Full text of "Commentarius de generibus divinationum, ac graecis latinisque earum vocabulis / [Joachim Camerarius]"

See other formats

Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 

1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Cominencarius 

E GENE' 

Ir. I B V S D I V P 

N A T I O N V M , 

C GRAECIS LATINISQJ 
EARVM VOCABVLIS, 

Autore 

oacliimo Camerario 
Pabepergenfi. 






L I P S 1 AE. 

CVM PRIVILECIO 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 









Early European Books, 


Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 




Images reproduced by 


courtesy of The Wellcome Trust, London. 




1223/A 







generis'avtori- 

TATE 3 ERVDITIONE 

do6trinar , fapientia, amplirsimo ofiia- 
tifsimoq; , ac virtute ilreniio V. Dn. 
H E N R I c o a Ranzaiui, Sercnifsimi 
vcgis Danix inDucatuSIcruicenli,& 
Holfato, ac Dithmarfia Icgato : PrseJfidi 
Segcbergenli : Domino in Bredcm- 
berg, ikc. Domino S, ob- 
fcruando 
S. D. 

N OMNIBVS OM- 

niiim autorum fcriptis, 
I quie& hadcnuSjindc 
vfq; ab initio liuiufmo- 
di (criptionumj de quo 
alibi quarritiirj cdita funt, & cdcn- 
turdcinccps 5 confiderantur haec 
duo : argumcntum fcilicct, & eius, 
quod audor fibi fumfit cxplican- 
dum^& in<;cnio fuo, atq; induftria 
quafi conformandum , tradtatio, 
atq; claboratio. Atq; ex his ciira 
argumcntum bonum , & vtile^ at* 

A 2 quc 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



quCjVt itadicaftijhoneftutn cflfc 
oportct^ tilm elaborationem ipfi- 
us artificiofara , & cruditam y fi- 
quidemopus^ quod extunditur, 
(vtcumpoeta ioquar) poftcrita- 
temfcrre, ideft, viuere5& dura- 
rc y & manibus hominum verfari , 
legendoq; conteri debeat. Sicut 
cnim qui mifcuit vtile dulci ^ in 
poefi 3 Flacco teftc , omne tulit 
pundum : ita quse fcripta res proj- 
claras, bcne & vtihtcr traftant, 
pra?cipualaudem merentur, cum 
tam argumento illa quidemjquam 
claborationc leftioni dodorum 
hominum^ & eruditorum com- 
mcndentur. Qux vero talia funt, 
ea «m^^ji^fit appellarcliceatin pras- 
fentia , & cinxva his contraria, 
qua? tabernas & officinas inftru- 
unt 3 pipcrque conueftiunt. Etfi 
enim aliquando literis pxne inter- 
mortuisinpreciofueruntea etiam 
fcripta, qua? bonasres maledace- 

banr. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



^ DtDICATORlA. 

pantj argutncnti nimirum boni-r 
^atc aliquantifpcr ca conferuantc : 
poftquamtamen a dodis, & cru- 
ditis tradari cadcm coepcrc, con- 
fcftim illa quidcm cuanucrunt, 
ficut luci ccdcntcs tcncbraf . Man- 
Idare ctiam qucnquamlitcris co- 
^gitationcsfuas^quicas ncq; cla^ 
borarc noucrit ^ ncquc vllo modo 
i intclligcntmm probarc lc<5tioni » 
' hominis cft , vt modcratiflimc di- 
cam 3 intcmpcranter abutentis 
' ocio & litcris , quodctiamCicc- 
^ ro fcribit. Quod fi artificiofa ^ & 
crudita claboratio impcndatur 
argumcntislcuibusj & futilibus , 
4Ut malis ctiam^ & noccntibus vi- 
tie3moribus3& faluti hominum, 
quse indc cxiftunt fcripta /zctTmo- 
T%xm appcUantur , & kamt^xvo» : 
qualia funt, quas artctjfi amandi, 
autaleam tradiderunt , & afip>iro- 
^ro/ioe^ comcndaruntjCvtamur cnim 
Yctcrum cxemplis minus quam rc- 

A 3 centi' 




r 

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



^ ' I J O L A 

centium/eu noftrorumhominum 
odiofis ) & obfcena pocmata alia, 
quibus tanquam colloquijs pra- 
nis^boni mores corrumpuntur. 
H^cigitur quatuor hoc modo ge- 
nera conftituercpofTumus, quib. 
comprehendantur,qu^ fub hxc 
cadere oportet fcripta vniucrfa , 
tam argumenti, quam claboratio- 
nis rcfpcdu, argumcnti tnmcn in- 
primis. Nam qu^futilcs autmalse 
resfuntj ca?,vtnaturamfuammu- 
tcnt^autcxuantjnuUa tradatio- 
nc 3 aut elaboratione , nullaque 
operis cultura, cxpolitioncqi pcr- 
ficipoteft , & Tixplto propric eius 
cffe, quod bonum & honcftum 
cft 5 difputant : qua? tamcn omnia 
de ijs duntaxat accipienda veni- 
untjqu^humani ingenij propria 
funt, ToS-Hcvy^ Aoyy. In quo 
artificiofa claboratio non quseri- 
tur , neque fpcdatur , fcd fidci ac- 
coramoda fimplicitas. De quo 

fcili- 



DBDICA-foki A. 

cilicetpeculiari opus effet difqui- 
itione, quam non fumo mihi in 
iprsefentia. Sed tcAKiTtxvop genus la- 
:ius patet, quod & in multa bona^ 
ic vtilia argumenta^ vitio eorumj 
quiinfcite, autimpudentereatra- 
.ftant 5 fefc implicat. In quapartc 
inprimis fit lubrica , & periculofa 
eius argumenti explicatio , quod 
huius libelli index profitetur, & 
fcriptumipfumpcrfequitur^quan- 
tumuis per fefit fpeciofum, & ar- 
Iduum. De diuinatioue enim ver- 
J)a facere eiufmodi eft^vt omniura 
•f|fapicntum attentionem excitet, 
prxfcrtim in ecclefia , & populo 
D B 1 5 qui folus poteft hac de rc 
dilfcrere aliquid 5 opcramq; in ea 
explananda nauare. Quanti enim 
momcnti res funt? & quam diffi- 
ciles ad explicandum ? fi tamea 
i explicarifatisilla: quidempolTunt. 
! Nam & dc caufis diuinationis dif- 
' fcrere, quaf3& quales fintjSc often- 

A 4 derc. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



dcrCjquas ciim ih aatura, tum cx-r ji 
ira hanc, facultatem talcm com-! j 
moucant>& quoraodo cam comt 
moucant , id eiufmodi cft , vt cot 
natus faltem in Iiis periculo noti 
vacct. Sunt enim & PhyCicx^Sc 
cxtcrna? ^wif^d^y & mixti cx vtro- 
quc gcneris , cum cxtcrnar caufe 
illa! quidcm alias naturam affu- 
mant , & adminiculis huius ad ef- 
fc(Sioncs fuas vtantur, alias fine 
his virtute propria in hominibus; 
perficiant, quod agunt , alias a 
bona quadam potcntia ^ alias a 
inala cxiftant, qua? fcilicct iam 
poteftatis crunt vcl diuina?, vel 
diabolica?. Atq; vt hxc excutere 
finguladifficilimum eft,ita mul- 
todifficilius dijudicarc,& difcer- 
ncrcfpirituSj&cffciaioneshorum, 
fiue a Deoemancnt,fiueabho- 
ftibusDei,& omnium operu eius, 
& naturse vniuerfa* ( quantum qui- 
dem in ipfis eft j deftru(5torib. dia- 

bolis 



R I A . 

proficifcaiTtur : pr^fcrtlm 
f:um ita hocfit impeditum, vt iti 
prima ecclefia Spiritus fandus pe- 
i /culiari dono fuo ea de rc iudicium 
ifanftis conferre neceffe habuerit. 
Etfi vna qu^edam nota eft fatis illa 
|uidem euidens , ac manifefta, 
juodfpiritus prophetarumfubie- 
Fiftus eft prophetisj & qua? in homi- 
ne occupat, eailluftrat^ & mcHo- 
ira facitj nuilam vim affert, nihil 
'deformatj aut detorquet , vt nihil 
fiat ccitjQoWifiTOP ^tnultd minusim- 
mane aliquid , & abhorrens : Al- 
ter autem fpiritus eos 3 quos inua- 
ditj ita cxcrcet, ficut in Sibylli 
Maroniana videre eft^ cui 

non vultus , non color vnuSf 
Ko« comu mansere com<t , fcdfe^us anbeltm 
Et rabiefera corda tument. 

Qmd ? quod & ipfa 

mmanis tn antro 
^acchatur vates, magnum fifeBore pofiie 
'£xcufiiffe Deum. tanto magis tUefattgat 
Os rabidujfera corda domansyfmgitj^ premendo^ 

mt. A j Omni- 

i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Omnino cnim ibi, vt Latinilocuti 
fucruntjvaticinatur, & infanit Cu 
ma?a illa iy^a^^tfiv^©^ : vnde & va 
ticinari infanire eft Latinis» Multa. 
tamen hic idem malus fpiritus; 
abfq; vi^ & detorfione tali cultori. 
bus fuis communicat , quos vel 
Tion totos inuadit, & occupat, aut 
prorfus etiam non inuadit, fed qui 
commercio duntaxat, & confue- 
tudine^ atqj minifterio eius vtun- 
turextcrno. Quod cum vfuucnit, 
tum fcilicet x{<T^j«ft requiruntur- 
alia^ & inprimis, vt quid natura 
poflTit^ quidnon pofTit, confidere- 
tur. Quibus tanquam limitibus 
circumfcribi respoteft,fi confti- 
tuatur , quid illaru diuinationum 
ferat^quid non fcrat Chriftiana 
pietas : cetera finis prodit , ad que 
iltetendunt, & confilium, ficut& 
Tg{<atri?jy/<fld#diabolicam5 dequa eft 
Deut.cap. 13. Generibus autem 
diuinationcs diftinguerCj & cx- 

cmpla 



« D I C A*T O R I A. 

fmpla harum cx fcriptis vcterum 
^ ongcrcre , minus cft opcro/um 
iloaisy cum res ipfa laboriofa ma- 
||is fit y quam ingenium rcquirat 
i doftrinam : & hxc tamcn ali; 
iJijs rcdius pcrfpiciunt, & mclius, 
^ luGulentius : quanqua hic ctiam 
nulti multa vidcnt^ omncs autcm 
. mnia^ vt de pidlorum operibus 
.rribit Ariftotcles^ vnus vcro nun- 
quamvidctomnia. De hisigitur 
antis rcbus aliqui ficfcripfcrunt, 
l t non tantum nihil explicarcnt 
orumjqu^ dcbebant, autvtilitcr 
loncrcnt, autdocerentaliquid, 
i^dcontra potius eadiccrent3& 
'cmonftrarcntj qux curiofitatem 
ominum commoucrent^ atque 
:ugercnt cupiditatcm cognofcen- 
•i ea, qua? fatius erat ignorari. la 
^^ua partc magis funt ridiculi ij, 
*ii cum rcfutanda fibi hxc fu- 
[ lant, refutando acrefcllcndo illa 
Sfa doccnt , faciuntq; 

' fua 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



fua ^ibeant in KdKinxvA* Aliqui 
enim prorfus ad Mzgix KAKouxvix^^ 
ddabuntur, cum abfquehocvel 
faa fponte difputationib.us huiuf^ 
jnodi, & fcienti^ atq; traftation^ 
diuinationum vel minime fuperi 
ftitiofarum , mirabiliter fe ingere- 
re, ac mifcere fuperftitio foleat, i4 
quodin eruditaillaex aftris diui-i 
natipnc attendcntibus non eft ob- 
fcurum, Memini etiam quid qui-i: 
bufdam acciderit, qui per lufunj 
fortes aliquando exquifiuerunt ex. 
vcrfibus Virgilianis. Itaqueinrer 
beneficia Dei nonpoftremoloco 
cenfcndum cfto quodHctrufcaru 
artium libri omnes fublati funt 
auguriorum, extifpicina?,omnium 
prsefenfionum denique aliarum* 
Hisenimmulto magis abufuri cf- 
fent homines, quam Solomonicis 
lAfidTCiv , quib, amiffis eft aliquan- 
toplus dammfaaum. Quos igi-; 
tur Ptolem^eus praedi(ftionibus ex 

aftris 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



r> B D I C A 



i A 



ftris prarfinit ;> eos vmucrfe diut- 
lationihumanselimites j acgenc^ 
iibus huius fidgulis pangere nos 
portetjr (pv^tKdVp StwAjQif* 
^eter^e cnim3qu3& funtmixtige- 
eris 3 & iiabcnt aliqtiid ciim (pv 
'iKQV , tum ctiam extcrnum^ aut 
aatura? captum prorfusfuperanf^ 
^ liut totap funt potenti^e cuiufdara 
r liena?. Ad h^cigiturgencra duo 
r jcrtinetj & airuiiiendum eft ter- 

'^um x{*rjyf /oK^quse cft ^oKifiaa-M fpi- 

ituum, vt hac ratione tres omni-^ 
lo ftatuanturnorm^e^ac regulac 
.:uiufcurtq5 diuinationis, ad quas 
ttcndere oportGt eurn, qui hac 
lcrciudicium ferrc sfeq; &alios 
fnftruere atquc infdrmare vclit. 
Atq; de toto hoc gcder e libenter 
rognouiffcra difputationcspatris 
mci 5 s&tatc pnTfertira ipfius tam 
Toucdta, atque hoc; rer um vfu>& 
'kpcrictttia, (neq,' eiiini poflum 
legare, auidcmeillas requirerc, 

&, cui' 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



iCyCUi cleaclenu uoc ineum ad all 
os diflimulem, caufamnon video,' 
quas omnino cxiftimo eum hui^ 
fcripto prsemilTuru fuiffe , fi, ferenl 
tc ita: voluntate diuina, vita ipfi ec 
vfq; produfta fuilTet , vt opufculo 
huic fumam, quod dici folet , ma^ 
num addere ci licuiffet. Nam tam 
ctfi&alibi^tumprsecipuein con-"" 
ucrfionibus Plutarchicis fuis, ali- . 
quid illaru attigerit , huius tameni 
fcripti argumentu plenius ei quid 
dam ac luculcntiusextorfiffetji 
quo quidc ipfi ex profeffo de co 
quodrcs poftulabat diffcrcnduni 
fuiffct^Scd T*V w*Tij' «ivjjcr^ j quera 
etfi & bonis litcris, 8>c noftr» fami-. 
liseconfcruatum cffe diutius ,non 
poffum no optare, co tamen tem- 
pore,& ajtatc tam grandi ab setcr 
no Dco cuocatu cffe ipfum cx his • 
calamitofiflimis tcrris animaduer-; 
to^vt diutius fupcrftiti bcne forfan 
cflenonpotuiflet. Atuoautcm,,. 

Nobi-j 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D B D I C A T O R I A. 

jlobilifs. acgencrofiirimeRanzo- 
iii , liberalis cognitionis infinito 
[udio, huius fcripti occafio cxti- 
it , & patri meo , vt illiid inftitue- 
ct, caufa allata eft^ vt fi qui volu- 
Vtatis autetiamfruflus aliquidex 
*lius ledionc pcrcepturi funt^ij 
PlTu» nobilitati gratias dcbcant, 
[uod tc ipfum excitate, atq; adeo 
ioministui3& autoritatis refpc- 
iu impellentc, hxc fint cis ab au- 
"'^reprocurataomnia. Cum enim 
ipcriorib. annisper literas ab eo 
le annis climadcricis qu«rercs,& 
cholam huius doarin^ aliquam 
xpctere vidcrcris, paulo poft, vt 
)bfequerctur honeftiffimo & libe- 
aliflimo ftudio tuo, intcr curas & 
.'gritudincs animi multiplices, 
luas augere quoq; illi coeperat lu- 
ius domefticus grauis admodu , 
nortua ipfi vxore, matre noftra 
>ptima 5 tum intcr nota? omnibus 
lualctudinis molcftias^hoc mc- 

ditari 



Ecrly Europeon Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



ditari coepit , ac tandcm , quod 
in hocineftlibello , dehis peifcri 
pfit & confecit» Vt autem pleniuj 
hoc fcriptum fieretj & tu^ cupidii 
tati luculentius gratificaretur, lit ' 
que inferuiret , quafi auftariu ho 
addiditjquod deceteris diuina-i 
tionib^ adiunaum vides , ne nudi 
ad te climaiaeres tui veilirent 
Cum quidem dc hisipfis & folii 
ctiam quaercre , non poffitin dcH 
arinaliberali quenqua dcdecere 
Quis enim erudita? cognitionii; 
cupidus nonexpctat fdre^ quarr 
feptimum y & nanum annum iii 
vita humana quafi flfex«-s quof* 
dam,& fcalarum graduSj «tati fe^ 
ccrint fapientes vetcres ? quibu!|;^ 
nitatur ingreflio , vcl fcanfio pcMJ^' 
tius huius , ( puto cnim hos effe 
i6A<f«*xec^,ctiamfi quibufdam nort 
dimaaercs fint, fed ckmaaeres^ 
& cur interic(ftorum annoru nb 
ieque ratio habeatur. Nouenari 

tame 



D E 



I A 



en obferuatio*recentior eft, & 
latoneprimiim introduilapu- 
^ftur, quod Plato vita? humanae 
dbucrit annos x x c i . cuius nu- 
:eri nouenarius cft wuSfft/a) , id 
ft, radix quadrata^vt ^ogiftici 
ftri nominant, & alludunt ad 
lum numerum preces Mofc , 
rua^ intcr Pfalmos funt loco xc* 
itindc fufpicari alicuiliceat^ Pla- 
onem hoc in Aegypto didicilTe* 
f .jttfi quomodo eludi hsec tota an- 
^-,|quitatis obferuatio foleat ab ob^ 
reftatoribus nonnullis nimiiim 
fapicntibus , non ignoro. In an- 
Jios enim ( inquiunt ) climaftcri-' 
xos 3 & his tcmpus proximum in^ 
:idcrc folcre dicitis cucntus no- 
\ros grauiorcs , hi funt nonus , & 
'cptimus 5 crgo etiam oftauus , 
liuntj & fextus3& dccimus non 
:arebunt pcricuIo,quifcptimum 
nonum proxime pr^rcedunt, & 
'quuntur. Tribuatur iam vtriq; 

B clima- 



Early European Books; Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



o L A 

in dicbu; 



I 



( 



climaftcri t«inquam 
criticis fua tv^Hi^:, vt vcrbi ca 
fa^quartus dc /cptimo, & qui 
tus de nono indicct ^ ita relin- 
quentur tantum monas, dyas ^ & 
trias, quas & ipfas btSHliodv cAfUl^^ 
li faciamusj nihil crit in decade tuii 
tum a climafterCj vclh^ecpotius 
tota climaftcr erit 5 nec potcrit 
crrare diuinatio. Sicrifcrunt Epi- 
curci hypothefes Geomctricas, 
Briarei cxemplo. Si enim cen- 
tum , dixerunt , manus ille haberp 
ponatur , non crit amplius incon- 
fentaneum , quod de digitorum 
numero concludctur. Scd de rc 
vt cognofcas 5 mitto Tuse gencro- 
far NobiUtati fiue commentatio 
nem hanc , fiuc fcholam potiu 
patrisnici, &'eam quidcm typis 
cxprcfTam publicCjCum ij, qui-|- 
bus tcftamcnto ccnfuram & iu-|i 
diciumde fuis fcriptiscognofcen- jr. 
di, ftatuendiq; pcrmilit ^ editio- ; 

ncm 



I 

i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



r DEDIC^AfoklA. 

xm haud improbarentj vel fal- 
mihi permitterent , ne defi- 
[crium tuum ftudij HbcraHs de- 
dneretur amplius in eo cogno- 
ifc^tendojdc quo fcirc expetiuifti* 
!• in ceteris diuinationum generi- 
i^^us animaducrtere licet , hanc 
2i,lii4*um tradtationem , vt ita dicam , 
^ci[>ifiuriKCitTi^u» efte voluiftcj cum 
...atina & gr«eca vocabula dunta- 
|:f&at malarum artium , in pli^rifq; 
lh|:onigere& explicarefatis habue- 
SJrit. Itaque ficri poterit, vt multi 
(mm ledoribusaliquidrcquirantam- 
)Uus. Sed omniacuiulcunq; rno- 
^difint velle cognolccrc, curiofum 
eftjCorum vcro , qua? libcralcm 
cognitioncmhabcntj ftudiotcne- 
rij (p4Aflf6<»9«W eft proprium. Et 
illa 7S'^\v[/,a,6ij^o<riwyi , nullarumq; 
rerum & artium ignoratio non 
j Jtantiim KinaTiTfi eft , fccundum 
-i;ji|griEci Epigrammatis fententiam > 
1 Ucd in malas ctiam5& rcUigioni, & 

B 2 pietati 



I» 




Ecrly European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



pietati contrariks artcs vt abea 
oportct 5 quales funt Magicse 
quas propter idololatriam ferr 
& igni perfequitur ecclefia . Iii 
quas nimirum , fed occafionibus 
alijs, plajriq; delati fuere ex pofte 
rioribus Platonicis ^ de quoruru 
ctiam nonnullis fupplicium fum- 
tum cffe fcribitur. Id quod pro- 
pter eos, qui fcripti huius breuita 
ti fortaffis fuccenfebunt , obiter 
moncndum putaui% vtnonigno- 
rarcnt in huius argumenti cxpla-i 
natione periculofam effe admo- 
dum verbofitatem ^ intelligerent- 
que minime propofitum hoc au- 
tori fuiffe^vt verbofiorem reliquis 
tradiiationem impenderet. Tu^e 
vcro generof^ Nobilitati , fapicn- 
tia?5 &do(ftrinse multiplici ^ & de- 
bitum hoc,& dcftinatum patris 
mei fcriptum mitto^atque more 
iam a Ptolcm^Eiorum vfque tem- 
poribus reccpto ^ infcribo y & de- 

dico. 



D E D I 



I A. 



[co 5 quod eft mter opera cius 
:cnultimum» Nam pra^te^ hoc in- 
Htuerat & aliud aduerfus femido- 
tum quendam Pontificium , qui 
dodrinam vcram ccclcfiarun^ 
oftrarum 5 & ftudium dilige^tiae 
C pictatis^quod celebrando fum- 
um virum, & amicum fuum Phi- 
ppum Mdanchthoncmnauaue- 
at patcr meusjineptiflimo fcrijpto 
,nalcdice infeflatus eft. Confido 
^•,jliu,tco;i Tuam gencrofam Nobili- 
Ufatcni bcnigne accepturam ciim 
Iglpatris mciinfcrib^ndo operamj 



,.^fcum mcum in edendO:5& mitten^ 
do libcUo hoc ftudium gratum 
L ihabitura,mj id quod & reuerentei: 
l^.cpro tCj vtfacerc vclis^ atq^ vt mcj 
& fratres meos ha?redes eflfe finas^ 
^Jbcncuolcntia? eius 3 qua patrem 
'"fnoftrum complcxus cs, te obtc-r 
Jftor 5 qi^i hoc vniceftudemus ^vt 
. i ncfimus ipfo indignafobolcs. Et 
quanquam pari cumparentcno- 

B 3 ftro 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



fi P I S X, O L A 

firo Gontentione promcreriifla 
non pofTumus , in te tamcn co 
lendo& obfcruando non crimus 
ipfo infcriores , id quod & nos fa- 
cerc decet, & a nobis quouis tcm 
pore fict ftudiofe.Etiam hoc (pt\o 
(ro(pf}fitt mcum , ad quod , contra 
dccorum ScmexSc tUcepcrfonse, 
caufa meadcgit^quam agendara 
fufccpi 5 vt fapientia & dodrina 
tuahumanitcraccipiatoro. Quan 
do cnim accipitres dcfunt, noftuis 
vtendum eft in aucupio , vt inquit 
proucrbium vernaculo fcrmone 
tritum, ficut Gr^eci culinarijs allc- 
gorijs idem fcre indicantcs falfa- 
mcnta non cftc fpcrncnda dicunt , 
vbi carnes dcfint. Adquseftioneiu 
ipfam quod attinct ^ fatis habe- 
musjfi tibi3& tui fimilibus hxc 
non difplicucrint, quorum tamcn 
m equeftri ordine non eft maxi- 
mus apudnosnumerus,atque ne 
cxtra quidcm hunc alibimagnus 

admo- 



DBDrC^ATOKiA. 

dmodiim* Valej&faiiercmifc- 
b ordini fcholaftico ne define. 
jerfcriptum menfc Maio , Anno 
!efu Chrifti m • d . l x x v . 



4 



ilOC 



u 



T» Gencrofifs. 
Nob. 

obferuantiffimus 



LvDovicvs loach. 
F. Camerarius. 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



« 



A D LVPO VICVM 

IoA<pUlMX VI m^j-^V M M 

^ fingularis; exempli F. Ca- 
merarium. '^' 



I 



KIL podeU alao tmA quod condi^r aurm. 

Nd prode^l, meisquuacetefca/ltUtr, 
VJu cun5ia valent, & commendantur abSi/u, 

QU(Z caret hoct prectum res habet tUa minus, 
<2ui patris ergo tui , Mujarum promis ad vfum, 

At^ fepulta domi fcrtptaperire vetas, 
Ogentis LVDOVJCE bonagenerojapropa 

Dignm es his meritis ire per ora vtrum. (go^ 
Sic fi( perge precor de Mufis velle mereri, 

Atc^ perenne tibi conciliare decus. 



Gregorius Bcrfmanur 
Profcflor publ. in r 
i\csdicmiaLipfcn. 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



^OMMENTARIVS 

E GENERIBVS DIVl- 

nationum , ac grxcis latinisq; 
earum vocabulis. 



V A M Gracci fjLavTtieiv dC fxavTiyJjj^ 

communi nomine vocarunt, 
am Latini appellarunt diuinationem^ 
unt etiam ixdvTif L^tinis vates , &: 
etvTcAji^ , vaticinari & ariolari, 6c vati- 
cinationes /t/cexT&t5^acT«<, & efoQioTjie-^ctTtt^ 
Et//fl(yTf5'oy,qua(i vaticinationis officina: 
um /i/rtKTevf^ quidem fignificet etiam 
onfiilere & petere oraculum atqj re- 
jponfiim. Dcfinitiones editse Platonis 
'ititulo faciunt fjLuvTiiuv , prxdidionem 
diuinatricem , & (xavTtKlM artem feu fa- 
. rcultatcm diuinandi. Haec enim ibi ex* 

ta.nt : \xavT^dL , ^hrifiMi 'ofoS^n^cdTiK» ^Ji^i-' 
6)f ctvcAj '^S^ei^feaf* Id cft : Diuiuatio eft 
cientia prasfignificatrix rci alicuius, 
Inon demonftrata ratione . Ethsec : 

IfXetYTiKM ^ ^f-illJLM ^tU^HTlKii f« OVTOf Kffl /l/teA- 

)?^ovTOf (eoM ^KJfpJ* Id cft : Diuinatio, eft 
•fcientia ^n cognitione pra^fentium & 
futurorum ad animal mortalc» Lati- 
Inum enim nomen comune. eft vtriufq; 
1. B 5 notio- 

J 



f 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



2 DB GBNB.R.IBV9 

notionis, Ifta autcm ab Platonicis dif- 
putationibus funt alieniora: Quibus 
nomtn etiam ipfum a furore, qux eft 
fxttviet, ducitur, vt afflatus quidam hoc 
indicetur exterior , & nihil tunc loci 
relinquatur menti inteHigentiafq; hu- 
mana?. Coniungimus autem cumhac' 
eas , quas Gra?ci ^tfjy/^«c7«^>/ct^ vocant. 
QusB funt miracula tam religiofa quam 
fuperftitiofa,& ludibria ac fcelera pras- 
ftigiarum atq; veneficiorum. Quibus 
videntur fieri non folum prsedidiones 
futurorum , fcd ca ctiam defignari , , 
qua:&natura? vim efficacitatemq; fu- * 
perant, & nulIafoIertia:humanaeftudiQ i 
& induftria obtineri poflent^ 

Atque ita fe res vidctur habere , vt 
diuinatio omnis diuinafitagitatio, aut 
certc poteftatis alicuius maioris & na- 
tura: Ipirabilis externac, qux Gra:cis 
S^cuixiviof eft. Vt tam cauffa quam effe- 
du fupcret fapicntiam prudentiamquc 
humanam , & nullius fcientia: perce- 
ptis , ncq; artis prseceptis comprchen- 
datur , quamuis quacdam obferuatio- 
mim notationumq; in quibufdam ra- 
tio & via indicetur. Id quoddeillis 
miraculis prajftigijsq; &vencficijs qui- 

bufcun- 



D I y I N»A»T I O N V H* J 

burciinqiie re^fce dici poterit. 

Sunt autem diuinationum harcfer- 
negenera, qua? a nobis enumerabun- 
:ur nominatim fex. 

P R I M V M corum , qvx d Grxcis 
•'^ocantur w^^^utixc) :bia7TlTfx<ilu 
Ea funt oracula & refponfa & va- 
icinationes proprie diumx. Vidcn- 
"^9' omnia ea cflTe interpretationes 
K'- diuinar cuiufdam fententise. Sicut ex 
P j^efchylo de ApoUine refertur : ^ouf ^ 

ftwT»r ^ AoJ/rf>' «T/oi-, De quibus putatur 
Maro fecifle hsec : 

Qu£ Phabopater ommpotens^miJn Vhcebm A- 
?rxdixtt. (^pou^ 

Tah*um prardiafonum adminiftri , 
uibus illavis ac potelhs vtitur expli- 
:atoribus , Grarce vocantur /aj^o^^HTo/ &: 
hro(pMTa^ , qui fuut vatcs & fatidici. Et 
Delphici ApoIHnis peculiaris facerdo$ 
men habuit Pythia. Atq;hisannu- 
nerari poterunt varijs in locis comme- 
poratse & celebrata? Sibyllje. Quod 
omen Grajci iTvfj.oKoyowijTif fignifica- 
^:onem habere vohmt ^eicts0ot,\^f. m" 

B- cnim 7Jf\y ^Huf haKfKToy vocarunt. 
dnoftris temporibus dodiquidam 
viri 



/ 



Early European Books; Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



0 



DB GENBtRlBVS 

viri , & periti fcrmonis Hebraici , ad 
Caballa? nomen linguas Hebraicae allu- 
dere cenfuerunt. Diodoru? Siculus li- 
bro4. Daphnen Tirefi^ filiam Del- 
phis , aitjinitindu quodam tanquam; 
diuino, qui funt cj;^ot/3-/<c/^o/, oracuiafx«t r 
pe prpnuntiafTe, & ex eo Sibyllam vp|ivj 
catam eife : to yi^ U^iofy yKvosSs-\ 
-^^^-/^u fi^vn<cuyiv.. Grasci etiaqi ario^ - 
los vocarunt a-4o»^i^4. i 
His adiungere ppfsit aliquis eyyn^JT 

fjiliovf "avimia; , ^ «p^^oyrrf^ iFVzAifj.(f. <srv9«r^ 
vof (cqiufmodi olim mulierculx qu.x-j; 
ftuofsB fuere. ) Eft eorundem appel-. 

latio tA>^uy.Ktm , & iyytt^noiv , & c^^ yXA^-^; 
imy 6i yctqjiiicLvimy OC ?-i^voy.<tv7m»U1 qui-^, 

bus quasdam cxtranca natura implica- 
ta, dc rebus ignotis & futuris enarrarf 
& prasdicere viderctur . Incolas hos: 
fpiritus efleputant, &: nominant fami->v 
liarcs. Qualcftifpicarilicctfuiffe Socr^- 
tis a Platonc celebratum dasmoniu 
Dc quo tamen alij aliter , & cxtat Pl 
tarchi fcriptum fane mendofum atqu 
mutilum. Vetare hoc noniubcre fiue^ 
impellere nunquam fepe r.cuocare fo-jj 
lebat. 4| 
Secvndvm genusdiuinatio-t; 

num 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



divin^tionvm. 5 

umvifum eftfacere eoriim, quimo- 
busfiderum obferuatis, qux eft ^,70- 
! Hsf^ A^6\QyU , futuros euentus prx- 
jcunt, & de hominum ingenijs, fortu- 
' ;a, vitx4; conditione, denique mortis 
'«tu , vaticinantur . Publicos ctiam 
entus in vtramquc partem demon- 
antes. Quiq; de coelo feruant, & in 
ere apparentes fpecies portentofas , 
r;uar prodigia & oftenta vocant , inter- 
retantuf , qusE funt ci^clyu in vltimb 
bro }i^'^cv ^cuS^ela; , 3c dicuntur i^io&n- 

Ksu 7?^«76^<*: ^^tV<fr qiiarum eft ' 
ufpicina. Eodemq; apponipoterunr 
, qu^ 'js^foyYag-iKa. vocancur, pr^fen- 
nes tempeftatum & aliorum cafu- 
m,de obfcruatione fihgafarium na-' 
r^indiciorum, quatenus hofum cct- 
ftia q\2xdam figna notantur. Iremqi* 
omniatores , quos Gra:ci ovi^cK^iTks ^ > 
)MoUTd( appellant. Eodcm, nifi faliol%' 
:ertinebunc&^/fT«*o^x^^o/, & ^^^otxiv - 

(U feu xko{Aa,yTif , Kflti oAeyr ol (^u^^f^yvcoao^ ^ 

f Kct\QiySfoi , qui in fpcda fronte hotni- 
'^s, & manibus, atq; adeo toto habrtir 
rporis , & prxtcritorum & pr^fen-' 
um & futurorum enarrationem poli- 
tur. Ad quorum artem 6c <srct^iMK^ <^ 



6 DE OENE^RIBVS 

• 

& Ixojiaa-vfjLdLVTiML pertineiit , quse funt 
laotae & fignaj quibus aliqua parte tan- 
quam olei maculacorpus eft infedlum,: 
& motus infoliti vibrantis falientisue, 
alicuius mcmbri, & ya^yttKnriJLo) Itvof ^ 
cum in naribus fentitur titillatio . Per* 
tinent&prsefagia , qux funt <ii!f>o^<iyr{eu 
ij^ ^'jiJLod. De quo eft querela in Tra- 
gcedia: | 

De fomnijs Grseci ita, diftinguentes il- 

la nominibus. ly-j^Trylov iJnBit^f(tyav /ffovTi- 

^a>v iryfx*'^^^ > infomnium , refonans di 
tirnae curse. (^avjatu.a fjLo^tpM A»^oKOTof 
vifum, fpecies abfurda.;j^»iuotT/jr|uof, 5«cn, 
cnfjLeiov , refponfum , fignum diuinum.: 
o^ttfjLtt , a)%oyi^ov , confpedus , direduii^; ' 
fomnium. ov^c^V, o'^f euviyixtiTdhf> {bm- 
iiium, fpccies cum ambagib. Gram-.' 
matici tamen iTvyLoKoyouZii^, faciunt oy«j 

(OK oi%VH To ov ti^oylet , OKcff, To oytu^uvy nyo 

iyojt^av^ id eft, refpondens yerum. 

T B R T I V M genus efto eorum , 
quae Gra;ci a-u(jL0o\tKoL vocant, defigniSt? 
aliquibus extraneis coniedurae , iiue!. 
vocis fiue geftus fingularis , fiue formae|^ 
inufitatae &r mirabilis, & rei inopinatse. 
Cuiufmodi funt : foni & voces omi-> 

num , 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 





divinai*i6nvm. 
nm, auguria & aulpicia, monftra, ex- 
ifpicium^a Grsecishis fereiiominib. 

i idicata : ^r^^cu , KKMnfi ^>^vot , o^K/^ojnco- 

^if,& vno nomine ^uiik^^k^ tyTefxof, 
iums eft h^dTK^-rU. His licet addantur 
k ftrepitus ignoti, motusq; infoliti , & 
jmilia ^ajjfjLUTA , qua? miracula poHTu- 
*ius interpretari , & fpecies vigilanti- 
us oblata: terribiles, quse <^i^iA<t.T% 
nt. 

Qj A R T o loco ponimus ea, qua? 
lommuni nomine Magica appellan- 
br, compledentia iTCjJ^cii, id eft, car- 
ainaruperftitiofa, qua?in homines aut 
es incantantur. Ite prjeftigias,(ic enim 
:icet , vt opinor , interpretari ^owTf/W, 
^iuidam hxc ita diftinxere : E{re//««>'«- 
euocationem fpirituum benefico^ 
jum, vel quorundam mcdix conditio- 
uis, qualemfabulanturfuifle Apollonij 
fyanei , qui fuit 70»? iwe^>or , v£ 
lit Dion, yonTHciy malorum , quos kccko^ 
roKv^ vocant. Item facra quxdam ar- 

i'ana,id eft , «l-^rcggjiTJAy h^ov^^HA;, Cu- 

iufmodi fuere TjAjToi , id eft , initia fa- 
rrorum , vt Eleufinia & Samothracia. 
tena Orgia, vt Liberi & Cabirorum. 

Qua; 



i$ D b o t N E R I B V S 

Qux & fjLvTk^ct y facra arcana» De Ca- 
biris autem verbofa narratio extat 
Paiifanias in Boeoticis. Item vizvey.af* 

cxdem ap* 

pellantur 4«'P(0//e£KT«<w & ri^yG-TrafJLWHea 

4vx*w'^» fuperftitiones euocantesi 
ficut creditur, animas mortuoru, & ei 
illis aliqua de re fcifcitantes. Item ^ait 
cd^tiL y ad animu & corpus corroborat|r 
du,&: *^^i(Tixoi didi, quib.deuinciri ali-*« 
qui putantur carminibus , ad quse an- 
tiqua fuperftitio Hecaten , qux & Lu-* 
na&Diana, alli<:ere fecredidit. Ne4 j 
cyomanticus eft Odyffex Homericafl?, ! 
liber xi. fagaruin autem operationu j 
& carminum fuperftitioforum indici^; 
um Theocriti Virgilijq; pharmaceu-*' 
tria , & Oratianum carmen cuius ini- 
tium : At 6 Deorum quicquid in ter-f ^ 
ris regit( fic enim eruditi illum vcrfumj»^ 
cenfcnt exarandum ) Terras & huma-^f^" 
num genus. Et hoc : Nunc efficaci do|^ 
nianus fcientise . Et Satyra 8. Hbri pri-^^ 
mi. Fortaffe in hanc clalfem referre li-^^J 
ceat etiam appellata ^(lomm , quod fa-^- 
fcinum eft. 

Eft & magia Chaldaica & Aegy- 
ptiaca,<r/* xH^^^^k^^i defignatis qu 

bufdami 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVlNAT#ONVM. 9 

fdam mirificis f?gurariim diuerla- 
im notis» Et huius pars ca, qusc 
iofjLdTiK» dicitur, expreflbrum figillo-* 
iu gemmis & alibi , certis mo- 
xntis temporis , peculiarium atque 
jDtorum huicaut illi fideri aut fpiritui, 
os daemonas vocarunt. Talem fuifle 
paret kamoK ^o(p<uoyj quafi dicamus 
ecates turbincm . Globus hic erat 
reus , inclufam habens in medio 
mmam Saphiri,&: in toto ambitu va- 
[as formarum figurarumq; notas , id 

lobiq; illius conuerfionem , fuas euo- 
fjjAtiones peragcbant, nominatas 'tuyyas. 
fci^^od nomen in Thcocriti pharmaceu- 
^,.|fia eii His addantur multiplicis dc 
. Tariae fuperftitionis diuinationes , ex 
. quis, aere, pifcibus, igne, cribro, fpe- 
.iilis , folijs, & his fimilcs. Id cft , CS^^i^ 

y iftVTiKO, , ii^oyMyTiKci , r/^uoudLVTiKa, , 'ar^^a- 

; itVTlKti , KOTKtVOlxeLVTtKCt , KaTOTpi^OymvTlKA , 

, >tQo(A<tVTiKa, , a.KcA)^o(j.(tVTtKA , <pun.ofjt.avT IKeL , 

fu^an.oy.av\iKa^ K^la oyioia. Habcnt autem 
[ Sia carmina , quas l^o^Kta-fjLo^f vocant, 
' luafi adiurationes dicas , fingula , qui- 

Ifs miraculaefficiputantur. Vt,verbi 
uffa, loquens homin is mortui caput, 
\ C &cul. 

t 



1: 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



iO U E G^tNERIBVS 

& culter fcindens incudem. Memo 
rarttur autem hdiufmodi innumerabi 
lia,in quibus recenfendis modomo 
randum efle non duximus. 

Effingebant & fimulacra, & ea qufi» 
dem interdum mirifica. Defcribitui. 
enim iufTum Hecates oraculo talc com* 
poni, quale verfibus, quos afcribendoj 
duximus , relatos ab explicatore fcri- . 
pti de fomnijs Synefij , defignatur : 

^uityiLvou tiL-^^mo HiJ.dus tjov^ , w<r* ^;to(r/ixfi 
^aois-tv KiTilom KctioiKilhc ffKcthetCara/f 
a-^-j^Viif m Tu^oLKtf Ki^dvoii 7i (AtyiAOLTet 7?/4 
cuxf KtiViK ^c^oif , KSfJi \ssreti&^iei<raf •Visrp (x^jxflLU W 
«Lf ot/^eey TiA«J «fJUTor, Wc/uyoy^of iUx> «T' ui^^jm^ 

Qux nos conuertimus & ipfa qualibufi 
cunq; fane verfibus latinis, Gr2ECorun* 
pro viribus expofita fententia : 
Effigiem puram figni efficey vt ipfa docehoy 
Silue[b'i e Ytita corpm fac, tdmjuper ornet 
Stellio , paruafrequens qtu beftiain adib. err 
It myrrx & ftjracts triti tmfturaj^ turis , 
Crefcentej^ loca ad fplendtnte jub athere Um^ 
Jpfe preces orans & deinde adiungrto facras. 

I N T v M genus erit eorum, qu 
( forte i tcmere , cafu eueniunt , Gra?ci 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINAT^IONVM. II 

•^^dL fiint. Tales fiint fortitiones , id 
KKii^oi, In quibus mirabilibus &in- 
fdibilib. efFectis eft eximia ca, quam 
kxci ab terra , vocant yfay.uvTeiay, ^ 
ccnori numerorum difpofitiones, fe- 
ndum quas refponfa quardam per- 
ipta exponuntur. Et vulgo circum- 
.untur limilcs quardam nugx, nomi- ^ 
Te Rotx fprtunac. His , nifi fallor, ap- 
i»oni poterunt annorum numeri , affe- 
entes euentum aliquem fingularem & 
agni momenti , qucmadmodu aftro- 
gi deprsehendiife exiftimantur. Ea 
'^«'ilempora Grasci K>.tty.oLKjii^ay vocabulo in- 
icant. Eft autem in Gra^co nominc 
ignificatio fcalarum, quarum gradus 
fcendentib. a^que ac dcfccndcntibus 
ieruiunt , & ideo fortunx has dedica- ^ 
Tunt, & Pittacum Mitylcnxintemplo 
confecrane hanc fpeciem traditur. Sed 
' Aftrologi annos iilos , quos /.?.mciy.T;'g/- 
ixcvr, quali , fi italoqui liceat,fcalares , 
appellant , numerant annis feptenis& 
nouenis. Et quoniam horum in fe mul- 
3 tiplicatio efficit annum l x 1 1 1 . qui eft 
^ : a?tatis fencdta^, inprimis hic periculo- 
H fus putatur , & in quadam epiftola ab 
dj4 A. Gellio expofita libro x v . Auguftus 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



l^fi GENPRIBVS 

Caio fcribens , gratulatiir fibi natalj 
// L X iiii. qiiod eiiaferit prsccedentl 
lcxagefimum tertium c6mmunem i 
niorum Y^iy.ttiC7^ci. Firmicusait, qu< 
, hac ex caufla Androdas ab Ae Vpti 
hic annus didus /it, quod omnem vil 
iLibltantiam frangat ac debilitet. Atl 
circitcr hunc annum vt multos fend 
mortem obijffe compertum cft ( \ 
quibus recentis memori» exempku 
, habemus fnmmorum virorum Martii 
Lutcn & Philippi Melanchthonis ) fi- 
fcptem anni multiplicantes odo, quol! 
rum , vt dicitur in Somnio Scipionis ' ' 
Cicerone,vterq; plenus, alter altera 

circuitu naturali . u 
iph farpenumero mortiferi funt pr^ 
ftantibus virtute & dignitate , necnon . , 
xngenio atq; dodrina , deniq; /ineulari i 
ahqua laude excellentibus & fpedatis b 
viris. Conficiuntur autem ilHs fepte- P 
nisoaies Solisanfra^ftib. & reditibus 
fecundum Ciceronem, anni l v i. Qua 
«tatc Africanus Minor , & C lulius 
Cajfar, & fupcriore^tatc Matthias Rex 
Pannoni^, mortem obiere. &alij com- 
plures magni viri, itemq; prudentia, & 
dodrma, & artium eximia facultare 

prsB- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATWOI^VM. 

kacditi. Quem velufi catalogum nunc 
intexcre non eft vifum. Vocarunt 
|tem Aftrologi communiter x>,/^oe)tTif- 
omnes dubias & periculofas atque ^ 
lcs fignificationes in themate gene- 
^iaco , his aut illis temporibus fefe 
bendentes. Vt eius , quem k^iTim ^ 
^minant, (quod Arabibus hylegium ' 
tjpartem , quam ducunt ad Lunx 
cum in Themate genethliaco , fi hoc 
m^m Lunam habet, a parte congref- 
Solis & Lunse antecedentis partum: 
1nplenam,a parte antccedentis ple- 
llunij , eundem numerum ab horo- 
i)po numerantes : Hanc igitur illi 
F -jirtem , climaderum efle effedriccm 
ifrhibent. 

"■^ Claudius ctiam Ptolemxus in libel- 
i cui nomen fecit, xtf^^k , quafi fru-^ 
um indicet , qui de fuis apotelefma- 
is fcriptis percipi pofsit , hanc ponit 
' Jntentiam : oTf o 6*7X{aT>iT^ygT}i'riStf!T/A«- 

' fif yJ\/^/o£;cT>»f/KoK ToToj' c//.cre<r«, tiAoutj»*-» 

Cum dominus regni ( id eft is, pc- 
^ 4?s qucm eft fignificatio fcu decretum 
f gni ) in locum climadericum incide- 
,morietur tunc Rex , aut magiftra- 

C 3 tus 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



tusmagnusii) regao. Atq^funr Arah 
mterpretan t^tov x>MxctK7>,^iKlv yddh 
qu^ abfcindir, qux, fecundum eofde 
Arabas, eft infortuna , id cft , ;c«fxo,ror 
Non autem me fugit x>.^..(xr;f.;y nc 
inen exaratum Jittera «. etiam rcpcrii 
& cius mterpretationem cT.^^e^a., j 
dt, difFicuItatem & offenfas, fed illa c 
lcalis mihi magis arrifcrunt. Verui — 
de his nimis verbofa iamdudum t 
cxpofitio , non enim do6trina: aJicuiu 
nuncinftituta eft cnarratio . fed rerun 
vocabulorumq; indicium & demorti 
ftratio. Atq; licebit , vt opinor, inrd 
iortitiones ponere nominum proprid 
rurn notatos numeros,vt, inquibuj 
maior multitudo reperiatur , ilJis no-i 
minati prxftantiorcs fortunatiorcsqm 
videantur. Itapronuntiaruntab Achi- 
lc Hectorem vinci oportuiflTe , quod 
ftipcraretnomen ^yjKc^, , altcrum no 
mcnWiye,numcro viginti duiim. Se 
poftcriorum temporum barbarica fu 
perftitio, Jitteras Jatinas, quibus pJuri- 
mx nationcs perfcribcndo fuum Sc 
proprium fermoncm, vtcrentur, nu- 
mcris certis infigniuit , & fecundum 
hos ea,quar diximus,exquifiuit, cu- 

iufcunq; 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



A1»I0*NVM. 

lcunqi iingUct noi\iina eflent, Atquc 
re qui ad Altrologicas ha^c lignifica- 
•eferrent. Quar fane lcuia atque 
^igatoria, quodcuentus aliqui refpoii 
rerent , conftat apud quofdam mul- 
Jim fidei reperilTe, homines nimirum 
ipfos llolidos atque futilcs» In hoc 
xnere eft infignis dierum fortunata- 
im & infortunatarum obferuatio. 
intq;iftiufmodi plurima, vulgaris & 
Jla?raq; ridicula: fuperftitionis, non fo- 
,Hi4im inlocis & nationibus diueifis, fed 
rtiam domibus ac familijs. Qua^ ncq; 
)pevx precium faceret, qui vcUet no- 
ninatim indicare , & conatus hic eifet 
manisjcum infinitafint. Etfitemera-. 
:ia oftenfio pcr omnia illa, qux enu- 
merata funt , inuenitur pcruagari. De 
quibus fingulatim illarepetendo quafi 
xapita , dcinceps nonnihil minutius 
dilfcrerc vifum eft. 

Cum autem omnia illa admiratio- 
lem hj4)eant, & contemplationemin- 
genij naturxquchumana: fuperent, Sc 
vis poteftasq; efficicns , & promoucns 
jruentum , ( quod Gra?cis cft ro 'mot»Ti^ 
hhf o^iv « Kivna-if ) extrinfccus acccde- 
|re videatur, ideo a Grafcis vocata^- 

C 4 7th5/uac- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I 6 . ^ ^ E^ N E R I B V S 

# rf\e<r(x<t7x, id eft, perficientia euentnm. 
diuina &c ab antiquitate GrGcca «Ttf^/J 
K/5t JC55< ^fOT-g9-/at appcllantur, quo nomJi 
ne aliquid maius potentiusq; humantt 
viribus indicatur. 
* Confideratione autem harc ahquan 

to accuratius diftinguentc, dicere for 
tafle ahquis pofsit ; Primo genere coa- 
tineri ca, qujc fimpHciter & omnin 
captum humaniingenij fupercnt, at 
adeo naturjc nulloitinereprocedant 
vt cieri & inferuire manifefto illaeuen 
ta potentiori & maiori cauft^B efficicn 
ti apparcat , violentia quadam corripi 
cnte , dc cxtraordinaria poteftate ma 
tcriam fubiedam conformante. Sun 
autem, qui illa qu^ nos perhibemu 
cuenire -^k <P^^th etiam ipfa (pua-iKk , i 
cft , naturaliaefTeccnfeant , referentes 
ea ad cauffas naturales , vt vapores & 
alitus telluris , & coeli habitus , & cor- 
porum conftitutioncs , inprimis quse 
atra bile abundant , ncq; putaBt hi ali- 
as cau{fas talium exquirendas. Sed his 
limphciter affentiendum efle non exi- 
ftimo. Etfi enim habent qu^dam pro- 
ciiuc momcntum naturalis inclinatio- 
nis, adhas aut illas agitationcs , non 

tamen 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A T I O N V M; T 7 
I * » 

hcn funt ciufmodi, vt cx feipfis prin- 
f quoque facultatem , aut linem 
quendi poteftatem habeant, abfq; 
ra quapiam maiore & potentiore 
tatione,quae illis abutatur tanquam 
faum opus abfoluendum fcrra- 
ntis , aut quse eam rationem habe- 
: , vt line his illud quod extitit , non 
ruiffet fieri. Itaq; Ciccro hancvim 
«R-llandam , vt ipfe loquitur, dilfundere 
jos longe lateq; ait, quam cum ter- 
cauernis includant , tum hominum 
. ituris implicent. Nam terrae, inquit, 
X't Pythiam Delphis incitabat, natursc 
.'byllam. Atq; videndum eflb puto, 
n non fatis fit , quod Ariftoteles acer- 
no vir ingenio , omnem in homini- 
■s excellentiam , & quicquid in v- 
eamquepartem boniacmali a com- 
iluni conditi6ne hominum reccdit, in 
tsmoris melancholici, quae eft atra bi- 
> varietate fola coUocat. Et inde 
exiftere , non fohim ^Tlovf , id eft , ^ 
ajs praeftantiores, tam in Philofophia, 
ciam ratione ciuiH , quam etiam in 
petica, fed Sibyllas quoque ac Baci- 
ds , & qui inftindu numinis agiten- ^ 
ir. Grxci c^Qgot/f vocant. Quam Ari- 

L 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



1 8 E R I B V S 

ftotelis lententiam Cicero etiam noi 
uit. Nonenimcerte tantavis atq; ; 
ficacitas vni humori tribuenda ell , 4 
relinquenda conformatio non calf 
innato , fed extrinfecus alicui aduei 
cnti poteftati. Cum dodrina etiamj. 
ptceceptiones, vt idem fcripfit alibi \ 
riftoteles , naturam moresque fole^ 
mutare. ficenimille-^yoA/m^SK ^ 

T/of. Quae quidem religionis fan 
tas ad autorem cffediorcmque Deui 
jEternum refcrenda effe docet , ca 
hac difputatione excipio , ^ de ijs i[ 
fentio quemadmodumpar eft ac d 
cet. De ahjs etiam cuiufmodi fi 
exiftimanda, non eft nunc propo^ 
tum diilerere , nedum pronuntiar 
fed narratiunculas tantum quafda 
pertexere, &vocabulorum h^gnific 
tiones indicare. Fuerunt igitur 
fxo) appellati ilH , quje latino fermc 
ne oracula, fignihcante nomine ovz 
tionem quandam diuinam , ;^yicrfj.u 
(po^of eft in Paufani^ Meffeniacis , aflFd) 
rens rcfponfum oraculi. p^gu^ autem cj 
refpondere , & refponfa funt oraculoi 

rumi 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINAT»IONVM. 

m. Vt Pfeudolo Quod fcibo Del- 
is rerponfum dicito. Et Maroni funt, 
(ponfa Sibylla?. Peti autem ac confu- 
, ik edi dixerunt oraculumj id eft, 

ilTcS^OTfi^y ^^VIcrij}.Y IjL^TrfiTHVy & ^V(rfJt.Of 

ip^y 6i^yfTyif/^^^aj, Nam initio plse- 

; omniaverljbus edebantur oracu-^ 
la. Vnde & Maro: Ipfa canat. £t pauld 
> Ante : QusB rupe fub ima Fata canit. Et 
■f .-^xtat Plutarchilibellus , ^ H h/m tufj.f^ >? 
Irfrt ^^^if tUx) '^guStsw, Id elb Quod non da^ ^ 
fentur Delphica refponla verlibus . 
Erat enim vates, id cft, 'n^oij.eivTify Del- 
■Iphici ApoIIinis , ficut didtum eft,Py- 
c Jthia. Extat &: alter libellus -sfei t»x^m- 
i; iKot^Trdr^oy ^n^-y^iuvy de oraculis qu2E defe- 
rlcifrent. Exponitur autem petitionis 
formula breuis & elegans Agefilai a 
'Plutarcho. Cum enim oraculum Do- 
^ hdonsEum iufsinet exercitum in Afiam 
l/'jduci, ab Ephoris Agefilaus, eadem de 
^ ire mifTus Delphos : Apollo , inquit, 
iEademne tua fcntentia eft , qucE patris 

tui ? ctTo^hov I « «Toxw cro/ 0 Ki'^ TTt^ TJrrtTfl 5 

Etde Agefipoli ita Xenophon lib. 4. 

l>7Jjioiy.av, Ih^oiv ^f Tku Ihva-TrioLV Wv^urtL ^ 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Imoges reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



20 DE r, E.NfiRlBVS 

hK^pdijs 'o-o^cAj^cii' W^iTQ aZ rh a.Tit}^ 

'srat^/ j Et iii oratione Dcmofthenis 
hviou xAijfoc/, id eft, qua defenditiEJ 
Hagniar hareditas : a>ot^5i ri-)^, : l^,^a>Ti 

c <r i>fj.of 0 ASlweuav «sfei (ntfA.H()u^ 78 t| ' 
OT<W .^W0y(r/K, » cvp^o^o/r, «M Jot t« V4 

vov t-n 78 jr«/>t«ety. Ideft:Qiiod fdixk ^ 
fauftum Cit: Petit rerponfumpopuIusjW 
Athenienfis de figno,quod extitititiS 
celo , quid facere conueniat Atheni|« 
enfcs , cuiue Deo facrificare aut voti^" 
fufcipcre,vtfignuniilIudconuertatirJ- ^ 
bonum. Etfubijcitur refponfum folutj^|| 
oratione redditum. In oratione con-W 
tra Midiam, cxponitur oraculum ver-iJ|| 
fibus, cum appendicc foIut« orationis. ^ 
In primo hbro Herodoti orationis! \ 

♦ etiam folutse oracula refcruntur , &: J 
vnum redditum Croefo longiufculum. M 

♦ Traditur etiam refponfa ^/^«-7?«, id eft, \m 

folutaorationereddita, poftcapoetas i-;^ 
quofdam in verfus tranftulifle. CoIIe- « 
gimus autem aliquando oracula verfu- V 
um , qux pafsim in Grsecorum fcriptis 9 
reperiflem , eaque funt edita cum alijs ^ V 

quibuA 

i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DlVINA,TIOl^VM, 

'bufdam diiierfi argiimenti epigram 
tibus , & rcs fi tulcrit denuo eden- 
\ Celeber. oraculum habitum eft 
pllinis Delphici & Pythij, cuius;v^»- 
'oy feu (AetvTHovy quod etiam ^io^ofoTnoy, 
confulentes ^io^i^Qt dice^ahtur, 
mcjue vaticinahtes, vt /a. ) id eft^ 
us vbi dabantur refponfa , fuit Del- 
lis in vrbe ad Parnaffum fita,tem- 
jum diues &opuIentum donis vndi- 
ue allatis, qu^e am^itTcc vocarunt^ 
i)oIiatum illud quidem omnibus bcl- 
.) pofteriore Sacro di8:o , a Phocenfi- 
Us , qui templum illud occuparant. 
fcreautem ambagib.reperiunturim- 
jicata oracula,verfibus prjcfertim edi- 
J, Et funt qui inde \o^Uv didum puta-'!^ 
iint ApoHinem. XoJ.y enimobiiquum 
ilatq; diftortum. Sed alijs AoJ/tf; po- 
lis mutatione vnius Jitter^e cllc Kf^las 
Idetur, id eft, eloquens. Ambiguum 
hum infigne & bcllum addere eft vi- 
im , cum fint huius generis in mcdio 
urima. Athenienfes excrcitum in Si- 
liam ablegaturi iufsi fuere oraculo 
elphico adhibere facerdotem accer- 
am Erythris. Ei mulierculaenomen 
t «^-t/p^joe , quo nomine fignificatur - 

quies. 



12 D E G E y F R I B V S 

quies. Atqjitaillis fuit mandatum, vi 
^juiefcerent. Hoc fi fecifTent , confer- 
uaflent ciuitatem fuam. Emta qnoq 
oracula aliquando prolata fuere,&: hu* 
iufmodi vnum, quo euerfus fuerit De- 
maratus, narratur ab Hcrodoto e^cLToi 
Ad celebres & folennes conuentus lu^'^ 
dorum & alios,fed inpnmisadfacn . 
faciendum & exequendum ritus reli- 
giofos y & petenda oracula qui mitte« , 
f bantur,ij -^f^jeo) erant. Et cty^^ct 3E©^ei/ 
„ ait Theognis debere c(fc ro^vov iij ^ciQfj. 
of^oTifoy , id eft , nihil in co efle prauit 
tis aut falfitatis. Delphicum oraculu 
vt diximus , fuit prarcipux autoritat 
& fidei. Ex tripode , id eft , cortin 
iila refponfa dabantur ab ea , quje P 
thia dicebatur, facerdote fcmina fur 
tc. Et fcribitur res verbofa in Luca 
libro quinto , vbi nomen Py thiae fingit^ 
poeta Phemonoes. Plinius hb.io. capi 
8. Phemonoes meminit vt peritse aiu. 
gurij. Erat & Dodona? in Thefprotia^ 
louis celebre admodum oraculum , Et 
louis itidem in Libya Ammonis. Fa-4 
tidicasmulicres, apud Dodoneos PaU"^ 
fanias Pelias vocat , & verfus, quos ce- 
cinerint, duos memorat : 

1 

4 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




D I V I N A T I»0 N V M . 23 

KflfgT^uf dr/f/, «T/o Kh^^iTi fji}ir(^aL ycuctv, 

quibus Herodotus fabulam dua- 
m columbarumnigrarum, quxThc- 
s Aegyptijs aduolaflcnt, narrat,& 
plicat. Et idcm ait Aegyptiacalin- 
a louem nominari */u^oui^. Locum 
aculi Ammonis defcriprit Lucanus 
ro 9. &Labienum introduxit hor- 
,ntem, vt conrulerctillud, Catoncm , 
rccufantem Catonem, cum alia hic, 
m grauitcr iftud diceret : 
rtilegis egunt dubij,/emper^ futuris 
afibm anapttes, 

tat dchoc oraculo & Diodori narra- 
olibro 17. 

Origincm autem oraculorum & fa- 
. orum & cultuum atq; cercmoniaru, 
!dem Hcrodotus ducit ab Acgyptio- 
mm obferuationibus & inftitutis. Fu- 
tThcbis Boeotijs quoq;propter Epa- 
■ minondae monumcntum, mo? 6tf///<yi'or, 
quo fimulacrum Paufanias fcripfit, 
onfecralfe Pindarum , & eundem mi- 
iflb in Libyani Ammonijs a fefados 
riymnos , & fua ctiam cetate reliquuni 
'uifle hymnum Pindari in columna tri- 
Iquetra , aram Ammoni confecra- 

tam 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DE GfNERlBVS 



tam ab Ptolemseb Lagi F. Clarij 
poUinis oraciilum ab vrbe Colophi 
niorum Claro , habuit primam vat ' 
Manto filiam Tirefia: , fecundum ei 
dem Paufaniam in Achaicis. A quoUI 
codem libro & Mileti oraculum Apo» 
linis Mvixotf , quod & Didymsei ' 
pollinis , prifcu perhibetur. Capta ai 
Mileto a Perfis bello lonico (poliatul 
& incenfum fuit templum illud;, quen 
admodum narraturin Hcrodoti librM 
cuius nomen Erato. Atq; de vtroqu \ 
loco , & quid ad Clarum acciderit d? i 
Calchante & Mopfo filio Mantus, dcq l\ 
caprifico & fcropha, narrationes ex«M| 
tant in 14. libro Strabonis. Legituci 
ctiam in ijs qux Suida collegit de Bran-;i j 
chidis , penes quos effet Didymsi A^- \ 
pollinis templum , hoc eos prodidiffc 
Xerxi , a quo fuerit fpoliatum . Sed ^ 
ha:cindicando atti^ilfe fatis habeaturj - ^ 
Delphi cum oraculum celeberrimumj 
fuit. De quo eft copiofa narratio Stra-n 
bonis libro nono , & Paufanise Phoci- 
cis. Primum Telluris nomine, & mox 
Thcmidos , (quam etiam diuinatio-, 
num & oraculorum inuentricem cre-j- 
ditum,&ideo ^f^/r&««K perhiberi A-j- 

polli- 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVlNATtONVM. 25 

lHnem datiirum oraciila , fcripfit 
liodorus libro 5.) & tandem Apolli- 
nomine infigne. Fuit & antiquum 
acukim Telluris in Eliaca regione, 
ibi ad hiatum tcrrx Themidos ara. 
Phocide ad Amphicliam , qux & 
hitia , fuit etiam Liberi oraculum , 
erdote illius numinis cius inftindu 
iinte refponfa. In infula quoq; Delo 
icerdos ApoIIinis, vt Anius apudMa- 
nem , refponfa dabat. Etiam Abis 
^ ocicis Apollo oraculum habuit, nec 
(hn aliquando in Bceotia Tegyris . 
mde & Tegyrjpus Apollo di6lus , id 
'lod fcripfit in Pelopida Plutarchus. 
inius libro 28. cap.p. De fanguine a- 
malium loquens ita : Taurinus qui- 
m recens inter venena eft, exccpta 
iegyra. Ibi enim facerdos terrse vati- 
ujnatura tauri fanguinem bibit , priuf- 
::.juam defcendatin fpccum. ifta enim 
iciiiihi fcriptura videturvera. Cumfint 
•<;>f« « nyl^si. Minus celebria au- 
Pataris in Lycia, dc in infula Tenc- 
). De quibus hadenus. Non enim 
nia qux congcri poflent, nuncin- 
v-jilcanda duximus. Trophonij in Lc- 
^^dea oraculum, indicatumfuiffe Pau- 

D fanias 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




t 6 D E gIneribvs 

faiiias Bceoticis fcripfit , ab Apollim 
Delphico, de quo ibiminHca narratio 
verbofe pertcxitur. In regione etiani 
Thebana memoratur fuiife Apollinii 
fanum cognomento Ptoi , ibiq; prifdl 
temporibus i/.ct,vTmv A-^^cAj^tf , id eft, lo4 
cum , vbi vera oracula ederentur. I 
Aegypto prajclarifsimac exiftimatioi 
oracuhim fuit Latona? , in vrbe qua 
nominat Herodotus Buto. Etnarra- 
tur hbro illius fecundo nugatorium 
raculo refponfum datum Regi Cec 
Iftudq; oraculum el^^^^s-aToj' , ide 
minime fallax , appcllat. Fuere , co 
dcm Herodoto narrante, etiam alia i 
Acgypto oracula , nimirum Herculis , 
Apollinis, Mincruse, Dianae, Martis, " 
louis. Perhibetur etiam oraculum fu- 
ifle Canobi. 

Vcrfuum fatidicorum Hcfiodi, quj 
fjLOLVTtKA nominat Bceoticis, memi- 
nit Paufanias , & ea fe quoque legiifei 
ait. Primum autem vcrfum Heroicum 
Delphis pronimtiatum elfe fcripfit Plu* 
tarchus hunc : 

Cer<£ mtmm apes, pinmts confcrte volucres," 
Dum Telluris fucrit oracuIuntDelphi-j 

cum ,1 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATl^ONVM. IJ 

, facerdote ibi noiiuiiat Paiifanias 
phncn.Diod.lib.^.fcripfit : Daph- 
n fuine filiamTirefiae, & ab Epigo- 
|s , qiii Thebas ccepiHent, coUocatam 
phis , vbi illa multa oracula diuerfi 
di & opcris confcripferit , & pcrhi- 
ri, quod Homcrus multos indcver- 
ad fiiam poefin cxornaiidam trans- 
llerit. De oracuJi vcro origine,& 
iUocato ibi Tripodc , id eft , cortina , 
:tat narratio Diodori libro 16, Ex 
vtttliifiEo autcm Antiphcmi F.( fuit c- 
& ahus cuius matrem perhibuere 
nam a:quah*s Orphco) refertidem 
iufanias : Initio commune oraculunj 
.dhabuifleTcIlurcm & Neptunum , 
fuific Ncptuni facerdotem Pyrcona 
lempiam. Poftea a Tellure oraculu 
lonatum Themidi, & ab hac pcrucnif- 
5 ad Apolhncm, qui partem altcrani 
o Neptuno compararit fibi, tradita 
talauria. Opinioncm autem efie cele- 
:errimam omnium de Phemonoa, fa- 
rdote Apollinis, qua ad vaticinatio- 
lcs illc fit vfus prima , & cam primum 
frfumhcxamctrupronuntiafib. No- 
nmat & Phac nnidem Paufanias faccr- 
^iiotcm Apollinis recentiorem, tempo- 

I> 2 reDe- 





Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



28 DE GiNERIBVS 

rc Demetnj rcgis,& adducit ciiiufdar * 
poetrise verfus , quam nominat Ba?a 
quibus perhibeatur primus faccrdo! 
. Apollinis fatidicus Olen , quem Lyci 
um fuiffc fcripfit Herodotus ^«ATooVjr 
cum illi verfus inter Hyperboreoi 
huncrccenfeant , qui & templum Del 
phicum cxtruxerit, cuius tamen scdifi 
catores , iadis ab ApoIIine fundamen 
tis, nominat hymnus Homericus Tro- 
phonium Sc Agameden, id quod etiati . 
Paufanias fcripfit in Bccoticis. Qiien: 
vocarunt o^</>oeA«>', id eft, vmbilicum 
lapis is fuit candidus , eftq; exiftima 
tumin medio orbis terrarum Delphic , 
templi locum fuilfe, quod & Pindaricsi 
mentione aquilarum oda indicat Py-, 
thiorum quarta. Sedreuerain medicir 
terra? Grxcix illud collocatum fuiffc 
traditur. Delphicum oraculum corru^ 
pit Neron, eLvQ^uTovf U to ro/u/ov 1 J ct ' 
h(fiv mvcZ^dL flty/«, <r(pa,^(i4 . Oracula fuef^! 
diuulgata & Sibyllarum & Mufxi & 
Bacidos» Quorumille Athenienfis fuit 
Antiphemi filius , hic Boeotius vv^/^U 
Kyt-n^of , id eft, Limfatus. Cum quidem 
■Limfati fimpliciter etiam furiofi dicam 
tur. Ab Aeliano libro 12. varicehifto^ 

riae' 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A T f O 



■ 1 » "" 
N V M. 



Bacidestres memorantur : e^Mo;, 
jlwouof , diKoi, Fueritigitiir ifte 
ilicet Boeotius. Cclebratur in hocge- 
ere vaticinantu & Epimenides Cres.. 
erodotus Polymnianarrat: Onoma- 
.itum qucndam dcprsehenfum in fa- 
inore corrumpendi Bacidos oracula 
ifertis fuis prxdidionibus a Pififtra- 
M\s extorrcm profugiffe, & poftea eis 
[cconciliatum adiutoremfuilfein Xer- 
:eperfuadendo,vt bellum Graecia: fta- 
jueretinfcrre. Paufanias Phocicis me- 
fmorat ^ Lycum Pandionis F. cuius 
^amcn vaticinationes fcfe non legifle 
iait. Itemq; Cyprium Euclea. Multa 
ilia ignobilia pafsim fuerc tanquam 
jraculorum data rcfponfa , & Lucanus 
,ui temporis 4^<ro^*yliv exagitauit Alc- 
Ixandru quempiam. Et Plutarchus ora- 
^cula ignominia admodum compleuifTc 
(2 ait, To dLyu^riiOiv Ksf^ Ayo^cuovt KSf^ Tct f/»- 

'f^of, Id eft,Vagum & conuentus folen- 
nes frequcntans & circumforaneum, 
apud fana Rhcae atq; Serapidos ob- 
uerfans fcurrile genus. Sed de Sibyllis 
narratiunculam inferi , non vifum eft 
ab inftituto alienum efle, Primam ita- 

D 9 que 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Im 



que Sibyllam Pliitarchus in libello 
quo qiiaritur : cur non verfibus Pythi^ 
ca oracula reddantur : fuilTe aduenam 
ait , ex Hclicone Mufarum alumnam,^ 
& confedifle in rupe Delphica vicinaf 
curi^, Sc cccmjfle oracula. Hanc Pau^ 
famas Prifcam Herophilen nominat, 
iiham louis & Lamise Nepruni fili^, & 
eadchi Libyca eft. Nam & hac poftc^ 
rioremahamfuiflb traditureodem now 
mine, antiquiorem tamen bello Tro- 
lano. Hxc eft Eryriirea , & Marpefia , 
( Fuit enim folum ad Marpeffum vrbem 
ohm Troados rubrum. ) Paufania! eft 
verbofaharcnarratio , Plutarchus vero 
de Prifca Herophila & h^cretulit cx 
verfibus ipfius: Quod nemortuaqui- 
dem ceffatura elTet vaticinari, fcdip- • 
fam fnperfore cminentem in Luna fa^ 
ciem, fpiritum autem in acre ominum 
autorem , de corpore in folo prodi- 
turas herbas atq;fruticcs,quibusde- 
paftis conrradura effe vifccra pecudum 
eam vim, vt infpedis illarum extis, fu- 
^turorum prar/ignificatio appareat. Quar 
fane ridicula funt , & a Paufania de 
Erythreaaliaquoq; nugatoria narran- 
tur^expofitis vcrlibus quoq;ilhus de 

feipfa. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVlNATtONVM. 31 

lipfa . Eandem ibidem a Paufania 
icitur , fata de Hccub^ partu & eucr- 
□nc Troiae ceciniffe. Habuilfe autcm 
omicilium in Samo , fed & Clarum & 
i Delum & Dclphos folitam vcnire , 
iin illarupe confidentem vaticinari. 
;ijde intelligi poteil fuilfe liuius Sibyl- 
cognomenta Samia?, & Clarix , atq; 
lophonix, & Dcli^. Poft hanc po- 
t Paufanias Cumxamin Opicis : Cu- 
s proprium nomen eflct Demo . 
Jus nimirum mentio fit in fexto libro 
\eneidos , vbi tamen nominatur Dei- 
hobe Glauci . Poftea alterius Hc- 
raicas nomenDemus, elfcproditum 
i\ty Berofsi & Erymanthes filiar , ap- 
pellatamq; eam Sabben , & ab alijs Ba- 
byloniam didam , ab alijs Aegyptiam. 
Aelianus libro 12. Sibyllas nominat 
quatuor : Erythream, Samiam, Aegy- 
ptiacam , Sardianam . Cum pra:ter has 
alias fex nominari dicat , vt fiant vni- 
uerfsE decem, inq; his : Cumseam & lu- 
daicam celebrat. 

De Sibyllinis verfibus rcs euidens 
^ eft, non tam vaticinando quam ingenij < 
■\ acumine atque folertia , talia carmina 
i plurima compolita atque diuulgata 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



32 DE GEnERIBV-S 

fuilTe ab eruditis ik dodis quibufdafr 
Sibyllanim nomine. Id quod&primj 
literis vcrfuum , qua: funt i^oTixi^it 
indicari Cicero fcripfit. Nihil auten 
opus eft afTumtis his qualibufcunqui 
confirmari dodrinam Ecclefix Chm 
ftiana:, quie nititur alijs fundamentie 
magis folidis & argumcntis jcertioriJ- 
bus. Sibyllinorum quidem carminurai 
exemplo, multa fatidica fcripta fuifTrf 
cdita, id quoq;indicat,quod Sueto^( 
nius narrauit : Auguftum Csefarem, 
quicquid fatidicorum librorum Grspci 
Latimq; generis, nullis vel parum ido-u 
neis autoribus vulgo ferretur , fupra; 
duo milia contrada vndiq;cremaffe, 
ac folos retinui(fe Sibyllinos, hos quo- 
qucdeleduhabito. Vaticinantes no-* 
biles perhibentur Manto filia Tirefi^, 
cuius antea quoque fa<5i:a eft mentio. . 
Fuit & altera , Manto filia Polyidi» Fit 
autcm vatis Polyidi Corinthij mentio 
ik. v', Quod nomen S^i^po^H^ notarunt : 
Grammatici,ideft,repcriri illius du-. 
plicemfcripturam , per /. & «. in pen- 
ultima fyllaba. Paufanias veteris va- 
tis meminit Teneri , qui fuerit filius 
Apollinis , &: Melampodis EUj Amy- 

thao- 



D I V I N A T » 0' "fi' V .M. 

aonis, qui & celcBratiirab Homero 
i & IS'. o'. & in tertio Idyllio Theo- 

|fi*iti , cuius pofteritas longa ferie fuit 
vitidica. Sed hi vates ad aliud gcnus, 
icundum noftrapi diftindionem per- 
^^iiinent. Eurycks & Euryclitacappellati 
^^xMyc illi,inquibus ineffe credebatur 
3^tidicus quidam fpiritus,ab Eurycle 
:«niiiIcimio vaticinatore , cuius mentio fit 
mmi fabula Ariftophanis,habentctitu- 
ocklJum, ir(pMif, & in dialogo Platonico,, 
^iJuius tituUis cft <roq>iT»f. Defpirituuni 
'-Tfero , quse funt Grsecis ^ajyiyict , admi- 
|< ^abili non fokim eftlcacitate, fed mani- 
^djefta fpecie, quae (^ct^-f/rtTtf perhibentur, 
)r3efentia , incredibiks extant pafsim 
:/eterum narrationes, & noftris tem- 
>oribus fuperantia fidem comperta 
^iint , extra etiam ^omtwW, de quibus 
"poilea dicetur. Sed ha?c incukanda 
lon fuerunt, deque eis extant fcripta 
liuerforum admodum nonnulla ver- 
>ofa. Pcq;huius generis vatibus, qni 

ir^cis funt ^ioiidLVT^f , & Iv^ovaiA^eu , 

.fha6tcnus. 

Qjr A E in fecundo gencre reccn- 
tuimus, ea omnia habcre progrefliis 

D 5 natu- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



54 i>b gIneiiibvs 
iiaturales videntur, ftudio &induftri 
mgenij humani in illis cognofcendi 
elaborante , qujc ab aliqua maiore I 
potentiore caufTa commouentur. Di 
Allrologicis prsedidtionibus improba- 
tis atq; conhitatis extant fcripta mii^ 
torum. Sed fi opus fit his patrocinioj 
fingulari fcnpto dcfendi illa oporteatj. 
id quod modo fieri non dcbere d\ vii:. 
fum , & ah*o a nobis fortafle magii. 
opportuno locopecuh*ariq; argumcn.: 
to efl: futuru. Sunt autem omnes fcrft 
quorum mentio ifto loco faaaeft, 
Grarcis didi yAvTeis' , id cft , diuiuij.' 
ariohq;. 

Piuinationem Aftrologicam , vo- 
c^t Grarci ro «T/' a.^ovQfxtcK fiue AgpoKo^i. 
yid^ ^GyveoftKoy. Non eft autem apud ve-it*] 
teres in duobus ilhs nominibus diuer^, 
far fignificationis vfus. Manifeftae au-, 
tem funt in Aftrologicis praediaioni- 
bus caufta? naturales , fiue ijs quse de fi- 
dcrum collocatione & motu confide| 
rantur, efficientibus , fiue fignificantij 
bus euentus. Cum multa fane in han^ 
pr^clarifsimam artem i & vita: com- 
muni vtilem maxime, aliena & fuper- 
(Utiofa inculcata reperiantur,aliqui-^| 

bus^i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DlVINA-glONVlVf. 55 

las nouis femper excogitationibus il- 
augcntibus , & curiofa vanitate in 
ruationes vcras fefc implicantc. 
•ideo aliquando pricdidioncs ifta» 
bus prohibitar fucrunt, coniungen- 
us Aftrologos & Mathcmaticos 
m maleficis &: ijs , quos Grcrci >^«Tat< 
ant. Scripfitq; Dion: quod Tibe- 

IS Tifvy A^iKfjyovf KSfJ yoitTets CXtCrnoS 

ortis fupph*cio afFccerit , ciues egerit 
€xih'um , quamuis Thrafyllo ipfc cxi- 
io Aftrologo vteretur , & artem ex- 
rrceret. Idem Dion narrat, Viteh*uni 
dido omnes iufsifleaftrologojad cer- 
fjim diem Itah'a exccdere , illosq; con- 
?(3n.'fa propofuifle pra:di<J:tioncm mortis 
fius, & dici, quo hanc obijt. Memo- 
bile eft , quod Suctonius de Aftrolo- 
narrauit , quem Domitianus acci- 
'et, & interfecifret , cum illi dc ftbi 
ortcm pra:dixiflt% Qiiod ex Dione 
Xyphilinus paulo aliter retulit. 
knftrologiar autores pcrhibcntur eflc, 
pji rcut cetcrarum diuinationum Acgy- 
tij, cuius pars ea cft, quse -f^rchia^^cyiK)* 
fejocatur, & profitcntes illam W?Aicr//«-^ 
xo) nsfj •)^f9A/fi<;co/, prsediccntcs : t^W- 




i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



5^ D E G E^N ,E R I B V S 

rfKcAjtTtT^fKsfj oy.olof rtfi^eu, quemadmo 
diim Herodotus ait. Hi cnim ad indi 
catum cuiufq; partus momentum pplj 
centur vaticinationem de cius, qn 
tunc natus fit,vitsB curriculo, &:fat( 
mortis,itcmq; deingcnio atquecoii 
ditione. Diodorus Siculus fcripfit li 
bro 5. Aftina Solis filium cx inful 
Rhodo in Aegyptum vcnifTe, & cort» 
didiffc Hcliopolin , & docuiflb Acgy 
ptios Aftrologinr fcientiam , & Belum 
qucm perhibuerint cflc Neptuni & U 
byes filium , ex Aegypto in rcgioneit 
Babylonis ad Euphratem vcniffc , & 
ibi fccundum Aegyptiacam difcipli- 
nam infl:ituifle vt fidera obfcruarentu 
& naturse rcrum perquircrentur , 
Allrologise daretur opcra, ab ijs quf 
Chaldsei funt nominati. Sic cnim ille; 

T^fji yTt(£^rn^tiT(if rm A^t^m rHiisxy ^oiiiTitit 
fMUoufj^ovf TiAy 'srce^' euyt/TTliOif h^Hf vs^ <f yH 

ffaolf , irt <rg a.7p<it^iyovf, Fuerc qui in In-:' 
dia primos Aftrologos extitilfe fcripfc^ 
runt,& Indicas rationis alicubimen-» 
tio fit fingularis. PJurimi Abrahamum 
m ludseam pofl:ea appcllatam regio- 
nem, attulifle tr^didcrunt hanc quoq: 
fcrum cclcfl;ium fcripturam, id eft, rim 

i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



IVINA T i O fi V 

il 7^ •C^tLriA ffoifU^, & extat lofepi 
iirratio tribiientis hanc priinis vfur- 
"(itoribus Sethi pofteris nepotibiis A- 
arai , quos in auas columnas fua in- 
ita ait pcrfcripfifre, Nos vt de re in- 
rrta fabulas Grjccorum referre vo- 
limus , quse difcrepantes magis etiam 
jdicarent rei ipfius ignorationem • 
fundamentum autem fcicntia? Aftro- 

fjgicx eft longi temporis obferuatio 
tq; notatio collocationis motusq; fi- 

I' "b Ae^ptijs ,idem Diodorus fcripfii 

I 



(r^p,cq;nuuatioLoiiucaLiuiii5 iiiuiubq; ii- 
^.^kerum. Atq; has defcriptas cuftodiri 
I' *b Aegyptijs ,idem Diodorus fcripfir, 
c incredibili multitudinc annorum. 
^uod a prifcis temporibus hoc ipfi 
jr^udio flagrauerint , vt fiderum erran- 
^i|tium motus , conuerfiones , infiftcn- 
^ ijtium moras, maximacuradeprschen- 
dcrcnt ^ & his compertis cognofce- 
^rent fingulorum vircs , ad procreatio- 
/iies & partus animantum , & quoriim 
^cuentuum bonorum malorumue ef- 
ent efficientes. Ac fiepenumero re- 
lifpondet , inquit , fortuna prxdidioni- 
(Ibus illorum de cafibus futuris in ho- 
i minum vita. Non raro ctiam frugum 
intcritus aut contra copiam , necnoa 
liiorbos tam hominum quam aliarunt 



am-» 



I! 



j 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



3 » l> E • G .'^. N K R I B V S 

aBimantum orituros prar%nifican 
itemquc terrxmotus & eluuiones,. 
cmerfiones crinitarum ftcllarum,v 
aha , qux pl^rique non pofle cognofo 
arbitrantur, delongi temporis obfi 
uationeprajuident. 

Auxerunt artem Chald^i contin 
ando obferuationes in templo louisl 
opcre mgentis altitudini^ extrudol 
Semiramidc, vbi profpedus in omncif 
partcs pateret. Hyperionem feruni 
primum obfcruationis dilrgentia anit 
maduertiflc Solis & Lunseceteroruml 
que fiderum motus , necnon tempo4 
rum quibus illi perficerentur momen^. 
ta, &iftam hominibus notitiam tradi^^ 
difle. Eamque ob cauflam patrem ho-^ 
rum cfle didum , vt qui iftam cojrni-" 
tionem procreaflet. Hoc retulit Dio- 
dorus libro ^ Quiidem libro 3. nar- 
rat: Atlantem perhiberi Saturni fra-- 

trem , rlv <r<pcu^iKh Kiyof i^oiK(>t^Sjcu , 

cxphcando aftrologicam doarinam 
accuratius ^indione mundi Sphx 
ricaratione . vnde didum fuifle, quod 
celum hic fuftineret. Et libro quarto 
fcripfit 1 Herculem fuifle edodum dif- 
ciplinam Aftrologicam ab Atiante, 

quain 



DlVINAT»ONVM. 59 

am cum in Gra^ciam attu! iffet , ita 
)ulam natam , quod fubijflfet Atlaii-» 
onus in fuftinendo mundum. Pri- 
is ab codem Diodoro nominatur 
Irologus Belefis , qui Cux fcientia: 
didionibus impulerit & confirma- 
rit Medos ad inuadendum & occu- 
ndum Imperium Afiyrium. Qui dc 
rologis fcripferunt cum alij tam bar- 
ri quam Gracci , tum hi celebrantur. 
'ttofiris Aegyptius , itcmque Abra- 
' km, cuius fcripta Maternus magni fe- 
• t : Hermes , cuius liber vnus Myfte- 
orum titulum haberct, itemq; vnus 
ortu Sirij. Nechaos. Ncchcpfos. 
hales, Alcmaron, Meton. Ariftoteles 
efcio quis. Heliodorus. Dorotheus, 
lui aftrologica vcrfibiis hexamctris 
Madylicis expofuit. Apollonius Myn- 
. /iius. Artemidorus , qui & de fomnijs 
r cripfit. Timacus. Aefculapion. Apolli- 
^iaaris , & Eudcmon Athenis , qui per- 
ibentur fcripfiife *^s-iiix^<o7etf A^n^ttyZf 
' '©•o/»mo(J. Id eft, nota^s (ignifica- 
flfionesftellarum non erranrium, & de 
caufla eflficientc. Indicatur & libcr 
Plotini Philofophi, cuius titulus fuerit : 
' , vcl , ouT<y 'BQrJ^<rtY "k^pA , id eft , an, feu, 

qu^ 



40 PE G«£NERIBV? 

fit in fideribus cauffa efficiens. D 
fcriptura enim in libris Macrobij 
tis , qusefitum eft huius tituli : Verut 
ne fit : Si faciunt aftra. An : Sic faciun ■■ 
aftra. Dofitheus in lonia. Calh*ppusiit 
( Hellefponto. Phihppus in PeIopon«" 

fo ac Phocide. Hipparchus in BithjPf 
nia. Antiochus , Valens, cuius Theinj^ 
^> genethliacum vrbis Conftantinopolci^' 
os cclebratur. Etmemoratur fcriptunf 

7a>y i7W£^/e«Ti?XW«K , id cft , ijs , quj • 

oriuntur vna cum ijs fideribus , quort ' 
ortus noti obferuatiq; funt. Heraifcusi 
Serapion.PtolemsBUs. Stephanus. Ale^^ 
xander. Theophilus. Barbarorum au4 
tem inprimisq; Sarracenorum & Ari-1 
bum & ludarorum , vt Meffala; , Albu-*-^ 
/, mafaris, quem Grseci 'imixis-cL^ov voca--, 
runt,AIcabicij, Halyos, & cxterorumrx 
itemq; hos maxime fecutorum recen-ii 
tium Aftrologorum coetus eft ingens ,f 
neq; inijs nominandis, quodpreciun|)fc 
opera: effet nos faduros duximus. Pri-' 
fci maxime putantur, Hermes, de quo 
fupra meminimus , & Zoroaftrcs; & 
Oftanes. Scripfit Suidas, nefcio quo 
autore, Alexandria? Aftrologorum tri- 

butumhabuiffenomen iSAc«;t?mVo''- 1« ' 

quo 

0. i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




p eft fignificatiollultiticT. Quod ad 
ios ventitare ftulti confulendi gratia 
. >Icrent. Euaferat nimirum tuncpro- 
r jfsio iftius artis ad infignem & nota- 
ilem vanitatem , qu^ ctiam ingenio- 
^rum epigrammatibus derifa eft, tan- 
mn nugatoria atq; fallax. Cum fane 
itcr falfas diuinationesprodirent pr« 
i<aiones etiam ver^ mirabilium & 
opinatorum euentuum. De quibus 
im alia: narrantur, tum Theagenis 
bolloniatx aftrologi de Odauio , qui 
bftea Cxfar Auguftus fuit,relataab 
.letonio. 

M. Ciccrohxcfere,cxceptis fom- 
tmi^y artis effeperhibet. Somnia autem 
i vaticinationes naturjc tribuit : Nos 
'prohas fupra communem etiam na- 
trx modum extulimus , & ha»c cum 
. |> putauimus coniungenda, in quibus 
:|)parerent naturales cauft^ Hue eftlci- 
. iiti^ fiue fignificationis, prajpofits ho- 
r. linum folertix ad perquirendum & 
[. fepra?hendendum. Quarfacultas sro;;^«, 
^ kii vocatur , qualis dc Medicina: ars 
bene qui coniecerit , is vates 
rhibetur optimus. 
jI^' ^i^^-^i^^tii vocarunt Grxoi tempe- 

E ftatem 



ft 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



2 D E G E**N R I B V S 

ftatem infolitam, qua obnnntiata ad 
publicam adionem congregatus po- 
pulus dimittebatur, &: ditferebatut nc- 
gotij explicatio. Ita inquit ille in A- 
charnenfibus : ho^y^iAH ^ , lavk ^e- 

^AMKe Nominarunt & hlt a-ytymm 

Grseci, diuina qusedam figna. Romani 
^ tonitrua potifsimum & fulgura obfer- 
uarunt. Et in commentarijs augurali- 
bus fcriptum habuerunt : loue tonan- 
te, fulgurante,comitiahaberenefas, 
Plutarchus in Agide & Cleomene La- 
* conicam obferuationem de celo no 
narrat talem : Ephori anno quoq; nui 
no capiunt nodem ferenam non ful*; 
^ente Luna, confidentesq; cum filen- 
tio in celum intuentur. Siq; viderinii 
ex vna parte quapiam ftellam traijciv^ 
entem in alteram, iudicant ab Rcgibi^ 
in re diuina peccatum effe. & impei;'" 
um illis abrogant , donec refponfu 
Delphis aut aliunde culga illos libe« 
rans acceperint. Laccdirmonios etiait 
exccrcitus maxime tcrruit mota terra* 
In celo,fxpe vifas cffe mirabiles fpe * 
cs,vt confligentium copiarum,in 
ftorijs traditur. Itemq; Luces. Nar^ 
ratq; Diodorus libro i6. Cum in Sici^ 

lian 



1" 



divih»a»tionvm* 4 5 

liam Timoleon contendcret, clafleni 
tota node facem ardentem in celo prx 
cefsifli tanquam ducem illius , donec 
lin Italiam ea peruenerit. Facem etiam 
nodu fupf^a caftra Cxfaris eminenteni 
igneo fplcndorc claram , vifam dcfcrri 
in caftra Pompeij ante proclium Phar- 
falicum fcrip{it Plutarchus. [dc lux no- 
<5te efFulgens eft in lib. 4. Ko^au a-eu^^lct-^. 
: lam ftellas aut aliquid fimile ftellarum 
' interdiu confpedum effe, inhiftorijs 
. fxpc legitur. Hxc omnia apud Roma- 
rjnos ad explicandum Hetrufca difcipli- 
na complexa fuit. Huc cometarum 
communi nomine appellatorum ap- 
j parentes fpecies apponi poterunt. Dt: 
quibus noftra quoq; extat difputatio. 

> Qualis fuit ante eucrfam Lacedsemo- 
! Tiiorum potentiam , fax vifa ardcre m 
i celo, tanto fplendorc , vt vmbram eftl- 

> ceret Lunseinftar , nominata '^v^ivh ^v- 
jc/V , id eft,<rabs ignea. Cuius mentio- 
ncm faciens Diodorus Iibro 15. knhiz 

* Chaldaica difciplina affirmari , quod 
« certis deftinatisque temporibus talia 

I^^f.vTl^iKa.Ttt apparerc, prardiciq; Aftro- 
logica fcientia folcant. Vt non tam mi- 
randum iit, fi quid iftiufmodi extiterit, 

E % quam 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



44 



qiiam fi non extiterf t fiio prsefinitoqiic 
tcmpore. Id quod haud fcio an aliter 
fc habeat. Hsec itemq; aha, de quibus 
mox dicetur^, latinc funt prodigia^ por- 
tenta, oftenta, monjflra appellata. Qui- 
bus plurimis , fuperi , inquit Lucanus, 
minaces prodigijs terras implerunt,^^ 
thera,pontum, fignificantib.fata ciuilis 
belH, Hb. primo a poeta vcrbofe cxpo- 
fitis, Prognofticatempeftatum omni- 
no fagacitatis cuiufdam & attenti ftu-^ 
dij funt, fed in hocipfo ahus alio vera- 
ciorreperitur,fiue ingenij foIertia,& 
dihgentia obferuandi, fiue naturaU in- 
duftria, fiue etiam ahquo exteriore in- 
ftindu prarditus. Sunt autem Aratea 
& Maroniana & noftra quoq; progno- 
ftica in medio , & nota* vulgares in hoc 
genere prsedidiones , quibus euentus 
iipenumero prxcifc relpondent. Sir 
gnificationes autem putantur c{fe fin- 
gulares : Defedus , vt ait Maro, Solis, 
Lun^eq; labores. Fulminum intcrprc- 
tes funt M^ojjno-Ko^vot . Mirum eft quod 
Xiphilinus ex Dione retulit : Regnan- 
te Seuero guttas argentei nitoris de- 
fluxiffein forum Augufti. Quibustin- 
dum 2S retineret argcnti colorem to- 

to tri- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A 1 i , V M. 4 t 

Lo tnauo. De fomnijs difpiitationes 
hmx extant , & vna reccntior Syncfij , 
mifcens diuerfa, Sunt in medio Ari- 
Itotelica , qiiibiis ^2ot«//;7?cc hxc efle 
negantnr , icd perhibentur S^cuyLhict. 
Naturam enim ipfam efle ^cu^ovUv. 
^Videtur autem hoc dici , ( funt enim 
lAriilotelica plxraq; verfuta atq; calli- 
(da) in natura ipfa tieri nonnulla admi- 
^randa ac fingularia. Diftindio autem 
ifignificationis horum duorum nomi- 
num IvH^Qv & cyy-Try/oy rclata a Suida , 
/non habet multum momcnti , ficut 
etiam ibidem dicitur. Sane Homerus 
jquoq; pronuntiat fomnia effediuina, 
'fic enim apudhunc Achilles: tI yJi^r 
ovdi^ U '^v. Et apud eundem , 
^wfyeoi^* Nos autem illud teneamus , aVg 

■To etA>»9tyf 3f7o|/ TtdLVja.nrA^tv t^eo^HV Ao>oe/, 
.«fei S'} tZv Stfjfxovlav ouJi i^tah.i^QHveu liw <tf- 

HyJjM. Dicitur autem in Grseco fermo- 
ine 0 oV.N^or, & oVf/foy, & 'om^ , vifum 
jdormienti pcr quietem fomni obla^ 
[ tum. Quemadmodum ^^ae , res vera, 

f^ iqux vigilantium fenfibus compr^hen- 
Hditun Grxcum Ivir^viov dcfcriptionem 
Jfomnij fiue infomnij ( quod latinum 
' Inomenplanc interpretatur Gr^cum) 

£ 3 a nors 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



a nobis cxpofitam ,*nonv : uciifica- 
tione euidentcr indicat. Arr.^:otelis dc- 
finitio fecimdiim ab ipfo ccirimcmo- 
rata fubtilior eft : Quod fit fomnium, 
vifum , id eft , (phraffiict , de comprac- 
i henforum fenfibus f ipfe cut^i/.<t7A vo-.ir 
cat ) motu exiftens in dormientc, quo- 
ad hic dormit. Democriti autcm 
\jiet & 7m^f<x.7if A^dhuv , fane mirifica 
eft, cum inexplicabile fit, quomodo &: 
defluantillafimulacra, & applicentur. 
Sed pa?ne plura quam pro inftituto de 
his diila funt. Antiquitas plurimum 
tribuit fomnijs , & horum in diuinan- \ 
do vim cenfuit effe eximiam. Et Achil- 
les Homericus cum in fummo rerum 
difcrimine confulendum elfe fuaderet 
vatem, fubijcit aut hfa. , id eft, nifi fal- 
lor, pronuntiantem oraculum, aut 5^«- 
^c^roKov y quem coniedorem Latini ap- i 
pcllarunt. Etfi me non fugit, quofdam : 
opinatos effe ixhnuf nominc certani 
diuinationem ibi indicari, vt aufpicij 

fiueaugurij, & h^^ct r h^HW y.eiV7zxfi^ 

fjAV9v , qui erit fcilicet ^vT^r. Eft autem 
interprcs fomniorum oycy^oK^mr, & ov^.- 
^c^iTnf , & fcripta oy«foxf/T//.^, explican- 
tiafomniorunivifa. Quale fupcriorib. 

aunis 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVlNATiONVM. 47 

Mtiis editum eft Artemidori. Et PIu- 
,rchus in Pompeio,inter alios libros 
iithridatx fcripfit repertum efTc vnuni 
w IvwTTYtav , Et Panyafis aliquid dc 
)mnijs non illc prifcus , fed longe po- 
*'llerior compofuiire traditur. Et in fe- 
'''"Mimo libro «Im/Scfccriai-nominatur aXe- 
■ jfophonte Euclidcs Phliafius vates, 

'l^ot^oTor. In orationc priore Grcgorij 

t^>i'heoIogi in lulianum Impcratorem 
— ^ortuum,, dicitur : ot/ » hei^w y.ctv" 
Tf A/x/oyg^y/. Id eft , ex fomnijs diui- 
^ationem propriam elfe Telmiffcnfiu. 
Lthenaeus libro 8. mentioncm facit 
anquam vatis per quietem fomnij cu- 
ufdam , quam ^^i^co vocat, cui rcm di- 
nnam f;iciant Deliades mulicres. la 
:olle(5tis a Suida pafsim verfus fenarij 
•ecenfentur, vifa fomniorumintcrpre- 
antes , in quorum titulo nimirum hic 
• xefertur : "ova^ xad* vttvov fx»7f2Kef Kttxciv 
TQh . Plutarchus fcripfit in LucuUo : 
yllam in fuis commcntarijs meminif- 

e : (xnAv ooTaf dJ/oT/^oy «^c-y^ yj^ Bi^cuGVt 
^jwr 0, T/ civ '^THiAa.v^i S^ii. Tciv cvwttvivv, Id 

'ieft : vt nihil adeo fidc dignum atque 
ertum duceretur , quam id quod per 

E 4 fom- 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



4 xj G B«N I R I B V S I 

fomnia efletfignificatum. Etfuntfanc 
plurima veracia fomnia in hiftoricis 
fcriptis memoria: prodita, qusBpotc*- 
rit, qui volet , colligere ac confiderarc» 
Contra vero fomnia adeo leuis & ina- 
nis res a plerifque habita , vt hoc ipfo , 
nomine tanquam prouerbij , notaren- 
tur futilia atq; vana* Et Gra:ci perhibe- 

rent,OT/ i.yotTljf^oZa-t 7iS\J cfc^^OKtf^ TAVV^TTVIOC, 

Id eft , quafi pennis extolli a fomnijs; 
ftolidos. Et qua^ fidem fuperant , ea 

orwfct) fiue ouJ^' ovu^ , id eft, ne per j' 
fomnum (^uidem offerri folere perhi-^^i 
bentur. Cum contra Penelope eJ". 
Nunquam fere , dicat , vt obIiuifcatur> 
Vlyfsis , recordatura illius fempcr < 

lyei^Cf). Quod ea quae interdiu co- 
gitantur nod:u dormientibus obuerfa- 
ri confucuerint. De falfis autem atque 
fidis , fomni mentionem fcimus vfur- 
patam. Terentius : Somnium. vtin hsec 
ignoraretfuumpatrem? Et Plato Ly- 
fide : omf iri7ihouTii)iivcu, Et Ariftopha- 
nes o-ipn^ty : Iv-jTTvm i^af[M^cL, Et Iyh^oS^ 

T^-^.iv vocarunt euanefcentem volupta 
tem. Somniare eft Latinis , fomniu 
videre. id eft, ^ova^ tS^ny, Quod & o/«e 
HHY o^AK Latini ita, in fomnis vifus fum 

vide- 



.1 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATHONVM. 49 

-)alcre. Grxci etiam o4iv ovH^au ]^hv. Et 
f <^fltyI)K3u.Veteres ad fomnia capienda 
iijiibare fanis & facris locis folebant. 
\ in Ifidos^vnde Ifiaci conie<5tores. Et 
:nphiarai, & huius filij Amphilochi. 
t apud Spartiatas in Pafiphaes fano , 
^ necnonlnus. Etapud 

Jaronem in lucu Fauni : Dona facerdos 
^Wi tulit , & CAfarum outum fub no^e ftlentt 
Mus mcubuit firatu, (omnosj^ petiuiti 

(Ita modif ftmulacra videt vohtantia mtris 
vartas audtt voces, 
inc Grseci vocarunt Iv tois h^oHf eym't' 
iy . Coniedura bella fomnij quod 
idiffet Alexander refertur a Plutar- 
310. Cum enim vifus cfiet videre Ale- 
mder oppugnans Tyrum , in fomnis 
* longinquo aUudere fibi Satyrum, 
niem fsepius cfFugientem tandem com 
^aehendiffet : Vates diuidentes no- 
ien , vt fieret <r* ro^of, pronuntiarunt, 
1 ipfius poteftatem venturam effe vr- 
:em. Bella & ifta eft Theocriti vatis , 
rrata ab eodem Plutarchoin Pelo- 
da. Anteproelium commiflum cum 
i,acedaemonijs , ducentc excercitum 
Cleombroto , Pelopidas confopitus in 
iiaftris, vifus eft audire filias Sccdafi illo 

E 5 in lo- 



50 DE GINERIBVS 

ia loco fepultas , eiulantes & cxc- 
craiites Laced2emonios,& patrem Sce- 
dafum iubcntem immolare illis flauain 
virginem , fi compos vidorise fieri cu* 
peret. Perturbato autem F-elopida, & 
{ de fomnij vifo cum pra?cipuis delibe^ 
rante, difcrepantibusq; fententijs , «^' 
ipfo h^fitante , de improuifo ex equo^^ 
rum gregc equa accurrit cum pullo , 
per armatos ad confilium delata , ibj 
conftitit, cum exultante hinnitu. Erar." 
autem color flauus & iubce infignitetK 
rubrx. Tum vates Theocritus re ani> 
maduerfa exclamat compellans PeIo4^ 
pidam : Adefl:tibi 6 clarifsime virvi* 
dima , neque nos aliam virgincm cir-^F 
cumfpiciamus , vtamurque hac oblata ■ 
diuinitus. Et ita madata equa ad bu-; 
ftum virginum illarum, prcrlio com-^ 
miffo vidoria Thebani gloriofifsima^ 
funt potiti. Somnia vocant qusedam 
naturalia, qusefunt cyi/Vm (pv<riy2. De« 
quibus poeta antiquus apud Cicero-' 
II em ita : 

Res, qu£ In vita v/urpant bommSi cogitAnt 

curanty vident 
ii&is ^S^"^ Vfgilantes agitant^ , eaficu 

m jomno accidunty 

Hinm 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



51 




mhitnui mtrandum e^f, * 
P-*carunt & a^uyn^myLATt^iol^ Iv^i^^vf Grso- 
omnia congrucntia tempcramento 
.norum in vhoquoq;. Quse & medi- 
itfiil^onfideranda cenfcnt. Alia enim 
3t eorum in quibus atra , aliain qui*- 
jp^k flaua bilis,alia in quibus pituita 
t; flindatj alia itcmin quibus fanguis 
" mrior. Et extat Hippocratis titulo 
ir ^zfei ciijWwv, Aliquibus , quos A- 
[oteles cv^^-jovei^ovf vocat , corum vifa 
rruntur direde & fine ambagibus, 
sft , non cuviyfjLetjahi , quae vigilanti- 
deinde accidunt. Aitq; complures 
£ia fomnia videre futiles atque leues 
fimines . Sed mirabiliora illa funt , 
aliquas fpecies veras offerunt, & 
oftendunt non difficilis coniedu- 
Qualia narrantur Ciceronis & Ca^ 
ii de Odauio. Quorum ille vidiflet 
■ atena aurea demitti pueruin de celo 
;:capitolium, acceptisflagris a loue: 
ie in ccctu patriciorumpuerum acce- 
cntem quendam in capitolio ad lo- 
xm recondcrc in finu imaginem Ro- 
^setraditam a louc. Cumqueneutri 
^ncnotus effet adhuc 06tauius , ag- 
' miffe vtrumq; poftea eum habenteni 

formani. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



N 



formam ab ipfis In lomnis confpcaa 
Narrantur & eiiidentiora, vt Alexa- 
dri de radice falubri, quam Draconc 
decerpfiffc vidcre effet vifus. Et AcL 
nus fcripfit libro 12. Afpafiam , q| 
Cyri pofterioris deinde concubina 1: 
ctaeft,admonitam in fomnode 
dicamento, ita fana(fe vitium qur 
ons venuftate valdc deformarit. Q|" 
ad exemplum huius generis indic^rv 
cffe,fatis habeatur. Appellarunt 
temtales W^oy? ^ia^mctTmoyf , id ( 
cognitionis percept^/cum alij fint ^ 
j^i>yo^tKO(, Multo admirabilius eft qui 
narratur ab Dione : Pr^ftigiatorJ 



xTAaguui iiiiiiminc 10 mr 
um Tiberio , quo iuberetur ipfi arse 



hendiffeTiberium, &iufsiffepricftigij 
torem illuminterfici. Effe itaq; coi 
fiderationem fomniorum variam, 
nequaquam cxplicatas caulfas atqi 
rationes, confitendu cft, Poetica R( 
gi^ fomni & familia- fomniorum dt, 
fcriptio Ouidiana eft in x i. libro Mcta 
morphofeon. Vbi & differenti^ quar- 
dam viforum indicantur nominibus 
Morphei, Iceli, & Phantafi. Et fun] 

tranfl; 
















Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A X N V M. J5 

{\ztx fomni portse geminx ab Ho- 
oapudMaronem: 
^ j^^^rttw; alterafertur 

iqCjjfcr^, quaverisfacUisdatHrexttHsvmhris, 
■ Sa candenti perfc5la mtens ekphanto, 
ialfa ad celum mtttunt infomma manes. 

bnftantio Zonarsc leguntur verfus 
lologici fomnij, quod vifus fit viderc 
Sfldanus y pradicentis mortem Con- 

hviKrif Ji H^dvof iAo'^tif ^aiyn ^ 'UtuT^uf 

|s verfus vir eruditione dodrinse 
ftans, & de ftudijs bonarum artium 
[f ip. meritus Hieronymus Vuolfius fic 
^muertit in latinos : 

fiter auguflos vbtfirics intrat aquarij , 
J^^tneoj^ftnu viceftma quinta reccpit 
kmiofalciferum , Conjlantiusindiiperator 
um Afm trtftt fuperatus morte rcltnquet. 

iftadefcriptioneindicatum tem- 
, lohannes rtomilius ingenio acer- 
io & copia doftrinsB liberalis, Sc fci- 
ia difciplinarum mathematicarum 
ellcns i cuius obitu magnam ifta 

ftudia^ 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



54 ^ ^ EllIBVS 

ftudia iaduraUi .^^..l^: rationesPt 
lemaicas fecutus dcprscheiidit . Irii 
dcre in Aegyptiaci atini 1 1 o 8. a N 
baanalfero , menfem Athyr finituii 
qui fuerit anni Chrifli ^60. meij 
Noucmbris. 20. Difciplinse fomnia^ 
cis autores facit Grcgorius Thcolo^ 
in oratione contra lulianum prioj, 
Telmiflenfes. Fuit autem TelmiiJ, 
vrbs in finibus Caria? & Ly cise, Synl: 
us duos oraculi verfusexponit, qdj 
rum altero frudus ex fomnijsperd 
dicitur benignitate diuina : i 

7jj\y Ji Kd^ \ssrvmV7di ^»*" ^ytKci^nTiv a,K 

His , tribui alijs copiam illuftris cog 
tionis , dicitur per dodrinam , af 
dormientes quoq; compleri frudu f 
titudinis illius* Somnia cum ah*a i 
gularia, tum inprimis mirifica narr 
tur in Herodoti Polymnia, quib. r 
Perfarum Xerxes ad belhim Gvx 
inferendum impulfus tandem fuer 
Sed, quemadmodum ah*quoties teft 
fumus , nobis modo , neq; in cohigc 
dis nuncomnibus , qusc commemor 
ri poflent , ncq; his cnarrandis , co 
^ium propofitumq; fuit, occupari. 

Qui 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I) 1 vTnatJon V M . 5 

Qiiae fequuntur , ea omnino volunt 
is naturalilSus niti , fed inuoluta 
t fuperftitionibus infinitis. <^t/j-/o- 
ffjLaviK» y fignificationcm habet noti- 
& confiderationis natura?. De liac 
am ^ua-toyvaiJLovldL; nomine Grarci fi-uic 
Dc qua & Ariftotelis fcriptum ex- 
, & fiiperiorib. annis editi libri Ada^ 
ntij ac Polemonis. Ciccro de Zopy- 
Phyfiognomone loquens , fic Grx- 
m nomen interpretatur, vtfignificet 
m , qui profiteatur hominum mores 
turasque ex corpore , oculis, vultu , 
lonte pernofi:ere. Plutarchus narrat 
|P'%alcidenrem quendam,qui cum Oro- 
^ 'iiafib Parthico legato ad Syllam venif- 
t, intuitum vultum Syllae pronuntiaf- 
: fieti non pofie , quin ille ftmimus 
!ir euaderct, & dixifle : mirari fir,quod 
condum extitiflet. Frontem igitur 
(ontemplantes erunt propric /xJTa^o- 
k6Toi . PHnio fi,uit ex facie hominum 
iddiuinantes. Ex quibus ille vnum, de 
piduris Apeflis , dixilTe , aut futura: 
ortis eorum, quos ex pidura: r.cprse- 
•i lentarent, annos , aut practeritcc , retu- 
i|it ex Appionc Grammatico. 

yji^<iy,^YT0L4) qui & ^j^f^fjcrjcoTO/ intucn- 

tcs 



0 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



tes manus diduda^ atq; dilatatas,; 
eft , palmas , & in illis notantes dua» 
linearum, ita ali.quid vaticinantur , i 

dicitur in colledis a Suida, vbi & (ci^ 
ptor huius artis nominatur Helenul 
nominatur& Artcmidorus. Nos bre 
iie^ fcriptum Grsecum fine nomine 
dimus , & edita funt diuerfarum lin . 
guarum multa. Admirabile eft inprfti^ 
mis quod narrauit mihi aliquandi 
fummus vir Bilibaldus Pyrcamer i 
Cum quodam fe iftius artisperito dc 
ambulantem quodam tempore fu4 
vrbe Norica, vidiffe fores apertas horj(| 
ti cuiufdam noti fibi hominis , & pla? 
cuiffe introire . Ibi duas puellas qua 
herbasrigarcnt, 6c flores curarcnt ob- 
uerfantes, appellaffc fe familiariter aie 
bat , & petijffe , vt aliquid decerptum 
herbarum &florum fibicomitiq; fugj 
tradercnt, cuius odore deledarentur : 
Inprimis autem comiti fuo , qui infpel 
manibusipfarum prsedicere fciret, 
quando fponf^ effent futura?. Tunc 
vnam diTcefsifle,& negaffe fe elfe often- 
furam ipfis fuam manum. Alteram ve- 

rofa- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I 



facilem ad hoc ie prsebuifle. Ciiiiis 
nanu infpeaa ab co, quem diximus 
T Dmitcm tunc Pyrcamcri fuifle, ita flo. 
i :ulis acceptis abijfle ambos dicebat. 
,tq; horto cum fuiffcnt egrefsi , in re- 
qua deambulatione intcrrogaflfe eum, 
uid animaduertiflet in puclk manu ? 
unc illum fubtrifl:em refpondifle, non 
uraturam vitam ipfius vltra dies prox. 
fto, Id admiratum fe, cui benc valens 
talacriter hilaris ca puellavifa eflet» 
iligenter obferuaflc, &comperifleip- 
im mortem ante diem odauum ino- 
inato obijflc. Vidi &: ego iflium , qui 
#ngo temporc in Italia , ac diutifsime 
Li:ii|omsE fuerat, in mcapatriapuer , Ec- 
defiafticis beneficijs audum , &: de 

ius praedidionibus multaincredibilia 
udiui. Qui dodiorcs videri voluntad 
jftrologicam difciplinam illas pr^di- 
ciones rcferunt , &: loca in manu cert^ 
ertis fiderum nominibus infigniunt. 

'sraxixiKa. fcripfifle ait Suidas Pofido- 
ium quempiam , exponentem quid 
'lcuius membri fubitus motus CigniR^ 
ret. Apud Theocritum paftor de 
:uli dextri falicntis motu auguratur 
nfpedum amicar, fic enim inquit : 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



58 GE>>liRlBVS 

axndv. Et leruulus in Comoedia aiti» 
futurum elTe quod vellet, ica ^ inquilu 
fuperciliu falit. Notauit autem fuperj< 
ftitiofa vanitas in Phyfiognomonicisfc 
& hac in parte, oculos inprimis ei] 
confiderandos , ot/ ra. ai l<pSet^[jLoif 
x^ATH , id eft , quod figna in oculis m; 
ximam vim habeant. Sed fecundui^ 
oculos aurium fignificationi plurimun^j 
tribuerunt. Et fcripfit hoc Plinius li' 
28. Quin & abfentes tinnituauriu 
praifentire dc fe receptum eft. Eft au , 
tem hic Grarcis ^)(0f Ksf^ <srotA|aV araYi 
Narium etiam motu , & titillando 1 
interius cierentur , aliquid portendj 
cenfuerunt. Sed iKauoi vocarunt macul 
las alicubi in corpore , & quid in vna-lt' 
quaq; parte illse fignificarent, tam vi^- 
rorum quam mulierum , conati fun ' 
explicare. Animi prsefagia, id eft, prsetj 
fenfiones , ( quod fagire fit acute fenti| 
re, fccundum Ciceronem , & inde dif 
6tx faga: anus, Sc fagaccs canes. ) ill^ 
igitur pr^efagia, & hsec, quemadmo- 
dum Cicero quoq; appellat, prajfagi 
tiones, naturali quodam impetu com 
nioueri exiftimantur. Addnciraurc ' 

Cicer 

I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINA. T^ONVM. 5^ 

ccro vcrfiim Plautinum ex fabula 
ius nomen Aulularia. Et Gra:cus 
rfus a nobis paulo ante expofitus 
in Andromacha Euripidis: Ibi enim 
ex Pelcus, ad nuntij aducnicntis tri- 
conapcllationcm , perturbatus, 
um fibi vaticinari aliquid ait. Si- 
em addudum a Clirylippo retulit 
alcnus libro tcrtio difputationum de 
ippocratis & Platonis dogmatibu^ : 
0 ^uy.of ^^o^i ^gv7cAjiT<3Li, Quo di- 
Itur, intus exultantem animum vari- 
inari. Et audiuntur crebro talia dicla 
bminum : Hoc vel illudanimum prx- 
Igiffe. Et poeta? Qfl: : VrajAgaimlttmns, 
^ 1 I N tertio gcnerc pofuimus ea , 
' ju2B proprie <rv[xCo\iKa. appellari poflc 
•nmus arbitrati. Eft autem <r.V^o\oy fi- 
Inum feu nota, vnde conijcicndo ali- 
^jLiius rci n.otitiacontingit. EtcftAri- 
^?otcIi diffcrcnti de elocutione , id cft , 
'« -sfe) l(u>iYHa4 , c-vy.Cohov nomcn feu 
ocabulum fignificans aliquid. Etfiau- 
■em qua? in fecundo genere recenfui- 
tius ,& ipfa coniedura cxplicantur, 
pagis tamen ea de naturalibus caufsis 
[rocedere, aut naturali inftrui & adiu- 
iri ratione , qu^m ifta vidcntur , & 

f 2 ideo 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D E o I V S 

ideo fuperari polle auximus^ Quod 
quis etiam ex illis coniungerearufpi 
cinam prsecipue, cum his voluerit, eiy 
opinionem non fumus reprsehenfurj 
Eft igitur hoc genus eorum , qu; 
fimpliciter continentur coniedur 
quadam , attentione accurata ad ard ' 
etiam fimilitudinem redada. Suntd: 
de eis Grxci fere ^^oeKm»$- nomine vit 
& potifsimiim de augurijs atq; aufpi; 
cijs , cum commune fit nomcn hoc d|« 
umationum omn^um. Etfi neque hut< 
afflatum quendam dminum , (^"^ioTrvoiA 
Grxci vocant, & hoc prseditos ^iOTrvo-j^ 
& l| ^Tvotct; cv^eovf ^ abeffe cenfuerun 
in fingularib. prsecipue euentis. Quic 
quid autem excellendo fuperaret ca- 
ptum humanum , id antiquitas diui 
num appellauit. In Prognoftico etian^' 
vbi Hippocrates iubct Medicum pra? ' 
uidere, fi quid ^flov fit, quamuis Gaie 
nus aliorum interpretationem repras 
hendens de aeris ac celi habitu atqu 
ftatu didum aflFirmec , haud tame 
fcio an fimpliciter quicquid vim inge 
nij &indullriae hominum , facultatem 
que artis fuperaret,ita autor ille ind^ 
carc voluerit. Diuinationis autem par 

titi 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



io in naturalem oc artificiofam apua 
iccronem Stbica eft. Qui fccerunt 
•y^uv AyiS^uKTov huius vnum mem- 
rum yiyuTTvict ngj^f^v^ouffiet^yLaU. altcrum 

•)^ikqv^ oiov rt^QmoTrUv KSU oimoiify xja to «sfei 

ucmadmoduin diximus , generalem 
gnificationem habet vatis & arioli . 
(cd vetcrcs dc augure& aufpicc funt 
jP'2iroprie vfi. De quo afcribere vifum 
|ftfententiam eorum, qux Galenus ad 
lippocratea afcripfit commentatione 
hrima c*if to dtx l^iuv vo^nyATeoVy qui funt 
)norbi acres atque vehementes. Cum 
;nim fcripfilTet Hippocratcs : Artem 
jiji^edicinse quodammodo afsimulari 
>ofle T? (jtavriKf j(9M T? /g^oiwcoT/H : Gale- 
lus fj.ciV7iKlu> y inquit, nominauit liui 
)a>vtTiKhjjy id eft aufpicium & augurium, 
lifgooxoT/fit/ vero eam, quse vocatur ^c/t/- 
hfi y nomine dudo a madando , quia 
ifpicientes periti iftaru rerum tvl h^ud^ 
mide aliquid prardicunt* Scimus autem 
.h^(^(ty id eft, vidcimas, appellatas, quic- 
|- iquid madaretur Dijs venerationis 
xauffa, cuiufmodi pecudes funt, qua- 
f; /rum cxta infpicientcs ariolarentur /?fo- 
| jwx&^o». Atq; Hippocratcs modo eos, 

F 3 qiii 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D G ^ N E R I B V S 

qiii cx auium voTaAi vaticinarentur' . 
appellauit /t/.*^fT«f, qui funt oW/ra) <j 

ad omnes huiufmodi prxdidic 
num artes congruit. y.uvr&if enim vo: 

Cantur^ & /«^otr/iTO/jSi olay/rai, & -^^iSa/j^; 
X3/, &: qui cT/^ ^^/aCoA/y^, id eft , cx fignkl 
quibufdam, itemq; extis prsedicunt tui 
tura. nccnon ;^»5-//o^^>5/ ;c5« 5fo(xxv7H4^ 
•qui oracula edunt & corripiuntur nu. 
mine diuino. His annumcrant aliq4 
ab Homero hvei^o-TroMvf didos» Hippoji^ 
crates vero plane fxtiivTeif cos vocat^i 
qui funt oW/roi, ficut Homerus. Nanf' 
hicmultisinpartibus operis fui , indi-ii 
cans omi^mljM artem prsedicere futura^ 
initio ftatim Iliados ot' inquit : 
A>K* etyf ^ii Tivet [jAvTty i^mfj^ , % h^Hidt , 
M mt IvM^oiQKovy m ytfT^ evd^ U hU r^v : J 
Vocans h^U cu qui cft /^eoffxoVof. Scd hveA 
{'iToAoKjtradante fomnia,&: M^tKT/y^augu-l 
rem. Hunc.n.infuapoe/iadresmuIti$|:;: . 
in locis maximas adhibct. Huiufmodfl 
quxda eo loco Galenus. Sed nos dcin- 
ccps & vocabula comcmorata , & qu^ 
de his enarranda duximus , pcrfequa- 
inur. (piiixaj, & KAnShify 3c Homero 
S^mf, propricomina funr, idcft^dida 

atqj 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



H^^tq; voces aliquf J^rtendentcs. (pm» 
Bi^l.atinisfamaeftjiio 7« (pSi^^ Ellq;y.;\e^ 
'^^nufdcm fere fignificationis , &: inde 
^AiMiTa;' Ksi y.>.My, Atq; in his (ignificatio 
clcbritatis. Vt in vetere verfu : 

ucm fortaife fic interpretari liceat : 
Celebrantur ima ahfconditt terra , bom. 
ed in hac mentione,vocis iftafortuitx 
ftpronuntiatio , de qua boni maliuc 
licuius cucntus conijciendo pra:fumi- 
ur.Vnde 6c Koyof hic [jlolytikot didus, & 
ossa, dc oiA(p» , quam eTvu^iK^youMiff to 'oy 

itiyat/^rtKperhibuerunt. Puerorum ma" 
ime di(^ta in hoc genere obferuarc vi- 
?[iiiii|fum , id quod ab Acgyptijs aliarum 
I "quoq; fuperftitionum patribus , Plu- 
' ^tarchus ortum efle fcripfit. Cum enim, 
• inquit, in Ubro de Ifide & Oliride, in 
^arcam corpus eflbt Oliridis a Typho- 
j neinclufum , & abiedum in mare , &: 
[ liis oberrans & omnes percondans , 
f nihil ccrti ea de re potuiifet cognofce- 
f ; rc, incidit tandem in puerorum ludcn- 
tium C(xtum, qui interrogati indica- 
runt oftium Nili , in quod viderant fa- 
.dionem Typhonis proiecific arcam 

illam ; ov^. 7^7« tA ^euS^U^iU [AelVTiyJjiM ^ta'^- 

F 4 r ev 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



6^ GENERIBVS 

im (p^cyyoy^soy oTt a,y tu^vtiv, Ex CO, ZWi 

opinioncm natam apud Acgyptio 
quod pueri diuinatrice quadam vi prse^'; 
diti fint , & dc eorum fortuitis didis: 
ludentium in tcmplis Acgyptios cmin;; 
nari inprimis. Latinum vocabulump 
haud fcio an non dudumfit ab ore , • 
fcd habcat aliam origincm. Quamuis^ 
non ignore cx Varrone rcfcrri Ofmcni 
vctcres dixiJe, vt ab ore fadum no-r. 
men vidcri pofsit, clifa littcra s , ficutkri 
Carmilla, Cafmilla & Camilla. Itcmq; r, 
Carmcnce, Cafmcn^ & Camcna?. De t 
omine , ^«^«r & y.M^iS^ovof nominib. vti- i 
tur Homerus hS", v', Paufanias fcripfit t 
Thcbis fuiffc aram confccratam Apol- - 
h'ni cognomcnto Spondio, cffcdam de t 
cinerefacrificatarumibipccudum, vbi t 
ominumelfetvaticinatio, qucmadmo- 
dum &apudSmyrnxos. Miram vati- i 
cinationem ominum narrauit Paufani- 
as Achaicis ad fimulacrum Mcrcurij 
cognomento a,yo^euov , id cft , forcnfis. 
Bella omina funt , in quibus eft verbo- 
rum diucrf^ fignificationis fimilitudo* 
Vtin filioIsE PauH Acmylij dido : Perfa 

perijt. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V 1 T J O N V M. 

'jt . Et pr5ccot<f8 vendentis ficus 
mo aduedas,cum Duracium venif- 
CrafTus cum exercitu pro-ficircens 
thos oppugnaturus , qui Cauneas 
mitaret.ld enim efl; caue ne eas. Et 
a-av eivciTifs-tTeuj dc afino prolapfo, pcr- 
ente ad fanitatem a:grotantis euafu- 
morbum. Eftenim oKor , mutata 
onuntiatione o voc-tcy, Efl: & 07?«« com- 
unis fignificationis, & verbum ©t^ovi-^ 
A prima origine ooret & otJ^. Et o^.a, 
'•foy^tf vriVTi^' i&^lv , de Telemacho > 
aterprctatus eftDcmofthcnes quifpi- 
m y qui iJLiTfip^dfftiTo foluta oratione 
omericam poefin,ctfi Tra^^dTtuu hunc 
iftathius vocat : Demofthenes igitur 
.jc, haydiAjQf ibi, oj/«^o<toa«k , conucrtit. 
Habet omen fignificationem cuiuf. 
le figni , dc quo conicdtura capitur 
Hcntus tam boni quam mali. Teren- 
is : Ea lege atq; omine, id eft, condi- 
ne feu cuentu. Maro : Quod Dij 
fius omen in ipfum Conuertant, Id 
4, prsedidionis euentum, libro fecun- 
o. Atq; hsEC omina firma, Ibidem. Et 
Regibusomen erat. Et 13. Nene 
ine tanto Profequere. Similiter & 
'rasci Qmov dixerc , quicquid aliquid 

F 5 portcn- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



'6 6 D E G E N H R I B V S 

portcndere arbiftarentur . Vt Eur; 

(pomosaut : oKanv €9»K.flt Ku.>^ 'ivi>tA<Ta B 

num fe omen facere , ait Creon , Tim 
ferertaprarclaraob vidoriam partai 
data. Et in Orefte dc lacrimis : 
olrof o\a>vof y.fya^, Valdc mali ominis ' 
las fore dicitur. Atcj; fic introducunt 
aues loquentes ab Ariftophane : ( jc^i 

c^vtv Ti voixi^ir 'srJiv^' oyet 'sr?^ 'Zjfei fjLOLVTfms Si 
ipytfx» y ufAiV o^vtf '^ei^iJLOvT o^videCKcthH 
B,''[J.Co\oy o^viv y (payLuj opvty , ^f^A^TrcVT o^vt 
oyov "o^viV* 

Qiios vcrfus Anaparfticos tetrametr 
KAToLKiiKTaoof fic conuertimus in Lat 
nos : ( fta 

Et aues ccnfetis cun^d ejfe , quib. diuinatio co 
Imajj vobis auis esi , & auem fternutamen 
vocatiSi 

Signa & auem , vocem & auem , feruum i 
auem, quin auis e!i & ajellns. j 
Et Latinis Aufpicium Auguriumq; 
militer dc fignis futurorum vfurparunt 
Et Plautinus parafitus Aufpicio hodie 
inquit, optimo exiui foras. Muftek 
murem mihi abftulit prictcr pedes. Ei 
co ait {perare fe fadurum auguriumi 
Sedreprsehcndit ipfefe : Muftclaenim 
nullam clfe incertiore bcftiam : Eam.» 

inquitj 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A T.I 



quit,egoaufpic^ 

tMarodeoracuIo: Dap 
Et: 



inre capitali mea. 
r augumnu 



rtfte per augurium Teucrorum pe^ora ducunt: 
lla mcenia flammis colluccntia. Et : 
mihmj^ in regna vocari Aufptcijs, Et mox : 
lij nofira wcepta fecundent Augurtumj^fuum. 
hSuicJataliaquardamleguntur : oW/- 
yijJ^y id eft, aufpiciorum diuinationem 
Irimi Phrygesinuenerunt. (SedPau- 
anias inuentum iftud tribuit Parnaflb, 
ii Phocicis.) Huius vnum eft mem- 
>rum l^vi%cy.07nK\v , quo proprie auium 
bferuatio fignificatur,quando dc auis 
(olatu, a frontc vel a tergo , fiue ia 
lextrum finiftrumue latus declinantis 
irxdicitur hoc aut illud fignificari. De 
oc primus fcripfitTcIcgonus. Aliud 
embrum cft o/kotjcot/k.o;^ , eorum quse 
scdibus accidunt. Vt ii m conclaui 
;ks aut anguis apparuit. Si effufum 
|ft oleum , mel, vinum, aqua, cinis. Si 
:ridor auditus lignorum, dc quo fcri- 
fit Xenocrates. Aliud UJ^/oyjdeob- 
iam fadtis in via. Vt fi quis hoc vel il- 
dgeftans occurrerit , quidfignifice- 

f" De quo fcripfit Polles. Aliud 
07r;)tQy , cum manus aliquis infpiciens 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



P o 



D E 



£ R 1 B V S 

'OrcthLRKOV. 



diiunat. Aliiid ^aKiSi-Av . de quibus di^i 
dum eft. PoUetis autem varia fcriptl q 
doftrin^B diuinatricis, ab eodem Suida^i 
memorantur* Atq; dicamus de aufpi* j 
cijs augurijsq; primiim pauca , quse efl ^ 
proprie o/aK/r/xw> apud multas olim gcn- i 
tes in vru,& cuius incredibiles efFed:io*'j 
nes in veterum fcriptis commemorata t 
reperiuntur. Cum nulli fere populi dei 
obferuatione confenferint. Id quod ^% 
Cicero fcripfit, & notauit Galcnus projj 
gnofticum Hippocratis enarrans,d|i 
GrsBci auguris vnius,& Arabis alteriu|| 
diuerfis rationibus. Eftautem innoA 
mine Latino Aufpicij manifefta fignifil 
catio afpedus auiumj&in nomine Au4 
gurij , geftuum , vel guftuum quoquea 
vt legitur in Suetonij Augufto. Et no-" 
minarunt Latini prsepetes' , nimirumj 
prsBteruolantcs, &ofcines,a cantu. Ef 
Romani fingularia habuerunt aufpicij 
pullorum, quos afferuans pullarius di- 
^tus, Qui emifsi cum alacres obiedui 
cibum cupide petebant, bonum ho( 
fignum ducebatur , praefertim fi tripu- 
dium fuerit. Vifum eft bellum quo(' 
parrauit Plutarchus in Tiberio & Caio 
Graccis, & ideo platuit afcribere. 

0 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N A T,I O N V M, 6^ 

j OU «ytoJfA^OK , ^fJLH fJLleC ^OYH* CvJi eWTH j 

)»<• Tifo^M^ ) ot^\' iird^eiTet tUx> A^iTf^a.y 

i>yei, KSf^ Tnt^T^ivaTdL To cT/tg Aof , Wa/k 

•^woy >tfitTc<^v>? : Cum prima (fiei lu- 
aderat quidam afferens aucs , qui- 
us aufpicari folent , & cibum illis ob- 
cit. Sed nullaprodijt prarter vnam y 
Uae tamen neipfaquidcm cibum atti- 
r, fed fublata ala finiftra, & ad hanc 
rure cxtenfo , in caueam refugit. Sa- 
tis augurium res Romana fuit, lon- 
-^0 tempore negledum, & inftauratum 
tandem ab Odauiano C^efare. Quod 
augurium Dion libro ^y^fcripfit, di- 
uinationis fuilfc genus quoddam , quo 
ficret fidcs , conccdi diuinitus , vt vota 
iifcipcrentur pro falute populi Roma- 
i. Quod minus religiofe illa nuncu- 
ari , nifi id concederetur , iudicarent. 
70 , inquit Dion , ^ctKTf/ot^ t/V T^oTor Sc), 
/V/K tyjov^ H ^Tfi^jci a-<piTty o iytativ 
w ^YiyLG) cuTi\Tcu^ cof ouy^ oyic^v ovS'* euryt7iv aU" 

, nzfiv <ruyyK^,\%Ztu , 'jiii^, Vocat au- 
tem hoc augurium Dion , olaWf/^ Twr 
\lyit'm. Plautinus Epidicus ita : Liqui- 
" *o exeo foras aufpicio, aui finiftr^f. Et 

feruus 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




feruus in Afinaria Tlmpctritum inaihj 
guratum eft, quouis amittant aues. flf 
fcnex in Aulularia : Non tcmere ^ 
quod coruos cantat mihi nunc ab leut 
manu. Homericus Calchas Grsecorunl 
augur , & clafsis dudor 
a-iwku, Ec Troianoru Polydamas Pan*' 
thoi,quem aduenam Delphis perhil 
buerunt,filius. Calchantis auguriunl. 
cft tK.fi' , Et Polydamantis /a. y!. vM. 
volatus auium , qui in augurijs obfer ' 
uaretur mentio fit , contemnente He 
dore prjrdidionem , & negante fc cu4 
rare , vnde & quo volitent aues , 
comemorante e^reeiam fententiam :1 

Optimum id aujpicm eHy fatmpugiundo tuenl 
Vel explicatius , quemadmodum feciq 
Eobanus Heffus,vir & poeta optimus v 
Auguriutamen e^l, quod prxualet ommb.vmimO^ 
Pro patria pugnare , arynis defendere ciues, IH 
Quia vero mentio fada eft volatusl™ 
auium TctwTi^^uym fecundum Homc-j 
rum , ( qui* funt {dMcct pra?petes , de| 
quo nomine GelHus differuit libro 
de dextris atq;finiftrispartibus , qua- 
rum ibi mentio fit, pkcuit afcriberc 
nollrani commentationem de tradatu 

fpha:-J 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVlNATiONVM. 71 

liaerica: do(5lrina:,^uam nos aliquan- 
& ipfam exccrcuimus. Sphxra , id 
Lglobus, folct inilla proponi tan- 
i;m imago mundi. In Spha:ra autem 
linat Cleomedes ^g«r«f ,id eft,re- 
;^us quofdam , &: numerat feptem , 
iquam in corporis quadam mole. 
^ia-Hf funt: Ava, Kiia. Suprajin- 
^l^fVy o^TrtSav. Ante , poft. Siue , a 
>nte& a tergo. S^i^ilv iiiTiiov , feu 
ifvfj.ov, Dextrum , liniftrum fiue le- 
im.Et //ecroy. Mcdium. Docetautem 
leomcdes Phyfice, quodmedium, & 
wod infra dicitur in globo , id con- 
jngi. Eft enim medium in hoc, id eft, 
(ntrum, imum quoq; , quia intimum, 
im deextrema fpccie, quam vocant 
vrxci ^(pdv^av, ad ccntrum dedudse 
jhexxqualitcr conciirrant. to "i^jiit^Q^i 
jii oTT/^j fjLf^of , Latini nominarunt An- 
;:cam & Pofticam partcm. Atq; placet 
/ileomedi Anticam partem eHe Solis 
xidentis , pofticam oricntis. Ita erit 
:xtra Aquilonaris plaga , & Auftralis 
2ua. Sed Varro alitcr . Tradit enim 
jinticam partem cfle meridiem , Pofti- 
jam Septentrionum. Ita erit ortus fci- 
icetpIagafiniftra,occafus dextra. Sed 

ilU 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




illa altera Grarcof&rn ratio eft ^ &: Py 
thagorjB , itemq; Acgyptiorum, vtac 
cepimus. Nam qucmadmodum Plu 
tarchus fcripfit, in libro de Ifide & Ofi 
ride : tuyC-nim otovrtu roL y^iact 'rvKoym 

0i3fof vhoY tt^/reei. id cft : Aegyptij putail-i 
partes orientis Solis efte mundi frow 
tem. Scd Aquilonares dextras, auftra» . 
les vero finiftras. Scripfit autem Ari. 
ftoteles Pythagoreos tradidiflc noftriji 
iyLiT<ptu^toY , quod eft aquilonare, d< 
xtrum & fiiperum eflfc , & alterum , 
niftrum atq; infernum» Idem & Pl 
toni vifum» Sed Ariftotelica fubtiliti 
hunc fitum inuertit. Placet enim Ariij 
ftoteli , dextras elfe partes ad ortui 
&finiftras ad occafum. Itaque, inquirji 
Aquilonares nos erimus infra, & Au-^,] 
ftrales alteri fupra. Et , quemadmo4<!( 
dum ipfe loquitur : tvv ^oKay l (j^ varg^ j 

Kofy To Ava. Id ex co probat, quod ortua™ 
fit dexter , quia inde conuerfio mundw 
incipiatur. Sit enim quadratu a ^ y 
& iungarur tt y. appareatq; ce» & oc-?| 
cultetur % In conucrfione vero qua-»| 
drati fuper a y. inteUigatur ad S". ini- 

tium^J 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



P I V I N T J O N y M. 7 5 

motionis , qifem ortum effc Ari- 
)teles docet,Iam collocetiir aliquis 
^>er et >. fupinus , vt fit ad caput , id 
% fupra tt, &: adpedes, id eft, infra > 
'^ritfcilicet ^ (iniftrum, & /3 dextrum. 
jfgo contra , fieri collocationem o- 
>rtet fuper « >. ( qua; linea axem in- 
^at ) vt caput tendat ad >. 3c infra fit 
Ita enim erit dextra conuerfio ab 
Qua: cum fic in quadrato acciderc 
rrnantur, pariter etiam in circulo fieri 
itelligi poteft. Quod erit euidentius, 
drcum 



badratu or 



tnircul' cir- 
kimduca- 



Lir. rt /3 > «T. 
jx centro 
3c con- 
erfio fieri 
telliga- 
ir fuper 



Hxc igitur cft fubtilitas Ariftoteli- 
ra, cum qua tamen & Orphica confen- 
iunt. Sic enim eft in hymno illius ad 
lolem : 

G Pyrha- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Pythagorica ratio : f iTe dextra S 
f «oe , & fiiiiftra to. yoTtsL ^ Grxcoriim 
& Empedoclea , & Aegyptiaca , w 
oftendimiis. Idq; eo probabilius vidc-' 
tur, quia ludseorum huic eft contrariai 
Hi enim Auftralem plagam dextramj 
& Aquilonarem ftniftram faciunt , pa- 
riter atquc Latini, quemadmodum Li 
uius indicauit Hbro primo. Haec rati 
rationi Grsecorum confentienti cu 
Aegyptiaca contraria eft , conuenit 
cum ludaica. Itaque aufpiciorum 
appellationes contraria? fucrunt. Nami > 
dcxtra faufta erant Grxcis , Latinis fi4 
niftra. Cum fauftse ese aues haberentur, 
quae alte fubuolarentj id ad Aquilo- 
nemfieri omnibus , quibus ille vertex' 
eminet, oportet. Eft igitur c^V/or oiavlfi^ 
fauftiis ales, qui fublime inuolat, id eftj" 
altc , in celum , quse eft plaga Aquilo-j, 
naris , & iam Latinis /iniftra , dextraj' 
Grsecis. Etfi a finendo , id eft, addi-! 
cendo , aliqui Siniftri nomen in aufpi- 
cijs duxerunt. Quos Plutarchus fec 
tus in Romanis capitibus, ita illud no 
inen interpretatur. Vel eft Latinis fini-^ 
ftraauis, qusefubuolatab ortu, querri 
fccundum Yarronis diftindioncm , li- 

niftrum 




r 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




rum efTe diximualfcum cadem^Gro:. 
plaga fit dextrl Sed de his fabu- 
do plus temporis abfumfimus, 
m par fuit. Pr^fertim vanitate ifta 
pridem oblitterata, & ignoratione 
ullo vfu , obruta , vt de his rebus 
fifitionem nihil aliud commenda- 
ofsit, quam quod omnis cognitio, 
^ alis habcatur. Homcrica fupra 
icata hxc funt : 

T ^^J^ff/* iW^ }>iKtOV7U 
T Wa^l^-r^i 70, yi , ^OT/ ^o^CK h^<ycV7A. 

lud Euftathium cft aha fcriptura, ni- 
rrum 'fm , & W d^/rf^a , vt fint 
:s vtrobiq; diaiones. £ft &duplex 
• tohcatio. Vna,vt l^jf .7»T/K«r ad mcn- 
" Jnnem dextrar partis , ortus Solis ad- 
Itur , & ad /iniftra? , occafus. Et per- 
aeatur plaga orientis dextra, ac lini- 
%occidentis Solis. Altcra,vthis duo- 
»s verfibus quatuorplagxindiccntur, 
IHedor auftralcm plagam dextram, 
'^aquilonarem finiftram perhibeat. 
iod fanc minus dilucidc cxpediri vi- 
s^*ur , vt prior exphcatio rctinenda 
videatur. Conicdura augurij quod 
G i inTom- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



C E N E 

in fomnis vider^flet vifa Penelop 
exponitur o<r. t'. Aquilse anfercs intei 
mentis. Et antea Aquilse qux cc 
ripuilTet anferem. Apud Maronemc j 
aquilse & cygnorum augurium. I 
quo quarrit Seruius : cum cygnus nc 
in praepetibus, neq; in ofcinibus non 
netur» Et verfus hos refert ledos 
Ornithogonia : 

Cjgnus in (tugurijs nautis grAnfimm ales , 
llunc optant femper , quianunquam mergk 
vndis* 

Ariftotelcs in libro 9. hiftonaj de 
malibus ait : -fis^ /we^yTWf notare «T/tJ^^ 
^ trajujcTg/ctfjfacientes ^ii^^Af^ ta 

Et i^iS^^ety quoq; dixere, alienu 
& abhorrentem locum. Itcmq; a* 
tje^r^oi/f, In AntigonavocatTirefi 
KoY o^vi^oTKo^TTov , fcdcm , iu qua aufpicj 
foleret, Etibi fe obfcoenos fonos au ^ 
audijffe dicit. Et fuiffeThebis rcrip " 
Paufanias Bceoticis jTirefiseconfecn 
tum oicoviTTto-TrHoy , id cH:, augurij locufl 
Cicero fcribens Csecinnar ita : 
cx alitis volatu , nec ex cantu finifti 
ofcinis , vt in noftra difciplina eft^ , n( 
ex rripudijs foliftimis, aut fomnijs tii 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DrVINATIONVM. 77 



guror 



fed habfo aiia figna quac 



fic : £t 



ferucm* Attico autem 

Attice , auguria quoquc mc 
citant quadam fpc non dubia* Noii 
c colkgij noftri ab Appio , fed ilU 
latonis deTyrannis. Fuifle autem Au- 
rem Ciceronem notum eft, coopta- 
m in CoUegium , loco Crafsi filij ia- 
rfedi in Parthico bello , ab Horten- 
Scriptor w ryK o^eovi^m^f , in com- 
entarijs Grarcorum nominaturT^c*»'- 
'»K//?aT«y/oj-4»/AoTo^or. Galenus nominat 

§^Tilj.iaa^ov -rlv <paKdi , fcriptores c/<yy/?-tff. 

ptf5f/.o/,id eft, fternutamenta admodum 
fuereobferuata. Vt l^.c- EtapudCa- 
tuUum ; Amor finiftra vt antc Dextra 
iernuit approbatione. Ariftoteles ra- 
ionem attulit , cur a media node ad 
.icridicm non eflet bonum fignutn 
/Hernutamentum , & contra a meridic 
iad mediam nodem bonum. 

Quod Grsecis eft ii>d^iov oirJvt^f/.ci • & 
proprie (tI^Cokov , id eft, fignum , ad rt- 
;i frtTet attribui potcrit. Eftautem Grxci 
I nominis , TsgctTOf intcrprctatio ho- 
i rum Latinorum nominum : Portcnti, 
prodigij, oftcnti.monftri. Euftathius 

G 3 ii^^^« 




7^ I>E GEN^iviiiVS 

in /A libri facitmendonem, qui ciV. 
cumferretur de iftis %nis , qu^c k^i^i, 
c.y,CoKci appellari diximus, titulo Hin. 
pocratis,nefciocuius. Hsefunt W 
T«^«r ^^^tff^^/^rerumalicuiobuiam 
taecarum &occurrentium, quibus bo. 
ni malme quippiam %nificari exifti, 
matur. rtaq; in fabula Ariftophanis,< 
cimis titulus Rana. , deplorans fuani 
niiferiam feruulusinquit : ^^.M^ - 
tj.m, m ^u^ir.^ov IZiciv ; Eheu mifcr quid 
exiens habui obuiam ? Lucianus etiam' 

y^hvt<rf^ct vocat : Jr/r /Sc£oAov % c^v^yj, 

T/. Odauiano Ca^fari ante caftra nodu ' 
obuiam fa^tus agens aHnum cuius no- 
men cffet vUav , cum ipfc vocaretur cv- 
Tuyof. Et malo ominc educcnti copias 
Bruto Aethiops %nifero obuiam fa- 
aus,& confoflus. Quorum illud a Sue- 
tonio fciiptumm Augufto, Plutarchus 
in Antonio , hoc in Bruto narrauit 
Bella funt in his ambigua. Vt, cum Ti- 
moleon mediocribus copijs exceptu- 
riis elfct in Siciliaingcntes copias Car- 



tagi- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



A i 1 0 !fe v^M . 7 

gimenfium , ac&ifferunt muli onufti 
.ppio. Tcrruit hoc milites, quod fole- 
^nt in Gra?cia bulta redimiri appio, & 
furpari proucrbium de segrotantibus 
efperatis : S^^S^ wcv ffi>.mv, Sed Ti- 
?leon alitcr interpretando, terro- 
m illis omncm ademit, & fiduciam 
ntra addidit : Quod diceret , diuini- 
vidoriaj iam ipfis inlignc offerri . 
o enim tcmpore vincenribus ludos 
'ifthmiaimponebantur appio confertse 
oroll^. Et gloriofsE vidoria? exirus 
anc conieduram approbauit. 

Videtur huc apponi pofl^e ctiam ob- 
reruatio de bonis nominibus , cuius & 
Ciccro meminit ,in luftrando excerci- 
ni dcduccndaq; colonia,& dcledu mi- 
rttum. Qualia fuerint : -Manius, Pro- 
jpcr, Lxtus, Vidor. & Gra;ca : de/f or?- 
^yif,cZ(p^^Vy ^ii(pihofy Kca^iYj>o^s , & his fimi- 
: ia« Scd Ti^Aiav nomcn gcnerale cfl: , 
' qucmadmodum diximus, fignificans 
• oltenta, portcnta^ monftra, prodigia, 
quap, vt Cicero ait , oftcndunt, porten- 
dunt, monftrant , pra^dicunt* Deniq; 
t miraculafimt Ti^ara. Grjecis-w^woK elle 
li ;aiunt, fi quid alicno loco temporcue & 
|niaus vfitatum acciderit,vtintra xdcs 

G 4 apium 



mm 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



apiiim examcii coit^^cdum , aut apcSj 
quod dc Pindaro quoque narratur 
labellis pueri confediiTe , aut extruxiflii 
hirundinem intus in cubiculo nidum , 
aut celo Ibreno , vel intempeftiue fuU; 
guraffe tonuiffeue. Tt^of vero aliquid 
cffc a natura penitus abhorrcns, Vf 
Draconem in faxum mutatum lA.iS'/ 
Cum autem& ri^ds aliquidfignificet,» 
hocquoq; cft Homero ar?^«, id eft, <r»»i , 
fjLHsy. Quin 8>c proprie di<5cum ffniiH^r 
Homcrus appellat Ti^oi . Vt corrcptum 
anferem ab aquila , ocT. o'. Et deiedu 
anguis ab altera aquila /a. fx'. lit toni- 
tru l^,4>\ Et Irides /a.a'. Quitalium 
fignorum interpretes funt a Grascis 
appellantur Tj^atToaxo^j/ • Et Tffir/* ac 
Ti^eLTuS^H funt portentofafeu monftr 
fa. &Tf^ctTot/e>'3't prarftigiatores. Et 
^oiToHyM, monftra loqui, Et inde r^<ii 
ToKoyU, Homincs fpecie htfnv^ovf , v 
Plutarchus vocat in Carfare, qui funt- 
fcilicet igniti, apparuiffe, & cx volaali- 
quibus flammas emicuilfe , traditum 
eft. Et : leuis fummo de vertice vi/us lalt 
tundere lumen apex. Et noftra memoria 
nuntiatum atq; credituni, ex mulieris 
grauidx ac parturientis in Duringia 

natu- 



XN 



ltura,ingens erAfiireincendium. His 
liungi poterunt & a Grsecis Cafto- 
i didi , & luccs no(5cuniae molella: 
latoribus. 
Voces auditas portentofas in hifto* 
w$ facpe memoratur. Et vulgo credi- 
',lim, & nuncquoq; fertur, nodupra:- 
'^^rtimin venationibus. Taliseftilla: 

vfjLouay^ vt Plutarchus in Publicola. Vt 
juius : Vno plus Hetrufcorum ceci- 
liffe in acie , vincere bello Romanum. 
it Aij ac Monetae. Cetera miraculo- 
.um nomine indicata coHigerc eflet 
limis longum , & ab initituto noftro 
ilienum, vt ^v^c^f ttCTaY cufjLttTt i/A^ 

'ici0^'jyjivff JCfiti ^i^n ^ayjisdv -sfe) dLVTt^f tvcfjuet. 
cfi <pMycy^oi>f ^i^i^. To, Tf, 0 •usre^ (pct^ 



^toLajTei^OL^ 'yoA^fit ^dfjLiJLeiLTeidL, kav T^tov ci»/ 
^i^dfjLf^v <pavvtvdui y^p Kt^iv : «t^jff to. IdJJT^ 

tTj^rt (ruKovi , qux fcripfit Plutarchus iii 
Fabio. 

Liuius libro 22. ita: Augebant me- 
lum prodigia fimul ex multis locis 
' 'nuntiata. In Sicilia militibus aliquot 
)ic;.ila , in Sardinia autem in muro 

G 5 circum- 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




circiimeunti vigilia^i^quiti fcipionem i 
qiicm manu tenuerat, arfifTe, & littorail 
crebris ignibus fuHifle , & fcuta duo ! 
fanguinem fudaffe, & milites quofdam 
i(5tos fulminibus, & Solis orbem minul 
vifum, & Prsenefte ardentes lapides ce«: 
lo cecidifle, & Arpis palmas in celo vi^i 
fasj pugnantemq; cum Luna Solem, &jj 
CapensE duas interdiu Lunas ortas , 
aquas Ccrete fanguine miftas fluxiffc 
fontemq; ipfum Herculis cruentis ma 
naflefparfum maculis, & Antij metenj 
tibus cruentas in corbcm fpicas cecil 
dilTe, & Falerijs celum findi vifum velufP 
magno hiatu , quaq; potuerit , ingensi^.^ 
lumen effulfifle. Sortes fua fponte at- ic 
tenuatas , vnamque excidifle ita fcri-.f 
ptam : Mauors telum fuum concutit. H 
& per idem tempus Romsc fignum 
Martis Appia via ad fimulacra Luporu 
fudafle,& Capusc fpeciem celiarden- 
tis fuifle, lunseq; inter imbrem caden- 
tis. Inde minoribus etiam didu pro- 
digijs fides habita : Capras lanatas qui- iflf 
bufdam fadas , & gallinam in marem, 
gallum in foeminam fefe vertifle. Rxc 
nos ad demonftrandum gcnus iftud 
afcribenda duximus. Conferre fane 



Latina 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



BIVIN-^TION VM. 

latina ciim Grsccis poterit qui volet. 
ttt autem commemoratonim a PIu- 
^rcho hxc fententia : Clipeos vltrd 
Inguinc efTe madefados , & fegetem 
pcaru ad Antium crucntam meffam, 
[ rj"!^^^ ^^^e ignitos & ardentes 
bcidifre, & vifum celum iindi fupra 
plerios , excidentibus & difsipatis 
lultis tabellis , & in vnis fcriptuni ap- 
truilTe hxc vcrba : Mars fua arnia 
|)ncutit. Quodtraditur&panes cru- 
ntosviTos , &c]uodDidoapudMa- 
Dnem : Vtdttm ohfcmufe vertere vtna cruo^ 
m , id noftris quoq^ temporibus pro- 
itum eft : Itemq; materiam & folia 
- -'i^^borum & veftes cruentis maculis in- 
"^as , necnon limulacra lacrimafte 
»de etiam fcimus fuperftitionum tur- 

tr s errores extitifTe. Atquein iftis fer- 
Aif recenfuimus , hoc prodimo- 
I im genus verfatur. Hcrodotus libro 
I .rimo tale etiam prodigium narrat: 
I .hllamenta ad igncm exultafle & tre- 
^^ldafle perinde ac fi pifces efTent n^Ao,- 
■t j id eft, modo capti feu recentes. Et 
-ildiuimus ftmilem aliquando fabulam 
; :?pulhs , qui interea dum aflarentur, 
hjolarint. Apud cundem Herodotum 

& hoc 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



8 4 r> ^ G E H L B. I B V S 

& hoc le^itur : oti T>»f tfjuTMf «/xegctf (ry^-? . 

T(3>/ rtfjJTM la-tt-^riMTo. Cum vno eodcm-: 
que die accidiflet, vt vulnus infligere- 
tur Pcrfis ad Plataeas & Mycalen , fo- 
mam proelij Plataici ad Gra?cos perue- 
nifle confliduros ad Mycalen cuip 
Perfis. Eft autem locorum iftorum di- 
ftantia non paucioruni M. pafs. qu 
dringcntorum. Eft & hcec Herodo 
narratio in Vrania : Vltra Halicarnaf- 
fum loca mcolunt Pedarenfes , apudf 
hos accidcre res hic fertur : Si quan- 
do omnibus vicina loca circa illam vr- ,^ 
bem colentibus offerri difficultatis ali^ m 
quid grauis debeat , tunc apud eos fo&i- m 
minx facerdotis Mineruse barba ma- 
gna enafcitur. Eft autem & hxc apud - 
Herodotum >v<vV» , t^otToi : ^tK^a 

4!tf>^<rif[j.tuv^v cZt av /xe>XM f/f^ixst KaiJti i 

tr'oKt , % ihii iTi^. Solere aliquid figni 
antcccdere magna mala euentura ciui- r 
tati alicui aut genti. Partus hominunQ|(U 
monftrofi omnibus temporibus exti- ' 
tilTe conftat , & noftra tempora viderdj 
plurimos , quemadmodum & monftn 1 
tcrra mariq; aharum animantum edita j 

Bellun 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



m 



0 



:3eIIum eft quod*Merodotus narrat Ji- 
bro primo dc leone cdito pellicis re« 
.^ix partu Sardibus* Extant autem & 
^V^akrij exemplahuius generis, & lulij 
►bfequentis deprodigijs fcriptum. & 

>riftotelica 'sfei ^ewy.0LyiQ)y Ay.ov7yL^T&>v 

Tunt in manibus. Cctera poterunt de 
uftoricis libris cognofci. Sunt vcro 
lciufmodi ifta omnia, vt tcmere qua?- 
idam interdum nuntiata credantur, 
ihominum prsefertim animis conturba- 
[tis. Quardam etiam veranon crcdan- 
|tur. Cum reperiantur nonnillli qui to- 
tam rem nugatoriam efle putent , & 
hominum leuitate fidem euentuuni 
confirmari. Vt autem facile credi mo- 
ueriq talibus , fic contemni derideriq; 
ea nequaquam oportet. Nam opinio 
qualifcunq; etiam diuinitatis aliquid 
momenti habet , nequc falfi fi<5tiq; nu- 
minis contemtus in ignoratione verar 
religionis , cfFugercanimaducrfibnem 
dcbitam impietati folct. Atq;exem- 
pla contemtus puniti in medio funt 
plurima. Vera autem confidcratio & 
animi confirmatio contra talia aliquan- 
do feliciter eueniflTe reperitur , ratio- 
nibus honefti confilij & adionum lau- 

dabi- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



dabilium conftantibfis , & his refpon- 
dentecxequendidiligentia atque ftu- 
dio, &in adminiftrando prudentise at- 
tentione, & gercndo fortis animipr^- , 
fentia. Itaq; inijfdem fieri a diuerfi$| ^ 
quod redum quodq; prauumfit^poJ^^ 
tent. Vt Pelopidas cupiditati irseque 
indulgens, negledis fignis infauftis , & 
ita proelio commiflb cum tyrannoi^ 
Thelfali^ Alexandro, vi^or ille qui.|l| 
dem , intcrfedus fuit. Epaminondas :^ 
vero cum ad Leudricam pugnam edu- 
^cret copias, triftifsimis fignis oblatis, 
vno ad portas pr^conij reducentis cx- 
cum, in quo eflet ; i^^y^y :^i,^„Siv : Et 
altero fafciarum qiix ad fepulcraven- 
to abreptaadhseferant, contra omni--, 
um fententias , & difluadentibus vni- 
uerfis, perrexit, verfum etiam Home- 
ricum pronuntians fupramemoratum/ 
quo eodcm ab Hedore Polydamas re- 
futatus eflet,fed^euentuimpari. Re- 
ferturq; a Ciccrone verbis Catonis 
prxdaru didum Qu. Fabij : Hic cum 
augur eflct , dicere aufus cft , optimis 
aufpicijs ea geri , qux pro falute Reip. 
fierent. Qusc contraRemp. ferrentur, 
contra auipiciaferri. (^rtsr^cf, interpre- 

tatf 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



i> X V 1 N I o N V M. 87 

funt Latini monftri nomine. Vnde 
it nomen fabiili£ fux Plautus Mo- 
Uari^. Vttunq; autem nomen vifa 
ardamfingulariaindicat, Itaq;apud 
tarchum in Pelopida Solis defedus, 
obort^ interdiu tenebr^ , <^c^cr^c6 
t. Apud Maroncm gutta? fangui- 
in virgultis, & audita vox tanquam 
lydori , monftra vocantur: Et Ale- 
monftrum eft; Et qua: abAcnea 
dida in littore confpicitur Sus : Lt 
cus. & apud Terentium: Quot mon- 
euenerunt mihi ? £ft autem <pirriJLA 
.-.aim iwra <7^ ^oiyf^ , id eft , vifum, dc 
,0 vfurpatur nunc fpedri nomen Ca- 
Ginum , interpretans Gra:cum «J^rMoK, 
11« eft imago, yt Aeiicidos 10. & 
jcnex. Dc tali vifo narratio prolixa 
i in quadam epiftola Plinij Minoris li- 
io 7. Et Luciani <^/\o4ftv^f7. Et fabu- 
fvulgares funt in medio. Sicitaque 
c fpecie apparente Perfei Herodotus 
i vrbe,quamChemmin vocat: 0^7« 

To [xiyiSof S^iTTx^j. To,t7ria.v (pavn , c/uSif^ 
V ATrdTeiy 7^ euyu-ijoy, Id eft : Chcm- 

mita; 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



8 b 



O L 



i. JLv i. 



B V S 



mitas ifti perhibent: Perfeum in ea tei^?^ 
ra fsepe apparere fibi , fsepe etiam ijf' 
templo. Etinueniricalceamcntu quo»; 
geftarit,magnitudine bicubirale. 14 
vbi apparucrit , fertilitatem exiftere ir 
tota Aegypto. Narratio mira eft eiut' 
dem Hcrodoti -cfei ii A^t^ia cpATucLToe i\' 
Melpomena : Item in Vrania Heromp'1 
Delphis Phylaci & Autonoi. Vbi 
alia, quacTfefXTot vocat, commcmoranf' 
tur : Item in praeHo Marathonio vir 
ingentis , cuius barba totum clipeufli 
obumbraret, quod (pJisiuLn vnum inteif 
fccerit Athenicnfcm , & manipularenf^ 
illius , id eft , mt^Tti^ , excaecauerit!^ 
Monftrofx funt &: nodurnx luces 
terra, comitantes interdum , necnoi 
feducentes aliquos in prsefentis pei 
culi loca, dequibus &ante aliquid cL 
indicatum , & mirifica dicuntur comjf 
periri. Dion fcripfit : DrufuminGci 
mania ab immani fpecic mulieris dej 
territum fuifle , ne longius progredc| 
retur* Et ex eodcm Dione Xiphilii 
mira narratio, de fpecie daemonia perj 
hibente fe effe Alexandrum Macedo-^ 
nem, in Heliogabalo. Species obfce^ 
n^e , qusB oftenderunt fefe Dioni 8C 

pofte-' 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATIO 89 

ftea Bruto , funf celebratas a pluri- 
& fuperioribus temporibus, atquc 
conolira a^tate fimiliamulta deprse- 
nfa, inq; his quxdam (p^s-iAarec, vel fi 
li hoc nomen arridet , fpedra , mnii- 
rorum operas facientia. De quibus 
i locis ad feptentrioncs propius in- 
inantcs mirabilia narrantur. Ad hsec 
tcrunt apponi ea , qux Grxci ifiiviKA 

HixetTA , & ^o^uCouf 'UUyiKQvf VOCarUUt, 

citato in caftris prsefertim tumultu 
: motu ignota de cauffa, quo fsepe 
erterritos fibi'manus intulifle ipfis 
mmilitones accepimus, confligen- 
stanquam cum hoftibus. Quia au- 
m dodiplseriq; & ingeniofihomines, 
Jd naturales cauflas quaedam in hoc 
Jenere referunt , quxdam eflc inania 
■}ifa , atque prseftigias perhibent, vifum 
/ft afcribere hoc loco difputationem 
f:j|e his Plutarchi , interpretatione no- 
ra,quam benc fieri potuit , expref- 
m. Quoloco enimhicnarrat,placa- 
(o a mulieribus Marcio, fortunse mu- 
iebri temphim fuiflc dedicatum , inq; 
20 confecratum ftmulacru bis edidifle 
^ancvoccm : ^iocfnXH ^i^fxwyyt^vcuKff^ 
'MAUTi , id eft : Pia, mulieres , lege me 

H dona- 



^ O D E G E N 

donaftis : fabulani iilam ait efle fimi* 
lem A-ji^hoif yid eft , ijs quse fada non o 
fint , neq; ficri pofTe videantur , & co* 
nari ifta narrantes perfuadere ea, quae 
creditu fint difficilia. Nam apparerci 
inquit,in ftatuis fudores & lacrimas, 
& manantes fanguinis colore humo»; 
res y non eft eiufmodi vt ficri nequeat,: 
ligna enim & lapides faepe fqualorem 
contrahunt humore foecundum , & va» . 
rios edunt cx fefe colores,&admittunt 
pigmcnta ex aere circumfufo , quibuj 
fignificari aliquid diilinitus nihil pro^ 
hibercvideatur. Fieri etiam poteft, 
de ftatuis exiftat fonus , vt illae mutir 
aut ingemifcere putentur , fi qux inte- 
riorcs partes findantur aut difcedanl^ 
vehementius. Veriim afticulate pro^ 
nuntiatam vocem , & fermonem ade&i 
planum & eximium perfedamq; ora|{i 
tionem, emitti ex rc inanima , omnin 
inexplicabile eft. Nififaneanimus atq| 
Deus , abfq; corpore inftrudo & con-^ 
cinnato partibus ratione prseditis , res 
fert vt fonum edere & loqui pofsit. 
Vbi vero hiftori^e multis & fide dignis 
teftibus vim quandam afferunt , inna- 
fcitur affcdio quaedam fenfui contrana 

inpar- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



1 II i" ■ ^■■'■1' 
bivinationvm. pl 

parte animi quAiforum eft/Grseci 
fTuuKov vocant) Sc pcrfuadet fimul 
iquid opinioni, tunc quemadmodum 
/omnis, audire nihil audicntes, & 
rc nihil vidcntcs videmur. Verum 
rnimuero , fi qui nimia animi propen- 
(one & amoreerga Deum afficiuntur, 
nihil huiufmodi improbare refra- 
ando poflhnt , ipfum miraculum di- 
*na: potentise conditionem nollram 
fonge fuperans multiim valet ad fideni 
laciendam. Numen enim diuinum hu- 
nano gencri nulla in re afsimulatur": 
lon natura, non motione , non arte , 
lon viribus. Neq; diflcntaneum eft, 
i quid illud facit , fiue machinatur , 
quodfieri a nobisnuIHs machinispof- 
et, ac potius in omnibus cxcellens, 
multo maxime operibus difsimile & 
difcrepans cft. Sane fecundum Hera- 
Ichtum , magna rcrum diuinarum pars 
ognitioncm noftram effugit. Hade- 
iis PIutarchus,qu2e enim fequuntur 
ad hiftoriam dc Marcio pertincnt. In 
SuIIa autem cxponitur ab eodcm He- 
trufca? difciplinse fcntentia de mutatio- 
ibus rerum Mundanarum interris, 
uam ^iTUKQs-^nff-iy vocat,id eft,prae^ 

H 2 fcntis 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



p2 DE GENE 

fentis generis mutairionem in aiteru 
quae vniuerfa odo feceruntvita morfc 
busq; 3c conditionc penitus diuerfai 
In Pcricle idem autor talia qua?danj 
fcripfit. Narratur , inquit , aliquanda 
cx agro caput fuifle allatu Pericli aric ' 
tis cum vno cornu. Tunc Lamponem 
vatem confiderantem cornu firmu 
ac folidum , e fronte media enatum 
dixiffe: Quod duo eiTent in ciuitati 
potcntes fadiones , Thucydidis atqu 
Periclis , fore, vt ad vnum, apud quen* 
fignum illud eueniffet , omnis potefta 
deuenirct Anaxagoram vero Philofo 
phum , offe frontis dilfcdo oftendifli 
cerebrum fuam fedem non compleuif 
fe, fed tanquam ouum ad acumen toto; 
conceptaculo concreuifie , eo loco^ 
quo loco de fuaradice cornu habuiffet 
origincm. Atq; tuncfuiffein admira 
tione Anaxagoram , paulo poft autem 
Lamponem , euerfo iam Thucydide, dc 
totius ReipublicsE gubernatione ad 
Periclem plane delata. Nihil autem , 
inquit Plutarchus , prohibuit fcilicet, 
rem ipfam tangerc tam Phyficum 
quam vatem : illo cauffam , hoc euen- 
tum rede depr*rhcndente. Propofitum 

enim 



DIVINATIONVM. 




m fuit alteri cognofcere vnde & 
uo pad:o illud cornu naturaliter exti- 
et, alteri quo pertineret , & quid fi- 
iiicaretj prxdicere. Si qui autem in- 
cntion^m cauflsc perhibent figni efle 
erfionem, ij non intelligunt vna cum 
bus diuinis etiam artificia coniedu- 
fefe improbare , quales funt difco- 
iium plaufus, & luminum faces, & nor- 
arum adumbrationes. Quorum fin- 
ula de caulfa apparatu fingulari, cf- 
edum habent alicuius figni* 

Efl: omnino lubricus ifle locus , Sc 
i)lane inenodabilis, proptcr euentuum 
lifsimilitudinem atquc varietatem . 
>?ericies contemto Solis defcdtu claflc 
jprouchitur , fed nauigatio illa fuit in- 
cfortunata. Nicias motus Lunse Ubo- 
3re,difl:ulit profedioncm, & eamor^ 
fillata cauflam dedit miferabilis & foq^ 
'•^ Idx cIadis,ipfo vnacum exccrcituinter- 
cmto. Eft igitur omnino in his aliquid 
ifagacitate & folcrtia humana maius 
iatq; potcntius. De quo nunc dilTererc 
fnoninftituimus. Plutarchi autem con- 
ucrfam a me de comparatione Crafsi 
:cum Nicia fententiam duxi afcribcn- 
dam, Sic enimille. Quia Nicias , qui 

H 3 nihil 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



p 4 D E G B N^^ R I B V i 

nihil omnium quod ad diuinationein 
pertineret , contcmfit , & CrafTus qut 
defpexit vniucrfa , pariter interierunt^ 
difficilis fane in his dijudicatio cius, 
quod errorc careat & fecuritatem ha- 
bcat, ad aequitatem tamen propenfius' 
eft in hac partc, fi quid in opinionc ve- 
tere & confueta per facultatem , quam 
iuris & lcgum contemtu per infolenti-t- 
am peccatur. Sed quoniam hxc po^^ 
ftrema Grsece elegantifsime pronun-* 
tiantur, ipfa etiam illa vcrba Grasca ap- 
ponere vifum. ^eiKt^i^oy ajuT^Hf Tnt^vQ* 

ff-(w»Qovf cA>\^^i«iy k[/.at^7ciyofj^ov. 

Dc ca diuinatione, quae Gr^ecis eft 
^vTiK» «sf^ '^TofjLofy id eft, facrificiorum & 
vidimarum , quse madabantur , reftat 
aliquid vt dicatur amph*us. Etfi Gram- 
matici, haud fcioan non verc, Wof/ot ea. 
proprie efie perhibuere, qua? csederen- 
tur manibus ahquorum, deflexa cerui- 
ce pecudis in terram. Id quod ab cx- 
plicatore dicitur Argonauticorum A- 
poUonij, qui Hbro primo ait : c^To/atf /!/«- 
^avKc^uv. Quod ille de cscfis Dolopi pe- 
cudibus interpretatur , cum defacris 
fadis vciTto commoto accipi po{fe vi- 

deatur. 



i 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



IDIVINATIONVM, 

featiir^ Scd hxc in medio relinquan-^ 
lir. Paufanias pofteriore libro ^A<joiK«y : 
>iuinationem exhoedis & agnis & bo- 
us , ab antiquo vfurpari , cum Cyprij 
|Uidem infpedis fuibus csefis diuinent. 
nibus autem ad diuinandum nullis 
1 mortalibus. Vt Thrafybulus qui- 
m ariolus ex canibus fingularcm di^ 
inationem introduxiffe vidcatur,li-' 
ificante hoc canc difledo ad eius fta- 
am cfFido. Plurimum autem huic 
iuinatori vetuftas cultrix plurium di- 
inorum numinum tribuit, quodin ijs 
.laverfareturj quse ad reh*gionis obfer- 
aationem pcrtincrcnt. Sacrificia enim 
ximia quasdam veneratio funt numi- 

iVf^iis diuini^qua? pecudibus ca?fis anti- 
if quitas celebrauit. De horum varijs di- 
\j jerfisq; ritibus nimis eifct longum hoc 
ijuidem loco diffcrere. Ad diuinatio- 
nem autem quod attinct , conftat ca:^ 
jarum vidimarum ( qua? erat ^uma. Grar- 
:is, Romanis Immolatio ) infpiciendo 
^^xta , eos , quos Grarci ^lTOf ti^omo^ 
rravf h^oTrlctj; vocarunt, dc rcbus futu- 
ris admirabilia interdum pra?dixifle, 
i Nosq; vnum & alterum exempli cauf- 
\ retulilfe fatis habcatur. Cum luftra- 

H 4 ret 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



g6 DB GENERIBVS 

ret cxcercitum Ca^far in Theflaliaj cj|i|^^ 
ftris. aducrfus Pompeiutn collocatisj* 
de prima vidima arufpex , prsedixit fo^* 
re, vt prcelium committeretur proxk 
mo triduo , dcq; fumma rerum deccr| 
nerctur. Tum Csefare pcrcundantqj 
Ecquid in extis bonum fignum eueM 
tus confpicaretur ? Dc lioc, inquit ariH 
Ipex, licet tu ipfe tibi refpondeas. Nam 
magna rcrum commutatio atque il 
contrarium prolapfio di uinitusfignifij 
catur. Qupcirca, fi tu bene & fortunaj 
te fefe habere , in pratfentia , res tui 
arbitraris, fortunatibi deterior metU' 
enda, fin male & infeliciter, melior c: 
pedranda cft. Xcnophon autem in ter- 
tio libro rerum Grsecarum, ( fic enin 
interpretamur l^JjvtKoi ) hscc nar- 
rat: Rem diuinam faciente Agefilao 
poft Agidem fratrem mortuum , cui 
iiiccefferat anno vno , pro ciuitatis fa^ 
hite ritu folenni, indicat arufpex, oftei 
dere diuinum numen infidias infeftiC»! 
fima§. Cumq; inftaurata cffent facra J 
magis diras effe fignificationes , ait.j 
Tertijs vero facnficijs,Agefilae, inquit, 
eafigna cxhibentur, atq; fi inmedijsj 
verfarcmur hoftibus. Atq; ita autorib, 

faki- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



97 

tis Dijs , ad auA"tendum csefis ho- 
, cum litaffent , facrificio confedo, 
^nadonis cuiufdam exitiofa coniura- 
p toti ciuitati , indicata fuit poft dies 
inq;. Nominafunt,vt diximus,^y- 
, quod eftcaefaviduTia facrificium, 
Jraecus ritus defcribitur, ia» Roma- 
rum erat immolatio. ^Zreu &^v'«^, 
_ rcm diuinamfacere, fiue facrificare. 
.acare, & fecundum Plautum , propi- 
lare, id eft , propitium facere , vt cre- 
lebatur, numen diuinum, vocarunt 
id eft, litare. Et Maro : Sacris^ 
'atit Indulge bojpitio, Dixere autem & 
,cra litari , & Dis litari» Cum non vi- 
ebantur placari Dij, quibus facra fie- 
ant, id eft , non litari cxlis lioftijs , dc 
o funt Grscci verbo vfi haii^^v . Et 
unc facrificiu inftaurabatur , &: casdes 
r^idimarum augebantur. Quaeresfie- 
;,ij|>at Tolf o^Treuoif , id cft, Dijs, quem- 
admodum antiquitas locuta eft , auer- 
runcatoribus. Erantq; piaculares ift^ 
lioftix' , & vidima? fuccidaneas , dc qui- 
. us &: Gellius libro 4. cap. 6, Atque 
^ta triftis euentus minae procuraban- 
iur , & credebantur conciliari felices , 
t facrificia eflent^JroTfo^cw naKm -^l^McS^ 

H 5 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D E 



N E 



^8 D E G E 

aeif ayaQay , recimdum Diodorum Sicu, 
lum libro fecundo. Scitum eft quo| 
fcripfit de Csefare Augufto Suetoniusl' 



circa Pcrufiam facrificio non litante 



. cum augeri hoftias imperaflet, ac fubi 
ta eruptione hoftes omnem reidiuin 
apparatum abftulilfent , conftitit int 
arufpices , qucE periculofa & aduer 
facrificanti dcnuntiata eflent , cimd 
in ipfos recaftira , qui exta haberent 
Neq; aliter eucnit , ipfa ita fcilicet fu- 
perftitionis vanitate fibiilludente. KaK 
7<ii^n^ etiam Grarcis eft, 
Etcontra, non litari , ov ym^, & «Tt/cr/f' 
gw.Sj^. In Poenulo Plauti , fcx agnos f( 
immoMe ait Lycus , neque potuifft 
propitiam facere Vencrem . Effe au 
tem , ait Cambyfes , deducens filiu 
Cyrum apud Xenophonta, confilia di 
uina, tam auium quam extorum figna, 
& iftorum fcientia prxditum efle de- 
bere Imperatorem ipfum quoque,ne 
eogatur alienis interpretibus vti & in 
ill orum eflepoteftate. Huic generi in- 
primis addida fuit ciuitas Lacedsemo- 
nia, ncq; copias educens , nequein iti- 
nere producens , antequam fada re 
diuina litaretur , Qux facra cT/a^^Tiie^* 

voca- 



M 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I N I O V M. 9^ 

arunt. Atquecapra fuitpeculiaris 
ima illorum, id ci\ , <r<pa,ytor k^I ^^^oe* 
& gallus gallinaceus. Sic cnim 
tarchus Laconicis : 07«^ qxtry^yviyLATi 

tvoKiyiiouf viKytTsoTi fiouxj Tti^ tt^H ^lovtTtVi 
fJ^* ojc 'ra (poLVf^oJ aKfKTCuovec. iQt^ovTte 
iyovf^ovf ou fj.ivov osoKfyitKouf , i^X* Xff^ 
'nytKov^ Hvcu. Vt Lacedsemonij fua- 
p copiarum dudores aflliefaccrent 
l ftudium artium Imperatoriai*um 
m minus quam bellicarum, inftituto 
►rum, ait, rem diuinam bouefadain 
"^ife^parta vicfloria calliditate Ducis, 
tllo autem gallinacio , fi manifefto il- 
l fuiffet Marte fuperior. Et Cicero 
rllis gallinacei argutifs. cxta dici a 
uiibufdam ait. <T(p^ytev eft, vt diximus, 
lifcima. Nam cacderc pccudcm , eft 

1 ioJaM & c-^paytAreu , imfo^l^ai^ autcm 

Dcarunt pra;cedentes quofdam ritus 
nius facrificij,in quibus erant Grar- 
: Drum olKo-^^TUji^ & Latinorum mola, & 
] fli euul/i, & affufum vinum : Sed cere- 
r fonia: facrificiorum ab alijs expofita?, 
c (nt in medio, neq; nobis hoc loco ad 
fiarrandum in manibus. In extifpicio 
r «endcrunt ex vifccribus ad cor , pul- 
ionem,iecur, ctiam felniad;ata?pe- 

cudis. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



' T o O D E G E N E 1. 

cu dis . Sunt autem vifcera, <mha.yyvtt^\i 
nominaiitur numeranturq; feptem i 
xtffiT/oe, cor. «Tfit^jiecur. oTjAiw), lien. 
|txrf;i^o^, ftomachus. pulmo. i|' 

^fo) <rJo, Duo rencs. Exquibus exta^^ 
qua! diximus , & ipfa aajKiyyyA. Plinii^' 
fcripfit, cor nonfemperin numero e 
torum habitum, libro ii. cap. 38. 

Grseci potifsimum in extifpicio io' 
cur confiderarunt, & ita fadum eL 
. puto , vt folum iecur infpici quidai 
icripferit, a Gra?corum ariolis. Fibra?' 
autem, quod fortalfceft fifllim, id eft; 
AoiSoDr ,2ccuratifsime animaduerterunt ■ 
& triftifsima fuerc exta fine illis , qui 
aht^A h^A vocarunt. Et Plutarchus i 
Cimone ait : Quod ad Cimoncm ac{ 
cefferit 0 ^vT»f ^^ciKylfjhof tL-rd tov \ 
^ov oox, i)(9vra Ki<pttKbjtj, idcft, nififallo 
fibras mutilas 6c decnrtatas . Cicer 
ait: Cor eft in extis , caputin iecbre, . 
Et idem fifliim iccoris memorat. PIu< 
tarchus in Laconicis de Agefilao nar 
rat : In Aegypto illum territis fuis mul 
titudinc aduerfariarum copiarum , v 
animos eorum confirmaret , grandiu-i 
fculis litteris , nemine fcientc , exaralft 
in voU manus finiftra: hoc nomen 

N I K H 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



"s«<A, K H, & exemtUhi dc vidima csefa 
ifle eam in manum iecur imponi ad 
foiciendum. Et diu intuendo , quafi 
Idubitando animaduerteret^ dum fi- 
\vx iWxdb iecore imbiberentur^ita 
um in dextram manum conuer-- 
iccur tranftulifle, & tunc appa- 
tibus literis cxprimentibus nomen 
lovix i id , quod voluerat Agefilaus, 
lc eum confecutum , & mctu fuis 
tcmto 5 potitum vidoria. In priore 
atione Gregorij infedatrice luliani ; 
oftatareft,abfq; tamen affeueratio- 

MctvoS» Id eft : apparuifle dicitur in 
,tis crux coronata. Extaprofccari & 
►rric; diccbantur. Suetonius in Au- 
fto : Semicruda exta rapta foco pro^^ 
icuit . Et in Pcenulo : Vetui , inquit 
leno y exta proficarier. 
J Placuit afcribcre de ifta diuinatio- 
lcindicata a Sophoclc & Euripidc, 8c 
' ^plicatoribus illorum. In Antigona 
Stur de fignificationc triftiinquitTir 
ifias , fe cognouilfe de puero duce 
cum poft auditos clangores in- 



10 



Iauftos auuim tentare etiam i^crvj* 
Jacuiffct, id eft , t^m) 1F!/^0f fJLIiYTeietY , 
1 notl 
I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



101 ' T> t GEN 

non efFulfifle de facris ignem , fed 
morum ofTa vapore fumido deliqi] 
fe , & de adipe prolapfa efTe , & fel fu 
"lime difperfum. Euripides autem 
Phoenifsis nuntium introduxit h 
narrantem : 

^A^eif T ^cS[/.m V^OTHT hlAVTUVy 

AK^av Tf httfjL^TrJiy ^ » ^uotv Q^Qvf t-xj^j 

YtKHf Ti 0-»[JLa, <Jti TO Tav ttojco^av, 

Hos vcrfus Latinos , quam bene fi 
potuere, fic fecimus : 

Tum pecord vates udere, & flamntd mp 
Attenderet humoremj^ tbt contrarmm, 
Vt rumperetur,fax^ j[umma vt eminens 
Sigm ip/a termmos duplicu oftenderet, 
Vi^oridi vnum, opprefiwnis alterum. 
Qux quidem inexplicationibus editr 
fic enarrantur , vt autor illarum nihilt. 
liquidius quam a nobis intelligituri 
rem perfpedam habuiffe videaturi: 
Hoc tamen plane indicatur , & fcl i : 
Grajcis vatibus obferuatum infpicient: 
do , & ignis quafi habitum notaturt 
fuifle. Qua notitia poflumus efle coni 
tenti , rei prajfertim exoletse & per 
nihili, & fuperftitione impise atq; mal 
A R T o loco Magica a nobii 

pofit; 



■I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



10 J 



fitafiint. Quo*genere non roliim 
iprsehendunturfuperftitiones quse- 
1 diuinationum , fed aliae quoq; ef- 



iones admirabiles, qu^e non efTe 
*um humanarum opera videntur. 
i autem de ifta impia vanitate iam 
is multa didsL funt, illis tamen quse- 
m, quse n«nc etiam mihi in men- 
m vcniffent , putauimus adijcienda. 
iLianquam haud fcio , volcnti cogno- 
.jre, & varietatem rei , & incredibiles 
«^Wediones , & experimenta nugatoria 
■wlq; ridicula , an non requirenda fint 
li la, pr2eterilla,qu^ a Plinio cum alijs 
L< icis, tum Hbro 28. & 30. funt cxpofi- 

m, I. fjLAyav fxmyfia^ xs^ iJLctyiKM, nomina 

int Perfica, apud quos Magos facer- 
lliAtes fui{fe , peritos rerum diuinaruni 
1 ijq; naturalium perhibent , ab autorc 
1 t)roaftre filio Oromafdar , vt dicitur in 
p|[cibiadepriore Platonis dialogo. At- 
«e reges Pcrfarum illa difciplina infti- 
Ifiji oportuit. De familia Magorum 
pfcrficorum , fingularia & turpia atquc 
l^ifcfaria narrantur,in quibus eft: illis 
fcigitimus cum matribus concubitus» 
■Iranftulere autem vocabulum Gr^ci, 
^ fraudcs veneficiorum & artes fu- 





Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



bE GENER 

perftitiofas , & omnino ad fallact 
ceptiones & circiimuentiones . 
<iuefitur Oedipus apud Sophoch 
aduerfus fe effe ab affine Crconte ;' 
ornatum Tirefiam , yAyov [/.nyjtvelli 
id eft , cuius machinis & nefarijs dj 
ipfe irretiretur. ^utf-^etKwet eft Plat 
libro II. Legum. Vbi &4ex contra 
neficia perfcripta extat. Et fcimus nd 
adeo tetra quxdam narrari de ijj 
quas Grseci (pihTfA vocarunt , venefia 
conciliantibus amorem , & adimen| 
bus virilitatem 5 & dirimentibus c< 
iugum mutuam confuetudinem. qJ 
dam commenti funt nefcio quid d 
Magia naturah* , quse nulla fuperftitid 
ne contaminetur, & fit permiftio qua 
dam artis Medicinse, & mathematid 
difciplinse , cum tamen in illa vanitad 
indoda audacia foleat effe efficacifij 
ma , & femper afiquid etiam fuperfl 
tionis implicetur, fi non manifefte vef^^ 
bis aut ahqua ceremonia , at tacit 1 
opinione & fenfu. Narrat Phnius : ^ 
quem pocniteat idus eminus commi 
nusue illati , & ftatim expuat mediar 
in manum qua percufsit , leuari /Ih*ci 
percuifum a pocna. Hoc fa;pe delun 

bai 





Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I N A T I 0*N.*' 105 

a quadrupede 2J)probari , ftatim a 
' remedio corredo am*malis ingref- 
Grseci inter remedia c^Tro^tTct, id eft, 
atu facilia , & hocponunt : Colicos 
bus tormina infefta funt, liberari 
rbo , fi confopitum forte canem de 
no cxcitarint, & ipfieum locum 
minxerint , cmori autcm canem(. 
per vero iilcrcbuit 6>;^/rey <pd^(xctKcY, 
o perundtus & ita alligatus gladius 
aliud fcrramentum , quo aliquis 
s fuit, vulnus etiam abfentis longi- 
erfanatur. Sed fi mcmbrum con- 
um fit, inungi ferrum oportct Kara, 
of, id eft, dudu longitudinis, fin 
jpuffum X? ^TAc^Tof , id eft, qua latum 
HsEC etfi poterant & fortaffe debe- 
;lnt ad quintum genus referri , nunc 
Inen , cxempli caufla magicse vanita- 
j^^placuit commcmorare, vtintelli- 
^ajretur femper implicari & accederc 
^talibus fuperftitionem, vel opinione 
)i obferuatione aliqua prrrfinita atq; 
irta , & commento illo de naturali 
|agia,fimplicioribusimponi. In ijs, 
ae Suidas collegit, pcrhibetur, nefcio 
o autore , Magiam effe inucntum 
lagufxorum j & hos efte Perfas. No- 

I minan- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



minaiitur principes in nac Zoroaflrcji 
duo , & Oftanes itidem duo. Eufebii^if 
in primo lib. ^oTm^^tntouijfyicriptorm. 
meminit , Zoroaftris & Oftanis , vet^. 
ruman rccentiorum nefcio. lllius, 

a-tweiyay^iif rwv ^in-i^iTty.cov : huius , tituluif. 
habcntis oKTetTcv;x,ov. Apud Grsecos 
Uiftrafte Magicen Plinius fcripfit, eir 
dem astate Democritum, (cuius nomlv 
nat libro 24. x^^QitivnTa, , ) qua Medick 
nam Hippocrates. Pariter enim vtr ^ 
que artes eftloruifte. Idem Plinius Te 
miftlim celebrat, vt religiolifsimam 
hoc gcncrc vrbem. In Suida legitu» 
Tehniflum vrbis conditorem ab Apo 
Hne patre habuifle donum Tf^eeToCTco-rS 
of y qui cum matre ipfius concubuiflct' 
canis fpccie. '£^a)cr«, qux funt carmina, i 
& apud Homerum o«r. t'. i^reioi^A , loni-. 4 
ca dialedo , res eft antiqua atque mi^ 
randa. Eft& « l-^reycTor Grxcisincant 
trix , id eft, talia carmina accinen 
Hxc coniunxcre cum ahjs rebus , fe 
hcrbispotifsimum. De quo admodum 
bellos verfus TibulH hbuit afcribere : 
Num te carmimbnst num te poUentibm herbU 

Deuouit tacito tempore noclis anm, 
Camus vicinis fruges traducit ah a^ris^ ™ 

Canttii 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




DlVlN\iiUiN, 107 

Xftntus & irau datinet anguis tter, 
ttm& e curru Lmwn deducere tentat y 
rfaciat, finon axa repid/a fonent, 
' queror beu mtjero carmen nocuijfe , quid 
herbas f 

Vorma nihd magicU vtiturauxilijs- 
tphoclis Aiax ncgat cfle Medi ci fapi- 

enim verius putatur qnam cjuod iii 
. jditis libris extat , V-^^f Hoc autem 
l^^^tcit : cuni malum requirat ferrum , vt 
M^cetiir , futilem effe Medicum , qui 
irminum fonis illud curare velit, De- 
lc iDtiones ha? funt , coniundx cum ve- 
|: ieficijs a Suetonio in Caio C^fare . 
laro ita : 

itrmma vel celo pojfunt deducere lunam , 
armmthus Circe /ocios mutauit Vh/siSy 
^tgidus m pratis cantando rumpitur anguis, 
Et mox : 
herbas , at<^ hac Ponto mihi lecla venena 
>ffe dedit Moeris, nafcuntur plurima Ponto. 
jf, rfftf ego fape4^amfiert, &fe condere filuis 
ioermffape ammas imis excire fepulcris, 
%/atas alio vidi traducere meffes. 
lato quoque in Charmideintroducit 
nentionem carminis facicntem Socra- 
sm & herba?^ eihKiiyo^otujTet ^to/ t^m; ct»- 

l 2 ^LJj. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I o 



8 



B 



S^lw. Et ruriuin iviaro de venenis : 
Mifcucruntj^ berbas & non innoxta verba. 
Hoc genus hominum <pa^[xciulis- w 
^ttKHf ( quamuis aliqui <pa^yia,v.ol( KctOatf. 
(uet interpretentur ) Grseci , Latini ve- 
neficos vocarunt, & eft ars vcnefica, & 
veneficmm <pct^y.ciK(^ot. Eam Plinius li- 
bro^o. a Magica diftinguens lic dc 
hac ait : Proinde ita perftiaftim fit , h\T ^ 
teftabilem , irritam , inanem efle , ha^i 
bcntemtamen quaftiam veritatis vmn' 
bras , fed in his veneficas artes pollerl: 
non Magicas. Vidcturque fignificarc 
veneficia appellarc ea , quibus aliqu^; 
laedantur aut detur damnum, non ver^ 
borum viribus ^fedrerum nocentiu 
aduentu , vt herbarum atq; fimiliu 
Nam in ft^mone Latino venenum, vril 
decunque fane faftum , ( a venis eni 
duci illud nomen fortafie tempus k 
pronuntiando primam fyllabam non 
patiatur ) omnino peftiferum quippi- 
am fignificat, Ksfj ^pQdL^TiKov. Vnde & fuc-f 
cos illos preciofos , quibus tingcnda 
mentiendoq; colores , fecundum Ma-* 
ronem , lana? corrumperentur verius 
quam ornarentur , vt purpura; , voca- 
runt poctse venena. Et quod Latini 

addi- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION. 105^ 

Ididere epithetum appellantes vcne- 
lin maIuni,non fecere adfignifica- 
mem diftinguendam , quafi & bo- 
im fit , quemadmodum ait lurifc. 
lod (p^^[jLetKov Gra^cis fit iSr^h k^x Kcntov^ 
ad rem malam deteftandam , ficut 
^fraudem malam , & peftem malam 
[. • )«ixerunt. nam (pu^uetKov kcikov fuerit po- 
lus, medicamentummalum. Hocma- 
■^'ficio excelluilfe mulieres Thefialicas 
"•^Jlraditur. Et mentio fit (pa^ixaKiS^of ^i-rla.' 
-iDrjinfabuIa Ariftophanis , cuius no- 
len v^(piKa.t. Vbi autor explicationum, 
hdicrum quoddam memorat Pytha- 
:;orae: Si in fpeculo aliquid perfcriptum 
'■■ it fanguine, ftantem poft illum qui in- 
jcripferit , alterum & intuentem Lu- 
lam plcnam lumine , quje eft -wtfy^eA)»- 
|of, ea in ipfius Luna* orbc legere. Car- 
ninibus fulmina elici , & tempeftates 
iieri , & ipfum antiquum eft, & noftris 
[Cmporib» fieri a Sagis creditur. Car- 
iJ aiinaqusedam extant , inquit Plinius, 
fontragrandines. Herodotus hsec fcri- 
^fit in Polymnia : «/^gfet? Xi» 

*Hf. TgAor jj^ CVTOftc^ T2 'VrOlilWTff f Ka^ 

racihvTff yw(Tt TtS ojfiixcd 0/ y.ay()i , rcffUi 
fTOl<rt tJ ^iTt KSU tJj-/ Yn^ntTt l^iofTif i^TretJJ- 

I 3 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I I O D E . . „ .V X ^ , 

lito^jua-i, Cum tribus diebus procellaf 
ventorum naucs afflixiflent , csefis vi^ ! . 
dimis & prccationibus ac carminibuf 
dicitMagos illas redafTe , die quarto. • 
Nifi forte, inquit, ventus fua fpontc f 
acquieuit. Quod idem Plinius narra-'- 
uitlibro ig. quiapcrquam fcitumeft^f- 
ipfius verbis placuit arcribere* C Fu^ • 
rius Crefinus e feruitute liberatusy ^" 
cum in paruo admodum agello largio-r & 
res multo frudus perciperet, quam exv/ 
araplifsimis vicinitas, in inuidia magnaf 
erat,ceu fruges alienas pelliceret ve-H 
neficijs. Qjtiamobrem a Sp. Albino Cu- f 
ruli, die dida, metucns damnationem, 
cum in fuffragium tribus oportcret ire, 
/ inftrumentum omne in forum attulit, 
& adduxit filiam validam , atq; , vt ait 
Pifo , benecuratam ac veftitam , ferra- 
mentaegregie fada, graucs ligoncs,. 
vomeres ponderofos , boucs faturos. ' 
Poftea dixit : Veneficia mea, Quirites, - 
hsBcfunt. Necpoffumvobisoftendere, 
autin forum adducere lucubrationcs 
vigiliasq; & fudores. Omnium fenten- 
tijs abfolutus eft. 

Coinpcrtum eft vfurpari radicem. 

quan- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION. III 

landam geftando in j(inu , qua &: pe- 
jtibus vnafacicntibus iter^ robur cor- 
>ris dcminuatur , & crefcant vires 
tantis. Idemque accidere in ccetu 
jtiitum , fi illa radix ad iubam equi 
>plicetur* Sed huiufmodi a Plinio 
^numerabilia commemorantur, & re- 
jriuntur tradita ab alijs , neque nos 
lligcre in prasfentia ftuduimus. Grx- 

Jtiam [/.oiyoy yaueuKoL di\^rC,6c y.aycAjiv , 

fkATuij.(iyuKtv , de magicis fuperftitio- 
iibus. Et Magicam gentem vocat Lu- 
',anus Pfyllos. Et fenex Tragicus in fa- 
mla Euripidis cuius nomen iKirihf , 
^eprashendit eos,qui vitamcum alijs 
nodis conarentur producerc, tum fjtct- 
)'c^[j.etTi. Cum quidem in libris diuul- 
jatis [jLcivTtAjfjLotirt perperam editum fit. 

Prseftigias vocarunt Latini, quibus 
oculi prseftinguerentur, fallacibus vilis 
bblatis , qualia funt illa [xiTct(/.c^cpco!Tfa>y, 
deft, formarum apparendo mutata- 
rum, vtauicula, aut beftia aliqua,vtfe- 
'*es, etiam afinus, ex homme fadus eite 
vidcatur. Plauto eftpraeftigiator o ywf^ 
Et funt Herodoto ylcu , id eft , ywT^cu^ 
[b trifti , vt videtur , implorationc ita 
ictse, viriumpotentiorum. Huc per- 

I 4 tincnt 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



■ttc 



112 ^ ^ 

tinent mirifici illi ccetus nodurni, qui 
congregantur extra oppida, in folis lo-. i 
cis , etiam fupra arbores , ad quos viri 
mulieresq; conuehi mirabilitcrperiu-. 
bentur. Qux ludibriafunt multiplicia 
& inenarrabilia , varietate atq; modo. 
Pertinent & daemonix praeftigix con^f 
fuetudinis cum viris & fceminis,& eora ( 
quos Plinius fatuos nominari ait, libroi 
2 6, Et talib. monftris veterum fabulat^ 
rcferta:, funt in medio,quib. etiam paf^t 
tus fiditiorum Deorum inculcantur, 
Rhese Siluia?,verbi caulfa^ & Anchifsc, 

<Pti7[Jt.!t (iHfjSpW A^tTCOVt , i^etTOt» Culpai 

quoq; itaaliquibus tegentib. Id quodft 
innuit & Homericus hymnus,qui ad 
Anchifam venifle dicit Venere captamf 
amore eius fub Ida monte pafcenti 
pecora, qux diceret fe effe filiam Otrei 
rcgis Phrygum , fic concubitus fcilicet 
illius infamia occultata. 'E^TrwS^ai [xM^ 
tt(y id eft, Medesc carmina, fuperftitio- 
nis fui{fe eximise credibilc eft. In ifta 
enim impietate Medese celebratur cx- 
cellentia. Illarum autem l^ja^w > mc- 
minit Paufanias in Corinthiacis» Pr^-- 
ftigiarum excmplum eft prouerbio ce- 1 
lcbratum iffa.^-ni^tf ^//c/^y/SoA/o/, Narran- 
' tur 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVIN ATIv^i^. 



M X 



r nunc quoq; limilia , atq; adeo mi- 
biliora: Videri ab aliquib. non mo- 
homines , fed iumenta quoque & 
kuftradeuorari. Audiui ego,ijs af- 
mantibus, quibus de multo maiori- 
s rebus fides habenda eflet , fuifle m 
ea patria quendam, qui prodiens ali- 
andoin forumpifcariumjpifces fi- 
ularet fe velle emere, cumq; delegif- 
, quos fumerct , cepiife pra?tendcrc 
liuionem domi obliti marfupij , & 
icere fe pecuniam fl:atim cfle miflu- 
m. Muliercula quse advenalespifces 
sidebat, perhibere , quod metucret, 
*e fallcretur. At ego, inquit , ille pra:- 
i igiator , tibi caput meum pignori re- 
] inquam, & dcpofito capitc ante eam, 
ta truncus difccdere : Territa mulier-' 
?jula & clamantc, vt pifces fibi haberet, 
^nodo caput fimul auferrct» Poflcm 
Ludita alia plura huiufmodi narrarc, 
. >td remindicatam efle fatis habcatur* 
Oc equa Phormidos serea , in quam 
-qui furiofa cupiditate infilirent , & li- 
ijnis , qux fupra ccrtos cincres vltrd 
icccndercntur, narrationes funt in fi- 
■j^ libri prioris «Amwy Paufanise. Tel- 
Phincs inprimis perhibcntur fuifle in- 
■4 I 5 fignes 

P 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



fignes prseftigiatores , 6c venefici , ti^ 
^(L7y.<Lyu ^ajiiovif, Strabo nouem nume- 
rat non expolitis nominibus. Repcii- 
untur autcm exiliis hxc : Adccus, Me- 
galeliuS;, Hormenus , Lycus , Smion| f 
Nicon. Quiduo &prouerbio funtcc«>i 

lcbrati : oy/flc a-ty.mA c-i(MaY e^/e, f 

TjAfTii;, vocarunt arcanorum quafij 
dam lacrorum operationts , quar 
fcvrii^;^ , & qui his initiabantur /[/'*aj/»//4«| 
y3/ , qui eis prxerant yL-kau ij.vs^ir 
Ks" /u:/r«>(S)>5/ , & horum communit 
a'jy.[j.U<u, Et ipfa res t«a?5-/k>». Sanc no 
tatu dignum vidcri pofsit, Latinos no 
minafle initia , quart exordia meliori^ 
vitce, & Grcecos TiKtTai, tanquam per 
fec^ciones &fines. Etfi menon fugit 
duxiflbnomenhocaliquos &3'?«TJAf7y 
quod interpretantur fumtus impende 
re, quod magno conftarent illa facra 
TiMreu etiam c^yia, funt dicta, cTu^Ji 7 
fjQCiv 7is\j ay.vATisyy , inde enim deducit 
nomen cxphcator Argonauticorum 
vbi hbro primo Samothracia initi 
vocantur coytA , cum ahj ah"unde deri-, 
uent» Apud Maronem Bacchi orgiaj 
funt. Samothracia myfteria fingula- 
rium virium habita funt ad euentus fe-, 

lices, 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V I NJI T I O N. I 

es, Sc precationes fortimatas* Itaqf 
Ariftophanes f/f^/^'« : 

fJLffJ,v}it/^of y VuZ biiv c^^rfo^ Kethiv, 

biroriim iftaperhibuit fuiflefacra, 
^hi nominantur ab aliquibus , qua- 
or : u^U^of, qux eflet Ceres, & A^ioKi^-^ 
y Proferpina, & <iJ/oxffTOf , Orcus. Et 
lartus Mercurius, Kaa-fjLihof, Adue- 
j;flb hos ex Cabiris Phrygia? monti- 
iis fabulantur . AHqui duos tantiim 
sominarunt : Maiorem, Touem, & Li- 
ierum patrem , minorem. Veriim dc 
is fatis vel nimiiim potius , vtrcbus 
Juarum exquifita notitia nihil fruftus 
'rferat , nifi quod omnis eft iucunda 
' pgnitio. Defacris occultis, qusefunt 
ll\nroi ^uaieu yJjL h^ovQueu , fupra dida, 
f i de quo agitur, poterunt indicare. 
Ji^uod fi cui vacat, plura de iftis fuper- 
aitionibus indagare, poteritlegere re- 
^ ita cx Clemente Alexandrino, & alijs, 
(b Eufebio , in opere cui titulum fecit 
'i^oTm^/.c^M zAjcLyyihiKyi, Intcr illa occul- 
facraetiam humanorum corporum 
adationes fucre , & exprobrat ifl^m 
mpietatem Vatinio Ciccro : Cumin- 
fuditaacnefariafacra fufceperis , ciim 

infero- 



il6 D fi 

inferoriim animas elicere, ciim pucro- 
riim extis Deos madare foleas. Et lu- 
liano Iniperatori iftud facinus in hi- 
ftorijs exprobratur. Et in orationc 
priore tSv s-^jA/T&wmwi^j id eftjinpubli- 
co proponentium luliani Imperatoris 
fcelera & impietate , Gregorius Thco-^ 
logus mcminit ab illo AVATiiAyoiJ^av mcu*. \ 

S^av Ti K&^ vix^Scvay &^ •^uyetyMyia, jyti ^flcjr- ' 

T«W: Quod pueroru & virginum cor-i " 
pora fccucrit lulianus, animas euocan'| J.' 
di & diuinationis gratia. Elcufinia my-|; 
fteria Cercris fuere in Attica, admo-f ^ 
dum celebria. Et t«x?t)> -arj^a-a» exponiJ 
tur jn Artaxerxc Plutarchi . Et [xt9^ov 
TiKfTiif fit mentio in Pompeio PIutar-»|! 
chi, & Gregorij oratione m lulianum. 
BeUum cft,quod apud Athenseum qut 
dam iTuiJioKoy»er(t; perhibctur fecifle 
fjLv^tf^iAt cauernulas mufculorum , qu 
TK^j fjLtf Tti^otwTct. Eft autem nomen po 
tius ^ -7«' iJLv(m fa6l:um , mea quidem 
fententia, quam ^ t« /t^v<jK. Eratq; ca- 
pitale enuntiafle illa arcana. mfoa-a^rja,' 
^uae & ^ATrlci & tk>t<lfjL[xeiTcty & Luciauo 
7mfi^Tyi[AeiTcc iti Philopfeudc , ex eo 
quod applicantur aut alligantur, Plinio ^ 
funtamoleta, Ariftotcles in primo li- ; 

bro 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATI 



d N7 117 

0 Nicomacheorum de alieni orna- 
slenocinio 'cfe<«fc7??oy nominc vidctiir 
bs. Plutarchus narrat tradidiffeTheo- 
iraftum : Quod Pericles argrotans vi- 
nti fc amico oftenderit 's^aTrjov 

, applicatum quiddam ab mulieri- 
s & circundatum collo. Vnde con- 

1 poflct, quam grauiter laboraret, 
ui illam nugatoriam leuitatem ( PIu- 
rchus A^iK7i{iciv vocat ) perpeti pof- 
U Talequiddam fuitilludaureolum 

imulachrum Syllae, Delphis allatum. 
Juod idem Plutarchus in finu femper 
i;eftarc folitum Syllam fcripfit. Eft au- 
em iftavanitas fuitq; fempcr fic fre- 
|uentata,vtcumridicula futilitas ali- 
tubi fit manifcfta , non vulgus tamcn 
iibliim, fcd ctiam homincs prsecipui has 
^iiugas vfurparint & vfurpent , & de 
£uentu non dubitcnt affirmando pra:- 
dicare. Huiufmodi cftMugilis pifcis in 
ocllc lconina ccruinaue inuolucrum ad 
; podagram, & dextcr pcs Iconis Lucia- 
' m Philopfcudc, &aliaadfebrcs, quas 
vocarunt <jsfe<oJ'ot/ feu pcriodicas, ad 

(umorcs fanandos , ad ferpentibus dc- 
nendum virus , & innumerabiles aliac 
deli- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



il8 *i5e GENBRIB 

delirationes y^s^ a ks^* au ^ctff n-onZa-iv , vt 
cft apud Lucaiuun. Quid ? quod ad 
idus iftos cannarum exsereaut ferroj 
quas tradantes eijciunt gIobos&:in*i 
geftaalia cum mortifero impetu , quc 
periculum amoliantur nuper ftmt in- 
uenta , cum deuorando mafTulas pa- 
nesue confecratos , tum aliquidincan- 
tando» Atque cft compertum , quen-» H 
dam ita prxmunitum nouem globos 
deveftibus & armis reuerfum adfuos 
cxcufsifTc, apparentibus notis fine vul- 
neribus. Quendam etiam manu antci^^i 
cannarum illarum vna appofita , cuni|ii 
cmicaret ignis , accenfo puluere glo- d 
bos expellente , reprefsiffe idum. In ik| 
Plinij libri 28. capite 8. narratur quid- 
dam, quod prsftet ( fi crcdimus ) n( 
cernatur ab alijs , qui illud habeat.] 
Diodorus Siculus libro 5» fcribit : Mu-?^ 
lierculas ab Herculc \9tfj.(iaivHv Weo^ait 
Ksfjt i^AfjLijLctTet 'TToiHv, id cft , ad fua car- 
mina illum adhibere , & ita cfiiccrc 
amoleta. Hfle autcm hunc Hcrculcm 
non Alcumenes filium , fed vnum ex 
Ida?is Dadylis, quos fuiffe numero 
quinq; diciturinpriore ^A/rtw Paufa- 
nixy qui Herculis iftius etiam meminit 

in Bixo- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



lafci 



DIVINATION. Ilp 

iBoeoticis. ^h^iioi , qui fint, didum 
Plato in II. libro Legum ^Hfeif 
►cat. Bsimctvct & (iuaitayU , funt fafcina 
fafcinatio. Et vcrbum Fafcino , iSa- 
tKO), & effafcino, Plinio eftlib.y, cap. 
:undo . Grscci duxcre Tm^J, ro ^ouviv 

, quod aliquidexoculis noxium ex- 
Ht hoc Grsecis Inuidere eft. Vt : 
Vlorem quU hberum imiidit meum. 
Maronis eft : 

fm qnis teneros oculm mihifafcmatagnosy 
':imn quidam a fando dcriuarunt. 
[am & verbis Isedi aliqui putantur. Se- 
indum quod, hoc eft faftum : 
it fi vltra pLuttum laudarit , baccarefrontem 
mgttey ne vati noceatmala Itnguafuturo, 
•t Germanicum verbum foni clamo- 
u asq; habet fignificationem . (ijiir/.Avof 
(■ u^vxci fimpliciter improbum & malum 
jocarunt. Fafcinus, inquit Phnius, Im- 
►eratorum quoq; nonfoliim infantum 
.uftos , qui Deus intcr facra Romana 
L Veftahbus cohtur , & currus trium- 
i)hantium fub his pendens defendit 
fnedicus inuidix. Idem , fafcinationi, 
fnquit , adoratione pecuHari occurri- 
nus. Contra fafcinationcs ter defpui 

fole- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



I 2 o Kr E G t N t 

folebat. Itaque dkit Cyclops Thco- 
criteus : 

Et ait hoc fe effe edodum a qua^ 
anu. Bafilius in Homiha de Inui< 
hacc memorat : «(Ti» q t«j' /o/2oA<y/ cuJt] 

'Cisrov^dluuTou, iiiri^ ta (jSp S^ia Ts^ny^ils' ovtttri Tor 
tov [jlik(ov trnTriHg-i to Sn^iv th: 

Tojy 0 (p^oyi^oU Ttvif mvT^u vji Si l0a.K^ 
fxav [JLmv TW) fiKciCUu ^Coi>^m, ar« Ta> cajiv^ 
KdL o-eouaLTO, , K5" c^o T«f xj* tCui yiKiMav AHiikyi 

fif tUL CLK^UvS^ClV ySZSri^CtvSilTCtVTOL TilKf^ ^cl^ 

dJJTav KATCL^efJKcuvdfJ^et , K^u 9K0V oA^occf fl*t/- j 

TOV "oyKOV , o7oK \oOyitLTOf TlVOf oKi- ( 

0(j/ow ojc Tm (p^ovi^av o<p^oLK[/,av ^"tf ^geoKTor. j 
lya 'J^jbv Tov Koyov ^TttiJ.^Trofxcu a>f «Tjj- 
iJLuS^n TM^ajucuxWT/iV^zr^^wj-cfp^Qci/Tct vzgfi^B 
'^ctiStay^ oKtivo Ji <py>y.t) ot/ 0/ y.ts-oKcthit <r£a<H 
lJ.QVif yWeiS^a.v o)KHa4 toJJTOif cL^a^i ^oca^i^\ 
df , '^cLVTOicdf (jjJTeus tafof to 'tS^/oy ^mKi-^l 
^^jjjTcu ^olKnyLO. , co^i Tolf i(pSeiK^otf tZ^^ 
^oL^nt^veov Hf y^if^icidv p^^^ liJ)ou ^iKn*^ 

fjLcLTof, HcTC eo Hbentius afcripfi om-^ 
nia, quod & verbis eleganter compo-j 
fita , & fcntentiam habere prxcIaramV 
viderentur. Eamque ob rcm etiam vi 
fum eftinterpretationemillorum Lati- 

nam 

I 
I 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



^ ^ *. 



DIvTNATldNr' 

fubijccre • fzm etiam vcncnatis 
ftijs ipfis magis effc cxitiofi putantur 
fafcinationis ( qui eft inuidise nimi- 
1 & maleuolentiae ) morbo labo- 

Rltes. Siquidem illa?idu venenuim- 
ttunt , & paulatim pars mordicus 
a , putrefcendo depafcitur , Inuidos 
_ '6 funt qui arbitrcntur oculis folum- 
fodo noxiam inferre , vt corpora bo- 
i habitus , quse vigentia aetate fummo 
£Core fupra modum efFloruerunt, ta- 
tfcant illis fafcinantibus , & omnes 
Dri membrorum deftruantur , quafi 
tixione quadam exitiali de oculis in- 
idis affluente. Ego vero ifta dida re- 
fidio, tanquam vulgaria , & in gynae- 
eum inueda ab aniculis. Hoc autem 

Mco : Si quos honeftatis atque virtutis 
limici dasmones inuenerint familiares 
piq; congruentes animos ac fenten- 
ms , quod omnino illis abutantur pro 
' jo arbitrio , vt oculos quoq; inuido- 
jm &: maleuolorum ad famulatum 
iar voluntatis vfnrpent. Apud Plutar- 
hum in quinto libro a-ufjL-TronetKav fafci- 
iationum naturales cauflx cxquirun- 
|ir , & fit mentio cuiufdam Eutelida? , 
iui ipfe fefe in aquas intuens fafcina- 

K uerit- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



12 2 



D 6 



iierit. De quo verfus ibi fane mendo- 
fe editi iftiufmodi quidam expon 
tur : quemadmodum nos quidem ali- 
quando conati fumus illos concinnarc: 

y.aKcu (J^ 'sroT' "ijciv K.tLKcu <pdCou ouTtKiS^ef J 

Qyxx in Latinqs verfus nos fic conuer- 
timus : 

EiiteMA coiifa helU erat at^ venufta ,fed iffe 
Fafano homo exitij proprto cau/sadedit amenst 
Amnif ah intuttu , morhi mox tahe grauatus, i 
Aphrodifieus quoq; in fecundo fuoft» 
rum Problematum libro , quaerit: hk 

■Tt T/ygr ^(t<TK(ttvou<Ti y KffJt (JL^Ki^a rcFcu^a^i 
Et ait : OT/ «carfg ^caS^rif Tif Kffi (p^^oTTOiof 

AKTlf t^iTlV 5^73 T>5r K,Og«f (WTMV- Quod taH» 

quam vcnenatus & exitiofus radius 
exeat ab oculis inuidorum . yji^ctKTyl^cf 
funt figuror feu forma? proprise fcalpen- 
do exprefl*se , fed transfertur nomen ad 
qualefcunq; alias , vt orationis diuerfa 
genera , & funt hStKo) yjt^aKlii^ie Theo- 
phrafli , defcnptiones qua?dam mora- 
les , fignificatq; omnino nomen notas 
atq; figna. Itaq; ait Chorusin Hecuba: 

^ Infignes, ait^ elfe notas in ho- 

mini- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




tXlVINATION. 12 t 

inibus boni generis. Et Medca que- 
fctur : Cum auri vitiadeprsehendifole- 
Iht, quod ad difcernendos improbos , 

eft, nulla nota fit in corpore innata. 
;ied ifti Magici charadcres varij funt 
jic multiplices, & tcmporibus atq; lo- 
"bis diuerfi, ficut verba quoq; & carmi- 
la , cum fere ad prxfentem reh'gionem 
accommodcntur. Res omnino admo- 
dum fuperftitiofa efl: , quam impia fi- 
mul & imperita audacia nuper etiam 
coepit in falutareMedicinseartem fcri- 
tis ineptis iHis quidem, fed in leuitate 
pinionum pcrniciofis imphcare. Ma- 
^gicum huius generis apparatum nos 
ijicifquoq; vidimus , in ca , quam appellant 
iftolam , itemq; in carccre & tripodc. 
Fit in hiftoria de imperatore Valente 
etiam mentio tripodis , in quo Magicis 
carminib. confecrato apparuerint ht- 
tcrx quatuor, g, o, S^y quibus defigna- 
retur principium nominis, poft Valen- 
temfuturi Impcratoris. Vnde&illius 
^diuinationis autoribus & alijs permul- 
tis cauffa eft data interitus. Hanc fuiffe 
.x^i9o[j.civT^eLv Zonara fcripfit, eamq;vo- 
cat ^M.tTojo^eeKTf/W , de qua paulo poft 

K 2 sai" 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



124 



G E N E R 



aliquiddicetur. Neciomanticae x«Ta* 
yiAycAtr^c indicantur & in dialogoco 
Luciani cuius titulus eft : ^i-n^Tra^ 1» yi, 

y^cd^tLrim , quorum mtntio fit in libel* 
lo Ptolemxi ) cui ille nomen fecit xag-' 
-sr^r. Vocaruntq; a numero fententia-» 
rum ibi expofitarum , Certiloquium . 
Harc enim ibi leguntur : ci' t? -jpi^H 

JVol CTbro ^^VTOA T^TOif 0/ ro/;)(^<iro//rfT/Jtol Td; 

liriyiCM-eK TWV A^i^tOV TKQTOUJJTif. QuibuS 

tale quiddam dicitur, Qux formx or- 
tum habent & interitum , illse afficiun- 
tur a formis celeftibus, £t ideo his 
vtuntur Stoechiomatici , confiderantes 
ad illas formas ftellarum applicatio- 
nes. Vocarunt ro/x^^VaTci imagines & 
figilla, & horum fabricatores 9-oiyHi>(jLA^ 
T/KoyV. & nugatoria figilla circumferun- 
tur Salomonis falfo nomine . Impri- 
muntur autem in aurum , argentum , 
gemmas, acs, figna, imprimuntur & in 
paftillos, contra aduerfus cafus & mor- 
bos , quorum aliqua geftantur in finu , 
aliqua deglutiuntur. Atq; patet vanitas 
ifta longe , de qua & ipfa iam fatis ver- 
borum fa^luni efto, De cxteris fuper- 

ftitio- 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




DlVINATxviN. ^ ^ ^ 

ftitionibus Magicis , quarum aliquas 
ifuis nominibus funt indicatse, vocabu- 
la explicandi gratia , prioribus aliquid 
addemus. Res cnim totainprimis nu- 
gatoria atq; futilis eft , quamuis vbiq; 
gentium locorumq; & omnibus tem- 
poribus vfitata. Plinius fanguine hyac- 
na: tadis po{libus,vbicunq; Magorum, 
ait , infertari artes , non elici Dcos nec 
j colloqui , fiue lucernis , fiue vitris , fiuc 
peluibus , (iue aqua , fiue pila, fiue quo 
; alio gencre tententur . Qua? autem cf- 
fici creduntur funt dc ipfapartim nuga- 
toria ac ridicula , partim turpia atquc 
fceda : Vt morx itinerum, necefsitates 
laxandi veneficium,amatoria, impe- 
dimenta concubitus 6c fcECunditatis , 
de quibus & fupra di(5tum eft , & fimi- 
lia, , qu^e poffent mira dc incredibilia 
praeftigiarum monftra narrari. ^J^^o- 
lAuvTfKay exemplum eft ( libenter enini 
cx vetcre hiftoria petitis vtor ) in A- 
chaicis Paufania:- Vbi dicitur, ad fa- 
num quoddam Cercris efie fatidicam 
aquam dc asgrotantibus . Speculum, 
inquit , filo tenui demittunt in illanx 
fontis aquam , fic librato fpeculo , vt; 
non demergatur profundius , quam vt 

K 5 orbis 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



115 

orbis fpeculi aquam attingat. Tum de- 
inde votis fufceptis & incenfis odori- 
bus, intuentur fpeculum, in quo scgro- 
tans oftenditur fiue viuens fiue mortu-» 
us. Jbidem dicitur apud Cyaneos vi- 
cinos LyciacefTe fontem,in cuius aquas 
intuentes cernant , qu^evelint, omnia. 
In Laconicis autem vbi Epidauri fit 
mentio , perhibetur aqua efle ibi Inus 
paludis non magna: fed profundse. In 
hanc conijci ferijs Inus polentaj maf- 
fam. Quse Ci mergantur aqua , haberi 
id pro figno bono. Sin minus, pro ma- 
lo. Vaticinationis Germanicarum mu- 
lierum Cacfar meminit libro primo: 
Commentt. de bello Gallico. 

yivouf y quemadmodum ait Plutar- 

ChuS, tBfOy^hi^TTOtJ^eUy KgJi \cAjyLdLrm IhtyfJLOlf 
KOi '^oipoif 7iK[X0U^0y^CU mfOi^iajTt^^OY , OUiL 

ieojau [/.^'j^jjj ti%^ <3/>tv ^KOr^j.-^ou V2etv o-f- 

xtujvUjj. Id eft : Quse vortices folitae (pe- 
d:are fluminum , & gurgites atq; fonos 
attcndere , & ita vaticinari , non flne- 
rent proelium committi priufquam no- 
ua luna fulgeret . In hiftoria dc An^ 
dronico Nicetae Choniatae narratur, 
diuinationibus ceteris iam exoletis , 
reliquis tantiim fallacijs ha, -rfhujjm ksw 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION. T27 

'.civi^ay,\ni cum*Aftrologicis 5 tunc 
Deram effedatam. Sunt autem ^ujuw 
lacra , & fic ir^i\oi vocantur , id eft , 
►ra. Hisq; incantatis apparucre fi- 
lia ac notse indicantia aliquid de quo 
rrebatur. Athenasus libro 8. i^^Bva- 
IvTHf hi^^as nominatni lycia, &di- 
lationem cx pifcibus , coniediis in 
Drticem quendam vicinum mari ve- 
ibus cum afsis carnibus , enarrat. 
[qc narrauit & Plinius libro ^i.cap. 
tcundo , addens , ibi pifccs ter fiftula 
uocatos venire adaugurium. Plato- 
ici coUocarunt naturas quafdam fpi- 
abiies,in ijs omnibus quce elemcnta 
iicuntur : Igni , aere, aqua, terra. Dc 
iiuinatione exigni fccit & Maro harc : 
ijpicey corripmt tremulis altaria fiammis 
ponte fi{4f dumferre moror, cmis ipfe, 
f„ iupra quoq; in mentione Tivcfix diui- 
nationis cx Euripide & Sophocleindi- 
jata huc poterunt referri. De igne 
\poIloni^nft ad Anam fluuium narra- 
^it Dion libro 41. cumalia admiran- 
da, tum hoc : Ab optante aliquid Jn 
:gnemillum conijci tufculum, quod ix 
ignis corripiat , voti eum fieri compo- 
xem qui coniecit, Sin refpuat, non fie- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



ra8 'D^E GENERl 

ri. Dc diiobus tanrfen prorfus non li, 
cere confuli , mortc fcilicet & coniu^ 
gio. De aere , quod eft celum, quscra- 
tur exemplum« Narrata autem ab 
Diodoro libro tertio vifum eft hoc lo- 
co referre . Qux fic fumus Latine in- 
terpretati : In Libyac citra & vltra Syr- 
tes locis res mira accidit. Certis enim 
temporibus , & potifsimiim ferenis, 
cernuntur in celo conftantes qusedam 
omnis gcneris animalium fpccies. Ha* i 
rum quardam quiefcunt, qusedam mof 
uentur, & modo fugiunt , modo infc"* 
quuntur, Eft autem omnium magni- ' 
tudo immenfa , &: imperitis incutiunt 
metum perturbationemq; mirabilem. 
Qax enim homines infequuntur, vbi 
deprafhenderint circum corpora ef- 
funduntur cum frigore & tremore • 
Atq; externi re inufitatatimorepercel- 
luntur , fed indigense , quibus fsepe ta- 
liaoccurrcrunt, defpicere folent illos 
euentus. Hadenus Diodorus , qui rei 
admirabilis & fabul^ fimilis, a quibuf- 
dam naturales cauffas reddi ait. Quas 
qui volet cognofcere, indicato in loco 
poterit* De his Plinius ita, libro 7. 
cap. fecundo : In Africar folicitudini- 



is hominum fptfcies obuise fubinde 
int, momentoq; euanefcunt. kcjx/^o- 
rT«rf^,quac eft ex cribro diuinatio, 
[fentio litin Idyllio Theocriti tertio: 
cmq; (pv>xotjLctyTi>ciif , vbi paftor dicit , 
lod Telephilon non ediderit foni- 
"iim , fed ibi ad cubitum emarcuerit. 
^idicant autem explicatores, effe T>»Ae- 
'aov , quafi <r»xg4);Aov , id eft, indicans 
mantem. Cum fimpliciter de abfen- 
tbus amoribus aliquid fignifican cre- 
jitum elfc intelligi poflc videantur, 
ue papauerum fiue Anemones illud 
iue aliud ctiam folium fuerit. 

KATo-^^oaeiVTiiCA cum his, quae k^v^olk' 
i^tLVTaaL vocarunt , licet coniungan- 
fcr , aliquibus vifis in fpeculo , vitro , 
:ryftallo apparentibus , & id , de quo 
j]uxftio cft, demonftrantibus. Quod 
lis etiam temporibus genus vfurpari 
^lere depraehenditur , & refcifcuntur 
ijuentus mirifici. Qui poflent a me non 
^auci commemorari fi in talibus nar- 
rationibus morari vellemus. Cum qui- 
dem res neutiquam ignota fit. Quos 
vi\ci^$o;>t<tyT«f vocarunt & x{/9o^/<£KT«f, ali- 
! qui etiam AKiKTc^ot/.^yTHfi Superftitio 
horum recentior fuit talis. Litteraj 

K 5 omnes 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



150 'D"fe GENEHIB» 

omnes perfcribebaAtur fingilatim in 
pauimento aliquo , vel difponebantur 
cxarata?in cartis. Et deinde ad vnam- 
quamq; apponebatur ordei granuni , 
aut polentae aliquid. Mox cum certis 
incantationibus, gallus gallinaceus ad- 
mittebatur , & obferuabatur ad quas 
literas collocata ille deglutiret, & ex 
carum litterarum compofitione , dc 
quaeftione propofita refponfum pete- 
batur. Hoc modo deprachenfum effc 
fcripfit 2onara,artificibus Libanio & 
lamblicho , initium nominis , eius qui 
fuccefllirus effet Valenti Imperatori 
ita deuoratis literis quatuor ^ , « , 0 , | 
Id quod alij tradidere, magica tripodis 
confecratione efie fa^cum . Fit etiani 
mentio MKeLvofj.eLVTHa^, Et Gregorius in- 
ter alia luliani infedans impietatem in- 
quit : AgiSi»r ^avTc^iTcu. Non difsimilis 
vanitas ifta, infpedapelui, videtur fuif' 
fe eius, qua? de vitro & cryfi:allo & fpe- 
culo indicauimus. 

De fortibus fa?pe fitmentio in Lati- 
norum fcriptis , & fuere inprimis cele-. 
brataj Prseneftina?. A Cicerone etia 
memorantur difturbata? & difsipat 
fortes in Dodonco oraculo. Significa 

tur 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V 1 i\ A i 1 O N ♦ 12 1 

hoc nomine & fati necefsitas. Et 
inatores atqiie arioli communi ap-!- 
atione funt fortilegi. Grarcis funt 
of, Aftrologi etiam maxime admira- 
s rerum lingularium euentus, ex 
uos vocant y.p^ti^ovf, qua? funt vulgo 
tes , prscdicunt^ Eftq; in his praeci- 
0 T>ff rlyjtfy id eft, pars fortunar, 
fi Lunx horofcopus. 
Ad eam quam nKvo(jid.vTeiiiv voca- 
Ht, pertinent euocationes aliquo- 
fn mortuorum , quorum fimulacra 



te ofFerant confpicienda. De talibus 
* Kiim Hcroum & Heroidum veterum 
Vlfulaextatin Laconicis Paufani2e,de 
ihille, Helena, Aiacibus verfantibjn 
^ula Euxini Ponti , cui nomcn Lcuce. 

funt narrationes in medio Philo- 
iati, qui liber habct titulum Heroica. 
i noftra quoq; sptatc tuocata magicis 
nrminibus fuiffe taha fimulacra , & 
'flocarifolereaffirmatur. Atq; retulit 
^ JDioneXiphihnus : Antoninum Ca- 
«allam,cum triftibus ac horrendis 
it aagitaretur vifis , elicuifle fimulacra 
tris & Gomodi. Er audijfie ex hoc : 
h^f S^lKuf a,a,rov. Quod initium eft verfus 
If;} intcrfeda: virginis Byzantise mani- 

bus 

I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



1^1 DE GENERIBVS 

bus Paufaniae per^omnum inculcatt 

f «p^'» ^DtHf AOSOV yLdLKA 1o/X.e6;COK AvJi^ATtV uC^ 

lus cole, pernictofa virismurta, res e^i. 
Hoc narratur iii Plutarchi Curionc 
De facrificijs Magicis exemplum cft 
horrendum Druidarum. Dc quibuv 
Caefar libro 6, Commentariorum belli 
Gallici , & Diodoruis librp 5. quos illa 
olim gens facerdotcs & fapientes ha- 
buit, Atque vfurpatur adhuc illud no- 
inen in lingua Gcrmanica, de Sagis. 

De ijs , quos appellarunt Climadc- 
ras fupra ea dida funt, quar duximus in 
hac commentatione commcmoranda. 
Geomantise diuinationes nos quoquc 
cognouimus fuperantes fidem. Col- 
liguntur autem fortuito pundis defi- 
gnatae figurse numero x v i. & nomini- 
bus his infigniuntur : Lucrum. Da< 
mnum, Laeticia. Triftitia. Album. Kvt\' 
bruni. Caput. Cauda. Puer. Puellal'" 
Fqrtuna maior. Fortuna mmor. Popui' 
puhis. Via. Coniundio. Carcer. At 
refertur tota res ad aftrologicam doi 
ftrinam, & de prsBtcritis , prasfcntibusf 
futuris, incrcdibiUaab iftius artis per' 
tis proferuntur , quse tamen cue 
^omprobantur. Exiftimatur ex cq n 

ine( 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D I V . A T I O . . M.' I J ^ 

elTe fadum , qfbod primis tempo- 
s , qux antiquifsima aliquiperhi- 
runt, inpuluere foli punda fortui- 
iilla defignarentur, vnde colligi diui- 
ionis ittius figuras diximus. Cum 
m in hoc quinto genere fuperftitio 
rlinfinita , & vanitas alicubi fidicula i 
n his tamen caufli effedioricsq; mi- 
iles effe videantur , nos ad demon- 
andam rem aliquid de vetcrum fcri* 
^s , ficut antc fccimus , depromtuni 
c etiam loco referemus, vbi de dic- 
11 obferuationc prius nonnihil difle- 
cerimus , quam conllat dc antiquis 
omporibus attente e(fc confidcratam, 
t noftris adhuc accurate notari , qui 
lufti aut infaufti fint. Nominantur 
uidam Acgyptiaci , vt ad omncs res 
mniaque ncgotia infclices , & pleni 
f riculorum . Grarcis funt W^<td%r , 
uos atros vocarunt Latini. Et Plutar- 
nu$ Lucullo interpretatur mi^d{ fAiKcu" 

Cuiufmodi fucrit « fjLiet; yovuy ox- 

ioC^iav, id cft 5 pridie nonarum j quan- 
o prxclarifsima vidtoria potitus fit 
'"cullus , profligato ingente excercitu 
gramis, cum deterrentibus quibuf. 
lam , &: admonentibus vt ab iofortu- 

ftato^ 



17 A DE GENERIB. 

c 

nato die illo caueret fibi , refpondcrii 
hoc memorabile : iyalax^Tlui c^Tv^^ji 

g-a la>(A.ffJOif liua rifJLi^AY, Id eft : EgO effici 

am , vt iftc dies fauftiis & fortunatus ' 
Romanis. Omnes item poftridiani di 
es atri habiti, quod ad Alliam male 
fetpugnatum cum Gallis , vnde & Al- 
lienfem diem vocarunt , poftridie Id 
Quintil. Id eft, quemadmodum fcri 
pfit Pkitarchus in Camillo.-z^ TtoTn 

hi^iv<ti 'afei 'araCKfl-gAfa/OK , qUO dic fupC 

riore tempore trecenti Fabij quoqiii 
cecidilfent. Narratio autem dc diebu; 
atris extat in Gellij libro 5. cap. 17 
quam tranftulit Macrobius in fui libr 
SaturnaUorum primi, cap. 16. Et el 
longiufcula difputatio de obferuatioiyigj 
dierum Plutarchi in Camillo , vbi dic| ^ 
tur,quod Heracletus increpando re^i 
prsehenderit Hefiodum, W (^iyM.^ 

ro fecutus inquit : 

Jpfit dtes alios alio dedit ordine Lurta 

Feltces operum, 
Depoftridianis etiam diebus cur fu 
rint '^(p^aiS^if , cauflx ab eodem Plu-i 
tarcho exponuntur in capitib. Roma< 
xiis. Lucianus ita : ^(f^fti i^i<^i^ Ksi A^Treui 



i 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION 



♦ ♦ 




OTtcy fx»Ti eu oc.^)^ 
i»Tf Tflt h^tii h^ou^yiiToUy fxifO^ oKac t/ t»k eu- 

iav r-cKMTaj, Ater dies eft fccleratus &: 
ifauftus, &omnibus negotijs contra- 
Tiis y quo die neq; magiftratus aliquid 
,igunt, neq; iniudicijs caulfzerecipiun- 
i ur 5 neq; facrificia fiunt , neq; omnino 
*4uicquam quod fauftum fit, perficitur» 
jj^btn id quod demagiftratibus & ludi- 
WPijs dicitur,non folum ad dies atros 
)crtinet, fed eos quoq;, qui nefafti re- 
\^oCic[^ habebantur, neq; erant tamen 
itri. In feptimo libro Legum Platonis 
;:'li!!liiunt '^ip^i.hf KaBu^ou ^iixi^au , dies im- 
? ftpuri* Et eft in Grseco nomine fignifica- 
lio, ncfan di. 

Veriim dc his fatis. Nuncvttan- 
>dem finiatur ifta commentatio promi- 
Tcue , ficut in mentem vcncrint, exem- 
4lpla fuperftitionum vulgarium in hi$ 
^aut illis pcrfequendis fugicndisue, & 
|opinione profpcra: aut aduerfasfortu- 
Inse, deinceps rcferemus, cuiufmodi in- 
licatain Plinij naturali hiftoria vbique 
)ccurrunt , & his temporibus quoquc 

tj5]p)lurima depra:hcnduntur . Vt occur- 
^Sum lupi prxtcrcuntis in itincre , effe 

fortu- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




1^6 t>E GBNERIBVS 

fortunatum , leporis infortunatum . 
Salinum eucrti trifte , vinum efFii 
fignum euentus alicuius boni. Oi 
rum teftas feu calices frangi aut pei^ 
rari debere , id quod Plinius quoque 
ctiam de cochleis notauit. Papas Ro- 
nianos , fi non mutetur euedi adillam 
excelfitatem prius nomen, non diu vi- 
uere. Sicut olim obferuatum fuit : om- 
nes Csefarcs quibus Caius effet prseno- 
menferro perijfle, &omnis quicuin 
Tiberio confulatum gefTerit^violentam 
obijfTe mortem. Id quod Dion fcriplit. 
Inducere calceos aut ocreas peruerfit 
Id quodintcr triftifsima duxiCfe Augi%; 
ftum traditur. Paufanias Atticis narr^ 
diuinationem ad fimulacrum in fpec|| 
quodam Herculis cognomento Buif 
raici , coniedis talis . Et in Boetici|| 
fcripfit , ex quodam puteo Hyfijs bi||i 
bentes euafiffcfatidicos : In LaconiciS||;^ 
vidoriam portcndi , commifsis apris, r' 
ei cuius aper fuiffet fuperior. Ibidem 
in aquamlnus fi polentaproiedadc--^ 
mergatur, bonum iudicari, fin minus, jf 
malum. Quod & de Actnse montis ca- 
uernis, quos y.^itTw^cifVocarunt, effeob- 
fcruatum. In illas enim proijci, aurum, 

argen-^ 



■1 
1 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION. 157 

!ntum , vi(5cimas. Qux fi igne cor- 
)ta auferantur , la^tari tunc eos , qui 
)iecerint, fpe felicis euentus. Sin re- 
^cntur, calamitatem portendi ftatu- 
In Corinthiacis iclem Paufanias, 
itum Africum Metharxorum vineas 
lentem, ita ait fedari : Duo viri gal- 
candidum diuellunt, & circum vi- 
hs, geftantes partem vterq; dimidia- 
8m galli contrarios curfus obeunt, 
iimq; eo redierint vnde procefsere, 
li illa frufta defodiunt , & ita auerti- 
tr vis venti. Ad morbos comitiales & 
ifania? defpuere folebant^id quod dc 
i fabula Plautina indicatur cui nomen 
Japtiui duo : Et iftic illi, qui fputatur, 
lorbus interdum venit. £t Thcophra- 
iis depingens cum, quem Grjeci S^eicrt^ 
f<^.om , Latini Supcrftitiofum vocant, 
pijs enumeratis, etiam hoc addit : ^.a/- 

IjTcu, Confpcfto furiofo , aut eo qui 
mxho Comitialilaboret, cum horro- 
defpuere in finum. Etputant nuncft 
aquam defpuat ter eques , cum qua- 
jam precatione, non nocere equo po- 
am. ApudTheocritum mentio fit oao- 
'vyHvif , id eft, puftula?, qua? mentienti 

L in na- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



12 8 i^ii .jEnerib. 

in nafo nafceretiir , nunc perhi 
vulgo in lingua. De iugo , quo lac) 
fures fufpendi nunc folent , feftuca ab- 
fciffa, & de cadauere aliquid refe<5cum, 
putatur , ncfcio quid efficere. Et Pli- : 
nius de clauo atq; fparto e cruce, ma-' 
giciim remedium narrauit contra fc«> 
bres quartanas. Nemo efb omniuin,'i 
quin fi non ipfe aliquid vfurpet fingu- 
larium & propriarum fuperftitionum^ 
viderit tamen & audiuerit vfurpatai^ 
ab alijs» Eft autem tota res non fohirii' 
prudentise iudicio propter vanitatenl 
culpanda, fed ab ijs qui Chriftianos 
fe perhiberi voIunt,impietatis nomini 
condcmnanda. Veteribus fuit vfita^ 
tum de Homericis fcriptis forte eh'cer# 
indicium euentus. dc traditum eft dj 
M. Bruto, obueniffe ei hoc agenti di 
nataU fuo verfum iftum , quem apu 
Homerum pronuntiat Patroclus, He 
ftore eum ApolHnis ope interficiente 

Poftca cum proeHo Philippenfi com 
miflb ipfe occubuiftet , pr^didum ho 
veffus illius forte creditum , quod be 
licum fignum fuis dcdiflet Apollinem 
Plutarchus aic, hunc a Bruto verfui 

in con 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



DIVINATION. 

onuiuio fortuito pronuntiatum fu- 
. Qui idem fcripfit difcefluram ab 
0 Porciam Velia , feminam animo 
ii prseditam, ad quandam piduram 
imas profudifle , qua exprimeretur 
ijidromacha obuiam fada Hedori 
ans filiolum , & in virum abiturum 
edans. Qui ad ipfam poftea non 
'jt. Scimus & noftris temporibus 
huc varie indicia quaedam futuro- 
2m fortiendo notari , vt de numorum 
:Tte proiedorum imaginibus, de cul- 
dlorum fignis, de cingulorum poUice 
imenfionibus. Ab ijs autem, qui eru- 
£ti htteris vidcri volunt , fortes con-t 
rrfis veterum hbrorum paginis , in- 
pmis Virgilij , frequentari conftat. 
Kregoras quidam fcriptor hiftoriarum 
jientis & interimentis Impcrij Con- 
mtinopoHtani narrat : Andronicum 
trcm appetente regnum fiHo , pagi- 
las vertendo hbri Pfahnorum Daui- 
is, ea de re rcfponfum forte qujefiuif- 
; , & obueniffe fcntentiam Pfahni 67. 
!)um difcernit celeftis Reges niue dc- 
Ibabuntur in Selmon. Omnino funt 
afinita: iftae fuperftitiose obferuatio- 
xSj didorum , fadorum, vcftitus, ge^ 

L 2 ftuum. 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



E 



N E R I B 



140 

ftuum , de quibus pauca adhuc p 
riorumtemporum hiftoriolas recitaDi. 
mus , &itatandcm iftam Commenta- 
tionem finiemus , qua? iam adeopcr- 
fcribendo procefsit longius, quam im*. 
tio putaueramus. 

Zonara narrat ciim alia iftiufmodi^ 
tum hoc : Leontem, qui Michaelo Im*^ 
peratori cognomento Rancabe fuo» 
ccfsit , in regiam ingrefliim , fuam vO| 
ftcm tradidifle Michaelo habenti ^cq 
gnomen TrauH, id eft, Balbi, qui illaii 
(ibi ftatim induerit, &ita ornatus f» 
quens Leontem prsccedentem habitl 
Imperatorioj fimbriam veftis illius cal- 
canerit. Idq; iudicatum cfte fignum fu-»' 
txxvx in imperio fuccefsionis , IdetT| 
Zonara mentionem facitin Michael 
Balbolibri, qui afleruaretur in regiql 
facrario continentis pra?didiones dd 
Imperatoribus , & figuras varias* t*itHt— 
hominum quam beftiarum* Et in hi$^| 
depidum fuiffe Leonem, & a tcrgo \\A 
liusexaratam literam Grsecam X. H^l 
pone fequentcm virum cum hafta, qui 
per interieftam mediamillamHterainj 
confoderit Leonem. Lxiftimatum au* 
temidem Zonara fcripfit, pra?dic^i< 

nci 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



s illas elTe Sibyllfna oracuia* Pidu- 
n vero fic explicuifTe eum , qui tunc 
seftor eflet : Die memoriae natalitise 
rifti interfedum iri Imperatorcm . 
m befliam nomen indicare Impe- 
oris, & literam X. Chriftum lignifi- 
re , pcr quam cum hafta traijci vide- 
itur 5 ipfis illis ferijs cxdem forc , de- 
onftrari^ Propriorum nominum no- 
tio fupra quoq; cft indicata. Loco- 
m ciim alia exempla extant , tum il- 
W,quod recitauit Valerius : Quen- 
iam oppugnantem in Liguria mon- 
£m , Lctum nomine, cohortando mi- 
ites dixilfe : Hodie ego Letum capi- 
;m, & eo in proelio ipfum cecidilfe. 

Zonara hoc memorat in Michaclo & 
'heodora : Agareni vicerant excerci- 
lum Imperatoris, cum ipfe Imperator 
dx euafit captiuitatis periculum, con- 
eruatus a Manuelo ordinum magi- 
Iro. Mandatum fuit beUum hoc dein- 
ie PetronsE Impcratoris auunculo. Is 
Drioris proehj aduerfafortunaterritus, 
non fuit aufus confligere cum hofti- 
ous , antcquam nionachi cuiufdam 
praedidione de vidoria confirmare- 
|ur. Tunc igitur congrefliis cum hofti- 

L 5 bus, 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



142 DE GEKERlx>, 

bus, & vidor euafit, & in conflidu A- 
garenorum dudorcecidit. Anteillam 
pugnam autem de quodam ex captiuis 
qusefiuerat ille dudor quid vocaretur • 
locus ille, vbi ipfe eflet caftrametatus, * 
& quod nomen prseterfluenti amni, fic f' 
toti regioni eflet. Cumq; captiuus ille '' 
dixiflet, regionem .\ctKetKAavtt, & locum \ 
caftrorum appellari Ma-oLVTa, & practer- 
fluentem •yj^huj: llle non boni illano- 
mina, inquit, ominis funt, in quib. eft i 
fignificatio » 7« xaoJxc^xry3-/f, id cft, po- f 
puli clades, & Mjte, ruina, 3c yv^as-ifdikt 
Ttovz^nvTtwyyid eft,circumuentio hoftilis||! 
Ide Zonarain Romano Locapeno nzr^j 
rat iVenifle quendam ad Imperatorenir j| 
Romanu,& oftendifle vnam ftatuam i» I 
fuperiore Xerolophi fornice, koixi^o^K^t | 
id eft , imagine &: figno pertinerc ad I 
Symeonem Bulgarorum ( qui veterevl 
nomine funt Myfi ) dudorem , fitien*| 
tem cruoris hominem. Eius ftatua? ca- I 
put fi amputaretur, fecuturum efle Sy- I 
meonis interitum. Simul igitur caput ] 
ftatusE illius fuit amputatum, & Syme- 1 
on laborare coepit cordis doloribus , 1 
quem morbum YM^hayiiov vocant, & 1 
mortem ftatim obijt. Idq;itaeuenifle, | 



I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



"gentc Jinperaforis indagatione 
fea cognitu eft. Etiam noftris tem- 
ibus auditum eft longc quoq; ab- 
>:tes, fic la^di magicis idibus, vt mor- 
r excruciati fa?pe intereant. Quod fi 
" , cui malum iftud ftruitur , praemu- 
s forte aliquo peftem auertente rc- 
mdio y non violetur , recidere vniuer- 
4i perniciem in conatum afFligere. 
:3em Zonara in Alexandro Imperato- 
t fratre Leontis , fcripfit : lllum dc 
aacio vita? Cux percondtatum efte ario- 
\ Qui refponderintjforeeum lon- 
uum, fi in theatro collocatam effigi- 
XI asneam Suis,quod cffet ipfius fignu, 
left, ^o^yfov y curaflet augendam den- 
Dus atq; pudendis partibus , quibus 
ia udhuc deficerctur. His fidem Ale- 
Tindcr habcns , ea quae deerant iufsit 
Hiungi. Sedvita idco produda non 
iiit,non enim diutius regnum tcnuit 
hno & menfc vno^ Atquc fcite addit 
conara , iudicium ilkid habuilfe hoc 
antum vcritatis , quod Imperator il- 
'i Sui effet fimilis,vcntri deditus 8c per- 
etuo epulis per kixuriavacans. No- 
•ninib.etiam quibufdam ariolati fuere, 
liuidentes kteras , ac numeroru notas 

L 4 atten- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



1,4 4 BNERIB* 

atteiidentes. Qualt eft quod Ni( 
Choniates de Manuelo Comneno nut-. 
rat. Qni filio nato impofuit nomcn ^ 
lexi, quod ad interrogationem 4e taM 
cefsione gentis Comnensein impcnH 
datum eflet refponfum vno noniin^ 
tfji^i*.. Cuius literis fingilatim confid-. 
tis iudicatum eft , indicari Alexium , f 
Ifaacium , Manuelum , & rurfumAlc- ^ 
xium. De eodem Manuelo idem Ni^ j 
ceta memorat : Tenuilfe eumimperi^ ) 
annis 38. quib. duo tantum menfes de- j 
cffentj & eo viden refpexiffe antiquuta 
quoddam oraculum verfiis huius : ? 

Te (jUaba vUima nominis raptet tuu 
Eft enim Graecafcripturanominis illi-». 
us, /ujtyot/wA. Et » notat odo, k vero tri-» 
ginta In Anaftafio cognpmento Di* 
coro, narrat Zonara : Bulgaros profli-' 
gaffe Imperatoris copias per e^acTtii 
yo^lHOf, InMichaelo Balbo fcribitiden^ 
Zonara , Athinganon quendam, in ex- 
cercitu aliquid a prsefedo copiaruni 
Michaelo.tunc grcgario militepeten- 
te , accerfifle ad illum , dc clam dixifle ; 
Eum qui peteret, futurum efle Impe- 
ratorem. Qui fuerint ifti Athingani no 

habeo 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



*uco compertura , fed Zonaraait, fu- 
fe ccetum quendam horum in Phry- 
^fuperioris vrbe Amorio, obferiian- 
:m ritus Mofaicos, quamuis baptilTa- 
ntur. Atq; his etiam temporib.ober- 
^nt quidam cum feminis & pucris , 
..[UCE eft colluuics hominum improbo- 
'um ac malorum , qui Ziganos fefe no- 
pinant, & pra^dicerc fefe futuros pub- 
Ece priuatimq; cuentus polfe profiten- 
iur, cum multis fuperttitiofis rcbus , 
i/ulgo libi nomen fingularis opinionis 
-conciliant, Temporib.autem Romani 
Imperij & diuuUi & collabentis , diui- 
.nationum frequentatio conualuit, cu- 
ius prsEcipua autoritas fuit apud mo- 
nachos. Quos, quibufcunq; fane arti- 
<bus ac modis , futuraprasdicere itafa:- 
rpe eft compertum , vt exitus vaticina- 
j tionem comprobaret. Cuius rei exem- 
jplamulta extant in hiftoria Zonarx & 
; NicetsE, & huius vnum infigne de Ifaa- 
. cio fratre Alexij, qui Ifaacium regno & 
oculis priuauit. Cum quidem manifc- 
ftas quoq; fraudcs iftud genus vfurpa- 
rit. De quo narratio extat in Zonarae 
Leonte Armenio , quam & longiufcu- 
lam &: futilem commemorando , non 

L 5 placuit 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



4 O E^-TTE N E R I E . 

placuit huic comembrationi intexere, 
Atq; noftris qtioq; temporib. nonnul-' 
lis in locis talcs diuinatores Monaclii 
inueniuntur, aliqui iy^^agp^ixoQo, ,fme «/^- 
4)o7Gv [xctYTiKlU, iyov7H ( quemadmodum 
Euenus quidamin Caliiopea Herodo- 
ti ) aliqui Chiromantar, aliqui aftrolo^ 
gi ,ahqui aHarum fupcrftitionum ad- 
minicuhs vtentes. De vulgarib. autem 
\ diaorii fadtorumq; obferuationibus , 
vt omnia fi(5ta atq; falfa funt indehnita, 
fjc commemoratio, eorum faltem qnx 
eftentin promtu ad demonftrandum, 
neq; modumneq;finemhaberet. Sed 
plarraque omniafidem ex euentu inue- 
nerunt , vt fortuita per fe, & inania, er- 
rore opinionis , fatidica elfe , & mo- 
rnenti ahquid habere videantur. Ale- 
xiuni declaratum Imperatorem , cum 
rebus peraetis , c templo exiret , & 
equum vellet confcendere , primiim 
equus calcitrando non admittere feflb- 
rem , mox impofttum excutere. Hoc 
fignificaffe creditum id quod de eo 
euenit, & Imperij ipfius ruinam. Athc- 
i^^usjib. i6. inquk:o7ctvKiii7cu o 
yof i^^v Kiyov7cu , id eft , corollam diuul- 
famfignumeffe amoris. Deq: eover- 

bofe 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



fcdiiputat. Qiud fiiit id? qiiodla- 
n apiid Apollonium libro quarto Ar- 
(onauticorum : IJctg^f/cjTce Tct/uvs ^av'jV' 
pf , cum nefaria fraude interemidet 
ibfyrtum fratrem Medeae. Crcditum 
rnim olim fuit^ aliquid de fic intcrcm- 
is prsecifum ab autore c«dis geftari , 
uertere ab occifimanibus vltionem. 
/ox illa Crafsi , cum pontcm refcidif- 
et : Nemohac noftrumeftrediturus , 
lecrcui enimper Armeniam reuerten- 
do iter facere : lignificalTc , credita eft 
tnteritum illius & excercitus in Par- 
;this. Et multa pafsim fimilia comme- 
morantur* Ahquis prolapfus, & poftea 
affUdus , aduerfi cafus illam fignifica- 
tionem habuifle exiftimatus. At Cx- 
far omen conuertit, &cumin Africa 
concidiffet, appra?henfo folo : Tenea 
teinquit pro terra Africa. Dion cum 
alia figna mortis Antonini , quem Ca- 
. racallam & Tarantem vocarunt, reci- 
' tat , tum NicomedisB in colloquio di- 
; xiffe fcribit : Prafclaros elfe verfus Eu- 
f ripidis , quibus ille Tragocdias faspe 
claudit : 

MHlt(£ facies diumarum 
Sunt rerumj inof inato & multa 




Fi««f , «(?^ Iperataeuemmt , 
Df«f injperati^iramy inuenit 
Mmj^ rei exitus ifie eU, 
Quoties fiint autem pronuntiati ifti 
fcilicct verfus , ab ijs , qui nequaquam 
deinde improuifam mortem obierunt; 
Credatur etiam , filubet, oftentum fu- 
iffe^vt Plinius putat,iunxifl'ead currum 
Leones M. Antonium , poft pugnam 
Pharfalicam , tempore illo generofos. 
fpiritus iugum fubireprodigio fignifi- 
cantc, Cum nihil quodinfolens & im- 
portunum effet , ab hominis furiofi 
audacia abhorruerit . Atquc ita , quid 
non pofsit admittcre ominis interpre- 
tationem. Introijt in sedes ater ah*e- 
iius canis , Anguis per impluuium dc- 
cidit de tegulis, Galhna cecinit. Quod 
pofterius monftrum nunc vulgo per-f 
hibetur , indicare dominatum muHe- 
ris in famiha, non viri. Profcrre domo 
exeuntem priorem finiftrum pedem , 
ftridente felem obftrepui^fe, feu tranf- 
currifle ( quodinter triftia omina ob- 
lata Seiano narrauit Dion ) malum fi- 
gnum habitum eft , inferiorisq; gena; 
oculorum motum , portendere lacri- 
rnas. In tcxtrina fonitus tel^c, & in pe- 

<5tine 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



V' 1 



/1 Jl 



14-9 

linc filaincurrentiaj Afini clamor, So- 
[cis ftridor , & limilia innumcrabilia ^ 
licuius forte poftea fecuti eucntus ♦ 
itantur magici conta(5tus & fanare 
aftligere membra. Dida qujeciam 
gcftus prohibere incendij progrcf- 
um. De Pyrrho rege traditum eft : 
Oextro pcde eum prementem liencm* 
;um antea Gallum immolaflbt , ita fa- 
.lafle fpleneticos. Eamvim in poUice 
iiifle Plinius fcripfltlibri 7. cap. fecun- 
do, & non potuiffe luinc crcmari. Fa- 
bulanturque nunc quidam dc Regum 
certorum fingulari potcftate morbis 
aliquibus fanandis tadu geftuque & 
verbispeculiaribus, in quibus Gallicus 
jnominatur Strumas , cmcndans. Xi- 
►hilinus ex Dionc retulit : 07/ oiicmecatec^ 

yof Tt/^AOK 7i TtVci 3(j(U iTi^OV OVK a^Tiy^ei^et mfo^ 
\ffiK^iv7et4 0/ l| o^^^y^" Ivci^dTm ^ T^ iJ$p tOjj 

; crct^ , J>/f7f dL-TTitpm^ Id cft : Vcfpafianum 
i cxcum & mancum , qui fomno moniti 
; ad eum accefsiffent, ita fanafle, vt alte- 
i rius manum calcaret , alterius oculos 
» confpueret. Idcm Dion de Principe 
Augufto narrat ; Templum Quirino ab 
hoc extrudum exornatum fuifle co- 

lumnis 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



150 DE GENERIB. 

liimnis 76. & ita creditum elle , quod 
numerus annorum , quibus vixit Au* 
guftus , eflet demonftratus. lam inter 
prodigia maftem Augufti fignificantia 
& hocpofuere , quod de infcripto fta- 
tuse eius pofit^E ih capitolio , nomine 
prima littera cflet deculTa. Hxc cum 
nota fit numeri ccntum , pronuntia- 
runt vates poft dies centum illum eflc 
mofiturum . Cur non vero horas aut 
menfes. namanni fcilicetfpaciumvitx 
fuperalTent humanse. Nam Seueri fta- 
tua fulmine i(fta , & tribus deletis h*tte-^ 
ris, poft annos tres fecuta mortem efte 
fignificatam, creditum. 

Scdexcurrunt ifta, quse commen- 
tanda fufcepimus, iamdudum longius. 
Cum nobishocmodo fuerit jppofitu 
vt diuinationum , & cum hac coniun- 
darum fuperftitionum genera indica- 
remus , paucisq; cxemplis demonftra- 
remus , & nomina appellationesq; ex- 
poneremus. Nain enumerando enar- 
randoq; ea fingilatim, occupari, confi- 
h*um noftrum non fuir, neque ab vllo 
omnium mortalium iftud argumen- 
tum explicari pofsit. Mendacij enim & 
vanitatis materia atq; /pccies neq; nu- 

mero 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



cro comprafhcndi , neq; copia defi* 
iri poteft, CLim illse fint immenfse, caf- 
aie nullavnquam perfcrutando curio*- 
;tas deprjehenderit. Vtigitur Home- 
as dudores copiarii ad Troiam com- 

• ncmorafle fatis habuit , & multitudi- 
:em non pofle percenferi ait , Sic nos 
lam ingentem confufionem fuperfti- 
nonum, gcneribus indicatis, relinqua- 
nus in medio. Quoniam autem fu- 
>ra diximus, in omnibus illis , quas rc- 
enfuimus , etfedionibus , manifeftd 

: ipparerevim poteftatemque aliquam 

• naiorem natura facultateq; humana , 
k; veri ac sBterni numinis diuini opera 

Ir fn hanc commentationem impHcarc 
!' iios non velleprofcfsi fumus : de cauf- 
I dfis & autoribus fupcrftitiofarum effc- 
jt jftionum , fufpicetur fcntiatq; & ftatu- 
t at quifq;, quod maxime arriferit. Sane 
; omnis antiquitas arbitrata eft & iudi- 
) cauit : efTe naturas quafdam a.fay.a.Tis^y, 
' id eft, fine mole corporis , & compagi- 
\ me membrorum , quos fpiritus voca- 
;nius , ipfi ^0jaiviA appcllarunt , ex qui- 

tbusquardam <^6iJKa. r^i i3ctcrxrtva , fecun- 
dum Plutarchum in Dione, eucntuuni 
littfortunatorum atq; triftium cafuum 
1 . darc 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



1^1 DE GENERIB, 

dare cauffas foleant* Vt commenta p 
cularum & pueriles metus,iftitei 
res nonfint exiftimandi. Et quoni; 
quicquid malum & improbum pra- 
uumq; eft , id bono & honeftati & re- 
do eft contrariiim , Deiq; notio ftim- 
mam bonitatcm virtutcmq; 5c laudent 
compleditur, ifta d^eiponia longe funt 
a diuinitatis excelleritia feparanda, 
quamuis abipfis res fuperantes naturat 
humanse captu efficiantur. Sunt enim 
ea , qusc retulimus , talia, vt fapientia 
viriumq; humanarum opera?in his non 
agnofcantur. Sane & fcimus antiquis 
temporibus fuiffe, & noftris reperirj 
prseftigiatores mirificos , quos & ipfi 
Grseci yd}>Ta;Ksf^ oLyv^roi v o carunt ( cum 
hxc nominaad omnes deceptioncs at- 
quefraudes tranftulerint) quifintfuo 
nomine ^twiAttroTroio) : Hos igitur per- 
fpicuum eft , incredibilia edidifle & 
nuncquoq; cdere fpedacula, agilitati 
induftriseq; excercitatione, abfq; alte 
rius externas natutce efFicacitate : V 
Ku&t^div fjLctyfu^cfuf^ id eft, fupra gladio 
faltitare, & deuorare videripugiones 
quorum prioris mentio fit in Xeno 
phonteo Sympofio , alterius in Laco 

nicis 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



is didis a Plut;^rcho. Athenaeus 
minauit lib. primo Matream quen- 
lim :&«u;/^«tTCTo/&K , qui & ridiculus fue- 
, qui funt ywc^ittntmt , & planus. Et 
ripiit inter alia folitum dicere : Scfc 
eiliam alere , feipfam depafcentem : 
tque nunc etiam quxri : Quarnam fit 
latreae beftia. Cumille quidem Inui- 
iam ita indicare voluifle videatur. In 
loc genere fuere yc^eW«r;;, qui fidium 
:i funiculorum contentione mirificas 
lormas exhiberent. Nominauit Athe- 
aajus ctiam Xenophontem prarftigia- 
orcm , qui ciim alias fpecies artificiofe 
exprelferit, tum ignem fua fponte ex- 
'irdefcentem, & nunc quoq; inueniun- 
tur , qui flammas cx ore eftlare videan- 
tur : Sicut alij qui ore vinum aut alios 
copiofos latices quafi indc hauftos ef- 
ifundere , quod Athcnacus de Nym- 
'phodoro quopiam retulit. Niccphorus 
sautem quidam Gregoras fcriptor hi- 
Jftori^ poft captam a Latinis Conftan- 
:tinopoIin,& ab Gra?cis recuperatam, 
inarrat temporibus Andronici patris , 
) Conftantinopolin, profedos ex Aegy- 
j pto , peragrato pene toto orbe terra- 
t rum , yeniife pra?ftigiatores quofdam , 

M eiufino- 



15 4 ^ ^ ^ iN ♦ 0 I V 1 N 

eiiifinodi miracula*exhibcntes , qujf 
ncq; ab vUo ante vifa auditaue cfTcnt, 

Tct <pifiaf S^i^tas ^yvixycL^fiTi^f c-jt cT^^oror 

f To/«t/TaK Id cft, Portcntofa 

illa quidem , non tamcn dsemonum 
prasftigias participantia,cum eflent ftu- 
dia qujedam induftriae naturar,diu mul- 
tumque in cxcercitatione & vfti rcrum 
illarum vcrfatar* Hi& funambuli fue- 
rc , & fupra eredos malos & fune iun- 
dos, geftus cdiderc. Et fcdcntcs ftan- 
tesq; inequiscurfu incitatis, necnon 
exilicndo defilicndoque, &fcfsionem 
commutando, omnium maxime admi- 
rationem commouerunt. Narratquc 
Crcgoras illc ibidem alia quoq; iftiuf- 
modi j & fimilia his etiam tcm- 
poribus comperiun- 
tur. 



F r N 



I $. 



0PH- 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



FVNERE VIRI 

VlHENDI PIBTATEj 

J^rinacq; eruditx copia facultatequ^ 
ciiia , fapientia ac virtute clanfsimi, 

lOACHIMI CaMERARIIj 

[triufq; lingua? in Academia Lip. 
profelforis prorfus in- 
comparabilis. 

}Eacorisatra,fut fifleukfata Vhilipph 
Oualts defun^um nata flet orba patrem : 
luerefadatos Academia folue captllos , 
>Ucenia Upftaci qud colis ampla /oli* 
j tui ftatio costus i o AC HlUVSy&aura 
'Quajfatd rerum turbiney morte iacet. 
ictdtty at^ tuam fecum trahit ille rttinam^ 
Qua nuperfteterasfultay columnaiacet, 
ile^um jummo caput, accepttm^ tonantt, 
Quem coluit mentis relligione p/<e> 
. Mufis carum ifeu qua Farnafia tempet 
Seu qua Sfonis culta vtreta tenent. . 
\IOACHIUE bonis obttuprarepte citato, 
Ipfe ttbi fera vtfus abtre nece. 
t tu viuendo Cumaa /ecula vatis^ 
Neftoreosjydies vincere dignuseras : 
fo^ruu fipar auum, virtutis & aquos 
U Si meritif annos y inuida Parca daret, 

f 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



VmepM, w., . ^as : morsdird, honorum 

At^ mdlorum vno timma cdcefertt, 
SctUcet ex Hky qua vtuere capimus hora , 

Ad mortem pr<£ceps acceleramus iter. 
Na/centes mortmur yfinem Jimul incboat ortm r 

Prtncipiumj^ legens , hora faprema fitbit. 
Deficit exoriens in prtmo limine vita , 

£t fevttA opifex carpitalendo calor. 
lerra fumus, terra properamus reddere corpus, 

Injj redtre vmhram , qui leuis vmhrafumus. 
^rgo taces , & te Patrem nunc orha requirit ^ 

Upfiay teftudijs S lOACHIME ducem. 
Qmj^ htlingue fonans , mulcehas voce Ljccum^ 

Voce carens , inter corpora muta files. 
Bfine mente tacesy cui nuper dotihut auBa 

Mens erat ingenij, pecloris au^a honis. 
Nec duros flexit manes facundta bigua, 

Atq^ hthere tuasfluminafurda preces : 
Orando rigidas poterant qua ducere quercus, 

Ac immota /uo faxa cierefolo. 
Vf^ adeo nec vtrtutis lihitina nitorenty ^ 

Nec Sophta clarum refpictt atra decus. 
Heu qtu Itngua filet , poftquam tefata tulerunt 

Cecropia/uadam vocisy & Aufonia. 
Te du^ore carens , hifidi per deuta montis, 

Ignotis errat turha nouella iugis : 
Btnuncper falehras operofo tramite reptat, 

Nunc dumis haret , caffa regentis ope. 
Bualeperarua vagum , duhia regione viarum , 

Balan» 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Jjr, pAjloris egenSyfirttMecedere nocli, 
<Nec duhio meminit tangere fipta pede : 
{iftquam Jigna canens argutisfijfula cannis, 
Muta iacety bifores & ftluere modt : 
\kmtemoderatorem deferta tuuentusj 
INuncgemit amijfum,fmnc reuocatjjgemens, 
loquory takm te Chrifii cymha inagtfirum 
Ixpettt, infamfiu^ihus tctafrcti, 
idos inter maris implacalilifafiusy 
^nter & amhigudi caca pertcla vta, 
iterea fuperum tiitida tu fede recepttts, 

Liter celtcolis gaudia IjUus agis, * 
^}u% doiendusabcs nobis, templisjj ,fchoUtj^ , 
, Pace friiens, Chrtfii mortCi beatus abes. 
^amne^yte (latifiim tenebris ^&carcere caca 

OrcHs habet, nec te lurida regna vident* 
\n te fortita Mif;os nec tudtcat vrna^ 

Aut quicunc^ vmbris reddere iidra folet. 
\edttia nequtttam fc^icrimijfraudesj^ peroft, 

At^j tenax recii, crtmine vtta carens, 
Xntegritatefua vicit fubfcllia Cretis, 

Ncc reafa^a graut tudicis ore fuit. 
fFelix tnortetua , non tot portenta malorutHy 

tNon hominumfraudes, perfidiamjj vtdes z 
Aequora qui terra, qtti mifcent aquora celo, 
' Chrifiicolis ne quis refiet in orbe locus. 
l^on craffa errorum volut caligine mundutn, 
\ Btfubltme nefasfiare, iacere bonos. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



lnge)iu,ni ju, uere, afm$ fimuUnte teonem^ 

Injldta vaftum ranamitante bouem, 
Doitrma^ rudes, decus affe^are catbedra, 
^,: Artis dum merttum gratia, ius^ tertt, 

% ^on te dura quattt varijs fortuna procellif, 

I Non labor excercet , morbida vis^ premiti 

1 Kon exefi animum metus, aut fpes latlat inanii^ 

|| Non inflant pe^us gaudia, cura necat^ 

Sedml debentem te nunc mortaltbus, alma 

Sede beatorum ptirior aula tenet , 
Dentibus ereptum inuidia, Itnguaq^procacis , 

Atcjj minis procerum , perfidtaq^ dolii. 
Mole nec affltitum fenij , aut tentamine morbi , 

Fo^l ter quina am Ittfira pera^a tui» 
Sub pedibusj^ ftmul mirantem Itmina celi, 

In qu£ fumma ttbi fcandere cura fuit. 
Iflebtcum iuxta vatem,fratrem^ Phtlippum, 

Pfefigerum^ tuum, parttctpemj^tori. 
Salue care parens,Jalue nouus bofpes Oljmpi , 

"Nos, tua tefpboks femper amore colet. 
Salue 0 fancte fenex,nec feliinatachentis 

( Dum pottoraferam ) munera jperne tui, 
O vtinam grates alta ttbi parte referrem, 

Sed nunc officiumfentiat vrna pittm, 
Salue doclrinafidus mibi dollor, & autor^ 

Tecum fraita iacet Jpes mea > perfiat amor. 

Gregorius Bcrfmanus. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



l* V 



Q^V E R E L A, 

E O B I T V 

iElVSDEM, SCRIPTA 

IaD MAONIFIC. ET G E- 

(N6ROSISS. V. Dn. Christo- 

PHORVM C A R O L O VICl V M , 
iC^VlT. AVRATVM, Cx- 

farear Maieftatis a con- 
filijs,&c. 



H 



-a. ^ Vnc etim Fhtlyreta nnht concede Idoret 
QuA ctrcum herbofisfaltus, et amcenafrequen- 
Amnu Elifhdnemorayetrorantialjmphis, (tas 
Irriguis Pltjfd Ipnphis rorantta tempe : 
Muneris hunc miht fupremi concedelaborem. 
Dum Nymphis refero auditas^fatinistj^ querelas» 
Quas mollis nuper ttlia vtrtdante fub vmbra 
Htnc CorydonMnc afha vocans crudelta Damon 
ALCONE Mflentes,mtferanda vocedederutj 
ALCONEM. Pbabijj decus,curam^fororu. 
Quem toties fjlua, toties&faxa canentem 
Senferunt , fylua comitata , & faxa canentem : 
£t calamos miratus , aquas ftipprefit Eltfter. 

I 

At tu feu magni traBas res Daphnidisjngens 

M s Europa 



Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Seu curts vacuus pMatim , &fafee leuatus 
Jmmenfo, Clarias ammum demtttis in artes : 
Buc ades, AlconUj^ tui ne defpice laudes : 
Huc ades , aute abos fi te ftudiofius ALCO iir 
Obfequijs coluit , firmo complexus afiiore. 

Aeftus erat^ Taurij^ meansper cornua Titan 
Accendebatagros, uiedio ardentifitmus orbe : 
Cumpecudesfrigm captant, volucrum^ loque, 
Omnefilet nemus, & ventofi murmuris aura : 
Succedens antro Corydon , conforsj^ doloris 
lu^ifonis Damon rumpebant queftibm arua. 
£t prior h^c Corydon germtu ia^abat inani, 

f 

C O R TD O N, 

Quis dolor o fjilu<£ , qua vos arbuftatenebat 
Moefitciesy ALCO Ngehda cum morteperjret f g 
Nam neg^ tum faltus , nec mollia prata voluptas ' 
Vllatenebat, agrifquaUbant, pafcua lu^u. 

Dicite Elifiriddes lugubria carmina Mufa. 
lUum etiam montes fieuere, &faxa peremtum , \ 
Deformes planclu montes , deformia faxa : 
JEt verft in Ucrjmas abieruntfontibus vnda , 
Guttarum^ nouis creuerunt auMus amnes, 

Dieite Llifhiades lugubria carmina Mufi, 

Nec 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



a A^tf motU' lacryntdi nec ferrea muii^nu^uuauf^ 
Non Phaetbonmdum crebrisfi fletihus ortus^ 
£tferas condas tteratts ftetibus vmbras. 
Non fi iummtbus cumulem manantibm vndas , 
Vndas Ertdam, ripam^foronbusau^am. 

Dictte llifiriades lugubria carmina Uufa, 
T^ejponfurafono mulcentisrura Camoendy 
Muta latetfjUiis alterna vocis tmago, 
Incaffum tentans ingrata ftlentta Muft 
Eumpere , tucundo confuets imitamine cantus. 

Dicite Elifiriades lugubria carmina Mufa^ 
Titiea fmiferi capitis velamtna tollensy 
Van calamos fregit , citbaram Jufpendtt Apollo,. 
Eunere dile^i mafio turbatus alumm: 
Exttnxtt^faces puer, abiefitj, pbaretram, 
Frontis & agrefiem pojuit Sjluanus bonorenh 

Dicite Eliftriades lugubria carmina Mttfa» 
Quos tumulo cernis vernantt fiirgere ftores, 
Ptertdum lacrjmis creuerunt : crejate ftores, 
Vobtfcum nofb t crefcent monumenta doloris, 

Dicite Elilhiades lugttbrta carmina Muft. ^ 
Tle^ratacent ftne bonore/tlent cantus^.lyraj^, 
Sibtla necfrondes , nec fundunt murmura rtuty 
Omma nunc marent : at cum modo viueret 
ALCON, 

Tle£lrU 



rle£ti ..j...Mt homsy cmusjj , Ijrxjj finmntt 
SibiU tumfrondes iactebah , murmura riuu 

Dicite lElifiriades luguhria carnma Mufii. 
Deferti mujfant agm.ftat bucula celum 
Sufpictensy nec gramen auet, necfluminis vnda: 
Vnm habet pecudes Mus, fecudum^ magifkos, 

Claudite Eliftriades lugubria carmina Mufi, 
Vos mecum o focij violasy & Jpargite%ardum , 
Bt lauri nemusy & mj/rti bicoloris amcenum, 
Bt memori ingratumverfu ftgnate fepulcrum: 
Quofttus eHULCON tumulo .folatia ruris, 
At^ amorj & charites recubant, et gaudia no- 

(fira,- 

Hac Corydon : nunc qua rejponderit ordmc 
Damon, 

^jmpha refer : Mus infandi teftis vtri^. 
D A M O N, 

(CONf 

Ouis te.quis mihitc rapuit tamferreus, A 
Spes 0 fidamihiyrebus^ leuameninar^is, 
£t decusy at^ mei merces iucunda laboris : 
Kuncdolor, & nullo faturaridus tcmpore lud:us, 

Incipe funefti carmen mea tibia cantus, (hras^ 
Su<t comitem tibi fima negat me Varca fub vm^ 
Vallentes vmbras terra , noctem^ profundam f 

Ouii 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Ingmum viu Deth'^ ingmumjjfahitisf 

tncifefunefti carmen mea tibia cantus^ 
Mljjia te nunc fedes , campi^ heati, 
Turpureum^ videtnemuSt& fecretapiorum 
ConciUa j immemorem noftri * pecoHsj^ reU^i : 
Mefme Sole dies cernunt,fine fidere no^es 
ALCONEU fujpirantem, ALCONEU-- 
ilVE gementem, 

Incipe funejti carmen mea tibia cantus. 
lam ne^ rura mthi , geUdis^ in vaUtbus amnes 
Arrident : nec me cantu folatur aedon , 
Carmina nuUa iuuant moerentem : vtuite fyhta^ 
Viuitet nuUa mei fupere^i medicina doloris. 

incipefunefli carmen mea tibia cantus. 
Conticuere agris arguttc fibila cannx, (men : 
Dulce nec obloquitur Pbilomela Jub iUce car^ 
At cucuUs non vUa quieSt vluU^, ftrigi^j' 
Stridentimiferum dijperdere gutture carmen , 
Mxcercent^ coax per ftagna loquacia rana* 

tncipefunefti carmen mea tibia cantus, 
Arua quis hoc meUus prejjo renouattit aratrd 
Aonidumj raftris gUbas &fregit inertes, 
induxit^fatis amnes, riuos^fequentes f 
Quis campos longis purgare Ugombus j tUo 

Cauttori 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Cmlor , & trlhJilos , c ^ ^ 'Cs tollert Uppits ? 

Tnctpefunefti carmen mea tibia cantm, 
l^unc inculta fttu video durefccre rura i 
SyUiaj^iam fterilis fuhit infelicit auend, 
Et lolijfeges , & paliuri ignohde germen. 
Carduus, o pueri fugite hinc , latet ajper in her^ 

(ba^ 

Incipefunefti carmen mea tibia cantm» 
Eheu quis Vhabi ducet per prata iuuencas, 
Balantum^ greges , & amantes faxa capettas f 
Ouis vaccis tandem vitulos , & matrtbm agnos 
Submittet, purojj omnes infonte lauahit 

Incipefunefti carmen mea ttbia canttis, 
£t quit erit tam mentis inops, vacum^ pttdorif» 
Qui calamos amhire tuos non definataudax : 
Quos Rhodanipaftor, quosripaThjrfts ad Arnt^ 
Quos iftrtijy bibens veneratur, et accola Rheni : 
£t quibm affurgit modulaminis autor JpoUo, 

Definefunefti carmen mea tibia cantm* 
r Attu( fiquis honos ) grata mthi femper atma 
*^ Paftores inter diuos celebraberis A LCON, 

ALCONE M nemm omne canet , montesj^ 
^ ' (onabunty 

* ALCONEM. pulft referentad ftdera vaUes. 

Sif bonm 0 , placido^ tuos nos refttice vulttL 

I J N . J S. 

I 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



D B 

4 




(«^f^HILlPPO MELANCH- 

T H O N E E T 

OACHIMO CAMERA- 

RIO DVOBVS Sa- 

xonix ocellis, 

% ^IVMI NA birta Deus dederdt Saxomdos oya^ 

Melanchthonem & Camerarium, 
^t^^lfMmA qui poftquam clauferunt, Umine cajft 

Nunc prorfiis eH Saxonia, 
nrN fJEt cacmcAco dux eH, & vter^ lahante 
Vefttgto infojfam ruunt, 

G. B. 



L I P S I vt: 
Imprimebat lohannes Steinman. 

TYPIS VOEGBLIANIS. 
A N N O 

M. D. L X X V I. 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 



Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A 




Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC. 
Images reproduced by courtesy of The Wellcome Trust, London. 
1223/A
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Commentarius de generibus divinationum, ac graecis latinisque earum vocabulis / [Joachim Camerarius]"

See other formats
