPOMENE. IV. 46. 47.
395
puo 7 todoa media aUtn, moLddns te xal eUvdpos éori, rora-
pol te di avrijs Geovoi 00 10446 teo apiduòv dlaocoves tav
iv Alyuxto Sicogugav. ddo. dè ovvopaotot té elor avrdv xal
sperato) arxò taZecons, tovrovs ovvouaveo. "Iotgos utv
evractopos, petà dè Tuons te xal "Travis, xa) Bogvo&evns,
xl lavrrnazns xal'Traxvois, xal Téooos, xal Tavats. géovor
ld
di outro: xat& tads.
_todea sedias — xal stvS00s] Pro
eevdoos (terra aguis bene irrigua) duo
libri frvdgos. Male; cf. IX, 25 coll.
II, 7. Ad argumentum loci praeter
Hippocrat. 1. l. conf. Mel. II, 1 fin.:
nTerrae late patent ct ob exceden-
tia ripa suas plorumque flumina
ausquam non ad pabula fertiles.‘‘
Add. Ovid. Ex Pont III, 1,20. Ver-
00 x0XlZe) te” inveniuntur quo-
qne I, 181 init. Verbum ovropavi®,
Noster hîc utitur, ex Homero
m Ii. IX, 121. Odyss. XXIV,
341 et Hymn. in Vener. 291.
Iergos uèiy meyractopos] mevtoi-
6resoy dixerant Istrum Ephorus (ap.
8trabon. VII. p.305 8.469 B. Ephori
fragmm. pag. 190), Dionys. Perieg.
301. Seymn. Chius vs. 775 et for-
tasse quoque Scylax (cf. $. 20. p. 7
. ibiq. Voss. T. I. p. 352 ed.
Gail), Arrian. Exp. Alex. V, 3,
itemque Mela II, 1, 80 totidem, quot
Nilus (quem xevtaorouov Noster
dizit II, 10), ostiis Istrum in mare
affluere scribens. Septem ostia com-
memorat Strabo 1. 1. pag. 469 A, alii,
quos laudant interpretes ad Am-
Mian. Marcell. XXII, 8. T. II. pag.
Wagner. Hinc Ovidio (Trist.
II, 189) septemplex est Ister, quem
fer fuminibus in Pontum evolvi
scribit Plinius H. N. IV (12) 24
24 (coll. Tacit. German. 1), qui ac-
curate recenset haec ostia ser eo-
Fumane nomina indicavit. Praeter
_h. 1. est praecipne I’tolemaei
loens in Geogr. III, 10, 2seqq. de Istri
osti: tenendus, de quibus omnino
Ma allata a Tzschuck. ad Mel. Vol.
-P. II p. 46 scq. Reichard. 1. 1.
P8£.38 acMannerto IV. p.219seqq.,
elo elm. in Ersch et Gruber Ency-
Pàed. Sect. I. Vol. XXIII. p. 87
‘1. Forbiger: Handb. d. alt. Gcogr.
III. p.327. Tractaverunt haec quo-
que Ukert: Geogr. d. Griech. u.
Roem. III,1. pag. 160 seqq. et Kruse
in peculiari scriptione de Istri ostiis,
Vratislav. 1820, in qua pag. 100
seqq. de numero ostiorum Istri omni-
bus veterum testimoniis collectis
concludit, quinarium ostiorum nu-
merum antiquissimis temporibus ob-
tinuisse, cum seatum ostium, idque
maxime boreale, serius efformatum
sit, seplimum vero a poétis potius
excogitatum videatur. Quod quan-
tum ad Herodoti auctoritatem fir-
mandam valeat, nemo non vicdet.
Atque iidem, quos modo laudavi,
viri docti ex parte in eo elaborarunit,
ut, quae a veteribus commemoran-
tur ostia, cum iis, quae nunc ex-
stant, contenderent et singulorum
directionem cursumque accurate in-
dicarent. De quo in tanta scripto-
rum dissensione ipsaque regiunis
ostiorumque per temporum decur-
sum mutatione certi quid statuere
anceps ac lubricum. Namque hodie-
que fribus Danubium ostiis, mini-
me iisdem illis, quibus olim, mari
iungi constat: quorum unum nomen
habet Ailix, alterum Sulina, quae
sunt oppidorum adiacentium nomi-
na, tertium Sancti (reorgii prae se
fert nomen; vid. modo, ne plura,
mappas nostrae actatis geographi-
cas, v. c.in: Nouvelles Annales des
Voyages 1856 (T. II. p. 230). Accu-
rate de tribus illis brachiis retulit
vir doctus in: Das Ausland 1838.
nr. 85. p. 340. nr. 86. pag. 343 rseq.,
cui add. Gust. Wex in Allgem. Bau-
zeitung XXII. Heft 4. pag. 93 seqq.
97 et tabb. 96. 97. De 7yra fluvio
ac de reliquis, qui hîc nominantur,
vid. infra IV, 51—57 ibiq. nott. —
In fine cap. abieci lectionem vulga-
396
HERODOTI
"Iotoos utv, #cv u#yiotos roraudv raviav,
ldpev, Îoos alel aUros Fcvtd beer xaì Peoeos xal
mxodtos dè to an’ fonéons tav év ti ZxvBixi dio
rowovde pépiotos yéyove, moraudv xal @Aicov és avi
tam g#ovo: ye oîde, cuius loco cum
Schweigh. et Gaisf. substitui: dé
ovar dì ovto.
Cap. XLVIII.
"Iotgog] Cf. II, 33. Mela II, 1, 75:
ss At ille, qui Scythiae populos a se-
quentibus dirimit, apertis in Ger-
mania fontibus, alio quam desinit
nomine exroritur. Nam per immania
magnarum gentium diu 2Danubius
est: deinde aliter cum appellantibus
accolis fit Zster, adceptisque aliquot
amnibus ingens iam et eorum, qui
in nostrum mare decidunt, tantum
Nilo minor, totidem quot ille ostiis,
sed tribus tenuibus, reliquis navi-
gabilibus, effluit.‘ Ac teste Stra-
bone VII. p. 305. p. 4167. 468 supe-
riorem fluminis partem 2anubian
dixere, inferiorem ad Pontum usque
Istrum. Hanc vero unam appellatio-
nem norunt Herodotus atque omnino
Graeci antiquiores, cum serius de-
mum Danubii nomen omnino audia-
tur neque ad totum fluvium decla-
randum adhibeatur; de quo conf.
Kruse 1. 1. pag. 21 scq., Forbiger |.
mox l. pag. 324. Ipsum Nanubii no-
men repetunt a voce 7un, Dan 8.
Don, quae uquam 8. fluvium indicet
multisque finviorum in nominibus
(Danaster, Danaper, Danais s. Ta-
nais, Boryst-denes) ndhuc compa-
reat. Tu conf. Bayer. Commentt.
Acad. Petropol. IX. p.375, De Bros-
ses (Acad. d. Inscript. T. XXXV. p.
518. 533), Ritter: Vorhalle p. 304
coll. Wilhelm. German. p. 54. 58.
Plura dabunt Tzschucke ad Pom-
pon. Mel. II, 1. $. 8. pag. 41. 45,
Ukert: Geogr. d. Griech. u. Roem.
III, 1. p. 113—167 (qui omnia vete-
rum testimonia de hoc fluvio exhi-
buit) et Forbiger 1.1. p.324—328. —
Quod vero Ister Herodoto auctore
l'oos alel aUtOS Envitd désr nai dios
xal yeuavog, id falso dici observat
Kruse p. 28 seq., cum aquarum huius
fluvii copia modo sit mai
minor. Quod ut libente:
mus, ita quam marime t
mus, Herodotum haec sci
spicientem ad Nilum, quoe
iam supra II, 33 contend
igitur quotannis cresceni
inundanti, indeque impar
copia fluenti opponit Istrr
nihil tale observari, ea c‘
cuius omnino notitia ad }
storiae pervenit, accepera
pari aquarum copia Istra
fluere haud iniurif sibi di
videretur Herodotus. ®:
geuuòvogs eodem modo l
50, ubi etiam invenimus é
geiudvi, eodem fere ser
Kuehner. Gr. Gr. $. 560.
norauòy xal &120y
Schweigh. ante haec verbi
poni vult distinctionem,
post éxdidorior (sive, qu
bri suppeditant, #0d:d0:
maiorem rursus post w0U
haec sit loci sententia: ,,(
nubius mazimus est: (scili
in cum influunt amnes et qui
ceteris) augent, hi sunt: 8
qui eum (prae caeteris) ax
nempe continuo deinde ;
Quod quamvis probatam
Quaest. IIerodott. fascic.
328 (Jahrbb. f. Philolog.
gog. Suppl. Vol. IX), non:
cet, quam Stegeri (Praefa
emendatio a censore Lip:
rito reiecta (Ephemeridd. ‘
1829 nr. 136. pag. 1087):
dn ci20y È avròv indido:
viis scilicet aliis in eum ù
Est cnim hic loci sensu
Ister ab occidente delal
Scythiae amnes hoc fere
ximus fit, aliis quoque in
ruentibus fluviis. Sunt ve
ipsum augent, primum qui
terram Scythicam perfluur
hac terra scil. provenien'
ut Lipsiensis ille censor
MELPOMENE. IV. 48. 397
dovrov. siaì dè oîda ol uéyav avròv mowedvies® did pév pe ris
Zuvdixns gopns mévre uèv ol féovtes, tov re Zxvda: Iopara
303 xedéovo: "EAAnves dè ITupetov, xaì @420s Trapavròs, xal Aoa-
006 te xal Naraois xa. Opdnocos. 0 pèv xpdtos AegBels rov
verbum interpretatus est: ,, Vie Do-
ma mrd auf folgende Weise gross,
indem :mar auch andere Flùsse în die-
selbe fallen, die aber, welche sie gross
mecken, sind folgende“, i.e. ,,Die Do-
au nird, obleich anch andere Flisse
in dieselbe fallen, zundchst durch fol-
geade gross.‘ — In seqq. cum
Schweigh. et Gaisf, scripsi, libros
tecutus: a#vre puòv oÎ géovtes, ubi
pro si of Koen. ad Gregor. Cor. 8.
53 de dial. Ion. pag. 468 rescribi
lussit usyeZo:, quod Larchero, Por-
sono, aliis placuit (coll. IV, -19)
Que recepit Matthiae, quod vero
fecentt. editt. merito respuerunt,
nque reiecit Eltzius l. 1. Valcke-
narius coniecerat uovo, quod rece-
Perunt. Reiz. et Borheck.
Hel 3} oîde of uéyav avròy mOL-
torres, dial pév ye tijs Zxu8inrs
166 x. x. A.} Cum Danubius, iam
antequam in Hungariam ac Bulga-
Fiam intret, sat magnus inveniatur
sc latitudinem fere trium quadran-
Um horae quibusdam certe locis
Praebezt, quo sensu nunc demum
Iuinque fiuviis e Scythia delabenti-
xi magnum illum fieri dici queat,
Intelligere negat Bessel I)c rebus
Cis p. 3 seq., quare hacc Hero-
verba non tam de Istro, quam
0 fluvio, cui nunc nomen Se-
ria” accipi vult, adeo ut hic flu-
a ® (quem Moldaviam permeare
Virus) antea non valde magnus
ali to, ubi in Danubium effundatur
+ dque illos quinque fluvios exci-
» maximus fiat omnium fluvio-
in Europae. Quod sane specio-
qui è quam verius dictum putem,
| Rigo hac tota sententia Herodotnm
ben 0° Istro ac fluviis in eum dela-
tibus cogitasse existimo.
2 Gera] Prave in Sancrofti libro
x tat Tooara, quemadmodum apud
lam I, 19. 87 Maeotici Toreutae.
Une satis convenit dici Prul. Vid.
Uunel, p. 405, Reichard. p. 41,
Mannert. IV. p. 73 etc. Pro /logara
mavult, notante Cr., Ilovgara De-
metrius Philippides in libro: /orogia
trjs Povuovvixs Lips. 1816. Reliqui
fluvii maiorem ditfticultatem exhi-
buerunt viris doctis in diversas par-
tes abeuntibus. Sic Tiararius plu-
ribus viris doctis videtur esse Aluta.
Et vid. quoque Niebubr. Vermischt.
Schrift. I. pag. 350. Reichardus de
fluvio 7heisse intelligit; Mannert |.
I. de finvio .Sy/ in Valachia occiden-
lali, idemque aentit Doenniges in
Commentat. de geographia Hero-
doti (Berolin. 1835) p. 22. De rivulo,
cui nomen 7schkerna(vid. Clarke Tra-
vels II, 3. p. 610), cogitat Hansen:
Osteuropa p. 18 seq., de tiuvio Se-
reth Kolster (Jahbrbb. f. Philolog.
Suppl. XII. p. 13), quod vel magis
alienum a vero videtur. Itaque ma-
lim redire ad eam sententiam, quae
Tiarantum in .A/uta quaerit, ut nu-
perrime fecit Schuller in Archiv f.
Kunde OVestreich. Geschichtsquellen
XIV. p. 101, qui idem recte tres flu-
vios intra l’orata et ’l'iarantum in
Istrum influentes eumque magnum
reddentes refert ad fluvios, qui nunc
vocantur Sereth, Jalomwitza, Ardjis 8.
-Ardschich: neque aliter fere statue-
runt Ukert (Gcograph. d. Griech, u.
Rocm. III, 2. p. 184) et Hansen 1. |.
pag. 19 atque ex parte quoque Kol-
ster I. l. pag. 11 itemque Halling.
(Wien.Jahrbb. LIX, p.264. Deutsch.
Gesch. I. p. 67), qui Ordessun et ipse
pro fluvio Ardschich habet. A qua
sententia, quae mili ad verum ma-
xime accedere videtur, alii viri do-
cti valde discedunt, quorum senten-
tias paucis commemorasse Satis
erit. .frarus Rennelio aliisque est
amnis Sireth 8. Seret, Mannerto ac
Reichardo fluvius A/uta; qui iidem
Naparin pro tluvio Ardschisch et
Ordessum pro fluvio Sereth habent.
Contra Rennelius aliique plurimi
Naparin putant esse /roava 8. Ju-
lomnitzu, Ordessum fluvium Argis.
398
HERODOTI
motapov pévas xaì x90s Nod déav, avaxowvobta 16 I
vio, 0 dè devrepos AegBels Tiapavròs mods soxtone
dov xal ghaocav. 0 dì dn Apagds te xal ò Neragis xa
dn000s, did uéoov tovrav iovres, tofediovar és toy
ovtor uèv avtipevees motauoi ZExvdixol cvuzANIVOVO
49°Ex dèi ‘Apa&vocav Magis rmorauòs déav ocvuuloy
sal 006 70 dé0v] Schweighaeu-
sero interprete (ad I, 201) ,,IIvos-
tòs fluvius — dicitur 7905 70 déwyr,
non quod versus orientem dirigatur
eius cursus, sed quod ille magis
quam caeteri ad orientem, ab oriente
sit et in ea parte Istri, quae quam
maxrime orientem spectat, in hunc
fluvium incidat, contra Tiarantus
memoratur magis ad occidentem vel
ab occidente esse nQ0g Fonéons pai-
Z0v: nam x00g praepositio ista no-
tione promiscue cum genit. et cum
accusat. casu construitur, ut IV,
17,122 etc.‘ Idem observat: ,,quum
désry dicatur fluvius, non continuo
de cursu fluminis et de directione
cogitandum esse, qua fluvius decur-
rat, sed in hac aut illa regione flucre
illum dici.‘ Conf. IV, 40 ibique
nott. Haec igitur si recte disputata
sunt, Pyretus in regione, quae ab
oriente extenditur, Tiarantus in ea,
quae ab occidente magis porrigitur,
fluere dicendus erit. Quod tamen
IHerodotum dicere voluisse ut cre-
dam, vix mihi persuadere possum:
si quidem Noster pro ea, quam de
Istro borealem Europam ab occi-
dente orientem versus permeante
sibi formaverat (cf. II, 33), opi-
nione Pyretum quoque ab occidente
orientem versus fluere indeque cum
Istro permisceri credidit: a quo flu-
vio qui nonnihil distat occidentem
versus, et ipse in Istrum se effun-
dens Tiarantug, is 006 #ornéons
fluere dicitur et, cum minorem quam
Pyretus habeat aquarum copiam,
éla0c0y dicitur, ut supra I, 202: 6
dì Aoaéns Aéyetor nal pésov vai
èieocov siva toù Iorgov; nam ad
verba xQ0s éox#one te uaiiov xai
élX0c0v ex antecedentibus mente
repetendum erit: déov aveorroti-
tar to Iotetw tò vdwe. Qui practer
hos duos fluvios in Istrum influunt
tres alii fiuvii, medium
cursum tenentes, dicunti
cov tovrwov lovtes, ubi
I. 1, pag. 14 rescribi voh
quod Hansen ]l. l. pag. ]
exhibet, quod mihi vero
cessarium neque probum 0
detur. Verbum avaxosso
-fluvio, qui aquas suas Gui
vio communicat s. miscet,
vum h.1. habet additum,
adscribente ex h. l. ian
Fischer. ad Weller. Gr. G
pag. 412. Tu conf. quae
hoc verbo, cuius medio 0)
que utuntur auctores, 1
interpretes ad Moerid.
— Ad avriysvteg conf.
que nott. et II, 17 (ubi È
Caeterum iis, quae hoc «
particulam pè» proferu
uév ye tig SuvBinije ze
uèv oÎ déovres — OvTOL
tLyEvEES x. T. À.), opponi
quae cap. sequenti per
dè froferinto: Èx 5ì È
“. T. À.
Cap. XLIX,
°Ex dè ‘Aya8vecov Ma
u0s] De Agathyrsis conf.
ibiq. nott. Maris fuvius n
tur Marosch 8. Maros; in
‘Transylvaniae oritur et in
(‘Theisse) influit. Cf. Renn
Heeren: Ideen. I, 2. p. 2
nert. IV. pag. 73. 102,
Nordgest. d. Pont. p. 13,.
1, 1, Vol. III. pag. 1103, €
1. 1. pag. 100, Clarke Trai
p. 616. De ipso fluvii non
IIumboldt: Examen critiqt
stoire de la géographie du
continent. p. 64.
déov cvuuioyeto: tà "Tr
verbo ovpuuroyeta: h. Î., ut
MELPOMENE. IV. 48. 49.
399
. dx dì toù Aîpov tav xopvpéav tests «AAoi ueparor,
161905 fopgnv aveuov, éofaiiovor &5 avtov, “Arias xal
icari putat Kolster |. l. pag.
vim quandam et magnitudi-
sdie Miichtigkeit) rivi, qui
im inferiorem quoque com-
dat Istro se admiscens, eam
m invenire hoc verbo expres-
bn possum, si quidem Noster
beta eodem fere sensu dixit,
aulo ante AvanoLvoÙraL To)
tò 6d0g. Marin autem ab
oto sic dici, ut Thissiam, in
Maris infiuit, simul compre-
}, praeter alios quoque statuit
ini in: Sitzungsbericht der k.
sd, d. Wissensch. zu Wien.
Il. pag. 551. Thissiam vero
t Noster, Marin fliuvium com-
‘ans, quem in Istrum influere
seribit, cum Thissiam dicere
t, haud accuratius edoctus
idem de iis regionibus, quae
s illa certe aetate plane in-
se fuerunt, indeque etiam sa-
nor excusandus.
è roùò Afpov tav uopvpivr]
s mons apud Thucydidem
umoratur II, 96. Qui e vete-
ntentia, qua Thracia ad Isth-
sque Scythis contigua exten-
(IV, 99), mediam permeat
am, in Pontum procurrens;
era harum terrarum descri-
Thraciam separat a Moeria
ri, sive terram Rumili, ut
vocant, a Bulgaria. Nunc
nomen Zalkan. — Veterum
» monte testimonia attulerunt
icke ad Mel. II, 2. p. 71 nott.
i Vol. IlI. P. Il et For-
Handb. d. alt. Geogr. III. p.
s «270: usyalor x. t. A.) Tres
Huvios etiamnum in orientali
arte inveniri monet Mannert.
ag. 8; nunc vocari /ristra,
ci et Kara Lon; qui tamen
ninime fuerint magri fluvii,
LeyetZo: inseri vult voculam
nm seripti libri omnes igno-
borheck. verba éx to» Aîuov
Tifiors prorsus deleta vult
nte Gatterero (Commentatt.
societ. reg. Gotting. 1781. pag. 104
et: Thracien nach Herodot. u. Thu-
cydid. v. Schlichthorst. Goetting.
1800. p. 31), qui haec a sciolo quo-
dam male intrusa esse arbitratur.
Cui iure obloquitur Larcher. (Tab.
geogr. p. 573 seq.), qui Tibdisin pro
fluvio Caralom habet; reliquos duos,
Atlam et Auram, se ignorare profite-
tur. Reichardo iudice p. 42 seq. in-
telliguntur tres fiuvii Ariklar, Ta-
bandere et Lom; neque vero ab erro-
ris crimine tum absolvendus erit
Herodotus. A quo crimine ut No-
strum absolveret, Schaffarik (Sla-
vische Alterthiimer I. p. 473. 506)
toy Aluov montem de Sarmaticis
montibus hoc loco intelligi vult;
qui montes cum a septentrione Istri
sint, verba xg06 fogény male po-
sita librariis statuit pro xgòg voror.
Quod quam temerarium sit, monitu
vix opus; recteque id quoque reie-
cit Bessell De rebb, Geticc. pag. 5,
qui Herodoteos filuvios tres in iis
fluviis agnosci posse putat, quibus
nunc nomina indita sunt: Jantra,
Vid, 0sma: de quo equidem non
magis decernere velim, quam quod
proponit Doennigesl. 1. pag. 21, po-
nere fluvios Dristra, Turkutai et
Theiss. 'Tibisin pro fluvio Theiss ha-
beri quoque vult Hansen 1. l. pag
34, cui Atlas et Auras hodie dici vi-
dentur Sands et Kéròs; idem autem
vir doctus Herodoti verba: 20fa2-
2o0vor èg avtov'Arlas xal Avoag nad
TiBiors transferri ita vult, ut post
ovpuicyera ta “Iotow continuo le-
gantur, insertà vocul& dè post Ès-
Pallovor et locutione é5 adròr ad
Marin relata: quem adeo sequitur
Kolster 1. 1. pag. 12, 15, ut tantum
pro dè reponat tr; ipsos vero fiuvios
plane aliter explicat, cum Atlas sit
Aluta, Auras conveniat cum fluvio
Skylt, Tibisis cum fluvio Temesch.
Quae quam incerta et ambigua sint
omnia, nemo non intelligit: itaque
satius certe erit vulgatam relinquere
intactam, quam novis coniecturis
turbare haud magis certis proba-
tisve.
400
HERODOTI
Aveas xal TiBiois® dia dì Opnixns xal Gonixav rav
fav geéovtes “Adous xal Nons xal “Apravns éxdidova
“Iotoov* èx dì Iaovov xal ovesos ‘Podorns Zxios a
dia dì Oonians xal Ooninov toy
Koofvtaov] Thraces Crobyzi (de qui-
bus conf. Mannert. IV. p. 223. VII.
p. 29) habitasse videntur ad meri-
dionales Istri ripas ab oriente Tri-
ballorum, quorum sedes in hodierna
Servia, et ab occidente Getarum,
qui ad inferiorem Istrum habita-
bant; in quorum loca postea Cro-
byzi successisse videntur, si quidem
Strabo VII. p. 318. p. 490 B. Crody-
zos prope Colatin, Tomos Istrum-
que collocat; quas ipsas regiones
Darii tempore tenebant Getae, ut
sane Crobyzorum natio temporum
decursu magis magisque orientem
versus ad Pontum usque sedes suas
promovisse perhibeatur: nec dubi-
tat Bessell. ]. 1. pag. 96, quin Cro-
byzi aliquo modo cum Getis coniun-
cti fuerint. In Scythia gentem com-
memorat Plinius 1V, (12) 26; quam
Scythis finitimam perhibet Scymnus
Chius in fragmm. vs. 3. 10. A meri-
die Istri Crobyzos collocat Stephan.
Byz. Hecataeum citans, cuius cf.
fragmm. pag. 85 ed. Klausen. Apud
Thucydidem nulla gentis mentio,
quae quas sedes occupasse videtur,
in iis ipsis aut certe proxime collo-
cat ille ‘l'reres et Tilutaeos, Iero-
doto non cognitos. Vid. Gatterer:
Thracien etc. pag. 39 8cq.
"A®evs] Ita librariorum socordifi
scriptum esse vult Gatterer. 1. ]. (p.
101 Thrac. p. 30) pro "/a®dgvs,
quemadmodum apud Iornand. Rerr.
Gett. cap. 18 /atrus, qui idem apud
Plin. 1II, 26 Zeserus et nunc Zuntra.
Assentiuntur Mannert. VII. p. 9,
Larcher. T. VIII. p.6567 et Reichard.
pag. 42. Conf. etiam Kolster |. I.
pag. 16, qui tribus his fluviis indi-
cari putat eos fluvios, qui nunc vo-
cantur Vid, Iantra, Ak-Lom. Sed
haec in coniectura tantum posita
esse, monere vix opus.
Nons] Duo libri Notes, accceden-
te Valla nec improbante (tatterero,
qui Noies rectius scribi pronuntiat |.
1. p. 29 seq. (sive Nowvns, ut vult
pag. 32) eoque ex fiuvio 1
vult nomen urbis, quae Ad.
pellatur et in Ptolemaeo III
que in Tabula Peutingeri
quippe quae eo loco baud
ta fuerit, ubi fluvius Istro
sceat. Mannerto VII. pag.
esse fluvius Zscha s. Ostri
Nicopolin in Istrum infiw
chardo (p. 42) is, qui a Pli
tur Escamus et in Tabula P
Anasaumus, nunc Osme.
opinionem, qua Noés pro]
Danubii nomen, pracfixa sy
retulit Larcherus, ipse Gatt
plexus sententiam. Quae1
que probabilior esse videti
veteres scriptores unus
Flaccus Argon. VI, 100 fiv
ad quem Alazones memor
mentionem.
‘Aoravns] In Itinerariis
Utus, a nostrae aetatis h
Vid. Docuit Gatterer. l.
quem sequuntur Mannert,
Reichard. pag.43. E veteri
eum commemorat Plinius |.
tx dt Ilarovav ral ovEri
ans] De Paconibus conf. V,
Rhodope mons a Scomio
versus porrigitur per T!
nunc illi nomen /espoto s
Dag. Plura Mannert. VII. }
Forbiger: IIandb. d. alt. G
III. pag. 1052, ac de vari
montis appellationibus apu:
T'zschucke ad l’ompon. Me
pag. 72 nott. cxegett. Vol. I
Zog] Ita recentt. edd.
scripsi, cum in Wesseling:
tione aliisque esset Aîos, €
Florentinus liber offert Xd0
niges 1.1. pag. 21 scribit Zxd
haud displicet. Apud Strabi
p. 500 s. 883 C. Thracia
Iuatos commemoratur, €
Thucydidi II, 96 est "Ocuo
nio H. N. Il, (26) 29 esci
Gatterer. (Thracien nach I
Thucydid. pag. 28. 29) vert
nomen fuisse coniicit "Hi
MELPOMENE. IV. 49.
401
Tev tov Aiuov, éodidot és avrov. E "TAAvpuv Bè
5 fopénv &vepuov "Ayyoos morauòs é0falder ég mediov
lexòv xal é5 rotauòv Bpoyyov, 6 dì Booyyos és tov
DUrO dugottpovs éuvras peyadovs 0 "Iotgos déxera..
xatuzeode y00ns OuBoixcov Kapris rorauoòs xai dA-
nod ipsum in recentiori
pellatione Zscha, Ischar,
areat. Adstipulatur Man-
» 10 coll. Reichard. p. 42,
|. pag. 16, Forbiger. I. l.
qui omnes Sciun Hero-
nvio Zsker convenire exi-
- Mox pe6oy retinui ob
coll. IV, 50. Alii libri
rorapog] Angrus est Mo-
>, Brongus autem .Morava
Vid. Gatterer. l. l. pag.
sequuntur Larcher. in
» p. 5067, Mannert. VII.
olster l. }. pag. 16 coll.
1 Deutsch. u. ihre Nach-
pag. 173, Reichard. pag.
imecunque mox de Carpi
Noster affernt, ea expli-
negat, ut sane falsa esse
u. Nec nagis falsos esse
erim, qui A/pis nomine
icari putent. Quod idem
H. Kiimpf in Umbricec.
(Berolin. 1834) pag. ll,
idmodum dubia, si quid
iceat, Aenun (Inn) po-
vian (Drau) intelligendos
et. Zeuss 1.1. pag. 12 hoc
rii nomine indicari putat
puibus fluvii iu Istrum in-
seurrant; Alpes scil. et
rolster 1. I. Alpin ad dHe-
in ad Arrabonem (Raab)
flavium Alpin non longe
occidua terrae Herodo-
nxisse e verbis seqq. de
1 colligit Bredov. Spec.
lranolog. Herod. p. XXIV
br (Hist. Rom. I. p. 119
ive Carpin sive Alpin pro
‘io Znn haberi vult. Qui
ischt. Schrift. I. p. 371
rm. II. p. 578 ed. rec. vix
; quod Angrun esse con-
ium Drin et Brongum nune
mn (Sau); quam candem
IT. 15.
olim Peuceri fuisse sententiam, e
Larcheri nota intelligo.
és nedlov tò TeiPallixòy] Tri-
balli ipsi apud Herodotum nusquam
commemorantur, qui hoc uno loco
Triballorum planitien nominat. Apud
‘l'hucydidem aliosque frequens huius
gentis mentio, quae olim libera nec
Udrysis subiecta ‘Thraciae accen-
setur gentibus et. quae temporum
decursu sedibus mutatis ad Pontum
Euxinum lstrique iuferiorem cur-
sum magis magisque processise vi-
detur. Cf. Gatterer. 1}. l. pag. 37
seqq. Triballorwun planities ad Moe-
siam inferiorem sive ad Serviam,
quae nunc vocatur, pertinebit: die
Moramaebene, ut ait Zeuss |. 1. pag.
258. Mannert. VII. p. 11 de ea Ser-
viae planitie cogitat, quae nunc no-
minatur: Amselfeld, prope Kossova,
insignis illa quidem duabus pugnis
anno 1389 et 1418 commissis. At
Niebuhrio |]. I. latius patuisse vide-
tur haec planities omnemque Hun-
gariam inferiorem comprebentdisse;
ita ut Triballorum planities Slavo-
niae atque lungariae inferioris
campos planos, quos Herodoti ne-
tate ‘lriballi tenuerunt, post alias
in terras cedere coacti, comprehben-
derit. Vid. Hist. Rom. II. p. 07%
seg. ed, scc. .
èx dì tijs narvaeode quwens Op-
Beix0v] Superiorem Umbrorum ter-
ram hoc loco dicit cam, quac supra
Padum septentrionem versus ad Al-
pes usque extenditur atque ab Hero-
doto in Italia inferiori scribenti sane
n uxtureode yoga (conf. II, 5. 32)
dici poterat. Haud alios hîc intel-
ligi Cmbros atque supra I, %, com-
pertum habeo, gentem scil. imaxime
florentem cet ante Etruscorum impe-
rium valde extensam. Neque aliam
ultra Umbros Italiae gentem Noster
novisse videtur, quos ipsos forsitan
magis septentrionem versus habi-
26
402
HERODOTI
dos “AAzis motauos, r00s fogénv béovres avepoy
Endidovor és avrov. Géer vuo dn dia maons ti .
"Iotgos, agtanevos éx KeAtov, oî ogaror 1008 NA
tantes sibi animo cogitaverat. Quo
tamen iure Umbros ab Herodoto ad
Adriam poni asserat Bredov. Spe-
cim. Geogr. et Uranolog. Herod.
pag. XXIV, equidem non intelligo.
Rectius, opiuor, Niebuhr. Roem.
Gesch.I. pag. 98 [pag. 149 ed. sec.],
quem Cr. citavit, monet, Umbriae
nomen apud Graecos latius patere
inde a sinu maris Hadriatici septen-
trionem et occidentem versus usque
ad Alpium radices, finibus minime
definitis, quippe in terra Graccis
prorsus incognita, Herodoti tempo-
ra si spectes. Neque aliter fere sta-
tuit Micali: Storia degli antichi po-
poli d'Ital. I. pag. 71, quocum con-
ferenda quoque sunt, quae de his
exposuerunt Mannert. (ieogr. IX,
1. p.302 seq. 435 seq. et C. O. Muel-
ler. Etruscc. I. p. 102 seqq. Illa igi-
tur aetate, qua Herodotus haec scri-
psit, Umbrorum imperium trans Pa-
dum extensum fuisse si statuamus,
quod sane hic ipse Herodoti locus
ratis docere videtur, obstat, iudicc
Kaempfio 1. 1. p.11 seqq. 17. 19—21ì.
Livii testimonium(V,33.34), omnia,
quae trans Padum sita sunt, usque
ad Alpes Etruscos tenuisse perscri-
bentis, qui ipsi satis longo tempore
antequam Herodotus Thurios per-
venerit historiamque suam conseri-
pserit, a Gallis inde pulsi esse fe-
runtur: unde transpadanae terrae
Herodotum prorsus ignarum fuisse,
cum ad Umbros eam referret, contì-
tendum videtur Kaempfio, Herodo-
tum excusare studenti, qui h. l. ca
secutus sit, quae ad statum longe
priorem pertineant, in quo sane ['m-
bri trans Padum imperium suum
protulisse putandi sint. Equidem
Niebuhrinum sequi malim, cum mi-
nime mihi negari posse videatur,
Umbrorum potentiam [
supra Padum, qui vul
terminus habetur, esse
eos usque montes, e €
pis (qui tum sane ad (
tes referri non poterit)
fiuxerint. — Pro "A2a
an scribendum sit"/2x
bum éxdidovo: conf. n
cobcuevos ix Kelt
33 ibique nott., ubi (
dicta sunt, iis nunc
fragmm. ed. Marx p
notante Cr., coll. Ni
Gesch. II. pag. 575 ed
quae ex Ilecataei M
deperdito repetita vul
Hecat. fragmm. pag. ‘
uero Kuvntas valent:
tes, exceptis Cynetibus.
occidentem versus in
tare supra II, 33 dixei
I. Kvvntes, ii sunt Ae
IV, 53 (coll. 59) pe
quae alia affert Fischi
III, b. pag. 200. Ips
agro Cuneo (quod «
Graeco nomine Xvvng
torio (quod nunc Sa
perhiberi testantur) d
Is. Voss. ad Pompon.1
ad quem locum etia
Tzschucke in nott.
ITI.P. III. pag.19 seq
tis intra Sacrum l
(Cap. Vincent) et A
(Guadiana ) adeoque
hunc amnem in Alger
vocatur, collocat Scl
diss. pecnliari: Tebe)
der Cynesier oder Cyn
1793. 8. pag. 7 seqq.
Ideen II, 1. pag. 201.
Rlios ut taceam, quor
refert Schlichthorst. |]
*) Pertinet huc Stephanus Byzantinns s. v, Krrytinov® IBnelag
, « e , w .’ - ce ri Tal è
Queavov. Hoo0dwoos dsuatow twv rad Ioandéa: oÈ oluodyt
nal KvvNnoior. laems. v. Digres: #8r0s IPugiuòr puerta 1
tas Hoodogog dsxata.
MELPOMENE. IV. 49. .50.
403
rnras olxéovoi tav év ti) Evpoozxn, déwv dè da raone
ans és ta miapia ts ZxvBdins éopaAAe..
Tovtoav dv 50
degBévrav xal «AA 0v modi dv cvufariopeveav tò 0pé-
og pivera. 0 "Iotpos morauav uepiotos. Erel Vw ye
vovufaliew, 0 NetAos rin aroxgatter: È yào 7
ve possum (Vermischte
pag. 1:11 seq.), qui Cy-
me in extremo occidente,
in septentrione remotissi-
‘mdos esse statuit. Cf.
cker. Myth. Geogr. I. p.
nott. ad II, 33. Etenim
pronuntiat, Celtas inter
ropae gentes (10v év 17)
ltimas occidentem versus
nere, unis exceptis Cyne-
nesiis, qui igitur omnium
bendi sunt, occasum ver-
ntes. Quos minime muta-
tvurnoltag, Baleuricarum
incolas, ut proponit Kol-
ig. 9, sed bene discerne-
iis Celtis, ad quorum gen-
dscribi nequeant, ad Ibe-
lispaniae avido yBoves pu-
ferre Cynesios satius uti-
ir. Cf. Dieffenbach. Cel-
p. 26.
eeysa. tig ZuvBins foPaA-
Ham a latere alluit.* Ita
Nec aliter fere Rennel.
ris verbis qui indicari pu-
n in confinia Scythiae in-
ique Larcher., qui reddi-
ntre dans la Scythie par
extrémites.‘‘ Etenim Ile-
ba proprie valent: /ster,
iam Europam fluit, (tum,
ersus delabitur) iniicit (se
iuas) in lutera Scythicae
adeo hanc uttingens mari
Quare male reddit Kol-
10: », der Ister fiillt
leythien ein. dofecdiev
ysa Ister dicitur eodem
> paulo ante Angrus dici-
819 és nediov tò Toifal-
'g MOTaMov Bgeoyyov, coll.
. additur 70 Gt: 907 (é5-
ovTOs ée tòv Evpeninv
ò g#ed00r), quod h. ]. si-
nte addere licet, ut supra
IV, 57. — ra micia di-
cuntur latera s. confinia, quemadmo-
dum in re militari re niayia dicun-
tur latera agminis 8. aciei (nos: die
Filanken) apud Xenophont. Cyropaed.
V, 2, 1. VII, 1, 7. 16. Anabas. III,
4, 14. VI, 1, 15.
Car. L.
Tovrwy dv — cvufallopevav to
Gpétegov vdwo] i.e. , his igitur, quos
recensui, aliisque multis (Auviis) suam
aquam secum confundentibus Ister ma-
cimus fit fluviorum.‘* Ubi observa
usum verbi cuvpfadlecBat, addito
accusativo, sine quo mox dicit: ovTE
MOTOUÒG ovte uonvn — és ni80s
of cvuBaddetat, licet eadem fere
subsit notio. Unde sane multum dis-
crepat activum cvpfalZev, quo
etiam bic utitur in verbis: VIE ye
tv 2906 tv cvuufaXieLv, de qui-
bus mox videbimus.
enel vio — aronoateer) Sensus
est: nam si solius (Istri) per se aquam
cum Nili aqua conferas, copià illum
superat Nilus. De locutione #îv 7005
tv GvuffeZievv citat Wesseling.
Athen. IV, *p. 652 F. coll. Thucy-
did. ll, 97. pAlibi dicitur brevius
Di dv8” #r0s, ut Platoni De rep.
p. 331. p. 11 Bekk., ubi vid. Ast.
. 339 et conf, Stallbaum. ad Phileb.
8. 1601. p. 216.“ Cr. Tu add. Bern-
hardy ad Eustath. ad Dionys. Pe-
rieg. pag. 853. — &mroxgatts (pro
éringatéer) scripsi cum recentt. edd.,
cum «20 verbi simplicis vim augere
videatur, ut in tot aliis verbis. Cf.
IV, 79. — Ut antea rovroy pro tov-
téwv, sic mox 0vdsuia pro ovdein
cum Gaisford, et Matth. rescripsi.
— Verba seqq. #5 yao dn tovrov x.
t. À. respicit Eustath. ad Diony8s.
Perieg. 226. Displicet in his verbis
#edidovca neque atque ésdidoî,
quod paulo infra legitur, Bredovio
p. 63, #x didovca et ludi8oî propo-
26 *
404
HERODOTI
TOÙTOv OUTE roTauos oùtE xoNvn ovdsnia todi dovaa
ol cvufadietai. lcos dè ail déeL Ei te Béper xal
“Iotoos xatà torovde ti, 009 éuoì doxéel. toù pèòv ye
00os méo doti, 0Alpov TE pescav ts EOUTOÙ pvaLos vivi
vao N yi aUtn où geuuovos raurav 0diypdo, viper
qo&tar: toù dè Peoeos N quodv n év tdi geruovi rEdOr
aupidagpys, tuxopevny ravrotev éodidoi és vovIotgo
dn 7 gidv Eodidovoa Es avtov cvurANIVE:, xal Opi
te xal Aafoor GÙv avtij* de ydo di tò Béoos. 00
nenti; contra Schweighaeusero (Le-
xic. Herodot. I. p. 285) ob hunc lo-
cum in iis, quac IV, 49 leguntur:
al ovro. du didotar 8g avior, pla-
cuit rescribere £ 0 dLdovor, quod sa-
ne libri nonnulli praebent scripti,
Florentino codice cum duobus aliis
vulgatam retinente, quam ct ipse
retinendam duxi. Ac videtur Noster,
qui sane frequentius dixit xddore
de fluviis in mare aut in alios fluvios
se infundentibus (I, 80. 189. TI, 22.
30. 34. 150. IIT, 9. 115. IV, 48. 52.
99, 00. 77. V, 118. VII, 113. 198:
quos locos iam attulit Bredovius 1.
1.), ceodem fere sensu adhbibuisse ver-
bum #0d:dove: ; nt sane neutrum lo-
co movendum existimem. Ac dixit
Noster quoque xaradidore: tali in
re IV, 85: 7 dè IToorovris — xa -
tedLdotî és rov'EXiNnorovior —
‘udidoî dì 0°E2inorovros ès xa-
cua neleye0g, ubi Shnerofti liber
cum alio libro offert é0d dui pro
#xdtdoî, -— Ad verba Îcos di absì
Gfsi Ev te dioti val yHuori conf.
supra IV,48, ubi nonnulla adnotavi-
mus. Respicit ad Herodotea Pausa-
nias VII, 38. 8.3, ubi comimemoratur
in monte Lycaeo 175 ‘Agroùs— xIyi,
n ata ta «va morano TO Icrom
mépvuev l'oov tapégeodei tO Vdp Èv
guuovi 0uolwg nal tv be Féoovs.
Herodotea quoque ante oculos habu-
iage videturScymnus Chius, qui vulgo
dicitur, in Orbia descript. 777 seqq.
de Istro sie scribens: quéler dè pe-
xe ti Aedunis yivocnetae ... vai
toò Bios tOv nevta diaptrov y00-
vov: geuovi pèiv yo avéstai rÀn-
coruevos toîg yivopévavs dufeo:c1r,
» dè toò Béoci dò tijs gioros, @s
puoi, teg ÈmioguasLe re
ts MauPfavoy del retyo:
#Einowv Ocavtwg leo.
dedi Muellerum secutt
Geograph. Graec. mini
vera ye N yN] Ini
dn tò deoos. Tu cf. Il
7 conf. I, 193 et IV,
vipertoò dò: navra :
nxavta Sancrofti liber ri
vix opus, vid. I, 155:
tuuo yofo ct conf. €
strueturam II, 95 ibi
Retinui ye@ra: a Schu
Gaisford. duorum codd
mutatum in 7eésrei;
ad I, 58. III, 78 ete.
est: nix vero omnia ol
strueturam suppl. ad:
plerumque nive utitar
collatis locis similibus,
sit Hemsterhus. ad €
Dian. 69. Neque enim
pertinet Hesychii glo:
polvrerci, ut loci hae
tia: nive omnia inficiuni
Ad vocem auqgilay rg i
nott. ad II, 114. IV, 2
ouPeor rollol re xal
Beos dicitur, quidqui
est ac vehemens, ventis
buitur, undis, imbribus
Blomfield. Glossar. ad A
111. Vid. nott. ad Hero
In fine cap. Florentinu:
dicem cxhibui 704Zaen4
135, ubi vid. nott. Rel
mricecia. — Ad avro;
aequilibrium) Cr. conf.
37 infra ad I, 4, 14, ub
esse medicum dixit, lat
in Oeconom. Hippocrat
MELPOMENE. IV. 30—52.
405
v Udo 0 HAos éneAxerai Ev td Déoel N év roò yer
iovr@ ta cvupioyopeva tod Iotow modlarAnora éori
6 Hxso toù gsupovos* avrirideueva dÌ ravra, avti-
iverar, Gate l0ov uv aleì paiveodai éovta.
uv dn tav moraudv toioi Exv&yoi gori 6 "Iotgos, 51
Urov Tuons, 0g amò Bopéc uèv avéuov opuarar, @0-
&ov éx Aiuvns ueyaAns, 7 ovpiter tqv te Zxvdixny
evpida yiv. Sr. dè tod otopari avrov xaroianviai
oî Tupitar xaAéovta:.
alarid. pag. 187, Blom-
‘&hyl. Pers. vs. 443 (qui
vrrsonzxo6v monuerunt),
rerba ayriribiueva dè
Te iuvat, quae leguntur
‘a dì yevousva, névdea
Alyvntiovs nratalaufo-
ram utriusque loci non
em est ratio ob nomi-
| nostro in loco, in quo
qemoats yiverai pro prae-
i poterunt. Tu conf. de
lem Geislerum De Graec.
quos vocant absolutis
Car. LI.
F. IV, 11. Mela II, 1, 74.
rcell. XXII, 8. Byzanti-
bus est Danastris. De quo
>s attulerunt T'zschucke
1 pag. 39 nott. exegg.
II, Forbiger: Handb. d.
ph. III. p. 1117, Ukert
I. Griech. n. Roem. III,
seqq. Nunc fluvium vo-
e, satis constat. Aquae
em utroque nomine con-
t. Conf. nott. ad IV, 48.
3 quaerere non vacat. À
+ quod delabentem facit.
luvium, qui revera ab
1 orientem magis decur-
licandum ex ea, quam
finxit, illiur orae formà
è déwov Ex Uuvns usyc-
lane fictum esse falsum-
dicat Reichard. 1. l. pag.
sce finvius supra vicum
rime ex lacu proveniat.
sodem auctore Scythiam
Toitos dè "Travis rorauos52
ille a Neuride reiungit. IHecren.
ldeen I, 2. pag. 268 de orientali Ty -
rae brachio cogitat, quod in Galitia,
in pago Sombron oriatur. — De Neu-
ris diximus ad IV, 17. — Retinui &g-
getai, cum male in quibusdam libris
exstet fogerae. Cf. II, 17.33. IV, 49.
où Tuoitar naléovtai) De urbe
Tyra intelligunt, teste Plinio IV,
26 (12): ,,clarus amnis 7yra, oppido
nomen imponens, ubi antea )phiusa
dicebatur.‘ Convenit cum Plinio
Polyhistor apud Stephanum Byzant.
8. v. TUeas, quo nomine et tluvium
et urbem appellari dicit, his additis:
tuaZeîro dì Ocpiover. Inde sunt qui
‘Tyram, sunt qui Ophiusam comme-
morent, de una eademque urbe lo-
quentes, dissentiente Ptolemaeo,
qui (Geogr. III, 10) inter ntramque
urbem sic distinguit, ut 'Tyram non
longe ub ora maritima, 0phiusam in
terris mediterraneis a mari remo-
tioribus sitam ponat. Equidem cum
Muellero, qui veterum testimonia
attulit ad Scymni Chii vs. 802 (Geo-
graph. Graecc. minn. I. p. 229), prae-
fero eam sententiam, qua duo hace
nomina ad unam eandemque referen-
da sunt urbem, fluvio adiacentem et
a Graecis conditam. De 7yritis, in
quorum locum postea successisse
videntur 7yragetae, vid. Ukert. 1. 1.
pag. :118 et conf. quoque Tzschucke
1. 1. pag. 40, qui dubitat, an Bender
urbs in eo loco sit sita Tyramque
veterem in castro Palanko quaeren-
dam censet. Cf. Reichard. 1. 1. p. 43
coll, Mannert. IV. p. 83. 234.
Cap. LII.
Totrog dt °Travis] Nunc vocatur
406
HERODOTI
opuata utv Èx Ts Zuvdixms, beer dì Ex Aluvns pe)
nEoui veuovtei È LrcztoL @yorot Aevxoi” uadéetui d° L) ,
cedas untne Travios. èx tavtns dv avattliov 6 71
tauòs déer Eri uèv mevtE Nuegécov rA00v fpagds 2
Bug. Cf. Mannert. IV. pag. 74, Rei-
chard. 1. l. pag. 44, Tzschucke ad
Melam l. l. pag. 35. 36, Forbiger:
Handb. d. alt. Geogr. III. p. 1116
seq., Ukert 1.1. pag. 187 seq., qui ve-
terum locos de hoc fluvio omnes ex-
hibent. Ipsum nomene Gracco atque
barbaro mixtum statuit De Bross.
Mém. de l'Ac. d. Inscr. XXXV. pag.
027 amnemque inferiorem designare.
In alia omnia abit Ritter: Vorhalle
pag. 181 seqq. 184 seqq., Indica ad-
vocans, quae ab hoc loco sane aliena
videntur.
fn Auvns Leydins) Herodotum
hîc quoque nimio suo studio, quo
amnes plerumque e lacubus iisque
magnis derivat, abreptum fuisse
contendit Reichard. l. l., nisi forsi-
tan paludum ac stagnorum, quae in
gubernio Minsk reperiuntur, notitia
quaedam ad Herodotum pervenerit.
Namque haec stagna, a quibus non
valde remoti Hypanis fontes, olim
magnum lacum cetfecisse videri. Ori-
tur enim, quod satis nnnc notum
est, Hypanis in Podolia, l’oloniae
regione: ripas eius paludosas esse
et arundine repletas, adeo ut palu-
dis 8. lacus speciem commode prae-
bere potucrint, recentiores asserunt;
cf. Hansen. |. l. pag. 19 et pag. 20,
qui recte monet, ipsum lacum eum-
que magnum, ex quo effluat Hypa-
nis, nullum reperiri.
tyv TELE veuovtai în cy0101]
Ad vocem réq.é vid. nott. ad IV,
15. Herodotea attigit Eustath. ad
Dionys. Perieg. 1143. pag. 312, 2
seq.ed. Bernhardy. Non aliter hodie
ad ripas fluvii Wyssum in desertis
gubernii Cherson equos pasci feros
scribit Koeppen: Nordgestade des
Pont. pag. ll. Ac de equis, qui per
istos campos in terra Ukrania, quae
vocatur, longe lateque adhuc va-
gantur liberi nec domiti, recentioris
quoque aetatis peregrinatores satis
estantur (vid. allata a Kolstero 1. 1.
pag. 18, Eichwald Alte Geograph. p.
296 et conf. Dureau è
Mém. de l’Academie d
XIII. pag. 481 seq., 1]
Asie mineure II. pag. 6
Link. (Die Urwelt pa;
de primitiva equi patr
quam in regionibus pla:
maris Caspii esse arl
Ritter l. 1. pag. 185 si:
sanctissimi pascuntur,
tri consecrati, nec alic
terris habiti atque ele[
Taprobanes insula.
untne Traviog] Perti
II, 1, 65: ,,Callipidas
cludit. Ex grandi pa
quam Matrem eius ac
lant;‘‘ atque Eustathiu
Perieg. 1143 (pag. 312
hardy): (oréoy OY, ott xa
dorov xal Tuv8nòg
éori deyduevos "Travis
Én iuvne peyoins, Hus
tn Taanosg, xa
Masctis pntno voò Ev
respicit Nostri verba IV
pres te nadéeta: nel p
IIOvTtOv, quo eodemi
est Dionvs. Perieg. 1
II. N. VI, 7. Avien. D
245. Or. marit. 393. A
fert, puod teste Strabo:
p. 109 Tzschuck. Tim
suam regionem x7Y7v
dahacons perhibuerunt
pius sic occurrunt pate?
rens, ut monuit Tzsch'
lae 1. I]. pag. 37 nott.
III. P. II. Haceotis auter
hanc ob causam dicel
huius ille quasi gignitur
tur sive incrementa e
Vorhalle p. 57 seq. col
modi appellationes ad
Magnac omnium in n.
Matris cultum ad Ponti
dia allatum refert. De
derit vir doctissimus.
érì pèv névte NU
Quattuor dierum itinera
MELPOMENE.
IV. 52. 407
> dì rovrov xpds Palecons teoccéocwv nuegéav rA00v
Rivas. éxdidoî Ro és avtov xorun rixoi, obra dr ti
‘tur, si adiiciantur, novem
exsistit iter, quod cum fluvii
Ne, quae est octoginta mil-
ihvenire monet Mannert. IV.
. — In seqq. scripsi cum
rb., Gaisf. et recc. edd. foa-
flvxds îTL, ubi pro fre vul-
, quod ipsum retinuit Mat-
Yocem feazùs cum Hansen.
20 equidem eo refero, quod
tenui aqua finit et vadosus
: seicht, flach, quo eodem sen-
itur apud Strabon. I. p. dl.
ue huc non pertinent, quae
strum (II, 102. IV, 179.
4. II, 91) dicuntur te fea-
i scribendum ta foazic;
beck. ad Phrynich. p. 537),
, quae Virgilius Aen. I, 11I
Na. — Ad argumentum He-
loci pertinet Vitruvius de
. VIII, 3. $. 11 sic sceri-
[tem sunt ex amaro succo
intes exeuntes vehementer
it în Ponto est flumen Hy-
ri a capite profluit circiter
adraginta sapore dulcissi-
ide cum pervenit ad locum,
ib ostio ad millia centum
\, admiscetur ei fonticulus
uam parvulus: is cum in
it, tunc tantam magnitudi-
rinis facit amaram, ideo
' id genus terrae et venar,
laraca foditur, ca aqua ma-
:rficitur amara. ‘‘ Herodo-
que ante oculos habuisse
Mela, ubi 1. Il. legimus:
is) et diu, qualis natus
rit. ‘Tandem non longe a
»arvo fonte, cui Exampaceo
1 est, adeo amaras aquas
1t ipse quoque iam sui dir-
non dulcis hinc defluat.“
alvaòs]Hesychio interprete
34 alvos valet déiviòs xal
xal Zav n uolicta. Cf.
Il 76. Ex Homero ductum
vid. Ili. X, 38. Odyss. I,
353. Hymn. in Apollin. 64.
*hylus quoque Pers. 926 et
Rhod. III, 15. 480.
n te goùca x. t. 1.] Adloci
structuram, ubi antecedens oUto
excipit relativum pronomen, conf.
Kuehner. Gr. Gr. $. 802 et vid. su-
pra I, 87.III, 12. Cr. adscripsit:
,,Cunf.Nchaeferi Melett. p. 71. Fluxit
autem hic usus Herodoteus ex Ho-
mero, Vid. Odyss. XIV; 402—404.
Inde Valckenar., qui similes Hero-
doti locos iam attulit I, 163. III,
120. IV, 28. 184, nostrum locum sic
accipi vult: funs «deo erat amarus,
ut, quum exiguus esset, Iypanin flu-
men in paucis magnum viliaret amari-
ludinem suam miscendo. Atque xiora
idem vult esse atque «zotov or
#8, ut infra Noster loquitur IV, 81,
eiusdem rei mentionem faciens, at-
que Stephan. Byzant. s. v. Travis
haec scribens: /Mytoodmgog d' éy
teTRQTO al xonynv tiva wixguv Els
«vròv EyxeicBar nal Tmotov nor-
eîv tov notapov, ubi Metroduri loco
Herodotun substituendum esse cen-
set idem Valckenarius: de quo
quidem nunc decerncre nolim, sed
cos afferam veterum locos, qui prae-
ter Melam et Stephanum Byzan-
tinum eiusdem rei mentionem fa-
ciunt: Aristotel. Meteorol. II, 3,
qui in universum scribit, fontem in
Scythia esse, qui totum fluvium red-
dat amarum; ipsum Hypanin affe-
runt Ovid. Met. XV, 285. Vitruv.
VIII, 3, 11, Pausan. IV, 36. Athen.
II. p. 43. C. D. et Eustath. ad Dio-
nys. Perieget. 11143 eandem rem
enarrantes , cnius memoriam inde
satis propagatam apud veteres fuisse
iure colligas, adco ut de fide eius du-
bitari vix queat: de loco autem si
quaeras, ubi hicce fons exstiterit,
cuius adhuc certe nullum vestigi-
um, hunc circa urbem Braclaw 8.
Bratzlaw (cf. ad IV, I7 nott.), ut
nunc vocatur, quaerendum esse cen-
set Mannert. IV. p. 94. Reichard.
p. 25 respici putat locum quendam
Podoliae, nomine Zadyschin, ad
meridionalem Hypanis 8. Bugi ri-
pam, qua in eum Sclnitza influit.
Illic enim mineralis fons. Mox ta-
men subiicit, Herodoti fontem situm
videri a septentrione Bugi; etsi de
408
HERODOTI
todoa TIXQÎ, 7) peyadei cuixoI] Éovoa xigva Tov "Txav
huius fluvii amaritudine, cuius ipsius
causa sit fons, nihil quidquam nunc
traditum reperiatur. Ponticae orae
fontes non nisi laticis paene marini
memorat Ovid. Ex Pont. III, 1, 17.
Ad Mannerti sententiam accedit fere
Eichwald (Alte Geograph. d. Casp.
Meeres p. 297 seqq.) cogitans de
naphthae fontibus, qui hand infre-
quentes circa illas regiones reperi-
antur, eoque amarum fontem Hero-
doti referens, quem prope Michai-
towska fuisse viginti mill. remotum
ab ostio Ilypanis, meridiem versus
situm ab urbe Wosnesensk, decla-
rat Kruse: Urgeschichte d. Esthn.
Volksstammes p. 283. Cum fons
iste ab Herodoto collocetur ea in
regione, ubi Tyras et Hypanis exi-
guo intervallo fluunt 8. limites suos
contrahunt (7A téguara cvvayorot)
iuxta Alazones (vid. nott. ad IV, 17),
Hansen, l. 1. pag. 19. 37 hanc regio-
nem inter urbes Mogilew et Braclaw
‘ 8. Bratzlaw facile cognosci posse,
prope oppida Olviopol et Gaissin
haud male statuere videtur. Addam
his Koehleri sententiam (Mém. sur
la course cet. consacr. è Achill. p.
126 coll. Mem. de l’Acad. de Peters-
bourg T. X. p. 652), qui fabulam de
Exampaeo fonte inde censet ortam
esse, quod aquae stagni Borysthe-
nici aliquando in ipsum fluvium ven-
torum vi fuerint reicctac, cum
quae de hocce narrentur fonte ama-
ro, Herodoti aetate si vera fuisse
ponamus, nunc minime ita sese ha-
beant. Atque a recentioris aetatis
peregrinatore relatum inveni, flu-
vium Hypanin prope urbem, quae
nunc vocatur Niko/ajef, quamvis
suptuaginta quinque fere Russica
milliaria (vocant Werst) a mari re-
motum, salsam tamen praebere
aquam. Cf. Sommer. Taschenb. zur
Verbreit. geogr. Kenntn. 183?. pag.
129. Ildem ex alio diario allatum
posthac vidi a Tzschuck. l. l. pag.
38, fluvium milliaribus quibusdam
ante, quam excurrat in Pontum,
amarum saporem traxisse, quem
mari tribuunt. In quo eodem princi-
pis Wuertembergensis diario memo-
ratur lacus salsus, per qu
fluat Zeligol, nisi sit h
(rons). Haec igitur eo.
fluvialis aquae amaritudi
Noster tradit, e marina:
per ostia in fluvium irra
tamus: quod si per aliqu
fieri posse concedamus,
quattuor dierum navigat
vix potuit: adeo ut Her
Ponti oram attigit atque
que accurate edoceri pa
retulisse putandus sit,
amaritudinem non maris
ente, sed fonte, qui cur
scetur, effici diserte tra
igitur ab Herodoto star
tim cum fontes, qui aqua
ac salsam praebent,
illus regiones inveniri tra
Eichwald. 1. supra l. C
Kolster 1. 1. pag. 19. De
nomine Scythico varie qu
viri docti; Dubois del
(Voyage autour du Caw
396) Exampaeum 8. sacn
dem dici vult, quibus n
Czorny — szlak, i. e. atr
mappis geographicis adl
tum. Ritter. (Vorhalle pa
men fontis Zrampaei susy
Hexenpfad, Asenpfad, id
ad antiquam viam sacran
dhistica sacra occident
fuerint traducta. Ritteri
quitur Brandstaceter Scyt
Boeckhio (Corp. Inscrip
II. p.111)vox Egauxrasog
videbatur évvéa 6dol, qu
ipsius Herodoti verbis r
pro ‘Teai 000), cum #É@
gnificet; sed postea (4
Zeitung. 1847 nr. 4. p.
ctus sententiam suam 1
voce éÉEav sacrun signif
Zeuss (Die Deutschen u.
barst. p. 295) nomen rep
Zendica lingua, in qua v
esch declaret sacrun et
viam, semitam, vele Peri
in qua Pai idem valeat ai
unde 'Efauzraîov verteri:
crun, quam appellatio
alienam videri ab hoc loci
MELPOMENE. IV. 52— 33.
409
xoTapov Ev ddiporoi uépav. Foti dì 1 xoivn aUrn Ev odporoi
goons INS te «poter ZExv8éaov xal "Alataoveav: ovvopa dè
tu x01"N xal, 0dev des, to yodpow Zxvdiorì uv Etauzatos,
xarà Ùì tiv Edivov pAdocav'Ioaì 6d0i. cvvayovai Sè tà réo-
pata 0 te Tuons xa) 0 "Travis sata ‘Alatovas: tò dì arò
TOUTOY azoorgtbas Éxditegos GéeL eVpUvav tò péoov.
Teragros dè Bogva&évns rmorauòs, 06 doti uéyiotos te 53
pera Iotpov tovtAav xaÌ roAvagxÉOtatOS xatà pvosuas tas fue
tipas, oUti povvov tv Zxvdixdv morauov, diik xal tv &A-
dev axaviov, xAjv NeiAov toù Alyvatiov: tovro pae cx
ole 1 sori cvuBalterv GARY rotauov* tv dè A0crdv Bogu-
quoque Hansen. l. 1. Add. Grimm.
ichte d. deutsch. Grammatik
I. p.235. Alia excogitavit Neumann
Hellenen in Scyth. p. 196 seq.)
ex Mongolica lingua cimak-dsam re-
peiens ’Efauraîov et interpretans:
die Wege der heiligen Versammlung!
quo quid statuendum sit, docet
hiefner in: Bulletin de la classe
sciens historiques de l’Acad. de
Petersbourg XIII. pag. 544 seq.
ol'foLo: péyav) i. e. fluvium in-
Rinores magnum (Scythiae sc. in-
ter fuvios reliquos, cum Istro com-
Paratas), nt interpretatur Schweigh.
ignidem malim cum Letronnio red-
Peo (Journ. d. Savans 1817. p. 98):
Prei Paucos magnun, i. e. d'une gran-
rter peu comunune. Haud aliter No-
cla IX, 41: év diiyorci ITsg-
He” > dune Soniuos. Alia dabit
Bi .»terhus. ad Lucian. I. p. 172 ed.
Mg Similem locntionem attigi-
7 dd III, 8. — Adlocutionem us-
Del 0jix07 in proxime anteceden-
as & conf. I, 51 ibique nott. (ubi
li ii V, 72 legendum IV, 52). Mox
Li #y obgorci, ubi male olim èv
© Gi. Tangit haec Eustath. ad
mer. p. 149, 15 s. 112, 5I. — De
agricolis atque Alazonibus cf.
pal ad IV, 17. 1 :
ovrar rò pécov) i. e. dilatans
OlEa0n s. latum in medio spatium re-
teens. Quod dixit respiciens ad
x gedens: 0vvayovo — tà réoua-
Và ayova evovvev dixit Homer.
= VIII, 260. Plura vid. iu Thes.
“ih. Graec. III. p. 2430 ed. Dindorf.
Cap. LIII.
Bogvo8vns rorapòg] Nune, quod
nemo nescit, vocatur Drieper, Dnepr,
ortum, ut volunt, ex voce Danapris,
qua posteris temporibus fluvium
signiticabant. Vid. Tzschucke ad
Melam nott. eregg. II, 1. pag. 28
seq. Vol. III. P. II. De antiqui no-
minis ratione quae commenti sunt
Danvill. in Mem. de l'Acad. d. In-
scriptt. XXXV. pag. 577, Ritter:
Vorhalle p. 175, Schaffarik Slawisch.
Alterth. I. p. 271. 502, Eichwald I.
1. pag. 302, alii, ea nunc mittamus.
Fontes fluminis in gubernio Smo-
lensk, ostia intra Chersonem urbem
atque Kirnburn. Plura Mannert. IV.
p. 75, Reichard. p. 45, ac praecipue
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. III.
p. 1115. 1116, et Ukert: Geograpl.
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 188
8eqq., qui omnes veterum locos de
hoc fluvio attulerunt. His addi po-
terunt ca, quae protulit Eichwald
Alt. Geogr. d. Casp. Meeres pag.
301 seqq., qui Herodotum admodum
accurate de Borysthene retulisse iu-
dicat: quod idem statuit Malden
(Journal of the roy. geograph. so-
ciety XV. p. 352 seq.), qui quae He-
rodotus de Borysthene scribit, ca
testem oculatum ferme prodere as-
serit. — Locutionem pete "Ioroov
attigimus ad IV, 49.
oùx ole té fori ovuflterv)] Ali-
quot libri cvufeZZ81v. Vulgatam re-
liqui lectionem, de qua conf. nott.
ad IV, 42. Herodotea affert Eustath.
410
HERODOTI
odévns ÉoTì roAvagpxéotatos, 0 vouas te xadMiota
udeotatas utnveoi mapéyetaL, igdtUs te agiotovg
xal mAeiotovs, riveodai te NÒLOTOS tori, dest te xed
ad Dionys. Perieg. 311. Ad senten-
tiam conf. etiam II, 33, 34,
éoti nolvaguéotarog]i.c. ad multa
marime sufficiens, plurina praebens
commoda. Eodem sensu Italia dici-
tur y7 modvaguecteta a Dionys.
Halic. Antiqq. Romm. I, 36 et Ale-
xandria m0%1g rolvagnecteTI a Plu-
tarch. Vit. Alexandr. 26. Atque
hanc interpretationem satis quoque
probant ipsa Nostri verba, quae se-
quuntur, itemque Scymnus Chius, a
quo Borysthenes dicitur y0e10dégta-
tos, i. e. (omnium fluviorum) ad
omnes vitae necessitales maxime suffi-
ciens. Itaque minus recte Krause (in
FEncyclopaed. Ersch. et Gruber.
Sect. I. Vol. LXI. p.211) vocem zo-
Zvaguéotatog referri vult ad aquae
copiam semper paroem, ut adeo si-
gnificetur fluvius, qui pari aquae
copia semper fluat, neque igitur cre-
scat neque deficiat. Ipse Scymni
locus, qui ex Herodoto ductus uti-
que videtur, sic se habet, vs. 813
seqq.: ovtos dt (Boevo8£vns) nev-
TOY ot resmwdéoratos “nen usyo-
da xa moAke xal xAQMOVG peer
roùs quopévors vopes TE toîs .Bo-
OuNuxGLv deîv d° avtÒv érri puiv nu
uv Léyovot niovv 0g TETTAQUKOVTA
nimtor, else dèi 10vs &vO rorovg
dnAotos éoti xoù TTEQUGLUOG vrÒ
giovos yao nal mayav ÉÉecoyera:.
Herodotea quoque attigit Eustathius
ad Dionys. Perieget. 311, eademque
ante oculos habuisse videtur Mcla,
qui de Borysthene haec scribit (II,
1, 05 seq.): ,,Tum Borysthenes gen-
tem sui nominis adluit, inter Scy-
thiae amnes amoenissimus: turbidis
aliis liquidissimus defluit, placidior
quoque quam caeteri, potarique pul-
cherrimus. Alit laetissima pabula
magnosque pisces, quibus et opti-
mus sapor et nulla ossa sunt. Longe
venit ignotisque ortus e fontibus
quadraginta dierum iter alveo strin-
git; tantoque spatio navigabilis sc-
cundum Borysthenida et Olbiam,
Graeca oppida, egreditur.‘“
06 — nagégeta] M
vidimus, l. l1.: «lil laei
ubi Tzschucke admone
recentiores quoque ri
gionis adiacentis ferti
dicare. Pro svvopide
quidam libri exhibent
dicco aliisque probati
ptum eUnopidectaTag
nccessarium rescribere
cuit, eVdontMecteTaG a
otetas, ut Valcken. ol
ob Vallae interpretati
commodatissima pecorib:
eUnopidectatas, indica
curata, opina. Explica
Iesychinm (T. I. sa 1
vos, sUnduULOTOS Éw
que Italo interpreti hit
quoque videtur pascoli
— De verbo ragfze08
ad IV, 44.
dranord6v] i. e. exia
Homerica Noster utit
qua cf. Ili. XII, 103. X
svch. s. v. I p. 947 il
Alios locos suppeditabi
Graec. II. p. 1194 ed D
e duobus codd. revocas
vid. I, 202. III, 98.
niveodai te NÒLOTOG
simus ud hibendum, sive
dit 1. ]., potarique pulci
Kuehner Gr. Gr. $. 640
xcdaoòs et Fole006, (
pura et (urbida dicv
haud raro opponuntur
iam attulit aliquot loc
IV,31. Dio Chrysoste
Joann. Chrvsostom. T.
Tu conf. etiam Herodo
que nott. et de voce 4
cydid. II, 102. Plat. Ph
A. Arrianus Indic. 6 N:
inundationis dicit &0;
argumentum, praeter
lae atque Enatathii k
Plin. IT. N. XXX, 5 (3
16. p. 42 E. s. 162 Sch
Ba&vratn conf. V,
magis tenendum, "ha
MELPOMENE. IV. 53
411
Te, 0x0ROS TE mag aurov oiotos yiverur, moim te,
Ud Cd , ad - ’
melosta: N q0on, Padvratn, des te énì toò otouati
vurdpator ayyvuviar amAetor*
LA , , 9 ’
xntea te ueyada ava-
ta avtaxaiovs xaiéovor, rapéyetai È taglyevow, alzo
a dovpaca. atua. Méyoi uév vuv T'éggov gopov, Ka
degR@uOvTa NueoÉav 14005 éoti, pivaoxeta. déov CITÒ
na, nunc plane deserta in-
ullo arborum virgultarum-
entu insignia nec ferarum
; monet Kochler. Mem. sur
— Achill. p. 129. Ipsam
y aestatem minus salubrem
e tradunt, mutatam scilicet
nfluentibus. Conf. Tzschu-
lelae 1. 1. pag. 30.
tr &n1etor] Idem testa-
Chrysost. 1. 1. Et iure su-
licet, ex hoc ipso copiuvso
ventu tantas sibi divitias
s tantasque opes Olbiae in-
id. Koehler 1. 1. p. 130. Et
moqune poterit, qui recen-
imum resperit, Haug:
ions sur les salines de la
Russie in: Mém. present. À
le Petersbourg par divers
» p. 132 seqq. — Ad locu-
xeum Arrian, Anab. I, 29, I,
arygiae lacu scribit, cui no-
unia, év n deg rijyvuviai
>, apte attulit Lbardy. De
eros conf. nott.ad III, 100.
te peyaia dvenarta x. T.
. scio an huc faciant Melae
1.: ,,alit magnos pirces,
:*t optimus sapor et nulla
Nec aliter fere Plinius
s 17 (15) ac Solinus 20, 15.
s de reb. Get. 20, quac una
; attulit Tzschucke ad Me-
ott. exegg. pag. 30. 31, qui
scosum omnino esse amuem
presa dvanavda sunt cete
‘entia. Alii intelligunt Aus80-
acipenserez, Reichard. pag.
608 pisces, quos vocamua
Adbuc prope antiquam 01-
Hypani optimos pisces capi
r; in quibus Acipenser Stu-
penser Ruthenus, Acipenser
Acipenser Stellatus. ViA.
+ medaill. antiq. d'Olb. p.
onf. Schneider. et lacobs.
ad Aelian. N. A. XIV, 26. Pertinent
hi ad hoc piscium genus, quos vo-
camus Store. Hos vero frequentissi-
mos adhuc reperiri testatur, alios
ut taceam, Tchihatcheff: Asie mi-
neure II. pag. 811 seqq.et 828, item-
que is, qui de hac re tota omnium
accuratissime disputavit, Koebhler in
dissertatione, quae inscribitur:,,Ta-
o1yos ou recherches sur l’histoire et
les antiquités des pècheries de la
Russie meridionale‘ inserta actis
Academ. Petropolitan. Ser. VI. Vol.
I., ubi vid. potissimum pag. 357
8egq. coll. 445. Illius piscis in fluviis
Ponto Euxino se miscentibus fre-
quentissimi ova., nunc cognita sub
nomine Caviar, ab accolis horum flu-
viorum hodieque multum gustari
accepimus. Tu vid. de his narran-
tem Kochler. 1, 1. pag. 411 seqq. et
conf. etiam I)ubois de Montpérenx
Voyage aut. du Caucase IV. p. 04.
Monuit Miot, Gallus interpres; quo
eodem monente hic piscis sane car-
tilagines tenerrimas pracbet nul-
lasve fere spinas, plane ut Herodo-
tus tradit. Hunc scequitur Italus
interpres, de voce taglyevorv quo-
que monens, qua non solum condi-
tura piscium, quae sale tit, sed
etiam exsiccatio significetur: unde
in condiendis mortuis apud Aegy-
ptios tagugeverv II, 80 coll. IX, 120.
teoigos avtaxaîov bis memorari
apud Athen. III. p. 118 D. notat
Valcken. De his quoque monuit
Koehler. 1. 1. pag. 3583 et 275 seq. —
tovuacar hic intactum reliquit
Gaisford. Cf. nott. ad IV, 28.
#6 TÒV TECCEQUMOVIK Nuegéov
mA00s gori] Strabo VII. p. 300 s. p.
470 A. per sexcenta stadia naviga-
bilem esse fluvinm contendit. Qua-
draginta dierum navigationem pro-
dunt et Mela 1. l. et Scymnus Chius
I. I. Quod cum nimium videretur,
410
HERODOTI
odévns éotÌ mokvagxéotatoS, 06 vouas te xaAAlotas xe
uudeotatas xtpveoL ragéyetar, lydus te aglotovg di
xal rAstotovs, mriveodai te NÒLoTOs Éori, dee te xadagi
ad Dionys. Perieg. 311. Ad senten-
tiam conf. etiam II, 33, 31.
éot) xolvapuictarog] i i.e. ad multa
masvime sufficiens, plurima pracbens
commoda. Eodem sensu Italia dici-
tur y7 moZveguectatn a Dionys.
Halic. Antiqq. Romm. I, 36 et Ale.
xandria 70%cg rodvagueGtoti] a Plu-
tarch. Vit. Alexandr. 26. Atque
hanc interpretationem satis quoque
probant ipsa Nostri verba, quae se-
quuntur, itemque Scymnus Chius, a
quo Borysthenes dicitur yeswdfeta-
tos, i. e. (omnium fluviorum) ad
omnes vitae necessitates maxime suffi-
ciens. Itaque minus recte Krause (in
Encyclopaed. Ersch. et Gruber.
Sect. I. Vol. LXI. p.211) vocem z0-
Ivaguéotatog referri vult ad aquac
copiam semper parem, ut adeo si-
gnificetur fluvius, qui pari aquae
copia semper fluat, neque igitur cre-
scat neque deficiat. Ipse Scymni
locus, qui ex Herodoto ductus uti-
que videtur, sic se habet, vs. 813
seqq.: ovrog dè (Bogvo®trns) mAv-
rov dot reswdéoratos, “nen peyd-
da xal molho xal nAgrOÙe poor
toùs puopevors vopeds TE tolo _Bo-
cumuaciv* deîv Ò' «vtòv ET pèv nue-
odv déyovar mdoùv ws teTTaRRuOVTA
nimtor, eis dè toÙs avo Tor0vE
drAotos doti nov reguaruos® Urò
guovos yee xal mazav EEstoyetat.
IIcrodotea quoque attigit Eustathius
ad Dionys. Perieget. 311, eademque
ante oculos habuisse videtur Mela,
qui de Borysthene haec scribit (II,
I, 559 seq.):,, Tum Borysthenes gen-
tem sui nominis adluit, inter Scy-
thiae amnes amoenissimus: turbidis
aliis liquidissimus defluit, placidior
quoque quam caeteri, potarique pul-
cherrimus. Alit laetissima pabula
magnosque pisces, quibus et opti-
mus sapor et nulla ossa sunt. Longe
venit ignotisque ortus e fontibus
quadraginta dierum iter alveo strin-
git; tantoque spatio navigabilis se-
cundum Borysthenida et Olbiam,
Graeca oppida, egreditur.‘
06 — nagfzetoi] Mela,
vidimus, l. l.: «lit luetissin
ubi Tzschucke admonet |. l
recentiores quoque ripari
gionis adiacentis fertilitat
dicare. Pro svvoudeoteni
quidam libr: exhibent, nu
dicco aliisque probatis lib
ptum eduopideotatag; n
necessarium rescribere, ut
cuit, evdonipectatas aut È
otatag, ut Valcken. olim e
ob Vallae interpretationer
commodatissima pecoribus. G
evnopidectatas, indicantp«
curata, opina. Explicatur ‘
IIesychium (T. I. el 1510)
vos, sunouiotos év fmupei
que Italo interpreti hinc ve
quoque videtur pascoli assa
— De verbo ragéze08a: 0
ad 1V, 44.
dranord6r] i. e. erimie,
Homerica Noster utitur \
qua cf. Ili. XII, 103. XV, 1
svch. s. v. L p. 947 ibiqu
Alios locos suppeditabit Th
Graece. II. p. 1194 ed Dindo
e duobus codd. revocavi pr
vid. I, 202. III, 98.
nivecdai te NdLorog] i..
simus ad bibendun, sive, ut]
dit 1. l., potarique nica
Kuehner Gr. Cir. $. 6-10, a.
xdaods et Fo78008, quae
pura et (turbida dicuntui
haud raro vpponuntur, Vi
iam attulit aliquot locos:
IV, 31. Dio Chrysostom. }
Ioann. C'hrysostom. 'T. II. |
Tu conf. etiam Heradot. I,
que nott. et de voce Sole
cydid. II, 102. Plat. Phaedc
A. Arrianus Indic. 6 Nilum
inundationis dicit #04e001
argumentum, praeter laud
lae atque Enstathii locos,
Plin. H.N. XXX, 5 (30). 4
16. p. 42 E. 8. 162 Schweig
Ba&vratn conf. V, 92. $.
magis tenendum, "haec l
MELPOMENE. IV. 53
411
GL, O00R0S TE Xao' avrov agioros yivetui, moin te,
melpetai N qoon, Badvratn, cAes re énì to otouari
avtoRatoL Tyyvuvtar @mderor*
, , , L) ,
xntea te peyada ava-
ra avraxalovs xaAdfovoi, rapéyetai és tagiyevow, c42.0
a &ovpaca ata.
Méyoi ueEv vuv T'iopov p000v,. és
depanovra Nueggov r4008 ot), pivaonetar décov dItÒ
na, nunc plane deserta in-
rallo arborum virgultarum-
entu insignia nec ferarum
: monet Kochler. Mem. sur
— Achill. p. 129. Ipsam
rr aestatem minus salubrem
c tradunt, mutatam scilicet
nfluentibus. Conf. Tzschu-
lelae 1. 1. pag. 30).
e — &xAistor) Idem testa-
Chrysost. l. 1. Et iure su-
licet, ex hoc ipso copioso
ventu tantas sibi divitias
s tantasque opes Olbiae in-
id. Koehler 1. 1. p. 130. Et
[uoque poterit, qui recen-
tissimum respexrit, Haug:
:ions sur les salines de la
Russie in: Mem. present. à
le Petersbourg par divers
- p. 132 seqqg. — Ad locn-
xcum Arrian. Anab. I, 29, ],
brygiae lacu scribit, cui no-
ania, #v n dies nrfyvortei
di, apte attulit Lbardy. De
et0g conf. nott. ail Il, 106.
re peyccda dviravta x. T.
| scio an huc faciant Melae
1.: ,,eglit magnos pisces,
st optimus sapor ct nulla
Le Nec aliter fcre Plinius
, 17 (15) ac Solinus 20, 15.
xa de reb. Get. 20, quae nna
y attulit Tzschucke ad Me-
ott. exegg. pag. 30. 31, qui
scosum omnino esse amnem
tgrea dvanxavda sunt cete
‘entia. Alii intelligunt Ausso-
acipenserez, Reichard. pag.
€08 pisces, quos vocamua
Adhbuc prope antiquam Q1-
Hypani optimos pisces capi
r3 in quibus Acipenser Stu-
penser Ruthenus, Acipenser
Acipenser Stellatus. Vid.
medaill. antiq. d’Olb. p
onf. Schneider. et Iacobs.
ad Aelian. N. A. XIV, 26. Pertinent
hi ad hoc piscium genus, quos vo-
camus Store. Hos vero frequentissi-
mos adhuc reperiri testatur, alios
ut taceam, Tchihatcheff: Asie mi-
neure II. pag. 811 seqq.et 828, item-
que is, qui de hac re tota omnium
accuratissime disputavit, Koehler in
dissertatione, quae inscribitur: sTa-
ougos ou recherches sur l’histoire et
les antiquités des pecheries de la
Russie meridionale‘ inserta actis
Academ. Petropolitan. Ser. VI. Vol.
I., ubi vid. potissimum pag. 357
segg. coll. 445. Illius piscis in fluviis
Ponto Euxino se miscentibus fre-
quentissimi ova., nunc cognita sub
nomine Caviar, ab accolis horum flu-
viorum hodieque multum gustari
accepimus. Tu vid. de his narran-
tem Koehler. 1, 1. pag. 411 seqq. et
conf. etiam Dubois de Montpéereux
Voyage aut. du Caucase IV. p. 91.
Monuit Miot, Gallus interpres; quo
eodem monente hic piscis sane car-
tilagines tenerrimas praebet nul-
lasve fere spinas, plane ut Herodo-
tus tradit. Hunc sequitur Italus
interpres, de voce raglyevorv quo-
que monens, qua non solum condi-
tura piscium, quac sale fit, sed
etiam exsiccatio significetur: unde
in condiendis mortuis apud Aegy-
ptios TapugeveLy II, 86 coll. IX, 120.
tegLgos avraxatov bis memorari
apud Athen. III. p. 118 D. notat
Valcken. De his quoque monuit
Koehler. 1. 1. pag. 353 et 275 seq. —
Fovuacar hic intactum reliquit
Gaisford. Cf. nott. ad IV, 28.
#6 TÒV tTECCEQUMOVTA QNuegiwv
mi00s éorì] Strabo VII. p. 306 s. p.
470 A. per sexcenta stadia naviga-
bilem esse fluvinm contendit. Qua-
draginta dierum navigationem pro-
dunt et Mela I. 1. et Scymnus Chius
I. 1. Quod cum nimium videretur,
412
HERODOTI
x , La
Bogsa aveuov* tÒ dì xatvmeode di’ dv dee avdeazeo
pluribus viris doctis olim rescribere
placuit recospecuatdexa (pro teoce-
eexovta) idque ipsum in textum re-
cepit Reiz. (cuius vid. Praefat pag.
XXI), quem sequitur Matthiae,
probante Larchero. Nec certi quid
in his pronuntiare audet Danvill.
(Mém. de l’Acad. d. Inscr. XXXV
pag. 577), ultra octoginta leucarum
Francicarum spatium a mari Bory-
sthenem navigari posse negans, cum
catarractae, quorum nulla apud
Herodotum mentio, navigationem
impediant. Ad hos vero usque qui
pervenire velit adverso flumine inde
ab eius ostio navigans, ei quadra-
ginta dierum navigatione vix opus
videri, satis intelligitur. Hanc ob
causam Danvillius, qui de loco quo-
dam cogitaverat su» ultimo catar-
racta sito, cui nunc nomen Hrc/ka
Przeprama Tatarska (quod reddit:
»grand passage fréquenté par les
Tartares‘), régaua ToÙ xoaglov qui
dicatur apud Porphyrogenetum, ma-
vult tandem de alio quo cogitare lo-
co ad septentrionem magis sito in-
deque remotiore, quo ut pervenias,
quadraginta dierum itinere opus.
Mannerto (IV. p. 76) numerus die-
rum XIV, ut iusto minor, ita XL
dierum numerus videtur nimius. Et
add. hisce Heeren: Ideen I, 2. p.
275. Reichard. p. 45 Iferodoti cau.
sam suscipit, cum quo fere loco
Gerrhus ad meridiem delabi inci-
piat, sint catarractae veteribus
omnino incogniti navigationemque
praepedientes; quibus superatis cum
navigabilis rursus sit fluvius usque
ad urbem Smolensk, XL sane die-
rum itinera adeoque plura forsitan,
si quis adverso fluminc proficisca-
tur, consumi posse arbitratur. Qui
tamen verba Herodoti uéyoi pév vuv
l'éegov ywgov minus accurate sic
reddidit: ,,dis zur Gegend des Ger-
hus,‘ et ,,bis zur Gegend des Ger-
rhusflusses.‘* Nam de regione, quae
sane a fluvio nomen tulerit, sermo-
nem esse nemo non videt. Conf. su-
pra IV, 19 ibique nott. et de (errAis,
Scytharum gente, IV, 71 coll. IV,
56. Quae respiciens Voelcker. Myth.
Geogr. I. p. 174 simulque
mor, Borysthenem modo
oppidum Alexandrowskai
bilem esse (a quo ipso us
bem Kiew tredecim catar
vii cursum interrumpant
prorsus sit navigatio), ad
ipsam regionem, qua Bi
multum ad orientem fieci
stri verba de Gerrho hine
te (cum Moloczna fluvit
Borysthenem appropinqu
Borysthenis brachio hab
referenda esse, quadr
numerum statuit nimium
accuratius mappas geogri
spicienti vix decem dieru:
possit. Itaque velipsum E
lapsum esse, ab aliis scil. :
inductum, vel quadragin
itinera adverso fiumine
esse, valde exigua, praes
multae amnis ambages
Utut de his statuis, in He:
nihil mutandum esse, re
nuit Ukert: Geogr. d. (
Roem. III, 2. p. 189 coll.
idemque sensit Hansen, p
hoc loco disquirens p. 4
quadraginta dierum nav
componens cum numero qu
dierum, quibus mortuorum
circumducuntur (Herod. I
71); neque etiam Malden.
seq.) neque Kolster (1.1. p.
quam in Herodoto mutari:
qui si Borysthenem dixit na
esse usque ad Gerrhum (IV
draginta dierum navigatic
um intellexisse putandus €
Gerrhus, sive fluvium inte
terram gentemque inde a)
vix eo loco poterit poni, qu
ster(vid.nott.adIV,19),ci
Iekaterinoslaw, quae cum
absit a Borysthenis ostio
ginta dierum navigation
opus esse poterit; rectius
an cogitaveris de iis regio
urbs Kiew nunc est sita, u
nuerunt Mannert 1. 1. p. 8
wald 1. ]. p. 304. Hansen 1
gis septentrionem versus (
ram quaeri vult in gnbern:
MELPOMENE. IV. 53.
413
dIize popaca:. qpalverar dì décov di fonpov és tOL yewpyov
Zuvdécov tV Xodonv' ovto. yo ol Zxvdar rap’ avtòv Enì
dixa nuepécov mA00v véuovtat. uovvov dì tovtOv TOÙ ToTTUOÙ
zu) Nefdov ovx Eyo pecca tas aNyas: doxécda dì, ovdè ovdels
Elijvav. ’Ayzoù re d) BaAacons 6 BogvoBevns déav piveraa,
uni ol cvupuiovera. 0 "Travis, és tOUTÒ E4209 Exdidove. tÒ dè
nigow, ad urbem Orel et Kursk us-
que illam quidem pertinentem. Idem
vir doctus inde etiam desertam ter-
ram, quam permeat Borysthenes ad
agricolarum regionem
perveniens, quaeri vult in gubernio
Minsk et Smolensk.
s ter Yengydv Tuv8éov] Conf.
nott. ad IV, 17. 18. — @parverai
, recte monente Hansen. l. |.
pag. 22, est idem fere atque gave-
005 fori fiv: sutis consiat 8. muni-
festim est Nuere per desertan in Scy-
agricolarum regionem.
tal dixa fpegtor] Quod undecim
Supra 1V, 18 posuit, vix tanti
est, ut obtrectemus scriptori alias
tissimo. Nec sane Herodo-
tum sibi obloqui contendit Voelcker.
°° P- 175, cum unius diei iter, quod
sù Yylaeam Noster retulerit, si adii-
Ù tur, undecim dierum exsistat sum-
si itineris usque ad Olbiopolitas;
IU mi non uni supputetur dies, de-
dierum. Illa autem undecim die-
Pg itinera Mannert. IV. p. 96 cen-
gior Square milli rr. geogr. et ad re-
Var *escirca Kiew usque pertinere. —
azuo «vtoy valent: iuata eum.
urov dì rovrov — tes aNyas]
«ilo couf. II, 34 ibiq. disputt.
a ®ysthenis fontes Herodoto fuisse
mae *gnitos, nemo mirabitur, qui,
a usque illa aetate Graecorumn co-
® ®io terrarum septentrionem ver-
valuerit, satis respexerit. Nec
i is Straboni, aliis veterum illi
otuere. Cf. Mannert. IV. p 224
— Q., Tzschucke ad Melam nott. ex-
<a. 1. 1. p. 31 seqq. Nunc satis
Xastat, eos in gubernio Smolensk,
a agro Sendomirensi, scaturire.
Es rowvrò F206 fudidove] i. e. in
ro vedem lacum se evonerans. Ad usum
- Srbi #1didova: conf. nott. ad IV,
O. De lacu 8. palude Mueotica hîc
Api sententia fuit viri doeti Durean
de la Malle Geograph. physique etc.
p. 170; ut sane haec palus olim
multo magis extensa fuisse cogite-
tur. At recte observat Miot, Bory-
sthenes sì Herodoti aetate in Maeo-
tidem influxisset, hoc profecto &
scriptore accuratissimo fuisse indi-
catum, qui de Maeotica palude non
adhibuisset vocem #406, minime il-
lam quidem convenientem, sed 4:-
uvnv, ut IV, 57. 109. Itaque recte
Miot sic interpretatur: ,,il/ se jetle
avec lui dans les mèmes marais;‘° ut
stagna paludesque ad Ponti Kuxini
oras prope ipsa Borysthenis atque
Hypanis ostia intelligantur. Ad
argumentum conf. Dion. Chrysost.
or. 36} init. p. 437 B., Mannert. IV.
p. 226, Tzschucke ad Mel, 1. 1. nott.
exegg. p. 32, recte monentem, He-
rodotea confirmari Dionis I. l. et re-
centiorum quoque narrationibus, a
quibus lacus ille sat amplus dicitur
Liman. — Particulac te — xal in his
verbis (@yz0d te d) — nai oÎ cvu-
uicyetat) ita sibi respondent, ut
commode reddi possint per udi —-
ibi, hunc fere in modum: ,,Ubdi
haud procul a mari Borysthenes fluit,
ibi ei miscetur Hypanis.‘° Cf. IV,
199. Nec dispar ea ratio, qua ad
tempus referuntur idemque valere
videntur, quod oray et rors, ut ob-
servat Schweigh. ad IV, 181. Add.
IV, 135. III, 76 ibiq. not. V, 86.
VII, 12. 23. 217. VIII, 56. 64. 83.
et conf. Hartung: Lehre d. Griech.
Partik. I. pag. 59. Similem usum
particularum 707 te sive Qua te se-
quente xa vel etiam xi — xal ex
Arriano illustrat Ellendt ad Arrian.
“xpedit. Alexandr. 1II, 16, \. Mi-
nus accurate Reichard. p. -45 ita
hunc locum vernacule expressit:
»;Der Borysthenes geht nahe an das
Meer heran, der Ilypanis in densel-
ben und beide in einerlei Sue."
414
HERODOTI
uetatù ròv rmoraudv tovrav, £0v EufBodov ts 20€
mode cxon xadéerat’
év dì avro (lpov Muytpos. évi
naéonv dè tov lgov Er to Travi Bogvo&eveltas
KNVTAL. TAÙTU LÈV TA AIXÒ TOVTAY TGV TOTaAUGiv.
to dì peratò — nadéerai] Intelli-
gitur terrace tractus medius inter
utrumque fluvium in mare procur-
rens et rostri ad instar in acutum de-
sinens. Pari modo #ufioZov invenias
dictum a Dione Chrysost. Orat. 36.
T.II p.74 et Pausan. V, ,15,6. VI, 20,
10. 13. Supra I, 166 0 Fufolog de
navis rostro; de' quo conf. Gregor.
Cor. de dial. Ion. 8. 108. p. 514. "In-
mode (de qua forma vocis conf. Bre-
dov. p. 139) cuon convenit cum eo
promontorio, cui nunc nomen Sta-
nislaus Cap, auctore Muraview. Apo-
stol. Reise d. Taurien etc. pag. 12,
qui totam lhanc regionem accurate
ab Herodoto describi addit.
ev dè avra le0v Myteòs évi'dgu-
ta] Gaisf. e ‘duobus libris exhibuit :
Ev dè tò Lodv Anunteos èvidertoi,
Matthiae: #r dè avra fq0v Anun-
teos évidevtar. Ac dAnunteos, quod
praeter Aldinam Sancrofti liber alii-
que libri Parisini pracbent, recen-
tiores editores retinuerunt, proban-
tibus Mannert. IV. p. 83 et Boeckh.
in Corp. Graece. Inscr. II. pag. 80.
Equidem e Mediceo, Florentino, aliis
reduxi M7reòs, cuius ipsius inter-
pretamentum habeo lectionem In
unreos, invectam nimirum ab eo,
qui de Graeca dea Cerere, Graecis
Ponti accolis culta, cogitaverit. At,
si quid video, hic cogitandum de
ea dea, quae variis nominibus per
Asiam, minorem potissimum, culta
(v. c. Cyzici; IV, 76, aliis locir)
inde in oppositas quoque Ponti oras
fuit transvecta. Ad lanticapaeum
inscriptio reperta est dedicata /M7-
toi Povyia, vid. Corp. Inser. Gracecc.
nr.2107, b. (Vol. II. pag.1001). Hinc
iure lectioni Mnteòs patrocinan-
tur Ukert. (Geograph. d. Griech. u.
Roem. IIl, 2. pag. 451), Kochler.
(Mém. sur]. course — Achill. p. 128)
atque Creuzer. (Annali. Heidelbergg.
1822. pag. 1236 seq.), Baccho, qui
Sabos dicitur, addi monens sive nu-
tricem sive matrem //ippan, quae ea-
dem apud Orphicum posta
(43],4) 7Bovia untne; ind
polai nomen repetendum. I
colligas, in hac Ponti ora (
regione sacra Phrygia et
mature introducta esse, |
que Thracicam sive Phry
consedisse admixtis Grae
nis. Quin in Olbiae nus
repertis caput invenimu
Phrygiae, muraceà coronf
Itaque haud iniurif Cybeli
telligi vult Reichard., p. 4
Vorhalle p. 57. 177, qui
lectione Mnteòs standui
pro totius operis sui consi
tione de Indica dea, omni
tura rerum parente Indis
lonis ad has regiones adv
itare mavult. — In seq
ini TÒ Trav, ubi male
vrò tò Trav. Cf.IV,1]
cdevettar dedit Gaisfordiu
ante eum Schweighaeuse
centiores edi. inde a Bel
ouodeveltar exhibuerunt;
unum certum, hoc vocabu
sis vocalibus. apud Nost
scribendum, ut recte monui
pag. 190. Tu conf. Herod
18. 78. 79. Cr. ad h.l. coi
Matthiae Animadverss.in E
mer. p. 110, ad IIymn. in
18, Rambach. De Mileto ei
lon. p. 50 seq. et Raoul-Ro'
stoire de l’établiss. d. col. €
p. 319 80qq.
taÙta UV TA ARÒ TOVID
tuuov) In hisce verbis c
nente Schweigh,, idem vi
dixisset TÀ egl tonrorg Ti
poùs, ut IV, 195 coll. VII,
ferunt quoque Aristoph. ]
vopos tis vtad' dor) nel
TÒVvV teqvojy. — tovroy et
et paulo antea cum Gaisi
pro tovréwy; in antecede
tinni xarorxnvtar a Dindc
tum in xetommfara:, vid.
1II, 97.
MELPOMENE. IV. 53. 54. 415
Mera dè rovrovs rméuntos morapòs «Ai03, tb vvvoua 54
Mavuxazns. Géer dì xal ovros amo Bopéoa te xal éx Apvrs.
xl 10 perabv tovrov te xuì toù Bogvodeveos vepovrar oi
penpyol Sxvdar® éxdidoî dÌ Ès tv TAainv, rapauerpanevos
Cap. LIV.
zipxros rorapòg @2205] 44205 nu-
meris sic iungitur I, 197. Affert Lar-
cher. Aeschyl. S. c. Th. 458. Sophocl.
Antig. 1304. Eurip. Suppl. 871.
té ovvoua Iaytinarxns] OUbser-
vai Struve Spec. Quaest. Her. I. pag.
20 (Opusce. II. p. 282), in tali for-
mula pleramque omitti verbum éor',
imperfeetum 7v minime. Cf.IV, 178.
V, 52 ete. Supra IV, 18 additum
lavenimus xsîra:. De ipso fluvio
conf. Mela Il, 1, 49 (.,Panticapes No-
das Georgosque disterminans'') et
PliniusH. N. IV, 12 (26). Apud Dio-
nys. Perieget. 311. 3160 /’anticapes
commemoratur fluvius, qui in Ri-
Paes oritur et in mare boreale in-
fuit; scholiasta tradit fluvium hune
inde a Ripaeis ad Istrum accedere.
tephanus Byzant. s. v. Ilaytind-
*t0v hane urbem (in Taurica paen-
og sitam) nomen accepisse scri-
It ex TOÙD AAQMORFOVTOS TOTALOÙ
Utixamov. Aequora Pantica-
Paei novit Arrian. Descript. orb. terr.
ni Panticapi Anenta Priscian. Pe-
è 00. Quae cum ita sint, certi
quid de hoc finvio constituere vix
la variasque inde virorum do-
Tum opinationes attulisse satis
ti 1 Ukert. Geograph. d. Griech.
‘ *oemer III, 2. pag.191. Nec certi
quid definire voluit Danvillius I. su-
Dar Pag. 579: id vero recte vidit,
Uvio Samara, quem hîce intelligi
voluit Ba e
i yerus et nostra aetate in-
& volunt Eichwald (Alte Geo-
Braph, qa. Casp. Meer. pag. 305) et
1 ag celer (Geography of Herodot. p.
si » 0°9-), sermonem esse non posse,
ad idem ea, quae Herodotus de
ita \\°ape tradit, hunc fluvium non
sthe Onge a marì remotum Bory-
Ni se admiscere satis docent, Sa-
Pte ® autem multo superius ad sc-
Yionem in Borysthenem infiuit,
Ut de tali rivo cogitari nequeat:
quod idem statuit Mannert. IV. p.
76 seq. In quo Larcherus obloqui-
tur, in cursu tluvii indicando vete-
res labi potuisse scriptores quamvis .
concedens. Quamobrem Rennel. p.
107 l’anticapen pro uno quodam Bo-
ryvsthenis brachio habet; quem flu-
vium Cosaccorum(Aockaso/f 8. Kons-
camodo) nunc dici, Borystheni supra
catarractas se admiscentem, con-
tenderat De Brosses (Mem. de l'A-
cad. d. Inscr. XXXV. p. 526). Post
Gatterer.(Thracien nach Herod. und
Thucyd. pag. 19) Reichard pag. 48
Hluvium Aonskoje 8. Kunka hîc intel-
ligi putat, cui sententiae accedunt
Hansen. l. 1. pag. 46 coll. 23 et Kol-
ster. l. I. pag. 21, quoniam hic flu-
vius non longe a mari abessc et
cum Borysthene iungi dicitur: id-
que unum cum Herodoti verbis con-
venire videtur, nisi fluvium prorsus
interiisse dixcris. Hceren. (Ideen I,
2. p. 257) unum cx iis fluviis, qui
magis meridiem versus cum Dory-
sthene iungantur, sive Sula, sive
Psol, pro Panticape haberi posse
arbitratur, Vocelcker, Myth. Geogr.
I. pag. 177 unum ex iis rivulis, qui
circa Borysthenis ostia defluant,
Kara Deresi, aut Z/elin Deresi, aut
alinm quendam nobis non cognitum.
Rivulum /ngulez proposuit Lindner:
Skythien des Herodot etc. p.50. Alia
affert Tzschucke ad Melae 1. ]. pag.
25 seq. nott. exegg. LEquidem iu
tanto virorum doctorum dissensu
quid ipse statuam, vix habeo, ac-
curatiora exspectanda esso ratus ab
iis, qui has ipsas regiones accura-
tins, quam adhuc factum est, ali-
quando perlustrabunt: ad verum au-
tem magis mihi accedere videtur co-
rum virorum doctorum sententia,
qui rivum hunc non ita longe remo-
tum a mari quacrendum esse cen-
sent. -- Mox scripsi cum Schweigh.,
Gaisf. et recentt. edd. dee dè xal
ovtos pro: dést utv yao xa. ovtos,
quod ipsum retinuerat Matthiae.
416
HERODOTI
55 dì ravrnv td Bopvo8éver cvuuicyetar. "Extos dè ‘1
morauòs, 06 opuata uev éx Aiuvns, da peccov di ta
dov Zxv8fav bÉav gxdidoù xata Kapxivitiv modiv, è
Cap. LV.
‘Tnouveis rorauòsj Male olim
‘Tnoxagis, conf. IV, 47.55.56. Per-
‘ tinet huc Melae locus II, 1,10: ,,Si-
unus Carcinites. In eo urbs est Car-
cine, quam duo flumina Gerrhos et
fiypacaris uno ostio effluentia at-
tingunt, verum diversis fontibus ct
aliunde delapsi.‘‘ Danvill. 1. 1. pag.
580 huc refert Ptolemaei Carcini-
tin; duos in recentioris aetatis map-
pis indicari geographicis rivulos, qui
coniuncti sub nomine Calanza eo loco
in mare exeant, ubi Carcine sita fu-
isse perhibeatur. Gatterer. l. l. pag.
19 fluvium a Russis nunc dici monet
Moloschnye H'ody, a Tartaris Sut/t-
su. Atque observante Mannert. IV.
pag. 77 eo loco, quo Herodotus po-
nit, invenitur sane rivulus, qui per
aestatem aquis privatus verno tem-
pore eo magis crescat ob imbres de-
cidentes; quo ipso tempore forsitau
Herodotum fluvium vidisse suspica-
tur. Reichardo pag. 51 Hypacyris
ille est rivulus, quem mappae geo-
graphicae in amnem Asis Utluk (qui
Plinii est Acesines, codem statuente)
influere ostendunt. Eichwald. l. l.
pag. 305 in tota illa regione, ubi
Hypacyris quaerendus foret, cum
nullus adhuc reperiatur fluvius, ex-
cepto uno rivulo, aquis fere desti-
tuto, quem Tartari Kanilschak vo-
citent, vix aliud nobis relinqui exi-
stimat, nisì ut Hypacyrin, qui olim
fluxerit, postea exsiccatum esse sta-
tuamus, aut Herodotum in hoc flu-
vio describendo lapsum esse existi-
memus, quippe quem confurdlerit cum
eo fluvio, cui nunc nomen Ingulez,
quique nunc a septentrione urbis
Cherson in Borysthenem influat, ne-
que, ut de Hypacyri Noster tradit,
in sinum Carcinitem. Malden (l. l.
pag. 351) in mappis geugraphicis
rivulum se invenisse scribit prope
vicum Kalantchok, intra Cherson
et Perecop, eundemque convenire
posse putat cum Hypacyri, quem
pro fluvio Ingul haberi vul
1. 1., pro fluvio Donetz Ha
pag. 26 coll. Kolster. 1. 1
‘Tu conf. etiam Tzschuck
I. 1 nott. exegg. pag. 23
Geograph. d. Griech. u. I
2. pag. 192 seq., qui vete
ptorum allatis testibhoniis
decernit in tali re, quae
dem sententià vix unquau
dum perduci poterit.
ndidoî nata Kaquivit
Cf. IV, 99. Aaquevitis,
urbs, memoratur a Stephai
et quidem ex Hecataeo,
fragmenta retulit Klauser
Keouivitiy commemorat A
l’eripl. Pont. Euxin. $. 30
Mueller. (Geogr. Gr. mi
395); Aapuivirey haud ss
ctius edidit R. Hercher. i
Scriptt. minn. (Lips. 1834)
8. 19 Peripli. Melae ].l. et.
(12) 26 est Carcine urbs, ]
Carcina; unde sinus adiae
nites (de quo Strabo VII. p
pag. 471C. et pag. 3084
nomen tulit, qui nunc voci
Perecop s. Akmeschid. Nu
hac in regione ipsi Heroda
detur, cognita urbis vestig:
esse observat Mannert. 1
245, nisi-ad locum Kipl
multi putei antiquitus fossi
bem sitam fuisse existim
nunc (@oesleme 8. Giuesle:
Tzschucke nott. exegg. i
1. 1, pag. 22. 23 et conf.
quae de his disputarunt G
graph. Gracecc. minn. II
et Mueller: Geogr. Gr. mir
395 seq. De his quoque
vix constare nobis posse p
ts definv anégyor] i. e.
relinquens, sive magis ad v
de.xxtra, ud dextram parte i
oriente versus, ut volunt
l. 1. et Reichard. 1. l., He
Graccum hominem, haec s
respicientes. Ad locution:
Einv conf. Schaefer. ad
MELPOMENE. IV. 55. 56. 417
ov Tv te Tiainv xa rov'AyidAniov xadeouevov Aeopor.
pos dè I'#000s rorauos arxsogiota. utv aò toù Bogvo&é- 56
xeta toùto tIS g00ns, és 0 pivasoxetar 0 Bopvo&évns'
)e ellips. pre 860 coll. 526. curatissime descripsit pag. 27 seq.
vt ad cxégyev Herod. II, 99 (s. pag. 551) ct potissimum pag. 88
nott. — De //ylaea diximus —97 (s. p. 614 seq. 766), aliamque
1%, , i omnino nunc huius terrae conditio-
toy Ayilinior nalsopevov nem esse, atque quarto ante Chr. n.
w.) Locum, in quo Achillem fuit saeculo, negat.
FR rn ferunt, descri-
s 1, 50 seq. coll. Plin.
IV, (12) 26. Strab. VII. p. 307 Car. LVI.
\et 473. Arrian. Peripl. 8. 21 l'éegos morapòs arécgiora: uty
onf.Gail. T.III. pag.130seq.). x. r. 4.] i. e. GerrAus (de quo vid.
Peripl. 8. 11, itemque attige- nott. ad IV, 19) separatur a Bory-
Buripid. Iphigen. Taur. 438 sthene eo fere loco, usque ad quem
Lycophron. Cass. 192), Dio- ipse Borysthenes est cognitus (cf. IV,
! Perieg. 307, Ammian. Mar- 53 ibiq. not.). Moneo ob Reichard.
XX, 8, Priscian. Perieg. 297, sic interpretantem: ,,der Gerrbus
Conf. Tzschucke ad Mel. l. 1. ‘endet sich vom Borysthenes ab
xegg. pag. 27, Mannert. IV. bei der Giegend vorbei, wo man den
227 seq. (qui minus recte hîìc Borysthenes erblickt!‘ Multo me-
ri vult de eo terrae tractu, liusloci sensum cepit Langius, ver-
promontorium Aindarn desi- naculus interpres, Etenim de sensu
: Geogr. d. Gr. u. Roem. verbi axéogiota: dubitare non si-
+ pag. 454 seq., Forbiger: nunt duo Nili ostia s. brachia axò
.d.alt. Geograph.III. p.1121 toù Zefervurinov «r006x168tv-
Intelligitur autem angustus ta, ut Noster scribit II, 17, itemque
traetus, qui e terra Hylaea Aristotelis locus, quem attulit Kol-
$. ad IV, 9) in mare produ- ster. l. ]. pag. 22, in Meteorol. I, 13,
guam tenuem efficit, iuxta ubi de Araxe: tovrov d’ 0 Tevaig
eontinentem et occasum et @rocoyifera: uioos ww els tRyv
m versus porrectam, cuius /Mawriv Xuvny. Itaque Gerrhus
s quae ad occasum spectat, fluvius, qui a Borystheneax#0yiota:,
eatur Tendra, quae ad orien- i. e. separatus, diremptus est, pro bra-
git, Djarilgatsch, minor uti- chio Borysthenis erit habendus, qui
rà efque longiore, quae 490- quod in Hypacyrin influere dicitur,
s4inioy potissimum consti- id utique vel magis mirum: adeo ut
ius Noster meminit IV, 76. Herodotum sive eum, a quo haec
ls antiquissima religione in- tradita Noster accepit, erroris notfi
sili Troiani temporibus in- absolvi vix posse credam. Ac falso
ertur, cuius post Herodo- tradi Gerrhum in Hvypacyrin influen-
i prima illius mentio, plures, tem statuit quoque Rennel. pag. 409.
larimos modo excitavimus, Pro és 0, quod omnes codd, tenent,
runt. De quo nunc dicere Struve (I. l. pag. 43 s. Opuscc. II.
, Copiosissime de his omni- p. 314) reponi vult: #s rò vel és
sernit Koebler. in scriptione 0007, hoc loco et IV, 71. VII, 50,
iam laudata: Mémoire sur qui FÀ o non nisi in tempore indi-
et la course consacrées è cando adhiberi posse statuit. Equi-
etc. etc. Petersbourg. 1827. dem cum recentt. edd. libros scri-
, Commentt. Acad. Petropo- ptos sequi malui in his locis, in qui-
i locum, quem ob inunda- bus ipsi Struvio dubitari posse vi-
naris solique naturam nun- debatur, cum fieri possit, ut 250,
rbitatum fuisse iudicat, ac- nisi forte #6 600y scribendum sit,
DOT. II. 27
418
HERODOTI
antogiota. pév vuv Èx TOVTOV TOÙ Yopov, ovvopa
meo Ò g@g0s avtòs, Téogos. déav d' te Palagcayv 0
te tov Nopadcov qapnv rai tpv rav faciAniov Zxv
57 ddt dì és tòov Taaxvow. "0ydoos dì dn Tavats m
Géer tà avéxadev Ex Miuvns pepaAns opuempevos, éx
non ad certum aliquod nomen rela-
tum, sed sic adverbialiter positum,
vulgari temporis notione ad spatium
translata, dixerit Herodotus. Hunc
secutus est Dindorf. in Commentat.
de dialect. Herodoti pag. XIX. —
De Scythis Nomadibus conf. IV, 19;
de Scythis Sun IV, 20. 5
ovvopa dè Éger — "Téepog] Haud
scio an huc spectet glossa Stephani
Byzantini: l'éeeos, tonos nal r0-
tauòs roocegne to Boovo®tver' Ò
molitns T'#oguos. ‘Ubi ex Herodoto
IV, 71 Igo: scribi vult Stieble in:
Schneidewini Philolog. X. pag. 222.
Quo mihi haud opus videtur. De
ipsa voce I'é000g quae protulit Neu-
mann: Die Hellenen im Skythenl. I.
pag. 242, malim apud ipsum legi.
Cap. LVII.
Tavats motauòs Cf. IV, 20. 21.
45(ubidicit rorauòv rov Motor).
100. 123. Mel. I, 19, 135. Arrian.
Anab. lII, fin. ‘Quem nunc vocari
Don nemo nescit; de cuius nominis
etymo conf. nott. ad IV, 48. Man-
nerto auctore IV. p. 78 ipse Hero-
dotus haud vidit hunc amnem, ad
cuius ripas nulla fuerit Graecorum
colonia; unde factum existimat, ut
eum sine dubio confuderit cum
Volga. Cf. IV, 123 ibique nott. Vc-
terum et recentiorum testimonia de
Tanai exhibent Tzschucke ad Mel.
1. I. nott. cxegg. p. 639 seq. Vol. III.
P.II et Forbiger: Handb. d. alten
Geogr. III. p. 1114, ecademque etiam
persecutus est Ukert: Geograph. d.
Griech, u. Roem. III, 2. pag. 194
seq. De quo fluvio quae tradit He-
rodotus, haud conveniunt cum iis,
quae nunc de hoc fluvio eiusque
cursu cognita habemus. Nostrum
scriptorem non melius quam alios,
qui de hoc fluvio antiquitus retule-
runt, edoctum fuisse merito statuas:
nec mirum in diversas
viros doctos nostrae ae
quae de Tanai h. 1. pen
dotus, explicare tentani
(Skythien d. Herodot.
fluvio Donetz cogitabat;
pag. 27 in hoc fluvio sup
gae et inferiorem Ta:
coniungi putabat; ini
Kolster. 1. l. p.23. 25 se:
verbo indicasse satis er
0s fer to avénadev i
yains oQueopevog] dvéu
hîc accipiendum, aliter
cent grammatici. Cf. no
De Tanais fontibus alii
dunt: e lacu profluere
Herodoto Ephorus stat
Chii Descript. orb. vs.
brachium esse dixeran
Eretriensis (vid. Scymr
Aristoteles (Meteorol. ]
etiam de his Tzschucke
nott. exegg. p.640seqq.
min. T. II. p. 401, c
plures lacum, unde pr
tur fluvius, in Tartaria
que Russiae finibus coll
lacum ipsum esse Ca:
quod olim canali quoda
paludi iunctum fuerit, €
reau de la Malle Geogr.
165 seq. Ritter (Vorhb:
coll, Reichard. p. 51 «
1.1.) hîc cogitare vult de
qui dicitur (Zran 8.
Osero), in continiis gub
aesan et Tula. Voe
Geogr. I. pag. 189 seq.
minus consentanea sibi
detur indeque 7enain F
alium esse fluvium op:
Volgam. Mannerto qu
Herodotus in Tanai foi
lapsus esse videtur, ci
Tanais fonte ille habue
hama haud dubie fue:
Sauromatis vid. nott. ad
MELPOMENE. IV. 56— 58. 419°
wiro Eri Aluvnv xadeopévnv Marv, 7 ovpiter Exv8as te
tovs faosAniovs xal Zavpoparas. é dì Tavarv toùrov @Ad0g
xorauòs éofaAAer, td ovvoua gore "Toyis. Toto: uèv d) ovvo- 58
padroto: rorauotor ovtw dp ti ol Zxvdai goxevadarai. Toto
di xriveoi n molm avagvouevn év ti) ZxvBixi] tot) énuyoAiotary
zagtav xorécov, tv nuets lOuev® avorpopévorsi dè too xtp-
veci iti Ctaduadaoda., Oti TOÙTO OVTDS Èyet.
Teys] Reliqui hoc, quamquam
motatur ex uno libro "Teyns et pro-
num erat scribere Zvoyis, ut infra
legitar IV, 123, haud rara literarum
confusione, de qua conf. nott. ad
iae fragmm. pag. 90, Koeppen.
Nordgest. d. Pont. p. 62 et olim Gat-
terer. in Comment. societ. Gotting.
XIV. pag. 36. Qui idem Gatterer.
(Thracien nach Herod. u. Thucyd. p.
19) hîe de finvio Zonet: cogitat, pro-
bantibus Mannerto IV. p. 79) et Vocl-
ckero Myth. Geogr. I. p. 178 seq.,
qui tamen fiuvium Syrgin, de quo
IV, 123, bene distingui vult. Rei-
ard pag. 52 admonet fluvii /rgiz,
qui Volgae misceatur supra Saratow
ab oriente. Eadem fere statnit Han-
sen. 1. I. pag. 29. Quod si probemus,
erodotns mirum sane errorem coni-
Miaisse putandus erit. Nec meliora
se proferre posse profitetur Kol-
ster. 1.1, pag. 21. Equidem de hoc
Queque fiuvio ea valere credam,
quae modo de Tanai posui.
Cap. LVIII.
toîce us dn ovvopactoii —
vadara:] i. e. his igitur fluviis
narme memorabilibus Scythia hune
SERE in modum est instructa. Simili
138 2 Re potestate foxevadata: II,
Liù xaevadato VII, 62. 68. 86 coll.
328." VII, 61. Tu vid. Bredov. pag.
Me EZO order] Ita recte e pluribus
intall: dedit Wesseling., cum herba
1&atur dilis plenissima et ad cam
dam aptissima; qui idem de
Pag 1 È alz0105 citat Plutarch. II.
p. 678 - 9 Philostr. V. Sophist. Il, 8.
dium. © Icon. H. p. 828 itemque Ovi-
> @ui miram herbarum Ponticae
&maritudinem aliquoties com-
memorat [Ex Pont. III, i, 24. 8, 16.
9,37. IV, 10, 18]. Atque haec sen-
tentia verbis sequentibus quoque
consentanea. Quare in ea acquievit
Schweigh., quem secutus est Miot
sic interpretans: ,, une herbe, qui a
la propriété de produire une (très
grande qualité de bile chez les besti-
au, itemque Italus interpres: ,,l
erba germinante nella Scizia, ha fra
tutte l erbe per noi conosciute la virtù
dT aumentare la bile.‘ Qui idem her-
bas in regionibus stagnosis incul-
tisve, quales habuisse fertur Scy-
thia, crescentes ad bilem anima-
lium, quae istis alantur, maxime
augendam valere subiicit. Quae cum
ita sint, satis patet, neque scriben-
dum esse svyiZ0retn, ut olim quis
coniecit, neque ér1yvowratn vel dri-
zAocotetn, ut proposuit Negris (in
textu ipso vulgatam retinens, quam
explicuit: #rerpdeog #09 10 và ad-
Eno” tnv g0oAnv), neque #rizido-
t<tn, neque érizvio”ratn, ut placuit
quoque Ukerto in: Geographie d.
Giriech. u. Roem. III, 2. pag. 250 seq.
(ob vouas #vyv40vs, i. e. pascua succi
plenissima apud Clement. Alexand.
Paedag.1. p. 127, observante Wesse-
lingio), neque #Uyviotetz (quae opti-
mum praeberet succun), ut placuit Val-
ckenario, qui Athenaenm citat II.
p. 58 E. 68F. Nam huiusmodi her-
bae si hoc loco designarentur, qua-
rum virtus sane non tam externo cx
habitu, quam e sectione cognosci
queat, minus bene convenient se-
quentia, quibus testatur Herodotus,
ex apertis inspectisque animalium
intestinis de herbarum indole con-
iici posse. — «yoryoptvoroi Suidas
(s. v. avotys 'T.I.p. 236) interpre-
tatur cxifouévors. De dativi usu cf.
nott. ad lI, 2.
27*
“420 HERODOTI.
59 Tà uèv d7) uépiota ODIA GL eUmOPA Éori, ta
vouara sata tade Cpu diaxteta..
©eoùs uèv povvor
lAcoxovra, Totinv uèv padiota, Eni dt Ala te xaì IT
tovres tqv Tv toÙù Aròs eivar yuvaîna, pera dè rovroi
dova te xal Ovpavinv Apooditgv xa) ‘Hoaxdéa x
tovtovs uèv mavres oi Zxvdar vevopixaoi*
Cap. LIX.
CoA le dn uéyiota OVID Gu eù-
moga Éoti) i. e. ,,Maximis igitur hisce
utuntur commodis."* — Ad lAacuovrai
in segg. conf. Eustath. ad Homer.
pag. 978, 18 s. 967, 1. Idem ver-
bum Herodotus adhibuit in deorum
cultu I, 50. 67. IV, 7 coll. V, 47.
Tu vid. Homer. Ili. I, 100. 147. "386.
472. Od. III, 419. — éx. dè hîc va-
let deinde, tum vero, ut in simili lo-
cutione 700s dé. Cf. VII, 219. VIII,
67.93. 113, alia apud Schweighaeus.
in Lex. Herod. — Quod ad deorum
nomina attinet Graeca, Scytharum
numinibus tributa, quorum nomina
Scythica mox afferuntur, Herodo-
tus ea certe dixit Graecorum numi-
na, ad quorum vim ct potestatem
Scythica numina proxime accedere
putabat: haec vero ipsa numina si
respiciamus, vix aliunde atque ex
Asiae mediae regionibus repetere li-
cebit, adeo ut neque ad Slavicam,
neque nd Fennicam neque ad Mongo-
licam Tartaricamque stirpem regre-
diendum sit, vel si statuas, inter
eas gentes, quae communi Scytha-
rum nomine comprehenduntur et
hoc libro recensentur, inveniri uti-
que, quae vel Slavicam vel Fenni-
cam vel denique Mongolicam et Tar-
taricam originem habeant. Etenim
Iotinv, quam primo loco inter Scy-
tharum numina Noster refert, ad
ignem eiusque cultum mihi referre
posse videor, valde propagatum in-
ter Medos, Persas, alias Asiac gen-
tes vel ante Zoroastris religionem, in
qua ignis summum locum obtinuit;
dia te val Tv coelum ac terram si-
gnificare vix dubium, "Anoliove te
al Ovoaviny Apeodirny Solem et
Lunam; de Merculis cultu apud Scy-
thas conf. infra IV, 82 et supra IV,
8. 9 ibique nott.; de Martis cultu
ol dÌ xo
apud gentes bellicosas c‘
ibique nott.; de Nepfam
utique erit statuere, quen
an referas ad Scytharu
maris Caspici vel Ponti E
accolas.
Oveavinv Apoodiny)]
scripsi pro vulg. ovearsg
supra I, 105. 131 ibique
Panticapaenm inventa |
ptio Graeca, in qua com
Apoeoditn Odgavla y
vid. Franz. Elementt. Epi
304; de Venere apud Gra
accolas culta conf. Boeck
Inscr. Graecc. nr. 2120
2109. 2125.
al ‘Hoauiéa na “A
Ritter. Erdkunde II. p. &
cam illam refert famam
maxime pervulgatam de
dam sapientissimo, qui 4
rit aetate et apud Phoe:
tur .Ma/ck art-es, apud Gr
cules, apud Romanos M
alios Graecos Scythasque
que alio loco II. p. 793:
-tum ad Chalybum gente:
Scythicam, Ponti accoli
tractandi arte praèstante
quo eodem relata vult, q'
exstant IV, 62 (ubi vid
apud Ammian. Marcell. }
673 de Hunnis Martem si
terram fixi specie colenti
vevopisaci) Sic infra
vouitovot sorse et:
vouigover. Cf. IV, 63 et
131. Mox cum recentt. e
xaZsouevor, quod a plur
et edd. vulgo abest. Uno!
exhibuit Dietsch. xaZevpe:
nadevuer 0s, dedit Dindor
Scythis regiis conf. nott.
Observat Goerres, loco
dando, cadem fere, quae
h. 1, referantur, de Mon
MELPOMENE. IV. 59.
421
facidijto Zxvdai xal to Iocerdécavi Yvovor. ovvouatera. dè
Zxvtuorì ‘Totin uèv Tafità, Zeùs dì cedorara nata pvopnv pe
in fama gentis indigena. Cr. prae-
lerea ad haec conferri vult Hummel.
Compend. Deutsch. Alterth. cap. V.
$.7. pag. 80 seq et Inghirami Mo-
numenti etruschi. Degli spechi mi-
stici tab. VIII. p. 161.
ovvopatetos dè ZxvBioti] Si ve-
rum est, quod paulo antea monui,
Sethica numina ex Asia media re-
petenda videri ct ad terras a Medis,
Persis, aliis habitatas olim perti-
nere, ipsa quoque nomina Scythica
his diis tributa ex illarum gentium
lioguis repetenda erunt: quae lin-
Guae cum vix accuratius nobis co-
gaitae sint, satis patet, quam diffi-
cile sit hace Scythica nomina com-
mode erplicare, ad quae rite cxpli-
canda una Zendica lingua aut si
Placet Sanscritana etiam aliquid
©Pls praestare poterit: nec mirnm,
€08, qui aliam Scythicis gentibus
Uerent originationem, earum diis
qUoque aliam originem adscripsisse
Rue ratione baec deorum no-
Mina erplicare studuisse. Sic, ut
08 taceam, Dankowszkv (Frag-
ae x. Gescb. d. Vélker ung. u.
- ©îsch. Zunge. Presburg 1825),
que Schaffarik : Slavische Alter-
balmer I. p. 283 seq. e Slavica lingua
. 3 Qeorum appellationes explicare
IM8tituerunt, e Fennica s. Tschu-
Kruse (Urgeschichte d. F.sth-
Mech. Volksstamm. p. 278 seqq.), e
ia © golica Neumann (Die Hellenen
Skythenlande I. p. 187 seqq.),
Rete rationes satis redarguit A.
È bi efper 1.1. pag. 539 seqq. Nos,
im mis his omnibus, probabiliora se-
nur eaque tantum afferamus,
lea e ad Herodotum explicandum et
le ra probandum, quantum id quidem
3 Yà poterit, aliquid faciant; de ipso
In tharum sermone quae nobis e
n ecis scriptoribus vel inscriptio-
Bus constant, nomina praesertim
© pria, ea collegit fere omnia atque
E Picare studuit Boeckh in Corp.
Reseriptt. Graecc. Vol. II. pag. 110
eqq,
M Tafiti} Refert huc De Brosses
&m. de l’Acad. d. Inscr. XXXV.
p. 497 vocem 7Thamist et Tha - est,
qua iustus sive perfectus indicetur
ignis : itemque Themiscyram (i. e.
Themidis urbem) adeoque 7ermo-
don pro Thémo-don (‘l'hemidis flu-‘
vium), cum Themis cadem sit atque
Vesta. Anquetil, quem laudat Goer-
res Mythengesch. I. pag. 198 (no-
tante Cr.), et hanc vocem et caete-
ras e lingna sacra l’ersarum (Zend)
explicare studuit. (Quo auctore Ta-
Birì, tabard, i. e. calefauctus; Manatog
a Baba, pater; ‘Aria terra ab Apria,
pulvis; Olrosveos Apollo a Noethre,
i. e. oculus; ‘Aguiurac« Venus Ura-
nia (ab A4r(pada), i. e. magna regina,
ut apud Mongolos; 9auuacadas
Neptunus (a Tuman zadek), i. e. par-
tun adiuvans. Attuli haec, quae
quam dubia quamque incerta sint,
neminem fugere potest: nec magis
iam afferan aliorum opinationes ad
Fennicam, Slavicam, Mongolicam
stirpem regredientium. ‘Ior(nv pan-
lo ante diximus ad ignem spectare
eiusque cultum, per Asiac mediae
gentes celebratum et inde ad $cy-
thiae gentes translatum: itaque
Zeuss (Die Deutsch. u. ihre Nach-
barstiimme p. 286) vocem Tafiri e
Persica lingua repeti vult, in qua in-
venitur (d0iden (,,lenchten, gliinzen,
erwiirmen‘‘) et ‘d0dniden (,, leuch-
ten, glinzen machen“), comparat-
que adeo Latinas voces: (epidus, te-
por, tepere, de quibus etiam adino-
nuit Ramshorn in: Synonymik d.
Lat. Sprache II. p. 614. Cuius vo-
cis radicem in Sanscritana voce fup
(i. e. calere) quaeri inde volunt;
conf. Grimm: Geschichte d. deutsch.
Sprache p. 231, Bohlen (Ueber Zu-
sammenhang d. Ind. Sprache mit der
Lithauisch. in: Histor. u. liter. Ab-
handll. der dentsch. Gesellsch. zuKé-
nigsberg, von Schubart I. nr. IV. p.
123 seqq.), qui Tfr. ad Sanscrita-
nam vocem retulit /4/patì, i. e. cale.
facientem. Quae omnia apte referri
poterunt ad eius deae appellatio-
nem, quae Vestan declarat ignisque
significationem continet. Itaque non
erat, cur Brandstaeter (Scythicc. p.
422
HERODOTI
tiv éunv xadeduevos Iaratos , Ti dè ‘Aria, ‘Andà;
48) miraretur, apud 8Scythas, qui
Nomades maximam partem fuerint,
coli Vestam, deam foci familiaris.
Ad hane vero Scytharum Vestam re-
fero etiam ‘Iorinv tnv Zuv®téav fa-
c(ieLav, quae infra IV, 127 comme-
moratur. Sacerdos ‘Egtiafa votum
faciens untel Devyla invenitur in in-
scriptione Graeca ad Panticapaeum
reperta: vid. Corp. Inscr. Graece.
nr. 2107, b. (Vol. II. p. 1001). Ilnde
etiam Zamolxin, Getarum deum (IV,
94), Diodorus I, 94 vocat tv x 0L-
vv Eot la v. Caeterum hanc
‘Eotiav eandem esse puto, de qua
Cicero De nat. deorr. II, 27: ,,in
ea dea, quae est rerum custos inti-
marum, omnis et precatio et sacri-
ficatio extrema est.‘ Ad quem lo-
cum iam Davisius plura scriptorum
Graecorum attulit testimonia, quae
ab hac dea sacrificandi principium
factum esse ostendunt indeque etiam
declurant summum locum inter deos
caeteros huic numini tributum.
naZeouevos Tana: og] Cum Gaisf.
et Matth. reposui uaheoperog, quod
meliores libri ferebant, non impro-
bante Schweigh., qui in textu vul-
gatam retinuit lectionem nadéetat.
Respicit huc Eustath. ad Homer. Ili.
p. 565, 7 s. 129, 3 cet in Orat. VI.
pag. 39, 50 ed. Tafel. In voce I/a-
matcos, sive IIanzatîos, ut apud Ori-
gen. exstat contr. Cels. V. pag. 609,
Patris nomen inesse patet, qui idem,
monente Eustathio, non tantum ITa-
mas, Ilarmias, Honnas dicebatur,
verum etiam //as s. IIa, ut mater
Ma. Ac praeterea huc referunt Io-
vem IIaray a Bithynis cultum item-
que Attin, sic dictum teste Diodor.
III, 97, et lapidem, in quo mentio
8e0Ù raratov. De quo Iove plura
attulit Schneidewin. in: Philolog.
ZI. pag. 256, inscriptionem quoque
proferens Graecam in Phrygia re-
pertam et publicatam a Leake, quae
dedicata est Ilaria Al; tu conf.
etiam Maury in: Revue archéologi-
que 1852. Tanv. pag. 613. Et recte
quoque monuit Bocckh. in Corp. In-
scriptt. Graece. Vol. II. p.111, vocis
Ilaratos radicem, quae patrem cet
IJovem designat, in ,
frequentem reperiri
Graecos quoque prop
bus ipsis Olbiopolitar
quae in inscriptionib
IHantas, Hanxos, Ia
pag. 287 hoc Iovis &
comparavit cum radi.
quam omnipotentis di
ficationem apud Pei
vult; affertque idem r
nomen ZBabai apud Jo:
Gett. cap. 54. Bohler
critanam vocem Papîs
cum JIlarmaîos refer
(Baltische Studien XY
96) hunc Iovem Scyt
dit cum Germanorul
ptentrionalium gentir
De voce ‘Arfa, qu
ficatur, Kruse in: B
chentl. Nachricht. IV
disputat, ut Apia id
atque Opis 8. Upis, x
rae nomen. Ac spon
ceam, in mentem vei
illud: #é arins VALI
49. Odyss. VII, 27,
teres grammatici mo
Freytag. ad Iliadis l.
conf. etiam supra nc
De Apia disputavit q
in: Wien. Jahrbb. Vo
Ottocrgos] Vocati
apud Origen. c. Cels,
l'ortocveos apud Her
ob digamma Aeolicur
iectum. E Graeco et;
petere studet Alberti
in quo explicando no
tiero successisse scri
qui ipse memorabilem
profert inter Gudiana;
ubi Olrosxroos cogn
Dianae et Apollini Mi
auctore(Erdk.II. pag
pag. 208. 268), qui Ap
rum Dianaeque cultur
lis ac Lunae refert sa
s. I'ortocveos non ai
deus Buddha, qui iden
matarum, aliarum ge
trionalium deus 7yr,
dun: de quo conf. K
MELPOMENE. IV. 59. 60.
423
Rauvgos, Ovpavin dè Appoditn Aoriuraca, Iocedéav di Ba-
Bupacedas. ayaluara dì xa) fauovs xal vnovs ov vopitovor
zotsv rAnv'Aoer: tovta di vopitovor. Qvoin dì n av) x&0160
natéormze meo. mavra tà (où Opoicdos, éodopévn ade. tò uèv
egest. d. Pont. p. 72. Equidem ma-
lim de eo numine solari cogitare,
quod variis sub nominibus cultum
| Per Asiae mediae regiones inveni-
*tur,idque etiam confirmari puto in-
seriptione illa Graeca, quae Bed Ze-
Olrocsvoa nel ’Anoliwovi Ol-
sexvoo M(80x dedicata est; vid.
Corp. Inser. Graecc. nr. 6013. Vol.
II. p.824; unde forma Olr6oxvgos
tecta esse videtur Franzio respici-
enti ad voces Txdoos et Oeuloxvoa.
Nee vero etiam desunt, quae Hero-
formam Oîr6oveos ab omni-
bus codd. allatam commendent simi-
lia, quae profert Zeuss. 1.1. pag. 289:
adde vocem Ofrolvos apud
Pausan, IX, 29, 8, a Siebelisio iam
©omparatam cum Herodotea voce,
In qua Zeuss ]. 1. alteram quasi spe-
dei solaris Persarum (,, eine
e talt des persischen Sonnen-
Bottezi) agnosci vault vel potius ap-
tini tionem utrique numini (Apol-
et Dianae) communem.
4dQuuraca] Ita plures libri item-
fte Hesychius. Alii ‘Ag/xraca, alii
Mi Origen. l. 1. ‘Agyiuzaca. Sed
lectionibus nibiltribuendum esse
censuit Boeckh. Corp. Inscr.
Graece, Vol. II. p. 111 seq., praeser-
tan Cum duae exstent inscriptiones,
Tix um altera dedicata est dec Ae-
ame oca, altera Ai ratoio rai ‘Ao-
itaca (nr.6014, a. et b. operis lau-
Là). De ipsa voce haec Boeckhius:
me eoriv coelum, maca fortasse
leea<<? Zeuss, 1. l. Persica atfert art
‘ #2esa, quae in baud paucis nomini-
| Persarum occurrunt. De ipsa
» quae sic appellatur, iam supra
ù Xauimus: quam Dianam interpre-
turM. E. Meyen: De Diana Tau-
ica p.6, ad ipsam vocem ‘Aetepis
®# piciens; alii Tellurem significari
io Mati sunt adeoque Germanorum
adam: conf. Brandstaeter Scythic.
ei 0. — Nepiuni nomen Oapuaca-
S exhibui, optimorum codd, au-
ctoritate probatum; Sancrofti liber
cum aliis quibusdam 0ayiuaca, Ori-
genes 1.1. Oayipacada. Quod equi-
dem cum recentioribus editt. om-
nibus dedi, retineri quoque vult
Boeckh. 1. 1. Vol. II. pag. 112, qui
Plinium affert in Hist. Nat. VI, 7
(8. 20) scribentem, Scythas vocare
ss Maeotim Temarundum, quo signi-
ficant matrem maris.‘‘ In qua voce
prior pars Teme, aeque ut in Hero-
dotea voce 9au:, Boeckhio signifi-
care videtur mare: ad alteram par-
tem uacadas idem vir doctus recte
affert Herodoteum nomen 'Oxropa-
cedas IV, 80, quod eandem partem
retinet, quam qui ad Zendicam ra-
dicem mazdio (deus) retulerunt, ad
verum utique accessisse videntur:
adeo ut Qauuacadag maris deum
declaret. Conf. Hitzig: Urgeschichte
der Philist. pag. 231 et Zeuss. |. l.
pag. 287, qui huc etiam refert nomen
gentis Persarum 9auavaîor apud
Herodot. III, 93. — In proxime
seqq. pro “Agni revocavi cum re-
centt. edd. get, ut IV, 62, ubi etiam
“"Agnos, quod olim legebatur, mutavi
in'Ags0g; conf, Bredov. p. 258.
Cap. LX.
meol mavto ta fed) i. e. in omni-
bus sacrificiis 8. sacris, în omni sacri-
ficiorum genere, sive huic sive illi
deo fiant. Moneo id ob Larcherum,
cui igor sunt loca sacris faciundis de-
stinata. Sequens é9dop#vn ex h. l.
Wesseling. ad IX, 19, ubi similiter
foa rorsîv, coll. VI, 57. Supra I,
130 Noster &voias FodeLv, quae
in mentem revocavit Homerica Ili.
I, 315. II, 306. XI, 707. Odyss. VII,
202. Quod sequitur: rò uèv forziov
avrò iu renodicuevov tovs éu-
mxo008ovs rodags, indicat victi-
mam, quae pedes anteriores habet
constrictos; pari fere modo IV, 69
furedeîv, compedibus vincire.
424
HERODOTI
lentov AUTO éurerodiopevov TOÙS éprgoc8l0vs x0dag
o dè WYvoav, 0modE ToÙ ATVEOS É0tE0S, 6nacas tv «
GtgOpOV xataBadder uv, mirtovros dÌ rov lontov È
ròv dev, to av dun' xaì Enea Beoxo meol dv Ef
aveva , cuvralida dì éufaicov meQuaper xai aronviy
mxÙR dvaxavoas OUTE xatagbapevos ovt éniorelsas®
y bitas dè xal amodelpas toaretai m0Òs Ewnowv.
Tis dè
BuvBixiîs alvois déviov govons ddt cpu és tiv Fyn
odg Tv dexnv toù ctEOPOv]
attracto capite loramenti interpreta-
tur L. Bos. Observv. critt. cap. 2,
probante Valckenario, qui tv aQ-
gmnv toù oteo pov Herodoto esse ob-
gervat tò dxpov toù decuod, funis
extremitatem. Intelligitur enim funi-
culus, quo victimae pedes constricti
sunt; "huius extremam partem sive
initium (77)v de77v) sacerdos mani-
bus tenet atque attrahit, adeo ut
victima stans procidat in terram.
Hinc in Lex. Seguier. p. 113, 30
otedpoy tòv decuov' ‘Hoddotog; et
Glossa Herodotea, quam ex ube-
riori quodam scholio imperite ex-
cerptam dicit Schweigh. CtROPOS:
tÒ meol tpv xepaÀnO GtEGPLOY, 0
fativ geovv. Plura si quis quaerat
de voce crgogpos, is adeat Thesaur.
Ling. Graec. T. VII. p. 890 —892
ed. Dindorf. De verbo natafalierv
de victimis adhibito, quas mactaturi
deiiciunt, nonnulla attulit Strange
in: Jahrbb. f.Pliilolog. u. Paedagog.
Supplem. III. pag. 566. — In seqq.
ouxvtaZis dicitur vectis: vid. Thes.
Ling. Graec. VII. pag. 468 ed. Din-
dorf.
meol ov Pale] Cf. nott. ad I, 194.
Ad verbi xategye08: usum cf. nott.
ad II, 45. IV, 103. Wesselingius h.
I. citat Kuster. ad Aristoph. Aves 960
ot Valcken. ad Eurip. Phoeniss. 570.
Pertinet enim hoc verbum ad sa-
crorum initia indeque ad ipsam vi-
ctimae mactandae consecrationem,
quae fit moli salsà, qua victima ad-
spergitur, et pilis e fronte evulsis
s. abscissis atque in ignem in ara
accensum coniectis, ut recte monuit
Kuster. 1. l., cui add. Nitzsch. ad
Homeri Odyss. ITI, 439 seqq. p. 220,
C. Fr. Hermann: Gottesdienstliche
ut, qui habitant,
Alterthiim. $. 28. not. 12.
lustrali aqua sive vino, qu
conspergatur, sermo esse :
cet tale quid cogitasse
Schweighaeuser. in Lexie.
II. p. 29. Indicatur enin
stratio s. libatio verbo
quod Noster simili modo
IV, 62 et II,39: quo loco.
rum sacra describuntur, fl
lita, ut primum ignemin
dant, deinde adducté vi
consecratà vini libatione
(olvov xate toù fentov
tes): quemadmodum ho
loco id fit, ubi primum ig
accenditur, tum victima
tur et libatio fit; quibus
peractis mactatio ipsa loc
Ad verbum azrodeloety coi
IV, 64. V, 25.
Cap. LXI.
alvaòs dEviov fovans] D
v®s diximus ad IV, 52. —
mentum cf. Mel. II, 1 sub
cubi usque eo steriles m
lignoru:
ignes ossibus alant.‘‘ Idi
Aelian. N. A. XII, 34, HF
ut videtur ante oculos hab
dar Èvimv eroga, aruva
duo, toîs «UTdv coTÉo
Alios locos, Ovidii praes:
Scythia arborum inope
Ukert: Geograph. der G
Roem. III, 2. pag. 248. ]
Euripides Iphigeniam fu
tem (Iphigen. Taur. 218 4
134): vv d° @Éelvov x01
dvogootovs oluove vale
Herodoti locum retulit Mu:
Sed Herodotum haec dice:
MELPOMENE. IV. 60. 61.
425
ov tievonta:. éneav drodelomo: tà lora, yvuvovo: tà
sta Tv xpedv* Emerra FofaAAovar, 1v uèv tUyoo. Eyovres,
défntas inigopiovs, ueriota Asofiorsi xentiooi rpodLxÉ-
Us, Joel 7 Ori 20420 uttovas* és tovtovs éofeAAovtes
bopar, vroxatovtzs Ta dotÉa tav fonicv. 7v dì un cpL magi
{fime, ol dè és tas paortéoas toòv lontwv tofedAovres ra xoéa
tm loca ipsi cognita respicere ait
annert. IV. pag. 71, cum de silvis
is Valachiae, Poloniae atque etiam
tssise (quae terrae ad veterem
wibiam pertinuisse putantur)nihil
e cognitum habuerit. At meridio-
in Russiae tractibus, ma-
ne illis quidem planis, ac prae-
Me in regionibus Ponto vicinis
las Graecis coloniis occupatas No-
* omnino novit et bh. l. respexit)
e quanta nunc sit ligno-
R inopia quis nescit? Ad quae
| Noster verissime haec re-
226 putandus erit.
3 Xfnras #10 plovg] Praeposi-
\em FA his vocibus vulgo prae-
tam e Florentino libro Gaisf.
it, ita ut hae voces anteceden-
3 > pìv tugwor Fyovres adne-
dae sint; equidem cum Matth.
eentt. edd. retinui éc, vel pro-
verba sequentia #5 tovrovs.
scripsi r70001xé20vs, ubi vulgo
Faxé40vg; conf. nott. ad III, RI.
Zesbiis crateribus sive poculis
. plura non constant, nec quid-
n hac de re allatum reperi in
m. Lesbiacc. libro, qui Berolini
» prodiit. Vini feracem fuisse in-
tm vinumque etiam in alias re-
es deportatum esse novimus,
ipsos incolas comissationibus
tos. Vid. ibid. p. 97. 122. Inde
lla, vasa, alia id genus in Lesbo
aborata et inde exportata fuisse
riram. Ac memoratur apnd Athe-
im XI. p. 486 A. B Afofiov, r0-
6v eos, quod certe indicat pe-
ire quoddam poculorum genus
ac insula sive inventum sive
cipue usitatum. Conf. Krause
siolog. pag. 136. 148. His igi-
ssbiorum crateribus formi qui-
similia fnissc Noster enuntiat
18 s. lebetes, in quibus Scythae
em victimarum coquunt: id
quod plane congruit cum Germa-
norum antiquorum more, qui in
re sacra etiam huiusmodi lebetibus
utuntur, in quibus carnem, plane
ut Scythae, coquunt (#wovot, nos:
kochen, sieden), neque vero, ut aliae
gentes, assant (nos: draten). Mo-
nuit J. Grimm: Deutsche Mytholog.
p. 49 ed. sec. Quare Klemmio acce-
dere non possum (Culturgeschichte
VIII. p.11) cogitanti h.1. de eo more
gentium rudium, quo carnem ad epu-
las sic parant, ut vel exsiccent sup-
posito igne ac fere torreant vel sub-
assent: qualia apud Americao et
Australiae gentes reperiuntur. Cae-
terum ipsi Athenienses teste Philo-
choro (apud Athen. XIV, 72) Ho-
ris sacrificantes 0Ux 0xrdor, cile
EwOovoLta ugÉéa. — Ad verba 70-
ols n Gti conf. Herodot. I, 94. IV,
82. Verba èroxarovtes TA dotta
valent:. ossa sub lebetibus posita ac-
cendentes, adeo ut ligni, quo carent,
loco adhibeant ossa animalium, quae
mactantur. Adhuc in Mongolorum
sacris ossa igne comburi observat
Neumann: Die Hellenen im Sky-
thenl. I. p. 260 seqq.
oi dÌ fg tas yaortegag x. 1. 2.] De
particnla dè conf. nott. ad II, 39.
Ad argumentum loci haec scribit
Wesselingins: ,,Sunt in Aelian. N.
A. XII, 31 hinc derivata. In pelli-
bus coquendi morem Arabes Bedui-
nos probasse Reiskius significavit;
Scotos olim etiam Barnesius ad Eu-
ripid. Cyclop. 359 et hunc usque in
diem Tartarorum plures Witsen in:
Tartariae Descript. pag. 659. Qui-
bus Larcherus addit Ezechielis lo-
cum XXIV, 5. Apud Mongolos quos-
dam bestiarum carnem in ipsa ea-
rundem pelle coqui observat Gmelin:
Reise d. Sibir. III. p. 74 seq. — In
seqq. z0oeîv valet capere, continere,
ut I, 51. 70. 192.
Il
426
HERODOTI
rovta xa) rapapitavies Vido Vroxaiove: ta deré
Berar xedAiota* al dì pactépes qopfovor svzeti
épiiopeva tav dotEdv. xal oro Boùs tes Écovtòy
ta ahia fonia Éovtò Exaotov.
Ensav dì éwnd7] ra
das, tav x9eGdv xal tv crAeyyvoav araptauevog,
Eurpoote. dvovor dì xa) ta «Aia mpofara xaì Taro
62 Toto uèv dn «Adios: toiv Pedv ovtA Fvow
tov xtnvécav, tò dè di) "Aost dde. Kara vouoi
tav cogniov Écidoviai op “Apsos ledv toLovds.
paxedo. GvvveveataI 000v T° ér) otadiove toets wi
tav xoedv nai ty 6rÀdy yvov
ancofcuevos] ,, Carnium et viscerum
prosicias deo oblatas ante se (nescio
an in ignem) proticit. Conf. HI, 24.
Aliud est xareozeoBa: IV, 60, quod
fit, priusquam mactatur victima;
aliud nune ancogeoda1, mactatà et
coctà victimà. ScAmeigh. Tu vid.
etiam IV, 188. De igne, in quem
carnium prosiciae sint coniectae,
valde dubito; ipsius loci hunc esse
sensum credo: is, qui sacrum fecit,
carnium et viscerum prosicias deo obla-
tas et inde quasi consecratas ante sc
proiicit; quod opinor ad eum morem
spectat, quo victimae partes deo
consecratas aliasque res diis oblatas
in aérem coniiciebant, vid. nott. ad
IV, 62 ibique lanudatum Neumann
(pag. 260 seq.), qui cum hac Herodoti
narratione confert, quae similia de
Mongolorum sacris retulit Gmelin:
Reise durch Sibirien III. p. 22—25.
Wvovor dì val tà QZ1a ro0Pfara]
Respicit Eustath. ad Homer. Od. . P.
1649, 6 8.384, 14, ubi pro xa fa-
OVE invenitur ‘Pnrc0vs dè, quod pro-
bat vir doctus in Ephemerr.Ienenss.
1817. nr. 162. pag. 356. De voce
mxoofara vid. nott. ad I, 133. Perti-
net huc Bckker. Anecdd, Gr. pag.
112,1 IIeofata* mAvTO TA TETO0-
moda ‘Heodoros tetegro.
Cap. LXII.
Kara vopovs] i. e. in singulis prae-
fecturis 8. nomis, interprete Valcke-
nario. Ac nemo nescit, Aegyptum
ATA vopove esse divisam ; quibus
singulis rouogyzei (II, 177), qui ii-
dem apud Scythas ca
IV, 66. Apud quos
praefectura sive pago
mes et dozecîoy €
struem Marti consecral
geî0v, quod alias cu
senatores s. magistrati
significare constat (v
39, 9. VII, 6, 2. Klug
De polit. Carthagg. pi
quae plura in Thes. SI
Vol. II. p. 2288 conge
de loco quodam intelli
divo, ubi Scythae, qui
tur acdibus, ad res pul
das ac deliberandas
Hincrecte Langiusred
Schoell.interpretatus .
plat:, quod adeo pra
forma Herodotea CTS
xe°ov(ut rovravnio»,,
id genus) conf. Bredoi
tivus #xootorci pende
doviaL, a quo eodem
dativus cg:, isque al
det; unde haec totiu
sententia: per singulos
în curtis (singulis in lo
convenire solent magi
que populus) creclm
Martis sacrum 8. templi
genitivum toy cegn
vult cum xata vopovg.
nach den Pravinzen 0
gen ihrer Negierung una
tung, quod vel ob in
tivum EndotoLot i displic
ipsa vocis dezelov noti
Pev}avaov paredo:]
8. sarmentorwn, surcu
Hinc recte Ammonius (
MELPOMENE. IV. 61. 62.
427
sos dè Elaocov* ava di tovrov rerpayavov axedov. xe-
te, xa) ta puèv tela tav xosdorv Éoti anotopa, xatà dè tò
Barov. Freos di Éxgotov apatas mevrnuovia xal Éxatov
vo: pevpavav: vrovostée vao dn ail Unò tdv yerudi-
"Exì tovtov di toù byxov dxivenns cLdNoros Tdgurai do-
gpexelos explicat gogriov
. Vid. Herod. IV, 07. Euri-
'elop. 241. Plutarch. Vit. Fab.
ap. 6. Thucydid. II, 77, ubi
terpretes, qui etiam de ipsa
scriptura, quae rectins cum
si 4 instituitur. monuerunbt;
Aelian. N. A. VI, 61. X, 10.
mam cvyvevfarai vid. nott.
4.II,135. Affert quoque He-
a haec Anonymus in Crameri
d. Oxoniens. I. p. 301, Lyrico
: falso adscribens, itemque
L magn. pag. 599, 33, Eu-
ad Ili. VII. p. 566, 17 s. 6189,
Ad 6cov te (ferme, circiter)
IT, 5. 30. II, 78. 06. 99 etc.
sr Homerus dixit Odyss. XIII,
voy 1° fxì fuov.
s dì #2aggov] In his verbis,
! altitudinem istius congeriei
stadiis minorem fuisse vult
stas, haeret \Wesselingius,
sartus omnino pedum cubito-
modus, quo minorem illam
. indicaret scriptor, deficere
ir. ,,Suspicari possis, Uwos
Kov flxccov scripsisse Hero-
: sed et hoc incredibile, ad
\ fere altitudinem evectam
imensam illam struem, in ter-
ssimum, quae ligno carebat
1. Schmeigh. Libri scripti
sata lectione omnes conve-
quam cum edd. recentt. reti-
tius duri, quandoquidem He-
tin universum tantum decla-
hi velle videtur, struis alti-
n non parem esse longitudini
udini, sed minorem inveniri.
ero ad ipsam struis formam
s quae superticiem habet pla-
quadratam, tria vero latera
Ipta, ut uno tantum a latere
re possis: id utique simili-
n quandam praebet cum iis
i, quales pyramidali fere for-
Itructos per diversas Ameri-
cae partes nuper invenerunt, adeo-
que ipsarum pyramidum molem nos
in memoriam revocare potest. (‘onf.
Klemm. Culturgeschicht. VIlI.p. 11.
— In seqq. pro @xedoy aliquot libri
érxtnedov. At bene Hesych. I. p. 431
amedov: ouadòv, loonedov, ènine-
dov. De loco piano 8. de planitie
invenitur I, 110. IX, 25. 102. Quare
inter voces, ubi @4pa intensivum
reperitur, recte retulit Doederlein.
in Commentat. de @4pa intens.
Graecc. (Erlang. 1830) pag. 13. —
Verba: duatas — Emivéovor pov-
yevewov significant: superne imponunt,
in superficie accumulant plaustra sar-
mentis repleta. Similia quaedam vid.
in Thes. Ling. Graec. III. p. 1711
ed. Dindorf.
vrovoctés yeo dì] Hoc intelli-
gendum de strue, quae a tempesta-
tibus hibernis deorsum quasi eat 8.
subsideat indeque magis magisque
8. paulatim minor fiat. Cf. I, 191,
ubi hoc verbum dicitur de fluvio,
qui regreditur s. decrescit. Ad no-
strum locnm haud scio an magis per-
tineat Suidas: vrovoorfoor: dro-
saraffvat.
°Enì tovrov dn roù 0yxov x. t. 2.]
i. e. în huius igitur molis superficie
ensis ferreus isque vetustus (aggqatos,
ut I, 105. IV, 117) erigitur (8. erectus
stat) a singulis (civitatibus 5. pagis).
Libri quidam pro 0yxov exhibent 07-
x00 (ut sacellum 8. locus septus intel-
ligatur), ex interpretamento, ut re-
cte statuit Wesseling. 0yxosg hic in-
dicat molem, tumulum. Alias vocis
significationes attigit Wyttenbach.
ad Plutarch. Moral. I. p. 185. 579.
cutvanne ciònosos] De acinace,
l’ersico ensis genere, dixi ad IHI,118
et 128. Ad argumentum loci prae-
ter Suid. s. v. I. p. 84 et Bekker.
Anecdd. p. 364, 30 (duvauns: pi-
x00v dov Ilegginov) et Etymol. p.
48, 31 Herodotea tangentes cf. Mela
Il
per
426
HERODOTI
ravta xa) ragaultavtes Vivo Vronaiove: ta dotréa.
Sera xadMiota* al dì paotéoes qopgovor evaetea
épiicopéva tav octéDv. xal odta fovs te Éovrov È
tà «Aia lonta Émuto Exaotov.
Eneav dè épnd] ta x
das, tav xoedv xal tv crAGyyvoav aragptauevos, Gi
Eunpoo8e. Fvovor dÌ xa) ta @Aia mpofata xal Tnzov
62 Toto uiv dn) @Aio10r tav Fedv ovtA Pvovor
tév xtqvéav, to dè di) "Aoet Abe.
Kata vouods
tov aegnicav écideviai copi “Apsos loov torovde. .
paxedor GvvveveataI 000v T' érì ctadiovs toets una
tov xosdv xal ty onlayyvov
anaobapevos] ,, Carnium et viscerum
prosicias deo oblatas ante se (nescio
an in ignem) proiicit. Conf. IMI, 24.
Aliud est xateoyeoda: IV, 60, quod
fit, priusquam mactatur victima;
aliud nunc czegge0da., mactatà et
coctà victim.‘ Schkmweigh. Tu vid.
etiam IV, 188. De igne, in quem
carnium prosiciae sint coniectae,
valde dubito; ipsius loci huno esse
sensum credo: is, qui sacrum fecit,
carnium el viscerum prosicias deo vbla-
tas et inde quasi consecratas ante se
proîicit; quod opinor ad eum morem
spectat, quo victimae partes deo
consecratas aliasque res diis oblatas
in aérem coniiciebant, vid. nott. ad
IV, 62 ibique laudatum Neumann
(pag. 260 seq.), qui cum hac Herodoti
narratione confert, quae similia de
Mongolorum sacris retulit Gmelin:
Reise durch Sibirien IIL p. 22—25.
&vovor dì nai tè Q21a re0fara]
Respicit Eustath. ad Homer, Od. p.
1649, 6 8. 384, 14, ubi pro xal fa-
mo0vg invenitur f770vs dè, quod pro-
bat vir doctus in Epliemerr. Ienenss.
1817. nr. 162. pag. 356. De voce
xe0fara vid. nott. ad I, 133. Perti-
net huc Bekker. Anecdd, Gr. pag.
112,1 IIeofara: MAVTA TA TeTOd-
moda * ‘Hoeodoros teragrro.
Cap. LXII.
Kata vopovs] i. e. in singulis prae-
fecturis 8. nomis, interprete Valcke-
nario. Ac nemo nescit, Aegyptum
nata vOpove esse divisam, quibus
singulis vouogyge (II, 177), qui ii-
dem apud Scythas com
IV, 66. Apud quos in
praefectura sive pago f
mes et dozsioy cl
struem Marti consecraiam
ggî0v, quod alias curi
senatores s. magistratus
significare constat (vid
39, 9. VII, 6, 2. Kluge:
De polit. Carthagg. pag.
quae plura in Thes. Stej
Vol, II. p. 2288 congest
de loco quodam intelliga
divo, ubi Scythae, qui n
tur aedibus, ad res publi
das ac deliberandas cc
Hinc recte Langius reddi
Schoell.interpretatus es
plat, quod adeo praet
forma Herodotea cezni
geiov(ut mevtavnior, po
id genus) conf. Bredov.
tivus #xootorci pendet .
devrar, a quo eodem a
dativus 09, isque alio
det; unde haec totius ]
sententia: per singulos p
in curtis (singulis in loci
convenire solent magist
que populus) crecium es
Martis sucrum 8. templun.
genitivum t@y aggio
vult cum xatA vouovs, €
,,nuch den Provinzen ode
gen ihrer Regierung und S
tung, quod vel ob inte
tivum Exdoto: ci displicet
ipsa vocis cozelov notio!
Povyevav panedo:] i.
8. sarmentorum, surculo
Hinc recte Ammonius de
MELPOMENE. IV. 61. 62.
427
ros di fiaocov* ava dì tovtov tetpayavov axedov.ne-
u, xal ta uèv tola toiv xosdcrv ÉGtÌ aroroua, xara dè tò
farov. Ereos di Éxgotov auatas mevinuovia xal Éxatòv
Udi povyavav* virovootee puo dn alel VrÒ tv geo
Ex tovtov di toù dyxov axivanns cLdnpEOs TIguiai de-
pexelos explicat gpogriov
Vid. Herod. IV, 67. Euri-
elop. 241. Plutarch. Vit.Fab.
ap. 6. Thucydid. II, 77, ubi
lerpretes , qui etiam de ipsa
eriptura, quae rectius cum
i 4 instituitur, monuerunt;
\elian. N. A. VI, 61. X, 10.
mam cvvveréarae vid. nott.
4. II, 135. Affert quoque He-
» haec Anonymus in Crameri
|. Oxoniens. I. p. 301, Lyrico
falso adscribens, itemque
L magn. pag. 599, 33, Eu-
ud Ili. VII. p. 566, 17 s. 689,
Ad 66o0y ts (ferme, circiter)
IT, 5. 30. II, 78. 96. 99 etc.
se Homerus dixit Odyss. XIII,
voy 1° xl fuiov.
: dì Flagcov] In his verbis,
altitudinem istius congeriei
stadiis minorem fuisse vult
tus, haeret Wesselingius,
srilus omnino pedum cubito-
modus, quo minorem illam
indicaret scriptor, deficere
r. ,,Suspicari possis, vwos
tov Èlxgcov scripsisse Hero-
sed et hoc incredibile, ad
fere altitudinem evectam
mensam illam struem, in ter-
isimum, quae ligno carebat
|.t* Schmweigh. Libri scripti
ata lectione omnes conve-
quam cum edd. recentt. reti-
rus duxi, quando quidem He-
in universum tantum decla-
bi velle videtur, struis alti-
i non parem esse longitudini
adini, sed minorem inveniri.
sro ad ipsam struis formam
, quae superticiem habet pla-
quadratam, tria vero latera
ipta, ut uno tantum a latere
Te possis: id utique simili-
1 quandam praebet cum iis
, quales pyramidali fere for-
tructos per diversas Ameri-
cae partes nuper invenerunt, adeo-
que ipsarum pyramidum molem nos
in memoriam revocare potest. (‘onf.
Klemm. Culturgeschicht. VIII.p. 11.
— In seqq. pro &x#dov aliquot libri
értredov. At bene Hesych. I. p. 431
amedov: opadòv, loonedov, èrine-
dov. De loco piano 8. de planitie
invenitur T, 110. IX, 25. 102. Quare
inter voces, ubi @4@a intensivum
reperitur, recte retulit Doederlein.
in Commentat. de «@4g@ intens.
Graecc. (Erlang. 1830) pag. 13. —
Verba: duotag — Ervéovor pev-
yavwov significant: superne imponunt,
in superficie accumulanit plaustra sar-
mentis repleta. Similia quaedam vid.
in Thes. Ling. Graec. III. p. 1711
ed. Dindorf.
vrovoctést yag dè] Hoc intelli-
gendum de strue, quae a tempesta-
tibus hibernis deorsum quasi eat s.
subsideat indeque magis magisque
8. paulatim minor fiat. Cf.T, 191,
ubi hoc verbum dicitur de fluvio,
qui regreditur s. decrescit. Ad no-
strum locum haud scio an magis per-
tineat Suidas: vrovocrjoar: dro-
satafnvat.
"En tovrov dn) toù 0yxov x. 1. 2.]
i. e. in huius igitur molis superficie
ensis ferreus isque vetustus (cQqatos,
ut I, 105. IV, 117) erigitur (8. erectus
stat) a singulis (civitatibus 8. pagis).
Libri quidam pro 0yx0v exhibent 0n-
x0% (ut sacellum 8. locus septus intel-
ligatur), ex interpretamento, ut re-
cte statuit Wesseling. 07xog hic in-
dicat molem, tumulum. Alias vocis
significationes attigit Wyttenbach.
ad Plutarch. Moral. I. p. 185. 579.
cuvanne cidnosos] De acinace,
Persico ensis genere, dixi ad III, 118
et 128. Ad argumentum loci prae-
ter Suid. s. v. I. p. 84 et Bekker.
Anecdd. p. 364, 30 (duvaxns’ pe-
100v doov ITesecixov) et Etymol. p.
48, 31 Herodotea tangentes cf. Mela
®
[d
428
HERODOTI
gatos Éxgotoroi, xa) toùt’ Foti tod "Apeos tò @yadua
dì td anivarn dvoias Ènetetovs v0odcEpovo: rgofaras
II, 1,135: ,,Mars omnium deus; ei
pro simulacris enses et cinctoria de-
dicant hominesque pro victimis fe-
riunt.‘* Ad Herodotum quoque re-
spicere videtur Arnobius advers.
gent. VI, ll: ,,ridetis temporibus
priscis Persas coluisse fluvios —
acinacem Scythiae nationes.‘* Unde
Lucianus quoque profectus Scytha-
rum deum appellat ròv ‘Axvexnv in
Toxar. 38 (ubi cf. Iacob. p. 120).
Scyth. 4. Iov. Tragoed. 42: Ixvdai
uèv "Anevann Bvovrss x. 1. 2., ubi
hoc legitur Scholium, ex ipso Hero-
doto opinor ductum: povyavwv Qa-
xélovs ol Exvdar cvrvnoariee nol
or’ avidv to 0yuo ducvannv Ldev-
cavtes c.dncody &volas éretetove
mQ006€yovoL meopetaov xal farov,
vopitovtes avròv elvar tod "40806
rò &yaZue. Add. Clement. Alexandr.
Protrept. I. p. 40 Pott. Apud Ger-
manorum gentes antiquas similia
fere reperiri, ut recte observat
Grimm: Deutsche Mytholog. p. 185
ed. sec., ostendunt ea, quae de Qua-
dis scribit Ammianus Marcell. XVII,
12: ,,eductis mucronibus, quos pro
numinibus colunt, iuravere se per-
mansuros in fide‘‘, ac vel magis quae
similia de A/anis praedicat idem Am-
mian. Marcellin. XXXI, 2: ,,nec tem-
plum apud eos visitur aut delubrum
— ; sed gladius barbarico ritu humi
figitur nudus, eumque ut Martem —
colunt,‘‘ ubi consul. interprett., Lin-
denbrog. et Vales. T. III. p. 367 ed.
Wagner. Idem de /Munnis testatur
Iornandes De Get. 35: de quo conf.
Klemm. Attila etc. p. 110 seq. 175.
Ac denique apud #Wendos in Pome-
rania palus, cui hastae ferrum erat
infixum, pro deo colebatur; vid. Gie-
sebrecht: Baltische Studien. VI, 1.
pag. 135. Neque huc non pertinent,
quae de simili lapidum lignorumque
pro diis habitorum cultu apud Grae-
cos Romanosque hic illic tradita in-
veniuntur, nec magis ea, quae de
Carum Iove aliisque numinibus hoc
modo repraesentatis et cultis me-
moriae produntur. Iovis enim, quem
Cares colunt, in templo &yaZpua É(-
pos raonetgtai nel tipeet
‘ pevos Kapuos te nai Zig
narrat Aelian. de N. A. XI]
conf. etiam Herodot. I, 1
nott. et Longperrier in: Bi
chéologique de l’Athen. fri
nr. 12. p. 101 seq. Propiu:
ctat, quod, monente Niebu
Schrift. I. p. 362, idem M
sacri ensis symbolo rep:
cultus reperitur non sol
Hunnos (ut supra vidimus)
Attila, verum etiam sub L
chane apud Tartaros Mo
Chalybum, qui et ipsis &
censendi sint, quique ferri
arte praecellentes ferrea q'
sis symbola constituerin
meminit Ritter: Erdkunde
acinace, Persica scil. voee,
monens ensem sive cultra
tum pugionis sicaeve ad in
tibus Scythicis proprium,
huc populi illis in Asiae
habitantes, ut v. c. Aff
mati conspiciantur. Tu ec
nott. ad I, 215 et Hoeck.
pag. 294.
tò auvaxn] E libro FI
Sancroft. duobusque aliis
ven pro vulg. cuvarnst; ci
ibique nott. VIII, 120. Q
idem BIodoNiua, qui daum
cari iussit p. 2 24, mox lib
bus invitis pro dULYANEOG L
cuvoneo, id ut recipere
trare a me, haud potui. |
dixit cxiraxea in accusi
118 coll. IV, 70 et IX, |
cCuLvaneog quoque dicere
cur negemus ? Ad verba &
fercav xai larov conf. 1
,,Id observo, verba nel
toîcà' acinaces, quos singa
gionibus depositos plus ve
tur, quam caeteros suae
deos, monstrare. Quae,
sunt, prohibent omnem ‘
novationem.‘' HW'esseli:
vulg. roîcdò” equidem cum
et Dietsch. dedi rorwoé@”’,
Bredov. p. 213.
MELPOMENE. IV. 62.
429
cal dn xal toold’ Eri nAéco Wvovoi 1 toto RAA0101 Peoioi.
8ì av tov nodeulav taoyonoaci, drò tiv Éxatov av-
ivdoa Éva Uovo: teiro 00 td avidi, © xal ta rp0fara,
epol@m. ÈnEQv Pao olvov Énioneinoi nata tav xepa-
azocpatova: toùs avdgpwrovs és cyyos' xal Èmeuta ave-
res ava ErÌ tOv Opxov TGV pgouvyavav xaragéovoi tò
Mò exivaxzos. va uèv dn) popéovai toùro, xatcao di raga
modo: tade. tov arocgpaptvicov avdpdv rovs detiovs
3MAVTAS AITOTEUvOvTES GUV TI]oL yeooÌ és tov Néoa leîci,
ruta xal ta &Aha antotavies lora araliaccovra® yelo
ul ta xoofara] Relativum
tam cum in his stare posse
Mrave I. 1. I. p. 24.26 (Opuscc.
| 287— 201), voculam v vel
seiici vel in to converti vult.
lecerunt Dindorf. et Dietsch.
tm a libris scriptis hîc rece-
on ausus sum. — In seqq. ad
Yowos cf. IV, 59 et de usu
eitionis in verbis “ata Toy
ley II, 39 ibique nott. Cum
drosqpdtova — és d&yyos
randa erunt, quae supra le-
III, 11: foqpazoy — és toy
ut, ubi vid. nott. Quo eodem
scio an pertineat structura
ma: xatagzéovei tò alua toù
€g. Ad argumentum loci
ittinet, humanas scil. victi-
leythasque ab hoc crudeli
rale infames Cr. laudat Wyt-
2. ad Plut. Morall. I, 2. p.
qui de hbumanis Gallorum vi-
quoque admonuit. Addi his
it crudelia Mexicanorum sa-
ad quos captivis in altiorem
religione consecratum pari
educti a sacerdotibus macta-
s vid. Mueller: Geschicht. d.
an, Urreligionen pag. 637.
ad Herodotum id pertinebit,
arrat Pallas (Nachricht. iiber
ische Volker II. p.326), Mon-
m morem esse in bello, ut
oecisum in Martis honorem
mo collis fastigio hastae infi-
à est ipso antea exciso et
otato.
da LodS Wuovg avra drrotoi-
6] brachium dertrum intellige
o usque ad manus porrectum,
ut fere supra II, 121. $. 5. Conf.
Elmgsley ad Euripid. Bacch. 1127 et
Kruse: Urgeschichte d. Esth. Volks-
stammes pag. 277, qui @uovg etiam
de drachio accepit simulque respici
vult ad Esthonum superstitionem,
qua recto brachio 8. pede bona, sini-
stro mala portendi putaverint. Pro-
pius haud scio an huc spectet, quod
attulit Neumann (Die Hellenen im
Skythenlande I. pag. 251 et 259.
261), apud Schamanos hodieque
moris esse, dona diis oblata in aé-
rem proiicere eoque daemones quasi
satiare; conf. etiam supraIV, 61 fin,
xal ta alla antobavtes forio] i.
e. ubi caetera quoque solemnia confe-
cerunt. Ita dudum interpretatus erat
H. Stephanusi in Thes. Append. pag.
484, ves-rrta: h. 1. deducens ab
eréey;o, 070, facio, conficio, perago,
cum lesucana umesset a verbo arto
do. Quod Pauwio placuerat amag-
Eavrtes (ut sensus sit: dein alias vi-
ctimas mutilantes abeunt), ei refraga-
tur sermonis usus, qui medium fla-
gitat verbum, recte monente Wesse-
lingio, qui, si quid omnino mendo-
sum, mallet cmaoatavtes, i. e. drro-
x0wavtes, amputanices et mutilantes.
Mihi nil mutandum videtur Stepha-
ni interpretationem nunc unice pro-
banti; quod idem, alios ut taceam,
placuisse video Schweighaeusero,
qui hunc in modum haec verba red- -
didit: ,,postquam caedendarum r eli-
quarum victimarum finem fecerunt ,°
ut fonia antodev idem fere valeat
atque Bvolas Eodetv (sacra facere,
victimas caedere, vid. nott.ad IV, 60,
ac praepositio «70 perfectionem in-
430
HERODOTI
63 dì, ti) av aéon, xferai, xal yopls 6 vexpos. @volai
avrai 0qL xateotiuo:. vol dì ovtoi oVdlv vopitovoi,
ev TÒ raparav év ti) yovn dédovot.
Ta d° és noAeuov Eygovra ddt og: dianterar. ‘E
mrodtov avdga xatafaln avo Zxvdns, tov afuarog
000vs È av povevon év TT) uegn, tovtAv TAS xepadas |
to Back: amevetnas utv vap xepaAnv cis Anins per
ver, tqv av Aefocr, un éveixas dèi ov. amodelgee |
toiro TOLSde' rmepirauodv xvxdo meol ta dra xal U
ts xepadis éxosier, nero dì copxicas Boos rAsveEr di
dicet verbique simplicis vim adau-
geat.
Car. LXIII.
ovdiv vouitovor] Conf. I,131.IV,
59. 117. Cr. cf. Gottleb. ad Thucyd.
II, 38. — xargoréaci cum Dindorf.
et Dietsch. intactum reliqui, ut II],
62, ubi vid. nott. Bredov. scribi vult
NOTECTAOL,
Cap. LXIV.
odé cpu dianterat] Cod. Medi-
ceus, Florentinus duoque alii prae-
bent diaxfatar, quod reiiciendum
esse recte monet Bredov. p.334. Sic
etiam supra IV, 45 recte xéetat.
guriver]) Indicatur hoc verbo, ut
arbitraturItalus interpres, Scytham
in vas infudisse inimici sanguinem
ac dein bibisse. Mihi deglutiendi vis
potius in hoc verbo inesse videtur,
quo cum declarari putem, qui cum
animi quadam vi et cupiditate po-
tum sumit. Sic apud Lucian. De
merced. conductt. $. 18 aliisque lo-
cis allatis in Thes. Ling. Graec. III.
pag. 879 ed. Dindorf.
TOVIOY TAS nepalag amoRpiost To
Baordéi] Vulgo tovréwv et Pacini.
Tu cf. Struve l..l. II. p.12. (Opuscec.
II. pag.338.) Ad argumentum Wes-
sel. affert auctorem inter fragmm.
Pythagorr. pag. 713: roì dì Zuvdar
ueiòv voulfovri, 0g avdoa xavdr,
indeloas tav nepalav, to uiv no-
puov xò toù îxnov pogei, ubi, co-
dem monente Wesselingio, xopiov
pars est pellis capiti detractae, crì-
nibus vestita, quae Herodoto yet00-
poxtoov, mantile, © TAG gi
uetrovto, ut explicat /
Sophoclis verba afferens e:
(Iuviori zeroouanteor
uévos) IX, 18 (79) p. 41
XII. p. 524 E. ibique Ca
Schweigh. T. VI. p. 393»
sych. 8. v. ZuvBtori. ge
T. Il. p; 1222, ubi haeo
ZuvBioti y8100Laxtoev®
TOY Dan iccc isa Rie
nepalèg indéicovtes Heavy
couanteov #x0aiyro. Affi
que Plinium de Scythis,
ribus humanis vescuntur, i
Hist. Nat. VII, 2 init,
verbum az00xv8/0c0: (pel
cum crinibus detrahere), q
more Scytharum in luctu
dendi, sed ab hoc ipso |
more, quo hostium bell
ptorum capita pellibus nu
que pro mantilibus utere
rito repetunt. De quo plui
ad Phalarid. Epist. 13. pag
Neumann I. l. pag. 300.
éuoelei] eatulit, ut Va
vel potius ercutit. Comma
vocem vulgo positum d
Schweigh. et Gaisf., ita '
tur t7js xepadig énceter a
uevog mente subaudiatur
uaros aut potius tg xegpo
pendeat a Zaffopevos atq
ad quod mente addas rò d
gris quoqueexplicat: cela
odrò tv xepalnv. Énceti
centt. edd. exhibui e Flo:
Sancroft.libro pro vulg. &|
tuetur Lennep. l. l. et
subintelligi vult tnv ne
MELPOMENE. IV. 63. 64.
431
meeoì, doydoas dì «UTO dre yerpopaxtoov Extntar: Ex dè tav
qeUuvov toù Tmzov, tov avtos élauver, éx tovrov étantei xal
eyalleta. 05 ya Gv mAelota déppara yerpiuaxtoa Eyn, avno
«puotos oUTOS xéxpitat. m04d0l ÎÌ avv Ex tv arodegpatav
salzlalvas Enelvvodui roredar, cvpgaTtOvtES xatareo fairas.
sollol dì avdodv éy89dv ras debras yetoas, vexodiv éovrav,
arodelpavtes aUtoToi ovvi xadUntoas tv papetoéav moLevv-
tu. dioua dì avdgarov xal rayù xaì Aaurgòov pv aoa, 04ed0v
ev diouaros. Schweighacuserum
reete secutus est Italus interpres;
sdacidendo presso le orecchie circolar-
mente la cude e prendendolo, la scuote
dalla testa.“ Nec aliter fere Miot:
nil ecorche ces tètes en taillant la peau
en cercle qutour des oreilles et la dé-
teche ainsi de la partie osseuse.‘ —
Ad teouices citant Pollucem II,
133: ‘Hoodoros di, Zaouicai, tò
rev dioparos tv ccqua apeleiv.
Cr. confert Posidonii Rhod. fragmm.
PSg. 135 seq. ibique Bake. déwer
i cum recentt. edd., falsum
#se ratus cum Bredov. p. 369 id,
QRed è Fiorentino dedit Schweig-
haeuser, despei. Cum eodem Bredo-
vio bag. 75 reieci cagx70eg, quod
PIO Gagx(0as inferre voluit Valcke-
sine
@yaecas] Sancrofti liber cum alio
derrfaas, quod inde etiam in editis
invemitar, Florentinus liber cum aliis
Gi pusdam 6eylcas, idque etiam
&sa Herodotea exhibet explicans
Eas. Ex Porti emendatione flu-
e7e6as, quod Schweighaeusero
(in ex. Herod. s. v.) placeret, nisi
dix mdum, ne pro 0gyefv Iones
@rint 00y(fe.v. At Ruhnkenio ad
Timmasi Lex. Plat. p.180 60y/0ag na-
Rua videtur ex 00yn0as a verbo 00-
Men, quo frequentior sane altera
| invenitur 6eyefey. Cum Ti-
iu exhibeat 007ya&0ag: padaéas
12 Loque etiam a Suida, Hesychio,
ria afferatur, quos laudavit pluri-
sx Bredov. p. 75 seq., equidem cum
viro docto id ipsum Herodoto
bk ituendum duxi, quod idem fecit
&tsch.; Dindorf.retinuit vulgatam
Cwjoas. Significat autem hoc ver-
ap maleriam 8. massam quamlibet
eLivere, macerare, mollire. Plura
Ruhnken 1. lÌ. Tu etiam cf. IV,
199.
iu di toy zalivdv toù fanov —
tx rovrov éEcinter) Conferri cum his
possunt, quae supra in Persarum
rebus referuntur similia III, 118 fin.
Apud Americanos homines incultos
quae occurrunt similia, attulit
Klemm Culturgesch. II. pag. 143
seqq. VIII. pag. 12.
nai cyadleta:] i. e. eoque gloria-
tur. Cf. Herod. IX, 109 et quae ad
Thucydid. VI, 41 attulit IDuker.
Mox scripsi cùrav pro avifwr. —
Ad ére(yvo8a:, cuius loco Sancrofti
liber cum aliis quibusdam fréyvyv-
o8a., alii értévvveda., conf. Bre-
dov. p. 148, quocum vulgatam reti-
nendam duxi. In seqq. vulg. yéoas
mutavi in zeî006, quod h. l. et cap.
69 praebet Sancrofti liber. Tu vid.
Bredov. pag. 159. Inde quoque cap.
71 pro 25005 edidi y5e1006.
ateneo faltag] Pastorum in-
telligit laenulas, crassiores ac vi-
liores, e pellibus confectas. Cf.
Theocrit. III, 25 ibique Scholia,
Pollux Onomast. X, 175. VII, 70 et
quae plura inveniuntur in Thes.
ling. Graec. II. pag. 48 ed. Dindorf.
— In seqq. xaZvrteas Noster dixit
tegmina 8. opercula pharetrarum;
ipsa vox apnd Homerum obvia de
capitis muliebris tegmine, quo vul-
tus ipsumque caput velatur: conf.
Odyss. V, 232 ibique Nitzsch. Ae-
schyli Pers. 537.
pv «ea] Schweigh. e coniectura
reposuit 77v @ga, scil. 7 Z8vsoÙ &v-
&0r0v, quod sane durius videtur.
Nec magis conveniet Stegeri emen-
datio (Praef. pag. XV) pro ny «ea
scribentis e/7) ©v. Quapropter omni-
um vetustorum librorum lectionem,
432
HERODOTI
dspuatav mavrav Aauagoratov Asvxotnii. 0A40Ì SÌ a
avdoas Exdeipavtes xal diatzivavtes Eri tviov, tx
65 reoipépovoi. taòta uèv dn oUtA Opi vevoiorae. .
tas xepadas, où ti mavtav, cAàda toiv éyBiotav, mossi
arorolcas Exaotos mav tò évegde tadv dpovav éxxafrai
qu uèv n mévns, 0 dè ttasdev Qpofoénv povvny xe
oUto yodrar* iv dè 1) mAoveLos, tv pèv duofotnv xe
iootev dè rE0LYQvODIaS OUTAO qRGTAL MOTNELO. 20.
tovro xai éx tav cixnicav, nv cpi diepogo: pévavtas,
interpunctione (ut recentt. edd. quo-
que fecerunt) post 7v &ga posita,
cum Matthiaeo equidem restitui, ad
quam tuendam quoque faciunt ea,
quae excitavit C. Fr. Hermann. ad
Lucian. De histor. conscr. pag. 16.
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17.
Camill. 8. Sed propius huc faciunt
praeter ipsius Herodoti locos, qui
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo-
dem fere modo in huiusmodi senten-
tiis generalibus loquentis atque 7v
&go ponentis (ubi exspectabas é0t()
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi-
tur, inHerodoteo loco nihil mutan-
dum esse, quem sic interpretor:
»yhumana pellis et spissa est et candi-
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro-
pemodum praestet candore.‘‘ Ad ur-
gumentum loci faciunt, quae de Ge-
lonis refert Mela lI, 1. $. 130, ad
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos
talem excoriationem reperiri testa-
tur Neumann (Die Hellenen in Sky-
thenl. I. pag. 304), insigni quodam
exemplo allato. Quod vero Hansen
(Osteuropa etc. p. 69) scribit, hanc
pellem humanam in ligno expansam
videri in supellectili Scytharum
fuisse et exhibuisse liquoris utrem
(Brantweinschlauch), quem secum
semper duxerint, id mihi valde alie-
num vìdetur ab iis, quae tradit He-
rodotus. Nec magis humanae pellis
albitudinem, quam narrat Herodo-
tus,retulerim ad praeparationem pel-
lium apud nomades gentes vel ad pel-
les ovinas initio albas, ut idem fe-
cit vir doctus pag. 70. Animi causa
profero, quod excogitavit Kolster
(Jahrbb. f. Philolog. u. F
Suppl. XIII. p. 59), qui pe
liumanas expansas pro ve
beri vult, quae eo modo,:
‘Turcas hodieque caudae
honoris causa ante Scythi
ceres sint gestata. — Ad d
tes ex antecedentibus supj
pa tav avdpdr. ta’ l'uma
equis insidentes, ut III, 96
Cap. LXV.
Avras dì tas negalatg -
tade] i. e. ipsis capitibus —
ciunt. Nec ulia duplicis a
ratio IV, 166 coll. VII, Il
verba seqg. azomoloag fi
t. À. haec adscripsit Wi
»Serrà postquam abscide:
infra supercilia, expurgab
tis calvam: éxxadalos: no
proxima, sed xepaZag aut
Barbaram consuetudinem
nos, Longobardos, Avare
ros tramissam) habet Strabi
p. 460 s. 300, atque alii, è
cap. 26‘ [ubi conf. nott.)] -
particularum u?v et dè in
seqq. conf. Werfer. Actt.
nacc. I. pag. 96 et Herod
165. V, 73. Vid. etiam II, .
nott. Ad vocem @uofotny:
9 ibique nott.
nv 0cpL TrepogoL yÉwmi
vim vocis diegpogo: conf. Y
que nott. et II, 30. Ipsius
tentia haec est: /dem quogi
si qui efamiliarum numero ip
exstiterunt 8. si quando disco
inter el familiares quaedam
Ubi éx tòv olxnl0y ex bre'
MELPOMENE. IV. 64—-66. 433
imxoation avro rapa td Baordér. Esivav dé ol #486vrav,
t@v av doyov monta, tas xepadas tavtas rapagpioei xal Eni -
sun Mya, @s of éovtes olxntoi xodepov 100088 xavtOo, xaL GPEOV
autòs ixexpdtnos, TAUTNYV avdoapatinv dépovtes. “Amat dè 66
TOÙ ÉiNavtoD ÉxeotOv è voueogns Exaotos Év Td ÉouTOÙ vopaò
in structura voculam «» subinde
f tia qualam sermonis explicandum : cquionuévo. éwdi, ubi pro rofoc vul-
aj rods hu toy oixnioy 6 ovtas. go 00015 dn, unde Schweighaeuse-
È ter cy 16yov xouénta:] Deest rus reposuit roc: cv (ob sequens
' .®bieeti qui dicitur nominativus, Ewa), quem sequitur Gaisford., cum
' ed II, 47 et IV, 67 in fin. Add. «@» et d7 saepius in codd. confun-
11,70 (ibique nott 39 ubi similis ob- dantur teste Porsono in Tractt. pag.
e Servatur transitus a singulari nu- 182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf.
Mero ad pluralem atque nostro lu- quoque et Dietsch., qui loco pror-
b co, ubi in fine sententiae additur sus gemino IV, 46 particulam dv
» Livortes plurali numero, ad omnes addere ausi non sunt, quae si hoc
$ los, qui talia peragant, spectante. nostro loco addenda est, altero quo-
è Quae prorime antecedunt verba: que loco, cuius ratio prorsus cadem
e pv MKOUTHOY avrOd zeQR to est, addi debebit. Equidem, libris
i i, i.e atque quando regis iu- omnibus invitis, neutro loco parti-
R 6 alter alteri in potestatem est tra- —culam hanc inserendam duxi, quan-
È a; recte Miot sic Gallice reddi- doquidem haud desunt loci, qui tali
l: ,qui-ont été remis en leur pou-
tir par le iugement du roi'' et in ad-
notatione tuetur hanc interpreta-
contra Larcheri errores. In
eundem sensum haec expressit Ita-
interpres. Langius sic vernaculo
sermone haec reddidit: ,.und senn
9 da sibermwulen hat vor dem Ko-
‘* Minus recte, med quidem sen-
trata, Namque xoed to fuodii
mu Non aliter fere accipiendum atque
I » 160: xaeo@ dapeto noir). Vid.
ibique nott.
Teocegpuavro] i. e. suscitarunt,
. Cf. VII, 229 unviv x000-
UD a, quo utroque loco inter 7006
de 60 libri scripti fluctuant. De qua
Im, Da frasione conf. Duker. ad Thucyd.
‘4 coll. Herod. VI, 21. xowvor
110 01/0108 (laborem in se susci-
I, tg dixit Thucydides I, 28 coll.
nS d.I, 144. — Articulum tpv aute
ù @7A8(pv in vulgata additum
n La nr cum recentt. edd. abieci.
SRAPDO ad Xenophont. Memo-
bit IV, 0,15.
Cap. LXVI.
SS roneexne] Cf.IV,62.— In seqq.
orentino duobusque aliis Parisi-
dedi: roîgi avdpeg moléuro:
XERODOT. II.
omitti declarant, ut II, 85, ubi vid.
nott. Atque infra hoc ipso in capite
voculam & in verbis 600. dì dv
«vtov Mediceus, Florentinus duo-
que alii omittunt indeque ipse Mat-
thiae in editione sua omisit. De for-
ma doeconpevor cf. nott. ad. I, 191.
Florentinus liber cun aliis codd. ex-
hibet: @vacgruévor, unde Schweig-
haeus. auctore (in Lex. Herod. I.
pag. 15) vel rescribendum avagai -
onuévoi (i. e. occisi sunt) vel cpat-
onuévor reddendum: capti sunt, sta-
tuendumque captos 5 illis pro more
etiam occisos esse. Equidem retinni
couonuivot, quae sola mihi videtur
esse forma genuina, indeque etiam
in fine capitis ex uno libro scripto
cum Schaefero et Bekkero recepi
couionuotes, ubi vulgolegitur avat-
oNuotes, quod Schweighaeusero in
dvaRRIQNuOTES mutandun videbatur.
Neque enim causa videtur iusta, cur
verbo atgée1v, quod capiendi notio-
nem vulgo habet, occidendi notio-
nem tribui posse negemus: quae sane
una huic loco convenire videtur.
Tu vid. plura in H. Stephani Thes,
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et
conf. etiam Bredov. p. 315. Din-
dorf. scripsit @vag@roqueroi et ava-
28
432
HERODOTI
deguaroav ravrav Aaurporatov Asvxotnii. 0440ì dè x
avdgas Exdetpavtes xa) diarsivavtes tì tvAiov, tx
65rsorpépovor. tabvra uèv dn) oUtAd 091 vevopiotat. A
tas xepalas, ov ti Tavtov, dAia tav EyBilorav, mossi
aronoicas Exaotos tav TO éveode tav 0povav Exuadatl
qu uèv n névns, 0 dè #ecsdev Quofognv uovvnv xe
oUto qodrar' Mv dè 1) mAovoLos, tv uèv duofotnv xe
toadev dè TEPLYQVODIAG OUTA YPGTAL TOTNPLAO. 201
toùto xal éx tav olunicav, pv cgpi diapopor pévavta:,
interpunctione (ut recentt. edd, quo-
que fecerunt) post 7v dea posita,
cum Matthiaeo equidem restitui, ad
quam tuendam quoque faciunt ea,
quae excitavit C. Fr. IIermann. ad
Lucian. De histor. conscr. pag. l6.
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17.
Camill. 8. Sed propius buc faciunt
praeter ipsius Herodoti locos, qui
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo-
dem fere modo in huiusmodi senten-
tiis generalibus loquentis atque 7v
go ponentis (ubi exspectabas éor:)
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi-
tur, in-Herodoteo loco nihil mutan-
dum esse, quem sic interpretor:
sshumana pellis et spissa est et candi-
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro-
pemodum praestet candore.‘ Ad ur-
gumentum loci faciunt, quae de Ge-
lonis refert Mela II, 1. $. 130, ad
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos
talem excoriationem reperiri testa-
tur Neumann (Die Hellenen in Sky-
thenl. I. pag. 304), insigni quodam
exemplo allato. Quod vero Hansen
(Osteuropa etc. p. 69) scribit, hanc
pellem humanam in ligno expansam
vîderi in supellectili Scytharum
fuisse et exhibuisse liquoris utrem
(Brantweinschlauch), quem secum
semper duxerint, id mihi valde alie-
num vìdetur ab iis, quae tradit He-
rodotus. Nec magis humanae pellis
albitudinem, quam narrat Herodo-
tus,retulerim ad praeparationem pel-
lium apud nomades gentes vel ad pel-
les ovinas initio albas, ut idem fe-
cit vir doctus pag. 70. Animi causa
profero, quod excogitavit Kolster
(Jahrbb. f. Philolog. u. P
Suppl. XIII. p. 55), qui pe
liumanas expansas pro ve
beri vult, quae eo modo, <
‘Turcas hodieque caudae
honoris causa ante Scytha
ceres sint gestata. — Ad &
tes ex antecedentibus supp
ua tov avdpor. ix’ lam
equis insidentes, ut III, 86.
Cap. LXV.
Avras dì ras xsgalae —
tade] i. e. ipsis capitibus —
ciunt. Nec ulia duplicis &
ratio IV, 166 coll. VII, 18%
verba seqy. crorgloas Éu
t. À. haec adscripsit Wi
»Serrà postquam abscider
infra supercilia, expurgab
tis calvam: éxxada/ost no:
proxima, sed xepal&s aut:
Barbaram consuetudinem
nos, Longobardos, Avare
ros tramissam) habet Strab
p. 460 s. 300, atque alii, d
cap. 26‘ [ubi conf. nott.]) —
particularum pu?v et dè in
seqq. conf. Werfer. Actt. p
nacc. I. pag. 96 et Herod.
165. V, 73. Vid. etiam II,
nott. Ad vocem Quofoény
9 ibique nott.
mv cpu diaepogor yYÉvos
vim vocis diegpogor conf. Y
que nott. et II, 30. Ipsius
tentia haec est: /dem quogu
si qui cfamiliarum nwnero ip:
eastiterunt 8. si quando discor
inter el familiares quaedam
Ubi éx td olunfoy ex brer
MELPOMENE. IV. 64— 66. 433
ixxoaton autoù rapa to Bacidet. Esivav dé ol #480vtov,
twv av dopov moentar, tas xepadas tavtus rapapéoei xal éri-
unkipa, ®s of éovres oluntor modsuov 100088 p]xavto, xai Opec
avtòs ixexpdrnoe , tavtNY avdpayadinv deyovres. "Amat dè 66
ToÙ fnavroù Éxcotov 0 vouaggns Exagtos ÈÉv Tod ÉQUTOÙ VOLO
- er. è
Wo POSENAT E AAT Ip TERI
tia quadam sermonis explicandum:
1086 du roy olxNioy ovras.
ter ay l0yoy xouentar] Deest
. Sabieeti qui dicitur nominativus,
pensi II, 47 et IV, 67 in fin. Add.
I, 10 (ibique nott 3. ubi similis ob-
servatur transitus a singulari nu-
mero ad pluralem atque nostro lv-
to, ubi in fine sententiae additur
leyest:s plurali numero, ad omnes
, qui talia peragant, spectante.
prorime antecedunt verba:
pr mNQUTIHCY avTOd mao 110)
ij i.e atque quando regis iu-
dicio alter alteri in potestatem est tra-
fils, recte Miot sic Gallico reddi-
dit: vQui-ont été remis en leur pou-
mir par le iugement du roi** et in ad-
Notatione tuetur lanc interpreta-
m contra Larcheri errores. In
eundem sensum haec expressit Ita-
interpres. Langius sic vernaculo
Sérmone haec reddidit: ,.und wenn
n sberwunden hat vor dem Kò-
Me.“ Minus recte, med quidem sen-
tt. Namque raga to Puoidii
ron mliter fere accipiendum atque
La 160: xao@ dageto nostri). Vid.
rÀ2 ibique nott.
ere 008 raro] i. e. suscitarunt,
eettaruni. Cf. VII, 229 ufjviv m900-
8a, quo utroque loco inter 7006
“0g libri scripti fluctuant. De qua
‘on fusione conf. Duker. ad Thucyd.
» 14 coll. Herod. VI, 21. xovor
0007:/8e08a (laborem in se susci-
Pere) dixit Thucydides I, 28 coll.
II, 37.1, 144. — Articulum tpv ante
avtgavaBlny in vulgata additum
eQuidem cum recentt. edd. abieci.
Conf. Sanppe ad Xenophont. Memo-
rabill. IV, 6,15.
Cap. LXVI.
0 vouaeogns] Cf.IV,62.— In seqqg.
e Florentino duobusque aliis Parisi-
nis dedi: tori avdoss modeéuroi
HERODOT. II,
ciguionpévo éwoi, ubi pro toici vul-
go 00015 òn, unde Schweighaeuse-
rus reposuit roîc:i «1 (ob sequens
Éwer), quem sequitur Gaisford., cam
cv et d7 saepius in codd. confun-
dantur teste Porsono in Tractt. pag.
182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf.
quoque et Dietsch., qui loco pror-
sus gemino IV, 46 particulam dv
addere ausi non sunt, quae si hoc
nostro loco addenda est , altero quo-
que loco, cuius ratio prorsus cadem
est, addi debebit. Equidem, libris
omnibus invitis, neutro loco parti-
culam hanc inserendam duxi, quan-
doquidem haud desunt loci, qui tali
in structura voculam @v subinde
omitti declarant, ut II, 83, ubi vid.
nott. Atque infra hoc ipso in capite
voculam cv in verbis 6cor dì dv
«vtòv Mediccus, Florentinus duo-
que alii omittunt indeque ipse Mat-
thiae in editione sua omisit. De for-
ma doacgnuevo: cf. nott. ad. I, 191.
Florentinus liber cum aliis codd. ex-
hibet: «vaconuevor, unde Schweig-
haeus. auctore (in Lex. Herod. I.
pag. 15) vel rescribendum avagaI -
onutvoi (i. e. occisi sunt) vel &pat-
enuévo: reddendum: capti sunt, sta-
tuendumque captos ab illis pro more
etiam occisos esse. Equidem retinui
coconuivot, quae sola mihi videtur
esse forma genuina, indeque etiam
in fine capitis ex uno libro seripto
cum Schaefero et Bekkero recepi
cguLomuores, ubi vulgolegitur avar-
onmotes, quod Schweighaeusero in
dvagaLepuores mutandun videbatur.
Neque enim causa videtur iusta, cur
verbo aigé81v, quod capiendi notio-
nem vulgo habet, occidendi notio-
nem tribui posse negemus: quae sane
una huic loco convenire videtnr.
Tu vid. plura in H. Stephani ‘Thes.
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et
conf. etiam Bredov. p. 815. Din-
dorf. scripsit Cvagaronuero: et ava-
28
432
HERODOTI
deguotav ravtav Aaurgoratov Asvxotaii. ro4doi dì x
avdpas éndetoavtes xa.) diateivavres tnì Eviov, tx
(i5 reprpépovor. tavta pèv dn ovtAO Cpu vevimiotat. A
tas xeparas, ov ti mavtav, dii roòv éBiotoav, xosedi
aronolcas fxaotos rav TÒ Eveode Tv 0pPVAav ixxadal
qu uèv n névns, 0 dè #easdev Quofoénv povvnv xx
oUta Yoda: Mv dè 1 mAovaros, tjv pèv duofotnv meg
toodev SÌ nEpLYQLODIAG OUTAD YPGTAL TOTNPLTO. 206
tovro xal éx tav olunicav, pv cgpi diapogor pévavtas,
interpunctione (ut recentt. edd, quo-
que fecerunt) post 7v dea posita,
cum Matthiaeo equidem restitui, ad
quam tuendam quoque faciunt ea,
quae excitavit C. Fr. Hermann. ad
Lucian. De histor. conscr. pag. 16.
17. 362. Conf. Plut. Fab. Max. 17.
Camill. 8. Sed propius buc faciunt
praeter ipsius Herodoti locos, qui
exstant IV, 45. III, 64, Aeliani eo-
dem fere modo in huiusmodi senten-
tiis generalibus loquentis atque 77
«ga ponentis (ubi exspectabas é0r:)
loci plurimi, quos attulit Iacobs ad
Aelian. N. A. VI, 63. pag. 242 et
VII, 4. p. 245: unde satis intelligi-
tur, inHerodoteo loco nihil mutan-
dum esse, quem sic interpretor:
sshumana pellis et spissa est et candi-
da, adeo ut omnibus inde pellibus pro-
pemodum praestet candore.‘ Ad uar-
gumentum loci faciunt, quae de Ge-
lonis refert Mela II, I. $. 130, ad
IV, 109 afferenda. Apud Mongolos
talem excoriationem reperiri testa-
tur Neumann (Die Hellenen in Sky-
thenl. I. pag. 304), insigni quodam
exemplo allato. Quod vero Hansen
(Osteuropa etc. p. 60) scribit, hanc
pellem humanam in ligno expansam
videri in supellectili Scytharum
fuisse et exhibuisse liquoris utrem
(Brantweinschlauch), quem secum
semper duxerint, id mihi valde alie-
num videtur ab iis, quae tradit He-
rodotus. Nec magis humanae pellis
albitudinem, quam narrat Herodo-
tus,retulerim ad praeparationem pel-
linm apud nomades gentes vel ad pel-
les ovinas initio albas, ut idem fe-
cit vir doctus pag. 70. Animi causa
profero, quod excogitavit Kolster
(Jabrbb. f. Philolog. u. Pi
Suppl. XIII. p. 55), qui pel
humanas expansas pro vel
beri vult, quae eo modo, q
‘Turcas hodieque caudas
honoris causa ante Scytha:
ceres sint gestata. — Ad &
tes ex antecedentibus suppl
uo toòv avdodv. én° ln
equis insidentes, ut III, 86.
Cap. LXV.
Avtas dì tas xeqgadag —
tade] i. e. ipsis capitibus —
ciunt. Nec ulia duplicis ac
ratio IV, 166 coll. VII, 1%
verba seqq. arorg(locas fu
t. À. haec adscripsit Wa
»,Serrà postquam abscidera
infra supercilia, expurgabi
tis calvam: éxxada/ge. non
proxima, sed xepal&g aut a
Barbaram consuetudinem (
nos, Longobardos, Avares
ros tramissam) habet Strabo
p. 460 8. 300, atque alii, d
cap. 26‘ [ubi conf. nott.] —
particularum u?v et dè in
seqq. conf. Werfer. Actt.
nacc. I. pag. 96 et Herod.
165. V, 73. Vid. etiam II, 3
nott. Ad vocem Wuofoény e
9 ibique nott.
mv cpu diapogor yÉvar
vim vocis diegpogo: conf. V
que nott. et II, 30. Ipsius.
tentia haec est: /dem quogu
si qui cfamiliarum numero ips
exstiteruni 8.sì quando discori
inter el familiares quaedam
Ubi éx rdv olxNivy ex brev
MELPONMENE. IV. 64— 66. 433
mon avtoù rapa to faordet. Esivav dé oi #480vtav,
Aoyov morentar, tas xepadas tavtas ragapeoer xal éri-
as ol éovtes oixIloL modEpov rpodeduavto, xai 0pecv
imexgatnos, tavtnu avdpayadinv Aéyovtes. "Amat dè 66
autoÙd Éxaotov 0 vopaggns Exaotos év td ÉEmuroù vopoò
am sermonis explicandum:
toy oluntov 0 Ovtas.
ly 2070y moéntar] Deest
qui dicitur nominativus,
II, 47 et IV, 67 in fin. Add.
bique nott.), ubi similis ob-
‘ transitus a singulari nu-
| pluralem atqne nostro lo-
in fine sententiae additur
plurali numero, ad omnes
ii talia peragant, spectante.
rorxime antecedunt verba:
MAQUINON AUTOÙ maQd to
i. e. atque quando regis iu-
» alteri in potestatem est tra-
ete Miot sic Gallice reddi-
d-ont été remis en leur pou-
le iugement du roi** et in ad-
e tuetur hanc interpreta-
:ontra Larcherì errores. In
sensum haec expressit Ita-
pres. Langius sic vernaculo
haec reddidit: ,,und menn
bermunden hut vor dem Kò-
linus recte, meà quidem sen-
Namque xmao@ ti faoitii
er fere accipiendum atque
ssa daoelo xe). Vid.
ue nott.
vro] i. e. susciturunt,
su. Cf.VII, 229 urviv npo0c-
quo utroque loco inter 700g
bri scripti fluctuant. De qua
ne conf. Duker. ad Thucyd.
soll. Herod. VI, 21. rovor
e0dai (laborem în se susci-
rit Thucydides I, 28 coll.
144. — Articulum tnv ante
'@6ny in vulgata additum
cum recentt. edd. abicci.
uppe ad Xenophont. Memo-
V,6,15
Cap. LXVI.
texns] Cf.IV,62.—In seqq.
tino duobusque aliis Parisi-
i: roîci avdeeg rmodéuuoi
DOT. II,
ciguionuévo: #01, ubi pro toro: val-
go 00015 dn, unde Schweighaeuse-
rus reposuit toîce 7 (ob sequens
Èwotr), quem sequitur Gaisford., cum
xv et d7 saepius in codd. confun-
dantur teste Porsono in Tractt. pag.
182.Gaisfordium secuti sunt Dindorf.
quoque et Dietsch., qui loco pror-
sus gemino IV, 46 particulam ay
addere ansi non sunt, quae si hoc
nostro loco addenda est, altero quo-
que loco, cuius ratio prorsus cadem
est, addi debebit. Equidem, libris
omnibus invitis, neutro loco parti-
culam hanc inserendam duzi, quan-
doquidem haud desunt loci, qui tali
in structura voculam @v subinde
omitti declarant, ut II, 85, ubi vid.
nott. Atque infra hoc ipso in capite
voculam @» in verbis 600. dè ay
«vtòv Mediceus, Florentinus duo-
que alii omittunt indeque ipse Mat-
thiac in editione sua omisit. De for-
ma cdoeuignpévoi cf. nott. ad. I, 191.
Florentinus liber cum aliis codd. ex-
hibet: cvacpnuévor, unde Schweig-
haeus. auctore (in Lex. Herod. I.
pag. 15) vel rescribendum avagai-
enuivor (i. e. occisi sunt) vel aqat-
oenuévor reddendum: capti sunt, 8ta-
tuendumque captos ab illis pro more
etiam occisos esse. Equidem retinui
comsonuévot, quae sola mihi videtur
esse forma genuina, indeque etiam
in fine capitis ex uno libro scripto
cum Schaefero et Bekkero recepi
cquionuores, ubi vulgolegitur avo-
onxoteg, quod Schweighaeusero in
civagaLgmuotes mutandun videbatur.
Neque enim causa videtur iusta, cur
verbo aigéey, quod capiendi notio-
nem vulgo habet, occidendi notio-
nem tribui posse negemus: quae sane
una huic loco convenire videtur.
Ta vid. plura in Il, Stephani Thes.
L. Gr. I. p. 1035 ed. Dindorf. et
conf. etiam Bredov. p. 315. Din-
dorf. scripsit Cvagarpquévor et dva-
28
67
|
434
IHERODOTI
uova xontijoa olvov, dr’ ov rivovoi tav Zxv8éoi
does moAéuio coaionpevoi Egr. toto Ò' av un xar
I toÙto, 0 yevovtai toù olvov tovtov, @ZÀ' qu
xatétatat
»” Ud , . » Lu)
overdos de Opi Ééori peyLoTOv TOVTO. 00€
tov xal xdora modioùs dvdpas aoaionuotes Foot, ot
dvo xvAixas Eyovtes mivova: duod.
Mavres dì Zuvdéav ei) moddoi, oî pavri
Bdoor irsivnor modiio ode. Ereav paxéiovs de
dovs éveixaviar, FevtES qauaì
quIPmuoTES. Dietsch. avorpquevor
et avaromuotes. — In 8eqq. ad for-
mam azroxateéatai conf. II, 86 ibi-
que nott. Plura Bredov. p. 320. Va-
let autem @zroxattarar: seorsim, a
. reliquis segregati, sedent.
overdos dé copi Éori ueyiotor TOÙ-
ro] Pertinent huc Melae verba II,
1,118: ,Ut quisque plures intere-
merit, ita apud eos habetur eximius.
Caeterum expertem esse caedis, in-
ter opprobria vel maximum est. —
‘Inter epulas quot quisque interfe-
cerit referre, laetissima ct fre-
quentissima mentio: binisque po-
culis, qui plurimos retulere, perpo-
tant. Is inter Auchetas [conf. IV,
(5] honos praecipuus est. Pocula ut
Essedones parentum [conf. nott. ad
IV, 26], ita inimicissimorum capì-
tibus expoliunt.‘* Verba cvvdro xv-
Aenas Èyovtss iuncta bina pocula ha-
bentes interpretatus erat Schweig-
haeuserus Valckenar. secutus plura
alia h. l. afferentem: sed postea be-
ne vidit, Herodotum nil aliud dicere
voluisse, nisi dina singulos harere
pocula. Et ita quoque accipit Mat-
thiae Gr. Gr. $. 141. Miot h. l sic
reddidit: .,i/s recoivent deua coupes
pleines au lieu dune et boivent dd la
fois dans l'une et l'autre. Italus inter-
pres:
calici, beono ad un tratto.‘ Cr. add.
Heindorf, ad Platon. Hipp. mai. 8.6.
p.127. Devoceipsa (6vvdvo) vid. Ste-
phan. Thes. L. Gr. VII. p. 1283 Dind.
Cap. LXVII.
où pavtevortai dafdoror lreir1;01)
i. e. qui salignis virgis divinant. De
dativi ratione conf. nott. ad IT, 2.
,, costoro tenendo due congiunti
dietellocovor avre
Ad argumentum loci \
fert ligna (réiva apu
H. PI. V, 4 (vel potius
V, 7,7) et Schol. Nic:
612 (613 pag. 48 ed.
Herodoto hoc divinar
git aliorumque simul n
memorat dafdopayreu
no per multas orient
que plagas reperitur.
idem citat Ezechiel. .
H.Grotius, et Pocock.
Arab. p.8328; quibus a
Casaubon. ad Strabo:
s. 1065, Lindenbrog.
Marcell. XXXI, 2 [ul
de Alanis traduntur]
Divinat.III,26attulei
Creuzer. de hoc divin.
apud Scythas Magosq
libro : Zur Gemmenku
184 seq. et Ign. I. Hai
f. Kunde sstreich. G
len. XVIII, 1. pag. 34
mili quadam German
tione ‘l'acitus Germai
commotde nostrorum È}
imeminit Ritter. Erdk.
quibus plura e German
tulit I. Grimm. Denuts
p. 926 seqq.
disbellocovoi] i. e
sces dissolutos et humi
sequuntur: xal él
dapdov tidértes deox
vertunt: el unamquam
orsim ponentes divinant
praepositionis él rai
patet, quam quod signi
differre vult Lhardy a
(in verbis xa avtis
Gvrtid:iGi), non asse:
MELPOMENE. IV. 66. 67.
rotnv dafdov ridévizs Beoritovor'
435
aua te Aépovres
vverdéovor tas 6afdovs drica, xa aUris xatà plav
ou. adtn pév ci n uavtixi) ratootn gori. Ol dè Eva-
avdgoyuvor, tv Agpgoditnv copi dépovor pavrixmv
rccusativo h. ]. eam habet
m commode reddere pos-
ut in locis Xenophonteis
2,4(avartde08s ini rta
. VII, 3, 23 (xgéa 8éus-
; yovrata) et Herodoteis,.
7,72 excitavimus. Itaque
idere: unamquamque vir-
alteram ponenfes divinant.
rernacule reddidit: nd
rie Ruthe bei [corr. auf] Ru-
issagen.‘‘ Atque dum divi-
iculos denuo colligunt (6v7-
ts dafdovs 6n{ow) 8. vir-
i explicatas in fasciculos
atque i/erum singulas (vir-
onuni: avTIE sata uloav
;, ubi xata distributivam
1 multumque inde differt
dente 76. Nos: ,,eine
ich der andern, einzelwei-
tructuram verborum duo
6 ovverZtovor conf. nott.
) et Philological Mus. I.
Neumann (Die Hellenen
inlande I. pag. 265), qui
, refert, lis addit ea, quae
eise durch Sibirien I. pag.
nili ritu tradidit, quo ad-
nani lignorum fasciculis
artem exercent.
Evaoseg of a«vdgoyvvoi]
of cvdgoyvvoi, quod etiam
ino legitur. Displicet il-
lebyuvo. Nabero in Mne-
. p. 21. De ipsa re dixi-
105, ubi Stark. citavimus,
ytione illic laudata p. 10
rum horum non meram
l corporis fuisse affectio-
t, haec subiiciens: ,,Ne-
quod populares illos evi-
ates colerent et quod ve-
iis omnino vaticinandi vir-
iis datam esse existima-
B cogi posse, illos andro-
e fuisse insanos ct deli-
iquam in mentem veniet.“
Boettigerum, qui (vid.
10log. p. 282) de Cybeles
sacerdotibus sacro furore correptis
virilitatemque inde sibi auferenti-
bus agi cogitat, unde in eiusmodi
melancholiam incidant, qua mulie-
brem naturam se induisse opinentur.
Et conf. etiam Coraém ad Hippo-
crat. De atr., aq. et locc. pag. 332.
Tom. II. Neque meliora prolata vi-
deo ab iis, qui nuperrime de his
scripserunt aut ipsius vocis Evagses
rationem reddere studucrunt. Quae
enim pluribus hac de re disputavit
Neumann l. l. pag. 162 seqq. 266
seq., de Mongolicae gentis condi-
tione quaedam afferens, quae simi-
lia his esse existimat, ea talia sunt,
quibus vix clarius intelligas, quid
de his Scytharum androgynis sit co-
gitandum. Ad monachorum sive
ascetarum genus quoddam, qui foe-
mincis vestibus induti sacris per-
fungerentur aut nova adeo sacra
propagarent, hos ’Evcpeas referri
vult Hansen: Osteuropa etc. p. 87.
Ac denique Kruse (Urgeschichte d.
Esthn. Volksstamm. p. 292) Evegeas
vult intelligi hominis lue Venerea
correpto8, qua haud pauci adhuc
inter Esthones laborant. Ipsam Scy-
thicam vocem, quam e Graeco ser-
mone erucre studuit Stark (vid. nott.
ad I, 105), e Persica lingua facile
explicari posse putat Zeuss (Die
Deutsch. u. ihre Nachbarst. p. 294),
afferens Persicum ner (Sanscritan.
nara), i.e. mas, et privativum a vele:
ut adeo significentur homines masculi,
sed virilitate destituti. Ad Mongolica
regreditur Neumann: quem si sequa- .
mur, libidinosos androgynos ( p»liider-
liche Zwitter‘) Herodotus "Evapeas
dixisse putandus est. — In verbis sc-
quentibus puivons cv pio pav-
tévortar usum particulae @v ad
praegressa respicientis et h. ]. et
IV, 75 notavit Hartung Lehre d.
Partik. II. pag. 19. De tilive cortice
vid. Theophrast. Hist. Plant. I, 9.
8. 2. Adverba oy(on diardinov de-
est subiecti nominativus, ut IV, 65.
28 *
436 HERODOTI
- è , Li - La Ù %
douvai* pidvons av pio pavrsvovra:. éneav ru
tolga ogion, diamdexcv Èv too daxtvAOLOI TOlOI É&
68 diadvav god. Erncav dì BaorAevs 0 ZuvBécav xaun,
mera, tv pavtiav @vdoas tests tovs evdoniTtovias
e / = È . ì
o TROTA Td elonpévo pavtevoviar® xal Aeyovoi ot
éninav padiota tede, ds tas faciAnias lotias Eropxi
06, Agyovtes tav cotcdv tov av dn Afywmoi. taz dè |
fotias vopos Zxv&yor tà uadLota tori ouvvvai tore,
led ’ , 3 , 3? _,
uépiotov Opxov é8#400. opvvvar. avrixa dì dadi
dyeta oUTOG, TOVv Gv di poci EL09x]ILL* «LYUivo:
govoi ol paviiss, 05 ETI09xN0as qpatvera, Èv ti) pa'
I , 1) ù - > ’ e '_. €
BaoiAntas lotias, xai dia tavta aApesr o facidevs* 0
tar, où papuevos erooxioar, xaì dervodoyéeta:. dova
tovtov 0 facidevs usrameurmeta: AA0vs dirAnoiov
II, 38, ubi vid. nott. Tu mente ad-
das: 0 uaytevousvos. — In fine cap.
ze valet: canit oracula, divinat, ut
I, 50. 62. 63. 67. 69. IV, 155. 164
et.
Car. LXVIII.
uai Zéy0vat otro 0g TÒ fnirmav
padiota tode] i. e. et dicunt hi ple-
rumque hoc potissimum. Invenitur ws
ro érimav VI, 46. VII, 50. 157. VIII,
60. $. 3 et ws inirav I1,68, quod
imitatus est Pausanias VI, 20, 8
($. 15), adeoque simpliciter înimav
(omnino, plerumque) IV, 86 et tò frr1-
nav VI, 46. Alia dabit Sturz in
Lex. Xenoph. II. pag.309, Schweig-
haeuser. in Lex. Polvb. pag. 257,
Burges, Prolegg. Thucydd. pag. 323,
Karsten adXenophanis Reliqq. p. 66.
06 Tee Bagiantas [otiag Èr1009-
unus 0g xal 0g] SL structuram ac-
eusativi ef, IV, 172; et de locutiuno
0g xl 0: Kucliner Gr. (ir. 8.781, 3,
c. Pro #x100x74: Florentinns liber
rod unus, quod merito reiicien-
dum censet Bredov. pag. 317. In
proxime seqgq. pro 2éywor Naber in
Mnemosyn.IV. p.21 mavult ϩ.
—- Ad argumentum loci conferimus
IV, 127, ubi /esta Scytharum regina,
coll. IV, 59. Megios hic intelligi Lu-
res, in intimis regiae penetralibus
coli solitos observat Wessel. At IRit-
tero auctore (Vorballe p. 91) hoe iu-
ramentum exrhibetur pe:
illud Solis numen, quod
originis atque appellatio
quodque pro Vesta s. 7
regios Scythas coli op
summo Scytharum numi
men 7abiti, hîc agi, ex i
IV, 40 adnotavimus, t
Cum hoc Sceytharum iur:
fert Bolilen id inramentv
Genes. XL'I, 15 proferti
dialelcuuevos] i. e. co
Schol. Aristoph. Eccles
cos elAnuusvos, ut IV.
N. A. X, 10, ubi nonnul
cobs. Conf. etiam nott.
I, 1I4. Vix alio modo
dixit (rov avyeva) dea
ricl. 19 init. — In seqq.
tar, quod omisit Langius
pretatione, est: graviler
fatur, conqueritur. Conf
tat vocem Pollux II, 12
veîtar cxhibens. Activai
mam vix invenias; de qu
Seebod. Nen. Archiv, f.
pag. 234. Pro u&vtIèg, |
cap. 69 (ubi werdona»
codd. exlhibent), Bredo
rescribi vult umrTtis ot w
Sed cautins in his ag
magnus locorum numer
formam retinent, satis d
tur. Quare cum Dindorf.
vulgatam reliqui.
MELPOMENE. IV. 67 — 60.
437
uèv xa) ovtvL, EcvRéavtEzs És tv paviixiv, xatadiococi
ar, toù dì (8éas tHvV xepalnv arorauvovor xal te
aavrod dialayyavovar ol rpdto: tv pavriav* rv dè
Bovres ‘uavites amoAvomor, cAdor mapetdi paviies xai
lot. “iv vol xAeives tòv &vdgarov drmoAvocwoi, dé-
rofoL rpaTOLOL Tv pavticov avtoroi aroAivodar. "Ar04- 69
ta aUtOvs root tordde* Ersav duutav poevyavav xAr-
al vrmofevecooi Boùz, turodicavies tovs uavrias xal
oxiodo dnoavres xal otoLIoavtEs xategpvudo. és uéoa
yava, Umoronoavtes dì «ta amisto. pofiqoavtes ros
rpiy xai] Schweigh., quem
Gaisf., post pè» inseruit
0 allatuni codice ; quod nisi
mutandum in ty. Neutrum
cet. Particulam u?v refero
ms toù di (8é0s, ubi ob
1 subiecti rationem vocula
ur; cf. ad IV, Gò notata.
rad poco or Imroguijoca re-
L: po dì ar0dveweI , ubi
e. (quod simili loco inveni-
174) convictun condemnare
ratadinaoa , cui oppona-
deal, absolvere, monet Val-
o de verbo anolver, quod
er sic inveniri nemo fere
nonnulla citat Larcher. —
el palo &i0: sic vulgo ver-
d inmer nieder andere, Cf.
ique nott. In tine cap. ad
. conf. Herod. VI, 104. IX,
VII, 15 fin. Sententia est:
sconstitutn est, ut primi valeg
lem subeunt. Ct. etiam Plat.
II. p-799E. Aeschyli Suppl.
). Sophocl. Philoct. ‘00.
Cap. LXIX.
dor dr aUTOvS TROTTO tO: -
‘em dra, qua quae sequun-
sedentibus ita adiiciuntur,
amplius explicanda inser-
[artung (Lebre v. d. Partik.
) et Kueliner (Gr. Gr. $. 693
lunt: vollends. Malim equi-
ur. Ad ipsum verbum «&7004-
tsubiectum, quod dicitur, ut
p.68 ad verbum dROTELvVOYv-
tod cave e seqq. retrahas of
ay pavtiov, cum sententia
nita:,.man bringt sie um.“
insav auagav poryavav rinco-
61] Povyava quid sint, diximus ad
IV, 62. Lost quaéay Aldina duoque
libri scripti inserunt x«ueens. Uc-
curit eadem vox I, 199 de curru te-
ct. 8. de tecto arcuato, quod plau-
stris superimpouitur ; unde etiam lì.
I. Hemsterhus. ad Aristoph. Plut.
pag. 369 pracferret «ueéns rauc-
onv, ut pluustri tectum intelligeretur.
Equidem a meliorum codd. auctori-
tate stare malui. — Mox meliores
libros secutus cum recentt. edd.
dedi fumodicavtes (pedibus constri-
ctis), ut IV, 60. Vulgo éuredpoav-
res, quod tenuerunt Wesseling. et
Valcken., qui Herodoti furedzjow
idem valere ait atque médors é#vd7-
Gai , compedibus constringere, ut VI,
23. geîoas scripsi pro vulg. zé005,
vid. nott. ad IV, 64. Groumoavtes,
monente Wesselingio, idem ac gt-
pwoavtes, 08 ohturantes, sicuti ad
supplicium trahendis fieri solebat.
— ("r, conferri vult Vales. ad Am-
mian. Marcellin. XXIX, 1. Tom.III.
p. 284 ed. Wagn.
KATEQYVÙOL] SC. TOÙS PavTLAG, quos
vinetos manibus in tergum religatis
oreque obstructo in media sarmenta
infulciunt. Moneo ob Schweigh., qui
in Lex. Herod. s. v. supplet rovs
Bovs. Supra II, 86: écegyrvor. Unde
cum Bredov. p. 153 hoc quoque loco
scripsi vaTeQYvvoL pro vulg. x@tero-
7: dor. Ad ipsum pluralem verbi for-
mam, ad quam quoque pertinet
cr014Ù6: initio capitis, vid. Bredov.
p. 402. -— In seqq. scripsi avTdY
pro avréov et roviwv pro rovrémr.
438 HERODOTI
Boùs. 10440) uèv dn) cvyxataxatoviai toto pavrio: fio
Aol dì mepixexavuevor amropevpovor, éreav avtdv 0 È
taxav8?). xaraxaiovor dè tpoTto Tod slonuevo xa d
altias toùs uaviras, vevdouavtias xadéovtes. rovs è’
xtelvn BaorAeds, tuvtav ovdè ovs raîdas Asirer; ad
70tà Epoeva xtelver, ta dè Indea ovx ddixtet. "Oqua di
tar Zxvdai ode, m00g TOÙs civ moeavtai. És xUAixa
xeQuuivnv oivov Eyyéavres abpo, Gvuuicyovor tav |
tauvopévov , tUwavtes Vaéari 1 eta novtes paga
xQ0v toù co@uaros, xaì éreta arcofawavtes és tv xUd
vaxea xa) OlotObs xal cRpagiv xal axovtiOv. EERV |
MOLO, xatevgovtai modia, xal Eretta drcorivovar
ol to Ogxiov morevpevoi xa tav Emopevov ol rAsiotov
71 Tapaì dè tav faorAécov ev Téogoroi ell, 8g 0
Cap. LXX.
TUWwavtes Unita — couatog] Cf.
Iferod. I, 74, ubi quod t7v opoygoii-
nv dicit summam cutis superficiem,
h. l. cuuxgdv toù cmwuatog. Ac prae-
ter.Lucian. in Toxar. 37 et Athen.
II. p. 45 E. huc potissimum pertinet
Mela II, 1, 120: ,,Ne foedera qui-
dem incruenta sunt; sauciant se
qui paciscuntur, exemptumque san-
guinem ubi permiscuere, degustant.
Id putant mansurae fidei pignus cer-
tissimum.‘ Ubi Is. Voss. nostrum
attulit locum, in quo pro via
emendavit ozxgate, quod Hemster-
liusio probatum ad Pollue. X, 14l
a Reizio, Schweighacusero, Gais-
fordio et Dindorfio est receptum.
Equidem codicum lectionem vxéari,
quam etiam retinuit Dictsch, resti.
tuendam putavi cum Bredov. p.102.
Significat autem vUréas, quae est
Aeolica et Herodotea forma pro vul-
gari Onéaz, subulam et inter Guvto-
touov instrumenta a Polluce refer-
tur. Qui idem Pollux X, 191 affert
xeouuivnv xvdiza, de qua cf. nott.
ad III,96. — Ad axivarea conf. IV,
62 ibique nott.; ad cayaguy nott. ad
I, 215. Larcherus, qui Dodwelli lau-
dat Dissertatt. Cypriann. XII. $. 18.
ag. 130, simile quid accjdisse scri-
bit Henrico III in Poloniam intran-
ti; de quo Daniel. IHist.
X. pag. 532. Plures de h
egerunt, excitat Tzschucl]
pon. Mel. 1. 1. nott. exegg,
III. P. II. Mongolos o
mentum comprobandum :
e cornu bovino gustasse &
mannl. l. p. 268. — Der
usu in locutionibus Ggxee:'
r01sìî6da. (fuedus icere), al
nere opus. Cf.IV,201. V.
ef. nott. Homer. Ili. II,
interprett. — Ad xareuzi
nott. ad I, 132 coll. lI, 4
A Car. LXXI.
Tapal di tv Baordé
ouici slot] Paordéay cum
Matth. scripsi pro Paci
Gerrho, et fluvio et regi
IV, 50 et 53 ibique nott.
hîc addo, a Krusio (Ur
d. Esthn. Volksstamm. p.
locum, in quo regum se
dicuntur, circa urbem Moh
ri, ubi multi adhuc inver
muli. Caeterum hicce mc
vel praegrandes attolle:
mortuorum, regum praeci
vera non solum apud 8
guit, ut h. l. testatur Hero
rum etiam apud alias Eur
alis gentes obtinuit. De q
MELPOMENE. IV. 69—71.
439
‘éotl xooonAatos. évdadta, éneav op arodavy 6 fa-
, 0guyua pis péya 6gvacovoi teroayavov. Erotuov dè
toLjoavtes avalaufavovor tov vexgov, xaraxexnoope-
vTO cdua, tiv dè vpadvv avacpiotzicav, xal xadao8et-
n praetermisso, Zoéga De
. pag. 338, a Cr. excitatus.
em loco non alienum erit si-
quaedam monere de tumulis
uleralibus, qui multi nume-
n Siberia tantum, ubi huius
:mulos et observavit et de-
Umelin: Reise durch Sibirien
.815 seqq. coll. Pallas Reise
. p. 381 seqq., verum etiam
ia meridionali inter Bory-
et Tanain etinde ad Volgam
n locis aridis planisque po-
a hodieque exstare dicun-
| fere continua serie a Bory-
ripis usque ad Ieniseam, co-
ores atque altiorca, quo pro-
unt a Tanai marisque Aso-
. Lapides super eos haud
etos vides, statuas figuris
e insculptis insignes; vari-
sis sepulcris invenis supel-
, argenteam adeo atque au-
ssa equina inmanave, alia.
potissimum Clarke: ‘Travels
,82. 38. 199 et inprimis pag.
. 838 seq. 351. 309. 132 seq.
2. p.161, ubi huinsmodi tu-
escripsit ‘multos et grandes
tie circa Tanain et mare
n; conf. etiam quae excitat
Zeograph. d. Griecb. u. Roc-
1 2. pag. 365) not. et quae
i German. 27 et Dilthey (p.
Rauperti (p. 129) attulerunt.
ili cam neque altraecis ere-
nt neque a Mongolis ])schin-
darum sub imperio (ut pro-
detur Mcinersio in Actt. s0-
t. XIII. pag. 71 seqq. 74);
uos maximam partem (nam
certe a Mongolis structos
3 prioribns tumulis additos
n est quod negemus, aucto-
il. pag. 422 seq.) ante Mon-
irruptiones dominatumque
irectos fuisse pateat, non
entem quandam indigenam,
ytharum nomine antiquitus
ensam referendi erunt. Vid.
Ritter: Vorhalle etc. p. 216 seqq. 255
seqq. Et monet Maltebrun(Annall.d.
Voyag. lI. pag. 152 coll. Clarke 1. 1.
p.432), quae nuper ad urbem Kertsch
(s. Panticapaeum) aperta fuerint se-
pulcra, ad formam ac descriptionem
interiorem perquam similia fuisse
sepulcris, qualia ab Herodoto h. |.
describantur. ‘Tu vid. nunc Dubois
de Montpereux Voyage autour du
Caucase V. p. 194 seqq., qui huius-
modi tumulum regium accurate de-
scripsit, detectum prope Pantica-
pacum. Ac nuperime ad vicum Ale-
xandropol in gubernio Iekaterinos-
laviensi huiusmodi tumulum, du-
centos quadraginta pedes altum, ef-
fossum multam ac variam exhibuis-
se narrant supellectilem auream ar-
genteamque, alias res ad ornatum
pertinentes, equorum ossa, cuspi-
des, alia, unde regis fuisse sepul-
crum in Gerrhorum terra conten-
dunt : cf. Macpherson in Athenaeo
Londinensi 1856 nr. 1504. pag. 1062
seq., Allgem. Zeitung 1856 nr. 259
p. 4135, Neue Preuss. Zeitung 1856
nr. 267. Equidem de his pronun-
tiare nolim, quae in universum tan-
tum ex Ephemeridibus tradita ac-
cepi. Caeterum quaecunque de Scy-
tharum regum sepuleris apud Hero-
dotum referuntur, ad Mongolorum
instituta transfert indeque illustrare
studet Neumann: Die Hellenen im
Skythenlande I. p. 231 seq. 237 seq.
"LE 0] Struve reponendum censet
és to. Vid. nott. ad IV, 50.
AATAKENNQMUEVOY uìv tò coua]
Ad structuram conf. Matth. Gr. Gr.
8. 432, 5 et Geisler De (Gracce. no-
minatt. quos vocant absolutis (Vra-
tislav. 184) pag. 25, qui accusativos
recte retulit ad verbum avalaufa-
vorci, gervata lege appositionis vul-
gari. — De cadaveribus cerà obdu-
ctis conf. I, 140 ibique nott. Cr. ci-
tat Zoégam De obeliscc. p. 268, ubi
de consimilibus aliorum populorum
moribus. Sponte autem ea, quae
440
HERODOTI
cav, mAénv xvréoov xexoupevov xa) Fvpiuaros xal
oniQuaros xal avvioov, cvvepgaTpevnv ormioao, mal mx
év quatn és dAio E&vos. o d° av rapadetovia: xop
tov vexgòv, morevor ta meo ol Pacini. Zxvdar n
arotepvovta, toixas mepuasioovtar, foaziovas megu
tar, uétormov xal diva xatauvocovia., dia ts te |
gergòs orotovs diaBvvovtai. évdebrev dì xopuitovor è
tov véexuv toù Baocdéos Ès «Aio Edvos, tav agyovor* oi
Erovra., é toÙs mpotegov nAOv. éneàv dì ravras meg
hoc loco de Scythis retulit pater hi-
storiae, nobis in memoriam revo-
cant ea, quae de Aegyptiorum more
corpora condiendi libro secundo
cap. 86 seqq. exponuntur. Et sane
complura utrique genti communia
fuisse, ostendunt, quae ex Hippocrat.
De aér., aq. et loc. collegit Corais
ad h. 1. T. I. p.269 sq. Videtur enim
Hippocrates in iis, quae de Scythis
tradit, consulto instituisse compara-
tiones quasdam cum Aegyptiis. De
voce vndds cf, II, 86. 87.
miénv uvréoov nexoppévov] Vide-
tur esse Cuperus comosus Linn., de
quo conf. Schneider. ad Theophrast.
H. PI. XV. ll et in Lex. Gr. 35. v.
Apud Homerum Od. IV, 603 xvae-
00v equorum est pabulum, ubi I. JT.
Voss. vertit Ga/yant. Add. Bredov.
p. 152. De suffimento ab Aegyptiis
quoque in condiendis cadaveribus
adhibito conf. II , 86 ibiqne nott. —
Mox scripsi @rv7oo0v e Florentino
aliisque, quibus accedit Athenaei
auctoritas IX. p. 371 D. Vulgo avy-
gov, quod retinuit Dietsch. Commu-
nis forma dr ndos vel potius @rv7-
dos (vid. Fritzsche ad Aristophan.
Thesmophor. vs. 485. pag. 175) l. 1.
nullo libro scripto allata. Intelligi-
tur rutem Anethum graveolens Linn.,
Ditt; de quo vid. I. H. Voss. ad Vir-
gil. Eclog. II, 8. p. (il.
noci uouitovoi tv quabn x. t. }.]
Haec cum more reges mortuos sepc-
liendi, qui in Taprobane insula
etiamnum obtineat, convenire ob-
servat Ritter: Vorhalle pag.247. —
In seqq. verba roù otòs drorcuvov-
tac (partem auris sibi abscidunt) ne-
glexit, quod miror, Langius. Apud
Nogaicos Tartaros more
scribit Potocki (Voyage «
121), a Neumanno |. |. p.
datus, ut in familiaris au
hominis morte dimidiam #
tem sibi ipsis absciderent,
etiam in aure equi, qui x
deliciis potissimum fuisset
rent.
Boaziovas negurapvori
Scythico luctu convulnera
ciderunt brachia ad sa
ciendum. Vide VI, 59.4
ling. Add. Athen. XII. p.5'
tractavit Lennep. ad Phali
pag. 74. — Quod sequitur
covtai, valet: sibi diluceran
Simplex auvocev III, 76
proxime seqq. scripsi zi
vulg. 800; (vid nott. ad |
diafvvorta: pro vulg. diafi
qnod merito reiicit Bredoi
valet autem h. 1., ut II,
tran fi, gunl.
oî dé cpu Emovtai)] ,,8
faciin'oi, regum funera
rite compositum cadaver.
vehebant és @2Z0 f@vos.
primum venissent , hi soli 1
Aniovs secuti cadaver pei
gentes circumductum cun
que (rerrhos usque prose
sent rov faciinov v Tè
lecuntnr ista paulo 8
È 7alcke n. In seqq. ad voce
Gi conf. II, 67, et ad #98,
dev (hinc illine, utrinque)
Ellendt ad Arrian. Exped.
8, 9 coll. II,6, 1. Ad for
innetivi Herodoteam &éa
Bredov. pag. 394. Quod
morem, quem Herodotus d
MELPONMENE. IV. 71.
441
vv xopétovres, év I'Éogoror Eoyata xatormnuevowci elor
véov, TOv Kgyovor, xaì év to ragno. xal Enea,
riooi tov véexvv Ev to dnxnoi rl otipados, raparn-
riguas EvBev xal Èvdev toù vexgoù, Evda vasgtEtvovoi,
Ta Givi xaraoteyatovoi. èv dè ti) Aouri sUgvzogpin ti
similia quaedam apud Mon-
sentioris aetatis usitata af-
nann: Die IIellenen imSky- .
e I. pag. 238 seq.
De hac voce vid. nott. ad
Nos dicimuns: /echtmerk 8.
eflecht. Ad Homer. 0Odyss.
ustathius adscripsit: dirss
N paci xadapov riarò, 0g
x. t. À. Ipse Wesseling.
otavit: ,, Vid. II, 96 et Dio-
ya. Or. XIV. pag. 219 ad
rodotea alludentem. Bar-
ntumulandi mos etsi Scy-
sacra Christianorum trans-
um abdicarint, Theodoreto
raec. IX. p. 129 teste, non-
ie in Tartariae Lithuaniae-
cessat. Vid. Memor. Scyth.
omment. Acad. Petrop. T.
59.** Italus interpres eru-
prem, quo in regis funere
uxores, alii interficiuntur,
le Turcis simile quid affe-
id. Herod. V, 4 et Nicol.
fragmm. p. 155, 161 Orell.
r. ad Mel. nott. exegg. II,
fol. III. P. II. De Hunnis
dit Procopins Bell. Pers. I,
itiquissimum Mongolorum
sm, ut iis, qui sepeliantur,
uaeque in vita sc. quae ha-
addantur in sepulero, mo-
res Mythengesch. I. pag.
: quoque afferens, quod ad
narrationem IV, 72 nonni-
equis corium fuisse detra-
>d mox, repletum stramine,
pedibus insistens erigatur.
refanldo Mongolorum more
iis, quae de Scythis h. l.
r, plura nunc attulit Neu-
L p. 232 seqq. Atque ut ta-
ae de funeribus Dschingis-
chani*) et aliorum principum luius
gentis narrantur, in quibus quot ho-
minum millia occisa fuerint, vix
credibile videtur, occiduntur potis-
simum pellices, puellae puorique,
servi servaeque ac ministri cuius-
vis generis, qui principi vivo fuerint
grati, equi camelique; qui omnes
una cum phialis aliisque rebus ad
supellectilem pertinentibus regis
sepulcro deinde includuntur eo con-
silio, ut mortuns rex habeat, qui-
bus ntatur, neque ullo ministerio
neque ullis deliciis careat: eo enim
crudelem morem spectare credam
cum Neumanno Ì. l. p. 239 neque al-
tius quid his sacrificiis humanis sub-
esse mihi persuaderi patiar. Maxi-
me vero ad Herodotum illustrandum
facinnt ca, quae idem vir doctus p.
210 retulit ex opere Arabici aucto-
ris Ibn Batuta (The travels of Ibn
Batnta, translated by S. Lee. Lon-
don. 1829. pug. 220), qui saeculo de-
cimo quarto adfuit funeri principis
Sinensis e Mongolorum stirpe, idque
ita enarravit, ut vel singuli ritus
cum iis, quae in Scytharum regum
funeribus teste Herodoto fieri sole-
bant, conveniant. Neque nostra ae-
tate pravam superstitionem prorsus
cessisse, satis declarant, quae idem
Neumann. p. 236 retulit ex itinera-
rio docti Galli sacerdotis (Huc: Sou-
venirs d’un voyage dans la Tartarie
ete. I. pag. 130 edit. sec.) narrantis
de servis, pueris puellisve , in prin-
cipum funere adhuc nefario, modo
occisis. — In Herodoti loco, ut ad
hunc redeam , singuli commemoran-
tur regis ministri ad varia negotia
vitaeque necessitates: pincerna, co-
quus, equiso , corporis minister (di-
qxovos, ut IV, 72. IX, 82; conf. B.
ringischano mortuo qualtraginta puellis prienear mar maximeque ornatas in se-
8 traditas esse quasi ministras tradit
de Hammer. Wien. Jahrbb. LXVII.
442 HERODOTI
dyxns tov nadiaxécov te piav amorvitavies Baxtovo: va vi
otvoz0ov, xa) uayergov, xal ixzoxduov, xal dinxovovr, si
ayyelimpogor, xal îmmovs, val tòv «Al@v aravtav azaggi
xal picdas yovotas, appvor di ovdiv ovdi gaAxcd yoéarza
taùta dì morpoavtes qovor mavres youa uéya, auddecper
72 xal xoodvpeopevor ds uéyLotov moon. ‘Eviaviod dì zag
pepopevov aUtIS moLedoL toLovde. Aafovres tv Aoundy Leg
MOvTtAwv TOÙs ÉriTNÒEMTATOVE (ol de ela Tuvdai Eppevées* ci
to yao dn Feoazzvovor, toùs av avros è Baordeùs xedeve
agyugosvator dÌ oÙx eloi cpu Fegdrovtes), tovrov dv vi
dinxovav èreav arormvitcooi mevigzovta xal Trrovs tovs se
dotevovtas mevtnuovta, teedovtes aUtdv TV xoLdiNv xal ei
noavtes éurmirmido aygtocov xal cvpoartovor: avTdos dì au
Eri duo Evia otoavtes Urtiov nai TÒ ETEROv Huov tris ef
dos ér° Etega Îvo, xatarmnzavtes pot ToLovitD m04da edi
Èrxeta tav innav xata ta unuea Eva rmayéa dieAlacavtes pi
go tv toagniov avafifatovor aUtods Eri tas awidas: vi
dè al uèv rootEgOI aYTdES VIE YOVOL TOÙS Quovs tav Txxev'
dì 0rL0d maga ToÙs ungoùs tas yaotéoas Vrodlaufavovi
oxélea dì auporega xataxpéuatar uereoga* gadivovs dè 1
otiLia Eufadovres È toÙs fnmovs xatatzivova: És TÒ 2906
ten Rrink in Schneidewini Philolog.
VII. pag. 119. Nos: Zeibdiener,
Kammnerdiener), quibus additur 07-
yeltnpogos, maiore opinor honore
pracditus et superiore loco colloca-
tus, si, quae ad I, 99. III, 84, 118
notata sunt, ad Scytharum reges
quoque referri possunt. — Ad locu-
tionem gover — yoyua in fine cap. cf.
I, 162. II, 137. IX, 85. V, 8.
Cap. LXXII.
"Eviavrod dì rEgLpegopévov] Spon-
te in mentem venit Homericum il-
lud (Odyss. I, 16): neQumiOuivOv
ÈveavIi®v, valve utibus annis, ut red-
dit Virgil. Aen.I, 234.
Ensav dronvitoo x. t. À.] Simili
modo, ut ad h. ]. adnotat Larcher.,
Sinae quidam imperator, Tartarica
stirpe oriundus, in coniugis mortuae
tumulo plus triginta servos fertur
immolasse. — aUr@v sceripsi pro
«UtEmY, ut antea rovrwoy pro Ml
Téwv, itemque xaZliotevortaS |
vulg. xa4ZZ‘orovs. Nam xaddeeten
(forma excellere) haud raro im
nitur, I, 196. IV, 163. 180.1
GA. VII, 180. VIII, 121. @
Schweigh. in Lex. Herod. attal
Ad xoidinv conf. nott. ad II, 86.!
ayidog dè quov inì duo È
otqovtEs vatiOv] i. e. ubi dimid
tum rotae circulum super duobus Ug
supinian collocarunt. Quae paulo
ferius sequuntur verba: Freuta 1
Purcov — nl res awidas, ita eq
dem intelligo : deinde, postquam g
sa ligna per cquorum corpora ut
ail colla secundum longitudinem dx
runl, equos imponunt dimidiatis i
circulis, Ad vnoleuferova: conf
24 ibiq. nott.
qulivods dè nal cromia fafal
tes x. r. Z.] i. ce. frena et habe
equis iniectas antrorsum (ab iis
equis) /endunt et a palo suspent
MELPOMENE. IV. 71-73. 443
i, xoà Eretta Ex ragoadav deovor. tav dè dn venvioxav
xoxemviyuevav tav mevtMuovta Eva Exactov avafifa-
dx tòv îxzov, Wde avafiBatovies® Emeav vengoù Éxa-
raga tyv axavdav tvzov dpdov dirdaccao: ueygi tOÙ TEA-
, xataodev dì UaspezeL toù Evdov tovtov, TÒ és togpov
ovo: toù trégov EvAov toù dia toù Tamov. iniotioavtes
dd to ciua linzéas torovtovs amedavvovo.
Ovta pèv roùs Paodéas Fantovor. tovs dè xAiovs Zxv- 73
»5 dè xal oroura redde: Zaum
i und Gebiss. De significa-
oeis orou:10v plura dabit Sto-
l'hes. Ling. Graec. VII. pag.
[Q. ,,Dabit equi tale specta-
ex ultima Tartaria trans-
\, Witsen. Descript. Tartar.
I ostentaturque Leidae non
le in tabula.‘ Wessel. Ac
quaedam de equis mortuis,
do apparatis apud istiusmodi
in funeribus affert Neumann.
g. 238. In seqg. ad @xavdav
I, 75 ibique nott. Nos: /ick-
sonos est foramen, ut monet
. ad Diodor. Sicul. Il, 8.
Dey dÌ vnesotzer x. 1.7.) Par-
8è initio apodoseos illatà in
re structuram transit oratio,
liaec est rententia: ,,quarndo
Issque caduveris iuxta spinani
cium lignum usque ad cervicem
erunt, iam ab ino ligni huius
inet, quam in foramer@nserunt
tigni per equum ducti.“ Nam
tovtov toù Bviov a sequenti
» tò pendent; nec sane erat,
istinctionem ante to vulgo
1 tolleret Gaisf., Werferum
in Actt. phill. Monace. I, l.
soll. p.81. Schweigh. suspi-
Oodro,i. c. todto tÒ Léoos
ov. Pro vulg. n“YvvOvOL unus
îti liber x77vvor, ut supra
omnes xareoyvvor. Utrum-
tum. Vid. Bredov. p. 402 et
105 ibique nott.
Moavtes dì xvulo to onpa
tosovtors arelavvongi] i. e.
vw tales equites ud monumen-
wacirca collocarunt, discedunt.
quidem Énrotoayteg tÒ 07)-
ere sensu dictum, quo 0t7-
cavtes — énl tò cijua (ut supra #71
duo Evia ornoavtes; IV, 34 er tÒ
ciua deco; IV, 67 tn} piav Énd-
arnv CaBdoy tidevtes, ubi cf. nott. .)
mirorque_ Schweighaeuser. , qui xùv-
xi tÒ crua iungi vult, ut idem sit
atque méqueé tò ofua, cum xuxdo,
ut xéocÉ, accusativo iungatur. Quod
mihi quidem nondum persuasit, nec
quem affert locum IV, 181 (regia-
gover t)v Ziuvny xixlo), eum huc
pertinere credam. Tu conf. etiam
II, 170. IV, 202 (xvxZw rod teiz0vs)
et I, 185 (xindo xeol avtnv), ex
quo loco coniicias, nostro in loco si
quid omnino mutandum esset, scri-
bendum potius: xvxZw x #0 T0 07-
ua. De usu dativi xuxlo conferri
poterunt loci allati ab Ellendt. ad
Arrian. Exped. Alex. I, 27. $. 4.
Quod ad ipsum argumentum attinet,
comparat J. Grimm (Deutsche My-
tholog. p. 630 ed sec. et Rechtsal-
terth. p. 676) hunc Scytharum mo-
rem cum similibus, quae apud Ger-
manos antiquos fieri solebant.
Car. LXXIII.
tovs faoriéxg] Miror Gaisfordium
in textu reliquisse feo:Znas, quod
equidem, Struvium 1. 1. I. p. 16
(Opusce. II. P. 344) cum recentt.
edd. secutus, in ffiaordéas mutavi.
Idem exhibuit Matthiae. — In s0qq.
verba sata tovs pii0vs ea fere ra-
tione explicanda, qua I, 30: requ7-
yov (avtOv) nate TOUS PNnoavpods
coll. I, 96. — Mox cum Schweigh.
et Gaisf. et recentt. edd. ox San-
crofti libro alteroque dedi RAVIWY
pro @z@yvrov, quod retinuit Mat-
thiae,
VW
444 HERODOTI
das, redv anodavagi, rEQLAYOVOL OÎ ayyotaro x
xatà toÙs piAovs év quatnor xerpeévovs® tav di Exa
dexouevos eVaagéer TOUS Éropuévovs, xal td vexod x
patidet tv nai toîoi RAAoLoL® Muéoas dì tescesprenov
(dota neEQLayortaL, Eretta Fantovrar. Qapavres
“l Ba xadaipovtai TRO TOLdTE. ocunoguevo. tas xi
| éxmAvvapevo moredor meg. TÒ cdua tade* Emeav
pr 900 roia és aAhnAa nexdiuéva, mepì tavra nldow;
È meguteitvovor* Gvupoartavtes dè de uaediota Alfow
diapavéas fofaddovor Ès cxepnv xeruevnv Ev uéo9
74 te xal tv nidov. “Eoti dé ogi xavvafis puopevn è
nÀnv ragvintos sal ueyadeos, td divo Eupegeota
dì 20440 Ursopéoei n xavvafis. avtn xaì avtopari
gouévn pera: xal & «vt: Oontixes pèv xaì sTuata
e ,
toîoL ÀLveoLoi Opototata*
ovtow ol ldicitar megiayovtai] lde-
ora privati sant homines, qui regi-
bus opponuntur ac principibus. Lar-
cherus observat, non eandem omni-
um Scytharum videri fuisse sepultu-
ram, cum cadavera truncis suspen-
sa alii putrescere Sivissent, teste
Silio Italico XIII. 486 coll. Plu-
tarch. II. pag. 499 D. Idem affert
celeberrimi peregrinatoris, Cookii,
testimoninm de incolis insulae Ota-
heiti, qui caduvera tam diu arbori-
bus suspendunt, dum omnis caro
consumpta fuerit, quo facto ossa
sepeliunt.
cuncapevor) i. e. uhi caput suum
deterserunt. Cf. nott ad IIl, 148,
Ad zil0vs Elpiréovs conf, IV, 23.
et nott. ad III, 12. Inde Braun Ne
vestit. sacerdott Hcbr. II, 4. $. 370.
pag. 408 recte h, l. reddit: /upcetes
ew lana coactos circun tendunt, cum
xî.0g latiore sensu hìc accipiatur
et quidquid ex lana cuactum ac
tegminis loco habitum sit, de-
claret.
cvuppatartes] Scilic. tovs m/40vs.
CvUPOATTELY est urcle coniungere, ut
nihil vacui supersit spatii. Ad ver-
bu 2‘80vs Zu mvods diagavias conf.
nott. ad II, 92 et IV, 75.
> >) n ad LI ’
ovò av, 0o0Tt:S un xaera
Cap. LXXT
"Eoti dé pi xavvafii
Seguier. (Bekk. Anecdd
27 et I[esych. T. II.
vero x(vvafts nostrum
plantam adhuc frequen
siam reperiri satis con
honum lingua vocari ,
servat Kruse Urgesch
Volksst. pag. 288. H
IIerodotum primum mi
cisse fonuit ad h. l.
pres. Ipsum locum H
insta causa sollicitavit
tavtn dì molla tri
Z.] i.e. hac tenus (quod
est et maior) uulem mi
haec cannabis , quae (8.
scil. praestat quod) ed
nit ct sata; id quod in]
cadit. Similiter oppon
TOLOTA quera. et Ta
queta 1I, 94, ut mor
qui in segg. sia olim s
coniicit: sal #È avi
pvvaniiov x0cuov xai
evvrar. Sine causa, u
tur. Tu vid. Hesych.
Bov dicitur tritus, i. e.
nente Ernest. ad Ari
866, ut notat Cr.
MELPOMENE. IV. 73—73. 445
Nayvoin, Avov 7 xavveptos fori‘ 0 dè un elde x d.
Sa, diveov doxnosi sivai co siua.
Tavtns dv oÎ Zxv-7
ravvafios tò ormtoua éreav Aafoor, vrodvvove: VELO
ovs, xal éneita Emfardovoi tò oméoua éxl tovs dua-
LiWovs td vpi’ tò dì Fvpiatar énifaddopevov, xal
tapéyeta. togavtnu, Gore ‘EXAnvixi ovdepia av pv
roxRatnoete
savrvafios #01) Citat Pol-
72 coll. Casaub. ad Diog.
,63. Mox pro vulg. xavr a -
yrentino recepi xavvaf (-
atibus Schweighaeusero et
2g.270, quandoquidem dis-
n est inter xavvafis, quod
2sius nomen est, et inter
qua voce vestis e cannabi
aratur. De ipsa voce plu-
)it Stephauni Thes. ling.
. pag. 936 ed Dindorf.
Cap. LXXV.
ove: vaÒ tOvs nl20vg] i. e.
id pilos. Ad xlovs conf.
Verbo vroduvorei (,.ils se
indicari putat Larcherus
illud, per quod intrarint,
im indeque obstructum et
fuisse, postquam intrarint,
undique ad humum usque
ne scil. vapor elabi posset;
ntorii exhibita sit species.
xrum plaustra eiusmodi pi-
fuisse ostendit Hippocrat.
1g. et loc. 8. 93. T. I. p. 88
Zalmuccis, qui in eiusmodi
setis per deserta Astracana
dicuntur, recentioris pere-
stestimonium affert Larche-
de hoc plaustrorum genere
muccos, Kirgisos aliasque
madas Asiae usitato, quae
ent Kibitks, Coraés ad Hip-
1 disputavit T. Il. pag.
De Scythis, qui in plau-
\m degunt, vid. nott. ad
— In seqq. ad diapavias
inf. IV, 73 et ad raotzeta:
vpudirai pro vulg. dvuinrei
ti libro alteroque revocavi,
indorfii(p. XXXI seq. Com-
etBredovii p.379. Vox ar-
») significatione non differt
ol dì Zxvdar dyapevoi ti xvpin dgvov-
a voce &ru?) in Hesiod. Theog. 486;
plura attulitIanson inJabrbb. f. Phil.
u. DROUBE, Suppl. Vol. XIX. p. 529.
ore E22n11nn ovdepia cv puuv
nuoin arongatno:te] i. e. ut nullum
Graecorum caldarium id superet. ov-
deuia (pro ovdepiy) ) scripsi cum
Gaisf. Usum verbi azoxgateiy atti-
giadIV, 50. — zveiy est caldarium
s. tepidariz , ut recte notat Casau-
bon. ad Strabon. IlI. p. 154 s. 232.
Nos: Schwvitzbad. Vid. Becker. in
Charicl. IlI. p. 75 ed. sec. Plura de
ipsa voce dabit Stephan. 'Thes. ling.
Gr. VII. p. 2263 seq. ed. Dindorf.
Ac nonunulla de cellis sudatoriis
Graccorum ad h. l. excitavit Val-
cken. Similis cuiusdam moris, qui
etiamnum apud Indos ad sinum Hud-
soni habitantes obtineat, meminit
Larcher. At Niebuhr. (Vermischt.
Schrift. I. pag. 362), quae Herodo-
tus refert, ea ad Siberiam pertinere
vult, ubi ebrietatem suffitu semi-
num cannabis super lapides igneos
in cella arcte clausa excitent; quod
ipsum cum caldariis, quibus et ipsis
barbari illi usi sint, confundi a scri-
ptore nostro arbitratur. Atque hu-
iusmodi confusionem ab Herodoto
commissam esse statuunt quoque
Eichwald: Alte Geogr. d. Casp.
Meeres p. 262, Hansen: Osteuropa
p. 77, Neumann 1. 1. p. 311, Kruse
1. 1, pag. 288. Tu vid. etiam, quae
ad I, 202 notata sunt, et conf. Walz.
in Allgem. Zeitung. 1856. 16 Mai
Beilage nr. 137. pag. 2188.
ol dì Tuvdai cyeuevo: ti mvEiN
ogroviai)i.e.,,Scythae laetabundi, 8.
hac desudatione delectati, clamorem
ingentem atque inconditum tollunt.*‘
Verbum ayagta attigi ad IV, 46;
de verbo Wgvec®ar vid. nott. ad III,
117. Nam utrumque verbum su-
==>
446
HERODOTI
Tar. TOÙTO 0gL avti Aovtpot tori où pae dY Aovvra:
magerav TO cdua.
Al dì puvatxes avrov, viag 2
Gal, xatacdogzovo:r Teoì Aidov tonguv ts xvrapioce
: dpov xal Aifavov EvAov® xal Enea TÒ xatacagonei
mazb éov, xatardaocoviai TAV TO ccoua xal tò x900%
cua uèv evadin opéas dò tovtov loys, qua dè an
spectum fuit Valckenario pro dev
ovtai corrigenti Gvumntoviai se abs-
tergunt, ut loci haec fere esset sen-
tentia : ,,istius vaporis fomento sudan-
tes sudorem el sordes abstergunt‘, in-
deque 0vrtovtai responderet verbo
xadatgovtar eo sensu, quo Noster
adbibuit cap. 73. Qua coniectura
opus non esse vix quemquam fugiet.
Nec magis sollicitandum dyepuevo:,
tertio casui iunctum, quem eundem
a Xenoplonte in Cyropaed. II, 4,9
(ubi vid. Bornemann. plura afferen-
tem) et Platone (in Sympos. p. 318)
huic verbo additum esse recte mo-
nuit Schweighaeuserus Philonis lo-
cumlaudans, in quo sane hoc verbum
luetandi ersultandique notione occur-
rit: quare haud necesse, cum Wes-
selingio cxplicare @yauevor miran-
tes, stupentes. Adsentitur Schweig-
lneusero Waardenburg: De nativ.
Herodot. simplicit. p. 168. Caeterum
nuetor quoque est Dio Chrysost.
Or. XXXII p. 378 C., apud barbaros
quosdam lenem enasci ebrietatem
ex rerum quarundam suffitu; tum
eos gaudere, ridentes exsurgere et
omnia facere, quae bene poti sole-
ant. Conf. etiam Klemm: Culturge-
schichte Vol. VIII. pag. 10. — Pro
Zotrtai duo codd. Aovorte:, quod
reiiciendum, monente Bredov. p.
312, qui confert Herod, I, 198. 1I,
37. — In seqq. pro avtémwv scripsi
avo».
xatacwyovor megl dov n. c. 3.]
i. e. conterunt in lapide duro frusta
cyparissi, cedri et arboris thuriferac,
quac ne quis miretur, qua via ad Scy-
thas pervenire potuerint, cogitandum
est de commercio florenti, quod Grace-
ci, Iones praescrtim, cum hisce Pon-
ti oris habucrint. Vix quemquam
fugict, h. 1. de saporis quodam ge-
nere agi, quo Scytharum feminae
pari modo utebantur, quo nostra
aetate mulieres similibus
tur ad corporis munditia;
que ad elegantiam et vent
ctantibus. Neque sane iui
mihi dubitare videtur .
1.1. p. 295, num vere eta
diderit Herodotus: nec:
sentiendum puto, quod ce
loco lignum iuniperi sul
Niebuhr].l. mulieram hu
Siberiam referri vult. ca
sae exponunt ro:Poves it
dasITII. p. 358, quocume
seling. Nicandr. Theriac
ibique Schol. — Cedrizi
dicandis Aegyptiorum |
mentio fit II, 87, thuris
thuriferac 11, 86, ubi v
xal Énerta tò «ata
To — rAv TÒ Copa na
mov] i. e. alque deinde a
ritur 8. hac massa, cum @
tun corpus atque vultus .
Structuram loci, quan
(Gr. Gr. $. 421, not. 2,
secutus Lhardy sic expli
duas constructiones (xa
ti tIvOS ct xatanlaget
hîc confusas vellet, eq
Knehnero Gr. Gr. 8. 56
ad eum usum, quo verl
pue compositis, duplex :
adponitur, ad diversas
tiones significandas; ade
necesse sit statuere, TÒ x.
vov nominativum absol
quod proponit Geisler:
nominatt. absolutt. pag.
ipsum sic vertens: ,,Dei
quod teritur, crassum est
corpus ablinunt atque fa
bo xaranlcocsiv Noster
usus est IH, 70 et 85.
svodin cpéas anÒ To
Supra I, 69: nali yo ti
EDEO; eGiat sigov. De us
tionis €270 conf. 1II, 23.
MELPOMENE. IV. 75. 76.
447
ci Sevrion Nuéon tiv xarandaoriv yivovra. radapal nai
depxoai.
ee‘;
Revixotor dì vopaioroi xal ovror ulvas yoGodar pev-76
povd, ur ti pe civ RAA@v, EdAgvizotoi dè xal quora, 0g dee
detav Ivagaooi te nai devtega avtiS ZxvAn. Toùro uèv pag
Cap. LXXVI.
Zumxoîc: Sì voualoroi — qev-
gore:] Quae scribens Herodotus Ita-
le interpreti respexisse videtur ad
e, quae de Aegyptiis lI, 91 enar-
ratur. Zecwixa@ vouara occnrrunt
IV, 77 fin. coll. 80 fin. I, 135. Ad
elmi; ef. nott. ad IV, 52.
putti ye dv x. ©. Z.] Hermann. ad
Viger. p. 802 h. 1. (in quo exhibuit
Pyrto: ye wr) citansa, hacc rubie-
cit: Seribendum videtur @220v pro
«lizlur [quae est vulgata lectio
emnibus libris probata]. Locus dif-
fieilior est, quod un et xtote dicun-
ter non ad verbum wevyora:, sed ad
seatentiam, quae est O yQovra,
relata. Germanice particularum vim
sie erprimas: sie bedienen sich kei-
ner frenden Einrichtungen, mirklich
zichteinmal anderer Volker, der
aber am meniysten.‘‘ In ean-
dem coniecturam incidit Schweig-
x , sed ob librorum aucto-
ritatem retinuit vulgatam «427707,
fuam Matth. Gr. Gr. 8. 610, 2. pag.
1232 erplicavit: ,,um nichl zu sagen,
unter etrander, d. h. nicht nur nicht.‘
Tum igitur scriptoris haec foret sen-
utScythae omnino a peregri-
» abhorreant institutis, non solum
Sus ipsorum (i. e. iis, quae apud
easque «liversas Scytharum
8 vigent), verum etiam quam
Maume Graecorum. Nec aliter lo-
Cam accipi valt Letronne Journ. d.
Sar. 1817, p. 48, in quo «42720v ad
Versas Scytharum refert tribns,
“ad verba ur) te ye 0v (quae idem
nt atque 7 ti ye dn) suppleri
È roîoi «227j1c0v voualoroi y0é0r-
We. Unde non admodum discedit .
I *tferi ratio in Actt. phill. Monace.
ale8 263, qui ad negativam parti-
pr té ye intelligit 70d08a,
Ps, Psvys» ad ea verba, quae in-
àvus adiunctA negativà parti-
culì un excipere soleat, referri
debeat. Equidem cum Dindorfio et
Dietschio rescripsi 47207, quod mihi
tota sententia requirere videbatur:
inde locum sic intelligo:,,4 peregrinis
institutis etiam hi valde abhorrent, ne
dicam aliorum quidem pupulorum, sed
vel marime Graecorum (sive:sedetiam
Graecis minime uti volunt).‘‘ Ketinui
in his pn té 78, quod Sanerofti liber
et Florentinus itemque Parisini prae-
bent, in Wessclingii editione muta-
tum in un toc 78: quod quo minus
hîc locum habere credam, faciunt,
quae attulit C. Fr. Hermann. ad Lu-
cian. de conscrib. histor. pag. 182
seq. Et conf. insignem Demosthe-
nis locum in Olynth. ILL $. 23. p. 24
Reisk., ubi pn tl ye dp. Corruptum
locum nostrum haberi vult Hartung
Lehre d. Gr. Part. II. pag. 155.
os diédetav Avagaoor te — Iuv-
in] i. e. ul commonstrarunt in Ana-
charside atque deinde iterum in Scyla.
Revocavi cum recentt. edd. Avazae-
GL et mox ZxtrÀ7, quod Sancrofti
liber aliusque praebet, pro: ‘Ava-
qaoois te — ZuvAns, quod ec Wes-
selingiana editione in alias quoque
transiit. Tu conf. Herod. lI, 134
(os disdebe toe ovx puiota) et III,
82. 1,31, ubi huic dativo additur éy.
De Anachurside vid. Strabon. VII.
p. 303 s. p. 464 A. Scymn. Chii
fragmm. 119. (vs. 858 seq. ed. Muel-
ler.) ibique Gail. T.II. p.400 et im-
primis Diogen. Latrt.I, 101 seqq.
ibique Menag. Ex quo Diogenis vel
potius Sosicratis a Diogene allati lo-
co Anacharsidem Olympiad. XLVII
s. anno ante Chr. n.592 Athenas ve-
nisse recte colligit Fischer: Griech.
Zeittaf. p. 115 Conf. etiam Brand-
staeter Scythiec. pag. © seqq. Ac
vel literas sapientis Scythae seri-
ptas proferunt, de quibus conf. Ci-
cer. Tusculi. V, 32 et quae ibi alla-
ta sunt ab interpretibus. Ipsum no-
448
HERODOTI
"Avagagois érmei te piu rmoAAiv deapnoas xaì axod
xat' aUtiv Goginv molinv Exouitero és NIea ta I
miécav dì di Elinoroviov npodioyer E Kufixov® x
yao ti Mytol tv dedv avayovras tovs Kvtnwo:
xogta peyadorpentas, evearo ti) Mytol o Avazagois
xa Ups arovoston és Émuroù, Yvoswv te xata ta
nd ° Ù x -
opa Ttovs Kuvfixnvovs morevvras,
men ‘Avezaggis ad Sanscritanam
linguam si scriberetur, sonat Anay-
harsi, ut vult Leo Meyer (in Kuhn
Zeitschr. f. vergl. Sprachk. V. p.
162), qui huic voci tribuit significa-
tionem innocentis sapientis. Mox
tovro tv, ubi non sequitur toùro
dè, nt Il, 99. Sed faciunt uc, quae
initio cap. 78 leguntur: m07Zoîct dè
negra ÈteGi votegov x. t. .. Attigit
haec, monente Cr., Wy ttenbach.
ad Plut. Morall. I, 2. p. 768. ynv
10 pari modo positum invenitur
1,3
xal anodetduevog AT aUTNY 00-
qinv mollnv) i. e. postquam multa
sapientiae specimina in ea (terra) edi-
dit. De argumento laudant inter-
prett. ad Diogen. Laért. I, 105. Ad
locutionem Wessel. confert Platon.
Iipparch. p. 228 B. 0g ila te r0i-
ic al xacda f0y7a copias ansdeiba-
to. Et cf. ipsum Herodot. I, 59. 174.
Il, 35 etc. — N8ea in seqq. sunt
domicilia, ut I, 15, ubi vid. nott. In
proxime seqq. post 7/#wr reposui
cum recentt. edd. dì, quod omnes
fere libri scripti afferunt, quodgne
sustulerat Gaisfordius, Neque cnim
offensioni esse poterit haec particu-
la in apodosi posita, si Pata
Herodoti locos III, 37. 133. V,
40 ibique nott. Ad i m00Gi-
ogeuv (appellere ) vid. nott. ad IV,
42. — avoyzv oornv eodem modo
Noster dixit II. 48, III, 07. IV, 108:
unde etiam VIII, 65 pro Lt dè 00-
tnv — dyovot Naber in Mnemo-
ayn. III. p. 485 rescribi vult € va -
yovat.
ucora peycliormpemeéos] Ita dedi
ex librorum auctoritate cum recentt.
edd. Vulgo: ue;eZompenta cora,
Alii libri vocnlam xeora omittunt.
Male: si quidem «@9re cum huius-
. 661,
xa) mavvugida ctr
modi adverbiis s. adiectiv
reperimus III, 1. IV, 79.
ber in Mnemosyn. III.
seqq. haud mutavi ed
loco duo libri afferunt Nt
augmentum in talibus ver
rodoto negligi soleat: vi
p. 309. — De cultu M
apud Cyzicenos Wesseli
Strab. I. p. 45 s. 76 B. €
eil d'Antiqq. II. pag. ]
Strab. XII. pag. 575 8.
».Cf. Valer. Flacc. Arg
20. Matris deùm, cuius
ab Argonautis repeteban
gia residua in Cyzicenor
ut leonis caput etc. Vil.
N. V.Vol. II. pag. 453 sq,
Descript. de Medailles 1)
scqg. et Sestini Descriz
Stateri antichi pag.57 sq
tur Argonautae Cybeles |
suisse in monte Dindymo,
ea Constantini iussu Cc
polin fuerit translatum.“
1699; cum recentt. edd. re
Qa pro xate ta 000, |
bus codd. et e Florentini
erat a Schweigh. et Gai
vid. nott. ad I, 208 et cf.!
nai navvezida otmosti
48: foracav yogovg, ubi
narvryida, 8. pervigilia
ria sive secreta spectare
dam, cam ipsam ob car
celebrari solita. Sic raw
«v apud l'laton, Rep.I, 1
Ran. 373. Enrip. Hel. (
coll. Loheck. Aglaophai
Quos locos mihi
Fr. Hermann. Add. Wytt
Plutarch. Morall. I. p. 5
navr vrls plures locos :
De ipsis huinsmodi sacrts
agi solitis vid. C. Fr. Her
MELPOMENE. IV. 54.
449
sto és tv ZxvBixnv, xaradòs é tv xadeouévnv
(n d° fot. uèv maga vv ‘Ayidigtov Apouov, tuyyave
‘éovoa devdofav ravrolav mién), és tavtnv dn) xata-
vazagois tv 0griv naoav emertAes 17) Bed, tuuzaviv
» xal éxdnoapevos ayaduata. xal tav ts Zxv8éaov
rodsls aUTOv rabra mosebvia fonunve rod Baosdér Zav-
di xal avros azizouevos ds ide tÒv “Avagagoiv mo:-
ra, tofevoas avrov amextesve. Kalvùv, fv rus elon-
ì 'Avaydegios, ov paci puv Tuvdar pivasorerr, dia
n étednunos te és tnv ‘EMlada xal Esivixotoi EDE0L die-
. 2g d° ya fuovoa Tiuvea, toù Aquaneldeos éxi-
L Alterth. 8. 31 not. 7. De
onf. nott. ad IV, 9; de
xx nott. ad IV, 55. In
rocavi vulgàtam cum re-
I ds tavrnv dn naradte,
no Florentino Gaisfordius
ì dé. Ad significationem
x8vs (se abdens, se abscon-
f. Herod. IX, 37 (xaradv-
in»). Ad verbum értreZeiy
» ad II, 63. I, 167.
dv te #07] Ad argumen-
spectant Apollon. Rhod. I,
femens Alexandr. in Pro-
IL. p. 20 Pott.; quae bene
‘esseling. Ac tympana ad
sacra prorime pertinent
e valuisse dicuntur ad sen-
indos in hominum rudium
ero quodam horrore sive
plendis. De quibus dissc-
igor: Kunstmytholog. pag.
soll. pag. 294 seqq. De for-
e huius instrumenti citat
, ad Athen. XIV, 38. pag.
306 ed. Schweigh. (Ani-
l. VII. pag. 466 seqq.);
m Creuzer in Symbol. IV.
+ tert. et Volekmann ad
de music. pag. 140).
sevog cyaluara] i. e. qui
lacras sc. deorum, «nuleta
collo 8. pectore suspensas
. Ad argumentum laudant
{II, 20 cum adnot. T. VII
Schweigh. <yalpata quid
ieuit Ralnken. ad Timaei
. pag. 0. Et faciunt huc,
fementis Alexandrini |. ].,
OT. II.
ea, quae de his Cybeles sacris scri-
bit Diounys. Ifalic. Antiqq. Romm. -
II, 19.
satagono®eig] i. e. udi Scytharum
quis eun animadvertit haec celebran-
tem. — xatapg@tety pro simplici
poaf51v ita accipere licet, ut vim
quandam praepositione verbo sim-
plici additam putemus, qualem in
xatupgovetv observavimus ad I, 59.
60. Idem verbum eodem sensu in
Antonin. Liberal. Transformatt. XI:
îneì di avtnv natepoac&noay
ot yoveîs x. t. Z. In Solonis Carm.
V, 38: zoùro xatepoaedgato. In
seqq. ]v tes siontai redde: si quis
quacrat, a verbo sige08a:, quod
Noster dixit pro #0508@:; vid. Bre-
dov. pag. 147.
tuv Aouametdeoy] In hoc nomine
scribendo et in reliquis Schweigh.
et Gaisf. secutus sum, cum scripti
libri valde fluctuent. Sic pro ‘Agia
nel8e0g, quod meliores libri affe-
runt, vulgo Ag1re(8e05, quod ipsum
Matth. retinuit. — Ad nomen ‘[day-
Wveoov cf. IV, 120. 126 (ubi Sturz.
ad l’herecyd. fragmm. pag. 57 ve-
ram scripturam fuisse sugpicatur
"Idav8oveos). 127. Arrian. Indicc.
5. Nec aliter apud Strabonem et
Plutarchum hoc nomen invenitur
scriptum. Tu vid. nott. ad Ctesiae
Persice. Excerptt. $. 16. pag. 143.
— Ariapithem tutorem, ut hoc ad-
dam, intelligi negat Niebuhbr. Verm.
Ilist. Schrift. 1. p. 355, cum ipse
significetur rex, pater Scylae, de
quo IV, 80. Quod vero Ariapithem
29
450
HERODOTI
‘ tooov, sivar avtov Idav8vpoov toù Zxvdtaov fasi
toeov, raida dèi etvai T'vovpov, toù Avxov, toù Exe
ds0s. el dv tavtns Mv ris olxins ò Avagagois, loro
adzApeod arodavav. ’Idav&veoos yao nv rate Zavilo
TT Auos dì Nv 6 amoxteivas “Avazagoiv. Kailror riva HÎY
Adyov @Alov vò IleRorovvnotav deyopevov, dg Uxò t
dov faoAtos “Avayagors aromeupdels ti ‘Eddados ,
yévorro, 0x0 te drOvodTIRaS pain x00s TOv doxe
"EMAnvas navras acqolovs elvar és xAOAv dopiynv, AI
non tutorun, sed villicum fuisse vult
eoque refert vim vocis fmitgoror,
probante adeo Brandstacetero Scy-
thicc. p. 104, accedere nequeo, cum
talis significatio a voce éxirgo0rov
hoc loco abhorrere mihi videatur.
Lycurgus éritoomevoas Aswforew
dicitur I, 65. RKRectius de his statuit
Hansen: Osteurop. p.123 seq. — De
loci structura in verbis ws d’ fyò
w e.
Npxovoa x. t. 2., quam attigit G. Her-
mann. ad Viger. pag. 750, vid. nott.
ad Herodot. IV, 5. Ad vocem xa-
toewv conf. Bredov. p. 250 et nott.
ad IV, 80. VI, 103. Caeterum hic
totus locus satis declarare videtur,
Herodotum non tantum ipsam Scy-
tharum terram adiisse, sed accurate
singula etiam exquirere studuisse:
qui num in interioris Scythicae ter-
rae tractus profectus sit ibique Ti-
mnam convenerit, dubium utique
videtur: Olbiae vel in alio quo Grae-
corum oppido portuque Timnam
opinor convenit atque cum eo collo-
cutus est.
loto — anodavwrv] i. e. sciat se
a fratre interfectum esse. Merodote-
nm dicendi formulam imitatus est
Pausan. I, 6.8.8, ubi vid. Siebclir,
quo monente potins vertendum: uti
que a fratre interfectus est. — Mox ce
(ironovii emendatione libris optimis
probata scripsi dds4ge0d pro «de)-
qideod. Nam manu fratris periit
Anacharsis, patruus Idanthyrsi.
Cap. LXXVII.
doyov — 2eyopevov] Conf. IV, 12.
Verba: ws — ris ‘Ei2ed0g pa&n-
tne yévo:ro Brandstaeter Scythicc.
pag. 0 accipit: Anacharsìi
ge in Graeciam missum (
speculatorem, ita melius v
(p. 103), quam si pe@gni
xeris discipulum , cum mini
tur probabile, a Scytharm
triorum institutorum te
fratrem in Graeciam prop
rum studia missum esse.
terarum studia in Graecia
esse Anacharsidem, mir
Herodotus, sed id tanti
charsilem, cum a fratre
missus, deinde (cum itine
per Graeciam) Graecoru:
tiae exstitisse discipulum
tv, qua voce num speca
gnari potuerit, valde eg!
bito. Ad 0x/00 ts cx0va
nott. ad III, 16.
MAvVTAG cogolore Eiwe
Sententia est: omnes Gre
sapientiae studere, ercepti
moniis, qui soli id habere
denter sermonen dareni re
8., ut Schweigh. reddidi
dens consilium et dare poss
pere. Ad Laconum, opinc
morem, qui paucis verbi
maxime definitis, respond
que sensa aperire solean
terque in omnibus rebus a
rarum studiis quamvis nm
Id igitur cum solis Lace
tribueret Anacharsis eosq
tione caeteris Graecis prae
tamen ipsos omni omnis
studio carere noluit idque
verbis: aogodove eivai e
ginv, quae verba C. O. :
disputat. de usu vocabi
in Indic. scholl. Gottin;
MELPOMENE. IV. 76—78.
451
vir tovroroi dè civai povvoroi CAppovias douvai re xal
Bas A0yov. AR ovtos pèv 0 0708 GAA 0g TENAUOTAL VA”
y Elayvov' 0 è’ dv , RUNE, QUITEO POTEROV sipédn, dee-
n. Ovtos pév vuv ovta di ri Eronte dia tevixa te véo-
val'EdAinvixas opidlas.
Ilodioto: dì xagra Ereoi voregov ZxvAns 6 Aquaze(8e09 78
i rÌapazinoia tovro. ‘Aquaneiter pap to Zxvdéov Ba-
viverai per’ aAicov maldov ZxvAns' #E Totenvijs dè yu-
Jahrbb. f. Philolog. u. Pae-
lmppl. Vol. VI. pag. 48) sic
fi valt, ut Anacharsis caete-
nes Graecos negotiis ita di-
s eristimarit, ut nullum iis
tinm, quo de gravissimis re-
\gitare et cogitata inter se
Inicare possent: Lacedaemo-
2 res fortunae beneficio ab
cura immunes iis re-
pere et studium uniîce impen-
vero tale quid dicentem
Mas non facit Anacharsidem:
igis probo, quod Wiakemann
leedaemoniorum philosophia
osophis. Hersfeld 1840. p. 4)
Xi verba sic intelligit, ut re-
Iraeci negotiis districti ope-
i copi dare non potuerint:
Reto (sunt verba C. Fr. Her-
Antiqq. Laconn. p. 90) non
ret, cur xe0av cogpinv scri-
xisset; sensus est: Graecos
praeter Lacedaemonios tan-
mae in singula cogpixs, hoc est
ram genera conferre, ut ei,
unmum sit in sapientia, To
'o6»e:, vacare nequeant.‘'
6 mixcuoto:) Schweigh. in-
itur: ,, Temere per ludum nar-
Namque xéwmeiore. nunc e
ti libro aliisque editum, ac-
‘Valla et Eustath. ad Homeri
pag. 1591, 47 8.306, 6 ct
Wesseling. in Diss. Heroll.
s bi h. I. sic reddit: ,,per
ocumque narraliun a Graecis
In Florentino aliisque ex-
rdactar, quod tuetur Toup.
1. in Suid. II. p. 498 sic ver-
erum haec historia est purum
Fraecorum figmentum, appro-
archero, unde recepit Negris.
‘619 de iis dici, qui per iocum
animi causa quid produnt, recte
monere videtur W esseling. Itaque
merate haud scio an ita dictum
sit, ut apud Plutarch. Pericl. 24:
xol pera radice ta nota yiéyoa-
nate. Conf. Toup. ad Longin. XIV,
2. p.315. Weisk. — Voculam dil0g
interpretantur Lernv. Vid. Ruhnken.
ad Tim. L. I°. pag. 199. Ad verba
doreo aQorsgov el0édn conf. Herod.
1V, 156.
ovro dn tenente] ti, quod a non-
nullis abest libris, cum Schweigh.,
Gaisf. et recentt. edd. revocavi mo-
nitu Schaeferi ad Gregor. Cor. pag.
499. Omisit Matthine. — Ad Fronée
conf. III, 25 ibiq. nott. et ad ÈeLvi-
na vopara IV, 760.
Cap. LXXVIII.
Zuvins] Monet vir doctus in Re-
marques sur un ouvrage etc. [vid.
Excurs. ad IV, 18] p.68 ex iis, quae
ct h. I. et alibi per hunc librum de
Scytharum narrantur regibus, satis
patere, nullam prorsus horum regum
in Olbiam fuisse auctoritatem atque
imperium. — Cr. ad h. |. citat Ram-
bach. De Mileto eiusque colon. pag.
56 ibique laudat. Bayer. in Opusce.
pag. 185 et Choix de Medailles d’
Olbiopolis du Comte de Blaremberg
(Parla 1822) pag. 13 seq.
èE ’Ioteinvijs} Urbs, a meridie
Istri sita trecentis stadiis a ‘Tomis,
ab Herodoto vocatur ‘Iorg(n Mile-
siorumque colonia II, 33 [ubi vid.
nott. }z, ab Arriano (Peripl. 8. 24 coll.
8. 20) Iotgia, cuius cives 'Iorpravol
apud Diodor. Sic. XIX, 73. Add.
Steph. Byz. s. v. ‘/orgos. Plinio H.
N. IV, 11 (18) est Zstropolis. Cf.
Mannert. VII. p. 125 seq. ct potissi-
29 *
450
HERODOTI
‘ toomov, eivar avtov Idav&ugoov toù Zxvdéov faai.
toov, malda dì eivar I'vovgov, toù Avxov, toùv Zm
de0s. eÙ dv tavtns Mv tijs clxins 6 Avazagos, lora
adelgpeod drodavav. ’Idav&vpoos ye pv rats Zavdh
77 dos SÌ nqv 6 armoxtsivas “Avazagoiv. Kairor riva Hd:
Adpov @AA0v vrò ITeAorovvnotav Aepouevov, c0g VItò 1
diov facrdéos “Avazagors aromeup8els tig ‘Ediadog
yévorto, Orloc te aIovoCT)OaS Pain xRÒs TOV dXOx.
"EMAnvas mavras aggodovs elvai Ès madav dopinv, xà
non iutorun, sed villicum fuisse vult
eoque refert vim vocis #mirgoro»,
probante adeo Brandstaetero Scy-
thicc. p. 104, accedere nequeo, cum
‘ talis significatio a voce éxLtoorov
hoc loco abhorrere mihi videatur.
Lycurgus émireormevoas Asmfeorew
dicitur I, 65. Rectius de his statuit
Hansen: Osteurop. p.123 seq. — De
loci structura in verbis ws d’ #70
puovoa x. t. Z., quam attigit G. Her-
mann. ad Viger. pag. 750, vid. nott.
ad Herodot. IV, 5. Ad vocem xa-
tewr conf. Bredov. p. 250 et nott.
ad IV, 80. VI, 103. Cacterum hic
totus locus satis declarare videtur,
ITerodotum non tantum ipsam Scy-
tharum terram adiisse, sed accurate
singula etiam exquirere studuisse:
qui num in interioris Scythicae ter-
rae tractus profectus sit ibique Ti-
mnam convonerit, dubium utique
videtur: Olbiae vel in alio quo Grae-
corum oppido portuque "Timnam
opinor convenit atque cum eo collo-
cutus est.
loto — drodavwov] i. e. sciat sc
a fratre interfectum esse. IHerodote-
am dicendi formulam imitatus est
Pausan. I, 6. $. 8, ubi vid. Siebelia,
quo monente potius vertendum: wti-
que a fratre interfectus est. — Mox c-
Gronovii emendatione libris optimis
probata scripsi ddelpeod pro d'dz2-
qideod. Nam manu fratris periit
Anacharsis, patruus Idanthyrsi.
Cap. LXXVII.
d0yov — deyopevor] Conf. IV, 12.
Verba: de — TNS ‘E214d0g padn-
tns yévorro Brandstaeter Scythicc.
pag. 6 accipit: Anachars
ge in Graeciam missum
speculatorem, ita melius
(p. 103), quam si pa@m
xeris discipulum, cum mit
tur probabile, a Scytharu
triorum institutorum %
fratrem in Graeciam pro:
rum studia missum esse.
terarum studia in Graeci
esse Anacharsidem, mi
Herodotus, sed id tani
charsidem, cum a fratr
missus, deinde (cum itin
per Graeciam) Graecora
tiae exstitisso discipulux
tyv, qua voce num speci
gnari potuerit, valde eq
bito. Ad dxl60 re CXON
nott. ad III, 16.
NAVI doydlove elya
Sententia est: omnes Gr
sapientiae studere, excepli
moniis, qui soli id habere
denter scrmonem darent re
8., ut Schweigh. reddidi
dens consilium ct dare posi
pere. Ad Laconum, opin
morem, qui paucis verb
maxime definitis, respon
que sensa apcrire solea;
terque in omnibus rebus :
rarum studiis quamvis n
Id igitur cum solis Lac
tribucret Anacharsis eosq
tione cacteris Graecis pra
tamen ipsos omni omnis
studio carere noluit idqu
verbis: acz040vs eivar 86
ginv, quae verba C. O.
dispntat. de usu vocab:
in Indic. scholl. Gottin
MELPOMENE. IV. 76—78.
451
ey ° Ttovrowoi dè sivai povvorsi CApgovas doùvai te xal
u A6pov. °A22° ovtos pèv 6 A6yos &Aiaos rirarota. va’
‘Edijvov: 6° avaro, Gorso meodtegov etoé8n, die-
Ovrtos pév vuv Uta di ti Eronte dia tervixa te vé-
l'EdANviNAS Opidias.
oddoto: dì xapra Ereor vorepov ZxvAns 0 ‘Apuazet?80s 78
tapgazinoia covro. ‘Apuaretter pap td Zxv8tov fa-
vera per adicv Ìaidav ZxviAns' 8E ‘Totounviis dè yv-
hrbb. f. Philolog. u. Pae-
pl. Vol. VI. pag. 48) sic
vault, ut Anacharsis caete-
Me Graecos negotiis ita di-
exristimarit, ut nullum iis
tm, quo de gravissimis re-
tare et cogitata inter se
ieare possent: Lacedaemo-
'ulari fortunae beneficio ab
stus cura immunes iis re-
us et studium unice impen-
ìvero tale quid dicentem
ts non facit Anacharsidem:
s probo, quod Wiskemann
sdaemoniorum philosophia
ophis. Hersfeld 1840. p. 4)
verba sic intelligit, ut re-
wci negotiis districti opc-
topfn dare non potuerint:
to (sunt verba C. Fr. Her-
atigg. Laconn. p. 90) non
ì, cur xecay cogpinv scri-
sset; sensus est: Graecos
raeter Lacedaemonios tan-
ie in singula cogplxs, hoc est
im genera conferre, ut ei,
imum sit in sapientia, 7@
Jya:, vacare nequeant.‘
séxauota.) Schweigh. in-
ur: ,,7emere per ludum nar-
Namque wérarotei nunc ©
libro aliisque editum, ac-
"alla et Eustath. ad IIomeri
ag. 1594, 47 s. 306, 6 ct
Fesseling. in Diss. Heroll.
ubi h. l. sic reddit: ,,per
amegue narralum a Graccis
1 Florentino aliisque ex-
«gta, quod tuetur Toup.
in Suid. II. p. 498 sic ver-
mm haec historia est purum
aecorum figmentum, appro-
‘chero, unde recepit Negris.
de iis dici, qui per iocum
animi causa quid produnt, rccte
monere videtur Wesseling. Itaque
mémaotar haud scio an ita dictum
sit, ut apud Plutarch. Pericl. 24:
xa pera mardias ta nqGta YÉYoa-
nta. Conf. Toup. ad Longin. XIV,
2. p.315. Weisk. — Voculam &420g
interpretantur Latn». Vid. Ruhnken.
ad Tim. L. Il. pag. 199. Ad verba
worxeo nQoregov el0#8n conf. Herod.
IV, 156. ,
ovrw dn teFfmonée]ti, quod a non-
nullis abest libris, cum Schweigh.,
Gaisf, et recentt. edd. revocavi mo-
nitu Schaeferi ad Gregor. Cor. pag.
499. Omisit Matthine. — Ad é#rgnée
conf. III, 25 ibiq. nott. et ad Èetvi-
xa vopare IV, 76.
Cap. LXXVIII.
Zxvins] Monet vir doctus in Re-
marques sur un ouvrage etc. [vid.
Excurs. ad IV, 18] p.68 ex iis, quae
ct h. I. et alibi per hunc librum de
Scytharum narrantur regibus, satis
patere, nullum prorsus horum regum
in Olbiam fuisse auctoritatem atque
imperium. — Cr. ad h. |. citat lRam-
bach. De Mileto ciusque colon. pag.
56 ibique laudat. Bayer. in Opusce.
pag. 185 et Choix de Medailles d’
Olbiopolis du Comte de Blaremberg
(Paris 1822) pag. 13 seq.
&È ’Iorgenvijs] Urbs, a meridie
Istri sita trecentis stadiis a Tomi8,
ab Herodoto vocatur ‘Iore/n Mile-
siorumque colonia II, 33 [ubi vil.
nott.], ab Arriano (Peripl. $. 24 coll.
8. 20) ’Torola, cuius cives "/otorayol
apud Diodor. Sic. XIX, 73. Add.
Stepl. Byz. s. v. ‘/orgos. Plinio H.
N. IV, 11 (18) est Zstropolis. Cf.
Mannert. VII. p. 125 req. ct potissi-
29 *
452
HERODOTI
varxòs oUtos pivera xal ovdapds Eyyogins, TOv 7
yvicdocav te 'EMleda xalì yocuuara édidate. peu
Voregov ‘Apuane(8ns pèiv tedevta doo vaò Zixa
toù Ayadvedov Baordéos, Zxvins dè tv te Bags
Aafe xaì tv puvatna toù ratgòds, Ti} ovvopa Yv Oa
aùtn 7) Oroin doti, éE 15 Nv "Oguuos "Apuanetder 3
Aevcov dì Zxv®éov 60 ExvAns diaitn uèiv ovdapei
Zuv8ixî, dAi& 10410v 1005 ta ‘Edinvixa uadiov €
pv amò roudevotos tis éremaidevro, Ermoisé te tor
ayayo: tv otgattiv TRV ExvBdécov és to Bogvodevi
(ol dì Bopvodeveitai ovto: Aéyovor cpéas aUroÙs i
GiOvS), és tovtovs Oxs #A80L 0 ZxvAns, tav uè
mum Tzschucke ad Mel. nott. exegg.
(II, 2) pag. 85 Vol. III. P. II. In
numis exstare /orgin:òv monuit
Wesseling. — In seqq. verbis pro
èyyogins Naber in Mnemosyn. IV.
p. 21 reponi vult érx1zwerns, tum in
verbis: tov n untno even — èdlda-
ée Eltz Quaest. Herod. fasc. I. pag.
18 (Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog.
Suppl. IX, p. 134) pro «vr repoui
vult «vr7, quod Sancrofti liber
pracbuit. AcceditMebler in Mnemo-
syn. V. p. 76 itemque Lhardy. Sed
consulto mihi Noster avry scripsisse
videtur, indicaturus, kane Seylae
matrem, haud indigenam, sed Grae-
cam (ex Istria, Graccorum colonia
oriundam), quam ante commemora-
vit, fuisse, quae filium Graecam
linguam literasque docnit, cum Scy-
thae a Graecorum institutis, ut supra
dixerat, valde abhorrerent neque
inde Graecos magistros assumerent.
Ad verba pere dì z00vo Borsgor
vid. nott. ad III, 36. Ad nomen
Taaoyernesids0s conf. supra I, 211
ibique nott. —
diarty - - no#oxsto] i. e. Seythica
ritae ratione nequaquam delcetubatur
8. displicebat vitae ratio Scythica. ViA.
III, 34 ibique nott. Vocula uir,
quae post dierry legitur, abest a
libro Florentino et duobus aliis,
quos secutus omisit u'v Dindorf.,
uncis inclusit Dietsch. Equidem
ad sequentia (a 22 w0220y x. t. 2.)
respiciens abiicere nolui. In verbis
amo nedevcios TtIg Enencidevro
Cubet Varr. Lectt. j
@xÒ reponi vult vm
quidem non persuasii
Ad structuram 17)g éxe:
ferri potest Lobeck.
Aiac. pag. 273 ed. alt.
stre dyeyoL Tv Gi
ZnvBéov x. t. 2.) tRv <
Schweigh. et Gaisf. d
Zuv8é0v, quod Matth,
oroatir,v h. 1. intelligi
turba s. satellitum ©
pro more regem seque
vero in Graecam urbem
securitatis causa: iti
urbem ingresso extri
commorabatur. evre E
Noster posuit pro ot:
adstruens, quem sane
postulat, ut in Humer]
7. Apollun. Rhod. II, 4
cativo Noster posuit V
qui idem ever’ «» segi
etivo adbibuit II, 63 (
et VI, 27 plane ad Hoi
212, II, 34. 228. XIX,
XVII, 320). 323. De 04
nitarum urbe, diximu
ad IV, 17. Atque O
quod postliac Graeco
fere tenuisse quodque
mis conspici monuimus
sam ita invaluisse vid
vante Creuz. in Annall
1822. p. 1235, ut a Sc
qui Borysthenitae voc
stinguerentar. De Mil
nia itidem in Excurgu <
MELPOMENE. IV. 78. 74. 453
leizeoxe év tod xgoaotELD, avtos dè Oxs #A80L ÉS TÒ telzos
ng xvdas EyxAniosie. t]v otoANv drodéuevos t)v Zxvdi-
dlafieoxe av ‘Elinvida Ééodira. Eyaov È' dv tavinv Hy0-
, oUts dopvpogev éropevav ovre dA40v ovdevos* tas dè
rs épviagcov, ur ris puv Zxvdécv ldor Eyovra ravenv tiv
w' xal talia Eypato dialtn Elinvixij, xaì Beotor loda
rexata vopovs toùs ‘EdANvav. Ore dè diatplpere uva 1
vrovrov, axaliaogeto évdùs tqv Zxv8ixnv otoAfv. tavra
imme roddanis® xal olxia te Edeiuaro év Bopvo®éver xal
iva Epnue Ès avra érmigoopinv. “Ensi re dì Edeé ol xaxodò5 79
oa, Eyévero amò rpopadios ToLjode. ireduunoe Aio-
«lizecxe)] Paulo infra 2efecxe
sosseoue. Conf. III, 119.. tò
3, quod opponitur to xeo-
p, ipsgam urbem moenibus cin-
signat; cf. nott. ad IV, 46,
cafe III, 137 ibique nott.
vet] Descendit a voce
G, qua et finvins et urba
tar, Vid. Strabo VII. pag. 300
\A. Steph. Byz. s. v. Scymn.
)7 et Peripl. Pont. Eux. 8. 12.
lseq. T. III ed. Gail. s. $. 00
teller. Moneo, quoniam fuisse
(conf. Mannert. IV. pag. 439),
irbem fingerent Bopvo@eris,
nulla unquam fuit. Vid. Creu-
I coll. Koehler. Mém. sur |.
»-— Achille p. 202. Idem in
peg obvium, ut idem et re-
urbis et fluvii esset no-
Sie, uti hoc utar, Gerràus et
? et regionem designat; vid.
[V, 56.
tina Eynpe #6 avra] ,,Plenius
tel yayeto #5 avra, ut IX,
«ysias de caed. Eratosth. 2.
to: yijuor xal yvvaîxa Nyayo-
s jo olulav. W'esseling.
! quam illic sumpsit usxorem, in
sdes deduzit, s. aedes sibi cu-
rende construi Borysthenide at-
istas aedes urorem duzit indi-
genam. &yec8a. yuvaîna quam idem
vulgo notaret ac yaueîv, novator
Herodotus yapeîy éc olula yuvaîna
dixit, quoniam plena phrasi dicebant
et Graeci domum uxorem ducere &ye-
o8a: sg oluov.* Valcken. alia ex-
citans de hoc dicendi usu, quem at-
tigimus ad I, 34. 59. II, 45 ibiq. nott.
Cap. LKXIX.
‘Enel te — nands yevécda:] Ad
locutionem conf. supra I, 8 ibique
nott.
ène8Uunoe diovvoro Bangelw te-
Aec8Nvai] i. e. Dionysi Bacchii sa-
cris initiari cupiverat. In Xenophont.
Sympos. I. $. 10: of reteZlecpét-
vot rovro to ded; inde apud eun-
dem in Oeconomic. XXI, 12: of
cInBivds CcOPPoCvv) rerslecpévo:.
De dativi ratione vid. nott. ad
IV, 314. Unde opinor differt, quod
apud Aristophanem legitur Ran.
357 fangeù” (i. e. Pauyeîa ta leod)
trts7é68®n. Formam Baxgeog (vel
rectius Baxyeî0s) apud Graecos ae-
que in usu fuisse atque formam ma-
gis communem Baxgios, observat
Fritzsche ad Aristophan. Thesmo-
phoriaz. 988. pag. 401. Cum O%ia
urbs olim quoque vocaretur Zafla *)
f. Anon. Peripl. Pont. $. 12. p. 219. T. III ed. Gail. «. 8. 60 Mueller.. ubi quod
ld
‘sebet: v00regor utv O7fla Zafla nadovpévn, id ex dittographia ortum
eller (Geogr. Gr. minn. I. p. 229. 417) eiecit Zola. Itaque Olbiam n veteribus
'appellatam quoque fuisse dicere vix licebit, cum alia testimonia haud supersint.
ero hoc impedit., quo minus Bacchi sacra matore in urbem Olbiam traducta esse
452 HERODOTI
varxòs ovtos piverai xal ovdauds Eyyogins, tov 7 p
vidocav te ‘Eliada xaì yocuuara èdidate. pera
Doregov “Apuarel9ns uèv tedevita d0X0 vò Zxag
toù AyaBveocav BacrAéos, ZxvAns dè tv re faoids
Aafe xal tv yuvaina toù rargòs, ti oUvopa Yv 'Oxc
aUtn 7) Oroin doti, d 15 Nv "Oguuos Aquanetder me
Aevov dì Zxv8éov 0 Zxvins diait) utv ovdapag
Zuvdixi, dAiù r0410v 1006 ta ‘EdRnvuixa padiov ve
pv amò rardevotos tis ermenaidevto, Ermoleé te tow
ayayo, tqv otRati)L TRV Exvdéav és tò Bogvodever
(ol dì BogvoBevelta: oUtoL Aéyovoai apéas avtovs et
giovs), és tovtovs 0xcas #80 0 ZxvAns, tv puèv
mum Tzschucke ad Mel. nott. exegg.
(II, 2) pag. 85 Vol. III. P.II. In
numis exstare ’/cre:n10v monuuit
Wesseling. — In segq. verbis pro
èyyogins Naber in Mnemosyn. IV.
p- 21 reponi vult érx:y0e7s, tum in
verbis: tov puntne avrn — ddlda-
ée Eltz Quaest. Herod. fasc. I. pag.
18 (Jahrbb. f. Philol. u. Paedagog.
Suppl. IX. p. 134) pro «Ur reponi
vult «vr, quod Sancrofti liber
praebuit. AcceditMebler in Mnemo-
syn. V. p. 76 itemque Lhardy. Sed
consulto mihi Noster «vtr scripsisse
videtur, indicaturus, 4ure Seylae
matrem, haud indigenam, sed Grac-
cam (cx Istria, Graecorum colonia
oriundam), quam ante commemora-
vit, fuisse, quae filium Graecam
linguam literasque ducuit, cum Scy-
thac a Graecorum institutis, ut supra
dixerat, valde abhorrerent neque
inde Graecos magistros assumerent,
Ad verba pere di z00v0 Boregor
vid. nott. ad III, 36. Ad nomen
Zxaoyans8s0s conf. supra I, 211
ibique nott. —
diatty) -- netoxesto] i. e. Scythica
vitae ratione nequaquam delectabatur
8. displicebat vitue ratio Scythica. ViA.
III, 34 ibique nott. Vocula wir,
quae post diary legitur, abest A
libro Florentino et duobus aliis,
quos secutus omisit u'v Dindorf.,
uncis inclusit lietech. Equidem
ad sequentia (@7Z@ w0%20v x. 1. 2.)
respiciens abiicere nolui. In verbis
amò nadevaros TIE énencidevto
Cubet Varr. Lectt. pa
@xÒò reponi vult Usd,
quidem non persuasit
Ad structuram 1775 émezi
ferri potest Lobeck. 1
Niac. pag. 273 ed. alt.
stre dyayor Tv Gt
Zuv8éwv x. t. 2.) try
Schweigh. et Gaisf. dei
Zxv8é0r, quod Matth,1
oroxti;,v h. 1. intelligo
turba s. satellitum col
pro more regem sequebi
vero in Graccam urbem 8
securitatia causa: itag
urbem ingresso extra
commorabatur. #evre Hc
Noster posuit pro otte,
adstruens, quem sane Ì
postulat, ut in Homer Hy
7. Apollun. Rhod, II, 47)
cativo Noster posuit VI
qui idem #vr av sceque
ctivo adhibuit II, 63 (u
et VI, 27 plane ad Hom
212. II, 34. 228. XIX, .
XVII, 320. 323. De Obi
nitarum urbe, diximus
ad IV, 17. Atque Olb
quod posthac Graecos
fere tenuisse quodque i
mis conspici monuimus,
sam ita invaluisse vide
vante Creuz. in Annall.
1822. p. 1235, ut a Scyt
qui Borysthenitae voca
stinguerentur. De .Ifiles
nia itidem in Excurgu di:
MELPOMENE. IV. 78. 74. 453
imeoxe év to xpoaotet, avros dè Oxcos #4801 Ès TO telzog
:w04Aas éyxAnioste. tiv ot0Anv axodéuevog tqu Zxvdt-
afeoxe av ‘EAiNvida Éo&rjra. Eycov d° av tavrnv Yy0-
pvt dopvpogav érouevav obte «Aiov ovdevos* tas dì
ipviaccov, un ris uv ExvBécav l'doi Egovra ravrnv tjv
* «al radla éygaro dialtn ElAnruxij, xal Beotor led
xata vouovs Tovs ‘EdAnvav. ots dì diatplwpere prva 1
rovtov, cxadiaooeto évdùs tHv Zxv®ixnv otoAgv. tavra
re moddexis* xal olxia re édeliuaro év Bogvo®ever xal
x Eynue és avrà érmqmpinv. ’Ensi te dè ESsé ol xaxds 79
bee, épévero amò reopacios Torpode. Eneduunoe Aio-
\zeoue] Paulo infra Zefroxe
ufeoxe. Conf. III, 119. rò
quod opponitur to xg0-
ipsam urbem moenibus cin-
lignat; cf. nott. ad IV, 46,
gate III, 137 ibique nott.
we@ver] Descendit a voce
NC, qua et finvins et urbs
, Vid. Strabo VII. pag. 306
Steph. Byz. s. v. Scymn.
tt Peripl. Pont. Eux. $. I2.
q. T. III ed. Gail. s. 8. 60
er. Moneo, quoniam fuisse
nf. Mannert. IV. pag. 139),
»n fingerent Bopvo®evis,
lla unquam fuit. Vid. Creu-
eoll. Koehler. Mém. sur |.
Achille p. 202. Idem in
e obvium, ut idem et re-
urbis et fiuvii esset no-
:, uti hoc utar, (rerrkus et
t regionem designat; vid.
, 56.
e ynue #5 avre] ,,Plenius
yayero è avra, ut IX,
ias de caed. Eratosth. 2.
gipo: xal yuvaîna Nyayo-
ny oluiav. W'esseling.
tam illic sumpsit urorem, in
s dedux't, 8. nedes sibi cu-
‘de construi Borysthenide al
ss aedes urorem durit indi-
genam. &ye68c1 yuvaîxa quum idem
vulgo notaret ac yaueîr, novator
Herodotus yaueîy 85 olula yuvaîna
dixit, quoniam plena phrasi dicebant
et Graeci domum urorem ducere &ys-
oa. eg olnov.* Valcken. alia ex-
citans de hoc dicendi usu, quem at-
tigimus ad I, 34. 59. IT, 45 ibiq. nott.
Cap. LXXIX.
"Enel te — nands yevécda:] Ad
locutionem conf. supra I, 8 ibique
nott.
En:8Uunos Aovvos Bangelo te-
d:c8Nvai] i. e. Dionysi Bacchii sa-
cris initiari cupiverat. In Xenophont.
Syvmpos. I. $. 10: of rereZecpé-
voi tovro to dd; inde apud eun-
dem in Oeconomic. XXI, 12: of
cInBivas COPpocvvy rerslecpévo:.
De «dativi ratione vid. nott. ad
IV, 31. Unde opinor differt, quod
apud Aristophanem legitur Ran.
357 fauxgel' (i. e. Bangetatà leo®)
èt#edé08n. Formam Baxgzt0g (vel
rectius Baxzsî0s) apud Graecos ae-
que in usu fuisse atque formam ma-
gis communem Baxgios, observat
Fritzsche ad Aristophan. Thesmo-
phoriaz. 988. pag. 101. Cum Olbia
urbs olim quoque vocaretur Zafla *)
\non. Peripl. Pont. &, 12. p. 219. T. III ed. Gail. s. 8. 60 Mueller. ubi quod
ret: wo0rsooy uiv 'OABia Zafla nalovuévn, id cx dittographia ortum
tr (Geogr. Gr. minn. I. p. 229. 417) eiecit Zafla. Itaque Olbiam a veteribus
ipellatam quoque fuisse dicere vix licebit, cum alia testimonia haud supersint,
hoc impedit, quo minus Bacchi sacra matare in urbem Olbiam traducta esse
454
vvoa Baxyelo redecdnvat
HERODOTI
ueédRovit dé oi és yetoas
thy tedetiu Eyévero paeoua uiprotov. Mv of év Bopvo®:
ti modi olxins pepaAns xal rodvredéos meguBoAn, ie
yov Ti TQ0TEO0OV TOVTOV puvnunv elgov, tuv te xéoui
Aldov opiyyes te xaù vovrmes Eoraoav, és ravtnv 0 8
oxnpe Bédos* xal M utv xatexan naca. Zxdins dì ov
(a Subo s. Sabazio, quod Bacchi fuit
nomen apud Thraces Phrygesque,
gentes una eademque stirpe oriun-
das), hîc prisco aevo coloniam Thra-
cico - Phrygicam, Graecis nonnullis
admixtis, fuisse statuit Creuzer. |. l.
pag. 1236; unde factum, ut Bacchi
sacra Phrygico - Thracica in hac
Ponti ora obtinerent, ipseque Scy-
les posthac in Thraciam confugerit.
Neque huc non facit Hippolai pro-
montorium, de quo IV, 53. Et postea
quoque quam Graeci Milesii Olbiam
deduxrissent coloniam, sacra haec
Bacchica retenta fuisse videntur,
testibus aliquot numis nuper dete-
ctis, qui ad Bacchi et Cybeles cul-
tum spectant. Conf. Creuzer. l. ].
pug. 1237. De Bacchi sacris apud
Gelonos vid. IV, 109. Praeter Bac-
chum Apollinem quoque //goota-
tnv in Borysthenitarum urbe cultum
esse docent inscriptiones complures
(Corp. Inscr. Gr. nr. 2067. 20618.
2070. 2071. 2072. 2073. 2074. 2075),
itemque Iovem (ibid. nr. 2081), in
cuius templo senatum convenire so-
litum scribit Dio in orat. Borysth.
p. 81 ed. Reisk., et Mercurium (ibid.
nr. 2078).
uédhovri dé ot Ès zeloag cyecdat
tpv teletny] i. e. cum iam in eo es-
set, ut sacris initiaretur. Ad locutio-
mem conf, I, 126 ibique nott.
6Alyov TL "r06regor] Vid. IV, 78.
Scripsi 0%/yov tL, quod h. 1. et IV,
81 Sancrofti liber offert pro vule.
0%lyc ti. Aliud videtur 0%fy0 790-
tegov (sine r:) VII, 113. 239: quo
utroque loco idem 'Sancrofti liber
GAL yov.
tv te néqué — Eoracar] rs deleve-
runt recentt. edd. praceunte Schae-
fero. Equidem voculam, quam omnes
quantum scio codd, agnoscunt, re-
tinui; quippe quae, abiectis prae-
sertim cancollis, quibus proxime an-
tecedentia verba rrjc wai
inclusa vulgo tenentur, 1
poterit. — Ad vocem si
nott. ad IV, 15, et sE
80v vid. II, 139. Quodi
gumentum spectat, haec
cultum religionesque I
Ponti oras advectas relati
ter: Vorballe p. 226. — 4
Cr. conferri vult Boetti
gemilde Heft III. p. 98.
quae in Excursu ad II, |
XVI. T. I. pag. 892 seqq.)
de Gryphis egimus in Exeu
116. Gryphum in Pantie
mis inveniri animadvertit:
chette in: Journal des Sa:
pag. 48; in vasis eiusder
perit et ‘descripsit Duboli
péreux Voyage autour è
V. p. 175 seqq. 198. 200.
Ac suepius omnino et @
Sphinges inter antiqua il
gionum monumenta nunc €
riri, commonstrant ea, qui
tur in opere: Antiquités du
Cimmdrien, conservees au:
perial de l'Eremitage eto
bourg. 1854). P1. II. XII.)
XX. XXVI. LVII: ne pl
autem statuis Scyles my:
8, TO Eoxos, quale Graec
mum plerumque cingere
eam ob causam ornavit,
aedes prae caeteris cons]
sedes sapientiae ac pruden
cae: sic certe indicat Carl
Wegbau etc. (Abhandil. «
Akad. 1854) p. 293. Equi
reddidi cansam in Excurit
116.
éveoanwe Béios] De vo:
nxtev conf. I, 105 ibig. ne
haud raro dici de fulmine
Dissen. ad Pindar. Olymp
80. pag. 136. Conf. quoque
VII, 10. 8. 5. Ad forman
MELPOMENE. IV. 79.
456 ‘
exa E000v EmeréAece tv tedetnu. Zxvdas dè toù fax-
xéou "ERANO: OveLditOvOL* OÙ Yap paci clxds sivar Beov
Imeuv toùtov, dotis paiveodai evayei avdgdrovs. ’Enei
redéoOn td Baxgsia 0 Zxvins, diederorevos tav tig
levertécov 005 roùs Zxvtas Aéyov* “Huiv ye xataye-
d Zxvda, ori faxgevopev xal Mudas 6 Beds Aaufaver
rog è dulucv xaì tov vusregov Bacdéa Aedaefnxe, xal
e, xal varò toÙù Peov'ualverai. el dé por amiartere, Éne-
80 ibigne nott. — Mox pro
toy scripsi #000y. Ad signiti-
: verbi #reréAs08 conf. nott.
rgaci x. t. 2.) i.e. Scythae
onsentaneum esse negabant,
ogitare huncce (8. talem re-
mn), qui homines in furorem
déyaye» (incitare, ercitare)
, libique nott. — 0Îx0s cum
dd. scripsi pro #(x0s.
jerevce] Ex Aldina fiuxit
#vee, quod in plerasque
editiones transiit atque
lchaefero, Schweighaeus.,
.»,Matth. et Dietschio reten-
irmatum adeo tribus codd.:
omodo explicem cum non
retinere nolui. Florenti-
diceus alterque liber affe-
potevo, unus Sancrofti li-
otevoe, quod Wesseling. in-
ur: fidem facit, Valla: indi-
sit, Scythis dicens. Idem
68 placuit quoque Passovio
. Gr.), aliis, idque interpre-
em concredidit(taciturnitati
m), sic alloquens Scythas.
rio placuit diérsoe vel dié-
Borysthenitarum unus, cu-
wseiis, quippe urbis portis,
sacris operaretur, occlusis,
baua esse putaretur; quo
squentius diameoeiv apud
ntem. Quod merito displi-
sio, qui ipse (Praefat. p.
x coniectura reposuit die-
Ge, i. e. niunia loquacitate rem
Schneider. in Lex. Gr. ma-
leetevoe , quod idem va-
e diédon (aufugit, elapsus
apud Hesychium Ignore: *
3 et apud Herod. IV, 142
shweigh. addit) adenota
avdoeroda, Idem placuit posten
Schweighaeusero in Lexic. Herod.
I. pag. 156, idque etiam mihi reci-
piendum videbatur, cum non admo-
dum distet a librorum scriptorum le-
ctione desrmpnotevos. Dindorf. (Com-
ment. p. VII) recepit diedonaitevos,
quod verbum ductum vult a denné-
tns 8. dearétns (Her. III, 137. VI,
11). Negris, qui edidit Sdcergnotevos
idque explicuit éparéomosy, fdiconev
eldnowv, scribi tamen mavult deé-
xenooe (quod explicuit furopedero,
fuauvev vro8éoeLs) vel etiam diené-
Quae; neutrum recte.
‘Huîv Yao xarayelate) De stru-
ctura verbi xatays4dy monui ad III.
38. 155; de particula y&g conf. nott.
ad III, 83, 120. i
xal Paxgever xal vnò toò &eod
paivetoar] Plures libri faxgeve. te.
— ,,Vel servari debuerat faxgever
xa. vel, primo xaì (ex xe nato)
praetermisso scribi: faxzsver re al
vnò Bsod ualverar, Bacchi sacris
opcratur deique furit instinctu. In-
stinctus divino spiritu, funvevo®els
vnò deo, saepius éx &s0ù vel éx
dedy tov xarége08a. dicebatur:
iunguntur et a Platone xaréye08a:
al uatveo8a. Dantur loquendi
formac eiusdem formae significatus:
ciovvoo palveoda: et fx cÎ1orvoor,
lE "Aoeos patveoda:, tE'Eowros, ix
Nvpodv. Verbis neutris vò longe
plurimis adiungitur [conf. Kuehner.
Gr. Gr. $. 617], rarius verbo uacve-
cda. Lucian. Dial. Deorr. XII, |.
XVIII, 2.‘ Valcken. Abea locu-
tione, quam Valckenar. explicuit
(patvesda. vrò dro), haud scio
an significatione nonmnibhil differat,
quand» huic verbo simplicem dati-
vum (20%) additum invenimus, ut
456
HERODOTI
ode, xaì vpiv 870 det. Eîrovro tov Zxv&tav of
res* xal avtoùs avayayav 0 BopvoBevettns Zedong é
uatioe. tre te dì ragrie vv td Paco 0 Exving,
uv Baxyevovra ol Zxvdar, xaora cvupogno peyaà
cavro* éEsAdovres dè fonuawvov xaon ti) otEatig],
80° dè ueta tavra tEndavve 60 ZxvAns È NOA ta &
Zxvda. rpoctnoRUEvO: TOv RÒsApeov avtod Oxrapac
yovota éx tg Tosco tvyargòs, érmaviotéaro rò Ex
ua8ddv tÒ yivopevov éx° Eovitdà xal tqv altinv, dl mi
in Pausaniae locis II, 7. $. Bet X,
32. 8.7 (to diovven — patvesda)
aliisque, quos attigit Hemsterhus.
ad Lucian. Nigrin. $. 37 (I. p. 291
ed. Bip.I. p.314 seq. ur Lehmann.),
ubi in honorem dei alicuius ua/vs-
cda. dicuntur, qui eius festum rite
celebrare cupiunt. Hoc equidem ab
Herodoti loco aliennm arbitror, in
quo eum, qui pa/vec®a: vò roù deo
dicitur, antea 0 &e0g sive 0 da:puov
(quod ad unum idemque redit, ut
II, 119 etc. IV, 94. 96; conf. modo
Naegelsbach: Nachhomerisch. Theo-
Iog. p. 111) Xaufaver s. Zelafinne,i. e.
corripuit prorsusque captum tenct
ac vi divina ita complet, ut cadem
quasi coactus ua/veoda: incipiat.
Eodem sensu Iosephus Antigq. Iud.
VIII, 2,5 dixit tous èr0 rov dar-
povicoy rapBavoptvong atque
Lucianus in Nigrin. l. l. 06601 av-
tòv ti) Pia lauBfavovta: (ad
quem locum legatur adnotatio Hem-
sterhusii et Lchmanni, haud prac-
termittentis Herodoti locum, in quo
aeque atque in Luciani loco usus
verbi Zaufavev mihi ad eam ra-
tionem accedere videtur, ad quam
ipse Noster I, 165 loeutus est: vate
Mprotag tov dorciv F‘lafe n6d0s
re xal olutog tie modog x. rt. 2.),
itemque Plato De Legg. III. p.699D.
ov el tore pn dios fla Bs», atque vel
Homerus Ili. I, 387 70206 rafev,
et quae sunt alia huius generis fre-
quenter obvia; eodemque etiam per-
tinebunt voces 8047706 (Plutarch.
Mor. p. 855 B. 1117 A.), vvupoàr-
axtos (Plat. Phaedr. p. 238 D.), qgor-
folauntos in ipso Herodot. IV, 13,
ubi vid. nott. Ad usum verbi potve-
c8a: conferri quoque
phocl. Antigon. 1138 (I
parvopevai MAYYVII
ròv taulav'Iaxyov. De v
«.v plura suppeditabit
Graec. II. p. 60 ed. Din
xe tuîv #y0 dfE0] Pri
cum Dindorf. et Dieta
déé0, quod vel invitis li
omnibus h. I. reponi iw
p. 153. Cum iisdem 1
xet.0e (ut I, 88), quod op
libri scripti afferebant;
Bredov. p. 317. Vulgo:
“dora cvUPOgnY ne)
Cavro]i. e. marimam ca.
habuerunt, graviter im
Frequens haec apud Nc
tio, V,6. 35. VII, 117 €
cvupoo? 207706801, de q
ad I, 35.
Cap. LXXX
èe n8ea] Conf. IV,
sequitur x000TNOCUEVOL
quam ducem sibi constitu
runt.— De Teris nomi
disputans affert Thucy
et Schol. Aristoph. in /
— Ad formam imper
atéato conf. Bredov. p
verbi significationem «
III, 61. 62. 63.
tò yivduevov ix’ Eo0v
quid contra ipsum ageret
Non aliter fere #xì, adi
1,61: adore x0LEVI
to [ubi cf. nott.). Ad
[ibiq. nott.] VII, 132.
VII, 235. I, 27. 60. IX,
ad Weller, Gr. Gr. III p
MELPOMENE. IV. 79--81. 357
yes é6 tv Oonixnu. xvdousvos dì 60 Oxtapacadns
spatevero éxì tqv Oonixnv: ensi te dì Erì rod Toto
qurlacav uv of Oogixes, peddovrav di avtiv cvv-
vende ZiraAxns rapa ov Oxtauacadnv déyav towede
péas «AAn4c0v xecondijvar; eis uév peù ti adelpets
6 dé uevadelgpeov. GUT duo.) ax0dos toùrov, xaì
r0v Gòv Zxvinv napadidoui* otparit) dì unte CÙ xev-
3 pare” évo. Tavra ol méutas 6 ZiraAxns érennov-
fw pae xaou tò Oxrauacadn adelpeòs Zitadxe®, 1e-
routov. 0 dè 'Oxtapeodàne xatawvees tavta* éxdidov:
ouroù untoeoa ZiraAZxn Elafe tOv adelpeov ZxvAnv.
dxns piv rapalaBav ròv adedgpeòv asmnyero, Zxviea
pacadns aUtod tavrrn améraue tiv xepalyv. OUT
otéiiQvO: ta cpérepa vouara Zxvdai, rotor dè rapa-
di Esivixobs vouovs roravta énitiuia didovo:.
7905 dì t0 Zxvdéav ovx oÎ0g te éyevounv ateexzcs 81
1, cAla diapopovs Adpovs rEGl TOÙ RQLduoÙ Yxovov*
, Mar. 10 (BoviZevmv reo
avro). Alia excitarunt
id Plutarch. Vit. T. V. P-
ibner., Koch ad Antonin.
\g. 127, Strange in Jahrbb.
ru Paedag, Suppl. III
1 segg. ad érr0cf:t0 mente
n ex antecedentibus TÒ yt-
E FOvIO.
v pv] Conf. II, 141 ibi-
Ad verbum cvrdpeiv conf.
verba d27710v ne1078i-
IV, 159. III, 119 ibiq.
seqq. pro cv té soi, quod
innit, cum Schweigh. et
ibui 0v r' éuol.
-dxexnovxsvero] Ammon.
tt. voce. pag. 50) fx N0v-
Bè #isyov tò neol ovufi-
i orovddv tes modes xn-
@ dliNlas nippacdat, ad
im Valcken. in Animad-
0. pag. 709. 80 verbum hoc
1 solum de caduceatorihus
netoritate missis, sed de
n quoque hominum nun-
ri. Add. Voemel. ad De-
Drat. de Pac. p. 245 et vid.
.» ad I, 69. — De Sitalco
conf. VII, 137. Post re@ery®s re-
cepi tovrov cum Schweigh. et Gaisf.
e Sancrofti libro aliisque. Medi-
ceus, Florentinus, alii omittunt roù-
tov, quod uncis inclusum retinuit
Dietsch.
uATMVEEL tavta] Conf. III, 73 fin.
nai NANTES Tadta alyeov. Mox
unTeoa scripsit Noster, qui IV, 76.
IX, 78 in accusativo dixit AATQ0Y ;
neque tamen quidquam mutandum
censeo cum Bredov. p. 250, Atque
Homerus quoque dixit unteoe in
Ili. II, 662 coll. XVI, 717. Ad illum
locum adscripsit Fustathius haec:
unteos uèv eontoar nad’ possente
roù TATOO G* 0s yoe mae” 'Hoodotw
TATOWS. o) rò _natouuod adelpod
Beîos, oUTO vÙv 0 danò UNtEINOÙ
untoos x.t À. In Reqq. ad zaqa-
daficov conf. III, 70 init. — De lo-
cutione aUroù ravty vid, I, 189 ibiq.
nott. Usum verbi meQuorEdleLY at-
tigi ad II, 147. IlI, 31. De ipso ar-
gumento conf. IV, 70. Ad verba:
toradta Enitiuia BLdoder (i. e. talem
poenam tribuunt) conf. Euripid. He-
cub. 1086 ( 1030): dprigavti è’ al-
crea deva tanitiuta daiuoy
dmuev.
458
HERODOTI
xal pag ueota modiods sivai cpeas, xal 6Alyovs, 8
elvar. tosovds uévror aréparvov uo é5 owpiv.
"Eox
Bopvo8éveos te notauod xoù Taavios 10005, o6vopa d
Efauzatos, TOÙ xaù 0ALyov ti POTEGOY TOvVTOY pipi
PALEVOS ÉV aved xonvIv vato NPOÙ elvat, ax” %*
aroRgRHov TOv "Traviv arotov moderv® Èv tovro to y
ta gadxitov, ueyader xa) ÉgarAnorov toù tx tod avo
Cap. LXXXI.
0g Ixvdas eva.) Non aliter haec
puto esse accipienda ac supra II,
135: «s dv eivar ‘Podoòriy, ubi vid.
nott. Schweighaeuserus reddidit:
381 de vere nominatis Scythis quace-
ras‘; Dindorf: ,,non per se, sed pro
Scytharum nomine‘: quod ad Hero-
doti sententiam propius accedere vi-
detur diversa referentis, quae de Scy-
tharum multitudine acceperat, quos
alii admodum multos esse dicebant,
alii paucos: hoc, vero cum mirari
quis possit, addidit wg Zxv®as s/-
var, ut qui Scythae sint, qui tantum
terrae tractum occupent, adeo ut
pro tanto terrae tractu pauci tan-
tum esse videantur. Moneo ob Han-
sen., qui una cum Lhardyo aliisque
Schweighaeuserum secutus Hero-
doti verba sic accepit vernaculo ser-
mone: mas eigentliche Scythen sind
(Osteuropa p. 167 coll. p. 65 assen-
tiente Kolstero in Jahrbb. f. Phil. u.
Paedag. Suppl. XIII. p. 51), indeque
colligi vult, non omnes esse Scythas,
qui hoc nomine vulgo comprehen-
dantur: adeo ut inter Scythas, qui
appellantur, diversae stirpis gentes
discernendae sint, ipsis Scythis s.
vere nominatis Scythis, qui numero
sint pauciores, subditae. Sed de ta-
libus hoc quidem loco Noster profe-
cto non cogitavit. Unde concidunt,
quae Neumann (Die Hellenen im
Skythenl. I. p. 224), qui eandem at-
que Hansen est secutus interpreta-
tionem, inde disseruit de Scytharum
multitudine, de qua recte mihi iudi-
casse videtur Wesselingius, haec
adscribens: ,,Tota autem haec mul-
titudinis Scythicae indicatio spe-
ciem praefert scriptoris cohiectan-
tis ac nihil definientis.‘‘ — In pro-
xime seqq. arépavov ée
let: demonstraruni miki in
e. oculis meis rem ipsam 8
Cf. I, 129. V, 84.
6ilyoy tu rooteoor] Co
Plures codd. 0%/y® t:, de
IV, 79. — In seqq. pros
recennt. edd. reposui xot
z0Axiov] Non. intellig
aerarii officina, ut I, 608
aheneum, ahenum, ubi vule
cyyeîov, de qua ellipsi vi
bel. ad Lambert. Bos. pa
conf. ipsum Herodot. IV,
ein chernes Gefîss, Kessel
mxinoroy conf. III, 133, —
mentum loci facit Athen,
536 A. B., ubi Nymphis ens
craterem a Pausania, @'
nium ad Piataeas vicit, .
Byzantii regiones comi
consecratum fuisse dils
statuae adhuc ad Ponti o‘
spicerentur, inscriptione
dit, ex qua Neptuno ho
dedicatum fuisse apparel
tero auctore (Vorhalle pag
aheni opus cum Graecis c
scribi nequeat, non nisi
rum antiquorum, qui Bu
lentes ex India occident
migrarint, fuisse statuen
que ipsum .4riantae regis
Ariam, Buddhistarum p
Aria-Bactria, relatum val
que istius modi praegran
tiquissima donaria Solis 41
in honorem. Qui illum m
Scythae aeque ac Graec:
bus solemnibus ac saori
maximam habuerint ratio!
dia ad hasce gentes bore
missum esse ibique ad re:
faciundam maxime valui;
tur. Cf. p.346 seq. — Qu
"e-cgpe ;v
MELPOMENE. IV. 81.
459
Ilovrov xgnteos, tòv Iavoavins è KAsoufigotov avédnae. 65
dì un eldé xa ‘rovtov, ade dnAwow* étaxogiovs dupogétas e0-
etto gogéer rò év Zxv&tnor gadxntov, rayos dì to Zxv&ixov
Tovro gadxitov tori daxtvAav FE. toto dv #Aepov ol éxiyei-
Jos: arò apdicov pevtota.* fovibuevov vae tòv 0pErsgov fa-
osdéa, rt ovvopa elvar ‘Apiaviav, roùrov sidévai tò rAnB0Os
rov Zuvdécov, nedevev pv mavras Zxvdas aodiv Exaotov
pic axò toù Ototod xouloar* 05 d' &v un xoulon, Bavarov
axedies. xopuo8ivai re dn xofua r0440v apdicv, xat ol dotai
$ aUréov uvnpoovvov roumgavi irtodar* Ex tovrécov di puv
tO Xalxniov xoujoa: tovto, xal avaftetva. 5 ròv Etauzatov
tourov. tabta dn) megl roù mrAd0g toÙ Zxvifav ixovor.
teria magnitudinem attinet, conferri
volumus I, 51, ubi crater argenteus
® Croeso Delphos missus memora-
et ipse sexcentarum amphora-
Tum capax. Ad Scytharum vas ahe-
teum faciunt, quae protulit Erman
(Reise um die Erde I. p. 164 seq.),
de eins mensuris sic statuens: ,,Es
War ein erznes Geftiss, welches, bei
einer Metalldicke von 4,46 Zollen
eine Hiblung von 282,2 Kubikfuss
Par. Mass umschloss. Leider fehlt
es an niberen Angaben der Gestal-
tung; wollte man aber das Gefiiss
als cylindrisch sich denken, so wiir-
den die Annahmen von 4 Fuss Huhe
des inneren Raumes, bei 9,48 Fuss
Durchmesser desselben oder von 12
Fuss Héhe, bei 5,46 F. Durchmes-
ser, als etwa noch wahrscheinliche
Extreme, dem von Herodot angege-
benen Inhalte entsprechen, und fiir
die Menge des verarbeiteten Metal-
les ergiebt sich aus ersterer An-
nahme 76,3, aus letzterer 91,3; in
einem mittleren Falle also etwa 83
Pariser Kubikfuss oder an Gewicht
41000 alte Franz. Pfunde, wenn
man annimmt, dass das Gefilss aus
Bronze bestanden habe.‘ Addit
idem se sumpsisse Graecam ampho-
ram parem: ;,0,470 Par. Kubikfuss“,
dactylum parem:,,0,7431 Par. Zoll‘.
Itaque sat magnum pondus fuisse
utique credas , vel si hocce vas cum
nostrae aetatis campanis contendas,
quarum pleraeque vix triginta mille
libr. excedunt, unî exceptà illà cam-
panà, quae Moscnuae in regum pala-
tio (Kreml) invenitur.
tnì ta orouari roò ITovrov] De
Bosporo Thracio intelligendum esse
patet. Ad usum vocis oroya in tali-
bus vid. Blomfield. in Glossar. ad
Aeschyl. Pers. 882. Add. Strab. VII.
p. 310. p. 477 B., et Tzschucke ad
Pompon. Mel. I, 1 nott. cxegg. pag.
41 seq. Vol. III. P.I. Herodotum
ipsum hoc fretum et maria haecce
visisse, recte ex h. ]. colligere vide-
tur Heyse ]. l. pag. 129. — In seqg.
eQdis est sagiltae cuspis, ut I, 215,
ubi vid. Et conf. etiam Suid. s. v. I.
pag. 314. IHuiusmodi cuspides fre-
quentes in tumulis illis sepulcrali-
bus, de quibus ad IV, 71 dixi-
mus , per Russiam inveniri satis
constat.
tovroy eldeva.] Quod de suo Reiz.
inseruit fovAopevov (post roùror),
id cum libri ignorent, delevi cum
recentt. edd. Pro roùrov, quod un-
cis incluserunt Dindorf. et Dietsch.,
unus liber Parisinus rovrov, quod
placet Schweighaeusero, quodque
unice verum habet Letronne (Journ.
d. Sav. 1817. p. 93); quo eodem au-
ctore retinui in seqq. tv, quod li-
bris invitis Schweigh. mutarat in
uev. Mox dedi play pro pinv et in
seqq. qvrdv et TOvIOY pro avtémv
et tovréov. — Ad verbum medium
ÀAnéoda. conf. nott. ad II, 134 et
o verba zegua x0%70v III, 109.
0.
460
HERODOTI
8200vuaora dÌì N gogn avtn ovx EyeL, qools 7 Ot mor
modig ueyiotovs xa) apiduov mAeiorovs. 0 di ax0d
atiov xa) mapst tov morapav xa.) toù ueyatdeos ro
rapégetar, sionoetar® Iqvos “HoaxAÉos qalvovar 1
8veòv, tÒ olxe uèv Brnpati avdoòs, tori dì to ueyado:
ragà t0v Tuonv rorauuv.
Toùro pév vuv toLoÙTO ta
Broouai dè #5 TOvV xat° apyas nta Afecov d0yov.
Iopaoxsvatouevov Aapeiov Eri) tous Zxvdas
réumovtos apyédovs émtatovtas roîor uv retov otgat
dè véas mapéystv, toto dì teupvuvai ov Opnixiov B
Cap. LXXXII.
xa) megeé toy rorauov] x@è bic
valet etiam, ut Struve (Quaest. de
dial. Herod. Sp. I. p. 28 8. Opusce.
II. p. 293) monuit. De voce maps
conf. nott. ad III, 97 et de ragéze-
c8a. IV, 44. Est vero mente repe-
tendum ad xegéyetai ex anteceden-
tibus 7 zoen avtn. Ad slerpostai
conf. IV, 16. III, 132 ibique nott.;
ad nio doy in fine cap. nott. ad
I, det I, I22.
îxvos 'HoanAéos] Conferantur,
quae de Persei sandalis diximus ad
II, 91 (T.I. p. 625). Ritterus (Vor-
halle pag. 332 seq. 334.341. 348 seq.)
omnia Scytharum sacra ex India de-
rivans in hoc quoque Herculis ve-
stigio agnosci vult sandalium Bud-
dhae, qui post magnam inundatio-
nem comparuerit, multum mortali-
bus afferens salutis, cuiusque vesti-
gium 8. sacrum pedem (/’rabat 8. Si-
ripade; vid. Berghaus Annall. 1833.
pag. 285) adhuc variis Indiae locis
ac sigillatim in Taprobanes insula
commonstrent carminibusque cele-
brent. Quae iam in Graecum Her-
culem ille translata opinatur, colo-
nià Indorum scilîìcet ad Tyram fiu-
vium dednctà una cum Buddhae sa-
cris. Quin ipsam mensuram duorum
cubitorum congruere ait similiaque
affert nonnulla, vulgarem mensuram
simili modo quae superare dicantur.
Add. Barth: Die Kabiren in Tentsch-
land. pag. 153. 168. Ad Esthonum
gentes, quae Herculem colunt eique
similia attribuunt, hanc snperstitio-
nem refert Kruse: Urget
Esthn. Volksst. pag. 72.
c1aB”oopci dì Èég tOv 1
x. t. Z.] ITis verbis redit
ca, quae initio huius libr
enarrare cocperat: ubi |
mentio ipsum incitaveri
hac gente pInribus usqu
exponeret eaque afferret
Scythis ipse sciscitando
Graccis fere incognita.
Cap. LXXXIII.
Ilagacuevatopivov dagi
Darium moverit cansa ad
nem instituendam, indie:
dotus IV, 1: quem locumi
pluribus tractavimus, ubi
tevyvuvar tov Oonîau
00v] Unus Sancrofti liber,
quod Wessclingio probati
tum recepit Schaefer, quer
recentt. eld. rsecutus sur
codd. ££vyvvodai:, quod ri
Schweighaeuser. et Gaia
vid. Herodot. IV, 87. 89
33. 157 [ubi: gevypuvar n
xortov Noster dixit]. Ci
Excerptt. 17, ubi alia qu
tuli pag. 144 seq. [add.
ad Mel. II, 2 nott. exegg
P. II. pag. 116], in quibi
activum verbum reperitur
ter Latini (ut illic monui
Bosporon. De locutione
yÉproar conf. nott. ad III
yvuodar exstat IV, 85 a
sivo. — Qui hoe loco Bosp
tur Thracius, is simplicit
appellatur Zosporus (IV.
VA
ELPOMENE. IV. 82— 84.
461
levos 0 ‘Toraorzeos, cdedgpeos Ev Aapsiov, éronite un-
eutov argatninv in) ZxvBas moteodar, xatadéycov tov
fav tv amoginv. d24°' ov vue Exte cvufovAsvav ol
x, Opuètv éxénavro' 0 dè, érxedr vi ta mavta mageoxev-
dindavve tOv otgatOv Ex Zovocov. ‘Evdavra rav Ileo-84
Diofatos éden®n Aagziov, TpLOdY éovtav ol aaidav xal
worpatevoutvav, Éva avro xataderp8var. 0 dé ol Epn,
lo éovri xa) petpicav dsouéva, mavtas tovs ratdas xata -
y. 6 puèv dn Olofatos meoigaons Mv, tAzitav toùs viéas
loniae Bosporus. Nec tamen,
ireris, ulla eius apud Thucy-
mentio. Cf. Gatterer: ‘l'hra-
th Herod. u. T'liucydid. pag.
se: Ueber Herodots Ausmess.
n etc. pag. 27 coll. Reunel.
Quo eodem pertinet 0%
di Ilovrov), de quo ad IV,
6, quod neminem fugit, /r/un
stantinopolitanun, haud raro
limplici canalis appellatione
nm. De Graeca appeliatione,
liceam, conf. Schol. ad Apol-
od. Il, 168. Et pluribus, He-
n quoque respiciens, de hoc
o disputat Eustath. ad Dio-
‘rieg. 140 et nostra aetate
cke ad Mel. I, 19 nott. exegg.
II. P. I) p. 569. 570, Forbi-
andb. d. alt. Geograpb. Il.
ge] i. e. orabat, rogabaut. Quo
sensu I, 41. 152. V, 30), alibi.
r, ut del0da, alia id genus,
ro, cuius loco subinde etiam
ut III, 44, ubi cf. nott.
éyoy — tnv anveinv) xt
‘alet recenscre, enarrare, com-
re, ut IV, 95. 50. L14 cte,
v inopiam s. paupertatem esse
talus interpres, sed di/ficul-
sytharum terram invadendi,
pra IV, 46 Scythae Quazo!
‘MOGOL xQoouioyer. Mili non
it, Ad verba subsequentia
yao éne8: conf. nott. ad I,
add. IX, 109 coll. VIII, 137
Valcken. Ad ériravro ex
lente éxerite (sic enim dedi
redov. pag. 171 pro vulg.
repetendum yonitov: desti-
tit a rogando. Ad ipsam verbi for-
mam conf. Bredov. p. 344.
Cap. LXXXIV.
satalerp8d7; var] Passivo sensu ac-
cipi monet Kuelner. Gr. Gr. $. 4102.
not. 2. Infra IV, 135 Noster dixit
qupque xatelelrovto sensu passivo,
et IV, 87 xars4e(g: &n, itemque Ze-
qgBeis IV, 144; oî vmolELTOLevO?
IV, 128; of vrolspdévtes IV, 134.
136. — Mox roùs EREOTEÙTUG satel-
lites intelligo adstantes, qui regem
comitari consueverint. E Sancrofti
libro aliisque iam Schaeferus rece-
pit roùs fxì rovrwy éreoted-
tas, cum vulgo abesset fr. tovrOY;
Nchacferum cum recentt. edd. secu-
tus sum, cum his vocibus additis
leclarentur satellites , quorum hoc
nnnus fuerit, ut regi adstantes eius
mandata exsequerentur deque Ueo-
bazi tiliis supplicium sumerent. Ad
usum pracpositionis éxi sequente
genitivo conf. quae attuli ad Plu-
tarch. Alcibiad. p. 162 et ad Pyrrh.
pag. 154. Inde Lhardy , qui et ipse
dedit LODI) érxì rortéomy (leg. TOVvTor)
fneoteatas, explicat: quorwn id of-
ficium erat, comparans VII, 117 tor
ÎmEGTEGTA TS dLwgvyog (praefectum
fossae) et alias Nostri locutiones
idem fere significantes. Cacterum
haud dissimilis crudelitas Xerxis
narratur VII, 38 coll. Senec. de ira
JII, 10. Ac talia tyranni animum
indolemque maxime commonstrare,
qui omnì iure divino humanoque
postposito suo arbitrio omnia sub-
iecerit, monere haud opus. — Ad av-
toù tavry vid. IV, 80. I, 189 ibique
allata.
85
462
HERODOTI
otgatnins arodeAvota® 0 dè ExÉlevos tovs éxl rc
otedtas amontetvar ravtas tovs Olofatov rmaldas.
uèv aroopaytvtes aUtov tavtn éAlrovro.
Aapetos dè Exel te ropevoRevos éx Zovoay a
KaAgudevins Eri tov Booxogov, îva Etevxro N yépu
tev éofas ds wda Endes énì vas Kvavéas xaAevuévag
tegov miaputas "EàAgves paci elvar* Etopevos Bè i
Cap. LXXXV.
ns Kalyndovins fx. ov Boono-
e0v] Conf. IV, 83 ibique nott. — De
loco, ubi ponte Bosporum iunxit Da-
rius, dicemus ad IV, 87; de Chalce-
done, in cuins ditione (7 KaZzndo-
vin) hoc factum est, vid. nott. ad
IV, 144.
énxl tas Kvavéas nalevuievag] Nec
Herodotus nec quisquam alius angi-
quiorum scriptorum Cyaneas vocat
insulas, quales memorarunt posterae
aetatis scriptores. Saxa sunt e mari
prominentia, ad oram Asiae atque
Europae sita ante Bosporum, qua
Pontus in eum intrat. Cf. Strabo
VII. pag. 319 s. 492. Schol. Apollon.
Rbhod. lI, 320 seq. 559 seqq. Eustath.
ad Dionys. Perieg. 140. p. 111,7
seqq. ed. Bernhardy, Nitzsch. ad
Odyss. XI1I, 59. T. III. p. 373, ne
plura. Vid. Kruse Il. l. p. 7 et Ap-
pend. pag. 15 seq., ubi Valcania
quaedam vestigia in insnlis illis la-
tere existimat, quas in Argonauta-
rum rebus maxrime celebratas Cya-
neas dici a colore, quem eminus
praebent, et P/anctas 8. Errantes et
Symplegades, quod collidi eminus vi-
deantur, satis constat. De quibus
copiosissime egit Tzschucke ad Mel.
II. 7 nott. exegg. Vol. III. P. II. p.
974—577 coll. Bernhardy ad Dionya.
Perieg. 144. pag. 558 seq. Add.
Ukert: Geogr. d. Griech. u. Roem.
III, 2. pag. 148 seq., Forbiger:
Handb. d. alt. Geograph. II. p. 395
seq. Nunc loco nomen Z/rek-Zaki.
Etonevos dè nl to (00) Pauw.
legi voluit éxl to dl0, in promonto-
rio seu vertice Cyancarum. Valcke-
nar.(cui adstipulaturGatterer: Thra-
cien nach IHerod. uu. Thucyd. pag.
145) coniecit éxl to lxol@, (sedens)
in tabulato navis, ita 1
uppì iurxta navis mi
putetur, cum 7
mero, aliis sint te ce
xiotov. Atque ita sa:
Odyss. III, 263. XIII, 7
16. Nobis neutram pla
telligendum Zovis Uri,
templum, quod omnine
dicitur fg0v, clarissimi
dem, in loco prominenti
late pateat in Pontum
Quare accedere non
quae scribit Clarke: 7
681, Darium in una Cya
sedisse atque ex eo ]
xisse Pontum late pi
quod in faucibus illis, i
templum est situm, ff
tuisse arbitratur. Sed
Herodoti verba #01ewo;
quae aliter atque dixi
queunt. ,,70 i00r“ ail
,,ad os Ponti erat, siv
éxBolas toù Ilovtov in
Vit. Sophist. I, 34, 1.
nQ0g to orouati toù I
neae, Strab. VII. pag. è
[Add. Scylacis Peripl.
p. 56. Geogr. Gr. minn.
Arrian. Peripl. Pont. {
Anon. II. Peripl. Pont.
(‘T. IL. p. 232 Gail.) col
dabimus de hoc templc
IV, 87]. Ex fano inge:
tur Pontus patebantqu
bus petrae Cyaneae ips
clarissime, conspicique :
sunt dicem, docente Gylli
Lib. HI, 5.‘ Tu add.]
messung. etc. pag. 7. 8.
dè érl to lodo vertit
Ibi ad templum residens,
Kruse l. l. pag. 8, quod
interpretatus sit idi, que
MELPOMENE. IV. 81. 85.
463
row Ilovrov, govra atiodéntov. melayéov pae amav-
vxe dovpacigtarog, TOÙ TÒò pèiv uixos otadiol eloi
le induci possimus, ac si
Cyaneis Darius Pontum
lemplatus, id quod ex Io-
smplo potius fecit, ita ut
è h. 1. non nisi orationi
dae inserviat. — Mox dedi
» eodd. probante Bredov.
; recentt. edd. #@neîro pro
ro. Vid. nott. ad l, 10.
quoque exstat in codicis
xcerptis.
sorarog] Sancrofti liber
tato», quod lectioni re-
ud praetulerim, licet in
. sententiis neutrum haud
fatur. Conf. Matth. Gr.
&avuaorotaros, neglecto
xxhibet, qui Herodoteu ex-
lnidas s. v. Eveeuvos T. I.
Ac iure videtur Breigero
2 Herodotus Pontum prae
2aribus admiratione ma-
tum iudicasse, tum ob ma-
n, tum quod tantam aqua-
m tam arcto freto in aliud
iare, tum denique quod
saevitià ventorumque vi
larum reliqua maria su-
dy pijuos stadior elor ina-
Luo: xal puosor) Vulgo ur-
red, quod retinuit Mat-
‘odque etiam retinuerunt
% Dietsch. Quod ego re-
sof slo, praebuit Floren-
plurali numero (s/0ì) vid.
, 60 ibique nott. — Unde-
) centum stadia aequant
Germanica CCLXXVII et
urrit; qui numerus iusto
imius, cum acguratius in-
maxima Ponti longitudo
CXLII milliarr. Germa-
>, ut alii volunt, CL. Scri-
sH.N.VI,1: ,,Mensuram
losporo ad Maeoticum la-
am fecere XIV triginta
D passuum, Eratosthenes
rinorem, Agrippa a Chal-
. Phasin X mill.‘ Quibus-
renient ocio mille stadia
bon. XII. pag. 548 s. 824
C. Arrianus ponit novem mille septin-
genta stadia, Agathemerus (II, 14)
sex mille stadia n Tomis prope
Istrum usque ad Phasin. Atque sic
alii aliter: tu vid. Ukert: Geo-
graph. d. Griech. u. Roem. III, 2.
pag. 153—163, qui accurate omnia
veterum de Ponti longitudine te-
stimonia recensuit ac diiudicavit.
Quae cum ita sint, Breiger., qui et
ipse pag. 27 seq. 30 et veterum et
recentioram de Ponti longitudine
collegit testimonia, Herodotum vult
minora adhibuisse stadia marina,
quorum undecim mille centum paria
sint Olympicis stadiis octo mille
octingentis octoginta; etsi vel sic
Herodotum non rectà transiisse
Pontum, sed litora legentem statuas
necesse est. Atque in eo ipso potis-
simum insistit Dureau de la Malle
Géographie physique etc. pag. 178
seg., cum non tam de ea cogitan-
dum sit longitudine, quae rectà Pon-
tum secantibus exsistat, quam quae
orarum, quas in navigando veteres
maxime legisse constat, ambages
una ad hune stadiorum numerum si
retuleris, efficiatur, praesertim si
eam terram, quae nunc a Caucasi
radicibus ad mare usque procurrit,
maris undis olim tectam fuisse sta-
tuas. Nec igitur mirum, quod He-
rodotus, cuius aetate, navigandi
arte minus exculta, litora proxime
legerent, tantam longitudinem Ponti
esse edixerit; cum qui postea de his
retulerint, quo tempore iam longius
a terra navigare coepissent, mi-
norem stadiorum numerum posue-
rint. Quod idem teneri vult Kruse
(Ausmess. d. Pont.) pag. 13 seqq.
113 copiosius in haec inquirens,
cum veteres semper navigarint oras
ac litora legendo, vel in minimos
sinus subinde intrantes; quod ipsum
vero cum non plane sufficiat, noctis
itinera ab Herodoto adiecta esse
suspicatur, ut maior viae longitudo
efficeretur, cum vera Ponti longi-
tudo optime conveniat cum stadio-
rum numero, qui e solis dierum iti-
neribus supputatis prodeat. Quae
464
HERODOTI j
o LI , , LÌ Li - b) L)
Exatov xa gidior xa) puvpios, to dè svpog, Tm evEvti
ÉUTOÙ, OTAÒLOL TEINAOGIOL XA. TELOYLÀLOL. TOVTOV TO
TÙ OtoL@ EOTÌ eUgos téocepss otedioL, unxos dè toi
alia affert argumenta, e maris na-
tura partim deprompta, ea hîc trans-
scribere longum est; namque Hero-
dotus, quem erroris suspicione libe-
rare studet Kruse, tum in negligen-
tiae vitium incidisse putandus erit.
Uf. Dahlmann. Herodot. pag. 6l et
Rennel. pag. 464 de situ orarum
Ponti eiusque longitudine Herodo-
tum recte sensisse negantes. Cui qui
ita patrocinari studet Larcherus, ut
minora stadia adhibuisse putandus
sit, quorum undecim millia aequent
CCXXVI milliaria Gallica (lieues),
quae ipsa sit vera Ponti longitudo:
profecto non vidit, cadem minora
stadia, si in longitudine definienda
valeant, in reliquis quoque mensu-
ris valeant neccsse esse, coque ipso
omnem perverti mensurarum ratio-
nem. Itaque hanc rationem merito
reiecit Ukert. 1. 1. pag. 153. not. 89,
id quidem manifestum esse ratus,
ab Herodoto acque atque ab aliis
Pontum maiorem esse habitum. At-
que Hervdotum, quae cognoverit, re-
tulisse indeque excusari posse Man-
nerti est sententia IV. p. 320. Et
sane, med quidem sententifà, ex-
cusandus erit Noster, si accura-
tam longitudinis Ponti cognitionem,
quam nemo suae et posterne actatis
et vix quisquam nostra habuit ae-
tate, sibi comparare haud potuerit
indeque ea si retulerit, quae ab aliis
fando audiisset, Ionibus aut Mile
siis commercii causa hoc marc per-
lustrantibus, aut quae sibi ipsi ma-
xime viderentur probabilia Pontum
pernaviganti.
tÒ dì #000g — CtAdIOL TELMAOGLO!
xal toogilior] teLpuogivi unus San-
crofti liber cx emendatione; cf. IV,
86. Reliqui depxocior. Breigero alio-
rum scriptorum de Ponti latitudine
testimonia, ab Herodoto non admo-
dum discedentium, colligenti 1. ].
videtur non valde a vero aberrasse
Noster, cum e Danvillii ratione 3379
stadia minora expleant latitudinem,
modo non ea, qua IHerodotns velit
parte, sed ab Heracle
ad Borysthenem, qui
esse dicunt Pontum, il
ris. Cf. quoque Rennel.
Et monet quoque Dures
l. 1. pag. 181, latitudi:
Herodoti aetate usque
tempus videri valde
multà terrA ad fluminni
sertim aggestài. Nec 1
cedunt ab Herodoteis :
liaria Gallica CKXIVY..
bus veram l’onti latitu
neri asserit l'linii inte
Quo magis a vero abe
mus Larcherum, qui
quam ponit, stadivrum
nisi LXVII milliaria '
eftici statuit, cum, wu
mantur stadia, cxsista:
milliaria (tallica et qu
Kruse l. |. pag. 26 hî
ctium itinera addita cei
ior exsisteret latitudo,
sit LII milliarr. Germa
dierum itinere quae co
— Ad verba rt; evQv
#0vrot conf, I, 193 et I'
laudd.
TUUTO TOÙ TEÀcty#806 1
£1:008 teccegEsS ctadtO4)
ram loci ob verbum éet
ibique nott. Quod ad ij
tiam attinet, observat Ì
29, vocem oroua apud
duplici sensu accipi, ei
illo Bospori loco inaxi
prope Iovis Urii templu
co), et latiori de omni
gitudine, ut in verbis
quentibus: u7xog dè ri
quibus ipsis perspicuita
dita putem haec: 0 cr
Boczogos néxintrar, ne
vocem oroua sensu arot
que positam accipiat.
autem, ut Kruse |. l. p
statuit, locus propre An
ut nunc vocatur, marim
per totum tractum angu
ne ip latitudine indie
MELPOMENE. IV. 83.
465
mv, ro dn Boorogos xéxAntai, xt’ 0 dn Etevaro N yé-
, él otadiovs sîxooi xal Éxatov éou.
ovrlda 0 Booropos.
Ierodoto consentiunt rerum
tes, Strabo, Eustath. ad I)io-
srieg. 1. 1., alii; dissentit Scy-
ten, et Polybius duodecim po-
ladia; recentiores modo quat-
edo ser stadiis loci huius la-
em definiunt. Vid. Breiger.
g. 27 et Krause |. l. pag. 41,
lerentiam ita tolli posse pu-
t temporum decursu loci na-
nutatà ipsum fretum, olim
i, iam latius factum fuis-
timetur. Cf. etiam Tzschuck.
I, nott. exegg. Vol. II. P. I.
39 et Ukert ].1. pag. 145 seq.,
ipse varias veterum nota-
de huius loci latitudine cx-
Add. Mueller ad Scylac. Pe-
+ 67 (Geogr. Gr. minn. I.
pr, tò di Boonogos xéxin-
Noster scripsit respiciens
! id, quod proxime positum
dit è avzn, verum ad il,
rimarium in hac tota senten-
istit #]x0g roù crouatos. Cf.
01, 17. III, 103. Ad significa-
vocis atynv cognoscendam
» quae leguntur I, 72 (ubi cf.
VI, 37. VII, 223 et quae plura
"it Ukert l. 1, pag. 144 not. 27.
infra dixit IV, 118: xl to
toò Bocnogor. Add. Maxim.
ies. VIII, 7 ibique Davis. p.
lat. Pericl. 19 init. Eodem
\ Mela, Plinio, aliis memorari
ad Melae locnm I, 19 notavit
ieke in nott. exegg. (Vol. III.
ag. 571 coll. Vol. III P. Il.
8, Ukert 1. 1. Et monet quo-
1. Italus interpres avynv de
i ferrae sive maris dici tractu:
\etum, ut quem adzéva, i. e.
Graeci dixerunt Bosporunm,
arci dogaz, Itali (quod idem
let) il braccio di San Giorgio
it. Videtur locutio ducta a
s humani similitudine, quam
1 posterue quoqne aetatis scri-
adhibentes Propontidem vo-
ODOT. II.
, > ss 3)
teiver È ES tv
‘H dè Ilgorovris, fovoa eUpos pèv
carunt ventrem et Hellespontum ve-
sicam. Monuit Kruse |. l. pag. 31.
eni otadiovg elxoci nal Éxatoy
écr.] In hac longitudinis mensura
scriptorum testimonia ferme concor-
dant, quae etiam non nisi quadra-
ginta stadiis differre videtur ab ea,
quam nunc scribunt tractus esse
longitudinem. Ac tolli hanc ipsam
differentiam, si Bosporus usque ad
Cyaneas producatur insulas uno
milliario Germanico, statuit Kruse
pag. 43 seqq. 119 seqq. Breigero I. |.
pag. 20 aliquot saltem stadiis in lon-
gitudine detinienda errasse videtur
Noster; cui quod succenseamus eam
ob causam, sanequam non erit.
"H dè IToorovris fotoca evpog utv
cradiov reviqguootov] De Propon-
tide ciusque longitudine et latitudine
locos veterum scriptorum exhibuit
ac recensuit Ukert 1.1. pag. 140 seq.
coll. Forbigero 1. 1. II. pag.23. /rou-
pontidem nunc vocgari mare album 8.
mare di Marmora, nemo nescit; cuius
latitudinem wndecin milliariorum
Germanicorum esse cum tradant,
haud scio an lapsus fuerit Mannert.
IV. pag. 504, latitudinem Proponti-
dis, quae decem sit milliariorum geo-
graphicorum, accurate emensum es-
se Herodotum scribens. De quo ipse
viderit. Qui enim quingenta stadia
(id est XII{ milliarr. Germanicc.)
latam esse Propontidem scripsit,
si a Bisanthe 8. Rodosto (ut nunc
vocant) proficiscaris; is sane sexa-
gintastadia addidisse minimeque igi-
tur accurate spatium indicasse pu-
tandus erit. At excusari posse He-
rodotum censet Kruse l. l. pag. 47.
120, si Herodotum non rectà Pro-
pontidem traiecisse putemus, sed
navigatione praeter insnlas facta eo-
que modo multum producta, vel ob
flnctus Bospori cursum rectum prae-
pedientes. Breiger. 1. 1. pag. 24 de
his pronuntiare non andet, cam haud
teneamus locos, ad quos referri que-
at mensura hîc tradita.
30
464
HERODOTI j
éxatòv xal yiluo xal uvoror, to dè eUpos, ti eVpvrar
EGUTOÙ, CTEÒLOL TELNXOCLOL xa. TELOYL'ALOL. TOVTOV tOÙ :
tÒ otoUa EGTÌ eUpos téoceges otddLoL, uixos dè toù a
alia affert argumenta, e maris na-
tura partim deprompta, ea hîc trans-
scribere longum est; namque Hero-
dotus, quem erroris suspicione libe-
rare studet Kruse, tum in negligen-
tiae vitium incidisse putandus erit.
Cf. Dahlmann. Herodot. pag. 61 et
Rennel. pag. 464 de situ orarum
Ponti eiusque longitudine Herodo-
tum recte sensisse negantes. Cui qui
ita patrocinari studet Larcherus, ut
minora stadia adhibuisse putandus
sit, quorum undecim millia aequent
CCXXVI milliaria Gullica (lieues),
quae ipsa sit vera Ponti longitudo:
profecto non vidit, eadem minora
stadia, si in longitudine definienda
valeant, in reliquis quoque mensu-
ris valeant neccsse esse, coque ipso
omnem perverti mensurarum ratio-
nem. Itaque hanc rationem merito
reiecit Ukert. l. 1. pag. 153. not. 89,
id quidem manifestum esse ratus,
ab Herodoto acque atque ab aliis
Pontum maiorem esse habitum. At-
queHerudotum, quae cognoverit, re-
tulisse indeque excusari posse Man-
nerti est sententia IV. p. 320. Et
sane, meà quidem sententiî , ex-
cusandus crit Noster, si accura-
tam lungitudinis Punti cognitionem,
quam nemo suae et posterae actatis
et vix quisquam nostra habuit ae-
tate, sibi comparare haud potuerit
indeque ea si retulerit, quac ab aliis
fando audiisset, Ionibus aut Mile-
siis commercii causa hoc mare per-
lustrantibus, aut quae sibi ipsi ma-
xime viderentur probabilia l’ontum
pernaviganti.
TO dè Ev00S — ctAdLOL tTeLNuoGIO!
nal toLozidlioL] tgenxocioi unus San-
crofti liber ex emendatione; cf. IV,
86. Reliqui denuocio:. Breigero alio-
rum scriptorum de Ponti latitudine
testimonia, ab Herodoto non admo-
dum discedentium, colligenti 1. |,
videtur non valde a vero aberrasse
Noster, cum e Danvillii ratione 3375
stadia minora expleant latitudinem,
modo non ea, qua Herodotus velit
parte, sed ab Heraclea i
ad Borysthenem, qua ]
esse dicunt Pontum, illa
ris. Cf. quoque Rennel. |.
Et monet quoque Dureau
I. 1. pag. 181, latitudine:
Herodoti aetate usque a
tempus videri valde d
multà terrà ad fluminum:
sertim aggestà. Nec adi
cedunt ab Herodoteis nu
liaria Gallica CKXIV} (li
bus veram l’onti latitudi:
neri asserit l’'linii interpi
Quo magis a vero aberr
mus Larcherum, qui pr
quam ponit, stadivrum rt
nisi LXVII milliaria Ga
effici statuit, cum, vulg
mantur stadia, cxsistant
milliaria Gallica et quod
Kruse 1. 1. pag. 26 bîe q
ctium itinera addita cense
ior exsisteret latitudo,
sit LII milliarr. Germani
dierum itinere quae confi
— Ad verba rt; evgura
#ovrot conf, I, 193 et IV,
laudd.
rovTOv TOÙ rEie6y506 tÒ
#00g téoceges ctadto:] A
ram loci ob verbum éorl c
ibique nott. Quod ad ips:
tiam attinet, observat Kr
25, vocem croua apud E
duplici sensu accipi, et a
illo Bospori loco inaxim
prope Iovis Urii templum
co), et latiori de omni Ik
gitudine, ut in verbis pi
quentibus: u7xog dì rov
quibus ipsis perspicuitatis
dita putem haec: 0 avgi
Boorogos néxAnta:, ne qu
vocem ctoua sensu arctio!
que positam accipiat. I
autem, ut Kruse l. l. pag
statuit, locus propre Arad
ut nunc vocatur, maxime i
per totum tractum angusti
ne in latitudine indican
MELPOMENE., IV. 83.
465
:, tò dn Boozogos xéxArtar, xut’ 0 dn Etevxro N pé-
li otadiovs elxoci xal Exatov ott.
tia 0 Booropos.
‘odoto consentiunt rerum
3, Strabo, Eustath. ad )io-
eg.l. 1., alii; dissentit Scy-
, et Polybius duodecim po-
lia; recentiores modo qual-
9 sex stadiis loci huius la-
1 definiant. Vid. Breiger.
27 et Krause 1. l. pag. 41,
entiam ita tolli posse pu-
emporum decursu loci na-
tatà ipsum fretum, olim
iam latius factum fuis-
ietur. Cf. etiam Tzschuck.
nott. exegg. Vol. IlI. P.I.
et Ukert l.]. pag. 145 seq,.,
3se varias veterum nota-
+ buius loci latitudine cx-
\dd. Mueller ad Scylac. Pc-
87 (Geogr. Gr. minn. I.
|, tò dn Boorogos xéxln-
Noster scripsit respiciens
id, quod proxime positum
ò Um, verum ad il,
marium in hac tota senten-
dt 87x05 roò crouatos. Cf.
37. HI, 103. Ad signitica-
ocis a1’ynv cognoscendam
quae leguntur I, 72 (ubi cf.
s87. VII, 223 et quae plura
Ukert 1. l. pag. 144 not. 27.
fra dixit IV, 118: éxl to
16 Boonogor. "Add. Maxim.
s. VIII, 7 ibique Davis. p.
t. Pericl. 19 init. FEodem
fela, Plinio, aliis memorari
| Melne locnm I, 19 notavit
re in nott. exegg. (Vol. III.
x. 571 coll. Vol. III. P. II.
Ukert 1. 1. Et monet quo-
Italus interpres avynv de
errae sive maris dici fractu;
lam, ut quem avzéva, i. e.
3raeci dixerunt Bosporum,
ci bogaz, Itali (quod idem
%) fl braccio di San Giorgio
. Widetur locutio ducta a
humani similitudine, quam
\osterue quoque aetatis scri-
dhibentes Propontidem vo-
DOT. II.
, > * ù
telver È ES tmv
‘H dè Ilgorovtris, govoa eUpos pèv
carunt ventrem et Hellespontum ve-
aicam. Monuit Kruse |. I. pag. 31.
enxì oradiove sixocr nal Exaroy
éct.] In hac longitudinis mensura
scriptorum testimonia ferme concor-
dant, quae etiam non nisi quadra-
ginta stadiis differre videtur ab ea,
quam nunc scribunt tractus esse
longitudinem. Ac tolli hanc ipsam
differentiam, si Bosporus usque ad
Cyaneas producatur insulas uno
milliario Germanico, statuit Kruse
pag. 43 seqq. 119 seqq. Breigero |. |.
pag. 26 aliquot saltem stadiis in lon-
gitudine detinienda errasse videtur
Noster; cui quod succenseamus eam
ob causam, sanequam non erit.
"H dè IToorovrls foca evpos uty
cradivv nevrquociov) De Propon-
tide ciusque longitudine et latitudine
locos veterum scriptorum exhibuit
ac recensuit Ukert I. 1. pag. 140 seq.
coll. Forbigero 1. 1. IT. pag.23. ro-
pontidem nunc vocari mare album 8.
mare di Marmora, nemo nescit; cuius
latitudinem wndecim milliariorum
Germanicorum esse cum tradant,
hand scio an lapsus fuerit Mannert.
IV. pag. 594, latitudinem Proponti-
dis, quae decem sìt milliariorum geo-
graphicorum, accurate emensum es-
se Herodotum scribens. De quo ipse
viderit. Qui enim quingenta stadia
(id est XIIY milliarr. Germanicc.)
latam esse Propontidem scripsit,
si a Bisanthe s. Rodosto (ut nunc
vocant) proticiscaris; is sane sera-
gintastadia addidisse minimeque igi-
tur accurate spatium indicasse pu-
tandus erit. At excusari posse He-
rodotum censet Kruse 1. l. pag. 47.
120, si Herodotum non rectà Pro-
pontidem traiecisse putemus, sed
navigatione praeter insnlas facta eo-
que modo multum producta, vel ob
fluctus Bospori cursum rectum prae-
pedientes. Breiger. 1, 1. pag. 24 de
his pronuntiare non andet, cum haud
teneamus locos, ad quos referri que-
at mensura hîc tradita.
30
466
HERODOTI
otadicov mevraxooiav, unxos dè TETRaNOGiIOv xal
xatad.doît é tòv ‘EXAnorovrov, tovra otsvotnta |
umuos dè rergoxociov val qiliov]
Accuratius in Propontidis longitu-
dinem inquirens Kiuse 1. l. pag. 48
seqq. Herodoti mensuram invenit a
veru vix quadraginta differre sta-
diis; quod ipsum non tanti esse re-
cte monet, ut scriptorem socordiae
incusenus. Breigero, qui l. 1. pag.
24 seq. minora hîc intelligi vult ata-
dia, equidem adstipulari nequeo,
qui in Krusii sententia acquiescen-
dum censeo.
»xatadidoè is tov 'Edigorovror]
Frequentius utique hoc sensu apud
Nosirum invenias éxd:d0va: de
fluvio, qui in alium fluvium aut in
mare influit; vid. nott. ad IV, 50 et
ad I, 6. — De /fellesponti nomine
vix est, quod dicamus post copiosis-
simam disputationem ‘l'zschuchii ad
Mel. II, 2 nott. exegg. pag. 109 seqq.
(Vol. 11I. P. 11): add. Ukert 1. 1, p.
134 seqq. et Forbiger 1.1. pag. 22
seq., qui veterumlocos de l{ellespon-
to accurate exhibuerunt. De longi-
tudine et latitudine Hellesponti dis-
quisivit quoque Jreiger l l. pag. 24.
25. Hoc unum lîc teneri velim (de
quo et ipso disputat ‘Tzschucke 1. ].
p. 110), Hellespontum tum latiori
sensu et magis antiquo, ut videtur,
more ita dici, ut omnem Proponti-
dem, quam vocant, simul una cum
ipso freto Hellesponti, a Sigeo inde
igitur usque ad Byzantium, compre-
hendat (cf. VII, 137. IV, 33. 138.
VI, 33, alia, quae et Breiger. 1.1. p.
20 et Kruse 1. I. p. 18 attulerunt);
tum arctiori sensu de isto tantum
canali, quem Daurdarellorum nomine
sive freti Gallipolilauni, quoniam ab
urbe Gallipolitana initium vulgo con-
Rtituunt, hodieque designant; vid.
IV, 85. 86. VII, 33. 35 et conf.
Breiger. et Kruse 1. 1.
dovra oterrornia uèv Énta cta-
d'ove] E Schweighaeuseri emenda-
tione exhibui cum recentt. edd. ore:-
10rnta pro vulg. Greurorni:, cuius
vel ob sequens 47x05 nullus hîc esse
potuit locus. Sanerofti liber Grz-
vorarov praebet. Ad argumentum
conferri debet VII, 33.
cum, in quo septem stadi
sit Hellespontus, accura!
prope Abydum (cuius lo:
terra prominenti iacet A.
ius e regione in altera ]
ripa olim Sestus, nunc ri
Zemenik in colle prope Ja
piem stadiorum numerc
cum Herodoto convenit
discedit Xenophon Hell
O octu ponens stadia, is sj
urbes, non quo maria dii
casse videtur. ZDwo tan
memorat Polyb. XVI, 4,
dum in loco subest; reliq
testimonia cum Herodot
septem stadiorum fere ec
peditabit Ukert 1. l. pag.
nota 4l recentiorum que
sententiar, in his mens
randis vel magis inter se
tium: quod vel ex iis, qu
18 seq. in tabula propost
potest. Lechevalier atqu
cem stadia Hellesponta!
nunc angustum ese die
dotum una cum reliquis
bus lapsum esse ezistii
ipsas maris angustias ter
cursu paulatim extensas
Kruse 1. LL pag. 51 seqq. |
8eq. 120. Certi quid defi
det Breiger 1. 1. pag. 25
gis ipse, quid verum sit
cernere ausim, cum
aetatis viros doctos ta
hanc distantiam emens
deam. Sic Andreossy in!
et Abvdnum maris latitui
dicit ,,375 Toisen‘ (qu
est mensura sex pedes 1
plectens); Truguet poni
mensurae Gallicae1125—
ten 1150; Juchereau de
nis locum angustissimun
lid el Bahr et Kaleh.!
ut nunc vocant, contii
Toiscs‘ vult, Kiepert '
Protulit haec Ukert 1. ].
tis commonstrant, quam
sit, de his certi quid e
velle.
MELPOMENE. IV. 83. 86. 467
, pijxos dè terpaxooiovs. Exdidoî dì 6 'EXinomovtos
medayeos, tò dn Atpatov xaréetac. Meutgronta: di 86
e° vnòùs érinav padiota xN xatavver Èv paxonuegin
xtaxiopvoias, vuxtòs di ttaxiouvolas. NdN dv és
è rergaxogiovs] Necem
ntur milliaria Germani-
erissima csse optimeque
nonet Kruse 1. l. pag. 52.
videbatur Breigero, qui
3, recentiorum testimo-
lesponti longitudine alla-
team mensuram conten-
niam neque cum aliorum
iciliari posse nisi mino-
uoque stadiis Nostrum
e sumas. Mili potior
intia.
AP. LXXXVI.
rey x. t.Z.] De voce ér-
ott. ad IV, 68. Mox dedi
gf) cum Mediceo, Flo-
s duobus. Reliqui libri:
s807, quod a melioribus
i minime dicere debebat
in Lex. Gr. s. v. Apud
‘eripl. $. 22 (pag.8 Hud-
Gail.) legimus: x«oa-
ra — Nuegus Laxods.
AIOULOMVOLAG, VVATOS
relag] 00yvias pro 00-
recentt. edd. dedi. Cf.
st vero talis Herodoti
, ut uno eoque longo die
*‘iat iter 70,000 orgyia-
s autem 60,000 orgyia-
summam 700 et 600 sta-
iunt ea cx ratiocinatio-
ad II, 119 tradidimus.
doti rationem vulgo re-
nisse observat Wesselin-
quosdam hinc disceden-
Vid. Ukert: Geogr. d.
n. I, 2. p. 56 seq. 58.
bon. ad Strab. I. p. GI
» vario modo, quo vete-
itria et maritima itincra
monens. Ac locorum di-
nino secundum naviga-
qui ad tale iter confì-
nmi soleant, definiri re-
Vil. ad Scylac. in Geogrr.
ag. 328 seq. Unde iter
ipsamque distantiam vix accuratius
indicari posse quivis intelliget, qui
locorum difficultates, ventos magis
minusque prosperos, acstus, fluctus,
vada, alia navigationis impedimen-
ta, quin ipsas naves non pari cursu,
sed partim velocius partim tardi-
us progredientes, satis respexerit;
quamquam ubi stadiis spatinm haud
licuit accurate definire, alteram ra-
tionem secundum navigationis dies,
latiorem illam quidem, veteres, ut
v.c. Scylacem praetulisse sponte pa-
tet. Quae cum ita sint, haud mirum,
huinsmodi mensuras laxiori sensu
apud Scylacem accipiendas esse,
qui nec ipse in illis indicandis sibi
constans reperitur, monente Gail. l.
1. p. 329 coll. 334. Quo minus Man-
nertus I. p. 214 quingentorum sta-
diorum mensuram a Scylace semper
observari debebat pronuntiare. Et
quingenta stadia (quae undecim fere
gcographica milliaria aequant) diei
totidemque noctis in navigationem
vulgo apud veteres numerari censet
quoque Kephalides Histor. mar.
Casp. pag. 105 seqq. Calidius de
Herodoto pronuntiat Rennel. pag.
390, Herodotum diurna itinera falso
emensum esse contendens; melius,
si quid video, Miot, Gallus interpres
in nota ad h. l., qua Herodoti men-
suras cum vera inaris longitudine
bene congruere ostendit. In clau-
sula denique addere iuvat, quod
Mannert. 1.1]. ex his Herodoti men-
suris colligi vult, Milesios scil. tum
temporis iam altum tenere mare au-
sos ipsosque nautas eam artis peri-
tiam nactos esse, ut, quantum spa-
tii uno die navis conficeret, definire
potuerint. Quod ad nocturnam Ponti
navigationem attinet, etiamnum pe-
riculosam ob nebulas ventorumque
vim ac fluctus, Kruse 1, l. pag. 20
nocturna itinera ab Herodoto sponte
adiecta esse sumens, quo maius ef-
ficeretur intervallum, veteres con-
tendit prorsus abstinuisse a noctur-
30*
468
HERODOTI
uiv Dacw axò toÙ GtOUATOS (tovto yao Éori roù ITom
xQotatov) Mueotav Evvea TÀ60g toTì xaì vuxtdv 0xre'
Evdexa uvorades xa. Exatov Oppuitcav yivovrai, éx Sè 1
puiécov tovtéav otadior Éxatov xal glio xal pvpioi sli
Qsuoxvonv tv eri Oeouadovii rotuuod Ex tie Zivdixi
ToÙTO yeg éoti toù Ilivtov sUgUtatov) toLdv te Mueot
duo vuxtdv mA009° avrai dE tosîs uvorades xal toi
ogpviéav pivovrar, otEedioL ÎÈ toLmuOGIOL al TOLOZLÀ
uév vuv Iovros ovros xal Boorogos te xal ‘E2240
OUT TÉ uor ueperoéara. xal
na navigatione, instrnmentis nauti-
cis praesertim destitutos atque ac-
curatiori navigandi arte carentes:
qua re rationem, quac inter diurna
ac nocturna intercedat itincra, falso
ab Heroduto prodi pronuntiat idem
vir doctus, cui iu talibus assentiri
nequeo, quae quam incerta sint ac
duhia, nemo non intelligit.
ndn vv Ès pìv Daciv drrò toù ct6-
patos] Ad Phasin plerosque veterum
scriptores extremum Ponti Euxini re-
cessum ponere de longitudine Ponti
disputantes, observat Breiger. |. ].
p. 38. — oropa, 8. 08 Ponti, ut in
Scrlac. $. 67 (de qua appellatione
vid. pluribus monentem Tzschucke
ad Pompon. Mel. I, 19 nott. exegg.
p. 570 Vol. III. P. I), eo loco poni-
mus cum Krusio I. ]. p. 11 seqq. 30
seqq. 38 seqq., ubi Iovis Urii fuit
templumj Anadoli Kavak nunc vo-
cant. A quo loco usque ad Phasis
ostia spatium esse CXLII ferme
Germanicorum milliariorum tradunt.
aviai evdena uverades val éxa-
tOv 0pyuLéwv yirovtai] Tu vid. nott.
adII, 119. Ac recte monuit Schweig-
haeuserns, intelligi 111 myriades
sive 1,110.000 orpyias; unde non
opns cnm Larchero in nott. ad h. Ì.
et Breiger]l. 1. pag. 33 ita transpo-
nere voces: evdena al fnarov uv-
ouades opytitmr. Add. Kruse l. I.
pag. 9 in not. Inde paulo inferins
cum recentt. edd. exhibui ross uu-
ouedes val Termuovta, ubi vulgo
Tosic xal toemuovta pvgioides, quem
ordinem verborum retineri vult cen-
sor Ienenris (Ih17. nr. 162. p. 364).
és dè Ospionvono tnv énl Oeouo-
xatà ta Elonueva xe
dovrei] De Thermodonte, qui:
pellatur Termeh, paucis m
ad Il, 104; add. Forbiger
pag. 110 seq. et cf. Herod.
Ad quem filuvium Amazones
se dicuntur in urbe 7Aemia
fluvii ostia sita. Cf.Anon.I
Pont. $.16 T. III. pag. 156
Strah. XII. pag. 547 s. 824
Schol. Apoll. Rhod. II, 37
Tzschucke adMel. I, 19 not
(Vol. II. P. 1) pag. 602,
p. 601 de Thermodonte.—.,
dixijs omnes libri scripti '
Sed vid. nott. ad IV, 28
Krure |, l. pag. 26.
ovID té pot pFpetgeore
tofata pluralis numeri es
bene discernenda a forma |
tar, quae paulo ante legitu
gularis numeri est forma. C
dov. p.329 et vid. Etymolq{
p. 578, 41. Cramer Anecd
p. 287, 28. Quae sequunta:
xal xata TA elonueva nEPO
dentur addita ad comproba:
xime antecedentia, cum ni
valcant nisi: atque horum n
se habet, ut dixi; sive: atqu
ea quam dixì ratio s. natura
maria revera ita ut dixi «
sunt. Eodem sensu passivi
trali xigvre Noster dixit
— Caeternm hicce locus
indicio esse, ipsum Herodot
maria visisse ipsumqne di
fuisse emensum, iter facien
recto cursu, sed, ut ptob:
oras legentem sinusque vis
Cf. Breiger. 1. 1. pag. 19,1
130 et supra nott. ad IV, 4
MELPOMENE. IV. 86. 87. 469
ci dì xal Aipvnv 6 Iovros ovros, éxdidovaav È Éov-
0440 té élaooc Eovroù, 7 Maris te xadéerat
10 tov Iovrov.
dì Aagstos, 06 éBenoaro tòv ITovrov, ErAse onioo én18T
sugar, Ts apyitéxtav Epeévero MavdpoxAéns Zauios.
Maeoticam vix ille videtur
edum pernavigaase; quip-
us ambitu eum non recte
fuisse, sequentia satis do-
igrua quamvis iis, quae
lidit, mariniun esse lacum
rans. Cf. Heyse l. l. pag.
ger. pag. 33, qui Herodo-
is crimine ita liberari posse
verba on 70440) té élao-
v (in quibus cave deleas
praeter Herodoti libros
tetur quoque Eustathii au-
d Dionys. l’erieg. vs. 163)
ini lacus ambitu accipian-
id longitudinem et latitu-
erantur. Quae vereor ut
Conferantur caeterum de
» paludis ambitu Scylax $.
Huds. p. 283 T. I Gail.
etit Anonoym. in Peripl.
pag. 206 T. III ed. Gail.),
. ad Strabon. VII. p. 310
quae Wesselingius profert
Byzant. verba ex Anaplo
Id. Mannert. IV. pag. 323.
ros dì nai Liuvnv o ITovros
rog a pluribus codd. abest,
ymissum est in Dindorfi
uncis inclusit Dietsch.
retinui cum Schwei:haeu-
repetitum videtur prono-
listingueretur kic Pontus ab
to proxime memorato. De
éxe08at conf. IV, 44 fin.
‘05 ITovtov] Vid. nott. ad
Zespexit ad haec Eustath.
i. Perieg. 14. 163.
Cap. LXXXVII.
leo xl tv yÉpuear]
.loco, ubi Bosporus ponte
at (conf. IV, 85 init.), navi
erat ad Cyaneas insulas,
sverans ad Iovis Urii tem-
pso Ponti introitu situm,
ins omnem Pontum con-
templatua est; quo facto rediit enm
ad locum, ubi pons structus erat.
— Pro vulg. #&ynoato et tTNnpoaps-
vog e Florentino recepi é&e p0at0
et &e p0anevog, probante Bredovio
p. 16. Conf. etiam nott. ad. III, 23.
Mavdeoniénz; Zauog] ,,De hoc
Mandrocle vid. Tzetz. Chiliad. ],
hist. 31 [et in Allegor. Homericc. in
Matrang. Anecdd. I. p. 224) et Iu-
nium in Catalog. Artific. in voc. p.
118 ibique land. Brissonium De reg.
Persar. princip. lib. III ($. 97, ubi
etiam reliqua veterum testimonia
de Dario Bosporum iungente operà
Mandroclis]).‘‘ Creuz. Idem Man-
drocles mox cap. 8, ubi pro Ma»-
deox2f7g in Autholog. Palat. VI, 34
Mavdooxiémv. ‘Avdpoxléins exstat
‘apud Gyll. De Bospor. Thrac, II,
15, idemque placeret Wesselingio,
ni libri scripti apud Herodotnm ad-
versarentur, Neque vero quidqnam
mutandum, quandoquidem alia quo-
que nomina propria inveniuntur cum
Marvdgo composita, haud infrequen-
tia illa quidem in Asia minori, Io-
nia praesertim et Caria, observante
Letronnio in Journal d. Sav. 1846.
p. 1!3 seq. Formam Mavdpoxltns,
cuins loco Sancrofti liber alterque
codex Mavdeox?ns, satis tuentur
similia, quae attulit Bredov. p. 258.
Unde quoque in accusativo Mav-
do0xZ#a recte praebent libri scripti
cap. 88.89. In Silligii Catalogo Ar-
tificum Mandroclem invenire non po-
tui. Sed Brunn in catalorum arti-
ficum Graecorum (Geschichte d.
Griech. Kiinstler II, 1. pag.359) re-
tnlit Ma::droclem, de quo Cr. con-
ferri vult Fr. Thiersch: Ueber die
Epochen d. bildend. Kunst etc. pae.
180 seq. ed. alt. Ac pertinere mihi
videtur Mandrocles ad illam artifi-
cum scholam, qua Samus iam ma-
ture inclaruit: vid. nott. ad I, 4l.
III, 60.
468
HERODOTI
uèv Daowv amò toù otduaros (tovto peo Ééori rov ITo
xootatov) Muegécov Evvea rA008 tor) xal vuxtidv oxti
Evdexa uvoiades xal Éxatov opyviécav pivovrar, Éx dì
quitcav tovtéav otedio Éxatov xal qidior rai pvpioi ei
Qeuoxvonv tHv érl Oeouadovii rotauod Èx ts Zuvdi:
toÙùto Yap éoti toù ITavtov eUpUTATOv) toLddv te Nue
duo vuxtòv mAi6os* avra. SÈ tosts pvouades xal 1
oopuitav pivovrar, otedioL dÈ tEI“NOGIOL xal TOLOY
uév vuv Ilovros ovros xaì Boormogos te xal ‘EAA
OUT” TÉ uor ueuetoéara. xa) rata ta Eelonueva a
na navigatione, instrumentis nauti-
cis praesertim destitutos atque ac-
curatiori navigandi arte carentes:
qua re rationem, quae inter diurna
ac nocturna intercedat itinera, falso
ab Heroduto prodi pronuntiat idem
vir doctus, cui iu talibus assentiri
nequeo, quae quam incerta sint ac
duhia, nemo non intelligit.
nin cv ès piv Bacwy dirò toù cto-
petoc] Ad Phasin plerosqne veterum
scriptores extremum Ponti Euzxini re-
cessum ponere de longitudine Ponti
disputantes, observat Breiger. ]. l.
p. 38. — Goropa, 8. 08 Ponti, ut in
Scylac. $. 67 (de qua appellatione
vid. pluribus monentem Tzschucke
ad Pompon. Mel. I, 19 nott. exegg.
p. 570 Vol. III. P. I), eo loco poni-
mus cum Krusio I. l. p. 1I seqq. 30
seqq. 38 seqq., ubi Iovis Urii fuit
templum;j Anadoli Kavak nunc vo-
cant. A gno loco usque ad Phasis
ostia spatium esse CXLII ferme
Germanicorum milliariorum tradunt.
avrai Evdena uvordes nai Exa-
tov dgyviéwv yin ovta:] Tu vid. nott.
adII, 119. Ac recte monnit Schweig-
haeuserns, intelligi II1l myriades
sive 1,110.000 orgyias; unde ,non
opns cnm Larchero in nott. ad h. 1.
et Breiger 1]. 1. pag. 33 ita transpo-
nere voces: evdera al Exatov uv-
ouedes ogyvitov. Add. Kruse I. 1.
pag. 9 in not. Inde paulo inferius
cum recentt. edd. exhibui ross uv-
ouadss val Temuovta, ubi vulgo
Tosic xal tpimuovta pvoicides, quem
ordinem verborum retineri vult cen-
sor Ienenris (1*17. nr. 162. p. 364).
és di Osuiouvenv tnv frì Osouo-
dovri] De Thermodonte, qi
pellatur Terme, paucis
ad II, 104; add. Forbig
pag. 116 seq. et cf. Her
Ad quem fluvium Amazon
se dicuntur in urbe 7%es
fluvii ostia sita. Cf.Anor
Pont. 8.16 T. III. pag. lì
Strah. XII. pag. 547 s. £
Schol. Apoll. Rhod. II,
Tzschucke ad Mel. 1,19 n
(Vol. IMI. P. 1) pag. 602
p. 601 de Thermodonte, -
dixns omnes libri script
Sed vid. nott. ad IV, 2
Kruse 1. I. pag. 26.
ovID té por prpergéa
tefetar pluralis numeri
bene discernenda a formi
taL, quae paulo ante legi
gularis numeri est forma.
dov. p.329 et vid. Etymo
p. d5î8, 41. Cramer Ane
p- 287, 28. Quae sequun
“al Hate 1a Elonueva RE
dentur addita ad compro!
xime antecedentia, cum
valcant nisi: atque horum
se habet, ut dixi; sive: at
ea quam dixi ratio s. natur
maria revera ita ut dixi
sunt. Eodem sensu pasa
trali x/g@vxe Noster dixi
— Caeterum hicce loci
indicio esse, ipsum Herod
maria visisse ipsumqne
fuisse emensum, iter faci
recto cursu, sed, ut ptc
oras legentem sinusque v
Cf. Breiger. 1. 1. pag. 19,
130 et supra nott. ad IV,
MELPOMENE. IV. 86. 87.
469
gerai dè xal Aiuvnv 6 Iovros oUros, éxdidovoav és Éov-
ov 104460 té élacocdo Éovroù, n Magris te rarfetat
meno toù ITovrov.
‘0 dì Aapstos, 05 edenoato tov ITovrov, Ends: Orio érl8T
vépvpav, ts doyiréxtov evévero MavdgoxAéns Zapios.
sm Maeoticam vix ille videtur
e, nedum pernavigasse; quip-
cuius ambitu eum non recte
mm fuisse, sequentia satis do-
congrua quamvis iis, quae
tradidit, maximum esse lacum
emorans. Cf. Heyse |. l. pag.
Breiger. pag. 33, qui Herodo-
rroris crimine ita liberari posse
, ttverba 07 1020 téo éla0-
vIov (in quibus cave deleas
prod praeter Herodoti libros
os tuetur quoque Eustathii au-
rs ad Dionys. Perieg. vs. 163)
» omni lacus ambitu accipian-
ied ad longitudinem et latitu-
| referantur. Quae vereor ut
ant. Conferantur caeterum de
tiene paludis ambitu Scylax $.
» 30. Huds. p. 283 T. I Gail.
repetit Anonoym. in Peripl.
$.1. pag. 206 T. III ed. Gail.),
ibon. ad Strabon. VII. p. 310
‘et quae Wesselingius profert
"sii Byzant. verba ex Anaplo
» Add. Mannert. IV. pag. 323.
odzeta: SÈ xa Liuvnv o Ilovtos
] ovros a pluribus codd, abest,
te omissum est in Dindorfi
Be; uncis inclusit Dietsch.
‘em retinui cum Sclhwei;haeu-
Cui repetitum videtur prono-
[uo distingueretur kic Pontus ab
onto proxime memorato. De
maptx508a. conf. IV, 44 fin.
ne roò ITovrov] Vid. nott. ad
è. Respexit ad haec Eustath.
onys. Perieg. 14. 163.
Cap. LXXXVII.
te orlo nl tnv yépuear]
0 ex loco, ubi Bosporus ponte
is erat (conf.IV, 85 init.), navi
‘tus erat ad Cyaneas insulas,
ne reverans ad lIovis Urii tem-
in ipso Ponti introitu situm,
ssidens omnem Pontum con-
templatua est; quo facto rediit eum
ad locum, ubi pons structus erat.
— Pro vulg. é#8ppoaro et tNnpoaus-
vos e Florentino recepi é&e poaro
et ®s 7p00pevos, probante Bredovio
p. 468. Conf. etiam nott. ad. lII, 23.
Mavdoonlén; Zeus] ,,De hoc
Mandrocle vid. Tzetz. Chiliad. I,
hist. 31 [et in Allegor. Homericc. in
Matrang. Anecdd. I. p. 224] et Iu-
nium in Catalog. Artific. in voc. p.
118 ibique laud. Brissonium De reg.
Persar. princip. lib. III [$. 97, ubi
etiam reliqua veterum testimonia
de Dario Bosporum iungente operà
Mandroclis].‘ Creuz. Idem Man-
drocles mox cap. 58, ubi pro Mav-
dooxZéng in Autholog. Palut. VI, 34
Mavdooxléov. Avdgoniéns exstat
‘apud Gyll. De Bospor. Thrac. II,
15, idemque placeret Wesselingio,
ni libri scripti apud Herodotum ad-
versarentur. Neque vero quidquam
mutandum, quandoquidem alia quo-
que nomina propria inveniuntur cum
Mavdoo composita, haud infrequen-
tia illa quidem in Asia minori, Io-
nia praesertim et Caria, observante
Letronnio in Journal d. Sav. 1846.
p. 113 seq. Formam Mavdeoxlins,
cuins loco Sancrofti liber alterque
codex Mavdoox?rs, satis tuentur
similia, quae attulit Bredov. p. 258.
Unde quoque in accusativo Mav-
dooxZéa recte praebent libri scripti
cap. 88.89. In Silligii Catalogo Ar-
tificum Mandroclem invenire non po-
tui. Sed Brunn in catalogum arti.
ficum Graecorum (Geschichte d.
Griech. Kiinstler II, 1. pag.3h59) re-
tulit Ma::droclem, de quo Cr. con-
ferri vult Fr. Thiersch: Ueber die
Epochen d., bildend. Kunst etc. pae.
180 seq. ed. alt. Ac pertinere mihi
videtur Mandrocles ad illam artifi-
cum scholam, qua Samus iam ma-
ture inclaruit: vid. nott. ad I, 4l.
III, 60.
470
HERODOTI
Pencapevos dè xa) tov Boorogov otHAas EFornoe duo éx° avidi
Aldov Aevxoù, Evrauov pocuuata, è uèv tv Accvpra, és dè
tiv 'EXinvixà, Èdvea navra, 0caneg Nye Ype dì wavra, toy
otpias fotnoe dvo én' avra) fx°
avtov Mediceus, Florentinus, alii;
cuius loco quod Gronovius reposi-
tum olim voluit éx’ avrò (ad ipsum
scil. Zosporum), id duobus libris
comprobatum nunc receptum est
auctoribus Valcken. et Wesscling.,
qui confert IV, 86 ri Oeouodorti.
Sic quoque Pausan. 1, 29, 7, nbi sa-
trapa commemoratnr ris ép ‘EXX70-
novto Povylxs. Plura qui requi-
rat, adeat collecta a Fischero ad
Welleri Gramm. III, b. p. 233 seq.
Ex Aldina, ad quan Sancrofti liber
duoque alii codd. accedunt, Schae-
ferus recepit éx avro, quod
cum prius displicuisset Schwcig-
haeusero, post ita placuit (Lexic.
Herodot I. p.243), ut receptum vel-
let, eandem praepositioni tribnens
significationem (ad, apud, iuxta) et
ad similia exempla a se collecta in
Lexic. Polyb. p. 212 nr. 4 addito:
Herodoto VII, 115. VII, 6 ablegan8s:
neque vero posteris editoribus per-
suasit, in lectione éx°’ @Ur9 merito
subsistentibus; etenim vel sequen-
tes genitivi X/90r Zevxoù ad cr7ias
referendi, tanquam genitivi materi-
ac, satis dissuadere poterant, alia
ut taccamus. o77iug Noster vocat
cippos, ut reete observat Italus in-
terpres; quales omunino in finibus
imperii terminorum tropaeorumque
loco scriptos a veteribus positos
fuisse, haud pauca commonstrant
exempla a Zoésa collecta De obe-
lisce. p. 077. Ex codem genere ille
est cippus, quem literis inscriptum
ad Tearum amnem erexit Darius,
ut legimus IV, 01. cr72e5, quas Se-
sostris constituit, vidimus supra II,
105, ubi conf. nott. Ctesias Ex-
cerptt. Persicc. $. 17 aram Iovi dia-
Patneto a Dario constitutam esse
scribit, de cippis nihil tradit.
evrauov yoduuata — fdvsa nav-
ta dcameg N78} Rex insculpi iussit
in hos cippos omnium, quas duce-
bat, gentium nomina et fortasse
quoque singularum numerum: quod
quidem a Persarum adeoque ipsius
Darii more non abhorruisse testan-
tur tres illae Darii inscriptiones ad-
huc superstites, quae nomina gen-
tiun vel terrarum subditarum contìi-
nent, de quibus vid. nott. ad III,
89. Videntur autem verba stase?
yocuuata — é8ysa idem valere ac
si dixisset #yyoawauswos #8vta, ut
haud necesse fuerit yeapuara acci-
pere pro inscripltione. Namque alter
accusativus #&vea vix aliter expli-
candus atque IV, 83 (£@a yeawase
voc xdoav tiv beviv, i.e. foyea-
pnoas aecav t. £.); cf. nott. adl,
68. III, 25. Infra IV, 91: yeepuara
èyyoawas 2éyovra tade. — Ad par-
ticularum iuncturam atque ordinem
(6 pèv tmv — #6 Sè try) faciunt,
quae collegit Krueger. ad Dionys.
Halicarnass. pag. 1650.
"Aocvora] Literas Assyrias eas-
dem esse atque Babylonicar, cum
Assyrine ac Babyloniae nomen pro-
miscue ponatur (vid. nott.adI, 192),
statuit Heeren Commentatt. societ.
Gott, XIII. p. 35 seq. coll. Grote-
fend in: Ideen etc. I, 2. pag. 359,
ubi hasce Assvrias literas earum es
genere esse vult, quae nunc vocat-
tur cuncatae, in monumentis Baby-
lonicis obviae et a Perzis in publi-
corum monumentoram inseriptioni-
bus adhiberi solitae. De liugua Pell
viaca, quae Persarum in aula tum
fuerit recepta, cogitandum puts
Palmblad in scriptione adI, 193 lau-
data, par.19. Cr. excitat adh.L
Goett. Anz 1802. p. 1191 coll. p.
1187, Hager. in Asiat. Magaz. n.
IV. p. 308. 315, et de literis Agsr-
riis ac lingua conferri vult Iablonsk
Opuscc. Vol. III. p. 126 segg. 1%
8eq., Volney Recherches nouvelles
sur l'histoire ancienne T. III. cap.
13. p. 184seqq., Palin Etnude d. hie-
roglyph. Vol. I. p. 19. Hacc olim
scripseram: nunc dubium mihi pon
est, literis Assyriis neque ac Syrii
apud Xenophontem in Cyropaed.
VII, 3, 16 nullas alias literas st
MELPOMENE. IV. 87.
471
vtov uvoiades éinordunInoav, zapls toÙ vavtixoò,
vra ouv ixmevoi, vées dì Eiamoorar cvvedty®Noav.
’r vuv ot7Ano: tavinor Butavrio, xopicavtes és tiv
reg0v tovTAVv, Eyoroavto 19ds tov fouòv tis 0080-
éudos, yogis évòs didov' ovtos dè xatede(p®n rao&
voov tov vnov év Butavrio, yocuuatav ‘Accvpiav
l'où dì Booxooov 0 yodpos, tov égevte Baocrdeds Aa-
5 éuoì doxgev cvufadlioueva, upecuv éorì Butavtiov
isi cuneatas quas dicimus,
einsdem generis, cuius
iptiones adhuc servatae
de quibus diximus ad
lui enim res a se gestas,
‘ras imperio suo additas
is in patria terra erectis
ssit, is profecto in liac
scriptione iisdem literis
uas et gentes ipsius im-
ates posteritatis memori-
voluisse putandus est.
sentaneum est, 4ssyriis
niversum scripturam cu-
Nostro indicari, qui inter
» diversa liuius scripturae
quibus unnm Assyrium
. Assyriorum monumentis
stis obvium, alterum Per-
rgepolitanis aliisque Per-
m monumentis conspicu-
liscrevit et ab eo genere,
ime usitatum aut adeo
fuisse ipsi videbatur, ap-
1 desumpsit. Tu vid. Le-
rnal d. Sav. 1839 p. 667,
ik. VIII. p. 89, Roeth:
Philosoph. I. nott. pag.
requet Journal Asiatiq.
. V. p. 429 seq., Boeckh.
Untersuchungg. pag. 41,
‘eber d. histor. (Gewinn d.
brift. pag. 77. Consuli
erunt, quae dudum de his
i Muenter: Versuch iiber
mig. Inschrift. p. 73 seq.
Die alte Persisch. In-
13. 179 sca.
svoradsg fEnordunInoav
um Persarum copiae ex
‘ovinciis collectae secun-
les omnino recenseri 8s0-
his quoqne numeris vix
esse, quod nos offendere
p. 135 seqq.) coll.
debeat, recte monere videtur Hee-
ren. Ideen. I, 1. pag. 518. Consen-
tiunt cum Herodoto in copiarum
numero Iustinus II, 5 et Orosins II,
8, cum septingentis millibus hominum
armatoram Scythiam Darinm in-
gressum esse narrantes; 6ydogxov-
tx pvoeratdas ponit Ctesias Persicc.
Excerptt. $. 17, itemqne Diodorus
Sicnlus II, 5, quem e Ctesia profe-
ctum esse ‘probabile est.
mo0g tov fiwpòv tis Oe8wotns
Aoetépdos] Diana Orthosia 8. Orthia
Spartae inprimis culta fuit; ad cuius
aram more antiquitus recepto eoque
crudeli (cum olim homines macta-
tos esse fama ferret) pueri verberi-
bus caedebantur. De quo Pausan.
Lacon. 16, 6. Spanhem. ad Calli-
mach. in Dian. 174, ne plura. De
ipsa dea vix est quod moneam post
Creuzerì disputat. in Commentt.
Herodd. p. 247 seqq. (qui idem nunc
addi vult M. de Stackelberg: Der
Apollotempel zu Bassae in Arcadien
C. O. Mueller.
Dor. I. p. 381 seqq. Add. Corpns
Inscriptt. Graece. I. nr. 1416. 1414.
Nec mirum, deae istius lunaris sa-
cra, Doribus, ut videtur, maxime
propria et ex ipsa Scythica s. Tau-
rica terra in Graeciam allata quae
dicerentur, posthac in Dorum quo-
que colonias, ad quas Byzantium
pertinuisse nemo nescit, una cum
colonia transvecta fuisse. Ac procul
dubio Herodotus Byzantii commo-
ratas suisque oculis, quae hîc me-
moriae prodidit, contemplatus est.
Nam qui Ponti vidit oras, eum By-
zantium quoque venisse dubitari
nequit. Conf. Heyse 1.1. pag. 129.
de #uoì donterv cvufadiouéivo]
doxfetv iure receptum pro doxée.
472
HERODOTI
egTe xal toù in) otouati (pod. Aapetos dì pera rave
oxedin tov aoyitéxtova avis MavdooxAéa cov Zi
Cf. IT, 124. VIII, 30. Ad significa-
tionem verbi cvuballecda: conf. I,
63 ibique nott. II, 33. IlI, 68. VII,
24. 184. 187. VIII, 30.
É00v torl Bvtavriov te rai toù
tnì otouati food) Duo loca, inter
quae medium struxisse videtur pon-
tem Darius, ea vult esse Kruse,
quorum alter nunc vocetur Anadoli
Kavak 8. maris nigri castellum, non
valde remotus ab eo loco, ubi tò
{00v s. templum Iovis Urii erat ex-
structum in Asiae ora, alter (in
Europae ora) pro apice palatii Cun-
stantinopolitani (Serail nunc vocant)
perhibeatur, ubi olim Byzantii arx
ipsumque _Dianae Orthosine tem-
plum. — Î00v in faucibus Ponti si-
tum procul dubio est /ovis Crii lem-
plum, e quo ipso in Pontum naviga-
turos solvisse testatur Arrian. iu
Peripl. $. 11; Iovem nimirum, qui
secundos ventos prosperumque cur-
cum praeberet (unde ZVrii nomen
illins) , invocantes. In promontorio
sive editiori loco, quem adhuc Zoro
(corrupto scil. nomine ex f90r) vo-
curi auctor est Tournefort, situm
illud fuit maximeque celebratum,
crebrius inde simplici /empli 8. funi
nomine, ut supra cap. 85, in Scylac.
Peripl. $. 67. 92, aut in Anonym.
Stadiasm. Prolog. (T. II. p. 434 ed.
Gail., cuins notata vil. ibid. p. 903
8eq.). Causam aperuit Arrian. Peripl.
(T. IIL p. 62 seq. ed. Gail.) $, 12 s.
Anonymus, qui Arrianus ferebatur
8.1 (Mueller: Geogr. Gr. minn. I].
p. 402), cuius haec sunt verba: —
ue TAL goolov isyouevov ‘Ie00», Ev
o vods Éoti 105 Otigiov OvTIO n 006-
ayogevduevos TOUTO dì tÒ yagiov
aPeTNELOv éoti toòv es tov Ilovtov
mieovtov, atque ipse Arrianus in
Peripl. S. "17 (p. 380 seq. Muell.):
TÒ legòy toÙ diòg toù Ovolov die-
gel amò Bvfavriov. otadlovs eluoci
1.1) Enatov ual fotiv orevoratov
tavt”7 tÒ ctoRa toù ITovrov ualov-
pevov xadoti o elofiaita
movtida* tavra pey eli
Add. ibid. $. 37 in fia.
ripl. $. 1 (pag.140 T.]
alia, quae attulit Gai
Osann. Disput. de fr
_Graec. T. III. p.288 s
coll, Tzschuckio ad M
573 (Vol. 111. P. 1) no
conferas supra IV, 8i
Verr. IV, 57. Quin ina
Iovis Urii sacra speci
Anadoli Kavak eo ip
templum Iovis, cuius
superesse dicuntur ru:
ctum fuisse probabile «
aetate inventam ess
Post Chishull. Antiqq.
39 exhibuit Kruse l. l.
ac potissimum Osann
scrippt. p. 228, Clark
p. 681 seq., qui ipsa:
nem exhibuit p. 684.
tat Schoell. Hist. de ]
III. p. 45. 46. De ij
qui Zrius vocabatur, p
Mueller Geogr. Gr. m
Add. O. Jahn: Arch.
pag. 31 seqq. Quae
locum, ubi Bosporus f
ctus, vix alium esse a'
nune in Europae ora Ax
sar *), in Asiae litore
Hissar (quae arces ‘
vionis turres vulgo vor
inm qui perpetuae ca'
nam luere debeant, i
nentur) magna cum
statuit Kruse, alias q
sas hune locum, in qu
maris angustissimum
gentos passus latum,
dum maxime idoneum
modatum esse expone!
copiosam dispntatione
108—114. Append. pi
Cap, LXXX!
podele ti oxedin]
*) Imaginem huius arcis exhibet Xavier Hommaire de Hell in opere sp!
en Turquie” ct en Perse (Paris 1853 sequ.) PI. V.
Ttramque atcem praebet
Voyage pittoresque de la Grèce (p. Choisenì. Gouffier) Tom. II. P. 2. PI. CL'
MELPONMENE. IV. 88.
no déra. dn’ dv dn MavdooxZéns arapyiv, toda poa- i
xacav tv tevtiv tov Boomogov xui Bacidéa re da-
moosdoin xatnuevov xal tov otpgatOv avtob diaBat-
8. pons ex ralibus factus
) praeter poétam, cuius
c afferentur, usus quoque
in re Aeschylus in Pers.
Baoilevos areatog — M-
sgedia rooduòv «usi
avtidos “Elles, ubi vid.
in Glossario de hac voce
it. Ex Herodoto vid. infra
.98. Ratibus igitur pontem
1836 patet, minime vero
pacto hae rates fuerint
Uuove omnino modo pons
structus; nisi quae de
0 Xerxes Hellespontum
»uratius tradita apud No-
ant, ad hunc qnoque Da-
referre velis. Hinc rates
umero easque pentecon-
e suspicatur Kruse, quem
pag. 110. 117.
ra] i. e. denis rebus omni-
‘8 ex quovis genere. Hinc
18 interpres: ,,donò dieci
‘ genere.‘ Cf. nott. ad I,
, IX, 81. In seqq. ad signi-
vocis aragYNv conf. nott.
mbaeuevoc] Cnm editt. re-
nxi haec verba auctorita-
todd. atque Eustathii ad
pag. 626, 51 s. 481, 6.
yeawauevos coniunetim.
serior aetas dixit $myoa-
; ipso verbo utitur Eusta-
srodotea hac locntione ex-
At veretur Schaefer. ad
alicarn. De compos.verbb.
ut satis Graecum Sit &oa
| pro” foyoeagpeiv ti, inde-
loti in loco, distinctione
ic scribi vult: dre’ Sy dn
+ n6 araognv &oa, yoa-
recav tv tediiv -- advé-
ad inde etiam probari ar-
quod ante ave&nue rimpli-
tatur radra yoxwepsvoc,
ta boa yeawauevos. Mihi
tur, qui in vulgari distin-
ctione acquiescendum esse persua-
sum habeo. Et conf. supra ad III,
47 et IV, 87 nott. de duplici ac-
cusativo, et ad I, 203. II, 4 de
signiticatione locutionis allata, de
qua Cr. laudat Zoéga Lib. Bassiri-
lievi ant. di Roma Part. I. Add. Le-
tronne: Lettres d'un Antiquaire à un
artiste etc. pag. 104. Cum enim
&o0v effigiem quamlibet sive figu-
ram indicet, omnis locutio nil aliud
sonare videtur nisi hoc : Mfandrocles
picturà exhibuit omnem pontem regem-
que Dariwn in solio sedentem exerci-
funque traiicientem et eam tabulam
lunoni Samiae [ubi fortasse Noster,
quem Sami diutius commoratum erse
novimus, vidit indeque ansam sum-
psit huius rei enarrandae)] dedicavit.
Conf. quoque Wurm. in Actt. phill.
Monacc. III, 4. p. 535 seq. Caete-
rum id mihi ex Herodoti verbis sa-
tis certo colligi posse videtur, mini-
me agi hîc de pictura muro inhae-
renti (cf. nott.ad I, 101), sed de ipsa
tabula, quae in templo aeque atque
alia donaria suspensa erat. Ac re-
cte Raoul Rochette (De la peinture
chez les Grecs pag. 93 seq.) hoc
opns refert ad antiquissima speci-
minia artis pictoriae apud vete-
res, quae in ligno fiebat satisque
exculta Mandroclis aetate fuisse vi-
detur, quandoquidem hîc de tabula
8. pictura maioris ambitus cogitan-
dum est, quae multas et res et ho-
mines contincbat.
èv roosdein xatnuevov] Quod
idem Xerxem fecisse scimus Abydi
ac Salamine, Ipsum locum, quo s0-
lium sibi collocarat Darius, in saxo
promontorii Hermaei prominenti, in
Europae igitur ora fuisse, suspica-
tur vir doctus, quem sequitur Kruse
1.1. pag. 114 seq. r008dol7 h. 1. di-
citur sedes eminens, unde late patet
prospectus; rooeéédon dicitur illa
sedes, quam Abydeni Xerxi parave-
rant, unde totum exercitum prospi-
ceret, VII, 44, ubi vid. nott,
ATI
474 HERODOTI
vovta, taùra ypawauevos avédnus és tò “Hoaîov, Exiyparis
rade'
Boorogov iyPuoevta yepuoodscas avednus
Mavdooxdéns “Hon uvnuosuvov c7edirg,
avro utv otépavov meoideis, Taploroi dì xòdos,
Aapelov Bacidéos Inreltcas xara voùr.
taùta pév vuv toù teveavtos tNv yépupav uvnuocuvva èyivero-
89 Aagstos dì doonocuevos MavdpoxAtéa diéfBave è vor
Eveoanv, toto. "Ioor rapayyetras mAéewv és rov ITovrov pixg&
"Iotoov motauod, éreav dì arincovia: és tov "Iotpov, tviatne
aUtov meoipévewv, tevyvuvras tov morapov. TÒ vago di vavu—
xòv Nyov "Icves te xaì AioAées xaì ‘EdAnoroviioi. ‘O pèv dip
vavtixòs otoatos tas Kvavéas diexmAooas imAee (80 to»
"Iotgov, cvarAoioas dì ava tOv morapov dvav Husptav xi00m»
[i aò daldoons toù rmorauoù tòv aUyéva, éx toù ogitera te
otduata tTOÙ “Iotoov, étevyvve. Aapetos dì ds diéfn row
Boorogov sarà tiv oysdinv, éropevero dia ts Oonizng*
avé@nne € tò ‘Heaîov] De hoc
lunonis templo eiusque donariis cf.
nott. ad I, 70et III, 60. Cr. con-
ferri vult Iacobs. Reichthum der
Gr. an plast. Kunstwerk. p. 14 seq.
De ipsa voce Hoaîor, quae commu-
nem formam retinet, cf. Bredov. p.
181.
éniyocypas rede] Qui sequuntur
versus, inde transierunt in Brunckii
Analectt. III. p. 180 ct in Antholog.
Graec. nr.CLIV inter adéorora irt-
yecupata T. IV. p. 147 Iacobs (An-
tholog. Palat. VI, 3-1) et XI (Com-
ment.) pag. 374. In quibus versibus
quid signiticet cyed/«c, panlo ante
monuimus; de .Mandrocle ad IV, 87
diximus, Vocem orépavor translato
potius sensu de ornamento et hono-
re, ut in Simonid. Epigr. XLI
(XXXVIII) accipiendam esse iam
Wesselingius notavit. In primo ver-
siculo pro @vé&nxs Naber. in Mne-
mosyn. III. p. 487 scribi vult «
avédnue.
Cap. LXXXIX.
toù motauod tòv avyiva — Étev-
gvve] avgéva Istri collon e. fasces
dicit (monente Schweigbaensero in
Lex.Herod.), qué fiuvius in diversi
brachia (ex uno quasi corpore
love exeuntia) dividitur. Cf, nott
ad I, 72.IV, 85. Incipit autem Ister
nunc in tres illos amnes, quos supra
ad IV, 47 indicavimus, dividi pa
lulum supra urbem, quae nunc ve
catur Ismail, ad brachium Kilis
sita, et paululum supra urbem, quae
nunc appellatur Tultscha s. Tilt
scha ad Sancti Georgii brachium
sita, sed infra id oppidum, cui num
nomen Isakscha, ubi integer nee-
dum in brachia divisus delabitur
Ister. Itaque, nisi olim haec omnis
aliter constituta esse dixcris, e re
gione urbis Ismail vel Tultschs
Istrum Darius transgredi haud po
tuit (cf. Rennel p. 420. Mannert IV.
p. 220): multo certe probabilius, id
circa Isakscha factum esse ; ad hune
usque locum classem inde a mariaé
verso flumine navigantem perveniss
duorum dierum itinere ibique Danu-
bium ponte iunctum fuisse admo-
dum veri simile est. Accurata dis
putatione id efticere studuit Krusé
MELPOMENE. IV. 88— 90.
475
:w0og dèi él Teagov rsmorauod tes anyas éorparonedev-
uegas tpets.
‘O dì Téagos Aéperar Uro tov meQuotxv 90
raudv douotos, ta te kAia és dxeoiv peoovta xuì dl xaò
ostiis pag. 69—74, idemque
avit Iochmus, adeo ut Da-
em ferme loco Danubium
ssus putetur, quo Russos
28 Turcis bellum illaturos
vinm ponte iunctnm traie-
@pimus: tu vid. Journal of
geographical society Vol.
rag. 36 seqg. ac praecipue
Hic enim vir doctus in iti-
quod anno 1817 fecit (Jour-
:the Balkan in 1847) accu-
\ viam persecutus est, qua
lim cum exercitu profectus
e huius itineris directionem
;in mappa adiecta, qua to-
(ce iter egregie illustravit.
rroxime antecedentibus ad
rm l8è roù "Iotoov cf. Bre-
61; ad formam duvav nott.
lot. IV, 1.
sevoc dì ir) Tedoov rora-
enyas) Quae via in Tabula
riana ab Anchialo rectà
r versus il Perinthum du-
itiqna illa et Graecis cogni-
ariam processisse vult Man-
[. pag. 272, Tearique fon-
ollocat, ubi notatur oppi-
Surgas, in media illa via si-
le in Danvillii mappa Zeari
ron recte indicari observat
(Thracien nach Herod.
? seq); quippe qui Tearum
tadesdo confuderit. Aucto-
le Hammer. (Hist. Osman.
i not. 6-45) Tearus nunc vo-
ara Su, qui in Contadesdum
ve Karischduran. Sed ap-
em hancce 7eara Su se
n hac regione audivisse ne-
mus ]. 1. pag. 45, qui ipse
loti locum inquirens feari,
imodotus dicìt, fontes inve-
in oppido Zunarkissar et in
te, qui uno horae spatio se-
rem versus inde distat. Utro-
multos adhuc cerni fontes
® quibus qui formentur ri-
suk Bunardéré (oppidi Bu-
narhissar) et Simer-Dere (vici Vene),
ex his coniunctis effici Herodoti Te-
arum, qui in Contadesdum influat,
adeo ut de triginta octo fontibus du-
bitandum non sit, quos per aesta-
tem omnes frigidos esse addit, per
hiemem nonnullos ita calidos fieri,
ut nix iniecta statim dissolvatur.
Inter veteres Plinins utique Tearun
novit Hist. Nat.IV, 18, Il ac for-
tasse etiam Simonides, in cuius Fpi-
gramm. XCII (al. XCVI), 1 qui @e-
«‘Q0v nomine indicatur finvius, eum
huc spectare censuit Reizius. Maiore
inre huc retulit Wesselingius verba
Libanii in orat. Antioch. p. 316 A
(I. p. 696 ed. Reisk.): Aagslw pèv
ovv énì Zuvdas Hlavvovu Tal-
va0o0g fy Oedun norauos Èdofey
elrot ua lMLotos unì orviov 60 da-
osîos otmoas tovro éveyocpn (f.
Eviyoawer) avrò Taivagov eivoi
morauov xl otov. Quae cnm ita
sint, Kolster (Jahrbb. f. Philol. u.
Paedlag. Suppl. Vol. XIII. p. 64)
minus recte Teari fontes ad oppi-
dum Kirkkilisseh, ubi Darii copiae
substiterint, quaerit, ipsumque Te-
arum nunc esse fluvium Tekadere
putat, quem ipsum rectins ad vete-
rem fluvinm Artiscnm retuleris. Di-
stat autem Kirkkilisseh 8., ut alii
scribunt, Kirkkelesia, quinque ferme
horarum spatio a Bunarhissar, se-
ptentrionem et occidentem versus.
A quibus vel magis discedit, quod
traditum inveni in M. Heine: Bil-
der aus d. Tiirkei (Petersburg. 1833.
p. 49.50), qui fontes calidos se in-
venisse scribit hos non longe ab
Achiolo 8. Ancyalo veterum (i. e.
non longe ab urbe Mesembria 8. Mi-
sevria, quae septentrionem versus
sita est ab eo loco, ubiIochmus hos-
ce fontes sibi reperisse visus est)
ad eam viam, quae ad vicum Rume-
likios ducit, ubi etiam quaedam co-
lumnarum a Dario erectarum visti-
gia cerni putat: de quo equidem
valde dubito, iis adstipulans, quae
Iochmus de his constituit.
476
Î avdero: xal Trovi Yoonv crécacta.
HERODOTI
sl0) dè avroù al xmyel |
vir dfovoar tesceo@uovia, éx merone TI auris déovou
xoi al uèiv avrédav s(0ì vuyoai, «i dè Beppat. 6605 d' tx' 3%
avras gori lon # ‘Hoaiov te mods rijs raga Iepivia, xai
"ArodAcvins tig év vo Evtsivo Iovro, dvav nuesgiov txa-
téon. exdidot dì 6 Tfagos ovtos és tov Kovradeodov zxorapor,
6 dì Kovradeodos és tOv ’Aporevnv, 0 dè ‘Appiavns ès toy
91"Ef90v, 0 di 6 Paiaccav tiv mag’ Alva nodi. "Erì tovroy
dov Tov morauov atixiuevos 6 Aapetos ds Lotoatoredevoato,
Cap. XC.
elol di avroòd «i anyal x. 1. 2.)
Citant ad haec verba Eustath. ad
Ili. x. p. 1263, 32 s. 1362, 13. Ad
vocem droy conf. IV, 1. Ad vocem
wwenv, qua scabies significatur, cf.
Foesii Oeconom. Ilippocrat. pag.
601 s. v.
te ‘Hoatov ts nolios TIS mao
Ileg(v®0) ZHeraecupolis urbs aliunde
non not®. Quare Perinthi suburbi-
um fuisse suspicatur Mannert. VII.
p. 177, Iunonis templo insigne inde-
que cognominatum. Voemelio au-
ctore (ad Demosthen. Philipp. p.97)
idem est atque Hoaiov reîyos 8. Zu-
nonium Castellum, Perintho proxi-
mum, ad Bosporum et Byzantium
spectans. Stephanns Byzant. 6. v.
‘Hoaîov, nolts Aoanns. Hoodotos
rercorr. n xal'Hoaîov teîxos* oi
nol:itea Hocîor, toò dè ‘Hoatov
refgons Hocotsiyitns. Perinthus a
Samiis ad l’ropontidem condita ma-
ximopere vel Romanorum aetate flo-
ruisse fertur primaque Thracire ex-
sti'it urbx, excepta Constantinopoli.
A quarto inde saeculo //eraclene no-
men accepit: nunc vocatur £rekli
8. Elegri. Plura Mannert |. ]. et po-
tissimum Tzschucke ad Mel. II, 2.
pag. 102 seqq. nott. exegg. Vol. III,
P. II. et Forbiger: Handb. d. alt.
Geograph. III. p. 1081 seq.
lE Anoliovins ts ?v to Eveei-
veo Ilovrew)] Verba ti)s #v to Evestrm
ITovr® consulto addita putem, ne
scilicet confunderetur haec Apollo-
nia cum aliis eiusdem nominis urbi-
bus compluribus, quae variis locis
commemorantur. Haecce Apollonia
ad oram meridionalem sinus, qui
nunc ab urbe Burgas illic sita no-
men invenit, a Milesiis quinquagin—
ta fere ante Cyrum annis condita in
parva insula continenti terrae iun—
cta, mox omnium fere coloniarum
ad Ponti occidentalem oram sita-
rum maxime floruit. Sed ab eo inde
tempore, quo a M. Crasso dirate
est, veterem statum non recupera-
vit, praesertim cum Anchialus pro-
pe sita eo magis florere inciperet.
Nunc illic oppidum Sizeboli (quod
ortum est ex appellatione Zwioxe
Z16, quam postera aetate urbs acce
pit) bene munitum egregioque ix
structum portu. Plnrima 'Tzschucke
I. 1. p. 95 seq. Cf. Mannert, VII. p.
144 seq., Forbiger 1. I. IIL p. 1083
seqq.
èe rò0v Kovradesdor)] Nemo, quan
tum scio, alius scriptor Contedesti
mentionem fecit, quem Hadriano-
poli Constantinopolin proficiscenti-
bus traiiciendum esse coniicit Mas-
nert. VII. p. 16. conf. etiam I. de
Hammer. ].l. pag. 6045. Contadesdun
esse, qnem nunc vocant: the Dereb
of Karisitivan, affirmat quoque Ioch-
mus l. 1. pag. 45. lisdem viris doctis
auctoribus Agrianes, qui apud po-
aterac aetatis scriptores nomine £r-
gini occurrit, hodie vocatur Erzeneì
8. Erganeh, Erkene. Add. Gatterer.
1. 1. pag. 42. Miscetur ille aliquot
milliaria meridiem versus ab Ha-
drianopoli fluvio Z/ebro, qui maxi
mus fere inter Thraciae amnes (ef.
Herad. VII, 59) nunc vocator Me
ritza; quam appellationem iam s4&
culi decimi tertii scriptoribus By-
zartinis in usu fuisse videmns. Vid..
ne plura, Mannert. VII. p. 14, For-
MELPOMENE. IV. 90—92. 477
rd rotaud otHANv Eotnoe xaì Évdavra, yocupara
e Aéyovra trade: TEAPOY IIOTAMOY KEDAAAI
4PIZTON TE KAI KAAAIZTON IAPEXONTAI
*®N IIOTAMEN: KAI EIl AYTAX AIIIKETO
IR.N EIII 2KY@ A£ Z2ZTPATON ANHP APIZTOX
I KAAAIZTOX IMANTSN ANOPLIIOGN, AA-
‘O‘TEZTAZIIEOX, IEPZEQN TE KAI INAXZHSX
UTIEIPOY BAZIAETE. tavra dn) e vdavta éyoagn.
dè évBevtev opunBels amineto és @AA0v rorapov, 1092
Aguoxos gori, 05 dia VipvoEdav beer. Er. tovrov dY
uov arixouevos Eroinoe torovds. arodetas yoplov tî)
éxéAeve mavra avdoa Aldov Eva mapetiovta tiDEVaL
modedeyutvov tobto qopiov. ds dì taùra N otEAtII
. p. 1075. — Aenus urbs ab
us condita sub Alexandri
ibus et vel postea Byzan-
séetate maxime floruisse fer-
s ei nomen Znos, nec pro-
occidentem versus Aegaeo
ras miscetur. Cf.Mannert.
206 seq. Plnra Tzschucke
—- pag. 126 seq., Forbiger
Car. XCI.
Éotnoe x. t. 1.] Pertinent
e ad IV, 87 de huiusmodi
xzimus; neque yeauparta,
loco commemorantur, alia
istimamus atque ca, qui-
cippus , ad Bosporum ere-
t inscriptus, cuneata scil.
a: unde factum, ut Hero-
m accurute inscriptionis
1. referre potuerit. Quam
iltum se quaesivisse narrat
Mi., sed frustra: circa op-
inarhissar cippum cum in-
e erectum fuisse, ex iis,
ra diximus, satis patet.
sis nasto0v) ,,Palmerius
p. 21 his vocibus non uni-
isiam, sed quam minorem
s intelligit; quae mihi qui-
lanatio non ridet. Dario
omnis Asia dicto audiens
vm fwscgoyv ITI, 134 adver-
Wessel. Ad verba arno
couoros te xal xedliotog cf. nott. ad
I, 30 et IX, 72. Respondent haec
opinor antecedentibus verbis: vIwg
couerov te xal xelliorov. Vocem
xepazai,initio huius inscriptionis de
fluvii fontibus adhibitam, nuspiam
sic positam inveni: neque ullum lo-
cum sppeditant Lexica. Quare co-
gitavi de Persica voce ita translata
incidique in Persicam vocem Sir,
quae et caput declarat et omnino
id, e quo quid proficiscitur s. pro-
greditur; cf. Handjéri Diction franc.
arab. pers. et turq. T. III. p. 561.
Cap. XCII.
10 ovvopa Aqrioxog éot) Tres
libri ‘Aetnexòs, quocum Bernhardy
ad Dionysium Perieget. vs. 314com-
parat Adnoxos, Wesseling. Hesio-
deum "Aodeoxos in Theogon. 345.
Secundum Gatterer. l. 1. p. 42 nunc
vocatur Arda s. Caradare, secundum
Mannert. VII. p. 15. 34 appellatur
Tunsa. Nunc vocari Teke 8. Teke-
dere iam supra monuimus; vid.
Iochmus pag. 46 seq.
06 dia Odevotov dé] Voculam
dn post 06 vulgo insertam cum re-
centt. edd. delevi. Videtur e seqq.
huc male translata aut e seq. dia
orta. Odrysarum gens per Thraciam
interiorem in planitie circa Hadria-
nopolin Hebro perflua potissimum
sedes suas habuisse fertur. Hoc loco,
/
93
478 IERODOTI
amniavve tqv oToatINY.
si Artiscus, ut diximus, idem fluvius
est atque ‘Toke, quem nune vocant,
cogitaudum erit de ea regione, quae
ad utramque fluvii ripam sita inde
a Kirk-Kelesin septentrionem ver-
sus extenditur atque oppida Erekli,
Dolet Agach, Kaibilar, Kizilji Ke-
lesi, alia complectitur. Post Herodo-
tum, qui primus Odrysas commemo-
rat, huius gentis, quae post bella l’er-
sica imperium quoddam acquisivit,
mentio fit apud Thucydidem (II,29.
95 seqq.IV, 101), quippe cuius ae-
tate inter Thraciae gentes potentis-
sima fuisse videtur, quae maximam
huius terrae tenuerit partem. Cf.
Gatterer. I. 1. pag. 13. 15. 4l seq.
151 seqq. et vid. Poppo Prolegg. ad
Thbucydid. Vol. I. P. 2. p. 404 seq.,
Alex. Beheim-Schwarzbach: De re-
bus Odrysarum (Berolin. 1842) pag.
7, Bessell: De rebus Geticis p.7 seq.
‘ivtadra nolwvovs usydi0vs x. T.
À.] Lapidibus in tumuli formam con-
gestis monumenta crigere, praescr-
tim montium in cacuminibus aliis-
que locis editioribus ant in confi-
niis, moris fuisse apud Graecos ae-
que atque orientales homines haud
pauca commonstrant rudera lapi-
deorum tumulorum, quae adhuc per
Asiae atque Europae borealis tra-
ctus reperiuntur. Monuit Ritter:
Erdk. II. p. 771 seq. — In fine cap.
revocavi arnlavvs, quod e San-
crofti libro alteroque Schweighaeus.
et Gaisf. mutaverant in eréÉlarrs.
Tu vid. Bredov. p. 299.
Car. XCHII.
motors ulotsi Titus tovs «da-
vatitovtes] lis, quae h. 1. de Darii
itinere narrantur, continuo anne-
ctenda sunt, quae cap. 97 initio le-
guntur; quae intermedia leguntur,
adiecta videntur propter l'éras ros
cBaratitovras; si quidem Noster,
huius gentis mentione iniccta noluit
omittere occasionem ca enarrandi,
quae in hac gente ipsius animum
| éretéleoe, tvdadra xodavovs peyalovs tav Adav xaralizor
Iloìv dì amintodai Eri t0v Iotgov, roorovs alpi l'ira;
maxime adverterant quaeqne Grae-
cis, in quorum usum scribebat, hand
minus mira videri poterant, talen
immortnalitatis fidem in gente bar
bara minime exspectantibus. — l
ipsis Herodoti verbis wQurov; ci
otst Tetas arcte iungendum, con
Herodoti haec sit sententia: primoi
(inter Thraciae gentes) fuissa Getas,
quos armorum vi aggredi armisque
subigere oportuit, cum reliquae
Thraciae gentes, quarum ditionea
Darius attigit, ultro regi se dede-
rint, qui a Teari fontibus (a loco
Bunarhissar) profectus et Odrysa-
rum regionem transgressus relictis
iis Thracibus, qui circa Salmydes-
sum (i. e. Midja) habitabant, perve
nit ad eos Thraces, qui supra Apol-
loniam (Sizeboli) et Mesembriam
(Misevria), i. e.septentrionem versus
ab his oppidis sedes suas habebant,
Scvrmiadae et Nipsaei: quos inde
ab iis urbibus, quas dixi, usque ad
Varnam urbem, quae nunc vocatne,
babitasse crediderim , adeo ut Ge-
tas, quos post Scyrmiadas ct Nipsae-
os rex offendit, inde a regionibus
Varnac usque ad Istrum consedisse
illa certe raetate admodum sit pro-
babile. Itaque in Baulgariae plani-
tie quoque habitabant, nec tantum
in montibus ipsis, ut ponit Bessell:
De rebus Geticis p. 5 coll. Szale:
De origin. et sedibns vett. Illyrio-
rum. (L’osnav. 1851) pag. 28. In uni.
versum quidem Getac olim loca te-
nuisse putantur ab Hacmo extensa
usque ad Istrum, intra Igutram fio-
vium et Pontum Euxinum, quae
nunc ad Bulgariam Serviaeque par-
tem pertinent. Cf. Gatterer. l.l. p.
35. Sed postea Philippi Macedoni
aetate Istrum traiecti regione,
quae nunc ad Valachiam atque Mol.
daviam pertinent, occnparunt, ubi
Romanis Dacorum nomine innotnere.
Inde Plinins H. N. IV, 25 (12):
si Getae, Daci Romanis dicti. Quam-
quam cnim sunt, qui Gerfas, genten
Thracicam, a Dacis distiugui velint,
MELPOMENE. IV. 92. 93.
479
tavatitovras. ol uèv yo dn tov ZaAuvdnocov Eyovtes
Ss, xaì vato ‘AroAicavins te xa) Mecaufpins rodos oÎ-
en dubitandum, quin Geta-
pulus isqune potentissimus
uoque comprebender.t. Vid.
dy ad Dionys. Perieg. vs.
» 593 seq., Nicbuhbr. Hist.
I. pag. $:6 scq. Et viden-
>» temporis decursu Getae,
hracicam gentem esse, He-
itque Thucydide auctoribus,
28, magis magisque sedes
mmutasse indeque ad Istri
is utramque ripam, magis
1 cecidentem, habitasse per
vaniae atque Hungariae tra-
mae uberius exponere huius
i est. Vid. Mannert. IV. p.
VII, 30 et quae Herodoteis
, dispntat Eustath. ad Dio-
‘eg. 304. Pluribus de Geta-
ite eiusque sedibus disputa-
Taschucke in nott. exegp.
II, 2. pag. 76 seqq. Vol.
U, Zeuss: Die Deutschen u.
ehbarstimme pag. 260 seq.
I. Ukert: Geogr. d. Griech.
». III, 2. pag. 597 seqq. 604
Forbiger Handbuch d. alt.
‘bh. III. p. 1104. Peculiari
de rebus Geticis disputavit
» Bessell. Gotting. 1854.
e gentibus adnumerat Ge-
rdotus, antiquissimus testis,
Stephanus Byzant. s. v. 'e-
ixsnam originis sint Getae,
ndicat: nec sane huius loci
huius gentis originibus dis-
quas nostra aetate fuerunt
Slavos referrent (cf. modo
în: Athen. franc. 1855. nr.
, 1101), aut qui Getas cum
onfundentes ad Germanicam
revocarent, ut nuper fecit
Grimm in Diss. delornande
(Berolin. 1846) p. 18 8eqq., et
fg in Prutz. Mus. 1856. nr.
873 seqq. Quae tamen ab
o satis aliena esse existi-
quod Getas dixit rovs dd a-
tas et hoc loco et V, 4,
ter locntus est atque Diodo-
ì, qui Getas commemoravit
rnadavatitovtas, et
rarmid. 8. 9 p. 156 D. de
Thracibus loqnens o? Zéyovta: xal
aradavatitetv: unde profecit
quoque Lucianus Scyth. $. 1. Deor.
Uoncil. $.Ycoll. Philostrat. Vit. Apol-
lon. VIII, 7. p. 337 Olear. Quibus
locis adavaritey s. daradavaribety
non licet cum Gronovio ad Arrian.
Exped. Alex. 1, 3. p. 8 (sed vid.
nunc Ellendt ad eundum locum p.
15) interpretari: pro immortalibus
consecrare, sed cum Wegsselingio
(ad Diodori locum), Hemsterhusio
(ad Thomam Magistr. p. 188 Bern.),
Tzschuckio (1 1. p. 79) et Heindorfio
(ad Platon. Charmid. p. 66) reddere
oportet: immortales facere, immorta-
litatem tribuere, adeo ut Getae di-
cantur of @davatitovres ex ea opi-
nione, quam de immortalitate sus-
ceperant: qui immortalitalem animis
tribuunt 8. an'mos (hominum) inmor-
tales esse censent. Hanc interpreta-
tionem probat quoque Bakhuizen
van den Brink: Varr. Lectt. etc. p. 8.
of uèy yao dn tòov Zalpvdnocòy
Eyovtes Oornixeg] Aliis est Aluvdno-
606; nec aliter Plinius H. N. IV,
18 et Mela II, 2, 63. At Zaduvdno-
còs exhibent quoque meliores libri
apud Xenoph. Anab. VII, 5, 12,
itemque Diodor. XIV, 37. Strabo
VII. pag. 319 s. 492 A. coll. I. pag.
49 s. 84 A. et qui alii a Kruegero ad
Xenophont. l. l. citantur. E quibus
intelligitur Sa/mydessum vocari non
tam urbem (nisi regionis illa fuerit
cognominis) quam regionem sive
oram a Thyniae promontorio usque
ad Bospori Thracii exitum, ubi Ponti
est 08, porrectam, importuosam il-
lam quidem et hominibus rapacibus
habitatam , qui naves tempestatibus
illuc delatas diripere solebant ips0s-
que nautas abducere servos. Nunc
nomen .Midja. Plura interprett. ad
Scymn. Chium vs. 723. pag. 390 T.
II ed. Gail., Mannert. VII. p. 148
seqq., Tzschucke ad Mel. II, 2. pag.
97 seq. nott. exegg. Vol. III. P. II
coll. nott. critt. pag. 94 seq. Vol. II.
P.II, Forbiger: Handb. d.alt. Geogr.
III. p. 1082.
nai vato ‘Aro4dheplne te xal Me-
480
:HERODOTI
xnuévor, xadevpevor dì Zxvpuiadar xal Niwator, auarrà
opLas avrovs maotdocav Auosio* oî dì Térar 200s ayva-
uoovvnv togazouevo. avtixa èdovAn&noav, Ognixov éovs
g4erdosistato: xal dixaiotaro:. ‘Aftavatitovor dì tovde tov reo-
mov° oUtE arodviozerv ÉovtoÙs vopitovor, iva re tov az0Ì-
.cuufeins noog olunpévor] Primum
xaì ante va?g a Florentino cod.
abest. De Apollonia urbe dixi ad
IV, 90. .Mesembria ad Haemi meri-
dionalem declivitatem sita dicitur,
nunc in vicum commutata, cui no-
men Miscvria 8. Messuri, de quo vid.
Iochmus 1]. l. par. 5l. De antiqua
urbe vid. Mannert. VII. p. 139,
Tzschucke 1. l. p. 94 nott. exegg. p.
O1 nott. critt., Forbiger: Handb. d.
alt. Geograph. III. pag. 1084, qui
veterum locos exhibent omnes, inter
quos praecipuus est locus Herodoti
VI, 33, ubi post Graccorum Asiuti-
corum seditionem a Dario composi-
tam Byzantios Mesembriam condi-
disse legimus; nec admodum illi re-
cedunt, qui, quo tempore adversus
Scythas profectus sit Durius, urbem
tradunt conditam esse. At hoc de
colonia in nrbem iam antea condi-
tam denuo ducta intelligere licebit.
Cf. Raoul-Rochette Hist. de l’eta-
bliss. d. col. Gr. III pag. 2705.
Invouiacdar sal Niwpator] Libri
cum fluctuent, equidem Schweigh.
. et Gaisf. sequi satius duxi. Vulgo
olim Avrouiavar xaì Mvwatoi, quod
iam correxit Wesselingius Dissert.
Herodot. IV. p. 28. Utriusque gen-
tis (de cuius sedibus supra monui)
nulla quantum scio apud veteres
mentio, nisi apud unum Stephanum
Byzantinum, qui scribit: N/wa°
molis Ogaxns* 0 rmolitns Niwotos
‘Hoodorog tetciory. Qui Ixvouiada:
apud Herodotum vocantur, haud
differre videntur ab iis, qui apud
Stephanum vocantur Zxvuviada:
€8vos cùv Fétais (i. e. Getis finiti-
ma gens) Evdotos rerdorn yis ns-
o10dc, Saruvicdai val Terat; vid.
Bessell. 1. 1. pag. 21 et cunf. etiam
Mannert. VII. pag. 33. — Ad qua-
znti conf. IV, 1l.
mr009S ayrWuocuvnv TeamoLErO:]
ì, e. arrogantià utentes, obstinate re-
sistertes, ut interpretatur Schweigh.
in Lex. Herodot. Nanque obstinatio
certe fuit (e mente scriptoris) sive
stultitia, tot Persarum copiis
stere velle. Vid. nott. ad II, 172,
quibuscum conferri possunt, quae
exponit Gail: Le philolog. V. p.247
seqg.j ad verbum reéx:08a: conf.
ad II, 45. III, 78. — In seqq.cum
Gaisf. retinui @vdpsroraro: xal di-
xaiotaro:, cuius loco nuper rece-
ptum: avdoestoraro: xal yeyrasora-
tot. Vulgatam confirmat Eustath.
ad Dionys. Periag. 304. Intactum
reliqui @rdpecoraro:, et hoc loco et
I, 71) coll. IX, 37 Bredovio auctore
p. 178 mutandum vel invitis libris
in crdon'vraror, de quo equidem
dubito, cum alia videatur compara-
tivi et superlativi ratio ac positivi.
De argumento conf. Pompon. Mel.
1I1,2,3, de Thraciuc gentibus me
scribentem: ,,Quidam feri sunt et
ad mortem paratissimi, Gelae utique.
Id varia opinio perficit: alii redita-
ras putant animas obeuntium; alii,
etsi non redeant, non exstingui ta
men, sed ad beatiora transire; alii,
emori quidem, sed id melius esse
quam vivere.‘ Ex hac Getarum opì-
nione de animorum immortalitate
institiam, quam h. 1. praedicat No-
ster, repeti posse putat Bessell. 1. L
pag.51, veletiam ex eo, quod Grae
corum commercium nullo modo in
festarint.
Cap. XCIV.
"ABavatitovor dì rovds roy red
mor] i. e. inmortales vero se praed»
cant 8. censent hunc in modi, 8. fidei,
quam de immortalitate snsceperutì,
liaec est ratio. De verbo a&arati-
geLv cf. nott. ad cap. 93 init.
cmodvriouetv Ecovrows vopizorei
Ob additum pronomen #@vrovs con!.
nott. ad I, 34 et II, 2. — Pro lsrui
MELPOMENE. IV. 93. 9.
481
agua Zaduotiv daiuova. ol dÌ avtiv TOv avtOv toù-
;ovor TefBedéttiv. Aia rmevretngLidos de tOv rAdO
g. maluit léva: di, sine
idetur. Nam iunguntur
re-tre;conf.I, lbl ibiq.
rique nott. III, 144. 146.
,Btallbaum. ad Plat. Phi-
Ad locutionem léva: r0y
vxaga Zalpoliv daluo-
litIac. Grimm(Deutsch.
» 132 ed. sec.) similes
quae apud antiquos Ger-
sles plagas incolentes de
tatae fuerunt, quando
Odinum vehi, ad Odinum
fahren, Odin heimsuchen) :
; si Getae iidem atque
ntur, ut existimat lac.
1Zalmoxi, Getarum deo,
eniet.
] Ita edentem Wesselin-
it. edd. secuti sunt. In
Mediceo, aliis exstat
n aliis ZauoZÉ:y. ‘Conf.
r. Zoduobis (I. p. 1575),
das et Etymol. magn. 8.
08.805 in Platonis quo-
id. p. 156 D. Bodleianas
afferre testatur Gais-
munc secuti sunt Baiter
tonici dialogi editione et
nannus, quem vide sis
x. Tom. III. pag. IV. At-
ripturam Creuzer (Sy m-
12 ed. tert.) quoque pro-
| alterà formà Zauo2bis,
» tuetur Cless in: Pauly
)paed. VI, 2. pag. 2817
mandem praefert Athan.
sopoulus in libello Gracce
Zamolxide secundum ve-
sritatem (Gotting. 1852)
a vox Porphyrio auctore
- $. 14) vel peregrinum
') declarat vel ducta fuit
voce £a7Zuòs, quae pel-
1 significare dicitur Zal-
18 nato iniectam: quod
it Creuzero (Symbol. II.
sec.). E Zendica lingua
stere vult Bessell. ]. l. p.
i sequamur, ZeZuogis erit
terra habitat, adeo ut sit
lei Gebeleizis , quod con-
sa sententia , quam Rhou-
T. II
sopoulus professus est, yaray&o-
viov Feov significationem inesse ra-
tus; vid. l. l. pag. 16, ubi aliorum
quoque opiniones protulit haud ma-
gis veras aut probabiles. Utut igi-
tur statuis, hunc Za4puoé:y Noster
appellat da/uova, quam vocem
(quae h. 1. ut IV, 96. IV, 79 idem
significat atque &£06) in antiquis
quibusdam editionibus omissam li-
bri scripti merito retinent. Nam ab
aliis quoque scriptoribus Zalmoxis
celebratur deus divinorum honorum
particeps, quos cur assecutus sit,
exponit Strabo, qui multus est de ‘
Zalmozi VII. pag. 207 s. 456C. seq.
Maximum apud Getas deum esse
Zalmoxin auctor est Iamblichus Vit.
Pyth. 8. 173, cui iunge Platon. l. l.,
ubi &e0g laudatur, Diodor. Si-
cul. I, 94. Diogen. Laért. VIII, 102,
alios (cf. Rhousopoulus p. 25 seq.),
quos qui comparaverit, ei dubium
vix esse poterit, Zalmoxin a Grae-
cis certe summum Getarum deum
esse habitum. Unum his addo te-
stimonium vel posterioris aetatis ex
inscriptione Latina veteris Daciae,
quae dedicata est deo Zamolxi: vid.
Neigebaur: Dacien etc. pag. 206.
Respexit, notante Cr., Herodoti lo-
cum Eudocia in Violar. p. 194 coll.
Appul. Apolog. T. II. p. 503 ed.
Hildebr.
l'efeZéiftv] E lingua Lithuanica
afferunt gyva leysis, i. e. auctorem et
quasi datorem quietis. Sic certe Prae-
torius Orb. Goth. I. p. 117 seq. 119.
Ex eadem lingua Bayerus Origg.
Sinicc. p. 283 protulit Zemeluks aut
Ziameluks, qui est deus terrace. Alia
excogitavit Iac. Grimm: Bericht d.
Verhandl. d. Ber]. Akad. 1849. pag.
130. Nec meliora praebet Rhouso-
poulus 1.1. p. 26. 27, ex cuius sen-
tentia vel propter etymon I'efeMéi-
&v eundem habeamus atque Bee2$e-
fovi. — Mehler in Mnemosyn. V.
p. 77 pro voutfovei scribi vult 0vo-
patovor (certe ovvopafovor), nisi
tota sententia sit insiticia. Mihi
neutrum placet.
dia nevretnoidos] singulis annis
31
482
HERODOTI
Aayovia alei cqpeov avtdv arontumovor Uppeiov mapa toy
Zarpotiv, &vtedAduevor tav div Exaotote decoviai. xEÉpzovo dè
ode ol uèv avrdv taydévres axoviia toia Eqovor, «Adi dè
dialaBovtes toù amormeuropevov raga tov Zaduotiv tas geipas
val toùs modas, dvanivaoavtes aUtov ustéopov Giatevo: È
tas Aoyyas. Tv uèv di arodavn avaragels, toioi SÌ Ties 6
Beds doxéer elvar* iv dè un) drodavn, alrioviai avrdv tdY
@yyehov, papevoi pv avdoa xaxòv siva. altincapevor dè rov-
tov &Aiov arortumovor: èvréliovia dì Eri -tovri. Ovro ci
avto. Oonixes xal x00s foovinv ts ai aorpariy totevortzs
eve m00S tÒv ovguvòv arerdevor td ded, ovdeéva @Adov Beoy
95 vopltovres elvar el più tòv Opersgov. ‘Lg dè 870 xvvdavopa
(xar’ #t0g) hoc factum esse narrat
Clemens Alex. Stromat. IV. pag.
590 T. I Pott., alium, ut videtur, au-
ctorem sccutus. Quae ab Ilerodoto
deinceps narrantur, pracbet utique
speciem sacrificii humani ad deum
placandum pcracti; de huiusmodi
sacrificiis disputantem leg. Meiners.
in Comment. societ. Gotting. IX. p.
Fr.63 seqq. Alia quoque excitavit C.
Fr.Hermann: Gottesdienstl. Alterth.
8. 27 not. 1 seqq. ed. sec. Ad verba
tov malo dagovta conf. nott. ad
III, 83 et IV, 153. Aeschyli Sept. c.
Th. 59.
oi uèv avidv tagBévres] Requi-
rebat Schweigh. oi uèv avtdy ézl
tovtò tayBértes. Libri non addi-
cunt; nec sane videtur esse neces-
sarium. RecteMiot:,,un certain nom-
bre de Géètes se rangent in ordre, cha-
cun d’eux tenant en main trois pi-
ques. — Ad dialafortes cf. IV, 68
ibique nott. Pro toù aroreurmopne-
vov plcrique codd. toùvs aroneuzo-
pévovs. At vulgata Abreschio quo-
que probata ad Aristacn. p. 156 prae-
stare videtur. Quod idem Wesselin-
gio et recentt. edd. placuisse video.
Qixtedei] Florentinus liber: é/-
xTovo:r, quod monente Bredov. p.
370 probandum non est, cum inter
Girto )quo Noster usus est III, 41.
IV, 61. 168. V, 92, 6) et inter dirtéo
(quo Noster utitur et h, 1. etIV, 188.
VII, 50, 2. VIII, 53) ec grammatico-
rum veterum praecepto sic discer-
nendum sit: diatw T6 amdas dinto,
Gixtò dè pera cpodeotgros. Conf.
Lobeck. ad Sophocl. Aiac. p. 178—
183 ed. sec. — In seqq. avazagrig,
transfixus, dicitur is, qui in altum
coniectus in hastarum spicula inci.
dit iisque inhaeret. Idem verban
IV, 103. De participii forma conf.
Bredov. pag. 349. Mox pro tossiée,
quod Matth. retinuit, dedi cum
Schweigh. et Gaisf. rocce: dì, nam
loci ratio similis atque II, 39.
credevo] Respexit Eustath. ad
Dionys. Perieg. 304. Similia iis,
quae Thraces h.l. facere dicuntar,
aGraccis Turcisve in lunae deliquio
adhuc fieri quibusdam locis nar-
rant. Conf. L. Ross: Kleinasien 1.
Deutschland pag. 7 seq. 24. Ac vel
antiquitus apud maiores nostros ta-
lia observari, quae a Thracum more
non absona sunt, monuit Iac. Grimm:
Deutsche Mytholog. p. 18 ed. sec.
— Mox scripsit Herodotus �v y0-
pigovtes sivar, cum alibi dicatur
hoc sensu dev vopiterv, omiso
verbo eÎvai, deos esse credere. Conf.,
ne plura, Stallbaum. ad Platon. Ea-
thyphr. p. 13 segg.
Cap. XCV.
‘L6 di èyd xvrdavopa:] Ad stre
cturam loci conf. Kuehner Gr. Gr.
8. 857, c. et nott. ad Herod. IV,5.
III, 14. — Quae sequuntur verba,
satis docent, Ierodotum ipsum
Thraciae oram ac Ponti Euzxini lito
ra visitassc Graecasque illic sita
ndiisse colonias; quamquam in in
MELPOMENE. IV. 94. 95.
483
‘EAAnorovrov oixeovicov ‘EXANvav xal Iovrov, tov
vtoutov, govta avdgwrov, dovAevoa ev Zauo, dov-
è Ilv&ayogn to Mvnocgzov: èvtevtev dÌ avrov, ye-
éAev&epov, yonparoa xtioaoda. cvqva, xtnoauevov dè
vés tqv Ecvroù. arte dì xaxoficav te éovtav tiv Ogni-
. Vaapguveoteoav tov Zadpuotiv toùrov émiotanevov
re Tado xa) ]Iea PaBvrega 1 xara Ognixas, oa "EA-
hraciae regiones minime
s putandus erit. Cf. Heyse
>» Hellesponti nomen latiori
adbibitum videtur. Conf.
Vi 85.
t»800x0v] Num deus an
talis fuerit Zalmoxis, dis-
yusopoulus p. 24 seq. ipse
intians: Gebeleizin anti-
n Getaram deum fuisse,
er xaraztovior, Zalmoxin
i Pythagorae temporibus
ominer fuisse, deinde Ge-
sacerdotem constitutum
e pro eodem deo habitum
rar dè IIv8ay00n] Eadem
. 1 et Diog. Laért. 1. l. In
rigenis Philosophumm. a
nper editis pag. 30 Zamol-
\gorae servus, huius ipsius
1 Celtis attulisse fertur.
item haec quodammodo ad
tempora definienda. Nam-
agoram Samo discessisse
iant anno 566 a Chr. n. s.
4VIII} (cf. Ritter. Gesch.
igor. Philosoph. p. 7 seq.)
\rum ad terras peregrinas
s sive, ut aliis placet, ad
Italia figendam pbhiloso-
1e scholam ibi conden-
sequens est, religiones et
Zalmori ad Getas allata
s vel proxime antecedens
squens cadere. Tu conf.
Apparat. critic. pag. 33
vide paulo post notata de
rthagorae. Herodoti testi-
de Mnesarcho, Pythagorae
re artitice sive mercatore,
n maxime accedere recte
itter ]. 1. pag. 2, a Cr. lau-
am in hoc nomine plerique
eriptores consentiunt, qui
Pythagorae patrem commemorant,
neque admodum inde discedere puto
Iamblichum, qui (De vit. Pythag.
II, 4. p. 20 Kuester) Mrynuaoggov
(sive Dorice Mvauagygov) appellat
patrem Pythagorae. Tu vid. Kri-
sche: De societatis a Pythagora in
urbe Croton. conditae scopo politico
pag. 3, Creuzer : Zur Gemmenkunde
etc. pag. 134, qui idem ad Herodoti
hunc locum conferri quoque vault
Append. ad Etymol. magn. Vol. II.
p. 636, 5 ed. Lips.
dre dì naxofluv — xal Vrapeo-
veGrEQuwY] i. e. cum vero misere vive-
rent Thraces et stupidiores 8. ingeniis-
que minus culti essent. Vocem xaxo-
Pros, quae ad victus tenuitatem
spectat, inde retinuit Theopompus.
in Epitome Herodotea, ut testatur
grammaticus Bekkeri p. 104, 16, ex-
plicuitque Frommel in Meletematt.
Creuzeri III, p. 160, reliquos vete-
rum locos afferens.
diartav te Itda] Ad omnem vitae
cultioris, qua Iones prae caeteris
tum excellebant, rationem refero.
Conf. I, 85. 157. Quae sequuntur
verba: xaì 78ea faBureoa n xara
Oenixas, Schweigh. sic reddidit:
sslalmoxin hunc — moribus institutun
cultioribus, quam qui apud Thracas
oblinerent, ut qui cum Graccis ha-
buisset consuetudinem et cum Py-
thagora, viro inter Graecos ingenii
culturA eminente, exsiruendam sibi
curasse exhedram etc.‘ Attulit Wes-
seling. aliquot locos, in quibus 7&0g
Badv de indole prudenti et gravi in-
telligendum. Sic quoque dicitur fa-
&vs ti pvyi, ti pos, vir prudens
et consideratus, notante Disgsen. ad
Pind. Nem. IV, 7. pag. 396, ubi no-
strum locum non praeteriit, in quo
simul ad eam, quam dicunt, huma-
31 *
484
HERODOTI
Anoi te burAnoavta xal ‘EXArvov où td codeveotato cOquori
Ilv8ayoon, xatagxevacacda. avdpedva, és tov ravdoxzvovia
TOV dOTdv ToÙs rPdTOvE xal eVaytovta avadidaorerv, ce ovre
avtòs oÙtE oÎ cvurotai aUtod ovtE ol éx rovt@v alel yivopeva
orodaveovtar, dAi° Méovor éc qodgov tovrov, va alel zeui-
s0vtes Etovor tà ravta ayadta. èv d dè Emolse td xaraley0tvre
xal Èheye tavra, tv tovto xarayarov olunua érotero* @g di
nitatem artesque liberales atque in-
genuas respici putem. Plura de hac
voce vid. in Thesaur. L. Gr. II. p.
36 ed. Dindorf. Italus interpres ex
Dantis carmine atfert simile istud:
secon piu dolce canzon, e piu pro-
fondo.‘ De structura 7 xar& conf.
Kuehner Gr. Gr. 8. 701, l.
xat ‘EMMyyoy 0v tod doBevectàto
cogioti Ilv8ayoon] Haec verba oa
citans Eustath. ad Iliad, IV.
365,30 8. 470, 17 exhibet: o po
dcopatdtt idque exponit to navv
coppa. Quod non magis recipiendum
videtur, quam quod Schaefero, hunc
locum excitanti ad Iionys. Hali-
carn. de composit. verbb. p. 406, in
mentem venerat a@avectato. "Ad
ipsam locutionem faciunt, quae du-
dum protulerat Valckenar. ex Thucy-
dide I, 5: dvdedr 0V Ova dvva-
Ta TATO v et VIII, 100 Mn8vuvat-
wy 0Vy oÎ ddvvatdstato! (coll.
VII, 1. VIII, 44 ), e Pausania VII,
27,8: Torraiov Tv 0Vx ddrretO?r,
aliis; ; his addere licet, quae de hoc
dicendi genere, quod insignem prae
se fert Zerotnta, disputarunt Mat-
thiac Gr. Gr. $. 463 et Sintenis ad
Ilutarch. Vit. Themistocl. p. 2 seqq.
Ut igitur apud Thucydidem ov ot
advvat@taro. dicuntur omnium po-
tentissini, ita Pythagoras h.1. praedi-
catur 0vy ò e0devéataros coquotrs,
i. e. non infirmissimus, sed validis-
simus omnium sophista, ‘qui idem ab
Horatio laudatur ,,non sordidus au-
clor naturae verique' Od. I,28, 14.
— De voce cogpiotod dixi ad I, 29;
de qua eadem monuit Schaefer. ad
Dionys. Halicarn. De compos. verbb.
p. 406.‘Quod vero Meller in Mnemo-
syn.V.p.67vocemI/v®ay007 e glos-
sa illatam existimat indeque tollen-
dam, equidem probare nequeo; acce-
dit, quod ad argumentum loei vix
praetermitti debet, Herodotum, qui
dePythagora testimonium tam hono-
riticum h. l. reliquit, in Magna Gras
cia, quam totam tenebat Pythago
rae nomen, historiam suam confe
cisse, eoque minus gloriae eius viri,
qui virtute ingenioque tantum emi
nuit inter Graecos, derogare volui»-
se. Conf. Creuzer. Comm. Herodé.
pag. 169. Discesserat Thurios pater
historiae Olymp. LXXXIV,1s. 4
ante Ch. n. Pythagoras e Larcberi
calculis natus est Ol. XLIII, I, mor-
tuus Olymp. LXVII , 3. Krische L. |
p. 3 Pythagoram circiter 01. XLIX
natum esse existimat; mortis ten-
pus probabiliter ad Olymp. LI
reduci posse idem statuit p. 98. Alf
aliter haec tempora constituunt, gui
Olymp. LX fere Pythagoram flort-
isse volunt s. anno 539 a Ch. n. st
que obiisse Olymp. LXXVII, 1 £.
anno 472 ante Chr. n., adeo ut vir
certi quid in his statuere liceat. Vil.
Clinton. Fast. Hellen. p. XXVII. p.
Ra Be 13. 15 et pag. 7 ed. Kree-
è 0 dì 2rotse] #v 0 de tempore,
non de loco, accipiendum. Monmit
Schweigh. in Lex. Herod. — Paalo
ante dedi rovrwy pro rovriey, ne
que vero obsecutus sum Nabero in
Mnemosyn. IV. p. 21 pro TÀ vaste
cyada scribenti xarra raya8a, nt
III, 80.
dy TOVIO xatayaroy ol'unua Dal
sto] i. e. subierrancam cameron
exstruendam curabat. Ubi attende
vim medii verbi xoseîc®0: (vil.
nott. ad II, 100) diversam abeavi,
quam activam morse in proxime an
tecedentibus habet. Ad vocem xe-
taya.ov cf. III, 97 ibique nott. Plu-
res locos, in quibus ol«nua xate-
MELPOMENE. IV. 95.
485
:Aé0s elze 10 olunua, éx uèv tv Genixov Nppavio®n'
amemoratur, praebebit Ia-
elian N. A. IX, 44. Quod
entum loci attinet, Strabo
)8 s. 457 A. inter alia spe-
uoque commemorat (@&y-
goolov), reliquis inacces-
quo Zalmoxis fuerit com-
raro in publicum prodiens.
inentur talia loca subter-
tiis, quae Zamolxis Getis
tradidisse fertur. Hellani-
Suid. et Etymol. magn.
m. Hellanic. ed. Sturz.
LaporEig — reletas naté-
meg toîg tv Ooaun x. 1. 1.
rd vocem solemnem bis in
éderbe, quae a scenis sa-
etrinam declarandam tra-
Et reapse ad delxsZa spe-
n historiam Zamolxis, ne-
i ambigere queat. Hoc au-
walo in Osiridis ritibus fe-
titur Herodotus II, 171.
tus credibile est ab initio
‘aneis conclavibus sepul-
sractos esse. Quam late
eat hic usus antrorum se-
2 mysteriisque inservien-
nere longum est. Ego, ne
8, quod dicitur, egrediar,
not laudabo, qui septen-
\ populorum et Germani-
ra attinent; nimirum iis,
sius (ad Hellanic. p. 13.
rit, adde Irhovium De pa-
veterum Lib. II. cap. 7.
leqq., qui de Germanico-
orum super animorum im-
e decretis haud pauca con-
i iunge I. I. Moeserum
wift. II. p. 215 seqq., qui
te monet, metempsycho-
dicitur, non repugnare,
sana de animo immortali
rvalescat, atque utramque
e obtinuisse apud unum
e populum. Idem nos ad-
intra ac spelaea per Ger-
as obvia, in quibus initia
disse credibile sit. Cuius-
ses similiaque monumenta
nalium gentium sacra do-
rate illustravit Thorlacius
ite Aufs:itze, das Griech.,
Roem. und Nord. Alterth. betreffend
pag. 250 seqq.). Atque ut redeam
eo, unde sum digressus, ipsis Ae-
gyptiacis illis tam operose factis
sepulcris originem dedisse antra
nativa, in quibus ab initio cadavera
reposuerint homines, suspicatur
Zoéga De obeliscc. pag. 279 seq.
— Classici de Zamolxi deque Drui-
dis loci sunt in Origenis Philoso-
phumenis cap. 2. pag. 882 et cap.
25. pag. 906 ed. De la Rue, ad quos
haud pauca congessit Christ. Wolfi
industria, quae tamen nunc non
magis vacat excutere, quam ea, quae
nuper Chardon de la Rochette eam
in rem disputavit in Mélang. de Cri-
tique et de Philolog. T. I. pag. 58
seqq.'° Creuzer. Comment. He-
rodd. p. 171—-173 not. coll. Symbo-
lik etc. II. pag. 298 seqq. ed. sec.
III. pag. 11 seqq. et tert. Est vero
ex huius viri sententia Zalmoxis va-
tes, pelle ursina indutus, ad gentem
borealem qui pervenit immortalita-
tem animae tradens, cum Sileno
comparandus, qui et ipse vates ac
Bacchicorum sacrorum interpres
immortalitatisque auctor caprina
pelle sive lyncea indutus repraesen-
tatur. Quo etiam hoc pertinet eo-
dem Creuzero monente, quod Zal-
moxis, tribus annis absens, quarto
demum Thracibus denuo comparu-
isse fertur; quae sponte in memo-
riam vocant teier7oldas per Grae-
ciam institutas et ad eandem fere
doctrinam de anima immortali spe-
ctantes. Quam doctrinam Getis tra-
ditam a Zalmoxi his verbis Noster
refert: 0g ovrE a«Uros ovre ol cuvu-
notai avtod, ove oÎ éx tovtov atei
pivouevor arodavtovtai, d21° nbov-
oL Ès y60y roùtor, fva alel rmeque-
ovrtes FEovor ta ravta ayada, i.e.
neque se neque convivas suos nec ho-
rum posteros moriluros, sed venturos
in locum quendam, ubi perpetuo viven-
tes omnibus bonis sint fruituri. ,,Ita
(Creuzeri sunt verba l. l. pag. 171)
Herodoto narraverant ad Hellespon-
tum et Pontum habitantes Graeci,
a quorum iudicio hactenus suum iu-
dicium seiungit rerum scriptor, quod
486
HERODOTI
® 2 »
xatafàs dè xato é5 tO xaraparov olxnua diartato éx Etra
Zamolxin multis annis ante Pytha-
goram vixisse statuit. *) Quam rem
in medio positam relinquamus: il-
lud certum, vivo Herodoto ac flo-
rente familia doctrinaque Pythago-
rae Graecos Pythagoreum dixisse
placitum illud immortalitatis, neque
in ea re ipsis obloqui historiae pa-
trem.‘* Inde Krische in scriptione
supra citata pag. 66 narrationem
de Zalmoxi e Pythagorica doctrina
de anima potissimum enatam videri
statuit. Et sane omnis de Zalmoxi
narratio haud alio spectare videtur
quam quo pertinent fabulac de Aba-
ride (quocum in Platonis |]. 1. iungi-
tur Zalmoxis) et de Aristea, quas
supra attigimus, ad animarum im-
mortalitatis doctrinam, opinor, e
Graecia ipsa a Graecis sapientibus
sive sacerdotibus ad rudes boreali-
um Europae tractuum incolas alla-
tam, sacris secretis sive mysteriis
traditam et firmatam, ne scil. aut
labefactaretur aut prorsus interiret.
Ut enim hacc sacra ex India illuc
advecta credam, haud impetrars a
me possum. Quo probubilius hoc
videtur, hanc de animae immortali-
tate doctrinam apud Graecos cum
mysteriis Bacchicis mature fuisse
coniunctam, quae ipsa antiquissi-
mo aevo ab Orpheo in Thraciam ad-
ducta indeque latius propagata esse
dicuntur. (Conf. quae hac de re ob-
servat Winiewski in Indic. Lectt.
Acad. Monaster. 1845—1846. pag.
12 seq.). A Thracia igitur haec sa-
cra unà cum ista doctrina septen-
trionem versus ad Getas Scythas-
que, alias gentes in boreali Euro-
pae parte habitantes translata esse
si quidem non prorsus improbabile
videtur, Zalmoxis hand scio an co-
dem quo Pythagoras iure Orphicus et
haberi et dici queat, cum uterque
ex uno eodemque antiquae doctri-
nae fonte, quae Orphei nomine ma-
xime celebrata est, sua hausisse la-
tiusque propagasse videatur. Quae
cum ita sint, sponte intelligitur,
quid de Dahlmanni (Herod. p. 155)
sententia iudicandum sit, qua omai
haec de Zalmoxi narratio ex nomi
num similitudine quadam fiuziss
putanda sit, ita ut Getaram deus
indigena forte fortuna idem nome
habuerit atque unus quidam e Py-
thagorae discipulis. At vero Pytha
gorae ac scholae Pythagoricae se-
tatem, ut ipse Herodotus eristimaî,
longo antecedit Zalmoxis, adeo w
huius doctrina a Pythagora profecta
dici nequeat; conf. Bessell. l. Lp.
42 seqq., qui Zalmoxin deum habe!,
qui ad antiquissima Thracicae gen
tis tempora pertineat, ad quae ip
placitum illud de animae immortali.
tate aeque pertineat. Unde vel in-
ferorum deum, xarazBonor 87,
esse putat Rhousopoulus, ut supra
ad cap. 94 iam indicavimus.
Getas pro Gothis habent, Zalmosie
cum Odino contendere adeoqu
Germanis vindicare, ut I. Grim.
et Wienbarg. I. supra ]., haud mira-
bimur. Qui nuperrime hanc totan
fabulam accurate persecutus est
Cless. l. supra l., is pag. 2879 Zal-
moxin haberi vult pro viro egregio,
vate ac sacerdote, qui de populafi-
bus iisque admodum rudibus optime
meritus, quippe quos res sacras ai
que animae immortalitatem edocuit
quorumque mores excoluît, divinos
honores postmodo assecutus et pro
deo cultus est. Hoc igitur nisi st-
quaris, Zalmoxin ipsum deum fuiss
credas, quem Getae coluerint, ut
veteres tradunt, ad hunc vero re
lata dein credas quaecunque de s8-
cris ad ipsius cultum spectantibus
*) »Facit ca in re cum Nostro Iellanieus Lesbius vel potius Heradotea intulit libro
sun: TOÙS BaoPaorxoîs vouots. Cf. Etymol. magn. s. v.
Zaduoéts et Sturzien
docte hac de re monentem ad Hellanici frawmm. p. 13 et ne. XXV. p. 61% Creuzer
Locus Hellanici nunc legitur in Fragmm. hist. Graece. I. p. 69. nr, 173 (ed. Mueller. Paris.
1841).
Sed contendit Preller: De Hellanic. Lesh. pag. 6, falso haec tribui Hellanico, quit
ex ipso Herodoto atque Damaste compilata fictò MHellanici nomine sint vendita. Obloquiter
Bessell 1. l. pag. 45.
MELPOMENE. IV. 95—-97.
487
of dé uv Ex0850v te xal énévdsov ds tedvedta* te-
dì Frei spavn toîoi Ogni. xal ovta TdAVA pu tyé-
ra Eleye 0 Zaduotis. taùra paol uv rmovjoar. ’Eyò dè 96
Ìv tovrov xal toù xatayaiov olxuaros ovre amioteo,
1 moteva ti dinu: Sonéco dì modlotor Ereoi npOtEgOvV
Apofiv toùrov yevéoda. ITvdapopeco. Etre dè éyévero
uotis dvdgozros, el’ totì dalucov vis Térnor ovtos éru-
‘, gaupétd. Ovtor uèv di to6xO TOLOUTO YREdpevoL, 095
&noav vxò Isogécav, sCrovro td diiw ctpateì.
dagstos dì dos arirero xal 0 metos du’ avra otpatòs ri 97
steov, évdtavra diafavicov naviov Aapstos ÉxéAevos
‘ovas tv 0gedinv Avoavtas Eneodar xat’ NrreLdov ÉvT
véx tv vedv otgatov. MeAAovtewv dè tav Tovav Ave
vuéev ta xedevoueva Koons 6 ‘Eptavdgov, otoatnyòs
vtiAnvaiav, Ehete Aapeio tede, rvBOUEvOs rpoTEROv, eÈ
mà cum doctrina de animae
alitate introductis tradun-
0 ut eius nomine quoque sa-
3, eius sacris addicti et eius
re cultores ac propagatores
hendantur.
Cap. XCVI.
IMLOTÉ0, OUTE WY MIGTEVO TL
‘rodunt haec verba scripto-
ie cautissimum et veri inda-
2 fabulis, quas fando audie-
zdiosissimum. De quo cum
ante iam monitum sit, hîc
:admonere vix’opus. Caete-
if. etiam Eustath. ad Odyss.
pag.335, 3 Basil. et ad verba
ti: alte dè gyévero rig Zal-
sBoeomos el fori dalpowovy
.- . conf. Plutarchum in Vit.
) fin. de Iano pariter scriben-
ye Iavòs — site dalpov,
rni8vs yevouevos x. t. i. De
i deo vid. nott. ad cap. 94
xo] Conf. II, 117 ibiq. nott.
. hane scriptoris de Zalmoxi
emone sive homine admoni-
ad ea praecepta spectare,
> his leguntur apud Platon.
ag. 318 F. De legg. X. p.
monet Valcken.
Cap. XCVII.
xa) ò netòs Gu’ avrò oteatos]
du° «vt Noster scripsit hoc loco,
qui supra IV, 35 @ua avroîoi negle-
cta apostropho exhibuit, ut utram-
que scribendi rationem admisisse
putandus sit. Conf. Bredov. pag.
209. Vix monitu opus, quod monuit
Larcher. ad h. l., xefòv oreatov de
terrestribus dici copiis, quae classi
(ro vavtixd), ut cap. 89, atque ta
x toy vedy ctoata, ut h. l. mox,
opponantur; de pedestribus copiis,
si sequatur fxz0g, ut IV, 134. 136.
— In voce A4ageîogs consulto repe-
tita nemo ‘haerebit. At Mehler in
Mnemosyn. V. p. 07 tolli eam vult.
Caeterum continuantur hoc capite
et sequenti ea, quae cap. 93 initio
(ubi cf. nott.) enarrare coeperat de
Darii itinere via terrestri ad Istrum
procedentis eumque fluvium traii-
cientis. Ad vocem 078d(Nv conf. IV,
88 ibique nott. x
Kons d'Egéavdo0v] Libri quidam
Etevdgov. Cf. V, 37. Apud Tzetz.
Chil. III, 465 Kans Oegsgavdoov.
Vid. Wessoling. Dissertat. Herodot.
XI. pag. 180 seq., qui verum iam vi-
dit. Qui otoarny0s MvriAnvatov hoc
loco dicitur, eum ex eorum tyran-
norum numero fuisse credam, de
488 HERODOTI
ol p(dov slm pvoounv arodixsota. nupà toù BovAouévov aac
delxvvoda.: "2 Baorded, rl yiv vao uéiRsiS otpatEveCda,
tis oUTE donoopévov pavpoeta. ovdiv, ovte 04 0lxeoptvy'
GÙ vuv yÉpuoav tavtnv fa xatà yoognv Éotavar, pviaxovs av-
ris Anodv tovtovs, oî meg uv Efevtav. xaì v te xara voor
rontopev eUpuvtes ZxvBas, Fora arodos Nuivo Yv te xal pi
opeas evosiv dvvopeta, 7 pe arodos Muiv aopaArs. ov pag
EdeLod xa, ui) E060dEopev varò Zxvdéov uagn, Aida pallor,
un, où dvvapuevoi oqpeas evostv, radmpév ti aAmpevor. Kel
tade Aéyewv pain ris &v ue duecovtoù elvexev, 06 xaraptro.
éyd dè yvounv pèv, tiv eUoLoxov aplornv dor, BaocAsd, és pé-
Gov peo, avtos pévro. Epoual to, xal ovx av Aeupdeigr.
quibus vid. nott. ad IV, 98. 138. —
Mox reposui Mvrilnvaior; vid.
nott. ad I, 27. — De locutione sl of
pilov en conf. I, 87 ibique nott.;
de verbis drodeluvvota yvouny
nott. ad I, 170.
ér) yijv yao perdes otoareve-
cte:] Ad usum voculae yeg conf.
nott. ad I, 8, 124. III, 120. In
proxime seqq. doneoptvoy ex Ho-
meri fluxisse videtur imitatione, Ili.
XVIII, 548 [ad quem locum Cr. con-
ferri vult Heynii Observv. Tom. VII.
p. 546] coll. Apollon, Rhod. IIT, 1336.
Nam ab 00% fit 7ooxa, aonoona
indeque eepoouar. Cf. Bredov, p.
315. 341. Hesych. I. pag. 525 &07-
copévn' cQ0vELWUEVI, dROTELOLEVN.
n Co8s Dario asseverans, Scythicae
regionis cdongouevov esse ovdtr, no-
visse non videtur Scythas cRoTToxs
et 7500700, descriptos c. 17 et 18.“
VW ess. — In seqq. scripsi cv vUV
yégroar, ubi vulgo cv vUv yepuonv.
Abreschius maluerat 6ù pèv pro-
bante Wesseling. yépvoar Schweigh.
iam invexerat, quem recentt. edd.
merito sunt secuti; vid. Bredov. pag.
132 et conf. IV, 08, 133. 134, 118.
136. 139. 141. — Ad locutionem xard
xodonv vid. nott. ad III, 135.
mv te natà voov ronéoper] i. e.
si ex anùni sententia successerit. AA
Sag xt voov conf. I, 117.
» 106. VI, 130. VII, 150. IX, 45.
til: ad usum verbi noctrewy conf.
III, 25 coll. IV, 156. 157. — In iis,
quae continuo sequuntur, cum re-
centt. edd. exhibui #ora: pro valg.
Foti, quod plerique codd. exhibent;
dvrvouesdta scripsi ex' monitu Dia-
dorfii (Comment. pag. XXIV) et Bre-
dovii pag. 400, pro vulg. dvrse-
ueda, quae forma hìc ferenda non
est. Sed recte se habet, quod mor
legitur #0008 é@ us», de quo cf. Bre-
dov. pag. 323.
un — nedoper ti ddcspevo:) ie,
ne malî 8. incommodi quid
oberrantes. Qua dicendi formula in-
signem quandam calamitatem indìi-
cari constat. Conf. quae Wessel. at-
tulit ad VIII, 102 et Viger. De idio-
tismm. p. 279. éuemvrov, quod Mat-
thiae retinuit, cum recentt. edd.
revocavi ex edit. Wesselingiana.
Schweighacuserus et . Gaisford. €
Florentino dederunt Émvrod. Sed
vid. Bredov. p. 284. Pro xetautse
Schaefer. e Sancrofti libro dedit xa-
tauevéo, quod ipsum arriserat Wes-
selingio. Sed merito reiecerunt re-
centt. edd. Vid. Bredov. pag. 368.
éc pécov péow] Pro pÉow plurimi
codd. puo, quod sane minus fre-
quens; nisi cum Valcken. rescribere
malis puods hoc fere sensu: ,, ego
pulam animi mei sententià verbis expli-
cità nihilominus ipse te sequar.* Ad
locutionem # pé00» faciunt ea, quae
ad III, 62 adnotata leguntur: qui-
buseum conferantur, quae Dorvill.
attulit ad Chariton. p. 534 ed. Lips.
de formula év u#0%0, propalam, coram
omnibus, et quae de locutione éx
cov ad III, 83. IV, 118 monita sunt.
MELPOMENE. IV. 97. 98. 489
ta te od ti yvoun dapetos uai puv Muelwparo rotode'
e déofie, 00dtvros éueò ormioc és olxov tòv éuov énupa-
( por mavtas, Tva de avtì yonotis cvufovdins yonototoi
uo aueltopa. Taùra elmas xa) arapas cpuara én- 98
‘a Ev luovir, xaléoas és Aòpovs tovs Tovav tvpavvovs,
re trade: "Avdoes "Icoves, uèv rpotegov pvosun drode-
‘da Ès tv vépupav uesreloda por” Egovtes dè rov (uavra
le-mocéere trade. Eénsav ue ldyte tagiora mopevousvov érl
das, atò tovtov apidpevoi toù qgovov, Avere quua Èv éxa-
: nuéons. Mv SÌ dv tovto to yoovo ui rapéa, cAiù dietéa-
m fere sensu, quo és ué00v,
er dixit #5 xavras VIII, 26. —
rbis aUtòs uévTO: Éipouai re-
let puéyro: antecedentibus yvo-
psv. Tu vid. nott. ad VI, 86.
ptativo (0vx av 2e1p&elnv), qui
nuo excipit futurum (#wopac),
Kuebner. Gr. Gr. $. 468, 2. He-
[X, 41. — Adstructuram verbo-
seodivros éueò — impavnBi
conf. nott. ad I, 3 et ad vo-
cvufovilns III, 1. De eo
>, quo Persarum reges bene-
accepta remunerari solent, di-
s ad III, 140.
Car. XCVIII.
retpas cuuara EEnuovta Èv
re] i. e. nodos in loro nexuit,
ndit. Quae supputandi ratio
rum ruditatem satis declarat.
les funiculos nodis illigatos ad
m et tèmporis notitiam barba-
uosdam novi orbis usurpasse
tat Wesseling. Romanorum mo-
quo clavis fixis olim annos no-
| feruntur, teste Livio VII,3,
xnuit Larcher. Tu vid. de his
zer. Antiqq. Romm. $. 161. pag.
De seraginta dierum numero
IV, 136 ibiq. nott.
6 Tosvoy rveavvovs] Iwyvas duo
cum Valla, non improbante
elingio , qui de ipsa re haec ad-
sit: ,, Aderant tyranni ex Hel-
nto, Chersoneso, Aseolide et
i, quos omnes rex si compella-
[onum praecipuam duzit ratio-
gratia et auctoritate potiorum;
nisi si patrii moris tenax Zonwn ti-
tulo Graecos comprehenderit. Lege
c. 137. 138.‘ His enim locis singuli
hi tyranni a Persis constituti, qui
duces inde quoque fuerunt copiarum
ab iis civitatibus, quibus praeerant,
Dario ad hanc expeditionem exhibi-
tarum, recensentur. Persarum nimi-
rum e re fuit, in singulis Graecorum
civitatibus Asiaticis, Ionum prae-
sertim a Cyro (vid. I, 141 seqq. 153.
162. 169) subactis, constituere prin-
cipes, qui praefecti s. satrapae loco
cives, quibus Persae liberam suam
rempublicam administrandam reli-
querant, in obedientia retinerent et
omnia in his civitatibus sic agerent,
ut Persis id gratum acceptumque es-
set, neque Persarum potestas ullo
modo turbaretur aut diminueretur.
Quos principes Herodotus pro Grae-
corum more tvoeeyvovg vocat: uno
loco (V, 27) huiusmodi principem 8.
praefectum a Persis constitutum vo-
cat Uraggor, eodemque etiam retu-
lerim eum, qui cap. 97 vocatur Coés,
otoeatny0g éav Mvrinvatov. Tu
vide de hoc tyrannorum genere ex-
ponentem Plass: Die Tyrannis etc.
I. png. 315 seqq. — Ad uetsl08
conf. Bredov. pag. 396. In seqq.
dieÈéi&oor cum Schweigh. et Gaisf.
edidi pro diél8061, quod retinuit
Matthiae. Cf.I,196. Adverba és
t]v vpertonv aVUtdv (ita enim scri-
psi pro «Uréov) adhibe Fischer. ad
Weller. II. pag. 235. Infra Herod.
IV, 133 simpliciter scripsit és tnv
vpetéonv, sed IV, 130: 0xo0g toy
meofaroy tav c petto avtay
satallrorey n. t. A.
99
490
e e , Da) e , 2 , LI e #
Boo vutv al nuegai tov aupatav, amondéete és tnv vueté-
HERODOTI
onv avrav. uéyoL dì tovrov, èrel te oUta uerédote, puiao-
GetE tuv ozedino, madav root vpiny GaotnEins te xal pudaxig
mrapegopevor. tavra dè mOLEUVTEG épol uepadcas 10Quelode. da-
gstos uèv taùta slrmas és TO 119000 mreipero.
Tris dì ZxvBixiis vs NnOonixn 0 és Palaocav nooxz-
au xoArov dè apopévov ts pis tavrns ) ZxvBixi rs tadi
xetar, xa) 0 "Iotpos éxdidoî É5 aUtiv, mods evEov &vepov dò
otoLa TeTtoaUPevos.
dJageîos uèv — ÈS TO Tro0cw Naei-
yeto] Non continuo sequuntur in hac
narratione ca, quae ])ario ipsam
Scytharum terram ingresso deinceps
acciderunt, sed iterum plura inter-
iecta sunt, quae ad hanec eandem
terram eiusque formam ac speciem
pertinent (cap. 99—102) prius opi-
nor praetermissa, atque hoc loco,
occasione oblata, adiecta vel potius
inserta narrationi, quae deinde (cap.
102) ad Scythas ipsos se convertit
eorumque consilia de l)ario repcel-
lendo indeque etiam alia plura af-
fert de vita et moribus earum gen-
tium, quarum reges communi con-
silio Persis resistendum esse puta-
verunt (cap. 102—117 fin.): adeo ut
cap. 118 demum oratio ad Scythas
bellum paraturos et cum Persis con-
gressuros redeat. E qua narratio-
nis conformatione id profecto Nostri
studium apparet, ut quidquid de
Scythis eorumque terra ac vita audi-
visset, accurate referret in suos li-
bros, neque quiduam praetermitte-
ret, quod narratione dignum vide-
retur, — nastzeto dedi pro &reryero
e codicibus duobus, idemque feci
IV, 133. 135. Vid. Bredov. p. 300.
Car. XCIX.
Ts dè Zxv®inns y7s — roous-
ter] i i. e. inte Sci ‘ythicam terram Thra-
cia sita est, ca nimirwn parte, quae ad
mare pertinet (8. ea 'Thracia, quae
mare attingit); inve rero, ubi in si-
num ducitur regio, Sc ythia (Thra-
ciam) ercipit Isterque in cam (Scy-
thiam) influit, ostio ad orientem con-
verso. Bene sic Langius: ,,Vor dem
Tò dè anò "Iotpov Fogouar Cnuavéaoy v
Scythenlande, aber an der Seeseile
lieget Thrake. Dasselbige Land bil
det erst einen Busen und dam
kommt Scythenland und der Istro
tliesset in dasselbe und wendet sie
mit seiner Minduug gen Stidost.“
Verba xolzov dì ayouéyov is 1}
tavtns de Thracia intelligends sust,
neque de Scythia, ut fecit Kolster
(Jabrbb. f. Philol. u. Paedag. Suppl
XII. p. 608), qui in hanc Seythise
partem, quae in sinum ducitw,
lIstrum influentem facit. Hanse.
Osteurop. p. 12 rectius de Thracia
cogitat: quod vero x04zov intelligi
vult de ea Thraciae ora, ubi Ister
in mare influit, quae olim mare fee-
rit atque hanc ob causam no4z0
voce significetur, vereor ut assti-
tiri possim. Videtur enim Noster
existimasse, oram Thraciae multo
magis, quam revera id olim fuit wt-
que nunc est, occidentem versus in
clinasse, adeo ut x6dzrov fere specien
praebere potucrit. Est vero hîc co-
gitandum de Scythiae forma qu:
drata, qualem Herodotus sibi mente
informarat, expositam a nobis is
not. ad IV, 101. Quam scil. ad me-
ridiem Ister terminat, ad quem us
que extenditur Thracia, Scythis 4
meridie contigua, multo magis igi
tur, quam vulgo putatur, septentrio-
ueni versus extensa. Conf. Catterer:
'Thracien nach Herodot. etc. pag. lî
seq., Voelcker: Myth. Geogr.I. pag-
173. 17 d.
Tò dì «ro "Isreov fogoua: €7-
paveov x. t. i.] Recentt. edd. in his
secuti sumus, maiorem distinctio-
nem ponentes post és uétenoir, cum
vulgo verba sequentia dxò "/orgor,
MELPOMENE. IV. 98. 99.
491
redaodav avtis ts Sxvdixis qoons Èé uéronow. “Ano
» aUTn HÒN aogain Zxvdixn gori, 005 pecauPoinv te
rov avepov xeuevn, péyoi 204105 xadeonévns Kaouiviti-
Ò dÌ darò tavrns tiv uèv éxl Palaccav tv avinP qpé-
’, govoav dperviv te qooonv xa rpoxemevnv cò és ITov-
fuetar tò Tavpixov #Bvos pero Xeooovnoov ts Tenyéns
«évns” avtn SÌ és dalaccav tiv 1005 arnALotnv aveuov
s cum seqq. verbis avrn N67
ZuvBixn lo iungimus, an-
tibus annecterentur. Retinui
't00v, quod, si sequamur ea,
llegit Bredov. p. 204, scri-
«x° "Istgov. Unde haec
‘loci sententia: /nde ab Istro
uae ertenditur terra, eam)
"8 sun ad mensuram, cam
ins Scythiae partem, quae ad
wrigitur. Ab Istro inde haec
tScythia, ad meridiem versus
ve ad Curcinitillis urbem, quae
Langius: ,, Von dem Istros
will ich beschreiben, mie lang
ren Scythenlandes Meereskiste
‘De locutione #0youc: on-
conf. nott. ad I, 5. Verba
pe refero ad ea, quae IV,
untur. ,,/etus Scythia, aìt
rb., ,,est prisca Scytharum
wiusquam illi pulsis Cimme-
"sus orientem limites suos
issent. Quodsi (idem addit)
ticulam etiam exprimere vo-
dices: inc iam incipit. Sic
bes IV, 100. III, 5 et sae-
bi.‘ Tu add. Voelcker. 1. 1.
1, Kolster. l. l. pag. 609
rweighaeuserum sequitur) et
Geogr. d. Griech. u. Roem.
p. 437. Itaque ex Herodoti
atiqua Scythia, quae abIstro
meridiem versus porrecta
Ponti oram obtinet inde ab
usque ostiis usque ad Carci-
urbem, sitam in angusto illo
quo continens terra cum
a coniungitur (vid. nott. ad
, non longe certe ab eo loco,
e nomen Perecop.
) amò tavins tnv uèv énl
cew x. t. X.] Non aliter haec
ida ac superiora: to dè drò
x. €.Z. Unde hic fere loci
sensus: Quae hinc ulterius exteniditur
terra (8. terram contiguam), secun-
dum idem mare porrecta, montosa illa
quidem et in Pontum prominens, eam
incolit Taurica gens usque ad Cherso-
nesum Tracheam, quae vocatur. Qui-
bus Tauricam paeninsulam, quae
Crimaea hodie vocatur, iudicari
satis patet; quam tamen non totam,
quam nos novimus, patrem histo-
riae novisse, hic locus satis osten-
dere videtur. Ex Herodoti autem
verbis explicanda putem Scylacis
verba in Peripl. $. 69 s. 68 (p. 29
Huds. p. 283. T. I Gail. ibiq. nott.
p. 444): éml dì t7j Zuv®ixz Éror-
sodo Tadpor Èdvos anpotngtov ts
paeloov: sÎs dalattay SÌ tÒ dxog-
tjevov foi. Vid. etiam Mueller. ad
Geogr. Graecc. minn. I. p. 57. De
Tauris s. gente Taurica vid. cap.
103 ibique nott. |,
piro Xeocovnoov ties Tenzxins
«cisopuévngs] Apud Stephan. Byz.
Chersonesus est urbs Tauricae, nec
aliter h. 1. Wesseling. urbem Cher-
sonesum, quae ob situm aspera, ten-
xén, appellata, intelligi vult, Stra-
bonem citans (VII. p. 308 s. 474),
qui et ipse Chersonesum urbem com-
memorat. — ,,At recte Holstenius
(sunt Schweighaeuseri verba) obser-
vasse mihi videtur, non urdem Cher- .
sonesum, sed totam paeninsulam hîc
Xeecovnoov tnv Toengénv uadeopé-
vnv dici; quam alii, quo ab aliis
paeninsulis distinguatur, 7auricam
aut Scythicam Chersonesum appellant.
Hanc igitur ad mare, quod est orien-
tem versus, pertinere &it: avtn #6 Fa-
laocav tv mo0s arniuorny avenov
(ef. IV, 22 ibique nott.) xatmue.
Nec enim de urbe, sed de regione
xetmnuev dici consentaneum est; et
Chersonesus urbs non in orientali,
492
NATNAEL.
sed in occidestali paeninsulae parte
sita erat. Nam quod Larcherus ait,
esse Chersonesum urbem in occiden-
tali quidem parte paeninsulae, sed
ab oriente Scythiae, id rem non con-
ficit: etenim, quod mare-hic tv
meòs daplustny Yelaccay vocat,
idem mare mox tv med Tpv 7ò di-
cit, ubi haud dubie illud mare, quod
ah oriente Chersonesi paeninsulae
est, intelligitur; nempe Maeotis pa-
lus*), quam haud multo minorem
ipso Ponto Euxino esse (IV, 86)
scriptor noster existimaverat.‘‘ His
a Schweighaeusero allatis hoc unum
addam, de Chersoneso urbe quae
apud Strabonem 1. 1. leguntur, mi-
nime ad Herodotum referri posse,
cum ad Chersonesun urbem perti-
neant, Heracleotarum coloniam, He-
rodoto (quippe post cuius aetatem
conditam esse narrant) prorsus in-
cognitam, in occidentali paeninsu-
lae parte, prope locum, qui nunc
vocatur Sedastopol ac nostri memo-
rià cladibus Russorum, Anglorum,
Gallorum tam insignis exstitit; conf.
quae post Mannert. IV. p. 269 seq.
et virum doctum in I. G. Sommer:
Taschenbuch zur Verbreit. geogr.
Kenntnisse. 1832. pag. 110 seq. pro-
tulerunt Ukert: Geogr. d. Gr
Roem. III, 2. p. 468 seq. et Neu-
mann: Die Hellenen im Skythenl. I.
p.-379 seqq., qui de Chersonesi urbe
accurate disputat mappamque addi-
dit geographicam, singula illustran-
tem. Ie hac vero urbe atque re-
gione adiacente cum apud Herodo-
tum cogitari nequeat, patet de pro-
montorio Chersonesi (nunc vocant
Fanary), quod ipsum non longe ab-
est ab urbe Chersonesi, non magis
hîc posse cogitari, ut putat Kolster
1. 1. pag. 618 seq.; itaque Chersone-
sus Trachea, quae h. |. dicitur, nisi
de tota pacninsula Crimaea, ut
Schweighaeuseri fert sententia, in-
telligatur, haud scio an rectius de
huius pacninsulae parte quadam ea-
HERODOTI
"Eoti jae tis Zxvdixis tà duo uépea tav over
que orientali cogitandum sit, ut pla-
cuit Mannerto 1. ]. p. 105. 294, quem
sequuntur Hansen. Osteuropa p. 48
et Brandstaeter Scythicc. p. 83 coll.
Ukert. 1.1. I, 2. p.292. Quare Neu-
mann. quoque l. 1. p. 382 Chersone-
sum hanc Tracheam de Bosporana
regione intelligi vult, sive de ea
Crimaeae paeninsulae parte orien-
tali, quae ab urbe Theodosia orien-
tem versus exrtenditur usque ad Pan-
ticapaeum (Kertach) et Porthmee
Cimmeria (Ienikale).
"Ect pag vis ZxvBixijc ra duo
uéoea x. t. 2.] Sensus est: dg
terrae fines duabus a partibus ed
mare pertinent; sive, ut bene expres-
sit Langius:,, Nimlich Scythenland
grenzt an zwei verschiedenen Stel-
len an das Meer, erst gegen Mittag
und dann gegen Morgen, wie die
Landschaft Attika. ‘ Quemadmo-
dum enim (haec videtur esse seri-
ptoris mens) Suniacum iugum in At-
ticae paeninsula intra mare Ae-
gaeum sinumque Saronicum promi-
net in mare, et quemadmodum le
pygium promontorium intra sin
Brundisinum atque Tarentum in
mare producitur, similem in mo-
dum Taurica paeninsula e Seythia
in Pontum Euxinum porrecta est,
utrinque cincta mari. Itaque da-
laccav tv te mods pecapfolny ue
tv x00g tv 70 de Ponto Euxin
Noster intellexit, quem eundem cap.
100 etiam significavit locutione @a-
Aeconge ts Nolns, ut recte vidit
Hansen p. 15. Unde satis est mani
festum, non accuratam Taurics
paeninsulae formam Nostrum mente
conceptam habuisse; alioqui enim
vix istiusmodi comparationes insti-
tuere potuisset, ut recte iudicat Nie
buhr: Verm. Schrift. I. p. 157. Add.
Ukert: Geogr. d. Gr. u. Roem. 1,2.
p. 67. Produnt autem tales compa-
rationes scriptorem, qui Graecis po-
tissimum suam historiam conseri-
ptam esse vellet; quem etiam ob
*) Ita quoque accipit Voeleker. Myth. Geogr. I. pag. 173. Nam Maeotis e mente He
rodoti Scythiam HA oriente includens septentrionem versus magis cxtenditur.
vid. nott. ad IV,
De quo
MELPOMENE. IV. 99.
493
y péoovta, tv te x00s pecauBoinv xa. tpv xP0S tv
teo Te Artixijs qoons® xal raparAnora tavin xal
u véuovtar ts Zxvdixie, ds el ts Artixie @A40
xl pù A&nvator veuolato tOv povvòov tòv Zovviaxòv,
g tÒòv m0vrov tv Kxgnv avégovta, tov amo Gopixoù
terrae mentionem hacc
ia literis mandasse, haud
probabilis est suspicio. Cf.
, Herodot. pag. 50. Qui-
ec adscripserat: ,, Haec
‘aeciae incolarum in gra-
‘iis ab Herodoto addita
ford. in Hist. Graec. Vol.
cd: vers. vernac. Eich-
\dd. Krueger: Ueber das
Thucydid. pag. 25.
A&nvaior veuolato tov
Zovyianov] Hisce verbis
stponi vult Valckenar.,
» inferius vulgo leguntur:
x0d I péxor Avapivotov
ea ipsa .proxime ante-
toy yovvòv — dvézovra
m ‘sententiae intelligen-
putem, minime loco suo
Vox yovvòs eo sensu, quo
rerum (cf. Ili. IX, 5834.
Odyss. I, 193. XI, 323),
eogon. 54. 329), Pin-
+ IV, 42), alios inve-
Mo fertili, fecundo, cum
ri nequeat, quoniam At-
omnino sterilis fuit, an-
em accipere videtur Val-
chneidero in Lex. Gr. ob
1, qui I. pag. 870 y@owvos*
tuod utique probabile vi-
iudicat Schweighaeuser.,
ina versione eum in mo-
«e reddendam hanc vocem
it: in adnotatione ad h. 1].
ssse ait, ne illa vocabuli
erpretatio, qua fecundum
o intelligunt, nonnisi ex
a coniectura a Gramma-
; conficta longeque diver-
eteres auctores ei subie-
o ut fortasse y0ovwos emi-
\cum editum veteram ser-
ficarit, ut apud Hesych.
006 de loco editiori, in-
ninenti, itemque apud E
33, 5: Zéyerai dè yovvòs
0 vipniòs roros anò perapooas toy
èy couati yovatov, @ eEfyei. Inde
iugum reddit Lbardy » Negris inter-
pretatur dyniòv tomov, nisi pro
yovvò0y scribendum Bovyéy: a quo
recte abstinuerunt posteri editores.
Langius reddit vernacule: ZLand-
spitze;Schoell: Vorland.Magis placet
Windung, Krimmung, quo modo et
h. 1. et in Homeri Odyss.I, 193 vocem
yovyòv reddi vult Ameis ad Homeri
1.1, L. Dindorfio (Thes. ling. Graec.
II. p. 744) quoque haud dubium vi-
detur, quin yopwos eiusdem sit stir-
pis, cuius y0yv, y0v0g, yovla; quod
si recte dictum est, eandem ferme
aut parem certe significationem quo-
que habebit.
tÒv yovvòv tòv Zovvianòv — dv-
éyovta] ,,Neglexit in his Herodotus
pagum Azeniensium, quem raro ve-
teribus memoratum minoris fuisse
constat momenti: hoc excepto in
Attices ad sinum Saronicum latere
demus erat Anaphiystus , Sunio vici-
nus: Sunii _promontorium nave fle-
ctentibus sive super Sunium navi-
gantibus ab altero latere primus oc-
currebat, ad sinistram pagus Thori-
cus. Quidquid ab Anaphlysto ad us-
que Thoricum terrarum magis in al-
tum prominebat, ag vocat Zov-
vianor, paiiov dè és tÒv mOVTOYv
tv auonv avégovta.‘ Valcken.
Ubi sane accusativus lid cnonv
pendet a verbo @véyovra, cui transi-
tivam hic Noster tribuit notionem.
Prominendi notione idem verbum
VII, 123. II, 29. Thucyd. IV, 53
coll. Herodot. IV, 177. Quod vero
proÈ, 8s tòov m0vrov olim quis voluit
e votov (in austrum) , merito repu-
diavit Wesseling. citans IV, 177 et
II, 99, Nec magis opus pro tÒv
(ante dnò B0gx0dv) refingere tò ant
tov. Namque e nostri scriptoris
sententia Suniacum iugum inter Atti-
cae pagos Thuricum -et Anaphlystum
100400: #oexe N Tavo.
494
HERODOTI
uéxer “AvapAvorov dnuov. Aéya dì, 06 sivar tavra pupa
uepadowi cvufalgerv. toroòrov n Tavpixn fori. 06 dè rijs ‘Ar-
Tix] taùta un maparierione, ty dì aiicas Indioca* 40 el
ts Inmvyins QAio E8vos xal un Innvyes, aotauevoi Ex Boev-
TEGIOV dipévos, armotauorato uégei Tapavros xa) vepolato riy
cun. dvo di Zéyav tabra moda Aéyea rapopora, toîoi di-
nonnikil artatum longe in Aegacun
mare prominet, ut recte exponit \Ves-
seling. De 7lorico pago nunc con-
fer Kruse: Hellas II, 1. pag. 248
seq. et Forbiger: Handb. d. alt. Geo-
graph. Ill. p. 955. A Sunio ille re-
motus erat duarum ferme horarum
spatio, antiquitate insignis et po-
stea Acamantidi tribui adscriptus.
Ubi hodieque inveniri asserunt moe-
nia priscae ac rudis structurae, Cy-
clopia vulgo vocant ‘opera, aliaque
rudera, ut theatri: quae descripsit
imaginibusque lapidi incisis reprae-
sentavit Dodwell: Views and De-
script. of Cyclopian or Pelasgic Ike-
mains etc. pag. 12 seqq. Tab. XXI
XXIV. Etiamnune loco nomen 7%o-
ricos 8. Thorico. Anaphlystus hinc
occidentem versus aberat sexasinta
stadìis, in occidentali Atticae ora,
ubi nune vicus vinuphiso. Arcis mu-
nitae rudera quaedam ad viam, quae
Athenis Sunium ducebat, conspici
prope locum LMetoki Anabasi, qui
nunc vocatur, admonent. Vid. Kruse
ibid. pag. 233 segqq., Forbiger l. l.
PRE. 090.
ws givar — GvuPaZéstv] Tu conf.
II, 10 ibique nott. ovufaZé8v cum
Bekkero retinui, omnibus libris scri-
ptis consentientibus, quibus invitis
alii reponi volunt orupeleîv; tu
vid. nott. ad IV, 42. Florentinus
liber cum aliis quibusdam affert orp-
Balisiv. Quod scequitur torovto »r,
in rowovro mutari vult Bredov. p.
105. Ad usum particulac dè in sequ.
cf. III, 37 ibique nott. De Zapygia,
quam urbem, non regionem esse vo-
luerat Ilecatacus Milesius (conf. p.
55. 62 Fragmm. ed. Klausen.), conf.
nott. ad III, 138. Add. Strab. VI. p.
277 8.425 33. De Brundisio, unde Ro-
manorum actate traiectus in Grae-
To è’ amò ris Taveexis NIn Zxvda
ciam fieri solebat, plura adnotare
non opus. Nunc vocatur Zriadisi.
Plura vid. apud Forbiger 1. L pag.
753. De ipsa vocis forma (Beerté
cuov et Bgevtnaroy) conf. Schaefer.
ad Plutarch. T. V. p. 234. Quibus
Cr. haec addit: un Teuéeny
Homeri Odyss. I, 184; quae aliis
Cypri insulae urbs visa est, hane
ipsam Ausonum Bgeyrécioy urbem
esse censuerunt Pausan. VI, 6. Ae-
lian. V. II. VIII, 18. Pompon. Mela
II, 4 ibiq. interprr. Conf. Niebukr.
Roem. Gesch. I. p. 48 et Will. Gell:
Geography and Itinerary of Ithaka
p 10 66
moli& 2éyo — n Tavprxr] ,1dem
hoc valet ac si dixisset, xollè ai ecdla
Zé} aaoopore, ol ome n Tar
quun.* Schmeigh. Reliqui #01,
quod omnes praebent libri scriptì,
ut III, 71. IV, 31, ubi conf. nott.
Retinuit idem quoque Bekkerus.
Sed osxe exhibuerant Dindorf, e
IDietsch.
Cap. C.
Tò dò’ darò ts Taveinijs x. 1. L]
Non aliter1V,99: 10 dè amò Iorgor.
Sensus est: inde a Taurica ulterias
progredienti Scytharum est regio,
qui et loca ultra Tauros sita tenett
(i. e. regionem a Crimaea paenif-
sula septentrionem versus porre
ctam) et loca, quae mare australe
(qui est Pontus Euxinus: vid. nott.
ad IV, 99) versus extenduntaur (i. e.
oram Ponti Euxini), ab occidente
Bospori Cimmerii et paludis Maeo-
ticae sita usque ad Tanain: qui fle-
vius cxtremum Scythiae terminum
orientem versus constituit. Namque
Scythiam, qualem sibi tinxit Hero-
dotus, ab oriente ineludit palus
MELPOMENE. IV. 99— 101.
495
te tov Tavoav xai ta n00s daiacons ts nolns vé-
i te Boorogov roù Kiupsgiov ta x0s fonéons xal
75 Mamnridos, ugo Tavatdos rorapov, 05 8xdLdot
fis Auvns tavens. “HO dv amò uèv "Iotgov tà
és tv uscoyarav péoovta aroxAnieta. ) Zxvdixi
, ‘Aypa&voocdov, pera dì Nevpav, Ereta dè Avdoo-
«vralav dì MelayyAaivav. "Eoti dv ris Zxvdi-101
» occidente Ister: in-
nos utrinque conclusa
tentrionem extenditur
n ipsam a septentrione
\thyrsi, Neuri, Andro-
shlaeni. Inde vero ef-
ta Scythiae forma, de
ad cap. 101. Tu conf.
sr. Myth. Geogr. I. pe
anai nott. ad IV, 57.
inte xaruregdE), quae
t libris, Schweigh. mu-
in ta.
ò pèv'Ioreov ta xarv-
] Sensus loci hic fere
Iam igitur inde ab
I Tanain in regionibus
.disterminatur Scythia
athyrsis(de quibus vid.
9. 104), deinde a Neu-
vid. nott. ad IV, 17),
‘ophagis (de quibus cf.
18) ac denique a Me-
le quibus diximus ad
id certe apparet, has
s qui proprie Scythae
dicuntur, esse dis-
rundemque sedes certe
ionibus mediterraneis
: versus ab ora Ponti
se quaerendas: quam-
satis docet haec ipsa
‘ae descriptio, de his
pse pater historiae ac-
tus fuit neque pro illo-
n ratione omnino esse
iterum si cum iis, quao
luntur, mensurae IV,
*omparentur, Herodo-
m eo usque fere ex-
Koeppen: Nordgest. d.
ì seq., quo nunc per
idionalem exstant tu-
mio Kursk; nam inde,
, plane aliud incipere
videtur hominum genus, alia fere
natio. Qui idem vir doctus Andro-
phagos quaeri vult in guberniis Mo-
hilew, Tschernigow et Orel, Melan-
chlaenos in guberniis Orel et Tula;
finesque Scythiae non ultra gradum
quinquagesimum vel quinquagesi-
mum primum septentrionem versus
promoveri posse censet.
Cap. CI.
"Ect cv tie Zuv8ins x. 1. 2.]
Structuram loci si quaeras, hic ge-
nitivus tg Ixuvdixns pendet a ge-
nitivis toy dvo pegéov natmuovtoav,
qui ipsi referendi sunt ad verba: to
te È tv uecoyaravr péooy nal tò
zagu tnv Falaccav, ut haec fere
inde oriatur loci sententia: Scythi-
cae igitur terrae, ulpote cuius forma
quadrata est, cum duae sint partes ad
mare pertinentes, utraque pars alteri
prorsus aequalis est, tum ea, quae in
mediterranea porrigitur, lium altera,
quae secundum mare porrigitur. De
voce Tetecyaovog, quac ad quadra-
tam Scythiae formam spectat, He-
rodoti locos (I, 170. 186. 181. II,
124. IV, 71) apte attulit Kolster
(Jahrbb. fiir Philolog. u. Paedag.
Suppl. XII. p. 604 seqq.) bene ad-
monens, cum his verbis, quae qua-
dratam Scythicae terrae formam de-
clarant, coniungenda esse, quae mox
sequuntur, quae sane ad hanc ipsam
formam accuratius explicandam ad-
dita videntur: odcw av sÎn ts Zuv-
Pixis ta émuagoia tetganiogizicov
cradlov xa) td dedia Éréouv to-
covtav ctadlov, de quibus vid. nott.
Quadratam cum sibi Noster terrae
Scythicae finxisset formam, singu-
lis quattuor partibus s. lateribus sibi
paribus longitudine quattuor mille
496
HERODOTI
xi]6, 06 govons tetRapavov, tav dvo uegiav xatpuoviav È;
dalaocav, mavtn Îoov to te Ès TV uescoparav qpéoov xal to
rapa tiv Pariaccav. amò yao "Iotoov érì) BoquoBévea dira
Mueggsav 0005, amo Bopvodéveds t° xl tv Apvnv tiv Mmi
stadiorum, hoc ita effectum esse pu-
tabat, ut occidentalis lhuius qua-
drati pars contineretur Zstro, quem
a septentrione meridiem versus la-
bentem et in Pontum influentem No-
ster sibi cogitaverat (conf. II, 34
ibig.nott. et Dahlmann. Herod. pag.
87.88); cui parti occidentali e mente
Herodoti prorsus respondet plane-
que par est vrientalis, palus Maeotica
ab oriente quadratum hocce inclu-
dens. Quae enim revera orientem
versus tenditur, eam septentrionem
versus extensam putabat Noster
(quem de huius sinus ambitu non
recte edoctum fuisse supra iam mo-
nuimus); ita ut orientale Scythiae
latus Maeotis includeret una cum
Tanai, qui in eius recessum 8. an-
gulum maxime orientalem sc infun-
deret, terminans ab oriente reliquam
Scythiae partem usque ad fines se-
ptentrionales. ‘Tertia parte eaque
meridionali Scythia Ponto Euxino
terminatur, ab Istro ad Borysthe-
nem usque porrecta quattuor mille
stadiorum spatio; a septentrione
pari spatio Sevthiam includunt eae
gentes, quas Scythis contiguas in
locis mediterraneis ab Istro usque
ad Tanain paulo ante (IV, 100) re-
censuerat. ]laec sì teneantur, He-
rodoteam Scythiam Valachiae ac
Moldaviae provincias una cum par-
tibus quibusdaum Galitiae ac Polo-
nine itemque Russiae meridiona-
lis tractus, Volhyniam, Ukraniam,
quam vocant, alia complexam essc
statuas: a quibus exclus& Valachià
et Moldavià provinciam lessara-
biae et gubernia Cherson, Taurica,
Iekaterinoslaw, Charkow, Pultawa,
Kiew fere tota partesque gubernio-
rum Woronesh, Kursk, ‘feherni-
gow, addità terrà Cosaccorum Do-
nicorum et Podolià, ad hanc IHe-
rodoti Scythiam pertinuisse putat
Hansen: Osteuropa pag. 9%. Caete-
rum de hac Herodoteae Scythiae
forma accurate disputavit Niebuhr:
Verm. Schrift. I. p. 355 segg. coll
156 seqg., itemque Voelcker. l. L
pag. 172 seqq., qui elegantissimà ta-
bul& adiectà haec eximie illustras»
putandus est. Niebuhrium sequitu
Doenniges (De geographia Herodot.
pag. 41), qui etiam addidit tabu
lam; conferri quoque possunt es,
quae protulerunt Rennel. p. 403.403.
413 seq., Mannert. IV. p.69, Heerea:
Ideen 1, 2. p. 268, qui paulo alite
haec constituit, ut Scythiae forms
inde evadat quadrata quidem, sel
non prorsus sibi aequalis omnibus
que conveniens partibus. Negu
sane de eo agitur, utrum hoc qu-
dratum, cuius formam Scythica ter
ra praebet, prorsus perfectum ha-
beatur an minus perfectum ac rega.
lare: modo tale cogitetur, quod 4
septentrione iis gentibus, quas No-
ster cap. 100 indicavit, ab oriente
Maeotide et Tanai, ab occasu Istro,
a meridie Ponto Euxino includatur.
Ac denique praeter viros doctos,
quos laudavi, vid. quoque Lelewel:
Kleinere Schriften (Lips. 1836) pag.
263 seq. cum tabula adiecta, Han
sen 1, 1., Kolster1l.1l., Wheeler: Geo-
graphy of Herodot pag. 138 segg.
De Bobrikii et Brandstaeteri sen-
tentia mox videbimus.
cò yao Ioreov Ex) Boquo@ira
déxa nuegéor 0d0g] Citat Eustath
ad Dionys. Perieg. 311. In univer-
sum autem tenendum, Herodotum
hîc eo mensurae genere uti, quod
quam imperfectum esset minimeque
accuratnm iam supra ad IV, 86 mo-
nuimus. Cf. Ukert. Geogr. 1, 2. p.
58. Nec ipsc sibi constans reperi-
tur, ut qui V, 53 cention quingu-
ginta stadia uno die confici seribat,
hoc loco ducerta. Quod non mirabi-
tur, qui, quae proficiscentibus hit
illie obiiciantur difficultates atque
impedimenta, respexerit simulque
diversam profectionis rationem co-
gitaverit. Cf. Mannert. I. p. 19%,
Dahimann. Herod. pag. 95. Quod
MELPOMENE. IV. 101.
497
focov déxa' xa) tò ano dalacons és pecoyarav Ès toùs
vgAaivovs tovs xatvreode ZuvBéav olmnuevovs elxoor
mv vdos. 7 dè 0d0s n queonoin ava dinxoora otadia cvu-
rai uo. OUT &v El ts Zxvdixije ta ErimdgoLa teroa-
tav otadior, xa) ta 0gdua ta és tv pecoyarav peoovra
\s mensuras attinet hoc loco
wodoto proditas, Danvill.
de l’Acad. d. Inscr. XXXV.
i èa8s optime congruere cen-
quidem sumantur a Danubii
»rope insulam Peucen usque
| losum, ubi Borysthenem re-
Pontus. Addamus hisce, quae
Koehler. (Mém. sur 1. îles et
i — Achill. pag. 22): ,,Si Hé-
compte, que le chemin de
ntre l’Ister et le Borysthène
2000 stades, 400 verstes, on
yut-étre supposer, que pour
> trajet des fleuves et éviter
‘ais produits par leurs débor-
3, le voyageur se trouvait
e fois obligé de remonter
interieur des terres; à moins .
mm ne veuille supposer, qu’
xte parle plutòt de l’endroit
3orysthène se jette dans son
que de celui où tinit ce der-
ro drò Waldoone Èe usdo-
— eÎxoor Nnuegéov 0806) Ex
yti computatione viginti die-
inera efficiunt quattuor mille
: quae ipsa cum septuaginta
or fere milliarr. geographicis
iunt, quibus totum illud spa-
inde a promontorio Aia (ut
roeant) usque ad urbem Pul-
septentrionem versus exple-
adeo ut Melanchlaeni circa
arbem sedes suas habuerint.
te Kolster l. 1. pag. 607. Mihi
septentrionem versus usque
scuam, Rjiisan et Wladimir
shlaeni habitasse videntur, ut
20 notavi: neque enim a pro-
rio Aia paeninsulae Crimacae
diendum mihi videtur, sed ab
ynti Euxini: a qua introrsum
gioti dierum iter ad Melan-
08 pervenis, qui certe circa
tagesimum quintum gradum
ulterius septentrionem versus
(0DOT. II.
ad Moscuam usque collocandi erunt,
neque ad quinquagesimum, ad quem
pertinent Pultawa, Charkow, aliae
urbes. — Quae sequantur verba: n
di 0d0s n nusencin avà dimuocia
credia cvuféBintal por, Valla sic
reddidit: supputantur a me in singu-
los dies itineris ducena stadiu; ver-
nacule: ,,die Tagreise ist von mir
gerechnet auf (zu) zweihundert Sta-
dien'‘‘. Medio verbo cvufadleoda.
supputandi significatione Noster usus
est II, 31. VI, 63. 65. De vi prae-
positionis ave consul. Kuehner. Gr.
Gr. 8. 602 fin.
oÙtA av eÙn trjs ZuvBinrig ta ErL-
xagoua x. t. 2.) Quaeritur in his po-
tissimum, quid sibi velint ta éri-
xeQuia, “quid ta 00dia, quae toîg
mnaogioLe quodammodo opponun-
tur. Ac statuit Bobrik (Geograph.
d. Herodot. p. 86. 87) trois érixao-
GioLs significari Ponti oram meridio-
nalem 8. ,,die schrige, lings dem
Pontus laufende Siidkiiste‘‘, cum ta
0eda ad Scythiae latitudinem per-
tineant s., ut ipsius viri docti verba
iterum proferam : ,,ein Durchschnitt
der BreiteSkythiens gerade ins Land
hinein.“ Brandstaetero(Scythicc. p.
34 seg.) td #rixagora videntur esse,
quae oblique in Pontum se porri-
gunt, latus igitur Scythiae ad Pon-
tum ab Istro usque ad Maeotidem
(‘Taurica scil. resecta) constituunt,
ita tamen, ut magis magisque quasi
meridiei uppropinquare putentur;
ta 00dia idem esse vult latus Scy-
thiae, quod rectA in Pontum lineà
iacet: sed nimirum non a septen-
trione in meridiem, sed etiam magis
ex oriente in occidentem. Equidem
cum Hansen. (Osteuropa p.9) et Kol-
stero (1. 1. pag. 607) ta dota refe-
ram ad id latus Scythiae s. ad eam
lineam, quae a meridie (inde ab ora
maris) septentrionem versus recta
ducitur atque longitudine sua par
102
498
HERODOTI
Eréocov tocovtwv otadicov. N pev vuv yi «vin Éorl péyado;
TOCAUTN.
OI dì Exv&a. dovres copio Aopov, ds ovx oloi té slo: ov
Aagstov otpatòv (dvuayin drscaotta. povvor, Ersusrov Ès ovs
xAnoiogoigovs &ppérovs* tav di xal di oi faordées cvveldov-
reg éBovAsvovro, ds otRAtOÙ Emedavvovtos peyadov. Noav di
oi cvveldovies faordées Tavoav xai Apadvecav xa) Nevpay
xai Avdoogpayav xal MelayyAaivav naì Teiavav xal Bovdi-
est alteri lineae, quae ab occidente
orientem versus ducitur marisque
inde oram complectitur: hanc indi-
dicari putem toîs éxixagorors.
Cap. CII.
dovtes aploi 10y0v] i. e. secum re-
putantes. Cf. II, 162 ibique nott. Ad
(@vuazio conf. IV, 120. In seqq. re-
tinui éreZavvorros (cuius loco duo
libri #710vros, conf. IV, 118. 119)
itemque 70av (pro écav); cum Struv.
Spec. II. p. 16 reposui facrZées, ubi
vulgo Paordines. Noster IV, 11 pror-
sus simili modo scripsit: tovs dè
Kipuepilovs, Enioviov Zuvdéor,
forisvecdaL, ds cteatov
érx10vtosueyaiov. — Quo inre,
quibusve causis Brandstaeter (Scy-
thicc. p. 114. not. 260) hanc lega-
tionem maxima ex parte fictam ab
Herodoto dixerit, ipse viderit. In
simili gentium recensu Ephorum
(apud Scymn. Chium p.378 IHolsten.)
Herodoti vestigia presse persecu-
tum esse arbitratur Marx. ad Ephori
fragmm. p. 193, cuius locum adscri-
pserat Cr. Tu vid. Scymn. Chium
vs. 841 seqq. ex ed. Mueller. (Geogr.
Gr. minn. I. pag. 231 seq.).
Cap. CIII.
Tovrov Tadpor uèv vduorsi to:-
owcide yofovtai] Pro yoécortar ex
uno cod. cum recentt. edd. recepi
zoeovtar idemque feci cap. 105.
»»Tauros istos reliquias fuisse Cim-
meriorum a Scythis olim finibus suis
pulsorum, probabile fecit Gatterer.
Comment. Societ. Reg. Gotting. Vol.
103 vav xal Zavpouattav. Tovtov Tadgoi pèv vouoroi toroolte
XI. p. 140, probante Heeren. in Ideen
etc. T. I. pag. 888 [I, 2. pag. 271]."“
Schmeigh. Tu add. Mannert, IV.
p. 106. Ac tales Cimmerios ab Ae-
schylo indicari Prometh. 420, 716
existimat Voelcker. l. l. pag. 208
coll. 209. Sed ad Tschudicam s.
Fennicam stirpem hos Tauros revo-
cat Dubois de Montpereux Voyage
aut. du Caucas. VI. p. 9 segq., pla
ribus de hac re disserens. Turanios
sive Turcas, qui Tartarorum in Cri-
maea adhuc habitantium patres er-
stiterint, Tauros haberi vult Eick-
wald(Geogr. d. Casp. Meeres p.310).
De quo nunc non magis disquiram
quam de aliis, quae recentiore ae
tate prolata sunt a viris doctis de
Taurorum origine ac stirpe, cum
ab Herodoti loco aliena videantur:
veterum scriptorum testimonia de
Tauris qui requirat, is adeat Ukert:
Geogr. d. Griech. u. Roem. III, ?.
pag. 463. Quae Herodotus narrit
de crudeli more, quo haec Taurorum
gens in naufragos sive advenas sat
vire dicitur, non abhorrent ab iis,
quae similia alias apud gentes litora
incolentes naufragosque et diripien-
tes et interficientes obtinere dicun-
tur. De ipsis Tauris praeter Hero-
dotum primarius testis est Euripi-
des, qui Iphigeniam sic dicentem fa-
cit (Iphigen. Taur. 38 seq.): &re
peo OvTos toÙ voUOv xal woiv xè
de, 06 ev natéA®y tnvde yijy EUnr
co. Quibuscum conferenda sunt
Diodori Siculi verba IV, 44 de Ar-
gonautis referentis, qui ex Thracis
in Pontum subvecti Tauricae Cher-
soneso navem applicuerunt, de fe-
ritate incolarum nihil percipientes:
MELPOMENE. IV. 101— 103. 499
Wvovor uèv ti Iepdéva ovs te vavnpods xal toùs
‘n ‘EdAnvov eravagBévtas teono todde’ xatagta-
rado maiovo. tv xepadiv oi uîv di) Aéyovor, ds tò
) toù xgnuvoù dIeovor eta (Ex yao senuvov Tdgv-
ov)° tiv dì xepadnv avactavgovor: ol dè xarà uèv
‘o siva toùs tv xoquy
00: PaoPapors Pverv 'Ao-
qoao0lo tovs xararitor-
‘ao’ ols paci tpv "Ipi-
toîg Vorsgov Yoovorg Îi-
Fonnévns de0v xatacta-
Gy TOUS alioxoptvove.
ipsum occasionem dedit
luribus deinceps inqui-
,usam tam nefarii moris.
moris testimonia attulit
us ad Diodori l. l. ex
n. 1073 et Ovid. Ex Pont.
Dianae Tauropoli idem
reminit II, 46. Ad Hero-
d scio an magis perti-
a Pomponii Melae Il, l.
scribentis: ,, Tauri Iphi-
Orestis adventu maxime
immanes sunt moribus
10 famam habent, solere
advenas caedere; ubi de
sacrificiis plura excitavit
in nott. exegett. Vol. III.
:3. Inde inhospitalis Tau-
enec. Hippolyt. 167 coll.
"os 0 Ilovros apud Stra-
p. 298 et 300. 'l'estatur
rum crudelitatem quoque
mall. XII,17, ne plura.
418 ad haec illustranda
nexemplo utitur. ., Vide-
ista potissimum (Valcke-
r verbis) inhumana Tau-
lelitas effecisse, ut hoc
nomine Scythae fuerint
in universum infamati.
gentibus Scythicis tria
obtinebant, quae pror-
‘erent ab humanissima
mansuetudine, to Ésvo-
artevropay:iv nal tò
0g éunosuoci yonodar.
> VII. p. 298 D. s. 458 A.
i» 46013. et Elsner. Ob-
p. ad Coloss. III, 11.‘
dv tn IIaedévo] Iphige-
gi sequentia verba osten-
dunt. Et pertinet huc nomen Tav-
eorolos, Dianae vulgo quod tribui-
tur; de quo vid. mox laudanda. —
In seqq. érxavaz8évtas vulgo red-
dunt: delalos illuc. Quam significa-
tionem cum vix admittere videatur
verbum éravayey, Schweigh. suspi-
catur, scriptum fuisse ameveryDdév-
tag, quoniam aropéoev et dropé-
0508a. hac significatione usitatum.
Conf. II, 114 ibiq. nott. IV, 151.152.
164. 179. Sed vereor ut necesse sit
ita scribere, modo distinguas inter
vavnyovs (i. e. naufragos; vid. Xe-
noph. Hist. I, 7, 4. 5 et plura in
Thes. ling. Graec. Vol. V. pag. 1370
ed. Dindorf) et inter caeteros, qui
naufragium haud passi alio quo
modo ad Tauros delati s. adducti
fuerint, quos éravaz®évras inde
Noster dicit. Quae cum ita sint,
nolim quoque scribere éravazDéy-
t86, ut suspicatur Lhardy, de ipsis
‘Tauris cogitans, in altum mare pro-
fectis, quo sensu idem verbum le-
gitur apud Herodot. VII, 194. IX,
98.
«atagbanevor] Male in quibus-
dam xorsvéauevor, cum sensus sit
interprete Valckenario: ,, auspicati
velut victimam clavà caput percu-
tiunt; non ut Graeci, qui cultro vi-
ctimam immolationi designabant“.
Huic adfirmandae lectioni sufficiet
vel unicus locus Euripid. Iphigen.
in Taur. 1154 [1121 ed. Hermann.
coll. 40], quo Taurorum rex Thoas
comites interrogat Iphigeniae sa-
cerdotis, ulrum illa iam tv Èévav
satnotato, hospites sit auspicata.
In Graecorum sacris usitatissimum
verbum de Indica gente Nicol. ponit
Damasc. Stobae. p. 105 [pag. 144 ed.
Orell.]). Tu add. nott. ad II, 49. 1V,
60. — In seqq.revocavi cum recentt.
edd. 9Y#0vor, quod plerique codd,
afferunt, pro dioPdfovot, quod ex
Aldina in alias edd. irrepserat; ad
32*
500
HERODOTI
t]v xepaifv duodoyéovor, tò pévto cdpa ove WIEE0dAL axd
toù xQnuvoù Aéyovor, dAia yi} xQquateoda:. tuv dè daiuova
tavtnv, tij Ivovoi, Afpovor avroì Tavpor Tpiyéverav tiv 'Aya-
uéuvovos sivai. Ilorspiovs dè avdpas, ToÙs av yeLpuocvia,
verba xourtec8a: y7 conf. I, 140
ibique nott.
tnv dè daruova tavinv — ‘[piyt-
vstay tv ‘Ajaptpvovos sivar] Se-
cundum alios rerum scriptores Iphi-
genia non ipsa fuit dea, sed deae sa-
cerdos crudelitatisque ministra, ad
Tauros abducta: quae sane vulga-
tior fuit fama, a tragicis poétis ac-
cepta et propagata. At Herodotus
aliam famam videtur secutus non
aliter atque Hesiodus, qui in Mu-
lierum catalogo lphigeniam cecine-
rat non obiisse, sed Dianae ex sen-
tentia esse Hecaten, teste Pausan.
I, 43. $. 1, ubi Herodoti quoque af-
fertur locus. De qua duplici fama
nune monuisse video Creuzer. in An-
nall. Viennenss. LIV. p. 123. Tu
vid. potissimum Fuchs: De varie-
tate fabb. 'Troicc. p. 94 seq., qui va-
ria, quae de lphigenia Gracci confa-
bulati sunt, collegit atque in ipsam
hanc fabularum varietatem inquisi-
vit. De quibus quid statuas, haud
ita expeditum est: probabilia sequi
malim quam certi quid aftirmare.
Agnoscuntur in hisce, opinor, ve-
stigia commercii atque sacrorum,
quae Caucasi Pontique accolis cum
Graecis olim intercesserint. Agitur
enim hîc de sacris deae, quam luna-
rem et omnium rerum in terris pa-
rentem (naturam vulgo dicunt natu-
ratam) coluit tota fere Asia inte-
rior. At lunares deus haud raro ira-
tas tingi, quippe omnibus animalibus
infestas ac nocivas (ob nocivam,
quae in Luna jnesse dicitur, vim),
indeque minus humanas adeoque
crudeles, vetus fuit superstitio longe
lateque propagata, quae ad Tauri-
cam quoque hanc deam pertinuisse
videtur, quam cx interioris Asiae
regionibus, Assyriis potissimum, ad
Ponti Euxini oras advectam quoque
vult Movers: Die P’hoeniz. I. pag.
622. Ac plura de his vid. apud Creu-
zer. Symb. II. p. 528. 581 coll. 387
et IV. p. 297. 310 ed. tert., qui idem
nunc conferri vult : vonStackelberg:
Der Apollotempel zu Bassae pag.
135 infr., Broendsted : Reisen in Grie-
chenl. II. p.265—269, Weatrik: Dis
put. de Aeschyli Choéph. etc. pag.
42 seqq. 53, Raoul-Rochette Ore-
steid. pag. 119 seq. Sed C. O. Muel-
ler. (Orchomen. p. 311) haec sacra
ex antiquo Iphigeniae cultu in Braz-
rone ac Lemno, qui in Scytharun
terras dein fnerit translatus, repeti
vult; Lemno enîm in insula Marti
homines immolatos (teste Fulgentio
Expcsit. serm. antiqq. p. 559 s. vr.
nefrandi sues) affert atque virgines
Magnae Deae in honorem mactatas
teste Stephano Byzant. s. v. Agpros.
Quae quam infirma sint argumenta,
neminem fugere potest. Qui postes
pluribus in eandem fabulam inqui-
sivit God. Hermann. in Praefat.
ad Euripidis Iphigen. Tauric. pag.
XXIX seqq., is maluit ad Braure-
nem haec revocare, quae antiquis-
sima Pelasgorum sedes in terra At-
tica fuisse fertur, et ad sacra ZDizaae
a Pelasgis cultae (vid. Herodot. VI,
137 ibique nott. Plutarch. Morall. p.
247 D. et p. 296 B) et quidem co-
gnomine Tuuricae, teste Pausania
I, 23, 7 coll. III, 16, 7. Hanc dean,
humanis sacriticiis olim placatam
(quam feritatem postea Graecos
emollitis moribus sic abrogasse pu-
tat, ut tamen umbra quaedam vete-
ris ritus remaneret), cognomen quo-
que habuisse et Ipiyerelas et Me
yins ®soù Hermannus contendit,
afferens ‘Agréuidos érininoiv ‘Igi-
yevetas templum apud Hermionen-
Bes, teste eodem Pausania II, 35, 1
coll. VII, 26, 2; T'arerx7y vero 8.
Taveor6lov hanc deam Pelasgicam
appellatam esse, quod propter po-
tentiam, qua praedita putabatur, vel
stans super (auro vel insìdens tawro
fingeretur (de quo vid. Spanhem. ad
Callimachb.hymn. in l)ian. 113.187):
unde reiicienda censet idem vir do-
ctus (p. XXXIV. 1. 1.), quae de hu-
MELPOMENE. IV. 103. 104.
501
‘ tade* arorauav Éxaotos xepaliv aroptpeta. Ès tà
Ererta érì Eudov peyadov avarzipas lota vate ts ol-
xeotgovoav m0%i0v, uodiota ÎÈ vato TS xarnvodoxns.
I rovrovs puiazovs tijs olxins maons VaspataRtzoda:.
è amò Anîns te xal moAguov. “Ayatvoco. dè @Bootator104
10minis origine et causa Eu-
in hac ipsa fab. vs. 1425 et
vd Sophocl. Aiac. 172 protu-
sQuumque Tauri (ita con-
G. Hermannus 1. 1.) quoque,
ne Cimmeriorum a Scythis
um , Chersonesum Tauricam
ntes, advenas et naufragos
nidam deae sacrificare perhi-
ur, verisimile est, hoc ipsum
illius nomen occasionem
tisse confundendis deae l'au-
e et Taurici illius numinis
; praesertim cum sic illa
ss immolandi immanitas in
‘08 posset coniici.‘‘ Herman-
puitur Witzschel in edit. Eu-
abb. selectt. Vol. II. (Lips.
ag. VII —X; add. Max. Ed.
De Diana Taurica et Anai-
rolin. 1835.) pag. 6 seqq. 241
Libi quoque valde discernen-
detur inter Scytharum sive
im deam, quam ex interioris
egionibus ad Ponti Euxini
latam supra dixi, et inter
‘um deam, sive Dianam sive
lam dixeris, quam ipsam
urorum dea postmodo con-
sse crediderim. Quae vero
’nfusionis fuerit origo, haud
onstituas: e commercio fre-
quod Graeci inde a remo-
temporibus cum Caucasi et
axini incolis habuerint, haud
repeti haec possint.
sous lota x. t. 2.] i. e. ca-
praealto infixum palo erigit
nulto supra domum, certe su-
arium, emineat. Ita recte
th. Sic avarmaozis IV, 94,
ott. Pro fora, in quo omnes
ripti et editi consentiunt,
p. 397 scribi vult forno,
ur II, 95. Equidem cum
io et Dindorfio in vulgata
sere satius duri. Eandem
xaquota Proclus adhibet in
Commentt. ad Platonis Alcibiad. p.
273, ubi vid. Creuzer. — Ad vocem
namvodoxns vid. nott. ad VIII, 137.
In seqq. verba vreg@iometeoda: tig
oîuins maons monente Schweigh. in
Lex. Herod. idem valent atque trs
olnins maons vaegtger, in sublini
suspensiun 8, erectum supra domum
totam eminere. Tu conf. Thesaur. L.
Gr. VIII. p. 166 ed. Dindorf. Hero-
dotus infra VI, 116 eodem ntitur
verbo. Cum Taurorum more hocce
Dubois de Montpéreux (Voyage au-
tour du Caucase IV. p. 434. VI. p.
11) comparat morem, qui adhuc ob-
tinet apud Ossos, Caucasi gentem,
ex quo capita equorum muris impo-
nunt palis infixa. Ad verba £oor dè
cnò Anîns te xal molguov conf. IV,
Cap. CIV.
"Aye8vecor dì] Herodotea tangit
Stobaeus 44, 43 [T. II. p. 230 Gaisf.]
itemque Eustath. ad Dionys. Perieg.
310. De Agathyrsis conf. Herodotei
loci IV, 49. 100. 102. 125. Mel. II,
1, 15, et qui alii aliorum scriptorum
loci afferuntur a Forbigero: Handb.
d. alt. Geograph. III. pag. 1125.
Quos omnes accurate quoque retulit
Ukert: Geograph. d. Griech. u. Roem.
III, 2. p. 418—421, cui difficile vide-
tur, certi quid de huius gentis se-
dibus constituere, de quibus tam
diverso modo tradant veteres scri-
ptores: ab occasu et septentrione
Scytharum prope regionem auri fe-
racem Agathyrsorum sedes proba-
biliter quaerendas esse arbitratur.
Inde in 7ransylvania Hungariae-
que superioris partibus gentis sedes
fuisse consentiens fere est virorum
doctorum opinio. Vid. Rennel. p.
414, Mannert. IV. p. 102, Heeren.
Ideen I, 1. pag. 94, Niebuhr: Verm.
Schrift. I. pag. 377, Koeppen: Nord-
gest. d. Pont. pag. 13. 68, Eich-
502
Cd
HERODOTI
avdoes loi xal yovoogpogo: ta uadiota. Érxixorvov dè tav yv-
varndv tv uitiv moLsbviaL, Îva xacipvntoi te aiiMiav È0u
wald: Alte Geograph. d. Caspischen
Meeres pag. 271, Schauller in: Ar-
chiv f. Kunde 6sterreichischer Ge-
schichtsquellen XIV. pag. 99 seqq.,
qui etiam de ipso gentis nomine
eiusque derivatione plura profert:
quae num vera sint, non magis
discernam quam quae Zeuss (Die
Deutsch. u. ihre Nachbarst. p. 398)
et Hansen proferunt, ex quorum sen-
tentia Agathyrsi haud diversi sint a
gente posterae aetatis, cui nomen
"Axattigor, qui sunt silvae incolae.
Ad Slavorum stirpem Hansen eos-
dem referri vult aeque atque Eich-
wald. l. 1.; ad Celtas Schuller 1.1. p.
106; ad Fennicam tribum, quae olim
ad utramque Volgae ripam sedes
habuerit, revocat Vivien de Saint-
Martin in: Annales des Voyages
1848. Decemb. p. 296. Ad Sarma-
tarum stirpem Agathyrsos refert Rit-
ter: Vorhalle pag. 286 seq. coll. 263,
de ipso nominis etymo monens, in
quo (ut in aliis similibus nomini-
bus Idanthyrsorum, Thyrsagetarum,
Thyssagetarum, aliorum) numinis
Tyr aliquam rationem habitam vi-
deri coniicit. Pro Dacis eosdem ha-
bet Niebuhr. 1.l1., Thraciis hinc uten-
tes moribus atque institutis. Man-
nerto ]. ]. Agathyrsi cum Getis im-
migrantibus coaluisse videntur in
unam gentem; unde postera aetate
factum, ut qui magis ad orientem
habitarent, Getae, qui ad occiden-
tem, Dacae nominarentur.
CBeoraroi avdoes elol] avdedv
plures libri praebent cum Eustath,
. 1. Interpretatur Schweigh.: ,./au-
tissimi homines sunt.‘ —Larcherus
reddidit: ,,/es plus efféminés de tous
les hommes,“ congruere negans haec
cum eo, quod Scythis aditu inter-
dixerint (IV, 125), nisi gentem effe-
minatam subinde pristinam virtu-
tem recuperasse statuas. Equidem
vocem afeoraro: ad vitae cultum
lautiorem ac liberaliorem, qua haec-
ce gens prae caeteris i iisque rudiori-
bus excelluerit, retulerim, auctore
Rittero: Vorhalle pag. 287 8eq., qui
potissimum vestes subtiliores atque
tenuiores, quibus usi fuerint Aga-
thyrsi , respici arbitratur Orpheum-
que huc refert Argon. 1002 éfpozi-
twvag (i. e. molliter et delicate tni-
catos, ut Gesner. interpretatur) ro-
cantem Maeotidis accolas; quibus
ipsis si accenseri velit Ritterus Aga-
thyrsos, ex interioris Asiae adeoque
‘ Indiae tractibus huc delatos, vete
remque Asiaticum vestitum, subti-
liorem illum quidem in Europaeis
sedibus hinc retinentes, vereor, ni
probari possit. Ad signifieationen
vocis «fgoraro: pertinet, quod su-
pra Iegitur apud NostrumI, 71, Per
sas, antequam Rls subegerint,
habuisse oùrs @L00»r ovtE ayador
ovdév; ad quod spectavit opinor
Hesychius scribens ,&Peov Tovpe
ov. — xal xevcoRogoI, i. e. ao
gestantes, aurcis ornamentis distincii.
Quod documento est, terram illos
incoluisse auri divitem, qualis ho-
dieque fertur esse Transylvania auri
copiam in montibus praebens. Vid.
Koeppen. l. 1. p. 13, Heeren: Ideen
I, 1. pag.94, Niebuhr: Verm. Schrift.
I. pag. 377 coll. Ritter: Vorhalle p.
288. Add. Pomponius Mela II, l.
$. 94: ,,Agathyrsi ora artusque pin-
gunt, ut quisque maioribus praestat,
ita magis vel minus, caeterum iis-
dem omnes notis et sic, ut abluì
nequeant.‘‘ Ubi consulatur copioss
Tzschuckii adnotatio in nott. exegg.
Vol. III. P. II. pag. 49 seq. Schuller
1.1. pag. 100 cum his conferri valt,
quae de Gallis scribit Diodorus Si-
culus V, 27.
érixorvov — rorebyrar] Ad vocem
érixorvov conf. nott. ad I, 216. He-
rodotea haec haud scio an respexe-
rit Strabo VII. p. 300 8. 461A. Quod
communes habuerint Agathyrsi uxo-
res, id, Ritterum]1. l. p. 287 seq. si
audias, ad Asiaticam gentis origi-
nem pertinebit, cum in Asia inte-
riori, unde venerint Agatliyrsi, Bud-
dbac sectatores ita more recepto
vivere soleant. At plures omnino
antiquitus fuisse gentes, apud quas
iste mos obtinuit, satis intelligitur
ex iis, quae ad Platon. Remp. YV, 7
MELPOMENE. IV. 103. 105. 503
xmto. éovres ravtes, punte PYOvd UNT EXDEL qofovrai Ès
ovs. ta d' «Ala vouara Oontii roocxegoonuaci. Nevpol105
uoso. uiv qoéovtar ZxvBixoîor. yever dè uLij TEOTEROv
'Tils Adagzltov otpatnAacins xatélaffie EnAircetv Nu qoognv
I UR0 Opicov. Opias 7ee Ci rodiovs uèv N Xoen avi-
Astius collegit, ubi vel gentis
‘oris Saporogorum meminit,
n morem sectantium. In Pla-
n quoque civitatem hanc mu-
communitatem fuisse rece-
ndeque varie diiudicatam non
a veteribus quam a recentio-
satis notum. Adde his Herod.
1 et Tzschuck. ad Mel. I, 19.
Y7 (Vol. III. P.I.) nott. exegg.
n ém0oi spurium habet indeque
ult Mehler in Mnemosyn. V.
P ail — mooguezoornnaci]
od ad reliqua attinet instituta,
acea acceduni, 8. in reliquis re-
n Thracum instituta. Conf. I,
Fhracum instituta ac mores
itus tradit V, 3 seqq.
Cap. CV.
no. dì vouorci uiv yoéovtar
coîc1) Attigit Herodotea Eu-
ad Dionys. Perieg. 310. De
diximus ad 1V, 17. De voce
nonuimus ad II, 142. Hanc
amporis definitionem secun-
minum aetates apud Herodo-
xque atque Homerum latius
nec certum quoddam defini-
ì annorum spatium indicare
sontendit Ley in script. de
- fat. et condit. sub imper.
p. 71.
lafe — vn0 0plov] Ad ver-
erélafe conf. nott. ad IT, 66.
, — Tv qognv nacav, omnem
, dicit eam, quam tenuerant,
am iis in regionibus, in qui-
. Herodotus novit, sedes fixe-
uod ad serpentes, quibus loco
rerint, attinet, a ranis simili
ibderae incolas eicctos fuisse
est Iustinus XV, 2, a culicibus
Myuntis testatur Pausan.
8.7. Quos serpentes contra
m Herodoti testimonium, qui
eos marimam partem e regionibus
superioribus, i. e. septentrionalibus
iisque desertis — &wo®ev Îx tav
Quuwv — supervenisse narrat, e
meridie Neurorum regionem inva-
sisse vult Koeppen: Nordgest. d.
Pont. p. 103, nimirum e regionibus
Ophiusae (i. e. serpentinae urbis), ad
Tyram fluvium sitae; ita ut serpen-
tes isti tesseraria potius ratione
sint accipiendi et ad sacra religio-
nesque Neuris oppositas referantur,
praesertim cum multa sit in fabulis
ac sacris tam Graecorum quam Indo-
rum mentio serpentum. Quae equi-
dem me peritioribus diiudicanda re-
linquo. Adhue serpentium magnam
copiam in Russiae meridionalis de-
sertis reperiri cum recentiores te-
stentur, eo spectare vult Kolster
(Jahrbb. f. Philol. u. Paedag. Suppl].
XIII. p. 30), quae de Neuris h. I.
traduntur: quos inde Lithuaniae ac-
colas fuisse suspicatur Hansen p.
178, quod huius terrae incolae ser-
pentes divino honore prosecnti sint.
Eichwald 1. l. pag. 272 de serpenti-
bus ferri adhuc fabulas apud Tyrae
fluvii accolas asserit. Mihi huud
pauca de locustis, quae immensa
multitudine supervenientes meridio-
nales Russiae regiones Ponto pro-
ximas ita vastant, ut nulla planta,
nulla herba in solo remaneat, le-
genti in recentiorum peregrinato-
rum itinerariis, aliquando in men-
tem venit, serpentes, quibus Neuri
eiecti fuerint, /ocustas fuisse, quae
cum omnes terrae fruges ita come-
derint, ut nihil prorsus relictum es-
set, gentem victu necessario priva-
tam coégerint, ut patrià terrà reli-
ctà alio se conferret, ubi vitam 8us-
tentare posset. — In proxime se-
quentibus retinui 0@1as, Bredovio
monente p. 264 mutandum in 0@ts.
Sed cf. IV, 68 ibique nott. Pro avé-
gave Mehler in Mnemosyn. V. p.79
504
INERODOTI
parve, ol dì mAevves Cvadtév oqi éx toòv Eonuov éréredov* È
0 mistouevo. olxpnoav pera Bovdivav, tv Eovrav Endirovess.
xvduvevovoer dì ol avdodzo ovtoi yontes elvar* Aépovrai pae
vrò Zxvdédov xalEXANvav tov Ev ti] Zxvdix7] xatormnpévar,
dg Eteos éxgotov arat tod v Nevodv Exaotos Avxos yiverai nai
legi vult @vépeoe, quo quidem opus
esse haud videtur.
è 0 muovo oluncav era
Bovdivov, tv fovroy éxlinovteg]
i. e. quare pressi (ab his serpentibus
terram devastantibus ad sedes suas
relinquendas coacti) una cum Budi-
nis habitarunt, sud ipsorum terrà
(quam prius tenuerant) relicià. Quo
minime illud indicatur, Neuros, post-
quam a serpentibus pulsi ad Budi-
nos successissent, denuo (serpenti-
bus illis sc. egressis) in priores se-
des regressos esse (ut volunt Gat-
terer., Heeren. I, 2. p. 276, Voelcker.
l. 1. 1. pag. 181), sed potius illud
unum, Neuros sedibus suis relictis
ad Budinos secessisse et cum iis una
habitasse ea nimirum aetate, qua
vixit Herodotus. Ita recte hunc lo-
cum accepisse video Mannertum IV.
pag. 102 immerito reprehensum a
Koeppenio 1. 1. pag. 103, qui ad Bu-
dinos Nenri quod confugerint, id
ex stirpis quadam cognatione repeti
posse contendit. — De ès 0, cuius
loco libri duo és 00, donec, plura
Struve I. 1. I. pag. AI seq. (Opuscec.
II. p. 313). — oîxn0cv absolute hîc
positum valere: kabitarunt, sedes ha-
buerunt, ut I, 178, notavit Bredov.
p. 74, qui idem p.8311 consuli potest
de augmento, quod in hoc verbo
Noster omittere solet. Vid. mox
cap. 108.
uvdrvevovor) i. e. videntur esse;
qua significatione frequens hoc ver-
bum apud Platonem. Vid. Rubnken.
ad Timaei Lex. Platon. pag. 159.
Neurorum praestigias hinc attigit
Eustathius I. 1.
dvnos yiverai] VPraeter Fustach.
l. 1. pertinet huc Mela II, l c. fin.
»Neuris statim singulis tempus est,
quo, si velint, in lupos iterumque in
eos, qui fuere, mutentur;* Plinins
H. N. VIII, 34 (22): ,,Homines in
lupos verti rursumque restitui sibi,
falsum esse confidenter existimare
debemus, aut credere omnia, quae
fabulosa tot saeculis comperimus.
Unde tamen ista vulgo infixa sit fe-
ma in tantum, ut in maledictis ver.
sipelles habeat, indicabitur.‘‘ Equi
dem talia ad religiones veterum re-
lata indeque explicata velim; nam
lupus, ut Creuzer. ostendit Symbol.
II. p. 533 seqq. ed. tert., ad Solis
refertur sacra eiusque ipsius quasi
symbolum est atque signum;
Latona sub lupae specie ab Hyper-
boreis Delum venisse fertur sacra
afferens. Quo magis Galli docti dis-
plicet opinio vix commemoranda:
Neuros scil. vestitu e luporum pelli-
bus parato usos per hibernum tem-
pus eum aestate deposuisse. Cf.
Pelloutier. Histoir. d. Celt. I. pag.
305. Unde non admodum discedunt,
quae Eichwald 1. 1. pag. 273 de his ‘
statuit, ipseque Hansen 1.1]. pag.99.
Alia protulit Schaffarik (Slavisch.
Alterth, I. p. 196) de hominibus ad-
modum ferocibus cogitans, quos in-
de lupos vocitarint: ipsam gentem
Wendica stirpe oriundam habet.
Heerenius in Polonia interiori atque
Lithuania sedes Neurorum collocans
(ut vidimus ad IV, 17) quaerit,
utrum haec Germanis haud incognita
fama de lupis (,,Wehrwélfen® dici-
mus) etiamnum apud Lithuaniace re-
periatnr incolas. Conf. Goetting.
Anz. 1815. p. 1246. In Livonia at-
que Esthonia famam de hominibus
in lupos mutatis circumferri testa-
tur Kruse: Urgeschichte d. Esthn.
Volksstammes pag. 37. Etenim te-
nendum est, hanc superstitionem de
hominibus in lupos mutatis apud an-
tiquas Germaniae gentes ita propa-
gatam inveniri, ut inde ad alias quo-
que gentes (ermanis finitimas trans-
ierit valdeque exculta sit. Quo ipso
probabile fit, Neuros, qui Bndino-
rum accolae fuerint, a Budinis hanc
MELPOMENE. IV. 103. 106. 505
Syas, xal avtig Orio0 és tavtà xarlorara.: duè uév vuv
Aéyovtes ov neidovor: Aépovor dì ovdiv Ecdov, xal
vor dè Aéyovtes. ‘Avdgogayor dè dyorotata reviv dv-106
mv Éxovor nIsa, ovte dixnv vopitovtes, oùte vouo ovderì
svevo. vouades dé eioL° Éo&rra dè popgovor ti Zxv8ixij
v, piocav dì idinv® avdporopaytovor dè uoùvo rov-
traditam accepisse, modo
» Budinos revera pro Germa-
gente haberi posse. Tu conf.
Wolf in Jahrbb. f. Wissensch.
1834. II. nr. 31. p. 254, A.
in Heidelbergg. Jahrbb. 1838.
40. Disputavit quoque de hu-
i fabulis Boettiger in: Klein.
. I. p. 135 seqq. inprimis p.
eculiari libello haec persecu-
Bourquelot: La Lycanthro-
ris. 1852; sed praecipue re-
da erunt ea, quae de hac fa-
pud Germanos veteres obvia
it Iac. Grimm. Deutsch. My-
p. 1047 seqq. ed. sec.
a xarlotare:] Pro és tav-
lod retinuit Matth., item-
ndorf et Dietsch., dedi cum
gh. et Gaisf. e melioribus li-
tatto, quod Steger. explicat-
avt)v uoognv nv xal roo-
28. Qui idem ad verba seqq.
svovor Sì Zéyovtes ob vim
lae xl citat Xenoph. Anab.
5, 9. 9, 11. Hermann. ad
p. 847. Tu vide potissimum
ti locum II, 44 c. tin. xa do-
dé uo ovroL 09dorata ‘E2-
moggi, unde satis opinor
}, nostro in loco dé haud mu-
1 esse in ye, ut placuit Har-
(Lehre v. d. Partik. d. griech.
. I. p 183.). Conf. Krueger.
ophb. Anabas. in Ind. 8- v. xal
Naber in Mnemoayn. IV. p.
ri vult #0 uvÙoi pro 0uvdor,
Florent. et Sancrofti libro
4 edd. receperunt pro vulg.
Gi, quam equidem intactam
, baud minns probam atque
72 omnibus libris allatam.
etiam supra IV, 72 ibique
Cap. CVI.
lunv vopltovtes] i. e. neque
ius colentes ullum, 8. neque ullum ius
esse existimantes, ut in formula IV,
94 tin. obvia de0vs voultetv. Ac pro-
pius huc spectare videtur I, 142
yiooccav ov tv aUtnv vevouinaoi,
ubi vid. nott. II, 42. IV, 183. V, 97.
De Androphagis vid. nott. ad IV, 18.
tota — 0po(nv] Plane eadem
locutio I, 215. — Quae continuo se-
quuntur verba, yZd0ccay dè ld(7»,
per zeugma explicanda esse, ita ut
ex antecedenti popéovor mente sub-
audiatur #70vot vel simile quid, post
Wesseling. (qui ad similes Sophoclis
et aliorum formulas dicendi nos ad-
vertit ipseque affert: Thucydid. I,
17. Virgil. Aeneid. X, 20 ibique Ser-
vium, Columell. De re rust. VI, 32,
Graevium ad Flor. III, 21) monue-
runt Matthiae Gr. Gr. $. 634 et Kueh-
ner Gr. Gr. $. 853. Quae cum ita
sint, vix opus videtur post verba
yAdocav dè ldlnv ‘inserere fyovai,
quod e Reizìi coniectura recepit
Schweighaeuserus ob verborum iu-
stum ordinem in libris scriptis tur-
batum. Schweighaeuserum secuti
sunt Dindorf. et Dietsch.: equidem
cum (Gaisfordio vulgatam retinui,
cum nullus liber vetustus fyovot
praebeat.
cvtowropaytovor dì poùvor tov-
tav] Haec verba prius ad seq. cap.
trahebantur post verba érovvpias
Èyover, quo eodem retulit Eustath.
ad Dionys. Perieg. vs. 309. Melio-
rem ordinem restituerunt Wesseling.
Dissert. Herodot. VII. p.72 et Reiz.,
quos cum recentt. edd. sumus se-
cuti. Pro dv8e0ropaytovot, quod e
plerisque libris revocavit Wesselin-
gius, exstat quoque ardgopayéovot.
Apnd Mel. II,1, 120 sunt Antàro-
pophagi, quod nomen unde ductum
sit, neminem fugit. Atque testatur
Strabo VII. p. 302 C. p.463 B, Scy-
tharum quosdam adeo esse immanes,
506
HERODOTI
107t0v. MeAepyAavor dì stuata uèv uélava qpopéovor xavtes,
èr dv naltas Ercovvuias Exovar, vouoroi dè ZExvBixotor yoiaov-
ut vel humana vescerentur carne.
Inde hoc nomen gentis proprium fu-
isse negat Heeren: Ideen I, 2. pag.
277, sed a Graecis famoso illo ex
more inditum ; ipsamque gentem ad
Bastarnos antiquissimamque Ger-
manorum stirpem referri posse con-
tendit. Neque vero viri docti cuius-
dam probabilis videtur opinio apud
Schweighaeus., Androphagos crudis
equorum carnibus vitam sustentasse,
minime humana carne, cum a tali
crudelitate abhorreant, quaeIV, 119
tradantur. Pomponii Melae Anthro-
pophagos in agri Smolenscensis et
Vitepcensis tractibus degisse existi-
marat Bayer. Opuscc. pag. 90. Tu
vid. supra nott. ad IV, 18 de Andro-
phagorum sedibus. — Pro tovror,
quod in fine capitis legitur, Mehler
in Mnemosyn. V. p. 76 aut Zuvdoy
aut t@v tavtr, ut cap. 109, legi vult.
Cap. CVII.
MelayxAair0.] De hac gente vid.
nott. ad IV, 20. Bastarnis accen-
seri volunt Gatterer. et Ieeren. ].].
Ad nomen gentis pertinet Mela II,
1. 8. 107: ,,Melanchlaenis atra ve-
stis et ex ea nomen“ coll. I, 19,
105. Ac referente Rennel. pag. 415
Tamerlanes in Caucasi Indici mon-
tibus tribum quandam iuvenit, quam
vocabant Siaposhiun, i. e. nigra veste
indutam. Ac pluribus in regionibus
commemorari gentes nigris vestibus
insignes notavit Ukert: “Reogr d.
Griech. u. Roem. III, 2. pag. 426
excitans Eustath. A Perieg.
361 et Boettiger. Furienmask. p.
45. 46 (Klein. Schrift. I, p. 216 seq.).
Pro éx° wv alii codd. dx wr, quod
probat Mchler in Mnemosyn. V. pag.
26. Sed vid. nott. ad IV, 15.
Cap. CVIII.
Bovdîvor dì — yiavnov TE NAV
loxveds tori xal nvevor] De Budi-
nis diximus ad IV, 21. Qui quod h.
108ta.. Bovdivo dì, #Fvos g0v péya xa r0440v, yAavxov te xay
1. vocantur #8v0g é#0y péya xal x0)-
20v, id magnum et numerosum popu-
lum fuisse declarat; nam utra
vox coniuncta (ut IV, 109 2pv3 .
peyain nai 10747) F ubi vid. nott.)
ad magnitudinem sive amplitudinem
i. e. frequentiam pertinet, neque,
quod Hansenio 1. l. p. 175 in mentem
venisse video, ad hominum statu-
ram corporumque magnitudinem
referri potest. Reliqua verba sic in-
terpretatur Schweigh.: g/axci admo-
dum sunt omnes et rubicundi. Quae
non tam ad ocu/orum colorem, quam
ad (otum corpus glauco s. caeruleo pi-
ctum et rufo (unde picti Geloni apud
Virgil. Georg. II, 115) spectare valt
Salmas. ad Solin. pag. 133 D., quem
sequuntur Wesseling. ac Larcheras
(qui Hippocratis De aér., aq.etloe.
locum $. 48 [$. 102 ed. Corai.] sf-
fert, Scythicum populum ob frigu
VOCÒY, i. e. rufuwn, esse narran tia)
improbante Mannerto IIIL p. 8, qui
* interpretatur: d/auaeugig und fever
farben, Herodotum de his accuratius
edoctum fuisse negans, cuius tamen
verba ad Germanicam Budinoram
stirpem et ipse refert. Equidem com
Ieeren. Id. I, 2. pag. 279 de oculis
caeruleis comaque rufa hîc agi exi-
stimem, auctore quoque Rittero
Vorhalle pag. 153. 283, ubi vertit:
s, ganz blaue Auger und blondes Haar."
Nec aliter Langius, vernaculus in-
terpres, neque aliter plerique viri do-
cti, qui haec attigerunt, Ukert:
Geogr. d. Griech. u. Roem. III,2.
p. 937, Humbold: Asie centrale I.
p. 393, Hansen: Osteuropa p. 10!,
Schaffarik: Slavisch. Alterth. I. p-
190 (qui hosce oculos caeruleos ca-
pillosque rubicundos ad Slavicam
refert stirpem Budinorum), Wheeler:
Geograph. of Herodot. p. 182. Quo
minus placet Miot, sic vertens: ,./ls
se peignent le corps en bleu cu en ros-
ge.‘ Italus interpres: ,,son tutti a:-
zurri fortemente e rubicondi*‘, in notà
subiecta pluribus evincere studens,
de artificiosis coloribus minime hic
MELPOMENE. IV. 107. 108.
507
logugds tori xa) rvooov. mods dì Év avrolor menddLetAi Ev-
divn, ovvoua dè ri modi Eorì T'eAcovos® tov dè relyeos uéyados
xddov Exagtov toeijuovta otudicv é0t), vpNnAdv dè xal xav tv-
divov, xal olxlai avtdv EvALva: xal ta load. Foti yao Èn avtodi
‘EAinvixov dev (od ‘EXAnvindds xatecxevaouéva ayaiuaci te
xal f@auoto. xal vpoîoi EvAivoroi. xal to Aiovvoc tpretnELdas
avapovor xa) Paxgevovor.
Eioì pag ol TeAcvo.) tò apyatov
“EAAinves® x tav dè furopiav ttavactavies olunoav év totoi
sermonem esse, sed de naturali ocu-
lorum corporisque colore, idemque
bene afferens Taciti illud de nostris
maioribus (German. 4. 8. 2]: ,,cae-
rulei oculi, rutilae comae. Idem ur-
get Coraès ad Hippocrat. 1. 1. T.II.
pag-313 seq., minime de artificioso
colore, sed de naturali sermonem
esse; quod vel verba opposita cap.
109: oddè» tv (dénv Oporto: ovdè
tò zevua ostendant. Ipse rveg0v
Gallice reddit ,,tcint dbasané (colo-
rem intelligens: /auve ou jaundtre)
et yZavx0r de oculis caeruleis acci-
pit (,,les yeux d'un bleu très-foncé‘*).
De corpore coloribus inducto aut
alio quo modo illito, quemadmodum
în mentem quoque venit Eichwaldo
(Alte Geograph. d. Casp. Meeres p.
277 seq.), cogitari non posse satis
tet.
nous dì Év avroîoi menoliotat
Evilyn] ,,m0%g menoliotO recurrit
V, 52. VII, 59 Homerico more.“
HW essel Num vix aliud quid indi-
catur nisi: sila est, condila est urbs,
monente Schweigh. in Lex. Herod.
Ac modljerv, urbem facere, aliquot lo-
eis probabit, notante Cr., Wytten-
bach. Animadverss. in Plutarch. De
fort. Alex. $. V. p. 114. (Vol. VII,
1). Propius spectat Homer. Ili. XX,
216: rel ovwo "Ilog fon èv redlo
MEMOÙMOTO, OÙ uegorov cv800-
ROY. Add. Ili. VII, 453. Imitatus
est Apoll. Rhod. I, 178. 1346. III,
1095. IV, 1472. Dionys. Perieg. 859,
alii. Idemque verbum, restituen-
dum in inscriptione quadam Phi-
lensi, quam exbibuit Parthey (De
Philis insula eiusque monumentt.
Berolin. 1830. pag. 53) accuratissi-
me depictam, ubi pro IIroXspat30g,
ny érolnoev Zotro leg. - Ilt., nv
&nod008v. Conf. Letronne in Jour-
nal. d. Sav. 1831 Juillet pag. 409.
Ad argumentum loci pertinent Eu-
stath. ad Dionys. Perieg. 310. Mela
I, 19, 140. Stephan. Byz. s. v. Ie
lovòs, coll. Herod. IV, 123. Hee-
ren: Ideen I, 2. pag. 305 hanc Bu-
dinorum urbem praecipuam merca-
turae sedem fuisse suspicatur, quae
inde pellibus praesertim cum Grae-
cis Ponti accolis factitata fuerit, in-
deque etiam urbis ambitum haud
vulgarem explicari posse censet. Cr.
ad argumentum huis loci adhiberi
vult Broendsted. Reisen in Griechenl.
II. p. 135 seq. Tu conf. etiam Han-
sen: Osteuropa p. 102 seg.
xal vnoîor Evilvoror] vpovs acci-
pio de aediculis 8. sacellis, quae
maioris ambitus templis opponun-
tur. Cf. II, 63. Ritter. loco supra
laud. expressit: (Grotteshduschen. De
Bacchi sacris, quae mox referuntur,
conf. nott. ad 1V, 79. De trieteridi-
bus (quae festa sunt Bacchi , ptertia
quae solito tempore bruma refert,“
ut ait Ovid. Fast. I, 394, sive sacra
tertio quoque anno redeuntia) in Bac-
chi honorem memoriamque institutis
conferantur Diodor. Sic. III, 64. IV,
3. Cicer. De nat. deor. III, 23 ibi-
que Davis. et Creuzer. p. 621. Prel-
ler in Pauly: Realencyclopaed. II.
p. 1064 seqq. Inde Hansen p. 103 de
mercatu frequenti tertio quoque an-
no redeunte et cum solemnibus qui-
busdam coniuncto hic cogitari pos-
se suspicatur: quod mihi haud per-
suasit.
Elo. y&o of lelwvo) tò cozaiov
“EAAnvss] Geloni antiquitus 8. origine
sunt Graeci, qui e suis (Graecis igi-
tur) emporiis pulsi ad Budinos habi-
tatum concesserunt: sive, ut Langius
508
HERODOTI
Bovdivoii, xa) yAocon ta ulv ZxvBixi, ta dì "Edinuri
109x0éavrai. Bovdtvo. dì où Ti] «vr yiocon qefovra. xaì Fe
Aovot* «iA° ovdè dicita N «Ut. ol utv yao Bovdivoi, tore
avtogdoves, vouedes té slo1 xal pBsrpotgaytovor uovo: tav
tavin: TeAavol dè, yrs te Éoyarai xal ditopayor xal xnxovw
vernacule expressit: ,,Denn die Gelo-
nen sind urspriinglich Hellenen.® Mo-
neo obRitter., qui ita reddidit (Vor-
halle p. 151. 161): ,,Denn die Gelo-
nen sind altvdterische Hellenen,“
sive (ib. p.158) ,,dic alten Hellenen,‘*
i. e.(utKoeppenii utar verbis: Nord-
gest. d. Pont. pag. 14) ,,die nicht im
Geiste des neuen Griechenthums leben-
den. Nimirum id Ritterus 1. 1. coll.
p. 183 efticere vult, Graecos hosce,
qui antiquiores vocentur (quo scil. a
Graecis colonis postera aetate, qui
ad Tonti vras consederint, distin-
guantur), non ab ipsa Graecia huc
pervenisse, sed ex interioris Asiae
regionibus, ut adeo pro ipsorum
Graecorum abavis haberi debeant.
Quae ita probantur Koeppenio |. l.
p. 14 seq., ut hosce Gelonos pro re-
liquiis haberi velit Graccorum pri-
scorum (Criellenen vocat), qui ex
hisce sedibus ad Pontum a barbaris
deinceps pulsi maximam partem me-
ridiem versus commigrarint eam in
terram, quam (traeciam vocamus;
urbesque ad Pontum olim conditas
a Milesiis tantum redintepratas fu-
isse. At vero hacc omnia quanto-
pere ab Ilerodoti verbis recte intel-
lectis abhorreant, nemo non videt.
Mannerto III. p. 11 probabile vide-
tur, Graccos antiquissimos accolas
orse Ponti septentrionalis communi
Gelonorun nomine nuncupatos fu-
isse et e08, qui ad Tanain habita-
rint, multum differre ab iis, qui ab
Istri ostiis ad interiora loca immi-
grarint. Ex Ephoro Scymnus Chius
vs. 863 Gelonos una cum Sauroma-
tis atque Agathyrsis recenset, haud
procul a Macotide palude; ab aliis
in Thracia collocantur ant Scythis
accensentur, v. c. Virgil. Georg. II,
115. ITT. 461, Aen. VIII, 725. Horat.
Od. III, 4, 35. Plura Len: Geogr.
d. Griech. n, Roem, III, 2. pag. 539
seq., Mueller ad Scy lac. . 80 (Geo-
grapb. Gr. minn. I. p. 61). — bin
sequuntur: éx tG» sì iurogler
vactartes oluncav È» toîci Bovdi-
voor, attigit idem Koeppen. L Lp.
14 seq. minus probabilia ab Hero
doto referri statuens. De quo nur
disquirere non vacat; in Herodoti
verbis, si quid video, acquiesces
dum. Scripsi, quod Fiorentinus ali
que libri afferebant: éx ray dè pro
vulg. éx dì rd», quod Dindorf. «
Dictsch. retinuerunt. Mox Eum-
xnv dicit yXdocev, quam ‘Ellade
yiojccav dixit cap. ll0 et sup
IV, 78, vocem'E22&da pro adiectivo
accipiens: de quo nsu conf. Kuek-
ner Gr. Gr. 3.318 et God. Hermann.
ad Furipid. Iphigen. Taur. 339.
Cap. CIX.
Bovdîvor dì — ual Felowoi] De
levit haec verba Reiz. ex auctoritate
cod. Sanerofti, ex quo eodem post
verba «22° ovdèì diarra 7 aver re-
cepit: or) l'elmvoîor xal Bovdiro-
GL, quae ipsa a reliquis libris seri-
ptis, quos equidem cum recentt. edi.
secutus sum, absunt. Pro xaì le
Aovoì, Valcken. monente, etiam
scribi poterit 17) xi I'sZ0yoì, quod,
ut ab usu Herodoti alienum est,
ita etiam haud necessarium.
Struve l. 1. I. p. 24 — 27. (Opusee.
II. p.289) et vid. potissimum Herod.
IV, 159 ibique nott.
PEsL00roayÉOva: uodyo: tdytat-
tn] Valcken. mavnult p8etgorer;
ovo. et apud Arrian. Peripl. 8. 18
T. III. p. 73 Gail. sive 8. 27. T.L
p. 393 ed. Muell. ((Heodoros deyes
TOVTOVS EIVaAL TOUS PPEL00tomatEOr
tas) PLeLpotenyéovtas. Gatterero in
Commentt. societ. Gott. XIV. p.33
refingere placuit d700reay'éovor si-
ve deporpaytovor: carnem ferinan
edunt. At pPergogpotyovs Caucasi in
montibus commemorat Strabo XI.
MELPOMENE. IV. 108. 109.
509
vos, ovdèv tyv ldénv ouotor ovdè tò yodua. vò pévror
ov xaAgovrai xal oî Bovdîvoi TeAavol, ovx 008ds xa-
di. ‘H dì yo0gn 0pécav naca tor. dacén idpor mavtolnor
sm) ton tr nAeiorn Éotl Auvn ueyadn te xal nodi xal
7163 A., Phthirophagos inter
\s gentes Pompon. Mel. I,
linius H. N. VI, 4; ipseque
[V, 168 in Libya mulieres,
liculos mandant, memorat,
‘herus de gente Africae re-
3, quam Hottentotten vo-
milia refert e recentiorum
ratorum testimonio. Eadem
luntur de meridionalis Ame-
ntibus quibusdam indigenis;
lemm: Culturgeschichte lI.
Neque vero de pediculis hîc
lum esse, sed de pini fructi-
;onis (nos vocamus 7annen-
quibus gd. 007 nomen, con-
litter. Vorhalle p. 154. 459
mque, quod Cr. monuit, vir
Goett. Anzeig. 1820 nr. 206
eq. cf. Schaffarik: Slavische
I. pag. 185), eo potissimum
us, quod adhuc per Lapo-
iasque regiones boreales tali
resci dicuntur homines. Ac
5 quoque (Goetting. Gel.
841. p. 1537) in Herodoti lo-
sari vult de hominibus, qui
usdam nuces (vocant Zirbdel-
Zirbelnuss) ederint; neque
ere Dubois de Montpéreux
» autour du Caucase) I. p.
3. Mihi hoc speciosius quam
lietum videtur, assentientes-
»eo viros doctos, qui haec
ractarunt, Eichwald: Alte
ph. d. Casp. Meeres p. 2:6,
: Osteuropa p. 102, Mueller
maph. Graec. minn. I. p. 61,
Geogr. d. Griech. III, 2. pag.
, et 538, qui varias virorum
m opiniones attigit. ,,Quod
(sunt verba Tzschuck. ad
. nott. exegg. p. 626 Vol. III.
e pediculo pisce intelligunt
s Anglicanae historiae uni-
T. IV. p. 128, refragantur
1 narrationes adsuntque re-
am de Tataris hodiernis te-
n.‘ — Ad vocem #gyerat
ze) conf. V, 6 coll. 13. Bre-
dov. pag. 348. Ad vocem ldenv in
seqq.* conf. nott.-ad II, 77.
naca iu dagén liner naytotno:]
i. e. omnis terra est frequens silvis
omni arborum genere refertis. Quae
eadem fere locutio IV, 21 coll. 175.
VII, 111. Unde profectus Valcken.
ad Ammon. p. 141 in iis verbis, quae
Ammonius ex Thucydide (cf. 1I, 77)
affert: paxé2ZZovs Vins agyelas, scri-
bi vult vins xavtotas, quod a
Thucydidis libris scriptis aeque ab-
est atque mendosum «g7#@g, cuius
loco Thomas Magist. (8. v. paxedos
p. 881) praebet @yoo/as. Ad Hero-
dotum magis pertinebit is locus, qui
supra legitur I, 110: n Mydixn z0-
en — 0dgevn tori vega nali win
texal lònoi cvrneegns. In duobus
libris cum exstet Îdn te ravtoin,
Koen. ad Gregor Cor. 8. 65 de dial.
Ion. pag. 474 coniecit ld zarto(n.
év dè ti) ld ti, mAsioty #ot) dipyv
peyodn te nai n0417 nai E10g x. t,1.
Ante 74e(0t7 cum recentt. edd. in-
serui t7,, quod vulgo abest. Atque
(On nZetotn dicitur silva vastissima,
ut zoeos modAog IV, 39 (ubi vid.
nott.) amplus, vastus locus, monente
Schweigh. ad IV, 123; qui h. 1. quod
verba Ziuwn usyain te nai 0447
reddidit: lacus magnus et altus, re-
ctius idem, opinor, in Lex. Herod.
8. v. moàd40g: lacus magnus et am-
plus. Cf. VII, 14 uéyas xalì n04-
206 éyéveo. Schaefer ad Plutarch.
Vit. Alexandr. cap. 26. Et ita hunc
locum reddi iubet Letronne Jour-
nal. d. Sav. 1817 pag. 98. 99. Hee-
renius (Ideen I, 2. pag. 279 seq.),
quae ipsius est de Budinorum sedi-
bus sententia, ad IV, 21 a nobis
commemorata, densas silvas ab
Herodoto memoratas ad eas refert
silvas, quae hodieque per Russiam
meridionalem atque potissimum in
gubernio Saratow exstare dicantur
vastissimae, optimam navibus fa-
bricandis materiam suppeditantes.
Qui idem 1. l. pag. 280. 305 tractus
510
HERODOTI
£205 xal xadapos regi avtnv: év dì ravrg EvudeLes adicuovra
xai xaotopes xa) qAia Yngia tetpapovongicaza, tev ta dég-
uara meo. tas cISVEaS rapaggRatetaL® nai ol Opgiues avrolsi
sloL qonorpor Ès Vorepéav dxeouv.
superiores nunc a Wogulis atque
Ustiacis occupatos in guberniis Perm
ac Tobolsk ad utrumque latus mon-
tis Ural, unde maxima pellium, quae
mercaturae inserviant, copia pro-
veniat, respici vult eoque referri la-
cum vel potius paludem, cuius apud
Herodotum fiat mentio, cum illae
regiones stagnis paludibusque ho-
dieque abundare simulque anima-
lium pretiosissima pelle indutorum
copiam praebere dicantur. At Man-
nerto auctore III. p. 9, Budinorum
sedes si ad Vistulam mareque Bal-
ticum usque promoveantur, l’oloniac
silvae, quae etiamnum inveniantur,
intelligendae erunt. Utut est, Gallo
docto minime assentiri possum, qui
lacum illum ad Volgam refert, quae
circa ostia lacum maximi ambitus
efficiat, optimis piscibus adundan-
tem. Vid. De Guignes in Mem. de
l’Acad. d. Inscript.'T. XXXYV. p. 550.
Lacum, quem IIerodotus commemo-
rat, non alium esse atque eum, cui
nunc nomen 2£e/o-M)sers; Gelunorum
urbem eam fere esse, quae nunc
vocatur Jelenskaja coniicit Kruse:
Urgeschichte d. Esthn. Volksstamm.
p. 256.
èv dè tavtn évvdeLes] Verba hacc-
ce et quac sequuntur usque ad ver-
ba #5 Vorepéuy cueciv a glossatore
quodam Herorloteis adsuta censuit
Gatterer. Comment. soc. Gott. 1°.
XII. p. 120. Ned bene illa tuetur
Schweigh. itemque Heeren. ldcen.
I. 2. pag. 304, cum nulla eorum eii-
ciendorum sit cansa insta. érvdorss
sunt /utrae (Otter, Fischotter), ut Il,
72, minime cunes marini, ut placet
Mannerto III. p.7.Idem animal com-
memoratur apud Aclian. N. A, XI,
37; ÉvvdoLes nal xooropes iungun-
tur quoque in Aristotel. H. A. VIII,
7,9, ubi ef. Schneider. p. 607. Quod
ad castores attinet, Koeppen. Nord-
gest. d. Pont. pag. 17 affert urbem
Bobron, i. e. castoream urben, in gu-
bernio Woronesh iisdem fere in re-
gionibus sitam, in quibus Herodo
tus memoret castores.
al ci2a Enola teroayavozgoe
oxa] i. e. aninalia quadrato vali,
8. aninalia, quorum vultus (s. ante
rior capitis pars) guadralam pracbii
formam neque in acutum definit:
quae qualia sint, equidem definire
non ausim. Neque detiniit Schweigh
neque Heeren. Ideen I, 2. p. 305, sà
doctos rerum naturalium perscruta-
tores provocans, nisi inde fama orta
existimetur, quod capita iu pellibu
conspicua, retenta cute, forman
praebuerint quadratam. Eichwall
(Alte Geograpb. d. Casp. Mecres p.
270) de melibus h. I. cogitari posse
putat, cum meles (nos .Marder) di-
versi generis frequentes reperiantar
in regionibus circa Pinsk; in idem
fere incidit Schaffarik: Slaviseh.
Alterth. I. p. 186. .
tav ta deqpara megl tas cLotoui
zaqueouateta] i, e. quorum pellet
paenulis adsuuntur 8. praetexuniur, &,
ut Ititter. Vorhalle p. 154 expressit:
«mit deren Balg sic ihre Pelze verbri-
men. Neque aliter Mongez (Men.
de l'Instit. IX. p. 62 seq.), qui ad-
dit, Carolum quoque Magnum pelli-
bus lutrinis per hiemem usum esse.
Atque id sane certum esse videtur,
antiquissimum exhiberi h. l. testi-
monium de castoris ac similium be
stiarum pellibns, quae vestibus ad-
suuntur: postera actate castoreas
pelles ad hunc usum adhibitas ma-
gnoque in pretio habitas esse, satis
constat. Mela de Gelonibus haec
tradit II, 1, 130: ,,Geloni hostium
cutibus equos seque velant: illos re-
liqui corporis, se capitum." — @&-
Guoves cum Gronovio scripsit Gais-
ford. pro vulg. cisvoas, quod Flo
rentinus, a'ii praebent, quodque cum
recentt. edd. rerocavi. Glossa He-
rodoten: cicvoa - BaoPaernòs yirar,
nec aliter Gregor. Cor. de dial, Ion.
$. 1:18. p. 540, Cf. etiam Herod. VII,
67. Ac vulgo ita distinguunt, ut ci-
MELPOMENE. IV. 109. 110.
511
Pavgopattav di néoi dde Aéyerai. "Ore "EXAnves “Aua-110
ragécavto (tas di ’Auatovas xadéovor ol Zxvda Olog-
it paenula e fiocculis lanae
ata s. consuta, ciovoa au-
lium 8. tegmentum e pellibus
nm, quo dormientes praeci-
imtur. Vid. Ammon. p. 128
ken. Observv. p. 205, Ruhn-
| Tim. p. 231; Becker. Cha-
[. p. 68 et 210 ed. sec. et
fferuntur in Thes. ling. Gr.
179 ed Dindorf. Quod pro x a-
wtera:, quae est vulgata le-
nibus libris probata, Naber
nosyn. IV. pag. 21 scribi vult
pextetaI, id speciosius quam
inud scio an videatur. In seqq.
«6 sunt testiculi, ubi Ritter.
itat de castoreo 8. Bibergeil.
Cap. CX.
patio] De his diximus ad
. Tu conf. cum Herodoteis
| Bicul. II, 43 et Eustath. ad
dti 653, qui Herodo-
o i ‘Apatovas nadéovoi ol Ext
'ogexata] Articulum of cum
gh. et Gaisf. e Sancrofti li-
*roque inserui; recentt. edd.
int. Mox plerique libri scri-
ne optimi Olcgrara et Ol-
iqui Aloprrata et Aldg, quod
@ commutari vult Osann
nr. pag. 89. Equidem cum
beentt. optimorum codd. le-
: secutus dedi Oloprarta, qua
priorem partem 0/09 ad La-
1 vir accedere monet Ritter.
e pag. 318 vel ad Sanscrita-
0h, î. e. Reroém, virum. Wach-
store in Praef. Gloss.$. 12 Aîg
dicitur vir ; Klaproth (Reise
xacas. I. p. 653) apud Arme-
serit virun dici Air, et Ariaus-
4riausbanogh eum, qui viros
at. Ex antiqua Germanorum
Liiken (Einheit d. Menschen-
ohts p. 151) affert wer (Gothi-
, quod virum significet, et du-
rtizen, quod valet caedere. Ne-
er fere Zeuss (Die Deutschen
Vachbarst. p. 295) contendit,
hîl aliud esse nisi mior, quod
se vult atque Gothorum mair
etLatinorum vir; alteram vocis par-
tem rara ad iubdendi et imperandi
significationem revocat, in nomini-
bus propriis Houtst®ns (II , 63),
‘Aerandtns, aliis conspicuam: de
interficiendi notione cogitaverat Mo-
vers: Die Phoeniz. I. p.624, qui com-
paraverat parta in nomine /legoe-
parta et deae nomen ‘AetiumacaIV,
09. Atque utramque radicem, et Air 8.
Aur et Pata, in multis nominibus
propriis reperiri vel nono post Chr.
n. saeculo observat Mone (Anzeig.
s. Kunde deutsch. Vorzeit IV. p. 486).
I. deHammer. in Annall. Viennenss.
IX. p. 39, notante Cr., statuit, ad-
huc in lingua Tartarica £r signifi-
care virum. De quibus omnibus equi-
dem haud decernam: id unum affe-
ram, quod Oppert (in Athenaeo
Francic. 1854 nr. 42. p. 992) testa-
tus est, in fragmentis inscriptionum
CHOATRA nomina reperiri Scythi-
ca, quibus et oior et pata respon-
deant. — In seqq. dvvara. eodem
sensu, quo II, 30. Ad'E22&de conf.
IV, 78 et de Thermodonte nott. ad
IV, 86. II, 104. Ad Thermodontem
enim aeque ac Tanain Amazonum
sedes a veteribus constitui, post
Tzschuck. ad Mel. I, 19 nott. exegg.
p. 603 seq. (Vol. III. P. I) bene mo-
net Voelcker: Myth. Geogr. I. p.209
de Amazonibus, qui nostrà et pa-
trum memorif disseruerint haud
pauci, eos excitans pag. 216 seqq.
not. 533. Qui ternas omnino Ama-
zones distingui vult, inter quas pri-
mo loco ponit eas, quae ab Herodo-
to, aliis memorantur Scythicae 8.
Sauromaticae, quae et ipsae ternis
reperiantur locis, ad paludem Mae-
otidem, ubi Sauromatae habitent,
intra Caspium mare ac Pontum Eu-
xinum, ubi Scytharum sedes, ac de-
nique ad Themiscyram, fam& ipsé
illarum in gentium institutis funda-
tà, quamquam, si ad principem fa-
bulae causam regredi velis, cam e
Palladis Minervae sacris repeten-
dam arbitratur, ita ut Amazonibus
repraesentetur dea, tanquam Hip-
pia atque Gorgo, Amazonesque inde
512
HERODOTI
rata’ Svvara. dì tO ovvopa tovro xara ‘Edlada yiaegar
omnibus iis reperiantur locis, qui
Minervae cultu insigniores perhibe-
antur, in Libya, Argolide, Boeotia,
Attica. Tu conf. nott. ad IV, 188 et
C. O. Mueller. Orchomen. p. 397.
Alii Amazonum vestigia adhuc re-
periri putaverunt apud Caucasi gen-
tes quasdam, Tscherkessen vulgo
vocant, ubi virgines nobiles, non
aliter atque invenes, armis instru-
ctae proeliis intersunt fortesque ac
bellicosas se praebent (cf. Dubois
de Montpereux Voyage au Caucase.
IV. p. 358): ex quo virginum more
num tota Amazonum fabula repeti
possit, aeque dubito, ac si quis
omnia, quae de Amazonibus ferun-
tur, ad mythologiam reiecto omni
historiae fundamento referre velit,
uti fecit, ne alios afferam, Guhl in
Ephesiacc. p. 132, cui adsentitur
Grote: History of Greece I. p. 191
(p. 198 vers. germ. Fischer), item-
que Kolster in: Jahrbb. f. Philol. u.
l’acdag. Suppl. XIII. p.60. Sed lon-
gum sane est neque cum nostro
instituto conveniens, pluribus de
hac fabula, quae quam late pateat,
nemo nescit, disserere eiusque ra-
tiones reconditiores accuratius cex-
ponere, quas crucre studuit Creu-
zer in Symbol. II. p. 573 seqq. 671
seqq. ed. tert., qui toti fabulae sub-
esse censuit ritus quosdam sacros
gentium per Asiam bellicosarum ad
sidera simul ac praesertim lunam
spectantes, ut Amazones, in quibus
viraginis vis ac notio potissimum
eminuit, cundem fere locum hoc in
cultu bellicoso obtinuisse perlibe-
antur, quem Hierodulae 8. sacrae
dearum ministrae in aliorum numi-
num per Asiam cultu. Sed haec lon-
gius persequi a nostro consilio, ut
diximus, alienum. Nec magis vacat
in ipsum Amazonum inquirere no-
men, de quo nuper mira quaedam
protulit G. Muys: Griechenland u.
der Orient pag. 11 seq. Alios, qui
de hoc nomine quaesiverunt, exci-
tavit Creuzer 1]. l. pag. 574. Qui
idem nunc haec addit: ,,Stanislaus
Siestrrencewicz de Bohusz in libro
inscripto: Recherches historiques
sur l'origine des Sarmates, des Es
clavons, des Slaves. Petropoli1$12,
Amazonum originem sic explicat.
Duos principes Scytbharum ex Ba
ctriàana deduxisse coloniam in Cap-
padociam, Medorum coloniam. Illo:
colonos Bactrianos duxisse Cappa-
docum virgines in matriwonium pro
tulisseque sui imperii termino, sel
postea expulsos esse utpote rapaces
et feroces. Quo facto ipsorum vidu
as in agmina coiisse et suam patriaz
esse tutatas easque dictas esse Me
dorum sermone Samezony sive Musi-
nas, unde fluxerit nomen Amazon.
Idem Cr. praeterea conferri vuli
Inghirami Monumenti Etruschi Rag.
Vl de' Bronzi Etrusch. pag. 2il
seqq. cap. II Osservazioni sul mito
delle Amazoni. Nos addimus Hip-
pocrat. De atr., aq. et locc. 6.0
ibique Coraém pag. 264 segg. T. IL,
quo loco etiam usus sum in iis, quat
de Amazonibus disserui in Pauly:
Realencyclop. I. p. 394 segg. De
quibus quaecunque tradita inveni
untur a veteribus, accurate collegit
ac secundum temporum rationes be
ne disposita exhibuit Ukert: Geogr.
d. Griech. u. Roem. III, 2. p. 379—
393 et in: Denkscbrift. d. Miinchn.
Akad. Vol. XXIV (Class. Philo.
V, 1) p. 50 seqq., cui add. quae
disputarunt de Amazonum gente
Guigniaut Religg. de l’ Antiquité Il,
3. pag. 979 seqq., Preller. Griech.
Mytholog. Il. p. 59 seqq. Peculiari
libro de Amazonibus disputavit Na-
gel (Geschichte d. Amazonen. Stutt-
gart 1838); quem si sequimur (ef.
p.:13), ex India repetendae erunt hae
virigines bellicosae, tot fabulis ce-
lebratae; de Sinae Amazonibus quse
feruntur, exposuit De Paravey: Dis-
sertation sur les Amazones, dontle
souvenir est conservé en Chine ete.
(Annales de philosophie chretienne
Puris 1810). Et conf. quoque Berg-
mann: Les Amazones dans l'histoire
et dans la fable. Strasbourg 185).
Alii hanc de Amazonibus fabulam
tractarunt, respectu habito potissi-
mum operum artis, ad quam matare
haec fabula est traducta: vid. Ap-
MELPOMENE. IV. 110.
513
atovo.* Oido yao xadéovoi tov avdoa, to dè Ilarà xtel-
tore dopos, tovs "EXAnvas vixnoavtas ti) éxl Oeouo-
pan arordéev dyovtas toLOÙ TAolooi tv ‘Auatovav
iduveéato taoyoioa., tas dè év tod medayet énideutvas éx-
tous &vdpas. mAota di 0V pivasoxev avtàs, ovdè aNda-
qoeiota. ovdè lotioroi ovdè stosoin' «Ai’ Enel ttéxovau
evdoas, Épspovto xarà xbpa xal aveuov' xal armixvéov-
ns Aiuvns ris Manudos éxì Konuvovs. ol dì Kenuvol
ns ts Zxv8éov rav éXevBéoov. Evdavta arofdca. drrò
rAoécov al Auatoves OdormopEov Es tRv olxsopevnv. Evrv-
n de root [xropopficvo rovro dippracav: xal tr) tovtav
e ad: Clarac Musée de scul-
antiq. P. II. T. II. p. 1167
Goettling. Comment. de Ama-
8, inprimis de Amazone l’oly-
en. 1848, O. Jahbn in: Be-
I. k. sichs. Akad. d. Wiss. zu
g 1850. I. p.32 seqq., Lebaa.:
sents d'Antiq. fig. p. 12 seqq,.,
Rochette, Achilleid. (Monum.
)) pag. 106, Dubois: Voyage
du Caucase T. V. p. 176
A6yos roùs Ellnvas vixn-
: tp énì O:ouodori parn
fesv) Haec verba satis mihi
ere videntur, Herodotum bîc
le re Graecorum fabulis iam
inte celebrata et cognita (qua-
pugna illa ad Thermodontem
ssa ipsis poétarum carmini-
ornata), neque vero ea omnia
li, ut pro veris hubeantur at-
ius Herodoti fide probatis.
rtum de Amazonibus traden-
angit Arrian. Exped. Alex.
ì. Incursionem, quae ab Ama-
s inde ex Thermodonte in At-
facta ferebatur, Noster pari
sommemorat IX, 27. —
: dduyiaro Loyonoa] nivréa-
ique codd. exhibent, excepto
tino et Aldina, in quibus nj)v-
- Equidem cum Dindortio et
ro dedi éduvéaro, Bredovium
s p. 289, qui temporale aug-
n in hoc verbo ferri posse re-
rat. Dietach. retinuit ,duréa-
ta IV, 114 init. omnes libri
Bvyréato, quod idem revocavi
ODOT. II.
1V,185, ubi codd. quidem pdvréaro.
Verba év to nedayei de alto mari
equidem intellexerim, ut 1, 24; e/-
gscin de remigio intelligendum, ut
I, 203. Pro vulg. zenot&a: cum re-
centt. edd. scripsi z0@0da:; vid.
Bredov. p.380. fxxorretv, erscindere,
e medio tollere, de gentibus aeque
ac de singulis hominibus dicitur;
cf. Thesaur. ling. Graec. III. p.
454 ed. Dindorf. Noster proprio
sensu dixit IV, 97: éxxontev déy-
dere. In verbis @22’ éreì fEéxoypay
— &pégovio subito Noster in dire-
ctam transiit orationem, ut IV, 137,
ubi vid. nott. De Cremnis vid. nott.
ad IV, 20. Voelckero Myth. Geogr.
I. pag. 177 auctore hi Scythae li-
beri ad Cremnos iidem sunt atque
regii, qui reliquos pro servis ha-
bent (IV, 20) et intra fossam (IV,
28) habitant perque glaciem ad
Sindos truiiciunt. — Scripsi cum
Schweigh. et Gaisf. elol yns trs
Zuv8éov Florentini codicis aucto-
ritate. Vulgo «lol trjs y7s tav Tuv-
&éowyv. Verba: odormogsov és tv oÙ-
xeopévnv significant: pedibus profi-
cisci coeperunt in terram (non deser-
tam, sed) Rabitatam, ut per hanc pa-
triam reviserent. Cf. IV, 116. Scri-
psi 0dorrogsov pro vulg. wdorro-
080v, quod Dindorf. et Dietsch. re-
tinuerunt. Tu vid. Bredov. p. 318
et cf. Herod. IV, 116.
énì tovrov) scil. toy farov, cf.
Kuebner Gr. Gr. $. 414, 4. Spectat
enim ad fxz0pogfio, quo grex equo-
run significatur, ut in Xenophont.
33
514 HERODOTI
111(xratbusvai EAnitovro ra rav Zxv&éav. Ol di Zxvde: ove
stgov cvufadéoda. tò nuifpua' oùte pap pavqyv oùre toda
obdte tò édvos épivacxov, dA’ tv Bovuer qoav, bxdde
FAdoLev. édoxsov d° avras siva. avdoas tu avv YAxim
fgovras, uagnv te dn r00s avras Erotevvio* Ex dè vis par
tav. venodv éxpatnoav ol Zxvdar, xa) ovTtAa Eyvadav Éovdes
yuvatnas. BovAsvopévowoi dv avroîoi Edote xtelverv puèv ovdei
toeonw Eri avtas, Ecvtdv dì toÙs vecotatovs arroriuypa: és av-
ràs, XAid90s eludoavras, 000. meo Exsivai H0av* tovrovs Ùè
otpatonedEveRdìA. mANotov Exeuvécav xal rorgeLv, ta meo av al
éxsîvar moéso® qu di avrovs dioxmor, uagsoda. uty pr,
vmopevyerv dé èneav dì ravoavia, éABovras avtods xlg-
Giov orparonedeveoda:. tavra éBovAevoavro ol Zxvdai, fiov-
112Adusvor éÉ avrécov matdas Eyyeviosodai. ‘AroneupBévres di
ol venvioro. érolevv ra Evretadueva. éreì dì EuaBov avro
ai ‘Auatoves én° ovdeni dnAgoer amipuevovs, Fav qaigur
Hellen. IV, 6, 6. Cr. addit Porson.
ad Homer. Od. XII, 181.
Cap. CXI.
orufalictar tò roizua] ,,asse-
qui, coniectando intelligere rem Cr.
‘Tu vid. nott. ad I, 68. IV, 45. Mox
retinui twvuat: pro topari, quod
Gaisf. induxerat (conf. nott. ad IV,
28), et cum eodem Gaisf. et hoc loco
et paulo inferius 70ev pro fcavr. —
tnv aVtnv NUixlav Exovras equidem
interpretor viros eiusdem stalurae at-
que aetatis. Conf. nott. ad III, 16.
In seqq. vocem tivas post Luezns
vulgo insertam cum Schweigh. et
Gaisf. delevi. — Pro elxacavtas
quod cui in mentem venit elxacar-
t85, co hand opus. De accusativi
usu, ubi dativum exspectabas, dixi
ad I, 37. Sententia loci est: misisse
ad Amazones iuvenes et quidem tot
numero, quot illas esse coniicere po-
terant. Pari modo verbum elx@fety
infra IV, 132. — Pro éxstvéov Din-
dorf. in Commentat. de dialecto He-
rodot. pag. XXI scribi vult éxsv0y,
quod praebet Sancrofti liber. Se-
cutns quoque est Dietsch. Equidem
cnm Bredov. p. 222 malui vulgatam
retinere lectionem. In seqq. ad dia
xmor et ravoortat (scil. dioxovem)
intellizge éusîivar sc. Amazones;
avrots ad iuvenes Scytharum spt-
ctat, quod idem intellige ad pe-
ge0da1 tv pr, vaogpevyev dì, quae
ipsa pertinent ad morem bellandi,
qui Amazonibus tribuitur, quae a
Lysia (Orat. funebr. $. 4) dicuntur
nota toy ravtov Èp Îmwovs asa-
Buca, ots avslnioros di cxtsglar
tov Évavilor 100vv Uuiv tovs ge
yovras, anélesmov dì rovs dieszor
tas. — In verbis é280vras avror:
nAnotov Stegero Praef. p. XV in men-
tem venerat avris pro avrove. In
idem nune video incidisse Meblerum
in Mnemosyn. V. p. 77. In prozime
seqq. fovAousvor — £y}errj0ee8u
displicet Cobeto (Mnemosyn. II. p.
228) futuri infinitivus, qui verbum
Boviopa: excipit, cui talem infini-
tivum iungi posse negat, unde pes-
sime depravatum hunc locum habet,
quem intactum relinquere equidem
satius duxi,
Car. CXII.
in’ ovdsuu dninosn] Vid. I, 41
ibiq. nott. Recentt. edd. cum Bredor.
p. 2607 dninor. Ad {ov garouy in-
tellig. af ‘Apatoves. De augmento
MELPOMENE. IV. 111—-113.
515
egopsov dì mAnoiaiteodo TO otpATOREdOv td otpatoreda
Iuton éxcotn. sigov dè ovdsv ov’ ol venvioxor, doro
al'Apatoves, sì un ta 0x4 xal toùs Txmovs, «Ada tonv
v tiv avv éxelvnor, Ynesvovrés te xal Anttouevo..
uv dè al 'Auatoves és tv uecauBpinv towovde* Eylvovro 113
edes, xatà ulav te xal dvi, rx0000 dy ar adindfaov, és
pelnv anocnidvaneva.. uadovres dè xal ol Zxvdai érotevv
ò rouro' xal tis uovvaderotov tivÌ avtédv Eveypiuatero,
1 Auatov ovx aradéero, adla mepietde ronocoda:. xal
sto in #0y vid. Bredov. p. 302.
1 dicendi formulam #ay 7ai-
rissum facere), in Platone, aliis
us obviam, attigit Valcken.
, 41. Cf. VI, 23. In seqq. ér°
fuctotn valet in unumquemque
idie, ut II, 168, ubi cf. nott.
r. Ili. VIII, 529 éxl wuxuti, no-
dd. Hesiod. Opp. 43. 102.
Car. CXIII.,
olevo SÌ al Apazoves Ès t)v
den rorovde] Voces ég tnv
@inv vulgo vertunt: sub me-
. Malim equidem intelligere
ositionem ég eo sensu, quo I,
‘| méuntov uiva 6v)4é;80dat
r dixit, indeque reddere: auf
i Bic Noster IV, 113: #3 rpv
xlnv.
vpaoelnv] Glossa Herodotea:
eta* novzia xai anormartos.
s I. pag. 895: evunotn: ano-
xo Hoodoro. Tu vid. nott.
35, ubi pro evuagé7 exhibere
am evueost?), quod unum ve-
n Herodoto habet Bredov. p.
Ioc loco vulgo evuapinv. Ad
cationem vocis add. Theocha-
los: Vocabulaire Francais-
is, Grec moderne et Grec an-
Monach. 1834) p.123, ubi haec
br: ,,éc etuaornv cudraue-
Aéyet è "Hoodoros sol ro»
woy, Gnuaipov, Ori éonogri-
Gxdyovoor ele tnRv avarav-
fyovv Entovoar ronov énitr-
ele xévooiv tris nordlag. —
ante ulav cum Gaisf. et Matth.
ro pinv, etin seqq. tivi av-
tiwv pro avtéov tivi, quod retinui
Matth.
Eveyolunteto] i. e. se admovit, ac-
cessit, Veneris sc. fruendae causa.
De equo ad equam admisso idem
verbum III, 85 et apud Aelian. N.
A.1V,7,quodhîc ad hominem trans-
latum est non aliter atque 0vy700-
titeodar, toelderv, ut notat Val-
cken., qui in hoc loco omnino Theo-
criteum quid inesse iudicat, nativam
simplicitatem et elegantiam in hac
Herodoti narratione iusta laude af-
ficiens. Haud discolor, monente
Cr., locus Philonis de Mundi opifi-
cio pag. 104 Pfeiff. fel dè fr20087
guvi, Beaoapevos sduipor eldos
val 6vyjevi poognv #vpopévice
ti Pia nel npocuov Nonatero. ‘H
dè ovdiv Enusivov reoofienovoa
baiov fupeototegov favrij yavyvral
re ua avrinooogtiyyerar per al-
dots. Haud absimilem colorem ha-
bet locus Platonis in Convivio p.192,
A. Steph. p. 407 Bekker., multorum
ille mentionibus imitationibusque
frequentatus. Ut ad Herodotum re-
deam, Herod. Vit. Homer. 30: éy-
roiuntetar pvvarti dvovoars. Zona-
rae verba p. 610 é;yyocwai fureceiv,
raparnolaevea. mao’ ‘Hoodoro huc
referri vult doctissimus editor. De
huins verbi forma et significatione
conf. nott. ad II, 60. De infinitivo,
qui verbo regteîde hîc additur, conf.
I, 191. 24. II, 64 ibique nott., et de
genitivo, qui additur verbo cvviéva:
in locutione svviecav d72720, quae
endem reperitur IV, 114, vid. nott.
adI,47.—Ipsum verbum yxo70e08a:
de re Venerea similem in modum
apud Demosth. adv. Neaer. p. 1307.
33 *
516 HERODOTI
paovioa. uiv 0Vx eÙge, où pap cvviscav adindav, ti] dì gg
Eppate é tHv Vorspainv éiBetv és tOUTO Yapiov xal Éregoy
ayev, onueivovoa duo pevécdar, xal aUtn Ertonv abev. 0 di
venvioxos ine) ampAde, FAete ravra x00S toùs Zocmovs* ri dè
devrepaln MADE É6 TÒ gopiov avtos te ovros xal Eregov ye, xal
tiv “Apatova eve devréonv avriv brroptvovoavr. oî dè Zozei
venvioxo ds énvdovto raùra, xal avrol txttimgavto tag doi-
114r&s tov ‘Auatovov. Meta dè cvupitavies ra atparomeda ci-
xe0v Quoù, pvvaîza Èycov Exaotos taUT“YV, Ti) TÒ xpGtov Gvr:-
nix. tv dÌì paovnv tiv uèv tov puvarndv ol avdpes ova
éduvéato uadstv, tqv dì tav avdecdv al puvatnes cvvéalafor.
Ensì dì cvvijuav cAlnAav, Eletav n006 tas ‘Auatovas tade oi
&vdoss' ‘Huiîv sioì uèv toxées, eloì dè utipores. vv dv unutn
mAsùva yqoovov tonv tounvde Exouev, adi’ ameAdovtes és 10
mio diourosueda. yvvatnas dè ftouev vufas xaì ovdapas
ti) dì yetoi Epoabe] i. e. manu si-
gnificabat, indicabat. Ubi fpgage idem
quod éderxvve, ut recte notat Wes-
seling., citans Diodor. III, 18 et
Aeschyl. Agamemn. 1070 (1028), ubi
Herodotei loci non immemor fuit
Blomfield. Ad dvo yevéoBar (i. e. ad-
futuras esse) Cr. ob infinitivi aoristi
urum confert \Wyttenbach. Eclog.
p. 42 seq. Mehler in Mnemosyn. V.
p. 66 verba opguatvovoa dvo yevi-
cd insiticia habet, quae ciician-
tur. Equidem idoneam causam non
perspicio. — In seqq. e plerisque
codd. scripsi t7) dè devreoain, ubi
vulgo 77, dì votERRiY), quod revoca-
runt Dindorf. et Dietsch. Dixit No-
ster devtéoy nueon IX, 32. 83. Ad
usum pronominis «vròs in verbis
devrgonv avtnv (ubi nihil mutan-
dum) conf. Hoogeveen. ad Viger. p.
73, ubi h.l.sic interpretatur: ,, Ama-
zonem ipsam cun comile, quam unam
secum duxeral, exspectantem; sic ut
ipsa esset altera.‘‘ Add. Diodor.
XIX, 17 ibique Wesseling., Wetsten.
adEp.II Petr. 2,5, quem Cr. laudat.
xal avro) èuttioavto ras Z01rds
toy Auafovaov] Pervenuste hoc dici
monet Valcken. ita interpretans:
torvas viragines mansuefactas sibi fe-
cere morigeras, Ètdaccevov, e190-
ndes avioîs roLpoavies. Qui idem
Athen. V. p. 219 F. alia excitavit.
Nam xtidovv, cicurare, mansueto
reddere, de iuvenibus hîc dicitur,
qui ad concubitum puellas seduze-
rint. Wesseling. confert fegfa 3w-
dov (mansuetum, mitem) ‘Apoo8ire
in Pind. Pyth. II, 30 (17), ubi nune
vid. Dissenii et Tafelii (p. 539) ad-
notat., et Schol. Nicandr. Ther.452.
Cap. CXIV.
al yuvaînes ovvélaBor) i. e. vi
rorum linguam uxrores comprehende-
runt, intellexerunt. Cf. I, 91.1I, 49.
56. III, 64. — xry0t8s cum re-
centt. editoribus dedi pro vulg. xrr-
GEE, quod recte reiecit Bredovius
p. 266. Quam Sanecrofti liber inserit
voculam xaÌ ante xrnosss, uncis
inclusit Dietsch; equìdem eam cum
Diudorfio haud recepi, cum neces-
saria minime videatur. Cum eodem
Bredov. p. 224 mox dedi ovda-
ug, quod idem receperunt Bekker,
Dietsch et Dindorf pro vulg. ovde-
Lis. Cnm eodem Bredov. pag. 223
pro vpstéoov scripsi vustegior,
quod recentt. edd. haud receperant,
et (p.119) éxs(vy70i pro xelyy 01, sed
retinui t@ «Uta, eodem Bredovio
auctore p. 202 mutandum in ravre.
— diaitoueda est: vilam agamus cun
reliquis; conf. I, 120.
MELPOMENE. IV. 113— 115.
517
. Al dì x00s ravra Hietav rade* ‘Huets ovx dv duvval-
olxéeiv pera tajv vueregéoov puvardv: où yùe tà avrà
a muiv ts xal Exelvnoi gori. muets uèv totevopév te xal
ttouev xal [nzatoueda, foya dè puvarnita ov'x fuadouev*
Upéregai puvatxes tovtiov uv ovdlv tav Mueis xaredt-
‘smovevor, foypa dè pvvarnnia éppatovrar, uevovoai èv toi
10L, OUT’ rl Iyonv lovoai, oùte «Ain oVdaLiz. ovx dv dv
eda éxeivoi cvupeosodai. ‘ARR’ sl BovAEODE puvatras
muéas, xal doxéerv elvai dixarotator, #A86vteS TA0A toÙs
gs armodagete tav xtNuatov rò uéoos* xal Emerta tADOvTES
uev él) quéov avréov. ’Ereidovto xal éxolnoav taùra115
‘6 pèv rofevonév te nal axov-
vr xal innatou:da] i. e. nos
limur iaculaque emittimus item-
vis vehimur. Quae tria et ve-
scriptorum testimoniis et ipsis
peribus comprobantur. Quod
maase68a. (at IV, 110) di-
‘ Amazones, a Lysia in Orat.
(XXXI) 8. 4 eaedem prae-
ur xgota: tv navtov op’
cs dvafaca itemque pora: pèv
siva. cLÀNeo tov meo. avtAs,
cum conveniunt verba Arri-
ped. Alex. VII, 13. 8.2 dicen-
Iasones Gxev7) eviodv [aréoyv
stvas, rAnv ye dn dtt nedénere
dogatov Éqgogovv rnal dvri
my xéitas. Atquede peltis ut
n, de quibus nihil Herodotus
, securi instructas Amazones
it alii quoque scriptores, ut
lhon in Anab. 1V, 4, 16, alii,
ab Ukerto in Geogr. Gr. et
i. IIT, 2. pag. 393, qui de ar-
+ vestitu Amazonum plura re-
veterum testimonia artisque
attigit, de quibus vid. supra
p.110 allata. Neque sane opus
cos afferre, ab Ukerto p. 392
seitatos, in quibus arcum ia-
te ac sagittas Amazonibus tri-
demus: unde satis probantur
soti verba, qui etiam IX, 49
, verba #0caxostitovtés te nal
:DOVTES.
puo: iv rijor auabnor] ,, At-
deo velut olxovgovo:. Civita-
lraecarum morem in Scythiam
ulit; nam Graecae mulieris
prima virtus habebatur ro #vd0v pé-
verv nai olxovoeir. Phintis philoso-
pha apud Stobaeum p. 444, 3 [Flori-
«leg. LXXIV. $. 61 l'auixa ragayyé2-
uata)] nxoris Îdia indicahat esse ro
oluovoiv ral Evdov péver, atque Èy-
dov usverv praeter caeteros huic se-
xui saepenumero commendavit Euri-
pides; cf. Philo Iud. p.803 c. et Plu-
tarch.1I. p. 142 C.‘‘ Va/cken. De
Scytharum more in plaustris vivendi
conf. nott. ad IV, 406. 121. Ad #rl
8&n0nv lodear conf. I, 37 et nott. ad
III, 14; ad @477 0vdaug cf. nott. ad
I, 1. III, 61. — ovugpéosodai valet
convenire cum illis, concordes cum il-
lis vivere. Conf. IV, 13 ibiq. laudd.
— In fine cap. ad verba o(xémuev
énì nuéwv aviéov (i. e. separatim,
seorsim ab aliis, privatim) conf. nott.
ad I, 142 et Kuehner Gr. Gr. 8. 611.
Retinui éx}, a recentt. edd. muta-
tum in #7’, de quo cf. Bredov. p.
203 seq., qui idem p. 245 avré0v non
mutandum esse (in avrar) censet;
pquamquam enim‘, ait ,9,et viri et
feminae verbis istis fx nuéor av-
téov comprehenduntur, tamen quum
feminae sint quae loquuntur, ut qua-
rum in voluntate hîc omnia verte-
bantur, facile patet, quì factum sit,
ut femininum genus antehaberetur.‘‘
Atque eadem de causa é4&0vtss,
quod ad viros maxime spectat, scri-
psit Noster rasculino genere.
Cap. CXV.
xal éxoln00v]) Haec verba spuria
518
HERODOTI
of venvionor. mei te dè amodayovies tov xtnuarcov tò éxifal-
Aov n490v orlo raga tas ‘Auatovas, Edetav al yuvatnes xpds
avtovs tadse* ‘Hugas Eye pofios re xal déos, 0x0 gen olxéera
év tod: to 000, toÙto uèv Vutas aroocteoniaoas rattpor,
tovro dè tav yijv tv vuetéonv dnAncapevas molla. adi’ Exe
te atiovte Nueas yuvaînas Egerv, tade moiéete Gua nuiv gi
este, étavaotecmuev éx ti) vis tHode, xal reonoavtes Tavaty
116x0orauòv otxéopev. ’Ereidovto xaì taùra ol venviozor. dia-
Bavres dè tov Tavarv OdortogEov PÒ TALOv aviogovia teusv
uèv nuegécov amò toù Tavatdos Odov, toLiiv dÌ darò vis divo
ts Marrdos r905 Bopénv aveuov. amixouevor dè és tovroy
tov goigov, év ta) vÙv xatoixnviaL, vixnoav toùtov. xal diasty
«IO TOUTOV YoÉcovra: ti) malati] ov Zavoouartov al puvatzes,
xal él Ionv érì Tancav Exportoicar Gua toto. avdoaoi xal
qools tov avdpdv, xa È nodeuov portdoa, xal 0toAnv tiv
117 avv toto avdEROI popéovoa.
habet Mehler in Mnemos. V. p. 66
probante Cobeto, qui #/8ovro quo-
que legi vult.
to érifaXlov] Cf. nott. ad II, 180
et Fischer. ad Welleri Gr. Gr. III,
a. pag. 258 seq. Larcher. citat VII,
23, alia. Attigit, monente Cr.,
Damm. in Lex. Homeric. pag. 1-107,
ubi vertit: ,,accepta facultatum parte,
quae illis conveniebat.‘‘ Ad verba po-
Bos xaì dog conf. Ammon. pag. 39
ibiqg. Valck. Nam dfos est 707vy00-
7109 xaxoù UnovoLa, qpofos N nco-
avtina ntonois. Afferuntur Horo-
doti verba cum aliis similibus a Lo-
beckio ad Sophocl. Aiac. 145. pag.
137, ubi de frequenti parallelismo
synonymorum disputat. In finecap.
megete (agedun) eodem modo, quo
IV, 127 coll. I, 11. Plura Hooge-
veen. Doctr. Partt. cap. 553. 8. 30.
Car. CXVI.
ual diaitn andò tovror yoeswrtai]
«xò tovtov hic accipio: «6 hoc inde
tempore. Herodotum hoc loco haud
clare locutum esse putat Hansen
(Osteuropa p. 101); unde quaerit,
num Zavoour«tewv falso scriptum
sit pro .Suafoviov. At Zavoeouatéwv
Dovij dì of Zavpopar
sanum esse ipsa Herodoti sententia
declarat dicentis, feminas (Amazo-
nes), ex quo tempore cu:n viris no-
vas in sedes cesserint, assumpsisse
priscum Sauromatarum morem vi.
vendi. De Sauromatarum sedibus
conf. nott. ad IV, 21. — In seqq.
pro xarolxnviaa Dindorf. scripsit
xqTtOLNÉaTaL, pro 0îx Gav (in quo
semper augmentum negligi observat
Bredov. p. 311) Naber in Mnemo-
syn. IV. p. 6 legi mavult oc xioar,
cum sermo de iis sit, qui in alium
locum contendunt, sedes quaesituri
et condituri; indeque idem quoque
restitui vult IV, 179 et I, I. Quibus
locis equidem malim a Bredovio
stare, qui p. 74 recte ostendisse mihi
videtur, neque IV, 179 (ubi olx7ea
intransitiva notione accipiendum)
nec nostro loco alteroque I, 1 mutan-
dum quidquam videri, cum olx7oa
notionem occupandi terras omnino
labeat, ubi non claris verbis de co-
lonis deducendis agatur.
uc tri drjonv frì Panoy ixgor-
roca.) Exl tronv eodem modo, quo
IV, 114. Eadem, teste Wesselingio,
tradit Hippocrat. De aér., aq. et loce.
pag. 290 [$. 94 Cor.] coll. Platon.
De legg. VII. pag. 805 A.
MELPOMENE. IV. 115— 118. 519
vor Zxv8ixi], 0d0LxitovtES avtt) arrò toù apgalov, érxel ov
ds dtéuattov avrnv al Auatoves. Ta meoì yaporv dì DÎE
squéetar* où yautera. rao8évos ovdsula, mpiv av tdv
lav avdoa aronteivn. al dé tives avtéav xal tedevidoi
xi xolv pnuaodar, ov dvvauevai tov vouov éxmAfoa..
Ea tovrav dv tov xatalegBevicov Edvecov tovs fao-118
cdiopévovs amimopevor tv ZExvdéav ol &pyedor ÈAeyov
toxovtES, 06 0 Iléoons, éneidi ci ta ev ti) Nastoo tq
xavra xaréctoanta., pÉpupav tevias nl tod avyévi toù
igov diaféBnxs és tnvdE tuv NaEi0Ov, diafas dì xal
tpewauevos Gonixas yepuooî rorauòv "Iotgov, fovAope-
rl trade navra va Émvrò rojoaodar. ‘Tueîs dv underì
» éx TOÙ uÉGO0v xatmuevoi mequidyte Nuéas diapdapévtas,
Cap. CXVII.
fove:] Vid. nott. ad II, 42.
proxime sequentia 0co0Z01ui-
avri valent: soloece, i. e. vi-
mn (linguam) /oquentles, ed uten-
‘onf. Baguet ad Chrysippi
n. pag. 135. Ad ea, quae mox
tiisSauromatarum referuntur,
ling. apte attulit verba Nico-
nascen. apud Stobaeum Serm.
41. (T. II. p. 224 ed. Gaisf.)
xromatis scribentis: rao08é-
È ov xgotegow cCuvornItonat
pepov aqlv div molipiov av-
t2(vy. Atque Hippocrat. De
q. et locc. $. 89 T. I. p.84 ed.
e Sarmatarum feminis, quae
rehantur, arcum tractent pu-
ue cum bhostibus enarrans,
ubiicit: ovx @roraodevevor-
:, pérous dv tav nodeuimv
‘ amoxtelvoci, ubi Coraés Ad-
p- 262 (T. II), quo Hippocra-
am Herodoto conciliet, conii-
stzous dv avdoa moleniov
#tyoci, simulque Diodorum
[I, 52. 53 excitat de Amazoni-
mile quid enarrantem. Neque
I8 aliena sunt, quae apud
Herodotum IV, 64. 68 memo-
produntur. Propius huc spe-
, quae Mela I, 19. $. 130 seq.
de Zramatis eadem, quae Hip-
tes de Sarmatis, ubi haec quo-
egimus: ,,nubunt tamen; ve-
rum ut nubiles habeantur, non in
sctate modus est. Nisi quae hostem
interemére, virgines manent.‘‘ Add.
IIl, 4 fin., ubi haec ipsa de Sarma-
tis refert Mela. — étéua80y paulo
fortius, opinor, dictum atque fua-
&0v, Cf. I, 107. 124. IX, 7. 11. —
ovisula cum Gaisf. et Matth, dedi
pro ovdepin. ln verbis continuo se-
quentibus post «vdpa Mehler in Mne-
mosyn. V. p. 72 inseri vult #y@, quo
mihi quidem minime opus videtur.
Ad structuram xglv dv — qmoutel-
v7 conf. nott. ad I, 19.
Cap. CXVIII.
tà Èy tr nreiow ti) Été0n] Asiam
intelligit, alteram orbis terrarum
partem, quam Noster statuit. Conf.
nott. ad Il, 16. Paulo ante scripsi
Bacidéas pro faciAnus. — Ad verba
yépueav gevéas conf. nott. ad III,
131, ad verba énl tai avzévni toù
Bogrogov cf. nott. ad IV, 85 et ad
locutionem 07° éwvrd nomcacda:
I, 201. III, 49 ibiq. citt. In fin. cap.
Egeuv vr’ fovroa.
éx toù péoov xatnuevor) ,,xaty-
cda. 8. Eteodar fx tov pécov de illis,
qui rei se non miscent et ex eius medio
quasi otiosi sedent, Herodotea sunt.“
Wesseling. ad VIII, 22. Tu vid.
III, 83 ibique nott. coll. IV, 97. —
Mox scripsi cum recentt. edd. roburò
voroaytes pro tovrò voploavtes,
520
HERODOTI
L, Ù 9 4 , ? , LI Li LI ’
CARA TUTO VONOAVTES AVILALQUEV TOV ÉNLOVrIZ. OUX OY RUI
GETE TAUTA;
muets pèv mistopevoi 1 ExAeiwopev tv 200nv, 7
uévovtes opodoyin xonooueda. ti pap nadopev, un fovdopi-33
vav vutov tuogpeev; ‘Tuiv dì ovdtv éxl rovro Zora: èlaggo-
tegov. fusi yào è ITéoons ovdev ti paXiov En Muéas 1 ov xal
ènì bpéas’ oUdé oi xatayonos nuéas xataotoewpapévo tuto
anegeoda.. peyo dì vpiv A6pav tovds uaotvpLov Épéopev® e
yag ér° Nuéas uovvovs fotoatnAerees 0 Iléoons, ticaoda. ng
000 dovAoovvns fovAduevos, yenv avrov raviov tav di-
quod Matth, retinuit. Cf. I, 59 TOv-
to poovnoartes. Quod dedit Din-
dorf. vogaytEs pro vo7oaytes, idem
dare nolui; conf. I, 104. 48. Perti-
nent haec ad ea, în quibus Herodo-
tum ipsum variasse recte censuit
Bredov. p. 196.
dviLazm Lev rov Ent0vra] tov èni
ovta Noster sic dixit VII, 139. 157.
177, vid. Naber in Mnemosyn. IV.
p. 28. De structura verbi avriabety
cum quarto casu cf. II, 141 ibique
nott.IV,80. 121 et Lobeck. ad Aiac.
p.351. Ad verba seqq. 0%x @v zr0t-
poste tadra conf. Kuehner Gr, Gr.
8.720, 3, qui haec sic exponit: voy
oùv NL, TOLOUITOV TaÙra Nusts
puèv 7) mn #ndelwopev x. t. 2. Ad verba
ti yao nadopev (quid enim agamus)
multa attulit similia Blomfield. in
Glossar. ad Aeschyli Pers. 909.
‘Tuîv dì ovdiv fr) tovro Fota fia-
poeotegov] Ai non idcirco melius vobis-
cum agetur. Ita reddidit Schweig-
haenserur, recte opinor accipiens il-
lud él torto, cuius loco Sanerofti
liber et Florentinus ri roùro exhi-
bent. Neque enim #7. rovro ad com-
parativum referri indeque pro rot-
tov accipi poterit, ut Matthiae exi-
stimat Gr. Gr. $ 452, 3 et Kuehner
Gr. Gr. 8.588 not. 2. Quod cum bene
sensisset Fuhr in: Jahrbb. f. Philo-
log. u. Paedagog. Suppl. V. p. 68,
maluit tamen redderc praeterea ; sed
praestat reddere propterea, quod
scil. nullum nobis praebuistis auxi-
lium. Ad significationem vocis #1a-
qooteooy vid VII, 38 coll. I, 117. —
Quae sequuntur verba : que 700 0
Iléoons ovdev ti uerdov Èr mute
7 ov xal éxl vpéxs valent: venit enim
Persa non magis contra nos quam ei-
iam contra vos: in quibus particulam
negativam in altero orationis mem-
bro adiectam invenimus aeque ac
V, 94. VII, 16: quos locos im
Schweighaeuserus attulit, qui prae-
terea laudavit Gregor. Corinth. de
dialect. Attic. $. 44 ibique Koen. et
Schaefer. Postea hunc Graecoram
usum tractavit Lobeck. ad Sophocl.
Aiac. 1237. pag. 462, qui Herodotei
loci sensum sic explicuit: ,,mon fiet,
ut Persa nos aggredi malit quam vos
non aggredi.‘‘ — Ad verba: ovdé ci
narezonos cf. nott. ad I, 164 et
Lobeck. ad Phrynich. p. 351.
ricacda. ts n000dE dovZostrns
Boviousros] De genitivi structura
conf. nott. ad III, 1:15 et Homer. Ilî.
III, 366. Odyss. III, 206. — Ad ar-
gumentum ipsum conf. supra I, 103.
:0)1, Eodem modo Alexandium ait
Ritter. Erdk. II. p. 839 Persas esse
aggressum, ut iniurias olim a Dario
illatas Buddhae sectatoribus ad Vol.
gam habitantibus ulcisceretur. Pro-
pius huc spectant, quae Dablmann.
Herod. p. 160 seq. protulit, veram
belli causam non ultionem fuisse
rutus, sed gloriae comparandae re-
gnique angendi studium. Tu vid.
nott. ad IV, 1. Neque vero quae-
cur:que de expeditione a Dario sus-
cepta hîc narrantur (qualia sc. He-
rodotus ab aliis accepisse fandoque
undivisse putandus est), ea prorsus
vera esse idem contendit. De quare
singulis deinceps videbimus locis,
ut quid de Herodoti fide omnino sta-
tuendum sit, appareat. — Ad y07*
conf. nott. ad I, 10 ob ellipsin vocu-
lae dv. — Ad verba xal 7 é37l0v
MELPOMENE. IV. 118. 119. 521
tmegopevov oUto lévar Eri tv Mnuertonv: xal av édndov
, © érì Exvdas élavve xa ox Eni toùs aAA0vs. vùv dè
te tagiota diéBn tnvde tiv NaEL9Ov, tovs alel éurodav
sévovs Muegodta: mavtas® tovs te dn addovs Ègei Ur Écrv-
ourxas xal di xal toùs nutv é0vras rAnciogogovs Téras.
a Zxv&écov érapyelAopevav éBovAsvovto ol BaoiAfes 0119
rov édvécav puovtes® xai cpedv éogio&noav al yvopar'
’ puo TeAovòs xal 60 Bovdivos xaì 0 Tavoouerns, xarà
) pevopevor, vredéxovto Zxv&nor tiuognosv: 6 dè Aya-
ng xal Nevgos xal Avdgogpayos, xal ol tav MeAayyAaiveav
‘avoov tade Zxvdnor vrexgivavto* El uèv ui vueîs Fare
otegov adixnoavtes Iéocas xa) ùptavres modéuov, t0v-
Beduevor, tv vov désode, Aéyewv te av épaiveode Tuîv
, xal huets vrazovaavtEs TOvTÒ av Vuiv EnoNocouev. vÙv
1eîs te és tv éxelvav tofaZovtes pv avev Muecov erexoa-
IT:qgéav, ogov ygovov vuiv 0 Pe05 mapedidov* xal éxei-
‘atque co declarasset omnibus)
3intenis in Jahrbb. f. Philol.
xdag. XVI. p.158 et G. Her-
De partic. dv I, 2. p. 7 et
, p.194, ubi simul monuit de
da xel, quae non simpliciter
pula, sed maiorem quandam
bet affirmandi, ut reddi fere
re vera.
n tyrde tv Mussoov] Euro-
telligit, alteram orbis terra-
\riem. Qui simplicem verbo
ic adiecit accusativum, is 8u-
wipsit: diafByue Èc tuvde
sa.oov, coll. V, 12. VIII, 62
» 20, ubi ex uno Sancrofti li-
sepositio, quae vulgo abest,
ddita est. — Ad sequentia
see ale) ipnodav x. t.i. cf.
v. fumodoyv I. p. 728 et
Va I, "30 ibique nott. Ad ver-
peoodre: (pacat, sibi subiicit)
1. landat Herod. V, 2. Philon.
28. I. p. 606 D. Aeschyl. Eu.
4. De Getis vid. IV, 93 seqq.
Cap. CXIX.
ra — érayyellopévov] Scy-
se exponentibus et quasi postu-
,,ut IV, 200. VII, 1. VIII, 30
coll. II, 121. 8. 6. Apud Suidam I.
pag. 782 Fnoyyihietas maouuadet,
aÉioi* ovIwE mag ‘Heodoro, ubi
haud scio an respexcerit locos, qua-
les sunt III, 142. V, 98. Mox cum
Gaisf. edidi Baorlées et ante I'#2c-
rÒs ex uno Florentino alteroque Pa-
risino libro cum Dindorfio aliisque
recepi ye, quod omisit Dietsch.
Fst vero 0 Tl'#10v0g Gelonorum rex,
ut I,20 Xo4ygos, ne plura. Attigit
Dorvill. ad Chariton. pag. 573. xare
tovto yevopevot h. 1. valet: guum in
eadem essent sententia, ut recte expo-
nit Schweighaeuser. in Lexic. Hero-
dot. II. p. 8. In seqq. vrodixsodat
valet in se recipere, promittere, ut I,
24. TII, 69. 138. IV, 133 fin. Ad
fare, quae est imperfecti forma ver-
bi siva, cf. Herod. V, 92. 8. 1 et
Bredov. p. 405. Mox dedpevot,
toy vov dee de Noster dixit eum
in modum, quo supra I, 91 size te
elme, ubi conf. nott.
060v yoovov — naoedlBor] i. e.
quandiu deus vobis permittebat 8. con-
cedebat. Aà verbum ragpadidovae
conf. V, 67. VI, 103. VH, 18. IX,
78, quae Schweigh. in Lex. Herod.
attulit. Plura exhibet Strange in
Jahbrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Suppl. IV. p. 311 seq.
522
HERODOTI
vo, érei opens durds deds Epeioer, tv opoinv vpiv axoù:-
dovor. nusis dÌ ovtE TL Tote NÒixoauev toùs avdpas tovtov
, ” - Là , LU .
ovdtv, ovtE vv TopotepoL metonovueta adixestv.
"Hv uévro
>» ‘vI_\ ù £ ’ ” E) e ’
émin xa eri tqv nueteonv aoEn te adixécov, xal nuers ov xu-
tv ouo‘ny vpiv arodidovan) i i. e.
par pari referunt, paria vobis reddunt.
Ad locutionem tv 0pofnv conf. VI,
21 etSchaefer. ad Lambert. Bos. De
ellipss. p. 42. In proxime seqq. cum
recentt. edd. retinui dè post Muets,
quamvis illa vocula pluribus a libris
absit. Verbo me10700u58 h. l. ad-
ditus est infinitivus, ut V, 85. VI,
138. VIII, 100. 108. IX, 33. De par-
ticipio addito vid. nott. adI,77.
"Hv uévror nin — cidintor] i. e.
si tamen hostis nostram quoque terram
invaseril iniuriarumque initium fecerit.
Ex antecedentt. suppl. 0 Ilé#00ns 8.
0 Iapstos. adintcov participum est;
aliig locis genitivum in hac locutio-
ne invenias @dixmr, de quo conf.
Sturz. in Lex. Xenoph. IV. p. 541
nr. 3 et Herod. IV, 1. — In seqg.
retinui vulgatam: nel Tueis ov net-
cousda, i. e. nos quoque (hanc in-
vasionem) non tolerabimus 8. sine-
mus. Sic quoque reddidit Valla eun-
demque in modum accipi vult Mat-
thiae in Ien. Litt. Zeit. 1828. nr.
169. p.390, recteque inde sic quoque
exhibuerunt Dindorf. et Dietsch.,
cum profecto intelligi nequeat, cur
nagzev cam significationem, qua
valet tolerure aliquid, pati, sinere
aliquid, hoc loco retinere non pos-
sit: quod qui negavit Eltz (Jahrbb.
f. Philol. u. Paedag. Suppl. IX. p.
135), is verbis ov rs c0ueda aubsti-
tui vult ot érorsoueda , contre cum
proficiscamur, vel i 0î Inercou:ta,
ductus lectione cod. Sancrofti 0vx
olooueda, quam recipere iam noluit
Wesseling. in Dissert. Herod. IX.
p. 125, quamquam ipsi displicuerat
vulgata 0v re.00ueda. Valcken. con-
iecerat: ope tiodueda, probante
Larchero. Schweighacuser. de suo
dederat 0» rarooueda, ne nos qui
dem otiosi sedehimus, citans I, 83.
IX, 82. At mox eum poenituit.
Gaisfordio in mentem venerat 0vx
tanocueda, Stegero (Praef. pag.
XV) ov xaranerconeda, cum xara-
xsî08a. dicantur, qui odiosi sint,
ap. Xenoph. Anab. III, 1,14. Et
suue, si quid omnino ‘mutandum,
pro ov recdusda vel ovx ‘oloope-
9a melius legi. ov xescoueda (,, nou
ne resterons pas dans l’inaction'‘), mo-
net Letronne Journ. d.Sav. 1817, p.
90 (coll. Doederlein Lat. Synonym.
IV. p. 263), quamqum nihil prorsu
novandum esse rectissime idem sta-
tuere videtur, afferens Demosthenis
locum ex orat. contra ‘Timocrat. p.
746, 23 Reisk., ubi plane eodem mo-
do od ne(coua. (,ye n° obéirai pat,
je ne céderai pas, je ne me soumettrei
pas, jem'y oppaserai); ita ut in He-
rodoteo loco 0v 2&c0pa: idem fero
valeat atque évavzim®N00ne8a vel
payeccueda (ut v. apud Xenoph
Cyrop. VII, 4, l et VII, 4, 3). Quare
Herodoti locum sic Gallice interpre-
tatur: ,, Si l’ennemi s°. avance contre
nutre terriloire, s'il commence les he-
stilités , el nous aussi, nous lui resi-
sterons.‘* Rectissime, mea quidem
cx sententia. Hoeger. in Actt. phi-
loll. Monacc. III, 4. pag. 190 seqq.
hune locum ita constituere vult, ut
pro nol quei e ov necopeda legatar:
ui nueie amrmoopeda (sc. av
10v): el nos repellere (eum) conabi-
mur ; erui quoque posse auvrevpedo,
et ipsum Herodoteum, nisi id paulo
longius a vulgatae lectionis vestigiis
abesse videretur. Illud arwocusda
commendat quoque Abicht (Philolog.
X. p. 710) ac dedit Negris, qui corru-
ptum esse putat ex hoc: 0 wescope-
9. C. Fr. Hermannus inliteris ad me
datis pro 06 me 00188 ab Herodoto
scriptum esse coniecerat oux éx706-
ueda, ut VII, 161 Er noopey a verbo
imiivor. Quo propius opinor ad ve.
rum accedet 0v re010wousda, quod
proposuerunt et Bekker et Cubet
Varr. Lectt.p. 284, quodque ipsum in
mente habuisse videtur Hansen(0st-
europa p. 128), cum facile emendari
posse diceret: ov x[s@1]ercopsda,
conferensIV,113(repuside zedoda:)
MELPOMENE. IV. 119. 120. 523
tx. peyoi dè tovro ldmuev, ueveouev rag’ nuiv avrotoi.
pag doxtgopuev ova éx° nuéas Iéocas, ail’ Eni toùs ai-
ris adixins pevoutvovs.
Taùra ds arsvegdivia éxvdovto ol Zuvda, éBovAev- 120
lWvpazinv pèv undentav moféeoda. éx toù Éugpavéos, orti
» OUTOL Ye Svpuazoi ov moodEpivovTO , vaspiovies dì xal
Aavvovtes ta poÉata, ta mapetiorev avtol, xal tes xeN-
ygoùv, tv moinv te éx ts y7s Extoiferv, digoù opéas
vres. xal x90s uèv tiv piav tov porpéav, 7g éPaolAeve
radi, xpoogwgtev Zavpouatas* tovrovs uèv dn) vaa-
prod vero ab alio propositum Nostrum omnino frequenter uti ver-
nai Mueis of fnorccueta ,,s;0 bis cum vRÒ compositis ad id indi-
auch mir an ihn,* id displicere candum, quod vel sensim tecteque
ipra diximus, quare missis va- fiat vel retro, retrorsum. Sic vad-
sorum doctorum coniecturis 7sv (IV, 125. 121 coll. Bekker.
rata lectione et in ea, quam Anecdd. I. p. 114, 31, ubi e quarto
wroposui sententia, mihi persi- Herodoti libro citutur vano yeLv. pro
lacet. — Ad verba uszo: dì ropeveo®a1) regredi, recedere, vro-
Idwuev vix opus monere de @evyerv (IV, 124) sensim tecteque re-
ila péy0:, quae coniunctionis /ugere, brulvai ( (regredi), vrocoteé-
sumpsit, ut supra IV,4et in ev (reverti, ut IV, 121. 128. 129.
hont. Hist. Gr.I, l, 3, quam- 10. VII, 211), omebelavverv (IV,
spud Atticos hoc rariua fieri 130), vravudtev (IV, 121), UTEN-
observat Kuebner Gr. Gr. 8. péoetv (IV, 125 ibiq. nott.), vrsx-
ì. De vocula @y non addita 70essv (TX, 13. 14), vnetsfogeodae
s 31. IV, 196. (I, 73), onebitvar (VII, 211. 223).
In seqq. retinui diyov pro olim vulg.
Car. CXX. diyij. Pro yxse slonta: Struvio pla-
revorto (dvpaylnv] Vox Î8v- cet reponere e Florentino alteroque
supra IV, 102. BovAeveoda Parisino libro 7750 e/onrai 1. 1. I.
bet notionem deliberandi in- pag.30 (Opuscec. II. pag. 296), idque
et hac ex communi consulta- —amplezi sunt et Dindorf. et Dietsch.
liquid constituendi, utI,133 toy Bagiinicov Schweigh. mutatum
te locis a Bredov. p. 25 indi- vultintov BaarZniéov,libris invitis,
Mox scripsi cum Gaisf. et idque probavit Bredov. p. 218, cum
, pndeutav pro undeniny et paulo ante u/a poîga tre Baciintns
inferius piav, pia pro pinv, dictum fuerit. Equidem cum Din-
id locutionem #x toò fupa- dorf. et Dietsch. vulgatum putavi re-
onf. III, 150. In seqq. cum tinendum, ductum ab of facrdrzior,
igh. et Gaisf. reduxi xg008- quo regii opinor intelliguntur Scy-
o pro vulg. xgogeyévovro, thaesive ii, quiregio imperio utun-
[atth. retinuit, quodque etiam —tur. Cf. IV, 6. — De /dantAyrsi no-
rf. et Dietsch retinent unius mine conf. nott. ad IV, 76. — In
vfti libri fide probatum. Reli- seqq. cum Matthiaeo et censore le-
im codd. fere omnes 70008yi(- nensi (1827. nr. 164. p. 374) et re-
quod haud alienum videtura centt. edd. retinui vulgatam lectio-
ntentia. nem xal I'Z0vov te ual Bovdivav
ssoytes di nal vnstslavvov- rpocysvontrov, a Gaisfordio ex
e. recedentes et retro agentes duorum librorum auctoritate muta-
ita sc. aliamque rem suam fa- tam in wgocyivouivov. Nam loci
xm). Atque hoc loco monebo, ratio praeteritum flagitare videtur.
524 HERODOTI
ye, iv érì toùto toannta: 0 ITéoons, (&v Tavatdos xorapoi
raga tiv Marvgriv Aiuvnv Vrropevpovtas, aredauvovros re to
Iléoosc, Emiovtas dioixerv. aUtn piv op. pia pv poroa ris fa-
o.inins, tetayuévn tavtnv t]v ddov, Naso slonta:. ras dì duo
rov BaorAnior, tv te ueydANv, TÎjs Noge Tdev®vooos. xal ri
toitnv, ts éBaoideve Tatanis, 0vvelBOVOaS Ès tovrò, xal
Teiovdv te xa) Bovdivav rpooyevoutvav, nuéons xal tovror
0dd moofyovras tov Ileootav vastayerv, vrmiovras re rel
rosvvias ta BeBovAevuiva. rmodta uév vuv tnayerv ogtas
(8Ù todv qogéov TtOv arermaueviv tv. opetéonv cvuuazim,
Tva xal tovtovs éxmoleudowoL* sl dè ur Exovres ye vatduoay
tòv modeuov tor mods Iléooas, dii’ aéxovras èxnoAeudoa,
uetà dt toùto virootpEpeELv és tv opettonv xal Erxtyerpéev.
12187 fovAsvouévowi doxén. Taùra of Zxvdar BovAevozuemi
nuéone noel tovtovs Odd TooÉgov-
tas tov Ilegotov] ,,unius dieci itinere
inter se el Persas interiecto.‘ Ita
Schweigh. Ad sensum recte; ad ver-
ba propius: wniîus diei itinere et hos
Persis praeqgressos. "Ta conf.IV,122.
IX, 22, ubi Masistii equus r00570v
tv Wi20v, i. e. prae aliis longius pro-
vectus, progressus dicitur, recte in-
terpretante Wesseling., qui Homer.
citat Ili.-XXITI, 193, ad quem lo-
cum Eustath. m100Éy81v exponit 700-
s70vverv. Caeterum videtur impedi-
tior loci structura nec nisi per sen-
gua structuram, quae dicitnr, expe-
dienda, cum aceusativi tovrovs —_
mTOOfpovTes, vmOvTAS TE val rot-
#Urtas non nisi sensu conveniant
praegressia tas dè dvo se. uOr'oae,
nisi quis accusativos tes dè dro x. r.
7. a verbo pendere tanquam obiecti
accusativos, qui dicuntur, statuat.
— Ad ra fePovZerusra (ef IV, 125.
128) vid. nott. ad III, 134.
In seqq. arslinacdi tnv crupa-
zinv valet detreciare societatem, re-
nuntiare, ut IV, 125. VII, 14. Cf.
ad Plutarch. Flamin 5. pag. 91 nott.
et Held ad PIntarch. Timoleont. 2.
pag. 315. — De verbo #xroZeu0dy
cf. nott. ad III, 66.
sl dì un Fxovtes ye — éuroleudi-
cer] Schweigh. ,.uf. qui noluissent
sponte fortunam belli subire, inviti
bellare cogerentur;* vel potius:
»,namque sponte si bellum cum Persit
suscipere nollent, iam fore ul ed id
cogerentur.‘° Sunt autem haec verba
per parenthesin dicta accipienda,
quibus antecedens sententia espli-
catur et causa quodammodo subii-
citur per particulam dè (quae hic
minime respondet verbis wooita pi?
vvr, ad quae potius reapiciunt se-
quentia: usta dÌ rovro x. r. 2.); de
quo Werfer. in Actt. vhill. Monace.
I. pag. 113. Verba d#xoyras fue
Zeuooc: non aliter atque infinitivi,
qui antecedunt, ad verbum #Borl:
orto init. cap. erunt referenda. De
usu atque vi particulae @22@ monni
in Crenzer. Melett. ITT. p. 26. Add.
Held ad PlInutarch. Vit. _ Timoleont.
cap. 1.p.333. Pro vulg @xoyraee cum
Dindorfio (Commentat. p. XXXIN
et Dietsch. scripsi afxortas. quae
sola forma est Herodotea, aliis lo-
cis (II, 131, 88. VII, 229. IX, 111
etc.) obvia. Add. Bredov. p. 19?.
Idem feci IV, 164. In fin. cap. pro
Bovievousvorsi plures codd. forte.
pevoroi, confusione Vaud rara. Ad
argumentum capitis quod attinet,
Italus interpres hand male memi-
nit expeditionis a Napoleonte no-
strà memorif in Russiam suscentae
prudentisque Russorum consilii in
defendenda terra patria, a Scvtha-
rum hoc consilio minime alieni.
MELPOMENE. IV. 120— 122.
525
rlatov tHv Aapsiov orpatinv, roodpopovs asmooteldavies
maécov tovs apiotovs. tas dè auatas, tv toi gi dia
ra téxva te xal al pvvatxes recai xa. ta vp0fara [ravra),
d0a op. és poofnv lxava Nv, tocabta VaodimOREvO: TÀ
Gua to. auatgo. nposreuvav, évreriauevo. ale, tÒ
Boi édavveiv. tavta uèv dn) rposxopiteto.
Tov dì Zxvdéav ol npodoouor ds sUpov toùs Ilé90as122
re toLov Queptav 0ddv aréyovras drrò toù "Iotoov, ovtoL
POUTOVS EUROVTES, Nusons 0dd mpogyovtes, éotparorne-
to, tà éx tijs y7S puopeva deaivovtes, ol dè Iléooar, ws
émipavelcav tav Zxv8déaov tNv ixmov, Émmicav xara oti-
Cap. CXXI.
vrlafov] i. e. obviam ire insti-
De structura conf. 1V, 118
nott. Ctes. Excerptt. Perss.
Quae sequuntur verba: ras dè
6 x. r. À., sanequam congru-
nti, quae nullas fixas habuit
in desertis palans vitamque
itiam degens. Cf. 1V, 40 ibiq.
Atque observat Ritter: Erd-
II. pag. 690, ubi h. 1. tangit,
ue Tartaricas gentes, quales
sbecci, Nogaei,l'rachmeni, eo-
odo terras planas desertasque
are, omnisua re familiari ipsa-
umilia plaustris imposita, nec
n domicilium firmum certas-
jpientes sedes. Quod ad stru-
i attinet, patet, accusativum
gas et quae sequuntur, pro-
a ipsa, quae interiecta sunt,
quodammodo et comprehendi
ta dia dua tie apaenoi,
itrumque a verbo xQoéreuypav
» Ad verba tra téxva re xal
aînes cf. nott. ad V, 98, et ad
ca nott. ad I, 133. 183 188.
V, 43.61. ta roofara navra
ina retinuerunt Schweighaeu-
Dindorf.; plerique codd. ii-
stimi omittunt revra, quam
m inde prorsus abiecit Mat-
uncis incluserunt Gaisford. et
b., quos ipse secutus sum. Pro
Dietsch. dedit fooéew, Bre-
a secutus. In fine cap. reti-
m Bredov. p. 331 et omnibus
scentt. tavta pèv d7) wposno-
uigsto, ubi olim rocgsopifovto, ad-
diceute uno cod. Parisino. Passive
enim hoc verbum accipiendum: Zaec
igitur ante Persas advenientes in
loca remotiora ac tuta provehebun-
tur. Dietsch. haec verba cum se-
quenti cap. coniunxit.
Cap. CXXII.
ovro: pèy rovtòvs] Pronomen ot-
to. ad antecedentia tov dì Zuv8f-
ov oÎ ngodgopo: spectat. Uf, IV,
145. 154. 204, alia, quae larga manu
suppeditat Struve I. p. 29 seq.
(Opusce. II. p. 295). Quin ipsum
nomen repeti vidimus IV, 97. In
proxime antecedentibus 000y re No-
ster dixit Homeri ad usum sic lo-
quentis, de quo vid. Nitzsch. ad
Odyss. IX, 322. p. 56 et X, 517. Ex
Herodoto conf. II, 48. 78. 92. 96.
III, 5.30. IV, 62. Ad xgoéyorres
conf. IV, 120. — In seqq. Zeatvov-
tes, interprete Hesych., valet exto(-
Bovtes, quo ipso Noster utitur IV,
120. Est enim minutatim commolen-
tes, conterentes, deglabrantes, ut plu-
ribus ad h. l. monuit Wessel. Tu
vid. supra I, 200. — Ad locutionem
xata atiBov cf. IV, 123 coll. 140.
V, 102. IX, 59. Namque Persae ita
accessisse putandi sunt, ut Scytha-
rum semper retrogredientium vesti-
gia legerent s. vestigiis insisterent.
— Verbum (8vev valet: rectà vid
tendere, ire. Cf.1V, 134. Paulo ali-
ter III, 39, ubi vid. nott., et 204,
vw
526
HERODOTI
Bov alzi vaapovisov: xa Èreta (1005 7ao tiv piav rev po-
oécov i8voav) ol Iléocai édicoxov 1e0s NO TE xal toù Tavatdo.
006 Nod te ua tod Tavatdos] i.
e. orientem versus atque Tanain. De
hac structura , ubi et quartus et se-
cufidus casus eadem significatione
praepositionem sequitur, conf. nott.
ad Herod. II, 121. IV, 37. VII, 50.
VIII, 85 et Passow. in Iahn. Annall.
philoll. 1827. II. p.65 seq., ubi etiam
de locutione 7905 no, Homerica illa
quidem, admonuit. De Ju vid. nott.
ad IV, 44. In seqq. éridiafavtes
est: post illos traiecti, ut VI, 70. Cf.
similia quae attuli ad Plutarch. Phi-
lopoem. p. 6. Exoritur vero h. 1.
gravior quaestio, quì scilicet fieri
potuerit, ut tam brevi tempore Per-
sarum copiae Tanain traiecerint,
cum ab Istro ad Maeotidem usque
viginti dierum sit iter viro satis ex-
pedito, teste Herodoto IV, 101, mul-
toque igitur longius iter agmini,
multis impedimentis non minus quam
perpetuo fere timore hostium adve-
nientium retento indeque minus ve-
lociter, ut credibile est, progredienti.
Itaque ’almerius Exercitt. ad Graec.
auct. p. 21: ,,Darius, inquit, ,,//y-
panin, aut forte Borysthenem, Tanaim
esse credidit vel credere se simula-
vit, ut suae gloriae audaci menda-
cio veliticaretur.‘* Nec magis pro-
babile videtur Rennelio 1.1. pag. 424
scq. et Dahlmanno pag. 161 fieri po-
tuisse, ut Darius scxaginta dierum
itinere immensa haec spatia abIstri
ostiis usque ad Volgam prope Sara-
tow bis permearit progrediendo ac
regrediendo, idque non rectà vià,
sed ambagum plenà ac tortuost&. Ad-
dunt porro victus inopiam vitace-
que sustentandae difficultatem in
tam immenso exercitu, alia, quae
singula referre non vucat. Nec ali-
ter de his statuit Ukert: Geogr. d,
Griech. u. Roem. IlI, 2. pag. 26 seq.
varias virorum doctorum afferens
sententias (p. 26 not.) de loco, ad
quem usque Darius fuerit progres-
sus, idque recte admonens, vel po-
steros Graecos id bene Bensisse, in-
deque arctioribus finibus banc expe-
ditionem circumscripsisse, quae,
Ctesiam si sequimur (Persicc. $. 17),
inde ab Istro quindecim tantum die-
rum itinere in Scytharum terram
processit; unde consequens est, He-
rodoteam de his narrationem exagge
ratam valdeque amplificatam videri,
cum are ipsa utique multum abbhor-
reat, si quis et orientem et septen-
trionem versus Darii copias in tsn-
tum spatium progressas esse eristi-
met, quantum id factum esse Hero-
doti narratio declarat, cui si fiden
habeamus, ad Cosaccorum et (Cal.
muccorum terras ab oriente, ad inte
riores Russiae tractus a septentrione
Darium pervenisse credendum erit.
Quare expeditionem Darii revera
longe minorem nec tam extensam
fuisse statuit quoque Hansen (Osten-
ropa p.130 seq.), de bis plura dispa-
tans, idque in tota hac re sibi veri-
simile videri addens, Darium tra-
iecto Istro rectà septentrionem
versus processisse, mox vero, ubi
Scytharum copias offenderet, redire
coactum esse: cui add. Kolsterum
(Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog.
Suppl. Vol. XIII. p. 67 seqq.) haee
tractantem omnemque culpam in
Herodotum coniicientem, quem Ta-
nais fluvius, cuius hîc nullus certe
locus, in errorem potissimum dedu-
xcrit. Atque Tanain (Don) fluvium
in his confusum esse cum Tyrî
(I)njestr) arbitratur etiam Eichwald:
Alte Geograph. d. Casp. Meeres p.
315 seq. Mihi placet Hansenii sen-
tentia. Quac apud Herodotum tra-
duntur de Darii Istrum transgressi
itinere, talia sunt, quae ad verum
prorsus revocari nequeant ac falss
veris admixta aut alia temere con-
fusa praebeant: neque vero hane ob
causam omnem hanc Herodoti nar-
rationem commentis adscripserim,
qualia poétarum more Nostrum con-
finxisse ad lectorum animos demal-
cendos statuit Grote: History of
Greece IV. p. 356, quo Ionge sanius
iudicavit Duncker: Geschichte d.
Alterth. II. p. 583. Equidem omri-
no in talibus, quae vix unquam ad
liquidum perduci posse putem, de-
cernere nolim eaque malim in me-
MELPOMENE. IV. 122. 423. 527
vrov dè rovrav tov Tavatv rmorauov ol Iéogca:r Enidia-
e édixov, é5 0 tav Zavoopartcav tv goonv dieteAtov-
rixovto és tmv rev Bovdivav. "Ocov uèv dn yoeovov oî123
u Mioav da ts Zxvdixis xal ts Zavoouatidos 70976,
elzov ovdèv civeoda., dre tijs goions éovons xÉouov* Enel
é ev tav Bovdivav z00nv é08Balov, vtavta di Eviv-
e to Eudivo teiget, éndedourorar tav Bovdivav xal xe-
pévov toù teixeos mavtav, éverpnoav avro. toùto dì
avtes eimovto alel tò 19000 xata otifov, és 0 dieteA8ov-
eutnv És tv éonuov arixovto. N dè éomuos avtn vIÒ 00-
v veneta uvdoavr, xéerar dì vato ts Bovdivav yons,
:2À1}t0s Entà nuepeav 6d00. vato dè ris senuov @voca-
olxéovair, rmorapoì dè di avtdv téodEgES uepador féov-
ha Mantécav éudidovor és tHv Aiuvnv tqv xadeouévav
tav, toloi ovvouata xéerar tade, Avxos, Oagos, Tavats,
linquere, quam incertis con-
ls incertiora adeo reddere at-
dseuriora. Id unum addam,
Darii exercitum solito velo-
rogressum, si quidem e locu-
savoanevos tov doouov IV,
26 tale quid colligere licebit.
‘o és 1ò, quod Schweigh. et
e Florentino dederant, reduzi
Ta vid. nott. ad IV, 12.
Cap. CXXIII.
è eizov ovStv civecda:] De
nia dì, quae hîc in locum re-
e particulae Lèv successit, cf.
we. in Actt. phill. Monace. I. p.
que allata ex Herodoto. Idem
cap. 126. — ocivéscda: ex uno
ofti libro dederunt Schweigh.
risford. pro vulg. 0‘ve08a,
recte retinuitMatthiae, quam-
$ Dindorf. (Commentat. pag.
[) et Dietsch. cum Bredov. p.
svocari voluerunt; eadem for-
vocanda V, 81 etIX, 13. — In
gé000s, interprete Hesychio
1550, dicitur | fonuos yi xal
fa; xal ndga yi cxapros na
‘aoros. Item in Ms. Bibl. Coisl.
| gioca: ta ur) yengyovueva, et
alia attulit Blomfield. in Glos-
d Aeschyli S. c. Th. 64. — De
urbe lignea cf. IV, 108. Pro vulg.
xexevopévov cum Dindorfio (Com-
ment. p. XXXVIII) et Bredov. p.
150, quos Dietsch. secutus est, re-
cepi xex € vopévov, cum Attica for-
ma in Herodoto ferenda non esset.
Ad xara otifov cf. nott. ad IV, 122.
fs tnv goruov arinovto) Conf.
IV, 22, ubi etiam de 7Ayssagetis. Ad
significationem vocis 747906, abso-
lute hîc positae, conf. Herod. I, 203.
— Mox avrov dedi pro avrtwr.
dix Mamtéov) Maeotae Scythae
commemorantur ab Hellanico (Schol.
Apoll. Rhod. IV, 321), in Scylac.
Peripl. 8. 71. Scymn. Ch. 867. 878.
Orph. Argon. 1062, aliis, quos ci-
tat 'Tzschucke ad Pompon. Mel. I,
19 nott. exegg. (Vol. III. P. I) pag.
637. Apud Herodotum non nisi uno
hoc loco commemorantur; nisì, quod
perquam credibile est, hoc nomen
latius patuit iisque gentibus, quot-
quot Maeoticae paludis accolae sunt,
commune fuit. Conf. Ritter: Vor-
halle p. 294, Koeppen: Nordgestade
d. Pont. pag. 18 et inprimis Ukert:
Geograph. d. Griech. u. Roem. III,
2. pag. 535 seqq. ;
Avxos, Oagos, Tavais, Zveyis]
De Guignes (Mém. de l’Acad. d.
Inscr. XXXV. p. 546) hos fluvios
(excepto Tanai, de quo fluvio cf.
528
HERODOTI
124 Zvoyis. “Ereì dv 6 Aagstos N48 É5 tv dofuov, mavoduevos
toù dpouov Tdouos tRv otoatinv rl motauaò 'Oapo. tovro di
momoas Oxta tetgea treiyee uepada, loov am’ aciinAcaov axt-
nott. ad IV, 57) sibi cognitos esse
negat; Ourum dein coniicit esse
W'ardan fuvium, qui e terra Kuban
Caucasique tractibus decurrens in
Maeotidem influit. Mannerto IV. p.
79 probabile videtur, fiuvios Zycum,
Oarum et S,rgin eos esse, qui nunc
vocantur /”olga, Uzen et Ural. Su-
pra IV, 57 (ubi vid. nott.) vocatur
Hygris fuvius, quem pro fluvio 2o-
net: haberi et cum Syrgi confundi,
nisi diversi omnino fuerint amnes,
ad h. l. monuimus. Et cum his in
regionibus nulli enotentur fluvii in
mare Asovicum influentes, KRennel.
p. 417 eam in opinionem incidit, ut
singula'Tanais brachia pro ipsis flu-
viis olim habita suisque nominibus
designata esse contenderet. Itaque
Oarum suspicatur esse Volgam, /y-
cum et Syrgin ea Tanais brachia,
quibus nunc nomen .lledneditza et
Choper. Ritter: Erdkunde II. p. 765
cum Bayero et Zeuss (Die Deut-
achen u. ihre Nachbarst. p. 274)
Varum pro Volga s. Rha habet; de
quo dubitat Koeppen. l. l. pag. I8.
Aliter plane haec explicare studuit
Hansen (Osteuropa p. 27 seg), ali-
ter quoque Eichwald (Alte Geogr.
d. Casp. Mceres p. 319), qui Maeotin
de lacu circa Pinsk accipi vult eo-
que transfert fluvios hic memora-
tos: neque meliora prolata video a
Kolstero (1. 1. Vol. XIII. p. 24 seq.
69) hos flnvios ad Ilungariam adeo
transferente: quae omnia quan in-
certa sint, neminem fugere potest,
recteque ab Ukerto 1. I. pag. 199
monitum esse arbitror, certi quid
de his constitui non posse.
Cap. CXXIV.
mevocuevos TOoò deduov] Conf.
nott. ad IV, 122. Pro raroeuetros,
quod plures tuentur codd., olim zat-
cauevov, quod et ipsum codicum quo-
rundam auctoritate nititur. At vid.
Il, 159. IV, 126, recteque monuit
Dorvill. ad Charit. pag. 254, legen-
dum esse ravocpemog, quo partici-
pio non eum tantum, qui sua sponte
cessat, verum etiam eum, qui e
causa exlerna induclus, coacius ces-
sat, ut speciem patientis adsumat,
significari' observat, verbi naturé
minime inde mutatà.
outro teigea tretgee ueyala] re1-
ga arces munitae sunt, castella. Cf.
1V, 46. Quae castella quo loco quovre
consilio a Dario fuerint exstructa,
multum inter viros doctos quaeritur.
Des Guignes (1. l. p. 547) in mooti-
bus, unde in Caucasum interioris-
que Asiae campos aditus patent, in
terra Circassiorum, aliorum, haec
castella exstructa esse putat, quo
minus Scythae in Asiae provincias
Persis subditas incurrere possent:
simili consilio postera aetate simi-
les exstructas illic esse arces, ab
hisce bene distinguendas. Add. Dan-
vill. ibid. p. 587. Rennelio auctore
p. 420 Darius orientem versus ad
eam Volgae partem usque pervenit,
qua circa regionem Zaritzin occiden-
tem versus multum curvatur, prope
Saratow sub gradu quinquagesimo
primo latitudinis borealis. Quo us-
que progressus rex veloci Volgae
cursu ad reditum fuit coactus, si
Rennelium audias. Dahlmann. (He-
rod. p. 161) de ipsis arcibus, qua-
rum reliquias Herodotus se vidisse
testatur, ut dubitari posse negat,
ita hoc potius quaerendum eszisti-
mat, utrum a Dario illae fuerint ex-
structae, praesertim cum intelligi ne-
queat, quo consilio et quem in finem
quodve in commodum haec castells
erigi rex voluerit. Haecce castella,
si revera a Dario exstructa sunt,
vix alio consilio condita videntur,
quam ut tutum receptaculum in de-
sertis vacuis praeberent Persis Scy-
thasque ab incursionibus arcerent:
quo eodem consilio ductus Alexan-
der ad Tanrim urbem exstruxisse
dicitur ab Arriano Exped. Alexandri
IV, 1.8.3, itemque ad Caucasum,
ibid. III , 28. $.'4. Illorum vero ca-
MELPOMENE. IV. 124. 125. 529
‘a atadiovs ws HEnxovta uadiota xn, tosv Eri és Éuò ta doei-
odia qv. "Ev cò dì ovtog pds tavra Eroareto, oi dicrdue-
Zuvdar meoueddovies ta xatvneode Untotoegov és t)v
Dixnv. apaviodiviav dÌ tovtwv TÒ Taparav, ds ovxtti
vratovro oqpi, ovtA dn 0 Aapetos teizea uèv Exeiva Qui-
c perijxe, autoS di varootREvwas Tie mods Éontonv, doxéav
‘0ve te mavtas tovs Zxv8as siva xal r00s ÉomÉonv opéas
petv. i |
Elavvev dì tv tazlornv ov otRatOv ds és tv Zxvdi- 125
azixzto, Evexvgoe apporéonoi tijor poionor tav Zxvdéoav,
rav di édicone vrexpeoovias Nuéons bdo. xal, où pao
yum rudera Herodotum ipsum
vidisse oculis ut credam, ipsa
doti verba tav fÉri fc éuè ra
rec coòa Nv minime efticere po-
it; etenim id unum Noster te-
u, sua ipsius aetate adhuc re-
rs castellorum illorum super-
sertior factus de hac re a
eis Ponti accolis, in interioris
iae tractus mercaturae causa
inetituentibus, quorum oculos
huiusmodi munimenta in regio-
prorsus planis ac desertis ad-
me poterant, quae a Dario olim
a esse indigenarum fama fere-
Quae num vere tradiderit, vix
uam affirmaverit dubitatque
Hansen (Osteuropa p.132 seq.),
imans, pari modo, quo per
m tot antiquitatis monumenta
3lemiramidi vel Alexandro ad-
ta invenimus, haec quoque ru-
in Russiae interioris terris Da-
ttributa esse, quem unum scili-
la aetas noverit regem poten-
num, in Scythiae regiones pro-
m. Alii haec castella non nisi
los fuisse putant, inter quos
Duncker: Gesch. d. Alterth. II.
38. Sed cum Herodoti verbir,
» ullam hia tribuas fidem, id
i uam convenit.
; ‘5 5ì ovtos — 2reareto) In
temporis significatione (nos:
end) apud Herodotum dici év
que éy to, multis exemplis pro-
studnit Struve I. p.39(Opusce.
. 309). — In seqq. ad verbum
‘atea: conf. VII, 15 coll. 10.
:‘BODOT. 1I.
Cap. CXXV.
ivéxvoce augporégno: rijor Loronot
tov Zuv8éov] i. e. incidit in utras-
que Scytharum partes, plane ut IIl,
77 evinvecag rocce eUvovyoroi, Ho-
meri ad Sola dicentis Ili. XIII,
145: mvuvije Evénvoce Palaye.
Vide Bredov. p. 371 plura alia affe-
rentem et de discrimine inter xvoo et
avoé (ad quod pertinet éyxvorjoe: Il,
82, ubi vid. nott., aliaque apud He-
rodotum obvia) monentem. Tu vid.
etiam nott. ad VII, 208.
vnenpéoovias] ,,semet ex conspe-
ctu auferentes, illustrat Eustath. in
Homer. Od. pag. 1478, 7 8.142, 11."
H'essel. Conf. nott. ad IV, 120.
Unus liber vrsogpfportaR, de quo
idem Wess. conferri vult VIII, 144.
1X, 95. Loci sensum recte expressit
Schweigh. hunc in modum: ,,quas
(sc. Scytharum partes) ibi nactus
persecutus est ita, ut illi sese recipien-
tes semper unius diei itinere ipsum
antecederent.‘‘ In proxime seqq. pro
vulg. avis e Sancrofti libro altero-
que dedi av/s., ut IV, 152. II, 113.
III, 28et117,ad quos locos vid. nott.
Atque sic quoque voluerat Bredov.
p. 395, quem Dietsch. secutus est.
Participium hîc additum invenimus
pari modo atque III, 109. Sensus
est: neque enim intermittebat Darius
instare illis (Scythis). Ad usum verbi
ermermanevoy conf. nott. ad IV. 121.
Pro re@rnv Eltz. (Jahrbb. f.Phil u.
Paedag. Suppl. IX. p.3?8) legi vult
naguraov, afferens Sophocl. Oedip.
34
0330 HERODOTI
avis. md 6 Aapetos, ol Exvdai rara ra BefovAevpéva vi
qevyov Ès tv amernauevav tiv opertonv cvpuazinv, xeaty
"dè #5 tov MelayyAaivav tv yiv. dos dè tofaAovres rovrow
érapatav ol te Zxvdai xal oî ITéeoar, xatnyéovro ol Exvda è
tov ‘Avdpogpayav toùs qaopovs. tapazBéviov di xal rovrar
Umiyov énì tqv Nevoida. tapaccoutvav di xal tovtav qisay
vrogpevpovtes oi Euvda és tovs ‘“ApaBvocovs. ’AyaBvpoo: dì
dpsovtes xa toÙs opovpovs pevpovtas uno Zxudéav xaì rera-
oaypevovg, molv 7) Spi éuBadetv TOÙS Zxvdas, xéuwavres xi
Quxa amNyogevOv Zxvdnor, pi éniBaitverv tov cpertoav ov-
gv, rgodéyovtes, ds sl meLtenoovtai éofaAovres, cio: xqara
diauagécovia.. “Ayadvpoor uev mposimavtes tavta éBondsoy
ni tovs ovgovs, Eouxsiv Ev vo Egovres tovs émovras. Me-
dayziawvoi dt xa) Avdpoogpayo: nai Nevooi, éofalovrav rav
Ilsgotéa0v Gua Zxvdnoi, oùte m9ds «Axnv erparmovio, Emuiado-
Col. 84. In verbis seqq. ws dì éo-
Balovtes tovtovs iraeg 9 È x. t.ì.
vox tovrovs ad Melanchlaenos spe-
ctat.
xatnyéovto] Apud Zonar. p. 1168
xa@nyéovro. Valet hoc verbum prae-
ire alicui, viam monstrare praeeundo,
et dativo iungitur; adeo ut Scythae
Persis quasi praeivisse iisque duces
exstitisse perhibeantur in Andro-
phagorum pagos. -Conf. Herod. VI,
135. 102. 107. VII, 215. 183. IX,
73, ad quos locos vid. nott. — In
verbis seqq. tapaocopevov dè ual
TOVIWY VOX TOVTWYV respicit ad ver-
ba antecedentia é7l 1)v MNevoida,
unde licet repetere ròv Nevorov; de
quo usu vid. Kuehner Gr. Gr. 8. 119,
b, et conf. ipsum Herodotum VIII,
121. Mox e Florentino dedi duBa-
Aeîv pro vulg. éufa48uv, quam
damnat quoque Bredov. p. 327.
dranpogevov Tuv®ygi, un x. t. 3.]
Cf. nott. ad III, 128 et de verbi ér-
Bacvery stroctura cum enitivo nott.
ad I, 84. Ad verba el retoNoovtai
lofadovres conf. allata ad I, 77 de
participio, quod verbo r&g700vra:
n RL additur eodem modo quo infra
139. Mox cum Bekker., Din-
dott et Dietsch. exhibui diauaz E -
covtat pro vulg. diauaz n sovra,
quam formam ab Herodoto alienam
relicit Bredov. p. 339. Inde etiam
IV, 127 scripsi iuazeconeda pro vulg.
paynodueta, Cobet in Mnemosyn.
IV. p. 250 legi vult diapaziora
et page 0peda, hane futuri formam
Ionibus adscribens. Ipsum. verbum
diaudgecda: cum quadam vi adhibi-
tum videtur, ut 1V, ll. IX, 48. 67,
qua fere est: strenue pugnare , decer-
tare. Cf. Vlut. Pericl. 26.
&Bon®eov Enl tovs ovgorsì
Schweigh.: ,,ad fines suae ditionis
praesto fuerunt.‘° Sic Bon®eîv I, 62.
VI, 103. VII, 158, alibi. Cf. Sturz.
in Lex. Xenopb. I. p.543 seq. fev.
xv (arcere, propellere) ex Homeri
ugu videtur repetendum; cf. Od.],
14. IV, 594. Ili. XV, 295 ete. Mox
revocavi e Florentino, aliis #y 700
pro male vulgato #9 70 ; cf. nott. ad
III, 64.
moòs cAxnv Érocmovto)] i. e. ad
vim propulsandam se converierunt, ut
interpretatur \Vessel. nonnulla de
hac dicendi formula citans, quam
attigimus ad II, 45. Add. Ellendt
ad Arrian. Exped. Alexandr. III, 24,
2. De particulis ovre — ts cf. nott.
ad IV, 94. Ad axelmavtas cf. II,
0, ubi simili modo ansimag. Ipsam
vocem e Heradoti verbis eiici vault
Cobet.
MELPOMENE. IV. 125. 126. 53 1
vi te ti amerins Epevpov alel tò x0Us Pops és tiv dpjuov
peyuévor* ol dè Zxvdar és uèv toÙs ‘ApaBvpoovs ovatri
lmavras ariuvéovto, ol dè éx ts Nevgidos yeions é5 tmv
réonv xatnyéovro toîoi Iiognot.
Rs dì modiòv toùto Eylvero xal ovx énauero, néuwas126
efos lnxéa maga tov Zxv8éav Baodéa Tdav®veoov EFAeye
8° dAauovis avdpov, ti pevyers atei, étov tor tavd: ta
mote; el pòv pap aecogpecs doxterg elvai GEGIUTA voto.
0 ronpuaoi avrrodvar, sù dè otes te xa) ravoanevos
vys pagsodar® sl dì 0vypivooreai elvai Edcav, sù de xal
DravogRevos toù dpouov deormotm to cd ddpa péoav yijv
Cap. CXXVI.
s dì wo720v tovro Èylvero nol
lzaveto] i. e. cum multum trahe-
temporis neque finis appareret
Wuae profectionis. Ad usum vo-
rodlò» conferri possunt, quae
mili usu vocis 04206 ad I, 98
a sunt. — De /dantkyrso conf.
ad IV, 76.
apovie) Schweigh. reddit: mi-
miserrùne hominum, male feriate
, At compellandi ac blandiendi
habere videtur vocula frequen-
hoc sensu apud Platonem adhi-
de qua, ne plura, conf. Butt-
i. in Ind. ad Plat. IV dialogg.
18. Gorg. p. 489 C. 517 B. etc.
TJomero, opinor, fluxit: conf.
[, 190. VI, 407. Aristoph. Av.
6 ipsum Herodot. VIl1, 84 et
18. Langius reddidit: du munder-
' Mensch. ltalus interpres: ,,0
agantissimo degli homini.‘ —
| sequitur #Éòr, eodem modo
nm quo rags0v I, 129, ubi cf.
et Kuehner Gr. Gr. 8. 670, a.
ententiam haud male reddidit
'eighaeuserus: ,,cum tibi liceat
me ntrion libuerit facere.‘
sto yao acEiogosog] i. e. quodsi
virium tibi habere videris , si mili
s fe iudicas. Revocavi eÉio-
s cum Bredov. p. 137, quem
ich. quoque sequitur; e San-
i Hbro ac Florentino receptum
1 Schweighaeusero, Gaisfordio
ndorfio &&oyosos, quae forma
a est ab Herodoto. Vid. I, 156.
III, 35. 30. V, 65. 111. Ad x977ua-
civ conf. 1V, 164 ibique nott.
où dè ot te xal — paze08.]Si-
miles allocutiones III, 134. V1I, 159
obvias citat Wesseling. — De usu
particulae dè diximus ad IV, 123 et
II, 39. Conf. etiam Buttmann. ad De-
mosthen. Mid. p. 155 ed sec. et Har-
tung: Lehre d. Partik. I. p. 189. Ad
infinitivum pdy8081 pro imperativo
positum vid. III, 134 ibique et ad
Gyyivwanear III, 99. V. 86 coll. III,
53. IV, 483 ibique nott.
yfv te xal 6Î0g] Conf. IV, 133.
Eadem petunt Persarum legati a
Macedonibus V, 17, ubi plures Hero-
doti locos excitavimus de hac for-
mula: namque Persae pro more ab
iis, quos imperio suo adiicere volu-
erunt, et ferram et aquam solemni
ritu per praeconem legatosve petere
solebant; quam qui praeberent, im-
perium agnoscere , qui negarent, re-
cusare putabantur, bello iam pre-
mendi et armorum vi subigendi;
plura dabunt Brisson. De reg. Per-
sar. principat. III, 06 seqq. 71,
Freinshem. ad Curtium III, 10,8,
Sintenis ad Plutarch. Themigtoc!.
6. pag. 41 seq. Inde dixit Aristote-
les Rhett. II, 23. 8. 18: to didova:
y7v nal VIwe dovieverv forl. Atque
Plinius H. N. XXII, 4 (3). ,,Sum-
mum apud antiquos signum victo-
riae erat, herbam porrigere victos,
hoc est, terra et altrice ipsa humo
et humatione etiam cedere: quem
morem etiam nunc durare apud Ger-
manos scio.‘‘ Quibuscum conf. Serv.
34 *
532
HERODOTI
1278 xul Vimg dA09è és Aopovs. IToòs ravra 0 Zxv8éov far
Aevs Tdav8vpoos Fieye tade*
Oùro rò éuòv Eye, @ Iléooe'
éyò ovdtva xa avigorav delcas Epvyov ovre xpOtEROYV, ovrE
vÙv de pevya* ovdé ti veGItEROv elui moujoas vÙv 7] xai Èv si-
onvn eda morte. 0 TI dì ovx avtixa pagouat ro, tya mei
toÙto Onuavéo. Nuiv ovte Kotea ovTtE YiÎ repvurevpévn deri,
ad Virgil. Aen. VIlI, 128 et Osen-
briiggen: De iure belli et pacis
Romm. pag. 66. Et duravit sane iste
mos mediam per aetatem in terris
tradendis, ut e Ducangii glossario
perspicitur s.v.Investitura (T.II.p.
103 segq.). In aguae locum haud
raro invenias kerdbam, antiquo more.
Plura de his Germanorum symbolis,
quibus victi obedientiam declara-
rent aut suas res aliorum in domi-
nium transferrent, dabit Grimm:
Deutsche Rechtsalterth. I. pag. 120
seq. Deutsche Mytholog. p. 369.
Cap. CXXVII.
Ilgòs tavta 0 Zuv8éov facideds
x. t.4.] ,,Quae dicentem facit ldan-
tbyrsum, illa Scythae regi mirabi-
liter congruunt artisque sunt Hero-
ina plena, qua semper toî; vao-
Évo1s moogaroLS “al rodyuaor
i mogrmovras ipaguorte 0y0vs.
Hanc historici huius virtutem omnes
agnoverunt artis bene dicendi ma-
gistri veteres, quam, inimitabilem
plerisque, expresserunt accurate Ly-
sias et Demosthenes. Hic locum quo-
que Theonis invenit observatum
Sa pag. 114. [Progymnasm.
3]. Quoniam haec etiam insi-
n sunt to cqpedeù avrogveî, in
exemplum ans ZuvBians dnidentos
designat Strabo VII. p. 301 s. 461
C.t Valcken.
Oùtow to éuov Èx&] i.e. ita mihi
res habet, talis fere ego sum. Cf.
Kuehner Gr. Gr. $. 474 not. 1. Mox
cum Dorvill. ad Charit. p. 573 ed.
Lips. retinui IZ#00@ pro Ilégoat,
quod plures libri afferunt. Nam Zer-
sarum regem, non Persas Scytha al-
loquitur. Ad vewregov conf. nott.
ad III, 62 etad verba #yo xal rovro
cnuavio cf. III, 37.
nuiv ove @orea x. t. A.) Eadem
habet Valer. Max. V, 4, ext. d coll.
quae ad Herod. IV, 46 fin. citavi-
mus, ubi simili modo de Seythis:
toùoi 7ae punte corsa prjre telzia Y
éuticpéiva x. t. 2. Et conferri com
his Idanthyrsi verbis ea quoque po-
terunt, quae Scytharum legatos ad
Alexandrum magnum dicentes facit
Curtius VI, 8, $. 8 seqq. — ,,Hoc
nihil audientem Darium iam ante
frater monuerat Artabanus, LATa-
Aéyov toy IuvBéov tnv axogio
IV, 83 (coll. IV, 134]. Permanse
rant idcirco semper invicti, ovdìy
Egovrss Uxto 06 dovisvoove., ve-
cundum FEphorum apud Strabon.
VII. p. 303 s. 464 A., et Aegyptii
regis legatis dixisse perhibentur Iu-
stino II, 3: tum opulenti populi du
cem stolide udversus inopes occupasse
bellum. Cf. apud eundem IX, 2 et
Strabon. p. 463 A.‘ Va/cken. Un
de ductum volunt proverbium Zazr-
8ov tonuia de maxrimis calamitati-
bus sive de exitio; conf. interpr.
ad Aristoph. Acharn. 704, Freins-
hem. ad Curt. VII, 8, 23, Boisso-
nad. ad Aristaenet. p. 723 et Par-
oemiograph. Graec. p. 103 ed. Gaisf.
— Scripsi un «40 7 xag7j (ne e.
tur aut vastentur) , ubi vulgo dle,
quod in «Z@ commutatum iam vo-
Init Schaefer. ad Plutarchi Vit. VI.
p. 424, quodque merito damnavit
Br edov. P. 401, coniunctivi formam
207 epicis relinquendam esse mo-
nens. Atque ipse Herodotus I, 84
scripsit @Zw, II, 93 &2o5cc. Vulga-
tam reliquit Dietsch; verum dle ex-
hibuit Dindorf. Ad significationem
verbi xs:getv», quod de arboribus
exscindendis Noster adhibuit VII,
131, vid. VI, 99 coll. 75. VIII, 32.
65. IX, 15. Ad ipsam coniuncetivi
aoristi II formam x«07 vid. similia
allata e Bredov. p. 324. Formam
comparativi rayvregor, qua Noster
etiam IX, 101 usus est, ac similes
MELPOMENE. IV. 126. 127. 033
tOv xÉQu dsicavtes, Ln «A 7) xagri, tagUtepov cvupioyowuev
av és paynv vutv* sl dè dfor mavtos Ès toÙTO xaTA tAXOS ami-
xveeoda., tuyyavovor Muiv éovtes tEQpoL matgotor, peoete,
TOUTOvS avevRgOvTES CvyyÉEtv meigaode avtoÙS, xal yvasoeode
tore, elite vuiv uaysooueda mEgl toiv tepov, elite xal où uaze-
Gopeda. mporspov SÌ, nv un Nuéas 20705 alg7j, ov cvuuitoptv
Toi. augì uèv ueyn tocavta s00)080. Asomotas dì fuods Aia.
te éy ad vopito, ov éuov rpopovov, xaì Totlnv, tqv Zuv8éav
faoitdecav, povvovs siva. Zoì dè avri uèv Saogwv pis te xal
Uvdaros ddapa réupo Toraita, ole Go. mpéne tADELV* avrì dè
Toù Ori deormotns Epnoas eivai uòg, xAaterv déyoo.
quasdam Ionibus recte attribuit Bre-
dov. pag. 258. — De regiis sepulcris
conf. nott. ad IV, 71 et ad pépete,
cuius loco in duobus libris exstat
géoe, IV, 115.
nai yvsoecte tori, site Vuòv pa
ze00158a neql toy rigor, elte xai
ov uazecoueda] Scripsi pags odue-
da, ut cap. 125 (ubi vid.) pro po-
n 061:da. Particulî ov, quae in
altera parte verbo pazecdueda ad-
ditur, noli offendi: namque in tali-
bus sententiis suum locum retinet
ot neque commutari potest cum un.
ut in Euripid. Cyclop. 428 (eÎre 707-
ter” elte 00 yontete) aliisque locis,
quos attulit Hartung: Lehre v. d.
Partik. d. griech. Sprache II. p. 123.
Conf. etiam, quae ad Herodot. 1, 90
et VI, 9 allata sunt. Itaque loci
Herodotei haec erit sententia: a(gue
tum cognoscetis (quales nos simus in
pugnando), sive pugna vobiscum insti-
tuetur de sepulcris, sive non instituetur.
pv pn Muéas 10705 agi] Conf. I,
132. 11, 33. III, 45 ibiq. nott. et ad
aupì piv uotyn I, Ao ibiq. nott. —
Ad verba dla te éy0 vorizo cf. IV,
59 et ad verba A dè? ro, ubi male
articulus rov in Sancrofti libro de-
sideratur, conf. similem locum VIII,
79 et Kuehner. Gr. Gr. $. 492, 3.
xlatev 28j0] Haec locutio Atti-
cis scriptoribus haud infrequens ca-
lamitatem, mala, damna perpetien-
da ac deploranda per euphemismum
quendam declarat. Sic v. c. Arì-
stoph. Acharn. 1131. Eqq. 433. Plut.
62. 612. Av. 341, ne plura.
Tovùro got
Toùro for. n enò Suv8éov gRors]
(‘Omnes codd. haec verba exhibent,
itemque Vatic. Prov. Append. p.
280. Suidas s. v. 7 xò Zu. II. p.
39 coll. Athen. XII. p. 524 E. (ubi
conf. Casaubon. et Schweigh. T. VI.
p. 393 seqq.) Jemetr. De elocut. 8.
218 in Ctes. fragmm. p. 233 seq.
Attigit quoque rpv daò Zxv8éov
06701y Themistius in Orat. I. ad
Constantin. p. 31 D., itemque alii,
quos vid. apud Boissonad. ad Ari-
staenet. Epist.°p. 723. Add. Leon.
Diacon. III, 7. p. 45. V, 1 p. 76
ed. Bonn. Quare profecto non erat,
quod Iferodoti verba e glossa mar-
ginali ea in textum irrepsisse sta-
tueret Valckenarius, quae Valcken.
secuti Borheck, Reizius, Schaefer.,
Matth. et Dietsch, ut suspecta, un-
cis incluserunt, quibus merito nunc
liberata video a Dindorfio. Indicat
proverbialis locutio simplicitatem
genuinam nec fucatam in dicendo,
si quis aperte nec tecte, nec ullis
verborum ambagibus usus animi
sensa libere proferat, ut h. l., ubi
Idanthyrsus Darium minime reveri-
tus plorare iubet, i. e. magna ipsum
mala passurum gravissimeque latu-
rum edicit. Spectat igitur haec for-
mula non ad verba proxime antece-
dentia xZa/e1y Zéyo, sed ad omnem
Idanthyrsi sententiam sive respon-
sum liberum coram potentissimo or-
bis terrarum rege. Originem locu-
tionis ab Anacharside repetunt, te-
ste Diogen. Laért.I, 101, Cf. Walz.
ad Arsen. Violet. p. 270 seq.
534
HERODOTI
1287 dro Zxvdéov $jows. ‘O uiv dj) xievi olonese @yyedéovazi
tavra Aapeta* ol dì ZLuvtécav Baoidées, auovoavtes is dov-
AogUvns Tò ovvoua, 6py7s erAno&noav. Try uèv dn pera Zav-
gouatédv uoùgav taxBeldav, ts n078 Tnoaacr , Éusova,
“Ico xedevovres Es A0yovs amiutoda. tourooi, of tov “Totpoy
etevyuévov Eppovpsov® avtov dì toioi vaoAEzimopevoai Edote
mAavav uiv pnxéri ITéo0as, cita dè Éxaorore avarpsoptvosi
| initideoda.. vaudvies dv atta avarpsouevovs ToÙs Aagsiov
émoievv ta BefovAesvuéva. n uèv dn frzcos tv Tarov alel toa-
meoue n tov Zxvdéav, ol dì dv ITspoéov inmora: pevyovis
Eoéniztov és tov metov, 6 dè metos av emexovpse. ol SÌ Sxvde
toapatavtes tiv immov vatotgepov, tov metov pofeduera.
érorevvio dì xal tas vuxtas maparAnotas xp0ofolas of Zxv-
1298a.. Tò dè toto Iéoonoi te pv cvupazov nai coro. Zxvdgo
avtitoov Enimideutvosi td Aapeiov ostpatontd® , davpa pi
Cap. CXXVIII.
‘O uèv dn Neve olyones ayyedEov
tavta Adageto] Hacc verba cum re-
centt. edd. ad cap. 128 retuli, a quo
antea male disiuncta erant. x7-
ové scripsi, licet S@hweighaeuser.
(Lexic. Herod. II. p. 45) mendosam
hanc dicat scripturam, cui praefert
alteram xNové: tu vid., ne plura,
Voemel. Prolegg. ad Demosthen.
p. 45. Ad formam perfecti 00z0-
«ge cf. I, 189. IV, 165; alios locos
excitavit Bredov. p. 311.
avrdv dì toîcr virolermoLévoror
x. t. Z.] i. e. iis Scythis, qui relinque-
bantur, visum est, non amplius Persas
circumducere, sed eos aggredi, dum
prandium sumerent. Ad verbum za-
var, quod activo sensu hic adhibi-
tum valet errare facere, ultro citro-
que circumducere, conf. eos Herodoti
locos, in quibus medium invenitur,
de iis, qui circum vagantur, dictum
II, 41. 115. VII, 16,2. Activo uti-
tur, addito accusativo, Aeschylus in
Prometh. 573 (589 Blomf.), Plato
De legg. II. p. 655 C. Protagor. p.
356 D. — cira dvarpeiodat 8. aloei-
cda (prandere, cibum sumere) inve-
nitur III, 26. VII, 120. Quare non
est, quod cum Abreschio scriba-
mus dv avargsopévorci, nec magis
Schweighaeuseri placet ratio in Ad-
dend. verba cîra dva:rgedpero: inter-
pretantis: /rumentantes , cibaria ave-
hentes, quamquam in Lex. Herod. val-
gatam verbiinterpretationem retinu-
it, aqua denuo recessit Gallus inter-
pres, sic vertens: ,,toutes les fois qu'il:
vouloient enlever des vivres.‘« — In
seqq. vouav valet mente attendere,
observare, ut in Plat. Cratyl. pag.
411 D. Add. Sophocl. Oed. R. 300.
Aeschyl. S. c. Th. 25. Quibus Cr.
addit Matthiae. Hymn. Homer. p.
404. Ad verba érocevy trà fefor-
Aevnéva conf. supra IV. cap, 120.
125. Mox scripsi cum recentt. edd.
ex Bredovii monitu p. 145 seq. 28%
to@reose pro vulg. refwmegne, quod
ab Herodoto alienum est. De imper-
fecti vi conf. praeter Bredov. l.|l.
nott. ad III, 117. I, 42 et vid. mor
IV, 130. — #capagavtes interpre-
tor: in fugam versis Persarum equiti-
bus 8. ubi Persarum equitatum repule-
runt. Cf. Herod. V, 116 et vid. sì-
miles Dionis Cassii locos (XLII, 40.
LI, 26. LXVIII, 31) allatos in The-
saur. ling. Graec. 1IT. p. 308. Ad
verbum èrooroéperv conf. nott. ad
IV, 120.
Cap. CXXIX.
aviltoov] Conf, nott. ad I, 174.
MELPOMENE. IV. 128. 129. 530
pugrov épéa, tav te Ovav N pavn xal tav Nuovav tò sidos.
oÙTtE pag Ovov oùtE Nuiovov yi 7 Zxvdixi piper, 006 xal me0-
tegov uo dednActas ovdì fori év ti) Zav8rui] TAN LOON tò
naQuaav OUtE 0vOS OvTE Nuiovos dia tà purea. UBoitovres dv
of ovo: Etapaggov tv înmov tav Zxvdiéav: nodlaxis dè, éne-
Aavvovrav tr tovs Iléooas, ueragv Oxs axovosrav ol Txzoi
TOY 0VAV TS Pavig, traguocovto te virootREpipevor xal év
dovpar foxov, 09dà (otavtes tà dra, Gre oUtE axovoavtEs
MROTEROV Pavie toravtns, ovtE (dovtes tò eldos. tabra pev
vuv éxì cuixpov ti EpPÉ0OvTO toÙ modgpov.
cuppayov (adiuvans) eodem fere mo-
do Noster dixit V, 65, ubi plura in
nott. excitavimus. Haec autem ver-
ba (10 dì — 7v cUupazov xal — av-
r{Èo0v), tanquam praedicatum, per-
tinent ad nominativos 7 porn) wai
tò eidog. Mox reposui &ovpa et
Wovpari, a Gaisf. mutatum in &opua
et &opari. Conf. IV, 28. 111. 199.
Ad ipsam locutionem conf. Homer.
Ili. XIII, 99 (&avua uéya) et Odyss.
IX, 190. — Ad argumentum Cr.
confert Gesen. ad Ies. XXI, 7. pag.
660, qui plura attulit de asinis, quos
Persae aeque atque aliae gentes non
ad onera tantum ferenda, sed ad bel-
lum quoque adhibuerint pro equis.
De mulis conf. supra I, 55. 91, III,
151. 153.
cop xal nporsgov por dedita]
Vid. 1V, 28 et conf. Lenz: Zoologie
d. Griech. u. Roem. pag. 208 seqq.
Clement. Alexandr. Cohort. ad Gent.
T. I. p. 25, 11 Pott. si audis, asinos
Scythae immolarunt; nisi, quod val-
de credibile est, Scythas cum Hy-
perboreis , quos Apollini asinos ma-
ctasse Pindarus testaturPyth. X,51,
ille confuderit.
vfeltovteg] Glossa reddit oxo-
teortas nec aliter fereSuidas T.I1I.
pag. 523 Gregor. Cor. De dial. Ion.
8. 140 pag. 542. Negris interpreta-
tur zagoguwpevo:, nagoÈvvopevor.
At de ruditu rectius accipi monet
Wesseling. conferens Xenoph. Anab.
V, 8, 3. Pind. Pyth. X, 50, ubi ta-
men conf. Tafel. p. 944. Schweigh.
auctore omnino vocem Latine red-
des /ascivientes. Et sane videtur
esse: /ascivientes lasciviamque suam
ut aliis rebus signisve, ila ruditu ma-
scime declarantes. In Luciani l’seu-
dolog. 3 — cs un lov eUDds eldi-
var Gvwv a anavray vfogLratotatoy
ce Oyta x. t.Z. Equis tribuitur dd-
uve xal vfoiterv apud Xenophont.
Cyropaed. VII, 5, 62. Naber in Mne-
mosyn. IV. p. 4; qui negat verbo
vPeiterv sonum terribilem, qui hîc
uaeritur, exprimi posse, 'inde pro
vfeltovias legi vult Beafovta sa
verbo foafsiv, quod de ursis dici
scripsit Pollux V, 88. Equidem vul-
gatam lectionem retinere malui. —
Ad 6xwg cxovosLaY conf. ob usum
particulae 0xc0og I, 11 ibiq. nott., IV,
130 et ad formam Zoxov nott, ad I,
196. IX, 10. Ad #0xov aeque atque
ad antecedens étag@aGovio pertinet
of îmnoi, quod ad dxovosray adstru-
ctum reperitur; ad éreZavrorimy
mente addas e prorime anteceden-
tibus tòv Zxv8#0v; de voce uerabv
vid. nott. ad IV, 155.
008 forevtes tè urta] E Sopho-
clis Electr. 25 haec ducta esse vide-
bantur Valcken., qui L'hilostratea
quoque excitavit p. 687, 2. 750, 2.
[in Heroicc. pag. 80. 258 ed Boisso-
nad., cuius vid. annotationem pag.
442, in qua plures alii loci atferun-
tur de hac locutione.] At quod at-
tinet ad Sophoclea, tu conf. nott.
ad III, 119 et quae de his ad h. l.
in Excursu disputavit C. Fr. Ifer-
mann.
taùra piv vuv — toù mod#pov]
Valla, probante Wessel., sic vertit:
Atque hoc quidem paululum quiddam
momenti ad bellum afferebat; cum
LI
130
131
536
HERODOTI
OL dì Exvdar, 0x0 toùs Iléocas ldorev tedoguBnpévow,
îva mapautvorév te énl nAéc qoovov Ev ti Zxv8uxi xal xaga-
uévovtes dvidato, tav mavtav emdetes éovres, ewoleuv torade.3%
0xdog' tav rpofatcav tav opertoav avrdov xatudizorev pera
tav vouéov, avtol dv VaseEndavvov é5 «dA0v gagov* ol dì ar
Iléocar EneAdovtes dafeoxov ta npifara, xal AaPovres éxn-
n -
QOVTO AV TG METOIMPEvO.
scil. profuerit Persis non nihil in
Seytharum equestri incursu asino-
rum is clamor, nec multum tamen
ab belli successum. Quod Wessel.
huc refert VII, 211, id commodius
huc trahi posse negat Schweigh.,
qui ipse conferens III, 131 (ubi vid.
nott.) hunc in modum interpreta-
tur: el haec quidem res pauzxillum
quidpiam ad belli fortunam confere-
bat; ubi tadea pro pluralis nomina-
tivo habet, quem sane excipiat ver-
bum plurale. Sed retractavit haec
vir doctissimus in Lexic. Herodot.
II. p. 355 recte ad #péoovro in-
telligens of IIég0a., et ravra, obie-
cti accusativum, referens ad épé-
govto, indeque sic exponens: ,,et
his quidem rebus Persae nonnihbil
commodi ad belli fortunam percipie-
bant ‘‘ Neque aliter placuit (ais-
fordio ac Stegero., nt hic fere loci sit
gensus: Afque hoc, leve quidem, sed
aliquid tamen ad belli successum Per-
sae adepti sunt. AA locutionem érl
cuixoov TL conf. éri nZéov VI, 42
ibiqne adnotata et VIII, 8 8. 5 éri
to auerrov, Langius vernacule He-
rodoti verba sic reddidit: ,,/4s a/s0
trug etwas aus bei dem Kaumpf;** Per-
sa opinor. et ipse intelligens, qui
hoc certe commodunm (unum idem-
que leve) in hoc bello retulerint, in
reliquis scilicet inferiores cum es-
sent Scythis. At vero plane aliter
haec verba intelligi vult Lhardy,
verbum #@fgovto ad utrosque, et
P’ersas et Scythas, referens ipsam-
que loci sententiam sic constituens:
haec igitur (et mala et commoda belli)
utrique (et Sceythae et Persae) mutuo
pertulerunt în breve belli tempus 9. belli
tnitio. Sed hanc interpretationem ut
ab ipsis Herodoti verbis, ita a tota
scriptoris sententia alienam iudico,
IloZiaxis dèi torovtov yivopevov
qui toto hoc capite de una quadam
re, quae Persis bene cesserit, expo-
nens snamque narrationem conclu-
dens verbis: rara péw vvy Zxl cpi-
x00v ti Épéoorto tot molépuov, ad
haec ipsa of ITéoua: intellezit tan-
quam subiectum ad épégovro perti-
nens, cui continuo opponuntur ci dì
Zxv8ai.
Cap. CXXX.
tedoovAnutvove] Stegerus intel
ligi vult: ofa di) @bounuévovs tx
tns goeas EnvDinrs fEiévar. Mor
cum recentt. scripsi cwi@wato pro
avicolaro; vid. Bredov. p. 331. 39%;
infra apud Nostrum IV, 139, iten-
que I, 68. VI, 138 zxetewaro. Vul
gatam lectionem #midefec, quam
Sancrofti liber quoque. praebet
omnesque libri scripti praebent VII,
29, revocavi cum recentt. editt. et
Bredov. pag. 45. 257. E libro Flo-
rentino et duobus aliis Schaeferus
et Schweighaeuserus, quos secutus
est Gaisfordius, exhibuerunt: éxt-
devees. Verba seqq.: 0xws rar
mOOpatov vodv CpErtomYr avtdv ra-
tadirorsv pera toòv vontoy valent:
quoties pecudum suarum nonnallas
una cum pastoribus reliquerani. Mo-
neo, ne cui refingere placeat 0x®g —
un xatelaforsv, de quo iam satis
disputavit Larcher. h.I. — Ad 6ge-
téomvaUTAYv conf. supra nott. nd
IV, 98. Ad imperfecta ly vnebg-
davvov et dv AaBeguor, trrpovro
&v conf. nott. ad III, 117. In voce
AxBeoxov abieci augmentum, Din-
dorf. (Comment. p. XXIV) et Bre-
dov. p. 286 secutus. Vulgatam #2e-
Beoxov retinnit Dietsch.
ànoovro dv toò rencirmuivo] i. e.
efferebantur, exsultabant re peracta,
praedà coactà. ,,Scilicet hoc fuit
MELPOMENE. IV. 130. 131.
137
rédos Aapeios te #v amoginoi elyeto, xal ol Zxvdéov facidées
uaBovtes toto Ereurmov xNovxa, dolpa Aapeic peoovra 00-
vida te xa) uùv xal Baroayov xaì ototovs meévre. Iléo0ua: dè
Scytharum consilium, ut spe Dario
facta praedae identidem, unde exer-
citum aleret, faciendae retineretur
rex cis Istrum filuvium donec ad
ertremum, ponte Istri ab Ionibus
rescisso (coll. c. 33), reditu exclusns
exercitus fame esset periturus.“
Schmeigh.
Cap. CKXXXI,
Év drnpinor elyeto] i. e. consilii
inopià tenebatur, anceps haerebat, quid
consilii caperet. Ad locntionem conf.
I, 190 fin. ibique nott coll. ad VI,
56 nott. Mox pro fiaocA7es exhibui
Bao2éeg. Fugit, ut videtur, et Gaisf.
et Struv. Spec. II. pag. 14. 16.
0ovda te nal pùv x. 1. 7.] Exscri-
psit Athen. VIII, 9. pag. 334 A., ubi
pro 6es da exhibet 00v1v, qua for-
ma Noster II, 73 usus est; cf. Bre-
dov. p. 271. Ctesias Persicc. 8. 17
nihil de his donis narrat: sed cnm
Darins Istrum transgressus Scy)
thiam invasisset, Persas tradit et
- Scythas sibi invicem misisse arcus,
Scytharum vero arcus validiores fu-
isse: ita enim intelligo Ctesiae ver-
ba (xaì avrénsurov &2irlo1s rota,
Emupattoreoga I° nv td tov Zur-
87), quae in memoriam nobis re-
vocant, quae apud Herodot. TH, 22
exstant, ubi vid. nott. Attigit Hero-
dotea quoque Strabo VI. p. 301 seq.
similia quaedam narrans; auctore
Pherecyde Syr. haec Scytharnm do-
na, sed auctiora, ennmerat Clemens
Alexandr. Stromat. V. p. 671 (pas.
»7 fragmm. Pherecyd. ed. Sturz.).
Ad fargayov conf. Enstath. ad Ho-
mer. Iliad. p. 468, 31 sa. 256 extr.
ad Odyss. pag. 1570 a. 271, 46, ubi
tradit Herodotum dixisse ut x (&0v
(pro gita), ita fe&oaxoc (pro Ba-
Toazos)). Quem secutur Dindorf.
(vid. Commentat. pag. VI) utique
edidit fx ® ea xov. A vulgari forma
libri Herodoti scripti nec h. Ì. nec
cap. 131 recedunt, ad quos ipsos
merito provocavit Wesseling. in
Dissertat. Herod. VII. p. 66. Equi-
dem nolui a librorum scriptorum au-
ctoritate, qnam etiam Dietsch. est
secutus, recedere, cum forma fa-
dFeaxos ex iis esse videatur, quae
Grammaticornam commentis iure
quodam adscribuntur. Conf. Bre-
dov. p. 12. — ,,Quid sibi vellent ita
dona, primum dicit t0v voov rev di-
douévor, tum ro é8#48 ta dopa 4é-
yer, id est, té diavonDeévtes aut
moòs Ti dqpogdvtes sive tiVL nOTtÈ
yvoun yoduevoir freprov. Verbum
Noster in talibus adhbibet é8é4et
Homer. secutus. Euripid. Hippol.
855. Herod. II, 13. V, 80. VI, 37.
Homil. Clement. XIV, 9. Magis usi-
tata sunt ti rovto fovàstat, et fov-
detai Léyerv vel sivar. Etiam apud
Herod. II, 30 [ubi vid. nott. IV,
110] dvvara: in talibus adhibetur.'
Valcken. Attigit Herodotea Gal-
lus philosophus, Rousseau Emile IV,
commonstraturus, quanta in eius-
modi signis s. symbolia ingit vis,
omni rsceripto, omnibus literia ma-
ior. Neque aliter iudicavit Gibbon.
Herodotea haec commemorans in:
Geschichte d. Verf. und Unterg.
d. Roem. Reichs VI. p. 297. X. p.
505 vers. Germ. Si vero quaeramus,
quid Scythae his singulis signis s.
symbolis declarare voluerint, quid-
ve ipsa singula signa significarint,
difficilins erit certi quid pronuntia-
re de iis, quae Persas iam diver-
sum in modum esse interpretatos
sequentia Herodoti verba indicant,
qui cautus suam ipsius de his sen-
tentiam non addidit, sed satius ha-
buit, et Darii ct Gobryae sententiam
referre. Quinque sagittae quod mit-
tuntnr, id ad quinque Scytharum
reges revocari posse suspicatur Kol-
ater (Jahrbb. f. Philol. u. l’aedag.
Suppl. XIII. p.74); Mongolicam ho-
rum Scytharum originem inde pro-
bari putat Neumann (Die Hellenen
im Skythenl. I. p. 305), quia apud
Calmuccos hodieque in donis prace-
miisve quinque sagittae, alia inve-
538
HERODOTI
tÒv péoovta ta dopa Ersipostzov TOV voov tv didoptvav: 0
dì ovdiv fpn oi trsotaitda. dAi0 N dovra tv tagiornv axcl-
Aaocce0dac
avtovs di tovs Iléouas éxéAeve, el dogoi ela,
pvavar, tò édéleL ta ddpa Aéyewv. tadra auovoavtzs oi ITte-
13200: éPovAsvovto. Aagetov uév vv) pvoun Mv, Zxv&as tavre
didovar Opéas te avtods xal pijv te xal VIDE, sixatcv ride,
0g pÙs uèv év y]) piverar, xagròv tOv avrov avdeAzO CLTs-
uevos, Pargayos di év viari, dovis dì padiora Forme Tuxo,
toùs dì dlotovs, ds tv Eovrav dAxv rapadidovo:. abry aly
dapeio n yvaun aredédento. Zuveotnuse dì ravrn ri yvonn
n[oafovea, tov avdodv tiv nta Évòs tav tòv payov xar-
eRovtoav, elxatovtos ta depa Alpev® nv un ogvides yevopero
niantur: quod tamen idem apud ali-
08 quoque populos obtinere admo-
netSchieffner in : Bulletin de l’Acad.
de St. Petersbourg. XIII. nr. 13. p.
204 (p. 547).
Cap. CXXXII.
etxatov de] Per quandam sen-
sus structuram refertur hoc ad: 4a-
ge‘ov yvoun pv. Vid. Kuehbner Gr.
Gr. $. 077 ibique laudd., Klotz. in
Jahrbb. f. Philol. u. Paed, XXXIII,
4. p. 271. Ad significationem verbi
eluatgerv cf. IV, Ill ibique nott. Ac
vix differt sensu, quod Il{, 68 ex-
stat: tyoe cvufcileouevos, coll. I,
58. Ad verba y7jv te xai VdwE conf.
nott. ad IV, 126. Quae sequuntur:
TOÙS dÌ orotots, 0 tv ÉEovidv dA-
xnv ragadidovoi, sic intellige: tela
vero (illos) tradere, tanquam suam
ipsorum fortitudinem ; pendet enim ac-
cusativus rows o:0rovs a verbo ra-
erdidover. Quod antecedit fore,
recentt. edd. mutarunt in 07 xe, libris
scriptis invitis; tu vid. nott. ad
III, 71.
UTI ui v dario N yvojn are
dédento] i. e. /Zaec a Dario enuntiata
erat sententia, 8. hunc dixerat Darius
sententiam. Haud infrequens d70-
deluvuoda: yvounvI, 207. II, 24 et
116 ibique nott. III, 74. VI, AI. VII,
3. — Quod continuo sequitur: cvre-
otrjuse dì tavrn ti} yvouy n L'ofev-
€0, valet: opposila, contraria huic
erat Gobryae (de quo cf.III, 70) see-
tentia. Ad significationem verbi ors-
ectquee cf. nott. adI, 208. — In
seqq. voces évòs roy a duobus codd.
absunt. Conf. III, 153.
mv un 00v1des x. t. 2.] Ad loca.
tionem proverbialem fere Valcken.
excitavit Eurip. Ihoeniss. 1222.
Plaut. Amph. 1, 1, 294. Add. Berg-
ler. ad Aristoph. Av. 348. Ad ipsam
sententiam simile quid affert Han-
sen Osteuropa pag. 134 ex libro I.
de ITammer. Ilchane I. p. 258, ubi
barbarus homo sic scribit alteri: ,,si
tu usque ad nubes evolares aut sub
terram descenderes, me tamen mi-
nime effugeres.‘‘ Propius haud scio
an ad Herodoti verba accedant ea,
quibus alloquitur Avarorum dux le-
gautos Constantinopolitanos ab obsi-
denda urbe ipsum (626 p. Chr.) aver-
tere studentes: urbem enim ut sibi
tradant, imperat; «los ya0, alt,
vudg ovu Év. co&Hvai, uri ly8ves
EXETE peveoda. xal dia Falacens
duelBeiy L) ntEQmIOÌ xai els ròv
ovoavov ane48eîv; Chronic. Pa-
schal. I. p. 395 s. p. 721 ed Bonn.
In Herodoti verbis coniunctivi for-
mam avantijode explicuit Bredov.
p. 356, qui idem p. 275 etiam de no-
minativi forma uveg admonuit, cum
in accusativo contractam formam
us (II, 141) Noster adhibeat. Co-
betum si sequimur, scribendum erit
avantnode et expungendum bis in-
sulse additum ysvcuevor. Ad dro-
voctnoete 6réow cf. nott. ad III, 16.
MELPOMENE. IV. 131— 134. 539
node és tòv ovpavor, d Iléooa., 1 uves yevopevo: xatà
jo xaradunte, 7 fatpaygoi yevopevoi és tas diuvas torxn-
, 0Ux aXovodTtY|dEtE 0Ri0da, Und tovds tav totevuarov
uevo. Iléoca. uèv dn ovtA ta ddpa elxatov.
H dì Zxu8éov ula uotea n tagdetca mpotegov pev ragà 133
cugrev Auvnv ppovetsv, tore dì érl t0v "Totgov "Iooi
rus éd&etv, dg drmixeto éx) tv yépuoav, Eieye tade'
s Ioves, éAevdeolyv vuiv quopev pépovtes, Mv aéo pe
‘e éoauoverv. mvrvdavousda yao Aapetov Evreldao8a.
&nxovra nuéoas povvas ppovonoavtas tiv pÉpvoar,
pn xapayevopévov èv toto td y90v®, aralitoce08aì
vpertonv. vov dv vpets tade movevvies Entòs pèv Eoe-
0g éxelvov altins, Exròs dÌ mods Nuéav: tas rpoxeré-
ideas rapauzivavtes tÒ darò tovtOv aradiaoc:ote. Ov-
vvuv, vrodetauevav Tavav morpoev taùra, onioo tv
pv Qaetpovto.
Téponoi dì ustà ra doa, tà #ABovra Aapeto, avrera-134
v oî vaodepdévres Zuvda. Med xai Tmmooi, de cvU-
mes. tetayuévowoi dì toîoi Exv&nor Aayòs és tò peoov
, rov dè ds ExaotoL prov tOv dayòv, Edlimuov. taga-
pus in mediun (coram ipsis) prosiluit.
Eadem Polyaen. VII, 10, 1 ex Hero-
doto probabiliter. Kt conferre licet
commentationem inauguralem de
Cap. CXXXIIIT.
s0î0a] pula cum Gaisf. et
dedi pro pin. Ad verba n
« xo0te00» conf. supra IV,
vd tore dè IV, 128. In seqq.
a sEnuovra Nutoas x. t. ì.
s 98. Intactum reliqui raga-
rov a Schweigh. et Gaisf.
yritate codicis Florentini mu-
1 magayuvonévov. At facit
Matthiae et censor Ienensis
r. 164. pag. 374 itemque
. et Dietsch. — Verba #xròg
eda x00g fustvov altins,
} x00s nuéov (extra omnem
pam et ab illo et a nobis) ad-
Il, 80. In fine cap. revo-
florentino duobusque aliis
so pro vulg. #re/yovro; vid.
ibique laudata. Idem feci
Cap. CXXXIV.
és to pécov dintee] i. e. le-
hoc loco Herodoti alteroque, qui le-
gitur VII, 57, scriptam ab J. G.
Chr. Kapp. Erlang. 1823, in qua mul-
ta de lepore attulit eamque bestiam,
quippe timidissimam, apud veteres
contemptui habitam esse ostendit.
Apud Ditmarsos similem quandam
de lepore famam reperiri observat
Kolster 1. 1. p. 74. Ad vocem Zayòs
conf. nott. ad III, 108 et de verbo
dialocerv, quae protulit Dorvill. ad
Chariton p. 356, nec hoc loco prae-
termisso , itemque Blomfield. ad Ae-
schyli Pers.511. Pro vulg. dente cum
Dindorf. (Commentat. p. XXXIII),
Bredov. (p. 174) et Dietsch. exhibui
dinite, i. e. prosiluit. Cum eodem
Bredovio p. 67 e Sancrofti libro dedi
avtimoléuov pro vulg. avrirolepi-
0, accedentibus Dindorfio, Bekkero
et Dietschio, cum forma avrtmoleROS
una sit -Herodotea; vid. VII, 236.
540 HERODOTI
qBervrav dì tov Zxv&éov xaì for yosspévav eloero 0 Aa-
gsTos tav avtimolenoav tOv Fogvfov® mviousvos dé cpeas roy
Aayov diaxovtas sime aga x00S TOVS re0 éodee xal ra alla
Aéyeiv® Ovto. dvdpes Muécov x0A20v xatappoveéovor* xai pos
vov paitverar Tofouns elmai meo. rov Zxv8ixv Taecv 0g-
dos. 05 dv obras HAN doxeovicov nel «vt por Exerv, foviî
ayadis det, 0x0s aopaléaos n xoud) nuiv ora: rò oxisa.
Il9òs taùra l'aofevns sime' "2 Bacided, éyò 0z5d0v uèv xal
Aopo Naotaunv tovtav tov avdodv tiv amoginv: é2800» èè
uaiiov dttuadov, 0pfov avrods turaltovras Muiv. Nuv ay
uor doxgsi, érsav toquota vde éntidn, Exxavoavias rà xve6,
ds xai dARote Eosdapev mode, tav otpgaTIOTE Dv TtoÙs aodeve-
otatovs È tAS talairnmpias itanammoavias xal toùs 0v0w
mavtas xatadpoavtas analicocsota., nov, 7 xaì ix tor
"Iotgov (Bicar ZExvtas Avoovras tv pÉpuoeav, n xat Iwo
dotar, tO Nusas otov te torai ttepyacaoda.. ITofevns air
135 radra cvvefovAsve. Mera dì vue te eyévero, xaì Aapetos
VIII, 68 et Heaychii glossa: «yti-
xodéuovs moleu'ovs: quae attulit
Bredov, ‘Eandem formam inde revo-
cavi IV, 140. — Paulo infra cum
Schweigh. et Gaisf. dedi 01 does pro
«vdees. Conf. Bredov. p. 201. Idem
dederunt recentt. edd.
Ch ov cdrw nòn donsovror xal
avrò uo îyetv] i. e. Cum igitur et
ipsi mihi haec itu sese habere videan-
tur. Ubi genitivus subiecti, qui dici-
tur, omittitur, facile supplendus:
licet enim mente addere rov xpa-.
yuatiov. Conf. Kuchner Cir. Gr. $.
066 not. 3.
Oxs coraléos N nopid” nuiv
fotar tò ono] Plane sic loquitur
Noster VIII, 108: unde articulum
10 vulgo omissum recepi cum re-
centt. edd. nopid?) Glossa Herod. ex-
ponit 7 avacwots, friuélera. Valet
autem et hoc loco et aliis ad VIII,
108 excitatis reditus. Adverbium
607040 suam h. 1. vim retinet, nt
ein8déo0s INI, 17 (ubi vid.), 23 et IV,
195, quo loco utitur Schaefer. ad
Dionys Halicarn. 1)e compos. verbb.
pag. 76. Et faciunt huc quoque ea,
quae ad I, 8 notata sunt.
tyv drogino] Conf. IV, 83. 127.
Ad imperfecti 7x<0repnv forman,
augmento semper retento, conf. Bre-
dov. p. 801. Mox cum eodem Bredo-
vio p. 88 et recentt. edd. restitui
reay pro vulg. éxn7, quae forma
ab Herodoto utique abest. Mox re-
tinui éx#487, quod verbum de in-
gruente nocte VIII, 11. Plurimi li-
bri scripti #28y. De forma le8apr
conf. Bredov. pag. 302. Ad verba
funaroavtas to 1vEA conf. nott. ad
IV, 145. Quae continuo sequuntur
verba, eum in modum accipio: Pos-
quam eos milites, qui luboribus susti-
nendis minime pares s. idonei sint, de-
ceperimus (ut scil. nostrum consili-
um ipsos prodendi hand sentiant).
Ad î8&doci cf. IV, 122_et ad éÉegge-
cada. (perdere) HI, 52 coll. V, 19.
Cap. CXXXV.
ve te éyéverto, xal Aagsios]
De particulis te — xaì conf. nott.
ad IV, 53. Ad verba ro» ny #lay-
oTOS dodAvui ro 20y0g (i. e. que
rum minimam habebat rationem s. quo-
rum iacturam minime faciebat) conf.
VII, 223. I, 120. VII, 10 ibiqne
laud. et ad locutionem adror rar-
MELPOMENE. l1V. 134. 135. 541
O t7] yvoumn tavrn. tOÙs uèv xapatnoovs tòèv avdegv,
dv Nr édayiotos arodAvpevoav A6yos, xal toùs 0vovs mav-
rradnoas xatélire avtoÙ tavtmn év td otpatontédo. xats-
Sì tovs te Ovovs xal tous aodeveas ts otRatti]S TOvÒE
sv, îva of pèv Ovor fonv magéyovta:, ol dì avdgaozo
rings uèv elvexev natedeirovio, rpopacios dèi tiode dn-
> 0g aUTOS pèv cv Td xadagd toù otparov énidos0dai
+ toto Exv8yor, ovtoL dì tò otRatoREdOv toOÙTOv tÒv
v fuoiaro. rara toto vrodermopevowoi vrodeuevos 0
los xal xvoa Exxavoas tv raziotnv queipero érì tov
v. ol dì Ove, éonuodevtes toù Ouldov, ovta uèv dn
rv odi Tedav ti] pavijs* axovoavtes di of Exvda: tav
ri mox ipse subiicitur locus,
did. III, 81, alia a Valcken.
a. Add. Herod. I, 189. IV,
VI, 16. 72.
} dvd owror aocdeveins tòvde
» x.t.À.] Impeditior loci stru-
de qua conf. Matth. Gr. Gr.
3. pag. 1299. Sunt enim po-
im verba of dì drdo0ro0t
"ins uby eîvenev narele/nov-
e structuram turbant, si qui-
a directam orationem Noster
his verbis, quae sic potius
‘ndà erant, ut responderent
sententiae per fw 0Î uèv x.
xpressae: qua relicta Noster
ecedentia verba xarélre dè
s codsvias tic atgatis tov-
vexey respiciens haec ipsa
nmodo repetit verbis: oî dè
xo dodsvelns uèv eîvenev
(ovro iisdemque reliqua ad-
in quibus ad verba mROPeGLOg
de mente erit repetendum si-
6 proxime praegressìs , et
nledn inferendum 0g, quod
: fecit Reizius, quem praeter
LL ot Matthiaeum etiam re-
edd. recte secuti sunt, cum
ighaeus. et Giaisford. hanc
m, quae sane in libris scri-
ud exstat, sed quae ad totam
tiam necessaria videtur, omi-
«+ Cum recentt. edd. scripsi
rxatel e lmovto passivo sensu
cebantur), ut IV, 84 pro vulg.
rovro. His vero ita constitu-
inte intelligitur, cur sequan-
tur optativi uéllot et gvorato, supra
vero coniunetivus ponatur in verbis
îva of uèv ovo. — nagdgaviat;
conf. nott. ad I, 189 et mox IV, 139.
Iam haec totius loci enascitor sen-
tentia: reliquit autem (rex) et asinos
et inftrmos milites hac de causa, ut
asini clamorem tollerent: homines vero
infirmitatis sane causa relinquebantur,
sed hoc nimiriwn ul praetenderent, ipswn
regem cum flore exercitus Scythas ag-
gressum esse, hos vero (milites intir-
mos relictos) interim castra tueri. tÒ
xadag0v tod crgarov quid sit, dixi-
mus ad Il, 211. Wesseling. confert
Thucyd. V, 8, ubi vid. Schol., alia.
— In seqq. vroridecda valet:
praecipere, pruescribere, alias consi-
lim dare, suadere, ut diximus ad I,
107. Itaque non opus scribere vr 8 0-
Peuevos, quod Cobeto placet.
of dì ovor — ovo pèv dn uallov
mollo lecav tne pwwrrg] i. e. asini
relicti a reliqua turba 8. a coetu multo
maiorem edebunt ruditum. Ubi geni-
tivum tns povns refero ad uaZ40r,
quod substantivi quasi vices induere
videtur, non aliter fere atque in illa
formula érÌ uailov, de qua vid.
nott. ad III, 104. — govnv tivai
frequens Nostro, ut II, 2. IV, 23.
IX, 16 coll. II, 15. —_ In tine cap.
xaTa z0Rny — etvai Valcken. legi
vult xata yoonv — uéverv 8. peiva:,
suo loco manere, ut apud Aristoph.
Eqq. 1351. [Plut. 367 ibique Kue-
ster.) Thucyd. IV, 75. Herod. I, 17.
IV, 201. At proba, si quid vidco,
342
HERODOTI
136 6vav rapzv xata yoonv nAmitov tovs Iléocas siva. “Huton
dè pevopévns pvovres ol vrrodeLpdevtes, 05 xpodedoptvo: sie
vaò Jagsiov, getoas te mpostzivovto totoi Zxv8dyor xal Edeyor
tà xatquovta. ol dè ws Yxovoav taÙta, tv raglornv cvorga-
pévres, aÙ te dvo uotpai toov Zxv8éov xal n pera Zaveopa-
téov xa) Bovdîivoi xal Tercvoì, édlaxov tovs ITéegas i&ù roò
"Iotoov. &@re dì toù Ilegoixod uèv toù wodlod éovros xetoù
OTRATOD xa. tas 0dovs ovx érioraptévov, dere où teruyuivor
tav 0ddv, toù di TxvBixod [andre xal ta GUvIOLA tijs ddob
locutio xata y@env — e'ra:, nec ullo
modo sollicitanda. Cf. III, 135 ibi-
que laudd. Steger. citat Xenoph.
Anab.I, 5, 17. Ad nimfov conf.
III, 151 ibique nott. Itaque loci
sententia haec est: Scythae ubi asi-
nos clamantes audiverunt, admodum
ewistimabant, Persas suo loco adhue
esse 8. maunsisse.
Cap. CXXXVI.
fleyoy ta nxatmuovra] i. e. dice-
bant, quae par erat eos dicere, qui
in tali rerum statu versantur. Conf.
I, 97 ibique nott. V, 49. 1I, 161. —
XEîoas roostervovto medio verbo
usus dixit Noster, qui VII, 233 in
eadem locutione activum adhibuit,
quo etiam Xenophon usus est in Cy-
ropaed. IV, 2, 19 coll. IV, 2, 17. VI,
3, 13. — In seqq. post cuore«gpéy-
t#6 (i. e. copiis collectis, in unum con-
iunctis; ef. I, 101 ibiq. nott. IX, 18)
continuo sequitur af te dvo — xal
n pera Zavoouattiov nai Bovdîvo:
ual l'elovo) Édlonov: qua structura
sensum magis respiciente quam ge-
nus grammaticum haud utique of-
fendimur. Sunt vero af te duo
partes illae, quibus Idanthyrsus
et "l'axacis imperabant, vid. cap.
120; 7 pera Zavoopattwov illa est,
cui praeerat Scopasis cuique Sau-
romatac accesserant, teste Herodo-
to cap. 120 coll. 133.128. Scripsi au-
tem cum recentt. edd. 7 uera Zov-
gouatecov, ut supra IV, 128 legi-
mus r)v psra Zaroouatéov poîeav
tax8+î001; vulgo enim editur 7 pia
Zavoouata:, cuius loco quod duo
codd. afferunt Zavoonaréwy, recepi
simulque abieci voculam re, quam
post Z'avpouata: e Pauwii conie-
ctura receperant Schweighaeuser. et
Gaisford. Scythae igitur (haec enim
Herodoti videtur esse sententia) co-
piis suis coniunctis (tribus Seytha-
rum partibus et Sauromatarum, Ba-
dinorum, Gelonorum copiis, quae
ad Dorne: accesserant) Persas re-
ctà Istrum versus persequi cospe-
runt. Nam in io perfestò éBlazor
subest vis actionis inceptae necdum
absolutae.
Gore ov terunpivoy tby 686]
Bredovius corrigit p. 221 rerenpe
vécoyv, quod neque Dindorf. neque
Dietsch. receperunt; cf. nott. ad III,
106. Ipsa verba Herodoti Schweig-
haeuserus sic reddidit: wfpote ris
non tritis; accuratius idem in Lezico
Herodot.II. p.313:,,quasm non sectie
(stratae, signatae, definitae) esseni
viae.‘* Atque hunc in modum recte
haec verba iam Wesselingius intel-
lexit, haecce adscribens: ,,Palme-
rius Exercit. p. 22 incisas, id est,
signatas orbitis. Cur non sectas? Qua-
les solum Scythicum, ut olim Mace-
donicum, vix habuit. I)e Archelao,
Macedonum rege, Thucyd, lib. II.
100: xa. odods eU®elas frepe. Qua
quidem in viarum munitione résyetr
et avatéuvev apud Philon. Iud.
saepe, De mundi opific. p. 14 B et
Creat. Princip. p. 723 B.‘° Ad ipsas
igitur vias faciendas pertinet locu-
tio téuvervr 6d00g, quam a caeden-
dis orbitis repetit Curtius(Voz Weg-
bau etc. in: Abhandll. d. Berlin.
Akadem. 1854. pag. 222), si quidem
solis orbitis in lapidem sectis ple-
rumque Graecorum viae plaustro-
MELPOMENE. IV. 136. 137. 043
Eniotapevov, auagrovtes dAiniav, ép®noav 0440 o Exvda
tovs Iléooas èxl tv yépuoav arinouevor. Ma8bvres di toùs
IléQ0as où xo amipuévovs EAepov n00s toùs "Iavas éovtas èv
ti]o vqvoi: “Avdpes “Ioves, a te nuépai vpiv toù «oiduod
dwolynvrar® xal où moséere dixara Èti rapapevovres. dii’, émeÌ
mootegov deruaivovtes épévere, vùv Avoartes TOV TOPOV tHV
taylotnv amite yeipovtes EAevdegor, Beotoi te xa) Zxtdno<
sldores qapiv. tOv dÌ mpOTEPOV EOvra vpecov deorotnv Muets
AagauotnoouEda ovUTO, Gore tn) undauods Eri avdoorovs aù-
TÒv ctRATEVOROdaL.
IToòs ravra ol Ioves éBovAsvovro. MiAtiadec uèv tod 137
"ABnvaiov, otRatnyÉOvtOs xal tupavvevovros Xepoovnortéav
tov tv'Elinonovio, Nv pvooun, reideoda. Zxvdyor xa dAev-
degodv Tovinv: ‘Totiatov dì roù MiAngiov èvavtin tavrn, 4é-
rum in usum factae constabant, dis-
sentiente Vischero (Jahrbb. f. Philol.
u. Paedag. LXXIII. p. 130. 136),
qui ad vias per silvas et loca saxosa
faciendas respici vult. — TA CUYTO-
pa tîjg 0606 sunt itineris compendiu,
ut I, 185 coll. V, 17, ubi vid. nott.
Thucyd. II, 97. Xenophon Cyneg.
V, 17. Participium auagrovies ne-
que ad Scythas atque ad Persas,
quorum utrorumque in antecedenti-
bus mentio fit, referendum, licet se-
quatur Ip®n0ey ol Zxt&a., quo al-
tera communis subiecti pars conti-
netur: vid. de hac structura expo-
nentem Jul. Geialerum: De Graecc.
nominatt. absoll. pag. 19. 20. Conf.
Herod. IV, 157 init. — Ad locnutio-
nem Fo@noay — arinoperoi conf.
VI, 115 et Kuehner Gr. Gr. 8. 604,
not. 2.
diolynvra:] Dindorf. edidit di0s-
zéara:. Equidem formam diolynv-
ta, quam libri scripti afferunt, cum
Bekkero et Dietschio retinui, ‘quip-
pe quae proba videtur neque solli-
citanda; conf. Bredov. p. 3I1. 334
et vid. quoque IV, 185. Ad argu-
mentum loci conf. IV, 98 et de sexa-
ginta dierum spatio quae diximns
ad IV, 122. — Post 00 moigere
Schweigh. et Gaisf. e Sancrofti libro
inseruerunt ye, qua particula hic
sane opus non videtur: idcirco cum
recentt. edd. eam abieci; ad yzar-
geoytes conf. nott. ad III, 29.
mraquotnooueda ovrw] i. e. ev re-
digemus, compellemus, Non valde dis-
par ea notio, qua hoc verbum in-
venimus III, 13. 14, ubi vid. In fine
cap. pro otpatenaRod Naber in
Muemosyn. IV. p. 23 scribi iubet
otpatevo #68, quod mihi quidem
haud necessarium videtur, libris
praesertim invitis.
Cap. CXXXVII.
Muraden] De Miltiude plura VI,
39 seqq. Ac videtur Cornelius Ne-
pos in Miltiad. c. 3 Herodoti locum
expressisse, ut observat Lambinus.
De Mistiaeo Milesio plura libro quin-
to narrantur. — egcoynottioy
cum recentt. edd. exhibui meliorum
codd, ex auctoritate. In Sancrofti
libro exstat XegcovNottoy, quod
Schweigh. non displicet, si quidem
ita dicti fuerint Chersonesi huius in-
colae, teste Stephano Byzantino,
qui 8.v. Xeegovn6os utique affirmat,
cos, qui Xrpgornoîtai appellantur
Thracicae huius Chersonesi incolae,
etiam Yeogoy7ororg dici. Sed tum
scriptum oportebat Xegoovnoiay,
cum haec forma genitivi pluralis se-
cundae declinationis in #0v ab He-
rodoto sit aliena.
0544
HERODOTI
povtos, ds vv pèv dia Aapetov Éxaotos avrav tupavvevEMI
moÀLos È
ts Aagziov dì duvauios xararpedzions oÙtE avro;
MiAnoiav o009 ts F0e0da. agyeuv, ovte @Alov ovdevi. ovda-
uov: fovAnosoda: yao éxcotnv tav modlov Inpoxgartssda
uodiov 7 tupavveveoda..
Toriaiov dè yvaynv tavrnv arode-
i o
MVVLÉVOV AVTIKA MAVTEG NOV TETRALMEVOL XPÒS TAUTNY tip
138 pvosunv, mpotegov tjv MiAtiadec alpeduevor.
"Hoav dì ovra
ol diapegovieés te tqv wrpov xal govres Aoyov reds Paoidéos.
de vòv uiv dia Sapetuv x. t. 2.)
Apte hunc in modum Histiaeus at-
que e re sua locutus est; qui bene
vidit non nisi Persarum imperio
stante stare se ipsos posse, Graecis
impatientissime pro libertatis sensu
ingenito ferentibus iugum a Perzis
impositum. Namque Persae, ut ad
IV, 98 iam monuimus, Graecis in
civitatibus singulis, quas imperio
suo addiderant, tyrannos constitue-
rant, qui arctius cum Persis coniun-
cti quorumque salus suspensa a
Persis, qui ipsi in subiectorum Grae-
corum rempublicam minime se im-
miscere solebant. Hinc cap. 138 ty-
raunorum recensus, qui a Persis vi-
ctoribus in Graecis civitatibus olim
liberis popularique imperio maxi-
mam partem fruentibus constituti
erant. — avroòr cum Gaisf. dedi
pro avteov. — lu seqq. ad signiti-
cationem verbi xataiosd81075 conf.
allata ad II, 172.
olog te È016daì cogev, ovtE aÀ-
duv ovdiva ovdapisv] Omnes libri
scripti et olim editi #cra. exhiberit;
quod cum ad verba oùrs @ZZ0v 0%-
deva ovo haud conveniat, Rei-
zius reposuit #0868a, a Borheck. et
Matthiaeo, ac postea quoque a Bek-
kero, Dindorfio et Dietschio merito
receptum probatumque viro docto,
Schoenio, in: Diss. de attractionis
quam dicunt singg. quibusdam ex-
emplis apud IIerodot. (Bielefeld.
1810) p. 5. Vulgatam fora, quam
Schweighaeuser. et Gaisford. revo-
caverant, denuo tueri studuit Eltz
in: Jahrbb. fiir Philol. u. Paedag.
Suppl. IX. p.134 (Quaest. Herodott.
p. 7), neque vero mihi persuasit.
Caeterum in his minime offendet
subitus, neque vero insolitus oratio-
nis transitus e directa in indirectam
orationem, de qua \Wessel. citat I.
Fr. Gronov. ad Senec. de Benefic.
IV, 32. T'uconf., ne plura, Herod.
IV, 110. 196. 11, 113. 152 ibique
nott. — Ad locutionem yvopny axo-
detxvuodai cf. IV, 132 ibique nott.
Cap. CKXXVIII.
'Hoav dè ovio: of diagpégontis re
tv wnpor] i. e. Fuere autem hi, qui
in illa deliberatione suffragia ferebant.
Ita Schweigh., qui idem in Lex. He-
rod. sìc vertit: su/fragia wltro citro-
que (pro sua quisque sententia) /e-
rentes; ut drapéoero vir quidquam
differat a simplici péoety, ut in Ea-
rip. Orest. 48, aliisque Demosthenis,
Isocratis ac Plutarchi locis in Thes.
ling. Graec. II. p. 1375 ed. Dindorf.
allatis. Nec aliter Langius, vernacu-
lus interpres, atque Italus interpres.
Malim equidem: qui hanc sententian
(4a Miltiadis sententia) a/ienam 8. con-
trariam ferebant. Quae sequantar:
nol EOvTES i0y0v x00s PBaoiléos si-
guificant: el qui multum valebant au-
cloritate apud regem; vid. nott. ad
I, 120 et cf. IV, 133. 144. Add. Sie-
belis ad Pausan. X, 9. $. 1. — faci-
Aéos dedi pro fec:A70g, quod Gaisf.
et Matth. hic retinuerunt. — In egg.
verbis ovro: pèv N00y retinui 7007,
quod cum a Sancrofti libro altero-
que absit, a Dindorfio omissum est.
a Dietschio uncis inclusum tanquam
spurium — Inter tvrannos urbium
Hellesponti Z/er ophantus, qui lag
206 vocatur, tyrannus erat Parii, de
qua urbe vid. Herodot. V, 117 ibi-
que nott. Strattis tvrannus memo-
ratur VIII, 132; _feaces Sami ty-
rannus Vl, 13. Pro A4faxns quod
MELPOMENE. IV. 137— 139. 045
'EAAnorovilaov utv tupavvo, Aapvis re "ABvdnvOs xaì "Inro-
xhos Aauwaxnvos xal ‘Hoopavros Iapinvòs xa) Mntpodagos
Ilooxovviowos xal Apuotavogns Kvtxnvòs xal "Apiotev Bv-
tavrios* ovto uèv qoav ol té ‘Elinorovrov, an’ ’Icvins dè
Zrparts te Xiog xai Alaxns Zauios xa) Acodauas Daxaeds
xaù Totiatos MiAowos, toù qu yvoun N reoxsiuéva evavtim ti
Miatadeco. Alodécav ds ragiv Aopiuos povvos "Agiotay0ons
Kvpatos.
Ovto. dv énsi te tv Totiaiov alpfovto yvounv, Edot£139
Gp. pds tavtn rade Hoya te xal Enza nooodeivar tis utv
pepuens Ave ta nata tous Tuvdas éovra, Averv dE, 000v
totevua ttixveetai, Îva xal morésiv ti doxéoor, movedvizs un-
div, xal ol Exvda. pr) netodato Piopevor xal fovAopevoi dia-
Bijvar tov Iotpov xata tiv pepueuv: simeîv te Avovias ris
veguons tÒ és tv Zuv8ixnv Eyov, ds mavra morjoovor, tà
] lExv&noi dor. tv Ndovij. tuùta uèv reootdnxav ti yvoun.
Metà dè éx navrov vaexgivaro Totiatos, tade Aéyoov* "AvdEES
plures libri exhibent Alax(dn5 8. Ala-
xédas, ad illam primitivae atque pa-
trunymicae vocis confusionem haud
raro obviam teste Hemsterhus. ad
Aristoph. Plut. p. 325 et ad Lucian.
I. p. 414 ed. Bip. retuleris.
, Aloléwov dì nagnv loyipos povvog
Aguotayogns Lupeioa) Ao0yipos di-
citur, qui Z0y70v &Étos est (vid. nott.
ad I, 143), vir illustris ac spectatus,
ut IX, 64. 116. VIII, 65, et conf. nott.
ad Ill, 127. Haud commemoratur
Koams 0 Egtardgov, orearn;òs iv
Muvtainvatov, cuius mentio fit su-
pra IV, 97; in eorum numero certe
non fuit, quorum ratio habebatur.
Cap. CXXXIX.
Édoti op. — tade fgya te ua Ènsa
aQoc8riva:] Ad foya te al ina
conf.III,135 ibique nott. x9òs tav-
ty — nqoo8eîvar dixit Noster repe-
tita praepositione non sine quadam
wi, qui mox scripsit 7o0ce97puay
ti yvoun.In segg. tà xarà tovs Zxv-
8as fovra declarant eam pontis par-
tem, quae septentrionem versus ad
Scytharum terram s. ad borealem
Istri ripam spectabat, tò é5 tv
HERODOT. II.
Znv8ixnv #g0v, ut paulo post No
ster dicit. De praepositione xare
conf. llI, 155 ibique nott.
000v totsvua fEiuvistar] i. e.
quantum uno teli iactu assequi | lina
8. ad teli iactum. De verbo #Érxvfe-
c8a. conf. II, 34. IV, 10. Plutarch.
Vit. Aristid. 17: 707 d* xal Bélos
gEixvetto. AdA.Iacobs ad Aelian.
N. A. XVI, 23. Ad verba: regowaro
ficouevor conf. citata ad I, 77 de
participii verbo xetod0de: additi
structura; de ipsa optativi re19wato
forma cf. nott. ad IV, 130; de nsu
optativi, qui excipit coniunctivum,
cf. nott. ad I, 185 coll. IV, 135. Pro
xaì fovAopevor Emperius (Opusce.
philologg.) peei 312 suspicatur: 7
xa.00 Zafbperor. Equidem vulga-
tam sic accipio: ne Scythae tenta-
rent vim inferre atque Istri transitum
parare iuxta pontem. Haud recte opi-
nor Schweighaeuserus extrema ver-
ba sic reddidit: Zstrum ponte trans-
ire. — Ad verba: ta 2uv®yol éori
èv ndovi] (quae grata forent Scythis)
conf. VI1, 15 coll. 160. Nec valde
distat, quod attigimus ad IV, 97:
pilov fort. — Ès xargov valet oppor-
tune, commode, ut 1, 206. VII, 144.
30
946 HERODOTI
Zuvdar, gonotà quete péoovtes, xal és xapov érelyeode* xa
ta te an vuecov Quiv gonotas 0dovta., xal tà ax° Muécav
vpéas éntndéas vanpettetaL. 09 yao OpATE, xal Avopev toy
m000v, xa.) roo&vuinv nacav Etopev, Bélovres elvai Élevde-
o. "Ev cd dì muets trade Avopev, Vpéas naspos tori ditnota
éxelvovs* evpovtas dè vato te nuécov xal vuécov avrodv risa
14008. ovtos, de éxelvovs moérer. Zuvdar uèv tO Tevrsgoy
"Ioor riotevoavtes Aéperv dAndéa vatotpepov énl treno tav
Ileooéov xa) nuegravov maons ts éxelveav distodov. alt
dÌ tovtov avro. of Zxvdar éyévovro, tas vouas tav lxxev
tas tavtn diap®eloavtes xal ta Vdara cvyyroavtES. EL yao
raùra ui éroipoav, mapetge dv oi, sl éBovAovro, evzeriag
étevpetv tovs Iléooas® vov dè, ta copi édoxee &ouora fefov-
devota, xata tavra Eopalnoav. Zxvdai uév vuv tijs speri
0ns go0pns, TT) qedds te roîoi fmmowoi xal Vdara Mv, ravey diet-
rovtes Edlinvro tovs avrimoAléuovs, doxfovres xal Exslvovs32
dia torovtdv tv anodenoiv mogeodai. ol dì dn) ITéocar roy
mpUTEROV Évtdv pevopevov otifov, toÙtov puiaocovtes il
Cav, xa oÙT*d uoyis sUgov ov mopov. Ola SÌ vuxtos te dx-
ra
GREZZE Ra,
nal te te dn vuiov fuiv yon-
oto 0d60vre.] Schweigh. ita reddi-
dit: ,,ut autem, quaea vobis profici-
scuntur, benigna sunt, sic etc.‘* Valla:
s,ut vos nobis prohe viam ostenditis.“‘
Malim equidem: ,,e{ quaea vobis
proficiscuntur, commode viam (rectam)
Car. CXL.
tÒ devtegov] Conf. IV, 133. In
segg. ad diégodos conf. III, 117.IV,
199; ad verba: xal rà Gara Gv;-
zoocavtes conf. IV, 120 et ad zag.
stge III, 73 ibiq. nott. Pro tEevor
nobis muniunt 8. parant indeque nobis
prosunt: et quae a nobis proficiscun-
tur ad vos, accurate apparantur 8. ad-
ministrantur. Infra Noster VI, 73:
200608” TÒ moecyue. Verbum
0dodr, quod proprie est viam mu-
nire, monstrare, latins dein patuit
planeque valuit: indicare, ostendere.
Confert Wesseling. Aeschyl. Pro-
meth.497(505). Agamemn.18:(169),
ubi Blomfield. nostri loci haud fuit
immemor. Et conf. Herod. VI, 73.
— Ad verba ér1tpdéws € vrmostéetat
conf, I, 108, ubi eadem dictio inve-
nitur. — In seqq. pro nuéges scripsi
cum Bredov. p. 282 7ues, itemque
dedi éxe(vovg, ubi vulgo male xs(-
vovs, cf. Bredov. p. 1149; dedi quo-
que ia Lili d(te6801; vid,
laudd. ad IV, 9
EV, quod Dindorf. et Dietsch. re-
tinuerunt, e Florentino duobusque
aliis codd. dedi #Eevosîy, probante
Bredov. pag. 326.
trs oqpetéone z00ns] Apud Suid.
8. V. xudn. T. II. pag. 670 exstat:
did tis etéons xoens. — In segg.
pro avrirolepiovs dedi ayriroli
pos; vid. nott. ad IV, 134.
TOvrov pvidocories] Cf. Suidas
8. V. oufia T. III. pag. 376. De pro-
nominetovror interposito conf. nott.
ad IV, 122 et de significatione verbi
pvidoasiv TI, 62 et I, 48 ibique nott.
In seqq. xa) oUto LoyLsu.t.1. te
nendum est, Nostrum semper aeque
atque Homerum dixisse uoy1g neque
unquam adhibuisse 04:65; vid. Bre-
dov. p. 95. 96. Ad verba ofa dè
vextòs x. t. À. conf. II, 28.
MELPOMENE. IV. 139— 142. 547
Di xul Aedupevns ts pepuons Evrvgovies és nGoav do-
variato, un cpeas ol "Icoves Ewa amodedornores. "Hv141
pì Aagetov avno Alyvaos, paviov péyiotov vi gd-
tovtov tov &avdga xataotavta tri roù yei cd eos tov Ioteov
e dapetos nadéev ‘Toruatov MiArngiov. 0 ulv dY érotee
, Iotiazos dì, Exaxovoas Td mpITO xedevopari, tas te
xa0as rapeige diarogdpeverv tv otRaTL]v xaù tiv pé-
‘ Etevts. Iléooai uèv dv ovtA éxpevpovor: ZEuvdar dt 142
LI , Cad - , ‘ -
vor xal TO devtegov Nuagrov tav Isgoéav. nai tovro
elupevns tijs yepUons éviv-
Genitivum verbo évrv70v-
additum eo ex usu repetit
Ng., quo verba composita
aro simplicium structuram
soleant. Plures locos, ubi
is pariter adstruitur verbo
‘veiv, dabit L, Struve: De
r Sophocl. (Berolin. 1854.)
Atque hanc rationem nunc
alim quam eam, ex qua ver-
stvns ts yepUens pro geni-
solutis habeantur et ad #v-
> mente subaudiatur to 70-
simile quid, hoc fere sensu:
ctum perveneruni, ponite iam
Noster autem id potius de-
roluisse videtur: Scythas no-
misse atque pontem offendisse
Cobeto placet rescribere
n ti) 7:9von. De forma
) conf. nott. ad I, 2.
Cap. CXLI.
oy péyiotov avdoorov) i.e.
lesimà omnium utebatur linguà.
‘oeutio VII, 117.Livius VIII,
llerium magna voce incla-
Attigit Herodotea Eustath.
>» 403, 38 s. 607, 33. — In
raotevra tn) toò xelle0g toù
lixit Noster Aegyptitmn in ipsa
a stantem 8. collocatum. De
itionis é) usu conf. nott. ad
ne plura. Voculam d7 post
ralgo insertam cum recentt.
eci, cum in plerisque libris
illa haud reperiatur. — In
» exaxovous Bake(Scholicc.
ematt. IV. p. 320) adsen-
obeto scribi vult vr axov-
10 verbo sane utitur Noster
III, 101 fin., sed addito genitivo.
Equidem vulgatam retinni, quae
mihi id significare velle videtur, Hi-
stiageum, statim ubi audivit, com-
pellationi obtemperasse; quod recte
expressit Langius hunc in modum:
v»Ifistiacos aber horete gleich auf den
ersten Ruf‘‘ etc.
nsisvopati] In Florentino altero-
que cod. exstat xsZevuati; quae ea-
dem varietas VII, 16, ubi Florenti-
nus cum tribus aliis libris affert xs-
Asvuati, reliqui xedZevouari, quod
utroque loco Bekkerus, Dindorf. et
Dietsch. receperunt probante Co-
beto, sed merito reprobavit Bredov.
p. 347, cum in talibus Noster lite-
ram Gg abiicere et ad delicatioris aevi
formam (xélevua) deflectere haud
soleat. Attulit Wesseling. locum
Dion. Cass. 4. pag. 61 E (cap. 32 s.
p.626 Reim.], ubi exstat xedevuara
itemque celeuma apud Christianos
scriptores, de quo laudat Rosweid.
ad Paulini Nolani Carm. XVII, 109.
p.94 et Munker. ad Hygin. fab. XIV
fin. In re nautica memoratur 0 xs-
Aevotrs, de quo dixi ad Plutarch.
Alcib. pag. 231. Add. Becker. in
Charikl. I. p. 211 ed. sec. et Blom-
field. in Glossar. ad Aeschyl. Pers.
403, ubi xéXevoua. Et conf. etiam
Forcellini Lex. 8. v. celeusma T. I.
p. 419.
maoeîge diaroodpevev) i. e. na-
ves erhibuit ad exercitum traiicien-
dum. Additur verbo infinitivus, qui
finem et consilium indicat. Cf. nott.
ad Plutarch. Philop. 18. p. 60.
Cap. CXLII.
xal toùto uèv x. t. 2.) i. e. Scythae
35 *
143
548
HERODOTI
uèv, dg g0vrag"Icovas élev&éoovs, xaxtotovs ts xaì avavdoo-
tatovs xglvovei elvar aravtov avtparaov* toùro dì, cs dov-
Acov ‘Icvav tÒv Adyov rmosvpevo, avdoaroda quiodéazora
paci slvar xaì adonota puadiota. tavra uèv dn Zxv8go: è
"Iovas anéoorrta:.
Aagetos dì da ts Oonixns ropevopevos axixero és Zy-
otov tie Xegoovnoov. évBedrev dì avros pèv diéfin cijoi vuol
és tiv ’Aoinv, Astner dì otgatnyov év vij Evocvan Meyafvior,
avdoa Iléoonv, to Aapstos xore Edcne péoas, towvde elzas
iudicant, Iones, quà liberos homines,
omnium mortalium pessimos et mollissi-
mos esse; quà servos, mancipia esse
dominorum amantissima et fidelissima.
Unde patet veZev8é90v5, quod duo
libri afferunt, reiiciendum unumque
élev8éoovs tenendum esse. Verba
og doviov "Iovav tòv 2670v rmorev-
p@evo. proprie valent: de Zonibus ut
servis verba facientes (ut antea de iis
tanquam liberis hominibus senten-
tiam tulerant); et frequens apud No-
strum locutio Z0y70v r.vos rorsiodat,
ut I, 213. III, 25 etc. donoros est
servus hero fidelis minimeque dea-
métns (Herod. VI, 11) 8. fugitivus, ut
bene observat Valcken. Eadem vox
apud Plutarch. Il. p. 174 E. et apud
Dion. Chrysost. in Corinth. p. 497 B.
— priodéoczrota hinc citatPolluxIII,
74. — Ac denique ad ipsum Scytha-
rum de Ionibus iudicinm conf. Plu-
tarch. IT. pag. 222 D.
tavta — amtopirrtat) i. e. Z/aec a
Scythis in Iones dicuntur 8. proticiun-
tur dicteria. Cf. I, 153 ibiq. laudd.
Idem verbum apud Pausan. IX. 5, 4.
Cap. CXLIII.
dapsîos dè — amineto Èg Enoròv
x. t. À.]-Nihil Noster tradit de iis,
quae Darius perpessus est Istro tra-
iecto per Thraciam reditum insti-
tuens in Asiam. Etenim Ctesias Per-
sicc. $. 17 haec habet: di0 xal pev-
yov daosios dLéfn tes yepuoososis
nai fluoe anevdav molv 7 tò diov
diaffivar otoarevua: nal drtda-
vov vnò Zuvdaonuov ol xaradsi-
pIevres év ri Evownn uverades
6xro. Addit deinde Darium Chal-
cedonicum domus et templa concre-
masse, quod pontem super Bospo-
rum solvere studuissent atque aram
a Dario olim, cum in Euro
transiret, erectam sustulissent (cf.
Herod. III, 87 seq.). Iustinus II, 5
nil nisi haec tradit: ,, Darius —
omissis octoginta milibus hominum
trepidus refugit.“
Meyafvtov] Meyafvtov affert
unus Parisinus liber itemque Eu-
stath. ad Di p. 182, 27 s. 270, ae
cedente Valla; vulgo Meyafator,
quod idem etiam vulgo exhibent VII,
108, ubi tres codd. afferunt Meye-
Bvi0v; quibus locis quamquam non
idem significatur Persa, qui III, 70in
coniuratorum numero commemora-
tur, tamen ex una eademque nobili
Persarum familia hos omnes fuisse
nemo negabit: unde eodem quoque
modo nomen ipsum scribi consenta-
neum est; de quo vid. plura in Ex-
cursu ad III, 70. — Quod vero b. l.
de Megabyzo effatus est Darius, idem
in Zopyrum dixisse fertur. III, 160°
coll. Plutarch. II. p. 173 A. et Eu-
stath. ad Ili. II. p. 182, 27, qui He-
rodotea paulo aliter expressit, et ad
Dionys. Perieg. 764. (ubi alium He-
rodoti locum tangens IV, 144 exbi-
bet MeyaButoc, quamquam in ipso
Herodoto vulgo legitur Msyafatos).
Meyafvzos Zopyri filius dicitur III,
160, quem et ipsum alium esse at-
que eum, de quo hic sermo, credi
derim. Nam sane frequens in Per-
sarum rebus hoc nomen occurrit. —
In seqq. y#0ag s. honorem, munus di-
cit ipsam illam sententiam laudis at-
que honoris plenam, quam rex tu-
erat.
MELPOMENE. IV. 142— 14.
049
év Iléoonoi Eros. deunuévov Aapsivv dos teayewv, 05 avore
tagiota tv xQEnv tv fgoréav, elpeto avrov 0 adelpeds
Aorafavos, 0 ti Bovdorr® &v vl tocouto rA7S0s vevéotar, doo.
Ev t7) bor xoxxoi. Aapetos dè eine, Mepafvtovs &v ci tocov-
tovs &eudpov pevéoda: PovAsoda: uadiov 1) riv ‘Edlada bar-
xoov. év uèv dn Iléoonor traùra uv elmas érlua' tore dè av-
343r0v vnélimE OtRATRNYÒv, Eyovta tijs otpaAtti]S Ts ÉovroÙ dxtd =.
uvpiadas. Ovros dì 6 Meyafutos, elmas rode tò Emos, éA(-144
METo abavatov pviunv roòs ‘(Edinorovi(@ov. pevouevos yao év
Bvfavriw éxvdero Enraxatdexa Ereor rootegov KaAyndoviovs
dosas rooyetv] i. e. malis vesci gra-
ratis. Quod fructuum genus omnino
haud ingratum fuisse colligimus ex
Plut. Artax. 4, ubi*exstat 600, non
Goa, quae forma haud scio an prio-
ribus scriptoribus magis fuerit in
usu, accentu in ultima posito syl-
laba, cum iisdem grammaticis do-
centibus $0e in penultima accentum
capiat. Vid. quae dixi in Creuzeri
Melett. III. p. 31 seq. Add. Blom-
field. Glossar. ad Aeschyli Prometh.
23, Lobeck. ad Phrynich. p 495 seq.,
Bredov. p. 162. Quod vero iidem
praecipiunt veteres grammatici, foca
dici de arbore, d0a de fructu, id
stare non posse vel hic ipse locus
ostendit. Add. VII,41. De ipso malo
punico eiusque significatione tesse-
raria apud Graecos disputavit Boet-
ticher: Der Baumcult d. Hellen. pag.
471 seqq. — tocovto dedi Bredovium
secntus pag. 105 cum recentt. edd,
pro rocovtov.
Cap, CXLIV.
fMxeto) éllxeto, quod retinuit
Matth. quodque etiam rètineri vult
censor Ienensis ad IV, 133 landatus,
revocavi curg recentt. edd. e San-
crofti libro pro vulg. £Z#(ret0, cuius
hîe nullus locus. Articnlum to ante
éx06 cum recentt. edd. inserui. Spe-
etat autem rode rò #r0s ad sequens
dictum Megabyzi de Chalcedoniis.
Ad xeòs 'E22nomovtioy conf. nott.
ad IV, 138 de usu praepositionis
005.
Kalxndoviovs] Ita recepi cum
Schweigh. et Gaisf. auctoritate cod.
Florentini et aliorum. Vulgo YaZ-
xndov(ovs, quod Matth. retinuit.
Conf. IV, 85. V, 26 et quae ex nu-
mis aliisque veterum testimoniis al-
lata dicit Wesseling. ab Holsten. ad
Kagxndayv Steph. Byz. et Sirmond.
in Sidonii Carm. II. p. 666 ed. Ve-
net. Schweigh. conferri vult, quae
ad Polyb. V, 39, 5 et ad Athen. III,
92 E. et VII, 320 A. notaverit. Conf.
quoque Bredov. p. 92 et Voemel in
Prolegomm. ad Demosthen. Cont.
pag. 128. Multa quoque de hac con-
fusione attulit Tzschucke ad Melam
I, 19. 8. 5 nott. critt. (Vol. II. P. I)
pag. 573 seqq., qui idem in nott.
exegg. (Vol. III. P. I) pag. 571 seqq.
de ipsa urbe copiosius disseruit, de
qua vid. etiam Forbiger: Handb. d.
alt. Geograph. Il. p. 384. — Ad ar-
gumentum loci praeter Eustath. He-
rodotea citantem ad Dionys. Perieg.
764 cf. Strab. VII. p. 320 s. 494 et,
ubi ex Apollinis oraculo coeci dicun-
tur Chalcedonii ob neglectum aptio-
rem in urbe fundanda locum, Tacit.
Annal. XII, 63 et Polyb. IV, 43.
Nec prorsus iustum videtur oraculi
effatum Mannerto VII. p. 159, cum
Megarenses, condita Chalcedone ac
Selymbria, tnm demum in Byzan-
tium condendum incidere consenta-
neum fuerit, praesertim cum mer-
catura ad boreales regiones Ponti
magis magisque florere coepisset,
ipseque Byzantii portus e meridie
accedentibus difficilior esset aditu
quam et Chalcedonis et Selymbriae
portus; unde perspici posse existi-
mat, cur in Chalcedonem condendam
Graeci ad has regiones conversi et a
145
900
HERODOTI
xticavtas tv qoonv Bvtavtiov, nxvdouevos dì épn KaAyndo-
viovs toùtov tÒèv Yo0vov tuyy@vev tovras tvpiovs* ov yeo
av toù xaldiovos mageovros xtiterv yooov tov aloziora Eli
oda., El uN) Nov tupdoi. ovtos dn dv tore ò Meyafvtos otpa-
tny0s Aeupdels év ti) yo0on EXAnoroviiav rovs un pnditovras
KaTECTRÉpEtO. OUTOG ueév vuv tavra Emonooe.
Tòv avtov dì tovtov yoovov Eyivero Eni ALfvnv allos
otRATtIÙ)S uÉYas 0T0À0s did nO0PACLYV, TV Èy dò any Noopai, x00-
dinynoauevos rporegov tade.
meridie advecti prius inciderint. At
de situ Byzantii commodisve loci hu-
ius quae refert Polyb. IV, 41, quae-
que alia attulit plura hanc in rem
Alexand. Falk in: Dissertat. de ori-
gine Byzantii ( Vratislav. 1829) pag.
10, qui respexerit, confiteatur ne-
cesse est, loco multo aptiore multo-
que plura praebente commoda By-
zantium fuisse conditum, de cu-
ius opportunitate omnes consentiunt
scriptores, sive loci naturam, sive
coeli temperiem, sive regionis sua-
vitatem ac fertilitatem omniumque
rerum abundantiam spectes. Condi-
tam urbem teste Eusebio vulgo re-
ferunt ad Olymp. XXX, 3 sive 658
ante Chr. n.: nec admodum inde re-
cedunt aliorum scriptorum testimo-
nia, de quibus vid. Alex. Falk. 1.1.
p. 21 seq., qui ipse urbis principia
ad medium fere saeculum septimum
a. Chr. n. releganda esse iudicat, et
potissimum Fischer: Griech. Zeittaf.
pag. 91. Inde Chalcedon condita po-
nitur Olymp. XXVI, 3 sive 674 a.
Chr. n. Vid. Fischer 1. L pag. 86.
— Dissentit autem in septendecim
annorum numero, qui ab ITerodoto
proditur, JHesych. Milesius Rerr.
Constantinop. pag. 48, ponens an-
nos XIX, ut Wesseling. adnotat. He
rodoti auctoritatem tuetur Eustath.
h.l. — Ad A p8els conf. IV, 84 ibi-
que laudd.
Cap. CXLV.
Tòv avrov dì toùrov yedvov x.
t. 4.] Incidit igitur haec Persarum
expeditio in Libyan adversus Bar-
cen suscepta in idem fere tempus,
Tov èx is Agpods érmufartav
quo Megabyzus, in Thracia relictus
post infelicem Darii in Scythas ex-
peditionem, Thraciae gentes subige-
bat. Quae Darii expeditio cum ad
annum 515 ante Chr. n. probabhiliter
sit referenda, ut in Excursu ad IV,
1 docuimu8s, haec ipsa in Barcen ex-
peditio continuo post instituta vi-
deri debet. Conf. etiam nott. ad
IV, 162. Ì :
mo0dinyNnoapevos moorsoov] Ea-
dem sermonis abundantia, quam su-
pra ad III, 16 advertimus. Sequitur
hoc loco longior de Cyrenes rebus
disputatio, in quam Herodotus de
altera Persarum exrpeditione (quae
Scythicum bellum continuo excipie-
bat tempore) in Libyam suscepta re-
laturus (vid. IV, 167) sponte inci-
derat. Quales digressiones ab Hero-
doti more non abhorrere aliquoties
monuimus. Et cf. in universum no-
tata ad I, 223.
Tov éx ts Aoyods Emifartay
aeldov na'des)] i. e. neputes Argo-
nautarum 8, eorum, qui navî Argo
vecti erant. natdoyv natdes Noster
dixit eodem modo, quo Homer. Ili.
XX, 308. Pind. Nem. VII, 100 (147).
In verbis #% tijs ‘Aoyods ea valet
praepositionis ratio, quam in nott.
ad Plutarch. Pyrrh. cap. 11. pag. 169
attigimus. Add. Krueger. ad Xe-
noph. Anab. I, 2, 3. Infra Noster
VII, 93: JIworfsg dè oi x ris ‘Acins.
Apud Schweighaeuser. in Lex. He-
rod. s. v. érifatns p. 250 invenio:
00 Ts ‘Agyovs émfata:, Argonau-
taes‘* minus accurate. Valckenario
in mentem venerat éx tv tris ‘e
yovs énifatéwv, quo vix opus. Sunt
autem, monente C. O. Muellero (Or-
MELPOMENE. IV. 14. 145.
d0Î
maitdav ratdes, stedaBévres vò Iledaoyoiv toòv éx Boavgavos
Antoaptvav tas A&nvaicav yuvatzas, Und tovtav tiedaBévres
éx Anyuvov olyovro rAéovres È Aaxedaipova* ltopevor dè év
chomen. p. 307), haec verba sensu
latiori nec detinito accipienda. De
voce éxifatns, qua qui navi vehitur,
miles praecipue classiarius vulgo de-
claratur, conf. Herod. VII, 96 ibi-
Re nott. Mox cum recentt. edd. pro
EelaoBévres scripsi éEela@évtes,
ut III, 46. 51, ubi vid., itemque ùrò
tottwy pro vaò tovréwr; de ipsius
pronominis usu conf. nott. ad IV,
122. Post haec verba Florent. et
Mediceus inserunt dè, quod sugge-
rente Wesselingio Schaeferus muta-
vit in d7, quodque revocari quoque
vult Herold Emendatt. Herodd. I.
pag. 14. Equidem cum recentt. edd.
voculam, quae haud necessaria vi-
detur, prorsus abieci.
vo IIsdacyoy tov in Boavedvos
Anicapivov tas ABNvalov yuvai-
xag] Brauron Atticae est oppidum
non procul ab Hymetto mare versus
situm; ubi nunc, vetere oppido du-
dum deleto, Palzeobraona, paulo ma-
gis occidentem ac meridiem versus.
Qui locus olim insignis festo Dianae
Tauricae, quae inde etiam Brau-
ronise nomen acceperat cuiusque
templum nonnihil remotum ab urbe
propius ipsum mare situm fuisse
perbibetur. Huc enim Iphigeniam e
Taurica terra redeuntem appulisse
ferebant unà cum Dianae statua in-
deque Athenas petiisse. Pluru Kruse:
Hellas II, 1. pag. 258 seq. Conf. quo-
que supra ad IV, 103 allata. Atque
per huius festi opportunitatem vir-
gines illud celebrantes Pelasgi, Hy-
metti accolae, per insidias simulque
etiam ultionis capiendae causa ra-
puisse Lemnumque (ab Atheniensi-
bus nimirum cum eiecti essent) ab-
duxisse narrantur, teste Herodoto
VI, 138; qua in insula qui olim con-
sederant Minyae Argonautae, ab iis-
dem Pelasgis pulsi Lacedaemonem
se convertisse dicuntur. Argonau-
tae enim Lemnum ubi appulerunt,
mulierum rem publicam, quam ibi
constitutam repererant , maritis per
uxorum furorem interfectis indi-
gnati Lemnicas mulieres matrimo-
nio sibi iunxerunt prolemque inde
susceperunt, quam h. l. verbis: toy
éx tis ‘Aeyovs émifattov nalday
naîdes indicari putem. Conf.C.0.
Mueller. Orchomen. pag. 302—307.
Ac Minyas 8. Argonautarum poste-
ros Lemno eiectos esse a Pelasgis,
praeter Herodotum testantur Pau-
san. VII, 2, 2. Apollon. Rhbod. IV,
1760, alii. Neque poenitebit hac de
re contulisse Polyaen. VII, 49. VIII,
71. Valer. Maxim. IV, 6. 4 (quem
ex Herodoto sua hausisse veri est
simillimum). Schol. ad Pindar. Pyth.
IV,88 et copiosiorem Plutarchi nar-
rationem Opp. II. p. 247, ab He-
rodotea in quibusdam recedentem,
quae accurate enotavit Larcher. in
nota ad h. 1. Quae ipsa singula per-
sequi hîc non vacat, nec magis
quaerere attinet, cur, qui Pe/asgi
in hac narratione appellantur, ab
aliis vocentur 7yrrheni. Hoc enim
alienum ducimus ab huius loci in-
terpretatione.
ftousvor dè év toi Tyiyéto] Pro
ftousvo. in Sancerofti libro et duo-
bus aliis invenitur #40usvor. De quo
Schweigh. comparans hos locos: II,
113. III, 64. 65. IV, 160 ita pronun-
tiat, ut #fe08a1 dicatur de singulis,
îteodoi de multitudine hominum, quì
alicubi considant. Quod discrimen
vereor, ut stare possit. Infra IV,
145 omnes libri conspirant in î}ov-
to, idemque etiam repositum in re-
liquis locis supra laudatis aliisque,
quos affert Bredov. p.317. Cui ver-
bo quod h. 1. Noster adstruxit prae-
positionem #v, idem infra IV, 146.
148 adhibuit praepositionem és,
quam eandem additam videmus I,
14. III, 14. 64, ubicf. laudd. Atque
vel é7ì, sequente accusativo, in hac
structura Nostrum posuisse vidimus
II, 55, ubi cf. laudd. Ipsum montis
Taygeti nomen triplici genere adbhi-
bitum apud veteres inveniri monet
Stephan. Byz. s. v. Eodem genere,
quo Noster, nomen proferunt Strabo
. 552
HERODOTI
td Tyuyeto avo avénaov. Aouedarovioi dì (dovres cyyelov
ÈMEUMOV, MEVOOPLEVOL, Tives te xaì 0x0dEv cioé. ol dè ro ap-
ped elpatzovi EAeyov, 06 elnoav uèv Mivvai, maides 8Ì elev
tv év tij Agpor nAeoviav Neoav® rgooyovtas dè TOvtOvE és
Afguvov purevoal peas.
OÎ dì Aaxsdarpovior, aumuootes
tI Adyov ts peverns tov Mivvéav, néuwavres tÒ devregov
elpoiteov, ti dédovtes Nuowév te és tv yoopnv xal UE aldorer.
ol dì Epacav vrò Iledaoyov ExBAndévres Nuev És tovs xa-34
téoas* Tixarotatov pag Elvar oUTA tTOVTO yiveodar*
VIII. pag. 362 s. 557 C., et Pausan.
III, 20; ra Tavyeta apud Plutar-
chum ac Polyaenum l. l. exstat.
Post Wesselingium monuit allatis
veterum de hoc monte testimoniis
‘Tzschucke ad Mel. II, 3. $. 4 nott.
exegg. p. 235. Vol. III. P.II. Add.
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. III.
p. 865. Postera aetate monti nomen
inditum Pentedactylon; nunc vocatur
Si. Elias, teste Krusio : Hellas I. pag.
286. De Taygeto accurate nunc ex-
posuit Curtius: Der Peloponnes. II.
pag. 203 seq. 307 seq., ubi etiam de
ipso montis nomine disputavit.
no avénaror] Mediceus, Floren-
tinus rvenv fxarov, Gronovio pro-
batum; vulgata lectio, quam unam
veram habuit quoque Bredov. p. 65,
mÙo cvénator, ex Aldina fluxit ver-
bisque seqq. noti vo aldorev et Ho-
mer. Od. VII, 13 satis tirmatur, mo-
nente Wessel., qui praeterea citat
Heliodor. Aethiop. II. pag. 96 [II,
22. p.82 Cor., quem conf T.II. pag.
84] et D'Orvill. ad Chariton. p. 633
[p. 588 Lips.], qui ipse Medicei li-
bri lectionem ob huius ipsius codi-
cis auctoritatem praeferendam ra-
tus alteram lectionem 26g evénatov
alioqui et ipsam stare posse censet,
cum sequatur nvo aldewv. Similis
confusio in Homer. Hymn. in Cerer.
287, ubi nunc editur xvo avena” ;
cum in codice scripto exstet zvoadv
fuer. Infra VIII, 19 meliores codd.
praebent ve cvanalev, Aldina ac
Vulcobii liber: rvony cvanaierv. Et
confer supra II, 39. IV, 28. 60 et I,
202. Vit. Homer. 21, ubi mig dva-
natetv eodem sensu: ignem accen-
dere, unde fon admodum differt éx-
déeodai
xaterv ta xvoa, quod supra IV, 134.
135 invenitur. Quo eodean sengu in-
fra nave al&ev, quod, observante
Valckenario, apud Atticos poétas
aliquoties reperitur, cum nuspiam
exstet zvoar alÎderv. Quin intran-
sitive al'&e1v, fulgere, dici upud So-
phocl. Ai. 285. Aeschyl. Choéph. 534
[929 ed. Blomf., quem vid.], idem
monet. At in Sophocl. Philoct. 789
aldev feoa, quocum conf. Euripid.
Rhes. 53. 107, — In seqq. ad verba
tives te xal 0xodev eloì (in quibus
oîtives scribi vult Cobetus) conf.
nott. ud I, 35 et ad formam xgo0czo0r-
tas nott. ad I, 2 et Voemel. ad De-
mosth. Contion. p. 147. — In s60qq.
pro &Flovres, in quo omnes codd.
conveniunt, Dietsch. reposuit é#8#
dovres, Bredovii praeceptum secu-
tus pag. 110 seq. Quod idem etiam
valet in sequente 8#20v01, cuius loco
#9flovot dedit Dietsch.
query £s toùs matéoasì ,, An quia
Minyae per Halmum a Sisipho et
Merope, Atlantis filia (Apollodor.
III, 10, 1. pag. 309 Heyn. Schol.
A pollon. Rhod. III, 109 coll. Heynii
Observv. ad Apollodor. p. 57) ori-
ginem ducebant (conf. Saxii Tabb.
geneall. nr. VI et C. O. Mueller.
Orchomen. p. 461), cuins (Meropes)
Taygete soror erat, quae ex Iove
Lacedaemonem peperit (Apollodor.
TIT, 10.3. pag. 312 conf. Sax. Tabb.
nr. XIII)? Vel siccine explicandos
locus est, ut dicas, Argonautas et
MHinyas pro iisdem haberi et usur-
pari [vid. Loers. ad Ovidii Heroid.
VI, 47. XII, 64] ac proinde, quoniam
Dioscurorunm, qui in Argonautis fue-
rant, aedes Lacedaemone erat, Mi-
MELPOMENE. IV. 145.
093
TE 0ixéELv Qua tovtoLdI, poîgav te tiuécov peréyovies xal tijs
| yes arodagovies. Aanedoarovioroi dè Fade déneotai roùs Mi-
vvas, éx° olor &élovor avroi uadiota IÌ Eviyi cpsas, dare
moterv tavta, tav Tuvdagidicav n vaviidin èv vij Agyot. ds-
Eauevo. dì tovs Mivvas vis te ueredocav xal È puAds dre-
nyas, cum Spartam tenderent, recte
dicere potuisse: ,,ad patres suos se
venire? Cr., qui idem postea haec
adiecit: ,,Res sic expedienda: Tyn-
daridae s. Dioscuri [i. e. Castor et
Pollux] Iasoni adeoque Minyis con-
iuncti erant sanguine et familiam
Aeolidarum attingebant, nimirum
per avum patremque Ledae The-
stium. Vid. Apollodor. I, 7, 5 et 8.
p. 48 seq. ed. 2 Heyn. et conf. Bur-
mann. Catalog. Argonautt. p. CVIII
ed. Harles.‘‘ Ad ipsam rem conf.
quoque Pausan. VII, 2. $. 2 ibique
Siebelis par. 10%, Lachmann: Spar-
tan. Staatsverfass. p.77 seqq.
poîeav te tiuéov uetegovtec] Ob
po'oav in hac structura additam
conf. Kuehner. Gr. Gr. 8. 519. not. 1.
et Schorn. ad Anaxzagor. fragmm.
(Bonn. 1829) pag. 26: ad fade in
seqq. conf. I, 151 ibique nott. Ad
verba éx° oli conf. nott. ad I, 141;
ad verbum #y7ye III, | ibique nott.
yrs te uersdocav nal È quias
Biedacavro] Alinm causam, cur ad-
venas civitatis iure donarint, affe-
runt Plutarchus ac Polyaenus |. Ì.,
qui Tyrrhenorum s. Pelasgorum fi-
lios, ab Atheniensibus pulsos Imbro
Lemnoque Taenarum appulisse tra-
dunt ac Spartanis in bello cum He-
lotis opem tulisse eamque ob cau-
sam civitate ac matrimonio digna-
tos esse. Cum vero neque ad magi-
stratus neque in senatum admitte-
rentur, in suspicionem eos venisse
rerum novarnm indeque comprehen-
sos a Lacedaemoniis vinculis atque
custodià retentos fuisse. Qua de re
eadem sic Valerius Maximus 1. 1.
s1Quos Spartana civitas respectu
Tyndaridarum — deductos inde (e
Taygeto) legibus commodisque suis
immiscuit; sed hoc tantum beneti-
cium in iniuriam bene meritae nr-
bis regnum affectantes verterunt;‘
quae ipsa ex 'Herodoteis erpressa
arbitratur Valckenarius, cui a Plu-
tarcho et Polyaeno allata ratio ma-
gis videtur probabilis. Cum autem
illi per tribus distributi esse dican-
tur, hoc C. O. Muellerus Orchomen.
pag. 313 seqq. de ternis istis Dorum
Spartanorum tribubus intelligi posse
negat, cum nullum unquam omnino
inter Spartanos atque advenas con-
nubii ius fuerit. Tres enim illas in
tribus, quibus antiquissimo inde ex
aevo Spartanorum constitit respu-
blica (conf. C. Fr. Hermann in:
Handb. der hellen. Staatsalterth.
$. 20. not. 11 ed. quart. et Kortiim
in: Schlosser u. Bercht Archiv. IV.
p. 141143, Lachmann: Die Spar-
tanische Staatsverfass. p. 87 seqq.),
neminem recipì potuisse pronuntiat,
nisi qui revera Dorica stirpe se ori-
undum plane probasset, Minyarum-
que stirpem Doricam cognationem-
que cum Spartanis Doribus, quam
Herodotus proferat, eam multo post
fictam fuisse videri ab his ipsis, ut
probabile videatur Minyarum poste-
ris. Quae cum ita sint, per Perioe-
corum potius tribus atque Laconum
indigenarum Minyas distributos esse
arbitratur, nisi, id quod vel magis
ad verum illi accedere videtur, se-
des prorsus seiunctas a reliquis La-
coniae incolis in Taenaro promonto-
rio atque insula Crana non valde
remota (quippe quae loca Minyis,
quae fuerit gens rebus navalibus de-
dita, maxime convenisse consenta-
neum), atque etiam in Amyclaea
ditione inter hos ipso8 Achaeos Pe-
rioecos, quorum in tribus fnerint
recepti, acceperint. Quibus quo
minus accedam, obstant ipsa He-
rodoti verba: #5 qvias disdacav-
to (per tribus distribuerunt), quae
cur de Perioecorum tribubus nec
vero, quod ipsa fert res ipsiusque
sententiae connexus, de Spartano-
rum tribubus accipienda sint, equi-
054
HERODOTI
dacavto. oi dì avtixa utv pauovs Eynuav, tas dì éx Anpvov
1467yovto, ttédocav aAioisi. Xoovov di 00 r02400 dieteAdovros
avtixa oî Mivvai tEvBoioav, tijs te faorAnins peratéovies
dem non intelligo. In quas nemi-
nem peregrinum ea aetate, quae no-
bis sane melius cognita est atque
Persicorum bellorum tempora vel
antecedit vel subsequitur, receptum
fuisse ut credo, ita prisca illa ae-
tate cognatos, qui ferebantur, Mi-
nyas esse receptos cur negem, nulla
videtur mihi iusta subesse causa;
conf. etiam Kopstadt: De rerr. La-
conn. constitut, Lycurg. origine et
indole p. 69. 85. Nec magis intcl-
ligo, quo iure cognativ Minyis, quae
cum Spartanis intercesserit, ficta
perhibeatur atque hoc modo Hero-
doti de fide detrahatur, quam mihi
in talibus praesertim, ubi meliora
antiquitas nos minime edocuit, sum-
mam esse haud uno loco edixi. Nec
abhorret temporum ratio, quo minus
Minyas a Tyrrhenis Pelasgis Lemno
ciectos Lacedaemonem venisse vere
prodi cxistimemus. Qui Pelasgi
octoginta post Troiam captam an-
nis si e Boeotia in Atticam disces-
serunt ibique unam certe per yeveav
commorati sunt, antequam Lemnum
et Imbrum peterent; hoc convenit
cum eo fere tempore, quo Minyae
in Laconiam pervenisse feruntur,
anno scil. 1140 a. Chr. n. e Lar-
cheri calculis; cf. Tab, chronolog.
pag. 586. lam denique quod ad lo-
cutionem attinet: és pvias disda-
Gavto (per tribus distribuerunt), e&
simul, opinor, indicatur, illos, in
tribus cum reciperentur, in civita-
tem quoque esse receptos civiumque
ad iura admissos. Qui enim a Spar-
tanis petunt poîoav tipécov petégerv
idque etiam impetrant, civium iura
omnia accepisse, indeque etiam
omnia civium munera, honores ob-
iisse putandi erunt: eo enim vocem
tiuÉ0v spectare vel ex iis manife-
stum erit, quae Vol. I. p. 858 mo-
nuimus. Atque hoc vel e sequenti-
bus patere putamus, ubì non con-
tenti his civium iuribus vel regnum
affectasse dicuntur, quod penes duas
familias, Agidas et Eurypontidas,
fuisse nemo nescit. ,,Plataeenses
(Valckenarii sunt verba) in Atticam
receptos xatavsiua. et tovs dn
uovs xal tas puias, in demos et in
certas tribus referre, psephisma ia-
bet apud Demosthen. p. 741 [p. 1390
Reisk.]}. Attigit istam non sane pro-
tritam antiquitatis Graecae partem
Hemsterhus. in Miscell. Obss. VII.
p. 325 et ad Aristoph. Plut. p. 368.
Cicero pro Balb. 12: Vidi egonea
nonnullos — nostros cives Athenis in
numero iudicun atque Areopagitarua,
certa tribu, certo nunero (nisi malis
certo demo).‘‘ Add, C. Fr.Hermann.
Handb. der Hell. Staatsalterth. $.
117. not. 11. Quod ipsum, ut pere-
grini in civitatem reciperentur at-
que inde tribui alicui adscriberen-
tur, Athenis frequentius, Dorum in
civitatibus rarissime nec nisi pro-
bata stirpis cognatione factum esse,
dubio caret.
tas dì dn Anuvov pyovro, tEido-
cav @Aioroi] i. e. quas vero er Lemno
secum duxerant uxores, eas aliis elo-
carunt. Ubi ad tas mente ex ante-
cedentibus (yauovs é7Nuav) repeten-
dum yvvaînas; Minyae enim, quo
citius cum Spartanis coalescerent,
a quibus in civitatem recepti erani,
continuo nuptias (cum Spartanorum
mulieribus) fecisse atque eas femi-
nas, quas e Lemno una attulerant,
aliis (i.e. Spartanis) in matrimonium
dedisse dicuntur. Vocula 7yorro,
quae a duobus libris abest, e glos-
semate invecta videtur viro docto
in Ephemer. Lipss. 1829. nr. 136.
p. 1087, qui res dè haudquaquam
pro relativo pronomine, sed pro ar-
ticulo, cui adnectantur verba #2
Anuvov, accipi voluit. Quod certe
praestat emendationi Stegeri (in
Praefat. p. XV) nyeyovro, i. e. ab-
duxerunt, corrigentis. De verbis &ye-
cda, indidova: conf. notata ad I,
34. 93. 10. 196. II, 47.
Cap. CXLVI.
#EvBorcav, ts te Paordnins per-
MELPOMENE. IV. 145— 147. d00
xal «Ala moreùvtes ovx dora. toîor dv Aaxedaruovioroi Èdobe
avtovs armoxtetvar0 cvAlafovies dé oqpeas xareBalov ès É0-
xtnv: xtelvovor dì tovs av xteiVvamoL Aaxsdaruovior vvxtos,
uer' nuéonv SÌ ovdeva. Exel dv Epeddov opeas xatayonoe0da.,
xaparrnoavto al puvatxes tdv Mivvéav, tovcar aotai te xal
tov roatwv Zraorintéav Fvpareoes, é0848eîv te È tiv É0-
xtnv xa és Z0yovs #Adeîv Exaotn toi Ecvtis avdot. ol dé cpeas
maonzav, ovdeva dodov Boxgovtes tE avrecav Fccoda.. al dè
émei te #0]Ad0v, moLevoL tocde* nUOav tNnv siyov #087ta
zapadovoa: totoi avdodoi avtal tv tdv avdgdv Eiafov. of
dEi Mivvai E vduvies tv yuvarmninv é08fra, ate puvatnes,
&Entoav Fa, xpupovtes dè todo toLOvTO Tfovto avtIS É5 TÒ
Tyvyerov.
È) - , e b) DO
Tov dì avtov toUtOv Yoovov Ongoas 0 Avteoimvos, tov147
ostéovtes) i. e. insolenter agere coe-
perunt Minyae, qui et regnum affecta-
bant (8. regni participes ut fierent,
postulabant) ef alia perpetrabant ne-
faria. Quod congruit cum Valerii
Mazximi verbis supra allatis.
ovilafovtes dé cqpeas nariBalov
és foutnr] i. e. comprehensos vero il-
los in carcerein coniecerunt, ,, in pro-
rimam nempe nockem custodiendos,
qua de illis supplicium sumeretur;
hunec enim in finem subdit ista He-
rodotus: xts/vovor dÌ toùs av utel-
voor Aauedarpovio vuntOS, Let
nuéonv dì ovdéva; conf. huius insi-
stens vestigiis Valer. Max. l. l. Mo-
rem tangunt Cragius De rep. Lac.
p- 457 et Meurs. Misc. Lac. pag. 139.
Diutius Tyrrhenos in vinculis custo-
divisse dicuntur Plutarcho 1. l.: $7-
toùvres #leîv capito. xal Pefalous
éléygois, atque interea temporis
uxores ipsorum Spartanae carceris
exorasse custodes, ut sibi liceret
ingressis morituros alloqui: z072Zxîg
fneotars nal denosci rmapsldNoav
VaòÒ tOv pviuktuov d000v condcacdai
xal nooceLmeiv toÙs cvdoas. Apud
Herodotum mulieres in carcerem di-
cuntur intromisisse custodes, 0-
diva dolov doxtovtes ti avtiéwv Fos-
68a:. In enarrando dolo cum He-
rodoto conspirant [supra ad IV, 145
laudati] Plutarchus, Polyaenus et
Valerius Maximus, qui non absurde
addidit ista: per simulationem dolo-
ris velatis capitibus euvs abire passi
sunt, nempe custodes carceris viros
velatis capitibus, vestibus indutos
muliebribus, quos et crruévae megi-
xciZvwapevo”s scribunt Plutarchus
et Polyaenus.‘ Haec Valcke-
narius; alios veterum, qui mulie-
rum facinus commemorarunt, citavit
Wyttenbach. ad Plutarchi 1. 1. Ani-
madverss. II, 1. p.8 a Cr. allatus.
Nec vero tales fraudes al omni fere
aetate alienas esse, docent rerum
scriptores; ut sane non opus sit ad-
monere recentissimi exempli, quod
Franco-Gallorum suppeditat histo-
ria. — De voce xarazon70008at conf.
nott. ad I, 82. 117. III, 36. Verbum
maqcuretoda: h. 1. simpliciter valet
precari, veniam sibi petere 8. facul-
tatem. Conf. I, 90. III, 132 ibique
nott. IV, 1-18. 198. VI, 24.
oi dé apeas raonuar] i. e. hi vero
(custodes Spartani) cas introire sunt
pussi, 8. introitum illis permiserunt.
Hoc signiticatu ragieva: III, 72, ubi
conf. nott. — De Taygeto monui ad
IV, 115.
Cap. CXLVII.
Arpas 6 Avreciavos] De Therae
genere testantur Pausan. III, 1.8.7.
III, 15, 4. IV, 3. $. 3. Callimach. in
Apollin, 74 (ubi conf. Spanhem. pag.
V
506
[{Tioausvoù, toùv Oegoavdgov,
, , 5
amoninv éx Aaxedatpovos. nv
127), Apollon. Rhod, IV, 1759 seqq.,
ex Herodoto probabiliter sua qui
sumpsit; coll. Boeckh. ad Pind.
Olympp. II. p. 115. Unde tale ge-
neris stemma confecit Larcher. in
nott. ad h, l. coll. C. O. Muellero Or-
chomen. pag. 468: Cadmus (qui in
Boeotiam venisse putatur anno 1549
a Chr. n.). — Polydorus (anno 1497
a. Chr. n.). Zaddacus (1450). —
Laius (a Lyco ciectus 1416, ac dein
ad regnum evectus 1390). — 0edipus
(1354). — Polynices (anno 1318). —
Thersander (1299; interfectus 1287).
— Tisamenes (ad regnum evectus
1269). — Autesion (a Damasichthone
eiectns 1249). — 7Preras (natus anno
1214, tutor Proclis atque Eurysthe-
nis anno 1178). In ipsam narratio-
nem nuper inquisivit C. O. Mueller.
1.1. pag.336, cognationem illam, quae
Therae Aegidae intercesserit cum
Heraclidarum stirpe regia, prorsus
fictam e carminibus Dorum epicis
repetendam esse statuens, cum iam
ante Laconiam ab Heraclidis 8. Spar-
tanis occupatam et Achaei et Mi-
nyae hac ipsa in terra ac praeser-
tim in agro Amyclaeo fixas habue-
rint sedes, unde et alias colonias
emiserint et eam, quae Theras con-
deret; ita ut quaecunque de Thera
ad Heraclidarum stirpem relato ce-
cinerint, ea postmodo ficta videri
debeant ad gentis splendorem ac
gloriam augendam, praesertim cum
utraque colonia et Thera et Melos
mature Spartanorum auctoritatem
atque imperium agnoverit. Cautius
de his statuit Boeckh. in disserta-
tione, quae inserta legitur Commen-
tariis Academiae Berolinensis ann.
1836: ,,Ueber die von II. v. Prokesch
in Thera entdeckten Inschriften‘‘ p.
41 seqq., ubi de ipsa insula eiusque
primis incolis accurate disputat, id
sane negari non posse ratus, primi-
tus in hac insula Phoenicum colo-
niam fuisse; eoque sane ducunt ipsa
Herodoti verba, ante Therae adven-
tum habitasse insulam dicentis po-
steros Membliari, viri Phoenicis,
unde opinor Stephanus Byzantinus:
HERODOTI
tov IloAvvetxeos, EoreAde é5345
dì 6 @noas ovtos, yévos tav
@nea* vioog Zrxoeedaoy, xtlepa
Meufldpov, Evòs tov pera Ka-
duov. Atque inde haud scio an re-
petendum, quod Theras, cuius ge
nus ad Cadmum refertur, in hane
insulam se converterit, quam olim
Cadmi socii (Phoenices) condidisse
ferebantur. In his equidem acquie-
scendum puto; neque enim ea, quae
ab Herodoto, Pausania, aliis tra-
duntur, continuo ficta a posteris
crediderim; quo certior de his ipsis
auctor est Herodotur, cuius narra-
tionem nt fide carere pronuntiem,
nullum mihi innotuit argumentum
nullaque sane adesse videtur ratio.
Atque ipsa Thera insula, a quo
inde commemoratur tempore, non-
nisi coniuncta cum Sparta, a qua
numquam per temporum decursum
bellorumque vices defecit, reperitur
et pro eius colonia habetur, quae La-
conum institutis semper usa fuerit.
Fotells Èg dmorninv)] i. e. coloniam
e Lacedaemone deduxit, 8. mittere in-
atituit" (se, cives) in coloniam. Ubi,
Reiskio monente, ad fore22e subau-
ditur éevroy, ut IV, 14%; alius di-
xisset #0ré4Zero. Quibus haec addit
Schweigh.: — ,,Sic haud raro etiam
apud tragicos otéZZerw pro orédle
cda, iter parare, proficisci. Possis
vero etiam, ut cap. 148, sic et hoc
loco intelligere forelZs Zad #5 ax-
o1xinv, sed tragicorum exemplis,
quae offert Brunckii Index Sopho-
cleus [conf. Ellendt Lexic. Sophocl.
II. p. 729] et Schneideri Lexicon
criticum, satis firmata prior inter-
pretatio. Alias dux coloniae dicitur
crmominv otéhierv [ut apud Pausan.
III,1.3.7inhniîus ipsins rei nar-
ratione; ar00t£22e1v invenitur apud
Herodotum IV, 150], txoml/ay cy
[vel etiam @yeev és droxlny, ut V,
42, 124]; coloni vero #s dxoixinr
otelleoda: vel octalziva:, ut cap.
159.4‘ Verbum coré22Ze08a: attigi-
mus in nott. ad III, 53. 124; de
activo oté4Zetv, quod proprie valet
instruere, adornare indeque instri-
ctum aliquem aliqua re mittere, conf.
nott. ad III, 141.
MELPOMENE. IV. 147.
097
Kaduetos, ts untoos @dsApe0s totor “Apiotodnuov maioì, Ev-
ouodéver xa) ITpoxAét: Eovrav È’ Eri tv naildav tovrtav vy-
mxicov érmtporalnv sixe 6 Onpas tqv év Zraotn Paccdninv.
avendiviav dì tov adelgpidécav xal rapadafBovisav tIv conv
out di) 0 Bnpas dervov morevuevos cogeodar va’ cAicov, énei
te éyevoaro apyis, ovx Epn pevewv èv ti Aaxedaluovi, &A4°
axondevosoda. Ès tovs ovyyevias. Moav dè év Ti vov Oon xa-
Asouévn vnoa, agotegov dè KaAMotn ti) avri] tavin, aroyo-
tijs pyreòs adelpeog tocor x. t. 7.)
Conf. Herodot. VI, 52 et vid. Pau-
san. IV,3,3. III, 1.8 6.7, unde
matris, quae Therae fuit soror, no-
men fuisse discimus °/0y#(av. Quod
vero Larcherus in Pausaniae hoc
loco IIgoxZ7s e librariorum negli-
gentia fiuxisse arbitratur pro /Jatgo-
x47)g, quod alii exhibeant, haud in-
telligit, hoc ipsum exrortum esse e
vera scriptura /I90x17g, de qua, ne
plura, conferas Leopold. ad Plut.
Vit. Lycurg. 2. pag. 177 et Schae-
fer. ad Plutarch. Vitt. T. IV. pag.
290. Add. quae ad Herodot, III, 50
adscripsimus. Ad dativi formam
IloonZét conf. Bredov. p. 258. —
Enurooralne — pv faciininy No-
ater glixit eo modo, quo III, 142 (ubi
cf. nott.) dixerat ém1tooma(nv — tv
&exnv. Quod ad ipsum argumentum
attinet, in quo Pausanias 1. l. con-
venit cum Herodoto, scribens: tore
dì (Onoas) éxeroonever ‘Apuotod7-
uov tovs xaîdas (i. e. Eurysthenem
et Proclem) &sî05 ov xe0s unteòSs
x. t.À., fieri id vix potuisse putat
Lachmann (Spartan. Staatsverfass.
p. 144), cum Theras ad neutram Do-
rum phylen pertinuerit indeque tu-
toris munere fungi haud potuerit.
Cui recte obloquitur Boeckh.1.]. pag.
43. not. 4, si quidem Theras coniun-
ctione inter Therae atque Heracli-
darum stirpem facta legitimus tutor
exstitit avunculus regibus pueris a
sorore natis. Aristodemi nomen in
Therae inscriptionibus Graecis re-
peritur: vid. Corp. Inscr. Gr. nr. 2448
et 2454; conf. Boeckh. 1. l. pag. 91
coll. 78. — In seqq. ad otra dr conf.
nott. ad I, 196 et ad locutionem
deuvov rmocreîtoBai nott. ad III, 14.
Quem ibi laudavi Naberum, is h. |.
scribi mavult devov TL morsvpe-
vos. In proxime sSeqq. 4évery cum
Schweigh. et Gaisf. revocavi ex Al-
dina, accedentibus quattuor codd.,
Florentino, Sancrofti libro duobus-
que Parisinis, pro peveir, quod e
Stephani editione receptum in poste-
ras editiones transiit ac Ienensi quo-
que censori (1817. nr. 164. p. 374)
placuisse videtur, praesertim cum
Noster VIII, 5 gausvos drr0774008-
cÌa — xal 00 ragapevisiv scripse-
rit, quamquam huius loci non pror-
sus eadem videtur esse ratio. Cum
vero forma futuri usvstv in Hero-
doto ferri haud possit, recentt. edd.
reposuerunt uevéev, quod probat
Cobet Varr. Lectt. p. 100, coll. Bre-
dov. p. 376, qui uéverv quoque tole-
rari posse recte statuit, si quidem
in huiusmodi structuris infinitivum
praesentis cum infinitivo futuri ad-
eoque aoristi coniunctum reperiri
constat: vid. Lobeck. ad Phrynich.
p. 747, quem bene affert Rredov., et
conf. quae ipse olim de his disserui
in Creuzeri Melett. III. p. 10 seq.
Vid. etiam Herodot. IV, 201. — azr0-
nlevoeoda: intactum reliqui, omni-
bus libris allatum: qui cum in uno
tantum loco supra laudato formam
arorio06e08a exbhibeant, in reliquis
vero formam vulgarem (rZev0808 1)
retineant, religioni duxi quidquam
mutare. Vid. Bredov. p. 173.
éy ti) vòv Ono” nadeouévn voro,
mooregov dì Kaldlotn tn) «vir tav-
tn] Tu cf. cum Herodoteis Strabon.
VIII. p. 374 B. 8. 534 A. XVII. p.
837 B. e. 1194 B. ibique Callimachi
versus Theram celebrantis ( Kahi{-
otn tò neporde, tò d’ vorsgov 0v-
voua Bon, urrno svinzov natoi-
dos rustéens, Fragmm. Callimach.
558
vor MeuBAiagov toù IorxiZeca, avdpòs Dolvixos.
nr. 112). Plin. Hist. Nat. IV, 23 sive
8. 70 (,, Thera, cum primum emer-
sit, Calliste dicta‘‘). Apollon. Rhod.
1, 1, Pausan. III, 15, 4 et VII, 2. 8. 2.
Mannert:Geogr. VIII. pag.730seqq,
Forbiger: Handb. d. alt. Geogr. 1lI.
p. 1030, qui omnes excitavit vete-
rum locos ac recentiorum testimo-
nia: e quibus potissimum legas pul-
cherrimam insulae descriptionem a
Lud. Rossio institutam in: Morgen-
blatt 1836. nr. 151. p. 602 seqq. et
Reisen in d. Inseln I. pag. 59 seqq.
86 seqq. Post quem accurate omnia,
quae ad huius insulae geographiam
pertinent, tractavit Ed. Voswin-
ckel: De Theraeorum insulis Bero-
lin. 1856. pag. 7 seqq. 7%era insula,
Sporadum una, ducentorum ferme
stadiorum ambitu, nunc cognita no-
mine Santorin s. St. Irene et eru-
ptione Vulcania Olymp. CXXXV, 4
in duas divisa partes, Zheram et The-
rasiam sive, ut nunc vocant, .Santo-
rin et Aspronisi. Quae olim pulcher-
rima omniumque rerum proventu
maxime insignis fuisse fertur aqua-
rum ob copiam et eximiam soli vir-
tutem, ea nunc fontibus prorsus
caret magnaque ex parte iacet ex-
siccata, quamquam etiamnum ob in-
colarum sollertiam Sericas vestes
conficientium simulque ob vini com-
mercium inter potiores maris Aegaei
insulas habetur. Nec mireris, eam
inde antiquitus vocatam fuisse Ca/-
listen, cum laetissimam speciem,
quam ne nunc quidem prorsus eva-
nuisse narrant, praeberet regio sil-
vis, fontibus, rivulis bene distin-
cta; quamquam Punicae coloniae
Punicum quoque nomen exspectan-
dum fuisse censet C. O. Mueller. Or-
chomen. pag. 235 coll. 322 seqq.,
ubi de insulae situ fatisque disserit;
de quo eodem argumento conferan-
tur recentiorum peregrinatorum tc-
stimonia apud Thrige: Hist. Cyren.
pag.36. Quibus Cr. haec adscripsit:
FA Kanizta Phoenicibus idem quod
Inox, venatus. Illam autem vocem
a Graecis in XadZéotn corruptam
esse iudicat Hamaker in Lettre À
Ms. Raoul-Rochette sur une In-
HERODOTI
Kadpos yag
script. en charact. Phénic. et Grecq.
Leid. 1825.‘ Theram, insulae im-
perium cum accepisset, nomen quo-
que suum imposuisse auctor quoque
est Pausanias III, 1, 7 et II, 15,4.
VII, 2, 2: quod ita accipi vult
Boeckh. 1. supra l. pag. 44. not. 3, ut
coloni a Thera in insulam adducti
ex eius nomine @7gaîo: cum vocati
essent, hoc ipsum nomen posthae
ita invaluerit, ut in ipsam terram
s. insulam transferretur. Disputat
quoque de hoc insulae nomine Ed.
Voswinckel 1. supra l. pag. 11, Pu-
nicum re vera esse coniiciens. Quae
mox subiicitur ab Herodoto tempo-
rum supputatio, eam omni carere
insto fundamento pronuntiat idem
Mueller. l. 1., quoniam facta sit se-
cundum Thebanorum regum indicem
eoque falso innitatur fundamento,
quod Theraica colonia aeque atque
aline Phoenicum per Graeciam colo-
niae ad Cadmum perperam refera-
tur auctorem, cum omnis illa de
Cadmo narratio ad historiam mi-
nime pertineat, idque unum certam
videri debeat, Homerica imprimis
aetate Phoenices in quibusdam Ae-
gaei maris insulis consedisse; eoque
etiam referendam videri coloniam
Membliari, quae hoc loco comme-
moretur. Quae ipsa omni funda-
mento, quo destituta videtur Muel-
lero Herodotea narratio, vel magis
carere existimaverim.
MeuPàuagov toù Ilonilso, ay
dos Po/vixos] Scripsi Mepfltipov
(ut mox Meufà/agov) Bredovium se-
cutus p. 235, cum huiusmodi geni-
tivus unice conveniat sermoni He-
rodoteo neque aliter etiam exhibeat
Stephanus Byzantinus l. supra al-
lato et Pausan. III, 1, 7. Vulgole
gitur MeuPhagsw, idque etiam ex-
stat in Schol. ad Pindar. Pyth. IV,
88. At MeuPorcoso affert Sancrofti
liber in Herod. IV, 148, probatum
Bocharto De Phoenice. colonn. I, 15,
quoniam hoc commodius Phoenicam
e lingua derivari et explicari possit.
Mueller. l. 1. p. 326 nomen ducere
vult a usufiopa: et egog, ut sit /u-
cripeta. Hoc loco Sancrofîti liber ex-
MELPONMENE. IV. 147. 099
O ‘Aymvogos, Eveornv ditiuevos, m9océgge é t]v vov Ononv
xadeouevnv, mpoogovii dè elte dn ol N xoon Nosoe, elite xaù
a«Ai0s NIéAnoe roLoai toÙto, xatadeinei pag Ev TI) v]o®
tavtn @Aiovs te tov Dovixcav xa) di) xal tov Éovrod cvyps-
vécav MeuBàiapov' ovto. Evéuovro riv KaAiiotnv xadeouevnv
éxl peveas, nov N Onpav &49e%v x Aaxedaiuovos, 0xtd av-
hibet Mefieoso et paulo inferius
Mefagov. Hîc Membliarus dici-
tur filius tov /IorxiZe0, quod dubium
esse cum ponat Boeckh. 1. l. p. 41,
num a Z/otxidos an a IIomnilns de-
scendat, mihi ab uno ZloexlAns fiecti
posse videtur, modo sana sit lectio.
Nam si a IIotxti20g deducendum fo-
ret IIo:xile®, scribendum opinor
Iloixt 20v. In ipso nomine signifi-
cationem toù womirov agnovit C.
O. Mueller. Orchomen. p. 326, i. e.
textoris, qui 0a vpacpata te-
xit: quae quam apta vox sit in ho-
mine Phoenicio, neminem fugere pot-
est. Illum vero Membliarum, quem
Cadmi cognatum Noster dicit, de
plebe fuisse (cvdpa tod 3iuov) a
Cadmo colonorum ducem in insula
relictum scribit Pausan. III, 1. $. 7
eamque ipsam ob causam sperasse
Theram, fore, ut Membliari posteri
facile ipsi, qui genus suum ad Cad-
munm referret, imperium insulae ce-
derent. Atque concessisse id Mem-
bliari posteros addit Pausanias, adeo
-ut insulae nomen suum iam dederit
Theras ipsique Therae incolae post-
hac sacra quotannis fecerint tan-
quam conditori. Hoc vero insulae
imperium paucis cum comitibus sive
colonis quomodo acquirere potuerit
Theras, cum intelligi nequeat, Lar-
cherus eristimat, Herodotum hoc
unum dicere voluisse, Membliari
progeniem omnino per octo yevsas
regnum tenuisse ante Therae scil.
adventum; ita ut, quo tempore ille
accesserit insulamque occuparit,
non amplius regnum tenuisse pu-
tanda sit, sive quod exstincta pror-
sus fuerit, sive quod regiam digni-
tatem aliquo modo haud satis co-
gnito amiserit. Cf. Tab. chronolog.
p. 336. Pauca adhuc superesse ve-
stigia huius Phoenicum coloniae, vel
in nominibus, quae Therae inscri-
ptiones adhuc conservarunt, non est
quod miremur, cum ad tam priscam
aetatem illa recedat: quae exstant
vestigia, ea exhibet Ed. Voswinckel
I. 1. pag. 38 seq.
moogioge és tv vov x. t. d.] Ad
verbi rg00é781v significationem conf.
nott. ad IV, 42 et de scriptura rg0-
cyovri nott. ad I, 2. Quo loco fabu-
lam de Europa atque Cadmo iam at-
tigimus, nec sane intelligimus, quo
iure, Herodoti modo ulla stet tides,
Cadmum Phoenicem fuisse nege-
mus, qui ex oriente advectus in
Graeciam colonias deduxerit. Nec
sane hoc respexisse videtur C. O.
Mueller. Orchomen. p. 113 seqq.,
ubi, vulgari de his sententi& reie-
ctà, Cadmum pro Pelasgorum Tyr-
rhenorum numine haberi vult. At
mihi potior Herodoti auctoritas.
nxatadeime. yo x. t. Z.] Structu-
rae avauodov® av non perspiciens
Steger. Iraefat. pag. XV pro 7a
reponi voluit «e. Namque pro
mO06LOY Herodotus scripsit 790-
oy6vri ad dativnm oi respiciens et
tanquam absoluta esset sententia
explicationemque aliquam desidera-
ret, ye addidit post xatadeime.
Cf. IV, 149. 200. I, 24 ibique nott.
Ere) yEvEdS — OUT avdocv] No-
vem proprie esse yevexs monuit C.
O. Mueller. Orchomen. pag.325 coll.
468, ubi stemma gentis exhibetur,
quod nos paulo ante dedimus. Ac
Therae filius perhibetur Oeolycus,
nepos Aegeus, unde Aegidae, quo-
rum stemma idem Mueller. perse-
quitur pag. 169. Qui quod omnem
hanc supputationem falsam videri
pronuntiat, supra iam illud attigi-
mus, de Larcheri quoque sententia
monentes, quo pacto scil. octo hae
yeveal accipi debeant. Namque voce
yevs& vix certum quendam annorum
numerum accurate indicari existi-
1 18 door.
560
HERODOTI
°Exì tovrovs di) av 6 Oneas, Aadv Éxov «xò tav pu-
Agcov, Estelle, cvvoLNo Iv TovtOLOI xal ovdapas tEelav av-
toÙUs, «Ale magra olxuntevpevos.
°Enei re dì xaì ol Mivvai
éndoavres Ex ts éoxtijs Ttovto és tò Tyùperov, tav Aaxeda-
povicov fovAsvoutvav opéas aroAlvva., raparréeta 6 Brnpas,
0X0Ig pate povos yévataL, avtos te vaedéneto cpeas étatev èx
Iîs qoons. cvyyapnoaviav dè ti] pvaun tav Aaxedapoviav
TUO. toLpxovtEgoLoL és tovs Meufdiapecdo arxoyovovs Èx4wee,
ovti navtas &yav toùs Mivvas, dii 0Aiyovs tivas. ol pag
mem cum viro docto Ley in Com-
ment. De condit. et fat. Aegypt. sub
Perss. pag. 70, quamvis supputatio-
nem quandam ipse Noster indicarit
II, 142, ubi vid. nott. Homeri enim
fere ad modum Noster res gestas ad
progeniem clarissimorum hominum
accommodat eorumque secundum
stirpes sive yeveas res gestas sup-
putat, temporis spatium in univer-
sum tantum hoc modo indicans. —
Oneav scripsit Noster accusativum
vocis CUTLI (h. 1. et 148), cuius ge-
nitivum @70a cap. seq. et cap. 150
exhibuit ad Doricum rationem for-
matum. Ipsam insulam dixit 9yenv
a nominativo ®@7gn; vid. Bredov.
p. 127.
Cap. CXLVIII.
Zaov Égov amò tov Quitwr] i, e
multitudinem secum ducens e numero
civium, qui ad tres illas Spartano-
rum pertinebant tribus, e/ectam; quo
ipso, opinor, indicatur, eos, quos
secum duxit Theras in coloniam, re
vera stirpis Spartanae sive Doricae
fuisse. Ad verbum é0r#44s conf. nott.
ad cap. 147. Quod continuo sequitur
CVVOALA]6wY (i. e. ut una cum his ha-
bitaret),, minime mutandum in 6vy-
01xi60v, quod quidam afferunt libri.
Vid. infra IV,159 et plura apud Bre-
dov. p. 74. Mox tEslgv Noster di-
xit in futuri participio, ut III, 59
éEelovtes aliisque locis a Bredov.
pag. 391 laudatis; ad 0/x7isvuevos,
quod ipsum omnes hoc loco libri
seripti afferunt, vid. nott. ad II1, 2.
— Ad verba feovto È6 TO Ty5ystov
vid. nott. ad IV, 145. — In seqq. re-
tinui fovAZevopévwov, ovptimorum li-
brorum ex auctoritate; alii fovdo-
pévov. Ad rxegattéeta: conf. nott.
ad IV, 146 et ad £wxlwoe nott. ad
IV, 156. — Cobetum si sequi veli-
mus, Herodoti verba sic constituen-
da erunt: Quos pate qoros yern-
GETAL, avTos té peas teater. —
tezxovtego: ab Herodoto dicuntur
naves, quae reLexortogo: apud At-
ticos vocantur: Thucydid. IV, 9.
Xenophont. Anabas. V, 1, 10et VII,
2, 8. Rangabé: Antiq. Helleniq. II.
nr. 858. p. 526, Boeckh: Urkund. z.
Seewesen. pag. 74. 124 coll. Bredov.
p. 161. Inter alia navigiorum ge-
nera eaedem commemorantur apud
Herodot. VII, 97. VIII, 21: triginta
remis instructae, minoris utique am-
bitus illae fuerunt sed eo maioris
celeritatis, naves actuariae. res
quod fuere naves neque plures, id
sponte tres pvZas ac triginta opas
Spartanorum in memoriam nos re-
vocare observat idem Boeckh. in
Commentt. Acad. Berolinensis supra
(ad cap. 147) laudatis pag. 43.
ovi AAVTAS aywv tovs Muiryvas,
22° 0hi'jovg tevag] Auctor est Pau-
sanias VII, 2. $. 2 coll. Apollon.
Rhod. IV, 1762 seq., Theram The-
banum Lacedaemonios atque Miny-
as Lemno eiectos duxisse colonos
in insulam Callisten, quae iam The-
rae acceperit nomen. Alia leguntur
apud Plutarch. Opp. II. p. 247 D et
296 B. Ac Dorum invasione potissi.
mum factum putat C. O. Mueller. |.
1. p. 360 seqq., ut Minyae, quam La-
coniae partem in agro Amyclaeo te-
nuerint, relinquere coacti alias se-
des peterent, alii in Therae ac Meli
MELPOMENE. IV. 148.
561
mieuves avtov Erparcovto és tovs Iapapentas xal Kavxovas'
insulam traiicientes, alii iique plu-
rimi per Arcadiam ac Messeniam
migrantes in eam regionem, quae
Triphylia vocatur, ubi eiectis prio-
ribus incolis, Paroreatis atque Cgu-
conibus, sex urbes condiderunt to-
tidem per tribus ipsi divisi ac simili
quo Iones atque Achaei foedere con-
iuneti sub Neptuni tutela, cuius
templum in Samico promontorio fuit
situm. Nam hac in ora maris iam
olim Minyas consedisse vult idem
Mueller. ]. l. pag.371, ut ad cogna-
tos suos ac gentiles quodammodo se
receperint.
e tovs Iaoweentas nali Kavuw-
vas] InSancrofti libro exstat Zags-
®gatas; infra VIII, 73 omnes libri,
quantum scio, IIegwesrta:, idque
unum verum videtur; vid. Dindorf.
Comment. p. VII et Bredov. p. 125.
Apud Stephan. Byzant. s. v. /Iago-
sa citatur IMapomparatar. Conf.
etiam Siebelis ad Pausan. VIII, 35.
$. G. Idem vocabulum haud scio an
restituendum Straboni VIII. p. 346
B. s. 532 C., ubi pro vulg. /7agoya-
ra. legendum Ilaemepsartat sive re-
ctius Ifagmosatar. De Cuuconibus in
Triphylia habitantibus, quos Hero-
dotus iam supra I, 147 commemo-
ravit, idem Strabo pluribus refert
VIII. pag. 345 s. 531 A., qui pau-
lo post pag. 534 A. Argonauta-
ram horum posteros Lemno expul-
sos in Lacedaemonem atque inde
in 7riphyliam venisse enarrat. De
qua regione veterum locos suppedi-
tat Forbiger: Handbach d. alt. Geo-
graph. III. p. 976 coll. 980 et Mun-
nert. VIII. p. 481. 518 seqq.; pluri-
bus de ea egerunt €. O. Mueller Or-
chomen. p. 361 seqq. et Curtius Pe-
loponnes. II. p. 75 seq. 114: quibus
add. Beulé Etudes sur le Peloponnes.
p. 213 seqq. Hac cnim in regione,
quae ab Alpheo meridiem versus
praeter oram maritimam usque ad
Nedam Messeniaeque fines extende-
batur, sedesque praecipua Parorea-
tarum (quae Arcadicae stirpis fuit
gens in montibus Elidem versus si-
tis habitans) atque etiam Cauconum
ex parte fuit, Minyae sex illa con-
HERODOT. II.
diderunt oppida, Herodoto comme-
morata; inter quae P%ryxca (8. Phry-
cae), omninm maxime ad septentrio-
nem sita non longe ab Alpheo in
confiniis fere Arcadiae atque Elidis,
triginta tantum distabat stadiis ab
Olympia, ut testatur Stephanus By-
zant. s. v., quo eodem teste postea
vocabatur Paroros. In monte si-
tam urbem invenit Curtius 1.1. p. 90,
cuius duplex nomen idem refert ad
montem aptum signis igne faciun-
dis: nam mons, cui nunc nomen
Palaeo-Phanaro, e planitie valde emi-
net ac longe lateque prospicit. Add.
Leake Morea II. p. 210 et Boublaye
Recherches sur les ruines de Morde
pag. 135 seqq. Phryxam meridiem
versus proxime excipit .l/acistus,
quod oppidum in monte situm non
procul a Samico, eo fere loco, ubi
nunc vicus .}/ofditza, sive castra ve-
tera quae dicuntur. De quo conf.
Mannert. VIII. p. 521, Boublaye
I. 1. et Curtius 1. 1. p. 83. 116.
A Macisto meridiem versus iacebat
Lepreum, quadraginta stadia remo-
tum a mari, centum a Neptuni Sa-
mii templo et vel Achaeorum aetate
satis amplum, quamquam Strabonis
tempore, ut Macistus, vix habitata
fuisse videtur. Vid. Wass. ad Thu-
cyd. V, 34 et Mannert. VIII. p. 526
seq. In colle non procul a valle et
oppido Strobitzi, quod nunc vocant,
Leprei reliquias se vidisse conten-
dit Dodwell II. p. 348. Add. Bou-
blaye 1.1., Beulé p. 216 et potissimum
Curtius 1. 1. pag. 84 coll. 117, qui ac-
curate haec descripsit; alii minus
recte locum, in quo Lepreum fuit si-
tum, nune dici volunt Pischino.
Pyrgum oppidum in Arcadiae atque
Messeniae finibus et in extrema Tri-
plyliae parte prope Nedam situm
esse narrant, ita ut utrique terrae
passim adscribatur, eo fere loco,
ubi nunc invenitur Acropolis prope
Nedam non procul a mari. Vid. Cur-
tius 1.1. pag. 86, Beulé p. 2160. Epiwn
intra Macistum atque Heraeam Ar-
cadiae urbem situm fuisse narratur.
Conf. Forbiger: Handb. d. alt. Geo-
graph. III. p. 980, Boublaye p. 136
36
262
HERODOTI
tovrovs È’ ttsldacavres éx Tis y00ns 0PÉas avrovs FÉ polpa;
dcetiov: xal Ererta Extidav nodias taode Ev avtoloi, Aéxgeov,
Maxiotov, Doitas, Ilvoyov, “Erwov, Novdov® tovréav dizi
tas nAeùvas én° guéo "HAstor érx008noav. Ti dì vio éxÌ toù
et potissimum Curtius l. l. pag. 88
et 118 not. 93, qui bene ostendit rui-
nas arcis, cui nunc nomen //elle-
niko, apto montium loco exstructae,
ad hoc oppidum pertinere. De Nudio
nihil constat: inter Epium et Phry-
xam fuisse situm suspicatur Bobrik
in Berghaus. Annall. 1833. pag. 185.
186, quo eodem auctore Epium ex-
structum fuit a meridie eius loci,
cui nunc nomen /anari. — In uni-
versum de his oppidis conf. quoque
C. O. Mueller. ll. pag. 371 — 373
coll. Dor. II. pag. 460.
avtovs fÉ uoroas dLetlov] Delevi
auctoritate codicis Florentini unius-
que Parisini praepositionem és ante
#È perperam inseri solitam, quam a
Matthiaeo et recentt. edd. retentam
esse video. Tu vid. nott. ad I, 94.
II, 1417.
Poeréas] Ita dedi Wesselingium
secutus, quem Schweighaeuser., Din-
dorf. et Dietsch. quoque secuti sunt.
Ex ora Stephani et aliis quibusdam
libris fluxit, quod Gaisford. recepit
Polgas, cuius loco alii Ooréas 8.
oigag. Apud Polybium (IV, 77, 9,
ubi conf. Schwceigh. pag. 130 T. VI]
et Xenophontem [cf. Hellen. III, 2,
30], monente Wesselingio ad Dio-
lor. XIV, 17, constanter reperitur
Posa. Nec aliterStephanus Byzant.
s. v. Pausan. VI, 21, 5 et Strabo
VIII. p. 343 8. 528 A., ubi vocem
retineri vult Mueller. Orchomen. p.
371. Quod /7970v dicit Herodotus,
id Straboni VIII. p. 348 C. s. 535 C.
est IJvozor itemque Stephano By-
zantino. Apud Livium XXVII, 32
commemoratur 7yrgum castellum.
Pro Eziov, Novdiov in Sancrofti
libro exstat"Ezrz#.ov, Novdzrov. De
qua scripturae varietate monuit
Schweigh. ad Polvb. IV, 77. T. VI.
p. 129, cui in Polybio verissimum
videtur 4lz10v.
rortémv dèi ras mietvas dr duéo
‘Hls°01 fn60&Noar] Retinui rovréo»,
ab omnibus libris allatum indeque
etiam Bredovio p. 221 probatum,
cum ad zolas reode in anteceden-
tibus spectet. Recentt. edd.exhibent
tovtov. Érx' fpto valet: mea (ipsius)
aetate. Cf. Fischer. ad Weller. III,
b. p. 228. Atque revocat C.0. Muel
ler. Orchomen. p. 374, urbium bane
diruptionem ad Olympiad. LX, quo
tempore vehemens inter Minyas at-
que Eleos bellum fiagrabat. Man-
nert. VIII. p.489 hoc refert ad Mes-
senicorum bellorum tempora, in qui-
bus Elii a Spartanorum partibus
stantes ab his ipsis, tertio bello
finito, auxilii lati praemium acce-
perint omnem Minyarum atque Cau-
conum terram: quo fere tempore has
Minyarum urbes ab Eleis eversas
esse putat Mannert. Curtius (Pelo
ponnes. II. p. 77) id colligi posse
putat, Minyas ex vetere inimicitia
in bellis Messenicis contra Sparta-
nos stetisse indeque finito secundo
bello (i. e. Olrmp. XXVIII, 1 sive
668 ante Chr. n.; vid. Fischer Zeit-
taf. p. 88) cedere coactos esse Eleis,
quibus Spartani opem tulissent. At
multo serius hoc factum esse con-
tendit Dahlmann. Herod. p. 59, po-
tissimum ob verba éx° éuéo, quibus
Herodotus hac in narratione ad id
proxime tempus respiciat, quo itine-
ra faciens per Graeciam bas ipsas vi-
serit urbes, ab Olympiade LXXVIII,
‘4 et quae sequuntur, vel quo Grae-
cià ipsà relictà Thuriis historiae
scribendae operam dederit, igitor
post Olympiad. LXXXIV, 1 sive
144 ante Chr. n., quo anno Thurios
cessisse dicitur Noster.
émì toòù olnotéw] Sic Mediceus,
Florentinus ac duo alii codd., quos
secutus sum. Aldina, Sancrofti li-
ber et alius exhibent ax0. Sed
vid. nott. ad IV, 45 etI, 14, ubi
etiam de voce èr0wvvuin. De ge
nitivo ©gea vid. nott. ad IV,
147.
MELPOMEN
olxiotéd @noa N) éxcovvuin Epévero.
E. IV.
148. 149. 563
O dè mais, où yao Epn 00149
cvunAsvosctar, toryagov Egr avrov xatadeipev Otv èv Aù-
XOLGL°
érÌ toù Ers09 TOVTOV cvvoua tod venviona rovro Olo-
, dr o
Avxos Èyévero, xai x0g TÒ oVvoa tovtO ÉérExRaT“OE.
Ot0Av-
xov dè piverar Alpeds, éx° ov Alyetda: xadevrar, pudi pe-
Cap. CXLIX.
‘O dè maîs, où yao ign n. 1. 2.)
Orationis structuram interruptam
particulî yeg insertà attigimus ad
IV, 147. Ac potest utique ad com-
plendam sententiam ad verba ò di
mais e sententia per y&Q illata (00
rde îpn ol cvundivoectar) repeti
ov cuvinlevos, ut fecit Doederlein:
Reden u. Aufsiitze II. p. 190. Par-
ticula 10:1)ae0y cosciuaendi vim h.
l. assumere videtur: itaque. Conf.
Hoogeveen. Doctr. partice. cap. 63.
$. 4 seqq. pag. 751 seq., Hartung:
Lehre v. d. Partik. d. griccl. Spra-
che II. p. 354 seq
cvuniziceota) | i. e. una cum
ipso proficisci in novam scil. colo-
niam e Lacedaemone, sive ad novas
quaerendas sedes.
v Év 2vxorai] Referunt Luc apud
Pie pa Matth. X, 16: 05 reo-
Para Év péac Zur, ad quem locum
plura dederunt doctissimi interpre-
tes. Hinc vix opus, de huius dicti
sensu pluribus exponere. Referri
quoque huc potest proverbium Av-
x0g div morpalve: de iis, quae fieri
nequeunt, adhibitum, auctore Dio-
geniano V, 97, ad quem locum nunc
alios veterum locos ad hoc prover-
bium spectantes attulit Schneide-
winus in Corpore Paroemiograph.
Graecc. Vol. I. p. 259. De 0eolyco
cf. etiam Pausan. IlI, 15. IV, 7.
mat xwg — irenootnos] i. e. idque
nomen fere invaluit sive, ut Valla red-
didit : et id nomen (cognomen scil. a
patre discedente inditum filio) a/ieri
(nomini scil., quo antehac appellari
solitus erat) praeraluit. Idem ver-
bum értxgatesiv eodem sensu apud
Athen. XIII. p. 5:8 E. et Diogen.
Laért. III, 4. V, 38: quae laudat
Valcken. Cr. citat Toup. ad Longin.
sect. XV. p. 313 (ed. Oxon. 1778),
ubi similis locus e Philone affertur
advers. Flaccum p, 920: TOUrO YaQ
nexQuTmuE mwe rovvopa.
în’ ov Alyeidar naledvtar] E Me-
diceo, Florentino, aliis recepi én°
ov, cuius loco alii dirò toù, quod
Schweigh. et Gaisf. receperunt ; rec.
edd. ax’ 06, quod în uno Parisino
exstat. De ipsa Aegidarum gente no-
bilissima, alios ut taceam, conf.
Mueller. Orchomen. pag. 329 sequ.
(cui Cr. addit Tafel. Dilucidd. Pindd.
Spec. I. p.21 seqq., Sturz. ad Hella-
nici fragmm. p. 89 seqq.). Quo au-
ctore nihil dubium, quin Aegidae ab
antiquo inde aevo Amyclas (quae
urbs Achaeorum, quibus ipsis igitur
Aegidas adscribi par est, tum fue-
rit, Doribus nondum ingressis) te-
nuerint indeque coniuncti cum Mi.
nyis Lemno pulsis Theram condide-
rint. Quae quomodo cum Ilierodoti
verbis conciliari queant, equidem
non exputem, nisi Herodotum falsa
tradidisse samas. Nec magis con-
gruunt, quae idem de Aegidis illis
enarrat, sacerdotali tribu, quae non
multo ante Dorum invasionem ‘The-
bis, unde a Boeotis fuerit pulsa, per-
venerit Amvyclas, tanquam in com-
mune Achaeorum Minyarumque ex-
sulum receptaculum, in quo tamen
postea demum, quam Dores regio-
nem occuparint, Phratriam consti-
tucrit. Quae ipsa aliaque, de Aegeo
stirpis auctore Theraque Aegida re-
lata, quantum a scriptorum veterum
recedant fide, vix quemquam fuge-
rit. Addi his poterunt, quae Pinda-
rum eiusque genus potissimum re-
spiciens de Aegidis disputavit Tvcho
Mommsen in: Zeitschrift f. Alter-
thumswissensch, 1845. nr. 1 8eq., qui
id quidem recte mihi statuere vide-
tur (p. 11), Acegidarum gentem ortt
quamvis Cadmeam tamen postea
prorsus Doricam esse factam.
quin usydAn] Ipsa voce ueycn
indicari opinatur C. O. Mueller. Or-
36 *
564
HERODOTI
yain év ZEraorn. toto. dì év ti pudr tavrn avioagi cv pae
chomen. p. 329, hic non de tribu (gv-
27), sed de phratria tantum agi.
Nam tres olim Spartae fuisse tribus
(pvi&g) non aliter atque in aliis Do-
rum civitatibus satis constat (cf.
modo Mueller. Dor. II. p. 70), de
quarum una tamen h. l. non cogi-
tandum esse quivis intelliget; adeo
ut vox gvA7) hoc loco accipienda vi-
deatur de gente s. familia, quarum
plures ad unam eandemque istarum
trium tribuum pertinuerint; phra-
trias appellari licet cum Muellero |,
1, coll. Dor. II. pag. 77. not. 8, aut
potius 0fes (cam Mommsenio |. 1.
et Boeckhio 1. supra l. p. 14.), qua-
rum triginta Spartae fuisse constat:
vid. C. Fr.Hermann: Griech. Staats-
alterth. $. 24. not. 21. Conferri de
his quoque possunt Boeckh. in Corp.
Inscr. I. p. 609 et Lachmann: Spar-
tanische Staatsverfass. p. 144, qui
eam tribum, ad quam pertinuerint
Aegidae et in qua principes quasi
exstiterint, Aegidarum nomine hoc
loco designari arbitratur: quod ne-
que mihi persuasit neque persua-
sisse videtur Kopstadtio De rer.
Laconn. constitut. Lvcurg. origine
et indole (Gryph. 1849) p. 67. Ne-
que etiam ad quattuor illas phylas,
quae a grammaticis subinde comme-
morantur, Pitanam, Limnas, Mes-
soam et Cynosuram (cf. nott. ad III,
55. p. 98), quaeque ad loca, quibus
singuli Spartani habitarint, spe-
ctant, Aegidarum phylen ut quintam
retulerim vel potius adiecerim, Amy-
claeam scilicet sive Aegidarum tri-
bum; id quod quibusdam placuisse
video. Vid. Mueller. Dor. II. pag.
49— 51, C. Fr. Hermann: Grie-
chische Staatsalterth. $. 24. not.
22. Neque aliter statnendum vide-
tur de ea rententia, quae Acgi-
das ad tribus rusticas refert atque
hac tribu prata et pascua ad Tayge-
tum comprehendi vult indeque adeo
ipsum Aegidarum nomen (ab a/yes,
i, e. caprae) ductum patat; vid Kor-
tiim in: Schlosser et Bercht Archiv
etc. IV. p. 152. Conf. Kopstadt. 1. |.
toîai dè Ev ti] pvif tavtn x. 1. 1.]
Eadem orationis structura impedi-
tior, de qua ad initium huius cap.
monuimus, coll. IV, 147. Nam sen-
sus est: Hi enim huius gentis viri,
qui nullos reliquerant natos, oraculi
inssu (quo scil. malum averterent
subolemque servarent) templum fu-
riarum Lauii et Oedipodis exstruxe-
runt. Furiae enim templo ipsaram
in honorem exstructo pieque in hoc
ipso cultae ac placatae non amplius
in gentis subolem saevire eamque
morti tradere putabantur. Verbo
vréusrvay in plurali numero posito
ad ta téxva, cui singularem verbi
numerum Noster adstruxit VI, 4l,
noli turbari; vid modo Kuehner. Gr.
Gr. $. 424, a et conf. Bredov. p.335.
Ad ipsum argumentum pertinetPau-
saniae locus IX, 5. $. 8 (ubi toy
Eeuvvav Aafov xal Oldixodos men-
tionem facit) a Wesselingio iam al-
latus. J/a/lcken. haec adscripsit:
.»,Dirae, quibns Aegidarum progeni-
tor Oedipus Furiis agitatus filios
suos devovit, a Thera quodammodo
renovatae, tilium se dicente xata-
Aelperv 0:y ly Avnorci, dicuntur Oe-
dipodis “Eguvvves. Laium quoque
Dirae dederant praecipitem, quibus
illum Pelops devoverat ob raptum
Chrysippum. ‘Egivr0» Oedipi Diras
vocant Tragici, Aesch. 8. c. Theb.
70. Sophocl. Oed. in Col. 1294 (1434
Br.). Eurip, Phoeniss. 627. Atque
C. Fr. Ilermann. in Quaestionn. Oe-
dipodd. pag. 90 probaturus, Eriny-
um religionem aliis quoque Grae-
ciae locis cum Oedipi memoria con-
iunctam fuisse, Aegidarum exem-
plum profert, ,,qui quum SpartaeFu-
rias Laii et Vedipodis consecrarent,
profecto non tam nova sacra consti-
tuisse quam intermissas ceremonias
patrias instaurasse in novasque se-
des transtulisse videntur.‘‘ Add.
ibid. p. 129, ubi idem observat haec
sacra placandis diis inferis generis
que saluti ac diuturnitati ab eorum
invidia tuendae instituta videri.
Conf. etiam Naegelsbach: Nachho-
mer. Theolog. pag. 65. "Epirtar ex
uno Florentino dedi cum Gaisf. pro
vulg. Egevrvov. Conf. Blomfield.
in Glossar. ad Aeschyli Prometh.
MELPOMENE. IV. 149. 150. 965
vadpevav tè téxva, [dquoavto Ex Beoxgoriov 'Eguviov rav
Actop te xal Oidimodea (p0v* xal uetà toùro vatuerve TOUTÒ
rovro xal év Boy toto and tav avdpav tovrav pepovéa..
Mézoi pév vuv rovtov toù A0yov Aaxedauovio Onoaioo: 150
xarà tavtà Aépovar* tò SÌ dxò rovrov povvor Oneato die ye-
véoda. Aéyova. Totvos 0 Alcaviov, tv Ofoa tovrov drb-
yovos, xal Bagidevav Onens TH vijoov, amixero &5 AeApovs,
ayav aio tie modios éxatoufinv: etrovro dé of xa. &Aior tv
modigtéov, xa dn xaì Barros 6 IToAvuviorov, édv yévos Ev-
53 p. 83 Lips. Atque sic nunc apud
Homerum, Hesiodum, Apollonium
Rhbodium, alios constanter editum
videmus. Vid. plurima de hac scri-
ptura excitantem Kuehlstaedt in
Observatt. criticc. de tragicc.
Graecc. dialect. (Reval. 1832) pag.
135. De forma genitivi singularis
peculiari O/dinodem (a voce Oldi-
x0v6, cuius accusativum Oldir0vy
Noster adhibuit V, 60) conf. Bredov.
p- 250.
xal pera toùto vnéperve TOvTÒ
tovto nal tv Bnon x. r. 2.] Comma
post verba pera tovto vulgo posi
tum Schweigh. delevit, maiorem
collocans distinctionem post vr:
pecve et post rovrò rovro inserens
cvvéBn Reiskii ex coniectura; quam
vocem denuo eiecerunt Gaisford.,
Matth., Dindorf. et Dietsch., qui post
tovro nonnulla posuit puncta, qui-
bus aliquot voces missas esse de-
clararet. Ipsius loci sententiam,
quam neque Schweighaeuserus ne-
que Dindorf. (a quo Graeca verba
sic reddita video: ,,et ex eo tempore
mansere illis liberi, itemque in The-
ra insula eis, qui ex his viris proge-
niti sunt‘) recte expressisse viden-
tur, hanc esse puto: Ac postea idem
hoc remansit etiam in Thera iis, qui
ex his viris (Aegidis Spartani8) pro-
geniti sunt, ut scil. Oedipi et Laii
Furiis sacra facerent, quibus pla-
carent haec numina sibique ipsis
servarent prolem. Ad verbi vréusve
intransitive positi significationem
pertinent, quae allata sunt in The-
sauro ling. Graec. Vol. VIII. p.
380 ed. Dindorf.
Cap. CL.
Toeîvos 0 Alcaviov, ov x. t. 2.)
C. O. Mueller. Orchomen. p. 341 de
hac re disputans cum Herodcteis
conferri vult Pind. Pyth. IV, 462.
Schol. Pind. ad Pyth. IV, 10. Span-
hem. ad Callimach. in Apollin. 65.
74, additque Polymnesti nomen tun-
quam victoria reperiri in Cyrene OI.
LXXXI. Pro Foèvos Sancrofti liber
cum duobus aliis I'oîvrvos, atque
sic quoque hoc nomen invenimus
scriptum pluries in inscriptione
Graeca ad Theram spectante, ut
monstravit Boeckh in Corp. Inscr.
Gr.nr.24148. p.361. 369. Conf. etiam
eundem in Commentt. Acad. Berolin.
1836. p. 78. 79. Qui Grinus quod
BaorlevaovOnens ts vpoov mox di-
citur, indicio est, Therae illius, qui
coloniae fuerat dux, posteros regiam
sibi retinuisse dignitatem, qualem
scil. in Dorum civitatibus obtinuisse
novimus. Tu conf. Mueller. 1. 1. pag.
337 et vid. nott. ad III, 136. Unde
etiam hoc, opinor, repetendum, quod
Delphos hecatomben ducit rex pu-
blice missus e civitate sua ad Apol-
linem, Dorum patrium deum ac tute-
larem, cuius utpote c0yny#tov sacra
procul dubio etiam in Theram e La-
cedaemone coloni adduxerant. De
Apollinis sacris in insula Thera cf.
idem Mueller. I. l. p. 328 seq. Verba
@fwv ano tis modog Enatoufnv
valent: secum (Delphos) ducens mis-
sam a sua civitate hecatomben deo
(Apollini) offerendam; ubi quo sen-
su 704.06 vox accipienda esset, mo-
nui ad IV, 153.
tav yévog Evpnuidns tov Miyvé-
960
HERODOTI
puuidòns tv Mivvéov. Xosouévo dè to T'oivo t® faokdétzi
tòv Onoaicav megì CAicov god n Ivdin, urigerv èv Afvn x0-
div. 6 dì duetfero Atyov' ’Eydò ulv, avat, mpeofuvrepos te
wy] i.e. qui genere Euphemida fuit, 8.
e posteris Euphemi, urius e Minyis.
Plerique codd. FEv&vpucdng, unus
Vindobon. Ev&tvandns. Quod nunc
vulgo legitur Evpnuidns, e pal.
maria fluxit emendatione Palmerii
(Exercitt. pag.23), Simsono (Chron.
ad ann. 3389), Bouherio (Diss. He-
rod. 12), Larchero, Muellero (Or-
chomen. p.341), Thrigio (Hist. Cy-
ren. p. 38), aliis probata. L'ertur
enim inter Iasonis socios Minyas
Euphemus, testo Pindaro Pyth. IV,
455, ubi vid. Schol. coll. Spanhem.
ad Callimach. II, in Apoll. 75 et Bur-
mann. in Catalog. Argonaut. s. v.
Add. Boeckh. ad Pind. ’’yth. IV.
pag. 265 et in Commentt. Acad. Be-
rolinens. ann, 1836. pag. 148. Cuius
Euphemi compressu gravida facta
Lemnia puella cum Batti progenito-
rem partu edidisset, iure hic Battus
dicitur Zuphemida. Ac Larcherum,
quod omnes Argonautas vocatos fu-
isse Minyas [conf. citat. ad IV, 150]
contendit, ita ut Herodotus voce
tov Mivvéoyv adiecta eum simplici-
ter Argonautam indicare voluerit,
missum faciamus; hoc vero tenca-
mus, posthac quoque in C'yrene flo-
ruisse videri hanc gentem, si quidem
plures Enphemi nomine insignes viri
ibi per insequentes aetutes occur-
rant teste C. O. Mnuellero |. l.
Vosmpévo di td Torro — god n
Iv®in] i. e. sciscitanti lîrino — ora-
culum edixit Pythia. Ut enim apud
Nostrum verbum yocv valet respon-
sun dare oraculum sciscitantibus (cf.
VII, 220 coll. IV, 155), ita yoaodac
est sciscitari, consulere oraculum, ut
I, 40. 85. IV, SI. 155. 157. 163
(ubi vid. nott.). V, 82.
urigeLv Ev .11Bvn 01) Libyam
ab Apolline monstratam fuisse haud
mirabimur, ait Thrige 1.1. pag. dI,
si hanc regionem ob eximiam uber-
tatem iam Homero (Od. IV, 85—89)
laudatam nec Graecis reliquis Batti
tempore plane incognitam fuisse re-
putemus. Qui idem pag. 104 seqq.
veterum scriptorum testimonia lau-
desque de hac regione collegit, quam
amoenissimam atque in regionibus
caeteroqui desertis atque aridis fer-
tilissimam ob aquarum copiam aé-
risque salubritatem veteres lauda-
runt; inque his praecipue Pindarus
ac ‘Theophrastus, ut sane intelliga-
mus, cur eo potissimum deduxerint
coloniam vel potius ducere iussi
sint ab Apolline. Nec magis mira-
bimur Libvam ab oraculo praedicari
mxoivnoatoy IV, 159. Hoc vero mi-
ramur, quae regio tot tantisque lau-
dibns scriptorum veterum unanimi
fere celebratur consensu, eam quar-
to post Chr. n. saeculo in miseran-
dam fuisse redactam conditionem,
teste Synesio itemque sexti saeculi
scriptore Procopio. At qui nostra
aetate prae reliquis accuratius hanc
regionem perlustravit, is et ipse
pulcherrimam testatur se vidisse
regionem, montibus, vallibus, salti-
bus distinctam, arboribus plantis-
que abundantem et fontibus bene ir-
riguam; ut, si soli optimi iam ulla
accederet cultura, colonis ex Euro-
pa illuc deductis haud desperan-
dum, fore ut pristinam ubertatem
ac felicitatem tractus ille recupera-
ret. Conf. Thrige 1.1. p. 112 et quae
cx Della C'ellae diario potissimum
protulit Ritter: Erdk. I. p. 924. 9%
seqq, 943 seq. — In seqq. verba fa-
ovs ae‘0e0d Larcher. reddit: conr-
hé sous le poids des ans; Schweieh.:
gravis ad maius quidpiam moliendun,
hoc adiiciens «#/0808a1 explicari
posse: loco se movrere (coll. IX, 52,
ubi eeo&évres idem fere quod xt
&#rtes), ut sane hic fere totius loci
sit sensus: ,,Ego quidem prove-
ctior iam sum aetate indeque minus
aptus (gravis), qui loco me moveam
ad iter suscipiendum coloniamve
condendam.‘ Ac dudum monuerat
Wesscling., haec verba ad senii in-
commoda spectare, quibus di/ficulter
ille erigehatur. Idem Hesych. exci-
tat [I. p. 108, ubi @s/gouar* avo al-
MELPOMENE. IV. 150. 151. 067
nòn eiuì xa) fapvs cetosodtar* ov dé tiva tovd: tdv veotEodv
nédeve tara mogev. Qua te Eheye tavta xal Edeixvve Es tÒv
Batrov. tore pèv rocavra. pera dè ameRtovies ahopinv sigov
TOU gomotnotov, ovTE Avv eldotes 6 0xOv ps En, ovte t07-
ucovteS és apavis rompa amooteA4ev arorninv. ‘Entà dè eréovAs5I
pstà taùta ovx Ve tiv Arion, év toto ta devdoza ravta ci
tà év ti] vjo® hiv ÉvOg ipavav®n. poecuevooi dè toto. Oy-
QuioLoi aootpege Ù Ivdin tv És AB amorxinv. drei te
dì xaxod ovdiv nv og uiyros, réurovor és Koftnv aypéiovs
ditnuévovs, eÈ ris Kontov 1 perotxiov amyuevos ein € A-
Bunv. repinAavosuevoi dÌ avt)v ovtoL aTixovro xa 85 "Itavov
modiv* Ev tavtn dèi cvuuicyovo: avdol roppvort, td oUvopa
copa:] et de voce faoùs Sophocl.
Trachin. 235. Oedip. Colon. 871,
ubi recte exponunt pressum, gravu-
tun. Vid. Doederlein. ad h. ]. p.446.
xéleve tavta rotgestv) Ita
cum recentt. edd. exhibui pro xé4eve
zoLéev trade. In seqq. ad usum
particularum &&a re — xal conf.
I, 112. IMI, 135 ibiq. nott. Verba
dioylno sizev TOÙ YONItnQUov (i. e
nullam oraculi rationem habuerunt) ci-
tat Thomas Mag. s. v. 040y/« pag.
38. Tu cf. nott. ad II, 111. Ad verba
is dpavèg zenpa (i. e. in incertum) cf.
VI, 76: tv yao dî) Liuvnv raveny Ès
gacpa apavès xdLdovoear x. T.
A. Ad verba azootédiev arcovninv
cf. nott. ad IV, 147.
Cap. CLI.
'Entà dè Èré0v) i. e. intra scptem
annorum spatium S. septem prosimis
annis. Tu vid. III, 131 ibique nott.
et ad verba ovx ve Herod. HI, 10.
IV, 50 ibique nott. In seqq. inta-
ctum Feligui, tEavar8n, a Dietsch:
mutatum in te nvardn, licet omnes
refragentur libri scripti vulgatam
retinentes, cum augmentum in hoc
verbo vel apudAtticos omitti soleat.
Vid. Bredov. p. 310 et conf. infra
IV, 173.
mooePeoE N Ted tnv ts ABunv
amori nr) i. e. erprobravit Pythia,
quod in Libyam coloniam non duxre-
rint. De verbo roeogpéggtv conf. nott.
ad I, 3 coll. Homer. Ili. III, 64. —
pytna.
Ad vocem ury0s in seqq. conf. lI,
181 ibique nott. — In seqq. quod
Dindorf. edidit rseimZavemuevo:,
equidem cum Dietschio retinui, quod
omnes afferunt libri et scripti et
editi: reginZevouevor; conf. etiam
Bredov. p. 389.
és"Itavoy noUv] Praeter Stepha-
num Byzant. ac l’tolemaeum nulla
quantum scio urbis mentio, cuius
plures adhuc supersunt numi. unde
satis amplam olim fuisse urbem col.
ligas, quae sita fuisse videtur in
orientali Cretae ora, ubi nunc locus
Palaeocastro: vid. Hoeck. Creta I.
p. 426 et Forbiger: Handb. d. alt.
Geogr. III. pag. 1037. Mannertus
(VIII. p. 709) hanc urbem confun-
dit cum altera, cui nomen Hliera-
Ad Punicam urbis originem
haud scio an referri possint numi,
qui humanam ostendunt figuram, in
piscinam quae exeat caudam, diis
Syriacis prorsus similem, teste
Hoeckio Creta I. p. 17 seq., qui ob
Herodoti locum purpurae fabricam
commerciumque hac in urbe fuisse
suspicatur. Ad Cretenses vero quod
nuntios mittunt Theraei,noli mirari:
nam Cretenses prisco aevo re navali
et commercio navibus instituto adeo-
que etiam latrociniis excelluerunt:
vid. nott. ad I, 2. In seqq. ad ver-
bum crup:0ys.v adhib. nott. ad II,
64 et ad vocem cneverdele nott.
ad IV, 103; vuo r0ogrosvs (ut
III, 42 ave cUsvs) dicitur _purpu-
rarius, qui purpurae 8. muricis ca-
568
HERODOTI
nv Kogofwos, 05 Epn va’ avéucav amevergteis armnéodai i
Afunv xai AiBuns és IlAaréav vijoov. uo8ad di rovrov xei-
davtes yov és Ononv. tx Sì Onons EmAeov xataoxozor avdes;
tà agdta ov moddoi. xatnynoauevov dì tov Kogpafiov és tv
vijoov tavinv dij) tiv Iiargav tòv puèv Kopaficov Asizova:,
oLtia xatadirovtes 000v dn unvoiv, avroi dè ExAsov tiv rayi-
1520rnv drapperéovres Ongaioror mEQÙ Tijs vioov.
‘Arxcodnusov-
tav dè tovtav xAÉGD ygovov toù ovpxsiuévov tòv Kogoftov
énélime ta navta. pera dì vnùs Zauin, tîjs vavxANOOS 1v Ka-
piendae exercet artem , ut apud Ae-
lian. H. A. VII, 34. Lucian. Toxar.
18. Arrian. Anabas. VII, 19, 7. Conf.
Stephan. Thes. ling. Gr. T. VI. pag.
7870 ed. Angl. Atque hac ipsa op-
portunitate factum esse videtur Ita-
lo interpreti, ut Corobins piscatu-
ram exercens ventis in Libyam de-
latus fuerit. Ad verba on’ dvéuov
cemevecrzBele (a ventis delatus) cf.
nott. ad cap. 103. Add. cap. 192.
és IMlatéay vijoov] ITiaréav Me-
diceus, Florentinus, alii. In aliis
quibusdam exstat IlZara(arv, quae
eadem lectionis varietas est IV, 156.
169. Apud Scylac. 8. 108 (T. I. pag.
308 Gail.) invenias IZiateai vulgo
editum, quamquam codex IlZate:-
aL praebet ; Stephanus Byzantinus
habet: IMiareca, vijoos .LiBvns;
sed idem 8. v. IMaraiaì, quae est
Booetiae urbs, ita quoqne dici sceri-
bit insulam ante Libyam. At JIZa-
réav veram Herodoti formam esse
puto, qui acque atque in aliis voci-
bus penultimam in # non in et for
mavit: vid. Rredov, pag. 198 coll.
Mannerto X, 2. pag. 39, qui merito
hanc formam praetulit. Ipsa insula
non procul a Libyca ora Giligam-
marum sita esse fertur, nunc cogni-
ta nomine Zomba, in sinu, qui idem
hinc tulerit nomen. Ubi receptacu-
lum est transfugarum praedonumque
asylum. ‘Tur conf. Schliehthorst. 1. 1.
pag. 123, Rennel. p. 653, Ritter:
Erdk. I. p. 954, Mannert. 1. 1., Pacho
Voyage dans la Marmarique ete.
pag. 52, Thrige: Hist. Cyren. pag.
69 nott., Mueller. Geograph. Graece.
minn. I. p. 412. Quibus Cr. addit
Tafel. Dilucidd. Pindaricc. Specim.
I (ad Pythicc. V, 112—122) Ra 2l
seq. — Ad verba 300y dn
conf. Herodot. I, 160. III, 152. 159
et ad vocem xatnyniautyov nott.
ad II, 56. III, 134.
Cap. CLII.
ingl) Conf. III, 108 ibique ci-
tata. De Samiorum re navali, quae
hoc etiam loco respicienda est,
conf, nott. ad III, 122. Commercium
autem, quod Samii cum Aegyptiis
habuerint, vel e Polycratis atque
Amasidis historia cognoscitur, de
qua vid. III, 39 seqq. vavzingos
navis dominus dicitar, ut I, 5. Plura
vid. in Thesaar. ling. Graec. T. V.
p. 1373 ed. Dindorf. — In seqq. ge-
nitivum ércavrod retulerim ad orrie,
ut unius anni cibaria intelligantur.
Ad verbum yÀ xouevoi conf. nott. ad
II, 102 et ad verba ov yee arde ro
mvetuc nott. ad cap. 28. De apeliote
monuimus ad cap. 22. De Tarfesso
conf. quae ad I, 163 adscripsimus.
Miot, Gallus interpres, hic quoque
cogitat de loco, cui nunc nomen
San Lucar de Barameda ad Guadal-
quiviri s. Baetis fluvii ostia. Quae
sequuntur verba de17 TOUT zeso-
usro:, attigimus supra in nott. ad
II, 77. Add. Aristid. I, pag. 181:
méumovoi Pera nouni ynv Énl xa-
Gar «qpoguas toù filov. — Quibus
fabulis arctam censet C. O. Mueller.
Orchomen. p. 342 fundari amiciti-
am, quae olim Samiis cum Thera
atque Cyrene intercesserit et quae
posthac potissimum sub Arcesilao
III fuerit probata. Cf. IV, 162.
MELPOMENE. IV. 151. 152.
”
069
Aatos, rAéovoa éx° Alyvntov arnvety®n È tv IAaréav tav-
tv. avdopevo. dì ol Zapioi raga toù Kopeafiov tov avra
Aoyov oitia ol Eviavtov xataAsimovor. avtol dè avayBevres
éx tils vyoov nu) pArgouevor Alypvrtov Enxdeov, arogpeEgoLEvO:
amnhiomtn avéno’
L) - e
xal, où pag avis to rvevua, HoaxAéas
otnAas diextegnoavtes arisovto é5 Taptnocov, &ein rouri
Ms yoeduevor. tÒ dè EurogLov ToÙTO Nv axnpatov toÙUtov TOV Y00-
vov, DOTE arovootHoavtES oUTOL dri00 ueviota dj ‘EAAnvov
mavtov, tiv Muels atoexeinv lduev, éx qogriav txéodnoar,
pera ve Zootparov rov Acodauavtos Alyivgmnv:
, LI
TOUTO YaQ
ovx ole té doti tolcar dAiov. ol dì Zauior tqv dexatnv tov
mv canpatov] Vertit Schweigh.:
erat ea tempestale intactum hoc em
porium,‘ in Lex. Herod. vocem @x7-
outov exponens intactum, illibalum,
nondum requentatum mercatoribus
(emporium). Nec aliter accepit Lar-
cherus ea, quae I, 163 de Phocaeensi-
bus, primi qui Tartessum Graecis in-
dicarint, traduntur, hisce minime ad-
versari statuens. Quam in eandem
sententiam Langius: ,, Diese Man-
delssidile aber mar noch neu und un-
besucht zu der Zeit ;‘‘ itemque Italus
interpres: ,,tale emporio era allora
intatto.‘ Substituit Sancrofti liber
amelourov, i. e. intentalum (Graecis
scil., cum antea Phoenicibus solis
esset cognitum), quod ipsum, vel po-
tius ametontor, si plures ferrent libri
(nisi pro glossemate habendum),
haud displiceret Valckenario, quo
monente axnoatov dicitur purum at-
ue intaminatum eodem modo, quo
aneQuLov de urbibus ac regionibus
integris, hostili ferro nondum viola-
tis, apud Herod. III, 146. Thucyd.
II, 18. Id vero ab hocloco alienum
haud scio an iudicari debeat. Vox
aunoxtos de pura atque illibata myr-
rba adhibetur apud Herod. II, 86
itemque de auro puro VII, 10,1, can-
demqune vocem de omnibus, quae
non mixta, pura, intacta et intami-
nata sunt, dici posse, satis monstra-
vit Struve Opuscc. I. p. 22, quo iam
usus sum in nott. ad II, 86. Neque
alio ducunt, quae Ruhnken. ad Tim.
‘p. 17 et Blomfield. ad Aeschyl. Pers.
620 in glossar. collegerunt: unde
hoc quoque loco emporium dici pos-
se existimem @x7gator, quod pu-
rum fuit, npndum infectum et cor-
ruptum multorum aliorum mercato-
rum adventu et commercio, unde
copiam magni lucri praebere potuit
Samiis. Atque hunc in sensum acci-
pere quoque videtur Barth: Corin-
thiorum commerc. et mercat. hist.
Partic. p. 35. — Ad locutionem
dTOVOCTHIAVTEG orlo conf. nott.
ad III, 16. e&roexsinv cum Bre-
dov. p. 186 dedi pro vulg. ares-
uinv.
tOv Nueîis atpensinv Îduev] i.e.
quorum certior ad nos pervenit notitia,
Simili modo «rgexstn VI, 1. Pro
lduev codd. omnes louev, quam
eandem formam aliquot libri prae-
bent I, 178. IV, 197, alienam illam
quidem ab Herodoto, ut satis appa-
ret ex iis, quae Br edov. p. All attu-
lit. Verba sequentia usero ye Zoo-
croarov x. t. À. hinc affert Eustath.
ad Dionys. Perieg. 511. Hoc vero
ad omnem teneri velim narrationem,
Aeginetas aeque ac Samios anti-
quo potissimum aevo inter Graecos
excelluisse re navali, mercaturé
magnisque hinc acquisitis opibus.
De quo conf. nott. ad III, 59. 60.
139. In seqq. ad tnv dendtny conf.
nott. ad III, 57. Sex talenta, si qui-
dem Attica intelligenda sunt (cf.
nott. adIII, 89), constituunt ferme
quindecim milia florenorum. Euboica
vel Aeginetica talenta intelligere
mavult Grote: History of GreeceIII.
p. 372, ac probabiliter Euboica, quo-
971)
HERODOTI
emnegdicov etsdovres, FÉ tedavta, EroLpoavto qadxiiov, xor-
tijoos Agpolixod togorov: meéqui di avroù yovadv xepalaì
mooxgoocoi sloL° xal avednuav és tò ‘Hoaiov, vaootmnoavIEs
avro tpels qadxéovs xodoggovs Éntarmmgeas , toto: povvaoi t0r-
QeLOLEvOvS.
rum sexaginta (quae lucri fuit sum-
ima) compleant 16000 libr. Angll.
érxeo0l0v] Ita e pluribus codd.
cum recentt. edd. rescripsi pro ézt-
nxeQ0dé0v, quod praeter Portum, qui
a voce énuneodns derivat, retinuit
quoque Matth. In Philostrat. Vit.
Soph. II, 21. $. 2. p. 603: ovdè fea-
otns toù mietovos ovdèi Emme o-
dia uactevov 7 toxovs, ubi sunt
qui malint #rx80ds81a7, quod ipsum
in l’hilostrat. Heroicc. py740 (p. 232
Boisson.) eodem /ucri significatu le-
gitur, revocatum e codd., cf. Bois-
sonad. p. 625. Mihi in altero loco
érixéodia utique retinendum vide-
tur. Pro ér01m0avto (i. e. fuciundum
curarunt) duo libri ér0i700v. Cf.
modo III, 57 ibique laudd. Ad 702-
xniov cf. IV, 81. De Argolicis crate-
ribus mihi plura non constant. Inter
alia poculorum genera commemorat
C. O. Mueller. Handb. d. Archaeo-
log. $. 298. Antiphanes pocta inter
ca, quae singulis civitatibus pro-
pria sunt, recenset quoque Argivos
lebetes, teste Athen. I, 21 (49) p. 27
D. Calices Argivi apud eundem
Athenaeum XI. p. 480 C'. memoran-
tur ér:Gnuor. ‘Tu cf. Panofka: Re-
cherches sur les noms de vases etc.
(Paris 1829) p. 19. 50, Krause: An-
geiolog. pag. 50. 101, 293, qui cet
Lesbios et Corinthios et vero etiam
Argolicos crateres commemorari
apud veteres scribit: neque vero con-
stare addit, qua re diversi fuerint
a caeteris aut quid peculiare singuli
habuerint.
meéoue dì «vtod) Duo libri «ro.
Sed vid. nott. ad cap. 15.
yevrdv xegalai roorouogor elG1]
Vocnlam oî post xepaZai e dunobus
codd. a Wesselingio receptam ab-
iecerunt posteri editores inde a
Schweighaeusero, qui tamen postea
(in Lexic. Herod. II. p. 136 seq.)
eam nullo incommodo retineri posse
Kugnvaiowor dì xai Onpaloro. és Zaulovs axo
dixit, adstipulante censore Ienensi
1828 Ergiinz. BI. 49. pag. 348. At
lioc pronomine minime indigere vi.
detur oratio. Ipsa verba sic inter-
pretatur Wesselingius: yrypàzm ca-
pita prominentia, in extrema, opinor,
poculi ora, ornatus causa addita.
Et sane obscurior h. 1. vox xg0xg06-
cor, ad quam illustrandam vix vale-
bit VII, 18%, ubi naves wgoxgoscso:.
Conf, Stephan. Thes. L. Gr. T. IV.
p. 5363 ed. Angl. Propius forsan
hue spectat vox xg00ce: II, 125, ubi
vid. nott. Larcherus reddit lun vis
a vis de l'autre; nec aliter fere ver-
naculus interpres: Rund um densel-
hen maren Greifenkòpfe, einer den
andern gegeniber. Nec aliter deni-
que Italus: altorno al quale vi sono
prominenti teste di grifi le une rivolte
ulle altre. Add. Cavedoni in Bullet.
degli Annali dell Instit. Archeolog.
1843. pag. 198 seq. Mihi magis ar-
ridet Wesselingii ratio; eandemque
probatam inveni C. O. Muellero in:
Archaeolog. $. 323, quo auctore in-
telliguntur ,, vorspringende Thier-
kopfe.* Ac perspici poterit hoc ex
loco, quam mature Graecorum in
operibus gryvphi ornamenti causa
fuerint adhibiti, ut sane dudum an-
tea ipsa de Gryphis fabula ad eos
deducta videri debeat. "Tu cf. Voel-
cker. Myth. Geogr. I. p. 184 seq.
et quae in Excursu ad ITI, 116 mo-
nuimus. to Hoaîoy de celeberrimo
Iunonis templo apud Samios intelli-
gendum, de quo vid. nott. ad IlI,
60. Quod cum negasset Brunn. Ar-
tificc. tempp. p. 6, recte verum ad-
monuit Urlichs in: Rhein. Mus. N.
E Ape 2:
toîGi yovraoi fonosrouevovs] i.e.
genubus inni.ros. Nimirum hi colossi
genubus innixi basin efficiebant s.
unonontne:diov (conf. I, 25 ibiq.
nott.), quae craterem sustineret.
Ne mireris tale artis opus: namin in-
MELPOMENE. IV.
TOUTOV TOÙ Fppov agata pidiai nevada: cvvexRNdNOev.
152. 159. O71
@noator, érei te tov Kugeftov Urovtes Ev tI) 100 armixovio
és tv Ononv, aripperov, dg oqL elim vijoos énì Afvn exri-
cuevn. Enoaiowo di Fade adeApeov re an’ adelpeoù méurnev
sula Samo mature iam floruit artifi-
cum schola, ad quam Rhoecus, Te-
lecles, Theodorus, alii pertinent
indeque etiam Crocso magnum ar-
genteum cratera a ‘l'heodoro circa
Olymp. LVIII elaboratum esse legi-
mus I, 51, ubi vid. nott. Hic vero
crater quo tempore probabiliter fue-
rit elaboratus, si quaeras, loc ad
Olympiadem XXXVII referendum,
si Samios ex Tartesso rediisse circa
hanc Olympiadem statuas cum C. 0.
Muellero Handb. d. Archacolog. $.
60. p. 10 ed. tert. Et sane hoc ex
Herodoti verbis apparet, cratera
confectum esse, quo tempore Ie-
raeum exstructum iam fuit. De quo
diximus ad III, 60 coll. ad III, 4l.
Thiersch. (a Cr. laudatus) Epoch.
d. bild. Kunst p. 186 seq. 190 seq.
ed. alter. Larchero auctore (Tab.
chronol. p. 606) Colaei navigatio
ad Olymp. XXXIV, 4 s. 640 a Chr.
n. refertur; unde sequitur, crateris
opus Olympiadi XXXV adscriben-
dum esse; quo tempore, nimirum
vel ante Olymp. XL, Samiorum res
floruisse novimus; cf. nott. ad III,
39. 139. — Quibus haec addit Cr.:
n Viscontius in explicando puteo a
tribus Silenis sustento nostri loci
admonet in Museo Pio-Clementino.
Cf. Stuart. Antiqq. Athen. ed. nov.
I. p. 491 vers. German. Darmst.“
GvvesonINoar] ,yIn coalitis et con-
sociatis artissime unimis illud valet.
Conf. Stob. Serm. XXVIII. pag. 197
(I. pag. 443 Gaisf.]. Philostr. V.
Soph. II, 2. pag. 566.4 MHW'essel.
Addit Schweigh. Porson. ad Euri-
pid. Med. 136, quo observante qpidia
xéxoara: omnino valet: amicilia in-
tercessit, inita, quasi mita est. Tu
ef. etixm Herod. VII, 151. Cr. con-
ferri vult, quae ad Plotin. Enn. I
lib. VI. c. 7. p. 56 A. ed. Rasil. ad-
notata sint. De forma ov: enon®n-
Gay conf. Bredov. p. 125. — és Zx-
péovs eodem modo dixit Noster, quo
VI, 65scripsit: 7 fon n #5 tov
dInucgatov et I, 123 riuowpinv é00-
uévnv és Actveyea, Conf. etiam IV,
166.
Cap. CLIII.
Bnealoror dè fade] Quae sequun-
tur verba: adelpr6v te dr ddtlpe-
où néumev malco dazovra, xai drò
TOY go0ov arodviwv Ente tovray
avdors, sana si sunt neque mendnm
subest, nihil aliud significare pos-
sunt, nisi: placuit Theraeis, uf de
duobus fratribus unum sorte designa-
tum (indeque ab altero fratre quasi
avulsum) mitterent (in coloniam) item-
que (alios) wiros e septem civitatis
Theraeorum pagis 8. vicis. delectos :
quibus ducem regemque constituerent
Battwn, per duas naves dispositix.
Ubi iure quaeras, quid illud omnino
sit: aded@peov te dr adelprod réu-
EV, quove sensu his fratribus op-
vonantur aut cum illis coniungantur
vdoes amò tv qwoemv x. t. Z., i. e.
‘Theraci viri ex omnibus vicis dele-
ceti. Quare, ut mea fert opinio, men-
do quodam laborat hic locus, cuius
sensum profecto non assecutus est
Ed. Voswinckel (De ‘Theraeorum in-
sulis p. 45) sic scribens: ,,Itaque in
consilio fuit fratrem sortito ex VII
regionibus mittere, quorum dux es-
set Battus 8. Aristotele8s.‘‘ Quo re-
ctius A. Schoell ITerodotea verba
sic reddidit: ,,Da gefiel den The-
raeern, je von zwei Briidern Einen
zu schicken, nach dem Loose, und
zwar (?) Miinner aus allen ihren Be-
zirken u. 8. w.'; quem si sequimur,
ipsi viri e septem pagis delecti non
alii erunt, nisi fratres sortito in co-
loniam missi: quod num IlIerodoti
verba, qualia nunc leguntur, patian-
tur, dubitaverim, vel propter parti-
culas te xaÌ, quibus iunguntur ad#4-
quov TE nol «vdous, adeo ut iidem
hi esse nequeant. Liberius adeo
Langius: ,,und die Theraeer be-
schlossen, der Bruder solite mit sei-
Oi dè153
972
HERODOTI
meio dagovta, xal arrò tav Yiopav araviav xa éovrav av-
doas, siva. dé opecov xal nysuova xaì BaorAéa Barrov. otta
dn otedRovo: dvo mevinuoviEgovs és tv ITAaréav.
Tavra dì Ongator Aépovar
cvupEgovtaL NIN Onoator Kvonvaico..
meoì Bartov vvdauds ouolopéovor Enea.
ta È ExlAoima toù Aoyov
Kvonvaio. vag ta
Aéyovai yae
oùto' fot ts Kentns ‘Ab0s mods, év ti éyévero "Eréagzos
nem Bruder loosen (?) und so woll-
ten sie Mannschaft hinschicken aus
allen ihren Gauen etc.‘, qui et ipse
nullam particularum te xo ratio-
nem habuisse videtur. Mihi, uti dixi,
mendum subesse videtur libros ma-
nuscriptos, quotquot exstant, longe
antecedens indeque omnibus com-
mune. — Ad formam fade, quae sic
scripta reperitur I, 151. IV, 145.
201. VI, 106; conf. Bredov. p. 314.
Efdem formf usi sunt Theocritus
XXVII, 22 et Apollon. Rhod.I, 867,
qui aliis locis aeque atque Homerus
dixit «vade. Ad verba xe%@ lazovra
ef.IV, 94 ibiq. nott. In proxime an-
tecedd. cum Dietschio retinui @r7y-
yeZ0v, e Florentino aliisque allatum
libris: ex ora Stephani fluxit @x7y-
y£22 0v, quod dedit Dindorf. Plate-
am insulam a Batto Theraeisque
conditam Larcher. l. l. refert ad
Olymp. XXXV, 2 s.639 a Chr. n.
Add. €. O. Mueller. Orchomen. pag.
344 et Fischer Griech. Zeittafeln
p. 97.
nai CITÒ TOV 7WWWv QTAvIWY
Erto fovrov] Sanerofti liber offert
quetov et fovattor, quod praeferret
W "esseling. , gi itidem exstaret aza-
céov. Vulgatum nos cum Schweigh.
et caeteris edd. recc. retinuimus, cum
intelligantur vici 8. tribus, quarum
septem per insulam Theram fuerint,
quem numerum septenarium in omni-
bus Bocotorum coloniis praevaluisse
Boeotisque quasi proprium fuisse,
ad Apollinis sacra (ad sidera plane-
tasque opinor) spectantem conten-
dit C. O. Mueller. 1. I. pag. 337 coll.
221. Equidem ex his septem vicis
t7v x6div, quam supra IV, 150 No-
ster commemorat, constitisse putem,
i. e. Theraeorum ‘rempublicam 8. ci-
vitatem, quae eadem quoque in in-
scriptione Graeca (v. Corp. Inser.II.
nr. 2465) intelligenda erit, ubi @r
us x0£0g mentio fit, cum ipsa
urbs, hoc nomine significata, nun-
quam in hac insula exstitisse videa-
tur (vid. Ed. Voswinckel: De The-
raeorum insulis p. 34. 62), alioque
inde pertineant, quae urbis amplae
rudera in hac insula se vidisse te-
stantur plures recentioris aetatis
peregrinatores, quorum testimonia
profert Thrige Hist. Cyren. pag.35.
Ipsos hos septem y@opovs, quibus
‘Theraeorum civitatem constitisse
Noster h. 1. tradit, haud novimus:
unam, cui nomen .Me/aenae, eruit
Boeckh. in Corp. Inscriptt. Gr. II.
p. 370. Tria alia oppidorum s. vi-
corum nomina (0eam, Eleusinem, Pi-
raeum) ex inscriptionibus atque ex
Ptolemaeo attulit Voswinckel l. L,
quae num ad antiquos Dorum ze
Q0vrs septem revera pertinuerint,
non satis certum videtur. Mox cum
recentt. \edd. scripsi xal Myenore
uai Pfacidéa, quae vulgo, meliori-
bus libris invitis , legebantur inverso
ordine.
ovr@ dn otE.lOvoL dvo meytrjuos-
tégovg] i. e. duas naves penteconteros
mittunt. Cf. nott. ad III, 52. Una
modo navem illos implevisse scribit
Iustinus XIII, 7.
Cap. CLIV.
cvugpegovtatL] i. e. conveniunt. Cf.
nott. ad IV, 13.
fori ts Korens Albòs n0%g],, Epi
cum initium ; conf. Odyss. XIX, 172
et Krueger ad Dionys. Halic. Histo-
riograph. p. 85.‘ Cr. Add. Odyss.
1II, 293. IV, 814, quae attulit Lbar-
dy. — Apud Stephan. Bysz. pag.601
commemoratur'Oafog, w0%5 Ken
MELPOMENE. IV. 153. 154.
573
Baordeds, 05 tri Puparel dunrogi, ij oUvoua Mv Deoviun, énl
tavrn Eynue @AANv puvatxa. n dè ére0eA8ov0a èdixatev elvai
ai td foyo untovi) ti Dooviun, ragéyovod te sax xal rav
éx° avuti) ungavanevn: xal téX06 uaydoovvnv èrevetxaca ol
ans, Elev8éevns 00 n00E0, cuius
urbis nomen nonnulli, ut Xenion
(qui de rebus Creticis scripserat),
repetebant axò Oagov roù ‘Anaxdi-
dos, tig dvyatoos roò Miva, cum
alii essent, qui a loco praecipiti de-
rivarent, quia teste eodem $Stepha-
no eiusmodi loca praecipitia vocent
a«tovs. Quod non fugit Wesselin-
gium quaerentem, num eadem sit
urbs atque ZaÉ06, cuius aliquot su-
persint numi. Oaxidem tellurem me-
morat Apollon. Rhod. I, 1131 coll.
Serv. ad Virgil. Eclog. I, 66. At
apud eundem $tephanum legitur
quoque "AÉog (sic; scribendum °4é05)
mod Kontne, os Heodoros év te-
raern, ad quam urbem quoque spe-
ctant numi adhuc superstites, de
quibus plura vid. apud Forbigerum:
Handb. d. alt. Geogr. III. p. 1041
not. 77, ubi etiam inscriptionem af-
fert e Corp. Inscr. Graecc. II. nr.
3050, ubi vid. Boeckh. p. 638 coll.
401 Vol. II. Locum antiquae urbis
invenisse sibi videtur Pashley Tra-
vels in Cret. I. pag. 147. Mannertus
VIII. p. 726, cui 4505 eadem est urbs
atque’Oaféos, huius ipsius nullam
aliam fieri mentionem ea de causa
arbitratur, quod ad Eleuthernae di-
tionem haud dubie pertinuerit non
procul ab ea ipsa urbe prope fluvium
Oaxem, qui Mannerto idem esse vi-
detur atque Petrea occidentem ver-
sua ab urbe Retimo decnurrens.
0s érì Svyaroel — énl raven È;n-
pe] i. e. qui cum filiam haberet matre
orbatam, alleras iniil nuptias, sive, ut
Valla reddidit: ,,amissa urore indu-
cit filiae novercam.‘‘ Ubi vix opus
admonere de vi praepositionis érÌ,
quae vel in verbo subsequenti é x e 0-
#28060 cognoscitur. Ad éx} rav-
Tn, quo pronomine repetitur ante-
cedens éxì @vyarol, cf. modo IV,
122 ibique nott. Etearchus dicitur
Bacrievs urbis, eo sensu quo IV,
150 Grinus facrdevov Orons voca-
tur: vid. nott. ad III, 136. Idem
nomen in Cyren. inscriptione occur-
rit (Corp. Inscr. Vol. III. nr. 5163)
et in Spartana (ibid. nr. 1412 Vol.
I.). Atque apud ipsum Herodotum
Etearchus, Ammoniorum rex, inve-
nitur lI, 34. Nomina /kronimes ac
Themisonis allegorica esse contendit
C. O. Mueller. Orchomen. pag. 342.
Etenim et sapientiae et iustiliae signi-
ficationem continere videntur. Pgo-
viua sacerdos Iunonis Cyrenensis
dicitur in inscriptione Graeca Vol.
III. nr. 5143; @eulcw0y invenitur
ibidem viri nomen Vol.III. nr. 5163.
ndv in’ «vr pnyavopntvn] i. e.
quidvis adversus illam moliens. Nec
aliter fx) cum dativo loco simil-
limo VI, 88 et in proxime seqq. Tu
conf. nott. ad IV, 80, et ad locutio-
nem ipsam rav unyavaodai Plato-
nicam formulam ravra motsîv in
Phaedon. p. 114 C. (ubi vid. Hein-
dorf.@ag. 249). Apolog. Socr. cap.
29. pag.39 D ibiq. interprett. Monk.
ad Euripid. Hippol. 281. Nec mul-
tum differt x@v toXua@v in Plutarch.
Themistocl. 16 et radv xivev apud
Herodot. V, 96. In verbis proxime
antecedentibus: n dì — #dixalev
elrai x.T. À. vox Édixatev, quae pro-
prie valet: iustun aequum esse puta-
bat (conf. 1,89. II, 172 et allata ad
VIII, 26) hoc loco vix aliud est at-
que: volebat, ad se pertinere putabat,
ut re ipsa novercam se praeberet;
conf. etiam infra cap. 186.
uazlocuvnv Enevelnaca ol) i. e.
impudicitiae crimen ei ubi intulit. Me-
diceus érevejmovoa, At plerique
scripti libri tuentur vulgatam item-
que Eustath. ad Homer. Ili. p. 1183,
40 s. 1250, 36. Ad ipsum verbum cf.
IV, 166. VIII, 10. I, 68. 131 ibjiq.
nott. Apud Homer. Ili. XXIV, 30
invenitur vox payzZocvvn, quae
cum serioris sit aetatis eademque
de feminis nec vero de viris adhibea-
tur, omnem istum Homeri locum a
posteriori manu insertum voluerunt.
At yuvaîxec pagiorara. iam apud
574 HERODOTI
neider tov avdoa tabra Exeuv odto. 0 dì avayvawoBels daò ti
puvaròs égyov ovx Gorov Eunyavato eri ti dvpatoi. Nv yeo
òn Osuiocav, avio ‘Ongatos Eurogos, év ti Atd° tovtov 0
°Eréagyos nagarafav èrÌ teivia Etoguoî, N pév of dinxovioewr,
ot av denti. sasi te dè teooxade, apaycav ol rapadidor riv
Eovtod Pvyatéoa xai tavrnv énéisve xatarmovidaai araya
povta. 0 dt Osulocav, mepinuextnoas Ti ardtn ToÙ Goxov xal34
diaAvoRuevos tv Esuvinv, érotee toede. ragaAafav tiv xatda
arénAes” 008 dè épévero èv ro medayer, amocievpevos tiv ttog-
xaoiv ov Ereapgov, ogorvioioi «vtr diadijoas xatiue Ès 10
155wédapos, avaonacas dè darixeto éc tv Ononv. ’EvBevrey dì
tv Dooviunv raparlafdov Ioivuvrotos, Edv tav Enoaiov
x avo doxiuos, éradiaxevero* yoovov dè mepurovros ébepévero
Hesiod. Opp. et D. 584. Alia dabit
IIeynius in Observv. ad Homeri lo-
cum T. VIII. p. 593. — @vayvo-
codes est: adduclus, impulsus ab uxo-
re. Citat Suidas 8. v.'Tu conf. nott.
ud I, 68. VI, 50.
Eni Esivia] i. e. quem ut hospitem
hospitali coena muneribusque eacepil.
Estiva haud pauci praebent. libri;
alii Escvl«. Ald. Eevin. Sed unum
verum est ge/vea. Cf. II, 107 ibiq.
nott. IX, 83, et quae de hac formula
disputavit Voemel i in Programmate,
quod prodiit Francof. 1831. 4. de lo-
cutione éri Éefvia xalsîv; in qua
Estvix unice ad munera hospitalia
iis, quibuscum hospitium ineatur,
offerri solita pertinet, ita ut haud
raro nibil nisi convivivn significet
hospitale. Tu vid. ibid. potissimum p.
S et nott. ad Demosthen, de Halones,
$. 20. p.531. Quod sequitur mox pv
Sevinv, eo declaratur ipsum hospitii
ius, in haec munera initum, I, 69. 27.
III, 39. — Ad #Éoguo? cf. II, 133
ibiq. nott. et ad sequens 7 uèv 'Gre-
gor. Cor. de dial.p.-1471 et nott. ad ITe-
rod. I, 118. III, 60. Quod sequitur
dendi, retinui cum Dindorf. (C'om-
mentat. p. XXVIII), Bredov. p. 324
et Dietschio; Bekkerus scripscrat
denden. Ad verbum MEQUMUEXTNGAS
conf. nott. ad I, 44.
dmocrevuevos Tv éEooxucocir] i. e.
quo se exsolveret iurisiurardi ab Ete-
archo impositi religione. Ita inter-
pretatur Valcken. Tu conf.IV, 203.
I, 199 ibique citt. Markland. ad
Euripid. Iphigen. Taur. 1461.
Cap. CLY.
Ilolvuvnorog — inallazevero; i.
e. pellicis loco habebat, mallaxz
érerro, ut habet Hesychius. Verbi
nellonevecta: hoc sensu apud Plu-
tarchum aliosque scriptores obvii
locos praebet Thesaur. ling. Graec.
VI. p. 121 ed. Dindurf. — In seqg.
scripsi nat pro zig, quod sane in
Ilomero sic dissolutum probarunt
viri docti (vid, Lobeck. in Pro-
gramm. Regiomont. 1856 P. I de
synaeresi et diaeresi p.3.4), abHe-
rodoto autem alienum esse recte
monuit Bredov. p. 173 seq. Itaque
etiam infra cap. 160 et 161 revocari
raÈs pro nate.
zeovov dè meguiorto;] i. e. tempo-
ris decursu, ut II, 121. 133. Quod
Is. Vossius adseripserat OILOYTO:;
(progressu temporis, ut VI, 86. VII,
197 sive V, 68, ubi xodrov mpofiai-
LOvTOS), co minime opus, quamris
neutrum ab Herodoti usu abliorreat.
— Iam ipsam famam, quam Cyre-
naeis haud ingratam copiosius re-
tulit Noster, nonnihil mutatam ac
breviorem invenimus apud Pindar.
Pyth. IV et V, ubi consulantur scho-
lia Gracca. Aliam atque Herodotus
narrationem de colonia Cyrenem de-
MELPOMENE.
IV. 154. 155. ° DIO
oi mais logvogpavos xal rpavAòs, to ovvopa érédn Barros, ds
ducta exhibet Iustinus XIII, 7 coll.
Pausan. X, 15. $. 4. Schol. ad Cal-
limacb. in Apollin. 69. 74; aliam Me-
necles in Schol. ad Pind. Pyth. 1V,
10 (coll. Tzetz. ad Lycophr. 88()
atque Acesander (ibid. ad init.).
Quae ‘omnia accurate disquirens
Thrige Hist. Cyren. pag. 50 Hero-
doti narrationem, Theraeis proba-
tam, ad verum proxime accedere
sibi videri monet, argumentis sub-
iectis, e quibus Herodoti narratio-
nem reliquis praestare appareat.
Atque ibid. pag. 84 iis, qui recen-
tiori aetate de Cyrene a Theraeis ac
Spartanis condita dubitarunt, vete-
rum scriptorum haud pauca opponit
testimonia, quibus Battum edo-
cemur Cyrenes fuisse conditorem
ipsiusque urbis originem Theraeis,
Spartanorum colonis, adscribendam
esse.
(oxvopwovos nai teaviog] lexvo-
govos omnes libri praebent Hero-
dotei; idque merito retinuerunt edi-
tores, quantum scio, omnes. Quod
enim ad bh. |. attulit Wesselingius
Scholion Sangerm. l[ox0pwvog* TOY
poyrdcdlov ovn Eder Asyerv, ci
arxelavvovor e Hoodotog (x0pwvoy,
in hoc delenda est extrema vox Î070-
govos et pro fo y0opwwos scriben-
dum fcyxvopovos; vid. Bekker.
Anecdd. p. 100, 22 et Dindorf. in
Thes. ling. Graec. IV. p. 709. Sed
Wesselingius, falsa deceptus le-
tione, haec addidit: ,,Battus sane
non erat Zextopwwos, erili lingua et
gracili sono, quales logvopovo:, sed
vitio naturae innato lingua in profe-
rendis animi sensis offendebat atque
haesitabat, et tales Îog0pwwvot, si
put eorum praepeditur lingua, Gr
ogovtar toù qpoveîv, ut loquitur
Aristotel. Probl. XI, 35.‘ coll. XI,
30. Quare Wesselingio placuit Bat-
tum obligatione linguae laborasse pri-
mum et deinde /inguae nodis solutis
loqui coepisse ex Iustin. XIII, 7. Ne-
que tamen in Herodoti textu, in quo
codd. nihil variant, quidquam mu-
tari ille voluit; in quo eum secutus
est Schweighaeus., probante Thrigio
1, 1. p. 41, modo (67v6090v0s ea acci-
pias notione, qua illud alterum lcy0-
g0vos accipi volunt, quo nullus sane
Graecus scriptor usus esse videtur;
ac dicitur /cyvogpaovog, cui lingua hae-
sttat, cuì additur ad meliorem intelli-
gentiam rgarZ0s, i.e. balbus, blaesus:
quod utrumque ad unum idemque
linguae vitium spectat, Xaesitantiam
linguae dico. Vid. Meier. in Erschii
et Gruberi Encyclop. Sect. III. Vol.
VI. p. 150, qui Aristotelem l. supra
laud. (Problem. XI, 30) secutus
toeavZov dicit eum, qui singulas li-
teras recte enuntiare nequeat (nos:
lispeln, stammeln). (cgr0pwvoy eum,
qui ipsas syllabas bene coniunctas
eloqui nequeat, sed haereat; nos
stottern. Ac voce Îogvogpovos eadem
in re utuntur Iferaclides Ponticus
pag. 7 ed. Koeler. (Herodotum ille,
ut videtur, secutus, quapropter et
ipse Koeler pag. 41 a lectione /0cyvo-
govogs apud Herodotum standum
censet), Plutarchus De Pyth. Orac.
pag. 405 B. Schol. ad Pindar. Pyth.
IV init. Hesych. s. v. fattapi$s1y
I. p. 707 et 708. Suidas s. v. Bar-
tos et Pattagizerv T.I. p. 423. Pro-
verbium e cod. Bodleiano in Gais-
ford. Paroemiograph. Gr. p. 27: fat-
ragigev cnò Bartov tivOS ÎGyvo-
govov. Plura vid. ad Diogenian.
III, 68 (Patrapigerv avTÌ TOÙ teav-
Li%E.v) allata in Corpor. Paroemio-
graph. Graecc. ed. de Leutsch et
Schneidew. I. p. 227. Sed Demo-
stheni cognomen BareZov ab inimi-
cis inditum huc referri vix poterit,
licet alii scribant Battedov; vid.
Voemel ad Libanii Praefat. Demosth.
p. 301 seq.
Quae cum ita sint, nolui equidem
[cxopwvos recipere, suadente quam-
vis Schneidero in Lex. Gr. 8. v., ubi
Gallorum huc refert verbum béga, yer,
cum roavà:zev sit grasseyer. Qui li-
berius haec ita reddidit C.O. Mueller.
Orchomen. pag. 343: ,,Nieser hatte
cine kreischende und heisere Stimme,‘‘
omnem famam de balbutie, quam
migrationis tradunt fuisse causam,
explicationem videri contendit, e si-
mili sono vocum fiettog et Bartagi-
$erv confictam. Langius, vernaculus
è
574
HERODOTI
neider tov avdoa taùra Egerv oUtoA. 0 di avayvaodels vao ti
PUVALKOS Eopov ovx 0010v éunyavato tr ti Bvyaroi. mv yao
n Osuiocav, avne ‘Onoatos Euro0gos, ev t] Ato
toùror 0
Eréaggos mraguiaBov ex) Eetvia égopxoî, n 7 pév oi dinxovnosr,
ot. av dendn. énsi te dè tedoxode, apayov ol ragadidot tiv
ÉurOÙ Pvpartoa xai tavtnv Exéldeve xatarovidaa: araya
povta. 0 dè Oeuloav, mepinuextnoas Ti) dmatn Toù Ggxov xalz4
diaAZvoauevos tv Esivinv, érotee torade. rapaAafav tiv zatda
anénàee* 005 dè Epévero èv ro nedayer, arrocievevos tiv ée0e-
xagiv tov Etsaggov, oqoviowoi avv diadijoas xariue és 10
155 aéAapos, avaomacas dè amixero È t]v Ononv.
°Ev8evrey dè
tnv Dooviunv raparlafav ITorvuvnotos, Éqv tv Eygaiav
aviy doxcpos, raliaxevero* y00vov dè mepuiovios ébspévero
Hesiod. Opp. et D. 584. Alia dabit
Ieynius in Ubservv. ad Homeri lo-
cum T. VIII. p. 593. — dvayvo-
odeis est: adduclus, impulsus ah ux0-
re. Citat Suidas 8. v. Tu conf. nott.
ud I, 68. VI, 50.
inì Eefnia] i. e. quem ut hospilem
hospitali coena muneribusque eacepit.
Éscvea haud pauci praebent, libri;
alii gecvia. Ald. gevin. Sed unum
verum est ée/vea. Cf. II, 107 ibiq.
nott. IX, 88, et quae de hac formula
disputavit Voemel i in Programmate,
quod prodiit Francof. 1831, 4. de lo-
cutione éri Ésfvia xadeîv; in qua
Èstvia unice ad munera hospitalia
iis, quibuscum hospitium ineatur,
offerri solita pertinet, ita ut haud
raro nihil nisi convirivn significet
hospitale. Tu vid. ibid. potissimum p.
S et nott. ad Demosthen. de Halones.
$. 20. p.531. Quod sequitur mox yy
Sevinv, eo declaratur ipsum hospitii
ius, in haec munera initum, I, 69. 27.
II, 39. — Ad #Éopxoî cf. III, 133
ibiq. nott. et ad sequens 7 uèv 'Gre-
gor. Cor. de dial.p.471 etnott. adlIe-
rod. I, 118. III, 60. Quod sequitur
den8i), retinui cum Dindorf. (Com-
mentat. p. XXVIII), Bredov. p. 324
et Dietschio; Bekkerus scripserat
dendén. Ad verbum TEQUNLENTNOAG
conf. nott. ad I, 14.
ATTOGLEVLEVOG ‘tùv #E0guooir] i. e.
quo se casolveret iurisiurandi ab Ete-
archo impositi religione. Ita inter-
pretatur Valcken. Tu conf. IV, 203.
I, 199 ibique citt. Markland. ad
Euripid. Iphigen. Taur. 1461.
Cap. CLV.
IloXvuvnotos — émallanevero] i
e. pellicis luco habebai, xallaxi
éxorro, ut labet Hesychius. Verbi
rallexevecda: hoc sensu apud Pla-
tarchum aliosque scriptores obvii
locos praebet Thesaur. ling. Graec.
VI. p. 121 ed. Dindorf. — In seqg.
scripsi z@îs pro zig, quod sane in
Homero sic dissolutum probarunt
viri docti (vid. Lobeck. in Pro-
gramm. Regiomont. 1856 P. I de
synaeresi et diaeresi p.3.4), abHe-
rodoto autem alienum esse recte
monuit Bredov. p. 173 seq. Itaque
ctiam infra cap. 160 et I61 revocavi
maîs pro nais.
zoovov }S neQuOvtO;] i. e. tempu-
ris decursu, ut II, 121. 133. Quod
18. Vossius adscripserat MQOLONTO;
(progressu temporis, ut VI, 36. VII.
197 sive V, 58, ubi yoorow a pope
1'OVTOS), eo minime opus, quamvis
neutrum ab Herodoti usu ablorreat.
— Iam ipsam famam, quam Cyre-
naeis haud ingratam copiosius re-
tulit Noster, nonnihbil mutatam ac
breviorem invenimus apud Pindar.
Pyth. IV et V, ubì consulantur scho-
lia Gracca. Aliam atque Herodotus
narrationem de colonia Cyrenem de
MELPOMENE. IV. 154. 155.
OTO
oi naîs (ogvogpavos xa. teavAos, to ovvoua étédn Barros, ds
ducta exhibet lustinus XIII, 7 coll.
Pausan. X, 15. $. 4. Schol. ad Cal.
limacb. in Apollin. 65. 74; aliam Me-
necles in Schol. ad Pind. Pyth. IV,
10 (coll. Tzetz. ad Lycophr. 880)
atque Acesander (ibid. ad init.).
Quae ‘omnia accurate disquirens
Thrige Hist. Cyren. pag. 90 Hero-
doti narrationem, ‘Theraeis proba-
tam, ad verum proxime accedere
sibi videri monet, argumentis sub-
iectis, e quibus Herodoti narratio-
nem reliquis praestare appareat.
Atque ibid. pag. 84 iis, qui recen-
tiori aetate de Cyrene a Theraeis ac
Spartanis condita dubitarunt, vete-
rum scriptorum haud pauca opponit
testimonia, quibus Battum edo-
cemur Cyrenes fuisse conditorem
ipsiusque urbis originem Theraeis,
Spartanorum colonis, adscribendam
esse.
loxvoporos nai tgaviòs] l0xvo-
gpovos omnes libri praebent Hero-
dotei; idque merito retinuerunt edi-
tores, quantum scio, omnes. Quod
enim ad h. l. attulit Wesselingius
Scholion Sangerm. {o70pwvos' TOY
poyiieélov ov ébor Zéyev, 21°
daelavvover’’Hoodoros f0x0pwwvor,
in hoc delenda est extrema vox l070-
govos et pro lc y0gwwos scriben-
dum ‘cxvopovos; vid. Bekker.
Anecdd. p. 100, 22 et Dindorf. in
Thes. ling. Graec. IV. p. 709. Sed
Wesselingius, falsa deceptus le-
tione, haec addidit: ,,Battus sane
non erat Zextopwvos, exili lingua et
gracili sono, quales icgvopavo:, sed
vitio naturae innato liugua in profe-
rendis animi sensis offendebat atque
haesitabat, et tales (0x0pwwot, si
uidem eorum praepeditur lingua, Gti
cgovtar TOÙ quwrveîr, ut loquitur
Aristotel. Probl. XI, 35.‘ coll. XI,
30. Quare Wesselingio placuit Bat-
tum obligatiune linguae laborasse pri-
mum et deinde /inguae nodis solutis
loqui coepisse ex Iustin. XIII, 7. Ne-
que tamen in Herodoti textu, in quo
codd. nihil variant, quidquam mu-
tari ille voluit; in quo eum secutus
est Schweighaeus., probante Thrigio
1. 1. p. 41, modo l0yvogpovos ea acci-
pias notione, qua illud alterum l070-
gwvos accipi volunt, quo nullus sane
Graecus scriptor usus esse videtur;
ac dicitur loyvopowog, cui lingua hae-
sitat, cui additur ad meliorem intelli-
gentiam rgarA0g, i.e. balbus, blaesus:
quod utrumque ad unum idemque
linguae vitium spectat, haesitantiam
linguae dico. Vid. Meier. in Erschii
et Gruberi Encyclop. Sect. III. Vol.
VI. p. 150, qui Aristotelem l. supra
laud. (Problem. XI, 30) secutus
toavZov dicit eum, qui singulas li-
teras recte enuntiare nequeat (nos:
lispeln, stammeln), (cx r09%wvov eum,
qui ipsas syllabas bene coniunctas
eloqui nequeat, sed haereat; nos
stottern. Ac voce l0yxvogpavos eadem
in re utuntur Heraclides Ponticus
pag. 7 ed. Koeler. (Herodotum ille,
ut videtur, secutus, quapropter et
ipse Koeler pag. 41 a lectione /07v0-
povogs apul Herodotum standum
censet), Plutarchus De Pyth. Orac.
pag. 405 B. Schol. ad Pindar. Pyth.
IV init. Hesych. s. v. fartaolgerv
I. p. 707 et 708. Suidas s. v. Bar-
tos et fattapigetv T.I. p. 423. Pro-
verbinum e cod. Bodleiano in Gais-
ford. Paroemiograpb. Gr. p. 27: far-
tagigerv: mò Bartov tivOS lo gvo-
govov. Plura vid. ad Diogenian.
III, 68 (Parragitev avti tOÙ toav-
Aegev) allata in Corpor. Paroemio-
graph. Graecc. ed. de Leutsch et
Schneidew. I. p. 227. Sed Demo-
stheni cognomen Bare4ov ab inimi-
cis inditum huc referri vix poterit,
licet alii scribant Batta4ov; vid.
Voemel ad Libanii Praefat. Demosth.
p. 301 seq.
Quae cum ita sint, nolui equidem
(cx0povos recipere, suadente quam-
vis Schneidero in Lex. Gr. s. v., ubi
Gallorum huce refert verbum Végayer,
cum roavà:Gerv sit grasseyer. Qui li-
berius haec ita reddidit C.O. Mueller.
Orchomen. pag. 3-43: ,, Dieser hatte
cine kreischende und heisere Stimme,“
omnem famam de balbutie, quam
migrationis tradunt fuisse causam,
explicationem videri contendit, e si-
mili sono vocum fiertos ct Parraogi-
$erv confictam. Langius, vernaculus
Al
076 a
HERODOTI
@noatoi te xaì Kvpnvato Afyovor, ws pevroi è pad doxéo, adlo
t.' Barros dì perovvopac®n, érel re È Abunv arixero, amo te
toÙ yonotnoiov toù pevoutvov tv AeApolo avig xa) amò ti
tuus, tv Éoye, tv ércovvpinv roevpevos.
AiBves pae fa-
cidéo Battov xadéovor, xai tovtov sivexa doxéc Peonitovoay
tv Ilvdinv xaréca, pv Aifvxr yAd0on, etdviav, o pa
cidevs fora Ev ABvn. énei te pao NvdEd&n oùros, 48%
è deApods meo ts povis: dreportovi. dé ol q0d n ITv-
din cede *
interpres, ita interpretatur:
stotterie und stammelte.‘‘
der
&d20 ti) i. e. ob aliam quandam cau-
sam. Nimirum aliunde novimus Bat-
to antea fuisse nomen dAristolelis.
Conf. Schol. ad Pind. Pyth. IV,
104. V, 117, ad Callimach. in Apol-
lin. 75, ubi vid. Spanhem. p. 128.
Heraclid. Pontic. 1. 1. Add. C. O.
Mueller. Orchomen. p. 3-43. not. 2.
‘Thrige Hist. Cyren. pag. 44 seq.
AiBves yo Baciléa Battov uadé-
ovo] Pertinet huc, ut videtur, He-
sych. I. p. 708. Barros: Bacrdevs,
tUoarvoS AiBvns® tRaviopavos,
laxvopovos. ,,\Conf. Lexicon voce.
peregrinn. in scriptoribus obviarum
(in Stephani Thesaur. p. CCCXC
seq.) in Barros. Cr. In seqq. ad
nvdew®n cf. III, 3.
neol ns povis] Quia scil. fogvo-
qpuvos url roavÀos erat, oraculum
consuluit, quid ipsi faciundum es-
set, quo pacto ab hoc lingnae vitio
posset liberari. — Quod sequitur
oraculum, iisdem exhibent verbis
Schol. ad Pind. Pyth. IV, 10. 15
coll. Schol. ad Callimach. in Apoll.
76. Tzetz. Chil. VI, 345. p. 361. At
multo copiosius, novem versibus
constans, idem oraculum nunc exhi-
betur in Diodori Excerptt. libri
VIII. $. 15 apud A. Mai. Scriptt.
vett. Nova Collect. T. IT. pag. 13
sive VIII, 38 ed. Bekker., ubi haec
leguntur oraculi verba:
Bart ènl Povrv Ades: aval dé ge
Boîfos Ano0iloy
els Aifunv néuns nodliotépavov
Kvervns
etvosine pi xl #x51y facsnida
irta ce pigfiago avdoec, inay At
Bons #m1Bnns
Bartogopor tmiaor: cd d' svzoue
,706 Koeoviovi
Ilaredi © éyoeuagy yiavuanidi nai
diòs VD
Potito a Tu vino vzOZELq107
886
al paxagog Avns uadiotepavev
Paorà EvGELS
avtos nal yéwos vuor: ayu di ei
DoiPos "Axdllav.
Exhibui haec Bekkerum secautus,
haud inscius versu oraculi quinto
ab aliis exhiberi farrogogo: (quod
de Numidis regibus intelligi volant)
émiodor atque verba sequentia 05
ò” svyouevos Koovioyi apud Vos-
winckel. De Theraeorum insulis p.
46 mutata legiin: cù d° evyopero;
[8°] Hoain, de quibus nunc non
quaero; de Apolline, qui axegoszo-
uns vocatur, conferri possunt, quae
Creuzerus admonuit: Zur Gemmen-
kunde p. 106. 191. De voce fia:ro-
pogoi vid. nott. ad IV, 189. Ad ora-
culum Batto datum spectant quoque
Pindari verba Pyth. IV (59 seqq.).
105:
v panco vit ITolvuvdoror, aì d' ir
_Fovrw 16y%
xoncuos dedwoey ueliocag delgi
06 avtopdto xelado'
a ce yurpsmv Ès telg «viacara xt
nQwuevoy
Bacié up avev Kveava
dvod000v pavdg d'reupuyoperor
mova tig éotar xoog Bear.
*%-
<
MELPOMENE. IV. 155. sd
en
-l
3
Ber, dr peovv NAdes* vat dé ce Doifos ArndAAcv
è AiBvnv néurer pnioreogov oixiotipa.
doreo sl elrov'EMadi pAooon qoecutvn: “2 Baorded, tx poa-
vv nAdes. "O d’ auelfero rorode* ‘Quai, ya uèv 1AB0v ragà
GÌ goncopevos megì tijs pavis, cv dé por «Aia advvara gods,
xedevav Aifunv armorriteev, Éo dvvaui, xolm geioi; Taùra
350 Zéy00v ovxi Erede dAia ol qoav. 006 dì xata tavta éddonitt ol
xal xpotegov, olyeto ueratù armodirav 6 Bartos és tv Ornonv.
Bart”, nl paownv nides] Batte
(i. e. rer, ex eo sensu, quo vocem
Bertros e mente Herodoti Pythia elo-
cuta est), vocis causa venisti, scisci-
tans scil., quo modo a linguae vitio
posses liberari. — ,,Inde in Plu-
tarch. II. p. 405 B. p. 660 Wyttenb.
corrigitur éx.) ty pornv nagays-
vouerov. Vid. Var. Lect. et not. crit.
Wyttenbachii 1. 1.‘ Cr.
és Abunv — punlorgogov ol
tro] Libya (quae apud Diodorum
appellatur xaZ%Zorépavos) h. l. vo-
catur pnZ0te0g0g, i. e. oves nutriens,
ovibus dives; nec aliter unZorgogpos
"Actn apud Archiloch fragmm. 85.
pag. 317. Aeschyl. Pers. 769 ed.
Blomf., nec aliter fere Homerus un-
téoa undov dixit varia loca Ili. II,
696. XI,222. Odyss.XV, 226. Ac per-
tinent huc quoque duo Odysseae ver-
sus IV, 85 et 86: xal Afvunv, îva
t° over pag xsquol tedéBovor:
tele yo tixtti pijia telecpopov eLg
éviavrov: quorum alterum Noster
ipse excitavit supra IV, 29, ubi vid.
nott. Quae eadem Libya #700r00-
os cum appelletur apud Apollon.
Rhod. IV, 1561, in Scholiis Parisi-
nis affertur lectio unZ0rgogpos, haud
recepta ab editt. recentt. ob Var-
ron. Atacinum, qui Apollonium re-
spiciens cecinerat, teste Philargyr.
ad Virgil. Georg. III, 176: fesa feris
Libye. Qune eadem regio ovium
quogue proventu pecorumque abun-
antià insignis praedicatur, ex quo
fere tempore Graepis innotuit. Tu
vide modo iam supra allatos ver-
sus Homeri Odyssì 1V, 85, 86, ubi
Nitzsch. citat I. H; Voss. ad Virgil.
Georg. III, 339. p::009. II, 149. p.
331; Pihdar. Py ,s 10, ubi z0-
HÉRODOT. II.
Avprnios nal rolvuagnoramm y80v.
Plura dabit Thrige 1. 1. pag. 228, qui
ovibus hanc regionem hodieque no-
bilitatam esse addit; nisi potius de
capris quoque cogitandum, quas
frequentiores et olim et nunc quo-
que per hos tractus fuisse asserit
Pach. Voyage dans Il. Marmar. pag.
243. 244.
doreo eÙ elmoe — NABEC] ;, Mea
quidem opinione haec literatoris no-
tamsapiunt marginalem‘. Valcken.
Hine uncis haec verba inclusit Rei-
zius, quibus merito liberarunt re-
centiores editores. Neque enim iu-
sta suspicionis causa, si quid video.
— In seqq. Qvaé scripsi, ut I, 159.
IV, 150; itemque dvrapi, ut I1, 102
pro dvvauer; conf. Bredov. p. 266.
Ad verba Aifunv dmouniterv (in Li-
byam coloniam ducere) vid. nott. ad
I, 94.
ds dì xara tavra èBéonitt ol val
nooregov) Ante xal vulgo insertum
legitur 7, quod cum scripti libri igno-
rent (quodque stare si debeat, e Stru-
vii praecepto l. l. p. 25 s. Opuscc.
II. p. 289 in 17) mutandum), iure
sustulerunt recentissimi editores.
Neque enim opus addito pronomine,
quod ut addì posse adeoque addi-
tum inveniri (v. c. IV, 109) minime
nego, ita frequentius omitti idem
contendo, ut libris invitis illud haud-
quaquam inserere liceat. Plurima
erempla collegit Struve l. l. pag.
25. 26 (Opuscc. 1. 1.). In verbis pro-
xime sequentibus equidem iungo
ol'yeto amodinov, scil. tyv IIv8iNy,
ex eo usu verbi 0/y5080: satis noto,
quo participium vulgo adiunctum
habet; vocem uetaÉù non aliter ex-
plicandam puto atque supra II, 158
37
578 È HEROBOTI
156 Merà dì avrd te tovro xal toîoi &Adotor Bnpaloroi cvvepipeto
maliyuotos. ayvosUvtes dì tas. cvEpoRRE oi Onpatos Exepxov
és Aelpoùs reol tv ragsovicov xaxov. N Sè ITv®in cs Eyonoe
ovytitovor Batte Kvpyvnv tîjs Arfuns @uervov monte. “Axt-
in verbis: Neuos uév voy petatv
6evocor éravoaro; ut Battus, cum
oraculum semper idem daret respon-
sum, continuo atque dum ipsa verba
faciebat Pythia , illam reliquisse et
in Theram abiisse dicatur. Ita recte
Schweighaeus. in Lexic. Herod. II.
p. 101, cui adstipulatur Iacobitz ad
Lucian. Toxar. $. 38. pag. 75. Nec
aliter Wyttenbachium a Cr. cita-
tum Animadverss. ad Plut. Mor. II.
p. 1057 haec intellexisse video, ex
antecedentibus subaudientem #&e-
onto: interea dum haec vaticinare-
tur relinquens eum abiit. — Neque
alium in modum explicanda erunt,
quae supra leguntur cap. 129: 7704-
denis dè érelavvoviov [sc. toy
Zuv8éov] nl roùs Ilégoas peta-
È è (i. e. interea, inter ipsum illud
tempus, quo Persas aggrediebantur)
Enos dxovaziay oÎ Paro x. t. 2.
Cap. CLVI.
Cvvepeosto maliyxotos] i. e. de-
nuo male cessi, denuo in calamitates
inciderunt; ubi respicitur ad ea, quae
cap.151 sunt dicta. Etenim haud in-
frequens est cvupéoecda: imperso-
nale verbum (accidere, evenire), cre-
brius addito accusativo et infinitivo
reì, quae accidisse narratur(v. c. I,
9. II, 111, et aliis locis, ubi eodem
significato activum cvugpéosr, v. c.
III, 129. VI, 23. 117. VII, 4. 10.
117 etc.), vel adiuncto adverbio aut
adiectivo, ut IV, 157. VIII, 86 coll.
VII, 8. V, 82. 114; ita ut sane ad-
verbium radiyxotag, cuius loco
Schweigh. praeferret raZ/yuota, si
qui darent codices, nihil praebeat
offensionis. Dixit Furipides in Oe-
nomai fragmento, quod servavit
Stobaeus Florileg. 99, 8 (Tragice.
Graecc. fragmm. rec. Aug. Nauck.
p. 426. Furipid. nr. 576): #v éori
mavtwov TEGTOYv EldEvaL Tovri, qé-
QEtv td cvunintovia un nAdiy-
xotog. Ipsam vocem zad/yxotos,
teste Wessel., illustrat Galen. ad
Hippocrat. De fractur. p. 547.
Schweigh. conferri vult FoesiiOecon.
Hippocr. in voc. waZf/yxotos, haec
adiiciens: ,,Sunt xaZ/yuora xa8y-
pata recrudescentes, denuo excande-
scentes dolores. Et homo wadiyxoros
Aristopb. Pac. 389 dicitur, qui éé
vroctgoRprje madev 60y10®et5. Tu
add. Theocrit. XXII, 58. Mosch.
IV, 92. Blomfield in Glossar. ad Ae-
schyli Agamemn. 554. Quaenam ve-
ro haec ipsa mala fuerint, quaenam
calamitates, in quas Theraei denuo
inciderint, Herodotus cum minime
indicarit, leguntur nonnulla in Schol.
Pindar. ad Pyth. IV, 106 Menecle
sumpta: cives in duas factiones fu-
isse divisos Battumque, qui alteri
parti praefuerit, proelio victum, eo
adductum fuisse, ut terrî cederet;
in quam nulla cum ipsi esset reditas
spes, oraculum consuluisse, quonam
se iam converteret. Ubi quod h. |.
legitur responsum ille tulit. Mene-
clem sequitur Schol. ad Lycophron.
Cassandr. 884 eamque ipsam veram
coloniae condendae fuisse causam
pronuntiat Raoul-Rochette : Histoire
de l’établ. d. colon. Grecq. III. pag.
260 seq.
ovyutitover Barro Kvenyn» ris
Aifvns aquervov monterv] Dativus
cvuyutifovor, qui ad antecedens og
refertur, non satis convenit formu-
lae @uervov rente; quae cum ac-
cusativum sibi requirat, Reiskius
coniecit 6vyxtiforras sive e cry
xtigovor, Schaeferns autem mutari
voluit renéeiy in mepéterv. Libri
scripti ad unum omnes in vulgata
lectione conspirant, per sepsus
quandam structuram explicanda, si
quidem auctor, qui ob #zgn0e seri-
psit ci, huic adstruxit cvyxrifora,
hand respiciens sequentia: @peror
nxonésr, quae significatione non
differunt a similibus locutionibus
(cuervov foscBai 8. cvvolssc®a: IV,
15. V, 82), quibus dativus adiungi
MELPOMENE. IV. 156. 157. ai 579
otE44Ov pera tavra tov Battov ol @noator dvo mevinzovie-
Quei. nAcdodavtes dè és tv AiBunv ovroL, 0 yao elzov 6 1
moéooi dÀdo, Orio araliaccovto Ès tiv Oronv. ol dì On-
gato. xatayopévovs Èfadlov xa) ovx Ev ti yi npoclogewv,
dii dxloca nAoierv EntAevov. ol dè avayxatouevo: Orio ant
mioov, xal Exticav vijoov ni AiBun xeuevnv, tij oUvopa, ds
xal xgotegov stoédn, got) ITAarta. Atpetai dè Ton elvar ) vjo0g
ti vov Kvenvaicov mod.
Tavrnv olxfovres dvo Ersa, ovdiv vao dpi gonotov cvve-157
péosto, Eva avrdv uatalinovies ol Aourmoì mavres anérAeov és
Aelpovs, amudpevor dì Ex. TÒ rONOTHPLOV Epgécovto, papevo:
oluéeuv te tqv AiBunv xal ovdiv Guervov neNooerv oîxedvies.
q dè ITv8in cp n0dS taùra yod tade'
Al tv dusd ABunv undoteogpov oldas duervov,
ui a 9av 8486vros, ayav ayapar cogpinv cev.
solet. apuervov xorocsiy dixit quo-
que Noster mox cap. sequente; add.
Iacobs ad Aelian. N. A. VII, 32. —
Form& dvo Nostrum pro dativo ae-
que atque pro genitivo usum esse,
multis constat exemplis allatis a
Bredov. p. 279.
miecaytes dì] De hac forma conf.
ad cap. 148. Sic mox axéx2007, coll.
VI, 116. VIII, 4, ubi unus liber
azéxie0v. Add. IV, 157 init. Nolo
plura afferre, cum de his formia satis
exposuerit Bredov. p. 171 seqq. Ad
verba segg. 0v yeo elzov dti moré-
cei aio (i. e. neque enim habebant,
quid facerent aliud) vid. de coniun-
etivo deliberativo 01800: bene mo-
nentem atque Herodoteos locos affe-
rentem Baeumlein: Untersuchungg.
tiber die Griech. Mod. pag. 182. —
Ad verba éx/00 anallaccovto et
orxlsa drtxlwor (cf. cap. 157) vide
nott. ad III, 16. — Verbum xgoot-
Cyety attigimus ad cap. 76.
of dì Enoaio: xarayoptrovg #Pa2-
Z0v] Quod sane consentire cum iis,
quae de discessus causa e Menecle
supra allata sunt, monet Raoul-Ro-
chette 1. 1. III. pag. 261. xarayecda:
h. 1. dicuntur, qui ad terram appel-
lunt, ut VIII, 4. Plura vid. in The-
saur. L. Graec. IV. p. 1050 ed Din-
dorf. Verbum #faZ4Z0y valet: selis
(in appellentes) coniectis (eos) ar-
cere 8. repellere studebant. Ad verba
fxti6ay v7joov, ut cap. sequenti
Èxtioav — X600v, conf. nott. ad cap.
12. — Mox cum recentt. edd. exhi-
bui, quod unum verum recte habuit
Bredov. p. 345, 800887 pro vaulg. é0-
e78n, cuis loco Florentinus exhibet
n0é8n. Tu conf. IV, 77. VI, 15. VII,
184. VIII, 119. Eustath. ad Odyss.
p. 1510, 12 s. 230, 32. In Platone
nune pro #00#@7 Schneiderus, cuius
copiosa exstat adnotatio ad Polit.
V. p. 450 (T. II. p. 5), restituit #0-
078n, quod ipsum etiam in Hero-
doto teneri vult Cobet. De Platea in-
sula dixi ad cap. 151.
Cap. CLVII.
Altdvu. tr. 2.] i. e. Si tu, qui (in
Libyam) non-veneris, melius atque
ego, qui (eo) venerim, nosti Libyam,
valde equidem miror tuam sapientiam.
Idem oraculum exstat apud Plu-
tarch. Opp.II. p.408 A. p.670 Wyt-
tenb., quem conf. in nott. critt.,
ubi invenimus Aifvar paloreogov
et olodas @ostov pro oldas quevor,
reliqua omnia Herodoteis congrua.
oldas efidem formf ac significatione
invenitur supra III, 72, ubi cf. nott.
Praeterea A:Bva v et coplav scribi
37 *
580
HERODOTI
"Axovoavtsg dì tovrav ol dupì tòv Bartov axtzAmov 0xi00'
où pae dn oqpeas arts ò Beds tie amorning, wolv di arinovia:
è6 avt)v tu Aifvnv. ‘Arixduevor dì és tiv vijoov xal avala-
Bovres, tòv Elirov, Exricav abtns tig AifUns gobgov aviiov
ts vijoov, tg oUvopa qu “Afipis., tòv vaza: te xadhiotas ix’
vultCobet in Mnemosyn. IV. p.252,
ne Ionica, ut ait, Doricis indecore
misceantur. — ,,Ure loquens Ionico
Noster, quandoquidem Dorica quo-
que dedit in oraculo sequenti cap.
159, fortasse ne hîc quidem Dori-
cum in Aifvay padotgopov evitave-
rat miatsaguov; sicut al pro eÎ, in
Doricis reliquiis, Sophronis inpri-
mis et Epicharmi, pro sfxe vel éa7,
frequentatur a/xa, subiunctivis mo-
dis iunctum.‘‘ Valcken. Atque
.hoe ipsum oraculum post fictum ar-
bitratur C. O. Mueller. Orchomen.
pag. 345, cum omnis de Uyrene
condita fabula satis fuerit exculta,
adhibitumque .esse ab Herodoto, ut
alia istiusmodi oracula, ad narra-
tionem exornandam. Quae unde col-
ligat vir doctus, me sane fugit. —
Ad vocem undoteogpoy vid. nott. ad
cap. 155. Ad &yapa: conf. nott. ad
cap. 46.
adrlee) De hac imperfecti forma
conf. Bredov. p. 317. 395. Supra
cap. 152 aviet. — Mox cum recentt.
edd. inserui t7vy ante Aifunv Flo-
rentini codicis ex auctoritate. Ver-
bis wgly dn arinoviar Noster con-
sulto haud addidit particulam @&;
cf. G. Hermann. De particula @y
II, 8. p. 108. Verba xal avalafov-
tas, tòv ÈAurrov valent: atque assum-
pio illo uno, quem Delphos profecti
in Plateu insula reliquerant.
"Attgis] Idem vocabulum cap. 169.
In cuius scriptura fluctuant libri,
quorum plures ‘Afgiguorov, alii ‘Afe-
Quotov 8, ‘Afogiotov Bs. ‘Afloistov.
Apud Steph. Byz, exstat: "A£1216,
mods APuns' ol dè neo Zalovor-
0ov*) ov x0dv, dila toroy quel nal
motapov sivar: tivi dì “AtLoLy
pera toù Q Zéyovoi tòv yoògov* Xa-
qui dt'AÈLg1v déyer aut. Atque
Aly habet quoque Callimach. in
Apollin. 89, Herodotum, opinor, ille
secutus. Ptolemaeo est Axylis. Qui
apud Synes. Ep. 4. p. 167 comme-
moratur portus ‘A£cgsiog, cum hoe
loco congruere videtur Thrigio L L
pag. 72. Ac pagum esse Azirin pro-
nuntiat Schlichthorst. 1. L pag. 122.
Asserit Pacho (Voyage etc. pag. 53
sq. 86), quaecunque de Aziri nar-
rentur, accurate convenire cum lo-
co Temmimeh e regione insulae Pla-
tease sive Bombae, quem ab occi-
dente. cingi et saltibus montium
Cyrenaeorum et torrente (plane ut
Herodotus bh. Ì. testatur), quem enn-
dem esse atque Paliurwon idem eu-
spicatur. Quae eadem quoque est
sententia Barthii ( Wand
durch die Kiistenliinder des Mittel-
meeres I. p.506), qui in hoc ipso loco
quasdam ruinas invenit, quas ad an-
tiquam hanc urbem retulit. Itaque
falsus est Kritz (ad Sallust. l. l.),
cui urbs ‘A£(4Z:5 eadem esse videtur
atque ea, quae Zilis vocatur et in
extrema Mauretaniae parte occiden-
tali ad mare extra columnas Hercu-
leas sita est, cui nunc nomen 4r-
zila: de qua vid. Forbiger 1.1. II. p.
878. De Herodoti Aziri vid. etiam
Mueller Geogr. Graecc. minn. I. p.
442 seq.
tov vena. te nuodhltotas x. ©. i.
vera. vulgo redduntur valles, quod
ab hoc loco alienum esse sponte pa-
tet. Callimachus ecadem voce est
usus ]. l., ubi de nemore 8. silva ac-
cipiunt. Bis apud Homerum invepvi-
tur vocula Ii. VIII, 554 et XVI,
300, ubi valles nemorosaé atque
umbrosae videntur indicari, sive, ut
Heyne interpretatur, Obss. T. V.
*) Vulgo hoc ad Sa//usfium Crispum, Romanorum seriptoren, referunt alque ex citt
Historiis deperditis repetunt; vid. Kritz: Sallustii Historiarr. fra
m. p. 120. Sed Mei.
neke ad Salustium Dionysium, qui a Plinio Hist, Nat. libr. XXXÎ citatur, referre mavuli.
MELPOMENE. IV. 157. 158. 081
351 aupotzoa cvpxiniove: , xaè rotapoòs ta érì Fatega rapapgée.
Tovrov olxsov tov ydpov F6 Erea* ÉBdoua dé cqpeas Èrer rao-158
anoanevo. oÎ AlBves, dos é6 dpelvova yogov abovor, avé-
pvacav Exdixetv. Mpov dé peas év&evrev ol AiBves i avagti)-
cavreg 006 éontonv xai tov xaAiiotov tav pogov iva deg
sovres ol "EMAnves bi ldorev, Gvpuetonoapevo: tiv conv Ts
Muéons vuxtòs raQiyov®
pag. 315, saltus. Apud Aristophan.
Avv. 739 vamat sunt saltus, nemora,
of 6estvol ual cvamentantvo: romoL,
et in Thesmophor. 1006 (914 Both. )
iunguntur 007 deoria xal vara: ne-
toodecs, ubi Bisetus hand scio an
recte explicuerit 0051705 020875 to-
x0g. Nec alio sensu apud Herodo-
tum accipi posse censeo vocem, quam
Schweighaeuser. in Ler. Herod. s.
v. (II. p. 119) interpretatur colles
cum suis convallibus. Tafelio (Dilu-
cidd. Pindd. I. p. 772) est Waldthal.
Saltus interpretatnr Krneger. in Xe-
nopb. Anab. IV, 5, 15. 18. V, 2.8.
31 coll. VI, 3, 12. 18. 20, ubi vamos.
Langius Herodoti locum sic inter-
pretatur: — ,,und ist auf zwei Seiten
von den schonsten Thalern eingeschios-
sen.‘ Qui ipsum locum nuper visit
Barth. (1. 1. p. 507), is fluvium uti-
que invenit, nomine /ddi Temmimeh,
sed exsiccatum fere nec nisi aqnae
pntidae nonnibil in locis profundio-
ribus continentem, vestitum utrin-
que graminibus, virgultis ac tama-
riscis, neque tamen eum in modum,
ut vamas xad2loras illic inveniri
nunc dicere liceat, cum ingratum
adspectum praebeat illa regio, quae
inde admodum insana perbibetur.
Quamquam antiquitus haec omnia
aliter constituta fuisse, quae nec
incolis nec culturà carerent, dubi-
tari vix poterit. — Ad locntionem ta
Îxl Gateoa (i. e. ab altera parte)
conf. Lambert. Bos. De ellipsa. L.
Gr. pag. 288 seq. Supra IT, 93 ta
x’ dorotsod, ubi conf. nott. et He-
rod. IV, 191. VI, 33. Ipsam formam
&arsoa genninam esse negat Bre-
dov. p. 201, cum aspirata ab Hero-
doti usu aliena sit nec magis huius-
modi crasis Herodoto conveniat, qui
III, 78 scripsit ovrsgog I, 32. 186
gori dì td y0po tovro oùvopa
rovtegov. Libri scripti retinent &d-
t#0a, quod in tali re et ipse cum
reliquis editoribus retinere malui.
Cap. CLVIII.
MaQuITNICUEVO! ol AlBves] Haud
male Langius, vernaculus interpres:
Im siebenten Jahre aber redeten ihnen
die Libyer vor. Is enim loci sensus:
Libyes fucultatem ab illis sibi petebant,
ut liceat meliorem in regionem illos de-
ducere. Ubi sane minime opus in-
telligere xal 2#yovreg (quod ipsum
verbo RAQUITNOKLEVOL iam contine-
tur) sive aliud quid. Verbi signifi-
cationem attigimus ad cap.146. Ad
avéyvooay (persuaserunt) conf. I, 68
ibique nott. et quae plura ex Hero-
doto affert Bredov. p. 352.
dvaotnoa vees] Verbum ayva-
ct”]ox. non tantum in vi et armis,
sed etiam in iussis et persuasione
nsurpari, hoc loco allato observat
Siebelis ad Puusan. VII, 15. 8. 4.
— In subseqq. male olim post y0-
eoyv distinctionem posuerunt, quam
equidem cum recentt. edd. austauli,
monitu Reiz. in Pracfat. pag. X
seqq. coll. Thrigio 1.1. p. 74 raen-
yov cum Schweigh. et Gaisf. dedi
pro rageÈÉny0ov, quod codd. auctori-
tate destitutum est. Tota loci sen-
tentia haec est: .,a/que pulcherri-
mam regionem ne Graeci transeuntes
viderent, noctu transducebant (Grae-
cos) diei horam commensi‘‘, i. e. ho-
ram diei, qua proficiscerentur mane,°
ita constituentes, ut ad Irasa si
venirent, nox ingruisset neque in-
de quidqnam conspicere possent
Graeci. Conf. Barth. 1. l. pag. 503
et 547. De verbo naQuyEy, quod
proprie signiticat: a recia via abdu-
cere, conf. nott. ad I, 91.
582
HERODOTI
"Iqua. dyayovtes dé cpeas Ex xonvnv Aepopévnv sivar "Axvà-
"Ioxce] Conf. Steph. Byz. s. v. et
Pind. Pyth. IX, 185 cum Scholl.
Graecc. Ex Herodoti autem verbis
recte colligere videtur Schlichthorst.
pag. 135, Irasa inter Azirin et Cy-
renen et quidem ab ortu Cyre-
nes sita fuisse, Aziri forsitan pro-
pius. Quocum conveniunt, quae
nunc ex accurata locorum inspectio-
ne docuit Pacho 1. 1. pag. 84, qui ve-
terum /rasa eo loco collocat, ubi
nunc fons Zrsen 8. Erasem (quod
ipsum ad veterem appellationem
quantum faciat, nemo non videt) et
ubi incipit alta illa planities monto-
sa (vocamus vulgo ,,das Plateau von
Cyrene‘), in qua ipsa vetus Cyrene
exstructa fuit, arboribuslaeta, aquis
bene irrigua fertilisque. His prorsus
accedit Barth. l. 1. pag. 502, quam-
quam nunc alium prorsus regionis,
quae omni cultura est fere destituta,
adspectum esse, omniaque tristia
potius quam laeta videri idem asse-
rit. Tu vid. ctiam infra Herod. cap.
199 ibique nott.
Enl uorivnv 2eyontynv elvar "An04-
Aoyvos] Idem Apollinis fons memo-
ratur apud Pindar. Pyth. IV, 294
(524), cui Kvors fuisse nomen ex
Callimach. in Apoll. 88. Eustath. ad
Dionys. Perieg. 213, aliis, quos ex-
citavit Spanhem. ad Callimach. 1.1.,
discimus; quamquam, quo loco fue-
rit fons, haud prorsus patere vide-
tur Schlichthorstio p. 129. Cyrenae
urbi vicinnm fuisse vel ex Herodoti
verbis colligas, et quidem ab occi-
dente, ubi adhuc e saris fons erum-
pere dicitur iugis aquae, ad quem
rudera templi, quod Apollini fuit
consecratum. Nomen fonti apud in-
digenas Za Grenne esse narrant. Cf.
Ritter: Erdkunde I. p. 947. Quibus
accuratiora nos edocuerunt Pacho
1. 1. pag. 212. 216 seq. et Barth. 1. 1.
pag. 417 seq., qui hunc fontem et
ipse vidit, cui apud Beduinos no-
men Ain esch Schehdd, i. e. fons per-
ennis. Idem addit nomen Grennah
8. Krennah, quo olim ac per medi-
um aevum hunc fontem designarint,
nil aliud esse nisi corruptionem no-
minis Cyrenes. Ac viam a Necropoli
vetere ad planitiem, in qua vetus
Cyrene exstructa erat, ducentem si
sequaris, e colle scatet fons largus
aquae in canalem se deiiciens mediis
in ruinis urbis antiquae. Quem Cy-
res fontem esse nibil dubitat Pacho;
cui add. Barth. l. l. pag. 425 seq.,
qui accurate haec descripsit, et vi-
rum doctum in Edinbo Cabinet
Library Vol. XVII (Barbary States)
pag. 186; Iam. Hamilton: Wande-
rings in North Africa p. 37 seqq.
Alius, opinor, fons Teste, cuius IV,
159 tit mentio. Neque etiam Iusti-
nus audiendus, qui XIII,7,5 de Cy-
rene condita exponens montem com-
memorat Cyran, quem coloni, ubi
advenerunt, tum propter loci amoe-
nitatem, tum propter fontium uber-
tatem occuparint. Quare Callima-
cho in his plus tribuendum esse re-
cte statuere videtur Raoul-Rochet-
te: Histoire de l’Etabliss. d. colon.
Grecq. III. p.263. Ab hoc autem fonte
ipsum urbis Cyrenes deducunt no-
men, quod aliis a Cyrene, Hypeei
filia, ducere placuit. Mihi illud sane
videtur probabilius cum Thrigio p.
77, ubi plura de urbis nomine allata
video, quod in numis constanter le-
gitur XTPA. Atque locus ille, in
quo urbs fuit exstructa, etiamnum
ut regionis amoenitate ita ruderum
multorum mole insignis; ut, qualis
et quanta olim fuerit urbs, satis
hinc colligas. Arabes nunc sedes po-
suisse dicuntur illis in ruinis, quae
nostra demum aetate peregrinato-
rum aliquot industria (in quibus
post Della Cella praecipue sunt no-
minandi Pacho I. 1. p. 212 sqq. —
231 et Iam. Hamilton 1. 1. pag. 33
seqq. 92 seqq.) accuratius nobis in-
notuere, a vico Slughe incipientes
ac longe lateque per montosam pla-
nitiem (Plateau) extensae. De qui-
bus vid., ne plura, Ritter: Erdk.1I.
pag. 9415 seqq. coll. Mannerto X, 2.
pag. 100. De tempore, quo Cyrene
fuit condita, copiosius disseruit
Thrige 1. I. $. 26—28 incl. pag. 84—
101. Ac plerisque ea placuit senten-
tia, ut Cyrenen Olynap. XXXVII,
2 8.631 a. Chr. n. dicerent esse con-
MELPOMENE. IV. 158. 159.
083
Aqvos simav* “Avdpes "EdANves, évdadta vuiv Enitidzov 00-
xéev° EvDaUTa pag 0 ovpavòs térontar. ‘Eri uév vuv Barrov159
TE TOÙ olxiotE ty tons &otavros Er teccsparovia Era xal
ditam, probantibus Thrigio 1. l.
p. 101 coll. p. 91, C. O. Muellero Or-
chomen. p. 344 et Fischero Griech.
Zeittafeln p. 99, qui bunc annum ab
Eusebio indicatum cum caeteris ve-
terum testimoniis convenire iisque
probari docuit. His adde, quae dis-
seruit Krebs in Commentat. de po-
ster. parte religqq. libri octavi bibl.
Diodori Siculi (Weilburg. 1856) p.
13 seq. Mannerto (X, 2. pag. 61 not.
p. 65 not.) urbis origines ad Olymp.
XVII 8.712 a. Chr. n. referendae vi-
dentur; Raoul-Rochette 1. 1. III. p.
251. 263 seqq. Olymp. XXVI,28s.
675 a. Chr. n. urbem conditam vult.
Sed vid. quae contra protulit Thrige
1, 1. 8. 28. p.96 seqq.
irBadra Yao 0 0Vpavòs térentai]
i. e. hic enim perforatum est coelum.
Quam locutionem, de copiosa istic
coelesti aqua intelligendam, Wesse-
lingius comparat cum simili locutio-
ne Genes. VII, 11 (.,et coeli fenestrae
reseratae sunt‘‘) affertque Eustathii
verba ad Homer. p.742, 22 8.638, 10,
egregie h. 1. illustrantia : 0 dè reg
tura Afvxnv yiv terenodar tov
ovgavov panevog — Èrepatevoato
EBile yao slneîv, tOV oVEavòvr, dg
ola tiva Bitauevnv, fv uèv taig Qi-
Zeus vela forejavoodar: meol dì
tov tomov ixsîvov, olov GvvtEToI-
cda, og verov 0vqvÒv fEeoevye-
ode xal Coderv tà nei n00S toogi-
potnta. Ac praeterea in hac locu-
tione ad priscam quandam respici
famam observatBoettiger (Isis 1829
p. 318 not.), commemoratam Plinio
H. N. XIX (3), 15: ,,Id (silphium)
apud auctorea Graeciae evidentissi-
mos invenimus natum imbre piceo
repente madefacta tellure circa
Hesperidum hortos Syrtimque maio-
rem, septem annis ante oppidum
Cyrenarum, quod conditum est ur-
bis nostrae anno CXLIII.‘* Hunc
enim locum pro silphii quasi incu-
nabulis habitum esse vult Boettiger.
Aliud quid ex his verbis colligi posse
censet Bredow (Specim. Uranolog.
p. XII not.): coelum nimirum Liby-
cis quoque hominibus visum fuisse
durun corpus sive ligneum sive ae-
neum, non aliter ac reliquis antiqui-
tatis gentibus, quae coelum habue-
rint firmum corpus, maxrime malleis
expansum et laquearis modo obte-
gens terram. Ac denique, ut ad ipsa
Herodoti verba revertar, haud prae-
termittenda est Valckenarii emen-
datio, qua 0 ovearòs commutetur
in 0 fovvòs, ut haec inde evadat
sententia: ,, hic enim collis 8. ager
perforatus est, fontibus nimirum, id
est, y7 éoti Envdoos nidati, quod
legitur cap. 198. Neque vero quis-
quam Valckenario assensus est edi-
torum. De voce fovyos, de qua mul-
ta ad h. |. attulit idem Valcken,,
monebimus ad cap. 199.
Cap, CLIX.
En) uév vvy Battov te toù obi
otéw ts tons] Battov et hoc loco
et paulo post e Florentino revocavi
pro vulg. Battew, idemque feci cap.
160. 162, ubi et Florentinus et alii
veram praebent lectionem, quam
etiam infra cap.205 cum Bredov. p.
234 restituendam censui. Caeterum
ex hoc loco male olim finxere urbem
Zoén, a Batto conditam. De quo er-
rore plurima dabit Thrige l. l. pag.
113 not. — ,,Vita 7 £on Herodoto
scribitur {07 [vid. Bredov. p. 169]
Enl pév vv ts tons Batte toù ol-
xiotéto. Errorem peperit e situ suo,
Herodoteo more, distracta vocula.
Nihil est in his aut vicinis nodosi.
Dum viveret Cyrenes conditor Battus,
qui per annos regnavit quadraginta,
hiusque tilio Arcesila per annos se-
decim regnante res Cyrenaeorum
in eodem ferme statu permanserunt:
sub tertio demum rege, qui fuit Bat-
tus istius nominis II, Evdalpoy di-
ctus, Graecis divinitus in Africam
evocatis amplificatae. Sed, si li-
cet, suspicor equidem ante haec
verba #7) uéy vvy B. olim alia quae-
084
HERODOTI
tov mardìs aUtoù “ApxeolAe0 aotavros éxxaidexa Etea olzzov
of Kuvgnvator, g0vteg ToCoUtOL, Goo. aggmv és tv axorinv
EordAnoav® tri dè toù teltov, Barrov rov Evdaiuovos xadeo-
uévov, “CEdAnvas ravtas Ogunoe yooaca q Ivtin xAéewv cvv-
oixnoortas Kvonvaicwor Aunv: Enexadéovto yae ol Kvex-
vato érxì pîjs avadaouo. Exonos dì dde Egovra*
dam lecta, quae nobis perierint, de
condita Cyrene, quo referretur ap-
pellatio tov olxiotéo, atque in his
forte traditum, quando Battus ex-
peditum acceperit usum linguae.
Vid. Iustin. XIIl, 7. Pausan. X, 15.
8.4. InstarBatti forte tgav405 Croe-
si filius in subito terrore vilium no-
dumque linguae rupit, planeque et ar-
ticulate eloquutus est Gell. N, Att. V,
9. Herodot. I, 85.‘ Valcken. Mihi
in Herodoti verbis nihil videtur de-
siderandum, nec magis Thrigio 1. l.
pag. 64 seqq. quidquam deesse vi-
detur, qui idem p. 122 seqq. plura
de hoc primo Batto affert, quo re-
gnante templa, aedes, alia exstru-
cta esse alii enarrant. Ad locutio-
nem 060. — fardincav conf. nott.
ad cap. 147. dognv hic valet ad ini-
nin cf. I, 9. 140. 86. II, 28 init.
118.
érl dì toù tettov] ,,Optime post
h. v. interpunxit Palmer. Exercitt.
in Gr. Auctt. pag. 24. Nam Battua,
eius nominis secundus, Felix appel-
latus est, non gertius. éÉzl tettov
successionis ordinem requirit. Bene
Plutarch. in Coriol. [cap. 11] p.218
F.°* [ubi Plutarchus inter svrvzias
cognomina refert rov Evda/uova, ad-
ditum alteri Battorum ; add. Morall.
p. 260 D.] W'esseling. citans not.
ad Diodor. Sic. T. II. pag. 551. Un-
de patet eos falli, qui huncce Bat-
tum Battiadarum in serie quintum
fuisse volunt, non tertium. De quo
errore monuit Thrige l. 1. p. 127
8eqq. Temporum ad rationes quod
attinet, monet Schultz. Apparat.
crit. p. 20, Zattun Cyrenes condito-
rem regnum tenuisse ad XXXII an-
nos (ab ann. 632— 600 sive a. 631—
599, quae Thrigii est sententia I. l.
pag. 122), cum qui ab Herodoto ei
tribuantur XL anni, ad regiam per-
tinere videantur potestatem, a Batto
inde a Platea condita occupatam;
Batto successisse Arcesilawa I anno
600, quem per XVI annos regnan-
tem excepisse Zaifam II s. Felicem
anno 584 a. Chr. s, Olymp. XLIX,
1. Ac Thrige quoqgue, qui 1. l. pag.
127 sqq. 196 seq. in huius Batti in-
quirit tempora, nil impedire ait, quo
minus ab anno 583 a Chr. n. regni
statuamus initium mortemque po-
namus in anno 560, etsi certi quid
hac in re constitui nequeat. Add. C.
O. Mueller, Orchomen. p. 344. Cy-
renen a Batto conditam supra (ad
cap. 158) posuimus anno 631 ante
Chr. n. 8. Olymp. XXXVII, 2: cui
Batto regnanti si guadraginta anni
auctore Herodoto tribuuntur, item-
que Arcesilao, qui Battum exespit,
sedecim anni, consentaneum est, Bat-
tum secundum, qui in regum ordine
tertius est, regnare coepisse anno
579 ante Chr. n. s. Olymp. LI,?2,
quod recte nunc positum video a
Fischero: Griech. Zeittafeln pag.
126. Atque cum his quoque conve-
niunt, quae mox narrantur de pugna
inter Apriam Aegyptiosque et Cyre-
nensos commissa: Aprias enim, ut
ad II, 161 vidimus, regnavit inde
ab anno 5941 usque ad annum 570
ante Chr. n., adeo ut statim post
Battum ad regnum evectum aut cer-
te proximis annis haec accidisse pu-
tanda sint.
fr pis evadacus] Vid. cap. 163,
ubi eadem Noster utitur locutione.
In oraculo, quod sequitur, pro At-
Bunv Cobet Varr. Lectt. p. 128 scri-
bi vult A:fvay, itemque in altero
versu pedNn0ziv ad Dorum dialectum
pro ueZnogv, quod sane ad Herodoti
dialectum magis accedit, qui III,
36 quoque scripsit Lerauelnos.
Ipsius vero oraculi sensum hune
esse puto: ,,guicunque in Libyam
multum desideratam post venerit, cun
352
|
MELPOMENE. IV. 159.
585
"Os dé xev Ès AiBunv rolungarov Voreoov Fin
pais avadaspévas, pera of rcoxa pani pednoerv.
ZvAAeyBévros dì Opiiov 104400 és tqv Kvonunv negrrauvo-
pevoi pijv xoAAiv ol repiorxor Aifves xal 6 facideds avidv,
tò oUvoua v ‘Adixo@v, ola tijs te yoons otERLOxbREvO. xal
meouiBortopevo: varò tv Kvenvalcov, néuwavtes é6 Alyvatov
Edogav 0pfas avrovs “Axgin, toò Alypurtov Baccdét. 6 dì cvA-
Afkas otpatov Alyvnticov xodidv Exeure xi tav Kvonunv: ol
dì Kvonvaîor éxotpatevoauevo: é “Iouca ygopov xal tr. x0r-
onu Béornv cvvéBalov re toto Alpuntiooi xaì Evinnoav ti
cvufodî. ate pag ov meneignpevoi rpotepov ol Alyvatioi ‘EA-
Il Anvav xa rapaggeopevo. diepdaonoav ovt>, Gore 6Alyor
tIVÌS avrav amevootnoav ée Alyuntov. avii tovrav Alyv-
NTLOL XATÀ TAUTA èniuenpopevor ‘Anpin ameotnoav dx avrod.
terra dividatur, ewn (dico) aliquando
poenilebit.**
Îs Afvny xodvroearov] Eadem in
re Pind. Pyth. IX, 15 evnoaros.
Utrumque ad insignem regionis fer-
tilitatem atque ubertatem licet re-
ferre, de qua idem Pindar. Pyth.
IV,GetIX,14. Conf. nott. ad IV,
150. Ipsa vox r04vnoaros ab Ho-
mero eodem sensu adhibetur (multum
desideratus, amabilis) Ody8s. XI, 275.
XV, 126. 366. Hymn. in Vener. 226.
Ad verba y&s evadaropévag confert
C. O. Mueller. (Dor. II. pag. 64)
xaBvoreosiv ts xAngodoclas apud
Diodor. Sic. V, 53.
ZvilexBiyros dì opl20v r0140%]
Ex ea, quam posthac instituit De-
monax, tribuum descriptione (cap.
161), colligas, Peloponnesios potis-
simum, Cretenses aliarumque Ac-
gnei maris insularum colonos fuisse,
qui Cyrenen se contulerint. Quos
multos sanequam fuisse, inde conii-
cias licet, quod in proelio cap. 160
commemorato septem mille milites
gravis armaturae Cyrenaei occu-
buisse feruntur. Praevaluerant in
bac mixta colonorum turba Creten-
ses, si fides Raoul-Rochettio 1.1. III.
p. 268.
meourapyopevor y7v molinv] i. e.
privati magna terrae parte (8. abscissa
ditionis parte), oregioxopemor 17
yî6, ut paulo post legitur. Haud
aliter ezr0téuvec®a: in Plut. Pericl.
30, Philop. 16, ubi conf. nott. pag.
60. of meglornor Aifves quaenum
proprie fuerint gentes, accuratius
indicari etsi vix possit, verisimile
tamen videtur Thrigio 1. ]. pag. 142,
intelligi posse Adyrmachidas, Gili-
gammas et Asbystas, ad quorum us-
que sedes Cyrenes ditio pertinuerit.
— In verbo zneouvforgomevo: (i. c.
magnà affecti contumelid) praepositio
simplicis verbi vim auget. De quo
cf. I, 114. II, 152. III, 127. — 6é-
ctnv, ut Mediceus cum duobus aliis
affert, cum recentt. edd. retinui; alii
codd. Béot:y. Invenit fontem olim
certe largiore aquarum copia pro-
fiuentem Barth. l. l. pag. 504: nunc
enim tenuis esse dicitur. Quod ad
fontis nomen attinet , Hamaker Mis-
cell. Phoenic. pag. 292 quaerit, num
fuerit myin i. e. potatio , irrigatio.
évluncav 7) cvuBoli] Infra cap.
160: ovufalovtes dè Eviunoar. Ac
dicitur cvufoln de Aostili congressu,
ut I, 66. 74. VII, 210. — De ipsa
Aegyptii regis expeditione conf, II,
161. Diodor. I, 68. Ad remsipnué-
vo. conf. cap. 80 et ad rapayoede-
voi I, 180. II, 141 ibiq. nott.
nate ravra iniueupopevor] Apud
Gaisf., qui recte distinctionem ante
émpeppiuevo: sustulit, impressum
586
HERODOTI
Tovrtov dì toù Bartov piverar mals “AquectAecs, 05 Ba-
oLÀsv0as agora toto. Eovtoù adsApesotor Eotactaoe, Ès 0 puv
oto. amodimovtEs olyovro és @AAov yopov ris Adifuns* xaì
En’ Ecouiev fadiopevor Extidav mOÙIV Tavenv, 1 tota xal vov
Baoun xodéetar0 xvitovres d
video xera tabra, e Sancrofti, opi-
nor, libro. Reliqui omnes retinue-
runt xet@ tavre, quod ex Aldina
flurit, Bekkero auctore mutandum
in xal ravra. Equidem verba xata
tavra sic explicanda censeo, ut su-
pra I, 77: Kooîcos dè ueup8els
sata tÒò rinBd0g tÒ ÉEwvrod ctea-
tevua — tovto ueuqpBdels x. t. 2.,
adeo ut loci sententia sit haec:
proinde Aegyptii de hac ipsa re (i.
e. de clade accepta) culpam (cladis)
inferentes Apriae defecerunt ab eo-
dem. Langius reddit: zu der Zeil,
temporis significationem praepositi-
oni xate h.l.tribuens, quod alienum
videtur ab hoc loco. Supra II, 161
Noster de eadem re tradens scripsit:
Alyunuor dì taùdta Èniupeugo-
pevorartorncav dx° avrod. Ne-
gris pro xat& tavra legi voluit xeg-
Ta tavta,
Cap. CLX.
03 faorievoas x. t. 1.] Bacrievoas
valet: ad regnum advectus, regnum
adeptus, ut II, 2. I, 14, ubi vid, nott.
Cum certa testimonia, quibus tem-
pus, quo Arcesilaus secundus regna-
rit, constitui possit, desint, Reiz.
eum regnasse ponit 560—550 a. Chr.
n., Larcherus 6534—544; alii aliter.
Cf. Thrige 1.1. p. 153 not. 73. Schultz
Specim. Appar. II. p. 1. 2 hunce Ar-
cesilaum, qui secundus est, patri
successisse vult anno 559 ante Chr.
n. Hic Arcesilaus, si Plutarcho fides
(De virtutt. mulierr. p. 260 D. seqq.),
patri moribus haudquaquam similis
fuit indeque etiam contrarium acce-
pit cognomen (m@wvos zaleròs wr,
Oreo al éxin97): qui patre mortuo
vel maiori ferocia exacerbatus vere
tyrannus exstitit, accedente juoque
Learchi, hominis pravissimi, consue-
tudine. In Diodori Excerptt. Valess.
p. 233 (Diodor. VIII, 39) traditur
cua aUtqv aniotaGi dxò rev
Arcesilaus propter calamitates, quas
aegre ferebat, Delphos misisse, qui
oraculum consulerent: responsum-
que tulisse, deos iratos esse, cum
posteri Cyrenensium reges aliter ac
Battus imperium administrarent
ac tyrannorum more in omnibus
agerent.
toîcr ÉEnvrod adelgpeoîor torasi-
oe] i. e. factionem movit contra fre-
tres suos. Ubi Nostrum scripsisse
suspicor éxì roîcs, ut I, 60 avns
n° adiniosci foraciacay. Nomina
fratrum servavit Stephanus Byz. s.
v. Baoxn. Vocantur Perseus, Zacyn-
thus, Aristomedon, Lycus. Ad locu-
tionem éx’ fovrov faZlouevo: conf.
nott. ad III, 71.
Baoxn] Conf. cap. 200 seqq. Haec
urbs ab occasu Cyrenes sita oeto
mill. geogr. in solitudine, ut ait Hie-
ronymu8, in regione arenosa a mari
remota centum stadia, teste Scy-
lace $. 108, principalis per illum tra-
ctum fuisse fertur, quae inde ab eo
tempore decrevit rariusque comme-
moratur, quo Aegypti reges Ptole-
maei, tota hac ora in ditionem re-
cepta, /tolemaidem ab ipsa Barce
duo mill. remotam condiderunt ad
mare, ubi olim Barces portus fuisse
videtur; in quam urbem mercatarà
mox florentem plerique, ut fieri s0-
let, Barces incolae se contulerunt.
Attamen adhuc omni illi orae tra-
ctuique remansit nomen Barca; Pto-
lemaidis in locum ceasit vicus Tolo
meta; ipsius Barces, quae Herodoti
certe aetate adhuc stetisse videtur
integra, rudera num hodieque es-
stent nec ne, dudum cum disceptatum
esset inter doctos viros (conf. Thrige
1. L pag. 159—162), nuper admo-
dum Della Cella urbis veteris locum,
rudera, sepulcra, moenium reliquias
se invenisse testatur in planitie mon-
tosa, cui nomen Merdscheh 8. Merdj,
ut scribit Hamilton, vivae aquae
MELPOMENE. IV. 159— 161.
087
Kvonvaiav ovs AiBvas. Meta dì ’ApxeotAecs Es toÙùs bro-
detapévovs te tav Aifvav xal arootavias toÙs aUroÙs tov-
tovs éotpatevero* oi dè A(Bves delcavtes aUtov olyovro gev-
povtes 2005 toùs Yoiovs tav Aufvav. 6 di ‘AgueotAecos etero
pevpovor, é ov év Aevuavi te tijs AiBUns épivero inidioszor,
xal dote toto AiBvor inidéodai ol. ovpfadovies dè évinnoav
rovs Kuonvaiovs togovto, Wore EntaniogiAiovs omAitas Kvon-
vatav éviavta mecetv. pera dì tO todiua tovro ‘AousotAecv
pèv XAUVOVTA TE xCÌ paguaxov menDNOTA 0 adeApeòs Aécogos
azonviyer Aéaggov dè n puvi) N Apuecidec doAw xtetver, Ti
oùvopa 3v Equia. Aedétaro dì tiv BaoAninv toù ‘Apxeoi-161
fontibus insigni, duabus fere horis
a Ptolemaide meridiem versus. Re-
perit quoque urbis nonnullas ruinas
Barth. (Wanderungen etc. p. 404
seqq.)inea illius planitiei parte, quae
nunc vocatur El Medinah: quas ad
eam urbem, quae postera aetate By-
zantinorum floruit, vetere urbe du-
dum diruta, pertinere idem recte
contendere videtur, qui et ipse to-
tam regionem permeans accurate
descripsit. Add. Iam. Hamilton:
Wanderings in North Afrika pag.
128 segg. 134 seqq. et conf. Ritter:
Erdkunde I. pag. 942. 943, Pacho
Voyage etc. pag. 178 seq., coll.
Schlichthorst. 1. 1. pag. 139 seq,.,
Mannerto X, 2 pag. 101—103, For-
bigero: Handbuch d. alten:Geograph.
II. p. 831. Contra Herodotum a
Graecis Barcen conditam esse enar-
rantem disputat Pacho 1. l. pag. 175
seq., urbem contendens iam ante
Graecos huc advectos exstitisse. ,De
quo ipse viderit. — In seqq. ari-
orde est: ad defectionem movent.
Ad ipsam'formam conf. Bredov.
p. 398
Ès tovs vrodetapivove x. t.i]i.
e. adversus eos Libyes, qui (suos fra-
tres) receperant ei qui et ipsi (A fra-
tribus suis scil. sollicitati) defece-
rant (ab ipso). Mox meliores libri
6 0v, quod retinendum duzi: vid.
nott. ad I, 67. IV, 131. Ex Aldina
fiuxit #5 0, quod recentt. edd. revo-
carunt. Mox pro xe0f81v, quod re-
tinuerunt Dindorf. et Dietsch., dedi
meceîy, ut III, 53. 81, ubi vid. nott.
Ex eo autem, quod septem millia
gravis armaturae militum in hac
pugna occubuisse dicuntur, me-
rito colligas, quantum illa aetate
iam creverint Cyrenensium res. —
Aevxov vicus aliunde non notus.
Apud Ptolem. IV, 5. p. 104, teste
Schweigh. ; commemoratur Marma-
ricae vicus 8. xdun Leooyerog Aev-
xon. — Ad significationem vocis
todue conf. I, 18. 174 ibiq. nott.
V, 121.
Aéagyos] A Plutarcho II. p. 260
seq., ubi vid. plura, dicitur Aeae-
206, itemque a Polyaeno VIII, 41.
Ac Plutarcho non frater est Arcesi-
lai, sed amicus infidus (9206 z0-
vneos), qui, cum ipse affectaret re-
gnum, optimos quosque Cyrenaeo-
rum pessime tractabat aut urbe pel-
lens aut interficiens omnem in Ar-
cesilanm conferebat culpam tan-
demque Arcesilaum sumpto lepore
marino in gravem morbum conie-
ctum vità privavit: quo facto ipse
regnum tenuit, Batto Arcesilai filio,
claudo puero, se illud servare prae-
tendens atque matris, cui nomen
Eryxo, nuptias exrxpetens. Quae
quomodo, cum fratribus inito con-
silo, Learchum fefellerit ac deinde
interfecerit, pluribus in laudem fe-
minae enarrat Plutarchus 1. l. — In
Herodoti narratione pagpaxov de-
clarat potionem medicatam, cui opi-
nor venenum fuit admixtum, inde
venenatam.
588
HERODOTI
Ae 0 mais Barros, qod0g te adv xal ovx aprimovs. of dè Kv-
onvato. 1908 t“v xatadaBovcav cvUpognv Exeuzov és Aelgods
ereLongopévovs, © Ov TIVA TROTOV xataotnoaLevot xaiMuota av
oîxéorev. N dì ITvdin éxéleve Ex Mavrvéns tijs ‘Aoxadaov xar-
agriotijpa ayapéodar. aiteov av of Kvenvato:, xal of Mavti-353
Cap. CLXI.
Boertog] Est Battus tertius, quem
regnasse ponit Reiz. 590 —530 a.
Chr. n., alii, in quibus Larcherus,
544— 529. Nec sane post annum 529
ille obiisse videtur, quem perperam
nonnulli, qui Battum felicem huius
nominis faciunt /erlium, quartum po-
nunt eumque confundunt cum eo
Batto, qui vocatur 0 Kalòs ac re
vera quartue est hac in serie. Vid.
Thrige |, l. p- 167. 196 seqq.
nol 0vx detlxovs] i, e. nec pedi-
bus integer, qui i pedibus incedere haud
valet. Quo ipso explicatur antece-
dens yodos. Cf. Apitz. ad Sophocl.
Trachin. 58. p. 86. Voce &otimovs
Noster etiam supra III, 130 usus est.
Claudum fuisse Battum et propter
aetatem contemptum a Learcho nar-
rat quoque Plutarchus 1. 1. Verba
mO0S Tv xatadaBovoar CvUPOEN»,
quae Schweigh. sic reddidit: od tri-
stem rerum suarum statum, proprie va-
lent: ad 8. adversus calamitatem, in
quam inciderant. De verbo xarada-
Beîv conf. nott. ad II, 66. IV, 105.
Apud Plutarchum legimus (p. 201 B),
Learcho sublato Battum productum
regni paterni successorem esse de-
claratum atque rempublicam Cvre-
naeis esse restitutam a Polyarcho,
fratre Eryxns: xal tnv an’ dexns
molitelav 6 ITolvaogos amtdcone toîs
Kvenvaiots.
dv tva, TRoTOYv KATACTNOKLEVO!
ucdliota div olufoLev) i. e. quo modo
rem publicam constituerent, ul optine
urbem habitare possent, 8.ut Schweigh.
reddit: ,,qua inita ratione optime res
suas administrarent.‘ Conf. I, 67:
Emerodtsor, tiva av Fey laccue-
vor — yevotato, ubi similis optativi
ratio, adiectà particulà &v. Ad ipsam
vero rem hoc velim teneri, Cyrenes
rempublicam antiquitus candem fer-
me fuisse videri, quae Spartae fue-
rit, regesque olim iisdem fere, qui-
bus Spartae, usos honoribus iuri-
busque, mox potestati augendae
studuisse, ut tyranni potius exsiste-
rent, nulla nec legum nec ipsorum
civium habita ratione. Hine sedi-
tiones ac discordiae; hinc rei pu-
blicae status labefactatus omnisque
ordo turbatus. Quibus malis sanan-
dis veterique civium aequabilitati
(quam in omnium Dorum civitatibus
multum valuisse novimus) restituen-
dae Cyrenaei oraculi iussu arcessi-
verunt virum Mantineensem, qui ci-
vibns iura a regibus per vim erepta
redderet omnemque rem publicam,
regum imperio finibus suis circum-
scripto, restitueret. Nam Mantine-
enses inter populos eUwoperarrove
recensentur ab Aelian. V. H. II, 22
imperioque videntur usi esse popu-
lari, ubi summa penes populum po-
testas. Tu vid. Mueller. Dor. II. p.
173 seq., Kortiim: Beitrige xs. Gesch.
etc. pag. 131 seq. ‘Factum autem
id esse videtur statim post Battum,
qui puer adhuc erat, ad regnum eve-
ctum, itaque probabiliter haud longe
post ann. 550 a. Chr. n., si hoc qui-
dem anno regnum ad Battum huncce
delatum esse ponimus.
*ATAQULOTHNOA] i. e. pacis reconci-
liatorem, qui ipsorum dissidia compo-
neret. Hine apud Diodor. (Excerptt.
Vales. p. 233 rive VITI, 40 ed. Bekk.)
Demonax dicitur tre toy Aver-
valwv ctecems Fdiartntng, ‘ovvio
unì diuatocvry Soxdv diapéerr.
ovtos ovv mievoas el Kvorjynv xai
nAQR NAVTOY LaBoy ty aereo
anv diélvoe tac x6lsis Éxl vov
toLs (i. e. cives in tres pviag dissol-
vit). Infra V, 39 .Milesii sibi eli-
gunt Parios AATAQUOTHOAG. Ipsum
Demonactis (cuius etiam apud Athen.
IV, 13 8. 41 pag. 154 D. mentio fit)
nomen insigne, quippe quo rex si-
gnificatur populi, demi. Ac memo-
x
MELPOMENE. IV. 161.
589
vis Edocav a&vdpa tav dotsv doxipotatov, td ovvoua nv
Anudvat. Ourog dv dvig drixdpevos és tiv Kuoyvnv xal
uadav fxagta toùto uèiv teipviovs Eroinoé oqpeas, tie dia-
Bels® Onpalcav pèòv pag xal tv mEQUoixcav piav poîpav ér0in08,
&Aiyv dè IlsAormovvnotcav xa) Kenrov, toltnv di vaorcatéov
mavtov* tovto dè to faocdér Barto teuévea éei@v xal locd-
rant antiquissimum Cyrenes nu-
mum, in cuius una parte exstat
AHMSQNAKTOZ, in altera XT-
PANISN, quemque in huius ipsius
Demonactis honorem procusum esse
quibusdam placuit. Aliis probabi-
lius videtur, numum, qui multo po-
sterioribus temporibus fuerit signa-
tus, non ad hunc Demonactem, sed
ad magistratum quendam in re pu-
blica libera constitutum referre. Vid.
Thrige 1. l. pag. 173. 174.
toeupviovs ii cpeas] Tres
phylas in omnibus Dorum civitati-
bus ab initio constitutas iam supra
vidimus ad cap. 145 coll. V, 68: has
igitur in Cyrenensium re publica tur-
batas restituisse eoque veram Dori-
cae civitatis formam revocasse vi-
detur Demonax: id quod eam vim
habuit, ut populus per tribus atque
(ut Aristoteles Polit. VI, 4 adiicit)
phratrias descripta melius sua iura
tueri posset contra regum arbitrium
simulque cives antehac disiuncti
(cum, qui prius advenerant coloni,
lis, qui post accesserant, maiori au-
ctoritate in rebus publicis admini-
strandis valuisse videantur), iam
sibi omnes pares indeque coniun-
etiores fierent, omnium iuribus ae-
quatis, eoque discordiae semina ex-
stinguerentur omnisque reipublicae
forma ad maiorem aequabilitatem
popularemque statum redigeretur.
Cf. C. O. Mueller. Dor. II. p. 63. 64.
Ac simile quid in Syme insula ac-
cidisse tradit Diodor. V, 53. Iustum
vero in eo se praebuit Demonax,
quod, qui primi urbis essent coloni,
eos in primam conferret tribum (una
cum perioecis suis, si quidem The-
raeos ad Libyam profectos etiam pe-
rioecos suos secum adduxisse cum
C. O. Muellero 1. ]. statuas), ditio-
res illos quidem, ut probabile est,
et opulentiores, reliquos vero colo-
nos mixtos s.t0v durdoy 046% (conf.
IV, 159), quem sine perioecis acces-
sisse vult Mueller. ]. ì., in secundam
ac tertiam tribum distribueret. Ne-
que aliter per Arcadum civitutes li-
beras, Mantineam, Tegeam multi-
tudinem per tribus divisum fuisse,
valde fit probabile. Cf. Kortiim 1. |.
pag.152. Cr. praeterea conferri vult
Platner: Beitriige z. Kenntniss des
Attisch. Rechts p. 70 et Niebuhr:
Roem. Gesch. I. pag. 307 ed. sec. (ubi
Niebuhr. tribuum originem attigit e
diversis gentibus repetendam; h c
etiam attendi iubens, quod, cum in
Thera ipsa paucorum esset regimen,
in colonia Theraei ac subiecti idem
valeant). — 4oîgav cum rec. edd.
dedi pro Lo:gn».
tepévea éEei0v] Sclhweigh.: ,,ex-
ceptis agris sacris et sacerdotiis, quae
Batto regi tribuit.‘* Melius, opinor,
Wesselingius: ,,reuévea Valla fana.
Melius certas agri portiones, quales
et illae, in quibus silphii proventus
ap. Hesychium Bartov 0/79107, qua-
lesque veterum reges habebant assi-
gnatas, quarum proventu suis neces-
sitatibus subvenirent). Vetus con-
suetudo a poéta lli. VI, 194 [add.
IX, 574] signata et ab Aristide T.1.
p. 12: orso toîs Paordevor tentvn
al go0g0vg Huga [Nec aliter
C. O. Mueller. Dor. II. pag. 174 ts-
pévex Homerico sensu, de quo ex-
posuit Nitzsch. ad Odyss. 1, 117.
pag. 28, hîc accipi iubet, qui idem
pag. 105 conferendus.] Addidit De-
monax fomovvas (i. e. curam sacro-
rum administrandorum], quoniam
ta yéoea regum olim sacerdotia, uti
Spartae VI, 56 complectebauntur.‘‘
Tu conf. de his sacerdotiis, quibus
more antiquitus constituto Dorum
reges fungebantur, ac de reditibus,
quos inde capiebant, C. O. Mueller.
1, 1, II. pag. 99 seq. Ad ipsam vocis
590
a
HERODOTI
GUvas to aAia ravra, ta xootegov eigov ol faordées, és pésov
to dnuo édnxe.
°En uèv dn tovrov toù Bartov ovra distédes fovra* ixì
dì toù tovtov maLdòs ‘ApxeciAzco 1044) tapay” wegl tav 1
uécov èpévero. “Apxeotizos vago, 0 Bartov te roù yodov xal
Depstiuns, ovx Epn avétecta., nata ra 60 Mavtiveds Anus-
scripturam cf. nott. ad III, 142, qui
locus etiam ob argumenti similitu-
dinem conferri debet. Ac praeter
hosce reditus nulli fere alii Dorum
regibus aeque atque Homericae ae-
tatis principibus reditus, nisi qui e
fundis suis agrisque a populo at-
tributis sive assignatis (quae ipsa
sunt tsuévea) prodibant, teste eo-
dem Muellero II. p. 105 et Nitzsch.
1. 1.; ut sane ante Demonactem Cy-
renes reges illicito modo reditus
suos e civium bonis armorum vi
anxisse videantur. Inde Kortiim
(Schlosser u. Bercht Archiv IV. p.
163) vernacule reddidit: die Xron-
giiter; neque aliter intellexit Grote:
History of Greece IV. p. 59: ,, the
domains. Add. C. Fr. Hermann:
Griech. Staatsalterth, $. 8. nott. 11
et vide quoque, quae ad III, 142 ad-
notavimus. Quae cum ita sint, mi-
nime huc valere poterit Valcken. ad-
notatio, diis tantum fatoque functis
heroibus regibusque dÉsZeîv ta ts-
pévn solitos esse veteres. Nec ma-
gis eo, quod cum sacerdotiis h. |.
coniunguntur teuévea, efficitur, te-
pevea hîc indicare agros diis dedi-
catos, quorum reditus percipere sa-
cerdotes soliti sint, ut post Larche-
rum, alios placuisse video Thrigio
1. 1. pag. 170. not. 70.
tà dhla navta x. t. i.] Haec ipsa,
quae regibus, qui haec prius tene-
bant (sive prius sibi iniurià assum-
pserant, contra Dorum instituta),
erepta populo restituerit Demonax,
cum Herodotus non sigillatim indi-
carit, coniicit Thrige l. l. p. 171,
hoc referendum esse ad fovAZ7y Cy-
renaeorum, cuius aliquoties fit men-
tio, a Demonacte institutam. Equi-
dem malim cogitare de aliis sive ad
rempublicam administrandam sive
ad ius dicendum sive alio quo per-
tinentibus, quae cum ad populi im-
perium primitus pertinuerint, tem-
porum decursu reges (ac praecipue
Arcesilaus II, de quo supra cap. 160)
sibi assumpserint, quae vero nunc,
cum omnis rei publicae forma ad
populare imperium sive democra-
tiam magis revocaretur, populo a
Demonacte reddita fuerint. — és pé
Gov to Inuowo È&mue est: populo re-
stituit, ad populun retulit. Ad lo-
quendi genus conf. VII, 164. III, 80,
ubi #5 uécov naraBsira: te ner
yuata. — Pacsiées cum Gaisf. dedi
pro faordnes.
Cap. CLXII.
Aoxeclie0g) Arcesilaus est fertius,
qui quo tempore regnarit, ex ec
quodammodo colligi poterit, quod
eo imperante Cyrenae tributum 4
Cambyse impositum legimus cap.
165, anno 523 a. Chr.n. Quare pro-
babile videtur Thrigio pag. 175, Ar-
cesilaum ante a. 530 sive 529 a Chr.
n. regno potitum esse atque obiisse
514 a. Chr. n. Larcherus Tab. chron.
pag. 631 Arcesilaum III refert mor-
tuum ad ann. 518, quo ipso anno
Barcaei a Persis fuerint obsessi.
Quod demum post annum 515 ante
Chr. n. fieri potuisse, satis ex iis
apparet, quae ad cap. 1 et 145 no-
tata sunt. In Pind. Schol. ad Pyth.
1V init. hic Arcesilaus, Pheretimes
filius, perperam vocatur xépxtos
hac in regum serie, cum sextus po-
tius ille fuerit, ut recte monet Wes-
sel. Ad hunc Arcesilaum refertur
vas celeberrimum, quod ipsius Ar-
cesilai nomine inscriptum in thesau-
ris antiquitatum Parisinis asserva-
tur; vid. Raoul- Rochette in: Jour-
nal d. Savans 1836. pag. 589. — Ad
verba xata strati conf. cap. 76.
MELPOMENE. IV. 161. 162.
091
vat Erate, alla anaitze ta tav ngOPovev pioca. EvBevtev
ctaciatcov É00d0dn xal Epvye é5 Zauov, n dì pnrng o és Za-
Aautva ris Kuxgov Epvpe. Tils dè Zalaptvos toùrov tov y00-
vov érexpatee Eveldav, 05 tò év AeApotor Fvpintyoiov, éov
atiodiyrov, avednue, tò év ti Kopuv8lav Wyoavoed xéera..
animopévy dì mapd tovrov N Deperiun desto otgatLi]S, 7) xat-
aber opéas és tu Kvorunv. 6 dé ve EvéiBOv nav uaddov 1)
3540rpatinv ol édidov. N dè AauBavovoa tò didouevov xadov uèv
analree tà toy x00y6v0v Yi0sa]
Ad reditus ipsi ereptos ex instituto
Demonactis privilegiaque illegitime
assumpta populoque restituta refert
C. O. Mueller. Dor. II. p. 174. Ad
yéora conf. nott. ad I,59. Unde non
admodum discedere ras tiuas, de
quibus ipsis disceptationem ortam
esse Noster narrat, vidimus in Ex-
cursu ad II, 53. T. I. p. 858.
fpvye 5 Zauov] Nam Samiia cum
Cyrenaeis inde a Cyrenes primor-
diis intercessit amicitia; conf. cap.
152. Accedit, quod Samo tum tem-
poris imperabat Polycrates terrà
marique potens, a quo in patrio
regno recuperando se adiutum iri
sperare poterat. Ie tempore, in
quod baec regia probabiliter incidit
fuga, ante ann. 523 a. Chr. n., multo
igitur ante quam Cambysi Persis-
que sua permisisset, cf. Thrige |. |.
. 177. — In verb. n dè untno of
c Zalapîva tre Kvroov de dativo
of ef. I, 34. III, 14. 15. IV, 165. In
Cyprum quod mater se receperit,
Thrigio 1. 1. explicandum videtur e
commercio, quod inter Cyrenen et
Cyprum fioruerit, ut hac ex insula
auxrilium sibi fore speraret. Quam
spem frustratam esse, Herodoti-do-
cet narratio, e qua sua snmpsit Po-
lyaen. VIII, 47 coll. Eustath. ad lli.
VII. pag. 657 s. 523, 14. &vunty-
quov dicitur (#ribulum (Rauchgefiiss),
quod ad sacra facienda in templis
repositum haud raro commemoratur
atque in ipsis inscriptionibus legi-
tur compluribus: quod cum plerum-
que modici ambitus esset, hoc loco
maius profecto et splendidius, sum-
ma arte elaboratum intelligi debe-
bit, cam @é108#Nt0y illud fuisse No-
ster addat, qui hac voce in simili-
bus operibus indicandis aliquoties
utitur, ut I, 14. III, 123. IV, 89
aliisque locis, quos praebebit Bre-
dov. p. 46, Ionicam luius vocis for-
mam illustrans. Ad vocabulum &r-
pintnerov vid. veterum locos alla-
tos in Thes. L. Grace. IV. p. 416
ed. Dindorf.: add. quae exposuit
Krause in: Angeiolog. p. 101. 431
coll. p. 68, Rangabé Antiquit. Hel-
leniq. II. nr. 868. 873. pag. 553 et
559. De usu turibulorum plura quo-
que collegit Chr. Walz in: Turibul.
Assyr. descript. (‘fubing. 1856) p.
10 seq. Thesauros Delphicos attigi-
mus ad I, 14. Add. a Cr. allatum
Wyttenbach. ad Plut. Moral. Ani-
madvss. II. pag. 900, qui idem (’r.
ad vocem Evé80y Eustathii admo-
net haec respicientis ad Odyss. I. p.
9 ed. Basil.: — ovo dì xal éx ts
Î19dy uetoyns, sVéld0v fagtrovov
maod ‘Hoodotw uverov dvopa.
ol #d(dov] i. e. ci se daturum esse
dicebat, offerebat. Nec alio sensu
paulo post rò didopevov id quod a
rege ipsi offerebatur (ut III, 135. 118;
conf. nott. ad Plutarch. Philop. 5.
pag. 20), ubi Valck. coniecit 70 alel
didouevov, cum de sibi invicem con-
tinua serie succedentibus sic poni s0-
leat del pro 6vvez0s, nt apud Thu-
cyd. IV, 68. Herod. II, 168, alibi.
Atque ita sane in suo Herodoto le-
gisse videtur Enstathius l. Î., haec
ipsa ubi tangit, hunc in modum
scribens: del yoo Éusivn tò utv
didouevov pnolv flaufave x. t.
2., nisi de suo potius hoc ‘del ad-
iecerit. Verba érxl mast to di-
douévo valent: in omni re, quae
a rege dono offerchbatur Pheretimae,
592 HERODOTI
Epn xaì toùro siva, xadliov dì éxetvo, 10 dovvat ol deopévy
otpatinv. toto yag érì mavrì ta didopéva Eleye. Tedev-
taiov ol ttreuwe dopov 6 EviéAB Av Atpaxtov govosov xal nia-
xatnv, r0007]v dì xal elpiov. sindone SÌ avris cis Deperiuns
TOUTÒ 2008 6 EvéAdav Epn torovtoroi puvaluas dopteoda,
163 AA où otgati]). ‘O dì ApueciAe0s, toùrov tov qgovov fav éy
Zauo, CvvIYELRE avra avdga Èrl vis avadaopg. GvAAeyope-
vov dè otpatod modXod éotaAn Èe AeAhqpovs "Agueotieas, 109-
oduevos to gonotneto meo. xarodov. n dè ITv8in ol q0a rade*
Ex uèv téocepas Battovs xal ‘ApxsotAe0s téscspas, oxtà av-
doav veveag, didot vutv Aotins Bacrdeverv Kvonvns: xAéoy
pévto tovtov ovdi negaoda. raparvési. Zù pévro. pIvzoSs
elvar nateldav é5 tiv cemvtOÙ. 7v dì tiv xapivov eUen
atoantov y0vosov xal 1j)laxcdtny]
Homerica apparent vestigia. Cf.Ili.
VI, 491. Od. XXI, 351. IX, 357. IV,
131. Aristoph. Lysistr. 610. atoa-
xtog est fusus, Q”andrn colus; plura
dabunt Lexica. Ad verba 23’ 0%
Groeti]] Eustath, haec habet |, l.:
d24° 0v otoarizj Pvnoxovon tx tòv
TOMUATOY.
Cap. CLXIII.
0vypysLoe navta ardea énì yîs
avadaouo) i. e. cuiusvis generis at-
que conditionis viros collegit spe agro-
rum dividundorum proposita. Simili
modo éx} y7js vadano) cap. 159. Ad
vocem xeyvta conf.I,50. III, 18. IV,
88. Verba zoncopevog to) Yonoty-
olo valent: sciscitaturus oraculum, nt
I, 47. 53. 157. III, 57 coll. IV, 150.
De Loxia conf. I, 91.
tn uèv téccEgag Bartrovs x. t. 2.]
Ex his ipsis colligit Thrige l. l. pag.
178. 183, hoc oraculum seriori aevo
esse confictum. Est vero haec Cy-
renaeorum regum series, qualem
constituit Wesseling. ad Diodor. Ex-
cerpt. VIII. T. II. p. 590 seq. coll.
Larcher. ad h. I. et Boeckh. ad Pin-
dar. Pyth. IV. pag. 265. 266: 1) Bac-
tus I, Cyrenes conditor, olxtotne
631 a. Chr. n. 2) Arcesilaus I, 591
a. Chr. n. 3) Battus II, Felix s. 6
Evda:pov,575 a. Chr. n, (Herod.IV,
159). 4) Arcesilaus 11 554 a. cr n,
(Herod. IV, 160). 5) Zaztus ZZZ (0
zoi0s) 514 a. Chr. n. (IV, 161).
6) Arcesilaus III, 520 a. Chr. n.,
Batti Ill et Pheretimes filius,
Cyrenen Persis tradidit (Herod. IV,
162. 164 fin. 165). 7) Zattus IV,0
xaei0g, 518 a. Chr. n. 8) Arcesileus
IV, 464 a. Chr. n. Pythicis in ludis
victor indeque Pindaro, qui eum
octavum a Battiadis canit fuisse
Pyth. IV, 116(65), celebratus, quo
interfecto 432 a. Chr. n. a Cyrenaeis
Battus filius regnum qui occupare
voluit, repressus decessit apud Hes-
peridas 431 a. Chr. n.— Ad vim prae-
positionis él in his verbis conf.I,
166 ibique nott., ad formam dido:
Herodoteos locos ‘collectos a Bredov.
p. 400 seq. Ad usum infinitivi elra:
in verbis CÙ pérror sovzos siva:
loco imperativi conf. IV, 126. III,
134 ibique nott. — In seqq. verbis
xcpLvov dicit fornacem s. furnum,
in quo lateres, vasa fictilia, alia id
genus coqui solent, ut I, 179: ali»
bovs — WaTNIay — ty nepulrosi.
Quae mox sequuntur: sl dè #Éoxri-
GELS tv xeuivov (si vero fornacen
excoquere velis), ex oraculi sensu
sic interpretatur Schweighaeuserus
(Lexic. Herod. I. p. 229), ut idem
valeant atque el È omtricELS tovs ir
T7 xauivo eamque sententiam per
metaphoram declarent: ,,ne irae in-
dulgens nimis saevam vindictam ab
inimicis capias;‘' cf. cap. 164 in fin.
MELPOMENE. IV. 162— 164.
593
xhév aupogsv , un égortMons tovs appogtas, dii’ anoreune
xat ovgov. el dè Etomtmoets tv xapivov, ur) gods èe tiv
aupiogvtov* el dì pn, arodavesai nai avtòs xa) tadpos 6
nailiotevav. Taùra n IIvdin ‘Apusolieo god. 6 dè rapada-164
Bav roùs éx ris Zapov xatpite é tiv Kvonunv: xa étr-
xQatoas tav ronyuatov toù paviniov 0Ux dusuvato, dAiù
dixas tovs avtIOTaGIAITas altes ts ÉutoÙ puyijs. tv dè ol
pèv tò maparav éx ts xoons amadiaocovio, toùs dé tivas
gepooauevos 0 ‘Apuectiecs è Kuxpov angorsde tri dua-
Bor. tovtovs uiév vuv Kvidioi amevergdivtas mods tv 6ps-
dii’ dronspne nat’ o0voov]
Schweigh. ,, ad auram illas (ampho-
ras) emitte.‘ Wesseling. interpreta-
tur: frade secundo vento, Sophoclea
citans Trachin. 474 coll. Schol. ad
vs.828 et Aeschylea Sept. adv. Theb.
696 [687 Blomf., cuius vid. Glossar.].
In voce 0vgog significationem inesse
venti procellosi ac magua vi omnia
secum abripientis nuper admonuit
Ameis in: Muetzell Zeitschrift fiir
Gymnasialwesen VIII. p. 609. No-
stro in loco ea inesse videtur sen-
tentia, ut oraculum iubeat, Arcesi-
laum a se dimittere amphoras, vento
secundo ut statim auferantur in alias
terras indeque serventur. Mox scri-
psi cum recc. edd. e Sancrofti libro
el dì tEontpnoeLs (pro #Éontnone,
quod Matth. retinuit), dudum iu-
bente Werfero in Actt. phill. Monacc.
I. p. 102, quo iam supra sumus usi
ad II, 13. Schaeferus dedit pv di
gtontnons. Mox revocavi vulgatam
ano8ayiear, a Schweighaeusero et
reliquis editoribus e Florentino li-
bro alteroque mutatam in &z708a-
véat; tu vid. nott. ad cap. 9. Verba
un é0848ng és tv dupiogvtor, quae
valent: ne intres in (terram 8. regio-
nem) circunfluam, Italus interpres
reddit: ,, non entrare nella tinta dal-
fluido,‘ cum, qui vocem auplogv-
toy reddant circumfluum, aquà cir-
cumdatum, oraculum anceps reddi-
derint clarum ac perspicuum, quale
minime esse debuerit. .
‘nai tadoos ò nadiot:vov] ,,Ma-
xcima taurus vicliima, 0 xalMLotevov
roy tavowy Diodoro IV, 23. Pythia
obscure A/lazirem, Arcesilai soce-
HERODOT. II.
rum, indigitasse videtur una cum
genero interiturum, prorsus ut tav-
cov titulo Philippum, Alerxandri
magni patrem, apud Diodor. XVI,
91.1 H'esseling.
n
éninoarnoas monypotov]i.e.
rerum potitus. Haud aliter ta z07-
7uata de imperio s. regno II, 120.
III, 137. 53. IV, 126. Cf. nott. ad
Plutarch. Flamin. 17. pag. 119.
dinag TOÙS aviLoTacLOTag altee
ts Emvroù pvyie] i. e. poenas re-
petiit exsilii sui ab adversariis 8. ex-
silii sui auctoribus. Ad locutionem
conf. I, 2. 3. I15. dilxas cratteiv
éx tivos Aeschylus dixit Choéph, 392
Blomf. s. 363 Both. In seqq. ax#-
otel: Ènl dia pd001) eodem mo-
do dixit, quo cap. 167: creméuzeto
dè n otpgatir, — énlAfvovuata-
ctgog7. Conf. I,4l ibique nott.
tovrorg uéy vuv Kyldio x. t. 2]
Ad vocem axevetgdertas (vento de-
latos ad ipsorum terram) conf. nott.
ad cap.103. Ipsam vero hanc Cni-
diorum voluntatem in Cyrenaeos,
quorum exsules morti destinatos
servarunt, aeque atque in 'T'arenti-
nos(I11,138) e communi harum gen-
tium origine, cuius semper illi me-
mores fuerint, repetit C. O. Mueller.
Dor. I. p. 126. Quod vero Theram
perducti sunt Cyrenaei, id docu-
mento est adhuc inter metropolin
atque coloniam familiaritatem quan-
dam viguisse, ut monet T'hrige 1.1.
pag. 221. In ipsa Cyrene rem publi-
cam a Demonacte magis ad popula-
38
594
HERODOTI
téonv éoquoavto xal és Ononv anéorerdav, EtÉéQovg dé tivas
rov Kvonvaicov és xYppov pépav “ApAhouazov xatapupovtas
(Brotixòv BAnv mepivioas 6 ‘Aqueotdecos tvénonoe. Matav
dì en’ tkeppaoptvoroi tò pavtrntov édv toùro, Ori puv N Ivdin
ox fx sUgovta Èv ti] xapivo tovs aupogsas éboxtijoa, Epyero
Exdv ts tòv Kvonvaicav n6lios, deiualvav te cOv xegonopi-
rem formam redactam denuo muta-
tam esse regum potestate, qualis
ante Demonactem fuerat, redinte-
grata quamquam disertis verbis ab
Herodoto non indicatur, vix tamen
illud poterit dubitari; neque vero
Thrigio possum adsentiri, qui eo,
quod nec fovZn, nec populi per tri-
bus descriptio fuerit abrogata, teste
Aristotele Pol. VI,6 (VI, 2 fin. ed.
Schneid.), civitatis statum ad pri-
scam formam plane fuisse redactam
negat. Namque 7 fiovA7 sive se-
natus mef quidem sententià ad po-
pulare minime pertinuit imperium,
neque sane opus erat abrogatis tri-
bubus, quarum vim tantum ac po-
testatem deminutam fuisse credam.
Et Aristoteleum ad locum quod at-
tinet, Schneider. in Add. T. II. pag.
502 monet, videri eum ad posteriora
tempora referri debere, cum de de-
mocratia priori quadam loquatur
Herodotus.— In seqq. rv9y0v ldrw-
tix0v privati hominis dicit urrim, cui
opponitur regia s. publica turris, quae
Scil. a rege 8. a civitate in usum
publicum urbis tuendae causa ex-
structa est. Ac licet hoc loco intel-
ligas aedes privatas, turris in mo-
dum exstructas adeoque munitas,
ut praeberent aliquam securitatem
in regione latrociniis et incursioni-
bus gentium indigenarum exposita.
Supra I, 21 Gîros (diorinos. Ad
verbum xe 1vp0as conf. nott. ad I,
50 coll. VI, 80. De nomine ‘Ay20-
pay0v conf. Ahrens: De dialect. Do-
ric. p. 968.
n° tEeoyjacutvoroi] i. e. re plane
peracta 8. facinore perpetrato; ad lo-
cutionem conf. VIII, 95. IX, 77. I,
170 ibique nott. Wesseling. citave-
rat Aeschyl. Pers. 626 (531 Blomf.,
quem vid. in gloss.). Agamemn. 1388
(1350 Blomfield., quem conf.). Eurip.
Bacch. 1037. Etenim hic loci sen-
sus: ubi vero, his iam perpetratis,
oraculi sensum (8. quid sibi vellet
oraculum) intellerit. Hinc infra dici-
tur @uagroy roù Yenouod, qui ora-
culi sensum non assecutus erat,
quod amphoris in camino inclusis
significarat viros Cyrenaeos turri
inclusos et materifi circumdat4à cre-
matos amphorarum ad instar in fur-
no. — Ad oùx fa conf. II, 30 ibiq.
nott. IV, 203.
Foysto Exdy x. 1.2.) i.e. ultro abs-
tinuit Cyrene urbe. Cf. 1I, 18 ibiq.
nott. Hanc vero relictae Cyrenes
causam habet commentitiam Thrige
p. 183, qui idem, ut vidimus, ora-
culum ipsum post Arcesilai mortem
ad rei memoriam compositum sta-
tuit. Quem si sequamur, Arcesilaus
crudelitate civium animos a se ita
abalienaverat, ut in urbe Cyrene
minime se tutum existimaret urbem-
que eo ipso consilio ductus Persa-
rum in fidem traderet; in quo ta-
men eum falsum esse invenimus. —
In proxime seqq. xex0ncuévoy pas-
sive accipiendum: mordem timens ora-
culo sibi significatam. Conf, II, 147
ibique nott. Pro vulgata xey0rué
voy, quam omnes, quantum scio, li-
bri exhibent, cum Bredovio p. 344
scripsi xeyo70uévov, quam formam
VII, 141 omnes libri uno Sancrofti
libro excepto praebent. Articulum
tnv ante Kvervnv collocatum re-
ctius ante duploguiov poni putat
Schweighaeuserus: mihi haud opus
videtur lfac transpositione. faeidéos
cum Gaisf. et Matth. scripsi pro ffa-
cLÙnog itemque Loîga» pro uofen?,
conferens III, 142, ubi par et locu-
tio et sententia. Scripsi quoque @
«0 pro vulg. @x@w; vid. nott. ad
cap. 120. Ad verbum ayogpatet (io
foro versari) conf, III, 137. IV, 78.
In Alaziris nomine cum fluctuent li-
bri, nos vulgatam exbibuimus le-
| MELPOMENE. IV. 164. 165.
vov &avarov xal doxgcov aupiogvtov tiv Kvervnv etva..
Eîys dè yuvaînu cvyyevéa Eavtov, Fvyartoa dè toù tdv Bao-
xaiov BagiAéog, to oUvopa nv’Alatio* maga toùrov armiuvés-
tar, xal puv Bagxaioi te avdoEzs xal toòv éx Kvonvns pvyedar
55 tivis xaranadovies apoogatovia xteIVOvOL, m00s di xal tov
mevdegov avrov ‘Alattoa. ‘“Aousolàe0s uév vuv, alte éx@v elte
aéxcov auagtav toù yonopoù, teemAnoe uotpav tiv Évrod.
‘H dè unto Deperiun, téog uèiv ò ‘ApueotAscg èv ti165
Baoxn diarrato Hteppacutvos Éavra xaxòv, N dè ele aUt) toÙ
madòs tà péosa èv Kvorwn, xaì tadàZa vepopéva xal év fovAi
mapitovoa* Enel te dì fuade év ri) Baoxn amodavovia ol tòv
zaida, pevpovoa oigcixse È Alyuntov. Nav yao ol èx toù
"Apueotdeo evepyecia. é5 KauBfvosa tòv Kboov memomueva.*
ctionem, quae Medicei et aliorum
codd. auctoritate n'titur ‘Alatie scri-
bentium, mox vero aberrantium in
Altaega; Sancrofti liber habet ‘Ala-
tele et ‘Alatsiga, quod placuit
Schneidewino (Coniectt. criticc. p.
137) reponi hanc scriptionem iu-
benti, qui idem(Philolog. III. p. 384)
hoc nomen eruit ex inscriptione Cy-
renaica (Corp. Inscr. Graecc. nr.
5147. Vol. III. p. 523 et 1241), ubi
exstat ‘Aladdelo, duplicatà literà
d Cyrenaeorum more pro £, quod
Lacones ponere solent. Et conf.
quoque Barth: Wanderungen etc. I.
p. 486. — Arcesilai mors a Thrigio
1. 1. pag. 175 refertur ad ann. 514
a. Chr. n.
Cap. CLXV.
téos piv 0 ‘Apxectiecogs — Éovro
uno) i. e. quamdiu Arcesilaus Bar-
cae commorabatur, mali sui ipse au-
ctor. Post téog uèv sequitur 7 dè
elge et mox énel te dè fuaBe, simili
particularum iunctura atque cap. 65.
De voce téo; (donec) plura hane in
rem laudavit Bredov. p. 50. Et con-
ferri quoque possunt, quae attulit
Voemel Prolegg. grammatt. ad De-
mosthen. p. 148 seq. Ad ta yéosa
cf. I,59.1V, 162. véueo®a in seqq.
valet administrare, res scil. publicas,
ut Ill, 160. VIII, 136.
év foviij magliovoa) i. e. in senatu
adsidens. Etenim cogitandum hîc de
eo procerum s. nobilium concilio,
penes quod Dorum in civitatibus
summa rerum publicarum cura, sive
BovAnv vocaris sive yeqovolav. Vid.
C. O. Mueller. Dor. II. p. 91 seq. 96.
Ad pev;ovoa olyoxee conf. cap. 127.
7,00v yao ol — neroimuivai] Erant
enim illa commemoranda benefi-
cia ab Arcesilao in Cambysem col-
lata. Ubi vocula of minime vacat,
quae mox simili modo posita est in
verbis: dg — 0 maîs oÎ te&vnue.
Cf. cap. 162 et ad rem conf. Polyaen.
VIII, 47. — ,,Arcesilai non memi-
nit Herodotus III, 13, ubi donorum
mentionem facit, ad Cambysem a
Cyrenaeis missorum: quae quidem
dona neutiquam benigne a Cambyse
accepta esse ait, sed per contem-
ptum militibus ab illo proiecta. Vi-
detur deinde Arcesilaus tradità Cam-
bysi Cyrenaicî melius de illo vo-
luisse mereri.‘‘ SchAmeigh. At nisi
fallor, haec ipsa munera post tra-
ditam Cyrenen in deditionis signum
missa fuere. — Ad usum praeposi-
tionis é5 (evepyeolai é6 Kapfvosa
— mermomuevar) conf. nott. ad cap.
152 fin. et in proxime seqq. ad ver-
ba: g60o0v éretéaro (tributum sibi im-
poni passus est) nott. gd III, 13. Ac-
cidit vero hoc circa ann. 524 ante
Chr. n., ut recte posuit Fischer:
Griech. Zeittaf. pag. 126. Ad Ffero
conf. nott. ad cap.145. rg0/cz5080
38 *
595
V
596
HERODOTI.
ovtos yào Mv Ò Agueolieas, 06 Kvgnunv KayBvog Ed one vai
pogov erataro. Armimoutvn dè és Alpvntov n Deperiun Aquav-
dec lxéts eero, VI ZLI ÉcovT” xedevovoa, xRologopévi
avàns Qv oùtos ts Alpvarov
ag0gpaciv, i. e. praelendere, prae-
texere causam, ut VIII, 3 (ubi nostri
loci non immemor V ulcken. ). VI, 137
coll. VIII, 111. III, 137.
Cap. CLXVI.
ts Alyvntov vraoyos] Qui idem
paulo post dicitur &070y, i. e. sa-
trapa. Cf. nott ad III, 70. Ipse Ary-
andes vix aliunde nobis cognitus,
nisi huc retuleris nomen OQvav-
dg0v, crudelis Aegyptiorum satra-
pae a Dario coustituti, apud Po-
lyaen. VII, 11, 7: ad Persicum no-
men Aruvando (quod cursorem decla-
rat) utrumque pertinere videtur au-
etore Oppert. in: Journal Asiatique
Ser. IV. Vol. 18. p. 564. — Vox
zxaggevsevog eodem modo inveni-
tur VIII, 140. 8. 1. — Mox cum
Schweigh. et Gaisf. scripsi urnuo-
cvvor Emvtod Untcda, ubi vulgo
ÉmvId, quod Matth. retinuit. Supra
II, 135 advaBetrar — uvnuocvror
lovers, coll. IX, 16: umnuoocrva
tor yvauns T7s duîjs nsatolinecdat
#0. Et sic Noster promiscue uvq-
uocvvov et uvqnuoovia Urnéodar LI,
136. 148. VI, 109. VII, 226. Ac sa-
tis, opinor, "hoc ex loco patet, ne-
minem numos signasse ante l)arium
regem, quem ipsum memoriae suace
servandae et ad posteritatem propa-
gandae causa primum numos cu-
disse supra iam ad III, 96 monui-
mus; ut sane ii non sint audiendi,
qui Schol. Aristoph. Eccles. 589 se-
cuti Daricos numos ad alium quen-
dam eiusdem nominis regem revo-
carint. Etenim in his scholiis Reque
atque in Suida (8. v. Jagernove) in-
ter alia hacc leguntur: (dapernoi)
0v4 erò dagrlov tov Afogov na-
to0s, di ap’ ETE00V tIvOG ma-
darotéoov Paordécos svopac8 near.
Quod ut alios quosdam viros doctor,
ita virum doctum F. Keil (Apologet.
166 TPOPACLY, 0g dia rov undiouòv 0 mais ol teovmue. ‘O di ‘Agv-
vragzos vaò Kaufvoeca xar-
Versuch iiber d. Biicher d. Chronik.
u. Esra. Berolin. 1833. p. 11 —15)
commovit, ut Daricos primum cusos
referri vellet ad Darium Medum
quendam, antiquiorem illum qui-
dem , Herodoto autem aliisque scri-
ptoribus utique haud cognitum. Alii,
ut Lengerke (ad Daniel. p. 229) et
Winer (Biblisch. Realwòrterbach I.
p. 291 seq., ubi plura de Daricis lau-
dantur) Daricos repeti voluerunt a
Persica voce Dara s. Darab, qua
rex 8. regium quid declaratur: regios
igitur numos omnino significari, di-
versos illos quidem a laminis metal.
lorum diversorum, quibus olim mer-
catores pecuniae loco usi fuerint,
statuerunt; ad Assyriacum “x,
quod Martis fere nomen esse vult,
revocat Movers: Die Phoenix. I. p.
478. A quibus omnibus ita discedo,
ut Darium, Hystaspis filium, primum
fuisse credam, qui numos illos au-
reos excuderit, ab ipso deinceps
etiam nominatos: neque hoc sane
abhorret a reliqua huius regis cura,
quapropter Kexn40v illum vocatum
esse Noster III, 89 notavit, qui pri-
mus omnia, quae ad tributum sin-
gulis regni provinciis praestandum
aerariumque regium bene consti-
tuendum et administrandum perti-
nent, accuratissime constituit. Hunc
utique consentaneum est auro in
aerarium illato primum usum esse
ad numos cudendos monetamque
auream condendam, quae ab Atti-
cis numis aureis vix differt atque
viginti ferme drachmas argenteas
aequat. Vid. Boeckh: Staatshaus-
halt d. Ath. I. p. 32 ed. sec. et Me-
trolog. Untersuch. p. 129, Grote: Hi-
story of Greece IV. p. 320. De Per-
sarum numis conf. etiam Ern. 0.
Frid. Herm. Blau: De numis Achae-
menidarum Aramaeo -Persicis Lip*.
1859 et Melchior dé Vogue in: Athen.
franc. 1850. nr. 7. p. 140 seqq. —
MELPOMENE. IV. 165—167.
997
|| soTEDS, 05 VotÉRR yoov® tovtav mapiosvpevos Aapeip die-
pPIE0N. rvioevos peo xai (dov Aapetov éridvuéovta uvnuo-
ovvov Éovrov diméodai tovto, tò un @4ÀA0 ein BaorAél xareo-
paguévov, éuipesto tovtov, é6 ov Elafe tOv uuodov. Aapetos
uèv yao, qovolov xadagatatov amewnoas és to dvvarotarov,
vopioua éxowaro, "Aquavòns dÌ, apyaov Alpurtov, doyuoov
TOLTO tTOÙTO Emotee* xal vùv tor) aopUoiov xadapotarov tò
"Aquavdixov. uadav dì Aapetos uv tadta moreùvia, altinv
oî @Ainv érmevsixas, ®5 ol éraviotaro, améxterve.
ovros 6 ‘Apuavòns xatormteioas Depetiunv didoî aVrij otoa-
tv rov éi Alyvntov aravta, sai tov mEt0v xal tòv vavtixov*
otoatnpòov dì toù utv metoù "Auaciv anédete avdpa Maoe-
Bacilét omnes libri hîc recte prae-
ter unum Sancrofti librum, in quo
Baci. Conf. Struve 1. 1. IT. pag.
11. 12.
éc ov flafe rov puG®0v] 6 00 pro
és 0, quod tuetur Matth., nunc e Flo-
rentino, Mediceo aliisque libris re-
positum. Conf. cap. 160. Referri au-
tem debet hicce locus ad scriptoris
nostri sententiam de deorum vin-
dicta, qui homines insolenter agen-
tes et maiora atque fas est animo
appetentes deiiciant bonisque pri-
vent, ut meritam superbiae luant
poenam. De quo Dahlmann. Herod.
p. 165. Vid. nott. ud I, 32. III, 40.
IV, 205. — éxowaro valet: cudi ius-
sit numos, satis nota verbi medii po-
testate. Ad structuram verborum
seqq. «gyverov rovrò tovto èéroree
conf. VII, 156: rdurò rodro xal Ev-
Botas érolnos. Sensus est: idem
ipsum argento fecit, i. e. idem, quod
in auro fecit Darius, quod quantum
fieri id posset perpurgatum ad nu-
mos excudi iussit, in argento fecit
Aryandes, ex maxime purgato inde-
que purissimo numor argenteos pro-
cudi inbens.
nxal vv fori doyverov x. t. 2.]
Hinc, monente Wessel., Pollux IIl,
87: doyveos xadagòs, inuenadao-
pévos. ‘Aouavdixòv apyvoov,
ual of Aagermo) dard Aaostov, ws
on’ duelvov auoiBoBévtos Els ue
daoov tov youocov, et VII, 98: ce-
yveos radagds, diapavrns, Aquav-
dixos. Ex iis, quae supra legun-
tur III, 91, tributum Aegypto im-
positum septingenta argenti comple-
ctitur talenta Babylonica, ut recte
eristimat Boeckh: Metrolog. Unter-
such. p. 138. Caeterum hi numi ar-
gentei Aryandici in Aegypto primi
omnino videntur numi cusi, quorum
vix ullum vestigium e Phuraonum
aetate constat ante Persarum do-
minationem: ac vel per hanc adeo
rari fuisse videntur huiusmodi numi.
Unum numum argenteum, in quo
cernitur caput s. facies Persica, in
Aegypto sibi monstratum esse asse-
rit Rosellini Mon. civil. III. p. 188
seq. Confer. quoque de his Luynes:
Essai sur la numismatique des Sa-
trapies etc. sous les rois Achaemeni-
des pag.94. Ad #reveixag conf. cap.
154. — Mox éraviottato plerique
tenent libri scriptiipseque Matthiae;
ex uno libro Schweigh. et Gaisf. de-
derunt /ravioréaito. Schweighaeu-
sero magis placeret érav(ora:to,
quod ipsum cum Bekkero et recentt.
edd. exhibui, probante quoque Bre-
dov. p. 400. Schugt. in Miscell. Cra-
cov. Fasc. II (1818) p. 45 coniece-
rat éraviotelato.
Cap. CLXVII.
d.d0î] Ad formam conf. cap. 163
et in proxime segg. tov éÉ Alyv-
ntov attende vim praepositionis, de
qua supra iam aliquoties monui-
mus. ÎIn ipso argumento convenit
Polyaen. VIII, 47. i
avdoa Magdqpiov] Magdgior ae-
Tore 02167
598
HERODOTI
puov, toù dè vavrixoò Badpnv, fovta Iacaoyadnv pévos. noiv
dì 7] arootetdai tqv otpETI}v, 0‘ Aovavàns réuwas é civ Bag-
xnv xovxa érvvdaveto, tis eln 6 ‘Apueoldecov amoxteivas.
of dì Baoxaîtor avro, Vrodextato mavres' rmoAla te pag xal
vaxà maogev Ur aUroù. mvdopevos dì taùta 6 "Agvavàrs
oUr® d7) tjv otpatiiv antorerde Qua ri) Depsriug. An pév356
vuv aitin xo00gnua toù Adyov éylvero* armentureto dì N otpa-
ti), 06 éuol doxgewv, érì Avv xarastpopgi. Afvav pae
que ac IIacagyadai supra inter Per-
sarum yévea I, 125, ubi conf. nott.
Ex qua gente quod h. l. comme-
moratur dux (quales plerumque ex
Achaemenidarum gente sumeban-
tur), hoc unicum fere exemplum
Persarum in historia videri scribit
Heeren. Ideen I, 1. pag. 512. — Qui
Bedons h.1., is infra cap. 203 Bagns,
quod genuinum viri nomen fuisse
censet Valcken. At auctore Pott
(Etymolog. Forschung. p. XXXV)
Badons convenit cum Sanscritana
voce dbhadra, quae significat laetum,
felicem, fortunatum. Nec hoc ipso
loco constant sibi scripti libri. Sic
V, 21 et VIII, 136, qui vocatur
Bovfiaegns, is monente Valcken. idem
videtur atque Bovfapis VII, 21. Idem
Valck. laudat Acelian. V. H. I, 27 et
Athen. X. pag. 416 B., ubi Kavt:-
Baois Persa. — Ad verba 7047 te
geo — rx avroù ex antecedente
vrodextato (quae est imperfecti for-
ma pro vrsdéxovro, quod ipsum Flo-
rentinus, Mediceus, alii praebent lì-
bri, adco ut dubites, utrum sit re-
ponendum; cf. nott. ad I, 4. et III,
143; de significatione cf. nott. ad
III, 130) mente repetendum #48y0v.
In proxime antecedentibus pro rs
«ln Naber in Mnemosyn. IV. p. 16
praeferret 0. GrtiLs sin.
moucynua toù Z070v £yiveto] ,,40-
yov ne00gnue velamentum et color
sermonis est, quo veritatem dissimu-
labant Persae. Geminum germanum
VI, 133 roùro uèv În nodcynua 20-
. YOv Nv, hoc colore inter fundum Mil-
tiades utebatur. W'esseling. Add.
Herod. VI, 44. VII, 157. Thucyd.
I, 96. Diodor. Sic. II, 6 ibiq. Wes-
sel., Ruhnken. ad Timaei Lex. Plat.
pag. 221,
énl A1fvaoy xataorgogj] Cf. supra
cap. 164. APvns, quod quidam libri
afferunt, hand absurde positum vi-
detur Schweighaeusero. Mihi in vul-
guta acquiescendum videtur, vel ob
verba sequentia. De ipso argumento
sic Valcken.: ,,Ista Herodotum ad-
iecisse caeteris opinor, ut commo-
dam hoc in loco sibi pararet occa-
sionem gentes recensendi Libycas:
nam libenter ille narrationibus in-
teriectis sic passim ab instituto ser-
mone digreditur, ut lectorem sem-
per iucunda varietate teneat et ob-
lectet, w0x(7v #Bovirz®n moujoui
tuv yoapnr, Ouneov Endoths y:-
vouevog, ut scribit Dionysius Halic.
in Ep. ad Pompei. p. 208, hac etiam
in parte Thucydidi Herodotum prae-
ferens; et fatetur ipsemet Herodo-
tus, quaesivisse se digressiones, le-
ctoribns velut avamavosts; IV, 30
xo0068mnxas dn nor ò 20705 tÈ do-
xs édlnro [ubi tu vid. nott. coll.
ad I, 23].‘ Valckenario adstipula-
tur Dahlmann. Herod. p. 165. Mihi
hoc loco potius quaerendum vide-
batur, unde hanc ipsam acquisie-
rit pater listoriae Libycarum gen-
tium cognitionem, praesertim cum
vel nostra aetate haud deessent, qui
Herodotum in tota hac Libvae de-
scriptione, quae inde a cap. 168 ns-
que ad cap. 199 fin. instituitur, mi-
rum in modum confudisse dicerent
vera ac falsa sive fabulosa, Indica
atque Libyca; conf. Schwanbeck:
De Megasthene pag. 3 seq. A quibus
ita dissentio, ut Herodotum, quan-
tum quidem id fieri potuerit, accu-
ratissime de Libycis rebus ea reta-
lisse credam, quae vel ipse vidit vel
ab iis, quae vidissent, tradita ac-
cepit. Atque de interiori Africa de-
MELPOMENE. IV. 167. 168.
599
òn #8vea modia xal mavroia Éoti° xal ta uèv avreasv dAiva
Baordéos qv varzoa, tà dì nAéco Epoovrite Aapeiov ovdtr.
Oixéovoi dì nata ads Aifves. ‘An’ Alyuntov dgtaue- 168
que gentibus eam incolentibus quae
refert, ea in Aegypto ab Ammoniis,
Nasamonibus, aliis Libycis, mer-
caturae causa illuc delatis (quos
ipsos aliquoties citat testes atque
auctores)edoctum fuisse scribit Hee-
ren. Ideen II, 1. pag. 195. 208. Cum
vero Noster tam accurate disputet de
septentrionali Libyae ora gentibus-
que eius singulis (iis tantum exce-
ptis, quae maxime occidentem ver-
sus habitarint), nec minori cura ac
diligentia interioris tractus gentes
recenseat, equidem haud scio an
Mannerto (X, 2. p. 167) atque Hey-
sio sit adstipulandum, quibus vix
dubium videtur, quin Libycae orae
aliquam certe partem Noster ipse
viserit. Qui, quae Heysii est suspi-
cio, Cyrenen navi ex Aegypto ad-
vectus ac per aliquod tempus ibi
commoratus inde in vicinas Libyae
regiones excurrisse sumi potest.
Carthaginem num adierit, perquam
dubium; ut qui, quod iure mireris,
nullo loco Carthaginiensis ditionis
commemoret fines nec omnino ullam
in hoc Libycarum gentium recensu
faciat Carthaginiensium mentionem,
quorum imperium Herodoti certe ae-
tate orientem versus nondum ad Cy-
renaicam usque ditionem extensum
fuisse videtur. Nec magis probabile
est, gentes a Carthagine occidentem
versus habitantes Herodotum adi-
isse. Tu vid. de his disputantem
Heyse 1. 1, p. 115—118 coll. Rennel.
p.670. Inquisivit quoque in fontes, e
quibus quae de Libyae gentibus No-
ster tradit, filnxerint, Wheeler: The
geography of Herodotus p. 562 seq.
Qui dubitari vix posse putat, quin
Herodotus ex Aegypto profectus ma-
ritimo itinere, navi igitur vectus
mercatoria, Cyrenen adierit ibique
aliquantum temporis commoratus
sit adeoque etiam gentes quasdam
vicinas inde inviserit, de reliquis,
ad quas sane non pervenit, scisci-
tans ex iis, qui Cyrenen venerant,
aut ex Cyrenaeis in has regiones pro-
fectis atque ab ipsis Carthaginien-
sibus, quibuscum in Cyrenaica urbe
convenit. Namque ad ipsam Cartha-
ginem Nostrum pervenisse merito
negat Wheeler; atque idem dudum
negaverat Manso in ea disserta-
tione, quae inscribitur: ,,Ueber das
Stillschweigen Herodots in Absicht
auf Rom und Carthago‘, in: Neue
Bibliothek d. schòn. Wissenschaft.
Vol. LIII. fasc. II. p. 196 seqq., in-
primis p. 203—206, qui Herodotum
de Carthagine in hac Libyae descri-
ptione tacere maluisse existimat,
quam minus certa et accurata pro-
ferre, cum neque ipse illuc perve-
nire neque certiora accipere potue-
rit a Carthaginiensibus sedulo, quae
ad se ipsos et ad ipsorum res spe-
ctarent, celantibus. Ac sane Car-
thaginienses narrationis testes No-
ster affert IV, 43.195. 196. VII, 167.
Ipsius urbis Carthaginiensium nul-
lum in Herodoti libris vestigium:
qui num e libris quoque Poenorum
nonnulla sumpserit in hac Libyae
gentium recensione, ut probabile
videtur Hamakero in Miscell. Phoe-
nicc. p. 268, mihi admodum fit du-
bium. Id vero mihi quoque haud du-
bium videtur, quin Herodotus ipse
Cyrenen adierit ac regiones proxime
sitas satisque diu ibi remanserit, ut
singula, quae tradidit, accurate co-
gnoscere posset: qua in sententia
me confirmat iudicium a Barthio,
qui ipse has regiones perlustravit, de
Herodoti descriptione pluribus locis
factum; vid. Wanderungen durch
die Kiistenliinder u. s. w. I. p. 299.
364 seq. 423. 467 seq.
tà dì miéo tpoovite 0vder] i.e.
pleraeque (Libyum gentes) nullam
Darii rationem habebant. Conf. infra
cap. 197 init. et de locutione cap.
198 coll. III, 97. 151.
Cap, CLXVIII.
°An° Alyuntov cobeuevo] Nimi-
rum a Nili ostio Canobico, ut scribit
600
HERODOTI
vo. rRdtoL "Advouazida Aifvav xatoiunviar, oî voporoi pèv
tà nAéco Alypuntiowoi yoscavtar, é08nta dè popzovor cinv x:9
ol èAio AifBves. al dì puvatnes avtov wédLOv meQl Éxatéon
tov uvquécov qpogéovor qedxeov*
tas xepalas dì xouéovowi
toùs pdetoas Eredv Aaficoi tovs Émuris, éxaotn avudarve
xa) ovta dintet.
ovto. dì uovvor AiBvav toùro tpyatovia,
xa To Baorket povvo TÙS rogdevovs pedXoveag OUVOLLEELV
emderxvvo vo: *
n dè av td Bacidet coso pévntaL, Us rov-
tov dianag8evevera.. mappuovai dì ovtoi ol Advpuazida: ax
Scylax 8. 106. p. 44 Hud8s. s. p. 306
Gail., vel potius a sinu Plinthinete,
ubi Herodotus Aegypti fines consti-
tuit II, 6; a quo primi commemo-
rantur Adyrmachidae, quos eosdem
norunt Plinius H. N. V, 6. $. 39 at-
que Silius Italicus III, 278 seqq. IX,
223 seq., uterque citatus ab Schlicht-
horst. |. 1 pag. 119, qui quod in Pto-
lemaeo exstat ‘Advouayitas, id in
’Advonagidas commutatum vult, pro-
bante Larchero in Tab. geogr., gen-
temque in Libyae tractibus interio-
ribus a Ptolemaeo memoratam se-
des mutasse arbitratur a mari re-
pulsam Graecis colonis advenienti-
bus. Conf. Rennel. 1. l. pag. 652,
Mannert. X, 2. p. 20 coll. nott. ad
Herod. IV, 191. Verba: cn’ Al
yUatOv dolduevo: a Dindorf. et
Dietschio a sequentibus (rodrtor
Advonazida: x. 1. 2.) interpunctione
disiuncta adduntur antecedentibus
verbis: olufovor dì vara tade Lii-
Bves; quos sequi nolui, cum verba
in fine huins capitis posita: ne07-
xovor dé ovtoI ot Advouazidai dn
Alyuntov peroL diuévos x. t. 1. ae-
que atque Scylacis I. 1. verba refra-
gari videantur: doyere n Afvn
dò toù Kavoninod CTOLATOS TOÙ
Nectlov: ‘Advouazidar Èdvos At-
Buov x. 1.1. — aro‘unviar inta-
ctum reliqui cum Dietschio aliisque
editoribus; Dindorf. edidit xeto:-
néatat itemque mox yoéovtat, libris
scriptis invitis. Ad verba ofnv
meo oÎ «Ao Alves conferri pote-
rit Hartung: Lehre d. griech. Part.
I. p. 341 ob vim vocis t70, quam
exprimi vult: ganz dieselben wie.
Conf. etiam infra cap. 186.
wpélLov] Significantur armillae, tor-
ques. Conf. Pierson. ad Moer. p.420
seq. et nott. ad Herodot. III, 20. —
Eundem vero morem adhuc inter
feminas regni Angolae valere, e re-
centiorum peregrinatorum itinera-
riis enotavit Larcher. — In proxime
sequentibus pro xotaoa:, quod re-
tinuit Dietsch., dedi xou é0v 6a: cum
Dindorf. (Commentat. p. XXX) et
Bredov. pag. 389.
toùs PLsioas fav laPaoc: x. 1. 2.]
Conf. cap. 109 ibique nott. Mox
omnes libri dixtet. Vid. nott. ad
cap. 94. Ad avtidanve: — dixte
supplendum rovs PEsi0as : una quac-
que mulier pediculum capturi vicissim
mordet atque tum proiicit. — Verbum
diaruodeveverar hoc ex loco citat
Pollux III, 42. Simplex ra08eyeve-
cdi invenitur supra Herod. III,
124. Ad ipsum argumentum quod
attinet, Italus interpres simile in-
stitutum in insula Teneriffa comme-
morat itemque ius illud, quod medio
aevo valuisse dicunt, droit de cuis-
sage, vel potius droit de culage, ius
primae noctis; de quo quid statuen-
dum sit, nunc optime edocuit Mit-
termaier: Grundstitze d. gemeinen
deutschen Privatrechts ]ste Abth.
$. 77. p. 213 seq. ed. quartae. Idem,
quod apud Adyrmachidas obtinere
scribit Herodotus, apud rudiores
quasdam Brasiliae gentes atque
apud Caraibas inveniîri testatur
Martius: Von dem Rechtszustande
der Ureinwohner Brasil. (Monach.
1832) pag. GI seq. Alium morem
non minus turpem Her. refert infra
cap. 172.
MELPOMENE. IV. 168. 169.
Alyvxtov uéyoi dipévos, to ovvoua ITAvvòs dot.
601
Eyovtar TiArypauuar, veuouevo: tv m00S Fontonv qoonv usxoi
"Appodiciados vooov. év dì td uestatv tovtov 7000 7 te Iiatéa
vijoos émnterar, tqv Extidav Kvonvatoi, xal év ti) pasto Me-
vedatos Aiunv goti xa) Atiois, tqv ol Kvonvatoi olxsov* xal tò
tò ovvoua ITlvvos fot.] Olim
Illebvos. Illvvol portus apud Scy-
lac. 8. 108. pag. 45 Huds. s. p. 308
Gail. Zeunv Ilivyòs apud Strabon.
XVII. p. 838. At Illvvòovr Libyae
urbem memorat Lycophr. Alex. 149,
ubi conf. Tzetz. Schlichthoratio p.
120 idem videtur esse portus, qui
Panormi nomine obvenit. Mannert.
X. p. 20 hîc de convalli arenosa
Catabathmi cogitandum censet. Alii
portum fuisse censent prope hodier-
num fas Halem, quod inter Cata-
bathmum magnum et parvum situm
esse invenio.i
Cap. CLXIX.
T'ilryoupor] Fluctuant libri scri-
pti in hac voce. Apud Stephan. Byz.
s. v. Iiyapa: gens Libyae ex He-
rodoto citatur, quam Marmaricae
orae et Cyrenaicae partem tenuisse
statuunt. Cf. Schlichthorst. pag.
120 seq., Rennel. p. 652.
Aphrodisias insula commemoratur
a Stephano Byzantino s. v. Apoodi-
G10S * v7008 Avns nQog tn) Kv-
envn, a Sceylace ($. 108. p. 45 Huds.
8. p. 309 Gail.) v7j005 vpOFLOC; accu-
ratius in Stadiasmo Maris Magni 8.
49 (Mueller. Geogr. Graece. minn. I.
p.445): dvapécov tov Zepvolov ual
tn zE00106 ,, anégov otadlove L'
foty deuoc Avpodioràs xalovue-
vos: fot d' in «it lsodv ’Apoo-
&lens. Itaque non longe a Derna
occidentem versus abfuisse videtur
Aphrodisias eo fere terrae continen-
tis loco, cui nune nomen 4! ZMyera,
ut recte indicatur in mappa geogra-
phica, quae Muelleri Geogr. Gr.
minn. edit. Vol. I. addita est nr.
XIX. Tu conf etiam Rennel. l. l.,
Mannert. X, 2. p. 80, Thrige 1. 1. p.
147. — De Platea conf. nott. ad
cap. 151.
Mevelaios Uupnv) Inter Cyrenen
atque Aegyptum hic portus situs a
Menelao, qui ex Aegypto fugiens
(cf.Herod. II, 119 et Fuchs: Troicc.
fabb. quaest. p. 176) in Libyam ap-
pulit, ad Ardaniam regionem supra
Paraetonium (i. e. ad occasum Par-
aetonii) teste Strabon. I. pag. 40 8.
68 A. coll. XVII. pag. 838 s. 1195 C.
Scylac. $. 108. p. 45 Huds. s. p.308
Gail., nomen accepisse fertur. Vid.
Cornel. Nep. Agesil. 17. Mannert. X.
pag. 86.87. Nonlonge ab insula
Platea remotum fuisse Menelai por-
tum utique credibile est: inde in hu-
ius vicinia fuisse suspicatur Della
Cella: Viaggio da Tripoli etc. p. 176
prope promontorium Rezat quod vo-
catur. Alii cogitant de eo loco, cui
nunc nomen Maroa Tebruk, ubi
prope Antipyrgum antiquitus fuit
statio navium, paulo longius orien-
tem versus remota ab ea ora, ad
quam Platea sita est. Tu vid. map-
pam geographic. XIX ad Geograph.
Graecc. minorr. ed. Mueller. T. I.
De Aziri conf. cap. 157 ibique cita-
tum Pacho (coll. quoque p. 87), qui
fines silphii accuratissime ab Hero-
doto indicari se ipsum observasse
testatur, cum eo nimirum loco /a-
serpilium derias (quam plantam pro
veterum silphio habet) crescere in-
cipiat.
xal tÒ oliprov coyetair nd tov-
tov] Cum his et seqq. verbis pror-
sus congruunt Scylacis verba 1. l.
longiora quam quae integra adscri-
bantur. Theophrasto auctore, quem
sequitur fere Plinius H. N. V, 5, per
quattuor mille stadia Libyam occu-
pat silphium, largissime proveniens
circa Syrtes et Euesperidas. Alii ad
deserta loca illud ablegant. Plura
Thrige in Hist. Cyren. p. 239 seq.
(coll. Gail. ad Scylac. 1. 1. pag. 509),
qui idem in copiosa illa, quam de
silphio erhibuit, disputatione $. 57.
p. 231—248 locos veterum potiores
Tovrav dì169
602
HERODOTI
ciApiov doyetar amò tovtov. magnuer dì amo IAuténs vioov
de silphio collegit itemque recentio-
rum de eo disquisitiones accurate
indicavit, p. 231. not. 98. Ac prae-
cipue consulendus Theophrast. Hist.
Plant. VI, 3. Dioscorid. III, 94. 95.
Plin. H. N. XIX (3), 1. XXII, 23;
inter recentiores praeter doctissi-
mos Theophrasti interpretes, Bo-
daeum ac Sprengelium, cf. potissi-
mum Salmas. ad Solin. p. 249—270.
720 seqq. 899. De homon. h.i. pag.
144, Belley. Mém.de l’Acad. d. Inscr.
XXXVI. p. 18 seqq., et qui postea
haec tractavit Boettiger. in: Weg-
weiser z. Abendszeit. 1828. nr. 91.
94. 96, Isis 1829. p.318—324 incl.
(Vid. Boettiger: Kleine Schriftt. v.
Sillig. IIL. p. 431 seqq.). Ac nuper
admodum de veterum silphio accu-
rate disputavit, omnibus veterum lo-
cis adhibitis, Antonin. Mac]é: ,,Les
voyageurs modernes dans la Cyré-
naique et le Silphium des anciens‘‘
in: Revue archéologique XIV Ann.
p. 143 seqq. Silphium enim sive /a-
serpitium (nam laser, auctore Pli-
nio, vocatur succus) Cyrenaicae re-
gioni proprium fere fuit, iure inde
habitum inter praecipua dona, qui-
bus illam regionem natura beavit.
Ipsa planta vel potius succus inde
paratus ipsaque radix in re medica
aeque atque culinaria (ubi condi-
mentis pretiosissimis accensebatur)
adhibebatur, multaque eius per to-
tam fere antiquitatem fama, ut dici
vix possit, quantopere inde Cyre-
nacorum opes e silphii mercatura
potissimum provenientes fuerint au-
ctae, quantumque incrementum hoc
omnino Cyrenaeorum rebus attule-
rit, qui inde vel in numis plantae,
cui omnia fere debebant, effigiem
exhibuerunt: qua de re vid. Eckhel.
Doctr. Num. IV. p. 119, Mionnet.
Descript. d. Med. VI. p. 373 seq.
Accedit vas in Etruria repertum
Parisiosque delatum, quod praeter
alia, quae continet, exhibet regem,
addita inscriptione APKEZIAAS,
aliosque circa hunc viros, quorum
uni additum legitur Z.1/DOMA-
POZ, i. e. cLApouawos s. cLdgio-
powpos, i. e. is qui silphium colligit,
ut interpretatur dux celeberrimus
de Luynes in: Annali dell’ institut.
di corrispond. archeolog. V. p. 59;
malim equidem intelligere cum, qui
silphium subigit et praeparat. Inde
Cyrenaeorum silphium in prover-
bium abiit; quis enim non novit
Bartov ci pio», de quo plura Thrige
1. 1. pag. 243, et cf. alii, qui lau-
dantur in Corpor. Paroemiograph.
Graecc. Gottingensi I. p. 336 ad
ipsa Graeci paroemiographi verba
haec (Append. I, 50) Bartov of1-
puov' Ènl tod peyaioy nal wolvte-
Adv: of yae Kvonvato: tò cl
uéya ti nai Égaloetov Èyovtes Edo-
cev Bartio xal ovx ÉHErjvy allo ue
«toda, txcoartoy dì xal fx. pòr
toù Évòs Léo0vs toù woplopatos tor
“"Auuova, tnl dì toù Étéoov rò c0-
quov, 0g uéya: TO dè allgioy fo-
ta16v tori FeoarevtixOr, NIvocpor
xal roivtov. Quo magis mireris
(sive gentium aliarum in Cyrenes
ditionem invasionibus ac depopula-
tionibus sive publicanorum avaritia,
sive alia qua causa hoc factum esse
existimes), iam Romanorum aetate
tantam silphii fuisse raritatem tam-
que enorme eius inde pretium, ut
Plinius H. N. XXII, 48 diceret ex-
stinctum silphium Cyrenaicum, ipse-
que Salmasius (Exercitt. Plinn. pag.
921) illud iam pridem in rerum na-
tura desiisse pronuntiaret, quippe
cuius totam historiam nunc ignore-
mus. Quo difticilius erit statuere,
qualis proprie fuerit planta, cum ne
hoc quidem liqueat, etiamnum in
hisce regionibus inveniatur silphium
vetus nec ne. Pro Asa foetida sil-
phium haud pauci olim perperam ba-
buere; quibus, quod miror, acces-
sit Mannert. X, 2. pag. 61, quem
post alios meliora edocere potest
Thrige 1. I. pag. 248, qui ipse in re
perquam dubia necdum satis viro-
rum doctorum ac peregrinatorum
studiis illustrata certam de silphio
pronuntiare sententiam vix ausus est
Qui recentiori aetate has regiones in-
visit Della Cella (vid. eius Itiner.
cap. X. pag. 92, Ritter. Erdk. I. p.
945), prope locum Spage, trium ho-
MELPOMENE. IV. 169.
603
uéyoL toù otoLatos Ts Zvorios TO Gl{Agiov. vouoroi dÌ y0é-
rarum spatio a vetere Cyrene remo-
tum invenit herbae cuiusdam semen
(nam florem non vidit, quia deflo-
ruerat), quam pro veterum silphio
habet, cui nomen 7Rapsia silphium,
quae est varietas Thapsiae gargani-
cae Linn. Nos vocaremus: ein Dol-
dengemachs. Adstipulatur C. Spren-
gel. in Commentt. ad Theophrast.
version. II. p. 227 merito conque-
rens, quod de huius plantae tam ce-
lebratae natura nondum accuratius
quaesitum sit. Qui postea Cyre-
naicam regionem perlustravit Pa-
cho, et ipse silphium a se repertum
esse ait iis ipsis in locis, quae huic
plantae assignantur ab Herodoto ac
Scylace. Plantam umbellatam esse
aftirmat, ab Arabibus vocatam de-
rias, unde ipse nomen invenit /aser-
pitium derias. Vid. Voyage dans la
Marmarique et Cyren. chap. XVIII.
pag. 247 seqq. et potissimum pag.
250, ubi plantam a se repertam ac-
curatissime describit. Quibuscum
conveniunt, quae Barth. (Wande-
rungen etc. I. p. 410. 468. 469. 497)
observavit, plantam hanc appellans
Drias, cuius forma congruat cum ea
forma silphii, quam veteres numi
exhibent, cuiusque vires et effectus
non differant ab iis, quae silphio
propria esse scribit Theophrastus
I. I. Idem testatus est Iames Ha-
milton: Wanderings in North Africa
pag. 27 seq. Ac fratribus Beechey,
in idem inquirentibus (cf. Itiner. cap.
15. p. 409—420 et confer. quoque
Mich. Russell: History and present
condition of the Barbary States.
Edinburgh. 1835. p. 446 seq.) sil-
phium esse videtur planta dauco si-
milis, illis in regionibus adhbuc fre-
quens et specie sua maxime acce-
dens ad eam silphii formam, quae
in veterum numis compareat, tres
pedes alta et camelis, qui ea ve-
scantur, nociva. Quod idem invenit
Hamilton l. l., qui has regiones cum
permearet, hac planta sic obtecta
vidit omnia, ut vel camelorum ma-
gistri omnem darent operam, ne ca-
meli hac planta ipsis mortifera ve-
scerentur, Atque iisdem fratribus
Beechey monentibus haec planta a
centurione quodam Anglo Smyth
nunc in Angliam translata optime-
que servata in regione Devonshire
floret; ut sane spes affulgeat, fore,
ut tandem accuratius de hac planta
eiusque natura edoceamur. In horto
botanico urbis Gratianopolis (Gre-
noble nunc vocatur) Thapsiam gar-
ganicam, quam a compluribus viris
doctis pro silphio veterum haberi
supra diximus, conspiei optime flo-
rentem, seminibus e ditione Alge-
rica huc transmissis praefecto illius
horti, Verlot, qui his colendis exi-
miam operam impenderit, nuper
scripsit Anton. Mace ]. supra l. pag.
239 seqq.; sed idem (cf. p.227—237)
hanc plantam pro silphio veterum
haberi posse negavit: quod num
recte fecerit, rerum botanicarum pe-
riti viri diiudicent. Ipse Macé, re-
iectis variis viroruam doctorum sen-
tentiis de veterum silphio, post-
modo in eam opinionem incidit, ut
eam plantam, cui nunc nomen Za-
serpitium siler, quae planta adhuc
per quosdam Galliae meridionalis
tractus reperitur ad ipsas Alpium
radices, in locis praecipitibus, ubi
vel e rupium fissuris prodit, pro
veterun silphio haberi velit; vid.
pag. 341 seqq. Quam opinionem
licet omnibus argumentis conquisi-
tis probabilem reddere contendat
vir doctus, mihi tamen haud per-
suasit, qui hanc plantam, alia ut
omittam, vel propter folia sparsa,
quae in veterum silphio, quale ad-
huc nobis numi exhibent, opposita
sunt, hîc respici posse minime cre-
dam.
néyor toù otopatos tig Zvotios]
Unam modo Syrtim Herodoto inno-
tuisse eamque minorem (qui sinus
nunc vocatur Cades) pronuntiat Nie-
buhr: Vermischte Schrift. I. pag.
147. 148, coll. L. Marco ad Plin. H.
N. V, 4. p. 163. Sed hoc loco si mi-
norem intelligere velis Syrtim, accu-
ratà orae huis notiti& Nostrum ca-
ruisse statuas necesse erit. Quare
plerosque video merito hic maiorem
intellexisse Syrtim : idque etiam cum
604
170 avra. ovto. rugarAnoiowsi tolo ÉrÉpoioi.
HERODOTI
Tidipaupécov dè
Eyovrar tò 190 fortons “Aofvorta.. ovto. tò vate Kvenvns
‘olxtovor, Eri Palaccav dì ov xatnuovor ‘Aofvora.:
raoù Baiagcoav Kvonvator véuovia.
muota, cilù pariota AiBvav slot.
171 puutsodai Eritndevovo: tovs Kvonvaiav. ‘Aofvottav dè Exov-357
Scylacis verbis convenit, qui ($. 108)
commemoratà Plate? insulà sic per-
git: évrev&ev @ogetar TÒ o‘ipLov
puecdai yons maonuet dì anò Xeo-
govnoov dix ts uecoyalas ueyot
‘Eoneo(d0y (i. e. usque ad Syrtim
maiorem), xaod yiv &yyUs ctaddia a p'
palota. Pertinet huc quoque Stra-
bonis locus XVII. p. 839: é0ti d 7
tÒ clipiov PEeovoa (Yi) crevn xa
SAGGLISNO | xal maodEnooc, urjuos
uèv ds él tas avatolas lévri 6 0co0v
cradlov qiMimy, nletog dè TOLAHO-
oéov 7 uuxod misrovoy to ye yvospi-
uov. Neque aliis locis Nostri (IV,
173. Il, 32. 150) de minori Syrti co-
gitari posse credam; maiorem igitur
unam Herodotus novisse videtur:
de qua vid. Barth |. l. pag. 3641 seqq.
Nunc vocatur sinus Sidra 8. Sydra.
Cap. CLXX.
‘Aofvora:] In hoc quoque voca-
bulo admodum variant scripti libri;
nonnulli ‘Acvvra, alii Aofvta, quod
recepit Dietsch: in Florentino in-
certum, num Aofvrai scriptum sit
an Aovvra. Quod equidem dedi
Aofvora:, ex Aldina fluxit et San-
crofti libro confirmatur atque a Ste-
phano Byzantino, qui haec habet:
Aofvora, mods Avns ual ò roli-
tns Aofvotns, atque Callimachi ver-
sum (oîm te Toltovos ép’ vdaciv
"AoBvorao) addit: unde Meineke p.
130 urbis quoque nomen fuisse
"Aofvorai coniicit; eodemqne etiam
retulerim mentionem Aids ‘Aofv-
Grao, quae apud Nonnum fit Dio-
ny8. XIII, 370. Eadem gens quo-
que commemoratur a StrabonelII. p.
131. Lycophr. Alexandr. 895. Dio-
nys. Perieg. 211 (ubi cf. Eustath.),
Plin. H. H. V, 5, neque alia videtur
esse ea, quam commemoravit Hesy-
TO 7ag
tedosrzofata. di ova
vouovs dè tovs rAsùvas
chius: "Afvoraîor* Ava i8vos.
Conf. etiam Schlichthorst. 1. l. p.
129 seq., Thrige l. l. pag. 148. Te-
nebat gens loca interiora a Cyrene
meridiem versus et a Giligammis ab
occasu. Hoc enim e segg. verbis
patet: oùro. tò vato Kvenyns ol
xéovo. (ubi cum recentt. edd. revo-
cavimus tò pro to, quod utrumque
in compluribus codd. non exstat),
quibus supra Cyrenen habitare ne-
que mare attingere dicuntur, si qui-
dem maris oram tenent Cyrenaei.
Inde recte hoc loco usus est Hug
(Zeitschrift f. Freiburg. etc. VII. p.
123) ad demonstrandam diversam
vim praepositionis éxl et x@o@ in
verbis érì 8#alaccay (zum Meere
hin) et racd Walaccav (am Meere
hin). Et vid. mox cap. 171. 175.
teBormrofata) i i.e. quadrigis ma-
xime utuntur iisque regundis inter
Libyae gentes excellunt. Cf. cap.
183. 193. Ac satis constat multis-
que veterum scriptorum probatur
testimoniis, veterem Cyrenen equis
tum ad bella tum ad certamina lu-
dosque publicos adbibitis maxime
inclaruisse. Hinc pradicatur swx-
nos, imrofotos, aliisque eodem
spectantibus ornatur cognominihus;
de quibus plura Boeckh. ad Pind.
Pyth. IV. p. 268, Thrige 1. 1. p. 228.
271 seqq. coll. Mannert. X, 2. p. 58.
Quin ipris in numis Cyrenaeis sunt
quadrigae, teste Eckhel. D. N. Tom.
IV. p. 120 seq. , et hodieque robore
insignes equos in his regionibus ali
docemur. Conf. Pach. Vovage dans
la Marmar. etc. pag. 241. Quae qui
respexerit, is sane non mirabitur,
quod tanta cum sollertia Noster
enarrat, quinam inter Libyes Cyre-
nes accolas arte equestri atque cu-
ruli praestent. — Ad locutionem
ovx uiota, ci2d uddota cf. II, 43.
MELPOMENE. IV. 170. 171.
605
taL TO m90s tontons AVozica.’ ovto. vato Baoxns olxéovai,
xatmuovtes érì dalaocav xat’ Eveonepidas. Avogictov dè
Cap. CLXXI.
Avoyica.] In Florentino libro ex-
stat AVozicar; Avozita: È8vos A-
Buns vnio Baoxns habet Stepha-
nus Byzantinus testem citans Apol-
lodorum altero xe01777j080g libro.
Avogxica. quoque habet Diodor. Si-
cul. III, 48, ubi conf. Wesseling.
Quod vero apud eundemStephanum
ex Hecataeo citatur Av017da Libyca
insula, eiusque incolae Av0rydor,
inesse aliquid cognationis cum He-
rodoti Auschisis suspicatur Klau-
sen. ad Hecataei fragmm. p.. 132.
Propius ad Herodotum pertinet,
quod apud Nonnum Dionys. XIII,
376 invenitur Avoyîcar, ut Graefe
edidit pro male vulgato Avogzta:.
Huius gentis munimenta quaedam
vel potius rudera eorum se invenisse
putat Barth. Wanderungen etc. I.
p. 354.
xat' Eveoneoldag] i. e. pertinen-
tes ad mare usque iuxta Euesperidas.
syPromiscue ‘Ecxwsg(/des et Eveone-
oldes, cives 'Eomegitar et Eveone-
oirar.‘* Wesseling. citans Stra-
bon. XIV. p. 647 B. s. 957 D. XVII.
p.836 D. s. 1193 C. Add. Herod. IV,
198 (ubi Evsoxepiîra. omnes libri)
et IV, 204 (ubi #g Evsonegldas, ut
h. 1.). Alia dabit Mueller Geograph.
Gr. minn. I. pag. 448. Nec minus
obvium Zesperiae nomen atque //e-
speris. Cf. Stephan. Byzant. s. v.
Eonsels, mods Afvns n vòv Be-
oevlun, 0 nodltng Eonegltns, et Ed-
eomsoldes, modig AiBuns nal Év-
xog Zeyouevn*: Zéyerar nal qoolg
toò sv pogiov Eomegls: tò l8v.°
xòy Eveoxeoitns. Apud Scylacem
in Peripl. $. 10% dicuntur ‘“Eoxnsgi-
des. Add. Mel. I, 8. 8. 2, ubi multa
Tzschucke nott. critt. Vol. II. P. I.
p. 283 nott. exegg. Vol. III. P. I.
p. 209, et qui plura de his nomini-
bus dabit Thrige 1. l. p. 138. 139.
Postmodo®@ Ptolemaeorum, opinor,
aetate, vocata est Zerenice, teste
Plinio V, 5 init., multumque ac diu
floruit incolarum frequentià atque
opibus e commercio reque navali
acquisitis, cum portu optimo instru-
cta esset urbs in Syrtis extimo cor-
nu, ut Plinius ait, sita. Quin ho-
dieque superesse dicuntur rudera
priorem splendorem ambitumque te-
stantia. Nunc ibi oppidum Zenghazi
sive Bernic. Conf. Schlichthorst. p.
136 seqq., Mannert. X, 2. p. 88. Ad-
huc regio fertur opima, frugum cu-
iusvis generis feracissima; quae
si ullum modo acciperet cultum, He-
speridum hortos tantopere a veteri-
bus celebratos haud scio an nostra
quoque aetate referre posset. Vid.
modo Ritter: Erdkunde I. p. 938 et
de pristina regionis fertilitate, unde
Hesperidum horti cognominati, au-
ctore ls. Voss. ad Mel. ]. 1., admo-
nentem Thrige 1. l. p. 105 seq. Add.
Forbiger: Handbuch d. alt. Geo-
graph. 1I. p. 827. 830. Quae quo-
modo ad fabulas poétarumque car-
mina, in quibus laetissimi ac pul-
cherrimi Hesperidum horti tantopere
celebrantur, fuerint traducta nec
magis disquirere vacat quam referre
quaecunque de hisce commenti fue-
rint poétae veteres, quum verae gen-
tis, quae apud Herodotum comme-
moratur, sedes nobis potius sint in-
dicandae. De hisce hortis conf. ci-
tatt. a Thrigio 1. I. p. 106, 2, et qui
nuperrime hanc fabulam tractavit,
Voelcker. Myth. Geogr. I. p. 107—
122 coll. Pacho: Voyage etc. p.171;
qui idem ad Berenicen sive Zen-
ghazi, ut nunc vocant, quippe locum
maxime sterilem, ad quem veterum
de bortis illis in Cyrenaico agro si-
tis descriptiones referri nequeant,
Hesperidum hortos collocari posse
negat, quos potius multo propius
ipsam Cyrenen urbem ad Phycuntis
promontorium, ubi Phoenicum por-
tus, quaerendos esse existimat; cf.
p. 173 seqq. De veterum Berenice
aeque ac de recentiorum Zenghazi
eiusque statu ac natura disputarunt
quoque Della Cella Ep. XV fin. XVI
et seqq., Russell. 1. 1. pag. 204 seg.,
Barth: Wanderungen etc. I. p. 257.
383 seqq., James Hamilton: Wan-
derings in North Africa pag. 5 aeqq.
606
HERODOTI
xatà péoov tijs yosons olxtovor Baxades, 0diyov E&vos, xarm-
xovtes tri dadiaccav nata Tavyerga modiv tijs Bagxains® vo-
posi dì toto avtotoi qoÉoviar, toto xa) ol vato Kvonyms.
172 Avoyiotav dì rovrav tò npòs foxtons Erovrar Nacayaves,
E9vos g0v m0440v, oi tò Pé90s xaradelmovtes érì x] dadacoy
tà npofara avaBalvovor èg Abyida yoipov, Oxmpieovies tovs
Barale] Vulgo KaBales, idque
etiam in Nonni Dionys. XIII, 375
revocavit Graefe, cum vulgo ‘lege-
retur BaxaZeg, quod ut in Nonno
retinendum, ita in Herodoto quo-
que e Florentino alteroque libro
scripto revocandum censui cum
Dietschio et viro docto in Philologi-
cal MuseumI. p. 633. BaxaZeg quo-
que e Callimachi Cyrenensis deper-
dito opere attulit Grammaticus in
Bekkeri Anecdd. III. p. 1174. Quae
sequitur urbs Tavysioa, ea Tevye-
ea apud Diodor. Sicul. XVIII, 20
et alios quosdam vocatur, de qua
diversitate admonuit Thrige 1. |.
pag. 237; reliqui cum Herodoto
conveniunt, vid. Forbiger 1. l. II. p.
830 et add. Lycophron. Alex. 877
ibique Bachmann. p. 190, Mueller:
Geogr. Gr. minn. I. p. 418. Ptole-
maeorum aevo vocata est urbs Arsi-
noé, ct postea in Cleopatrae grati-
am Cleopatris; nunc appellari di-
cunt Terkera, Trocare, Trochera,
ipsasque reliquias se invenisse testa-
tur Della Cella. Conf. Thrige l. |.
pag. 138, Schlichthorst. p. 139 seq.
Pacho urbis veteris rudera invenit
prope locum, quem appellat Zokrak,
decem horarum itinere remotum a
Ptolemaide. Vid. Voyage ctc. p.
183 seq. — Ad verba tocci xal
cf. infra cap. 172 raparinoto 1%
xal Maccayéta. Plura Struve 1, Î
I. p. 24. (Opusce, lI. p. 288.)
Cap. CLXXII.
Nacapcoves] Monuimus de hac
gente Syrtis maioris accola et in-
. trorsus multum porrecta ad II, 32.
Add. Plin. H. N. V, 5. Strab. lI. p.
130. XVII. p. 836. Scylax 8. 109,
alii, quos excitavit Forbiger l. LL
II. p. 821 seq. Namque Augila (cf.
nott. ad cap. 182) quoque ad eam
pertinuisse credam gentem, quae
tum praedando naves tempestatum
vi ad hanc oram delatas tum merca-
turéà institutà opes satis amplas sibi
pararat, mox vero Carthaginiensi-
um rebus auctis diminuta ab Au-
gus‘to et postea quoque a Diocletia-
no e mari repulsa est in loca inte-
riora Libyae ac deserta. Praeter
Eustath. ad Dionys. Perieg. 209
conf. Schlichthorst. pag. 131, Man-
nert. X, 2. pag. 179 seq., Thrige l.
1. pag. 150, Pacho: Voyage etc. pag.
271. — Pro tovréov cum recenti.
edd. dedi rovro»,
oî r0 Lég0os naralelmovieg] Tra-
dit Scylax in Peripl. $. 109. p. 47
Huds. s. p.311 Gail., Nasamones 8yr-
tis magna litora accolere usque ad
intimum recessum, hisque proximos
esse Macas (cf. Herod. IV, 175), qui.
ad Syrtim hiemem peragentes gre-
gesad mare contineant, aestate vero,
deficientibus aquis, illas secum in
interiores tractus abigant. È qui-
bus Herodoteum locum ita corrigi
vult Is. Voss. , ut ante tò Leg0s in-
seratur pera, unde sensus exsistat
hic:,,qui praeterlapsa aestate (quam
sc. in mediterraneis agant locis) in-
gruenteque autumno pecora ad oram
abigant; quo vero autumni tempore
. palmulae maturuerint, rursum ad
mediterranea loca revertant palmu-
lasque decerpant hiememque ibi
transigant.‘‘ Nec tamen iusta mi-
hi videtur subesse * causa quid-
quam in Herodoto mutandi. De
ovium proventu egregio per hosce
tractus conf. nott. ad cap. 159; de
palmulis vid. nott. ad I, 193 et de
voce cupuiaprs nott. n Ill, 114.
— De futuri forma drwpuebyre;
(fruges autumnales collecturi) similia
ex IIerodoto congessit Bredov. p.
378. Eadem forma infra cap. 182.
MELPOMENE. IV. 171. 172.
607
qolvixas® ol dt 10720. xaì dupidapées reqpuxaoi, mavtes é0v-
tes xagrogpogoi. Tovs dè attedgBovs Erxsdv Wnoevoooi, avi-
vavtes 1905 tov HALOv xatadéovo., xal Ereita énì vada éni-.
maggovtes mivovor. puvatuas dè vouitovies modias Egeuv Exa-
Gros érixorvov avtÉdv tv uibiv moredviaL, TROTTO TApaTAN-
atteléfovg] Tres libri erreleffovs
itemque Eustath. ad Diony8. Perieg.
210, qui addit: s/d0s dì auoldog ò
attéiaBos. Locustas quasdam pen-
narum expertes ita vocari auctor
est Plinius H, N. XXIX (4), 29. 8.
13. Arriano Ind. 29 haec Herodoti
verba obversata esse observat Wes-
seling. Ibi nimirum commemoran-
tur Indorum "Iy8vopey0r, qui pisces
comedunt vel crudos vel — tovg pé-
tovag te xal cuAngotégovg Vrrò NU
avalvovieg, sUt' dv dpavav& dot,
nxaralovvtes cievoa dx’ avi n0L-
torta. nal &erovs: of dè uatas èu
tovtaoy toy cievomv néccovor. Quae
certe similem quendam aliarum gen-
tium morem declarant. Herodoti
autem sententia haec est: Nasamo-
nes locustas ad solem siccatas in
pulverem comminuere eamque mas-
sam lacti iniectam bibere. Locustas
in his regionibus adhuc copiosissi-
mas reperiri in ipsius terrae at-
que incolarum detrimentum affirmat
Barth: Wanderungen etc. I. p. 355.
quvaînas dì vouiltovtes x. t. 2.]
Haud scio an huc faciant Melae >
verba I, 8, 38 de Cyrenaicae No-
madibus: ,,singulis aliquot simul
coniuges et plures ob id liberi agna-
tique sunt, nusquam pauci.‘ Ad
verbum voud$ovtes conf. I, 130. 202.
Enluorvov avtéov tv pifuv mor
eUvIaL] i. e. promiscue cum quibusli-
bet cotunt. Eadem de Agathyrsis tra-
duntur cap. 104, de Ausenibus cap.
180 coll. cap. 176, ubi vid. nott. Qua-
re hoc loco ista verba aliena male-
que textui intrusa statuit Valcken.,
quem secutus Borheckius e textu
eiecit illa, uncis inclusit, ut suspe-
cta, Reizius. At agnoscunt omnes
codd. itemque Eustath. ad Dionys.
1. 1. et Mela I, 8, 55, Herodotea ante
oculos habens, ubi scribit: ,,Nulli
certa uxor est, ex his, qui tam con-
fuso parentum coitu passim incer-
tique nascuntur, quos pro suis co-
lant, formae similitudine agno-
scunt;‘ et paulo post Augilae men-
tione facta: ,,feminis eorum solen-
ne est, nocte qua nubunt, omnium
stupro patere, qui cum munere ad-
venerint; et tum cum pluribus con-
cubuisse maximum decus; in reli-
quum pudicitia insignis est.‘‘ Nec
magis opus, in Herodoti verbis cum
Coraé pro ér/xorvov scribere érì
x0.y0ù, quod idem valeat atque éu-
gavas I, 203. III, 101. Nihil enim
obstare video, quo minus ternis his-
ce locis érx(xorvos pitis accipiatur
de promiscuo coitu, quemadmodum I,
216 de Massagetis: tavrzo: énluorva
rofovtat, i. e. in commune, promiscue
feminis utuntur 8. coéunt (ubi conf.
nott.), ad quem ipsum locum Noster
hîc provocat. Consimilem Arabum
ritum Strabo memorat XVI. p. 283
A. 8. 1129 D., ubi: 6 dì P&xcas el0-
ov ulyvutar, moodels tic Wuoas
dafdov x. t. 2. De verbis wagarAn-
olo, te x È conf. nott. ad cap. 171.
Quae sequuntur verba: éxedy cul
nT0VA TOOCTNOWYTAL, LLicyovtal, ex-
plicandi causa antecedentibus, a
quibus interpunctione seiungenda
sunt, cum non ad Massagetas, sed
ad Nasamones pertineant, adiungun-
tur, nullà particulà addità, neque
pronomine ullo ad antecedentia re-
spiciente interposito: id quod hic
illic apud Nostrum fieri neminem
fugiet, qui accuratius Nostri libros
perlustraverit. Vid. Struve Spec.
Quaest. I. p. 22 (Opusce. II. p.285.).
Sententia scriptoris haec est: Nasa-
mones tum demum, quando baculum
ante (scil. aedes suas) defixerint, coi-
re (cum feminis). In verbis, quae
deinceps leguntur: tor dì 0g fra-
oros ol uux87z, Bidoî dwoeoy (i. e.
horum vero ut quisque cum illa coierii,
is donum dat ei quodcunque secum do-
mo affert) particulam @v hoc loco
608
HERODOTI
cio, td xal Magcapétar® Èns&v oxlizava rpostROAVIAI, ui-
oyovtai. rgdtov dì paugovros Nacauavos avdeòs vouos tori
anv vuupnv vuxtÌ ti) teatn dia mavtcov dieteddetv rov dairv-
uovav uiopopevnv: tav dè cos Exaotos of pux8®i, dor dagor,
tÒ av Egn pegouevos éE oluov. ‘Ogxiowsi dt xal pavtixi qoéav-
tar toLjòe. Ouvvovor utv tovs rapa Rio avdpas dixarota-
tovs xaì apiotovs Aspougvovs pevéodar tovtovs, tev tvufiav
antouevoi.. Mavrevovia. dì Er.) todv rROPovdav porrtovtes ta 358
onuara, xa) xateviauevo. Emxataroutaviar® to d° av ldn év
T] Owi EvvrviOov, tovtA qoatai. Illotioi SÌ tornoide yetov-
non additam coniunctivo 487 re-
fero ad similes quosdam locos No-
stri, qui in sententia relativa ac ge-
nerali, qualem hoc quoque loco
agnosco, coniunctivo non additam
praebent hanc particulam: vid. cap.
46 ibique nott. et Hartung. Lehre d.
Griech. Partik. II. p. 296. Aliter
haec explicare videtur Kuehner in
Gr. Gr. 8. 808, 3, coniunctivum wi-
187 referens ad particulam 0g, cui
temporalem quandam significatio-
nem tribuit, quam eandem Sauppe
quoque in Epist. critic p. 89 huic
voculae addicit, quam reddi vult
simulac. Quae si probentur, con-
iunetivi voculam excipientis ratio-
nem iustam vix reddere licebit,
Quare malui iungere ®g fxaoros (vid.
nott. ad I, 29) atque coniunctivum
referre ad sententiam relativam ac
generalem, qualem sane in hoc loco
inesse nemo negabit. — Ad dido:
cf. nott. ad cap. 143.
Ouvvovoi pèv toùs x. t. 2.] De
structura verbi ouvvvei cf. Herod.
IV, 68. VI, 74. Kuehner. Gr. Gr. $.
552. tovrovs postpositum explican-
di causa, ut IV, 44. III, 63 aliisque
locis, quos affert Matth. Gr. Gr. 8.
472. Ad ipsam rem pertinent Melae
verba I, 8, 55: ,,Augilae manes
tantum deos putant: per eos deie-
rant, eos ut oracula consulunt; pre-
catique quae volunt, ubi tumulis in-
cubuere, pro responsis ferunt som-
nia.‘ Ubi conf. Tzschucke nott.
exegg. p. 233 seq. Plin. H. N. V, 8:
sAugilae inferos tantum colunt.‘
Quae verba repetit Marcianus Ca-
pella VI. $. 674 Kopp. Conf. etiam
Salmas. Exercitt. Plin. pag. 292.
nal nareviacuevor inimarazo:pi
ovta)] i. e. peractis, solutis preci-
bus indormiunt. Dindorf. et Dietsch.
dederunt érixaraxosptovtoa:; libri
scripti, quantum novi, non adldi-
cunt. Ac notat Wesseling. ad Diod.
1, 53, in illa incubandi superstitione
inveniri #yxoucodar, xeresopà-
6da., alia, Tertullianumque exci-
tat De anim. 57 ad haec alluden-
tem: ,,non et Nasamonas propria
oracula apud parentum sepulera
mansitando captare, ut Heraclides
scribit vel Nymphodorus vel Hero-
dotus.‘* Tu conf. T'zschucke ad Mel.
I, 8,8 pag. 233 seq. nott. exegg.
Vol. III. P. I et pag. 236, ubi aliae
aliarum gentium incubationes istius-
modi laudantur. In seqq. retinui rò
d' av idn vt wa, ubi olim #301-
Ev ti} OWEL, sed OWwst mutavi in 0%,
ut II, 141. Attigit Eustath. ad Dio-
ny8. Perieg. vs. 209.
TOUTO YQRtAL] Xodtai pro yedrra
cum Schweigh.', Gaisf. et ‘recentt.
edd. dedi e librorum vetustorum con-
sensu. Neque enim insolens videri
debet istinsmodi transitus e plurali
numero in singularem. Hinc quo-
que ld in singulari, ubi subiecti
nominativus deest, ex antecedenti-
bus mente (ut I, 132) repetendus,
ut mox ad dedoî e praegresso y0for-
TAI,
Iltotior dìj Hanc dandae acci-
piendaeque fidei consuetudinem in
pacto coniugali adhuc apud Alge-
riae incolas obtinere testatur Shaw.
MELPOMENE. IV. 172. 173.
609
tar. éx ts g5890s didot misiv, xal aùtos Ex ti] TOÙ ÉrEo0v
river 7v dè un Éycooi vygòv undiv, ol dì ris gaudtev ormodod
Aafovtes Astgovot.
Nacapooi dì rposcpovgoi sio0 Pvaido. ovto: tEaroA6i-173
Voyag.I. p.393. — Mox e melioribus
codd. dedimus zaua&ev pro olim
vulg. xeuo8ev. Cf. II, 125 ibiq. nott.
et vid. Pierson. ad Moer. p. 409. Lo-
beck. ad Phrynich. p. 94.
Cap. CLXXIII.
*PvAl01] De hac gente Stephanus
Byz.s.v.: PvilO: sai Pullinòs
xolmos év to Aifvnd x0irn'Enaraî-
os neounyiosi ABens (cf. Hecataei
fragmm. p. 133 ed. Klausen) 0 Pvi-
lunòs x0%70g péyag xal Badds , Tet-
Gv nueodv miovg* meol dì Piliwv
‘Hgodorog rerdiory ' Nacaucoor n906-
ouovgot slo. Duilio. Strab. XVII.
p. 838 in Libyae gentibus supra Cy-
renen habitantibus recensendis scri-
bit : meoto: uèv of Nacaudves, îner-
ta Pullor ual tives T'altvio, Frei
ta l'ue@uaytes; Psyllorum mentio
quoque fit XVII. p. 814. XIII. p.
588 et II. p. 131, ubi supra Cyrenen
et Syrtin commemorat Puvllovs nal
Nacapovas ual teov Tortoviay te
ves. Et cf. quoque Suidas III p.
709. Photius s. v.Aelian. N. A. XVI,
37. Ad Syrtin maiorem inter Loto-
phagos acNasamones olim habitasse
dicuntur Psylli ea in regione, quae
nunc vocatur Mesurate, praedones-
que feruntur illius orae famosissimi
aeque ac Nasamones, Cf. Schlicht-
horst. 1. 1. p. 132 seq., Rennel. p.
636. Mannert. X, 2. p. 182, Heeren:
Ideen, II, 1. p. 223 seq. Ac Plinius
quoque H. N. V, 4 super Garaman-
tes (de quibus Herod. IV, 183) col-
locat Psyllos; unde satis liquere vi-
detur L. Marco, eos ad promonto-
rium Mesurata habitasse. Est vero
haec Psyllorum gens per omnem fere
antiquitatem famosa ob fascinandi
artem, qua letiferos serpentes bene
tractare ac domare sopireque value-
rit. Testis est Plìnius H. N. VII, 2
coll. XXV, 10. XXVIII, 3; alios ex-
citat Ruperti ad Silium Ital. I, 4ll.
Cuiusmodi fascinatorum vestigia vel
HERODOT. II
in sacro codice veteris testamenti
reperiri volunt, cum alias quoque
frequenssit illorum mentio. Unde fa-
ctum, ut quicunque tales exerce-
rent artes, ii vocarentur /syili. At-
que huc spectant Stephani Byzan-
tini verba I. |. ovo. Aéyovroi, maot
&nolos al fometoîg daxvouevoi
eBiafets diateleîv, itemque verba
Strabonis XVII. p. 814: #ruo d°
ooneo rovs Pviiovs paci Tods noòs
ti Kvenwn puony TIVA AVTLTA-
Berav Exeuv noòs tà fonetd. Quin
hodieque per Aegyptum accepimus
esse talium fascinatorum gontem,
cuius maxima hinc apud vulgus au-
ctoritas maximaque iura. De quibus
optime exposuit Vir illustrissimus
De Minutoli in: Abhandl. vermischt.
Inhalts I. p.42 seqq. Cf. etiam Clar-
ke: Travels II, 2. pag. 27.
ibarolelaci Teor todde] Pli-
nius H. N. VII, 2. $. 14: ,,Haec
gens ipsa quidem prope internecione
sublata est a Nasamonibus, qui
nunc eas tenent sedes: genus tamen
hominum ex iis, qui profugerant,
aut, quum pugnatum est, afuerunt,
hodieque remanet in paucis.‘* Cui
narrationi probabilitatem addere
Silium I, 408. Lucan. IX, 439—445,
monet Schlichthorst. p. 132 coll.
Mannert. I. l. et Hamakcr. Miscell.
Phoen. p. 267 seq., qui Plinii prae-
fert narrationem. Sed de rege Liby-
um /syllo, qui tempestatibus coor-
tis periit, canit quoque Nonnus
Dionys. XIII, 381 seqq. Hunc Pvi-
dov, dp’ où WuXlor tò È8vo0s com-
memoratum quoque invenimus in
Agroetae, Libycarum rerum scri-
ptoris fragmento, quod legitur in
Dindorf. Grammatt. Graecc. I. pag.
11, 19 et a viro docto tractatur in:
The Philological Museum I. p. 632
seq. Ex ipso Herodoto fabulam enar-
rat Gell, N. Att. XVI, 11; quibus
haec subiicit ad omne fabulae ar-
gumentum spectantia Va/cken.:
,sHerodotus fabulam se tradere for-
39
610
HERODOTI
| ao: tgoroo ronde. 0) voroS Opi mvéav aveuos ta EA vga tav
Viatov iEavnve, n dè qoson Cp nada E vròs govda tig Zugtios
qu avvdgos.
of dì BovAsvoduevo. xoiviò A0p90 Éotpatevovio
éxì tòv votov (Aépo dè rada, ta Agpovor Alfives): xal Éxel ve
pivovto èv ti) Vauua, mvevoas 0 voros xatégaoi dpeas. éta-
174rohopévav dè tovtAv Exovor tqv qognv ol Nacapaves. Tov-
tav dè xarviaeode 100 vorov aveuov év ti Inguader olxéovor
mul significat adiectà: 470 dì
taùra, tà Zéyovor AiBves, qualibus
utitur in fabulosis aut certe rebus
dubiae fidei [conf. cap. 179. 187. 191.
195]. Qui lenem non sentiunt histo-
rici nostri suavitatem, Herodotum
ob ista talia, si lubet, exagitent
huius seculi sophi! Quas innumeradi-
les esse scribit apud //erodotum* fa-
bulas (De Legg. I, 1), ne Cicero qui-
dem vitio vertit historiae patri ne-
que severissimus ipsius Thucydidis
ac Platonis censor Halicarnassen-
sis Dionysius, qui et antiquioribus
et Herodoto necesse fuisse docet,
quas a singulis sibi gentibus tra-
ditas accepissent fabulosas ctiam
narrationes tradere memoriae, at-
que ita smomiddev tois uv8odeory
MELCOdIOLE TAG TOMINAS CVayoaPpas
T. II. p. 226, 32 [(T. VI. p. 823
Reisk.].‘° Ac sane hic locus insignis
est documento, quantam in singu-
lis rebus enarrandis crisin Noster
adhibuerit, ea, quae vera sibi vide-
rentur aut quae vera esse ipse ex-
pertus esset, probe discernens ab
iis, quac vulgo etsi dicerentur et
crederentur, a rerum natura ablor-
rere viderentur. In quo scriptoris
studio vera a fictitiis secernendi,
quo ipso maxime ille a logographis
prioribus differt, latent artis criti-
cae initia, quam magis excultam
perfectamque serior aetas exhibuit.
Conf. Creuzer. Hist. Kunst d, Gr. p.
102 seqq. (p. 80 seqq. ed. secund.)
et vid. nott. ad III, 122. Ut ad
ipsam Herodoti de Psyllis narratio-
nem redeam, minime eam ab ea il-
lius regionis indole abhorrere cre-
dam, ubi hodieque tantas arenae
turbines vento excitari scribunt, ut
vel ipsi homines coniunctim plerum-
que haec deserta permeantes arenà
obtegantur. Cf. Heeren: Ideen II,
1. p. 223. 52, Ritter: Erdk. I. p.934,
qui bene monet, Herodoteam narra-
tionem sub fabulae involucris accu-
ratam prodere naturae illorum tra-
ctuum cognitionem. (Ad huiusmodi
autem res spectaro credam, quae
Diodorus scripsit: xaltadvta vaoee-
éBnuev ovy 0:10] "Hoodorov XATn-
poonoa BovAn®évres de vrodettaa,
ot tv A6yov of davpaoro: rovs
cAnDeis natiogverr el@aciv; vid.
Ang. Mai: Vett. Scriptt. Nov. Collect.
II. p.37 8. Diodor. X, 53.). Valde
enim credibile est, Psyllorum gentem
aquarum inopià ad extrema reda-
ctam aliasque sedes ut sibi quaere-
ret compulsam in hac ipsa profe-
ctione ad loca Africae interiora et
quidem probabiliter ad eam terram,
quae nunc vocatur Fezzan, totam
interiisse arenà ventis adductà ob-
tectam.
ta #Xvtga] Conf. nott. adI, 185.
Quae sequuntur voces: TOY vd dror,
eas prorsus eiici vult Cobet. Pro
vulg. éÉpvnve scripsi # avnve; vid.
nott. ad cap. 151. In Homeri Iliad.
XXI, 347, ubi Aristarchus scripsit
aly avenodvy sive, ut Dindorf. ex-
hibuit, ely dyEnoxvy, Aristophanes
scribi voluit @/w' éEavatyg. Vid.
Heyne ad Iliad. 1. 1. Vol. VIII. p.
181. In segg. verba évròs rs Zve-
tuos de Syrti maiore sive de sinu,
qui nune vocatur Sidra 8. Sydra, ac-
cipienda sunt. Vid. nott. ad cap.
169. Inde intelliguntur terrae a Syrti
maiore introrsum s. meridiem versus
porrectae tractus.
Cap. CLXXIV.
Tovroy dè xatureode — olutovot
Tageaucytes] tovrov cum Gaisf. et
MELPOMENE. IV. 173. 174.
611
Tapapavres, oî avra av&parov pevpovor xal ravtòs dwidinv,
xal ovte 0r40v Extéatar agniov ovdiv, ovte auvveoda. éni-
Matth. dedi pro rovréov. Garaman-
tes, quo eodem nomine gens Libyca
infra cap. 183 cum meridiem versus
(i. e. interioribus Africae tractibus)
intra Nasamones et Macas habitare
dicatur, collocantur in terra, quae
nunc vocatur Fezzan media in via,
quae per deserta Saharae a Tunete
ducit in Aegyptum. Conf. Rennel.
p. 657, Schlichthorst. pag. 14l,
Heeren: Ideen II, 1. pag. 224 et
Goetting. Gel. Anz. 1833. nr. 168. p.
1668. Add. Geographie ancienne des
etats barbaresques par M. L. re
cus (Paris 1842) pag. 196—231.
accuratius inspicienti dubium vix
esse poterit, qui hoc loco Garaman-
tes commemorantur, ab iis, quorum
cap. 183 fit mentio, quosque et ipsos
iure in regione Fezzan collocant,
bene discernendos esse. Qui enim
hoc loco memorantur, ad Libyae
maritimae nomadas pertinuisse vi-
dentur, cum, qui cap. 183 memoran-
tur, in tractu sabuloso, qui intror-
sum iacet ab ora maritima, habita-
rint. Quare iam Larcherus Gara-
mantes palantes ab agricolis, qui-
bus certae ac fixae sunt sedes, di-
stingui voluit; Schlichthorst. 1. l.
pag. 7. 141 hos dici vult septentrio-
nales Garamantes, alteros, de qui-
bus cap. 183, australes. Ac Mela,
quae hîc de Garamantibus enarran-
tur, sic profert I, 8, 62: ,,Nudi sunt
Gamphasantes armorumque omnium
ignari, nec vitare sciunt tela, nec
iacere, ideoque obvios fugiunt, ne-
que aliorum , quam quibus idem in-
genii est, Aut congressus aut collo-
quia patiuntur.‘‘* Ubi cf. Tzschucke
nott. exegg. pag. 237. Vol. III. P.
I. Nec aliter fere Plinius H. N. V,
8 (8): ,,Gamphasantes, nudi proelio-
rumque expertes, nulli externo con-
gregantur‘; quae eadem ferme ha-
bet Marcianus Capella VI. 98674 ed.
Kopp. ,,Gamphasantes nudi et im-
belles externis numquam miscen-
tur.‘° Qui uterque auctor Garaman-
fes quoque novit ac de iisdem an-
te Gamphasantes retulit, utram-
que gentem diversam esse utique
significans. Unde apud Herodotum
Tl'aoauayvtes in l'eupacavrtes mutari
voluit Pintianus; quod haud displi-
cuit Valekenario. nec cuiquam,
opinor, displicebit* qui, quantum
quae h. l. narrentur, ab iis, quae
infra traduntur, differant, satis in-
tellexerit: ut utroque loco de una
eademque agi gente minime Sit con-
sentaneum. Nec eo rem perficì recte
monet Schweigh., quod duas eius-
dem nationis statuas tribus, alte-
ram, de qua hîc sermo, sedes fixas
habentem in oasi quadam; alteram,
de qua cap. 183, nomadum more pa-
lantem per deserta, cum sane Hero-
dotus cap. 183 de Garamantibus ita
loquatur, ut nullam fere antea eo-
rum mentionem fecisse sit putandus.
‘Itaque vix dubium est, aliam hîc com-
memorari gentem, aliam eamque di-
versam cap. 183. Quo minus tamen
Pintiani emendationem in textum
recipiam, obstat sane librorum ve-
tustorum consensus, itemque Ste-
phani Byzant. 8. v. l'agaguavteg
(qui Herodotea excerpsit) et Eu-
stathii Herodotea aeque exscriben-
tis ad Dionys. Perieg. 217 auctori-
tas; ut, sì quid vitii in Herodoteos
libros irrepserit, id pervetustum es-
se dixerim. Videtur autem omnino
hoc loco indicari gens 8. tribus quae-
dam Libyca, quae in desertorum
loco quodam a via trita remoto sive
secessu habitarit, timida nec ullo
hominum commercio utens indeque
eorum consuetudinem refugiens, nul-
lo armorum usu cognito. Ac simi-
lia hisce de quibusdam interioris
Africae tribubus enarrant Leo Afri-
canus, Hornemann, Brucius. Vid.
Heeren. Id. I, 1. p. 233 coll. Man-
nert. X, 2. pag. 574. De ea Libyae
parte, quae Eno dns dicitur, vid.
Herodot. II, 32. IV, 181. — Snlov
ceniov (de qua forma Herodotea
vid. Bredov. p. 178) dixit Noster
quoque IV, 23. I, 159 , Homerum
opinor secutus, qui conta tevgea
dixit Ili. VI, 340 coll. Odyss. XVI,
284. De forma éuréatar atque pai
otéatai conf. III, 61.
39 *
612
HERODOTI
1750rtata.. Obro ulv dij xarvreote cixtovor Nacapavav: rò
dì rapà tiv ddiaccav Eyovtai tò rpds fontons Mara, oî 46-
ovs xsigovrar, tò pèv pécov tav toigov avitvies avbsota.,
tà dì Evdsv xal Evtev xelpovtes év qoot: és dì tov x0Aspov
ctpov8dvr xatapalav dopas pogéovor rpofAnpara. Sua dè av-
Cap. CLXXV.
fxovrar tò reds fontons Mana]
Cave mutes cum Abreschio tò in
zoù, quod a verbo Éyorra: pendeat.
Namque ad fyovra. mente subau-
diendum avrwv scil. Nacapovor,
ef structurA, qua Noster IV, 169.
170. 171. 172. 176. 178. 180. 191
aliisque locis utitur, et articulus to
verbis r90g é0réens additur, quo in-
telligamus, haec verba ad antece-
dentia tò dì nae@ trv dalaccay
pertinere iisque adnecti. Etenim
Herodoti sententia haec est: Nasa-
monibus proximos regionem mariti-
mam (terram, quae iuxta mare cx-
tenditur) occidentem versus tenere
Macas. Ac sane sic loquitur Scylax
in Peripl. $.109. p.46 Huds.: tovrwy
dì (sc. tov Nacapavov) ÈÉyovrar
ABvav È&vos ragà t]v Zveriv pi-
got toù ctopatos tijs Zvoridos Ma -
xxt. Ac postea tradit, Macas hie-
mem agere ad mare greges clauden-
tes, uestate vero, deficientibus aquis,
greges secum abigere ad interiores
tractus. Mucas post Nasamones col-
locat Plinius H. N. V, 5, eosque
commemorat inter Syrtis accolas
Diodor. III, 48. E quibus Rennel.
pag. 661 colligit, gentem propius ad
Syrtis oram habitasse ad Tripolin
usque, quae nunc vocatur. In Car-
thaginiensium copiis recensentur
Maccaci , teste Polybio III, 33, ubi
cf. Schweigh. T. V. p. 596 seq. Vid.
etiam nott. ad cap. 191.
Aopovs uscoovta:] cristas sibi ton-
dent, id est: capillos tondendo cri-
stas sibi efficiunt eo quod in medio ca-
pite capillos crescere sinunt, ab utra-
que autem parte hinc atque illine în cute
tondent. Haud aliter II, 36: A/yv-
rtLOL DÈ — dvLECOL TAG Toiyas av-
EsoBai, cf. IV, 180 ct nott. ad II,
129. Idem verbum in Plut. Pericl.
16 restitui vult Bryan.: tv zwoay
cviuev cey)v, ubi vulgo dpygusr.
— év y00 neloerv s. nelpeodas, usque
ad cutem tonderi s. cute tenus radi,
Laconum inprimis fuit; de quorum
more vid. Wesseling. ad Plutarch.
Moral. I. p. 445. Tu vid. nott. ad
III, 8.
otoovddr — ogtover xg0fin-
ia) i. e. struthionum terrestriwn
pelles pro scutis gestant. De Aethio-
pibus, ut monuit ad h.1. Wesseling.,
Noster VII, 70: xgofinpara dì arr
conldov Émoredyto yeedvav dopas;
de Arabibus struthophagis, qui rai;
dopaîs tòv oetRovtdiv onenaottr-
tes struthionum venatum exercent,
Strabo testatur XVI. p. 772 B. s.
1117 C. coll. Polluc. I, 138, qui Ara-
bes struthionum pellibus thoracum
et scutorum vice uti scribit. Sunt
vero orgovdoì xareya:o: nec hoc
loco nec cap. 192 struthiones subter-
ranci (ut Vallae placuit), sed terre-
stres, g5@0aîo., ut ait Aelian. N. A.
XIV, 18 coll. II, 27. IV, 37 (ubi
orgov®òs ueya4n) et Aristotel. De
partt. animali. IV, 14 (ubi orgor®os
Aifvxos). Namque crpov8ds solum
quando ponitur, nulla alia voce adie-
cta, pusserem cum vulgo designet,
ubi struthio intelligitur, plerumque
vox quaedam adiuncta reperitur, ut
in locis allatis aliisque; rarius sim-
pliciter positum invenias ctpovdor,
ut in Aristoph. Av. 874. Acharn.
1105. Plura Bredov. p.276, qui etiam
de diverso vocis genere admonuit,
quod foemininum est, si de struskione
agitur, masculinum, si de passere
(cf. Herodot. I, 159), vox quaedam
intelligenda est. De ipsa ave vid.
Bochart. Hieroz. P. I. lib. 1I. cap.
14. p.221 coll. N. Heins. ad Carm.
de Phoenic. 145. Hinc Tertullian.
Veland. Virg. 16: ,,bestia magis
quam avis licet pennata.“
dia dì avrov Kiyvw rorapòs]
MELPOMENE. IV. 175. 176. 613
tav Kivvp rotauòs 6Éav Sx Adqpov xarlevutvov Xagitav ès
dalaccav éxdidoî. 0 dì A0p0g ovtos 6 Xagirav dacds lanci
359 doti, fovons ts @4AAns tijs npoxatadeyBeions AiBUns widijs.
aro Falacons dè és avtov GtEdIOL dinndorol sio. Maxtcov dè 176
Cinyps fluvius pulcherrimam regio-
nem perfluens commemorataur infra
quoque IV, 198. V, 42. Scylac. 8.
109. pag. 47. Huds. s. pag. 312 ed.
Gailii (qui idem pag. 516 conferri
vult de hoc fluvio I. A. Gail: Le phi-
lolog. XI. p. 31 not. 1, Tzschuck.
ad Mel. I, 7, 5. Vol. II. P. I nott.
critt. pag. 264 seqq. Vol. III. P.I
nott. exegg. p.190), Strabon. XVII.
pag. 835 s. pag. 1192 A. Plin. H. N.
V, 4. $.27. Alios veterum locos plu-
rimos affert Mueller ad Scylacis L. l.
(Geograph. Gr. minn. I. p.85); de
fluvii nomine e lingua Hebraica re-
petendo quaesivit Hamaker: Miscell.
Phoen. p. 246. Quem fluvium cum
prope Neapolin s. Leptin magnam,
quae nunc Zebdeda vocatur, in mare
exire sunt qui statuant, miratur
Rennel. p. 661, in hac sterili Libyae
regione ac deserta nullum adhuc in-
veniri fiuvium, nullos colles, nullas
silvas. At docet Ritter: Erdk. I. p.
927, ab orienti Lebedae trium hora-
rum intervallo prope promontorium
Mesuratam torrentem esse Aniso 8.
Wadi Quaam,haud raro quidem pror-
sus exsiccatum, alveo saxoso ad
mare delabentem, ubi stagna ac pa-
ludes, circa quas regio et olim et
nunc maxima insignis fertilitate.
Idque egregie nunc probarunt Della
Cella: Viaggio da Tripolietc.(Genov.
1819) p. 46 et Rarth: Wanderungg.
etc. p. 317, qui ipse hunc fluvium
transgressus est, cuius aquam noci-
vam esse indigenae affirmant. Add.
eundem in: Reisen u, Entdeckung.in
Nord-Afric. I. p. 86 et conf. etiam
Mannert. X, 2. p. 123 seq., Schlicht-
horst. p. 143. Zenifer s. Magro vide-
tur esse Heerenio Ideen II, 1. p. dl,
quod eodem redit, si quidem Barth
alterum quoque fiuvii nomen affert
Wadi magar grin, unde nomen Ma-
gro ortum est (vid. Barth 1. I.
p. 316. 362): significat autem hoc
fluvium antrorum paludosorum, quod
nomen fluvio, qualis nunc dela-
bitur, convenire asserit Barth..Al-
terum nomen a vico adiacente du-
ctum.
éx Aopov nalevutvov Xaoirwy]
Gratiarum collis meminit Schol. Pin-
dar. ad Pyth. V, 32 ex Callimacho,
cuius conf. fragmm. 266. Cr. ad Hey-
nium amandat ad Pind, T.I. p.213.
Nonno Dionys. XIII, 341 si fides,
collis nomen ducitur ab Harmonia,
quae cum Cadmi sponsa esset et
cum eo in Graeciam navigaret, ad
Libyae oram delata est, a cuius in-
colis in illius honorem hicce collis
vocabatur Xxpis. Ex iis, quae re-
tulit Della Cella, observat Ritter. I.
1., Gratiarum collem, silvarum prae-
stantià insignem, pertinere ad mon- ‘
tes, quibus nunc nomen Ghuriano,
qui minime, ut vulgo existimant,
ad oram proxime accedant, sed a
mari, plane ut Noster refert, ducen-
ta stadia sint remoti silvarumque
abundantià excellant. Qui idem Del-
la Cella planitiem, quae ab oriente
Cinypis extenditur, adhuc bene irri-
guam indeque eximie fertilem esse
testatur, ubi olivae, palmae, alia
sine ullo hominum cultu crescant,
quamque olim, ubi procul dubio me-
lius fuerit culta, fertiliorem adeo
fuisse credas licet, ut sane, quae No-
ster cap. 198 referat, ad verum pro-
xime accedere videantur. Collem,
qui Gratiarum dicitur, invenit Barth.
1. 1. pag. 318 ac descripsit: fluvium
dicit e montibus prorumpere dua-
rum horarum itinere ab ora remo-
tis, ut sane ducenta Herodoti sta-
dia non prorsus conveniant; con-
spici hîc addit collem 350 pedd.
altum, qui sane pro Gratiarum
colle habendus latum praebeat pro-
spectum in terras circum circa si-
tas et nunc prorsus descrtas. Ad
locutionem daovs Îdy0r conf. nott.
ad cap. 109.
612
HERODOTI
1I750ortara:. Obror pèv di) xarvneote cixéovor Nacapavav: rò
dì ragà tiv ddiaccav Eyovtai tò rpòs foxtons Maxai, oî 26-
ovs xsigovtar, tò pèv pécov tav teigov avitvies avbsota.,
rà dì Evdev xa Evtev xelpovtes tv poot: és dè tOv x0Aeuov
otpovtdv rarapatcav does popéovar rpoBAnpara. Sa dè av-
Cap. CLXXV.
Fyovrai tò meòos fontons Maxci]
Cave mutes cum Abreschio tò in
zoù, quod a verbo Éz0vra: pendeat.
Namque ad fyovra mente subau-
diendum avrwv scil. Nacapovar,
ef structurA, qua Noster IV, 169.
170. 171. 172. 176. 178. 180. 191
aliisque locis utitur, et articulus tò
verbis r00s #0ré0ns additur, quo in-
telligamus, haec verba ad antece-
dentia tò dì naea& tr,v Pelagcay
pertinere iisque adnecti. Etenim
Herodoti sententia haec est: Nusa-
monibus proximos regionem mariti-
mam (terram, quae iuxta mare ex-
tenditur) occidentem versus tenere
Macas. Ac sane sic loquitur Scylax
in Peripl. 8.109. p.46 Huds.: tovrwy
dì (sc. tav Nacauwvav) Eyovrar
Aivoy Èdvos raga t]v Zveriv pi
ger toù ctoparos ts Zioridog Ma-
xt. Ac postea tradit, Macas hie-
mem agere ad mare greges clauden-
tes, uestate-vero, deficientibus aquis,
greges secum abigere ad interiores
tractus. Mucas post Nasamones col-
locat Plinius H. N. V, 5, cosque
commemorat inter Syrtis accolas
Diodor. III, 48. E quibus Rennel.
pag. 661 colligit, gentem propius ad
Syrtis oram habitasse ad Tripolin
usque, quae nunc vocatur. In Car-
thaginiensium copiis recensentur
Maccaci, teste Polybio HI, 33, ubi
cf. Schweigh. T. V. p. 596 seq. Vid.
etiam nott. ad cap. 191.
Aoqpovs xstpovta:] cristas sibi ton-
dent, id est: capillos tondendo cri-
stas sibi efficiunt eo quod in medio ca-
pite capillos crescere sinunt, ab utra-
que autem parte hinc atque illine in cute
tondent. Haud aliter II, 36: A0yv-
nto dì — dAvLEÎGL TAGS Tolgas av-
Esodai, cf. IV, 180 et nott. ad II,
129. Idem verbum in Plut. Pericl.
16 restitui vult Bryan.: tv yogar
dvijuevr «gyNv, ubi vulgo dgpyuer.
— év 106 xelosivs.neloeo8ai, usque
ad cutem tonderi s. cute tenus radi,
Laconum inprimis fuit; de quorum
more vid. Wesseling. ad Plutarch.
Moral. I. p. 445. Tu vid. nott. ad
III, 8. ,
ctRovdav — qogéovo: xe0fin-
para] î. e. struthionum terrestri
pelles pro scutis gestant. De Aethio-
pibus, ut monuit ad h.1. Wesseling.,
Noster VII, 70: xgofinpatra dè arr
contdoy émoLedyto yYeocvav dopas;
de Arabibus struthophagis, qui taîs
dooaiîs tav ocreovddy ocneractty-
tes struthionum venatum exercent,
Strabo testatur XVI. p. 772 B. s.
1117 C. coll. Polluc. I, 138, qui Ara-
bes struthionum pellibus thoracum
et scutorum vice uti scribit. Sunt
vero crgovdol xaraeya:o. nec hoc
loco nec cap. 192 struthiones subdter-
ranei (ut Vallae placuit), sed terre-
stres, x8Q0aîor, ut ait Aelian. N. A.
XIV, 13 coll. II, 27. IV, 37 (ubi
orgov&òs ueyain) et Aristotel. De
partt. animall. IV, 14 (ubi orgorv&0s
Aifvxos). Namque crgor8òs solum
quando ponitur, nulla alia voce adie-
cta, passeren cum vulgo designet,
ubi struzhio intelligitur , plerumque
vox quaedam adiuncta reperitur, ut
in locis allatis aliisque; rarius sim-
pliciter positum invenias croov8or,
ut in Aristoph. Av. 874. Acharn.
1105. Plura Bredov. p.276, qui etiam
de diverso vocis genere admontuit,
quod foemininum est, si de struskione
agitur, masculinum, si de passere
(cf. Herodot. I, 159), vox quaedam
intelligenda est. De ipsa ave vid.
Bochart. Hieroz. P. I. lib. II. cap.
14. p.221 coll. N. Heins, ad Carm.
de Phoenic. 145. Hinc Tertullian.
Veland. Virg. 16: ,,bestia magis
quam avis licet pennata.‘‘
dia dì avrov Kiyvyw motapos]
MELPOMENE. IV. 175. 176. 613
tov Kivvyw morauos giov x A6p0v nadevpévov Xagitav ès
dalaccav éxdidot. 6 dì 40906 ovtos 6 Xagitav dacds ldnoi
359 éot., dovons tis @AAns tms npoxatadeg®eions AiBuns wviais.
aro talacons dè è avtOv otEdio dinxoorol ion. Maxtcv 2176
Cinyps fluvius pulcherrimam regio-
nem perfluens commemoratur infra
quoque IV, 198. V, 42. Scylac. 8.
109. pag. 47. Huds. s. pag. 312 ed.
Gailii (qui idem pag. 516 conferri
vult de hoc fiuvio I. A. Gail: Le phi-
lolog. XI. p. 31 not. 1, Tzschuck.
ad Mel. I, 7, 5. Vol. II. P. I nott.
critt. pag. 264 seqq. Vol. III. P.I
nott. exegg. p.190), Strabon. XVII.
pag. 835 s. pag. 1192 A. Plin. H. N.
V, 4. $. 27. Alios veterum locos plu-
rimos affert Mueller ad Scylacis |. l.
(Geograpb. Gr. minn. I. p. 85); de
fluvii nomine e lingua Ilebraica re-
petendo quaesivit Hamaker: Miscell.
Phoen. p. 246. Quem fluvium cum
prope Neapolin s. Leptin magnam,
quae nunc Zebdeda vocatur, in mare
exire sunt qui statuant, miratur
Rennel. p. 661, in hac sterili Libyae
regione ac deserta nullum adhuc in-
veniri fiuvium, nullos colles, nullas
silvas. At docet Ritter: Erdk, I. p.
927, ab orienti Lebedae trium hora-
rum intervallo prope promontorium
Mesuratam torrentem esse Aniso 8.
Wadi Quaam,haud raro quidem pror-
sus exsiccatum, alveo saxoso ad
mare delabentem, ubi stagna ac pa-
ludes, circa quas regio et olim et
nunc maxima insignis fertilitate.
Idque egregie nunc probarunt Della
Cella: Viaggio da Tripoli etc.(Genov.
1819) p. 46 et Rarth: Wanderungg.
etc. p. 317, qui ipse hunc fluvium
transgressus est, cuius aquam noci-
vam esse indigenae affirmant. Add.
eundemin: Reisen u. Entdeckung.in
Nord-Afric. I. p. 86 et conf. etiam
Mannert. X, 2. p. 123 seq., Schlicht-
horst. p. 143. Zenifer s. Magro vide-
tur esse Heerenio Ideen IL 1. p. 6l,
quod eodem redit, si quidem Barth
alterum quoque fluvii nomen affert
Wadi magar grin, unde nomen Ma-
gro ortum est (vid. Barth 1. l.
p. 316. 362): significat autem hoc
fluvium anirorum paludosorum, quod
nomen fluvio, qualis nunc dela-
bitur, convenire asserit Barth..Al-
terum nomen a vico adiacente du-
ctum.
éx A090v xalevutvov Xagltoy]
Gratiarum collis meminit Schol. Pin-
dar. ad Pyth. V, 32 ex Callimacho,
cuius conf. fragmm. 266. Cr. ad Hey-
nium amandat ad Pind, T. I. p.213.
Nonno Dionys. XIII, 341 si fides,
collisa nomen ducitur ab Harmonia,
quae cum Cadmi sponsa esset et
cum eo in Graeciam navigaret, ad
Libyae oram delata est, a cuius in-
colis in illius honorem hicce collis
vocabatur Xapis. Ex iis, quae re-
tulit Della Cella, observat Ritter. l.
l., Gratiarum collem, silvarum prae-
stantià insignem, pertinere ad mon- ‘
tes, quibus nunc nomen Ghuriano,
qui minime, ut vulgo existimant,
ad oram proxime accedant, sed a
mari, plane ut Noster refert, ducen-
ta stadia sint remoti silvarumque
abundantiA excellant. Qui idem Del-
la Cella planitiem, quae ab oriente
Cinypis extenditur, adhuc bene irri-
guam indeque eximie fertilem esse
testatur, ubi olivae, palmae, alia
sine ullo hominum cultu crescant,
quamque olim, ubi procul dubio me-
lius fuerit culta, fertiliorem adeo
fuisse credas licet, ut sane, quae No-
ster cap. 198 referat, ad verum pro-
xime accedere videantur. Collem,
qui Gratiarum dicitur, invenit Barth.
1. 1 pag. 318 ac descripsit: fluvium
dicit e montibus prorumpere dua-
rum horarum itinere ab ora remo-
tis, ut sane ducenta Herodoti sta-
dia non prorsus conveniant; con-
spici hîc addit collem 350 pedd.
altum, qui sane pro Gratiarum
colle habendus latum praebest pro-
spectum in terras circum circa si-
tas et nunc prorsus desertas. Ad
locutionem dacvs ldy701 conf. nott.
ad cap. 109.
177 doav qpudndeica.
614
HERODOTI
tovt@v éxouevor Tivdavis elor, 10v al yuvatzes eQLIpvE‘a
depparov molla Éxtotn pogter nata towvds TL, 06 deperar*
xat avdga ExaotOv uugdevra mEQLIPUELOY sequdestaL' nd av
mistora tin, aUtn aolotn dédoxta: sivar, 0g VO MAELCTOY av-
Cap. CLXXVI.
Tivdaves] Vulgo Tvdaves. Equi-
dem cum Dindorf. et Dietsch. edidi
Fi vdavss, quod ipsum in uno Hero-
doti libro legitur quodque idem af-
fert Stephan. Byz. s. v.,e solo loti
fructu victitare gentem adiiciens.
Nulla, quantum scio, apud alios au-
ctores mentio gentis, quam mariti-
mam fuisse recte negant Schlicht-
horst. p. 144 ac Rennel. p. 661, qui
interiores tractus circa urbem, quae
olim Cydamus (teste Plinio H. N. V,
5), nunc Gadamis perhibetur 8. Gad-
zames, gentem tenuisse suspicatur
ad viam, quae ab urbe Tunisia nunc
ducit ad Agadez et Kashna, XXIII
aut XXIV dierum itinere ab urbe
Tunisia; ibi enim rudera grandium
aedificiorum Romanae aetatis con-
spici testatur Abulfeda. Rennelio
adstipulatur Larcher. in Tab. geogr.
— TovIMDY cum Gaisf. et Matth. dedi
pro rovrémv.
tv al yuvaînes — pooét) i.e.
quorum mulicres fascias e pellibus ad
pedum malleolos gestant, unauquaeque
multas, hac fere de causa, ut dicunt.
Respexit, opinor, Sext. Empiric.
Hypoth. III, 21. p.177 de Aegyptiis
similia scribens. Non fugit Herodoti
locus doctissimum peregrinatorem
Pach. (Voyag. etc. pag. #1), ubi no-
madum, qui nunc Marmaricae vete-
ris terram occuparunt, mulieres
scribit multis annulis, quos ornatus
causa variis corporis partibus ad-
dunt, delectari. — Caetcrum ea,
quae hoc loco de Gindanum mulie-
ribus traduntur, non aliena sunt a
more Nasamonum, de quo Noster
supra cap. 172 retulit. Atque hodie-
que apud gentes in his terris habi-
tantes sive palantes moris esse, ut
peregrinis in hospitium receptis et-
iam ab hero uxorces sive filiae offe-
rantur, scribit Barth ]. I. pag. 467.
°Axtyv dì mooéygovoav és tOv xOvtOv tov-
Cap. CLXXVII.
‘Axtmy dì xQoégovoar — Aaro-
pay0.]) Sedes gentis ita detinit Scy-
lax 8.110. p. 47 Huds.s. p.312 Gail.:
ta dè FEO ts Zvoridos nagornod-
oi Alfves Aatopayot E8vos, péroi
toù ctopartog trjs Etéoag Zveridos.
Ovtor imra yourrar cito ual xo-
to. Plin. ‘H. N. V,4: In intimo
sinu (Syrtis scil. maioris) fuit ora
Lotophagon.‘‘ Alios veterum locos
de Lotophagis praebent Mueller. ad
Seylacis 1.1. (Geograph. Gr. minn. I.
p. 85 et 86) et Forbiger: Handb. d.
alt. Geograph. II. p. 8368. Nonnulli
(cf. Stadiasm. Maris Magni $. 103.
p.4605 ex ed. Muelleri) etiam addunt
insulam huic orae adsitam, a Loto-
phagis maxime habitatam, quae
cum olim Menina et postea Girba vo-
caretur, nunc ab Arabibus vocatur
Djerbah, Dschirbeh s. Dsckirbi; cf.
Rennel. p. 662, Mannert. X, 2. p.
143 seqq. coll. 161 seqq. ac potissi-
imum Pelissier : Description de la re-
gence de Tunis (Exploration de
l'Alger. Paris 1853. T. XVI) pag.
172 seqq. 306 seqq, qui hanc insu-
lam angusto maris tractu a conti-
nenti disiunctam accurate descripsit
einsdemque incolas satis cultos pro
veterum Latophagorum posteris ha-
buit. Add. quae Barth Wanderungg.
I. p. 259 seqq. de hac insula refert.
De ipsis Lotophagis quae Graeci
commenti fuerint, referre longum
est. Tu vid. Tzschuck.ad Mel.I, 7.
8.5 nott. exegg. pag. 194 seqq. Est
enim notissima gens vel ab Homeri
inde aetate (cf. Odyss. IX, 82—104),
quae hac ipsa in Libyae ora, quae
in mare multum prominet, ad Syr-
tim minorem, Siciliae e regione, igi-
tur in media ora Tripolitana, habi-
tasse censetur. Conf. Mannert. l. ].,
Voelcker. Homer. Geograph. 8. 57.
pag. 110. Quin hodieque in eadem
MELPOMENE. IV. 176—-178.
615
tov tov Iivdavav veuoviai Aatopayor, oî tov xapròv uoù-
vov TOÙ Awroù toe@povtes toovor. 6 dÈè ToÙ Adroù xagrros éori
ueyados 000v te tis ogivov, yluxvinta dÌ tOÙ qolvixos TH
xxoro rpocixedos. morevviai DÈ Éx tOoÙ xaprov tovtov ol Ae -
Togeypor xa otvov.
Aotopepov dì 0 raod dadaccav Eyovrar MayAves® t6178
illa ora, antris speluncisque referta
tutumque inde praebente refugium
ac receptacula, habitare gentem in-
indigenam, a reliquorum incolarum
multitudine prorsus segregatam et
ab Arabum incursionibus securam,
loto etiamnum vescentem, ut sane
Homeri atque Herodoti Lotophago-
rum posteros agnoscas, testis est
Della Cella (Viagg. I. p. 151. 188.).
Vid. Ritter: Erdkunde I. p. 948. 949
coll. Heeren. Id. II, 1. pag. 50 seq.
Lotus, unde vitam sustentare gens
perbibetur, est fructus /thRamni Loti,
quae arbor adhuc frequens per illas
Africae regiones exstare dicitur,
Arabibus cognita nomine Scédra 8.
Sidra, cuius fructu utuntur indige-
nae victu quotidiano, quin ipsum
vini genus inde conficiunt, quod ta-
men paucos modo per dies servari
possit. Cf. Heeren. ]. ]., Rennel. p.
663 seq. Aliter statuit Pelissier |].
I. pag. 309 hanc plantam, quae ad
genus zizyphi pertineat neque admo-
dum frequens in his regionibus re-
periatur, intelligi posse negans; cui
verisimilius videtur cogitare de ea
planta, quae rubras ferat baccas
egregium gustatum prabentes eum-
quesimilemfere ei, quem fructus ar-
buti s. mori Idaei (nos: ,,ErAbeeren"“
8. ,Himbeeren‘‘)praebent, atque ad-
huc in his regionibus abundet; no-
men illius Gallicum: Damouche. Loti
fructus in Lotophagorum insula se et
invenisse et gustasse scribit Barth.
I. 1 pag. 262. Plane differt Aegy-
ptiaca lotus, de qua dixi ad II, 96.
De utraque loto plura Polyb. XII,
2. Athen. XIV, 188. 65. pag. 651
D. 8. 369 Schweigh. Theophrast. I.
Pl. IW, 3. p. 40. Add. Tzschucke |.
1. I. H. Voss. ad Virgil. Georg. II,
84 et quae ad Herodoti locum cita-
vit Schweigh. Creuzerus amandat ad
Kurt Sprengel: Geschichte der Bo-
tanik, qui etiam eius arbusculae co-
loratam imaginem exbibuit.
oî t0v xagròv Loòvov — toovor]
Cum Herodoteis conf. Scylax in Pe-
ripl. $. 110. p. 48 Huds, (é#v dè t}
vnoo yiverar Aoròg, 0v É08lovot
xal Etegog, “È 0v oivov wmorodoL* ò
dì tod Zwtov xagaos fori to ueyé-
der 0007 |junatnvxiov) et Strabo
XVII. p. 829 s. 1185 B. Ad signifi-
cationem verbi rgwyovreg conf. nott.
ad II, 37. Ad verba seqq. yZvxvrnta
dè conf. Eustath. ad Odyss. p. 1616,
47 s. 337, 32, ubi yZvxvraros et
Opolog pro rgoc(xeZ06. Homerus
Odys8. XI, 94 vocarat uelindfa xag-
70v, quo fruentes socii Ulixis redi-
tus obliti sunt. — 7g00(xeZos dedi
pro vulg. re00e/xe%40g; vid. nott. ad
111,81.
moudviai dÈì Èx TOÙ xeQuOÙ tOv-
tov x. t. À.] Haec non de eadem loti
specie, qua antecedentia, intelligi
vult Is. Voss. ad Seylac. (cuius verba
modo adscripsimus) pag. 520. T.I
Gail., cum illi loti fructus, unde vi-
nosum expresserint succum, maiores
fuerint iis, qui in farinae usum ces-
serint. Neque vero haec Herodoti
‘ videtur fuisse sententia, qui unam
modo novit arborem, unum eundem-
que fructum, quem solum comeden-
do vitam sustentarint et ex quo eo-
dem vini genus quoddam pararint.
Cf. Rennel. p. 664.
Cap. CLXXVIII.
Mag2lves] Machlyas novit Plinius
H. N. VII, 2. 8.16 (,,Supra Nasa-
monas confinesque illis Mack/yas An-
drogynos esse utriusque naturae in-
ter se vicibus coguntis Calliphanes
tradit.‘‘), idemque vocabulum, au-
ctore Valcken., restituendum in Ni-
col. Damasc. narratione apud Sto-
baeum pag. 292, 50 [T. II. p. 226
616
HERODOTI
Acorcò uèv xal oUto: ygeopevor, atto Eo00v ye TOY rEOTEROV
AegBévrov. xatmuoveL dè énì rotapòv ugyav, ta ovvoua Toi-
tav gori. txdidoî SÌ ovros és
Gaisf.]. Infra cap. 191 Maévss, ubi
vid. Raoul-Rochette citatum. Di-
versi quoque /Machllyes Scytharum
gens prope Maeotin, de qua Lucian.
in Toxar. $. 45.
natmovoi dè Erì rotapov péyav,
to ovvopa Toitov Eori] Scylax $.
110. pag. 49 I{uds, 8. pag.314 Gail. in
Syrti minori memorat insulam 7ri-
tonidem itemque fiuvium Zritonem;
cum autem in iis, quae continuo ad-
iiciuntur, de lacu sermo sit (crono
dè Exe i) Muvn fureor uai Èy to
ctopati vioog Emeoti' nai Otav
eventi 7, evlote n dun ovu Ègeuy
eloniovv ÉGT. patvovoa 7 dè Zluvn
avtn fori peyddn, tò wegiueroov
Fovea ws ctadiov yidlav: MEQLOL -
uovo. dì avv AiBves n. 1. 4.), in
antecedentibus quoque huius lacus
mentionem factam esse, sed ab ex-
cerptore omissam iure post alios sta-
tuit Mueller (Geogr. Graecc. minn.
I. p. 88). Atuvny uvà Tortmvida,
Èv 7 n ualiota vaoiov, Foti ual [egoy
tijs ‘Apeoditns éy avto (quod tem-
plum ‘A8nvas Toitovidos esse dicit
Scylax 1. 1.) commemorant quoque
Strabo XVII. p.836 et Plinius H. N.
V, 4. 8. 28: ,,Ab his (sc. aris Philae-
norum, ubi Lotophagi) non procul
a continente palus vasta amnem
Tritoncm nomenque ab eo accipit,
Pallantias appellata Callimacho et
citra minorem Syrtim esse dicta: a
multis vero inter duas Syrtes‘. Plu-
ra vid. apud Tzschucke ad Mel. I,
7, 4 nott. exegg. Vol. IIl. P. I. pag.
156, qui discrepantes veterum locos
de Tritonidis insula collegit. Add.
Mueller. Orchom. pag. 359 seq. et
Kleine Deutsche Schrift. II. p. 188
Req., qui quaecunque de Tritone ac
Tritonide per Libyam retulerint ve-
teres, ea ad Boeotiac Tritonem Boe-
otorumque s. Minyarum ad traditio-
nes efficta statuit: de qua re dice-
mus ad cap. 180. Nos alia hîc secta-
mur. In lacum Tritonidis ventorum
vi cum Argo navis esset delata, con-
sequens est, hunc lacum, quem nunc
Aiuvnv ueypadnv Torrovida év
vocari Zomdeak s. Schibkah-el Lomd-
Jah contendunt Shaw, alii, mari s.
Syrti minori olim fuisse iunctum
brevi quamvis canali (nam eo retu-
lerim tè feazea apud Herodotum);
id quod ab ea, quae nunc est illius
regionis, indole prorsus abbhorret,
cum inter huncce lacum et mare tra-
ctus intersit sabulosus aliquot mil-
liar., in quo omnis aqua continuo
perire dicitur; quamquam non de-
sunt indicia, quibus hune ipsum tra-
ctum vel totum vel maxima certe ex
parte arenà adduct& olim aggestum
fuisse coniicias ipsumque rivum,
quo olim lacus mari fuerit iunctus,
arenà obtectum esse statuas; prae-
sertim cum vel prisco aevo perdiffi-
cilem fuisse exitum, ipsa haec de
Argonautis narratio cap. 179 com-
monstret. Ac suspicatur Humboldt
(Examen critique de l’histoire de la
gcographie du nouv. cont. p. 59) ter-
rae motibus factum esse, ut Trito-
nis lacus ipsaque regio plane muta-
tam acceperit formam ac speciem,
indeque putat ortam esse eam con-
fusionem, quae inter Tritonidem
lacum et Syrtim inveniatur. Quae
cum ita sint, iure quaeras, qui sit
fluvius ille magnus 7riton Herodoto
commemoratus, cum nullus hodie-
que illic reperiatur fluvius, qui ma-
gnus quodammodo appellari queat.
Commemorantur quidem duo rivi,
quorum alterum XAades huc refert
Shaw; quamquam qui in ipsum mare
exit rivulus, lacum minime 'potuit
tangere. In alterum rivum Z£/ /7on-
mah incidit Rennel. p. 682, qui e
complurium rivulorum coniunctione
ortus in ipsa arena perire dicitur.
Quocum neutro sanequam convenit
magnus qui ab Herodoto appellatur
amnis; nisi potius ad ludibria poé-
tarum, qui Argonautarum res car-
mine celebrarint Libycasque res
valde exornarint, hoc retuleris in-
deque fiuxisse statuas Herodotea
cum Heeren. Ideen, II, 1. p. 36 coll.
Mannert. X, 2. p. 164. Nec minorem
MELPOMENE. IV. 178.
617
dè «Uri vijoos Eve, ti) ovvoua Dia. tavtnv dì tv vijoov Aa-
denique difficultatem insula exhibet
Phia, quae Shawio videtur esse ma-
gna quaedam insula, quae etiamnum
in lacu Lowdeah conspicitur; aliis
vero, ut Heerenio 1. l. ac Rennelio
p. 681, nunc illa videtur cum conti-
nenti terra, quae inter lacum illum
mareque interest, coniuncta. Man-
nerto X, 2. pag. 166. 168. 178 seqq.
insula egdem est, quae vulgo Me-
ninx vocatur, Lotophagorum sedes
(vid. nott. ad cap.177), ipseque 7ri-
tonidis lacus est Syrtis minor impor-
tuosa, e cuius tortuosis ambagibus
vix ac ne vix quidem navigantes se
expedire potuerint; ita ut, quaecun-
que de lacu tradantur, e poétarum
ingeniis fluxerint. Atque Schlicht-
horst. pag. 147, qui de Tritone amne
Shawii sequitur sententiam, omnia
expedita fore existimat, si Herodo-
tum confudisse statuamus 7ritonidis
lacum cum Syrti minori, quae inter-
dum paludis 8. maris Tritonidis ob-
veniat nomine. In quam sententiam
scribit quoque Voelcker. Myth. Geo-
graph. I. p. 35, videri usque ad He-
rodotum ipsam Syrtim minorem sub
Tritonide fuisse comprehensam.
Quo magis arridet Rennelii atque
Heerenii sententia , qua olim Trito-
nidem lacum ac Syrtim fuisse iun-
cta pronuntiamus; ipsamque insu-
lam Phla, ante lacus ostium olim
sitam, nunc arenae afflatae et ag-
gestae mole cum ipsa terra plane
coaluisse indeque fiuvium El Ham-
mah, qui pro Tritone amne haben-
dus, in ea ipsa interire, cum ob ni-
miam arenae obiectae copiam ad
ipsum lacum pervenire nequeat. Et
poterunt in Herodoteis nonnullu sa-
ne aliunde, poétarum illorum credo
e carminibus, hausta videri, prae-
sertim si ad eas usque regiones
ipsum scriptorem vix progressum
esse existimemus: de quo conf. nott.
ad cap. 168. Adiiciam his, quae de
Tritonide lacu fiuvioque nuper sta-
tuit Pelissier 1. 1. pag. 144. 305. Is
enim hunc lacum agnosci posse pu-
tat in palude salsa valde extensa,
cui adhuc nomen Chot el Djerid (quod
reddit: ,,la plage du Djerid‘‘) vel
Chot-Meta-Pharaoun: regionem esse
valde depressam saleque praegnan-
tem asserit, in quam torrentium
aquae pluviarum tempore quando
confluxerint, lacus eiusque sat ampli
speciem exhiberi ; ac praeterea alias
huiusmodi paludes s. lacus plures in-
veniri ad mare usque pertendentes,
sed minoris ambitus: per hos lacus
pluviarum tempore secum coniun-
ctos delabi fluvium ad mare us-
que prope locum 7ref el Ma: hune
igitur fluvium Zritonem esse arbi-
tratur. In egregia, quae huic operi
addita est, mappa geographica satis
clare et ipsum hunc lacum, quem
pro Tritonidis lacu haberi vult, et
paludes minores ac denique rivulum
in mure exeuntem videmus indica-
tum. Atque circa easdem fere regio-
nes etiam Barth, si quid ex mappa
geographica ipsius operi adiecta
concludere licet, Tritonidis lacum
ponere voluisse videtur. Quae cum
ita sint, quo iure Wheeler: Geo-
‘graphy of Herodot. p. 541 pro-
nuntiet minime esse dubium, quin
Tritonidis lacus idem sit atque la-
cus Schibkah (quam Shawii esse
sententiam supra diximus), ipse vi-
derit. Verba éxdidoî dè ovrog
x. t. Z. excitant Eustath. ad Dio-
nys. Perieg. 267. Steph. Byz. 8. v.
DBlla.
ti] ovvopa Dia] Goettling: Lehre
v. Accent p. 126. 407 scribi mavult
Ple. Hanc insulam perperam con-
faderunt cum ea, quae in Aegypti
finibus sita reperitur Nili insula,
Phile (de qua vid. supra nott. ad II,
28), indeque hîc corrigi voluerunt
Dili. At vid. Parthey: De Philis
insula pag.70. 71. Ansam confusio-
nis praebuit Stephanus Byz. s. v.
Billa scribens: fore xa) v7joos èv
Alybnto* "Heodorog terdern: èrl
motopov péyav, do ovvoa Tolroy
totly* éndidoî dì ovros è Muvny
peyeinv Torrovida. Ubi ipsa insu-
la PMla sita fuerit, incertum: quam-
obrem quaeri de ea vult vir doctus
in: Annales des Voyages 1847. T. I.
p. 360.
618
HERODOTI
IM 79 xedaruoviorci pag: Aoyiov elvai xticat. "Eoti dì xal 0d8 A0p0s
Asyduevos® ‘Incova, énei té ol tteopao®n vaò to Indio n
"Aoyd, éotguevov és avtmv @AANY te ÉxatouByv xa dp xal roi
moda qeAxsov, mepirAoierv ITedorovvnoov, BovAopevov ég Ae4-
povs amxéoda. xal puv, 0g vAÉovta pevéotar xata Madénv,
Cap. CLXXIX.
"Est dè nal 6ÎE 20709 Aeyopevos]
Quae verba haud praetermittenda
videntur respicienti, quantum stu-
dii operaeque Noster in eo posuerit,
ut, quae famA ferrentur aut a poé-
tis sic tradita exstarent (in quibus
enarrandis acquieverunt logogra-
phi), ab iis, quae ipse investigando
vera expertus esset, seiungeret. De
quo conf. nott. ad cap. 173. In ipso
fabulae argumento sudavit C. O.
Mueller. Orchomen. pag. 353, quae-
cunque hîc enarrentur Libyca, ea
omnia e Boeotia in Libyam tradu-
cta statuens ab illis Minyis, qui per
varias rerum vicissitudines in Liby-
am tandem devenerint eaque spar-
serint, quibus regionem divinitus
quasi in possessionem concessam
commonstrarent, et cum Libycis
hisce fabulis Argonautarum quoque
expeditionem, in qua praecipua Mi-
nyum pars, coniunxerint. Nec ali-
ter fere Italus Iferodoti interpres
haec a Cyrenacis conficta vult, qui-
bus suum in Libycas regiones impe-
rium divina quasi auctoritate con-
cesssum magis stabilirent. Quae
cum Ierodoti testimonio haudqua-
quam innitantur, vereor, ut stare
possint. Sed haec uberius exponere
huius loci non est. Tu cum IIerodo-
teis conf. Apollon. Rbod. IV, 1591—
1617, haec eadem copiosius enar-
rantem et in nonnullis ab Herodoto
discedentem. Delati autem sunt Ar-
gonautae in Libyam, eodem teste
Apollonio IV, 1232, cum a vellere
aureo acquisito in patriam regrede-
rentur. Ac suspicatur Pacho (Voy-
age etc. pag. 173) in Phoenicum por-
tum ad Phycuntis promontorium
(ubi Hesperidum quoque hortos fu-
isse vult) appulisse Argonautas, ven-
to in Libyam delatos. De ipso Ar-
gonautarum itinere conf. Grote: Hi-
story of Greece I. cap. XIII (p. 211
seqq. praecipue p. 219 e versione
Thceod. Fischeri: Griech. Mytholog.
u. Antigq. etc. Lips. 1856). — vado
to IInZlw, sub Pelio, i. e. ad Pelii ra-
dices. Ad éÈsgyao®n conf. II, 180
ibique nott. et III, 60. In verbis
seqq. éo8fuswov Ès aviny diinv
(omnino, praeter alia) ve Enardufiny
attende vocem «4206, de cuius usu
Ast. ad Plat. Phaedr. pag. 241 seq.
ad Polit. pag. 415. 521. 641 multa
excitavit.
ua dj nal tolmoda qalxeov] Tri-
podem ad Apollinis sacra potissi-
mum pertinuisse indeque plerumque
in Apollinis donariis ac muneribus
memorari satis notum. Plura vid. in
nott. ad I, 92. Atque hunc ipsum
tripodem literis antiquis inscriptum
apud Euesperitas esse asservatum
testis est Diodor. IV, 56, nec mora-
mur, quod tripodis loco hac in re
enarranda craterem ponit Lycophron
Alex. 887, ubi conf. Tzetz. pag. 859
coll. Apoll. Rhod. IV, 1548 seqq,.,
qui et ipse fripodem agnovit.
cs riéovta yevecdo. nata Malé-
nv] i. e. cun navigando pervenisset
ad Maleam, promontorium Laconiae,
ventorum tempestatumque vi famo-
sissimum, cui nunc nomen Capo di St.
Angelo. Vid. Odyss. III, 287 et IX,
80 et ad utrumque locum notata a
Nitzsch. T. I. p. 198. II. p. 20. Cf.
Mannert. VIII. p. 600 seg. et ad lo-
cutionemIferod. III, 45: éred re èyé-
vovto év Kaoradw mifovres, ubi
conf. nott. Supra I, 82 exstat Ma-
deal, quam eandem formam frequen-
tat Strabo I. pag. 25 8. 45 B. VIII.
p. 362 a. 597 C. 558 B. p. 378 s. 580
B. p. 389 8. 597 A. Alii teste Ste-
phano Byz. 8. v. MaZeia et Malta,
unde Latinorum Malea. De quo pro-
montorio cf. Wasse ad Thucyd. VIII,
39, et quì plura attulit Tzschucke
ad Pomp. Mel. II, 3, 8 nott. exegg.
MELPOMENE. IV. 179.
619
vmolafetv avenov Bogénv xa arogpepsiv n00S tV AlBunv*
molv dì xatidéoda. vv, év toto Boazeoi peveodai Aiuvns ts
Toiravidos. xai ol amoggovii tv étayopnv Aovos tori pavi-
var Toirava, xal xedeverv tòv Inoova Eva dovvar tov toi-
moda, papevov cp. xaì tòv mogov détev, xa) ammuovas aro-
otedgeuv. merdouevov di toù ‘Inoovos ovt® dn tov re diéx-
mAoov tav foagécav derxvuvai t0v Tettova copi, xal tov toi-
moda Belvar év td EMuroù led, énidsonicavia te td toirodi
Vol. III. P. II. p. 293. — Ad vzo-
Aafeiv conf. I, 24 ibique nott. VI,
27. VIII, 12. 96. 118, et ad &rogpé-
08:y conf. IV, 103 ibiq. nott. Zoreae
autem loco in his potius Eurum sive
Subsolanum exspectandum fuisse,
quo Argo in Tritonidem fuerit com-
pulsa, monet Rennel. p. 681. Ac Bo-
ref in maiorem potius Syrtim Iaso-
nem oportuit pulsum quam in mino-
rem, ut C. O. Muellero placuit Or-
chomen. p. 354. At quis omnino in
talibus omnia tam accurate ad ve-
rum expressa exspectabit? Nec alio
pertinere credam, quod Ulixes a
Borea in mare occidentale detrudi-
tur, ubi de Euro, qui una cum Bo-
rea navem egerit, cogitandum; conf.
Voelcker. Homer. Geogr. p. 110 coll.
p- 75. 79.— Adta feazea cf. 1I, 102.
Vadorum brevia habet Mela I, 7, 241
coll, Virgil. Aen. I, 111, ubi Servius:
ssbrevia — vadosa dicit, per quae vadi
pedibus potest;‘‘ et: ,,vada, ra fiea-
gea.* Plurima nunc dabit Melae lo-
cum Tzschuck. in nott. exegg. p.
184. 185. Ad voces amoggovii tv
#Eaycoynv conf. supra ad III, 4 nott.
— Verba: pausvor op. nal rov xd-
oov déberv xnal dnnpovas amoatede-
sv valent: Tritonem (deum scil.) di-
centem, se tis et exitum monstraturum
et incolumes eos emissurum esse (ex his
vadis), ubi cp: et daMuovas referas
ad ròv ’Incora xal tovs cvv’Ingov,
ut mox Noster loquitur. De ipso
Tritone deo quae Graeci sint confa-
bulati, afferre omnia huius loci vix
esse potest: maris eiusque aestuan-
‘ tis potissimum significationem ha-
bere Tritonem indege ad deos mari-
nos ipsumque Neptunum pertinere,
a quo ex Amphitrite genitum vulgo
ferebant Tritonem, haud dubium vi-
deri poterit: vid. modo Preller:
Griech. Mytholog. I. p. 126. 3541.
376 et cf. etiam Muys: Griechen-
land u. d. Orient. p. 185 seqq. Hic
igituar ,,maritimus Triton, natan-
tibus invehens beluis adiunctis hu-
mano corpori“, ut scribit Cicero
De nat. deorr. I, 28, inter Neptuni
comites vulgo relatus, a Graecis ma-
ture iam ad Libyae oram sic trans-
latus esse videtur, ut cum indige-
narum deo, quem Neptunum fuisse
existimo (cf. Herodot. II, 50), con-
funderetur atque Graecorum ex more
etiam pro deo eius fluvii magni ha-
beretur, quo lacus ille mari iunge-
batur: quare qui hoc loco deus va-
ticinans invenitur 0 Tolrov, is fiu-
vii ipsius significationem habet et
hoc capite et sequenti in verbis:
tÒò uécov dé cpu ovelter 0 Toitowv.
Graecis quod futuras res vaticinari
dicitur hic deus, noli mirari: ete-
nim vaticinandi artem diis marinis
atque etiam fluvialibus inprimis tri-
bui a veteribus satis constat.
im0desonlcavra] idem atque &e-
caicavta Énì ro totmodi, super 8.
ex tripode vaticinantem, ut ait Wes-
seling. Verbum ér1de0x/}e1y eodem
sensu adhibuit Dionys. Halic. An-
tiqq. II, 6. III, 35. Participia érxc-
deonlcavra te ual cnunvavta arcti-
us inngenda cum antecedenti sen-
tentia: tò» telroda Esivar Èv to
fo, namque hoc opinor dicere vult
Herodotus: Tritonem deum super
tripodem (quem dono acceperat ab
Iasone) vaticinatum Graecis edixis-
se, quid ipsorum posteris eventurum
esset: tum vero securitatis causa,
tripodem ne quis auferre posset, re-
posuisse in suo ipsius templo. —
In verbis sequentibus #r8&p row tol-
620
HERODOTI
xal tolo cÙv "Incovi Onunvavta tòv navta Adyov, dg, éreav
tov toiroda xopiontai tav Expoverv ris tav év ij ‘Agyol cvu-
mieovt@v, Tote éxatov modias olxoa: megl tqv Toiroavida 360
Aluvnv ‘EdAinvidas naoav elvar avayunv. tabta axuveavtas
180r0ds érizogiovs tv ABvav xguwai tòv telxoda. Tovrav dè
Epovter tv Mayivav Avosis. ovto. dì xal ol MayAves aéoit
tv Torovida diuvnv cixéovor: to uécov dé cpu ovpite 0
Toirav. xaì of uè v MayAves ta ori xopéovor ris xepadijs,
of dè Avosts ta Eumgoode. ‘Ogrij dì Eviavoin ABnvains al
moda nopiontar tav Enyovwv tLs x.
t. Z. (si quis tripodem abstulisset
etc.) conf. de significatione verbi
xoutteoda. nott. ad V, 83. — Ad
oraculi effatum de censum urbibus
hand scio an referri quoque possit,
quod Nonnus Dionys. XIII, 375
tradit, Cadmum nuptias cum Har-
monia in Libya, ad quam ventis
delatus fuerit, celebrantem in hu-
ius rei memoriam centum condidisse
urbes. Neque vero inde opus erit,
hoc Herodoti loco olxicai (i. e. con-
didisse) reponere, quod ab uno co-
dice allatum placuit quoque Nabero,
quem laudavi ad cap. 116, ubi vid.
nott. Nam oòx70a h. 1. intransitiva
notione accipiendum (cf. nott. ad
I, 27); necesse esse oraculum dixit,
centum Graecas urbes sitas esse s.
habitari circa lacum Tritonidem.
Cap. CLXXX.
Avozîg] Olim Avo7g, unde Valck.
refinxit /vo7es. Apud Stephan. Byz.
8, v. Avosîs, édvos Along. ‘Axn04-
10d0gog devréoa nEGLNYNOEDS nai
‘Heodoros $v tetoorn. Alii gentis
testes mihi non constant. Ac pror-
sus sibi convenire Rennel. negat p.
668 Herodotum, qui cap. 191 Ausen-
ses vocet nomadum extremos Ma-
xyesque ab occidente his finitimos,
agricolarum primos, sed cap. 186.
187 idem Libycorum nomadum fines
ponat ad Tritonidis lacum occiden-
tem versus. Quare modo latiori,
modo strictiori sensu ille locutur
esse videtur. — ,,I. R. Pacho in Re-
lat. d’un Voyage dans la Marmari- ‘
que Cyrenaique etc. Paris 1827 hos
Avosîs pro iisdem habet, qui, Syne-
sio teste, seculo quinto et serto post
Chr. n. Cyrenaicam devastarunt Ax-
surii dicti.‘‘ Cr. Tu vid. p. XXIX
not. 1.
tÒ pécov dé cp: ovelter 6 Tolvwr]
i, e. disterminat Triton medius inter
utrosque interfluens. Ubi ò Tolrov
de amne (qui etiam deus est et co-
litur) intelligitur. Verbum ove
eodem modo ac sensu II, 16. IV, 42.
51. 66. 57.
‘Oeti dè Enavolny x. t. 2.] Vocem
°A&nvatns in his tolli vult Cobetus.
Expressit Herodotea Mela I, 7, 27:
»Super hunc ingens palus amnem
‘Tritona recipit, ipsa Tritonis: un-
de Minervae cognomen inditum est,
ut incolae arbitrantur, ibi genitae
(vid. Apollodor. I, 3, 6. III, 12, 3):
faciuntque ei fabulae aliquam fidem,
quod quem natalem eius putarit, lu-
dicris virginum inter se decertan-
tium celebrant.‘‘ Attigit Herodote-
am narrationem C. O. Mueller. Or-
chomen. pag. 355 seqq. et Kleine
Deutsche Schrift. II. p. 188 seq., ut
iam notavimus ad IV, 178, itemque
Voelcker. Iapet. p. 218 seqq. 226
seqq. Myth. Geogr. I. pag. 24 seq.
32 seqq. 36 scq., qui et ipse haec e
Graecia in Libyam traducta et a
Cyrene Libycas ad gentes advecta
opinatur; add. H. G. Brzoska De
geogr. myth. Specim. I (Lips. 1831).
p. 55. 56, ubi contendit, hanc fabu-
lam de Tritone ac de Tritonide Mi-
nerva ex ipsa Boeotia in Libyam
translatam esse ad Syrtim minorem
itemque puellas Amazones, numi-
num bellicosorum ministras, ad hu-
ius deae cultum ac sacra proxime
MELPOMENE. IV. 179. 180.
621
mrapdévo. avrov dixa diaotAoai pagovtai r90s aAAp4as Aldowol
pertinentes et ex Boeotia in Libyam
a colonis Minyis adductas. Ac ne-
mo quisquam sane in hisce puella-
rum certaminibus, quas Herodotus
hîc describit, similitudinem quan-
dam cum Amazonibus earumque pu-
gnis non agnoscet: quales virgines,
ubicunque Minervae sacra, ibi repe-
riri monuimus ad cap. 110. Neque
vero quisquam mihi persuadebit,
omnia haec ex Boeotia repetenda
esse, unde in Orientem aeque atque
in Africam ad Syrtis accolas de-
ducta fuerint. Nam in his ipsis re-
gionibus Libycis multo prius quam
in Boeotia eius deae sacra florue-
runt, quam indigenam Noster praedi-
cat quamque a Graecis advenis, qui
Minervae sacra secum attulerant,
cum Minerva ipsa confusam quo-
dammodo esse existimo. Haec vero
dea indigena (av®.yevns deds) qua-
lis re vera existimanda sit aut unde
ad Libyae oras advecta, si quaeras,
probabilius utique videtur, huius
deae origines atque sacra primitiva,
quae a Graecis post assumpta aut
cum Minervae sacris confusa fuerint,
ex Aegypto repetere (ex qua arma
quoque puellarum Noster repetit),
unde haec omnia ad finitimas Liby-
ae gentes delata fuerint, quam e
Graecia, quae vel quadrigarum re-
darum artem a Libycis homini-
bus edocta fuit, teste Herodoto IV,
189. Conf. Mannert. X, 2. pag. 171.
Itaque ad Aegyptiorum deam Neith
s. Saiticam Minervam (vid. nott. ad
Herodot. II, 62) regredi vult David
(Jupiter I. p. 139 seq.), neque aliud
placuit Creuzero Symbol. III. p.309
seqq. ed tert., qui cum hisce Liby-
carum puellarum certaminibus in
deae honorem institutis comparat
ritus ad Sais lacum celebrari solitos
in honorem Isidis-Neith s. Minervae, ,
neque vix latere posse pronuntiat,
quid sibi velint Libycarum puella-
rum pugnae, ad castitatis specimen
exhibendum, si omnino in talibus
Amazonum 8. virginum institutis
notionem castitatis cum bellica for-
titudine coniunctam quodammodo
repraesentari reputemus eaque om-
nia ad lunares ac solares religiones,
ad quas et ipsa pertinet Pallas Mi-
nerva, referamus. Utrobique enim
inveniri abstinentiam a viris, utrobi-
que institui certamina certis tempo-
ribus solis lunaeque cursu definitis
redeuntia. Atque vel Indorum in
fabulis istiusmodi commemorari cer-
tamina ad castitatem probandam
instituta idem Creuzerus observat
I. 1. p.312. Quae enim dea est ca-
stissima ac purissima lucis imago,
eam consentaneum est certaminibus
celebrari, quibus virginum castitas
aeque ac bellicosa natura probetur.
Atque etiam Voelcker. Myth. Geogr.
I. p. 50 contendit , Amazonibus Li-
bycis tesseraria quadam ratione re-
praesentari Palladem Minervam
eiusque virginitatem atque fortitu-
dinem, non alio fere sensu quam
quo Asiaticae Amazones referantur
ad Ephesiam Dianam. Postea, ut
monet Cr., de Palladis Tritonidis
religionibus itemque de Amazoni-
bus exposuit O. M. de Stackelberg.
in libro: Der Apollotempel zu Bas-
sae in Arcadien. pag. 134 seqq. At-
tuli haec; quae cum ex Aegypto
huius Minervae Libycae origmMes et
sacra repetant, haud scio an longius
repetita videri queant, si quidem
vix ullum certius exstat vestigium
huiusmodi sacrorum aut numinum
ex Aegypto ad Libycae orae gentes
vel remotiores occidentem versus
ad Syrtim usque delatorum. Quare
satius videtur statuere, deam Li-
byum indigenam, quam Graeci teste
Herodoto Minervam vocabant quam-
que etiam ad Graecae Mivervae mo-
dum conformasse putandi sunt sa-
cris utriusque deae coniunctis, nul-
lam aliam revera esse atque eam,
quam per Syriam aliasque Asiae oc-
cidentalis partes ac potissimum per
oras maris mediterranei orientales
ac meridionales a Phoenicibus at-
que Carthaginiensibus cultam vide-
mus deam lunarem variis nominibus
designatam. Cum hac igitur Astarte
sive Punica sive Libyca dea Grae-
corum Minervam hîc coaluisse exi-
stimo prorsusque accedo iis, quae
622
HERODOTI
te xal Éviowoi, ti avripevét Bed Aépovoai ta ratpia axore-
Afev, tqU A8Nvoinv xaléouev. tas dì aro&vnoxovoas tiv
xaodévav Ex tav romparaov yevdoragBévovs xadéovor. xglv
dè avetvar avtas pogeodar, tade morevoL® xoLvij raPdEvov tiv
xadàiotevovoav Éxaeotote xocunoavtes xvvén te Kopuv8in xal
mavordin ‘ElAnvixij xaì énx° Goua avafiBacavres rEQuayovo:
tv diuvnv xvxio. OTtEOLOL dÌ tò nadai Éxooueov tas rapBé-
vovs, mov 7 cp ElAnvas raporniodmva:, ovx Eg00 sima.* do-
xéco d° dv Alpuntioroi Ordo xocutsoda. avtas. dRÒ Pao
Alyvrtov xal tv aonida xai tÒ xpavos paul arizBa: és tovs
hane in rem disputavit Movers: Die
Phoeniz. II, 2. p. 463 seq., qui id
quoque monuit, hanc deam sive Li-
bycam sive Punicam Carthagine re-
praesentatam esse armis et galeà in-
structam atque a Libyae gentibus
bellicosis cultam fuisse belli deam,
ut adeo facilius cum Graecorum Mi-
nerva confundi potuerit. Annuum
autem illud festum, quod huic deae
virgines secum certantes agere No-
ster scribit, quodque ad natalem de-
ae diem refert Mela, idem Movers
novilunii festum fuisse putat, in ho-
norem primi novilunii ineunte anno
peractum, cum similia festa per
Asiam minorem atque Syriam per-
acta fuerint.
ti avryevei de06] Unus Florenti-
nus av&ysvén, Sancrofti liber av-
&iyeveî. Cf. nott. ad II, 149. Mox
cum edd. recentt. exhibui roy nao-
Bevov pro ragdévovs, itemque tow-
uotov pro tenvuator, de quo conf.
Struve 1. 1. Spec. III. pag. è not.
(Opusce. II. p. 346.). Ad dvsivar
conf. cap. 175 ibiq. nott. Sensus est:
priusquam virgines ad pugnandum di-
miltant 8. pugnare sinani. Corinthiaca
galea, quae virgini pugnaturae im-
ponitur, simplicior fuit atque ex me-
tallo elaborata: itaque iure hoc ga-
learum genus H. Barth (Corinthior.
commercii et mercaturae histor.
Partic. Berolin. 18441. p. 19) refert
ad id opificium, in quo mature iam
Corinthii studium operamque posue-
rint, ad artem metalla tractandi va-
rios in usus et conficiendi arma,
tela, alia id genus. Tu conf. etiam
C. O. Mueller: Kleine Deutsche
Schrift. I. p. 104. Scripsi autem
xvvén pro vulg. xvv}j secutus Bre-
dov. p. 220. — Ad xtxZ® conf. nott.
ad Herodot. cap. 72. — xocpéeodai
est instrui, ut I, 109. VII, 209. — Ad
drtorai conf. de forma Struve Spec.
ete. I. pag. 48. 40. (Opuscc. II. p.
322.)
sal tpy aonida ual tò xodvos x.
t. i.) Affert Wessel. Platonis locum
e l'imaeo cap. 3. p. 24 B., quo sa-
cerdos Aegyptius suae genti scuto-
rum atque hastarum originem tri-
buit; quod eo magis teneri velim,
quo frequentius Aegyptios quidquam
in artibus, quod inde ad Graecos
fluxerit, habuisse nunc negari video.
Utitur Herodoteo loco Vir Illustr.
De Minutoli in Itinerar. ad templ
Ammon. pag. 159, arma, quae in
templo Iovis Ammonii adhuc reprae-
sentata inveniuntur, recensens at-
que describens. Scuta Aegyptiorum,
qualia in ipsis Aegyptiorum monu-
mentis gestantes conspiciuntur mi-
lites, Graecorum scutis admodum
similia videri affirmat Rossellini Mo-
nument. civil. III. p.227, idque adeo
confirmant, quae de Aegyptiorum
scutis leguntur apud Wilkinson.
Manners and customs of the ance.
Agypt. I. p. 298, additis imaginibus
ipsis; de galeis idem disputavit p.
329; conf. etiam Herodot. II, 151
ibique nott. Scuta ad pedes usque
pertinentia et ad corpus tuendum
aptissima commemorantur apud Xe-
nophontem in Exped. Cyr. I, 8,9.
Cyropaed. VI, 2, 10. VII, .1, 33.
MELPOMENE. IV. 180.
623
“EXAnvas. Tyv dè A&nvatnv pao) Ioosrdéc0vos elvar Fvyarzoa
xal tie Toitavidos Aiuvns® xal puv peupdeicav ri td ratoì
dovvar Éovinv ta dii, tov dè Ala ÉovtoÙù Luv romoaodai
&vyateoa. tavta uèìv Aéyovor. Mit dè Erxixorvov tav yv-
Tny dt ABNvainv paoì n. 1. 1.]
Attigit Herodotea Eustath. ad Ho-
mer. Ili. p. 1216, 47 s. 1296, 38 et
ad Dionys, Perieg. 267 coll. Pausan.
I, 14. $. 5. Hinc ipsa Minerva, filia
nymphae lacus Tritonidis (ita enim
intelligo voces: xal tg T'otiavldos
diuvne), dicta vulgo 7'osroyevesa,
cuius cognominis quae variae affe-
runtur rationes, indicabunt Heyne
ad Apollodor. Ill, 12,3. pag. 297,
Tzetz. ad Lycophr. 519. pag. 666
seq., Creuzer. Melett. I. pag. 23,
qui idem Symbol. III, p. 317 ed.
tert. de huius fabulae sensu recon-
ditiori disputavit, in quam eandem
disquisivit Voelcker. l. l. coll. Wel-
cker. Trilog. d. Aeschyl. p. 282 seq.
Quae enim hoc loco patre Neptuno,
matre Tritonide nympha nata Io-
vem adiisse et ab eo adoptata fer-
tur Minerva, eius patrem alii nun-
cupant Palladem, ipsius virginitati
insidiantem ideoque ab ipsa Miner-
va interfectum. Quem Palladem
haud alium esse atque ipsum Neptu-
num monuit Creuzer; a quo Neptu-
no ex 'Tritonide Minervam quod ge-
nitam dicunt, hoc prisca illa ex do-
ctrina repetendum, qua Oceanus
ac Tethys (i. e. agua et terra) omni-
um rerum ferantur parentes. Miner-
va autem, quae est ipsius natura
ad lunam lucemque lunarem prozi-
me spectans, cum neque ad terram
neque ad aquam pertineat, ad Iovis,
i. e. Solis igneam vim ac lucidam se
confert et in ea ita acquiescit, ut
iam coelestia lumina, et Sol et Luna,
coniuncta quodammodo, ut par est,
reperiantur. Spectat igitur fabula,
reconditiorem eius sensum si secta-
ris, ad doctrinam cosmogonicam
adeoque philosophicam de Sole, Lu-
na astrisque nunquam intereuntibus
nec suamvim perdentibus igneam lu-
cidamque, quam illibatam atque in-
tegram servari maxime est conve-
niens. Haec Cr., qui postea ad scri-
psit: Millingen Ancient unedited
Monuments — Vases. Nr. I. PI. 1.
2. 3. p. 3, Inghirami: Monumenti
Etruschi ad tab. XXXIII de’ Vasi
fittili pag. 348. Equidem quid de
Minerva hac sentiam, supra indica-
vi: ad Neptunun quod attinet, cum
quo sic coniungitur Minerva, ut eius
filia perbibeatur, noli id mirari;
namque Neptunus, qui teste Hero-
doto II, 50 vere Libycus deus est,
neque inde ex Aegypto, ut quidam.
volunt (cf. Roeth: Geschichte d.
abendliind. Philosoph. I. nott. p.
202), repetendus, non alius utique
deus esse videtur atque Punicus ille
Baal, quem Phoenices Carthagi-
niensesque navigantes coluerunt
marisque deum quoque venerati
sunt: de quo vid. Movers |. l. pag.
468 seqq. Hunc igitur maris deum
sive Punicum sive Libycum Graeci
Neptunum nuncuparunt eundemque
cum Minerva, quae Iovis capite vul-
go orta dicebatur, ita coniunxerunt,
ut Minervam Neptuno ortam, sed,
cum de patre quereretur, a Iove
adoptatam dicerent. Etenim Hero-
doti verba: xal uv usupdeicav ti
to) matei (i. e. cum haberet aliquid,
quod de patre conquereretur; cf. nott.
ad III, 1) eo spectare videntur, quod
pater filiae virginitatem violare co-
natus indeque a filia ipsa interem-
ptus dicebatur: vid. Cicero De nat.
deor. III, 23, ubi reliquos veterum
de hac re locos indicavit Creuzer.;
add. Movers 1. ]. bene monens, hoc
modo scite tolli eam discrepantiam,
quod Minerva illa modo Neptuni
modo Iovis filia perhibebatur. Ali-
ter de his statuit Mueller: Kleine
Deutsche Schrift. II. p. 187 seq. 226
seq. alia ratione Minervam cum
Neptuno a veteribus hac in fabula
iungi ratus.
tov dè dla Éovroù pv momoa-
cda. dvyaréoa] ,,adoptare sibi filium,
vfov tiva n017j0600da1 frequens apud
oratores; @vyaréoa r01700c0da,
qui praeter Herodotum dixerit, ne-
624
HERODOTI
vandv MoLéovtaL, OUTE SvvOLNEOvTES xtNuNdov te piuoyopevor.
éneav dì puvarni tò raudiov adpov yévnta:, cvuporréover és
toUTÒ of avdpes tRiTtOv pavòs, xal to av olxp tav avdpdv 1ò
mardiov, tovtov mats vopiterat.
Ovro: uèv oi regadarlagoroi tav Nouadcav Afvav el-
minem novi, nisi Isaeum p. 84, 12
[p. 274 infra R.] et p.88 15 [p. 292
R.]. Iunonem permovit adulter vfo-
x0170008a. tòv HoaxAéa: ridiculum
commemorat Diodor. Siculus ritum,
quo hoc in coelo fingeretur paractum
IV, 39.4 Valcken. Conf. Herod.
VI, 57 7v t16 deròv raîda moré-
e68ar é8#4n, in quibus vox Però
suspecta videtur Nabero in Mnemo-
ayn. III. p. 480. Ad verba seqq. pi-
Ev dè Exlxorvov x. t. 2. conf. nott.
ad cap. 172 et ad particulas ovre —
te nott. ad cap. 94. cvvorneiv de iu-
sto matrimonio dicitur I, 37. 91. 93.
108. 173. 196, ne plura, indeque hoc
loco opponitur to xtpvndov uloys-
c8aL, quod de iis valet, qui pecu-
dum more coéunt cum quibuslibet.
— In seqq. ad «door conf. I, 17 ibi-
que nott. et IV, 31. Verba tecltov
punvòs (tertio quoque mense) Schweigh.
accipit pro dia telrov unvos. Ad ol-
xn vid. Bredov. p. 194 seq.
Cap. CLXXXI,
Ovro uèiv of ragataldocio. —
eloéatat] Ad locutionem Wesscl.
confert cap. 196: ovro. p#v el01 toùs
nueis Èzopev Aifvov Ovopacat.
Quae vero ab Herodoto inde a cap.
168 recensentur gentes, eus omnes
maritimas fuisse negat Schlicht-
horst. pag. 9 uot., cum ipse Hero-
dotus hinc eximat Asbystas (170),
Garamantes (174) et Gindanes (176).
Quae tamen et ipsae nisi mari adsi-
tae fuerint, haud ita procul a mari
habitasse putandae erunt. Quae se-
quuntur inde a cap. 181—185, ea
egregie illustravit Heeren. Id. II, l.
p. 201 seqq. bene monens, indicari
hîc viam, quam mercaturae causa
qui per Africae deserta peregrinan-
tur, et veterum et nostra aetate te-
rere consueverint per Libyae tra-
ctum, qui nunc vocatur Zezzan, ad
superiorem Aegyptum atque etiam
ad interiores Africae tractus usque,
ad Nigri adeo regiones et quae sunt
his proximae, ita ut e Libycis mer-
catoribus, qui hac ipsa via in Ae-
gyptum devenerint terrestri, haec
ipsa in Aegypto edoctum esse No-
strum sit credibile. Qui iter hocce
suscipere solent, ii a Thebis Aegy-
ptiacis (quae olim primaria commer-
cii sedes fuisse videtur non aliter
atque etiamnum Cairo) profecti per
deserta ad Ammonis templum quan-
do pervenerunt, hinc denuo deser-
torum Barcae partem montesque
Haradsch transgressi in terram
Fezzan descendunt: unde ulterius
progressi in terris Kashna ac Bornu
acquiescunt ac peregrinationis finem
faciunt. Quae ipsa cum Herodoteîs
ita congruere observat Heeren. l. l.
pag. 209, ut non nisi in stationibus
quibusdam quaedam occurrat diver-
sitas vix illa quidem tollenda, nisi,
quae eiusdem viri est suspicio(Ideen
II, 2. p. 437), duas stationes inter-
medias ab Herodoto vel prorsus
omissas esse statuas vel ipsi non in-
dicatas ab illis mercatoribus, qui
consulto, ut videtur, decimo quo-
que die stationem posuerint. Tu vid.
etiam Rennel.1. l. pag.671 coll. Nie-
bubr. Verm. Schrift. I. pag. 145
8eqq. et add., quae eandem in rem
disputavit Iomard (Annales des Voy-
ages 18460. I. p. 263 seqq.), qui ex
iis, quae apud Herodotum tradun-
tur, colligi posse putat, octoginta
ferme dierum iter antiquitus fuisse
inde ab Aegypto usque ad Herculis
columnas s. mare Atlanticum, addi-
tis mansionibus decimo quoque die
positis, ubi aqua, palmae, sal, alia
id genus proficiscentibus necessaria
adfuerint: quae autem gentes totum
hunc tractum tenuerint, Ammonii,
Augili, Nasamones, Garamantes,
Atarantes, eas omnes communi usas
MELPOMENE. IV. 180. 181.
625
ofatai. ‘Tato dì tovrov Ès pesoyarav INnosdns doti ABun'
vato dì ts Pnoisdeos 6poUn vauuov rata, ragatelvovoa
arò Onféov tav Atpvntiéov érl ‘HoaxAéas otnAas. èv dè tij
opoun tavtn padiota did déxa Nuspécov ddod a405 éori tevgpea
xata govdpovs peyadovs év xod@voto:
esse lingu& vult, cum adhuc inter
eam linguam, qua in oasi Siwah
utantur homines (Ammonii) et inter
linguam eam, quam reliquae gentes
per omnem montis Atlantis longita-
dinem eloquantur, maxima interce-
dat similitudo. Neque mirum, vel
medio aevo vam viam, qnam Noster
h, 1. (cap. 181 8eqq.) indicat, usita-
tam fuisse, monente viro docto Saint
Marc Girardin in: Revue d. d. mond.
(1841) Vol. XXVII. p. 493.
‘Tuto dè tovtwy Ég uecoparav 7
&newwdns forlì ArBvn] Haec expli-
canda sunt ex ea, quam Noster sibi
animo finxit, totius Libyae furma
ac specie e variis tractibus eandem
directionem sequentibus sibique re-
spondentibus compositae. Primus
tractus ora continetur septentrio-
nali, quae soli coelique naturà non
valde dissimilis Europae nunc com-
plectitur septentrionales partes re-
gni Maroccani, Fez, Algeriani, Tu-
nisiani ac Tripolitani vulgoque vo-
catur Berberei s. etiam Zell, i. e.
fertilis regio, teste Rittero: Erdk. I.
p. 897. Sequitur tractus belluosus,
i Eneswodns Avon (Herod. II, 32.
Iv, 174), plane desertus, si ab exi-
gua parte a Garamantibus culta dis-
cesseris (nunc vocant Ziledulgerid,
i. e. palmarum terram); supra quem
introrsum extenditur regio tumulosa
ac sabulosa, Sahara, maxime arida ac
vasta, in quasalis colles; ab huius
tertii tractus meridie Nilus delabi-
tur eadem directione ab occidente
orientem versus usque ad Elephan-
tinen, ubi Aegyptum intrat, cursu
ita mutato, ut recta septentrionem
tendat. De qua triplici Libyae divi-
sione, quam supra iam attigimus
ad II, 32. p. 546, conf. praeterea
Schlichthorst. p. 8 seq., Niebuhr:
Verm. Schrift. I. p. 144, Ideler in
Fandgrub. d. Orient. IV. p. 394,
Russell: History and present condi-
HERO DOT, II.
sul év xogvpnoi éxa-
tion of the Barbary States pag. 23
segq., Cless. in Jalrbb. f. Philol. u.
Paedag. Suppl. Vol. XIV. p. 56%
seq. Quae ultra deserta Suhara ex-
tenduntur terrae, eas ad Libyam He-
rodotus vix referre videtur, qui si
quid omnino de his compertum ha-
baerit, ad Aethiopiam retulit.
Open wauuov nat@uer) i. e. su-
pra Libyae tractum belluosum porrigi-
tur supercilium (8. tractus, tumulns)
arenosum, a Thebis Aegyptiacis ad co-
lumnas Herculeas pertinens. wappov
dedi cum Dindorf. et Dietsch. , Bre-
dovium secutus pag.53 et 51, qui sa-
tis ostendit omnibus locis Herodo-
teis hanc unam formam reperiri, a
qua hoc loco libri scripti nonnulli
utique discedunt exhibentes way-
uns, quod a Schweighaeusero et
Gaisfordio receptum est; cf. nott.
ad cap. 201 et 183. — Eodem sensu
09evn cap. 182. 185. Apud Polyb.
III, 71 dgevs deloco edito; plura
vid. in Lexic. Polybiano p. 418. Hinc
Heeren. I. 1. II, 1. p.9 reddit: ein
Sandstrich, coll. Ritter. Erdk. I. p.
1002. Deserta Sahura indicari du-
dum monuit Rennel. p. 571, nonnul-
lis distincta oasibus, in quibus no-
mades cum armentis versentur.
Add. Heeren. 1. 1., Ideler in Fundgr.
IV. pag. 304 seq. — Pro vulg. Hea-
xAntas seripsi cum recentt. edd.
Hoaxléas, vid. nott. ad cap. 8.
al6c tori tevpsa natà govdoove
ueyatdovs év uodwvoici] i. e. sulis
frusta sunt ingentibus grumis in colli-
bus. Ita Schweigh. Stephanus in ora
Herodoti sui appinzerat: frusta sa-
lis veluti grumi magni, ita ut KATA
similitudinis signiticatum assumat,
ut I, 84. II, 10. IV, 23. Equidem
malim ad Schweighaeuseri ratio-
nem verba xara 0rdeovs explicare:
klumpenmeise 8. in grossen Klumpen.
govdgoi, utcap. 185, de quavis massa
dicuntur exigua ac rotunda, gra-
40
626
HERODOTI
GtOv tOÙ xod@voù avaxovtitei éx pésov ov Aids VADO PvyEdv 301
xai yAvuv. meoì dì avuto avtoaoror cixéovot Èogato: 006 TS
Eonpov xaù vato ts Ynoiodeos, rodtoL pèv amò @nféov dia
déxa nuegéav odo Apuovior, Egovtes tò lo0v amò toÙ On-
num, grumus ; conf. Aristopl. Acharn.
521 (486 Both.), ubi zovdpor ados.
totgos uno apud Homerum loco le-
gitur Odyss. IV, 508, ubi Scholium
explicat amoxouua; plura qui desi-
derat, adeat Thesaur. L. Graec. T.
VII. pag. 2549 ed. Dindorf. Ad
ipsum argumentum pertinet Arriani
locus Anabas. III, 4. 8. 3, qui de
his sic retulit : yiyvovta dì nor ahes
avtoLatoL Év tò q0elo tovr® 00v-
xro(* ol TOVTOWY fotiv ovs ès AÙro-
ITTOV pioovo: tòv iegst0v tivÈS Tov
"Apuovos — tot dè poxg0s Te 0 20v-
doos xal nòn rivÈs avtov uai vato
Tosîs dantvlovs, xal | xodaods OoTEO
uQuoraztos. xal Tovo énì taîs dv-
GiaLs gowvtaI , 06 xadagrotioo TOY
enÒ Baldoons albv, Alytnzoi (43
mal Goo @2Z701 ToÙ Beiov oùx due-
Acos Egovorr. Accuratissime autem
ea, quae hoc loco tradidit Herodo-
tus, cum iis conveniunt, quae recen-
tiori aetate iisdem in regionibus in-
venit Hornemann., de cuius diario,
Cr. notante, vid. Goetting. Gel.
Anz. 1802. nr. 146. p. 1151 sey.
Add. qui nuperrime de hoc sale, quo
deserta prope Ammonium sunt ob-
tecta, retulit De Minutoli ]. 1. pag.
174 coll. Ritter. Erdk. I. pag. 981,
exhibnitque etiam pag. 179 seqq.
chemicam hnius salis avalysin a Ioh-
nio institntam. (Quin olim iam ma-
gnam eius copiam adeoque famam
fuisse illud est documento, quod
hoc uno Ammonio sale rex Persa-
rum, cui optima quaeque ex omni
terrarum orbe afferebantur, usus
esse dicitur. Cf. Athen. II, 71.
avanortigi fx ué60v tOÙ @Adg]
avaxovtitzv de aqua prosiliente di-
citur, ut in Callistrat. Ecphras.
Stat. c. 14. Enstath. in Homer. p.
095, 30 8. 990, 45 (quibus, add. Ho-
mer, Ili. V, 113: alua è’ avijuov-
tute dia orpentoto yiTOVOGC, ubi
Bothius bene memor fuit Herodotei
loci aliosque etiam attulit Euripidis
locos similes), monente Wesscling.,
qui Shawium quoque laudat de salis
ubere per hos Libyae tractus copia
et causa fertilitatis testantem. Ac
recentissimus istarum regionum pe-
regrinator, Minutoli l. l., et ipse ob-
servavit fontes dulcis aquae prosili-
entes e solo salinario: id quod Lar-
cher. repetitum voluit e rore, quo
sal solutus et dein solis ardore eva-
poratus fuerit, crystalli natouram
formamque deinde assumens. — In
seqq. verba m005 75 fonuov valent:
versus deserta.
noostoL uiv cò Onféor dia di-
xo fueoéov 0$00] Ab Ammonio s.
Siwah (cf. TI, 32. III, 26 ibique
nott.) distant "Thebae centum fere
milliarr. geogr.; quae decem die-
rum spatio confici non posse facile
intelligitur, cum plerumque quin-
que ad summum milliaria ab istius-
modi mercatoribus in unum diem
consumi soleant; ut potins duplicato
viginti dieram numero ad haec per-
ficienda opus sit. Itaque unam de-
cem dierum stationem, quae proba-
biliter in oasi magna fuerit £/ Id
in ipso medio itinere (conf. nott. ad
III, 26), omissam videri statnit
Hceren: Ideen Il, 1. p. 218, cui ad-
stipulantur Ideler, in Fundgr. 4. Or.
IV. pag. 406 seq. et Wheeler: Geo-
graphy of Herodotus pag. 564 et 965.
Aupovior) In ea oasi, quae nune
vocatur Siwmah, Ammonios quaeren-
dos esse supra iam ad II, 32 e Mi-
nutoli Itinerario monnimus, coll.
Ideler. 1.1. IV. p. 407 seqq., Man-
nert. X, 2. p.52 seqq., Moversio: Die
Phoenizier II, 2. pag. 376 seqq., qui
Ammonios ‘ad candem stirpem per-
tinere vult, ad quam Garamantes,
de quibus Noster cap. 183. Est vero
hîc cogitandum de civitate, qualis
etiamnum esse dicitur, olim satis
frequenti, quod catacombae in vi-
cinia sitae ac mumiarum reliquiis
repletae ostendunt, regisque impe-
rio subiecta (Her. II, 32. 42), cuius
palatinm prope vicum Schargieh
MELPOMENE. IV. 181.
627
fartos Aos' xal yao to év OnBnoi, 0g xai rodtepov slontai
po, xgorgogamov Toù diòs TOYadua tori. tuyyaver dè xal
aAio Gp Vide xonvatov é0v, tÒ tov uèv 09doov pivera qhia-
nunc dirutum exstat, teste Minutoli
I. 1. pag. 164. 165. 167 coll. Heeren.
Id. II, 1. p. 213 5099:
tò ig0v arò toù Onfatos Ads]
De forma @nfagos conf. I, 182.
Templi ITovis Ammonii adhuc super-
sunt rudera, ab indigenis vocata
Birbé (i.e. templum) sive, idque fre-
quentius, Vmbeda; e quibus satis
perspicimus haud ingentis molis am-
bitusve fuisse hanc acdem, cuius
structura formaque Aegyptiacis est
simillima. Muri integri e lapidibus,
parietes intrinsecus atque extrinse-
cus figuris, signis, notis hicrogly-
phicis distincti coloribusque ex par-
te bene servatis inducti, quae omnia
Thebaicis figuris ac notis simillima
ad Iovis cultum Ammonii pertinent;
tota denique aedes muro circumda-
ta, quo profani a sacris arcerentur.
Accuratissime descripsit Minutoli.
1. cap. V. pag. 95 seqq. 166. 168
8eqq., quem sequuntur Heeren:
Ideen II, 1. p. 213 seqq., Ritter.
Erdk. I. p. 982. Descripsit quoque
haec rudera Anglus vir doctus, qui
ipse hanc oasin invisit ac singula
accurate notavit, in Bibliotheq. uni-
verselle de Genève 1851. Septemb.
pag. 110 sceqq.
oe xal mooregov elontat por] Vid.
II, 42 et II, 32 et ad utrumque lo-
cum allata; add. Schmitthenner: De
Iove Hammone Synt. I. pag. 5. 13
seq. 28. 38.
tuyyaver dì ual 2420 PL VÎWE x.
t. À.] Quae refert Herodotus, ad eum
pertinent fontem, quem Solis appel-
lant, teste Mela I, 8 init. (ubi plu-
rima attulit Tzschucke nott. exegg.
Vol. III. P. I. p. 205 seq.), qui mox
haec subiicit: ,,fons media nocte fer-
vet, mox et paulatim tepescens fit
luce frigidus : tunc ut sol surgit, ita
frigidior subinde; per meridiem ma-
xime riget. Sumit deinde tepores
iterum et prima nocte calidus, at-
que ut illa procedit, ita calidior:
rursus cum est media, perfervet.
Add. Plin. .H. N. II, 103 (106). V,
5. Lucret. VI, 849 seq. Ovid. Meta-
morph. XV, 309. Curtius IV, 7. $.
22 (ibique Muetzell. I. p. 271 seq.).
Arrian. Exped. Alex. III, 4. Diodor.
Sic. XVII, 50. Antigon. Caryst. 159,
ubi vid. Beckmann. p. 205, et conf.
quoque Schmitthenner |. 1. pag. 30
seq. Quae non praetermisit Minu-
toli 1.1. cap. VIII. p.163 p. 96 (coll.
Heeren. Id. II, 1. p. 215, Ritter.
Erdk. 1. p. 983), ubi primus edocuit,
fontem, quem mira virtute praedi-
tum celebrarunt veteres, adhuc ex-
stare uno horae quadrante a Iovis
Ammonii templo remotum meridiem
versus in amoenissimo palmarum
luco, ubi exignum efficiat lacum,
quem Plinius l. l. stiagnum vo-
cat (ita enim recte nunc legitur),
tam dilucidum, ut ad fundum usque,
e quo multae bullulae, ut e lebete
ferventi, in altum prosiliunt, cernere
liceat. Idem observavit atque se vi-
disse narrat Anglus vir doctus, cu-
ius modo mentionem feci ]. l. pag.
120 seq. Aquam, noctu calidiorem
quam diu , prima luce fumum quen-
dam excitare Minutoli testatur, ita
ut fons calidus esse videatur, cuius
qui est naturalis calor, diu quidem
ob solem nimis ardentem percipi
nequeat. Cum autem Herodoti e ver-
bis inre colligas, praeter hunc So0-
lis fontem, de quo Plinius V, 9,
aliam quoque in hac oasi esse
aquam, eo refert Heeren. 1. 1. rivn-
lum, qui e lacu profluens et cum alio
fonte ex endem palmarum silva
exorso coniunctus ad ipsius templi
ruinas in paludem demergatur. Ac
Plinii locum H. N. lib. II ad fon-
tem Solis referri posse negat Mar-
cus p. 170 seq., cum is potius illo
loco intelligatur fons, qui ad vi-
am n Gadames ad Germa ducentem
reperiatnr. Aftirmat antem Wilkin-
ron (Topography of Thebes pag.
357) se compluribus in oasibus Ac-
gypti invenisse fontes calidos, quo-
rum aqua variam variis diei parti-
bus temperaturam praebeat, cum
40) *
628
HERODOTI
Qov, «poets dì nAndvovens pvIE6TE90v È uscaufigin té éot
xal TÒ xegta piverai yvygov' tuvixavta dì «edovoi TOÙS x
IOVS È aronÀivopévns dÌ tile Muéons dristai tOÙ puyeod, és où
duerai te 6 QAL0g, xal tò VAg pivera: yAiapov® Eri dì uadiov
lov és tò Bepuòv és pécas vuxtas medater, tqvinavra dè tée
auforebnv® rapfogovrai te péoa vuntes, xal pugerai péyoi
182és N. érinAnowv dì abtn ) “gun xadéetor HAlov. Mera dè
Aupoaviovs, dà tig 6pguns ts vappov, di’ aA2Écov déxa ue
meridie fuerit frigida, mane autem
avque ac vespere calida. Adde etiam
Hoskins: Visit of the great Oasis
pag. 258 seq., qui haec ex ipsa fon-
tium natura atque coelo Aegyptiaco
explicari posse putat. Atque huc
etiam haud scio an referri possint,
quae Aelianus N. A. XIV, 19 tradit
| de lacu ferventis aquae in Libya: in
quo pisces et vivere et natare ait,
quos si quis in frigidam coniecerit,
interire addit.
cyoens dì rANBvovons] Ad locu-
tionem conf. nott. ad II, 173. III,
104, et ad usum particularum TE —
xaì in verbis pecauforn té fot, ual
TO “cora yiverar wwygòw (i. e. quan-
do media fit dies, tum valde frigi-
dum fit) conf. nott. ad cap. 53. Ne-
que e aliter te — xaî in segg. verbis :
ES ov dverai te 0 niLos sal tÒ
Vw ylverar xAagov atque: nuoto
gortai TE EGQU vuxtes naÌ wuye-
tar péyoi #5 no hane vim tempora-
lem, qua res, quae in idem incidunt
tempus, declarantnr, retinet.
cron di vopevns dì tris nuéons] i.
e. die ad occasun 8. vesperam decli-
nante, ut III, 104, ubi vid. nott. Ac
sol in vesperam inclinalus vulgo dici-
tur xA(verr, ut monuit Valcken. ci-
tans Wetsten. ad Ev.Luc IX, 12.
untetaL toÙ yvyood] sc. rò "Bo,
remittit aqua de suo frigore, 8. paula-
tim frigus minuitur. Usum verbi vgpi-
03. attigit Valeken. ad VII, 162;
plura dabit Wyttenhach. Animad-
verss. ad Plutarch. Moral. I. p. 451.
Et conf.. Herod. I, 156. III, 52. —
Quod sequitur £< 01, e Sanerofti li-
bro fluzit: reliqui és 6 0, quod Din-
dorf. et I)ietsch. retinuerunt. Tu
vid. nott. ad I, 67.IV, 160. Verba
En) dè uellov (conf. nott. ad III,
104) lov #6 rò Seppòv és pica; vo-
xras relati valent: quo propius ad
mediam noctem accedit, eo magis ca-
lescit aqua. Verba È picas vvxras
iunge cum merate , ut II, 19 we2a-
cas îs tòv aqudpuòr, coll. II, 7. Ac
pluralem numerum (péoa. yunres) i in
hac dicendi formula, qua altera no-
ctis pars significatur, plerumque in-
veniri monuit vir doctus in Program-
mate Gottingens. anni 1836. P. I
De partibus noctis et diei ex divi-
sionn. vett. pag. 8. Nam prima no-
ctis pars incipit, quando Bverai C)
7108, sequitur altera, péoa VUNTES,
pe excipit tertia, pertinens u#70:
° Ha aufolednv) i. e. tune vero fer-
vens exraestuat. Pro avafoladny
(ewaestuando) a verbo avafalle
(in altum eiicere) hoc dici notat
Schweigh. in Lex. Herod. 8. v., ut
apud Homer. Ii. XXI, 361. Add.
Oppian. Halieuticc. V, 210: xsgi-
otéretai dé 0Î Vdwo di pforddny.
Glossa IIerodotea exponit xa?’
vnsofoinv, nec aliter Suidas I. p.
136 coll. Eustath. ad Ili. p. 1241, 40
et 1331, 12, unde Zeun. ad Viger.
p. 372 interpretatur valde , magna ri,
ut aufoZadis apud Callimach. H. in
Dian. 61. Cr. confert Matthiae Ani-
madverss. in IIymn. Homer. pag.
286. At apud Pindar. Nem. X, 6?
aufoladav Dissen. recte exposuit
praeludendo, ab dpfoÀ7 7, praeludiun.
Ac denique de ipsa adverbii forma
conf. Fischer. ad Weller. I. pag.
305. — In segg. ad éxxA70tv non
aliter atque Ovoua vocandi verbis
additum conf, I, 114.
Cap. CLXXXII."
dL° aAlfcoy Séna Muegtav] AbAm-
MELPOMENE. IV. 181 — 183.
629
e - e e DO)
gÉdv dov, xoAavos te ados éori ouotos tod Apuoviv xal viag,
bd b - , 9
xai avdpcaroi regi avtov olxéovor* ta dè yoga tovT* ovvoLa
Avyida é0t1. Ès tovtOv tOv yooov of Nacaucdves ommpLeÙvTES
TOÙS polvixas qportéovor. ‘Arò dì Avyiiav, dia dexa Nuegecav183
moniis 8. Siwah profectis nunc tre-
decim dies consumi notant hoc in
itinere, quod Hornemannus, expediì-
tissimus peregrinator, novem absolvit
diebus, cum triginta sex dicantur
esse milliaria geographica. Arabes
scriptores eandem atque Herodotus
decem dierum mensuram indicant,
ex vulgo receptà, ut videtur, sen-
tentià, qua decennali numero talia
constituta essent. Cf. Heeren:Ideen
II, 1. p. 222, Ritter: Erdk. I. p. 895.
Quod continuo commemoratur salis
collis, faciunt hnc, quae ad cap. 181
notavimus e Minutolii Diario.
Avyila] Ita plerique libri et hoc
loco et cap. 172. Alii 407a. Ste-
phanus Byzant. AUy:20, ovderéowe,
mods Ans. Plinius Hist. Nat. V,
4. $. 27. ,,Augilae ipsi medio fere
spatio locantur ab Aethiopia, quae
ad occidentem vergit, et a regione,
quae duas Syrtis interiacet pari
utrimque intervallo.‘ Conf. etiam
Mela I, 8 ct vid. Salmas. ad Solin.
pag. 292 et Tz«chuck. ad Pompon.
Mel. I, 8. $. 8. p. 233 Vol. 1II. P.I
nott. exegg. Etenim sic dicitur ad-
huc oasis in mediis desertis optime
culta. ubi peregrinantes per deserta
quietem recreationemque sumere
solent, loci natura indoleque mini-
me nunc mutata. Adhbnc quattuor,
aut, ut Minntoli vult, duo tantum
in hac oasi, quae ad Tripolitanam
refertur ditionem, conspiciuntur vi-
ci, quorum incolae Arabes partim e
commercio partim e largo palmarum
proventu victitant. Plura Schlicht-
horst. 1.1. pag. 155, Mannert. X, 2.
181, Minutoli 1. ]. pag. 17? seq.,
Heeren: Id. II, 1. pag. 221 seq., Rit-
ter: Erdk. I. pag. 986 et 1011, Ide-
ler: Fundgr.d. Or.IV. pag. 398. Add.
recentissimum peregrinatorem Pa-
cho in: Voyage dans la Marmarique
ete. p. 272 seqq. 277. p. 280, ubi He-
rodoti testimoninm cum iis, quae
adhuc ibi reperiuntur, accurate con-
venire affirmat. Namque adhuc lo-
cus palmis abundans aquam unico
e fonte, cui nomen Sibilleh , prove-
nientem praebet unicumque collem
in tam ampla planitie, salinarium
plane ut Ammonios colles. Atque
ipsum nomen, quod haecce oasis et
antiquiore et recentiore aevo obti-
nuit, declarare opes 8. divitias, in lin-
gua indigenarum observavit Hodg-
son. Transactt. of Americ. philo-
soph. society Vol. IV, 1. pag. 10.
és rodrov tov yidgov oi Nacayud-
ves Orcopuedvies x. t.7.] Eadem cap.
172. Quemadmodum enim Nasamo-
nes, Syrtis accolae, haec in loca ces-
sisse narrentur palmulas collecturi,
ita etiamnnm iisdem e locis, quibus
Bengasi nomen, Arabes discedere
Augila, ubi frumentum exponant
incolisque vendant, observat Hee-
ren. II, 2. p.222. Quo eodem monen-
te adhuc forum illic est magnaque
palmularum et copia et praestantia,
unde amplum commercium, cum du-
plex earum quoque anno sit proven-
tus. Ex aliorum diariis refert Rennel.
1.1. pag. 656, palmas planitiei Gega-
bib, quae ab Augilis ad occasum
iacet quinque dierum itinere remota,
a gente, quae ad oram Derna habi-
tat, colligi, more satis cum Hero-
doteis congruente.
Cap. CLXXXIII.
dia dina Nueoéov] Plinio teste,
loco supra laudato, sunt ,,Garaman-
tes ab Augilis diernm XII itinere
distantes‘‘; quod verius habet Man-
nert. X, 2. p. 181. Equidem utrum-
que numerum probabiliter tantum
sumi, cum Rennelio malim statuere
p. 657. At maior exoritur difficul-
tas, cum quod inter Augila et Ga-
ramantum terram (i. e. Fezzan) in-
terest spatium, nimium sanequam
perhibeatur, quam quod decem die-
rum spatio confici queat, cum vel
Hornemannus ille, quem expeditis-
simum modo diximus peregrinato-
630
HERODOTI
GAAEcav Odod, Eregos GAòs nodavòs, xal Udwg, xal poivixzs
xaoropogoi rodàoi, xatarzo xal év toîoi ÉtégoLor” xal avdgw-
mo olxéovor èv ava, toleL ovvoua Tapapavrés éotL, Edvos
ueéva (oqveds, gî érì tov «Aa pv Énipogéovies ovtO cREI-
govoL'
toimxovta Muegeov és avtove 0dos éort'
omodovsuor dì dia ode siot*
ctovouoi Boss pivovta..
rem, sedecim dies citato cursu in-
sumpscrit usque ad fines regionis
Fezzan, a quibus uno diei intervallo
distat Zuila urbs, a qua inde usque
ad Augila viginti dierum iter esse
Arabum geogruphi affirmant. Ita-
que hoc loco idem, quod supra cap.
181, obtinere videtur, malimque cre-
dere unam stationem intermediam
ab Herodoto omissam videri, proba-
biliter in loco Zala, qui ab Augilis
et Zuila aeque remotus fertur decem
dierum itinere. Conf. Heeren: Ideen
II, 2. pag. 226 coll. Niebuhr. Ver-
mischte Schrift, I. pag. 146.
l'agdpavtes] Alios esse atque eos,
qui cap. 174 memorantur, iam mo-
nuimus. Qui hoc loco commemo-
rantur Garamantes, 208 vix dubium
est incoluisse regionem, quae olim
Phazania vocabatur, nunc Fezzan;
in qua olim Germa, urbs primaria,
in cuius locum nunc cessit nonnihil
remota Zeilu urbs, quae ex Aegypto
profectis fertur esse statio ac man-
sio, florens commercio, quod inde
per omnem Africam interiorem insti-
tuitur. Ac prope Zuila aquae duleis
fontes esse affirmant salisque etiam
campos multum extensos. Accurate
descripsit regionem Ritter: Erdk, I.
p. 989 coll. Rennel. p.(557, Heeren. II,
I. p. 223 seg. 238 cet Goetting. Gel.
Anzz. 1833. nr. 168, pag. 1668, Man-
nert. X, 2. p. 184. 574 seqq. 585.
Quibuscum conferas, quae ad Pom-
pon. Mel. I, 8, 7. pag. 227 seq.
nott. exegg. Vol. III. P. I. adnota-
vit Tzschuck, et quae de hac gente
disseruit Movers: Dic Phoenizier
II, 2. p. 374 seqq. (coll. Barth: Rei-
sen u Entdeckung. I. p. 213 seq.),
qui Garamautes accipi vult sensu
angustiore, quo de una gente, quac
ultra Syrtes terram Sudan versus
Guvrouotatov d' éorì és tovs Aatopayovs, éx tav
év tolo xaì ol ox
tà xé-
habitarit, accipiamus, et latiore, quo
omnes gentes nomadicae, quae inde
ab Aegypto usque ad Syrtin mino-
rem et meridiem versns usque ad
terram Sudan vagantur, hoc nomine
comprchendantur, cum communis il-
lae sint stirpis atque originis. At-
que gentem numerosam esse ipsa
Herodoti verba testantur: £8vos
uéya l6gvods, quemadmodum èé8yos
uey.otov de Indis dixit V, 3. Ipsum
nomen (Gar- Aman) Movers refert
nd Ammonium deum, ex quo etiam
Ammonii, qui et ipsi ad Garaman-
tes pertineant (vid. ad cap. 181 nott.)
nominati sunt; vid. ibid. p. 381. —
uéya lagveds Noster dixit, quem-
admodum alias voci uéyas addit
“otora, ut IV, 79. III, 1 et IV, 76
xetgra ‘pejalomeerts.
oî — ovo cn8/00vor] Salem pro-
babile est fimi loco adhiberi in re-
gione alias valde sterili atque are-
nosa, quae non nisi multo fimo ad-
ducto fertilis reddi possit. Cf. Hee-
ren: Ideen. II, 2. pag. 220).
GUVTORWTETOY d* dorì Ès rovs Aw-
ropayovs] i. e. brevissima a Gara-
mantihus est via ad Lotophagos tri-
ginta dierum. Lotophagos novimus
(vid. nott. ad cap. 177) ad Syrtin
minorem prope Tripolin, quae nune
vocatur, habitasse. A qua urbe
quae via per deserta ducit ad Fez-
zau, eam hic intelligi recte statuere
videtur ITeeren: Id. II, 2. pag. 234
seqq. singulas stationes itineris ac-
curate indicans, quod nos'rà memo-
rià Lyon, Anglus homo, trigiuta sex
diebus, quorum sex quieti dederit,
confecisse dicitur; id quod cum He
rodoteis Conpriiere patet. Add. Man.
nert. X, 2. p. 574, Niebubr. 1. L p.
147.
oi ori6dorouor Posg] i. e. retror-
362 xa. Toîwuv.
MELPOMENE. IV. 183.
osa Egovor xexvpota és tò éurpoods*
géovtEes venovtaL*
631
x - ?_»
dla ToUTO VIII avayo-
Ès pag tÒ éurpoode 0Vx oioi TÉ slo1 xP0EU-
BaAAovrav Es tv yijv todv xepéÉcav: Ao dè ovdiv diapéoovor
tav QÀiav fodv, OTtL un tovto xal tò dsgua és magurnta te
OÎ lagauavtes dè ovto toùs ToayAodvras Al-
Wlormas Yngsvovor toto tedgixmordi. ol pag ToaypAodvia: Al-
sum pascentes. Respexit Mela I, 8,
45: ,,Apud Garamantes iam armen-
ta sunt, eaque obliqua cervice pa-
scuntur, nam pronis directa in hu-
mum cornua officiunt;‘ ubi vid.
Tzschuckii nott. exegg. Vol. III.
P. I. p. 231. Plinius H. N. VIII
(70) 45: ,,Boves animalium soli et
retro ambulantes pascuntur; apud
Garamantas quidem haud aliter ‘
coll. VIII (15) 16, ubi de achli ani-
mali in Scandinavia (de «/ce cervo
probabiliter agitur), ,,labrum ei su-
perius praegrande: ob id retrogra-
ditur in pascendo, ne in priora ten-
dens involvatur.‘* Ac plura de bu-
bus in pascendo retrogradientibus
enarrarat Alexander Myndensis, te-
ste Athen. V, 20 [64] p. 221 E.,
quocum conf. Aelian. N. A. XVI, 33.
Aristotel. De part. anim. lI, 17 (p.
45 ed. Francof.). Quae nunc in il-
lis regionibus memorantur boum ge-
nera, ad lferodoti boves cum mi-
nime conveniant, scite illud affert
Heeren: Ideen. II, 1. p. 230, apud
Africae gentes nomadas boum cor-
nua flectendo haud raro ita trans-
formari, ut alterum cornu retror-
sum, alterum antrorsum inflexum
compareat; cuiusmodi boves reprae-
sentatas inveniri in monumentis Nu-
biensibus. — Ad formam xégta conf.
Bredov. p. 259, qui omnes Herodoti
locos attulit. Atque xégea invenitur
cap. 29. 191. 192, ne alia proferam;
xegÉHov exstat quoque II, 132, Ad
loquendi genus 0:00 avazrogeiv
conf. citata ad III, 16 et ad Ori uN
nott. ad III, 155, ne plura.
xal to déoua GmapUtnia TE na
toîyiuv] i. e. nulla alia re differunt a
SA bubus, nisi hac ipsa re (i. e.
cornibus) atque pellis crassitie el du-
ritie. tolywiv Valla reddit duritiem;
Wesseling. attritum, frictionemque, ut
in Polyaen. IV, 1, 7. Schneider. in
Lex. Gr. de firmitate ac duritie acci-
pit, itemque Schweigh., qui in ver-
sione duriliem retinuit, eam intelli-
gens firmitatem, quae attritui fri-
ctionique diutissime resistat. Ac
laudant in Africae bubus eximiam
cutis crassitudinem ac duritiem, te-
ste Heeren. Ideen. II, 1. p. 231. 'Ne-
gris exponit tv uolancrnta, quem-
admodum etiam Larcherus de mol-
litie intelligi voluit tpv teîywiv. Mihi
ipsa vox suspecta videtur: libri scri-
pti nullam varietatem afferunt.
OÎ lapauavres — toîo tedola-
noci] Aethiopes pro Nigris habet
Heeren. 1. 1. coll. p. 316, qui in mon-
tium vicinorum habitarint antris,
Garamantum, qui homines inde ra-
pere studuerint, incursionibus ve-
xati. Quin etiamnum similia de his
tractibus eorumque incolis tradun-
tur. Venantur cnim homines, quos
deinile vendant servos, lucrum inde
sibi parantes. Atque ‘os T00y40-
dvrovs, 0vg raxvrERore îancov Év
doopuors Epoatoy of Arkîtar, com-
memorat Hanno in Peripl. $. 7, ubi
Mueller. apte attulit locum Solini
cap. 70 eadem enarrantis; add. Klu-
ge in nott. ad Hannon. l. pag. 29.
‘Troglodytas inter Libycas gentes
commemorat quoque Plinius Hist.
Nat. V,5.8$.34 et V, 8. 3. 43. 46;
ac plura de hac gente retulerat
Agatharchides, cx quo fluxerunt,
quae habent Diolor, Siculus III, 31
et Photius Bibl. Cod. CCL. $. 61
(Geogr. Graecc. minn. I. p. 153 seq.
ed. Mueller.), quae vero ad Herodoti
‘Troglodytas referri non poterunt,
qui non ita multum remoti a Gara-
mantibus habitasse erunt putandi
indeque etiam quaerendi in terra,
quae nunc Fezzan vocatur. Conf.
Frieten: De Agatharchide Cnidio
(Bonn. 1848) pag. 52. Quod ad qua-
drigarum usum attinet, cf. cap. 193
184
632
HERODOTI
8lonss n6das tagIOTOL avdPITOv TAvIOv slo), tav Nuets néoi
Adyovs arogpegoLevovs cuovopev. ortéovtar ÎÌ of Toay2odv-
ta. dpLs xal Cavpas xai ta toravta tav Épnetav. yAdocav dè
ovdsuei] dAXn ragopoinv vevopixaoi, adda terpiyaor, nataneo
al vuxteoides.
"Anò dì Fapapavtav, dl’ aAilscav dira nuspéav odov,
RARO &A606 te x0Avos xal Vioe
q_» > _\
xaù av®goazo megi avrov
olxÉovai, toîsi ovvoua ori "Atagavtes, oÈ avavvpotl eli poù-
coll. 170(ibique nott.). 189. His enim
mature operam dedisse videntur Li-
byae septentrionalis gentes, quue
vel Carthaginienses armatorum cur-
ruum edocuerunt usum, nisi hi po-
tius a Phoenicibus talia acceperint.
Vid. Heeren. I. l. p. 265 coll. Voel-
cker. Iapet. pag. 220. not. 278. Quin
ipsos apud Aegyptios currus bellico
usui destinati reperiuntur, digae ple-
rumque, rarius quadrigae, quae apud
Homerum quoque rarius occurrunt.
Tu vide copiose de his exponentem
Minutoli: Abhandll. vermischt. In-
halts II, 1. p. 129 seqq. 139 seq,,
Schulzeitung 1832. nr. 19. p. 150.
not. 118.
tov Mueîc néot 40y0vs ATOPERO-
usvovs auovopev) i. e. de quibus nos
audimus sermones relatos, 8. quorum
ad nos fuma pervenit. In seqq. cav-
goes e Sancrofti libro alteroque cum
Gaisford. et Dietschio exbibui, idem-
que exhibet Eustath. ad Dionys. Pe-
rieg. 180. Ex Aldina fluzit cavgors,
quod Medicens, Florentinus, Pari-
sini codd. retinent, quodque etiam
retinuit Dindorf. Cum vero infra
cap. 192 in omnibns libris inveniatur
Toi 6avgyat, hoc quoque loco cav-
gas praeferendum duxi cum Bredov.
p. 55. Quamquam videntur sane
Graeci dixisse Gavgos et Cavoa. At-
tigit Weichert: De Laevio poéta 8. 8
(Poétt. Latt. Reliqq. pag. 52), ubi
citat Kiessling. ad Theocrit. Idyll.
II, 58. pag. 80. Tu conf. etiam Lo-
beck. Patholog. Gr. serm. pag. ‘.
yAoccav dì ovdeuiij CAN x. 7. 2.]
Facit huc Melae locus 1, 8,45: ,,Tro-
glodytae, nullarum opum domini,
strident magis quam loquuntur, spe-
cus subeunt, alunturque serpenti-
bus,‘ ubi conferas Tzschuckium
in nott. exegg. p. 228. Vol. III. P.I.
Ac Plinius quoque H. N. V, 8. 8. 45.
Troglodytis stridorem tribuit, non
vocem; ubi L. Marcus pag. 190 Ara-
bis dictum affert, linguam hominum
Fellatah aeque atque Anglorum si-
milem esse avium stridori. Nec ali-
ter Nigrorum istorum linguam avium
stridori similem aliis visam et di-
ctam esse ex Hornemannii Diario
enotat Heeren: Ideen II, 1. p. 232,
Sunt autem Plinii verba haec: ,,Tro-
glodytae specus excavant; hae illis
domus, victus serpentium carnes,
stridorque, non vox; adeo sermo-
nis commercio carent. Garamantes
matrimoniorum exsortes passim cum
feminis degunt.‘‘ Quae ipsa ante
oculos opinor habuit Marcianus Ca-
pella VI. 8. 674 haec scribens: ,,Tro-
glodytae in specubus manent ve-
scunturque serpentibus striduntque
potius quam loquuntur. Garaman-
tes vulgo feminis sine matrimonio
sociantur.‘* Ad vevouixaci conf. I,
131. 142 ibiq. nott. IV, 191 et Naber
in Mnemogyn. IV. p. 15; ad tero:-
yaoi nott. ad III, 110 et Aelian. N.
A. IV, 4l ibique Iacobs. p. 229. VII,
8 ibiq. Iacobs pag. 2051.
Cap. CLXXXIV.
Ategavtes)] Omnes libri et b. |.
et paulo post exhibent ‘Atdayres,
quod cum stare nequeat, Salmas. in
Solin. p. 292 emendavit Atagayies
khiani e verbis apud Eustath. in
Dionys. Perieg. 66 et Stephan. By-
zant., qui haec habet: ‘Atiavtss.
#8v0s ABvuov* ‘Heddorog TETLOTY
Eoti uaè TO ovoua amò toy 6ocy tor
dvo Ariaviwy. ‘Pravòs dè èy Aza -
nuov devtioa Atceoavtag per ar-
MELPOMENE. IV. 183. 184.
633
voi avdoorav, tav quets iduev. RAéoL utv pap cpl gori “Ara-
» FA > Ld
Qavtes vvvopa, évì dÌ Éxaota avrav ovvopa ovdèv xferat. ov-
toL td NA vaspBarivuvir xatagtavtar, xal mxPds toVTOIOI
100$ elvai poor nal Arlavtas nai
Gti 0v Pi#rovaLy ovtOL OveLgovg (cf.
Rhiani fragmm. ed. Saal pag. 50)
coll. Stobaeo T.XLIV. p. 293. T. II.
pag. 226 seq. Gaisf. et Orell. Sup-
plem. nott. in Nicol. Damascen. pag.
78; quae emendatio cum et Valcke-
nario et aliis satis probata esset,
nos cum edd. recentt. eam recepi-
mus. Eosdem atque //ammanientes
apud Plin. H. N. V,5 [ubi nune le-
gitur Amantes] esse ponit Rennel. p.
672. At pertinent potius huc, quae
de Atlantibus idern Plinius ex Iero-
doto , opinor, enarrat H. N. V, 8.
$. 45: ,, Atlantes degeneres sunt hu-
mani ritus, si credimus; nam neque
nominum ullorum appellatio est et
solem orientem occidentemque dira
imprecatione contuentur ut exitia-
Iem ipsis agrisque, neque in somno
visunt qualia reliqui mortales; ‘
quae eadem ferme habent Pompo-
nius Mela I,8. 8.5, ubi vid.Tzschucke
in nott. exegg. Vol. III. P. I. pag.
224, et Marcianus Capella VI. $. 673:
ssIuter solitudines degunt A/antes,
qui neque ulla inter se nomina ha-
bent, et Soli imprecantur, quod eos
cum missilibus semper amburat.‘
Castiglioni (Mémoir. geogr. et nu-
mism. sur ]. part. oriental. de la Bar-
bar. 1826. Paris., quem librum novi-
mus ex Iahnii Jahrbb. f. Philol. u.
Paedag. VIII s. III, 2. p. 282) Atlan-
tes et Atarantes eosdem esse con-
tendit, vocum diversitate orta ex di-
verso pronuntiandi modo. Heerenio
(Ideen II, 1. p. 239) Atarantum gens
videtur collocanda in regione prope
Tegerry, quae est extrema urbs ter-
rae Fezzan sub 24°, 4' latitud. bo-
real. , ubi, qui deserta permeantes
a Bornu s. a Sudan advenerint, quie-
tem ac recreationem soleant capere.
Ipsa regio parum culta dicitur, aqua
sale corrupta. Quod intervallum est
a Zuila urbe s. a Garamantum re-
gione, id bene octo diebus confici
posse idem observat Heeren. Conf.
etiam Humboldt: Examen critique
de l’hist. de la géograph. du nouv.
Contin. p. 58.
oî avosvvpol slo uovo x. t. 2.]
Eadem Plinius I. 1., Mela I, 8, 43,
Eustathius ll. (coll. ad Odyss. VIII,
p. 1609 s. 327, 41), Stobaeus 1.1. Ea-
dem apud incolus regionis Bornu hoc
in tractn interioris Africae obtinere
scribit, teste Heeren. lI, l. p. 240
seq., Leo Africanus eam subiiciens
causam, quod singuli a sua quique
indole, v. c. a longitudine, crassitu-
dine, aliis, cognemina inveniant.
Quibus addit L. Marcus (ad Plinii
locum) similem morem, teste Salt
Anglo peregrinatore, inveniri apud
quasdam Nigrorum tribus ab occi-
dente et meridie Abyssiniae habi-
tantes; itemque apud quasdam gen-
tes insulae Taprobanes et ad Gangis
Indique ripas. — Ad vocem adé0r
conf. allata ad I, 133.
ovTOL To 7A breofaliove xata-
sovra] i. e. solem capilibus ipso-
rum imminentem (inde valde urentem)
exsecrantur. Ita Schweigh. At mo-
nente Salmas. ad Solin. p. 292 am-
bigue haec quodammodo sunt dicta,
cum sol supra hemisphaerium se ex-
serens et ostendens vregfa4Z0y dici
queat, nec minus, quando super
ipsos homines transit et cursum
suum conficit. Apud Eustatb. |]. ].
pro uneofedlovi. exstat vreofai-
Aovtos, male, ut videtur Is. Vossio
ad Melae locum I, 8, 42 (,,Atlantes
solem execrantur et dum oritur et
dum occidit, ut ipsis agrisque pesti-
ferum“), qui id ipsum: t@ nilo
vregfaliori, quod Grammatici ex-
ponunt daegfaivovt, cuiusque loco
Damascenus ponit av(0yorvti, quod-
que Mela reddit: ,,dum oritur el oc-
cidit‘* minus bene intelligi putat de
sole, quamdiu supra ipsos sit, sed
potius de sole superantissimo, ut
apud Lucretium [V, 39 5] superantior
ignis, i. e. vehementissimus, et apud
Gell. N. Att. III, 2 so! magnus. Ita-
que de sole nimio calore homines
ac terram premente modumque ad-
634
HERODOTI
mavta ta alcyoà Aordoggovtar, oTI Gpéas xaicov Enitpifer, av-
£ , 9 -
TOUS TE TOÙS avdouITOvs xal tv goonv avro».
Metà dì, di
aiiécov déxa Muegéav odo, «Ài0g xoAdmvos ai0s xaì viAE, raì
avdocoro megÌ avtòv olxéovor. Eyetar dì toù a40g TovtOv 00-
006, to ovvoua tor "Atdas* Eoti dì otELvOv xal xvxdoregès
eo communem excedente hîc erit co-
gitandum, quemadmodum de aqua
fervente indeque oram vasis supe-
rante ct cxundante bneoPalderv No-
ster adhibet 1, 59. Ac respici quo-
que hic poterit ad eam sententiam,
quae Iferodoti fuit de terrae forma
explicanda. Conf. nott. ad III, 104.
IV, 36. Ad argumentum loci praeter
Melae ac Plinii 1. 1. facit, Heerenio
feste 1. 1., Leo Africanus idem de in-
colis terrae Bornu referens, quod
Herodotus de Atarantibus. Valcken.
de malis precibus verbisque inpiis in
golem iactis confert Strabon, XVII.
pag. 822 s. 1178 A. Diodor. HI [8]
p. 179 A. — Pro xaragéwyta:, quod
omnes libri scripti tenent, recentt.
edd. xaragÉovTaL, nt mox Zosdo-
1) éovtar: in quo cum Noster sie va-
riare soleat, ut certi quid vix con-
stituas, libros scripto8 sequi malui,
e quibus utrîque formà Nostrum
usum esse iudicandum erit.
Mera dè, di dAléov dina nue-
QÉ0v 0006] Media in via, quac ad
Bornu ducat, intra Murzuk (quae
capitalis est urbs terrae Fezzan) et
Lari (quae in confiniis terrace Bornu
est sita), ubi iacet Zilza, quae gen-
tis Tibba praecipua fertur scedes,
Herodoti .4/antes poni vult ITeeren:
Ideen II, l. p. 242 seq. Quae regio
a loco Tegerry, ubi sedes Ataran-
tum, cum distet duodeviginti die-
rum itinere (qui solito scil. brevio-
res ad duodecim vel tredecim pos-
sint revocari), his si addantur octo
dies viae, quae a Garamantibus ad
Atarantes ducat, idem exsistit, au-
ctore I[eerenio, viginti dierum iter,
quod a Garamantibus usque ad At-
lantes Herodoti ex mente debeat
supputari.
Fystar dk tod @405 TOVIOV 00008,
tò ovvoue Eetr “AtZas] Quod Ilee-
renius 1.1. ad Bilmae regionem, teste
recentiore peregrinatore valde mon-
tosam salisque divitem, cuius mazi-
mum ibi commercium cum Nigris,
relatum vult. Mihi illud videtur ad-
versari, quod Atlas mons haud qua-
quam Atarantum atque Garaman-
tum a meridie, sed potius ab occi-
dente quaeri debet. Namque Aliante
hîc indicari putem eum montium
tractum, qui Libyam mediam disse-
cans fertilem oram a regione Bile-
dulgerid separans ab oriente occa-
sum versus ad mare usque porrigi-
tur, ubi potissimum ii montes altis-
simi niveque perpetua tecti in regno
Maroccano, qui nunc sub nomine
Daran (nos: Ahoher Atlas) cogniti
sunt, ab IIcrodoto indicari viden-
tur. De quo vid. Ritter: Erdk. I. p.
886 seq. 888. 893. 894; conf. Man-
nert. X, 2. pag. 177 et a Tzschuckio
allata ad Mel. IIT, 10. 8. 1. pag. 408
—411 nott. exegg. Vol. III. P. III,
Forbizer: Handbuch d. alt. Geogr.
II. p. 863, Pelissier: Mem. histori-
que et geograph. de l’Algerie (1854.
Paris ) p.314 seq., Cless in: Pauly
Realencyclop. IV. p. 1659. Neque
non convenit, colwunan coeli mon-
tem vocari, si ipsius montis formam
reputes ac speciem, quam ille, an-
guste in altam exsurgens apicem,
eminus advenientibus praebeat co-
lumnae ad instar, quae coelum sane-
quam attingere idque quasi susti-
nere videatur. Vid. Ritter: Erdk. I.
pag. 894. Nec aliter Aetna Pindaro
(Pyth.I,36)x{0v ovparda rigossoa
vocatur: de columnis coelum susti-
nentibus cecinerat quoque lbycus,
teste Schol. ad Apollon. Rbhod. 111,
106 atque inde vel Tzetzes in E pist.
altera, quam edidit Pressel, init.
scribit: xa y&o xal #xeîv0g 0 “Atlas
niditetai Te nali yoaqerci roy, ot-
onvov roîs Quots Bactatov nai vao-
niatav to Pao x. t. Z. Videtur
autem ITerodotus, dum haec scri-
bebat: rovro rov xlova toù ovea-
MELPOMENE. IV. 184.
639
mavtn, VvynAòv dè ovtA di ti Afpetai, 006 tds xOOUPRE AUTOÙ
vod Zé ypovotoî érigopior sivai re-
spexisse ad ea, quae a poétis tra-
dita vulgo ferebantur de Al/ante, ad
cosmographiam ac mythologiam po-
tius spectante, quam ad geogra-
phiam: quaeque etiam ad artem tra-
ducta esse accepimus. Namque At-
lantem nemo nescit iam ab Homero
praedicari (Odyss. I, 52 seqq.), ab
Hesiodo (Theogon. 517 seq., ubi
conf. Lennep. p. 296), aliis, quos
ad Homeri locum dudum attulit
Clarke; ut qui maris norit profun-
ditates coelique sustineat columna8s,
quae terram coelumque distermi-
nant. Qui idem Atlas, ut Aeschylus
canit in Prometh. 319 (357 Blomf.
coll. Virg. Aen. IV, 247) r@0g #0ré-
0ovs tomovs Eatmue nLov' oveavod
te nal gBovòs muorv fostdav, &xFos
0Ux svayuaZov; ubi quod Blomfield.
proposuit: x£wv oveavoòù te nali
xBovòs, uo fosidwov drdos ov
evayualov, ideo displicet, quod Ae-
schylum ad Homeri traditionem ac-
cessisse credam; quamquam Blom-
fieldii lectionem, quam merito re-
probavit God. Hermannus (Opusce.
VII. p. 251), placuisse video viro
docto, qui de Atlante eiusque no-
tionibus cosmographicis accuratis-
sime disseruit, Letronne in Férus-
sac Bullet. d. science. histor. Fevr.
1831. pag. 111. Namque recte vi-
detur monere Voelcker. Iupet. pag.
57 segg. coll. 54. 65 seq. et Homer.
Geogr. pag. 101 coll. pag. 19, utro-
que loco, et Homerico et Aeschyleo,
aliisque (v. c. IHesiod, Theog. 517
seq. 716 seqq. coll. Op. et ID. 381)
Atlantem haud quaquam perhiberi
montem, sed hominem quasi baiu-
lum, qui in extremis terrae finibus
collocatus longas columnas coelum
terramque disterminantes sustineat
(ne scil. collabantur)coelumque quo-
dammodo fuleiat. Quin ipsum coe-
lum ac terram, nec tantum colu-
mnas, ferre dicebatur Atlas; vid.
Pausan. V, ll. 8. 2. V, 18. 8.1
coll. VI, 19, 5 et II, 10, 4. Apollo-
dor. I, 2, 3 coll. Hesiod. Theog. 517.
Has vero columnas, quo magis oc-
cidentem versus progressi fuerint,
eo ulterius ad occasum promotas
esse statuit Voelckerus tandemque
hominis in locum successisse mon-
tem, quem altissimum in his regio.
nibus occidentalibus iam cognove-
rint et in quem iam transtulerint
quaecunque de Atlante poétae antea
commenti essent quacque famf re-
cepta vulgo traderentur. Quin inde
factum esse ille existimat (Myth.
Geogr. pag. 50), ut ipse Al/as a ter-
rae occidentalis terminis iam magis
magisque ad terras magis notas Syr-
tesque admoveretur montesque ibi
conspicui iique altissimi A/untis no-
mine insignirentur. Nec alio fere
modo Letronne l. l. Atlante primi-
tus notionem quandam cosmogra-
phicam contendit esse indicatam;
dein vero Atlantem ex homine in
montem esse conversum, qui tamen
prioris conditionis ac naturae vesti-
gia quaedam retinuerit. Eundem in
modum alii quoque nostrae aetatis
viri docti Graecorum Atlantem pri-
mitus maris daemonem fuisse sta-
tuerunt, qui ad Oceanum accederet
indeqne etiam ad occidentales ter-
rae fines collocaretur tanquam ma-
ritinus gigas (nos: Meerriesc); post-
ea demum ad geographiam et, ut
consentaneum fuerit, ad montem il-
lum Libyae occidentalis esse trans-
lIatum hunc gigantem; vid. Preller:
Griech. Mytholog. p. 348—351. At
multum, opinor, abest, ut fabulam
de Atlante, qualis apud Homerum
aliosque pottas reperitur tradita,
ante Atlantis, montis Libyci, cogni-
tionem ortam esse statuamus, quam
ipsam sine ulla montis in extreina
Libya inque terminis fere occiden-
talibus orbis terrarum collocati no-
titia fingi potuisse negamus, immo
cx obscura tantum montis notione
neque vero ab ipsa natura abhor-
rente fluxisse credam, quae de At-
lante apud poétas tradita et varium
in modum exornata indeque etiam
ad artem traducta reperiantur. Ne-
que illud abborret, quod montes
omnino coeli columnas dicere iam
ausus est Iobus XXVI, Il. Conf.
Vir. doct. in Annall. Heidelbb. 1827.
636
HERODOTI
ovx ola ts elvai ldtodar® ovdenote peo avtas amoAelaev vi-
pea, oUte déosos OÙTE geLudvos. TOÙTO TOV xlova TOÙ oVEavOd
dépover of érigogio. slvar. Eri rovtou toù ovesos ol avdg0-
| MOL OUTOL ércovvpoi éyévovto* xadéovrar pae dn “Atdavezs.
Aépovtai dè ovte Euwvyov ovdèv crtésoda., ovte Evuavia O opar.
nr. 20. p. 319 seq. in censura libri,
qui inscribitur Quaestiones Atlanti-
cae, auctore Ruckstubl. Confluent.
1826. Ubi etiam plura de ipso mon-
tis nomine, quod plerique ducunt ab
& et rio: ut adeo vere dicatur
baiulus, qui coelum humeris gestet.
De quo nunc quaerere non vacat.
Vid. Doederlein. Commentat. de al-
pha Graecor. intensiv. p. 20. Conf.
G. Muys: Griechenland und der
Orient (Koeln 1856) nr. 31. p. 18
seq., Hodgson in ea dissertatione,
quam ad cap. 183 iam laudavi, pag.
45, ubi Atlantis nomen referre vult
ad indigenarum vocem Adkraer 8.
Adrer, Athrair. — De ipsa Atlantis
fabula praeter ea, quae iam exci-
tavi, conferri quoque poterunt Heff-
ter in: Allgem. Schulzeitung 1832.
II. nr. 74—76 et Jahrbb. f. Philo-
log. u. Paedagog. XXI. p. 281 seqq.,
Godofr. Hermaun. Diss. de Atlante
Lips. 1836. (Opuscc. VII. pag. 24l
seqq.), Raoul-Rochette: Méemoire
sur*les représentations figurées du
personnage d’Atlas. Paris 1839. 8
Gerhard: Archemoros und die Hc-
speriden in Commentatt. Academ,
Berolinens. 1836. p. 281 seqq., Pa-
nofka: Antikenkranz zum XI Ber-
liner Winckelmannsfest, Atalante
und Atlas, Berol. 1851, Letronne:
Essais sur les idces cosmographi-
ques, qui se rattachent au nom d’At-
las in: Annall. del Instit. archeol.
Vol. II. p. 161174. Quibus adiicì
quoque poterit Schmidt: ,,Ueber die
Sage von der Atlantis‘ in: Muetzell.
Zeitschrift f. d. Gymnasialwesen.
XI. (1897) p. 193 seqq. — Ad vocem
mevty vid. nott. ad I, 181. II, 78.
ovdinote yao aUres amodeirerv]
aroleinerv, quod proprie valet ver-
lassen, inde assumere notionem aus-
gehen statuit Werfer. in Actt. phill.
195 Méyoi uèv dn) tv ’Ariavrav rovtav Eya ta ovvopara teiv év
Monacec. I. p. 86. 272. Vid. Hero-
dot. II, 14. 19 ibique nott. Quare
non opus éride/retv, quod Eusta-
thius habet 1. l. De multa in his
montibus nive eaque perpetua fere
monuit Ritter: Erdk.I.p.893 et 894.
— In proxime antecedd. ad ovra day
ri conf. III, 120. IV, 28. 52. In seqq.
aute x/ova cum recentt. edd. inse-
ruimus articulum r0v vulgo omis-
sum, sed a plurimis atque optimis
libris cxhibitum, cum in huius vocis
genere apud Nostrum aeque atque
apud alior, qui etiam roy xlova di-
xerunt (v. c. Plutarch. Romul. 28.
Pausan. VIII, 9, 3), variari soleat:
vid. nott. ad 1, 92 et Lobeck. Pa-
tholog. Graec. pag. 8 seq. Conf.
etiam nott. ad I, 201.
Înì rovrov tod ovosos — Èmorr-
por éyévovto] i. e. ab hoc monte no-
men illi traxere homines Atlantes. Ubi
Vox novvLos, cui simplex vulgo
adstruitur genitivus (cf. II, 112 fin.),
praepositionem #xì assumit eo, opi-
nor, ex loquendi genere, de quo di-
ximus ad cap. 45. In proxime se-
quentibus voculam d7 quattuor omit-
tunt libri, minime meà quidem sen-
tentià eiic'endam. Infra cap. 187:
di que dn tav Aifbov vouades x
| odre Fupoyov ovdiyv cittscdoì,
ovre f vunvia 00dv] Eadem et Pli-
nius I. I. (qui Atlantibus ea quoque
tribuit, quac de Atarantibus Noster
narraverat) et Mela 1.1. Tangit quo-
que Herodotea, teste Wesselingio,
Tertull. De anima cap. 49. Tu add.
Ammian. Marcell. XV, 3. 8. 6 ibique
Lindenbrog. pag. 114 ed. Wagner.
T. II.
Cap. CLXXXV.
Mézoi uìv d7 tv Arladyroy rov-
tov x. t. À.] Cum mercatores, 2
MELPOMENE. IV. 184. 185.
637
TI 0pgUn xatorenuevov xaralégar, to È’ aro tovtdov ovatti.
363 depuer Ò° dv N 6povn uéror ‘HoaxAécav otnAécov xal tÒ #0 tov-
téav' tori dk dd0s te peradiov 8v uvti dia déxa Muepecov 0d00
xai avdgaroi oixÉovtes. ta dÌ olxla tovtOLOI MAOL Éx toòv all-
vav y6vdpav olxodoptara. taùta yao NOn ts Afuns avou-
Boe éor.* où pag av 8dvveéato pevewv ol totyor #ovres @Aivot,
el ve. Ò dì dAg aUtodi xal Aevxos xal roppupeos tò eldos 0pvo-
Gera. ‘Tao dì tîs Upevns tavins, TÒ mP0S votov xal ne00-
parav tis Aivns, tomuos xal avudoos xa. &8ngos xaì &vop-
Beos xaì REvA0S éori N xo0on, xa lxpados got. év avi over.
quibus sua accepit Herodotus, non
ultra sedes Atlantum, id est regio-
nem Bilma, ad quam salis emendi
causa profecti erant per deserta,
progressi fuerint, necesse esse ait
Heeren Id. II, 1. p. 243 in his finiri
Herodoti quoque narrationem. No-
bis aliter videri de sedibus Atlan-
tum iam supra indicavimus; hoc
vero loco afferamus L. Marcum, qui
ad Plin. 1. 1, pag. 174 et ipse con-
tendit viam ab Herodoto indicatam
cap. 181—185 minime meridiem ver-
sus spectasse, sed occidentem ver-
sus eas ad regiones, unde lapides
pretiosos petierint, nunc cognitas
nomine Gir 8. Girgir, Niger 8. Usar-
gala et Montis Atri. — Ad dpgun
conf.nott, ad cap. 181. ‘Hoax4é0»v
scripsi pro vulg. Hgeax7loyv, ut cap.
8, ubi vid. nott., et cap. 181.
Foti dè 2106 te péraliov] Pro Foti
dè duo libri éy dè, ut II, 171. At
praestat vulgata. Intelligitur autem
h. 1. salis fodinu, bene distinguenda
a salis colle (xAòg nolmvos), neque,
ut observat Heeren. l. I. p. 244 not.,
pertinens ad viam tritam peregri-
nantium, a qua potius introrsum de-
cem dierum itinere remota sit collo-
canda. Qui idem p. 245 affert Leo-
nem Africanum de magnis salis fo-
dinis, quae prope Tegasa mediis
in desertis viginti dierum itinere a
Tombuctu remotae sint, scribentem.
Itaque salis (fx tor Q4/v0v z0v-
deowv; cf. nott. ad cap. 181) domos,
quas Herodotus mox commemorat,
ad casas idem refert in introitu fo-
dinarnm ab iis, qui ibi opus faciunt,
exstructas, viles illas quidem et hu-
miles, teste eodem Leone. Facit
huc Plinius de Amantibus scribens
H. N. V, 5.8.34: ,,domos sale mon-
tibus suis exciso ceu lapide con-
struunt.‘‘ Gerrhaeorum a/vas oÎ-
xlag sive aedes e sale structas me-
morat Strabo XVI. pag. 766 B. s.
1110C. Rennelius ad hunc dc aedi-
bus sale constructis locum, quem
perperam p. 660 ad Garamantes re-
tulit itemque p. 672 ad Atarantes,
quos in oasi Gadamis habitare su-
spicatur, affert Shawii testimonium,
intra Tripolin ac Mauretaniam salis
reperiri colles lacusque, ipsumque
solum gravidum, e quo multi sa-
lis fontes prosiliant; eumque salem
valde durum esse ac firmum lapidis
ad instar et rubri fere coloris; al-
bum vero eum, qui de montibus de-
fluat, nivis ad instar et amaritudine
carentem omni. De quo sale Italus
interpres affert locum ex Alexandr.
Itinerar. nuper detecto $. 52. — Pro
otsodoutatar Bredov. p. 311. 334
(cf. nott. ad cap. 136) scribi iuhet
oluodounra:, cum singularis sit for-
ma neque pluralis. Dietsch. et Din-
dorf. in vulgata lectione, quam
omnes praebent libri scripti, ac-
quieverunt. Pro vulgata pdvvéaro,
quam retinuit Dietsch., exhibui édv-
véato; vid. nott. ad cap. 110.
taùta yag non ts Afvns avop-
Bea fot] Verissime haec tradi mo-
nemur, cum in hisce regionibus inde
a Syrti minori nullae prorsus deci-
dant imbres. Conf. Rennel. pag. 671
seq., Ritter: Erdk. I. pag. 1026. —
In fine cap. ad vocem luna0g, quae
humorem designat, conf. III, 125.
638 HERODOTI
Oùtoa utv uéyor tie Torravidos Muvns am’ Alpurntov
voutdes siG. xosogayoi te xa) palaxtorora: Aifves: xal In-
Aécov te Bocv où ti pevopevoi, doti mEQ Ovdi Alyurtior, xal
vs où toepovtes. Bocv uév vuv Indécav ovd° al Kvenvaicav
yvvaînes dixarevor matéeoda. dia tv èv AiyUnto "Tow, dAlù
xai vpotnias aùrij xal doras ériteAtovar: al dè tav Bapxalov
yuvaînes OVdi vov mods tioL Bovol yevovrai. tavra uèv dr
1870070 Eye. Tò dè moos Eonéons ts Torravidos diuvns ovxtti
vouades Elo) AiBves, ovdè vouoroi toîoL avtolci yoeguevoi,
ovÒÌ xata ta mardia moedvizs, oi0v ti xal ol vouades éaitaci
morgerv. ol yao dn tav Aifvaov vouades, el uèv mavres, ovx
Eyco atosxécos toùro slmar, morsdor dì avtdv CvqvOÌ toLads'
Tov TaLdicv tedv Gpetéouv, émeav tetgaztea yevnytaL, OÎ6x7
moofatcav xaiovor tas év tijeL xogvpijoi pAéfas, uerstetegor
186
Pro olim vulg. fenuos dedi éeRuos;
‘vid. nott. ad cap. 17.
Car. CLXXXVI.
eloì ugsogpetyor te nali yalontoro-
ter] Idem de Scythis Hippocrat. De
atr., aq. et loce. 8. 94: avrol d°
fodiovar sota Ep&èa ual mivovot
pia Prov, ubi Ierodoti locus non
fugit interpretem. Conf. Coraim T.
II p. 280. — Mox pro ovtoL cum
recentt. edd. dedi où rr. Ad argu-
mentum loci conf. ITerod. II, 11 et,
quod ad sues attinet, II, 47. Add.
Bochart. Hicrozoic. II. cap. 57. pag.
7103, nbi Aegyptios, Aethiopes, In-
dos a sue abstinuisse multis accitis
docet testibus. — In seqq. ad usum
voculae 750 in verbis dior 780
ovd? Alyuntio: conf. Hartung: Lelire
d. griech. l’artik. I. p. 343, qui ni-
miam opinor huic voculae vim tri-
buens reddi vult: ganz aus dem
nemlichen Grunde.
ovò’ «i Kvonvalov yvraîuss] Ad
Cyrenacos, qui Graeca instituta ac
sacra scquerentur, hoc ce vicina Ae-
gypto fluxisse credibile est. Conf.
Thrige: Histor. Cyren. pag. 215,
Pacho Voyage cte. p. 213. 214. Ex
Aegypto quoque Hammonis sacra
ad Cyrenenses translata esse, qui
huius dei eultui admodum dediti
fuerunt, monstravit Schmitthenner:
De Iove Hammone Syntagm. I. pag.
46 seq. 51. — Ad verbum dinareto:
conf. nott. ad cap. 154. Pro xerge-
ode libri aliquot @xre08a:, quod
merito displicuit Lamberto Bosio
Observv. critice. cap. 7. p. 40. Tu
vid. Herod. II, 37. 66. — Pro éxtr:-
2tover duo libri énitndevovo:, quod
pro scholio habet Wessclingius ci-
tans I, 135: quem tamen locum huc
minus pertinere credam. Propins,
opinor, huc spectat II, 63. I, 167.
IV, 76. III, 8, ne plnra. v7ornias
scripsi cum Bredov. p. 184, quem
etiam Dietsch. secutus est, pro vulg.
vyotetas, id quod ab Herodoti
usu abhorret.
Car. CLXXXVII.
0Ux Èyo argento TOÙTO stra1,
Male quidam elmeiv. Vid. I, 49, ne
plura. Ad atosxtoe conf, cap. 25.
ol'onn ngoferwor) i. e. land ovirm
succidà urunt venas in vertice capitis.
Pro oîGxn in aliis libris 0l0vr7y, ac-
cedente (iregor. Corinth. De dial.
Ion. $. 1590. p. 942 seq. Ipsa vox
apud Aristoph. Lysistr. 575 (611
Both.) invenitur de lana succida ac
sordidas; nec aliter h. 1]. eam accepe-
runt et Schweigh. et Wesseling.,
cum lana succida ob sordes concre-
tas satis sit ignis patiens. Unde in
Glossa Iferodotea exponitur draa-
MELPOMENE. IV. 186
187. 639
dì avtciv T&S év toîoi xgota@ioroL tovdE ETvENA, 005 UN PEAS
És tOv navta Yoovov xaraggéov pAeyua éx tie nepalis dnAg-
tai. xai dia TOÙTO peas Aepovor sivar vyiNgoTATOvS. sl0Ì yao
os cAndéas oi Alves avègorav MAVTOV byingoraro: , Tv
muets duev* el uèv dia TOÙTO, 0U% Ég00 atgextos sima, Vyin-
odtato: È’ dv el0i. Mv dè uaiover tà maldia oraouÒs Erivevn-
ov x0ofatov fora. Aliis est ster-
cus Ovillum, 8. sordes ovium crassae
ac pingues, fortasse praeter rem, ut
Wesseling. iudicat, quocum etiam
facere video Maur. Schmidt ad Di-
dymi fragmm. p. 36, 8Îi quidem Di-
dymus iam distinxisse videtur inter
olovanv s. olonnr, quae est /ana
succida, et inter ofo@ntnv, quam
vocem de fimo ovillo adhibuerunt Ari-
stophanes et Cratinus. Adescripsit
autem idem Wesselingius haec: ,,Me-
lius Monachius et prior eo Scaliger.
Emend. temp. VII. p. 682 durare
apud Aethiopas Christianos, Muha-
medanos paganosque similem ad
destillationes vitandas ustionis con-
suetudinem, ab aliis in superstitio-
nem versam, docuerunt.‘‘ Larcher.,
qui Wesselingium fere scecutus in-
terpretatus erat de lana ,,qui n'a
point cté degraissce‘‘ (ut ipsius viri
docti utar verbis) de ipsa re conferri
vult Ludolph. Histor. Aethiop. III,
6. nr. 42. Add. Hippocrat. De atr.,
aq. et locc. $. 100 de Scythis scri-
bentem, qui omnino crebrius utan-
tur ustionibus in variis corporis par-
tibus ad corporis valetudinem ac
formam tuendam firmandamque, ubi
Corats pag. 303 nostri loci hand im-
memor simul gentis Ostiaccorum
admonet, qui huiusmodi ustiones
adhibeant, teste Pallas, ad varios do-
lores, morbos inflammatorios. Ara-
bes, Beduinos, Mauros adhuc ferro
candenti uti adversus quaevis mala
morbosque testatur Minutoli: Remi-
niscenzen aus meiner Africanischen
Reise (Berolin. 1835) p. 1. 17 seq.:
a Negris interioris Africae idem ficri
notavit, qui in intimas Africae par-
tes penetravit allus vir doctus d'Es-
cayrac de Lauture in libro, quem
Carolus Andree vernaculum in ser-
monem transtulit: Die Africanische
Wiiste etc. (Lips. 1855) pag. 191. —
Mox pro #v toîci xgotegpo:oi duo
libri év t701 xgor., quod librario-
rum e socordia finxissc credam cum
Bredov. p. 55. Neque recentt. edd.
obsecuti sunt libro Florentino at-
que Sancrofti libro, hane pravam
lectionem afferentibus, pléyua est
pituita. Nos: Schleim, Saft, quale
nimirum e male affectis corporis
partibus emanare solet. Langius red-
didit: kalten Schmweiss; Schoell: ,,der
Fluss vom Kopfe herab““, addens in
nota, intelligi materiam nocivam
atque inflammatoriam. Latinorum
huc revocant /legma s. phlegma, de
quo Gesner. in Thes. L. L. citat Th.
Priscian. De diaet. cap. 10. Ad vo-
cem Qx0g, remedium, conf. Aeschyl.
Agam. 1140. Prometh. 4 43, ubi vid.
Blomficld. in Glossario.
vyinooratovg) Cf. supra II, 77,
ubi post Libyes Aegyptii dicuntur
omnium yingécraror. Alteram su-
perlativi formam hoc ex loco alla-
tam video in Ancedd. Bekk. pag.
115. Inde vrinoi) pro dyinons ®
Coraè restitutum in Hippocrat. De
aér., aq. et locc. 8. 53. p. 137. 386.
Conf. Bredov. p. 278. Tertiam for-
mam vyuéctsoos affert Valcken. e
Strabon. VI. p. 269 s. 114 A. Schol.
in Aristoph. Eqq. 1089. — De ora-
tionis structura, in qua accusativus
cum infinitivo ponitur, nbi nomina-
tivum exspectaveras, conf. I, 34. II,
2. IV, 94.
vyImooratot ò° ©v] De particulis
d” Wv conf. nott. ad III, 80. In pro-
xime sequentibus verbis: nv dè uai-
ovo ta rardia oraGNos éripevntaI,
i, e. si vero ipsis urentibus (inter uren-
dum) pueros convulsio (puerorum
scil.) inciderit, dativum ualovci, qui
ad antecedens oi Aifveg 8. of tòv
ABvaoy vouades commode referri
oterit, refero ipsum ad verbum
da m1jîvytar, quod codem modo dati-
640 .
tar, tesvontal Gp dx0S *
HERODOTI
tRERYdU oVgOv omEIDavTES GUovrai364
1886psa. Zéyc dì, ta Aépovar avrol diBves. Qvoiai dè toîoi vo-
ueoi slo) alde. Ersdv toÙ dITOs amagtavta: toù xtmvEOS, di-
ntÉovoi Vate tÒv dopov, toto dè moupoavtes arootpspovo:
rov aVyéva avroù. &vovoi dì Nilo xa. cedNvN povvorci. tov-
vum additum habet VIII, 13. 37.
Quare accedere non possum viro
docto (Wannowski Syntax. anomal.
Graecc. Pars. Lips. 1839. pag. 92),
qui hoc unum dativi absoluti tem-
poralis exemplum haberi vult. De
voce c7zacuòs in re medica fre-
quenti conf. Thes, ling. Gr. VII. p.
562 seq. ed. Dindorf. In seqq. post
teey0v omisimus cum recentt. edd.
voculam y&g, nec moror asyndeton,
de quo plura attulit Struve Spec. I.
p. 22 (Opuscc. II. p. 285), ut IV,
23. 63. 172. Retinuit vocem )ietsch.,
sed uncis inclusam. Valent autem
verba sequentia: rodyov ovRov orei-
cavtes gvovral copra: inspersà hirci
urinà servant eos (liberos) 8. eis me-
dentur. Dedi cum recentt. edd. cpea,
quod ad ta ra:dia pertinet; olim
vulgo Gp£as, quod retinuit Dindorf.
ovgov intelligo urinam, ut II, 111;
ipsum remedium, quod profert He-
rodotus, egregium ducit Larcherus,
quippe quod ob volatilitatem sui al-
kali eadem efficiat atque spiritus
cornu cervini, quo nos uti soleamus.
déyw dÈ, ta Aépovor avrol Alves]
Conf. cap. 173 ibique notata.
Car. CLXXXVII[.
dirstéover) De hoc verbo cf. cap.
91 ibiq. nott. Quae sequuntur tig
tov douov cum Matth, Gr. Gr. pag.
1156 interpretor: ber das Haus meg,
vel, ut Kuehner. Gr. Gr. 8. 608 red-
dit: ber das Haus hin. Quare mi-
nime opus refingere cum Rciskio
vnÌe tov muov, super humerum, aut
onto tOv fopòr, super aram. Nec
magis opus paulo post «vroò com-
mutare in avro» (avertunt cervicem
suam), ut placuit Pauwio. Etenim
Herodoti sententia, quam non pror-
sus recte mihi reddidisse videntur
interpretes vernaculi, haec est:
quando sacrorum initium fecerunt
a victimae aure, quam praecisam
super domum (in aèrem) proiiciunt
(conf. Herod, IV, 62 et Gl), tum vi-
ctimae collem retro vertunt atque
ita victimam sacrificant. De verbo
ezaggeodai vid. nott. ad cap. 61.
Wuovor dì NA ual celryn uov-
voor] Citat Eustath. ad Dionys. Pe-
rieg. 185 coll. ad Homer. Ili. p. 1265,
7 8. 1364, 27 ob verba seqq. pera dì
x. t.3. E quibus verbis satis clare
patet, Libyci cultus elementa fuisse
Solem ac Lunam, sidera coelestia,
quae ab omnibus Libyae gentibus
fuerint culta, aeque atque a Phoe-
nicibus, Carthaginiensibus, aliis;
quod vero ab iis, qui circa Tritoni-
dem lacum habitant, Minervan po-
tissimum coli Noster adiicit, ac post
Minervam, Tritonem et Neptunia, id
quid sibi ‘velit, satis apparebit ex
iis, quae ad cap. 180 adnotavimus
Neque vel hoc mirum videri pote-
rit, quod coniunctim commemoran-
tur h. ]. Triton et Neptunus, post
Minervam (quam ab Astarte hand
differre supra vidimus) praecipue
culti: etenim ad unius eiusdemque
numinis significationem accedere vi-
detur uterque deus: alterum habeas
licet Punicum sive Libycum deum,
alterum vere Graecum, in has ter-
ras allatum et cum altero coniun-
ctum. Vid. Movers: Die Phoeniz.
II, 2. p. 168, qui apte affert ex Po-
ly bio VII, 9, 2 apud Carthaginienses
culta numina ‘Ages, Toltwyos,
Iloce1ddvo; ac tum quoque dior
xal cednvns. Ac praeterea conferri
quoque poterunt de hoc Neptuno,
quae disseruit Gerhard in Commen-
tariis Acad. Berolinens. anni 1850.
p. 162 seq. 169 coll. 182 ad Puni-
cam originem quoque hunc deum
revocans p. 171 seq. Ab Herodoto
(II, 50) hunc Neptunum Libyae deum
primitivum dici inde ad Graecos ad-
vectum, supra iam (ad cap. 180) mo-
MELPOMENE. IV. 187—189.
641
Tosi pev vuv mavtes AiBves dvovor, atap oi neo. t]v Torto-
vida Aluvnv veuovtes ti Adnvain pahuota , pera dè va Tol-
Tovi xai td ITocedemvi.
nnimus: unde equun, Libycis regio-
nibus quasi proprium ibique primi-
tus domitum curribusque additum,
ferebant deo consccratum, qui ipse
inni0s s. înmeL0g inde dictus, Vid.
potissimum Boettiger: Kunstmytho-
log. II. p. 322 seq. coll. Creuzero:
Symbol. III. p. 264 seq., qui alia
quoque hîc respici vult, et Prellero:
Griech. Mythol. 1. p. 363 seq., qui
equum Neptuno cansecratum ex aliis
causis repetit. Quin Minervae eque-
stri quoque natales Libyae adscri-
pserunt, teste Schol. ad Pind. Pyth.
IV, 2. Ex hac autem Libyne ora
postmodo equorum usum una cum
deo Neptuno, cui sacer equus, ad
Graeciae oras allatum existimemus,
sive a Phoenicibus sive ab aliis;
quae nunc copiosius exponere non
vacat. Tu vide de aliis, quae in' hac
fabula de equo Neptuno sacro ac
de ipso Neptuno latere perhibentur,
Preller 1.1. et Creuzer 1.1., qui nunc
addit Inghirami Monumenti Etrus-
chi ad tab. 59 delle urne Etrusche
pag. 487. Inalia abit Voelcker. Ia-
pet. pag. 134 Libycam Neptuni ori-
ginem negans Herodotique testimo-
nium evellere studens, longius quo-
que disserens de equo, qui alle-
gorico potins sensu ac tesseraria
potius ratione Neptuno maris deo
adiiciatnr, cum symbolum sit na-
vium mare persccantium. Nobis, ut
saepius diximus, praestat in talibus
sequi Herodoti iudicium.
Cap. CLXXXIX.
Tv dì «ga f087ra x. 1. 2.) Citat
Eustath. ad Ili. p. 602, 45 s. 459,1.
Est vero, quod ad sequentia attincet,
haec scriptoris sententia: praeter-
quam quod pellicea Libyssarum est
vestis, fimbriae quoque ex illarum
aegidibus (s. thoracibus caprinis)
suspensae non angues sunt (ut in il-
lis, quas Graeci Minervae addunt),
sed e loris factae; reliqua vero
omnia eodem sunt instructa modo.
HERODOT. II,
Tyv dì oa é08ta nali tas alyidas 189
Pertinet huc Glossa Herodotea: 4l-
vis, pv A(Bvss (8. AlBvocai, ut apud
Hesych. I. p. 140) gogover dogar.
Addunt Meurs. Lectt. Att. VI, 10.
Diodor. Sicul. III, 49. Itaque pro
tov alyidov hand reponendum Tov
alyé0v, ut olim suspicatus erat Wes-
seling. 727)v 7 (praeterquam) con-
ferri potest cum dicendi formula
€21’ 7, in qua 7 eandem fere habet
vim, vid. Hartung: Lehre d. Griech.
Partik. II. pag.45. Haud aliter q0-
els 7 cap. 61, ubi vid. nott. of 9v-
caro sunt fimbriae ; nos: Fransen,
Troddeln, ut Hom. Jli.II, 418, ubi cf.
interpretes, Hesiod. Scut. 225 (233)
ibique Lennep. — ato ad ante-
cedens tòv Aifvocéov spectat. Ad
significationem verbi ot#4l5v in
foraltar (i. e. omnia reliqua in ve-
stitu scil. eodem modo instructa sunt,
ubi non neccesse est mente addere 7
AdNnvaln ex antecedentibus, ut sta-
tuit Lhbhardy, sed pendet ‘verbum
forata: ab anteced. rd QA20 narra,
tanquam subiecto suo) conferri po-
terit III, 14, ubi nonulla excitavimus.
Inde 7 ctoi7 omnino de cultus. vestitu
accipiendum, ut I, 80 Noster dixit
avdoas Innada otolv évEGTaÀ -
uévovs. xatn;ogée eodem modo
Noster dixit ITI, 115, ubi vid. nott.
Ialiedia hic intelligo Minervae si-
mulacra. Conf. Mueller: Handb. der
Archaeolog. 8. 368, ubi etiam de ae-
gide, Creuzer. Symb. III p. 330 seq.
472 ed, tert., qui praeterea conferri
vult Millingen: Ancient unedited Mo-
numents (Vases) PI. I. p. 3. Tu
adde Pacho: Voyage etc. pag. 221
coll. 243. Disputaverunt quoque de
his idem Mueller in: Kleine deutsche
Schrift. II. p. 207 seq. et Preller:
Griech. Mvtbolos. I. p. 118. Inpri-
mis vero huc pertinent, quac disse-
ruit Movers: Die Phocniz. II, 2. p.
465 seqq., qui quae Herodotus de
Libyca aegidum origine scribit, ve-
rissime dicì ostendit: etenim rion
solum antiquitus apud eas Libyae
gentes potissimum ;, quae interiores
41
642
HERODOTI
tv ayaluatav ts Adnvalns èx tav AiBvoctav Ex0rngavro
ol "EXAmves. nANv yao 1 ot. oxvtivo N é08Ns tav Aifivoctcov
gori, xal ol Wuoavor ol èx tav alpidcav avro ovx oques eici.
alla lueviivoL, tà dè «Zio mavra xatà tovrò EoraArar. xal dr
xa) tò oùUvoua xatnpogésr, Ott x AiBuns Hus N TOA toiv
IlaRiadicav' alpéas yao megipadiovta: pvidas megÌ tqv é087ra
Wvoavaras al AiBvoca., xegoipevas ÉépevBedaveo® Ex dèi tav
alyécv tovteav alpidas ol "EXANvES perovvouacav. Aoxéer È
guol ye xal n 040%vpym év (poîci Evdavta npGTOv yevéoda.'
tractus tenent, vestes reperiri e pel-
libus caprinis confectas, eundem-
que morem apud alias quoque eius-
dem fere originis gentes obtinuisse
monet, verum etiam e recentiorum
peregrinatorum testimonio compro-
bat, adhuc bellicosas Libyae gentes,
quae circa lacum Tschad habitant,
regidem talem plane ferre, qualem
Pallas Minerva gestare dicitur, at-
que artis opera si circumspicimus,
revera etiam gestat.
alyias yao neouPadiovtar x. t. 2.]
i. e. namque pelles caprinas (8. tho-
races e pelle caprina) vesti suae cir-
Cumiiciunt nudas, fimbriatas, rubià
tinctas Libyssae mulieres. Inde in
oraculo, ad cap. 155 allato, vers. 5
Libyes vocantur farropogor, i. e. pel-
libus caprinis vestiti. Ac praeter Eu-
stath. I. 1. et Harpocrat. 8. v. Alyis
[p. 10 M. p. 8 Lips.] huc pertinet
Diodori locus III, 48: ovre puéoov
diaitns ovt’ t#08nros petéyovo,
alia dogaîgs alyav oxsmazovar te
omuata. Ubi Wesselingius et alia
attulit testimonia et Hippocrat. De
morb. sacr. pag. 326 s. pag.8 Dictz.,
qui in not. p. 136 Herodotci loci non
fuit immemor. Vid. etiam Apoll.
Rhod. IV, 13. 47 et conf. Wieseler:
Das Satyrspiel. p.110. De Cyrenai-
cae incolis Mela scribit I, 8, 26:
s\primores sagis velantur, vulgus
bestiarum pecudumque pellibus. ‘
— Ad formam perfecti pass. verbi
poi, rerouuevas, cuius loco Eusta-
thius ad Ili. V. p. 603 s. p. 459 ex-
hibet xezot 0 uevas, vid. cap. 195, nbi
eadem forma, hoc quoque loco non
sollicitanda, invenitur. Conf. Lo-
beck, ad Sophocl. Aiac. p. 325 et
Bredov. p. 345 accurate de his mo-
nentem. #0ev&éfavo» dicunt esse
rubiam linctoriam, 8. rubiam tinctorun
Linn., de qua Dioscor. III, 160.
Nos vulgo: Fdrberrothe. Ac sane
affirmat Pacho (Voyage etc. pag. 59
seq.), rubiam frequenter in his Mar-
maricae veteris terris reperiri, bene
memor Herodotei loci. Colligit vero
ex hoc Herodoti loco Rennel. p. 683
seq., artem tractandi curia maturius
in Africa exstitisse, pellesque affert
arietum rubefactas Israélitarum in
tabernaculo ap. Exod. XXV,5, ex
Aegypto probabiliter adductas, in
quam tamen ipsam e Libya allatas
statuit Rennel., ubi hodieque illa ars
tractandi coria maxime dicitur fio-
rere testibus recentioris aetatis pe-
regrinatoribus. Itaque in Graeciam
non aliter atque in Aegyptum talia
afferri potuerunt e Libya et ad cul-
tum deorum adhiberi tanquam or-
namenta. Ad significationem verbi
uetovvoucgav (sic enim dedi cum
recentt. edd. pro vulg. pero roua-
Gav, Bredovinm secutus pag. 163)
pertinent Nostriloci I, 94. IV, 150.
V, 69. VIII, 44, e quibus apparet
hoc verbum adhiberi, ubi de nomine
mutando sive de alio nomine impo-
nendo sermo est.
done d' fuor ye nal 7 0401vyn
— yevécda.] Pro h ieoîci duo libri
nl igocai, Eustath. ad Ili. pag. 643,
36 s. 503 é7. tav leodv. Voces 0%0-
2vyN, 0%0%vyuòs et 0202tt%s1 pro-
prie iubilantinm ct in rebus laetis
tripudiantium feminarum esse ob-
servat Wesseling. ad Diodor. XVI,
11, ubi vid. plura. Add. Blomfield.
Gloss. ad Aeschyli S. c. Th. 254,
MELPOMENE. IV. 189. 190.
643
xaora yag tavtn qoscovrar al Alfvocai, xaì yoécovrar xadois.
Kai téocegas inmovs cvievyvuva. raga Aifvoav oi "EdANves
ueuadnxaot.
Oartovor dì tovs arodvpoxovias ol vouedes190
xatareo oi EXAnves, xiv Nacapovav. ovro. dè xatnuevovs
darrovo:, pvuiascovees, Éneav an] TV yuqm», 0x0 uv
xaticovar, undòè vatios arodavéerai. Oixnuara dè cvurnata
éÉ avdeolxcov évergme vv negl agoivovs ÉOtÌ, xal taùra zequ-
Nitzsch. ad Odyss. IIl, 450. p. 222.
Ac dein latiori sensu hae voces de
omni illo clamore adhibentur incon-
cinno 8. ululatu, qui festi celebrandi
causa in templis edi soleat sive lae-
tas ob res (ut placet Elmsleio ad
Euripid. Heraclid. 782) sive tristes.
Hinc Virgil. Aen. IV, 168 wlulare.
Hebraeorum ac Phoenicum 33h»
in templis clamari solitum huc re-
fert Movers: Die Phoeniz. I. p. 246.
Plnra Boettiger: Kunstmytholog. p.
49 et C. Fr. Hermann: Gottesdienstl.
Alterth. $. 28. not. 17 ed. sec. Ac
videtur Herodoto ob ,oculos fuisse
Homeri illud: ai d dA02vyÎ] nacat
‘Adnvn xeî0as avécyov Ili. VI, 301,
quod attigit Creuzer. Symbol. III.
p: 309 ed. tert. alia quoque huc spe-
ctantia laudans,.
xaì téoceoue înzmovg cvievyvuvaL
x. t. Z.] Conf. Eustath. ad Dionys.
Perieg. 175 et ad Ili. p.707,2 8.591,
3 et quae ad Herod. IV, 183 at-
tulimus. Valcken. excitat Sophocl.
Electr. 704. Steph. Byz.8. v. Baox7,
alia, quibus add. Voelcker. Iapet.
p. 220. Cr. confert Matthiae Ani-
madvss. ad Hymn. Homer. pag.
157. Coniuncta haec quoque esse
videntur cum Minervae sacrìi8s,
quae prima equos domandi eosdem-
que plaustris iungendi artem (ro
3jvtogsiv) docuisse fertur indeque
‘Inzia celebratur; vid. Mueller:
Kleine Deutsche Schrift. II. p. 161.
189. Ac praeterea quando oi EX27-
vEG haec edocti esse dicuntur, sponte
in mentem veniunt incolae (Graeci)
urbis Cyrenes, quae a Pindaro prae-
dicatur sUeguatos (Pyth. IV, 11),
diméirrog (ib. IX, 5 coll. 218); conf.
365 QOONTA. VOLOLOL UÈv TOLOUTOLGI OVTOL YRiovrat.
C. Fr. Hermann, |, |. $.830. not.5 ed.
secund.
Cap. CXC.
ovtor dì xaetnuevovs Lartovor x.
t. À.] Observavit Eichhoff (Compte
rendu d. séances et travaux del’Aca-
dem. IV. p. 264) simile sepulturae
genus adhuc reperiri apud gentes
quasdam Africae, quae circa Yar-
riba et Borgou habitant itemque in
insulis quibusdam Australiae s. Po-
lynesiae. — Quod sequitur pvZeo-
covtes, reperitur eodem modo I, 48, ‘
ubi vid. nott. Inde Glossa Herodo-
tea explicat énitnonoavieg. Verba
éneav arL7] tyv puzny valent:
quando animam efflat ; art) cum Bre-
dovio scripsi pro vulg. anty; vid.
nott. ad IlI, 72. Mox pro vulg.
Eveguivav e "Mediceo, Florentino,
aliis revocandum censui év81Qpué-
var, quod unum pg esse do-
cuit Bredov. p. 305 seq. Descendit
enim a verbo évelow infersero, în-
tertex0), in quo diphthongum i No-
ster retinere solet.
Olunpata dì cvunnuia x. t. 4.)
i. e. Domus illorum ex asphodelorum
caulibus compactae sunt inlertextis tun-
cis, suntque portatiles. Ita Schweigh.
Fadem tradit Hellanicus ap. Athen.
XI, 2 8.6. p. 462 B. Add, Mela I, 8,34
de Cy renaicae nomadibus: — vvut-
que a pabulo ducta sunt (pecora), ita
se ac tuguria sua promovent: atque
ubi dies deficit, ibi noctem agunt."“
avdé0.E vulgo dicitur asphodeli cau-
lis, avBéoruos ipse asphodeli fructus.
Plura Spanhem. ad Callimach. H. in
Del. 193 coll. L. Bos. Observv. critt.
pag. 40 et interprett. ad Theocrit, 1,
41*
644
HERODOTI
Tò dè noòs Éonéons toù Toitavos rotauod Avoéov Èxov-
tai agotioes Nin AiBves xal olulas vomitovizs Éxtnodar, toioi
ovvoua xéerar Magves, oî ta gni dela tv xepalecv xopéovo:,
52. Glossa Herodotea: avdegixav
PUY TOÙS xaviovs puoi tv dopo-
dfl0v* slo. Sì ev&gavoror. In scho-
liis Theocriteis ab Aderto nuper edi-
tis (Turici 1843. 8.) legitur haec
glossa p.3: av&tornee alto cota-
qUov moofolal, ta auoa. ‘Hoodo-
ros dì tovs xavdodvs puoi tav
@opodélwor, ubi conf. nott. p. 57 seq.
Cap. CXCI.
Tò Sè mods éonéons] Pro #o0xé-
mn», quod Aldina habet, retinui
#onéons, idemque cum Schweigh. et
Gaisf. reposui infra: 7 dì dò Tov-
Tov TÒ mos ormone, ubi vulgo é0zé-
env. Conf. nott. ad cap. 17 et vid.
supra cap. 170. 171. 172. 175. De
Ausensibus vid. supra cap. 180.
olulag vouitovtes fxtnodar] i. e.
qui in usu habent domus possidere, 8
qui stabili sede certisque domiciliis
utuntur; opponuntur enim nomadi-
bus, quibus tantum olxquare cvu-
aNnuta et reoLpogNtA (ut cap. 190).
De verbo vout$e1v cf. cap. 183.
Magves] Apud Steph. Byz. Ma-
yves, ot Aons vouaddes* ‘Exataîog
mEQUnyNOE eli dè xal Ereoor Ma-
Èves nal freooL Mazues. Unde in
Herodoto Mafves praefert Casti-
glioni in scriptione ad cap. 184 ci-
tata (Iahn. Jalirbb. f. lhilo]. u. Pae-
dagog. VIII sive IH, 2. p. 279 seq.),
cum omnes occidentalis orae Liby-
cae gentes (vulgo vocantur Berbers)
se ipsas vocent Amzig, Imazig, 8.
Amazirg, i. e. liberos, dominos (unde
Mazig apud Omarum Mubammeda-
norum principem). Ex quo ipso cum
derivanda sit Graeca vox Mabvss,
inde ille colligi vult, hoc nomen la-
tius patere adeoque. commune esse
omnibus septentrionalis Africae gen-
tibus, eoque refert Maxas cap. 175,
Mazxitanos lustini XVIII, 6, Adyr-
machidas (Herod, IV, 168), i.
Adrar-Macas, ipsosque Validi
(ITerod, II, 42. IV, 172), alios. De
quo alii faciant iudicium. Movers
(Die Phoeniz. II, 2. p. 393 segg. 403
seqq.) de his plane eundem in mo-
dum disserit, gentes, quae Mazici,
Mazxitani aut Graece Matines, Ma-
ciues, Matves, Maves appellan-
tur, ad unam eandemque stirpem
plures gentes easque liberas (unde
nomen Amazigh s. Amazirgh, Ma-
zigh) comprehendentem referens.
Quo magis opinor alienum, quod in
Darii inscriptione sepulcrali quì in-
ter gentes Dario Persarum regi sub-
ditas commemorantur .Maciyd (modo
vera sit haec lectio), hos ad Hero-
doti Meaévas referri vult Oppert
(Zeitschr. d. deutsch. Morgenl. Ge-
sellsch. XI. p. 135): qui idem vel
magis errasse putandus est, quod
nomen in inscriptione hac prozxime
sequens Xarkd (ut nimirum legi valt
Oppert) ad Carthaginem refert, li-
cet Carthaginienses, quibus bellum
inferre voluit Cambyses (Herodot.
III, 17 seqq.), Dario Persisque nun-
quam obedierint. Propius haud
scio an huc spectent Meay2Zves cap.
180. 178. Quae vero hoc loco de
Maxyibus narrantur, eu Heerenio
Id.II,1. p.36 prodere videntur gen-
tem, quae e nomadnm vita modo ad
certa domicilia et ad agricnlturam
transierit, idque ipsum e priori vita
adhuc retinuerit, quod capitis par-
tem sinistram tondentes rectam
partem alant minioque tingant cor-
pora, qualia etiamnum fere in illis
regionibus apud gentem Tuarik in-
veniantur, neque omnino ab isto
nomadum more abhorreant, quo
gentes singulae varifi capitis ton-
surà distingnantur. Quae mox He-
rodotus de regione silvis ferisque
abundante scribit, ea ad silvas feris
repletas prope viam, quae ab urbe
Tunisiana ad Tripolin ducat, refert
Heeren. Id. II, 1. p. 38, recentiorum
peregrinatorum afferens testimonia
Maxyesque subiicit et Zaueces ex-
tremas fuisse ad meridiem gentes di-
tionis Carthaginiensium, quos ipsos
narrationis auctores Noster citat
MELPOMENE. IV. 191.
645
tà È’ tn dpioteg& xsigovoL* TÒ dè odua yolovtai plito. paoì
dè ovtor sivai rev éx Tootns avdgcv. "H dì yoion aUrtn te xal
n Aorn tie ABuns N 1008 éontonv moAXdb Enoivdeoteon te
xal dacvizon éotÌ ts tov vouadav yoons. n pèv yo dy r0ds
tv no tis Aifuns, tV ol vouades véuovoi, tori tarevi
te xa) vauuodns vero toù Toiravos morauoù, n dì drò
TOUTOV TÒ 905 É0TÉ0NS, N Tov apotpgav, dosi te xapra
xai dagéa xa) Inoddns. xal pag ol 6pies ol vasgueyadees
xai ol Aéovtes xata tovtovs
cap. 195. Quibuscum conf. Schlicht-
horst.1.1. p. 164. — Pro ta ém1de61a
et te d' Erapuoteoa scripsi ta érl
dsbià et ta È’ n’ dpLotERdt; conf.
nott. ad cap. 157. Pro xopocoot, cuius
loco duo libri xouwor, reposui xo-
péovo., secutus Dindorfium (Com-
Pn p. XXX) et Bredov. pag.
80.
paol SÌ ovror sivar tòv ix Tooins
«vdgdv] E Palaestina advenas esse
dicit Procopius Bell. Vandal. II, 10.
Attigit rem IRaoul-Rochette: Hist. de
I’étubl. d. col. Gr. IV. pag. 398, quo
etiam utitur C. O. Mueller. Orcho-
men. p. 356 not. monens Maxyes
non aliter perhiberi Troianos atque
Antenoridas Cyrenes. Namque Troif
excisà Antenorem cum Troianorum
manu ad Libyam appulisse fama fe-
rebat, de qua conf. Pind. Pyth. V,
110. Tu conf. etiam Voelcker. Myth.
Geogr. .I. p. 37 et Sengebusch in
Homerica dissertat. prior. (Homer.
Ilias. ed. G. Dindorf. Lips. 1859) p.
145, qui hanc famam ad Cyrenenses
refert, Homerì studiusissimos illos
quidem indeque Homerica ubique
circumspicientes. Ac plura quoque
affert Castiglioni l. l. pag. 280 illos
Hazig 8. Maxyes ex Asia in Africam
cessisse probaturus.
fot) tanevij te nalì wapuodns]
Verissime haec tradi monet Heeren,
Id. II, 1. p. 49. Nama Tritonidis
lacu sive amni Syrtique minori re-
gionem incipere sabulosam ac ste-
rilem, occasum versus fertilem esse
terram beneque irriguam, quae ad
Carthaginiensium ditionem perti-
nuerit. Quae mox dicitur terra Li-
to), xa ol éAgpavtés te xal
byae 8Newwdns, de ea conf. nott.
ad cap. 181.
nai yag of 0piss oi vaegueyadess
— zara tovrovs el00] Serpentes ma-
ximae vastitatis per Lìibyam reperiri
iam Aristoteles tradit Hist. Animall.
VIII, 27. 6. Neque aliter in Libya
et quidem xate t7v YNoewdn na-
Zovpévnv yooav serpentes &avpa-
atovs to te Léyed0g xaì to rA790s
versari, cum ipsis clephantis pu-
gnantes, scribit Diodorus III, 9 plura
de his beluis monstrosae magnitudi-
nis referens III, 35. 36. 49: de qui-
bus iisdem quoque testatur Aelia-
nus N. A. II, 21. VI, 21. XVII, 15.
Ac pertinet huc etiam Livii narra-
tio de huiusmodi angue, quam re-
tulit Valerius Maximus I, 8, 19.
Quae veterum testimonia attulimus,
ut vera et cum reliquis antiquitatis
testimoniis consentanea Iferodotum
retulisse probaremus. Neque enim
nunc per septentrionalem Africae
tractum, qui ad mare mediterra-
neum usque pertinet, tantae magni-
tudinis angues reperiri volunt. Conf.
Lenz: Zoologie d. Griech. u. Roem.
p. 437. De leonibus per hos Libyae
tractus etiamnunc frequentibus mo-
nere vix opus.
uc oi é28épavtes] Elephantos, qui
sub Atlantis montis radicibus pa-
scuntur, commemorat Aclianus N. A.
VII, 2; elephantos ferre Africam ul-
tru Syrticas solitudines et in Man-
retania scribit quoque Plinius Hist.
Nat. VIII, 11, 11. $. 32, itemque
Strabo testatur XVII. p. 827, coll.
Diodor. IlI, 9. 25. Unde a Cartha-
giniensibus ad usum belli assumptos
esse elephantos ipsamque Romam
644
HERODOTI
Tò dè mpòs éorntons toù Toiravos rotauov Avotav igov-
ta. agotjoes Nn Aifves xal oîxias vopitoviss éxtnodai, toici
ovvopa xéetar Matves, o ra érl dela tov xepalécov xopéovo:,
52. Glossa Herodotea: av&sgixo»
vÙv TOÙS xavdovs por tOv aGpo-
délwv* slo. dì ev&gavoror. In scho-
liis Theocriteis ab Aderto nuper edi-
tis (Turici 1843. 8.) legitur haec
glossa p.3: av&#oines al tv dota-
gvov reofolal, ta cupa. "Heodo-
rog dì toùs xaviovs quei tav
&opodédo», ubi conf. nott. p. 57 sceq.
Cap. CXCI.
Tò dè mods fontons] Pro £0xé-
om) quod Aldina habet, retinui
oné0ns, idemque cum Schweigh. et
Gaisf. reposui infra: 7 dì «70 rov-
tov tò m90g #0néons, ubi vulgo #0xé-
env. Conf. nott. ad cap. 17 et vid.
supra cap. 170. 171. 172. 175. De
Ausensibus vid. supra cap. 180.
oluiag vopitovtes Exutno®a:] i. e.
qui in usu habent domus possidere, B.
qui stabili sede certisque domiciliis
utuntur; opponuntur enim nomadi-
bus, quibus tantum olxpuate cvu-
anuta et re0 ponte (ut cap. 190).
De verbo vopigetv cf. cap. 183.
Matves] Apud Steph. Byz. Ma-
yves, ot Alvns vouades:'Enatatos
meounynos: slci di nal Ereooi Ma-
Eves xal FregoL Magues. Unde in
IHerodoto Mafves praefert Casti-
glioni in scriptione ad cap. 184 ci-
tata (Iabn. Jalirbb. f. Philol. u. Pae-
dagog. VIII sive III, 2. p. 279 seq.),
cum omnes occidentalis orae Liby-
cae gentes (vulgo vocantur Berbers)
se ipsas vocent Amzig, Imazig, 8.
Amazirg, ì. e. liberos, dominos (ande
Mazig apud Omarum Muhammeda-
norum principem). Ex quo ipso cum
derivanda sit Graeca vox Ma$ves,
inde ille colligi vult, hoc nomen la-
tius patere adeoque commune esse
omnibus septentrionalis Africae gen-
tibus, eoque refert Maxas cap. 175,
Mazxitanos lustini XVIII, 6, Adyr-
machidas (Herod. IV, 168), i. e.
Adrar-Macas, ipsosque Nasamones
(Herod, II, 42. IV, 172), alios. De
quo alii faciant iudicium. Movers
(Die Phoeniz. II, 2. p. 393 seqq. 403
seqq.) de his plane eundem in mo-
dum disserit, gentes, quae Mazici,
Maccitani aut Graece Matines, Ma-
cinese, Matves, Matves appellan-
tur, ad unam eandemque stirpem
plures gentes easque liberas (unde
nomen Amazigh s. Amazirgh, Ma-
zigh) comprehendentem referens.
Quo magis opinor alienum, quod in
Darii inscriptione sepulcrali quì in-
ter gentes Dario Persarum regi sub-
ditas commemorantur .Maciyà (modo
vera sit haec lectio), hos ad Hero-
doti Meévas referri vult Oppert
(Zeitschr. d. deutsch. Morgenl. Ge-
sellsch. XI. p. 139); qui idem vel
magis errasse putandus est, quod
nomen in inscriptione hac proxime
sequens Xarkd (ut nimirum legi valt
Oppert) ad Carthaginem refert, li-
cet Carthaginienses , quibus bellum
inferre voluit Cambyses (Herodot.
III, 17 seqq.), Dario Persisque nun-
quam obedierint. Propius haud
scio an huc spectent MagZres cap.
180. 178. Quae vero hoc loco ile
Maxyibus narrantur, eu Heerenio
Id.II, 1. p.36 prodere videntur gen-
tem, quae e nomadum vita modo ad
certa domicilia et ad agriculturam
transierit, idque ipsum e priori vita
adhuc retinuerit, quod capitis par-
tem sinistram tondentes rectam
partem alant minioque tingant cor-
pora, qualia etiamnum fere in illis
regionibus apud gentem Tuarik in-
veniantur, neque omnino ab isto
nomadum more abhorreant, quo
gentes singulae varif capitis ton-
surà distingnantur. Quae mox He-
rodotus de regione silvis fcrisque
abundante scribit, ca ad silvas feris
repletas prope viam, quae ab urbe
Tunisiana ad Tripolin ducat, refert
IIeeren. 1d. II, 1. p. 38, recentiorum
peregrinatorum afferens testimonia
Maxyesque subiicit et Zaueces ex-
tremas fuisse ad meridiem gentes di-
tionis Carthaginiensium, quos ips08
narrationis auctores Noster citat
MELPOMENE. IV. 191.
645
tà d En aguotE0A xstoovoL* TÒ dè cdua yolovta: pulito. paci
SÌ ovror eivai ov x Tooins avdgav. "H dì xojon abtm te xal
n Aouren tie ABvns n 190s fongonu rmoAAd Eyoiodeotion te
xal dacviÉon Éoti tig tav vouedav yoons. N uèv pae d) odg
tv no tie Aifvns, tv oÎî vopades véuovar, éctì ranemvi
te xal wauuodns uéygi toÙ Toiravos morauoù, 7 dè arò
TOUTOV TÒ m90S é0mé0ns, 7 tov agorfoav, dosvi te xegra
ai dacta xal Enovdns. xaì pag oi 0qies ol vregueyatees
xa ol Afovres xata tovtovs eloì, xal ol èAépavrés te xal
cap. 195. Quibuscum conf. Scllicht-
horst. 1.1. p. 164. — Pro ta éridséia
et te d' érapuoteod scripsi ta él
delta et ta d' Ex” doLotERd; conf.
nott. ad cap. 157. Pro xopowor, cuius
loco duo libri xouòor, reposui x0-
péovo:, secutus Dindorfium (Com-
DISSE p. XXX) et Bredov. pag.
86.
paoì dì ovroi elvai tv Ex Tooins
«vdgov] E Palaestina advenas esse
dicit Procopius Bell. Vandal. II, 10.
Attigit rem Itaoul-Rochette: Hist. de
l’etubl. d. col. Gr. IV. pag. 398, quo
etiam utitur C. O. Mueller. Orcho-
men. p. 356 not. monens Maxyes
non aliter perhiberi Troianos atque
Autenoridas Cyrenes. Namque Troif
excisà Antenorem cum Troianorum
manu ad Libyam appulisse fama fe-
rebat, de qua conf. Pind. Pyth. V,
110. Tu conf. etiam Voelcker. Myth.
Geogr. .I. p. 37 et Sengebusch in
Homerica dissertat. prior. (Homer.
Ilias. ed. G. Dindorf. Lips. 1855) p.
145, qui hanc famam ad Cyrenenses
refert, Homeri studiusissimos illos
quidem indeque Homerica ubique
circumspicientes. Ac plura quoque
affert Castiglioni l. I. pag. 280 illos
Maziy 8. Maxyes ex Asia in Africam
cessisse probaturus.
forlì taneuvij te nal wauuodns]
Verissime haec tradi monet Heeren,
Id. II, 1. p.49. Nama Tritonidis
lacu sive amni Syrtique minori re-
gionem incipere sabulosam ac stc-
rilem, occasum versus fertilem esse
terram beneque irriguam, quae ad
Carthaginiensium ditionem perti-
nuerit. Quae mox dicitur terra Li-
byae &7010dns, de ea conf. nott.
ad cap. 181.
vai ydo of Opiss 0î vmegueydd88s
— ara tovtovs eL00] Serpentes ma-
ximae vastitatis per Libyam reperiri
iam Aristoteles tradit Hist. Animall.
VIII, 27, 6. Neque aliter in Libya
ot quidem xare t]v Wneiwdg xa-
Zovuévnv yooav serpentes davpa-
otovs to te uéyedos nal tò rAnDos
versari, cum ipsis clephantis pu-
gnantes, scribit Diodorus III, 9 plura
de his beluis monstrosae magnitudi-
nis referens III, 35. 36. 49: de qui-
bus iisdem quoque testatur Aelia-
nus N. A. II, 21. VI, 21. XVII, 15.
Ac pertinet huc etiam Livii narra-
tio de huiusmodi angue, quam re-
tulit Valerius Maximus I, 8, 19.
Quae veterum testimonia attulimus,
ut vera et cum reliquis antiquitatis
testimoniis consentanea Herodotum
retulisse probaremus. Neque enim
nunc per septentrionalem Africae
tractum, qui ad mare mediterra-
neum usque pertinet, tantae magni-
tudinis angues reperiri volunt. Conf.
Lenz: Zoologie d. Griech. u. Roem.
p. 437. De leonibus per hos Libyae
tractus etiamnunc frequentibus mo-
nere vix opus.
xa of élépavteg] Elephantos, qui
sub Atlantis montis radicibus pa-
scuntur, commemorat Aclianus N. A.
VII, 2; elephantos ferre Africam ul-
tru Syrticas solitudines et in Man-
retania scribit quoque Plinius Hist.
Nat. VIII, ll, 11. $. 32, itemque
Strabo testatur XVII. p. 827, coll.
Diodor. IlI, 9. 25. Unde a Cartha-
giniensibus ad usum belli assumptos
esse elephantos ipsamque Romam
646
HERODOTI
” , , » ù , (N
aouto., xal aonides te xal OvoL ol ta xéosa Eyovtes, xal
adductos nemo neacit: etenim, teste
Seneca De brevitate vit. cap. 13,
primus Curius Dentatus in triumpho
duxit elephantos, atque postea Me-
tellus victis in Sicilia Poenis trium-
phans unus omnium Romanorum
ante currum centum el viginti capti-
vos elephantos duxisse fertur. Unde
satis patet, antiquitus in illis Li-
byae tractibus admodum frequentes
fuisse eleplantos, qui nostra aetate
haud quaquam reperiuntur. Caete-
rum utitur hoc lHerodoti loco Schle-
gel. (Ind. Biblioth. I, 2. pag. 145
seq.), cum apud Herodotum prima
inter Graecos scriptores fiat huius
animalis mentio, quod ab ipso patre
historiae visum esse negat Schlegel.,
hoc quoque adiiciens, in his Africae
regionibus, quae ad regna Fezz et
Marocco pertineant, nunc nullos
prorsus reperiri elephantos; quos
postea sane crebrius illic memora-
tos, dein exstinctos fuisse in regio-
nibus a septentrione desertorum si-
tis idem ponit. Cuius observationi-.
bus, monente Cr., ex parte refraga-
tur A. Benary in: Jahrbb. f, wis-
sensch, Krit. Berolin. 1831. p. 762
seqq. Elephanti imaginem in ope-
ribus sculptis Philensibus offendit
Parthey, cuius vid. observatt. in
Commentat. de Philis insula pag. 38.
Nunc quidem teste Pelissier: De-
script. de la RRegence de Tunis (Ex-
ploration scientif. de l’Alger. XVI)
p. 450 in regionibus Africae septen-
trionalibus nulli inveniuntur ele-
phanti, de quibus nuper admodum
scripsisse dicitur Const. Scharff in
dissertatione ,,De natura et usu ele-
phantorum Africanorum apud vete-
res‘ Vimar. 1855; ipsum libellum
nondum videre contigit.
outro] In Africa ursum non gigni
tradit Plin. IT. N. VIII (54), 38 fin.,
quamquam pellem Libystidos ursae
memorat Virgil. Aen. V, 37, quam
leoninaminterpretatur Lipsius Electt.
II, 4. Disputat hac de re Salmas. al
Solin. p. 220 coll. G. I. Vossio De
Idol. p. 52. Wesselingius Shawii te-
stimonio ursum inter Africae ani-
malia commemorantis Herodotea
stabilire studet; quae etiam Cuvieri
est sententia paucis indicata ad Pli-
nii locum. Quem equidem consului,
is mihi rescripsit Leuckart, vir hba-
rum rerum peritissimus: ursum (in-
telligitur autem ursus arcios Linn.)
sane in terra Barbarey commemorari
a Shawio, a Prospero Alpino in Ae-
gypto [conf. nott. ad Herod. II, 67’,
a Dappero in regno Kongu (cf. Zim-
mermann: Geograph. Gesch. des
Menschen u. der vierf. Th. I. p. 213
ed. Lips. 1778, 8.); sed addit idem
Leuckart., qui recentiori aetate per
Africam septentrionalem sint pere-
grinati, eos huudquaquam ursi men-
tionem facere, ut sane dubium ad-
huc sit, utrum omnino haec bestia
per Africam reperiatur. At vero Eh-
renberg, teste Idelero in: Ephemerid.
litt. Berolinenss. 1834. nr. 55, ursos
in vetere Mauretania atque Numidia
adhuc inveniri affirmat.
xal corideg] Serpentum est genus
frequens per Libyam (cf. Aristot. H.
A. VIII, 29 8. 28 Schneid.) atque
Aegyptum, quorum morsus insana-
bilis videbatur veteribus. Plurima
suppeditabit Bochart in Hieroz. Il.
lib. III. cap. 5, pag. 381, unde in-
telligitur, summo iure hos serpentes
timendas inter feras ab Herodoto
recenseri. Add. Caovier. ad Plin.
H. N. VIII (35), 23, nihil dubii esse
monens, quin Aegvptiaca aspis ve-
terum sit species viperae sive najae,
quae in Aegypto vocetur kajé, s.
coluber hajé Tiinn.
uaÌ Ovor ol ta négea Fyorrss] Ad
formam xégea conf. cap. 183. Oppo-
nuntur cap. 192 asini, quibus nulla
cornua. Illos cum monocerote haud
raro contenderunt, de quo vid. ad
Ctesiam pag. 329 seqq. notata, iam
aliis augenda, si attineret. At hoc
Herodoti loco equidem cogitari ma-
lim de orygis 8. antilopae genere
quodam, quale per Africam reperi-
tur uno cornu in fronte instructum.
Cf. Cuvier. ad Plin. H. N. VIII. p.
4383 seq. et quae de hoc animali co-
piose exposuit Lichtenstein. (Ab-
handll. d. Berlin. Acad. d. Wissensch.
v.Jahr I1824—1826) p. 195 seqq. coll.
MELPOMENE. IV. 191. 192.
647
oi «vvoxéparoi, xal ol axégpadoi ol 8v toto otndEGL toÙs dpdaA-
uovs Eyovtes, 0s dn Aepovtai ye vrrò ArBvcov, xaloleyoror &vdpes
xal puvaînes aporai, xaù Ala rAnd EL rodAa Inola axatavevora.
Kata tovs vouedas dé tori tovrav ovdiv, dii’ @Aia torede‘192
p. 201 seqq. Add. Boettiger. Amal-
thea III. p. 189 seqq. et Morgenblatt
1827. nr. 142 seq. p. 566 seqq. €05
seq.
xi oî uvvoxépalor] De his conf.
Diodor.III, 34. Plin. H. N. VIII (80),
04, ubi monet Cuvier. pag. 406 eo0s-
dem esse, quibus adhuc cyrocepha-
lorwun nomen. In tractibus Indiae
invenit cynocephalos Aelian. N. A.
IV, 46 coll. VI, 10 et X, 30. At of
cx ‘89 eiot fabulosum bestiarum
genus, ut ipsi videtur patri histo-
riae haec adiicienti: ds dn ZÉyovrar
3°, ad quam formulam conferri vo-
Toma notata ad cap. 173. Hoc cer-
tum, Herodotum hîc de /erarum ge-
nere quodam loqui, haudquaquam
de hominibus, quales alii veterum
finxerint. De quo vid. ad Ctesiae
fragmm. Ind. 20. pag. 320; eoque
etiam pertinebunt Plinii verba H. N.
V,8. $. 46: ,,Blemmyis traduntur
capita abesse ore et oculis pectori
adfixis.‘
snai oî &youor dvdoes xal yvvai-
xec &youa.] Haec verba hoc loco,
quo de besti's tantum sermo est,
neque de hominibus, interposita eo
magis offendunt, quod continuo se-
quuntur verba: xal ila nindei
n0%Xa &neta, vel si vocem dla
eo sensu (omnrino, in universum) acci-
pias, quo haud raro hoc adiectivum
adbiberi docuerunt Heindorf. ad
Platon. Phaed. pag. 234, Ast. ad Pla-
ton. Phaedr. p. 741 coll. Boissonad.
ad Philostrat. Heroicc. pag. vil et
Herodot. II, 81. Itaque suspicio
mihi oborta est, interpolatoris haec
esse verba, ad marginem olim ad-
scripta ac postea ipsis Herodoti ver-
bis illata: quae sana si sunt, de quo
vehementer dubito, licet ab omni-
bus libris scriptis retineantur, nihil
aliud indicare poterunt, nisi homi-
nes, et viros et mulieres, in his
Africae regionibus viventes aeque
feros esse habendos atque bestias;
nam simias quasdam his verbis de-
clarari ut putem, adduci nequeo.
duatawevota] Ita Mediceus, Flo-
rentinus, alii. Duo Parisini codd.
axatavpavora, quod idem in duobus
codd. (Parisinis) exstare testatur
Montfnucon.(Palacogr. Gr. pag. 243.
Mem. de l’Acad. d. Inscr. XII. pag.
171) interpretan8s: /eras intractabiles.
Dorvillio ad Charit. p. 316 ed. Lips.
placuerat svnatawpevora (de quibus
facile quis multa mentiatur, confabule-
tur), Reizio cum Borheck. et Schae-
fero: xarawevota (fictas, ementitas
feras). Quod idem coniecisse G. Koe-
nium dicit Valcken. a Cr. laudatus
in Diatrib. Eurip. pag. 231. Unde,
accentu mutato, dederunt xatapev-
ore Dindorf., Bekker. et Lbardy.
Nos cum reliquis edd. retinuimus
cuatayevota, ferasque intelligimus
nullo mendacio, fictas, a Libycis
scil., vò Aifvor, quod ex antece-
dentibus (ds dn) Aéyovtai ye varò At-
Bvov)bue quoquereferas licet. Apud
Iamblichum in Protrept. pag. 137
monente Wesseling. ddiewpevora dn-
glia eodem sensu. Ad locutionem
minds molla conf. III, 45. I, 51
peyddei peycd0vs et VII, 117 vdoa
peyadei péyrotov.
Cap. CXCII.
Kata tovs vouadas dé Foti tov-
twv x. t. A.) Pro rovtéov cum Gaisf.
et Matth. edidi rovrov. vyagyo:
8. pygargi, qui una cum damis et
strepsicerote commemorantur Plinio
H. N. VIII (79), 54, videntur esse
bestiae albis natibus praeditae cer-
vino e genere vel potius, quae est
Cuvieri sententia (ad Plin. 1. l. pag.
405, ubi vertit: /esses blanches), ex
antiloparum genere. De antilope da-
ma, quae vocatur, cogitarat Lich-
tenstein. l.]. pag. 230 hoc subiiciens,
minime pygargum referri posse ad
eam bestiam, quae in Africa meri-
dionali tantum reperiatur et a nobis
648
HERODOTI
xUPugyoL, sai dopxades, xal BovBakies, xai OvoL, oUx 0Î
tà negsa Eyovtes, aARù CAloL &rcotor (00 peo Òn nivovoi),
xa) 0Qves, TOv tà xégea toîoi poiviti ol mNYEES ToLevviaL ZII
vocetur Z/essbock. Aristoteles H
A. VI, 6. p. 864 C. IX, 32. p. 937 D.
inter aves rapaces memorat pygar-
gum. At apud Herodotum cogitan-
dum de quadrupede.
doguades] Revocavi doguades,
quod monente Schweighaeusero du-
dum revocandum censuit Schulz in
Diss. de Herodoti vita et dialect.
Herodoti bellis Persic. praemissa
pag. 19, quodque idem exbibent
omnes libri scripti VII, 69 (xé0as
doouades). IToc loco plerique libri
et scripti et editi foexedes, uno li-
bro cxcepto, qui exhibet doguades,
et Sancrofti libro, in quo legitur
dopness: los sequi malui, quod for-
mam éogx&s grammaticis potius de-
berì existimem quam ipsi Herodoto
. (conf. nott. ad cap. 131), quem utro-
que loco forma $ogxes usum esse
credere mavult Dindorf, in Commen-
tat. de dialect. Herodot. p. V. De
ipsa forma fogx&s conferri potest
Hesych. I. p. 1586 ibique Albert. —
Ad argumentum loci consul. Strab.
XVII. p.827, qui idem in terra Mau-
retania mentionem facit tòv dopxa-
dov xal BovPaZwor. Dorcadem Liby-
cam, quam descripsit Aclian. H. A.
XIV, 14, recentiorum esse «ntilopen
dorcadem, monct Cuvier. ad Plin.
H.N.VIII (83), 58. p. 167 seq. Hanc
vero dorcadem inter varia antilo-
parum genera adhuc frequentissi-
mam reperiri per septentrionalem
Africam testatur Buvry 1. mox 1.
pag. 308.
BovBales] Dicitur fovfalos et
Bovfc2:6, de qua bestia omnes ve-
terum locos collegit Bochart. Hie-
roz. III, 22. p. 910 seqq. ad capra-
rum silvestrium genus referens be-
stiam, male olim a quibusdam boum
gencri adscriptam. Est vero, mo-
nente Cuvier. ad Plin, HI. N. VIII,
15. p. 414, Antilope bubalis Linn,
Miot Gallicc reddidit: 2x//les, de bo-
re dbubalo cogitans, qui frequens per
Africam inveniatur: nisi potius in-
telligatur antilope dubalus (la vache
de la barbarie), quam bestiam per
Africae septentrionalis tractus repe-
riri addit. — De capris Libycis fe-
ris retulit Aelian. H. A. XIV, 16.
cmoror) i. e. qui nihil potus sumuni,
nunquam bibunt, ut in Sophocl. Ai.
324(317 Herm. J Supra cap.81 vie
Crotov vi passiva, — Asinos coruu
instructos attigerat Noster capite
antecedenti. Asinos cursu celerri-
mos in Mauretania describit Aelia-
nus N. A. XIV, 10.
xaì 00veg] Boves feras hîc intelli-
gi putat Miot, Gallus interpres eu-
demque etiam ‘inclinare videtur Doe-
derlein (Homer. Glossar. II. p. 339),
qui ob ipsam vocem 0evs, quae cum
verbo 0Qvecda: conveniat, hoc loco
de bestia, quae tauro similis sit, co-
gitari vult redditque ein briillender
Biiffel. Schweighaeusero videntur
ooves haud differre ub iis, quibus
vulgo nomen 09vyes, quod ipsun b.l.
repositum voluerat Gesner. De qua-
drup. I. p.871, probante Italo in-
terprete. Et sane vix dubium, mo-
nente Leuckarto, hîc orygen Plinii
atque Aristotelis intelligi, quae est
recentiorum Antilope Leucoryx. Ne-
que alia est sententia Cuvierii (Re-
cherches sur les ossements fossils I.
p. XLI ed. secund.), qui h.1. id ani-
mal indicari putat, cui nomen anti-
lope ory®. De antilope lîc agi arbi-
tratus quoque erat Zotèga De obe-
lisce. p. 168 not. Plura Lichtenstein
1. 1. p. 200 seq. 2. Veterum de oryge
locos exhibet Bochart. 1.1. III, 22.
p. 916 seqq. Tu vid. potissimum
Aelian. N. A. VII, 8 ibique Iacobs
et X, 28. — Antiloparum vero e cor-
nibus tibias paratas fuisse non est
quod moneam post Boettigeri dispu-
tat. in Amalthea IIT. pag. 192 seqq.
ct Lichtenstein. ibid. p. 197 seq.
TOY TA nÉosa TOÙGI puivibi oi xn-
yeEs moeUrtat] Pro tor xata xégea
dudum melius restituerat Gesner. ].
I. p. 770 t@v te xéosa, sic inter-
pretans: e quorum cornibus cwubiti
fiunt instrumentis musicis, quae phoe-
MELPOMENE. IV. 192.
649
(uevados dè tO dnolov tovto xatà Bovv doti), na) facodpia,
nices vocant. Etenim vocula xat&
abest a Medicco, Florentino, aliis,
qui xég9a mendose exhibent pro xé-
0a, quae una cst genuina apud No-
strum, forma, ut iam monuimus ad
cap. 183, quaeque etiam invenitur în
Sancrofti libro aliisque, qui xare
habent additam praepositionem, ex
interpretamente opinor ortam aut e
margine invectam: quamquam vel
abiecta hac praepositione vix sanus
videtur locus aut perfectus, in quo
certe, si Gesneri interpretationem
sequaris, positum exspectabas éx
toy xegéov (ut II, 132) vel simile
quid, quod melius congruat cum
verbo mocevviai. Vulgatam si reti-
neas, malim sic interpretari: quo-
rum ad cornua quod attinct, citharis
(inde) conficiuntur cubiti. Lbardy in-
terpretatur: ,,deren Horner zu Grif-
fen [fiir die Kitharen] verarbdeitet wer-
den‘, haud offensus plurali numero
(mosvviai), qui excipit tod xéoea,
quod pro subiecto haberi vult, ‘cum
verbum adstruatur nomini adposito
mnyses. Quae ratio num ferri pos-
sit, vehementer dubito respiciens,
alia ut taceam, ad ea, quee de plu-
rali numero nomen neutrius generis
excipiente disseruit Bredov. p. 339;
neque enim huc referri poterunt lo-
ci, ut I, 93 7 reosodos — sÉ0Ì ota-
dior #È et quae sunt huius generis,
ut idem edocuit. Quod vulgo ma-
iuscula litera initiali scriptum erat
Dotviéi, mutavi cum recentt. edd.
° > o
in potvigi, cum de Phoenicum gen-
te hîc minime agatur, sed de instru-
mento musico haud scio an a Phoe-
nicibus invento et inde ad Graecos
traducto. Hinc citharas intellexe-
runt Salmas. ad Solin. p. 157, Bo-
chart. 1. 1. p. 9-16 itemque Larcher.
Et sane inter instrumenta musica
Athenaeus (XIV, 9 [10] pag. 637 B.
coll. Ephori fragmm. pag. 261 seq )
refert phoenices sic dictas, quod a
Phoenicibns inventae dicerentur,
vel secundum Semum, quia cornua e
phoenice Deliaca fabricata erant.
Atque apud eundem Athenaeum IV.
p.175 D. sambucae species quaedam
commemoratur, quae vocata fuerit
Aveogoîrib. Conf. Volckmann. in
Diss. de organis s. instrumentis
vett. musicc. (Epimetrum ad Plu-
tarch. De music.) p.160. Ac wyz8s1s
idem valent in cithara atque dyxdò-
ves, teste Hesych. II. p. 958: XKc-
dagas dì mizvs: dyucov. Conf.
Volekmann. 1. l. pag. 155. ,,77yvs
autem (sunt verba Schweigh. ad
Athen. 1. 1. Animadverss. T. VII. p.
475), quem $vy0v Homerus Ili. IX,
187 dixit, vocatur ea pars instru-
mentorum tidibus tensorum (t7)s xi-
&a0xs et omnino tor u.degodinody
0gyavav), in qua fyxervrot vel év(-
evtai oi x0Xlafor vel ol xodiores, id
est of raccalo:, wy ébantoviar al
x00daì, ea para, cui inseruntur cla-
viculae sive verticilli, e quibus apta-
tae sunt chordac. Sic t0v Qyxora
vel tòv x7jzvv et toùs xolleBovs
cum brevibus ad Iliadem scholis ex-
ponunt Etymologus p. 412 1. 12 et
Hesychius voce Zvye [T. 1. p.
1587]. Sua subiiciuntur verba:
piyados dè t0 Ynelov todro nare
Boùv éatl rectissime dici de animali,
quod statur& corporisque mole cer-
vum 8. bovem aequet, satis docent,
quae Bochart. I. 1. pag. 948 et Lich-
tenstein I. l. attulerunt. — De usu
praepositionis xata cf. nott. ad
cap. 23.
Buocagia] Teste Hesychio I. p.
702, Suidà I. p. 419 atque Etymol.
p.190 extr. faccaglis est eionné et
Baccagia sunt aZoréxia, i. e. vul-
pes, vulpeculae ; quod idem vocabu-
Inm adhbuc in Coptica lingua cxstare
monuit Ignat. Ross. Etymol. Acg.
p. 35. Ad Punicam stirpem G. Muys
(Griechenland u. d. Orient.) nr. 46.
p. 26 seq. vocem refert. Inde, ut
hoc adiiciam, ipse Bacchus Baocca-
ovs, i. e. vulpina pelle sive stola
vulpinam pellem referente indutus,
qualem hîc quoque Bacchi sacerdo-
tes per Asiam minorem potissimum
gestare solebant, faccegav sive
Baccagida vulgo dictam, unde He-
sychius et Grammat. in Bekker.
Anecdd. p. 222 facodpas interpre-
tatur yirovas diovvoranovs rmomi-
20vs, 0Vs époeovy al Oeguiar Ban-
650
HERODOTI
xaì darvai, xa) Votoiyes, xa. xgiol ayoioi, xaì dlxtveS, xal das,
xaì rav8noes, xai Bogves, xal xooxo0deLdOL 000v TE toLaNYEES
geouatos, to Cavonoi Éupegéotator, xal otoovdOÌ xataparoi,
ge; quin ipsae mulieres, tali, opi-
nor, veste indutae ac sacra Bacchica .
celebrantes dicuntur faccaga., de
quibus post Creuzer. Symbol. IV. p.
102 seqq. et 107 conf. Schoen. Com-
ment. de personn. in Euripid. Bacch.
p. 147. At negat Sonnini vu/pes per
Africam inveniri; cuì et Herodoti
atque Prosp. Alpini testimonium op-
ponit Larcherus. Et sane reperiri
per Africam septentrionalem vulpes
monet Leuckart., quem congului,
sed diversas a nostra cani vulpe
Linn. et nunc'accuratius cognitas
studiis Kretzschmari ac Rueppellii.
E quibus huc potissimum referam
Canem Zerdam, quae in Africue se-
ptentrionalis reperitur desertis, au-
ribus longioribus insignem et accu-
ratissime descriptam ab eodem Leu-
ckarto (vid. OkeniiIsis 1825 II. pag.
211 seqq. 1828 III. IV. p. 206 seqq.),
qui quam similis esset vulpi haec be-
stia, primus commonstravit. Canem
vulpem, in nonnullis diversam a vul-
gari vulpe, adhuc per saxosos Afri-
cae borealis tractus reperiri obser-
vavit Buvry, qui ipse in his terris
diutius commoratus est; vid. Zeit-
schrift f. allgem. Erdk. N. F. II, 4.
pag. 307.
nol verve] De Ayacna vid. Plin.
H. N. VIII (14), 30 ibique Cuvier.
Plura Bochart. 1.1. P. II. lib, MII.
cap. 7. pag. 395 seqq. P. I. lib, III.
cap. 11. pag. 829 seqq.
vororges] Conf. Plin. IH. N. VIII
(53), 39. Intelligitur, monente Leu-
ckarto, //ystria cristata Linn. (das
Haubenstachelschmein), quae per om-
nem Africam septentrionalem repe-
ritur frequens aliisque etiam Afri-
cae in partibus versatur, quamque
ex Africa ipsa ad Europae terras
meridionales transvectam fuisse cre-
das licet. Adhuc hanc bestiam fre-
quenter in his Africae plagis repe-
riri eiusque carnem ab Arabibus
valde aestimari scribit Buvry ll.
pag. 308. Frequens quoque per se-
ptentrionalem Africac oram in Alge-
rica ditione reperitur Erinaceus Ex-
ropaeus (nos: gel), teste Roset:
Voyage dans la regence d’Alger.
1833. I. p. 252. In seqq. dixtves et
Boves qui sint, equidem ignoro,
cum nulla alibi fiat harum bestiarum
mentio. 7hoes, de quibus Plin. H.
N. VIII (52) 34, alii a Bocharto ex-
citati in Hieroz. III, 12. p. 842 seq.,
sunt chacali 8. lupi cervarii (canis
aureus Linn.). Tu conf. II, 67 tin.
Italus interpres citat Millin Diss.
sur le Thoe in Journ. d. Phys. Dec.
1787 nr. 5. — aav®ness, qui mo-
nente Cuviero ad Plin. H. N. VIII
(23), 17. p. 419 distingui debent a
pantheris, nostri erunt pardi (Pan-
ther 8. Leopard). Accurate de his
nune monuisse video A. F. Wieg-
mann. in Oken. Isis 1831. 3. p. 287
seqq., quo docente x@v870, quia
Graecis scriptoribus ante Aristote-
lem commemoratur et a quo distin-
gui debet ragdaZes, probabiliter est
Felis Uncia Gmel. xragdalts, quod
animal seriores potissimum memo-
rant, a Latinis vulgo redditur pan-
thera, quo eodem vocabulo Plinius,
minus sanequam accurate, alterumn
quoque animal significat. E feris
bestiis frequentissime per hus Afri-
cae partes inveniri scribit Buvry |.
1. p. 307 canem aureum, hyaenam stri-
atam ac mustelam vulgarem, itemque
canem vulpem; praeterea /eonem et
leopardum, quem vocamus, invenit,
multosque etiam lepores.
nai xoox0derlor 060v TE tTOUAN-
x5€s ge00aî0:]) Crocodilos in Maure-
taniae fluviis commemorat Strabo
XVII. p. 826, in fluvio Senegal, ut
putant, Hanno Peripl. 8.10. Et xeo-
noderdot geouaîor, qui aeque atque
oi cavgot apibus insidiantur, inveni-
untur apud Aelian. N. A. I, 58 coll.
XVI, 6. Apud Herodotum de /acerta
stellione Linn. cogitari nequit. In-
telligitur enim, ut me edocuit Leu-
ckartus, Zacerta Dracaena Linn.
(Tupinambis niloticus Dau., Vara-
nus Dracaena Merr., Monitor du
MELPOMENE. IV. 192.
651
xai Opues CuixooÌ, xé0as Èv Exaotos Egovtes. taùta te di) avtodi
Eoti Inola, nal tameo tm UAAN, TANV Édapov te xal vos aygiov*
Elagpos dt xal Us ayoios év AlBun naurav ovx Èot.
e 9 na
pévea tota avtodi éoti
Nil ou Quaran Cuvier.) vel Tupinam-
bis griseus Dau. (Varanus Scincus
Merr., Monitor terrestre d’ Egypte
Cuv.); dicitur quoque varanus are-
narius vel terrestris (Varan du dé-
sert) atque adhuc reperitur in ditio-
ne Algerica: descripsit Guichenot
in: Histoire nat. des reptiles et des
poissons de l’Algérie (Exploration
scientifigue de l’Algérie. Zoologie
V) pag. 6 seq. Add. Buvry 1.1. p.
311. Scribit de hac bestia per Ae-
gyptum frequenti Prosper Alpin.
Rerr. Aegyptt. libr. IV. p. 217
(Lugd. Bat. 1735, 4.) sic: ,,Auimal
lacertarum terrestre crocodilo simi-
le.‘ Tu vid. quoque Cuvier. ad Plin.
H. N. VIII, 37. p. 412 et conf. Bo-
chart. Hieroz. III, 1. p. 1060 seqq.
et Herod. II, 69. Cr. citarat Colo-
mesii Opera cd. I. A. Fabricii p.831.
832 ibique laud. Salmas. ad Solin.
aag. 873. Ad t7or cavenoi conf.
nott. ad cap. 183 et ad orpovdol xa-
tayaioi nott. ad. cap. 175. — Serpen-
tes cerastas invenimus supra II, 74.
anso ti din}. Sic vulgo, legeba-
tur. Duo Parisini @4Za t7 c447, bi
monente Schweigh. oportuit 20
@ng0 t] «Ain; unde potius refingen-
dum, auctore Struvio I. p. 12. 13
(Opusce. II. p. 271) xal Tono tr
&1in aut xal teXla taneo tI C4in.
Equidem cum Dindorfio et Dietschio
inde recepi alterum: xal taneo (4/1
23. Ad usum locutionis 17) €247
conf. III, 61 ibiqne nott.
flapos dè nol ds dyouos év ABvn
naunav on Fori] Idem tradit Ari-
stotel. H. A. VIII, 28. p. 919 B. et
ad cervos quod attinet Plinins H.N.
VIII (51), 33. 8.120, alii. ,,Herodoti
aevo, scribit Wessel., cervi et apri
Libyae si defuerint, dicendum erit
aliunde in regionem devenisse: nam
conspici istic et venatu intercipi do-
cuit Gataker. Miscell. II, 8 et Shaw.
Itiner. I. p. 323.‘ Quin in picturis,
quas exhibent Cyrenaica hypogaea,
conspicitur cervus, teste Pacho
uvoav dè
oî uèv dirodes xadéovrai, ol dé
(Voyage etc. p.206 seq.), qui a Grae-
cis in Cyrenaicam adductum existi-
mat cervum, Dianae a Cyrenaeis
maxime cultae consecratum. In Ar-
sinoés numo item conspicitur cer-
vus, teste Eckhel. D. N. IV. p. 127.
Ac sane, ut monet Leuckartus, Boss-
mann. et Labat in terra Guinea re-
periri cervos asserunt, quos in ter-
ra Barbarei esse dixit Shaw, et in
Abyssinia Ludolph. teste Zimmer-
mann. Geograph. Gesch. etc. I. p.
232 et 233. Intelligitur procul du-
bio Cervus Dama Linn. frequens in
Abyssinia. Ac defectum cervorum
multis antiloparum speciebus satis
compensari idem observat; quo eo-
dem observante sus per Europam
frequens (Sus Scrofa Linn.) vix qui-
dem fera reperitur per Africam, ubi
aliae quaedam exstare dicuntur spe-
cies, e quibus PhRacochoerus Fr. Cuv.
(,,Warzenschwein‘‘); Phac. (sus)
Aethiopicus et Phac. (sus) Africanns,
frequens in regione Kordofan et
Abyssinia orientali, ubi invenit
Rueppel. (Atlas II tab. 25. p. 61 f.).
Cf. Fr. Cuv. Mémoir. du Mus. Tom.
VIII. Eo igitur, credo, erit refe-
rendum, quod Pacho (Voyage en
Marmar. etc. p. 244) asserit, suem
feram per omnem Libyae septentrio-
nalis partem sabulosam reperiri. Ac
testatur quoque Rozet (Voyage dans
la regence d’Alger. I. p. 251), apros
frequenter per Algericas terras re-
periri. Herodotum haec scribentem
Indica et Libyca confudisse vult
Schwanbeck de Megasthen. p.3. Tu
cf. nott. ad cap. 167.
dlnodes xaZéovra.] Commemoran-
tur hi mures a pluribus scriptori-
bus, quorum testimonia collegit Bo-
chart. Hieroz. III. c. 33. p. 1010
seq., nomine bestiolae inde ducto,
quod posteriores pedes prioribus illi
habent longiores adeoque binis pe-
dibus fere gradiuntur. Est enim co-
gitandnm de mure jaculo 8. mure jer-
bod Linn. (Gallice gerdoise), ut mo-
652
HERODOTI
teyéoies(tò dt ovvoua tovro gori pèv AiBvxov, duvarai dè xara
‘Eriada yAdocav Bovvoi), ol dè équvées. elol dÈ xal padéai Èv
net Cuvier. ad Plin. H. N. VIII (53),
37. Add. Clarke: Travels I. pag.
471. Iacobs ad Aelian. XV, 26,
Buvry l. supra ]. pag. 307. Shawii
et Brucii testimonium excitavit quo-
que Larcherus. Equidem addo te-
stimonium recentissimi peregrinato-
ris, Pacho(Voyage etc. p.62), qui hos
mures adhuc frequentes per Marma-
ricam reperiri dicit aeque ac lupos,
chacalos, hyaenas, hystrices. E ve-
teribus scriptoribus huc potissimum
pertinet Aclianus, qui e Theophrasto
l. supra l. sic refert: pacì dì xal év
Kvenwn uvav didpoga yevéeatai Yé-
vm. 07 uovov taîs yeoars, «dla
xl taîs poopats* 8vlovs yae avtdv
MiNTUTQOCWITOVE, elvar, nadoareo
tes paldis' nai avaadlev adi0vg Èxi-
vodere dbelug anavBas Exovras, 0v0-
meo 0vv xal oi érigdoror valoda
éyevatas (qui Herodoto sunt ézt-
vées). "Ev Alyvnto dèi auovo di -
modaseivar pds nal peylotovs us-
yéBer pueodar, toîs ye pnv Furcoo-
08/015 rodÌìv ds ge00Ì xonoda.* si-
var yae avtovs tov 0n108de foayv-
téoovs* sidov tovtovs* ALfvuxoi
eli n. t. è, — In verbis antece-
dentibus yévea toecéa Noster dixit
codem fere sensu, quo tera aliis
locis dicitur; nec aliter fere I, 171.
IX, 85. toLooas aNnyas eodem sen-
su dixit Sophocles in Oedip. Col.
479. Plura qui requirat, vid. ‘l'he-
sanr. ling. Graec. VII. pag. 2165
el. Dindorf. Eundem in modum de-
É0s Herodotus dixit II, 76. III , 32.
V, 52. VII, 57. 70. 205. IX, 76. Io-
num morem, quo in his vocibus du-
plicatae literae 0 substituunt é, atti-
git Gregor. Corinth. p. 435 ed.
Schaef.
Geyéeues] ,,Hesychio I. pag. 15S0
geyegiar explicantur fovvoi, colles
[ut cap. 158. 199}: an quod in colli-
bus cubilia posuerint? Quae quidem
impeditior foret vocabuli expositio.
— Bochart. Col. Phoen. refingit fov-
vîvor ex Pfovviov formatum; eam
enim herbam esse, quac Punice zi-
gar: inde Éeyéoiss sive fovvivovs
hos mures, quod plantae® eius esu
aut umbrà delectentur, dictos: cle-
ganter, modo vere.‘ W'esseling.
Schweigh. confert Beckmann.ad Ari-
stotel. Mirab. auscult. cap. 27, ubi,
quos mures ziarvapogwOVKE voca-
runt, iidem Beckmanno videntur
esse, qui feyfoies apud Herodotum.
Ab Herodotea voce non multum
abest vox dzidzira, qua in terra Fez-
zan indicari scribunt colles areno-
sos, in quibus palmae ferae crescant
et in quibus mures dipodes s. Ier-
boa sedes suas plerumque babe-
ant. Conf. Jahrbb. f. Philolog. u.
Paedagog. VIII, 3. p. 286. Pro A:-
Bvx0v aliquot libri A:fvorinòo», unus
Sancrofti liber Aifvorirov, de quo
citant Wetsten. ad Actt. Apost. VI,
9. Ad verba duvara: dì rata x. 1.
À. conf. Herod. II, 30 ibique nott.
et de voce fovvol nott. ad IV, 194.
oî dè éxuvfec) Ita dicta ab aspe-
ritate pilorum echini ad instar, ut
notat Bochart. 1. 1. p. 1016 Aristote-
lis citans locum, qui Aegyptios
mures scribit duros habere pilos, ut
herinaceos terrestres. CUf. Beck-
mann. ]. 1, pag. 61 et Iacobs. ad Ae-
lian. N. A. XV, 26, qui murem echi-
nun(,,die aegyptische Stachelmaus‘)
hîc indicari putat.
yadéa] Pro vulg. yaZaî (quae At-
tica est forma) cum Bredov. p. 220
scripsi yaZéai, quod idem etiam de-
derunt Dindorf. et Dietsch. Mustelas
(,,Wiesel®) intelligi copiosa dispu-
tatione docet Lerizon. ad Aelian. V.
Ml. XIV, 14. Quam bestiolam in Cy-
renaeorum numis sub silphio con-
Spicìi ex Haymii Thes. Britann. T.
Il. pag. 124 monet Wesseling. Tu
conferas quoque Strab. III. p. 114
s. p. 214 A. coll. p. 213, ubi, quae
de lepusculis nocivis in Hispania
narrantur, ad Tartessias Herodoti
inustelas haud scio an referri que-
ant. Mannerto I. p. 224 sunt Aauin-
chen. De silphio vid. nott. ad cap.
169. Ad verba: 060v Nusîs forops-
ovtes — f#Enécdar conf. nott. ad
II, 29. I, 171.
MELPOMENE. IV. 192—194. 653
To GLÀPiO yivouevar, tjo. Taornocinoi oporotatar. Tocaòta
pev vuv Inoia ) tv vouadar AiBvav yi Exe, 000v queis
{otogéovres érì paxgotatov oiol te E vevoueda texto.
Motvav dè Aveav Zavnxes Egovtai, roîor al yuvatxes193
muiogedor ta Gouata és tov modeuov. Tovrav dì Tutavres194
Cap. CXCIII.
Zavnxeg] Stephanus Byzantinus:
Zavnues, é8vos ABvns: ‘Heodoros
d. Zavnues, #8vos* ‘Exaraîos tv
nEOLNYNOEL ‘Acias; conf. Hecataei
fragmm. pag. 135 ed. Klausen, Ren-
nel. p. 6868 gentem intra Syrtim mi-
norem ac sinum Adrumeti habitasse
vult, cum Zygantes (IV, 194) con-
veniant cum Plinii Zeugitanis, eius
provinciae, in qua Carthago sita
fuit, incolis, Castiglioni (vid. Jahrbb.
f. Philol. u. Paedagog. VIII, 3. pag.
282) Zaueces eosdem esse statuit
atque Zeouagha circa urbem Fez ha-
bitantes: quod ab hoc loco valde
alienum esse puto. Propius ad ve-
rum accedere videntar, qui Zavn-
xas non longe a vetere Carthagi-
ne quaerendos esse censent: inter
quos tu vid. Barth. Wanderungg.
etc. I. p. 113. 125, qui hanc gentem
circa montem Saguan s. Sauàn, qui a
Carthagine meridiem versus exten-
ditur unius diei itinere remotus,
consedisse vult eoque vel referri
posse putat posterae aetatis gen-
tem, cui nomen Suaga. Atque vel
Zeugitana Romanorum provincia hu-
ius nominis memoriam retinuisse vi-
detur. Add. Movers: Die Phoen!z.
II, 2. pag. 404 seq.
toîoi al yuvaînes x. t. 2.] Conf.
supra nott. ad cap. 183.-189. Quae
ipsa ad fabulam de Amazonibus Li-
bycis rite intelligendam sanequam
teneri debent. Cf. Heeren. Ideen II,
I. pag. 37. Adde quae Amazonum
vestigia in Africa interiori reperiri
teste Clappertono, Anglo peregrina-
tore observat J. de Hammer in Wien.
Jahrbb. LVIII. p. 67.
Cap. CXCIV.
l'vtavreg] Sic meliores libri; alii
Zvyavres, Steph. Byz. Bugartes,
maleque apud Herodotum scribi ait
T'vtavtes (cf. Hecataei fragmm. p.
134). Add. Apollon. Dysc. Hist.
mir. 38. Schlichthorst. p.161 in He-
rodoto unum probat Bvfaytes. At
recte statuere videtur Mannert. X,
2. p. 216 seq., utramque olim de
una eademque gente valuisse scri-
pturam: quod idem aftirmat Movers:
Die Phoeniz. II, 2. p.404, si quidem
literae d et g in aliis quoque Liby-
cis nominibus varient omnisque di-
versitas ad pronunciationem redeat.
Postera aetate vix ulla gentis men-
tio, si a Zyzacio discesseris, quod
nomen eodem fere redire nemo non
videt. In Sceylacis Periplo $. 111. p.
49 inferre student gentem viri docti,
ubi haec leguntur: rspiortovo: dè
avtnv (Auvnv scil. Tritonis) Alfves
moavtes Èdvog xal mods ta tnt
nerva 1o0s 7)dlov duopas: ovror yag
amavtes Alves déyovtai Eavdol,
aractor xal ueilioro.: nel n yoga
vt celotn nali mappogotarn nai
Bocunuata mag” avtoîs fori na) pé-
yiora nai avro. riovorwtator xal
uodhiotor: in quibus mendosam co-
dicis scripturam navtes et Cravres
in I'vtavtss vel Bufavres mu-
tarì volunt viri docti; vid. Mueller.
Geogr. Gr. minn. I. p. 88. Ipsam
gentem haud procul a Carthagine
abfuisse censet Larcherus in Tab.
geograph., quam latius olim 2yzacii
nomine extensam per optimam Car-
thaginiensis ditionis partem cum
satis constet, Herodotum modo de
una alteraque huius gentis tribu ma-
xime remota eademque minus culta
locutum esse contendit Heeren.
Ideen II, 1. p.39. Conf. etiam quae
Forbiger attulit Handbuch d. alt.
Geogr. II. pag. 842. 843. In regione
montosa neque admodum remota
ab iis regionibus, quas Zaueces te-
nuerint, indeque etiam non admo-
dum procul ab ipsa Carthagine hu-
604
HERODOTI
Egovtar, év toîor pedL uèv rm0420v pérocar xategyaSovra.,
modi d' Eri shéov Aéyetar dnpiovopovs avdeas moterv. pud-
ld
toùvta. È dv mavtes oto. xal mINXOPAYEÉOVOL*
195 pdovor dd0L év toùoi ovEEGL pivovta:.
ol dé og:
Kata tourovs di 2é-
povor Kaogndovioi xée0da vjoov, ti ovvopa sivar Kupavwr,
ius gentis sedes mihi quaerendae vi-
dentur.
év toîcr él pèv n0%20v x t. 2.]
De magna mellis per has regiones
copia testatur Della Cella, ut mo-
nuit Heeren. II, Ì. p. 39. Nam mon-
tes apibus abundant, quarum mel
etiamnum incolir victum praebet si-
mulque exportatur.
molla d' Fri wiéov léyetar dnui-
oveyovs Grdeas mov] Videtur
hoc mel e palmarum succo parari eo
modo, quo illud in terris Algerianis
ac Tunigsiis fieri scribit Shaw, quem
testem excitat Heeren. l. 1. — dy-
pioveyos est opifex, qui conticiendi
mellis arte exercet. Pari modo No-
ster VII, 31: éy ti avdess dnut-
oveyol quela Èx uveruns texalavpod
zoLevai, quo loco vulgo exhibent d7-
peo e 0y0Ì, quod cum Dietschio muta.
vi in dpuroveyoi, quae forma in alte-
ro Herodoti loco ab omnibus libris al-
lata aliarum quoque vocum similium
analogià nititur, ut I, 41 x@xovgyot;
vid. Bredov. p. 190. De ipsa voce
eiusque signiticatione cf. Athen. I,
14. p. 18 D. IV. p. 172 A, Plat. Re-
publ. IV. p. 421 et quae alia plura
exhibentnr in Anglic. edit. Thes.
Stephan. "T°. III. p.3293. De voce
avdoas adiecta conf. III, 125 ibique
nott. IV, 151. 200.
pultosstei d’ dv navtes ovror]
i. e. minio (rubro colore) tinguntur
omnes, nomadum ex more, quem
apud Maxyes cap.191 iam invenimus.
oi dé cpu apPovor 0goL £v toîot
ovEsGI yivovtar)] ot dè referendum
ad zi8nxopayg0ver, unde mente re-
petere licet of ni8nuos, Ad locutio-
nem @@&ovor ocor conf. nott. ad I,
14 et vid. Kuehner Gr. Gr. 8. 788
not. 6. De simili usu vocis o0/0g mo-
nuimus ad cap. 28. De simiarum
per Libyam multitudine auctor est
quoque Diodorus XX, 58, ubi conf.
Wesseling. T. II. p. 449. Montes,
quos dicit Herodotus, ad Atlante
pertinere monet Heeren l. l. Equi-
dem de monte Saguan cogitare ma-
lim; cf. nott. ad cap. 193.
Cap. CXCV.
Zéyovoer Kaegndovior] Tu conf.
nott. ad cap, 167. — In seqq. diafa-
tÒ»v (pro diafartov) retinui, ut I, 75.
IV, 62 (#mifaror); ad formam x
yesuévoroi conf.cap. 189 ibique nott.
Kvoavviv] Multum libri scripti in
hac voce fluctuant. Convenit cum
Herodoto Stephan. Byz., nisi quod
ibi accentu mutato reperitur: Kv-
oevvis, v7oos AATA l'ufavtas tovs
év ABvn, 0g ‘Heodotosg reragry* 6
vNOLOTNS Kvoavyitns. Quae mea
ex sententia vix alia esse poterit
insula atque ea, quae ad occidenta-
lem minoris Syrtis oram sita e re-
gione terrae continentis, a qua cen-
tum viginti stadiis distare dicitur,
vocatur Kégxva 8. Cercina in Sta-
diasm. Mar. Magn. $. 112 (ubi cf. ali-
os veterum locos a Muellero allatos
in Geogr. Gr. minn. I. p. 469), a Plinio
V, 7. 8.41, Strabone XVII. p. 824
8. 1194: magoineLtaI dè ti) i34:] tris
Zvorsws vyoos TAQULIANS n Kéo-
xLVVA, evueyé®ns, Egovoa ouoyvv-
uov mol, nai cdin éietrov Ke 0-
xivvitis. Atque Aepuivitts insula
apud Scylatem quoque commemora-
tur in Periplo $. 110. p. 48 ed. Hud-
son., nisi ipsam Cercinam intellexisse
putandus est Scylax. Namque angu-
sto tantum maris canali a Cercina
separatur Cercinitis insula perpar-
va, eique, ut Plinius |. |. affirmat,
ponte olim iuncta erat. Cercinam
autem propter portum ac navium
stationem antiquo aevo atque etiam
medio valde celebratam fuisse haud
pauca veterum scriptorum testimo-
nia declarant ipsiusque saeculi un-
decimi post Chr. n. scriptoris Abu
MELPOMENE. IV. 194. 195.
655
unxos uèv dinuociav otadiav, mAetos dè oterviv, diafarov
éx te pusipov, tAarécov te ueotqv xal aunéAcov® Aluvnv dè év
avti] siva, èx tijs ai naodévor tav érigopicav atepoToL dEvi-
tav xepoiuevoei ricon Èx tijs lAvos Wijypua avagpéoovor yov-
cov. Tavra sl uév éori aAndec0s, ovx oida, ta dè Aéyerai popo.
367 în d' av rav, Oxov xal év Zaxvvda Ex diuvns xaì Vdatos rio-
Bekri in Extr. et Notices T. XII. p.
466, qui aedificiorum antiquorum
ruinas puteosque commemorat at-
que pascua optima. Nomen utrius-
que insulae (Cercinae et Cercinitis)
est Aarkeneh 8. Kerkeni. Vid. Mo-
vers: Die Phoeniz. II, 2. p.495 seq.,
Forbiger: Handb. d. alt. Geograph.
II. p. 939 coll. 843, qui omnes ve-
terum locos de utraque insula in-
dicavit, quibuscum etiam conferri
possunt, quae olim disseruerunt Ren-
nel. p. 669, Schlichthorst. p. 163 et
Mannert. X, 2. p. 155. Contra Cer-
nen insulam in Herodoteo loco in-
telligi voluit Castiglioni (vid. 1. 1. ad
cap. se: itemquc Niebuhbr: Verm.
Schrift. I. p. 148 et Movers in: Ersch
et Gruber Encyclopaed. Sect. I. Vol.
XXIV. pag. 366. De qua insula, cu-
ius prima mentio fit in Hannonis Pe-
riplo 8. 8, omnes fere et veterum et
recentiorum scriptorum locos attulit
Mueller. ad Hannonis ]. l. in Geo-
graph. Gr. minn. I. p. 7, e quibus
id quidem mihi satis patere videtur,
hanc insulam, modo revera exstite-
rit neque ad fabulas referenda sit,
quae de regionibus occidentalibus
Phoenicum atque Carthaginiensium
oper consulto sparsae ferebantur,
non ad oram Lihbyae circa Syrtis re-
giones aut prope ipsam Carthagi-
nem quaerendam esse, sed longe ul-
terius occidentem versus adeoque
extra columnas Herculeas, quae vel
duodecim dierum itinere ab hac in-
sula, supra Soloèntem promontorium
(de quo vid. nott. ad II, 32) sita, ab-
esse dicuntur a Scylace $. 112. p. 53
Huds., qui ultra Cernen meridiem
versus navigari posse negat. Hanc
igitur insulam ut ab Herodoto de-
signari credam, adduci non possum,
recteque id etiam negat Kluge ad
Hann. p. èl, neque etiam mihi per-
suasit Mueller. (l. l. pag. XXVII
Prolegg.), qui, quae ab Herodoto de
auro et puellis aurilegis tradantur,
cum neque in Cercinam neque in
Cernen Hannoneam cadant, referri
non posse putat ,,nisi ad Libyae
s,meridionalis regiones auriferas,
s ubi (inquit Muellerus) Mungo Park
,; in Itin. p. 270 seqq. testatur /emi-
,,nas in arena et luto fluviorum au-
rum colligere et collecta grana in
s\pennarum alveolis reponere. Caete-
rum in ipsa insula aurum colligi
s;\parum probabile est; subindicari
ppotius insula videtur, ex qua Car-
ssthaginienses cum continentis auri-
legis agere solerent. Fieri potest,
,,1t haec sit Cerne Hannonis: atta-
,,men cum neque nomen neque cae-
tera satis conveniant, nescio an
;aptius conferam mythologica Dio-
s.dori II, 54, Is enim prope He-
,,g8peru ceras novit Keouuwia 6 007
,,et iuxta hanc regionem ponit He-
;,speriam Amazonum insulam satis
,,magnam ac frugibus gemmisque
»dititem; Hanno vero ad Hesperu
»cornu memorat v7)00v peyaiZnv nal
1,69 ti} vyoo Palaccodn (8.14), ut
» hanc esse Kveavviy Herodoti du-
s;xerim.'‘‘ Mihi haec longius petita
videntur malimque in sententia su-
pra exposita acquiescere.
Tara sl pév é0t1 cdinds0g] Conf.
cap. 134 ibiq. nott. et ad verba seqq.
ta dè diyerai yogw nott. ad cap.
173. Verba eln ò’ «v n@v (hoc au-
tem haud scio an verum sit; cf. G.
Hermann. Opusce. lII. p. 165.) iam
citavimus ad I, 57. — Caeterum
quae de auro atque puellis id ex-
haurientibus Noster tradit, eadem
fere enarrantur ab Achille Tat. II,
14 ibique confer Iacobs. Animad-
verss. p. 53d seq.
év Zaniv&@©] Fontes bituminis s.
picis fossilis in insula Zacyntho me-
morat Ctesias Indd. Excerptt. 10,
656
HERODOTI
Gav avapegoptvnv avTos Ep Opsov. eloì uiv xaì wAevves al
Aiuvar avt6di, 7) dè dov pepiorn aviéov ÉBdounxovra moddv
mavrn, Bados dè dioppvios fotu* Ès tavenv xovtov xatietoi éx°
dUxoco pvgoivnv roocdHoavtes, xaù Exeita avapéoovo. ti pve-
civn niccav, ddunv uèiv Exovoav Ropaltov, ta È° @dàa ti
Ilieoixijs micons dusltva. Eayfovor dè és Aexxov 0papvyuivov
ayyoù ts Aiuvns'
? N x LU , i) lad , 9
émeav dé ado0i6”wGL CUugunv, OUT ÉS TUUS
aupootas éx toÙ Acuxov xatazéovor. 0 ti d' av éoméon és thv
Aiuvnv, vrrò pv (0v, avapaivetai èv ti] Taraoon® n dè aréya
00 tÉéoceoa otRÒia drò ts Aluvns. oUTtO dv xal ta dxòd ti
196vN00v ts eri) ABun xsiuévns olxota éoriì dAnBetn.
Eudoxus apud Antigon. Hist. mirab.
169, ubi alios citat Beckmann. p.
214; accuratius nunc eos descripse-
runt Chandler. (Reise in Griechen-
land. cap. 79. p. 428 seqq.), Dod-
well, Hawkins, alii; de quibus vid.
nott. ad Ctesiae |. 1. p. 289 seq. et
Kruse: Hellas II, 1. p. 426 seq.
Nunc illi fontes in meridionali in-
sulae parte prosilire dicuntur prope
vicum Chieri a mari nonnibil re-
moti; ut sane regionis naturam ter-
rae motibus mutatam fuisse credi-
bile fiat, cam Herodoto auctore hi
fontes quattuor tantum a mari di-
stent stadia, quos eosdem nunc di-
rutos sive expleto8s mari propius se
invenisse ait Dodwell. Adhuc dceto-
ginta vel centum hinc capi asphalti
utres, quorum quisque centum quin-
quaginta capiat libras, affirmant.
— mavty valet quaquaversus (ut I,
181, ubi cf. nott.) vel potius quagua
parte, quod, si quadratam formam
habuit palus, sic intelligi debet, ut
quodvis paludis latus ambitum sc-
ptuaginta pedum habuerit; si ro-
tunda fuit palus, merry respondebit
nostro: im Durchnesser; atque sic
accipi vult R. Iacobs: De mensur.
Ilerodot. pag. 11.
En” dix go uvecivnv Tg06dpoav-
TEC] uvocivanv et uvocivy in Bveoi-
vnv et fuvoecivy mutari voluit Reis-
kius, ut intelligeretur umphora co-
riacea. Sine causa. Nam percom-
mode cum Schweigh intelligas li-
cet myrti ramum; quemadmodum ex
Agragantino in Sicilia fonte liqui-
Aéyovoi
dum bitumen incolas arundinum pa-
niculis, citissime sic adhaerescens,
colligere Plinius testatur H. N.
XXXV (15), 5I, ubi etiam de Zacyn-
thio liquido bitumine, quod situlis
s. amphoris nunc hauriri scribunt.
tns Iltsouuris nUoons] ,, Asia olim
Plinio auctore H. N. XIV, 20 s. 20.
8. 128. picem Idacam maxime proba-
bat, Graecia Piericam.‘ MH'essel.
Add. Didymus in Geoponn. VI, 5.
p. 152. Ad formam Semovyuivor
conf. Bredov. p. 314. — Aexxo» ci-
sicrnam 8. fossam reddere licet, ut
in Plutarch. Aristid. cap. 5. Conf.
etiam Herodot. VII, 119 et plura in
Thes, ling. Graec. V. p. 56 ed. Din-
dorf.
» Li yi 9 ®
ovTtO @v xal ta — ciNnBniz] i.e.
Ia igitur etiam ea, quae de insula illa
ad Libyae oram sita narrantur (de
auro scil., quod e fonte virgines ege-
runt) veri similia sunt 8. vera esse
probantur. Ubi cum recentt. edd. re-
posui olxota pro slxora, et din8ei7
pro cZn®nîy, ut IV, 43. III, 22. 67.
75 aliisque locis.
Cap. CXCVI.
Aéyovor dè sai tade x. ©. 2.) Conf.
nott. ad cap. 191. Eustathius de Se-
ribus (de quibus cf. Ammian. Mar-
cell. XXIII, 6 ibique citata T. II.
p. 47 Wagn.) similia tradens Hero-
doteam hanc attigit narrationem,
quam ad Senegambiae regiones re-
tulerunt Schlichthorst. pag. 167 ac
MELPOMENE. IV. 193. 196.
657
dè xaì tade Kaoyndovior, siva tie AiBuns xdpov te xal av-
&oarovs E ‘HoauAécav otnAÉcav KATOLKNMEVOVG, É6 Toùs éneav
arixcovia. xal éicovrar ta pogria, Pévres avrà inetis rapa
tv xvuatoynv, éofavres és ta mioîta, tUPELV uanvov: toùs
d' iripagiovs idopévovs tòv xamvov lévai ini tqv dalaccav,
nai Erea avti tav pogriav yovoòv tidévar, xaì ttavayo-
QÉsiv 10000 amò tev qpopricav. tous dì Kaoyndoviovs èxfav-
tas Guénteoda., xal nv uèv palvatai dpi Gis 6 yovods tav
Rennel. p. 705, quod non nisi a me-
ridie desertorum Saharae aurum in-
veniatur in hac ipsa regione, ubi
hauc mercium permutandarum con-
suetudinem inter Nigros atque Mau-
ros nondum exolevisse testatur Shaw
Itiner. I. p. 393. Atque alii nunc
quoque accedunt testes, unde tale
commercium edocemur et vetere et
nostra aetate aeque agi in Nigri re-
gionibus auri plenis ultra deserta
Saharae, ubi Mauri loco constituto
merces deponant earumque vice au-
rum a Nigris allatum auferant, ne-
mine ullum proferente verbum. Quin
teste Lyone in terra Sudan inveni-
tur gens, noctu quae commercium
agat eo fere modo, quo enarrat He-
rodotus. Advenae merces suas ubi
exposuerunt singulis acervis distin-
ctas, abeunt, mane redituri aurum-
que mercium acervis ab indigenis
adpositum ablaturi, si satis illud
fuerit visum; si minus, et merces
et aurum in medio relinquere dicun-
tur, donec plus aurì fuerit adposi-
tum. Tu vid. v. Hammer in: An-
nall. Viennenss. LXXI. pag. 44 seq.
et Heeren: ldeen Il, 1. p. 182, qui
simul attendi iubet ad Carthaginien-
sium coniunctionem cum illis regio-
nibus auriferis, maiorem fortasse,
quam Graeci existimarint, cum Car-
thaginienses, talia ne aliis innote-
scerent, magnà curf egisse videan-
tur. Quibus Cr. haec adiecerat: ,,$i-
milis negotiatio Nigrorum (der Ne-
ger von Guinea), quae tacite fit, me-
moratur in libro: Di Marco Polo e
degli alteri viaggiatori Veneziani
piu illustri del P. Ab. D. Placido
Zurla. Venet. 1818. 19. p. 126 seq.‘
Alia his addidit Mueller: Geogr. Gr.
HERODOT. II,
minn. T. I. pag. XXVII in not. Et
consuli de his quoque potest Hum-
boldt: Asie centrale I. pag. 498,
itemque d’ Escayrac de Lauture,
qui eodem fere modo, quo scribit
Herodotus, adhuc commercium cum
interioris Africae incolis fieri obser-
vavit; vid. Die Africanische Wiiste,
von C. Andree (Lips. 1855) p. 226
seq. Atque iure ex his collegerat
Hirscher. (ad Hannonis Peripl.
Ehing. 1832. p. 7), quantum et quale
eommercium olim Carthaginienses
cum Africanis hominibus istis ege-
rint. — ‘HeaxZé0v pro ‘Hoaxinloy
scripsi e Florentino aliisque, ut su-
ra cap. 8. 42. 43. 18I. 185. — Ad
della ta pogria vid. nott. ad
III, 6. |
mao Tv xvuatoynv) i. e. in li-
toris crepidine , ut interpretatur Val-
cken. citans Lucian. Tim. $. 56 (ubi
vid. nott. pag. 410. T. I ed. Bip.),
Sophocl. in Oed. Col. 1237 (1240 al.),
ubi oxstat aura xvuarori7,i, quae
xvparog «y7 apud Apollon. Rhod.
I, 554. In Herodot. IX, 100 nunc
recte legitur xvpatowy7ns (pro «vua
toyns), ubi, qui a Wesselingio ci-
tatur Eustath. ad Odyss. p. 1540, 26
s. 230, 48 interpretatur dxrpv, éy-
da ta xvpara ayovtai sive litoris
crepidinem, quam verberat unda maris
s. ad quam franguntur undae. Add.
Lucian. Hermot. 84, ubi multa So-
lanus T. IV. p. 429 seq. Bip., alios,
quos Herodoti interpretes attule-
runt, in quo Eustath. 1. 1. habet a/-
yialov. Glossa Herodotea: vra-
yoyn: alyialos. — tvugeLv namvov
est excitare fumum. Plura de hoc
verbo vid. in Thesaur. L. Gr. VII.
p. 2621 ed. Dindorf.
42
197
658
HERODOTI
poptiov, avedouevo araliaocoviar: nu dè pn atios, éofay
tes oric® és ta mdota xatéata.® ol di xpodsddovrss &Aiov
x00s dv Edtnxav yovoòv, és ov av meldaoi. adinterv di ovds-
TÉOOUS* OUTE YUR aUToÙs TOÙ Y0vaoù axteoda., mxolv av 0g
amoadì ti délm tv pogriav, oùt’ éxetvovs tav qpogtiav
nteoda. 190tE90v, 7] aUrol TÒ yovocov Aafioai.
Ovtor uév eloL, toÙs Muets Egouev Aifvav ovvopaca.’
xx. tovtav ol m0A20. Bacidéos toù Mndav ovre ti vov ovt
tore époovtitov over.
Tooov dè éri Ego slmetv meo. tis x0-368
0ns tavtns, dti téocsoa ÈBvea véuerai avtiv, xal où dé
dvelduevor amalleocovtar] Pro
vulgata @xe4ousvor, quae haud scio
an librariis tribuenda sit ad sequens
dc xalidccoytai respicientibus inde-
que in errorem abductis, reposui
cum recentt. edd. cd vedouevo:, quod
Aldina ed. praebet ac praeterea San-
crofti liber aliique Parisini; id enim
unum loci sententiae convenire vi-
detur, ex qua discedere dicuntur
sublato auro. Caeterum his verbia
Noster, qui paulo ante dixerat: ovs
dì Kaoyndoviovs éufavtas ouénte-
68a., subito in directam orationem
transit, mox eandem relicturus et ad
indirectam rediturus verbis: @di-
uéerv dì ovdertoovg* OUTE Yao aU-
tous — anteodar, — où Éuei-
vovs — dntecda., ubi ne avtol
quidem dixit propter opposita, opi-
nor, OUT aUtods — OUT’ éuelvovs.
Tu conf. similia, quae notavimus ad
cap. 110. 136.
nv dè un &ÉL09] Quod vulgo post
un inseritur #Î7 in pluribus codd.
omissum, id cum recentt. edd. eieci,
cum optativum praegressà particulà
7v stare posse negem. Werfero in
Actt. philoll. Monacc. I. p. 103 in
mentem venerat È (pro în), idque
ipsum haud displicuit Matth. Gr. Gr.
p. 1621, quamquam in textu retinuit
«în. — Ad formam xatéatat (pro
scBnvrai, ut cap.187 slefatat) conf.
Herod, I, 199. II, 86 et de tmesi in
verbis 7006 ov f9ynuav Herod. II,
39. 40, ne plura. — Ad tz aé(n
intelligas licet tiu7, de qua ellipsi
conf. Lambert. Bos. De ellipss. L.
Gr. p.471. Indicatur isti pretium
mercium, quod ita iustum esse inter
utrosque tacite convenit. Conf. nott.
ad cap. 201. Ad 2efoo: cave adii-
cias Cv, quippe quae vocula facile
ex antecedentibus (x0l»v &y cqpi eaxi-
6087) cum repeti h. l. possit, vel
aliis in sententiis similibus (cf. cap.
119) haud addita reperitur: de quo
usu conf. Kuehner. Gr. Gir. $. 808,2,
Baeumlein: Untersuchung. iiber die
Griech. Modi p. 229. Alia ex ipeo
Herodoto excitavimus ad I, 19.
Cap. CXCVII.
xal rovtnv — Epooytitor ovdir)
Pro ovrs t. voy Mehler in Mnemo-
syn. V. p. 76 legi vult: ove fr
vvv. Ad locutionem épgportitoy 0v-
dèv conf. supra cap. 167 ibique nott.
— Caeterum his verbis Noster ad
ea redit, unde cap. 167 digressus
erat: 2007 yo dn f8vea molla
— ta dè nléo Époeovrite Adapsiov
ovdèv, narrationem longiore digres-
sione interruptam denuo suscipiens.
— Scripsi rovtov pro rovrémy et fia-
ciléog pro faorizog. Conf. Struve
Spec. II. p. 10 (Opusce. II. p. 336).
OTi téccega Èdvea véuero: aver]
Quattuor gentes, in quas Agathoclis
aetate Africa fuit divisa, teste Val-
cken.memorat Diodor. XX,55, Phoe-
nices, Libophoenices, Libyes et No-
mades; idem Diodorus III, 48 quat-
tuor gentes (téttaga yé>n) comme-
morat Libyum: Nasamones, Auchi-
sas, Marmaridas, Macas, partim
agricolas, partim nomadas. — In
proxime antecedentibus pro rogor
dè Schweighaeuser. suspicatus erat
scribendum esse roco»de dè, quod
.MELPOMENE. IV. 196— 198.
659
TovTAv, 000v Nueis l'duev' xaì ta uèv duo avroytova tov
é8viav, ta dì duo où. Alfves pèv xal Alblores avtdgdoves,
of uèv ta 1905 Bopéa, ci dì ta x90S votov ts AiBuns otxéov-
tes: Dotvines di xa) "EXinves énnAvdes. Aoxfer dé por ov’ 198
apetnv sivai vis N) AiBun ormovdatn, Gore 7 ‘Acin 1) Evoczn
maoaBin8nvar, rAnv Kivvros povvns' tÒ pae dn avrò ovvoua
n yi td morauoò Egr. aUtn dè duoln ti) agiotn pécov Afuntgos
probavit Eltz (Jahrbb. f. Philol. u.
Paedag. Suppl. IX. p. 136) compa-
rans tocovde Livto:, quod aliquot
Nostri locis (I, 13. III, 137. 142. IV,
81) positum invenitur. Equidem ma-
lim scribere rocovde, cum particulae
dè iterum ponendae nullus esse vi-
deatur locus.
Alves pèv nai Albioneg avro
Boves] Aegyptiorum nulla hîc men-
tio, quippe quos Libyae quodam-
modo eximi docent nott. ad cap. 4l.
Africae vero septentrionalem tra-
cetum qui incolant, indigenae cum
Libyes vocentur, qui meridionalem,
Aethiopes, statuit Rennel. p. 571,
indicari nostrae aetatis Mauros ac
Nigros pariter atque olim nunc quo-
que a se invicem distinctos. Neque
aliter Rozet (Voyage dans la Re-
gence d’Alger. I. p. 3. 50 seq.) vete-
res Libyes eosdem esse atque Mau-
ros arbitratur. Mihi secus videtur.
Namque multum abest, ut Mauri,
qui nunc dicuntur, ad indigenas
gentes sint referendi, qui potius ali-
unde ingressi Libyae oram septen-
trionalem armorum vi occuparunt,
prioribus incolis sive subactis sive
eiectis; ita ut ab Arabum inde in-
cursionibus hanc terram eiusque in-
colas plane mutatos esse credam.
Itaque praestat, opinor, Heerenii
sententia (Ideen II, 1. p.309 seqq.),
Libyes veteres ab Arabibus victori-
bus atque iam antea a Vandalis ab
ora maritima regionibusque proxi-
mis repulsos nunc in Atlantis tra-
ctibus iugisque habitare et in regio-
nibus meridiem versus hinc porre-
ctis, eosque nunc vocari Zerbder,
a Mauris aeque ac Nigris probe dis-
cernendos. In quibus duas potissi-
mum refert gentes Heerenius, qui-
bus nunc nomen 7ibbo et Z7uarik:
de his ipsis vid. quae retulit Lyon,
excitata ab I. deHammer. in: Wien.
Jahrbb. Vol. LVIII. p. 45 seq. Ad
Heerenii sententiam accedunt ferme
ea, quae protulit Pacho: Voyage etc.
p. 28 seq. not.; pluribus eandem rem
persecutus Movers (Die Phoenizier
II, 2. pag. 364 segg.) probare quam
maxime studuit, ab iis, qui antiqui-
tus vocabantur A4(Bves ac nomades
praecipue ferebantur, haud differre
eos, qui nunc in iisdem fere regio-
nibus inveniuntur atque vocantur
Berber: adeo ut unius eiusdemque
originis sint habendi. Add. quae
de diversis Libyae incolis disseruit
Cless in vers. germanic. Sallust. I.
pag. 111 seq. ad Iugurth. cap. 18.
Aethiopes quo minus ad Nigros refe-
rantur, nihil obstat, praesertim si
quam latissime Aethiopum atque Ae-
thiopiae nomen apud veteres pateat
adeoque de omni fere Africa meridio-
nali dicatur, reputemus. De qua re
plura dabimus ad Herodot. VII, 70.
Cap. CXCVIII.
doxtésr dé uor — omovdatn)] i. e.
Videtur autem mihi ne soli quidem bo-
nitate (ut de aliis taceam) Libya (ita
prae caeteris terrae partibus) prae-
stare, ut cum Asia vel Europa com-
parari possit, excepta una ea regione,
quam Cinyps perfluit. doetn ad soli
fertilitatem s. bonitatem pertinet, ut
VII, 5. VIII, 144. Thucyd. I, 2. Ad
vocem o70vdaln vid. Herodot. IV,
23 ibique laudd. VIII, 69. De Ci-
nype diximus ad cap. 175. Spectat
hue, opinor, Mela I, 7, 33: ,,— Ci-
nyps fiuvius per uberrima arva de-
cidens‘‘ et Ovid. Ex Pont. II, 7, 25:
,,Cinyphiae segetis citius numerabis
aristas. ‘‘
adrn dì ouo:n x. t. Z.} Compara-
42*
660
HERODOTI s
magròv expeosiv, ovdì olxe ovdèv 17 aAAn AiBvn. uedtypars
te yao dor, xal Exvdoos nidati, xal ovtE avguov Ppovritovoa
ovdiv, ovte oufipov mAév miodoa dednAntar® vera. yao di
taùra tie AiBuns. tv dè Expogiav tov xaprov tavrà pérpa
ti) Bafviovin yi nariotara:. apadn dè yi xal tjv Eveoxegi-
tai véuovtar: Èn° Éxatootà Pao, Éreav avtm) Éovrijs &ouota
199 évelan, éxpéosi n dì év vi Kivvri érì toinuocia. “Eygs di
xa) n Kvenvain x09n, éovca vpndorarn tavens rijs Afvrs,
tur regionis fertilitas cum ea, quae
Babylonicae est terrae I, 193, ubi
vid. nott. Hinc quoque agricultu-
ram in Cyrenaica maxime florentem
celebrant veteres, quos citat Thrige
Hist. Cyren. pag. 251 coll. Mannert.
X, 2. pag. 58 et Movers: Die Phoe-
niz. II, 2. p. 471. Cr. conferri vult
Schneider. in Ind. ad Scriptores rei
rustic. T. IV. p. 88 in voc. Mago;
qui idem ad hoc caput conferri vult
Valcken. de Aristobulo Iudaeo pag.
33 et Amersfoordt. Dissert. de variis
Lectt. Holmesiann. Pentateuchi Mo-
saici pag. 18. — In seqq. yé0» seri-
psi Bredovium secutus p. 219; olim
yarov, quod Valckenar. mutavit in
ye0v, a caeteris editoribus rece-
ptum. Ipsa Herodoti sententia iis-
dem verbis expressa sic legitur I,
193: fori dì 7weéwr avin aracéov
panog aiotn — Anunteos negròv
Îupeoeuv.
ueleyyaros] Alii libri p840yy808,
Florentinus reZeyy8s0s. Supra cap.
23 Ba&vyaros, ubi vid. nott. Ac
propius huc spectat Il, 12, ubi ex-
hibuimus ueZeyyet0r, quamquam in
aliis uelayyeov. #xvdoos nidali va-
let: irrigua fontibus. Namque nédab,
quae vox praecipne poétis in usu
est, haud differt significatione a
xnYN, vid. modo Thes. ling. Graec.
VI. p. 1063 Dindorf. Quae sequun-
tur verba: xal ovre aUyuod Poov-
ti{ovoa ovd?v, ovre OUBoov niéw
movoa dednintai valent: ,, atque
cum coeli siccitatem nihil curet (ti-
meat) Zibyca terra neque etiam plus
(quam opus est) aquae pluvialis dibe-
rit, haud laesa reperitur 8. nullum
damnum accipit.‘@ Ad gpoovtifovoa
ovdèv conf. cap. 167; ad 0ufoov —
zi06a vid. III, 117 et conf. Blom-
fie]d. in Glossar. ad Aeschyli Choé-
phor.'91. Ad wZ#0 mente addas li-
cet toùò déovros et conf. de huius-
modi comparativis Kuebner. Gr. Gr.
S. 752. — dedzinra: eodem fere
modo apud Herod. VIII, 100 po-
situm invenitur. Ad passivum vera:
in segg. vid. nott. ad I, 193. III, 10.
tà Èxqpogua Ts Yîs terrae proventus
interpretatur Wesseling. ad Hesy-
chium (I. pag.1157] amandans. Plura
vid. in Thesaur. L. Gr. III. p. 633
ed. Dindorf. Pro Bafvimwy(ay cum
recentt. edd. dedi BaBvlwoyly e me-
lioribus libris. De Zwuesperitis dixi-
mus ad cap. 171. Affirmavit Barth
(Wanderungen etc. I. p. 384) adhuc
admodum fertilem esse planitiem
inde a Bengasi, quae est terra Eu-
esperitarum, extensam. Quo eodem
etiam pertinent, quae ex Shawii Iti-
ner. II. p. 285 seq. iam attulit Lar-
cher.
én° fxaroore yee] Conf. Matth.
Gr. Gr. p. 1169 et Gronov. Observv.
monobibl. in scriptt. eccles. pag. 36.
Verba éovrrs «giora attigimus ad
I, 193. Add. II, 8. 25. 149. I, 203.
IV, 85 et conf. Kuehner. Gr. Gr. $.
750, g. Eadem ferme locutione uti-
tur Noster I, 193 de Babyloniorum
terra, quae plerumque reddit #xÌ
dinuxocia, éreav dì apuora avrn
Eovtrs Evelun, Ènl tornuo cia tx
péost.
Cap. CKXCIX.
dodo” Vpnidorern tavens ris At-
Buns] Iure hue refert Tafel (ad Pind.
Pyth. IX. pag. 910), quae in scho-
liis Pindaricis exstant ad Pyth. IX,
92. Add. Pyth.IV,14. Namque, quod
satis nunc constat, loco mille du-
MELPOMENE. IV. 198. 199.
661
tqv ol vopades vepovra., tests Gpas év éovri] atlas Fovuatos.
moota pèv yao tà ragadaAnocia toiv xaprav d90yd audodai te
xaù tovyao8ar* tovrav dì dn) cvyuexouicuevav, ta vato ròv
Palaoodiav qaguv ta ufsa dova cupuouiteodar, tà Bovvods
xadéovot®
centos pedes supra mare elato in
planitie montana tabulae s. mensae
formam referente fuit (conf. Strab.
XVII. p. 1191 A.) Cyrene condita,
soli fertilitate atque ubertate ma-
xime insignis. Attigit Thrige: Hist.
Cyren. p. 102. 103. Plura et accu-
ratiora ex Della Cellae Itinerario
dabit Ritter: Erdk. I. pag. 915 seq.,
quibus nunc adde Pacho: Voyage etc.
pag. 83 seqq. chap. V regionis amoe-
nitatem eximie laudantem et chap.
XVII. pag. 238 fertilitatem regio-
nis Cyrenaicae raram celebrantem,
quam veteres iam maxime lau-
dasse novimus. Inter quos, ut uno
hoc utar teste, Plinins conferatur
H. N. V, 5. 6.33. Eademde regio-
nis fertilitate et ubertate affirmant
Beechey: Expedit. etc. chap. XIV.
p. 409 seq. XV. p. 465 et Russell:
History of the Barbary states (Edin-
burgh. 1835) cap. V. p. 160— 171,
Barth: Wanderungg. etc. I. p. 403
seg. 421 seqq. Et conf. quoque quae
de Cyrene et agro Cyrenaico notata
sunt ad cap. ‘158. Unum modo affe-
ram, quod Barth. l. 1. enarrat, se
permeasse terram, in qua framen-
tum ad maturitatem nondum perve-
nerat; *proxrime antecedente die in
ea terra, quae ad maris oram per-
tinet, se vidisse frumentum iam mes-
sum et in manipulos colligatum:
quod quam apte cum Herodoti nar-
ratione congruat, neminem profecto
fugit. — Pro tnv ol vouades vé-
porro: Eltz (Jahrbb. f. Philolog. u.
Paedagog. Suppl. IX. p. 328 seq.)
mavult e Sancrofti libro alteroque
reponere 1175 of vouades véuovtai,
afferens nonnullos Herodoti locos
(III, 133. 142. IV, 2. 9. 78. V, 40.
49. V, 92. 8.7. VII, 164. IX, 90. 120),
quorum tamen ratio mihi non pror-
sus similis videtur. Itaque retinui
vulgatam, quam et Dindorfium et
Dietsch. retinuisse video. Mox re-
ovyrenduiotal te ovtog 6 pécos xapreòs, xal 6 év ti]
duri &ovparos a Gaisf. mutatum in
&oparos. Cf. nott. ad cap. 28.
0eyd auacdal re val tovyeo8ai]
Schweigh.: ,, Maritimus tractus fru-
ctibus turget et ad messem vindemiam-
que maturus est.‘ Verbum 09y&v de
plantis, quae turgent et ad maturita-
tem pervenerunt, dici, hoc ipso loco
allato monstravit Ruhnken. ad Tim.
Lex. Plat. p. 193, ubi doy&: éret-
yetar, éxidvpeî. Add. Herod. 1V,64
ibiqg. nott. Verbum apud (metere) ut
ad messem proxime spectat (de quo
multa allata video in Thea. ling.
Graec.I, 2. pag. 49. 50 ed. Dindorf >
ita tovyay ad vindemiam pertinet;
cum enim omnino valeat: fructus
colligere cereales, alios (v. c. mel,
fores, alia), peculiariter usurpatur
de uvis carpendis indicatque Lati-
norum vindemiare. Plurima vid. ibid.
T. VII. pag. 2531. Mox cum Schae-
fero, Schweighaeusero et Dindorf.
dedi rovrov dè dn cvyuenopicpt-
yov, quod praebet Sancrofti liber
et alter codex. Wesselingius dede-
rat te di), quod retinuit Dietsch.,
cum Gaisfordius exhibuisset rovtoy
dì cvyusnsopicrévov. Quae conti-
nuo sequuntur, exhibui, quemadmo-
dum ex Aldina fluxerunt et a recentt.
edd. servata sunt: tà orto tov da-
iaccidioy gosgroy ta péca, quae le-
ctio complurium codd. auctoritate
comprobatur, inter quos Mediceus
et Florentinus, nisi quod hi articu-
lum toy omittunt, quo sane vix ca-
rere poterit oratio. Significatur au-
tem medius terrae Libycae tractus su-
pra maritimas oras (quae sunt ta
maondalaocia) porrectus. A San-
crofti codice absunt verba ta péoa,
quae ad ipsam Herodoti sententiam
declarandam aeque necessaria vi-
dentur. In edit. Schweighaeuseri et
Gaisford. expressum, legitur: Toy
vreodalacardiaov go0o0v ta pica.
ta Bovvovs xaZéovor] Conf. de
200
662
HERODOTI
MaTUMERTATN TÎs YÎjs memalveral te xal 09ya. dote Eunérorai
te xa) xatafifeata. è rEdtTOs xapaòs, xal 0 redevtatos cvp-
rapapiveroi. odta én' duro) pijvas Kvonvaiovs 0mwEn éntye.
Tavra uév vuv Èxì tocobto sien0da.
voce fovyos Casaubon. ad Athen.
III, 22. Herod. IV, 158 (coll. 192),
ubi Valcken. Grammaticorum attulit
testimonia vocem peregrinam ex hoc
loco citantium, quam exponunt 20-
gov, x0dovnv. Vid. Eustath. ad
Îliad. XI. p. 880 s. 831, 32. p. 231,
34 ed. Bas. ad Odyss.XIX. pag. 1854
s. 680, 37. Phrynich. p. 156 [p. 355
ed. Lobeck. ibique citat. Sturz. De
dial. Alex. pag. 154]. Etymolog. p.
Li 3, ubi fovwoì (a falvery cv )
explicantur ol vwpnioi nal dewdere
yeoZogpoi tomo. Ac frequenter
hac voce utuntur Graeci Veteris
Testamenti interpretes, de qua re
monuiît H. Thiersch: De Pentateuchi
version. pag.81. Alia vid. in Thes.
ling. Graec. II. p.370 ed. Dindorf.
Apud Diodor. V, 40 fin. in ipsa Cy-
renaicae terrae descriptione inve-
nias fovvos.drs, coll. Brunckii Ana-
lectt. II, pag. 355. Atque affirmat
Barth 1. l. p. 449, vere ac recte hanc
Cyrenaicae ditionis partem alteram
(,,das Unterplateuu‘‘), quae inde a
Cyrene loco editiore sita extenditur,
sic dici, cum clivosi eiusmodi tra-
ctus speciem praebeat. Quod idem
Della Cella Cp. XII. testatur. Ad
usum particularum ze — xal in ver-
bis: cvyuenouiotai te — xal 6 Èv
ti x. 1. }. vid. nott. ad. cap. 53. 181.
dote éunérmotai te ual xataft-
Beworar] i. e. ,,Zta quando epotus com-
estusque est primus fructus, tunc op-
portune adest extremus.‘* Schaefer.
in Appar. Demosthen. II. pag. 14
mavult simplex féfoora:, quoniam
compositum sit xaxéugator, quippe
valens edendo perdere, ut xatari-
vev bibendo perdere, coll. Homer.
Od. XXII, 58. Nolim equidem, in-
vitis praesertim libris, abiicere prae-
positiénem; haud scio an perfectio-
nis et absolutionis quandam verbo
addat notionem. Tu vid. plura de
hoc verbo in Thes. ling. Graec. IV.
Oî dì Depetiuns tiuogpoi Isogar, Ènei te éx ts Alpv-
p. 1033 ed’ Dindorf. Ad hune vero
locum, credo, respererunt, qui Cy-
renaicam vini feracem contendentes
ad Herodoti provocant testimonium:
quamquam aliunde quoque satis con-
stat, vinum hac ex regione eximium
provenisse. Cf. Thrige 1. 1. pag. 267,
Ritter: Erdk. I. p. 392. — Ad vo-
cem dxog7 conf. quae in Boeckh.
edit. Pind. Dissen. monuit ad Nem.
V. p. 392 seg. Add. quae plura de
hac voce allata sunt in Thes. ling.
Graec. V. p. 2123 seq. ed. Dindorf.
Explicatur enim iam ab Homericis in-
terpretibus tò, tedevtaTon uée0s ov
déoovs sive n petra tò Léoos espa
sive id anni tempus, quo terrae et
arborum fructus maturati metuntur
et colliguntur: unde 0x@mg(}ety No-
ster dixit cap. 172. 182. Tu conf.
etiam Nitzsch ad Homeri Odyss. XI
192. XII, 76. In fine cap. éxl ro-
GOÙTO (pro rocovroy) dedi; cf. Bre-
dov. p. 105 et de ipsa locutione He-
rodot. II, 5. VI, 97.
Cap. CC.
OL dè Bepstiuns tinoooì x. 1. 2.]
Iam Noster sermonem longa inter-
ruptum digressione inde a cap. 165.
167 denuo suscipit, expeditionem
Persarum contra Barcam (quae ipsa
ansam dederat digressioni huic de
rebus Libycis) enarraturus. — ax:
xxto cum optimis codd. exbibui pro
vulg. ex(xovto; vid. nott. ad I, 2.
Ad verbum éxayys2Z0uevot conf.
quae ad cap. 119 notata sunt et,
quod ad ipsam rem attinet, vid. cap.
167. Structuram verborum 8eqq.
toy dì ndv yeo Nv tò wi780s ust-
oltrov, quae eadem profert Suidas
8. V. ueraltio», attigimus supra ad
cap. 147 attigitque etiam Kuehner.
Gr. Gr. $. 754. nr. 4 recte monens,
hoc dici ‘pro: of dè (scil, of #v rij
Baoxn, quod ex antecedentibus re-
MELPOMENE. IV. 199. 200.
663
atov otadévres vò toÙ Apvardeo azinaro és tiv Baoxnv,
369 ém0ALopxeov tv 0div, éxayyeAAopevor exdidova toùs altiovs
TtoÙ puvov tov ApxectAza* tav dì nav Yao nv tò mA]90s uer-
aitiov, ovx édexovto tovs Adyovs. évtasta dè éroAdpxeov tiv
Baoxnv éxl unvas évvéa, ogvocoviés te opUpuata vadpara qpé-
govra és to telyos xa. rooofoAds xagrepas morevevo. ta uév
vuv 6puyuata avo qadueds avevoe emugaduo dormidi de éri-
poaodeis* meQUpegdIv avt“v ÈvrÒOS TOÙ telgeos mpodioye m0Òs
petendum), wav ye 7v tò xA780s
(avrov) peralzion, ov édéxovto
tovs doyovs. — fr. prjvas Evvéa (ut
cap. 199 #x° oxro uivas) valet per
rovem menses continuos. Pari modo
ix’ rea névte I, 166, ubi cf. nott.
— Ad verba gpéoorra È tÒ teîyos
conf. III, 117 ibique nott.
cvno qaduede avedpe Eniyotino
aox(ò.] Nimirum faber aerarius ae-
neo scuto hos cuniculos a Persis ad
diruenda moenia factos detexit. Ubi
«vg eodem modo additum, quo su-
pra cap. 194 et apud Aen. Tactic.
37, ubi eadem res, ad incunabula
artis cuniculorum agendorum mazxi-
me pertinens, ex ipso Herodoto fis-
dem propemodum enarratur verbis.
Ac sane omnium primum, quod in
obsidendis urbibus apud veteres in-
venitur, exemplum hoc erit ha-
bendum artis cuniculorum vicissim
agendorum (obsidentibus aeque at-
que obsessis), sive, ut Galli loquun-
tur ,,des mines et des contremi-
nes‘; admonuit Dureau de la Malle
in Mém. de l’Acad. des Inscriptt.
XVIII. p. 425 seq. eosque falli ad-
dit, qui in Rhodi obsidione tale quid
primum esse factum putent. Ex He-
rodoto eadem retulit Eustath. ad
Ili. XIII. p. 918, 21 s. 883, 42 et p.
436, 35 s. 331 fin., Herodoti 0gv-
yHata va0faa vocans Urovopov 8.
cuniculos. Alio modo (ait Valcken.)
Demetrii cunicularios Rhodii, Ro-
manos fefellerunt Ambraciotae apud
Diod. XX, 94. Liv. XXXVIII, 7 et
Polyaen. VI, 17. Quibus Schweigh.
adiicit Polyb. XXII, 11 hoc quoque
monens, apud Herodotum voces éx(-
galxoy coxida minime accipi posse
de scuto, quod aere fuerit obductum,
sed potius de ipso aeneo sculo 8. ae-
nea lamina, quae obducendo scuto
inserviat. Itaque yo2uwpara dento-
tara taùs xatacsxevaîs adhiberi au-
ctor est Polybius I. 1.; mansit enim
haec inter Graecos consuetudo, ut
cuniculos admoto ad locum suspe-
ctum aeramento explorarent. corls
Enigalxog (scutum aere obductuan)
apud Pausaniam quoque memoratur
VI, 19. 8. 3, ubi noster locus non
fugit interpretem p. 70. Inde He-
sycb. I. p. 1400 Enigaluog doris’
fyei yo gadutv tnv érn1foinv. Add.
Pollux X. $. 144. Apud Pausan. V,
12, 5 telzovs énlzaiuos. Verba
ode énipoaodels valent: ita secum
reputans, volvens animo rem. Cf. VII,
239 et I, 48 ibique nott. Inde Ar-
rianus quoque adhibuit, de quo vid.
Ellendt ad Expedit. Alex. III, 2,1.
— Mox cum edd. recentt. bis retinui
aQuoicge (admovit), quod )ietsch.
scripsit rxg00î0y8, assentiente Eu-
stathio ad Ili. p. 436, 35 sive 331
et p. 918, 21 sive 883, 42. Floren-
tinus aliique codd. utroque loco af-
ferunt xeof07ye. — Ad formam im-
perfecti foxe, in qua vis iterativa
inest, vid. I, 196 ibique nott. et
praecipue Bredov. p. 285, qui omnia
huc pertinentia ex Herodoto colle-
git; eundem p. 285 pro vulg. 7ze0xe
scribi iubentem 77#80xs cum Din-
dorf. et Dietsch. secutus sum. Aliis
locis ©v huiusmodi imperfectis ad-
ditum reperitur, vid, III, 117. IV,
130 ibique nott.: et sic quoque pro-
xime seqq. cvropvocovtes È’ dv —
Entetvov, ubi male Florentinus cum
aliis #v exhibet pro @». Ad vocem
deredov (solum urbis) vid. Thes,
ling. Gr. II. p. 901 ed. Dindorf.
664 HERODOTI
tò darxedov ts r6dL08. tà pèv dn) «Ala Eoxe xaqpe, 2005 P
xQoGLoxe, xata dì ta dvosopeva ngésoxe Ò qaAxòs tas aozi-
dos. dvroguacovTEs d av tavtn of Bapuatoi ÈxtELvOVv TAY Ileg-
Giov rovs yemguytovtas* tovto uèv dn) ovrd tievpédn, ras dè
201700foZas azexgovovto ol Bagxator. Xoovav di d7 x0dl@v
toifopévav xa mintoviov duporigov modiav xal ovx É000v
tòv Ilsooiav "Auacis, 0 Grpgatnyos toù metoù, unzavare
rotde. uadav toùs Baouaiovs, ds ratà uiv tò (oqueòv ovx
atperoì slev, doi di alperoi, rmoréer toade. vuxtòs tapeov
douéas sVvosav Enéreve Evia aodevia vato avrijs, xaruzeote
dì énimo4fs tav EviDv goùv pis srep0gnoE, moécov ti «Ain
yi) lcomedov. Gua mqueon dì és Aoyovs nposxaléeto toùs Bag-
xatovs* of dè coraotas vanuovoar, ts 6 cpr Fade bpodoyig
ronoaodai. tv dè opodoplnv EoLEUVTO I toupvde tva, éaù vis
NQUITIS tappov TALvovTES ogxia, È Tav N) Yi aUrn oUta Egr,
pévev tò ogxiov xata qoonv' xa) Bapualovs te vrcoreAtew
Cap. CCI.
Xeovay dì — resfouévav] Vulgo
singularem in his videmus adhibi-
tum numerum, ut I, 28. IV, 155.
146 eto. — xara rò lozvedy (i. €
armorum vi) idem valet atque xata
TÒ xAETEROY Li 65, ubi vid. nott.
coll. I, 76. IX,
PUNTO VA ooveas] tapenv
Mediceus cum duobus aliis codd.
itemque Suidas h. l. citans T. JII.
p. 438 exhibent nec aliter atque IV,
28 pro tagpgov duo libri regpe7s.
Cf. IV, 3. 20, alibi. Equidem revo-
cavi cum recentt. edd. e' Bredov.
p. 53 rapoor, quod ex Aldina fluxit
et Florentini ac Sancrofti libro item-
que tribus Parisinis comprobatur,
accedente ipsius Herodoti auctori-
tate, qui omnibus locis, in quibus
haec vox occurrit, hac una forma
tegeos, a qua hîc tantum et cap. 28
quidam libri discedunt, usus est.
Quod idem valere etiam de voce
waupos vidimus ad cap. 181 coll.
ad cap. 183 et cap. 203. Vid. quo-
que Lobeck. Patholog. Graec. Pr.
p. 8 seqq. — sVefav, quod Sancrofti
liber exhibuit, recepi cum recentt.
edd. pro svgénv, quod ab Herodoto
alienum esse monstravit Bredov.
p. 159.
Enéreuve Edla doBevia x. 1. 1]
Iisdem fere verbis Noster utitur
1, 186. KE ae sequuntur verba: xat-
Vreote dè érimodzjs tav Ev2my zovr
vs éxepoonos x. t. 2. valent: su-
perne, super ligna terrae effossae (a-
bulatum stravit, ita ut superficies re-
liquae terrae esset aequalis. In qui-
bus ea sermonis abundantia, qua
Noster scripsit xatvameo®e dè
énirol7g, immerito offensus Mebler
(Mnemosyn. V. p. 66) vocem xar-
ved (quae pari modo posita in-
venitur VII, 36) eiici vult, cui nemo
obsequetur, qui Herodotei sermonis
satis peritus erit, ex quo etiam su-
pra I, 187 dicuntur : VERI toy —
vito» tor dioteOg tepov Eovri
NATEGKEVAGATO LETÉ 0,007 izinò;
776 avréoyr toy nvléoy. Ad
usum verbi #r1pogeîy conf. etiam
VIII, 28. — Mox cum S&chweigh. et
Gaisf. et caeteris edd. dedi nQoeLa-
Zésto pro vulg. moocenaléeto. — Ad
Fade cf. cap. 145 et ad rauvovtes de-
xa IV, 70. VII, 132 ibique nott.
Est dv n yî «dn ovto Erp, pe
vELV TÒ Oquiov xata yo0onv] ,,In
foederis formula Latinos inter et
MELPOMENE. IV. 200— 202.
665
pava atinv Baccdét, xa) Iléocas undìv dAlo veogpoùv xatà
Baoxalovs. Meta dèi tò 0oxiov Bapxator pèv, miotevoavtes
TOVTOWOL, aUtoi te ébntoav éx toÙ Rotsos xa tv redenta Ev
mxaguevar és tO telyos rov fovAouevov, tas aVÀas racas avol-
Eavtes. ol dè IliooaL xatagontavtes tHv xovuativ yépuoav
Edeov Eoo és vò tetyos. xattoontav dè roùde elvexa, t}v Eroin-
Gav yépuopav, Tva éuredogxéoLev, tauovres rotor Bapxaiowor
qodvov pevev ale) tÒò Goxtov, Boov dv) yi] utvn xarà rére
elge' xatapontaoi dì ovxETI Eueve TÒ Opxiov xata yodonv.
Tovs ev vuv alriotarovs toàv Baguaicov ) Deperiun, 202
mei té ol éx tav Ileooéov ragedotnoav, aveonodorice xvxio
Romanos citra fraudem omnem pé-
ZeLs Cv odgavos te xal yj tv av-
ty oteciv Èx0er apud Dionys. Ha-
lic. VI [95] p. 415 (s. 1261 Reisk.]‘
Wesseling. Similem in modum
Noster VIII, 143: fot’ &y 0 YA10g
t)v avtnv 0d0v lN timo nal vòv
Fozetai, un note 0uoloy noe muéas
=é0Én, ubi vid. nott. Locos huc per-
tinentes Polyaeni VII, 34 coll. VI,
22 attulit Valcken. commonstrans
aeque in his ferri posse et praesens
péverv et futurum pevéeiv, cuius
loco Polyaen. 1. l. exhibuit gv2a-
Es1v. Plura excitavi in Creuzer. Me-
lett. III. pag. il coll. Herod. IV,
147. Ad usum particulae for’ d+ in
huiusmodi structuris conf. Bonitz
in: Sitzungsbericht. d. k. k. Acad.
d. Wissensch. zu Wien. XVII, 3.
pag.451. Ad locutionem uévery xata
700nv conf. cap. 135 ibique nott.
«En, ut monuit Wessel., omne est,
quod ex aequo iure debetur, ut VII,
39. Tu conf. cap. 196, ubi de pretio
mercium iusto et aequo dicitur. Ac
fuerunt, qui @É/pv h. I. de mulcta'
acciperent Barcaeis ex iure solven-
da: malim equidem intelligere de
tributo Barcaeis ex eo, quod Persis
iustum et sequum videbatur, impo-
sito indeque solvendo: nam vrrots-
Asîv verbum de tributo pendendo so-
lemne est, quo Noster utitur I, 171;
conf. Schaefer. ad Isocrat. Areopag.
1. pag. 98 ed. Bensel. et Thes, ling.
Graec. VIII. p. 448 Dindorf.
veozuovv nata Bagualovg] Bae-
370T00 teigeos, tav dé 0qpi puvarxoiv tovs uatovs amotauodoa
xatov ex Aldina fiuxit et invenitur
quoque in Florentino tribusque Pa-
risinis. Reliqui libri Bagua/0vg,
quod cum Dindorf. et Dietsch. reci-
piendum duxi, quodque bene etiam
tuetur alter locus V, 19: undèy veo-
qubca nat’ e vdoas tovtovs. — Ad
verbum veozuovy cf. Gregor. Cor.
De dial.Ion.$.151.p.544: veoxua-
caL, TÒ vEMOTÌ xivijcal ti. veoguoy
mougîv dixit Herodotus eodem fere
sensu IX, 99. 104. Posterae aetatis
locos de verbo vsozuovv praebet
Thesaur. ling. Gr. V. pag. 1416 ed.
Dindorf.
îva Éunedoguiorev] i. e. ut iura-
mento starent, iuramentum servarent.
Citat Suidas s. v. I. p. 725 et 8. v.
Deoet. T. III. p. 593 interpretans
Iumédos tnegiv ta Oquia. Nec ali-
ter Hesychius explicat evogxsîv. Tu
cf. quoque Xenophont. R. Lac. 15, 7.
In verbis xara tà tore elye Struve
Spec. I. p. ‘36 (Opusce. II. p. 304)
dubius haeret, utrum ta delendum
sit, an te torte accipiatur eo sensu,
quo re v6r, alia id genus, Equidem
cum Dindorf. et Dietsch. sustuli te,
vid. Herod. I, 208. IV, 76 ibique
laudd,
Cap. CCII.
tovs uatoùs cnrotauovea)] Unus
Sancrofti liber pacrovs, Grammati-
corum, opinor, ex praecepto , qui
patòs de virili mamma, uoodds de
feminea dici docent; Ammon. p.
666
HERODOTI
meoueotite xal tovtoLdi TÒ tetgos, roùs dè Aorrmovs tav Bag-
xatcav Aninv énéhevos Beoda tovs Iléquas, xAMV 0001 avrdv
noav Bartiada: te xa. toÙ pdvov ov peraitior® tovtooi dè riv
203x0dv énéroswe Nn Deperiun. Toùs av di Aomods tv Bag-
xaicov o Iéoca. avdparodicanevo. annecav dxlon* al Exei
te énì ti Kvonvaiov nodi Ertotnoav, oî Kvenvatoi Aoywyv 1
arocievpevo. dietipuav avrovs da toù @oteos. dietcovons dè
tis otpatifs Baons utv 0 toÙ vavtixoÙ OtPETOD ATRATNYÎS
éxéAeve aloéerv tqv m0dLv , “Apacis dè 6 toÙ metod ovx Za (èxÌ
Baounv pap arootaliua. povvnv ‘Edinvida modLv)* és 0 det-
s48ovo xal lfopévoroi Eri Ads Avxatov 0x80r pereutinot cqi
91. Thomas Mag. p. 599. Neque
vero hoc praeceptum usquequaque
stare posse satis docuerunt Draken-
borch. ad Thom. Mag. l. l. atque
Bredov. p. 43. Noster feminis tri-
buit uaoròy III, 133. V, 18, patov
II, 85. IX, 112, ubi pro uafovs duo
codd. uaorovs. Ad aveonodorice
conf, nott. ad I, 128. III, 132; ad
xvxAc conf, nott. ad cap. 72. Ver-
bum weqiéoriée testatur (ut ait Wes-
seling.) fanquam punctis moenia fuisse
distincta mulierum mammis ab immani
regina. Vid. nott. ad cap. 2. Inde
malim h. l. reddere: mulierium mam-
mas abscisas continua serie circa moe-
nia suspendit.
toùs dì Zormovs — Anînv txélevoe
Béoda:] ,,reliquos vero Persis prae-
dae loco permisit ; proprie: iussit Per-
sas ut reliquos praedae loco sibi ha-
berent, i. e. mancipia facerent, in
servitutem abducerent aut sub hasta
venderent.‘‘ Schmeigh. in Lex.
Herod. s. v. 4nîn. 'Tu adde nott.
ad Plutarch. Pyrrh. 18. pag. 200 de
usu vocis Zeta. Mox cum Gaisf. et
Matth. dedi avrdv (pro avrséwr) et
Noav pro fc0v, itemque érérosve
e Florentino, Sancrofti libro, aliis
pro érétoa w£, quae forma ab Hero-
doto utique abest, ut docuit Bredov.
p. 146.
Cap. CCIII.
cnrecav Oriow) Pertinet ad id
loquendi genus, de quo monuimus
ad 1I1, 16. Verba; érel te érl 17
Kvonvaiwv mod Entotnoav valent:
cum ad ipsam urbem agmen constitis-
set 3. consedisset. Vulgo: cum ad ur-
bem accessissent. Ad verba 20707
tr amocievuevor (i. e. oraculi cuius-
dan religione se soluturi) conf. cap.
154 ibiq. nott. — dieéjxa (cui mox
respondet disfiovons) avrovs dia
toù catzos intelligo: transitam per
urbem Persis permiserunt s. Persas
per urbem transire siverunt, ut III,
158 éofjue, III, 77 xagfxs. Pro Ba-
ons Sancrofti liber Mardens. Tu
vid, cap. 167. — Ad ovx fa conf.cap.
164 ibique nott.
ul [fopévoror Enì Aids Avuaiov
0x9ov] De verbo îfeo&a: conf. nott.
ad cap. 145 et II, 59. Zovem Cyre-
naeos coluisse plura indicia super-
sunt, quae attulit Boeckh. ad Pind.
Pyth. IX. p. 328. Zuppiter Lycaeus
in Cyrene urbe cultus ad ea, credo,
pertinet numina, quae Dores coloni
e patriis sedibus profecti in colo-
niam secum adduzerint. Namque Ar-
cades quoque, apud quos proxime
Iovem Lycaeum esse cultum e Pau-
san. VIII, 2. 38 discimus, colonis
‘ex omni Graecia fere coactis (cf.
cap. 159) interfuisse probabile est.
Hunc Iovem Lycaeum, quem Solis
deum esse vult Emer. David. in li-
bro: Iupiter. Vol. II. p. 351 seq.,
chthonium potius numen Arcadicum
fuisse pronantiat H. D. Mueller:
Ueber den Zeus Lykaios. Gotting.
1851. Equidem in his malim sequi
Preller in: Griech. Mythol. I. p. 82
de Iove Lycaeo disserentem; id vero
afferam, quod ad Herodoti locum
MELPOMENE. IV. 202. 203.
667
ov oqovor tav Kvonunv® xaì Enetpddvio TO deutegov rapLévai
és avv, ci dè Kvonvatoi ov mepiospsov. toto dè Iéoonoi ov-
devos uayopévov pofos évenece, arodpapovies dì d00v étr-
xovra otadia Efovro. ldovdevii dÌ td otpatorid® taven 749€
mapa Aquavdec dypedos, amoxalécov avrovs. ol dè Téoca.,
Kuvenvaicav dendevres Erodia op. doùvar, Etvgov, Aafovres dè
ravta amaliaocovto és tqv Alpuntov. naoalafovres dèi rò -
évdedtev avtovs Alfveg, tms te todos elvena xal ts cxevijs
propius spectare videbitur: exstat
numus argenteus Cyrenaeorum, in
cuius altera parte lovis Ammonii
caput conspicitur, in altera collis
s. tumulus, in cuius fastigio vas col-
locatum est; quem tumulum Iovis
Lycaei 0y9ov fuisse utique suspice-
ris licet, nisi de regio Batti sepul-
cro cogitandum. Vid. Archaeolog.
Zeitung. 1853. nr. 58. p. 117. —
0z890ov intactum reliqui cum recentt.
edd. a plerisque libris scriptis exhi-
bitum; ex Aldina fluxzit 0787», quod
ab Herodoto aliis locis formam
0x8os semper exbibente alienum
esse docuit Bredov. p. 55, qui id quo-
que recte monuit, discrimen illud,
quod Grammatici Graeci (cf. Am-
mon. p. 108. Thom. Magist. p. 260)
statuunt inter 07@7v (ripam) et
0x8ov (collem, montem), haud satis
certum videri. 'l'u vid. plura de his
disserentem Fischer. ad Anacreont.
XX, 2. 0x90v de tumulo Ss. aggere
dixit Aeschyl. Pers. 653, ubi alios
Aeschyli locos attulit Blomfield in
Glossario. Caeterum conf. etiam
nott. supra ad cap. 183 et 201.
Ad verba pereuéinoe — ogoVvoL conf.
nott. ad cap. 140. Pro é#reg0rto,
quam formam omnes codd. et hoc
loco et aliis compluribus a Bredovia
p. 388 seq. indicatis retinent, Din-
dorf. edidit éxeiofovto; equidem
cum Dietschio in vulgata acquie-
scere satius duxi. :
ovtevos puazyouévov qpofog Évt-
x ece)] ,,Hic terror fuit Graecis Pani-
cus dictus, cuius utpote divinitus
immissi non appareret ratio. Thu-
cyd. VII, 80. IV, 125. Eurip. Rhes.
36. Cornut. De nat. deor. 27. Eu-
stath. in Jli. XV. p. 1021, 32. De
appellationis ‘origine egerunt Era-
tosth. Catast. 27. Plutarch. De Is.
et Osir. $. 14 et Polyaen. I, 2.“
Valcken. Tu conf. Creuzer. Sym.
bol. IV. p. 58 ed. tert. Verba ovde-
vos pagopévov valent: licet nemo re-
pugnaret, neque quisquam Cyrenaeo-
rum obviam iret ad pugnandum,
pugna igitur haud committeretur. <
amodeauovies dì 0007 x. t.2.] Cum
recentt. edd. retinui dè, e Floren-
tino libro a Schweigh. et Gaisf. mu-
tatum in te, quod ita poni posse et
Thucydidis (cf. 1, 9. VI, 20) et Plu-
tarchi usus quamquam ostendere vi-
detur, de quo dixi ad Pyrrh. 7. pag.
158, ab hoc tamen loco satis alie-
num videtur. Haud displicet Schae-
feri correctio «rodoauovtes d È 000y
te, modo libri scripti adiicerent.
Mox omnes codd. £$oyro, de quo vid.
nott. ad cap. 145. Pro érodta (i. e.
commeatus ad viam necessarius, via-
ticum) plures codd. épodia, qui omnes
VI, 70 in lectione érodia recte con-
spirant.
amailaacorto ès tnv Alyuntor]
i. e. accepto a Cyrenaeis viatico
iter in Aegyptum facere coeperunt
s. instituerunt: tum vero (in itì-
nere ipso) eos exceperunt Libyes,
qui vestitus et apparatus causa
(quem exercitus secum ducebat) eos,
qui relinquerentur aut segnius se-
querentur exercitum, interficiebant.
— In verbis ts te é087to0g el-
vena sal tng 0xevrjg conf. de voce
cuevns nott. ad I, 24. Verbum
Enelsopévovs (i. e. segnius sequen-
tes et in itinere morantes, qui di-
stinguuntur ab iis, qui ob infirmita-
tem aliamve causam plane relin-
quuntur, oî èrolenopevo:) pari
fere modo adhibuit Noster III, 105.
— De forma aoristi II medii cxi-
668
HERODOTI
toùs broderrmopévovs avraov xal èrsAxopévovs Epovevov, és 0
204é5 tv Alyurtov anixéaro.
Ovtos 6 Ilepoéav otEatòs ris
AiBuns éxaorata és Eveonegidas nASE. tovs dè nvdpazodi-
cavto toàv Baguaiav, tovrovs dÌ éx tig Alyvatov avacza-
otovs éroinoav mapa Baordéa* Baordevs dé op. Aapetos Edaue
tis Baxtoins 0075 xounv épxatornioai. ol dè t7 xoun ravry
oùvoua EFevro Bapunv, reo Eri xa) 86 Éuì Nv olxevpeva tv vj
xéato, quae aliis locis obvia est
(I, 15. 152. 169 etc.), vid. Bredov.
pag. 331.
Cap. CCIV.
ès Evsoneo(das] Vid. nott. ad
cap. 171. Unde colligitur, Cyre-
naeos Libyesque Persis non fuisse
subditos, quorum statio fuit Mareae
(II, 30) in Aegypti finibus, quos ab
Libyum incursionibus tutarentur.
Neque enim multum valuisse vide-
tur illud, quod Cambysi itemque
Dario, ut testatur Herod. III, 13.91,
dona tributi ad instar miserunt re-
gis iram placaturi.
dvaotactove éroln0av] Male olim
evaotetovg. Nam aliud est avd-
Gtatov morsîv, de quo diximus ad
I, 76, aliud @veorastov noir,
quod de eversae urbis regionisve
incolis in captivitatem alienasque
sedes abductis vel prorsus expulsis
relegatisque dicitur. Vid. nott. ad
IlI, 93. Ac plures istiusmodi gen-
tes ex hoc Persarum more e patrio
solo aliorsum abductas recenset Rit-
ter: Vorhalle etc. p. 38. 39, Hero-
dotei loci non immemor. — De vo-
cula dè repetita in verbis rovs dè
— rovrovs dè vid. nott. ad II, 39
et Buttmann. ad Demosthen. Mid.
p. 150 ed. sec. — In fine capitis
quae Noster scripsit de vico Barce,
mreo it nai Èg Eut pv olmevuevn
év ti) y7 tr Baxrein, ea indicare
videntur Iaegero (Disputatt. He-
rodd. pag. 20), Herodotum ipsum
ad Bactriam usque pervenisse in
itineribus per Asiam factis. Equi-
dem valde id dubitaverim recteque
ab Heysio (Quaest. Herodd. p. 101)
Bactriam putem exemptam fuisse ab
205 yîj ti Baxroin. Où utv ovdì ) Depetiun 80 tiv tonv xaté-
iis terris, quas Noster perlustrave-
rit. Quae enim hoc loco addit, ca
sane accipere potuit in itineribus,
ab aliis edoctus: ipse in Bactriam
si venisset Barcaeosque in hanc ter-
ram ablatos reperisset, non dubium
est, quin accurate id enuntiasset.
— Ad usum praepositionis év in
éyxatormi]oa: conf. nott. ad Herod.
II, 178.
Cap. CCV.
Od ubyv ovdì n Deperlun ev tir
tanv natemiebe] i. e. Neque tamen
bene vitam finivit, ut interpretatur
Valcken. ad V, 92, ubi est diazlé
new TOv filov, vitam agere 8. per-
texere vitam, vitae telam; ut sane
non multum differre videatur ab eo,
quod continuo legitur: «ré&ays xa-
xog. — Pro pèv cave rescribas unr,
ut nuper suasit Naber in Mnemosyn.
IV. p. 27. Tu vid. nott. ad II, 49.
Ad loci argumentum (ad quod per-
tinent Suidas s. v. evZal T. p. 891 et
Heraclid. Pontic. p. 8 Koel.) haec
idem Valcken. ,,Crudelissimae mu-
lieris fatum non illibenter comme-
morat et ut ingenio suo malorum
osor Herodotus satisfaceret et ut
formidine poenae lectores a talibus
absterreret; apparet ubique histo-
rici diedeois, qualis Dionysio dici.
tur Halicarn. II. p. 209. [T. VI.
p. 774 Reisk.]. Herodoti Pheretima
tboa eVAéov tettece. Qui hoc ge-
nere morbi perierint plures enume-
rantur a Menagio ad Laért. IV,
et Kuhnio ad Aelian. V. H. IV, 28
[Add. Plutarch. Syll. 36. Sturz. ad
Pherecyd. fragmm. p. 17 seq. 23,
C. A. Boettiger: De Nemesi Herodo-
tea in Opuscul. Lat. ed. Sillig.(Dresd.
MELPOMENE. IV. 203— 205.
669
371r4ete. de vao dn tagiora Ex vis AiBuns tioapevn toùs Bag-
xaiovs amevootnoE é6 tv Alyvatov, anédave xaxds' todo
pae evAécov éteteoe. de dpa avdposroroi al dinv logveaì riuo-
Qiai 905 Beddv ExipBovo pivovrai. n utv dn Depetiuns ti
Bartov rowavin te xa) tocavty tipopin èyévero E Baoxaiovs.
1837) pag.199, Koeler. ad Heraclid.
Pont. p. 41). In Aethiopiae gente
Axgidopayors, qui secundum Dio -
dor. I1I,29 teterrimo hoc morbo pas-
sim adfecti moriebantur, non potuit
illud ut poena divinitus inflicta con-
siderari; mihi de morbis similibus-
que non absurdum videtur Hiero-
clis iudicium in Stobaei Ecl. Phys.
pag. 10. Secundum Herodotum pes-
sima mulier viva a vermibus erosa
mortalibus fuit documento, dg dea
avtourorci «i Unv logveaì tipo
QUar nQ06 Pedv Enlop@ovor yilvov-
tai. Ob Dircen crudeliter raptatam
Antiopae furorem divinitus immis-
sum esse ubi scribit Pausan. 1X, 17
[$. 4], expressit haec etiam Hero-
doti, ista interferens: ér‘p®ovos
SÌ del nos maga Ped ai vaEgfolal
Toy tiuowg.ov elor. Superbos et cru-
deles si lento pede deus sequitur
ultor, tamen ò Zevs xarside y00-
vuos ‘el tas dipBéoas.‘ Pertinet
sane hicce Herodoti locus (0g dea
avdooroci x. t. i.) ad ea, quae
iam supra pluribus locis (I, 32. 204.
III, 40. 64) adnotavimus de hac No-
stri sententia, qua in eos homines,
qui superbià et insolenti& ducti
quidvis committant omnesque fines
homini constitutos egrediantur, deo-
rum invidiam sic excitari putat, ut
sponte isti in perniciem ruant poe-
namque iustam superbiae et crude-
litatis diis persolvant. Quod exem-
plo Pheretimae quoque Noster pro-
batum invenit: quippe quae crude-
liter et supra modum saeviens in
Barcaeos(cap.202) deorum invidiam
ac vindictam in se convertit bene
meritam, adeo ut continuo morte
absumeretur, in gravissimum adeo-
que turpissimum morbum cum inci-
disset divinitus inflictum. Confer.
etiam Naegelsbach: Nachhomer.
Theolog. pag. 47, Ditges: De fati
apud Herodotum ratione pag. 15.
{oca yao evdéov fEétece] i. e.
etiamnum vivens scatuit vermibus, qui-
bus scil. periit. Adhibuit Wessel.
Tertulliani illud Ad Scapul. 3: cum
viva vermibus ebullisset. Apud Pau-
san. IX, 7. $. 2. 3 idem morbus
commemoratur (0v unv ovdè avròs
zalouyv tov Biov natéorespev® énin-
c&n yae VitRw al da’ avrod soyri
èyévovto eva 0). — Pro ététece in
Florentino aliisque #ge08, quod idem
apud Lucian. in Alexandr. Pseud. 59
(T. V. p. 117 Bip.) et Exod. XVI,
20. Apud Diogen. Laért. IV, 4 ex-
stat éxtécan. Tu vid. Thesaur. ling.
Gr. III. p. 413 ed. Dindorf. De ge-
nitivi evZé0v usu conf. Lobeck. ad
Sophocl. Aiac. 40. p. 93. — In pro-
xime seqq. pro ws «ge, ut vulgo,
dedi cum. Schweigh. et Gaisf. ws
(i. e. 0Urws) cga, nam sensus est:
Ita nimirum nimia ultio mortalibus in
malum cedit, eo quod deorum excitat
invidiam. Tu conf. supra notata. Vo-
cem loxveaì quod prorsus tolli vult
Cobetus, haud assentior, neque li-
bri scripti addicunt.
n uèv dn Beoeriuns ts Berrov]
Scripsi Batrov pro vulg. Barte®,
vid. nott. ad cap. 159. Vulgo acci-
piunt: Pheretimae, Batti filiac, quod
Wesselingio ac Larchero displicet,
cum Batti illa fuerit uror, non filia,
ut ex cap. 162 pateat. At poterit,
quae Batto fuerit nupta, alius eius-
que prioris Batti e regia Cyrenaeo-
rum stirpe perhiberi filia.
IZTOPIQN ‘HPO40TOY A°.
FISSI TAI _®
z # rn
EXCURSUS I
AD HERODOT. III, 28.
De Apide.
[Ex Creuzeri Commentatt. Herodott. pag. 132 seqq.]
s;àNemo nescit, quantopere in notis, quibus Apis a reliquis bubus
dignosceretur, enarrandis discrepent inter se scriptores, quorum plura
testimonia congessit Iablonskius in Panth. IV. p. 182 seqq. Illud tamen
agendum videtur, ut distinguamus primarias inter notas et secundarias.
Ad illas autem pertinere dicas nigrum colorem variatum albo. Loquitur
Strabo XVII, 808. p. 562 Tzsch. hanc ipsam rem commemorans; con-
gruit Plutarchus, qui de Iside et Osiride p. 368. p. 508 in hunc modum:
di0 xal toîs tijs elvis cqMuaciv Forue molla tod'Amidog, requuelorvo-
pévov ta raumea toîs cntegoîs*). Inprimis tenenda sunt haec Aeliani H.
A. XI, 10. p. 350 Schneid., qui posteaquam Herodotum et Aristagoram
dixit hac in re non usquequaque probasse suam diligentiam Aegyptiis,
haec carptim subiicit: Ka yeg tor xal t]v avodov t]v toù Neillov vao-
Bnioùv onueiov puoi (Alyvrtior)**) nal tÒ Tov xocuoù orjua, a22° oper
ti xal cUufolov, dg Eueîvor Aéyovarr, OrER vv alvirteta: tOÙ Potds sivai
tO ouotos mesofutesgor***), al tò unvosrdès tijs cedNvns natnyogst ogijpa
*) ,,Hoc ipsum ad oculos exponitur in tabula Isiaca, ubi nigredo et
albedo inter se variant in corpore Apidis. Vid. figuram insignitam literà
R. Neque lunae significatio deest in eo bove.“
**) ,Evetnelas, sive felicitatis anni, abs Api captum augurium pro-
dit Scholiasta Luciani de Sacrific. III, 79 Bip. Quam rem cum Nili ascensu
ap. Aelianum h. l. componit Hemsterhusius ad illum pag. 427. De secri-
ptorum discrepantia in notis Apidis designandis monet Wessel. ad Diodor.
I, 85. pag. 96.‘
*#*#) ,,Tenebras ante lucem noctemque matrem rerum omnium ex Ae-
672 EXCURSUS I
cvviévit uégos &220 x. t. XA. — Revertor ad Herodotum. Quum is in
fronte Apidis locet Zevxòv teroRyovov, neque vero veterum scriptorum
quisquam eam notam agnoscat: amplexi sunt omnes fere interpretes con-
iecturam Cayli Comitis in Recueil d’ Antiqq. Tom. I. p. 43 Zevxov ri te:-
yovov. Nam triangulum assignant Apidi et scriptores et monumenta %;
et vulgaris est confusio utriusvis vocabuli **). Verumtamen laudo ve-
hementer continentiam Schweighaeuseri, qui in huiusmodi loco consti-
tuendo nihil novaverit. Quadratum enim sive reroayovov pertinet ad
Mercurium. Huius autem dei quae partes sint in universa fortuna Isi-
dis et Osiridis, vel unus Plntarchus docere quemvis potest. Quid? ipsa
consecratio Apidis fit xate t)v vprynoiv toù 'Equod tpv reeofvramm,
ut est apud Aelianum I. l., qui idem scriptor singulas in corpore Apidis
notas ad arcana Aegyptiorum symbola pertinuisse monet: Orov dè rar
dottor Euaotov onustov did cvuf6,0v alvittetar inv puo, Al-
yurtio. texunauooa fxavol, Atque de quaternione, tt Hermetis numero,
haud pauca praecipinnt scriptores veteres ***). E quibus Io. Lydus (de
menss. p. 21) ita: tv dè retdorny Nuéoav Zrl2fovru (Évl rv xZlayntor
nat’ Alyuntiovs ovt” xadovpivio) avedevto, 06 E loov rotè pèv vyoaive,
rorò dè Enoaiver, mvevuarovuevos Urò tis meol tov qiLov dEvxiynoias'
‘Eouoò dè rodrov'Elinves elvai Boviovtar® avtòd tolvuv tv teroada
oÎ priogcogpovrtes avédevto, dsépoon tor puyador wv-
g6v. Subiicit Pythagoricum placitum: animam esse retody@oyoy sv-
tvyovuov. His iungenda ea, quae idem p. 99 de pyramide memorat
(7 ye nveauls vrò tecceRv fatozcovr nal TtECCCQMIY yovioy pown neque
gouévn x. €. 3.), praecipue quae de Mercurio quadratà figurà fingi solito
in medium profert p. 102: sita dè teroegyovov cxquari "VEMnves avaniar-
Tovo toùrov (tov ‘Equijv) texungiov piyiotov magegopevor 20y0v eivai
toùtov xa Zoyjov din, quae ex quadranguli figura explicantur }).
lam si ea reputes, quae apud eosdem scriptores de quatuor basibus et
quatuor angulis pyramidis traduntur, possis etiam rg(yoyoy in Apidis
gyptia doctrina prodit etiam Io, Lydus de menss, loco luculento p. 13. Ad-
dit hinc a vespera numerandi diei initium facere Aegyptios.‘‘
*) ,,Vid., ut hoc utar, Caylum 1. 1. ibiq. tab. 12, quae triangulum in
fronte Apidis luculenter exhibet. Adde Zoégam De obel. pag. 448. Alias
Apidis notas e numis memorat Raschius in Lexico rei num. Vol. I. p. 930.
Etiam gemmae adhibendae, in quibus egregias habet museum Stoschii,
nunc Borussiae Regis. Vid., ut hoc utar, selecta ex eo, quae Schlichte-
groll. edidit I. nr. 4. II tab. 13. nr. 71, ubi lunula super dorso Apidis.“
3) »Sic, ut hoc utar, in Nicomachi Institutt. arith. II. cap. 9 rpi;@-
vos pro reroayovos habet Cod. Paris.‘
##**) ,Plutarch. Quaest. Sympos. IX. p. 738 E. p.1050 Wyttenbach. Pro-
clus in Hesiodi Eoy. ad vs. 770 pag. 169 ed. Antv. (ex Philochoro; vid. huius
fragmm. pag. 92—94 ed. Siebelis) et quae alia Meursius collegit De denar.
Pythag. pag. 1362. Quibus adde Io. Laurent. Lydum de menss. Romm.
pag. 21 (coll. pag. 87. 99).
+) Gemina leguntur in Theologumm. arithmm. $. 23. p.24 ed. Ast.,
ct ap. Nicomach. Institutt. arithm. II, 9. pag. 119 eiusd. ed. eadem explì-
cantur.“
AD HERODOT. III, 28. 673
notis pro pyramide accipere. Neque ego tamen faciam. Advertunt enim
me, quae de rg.yow® in hac ipsa religionum parte disputat Plutarchus
de Iside et Osiride p. 373 seq. p. 530 Wyttenb., ubi cum alia ponit tum
vero etiam haec: ,,lineà ad rectum angulum alteri insistente marem, basi
feminam, subtendente (rv dè @rorelvovoer) prolem utriusque signifi-
cari xal tòv pèv'Ociouv dg dexnv, tyuv dì Iouv dg vrodo-
gnv, tov dì ‘LQ00v dg erotédecpa. Et, ne multa, Damascius mscr.
in Platonis Parmenid. in loco de Aegyptiorum hierogkyphis, ubi plura de
triangulo et quadrangulo habet, ita scribit: ofov A&nvds uèv tò tet-
yoyov: ‘Ecuoò &Ìì 1ò teteeyovov, Atque Minervam inter atque
Osiridem arctissimam necessitudinem intercedere, vel ipse Herodotus
tecte significat lib. II. cap. 270 seq., cum Osiridem Saî in eius deae templo
sepultum haud obscure memorat et eius dei mortis spectacula ibidem
exhiberi in scenis sacris dicit. Quid quaeris? Minerva Osiridis mem-
bratim dissecti cor servaverat et unice curaverat, ne hic deus multas în
partes dissectus prorsus periret. Partium multitudinem vindicaverat ita,
ut unilati eas restitueret et Osiridem unum denuo salvum praestaret.
Erat enim Osiris mundi quasi anima per universae naturae varias partes
minutatim diffusa, h. e. omnibus in rebus Osiris erat vis creatrix et
altrix: Hermes *) sive Mercurius erat vis fictrix ac rectrix et quasi mens
mundi. Uterque autem adest Osiridi, et Mercurius et Minerva. Itaque
rei ipsa ratio postulat, ut utriusque etiam tesserae (tetogy@wvov et toi-
yo0vov) in Osiridis simulacro Apide apparuerint, Quae cum ita sint, ego
nullus dubito, quin in undetriginta notis Apidis et quadrangulus et trian-
gulus fuerit, adeoque in eius fronte etiam tetoeyaovov notae sacrae
dignitatem habere potuerit. Neque enim ex tam paucorum scriptorum et
monumentorum reliquiis eam rem definiri pro certo posse apparet. Et,
si accuratius omnia circumspiciamus, illud ipsum quadratum Apidi iun-
ctum in uno alteroque monumento reperitur. Ac reapse, qui in mumiae
Dresdensis feminae involucro pictus visitur Apis, is non modo triangu-
lum iuxta se positum habet, verum supra dorsum etiam quadratum. Haec
enim figura probabilior videatur iis, qui Augustei Vol. I tabulam 2 ad-
spiciant, quam avis ant loti floris. Alterutrum enim Beckerus l. 1. supra
dorsum apparere dictitat. Verum, utut est, hoc nemo infitias iverit,
teteayovov vel maxime pertinere ad Osiridis simulacrum, Apim.
Satis de reroayovo. Mutilatum autem Herodoti locum dicat quis-
piam alia quoque de causa. Etenim quas Apidis imagines exhibent ta-
*) ,.Locos huc pertinentes alibi laudavi, et de Mercurio Aegyptiorum
monui ad Ciceronem De nat. deor. III, 22. p. 604 seqq. Quod Valckenar. ad
Herodoti locum, quem tractamus, ex Porphyrio ap. Euseb. memorat tel-
yovov tanquam foecunditatis imaginem dia tò uogiov ts BNielas et Pa-
Ante in memoriam redigit: nec haec symbola a trianguli et quadrati signi-
ficatione in notis Apidis excludenda sunt. Vide quae ad Ciceronis I. 1. de
Mercurio Phalete s. ithyphallico apposui. Et Hermaphroditus etiam huc
facit quodammodo ac Venus, cui et ipsi guafernarius numerus dicatus est.
Io. Lydus De menss. p. 87: 7) 7&g toù mavtòs alo@Nrod puors éx tecsdgoy
forlì crorgelmv, avtn) È’ av ln xatà toùs puotoloyovs ‘Apgoditn.“ i
HERODOT. II. 43
674 i EXCURSUSI
bulae Aegyptiorum pictae, anaglypha aliaque artis monumenta, eae,
practer certas eius bovis notas, quas adhuc attigimus, insuper solis dîs-
cum inter cornua locatum, ut plurimum spectandum praebent*). Ac
nemo nescit, iam veteres conquestos esse, Herodoteorum librorum exem-
plaria mutilata corruptaque vulgo ferri. Nec alibi ignotus Nostro inter
buculae cornua 0 toò 74/0v xundos pempnutvos yovosos, quae verba le-
guntur in loco de vacca Mycerini JI, 132.
At vero hic ipse locus cum nostro compositus me in eam senten-
tiam deducit, ut non tam a librariis curtatam hanc de Apide narrationem
arbitrer, quam ab ipso scriptore consulto contractam, ne liberius eloqui
videretur, quae suo ex iudicio ad interiores religiones pertinerent. Nam
si hoc loco addidisset discum solarem notis dei Apidis, pronum erat ad
intelligendum, Mycerini filiam Osiridis in modum in Apide sepultam
adeoque sacratam esse. Quam taciturnitatem quomodo postmodum hi-
storiae patri vitio verterint Aegyptii, docuit nos Aelianus loco supra
laudato. Et iam mirabimur, hodieque Herodotum. aliis ignorantem videri
et rudem rerum omnium reconditarum ,,nimis credulum aliis et alieno
loco loquacem? Ac si quando Noster reconditiores rerum causas non
tam aperit ac recludit, quam reverenter significat: factum est fere a re-
centioribus scripioribus, ut ea non pro scriptis haberent, certe non eo
adhiberent, quo eas causas aliorum scriptorum ac monumentorum ope,
quoad eius fieri posset, eruerent et explicarent. —“
Cum his conferenda nunc sunt, quae, alios ut omittam, protulit
Mariette, qui Apidum sepulcra aperuit et pluribus exposuit de singulis
Apidibus co loco, quem laudavi in nott. ad III, 27. 28. Quem eundem
virum doctum duobus libellis de eadem re exposuisse intellexi ex Mus.
Rhenan. N. F. XIT. p. 280 seqq.: ,,Mémoire sur la mère d’Apis, par M.
Aug. Mariette. Paris 18560. -1.‘ et: ,,Choix de monuments et de dessins
découverts ou exécutés pendant le déblaiement du Sérapéum de Mem-
phis par M. Aug. Mariette. Paris 1850. 1.4 Apidem Acegyptiis fuisse vi-
vum quasi symbolum Osiridis statuit Mariette, incarnationem quam dici-
mus huius dei, sed emanationem dei Pthah: eo enim refert, quod ipso
teste Herodoto (II, 28) Apis a fulgore coelitus delapso in vaccam susce-
ptus ferebatur, sive eo igne divino, qui ex deo Pthah emanat, ecque
ipso, tanquam omnium rerum auctore, repraesentatur. Quod vero in
una inscriptione Aegyptiaca, quam exhibuit Mariette, ille Apis, quem
*) .sVido sis tabulae Isiacae figur. R. item Monumentum Venetum,
quod ex Pricaei commentario desumpsit Gronovius et habet editio Herodoti
Wesseling. ad p. 166; porro quae ex hoc genere Caylus Comes memorat
in Recueil d' Antiqq. Vol. I. p. 43 seq. et tria Apidis simulacra Musei Bor-
giani a Zoéga De obeliscc. p. 448 enumerata. Pricaei iconem illam quod
attinet, recedit illa quidem in vestimentorum genere aliisque rebus ab an-
tiquo cultu Aegyptiorum; nec te(yovor expressum: nihilo tamen secius
vel maxime memorabilis est censenda. Disci inter Apis vel Mnevis cornua
locati ex suo ipse museo aliquot icones enumerat Payne-Knight in libro
bonae frugis plenissimo: Inquiry into the symbolical language of ancient
art and mythologie $. 32. p. 23.“
AD HERODOT. III, 28. 675
Cambyses vulneravit, tertio demum Darii regnantis anno obiisse dicitur,
neque, ut Herodotus tradit, continuo e vulneribus acceptis mortuus est,
id in medio nunc relinquere malim, cum ipsum libellum, qui hanc in-
scriptionem continere dicitur, inspicere nondum licuerit. [Br.]
43 *
676 EXCURSUS II
EXCURSUS II
AD HERODOT. IlI, 70 seqq.
De septem Persarum conturatis corumque nominibus.
I.
Herodotum III, 70 seqq. si sequimur, viri Persarum nobiles ac
principes septem, qui ad magum evertendum regnumque Persis resti-
tuendum se coniunxerunt, fuere:
’Otavne, “Aoradivns, Tofevas, Ivrapievne, Meyafvtos, TIaerrs,
Aageîos, qui filius dicitur ‘ Toreoxeos.
. Apud Ctesiam in Excerptt. Persicc. $. 13 (14) nomina coniuratorum Per-
sarum, qui et ipsi dicuntur &x/cpuor, haec proferuntur:
“’Ovogpas, Idéevns, Nogovaferns, Magdorios, Bagloons, ‘“Arapéevns
(quod in ‘Agrepéev?g mutandum nemo non videt),. dagsîos
‘Tordoreo.
Ab his fide mutuo data assumpti praeterea dicuntur "Agracveas et Bayaxa-
tns, qui aedium regiarum claves habebant: horum nulla fit mentio neque
apud Herodotum neque apud alios rerum scriptores, nec denique in ipsa
ea inscriptione, de qua mox plura dicemus.
Adverterat hic nominum dissensus haud paucos viros doctos, e qui-
bus unum modo hic proferam Iosephum de Hammer, qui similem quoque
dissensum notavit, qualis reperitur in nominibus regum Medicorum apud
Ctesiam et in regio Persarum libro, cui nomen Schahnameh; vid. Wiener
Jahrbb. IX. p. 16. Sed nova his nunc accessit lux ex Bisutuna illa inscri-
ptione *), quam Darius regnum adeptus rupi incidi iussit; in hac ipse Da-
rius, qui loquens inducitur, gloriatur, se Oromasde, quem precibus adie-
rat, opem ferente ,,cum fidelibus hominibus Gomatam magum et eos, qui
magi socii fuerunt, occidisse‘‘**); in ipso inscriptionis huius fine, co-
lumna quarta exeunte, Darius eloquitur nomina eorum, qui in occidendo
mago ipsius socii fuerunt: sed literae cuneatae ex parte sunt ita evanidae
et truncatae, ut certi quid inde vix erui posse iudicaret Grotefend ***);
nunc vero coniunctis curis virorum doctorum, qui in haec accuratius in-
quisiverunt, Rawlinsoni +) inprimis atque Opperti tt), itemque De Saul-
*) De hac vid, nott. ad III, 30. pag. 65.
**) In ea inscriptionis interpretatione, quam dedit Grotefend. loco mox
indicando, haec verba desunt.
n° Vid. Abhandl. d. k. Gesellschaft d. Wissenschaft. zu Gottingen VI.
pag. 62.
*) Note on the Persian Inscriptions at Behistun, London 1850. (Jour-
nal of the Asiatic society Vol. X) pag. XII seqq.
+7) Journal Asiatique. IV Ser. Tom. XVIII. p. 349 seqq.
AD HERODOT. II, 70. 677
cyi*), res eo deducta videtur, ut, quaenam apud Persas ipsos fuerint con-
iuratorum nomina in illa inscriptione prolata, certius quodammodo con-
stituere liceat, et quidem eum in modum, ut inde Herudoti auctoritas quam
maxime corroboretur.
Primum quod in illa inscriptione nobis occurrit nomen coniurato-
rum, est Vidafrana s. Vindafrana, isque Persa (Parsa) vocatur; hoc vero
nomen gentile caeteris quoque coniuratorum nominibus additur ea opinor
vi ac potestate, ut a Medis potissimum, qui regnum occupaverant, discer-
nautur gentis suae quasi vindices. Is igitur Vidafrana, qui filius Vei-
sparae (Vispara s. Vyaspàrahya) vocatur, vix dubium esse poterit, quin
idem sit atque Herodoteus Tvragéewns **); hunc vero, quem primo loco
inter coniuratos socios nominat Darius in illa inscriptione, principem
fere coniuratorum atque totius coniurationis caput exstitisse arbitratur
Rawlinsonus ***), ductus potissimum iis, quae ab Herodoto infra III,
118 enarrantur de privilegiis, quae Intaphernes s. Vidafrana et suo
ipsius et reliquorum coniuratorum nomine a Dario petit sibi tribuenda.
Apud Ctesiam vocatur ‘Avrapéevns, quem eundem opinor Aeschylus })
appellat ‘Aeragpoévnv, voce Persica ad Graecum etymon haud scio an ma-
gis conformata, ut significetur is, qui recta, sana mente utatur }{).
Quod vero in vetustis Scholiis ad Aeschyli locum legitur additum: rov-
tov ‘Ellavinos dapéoevnv xaleî, ex hoc ipso Herodoti loco haud scio
an rescribendum sit ’vragéovn», ut recte vidit Blomfield. in Glossar. ad
Aeschyl. Pers. 776.
. Quod altero loco in inscriptione illa sequitur nomen, cum non
satis clare appareat ob literarum ductus aut mutilatos aut evanidos, ta-
men Utana inde sibi cognoscere posse videbatur Rawlinsonus +{}) eo-
que Otanem Graecorum declarari putabat, quem eundem filium Socris 4.
Thukhrahya, non Pharnaspis, ut Herodotus tradit, esse perhibebat.
Quo rectius, si quid video, Oppertus *+), cum in Scythica versione in-
scriptionis invenisset nomen Zuddana, qui filius dicitur tov Dhugghara,
de eo cogitari vult, qui Persarum sermone vocandus Vidarna, satis con-
venit cum eo, qui ab Herodoto vocatur ‘“Tdegrys et a Ctesia T3#ovns.
Idem nomen in Persarum rebus saepius obvium: etenim Immortalium dux
in Xerxis exercitu vocatur ‘Tdagvns, filius ‘TSeeveos apud Herodotum
VII, 83. 211; alius "Tdegvns dux copiarum in Asiae ora apud Herodo-
tum VIII, 135, qui Plutarcho vocatur ’/vdcerns, quique idem haud scio
*) Journal Asiatique V Ser. Tom. V. pag. 109 seqq. (Lexique de l’in-
scription Assyrienne de Behistun.)
**) Vid. Rawlinson 1. l. pag. XII. Oppert. 1. l. pag. 350 seq.
*##*) 1.1. pag. XII. XIII.
+) in Perss. 776.
++) Inde in Herodoti quoque libris, in quibus nomen ‘Aotapé#0v7s, haud
infrequens illud quidem in Persarum rebus, aliquoties occurrit, librarii
saepius aberrarunt in ‘Agragoév7s, itemque etiam factum in nomine Iyta-
péovns, cui male substituerunt Ivrea p 0év 75; vid. Bredov. Quaest. cri-
ticc. de dialect. Herodot. pag. 101.
+tt) 1. 1. pag. XIII. XIV. Add. De Saulcy. 1. 1, pag. 186.
*) 1. 1. pag. 352. De Saulcy. 1. l. pag. 132.
678 . EXCURSUS II
an intelligatur apud Herodot. VI, 133. Ariorum dux in Xerxis exercitu
appellatur Sisamnes, filius ‘Tèeoyeos apud Herodot. VIT, 66. Unus e
Darii Codomanni ducibus Idarres vocatur apud Curtium IV, 5, 9. TIeg-
vns occurrit in Arrian. Expedit. Alex. VII, 6, 4.
Tertio loco in Bisutuna inscriptione bene conservatum legitur no-
men Gaubruva s. Gubaruva*), quo nullum alium significari nisi eum, qui
ab Herodoto dicitur Iofevas, satis patere puto: qui idem quod filius
dicitur Mardonii s. Mardunija, hunc ipsum patrem filii loco a Ctesia in
coniuratorum numerum relatum esse probabilis est suspicio Opperti**),
nisi potius error Photii est Ctesiana prave exscribentis. Caeterum idem
quoque nomen frequentius in Persarum rebus. In cuneata inscriptione,
quam e loco Nakhsch-i-Rustam, ubi Darii Hystaspis est sepulcrum, ex-
hibuit Rawlinsonus ***), legitur Gobryas (s. Gubaruva), qui Patischoriensis
(quae Persarum tribus est teste Strabone XV, 3. pag. 727) dicitur idem-
que Darii regis satelles arcitenens. Hun vero diversum esse ab eo Go-
brya, qui in coniuratornm numero fuit, malim equidem credere: fuit
opinor unus e regis ministris sive satellitibus, longe inferior illo Go-
brya, qui Darii socius fuit e nobili Persarum gente prognatus. Mardo-
nius, Godryae et sororis Darii filius, dux Persarum in Graecia comme-
moratur ab Herodoto VII, 5. 82; alius Gobryas, Darii et Artystonae
filius, Syrorum, Ligyum et Mariandynorum dux in Xerxis exercitu, in-
venitur apud Herodot. VII, 72. De significatione nominis si quaeras:
ad corporis pulcritudinem spectare existimat Pottt), dissentiente Op-
perto }), a quo Gobryas explicatur tauri supercilia habens.
Quarto loco quod ponitur nomen in inscriptione, id Rawlinsono {1t)
videtur esse Vidarna, qui filius perhibetur Megabignis (Bagabignahya),
hunc Herodoti ‘Tdaevnv et Ctesiae Tdfovnv esse idem ponit, vix recte,
ut supra iam monuimus: huc potius pertinebit*+) Utana s. Otanes, filius
Pharnaspis (Franaspa: vid. nott. ad IIT, 68); qui Otanes idem esse vi-
detur atque Ctesiae Ovoges, nec differre ab eo, qui Avages dicitur unus
e septem coniuratis, fortitudine et audacia excellens, a quo Cappado-
ciae reges se ortos esse iactabant, teste Diodoro XXXI, 28 coll. Photii
Biblioth. Cod. p. 382 a, 23. Apud Herodotum VII, 62 occurrit °Avegns,
Otanis filins, Cissiorum dux in Xerxis exercitu; itemque VII, 61 ‘Ora-
vns Persarum dux, qui Amestrin, Otanis filiam, in matrimonium duxit.
Alius ’Otavns, maris Erythraei accolis praefectus, apud Arrian. Exped.
Alex. III, 8,5. Nominis ipsius rationem ita expediit Pott*++), ut signi-
ficetur bonum corpus habens; nomen patris (Franagpa) explicatur ab
Opperto: capillos senes habens.
*) 1. 1. pag. XIV. Add. Journal of the Asiatic. Society X, 1. pag. 135.
**) ]. |. pag. 353.
***) 1. 1 pag. XIX.
$*) Etymolog. Forschungg. I. pag. XXXV.
+) 11. pag. 353.
tt) 1. L pag. XV.
*4) vid. Oppert. 1. I. pag. 351 et De Saulcy 1.1. pag. 132.
*#+) 1. 1. pag. XXXV. Add. Oppert. 1.1. pag. 355.
AD HERODOT. III, 70. 679
Quintus nominatur in inscriptione Bagabduksha, ut legi vult Ra-
wlinsonus *), s. Bagamuksha, ut legit Oppertus**), quo nomine, cum
Baga fere respondeat Graecae voci uéya***), declarari consentaneum
est Herodoti MeyaBvfov: cuius pater quum vocetur Dadukyalhya s. Da-
dukya, ut legit Rawlinsonus+), sive Dadd' hupija, quod a Persis pronun-
ciari Daz daupira putat Oppertus +}), Zwoxveor Graecorum intelligi pu-
tamus. Hic Zopyrus avns fuit eius Zopyri, qui in urbe Babylonica ca-
pienda inclaruit, Megabyzi filius (vid. Herodot. III, 153): huius vero
Zopyri filius fuit iste Megabyzus, qui cum Atheniensibus pagnavit in
Aegypto (v Herodot III, 160). Inter nomina coniuratorum, quae Cte-
sias prodit, quodnam huc trahendum sit, utrum Nogovdetns an Baglo0ns,
modo sana sint haec ipsa nomina, incertum videtur.
Sextum inscriptionis nomen Rawlinsonus ++) legit Ardumanish (Ar-
domanes), isque filius dicitur Vaccis (i. e. Vahukahya*{); equidem sequi
malim Oppertum, qui legit *1}) Aspathina, quod sane conveniet cum He-
rodoteo nomine ‘4crt8/v7g, cuius vera forma eidem Opperto +*) videtur
esse fspathija, i. e. miles. Itaque accedere non possum Rawlinsono **)
Herodotum erroris incusanti, quod unum e Darii ministris, qui in alia in-
scriptione cuneata prope Nakhsh-i-Rustam inventa appelletur Aspachana,
buc retulerit vel potius cum illo Darii socio confuderit, cui Ardumanis
nomen: cuius in locum cur a Ctesia substitutus fnerit Bagioons, ratio-
nem iustam afferri non posse putat Rawlinsonus. Sed Ctesiae Nogovdofa-
tn, quod in Ogorrofarns *4*) mutandum, num huc referri possit, quae-
rit Oppertus.
*) 1. 1. pag. XII. XVI seq.
**) 1. 1. pag. 356.
***) Pertinet huc M:yedootns apud Herod. VII, 105, qui est 2agadau-
sta, i. e. dei amicus; Meyacidons ibid. VII, 72, qui est Bagucithra, i. e. dei
proles; Meyaravos ibid. VII, 62, qui est Bagapanus, i, e. quem luetur deus ;
Meyafatns, Persarum dux apud Strabon. VIII. p. 403; Mayatos (apud
Plutarch. Vit. Alcib. 29), qui est Rugdyus, i. e. deum amans, idemque atque
Bayaîos apud Herodot. III, 128. Unde in Herodoteis libris nonnullis quod
exstat Meyafatov, id ferri non posse, red acribendum esse Meyafvtar,
concludi poterit; conf. nott. ad Herodot. III, 153. 160. IV, 143, ad Ctesiae
Excerptt. p. 157. 173. Differunt opinor Meyafivfor, castrati Ephesioram
sacerdotes apud Strabon. XIV. p. 611; plura de his vid. apud Hemsterhus.
ad Lucian. Timon. I. p. 183 ed. Bip.
+) L1 pag. XVII.
+) LI. pag. 357. 308.
t+4) 1.1. pag. XVII.
*+) De Saulcy 1.1. pag. 134 dubitans legit Ourkkak.
*({) 1.1. pag. 359. i
4*) Journ. Asiatiq. IV Ser. T. XVII. p. 415. Pott (Etymolog. Forsch.
I. pag. LIX) hoc nomine siguificari putat eguis abundantem sive divitem, eo-
demque etiam refert nomina IIong&eoxns apud Herod. III, 66, Oraoxns
ibid. VII, 63.
4#*) 1 1 pag. XVII. XX.
**) Occurrit hoc nomen in Arrian. Exped. I, 23. $. 1.8. II, 5,7. Unde
Orontobates in Curtio IV, 45, 6 revocavit Muetzell, ubi alii Orodates. Sed
"Ooovrns quoque Armeniis praefectus apud Arrian. Exped. III, 8, 5.
680 EXCURSUS II
Septimus inter coniuratos vocatur Darius s. Daryawusk, eiusque
pater Hystaspes s. Vashtdspa: de quo inter omnes convenit. Ipsum Darii
nomen, quod in compluribus invenitur inscriptionibus cuneatis Darya-
ivush s. Darayavus, ab ipso Herodoto VI, 98 explicatur 'Eeteins s. ‘Egt/rs,
i. e. coércitor: ad quem locum plura afferemus de huius nominis ratione et
significatione. Nomen patris Rawlinsonum secuti modo exbibuimns
Vashtdspa; Oppertus. *) legi vult Vistaspakya, Grotefend. Istasp: unde re-
centiorum Persarum in lingua Gustàsp. Praeter hunc Darii patrem filius
quoque Darii et Atossae dicitur" Toreoxns, Sacarum praefectus apud He-
rodot. VII, 64; eadem stirpe prognatus videtur 'Toreowns ò Baxrpeos co-
piarum dux in Arrian. Exped. Alex. VII, 6. $.5. Ipsum nomen quid va-
leat, vix constitui posse iudicat Oppertus; qui dudum in eius significatio-
nem inquisierat Hyde de relig. Persarr. p. 304, equo factum, i. e. equi hin-
nitu regem creatum indicari suspicabatur. Contra eum, cuius equus hin-
nitum ediderit, voce Gusthtasp declarari statuit Vullers (Ueber die Reli-
gion d. Zoroast. p. 104). Rectius, si quid video, Bnrnouf et Lassen malunt
intelligi eum, qui equos habet s. tractat, equisonem s. equorum magistrum;
vid. Lassen: Altpersisch. Keilschrift. p. 41 et conf. quae de hac re mo-
nuerunt quoque Bohlen. De origin. ling. p. 59 seq. et Grotefend: Neue
Beitrige zur Erklirung d. babylon. Keilschrift. (Hannov. 1840) pag. 63
seqq. Ac denique conferri quoque poterit Donaldson in Journal of Asia-
tic society XVI, 1. pag. 3, ubi hoc nomen ad Ormuzdum (i. e. Solem) re-
ferri vult eiusque epitheton habet.
II.
Hos igitur septem coniuratos Herodotus dicit principes viros Persa-
rum, zgorovg fovras; illustres, éxtoguovs, vocat Ctesias: unde princi-
pes tribuum, quibus Persarum natio constiterit, vel certe primores e Pa-
sargadarum tribu — Stamm-, Familienhaeupter der Perser — suspicatus
erat Heeren. Ideen etc. I, 1. pag. 411: huiusmodiì vero principes per ori-
entem, ubi de regni successore constituendo agitur, plerumque et con-
venire et deliberare vel aliarum gentium orientalinm, ut Mongolorunm,
exemplo demonstrari idem vir doctus adiicit. Ac sane de Tartaris atque
Hunnis similia traduntur, quae affert Gibbon: Gesch. d. Verf. VI. p. 294
vers. germ., quibus addere licet, quae de Hungaris traduntur **); haec
enim gens cum in Europam migrare constituisset, septem viri principes
exstitisse dicuntur, quì libera ex voluntate gentis et communi consensu
ducem sibi cligunt Almum, virum genere insignem et bello clarum. Quae
cum ita sint, haud prorsus ficta videbuntur ea, quae III, 80 seqq. (ubi
vid. nott. pag. 152) Noster tradit de huiusmodi deliberatione, inter prin-
cipes Persarum de regno constituendo habita. Hi vero ipsi septem Per-
sarum principes mihi ad Achaemenidarum stirpem s. tribum pertinuisse
videntur, quam regiam fere et primariam inter Persarum tribus fuisse
*) Journal Asiatiq. IV Ser. Tom. XVII. p. 262.
**) Vid. Histor, critic. Hungar, ducc, a Katona (Pesth 1778) p. 32 seqq.
AD HERODOT. III, 70. 681
iam ad I], 125. Vol. I. pag. 261 monuimus. Ackaemenidam se esse gloria-
tur Darius tam in Bisutuna inscriptione quam in aliis compluribus nu-
per cognitis. Reliquos viros cum ipso coniunctos quo minus et ipsos ‘
Achaemenidas fuisse statuamus, quid impedit? Cum regia domo cognatos
fuisse affinesque inde probatur, quod Otanes filiam suam Cambysi nuptui
dederat, Otanisque filius Onophas s. Anaphas Amestridem, filiam suam,
Xerxi dat in matrimonium. Apud Achaemenidas quoque regnum semper
fuisse idem Darius initio inscriptionis Bisutunae eloquitur. Itaque se-
ptem principes Achaemenidarum, in septem haud scio an tribus s. fami-
lias distinctarum, cum magos rerum potitos seque ipsos regno spoliatos
vidissent, inter se convenisse existimo idque constituisse, ut omnes
viros magos pellerent regnumque ad suam stirpem, legitimam illam qui-
dem, referrent*); nec mirum illos mago interfecto unum e suis regem
constituisse, cognatum prioribus regibus, Cyro et Cambysi, qui ad ean-
dem Achaemenidarum stirpem pertinent, ad quam Darius recens consti-
tutus rex et ipse pertinet; conf. Herodot. VII, 11 ibique nott. Cyro enim
et Cambyse mortuo, cum nulli superessent filii, qui regnum legitimo more
exciperent, ad alteram Achaemenidarum familiam, quae Hystaspis erat,
regnum devolvi consentaneum videbatur. Ex hac igitur familia, priori ex-
stincta, regem constituere par erat: neque aliud sane fecisse videntur
illi septem Persarum principes, nisi ut legitimum regni ordinem restitue-
rent regemque eum instituerent, ad quem regnum deferri iustum et ae-
quum esset. Qua in re id unum mireris, quod non Hystaspem ipsum, qui
tum Persidis satrapa fuit, ipso teste Herodoto III, 70, ad regnum voca-
rint, sed Darium, huius filium: nisi cogitandum, patrem, qui in coniu-
ratorum numero non fuit, provectiorem aetate fuisse aut certe minus
aptum, qui ea susciperet, quae virum aetate florentem, fortem ac stre-
‘“nuum poscerent, qualem Darium, virum iuvenem, tum fuisse probabile
est. Hunc igitur Darium a caeteris principibus coniuratis adscitum et in
coniuratorum numerum receptum (teste Herodoto IH, 70) inde quoque
regno Achaemenidis restituto ad regiam dignitatem evectum esse, nihil
profecto est, quod miremur, cum ipsa res regni ordo sic ferre videatur:
nec magis mirabimur, reliquos sex principes coniuratos, qui generis no-
bilitate ac dignitate vix inferiores Dario essent, sed pares fuisse videren-
tur, tot tantaque sibi reservasse privilegia, qualia enarrantur ab Hero-
doto III, 84 seqq., ubi vid. notatt.
*) Conf. etiam Duncker: Geschichte d. Alterth, II. pag. 554 et vid.
quae ad Herod, III, 73. pag. 144 notata sunt.
682 EXCURSUS II
EXCURSUS II
AD HERODOT. III, 98 segg.
De India.
Mancam esse ac perexiguam Herodoti de India notitiam vix quem-
quam fugiet maximeque eam spectare ad ‘eas Indiae partes septentriona-
les, quae Persarum ditioni addjtae vel iis certe conterminae commercii usu
magis innotuerint, velex iis intelligitur, quae ad Ctesiae fragmm. p 52
seq. olim diximus. Quaecunque enim de India refert Ctesias Indicorum
in libro*), ea ad easdem ferme pertinere regiones, ad quas Herodotea
spectant, satis ibi monstravimus. Has ipsas vero regiones accuratins
sì definire velis, Rennelius 1. Ì. p. 519 (coll. Vincent. ibid. p. 720) de ter-
ris cogitandum censet, quibus nunc nomen Kabul, Kandahar, Panjab,
Sina, trans Indum extensis usque ad loca Raipottana. Quae angustiori-
bus finibus circumscribenda videntur. Wahlio Erdbeschreib. v. Ostind.
p. 457 intelligì placet terram Belur, Kutwer una cnm parte desertorum
Cobi et Tibetum parvam. Singulari cura postea in haec inquisiverunt Mal-
tebrun. in Nouvelles Annall. d. Voyag. II. p. 307 seqq. et Heeren. Ideen]1,
1. p.338 seq. 352 seq. 366, cui Herodoti India et septentrionales regiones
Bactriae finitimas (sive Tibetum parvam, Ctesiae quoque cognitam una
cum terra Kabul) et meridionales regiones ad Indi ostia et ultra Indum us-
que ad fluvium Paddar terraeque Guzerat fines complecti videtur. Septen-
trionales regiones Darii aetate maximam partem fuisse coniunctas in unam
satrapiam, cuius tamen fines accuratius constituere vix licet, cum pro Per-
sici regni statu temporumque conditione admodum variarint, idem monet
p.- 352. Neque aliter fere Wheeler Geography of Herod. p. 30% seqq. coll.
p. 299 de Herodotea India statuit, quam complecti vult Indi vallem et re-
giones inde extensas orientem versus usque ad deserta quae vocantur
Shamo (Cobi) a septentrione et usque ad deserta inter terras Multan et
Guzerat sita a meridie; septentrionales Indos Bactris vicinos habitasse
putat in satrapiam vicesimam coniunctos, meridionales ad terrae Hindo-
stan partem septentrionalem pertinnisse. Ac sane, si de hac vicesima
satrapia, quam ex Indis Darius constituit, quaeras, de ea terra, quae
Bactriae ab oriente contermina atque nomine Kabul nobis nunc cognita
est, cogitandum. Tum vero etiam intra Indum eiusque ripam occiden-
talem subsistendum erit; neque enìm hunc fluvium illa certe aetate un-
*) Ipse Ctesias huud scio an Herodoti adeoque etiam Hecataei, qui et
ipse de India retulerat, auctoritate commotus paculiarem hune de India
libellum conscripscerit, in quo ut ampliora ita vel magis mira de India refer-
ret Graecis talium rerum valde cupidis atque studiosis.
AD HERODOT. III, 98. 683
quam transgressi esse videntur Persae, sed eorura, quae ulterius sita sunt
septentrionem et orientem versus, aeque atque eorum, quae circa Indi
ostia atque vel ultra ea ipsa inveniuntur, fama utique potuit attingere
Persas, eoque referenda putem, quae Herodotus tradit alia ad Indos illus
septentrionales, in terra Kabul habitantes, minus spectantia; quae valde
mira cum essent et a reliquis terrae gentibus eorumque moribus valde
absona, cupide arrepta sunt a Persis aeque atque ab Herodoto, qui ta-
lia, quae Graecorum animos admodtim adverterent, praeterire noluerit.
Itaque ad Indiae regiones septentrionales, Persis s. Bactrianis finitimas,
inprimis ad terram quae vocatur Kabul, additis etiam, si placet, iis, quae
huic terrae contermina sunt orientem versus ad eam usque terram, cui
nomen Panjab s. Penjab, ea spectare, quae de Indis tradidit Noster,
respiciens simul etiam alias quasdam gentes ad ipsnm Indum inferio-
rem eiusque ostia in paludibus habitantes, mihi quidem vix dnbium esse
videtur, adeo ut eam terram, quae nunc appellatur Kaschmir, Herodoto
incognitam fuisse credam*), qui ipse Indiam, extremam terrae regionem
orientem versus, ab oriente et septentrione desertis conterminari existi-
mat III, 98. Conf. Bohlen: Indien I. p. 63, Benfey in: Ersch. u. Gruber
Encyclopaed. Sect. II. Vol. XVII. pag. 40 seqq., Lassen : Indische Alter-
thumsk. II. p. 631 seqq. coll. I. p. 388 seqq., Troyer: Histoire des rois
de Kachmyr. T. II. p. 144.
Post Alexandri expeditionem eae terrae, quae nunc vocantur Lahore
et Multan aut una eaque communi appellatione Panjab comprehenduntur,
Graecis melius innotuere. Interiorem Indiam, quam vulgo vocamus,
Gangi fluvio adsitam minime Noster novit, cum Persae, quibus sua ac-
cepta referebat pater historiae, minime ad eas usque terras progressi
fuerint regnique fines eo produxerint; adeo, ut ne elephanti quidem in
recensu copiarum, quae ex India Xerxem sequebantur, commemorentur
alias frequentes Indorum in exercitibus, sed Persartfm in exercitu ante
pugnam ad Arbela commissam haud cogniti. Observat Schlegel. Ind.
Biblioth. I, 2. p. 155 seqg., idem monens p. 117, Herodoti Indos non ve-
ros esse Indos, Sanscritanam aliamve hinc deductam loquentes linguam
viventesque secundum Brachmanum leges, sed rudes quasdam gentes
indigenas Nigrorum ad instar, quae ad dextram Indi habitent ripam in
terris Candahaur et Baluchistan, ut nunc vocant. Quae eadem fere repe-
tiit idem vir doctus in: Berlin. Taschenbuch 1829. p. 15, ubi australes
Herodoti Indos quaeri vult occidentem versus in terra Baluchistan ad In-
dum inferiorem, septentrionales Indos in Tartaria magna; quos ipsos
non tam rudes nigrosque fuisse quam Herodoto visum fuerit, qui pro
Negris eos habuisse videatur (id quod in septentrionales Indos minime
conveniens), idem statuit. Sufficiant haec in universum disputata; quae
singula singulas ad gentes Indiae pertineant, ea suis quaeque locis eno-
tavimus.
Iam de fide, quam Herodoti narrata de India mereant, si quaeras,
hanc sane multum pendere e recta locorum intelligentia, ad quae sint
n ——P— ———_——&
*) Vid. quae in Excursu IV ad Herodot. III, 102 proferuntur,
684 EXCURSUS II AD HERODOT. III, 98.
illa ipsa referenda, nemo non intelligit, simulque etiam regrediendum
erit ad fontes, unde Herodoteam de India narrationem fluxisse sit cre-
dibile. Quam Persarum e narrationibus totam fere haustam esse, ut in
universum dubitari neqnit dudumque statuerat Robertson: Ueber d.
Kenntn. d. Alten v. Indien p. 92 ed. vernac. Forster., ac nuper admo-
dum Mueller. Prolegg. ad Geograph. Graec. minn. T. I. p. XXXVI, ita
ipsius probatur scriptoris nostri testimonio (v. c. III, 102. 105), qui,
Maltebrunium si audiamus (I. l. p. 322), haec ipsa, quae a Persis acce-
perit, ad notiones apud Graecos vulgo receptas magis conformarit. Ac
sane in his multa inveniri perquam mira, multa falsis vera admixta quis
negabit? Neque vero hoc vitio vertam patri historiae, cum ne nunc qui-
dem prorsus liqueat de iis ipsis regionibus per omnem fere antiquita-
tem densissima caligine obtectis. Accedit quod in tanta harum regionum
obscuritate Herodoto sciscitanti ea potissimum enarrasse videntur Per-
sae, quae ipsis maxime mira viderentur ipsorumque animos maxrime af-
fecerant. Namque hae ipsae Indiae regiones septentrionales minus ad-
huc cognitae potissimum sunt, quae antiquis Indorum carminibus maxime
celebrantur, ad quas multa spectant commenta, fabulae Indorum in li-
bris sacris obviae et per omnem fere Asiam ad Persas inde aliasque na-
tiones propagatae. Unde veri fit simillimum, hisce e terris fabularum
feracibus talia ad Persas quoque emanasse indeque in Herodoti libros
transiisse. Praeter Wahlium, qui haec attigit in libro laudato p. 457, plura
vid. in Ctesiae fragmm. p. 55 seq., quae hic repetere non vacat. Alia
placuisse video Schlegelio Ind. Bibl. |. 1. p. 147, qui idem alio loco (Ber-
lin. Taschenb. 1829 p. 83) scite admonet, talia ad Germaniae quoque
poétas veteres, v. c. ad Titurelem Eschenbachii fluxisse, ubi India prae-
dicatur omnis sapientiae arcanae parens, quae omnia arcana, omnia mira
stupendaque contineat. Atque id ipsum quoque in tali quaestione haud
praetermitti debet, quod haud pauca, olim fabulosa,fictave quae videban-
tur, nunc talia minime esse videntur, ipsa terrà accuratius cognità; ut
sane de aliis quoque, quae nos offendant, non sine cautione quadam
adhibita nobis sit pronuntiandum.
Persarum igitur e narrationibus maximam partem deducta videntur
ea, quae de India Noster retulit: alios praeterea fontes num adierit,
valde incertum est ac dubium. Quod enim et Hecataeum et Herodotum in
iis, quae de India narrant, Scylacis Caryandensis (de quo vid. Excurs.
XII ad IV, 44) vestigia persecutos esse vult Schwanbeck: De Megasthen.
rerr. Indd. scriptt. p. 6. 7: id omni argumento destitutum est, cum li-
ber ille, quo Scylacem navigationem Darii inssu institutam descripsisse
putant, Herodotò hand cognitus fuerit, ut in XII Excursu ad IV, 44
monstravimus. Nec magis alios scriptores, logographos, Noster adhi-
buisse videtur, qui omnino unum tantum ex his logographis noverit He-
cataeum: quare si quid Noster de rebus Indicis debeat auctoribus Grae-
cis, id ex Hecataeo desumptum esse putat Mueller. 1. 1. p. XXXVI. Quod
vero ipsum quale sit, cum definiri nequeat, nihil ex Hecataeo Nostrum
in iis, quae de India retulit, accepisse credere malim.
EXCURSUS IV AD HERODOT. III, 102. 685
EXCURSUS IV
AD HERODOT. III, 102.
De Caspatyro. 3
"Alior dè tav Ivdov Kaorario@® te moli xal vi Iaxrvixi y007
slo) mQodOvEOL x. 1. A.
Eadem referuntur infra IV, 44, ubi Scylax ex urbe Caspatyro et
Pactyica terra profectus esse dicitur, cum ab Indo fluvio ad sinum Ara-
bicum usque navigaret. Caspapyrum urbem in terra Gandarica noverat
Hecataeus, teste Stephano Byz. s. v. (cf. Hecataei fragmm. coll. Klau-
sen. p. 94), ubi haec leguntur: Xaoxemveog* 0% Turdapixn, Zxv-
&dv aut: ‘Exaraîos "Acla; sequuntur continuo haec: Kaowet100g,
mods oocegne ti Ivdixij'Hoodotos y. tò édvixov Kaoxegoi, dog dio-
yvosog tv y Baccagiuoiv x. t. 2.: quae num ad hunc Herodoti locum
spectent, valde dubitarim, nisi in ipsis verbis mendum insit aut Ka-
exioi intelligantur, qui III, 92 coll. VII, 67, 86 commemorantur; VII,
86 praeter Caspios indicantor etiam Kissisooî xal Ioguayioi ; de
quibus utut statuis, ad Caspatyrum et regionem Pactyicam hae gentes
referri non poterunt. De Gandariis supra diximus ad III, 91; de Pactyi-
bus ad III, 93. Iam Pactyicam regionem et Gandaricam pro una eadem-
que terra habet Larcherus (Tab. geogr. p. 401 seqq. coll. p. 102) vel
potius, id quod verigimilius, Pactyicam pro Gandariae parte, qua qui-
dem appellatione utraque regio olim fuerit comprehensa, ita ut ea Gan-
dariae portio, cui nomen Pactyica, prope Indum sit sita, meridiem et
orientem versus a Bactriana, occidentem versus a Paropamiso monte.
Duplicem Pactyicam, alteram Indicam, alteram Armeniacam (prouti visum
erat Rennelio), unquam fuisse idem negat. Dodwell. (Dissert. de Scylac.
S. 1) Pactyicam regionem eandem esse statuit atque Gandaricam, quae
postea fuerit appellata, Gangi vicinam; fiuviumque inde Gangem, non
Indum fuisse. At Caspatyri urbem ad Gangem sitam fuisse cave credas;
ad occidentalem Indi fluvii ripam potius exstructa videri debet," minime
illa quidem confundenda cum urbe Pakhely, quae ab Indo procul in terra
mediterranea fuit sita. Heerenius Ideen I, 1. p. 3559 seq. Pactyicam regio-
nem neque in Pakhely (quae Graecorum et Romanorum Peuceliotis fuit),
ut Rennelius voluerat, neque in terra Badagshan, ut Gatterero placuerat,
quaerendam esse censet, sed in regione, quae nunc vocatur Kabul, prope
quam Pokua invenitur, nomine ipso vestigium quoddam Graecae appel-
lationis retinente. Itaque Caspatyrum pro Cabul accipit, Indumque, cui
haec urbs apposita erat, ab Herodoto poni vult pro Gureo s. Kameh, tlu-
vio in Indum delabente, ita ut Noster fluvium, qui Indo aquas suas
686 i EXCURSUS IV
immittat, cum ipso Indo confudisse existimandus sit. Nec aliter Man-
nert. Geogr. d. Gr. u. Roem. V, 1. p. 4 terram Pactyicam in regione po-
nit intra Choaspem et Indum et Caspatyrum in Cabul ipsa aut certe in
eius vicinia. Post exstitit Wahl. Erdbeschr. v. Ostind. p. 469 seq., qui
et Heerenii et eorum sententià reiectà, qui Pactyicam in regione Kasch-
mir collocant, unice hîc cogitari posse putat de terra Badackschaan, sive
Balanian (ut Marco Polo eam appellat), cuius urbs cognominis ad Oxnum
sit sita. Ad fines huius terrae, ‘ad fontes primarios Indi in terra Gan-
dariorum, quae nunc Xutwer nuncupatur, sitam fuisse vult Caspatyrom
urbem. Ac Stephanus Byz., qui ex Hecataeo affert Kacmamvoos et mor
ex Herodoti Thalia Xeozewgos, Wahlio videtur Ptolemaei urbem Cespiran
s. Caspirum et urbem Caspatyrum pro una eademque habuisse, praeser-
tim cum utraque appellatio eodem ferme redeat. Nam vocem Casp s.
Caschp monet Wahl. (I. I. IT. pag. 323 seq. 479 coll. I. p. 679. 793) ad
montium inga saxaque praerupta locaque edita spectare multisque cum
aliis vocibus reperìiri coniunctam; voculam Tyr (8. Tur, Thor) denotare
arcem, voculam pyr urbem sive sedem, arcem, ita ut nominis Caspatyri
vestigia adhuc forsitan supersintin urbe Kutwer, Katwer 8. Katoor, quae
Indo fluvio adiacet. Post Wahlium copiosius disputavit de eadem re
Maltebrun. (Annall. nouvell. d. voyag. II. p. 334. 3141 seqq.), qui dapli-
cem Pactyicam fuisse negans Pactyes Herodoti vult eosdem esse atque
eos, quos nunc vocant ffghanen, vel certe unam eorum tribum, quae
cum proprie vocetur Pouctany, a Persis dictitata fuerit Pactany, ab Indis
Patans et Pithans: în quo ipso contineri existimat Maltebrun. partem s.
radicem primariam vocis Pactyum. Paktu nomen esse gentis Afghanorum
asserit quoque Lassen: Zeitschrift f. Kunde des Morgenland. II. p. 53;
a quo nomine Graecum Ilaxrves atque ITaxtvix non admodum abesse
quivis intelligit. De Afghanorum originibus conf. Malcolm Hist. Pers.
IT. pag. 77 ed. vernac. et Wilken in: Berlin. d. d.- Wissenschaft.
1818—1819. p. 237 seqq. 261, qui ad Medico-Persicam stirpem hos Af-
ghanos referri vult; Indico-Persicam gentem esse, mixtam illam quidem
e diversis gentibus indeque ipsam multum diversam statuit Ritter: Erd-
kund. VITI. p. 191 seqq. coll. 132 seqy. Caeterum Pactyicam et Ganda-
ricam idem Maltebrun pro una eademque regione habet, quam alluant
aquae superioris Indi et fluviorum Suad, Canschkaur et Cabul, indeque
Gandaricam pertinere vult ad proviciam Candahar, quae appellatio com-
munem prodere videatur originem, Caspatyrum urbem denique ad ripas
Choaspi8 (qui recentiorum est Causchkaur) sitam fuisse suspicatur, quam-
vis in tanto temporum intervallo rerumque discrimine vix certi quid sta-
tui possit. Hodiernum Kaschmir Herodoteo Caspatyro indicari nuper sta-
tuit T. de Hammer. in Annall. Viennenss. Vol. LT. p. 36 coll. Halling.
ibid. Vol. LXITI. p. 183 seqq. et Dentsche Gesch. I. p. 232. Atque A. G.
Schlegel. quoque (Berlin. Taschenb. 1829. p. 17) urbem capitalem regio-
nis Kaschmir significari vult, perperam adiiciens hanc Heerenii esse
sententiam, quam aliam prorsus esse supra vidimus. Copiosa disputa-
tione haec postea tractavit Ritter, commonstraturus, Caspatyrum Hero-
doti pertinere ad hadiernum Kaschmir; vid. Erdk. III. p. 1087 seqq. ed.
AD HERODOT. III, 102. 687
sec. et add. Troyer: Histoire des rois du Kachemir. IT. p.305, C. v. Hù-
gel: Kaschmir u. das Reich der Siek Vol. 1I. pag. 2 seqq. 19 seqq., A.
de Humboldt: Asie centrale I. pag. 102 seq. 133. 147. Neque aliter de
Caspatyro cogitare video Bohlen (Indien I. p. 64), Benfey (Encyclopaed.
v. Ersch. u. Grub. Sect. II. Vol. XVII. p. 40), Lassen (Altpersisch.
Keilinschrift. p. 110 seq. et Indisch. Alterthumsk. IT. p. 630), qui in He-
rodoteo hoc loco pro Kacrarve0 ex Hecataeo refingi vult Kacrazveo,
probantibus Muellero (Geograph. Graec. minn. I. pag. XXXV), Stiehlio (in
Schneidewin. Philolog. X. p. 226) et Krusio (Indiens alte Geschichte p.
33), qui vero in eo discedit a Lassenio aliisque viris doctis, quos modo
laudavimus, quod non de Kaschmir, sed de terra Kabul Herodoteum
Caspatyrum sive Caspapyrum intelligi vult: quae eadem fere sententia
est Neumanni in Miinchn, Gelebrt. Anzz. 18:13. nr. 163. pag. 39, Whee-
leri in Geography of Herodot. pag. 199. 209 et Kieperti (Monatsbericht.
d. Akad. d. Wiss. zu Berl. 1856. p. 637). Ad hanc sententiam, quae
omnium maxime probabilis videtur atque una Herodoti loco conveniens,
indeque ab aliis quoque viris doctis, quos supra laudavimus, prolata,
ipse accedere malim; in urbis nomine Kaozarve®, quod in Kacrarve®
mutari quoque voluit Kiepert I. l., nihil mutandum censui, neque aliter
fecisse video editores omnes, qui eam lectionem, quae in omnibus Hero-
doti codicibus invenitur, retinere maluerunt.
688 EXCURSUS V
EXCURSUS V
AD HERODOT. III. 115.
De insulis, quae vocantur Cassiterides, et de cassitero.
ovte viooves olda Kacortegldas fovcas, Éx tav 6 xacclteRos tiv
porta.
De his insulis, alia ut taceam, inprimis disputarunt Tzschucke ad
Pompon. Mel. III, 6. $. 3 nott. exegg. p. 184—189 Vol. III. P. III,
Heeren. Ideen II, 1. p. 1723—177. I, 2. p. 55 et A. Vogel. în Erschii et
Gruberi Encyclopaed. Vol. XXI. p. 109 seqq., ubi afferuntur, quae et
antiquiori et recentiori aetate de his prolata sunt. Nam ne veteres qui-
dem, qui multo post Herodotum vel de industria vel obiter occasione
tantum oblata de his insulis, unde plumbum veniat, retulerunt, de situ
harum insularum numerove concordant. Quorum ad Indiam usque qui
relegarent Cassiterides, non defuerunt. Magis ad verum accessisse vi-
dentur, qui extra Gades Herculeasque columnas supra Lusitaniam se-
ptentrionem versus ab Iberia eo in mari, quod ad Britanniam usque ten-
dit, insulas illas sitas esse contenderent. Vid. Strabon. III. p. 219 s.
147. p. 265 s, 175. II. p. 191 s. 129. p. 181 s. 120. Diodor. Sical. V,
38. Alia dabit A. Vogel. 1. l. p. 110 seq. coll. Lelewel. în libro, qui in-
scribitur: Entdeckungg. der Carthag. u. Griech. auf d. atlant. Ocean
(Berolin. 1831) p. 134 seq. Recentiori aetate fuere, qui ipsam Hiber-
niam atque Albionem sive Britanniam indicari putarent, ut in qua terra
adhuc magna plumbi vis proveniat aliasque in terras exportetur, prae-
sertim cum Phoenices, qui e Prussiae oris electrum petierint, Britan-
niam quoque adiisse veri sit simillimum. Alii iique plurimi Silurum in-
sulas s. Ostrymnicas (vocantur hodie: Scilly- Inseln, Sorlingische In-
seln) intelligi volunt*); in quibus praeter Mannertum Heerenius quo-
que, hanc plumbi mercaturam monens non ad istas insulas solas perti-
*) Pertinet huc inprimis Avieni locus in Ora maritim.Y1 sq., quem tra-
ctat Schoening in: Ablgndl. d. Gesellschaft d. Wissenschaft. zu Kopenha-
gen, v. Heinze. Vol. V. p. 183 seqq., id commonstrans Ostrymnricas insa-
las, quas descripsit Avienus, nullas alias esse nisi Cassilerides easque ipsas
septentrionem versus quaerendas circa Britanniam atque de insulis Scilly
8. Sortingicis inprimis intelligendas esse (p. 188 seqq.). Qui idem vir doctus
causas quoque addidit, quibus effectum esse putat, ut ad Hispaniae oram
viri quidem docti has insulas minus recte posuerint, quae, si alios audia-
mus, potius in sinu montis St. Michaélis prope promontorium Lizard ad
oram comitatus Cornubiensis in ipsa Britannia quaerendae sunt. Atque
hanc sententiam ipse Heerenius (Gitting. Gel. Anzeigg. 1833. nr. 125. p.
1242 not.) postea amplexus est.
AD HERODOT. III, 115. 689
nuisse, verum ipsas etiam Angliae Hiberniaeve oras esse complexam
Adde Lelewel. |. l. p. 15. Quod ipsum probari certoque affirmari posse
negat A. Vogel. 1. I. p. 112, cui credibilius videtur, Cassiterides insu-
las a Phoenicibus aeque fictas esse atque Eridanum fiuvium, eo consi-
lio, quo verum celarent locum, unde plumbum afferrent, sibique solis
hoc commercii genus reservarent, quaerentibus scilitet, unde plumbum
adferrent, in universum respondentes: e Cassiteridibus, i. e. ex plumbi
insulis. Si vero, quae ipsa fnerint haec loca, unde plumbum advexerint,
quaenam istae insulae, quaeras, de Hispania potius (ex qua eadem terra
quaevis fere metalla pretiosiora, argentum inprimis aurumque Poenos
eduxisse constat) idem cogitari vult, eiusque de septentrionalibus atque
occidentalibus regionibus, quae nunc ad Gallaeciam et Lusitaniam per-
tinent. Nec quidquam obstare idem monet, quo minus Phoenices etiam
ulterius navibus vecti ipsam eam Britanniae partem, quae ad meridiem
et occidentem maxime vergat, comitatum Cornubiensem (Cornwallis),
hodieque multo plumbi proventu insignem, attigisse perhibeantnr. Cui
sententiae adstipulatur Link (Urwelt p. 265 seq.), cum vel seriori tem-
pore in septentrionali Lusitaniae parte in provincia Beira prope locum
Viseu metalla plumbi fuerint, quae recentiori demum aetate exerceri
desierint, aliaque in his regionibus inveniantur metallorum antiquorum
vestigia. Rennelio p. 382? Herodotus sub Cassiteridum nomine Britan-
nicas insulas, unde plumbum Graecis advexerint Phoenices, comprehen-
disse videtur. Qui eadem attigit L. Bossi in Histor. Hispan. I. p. 72.
73 (Ronneburg. 1825), insulas Hispanicae orae adsitas, e quibus primi
Phoenices plumbum pertierint, Cassiterides fuisse dictas statuit; quod
idem nomen dein ad Brittaniae insulas Silurum quoque translatum, ubi
scil. Phoenices iam ulterius navibus provecti magnam itidem plumbi
copiam invenerint.
Recensuî varias virorum doctorum sententias. Id vero satis certo
mihi ponere posse videor, Cassiterides insulas, unde 0 xacc/regos, a
quo ipso nomen illae acceperunt, ad Graecos pervenit, haud fictas esse,
sed ad Britanniae oram quaerendas: inde enim neque ulla alia ex terra
plumbum et Graecis et caeteris gentibus maris mediterranei oras accolen-
tibus allatum esse a Phoenicibus ad Britanniam usque commercii causa
navigantibus, satis probavit Movers: Die Phoenizier II, 3 (sive III, 1)
p. 62 seq., adeo ut de India roù xacortégov patria cogitari prorsus ne-
queat. Quod ad ipsum nomen attinet, 0 xaccitegos qui veteribus di-
citur, nostrum esse Zinn, perquam est credibile, monente Beckmann.
Hist. invent. IV. p. 327, quo utitur Heeren. |. L_ II, 1. p. 174. Romani
teste Plinio Hist. Nat. XXXIV, 16,47 vocabant plumbum album s. can-
didum, diversum illud quidem ab eo, quod veteres appellabant stannum,
recentiores, ut monet Beckmann, l. l. pag. 321, Werk; quamquam vel
antiquitus sfannum subinde dici nostrum Zinn vel aliam quandam splen-
didiorem metalli mixturam, Linkio videtur probabile |. l. p. 266. Nostrum
Blei Romani dicebant plumbum nigrum*), eodem teste Plinio l. l., qui de
*) Hoc plumbum nigrum et ipsum e Britannia antiquitus captum et în
HERODOT. II. 44
690 EXCURSUS V AD HERODOT. III, 115.
utroque plumbi genere disputat et ,,album inquit ,,habuit auctoritatem et
Iliacis temporibus, teste Homero, cassiteron ab illo dictum.‘ Ac sane
mature iam per Phoenices e Britanniae ora hunc xaccitegov ad Graecos
allatum et ab his in armorum ornamentis potissimum adhibitum fuisse, ipsi
Homeri in Iliade loci complures (XI, 25. 34. XVIII, 474. 565. 574. 613.
XX, 271. XXI, 592-XXIII, 503. 561) itemque Hesiodi (Theogon.862. Scut.
208) satis ostendere possunt; conf. Friedreich: Die Realien in d. Il. u.
Odyss. pag. 293 et inprimis Millin: Mineralogie Homerique etc. sec. edit.
p. 160 seqq.
De ipsa vocis xaooitegos originatione diverso modo statuunt. Nam
ex India ut metallum, ita nomen quoque eius sunt qui ductum esse con-
tendant, Sanscritanae linguae afferentes vocem kastira, quae plumbum
significet, aut ad insulam Indicam Cashla provocantes. Quae quam in-
certa sint, quivis sponte intelligit. Conf. Link. l. Ì. p. 265, Movers.
1. supra l. pag. 63. E Phoenicum lingua vocem repetere mavult Bo-
chart. in Canaan. I. cap. 39, cum Graeca vox Chaldaicae s. Arabicae voci
similis sonet. Nam pro 5%32 (IV Mos. XXXI, 22) in his dialectis reperiri
Kastira, Kistara et Kasdir, adeoque Kastiterion; nisi, quae Vogelii est
sententia p. 109 I. I., hae ipsae voces serioris sint aetatis, ad Graecum
vocabulum confictae. Nihilominus A. G. Schlegel. (Indien. in Berliner Ta-
schenbuch 1829. p. 8 assentiente Bohlen in: Sammlung d. Schrift. d.
Kéonigsberg. Gesellsch. I. nr, 3. p. 57 seqq.) nomen xacc:rsgos cum San-
scritana voce Kastîra convenire ait; ita ut forsitan Phoenices hoc metal-
lum prius ex India quam ex Britannia repetierint. Quod mihi quidem
non persuasit vir doctus. Et hac in sententia dicenda, ut monuit Cr.,
parum sibi ipsum constare iudicat A. Benary in Berlìn. Jahrbb. d. wis-
sensch. Kritik 1831. p. 759. De Arabico nomine Kasdeer, quod adhbuc in
usu est, etiam monuit Wilkinson: Manners and Cust. III. p. 215.
alias regiones inde per commercii rationes deductum, Romanorum potissi-
mum aetate, praeter Plinii indicationem H. N. XXXIV, 17, 49 haud pauca
commonstrant collecta nuper ab E. Huebnero in Mus. Rhenan. N. F. XII.
p. 347 seqq. 369 seqq.: ,, Rémische Bleigruben in Britannien.“
EXCURSUS VI AD HERODOT. III, 116. 691
EXCURSUS VI
AD HERODOT. II, 116.
De Gryphis.
Fabulam de gryphis, quam Herodotus et hoc loco et IV, 13. 27,
ubi in Scytharum discriptione roùs yQvuooguianes yedras commemorat
una cum Arimasporum uno oculo praeditorum gente, obiter tantum atti-
git, haud scio an eam ob causam, quod a vero abhorrere videretur pa-
tri historiae, pluribus enarravit Ctesias (Indd. $. 11 et apud Aelian. N.
A. IV, 27), e quo profecit Phile de animall. propriett. 2. p. 15 seqq. et
Plin. H. N. VII, 2. Gryphos anrum effodientes Solique consecratos in
India collocat Philostratus Vit. Apollon. III, 48. p. 134, qui idem VI, 1.
p. 229 ed. Olear. commemorat yoùras Ivddvual pvounuas AlBivrrov aeque
gouaogvianas. Sed longe ante Herodotum de gryphis cecinerat Hesio-
dus, teste Scholiasta ad Aeschyl. Prometh. 793 (re0l yovaòv ‘Holodos
modTos ftegatEvOaTO); nec quemquam fugiunt Aeschylea in Prometh. 781
(al. 803) seqq., ubi Io admonetur cavere et yoùras, quos 0Évaropovs Zyvos
daugayeîs uvvas vocat poéta, et Arimaspos, tor te povraza otgatòv “Agi-
pacmòv immofeuov”, oî govocgEvtOv oluoderv augl viua ITovtavos n0-
ov, quo in loco eadem subest significatio auri in septentrionalibus pla-
gis copiosi et a Gryphis Arimaspisque custoditi. Nec mirum, in eadem
Aeschyli fabula Oceanum grypho vectum in scenam prodire: vid. vs. 284,
ibiq. Schol. Alios aliorum scriptorum posterae inprimis aetatis locos de
gryphis proferre non attinet; vid. modo Voelcker. Myth. Geograph. I.
p. 186 not. 156 et dudum antea Comes ill. de Veltheim: Vermischte Auf-
satze (,,von den goldgrabenden Ameisen und Greifen der Alten® vid.
supra ad Herod. III, 102) T. II. pag. 267 seqq., ubi omnem hanc nar-
rationem ad auri lotionem refert in desertis Cobi (quae ipsa eam fere
regionem tangunt, in qua gryphi probabiliter collocantur), quae olim
facta fuerit hodieque fiat ope hominum servorumve, qui vel bello capti
vel, cum quid deliquissent, ad hoc opus fuerint coacti Indiaeque regi-
bus aurum hoc modo acquisitum detulerint, studiosissimis illis quidem,
ne quid de his foras efflueret cognitumque fieret, unde tanta auri copia
ad ipsos afferretur. Quo eodem consilio illos reges omnia vult custodiis
cinxìsse ac saepsisse sive ipsorum hominum sive canum ferarum, ne quis
propius ad ista loca accedere auderet, certi quid de his comperturus;
itemque multas fabulas horribiles miraculosasque sparsisse, quibus reli-
quos homines perterritos arcerent, quo minns ad has regiones accede-
rent. Wahl. (Erdbeschr. v. Ostind. p. 488 seqq.) Gryphos pro gente
habet, cuius sedes in Asiae septentrionalis et orientalis regionibus fue-
44*
692 EXCURSUS VI
rint, quaeque vix diversa sit a Riphaeorum atque etiam Hyperboreorum
gente *). In montis Altai cacuminibus illos habitasse statuit primosque
per Asiam artem metallorum effodiendorum exercuisse videri, ut huius
viri doctì iudicio Gryphorum aurum nullum aliud existimari debeat nisi
aurum e metallis s. fodinis acquisitum. Quae gens maxime remota mi-
nusque cognita cum fuerit, factum, ut, quae de hac gente mira praedi-
carentur, cum fabula de avi grypho mox confunderentur et in unam at-
que eandem quasi coalescerent fabulam**). Acsane quam maxime tenen-
dum, de iis hîc agi terris, quae fabularum per omnem fere orientem
sparsarum fuerint feracissimae adeoque parentes, unde, quae in Indo-
rum Persarumque mythis reperiantur, pleraque sint repetenda. Nam
fabula de gryphis ad easdem Asiae regiones pertinebit, ad quas fabu-
lam de formicis III, 102 relegandam censuimus, ad loca ista sabulosa
montiumque iuga, quae ex Persarum aliarumque orientis gentium opi-
nione terrarum orbem claudere et quasi conterminare putabantur. Conf.
Heeren: Ideen I, 1. p. 93 seqq. 312. I, 2. p. 286 seqq. coll. Ritter. Vor-
halle etc. pag. 226 seq. Inde nìl mirum, in ruderibus Persepolitanis
gryphum avem hodieque repraesentatam conspici, qualem Ctesias |. |
descripsit, indicante Heeren. l. l. I, 1. p. 239. Maltebrun., quem fabu-
lam de formicis aeque ac de gryphis copiosius tractasse supra diximus,
de gryphis aliter prorsus statuit (Nouvell. Annall. de Voyag. II. pag.
380 seqq.). Namque in montibus, ubi Indi fiuvii sint fontes metallaque
aurea, aquilas quoque fuisse putat vulturesque enormis magnitudinis;
Indos vero homines, qui in his metallis opus facerent, multa de his avi-
bus enarrasse mirumque in modum exaggerasse; mox additis iis, quae
de periculis hominum in illis metallis laborantium sive per deserta Ti-
beti parvae ac Buchariae proficiscentium ab istis ipsis belwis ferrentur.
Nostrà adeo memoria in Siberiae insulis avis cuinsdam ingentis ossa de-
tecta esse, quam olim quoque in Imai montibus exstitisse, nihil abso-
*) Sic quoque Guignes de gente Tarlarica Niu tche, cuius terra anro
abundet, hîc cogitandum esse censet (Mem. del'Acad. d. Inscript. XXXV.
pag.563 seq.). Quod quam temerarium sit, monet Danvill. (ibi.l. pag. 89.).
Voelcker. 1. 1. pag. 189, quae Herodotus tradat de Gryphis Arimaspisve
eorumque auro, ea historico fundamento inniti et veri quid contincre ra-
tus hanc terram ab his gentibus incultam, auriferam, unde aurum ad
Graecos Ponticos allatum fuerit, in Asia superiori circa montes Altai
quaeri vult.
**) Hinc Mela II, 1, 11: — ,,est regio ditis admodum soli, inhabita-
bilis tamen: quia gryphi, saevum ac pertinax ferarum genus, aurum terrà
penitus egestum mire amant mireque custodiunt et sunt infesti attingenti-
bus.‘ Cum his conf. quae Plinius ITist. Nat. VII, 2. $. 10. XXXIII, 21 de
gryphis retulit: ,,quos aurita aduncitate rostri fabulosos reor‘' addidit X,
49. 70. $. 136. Sed iam longe antea ad Romanos notitiam quandam huins
fabulae, quae cum auro magnisque divitiis mature coniuncta fuisse vide-
tur, pervenisse, e Nonii verbis p. 152 mihi colligere posse videor his:
ssPicos veteres esse voluerunt, quos Graeci 9grypas appellant; Plautus Au-
lularia: pici divitiis, qui aureos montes colunt, eos solus supero.‘ (Vid.
Aulular. IV, 8, 1.)
AD HERODOT. III, 116. 693
num*). Linkii sententiam (Urwelt pag. 259), qua. fabulam de gryphis
cum fabula de formicis post confusam omnemque in Indiae terras rele-
gatam fuisse arbitratur, supra iam commemoravimus. Cuius confusionis
praecipuum auctorem videri Ctesiam; ipsam de gryphis fabulam e poé-
tarum descriptionibus de gente, quae venationem falconum ope exercue-
rit, oriri potuisse idem suspicatur Link. Quam potius ex Persarum do-
ctrina sacra ita explicari vult Rhode (Ueber Alter und Werth einiger
morgenl. Urkund. p. 98 seqq. et: Die heilige Sage der Baktrer, Meder
etc. pag. 227 seqq.), ut Gryphi sint fkrimanii genii s. Dews, quorum
frequens in libris Persarum mentio, qui per deserta palantes peregri-
natoribus infesti esse eosdemque quibusvis malis premere putentur,
aquarum inopià, ventis sabulosis atque internecivis, quos nonnisi qui
velocissimis utatur equis effugere possit. Quae tamen merito displicue-
runt Hammero in Annall. Viennenss. IX. pag. 53 nott. coll. Annall. Hei-
delb. 1823. nr. 6. pag. 92. 93, cum neque avi Simurg (sphingi) neque
avi Roch (grypho) quidquam sit commune cum istis malis geniis. @Quin
non defuerunt, qui gryphos aurum custodientes cum Cherubim sacrae
scripturae paradisi introitnm custodientibus contenderent**), ipsumque
*) Pertinent huc quoque ea, quae protulit Erman (Reise um die Erde
I. p. 711 seq.) de ossibus animalium deperditorum e genere Pachydermo-
rum, qualia in his regionibus nunc crebrius effodiuntur et ab incolis, qui
avis ungues vocitant, ad ingentem quandam avem referuntur, quae Graeci
gryphi exemplar sane praebere potuisse videtur virodocto. Cuius avis 0888
cum e terra una cum auro in his regionibus copioso indeque multum quae-
sito effodiantur, utrumque adeo coniungi potuisse putat Erman, ut Ari-
maspi aurum quaerentes sub gryphis illud protraxisse revera dici queant.
At vereor equidem quam maxime hoc ipsum ut verbis Herodoti aprafety
unta tov yovrdv declaretur, quae vult Ermann: ,,dass die Arimaspischen
Erzsucher das Gold von unter den Greifen hervorzigen‘; cum hace Herodoti
verba nihil aliud declarare possint nisi: Arimaspos aurum a gryphis (qui il-
lud custodire perhibentur) rapere 8. gryphis surripere. Ermanni sententiam
de animalium deperditorum ossibus suscepit quoque Eichwald: Alte Geo-
graph. d. Casp. Meer. p. 269, sed merito reprobavit A. de Humboldt: Asie
centrale I. p. 106 seq.
*4) Sic quoque Winer Bibl. Realwiirterb. 1. pag. 263, qui plura excita-
vit. Neque aliter fere Bohlen. ad Genes. III, 24. pag. 35, qui Cherubim, mi-
nistros quasi Iehovae, plane convenire vult cum Sphingibus et Gryphis, e
superiore Asia rcpetendis. Alii, in quibus post Spencer. De leg. Hebr. rit.II,
5,3 seq., praecipue Ziillig (Der Cherubimwagen. Heidelberg 1832. p. 286egqq.),
ex Aegypto potius repetere voluerunt Cherudim, licet, accuratius si inspi-
cias, nihil quidquam simile apud Acgyptios reperiatur, ut adeo neque ex
Acgypto, neque vero etiam ex India sive Asia septentrionali Cherubim sa-
crac scripturae repeti queant: qui quidem quamvis similem quandam for-
mae compositionem prae se ferant atque aliae mirae huiusmodi composi-
tiones, quales per orientem reperiuntur, tamen vel maxime ab iis differunt.
Monuit Carol. Baehr: Symbolik d. Mosaisch. Cultus I. p. 358 seqq., qui de
vera significatione vocabuli Cherudim plura attulit, quibus addere licet,
quae in eandem rem disputavit Georg. Smith: The doctrine of the Cheru-
bim, being an Inquiry critical, cxegetical and practical into the symboli-
cal character and design of the Cherubic figures of Holy Scripture. (London,
1850) potissimum p. 81 seqq. 153 seq.
694 EXCURSUS VI
paradisum cum ea terra, quarà auri plenam gryphi tutari dicuntur, in
qua auream, quam dicunt, aetatem degerint homines. Vid. Hasse: Ent-
deck. im Felde der altest. Erd- und Menschengesch. p. 235 seqq., Hart-
mann: Aufklirungg. uber Asien I. pag. 137 segg. Ad Indicam avem
sacram dei Vischnu, quae vocetur Garouda, capite, pennis, unguibus
aquilae, hominis corpore ac pedibus instructam, narrationem de gryphis
spectare censet Wilford in: Asiatik Research. XIV, 373 coll. Vienn. An-
nall. LI. pag. 33 seqq. et Eckstein in: Journal Asiatique V Ser. T. VI.
p. 518 seq. Sed recte mihi videtur monere Lassen (Indische Alterthums-
kunde II. p. 647), gryphos ad Indiam quod relegant Ctesias, Philostra-
tus, alii, in ipsis Indorum scriptis nihil quidquam reperiri de hac -ave,
quae inde Indis adscribi nequeat. Ad gentes septentrionales Asiae referri
mavult hanc totam fabulam, ad Persas mature translatam cupideque arre-
ptam, quo magis Persae omnino sibi placuerunt în miris animalium figuris
componendis, quales adhuc monstrant monumenta Persepolitana: in qui-
bus conspiciuntur mire formata animalia huinsmodi in aedinm s. palatii
introitu posita tanquam custodes; eundem ad modum gryphi, animal for-
midabile leonis corpore praeditum, alis magnis et aquilae vultu ac rostro
instructum, aurum in desertis aeque atque montibus septentrionalibus
maximà copià reconditum custodire perhibebantur, ab auro inde tollendo
quemque prohibentes eoque ipso difficultatem auri auferendi maximam
declarantes. Etenim eo potissimum spectare videtur totius fabulae ra-
tio. Neque admodum inde discedere existimo, quod Ritter (Erdkund.
III. p. 336 seq. ed. sec. coll, II. p. 805 ed. prim.) fabulae radices in tra-
ctibus borealibus Bactrico - Scythicis quaeri vult, cum apud rudes ista-
rum regionum gentes vel simulacra quaedam quamvis rudia gryphorum
ac sphingum sint reperta. In his nunc subsisto, hoc unum adiiciens,
ipsam vocem vovyw Persicae originis videri Tychsenio (ap. Heeren.
Ideen I, 2. pag. 386). Persicam enim vocem gercifen valere vult ,,grei-
fen°: cuius terminatione abiecta manere greif, quod ipsum conveniat
cum Graeca voce yevw, quam ipsam haud differre a voce 295 sta-
tuit Hitzig ad Iesaj. XXXVII, J6, utramque vocem neque ex Hebraica
neque ex Graeca stirpe repetendam esse existimans, sed ex Asiae orien-
talis regionibus linguisve. De quo etymo utnt statuis, ipsam fabu-
lam ac primitivam avis fictionem ex oriente repetendam esse et qui-
dem ab ipsis Persis, dein ad Graecos allatam videri vix dubium esse
poterit. Apud quos quantum locum iam mature gryphi tenuerint, alia
ut taceam, ipsa artis monumenta satis ostendunt, in quibus frequen-
ter occurrunt gryphi varià formà ac significatione vel ornatus causa ad-
hibiti, ut in illo donario, quod Samii in Iunonis templo constituerunt
gryphorum capitibus insigne, teste Herodoto IV, 152, qui idem altero
loco IV, 79 (ubi vid. nott.) in Borysthenitarum urbe sphinges ac gry-
phos commemorat e marmore factos et circa regis palatium stantea; cu-
stodes dixeris, qui ut in desertis aurum atque absconditos terrae the-
sauros custodiunt, ita regis thesauros ipsumque adeo regem tutantur, in
palatii introitu et circa ipsum palatium collocati. Sed haec et alia,
quae mox apud Graecos cum gryphorum fabula et fictione coniuncta
AD HERODOT. III, 116. 695
fuerunt, pluribus persequi huius loci non est: tu vid. Voelcker. Myth.
Geogr. I. p. 184 (qui sphingibus*) aeque atque gryphis altius quid ac
magis reconditum, arcanam quandam sapientiam significari existimave-
rat), K. Boetticher in: Bericht. d. k. sachsisch. Gesellsch. d. Wissen-
schaft. zu Leipzig, philol. hist. Class. VI. p. 54 seqq. et quae ad artis
opera potissimum spectantia dudum protulerunt Boettiger: Kunstmytho-
log. I. p. 422, Vasengemilde III. p. 105, alii, quos laudat Hase in
Ling. Graec. Thesaur. II. p. 797 ed. Dindorf. et Ukert: Geogr. d. Griech.
u. Roem. III, 2. p. 410. not. 30, qui omnes fere laudavit viros doctos,
qui de gryphis egerunt. Add.Eckstein in: Journal Asiatique Ser. V.Tom.
VI. p. 484 seqg. 500 seqq. 518 seqq. Atque haec fabula quantum inde
ab antiquitate remota usque ad posteram aetatem propagata atque inde
ad mediam usque aetatem traducta sit, monstrant quae leguntur in Ae-
thico cosmographo, qui dicitur, nuper vulgata curà viri docti D'Avezac
in: Mémoires presentés à l’Academ. des Inscript. I Ser. Tom. II. p. 471
seqq. 487 seq. 503 seqq. (sive III. $. 31. 53. 67 ed. Wuttke. coll. pag.
XXVI); quibus add. quae afferunt Brunet in :[Revue Archeologique IX an.
(1852) pag. 461 seqq. et Graesse: Beitrige zur Literat. u. Sage d. Mit-
telalters (Dresden 1850) pag. 88 seqq.
*) De sphingibus vid. Excurs. XVI ad Herodot. II, 175. pag. 892
seqq. 894.
Ì || |
tn) | LUTIAI
Î Il LITI Ì |
|
696 EXCURSUS VII
EXCURSUS VII
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129.
Viro Illustrissimo Doctissimo
I. C. F. Baehrio
C. Fr. Hermannus S.
ss Meministi, Vir amicissime, ante hos hos tres menses, quum Tu
totus esses in Herodoto Tuo doctis curis illustrando, ego Sophoclis An-
tigonam publicis scholis explicarem, sermonem inter nos incidere de loco
illo satis notabili, quo Herodoteum III, 119 Sophocles expresserit, An-
tig. 905—912:
où yeg mot” vùt’ Uv, sl téxvov untno Epur,
oùt” sÌ mocis por xatdavav Ermuero,
Bia molti tOvd' dv neounv rovor.
tivos vouov dn tata reds goteiv déy0;
moots piv &v por, xatdarovros, &4i0s Mv,
sal naîs dn’ diiov qporòs, sl todd nuniaror,
unteòs d° èv"ALdOv nal margòg nexevdotorv
ov for° ddelpòg dotis av Biatoto! mort.
Quem quum haud exigui momenti esse posse ad illustrandas quaestiones
tot recentissimo tempore disputationibus agitatas de historine Herodo-
teae aetate atque origine intellexissemus, flagitabas, ut, quae ego de
ea re sentirem, latius quam per colloquii angustias liceret, exposita per
literas Tecum communicarem. Ego vero illud etsi haud gravate recepis.
sem, diutius tamen distnli, veritus ne aut ab alîis dicta recoquerem, aut
nova magis quam vera afferrem: neque haec, quae iam ad Te perscripsi,
aliter accipias quam ad voluntatis meae testificationem scripta esse, quo-
rum quae vera sint, longe a Te melius scriberentur, quae nova, ne pa-
tronum quidem sperare Te audeant; officio tamen coactus nihil dicere
quam tacere malui. Ft hoc quidem extra dubitationem esse arbitror,
tantam utriusque loci similitudinem esse, ut non prodiisse alter ex altero
non possit. Bene enim Wexius in Prolegom. IV, 22 not. 2 (T. T. p. 72):
»quid tandem“, inquit, ,,est, cur dicat ar’ X22Z0v gporos, quum, si filius
interisset, non necesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo pote-
rat ex eodem marito alios liberos suscipere ? Cansam hanc esse suspica-
mur, quia Sophocli illins feminae Herodoteae exemplum obversatum est,
cui sì fratrem praeferret, non solum de liberorum, sed simul de coniu-
gis iactura periclitandum erat.‘ Praeterea adeo illud argute dictum est
tamque longe a communi hominum sensu recedere videtur, ut duos in
idem pro se quemque incidisse vix cogitari possit. Exstiterunt sane, ut
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 697
v. c. Solgerus (cf. Nachgelassene Schriften und Briefwechsel, herausgeg.
v. L. Tieck u. Fr. v. Raumer, 1826 T. I. p. 162—166), qui multo maio-
rem apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque libero-
rum necessitudinem fuisse contenderent; optime tamen meà quidem sen-
tentià God. Hermannus in Praef. edit tert. Antig.: ,,nam et Antigonae“,
inquit, ,,illa et Intaphernis uxoris disputatio quid aliud quam etiam vete-
ribus id mirum ac paene inauditum visum esse ostendit, si mulier marito
filiisque potiorem haberct fratrem?“ Longe secus est in duobus aliis
locis, quibus Herodoti libros Sophoclis animo obversatos esse vulgo opi-
nantur, Oedip. Tyr. v. 1528—1530:
” , SS
wote Pvntòv Ovr'° éusivnv tiv televratav ldeîv
e ’ - sr 9 3 n mn
muéoav érionomodvra, undéu’ 07fiterv molv av
téoua toù filov reodon undiv dAyervov radov,
et Oedip. Colon. v. 337:
1 É , 9 9 , ® 9 , ’
o mavt tnsivo toùs Ev Alyvnto vouois
puo sarerucodevte nai Biov teopas x. t. 7.,
quorum alterum non intelligo cur minus aliunde quam ex Herodoto II,
3) repetere poeta potuerit, nisi in tanto commercio per Herodotum pri-
mum Aegyptiorum mores Graecis innotuisse statuamus; alterum autem
adeo consentaneum est vitae humanae rationibus, ut multos illud et ante
Solonem et sine eo intellexisse arbitrer. Quamquam minime negaverim,
Solonis potissimum operà factum esse, ut velut in proverbium abiret cer-
tatimque deinde a poétis usurparetur; at illud ipum Solonis cum Croeso
colloquium, quod ut a Grauerto (de Aesopo et fabulis Aesopiis p. 44
seqq.) nuper in dubitationem revocatum est, ita a Voemelio nostro pro-
pediem victricibus argumentis defendetur, alià quoque vià praeter Herodoti
narrationem I, 32 ad Sophoclis notitiam pervenire potuit. Haec tamen
utut sint, ad nostram quaestionem minus faciunt, quum utrumque Oedi-
pum post Antigonam scriptum esse constet; in Antigona autem, quae
OI. 84, 4 —= 441 a. Chr. acta est, si locum Herodoti respexisse Sopho-
clem certum sit, partem saltem Herodotei operis iam tum absolutam fuisse
- appareat, Idque ut credam, me quidem inclinare profiteor; ne tamen te-
mere vel incaute mihi sumere videar, difficultates, quotquot oboriuntur,
haud celabo. Et primum quidem de ipsa Sophoclei loci origine dubita-
tum est ab Iacobo, Quaestt. Sophocl. Varsav. 1821. pag. 363 seqq., ne
imbecillus quidam homo, quaecunque apud Herodotum invenisset, nullo
usus iudicio genuinis Sophoclis verbis inseruerit; ea vero opinio quum
ab aliis, qui de Antigona disputarunt, ut Boeckhio (Ueber die Antigone
des Sophocles, in Comm. Acad. Berol. 1824. p. 77), Wexio, Hermanno,
tum peculiari libello a Carolo Schoenbornio (Progr. Guben. 1827) adeo
est refutata, ut hanc disputationem, quae utique magis ad diindicandam
fabulae Sophocleae indolem pertinet, prorsus omittere possimus; iltud
tantum monebo, iam Aristotelem Rhetor. III, 16, 9 eins loci ut Sophoclei
mentionem facere. Deinde Clemens Alexandr. Stromatt. VI. p. 625 D.
Sylb. Herodotum potius ex Sophocle hausisse antumat adeoque furti illum
insimulat; sed bene intellerunt Heysius (Quaestt. Herodd. p. 67) et
698 EXCURSUS VII
Wexius, parum consentaneum esse, Herodotum suae rerum gestarum
narrationi poétae commento, cuius fidem praestare non posset, admi-
scendo temere commisisse, ut suam historici fidem ultro infringeret; ap-
paretque historicum ideo tantum totam illam rem narrasse, ut singulare
illud mulieris dictum posteritati conservaretur, poèétam autem longe veri
similius est, dum Antigonam perfectum sororii amoris exemplar propo-
nere vellet, omnia undique arripuisse, quae huic imagini ornamentum
addere possent. Nec Suevernio equidem assentiar, qui illam narratio-
nem hominum sermone propagatam fuisse atque ex hoc communi fonte
utrumque hausisse arbitratur; licet eodem Hermannum quoque incum-
bere videam, qui: ,,fecit‘, inquit, ,,Sophocles, quod saepe fecerunt tra-
gici Graeci, ut etiam minus apto loco, quod populo, argutis disceptatio-
nibus delectari solito, acceptum fore intelligeret, eius afferendi arriperet
opportunitatem; quare quum Persicae illius mulieris dictum celebratum
esse sciret, utendum eo putavit, idque haud sane inscite fecit; dubito
enim, an eiusmodi factum prorsus singulare, cuius nec nobilis actor et
scena satis remota esset, nisi per illum ipsum, quem talia primum ipsis
in locis studiose conquisisse novimus, in hominum ora venire non po-
tuerit; ideoque Wesselingio, Musgravio, Wexio potius accedo, qui ab
Herodoto demum illud Sophoclem accepisse censent. Quamquam ingenue
fateor, longe graviorem eam difficultatem ingruere, utrum ex scripto
Herodoti libro, an potius ex familiari historici sermone poéta id didice-
rit, quod praeter Schoenbornium et laegerum (Disputatt. Herodd. p. 23)
Wexio quoque satis probabile est visum: ,,Fieri autem potuisse, ut,
quamvis Herodoti libri tunc nondum aut conscripti aut editi essent, ab
Herodoto ista velut in familiari colloquio acceperit, inde efficies, quod ex
illo epigrammate, de quo supra c. I. $. 16 disputatum est, familiarita-
tem et consuetudinem inter illos intercessisse apparet.‘* Plutarchus enim
(an seni sit ger. resp. T. XII. p. 104 Hutt.) rovrì dè, inquit, 640Z0yov-
pévos Zoqpoxdéovs éotl tÒ Ériyoappatior
c0dnv‘Hoodoto tedeev ZopornAis trtov dv
mévt énì nevetnuovta,
quod, ubi Sophoclem OI. 70, 4—=497 a. Chr natum esse statuimus (cf.
Wex. I. c. pag. 27-35), ipso anno ante quam Antigonam ederet, poétam
scripsisse apparet; quo epigrammate licet mirum in modum abusus sit
Taegerus, quum, levem quandam Boeckhii (1. c. p. 59) indicationem se-
cutus, Sami eos amicitiam iunxisse censeat, quo tamen propter Antigo-
nam ipsam editam demum Sophocles praetor missus est — haud tamen
male proponit nobis Herodotum hilari loquacitate varia ex iis, quae vi-
derat atque audierat, amico expromentem. At, inquies, nonne recitatis
Athenis libris suis praemium a Senatu Atheniensium Herodotum acce-
pisse Eusebius narrat; quod sive anno OI. 83, 4—145 a Chr. sive cum
Scaligero et interprete Armeno praecedentis anni Panathenaeis magnis
assignamus, Antigonam Sophoclis aliquot annis antecedit® Fam enim
recitationem, quam iam Ol. 81, 1— 156 a. Chr. Olympiae instituisse
vulgo fertur (Heyse p. 26), licet et ipse cupidius quam verius impugna-
tam esse a Dahlmanno concedam, ipse tamen intelliges paullisper nobis
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 699
seponendam esse, ne, dum dubia dubiis fulciamus, circulum in demon-
strando committere videamur; Eusebii autem narratio accedente locu-
pletissimo Plutarchi testimonio, De malign. Herodoti c. 26, extra omnem
dubitationem posita est. Audio, neque valde repugnabo sententiae,
quam mihi quoque verisimillimam videri supra iam monui; attamen quae
ipsum Plutarchi locum evolventi mihi novae difficultates obortae sint,
candide Tibi, Vir amicissime, exponam. Plutarchus: ot: pévrot, inquit,
Bia telavta dompeav Fiafev EE ADNvOv, “AvUTOVv TO YNpiopa yeapayv-
tos, avne A&nvaîos 06 tòv magnuelnutvav tv forogia, divnrmos, el0n-
xev: sic enim pro vulg. lect. @vrì rtoù ex Basil. Wyttenbachius et Hut-
tenins reposuerunt. Sed quamvis egregie norim Anytum oratorem Athe-
niensem, cuius operà domi militiaeque cives ipsius haud raro usos esse
tum historia comprobat tum Plato Menon. p. 90 A., vix tamen arbitror,
quem OI. 91, 3 —403 a Chr. inter principes exsulum, qui a Piraeeo re-
dierint, fuisse et triennio post Socratis accusatorem exstitisse constet
(cf. quos laudavi in Comp. Antiqu. Graecc. $. 169 n. 1), eundem plus
quam quadraginta annis ante talis sive Senatusconsulti sivi plebisciti
suasorem esse potuisse. Restaret, ut bis recitasse Athenis Herodotum
statueremus; sed vide ne Eusebius potius per pravam ratiocinationem in
fraudem inductus sit. Nam quum vulgo notum esset Herodotum Thurios
colonum accessisse, adeo ut Plinius Hist. Nat. XII, 4 eo ipso anno, quo
illa colonia deducta est, U. C. 310 = OI. 84, 1 = 444 a. Chr. historiam
eum illic condidisse tradat, facile eo pervenire chronographus potuit,
ut, quam Athenis habitam recitationem nosset, eam etsi non multo ante,
neutiquam tamen post illum annum collocari debere arbitraretur. At
vero Herodotum non illico Thurios discessisse, sed per aliquantum tem-
poris etiam postea in Graecia versatum esse videri, acute nuper Iaege-
rus monuit (I. 1. p. 25 seq.), adhibito inprimis loco V, 77: rò dè agiote-
fs xe00s Eotnue modtov Eorovii Èg td moomviaia tà Èv ti] augorroài, qui
ipsum ocnlis usurpasse Propylaea certissime comprobat; ea autem quum
Euthymene demum Archonte, Ol. 85, 4-—=487 a. Chr., aedificari coepta
sint (Harpocrat. s. v.), apparet historicum post illum annum aut adhuc
moratum esse in Graecia aut itinere facto illuc pro tempore rediisse. Ne-
que enim illud equidem dixerim contra veterum testimonia, non statim
quum colonia deduceretur, civem illi Herodotum adscriptum; sed intellìi-
gimus ex Thucydide I, 27 haud inusitatum fuisse, ut qui nomina sua ad
coloniam aliquam professi essent, certà pecunià deposità in patria mane-
rent neque eo secius illins participes haberentur (ef dé tes t0 ragavrixa
uèv un è8ther cvpnieiv, uerézerv dì Povierai tijs amornlag, mevrnuovia
deazuas xaradevta Kogiw8las péverv); nec video quid obstet, quo minus
illaum identidem opportunitate oblata Athenas rediisse censeamus; sicuti
Lysiam quoque, qui et ipse Thurios commigraverat, circa annum 430 ad
visendas Athenas venisse videri haud, ut opinor, improbabiliter nuper
demonstravi in Ephemer. Scholast. nr. 82. p. 652. Sed ne in his quidem
subsistendum puto. Ipsum Lysiae exemplum admonet, ut quaeramus,
quid egerit Herodotus, quum post cladem Siciliensem Thurii ab Athenien-
sibus deficerent Ol. 92, 1_—=412 a. Chr.? num veri simile sit tum, quum
700 EXCURSUS VII
Lysias aliique Atheniensium amici vel eiicerentur vel discederent, Hero-
dotum, quem tanto Athenas studio complexum esse sciamus, illic reman-
sisse? — Magnum facinus aggredior; sed vide ne ipsa illa Anyti mentio
apud Plutarchum nos cogat, ut post illum annum 412 Athenis fuisse He-
rodotum ibique opus suum, quod tum iam absolutum esse potuit, reci-
tasse statuamus; ut taceam, ea, quae IX, 73 de Decelea scripsit, quum
recte a viris doctis ad illos ipsos annos relata sint, multo facilius oculis
illum quam auribus percipere potuisse. Quin ille quoque rumor, cuius
apud Suidam (s. v. ‘Hoodoros, Tom. Il. pag. 76 Kust.) memoria exstat
tivès dì èv II#422N avrov tedevrijoai paci v, nimis ille indigne a plerisque
spretus, aliquam certe, non dicam confirmationem, sed explicationem
inde nanciscitur, ubi Herodotum sub finem belli Peloponnesiaci non in
Italia, sed in Graecia ipsa versantem cogitamus; notum enìim est, quanto
tum studio Archelaus, Macedoniae rex, quidquid doctorum hominum
Athenae haberent, ad se invitaverit; et Euripidem quidem mortuum ibi
constat et sepultum, Athenis Cenotaphium tantum eius exstitit; Herodo-
tum tamen non is sim equidem, qui contra potiora testimonia ipsis Thu-
riis diem obiisse negem, quo ille pace inter Lacedaemonios et Athenien-
ses facta facile redire potuit. Sed hae quidem hallucinationes sunt; qui-
bus tamen reiectis illud constare arbitror, eas operis partes, quae Grae-
ciae res Atheniensiumque laundes continent, serius quam vulgo credatur,
et compositas ab illo et recitatas Athenis esse; priores libros, quibus
itinerum suorum memoriam exterarumque nationum mores atque res ge-
stas consignavit, minime repugnabo si quis, collectis omnibus, quae
veri similia esse supra indicavi, iam ante Thuriorum coloniam deductam
et scriptos et per recitationes Graecis innotuisse censuerit, modo ne
eandem, qua nunc leguntur, formam iam tum habuisse contendat. Ne-
que Olympiae recitasse negem eum, quem et Corinthiis (Dio Chrysost.
XXXVII. p. 456 Morell.) et Thebanis (Plut. de Herod. malign. c. 31)
historias suas venditasse legamus; quod tamen sì iam Ol. 81 factum est,
parvam tantum totius operis partem compreliendere potuisse recte Hey-
sius intellexit, cui quae Iaegerus nuper opposuit (pag. 12): non nisi
reliquis itineribus confectis magnàque rerum copià collectà totam operis
rationem, unde singula pendeant, Herodoti animo designari potuisse;
quum ed formam tantum operis spectent, rerum ipsarum recitationem
non convellunt.
Habes, Vir amicissime, quod postulabas, sententiae meae exposi-
tionem ingenuam et candidam, eam denique, quae non docere Te, sed
a Te edoceri cupiat; quam si Tu pro humanitate Tua boni aequique con-
sulueris, nihil amplus desidero, nisi ut Tu valeas meque, quod facis,
ames! Heidelbergae postrid. Jdus Decemb. 1831.
[Integra haec e priori editione repetenda curavi, quae novis curis
retractanda promiserat vir amicissimus, qui literis ad me datis die vice-
simo tertio mensis Novembr. anni 1855 se id ipsum praestiturum esse
cum indicasset, mox praematura morte abreptus est. Quo nuntio tristis-
simo ad me perlato virum adii clarissimum, J. Caesar, professorem Mar-
burgensem, sciscitans, num quid in schedis ab Hermanno relictum esset,
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 701
quod ad hanc curam pertineret. Ac misit mihi vir humanissimus folia
nonnulla, quae literis lectu difficillimis scripta satis ostendunt, Her-
mannum eo tempore, quod ipsius obitum proxime antecessit, in hac epi-
stola conscribenda versatum, sed morbo opinor ingravescente impeditum
esse, quo minus quae essent reliqua adiiceret inceptamque epistolam
ad finem perduceret. Quare meum esse putavi Herodoti lectoribus in-
tegra offerre ea, quae vir moribundus reliquit, alterius viri docti huma-
nitate ad me perlata; itaque subiiciam, quaecunque in foliîs illis scripta
continentur. Br.] .
De Sophocle el Herodoto
Epistola
C. Fr. Hermanni ad Chr. Bachrium.
Meministi, vir illustrissime, ante hos quinque et viginti annos,
quum Tu primum versareris in Herodoto Tuo doctis curis explicando,
ego Heidelbergae privatis scholis Sophoclis Antigonam enarrarem, ser-
monem inter nos incidere de loco illo satis notabili, quo Herodotum LII,
119 Sophocles expressisse videretur Antig. 905—912:
9 , , w_ 9 ’ , '
UV ya MOT OUT @v E tésvdov Untno fpvy
ovt el nogis por xaritavav Etmuero
, - , 9 n” 9» ,
Bia mOMTGIY tovò cv neouny novor,
tivos vonov dn tavta nx006 qagiv ZeY0;
, »w , » Y
m00Ls iv cv por nattavovros wiX0g NY,
. 9 90% 4 “ I
ual raîs am adiZ0v poros, el todd Nnurzianor,
9 9 ULd 4 ,
unteos d° év Adov xal ratREOS sesevdotOLY
9 9» 3 LI lad » , ,
ovx for «delpos doris «v fikoto sorte. i
Quem quum haud exigui momenti esse posse ad dirimendas quaestiones
de Herodoteae historiae aetate atque origine arbitraremur, flagitabas, ut
quae ego ea de re sentirem, pluribus quam per colloquii angustias lice-
ret, Tecum per literas communicarem. Neque ego tum humanissimae
Tuae invitationi defui, sed scripsi epistolam, quae Tibi non indigna
visa est, quam inter Excursus editionis Tuae volumini secundo p.656—662
subiiceres; neque me eius operae ita poenituit, ut precibus Tuis tum
obtemperandum nollem; longe alia tamen eiusdem causa nunc facta est,
postquam exoptatissimo ad me nuntio allato, Te novam Herodoti 'T'ui edi-
tionem parare, de illa quoque epistola quaestio oborta est, utrum inte-
gram iterari an ipsam novis curis instaurari opus esset. Quippe de eo-
dem Sophoclis loco quum alii multa interim in varias partes disputarunt,
tum meum iudicium insigniter mutatum est nec de ipsorum poétae et hi-
storici necessitudine adeo mihi ut tunc constat: quod etsi nonnulla, quae,
nisi opinio me fallit, illic princeps monui, ne nunc quidem abiicio aut
temere disputata esse puto, summam tamen disputationis in alia omnia
abire necesse est, neque quidquam relinquitur, nisi ut nova hac epistola
702 EXCURSUS VII
conscribenda et Tibi et lectoribus illius mutationis rationes ita reddam,
ut haec in illius locum succedat statumque causae, qualis nunc esse vi-
detur, cum illus temporis iudicio comparandum exbhibeat.
Et hoc quidem, quod tunc in principio posui, etiam nunc retineo,
tantam utriusque loci similitudinem esse, ut non prodiise alter ex altero
non possit. Bene enim Wexius in Prolegomm. IV, 22. not. 2. (T. I.
p- 73). ,,quid tandem“, inquit, ,,est, cur dicat dx’ @710v p@ros, quum, si
filias interisset, non necesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo
poterat ex eodem marito alios liberos suscipere? Causam hanc esse su-
spicamur, quia Sophocli illius feminae Herodoteae exemplum obversa-
tum est, cui si fratrem praeferret, non solum de liberorum, sed simul
de coniugis iactura periclitandum erat.‘ Praeterea adeo illud argute
dictum est tamque longe a communi hominum sensu recedit, ut duos in
idem pro se quemque incidisse vix credas. Exstiterunt sane, ut v. c.
Solgerus (cf. Nachgelassene Schriften u. Briefwechsel, herausgeg. v. L.
Tieb u. Fr. v. Raumer. 1826. T. I. p. 162—166), qui multo maiorem
apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque liberorum
necessitudinem fuisse contenderent; sed huius ratiocinationis argutiae,
quae pro consanguinitatis religione quasi mercatoriam calliditatem sub-
stituunt, a populari sensu prorsus alienae sunt sciteque in hanc certe
sententiam God. Hermannus Praefat. ed. tert.: ,,nam et Antigonae“, in-
quit, ,;illa et Intaphernis uxoris disputatio quid aliud, quam etiam veteri-
bus id mirum ac paene inauditum visum esse ostendit, si mulier marito
filiisque potiorem haberet fratrem?“ ita, quo ipsum Hermannum non
sine admiratione inclinare videas, eiusdem narrationis duo auctores ex-
stiterunt, quorum alterum poéta secutus fortuito tantum cum Herodoto
concinit? Suspicatur hoc vir summus p. XXXII propter eam discrepan-
tiam, quam inter utramque orationem invenire sibi visus est, si quidem
tovde non ad filium, sed ad maritum spectare ratus ita Sophoclem lo-
cutum esse statuit: marilum, si mortuus essct, alium invenirem, et filium
ab alio viro, si hoc viro essem privata; sed quamvis certum sit, rorde
nisi «420 opponi non posse, inde non sequitur, ut &4Z0 gori oppona-
tur, modo ne cogitemus, ad raîda quoque e superiore versu commodis-
sime @ZZov repeti neque in tanto utrinsque loci consensu, quantum Her-
mannus quoque in singulis fere verbis agnoscit, ancipiti structurae id
ponderis tribuendum est, ut hac sola de causa vel tertium eiusdem sen-
tentiae auctorem circumspici oporteat; quum vel apud duos illos mirum
ac paene inauditum occurrere ipse Hermannus intellexit. Populari enim
fama propagatam vocem, quae Suevernii opinio est, velut ex communi
fonte utrumque arripuisse etiam minus credibile est reputanti illam apud
Herodotum cum tota Persicarum rerum memoria arcte cohaerere, cuins
notitiam ipsos Graecos Herodoti demum merito debuisse tantum non cer-
tum est; nec si Hermanno concesserim Sophoclem fecisse, quod saepe
fecerunt tragici Graeci, ut etiam minus apto loco, quod populo argutis
disceptationibus delectari solito acceptum fore intelligeret, eius afferendi
arriperet opportunitatem, eiusmodi factum prorsus singulare, cuius nec
nobilis actor et scena satis remota esset, quomodo in ora hominum per-
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 703
venire potuerit, nisi per eundem patrem historiae, quem talia primum
ipsis in locis studiose conquisivisse scimus, equidem intelligo. Unum re-
staret, ut a Sophocle inventi dicterii acumen Herodotus in suae narra-
tionis ornamentum converterit; nec defuit, qui Clementem Alexandrinum
testatus Stromatt. VI. p. 625 D. Sylb. Herodotum illius furti insimula-
ret; sed bene intellexerunt Heysius (Quaest. Herod. p. 67) et Wexius,
parum consentaneum esse, Herodotum suae rerum gestarum narrationi
poétae commento, cuius fidem praestare non posset, admiscendo commi-
sisse, ut suam historici fidem ultro infringeret; utque ipsa verba inspi-
cientibus dubium esse nequit, quin multo commodius in Persicae illius
mulieris conditionem quam in Antigonae fortunam conveniant — qua de
re mox pluribus agetur — ita etiam res suadet, ut historicum potius
totam illam narrationem huius dicti propagandi causa memorasse, quam
poétam, cui tot ornandae Antigonae colores suppetebant, sine externae
auctoritatis exemplo et illecebris ad tales argutias delatum esse statua-
mus. Omnibus igitur comprehensis certo cum plerisque statui necesse
est, poetam, quisquis illos versiculos conscripserit, Herodoti narratio-
nem, quam in tertio huius libro legimus, ante oculos habuisse et datà
operà expressisse.
At opinor quum alii multi dubitabunt, tum Tu ipse harum rerum
peritissimus hoc loco quaeres, num temporum rationes patiantur, ut ea
aetate, qua Antigonam Sophoclis scenae commissam esse constat, aut
iam perfecerit libros suos Herodotus aut Sophocles in eorum notitiam
pervenerit: quorum etsi utrumque primo adspectu, si revera Sophocles
illis Herodotum respexerit, certum esse videatur, sunt tamen et apud
ipsum Herodotum posterioris originis vestigia et illa computatio, nisi aliis
rationibus confirmetur, vel ea re convelli poterit, ut ex ore potius et fa-
miliari Herodoti sermone quam ex libris foras editis hanc narrationem
Sophocles percepisse dicatur, ne ipsorum Antigonae versiculorum aucto-
ritas impugnetur, quos nisi eodem cum reliqua fabula tenore scriptos esse
constet, ad Herodoteorum quoque librorum aetatem definiendam nihil
ponderis habebunt. Duae igitur, quantum equidem video, maxime sunt
causae, quibus iis uti liceat, qui Sophoclis auctoritate freti Antigonae
aetatem ad Herodoti libros transferre velint: altera, ut ad recitationes
confugiant, quibus Herodotus vulgo creditur mature aut universis Grae-
cis aut certe Atheniensibus historiarum suarum notitiam impertivisse;
altera, ut etiam aliis in locis Sophoclem ab Herodoto mutuatum esse
memorent, quae personarum suarum orationibus insereret, quarum cau-
sarum quae auctoritas, quae vis sit, iam paulo pluribus examinan-
dum erit.
Et recitationes quidem quae feruntur, quamvis non omnino negan-
das, tamen multo cautius tractandas esse, quam vel post Dahlmannum
fieri solet, certis veterum testimoniis confirmari potest. Olympicam certe,
cuius testem Lucianum in levissimae auctoritatis libello praeter Suidam
fideiussorem plane nullum habere novimus, omnino habitam esse claris
verbis negat Paroemiographus T. I. p. 490 ed. Gotting. gacì yae ‘Hoeo-
dorov t0v 207oyocpov 'Olvuziaci detta PovAinBtvra tnv favrod lorogiav,
704 EXCURSUS VII
avafellectar Mutoav tE nutoas paonoria aus el frilaforro Ev 1ò te-
péver toò Olvpriov, delkev tv foroglav* Éotl yae dervas meocnuor tò
qagiov* flxdev ovv avròv dialv®zica N ravnyvos ov Eridertauevov tas
forogias; nec si quis maxime vel hinc colligat, finitam tum eius historiam
fuisse, tempus huius recitationis constat, quam qui vulgo a. 456 assig-
nant (Heyse p. 26), Suidam secuti, ex Thucydidis adolescentis auditoris
aetate calculos ducunt, qui, si omnino non recitatum est, ne audire qui-
dem Olympiae Herodotum potuit; an hoc saltem extra dubitationem po-
situm est, ante a. 444 illam recitationem habitam esse, quia hoc anno
Thurios colonia deducta est, cuius particeps Herodotus reliquam aeta-
tem in Italia egit? Sic et hodie multi statuunt et inter antiquos Euse-
bius statuisse videtur, qui etiamsi non Olympiae, tamen Athenis OI. 83,
3 — 446 Herodotum recitasse narrat, qua recitatione si aut totum
opus aut tertium certe eius librum comprebenderit, sat sane temporis
superfuit, quo Sophocles huius curam in suam fabulam transferre pos-
set. At enim huic quoque vel testimonio vel ratiocinationi quae cum
aliqua certe probabilitate opponi possunt, neque in superiore epistola
reticui neque nunc reticere possum, postquam diutius mecum agitata
etiam maiore persuasionis pondere confirmari iussi. Exstat nimirum
aliud quoque recitationis Atticae testimonium apud Plutarchum De ma-
lign. Herodoti c. 26, cuius haec verba sunt: ‘4220 toùto ye fondsi 1@
‘Hoeodutw n903 Enstvnv tnv daBolnv, nv Exe nolansvcas toùs ‘AGRVai-
ovs, ceyverov roiò lafeiv mao” aviov. El ydo dveyva tavr' ‘ABNvaros,
ovx av elacav ovdè megieldov .... Ott pevror dixa talavrta dwopsav Éla-
Bev èE ABNvav AvUTOv TO wWyqicua yocwavros, vie A9Nvaîos 00 Av
maeonuelmuevov èv forogia AivAlos elonxev; ita enim legendum esse pro
vulg. olim @vTÌ toò tò wyqicua certum est: confusi Anyti nominis
alia quoque exempla exstant apud Plat. Men. pag. 90 A et apud Lycurg.
adv. Leocr. S. 116, ubi corrupta lectio tò «Utò YN9icua non in aUrò rò,
sed in tòù Avvrov yygioue mutanda est: — atqui hunc ipsum Anytum,
cuius et inter Thrasybuli socios in restituendo Athenarum imperio popu-
lari et inter Socratis accusationem praecipuae partes erant, vix verisi-
mile est, iam quadraginta amplius annis ante hoc potentiae fastigium,
quo Olymp. 94 usus est, aut omnino reipublicae operam dedisse aut eà
gratià fuisse, ut tantam Atheniensibus liberalitatem persuadere posset:
cuius si quae partes Herodoto memorandae fuerunt, hanc ipsam remu-
nerationem ad Olymp. 92 vel 93 deprimi necesse est, quo tempore pri-
mum Anyti nomen per Pyliae iacturae occasionem memoratur. Accedunt
alia argumenta, quae me impediunt, quo minus Herodotum post a. 4-44
Thuriis consenuisse neque unquam Graeciam revisisse credam. neque
illud tantum, quod acute iam Jaegerus proposuit Disp Herod. p. 29,
quod ex V, 77 apparet, Herodotum etiam Propylaea Athenarum suis ocu-
lis vidisse: 70 dè wWoroteoijs geous Eotmue moditov forcvii È TA moonViAGia
ta év t7 axgordhi, quae cum Euthymene demum archonte OI. 85, 4=—= 437
aedificari coepta sint (Harpocrat. s. v.), necesse est historicum post il-
lum annum aut adhuc moratum esse in Graecia aut itinere facto illuc
pro tempore rediisse: sed id ipsum quo probabilius quidem fiat, Lysiae
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 705
comparatio efticit, quem in simili causa nuper admodum ut opinor apte
ad persuadendum demonstravi, quamvis et ipsum coloniae Thuricensis
participem, tamen circa illud tempus, quo sermones de republica habiti
apud Platonem finguntur, anno 430 vel 429 ante Chr. n. coram Athenis
- adfuisse. Nimirum non illud equidem contra veterum testimonia nega-
verim, statim quum colonia deduceretur, civem illi Herodotum adscriptum
esse; at enim intelligimus ex Thucydide I, 27 haud inusitatum fuisse,
ut qui nomina sua ad coloniam aliquam professi essent, certa pecunia
deposita domi menerent neque eo secius colonorum iure gauderent agro-
rumque dividendorum participes haberentur (el dé ris t0 rapavriza uèy
un è8él0r Evurdsiv, uetézerv dè Bovistai tijs armonia, nevtnuovta deay-
uas xaradevra KoguwBlas pévetv): nec si maxime statim ab initio illuc
profecturus erat, necesse aut adeo par erat hominem peregrinationibus
ab adolescentia assuetum in illa colonia umbraticam vitam degere; po-
stremo, ne vel hac in probabilitate acquiescam, eiusdem Lysiae exem-
pium admonet ut quaeramus, quid egerit Herodotus illa tempestate,
quum post cladem Siciliensem Thuriì ab Atheniensibus deficerent OI. 92,
—-412 ante Chr. n. — num verisimile sit tum, quum Lysias aliique
Atheniensium amici vel eiicerentur vel discederent, Herodotum, quei
tanto Athenas studio amplexum esse scimus, illic permansisse? Attigit
hanc quaestionem nuper etiam vir clar. Schoellius — sed ita, ut Hero-
dotum antea mortuum nec cladem illam nec etiam factionis exitium vi-
disse statueret: qua in disputatione qui illud facile homini doctissimo
concedam, quod et alii antiquorum et consimili tempore Grotius*) de-
monstraverunt, historiae Herodoteae ultra a. .... propagatae vestigia,
qualia Dahlmannus sibi invenire visus est, nulla esse, ne tamen operis
fine etiam vitam Herodoti definiam, et Anyti mentione, quam superius
inieci, et alio vestigio impedior, quod quamvis in omnium conspectu po-
situm a meque ipso iam in superiore epistola prolatum neminem adhuc,
quantum memini, longius persecutum esse oppido miror. Namque Sui-
das claris verbis Herodotum Pellae Macedoniae in urbe obiisse tradit,
non ille quidem pro explanato, sed ut auctores tamen eius famae exsti-
tisse videamus: tevìs dè éy ITé4iN avtov televiijoai paciv: quae fama
quomodo oriri potuerit, si Thuriis, ut vulgo tradunt, Herodotus obiis-
set, non intelligo; Thurii quomodo falso eum sibi etiam mortuum vindi-
carint, facile est ad intelligendum, nec si maxime monumentum eius
Thuriis exstabat, revera illic mortuum esse magis inde colligemus, quam
Euripidem Athenis, qui et ipse hic cenotaphium habebat (Meineke Anal.
Alex. pag. 11), diem vero supremum apud Archelaum Macedoniae regem
obierat; apud hunc eundem igitur, quem ex omni Graecia homines do-
ctrina atque ingenio insignes ad se invitasse notum est, Herodotum quo-
que extremum vitae tempus egisse nunc etiam certius quam olim mihi
persuadeo: qui quum post a. 414 demum regnare coeperit, vel propter
hanc causam Herodoti mortem ultra Ol. 92 reiicere non possum. Nam
quod praeterea Schoellius negat cladem Siciliensem Herodoto vivo acci-
[*) Vid. Grote History of Grecce V. p. 87.]
HERODOT. II 45
706 EXCURSUS VII
dere potuisse, quia tum illa scribere amplius non potuerit*) — — —
quamvis multorum plausu exceptum quum haudquaquam indicet : aliud est
clades, quam eodem loco et tempore factam esse tunc maximam Herodo-
tus narrat; aliud clades, quae non mortuorum solum sed etiam captivo-
rum numero apparatusque bellici iactura cernebutur, licet maxime vel
sanguinis effusi maior in Sicilia quam ... copia fuerit — cuius rei mu-
tandae facultatem omnino amplius non habemus — mille causae cogitari
possunt, quae Herodotum tum impediverunt, quominus illam vocem,
postquam minus propria facta erat, in exemplari suo, nedum in omnibus,
quae tum fortasse iam in vulgus exierant, corrigeret. Omnino temere
agunt qui ex imperfecta extremi libri forma totius operis aetatem colli-
gunt scriptoremque velut calamum manu tenentem in ipso opere mor-
tuum esse statuunt: quasi aliorum librorum exempla desint, quorum par-
tibus editis scriptores per longam annorum seriem superstites fuerint,
nec tamen finem operi admoverint sive aetatis suae taedio sive aliis oc-
cupationibus praepediti; neque de Herodoto quidquam agnoscere**)
praeter eorum temporum vestigia, ante quae singulos libros absolvi non
potuisse et Schoellii et aliorum diligentia evicit; contrariam definitio-
nem, quo tempore unum alterumque librum absolutum fuisse certum sit,
aùt omnino non concedo aut certe non ita admitto, ut, quasi nunc
demum illam mihi quaestionem solvendam proposuisses, eas tantum ra-
tiones sequerer, quas hodie maxime probabiles existimarem.
Atque hoc quidem primum satis constare videtur, Herodotum et
Sophoclem non aetatibus tantum suppares, sed etiam inter se notos adeo-
que familiaritatis aliquo vinculo iunctos fuisse, si quidem pater historiae
is fuit, cuius honori Sophocles carmen aliquod destinasse traditur apud
Plutarchum An seni sit resp. gerend. cap. 3: tovrì dè 010Z0yovpivos Zo-
poxZéovg goti to ériyonuuatior
ddnv ‘Hoodotw tedviev Zoqpoxiis tréov dv
mévt’ èn) mevipuovta,
unde subductis calculis, quum Sophoclem a. 496 ante Chr. natum esse
verisimillimum sit, a. 441 eos ita una fuisse consequitur, ut Herodotus
Sophocli lusus poetici occasionem praeberet. Nam quod fuerunt, qui de
numerorum veritate dubitaverint, quia senem Sophoclem Plutarchi verba
requirunt, obliti sunt, Graecos ipsos quinquagenarium xgsofvrny ap-
pellasse, ut Hippocr. apud Philon. De mundi opif. I, 36: avre dÌ agis
Évòos dfovra mevrmuovta Ès ta Entunis Enta, nosofurns d' agoi rever-
xovra SÉ, eÎs ra #mtonis Oxtd, TO È tvredter yéowr, eodemque exemplo
Latinos senem, quemadmodum Cicero ad Attic. IV, 6 vix sex et quin-
quaginta annos natus scnectutem suam memorat; sive maxjme Berg-
kium sequeremur, qui Poet. Graec. lyric. p. 459. 05 supplendo
non aetatis terminum sed dinturnitatem amicitiae significari voluit, hu-
ius primordia etiam decennio prius in ea tempora reiicerentur, qui-
bus omnino primum Herodotus inter Graecos innotnisse vulgo credi-
[*) Relictum est spatium vacuum post haec verba.]
[**) Scriptum erat concesserim, sed deletum est.]
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 707
tur. Sed haec utut sunt, in vetusti testis auctoritate nituntur: il-
lud in sola coniectura positum est, quod multi hodie Boeckhio praee-
unte statuunt, non Athenis sed Sami Herodotum in Sophoclis notitiam
venisse; qua suspicione nollem Odofredus Muellerus (Gesch. d. Griech.
Liter. II. p. 111 seqq.) usque adeo abusus esset, ut, quum Boeckhius
(Abh. d. Berl. Akad. 1824. p. 59) ex eo anno, quem ipse Sophoclis na-
talem statuit 495 a. Chr. n., computando ad bellum Samium Sophoclisque
praeturam delatus esset, ille vicissim ex eiusdem expeditionis anno 440
a. Chr. natalem poétae efficere conaretur! Atqui Herodotum Atheniensium
studiosissimum eo tempore, quo Samii ab Atheniensibus defecerunt, nec
per se credibile est in hac insula versatum esse neque illo auctore con-
stat; immo Lygdamin tyrannum, cuius insidiis illum Halicarnasso pul-
sum Sami exulasse Suidas tradidit, vel Panyasidis aetas, quem idem
circa 468 fiorentem occidit, paene triginta annis post regnantem cogi-
tari vetat; quod nisi miro fortunae ludibrio hominem post longas pere-
grinationum ambages Samum reversum in ipsius obsidionis discrimen in-
cidisse placet, multo opinor simplicius historici cum tragico congressum
in ipsam huius patriam, Athenas transferemus, Hanc certe vel antea
Herodotum invisisse et Eusebius testatur, qui eum iam Ol. LXXXIII,
== 446 a. Chr. n. libros suos Athenis recitasse tradit et biographi ar-
guunt, qui Thucydidem quoque (cf. Marcellin. Vit. Thucydid. 54) ado-
lescentulum (xopudj véov 0vra Phot. Bibl. 60) recitatam illam audisse
narrant; quod ut et ipsum Athenis potius quam cum Suida Olympiae fa-
ctum esse suspicer, sublesta Luciani auctoritas efficit, unde quum om-
nis Olympicae recitationis fides pendeat, fideiussorem praeter Suidam
inter antiquos neminem habet, estque adeo, qui recitasse Olympiae He-
rodotum claris verbis neget (Paroemiogr. Gotting. I. p. 400: #208ev 06v
avtor dialv&sica ) mavpyvers ovx inidereduevov tas lorogias); sive igi-
tur Thucydidem cum Marcellino a. 460 a. Chr. n. natum statuimus, ad
eundem fere, quem Eusebius statuit, Atticae recitationis annum deferi-
mur, sive cum Pamphilo apud Gellium XV, 23 ad a. 471 regredimur,
etiam latins temporis spatium nanciscimur, intra quod vel adolescens
Atticus Herodoti suavitate demulceri vel adultus eiusdem consuetudine
perfrui potuerit; neque quidquam obstat, quominus ut illi generi Thu-
cydidem, ita huic Sophoclem annumeremus, quem duodecim fere annis
Herodoto maiorem circa idem tempus, quo hunc patria excidisse docti
credunt, a. 468 primae commissionis victoriam reportasse constat.
At his omnibus positis et concessis ecquid inde ad Sophoclis artem
vel existimandam vel explicandam lucramur? an est quod hic ab Hero-
doto aut didicisse aut ad fabularum suarum ornamenta transtulisse vi- -
deri possit? Sunt utique apud Sophoclem, quae Herodoti lectorem ad-
vertant et velut ultro ad comparationem cum illo instituendam moveant:
quo ex genere multi iam Herodoti testimonio II, 35 usi sunt ad illu-
stranda Oedipi Colonei verba v. 337:
o xovt' Euelvoo toîs èv Alyunto vopors
quo narermaodevte nol Blov teopas n. t. i.
Neque Oedipi tyranni extrema v. 1528 legere quisquam poterit, quin ce-
45 *
708 EXCURSUS VII
leberrimi illius Solonis cum Croeso colloquii apud Herod. I, 32 recor-
detur, cuius summam Sophocles his ipsis versibus expressisse videatur:
Sore Iyyroy Ovr’ èuelvnv thv redevralav lBeîv
Nutoar inicurorosvia pydév” 6AfitELv, nolv av
rioua toù Biov megdon undiv alyevòv nader :
eandemque sententiam Tyndareo tribuit apud Stob. Serm. CV, 3 (cf.
Welcker Griech. Tragoed. p. 216):
06 yQr mor” sù medocovtos difica: tsgas
avd00s, melv avro mavrelws Nn Bios
diexneoav8;] xal redevtnoy fiov :
immo vel chori verba in Oedip. Colon. 1225 seq. ad eiusdem colloquii
similitudinem revocat Tacobus Quaest. Sophocl. p. 350:
un piva. toy dravra vixà d0yov* tò d' Exel pavg,
Bijvar sidev 0dsv xEo usi modv devrsgov dg tagiora,
quibuscum alium quoque Herodoti locum Thudichumius in interpret.
German. p. 312 commisit VII, 40: #» yee ovro feazti fio ovdels ovro
avtooxos fav evdalucov répure, — rò 09 ragactieeta: molletuis nal
ovxì amat revava: Povieota: paiiov n Loew, utque insignissimam An-
tigonae g701y, unde tota haec disputatio profecta est, paulisper prae-
termittam, nuper etiam Roscherus Leben des Thukydides (Gott. 1812. 8)
p. 118 Ciytaemnestrae somnium in Electra v. 407 seqg. cum eo compa-
ravit, quo Astyages apud Herodot. I, 108 periculum sibi a Cyro immi-
nens intellexisse traditur: pòvo: euxelov, ty dì apxelov naraggeiv tiv
‘Acinv xécar, plane ut apud Sophoclem est:
— — ix di rod’ avo
fiaoreîv Povovta dalldv, 0 narotontov
nxdcav yevecdar tav Mvunvaiov yBova.
Quibus verbis scite monuit E. H. von Hoff de mytho Helenae Euripideae
(Lugdun. Batav. 1843) p. 49 ipsius potius Sophoclis inventum quam an-
tiquam famam cerni, siquidem Aeschylus Choéph. v. 517 segg. in eadem
causa prorsus alia somnii specie usus sit. Ipsa denique Antigonae ora-
tio, qua se id, quod pro fratre subierit, ne pro marito quidem vel filio
periclitaturam fuisse iactat, tam singularis est, ut quisquis eam compo-
suit, manifesto Intaphernis illam uxorem ante oculos habuerit, quae fra-
tris salute marito et liberis praelata ita se excusat: avo usv por av &i
dos yévorro, sl datutwv ÈBelor, na texuva alla, el tata arofalon , na-
teòs dè nal untgos ovuetL ev Loovraov adelpeds dv Wilos ovdevì room
yévorro: immo ne verba quidem, quae Sophoclea mulier usurpat:
mU0LS Yao dv por ratdavovros «dios Mv
ual raîs dn’ alov gpeworòs, sl todd’ nuriauov,
sive Herodotei loci comparatione idoneam explicationem admittere veris-
sime Wexius annotavit Proleg. IV, 22 not. 2. (T. I. p. 73): ,,quid tan-
dem est, cur dicat @x° @2Z4Z0v gorog, quum si filius interisset, non ne-
cesse erat, ut et coniux demortuus esset, immo poterat ex eodem marito
alios liberos suscipere? causam hanc esse suspicamur, quia Sophocli il-
AD HERODOT. III, 119 coll. IV, 129. 709
lius feminae Herodoteae exemplum obversatum est, cui si fratrem prae-
ferret, non solum de liberorum, sed etiam de coniugis iactura pericli-
tandum erat“; quod si vel maxime vcrum esset, quod nonnulli Solgero
auctore (Nachgelassene Schriften u. Briefwechsel, herausgeg. v. L. Tieck
u. Fr. von Raumer 1826. T. I. p. 162—166) ex iisdem verbis multo ma-
iorem apud veteres fratrum sororumque quam coniugum adeoque libe-
rorum necessitudinem fnisse collegerint, huius tamen ratiocinationis ar-
gutiae, quae pro consanguinitatis religione quasi mercatoriae computa-
tionis calliditatem substituunt, — — :
[Reliqua desunt.]
710 EXCURSUS VIII
EXCURSUS VIII
AD HERODOT. IV, 1.
De belli a Dario Scythis illali causis ac tempore.
Herodotus quarti libri initio his verbis causam indicat, qua Darius
commotus bellum susceperit contra Scythas:
Metà SÌ tv Bafviovos alessiv Eyévero Enl ZExvdas avroò Aagziov
îlaois* avdevons Yae tijs ‘Acius avdocoi al yenpator peydiwy cvriov-
tov éreBvunoe 60 dagetos ticaodar Zxodas, Ori Bueîvoi mootegor, tofa-
Aovres és tv Mndixnv nal vixnoavies uayn toùs avriovpévovs, varetar
adixins.
Quo eodem spectant, quae libri tertii capite III, 134 seqq. leguntur
de Atossa, Darii uxore, quae marito persuadere studuit, ut primum
Graecis, deinde Scythis bellum inferret; cui rex ita morem gessit, ut
Scythas primos debellandos esse constitueret, ulturus simul eas iniurias,
quae olim a Scythis illatae erant Medis. Ex his enim iniuriis Dario ulci-
scendis Noster primariam belli causam repetit respiciens simul ad flo-
rentem totins regni statum; qui sane belli gerendi non solum copiam
facere sed etiam necessitatem quandam afferre videbatur, sì orientalium
regnorum conditionem omnino respiciamus. Atque haec animo repntan
tem bellum suscepisse Darium existimat Kolster*) opportune quamvis
utentem praetextu, ultionis de Scythis sumendae tam ad se ipsum excu-
sandum quam ad Persas instigandos: accedit, quod illae iniuriae, quas
rex ulturus erat, Medis, non ipsis Persis illatae erant a Scythis et qui-
dem centum fere annis praeterlapsis: ut adeo nulla recens memoria iniu-
riarum illarum animos excitare posset. Quae cum ita sint, merito dubi-
tandum, num ea, quam Noster prodit, belli causa, ultio de Scythis re
petenda ob iniurias ab his centum fere ante annis illatas Medis ac dudum
opinor obliteratas, probari sane ac pro vera eaque unica belli causa ha-
beri possit, recteque mihi videtur Hansen **) huc retulisse Herodoti stu-
dium, quo malorum et calamitatum omnium, inprimis bellorum causas
repetere solet e praegressis iniuriis, quae nunquam impunitae aut inul-
tae e Nostri sententia manent, intercedente divina vindicta s. provi-
dentia, suum cuique tribuente, par pari referente eoque omnia tuente.
Alii contra exstiterunt viri docti, qui veram belli causam aliunde repe-
tentes Darinm dicerent immodica quadam ambitione, qua Cyrum ae-
mulari studeret, regnique augendi gloriaeque acquirendae cupidine ad
hoc bellum suscipiendum commotum fuisse: vid. Dahlmann, Herodot. p.
—_—
*) Jahrbb. f. Philolog. u. Paedag. Supplem. Vol. XIII. p. 63.
**) Osteuropa pag. 125.
AD HERODOT. IV, 1. 711
160, Brandstaeter. Scythicc. pag. 90, Duncker Geschichte d. Alterth. II.
p. 568 *) coll. 584. Quibus viris merito non obsecutus Bessel De rebb.
Geticis pag. 6 quam ipse belli causam fuisse opinatur, eam haud magis
probabilem esse iudico: commercii enim augendi causa hoc bellum a Dario
susceptum videri contendit.
Equidem vel si Darium crediderim non prorsus liberum fuisse a
gloriae cupidine regnique proferendi studio, quo Cyrum si minus aequa-
ret, at aemularetur certe, tamen alia quaedam intercessisse arbitror,
quae Darium, ut contra Scythas potissimum neque contra Graecos aliasve
terrarum gentes bellum susciperet, commovere potuerint. Quae ipsa
circumspiciens inveni apud Iustinum II, 5: bellum Scythis a Dario illatum
esse, quod filiae Iancyri, regis Scytharum, nuptias petiturus Darius haud
obtinuerit: quae causa utique accedit ad eam, quam belli Aegyptiis infe-
rendi Cambyses habuisse traditur; vid. Herodot. III, 1 seqq. Propius
vero huc facere videntur, quae in Ctesiae Excerptt. Perss. $. 16 legun-
tur; hic enim rerum Persicarum scriptor tradit, Darium imperasse Aria -
ramni, Cappadociae satrapae, ut in Scytharum terras classe traiiceret
captosque inde abduceret et viros et feminas; idque etiam satrapam per-
fecisse ipsumque fratrem regis Scytharum abduxisse captum. Inde hunc
regem, qui Z2xv8egx7g vocatur, iratum literas contumeliosas ad Darium
dedisse, quì pares literas rescripserit, atque deinde exercitu coacto in
Scythas expeditionem susceperit.
Haec sane expeditionis contra Scythas susceptae rationem quandam
haud improbabilem reddunt: quamquam quaenam fuerit causa, cur Aria-
ramnem, Cappadociae satrapam, Scythas aggredi iusserit Darius, id qui-
dem nescimus, cum, qui Ctesiae Excerpta fecit, in ea nihil huiusmodi
recepit: iniurias quasdam a Scythis finitimis Persarum provinciae illatas
aut incursiones in Persarum fines factas controversiasque fuisse sta-
tuas licet, quae Darium commoverint, ut Cappadociae satrapam bellum
Scythis inferre iuberet. Multum enim abest, nt, quemadmodum Larche-
rus opinatur in nott. ad Herodot. T. VI. 271, hanc Ariaramnis expedi-
tionem, de qua Ctesias refert, ab hoc scriptore temere confictam esse exi-
stimemus: ita ut statuamus, nulla utique causa idonea apparet: immo
quae Ctesias memoriae prodidit, belli a Dario ipso suscepti originem
nobis produnt: vel si ad hanc belli causam alia quoque accessisse pute-
mus, quae Darium, utipse proficisceretur, commovere potuerint. Ita-
que etiam Chr. Nath. Osiander in Programmate Stuttgart. 1822 edito,
quod Observationum ad Ctesiam Partem III. continet, prolatis iis, quae
de huius belli causis traduntur a Ctesia, Herodoto, Iustino, pag. 8 sic
pergit: ,,Praeter ista belli semina, in quibus iunctis aliquid momenti
fuisse credendum est, ad explicandam Scythicam Darii expeditionem ob-
servemus: Darium ad talia audenda proclivem forsan fuisse, tum ut ipse,
uovae stirpis regiae conditor re aliqua praeclare gesta nomen suum po-
*) Ubi haec leguntur: ,,Dareios scheint es in der That nur auf den
Ruhm abgesehen zu haben, die persische Herrschaft bis zu den entfernte-
sten Vélkern auszudehnen.“
712 EXCURSUS VIII AD HERODOT. IV, 1.
steris proderet, tum ne in civitate, quae armorum vi coaluisset, milites
otio languescerent, deinde ut Zoroastris legibus obtemperaret, quae bel-
lum adversus Nomades, profanos iudicatos, gerendum enixe commenda-
bant. Denique ne Scythae in posterum suis essent infesti, eos aut do-
mare aut vastata eorum ditione terrorem genti iniicere, Darius in animo
habuisse videtur.‘ Ac sane ea, quae extremo loco posuit vir doctus,
haud leve in hac tota re momentum mihi continere atque Darii animum
quam maxime excitasse videntur, ut hanc expeditionem institueret, qua
id simul illum spectasse crediderim, ut regni sui fines septentrionem ver-
sus tutos praestaret ac securos ab omni gentium palantium ac barbaro-
rum incursione. Quae reliqua attulit Osiander, minus haud scio an vide-
antur probabilia ei, qui Darii animum a belli gloria regnique amplifi-
candi studio alienum ad ea potius conversum fuisse noverit, quae regni
recens parti et post multas seditiones pacati conditionem stabilirent or-
dinemque tot rebellionibus turbatum revocarent: hoc igitur ut praestaret
regnique fines illaesos in posterum praeberet, ad expeditionem in 8cy-
thas suscipiendam Darius praecipue mihi adductus esse videtur.
Haec vero omnia, quae disserui, simul respicienda esse puto in ea
quaestione, quae ad tempus expeditionis a Dario in Scythas susceptae
constituendum pertinet. Quodsi Babylon, nt ad III, 150 posuimus, a
Dario capta et anno 518 ante Chr. n., post hunc certe annum expeditio-
nem in Scythas susceptam esse consentaneum est: recteque id sensisse
arbitror Hansenium (Osteunropa p. 139), cum expeditionem non longe post
Babylonem captam institutam esse pronuntiaret: nemo enim non intelli-
git, non nisi toto regno pacato et vel iis rebellionibus, quas post Ba-
bylonem captam exortas esse diximus in nott. ad IIT, 150, compressis,
itemque Samo insula capta (id quod anno ferme 516 ante Chr. n. factum
videri monuimus in nott. ad IIT, 149) expeditionem in Scythas suscipi
potnisse; quare haud intercedam, si quis cum Dunckero*) Darii copias
anno 515 ante Chr. n. Europam ingressas esse statuat, aut cum Anglo
viro docto **) annum 5J6—515 huic expeditioni adscribere velit, quam
Schultz ***) ad annum 513 ante Chr. n. s. Olymp. LXVI, 4 revocat,
quem eundem annum nunc refert tabula chronologica Graeca, ab Henze-
nio +) nuper publicata, in qua expeditio haec Darii eodem tempore insti-
tuta dicitur, quo Hipparchus ab Harmodio et Aristogitone Athenis est
occisus.
*) Geschichte d. Alterth, II. p. 573.
**) Grote: History of Greece IV. p. 351.
**#*) Kiel. philolog. Studien pag. 168.
+) Vid. Bullet. archeolog. 1843. p. 82. 151. Mus. Rbhenan, N. F. IX.
p. 161 seqq. Unde transiit tabula in Corp. Inscriptt. Graecc. Vol. IV. nr.
6855. d. pag. 16 seqq. 19. .
EXCURSUS IX AD HERODOT. IV, 18. 113
EXCURSUS IX
AD HERODOT. IV, 18
De Olbia.
"Arco dì ravtns (Hylucac) ave vixtovor Zxvdar yemgyoi rovs EA-
Anves of oluéovtes ini roò Travi rorauò xadéovor Bogvo8e-
veltag: cpias di aUtods, 0rBLorolltas.
Olbiopolitae cives sunt Oldiae, quae eadem urbs etiam vocatur Bo-
ovodeveitéov eotv (Herod. IV, 78), unde non admodum recedit Bogv-
aBeveitécov Eumogiov (IV, 17, ubi vid. nott.) et Bogvo®évsos éuzogiov (IV,
24 aut, eadem appellatione, qua fluvius praeterlabens, Bogvo®évns vid.
IV, 79 coll. Stephan. Byz. s. v. Boevo&éyng, mois xal motauòs toù ITov-
Tov age tnv Maori Muyvnv nol Tavaiv tòv TOTauoy — Munoiov erOL-
xia, nv oî uèv &dior BogvaBévny, avrol dè 'O2flav* nv moroso 0 te Bo-
cvedivne nai "Travis* 6 modlens BogvoBevitng; Strab. VII. p. 306: xAev-
cavti dè rov Boouodévn otadiovs diaroctovs Ouavvuos tò roraud x0Ùs*
nd cut) xal OdBia xadetra, péya Eurogior, uticua Mianotov; Scymn.
Chi. 831 seqq. ex taîs dì xad” "Traviv te na) BoquoBévny rorauoiv
dimidatoi cvufolais foruv node utiGdsÎCa, nROTEROv ‘O2ABla xaldovpévn,
pera toda bp ‘Elinvov neley Boovo®&vns xindetoa x. t. 2. Inde Bo-
ovo8evitày 0115 apud Lucian. in Toxar. 61. Herodoto urbis huius cives
sunt Bogvodevsttai (IV, 17. 18. 24. 53. 78. 70), ipsa voce divisis vocali-
bus conscripta pro Nostri more, de quo vid. Bredov. p. 190; vulgo Bo-
ouodevitns s. BoquoBevitar, ut apud Stephan. Byz. I. I. Lucian I. I. et
Plutarch. Vit. Cleomen. 2 coll. Macrob. Sat. I, 10; in ipsis Graecis in-
scriptionibus (Corp. Inscr. Graecc. T. IT. nr. 2059. 2060 coll. 2084. 2091)
dicuntur 'OAfioroAeira:. In numis urbis adhuc superstitibus unum Ql-
biae (OABIH) comparet nomen; conf, Remarques sur un ouvrage inti-
tulé Antiquitt. Grecqs du Bosphor. Cimmer. (St. Petersbourg 1823) pag.
13. 30. Namque Borysthenis atque Borysthenitarum nomina ut altera Ol-
biae appellatione sanequam antiquiora et apud exteros potissimum, ut
videtur, postea usitatiora*), ita apud Graecos illius regionis accolas,
Milesios inprimis colonos, Oldire denominatio praevaluisse et unice quasi
dominata esse videtur, quam ipsam ab opibus divitiisque mercaturà ac-
quisitis ductam indeque retentam, honoris quasi titulum, satis intelligi-
*) Si Boeckhium sequimur (Corp. Inscr. Graecc. II. p. 88), 'O2froro-
Aîrar id nomen est, quo usi sunt indigenae, Bopvodewitov nomine soli
utuntur exteri, quibus quasi e longinquo spectantibus urbs ab illustriore
appellabatur fluvio Borysthene.
714 EXCURSUS IX
tur*), praesertim cum aliis quoque urbibus per antiquitatem idem nomen
tributum esse novimus **). Tu vid. Koehler. Mém. sur les îles et I. cours
— Achille Petersburg 1827. p. 127 coll. 257 et Ritter: Vorhalle pag.
175, Tzschucke ad Mel. II, 1 nott. exegg. pag. 29. 33 seq. Vol. III
P. II de nominibus et urbis et gentis plura afferens, Ukert: Geograph.
d. Griech. u. Roem. III, 2. pag. 450 seq., Forbiger Handb. d. alt. Geo-
graph. III. pag. 1130, qui omnes veterum locos exhibuerunt. Ipsa urbs,
cuius meminerunt Strabo VII. p. 306 s. 470 A. coll. IV. pag. 180 s. pag.
272 A. coll. XIV. pag. 666 s. 982 B., Plinius IV, 12 (26), Dio Chryso-
stom. (qui unum in urbe hac annum commoratus est) in orat. Borysthen.
pag. 436 T. II. nr. XXXVI. pag. 74 seqq. ed. Reisk., nunc demum, ubi
loco ipso urbis reperto multisque ibi numis adeoque inscriptionibus
compluribus detectis accuratius nobis innotescere coepit. Tu vid. in-
primis librum supra laudatum: Choix d. Medaill. antiques d’Olbiopolis
ou Olbia, faisant partie du cabinet du conseiller d’état de Blaramberg
(Paris 1832. 8.), una cum Creuzeri censura huius libelli in Annall. Hei-
delbergenss. 1822. pag. 1234 seqq. Quo in libro accuratius de ipsa Ol-
bia eiusque situ agitur, adiectà quoque tabulà aeri incisà ad urbis in-
clutae situm melius cognoscendum. Neque enim, ut olim plures arbitrati
sunt, vetus Olbia eo fere loco sita fuit, quo nunc iacet Oczakow (quod
ipsam meridiem versus aliquot milliaria a vetere Olbia distat), neque eo,
quo nunc invenitur Cherson, sed centum fere milliaria Russica (vulgo
vocantur Werst), quae viginti quinque milliaria Gallica (Lieues vulgo
dicunt) aequant, ab urbe nunc celeberrima Odessa distans ‘ad dextram
Hypanis (Bug) ripam iuxta vicum /Zlinsky, sex tantum milliaria Russica
remota ab eo loco, ubi Hypanis atque Borysthenes aquas iungunt inde-
que etiam non procul ab eo loco, quo Olbiae antiquum fuisse portum s.
Borysthenitarum emporium probabiliter constituimus in not. ad IV, I7.
Conf. Choix etc. pag. 11. Ob tumulos sepulcrales eo loco, in quo ex-
structa fuit Olbia, conspicuos nunc illi nomen Stomogil, i. e. centum tu-
muli. Pertinet ille ad possessiones comitis Knschelew-Besborodko, mul-
taque antiquitatis continet indicia, aedium rudera, camerarum dirutarum
reliquias, colles e terra sublatos, alia. Monuit de situ urbis praeter li-
bri laudati auctorem Koehler. Mémoire etc. p. 126 seqq. coll. 120. item-
que Clarke: Travels etc. I. pag. 614 seq. et Muraview Apostol: Reise d.
Taurien (iibers. v. Oertel. Berlin 1825). pag. 8 seqq. 22 seqq. Et con-
ferri cum his possunt, quae protulerunt Mannert. IV. pag. 82, Reichard.
in Hertha 1828. T. pag. 16. Accurate de hac urbe eiusque institutis ege-
*) Olbiopolitarum nomen Graecum cum a Scythico quodam nomine vi-
deatur translatum, mirum omnino sibi videri ait Miot, Gallus Herodoti in-
terpres, quod, qui in Assyriac, Aegypti, aliarum terrarum descriptione no-
mina urbium, fluviorum, locorum minime in Graecum sermonem translata
exhibeat, plane diverso modo agat in Scythia describenda, cuius terrae vo-
ces omnino Graeci quid spirent; quod ipsum e communi utriusque nationis
stirpe explicari posse suspicatur.
**) Idem nomen invenitur in Bithynia, L’amphylia, Gallia, Sardinia, Hi-
spania aliisque in terris; vid. modo Graslin: De l’Iberie pag. 357 seq.
AD HERODOT. IV, 18. 115
runt Boeckh. in Corp. Inscriptt. Graecc. II. pag. 86 seq. (qui idem
Graecas inscriptiones ex hac nrbe provenientes exhibuit eodem volumine
inde a nr. 2058 seqq.), Meier in Ersch. et Gruber. Encyclop.'Sect. II.
Vol. II_. pag. 480 seqq., quibus add. Neumann: Die Hellenen im Sky-
thenlande p. 352 seqq. et C. Gust. Brogren in Dissertat. de Olbia, Mi-
lesiorum colonia (Upsal. 1833) P. IIT. pag. 21—30.
Hoc igitur loco prisco admodum aevo iam coloniam fuisse Thraco-
phrygicam, Graecis admixtis et duplici Olbdiae (i. e. divitis, beatae) et Sa-
biae (a Sabo, qui est Bacchus) nomine insignitam, Creuzer. contendit 1.
I. pag. 1235—1237. De quo in tanta antiquitatis obscuritate equidem
haud decernam; etenim haud scio an recte Mueller (Geograph. Gr. minn.
I. pag. 229) scribat: ,,nvumen Zaféa nihil est, opinor, nisi dittographia
nominis '07f/x (CABIA — OABIA). Utut statuis, id certum est, anno
ferme 655 ante Chr. n. teste Eusebio (ad Olymp. XXI, 3) Milesiorum
esse conditam coloniam *), ut praeter alios ipse testatur Herodotus IV, 78
scribens: of dì Bopvodeveitar ovtOL déyovor opfas avtovs siva MiAnoi-
ovs Haec igitur colonia unnm Olbiae nomen retinuit urbemque mox ad
id fastigium perduxit, ut cum maximis ipsius Graeciae urbibus conten-
dere posset, maxime florente mancipiorum, annonae, pellium ac piscium
mercatura, ita ut ei urbi, quae nunc in illis ferme regionibus condita
et ipsa mercaturae celebritate floret, Odessam dico, minime cessisse pu-
tari debeat. Nongentos enim per annos ferme stetit incolumis, sexcen-
tos annos maxime illa quidem florens, donec Gothorum incursionibus
tertio fere post Chr. n. saeculo deleta esse videatur. Nam inde ab hoc
tempore nulla invenitur mentio urbis, quam quidem iam antea Getarum
sive Dacorum irruptionibus, medio quod Christum proxime antecedit sae-
culo, tantopere afflictam fuisse credibile est, ut nunquam postea vete-
rem splendorem atque amplitudinem recuperare potuerit. Cf. librum ci-
tatum Choix d. medaill. pag. 5. 29, cuius auctor urbis celeberrimae hi-
storiam per singula saecula persequitur numorumque adhuc inventorum
accuratum adiecit indicem. Tu add. Raoul-Rochette Antiqq. Grecq. du
Bosphor. Cimmer. (Paris 1822) pag. 15—25 et quos supra laudavimus,
Boeckh. I. 1. et Meier. I. |.
*) Conf. Choix «dl, medailles etc. pag. 29. 11, Raoul-Rochette: Histoir.
d. établiss. d. col. Gr. III. pag. 315 seqq.
n ______————————_-_—_ —+-
716 EXCURSUS X
EXCURSUS X
AD HERODOT. IV, 32.
De Hyperboreis.
De Hyperborcis primarii exstant veterum loci apud Pindar. Ol. III,
25 seqg. Strabon. I. pag. 62 s. 106 C. VII. pag. 295 s. 452 C. XI. pag.
507 s. 774 B. Diodor. Sicul. IT, 47. Pausan. I. 31. S. 2 coll. Callimach.
in Del. 282. Plin. H. N. IV, 12 (26). Mel. III, 5 init. [ubi cf. Tzschuck.
nott. exegg. pag. 114—117 Vol. III. P. III]. De iisdem quae varia hinc
recentioris aetatis viri docti statuere, ea, hoc quidem loco minime repe-
tenda *), collegit redarguitque I. H. Schubart in priori disputat. de Hy-
perboreis parte (Marburg. 1825 8.) p. 7—26; exhibuit quoque omnes de
Hyperboreis, locos veterum scriptorum una cum disputationibus virorum
doctorum recentioris aetatis Ukert: Geograph. d. Griech. u. Roemer
Ill, 2. p. 393 seqg. indeque accurate retulit de hac gente: de qua quae
traduntur a veteribus, ea maximam partem ad fabulas pertinere ipse
statuit. Conf. quoque Hug. Untersuch. iiber d. Myth. pag. 57, Tafel
Dilucidd. Pindd. ad Olymp. III, 25 et K. O. Mueller. Dor. I. pag. 267
seqq. 273 seqq., qui bene vidit, agi hic de gente ficta ac fabulosa, cui
posterae aetatis tam poétae quam geographi certas quasdam in orbe ter-
rarum sedes assignare studuerint, modo ad ultimum Occidentem, modo
ad extremas terrae oras boreales ablegantes Hyperboreos; quos qui ad
occidentales terrae partes ponunt, ut nnper fecit M. K. Meyen: De
Diana Taurica pag. 12 seq., eos egregie falli post alios satis docuit Voel-
cker. Myth. Geogr. pag. 150 seqq. 168. Add. Halling. in Wiener. Jabrbb.
LIX. p. 256 seqq. Itaque ne iis quidem accedere possumus, quae sta-
tuit Niebuhr. Hist. Rom. I. pag. 85 seq. ed. sec. (quem sequitur Volck-
mann ad Plutarch. De music. pag. 99), Hyperboreos, Pelasgicam scil.
gentem, in Italia quaerendos esse. Nobis, quae de hac gente narrantur,
magnam partem eodem releganda videntur, quo narrationes de Gryphis,
Arimaspis, de quibus singulis suo loco monuimus, quippe eodem ex
fonte ducta **). Neque tamen ii sumus, qui veri quid sub fabulae invo-
lucris latere prorsus negemus; quid vero hoc ipsum sit, accuratius indiì-
*) Hue etiam ca pertinent, quae olim Gesner. disputaverat, notante
Cr., de Hyperboreis in Diss. de navigatt. extra column. Here. Praelect. II.
sect. II. pag. 647 (Orphicc, ed. Hermann.)
**) Inde quoque Letronne (Journal des Savans 1839. p. 134) quae trans
boream sita dicuntur atque Hyperboreorum nomine vulgo comprehendun-
tur, ca omnia ad fabulosam geographiam referri figmentisque poétarum
adscribi vult. Lueken (Die Einheit d. Menschengeschlechts p. 120) fabulam
de Hyperboreis transfert ad primitivas illas fabulas gentium ex oriente
sive septentrione communein originem repetentium.
AD HERODOT. IV, 32. 717
care vix licebit; quamquam gentem quandam in Scythia videri fuisse
Hyperboreorum, unde sacra illa olim Graecis fuerint allata, minime
equidem infitias iverim. Nec aliam fere ipsius Herodoti mentem fuisse
suspicor, qui mythica illa, opinor, potissimum respiciens et quae poè-
tae aliive scriptores de Hyperboreis confabulati erant mirave cecinerant,
admodum dubitanter IV, 32 d@ his pronuntiavit atque in narrationis
fine IV, 36 hunc in modum scripsit: sl dé slo6 teves ‘ Trasofogso: dt vdev-
mo, slo) ual bneovotio. dAior. Quae cum ita sint, fabulam de Hyper-
boreis cum Apollinis cultu e regionibus borealibus in Graeciam intro-
ducto coniunctam fuisse, vix dubium.*) Quae gens si re vera exstite-
rit, eam in Asiae septentrionalis regionibus consedisse probabile fit ac
dein magis magisque occidentem versus porrectam ad Europam usque
septentrionalem et occidentalem Graecis tum temporis valde rudibus in-
cultisque haud accuratius cognitam accessisse; unde in ipsam Graeciam
Apollinis sacra prisco admodum aevo illata esse quis statuat. Neque
vero, ut Schubarto |. I. p. 32 placuit, Hyperboreos dixerim colonos, qui
ex oriente profecti, ducibus sacerdotibus, coloniarum seriem condide-
rint iis in terris, quas alluat Pontus Kuxinus quaeque inde septentrio-
nem et orientem versus spectent. ,,Ubi (sunt verba Schubarti) quum
a commercio earum gentium, cum quibus agebant, non fuerint separati,
mox cum ipsis miscebantur et nomen eorum in populorum abiit nomen,
quibuscum se iunxerant.‘° Ex quo eodem ille explicari posse putat, cur
a Scythis Noster nihil comperire potuerit de Hyperboreis, eorumque no-
men cur posteris temporibus prorsus evanuerit, cur denique in sede
Hyperboreis assignanda tantopere varient auctores. Quae num suffi-
ciant ad fabulae rationem indolemque perspiciendam, aliis diiudicandum
relinquo. Nec magis mihi probatur Ritteri opinio (Vorhalle pag. 286.
317), qui Hyperboreos aeque atque Argippaeos Issedonesque pro colo-
nis sacerdotalibus habet antiquae fidei Buddhaicae propagandae causa
profectis ex India, si diis placet, interiori. Hoc quidem velim attendi,
Hyperboreos plerumque commemorari una cum Arimaspis, Argippaeis,
Gryphis coniunctos; ut valde inde laudanda sit Schubarti opera I. l. pag.
33 seqq. in singulis iis colligendis comparandisque, quae hisce gentibus,
quas modo dixi, fuerint communia, morum dico institutorumque simili-
tudinem, praeceptorumque congruentiam, iustitiam adeoque sanctita-
tem, quae iis una tribuitur, linguae propriam indolem, carnis abstinen-
tiam, frugumque alimenta, capitis calvitiem, quin ipsas sedes in mon-
tium cacuminibus, quae his assignantur, alia. Et confer quoque Rit-
ter : Erdkunde IT. pag. 893 coll. 907. Quo prior iam Wahl. Erdbeschr.
*) Pertinet huc quoque Krusii sententia (Urgeschichte d. Esthn. Volks-
stamm. pag. 75. 76), qui ex iis, quae de Hyperboreis traduntur, satis pa-
tere putat commercium quoddam Graecorum maturo iam tempore institu-
tum cum gentibus septentrionalibus, idque simul etiam valuisse ad Solis,
Lunae ac siderum cultum, qui apud illas gentes septentrionalea olim fue-
rit indeque ad Graecos pervenerit. De commercio Gruecornm cum genti-
bus septentrionalibus instituto in hac fabula agi arbitratur quoque C.
Schuller (Archiv f. Kunde $streich. Geschichtsquell. XIV. p. 98).
718 EXCURSUS X AD HERODOT. IV, 32.
v. Ostind. pag. 491 Hyperboreos cum Arimaspis, Gryphis componi nec
raro confundi monuerat, cum illi montium tractus, per omnem Asian
septentrionalem adeoque ipsam Europam porrecti minusque coggniti
montium Hyperdoreorum sive, quod eodem redeat, Riphacorum nomine
insfeniti fuerint, atque etiamnum in Ostiaccorum lingua vocula rip.
riph denotet aurum. Itaque Hyperborebs existimat esse Scythicam gen
tem nomadicam, ut /ssedones, Arimaspos, Gryphos, in septentrionali Asiae
tractu Graecis Romanisque parum cognito, cuius nunc maxima pars Si
beriae accenseatur. Ipsos montes /fyperboreales ac Riphaeos ad monten,
qui nunc vocatur Ural, refert. Quem fere secutus Rennel. Geogr. He
rod. pag. 441 Flyperboreorum sedes in Russia ac Siberia ad fiuvium Ir-
tisch ponit; quas ad Sinem usque remotas voluit De Guignes Mém. de
l'Acad. d. Inscr. XXXV. pag. 504—572. Reichard. (Hertha 1828 I) pag.
20 seqq. terras silvosas intra amnes Kama Volgamque et fluvios Pet-
schoram, Mesen Dwinamque Hyperboreos tenuisse statuit, qui iam pro
Sarmatiae septentrionalis incolis a gradu LVIII et LIX latitudinis be
realis usque ad mare glaciale sint habendì. Eodem atque Gelonos esse
Hyperboreos alius contendit vir doctns, quem laudavimus ad IV, 21.
Inde quoque in antiquissima Germanorum historia Fyperboreorum meni-
nit Barth. (Urgeschichte v. Deutschland. I. p. 7 seqq.) eodemqne etiam
spectant, quae exposuit Krause in Erschii et Gruberi Encyclopaed. Sed.
I. Vol. LXI. pag. 211. Denuo in haec inquisivit Voelcker. Myth. Geogr.
pag. 150 segg. totius narrationis fundum in eo poni ratus, quod anti
quitus coniunctio quaedam fuerit commerciumque inter Delphos Delun-
que et Tauricam Chersonesum, Milesiosque ad Borysthenem colonos
Dianamque Tauricam et Apollinem Didymaeum ab his cultum. Conf. po-
tissimum pag. 168. Uschold (Geschichte d. troj. Kriegs pag. 274) Hy-
perboreos fuisse contendit colonos Thracicos, a Thracia et septentrio-
nem et orientem versus ex parte habitantes. Haec în universum dicta
sufficiant; alia quaedam in ipsis ad Herodotum notis attulimus, ut quae
sit totius narrationis indoles, quae vrigo, inde quodammodo perspici
possit.
EXCURSUS AD XI HERODOT. IV, 42. 719
EXCURSUS XI
AD HERODOT. IV, 42.
Num Phoenices iussu Neconis, Aegyplii regis, Africam circumnavi-
garint? Ad verba Herodoti I. I.: 65 (Nexo scil.) — amerneuve
Polvinas avdoas x. t. A.
Cum satis constet, Phoenices mature rerum navalium prae cete-
ris antiquitatis gentibus peritos uniceque fere per maria dominatos fuisse,
minime sane mirabimur, Neconem, Aegyptiorum regem (quos a pere-
grinationibus, longinquis praesertim, alienos fuisse nemo nescit), Phoe-
nices potissimum elegisse, qui Africam circumnavigarent aut certe huius
rei facerent periculum. Qui cum id perfecisse narrentur*) saeculo
ante Chr. n. sexto vel septimo, quod saeculo post Chr. n. decimo quinto
demum successit Lusitanis, non defuerunt viri docti**), qui omnem
hanc narrationem de Phoenicibus, Neconis iussu Africam circumnavi-
gantibus, in dubium vocarent, nec veri quid iis contineri, quae Hero-
dotus et qui eum sequantur, de hac navigatione memoriae prodiderint,
contenderent, praesertim cum nullus alius scriptor vetustus, si ab He-
rodoto eumque sequentibus discesseris, hnius reì meminerit, maxime
quamvis memorabilis, nec omnino Ptolemaei Pliniive aetate ullam huius
expeditionis notitiam sive memoriam exstitisse credibile sit, ipseque
Strabo (I. pag. 32 s. 57 A.) Africam adhuc circumnavigatam fuisse ne-
get, cum omnes impedimentis obiectis redire fuerint coacti. Quae ta-
men ipsa non sufficere ad omnem Herodoti narrationem convellendam,
*) Veterum locos ac iudicia de Africa, num unquanm circumnavigata
fuerit aut omnino circumnavigari queat, exhibuit atque recensuit Rennel.
Geogr. Herod. pag. 685 seqq. Idem fecit Gosselin. (ibid. pag. 337 sqq.
376 seqq.) in examen vocans et Herodoti et aliorum scriptorum de hac re
testimonia, quo nimirum probaret, nec Phoenices, nec Graecos (qui omnino
aliam a vero maxzime alienam opinionem de forma Africae habuerint) un-
quam circumnavigasse Africam, nec omnino ullam veri speciem praebere,
quae de huiusmodi navigationibus per antiquitatem relata exstent.
**) In his praecipue nominamus Gosselin. pag. 342 seqq., Vincent.
ibid. pag. 769 seqq., Bredov. Geogr. et Uranolog. Herod. spec. p. XXXIV
seqq., Mannert. Geogr. d. Gr. u. Roem. I. pag. 19 seqq. Accessit his quo-
dammodo Bohlen: Das alte Indien II. p. 128. Dubitanter pronuntiat Le-
tronne (Mém. de l’Academ. des Inscriptt. XVII. pag. 20): qui cum decer-
nere nolit, utrum Phoenices revera navigationem hanc circa Libyam per-
fecerint, id tamen certo affirmari posse iudicat, expeditionem sane insti-
tutam ac susceptam esse Necone auctore, cuius amplissima inde pateant
consilia. Dubitare quoque videtur Forbiger (Handb. d. alt. Geograph. I.
pag. 64. not. 97), num haec expeditio, vel si instituta fuerit, ad finem sit
perducta.
720 EXCURSUS XI
quivis intelligit; et ipsius recentioris aetatis simile exemplum protulit
Rennel. Ì. I. pag. 703. 704. Sed addunt ipsius itineris sive navigationis
difficultates, maris fluctus, ventorum vim, litora periculorum plena,
vada, scopulos, alia id genus; mirumque denique videri dicunt, quod,
quae tum fuerint detecta, nulli amplius posteritati fuerint usui ipsius-
que expeditionis memoria tam cito excidere potuerit. Itaque vel vulgi
ex fama vel sacerdotum Herodoto verba dantium haec fluxisse conten-
dunt, cum, quî tale consilium omnino Aegyptiorum rex concipere potue-
rit, intelligi nequeat, neque etiam tempus, quod ad istam expeditionem
insumptum fuisse traditur, sufficere potuerit. Quae num sufficiant ad He-
rodoti testimonium infringendum, iam videamus, ad ea simul ablegantes,
quae in notis ad singula Herodoti verba adscripsimus: quippe ex quo-
rum iusta interpretatione atque intelligentia, quid de singulis dubita-
tionibus iudicandum sit, melius perspici posait. Hic in universum quae-
dam proferamus, ducta ex disputationibus eorum virorum, qui nostrà
et patrum memorià Herodoti causam susceperunt fidemque Herodoti
in hac narratione optime tueri studuerunt. Inter quos praecipue nomi-
nandi sunt Gesner. Diss. de navigatt. extra column. Herc. P. I praeci-
pue S. 6 seqq. Orphicc. ed. Hermann., Rennel. l. Ì. pag. 685 seq. 693
seqq.; Heeren. Ideen etc. I, 2. pag. 81 seqq. et Koes. in scriptione pe-
culiari, quae hoc sub titulo prodiit: ,,Disquisitio de fide Herodoti, qua
perhibet Phoenices Africam navibus circumvectos esse, cum recentio-
rum super hac re sententiis excussis.‘ Gotting. 1805. 4. His accesserunt
P. J. Junker in dissertatione, quae inscribitur: ,,Die Umschiffung Li-
byens durch die Phoeniker“, inserta Annalibb. philologg. et paedagg.
Lipsiens. Suppl. VII. p. 357 seqq., Grote: History of Greece III. pag.
378 seqq., Wheeler: Geography of Herodotus pag. 336 seqq. Ren-
nelio adsentitur Larcherus (in nott. ad Herodot. I. 1.) itemque Dureau
de la Malle: Geographie physique de la mer noire etc. pag. 70 not., at-
que etiam quodammodo Ukert. Geogr. d. Gr. et Roem. I, 1. pag. 6
seq.; argumentis enim a Rennelio prolatis, modo quae ille sumpserit ac-
cipiantur, satis probari ait, fieri potuisse talem navigationem, quamvis
an facta fuerit dubitari possit. Ab Herodoti testimonio standum pro-
nuntiat quoque Schlichthorst. (Geogr. Afric. Herod. p. 110), argumenta,
quibus dubitationes a Mannerto prolatae dilui possint, alii tempori re-
servans exponenda. Quod postea fecisse putem Heffter. in Iahn. et See-
bod. Annall. philoll. (1831) IT, 4. pag. 428 seqq., qui singulas Mannerti
dubitationes recenset atque refutat. Idem nunc instituit Iunker |. |.,
qui primum Gosselinit dubitationes ac deinde Mannerti summà curà
diluit vanasque esse Iuculentissime docuit pag. 359 seq. et potissimum
pag. 362 seqq. Ut enim taceam a vero minime abhorrere, Phoenices,
quos longe lateque navibus orbem terrarum perlustrasse et ad Baltici
usque maris litora pervenisse accepimus, Africam quoque circumnavi-
gasse, cuius partem certe iam antea accuratius cognorant, eiusque nar-
rationis testem esse scriptorem fide dignissimum, cui quo minus hic
quoque faciamus fidem, nulla profecto obstat causa idonea; sed hoc ut
omittam, in ipsa Herodoti narratione nihil est, quod ullam commenti
AD HERODOT. IV, 42. 721
mendaciive suspicionem iure moveat, bene monente Heeren. 1. I. 1, 2.
pag. 81. Nec equidem sane intelligo, quo iure Neconem talis expedi-
tionis consilium suscipere potuisse negemus; quem multa ardua terrà
marique suscepisse, quem ad Euphratem usque arma victricia protulisse
maximasque classes exstruxisse accepimus*), qui Phoenicibus, peritis-
simis nautis, ad tale consilium co magis uti potuit, quo magis Phoenicum
potestas, tunc temporis iam debilitata, hand ita multo post a Nabucho-
donosore ita fracta est, ut Phoenices ipsi istiusmodi expeditionibus lon-
ginquis minime operam dare potuerint. Conf. Heeren. Ideen l, 2. pag.
82. Aegyptios vero rebus navalibus illo tempore admodum deditos fuisse
atque Herodoto in iîs, quae de Neconis expeditione hac enarrat, omnem
fidem tribuendam esse statuit quoque Rosellini Monum. civil. III. p.
120 seq.
Jam quod navigationis difficultates obiiciunt temporisque brevita-
tem aut, ut aliis placet, nimiam temporis longitudinem in hoc iter in-
sumptam, haec minime talia esse, quac narrationis fidem elevare adeoque
tollere possint, bene vidit Heeren. Ì. I. pag. 81 idemque edocuit Rennel.
Geogr. Herod. pag. 613 (coll. Ukert. I, 1. pag. 17) accurata disputa-
tione, qua singula spatia Phoenicibus navigantibus permeanda diligen-
ter emensus, ventorum simul statis mensibus flantium ratione habita,
optime commonstravit, nil hactenus inveniri, quo minus Phoenices tem-
pore indicato Africam circumnavigare illudqune iter conficere potuisse
existimentur **). Qui cum terram ac litora potissimum legerent, faci-
lius etiam victum ac potum necessarium inde sibi comparare potuerunt.
Quae eadem observans Rennel. |. 1. pag. 695 maris quoque fluctus
tanta impedimenta afferre potuisse negat (I. l. pag. 6096—701) idemque
navium vult haberi rationem***), quibus veteres usi sint, multo illis
quidem facilioribus et ad navigationem secundum litora instituendam
aptioribus indeque minus expositis periculo ab omnì ventorum vi flu-
ctuumve procellarumque violentia. Ac praeterea tenendum est, Phoe-
nices, quippe assuetos ei navigationis rationi, quae litora potissimum
sequitur ac tenet, ex eo ipso in navigandi arte ipsisque adeo periculis s8ns-
tinendis versatiores esse factos; unde quoque explicandum, cur Europae
litora legendo ad Britanniam usque Balticiqne maris oras pervenerint.
Libyae autem oram ex parte quidem iam Salomonis inde ab aetate eos
cognitam habuisse novimus; quam nisi cognovissent, profecto in eam
incidere non potnissent cogitationem, ut serere messemque facere in
his regionibus institnerent. Quin hac ipsa Libycae orae notitia eos in-
citatos esse putat Rennel. 1. I. pag. 689, ad talem expeditionem susci-
*) Conf. de his, quae plura singula protulerunt Rennel. pag.689, Hcee-
ren. Ideen I, 2. pag. 82, Koes. l. Ì. pag. 14 seqq. Quod vero suspicatur
Grotefend. (in Praefat. ad Sanchuniath. pag. XX), Neconis expeditionem
hanc, de qua Herodotus tradit, potius directam fuisse ad insulam Tapro-
banen (nos: Ceylon), quam quidem eandem esse vult atque sacrae scriptu-
rae terram Ophir, id certe probare nequeo.
**) Conf. etiam Koes. I. l. pag. 21 seqq. et Wheeler. 1. 1. pag. 339 seqq.
***) Rennel. l. l. pag. 702. Add. Koes. l. l. pag. 45.
HERODOT. Il. 46
722 EXCURSUS XI AD HERODOT. IV, 42.
piendam regionesque ulterius sitas cognoscendas; quo eodem modo Lu-
sitanos nautas saeculo decimo quinto post Chr. n. excitatos esse neminem
fugit. Nec minus ventorum etesiarum directionem ac fluctuum cursum
Phoenices novisse statuas necesse est, qui maris hac experientia freti
Africam circumnavigandì inceptum haud irritum fore hand scio an fue-
rint arbitrati. Cf. Koes. 1. I. p. 16. 17. Ac, ne quid omittam, Africam
admonent*) multo facilius, ab Arabico sinu si proficiscaris , circumnavi-
gari posse (prouti Phoenices iussu regis Aegyptii fecisse narrantur)
quam a contraria parte, a mari mediterraneo nimirum per columnas Her-
culeas si itineris initium feceris, cum in illa via multa sane esse dicantur,
quae erpeditiorem ac faciliorem reddant navigationem, ventos dico statis
tempestatibus flantes, maris fluctus, iis, qui terras legant navigando,
valde respiciendos indeque Phoenicibus secundos, alia, quae hîc expo-
nere longum.
Iam haec in universum monita sufficiant; quibus addantur, quae in
notis singula ad ipsa Herodoti verba rite intelligenda ac diiudicanda at-
tulimus. ,, Vidimus iam (surit verba Koesii |. Ì. pag. 28) nullum esse
huius narrationis momentum, quod rei naturae rite cognitae repugnet,
plura vero, quibus insit vis ad probandam rei narratae magnam verisi-
militudinem.‘ — ,,Omnibus, quae alicuius momenti fuerint, argumentis
adversus narrationem nostram Herodoteam sic perlustratis patet, ex-
presso testimonio historico auctoris fide dignissimi ne unicum quidem
solidum argumentum huc usque oppositum fuisse, id vero ipsum nihil
continere, quod non sit verisimillimum riteque cognitis, de quibus agitur,
temporibus et locis prorsus consentaneum; adeo ut ‘iure non minus veram
putemus narrationem Herodoti de Africa viginti et quod excurrit saeculis
ante Vasconem di Gama circumnavigata, quam quae de huius navigatione
referuntur.‘* (pag. 30 ibid.) Add. Iunkeri iudicium in fine dissertationis
laud. pag. 385 his verbis editum: ,,Hiemiìt abschliessend glaube ich hin-
langlich dargethan zu haben, dass man durchaus sich im Irrthume befin-
det, wenn man der Umschiffung Libyens durch die Phoeniker die Wahr-
scheinlichkeit absprechen will; dass alle Gegenanfiihrungen an dem star.
ken Gewichte innerer und ausserer Griinde, welche fiir die Umschiffung
sprechen, als unhaltbar scheitern, und dass daher Herodots Zengniss,
Libyen sei auf Befehl des igyptischen Konigs Neko von den Phoenikern
umschifft worden, volle historische Giiltigkeit habe.‘ Idem confiteri coa-
ctus fuit Wheeler in fine disputationis de hac navigatione eiusque fide in-
stitutae I. I. pag. 345, idemque statuendum esse docent Grote I. |. IIl. p.
389, Kruse: Aelteste Geschichte von Indien pag. 34 seq. et vir doctus
in Africae descriptione (Edinbourg Cabinet. Library Vol. II) pag. 43 seq.
*) Conf. Rennel, 1. I. pag. 693 seqq., Koes. 1. 1. pag. 16 seqq.
EXCURSUS XII AD HERODOT. IV, 4. 723
EXCURSUS XII
AD HERODOT. IV, 44.
De Scylace Caryandensi.
Adhuc, quod nemo nescit, exstat Scylacis Caryandensis nomine in-
scriptus IleolrAovs ts dadacons tig olmovuévns Evoeonmns xal ’Acias nel
Asfvne *); cuius libri auctorem eundem esse atque Herodoti Scylacem
post Lucam Holsten. (in Bredovii Epistt. Pariss. pag. 13), Fabricium
(Bibl. Gr. IV. pag.606 Harles.), alios, commonstrare studuit Sancto-Cru-
cius (in Mém. de l’Acad. d. Inscr. Tom. XLII. pag. 350 sqq. coll. Exa-
men critiq. des hist. d'Alexandr. pag. 730), quem sequuntur Larcherus in
annotatione ad Herodotì locum et Dureau de la Malle (Geographie phy-
sique de la mer noire etc. pag. 67 coll. Mazocchi”Tabb. Heracl. pag. 101,
qui Scylacem paulo post Herodotum scripsisse censet). At alium esse
Scylacem primus contendit Is. Voss. in Praefat. (pag. 153 T. I Geogrr.
minn. ed. Gail.). Tres omnino antiquitus fuisse Scylaces ille ponit bene
distinguendos; quorum primus idemque antiquissimus ab Herodoto com-
memoretur, Darii Hystaspis aequalis, alter sub Dario Notho vixerit, ter-
tius Polybii aetate**). Ipsum opusculum, quod Scylacis sub nomine
adhnc fertur, érropnv et compendium maioris operis fuisse nullus du-
bitat. Quae valde displicuisse Iac. Gronovio, ex eius praefatione ad
Henr. de Bleyswyck apparet (pag. 155 seqq. 158 seq. ed. Gail.); cui ad-
stipulatur Coraés ad Strabon. XIII. p. 583 s. 873 C. trad. franc. Postea
exstitit Henr. Dodwell., qui Peripli auctorem ab Herodoteo Scylace di-
versum multoque iuniorem ac Polybii ferme aetate florentem facit; tu
conf. Dissertat., in qua ostenditur, Scylacem Polybio coaevum fuisse
S. 1-4 et add. Wasse ad Thucydid. II, 97 observantem dicendi nonnul-
las formulas in Periplo obvias,-quae recentioris aetatis scriptorem sane-
quam prodere videantur. At nullo niti fandamento rationes a Dodwello
*) Typis expressus invepitur in editionibus Geographorum Graecorum
minorum Dav, Hoeschelii (Aug. Vindel. 1€00), Is. Vossii (Amstelod. 1679
et cum Is. Vossii, I. Palmerii et I. Gronovii nott. in Geographia antiqua
Lugdun. Batav. 1697), Hudsoni (T. I. Oxon. 1698), I. Fr. Gailii (T. I. Pa-
ris. 1826), in editione fragmentorum Hecataei Milesii a Klausen. facta
(Berolin. 1831); seorsim edidit periplum B. Fabricius, Dresdae 1848, om-
nium optime Graeca verba peripli dedit atque illustravit Car. Mueller in:
Geograph. Graecc. minn. T. I. (Paris. 1655) p. XXXIII seqq. et p. 15 seqq.
**) Eodem modo tres Scylaces distingui vult Mueller. (Geogr. Gr. min.
I. p. XXXV) : Scylacem Caryandensem; alterum, qui contra Polybir m
scripsit (vid. Suidas s. v.); tertium a Cicerone (De divin. II, 42) ccn mc mo-
ratum, forsitan non diversum ab altero. Alium Scy/ucem ncvimus ex He-
rodot. V, 33, alium ex inecripticne Tenia in Corp. Inecript. Graec. I. pr. 203.
46 *
7124 EXCURSUS XII
prolatas contendit Mannert. (Geogr. d. Gr. u. Roem. I. pag. 59 seqg.),
ipse Scylacem Alexandro Magno priorem probabiliter statuens vixisse
primis belli Peloponnesiaci annis (ibid. pag. 61. 62). Contra Bougainvil
lius (Mém. de l’Acad. d. Inscript. XXVIII. pag. 266 seqq.) intra annos
370—360 a. Chr. n. Scylacem, Peripli auctorem, vixisse vult. Quem
Timaeo iuniorem fuisse iudicant Cluver. Ital. antiq. IV, 4. pag. 1166 et
I. H. Voss. (Weltkunde etc. pag. 7. 10). Quin sub Philippi, Macedo-
num regis, imperio, intra a. 360 a. Chr. n. et 3-18 a Scylace periplum,
quì superest, confectum esse Niebuhrius statuit (Denkschrift d. Berlin.
Acad. 1801—1811. pag. 83. Kleine hist. Schrift 1. pag. 105 segg.) item.
que Ukert. in Geograph. I, 2. pag. 285 seqq., ubi etiam reliquorum sen-
tentias de hoc periplo excitantur; quod idem postea fecisse video Klau-
sen. Î. mox Ì. pag. 273 seq. atque Forbigerum in: Handbuch d. alt. Geo-
graph. I. p. 114, qui et ipse ad Niebuhrii sententiam accedit *). Neque
admodum inde discedit Letronnius (Fragments de poèémes geograph. pag.
212 seqq.) intra ann. 349—345 periplum scribi debuisse contendens: quem
eundem intra ann. 338—335 haud scio an maiori cum probabilitate repo-
nat Car. Mueller. Geogr. Graecc. minn. I. pag. XLIV: quibuscum cou-
ferantur, quae de tota huius, qui nunc superest, peripli conditione, de
fontibns, unde ductum est argumentum, de tempore, quo compositus est
libellus, et de variis, quae prolatae sunt, virorum doctorum sententiis
disseruit Fabricius in: Zeitschrift f. Alterthumswiss. 1841. nr. 132. 133.
1841. nr. 136—138 et in Jahrbb. f. Philolog. u. Paedagog. Supplem. Vol.
XII. p.5 seqq. Ac sane si argumentum, quod in mari mediterraneo
Pontoque Enxino eiusque litore describendo potius quam in orientali
Oceano versetur, si linguam minime illam quidem Ionicam Doricamve,
quemadmodum a scriptore Herodotì aequali adeoque priori itemque Care
homine exspectandum, respiciamus, Peripli awctor vix idem esse pote-
rit atque ille, cuius Herodotus h. I. meminit. Quae cum ita sint, Gai-
lius coniicit Atticum quendam virum, Demosthenis aequalem, Scylacis
viri celeberrimi (eius nimirum, qui Darii aequalis ab Herodoto appel-
latur) Periplum suis dedisse, saepius in suam dialectum vertendo, et ad-
ditamentis perpaucis amplificasse (pag. 207 coll. pag. 225 $. 29. Geogrr.
minn, T. I). Contra quae longior nunc Jegitur disputatio Klausenii in
libro, qui inscribitur: ,,Hecataei Milesii fragmenta. Scylacis Caryan-
densis Periplus. Berolin. 1831. 8.4 pag. 259 seqg., qui ipse ad Bou-
gainvillii et Niebuhrii rationes accedens Periplum media vel exeunte
Olymp. CVII scriptum fuisse statuit. Utut est, Scylacem Caryandensem,
quem Herodotus commemoravit, Peripli, qualis nunc fertur, auctorem
haudquaquam esse, hoc dubio vix carere mihi videtur; quamquam viri
*) Niebuhrii disputationem in Anglorum sermonem conversam exhi-
buit quoqne vir doctus in The Philological Museum (Cambridge 1832) Vol.
I. pag. 245 seqq., cui inde a pag. 264 aliorum virorum doctorum sententias
adiecit: ipso p. 278 seq. in los. Scaligeri sententiam discedere mavult,
qui teste Holstenio loco supra laudato p. 13 in suo Seylacis libro adnota-
verat, videri sibi nuctorem aetate Darii Codomanni vixisse, i. e. intra ann.
338—330 ante Chr. n.
AD HERODOT. IV, 4. 725
celeberrimi nomen a serioris aetatis scriptore opusculo suo praepositum
fuisse valde fit credibile. Ac mirum quoque videtur Robertsono (Kenntn.
d. Alten von Ind. pag. 196 seqq.), quod nec Nearchus, nec Ptolemaeus,
nec Aristobulus, nec ipse denique Arrianus Scylacis de itinere ullam
fecerint mentionem, quod cum ex ignorantia fieri vix potuisset, quia
omnium in ore manibusque versarentur Herodotei libri, hanc ille affert
causam, quod de Scylacis fide hi auctores, quos dixi, maxime dubita-
rint. Neque hoc meà quidem sententià praetermittendum , in quod me-
rito iam incidit Mannert. l. I. pag. 59, Herodotum, Scylacem, ubi vo-
cat, minime scriptum quoddam, quod ille confecerit posterisque relique-
rit, commemorare; quod si unquam exstitisset, ab Herodoto commemo -
ratum certe fuisse omnis mihi persuadet ratio. Vix enim credibile est,
tale scriptum, modo ullius fuisset momenti, latuisse patrem historiae,
quem omnia sedulo conquisivisse scimus neque in commemorando Scy-
lace tale quid praetermissurum fuisse putamus, modo huius libri ulla ad
ipsum pervenisset notitia. Multum enim abest, ut cum Muellero |, |. p.
XXXV statuam, Herodotum de hac Scylacis navigatione literis mandata
spro more suo‘ nibil tradidisse: immo nihil tradidisse illum existimo,
quod illius libelli nullam habuerit cognitionem; neque id unquam mihi.
persuaderi patiar, ut quae de Scylacis hac navigatione tradiderit No-
ster, cum altera illa Africae circumnavigatione, Nechonis iussu instituta,
ita cohaerere putem, ut consulto et cum artificio quodam haec conficta
perbibeantur. Quamquam enim utique mirum, scriptum illud, quo Scy-
lacem hanc navigationem perscripsisse putamus, Herodoto non innotu-
isse indeque etiam haud commemorari ab ipso in Italia haud scio an de-
geuti, cum ea, quae dudum ante parata habuerit, literis perscriberet,
librum tamen huiusmodi ab hoc Scylace Caryandensi scriptum exstitisse,
dubio caret atque ex ipsis, quae supersunt, fragmentis adhuc supersti-
tibua et Ionica dialecto conscriptis cerni potest: Aristotel. Politic. VII,
13, 1. Harpocrat. (8. v. vò yijv oluodvrss), Philostrat. Wit. Apoll. TTI,
47. Tzetz. Hist. VII, (620. Athen. II. pag. 70 C.: quae post alios recte
exhibuit Mueller. 1. 1. p. XXXFV, alia quoque de hoc Scylace testimonia
afferens Suidae s. v., Stephani Byzant., aliorum, et singula eius opera,
quantum quidem id licet, persequens. Quod item nuper fecit Gut-
schmidt in Mus. Rhen. N. F. IX. p. 141 seqq. Hunc vero librum Scy-
lacis Caryandensis mature iam perditum esse, non est, quod pluribus
admoneamus; neque in tanta fragmentorum paucitate concludere licet,
quantum inde transierit in eum periplum, qui hodie superest falso Scy-
lacis nomine inscriptus, sed longe posteriori tempori adscribendus.
Ipsam vero navigationem a Scylace institutam esse quod ponunt circa an-
num 509 ante Chr. n., igitur compluribus annis post Babylonem captam
anno 518 (vid. nott. ad III, 150) et post Scythicam expeditionem ann.
515—513 factam (vid. Excurs. ad IV, 1), unde consequens est, librum
a Scylace de hoc itinere ante id tempus conscriptum esse non posse:
vix recte mihi videntur statuere, cum probabilius certe videatur, naviì-
gationem illam susceptam esse, quo tempore Darius et Scythicis et Grae-
cis rebus se non prorsus dedisset, igitnr ante annum 513. Quod si recte
726 EXCURSUS XII AD HERODOT. IV, 4.
posuimus, Scylacis librum de hoc itinere non longe post hunc annum
scriptum esse verisimile est. Quem eundem Scylacem praeter hoc opus
alium quoge librum scripsisse, quo res Heraclidis, Mylasorum regis
(vid. Herodot. V, 121 seq.), persecutus sit, scite coniicit Gutschmidt |.
I. pag. 141 seq. huc referens, quod inter Scylacis scripta a Suida com-
memorata inveniuntur quoque ra xara rov HoaxAeldn tov Mvdacdv fa-
ciléa ; cuius Heraclidis res cum incidant in ann. ferme 409—194 ante
Chr. n., Scylacem libris scribendis omnino deditum Gutschmidt I. l. p. 115
ponit circa ann. 490 a, Chr. n. Quod si in librum Heraclidis res enar-
rantem utique cadere potest, alterum tamen librum de illa navigatione
scriptum, sive e9/r20vy dixeris sive alio quo nomine appellaris, longe
antea exaratum fuisse mihi admodum verisimile videtur: adeo ut inter
antiquissimos certe Graecorum scriptores hic Scylax Caryandenzis repo-
nendus sit.
LIPSIAE, EX OFFICINA BR. G. TEUBNERI.
E rms — — ————— (iu