Skip to main content

Full text of "Historia diplomatica Friderica Secundi : sive constitutiones, privilegia, manata instrumenta quae supersunt istitus imperatoris et filiorum ejus. Accedunt epistolae Paparum et documenta varia"

See other formats 


Google 


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  prcscrvod  for  gcncrations  on  library  shclvcs  bcforc  it  was  carcfully  scanncd  by  Googlc  as  part  of  a  projcct 

to  make  the  world's  books  discoverablc  onlinc. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  cxpirc  and  thc  book  to  cntcr  thc  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subjcct 

to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expircd.  Whcthcr  a  book  is  in  thc  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 

are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  cultuie  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discovcr. 

Marks,  notations  and  other  maiginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  flle  -  a  reminder  of  this  book's  long  journcy  from  thc 

publishcr  to  a  library  and  fmally  to  you. 

Usage  guidelines 

Googlc  is  proud  to  partncr  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  thc 
public  and  wc  arc  mcrcly  thcir  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  tliis  resource,  we  liave  taken  stcps  to 
prcvcnt  abusc  by  commcrcial  partics,  including  placing  lcchnical  rcstrictions  on  automatcd  qucrying. 
Wc  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  Wc  dcsigncd  Googlc  Book  Scarch  for  usc  by  individuals,  and  wc  rcqucst  that  you  usc  thcsc  filcs  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfivm  automated  querying  Do  nol  send  aulomatcd  qucrics  of  any  sort  to  Googlc's  systcm:  If  you  arc  conducting  rcscarch  on  machinc 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  laige  amount  of  tcxt  is  hclpful,  plcasc  contact  us.  Wc  cncouragc  thc 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attributionTht  GoogXt  "watermark"  you  see  on  each  flle  is essential  for  informingpcoplcabout  thisprojcct  and  hclping  thcm  lind 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatcvcr  your  usc,  rcmember  that  you  are  lesponsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
bccausc  wc  bclicvc  a  book  is  in  thc  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countrics.  Whcthcr  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  wc  can'l  offer  guidance  on  whether  any  speciflc  usc  of 
any  speciflc  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearancc  in  Googlc  Book  Scarch  mcans  it  can  bc  uscd  in  any  manncr 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liabili^  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Googlc's  mission  is  to  organizc  thc  world's  information  and  to  makc  it  univcrsally  acccssiblc  and  uscful.   Googlc  Book  Scarch  hclps  rcadcrs 
discovcr  thc  world's  books  whilc  hclping  authors  and  publishcrs  rcach  ncw  audicnccs.  You  can  scarch  through  thc  full  icxi  of  ihis  book  on  thc  wcb 

at|http://books.qooqle.com/| 


r* 


FRIDERICI  SECUNDI 


ROMANORUM  IMPKRATORIS,  JERUSALEM 
ET  SIGILIAE  REGIS 

HISTORIA  DIPLOMATICA. 


HISTORIA  DIPLOMATICA 


FRIDERICI  SECUNDI 


SIVB 


CONSTITUTlOIfES,  PRIVILEGIA,   MANDATA,   INSTRUMENTA  QUAE  SUPERSUNT 

I8T1US  IMPERATORIS  ET  FILIORUM  EJUS. 

ACCEDUNT  BPISTOLAE  PAPARUM  ET  DOCUMENTA  VARIA. 


COLLBerr,   AD  PIDBM   CHABTARUM   BT  GODICUM  BEGBNSDIT,  IUXTA    8BBIBM    ANNORUM   DI8P08UIT 

BT  N0TI8  ILLUSTBAVIT 

J.-L.-A.  BUILLARD-BRfiHOLLES, 

IH  ABCHIVO  CAItMM>  PAIIISIINSI  IBailVttlllS. 


AU8PICIIS    BT    8UMPTIBUS 


B.  DE  ALBERTIS  DE  LUYNES, 

OVIDS   II   «CSOBIIIilB   INSCBIPTlOliOM  SOaiS. 


TOMUS  VI, 

PARS  II. 


PARISIIS 

EXCUDEBAT  HENRICUS  PLON. 

8,    VIA    DICTA    GARAnCliBB. 

MDCCCLXI    V 


.1 


HISTORIAE  DIPLOMATICAE 


PARS  OCTAVA. 


A  HENSB  JULIO  4247  AD  HENSEH  DECEHBRBH'4S50. 


■  L. .  .. 


TOMI  SEXTI  PARS  SECUNDA. 


VI.  Pin2.  70 


FRIDERICI  SECUIVDI 

ROMANORUU  IMPERATORIS,  JERUSALEM 
ET  SIGILIAE  REGIS 

HISTORIA  DIPLOMATICA. 


ANNO  1247.—  INDICTIONE  5. 


Anno  Domini  M.  CC.XLVII  pauci  milites  de  Parma,  bannili 
imperatoris,  venerunt  de  Placentia  et  intraverunt  Parmam  et 
expulerunt  partem  imperatoris  die  XV  intrante  junio  •  .  .  .  Et 
concionem  congregaverunt  Parmenses  et  elegerunt  dominum  Ge- 
rardum  de  Corrigio  in  potestatem,  et  hoc!  fuit  die  dominica  XVI 
intrante  junio.  Salimbeni  chronicon,  fol.  288.  —  Die  dominico 
Bltimo  mensis  junii  proximi,  imperator  cum  comitiva  militum  a 
partibus  Taurini  veniens  civitatem  Cremonae  intravit.  Invento 
enim  ibi  Ezolino  qui  in  sua  comitiva  habebat  DC  milites,  die 
martis  proximi  ad  exercitum  [regis  Entii]  accessit;  qui  statim 
transiens  fLuvium  Tarii  castrametatus  est  apud  Sanctum  Bran^ 

caxinum [et  deinde]  sua  castra  juxta  civitatem  Parmae 

fixit.  Chranic.  de  reb.  in  ItaL  gesi.,  p.  211, 212. 


Innocentius  papa  episcopo  Ostiensi  et  tribus  aliis  cardinalibus    ^^]^^}' 
de  prospero  successu  suo  contra  Fridericum  quondam  impera- 


<-.-. 


552  FRlDERICI  SECUNDl  [Aim.  1247. 

torem  scribit,  nuntiatque  regem  Franciae  magnum  exercitum 
convocare  quo  facilius  novus  rex  Romanorum  in  Germania  eligi 
possit. 

(Memorat.  ap.  Pebtz,  Arehw  der  Gesdkchaft,  etc.,  t.  YII,  p.  81,  ex  Instni* 
mentis  miscellis  in  vet.  arch.  castri  SancU  Angeii,  n*  61 .  Hanc  epistolam  quam 
non  paryi  momenti  habendam  esse  censemns,  tum  in  regestis  mannscriptis, 
tnm  \tk  Bollario  fnistra  disqaisivimos.) 

Innocentius,  etc.  Credentes,  immo  pro  certo  tenentes,  etc. 
Datum  Lugduni,  YI  nonas  julii,  anno  pontificatus  nostri  V. 


in"ob2i*^!^e       Fridericus^  Romanorum   imperator,  sententiam  a  Bertholdo 
jX.''     marchione  de  Hohenburg,  imperii  a  Papia  superius  vicario  gene- 
rali,  inter  Astenses  et  Albenses  prolatam  super  exhabitatione  plani 
Gharasci,  approbat  et  confirmat. 

(Edid.  0.  m  S.  Quintino,  Degli  antich.  mareh.  di  Buica^  ex  descript.  HssPede- 
montis  ab  Agostino  Della  Chiesa,  t.  n,  fol.  165,  ap.  Memar.  delL  reoL  Aead. 
di  Tarino,  ser.  n,  t.  XV,  p.  301.) 

Federicus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  lerusa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  fidelibus 
nostris  tam  presentibus  quam  futuris  quod  nos  processum  Bertholdi  mar- 
chionis  de  Honebui^  sacri  Romani  imperii  a  Papia  superius  vicarii  gene- 
ralis,  dilecti  fidelis  nostri,  inter  Astenses  et  Albenses  suber  exliabitatione 
plani  Charasci  habitum,  bannum  et  emissam  et  probatam  senlentiam  (1) 
ab  eodem,  utpote  nostre  majestatis  beneplacito  consona  duximus  appro- 


(4)  Ista  sententia  in  favorem  Astensium  contra  Albenses  emissa  jasserat  vicarius  ut  omnes 
habitatores  novi  Cberascii  infra  brevem  terminum  in  suos  proprios  fines  reverterentur.  Cf. 
Agostimo  Dblla  Chibsa,  Corona  reate  di  Savata^  t.  II,  p.  424. 


ImHGT.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  553 

banda  et  presentis  scripti  nostri  auctoritate  firmamus;  ipsamque  faciemus 
auctoritate  nostra  inviolabiliter  observari  j  presentis  scripti  serie  districte 
mandantes  quatenus  nulla  universitas  vel  singularis  persona  contra  pre* 
sentis  scripti  nostri  tenorem  ausu  temerario  venire  presumat.  Quod  si 

presumpserit  universitas singularis  vero  centum  marcharum 

argenti  preter  indignationem  nostram  penam  incurrat,  etc.  (sic). 

Datum  in  castris  in  obsidione  Parme ,  per  manus  magistri  [Petri]  de 
Yinea,  imperialis  aule  protonotarii  et  regni  Sicilie  logothete,  anno  domi- 
nice  incamationis  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  septimo  ^  mense 
julii^  quinta  indictione^  imperante  domino  nostro  Federico  Dei  gratia  in- 
victissimo  imperatore  semper  augusto,  Hierusalem  et  Sicilie  rege,  imperii 
vero  ejus  anno  XXYIII,  regni  Hierusalem  XXII,  regni  vero  Sicilie  XXIX  (?), 
feliciler.  Amen. 


Fridericus,  RomaDorum  imperator,  ad  supplicationem  Berardi 
archiepiscopi  FanormitaDi,  privilegia  ecclesiae  Panormitanae  cou- 
firmat,  quorum  prior  confirmatio  fortuito  casu  deperdita  faerat. 

(Edld.  MoNGrroBB,  BuUae^prmkg.  et  itutnm.  PanormU.  eeelesiaey  p.  106.) 

Datum  in  castris  in  obsidione  Parme^  anno  dominice  incamationis 
millesimo  ducentesimo  quadragesimo  septimo,  mense  julii,  quinta  indic- 
tione. 


Ib  cMtris 

ii|  obiidioBe 

PamiM» 

JuUe. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  scribit  regi  Franciae  quod 
cum  Lugdanum  ad  offerendam  purgationem  suam  contenderet, 
inopinatus  rumor  rebellionis  Parmae  propositum  suum  mutavit  et 
regredi  coegit  ad  obsidendam  hanc  civitatem,  quam  brevi  in  domi- 
nio  suo  redigendjam  denuntiat. 


[fMvnio 
Jatto.] 


554  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1247. 

(Edider.  Mabtbnb  et  Dubaiid,  Amplm.  eoUecLj  t.  II,  col.  11S9-1 140,  n*  T;  ooU. 
CQiii  cod.  Bibl.  Cesar.  Pari8.,/oiub  Saint~(hrmamt  n*  456,  pars  I.) 

Fredericus,  etc regi  Francie,  etc « 

Qualiter  ad  offerendam  purgationem  personalem  super  infiBume  notam 
qua  in  congregatione  prelatorum  apud  Lugdunum  contra  Deum  et  omnem 
justiciam  iste  summus  pontifex  nos  notavit,  infallibiliter  Lugdunum  dis- 
posuerimus  nos  conferre  et  abinde  postea  cum  consanguineis  nostris  ipsa- 
rum  partium  solempni  colloquio  celebrato,  in  Germaniam  dirigere  feliciter 
gressus  nostros,  magnificentiam  regiam  precedentes  excellentie  nostre 
littere  docuerunt.  Nobis  deinde  usque  ad  radices  montium  procedentibus, 
inopinatuSy  quin  potius  inopipabilis  nobis  rumor  occurrit  quod  quidam 
banniti  nostri  quos  de  civitate  Parme  concepte  jam  pridem  contra  nos  et 
sacrum  imperium  proditionis  timor  ejecerat,  potestate  civitatis  ejusdem 
et  quibusdam  sociis  suis  nequiter  interfectis,  Parmam  incredibiliter  intra- 
verunt.  Propter  quod  cum  cordi  nostro  sit  cura  precipua  de  reformando 
statu  Italie  quam  frequentes  turbationes  et  subite  concutiunt,  juxta  morem 
magnificentie  nostre ,  propositum  quo  ad  partes  inlendebamus  procedere 
transalpinas  ex  causa  predicta  proinde  revocantes,  ad  presens  festinis 
gressibus  regredimur  versus  Parmam,  in  ejusdem  eversionis  precipitio 
indubitabilem  fiduciam  obtinentes  quod  cum  civitas  ipsa  locus  sit  penitus 
immunitusy  impugnantium  nisibus  obstare  imparata,  milites  fere  omnes 
ipsius  incepte  rebellionis  expertes  et  magna  pars  popularium  cum  eisdem 
in  nostra  devotione  persistant,  extra  civitatem  manentes  cum  dilecto  filio 
nostro  Henrico  rege  Sardinie  et  sacri  imperii  legato  in  Italia  generali,  qui 
cum  eo  processerant  ad  obsidionem  cujusdam  castri  nostrorum  rebellium 
in  Brixiano(l),  cum  dicti  banniti  talia  patraverunti  cumque  etiam  cir- 
cumcirca  civitatum,  castrorum  et  aliorum  locorum  nobis  et  sacro  imperio 
devote  parentium  cincta  sit  viribus  civilas  antedicta,  in  brevi  eam  ab 
errore  resipiscere  et  nos  recognoscere  suum  dominum  oportebit,  ad  fidem 


(1)  a  Interea  rex  Encius  cam  Gremonensibus  apud  Quinzannum  castrum  Briiiae  sua  fizit 
tentoria,  castnim  illud  cum  aedificiis  expugnando.  »  Chnmic.  de  reh.  in  ftal.  ^esf.,  p.  244 . 


■1 


Ijoiicr.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  655 

et  mandata  nostra  redeundo  voluntarie  vel  ooacte ,  cum  serenitas  nostra 
ifarmiter  alla  mente  conceperit  civitatem  eamdem  indesinenter  et  potenter 
arctare,  donec  ipsam  ad  nostrom  reducamns  dominium  venia  vel  vindicta* 

Getemmeaqne magi8lermarchie(a),H.  deRineUi8(6), 

et  magister  Maif^aritus  capellanus  noster,  dilecti  fideles  nostri,  vobis  ex 
parte  nostra  retolerint  indobie  credatis. 


FridericQS,  Romanorum  imperator,  nuntiat  capitaneo  regni     ^'^^ 
Sidliae  quomodo  intendebat   ire  Lugdunum,   ad  praesentiam 
domini  papae,  sed  ab  itinere  propter  rebellionem  Parmae  revo- 
catus,  in  obsidione  hujus  urbis  insistit. 

(Edit.  ap.  Peiri  de  Vhu  epUt.^  lib.  II,  cap.  XUX;  coiL  cnin  oodidb.  Bibl.  Gesar. 
Paris.,  praedpueySmir  Notrt-Dame^  n*  303.) 

Fridericus,  etc.  Repetentibus  nobis  nnper  Italiam ,  post  statum  regni 
salnbriter  ordinatum ,  ad  dissensionis  tam  longe  materiam ,  que  inter  nos 
etEcclesiam  vertitur,  flnaliter  decidendam,  ad  nostros  et  fidelium  nostro- 
rum^  quibus  compnnctiva  charitate  compatimur,  labores  et  snmptns  tota* 
Uter  finiendos,  ad  tollendam  denique  morbi  nascentis  originem,  ne  pre- 
sens  incnrreret  infirmitas  recidiva ;  altissimi  nobis  plenitudo  consilii,  sicnt 
infollibiliter  opinamur,  occurrit,  quod  non  nt  bactenus  per  ambages  et 
devia,  non  per  inntiles  circumstantias  aut  quelibet  intervaUa»  sed  per 
ipsius  naturam  negocii  finem  tanti  discriminis  attingentes,  Lngdununi 
recta  via  procedere  deberemns,  cause  nostre  justitiam  presentialiter  et 
polenter  in  adversarii  nostri  facie  coram  transalpinis  gentibus  posituri ;  ac 

(a)  In  eodice  neqoe  rectius  dominm  Mathie;  iq;eDdam  putamus  maghter  mares^ 
cattie :  forsitan  sabaudiendam  Petrus  Bitftu. 

(I)  Ap.  Hartene  de  Renellis  seu  RantlUs.  Yerisimiliter  agitnr  de  Henrieo  de  Ri- 
Ydlo,  uno  ex  familiaribus,  qui  anno  sequenti  1348,  menso  julio,  viearius  imperii  a 
Papia  superios  extitit. 


556  FRIDERIGI  SECUNDl  [ilnf.  1247. 

deinde  confestiin  repetituii  Gerinaniam ,  ad  motus  ejus ,  qnos  aliquomm 
infidelium  provocavit  iniquitas,  salubriter  componendos.  Hoc  autem  tam 
salubre  propositum ,  velut  finem  tanto  discrimini  positurum ,  Italicorum 
et  Transalpinorum  communis  opinio  omnium  commendabat,  qui  glorio- 
sum  nostre  majestatis  accessum  continuis  missionibus  et  precum  confusio- 
nibus  evocantes^  desideratam  mundo  pacem  propterea  proventuram,  vel 
insurrecturas  in  petra  scandali  seditiones  et  jui^a  nationum  infallibiiiter 
asserebant.  Sed  papa  interea  de  terre  sancte,  proh  dolor,  luctuosa  desola- 
tione  non  curans^  que  Christiani  sanguinis  effusione  dispersa,  dum  filios 
deplorat  exUnctos^  justam  de  hostibus  exigit  uitionem,  de  qua  fidei  nos- 
tre  cultus  divinitus  et  doctrina  processit,  ad  infidelium  nostrorum  con- 
versus  auxilia,  qui  caput  heresis  nutriunt  que  jam  profecto  nniversam 
Liguriam,  quamquam  eam  noster  ensis  opprimeret,  infecerat,  copiosam 
ultramontanorum  militum  comitivami  de  pecunia  que  sibi  nec  ad  tales 
usus  de  fidelium  manu  porrigitur  pro  suis  stipendiis  solidatam,  subtili 
quidem,  licet  malitioso  consilio,  in  consortia  Mediolanensium  mittere 
conatus  incassum ;  quorum  presentia  vel  post  tergum  nobis  Italiam  tra- 
heret,  vel  processum  nostri  culminis  post  Lugdunense  concilium  [in]  Ger- 
maniam  impediret,  spe  frustratus  omnino  de  conatibus  suis  irreparabiliter 
excidit  et  turpiter  perdidit  quod  expendit.  Gomes  enim  Sabaudie  dilectus 
affinis  et  fidelis  noster,  ac  fideles  alii  perennem  imperii  nostri  victoriam 
magnanimiler  procurantes,  militibus  ipsis  per  angustias  et  angusta  mon- 
tium  transire  parantibus  omnem  prorsus  aditum  in  perpetuum  obstruxe- 
runt.  Eramus  itaque  compositis  omnibus  et  rebus  succedentibus  nobis  ad 
votum,  jam  ad  iler  accincti :  quod  predictus  comes  Sabaudie  et  Delphi- 
nus  comes  Yienne,  dilectus  consanguineus  et  fidelis  noster,  ac  fideles  alii* 
ad  pedes  nostros  humili  devotione  prostrati ,  per  terras  suas  nobis  per- 
opportunum  paraverant,  et  necessariis  omnibus  effecerant  copiosum.  Quo 
cum  repente  fortunam  Cesaream  constitit  prbcessisse,  que  nunc  demum 
nobiscum  gloriosius  provenit ,  quod  nobis  cum  primo  de  qualibet  condi- 
tione  contenderit(a),  se  processibus  nostris  circa  radices  Alpium,  in  ipso 

(a)  Locas  tam  in  impresao,  tam  in  codielbos  obscaras. 


Incr.  5.]  HISTORIA  DIFLOHATICA.  567 

LQgdanensto  itineiis  objecit  ingressa  ramor  inopinatos  de  Parme  infida 
ffibelkMane  noncian  proferens,  qnam  ejectornm  dadom  per  nefarie  prodi^ 
lion»  ofensam  infiddiam  repentmas  incm^,  mediantibns  fraadis  intes* 
tine  snffirmiiSy  occapavit^  Prebcntes  ^tur  necessariam  firmato  vie  nostre 
praceaiaf  modici  temporis  intervaUam ,  in  obsidionemt  Parme  tictrieia 
sigiia  noslra  coBve? tiatas,  todus  in  ea  bellom  Ligurie,  quod  latenter  faae- 
tenoff  nvtrielMt,  pro  Toto  fidelium  potentisBime  paratori :  nec  est  etenim 
haAiiK&  reristestie  locWi  qaem  marorum  non  monit  ambitas  aut  concayi* 
tis^  fosBatonun ,  et  queni  necessaf  ionim  habilitas  copiosa  non  replet ;  cum 
propler  sobiti  casag  pemiciem ,  nihil  illoc  ex  proposito  ftierit  comporta-^ 
fmn  ^  qma  (teMan  fogitiTomci  manns  timorosa  [non]  tuebitur,  si  vires 
polilice  tuitionis  assmnere  nequiennit,  qai  proprie  vite  spem  hactenus  in 
solo  ftige  ref^gio  pe^uemnt.  Gum  igitur  ex  descriptione  presentfum  labo^ 
ram  nostronim  flttem  eir^  Lignrii  belli  re&quias  finaliter  el  spedaliter 
conterendas  imponere  intendamus ;  presertim  cum  de  Germaitta  charigM 
simi  filii  nostri  Gonradi  in  Romanorum  regem  electi  et  regni  Hierosoly- 
mitani  heredis  se  suppliciter  incurvante  mandatis^  nullius  causa  dubitatio- 
nis  assurgat,  spiritu  confortationis  assumpto,  servitiis  nostris  indesinenter 
intende,  ac  fidelium  nostrorum  provincie  tibi  decrete  animos,  qt^os  absen- 
tie  nostre  consumit  anxietas,  presentis  lectionis  nova  letificeut  ^  sic  quod 
nos  de  te  et  ipsis  oBsequiosa  fidelitas  et  fructuosa  devotio  reddant  fre- 
quentius  more  solito  letiores. 


Fridericus,  Romanoruin  impefator,  cuidam  Tusciae  commu-     [Juuo.] 
mlati  mandat  quod  mittat  ad  exercitum  omnes  bellatores,  quum 
da  pioxima;  dedilione  Parmae  fiduciam  jam  conceperit. 

(Edilf.  ap.  Petride  Vm.  epist,  lib.  m,  cap.  LXXXVt;  col).  cQiff  cod.  Ml. 
Cesar.  Pari8.,/mib  Notre-Dame^  302  et  com  diverais  tam  Angllae t am  Germa- 
niae  codidbus.) 

Fridericusy  etc.  Ut  de  felicibus  excellentie  nostre  pA)ce6sibus  recrea» 

"VI,  Pto2.  71 


55B  FRIDERICI  SECUXDI  [An.  1247. 

tioiiis  spiritam  a  nobis  devotio  vestra  snscipiaty  et  nolriscom  expectate 
victorie ,  caJQS  de  nefonda  rebellione  Pannensinm  indobitatam  «p&n 
gerimus,  grata  partidpatione  letetor,  sdre  vos  volnmns  quod  die  martis 
secnndo  presentis  mensis  (a),ad  obsidionem  Parmevictoriose  processimns : 
assistentibns  nobis  nostrorom  fideiinm  viribos,  qni  de  adjacentibus  ligorie 
partibos  volontarie  convenemnt.  Qoare  devotioni  vestre  precipimus  qoa» 
tenns ,  sicnt  nnqoam  gratiam  nostram  diaram  habetis  et  nostram  ac  im- 
perii  exaltationem  diligitisyad  reqoisitionem  Friderid  de  Antiochia,comi- 
tis  Albe  et  sacri  imperii  in  Thnsda  vicarii  generalis,  dilecti  fiiii  nostri,  cui 
exinde  scribimus,  quantomcumqne  potestis  mnltitudinem  bellatonun 
ad  felicem  exerdtum  nostrumy  cujns  est  jam  presto  victoria,  potenter  et 
hilariter  transmittatis  :  de  quesite  laudis  titulis  letatnri,  cum  de  ipsius 
celeri  expugnatione  fiduciam  egredientium  continue  de  terra  ipsa  relatiOy 
quos  non  in  modica  quantitate  presentis  potentie  nostre  timor  edudty 
indubitabilem  lai^tur,  etc. 


[jmio.]  Fridericus  de  Antiochia,  imperii  in  Tusda  vicarius,  receptis 
litteris  fratris  soi  Henrid  regis,  imperialis  in  Italia  legati,  quibus- 
dam  fiddibus  mandat  ut  secum  ad  obsidionem  Parmae  celeriter 
veniant. 

(Edit.  ap.  PetH  de  Vin.  eput.,  lib.  Y,  cap.  GXYn  et  CXVm;  Bb.  U,  cap.  UX.) 

I 

Intellectis  per  vos  ex  vestrarum  serie  literarnm,  et  gratanter  receptis 
rumoribus  de  victoria  et  triumpho  per  vos  laudabiliter  habitis  contra  re* 
bdles  imperii)  exinde  condpientes  gaudium  immensum,  studium  evidens 

(a)  In  impresso  dU  ieeundo  praeuntie  mensis  ougueH.  Quem  loeam  aocurate  oor- 
rezimus  ad  fldem  codicam  Harieiani  in  britaimico  Masaeo,  Bodieiani  136  apad  Oxo- 
niam,  pbilologi  Yindob.  12,  Stattgartensis  345. 


bmiCT.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  658 

et  solicitudinem  vestram  non  immerito  commendamus ,  cum  operom 
vestrorum  potens  efficacia  in  his  et  aliis  vestram  fidem  synceram ,  quam 
erga  imperatoriam  majestatem  incessanter  geritis  et  habetis,  commenda- 
bilem  representet.  Et  ecce  quod  ad  gaudium  nova  ardua  et  prospera  de 
sinistro  casu^  qui  accidit  de  civitate  Parmensi^  presentibus  vobis  intima- 
mus.  Noveritis  igitur,  nos  ab  illustri  viro^  domino  Heinrico  rege  Sardinie, 
sacri  imperii  in  Romaniola  (sic)  vicario  generali,  etc. ,  recepisse  literas  in  hac 

forma :  Heinricus,  etc.,  nobili  viro  Friderico  de  Antiochia,  etc 

Verum,  cum  ad  omnem  exaltationem  sacre  imperatorie  majestatis  inten- 
dere  sine  intermissione  aliqua  teneamur;  vos  pro  parte  serenissimi  domini 
patris  nostri  instanter  requirimus  ^  et  ex  nostra  rogamus  attentius  quate- 
nus,  sicut  unquam  circa  imperialia  obsequia,  ad  que  vos  deditos  fore  cog- 
noscimus ,  vigiles  et  soliciti  extitistis ,  ita  ad  presens  et  in  futurum  more 
solito  et  magisy  si  dici  potest,  in  omne  augmentum  et  honorem  imperialis 
culminis  existentes,  per  operum  efficaciam  vester  affectusi  quasi  in  natu- 
ram  conversus,  in  conspectu  serenissimi  patris  nostri  per  effectum  operis 
vos  demonstret  laudabilem  et  acceptum.  Propterea  noveritis  per  pre- 
sentes  quod  die  qua  litere  prefate  pro  parte  ejusdem  regis  illustris,  cha- 
rissimi  fratris  nostri,  nobis  presentate  fuerunt^  per  nuncium  nostrum 
specialem  didicimus  manifeste  quod  serenissimus  pater  noster  apud  Tau- 
rinum  existens,  intellecto  Parmensium  nefando  processu^  iter  arripuit, 
versus  Parmam  feliciter  veniendo  in  brachio  excelso  et  manu  potenti, 
ad  ipsorum  Parmensium  malitiam,  ut  convenit^  totaliter  refrenandam  :  et 
quod  jam  cum  innumerabili  exercitu  sua  castra  applicuerat  contra  Par- 
mam  et  usque  ad  caput  pontis  civitatis  ipsius,  et  quod  jam  tertiam  partem 
terre  illius  capi  et  expugnari  fecerat  viriliter  et  potenter;  et  sic  successive 
omnem  ipsorum  fortitudinem  expugnando ,  tam  civitatem  ipsam  quam 
comitem  Bonifaciumy  et  alios  plures  imperii  proditores  inibi  existentes, 
velut  reclusos  in  eadem ,  victrix  manus  imperii  capiet  et  conteret  prout 
decet. 


MO  FRIDERICI  SBCDNDI  [An.  1247. 

» 

11 

Yestrorum  corddy  velat  imperii  fidelitiin  devotonim,  de  prospens  wm 
coQtiDgentibus  recreari  volentes,  de  simstro  casn  civitatis  Parmensid,  qni 
nuper  accidit  eorum  malicia  insurgente,  [vobis  intimamns]  ut  nna  vobis* 
cum  proinde  recreati  j  ad  exaltationem  serenissimi  patris  nostri  et  ad 
Parmensium  ipsorum  maliciam  refrenandam ,  qui  viam  rectam  vere  fide* 
Htatis  obliti,  in  sinistram  partem  eorum  pravos  animos  convertenint  i 
assumptis  viribus  vestris  et  aliorum  imperii  fidelium  jnrisdictionis  nostre,iA 
manu  forti  contra  eos  viriliter  procedere  intendamus.  Yestra  noscat  sin* 
cera  devotio  et  commendata  fidelitas  nos  k  magnifico  viro  domino  H.  illud» 
tri  rege  Sardinie,  recepisse  literas  in  hac  forma  :  Nobili  viro  Friderico  de 
Antiochiay  etc.,  HeinricuS|Dei  gratia  rex  Turrium  et  Galluri,  etc.  Yolentes 
igitur  predicta  omnia  cum  celeritate  qua  convenit  exequi,  prout  decet, 
vos  pro  parte  serenissimi  patris  nostri  instanter  requirimus,  et  e%  nostra 
rogamus  et  hortamur  attenthis  qnatenns  statim  receptis  presentibnsi 
more  solito ,  fideliter  et  devote  circa  imperialia^bsequia  anuQQomm  ves* 
trorum  curam  vigilem  adhibentes ,  equis  et  armis  apparatum  laudabilem 
fadatis,  quemadmodum  tam  grande  negocium  exposcit  ad  presens  :  ita 
quod  ad  aliam  requisitionem  nostram,  tam  fideliter  quam  laudabiliter  nna 
nobiscumi  si  opus  fuerit  pro  predictis^  ut  convenit^  veniatis. 

III 

Ck)rda  vestra^  velut  imperii  fidelium  devotorum,  de  prosperis  novis 
contingentibus  recreari  volentesi  de  sinistro  casu  civitatis  Parmensis,  qui 
nuper  accidit  eorum  malitia  insurgente(a)y  ut  una  vobiscum  proinde  re- 
creati  ad  exaltationem  serenissimi  patris  nostri  et  ad  Parmensium  ipso- 
rum  malitiam  refrenandam,  qui  viam  rectam  vere  fidelitatis  obliti,  in 
sinistram  partem  eorum  pravos  animos  converterunti  assumptis  viribns 
nostris  et  aliorum  imperii  fidelium  jurisdictionis  nostre,  in  manu  forti 
viriliter  procedere  intendamus.  Vestra  noscat  syncera  devotio  et  com- 

(a)  Jbi  qaaedam  sicat  in  praeeedente  deesse  Tidentur,  dnm  sensos  non  adsit  integer. 


LnncT.  5.]  HISTORIA  DlPLOMATICA.  561 

mendanda  fidelitas  nos  a  magDifico  viro  domino  H.  illustri  rege  Sardinie 
reoepisse  literas  in  hac  forma  :  Nofaiii  viro  Friderioo  de  Antiochia^  etc., 
Henricus  Dei  et  imperiali  gratia  rex  Turrium  et  Galluri ,  etc.  Litteras  se- 

renissimi  patris  nostri  recepimus  in  hac  forma :  Fredericus^  etc 

Yolentes  igitnr  predicta  omnia  cum  celeritate  que  convenit  exequi,  prout 
deoet,  Tos  pro  parte  serenissimi  patris  nostri  instanter  requirimus,  et  ex 
nostra  rogamus  attentius  et  hortamur  quatenus  statim  receptis  presenti*^ 
bus  more  sdito,  fideliter  et  devote  circa  imperii  obsequia  animorum 
vestrorum  curam  vigilm  adhibentes ,  armis  et  equis  apparatum  laudabi^ 
lem  faciatis,  quemadmodum  magnum  et  tam  grande  negocium  exposcit 
ad  presens;  ita  quod  ad  aliam  requisitionem  tam  fideliter  quam  laudabi- 
liter  una  nobiscnm,  si  opos  foerit  pro  predictis,  ut  convenit,  veniatis. 


Goffiridus  Gatalanus,  imperialis  justiciarius  Principatus  et  terrae    ^^^^ 
Beneventanae,  Johannem  Trogisium  syndicum  universitati^  ho- 
minum  casalis  Sancti  Petri  de  PoUa  pro  parte  ipsorum  hominum 
ab  impetitione  Laurenlii  syndici  universitatis  castri  PoUae,  sci-* 
licet  de  conmiunicatione  coUectarum,  absolvit. 

(Inedit.  ex  archivo  monast.  Caveiislfl,  origin.i  ann.  M|  n*  86. —  Gf.  privilegium 
Friderid  imperatorla  de  re  eadem,  ad  ann.  1385»  mense  martli,  quod  rapra, 
t.  IV,  p.  688  ezhlbetar.) 

Anno  donunice  incamationis  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  sep- 
timo,  die  jovis  octavo  decimo  julii,  quinte  indictionis,  imperante  domino 
nostro  Friderico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper 
augusto,  Jerusalem  et  SiciKe  rege  feliciter^amen.  Dum  nos  Goffndus  Cata- 
lanusy  imperialis  justiciarius  Principatus  et  terre  Beneventane  ^  apud  Sa- 
lemum  curiam  regeremus ,  assidente  nobis  magistro  Petro  de  Capua  de 
imperiali  mandato  in  justiciariatu  judice^  Jobannes  Trogisius  syndicus 
universitatisbominum  casalis  Sancti  Petri  de  Polla  petiit  a  nobis  pro  parte 


562  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1247. 

dicte  universitatis  ut  in  causa  que  vertebatur  inter  eum  ex  predicte  uni- 
versitatis  (a)  ex  parte  una  et  Laurencium  de  Polla  syndicum  universitatb 
castri  Polle  pro  parte  ipsius  universitatis  ex  altera  et  coram  Thomasio  de 
Molisio  in  officio  precessore  (sic)  nostro  fuerat  incepta  et  nondum  senten^ 
tialiter  terminata,  prout  per  acta  ipsius  constare  poterat,  secundnm  jus- 
titiam  procedere  deberemus.  Gujus  petitionem  utpote  justam  et  juri  con- 
sonam  admittentes,  visis  actis  predicti  precessoris  nostri,  invenimus 
predictum  Laurentium  syndicum  universitatis  hominum  castri  PoUe  pro 
parte  ipsius  universitatis  contra  predictum  Johannem  syndicum  predicto- 
rum  hominum  casalis  Sancti  Petri  de  PoUa  pro  parte  ipsorum  ^  libellum 

proposuisse  in  imperiali  curia  in  hunc  modum,  etc.  (6) 

(Petente  dicto  Laurentio  ut  homines  casalis  Sancti  Petri  de  Polla  commu- 
nicent  cum  hominibus  castri  PoIIe  in  exactionibus  imperialibus  et  coUec- 
tiSy  et  fixo  termino  ut  comparerent  iterum  partes^dictus  Laurentius  reces- 
sit  sine  licentia  curie  et  novo  fixo  termino,  scUicet  ad  decimum  ejusdem 
mensis  julii  diem,  nullatenus  comparuit.  Unde  exceptionibus  hominum 
casalis  Sancti  Petri  probatis,  justitiarius  imperialis  dictos  homines  absolvit 
a  petitione  dicti  Laurentiiyquem  condemnat  in  uncus  auri  tribus  erga  pre- 
dictum  Johannem  syndicum  per  sententiam  scriptam  a  Mirabello  in  justi- 
ciariatu  actonim  notario^  apud  Beneventum.) 


^S^:  PhiUppus  de  Gatania,  imperialis  magister  camerarius  in  SidUa 
citra  flumen  Salsum,  GuiUelmo  de  Panormo  Biccarensi  canonico 
juxta  tenorem  imperialium  constitutionum,  post  inquisitionem 
factam  decimas  ipsi  debitas  exsolvi  jubet. 

(Edid.  MoNGiroRE,  Btdlae,prwUeg.  et  instrum.  Panorm.  eeeUtiae^  p.  118,  ez 
transampto  authent.  ann.  1253,  29  angosti.) 

(a)  DeeBt  nnnm  verbnm. 

(b)  Seqaitor  minoris  momenti  instnunentnm  enivA  snbstantiam  tantnm  ezpro* 

mlmiM. 


Indict.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  563 

In  nomine  Dei  etemi,  amen.  Anno  dominice  incamationis  millesimo 
ducentesimo  quadragesimo  septimo,  mense  augusti,  quinte  indictionis^ 
imperante  domino  nostro  Frederico  Dei  gratia  invictissimo  Romanoram 
imperatore  semper  augusto,  Hierasalem  et  Sicilie  gloriosissimo  rege,  anno 
imperii  ejusdem  yicesimo  septimo  feliciter,  amen.  Nos  Philippus  de  Ca- 
thania,  imperialis  magister  camerarius  in  Sicilia  citra  flumen  Salsum,  pre- 
senti  scripto  notum  facimus  universis  quod  cum  essemus  apud  Panormum 
pro  servitiis  imperialibus  exequendis,  assidente  nobis  magistro  Nicolao 
de  Asta  imperiaiis  curie  judice  j  et  domino  Guillelmo  de  Panormo  Bicca- 
rensi  canonico  petente  a  nobis  sibi  solvi  decimas  debitas  ipsi  ratione  Pa- 
normitane  matris  ecclesie  de  proventibus  veteram  imperialium  demanio- 
nim  terre  Biccaris  ad  officium  nostram  spectantium  pro  anno  presenti , 
quinte  indictionis^  sicut  eas  retroactis  temporibus  idem  dominus  Guiiiel- 
mus  percipere  consuevit  de  proventibus  ipsis,  imperiale  mandatum  de 
solvendis  decimis  prelatis  ecclesiarum  et  clericis  nobis  factum  observare 
volentesy  videlicet  quod  a  prelatis  et  aliis  clericis  jurisdictionis  nostre 
predictas  decimas  exolvi  sibi  petentibus  probationes  requirere  debeamus 
quod  tempore  obitus  matris  ejusdem  domini  nostri  recordationis  inclyte 
et  abinde  usque  nunc  in  pacifica  possessione  fiierint  perceptionis  ipsaram, 
a  predicto  domino  Guillelmo  super  predictis  decimis  ab  eo  petitis  proba- 
tiones  hujusmodi  requisivimus  faciendas.  Qui  ad  probandum  de  jure  suo 
snper  predictis  decimis  quamplures  testes  produxit  coram  magistro  Mar- 
tino  de  Galathafimi  judice  contractuum  in  Panormo  et  magistro  Juncta 
publico  tabellione  ejusdem  terre,  quibus  super  hoc  pro  parte  imperialis 
curie  commisimus  vicem  nostram.  Quoram  testium  depositiones  sub 
sigillis  predictorum  et  imperialis  curie  recepimus  presentatas.  Nos  autem 
qui  supra  magister  camerarius^  ipsis  depositionibus  publicatis  et  ipsaram 
efficacia  diligenter  inspecta  ac  demum  habito  super  ipsis  consilio  diligen- 
ter,  quia  invenimus  dictum  dominum  Guillelmum  de  Panormo  sufficien- 
ter  probasse  quod  ipse  et  predecessores  sui  tempore  obitus  dive  auguste 
imperatricis  Gonstantie  matris  domini  nostri  felicis  memorie  ^et  ab  inde 
usque  nunc  fuerant  in  pacifica  possessione  vel  quasi  perceptione  decima- 
rum  predictaram,  permisimus  dictum  dominum  Guillelmum  frui  et  gau- 


564  FRIDERICI  SECUNDl  [Ami.  1247. 

dere  pacifica  possessioQQ  percepticmis  decimaram  predictanmi,  et  ipsas 
per  Qfficiales  curie  pro  aimo  presenti  quinte  indicti(Hiia  eidem^  dGmino 
GttiUelmo  jussimus  exolvexidas.  llQde  ad  futuram  mttnoriam  et  predicti 
domini  GuiUelmi  cautelami  presens  scriptum  prebende  sibi  exinde  fierl 
fecimus  per  manus  Henrici  de  Panormo  imperialis  Gurie  actQram  notarii^ 
nostra  et  predicti  judicis  subscriptioQe  munitum. 

Scriptum  Panormi,  annOi  mense  et  indictione  presiissifi. 

t  Nos  Philippus  de  Catania  qui  supra  magister  camerarius. 

f  Ego  magister  Nicolaus  de  Asta  qui  supra,  unperialis  curie  judex^  me 
propria  manu  subscripsi. 


[iaguito.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  scribit  Motineasibus  fide- 
libus  suis  quod  sibi  in  obsidione  Parmae  detento  honorabilem 
armatorum  comitiyam  transmittant. 

(Ed».  a^  Petri  d»  Vm.  epiti.,  Vb.  III,  cap.  LXXYH.) 

Benigne  recepit  excellentia  nostra  Uteras  quas  misistis,  et  earum  plene 
QQUegimus  intimata.  Gratum  gerimus  admodum  quod  felices  audire  rur 
mores  de.  prosperis  nostris  processibus  cupientesi  yqs  ad  nostra  servilia: 
projmptos  et  avidos  obtulistis.  De  quibus  yolente&  ve^ra  yiscera  recreare,. 
fidelitati  vestre  tenore.  presentiuni  intimamus  quod  nos  ad  puniendum 
proditorum  Parmensiium  perfidiami  eorumque  superbiam  eonterendam, 
in  numeroso  exercitu  congregato  |.  cum  Lombardis  nostrii^  fidelibus ,  qui 
juxta  mandatum  nostrum  nobis  assistunt|  unanimitar  et  potenter  ad  ob«r 
dionem  Parmensium  processimus  :  eandam  sic  strictius  coarctantes  quod 
ipsam  procul  dubio  volimtariam  vel  invitam:  redire  in  brevi  ad  nostruuL 
dQmiiuum  oport^it.  Yolumus  igitur  et  mandamua  quatenusi  ut  tante 
victorie  participes  existenteSi  armatorum  honorabilemcomitivami.^cut 
unquam  nobis  placere  cupitis  et  servirei  ad  nostram  presentiam  celeritei! 
transmittere  studeatis.. 


Ikdict.  S.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  665 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Yiterbienses  ad  fideiitatem  J^^m^ 
suam  redeuntes  in  gratia  sua  recipit,  banna  eis  rdaxat,  bonosque     «ir»to' 
nsus  et  consuetudines  confirmat. 

(Edider.  Bussi,  Stcria  di  Viierho,  appeDd.,  p.  407.  —  Liiti»  Sanelae  eeeles.  Flor. 
Jtfaftttfn.,  1. 1,  p.  488.  —  Bbha  et  CAiaa,  Supplem,  (Tutor.  Tose.j  t.  XII,  p.  49.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Fridericus  secundus  divina 
fovente  clementia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusalem  et 
Sicilie  rex.  Preclara  virtus  in  principe  consuevit  semper  esse  clementia 
cujus  instanUa  si  divina  potentia  vincitur^majoribus  celebrari  debeat  victa 
preconiis  quam  si  victrix  armorum  discrimine  triumpharet.  Sane  hoc  est 
utile,  hoc  civiie  regis  prepotentis  imperium  ut  noxios  subditos  quos 
potest  dextera  viribus  fulta  conterere^pervenie  gratiam  dignetur  ad  regi- 
men  sui  culminis  revocare.  Hec  tamen  clementia  illis  debet  esse  demen- 
tior  qui  a  dominii  nostri  fide  pauconim  perfidia  divisi,  quam  primum  pos- 
sunt  jugum  illicite  potestatis  excutere,  ad  naturale  dominium  revertuntur. 
Per  presens  itaque  privilegium  tam  presens  etas  noverit  quam  successura 
posteritas  quod  commune  Yiterbii  fideles  nostri  qui  quorumdam  de  ipsa 
civitate  Yiterbii  operante  nequitia,  non  tamen  voluntarii ,  sed  ignari  vel 
pravis  seducti  consiliis  a  fide  nostri  nominis  aliquando  deviasse  videban- 
tur,  ab  erroris  tramite  recedentes  et  ad  recta  corda  conversi  nostris  se 
dederunt  beneplacitis  et  preceptis,  fugatis  et  ab  eonim  communione  re- 
pulsis  hiis  qui  cansam  transgressionis  eisdem  suasionibus  callidis  tribue* 
ront,  ipsos  in  destnietionem  bonorum  et  plene  subversionis  judicium  per- 
sequentes.  Nos  Yiterbiensium  eorumdem  zelo  fidei  diligenter  attento, 
antique  devotionis  etiam  non  immemores  existentes  quam  ad  majestatis 
nostre  personam  et  sacrum  imperium  diutius  habuisse  noscuntur  in  tui- 
tione  nostri  culminis  respirantes,  precipue  contra  eos  qui  eorum  sangui- 
nem  sitientes  ad  finalem  aspirant  interitum  eonimdem ,  contra  quos  sola 

YI.  Pana.  72 


666  FRIDERICl  SECUNDl  [Anm.  1247. 

eos  brachii  nostri  potentia  defensayit,  culpas  omnes,  offensiones  et  banna 
que  predicte  transgressionis  occasione  contra  nos  et  sacrum  imperium 
commiserunty  eis  de  gratia  nostra  et  imperialis  plenitudine  potestatis  om- 
nino  remittimus  et  in  perpetuum  relaxamus;  confirmantes  ipsis  omnes 
bonos  usus  et  approbatas  consuetudines  quales  hactenus  usque  nunc  ua 
Aiisse  noscuntur.  Predictam  etiam  civitatem  Viter^ii  et  cives  ejusdem  sin- 
gulariter  singulos  et  universaliter  universos,  preter  eos  tantummodo  qui 
criminis  conscii  perpetrati  et  vulneratas  sibi  conscientias  sentientes  civita- 
tem  ipsam  dum  ad  nostrum  dominium  et  mandatum  rediit  reliquenint, 
seipsos  participatione  fidelium  reputantes  indignos,  plene  in  nostram  gra- 
tiam  recepimus  et  favorem ,  ita  ut  nec  in  personis  ipsonim  nec  in  rebus 
dispendium  a  nobis  aut  officialibus  nostris  propter  ea  pertineat;  quin 
potius  civitatem  eamdem  et  cives  in  bono  statu  tenere,  manutenere, 
fovere  velimus  ac  regere,  sicut  aliquam  aliam  civitatem  Italie  que  semper 
in  fide  ac  devotione  nostra  perstitit  et  nullo  unquam  tempore  notam 
transgressionis  incurrit.  Statuimus  itaque  et  imperiali  sancimus  edicto 
quatenus  nuUus  dux,  nullus  marchio,  nullus  arcbiepiscopus  vel  episcopnSy 
nuUus  comes  aut  vicecomesi  nullus  legatusy  vicarius  aut  capitaneus,  po- 
testas  aut  rector,  nulla  civitasy  nullum  commnne,  nuUa  universitas,  nnlla 
denique  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel  secularis,  antedictos 
Yiterbienses  fideles  nostros  in  fide  et  devotione  nostra  et  imperii  persis- 
tentes  et  a  nostris  ac  imperii  servitiis  minime  recedentes  contra  presentis 
privilegii  nostri  tenorem  ausu  temerario  inquietare,  molestare  seu  per- 
turbare  presumat.  Quod  qui  presumpserit  indiguationem  culminis  nostri 
se  noveriC  incursurum  et  centum  libras  auri  optimi  pro  pena  compositu* 
rum,  quarum  medietas  fisco  nostro  et  reliqua  medietas  passis  injuriam 
applicetur.  Ad  hujusmodi  autem  rei  memoriam  et  robur  perpetuo  valitu- 
rum,  presens  priviiegium  per  Petrum  de  Gapua  notarium  et  fidelem  nos- 
trum  scribi  et  bulla  aurea  typario  nostre  majestatis  impressa  jussimus 
communiri. 

Hujus  rei  testes  fuerunt  dilecti  filii  nostri  Henricus  illustris  rex  Sardinie 
et  sacri  imperii  legatus  in  Italia  generalis,  et  Fridericus  de  Antiochia 
comes  AlbCi  sacri  imperii  in  Tuscia  vicarius  generalis,  Mainfredus  mar- 


bffiicr.  5.1  HISTORIA  DIPLOMATICA.  667 

ehio  Lanoeey  Eczelinus  de  Romano^  Ubertus  marchio  PelavicinuSy  Petrus 
de  Calabria  mariscallie  nostre  magister,  Tadeus  de  Suessa  magne  curie 
nostre  judex,  et  alii  quamplures. 

Signum  domini  nostri  Friderici  Dei  gratia  invictissimi  Romanorum  im- 
peratoris  semper  augusti,  Jerusalem  et  Sicilie  regis. 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incarnationis  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  septimo,  mense  augusti,  Y  indictionis,  imperante  domino 
aostro  Friderico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper 
augoBto,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  vicesimo  septimO| 
i^ni  lerusalem  vicesimo  secundOy  regni  vero  Sicilie  quadragesimo  nono, 
feliciter.  Amen. 

Daiom  in  castris  in  obsidione  Parme ,  anno ,  mense  et  indictione  pre- 
scriptb. 


Innocentius  papa  praeposito  de  Olemberg  mandat  quod  ho-    ss  aC;,\{. 
mines  de  Subritz  et  de  Samen  villamque  ipsam  Lucemensem, 
nisi  a  servitio  et  fidelitate  Friderici  quondam  imperatoris  rece« 
dant,  excommunicationis  et  interdicti  sententiae  supponat. 

(Edid.  ScHOspFLiif ,  Abat.  diplofMt.f  supplem.,  p.  4S4,  e  cod.  Yatic.  718S.} 

Innocentius  episcopus ,  servus  servoram  Dei ,  dilectofilio pre- 

posito  ecclesie  deOlimberc  ordinis  sancti  Augustini ,  Basiliensis  diocesis, 
salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Dilecto  filio  nobili  viro  Rodoipho 
seniore  comite  de  Habsburc,  devoto  nostro,  accepimus  intimante  quod  de 
Sttbritz  et  de  Samen  locoram  homines  Constantiensis  diocesis  qui  ad 
ipsum  hereditario  jure  spectant»  a  fidelitate  et  dominio  ejusdem  temere 
recedentes,  Friderico  quondam  imperatori  post  latam  in  ipsum  et  fautores 
6U0S  excommunicationis  sententiam  nequiter  adheserant.  £t  licet  post- 
modum  ducti  consilio  saniori,  prestito  juramento  firmarint  quod  sub  dicti 
comitis  dominio  de  cetero  persistentes  ^  ipsi  Friderico  vel  alicui  alteri 
oontra  ipsum  minime  obedirent,  iidem  tamen  juramenti  religione  ac  iata 


568  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  124T. 

in  adherentes  et  faventes  predicto  Frederico  sententia  excommunicationis 
damnabiliter  vilipensis  et  fidelitate  temere  relegata ,  se  ab  ejus  dominio 
subducentes  prefato  Friderico  assistunt  contra  ipsum  et  Ecclesiam  pro 
viribus  et  potenter.  Quia  vero  dignum  est  ut  qui  diligunt  maledictionem 
veniat  eis  et  qui  nolunt  benedictionem  prolongetur  ab  illis,  mandamus 
quatenus  si  res  ita  se  habeat^  prenominatos  homines  nisi  ab  eodem  Fride- 
rico  infra  competentem  terminum  a  te  prefigendum  eisdem  [recedant]  ac 
ad  unitatem  Ecclesie  revertantur  ipsique  comiti  velut  suo  domino  in  de* 
votione  hujusmodi  persistenti  studeant  obsequi,  ut  tenentur,  nec  non  et 
homines  ville  Lucemensis,  si  tibi  eos  illis  communicare  ac  prefato  Fride* 
rico  favere  constiterit  in  premissis ,  denunties  excommunicationis  senten- 
tie  subjacere,  ac  ipsa  loca  et  villam  Lucemensem  supponas  sententie 
interdicti,  faciens  utramque  sententiam  auctoritate  nostra  sublato  appel- 
lationis  obice  usque  ad  satisfactionem  condignam  inviolabiliter  observari, 
processuras  super  his  alias  prout  videris  expedire. 
Datum  Lugduniy  Y  kalendas  septembris,  anno  pontificatus  nostri  V. 


in^^bSdtoir.       Fridericus,  Romanorum  imperator,  statuit  ut  quoties  potestas 
SM^It^brii.  Auximi  pro  servitiis  imperii  a  civitate  proficisci  contigerit,  non 
ultra  viginti  soUdos  per  diem  exigere  praesumat. 

(Edidit  BfABTOBELLi,  Mmorie  histar.  iOnmOy  lib.  n,  p.  1 19.  Yenezia,  1705, 4*.) 

Fridericus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Hiem- 
salem  et  Sicilie  rex.  Notum  facimus  universis  quod  nos  ad  expensarum 
multitudinem  quas  commune  Auximi  fideles  nostri  pro  cunctis  hucusque 
servitiis  subierit  et  ipsos  subire  de  cetero,  prout  temporum  aut  rerum 
qualitas  exiget,  oportebit,  benevolum  respectum  habentes,  statuimus  ut 
quoties  potestatem  civitatis  ipsius  pro  nostris  servitiis  vel  communis  ejus* 
dem  de  dicta  civitate  per  Marchiam  forte  vel  extra  Marchiam  amodo  con- 
tigerit  proficisciy  commune  ipsum  prefato  potestati  singolis  diebus  pro 


InMGT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  560 

expensid  ultra  viginti  solidos  Ravennates  vel  Anoonenses  solvere  nnllo 
teodo  teneantur,  potestate  vel  quolibet  alio  qni  contra  presens  statutain 
liostmm  venire  presumpserit  indignationem  nostri  cnlminis  incursnro. 

Datum  in  castris  in  obsidione  Parmey  IX  septembris^  VI  indictione. 

Hec  littera  lecta,  ascultata  et  exemplata  fuit  in  presentia  domini  Zelocti 
jndicis  communis  Auximi  j  Yictoris  Bartholomei ,  Ade  Jacobi ,  Stephani 
Philippi  Armarini  j  Andree  Marchesini ,  Matthei  notarii ,  Thome  Alberti 
notarii  et  Rainaldi  Jacobi  notarii ,  in  palatio  communis  prefati  j  sub  anno 
domini  M.  GG.[X]L.  Vn,  die  XV  intrante  mense  novembriSy  V  indictione(a), 
tempore  domini  Federici  Romanorum  imperatoris. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  capitaDeis  regni  Siciliae    ^SSJS^f 
scribit  de  captione  Breselli,  nuntiatque  dum  cardinalis  Octavianus 
qui  ad  succursum  Parmae  advenerat  vota  obsessorum  frustra- 
verit,  de  celeri  urbis  deditione  non  esse  dubitandum. 

(Edit.  ap.  Pdri  de  Vin.  qnsL^  llb.  11,  cap.  XXXVII;  eoll.  cum  Tariis  codi- 
dbus,  praecipue  in  Bibl.  Cesar.  Parls., /mib  Notre-Dame^  n*  909.) 

Dum  imperii  nostri  pelago  navigando  feliciter  longevam  regni  nostri 
fidelitatem  advertimus,  dum  sedula  magnaque  vestra  et  aliorum  ejusdem 
regni  servitia  contemplamur,  inter  quiete  pacis  nostre  delicias,  quas  in 
hereditario  regno  nostro  Sicilie  proprio  labore  quesivimus,  et  adhuc  in 
ipsius  conservatione  persistimus,  debitum  vobis  quodammodo  solvimus, 
dum  felicitatem  nostri  culminis  nunciamus.  Post  descriptam  denique 
vobis  obsidionem  Parmensem  per  alios  nostri  culminis  apices,  ac  debella- 
tionem  et  captionem  ipsorum  in  non  modica  quantitate,  preter  alia  castra 
etloca  quam  plurima  permunita,  per  diiectum  filium  nostrum  Henricum, 
illustrem  regem  Sardinie  et  sacri  imperii  in  Italia  generalem  legatum,  et 
Ezelinum  de  Romano  dilectum  fidelem  nostrum ,  qui  predicta  in  nomine 

(a)  Idestfon^t/SMliriDcUcUo. 


S70  FRIDERICI  SBCUNDI  [hm.  1247. 

nostro  prospere  gesserant,  debellata  viriliter  et  cremata;  locus  Bersdfi 
qui  est  in  ripa  fluminis  Padi,  unde  ad  Parmenses  eosdem  rebelles  nostros 
per  Mantuanos  et  Ferrarienses  persepe  victualium,  salis  et  aliorum  nece»- 
sariorum  munitio  ferebatur,  viriliter  extitit  expugnatus,  captis  nonnollis 
Pftrmensibus  pre&tis  ibidem  positis  ad  tutelam.  Quem ,  velut  dispendio- 
sum  hostibuSy  dum  inde  non  minus  quam  ubi  nos  ipsi  persistimus,  arce* 
rentur ,  muniri  fossatis  et  aliis  necessariis  mandavimus ,  predictis  fiKo 
nostro  et  Ezelino  ibidem  usque  ad  plenum  mandate  munitionis  exitum  mo- 
raturis«  Cardinalis  Octavianus  cui  ad  Mediolanensium  et  aliorum  nostro» 
rum  rebellium  auxilium  fuerat  per  apostolicum  dudum  de  Transalpinis  par- 
tibus  commissa  transductio,  et[qui]ea  perA.comitem  Sabaudie,  dilectum 
consanguineum  et  fidelem  nostrum,  in  manu  forti  de  mandato  nostre  cel- 
situdinis  denegata  j  Mediolanum  furtive  quodammodo  sub  inermi  et  mo- 
dica  comitiva  pervenerat;  ad  instantiam  G.  de  Montelongojegati  aposto- 
lici  apud  Parmam  intrusi,  eundem  de  succursu  Parmensi  per  literas  et 
nuncios  sepius  requirentis ,  Mediolanensium ,  Brixiensium ,  Mantuanen- 
sium ,  Ferrariensium  et  aliorum  nostrorum  rebellium  possibili  coadunato 
presidio ,  venit  marchione  Estensi  et  Alberico  de  Romano ,  proditoribos 
nostris,  ipsum  illuc  comitantibus ,  ad  Tallatam(l),  locum  videlicet  unde 
pars  predicti  fluminis  derivatur.  Unde  predictis  Parmensibus  et  legato 
transitum  et  succursum  impossibilem  repromit(ens,  prefatis  filio  nostro  et 
Ezelino  cum  electa  militia  et  peditum  muUitudine  oppositis  ex  adverso, 
obsessorum  vota  concepta  verbotenus,  de  qua  patiebantur  necessitate 
suspensa,  cum  alind  inde  nequiverit,  per  impossibiles  promissiones  da- 
sit.  Et  sic  Parmensibns  supradictis  per  duplicis  obsidionis  objectnm 
omnis  succursus  et  munitionis  auxih'o  denegato,  salis  etiam  et  victualiam 
ipsos  premente  defectu,  amodo  differre  non  poterunt  quin  vocem  dedi* 
tionis  emittant,  prout  per  plures  eorum  ad  cardinalem  et  Mediolanenses 
prefatos  literas  interceptas  accepimus,  quibus  post  desperationem  succur- 
susy  quod  se  mandatis  nostris  exponerent  sub  excusationis  velandne  des- 
cribebant.  Ex  premisds  igitur  firmam  spem  fiduciamque  concipite  ac 


(4)  Scilicet  Talliatam  (la  Tagliata  di  Parma).  Q.  Chranie.  de  reb.  mliaL^tii, p.S4a. 


InHCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  571 

tenete  quod  de  Parmensibus  predictis  infra  spaciiiin  brevis  temporis 
obtenta  indubitata  victoria ,  que  titulis  nostris  summam  victoriam,  oneri* 
bns  vestris  finem,  ac  expectationibus  communibus  adventum  nostrum 
indubitabilitm*  poUicetur,  mutuis  affectibus  delectantes  vos  in  serenitate 
vnltus  nostri  oontinuate  fovebimus ,  quos  niinc  sub  interpellatione  literis 
permnleemus. 


Jacobus  de  Sanctis  de  Capua,  imperialis  magister  camerarius  3^  ^p^brii. 
Principatus  et  terrae  Beneventanae,  juxta  tenorem  constitutionum 
imperialium,  inquisitionem  fieri  jubet  qua  probetur  an  decimae 
platearum  Salemi  ad  monasterium  Cavense  legitimo  jure  per- 
tineant. 

(Inedit  ez  origin.  In  arch.  mon.  CaTensis,  arca  LXVHI,  n"  187.) 

In  nomine  Domini  Dei  etemi  et  Salvatoris  nostri  Jesu  Christi.  Anno  ab 
incamatione  ejus  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  septimo  et  vice- 
simo  septimo  anno  imperii  domini  nostri  Friderici  gloriosissimi  Romano* 
rum  imperatoris  semper  augusti,  Jerasalem  et  Sicilie  regis,  die  jovis  tertio 
mensis  octubris,  sexte  indictionis,  apud  Salemum,  ante  nos  Mattheum  de 
Judicissa  judice  Salemi  et  Mattheum  de  Sancta  Maria  puplicum  ejusdem 

dvitatis  notarium,  presentibus de  Sancta  Maria,  Mattheo  Ras- 

sica,  magistro  Petro  Gomello  et  Jacobo  Yenarepulliaro  civibus  Salerni 
civibus  subscribendis,  ad  hoc  specialiter  vocatis  et  rogatis,  venit  Bonusac- 
cursus  presbyter  ecclesie  Sancte  Marie  de  dompno  de  Salerao  et  presen- 
tavit  mihi  predicto  Matheo  judici  litteras  nobilis  viri  domini  judicis  Jacobi 
de  Sanctis  de  Capua  imperialis  magistri  camere  Principatus  et  terre  Be- 
neventane  cereo  sigillo  ipsius  domini  magistri  camere  sigillatas^  que  omni 
vicio  et  suspicione  carebant  et  erant  continentie  taliter  :  Prudenti  viro 
judici  Matheo  Donne  judecte  de  Salerao  amico  suo  judex  Jacobus  de  Sanc- 


572  FRIDERICI  SBCDNDI  [An.  1247: 

tis  de  Capuay  impefialis  magifiter  camerariii&  Principatus  et  terre  Bene* 
yentane,  salutem  et  intime  dilectionis  affectum.  Pro  parte  domini  venera- 
bilis  abbatis  Cavensis  monasterii  expositum  nobis  est  imperialis  curie 
precepta  que  continebant  quod  cum  ipse  et  predecessores  sui  a  tempore 
obitus  dive  auguste  domine  imperatrids  Gonstancie  matris  serenissimi 
<lomini  nostri  Gesaris  et  ab  inde  usque  nunc  fuerint  in  pacifica  possessione 
pro  parte  dicti  monasterii  perceptionis  decimanim  proventuum  omnium 
plateatici  platearum  Salemi,  sibi  faceremus  dictas  decimas  sicut  consue* 
tum  est  pro  parte  dicti  monasterii  sui  exhiberi.  Nos  autem  tam  sacre  im- 
periali  constitutioni  super  exhibendis  decimis  edicte  (1 )  quam  petitioni 
dicti  domini  abbatis  satisfacere  cupientes,  cum  per  inquisitionem  per  vos 
super  premissis  cum  diligentia  faciendam  velimus  plenius  edoceri,  pruden- 
tie  vestre  ex  imperiali  parte  qua  fungimur  auctoritate  mandamus  quatinus 
inquisitionem  per  probos  et  fideles  viros  Salemi  exinde  diligenti  studio 
faciatis.  Qua  facta  solempnius  et  fideliter  sicut  decet,  tam  ad  curie  quam 
monasterii  supradicti  cautelam  duo  puplica  instrumenta  cum  tenore  inqui- 
sitionis  predicte  fieri  faciatis,  unum  nobis  pro  parte  curie  tradendum, 
aliud  predicto  abbati  pro  cautela  dicti  sui  monasterii  relinquendum.  Da- 
tum  Salerai,  ultimo  septembris,  sexte  indictionis.  —  Quibu^  litteris  pre- 
sentatis  et  a  me  predicto  judice  Matheo  receptis  et  diligenter  inspectis , 
ego  predictus  judex  Matheus  associatis  mihi  judice  lohanne  Castellomacca 
et  predicto  notario  Matheo  super  predictis  juxla  tenorem  predictaram 
litteraram  per  subscriptos  probos  et  fideles  viros  Salemi  inquisitionem 
diligentissimam  feci,  quoram  dicta  et  attestationes  sunt  hec  ' 

(Sequuntur  depositiones  testium  qui  declarant  a  tempore  regis  Guilielmi 
decimas  platearam  Salerai  a  bajulis  Salerai  qui  pro  tempore  fuerunt 
abbates  Cavenses  recepisse(2). 


C4)  Cf.  supra,  p*  563,;  alluditur  oonstitutioni  de  dedmii  iolibro  I,  tit.  VU  iusertae. 
{%)  a.  ioBtrumentum  25  januarii  4235,  t.  IV,  p.  520. 


IniieT.«.]  HISTOaiA  DIPLOMATICA.  573 


Otto  comes  de  Eberstein,  imperii  per  Austriam  et  Styriam  ^B^kn. 
capitaneus  et  procurator,  judicibus  in  La  et  in  Machland  et  offi- 
dali  in  Strantzendorf  mandat  ne  ullam  jurisdictionem  aut  pro- 
Ventuum  receptionem  in  praediis  ecclesiae  Sancti  Joannis  in  Wal- 
ihusen  contra  privilegium  a  Friderico  quondam  Austriae  duce 
indultum  aliqualiter  vindicare  praesumant. 

(Edid.  KuBZ,  Befitrdge  zur  GtschkhU  der  land.  oesUrr.  ob  der  Enm,  X,  IV,  p.  460» 
n»  XVI,  6X  cod.  trad.  sec.  XV.) 

Otto  comes  de  Eberstein,  sacri  imperii  per  Austriain  et  Styriam  capita- 
neus  et  procurator  (1)  Judicibus  in  La  et  in  Machland  et  ofiGiciali  in  Strant- 
zendorf  salutem  et  omne  bonum.  Mandamns  vobis  auctoritate  imperiali 
precipientes  et  nostra  quatenus  vobis  nullam  jurisdictionem  aut  proveii* 
taum  receptionem  seu  exactionem  in  prediis  ecclesie  Sancti  Joannis  apo- 
sloii  et  evangeliste  in  Walthusen  aliqualiter  vendicetis ,  secundum  quod  a 
quondam  duce  Austrie  Friderico  indultum  fuit  eidem,  prout  in  ipsius 
privil^io  plenius  continetur.  Qui  autem  contra  tenorem  hujus  scripti 
venire  presumpserit,  offensam  imperatorie  majestatis  et  nostram  se  nove* 
rit  incursnrum. 

Datum  aput  Cremis,  anno  Domini  M.  GG.  XLYII,  X  kalendas  novem'- 
brisy  VI  indictionis. 


(4)  flbc  eodem  offido,  aimo  seqaenli  4248  pos(  juniam  mensem,  duz  ipse  Bavariae  faDgeba* 
lor,  flicsai  ex  variis  doeamentia  oomperimiis.  Qnonmi  miam  refert  Stolz,  KtoiL  Wilhering 
VTkund.f  nP  it^  datum  apud  Lioz,  42  decembris  4248,  quo  duz  Otto  praecipit  omnibus  miF 
tenariis  et  theloneariis  in  partibus  terrae  Austriae  ut  nibil  exigant  contra  tenorem  privile- 
gioram  ab  imperatore  Friderioo  et  a  ducibus  Austriae  eidem  conventui  indultorum. 


VI.  FUt2.  7S 


574  FRIDERICI  SECUNDI  [Axv.  1247. 


^eo^^obri;.  Innocentius  papa  Petro  Sancti  Georgii  ad  velum  aureum  dia- 
cono  cardinali  mandat  quod  archiepiscopum  Magdeburgensem  qui 
matrimonium  inter  Fridericum  quondam  imperatorem  et  filiam 
ducis  Saxoniae  procurat,  necnon  Pataviensem  ac  Frisingensem 
episcopos  ad  Sedem  Apostolicam  citet,  caeteros  Friderici  fau- 
tores  per  censuram  ecclesiasticam  compellendo. 

(EdicL  Ratnaldi,  AnnaL  ecdes.y  ad  ann.  1247,  SVIII,  ubi  iDlttum  deest  qiiod 
addimos  e  regesto  Bibl.  Cesar.  Paris.  epist.  887,  fol.  476.) 

Innocentius,  etc,  P.  Sancti  Georgii  ad  velum  aureum  diacono  cardi- 
nali,  Apostolice  Sedis  legato,  etc.  Dolet  et  dolere  debet  Ecclesia  generalis 
et  nos  cum  ea  et  pro  ea  dolemus  plurimum  et  turbamur,  cum  audimns 
prelatos  qui  persecutonim  flammas  quibus  exuritur  Ecclesia  in  presenti 
deberent  extingiiere,  non  solum  nolle  defensionis  manum  persecutionum 
ignibus  adbiberey  verum  etiam  quodammodo  ignes  accendere  ignibus, 
eamdem  Ecclesiam  multipliciter  persequendo.  Cum  enim  Magdebui^n- 
sem  archiepiscopum  et  Pataviensem  ac  Frisingensem  episcopos  velut  no- 
bilia  membra  Ecclesie  adeo  deberet  commedere  zelus  ejus  ut  non  possent 
opprobria  illi  exprobranlium  et  usurpantium  jura  ejus  equanimiter  susti- 
nere,  iidem,  quod  non  absque  amaritudine  cordis  accepimus,  non  solum 
non  assistunt  ipsi  Ecclesie  eorum  matri  contra  maliciam  eam  persequen- 
tium  ut  deberent,  opponendo  se  murum  pro  ea  ascendentibus  ex  adverso, 
sed  etiam  divino  timore  ac  humano  pudore  postpositis  et  pontificali  gravi- 
tate  neglecta  necnon  et  clavibus  Ecclesie  damnabiliter  vilipensisy  Frede- 
rico  quondam  imperatori  excommunicato  et  Dei  et  Ecclesie  inimico  pres- 
tant  manifeste  auxilium,  consilium  et  favorem,  per  quod  dictam  Ecclesiam 
ut  hostes  publici  persequuntur,  eodem  Magdeburgensi  matrimonium  inter 
ipsum  Fridericum  et  filiam  ducis  Saxonie  procurante.  Accepimus  siqui- 
dem  quod  marchio  Misnensisy  Bavarie  ac  Saxonie  duces  et  filia  ipsius 


Indigt.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  576 

dacis  Saxonie,  necnon  et  nobiles  de  Austria  et  Stiria  et  0.  de  Everstein  (a) 
qui  pro  ipsorum  nobilium  capitaneo  nomine  dicti  Frederici  se  gerit,  viri 
nobiles  genere,  sed  suis  perversis  actibus  ignobilitantes  seipsos  et  in  re- 
probum  sensum  dati,  prefato  Frederico  contra  Deum  et  ipsam  Ecclesiam 
assistunt  viriliter  et  potenter.  Ideoque  mandamus  quatenus  predictos 
archiepiscopum  et  episcopos  auctoritate  nostra  citans,  prefigas  eis  termi- 
num  peremptorium  competentem  quo  personaliter  ad  presentiam  nostram 
accedant  pro  meritis  recepturi ;  alios  vero  jamdictos  nobiles  ut  ab  eodem 
Frederico  penitus  recedentes  non  prestent  ei  auxilium,  consilium  et  favo- 
rem  ac  ad  unitatem  sancte  matris  Ecclesie  revertantur  monitione  premissa 
per  censuram  ecclesiasticam  appellatione  remota  compellendOi  si  videris 
expedire. 
Datum  Lugduniy  YII  kalendas  novembris,  anno  quinto. 


Variae  epistolae  InDOcentii.  papae  de  electioDe  Willelmi  conoiitis  i^^^^^^, 
HoUandiae  et  pro  tanto  negotio  viriliter  consummando. 

(Edit  ap.  BAYiiALD.y  AnnaL  eccUs.  ad  ann.  1247,  §  Y»  e  regest  lib.  Y,  epist. 
eorial.,  n*  9S;  et  ap.  PsaTz,  MofiMm.  Germ,  Uitor.^  t.  IV,  p.  864.) 

tnnocentius,  etc.,  archiepiscopo  Maguntino  [et  su£fraganeis  ejus],  etc. 
Studium  et  sollicitudinem  quam  in  creatione  charissimi  in  Christo  filii 
nostri  regis  Romanorum  illustris(l)  habuisse  noscimini,  dignis  in  Domino 
laudibus  commendantes,  gratiarum  vobis  quas  possumus  referimus  actio- 
nes.  Quia  vero  quanto  majus  est  inceptum  negolium ,  tanto  ad  felicem 
ejus  consummationem  auxilio  indiget  poliori,  fraternitatem  vestram  roga- 
muS|  monemus  et  hortamur  attente  in  remissionem  vobis  peccaminum 

(a)  In  codice  H.  de  Omrsiem;  alias  H.  de  EvurtUin,  male.  Idem  vero  qoi  sopra; 

(4)  Sdlicet  Willielmiis  oomes  Hollandiae  qui  feria  quinta  post  Michaelis  festam  (3  octobris) 
apad  Neuss  electus  est,  ut  referunt  Albertus  Stadensis  et  alii  coaetanei  scriptores. 


i 

i 


S76  FRIDERICI  SECINDI  [Asw.  1247. 

imponentes  qaatenus  consideTato  prudenter  qaod  ncm  est  in  tam  ardao 
negotio  dormiendum,  ad  ea  qoe  ipsi  n^otio  expedire  videritis  danlee 
opem  et  operam  secundum  prudentiam  a  Domino  vobis  datamieideia  regi 
viriliter  et  potenter  assistatis  constantia  consueta. 

Datum  Lugduniy  XIII  kalendas(a)  decembris,  anno  Y. 

Scriptum  est  in  eumdem  sensum  ad  Coioniensem,  Treverensem  et  Brer 
mensem  archiepiscopos  eorumque  suffraganeos,  tum  ad  HerbipolrasemLy 
Argentinensem,  Monasteriensem  episcopos  et  Spirensem  electum  atque  ad 
ducem  Brabantiae^  Geldriae  et  de  Los  comites. 

Nec  non  de  re  eadem  sub  n"  1 7  et  1 8  ad  Colonienses  et  Maguntinos 
cives. 


«•v^b^]  Fridericus,  Romanoram  imperator,  fidelibus  suis  in  Tusda 
qui  ad  mandatum  Friderici  filii  sui  milites  miserant,  regratiatur, 
mandatque  ut  nunc  eisdem  mittant  stipendia  pro  tribus  mensibus 
et  quod  credant  latoribus  praesentium  litterarum. 

(Inedit  ex  ood.  bibl.  iiniyen.  Leipzic,  n«  1968,  fol.  9  (18)  recto  veno.) 

Quondam  ad  requisitionem  Frederici  de  Antiochia  comitis  Albe,  sacri 
imperii  in  Tuscia  vicarii  generalis,  dilecti  filii  nostri,  ad  felicem  exercitum 
nostrum  militum  decentem  curastis  mittere  comitivam ;  [quod]  gratum  ad- 
modum  excellentia  nostra  duxit.  Cumque  ad  conterendam  Parmensium 
proditorum  nostrorum  abhominandam  proterviam  sic  magnificentia  nostra 
propositum  nostrum  firmavit  ut  per  continuam  obsidionem  (1 )  et  dampna 
conlinua  Parmam  ad  nostrum  revocemus  dominium,  in  quo  vos  qui  votis 
nostris  concurritis  hylari  devotione  j  semper  volumus  esse  participes  one- 

(a)  Ap.  Baynaldiy  ///  luUendat,  omisso  numero  X;  male. 

(4)  AUuditur  ad  fandationem  Victoriae  quam  mense  octobri  impeFator  aedificari  juflBiti  ibi- 
dem  durante  hyberno  tempore  moraturus. 


iMincr.O.]  HISTORIA  DIPLOMATIGA.    *  577 

ris  et  honoris,  derotioni  vestre  predpimuB  quatinus  sicut  unquam  hono- 
rem  nostrum  et  imperii  exaltationem  diligitis  et  gratiam  nostram  caram 
habetis,  stspendia  pro  tribos  mensibus  pro  militibus  vestris  predictis  qui 
in  noBtra  felici  expeditione  consistunt,  tam  bilariter  quam  celeriter  procu- 
retis ,  ut  qni  per  misaonem  eorum  satis  nostro  culmini  placuistis  j  ex 
missione  stipendiorum  de  quibus  decenter  sustentari  valeant  potius  pla- 
ceatis,  ut  dignis  propterea  vos  retributionibus  processu  temporis  prose* 
qoamur.  Ad  hec  quidquid  Azo  Guidonis  Bonis  (?)  et  Albertus  de  Fontana 
latores  presentium ,  fideles  nostri ,  vel  eorum  alter  super  servitiis  nostris 
exparte  nostri  culminis  vofais  dicet^  indubitanter  o^edere  et  effectu  stu- 
dieatis  exeqni  et  complere. 


Fridericus,    Romanorum    imperator,   magistris    rationalibus     ^^JjJS 
Siciliae  mandat  quid  in  absentia  sua  observare  debeant  in  ratio- 
nibus  ab  o£Bcialibus  exigendis ;  jubens  quod  omnia  mandata  sua 
tmn  ad  fiscalia,  tum  ad  privatas  personas  spectantia  fideliter  nihil 
omisso  registrratur. 

(Edit.  in  PetH  ie  Vm.  qrisL,  lib.  m,  cap.  LXm;  coU.  CQm  cod.  Bibl.  Cesar. 
'PBtls.^fonds  Notre-Dame,  n*  202.) 

biter  acddentium  multiplices  diversosque  modos,  qui  regnantes  insi- 
gniunt,  adest  de  magnis  participantibus  provida  modestia  mandatorum. 
Nam  sive  pro  mera  gratia  quam  aliquibus  conferant,  vel  juxta  justiciam 
mandata  per  literas  dirigant  ad  subjectos,  motum  interioris  hominis  (quo 
medio  in  actum  velut  de  potentia  singula  prodeunt),  literis  credita,  me- 
taUo  vel  cera  figurata  mandantis  species  authorizat.  Quantumcumque  ve- 
rointamen  dominantis  exomat  mandata  modesta  directio,  accidit  precipue 
ade8se  draoinis  fidelis  et  diligens  executio  eorundem,  a  quibus  tutius 
isreditixr  et  minus  indecens  reputatur  quod  imperantes  abstineant  a  man* 
datisy  quam  per  patientiam  nullius  executionis  eorum  indebite  vel  impro- 


578  FRIDERICI  SECUNDI  [Aiih.  1247. 

vide  se  eludant.  Gonsiderato  propterea  verecandie  notaoi  culmini  nostre 
majestatis  incumbere ,  quam  regnantes  debere  prospicimus  quofilibet  evir 
tare ,  dispositionis  recte  materiam  in  boc  singulis  tradimus,  dum  beredi- 
tarium  regnum  nostrum  Sicilie  parere  nobis  in  bis,  sicut  in  quibualibet 
aliis  omni  genere  devotionis  obsequilury  ordinamus.  Quamquam  autem, 
dum  pridem  feliciter  ab  eodem  regno  secessimus,  evidentis  utilitatis 
gratia  Germaniam  revisuriy  oflBiciales  omnes  et  capitaneos  per  nostram 
excellentiam  ordinatos,  post  depositum  commisse  sibi  administrationis 
officium,  in  magna  curia  nobis  feliciter  in  regno  presentibus,  vei  in 
absentia  nostra  coram  eo  qui  vices  nostras  ibidem  pro  tempore  gereret, 
jusserimus  presentandos,ut  super  executionibus  mandatorum,  que  ad  eos 
fiscali  vel  privatorum  utilitate  poscente,  officio  durante  pervenerant,  po- 
nerent  rationem,  prout  ex  literis  nostris  ad  Henricum  diiectum  filium 
nostrum  et  ipsius  olim  consiliarios  destinatis,  quas  per  ipsos  per  totum 
regnum  publicare  mandavimus,  ad  vos  conjicimus  pervenisse;  quia  tamen 
temporis  ac  rerum  varietate  poscente,  quibus  oportet  captari  consilia, 
fortune  nostre  felicitas,prorogato  itinere  ad  Germanos,  in  Ugurie  partibus 
nos  aliquandiu  moraturos  instituerit  ut  auguste  potentie  novi  triumphi 
materia  non  deesset,  [et]  ex  predicti  filii  nostri  consiliariis,  coram  quibus 
officiales  comparere  propterea  debuissent ,  aliquos  in  alleviatione  nostro*- 
rum  onerum  ad  nostram  presentiam  evocatos,  et  quosdam  alios  aliis  nos- 
tris  servitiis  duxerimus  promovendos;  cum  fidelibus  nostris  regnicolis 
soUtam  excellentie  nostre  mansue  tudinem  exercentes,  veniendi  propter  boc 
ad  partes  imperii  eam  necessitatem  submovimus ,  ne  damnosa  sibi  prop- 
terea  nostre  majestatis  officia  reputarent.  Yobis  igitur  de  quorum  experta 
fide  confidimus,  quorum  industriam  in  aliis  experimur,  quos  examinato- 
res  esse  volumus  de  predictis,  presentium  auctoritate  precipimus  man- 
dantes  quatenus  ut  quamprimum  officiales  transacti  temporis ,  per  excel- 
lentiam  nostram  principaliter  ordinati ,  posituri  rationem  de  gesto  per 
ipsos  officio  vel  se  nobis  ultrofieos  offerent ,  vel  ad  id  vocati  se  etiam 
presentabunt;  tactis  sacrosanctis  evangeliisy  corporale  prebeant  sacra- 
mentum  quod  mandata  omnia  et  literas,  quas  a  majestate  nostra  propter 
officium  creditum  exercendum  receperunt,  vobis  debeant  integre  presen- 


InDiCT.  6.j  HISTORIA  DIPLOMATICA.  579 

tare*  Quibns  exhibitis  ooram  vobis ,  qnantitatem  omnium  mandatonim  et 
tesponsalium,  sicat  ad  quemlibet  singulis  mensibus  sunt  directa,  discretis 
his  que  fiscalia  mere  continent  a  privatis,  faciatis,  officiali  presente,  in 
quatemo  aliquo  memorialiter  annotari.  Sicque  instanter,  si  hora  vel  tem- 
pus  patitur  et  alia  nostra  major  utilitas  non  repugnat,  legatis  cnm 
summa  diligentia  literas  que  ad  officiales  spedaliter  pro  nostris  servitiis 
snnt  directe ,  ordine  mensium ,  sicut  diximus ,  ordinato  ^  vel  ab  officiali 
presente,  de  executione  illorum  que  videritis  per  nos  mandata  fuisse, 
per  literas  exquirendo :  que  si  videritis  per  eum  executioni  debite  deman- 
data ,  commendetis  eundem ,  et  bonum  processum  ejus  in  speciali  qua* 
temOy  quem  facere  vos  inde  precipimus,  redigi  faciatis,  nostre  conscien- 
tie  postmodum  applicandum.  Quod  si  vobis  de  ipsoram  executione  idonea 
non  constaret,  requiratis  ab  eo  quare  hoc  potuerit  accidisse.  Qui  si  justam 
excusationis  sue  causam  pretenderit,  audiatis  eundem  et  similiter  annote- 
tis;  si  vero  non  jnstam  aut  nuUam  excusationem  pretendere  poterit,  in 
peccato  negligentie  vel  culpe  sue  defectu  per  vos  nostre  conscientie 
applicetur;  ubi  vero  damnum  evidens  fuerit  per  officialis  defectum,  illud 
per  officialem  eundem  tam  fisco  quam  fidelibus  nostris  lesis  volumns 
restaurari.  Sicque  discussis  mandatis  et  responsalibus,  primo  que  fiscalia 
mere  oontinent,  idem  vos  facere  volumus  de  nostre  literis  majeslatis,  que 
ad  eum  privatis  supplicationibus  sunt  directe  :  responsalium  ad  hoc  nos- 
trarum  tenore  et  verbis  diligenti  provisione  pensatis,  que  multa  vobis  de 
commodis  nostris  aperient^  presertim  in  notificationibus  expensaram,  et 
in  aliis  officialium  nostrorum  processibus,  de  quibus  vobis  aliter  in  pro- 
cessu  ratiocinii  non  constaret.  Generalia  vero  mandata  nostra  >  que  spe- 
daliter  in  favorem  fiscalium,  contra  suspectos  nobis  aliquando  proditores 
nostros  et  eoram  consanguineos ,  qui  in  majestatem  nostram  noviter  deli- 
queranty  direximusysuper  inquisitionibus  faciendis  de  fidelitate  illoram 
qnibus  litere  a  nobis  de  mera  gralia  impetrantur,  de  ordinatione  feudo- 
mm,  de  tenendis  et  reddendis  jumentis ,  de  immunitatibus  (a)  que  anno 
proximo  preterito  quinte  indictionis  indulte  sunt  a  majestate  nostra  eccle- 

(a)  In  oodioe  tmnifita^toni^. 


580  FRIDERIGI  SE(!UNDI  [Aidi.  12AI. 

fiiis  et  prelatis^  et  de  maneriisy  qualiter  Bunt  solveBde,  et  soper  actioni* 
bus,  de  inquirendis  et  revocandis  stabilibus  et  mobilibDS  proditonun,  in 
curie  nostre  prejudicium  occupatis  j  de  forma  et  locationibus  fiscalinm^  et 
annis  etiam  attributis ,  et  de  quibuslibet  aliis  que  a  nostra  curia  emana* 
verunt,  in  fisci  nostri  vel  fidelium  nostroram  fovorem  generaliter  dnnL«- 
tura :  excepto  etiam  de  aliis,  sicut  ad  quemlibet  novorum  ofiScialium  <Mri- 
genda  videritis^  auditis  et  admissis  justis  et  moderatis  expensis,  si  qnas 
in  eorum  executionibus  debitis  offidalis  ad  quem  directa  sunt ,  se  fedflse 
monstrabit,  ad  officiales  nostros  citra  portam  Roseti,  ut  eonim  tempore 
ea  similiter  exequantur,  mittere  non  tardetis.  Quibus  ecce  per  literas  pa* 
tentes  iujnngimus  quod  a  vobis  ea  recipiant,  et  ipsa  tanqoam  ad  eos 
directa  clausa  retineant  et  fideliter  exeqnantur.  Post  exqoisitam  vevo 
plene  raUonem  super  execntionibus  mandatorum,  super  residnis  inve«> 
niendis,  quod  est  curie  nostre  perutile ,  servata  forma  vobis  anno  prete* 
rito  per  curiam  nostram  data,  cujuslibet  rationem  ad  cnrie  nostre  profec*» 
tum  et  fidelium  nostrorum  expeditionem,  sicut  officium  vestrum  decet| 
studiose  discutite,  ac  discussam  et  expeditam  finaliter  juxta  solitum  inde 
scribendo  nostro  culmini  terminate,  predictis  omnibns  usque  ad  aliod 
mandatum  nostri  culminis  duraturis,  et  vobis  annexa  snpertus,  sinealio 
speciali  mandato  nostro^  annis  singnlis  quibus  officiales  nnitari  mandavi*» 
mus,  efficaciter  servaturis.  Ne  autem  officiales  de  quibus  superius  diximaB^ 
61  de  mandatis  nostris  vel  responsalibus  aliqua  retinere  vel  potius  occal<> 
tare  non  exhibendo  presumpserint,  post  prestitum  juramentumy  fraudem 
vel  eorum  malitiam  transire  se  gaudeant  impunitam  j  officialem  qui  curie 
noetre  registra ,  quorum  exempla  semper  habebitiSy  obtexerit,  pmdentie 
vestre  committimus  puniendum. 


J[i;S!to.i  Fridericus,  Romanorum  imperator,  justitiariis  regni  et  impeni 
mandat  ut  procedant  contra  clericos  non  celebrantes  missarum 
solemnia  tempore  interdicti ,  et  quod  religiosi  non  transferant  se 
de  civitate  in  civitatem. 


Inncr.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  581 

(Edit.  in  Pek*.  d$  Vin.  ejw^,lib.  I,  cap.  IV;  ooU.  cum  yariis  Bibl.  Cesar.  Paris. 
oodicibiuO 

Neper  excogitate  malignitatis  astutiam,  isteRomane  Sedis  antistesdudum 
factus  nobis  insidians,  iis  que  Dei  sunt  longe  sepositis^  de  pravitatis  he- 
retice  puteo  conetur  semper  exhaurire  suffragia,  quibus  evidentem  nostre 
cause  justitiam  decoloret^  effundens  bibulis  anribus  fellite  conscientie  ca- 
nones,  ut  quieti  nostrorum  Melium  vitam  pariat  inquietam;  haUta  nuper 
diligenti  provisione  sancimus  quod  qnicumque  clericus  vel  religioras ,  ad 
papale  seu  papalis  legati  mandatum,  publice  forsan  obmiserit  missarum 
solennia  seu  alia  divina  officia  celebrare,  et  ecclesiastica  sacramenta  fide- 
libus  propinare  negaverit,  de  civitate  vel  loco,  cujus  incola  reperielur, 
ejectus,  suis  bonis  omnibus  patrimonialibus  et  ecclesiasticis,  ut  penam  de 
tanta  temeritate  tulisse  se  doleat,  spolietur;  clericis  vero  mandato  predicto 
parere  nolentibus  et  in  fide  nostra  ferventibus  ecelesiastica ,  patrimo- 
nialia  autem  bona  proximis  ab  intestato  venientibus  assignentur. 
Statuimus  etiam  nt  nulli  religiosi  de  civitate  in  civitatem  audeant  se 
transferrey  nisi  potestatis  loci,  de  quo  iter  arripient,  testimoniales  literas 
deferant^  et  alias  sint  moribus  et  vita  laudabiles,  ae  nostris  fidelibus  non 
ignoti.  Ycdentes  igitur  bas  novas  nostre  mnnificentie  sanctiones  a  noetris 
fidelibus  inviolabiliter  observari  j  tue  devotioni  precipimns  quatenus  eas 
per  terras  quasiibet  tue  jurisdictioni  traditas  per  te  imperiali  program* 
mate  publicatas,  inter  statuta  civitatis  cujuslibet^ut  nulla  sit  in  executione 
diversitas,  inextricabiliter  jubeas  inserendas,  et  promittas  nos  infallibiliter 
servaturos.  Huic  etiam  publicationi  adjicias  quod  clericis  omnibus  nobis 
adherere  volentibus  et  mandata  presentia  devote  servantibus  inviolata 
servari  volumus  omnia  eorum  privilegia  et  ecclesiasticas  libertates  :  nec 
ad  pacem  vel  concordiam  cum  papa  predicto  se  nostra  serenitas  inclinabit, 
nisi  prius  iidem  clerici  in  plenam  possessionem  omnium  bonorum  et 
restittttiaiiem  ordinis  et  honorisy  quibus  forsitan  per  eundem  privati  dxti- 
terinty  integre  reducantur. 


YI.  Pan3.  74 


582  FRIDERICI  SECUNDI  [Ahk.  1248. 


ANNO  1248.  —  INDICTIONE  6. 


vkto^        Fridericus,  Romanorum  imperator,  ad  supplicationem  Eccelini 
^'iw?r*   de  Romano ,  Guezolo  de  Prata  fideli  suo  quamdam  terram  in  Foro 

Julii  sitam  cum  pertinentiis  et  juribus  in  perpetuum  feudum 

concedit. 

(Edid.  VBBGiy  Stor.  detta  Marea  Trhrig.^  t.  II,docain., n^  89,  p.  18, ex  transfimpto 
minns  recte  ezpresso  in  collect.  Bfss.  dicta  Scotti.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Fridericus  secundus  divina 
favente  clementia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusalem  et 
Sicilie  rex.  Benemeritis  Cesarem  providere  fidelibus,  etsi  gratie  plenitudo 
suadeat,  servitiorum  quodammodo  gratitudo  compellit  ul  dum  fidelium 
grata  remunerantur  obsequia,  fiant  quasi  per  debitum  gratiora.  Per  presens 
itaque  privilegium  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  tam  presen- 
tibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes  puram  fidem  et  devotionem  sin- 
ceram  que  Gueczolus  de  Prata  dilectus  fidelis  noster  majestati  nostre 
semper  exhibuit  et  exhibere  poterit  in  fiiturum,  ad  supplicationem  quo- 

que (a)  dilecti  fidelis  nostri  cujus  fide  et  devo- 

tione  reliquis  imperii  nostri  fidelibus exemplum  tanquam 

omni  favore  dignissimus  (sic)  benignum  et  debitam  res pro 

eodem  Gueczolo  nostro  culmini  supplicavit,  de  mera  libertatis  aug.  .  .  . 

.  orve  sitam  in  Foro  Julii  cum  honore  comitatuSy  jurisdic- 

tione  et  hominum rationibuSypertinentiis  etomnibusjuri- 

bus  suis  y  sibi  et  heredibus  suis  in  perpetuum  in  fide  nostra  et  imperii 
persistentibuSySalva  in  omnibus  et  per  omnia  imperiali  justitia,  liberaliter 
in  pheudum  duximus  concedenda^m],  quam  a  nobis  tantum  et  imperio 
teneat  et  proinde  servire  nobis  et  imperio  teneatur.  Statuimus  itaque  et 

(a)  In  libro  erU a  :  verisimiliter  legendnm  EceeUni  de  Romano. 


biMCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  583 

presentis  privilegii  tenore  firmiter  inhibemus  ut  nullus  du&y  marchio, 
princepSi  comes,  yicecomes,  potestaS|  rector,  consilium  yel  commune  seu 
aliqua  persona  alta  vel  humilisy  ecclesiastica  vel  mundana,  contra  pre- 
sentis  privilegii  nostri  culminis  (a)  penam  quinquaginta  librarum  auri  pu- 
rissimi  se  incursurum  agnoscat|  [medietatem]  parti  passe  injuriam  et 

aliam  medietatem  nostre  camere  soluturus.  Ad  hujus 

gratieque  nostre  memoriam  et  robur  perpetuo  valiturum,  presens  privile- 
gium  fieri  [et  buUa  aurea(l)  tyjpario  nostre  majestatis  impressa  jussimus 
communiri. 

Cujus  rei  testes  [sunt  illjustris  re&  Sardinie  sacri  imperii  legatus  in  Ita- 
lia  generalis,dilectus  filius  noster,  [Manjfredus  marchio  Lancee,  Diopoldus 
marchio  de  Fohembruch,  magister  Petrus  de  Yinea  aule  nostre  protono- 
tarius  et  regni  Sicilie  logotheta,  Petrus  de  Calabria  marestalle  nostre 
magister,  Thadeus  de  Suessa  magne  curie  nostre  judex,  dilecti  fideles 
nostri,  et  alii  quamplures. 

Signum  domini  nostri  Friderici  secundi  imperatoris  semper  augusti 
Romanorum  Dei  gratia  invictissimi,  Hierusalem  et  Sicilie  regis. 

Acta  sunt  hec  anno  [dominice]  incarnationis  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  septimo,  [mense]  januarii,  sexte  indictionis,  imperante  do- 
mino  nostro  Friderico  II''  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore 
semper  augusto(6),  Hierusalem  regni  vicesimo  secundo,  regni  vero  Sici- 
lie  quadragesimo  nono,  feliciter.  Amen. 

Datum  apud  Yictoriam  in  obsidione  Parme,  anno,  mense  et  indictione 
predictis. 

(a)  Hic  desuot  Terba  aliqiiot. 

{b)  Deest  notatio  annorum  imperii. 


(4)  NoQ  dubitandttm  qaia  ita  sappleiidam  sit,  qaam  ia  aathenticatione  describatar  aarea 
boila  filis  serids  rabeis  et  viridibus  pendens,  scilicet  ab  uno  latere  imago  imperatoris  sedentis 
in  Ihrooo  cum  aolitis  insignibus  et  legenda ,  ab  aitero  autem  figura  ciyitatis  cum  circum- 
scriptione  :  Roma  gapdt  muiidi  rbgit  oebis  frbna  rotcndi. 


584  FRIDERICI  SECUNDI  [Aiw.  1248. 


jtefjSSrij.  *  Innocentius  papa  archipresbytero  de  Curtenova  Reginensis 
dioecesis  et  Roberto  de  Gorrigia  canonico  Reginensi  mandat  ut 
excommunicatos  denuntient  singulis  diebus  dominicis  et  festivis 
R.  quondam  priorem  Golumbari  et  hujus  prioratus  monachos 
necnon  G.  filium  Bonacursi  de  Palude  ab  eis  in  abbatem  Marolae 
electum,  qui  auctoritate  Henrici  nati  Friderici  quondam  impera- 
toris  se  in  possessionem  hujus  monasterii  intrusit. 

(Memorat.  ap.  Tiraboschi,  Memor.  $tor,  Moden,^t.\f  cod.  diplomat.,  p.  28.) 

Datum  Lugduniy  YIII  kalendas  februarii,  pontificatus  nostri  anno 
quinto. 


kSSSj'*  Fridericus ,  Romanorum  imperator,  narrat  fidelibus  suis  victo- 
riam  Friderici  nepotis  sui  apud  Taurinum,  describens  quomodo 
Mantuani  ad  pontem  Padi  ab  Henrico  filio  suo  profligati  fuerint 
et  Guelfi  e  Florentia  per  Fridericum  Albae  comitem  ejecti. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  epUt.,  lib.  II,  cap.  XL;  co)).  CQm  cod.  Bibl.  Cesar.  Paris., 
/ands  Noire^Dame^  303.) 

Ex  votiva  nostrorum  nunciatione  successuum,  qua  expectationibus 
vestris  nostra  benignitas  satisfecit,  liquido  potuerunt  vestri  sensus  acci- 
pere  quantum  nobiscum  semper  misericorditer  egerit  dextera  Regis 
regum ;  et  ut  videatis  ad  oculum  quod  hostium  nostrorum  versuta  calli- 
ditas  divinis  potius  quam  humanis  exceplionibus  oollidatur,  audite  mira- 
bilem  divine  solummodo  provisionis  eventum.  Nam  cum  marchio  Montis 
Ferrati ,  quem  grata  et  multiplex  beneficiorum  nostrorum  collatio  y  etiam 
cessante  affinitatis  nostre  linea,  qua  culmen  serenitatis  nostre  contingit. 


InoiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  585 

obsequiosum  nobis  deberet  efBcere  j  tractatibus  intervenientibus  aposto- 
licis,  Lugdunensibus  potius  quam  Mediolanensibus  proditoribus  nostris 
reconciliatione  conjunctus,  ipsorum  ac  Yercellensium  proditorum  nos-  . 
trorum  munitus  auxiliis,  civitatem  nostram  Thaurinensem  a  nostra  fideli- 
tate  seductam  proditorie  occupasset,  resistentibus  tantum  palatio  ejus- 
dem  civitatis  nostris  munito  popularibus  et  quibusdam  de  nobilibus 
civitatis  ipsius;  Fridericus  dilectus  nepos  noster^l),  quem  ad  superiores 
partes  Lombardie  pro  salubri  statu  provincie  majestas  nostra  premiserat^ 
Papiensium,  Cremonensium,  Astensium  et  Alexandrinorum,  quos  sibi  sic 
inopinatus  casus  exhibuit,  [presidiis]  comitatus,  civitatem  eandem  tan- 
quam  repente  de  celo  sonus,  impulit,  et  in  nostro  nomine  fugatis  protinus 
marchione  predicto  et  proditoribus  universis,  et  fere  ducentis  ex  ipsis 
nostro  carceri  mancipatis,  civitatem  eandem  nostro  dominio  redintegra- 
vit.  Et  vix  decendium  fluxerat  de  predictis,  quod  cum  Ferrarienses  fideles 
nostri  apud  Ravennam  de  mandato  nostro  hactenus  commorantes,  pro 
conservando  ponte  in  flumine  Padi,  quo  proditoribus  nostris  Parmensibus 
via  omnis  succursus  et  spes  munilionis  obstruitur,  de  mandato  nostro 
vocati  ad  buccam  Tallate  quam  Mantuani  rebelles  nostri  cum  Parmensi- 
bus  insimul  ad  impediendum  eorundem  fidelium  nostrorum  Ferrariensium 
transitum  palongata  munierant,  pervenissent ;  H.  illustri  rege  Sardinip 
dilecto  filio  nostro  existente  in  ripa  Padi  ad  eorum  auxilium  cum  multitu 
dine  armatorum,  immissis  securibus  eadem  palongata  succisa,  flumen 
Padi  cum  eorum  navigiis  viriliter  intraverunt,  et  proditoribus  nostris 
Mantuanis  qui  flumen  Padi  primitus  occuparant  tenui  bello  quassatis, 
quinquaginta  de  eorum  navibus  acceperunty  et  preter  necatos  in  flumine 
ac  gladio  interemptos,  trecentos  ex  hostibus  predicto  filio  nostro  assigna* 
runty  quos  in  proditorum  nostrorum  exemplum ,  ab  utraque  parte  flumi* 
nisPadi  mandavimus  suspendendos ;  ad  eundem  filium  nostrum  iterato 
majestatis  nostre  [mandato]  directo  ut  cum  Ferrariensibus  fidelibus  an- 


(4)  Sdiicet  FridericuSy  filius  HeDrici  quondam  Romanorum  regfs.  De  his  plenias  argumen 
ium  yidesis  ap.  Chranic.  de  r<6.  in  Italia  gestiiy  p.  243  et  2U. 


586  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1248. 

tedictis,  Gumanis  et  Saonensibus  (a)  quos  pro  eodem  negocio  provisio 
nostra  feceral  convenire,  ac  Cremonensibus  etiam  expertis  fidelibus  nos- 
tris,  qui  verecundum  extimant  si  se  cunctis  nostris  servitiis  non  immis- 
cent,  ad  construendum  et  optime  muniendum  pontem  eumdem  cum  stre- 
nuitate  procedat,  omni  sublato  dubitationis  obstaculo,  et  plene  paratis 
singulis  ad  id  faciendum  opportunis.  Post  emissum  vero  nostre  majestatis 
edictum  de  premissis  vobis  ad  gaudium  describendis,  literas  Friderici 
comitis  Albe  dilecti  filii  nostri  recepimus,  continentes  qualiter  in  virtute 
Dei  et  nostre  felicitate  fortune  partem  Guelphorum  Florentie,  cui  dudum 
nostra  majestas  pepercerat,  cum  juste  ad  ipsius  exterminium  procedere 
potuisset,  que  velut  familiaris  et  pestilentis  cardinalis  Octaviani  tracta- 
tibus  exposita,  Bononiensibus  nostris  proditoribus  advocatis,  civitatem 
Florentie  per  intestinum  bellum  nobis  subtrahere  intendebat,  fidelium 
nostrorum  assistentibus  sibi  sufiragiis  debellavit,  et  nonnullis  captis, 
quosdam  de  civitate  ipsa  violenter  ejecit  (1).  Ex  quo  totius  provincie  sta- 
tus  in  melius  sine  dubitatione  dirigitur,  et  fidelium  animi  ad  fidelitatem 
nostram  fortius  roborantur.  Hec  igitur  letabunde  nostre  serenitatis  xenia 
fidelitas  vestra  gaudenter  accipiat,  indubitanter  expectans  quod  qui  dedit 
nobis  hactenus  feliciter  currere  per  summum  spacium ,  in  proximo  bra- 
vium  gratiose  largietur. 


^SSSK]''  Fridericus,  Romanorum  imperator,  Florentinis  gratulatur  quod 
in  gratiam  suam  redierint,  mandans  ut  obediant  filio  suo ,  Fride- 
rico  de  Antiochia,  quem  eis  in  potestatem  mittit  quasi  imagina- 
rium  personae  suae. 

(a)  In  impresso  Saeoiensibug^  male. 

(4)  t  kaleodas  febniarii  (42i8)  Frederi^  filius  Frederici  imperatoris  iatravit  Florentiam, 
maxime  parte  Gaelforum  fugata  etipsorum  turribus  et  palatiis  fimditus  OTersis.  Ofntaar.  Smunse^ 
ap.  OzAiiAM,  DocummtSf  p.  495  et  suiT. 


Imdict.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATIGA.  587 

(Edit.  in  Petri  de  Ftn.  episL,  lib.  III,  cap.  IX;  coll.  CQm  codicib.  Bibl.  Gesar. 
Pari8.,,/biub  Noire-Dame^  n*  202,  et/andi  Sam^Gemurin  Harhn/j  n^  455.) 

Speciali  quadam  inter  tot  et  tanta  negocionim  genera ,  quibus  pectori 
nostro  continue  materia  cogitationis  inrunditur,  soUicita  meditatione  pen- 
samus  qualiter  sopitis  quibuslibet  inter  vos  preterite  dissensionis  errori- 
bus,  pax  et  justicia  in  vobis  nova  quodammodo  plantatione  succrescat; 
qualiter  etiam  voluntatis  vestre  tam  prompte  devotio ,  que  quicquid  sibi 
litigii  sinistre  dudum  causa  superstitionis  adduxerat,  judicio  nostre  provi- 
sionis  exposuit  et  in  libra  Gesaree  definitionis  appendit,  in  gratie  nostre 
gremio  pocula  favoris  inveniat,  et  familiaris  aspectus  nostri  singulari  pri- 
vilegio  potiatur.  Ecce  igitur  dilectum  filium  nostrum  Fridericum  de  An- 
tiochia,  ad  civitetis  vestre  regimen  cujus  inter  omnes  civitates  Italie 
pervigil  nos  cura  sollicitat ,  et  gratie  nostre  sibi  plcnitudinem  specialius 
acquisivit  y  diligenli  consideratione  prehabita,  providimus  destinandum. 
Ex  quo  manifestis  profecto  patet  indiciis  et  probabilibus  ostenditur  ar- 
gumentis  quante  vos  imperialis  autoritas  dilectionis  singularitate  prospi- 
ciat|  et  quam  sinceri  quamque  teneri  specialitate  favoris  statum  vestnim 
pacificum  amplectemur,  dum  humanitetis  nostre  clementiam  per  eviden- 
tiora  signa  videntibus  ostendi  non  posse  videamus  lucidius,  quam  si  fiiium 
nostrum  ad  vos  tanquam  imaginarium  nostre  presentie  destinemus.  Fuit 
hec  siquidem  salubris  et  cauta  provisio ,  ut  dum  os  de  ossibus  et  caro  de 
came  nostra  transmittilur,  persona  nostra  per  eum  inter  vos  famiiiariter 
presenteta,  sic  civitetis  vestre  regimini  presit  ut  prosit,  vos  in  bono  statu 
protegat  et  tranquillo  conservet,  et  justicie  copiam,  quam  singulis  propi- 
nari  precepimus,  petentibus  subministret,  et  fidelis  nobis  ac  devota  Flo- 
rentia  tam  grati  rectoris,  tam  utiiis  refloreat  novitate,  quem  non  solum 
potestetey  quam  ceteris  ofBcialibus  imperialis  impartitur  autoritas,  volu- 
mus  esse  contentum ;  sed  ut  in  facinorosos  et  segniter  seu  contumaciter 
se  gerentes  liberius  animadvertere  valeat ,  sibi  concedimus  vices  nostras. 
Yos  igitur  pure  fidei  et  syncere  devotionis  alumni,  presentibus  nostre  se- 
renitetis  apicibus  animati,  quos  irrequisitos  libenter  id  facere  pro  certo 
confidimus,  patris  in  filio  presentiam  figurantes,  ipsum  quasi  familiaris 


588  PRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

dilectionis  eximium  pignuSi  libenter  et  devote  suscipite;  et  sibi,  velut  in 
quem  transfundimus  nostre  plenitudinem  potestatis,  in  omnibus  tanquam 
persone  nostre  promptis  affectibus  et  hilariter  obedite,  ut  devotionis  vestre 
constantiam  liberalitatis  auguste  provisio,  que  servitia  novit  remunerare 
fidelium,  dignis  proinde  commendationis  laudibus  prosequatur;  pro  firmo 
scituri  quod  obedientie  signa ,  que  sibi  devotio  vestra  monstraverit,  equo 
favore  gratie  prosequemur,  ac  si  persone  nostre  specialiter  monstraretis. 
Et  si  forte,  quod  omnino  non  credimus,  contra  eum  quisquam  indevotio- 
nis  calcaneum  elevaret,  transgressores  hujusmodi  acerbiori  judicio  prose- 
quemur,  quam  si  etiam  in  personam  nostram  hec  alicujus  vel  aliquorom 
temeritas  attentaret. 


fibrovio. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  praecipit  ut  Catanensis 
ecclesiae  bona  in  indicem  exactissime  referantur  eorumque  des- 
criptio  publicis  tabulis  mandetur. 

(Memorat.  ap.  Amico,  Catana  illuitrata,  t.  II,  p.  75.) 

Datum y  anno  dominice  incamationis  H.  CC.  XLVII , 

mense  februariOi  indictione  YI. 


[Cfrea 
robraarium.) 


Litterae  ad  Fridericum  imperatorem  ejusdemque  imperatoris 
responsa  super  liberatione  vel  excontro  captivorum  apud  Parmam 
in  carceribus  inclusorum. 

I 

(Inedit.  ex  codicib.  Bibl.  imivers.  LeipzJc.y  n^"  136S,  fol.  53  (61)  recto,  cd  Bibf. 
reg.  Berolfn.,  n^  188,  fol.  48  verso.  Qaae  ad  rem  nostram  pertinent,  Nperra* 
caneis  omissi»,  tantomnodo  abibenda  oeDsennu.) 


InHcr.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  580 

Infandam  sed  plus  nephandam  tyrannidem  quam  perfidia  seva  Parmen- 
sinm  in  nos  exercnit  hiis  diebus ,  in  arca  nostri  pectoris  recondere  ne- 
qnenntes  quin  ejus  violentia  silentium  rumpat  el  reseret  ostium  labiorum, 
celsitndini  vestre  presenti  programmate  declaramus  quod  cum  vir  nobilis 
dominus  marchio(a)  Parmenses  illos  quos  pridem  ex  campestri  conflictn 
Martis  equum  judicium  vestro  carceri  relegavit,  ad  ejusdem  ereptionis 
{sie  in  dtwbus)  salutem  faceret  cohercerii  commune  Parme  seu  consilio 
fatno  seu  solo  spiritu  rabido  seu  concurrentibus  hiis  duobuS|  captivos 
omnes  Parme  repertos,  tam  eos  qui  quondam  pro  suorum  redemptione 
fuerant  distributi  quam  ceteros  pauperes  et  egenos  qui  suis  penatibus 
remanserant  apud  eoS|  more  fecis  invegete  ac  putretudinis  in  sentina,  in 
qnadam  cavea  sub  pallatio  suo  constructa  velut  porcos  inclusit,  sperans 
eosdem  suos  inclitos  quidem  et  strenuos  viros  aleviandos  fore  pro  nobis 
tam  vilibus  et  perpaucis,  non  pensato  quodunus  ad  mille  non  sufficit  nec 
formice  magnis  elephantibus  comparantur.  Sicque  quorumdam  suorum 
camificum  nos  in  manibus  tradidit  affUgendos,  qui  cibo  nobis  potuque 
prohibitis  cunctisque  necessariis  interdictis,  tum  tenebris  et  clausura, 
tnm  fame  ac  etiam  siti.  .....  ita  nos  crudeliter  afiecenmt  quod  ex* 

tinctis  ex  toto  quamplurimis,  viventes  sumus  non  modicum  a  formis  ho* 

minum  deformati Redemptionem  mittite  servis 

vestris ;  reddite,  reddite  pro  fidelibus  infideles  secundum  eumdem  nume- 
rum  et  equivalentiam  personarum.  Solebant  enim  Romani  majoresi  etc. 

In  enmdem  sensumi  licet  sub  diversis  verbiS|  adest  altera  de  re  eadem 
captivomm  Parmensium  ad  imperatorem  epistola  in  eisdem  codicibus, 
Leipzicensiy  fol.  60  (69)  recto;  BeroIinensi|  foK  47  recto. 


II 

(Inedit.  ex  oodidbiu  praelaadatis  Leipzic.y  n''  iseSy  foL  9  (13)  rectOy  et  Bero- 
lin.,  n?  188,  fol.  48  recto,  cum  hac  rubrica:  lUorumprecn  a  domino  impenUore 
minkne  admiUunhir  qui  exeotUrum  ah  eodem  dominoimperatorepetierant  Par^ 
mefUftim  captivorum.) 


(a)  Forsitan  marekio  Landa. 


590  FRIDERICI  SECDNDI  [An.  1248. 

[FridericaSy  etc.]  litteFas  vestras  solita  benignitate  recepimQS  ab  excel- 
lentia  nostra  suppliciter  exigentes  qnatinns  pro  iiberandis  qnibnsdam  ex 
concivibns  vestris  fidelibns  nostris,  qni  tempore  snbite  rebeUionis  Plar* 
mensinm  Parme  capti  snnt  et  carceri  detinentnri  excontmm  oompetens 
de  captivis  eomm  quos  noster  carcer  inclndityooncedere  benignius  dignar 
remur.  Nos  autem  qui  fidem  vestram  continnatis  experimnr  obseqmis 
fmctuosami  supplicationes  vestras  admisissemns  et  meritOi  velut  qui  ma- 
nibus  tractari  nocentium  pati  non  possumus  innocentes  et  carceris  snbire 
martyrium  quibus  retributionis  augeri  premia  meraerant.  Restitit  tamen 
voluntati  nostre  necessitas,  que  manifestum  et  comnne  commodnm  dif- 
ferre  seu  impedire  quodammodo  ex  hujnsmodi  mutue  liberationis  initio 
videbatur.  Gum  enim  ex  captivis  Parmensium  quos  ad  indidnm  finalis 
victorie  belli  nobis  primitie  pretulerant|  civitatem  eamdem  sicnt  aliqni- 
bus  opinamur  indiciis,  ad  nostram  credamus  dominium  revocare,  si  ex* 
contra  hujusmodi  pro  voto  supplicantium  fierent,  per  commodi  particula*- 
ris  initium  boni  generalis  utilitas,  quod  vos  velle  non  credimusi  toUeretur. 
Hiis  itaque  attentis ,  egre  ferre  non  decet  vestra  fidelitas  si  supplica- 
tiones  vestras  ad  presens  in  premissis  non  duximus  admittendas.  Geterum 
si  ex  captivis  aliis  per  excontrum  hujusmodi  devotio  vestra  petierit, 
quanto  sine  negocioram  conmiunium  evidenti  periculo  sustinere  poteri* 
mus,  petitioni  vestre  nostra  serenitas  condescendet. 

III 

(Edit.  ap.  Petri  de  Vm.  epuL,  lib.  m,  cap.  LIII.) 

[Fridericus,  etc.]  Fidem  solitam  et  devotionem  evidentem,  quam  ab 
experto  in  nostris  servitiis  te  habuisse  incessanter  et  habere  cognovimns, 
merito  commendantes,  ad  futura  cuimini  nostro  commendanda  obsequia 
animare  sic  te  volumus  cum  affectu ,  ut  tam  de  preteritis  gratis  servitiis 
quam  de  futuris  tue  devotionis  studium  hilariter  dignis  retributionibus 
compensemus.  Super  liberatione  vero  filii  tuiy  qui  pro  fide  majestatis 
nostre  servanda ,  cum  quibusdam  aliis  nostris  fidelibus  captus  detinetur 
in  Parmai  pro  quo  liberando  cuhnini  nostro  hnmiUter  suppUcastiy  adre 


Imer.  6.]  HISTORIA  DrPLOMATICA.  501 

te  it)Iimnis  qnod  cam  flimum  prDpoeitnm  babeamns  eaiHlem  filimn  tmim 
61  afioe  fideles  nostros  per  ParmenBe»  proditores  nostros  detentoe  in 
prondmo  liberarei  sic  e  vestigio  pro  ejusdem  filii  tni  liberatione  favorabi- 
filer  intendannsy  aicat  de  reliqno  aliOi  quem  cbariorem  nobie  exislere 
rapQfamns. 


Potestaa,  militea  ek  pqsmlna  Pannensis  potestati,  militibos  et  ^^^SS^ 
popolo  Mediolaneosf  nuntiaDt  qnomodo,  Fridmci  impmitoris  co^ 
fms  derictis,  eom  ab  obsidione  nrbis  snae  rqi^nlerint,  precantni^ 
qoe  nt  ad  snnm  anxilinm  sine  mora  acoedant,  eum  in  ria  quam 
Dens  apenrit  ulterius  procedere  velint. 

(Httt  wf.  Mm.  PiknB^  OtL  maf.  Amgl&r.,  Adittn^  p.  i07.) 

Strenuis  et  prudentibus  viris  domino  Bonefado  de  SaL  . . .  potestati, 
militibus  et  populo  Mediolanensi^  Pbilippus  Yicedominus  potestas,  militas 
et  populus  Parmensis  salutem  cum  gloria  et  honore.  Laudes  retribuimus 
Deo  Patri  Filioque  suo  Domino  nostro  Jesu  Christo  et  Spiritui  Sancto  trino 
Deo  et  uni  majestati  et  Yii^iini  gloriose  que  nou  propter  nostrorum  exi^ 
gentiam  meritorum,  sed  propter  suam  clementissimam  pietatem  civitatem 
nostram  protegit  et  dafendity  regit,  visitat  et  gubematy  sicut  manifeste 
conspicimus  in  victoria  triumphali  quam  die  martis  duodecimo  februarii 
exeunUs  (1 )  coutulit  nobis  Deus  sue  genitricis  interventu.  Quamvis  enim 
mille  quingenti  de  nostris  ivissent  inter  Golomum  et  Bersellum,  et  prete- 

lea  due  porte  in  integram »  .  .  et  iile  seviens  draca  qui 

per  tantum  temporis  obsederat  terram  nostram,  uos  omnino  crederet  d^ 
glutire,  jam  extra  sua  moenia  cunctis  militum  et  peditum  suoram  agmini- 
bus  ordinatiSy  nos  invocato  Dei  auxilio  et  Yirginis  gloriose,  ceraentes 


(I)  Octavo  deciiiio  die  febmari],  dum  foerit  hic  annus  bisseztilis. 


592  "*  FRIQERICI  SECUNDI  [Ami.  1248. 

quod  potens  est  Deus  deponere  superbos  et  humiles  exaltare ,  protinus 
exivimus  contra  ipsos  populus  et  milites  universi|  nequaquam  nostra  ves- 
tigia  retardantes  quoad  usque  dimicantes  junximus  nos  cum  eis,  prece- 
dente  vexilio  cum  forma  Yirginis  pretiose  cujus  regebamur  semita  et  du- 
catu.  Et  quamvis  duriter  a  principio  restitissent,  nos  tamen  invalescentes 
durius  in  eosdem  confregimus,  contrivimus  et  prostravimus  ipsos  omnes. 
Et  descendens  impius  Fredericus  per  subterfugia  tanquam  latro,  dimisit 
suos  et  spolia  sua  prorsus  ex  quibus  tria  millia  cepimus  et  plures.  Gepi- 
mus  quoque  carrochium  Cremonensium.  Cepimus  etiam  menia  que  fecerat 
et  omnia  castra  sua  cepimus  et  habemus  onmia  sua  que  habebat.  Interfe- 
cimus  quoque  Tbadeum  judicem  suum,  cubicularios  et  camerarios  onmes, 
nostros  etiam  banneratos ;  de  suis  militibus  et  populo  interfecimus  ultra 
mille  quingentosy  preter  subversos  equorum  pedibus  et  ruina,  quos  pre 
multitudine  describere  non  potuimus.  Alios  autem  de  suis  fugavimus 
usquequaque.  Tandem  in  civitatem  regressi  cum  Dei  laudibus  et  honore 
nostre  disposuimus  negotia  civitatis,  confidentes  in  illo  qui  est  vera  salus 
omnium  atque  virtus,  quod  contritis  brachiis  impiorum  amodo  nos  et 
nostri  pace  perpetua  potiemur.  Et  hec  vobis  ad  gaudium  intimamus,  mag- 
nificentiam  vestram  deposcentes  quatenus  omnes  universaliter  in  nostrum 
auxilium  et  succursum,mora  sublata  qualibet^cum  carrochio  vestro  acce- 
datisy  quia  cum  Deus  aperuerit  nobis  viam,  procedere  volumus  per  ipsam 
festinanterut  recuperemus  continuo  burgum  Sancti  Domnini  et  Bersellum 
et  alias  terras  nostras,  capientesque  navigium  Crempnense  et  inimicos 
nostros  et  vestros,  deleamus  eos  de  libro  viventium.  ToUite  moras  omnes, 
viri  prudentissimi  et  constantes,  quia  post  Deum  et  beatam  Yirginem 
triumphi  nostri  vos  auctores  et  participes  reputamus.  Et  sciatis  quod  com- 
busta  terra  dicti  et  maledicti  Frederici ,  habemus  omnes  quos  de  nostris 
et  Placentinis  in  vinculis  detinuerat.  Yalete,  nunciate  hec  amicis  nostris 
^t  vestris  ut  pateant  omnibus  Christi  amicis.  Yalete. 


InxGT.  6.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  593 


Fridericus  de  Antiochia,  imperii  in  Tuscia  vicarius  generalis,   ^h^S^, 
yigove  concessionis  et  mandati  imperatoris  patris  sui,  Gonlatum 
filium  Acapti  de  Gortona  publicum  tabellionem  in  imperio  statuit. 

(Edit.  in  EpiitoL  Franc.  BonainU,  ap.  Areh.  stor.  italian.j  append.,  n^  12,  p.  466, 
ex  regbt.  yeter.  coaetan.  notar.  Grescentii  in  arch.  comm.  Corton.,f.  96  recto. 
—  ColL  cnm  cod.  S.  Emmer.  in  Bibl.  reg.  Monac,  E.  LXn,  lib.  IV,  73,  ubi 
vero  desnnt  tabelliooiB  nomen  et  notae  chronologicae.) 

Fridericus  de  Antiochia,  domini  imperatoris  filius,sacri  imperii  inTuscia 
et  ab  Amelia  usque  Gornetum  et  per  totam  maritimam  vicarius  generalis. 
Per  presens  scriptum  notum  fieri  volumus  universis  imperii  fidelibus  tam 
presentibus  quam  futuris  quod  a  domino  serenissimo  patre  nostro  sacras 
recepimus  litteras  in  hac  forma  :  Fridericus  Dei  gratia,  etc.,  diiecto  filio 
suo  Friderico  de  Antiochia,  etc.  Fidelium  nostrorum  jurisdictionis  tue,  etc. 
(Vide  supra  documentum,  p.  432.)  Unde  nos  confidentes  de  fide  et  devo- 
tione  Gonlati  filii  Acapti  de  Cortona,  fidelis  imperii,  recepto  prius  ab  ipso 
fidelitatis  et  officiijuramentOypredictaimperiali  auctoritate  qua  fungimur 
ipsum  publicum  tabellionem  in  imperio  duximus  statuendum,ut  de  cetero 
predictum  officium  ad  lionorem  et  fidelitatem  imperatoris  serenissimi 
patris  nostri  et  suorum  heredum  fideliter  debeat(a)  ubique  per  imperium 
exercere ,  mandantes  imperiali  auctoritate  qua  fungimur  quatenus  nuUus 
sit  qui  eumdem  Gonlatum  super  ipso  officio  impediat  de  cetero  vel  moles- 
tet;  quod  qui  facere  presumpserity  indignationem  imperialis  culminis  se 
noverit  incursumm.  Ad  hujus  autem  rei  memoriam  et  stabilem  firmita- 
tem,  presens  scriptum  exinde  fieri  et  sigillo  nostro  pendenti  jussimus 
communiri. 

Datum  Florentie ,  anno  dominice  incamationis  M.  CC.  XXXX.  Ylly 
XXI  febraariiy  sexte  indictionis. 

(a)  In  cod.  Monac.,  Ueeai  ei. 


[Febrattio 
«itimte.] 


6M  rftlDERICI  SECVIBDI  [An.  IM. 

Extant  in  eodem  registro,  foL  97  recto-verso,  duae  aliae  tabeUionim 
institutiones  ab  eodem  Friderico  de  Antiochia  factae;  quasi  com  sunilis 
formulae  sint,  transcribere  denuo  supervacaneum  duximus  :  una  tem- 
pore  praecedensi  scilicet  r  Datnm  Gortone,  m  octobris,  quinte  indic* 
tionis  (id  est  anno  1246);  altera  vero  posterior  :  Datum  Florentie, 
anno  dominice  incamationis  M.  CC.  XXXX.  YIII ,  Xm  augusti,  sexte 
indictionis. 


FridericuS)  Romanorum  imperator,  r^ni  ofiBcialibns  soibit 
quomodo  castra  sua  ante  Parmam  fuerint  ab  hostibus  incensa , 
monetque  ne  falsis  credant  rumoribus  neque  litteris  bulla  aurea 
Yd  sigillo.regm  quae  perdidit  signatis  fidem  adhibeant. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  epiti.^  lib.  11,  cap.  XU;  coU.  eom  ood.  Parb.,  Jimdg 
Noire-Dame,  20),  et  tribus  tam  Hus.  Britann.,  tom  Blbl.  Oxonfoub  eodf- 
ciinis.) 

FridericuSy  etc.  Etsi  volaliys  fome  prc^rietas,  que  solet  in  pcosperis 
yera  loquadtatis  argumenta  minuere^  et  in  adversitatis  turbiae  sumptis 
Tiribus  eundo  fictilibus ,  preter  veritatis  judicia  sue  probationis  findNnas 
dilatare,  nuper  de  nostris  processibus  diversis  forsan  discussa  relalibuSy 
vestris  audUibus  aliquid  presentarit,  ne  tamen  aliter  quam  rerum  ordo 
se  habeat,  adversariorum  nostrorum  adulteris  fulta  mendaciis^  sinistri 
easus  quicquam  vel  enorme  de  nobis  precurrens  adduxmt;  ecoe  nudam 
veritatis  indaginem  eomm  que  nobis  noviter  cont^erunt  tenere  prese&- 
tinm  vobis  amieabiliter  referimus.  Pridem  siquidem  dum  Parmensinm 
nostrorum  rebellium  proterva  temeritaS|  quam  per  instantis  d)sidiOBis 
eOLcidium  nostra  serenitas  ad  extrema  deduxerat^  tenuis  sf^ritus  vegetata 
suffragio  laboraret  in  ultimiS|  volens  in  fbirtune  dubie  manibua  extemis 
ponere  causam  suam  que  desperare  interius  necessario  cogebatury  trac- 
tato  cum  aliquibus  exulibus  civitatis  ipsius  quodam  fraudnlente  madiina- 


iMcr.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  595 

tioiiiB  mvolncro,  cam  resistentie  sibi  fiducia  vel  resistendi  materia  mm 
sobessety  temporis  etiam  habilitate  captata  quo  partem  gentis  nostre  ad 
fhbricationem  pontie  cujusdam  in  Pado,  per  quem  aque  nobis  servabatur 
dominiumy  miseramus;  die  martis  XVni  presentis  mensis  februarii  ber* 
raerios(a)  qnosdamy  ut  ad  eorum  persecutionem  gentem  nostram  adyer- 
terent,  calUde  premiserunt.  Sed  dum  fideles  nostroBy  quos  virtutis  interius 
animositaB  acoenderat  et  in  similibus  expertos  jam  pluries  fortune  placi<- 
ditas  animaraty  ad  reprimendam  hujusmodi  rebellium  pusillanimitatis 
andadam ,  ineruies  et  unanimes  ex.tra  castrorum  nostrorum  limites  casus 
tam  sabitus  eduxisset ,  accidit  quod  prius  quam  ad  defensionem  qommo- 
dam  dvitatis  Yictorie  quam  ibidem  statio  nostra  firmaverat,  fideles  nostri 
regredi  potoissent,  et  rebellium  eorundem  incauta  presumptio,  quam 
emlumy  ut  diximus,  occulta  proditio  vitiabat(6),  castra  nostra  cum  rebus 
ifaidem  halntis  ignis  incendio  concremarunt.  Nos  autem,  quos  eventns 
hujusmodi  repentina  propulsatione  commovit ,  ut  via  nobis  aliunde  libe- 
rior  ad  offensionem  eorundem  rebellium  preberetur,  per  illius  gratiam 
qui  continuato  suffragio  tuetur  imperium,salubriter  cum  tota  gente  nostra 
eodem  die  martis  Cremonam  advenimusi  ubi  per  triduum  tam  Cremo- 
nensium  quam  Papiensium  aliorumque  nostrorum  fidelium  robore  con- 
corditer  adunato  j  statim  castra  nostra  in  obsidione  Parmensium  ex  alia 
parte  duximus  repetenda.  Ubi  eorum  proterviam  multo  arctius  solito  te- 
nentes  obsessami  in  Dei  virtute  confidimuS|  et  de  fortune  solite  que  solet 
gratius  arridere  dum  provocat|  prosperitate  speramus  quod  cum  nostra 
per  id  nostrorumque  fidelium  ardentius  sint  accensa  precordia,  de  rebel- 
libus  ipsis  in  proximo  vota  nostra  infallibiliter  attingemus,  Unum  verun- 
tamen  notitiam  vestram  non  lateat ,  quod  sic  nos  dimittere  fortuna  non 
voluit  sue  felicitatis  expertes,  quin  post  eundem  diem  martis,  quo  se  per- 
versitatis  casus  immiscuit ,  proximo  sequenti  die  dominico  nos  ex  parte 
altera  marte  gratifico  demulceret.  Cum  enim  Henricus  illustris  rex  Sardi- 
nie,  sacri  imperii  in  Italia  generalis  legatus,  dilectus  filius  noster,  Padi 
dominiumi  quod  victoria  nobis  de  hostibus  prisca  tribuerat,  possideret, 

(a)  In  impmso  BemeHas,  male.  Ad  fidem  Oxoniensis  codids  correximas. 
{t)  Ibi  qaaedam  deesse  videntar. 


596  FRIDERICI  SECDNDI  [Ami.  1248. 

naves  omnes  Mantuanonim  rebelliumi  quas  in  frivolum  Parme  subsidium 
congregarant,  potentie  nostre  virtute  sufiiiltus  potenter  aggrediens,  eos 
viriliter  expugnavit,  ita  quod  centum  de  navibus  inter  parvas  et  magnas 
incastellatasy  et  trecenti  de  dictis  rebeIlibuS|  quos  in  navibus  spes  fallax 
incluseraty  preter  peremptos  gladio  et  aqua  submersos ,  quorum  non  est 
numeruS)  in  captionis  parata  retia,  que  declinare  fiiga  non  potuit,  mise* 
rabiliter  inciderunt.  Et  sic  eorum  navali  sublato  presidio,  integre  Padi 
dominium  obtinemus.  Sane  cum  in  castrorum  nostrorum  combnstione 
quam  diximus,  camera  nostra  cum  auree  bulle  typario  et  regni  nostri 
sigillo  perdita  et  amissa  fuerit,  propter  quod  adversariorum  nostrorum 
per  casum  tam  horridum  effirenata  superbia,  que  caussam  nostram  hacte* 
nus  rebus  semper  veritate  carentibus  obfuscavit,  per  typarii  copiam  et 
sigilliy  multa ,  sicut  credimuSi  in  honoris  nostri  dispendium  falsa  machi- 
natione  confingety  devotionem  vestram  requirimus,  et  vobis  districte 
mandamus  quatenus  si  predictorum  bulle  auree  vel  sigilli  munite  signa- 
culis  ad  vos  alique  litere  sub  nostri  nominis  titulo  pervenirent ,  fidem  eis 
stabilem  vestre  mentis  constantiam,  cum  fidei  robore  careant|  adhibere 
cujusquam  suggestio  non  seducat. 


[jjj^»         Fridericus,  Romanorum  imperator,  notum  facit  principibus 
et  universis  fidelibus  suis  quomodo  fuerit  debellatus  anteParmam. 

(Edit  in  Petri  de  Vin.  epist,j  lib.  11,  cap.  Y ;  nimc  coli.  cam  codidb.  Bibl.  Gesar. 
Pari8.,ybfub  Sami^Germam  Harlay^  n^  465,  e^fondt  Notre-Damef  n**  202.) 

Ne  fama  preambula  sub  incerto  discurrens  animum  vestrum  in  contrario 
eventu  relatione  veritati  contraria  valeatperturbare,  facti  veritatem  per 
ordinem  presentium  serie  duximus  declarandam.  Cum  enim  post  captum 
et  destructum  pontem  per  Mantuanos  et  Ferrarienses  infideles  nostroS| 
per  nostros  apud  Pei^amum(a)  cum  multo  labore  ac  studio  fabricatum, 

(a)  Sic  in  omnibas;  legeDdum  vero  ajpud  Bertellum, 


IxDiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  597 

iidem  Mantuani  et  Ferrarienses  infideles  nostri  per  alveum  Padi  cum 
multitudine  navium  discurrerent,  et  Parmensibus  proditoribus  nostris, 
quosy  impedito  eis  per  predictum  pontem  navali  subsidio,  jam  fere  adjec- 
tione  non  modica  rerum  necessariarum  indigentia  cohartarat,  victualia  et 
alia  necessaria  copiosius  ministrarent;  considerato  quod  nisi  reparato  et 
bene  munito  ponte,  viam  per  Padum  omnibus  modis  navibus  claudere- 
mus,  nos  in  obsidione  Parme  moram  inutiliter  traheremus,  pontem  in  qua- 
9am  strictura  Padi,  captis  prius  super  Padum  per  Ravennates  et  Mutinen- 
ses  fideles  nostros  circiter  centum  hostium  nostrorum  navibus,  una  cum 
hominibus,  armis,  victualibus,  et  omnibus  contentis  in  eis,  non  sine 
magnis  laboribus  et  expensis  fecimus  fabricari.  Ponte  quoque  ipso  fossa- 
tis  et  propugnaculis  ac  strenuis  defensionibus  omnibusque  necessariis 
sic  munito,  quod  nullo  poterat  hostium  ingenio  vel  viribus  occupari,  Par- 
menses  videntes  per  completum  pontem  optimeque  munitum,  sibi  navalis 
subsidii  in  quo  defendebantur  maxime  spem  ademptam,  quadam  die 
tanquam  de  vita  desperati,  in  animorum  rabiem  incidentes,  elegerunt  vei 
per  pugnam  succumbere,  vel  favente  eis  prosperiori  fortuna  de  nostris 
manibus  liberari.Adinstantiam(a)  quorundamParmensium,quinobiscum 

Yictorie  in  specie  fidelium  proditorie  morabantur,  de  Parma  die 

tam  milites  quam  populares  communiter  exeuntes  ad  Yic- 

toriam,  per  insultum  circa  horam  tertiam  locum  ipsum  fuerunt  aggressi, 
et  antequam  nobis  ac  fidelibife  nostris  hujusmodi  proditionis  ignaris  dare- 
tur  ad  arma  spacium  redeundi ,  totum  iocum  ipsum  globi  ignei  undique 
occuparunt,  quibusdam  rebus  et  vectigalibus  nostris  datis  in  manibus  hos- 
tium  in  direptionem  et  predam.  In  persona  vero  nostra,  per  gratiam  Re- 
demptoris  nostri,  cum  multis  fidelibus  nostris  salvi  evasimus,  quibusdam 
pauperibus  et  levibus  personis,  quas  fiige  presidium  salvare  non  potuit, 
in  captivitate  deductis  aut  per  manus  hostium  trucidatis  .  .  .  .  ^  .  .  . 
(Gaetera  desunt.) 

(a)  In  codicibns  ad  insiruetum. 


YL  PanS.  76 


598  FRIDERICI  SECUNDl  [Awn.  1248. 


[Maitio.] 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  lohanm  Turdo  de  Messana 
scribit  consolando  eum  de  morte  filii  occisi  in  expugnatione 
Victoriae, 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  efuL^  lib.  IV,  cap.  lY,  et  ap.  Mabtehe  et  Doraiid, 
Ampliisim.  collect.^  t.  II,  p.  1217,  ubi  perperam  regl  Conrado  addieitar  epi- 
stola;  niiDc  coU.  CDni  variis  Bibl.  Cesar.  Paris.  codicibus.  In  cod.  Mediomont 
bibl.  ap.  S.  Th.  Phillipps  titulus  ita  ezaratur :  c  Frideneut  duci  Spoleiano  de 
morteJUH  n»  in  eomhutione  Vietorie.  b) 

Lugubrem  Petri  filii  tui  casum,  vulgaris  fame  fortasse  velocitate  pre- 
cognitum ,  cujus  doloris  aculeus  prius  dominica  pectora  transiens  quam 
patema,  fecit  in  nobis  quantum  licuit  et  decuit  stationem,  infesto  tibi  stylo 
describimus.  Et  licet  ejusdem  obitus  nos  in  ejusdem  obsequionim  sub- 
tractione  turbaverit,  et  te,  sicut  firmiter  credimus,  in  carnis  decisione 
medullitus  venabulo  quodam  inopinato  percutiat;  si  modus  taroen  et  qua- 
litas  mortis  attenditur,  consolationis  remediuro,  quod  nos  jaro  exinde  pro- 
babili  ratione  concepimus,  locum  grandem  invenire  firmiter  opinamur  in 
patre.  Dum  enim  idem  filius  tuus  camere  nostre  servitiis  assiduus  et 
obsequiosus  insisteret,  in  combustione  castrorum  nostrorum  Yictorie,  ubi 
eum  forte  potuerat  a  rebellium  nostrorum  manibus  fuga  subducere,  devo- 
tionis  firma  constantia,  que  vix  cadere  consuevit  in  juvenem ,  gladii  su- 
perante  terrorem ,  cruenta  maluit  morte  succumbere  quam  dimissis  aule 
nostre  servitiis,  saluti  proprie  sibi  per  absentationis  subsidium  providere. 
Ex  hac  igitur  quam  diximus  causa,  precipua  doloribus  tuis  consolationis 
unguenta  porrigentes,  tibi  mandamus  ut  cum  ejusdem  filii  tui  defuncti 
vivat  in  noslri  cordis  scrinio,  etiam  came  deficiente,  mefnoria,  et  turpe 
sit  in  prudente  viro  consolationis  remedium  prestare  lassitudo  (sic)  mo- 
dum  fundendis  lacrymis  adponere  studeas,  et  causam  in  nobis  consolalio- 
nis  assiunas,  etc.  (1  )• 

(1)  De  eodem  Turdo  de  Messana,  si  huic  viro  haec  epistola  revera  missa  faerit,  agitur  in 


^ 


laiuicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  599 


In  proximis  kalendis  martii  imperator  congregatis  suis  militi-  o^^-^ 
bus  • . .  intravit  Burgum  Sancti  Domnini  et  die  IV  mensis  ejusdem 
castrum  Medaxane  cepit  et  combuxit,  et  locum  de  Bercedo  guar- 
nivit . . .  Die  veneris  XII  exeunte  martio  imperator  collecta  militia 
sua  in  locum  ubi  fuerat  Victoria  equitavit.  Deinde  versus  Ber- 
cedum  equitavit,  devastando  per  illas  partes  . . .  et  dato  comeato 
Papiensibus  et  Pergamensibus  equitavit  Cremonam.  Chronic.  de 
reb.  xnltaL  gesL^  p.  217. 


Innocentius  papa  Brixienses  hortatur  ut  devicto  ante  Parmam    tMartio.) 
Friderico  non  obdormiant,  sed  viriliter  assurgant  in  defensionem 


aliis  imperatoris  littens  quas  inter  Peifi  de  Ftn.  episiolas,  lib.  V,  cap.  CXXXI,  impressas 
qaoque  reperimus,  et  sequuntur  :  «  Fridericus,  etc.,  secreto  Sidlie,  etc.  Fidelium  nostrorum 
etema  memoria,  nostro  recondita  pectore,  quanquam  natura  suum  officium  exequente,  per  solu- 
tionem  debiti  camis  ab  obsequiis  devotionis  nostre  quiescat;  ex  foate  tamen  nostre  ac  innate 
clementie  liquidum  &yori8  rivulum,  quem  pater  omnium  ex  gralia  meruit,  humana  et  benigna 
compassione  percipimus  derivari  misericorditer  ad  heredes.  Sicque  in  perpetuum  apparent 
vivere,  dum  in  Domioo  roors  eorum  et  merita  in  hominibus  reponantur.  Ut  autem  noveris  fidem 
Johannis  Turdi  de  Messana,  fidelis  nostri,  in  beneplacitis  nostris  ex  opere  claruisse,  cujus 
obitum  nobis  displicuisse  reserare  dignamur  ex  meritis  <)ue  in  eo  vivente  comprehendimus, 
dam  ex  fide  memorialiter  vivit  in  nobis ;  volumus  et  presentium  tibi  tenore  mandamus 
quatenus  de  balio  filie  et  haeredis  Johannis  praedicti  te  nullatenus  intromittens ,  ipsum  per 
Raii  (t»e)  fratrem  ejus,  fidelem  nostrum,  constitutione  nostra  super  hoc  edita  non  obstante, 
de  spedali  grada  nostra  geri  et  procurari  permittas;  predictis  firatri  et  haeredibus  suis, 
fidelibus  nostris,  in  eorum  juribus,  personis  et  rebus,  ob  defectum  ejusdem  Johannis,  inju- 
riam  vel  gravamen  inferri  aliquatenus  non  passurus;  immo  in  omnibus,  quibus  honoris  nostri 
zelus  et  fides  prefatos  defendi  et  manuteneri  voluerit,  eis  studeas  ob  nostre  reverentiam 
majestatis  adesse. » 


eOO  FRIDERICI  SECIXDI  [As».  1248. 

civitatis  ipsius  contra  tyrannum  extrema  remedia  molienlem,  cum 
ibi  pendeat  potissime  relevatio  status  Italiae. 

(Edid.  Fbkd.  Hahn,  Cotteci.  monum.  veL  etreeenL^  1. 1,  bull.  pontific,  p.  160- 
163,  n*  31.) 

lanocentius  episcopus,  servus  servorum  Dei,  potestati,  cousUio  et  com- 
muni  Brixiensi  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Admirandum 
divine  virtutis  auxilium  quo  nuper  caterva  fidelium  apud  civitatem  Par- 
mensem  de  Friderico  quondam  imperatore  magnifice  triumphavit ,  Deo 
pro  catbolicis  contra  perfidos  confligente,  in  sublime  debet  erigere  corda 
vestra  ut  pro  jocunditate  vobis  celitus  influenle  prorumpatis  humiliter  in 
gratiarum  uberes  actiones.  Yidentur  siquidem  breviari  miserante  Domino 
dies  mali  quibus  tranquillitas  ecclesiastice  et  Italice  libertatis  per  iniquam 
persecutoris  rabiem  lacessitur,  et  appropinquare  desiderati  diutius  dies 
pacis  ad  quam  vos  quos  pro  devocioneEcclesie,defensione  patrie  ac  pro> 
tectione  fidelium  longa  bellorum  calamitas  fatigavit,  inter  ceteros  debetis 
ardentius  anhelare.  Ad  ferendum  igitar  dilectis  filiis  civibus  civitatis 
ipsius  promptum  ac  fidele  subsidium,  excitare  vos  debet  communis  utili- 
tas  et  privata,quia  non  solum  omnium  sed  causa  manifeste  vertitur  singu- 
lonim,  cum  erga  vos  aliosque  fideles  majorem  dilectionem  iidem  cives 
ostendere  nequiverunt  quam  qaod  pro  liberatione  communi  animas  suas 
cum  summa  requireret  necessitas  exponentes,  ceterorum  vitam  de  lupi 
faucibus  curaverunt  eximere  cum  periculo  vite  sne.  Quam  sordida  turpi- 
tudinis  macula  et  quam  horrida  inhumanitatis  nota  fedaret  qui  tantum 
per  ipsos  consolationis  beneficium  sunt  adepti,  si  afflictiones  eomm  dissi- 
mulent,  si  angustias,  si  labores,  si  ad  eonim  succursum  omnimode  non 
assurgant,  si  ignave  torpeant,  si  miserabiliter  refrigescant,  uemo  nisi  qui 
mentis  inops  fiierit  non  agnoscit.  Cum  itaque  in  memorato  triumpho  do- 
minus  Deus  nobis  porrexerit  manum  suam  et  juvantis  nos  divine  potentie 
debeatis  existere  adjutores,  tiranno,  sicut  qui  agit  in  desperationis  arti- 
culOy  extrema  remedia  moliente,  prudentius  est  et  solertius  insistendum 
ne  ipsius  casus  reparetur  in  statum  ad  pemiciem  plurimorum.  Quocirca 
universitatem  vestram  rogamus,  monemus  et  hortamur,  attente  per  apo* 


Udict.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  601 

stolica  vobis  scripta  finniter  injungentes  quatenus  considerantes  pnidenter 
nimis  turpe  esse  cum  res  annorum  multorum  promota  laboribus  culmen 
attingit  ab  instanti,  por  inertiam  relaxari,  in  defensione  civitatis  predicte 
de  qua  pendet  potissimum  relevatio  statusItaIie,nullo  velitis  tempore  de- 
ficere  vel  remitti,  quinimo  tanquam  viri  strenui  majorem  ex  prosperis 
successibus  animum  induentes,  adhuc  laudabilius  insistatis  ad  consequen* 
dum  ibidem  plenum  de  tyranno  tropheum,  ubi  tota  resurgit  vobiscum 
fidelium  universitas  si  hostis  illic  finaliter  superetur,  cum  semel  quidem 
allisisse  non  sufiicit  dum  gestit  pertinaciter  in  victores,  quia  victor  incau- 
tus  a  victo  sepe  revincitur  si  militie  cingulum  solvit  vel  se  resolvit  in 
quietem  priusquam  cedat  adversitas  reluctantis.  Porro  ne  parum  sit  vos 
hortari  per  litteras  ad  tam  necessarium  negotium  consummandumy  dilec- 
tum  filium  magistnim  Martinum  capellanum  nostrum,virum  litteratum  et 
probum  et  nobis  et  fratribus  nostris  in  pluribus  approbatum,  de  quo  ple- 
nam  in  Domino  fiduciam  obtinemus,  ad  vos  propter  hoc  duximus  desti- 
nandum,  per  apostolica  scripta  mandantes  quatenus  super  hiis  que  vobis 
ex  parte  nostra  dixerit  credentes  eidem,  ea  curetis  prompto  affectu  effectui 
celeri  mancipare ,  ita  quod  exinde  devocionem  vestram  dignis  in  Domino 
laudibus  oommendemus.  Nos  autem  qui  fidelibus  Ecclesie  usque  ad  finem 
adesseproponimus^sicut  precedentia  de  sequentibus  pollicentur,  sic  circa 
ea  que  ad  eorum  auxilium  expedire  noscuntury  intendimus  opportune 
quod  profectus  apostolice  sollicitudinis  auctore  Domino  comprobabit, 
dummodo  manus  vestre  in  defensionem  libertatis  communis  et  proprie  ac 
status  provincie  Lombardie  nullatenus  dissolvantur ,  sed  confirmentur 
nunc  potiuSy  cum  majori  noscitur  robore  opus  esse. 


Fragmentum  alterius  epistolae  Innocentii  papae  (forsitan  ad  Man-     tMaruo.) 
tuanos)  ut  Parmensibus  inedia  consumptis  celeriter  provideatur. 

(Inedit.  ex  cod.  Blbl.  Gesar.  Yindob.  dicto  Philologas,  n''  305,  fbl.  64  recto.) 


602  FRIDERICI  SECUNDI  [Avir.  1248. 

[Innocentius,  etc.JNisicontrapublicum  hosteiu,etc 


Frederico  quondam  Romanonim  imperatore  civitatem  ipsam  (Parme)  in- 
vadere  et  quibus  potest  viribus  allidere  satagente,  zelatores  catholice 
libertatis  et  reparationem  status  Italie  cupientes  in  defensionem  illius 
tanto  attentius  oportet  intendere  quanto  non  solum  civitatis  ipsius,  sed  et 
totius  regionis  pejora  novissima  fierent  quam  priora ,  si  idem  christiani 
nominis  persecutor  locum  a  quo  se  dolet  exclusum  cum  multiplici  spiritus 
furentis  nequitia  iterum  optineret.  Sane  sicut  accepimus,  idem  F.  vires 
suas  reparare  disponens  quas  nuper  robusta  manus  devotorum  Ecclesie 
in  digito  Dei  contrivit  viriliter^super  Padum  collecto  unde  potuit  navigio 
fluviali,  aditus  conatur  obstruere  per  quos  in  victualibus  et  aliis  commer- 
ciis  advehendis  illius  navalis  triumphi  beneficio  quo  claruit  caterva  catho- 
lica,  civilas  prefata  respirat,  ut  per  inediam  illorum  constantiam  supe- 
rare  fallaciter  possit  quibus  [non]  prevalet  per  virtutem.  Cum  igitur 
ridende  presumptionis  hujus  propositum  magnitudinem  vestram  deceat 

dedignari, 

mandamus  quatinus 

eidem  civitati  ac  fidelibus  pro  ipsa  certantibus  potenter  et  celeriter  suc- 
curratis.  Ex  hoc  quidem  meremini  gratiam  apud  Deum,  etc. 


[Mamo.}  Potestas  et  commuae  Parmensium  potestati  et  consilio  Placen- 
tiae  contra  imperatorem  qui  iterum  civitati  obsidionem  minatur, 
subsidium  petunt*,  quod  et  ipsi  Placentini  repromittunt. 

(loedit.  ex  ood.  Bibl.  Cesar.  Paris.,  ancfands  latin^  n*  S5S4  A,  fol.  15  verso.) 

Nobilibus  viris  et  discretis  potestati  et  consilio  Placentie  suis  ut  fratri- 
bus  et  amicis,  potestas  et  consilium  et  commune  civitatis  Parmensis  salu- 


iNDiGT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  603 

tem  et  quicquid  potest  servicii  et  honoris.  Ex  relatione  veridica  nuntio- 
rum  nuper  certitudinis  experimento  coUegimus  quod  imperator  noster 
hostis  et  emulus  intendit  in  fiitura  veris  temperie  collectis  viribus  undi- 
que  ad  obsidionem  nostre  civitatis  ingentem  exercitum  congregare, 

cumque •  .  previsa  jacula  minus  afferant  lesionis ,  univer- 

sitatem  vestram  ex  federe  quo  tenemur  requirimus  et  ortamur  et  ex  dilec» 
tionis  vinculo  quo  jungimur  deprecamur  quatenus  sic  armis  et  equis  vos 
premunire  velitis  quod  ad  requisitionem  nostram^cum  expediens  tempus 
fuerit,  sine  dilatione  aliqua  sub  felicis  fortune  omine  cum  potenti  brachio 
succurratis,  ut  vestris  et  aliorum  amicorum  nostrorum  viribus  circumflui 
contra  hostiles  insultus  fortitudinis  spiritum  assumentes  insistere  viriliter 
valeamus. 

Responsio  qaod  libenler. 

Significata  litterarum  vestrarum  debito  honore  recipientes,  ad  eadem 
taliter  respondemus  quod  faciente  illo  qui  docet  ad  bellum  vestros  digitos 
et  ad  prelia  manus  vestras,  taliler  vobis,  quod  absit,  dum  tempus  aSue- 
rit,  succurremus  cum  ducentorum  peditum  et  militum  comictiva  quod 
nedum  ab  hostili  nequitia  vos  tueri  poteritis ,  verum  cum  ipsis  in  campo 
martio  dimicare. 


Raynerius  Sanctae  Mariae  in  Cosmedino  diaconus  cardinalis     ^^^o,] 
fnse  narrat  quomodo  Marcelinus  Aretinus  episcopus  jubente  Fri- 
derico  imperatore  a  Saracenis  ignominiose  suspensus  fuerit,  vio- 
lentamque  necem  Geracensis  et  Cefaludensis  episcoporum  memo- 
rat,  in  tyrannum  ejusque  sequaces  acribus  verbis  invectus. 

(Edlder.  Matt.  Pabis,  HisL  maj.  Anglor,^  ad  anu.  1349,  p.  510,  511,  et  partim 
Batnald.,  Annal.  eecles.  ad  ann.  1248,  §  XX.) 

Raynerius  Sancte  Marie  in  Cosmedino  diaconus  cardinalis,  etc.  Grande 
piaculum,  nefanda  presumptio,  ferina  crudelitas,  inauditum  scelus,  exe- 


604  FRIDERICI  SECUNDI  [Ainr.  124S. 

crabile  flagitium,  horrendum  spectaculum  his  diebus  coram  Deo,  angelis  et 
hominibus  est  perpetratum,  super  quo  deberet  celum  pallescere,  solis 
radius  nube  palliari ,  sydera  obduci  caligine  et  quasi  claudi  signaculo, 
terra  tremere,  mare  intumescere,  tinnire  aures  audientium,  corda  fiidelium 
concuti  et  renes  christianorum  contremiscere  ac  ad  ultionis  penam  om- 
nium  regum,  principum  et  militum  ac  universorum  fidelium  qui  christiani- 
tatis  professione  censentur,  corda  excitari.  Ecce  qualiter  insaniyit  preco 
Zabuli  y  Sathane  vicarius ,  prenuncius  Antichristi  et  omnium  crudelitatum 
artifex  et  minister ,  et  grassatus  est  in  christos  Domini  magnosque  pontifi- 
ces  sancto  chrismate  delibutos.  Siquidem  recolende  memorie  dominus 
Marcellinus  Aretinus  episcopus  cemens  in  sua  civitate  persecutionis  oliam 
a  facie  aquilonis  vehementer  succensam  contra  se  nimium  ebullire,  cessit 
currenti  furori  et  apud  Anconam  Sedis  Apostolice  filiam  devolissimam 
annis  pluribus  in  penuria  exulavit.  Suscepto  igitur  tandem  precepto  apo- 
stolico  plurimum  laboravit  ut  Marchiones  'de  faucibus  virulenti  draconis, 
de  laqueis  venantium  dasmonum  et  tyrannica  servitute  eruerety  in  quo 
videbatur  per  Dei  gratiam  aliquantulum  profecisse.  Contigit  autem  Do- 
mino  permittente  ut  in  manus  incideret  hostium  et  duriter  in  carcere  ac 
vinculis  premeretur  per  tres  menses  et  amplius  a  satellitibus  Pharaonis. 
Denique  vir  sanguinum  Fredericus  qui  tanquam  draco  saeviens  ac  leo 
rugiens  circuit  querens  quem  devoret,  madidus  sanguine  innocentum  ct 
cruore  sanctorum  ebrius,  hoc  audito  plurimum  est  letatus  et  ad  extin- 
guendum  Dei  presulem  ferino  animo  aspiravit.  Nimirum  hic  impius  dux 
prophanus  habens,  sicut  pater  suus  diabolus,  contra  Dei  Ecclesiam  iram 
magnam,  sciens  quod  modicum  tempus  habet,protinu8  in  furorem  erum* 
pens/ore  rabido  suspensionis  et  juguli  contra  christum  Domini  sententiam 
fulminavit  apud  Yictoriam  ab  eo  fundatam,  sed  titulis  fidelium  adscriben- 
dam.Hoc  autem  actum  est  non  sine  stupendo  miraculo,  tertio  videlicet  die 
ante  suum  et  illius  loci  exterminium  triumphale.  Ipsa  namque  Victoria 
felici  auspicio  contra  votum  furentis  qui  ei  nomen  indidit,  victoriosi 
trophei  tripudium  de  seipsa  parti  cessurum  Ecclesie  suo  vocabulo  pre- 
signivit.  Geterum  cum  Averni  cyclopes  etVuIcani  satellites  hoc  mandalum 
a  suo  principe  recepissent,  urgebant  episcopum  ut  ipse  dominum  papam, 


Imiict.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  605 

cardinales  et  alios  prelatos  Ecclcsie  tunc  excommunicaret  publice  coram 
plebe  et  fidelitatem  juraret  perfido  Frederico ,  impunitate  sibi  super  hoc 
et  multis  divitiis  repromissis.  Ipse  vero  Domini  spiritu  roboratus  fidenter 
asseniit  quod  ipsum  Fredericum  Sathane  progenitum  et  alumnum  fre- 
quenter  excommunicaverat  atque  suos,  et  tunc  etiam  eamdem  in  ipsum 
anathematis  sententiam  iteravit.  Cumque  duceretur  ad  martyrium  ponti- 
fex,  se  primum  munivit  tam  lamentis  penitentie  quam  omnibus  ecclesias- 
ticis  sacramentis ;  venim  cum  se  in  abyssum  demergi  estimans  a  circum- 
stantibus  intellexit  quod  tractus  per  villam  debebat  suspendio  interire, 
cantare  cepit  Te  Deum  laudamus  et  hymnum  angelorum  alta  voce.  Deinde 
ad  patibulum  trahi  voluit  velut  Christus  ad  crucem,  sed  flentibus  mulie- 
ribus  et  parvulis  circa  ipsum ,  non  est  permissus  ex  toto  nudari.  Porro 
Saraceni  ligaverunt  sacras  manus  et  pedes,  velaverunt  oculos,  caput  vero 
jnxta  caudam  animalis  est  positum  ut  al  vi  profluvium  si  erumperet  sacram 
verticem  inquinaret.  Ceterum  vero  illud  brutum  animal ,  licet  stimulare- 
tur  calcaribus,  moveri  non  poterat  donec  psalmum  et  orationem  inceptam 
athleta  Domini  terminaret  et  ab  ipso  gradiendi  ulterius  data  foret  licentia. 
Sicque  per  castnim  Sancti  Plamiani(l)  Saraceni  traxerunt  eum  ad  furcas 
ac  si  esset  vir  ignobilis  et  plebeius,  seu  omnium  abjectorum  peripsema, 
vel  perfidus  parricida  seu  sicarius  aut  plagearius,  seu  noctumus  depopu- 
lator  agrorum.  Sane  Christo  Domino  et  fratribus  minoribus  hinc  inde 
assistentibus  inter  alia  est  confessus  quod  sensualitas  murmurans  suade- 
bat  ut  martyrium  quod  ipse  dum  esset  liber  cupierat,  refugeret  si  valeret. 
Sed  ipse  tam  hec  quam  queque  minima  que  occurrebant  memorie,  non 
cessabat  publice  confiteri,  omnibus  sibi  nocentibus  offensas  ex  corde 
dimittens  et  que  inferebant  sustinens  patienter.  Fuit  autem  suspensus  in 
patibulo  in  prima  dominica  instantis  quadragesime  (2),  pene  hora  eadem 
qua  Redemptor  noster  crucem  ascendit.  Positis  vero  custodibus  ac  triduo 
pendens  in  furcis,  Minores  tandem  furati  sunt  corpus  ejus.  Sed  illud  car- 

(4)  Legendum  yero  putamus  per  pratum  Platiani,  scilicet  de  Flazano  ante  Parmam,  ubi  Fri- 
dericus  durante  obsidione  multos  alios  captivos  ad  ultimum  supplicium  trahi  jussit.  Videsis 
Affo,  Stor.  di  Parma^  t.  III,  p.  242,  qui  ita  hunc  locum  corrigendum  esse  censet. 

(2)  Non  dubitandum  est  ex  praecedentibus  quin  his  verbis  indicetur  dies  dominica  vulgo 

VI.  Fin2.  77 


606  FRIDERICI  SECINDI  [Anv.  1248. 

nifices  de  tumulo  extrahentes  ac  trahentes  per  lulum  iterum  suspendjs- 
runt,  non  deponendum  absque  novi  Filali  licentia  speciali,  ad  majus 
christianitatis  opprobriumy  cleri  conlumeliam,  perpetuam  ignominiam 
sacerdotalis  ordinis  et  honoris  confusionem  pontificalis^l).  Sane  martyris 
oorpus  prius  penarum  ludibrio  tabefactum  nunc  miraculis  illustratury  ut 
testantur  fratres  religiosi  qui  exinde  advenerunt,  firmiter  asserentes  quod 
j>m  elapso  decennio  (a)  non  foetebat.  Idem  vero  asseritur  a  viris  pniden* 
tibus  de  illustri  viro  domino  Hugelino  Remocii  plurima  iaude  digno,  qui 
nuper  equo  impingente  ruens  in  prelio  captus  et  nndatus  ab  impiis  fuit  et 
crudeliter  interfectus.  Attendite,  populi  christiani,  et  videte  si  est  dolor 
sicut  dolor  Ecclesie,  imo  vester.  Quis  enim  audivit  unquam  tale  ant  quis 
vidit  huic  simile  ?  Quis  fidelis  Christi  famulns  hec  advertens  potest  lacry- 
mas  continere,  gemitus  compescere  aut  singultus?  Numquid  erunt  usque 
adeo  aliqui  duri  corde  ut  tante  crudelitalis  percussi  malleo  non  doleant, 
non  tristentur?Numquid  non  conterentur  quonimque  Christianorum  corda 
lapidea  et  ad  compassionis  affectum  adamantina  pectora  non  scindentur? 
Ubi  est  zelus  christiane  fidei?  Ubi  flammeus  amor  Christi  qui  nunc  est 
denuo  in  suo  suspensus  pontifice  ac  ministro  ?  Quemadmodum  dixit  Petro : 
(( vade  Romam  iterum  crucifigi »  et  Saulo : «  Saule,  Saule  quid  me  perseque* 
ris  ?  »  et  in  Evangelio  de  discipulis  attestatur  dicens  :  «  Qui  vos  spemit  me 
spemit  et  qui  vos  tangit  tangit  pupillam  oculi  mei. »  Igitur  hic  scelestus  ad 
sne  damnationis  cumulum  et  ad  increpandam  duritiamcordis  nostri  que  ad 
tam  horrenda  facinora  vix  movetur,  similia  sepius  iterare  flagitia  non  ex- 
pavit,  antumans  apud  christianos  eo  quod  sua  sine  talione  abundavit  ini- 
quitas  refriguisse  caritatem,  amisse  in  omnes  pietatis  viscera,  omnemque 

(a)  Sic,  intelligendam  vero  posi  decem  diet. 

Mptuageiimo»  dicta,  quae  reipsa  aliqpioties  prima  eamitprivii  dicebatur,  qmm  hac  die  yiri 
religiosiipraesertim  ecclesiastici  et  moDachi^camium  comeatione  abstinere  inciperent.  Vid.  Art 
de  virifier  les  dates^  gloss.  ad  verb.  Carnipriviuii.  Hoc  anno  autem  septuageeimae  dominica 
ad  diem  46  februarii  incidebat  et  Pascbae  ad  49  aprilis. 

(4)  De  supplicio  Marcelini  publice  praedicavit  arcbiepiscopus  Maguntinus  apud  Herbipolim 
die  23  augusli,  fideles  ad  crucem  contra  Fridericum  a^sumendam  exbortando.  Vid.  Ckrnn. 
Erphord,  ap.  BobbheRi  ForUes^  t.  n,  p.  406. 


»voicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  607 

zelum  fidei  defecisse.  Nam  circa  biemiium  episcopum  Geracensem  de  Ga- 
labria  fecit  in  aquis  ferventibu8(a)  prefocari.  Hoc  vero  anno  in  Urbe  apui^ 
Lateranum  recolende  memorie  Gefaludensem  episcopum  de  Sicilia  jam 
annis  qnindecim  per  dictum  impium  a  propria  sede  pulsumy  per  quemdam 
lictorem  siculum  gladio  fecit  necari;  cujus  veneranda  canities  ad  senium 
jam  procliva  diu  in  camino  paupertatis  excocta  et  longevi  exilii  pruina 
contracta,  per  se  ipsam  ad  exitum  properabat.  Sed  gladiator  predictus 
non  ad  hoc  tantum  missus  fuerat,  sed  ut  in  aliquam  de  magnis  columpnis 
manus  extenderet  si  valeret  cruentatas.  Nec  mirum  si  minus  famosos  pre- 
latos  perimit,  cum  olim  sicarios  et  assisinos  conduxerit  ad  necandum  su- 
premum  Christi  vicarinm  et  aliquos  fratres  ejus  et  in  quosdam  principes 
jam  pridie  similia  attentaverit.  Heu  qualiter  obdormivit  in  principibus 
christianis  timor  Dei  etomnino  fere  tepuitamor  Salvatorisl  Nempe  dudum 
tempore  gentilium  si  unus  demon  dans  in  terris  idololatris  responsa  coli  ab 
aliquo  spernebatur,  multis  distractus  suppliciis  crudeliter  necabatur;  et 
modo  fides  contemnitur,  invalescunt  heretici  et  ab  impio  defenduntur  : 
predicantnr  in  hujus  scelesti  potentatu  heresps,  increscunt  apostate,  de- 
fenduntur  hostes  Domini,  contemnuntur  sacramenta  et  claves  Ecclesie, 
conculcatur  libertas  ecclesiastica  nec  curatur.  Sane  cum  dudum  exercitus 
christianus  qui  capere  Babyloniam  intendebat,  fuit  ab  aquis  Nili  excres- 
centibus  interceptus ,  nonne  soldani  mansuetudine  refectus  est  pabulo  et 
incolumis  est  servatus  remissusque  ad  propria  sine  damno,  ubi  erant  bone 
memorie  dominus  Albanensis  et  Aconensis  episcopi  et  quidam  alii  presu- 
les  et  prelati  et  clare  memorie  rex  Hierusalem  Johannes  de  Bresnes? 
Nonne  incly te  recordationis  dominus  Johannes  de  Golumna  presbyter  car- 
dinalis  qui  cum  imperatore  Gonstantinopolitano  ad  Greciam  recuperandam 
intraverat,  captus  a  Theodoro  Gumano  reverenter  tractatus  est  et  dimis- 
sus?  Ecce  sevissimi  hostis  insania  non  contenta  his  malis,  per  Saracenos 
prophanari  fecit  ecclesias,  subrui  altaria,  spargi  reliquias  et  in  locis  sacris 
constuprari  christianas  vii^nes,  viduas  cum  maritatis.  Quin  etiam  de  suo 
mandato  fratres  minores  aliique  viri  religiosi  qui  ad  dandum  penitentias 

(a)  laim^gimBovghemetUibus. 


608  FRIDERICI  SECIKDI  [Ann.  1248. 

et  sepeliendum  corpora  occisonim  inter  christianas  acies  discurrebant, 
gl^diis  impiorum  perimuntur.  Insuper  ut  furor  Domini  contra  malignum 
amplius  incandescat,  nuper  apud  Namiam  Saraceni  multis  cementibus  ad 
caudam  subjugalis  traxerant  imaginem  crucifixi  et  beate  Marie  et  alioram 
sanctorum.  Deinde  succisis  cracifixi  cruribus  et  brachiis,  ipsum  sibi  et 
alias  imagines  in  clypeos  adaptabant  ut  in  bello  christiani  eas  appetere 
cogerentur  jaculis  et  sagittis.  Ut  quid  igitur  cracesignati  has  insanias  ne- 
gligentes  intendunt  sulcare  lacerto  vel  brachiis  flumina  vel  maria  trans- 
meare  ad  expugnandos  Saracenos  vel  Tartaros  longe  furentes ,  quoram 
cradelitas  his  inferior  longe  censetur?  Exterminetur  itaque  prius  taiis 
spurcitia  Saracenica  cum  suis  ducibus  et  fautoribus  ac  deinde  ad  alia  pro- 
cedatur,  cum  causa  intus  habeatur  que  foris  queritur,  et  jam  sit  pagano- 
ram  persecutio  inter  viscera  Ecclesie  in  claustro  fidelium  et  in  ambitu 
christianitatis  introducta.  Expedire  videtur  ut  primum  propellantur  de 
Italie  finibus  tantoram  sceleram  patratores,  ne  serpens  in  sinu,  mus  in 
pera,  ignis  in  gremio  nutriantur,  et  ad  ulteriora  postmodum  procedatur; 
quia  non  propter  locum  gentem  elegit  Dominus,  sed  potius  a  converso  ut 
patet  in  beato  Pctro  et  aliis  apostolis  ad  gentes  Hierosolyma  derelicta 
transeuntes.  Gonsiderate  denique  quia  de  celo  prospicit  Dominus  et  vidit 
filios  hominum,  si  est  intelligens,  si  est  qui  doleat  necem  ejus,  si  est  qui 
requirat  suoram  injurias  ministroram.  Recogitet  igitur  quilibet  christia- 
nus  quid  in  extremo  examine  Domino  respondeat  si  tanta  dissimulet  faci- 
nora.  Prosequimini  igitur,  filii ,  altissimi  causam  Dei  ut  in  bonum  causam 
vestram  tueamini  sponsam  ejus  potentie  vestre  dextera  ut  ad  dexteram 
suam  vos  collocet  justus  judex  in  judicio,  ad  etemam  gloriam  introdu- 
cendos. 


cremoBta  Henricus,  rex  Sardiniae,  imperii  in  Itaiia  legatus,  ad  requisi- 
tionem  ambasiatoram  Papiensium,  Alberico  ecclesiae  Sanctae 
Mariae  de  Burgo  Sancti  Domnini  (1)  vicario  concedit  ut  cuidam 

(4)  Haec  ecclesia  ad  monasterium  Theodotis  dictum  apud  Papiam  perlinebat. 


IxDiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  609 

Parmensi  nomme  Cervo  de  redditibus  suae  ecclesiae  subvenire 
non  cogatur. 

(Memorat.  ex  schedis  Comii  ap,  Robolini,  NoUz.  storiche  di  Pama^  X.  III.) 

Datum  Cremoney  XVI  martii,  indictione  VI. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  ad  fideles  suos  de  victoria     ^223!!? 
habita  contra  Parmenses  post  expugnationem  suorum  castrorum 
et  de  nece  Bernardi  Rolandi  Russi,  proditoris  sui. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  episLj  lib.  II,  cap.  XLII;  colL  eum  cod.  Ribl.  Cesar.  Pa- 
T]a.ffmds  Noire-Damef  303.) 

Gasualis  vindicte  seu  potius  victorie  nostre  plene  principium,  quod 
post  sinistrum  castrorum  nostrorum  combustionis  eventum  Dobis  divina 
potentia ,  solita  nostris  adesse  suffragiis ,  de  navali  MantuaDoram  rebel- 
lium  depressione  contulerat,  precedentis  ad  vos  littere  nostre  stylo  com- 
misimus,  ut  coram  vobis  totius  rei  seriem  veritas  descripta  dissereret, 
quam  fama  diversis  discussa  relatibus  potuerat  variasse.  Nuper  autem 
quod  pugnans  pro  nobis  manus  Altissimi  titulis  nostris  undique  victoriam 
grate  prosecutionis  adjecerit,  fidelitati  vestre  tenore  presentium  resera- 
mus.  Pridem  dum  collectis  undique  viribus  nostroram  fidelium ,  quoram 
celeri  fulti  presidio  civitatis  Parmensium  proterviam  per  aggressiones 
continuas  multo  arctius  solito  victoriose  perstrinximus,  die  quodam  ad 
expugnationem  duoram  castroram  Parmensium ,  que  rebellium  incauta 
temeritas  ad  strate  nobis  aditum  precludendum ,  post  recessum  nostrum 
de  castris  Victorie  occuparat,  potenter  serenitas  nostra  processisset,  acci- 
dit  quod  magnam  partem  Parmensis  militie ,  in  frivolum  castroram  ipso- 
rum  subsidium  destinatam,  acies  una  nostrorum  fidelium  ab  exercitu 
nostro  divisa  per  bivium(a)  potenter  et  viriliter  aggrediens,  eos  in  nostri 

(a)  In  codiee  simplidter /»ervim. 


610  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  124B. 

naminis  virtote  viriliter  expugnavit.  Er  qaibos  oentum  et  ultra  gladio 
victorie  peremptis ,  sexaginta  de  melioribus  casus  ille  sic  subitus  nostro 
carceri  aggregavit.  In  cujus  etiam  cedis  excidio,  quod  vobis  nunciamus  ad 
gaudium  j  illum  famosum  et  antiquum  proditorem  nostrum  Bernhardum 
Orlandi  Russi,  hujus  pape  sororium,  totius  partis  adverse  caput  et  caudam, 
imo  totius  factionis  Italie  patratorem ,  vindice  mucrone  noveritis  ceci- 
disse  (1).  Ex  quo  nobis  fiducia  jam  firma  promittitur  quod  nequitie  ca- 
pite  sublato  de  medio,  membris,  que  ipso  preside  palpitabailt,  spes  que- 
libet  resistentie  de  cetero  decidatur  (2). 


Lojdj^,  Innocentius  papa  ad  querelam  Gonradi  comitis  de  Wasseburg 
crucesignati ,  episcopis  Bavariae  mandat  quod  ducem  Bavariae, 
uxorem  et  filios  ejus  aliosque  comites  et  nobiles,  Friderici  qoon- 
dam  imperatoris  fautores,  qui  castra  et  possessiones  ejusdem 
comitis  invaserunt,  per  sententias  excommunicatioms  et  interdicti 
coerceant. 

(Bdit.  ap.  MoNByilfisiegrer,  ann.  1888,  p.  348.) 

Innocentius  (a)  episcopus,  servus  servorum  Dei,  venerabilibus  fratrhitQ 

(a)  Iq  impresso  GregoHus^  male. 

(4)  «  Die  jovis  XIH  exeunte  martio,  marchio  Lancea  cum  militia  imperatoris  eqaitavit  ultra 
fLumea  Tarii  in  partibas  Colligii  ceperuntque  Bemardum  Rolandi  Bubei  et  alios  qui  versus 
Fainoyum  equitabant,  ipsumque  Beraardum  milites  imperatoris  detruncaverunt  in  campo.  » 
ChnmAo.  de  reb.  m  /tol.  gheU,  p.  246. 

(t)  Adest  ap.  Hahn,  opere  praelaudato,  Bull.  poniif.j  n«  34,  p.  465,  altera  Innocentii  papae 
ad  Bononienses  epistola  qua  iUos  hortatur  ad  defensionem  Parmae  et  ad  remissionem  quonim- 
dam  imperialium  captivorum  qui  in  excontro  Parmensium  relaxentur.  Ucet  in  hac  epistola  de 
Bernardo  mentio  non  fiai,  ad  iatam  Parmensium  cladem  pertinere  videlur  ex  ipsia  quae  se- 
qauDiur  verbis  :  c  De  civium  jactura  Parmensium  quam  nuper  intalit  vis  hostilis  . .  •  ab  afilic- 
tione  populi  sic  attriti  . . .  ad  resurgendum  de  presenti  ruina  quorum  (captivorum)  defectu 
in  grave  periculum  civitas  ipsa  concidit,  etc.  » 


TvDiGT.  &]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  611 

FrisiDgeiisiyPataviensiyBatisponensi  episcopisac  dilecto  filio  electoAngns- 
tensi  et  procuratori  ecclesie  Salzbargensis  salntem  et  apostolicam  bene» 
dictionem.  Gum,  sicnt  dilectns  filius  nobilis  yir  Cionradns  comes  de 
Wazeburc ,  crucesignatus  Ecclesie  Romane  devotus ,  nobis  exposuit  con* 
querendo,  nobilis  yir[Otto]dux  Bavarie  et  A.uxorejus  et  filii  ejus^Rapoto 
Palatinus,  Bertholdus  marchio  de  Hohenburc,  6ebehardi\s  de  Hirschperg, 
Otto  de  Biejen  et  Albertus  de  Mosburg  comites,  Lucimannus  de  Lapide, 
Wemerus  de  Laber,  Henricus  de  Yillheam,  Ludovicus  de  Hogenowe, 
Ongescalcus  de  Hagineberc  et  Hermannus  frater  ejus ,  Henricus  de  Le» 
chisberc,  Sigefridus  de  Fromiberc,  Ulricus  de  Frimitsberc,  Sigefridns  de 
Fronohoven  et  Bertholdus  de  Schiltberc  et  quidam  alii  sequaces  eorum 
vestrarum  diocesium,  fautores  Friderici  quondam  imperatoris  Dei  Ecclesie 
inimiciycastrayvillasetpossessionessuashostiiiterinvadentes  ea  omnia  oc- 
cuparint  et  detineant  occupata,  propter  quod  sui  voti  executio  impeditur, 
mandamus  quatenus  si  est  ita  dictos  ducem,  uxorem  et  filios  necnon  co* 
mites  ac  alios  ut  eidem  comiti  castra,  villas,  possessiones,  etc.,  restituant 
moneatis  attentius.  Quod  si  monitis  non  curaverint  acquiescere ,  per  ex* 
communicationis  in  personas  et  in  terras  eorum  interdicti  sententias 
appellatione  remota  cogatis,  etc. 
DatumLugduniykalendis  aprilis,  anno  pontificatus  nostri  Y*. 


Fridericus,  Romanonim  imperator,  cuidam  communi  mandat     ,it^.] 
quod  faciat  justam  emendam  militibus,  qui  equos  et  arma  ac  res 
alias  in  exerdtu  suo  perdidenmt. 

(Edlt.  in  PitH  de  Vhi.  epitt.,  lib.  V,  cap.  CXX.) 

Fridericus,  etc.  Milites  vestri,  latores  presentium,  fideles  nostri,  qui 
dudum  per  vos  ob  nostre  reverentiam  majestatis  ad  nostra  servitia  desti- 
nati,  in  eisdem  servitiis  fideliter  permanserunt,  excellentie  nostre  humili- 


612  FRIDERICI  SECUNDI  [Ann.  1248. 

ter  supplicanint  ut  cum  ipsi  [dum]  pro  nobis  et  communi  vestro  (1 )  in 
eisdem  servitiis  in  partibus  Gremonensium  contra  Parmenses  et  alios  pro- 
ditores  nostros  fideliter  moram  traherent  nobiscum,  de  mandato  nostri 
culminis  speciali,  plurima  sint,  ut  asserunt,  gravia  damna  passi,  tam  de 
equis  eorum  et  rebus  aliis  amissis,  quam  de  destructione  domorum  sump- 
tibus  propriis  in  Yictoria  factarum,  ipsis  fidelibus  nostris  damna  passis 
prefata  dignaretur  nostra  serenitas  providere.  Cumque  eisdem  fidelibus 
nostris,  qui  circa  servitia  nostra  multipliciter  laborarunty  obsequia  ipsa 
damnosa  esse  non  debeant,  sed  potius  fructuosa ,  ipsorum  supplicationi- 
bus  benignius  inclinatiy  fidelitati  vestre  precipiendo  mandamus  quatenus, 
si  vobis  constiterit  de  premissis,  (dum  modo  non  repugnet  civitatis  vestre 
statutum),  in  justa  et  convenienti  emenda  equorum  amissonim  et  damno- 
rum  ipsorum  refectione  debeatis  eisdem  fidelibus  nostris  resarcire  ipso- 
rum  labores  et  onera,  ne  ob  hoc  juste  cogantur  cuimini  nostro  querimo- 
niam  iterare,  et  ad  futura  obsequia  nostra  et  communis  ejusdem  in 
posterum  facienda  torpeant  in  aliquo  vel  tepescant. 


u^k  Albertus  Ranerii  de  Monteaperto  et  Jacobus  Ugeni  confitentur 
se  recepisse  a  Ricovero  camerario  comunis  Senensis  GLXIIII  libras 
denariorum  Senensium  pro  Tebaldo  de  Montecereone  et  Gotti- 
fredo  Ranerii  de  Monteaperto,  pro  servitio  quod  fecerunt  stando  in 
exercitu  imperatoris  in  obsidione  Parmae. 

(Inedit.  ap.  Arcb.  coram.  SeneDsis,  Caleffb  Vecehio,  fol.  293  recto,  ex  transampto 
authentico  3  nonas  octobris  ejusdem  anni  redacto.) 

Anno  Domini  millesimo  GC.  XL.  Yllly  indictione  YI,  die  III  idus  aprilis. 
Ego  Albertus  domini  Ranerii  de  Monteaperto  confiteor  in  veritate  tibi  do- 


(4)  Forsilan  agltur  de  Papia  vel  Pergamo,  ad  quas  civitates  earum  milites  drca  boc  tempus 
remiserat  imperator.  Cf.  supra,  p.  603. 


KuicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  613 

mino  Ricovero  camerario  comunis  Senensis  recipienti  pro  eodem  com- 
muni  me  recepisse  et  habuisse  a  te  solvente  pro  ipso  communi  integre 
LXXXII  libras  denariorum  Senensium  in  una  parte  pro  domino  Thebaldo 
de  Montecereone  et  alias  LXXXII  libras  in  alia  parle  pro  Gottifredo  fratre 
meo  filio  dicti  domini  Rainerii  et  ipsorum  nomine  :  quos  denarios  ipsi  re- 
cipere  et  habere  debebant  a  comuni  Senensi  pro  eorum  feudo  sive  soldo 
a  proximis  kalendis  februarii  relrOy  occasione  servitii  et  pro  servitio  quod 
fecerunt  pro  dicto  tempore  stando  in  exercitu  domini  imperatoris  in  Lom- 
bardia  in  obsidione  Parme  procomuni  Senensi;  et  ideo  ego  dictusAlbertus 
pro  me  ipso  et  ego  Jacobus  Ugerii  pro  eo  presente  et  mandante  et  uterque 
in  solidum  nostrum  principaliter  et  personaliter  obligando  soiempni  et 
legittima  stipulatione  interposita,  promittimus  tibi  dicto  camerario  reci- 
pienti  pro  eodem  comuni  nos  taliter  facturos  et  curaturos  quod  predicti 
Gottifredus  et  Theobaldus  habebunt  ratam  et  firmam  hanc  solutionem  et 
stabunt  inde  taciti  et  contenti,  et  quod  ipsi  vel  alter  eorum  vei  alius  qui 
babeat  jus  vel  causam  ab  eis  vel  aliquo  de  predictis  denariis  vel  aliquo 
eorum  vel  eorum  occasione  nullam  de  cetero  litem  vel  brigam  vel  contro- 
versiam  facient  vel  movebunt  comuDi  Senensi  vel  alii  pro  comuni,  et  si 
contra  factum  fuerit  vel  sic  non  observatum,  dictum  comune  et  te  pro  eo 
et  successores  tuos  et  bona  indepnes  exinde  spondimus  conservare  sub 
pena  dupli  illius  unde  lis  fieret,  a  nobis  libi  recipienti  pro  comuni  pro- 
missa  et  ea  data  (sic)  ut  dictum  est  observare ;  obligantes  in  his  nos  et  nos* 
trosheredes  tibi  et  successoribus  tuisetbona  nostrapignori;  renunciantes 
exceptioni  non  numerate  et  non  recepte  pecunie,  beneficio  nove  constitu- 
tionis  et  priviiegio  fori  et  omni  legum  et  juris  auxilio.  Et  ego  Oriandus 
notarius  infrascriptus  predictis  volentibus  et  confitentibus  predicta ,  pre- 
cepi  nomine  sacramenti  et  guarentisie  ut  diclum  contractum  per  singula 
observent  et  contra  non  veniant  ullo  modo  et  faciant  observari. 

Actum  Senis  in  Bicchema  coram  dominis  Therpolo  Comitis,  Orgese 
Mainetti,  Tinaccio  Guamerii,  Jacopo  Signoruoli  et  Adota  notario,  testibus 
presentibus  et  rogatis.  Ego  Orlandus  notarius  filius  quondam  Attaviani 
predictis  interfui  et  ea  rogatus  scripsi  et  publicavi. 

VI.  Ptna.  78 


614  FRIDERICI  SECUNDI  [Amn.  im 


iVfJriuV.  Innocentius  papa  archiepiscopis ,  episcopis  caeterisque  Germa- 
niae  praelatis  scribit  quod  cum  Fridericus  post  suam  in  concilio 
Lugduni  depositionem ,  non  solum  ad  purganda  crimina  venire 
neglexerit,  sed  etiam  quamdam  in  clericos  solemnia  celebrare 
recusantes  execrabiiem  sanctionem  edixerit,  ipse  in  eum  die  jovis 
sancti  excommunicationis  et  anathematis  sententiam  innovavit. 

(Edid.  Rayn ALD.,  Annal.  eccle$.^  ad  anu.  1 248,  §  III  et  seqq.,  e  regest.  libro  V, 
litter.  curial.y  n""  44.) 

Innocentius,  etc.,  archiepiscopis  et  episcopis,  abbatibus,  prioribusy 
decanis,  archidiaconis  et  aliis  ecclesiarum  prelatis  per  Alemanniam  con- 
stitutis.  Gum  nos  olim  Fredericum  quondam  Romanorum  imperatorem 
citaverimuSy  ut  in  coucilio  Lugdunensi  personaliter  vel  per  nuntios  com- 
pareret  responsurus  nobis  et  aliis  qui  vellent  aliquid  proponere  contra 
eum  et  satisfactionem  idoneam  prestiturus,  tandem  quia  in  eodem  conci- 
lio  multa  inter  cetera  contra  ipsum  sic  certa  et  evidentia  quod  in  eis  infi- 
ciationi  prorsus  locus  esse  non  poterat,  manifeste  comperimuSy  ex  quibus 
de  vitio  pravitatis  heretice  merito  debebat  haberi  suspectus,  maxime  cum 
post  excommunicationis  sententiam  a  bone  memorie  J.  episcopo  Sabinensi 
et.  •  .  tituli  Sancte  Sabine  presbytero  cardinali  latam  in  ipsum,  postquam 
etiam  felicis  recordationis  Gregorius  papa  predecessor  noster  eum  anathe- 
matis  vinculo  innodavityac  post  Ecclesie  Romane  cardinalium,prelatorum 
et  clericorum  ac  aliorum  etiam  diversis  temporibus  ad  Sddem  Apostolicam 
venientium  captionem,Ecclesie  claves  contempserit  sibi  faciens  celebrari 
vel  potius  quantum  in  eo  fuit  profanari  divina,  constanter  et  patenter 
asserens  se  prefati  predecessoris  sententias  non  vereri,  et  insuper  con- 
junctus  amicitia  detestabili  Sarracenis,  eorum  ritus  amplectens  et  aliquos 
ex  ipsis  in  quotidianis  ejus  obsequiis  secum  tenens,  nuncios  soldani  Baby- 
lonie  postquam  idem  soldanus,  cum  quo  dictus  Fredericus  prout  ex  ipsius 
soldani  accepimus  litteris  a  tempore  patris  ejusdem  soldani  familiaritatem 


IxDiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA«  615 

6t  dilectionem  mutuam  ac  concordiam  perfectam  habuisse  dignoscitur, 
Terre  sancte  ac  ejus  habitatoribus  christianis  per  se  ac  suos  damna  gra* 
vissima  et  inestimabiles  injurias  irrogaraty  fecerit  per  regnum  Sicilie  cum 
laudibus  ad  ejusdem  soldani  extollentiam  honorifice  suscipi  et  magnifice 
procurariy  necnon  aliorum  infidelium  pemiciosis  et  horrendis  obsequiis 
contra  fideles  abutens,  illis  qui  damnabiliter  viiipendentes  Apostolicam 
Sedem  ab  unitate  Ecclesie  discesserunty  procuraverit  amicitia  et  afiinitate 
conjungi,  ipsum  in  prefato  concilio  propter  hec  et  alia  plurima  que  in 
sententia  tunc  prolata  contra  eum  a  nobis  plenius  continentury  abjectum 
omnique  honore  ac  dignitate  tam  imperii  quam  regnorum  privatum  a 
Domino  denuntiavimus  eum  nihilominus  sententiando  privanteSy  excom- 
municationis  solemniter  in  eumdem  propter  has  et  alias  causas  sententia 
promulgata,  quam  postmodum  annuatim  certis  solemnitatibus  more  Ro- 
mane  Ecclesie  duximus  innovandam.  Sed  ipse  tanquam  in  suis  obfirmatus 
nequitiis  nec  adhuc  de  tam  nefanda  et  damnabili  suspicione  satisfacere 
nec  ad  gremium  matris  Ecclesie  redire  curavit,  iicet  Panormitanum 
archiepiscopum  et  episcopum  Papiensem  et  quosdam  alios  ad  sedem  des- 
tinariteamdem,qui  venerabilibus  fratribus  Portuensi  et  Albanensi  episco- 
pis  et  dilecto  fiiio  nostro  H.  •  •  tituli  Sancte  Sabine  presbytero  cardinali 
quos  eis  concessimus  auditores,  instrumentum  cujusdam  tabellionis  et 
litteras  munitas  bulla  aurea  presentarunt,  in  quibus  continebatur  quod 
cum  idem  Fredericus  fuisset  in  premisso  conciiio  habitus  de  heretica  pra- 
yitate  suspectus,  ipse  interrogatus  et  examinatus  ab  eis  super  articulis 
contentis  in  symbolo  et  aliis  ad  fidem  catholicam  pertinentibus  dixit  se 
illos  firmiter  credere  ac  juravit;  in  quibus  etiam  constituit  examinatores 
ipsos  procuratores  suos  ad  jurandum  in  anima  ejus  quod  eos  credebat  et 
ad  purgationem  etiam  in  presentia  nostra  in  loco  idoneo  supersuspicione 
hujusmodi  offerendam.  Qui  hec  eisdem  retulerunt  auditoribus  viva  voce 
quodque  sic  erant  jurare  parati,  ex  parte  ipsius  Frederici  purgationem 
hujusmodi  offerentes.  Nos  autem  his  intellectis  talem  examinationem  et 
purgationemycum  nec  ubi  nec  de  quibus  neque  coram  quibus  debuit  pre* 
sumpta  fuerit ,  cum  iidem  examinatores  et  eorum  consanguinei  sint  de 
ipsius  curia  seu  terris  potestati  vel  verius  tyrannidi  sue  subjectis,  illuso- 


616  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

riam  prout  erat  et  frivolam  reputantes ,  ipsam  de  fratmm  nostrorum  et 
multorum  prelatorum  qui  nobiscum  tunc  aderant  consilio,  decrevimus  irri* 
tam  et  iDanem,  processum  eorumdem  examinatorum  super  iis  presump^ 
tum  penitus  reprobando.  Concessimus  tamen,  si  venerit  idem  Fredericus 
personaliter  infra  tempus  legitimum  sine  armis  et  cum  modico  comitatu, 
quod  ipsum  super  purgatione  quam  de  suspicione  predicta  se  coram  nobis 
velle  prestare  dicebat,  si  de  jure  et  sicut  de  jure  faciendum  existeret,  au- 
diremus.  yerumtamen  non  solum  postmodum  venire  neglexit,  sed  quasi 
delectet  eum  malefacere,  prioribus  nequiora  committens,  quamdam  exe- 
crabilem  edidit  sanctionem  inter  alia  continentem  ut  quicumque  clericus 
vel  religiosus  ad  papale  vel  papalis  legati  mandatum  publice  forsan  omi- 
serit  missarum  seu  alia  celebrare  solemnia  et  sacramenta  fidelibus  eccle* 
siastica  propinare ,  de  civitate  vel  loco  cujus  incola  reperietur  ejectus 
bonis  suis  patrimonialibus  et  ecclesiasticis,  ut  penam  de  tanta  temeritate 
tulisse  se  doleat,  spolietur  :  clericis  mandato  predicto  parere  nolentibus 
et  in  fide  sua  ferventibus  ecclesiasticis  applicandis,  patrimonialibus  autem 
proximis  ab  intestato  venientibus  scilicet  assignandis(l).  Unde  quia  me- 
rito  contra  eum  qui  penitere  despiciens  peccata  peccatis  accumulat  et 
ortam  contra  se  suspicionem  dictis  et  factis  innuit  esse  veram,  est  durius 
procedendum,  nos  prefatum  Fredericum  ^  sicut  bactenus,  sic  in  die  jovis 
sancto  proximo  preterito  (2),  quinimo  districtius  pro  eo  quod  suspectus 
vehementer  de  heresi  et  anathematizatus  ad  sinum  prefete  matris  Ecclesie 
redire  ac  ea  facere  que  a  sic  suspecto  ac  excommunicato  fieri  debent, 
omnino  contempsit,  excommunicavimus  et  anathematis  vinculo  duximus 
innodandum;  denuntiantes  nihilominus  sibi  presente  generali  et  publica 
congregatione  fidelium  et  per  alios  etiam  ei  nuntiari  volentes  quod  si  dein- 
ceps  in  hujusmodi  conlumacia  duxerit  persistendum,  contra  ipsum  gravi- 
ter  quantumcumque  secundum  Deum  expedierit  procedemus.  Pronuntia- 
vimus  preterea  quod  quicumque  sibi  post  duos  proximo  futuros  menses 
ab  eodem  die  jovis  computandos  consilium  aut  auxilium  prestiterit  vel 


(4)  Cf.  mandatum  quod  supra  exhibuimus,  p.  585. 

(2)  Scilicet  46  aprilis,  cum  Paacha  hoc  aniio  in  die  49  aprilis  ipdderet,  ut  supra  roonuimus. 


IMDICT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  617 

favorem  publicum  vel  occultum,  illi  eidem  pene  subjaceat  tam  in  persona 
quam  in  rebus,  cui  talium  fautores  subjacent  secundum  canonicas  et  legi- 
timas  sanctiones.  Mandamus  quatenus  predicta  omnia  et  singula  publice- 
tis  et  publicari  faciatis  per  loca  in  quibus  videritis  expedire. 
Datum  Lugduni,  XIV  kalendas  maii,  anno  V. 


Innoeentius  papa  mandat  ut  bona  omnium  Januensium  qui    mS^^ 
Friderico  quondam  imperatori  auxiiium  vel  favorem  praestant, 
publicentur,  ipsius  communis  Januae  usibus  applicanda ,  eisdem 
tam  de  Janua  quam  de  aliis  societatis  Lombardiae  civitatibus  per- 
petuo  forbannitis. 

(Inedit.  ex  cod.  Caffar.  in  Bibl.  Brit  Musaei,  n''  13031,  fol.  168,  recto •  verso.) 

Innocentius  episcopus,  servus  servorum  Dei,  dileclis  filiis  potestati, 
consilio  et  communi  Janue  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Gum 
diligenter  attendimus  et  solicite  meditamur  quot  et  quales  nobis  paret  in- 
sidiasFredericusquondamimperatory  Ecclesie  persecutor,  quibusve  inge- 
niis  sive  modo  fallaciis  et  dolositatibus  fideles  Ecclesie  trahere  ad  se  velit, 
ut  eos  mordeat  amarissime  et  impie  tradat  morti,  expediens,  imo  propter 
instantis  malitiam  temporis  necessarium  arbitramur  ut  illorum  temeritatis 
presumptio  qui  in  ipsius  vestrum  sanguinem  sitientis  auxilium  privatim 
vel  publice  se  convertunt,  digno  castigetur  verbere  ac  pena  debita  fe- 
riatur.  Cum  igitur  circa  statum  vestrum  et  omnium  aliorum  Ecclesie 
devotorum  in  prospera  dirigendum,  sicut  nos  duxistis  aliquando  requi<« 
rendos,  hactenus  intenderimus  toto  posse  totoque  ingenio  insistamus, 
com  nihil  amplius  cupiamus  ad  presens  quam  quod  negotio  communi 
qu8d  agitur  profectus  accedant  prosperi  et  felices  succedant  eventus,  ac 
id  nequaquam  valeat  provenire  silque  labor  noster  inutilis  si  contingat  nos 
in  contrarium  laborare,  volumus  et  per  apostolica  scripta  vobis  preci- 
piendo  mandamus  quatenus  submoto  cujuslibet  dilationis  et  difficultatis 


618  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

dispendiOy  statnatis  et  irritetis  (stc)  deinceps  a  vobis  refragabiliter  {$ic) 
observari  ut  illonim  omnium  qui  inventi  fuerint  aliquid  tractare  vel  etiam 
tractavisse  in  favorem  Frederici  predicti  et  detrimentum  civitatis  vestre 
vel  societatis  dispendium  Lombardie,  a  tempore  quo  deposilionis  tulimus 
sententiam  in  eumdem,  bona  quelibet  publicentur  vestris  communibus 
usibus  applicanda,  eis  tam  de  vestra  quam  de  omnibus  aliis  civitatibus 
societatis  predicte  perpetuo  forbannilis ;  quorum  filii  et  nepotes  ad  nuUa 
penitus  officia  vel  ^otestarias  in  vestra  vel  aliqua  societatis  ejusdem 
civitate  de  cetero  assumantur.  Illi  vero  qui  tales  in  officiales  sue  civitatis 
presumpserint  assumere  vel  etiam  polestates,  se  noverint  excommunica- 
tionis  sententia  innodatos  et  terras  eorum  supponendas  ecclesiastico  in- 
terdicto. 
•    Datum  Lugduni,  YI  kalendas  maii,  pontificatus  nostri  anno  quinto. 


wfpriiii.  Innocentius  papa  0.  Sanctae  Mariae  in  Via  Lata  diacono  car- 
dinali,  Apostolicae  Sedis  legato,  mandat  ut  filios  et  nepotes  Fride- 
rici  quondam  imperatoris,  marchiones,  comites,  barones,  etc., 
ejusdem  fautores,  nominatim  excommunicet,  villas  et  castra  eidem 
adhaerentia  interdicto  supponat,  crucemque  contra  Ezelinum  de 
Romano  et  caeteros  Ecclesiae  inimicos  praedicet  aut  praedicari 
faciat. 

(Edid.  H6FLBB,  Kais.  Priedr.  //,  appendM  p.  878,  n"*  33,  e  regist.  litter.  Innoc.  IV, 
in  Bibl.  Vallicell.  Rom.  J.  55.— CoIIat.  cum  cod.  La  Porte  da  Theil,  inBibliot. 
Gesar.  Paris.,  t.  XX.) 

Innocentius,  etc.,  0.  sancte  Marie  in  Via  Lata  diacono  cardinali,  Apo- 
stolice  Sedis  legato,  etc.  Instantem  persecutionem  Ecclesie  ac  persecutoris 
tyrannidem  diligentius  attendentes,  cogimur  querendo  remedia  procurare 
contra  illos  qui  persecutioni  hujusmodi  facto  vel  dicto,  ope  vel  opere 
causam  prestant.  Cum  igilur  multi  de  diversis  partibus  Frederico  quon* 


IsmcT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  619 

dam  imperatori  adhereant  immemores  sue  salutis,  nos  nolentes  hec  sub 

simulatione  transire,  ne  quod  absit  assumant  exemplum  exinde  convicini, 

mandamus  quatenus  Frederici  fiiios  et  nepotes  nominibus  eonim  expres- 

sis  nec  non  marchiones,  comites  et  barones ,  prelatos  etiam  et  clericos  cu- 

juscumque  fiierint  dignitatis  vel  ordinis,  et  alios  omnes  qui  eidemF.quovis 

modo  favere  presumant  aut  ad  curiam  ejus  seu  nepotum  vel  filiorum  ejus- 

dem  vocati  vel  non  vocati  vadant  vel  mitlant ,  excommunicationis  mu- 

crone  percellas,  ipsosque  excommunicatos  publice  nunties  et  nuntiari 

facias  per  loca  in  quibus  expedire  videris,  pulsatis  campanis  et  candeiis 

accensis  singulis  diebus  dominicis  et  festivis.  Civitates  quoque,  castra, 

villas  et  loca  dicto  F.  adherentia  nominatim  Ecclesie  interdicto  suppo- 

nens  j  prives  ea  et  judices  ac  tabelliones  eorum  et  prefatos  omnes  omni 

honore,  quolibet  ofl^cio,  quavis  dignitate  et  quibuslibet  nisi  duntaxat  in 

casu  a  jare  concesso  ecclesiasticis  sacramentis,  baptismate  parvulorum  et 

penitentiis  morientium  solum  exceptis,  quibus  nulli  prorsus  teneantur  in 

judicio  respondere.  Interdicas  etiam  specialiter  ut  nulius  ex  fBiutoribus 

prefati  Frederici  in  potestatem  aut  rectorem  vel  ad  aliquid  officium  seu 

dignitatem  eligi  valeat  vel  assumi,  excommunicationis  in  illos  qui  contra 

fecerint  sententia  promulgata;  et  quia  Ezeliuus  de  Romano  tanquam 

membrum  diaboli  et  iniquitatis  vasciculum,  contra  Ecclesiam  ad  prefati 

persecntoris  obsequia  damnabiliter  se  devovit,  contra  eumdem  Ezelinum 

et  fautores  ejus  simili  modo  ut  predictum  est  procedere  non  postponas, 

contra  quos  omnes  in  terris  tue  legationis  crucem  predices  et  facias  pre- 

dicari ;  illam  signum  cmcis  adversus  predictos  assumentibus  peccatorum 

suorum  veniam,  protectiones  et  privilegia  concessurus  que  conceduntur 

crucesignatis  transfretantibus  in  subsidium  Terre  sancte. 

Datum  Lugduniy  Y  kalendas  maii,  anno  quinto. 


Guillelmus  de  Parisio  et  Bartholomeus  de  Turgusio,  imperiales    gf^X: 
judices  contractuum  in  Tarento,  ad  requisitionem  Gregorii  mo- 


620  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  12». 

nachi  Cassinensis  in  publicam  fonnam  redigi  fadimt  litteras  Ste- 
phani  Jaquinti  de  Baro,  magistri  camerarii  terrae  Ydrunti,  quibus 
vigore  mandati  imperialis  cujus  tenor  inseritur,  et  post  inquisi- 
tionem  factam,  mandat  Johanni  judici  de  Cretio,  procuralori 
curiae  in  Tarenlo ,  ut  a  procuratione  ecclesiae  Sancti  Petri  impe- 
rialis  de  Tarento  ad  mensam  conventualem  Cassinensem  pertinentis 
de  caetero  desistat. 

(Inedit.  ex  archivo  iQonast.  Cawin.,  Cod.  diplom»^  X.  V,  chart.  S.  Petr*  imper.; 
pergamena  vero  parnm  correcte  transcripta  videtur  et  in  qnibQsdam  locis  erosa 

est.) 

Die  dominico  penultimo  mensis  augusti,  sexte  indictionis,  nos  Guillel* 
mus  de  Parisio  et  Bartholomeus  de  Turgusio ,  imperiales  judices  contrac* 
tnum  in  Tarento,  presenti  scripto  fatemurquodfraterGregoriusCasinensis 
monachus  et  prior  ecclesie  Sancti  Petri  de  Tarento  ostendit  nobis  litteras 
domni  Stepbani  Jaquinti  de  Baro  imperialis  magistri  camerarii  terre 
Ydruntiy  transmissas  judici  Jobanni  de  judice  Creti  procuratori  renim 
curie  in  Tarento ;  quarum  continentia  talis  est  : 

Prudenti  viro  Johanni  judici  de  Gretio  procuratoii  curie  de  Tarento 
amico  suo,  Stepbicius  (sic)  Jaquintii  de  Baro ,  magister  camerarius  terre 
Ydrunti^salutem  et  amorem  sincerum.  Recepimus  sacras  imperiales  litte- 
ras  in  bunc  modum  :  —  Fridericus,  Dei  gratia,  etc.,  magistro  camerario 
terre  Ydnintiy  etc.  Yenerabilis  conventus  monasterii  Gasinensis  nostrorum 
fidelium  transmissa  culmini  nostro  petitio  continebat  quod  cum  ipsi  sem- 
per  habuerint  et  babere  consueverint  ex  antiquo  quasdam  obedientias  et 
domus  pro  utilitatibus  conventus  ejusdem  divisas  a  proventibus  et  juribus 
spectantibus  ad  abbatem,  in  quibus  abbates  qui  pro  tempore  ipsi  monas- 
terio  prefuerunt  nunquam  habuerunt  questionem  cum  eis,  videlicet  infir- 
marium,  vestiarium,  cellararium,  sacristam,  camerarium,  hospitale  et 
quasdam  res  alias  ad  usus  ipsius  conventus  specialiter  hactenus  deputatas, 
et  in  obedientiis  ipsis  et  rebus  semper  prefuerunt  monacbi  conventus  ejus- 
dem  pro  voluntate  sua,  tu,  mortuo  Stephano  quondam  abbate  ipsius 
monasteriiyquomonasterio  ipso  vacante  hujus  bona  pro  parte  curie  nostre 


toicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  621 

procuras,  prefatum  conventum  super  predictas  contra  justitiam  impetis  et 
molestas.  Supplicantibus  igitur  predictis  fidelibus  nostris  super  eas  secun- 
dum  justitiam  provideriy  nolentes  eos  de  hiis  juribus  defraudari ,  fidelitati 
tue  precipiendo  mandamus  quatinus  prefatum  conventum  fideles  nostros 
super  predictis  contra  justitiam  non  impetas  nec  molestes,  sed  ipsos  in  eo 
statu  esse  permittas  quo  tempore  quondam  aliorum  abbatum  deceden- 

tium^cumprefatum  monasterium  vacabatyConventum  prefatum 

, quod  justam  non  audiamus 

iterum  in  hac  parte  querelam.Datum  Cremoneyultimo  aprilisy  sexte  indic- 
tionis.  —  Ad  cujus  executionem  sacri  mandati  de  controversia  intenden- 
tes  probationem  recipiendam  super  premissis  a  parte  conventus  predicli, 
per  litteras  nostras  tenorem  litterarum  prescriptarum  imperialium  conti- 

nentes judici  Nicolao  de  Patricio  judici  et  nota- 

rio  Panormo  notario  actorum  in  bajulatione  Tarenti  commisimus,  et  ut  de 
ipsa  recepta  faciant  fieri  publicum  instrumentum.  Quo  instrumento  facto 
et  nobis  per  eosdem  nostros  commissarios  presentato,  communicato  super 
probationis  ipsius  efficacia  et  aliis  consilio  sapientum ,  quia  predicti  con- 
ventus  intentionem  in  totum  fundatam  invenimus,quum  juxta  sacri  impe- 
rialis  predicti  mandati  tenorem  a  molestatione  et  impetitione  predictis 
desistere  debeamus,  prudentie  vestre  ex  parte  imperiali  qua  fungimur 
auctoritate  mandamus  quatenus  a  procuratione  ecclesie  Sancti  Petri  im- 
perialis  de  Tarento  vobis  de  nostro  mandato  commissa  de  cetero  desista- 

tis,  conventum  prefatum  in  eo  non  impetentes  vel mo- 

lestantesy  juxta  tenorem  sacrarum  Utterarum  imperialium  predictarum. 
Datum  Tarentiy  vigesimo  junii,  sexte  indictionis. 

Verum  quum  predicte  autentice  littere  penes  prefatum  judicem  Johan- 
nem  remanserant,  ad  petitionem  et  cautelam  predicti  fratris  Gregorii  mo- 
nachi  Casinensis  et  conventus  ejusdem  monasterii  securitatem,  ipsas  de 
verbo  ad  verbum  fideliter  transcribi  et  in  publicam  formam  redigi  fecimus 
per  manus  Panormi  imperialis  publici  Tarenti  notarii|  et  nostris  subscrip- 
tionibus  roborantes  eidem  fratri  Gregorio  easdem  assignavimus ,  die, 
mense  et  indictione  pretitulatis. 

(Adest  signum  notarii.) 

Yl.  Fttia.  79 


622  FRIDERICI  SECVNDI  [Am.  124B. 

f  6iiill6lmu8  de  Parisio  judex. 

f  Bartholomeus  de  Turigisio  jadex. 

f  Jaspidus  filius  judicis  Alexandri. 

f  Ego  Absaion  notarius  Rogerii  filius. 

f  £go  Dominicus  Griso  Johannis  filius. 

f  Johannes  filius  Simeonis  de milite. 


^u^:  Innocentius  papa  abbati  Augensi  regratiator  quod  ipse  omissa 
priori  circa  negotium  Ecclesiae  negligentia,  Hartmanno  de  Ki- 
burg  et  aliis  Gennaniae  comitibus  yiriliter  contra  Conradum  Fri*- 
derici  quondam  imperatoris  filium  adstiterit,  eumque  in  gratiam 
JEcclesiae  r^umit. 

(Edid.  Raynald.,  AntuU.  eeckt.  ad  ann.  1348,  $  XYI.) 

InnocentiuSy  etc.,  abbati  Augensi  Gonstantiensis  diocesis,  etc.  Venera- 
bilis  fratris  nostri  Constantiensis  episcopi  et  dilectorum  filiorum  nobilium 
virorum  H.  de  Kyburchy  L.  de  Fonbuit,  G.  de  Signering  et  H.  de  Gruen* 
vigen  (i)  comitum,  Romane  Ecclesie  devotorum,  per  litteras  nobis  e&titit 
intimatumquod  si  hactenus  circa  negotium  Ecclesie  visus  ftieris  negHgens 
et  remissus,  provenit  ex  industria,  non  contumacia  vel  defectu,  ut  ipsis 
opportunitate  captata  magis  posses  resistentes  offendere  quam  offendi, 
opinione  pro  ipsorum  assertione  manifestius  faciente  quod  cum  nuper 
GonraduB  natus  Friderici  quondam  imperatoris,  aggregatis  undique  viri- 
bUB,  non  attendens  quod  non  in  multitudine  exercitus  victoria  belli ,  sed 
est  de  celo  tantummodo  fortitudo^  cum  ipsis  comitibus  congredi  attentas- 
set,  astitisti  eis  viriliter  et  potenter  cum  decenti  armatorum  et  honorabili 
eomitivay  ita  quod  persecutor  Ecclesie  terga  vertens,  relictis  rebus  quam- 

(<]  Sciiicet  Hartmannus  de  Kiburg,  Ludewicus  de  Frobuig,  Gottefridus  de  Sigmaringen  el 
Hartmannua  de  Griiningen,  ut  nos  monet  STAXLHf,  Wirtemb,  Gmh.^  t.  II,  t^  204. 


brMCT. «.]  HI3T0RIA  DIPLOHATICA.  «23 

phirimis,  fere  fiiil  manu  Talida  captiyatus,  etc.  (Sobdit  se  episcopi  et  pttv 
Genini  iUoram  precibos  permotum,  ipsum  in  Ecclesie  gratiam  admittere, 
ac  provoeat  ad  expectationem  quam  ii  de  ipsius  virtute  suis  Utteris  conci- 
tanmt  sustinendam.) 
Datom  Lugduni,  idibos  maii,  anno  Y*. 


Innocentins  papa  pafriarchae  Jerosolymitano,  magistro  militiae  ^«JsJ. 
Templi  et  omnibus  per  regnum  Jerosolymitanum  constitutis 
mandat  quod  Thomasium  comitem  Acierrarum,  Friderici  quon- 
dam  imperatoris  legatum,  si  fieri  possit  expellant,  Pisanos  vexilla 
ejusdem  Fridericl  portantes  compescant^  neque  praesens  ipsius 
regni  dominium  immutari  permittant. 

(Inedit.  ex  coHect.  La  Forte  du  Theil  in  BibL  Cesar.  Paris.y  anno  V,  epfst.  53, 
54  et  57y  foh  558;  coll.  cam  indice  eplstol.  Innoc.  IV,  tbidem^  fol.  93.) 

Innocentius,  etc.,  patriarche  lerosolymitaoo  Apostolice  Sedis  legato, 
arcbiepisoopis  el  episcopis  ac  dilectis  filiis  prelatis^  templariis  et  hospita- 
lariis  et  fratribus  domus  Theutonicorum  necnon  baronibus  universis  de- 
votis  Ecdesie  in  transmarinis  partibus  constitutis,  etc.  Cum,  sicut  accepi* 
mos^Thomafiim  comes  Acerrarum  qui  pro  Friderico  quondam  imperatore 
in  comitatu  Trip(riitano  dicitur  commorari^  devotis  Ecclesie  noceat  per 
modos  et  fraudes*  a  domino  suo  solitos  sicut  potest,  universitati  vestre 
mandaoms  qnateiros  qnod  idem  omies  de  partibus  illis  omnino  recedat 
soUicite  laboreCis.  T»  vero,  frater  patriarcha,  loca  ubi  moratur  et  ad  que 
ipsum  perv^re  contigerit,  anctoritate  nostra  supponas  ecclesiastico  inter- 
dicto,  contradictores,  etc. 

Datum  Lugduni,  YIII  kalendas  junii,  anno  V. 

InnocentiuSy  etc.,patriarche Jerosolimitano  Apostolice  Sedis  legato,  etc. 
Cumysicut  accepimuS|  Pisani  et  plures  alii  in  eorum  navibus,cum  adAcco- 


624  FRIDERICI  SECUNDI  [Aiof.  1248. 

nensem  applicant  civitatem,  yexilla  Friderici  quondam  imperatoris  ex- 
tensa  portare  ipsaque  in  ecclesiis  in  solemnitatibus  ponere  presumant,  in 
animarum  suarum  periculum  et  scandalum  plurimorum^  mandamus  qua- 
tenus  hoc  omnino  fieri  prohibens  predictos  et  alios  quod  de  cetero  ab  hn- 
jusmodi  presumptione  omnino  desistant  monitione  previa  per  censuras 
ecclesiasticas  appellatione  remota  compescas,  invocato  ad  id,  si  necesse 
fuerit,  auxilio  brachii  secularis. 

Datum,  utsupra. 

Innocentius,  etc.,  magistro  et  conventui  militiae  templi  Jerosolymi- 
tani,  etc.  Gum,  sicut  accepimus^  quidam  de  partibus  vestris  tam  religiosi 
quam  alii  seditiose  procurent  qualiter  regnum  Jerosolymitanum  possit  ad 
manus  Friderici  quondam  imperatoris  el  Gonradi  nati  ejus  inimicorum 
Ecclesie  pervenire ,  universitatem  vestram  rogamus,  monemus  et  horta- 
mur  attente  firmiter  precipiendo  mandantes  quatenus  persistentes  in  de- 
votione  Romane  Ecclesie  constantia  inconcussa,  non  immutetis  nec  quan- 
tum  in  vobis  est  ab  aliquo  permittatis  ipsius  regni  dominium  aiiquatenus 
immutari.  Alioquin  tam  vos  quam  alii  privilegiati  de  partibus  illis  qui 
contra  presumpserint,  poterunt  merito  formidare  quod  omnibus  privile- 
giis,  libertatibus  et  immunitatibus  vobis  et  eis  ab  Apostolica  Sede  concessis 
in  perpetuum  privabuntur.  Datum,  ut  supra. 

In  eumdem  modum  vicemagistro  et  conventui  domus  hospitalis  Jeroso- 
lymitani. 

Magistro  et  conventus  hospitalis  Sanctae  Mariae  Theutonicorum. 

Archiepiscopisy  episcopis  ac  abbatibus,  prioribus,  archidiaconis  et  aliis 
ecclesiarum  prelatis  per  regnum  Jerosolymitanum  constitutis. 

Universis  baronibus  et  miiitibus  regni  Jerosolymitani. 

Gonsulibus  et  communitati  Januensium  in  regno  commorantibus* 

Gonsulibus  et  communi  Yenetorum  in  regi^o  conmiorantibus. 

Gonsulibus  et  communi  Pisanorum  in  regno  commorantibus. 

Populo  civitatis  Acconensis. 


bmiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  625 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  pro  gratis  et  acceptis  ser-  ^^^^ 
Yitiis  communis  Eugubii  fidelium  suorum,  eis  castrum   Collis     "^^^* 
Pergulae  cum  omnibus  pertinentiis  ejus  in  perpetuum  concedit. 

(Edidit  BsposATi,  Della  zeeea  di  GiMio  e  ddle  geste  de'  Conti  e  dtuM  (FUrbino^ 
1. 1,  p.  403»  append.y  n*  VI.) 

Federicus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa* 
lem  et  Sicilie  rex.  Benemeritis  Cesarem  providere  fidelibus  etsi  gratie  ple- 
nitudo  suadeat,  servitiorum  quodammodo  gratitudo  compellit,  ut  dum 
grata  fidelium  remunerantur  obsequia,  fiant  quasi  per  debitum  gratiora. 
Per  presens  itaque  scriptum  notum  fieri  volumus  universis  imperii  fideli- 
bus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes  fidem  puram  et 
devotionem  sinceram  quam  commune  Eugubii,  fideles  nostri,  erga  meges- 
tatis  nostre  personam  et  sacrum  imperium  habere  noscuntur,  consideran- 
tes  quoque  grata  et  accepta  servitia  que  culmini  nostro  prestiterunt  hac- 
tenus  et  presentis  turbationis  tempore  prestare  non  cessant  et  facere 
poterunt  in  futurum,  castrum  CoUis  Pergule  in  districtu  existens  Eugubii 
quod  nunc  curia  nostra  tenet,  cum  hominibus,  justitiis,  rationibuSy  juri- 
bnSy  jurisdictionibus  et  omnibus  pertinentiis  suis  eidem  communi  fideiibus 
nostris  in  fidelitate  ac  devotione  nostra  et  imperii  persistentibus  in  perpe- 
tumn,  salva  imperiali  justitia,  de  gratia  nostra  duximus  concedendum^ 
quod  a  nobis  et  imperio  immediate  teneant  et  etiam  recognoscant;  pre-** 
sentis  scripti  auctoritate  mandantes  quatenus  nullus  dux,  nuUus  marchio, 
nullus  comes,  nullus  vicarius  seu  capitaneus,  nuUus  potestas,  nullum 
commune,  nuUa  denique  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel  mun- 
dana,  contra  presentis  concessionis  nostre  tenorem  temere  venire  presu- 
mat;  quod  qui  presumpserit,  preter  indignationem  nostri  culminis  quam 
se  noverit  incursunimy  centum  libras  auri  purissimi  pro  pena  componat, 


626  FRIDBaiCI  SECDVDI  [Amr.  1248. 

medietate  fisco  nostro  et  medietate  ipsainm  reliqua  passis  iDJuriam  appli* 
canda.  Ad  hujus  autem  nostre  concessionis  memoriam  et  robur  perpetuo 
valiturumypresens  scriptum  per  Johannem  de  Gapua  notarium  et  fidelem 
nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Datum  in  castris  in  depopulatione  Parme,  per  manus  magistri  Petri  de 
yiiaeay  imperialis  aule  protonotarii  et  regni  Sidlie  logothete,  anno  domi^ 
nice  incarnationis  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  octavo,  mense 
madiiy  sexte  indictioni^,  imperante  domino  noslro  Friderico  Dei  gratia  in- 
yictissimo  Romanonun  impei;^tore  semper  augusto,  Jerusalem  et  Sicilie 
rege,  anno  imperii  ejus  vicesimo  octavo,  regni  Jerusalem  vicesimo  tertio, 
regni  vero  Sicilie  quinquagesimo,  feliciter.  Amen. 


▼•ijSSS.j  FridfericM,  Romanoram  imperator,  scritnf  comiti  Casertano 
Ludovicum  regem  Francoram  in  transfrefatione  proxima  per 
Siciliam  transiturum  vel  etiam  hiematuram,  mandatque  ut  sta- 
tim  cum  tribus  vel  quatuor  viae  sociis  ad  partes  illas  accedat,  pro 
receptione  dicti  regis. 

(Edid.  Baltsze,  Mlscett,^  t.  T,  p.  470;  colL  com  cod.  B!U.  Oesar.  Paris.y  ane.  /md$ 
^,n«S5a7,  fol.  9t  verso.) 


Fredericus  inaperator,  etc« ,  comili  Casertano^  ele.  Gnm^siciftt  firma  tupeir 
relatioiie  comperimua  et  te  in  parle  non  eredimua  igiiorstf6^1.iUQBtri6  rex 
FraACorum  dilectus  amicua  nostar  ad  partes  uitramarinas^  prmit  jam.  diiH 
dttm  stabili  meate  dlisposuit,  transCretare  magfttfice  ut  parafeua^  qnem  pe» 
parties  Sicilie  traasire  veile  con&la&ter  andivimus  vel  ibidem  u  caau»  ismit^ 
d^rit  yemai^ef  Bole^s  ut  ioaula  ipaa  nostri  pars  u&p»  preolara  dominiiv 
tempestate  presenlium  n^tiorum  et  temporis  tmmineBle,  Dectoria  nm 
preaidia  pffesentia  careat  qui  pecsonaliter  nostr e  onQeatalaa  esseotiam  le^ 
pnesentans  el  regam  ipsaift  beo  nostri  quo  decueril  fafmonr  recqiMifc  el 


IMMGT.6.3  HIStOAIA  DlPLOMATICA.  62T 

proyinciaai  iapiMk  fn  oniBi  tranqnillitate  gubemet,  quanquam  re^mft 
BOdtratn  in  proximo^ciTitatis  Parme  depresBft  proteiria  Tel  ipsius  urgeu* 
tisBime  depopulatioue  peracta ,  repetere  perBOnaliter  dispouamus,  te  ad 
partes  illas  tauquam  predpuum  loco  uostri  vicarium  ante  faciem  nostram 
salubri  consideratione  providimus  premictendum ;  devotioni  tue  mandan<> 
tes  qMtenus  hicontinenti  receptis  presentibus,  ad  comitivam  tuam  viris 
aliquibu»  fidelibns  nostris  de  Terra  Laboris  et  comitatu  Moitsii  tribus  vel 
qnatuor  deputatts,  magnis  et  continuatis  dietis  ad  partes  ipsas,  slcut  un* 
quam  gratiain  nostram  diligis,  celeriter  studeas  te  transfenre»  Qualiter 
autem  super  receptione  regis  ejusdem  et  negotiis  nostris  illarnm  partium 
gerere  te  veKmus,  per  latores  presentium,  nuntios  tuos  fideles  nostros^ 
quibus  super  hoc  plenissime  beneplacitum  nostre  majestatis  expressimus 
et  fidem  plenariam  adhibere  te  volumus,  sufficienter  poteris  informari. 


III  i         I  n 


InDOcentius  papa  Argentinensi  episcopo  qui  oppidum  de  Gen-    ^Jf^^* 
genbach  castraque  de  Malberg  et  Ortemberg,  quae  Fridericus 
quondam  imperator  ab  ecclesia  Bambergensi  tenebat  in  feudum, 
suis  sumpiibus  cepit,  concedit  ut  eadem  castra  non  possint  alie- 
nari  nisi  prius  ei  de  expensis  suis  fuerit  plenarie  satisfactum. 

(Edid.  ScHOBPFUH^il/M/.  diphmai.y  1. 1,  n»  CGCCLXII,  e  cod.  Mss  Bibl.  Vatic, 
n*  7183;  erronee  vero  Gregorio  nonorem  tribait.  Rectius  taroen  epistolaoi 
dsauo  ttliibet  ibUbm^  p.  SM,  e  ngist.  epist.  anno  T,  epiiL  668.) 

Iimocentius^a)  episcopus,  servus  servorum  Dei,  venerabili  fratri,  .  . 
ArgeatiDe&ai  episcopo  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Ne  inde 
possis  incurrere  damna  unde  meruisse  dignosceris  commodum  et  favorem, 
libenter  apponimus  remedium  et  cautelam.  Cum  igitur,  sicut  patet  per 
opera,  ex  parte  tua  fuerit  propositum  coram  nobis  quod  oppidum  de  Gen- 

(a)  In  cod.  Gregoriuif  male. 


628  FRIDERICI  SECUNDI  [Amr.  1248. 

gembach  et  de  Malberch(a)  et  de  Steinberc(6)  castra  cum  pertinentiis  suis 
que  Fridericus  quondam  imperator  ab  ecclesia  Bambeiigensi  tenebat  in 
feudum,  ceperis  non  sine  magnis  oneribus  expensafum^  nos  indemnitati 
tue  Yolentes  patema  sollicitudine  precavere ,  presentium  tibi  auctoritate 
concedimus  ut  ad  eorum  restitutionem  minime  tenearis  neque  predicta 
oppidum  et  castra  per  venerabilem  fratrem  nostrum  Bambergensem  epi- 
scopum  vel  successorem  ipsius  aut  aliquem  alium  aliquo  modo  alienari  var 
leant;  quam  alienationem  si  forte  presumi  contigerit,  decemimus  irritam 
et  inanem,  nisi  primo  tibi  et  adjutoribus  tuis  de  danmis  et  expensis  que 
hac  ratione  subiisse  noscimini,  fuerit  plenarie  satisfactum.  Nulli  ergo^  etc. 
Datum  Lugduniy  III  nonas  junii,  anno  ponUficatos  nostri  Y. 


in^dJ^Si-       Fridericus,  Romanoruin  imperator,  ad  supplicationem  Ortolfi 
**""•       Garstensis  abbatis,  capellani  et  fidelis  sui,  de  verbo  ad  verbum 


Pannae, 

Jonio. 


inserit  et  confirmat  scriptum  Friderici  quondam  Austriae  et  Sty- 
riae  ducis  in  anno  1255  octavo  decimo  die  septembris  indultum, 
quo  sibi  sententialiter  advocatiam  monasterii  de  Garsten  attri- 
buit,  notificatque  imperator  eamdem  advocatiam  ad  manus  suas 
perpetuo  retinere  velle. 

(Edit.  ap.  KuRZ,  Beytrage  zur  GetehkhU  des  Landes  oesterreich  ob  der  Enm,  1. 11, 
p.  550,  n<*  LXX,  ex  aatographo  ande  slgitlum  pendebat.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinifatis.  Amen.  Fridericus  secundus 
divina  favente  clementia  Romanorum  imperator  semper  augustus,Jerasa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Justis  fidelium  nostrornm  petitionibus  condescendere 
cogimur  quas  nisi  favorabiliter  audiremus,  obaudire  quod  juste  petitur  per 
injuriam  videremur.  Eapropter  per  presens  privilegium  notum  fieri  volu* 

(a)  In  cod.  Mulberc^  forsitan  Malberg,  castrom  et  oppidum  Ortenoviaei  nnnc  Jnris 
Badensb. 

(b)  Ita,  sed  in  registro  OrUmberg.  ' 


Imwct.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  629 

mus  universis  imperii  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  Ortol- 
fus  venerabilis  Gerstensis  (a)  abbas,  cappellanus  et  fidelis  noster,  ad  pre- 
sentiam  nostram  accedens  (1 )  quoddam  scriptum  patens  per  Fridericum 
quondam  ducem  Austrie  et  Styrie  monasterio  suo  super  advocatia  ejus- 
dem  monasterii  dudum  indultum,  culmini  nostro  exbibuit,  supplicavitque 
attentius  celsitudini  nostre  ut  omnia  que  continerentur  in  eo  confirmare 
de  nostra  gratia  dignaremur;  cujus  scripti  tenor  per  omnia  talis  est : 

Nos  Fridericus  Dei  gratia  dux  Austrie  et  Styrie  et  dominus  Camyole 
notum  facimus  universis  et  nominatim  significamus  Ottoni  advocato  de 
Lengenbach,  Liuloldo  etChunrado  fratribus  de  Altenburch,  Ottoni  et  Or- 
tolpho  de  Greze  et  Gundakaro  de  Styra  quod  accepimus  querimoniam 
Ulrici  abbatis  et  fratrum  de  Gersten  super  injuriis  et  gravaminibus  que 
sibi  inferebant  predicti  et  quidam  alii  minores  qui  se  dicebant  sue  eccle- 
sie  advocatos.  Nos  igitur  dicto  abbati  et  fratribus  diem  prefiximus  ante 
castnim  Sitzenperge  ad  nostrum  placitum  generale,  ubi  predictus  abbas 
presente  Chunrado  Frisingensi  episcopo,  comite  Chunrado  de  Hardeke  et 
multis  ministerialibus  nostris,  per  plura  privilegia  sufficienter  ostendit 
quod  in  omnibus  possessionibus  ecclesie  sue  nullum  preter  nos  habere 
debeat  advocatum.  Nos  itaque  eamdem  advocatiam  sicut  justum  fuit 
nostre  adtraximus  potestati,  mandantes  ut  nullus  eos  in  suis  possessioni- 
bus  occasione  advocatie  gravet  de  cetero  aut  molestet;  quod  quicumque 
contra  jus  et  contra  mandatum  nostrum  eandem  ecclesiam  de  cetero  infes- 
taverit,  illum  sicut  ratio  exegerit  puniemus  ut  pote  nostri  nostrique  judicii 
contemptorem.  Hujus  rei  testes  sunt  Chunradus  episcopus  Frisingensis, 
comes  Chunradus  de  Hardeke ,  Heinricus  de  Prunne  j  Imfridus  de  Him- 
perge,  Henricus  de  Sevelde,  Hademaras  de  Sunnenberch,  Wichardus  de 
Amsteyne,  Heinricus  de  Hakanberch,  Chunradus  et  Ulricus  fratres  de 
Himperge,  Uiricus  de  Chirchlinge,  Hugo  et  Otto  Tursones,  Rapoto  et  Had- 

(a)  Sdlicet  de  Gamtm. 


(4)  c  Item  Ortolfus  abbas  Gerstensis  imperatorem  apud  ChremoDam  pro  suie  et  ecclegiae 
negotiis  visitat,  honorifice  recipitur  et  pro  sua  voluntate  honorabilius  dimissus,  etc....  »  Chtih- 
nte.  GoTsteim^  ad  ann.  4248,  ap.  Raugh,  Scriptor,,  1. 1,  p.  36. 

VI.  Pana.  80 


630  FRIDBRICI  SECUNDI  [Amr.  1248. 

marus  fratres  de  Schonenberch ,  Ditrycus  de  Yolchinsdorf,  Syboto  de 
Hage,  Liutoldus  de  Pourawei  Dyetricus  Pmhase  (iic)j  Wemhardus  de 
Inne,  Heinricus  de  Wasen,  Meinhardus  de  Gastey,  Duringus  magister 
venatorumy  Duringus  Scheke,  Marquardus  Preuhaven,  Rubertus  de  Anaso 
et  alii  multo  plures.  Datum  ante  castrum  Sitzenperge,  XIIII  kalendas  ocfo- 
brisy  anno  Domini  M.  CC.  XXXV. 

Nos  igitur  attendentes  fidem  puram  et  devocionem  sinoeram  quas  idem 
abbas  et  monachi  sui  conventus,  fideles  nostri,  ad  excellentiam  nostram 
gerunt  quodque  pro  salute  et  incolumitate  nostra  et  pro  salubri  ac  tran* 
quillo  statu  imperii  nostri  etemo  regi  supplicent  incessanter,  considerantes 
quoque  quod  in  negolio  predicti  abbatis  nostram  pariter  commodum  pro» 
curetur,  cum  advocatia  prescripti  monasterii  sui  sit  ad  nos  et  imperium 
post  prefati  ducis  obitum  libere  devoiuta,  suis  supplicationibos  benigniua 
inclinati,  predictum  scriptum  huic  nostro  privilegio  de  verbo  ad  verbum 
inseri  jussimus ,  omnia  que  continentur  in  eo  de  imperialis  preeminentie 
nostre  gratia  perpetuo  confirmantes.  Statuimus  igitur  et  imperiali  sanci* 
mus  edicto  quatenus  nullus  archiepiscopus ,  episcopuSy  dux,  mardiioi 
comes,  barOy  minislerialis,  nulla  denique  persona  alta  vel  humilis,  eccle* 
siastica  vel  mundana,  prefatum  abbatem  et  successores  ejus  in  advocatia 
predicti  monasterii  sui  quam  ad  manus  nostras  et  imperii  perpetuo  reti* 
nere  volumus,  contra  presentis  confirmationis  nostre  tenorem  temere  im- 
pedire,  molestare  seu  perturbare  presumat.  Quod  qui  presumpserit  indi- 
gnationem  nostri  culminis  se  noveritincursuram  et  in  vindictam  temeritatis 
sue  centum  libras  auri  purissimi  composituram,  quaram  medietas  camere 
nostre,  reliqua  vero  passis  injuriam  applicetur.  Ad  hujus  igitur  confirma* 
tionis  nostre  futuram  memoriam  et  robur  perpetuo  valituram,  presens 
privilegium  fieri  et  majestatis  nostre  sigiilo  jussimus  communiri. 

Hujus  rei  testes  sunt  Heinricus  illustris  rex  Sardinie,  Philippus  venera* 
bilis  Pactensis  episcopus^  magister  Gualterius  venerabilis  Capuanus  elec- 
tus  (a) ,  Manf redus  marchio  Lancea,  Bertholdus  marchio  de  Hohemburchy 
Berardus  comes  Laureti,  Riccardus  de  Montenigro  magister  justiciarius, 

(a)  Cum  id  forte  legf  non  potnerit  in  atitographo,  dator  solQmmodo  ap«d  Kony 
Cap ctus^  quod  facile  ex  ceteris  snppletnr. 


InHCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  631 

Ansaldus  de  Mari  sacri  imperii  et  regni  SicBie  aminiratus,  et  alii  quam 

plares. 

SigDum  domini  nostri  Friderici  secundi  Dei  gratia  invictissimi  Roma- 
norum  imperatoris  semper  augusti,  Jerusalem  et  Sicilie  regis. 

Acta  suut  hec  anno  dominice  incarnationis  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  octavo,  mense  junii,  sexte  indictionis,  imperante  domino  nos- 
tro  Friderico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper  au- 
gusto,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  vicesimo  octavo,  regni 
Jemsaiem  vicesimo  tercio,  regni  vero  Sicilie  quinquagesimo,  feliciter. 
Amen. 

Datum  in  castris  in  depopulatione  Parme,  per  manus  magistri  Petri  de 
Vinea  imperialis  aule  prothonotarii  et  regni  Sicilie  logothete,  anno,  mense 
et  indiclione  prescriptis. 


Jimio. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Ottoni  comiti  palatino  Reni,   iJdeS^p^. 
daci  Bawariae ,  et  haeredibus  ejus  masculis ,  pro  fidelitate  hac-     p»^*. 
tenus  exhibita,  in  odium  perfidiae  Ottonis  ducis  Meraniae,  pro- 
ditoris  sui,  comitatus  de  Nuemburch  et  Scherdingen  in  feudum 
oonfert. 

(Edit.  ap,Afofitfm.  Boic.,  t.  XXX,  p.  805-806,  num.DCCLXXXIV»exoriglo,  in 
arch.  reg.  dom.  Bavariae;  cujas  sigillam  periit,  remanenUbas  fllis  sericis  par- 
parei  et  flavl  coloris.  Yerrionein  hajus  docamenti  germanicam  exhibuit  Ast- 
TBNKHOFEE  in  dcr  K.  Geich.  des  haui.  vcn  Bayemy  p.  la^,  num.  7.) 

FriderieiiSy  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Tunc  imperialis  excellencie  firmissimo  robore  firmatur 
imperium ,  tunc  decus  extollitur  Gesaree  majestatis ,  cum  infidelibus  pro 
perfidia  penam  digne  retribuil,  et  pro  fide  fidelibus  premia  liberaliter 
elargitur.  Amorque  virtutis  tuuc  crescit  in  bonis,  et  pene  fragor  in  malis 
acmtury  cum  injustoram  divitiis  ditantur  et  induuntur  innocentes  quo- 


632  FRIDERICl  SECUNDI  [Amf.  1248. 

dammodo  spoliis  dampnatorum.  Hac  igitnr  consideratione  permoniti,  qoi 
Romani  frena  imperii  moderamur,  attendentes  quoque  puram  fidem  et 
devotionem  sinceram  quam  Otto  comes  palatinus  Reni  et  dux  Bawarie 
dilectus  princeps  noster  ad  excellentiam  nostram  gerit,  necnon  et  grata 
valde  ac  fidelia  servitia,  que  culmini  nostro  incessanter  exhibet  et  exhi* 
berepoterit  in  antea  gratiora,  considerantes  etiam  manifestam  perfidiam 
quam  Otto  dux  Meranie  proditor  noster,  adherendo  rebellibus  nostris, 
contra  nos  et  imperium  proditorie  commisit,  comitatus  de  Nuemburch  et 
Scherdingen,  quos  idem  dux  Meranie  a  nobis  et  imperio  tenuit,  prefato 
Ottoni  comiti  Palatino  Reni  et  duci  Bawarie  et  heredibus  suis  masculis, 
cum  omnibus  juribus  et  pertinentiis  suis,  de  gratia  nostra  duximus  in 
perpetuum  conferendos  ut  servire  proinde  nobis  et  imperio  teneantur. 
Ad  hujus  autem  concessionis  nostre  memoriam  et  stabilem  firmitatem , 
presens  scriptum  fieri  et  majestatis  nostre  sigillo  jussimus  communiri. 

Datum  in  castris  in  depopulatione  Parmensi,  per  manus  magistri  Petri 
de  Yinea  imperialis  aule  prothonotarii  et  regni  Sicilie  logothete ,  anno 
dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  octavo, 
mense  junii,  YI  indictionis. 


JKJ!i  Fridericus,  Romanorum  imperator,  significat  comiti  Novello 
prosperos  rumores  de  exercitu  suo  et  quomodo  Mediolanenses  et 
Placentinos  ante  Florensolam  fugaverit. 

(Edit.  in  Petri  de  Ftn.  epitU,  lib.  II,  cap.  XLVm.  ColL  cum  cod.  Bibl.  Gesar. 
Paris., /omb  Notre-Dame,  11? 202 ,  cod.  Mediomont.  PhilUpps.,  n*  8890,  et  cod. 
Gaelferb.  Bibl.  Aag.  XIII,  4.) 

FridericuSy  etc,  comiti  Novello,  etc.  Ut  victoriosi  exercitus  nostri  pro- 
cessus  fidelitatem  tuam  non  lateat  veritas  que  frequenter,  ut  assolet,. 
loquacitate  referentium  variatur,  presens  te  veridica  pagina  doceat  quod 


ImcT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  633 

dum  in  cafitris  ante  Parmam(a)y  in  depopulatione  nostrorum  rebellium 
tam  potenter  quam  feliciter  moraremur,  de  ipsiuB  loci  celeri  occupatione 
securiy  U.  marchionis  Palavicini  fidelis  nostri,  qui  constantiam  nostram 
aliquo  modo  non  falleret,  accepimus  literas  continentes  quod  Mediolanen- 
ses  nostri  rebelles  cum  Placentinis  eorum  sequacibus  pro  succursu  Par- 
mensium  proditorum  nostrorum,  quonim  desiderabilia  noster  vastabat 
ignis  et  gladius,  potenter  venerant  Florensolam  :  immani  se  voce  jactan- 
tes  quod  nobiscum  ad  congressum  venire  volebant,  gladiorum  nostronim 
potentiam,  quam  in  necem  eorum  sepius  experti  fuerant,  per  fastuosam 
qnamdam  superbiam  prorsus  obliti;  cumque  assistentibus  nobis  imperii 
viribus  et  cesareis  animis,  quod  predicti  rebelles  nostri  nos  presumerent 
a^redi,  serenitas  nostra  duceret  indecorum,  ut  etiamsi  belli  casus  incide- 
rit ,  per  eorundem  ingressum  attingeremus  viriliter  votum  nostrum ,  de 
quOy  autore  Domino,  qui  nostrum  tuetur  imperium,  infallibiliter  speraba- 
mus,  altiori  ducti  consilio,  defixis  castris  nostris,  feliciter  victricia  slgna 
nostra  direximus  contra  ipsos,  die  lune  XY  presentis  mensis  junii  ante 
Florensolam  ubi  ad  pemiciem  ipsorum  eos  convenisse  didicimus,  figentes 
felicia  castra  nostra.  Quod  cum  ipsis  innotuit,  signa  nostra  respicere  non 
audentes,  locum  ipsum  de  nocte  non  sine  timore  maximo  dimiserunt,  sic 
in  fiigam  conversi  ut  evanescere  quam  fiigere  potius  viderentur.  Hec  inte- 
rim  ad  gaudium  tibi  significare  curavimus;  tu  vero  illis  universis  fidelibus 
ipsanim  partium  studeas  publicare. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  regratiatur  cuidam  com-     ,^f^^ 
munitati  de  oblata  sibi  pecunia ,  et  vult  quod  in  coUecta  generali 
eis  imposita  haec  oblatio  computetur. 

(Edlt.  ln  PeM  de  Vin.  q^L,  lib.  m,  cap.  LXII.) 

Nuper  ad  audientiam  nostram  R.  comitis  Casertani,  dilecti  generi  et 
(a)  In  impresso  Faveniiamy  male. 


eai  PRIDfiRICI  SECUNDI  [Amx.  1248. 

fidelis  nostriy  nunciatione  pervenit  quod  vos  zelo  pnre  devotionis  accensi, 
preter  universitatis  vestre  gravamina,  que  pro  nobis  continue  prompta 
mentis  alacritate  suscipitis,  et  preter  labores  innnmeros,  quos  animomm 
clara  semper  affectione  portatis,  solite  devotionis  aflectum,  quem  ad  ex- 
cellentiam  nostram  vos  gerere  sine  cujuslibet  verbo  vel  literis  plene  sd- 
mus,  nuper  fructiferis  perficientes  indiciiSy  pro  restauratione  cam^Fe 
nostre,  quam  pridem  casus  ille  nobis  (ut  creditur)  borridus  repente  sor- 
ripuit,  de  bonis  vestris  quantitatem  nobis  placitam  promptis  affectibus 
obtulislis.  De  quo  fidei  vestre  constantiam  eo  laudibus  gratiosis  extoUimttS, 
quo  super  his  voluntatis  vestre  promptitudinem  experimur.  Volentes  ita- 
que  vobis  super  hoc,  quorum  sumptus  et  onera  passiva  quodammodo  par- 
ticipatione  sentimus^  gratiam  facere  specialem ;  ecce  oblatam  per  vos  pe- 
cuniam  pro  receptis  habuimus,  quam  sic  vobis  cum  gratiarum  placida 
relatione  remittimus,  ut  in  nostris  cessisse  profectibua  videatur;  de  quibus 
si  quid  jam  voluntatis  ardore  suggerente  solvistis  in  quantitate  generalis 
collecte  vobis  nuper  imposite,  si  minor  vel  equalis  est  oblatio ,  volumns 
computari.  Quod  si  oblatio  generalis  forte  collecte  superet  quantitatem , 
eam  occasione  oblationis  bujusmodi  nolumus  solvere  vos  teneri.  Vos  igitur 
presentem  munificentie  nostre  gratiam  suscipientes  hilariter ,  firmam  qpem 
fiduciamque  concipite  quod  de  rebellibus  nostris  quos  habemus  in  masi- 
bus,  votiva  nobis  proveniente  victoria,  nostris  vestriaque  sumptibus  et 
sumptuosis  laboribus  finem  laudabilem  imponemus. 


ew^.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  fidelibus  suis  scribit  quod 
cnm  ad  plenam  Parmensium  destructionem  pecunia  sibi  tantum- 
modo  deficiat,  ad  eos  Philippum  Pattensem  episcopum  mittit  pro 
pecunia  recolligenda  et  celeriter  transmittenda. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  epist,  Itb.  II,  cap.  XLIY;  ooll.  cam  cod.  Bfbl.  Cesar. 
Paris.,./Smd!t  Notre-Dame^  n*  202.) 

Etsi  nobiscum  hactenus,  postquam  a  regno  diaeefiBimus,  eventu  vario 


iNDiCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  635 

fortana  certaverit,  eatenus  venimtameD  nos  superiores  in  area  felicitas 
nostra  constituit,  ut  jam  non  vinci  posse,  sed  vincere  procul  dubio  confi- 
damus.  Ter  sena  projecimus,  velut  qui  multitudine  pugnatorum  partem 
adversam  Parmensinm  civitatem  laborantem  in  ultimis  juvare  volentem 
in  tantum  excessimus,  ut  inter  vires  nostras  et  suas^  tanquam  inter  non 
participantia,  comparatio  nuUa  vel  modica  censeatur.  Unum  solummodo 
nobis  ad  festinam  plenam  victoriam  deficit,  quod  ad  sustentationem  sti- 
pendiariorum  nostrorum  aliorumque  fidelium^  quos  a  remotis  imperii 
finibus  ad  participium  victorie  nostre  fortissimus  fidei  zelus  imparatos  et 
Bubditos  evocavit,  suflScientem  pecuniamnon  habemus.  Ad  quam  tum 
ex  vestro  subsidio,  quod  nunquam  nobis  hactenus  defuit,  o  fideles ,  tum 
ex  quibuscunque  curie  nostre  proventibus  colligendam  et  ad  nos  etiam 
cum  summa  festinantia  destinandam,  nec  minus  ut  vos  de  nostrorum  suc* 
cessuum  prosperitate  letificet,  Philippum  venerabilem  Pattensem  episco- 
pom,  dilectum  fidelem  nostmmy  celeriter  incursim  duximus  destinandum; 
ad  cujus  adventum  preter  miltentis  imperium  et  affectum  quem  ad  vos 
non  dominicum,  sed  patemum  habemus,  misse  persone  vos  qualitas  mo- 
veaty  quam  velut  obsequiis  nostris  pemtilem  a  nostris  aspectibus  separa- 
mus  invitiy  nisi  quod  eo  usque  nos  nostra  necessitas  perduxerit^  ut  cor- 
poris  nostri  partem,  si  fieri  posset  salubriter  et  natura  permitteret, 
necessario  misissemus.  Ad  offerendum  itaque  nobis  in  hac  parte  subsidium 
veslra  devotio  non  moretur,  quod  totum  et  integmm  e  vicino  vobis  hila- 
riter  cum  palma  desiderate  victorie  reddere  pollicemur. 


Fridericus,  Romanoram  imperator,  increpando  scribit  ratio-     ^iJf^^ 
nalibus  seu  officialibus  suis  de  regno,  super  mittenda  pecunia,  et 
ut  obediant  Philippo  Pactensi  episcopo  quem  ad  eos  nuntium 
mittit. 

(Edit.  in  PeiH  de  Vin.  epUi.,  lib.  Y,  cap.  XXXIII.) 


636  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1248. 

Discedentes  dudum  de  regno  nostro  feliciter,  presentes  ibidem  haberi 
credidimus;  sed,  prout  ab  experto  cognoscimus,  utinam  presentes  alicubi 
seu  viventes  et  validi  crederemurl  Quin  potius  (quod  dolentes  et  vere- 
cundi  referimus),  tanquam  si  vos  et  ofiiciales  alios  salutis  et  vite  nostre 
cautos  solicitudo  non  redderet,  necessaria  victui  nostro  subducitisi  ut 
nedum  honorifice  vincere ,  sed  necessario  vivere  non  possimus.  Ad  exci- 
tandam  igitur  vestram  et  aliorum  nostrorum  officialium  tam  pemiciosam 
ipsius  persone  nostre  desidiam,  P.  venerabilem  Pactensem  episcopum, 
fidelem  nostrum,  in  regno  providimus  destinandum.  Ad  cujus  adventum 
preter  mittentis  imperium,  misse  persone  vos  qualitas  moveat,  quam 
velut  obsequiis  curie  nostre  perutilem  a  nostris  aspectibus  separamus  in- 
viti ,  nisi  quod  eo  usque  nos  necessitas  ipsa  perduxerit ,  quod  corporis 
nostri  partem  (si  fieri  posset  salubriter,  et  natura  permitteret)  necessario 

misissemus  (a) quod  totum  et  integrum  e  vicino  vobis  hilariter  cum 

palma  desiderate  victorie  [redderej  pollicemur.  Quidquid  denique  dictus 
episcopus  super  his  vobis  ex  parte  nostra  dixerit  et  mandaverit,  indubi- 
tanter  credere  et  efficaciter  percomplere  curetis. 


jSSS]  Otto  comes  de  Eberstein  videns  se  non  posse  defendere  terram 
Austriae  ab  insultibus  hostium,  cum  quibusdam  ministerialibus 
et  civibus  utriusque  terrae  ad  imperatorem  repedavit  Veronam, 
sperans  ab  ipso  suscipere  nepotem  suum  filium  dominae  Marga- 
retae  reginae ,  nomine  Fredericum ,  in  principem  terrae  Austriae ; 
sed  cum  sociis  suis  spe  frustratus  est  (l)  et  in  Austriam  non  est 
reversus.  Contin.  Sancrucensi$  secunda,  ap.  Pertz,  Monum.  Germ. 
hist.y  l.  XI,  p.  642. 

(a)  Ibi  quaedam  ad  sensam  desuut,  qaae  In  praeoedente  epistola  reperies. 


(4)  Ulterius  enim  transire  comes  non  potuit,  a  Pliilippo  Salzburgenae  archiepiacopo  et  a 
Lombardis  impeditus ,  sicut  nos  Pernoidus  et  Chronioon  Salisburgense  monent. 


Inwt.  6.)  HISTOaiA  DIPLOUATICA.  »7 


In  proximo  mense  julii  imperator  tolens  ad  parfes  Montisfer-  fJ^^^J 
rali  accedere,  quia  Pelrus  Becherius  civitatem  Vercellarum  intra- 
verat,  acceptis  multis  obsidibus  Laudae  et  Regii  quos  in  Cremona 
habebat,  duxit  eos  Papiam»  Deinde  cum  ipsis  apud  Casale  Sancti 
Evasii  equitavit  cepitque  Pasilianum,  Sanctum  Salvatorem^  Sanc- 
tum  Georgium  et  alia  loca  quae  idem  marchio  Montisferrati  tene- 
bat.  Chranic.  de  reb.  in  Ital.  y$tis,  p.  217. 


lli«]J>M. 


Fridericus,  Romanoram  imperafcr,  Papiensibc»  mandat  quod     ^^ 
\teno  Sancti  Salvatoris  de  Papia  pecumam  qnam  ei  debent 
pro  locatione  Besati  et  territorii  qusdem  exsolvere  cra^nt,  vel 
saltemipsam  in  summa  exactionis  quam  ajimiatim  ab  ipsomonas-^ 
terio  requirunt^  compensent. 


(Inedit.  ex  oopla  aathentlca  de  anno  1348, 5  ealendai  septembris^  apod  Paplam^ 
qnam  nobiscum  sua  solita  liberalitate  communicavit  F.  Boebmeras.) 

FridericuSy  Dei  gratia  Romanorum  imperator,  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex,  potestali,  consilio  et  communi  Papiensi,  fideKbus 
suis,  graciam  suam  et  bonam  voluntatem.  Querelam  venerabilis  abbatis 
et  conventus  monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Papia ,  nostrorum  fidelium , 
recepimus  continenlem  quod  cum  occasione  fictus  (1)  pro  loco  Besati  et 
terrilorio  et  aliis  rebus  ejusdem  teneamini  eis  nomine  dicti  monasterii  m 
certa  peeuttie  qnantitate,  vosnedum  eisipsampecuDiam  cvrat»  exsolverei 
sed  alias  soper  summa  pecunie ,  quam  omni  anno  pro  nostre 


H>  Vel  petim» /My  loiUMt  eocasioae  firmaa  Y«l  tocatioufl,  ei  ¥^ 
YI.  Fwsa.  81 


638  FR1D£IUCI  SECUNDI  [ANir.i248. 

arbitrio  ab  eis  exactionis  occasione  requiritis,  ipsos  quam  plurimum  aggra- 
vantes,  ipsam  compensare  in  predicta  quantitate  debiti  recusatis.  Super 
quo  cum  sibi  supplicaverint  per  nostram  celsitudinem  provideri,  fidelitati 
vestre  precipiendo  mandamus  quatinus,  si  est  ita,  vel  debitum  predictum 
in  quo  predictis  abbati  et  conventui,  nostris  fidelibus,  tenemini  nomine 
ficti  exsolvatis  eisdem,  vel  in  summa  ipsius  pecuniequam  ipsis  annuatim 
exactionis  nomine  requiritis  compensetis.  Alioquin  ecce  quod  Henrico  de 
RivellOy  sacri  imperii  a  Papia  superius  vicario  generali,  fideli  nostrOi 
damus  nostris  litteris  in  mandatis  ut  vos  ad  id  qua  convenit  cohercione 
compellat. 
Datum  Papie,  decimo  octavo  julii,  sexte  indictionis. 


siSJu  SSS,  Fridericus,  Romanorum  imperator,  notum  facit  quod  cum  olim 
**  ^"^*  castrum  Olibani  ad  ecclesiam  Salemitanam  pertinens  per  magis- 
trum  Theutonic^rum  Hermannum  custodiri  fecerit,  malitia  tem- 
poris  adhuc  perdurante  per  castellanos  et  servientes  suos  expensis 
praedictae  ecclesiae  custodiendum  quoque  ducit ;  eo  tamen  sta- 
tuto  ut  statim  ac  concordia  inter  se  et  Romanam  Ecclesiam 
reformata  fuerit,  castrum  ipsum  in  potestatem  archiepiscopi  sine 
difiScullate  revertatur. 

(Inedit.  inarchlvo  archiep.  Salern.,  regest.  I,  fol.  716,  ex  originali  nnde  pende- 
bat  sigillnm  eeream  cnm  fllls  sericis  robri  coloris.  Gopiae  vero  chartaceaa  et 
recentioriB  mendas  evidentes  correiimus.) 

Federicus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator  et  semper  augustus,  Jeru* 
salem  et  Sicilie  rex.  Notum  fieri  volumus  per  presentes  quod  oiim  pro  ma* 
Utia  temporis  perurgentis  castrum  Oiibani  quod  est  sancte  archiepiscopalis 
ecclesie  Salernitane,  fuit  de  mandato  nostro  et  voluntate  quondam  vene^ 
rabilis  archiepiscopi  ipsius  ecclesie  fidelis  nostri  per  bone  memorie  fratrem 
Hermannum  magistrum  hospitalis  Sancte  Marie  Theutonicorum  in  Jerusa- 


IMDICT.  6.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  639 

lem  pro  parte  et  nomine  yenerabilis  archiepiscopi  memorati  et  ecclesie 
sne  predicte  sub  fidelitate  et  honore  nostro  fideliter  cnstoditum;  et  quia 
dicto  magistro  obeunte  et  malitia  temporis  adhuc  perdurantCyde  benepla- 
cito  nostro  processit  ut  castrum  ipsum ,  donec  inter  nos  et  sanctam  Roma- 
nam  ecclesiam  matrem  nostram  pax  et  concordia  reformetur,  pro  parte  et 
nomine  dicte  ecclesie  Salernitane  cujus  est  el  archiepiscopi  supradicti, 
cum  expensis  mediocribus  ipsius  ecclesie  per  castellanos  et  servientes  in 
ipso  de  mandato  nostro  et  consensu  dicti  archiepiscopi  ponendos  debeat 
custodiri,  ad  supplicationem  prefati  archiepiscopi  quam  propter  sue  fidei 
puritatem  favore  nostro  et  exauditione  novimus  esse  dignam,  et  ad  perpe- 
tuam  cautelam  suiet  ecclesie  sue  predicte,  statuimusutpropterhocnulla 
prescriptio,  nullum  prejudicium,  nulla  actio  vel  exceptio  contra  ipsum  et 
ecclesiam  suam  tam  super  proprietate  dominii  quam  super  possessione 
ipsius  castriy  vassallbrum,  reddituum,  possessionum  et  omnium  bonorum 
existentium  in  ipso  tempore  aliquo  generetur.  Immo  volumus  et  jubemus 
ut  statim  quam  inter  predictam  sanctam  Romanam  ecclesiam  et  nos  pax 
et concordia  fueritauctore  Dominoreformata,  castrum  ipsum  cumomnibus 
bonis  suis  ad  manus  et  potestatem  dicti  archiepiscopi  et  ecclesie  sue  gratis 
et  sine  pretio  vel  conventione  aliqua  per  nos  vel  per  heredes  nostros  seu 
per  quemcumque  alium  detentorem  ipsius  libere  et  sine  difficultate  aliqua 
revertatur,  ad  quam  de  jure  noscitur  pertinere.  Unde  ad  memoriam  futu- 
rorum  et  cautelam  ecclesie  supradicte  presens  scriptum  fieri  jussimus  ma- 
jestatis  nostre  sigillo  solito  sigillatum. 

Datum  apud  Casale  Sancti  Evasii  (a),  anno  Domini  M.  GG.  XLVIII, 
XXIY  julii,  indictione  VI\ 


Innocentius  papa  C.  comiti  de  Friburg  promissiones  per  Hen-    ^^^^^^ 
ricum  Rasponem  quondam  ipsi  factas,  specialiter  super  restitutione 
castrorum  Nuwenburg ,  Offenburg  et  Ortenberg ,  confirmat. 

(a)  In  copfa  legftur,  sed  male,  Saneti  Gervasti. 


640  FftlDERIGI  SECUNDI  [ibiv.  im 

{Eia.  ScaSmuf ,  AM.  2«r.  AnT.,  toi.  diploai.,  t.  IV,  p.  214,  « trinil.  Bafl. 
Doriac) 

Innocentius  episcopus ,  servus  servorum  Dei ,  dilecto  filio  nobili  viro 
C.  comiti  de  Friburg  salulem  et  apostolicam  benediclionem.  Fidei  tue 
sinceritas  exigit  ut  tuis  petitionibus  quantum  cum  Deo  possimus  favorabi- 
liter  annuamus.  ffinc  est  quod  nos  devotionis  tue  precibus  inclinati,  pro- 
missiones  per  clare  memorie  H.  Romanorum  regem  provide  tibi  factas^ 
sicttt  in  ejusdem  litteris  perspeximus  contineri|  et  specialiter  super  restitu- 
tione  castrorum  et  oppidorum  quorum  nomina  Niiwenburg,  Offenburg  et 
Ortenberg  fore  proponis,  jure  successionis  hereditarie  ad  te  pertinentium, 
cum  ea  de  potestate  inimicorum  Ecclesie  contingeret  liberari,  auctoritate 
apostolica  confirmamus  (1 )  et  presentis  scripti  patrocinio  communimus. 
Nulli  eiigo  omnino  hominum  liceat  hanc  paginam  nostre  confirmationis 
infringere  vel  ei  ausu  temerario  contraire.  Si  quis  autem  hoc  attemptare 
presumpserity  indignationem  omnipotentis  Dei  et  beatorum  Petri  et  Pauli 
apostolorum  ejus  se  noverit  incursurum. 

Datum  Lugduni,  V  kalendas  augusti,  pontificatus  nostri  anno  sexto. 


[Jauo.]  ipso  anno  dominus  Fridericus  veoit  in  Aste  et  DUQiios  man- 
davit  fid  iUostrem  regem  Frandae,  exponeDS  se  et  terram  et 
homines  suos  ad  passagium  suum  contra  pagaoos ,  sicut  puUice 
dicebatur,  et  ut  ipse  dominus  rex  cum  domino  papa  sic  faceret 
quod  relevaretur  a  sententia  excommunicationis  et  depositionis ; 
. .  •  sed  nihii  facere  potuit.  Annal.  Genuens.^  ap.  MuRma.,  5crip- 
tor^  t.  VI,  p^  51S. 


(4)  CoDfirmatum  quoquefaUa  Winelmo,aomanorum  rege,  apud  Argentinam,  IV  idua  mau, 
indictione  IX  (4S5I).  Cf.  tUd.,  p.  2S0,  n«CXXVL 


hoKT.  6.]  HI5T0RIA  DiPJLOMATiCA.  «41 


Innocenlius  papa  regem  Francorum  monet  se  nullum  ex  parte     ^^^^ 
Friderici  tractatum  pacis  admissurum ,  nisi  eum  pleno  honore 
Eoclesiae  et  sub  ea  conditione  quod  idem  Friderices  vei  aiiquis 
de  sua  progenie  nunquam  de  caetero  ad  imperii  regimen  assu^ 
matur. 

(iMdlt.  ex  ood.  BU.  reg.  BeroUA.,  n*  iss»  fol.  iSd  vfisou) 

Yigilat  cor  nostrum  in  hiis  assidue  per  que  honor  Ecclesie  producatur 
et  chrisliano  populo  tranquillitas  ac  devolis  sedis  Aposlolice  poasit  optata 
prosperitas  provenire.  Propter  faoc  autem  firniam  el  iaeoncoflsam  te  vol»- 
mus  habere  fiduciam  qiiod  licet  pacis  eveatus  semper  in  desiderio  noslro 
fuerit  et  existat,  tamen  quidquid  hinc  inde  dicatur  vel  cogiletur  aut  pre- 
sumatur  ab  hoaune,  tractatum  pacis  ex  parte  F.  quondam  imperatoris 
nuUatenus  admittemus  nisi  cum  pleno  et  evidentiasimo  honore  Eeclesie 
ac  illorum  salute  qui  sibi  adheaisse  in  hac  parte  noscuntur :  inler  quos  te 
serenitatis  regie  intuitu  et  obtentu  derotioBis  sinc^issime  quam  circa 
Denfli  et  ipsam  geris  Ecclesiam,  unum  de  majoribus  et  potioribus  reputa- 
mus.  Celerum  pro  constanti  teneas  quod  qualtscumque  pads  tractalus 
emeiigat,  dictus  F.  aut  aiiquis  de  sua  progeaie  nunquam  de  cetero  ad 
impMii  regimen 


iii;^M 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  conventui  Casaenovae  pro-  si^c^a  e^i 
miltit  quod  ab  ipso  coUectas  non  nisi  per  marchionem  Jacobum     ^*^""' 
de  Caretto  coliigi  faciet. 

(Ifemorat.  ap.  Bobhmeb,  ReguL  imper.,  p.  307,  n*  1143.) 

Datum   apud  Casale   Sancti  Evasiiy  anno  dominice   incaroationis 
M.CC.XLVIIIy  mense  augusto,  indictione  YI. 


642  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  1218. 


[Aiigiitto.i  Fridericus,  Romanorum  imperator,  cuidam  civitati  Marchiae 
significat  se  cito  iturum  ad  partes  eorum ,  rebus  Pedemontis  ubi 
terram  marchionis  Montisferrati  proditoris  sui  depopulatur,  in 
proximo  expeditis. 

(Edit.  In  Petri  de  Vin.  qnsL,  lib.  m,  cap.  LXXIII;  ooU.  cimi  ood.  Blbl.  Cesar. 
Paris., /onib  Notrt-Dame,  n«  202.) 

Quanta  sit  fidei  vestre  constantia,  quam  erga  nos  et  imperium  prompta 
mentis  alacritate  protenditis,  evidentibus  operum  experimentis  agnosci- 
muSy  et  crebra  Ricbardi  comitis  Theatini  fidelis  nostri  relatio  patefecit.  Ex 
quo  synceritatis  vestre  zelum  tanto  fecundioribus  titulis  laudum  extolli- 
musy  quanto  presentium  negociorum  et  temporum  qualitate  pensata,  gra- 
tiora  nunc  nostrorum  fidelium  obsequia  reputantes ,  devotionem  vestram 
syuceram  in  omnibus  firmiorem  pre  aliis  in  fide  nostri  culminis  experimur. 
Cum  igitur  in  partibus  Pedemontis,  ubi  terram  marchionis  Montisferrat!, 
proditoris  nostri  (1),  continue  depopulationi  subjicimus,  ut  singula  nobis 
ad  placitum  grata  successione  respondeant,  expeditis  in  proximo  quibus- 
dam  arduis  et  magnis  sacri  imperii  negociis,  pro  quibus  ibidem  moram 
necessario  hucusque  protraximus ,  considerationis  nostre  intuitus  diriga- 
tur,  partesque  ipsas  victoriose  repetere  firmiter  disponamus;  fidelitatem 
vestram,  de  qua  plene  confidimus,  monemus  attente  mandantes  quate- 
nus  de  felici  adventu  nostro,  quem  vobis  proximum  pollicemur,  firmam 
fiduciam  obtinentes,  sic  interim  in  fide  nostra  vires  et  animos  augeatis, 
quod  vobiscum  placida  visione  presentes,  devotionem  vestram  pro  meri- 
tis  prosequi  valeamus  aflectibus ,  et  ad  statum  vestrum  dignis  beneficiis 
ampliandum  quasi  per  debitum  invitemur. 


(4)  Iste  nobilis  mense  juilo  4245  imperatori  reconciliatus,  ad  parlem  adversam  ineunte 
anno  4247  denuo  declinaverat. 


iHDicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOM ATICA.  643 


Fridericus,  Romanorum  imperatof,  regi  Sardiniae  filio  suo    ^^■«•■«••J 
narrat  felices  suos  in  partibus  Montisferrati  successus. 

(Edit  |n  Pelri  de  Vm.  epUi.y  Ub.  II,  cap.  LI;  ooll.  enm  ood.  BibL  GeBar.  Paris., 
findi  Notre-Dame,  n*  202,  fXfondt  Saint-Gemuttn  Harlay,  n*  466.) 

Etsi  proyenientium  nobis  in  partibus  istis  ad  vota  successuum  jam  fre* 
quens  ad  te  celsitudinis  nostre  litera  relativa  pervenit,  ut  tue  tamen  ex- 
pectationis  afTectus  nova  prospera  status  nostri  continuata  letificent,  pre- 
sentium  tibi  tenore  describimus  quod  terris  omuibus  marchionis  Montis- 
ferrati  urgentissima  depopulatione  vastatis,  castra  que  potentie  nostre 
processibus  videbantur  obsistere  9  ferro  flammeque  subjicimus  :  et  cuncta 
nobis,  ut  te  breviter  alloquamury  in  partibus  istis  ad  placitum  desidera- 
bili  eventu  successive  responderunl.  Hec  quidem  scire  te  volumus  et  pre- 
sentis  lectionis  sapore  percipere,  ut  non  solum  tibi  materiam  bujusmod^ 
jocunditatis  exhibeant,  sed  velut  vera(a)  presagia  future  leticie  firmam 
fiduciam  representent  quod  ea  tuis  auribus  infra  dies  paucissimos  oSere- 
mus,  ex  quibus  manifeste  perpendere  poteris  laboribus  nostris  in  proximo 
finem  laudabilem  imponendum. 


Innocentius  papa  quemdam  principem  monet  ne  falsis  quae  de    (^no^-i 
pace  inter  se  et  Fridericum  quondam  imperatorem  reformanda 
referri  possent,  fidem  adhibeat,  tlum  nuncii  quos  rex  Francorum 
ex  parte  ejusdem  Friderici  audiit  de  proposito  suo  frustrati  abierint , 
ipso  rege  iter  peregrinationis  suae  persequente. 

(Inedit.  ex  cod.  BQ>1.  Gesar.  Vlndobon.  dlcto  PkUolog.^  n*  805,  fol.  S2  recio.) 
(a)  Iq  codioe  arra. 


«44  rRIDK&ICI  SBCnSDl  [Pbm.  12M. 

[Innocenlius ,  etc.]  Ne  per  Fredericum  quondam  imperatorem  vel  mi- 
nistros  ipsius,  prout  est  moris  ipsorum,  felsa  pro  veris  de  tractatu  refor- 
mande  pacis  infra  Ecclesiam  et  eumdem  tibi  et  aliis  meritis  Ecclesie  filiis 
valeant  intimarii  ex  qmbus  corda  fidelium  a  sedia  ApostoUce  devotiDne 
torpescant ,  serenitatem  tuam  (sxc)  presentibus  declaramus  quod  cum 
nuncii  ejusdem  F.  ad  carum  in  Ghristo  filium  nostrum  regem  Francorum 
illustrem  obtenta  lieentia  venieBdi,  ab  ipso  suppliciter  iraplcHweiit  ut  ad 
hujusmodi  concordfam  ineundam  interponeret  partes  snas,  nos  Heet  ad 
ipsius  regis  instantiam  pateremur  ut  audire  sibi  de  nostra  permissione 
liceret  quod  nuntii  memorati  proponere  gestiebant  y.  quia  tamen  nullus 
concordie  (a)  prorsus  tractatus  admitteretur  a  nobis,  per  quem  juxla  tena- 
rem  sententie  a  nobis  dudum  Lugduni  sacro  approbante  concilio  promul- 
gate,,  quam  auctore  Domino  iaviolabiliter  executioni  mandare  proponi- 
muSi  posset  homini  memorato  vel  C  nato  suo  imperium  vel  regnuia 
aliquatinus  remanereyprelibato  rege  fidei  catholice  et  honoris  ecclesiastici 
zelatore  cum  plenitudine  gratie  sedis  Apostolice  iter  persequenle  peregri- 
nationis  arreplum  (1  )^  iidem  nuntii  suo  casso  proposito  abierant.  Quare 
non  solum  de  hiis  sorenitatem  tuam  reddi  volumus  certiorem  ^  sed  aliis 
circumposite  regionis  per  te  premissa  fieri  volumus  manifesta,  ut  si  secus 
quam  super  describitur  referatury  sicut  tandem  latere  non  poterit  et  opens 
comprobabit  effectusy  mendacium  ab  universis  et  singulis  repatetur. 


[^ug.otto^  Fridericus^  Romanorum  imperator,  nuntiat  regi  Angloriim 
q.uod  Don  potuit  obtiiiere  pacem  cum  papa,  licet  rex  FraneoruoL 
partes  suas  apud  eum  interposuefit. 

(a)  Hanc  vooem  sappIemQS,  qoinn  in  codico  de  flMBili  leg;i  non  potueril. 


(4)  Quomodoah  isto  cum  papacolloquioapudLiigdamim  men^  julio  incassum  celebjrato  Lu- 
doYicua  IX  moeslus  et  usque  ad  iram  provocatus  recesserit,  satis  ample  descripsit  Matlbaeus 
Paris.,ffts^  maj.  Anglor.^  ad  aun.  4248,  p.  604. 


bmCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  645 

(Edit.  InPetri  de  Vin,  epist.,  lib.  I,  cap.  XVI;  coll.  cum  cod.  Bibl.  Cesar.  Paris., 
fands  Sainl-Germain  Harlay^  n*  455.) 

Quantum  et  qualiter  hactenus  pro  generali  bono  christiane  fidei^  Terre 
sancte  precipue,  ad  cujus  recuperationem  universonim  christianorum , 
sed  precipue  regum  et  principum  vota  suspirant,  ad  pacis  universaliter 
expectate  dulcedinem  inter  nos  et  istum  et  alios  Ecclesie  Romane  ponti- 
fices  procurandam,  humilitatis  nostre  colla  submisimus,  serenitatem  ves- 
tram  scire  jam  credimus,  nec  mundus  ignorat.  Voluimus  siquidem  pacem 
reverenter  expetere,  ne  in  mundum  grassari  dissidiis  videamur ;  voluimus 
illum  antiquum  serpentem  patientia  nostra  temperare ,  et  rigorem  quem 
nonnullos  progenitores  nostrosdivos  Romanos  augustos  in  similibus  forsan 
novimus  habuisse  j  moderari.  Nuper  ad  requisitionem  et  preces  illustris 
regis  Francorum  dilecti  amici  nostri,  quem  in  Terre  sancte  subsidium 
personaliter  etinstanteraccinctum  percepimus,  [et  quem]  desperatum  quo- 
dammodo  pacis  negocium  resumere  delectabat,  quanquam  nos  preterito- 
mm  experimento  perterriti,  de  pacis  dubitare  negocio  necessario  cogere- 
mur,  dnm  quoties  humilitatis  ad  pacem  evidentia  signa  monstravimus , 
toties  Toluntatem  partis  adverse  invenimus  duriorem ;  de  processu  tamen 
regis  ejusdem  ad  pacem  reformandam  qualem  qualem  fiduciam  obtinen- 

tesy  •  •  • .  et fidelesnostroSySoIemnesexcellentienostrelegatoSy  plena 

nostre  voluntatis  authoritate  suffultos  specialiter  providimus  destinandos, 
qui  pro  honore  Ecclesie  matris  nostre  ac  felicibus  christianitatis  auspiciis, 
salyo  honore  semper  imperii  et  regnorum,  quibus  authore  Domino  presi- 
demns,  voluntatem  nostram  ad  pacem  paratam  exponerent ,  et  manifesta 
presagia  future  satisfactionis  offerrent,  que  rex  ipse  sufiicientia  reputabat. 
Sed  iste  bonus  pastor  Ecclesie  nuUum  ad  jus  el  honorem  imperii  nec  ad 
nos  Toluit  habere  respectum,  sed  totum  sue  subjicere  potestati,  pro  Lom- 
bardomm  negocio,  qui  pacis  tractatui  semper  hactenus  impedimenta  pa- 
rarant,  et  pacem  quam  debebat  exquirere,  turpiter  profugavit  oblatam. 
Ecce  itaque  quesivimus  pacem,  et  non  invenimus;  vocavimus  eam,  et  vo- 
cata  non  respondit.  Restat  igitur  nt  sic  nostra  et  imperii  nostri  jura  alio- 
ramqne  regum  et  principum  in  causa  nostra  viriliter  tueamur,  qnod  nos 

TI.  pana.  82 


646  FRmERICI  SECUNDI  [Anr.  1248. 

non  oporteat  amplius  pacem  imprudenter  expeterei  sed  potius  acceptare 
petitam. 


ao^JuSiti.  Innocentius  papa  S.  Sanctae  Mariae  trans  Tiberim  presbytero 
cardinali  mandat  quod  in  Urbe,  Campania  et  Maritima  crucem 
contra  Fridericum  publicari  faciat  totumque  regnum  Siciliae 
monitione  praevia  supponat  interdicto,  civitates,  barones,  prae- 
latos,  clericos  universosque  ejusdem  regni  eidem  Friderico  adhae- 
rentes  ab  omni  dignitate,  honore,  et  etiam  civili  ofiScio  priyatGs 
denuntians. 

(Edid.  HoFLBB,  Kaiier  Friedr.  II,  append.,  n*  34,  ecod.  Bibl.  Cesar.  Pari8.9 
n«  4039,  Litt.  cor.,  n«  20.) 

Innocentius,  etc., S.  tituli  Sancte  Marie  Transtiberim  presbytero  cardi- 
nali  yicario  nostro  in  Urbe,  etc.  Ab  exordio  vocationis  que  nos  licet  indi- 
gnos  ad  apostolice  dignitatis  apicem  sublimavit,  mentis  oculos  ad  con- 
templandas  impacati  orbis  inquietudines  dirigentes  y  super  hiis  inspirante 
Domino  spiritum  compunctionis  attraximus,  et  infirmitatem  nostram  celes- 
tis  virtutis  constantia  inducente,  cogitavimus  in  Deo  pacificare  cum  mundo 
pacis  publice  turbatorem,  aut  eo  in  sua  duritia  persistente ,  contra  ipsum 
Deo  auxiiiante  stare  pro  populo  et  obfirmare  vultum  adversus  implacabi- 
lem  pestiientie  principem,  letiferis  aquilonis  flatibus  mala  quibus  mundus 
atteritur  commoventem.  Inhesit  quidem  inseparabiliter  cordi  nostro  de 
christiano  populo  aut  pemiciosas  discordiarum  radices  avellere  aut 
harum  genitricem  maligni  principatus  Frederici  quondam  imperatoris 
extirpare  tyrannidem,  per  quam  videbatur  universalis  status  mundi  col- 
labiy  fides  orthodoxa  subverti  et  decus  everti  ecclesiastice  libertatis. 
Yerum  postquam  circa  illum  studii  nostri  non  proficiente  conatu,  ejus- 
dem  inexorabilis  pertinacia  pravitatis  quodlibet  salutis  aspemata 
consilium  latam  divinitus  per  nos  sacro  universali  approbante  concilio 


IvDicT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  647 

sententiam  juste  dampnationis  excepit,  per  quam  idem  F.  abjectus  a  Deo 
ne  ulterius  liegnet  vel  imperet  declaratur,  ad  liberandum  de  ipsius  fauci- 
busregnumSiciiiequod  est  Romane  Ecclesie  speciale,  cujus  ipse  dilatatus 
pinguedine  ac  viribus  roboratus  calcaneum  erexit  in  Dominum,  tanto  atten- 
tius  propositi  nostri  aspirat  intentio  quanto  magis  ejusdem  regni  conditio 
miseranda  in  quam  illud  redegit  regnantis  iniquitas,  compassionis  in  nobis 
provocat  pietatem.  Non  enim  potest  a  piis  animis  absque  gemi  tu  cogitari  reg- 
numquod  sub  priscis  regibus  libertatis  gloria,  nobilitatis  decore,  sinceri- 
tatis  fide,  opulentia  rerum  et  jocunda  populi  frequentia  prepollebat,  in 
tantam  servitutis  miseriam,  ignobilitatisinjuriamy  lapsumfidei,  exinanitio- 
nis  angustiam  et  tam  grave  populorum  excidium  corruisse.  Sed  et  Ro- 
mana  Ecclesia  super  hiis  pre  ceteris  profundius  ingemiscit  que  peculiares 
filios  ejusdem  regni,  videlicet  incolas  quos  ad  ingenuam  genuerat  liberta- 
tem,  videt  a  gremiomateme  communionis  abstractos  duro  vinculo  manci- 
pariy  ut  non  minus  illos  conterat  impressio  tyranni  urgentis  ad  onera 
insueta  quam  olim  filios  Israel  presserit  inclementia  Pharaonis.  Propter 
quod  contra  eum  quem  innumera  preter  hec  mala  ab  honoris  sui  culmine 
dejecerunty  quia  in  quo  positus  esset  gradu  eminentie  factus  insipiens  non 
agnovity  ac  fautores  ipsius  induendum  estzeli  pallium  ad  vindictam,  et  in 
oppressorum  presidium  quorum  nos  interpelIantamarasuspiria,potentius 
adsurgendum  ut  excutere  grave  jugum  dominii  et  in  libertatem  resurgere 
valeant  filiorum  ac  singulis  proprii  status  prior  conditio  reformetur.  Ad 
hoc  autem  invitanda  sunt  subsidia  oportuna  fidelium  tuba  verbi  crucis 
vivifice  altius  solito  intonantey  et  contra  tyrannicam  feritatem  summi  regis 
signa  victricia  explicanda  in  quibus  conteri  solent  maligni  superbarum 
exercitus  potestatum.  Quocirca  monemus  quod  contra  memoratum  F. 
in  Urbe  j  Campania  atque  Maritima  publice  predices  et  frequenter  ac  per 
viros  idoneos  predicari  facias  solempniter  verbum  crucis ,  illameisqui 
contra  eumdem  F.  in  subsidium  Ecclesie  ad  eliminandam  de  regno  memo- 
rato  perfidiam  ab  infecto  capite  in  membra  subjacentia  defluentem  et  ibi- 
dem  pristinum  cultum  fidei  reparandum  zelo  fervido  curaverint  crucis 
insigniri  caractere ,  auctoritate  nostra  concedens  veniam  peccatorum  que 
proficiscentibusinTerre  Sancte  subsidium  in  generali  concilio  estconcessa. 


64S  PRIDERICI  8SCUNDI  [Anr.  1248. 

ac  denuntians  solempniter  nihilominus  et  faciens  nnntiari  emndrai  F.  ae 
omnes  dantes  ei  consilium ,  anxilinm  vei  favorem  in  personis  yel  rebos 
publicum  vel  occultum,  excommunicationis  a  nobis  vinculo  innodatos, 
necnon  et  universum  regnum  Sicilie  quamdiu  eidem  adheserit  ecc]e«astioo 
suppositum  interdicto.  Prelatos  quoque  necnon  et  clericos  omnes  secolares 
vel  cujuscumque  religionis  speciem  pretendentes  qui  prelationes,  dignita* 
tes,  prebendas  vel  quelibet  alia  ecclesiastica  benefida  per  favorem  ejoS" 
dem  F.  seu  ministrorum  ipsius  recipere  presumpserunt^quiqueillioratio* 
nes  et  laudes  aliaque  sibi  post  dejectionem  ipsius  divina  profAananmt 
oflScia ,  ne  dixerimus  celebrarunt,  necnon  et  illos  qni  sumpta  malignandi 
audacia  in  conservosreligiososviros  facto,  precepto^consiiio  vel  defensione 
perturbatos  exulare  a  propriis  mansionibus  compulerunt,  eos  etiam  qui 
contra  Ecclesiam  vel  Ecclesie  adherentes  proprie  professionis  i^liti  anna 
sumpsemnt,  denunties  et  facias  nuntiari  non  solum  excomrounicationi  sub* 
jectos,  verum  etiam  privatos  officiis  ac  dignitatibus  et  benefidis  perpetao 
destitutos ,  inquirens  nihilominus  vel  per  famam  de  prelatis  qui  eidem  F. 
damnabiliter  adherentes  ei  prestant  consilium  vel  favorem,  uteontraipsos 
ad  perpetue  depositionis  sententiam  procedatur.  Sane  volentes  ejnsdem 
regni  populos  prenuncio  denuntiationis  apostolice  premoneriy  ut  cum  salua 
eis  desiderate  liberationis  advenerit  que  ipsis  per  Apostolice  Sedis  solUci- 
tudinem  destinatur ,  inexcusabiles  si  eam  proterve  respuerint  aut  commen- 
dabiles  si  eam  prudenter  susceperint  habeantur,  publice  proponas  et  pro 
poni  facias  quoties  verbum  crucis  seminatum  fuerit  in  auribuspopulorum, 
quod  si  que  civitates  vel  oppida,  comites  vel  barones,  nobiles  aut  milites, 
cives  sive  municipes  vel  alie  quecnnque  ipsius  regni  persone  absque  diflGh 
eultate  vel  mora  a  sepefato  F.  suisque  complicibus  penitus  recedentes  se 
fidelibus  in  gremio  matris  Ecclesie  per  promptam  fidelitatis  obedientiam 
curaverint  adunare,  de  consilio  fratrum  nostrorum  ad  illam  tranquille 
libertatis  dulcedinem  nos  eos  adducturos  promittimus  qua  fideles  Eoclesie 
speciales  in  sinu  ejus  suaviter  confoventur,  jugi  servilis  et  dominationis 
tyranniceinexpertiy  qui  non  exactoris  virga  ferrea  sed  levi  pateme  man* 
suetudinis  gubernaculo  diriguntur.  Illi  verO  cujuscumque  ordinis  vel  con* 
ditionis  extiterinty  quos  maxime  postquam  exercitus  Ecclesie  introdocen- 


bncr.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  649 

dnB  in  regnnm  iIIqc  Deo  duce  pervenerity  tam  inconsulta  vesania  eidem 
F.  tenuerit  alligatofi  ut  potius  yelint  tanquam  servi  Bub  ipsius  perire  tyran*' 
nide  quam  ad  libertatis  gloriosa  premia  redeuntes  in  sinu  libere  matris 
cnm  filiis  contineri;  sciant  exnunCy  ne  in  posterum  habeant  ex  ignorantie 
allegatione  presidium,  se  si  fuerint  civitates  vel  oppidaprivilegiisethono*- 
ribus  dvitatum  et  immunitatibus  quibuscumque,  si  comites  aut  barones 
vel  qualescunque  alii  militari  honore  decorati  seu  quilibet  alii  laici  feudis, 
joribus  M  ceteris  temporalibus  bonis  suis ,  si  autem  clerici  ecclesiasticis 
dignitatibus  et  beneficiis  pro  sue  rebellionis  ac  perfidie  pertinacia  perpe* 
too  qpoliatofi.  Dignum  est  enim  ut  digna  retributionis  consequantur  sti- 
pendia  una  cumsui  autore  periculi  jam  dampnato ,  qui  eumDeo  postposito 
snam  oonstituunt  portionem.  Et  ut  plenius  agnoscant  suum  ex  pena  pec- 
catnm,  fame  decore  mulctati  reddantur  infamie  perpetue  indecori  ut  tan- 
quam  illegitimi  a  legitimis  actibus  alieni  ad  testimonium  nullatenus  admib- 
tntnr  et  intestabiles  focti  libera  testamentorum  careant  factione  nec  ad 
snocessiones  accedant.  Porro  nemo  sibi  de  benignitate  Sedis  Apostolice 
Mandiatur  quod  tunc  solum  cum  repugnare  non  poterunt ,  ad  ipsius  cie- 
mmtiam  recurrentes  restitutionis  possent  misericordiam  in venire ,  sed 
(pnBquis  (^tinate  rebellionis  culpam  admiseritcertissime  noveritquod  per 
seram  penitentiam  restitutionis  veniam  non  habebit,  quia  ergahosmiseri- 
corditer  rigebit  justi  disciplina  vigoris  ad  terrorem  similium  in  ftiturumy 
qnibus  cmdeliter  indulta  clementia  presumptionis  pareret  incentivum. 
Etmiimsitaliumculpamcontingeretbeneficientia,quodabsit,velimpunitate 
Mtriri  y  bonorum  virtus  in  improperio  contemptus  exprobrata  deficeret  et 
malorum  latius  quam  bonorum  in  pemiciem  publicam  laxarentur  exem- 
pla.  Si  vero  hominum  aliquamm  civitatum  vel  locoram  regni  prefati 
adhuc  persecutori  Ecclesie  adherentium  Dominus  corda  tetigeritutjugum 
onerQse  tyrannidis  et  sceptram  insatiabilis  exactoris  a  cervicibus  propriis 
deponentesi  consurgant  cum  Ecclesia  sfentque  fideliter  adversus  iniqui- 
tatis  filium  cnjus  manus  contra  omnes  est,  propter  quod  fieri  debent 
msnras  omnium  contra  eum,  non  solum  eis  statutam  euntibus  in  Terre 
Sancte  subsidium  indulgentiam  elargimur  illamque  plenitudinem  perpetue 
Ubttlatis  qua  florent  Ecclesiefilii  inexperti  servilis  injurie ,  statuimus  in 


650  FRIDERICI  SECUNDI  [Akx.  1248. 

mercedeoiy  verum  etiam  ipsis  insuperabile  protectionis  et  defensionis  auxi- 
lium  in  nullo  eis  defutunim  articulo  poUicemur;  cum  dignum  sit  eos  qui 
ad  propositum  omnibus  bonum  primi  precurrerent  et  preduces  aliorum , 
potioribus  etemorum  et  temporalium  premiis  preveniri.  Nec  vereantur 
ilii  qui  se  subjecerint  mandato  matris  Ecclesie  in  ejusdem  F.  vel  filiomm 
ejus  dominium  se  uliis  temporibus  reducendos,  cum  eorum  libertatem  eis 
ut  dictum  est  impendendam  a  nobis  defendere  Deo  juvante  totis  viribus 
intendamus.  Licet  enim  dolus  ejus  tenebrosis  fraudibus  institutus,  dum 
olim  bonarum  specierum  ymagine  tegeretur,  puritatem  Ecclesie  ambiilan- 
tis  in  luce  sepe  deluserit,  sub  mentito  pacis  osculo  membris  ejus  morsum 
lesionis  infigens ,  sic  tamen  jam  innotuit  detecta  nocendi  malignitas  in 
versuto  et  supplantandi  versutia  in  maligno  quod  de  cetero  eamdem 
Ecclesiam  quam  reddiderunt  preteritorum  casuum  experimenta  cautissi- 
mam^ulla  penitentie  fictio,  ulla  humilitatis  simulatio  fallerenon  valebit,ut 
ruina  prostratus  de  culmine  imperialis  et  regii  principatus  aliquo  remedio 
ad  pristinum  solium  reparetur.  Scimus  quippe  quod  in  communem  casum 
resurgeret  quem  justi  judicii  censura  dejecit,  nec  posset  statui  absque 
destitutione  multorum  et  in  proprium  moliretur  exitium  quisquis  reparare 
temptaret  omnium  exitia  molientem.  Propter  quod  de  cordibus  fidelium 
omnis  hesitatio  titubationis  abscedat  quos  idem  F.  de  sue  ad  bonorem  per- 
ditum  reconciliationis  opinione  suspendit,  quia  judicium  Dei  quod  in  re- 
probationem  ipsius  de  celesti  throno  per  os  universalis  Ecclesie  prodiit, 
aliqua  humane  dispensationis  miseratio  non  mutabit  ut  amplius  exurgat 
vel  resurgat  ad  imperatoriam  seu  regiam  majestatem.  Absit  enim  lit  in 
populo  christiano  sceptrum  regiminis  ulterius  maneat  apud  illum  vel  in 
vipeream  ejus  propaginem  transferatur,  quem  adeo  felicitatis  sue  tumor 
inflavit  quod  quasi  oblitus  ex  hominibus  se  fuisse  progenitum  inhumaniter 
furit  in  homines,  quos  ferina  rabie  perimens  ut  oves  escarum,  in  ipsum 
efi^ertur  humanitatis  auctorem  cujus  imaginem  in  humana  despicit  et  dis- 
sipat  creatura;  propter  quod  quicumque  justitiamdiligit,  gauderedebetquod 
in  hostem  omnium  est  pro  omnibus vindicatum  et  lavare  manus  in  sanguine 
peccatoris.  Ecce  misimus  tibi,  fili  misericordiCi  oieum  quo  demulceri  ad 
obedientiam  humiles  et  vinum  severitatis  quo  compungi  debeaut  contu- 


LnHCT.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA,  651 

maces.  Infunde  illa  quamvis  de  longe  [ex]  officio  illius  sauciati  regni  vulne- 
ribusy  quodpredousque  adnuditatem  expoiians  dejecit  in  hac  mundi  area 
quasi  quibusdam  plagis  superimpositis  semivivum.  Assume  igitur  verbum 
quo  te  dotavit  gratie  Dei  donum  et  tubam  tue  vocis  exalta  si  forte  gens 
illa  dilacerata  miserabiliter  et  convulsa ,  exeunte  in  fines  ejus  sono  tuo 
sermonum  nostrorum  bajulo  in  spem  vel  metum  expergefacta  consui^t, 
stansque  prospiciat  ad  liberationis  jocunditatem  sibi  a  Domino  venientem 
et  ad  susceptionem  ejus  promptum  pandat  amplexum. 
Datum  Lugduniy  III  kalendas  septembris,  anno  YI. 


Innoceniius  papa  archiepiscopo  Barensi  castrum  Bitricti  ad  i.^JjSSbki. 
proprietatem  Barensis  ecclesiae  pertinens,  quod  Fridericus  quon-* 
dam  imperator  G.  Francico  contulerat,  quum  regnum  Siciliae  nunc 
rege  careat,  restituit  et  de  novo  concedit. 

(Cdld.  Gabbuba,  Serie  crit.  d^  pasL  BareH;  1. 1,  p.  240  e  transuropto  authent. 
ann.  1273,  n*  IX. — Ex  bulla  originali  pendebat  siglllum  plumbeum  fllis  sericis 
mbeis  et  citrinis.) 

Innocentius  episcopus,  servus  servorum  Dei,  venerabili  fratri  archie- 
piscopo  Barensi  salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Etsi  ecclesiarum 
omnium  ex  injuncto  nobis  apostolatus  officio  intendere  profectibus  tenea- 
mur,  illarum  tamen  commoda  que  Romane  noscuntur  nullo  medio(a)y 
subjacere,  tanto  studiosius  procurare  nos  convenit  quanto  ex  hoc 
quod  specialiter  subsunt  nobis,  arctius  curis  ipsarum  existimus  obli- 
gati.  Propter  quod  circa  eas  illius  intentione  sollicitudinis  invigilare  debe- 
mus  ut  non  solum  non  patiamur  quantum  in  nobis  est  earumdem  jura 
diminui,  verum  etiam  et  ea  couservemus  integra  et  insuper  prout  honeste 
secundum  Deum  possumus,  augeamus.  Hinc  est  quod  [cum]  castruro 

(a)  In  impresso  ntUlo  modo,  male. 


652  FRIDERICI  SBCUNDI  [Aim.  1248. 

Bitricti  sitnm  in  Barensi  diocesi  ad  jus  et  proprietatem  Barensis  ecclefte 
pertinere  dicatur  et  diu  sicut  intelleximus  castro  ipso  fuerit  eadem  eccie- 
sia  per  reges  Sicilie  qui  fnerunt  pro  tempore  destituta,  nos  ejusdem  ecde- 
sie  indempnitati  super  hoc  patema  volentes  soUicitudine  providere ,  tois 
supplicationibus  inclinati,  prefatum  castrum  cumomnibus  juribus,  hono- 
ribus  et  pertinentiis  suis ,  non  obstante  quod  illud  idem  reges  seu  alii 
diutius  tenuerunt  et  quod  Fredericus  quondam  Romanorum  imperator 
ipsum  G.  Francico  contulit  sicut  fertur,  ecclesie  predicte  cnm  regnum 
Sicilie  rege  nunc  careat,  plenarie  restiluimusy  et  ut  ipsa  ecclesia  eo  ma- 
jori  erga  Sedem  Apostolicam  devotione  crescat  quo  favorabiliorem  illam 
sibi  senserit  in  hac  parte,  dictum  castrum  ei  de  novo  ex  gratia  concedi- 
mus  specialiy  tibi  ut  in  ipsius  castri  possessionem,  quam  primo  se  tibi  super 
hoc  facultas  obtulerit,  libere  ingredi  valeas  nihilominus  indulgentes, 
dummodo  ipsum  castrum  ad  alium  de  jure  non  pertineat  in  devotione 
Ecclesie  persistentem.  Pretextu  autem  cujuscumque  eollationis  de  ipso 
castro  a  memorato  Frederico  facte  y  nolumus  hanc  nostram  restitutionem 
et  concessionem  aliquatenus  impediri.  Nulli  ei^o  omniuo  hominum  liceat 
hanc  paginam  nostre  restitutionis  et  concessionis  infringere  vel  ei  ausu 
temerario  contraire;  si  quis  autem  hoc  attemptare  presumpserit  indigna- 
tionem  omnipotentis  Dei  et  beatorum  Petri  et  Pauli  apostolorum  ejus  se 
noverit  incursurum. 
Datum  Lugduni,  kalendis  septembris,  pontificatus  nostri  anno  sexto. 


sr^SSbril'  FridericuS)  Romanorum  imperator,  potestati  Papiensi  mandat 
ut  super  recollectione  tertiariae  proventuum  monasterii  Sancti 
Salvatoris  de  Papia  aliquem  idoneum  statuat)  per  quem  domus 
ipsius  monasterii  quae  reparatione  indigent,  reparentur. 

(Inedit.  ex  copla  authent.  de  anno  1348  in  archiyo  Mediolan.,  qoam  noblscnm 
liberaliter  commanicavit  J.  F.  Boehmerus.) 


totCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  653 

Fridericusy  Dei  gratia  Romanorum  imperator,  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex,  potestati  Papiensi,  fideli  suo,  graciam  suam  et 
bonam  voluntatem.  Cum  vellimus  quod  terciaria  proventuum  monasterii 
Sancti  Salvatoris  de  Papia,  que  pro  curia  nostra  recipi  actenus  consuevit, 
et  de  qua  eidem  monasterio  ob  reverenciam  Jesu  Christi  graciam  fecimus 
specialemy  pro  refectione  domorum  ipsius  monasterii  colligatur;  fidelitati 
tue  precipiendo  mandamus  quatinus  super  recollectione  ipsius  terciarie 
aliquem  virum  de  Papia  statuas  idoneum  et  fidelem,  per  quem  etiam 
domus  omnes  ipsius  monasteriiy  que  reparacione  indigent,  statuas  repa- 
rari.  Super  qua  terciaria  non  permittas  prefatum  monasterium  per  execu- 
tores  curie  nostre  de  cetero  molestari,  juxta  immunitatem  exinde  per 
nostram  excellentiam  sibi  factam. 

Datum  apud  Casale,  tercio  septembris,  YII  indictionis. 


Innocentius  papa  Hermanno  marchioni  de  Baden  ducatum  Aus-  .^'«^«^^ 

^     ^  14  Mptfliabris. 

triae  qui  per  donationem  G.  ducissae  Austriae  uxoris  ejus  ipsi 
legitime  devolutus  dicitur,  auctoritate  apostolica  confirmat. 

(Edid.  ScHaEPFLiH,  Hist.  Zar.  Badeni.,  cod.  dlplom.,  t.  IV,  p.  216,  e  cod.  Bibl. 
Cesar.  Paris.,  anc./andt  lai.t  n^  4039.) 

InnocentiuSy  etc,  nobili  viro  Hermanno  marchioni  de  Baden 

Ducatum  sive  principatum  Austrie  cum  omni  honore,  districtu  et  jure 
ipsius  tibi  donatum  rite  ac  liberaliter  inter  vivos  a  nobili  muliere  6.  du^ 
cissa  Austrie  uxore  tue,  ad  quam  idem  ducatus  per  successionem  heredi- 
tariam,  secundum  antiquam  et  approbatam  ipsius  terre  consuetudinem  nec 
non  per  summos  pontifices,  imperatores  et  reges  Romanorum  ut  asseris 
confirmatam,  dicitur  legitime  devolutus,  auctoritate  tibi  apostolica  confir- 
mamus  et  presentis  scripti  patrocinio  communimus.  NuIIi  ergo,  etc.  .  .  . 
nostre  confirmationis,  etc. 

Datum  Lugduni,  XYIII  kalendas  octobris,  anno  YI. 

YL  Fttta.  83 


684  PRIDBRICI  SECUNDI  [Am.  IStt. 


■V^iBa^BVBHVWiamsaiBMWMataBa^Ma^BS^MBl^a^Ba^a^^aBMi^aiaMBaaaBaW—v^MW^*^^ 


[area         WlllelmuS)  rex  Romanorum,  Mediolanensibug  scribit  quod  cum 

icpteiiibrcoi*]  *  ' 

ipse  nequiens  ad  eos  ire  propter  obsidionem  Aquensem,  goqsU-* 
tuisset  vicarium  imperii  electum  Spirensem  et  iste  vicarius  sibi  sit 
necessarius,  disposuit  alium  substituere  yicarium,  sdlicet  R.  de 
Suppino  comitem  Romaniolae,  usque  ad  adventum  suum. 

(Edidlt  Fbed.  Hahn,  V^.  ti  recftiL  ffiofiiim.  cottectio^  1. 1,  litter,  prindp,  et  viror« 

illustr.,  p.  256-257,  n*  31.) 

Wilhelmus,  Dei  gratia  in  regem  Romauorum  electussempwaugustns, 
nobilibus  et  prudentibus  viris  potestatiy  consilio  et  universo  populo  Medio- 
lanensi  dilectis  fidelibus  suis  gratiam  suam  et  bonam  voluntatem.  Post- 
quam  summe  considerationis  dispositio  ineffabilis  que  provide  statuit  ab 
eterno  ut  suo  ducantur  nodo  regiminis  universa,  nos  ad  suum  et  univer- 
salis  Ecclesie  servitium  evocavit^  licet  insufficientes  fbrent  nostre  possibi- 
Ktatis  humeri  pro  culminis  tanti  sarcina  subeunda,  in  ejua  tamen  cui 
placuit  juventutem  nostram  extollere  fkvore  couflsi,  cura  vigili  in  solUci- 
tudine  mentis  assidua  radios  totalis  nostre  intentiouis  extendimus  ad 
cuncta  que  Redemptoris  gloriam,  ipsius  defensionem  Ecclesie  ac  nostro- 
rum  fidelium  salutem  respiciant  et  quietem.  Yos  igitur  qui  per  facti  expe- 
rientiam  fevorem  nostrum  inter  alios  fideles  imperii  et  gratiam  meniistis, 
amplecti  nostre  celsitudinis  brachiis  intendentes  et  vestri  vehit  iltorom 
q[uos  in  gremio  regie  serenitatis  intendimus  perpetuo  Gonservare,  gerere 
sollicitudinem  volentes  et  curam,  ut  membra  dispositione  capitis  consw- 
ventur,  ad  opprimendam  illorum  sevitiam  per  quos  multa  et  varia  diutins 
oppressionum  genera  subiislis  et  recompensandos  labores  vestros  retribu» 
tione  munerum  liberali^  ad  partes  Italie  regia  vexilla  victoriose  dirig^ 
duximus  disponendum.  Sed  dum  obsidio  eivitatis  Aquensis  nostram  retar- 
daret  adventum,  dilectum  principem  nostrumelectumSpirensemimperia- 
lis  aule  cancellarium  ad  easdero  partes  providimus  destinandum.  Cujus 


Iiiiiet.  70  HISTORIA  DIPLOHATICA.  666 

preseDtiam  utilem  instanti  promovendo  negotio  nobiscmn  retinentes  ad 
tempusy  ne  aliqua  medio  tempore  possint  contingere  vobis  inferentia 
lesionem,  nobiiem  virum  R.  de  Suppino  comitem  Romaniole  dilectum 
fidelemnostrumy  decujusexperta  probitate  confidimus^  cujus  sinceritatem 
nuUius  suggestionis  perversio^  nullius  conditionis  impulsus  nulliusque 
labes  comiptionis  contra  devotionem  Ecclesie  ac  fidelitatem  nostram  ali- 
quibus  potuit  maculis  denigrare,  constituhnus  excellentie  nostre  vicarium 
Ib  partibiisLoaibQrdicr,  eodem  canoellario  nostro  nicbilominns  e  vestigio 
properante;  fidelitati  vestre  nostri  culminis  atictorltate  iiiattdantes  ut  ei 
tanqtiam  nobis  in  omnibus  que  ad  imperiale  dominium  pertident  inten- 
datis.  Nos  enim  firma  ef  rata  semper  babebimus  banna,  statuta,  senten- 
tias  et  precepta  que  sua  circumspectio  duxerit  proferenda,  et  ex  nunc 
ipsa  ut  in  futurum  validius  observentur  presentis  scripti  robore  confirma- 
■08«  Sic  itaque  sibi  iai  persona  nostra  velut  ntti  ex  carioribiis  noslris 
membris  ptenam  obedientiinn  exbibere  curetis  sic^e  in  piersona  nostra  ei 
honorem  debitnm  impendatiSy  nt  cum  ift  par libus  illis  presentiam  nostrafitf 
ade0se  cofttigerit^  frafelis  repagulis  qoe  bncnsque  conceptnm  vefnieifrd) 
propositmn  retardarunt  ac  intmici»  victoriose  nostro  imperio  subjtigatis, 
gradatim  quemlibei  velut  suonift^  meritomm  sufiTrdgia  poposcerinty  gratis 
benaftciid  et  dignis  honoribus  attollamus. 

Datum  iA  castris  [in  obsidioM  Aquis] 

-*     ■-■««^««■- -^     —  -         --■■»       i^^-.^i.^^^^^.».i.      ...A.     -■■.--.1.-.        ■       ..     A      ..     .1..-     .r  .    . 


Circa  kalendas  octobris  Petrus  Becberius  marcbionem  Lan-  0«^^. 
ciam  com  militia  Papiae  in  civitatem  Yercellarum  introduxit.  Post 
haec  imperator  qui  erat  apud  Casale ,  civitatem  Yercellaram  in- 
travit.  Ubi  convenerunt  comes  Sabaudiae  et  comes  Frandalaa 
(^Flandriae)  et  alii  comites  et  marchiones  illarum  partium  atque 
nuncii  plurimorum  regum  et  comitum  occidentalium ,  qui  omnes 
marchionem  Montisferrati  mandatis  imperatoris  parere  fecerunt. 
Chranic.  de  reb.  in  ItaL  gestis,  p.  218. 


656  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1248. 


sl?^&.  Fridericus,  Romanorum  imperator,  comitem  Allemannmn,  fra- 
tres  ejus  et  ipsorum  consortes  de  comitatu  Radicate  investit  cum 
onmibus  pertinentiis,  privilegiis  et  etiam  mero  et  mixto  imperio. 

(Memorat.  potiasquam  editum  ap.  BeUage  sumArekwJur  Kunde^ierr,  Ge- 
iddehiqueU.^  NoiixenNaii^  1862,  o*  24,  p.  370,  ex  oonflrmatlonibiis  Maxtani- 
Mani  II  et  Rodolphi  II  de  annis  1574  et  1585,  abi  etiam  inseraniar  eonflrma- 
tiones  Caroli  I  AndegavenslB  dat.  apad  Neapolim  27  Janaarii  1280,  Henrid  Vn 
dat.  Medlolani  28  decembris  1310,  et  Sigismandi  dat.  apad  Chor  31  aagasti 
1418.) 

[FridericuSyRomanorum  imperator,etc.,comitem  Allemannum,  fratrem 
ejus  ac  alios  comites  Radicate  consortes  ipsorum  investit  de  comitatu 
Radicate  et  omnibus  pertinentiis  et  possessionibus  hujus  cum  homi- 
nibus  et  privilegiis,  inter  quae  memoratur  jus]  naturales  et  incestuosos 
filios  legitimandi,  notarios  et  tabelliones  creandi,  aurum  et  argentum 
cudendi  et  in  formam  pecunie  redigendi,  [simulque  confirmat]  eorum  sta- 
tuta,  capitula  et  ordinamenta  antiqua  inter  eos  (comites)  facta  et  de 
cetero  fienda,  [et  infra]  merum  et  mixtum  imperium ,  jurisdictionem  et 

gladii  potestatem,  sicut  hactenus  habuerunt  ab  antiquo Ad  hujus 

itaque  concessionis  et  exemptionis  memoriam  et  perpetuam  firmitatem, 
presens  privilegium  per  D.  de  Ariliano  (?)  notarium  et  fidelem  scribi  et 
sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Datum  yercellis  per  manus  magistri  Petri  de  Yineis  {sic)  imperialis 
aule  (a)  prothonotarii  et  regni  noslri  Sicilie  logothete  (6),  anno  dominice 
incarnationis  M.  GG.  XLIX  {$ic\  indictione  septima,  tertia  die  novembris^ 
imperante  domino  nostro  Friderico  Dei  gratia  Romanorum  imperatore 
semper  augusto,  Hierusalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  XXYIIIy 
regni  Hierusalem  XXIII,  regni  Sicilie  L,  feliciter.  Amen. 

(a)  In  impresso  imperiaU  aucioritaie^  male. 

(b)  Ibidem  locum  ieneniiij  male. 


bioiCT.  7.] 


HISTORIA  DIPLOMATICA. 


657 


Fridericus,  Romanonim  imperator,  revocat  donationem  quam 
Ottoni  quondam  duci  Meraniae  de  regalibus  in  civitate  Bisuntina 
fecerat. 

(Edit  ap.  Clbbc»  Eiud  tur  Vkiit.  de  la  Franehe-ComU^  t.  I»  p.  485»  in  DOta,  ex 
arcliiv.  dvit.  Bisantin.  —  Besan^on,  1840.) 

FridericuSy  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  etc.  (sic). 

Notum  fieri  volumus quod  nos  omnem  gratiam,  donationem 

seu  concessionem  quam  0.  quondam  duci  Meranie  in  civitate  Bisuntina 
de  regalibus  vel  de  quacumque  alia  re  dudum  de  nostra  gratia  fecimus , 
licet  eadem  gratia  noslra  que  personalis  fuit,  per  mortem  ipsius  (1)  et  per 
manifestam  proditionem  quam  in  nos  et  sacnim  imperium  perpera  teme- 
ritate  commisit  y  penitusexpiravit,  duximus  ex  certa  nostra  scientia  revocan- 
dam  et  eamdem  civitatem  et  cives  de  predictis  duxerimus  {sic)  absolutos, 
ita  ut  ex  jure  vel  successione  ducis  Meranie  memorati  nihil  de  predictis 
exigi  valeat  in  futurum. 

Datum  Yercellisy  septimo  novembris,  septima  indictione. 


VerctUii, 
T  noTembiit. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Amedeo  comiti  Sabaudiae 
et  comiti  Thomasio  de  Sabaudia  fratri  ejus  potestatem  concedit 
pacis  inter  se  et  summum  pontificem  tractandae,  secundum  for- 
mam  ipsis  a  se  datam. 


VeretlUs, 
8  noTembnt. 


(4)  Otlo  in  49  junii  4218  defonctus  est,  a  suis  occisus  apud  castrom  de  Niesten  in  episoo- 
patn  Bambergensl.  Suam  sororem  natu  majorem  scilicet  Beatricem  comiUs  Orlamundi  viduam 
haeredem  testamento  instituerat ;  GuiUelmus  tamen  de  Hollandia  haereditatem  ad  alteram 
Ottonia  sororem  Eliaabeth  burgravii  Nurembergensis  uxorem  transtulit,  litteris  datia  in  castris 
apud  logelheim  U  febniarii  4249.  Cf.  Hohxatr,  Werke,  t.  lU,  p.  372-379. 


058  FRIDBRICI  SECUNDI  [Axn.  1248. 

(Memorat.  ap.  Cibrario»  Stor.  della  monareh.  di  Savom,  t.  II,  p.  52»  et  not.  ex 
Archww  di  CorU,  irattati  diversi,  roazzo  1.) 

Datum  YercelliSy  YIII  novembris,  septima  indictione. 


MilSS^ri.  Fridericus,  Romanoram  imperotor,  comitem  Tbomasiimi  de 
Sabaudia  (1)  vicarium  imperii  generalem  a  Papia  superius  con- 
stituit. 

(Memorat.  ap.  Wurstbiibbrger,  Pefer  der  xw»  Grafvon  Sanoyen^  etc,  t.  IV» 
Urkundefij  p.  117,  ex  dlplom.  hnper.  in  arcfa.  reg.  TktQrin.y  fSuc.  F,  n*  20.) 

Datum  Yercellis^  aiino  domiiuce  iacarnationis  M.  GC.  XLYIII,  septimd 
indictionis. 


veredui.  Fridericus «  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sa- 
baudia  et  filiis  ejus  legitimi&  utriusque  sexus  in  perpetuum  in 
rectum  feudum  Ganapitium  (id  est  il  Canavese)  cum  ^ationibus 
omnibus  et  pertinentiis  concedit,  sub  fide  homagii  imperio  fa- 
ciendi. 

(Edlt.  ap.  Hiitor.  patr.  moniiin.,dbr^,  1. 1,  p.  1896-tS97,  eorante  Petro  Datta 
•91  orlgin,  ii»  arehlT.  reg.  Tavrinv,  flM.  I,  n*  10.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis ,  Fredericus  secundus  divina 
favente  clementia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusalemet 
Sicilie  rex.  Romani  principis  dexteram  non  solum  ampla  munerum  lai^- 


^^""■•^ 


(4)  Aono  42457f8kinitrii  et  4216.42  et  ISrnailoomeaThomaaiufl  adhoc  parfti  Bodeiiaefw- 
vontec  adfaaevebat^  sicat  ei  liUeria  laaQtenlu  papae  ceaipeaioMia*  €L  CiaaAno,.  Slor.  dtikk 
monarch.  di  Savoia,  U  Uy.pi  40,  oot..4,  9  eC  3. 


bmcr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  669 

tione  munificam ,  sed  alta  beneficiorum  coUatione  magnificam  decet  et 
expedit  inveniri,  ut  quemadmodum  principes  alios  tum  honore  tum  opi- 
bu8  excellit  in  bonis,  sic  ipsos  consuetudine  regia  et  quadam  animositate 
precipua  transcendat  in  donis.  Eapropter  per  presens  privilegium  noverit 
tam  presens  etas  quam  successura  posteritas  quod  nos  attendentes  devo- 
tionis  et  fidei  pure  zelum  quem  Thomasius  de  Sabaudia  comes,  dilectus 
consanguineus  et  fidelis  noster,  habet  erga  jnajestatis  nostre  personam , 
consideranteB  etiam  grandia  et  accepta  servitia  que  tam  predecessores 
ejus  quam  ipse  divis  augustis  progenitoribus  nostris  [et  nobis]  fideliter 
prestitisse  noscuntur  [et]  idem  Thomasius  fideliter  exhibet  in  presenti  et 
exhibere  poterit  in  antea  gratiora,  Canapitium  cum  honoribus^  hominibus, 
juribus,  jurisdictionibusy  pedagiisi  plateaticisi  molendinis,  fumis,  argen- 
tariis,  angariis,  perangariis,  viis»  plateis,  coloniis  (sic)^  regalibus,  omnibus 
possessionibus,  terris  cultis  et  incultis,  aquis,  aquarumdecursibus,  silvis^ 
pascuis,  venationibus,  piscationibus,  rationibusomnibuset  pertinentiis  suis 
quede  demanio  in  demanium  et  que  de  servitio  in  servitium,  eidem  Tho- 
masio  et  filiis  suis  utriusque  sexus  ab  eo  legitime  descendentibus  in  per- 
petuum  in  rectum  feudum  de  speciali  gratia  et  ex  certa  scientia  duximus 
concedendum;  ita  tamen  quod  [tam]  ipse  quam  heredes  sui  predicta  omnia 
a  nobis  et  successoribus  nostris  in  imperio  immediate  teneant  et  etiam 
recognoscant  ac  de  eis  debita  et  consueta  servitia  facere  teneantur.  Sta-' 
tuinras  et  imperiali  sancimus  edicto  quatinus  nullus  dux,  nullus  marchio, 
millus  comeSy  nuHus  vicarius  aut  capitaneus,  nullus  potestas  vel  comune , 
nullus  prelatus  ^  nulla  denique  alta  persona  vel  humilis ,  ecclesiastica  vel 
secularis,  predictum  Thomasium  et  heredes  suos  in  fide  et  devotione 
nostra  persistentes  contra  hujus  concessionis  nostre  formam  super  terra 
ipsa  de  cetero  temere  impedire  vel  molestare  presumat.  Quod  qui  pre- 
sumpseritpreterindignationemnostriculminisquam  incurret,  mille  mar- 
cas  argenti  se  pro  pena  compositurum  agnoscat,  medietate  ipsarum  fisco 
nostro  et  reliqua  medietate  passis  injuriam  applicanda.  Ad  hujus  itaque 
concessionis  et  gratie  nostre  memoriam  et  robur  perpetuo  valiturum,  pre- 
sens  privilegium  per  Nicolaum  de  Rocca  notarium  et  fidelem  nostrum 
scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 


660  FRIDERICI  SECUNDI  [Amn.  1248. 

Hujus  rei  testes  sunt  Manfredus  marchio  Lancea^  Jacobus  marchio  de 
Carretto  dilectus  gener  noster,  Petnis  de  Calabria  marescalie  nostre  ma- 
gister,  Petrus  de  Yinea  aule  nostre  prothonotarius  et  regni  Sicilie  logo- 
theta,  Riccardus  de  Montenigro  magne  curie  nostre  magister  justida- 
rius(a)y  magister  Gualterius  de  Ocra  venerabilis  Capuanus  electus,  fideles 
nostri,  et  alii  quamplures. 

Signum  domini  nostri  Friderici  secundi  Dei  gratia  invictissimi  Romano- 
rum  imperatorissemperaugustiy  lerusalem  et  Sicilie  regis.  (Monogramma.) 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  octavo,  mense  novembriS|  septime  indictionis^  imperante 
domino  nostro  Friderico  Dei  gratia  Romanorum  imperatore  semper 
augusto,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  vicesimo  octavo, 
regni  Jerusalem  vicesimo  tercio,  regni  vero  Sicilie  quinquagesimo,  felici- 
ter.  Amen. 

Datum  YercelliSy  anno,  mense^  indictione  prescriptis. 


verceiiii,  Fridericus ,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sa- 
baudia  et  filiis  ejus  legitimis  utriusque  sexus  in  perpetuum  in 
rectum  feudum  Montem  Calerium  et  Castrum  Vetus  cum  ratio- 
nibus  omnibus  et  pertinentiis  concedit ,  sub  fide  homagii  imperio 
faciendi. 

(Edit.ap.  HisL  patr.  monum,,  chart.^  1. 1,  p.  1897-1899»  curanteP.  Dattaex  ori- 
gin.  in  arch.  Taurin.,  fasc.  I,  n''  11 ;  qnod  denuo  transcribere  supervacaneam 
doxlmus,  cum  privilegium  ejusdem  tenoris  ac  in  praecedente  documento  sit, 
quibusdam  tantum  mutatls  que  sunt  Ita.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis,  Fredericus  secundus,  etc. 

Romanorum   principis   dexteram^   etc in  antea  gratiora, 

Montem  Calerium ,  pontem  ipsius  [cum]  munitione  et  turre  ejusdem  et 

(a)  In  impresso  luxtmiamup  sine  dubio  ex  amanncpsis  osdtantla. 


ivMGT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  661 

Castrum  Yetus  (1 )  cum  honoribus eidem  Thomasio.  • 

duximus  concedenda^  ita  tamen^etc 

.  .  perpetuo  valiturum  presens  privilegium  per  Nicolaum  de  Brundusio 
notarium  et  ftdelem  nostrum  scribi  et  majestatis  nostre  sigilio  jussimus 
communiri. 

Hujus  rei  testes  sunt  Manfredus  marchio  Laneie,  Jacobns  marduo  die 
Carretto  dilectus  gener  noster,  Petrus  de  Calabria  marescalie  nostre  ma* 
gister,  Riccardus  de  Montenigro  magne  curie  nostre  magister  justiciariusy 
magister  Gualterius  de  Ocra  venerabilis  Gapuanus  electus^  (ideles  nostri, 
et  alii  quam  plures. 

Signum  domini  nostri,  etc..(u(  in  aUero). 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  millesimo  duceDtesimo  qua- 
dragesimo  octavo,  mense  novembris,  etc.  (ut  in  altero). 

Datmn  Yercellis,  etc.  (ut  in  aUero). 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sa- 
baudia  et  filiis  ejus  legitimis  utriusque  sexus  in  perpetuum  in 
rectam  feudnm  civitatem  Eporediam  cum  rationibus  et  pertinen- 
tiis  ejus  ccMicedit,  sub  conditione  fidelitatis  et  senritii  imperio  exhi- 
bendi. 

(Memorat.  ap.  Wubstbmbbbgu  ,  Peter  der  zw.  Gra/wm  Sanoyen^  etc,  t.  lY» 
Vrkunien^  p.  116,  ex  invent.  diplom.  loiper.  in  orch.  Taurin.,  fasc.  I»  n*  9.) 

* 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  M.  GG.  XLYIII,  mense  no- 
vembris,  septime  indictionis,  etc. 
Datum  YercelliSy  etc. 


VAnlllt, 

BOTCBlbri. 


(I)  Scilicet  Moncttlmi  et  Ca$tamMo. 
YI.  Fvia.  S4 


662 


FRIDERICI  SEGUNDI 


[An.  1248. 


Tcreellii, 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  oomili  Thomasio  de  Sa- 
baudia  et  filiis  ejus  legitimis  utriusque  sexus  in  rectum  feudum 
confert  ciyitatem  Eporediam  una  cnm  territorio  Canapitii,  ejus 
pertinentiis  et  omni  ratione  ad  se  et  imperium  spectante  in  cas* 
trum  de  Lanzo. 


(Memorat.  ap.  WDBSTBHBBEOiai»  P$t€r  der  «lo.  Graf  wm  Sawn/en^  ete.,  t.  lY, 
Urkundm,  p.  1 16,  ex  inTeDt  dfplom.  imper.  in  arch.  TaBrin.,  ftiBC.  I,  n*  12.) 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamatioms  M.  GC.  XLYIIIi  mense  no- 
vembris,  septima  indictione,  etc. 
Datum  Vercellis,  etc. 


Vtreellb. 
novcmbti. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  sese  obligat  ad  acquiren- 
dum  infra  duos  annos  castrum  Laucei  a  dominis  illius  loci,  tunc 
illud  traditurus  comiti  Thomae  de  Sabaudia  infra  terminum  in 
concessione  illi  facta  stabilitum,  una  cum  civitate  Eporedia  et 
regione  Canapitii. 

(Memorat.  ap.  Wubsibmbbbobb,  PeUr  der  xw.  Grafwm  Savoyenft,  lY,  t/irihui- 
den,  p.  117,  ex  invent.  diplom.  imper.  in  areh.  Taarin.,  fasc.  I,  n®  15.) 

Acte  sunt  hec  anno  dominice  incarnationis  M.  CC.  XLYIII)  mense  no- 
vembrisy  septima  indictione,  etc. 
Datum  YerceiliSy  etc. 


L_ 


biMCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  663 


Fridericus,  Romanonim  imperator,  comiti  Thomasio  cle  Sa-  I^bS. 
baadia  et  filiis  ejus  legitimis  utriusque  sexus  in  jjerpetuum  in 
rectum  feudum  confert  civitatem  Taurinum ,  pontem  et  castellum 
juxta  pontem  noviter  extructum  castraque  et  loca  Caboretti ,  Cas- 
triveteris,  Montiscalerii  et  CoUegni  cum  omnimoda  jurisdictione 
aliisque  juribus,  sub  conditione  faciendae  imperio  fidelilatis. 

(Hemorat  ap«  Wubstbmbbbgeb,  PeUr  derxw.  Grafwm  Savtnfen^  etc.,  t.  IV, 
Vrkmden,  p.  116,  117,  ex  invent.  dlplom.  Imper.  In  arch.  Taarln.y  fiisc.  1« 
n^  13  et  14.  Dao  enim  inslrumenta  ejusdem  tenoris  redacta  fulsse  videntar.) 

Acta  sunt  bec  anno  dominice  incamationis  M.  GG.  XLYIQy  mense  no- 
vembris,  septima  indictione,  elc. 
Datum  Verceliisi  etc. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sabau-    ^;^^\ 
dia  hanc  licentiam  concedit  quod  aedificet  vel  aedificari  procuret 
castra,  turres  et  munitiones  apud  Taurinum,  Montemcalerium , 
Caboreltum^  Colegnum,  Eporediam,  in  terra  Canapitii  et  etiam 
apud  Lanzum ,  quando  viderit  expedire, 

(Memorat.  ap*  Wubstbiibbbgbb,  Pelerderxuf.  Gra/tan  Sanoyen^  etc.,  t.  lY, 
Urkunden^  p.  117,  ex  dlplom,  imper.  In  archlvo  Taurin.,  fasc.  I»  n«  16.) 

Acla  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  M,  CC.  XLVIII,  mense  no- 
vembris,  septima  indictione,  etCt 
Datum  YercelliSi  etc* 


064 


FR1DBRICI  SECCNDI 


[Ann.  1248. 


Yercenii» 
«ofOBbrl. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  promittit  se  procuraturum 
traditionem  comiti  Thomasio  de  Sabaudia  faciendam  castrorum 
et  locorum  Taurini,  Montiscalerii,  Caboretti,  CoUegni,  Eporediae, 
Lancii  et  territorii  Canapitii  per  Jacobum  de  Carretto  suum  gene- 
rum,  qui  dicta  castra,  loca  et  territorium  sibi  commendata  hac- 
tenus  tenebat ;  sub  conditione  vero  ut  satisfaciat  idem  Thomasius 
obligationibus  in  donatione  ipsi  facta  stipulatis ,  et  quod  procuret 
matrimonium  inter  Beatricem  comitissam  Salucii  nepte  ejus  ex 
fratre  et  Manfredum  filium  imperatoris  (1). 

(Ifemorat.  ap.  WubstbmbbbgbBi  Peter  der  gw.  Grafvon  Saiooyen^  t.  IV»  Vrhm" 
den,  p.  Il7t  118,  cx  diplom.  imper.  iii  arehiv.  Tanrio.,  iascl,  n*  17.) 

Datum  Yercellisy  anno  dominice  incamationis  M.  CC.  XLVIIIy  mensc 
noyembrisy  septima  indictione. 


tKtnmbiij  Formula  investiturae  castrorum  et  terrarum  a  Friderico,  Roma* 
norum  imperatorci  comiti  Thomasio  de  Sabaudia  concessae,  sub 
certis  conditionibus  ibidem  expressis. 

(Hemorat  ap.  WuBSTBMBEBOVBy  Ptier  der  sio.  Grmfwm  Savoyent  t  lY,  (Mim- 
den,  p,  1 18,  ex  Zibaldone  Piogoniano,  ubi  oonAiaissiine  oooceplam  epitomen 
monet.  In  nitidiorem  sensum  rem  addaximus  ad  fldem  L.  abrarii,  Histcr. 
delk  mmmrek,  di  Saeaia^  t  II»  p.  63.  Litteras  sine  did,  anni  nec  loci  notatione 
exaraus,  sigilio  tamen  imperiali  monitas  esse  ambo  testantnr.) 


(4)  Ad  finem  hoc  negotium  Uinc  perductum  fuisse  comperimos,  tesUinte  Chronico  de  rdm$ 
in  Ital,  gest.f  p.  S48,  ubi  legitur  :  c  Uiis  temporibus  matrimonium  contraetum  fuit  inter 
onum  ex  filiis  imperatoris  et  unam  neptem  comitis  Savoliae. » 


IimiGT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  665 

.  Fridericus,  Romanonim  imperator  declarat  quod  fecit  iDV66tiluram 
Thomae  de  Sabaudia  de  TaurinOi  Montecalerio,  Iporegia,  Canapicio,  Cas- 
troveteri,  Gavorretto,  Collegno,  Lanceo,  cum  fidelitatem  praestiteril  regi 
Gonrado  imperatoris  fiiio,  faciendo  vivam  guerram  pro  imperio  contra 
omnes  cum  mille  armalis ;  quas  quidem  terras  posuerat  imperator  in  ma« 
nibus  Jaoobi  de  Carreto  generi  sui^  ita  quod  pace  facta  inter  papam  et 
Cesarem,  haec  omnia  restituere  debeat.  Si  vero  pax  non  fieret,  infra 
triennium  assignentur  comiti  Iporegia^  Canapicium,  castrum  Lancei,  et 
infra  quinquennium  teneatur  dictus  Jacobus  reddere  residuum.  Interdum 
tamen  dictarum  terrarum  proventus  idem  comes  Thomasius  percipiet; 
qui  si  ad  undecim  millia  unciarum  auri  per  annum  non  ascenderint, 
camera  imperialis  defectum  supplere  procurabit. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Guigoni  Dalphino  Viennensi    lo^bJi. 
oonsanguineo  et  fideli  suo  de  annuo  feudo  trecentarum  unciarum 
auri  percipiendarum  de  camera  sua  singulis  annis  in  festo  Resur- 
rectioais  Doqiiaicae  providet. 

(Inedit.  ap.  eoUect.  Fontanieu^  in  Bibl.  Cesar.  Paris.»  Preuvei  ie  PhisL  de  Dau- 
fhmi,  t.  n,  pars  sec.,  fol.  8S1-3S2,  caisse  de  Daupbind.) 

FridericuSy  Dei  gracia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  lerusa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  imperii 
fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes  devotionis  et 
fidei  pure  zelum  quem  Guigo  Dalphinus  ViennensiSi  dilectus  consangui- 
neus  et  fidelis  noster ,  habet  ei^  majestatis  nostre  personam ;  considerantes 
quoque  grata  servitiaque  idem  culmini  nostro  fideliter  exhibuit  hactenus^ 
exhibet  in  presenli  et  exhibere  poterit  in  antea  graciora,  de  annuo  feudo 
trecentamm  undamm  auri  percipiendamm  de  camera  nostra  singulis 
annis  in  festoResurrectionisDominice  sibi  in  fide  et  devotione  nostra  per- 
sbtenti  de  gracia  nostra  duximus  providendum,  Ad  cujus  rei  memoriam 


666  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1248. 

et  stabilem  firmitatemypresens  scriptum  per  Nicolanm  de  Rocca(a)  nota- 
rinm  et  fideiem  nostnim  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  com- 
muniri. 

Datum  Yercellis  per  manus  magistri  Petri  de  Yinea  imperialis  aule  pro- 
tonotarii  et  regni  Sicilie  iogothete^  anno  dominice  incamationis  mille- 
simo  ducentesimo  quadragesimo  octavo,  mense  novembris,  septime  indic- 
tionis. 

GoIIationnS  par  nous  escuyer,  conseiller  secr^taire  du  roy,  maison , 
couronne  de  FrancCy  gre£Ser  en  cbef  en  la  cbambre  des  Gomptes  de  Dau- 
pbin6.  —  Marjolet. 


M^ri.  Fridericus,  Romanorum  imperator,  camerario  Guigonis  Dal- 
phini  Yiennensis  ob  devotionem  ejus  et  grata  servitia  de  annuo 
fendo  quindecim  unciarum  auri  percipiendarum  de  camera  sua 
singulis  annis  in  festo  Resurrectionis  Dominicae  providet. 

( Inedit.  ap.  collect.  Fontanieo,  in  Bibl .  Cesar.  Paiis. ,  Prewei  de  tUsi.  Jk  DoMfh. , 
t  II,  pars  sec.,  fol.  886-6,  caisse  de  Dauphin^.) 

Fredericus,  Deigratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  hoc  presens  scriptum  notum  facimus  universis 
imperii  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes 
devotionis  et  fidei  zelum  quem  camerarius  Dalphini  Yiennensis  dilecti 
consanguinei  et  fidelis  nostri  habet  erga  majestatis  nostre  personam;  con- 
siderantes  quoque  grata  servitia  que  idem  camei^arius  culmini  nostro  fide- 
liter  exhibuit  hactenus,  exhibet  in  presenti  et  exhibere  poterit  in  autea 
gratiora,  de  annuo  feudo  quindecim  unciarum  auri  percipiendarum  de 
camera  nostra  singulis  annis  in  festo  Resurrectionis  Dominice  sibi  in  fide 
et  devotione  nostra  persistenti  de  gratia  nostra  duximus  providendum, 

(a)  In  codice  de  Roia,  male. 


IMDICT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  667 

Ad  cujos  rei  memoriam  et  stabilem  firmitatemy  presens  scriptumperRao- 
nem  de  Capua  notarium  et  fidelem  nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis 
nostre  jussimus  communiri. 

Datum  Vercellis  per  manus  magistri  Petri  de  Vinea  imperialis  aule  pro- 
tonotarii  et  regni  Sicilie  logothetCy  anno  dominice  incamationis  millesimo 
ducentesimo  quadragesimo  (a)  octavo,  mense  novembris ,  septime  indic- 
tionis. 

Gollationn^  par  nous,  etc.,  ut  supra. 


Fridericus  de  Antiochia,  imperatoris  filius  et  in  Tuscia  vicarius  ^^JJJSrii 
generalis,  Mattheo  notario  de  Sancto  Quirico  mandat  quod  inqui- 
sitionem  quondam  factam   ad  requisitionem  abbatis  de  Monte 
Amiate  super  negolio  mercati  plebis  de  Amole ,  publicet  et  par- 
tibus  assignet. 

(Inedit.  ex  origln.  in  ardiivo  diplom.  Fiorentiae,  cpiod  nobiscam  commanicavtt 
P.  J.  Bod.) 

Cum  de  mandato  domini  Pandulfi  de  Fascianeilay  olim  imperialis  capita- 
nei  Thuscie  generalis  et  nunc  imperii  proditoris,  fecerim  inquisitionem 
super  facto  mercati  de  Amolis  et  ipsam  inquisitionem  partibus  eam  volen- 
tibus  non  reddiderim  publicatam,  dominus  Fridericus  de  Antiochia 
domini  imperatoris  filius,  sacri  imperii  inThuscia  vicariusgeneralisi  scrip- 
sit  mihi  Matheo  notario  de  Sancto  Quirico  in  hec  verba  : 

Fridericus  de  Antiochia  domini  imperatoris  filius,  sacriimperii  in  Thu&- 
cia  vicarius  generalis,  Matheo  de  Sancto  Quirico  notario  domini  impera- 
toriSy  fideli  amico  suo,  salutem  et  amorem  sincerum.  Yenerabilis  abbas 
monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Monteamiato  fidelis  imperii  significavit 
excellentie  nostre  quod  tu  olim  de  mandatoPanduIfide  Fascianella  quon- 

(a)  In  eod.  qmnqmgeiimo,  vocabalo  octavo  deflciente^  qaod  sapplemus. 


668  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  1248, 

dam  imperialis  capitanei  in  Thuscia,  et  nunc  imperii  proditorisy  recepisti 
attestationes  supjer  negotio  mercati  plebis  de  Amole  et  ipsas  detinens  non 
publicas  easdem  absque  nostro  mandato  speciali,  in  sui  et  dicti  monasterii 
prejudicium  et  jacturam.  Super  quo  cum  petierit  sibi  secundum  justitiam 
provideri,  mandamus  tibi  auctoritate  imperiali  qua  fungimur  quatenus,  si 
vera  sunt  que  proposita  sunt  in  nostra  curia  per  dictum  abbatem,  vocatis 
partibus  coram  te,  ipsas  attestationes  debeas  publicare  et  parti  volenti 
copiam  attestationum  ipsarum  debeas  elargiri.  Datum  Podiibonizi|  penul- 
timo  novembris,  septima  indictione. 

Cujus  mandatis  ego  Matheus  notarius  volens  per  omnia  obbedire,  pre- 
dictam  inquisitionem  sub  notato  modo  scribere  procuravi.  Cujus  tenor 
talis  est.  [Sequitur  tenor  mandati  Pandulfi  de  Fasanella  cum  inquisitionis 
forma  et  juratorum  depositionibus;  et  inde  :] 

Ego  Matheus  notarius  predictos  homines  jurare  feci  dicere  veritatem 
super  predictam  inquisitionemy  et  eos  diligenter  examinavi  et  inquisivi  et 
ipsorum  dicta  fideliter  scripsi  et  dictam  inquisitionem  feci  apud  Arcidos- 
sum  et  plebem  de  Amole  per  homines  suprascriptos  de  mandato  supra- 
dicti  capitanei  diebus  superius  nominatis,  in  annoDomini  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  quarto(l),  domino  Friderico  II  imperante^  indictione 
secunda^  et  de  mandato  domini  Friderici  de  Antiochia  domini  imperatoris 
filiiy  sacri  imperii  in  Tuscia  vicarii  generalis,  dictam  inquisitionem  seu 
dicta  dictorum  testium  aperui  et  publicavi  sub  anno  Domini  millesimo 
ducentesimo  quadragesimo  nono,  domino  Friderico  II  imperante ,  die  ve- 
neris  quinta  martii,  septima  indictione,  in  Sancto  Quirico  ante  domum 
mei  supradicti  Mathei  coram  Pennato  et  Bernardino  notario  et  Orlando 
domine  Gualdrade  de  Sancto  Quirico^  testibus  presentibus  et  vocatis,  re- 
quisitis  prius  hominibus  et  comuni  de  Arcidosso  juxta  mandatum  mihi 
factum  adomino  Friderico  supradicto  domini  imperaloris  filio^  sacri  impe- 
rii  in  Thuscia  vicario  generali. 

(4)  Vid.8upra,p.454, 455. 


IifDiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  669 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Terdonensibus  fidelibus  suis    ]^^^ 
licentiam  concedit  cudendi  novam  monelam  sub  suo  nomine  et 
sua  imagine  percusam ,  quae  recipiatur  ubilibet ,  sicut  aliarum 
dvitatum  Liguriae  moneta  recipitur. 

(Edit.  ap.  BoTTAzn,  AnliekUd  di  Tortona,  p.  315.  —  Tortona,  1805,  4*.} 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Federicns  secundus  divina 
{ayente  clementia  Romanonim  imperator  semper  augustus,  Jerusalem  et 
Sicilie  rex.  Justis  fidelium  nostrorum  petitionibus  condescendere  cogimur 
qnas  nisi  favorabiliter  audiremus^  obaudire  quod  petitur  per  injuriam 
videremur.  Per  presens  itaque  privilegium  notum  fieri  volumus  universis 
nostris  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  Terdonenses  fideles 
nostri  celsitudini  nostre  attentius  supplicarunt  ut  cudendi  monetam  in 
civitale  Terdonensi  ad  honorem  nostri  culminis,  ut  ipsa  nova  monete 
forma  nostri  memoriam  nominis  et  nostre  majestatis  imaginem  eis  jugiter 
representety  concedere  sibi  licentiam  dignaremur.  Nos  autem  reclum 
zelum  fidei  et  devotionis  attendentes  ipsorum,  considerantes  quoque  grata 
et  accepfa  servitia  que  iidem  majesfati  nostre  exhibuerunt  hactenus  et 
exiubere  poterunt  in  antea  gratiora  y  et  ut  frequens  ipshis  nove  monete 
inspectio  eos  in  fide  et  devotione  nostra  magis  ac  magis  corroboret  et 
accendal,  licentiam  eis  concedimus  postulatam;  presentium  tenore  man- 
dantes  ut  ipsa  moneta  sub  nostri  nominis  el  honoris  inscriptione  percusa 
el  a  falsitatis  seu  male  corruptionis  cujuslibet  fraudibus  aliena  recipiatur 
et  expendatur  ubilibet,  sicut  recipitur  aliarum  moneta  Ligurie  civitatum. 
Presentis  itaque  privilegii  auctoritate  mandamus  quatenus  nullus  sit  qui 
monetam  eamdem  in  forma  predicta  veraciter  fabricatam  recusare  presu- 
mat.  Quod  qui  presumpserit  preter  indignationem  nostri  culminis  quam 
se  noverit  incursurum,  mille  marcas  aiigenti  pro  pena  se  compositurum 
cognoscaty  medietate  nostre  camere,  rehqua  passis  injuriam  applicanda. 

YI.  Pars2.  85 


670  FRIDERICI  SECUND!  [Anm.  1248. 

Ad  hujus  autem  nostre  concessionis  et  inhibitionis  memoriam  et  robur 
perpetuo  valiturumy  presens  privilegium  per  Johannem  deCapua  notarium 
et  fidelem  nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Hujus  rei  testes  sunt  M.  marchio  Lancea  sacri  imperii  a  Papia  usque 
Astam  capitaneus,  B.  de  Hoenburg  marchio  dilectus  consanguineus  et 
familiariSy  G.  de  Ocra  venerabilis  Capuanus  electus,  R.  de  Montenigro 
magne  curie  nostre  magister  justitiarius,  P.  de  Calabria  marescalle  nostre 
magister  (a),  magister  Petrus  de  Yinea  imperialis  aule  protonotarius  et 
regni  Sicilie  logotheta,  dilecti  fideles  nostri(6)y  et  alii  quamplures. 

Signum  domini  Friderici  Dei  gratia  invictissimi  Romanorum  impera* 
toris  semper  augusti,  Jenisalem  et  Sicilie  regis. 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  octavo^  mense  decembris,  septime  indictionis,  imperante 
domino  nostro  Frederico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore 
semper  augusto ,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,anno  imperii  ejus  vicesimo 
octavOy  regni  Jerusalem  vicesimo  tertio,  regni  vero  Sicilie  quinquagesimo. 
Amen. 

Datum  Yercellis  per  manum  magistri  Petri  de  Yinea  aule  imperialis 
prothonotarii  et  regni  Sicilie  logothete,  anno,  mense  et  indictione  supra- 
scriptis  (c). 


dc^^mbri!  FridericQS,  Romanorum  imperator,  commani  Lucanorum  fide- 
libus  suis  provinciam  Garfagnanam  quam  Henrico  filio  suo  con- 
tulerat,  in  rectum  feudum  pro  fidei  recompensatione  concedit  cum 
omnibus  rationibus  et  pertinentiis  a  se  et  successoribus  suis  in 
perpetuum  tenendam. 

(Inedit.  ex  ArcUoo  di  staio  di  Lucea^  coll.  daob.  oopiis  UDa  chart.  lib.  LXY, 
n*  855,  arm.  YIII9  alter.  pergani.  arm.  YI,  n*  36.) 

(a)  In  impresso  hic  additar  maguUr  Volta;  quid  iode  suspicandam  8it ,  nesdmos. 

{b)  In  impresso  locumtenentis  dilectiJUUUs  nostri,  male. 

\c)  In  impresso  locumtenentis,  anno^  mense^  die  et  indietione  iU  supra. 


I 


brDiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATlCA.  671 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Federicus  divina  favente  cle- 
mentia  Romanorum  imperator  semper  augustus^Hienisalem  et  Sicilie  rex. 
Ad  prosequenda  munifice  vota  fidelium  etsi  tum  plenitudine  gratie,  tum 
snpreme  potestatis  auspiciis  liberalitatis  Gesaree  dextera  generali  quadam 
regularitate  sit  stabilis,  illis  verumtamen  gratiosa  porrigitur  quadam  spe- 
cialitatelibentior(a)  in  quibus  velut  fide  preclaris  et  operum  actione  pro- 
meritis  servitia  recepta  remunerat  et  prestanda  in  postenim  efficit  promp- 
tiora.  Eapropter  per  presens  privilegium  notum  facimus  universis  imperii 
fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod,  licet  nos  olim  provinciam 
Garfagnanam  cum  juribus  et  pertinentiis  ejus  Henrico  illustri  regi  Sardi- 
nie,  sacriimperii  inltaliagenerali  iegato,  dileclo  filio  nostro,  demeradona- 
tione  nostra  duximus  conferendam ,  attendentes  tamen  fidei  pure  zelum 
quem  comune  Luce  fideles  nostri  erga  majestatis  nostre  personam  habere 
noscuntur,  considerantes  etiam  grata  servitia  que  culmini  nostro  exibue- 
runt  hactenusy  presentis  turbationis  tempore  fideliter  exibere  non  cessant 
et  que  exibere  poterunt  in  antea  gratiora,  de  voluntate  regis  ejusdem  cui 
iu  aliis  et  majoribus  providentia  patema  volumus  providere,  de  speciali 
gratia,  excerta  conscientia  nostra,  provinciam  ipsam  cum  castris,  villis, 
hominibus,  jurisdictionibus,  terris  cultis  et  incultis,  aquis  aquarumque 
decursibus,  justitiis,  rationibus  omnibus  et  pertinentiis  suis,  videlicet  que 
de  demanio  in  demanium  et  que  de  servitio  in  servitium,  eidem  comuni 
fidelibus  nostris  in  fide  et  devotione  nostra  persistentibus  in  rectum'  feu- 
dum  duximusconcedendam ;  ita  tamen  quod  provinciam  ipsam  a  nobis  et 
successoribus  noslris  in  perpetuum  nomine  recti  feudi  de  cetero  teneant, 
sicut  lenent  alias  terras  eorum  districtus  et  a  nobis  ac  imperio  nostro  re- 
cognoscunt  eis  olim  a  divis  augustis  progenitoribus  nostris  concessas  et  a 
nobis  postmodum  confirmatas;  debita  quoque  et  consueta  servitia  proinde 
nobis  et  imperio  facere  teneantur.  Statuimus  igitur  et  imperiali  sancimus 
ediclo  quod  nuUus  dux,  nullus  marchio,  nullus  comes,  nuUus  vicarius, 
nuUa  potestas  seu  comune,  nulla  denique  persona  alta  vel  humilis,  eccle- 
siastica  vel  secularis,  dictum  comune  fideles  nostros  in  fidei  devotione 

(a)  Exordiam  fere  slmile  exordio  quod  est  in  Petri  de  Vin,  qrist. ,  lib.  YI,  cap.  XV. 


672  FRIDERICI  SECUNDI  [\us.  1248. 

noslre  persistented  super  premissis  contra  presentis  privilegii  nostri  teno- 
rem  temere  impedire  sen  molestare  presumat.  Quod  qui  presumpserit 
preter  indignationem  nostri  culroinis  quam  incurrety  tria  milia  marcharum 
argenti  pro  pena  se  compositurum  agnosca  t,  medietate  ipsarum  fisco  nostro 
et  reliqua  medietate  passis  injuriam  applicanda.  Ad  hujus  autem  conces- 
sionis  et  gratie  nostre  memoriam  ac  [robur]  perpetuo  valitunimy  presens 
priviiegium  per  manus  Nicolai  de  Rocha  nolarii  et  fidelis  nostri  scribi  et 
sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Hujus  rei  (estes  sunt  Manfredus  marchio  Lancea  diiectus  afiinis  noster, 
Petrus  de  Caiabria  mariscalcus  noster,  magister  Riccardus  de  Montenigro 
magne  curie  nostre  magister  justiciariusy  magister  Gualterius  de  Ocra  ve- 
nerabilis  Capuanus  electus,  dilecti  familiares  etfidelesnostriyet  alii  quam* 
plures. 

Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  octavo,  mense  decembris,  septime  indictionis,  imperante 
domino  nostro  Federico  Dei  gratia  Romanorum  imperatore  semper 
augusto,  lerusaiem  et  Siciiie  rege,  imperii  ejusanno  vigesimo  oclavo, 
regni  lerusalem  vigesimo  tertio,  regni  vero  Sicilie  quinquagesimo. 

Datum  Vercellis,  [anno],  mense,  indictione  prescriptis,  feliciter.  Amen. 


iDtembri.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  mandat  Henrico  regi  filio 
suo  ut  non  turbetur  propter  concessionem  Lunesanae  et  Garfa- 
gnanae  quam  Pisanis  et  Lucanis  ipse  fecit^  necessitate  publica 
suadente. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  qnst.,  lib.  VI,  cap.  XIIII,  coll.  cam  codicib.  Bibl.  Cesar. 
Pari8.,/ofMb  Notre^DanUj  n*  203,  tt/andt  Sainl-Germain  Harlay^  n«  455.) 

FridericuSy  etc.,  Henrico  filio  suo,  etc.  Noticiam  tuam  nullatenus  latere 
volumus  quod  exigente  negociorum  et  temporum  tempestate ,  que  nostre 
liberalitatis  ordinem  in  plerisque  permutant^  utilitate  nihilominus  quo 


iNmcr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  673 

minus  necessitate  rigida  suadenle,  provindas  Lunesanam  et  Garfagnanam 
olim  Ubi  patema  devotione  coilatas ,  nuper  communibus  Pisanorum  et 
Lucanorum  providimus  concedendas.  Ex  quo ,  iicet  posses  in  patre  quo- 
dammodo  notam  inhumanitalis  objicere,  quod  de  filii  spoliis  ditavit  extra- 
neos,  et  iiberalitatis  munifice  gratiam,  quam  in  te  dudum  infuderat,  abla- 
tiva  nunc  vacuatione  confundat;  si  tamen  collationis  hujusmodi  quaiitas 
et  conferentis  aflfectus  diligenter  attenditur^  turbari  te  propterea  debere 
non  credimus,  sed  id  ferre  potius  equanimiter  arbitramur;  cum  in  proba- 
bili  debeas  argumento  presumere  ut  qui  nostre  munificentie  dexteram  ad 
fideles  benemeritos  libenter  extendimusy  tanto  tibi  libentius  et  liberius 
porrigamuSy  quanto  nobis  hoc  ardentius  et  jus  suggerit  et  natura ,  dum 
apud  nos  grandia,  duplici  ratione  pro  meritis,  carnis  nobis  identitate  par- 
ticipas,  et  labores  nostros  et  onera  studiosus  et  pervigil  continua  commu- 
nicatione  supportas.  Volumus  igitur  ut  provisidnem  hujusmodiy  qua  nec 
dum  per  actum  gratificari  te  credimus,  sed  consulere  potius  per  agendum, 
ratam  habere  debeas  et  absque  dilatione  qualibet  acceptare,  securus 
quod  sic  tibi  in  aliis  majoribus  paterna  providentia  providebit,  quod  et 
dictis  te  cessisse  provinciis  et  nostris  insudare  servitiis  merito  delectabit. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Bonifacium  marchionem 
Montisferrati  in  gratiam  suam  recipit(l),  eique  concedit  in  feu- 


deeembri. 


(4)  Ad  pacem  inter  imperatorem  et  marchionem  reformandam  primum  colloqaium  oelebra* 
Uim  eat,  ciii  afliienmt  Amedeus  comes  Sabaudiae,  comea  Thomaaius  frater  ejus,  Oualterius  de 
Ocra ,  et  marchio  ipse  Mootisferrati  cum  Taurioensibus  forbannitis.  c  II  parlameoto  fu  tenuto 
BuUe  rive  della  Dora  Baltea;  non  si  sa  meglio  il  luogo  ni  il  tempo.  ColA  8'intesero  diversi  patti 
e  fra  gli  altri  che  Bonifazio  marchese  di  Monferrato  ponesse  nelle  mani  del  conte  di  Savoia 

Ghivasso,  S.  Rafbele ,  L<i  e  Vignale Un  nuovo  coogresso  si  tenne  il  44  di  msrzo  4249 

talle  rive  della  Stnra  presso  Altessano,  in  cui  Uberto  di  Monmegliano  castellaoo  d'Avigliana  si 
preaento  in  nome  d'Amedeo  IV  per  ricevere  le  fortezze;  e  si  pre688e  nuovo  termine  a  Boni- 
fauo  per  consegnarle,  apena  di  veder  risolti  tulte  le  convenzioni  cbe  8'erano  intese  tra  lui  e 
rimperadore.  >  CiBaAiio,  Stor.  deUanumareh.  di  Savoia^  t.  It ,  p.  54 ,  ubi  hoc  regestum  archivi 
caLmeralis  citat :  CaniraU  nUre  la  fnai$<m  de  Savaie  ei  le$  prinm  4tranger$^  fol.  d^. 


674  FRIDERICI  SBCUNDI  [Anr.  1S48. 

dum  castraoi  Vemiae,  episcopo  Vercellensi  qoi  iilud  detiDebat 
ablatum. 

(Uemorat.  ap.  Gibbabio,  Stor.  della  mmareh.  di  SawAa,  t.  II,  p.  64,  ex  ZiiMd*- 
done  Pingoiiiauo  Mss.  in  archivo  Tanrinensi.) 

Datum ,  anno  dominice  incaraationis  H.  GG.  XLVin  9  mense 

decembrisy  septima  indictione. 


laSSHSk.  Fridericus,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sa- 
baudia,  imperii  a  Papia  superius  generali  vicario,  et  haeredibus 
ejus  pedagia,  regalia  et  pascua  omnia  terrae  quam  habet  in  comi- 
tatu  Sabaudiae  et  in  partibus  Pedemontis,  concedit. 

(Edit.  ap.  6oicHsiioii|  HuL  de  Savoie,  preaves,  p.  93,  ex  diplom.  imper.,  faa- 
dc.  ly  n"*  18.) 

Fridericus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augostusy  Jerasa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Benemeritis  Cesarem  providere  fidelibus  etsi  gratie  pie- 
nitudo  suadeaty  servitiorum  quodammodo  gratitudo  coropellit  ut  dum  grata 
fidelium  remunerantur  obsequia,  fiant  quasi  per  debitum  gratiora.  Per 
presens  itaque  privilegium  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  tam 
presentibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes  fidem  puram  et  devotio- 
nem  sinceram  quam  Thomas  de  Sabaudia  comes,  sacri  imperii  a  Papia 
superius  generalis  vicarius,  diiectus  fidelis  noster,  erga  majestatem  nostram 
habet;  considerantes  etiam  grata  servitia  que  idem  culmini  nostro  exhi- 
buit  hactenus  et  exhibere  poterit  in  futurum ,  pedagia ,  regalia  et  pascua 
omnia  terre  sue  quam  habet  in  comitatu  Sabaudie  et  pertinentiis  ejus  ac 
in  partibus  Pedemontiumy  sibi  et  heredibus  suis  in  fide  et  devotione  nos- 
tra  persistentibus  de  nostra  gratia  duximus  concedendum ;  ita  videlicet 
ut  tam  ipse  quam  heredes  sui  predicta  omnia  a  nobis  et  successoribus 


iHDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOM ATICA.  675 

Dostris  in  imperio  de  cetero  teneant  et  etiam  recognoscant.  Ad  hujus 
autem  concessionis  et  gratie  nostre  memoriam  et  stabilem  firmitatemy 
presens  privilegium  per  Nicolaum  de  Rocca  notarium  et  fidelem  nostrum 
fieri  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Datum  Verceliis  per  manus  magistri  Petri  de  Vinea  imperialis  aule 
protonotarii  et  regni  Sicilie  logothete,  anno  dominice  incarnationis 
H.  GG.  XLVIUy  mense  decembris,  VII  indictionCy  imperante  domino  nostro 
Friderico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper  augusto, 
Jerusalem  et  Sicilie  rege^imperii  ejusanno  XXVIII,  regniJerusalem  XXIII, 
regni  vero  Siciiie  L,  feiiciter.  Amen. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomae  de  Sabau-    SSSilJi'. 
dia  concedit  ut  recolligere  possit  propriis  manibus  omnes  expen- 
sas  sibi  incumbentes  ratione  custodiae  et  tuitionis  statuum  suo- 
ram ,  simul  et  recuperationis  terraram  obedientiam  sibi  debitam 
recusaDtium  vel  abnuentium. 

(Memorat.  ap.  Wubstbmbbrgbb,  Peter  der  zw.  Gra/.  wm  Samyen^  etc*,  t.  IV, 
Vrkundm^  p.  118,  ex  diplom.  imper.,  fkacic.  I,  n*  19.) 

Datum  Verceliis, annodominiceincamationisM.GC.XLVin, 

mense  decembris,  VII  indictione,  etc. 


Td  drdttr.j 


Fridericus,  Romanoram  imperator,  cuidam  capitaneo  (forsitan    rpecmbri 
capilaneo  Taurinensi)  mandal  ut  juxta  priorum  tenorem  litterarum 
quosdam  captivos  pro  quibus  comes  Thomasius  de  Sabaudia  sibi 
supplicavit ,  liberare  non  omittat. 

(Edit.  in  Pttn  de  Vin.  epUt.,  lib.  V,  cap.  LV.) 


676  FRIDERICI  SECUNDl  [Anf.  12M. 

Thomasius  de  Sabaudia  oomes,  dilectus  affinis  et  fidelis  no&tery  sois 
literis  nostre  exposuit  majestati^  quod  licet  apud  Tbaurinum(a)y  ad  ipsius 
supplicationem ,  tibi  dederimus  in  mandatis  ut  quosdam  captivos,  quos 
ad  se  pertinere  nunc  asserit,  deberes  a  carceris  vinculo  liberare,  tu  post- 
modum  plures  alios  captivos,  de  quibus  majestatis  nostre  mandatum 
simile  recepisti,  et  pro  quorum  liberatione  ipse  comes  nuUatenus  suppli* 
cavity  a  carcere  liberando,  ipsos  pro  quibus  nostre  celsitudini  supplicavit 
liberari ,  prout  ipse  descripsit ,  penitus  omisisti.  Ob  quorum  liberationem 
quia  comes  prefatus  nuper  serenitati  nostre  humiliter  supplicavit^fidelitati 
tue  precipiendo  mandamus  quatenus,  si  est  ita,  juxta  formam  prioris 
mandati  nostri ,  eosdem  captivos  a  nexibus  carceris  absolvere  non 
omittas. 


sdSS^iii.  lonocentius  papa  acerrime  contra  Fridericum  inTectus  misera- 
bilem  r^ni  Siciliae  statum  fusius  describit,  et  reformationi  Eccle- 
aiae  quam  reformatio  regni  ipsius  subsequetur  providet,  universa 
staluta  in  praejudicium  ecclesiasticae  libertatis  edita  irrita  decer- 
nendo,  «lectiones  liberas  ab  omni  seculari  potestate  sanciendo, 
jubendoque  demum  ut  nulla  ecclesiastica  persona  foro  tempo* 
rali  in  quacumque  causa  respondere  debeat. 

(Edidlt  Gattoli,  Ad  HisL  abb.  Cauin.  aeceuuma^  pars  II,  p.  717-718;  qaam 
quidem  bnllam  fedt  annotari  Clemens  papa  quartusinanno  1367»  pontificatas 
sui  tertiOy  quinto  decimo  dle  octobrls.  ColK  curo  cod.  Bibl.  Cesar.  Paris^, 
n"  4039|  n*  22;  unde  eam  exhibuit  HdPLSB,  Kaiier  Friedr.  //,  append.,  n*  35.) 

Innocentius  episcopusy  servus  servorum  Dei,  ad  observantiam  et  memo* 
riam  perpetuam.  A  diebus  Frederici  alumni  nequitie  quasi  Antichrisli  pre- 
nuntii,  Sicilie  regnum  vim  patitur  et  ministri  ejus  predatione  illud  diri- 
piunt  violenta;  nam  ut  vite  sue  cursum  broviloquio  transcunramus  et 
longam  perversorum  actuum  ejus  telam  compendiosa  verborum  serie  de- 

(a)  In  cod.  bibl.  Guelferbit.  nomen  lod  ita  exaratnr  Raaeenum,  vd  hujosmodi. 


Imtcr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  677 

cnrtemus,  postquam  multas  et  pericnlosas  Apostolice  Sedis  presidio  evasit 
insidias  cepitque  libere  in  regno  ipso  pleni  sibi  habenas  illi  tribuente 
dominii  principariy  sic  in  superbie  altitudinem  est  elatus  et  in  sevitie 
acerbitatem  obriguit  quod  de  humilitatis  substantia  cujus  in  adversis  se 
simulabat  amicum  et  de  benignitatis  mansuetudine  quam  blando  prius 
mentiebatur  affectu,  nibil  omnino  retinens  et  de  virtute  divina  non  tremuit 
humanamque  parvipendit  potentiam ,  et  honorem  Ecclesie  ac  libertatem 
hominum  dicti  regni  tirannide  furibundadepressit  plurimum,  olim  mitis 
in  nubilo,  sed  nimium  severus  post  modum  in  sereno,  ycrborum  tunc  dul- 
cedine  melleus,  sed  postea  felleus  amaritudine  operumyanlequidempro- 
missionis  blandimento  multimode  liniensy  sed  postremo  ut  scorpio  perse- 
cutionis  aculeo  dire  ledens.  De  multipiicis  etenim  necessitatis  angusto  in 
quo  draco  iste  latuerat  ad  affluentis  opulentie  amplitudinem  famelicus  et 
sitibundus  exiliens,  rabido  cepit  ore  regnum  laniare  prefatum,  camem  illius 
rerum  suarum  scilicet  ubertatem  consumens  in  cibum  et  sanguinem  in 
potum  exhauriensy  hominum  videlicet  ejus  vitam.  Sic  namque  in  bona 
et  personas  ipsius  anxia  exarsit  ingluvie  quod.  hec  insatiabili  rapacitate 
discerpens  illud  proh  dolorl  ferus  plus  feraqualibetferepenitusabsorbuit 
in  utrisquey  nec  sexum  nec  etatem  neque  ordinem  pretermittens.  0  quam 
pestiienti  colono  hic  ager  commissus  extitit  tam  fertilis  et  amenus ,  qui 
nunquam  eum  coiuit,  sed  semper  de  ipso  collegit;  non  adauxit  cultura 
congrua  fructus  ejus,  sed  verius  ilios  indebitis  coliectis  exhausit;  nusquam 
ad  ipsum  cultoris  curam  adhibuit,  sed  curiositatem  assidui  coilectoris.  0 
quam  perverso  rectori  tantum  ac  tale  creditum  fuit  regnumyqui  suis  tan- 
tummodo  nephariis  votis  intentus  impie  ad  illius  prosiluit  excidium  ut 
suum  ferinum  animum  inhumanitatis  immanitate  piacaret,  cunctos  utique 
predanSy  gubemator  dissipans,  defensor  offendens ,  dux  devians,  princeps 
precipitans  et  rex  rodens.  Heu  itaquel  quia  gratiosumetpretiosumregnum 
cui  speciaiiter  Dominus  in  omnibus  benedixerat ,  de  alto  glorie  in  imum 
miserie  corrait,  sub  inimice  adversitatis  dominio  variis  tribulationibus  con- 
tristatum  quod  oiim  ex  amice  prosperitatis  arrisu  affluentibus  commodis 
letabatur.  Heu  1  quia  speciosum  regnum  tanla  mutatum  alteratione  cer- 
nitur  quod  omnino  a  se  ipso  priore  discrepare  videtur,  et  vix  illudquihoc 

VI.  Pina.  86 


678  FRIDERICI  SECUNDI  [Av«.  1248. 

in  sua  prima  inspexerunt  effigie  recognoscunt :  defecerunt  enim  ipsius 
optima,  immo  in  contraria  diverterunt.  En  quidem  plenitudo  deformis, 
ingenuitas  degener,  libertas  ancillayfecunditas  steriiis,  populositas  deserta 
et  fortitudo  infirma,  subripuit  fletus  risum  ejus  et  gaudium  suum  desiit  in 
lamentum.  0  quotiens  dolorose  suspirat  et  lachrymatur  amare  Apostolica 
Sedesquod  regnum  juris  etproprietatissue,  carumquippesibiy  duraPlia- 
raonice  oppressionis  mole  proslemitur  nec  sinitur  pia  consolationis  apo* 
stolice  dextera  reievari.  Porro  nec,  ecclesias  nec  personas  ecclesiasticas 
earumque  jura  et  bona  in  regno  ipso  draconis  hujusmodi  furor  preteriit, 
sed  in  hec  eo  ferocius  excanduit  quo  quidquid  ecclesiastico  discemitur 
nomine  odio  abhorruit  graviori.  Tanta  enim  impietate  corpus  ibi  obtrecla- 
vit  Ecclesie  quod  ipsum  huc  et  iiluc  more  ferali  distrahens  et  discindens 
quasi  ad  nichilum  hoc  redegit;  nam  illud  omni  primum  omamento  denu- 
dans  et  deinde  incalescente  sevitia  faclus  Herode  hic  nequam  herodior 
rabiosis  demembrans  morsibus,  totam  demum  caraem  voravitipsius,  oor- 
rosit  etiam  ossa  et  insuper  medullam  exsuxit,  sue  denique  potestatis  ho- 
nore  iliud  de  facto  destituit ,  non  solum  non  permittens  ibidem  iibere 
auctoritatem  ecclesiasticam  exerceri,  sed  et  superbe  ac  irreverenter  eam 
despiciens  et  concuicans,  et  tanquam  iiie  cujus  ambitioni  t6tius  orbis  non 
sufficeret  ambitus,  hujusmodi  auctoritatem  in  multis  impudenter  usurpans, 
reputando  quasi  modicum  se  habere  si  solis  preesset  temporalibus  et  sibi 
spiritualia  non  subessenty  in  provisionibus  cathedralium  et  aliaram  eccie- 
siaram  vacantium,  beneficiorum  ipsaram  collationibus,clericorumcausis  et 
aliis  ad  foram  ecclesiasticum  pertinentibus  ipsa  inibi  abuli  presumpsit.  Ad 
prelatos  quoque  ac  alios  clericali  presignitos  militia  manu  crudelitatis  in- 
dilTerenler  extentay  quamplurimos  ex  ipsis  ignominiosa  captione  teneri  et 
in  atroces  detrudi  carceres  ac  tandem  morti  turpissime  tradi  fecit  Et  ut 
do  immensis  ac  innumeris  injuriis  et  dispendiis  ecclesiaram  et  cieri  regni 
premissi  tristem  et  infinitam  materiiaim  brevi  oraculo  finiamus,sicibijuris- 
dictionis  ecclesiastice  plenitudo  prorsus  evacuata  et  libertatis  integrilas  ex 
toto  comminuta  conspicitur  quod  non  solum  illic  species'  non  apparet 
Ecclesie  neque  decor,  sed  etiam  de  ipsius  plene  substantia  nil  subsistit. 
Unde  respiciens  Dominus  tam  gravem  tamque  diutinam  sui  afflictionem 


Indict.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  679 

populi  et  motus  multa  misericordia  super  eum,  insultantissuperbieextol- 
lentiam  dejicere  ac  tiranni  furentis  ferire  voluit  feritatem.Quare  in  ipsum 
qui  cum  in  honore  esset  noluit  intelligere  ut  bene  ageret ,  sed  iniquitatem 
continue  meditans  pejora  semper  operatusextitit,  dignum  et  justum  exi- 
gentibus  nichiiominus  quammuUis  aliis  gravissimis-  suis  culpis  quas  ad 
presenssilentiorelinquimus,  est  judicium  jacuiatum  ;8ed  certe  nondum  licet 
forsan  tremuerit,  a  solita  malignitate  quievit,  quin  potius  tanquam  in  pro- 
fundum  maiorum  demersus,  desperans  ulterius  et  contemnens  in  extremum 
precipitium  committendo  incessanter  deteriora  prioribus  (otus  abit.  Verum 
quia  principalius  ad  nos  spectat  de  prefali  reparatione  regni  sollicite  cogi- 
tare,  cum  quanto  specialius  ad  Apostolicam  Sedem  pertinet  ac  sibi  existit 
vicinius,  tanto  ipsius  profectui  et  saluti  aflfectuosius  intendere  teneamur, 
pensato  attente  quod  nisi  Ecclesia,  cum  sit  mater,  plena  sua  iibertate  et 
auctoritate  in  regno  ipso  gaudeat,  ad  optatam  illud  letitiam  resurgere  vix 
valebity  etsiperfecteipsarestaurareturibidemy  illius  reformatio  faciiius  et 
ceierius  subsequetur,  providimus  fore  clero  et  ecclesiis  ejusdem  regni  ut 
ad  bonum  et  liberum  statum  adjutore  Domino  reducantur,citoetefficaci- 
ter  succurrendum;  presertim  quia  nostra  interesse  dinoscitur  deregnoipso, 
cum  sit  speciale  sedis  ejusdem  et  rege  nunc  careat,  memorato  F.  senten- 
tialiter  illo  privato,  libere  ordinare.  Hinc  est  quod  nos  de  fratrum  nostro- 
rumconsilio  deliberatione  prehabita  diligenti,  constitutiones  omnes  seu 
statuta,  ordinationes,  dispositiones,  jussionesetuniversa  talia  in  derogatio- 
nem  vel  prejudicium  libertatis,  immunitatis,  auctorilatis  et  jurisdictionis 
ecclesiastice  aut  quorumcumque  jurium  ecclesiasticorum  a  predicto  Fre- 
derico  ante  vel  post  depositionem  ipsius  edicla,  necnon  et  quaslibet  con- 
suetudines  contra  hec  in  eodem  regno  ab  ipso  vel  suis  predecessoribus 
Sicilie  regibus  introductas  irritas  omnino  et  vacuas  decementes ,  singuiis 
ipsius  regni  ecclesiis  tam  secularibus  quam  regularibusy  cathedralibus  et 
aliis  necnon  et  domibus  rcligiosis  civitates,  castra,  villas,  terras,  predia, 
possessionesy  homines,  vassallos,  affidatos  etcetera  bona  etjuraquibus  eas 
idem  Fredericus  vel  per  inquisitiones  aut  cbncessiones  seu  venditiones  vel 
concambia  sive  quocumque  alio  modo  destituit,  plenarie  restituimus  inte- 
gre  ab  ipsis  cum  omnibus  pertinentiis  et  juribus  suis  de  cetero  possidenda ; 


680  FRIDEHICI  SECDNDI  [Ans.  1248. 

concedentes  eisdem  et  prelatis  ipsorum  reparandi  et  reedificandi  de  novo 

civitateSy  terras,  villas  et  castrasua  de  mandato  ejusdem  Frederici  in  parte 

vel  in  toto  diruta  seu  destructa  et  faciendi  inhabitala  rehabitari  liberam 

potestatem.  Post  hec  irrefragabili  constitutione  sancimus  ut  in  cathedra- 

libus,  conventualibus  et  collegiatis  ecclesiis  dicti  regni  quando  vacaverint 

electiones  libere  et  canonice  celebrentur  nec  eligendi  licentia  si  rex  in 

eodem  regno  fuerit  ab  ipso  aliquatenus  postuletury  contraria  super  hoc 

consuetudine  cum  profecto  in  enorme  libertatis  ecclesiastice  dispendium 

redundaret  non  obstante,  nec  etiam  post  ipsas  electiones  regius  requira- 

tur  assensus;  provisiones  et  concessiones  seu  collationes  omnes  de  prela- 

turiSy  dignitatibuSy  personatibuSy  ecclesiis,  prebendis  et  aliis  beneficiis  eccle- 

aiasticis  regni  prefati  per  jam  dictum  Fredericum  vel  ejus  mandato  seu 

per  8U0S  ofBciales  vacantibus  vel  non  vacantibus  ejiisdem  regni  ecdesiis 

temere  presumptas,  et  si  quasinposterumautperregiamautquamcumque 

potestatem  aliam  secularem  de  ipsis  presumi  contigerit,  inanes  immo 

nullas  penitus  nuntiantes.  Statuimus  insuper  ut  regi  seu  aliis  dominis 

secularibus  ejusdem  regni  ecclesiarum  ipsarum  prelati  qui  regalia  non 

tenent  ab  illis,  nuUum  deincepsfidelitatisexhibeantjuramentum.Antiqua 

quoque  sanctorum  patrum  statuta  sequentes  perpetuo  firmamus  edicto  ut 

nuUus  clericus  sive  quevis  persona  ecclesiastica  regni  prefati  respondere 

in  criminalibus  vel  civilibus  questionibus,  etiam  si  contra  eamdeiese  ma- 

jestatis  agatur  crimine,  in  seculari  judicioteneatur,districtiusprohibentes 

ne  in  illo  si  ad  ipsum  etiam  tracta  fuerit  respondere  presumal.  Decemi- 

mus  etiam  ut  nullus  majori  excommunicatione  ligatus  sive  sit  clericus 

sive  laicusy  admittatur  in  foro  ecclesiastico  vei  seculari  in  eodem  regno, 

priusquam  absolutus  fuerit,  ad  agendum.  Hiisquoqueirrevocabilidecreto 

adjicimu^  ut  archiepiscopis  et  episcopis  ejusdem  regni  in  suis  civitatibus 

et  diocesibus  et  prelatis  aliis  in  locis  in  quibus  jurisdictionem  spiritualem 

obtinenty  judicandi  et  puniendi  secundum  quod  canones  censent  adulteria 

et  alia  crimina  tam  ecclesiasticarum  quam  secularium  personarum  et  cen- 

Buram  propter  hoc  in  ipsas  ecclesiasticam  exercendi,  temporali  jurisdic- 

tione  dominis  temporalibus  nichilominus  reservata  j  necnon  cognoscendi 

de  cBUsis  dotium  et  universts  aliis  que  ad  forum  ecciesiasticum  pertinent 


bmicr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  681 

et  eas  sentenlialiter  decidendi  plena  et  libera  sit  facultas.  NuUi  ergo  orn* 
nino  hominum  liceat  hec  nostra  perpetua  statuta  infringere  vel  eis  ausu 
quolibet  contraire.  Si  quis  autem  attemptare  presumpserit,  gravi  pena  se 
noverit  percellendum. 
Datum  Lugduniy  sexto(a)  idus  decembrisj  pontificatus  nostri  aniTo  YI. 


Innocentius  papa  cives  Aquenses  commendat  quod  ad  devo-  adJS2S!to. 
tionem  Ecclesiae  sint  reversi,  monetque  se  sententiam  contra 
Fridericum  et  Conradum  filium  ejus  in  concilio  Lugdunensi  lataiA 
inyiplabiliter  observaturum. 

* 

(Edit.  ap.  Quix,  Cod.  dipIomaL  Aquensis^  p.  119,  n''  171,  ex  origfnali.) 

Innocentius,  etc.,  dilectis  filiis  civibus  Aquensibus  Leodiensis  diocesis 
salutem  et  apostolicam  benedictionem.  Etsi  pro  eo  quod  rever^  estis  ad 
devotionem  Ecclesie(l),  intendamus  vos  universos  et  singulos  gratia  pro- 
sequi  et  favore,  pro  eo  tamen  quod  commendamini  pre  ceteris  de  virlute 
constantie  ac  fidei  puritate,  propensiori  cura  vos  habere  voliimus  inter 
devotos  Sedis  Apostolice  speciales.  Rogamus  itaque  universitat^  vestram 
attentius  et  hortamur  per  apostolica  vobis  scripta  mandantes  quatinus  in 
ipsius  Sedfs  devotione  persislatis  sic  viriliter  et  constanter  quod  ea  que  de 
vobis  dicuntur,  cognosci  valeant  evidentius  per  effectum ,  et  nos  qui  sen- 
tentiam  latam  in  Lugdunensi  concilio  contra  Fredericum  quondam  impe- 

(a)  In  oodice  Paris.  legitor  VII  idus,  sdlicet  7  deoembris  :  qood  forsan  aptios. 


(4 )  Willeloras  de  HoUandia  civiom  AquensiQin  privilegia  conBrmaverat  diplomale  dato  Aquis- 
grani,  XY  lcalendas  octobris  (47  sepleinbris)  4t48  :  cui  testas  affuerunt  Petnjs  cardiaalis  Sancti 
Georgii,  Ghiillelmus  Sabinendis  episcopus  cardinalis,  Conradus  Coloniersis  archiepiscopus, 
McMiasterieDsis  episoopos,  Leodiensis  electus,  Prumensis  et  Indensts  abbates,  cum  multis  ma- 
gnatibus  et  principibus  inferioris  Allemaniae.  Cf.  Qoix,  loco  sujpra  ctf.,  p.  447,  n®  469. 


FRIDBRICI  SBCUNDI  [Am.  1248. 

ratorem  et  C.  natum  ejus  faciemus  inviolabiliter  obseryari,  ad  vestra  et 
terre  vestre  commoda  et  honores  fortius  astriDgamur. 
Datum  Lugduniy  YI  idus  decembris,  pontificatus  nostri  anno  sexto. 


9d^iti.  iDDOcentius  papa  archiepiscopo  MaguDtiDO  et  electo  SpireDsi 
maDdat  quod  vicesimam  ecclesiasticorum  proveDtuum  Terrae 
Sanctae  subsidio  deputatam  per  regnum  AlemaDDiae  colligaDt  et 
DuUi  eam  assigDCDt  siDO  sua  liceutia  speciali. 

(Inedlt.  ex  regest.  litt.  caiial.  InDoc.  lYi  anno  VI  «n^*  346,  376,  in  Bibl.  Gesar. 
Parifl.,  ane.fandi  latin^  n'*  4089.) 

Innocentius  episcopus,  servus  servorum  Dei,  archiepiscopo  Magunti- 
nensi  et  electo  Spirensi.Gerentes  de  vestre  sincerilatis  el  devotionis  con- 
stantia  fiduciam  in  Domino  pleniorem ,  mandamus  quatenus  vicesimam 
ecclesiasticorum  proventuum  Terre  Sancle  subsidio  depulatam  colligi  per 
regnum  Alemannie  facientes,  ipsam  in  tuto  loco  deponere  procuretis ,  non 
assignaturi  eam  aiicui  sine  nostra  licentia  speciali,  non  obstantibus  aliqui- 
bus  indulgentiis  seu  iitteris  ab  Apostolica  Sede  obtentis  vei  etiam  obtinen- 
dis,  per  quas  bujusmodi  collectio  impediri  valeat  vel  differri  et  de  qnibus 
speciaiem  oporleat  in  presentibus  fieri  menlionem.  Gontradictores,  etc. 
Quod  si  non  ambos,  etc. 

Datum  Lugduni,  V  idus  decembris,  anno  YI*. 

Paulo  infra  eisdem  Innocentius  rescribit  ut  redemptiones  votorum  cruce 
signatorum  et  quecumque  alia  colligant  et  assignent  regi  Romanorum,  ut 
facilius  contra  Fredericum  negotium  valeat  prosequi. 

Datum  Lugduni,  lY  nonas  januarii,  anno  YI^ 


iHinCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  683 


InDocentius  papa  Sanctae  Mariae  in  Via  lata  diacono  cardinali  ^^dl^hA». 
Apostolicae  Sedis  legato  mandat  quod  dispensationem  de  tertio 
gradu  consanguinitatis  inter  Ulricum  natum  ducis  Carinthiae  et 
Agnetem  neptem  patriarchae  Aquilegensis  tribuat ,  recepta  prius 
ab  utroque  de  assistendo  Romanae  Ecclesiae  contra  Fridericimi  et 
de  perseverando  immobiliter  in  Ecclesiae  devotione  idonea  cau- 
tione. 

(Inedit.  ex  regesto  epist.  Innoc.  lY,  anno  VI,  in  Bibl.  Cesar.  Paris.,  ofic  fmdi 
hUn^  n»  4039.) 

Datum  Lugduniy  X  kalendas  januarii,  anno  YI. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  concedit  et  confirmat  Ver.     J^, 
seu  B.  de  Vercellis  quaedam  bona  ibi  expressa  quae  Petrus  Biche- 
rius  et  alii  milites  statuti  super  distribuendis  bpnis  Vercellensium 
proditorum,  eidem  danda  providerant. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Vatican.y  n*  5985,  fol.  78  yerso,  cnm  hoc  titulo :  Rex/aeit 
graiiam  audam  nobili  de  hmis  proditorum,  Deest  notatio  loei  et  temporis.) 

FridericuSy  etc.  Remuneratio  subjectorum  liberalitalem  principis  osten- 
dit  in  perpetuum;  illa  ver6  dignioris  laudis  titulo  elucescit  qua  digoa  pro 
meritis  premia  largiuntur  et  ditantur  justi  spoliis  quodammodo  dampnato- 
rum.  Per  presens  igitur  scriptum.notum  fieri  volnnius  universis  imperii 
fideiibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  Yer.  de  Vercellis  fidelis 
noster  majestati  nostre  humiliter  supplicavit  ut  cum  P.  Bicherius(l)  et 


(4)  In  codice  B,  Vicheus^  minus  recte.  Agitur  de  islo  Blcherio  de  quo  supra,  p.  655.  Id  eum 
acriler  invehit  Innocentius  papa,  in  litteris  ubi  Ipgimus  :  «  Gum  igitnr  Pelrus  dictus  Bicheriua 


684  FRIDERICr  SBCUNDI  [Anr.  1248. 

alii  milites  de  Vercellis,  fideles  nostri,  statuti  super  distribuendis  bonis 
proditorum  Vercellensium  inter  fideles  nostros  civitalis  ejusdem ,  infra- 
scripta  bona  videlicet  domum  unam  que  fuit  R.  sitam  in  contrada  Sancti 
Juliani  et  domum  S.  silam  in  UUi  loco  et  totum  podere  quod  fuit  G.  de 
Raone  et  totum  podere  quod  fuit  M.  cum  juribus  et  pertinentiis  eorum 
eidem  Ver.  fideli  nostro  providerint  fore  danda,  ea  sibi  concedere  de 
nostra  gratia  dignaremur.  Nos  autem  attendentes  et  considerantes  grata 
servitia  et  accepta  que  ipse  B.  (sic)  nostre  celsitudini  prebuit  hactenus  et 
exhibere  poterit  in  futurum,  predicta  bona  prout  inferius  (a)  sunt  distinta, 
eidem  B.  et  heredibus  suis  fidelibus  nostris  in  fide  et  devotione  nostra 
persistentibus  de  nostra  gratia  duximus  concedenda;  ita  videlicet  quod 
tam  ipse  quam  heredes  sui  bona  ipsa  a  nobis  et  successoribus  nostris  in 
imperio  de  cetero  teneant  ac  etiam  recognoscanty  et  tam  ipse  quam  here- 
des  sui  debita  et  consueta  servitia  ndbis  et  imperio  &cere  teneantur.  Sta- 
tuimus  igitur  et  imperiali  sancimus  edicto  quatinus  nullus  marchio,  comes 
vel  barOy  nuUus  legatus,  vicarius,  capitaneus,  consul  vel  commune,  nulla 
denique  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel  etiam  secularis,  contra 
presentis  scripti  nostri  tenorem  ausu  temerario  venire  presumat.  Quod 
qui  presumpserit,  preter  indignationem  nostram  quamsenoveritincursu- 
rumyCentum  marchas  argenti  pro  pena  se  compositurum  agnoscat,  medie- 
tate  camere  nostre  et  reliqua  medietate  passo  injuriam  applicanda.  Ad 
hujus  concessionis  nostre  memoriam  et  robur,  presens  scriptum  perpetuo 
valitnrum,  etc.  ' 


[abio  Fridericus,  Romanorum  imperator,  Vatacio  Graecorum  impe- 

ratori  nuntiat  quomodo  sacerdotes  Ecclesiae  occidentalis  non  SO' 

(a)  Sic  •  potios  tamen  legendum  iupetiui.^ 


dvis  Vercellensis  qui  pro  eo  quod  quasi  de  nichilo  exaltatus  fuit  de  bonis  Ecclesie,  deberet  si 
recte  saperet  etiam  yestigia  labere  clericonim,  Frederico  quondam  imperatori  impudenter 
adhereat  et  patenter,  elc  Daium  Lugduni,  nonis  januarii  anno  Yl  (5  januarii  4349).  »  Cad. 
BiU.  C-at.  Paris.,  4039. 


iMiMCt.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  685 

lum  in  destructionem  omnium  principum ,  sed  etiam  in  suae  vitae 
naufragium  conspirent,  felicitati  orientalium  potestatum  invi- 
dens  quae  tales  adinventiones  non  verentur. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Cesar.  Yindobon.  PkUologut  dicto,  n"  805,  fol.  198  ymo, 
129  recto,  inoorrecte  tamen  nt  solet  exarato.  Mendas  evidentiores  correximos.) 

Fridericus  Battacio,  etc.  Si  quantum  votis  nostris  applauditis  in  vestro- 
rum  magnifica  nuntiatione  successuum  induslria  vestra  sentiret,  profecto 

palparet  nostrarum  aurium  sepius  insinuatio  vestra 

ad  extremas  usque  virtutis  et  potentie  metas  currentis  fortune  calcaribus 
intaxelis  (sic)  adhuc  etiam  grandiora  magnalibus  inculcantes,  ut  ad  nos 
felicitatis  vestre  fecundius  et  vestre  jocunditatis  hilarius  pagina  noticie 
perveniret.  Hujus  expectationis  et  desiderii  nostri  causam  non  sola  pre- 
cordialis  aflfectio  quam  ad  personam  vestram  habemus  inducit,  sed  gene- 
raiis  et  purus  magnificentie  nostre  zelus  quo  secularium  omnium  potesia- 
tum  y  quorumlibet  regum  et  principum ,  incrementa  diligimus  et  libenter 
audimusy  adeo  quod  non  solum  ad  eos  quos  nobis  antiqua  noticia  vel 
dilectio  specialis  innuity  sed  ad  quoslibet  nobiles  generosa  preditos  digni- 
tate,  nobis  etiam  prorsus  ignotos,  votum  bujusmodi  propagemus  et  gene- 
raliter  affeclemus  eosdem  progenitorum  suorum  antiquis  honoribus 
perfrui  et  volivis  prosperitatibus  exaltari.  Nec  facit  hoc  tanlum  Cesaree 
fortune  fastigium,  quod  velut  supreme  fcHcitatis  et  proprie  sortis  conten- 
tum  vite  non  invidet  aliene,  sed  quedam  occulta  necessitas  quam  altende- 
rent  necessariam  alii ,  sicut  nos  ipsi  prospicimus  et  sentimus.  Habemus 
enim  omnes  reges  orbis  et  principes,  presertim  orthodoxe  religionis 
et  fidei  zelatores,  odium  publicum  et  commune  cum  prelatis  et  cum  Eccle- 
sie  nostre  primatibus  speciale  dissidium,  sed  occultum.  Illi  quidem  pesti- 
fere  libertatis  abusum  ambiunt,  isti  per  latentes  insidias  bonis  nostris  et 
titulis  detrahentes  a  vice  devocionis  nostre  beneficiis  abutuntur,  et  dum 
in  nostra  dispendia  per  se  forte  quorumlibet  nocumenta  non  prosunt, 
arma  communia  capiunt  et  occulte  conjurant  ut  in  ipsius  vite  nostre  nau- 
fragium  sacra  sacrilegia  misceantur,  utque  seditiones  et  caliiditates  ipso- 

VI.  PMI2.  .  87 


686  PRIDERICI  SECUNDI  [Aw.  1248. 

mm  efficaciu&noceant,  donrinis  et  deyotis  nos(a)ab  inTicem  separant, 
mutato  dominio  veterem  dominum  abjicit  et  novumassumit  fidei  nostre(6) 

ut  alterum  perimant,  aileri  Uandiuntur;  nec  nos  ista 

perspicimus,  non  vitamus.  Hec  autem  tantum  apud  Occidentalem  plagam 
et  in  Europa  nostra  potissime  commiUuntur.  6  felix  Asia^o  felices  orien- 
talium  potestates  que  subditorum  arma  non  metnunt  et  adinventiones 
pontificum  non  verenturl  Yobis  igitur  in  acquisita  jam  gloria  demanii  de 
optenta  victoria  de  Achivis,  nobililate  communi  dignum  suadente  tripu- 
dium,  congaudemus  et  affeclione  precipua  qnam  ad  vos  gerirous  augente 
leticiam  dignas  magnificentie  vestre  grates  offerimus  qnod  figurative  per 
litteras  nuntiationis  indiciis  non  contenti,  corporalis  aspectus  vestri  pre- 
sentiam  nobis  bylariter  obtutistis.  De  triumphalibus  vero  nostris  ut  irape- 
rialium  apicum  tenor  vota  veslra  letificet,  sdre  vos  cupimus  quod  quan- 
qtram  victorie  nostre  cursum  buc  nsque  tardaverit  quorumdam  furiosa 
rebellio  et  versuta  calliditas  aliquomm,  faciente  exercituum  Domino  qoi 
per  justitie  gladios  vias  aperit  regum,  circa  partes  Ausonie  commorantos 
gloriosum  ceptorum  finem  deditione  Ligurie  jam  [imminente]  prestolamur. 


«ante.]  CommuDe  Novariae  domino  papae  supplicat  quod  eis  non  au- 
ferat  legatum  Gregorium  de  Montelongo,  qui  in  conventu  socie- 
tatis  Lombardiae  nuntiaverat  se  ad  curiam  Romanam  recedere 
velle. 

(iDedit.  ex  cod.  Bibl.  univers.  Leipsic,  n**  1368,  fol.  126;  cujus  epistolae  epito- 
men  tantummodo  exhibemus,  hoc  addito  loco  qui  magls  ad  rem  nostram  per- 
tluere  vldetur.) 

.  .  •  «  Novarie  civitas  inter  aiias  fide  preciara,  procurantibus  quibus- 
dam  qui  non  impune  transibunt,  jam  nuper  erat  in  Friderici  quondam 

(a)  Forsitan  legendum  devotos  a  nohu  et  a  devotU  nos. 
{¥)  Loeus  oertlislme  mutUut. 


hma.l.]  HISTOftU  DIPLOMATICA.  687 

inperaloris  auuiibus  cofiagvata,  Disi  quia  prediclus  dominus  iegatus ,  cui 

ipse  Qinstiis  tanquaiD secreta  revelat^  de  ipsius  Friderici  fau- 

cibos  nos  extraxit  (4 ),  etc. 


ANNO  1249.  *-  INDICTIONE  7. 


Fridehcus,  Romanorum  imperator,  communitati  piscalorum  de    ^l^i, 
Papia  licentiam  concedit  piscandi  in  flamiDihus  Ticini  et  Padi  et 
in  omnibus  Lombardiae  aquis,  sub  conditione  praestationis  pis- 
cium  quando  ipsum  ye\  successores  suos  in  imperio  per  distric* 
tum  Papiae  transire  continget. 


(Edidit  EoBOLUfi,  Nolixie  ikr.  di  Pavia^  t  IV,  parsl,  p.  4i»3-464;  IbcIbs. 
Id  conflrmatioDe  Caroli  IV  tuDC  BoiDaDomnQ  r^is,  data  Pisis,  aono  1365t  ia- 
dict.  VIII,  2  idas  februarii.) 

Federicusy  Dei  gratia  Roa!iaDoraiD  ioiperator  semper  aiTgftsttts,  Jenisa- 
lem  ei  Gecilie  rex.  Per  preseus  scriptum  notnm  facimus  universis  imperii 
fideiitNis  tam  presentibus  quam  futuris  quateuus  Nicola  de  Lombardo , 
Ferrarius  de  Boerno,  JoaDues  Alana,  HeDricus  de  Beato,  Jacobus  Salamus, 
Reorasius  Salamus,  Andrea  Sicamilia,  Gulielmus  Deus,  Petrus  de  Guidoto, 
LafraDchious  PasseDus,  Bertbolottus  de  Spisia,  Sigembaldus  Vasalus,  Ay- 
raldus  VasaluSy  Petrus  Vasalus,  Jacobus  VeroDus,  AlberthoDus  Vilha, 
Lafraucus  CorbellaDus,  VergogDODus  de  la  Vegia,  Gualterius  Scortica, 


(t)  De  qno  testimonium  affert  Chronicon  de  re&.  in  Ital.  gesL,  p.  218,  bis  ▼erbia : « Interea 
jtoilioet  dm  impentor  Veroeilig  moraretnr)  GregoriuB  de  ifofttelongo  iegalBi  Sooledae  ciim 
Mediolaneosibus  et  CC  militibus  PlaceQtinis  civitalfim  Novariae  intravit. » 


688  FRIDERICI  SECUNDI  [Amf.  1249. 

Petrus  de  Beneraldo,  YayamoDs  Cavateraus,  Petrus  Salinus,  Bonusjoannes 
Salamus,  Oliverius  Salamus,  Albertus  de  Bexate,  Henricus  Bignotus,  Bay- 
ferius  magister  qui  dicitur  Brugnolus,  Ubertus  Raspunus,  Andreas  de 
Alana,  Bernardinus  de  Buliotto,  Guido  qui  dicitur  Remitus,  Henricus  Teu- 
tonicus,  Guilratius  Gapellanusy  Fusignanus  Capellanus,  Lafrancus  Botus, 
Ubertus  de  Pro,  lacomellus  Beatus,  Martinus  Gilius,  Nicasius  de  Nicello, 
Lafrancus  Petradolius,  Bresanus  piscator  Fumarii,  Rolandus  Inrepolinus, 
Joannes  Fetraniis,  Petrus  de  Ayraldo,  Rolandus  Cassanus,  Raynaldus  de 
MonteacutOy  Petrus  Merulus,  Zenarius  piscator,  Petrus  qui  dicitur  Botus, 
Jacobus  de  GualteriOy  Henricus  Buda,  Tealdus  de  Gurtesana,  Joannes  de 
Yiventio,  Brunellus  Fomasarius,  Jacobus  Bixius,  Jacobus  Reguanus,  Jaco- 
mus  de  Mangrariis,  Jacobus  Balbus,  Canetus  MontavinuSy  Yasalus  de  Gar- 
lascOy  Brunellus  de  Ayraldo,  Zaninus  de  Yaltortello,  Albertonus  filius 
Petazoliy  Bilbelonus  de  Thealdo,  Albertus  Gucha,  Ulinus  Villanus  et  Petrus 
Aliata,  piscatores^l),  civesPapienses,  fidelesnostri,  majeslati  nostre  humi- 
liter  supplicarunt  ut  eis  et  heredibus  ipsorum  licentiam  piscandi  in  flumine 
Ticini  et  Padi,  in  aliis  etiam  fluminibus  et  aquis  omnibus  Lombardie,  sicut 
alii  piscatores  civitatis  ejusdem  piscari  soliti  sunt  et  piscantur,  concedere 
de  nostra  gratia  dignaremur.  Nos  autem  attendentes  fidem  puram  et 
devotionem  sinceram  eorum,  fidelia  etiam  et  satis  grata  servitia  que  iidem 
nobis  et  imperio  exhibuenint  hactenus  et  in  futurum  potenint  exhibere, 
eis  et  heredibus  ipsorum  in  fide  nostra  et  imperii  existentibus  predictam 
postulatam  piscandi  in  fluminibus  et  aquis  predictis  sine  juris  prejudicio 
de  speciali  majestatis  nostre  gratia  licentiam  duximus  concedendam;  ita 
tamen  quod  nobis  et  successoribus  nostris  in  recognitionem  presentis 
gratie  nostre,in  imperio  quandoque  nos  vel  successores  nostros  civitatem 
et  districtum  Papie  transire  contigerit,  dare  quantitatem  piscium  valentem 
libras  decem  papienses  teneantur.  Mandamus  igitur  et  firmiter  precipimus 
quatenus  nullus  sit  qui  predictos  fideles  nostros  vel  heredes  ipsorum 
super  piscatione  in  fluminibus  et  aquis  predictis  contra  presentis  conces- 


(4)  Qaae  qaklem  piacatoram  aniverntas,  aicot  et  aliae  eorporaiume$f  Pafotko  nomiiiabatary 
ut  in  oonfirmatione  Caroli  quarti  videre  est. 


bn>iCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  689 

sioDis  nostre  tenorem  impedire  vel  perturbare  presumat,  et  qui  presump- 
serit  indignationem  nostram  se  noverit  incursurum.  Ad  hujus  autem  rei 
memoriam  presens  scriptum  per  Jacobum  de  Papia  notarium  fidelem  nos- 
trum  scribi  et  majestatis  nostre  sigillo  jussimus  communiri. 

Datum  Papie(1)per  manus  magislri  Petri  de  Yinea  (a)  imperialis  aule 
protbonotarii  et  regni  Sicilie  logothete,  etc,  anno  dominice  incamationis 
millesimo  ducentesimo  quadragesimo  octavo,  mense  januarii,  septima 
indictione. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  confirmat  privilegium  Fri-    ^^2^/ 
derici  quondam  Austriae  ducis,  datum  apud  Tobel,  quarto  idus 
julii  1242,  quo  dux  iste  ecclesiae  Sancti  Petri  ultra  Judenburch 
donavit  quoddam  ovile  suum  in  villa  praefatae  ecclesiae  et  quod- 
dam  novale  Strimizellee  dictum. 

(Memorat.  ap.  ton  Mkillbb,  Bdbenberger  regeit.,  p.  1 72|  n*  106»  ex  cod.  tradit. 
Seeov.  iD  arch.  Johann.  ap.  Gr&tz.) 

Datum  Cremone,  anno  dominice  incamationis  M.  GG.  XLYIIIy  mense 
januario,  [septime  indictionisj. 

(a)  In  impresso  legitnr,  sed  male,  de  Vnka. 


(4)  c  Air  appoggio  di  unrogito  del  notajo  Giacomo  Tomacio,  l'imperadore  nel  giomo  12  di 
gennaro  4249  in  Pavia  nella  chiesa  di  S.Pietro  in  Ciel  aureo»  alla  presenza  di  Gottifredo  Cam- 
peggi,  di  Garlo  Borra  (o  Botta)  e  di  Ricardo  Parona  inve8tit6per  haculum  quem  proprta  ienehat 
manu  dell'  arte  o  officio  della  notaria  Mariino  Santepifanio,  con  autoritji  di  far  istromenti  e 
rogiti  per  totto  il  mondo  in  ogni  parte.  —  Nel  giomo  43  dello  atesso  mese  Federico  in  Pavia 
oomand6  oon  sue  lettere  k  Manfredo  marchese  Lancia,  capitano  da  Pavia  sino  ad  Asti,  che 
sforzaBse  la  citt^  a  restituire  un  certo  prato  all'  abbate  del  monasterio  di  S.  Pietro  in  Ciel  au- 
reo.  •  Bossi,  /ffor .  Pav.j  citat.  ap.  Robolini,  Notiz.  $ior,  di  Pav.,  t.  lY,  prima  parte,  p.  444. 


«90  FR1DKR1CI  SKCUOT)!  [Amx.  l!MO. 


su»^  InnooeDtias  papa  Willdmo,  r^  RoaiaDwam ,  soribit  quod 
uxcn  JBarchionis  de  fiaden,  quum  iste  nobilis  cmcem  contra  Fri- 
dericBm  et  Gcmradum  natom  qus  assumere  parati»  sit,  ducalom 
Austriae  et  omnia  feoda  quae  fuerunt  quondam  duds  Friderici 
ejusdem  dominae  patrui ,  conferre  velit. 


(Edider.  Schopflin,  Hisiar.  Zarmgo  Bad.^  eod.  diploiiiat.y  toni.  IV,  p.  218, 
n*  CXXY; — Baluzb,  MiseeU.^  tom.  YII,  p.  455,  CQm  emniea  nota  idutfebrua- 
rU;  —  et  HdFuu,  Kais.  Friidr.  U,  «ppend^  n*  Z6^  e  legest  litler.  Innoe.  lY, 
in  Blbl.  Cesar.  Paris.,  4039,  n*  S36.) 

Iniiocentius ,  etc.^  W.  fllnstri  regi  Bomanonim,  etc.  Etsi  omctos  ex. 
attribnta  tibi  potestate  a  Domino  fovere  in  soa  justitia  tenearis,  subKnibus 
tamen  nobilibusque  personis  per  quas  honori  tuo  magne  utilitalis  fnictns 
posse  provenire  speratur,  favorabiliorem  te  convenit  exbibere,  in  hiis  pre- 
dpue  que  sibi  a  tuis  predecessoribus  sttnt  concessa.  Cum  igitur,  sicnt  ex: 

parte  dilecti  filii  nobilis  viri marchionis  de  Baden  fuit  propo- 

situm  coram  nobis,  a  clare  memorie  Romanorum  imperatoribus  qui  fuere 
pro  tempore ,  ducibus  Austrie  ex  speciali  pri vilegio  sit  permissum  ut  si 
iidem  duces  absque  liberis  masculis  morerentur,  femine  tam  in  ducatu 
quam  feudis  aliisque  bonis  omnibas  possint  jure  suocedere  mascuioram , 
idemque  paratus  sil  contra  F.  quondam  imperatorem,  Conradum  natuni 
ipsius  eorumque  fautores  signum  crucis  assumere ,  tibique  sicut  asserit 
totis  viribns  fideliter  adherere ,  nos  arhiirantes  dignum  existere  nt  ipsum 
propter  hoc  regalis  munificentie  gratia  favorabiliter  prosequaris,  serenita- 
tem  tuam  rpgamus  et  hortamur  attente  quod  ducatumyfeuda  et  alia  bona 
qne  dare  memorie  dux  Austrie  faabuiase  diiiosciiur,  ipso  adimpfenle  qood 
offert,  nobfli  mufieri  nxori  sue,  ncpti  f  jusdem  dncis,  cui  ea  ut  dtcilur  debet 
tam  propinquitate  sanguinis  quam  dicti  privilegii  ratione  succedere^  libe- 
raliter  conferre  ac  ipsam  de  predictis  investire  procures,  ita  ut  prefatus 


Imcr.  7.]  HISTORIA  DIPLOM ATICA.  691 

Qobilis  tuis  beneplacilis  obiigetur  uosque  proiude  tue  siuceritalis  zelam 
merito  commendemus. 
Datum  Lugduniy  II  kaleudas  februarii^  anno  YL 


Innocentins  papa  mandat  episcopo  Ratisponensi  ut  ducem  Ba-    6^!!br7^l 
Yariae  contra  juramentum  suum  Friderico  imperatori    assidue 
adhaerentem  et  ejus  in  Austria  vices  gerentem,  excommunica- 
tum  denuntiet  et  in  ipsum  verbum  crucis  praedicet  et  faciat  pu- 
blicari^  donec  Ecclesiae  plenariam  satisfactionem  dederit* 

(Edld.  HoFLBR,  BibUoth.  des  liUr.  Vereins  m  Stuttgart,  t.  XYI,  p.  177.  Integrias 
DUDc  exbibemus  ex  regist.  epist  Innoc.  IV,  anDo  VI ,  ia  Bib).  Cesar.  Parts., 
ane.fondt  latin,  4039,  ii«  341.) 

Inuocentius,  etc.,  episcopoRatisponensi,  etc.  Cum  tibi  dicamur  nostris 

dedisse  litteris  in  mandatis  ut ducem  Bavarie,  nisi  a  te  monitus 

infra  festum  Assumptionis  beate  Marie  proxime  preteritum  rediret  ad 
ecclesiasticam  unitatem,  gratiis  et  indulgentiis  sibi  a  felicis  recordationis 
Gregorio  papa  predecessore  nostro  concessis  auctoritato  nostra  privares, 
licet  idem  dux  post  monitiouem  tuam  quod  contra  Ecclesiam  in  nulio 
processerat  proprio  juramento  firmarit  ac  se  promiserit  per  juramentum 
bujusmodi  processurum  nuUatenus  contra  eam;  ipse  tamen  sicut  accepi- 
mus,  juramenti  religione  coutempta,  prioribus  pejora  commiltens  et  Fre- 
derici  quondam  imperatoris  persecutoris  Ecclesie  in  partibus  Austrie 
gerens  vicem ,  ipsi  Ecclesie  ac  eam  adjuvantibus  plurimum  adversatur. , 
Ideoque  fideiitati  tue  per  apostoiica  scripta  in  virtute  obedieutie  districte 
precipiendo  mandamus  quatenus,  si  est  ita,  eumdem  ducem  auctoritate 
nostraprivatumesse  denuntiansgratiis  etindulgenliissupradictis,  iuipsum 
et  in  sua  perversitate  adherentes  eidem  excommunicationis  et  in  terram 
ejus  interdicti  sententias  non  differas  prijtoulgare,  easque  tamdiu  singur 
Hs  diebus  dominicis  et  festivis,  pulsatis  campanis  et  candelis  accensis,  per 


692  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1249. 

civitatem  et  diocesim  tuam  solempniter  publices  et  facias  publicari,  donec 
vexatione  inteliectum  suo  auditui  tribuente  ad  unitatem  ecclesiasticam 
revertatur  et  contra  predictum  F.  tanquam  adversarium  fidei  et  libertatis 
ecclesiasticesubversoremrecipiens  signum  crucis,  ecclesiisy  monasteriis  et 
aliis  piis  locis  ac  clericis  earumdem  civitatis  et  diocesis  injuste  ablata  res- 
tituat  et  de  dampnis  et  injuriis  irrogatis  satisfactionem  competentem 
exhibeaty  ut  tenetur.  Ad  hec  volumus  et  tibi  auctoritate  presentium  dis- 
tricte  injungimus  ut  contra  ipsum  ducem  tanquam  adversus  Ecclesie 
adversarium  manifestum  in  dictis  civitate  ac  diocesi  verbum  crucis  predi- 
ces  et  facias  predicari,  eam  illis  qui  crucis  assumpto  signaculo  processe- 
rint  contra  eum  in  hujusmodi  nequitia  persistentem,  suorum  peccatorum 
veniam  concedendo  que  transeuntibus  in  Terre  Sancte  subsidium  in  gene- 
rali  concilio  est  ooncessa. 
Datum  Lugduni,  VIII  idus  februariiy  anno  YP. 


\^;^        Willelmus,  Romanorum  rex,  lonocentio  papae  juramentum 
19  fobrJ!!lrii.   praestat  quod  omnes  possessiones  et  jura  Romanae  Ecclesiae  pro 

posse  manutenebit  eique  erit  adjutor  ad  regnum  Siciliae  reti- 

nendum  et  defendendum. 

■ 

(Edit.  ap.  Pbbtz,  Monum,  Germ.  hutor.y  t.  IV,  p.  865.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Ego  Willelmus  Dei  gratia 
Romanorum  rex  et  semper  augustus,  tibi  domino  meo  sanctissimo  et  palri 
carissimo  Innocenlio  pape  IV  tuisque  successoribus  et  Ecclesie  Romaney 
presentibus  subscriptis  principibus  imperii  et  nobilibuSy  spondeo,  polli- 
ceor,  promitto  et  juro  quod  omnes  possessiones,  honores  et  jura  Romane 
Ecclesie  pro  posse  meo  bona  fide  protegam  et  servabo.  Possessiones 
autem  quas  Ecclesia  Romana  recuperavit  liberas  et  quietas  sibi  dimittam 
et  ipsam  ad  eas  retinendas  bona  fide  juvabo;  quas  autem  nondum  recu- 
peravity  adjutor  ero  ad  recuperandum,  et  recuperatarum  secundum  posse 


IxDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  693 

meum  ero  sine  fraiide  defensor,  et  quecumque  ad  manus  meas  devenieut 
sine  diflicultate  restiluere  procurabo.  Ad  has  pertinet  tota  terra  que  est  a 
Radicofano  usque  Geperanum ,  exarchatus  Ravenne ,  Pentapolis ,  Marchia 
Anconitana,  ducatus  Spoletanus,  terra  comitisse  Mathildis,  comitatus 
Bretenorii,  cum  adjacentibus  terris  expressis  in  multis  privilegiis  impera- 
torum  a  tempore  Ludovici.  Has  omnes  pro  posse  meo  restituam  et  quiete 
dimittam  cum  omni  jurisdictione ,  districtu  et  honore.  Verumtamen  cum 
ad  recipiendam  coronam  imperii  vel  pro  necessitatibus  Ecclesie  ab  Apo- 
stolic^  Sede  vocatus  accessero,  de  mandato  summi  pontificis  accipiam 
procurationem  ab  eis.  Adjutor  etiam  ero  ad  retinendum  et  defendendum 
Ecclesie  Romane  regnum  Sicilie.  Tibi  etiam  domino  meo  Innocentio  pape 
et  successoribus  tuis  omnem  obedientiam  et  honorificentiam  exhibebo, 
quam  devoti  et  catholici  imperatores  et  reges  consueverunt  Sedi  Apostolice 
exhibere.  Et  si  propter  negotium  meum  Romanam  Ecclesiam  oportuerit 
incurrere  guerram,  subveniam  ei  sicut  necessitas  postulaverit  in  expensis. 
Omnia  vero  predicta  tam  sacramento  quam  scripto  firmabo,  cum  imperii 
fuero  coronam  adeptus. 

Principes  autem  imperii  et  nobiles  quibus  presentibus  juravi,  sunt  hi : 
Sigefridus  archiepiscopus  Moguntinus  Germanie  archicancellarius;  Henri- 
cus  electus  Spirensis,  regalis  aule  cancellarius;  Albertus  comes  de  Dillin- 
gen;  Ulricus  comes  de  Wirtemberg;  Gonradus  comes  Sylvester;  Gerardus 
comes  de  Dietz;  Emicho  comes  de  Liningen;  Anselmus  mareschalcus  de 
Justingen;  Wemerus  de  Bolandia  dapifer  etYemerus  filius  ejus  pincema; 
Ulricus  de  Minzenberg  camerarius;  Gonradus  de  Smidevelt;  Fridericus 
de  Randenberg;  Godefridus  de  Bingen;  Sigefridus  de  Rumkel;  Graflo  de 
Bochberg;  Willelmusadvocatus  Aquensis;  Wiricus  de  Duna,  etalii  plures. 

Datum  in  castris  apud  Engelheim,  anno  Domini  1 247  (sic),  XI  kalendas 
martiiy  indictione  YII,  regni  nostri  anno  I. 


Imperator,  dimissa  civitate  Vercellarum  in  custodia  Petri  Beche-   c^«'>™rto.i 
rii  et  Jacobi  de  Carreto  atque  marchionis  Lanciae,  equitavit  Cre- 

VI.  PanS.  W 


694  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  1249. 

iDonam,  ubi  capi  fecit  Petrum  de  Vinea  ejus  proditorem.  Quod 
quidem  cum  iDtellexissent  populares  Gremonae,  voluerunt  Petrum 
per  yim  destruere;  tameu  nocte  silenti  imperator  cum  militum 
cohorte  misit  ipsum  apud  Burgum  Sancti  Domnini  in  vinculis. 
Chranic.  de  reb.  in  IlaL  gest.^  p.  218. 


crejwwt,  Fridericus,  Romanorum  imperator,  pactum  confirmat  quo 
homines  de  Casali  Sancti  Evasii  et  homines  de  Paciliano  in  unam 
universitatem  et  in  unum  domicilium  rediguntur,  jubetque  ne 
capitanei'  sui  qui  apud  Casale  pro  tempore  fuerint  uUam  inter 
cives  utriusque  communis  distinctionem  adhibeant. 

(Edld.  Bbhvsr.  db  S.  Gboeoio,  ap.  Mdbatoe.,  Senpior.  rer.  lud.^  X.  XXIII, 
p.  886.) 

Federicusy  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semperaugustusy  Hierusa* 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriplum  nostrum  notum  fieri  volumus 
universis  imperii  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  commune 
et  homines  de  Casali  SancliEvasii  fideles  nostri  majestati  nostre  humiliter 
supplicaruut  ut  cum  homines  de  Paciliano  juxta  pacta  et  conventiones 
habita  inter  eos,  translatis  domiciliis  ipsorum  in  Casale,  ipsos  in  municipes 
et  cohabitatores  receperint,  pacta  et  conventiones  predicta  rata  habere  et 
homines  dicli  loci  in  unam  universitatem  et  corpus  unum  redigere  de 
nostra  gratia  dignaremur.  Nos  vero  supplicationes  eorum  in  hac  parte 
benigniusadmittentesy  pacta  et  conventiones  inter  eos  habitaut  est  dictum 
rata  habemus,  et  presentium  auctoritate  statuimus  ut  amodo  in  antea 
homines  dicti  castri  de  Paciliano  habitatores  sint  Gasalis  predicti  et  in 
hominibus  unum  hinc  inde  corpus  et  eadem  universitas  censeatur,  ita 
videlicet  quod  capitanei  quos  per  tempora  per  curiam  nostram  creari  con- 
tigerit  in  Casale  prefecturi ,  tam  homines  Casalis  quam  homines  Paciiiani 


LreicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  695 

ad  snbeanda  publica  munera  pro  nostris  servitiis  et  communis  ipsius 
simul  et  sine  aliqua  distinctione  compellant,  nullaque  inter  eos  conditio- 
nis  sectio  vel  diversitas  habeatur.  Statuimus  igitur  et  imperiali  sancimus 
edicto  quatenus  nullus  dux,  nullus  marchio,  comes  vel  vicecomes,  nutlus 
legatuSy  vicarius  seu  capitaneus^  potestas,  consul  vel  commune,  nulla 
denique  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel  secularisy  contra  pre- 
sentis  scripti  nostri  tenorem  ausu  temerario  venire  presumat;  quod  qui 
presumpserit  preter  indignationem  noslram  quam  se  noverit  incursurnm, 
centom  marcas  argenti  pro  pena  se  compositurum  agnoscat,  medietatem 
quarum  camere  nostre  et  reliquam  medietatem  passis  injuriam  applican- 
dam.  Ad  hujus  autem  concessionis  nostre  memoriam  et  robur  perpetuo 
valituram,  presens  scriptum  per  Jacobum  de  Podiobonicii  notarium  et 
fidelem  nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus  commnniri. 

Datum  Gremone,  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  octavo,  mense  februarii,  septime  indictionis,  imperante 
domino  nostro  Federico  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper  au- 
gustOy  Hierusalem  et  Sicilie  rege,  impmi  ejus  anno  vigesimo  nono,  regni 
Hierusalem  vigesimo  quarto,  regni  vero  Sicilie  quinquagesimo  primo,  feli- 
citer.  Amen. 


Fridericas,  Romanorum  imperator,  postquam  ad  suum  domi*  «'Sb^. 
nium  terram  Corilionis  quam  Oddoni  de  Camerana  quondam 
concesserat,  revocaverit,  Bonifacio  de  Camerana  filio  ejusdem 
Oddonis  in  recompensationem  confert  casale  et  castrum  Militelli 
in  valle  Neti  cum  districtu  ejus ,  sub  conditione  servilii  militaris 
juribusque  regalibus  sibi  reservatis. 

(Inedit.  ex  codice  Bibliotb.  Panormit.y  signato  H,  n*  4  Q,  cui  titulus  :  Raecolta 
di  vari  dipl,  apparUn,  alia  Sicilia.  — Cujus  copiain  nobiscum  Ifberaliter  com- 
muDicavit  ci.  vir  Micb.  Amari.) 

Fridericusy  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus^  Hyeru- 


696  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1249. 

salem  et  Sicilie  rex.  Etsi  cunctorum  fidelium  nostrorum  tenemur  servitia 
compensare  et  donata  attendere,  multo  fortius  angimur  illis  nostram 
munificentiam  ostendere  quo  illibata  fides  parentum  fideliter  in  eis 
elucescit.  Hinc  est  quod  cum  nos  ob  grata  servitia  opportune  ab  egr^gio 
milite  Oddone  de  Gamerana  accepta ,  qui  pro  nobis  serviendo  patrium 
solum  dereliquit  et  insimul  cum  non  paucis  homiuibus  de  Lombardia  ad 
nostrum  Sicilie  regnum  transfretaverunt  («ic),  locum  qui  dicitur  de  Scupelio 
in  dicto  regno  et  valle  Mazarie  situm  cum  toto  ejus  territorio,  ut  homines 
ipsi  de  Lombardia  venientes  et  successores  eorum  illuc  habitarent  juxta 
distributionem  per  eumdem  Oddonem  faciendam,  concesseramus ;  iude 
vero  quia  locus  ille  non  erat  sufficiens  neque  aptus  dictis  hominibus  ad 
habitandum,  ad  iteratam  supplicationem  ejusdem  Oddonis  in  escambium 
dicti  loci  Scupelli  eidem  Oddoni  et  hominibus  predictis  terram  Gorilioni 
in  eadem  valle  sitam  et  positam  cum  toto  territorio,  situ  et  districtu  suo, 
cum  nemoribus,  pascuis,  aquis,  terris  sub  aquis  et  sine  aquis,  terris  ara- 
toriis,  casalinisy  prediis  urbanis  et  rusticiSy  ecclesia  sive  capelia  et  aliis 
quibuscumque  juribusy  rationibus,  justiciis,  et  pertinentiis  suis  concessi- 
musy  prout  in  privilegio  ejus  concessionis  diifusius  conlinetur(l).  Cumque 
terra  ipsa  Gorilioni  supra  modum  [sit]  dives,  populata  et  munita  ac  apta 
hostilibus  insultibus  ad  resistendum  opportune^  decrevimus  ad  nostrum 
regium  demanium  revocandam,  prout  effectualiter  revocavimus.  Qua  de 
re  nobilis  miles  Bonifacius  de  Camerana  filius  dicli  nobilis  Oddonis  humi- 
liter  celsitudini  nostre  supplicare  fecit  ut  sibi  de  alio  consimili  ioco  de 
innata  nobis  clementia  providere  dignaremur.  Nos  vero  serio  consideran- 
tes  grata  et  accepta  servitia  ac  illibatam  fidem  per  dictum  nobilem  Oddo- 
nem  prestita  ac  intolerabiies  labores  et  damna  per  eumdem  nobilem  Boni- 
facium  nobis  in  serviendo  passa  ^  queque  ilariter  et  fideliter  ad  prei^ns 
confert  et  in  antea  dante  Domino  prestare  speramus  gratiora(a),  eidem 
nobili  militi  Bonifacio  de  Camerana  suisque  successoribus  de  suo  corpore 

(a)  In  oodioe  jraimra,  male. 


(4)  Cf.  supra,  t.  V,  p.  428et  seqq.,  priyilegium  datum  mensenoyembri  1237« 


IvDiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  697 

legitime  descendentibus  in  perpetuum  casale  et  castnim  Militelli  in  eodem 
nostro  regno  Sicilie  positum  et  in  valle  Neti,  que  ob  decessum  illorum  de 
Leontino  absque  liberis  ad  manus  nostre  curie  legitime  deyenerunt,  cum 
omnibus  juribus  et  pertinentiis  suis  universis,  cum  toto  territorio  et  dis- 
trictu ,  arboribus  sylvestribus  et  domesticis ,  sylvis ,  pratis ,  nemoribus  ^ 
aquis,  aquarum  saltibus,  hominibus,  vassallis,  habitatoribus,  edificiis^ 
capelia  sive  ecclesia^  honoribus  et  dignitatibus  quibuscumque,  que  videli- 
cet  de  demanio  nostro  in  demanium  et  que  de  servitio  in  servitium ,  de 
liberalitate  mera  et  gratia  speciali  in  excambium  dicte  terre  Gorilioni  gra- 
tiose  duximus  concedenda  ^  prout  vigore  presentis  concedimus  et  dona- 
mus;  ita  tamen  quod  dictus  nobilis  et  heredes  sui  pro  casali  et  castro 
predictis  nobis  et  successoribus  nostris  in  dicto  regno  in  capite  militari 
servitio  servire  teneantur,  ana(a)  videlicet  unciarum  viginti  pro  quolibet 
equo  armatOy  juxta  usum  et  consuetudinem  dicti  nostri  regni,  quodque  sint 
incole  ejusdem  nostri  regni  et  vivant  jure  Francorum,  videlicet  quod 
major  natu  minoribus  fratribus  et  consororibus  suis  et  masculus  feminis 
preferatur;  retentis  tamen  el  expresse  reservatis  eidem  curie  nostre  que 
a  presente  donatione  et  concessione  omnino  excludimus,  juribus  lignami- 
num  necnon  mineriis,  salinis^  solatiis,  forestis  et  defensis  antiquis,  tan- 
quam  ad  regiam  dignilatem  pertinentibus,  que  nostre  curie  reservamus. 
Animalia  insuper  et  equitature  aratiarumy  marescallarum  et  massariarum 
nostrarum  libere  sumere  valeant  pascua  in  tenimentis  et  pertinentiis 
casalis  et  castri  predictorum.  Ad  hujus  autem  nostre  concessionis  et  dona- 
tionis  testimonium  et  robur  perpetuo  valiturum,  presens  privilegium  fieri 
fecimus  nostroque  sigillo  roborari. 

Datum  Cremoney  XX"*  mensis  februariiy  YII  indictionis,  anno 
M.  CC.  XXX[X]yiII  f  imperii  nostri  anno  XXX*,  regni  Hyerusalem  XXIII , 
Sicilie  vero  LXIX  (b). 

(a)  In  oodioe  una. 

(t)  Isti  nameri  ita  corrigendi  sont  :  imperU  nostri  (umo  XXVIII,  regni  BimM" 
Um  XXm,  Sidtie  vero  L. 


686  PRIDERICI  8ECDNDI  [Anr.  1219. 


fcbruario. 


Frideiicus,  Romanorum  imperator,  comiti  Thomasio  de  Sa- 
baudia  et  haeredibus  ejus  legitimis  utriusque  sexus  coofert  in 
feudum  castrum  Mbntuxolum  j  sub  conditione  homagii  Romano- 
rum  imperatori  faciendi. 

(Memorat.  ap.  Wcbstembebgsbi  PeUr  der  xu>.  GrqfwmSaoayen,  t.  IV,  Urkun" 
den^  p.  1 19,  ez  diplom.  imper.  in  archivo  Taurin.,  fasc.  1«  n"*  21.) 

Datnm ,  anno  domiDice  incamationis  M.  GC.  XLYII},  mense 

februario,  septime  iudictionisy  etc. 


^M^SS!^]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  mandat  Aretinis  fidelibus 
suis  ut  parent  se  armis  et  equis,  cum  expeditis  jam  negociis  Lom- 
bardiae,  intendat  ire  in  Tusciam  ad  extremam  confusionem  suo- 
rum  rebellium. 

(Edit.  in  Petri  de  Vm.  episLy  lib.  ni,  cap.  LXXXII,  coU.  cam  ood.  Bibl.  Gesar. 
Paris.yybmb  Notre^Dame^  n*  302.) 

Ut  vestre  devotionis  integritasy  quam  noslre  prosperitatis  avidam  fore 
confidimus,  firmam  de  felids  adventus  nostri  vicinitatc  fiduciam  et  ple- 
nam  de  nostrorum  grata  dispositione  processuum  causam  jucundilatis 
assumat,  ad  noticiam  veslram  presentium  tenore  perducimusy  quod  nego- 
ciis  superionim  parlium  Lombardie,  in  quibus  nos  hactenus  necessaria  et 
utilis  causa  detinuit,  salubriter  ordinatis  ad  votum,  jam  Cremonam  adve- 
nimus,  ubi  jam  Ezelinum  de  Romano  dilectum  fidelem  noslnmi,  cum 
nepte  sua  Heinrico  regi  Sardinie,  dilecto  filio  nostro,  matrimoniali  com- 
mercio  copulanda,  necnon  ambasiatores  civitatum  a  Papia  inferius,  quos 


IxMGT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  699 

celeriter  ad  nostram  presentiam  venire  mandavimus,  pro  regionis  hujus- 
modi  negociis  disponendis  utiliter,  de  die  in  diem  conlinue  expectanteSy 
ad  parles  Tbuscie,  continuatis  dietis,  constanter  iDtendimus  dirigere  gres- 
SQS  noslros.  Yolentes  igilur  ut  status  ipsarum  partium,  quas,  velut  cha- 
rum  et  nobiie  membrum  imperii,  quadam  afieclione  precipua  serenitas 
nostra  videre  desiderat,  in  felici  adventu  nostro,  quem  vobis  in  proximo 
pollicemur,  tam  viriliter  quam  provide  rerormetur,  ut  incauta  nostrorum 
oorda  rebellium,  de  quibus  finalis  et  desiderata  victoria  noslre  potentie 
gladio  reservatur^  sicut  in  absentia  nostra  gloriati  sunt  hactenus,  sic  ex 
vicinitate  nostre  potentie  terreantur  :  fidelitatem  vestram ,  quam  semper 
invenimus  ad  benepiacita  nostra  paratam^  hortamur  attentius  et  manda- 
mus  quatenus  ad  requisitionem  Friderici  de  Antiochia ,  sacri  imperii  in 
Thuscia  vicarii  generalis,  diiecti  filii  nostri,  sic  in  equorum  et  armorum 
apparatu  continuo  persistatis,  ut  in  adventu  nostro,  civitatis  vestre  sub- 
sidio  magoifice  nostris  viribus  aggregato,  ad  confusionem  nostrorum  re- 
beliium  intendere  valeatis. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  mandat  secretius  comiti  cMtrtio.i 
Casertano  genero  suo  ut  de  turbationibus  Siciliae  fideliter  inqui- 
rat ,  sibi  rescripturus  post  inquisitionem  quam  aequo  animo  fieri 
jubet;  et  detractionibus  curialium  coutra  ipsum  fidem  non  adhi- 
bens,  injungit  ut  in  fratres  Praedicatores  et  Minores  sibi  conlrarios 
etiam  per  igneum  supplicium  saeviat. 

(Edider.  Habtenb  et  Ddband,  Ampliss.  eolL,  t.  II,  col.  1 191-1 192,  n''  LXXYII; 
ooU.  cum  cod.  Bibl.  Gesar.  Paris., /and!i  Saint-Gennain  Harlay^  n*  456, 
pars  1.) 

FredericuSy  etc. ,  comiti  Gasertano,  etc.  Gonstanter  hactenus  tenuit  nostra 
creduiitas  ut  officiales  nostri  quos  ad  exequenda  (a)  nostra  consilia  loco- 

(a)  In  impresso  exereenda. 


700  FRIDERICI  SECUNDI  [Aav.  im 

nim  diversitas  expetebat  (a),  ex  area  regni  nostri  cautela  pervigili  scan- 
dala  legerenty  excuterent  paleas,  et  zizania  que  Romanus  pontifex  in 
instanti  nostri(6)  profectus  emulus  et  hostis  inseniit  (^l ),  funditus  extirpa- 
rent;  sed  quia  neglectus  eorum  infidus,  nobis  frequenter  absentibus, 
spinas  et  tribulos  quodammodo  germinavity  eam  amodo  haberi  diligentiam 
volumus  in  nostris  beneplacitis  et  cautelam ,  per  quam  cultores  desides 
et  spementes  depereant  et  vitulamina  spuria  que  plantarium  nostrum 
inutiliter  occupant ,  falce  sevioris  judicii  precidantur.  Specialiter  autem 
donec  oportuna  nostri  presentia  se  regno  nostro  retribuat ,  ut  judicemus 
in  justitia  pauperes  et  pro  mansuetis  nostris  fidelibus  cervicosos  quoslibet 
arguamusy  Siciliam  crebris  adversionibus  claudicantem  quamque  sicut 
comperimus  undequaque  influunt  et  inficiunt  factiones,  sic,  nostram  pre- 
currente  sollicitudine  faciem,  atterere  pro  facinoris  qualitate  disponimus 
ut  non  cogamur  iterum  nostri  serenitatem  otii  nebulis  proceilosi  turbinis 
commovere.  Prius  itaque  tua  sagacitas  indagine  tacita  perscrutetur  qui 
sint  ipsi  vel  fuerint,  cujus  potentie  sive  fame  aut[orilate]  venerint  singuli, 
singulorumque  eorum  adinventiones  et  studia  que  nos  tangunt(c)  procu- 
res  reducere  mox  in  actis,  non  ex  unius  assertione  labii,  sed  multorum, 
illorum  duntaxat  confinium  quos  fides  amplificat  et  provectio  similis 
adomaty  precavens  in  futumm  ne  ex  alicujus  odii  corruptela  nobis  impor- 
tes  quicquid  fictitium,  ne  quod  absit,  lilium  vertamus  in  lolium  et  meritum 
in  tormentum.  Meminisse  siquidem  diebus  hiis  poteris  per  alia  documenta 
prave  suggestionis  et  scandali  multiformisy  Petri(2)  videIicet,Symonis(3) 

(a)  In  codioe  expeetabat. 

{b)  In  codioe  indUtanter  anni  kujus,  mlnus  recte. 

{e)  Id  codioe  verum. 

t)  —  11111111  ■         ■    ■  .  ^ 

(4)  Ad  epistolam  Innocentii  quarii,  siye  potius  constitutionem ,  datam  8  decembris  1248, 
qua  regni  Siciliae  administratioDem  omnino  subverterat  (Vid.  supra  p.  676  et  seqq.),  se  re- 
ferre  videtur  imperator,  eidemque  per  crudelissima  edicta  quasi  respondet. 

(2)  Quis  iste  fuerit  non  bene  liquet ,  lati  forsitan  ailudatur  ad  Petrum  de  Capoodo  cardi- 
nalem,  de  quo  iufra. 

(3)  Hic  agi  arbitramur  de  fratre  Simone  de  Montesarculo  a  papa  in  regnom  immiaso,  cujus 
gnb  anno  4S48  Salimbene  mentionem  his  verbis  inseruit :  «  Papa  Innocentius  misit  Iratrein 
Simonem  de  Montesarculo  ordinis  fratrum  Praedicatorum  in  Apuliam  ut  regnum  Apuliae  et 


InDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  701 

et  alterins  proditoris  qui  ut  haberet  loculos  vel  implerety  equitatis  virgam 
vertebat  in  colubrum  ^  ut  ad  illud  imperium  impelleret  assueta  delusione 
periculumy  quo  simul  cum  militia  Pharaonis  iEgyptiorum  more  curruum 
abiremus  equoris  in  profundum.  Quapropter  fidelitati  tue  modis  omnibus 
inhibemus  ut  mandati  hujus  non  fias  in  populo  publicus  delator,  sed  ad* 
quoscumque  imperia  nostra  direxeris,  expeditis  gressibus  etaffectibus  pro* 
sequaris.  Neque  enim  de  te  lesa  conscientia  credere  possumus  ut  quem 
in  sauguinem  nostnim  admisimus,  in  regno  nostro  per  eum  scandalum 
subeamusy  cum  plures  de  curialibus  aliud  de  te  sentire  suadeant,  qui  v<e* 
lata  facie  nec  nostri  nec  tui  commoda  queritant,  sed  ruinam.  Minores 
preterea  fratres  et  Predicatores  regni  Sicilie^  quorum  aliqui  contra  nos  ser* 
punt  verbis  et  actibus  more  cancri,  seu  quoslibet  alios  sub  feligionis  vela- 
mine  lucis  angelos  mentientes,  si  a  capilulorum  forma  quam  tibi  dirigimus 
interclusam  aliquo  modo  compereris  detorsisse,  non  sicut  hactenus  repel- 
lere  debeas  vel  includas,  sed  more  binarum  vulpium  annexarum  submis- 
sis  torturis  igneis,  in  bona  sequacium  puniri  facias,  absque  vite  remedio 
in  personis. 


Friderlcus,  Romanorum  imperator,  mandat  capitaneo  regni     i^^^^-i 
Siciliae  ut  procedat  contra  religlosos  portantes  litteras  papales 
in  regnum  per  incendii  poenam ,  fidelesque  suos  qui  eosdem  non 
expectato  judicio  occiderent  impunes  esse  jubet. 

(Edit.  in  PeM  de  Vm.  epist.,  lib.  I,  cap.  XIX;  coll.  cum  cod.  Bibl.  Gesar.  Pa- 
ris.^fondi  Saint-Germain  Harlay,  n"*  455.) 

Pungitive  nos  tangit  interius  res  nova  quam  scribimus,  dum  inquietare 


Sidliae  eriperet  de  dominio  Frederici  quondam  iinperatoris  deporiti.  Multoe  adtraxit  ad  par- 
tem  Eccleeiae.  Tandem  imperator  fecit  eum  capi  et  decem  octo  martyria  intulit8ibi,qui  omnia 
auslinuit  patienlery  nec  aliud  potuerunt  camifices  extorquere  ab  eo  nisi  laudem  divinam. 
Multa  miracula  fecit  Deus  per  eum. » 

VI.  PUB2.  89 


703  VR1DCQIC1  SBCUVDI  [Aiw.  1240. 

noB  ibi  conatnr  advenarii  nostri  rigor,  nbi  quietis  et  pacis  fiolatia  studio* 
sittfl  procuramus.  Nuper  enim  ad  andientiam  nostram  non  sine  cordis 
perturbatione  pervenit,  quod  iste  Romane  Sedis  antistes,  cui  non  satis  est 
in  Italie  partibus  impetiisse  nos  hactenus  nisi  in  regni  nostri  pomerio,  in 
quo  velut  in  oculorum  iiostrorum  pupilla  pertingimur,  spinas  interserat, 
et  nostrorum  corda  fidelium,que  fidelitas  nativa  consolidat,  a  nostra  de- 
votione  subvertat,  nuper  in  regnum  per  fratres  Predicatores  et  Minores 
ac  religiosos  alios  literas  suas  improvide  dirigit,  et  occultas  occasiones 
innectit  quibus  excommunicationis  et  interdicli  sententiam,  quam  in- 
juste  dudum  contra  nostram  excellentiam  fulminavit,  a  fidelibus  nostris 
regnicolisy  quos  velut  in  petrea  devotione  firmatos,  verbis  hojusmodi  fri- 
volis  leviter  flectt  posse  non  credimus,  faciat  observari :  excommunicationi 
nihilominus  et  interdicto  subjiciens  quicunque  more  solito  nobis  reveren- 
ter  obediunt  et  nostris  jussionibus  obsequuntur  (a).  Quanqnam  igitur 
super  his  non  videamus  expediens  scripta  nostra  dirigere,  seu  nostrorum 
fidelium  animos  exdtare,  quia  tamen  de  regninostri  statu  pacifioo  inter 
ceteras  considerationes  nostras  precipue  nos  cura  perangit,  velut  qui  in 
ejusquiete  quiescimus  etin  ipsius,  quod.absity  intemperie  turbaremur, 
voluntatem  nostram,  quam  de  hujusmodi  temeritatis  ultione  concepimus, 
tenore  presentium  denotamus  :  videlicet  quod  personas  quaslibet,  que 
literas  presentare  cuilibet  vel  ab  aliquo  recipere  presentatas,  aut  hujus- 
modi  forte  parere  mandatis  seu  qualitercunque  favere  presumerent,  ut 
poena  docente  percipiant  quantum  eorum  excessus  nostra  majestas  abhor- 
reat,  cujuscunque  fuerint  conditionis,  etatis  aut  sexus,  incendii  volumus 
passione  mulctari.  Ad  horum  etiam  insolentias  subtilius  inquirendas, 
adjicimus  ut  quicunque  de  fidelibus  nostris  regnicolis,  devolionis  integri- 
tate  clarentes,  publicos  predictorum  excessuum  patratores  in  ipso  crimine 
flagranti  reperient,  el  ardens  fidei  sue  fervor  tantam  moram  minime  pa- 
tiatur  quod  ad  regionum  justitiarios  valeant  habere  recursum,  ipsos  im- 
punes  esse  volumus  si  de  transgressoribus  ipsis  sumpserint  ultionem,  ac 
ob  sue  fidei  merilum  faciem  nostre  serenitatis  hilarem  et  a  nobis  retribu- 

(a)  In  codiee  oftfeaifufanl. 


toKT.  7.]  HISTOHIA  DIPLOHATIGA.  703 

tioDis  condigne  merita  prestoleotur.  Fidelitati  tue  igitar  districte  precipi* 
mus  qaatCBus  preseriptam  beneplaciti  noBtri  formam  per  jurisdictionem 
fnam  prudenfer  et  sollicite  pubtices,  et  exequari&  eficadter  pubficatam. 


Fridericuft,  Bomanorum  imperator,  quibusdam  fidelibt»  aiiia     ^^^"^^ 
(verisimiliter  de  Alemaunia)  nuntiat  se  negotiis  Lombardiae  feli^ 
citer  dispositis,  partes  Tosciae  proyidisse  repetendaS',  abinde  ad 
Tentofiiae  partes  gressns  suos  directurus. 

(Inedit*  ex  eod.  BibK  Cesar.  YlDdeb.  PkOokfUi  dicto,  u«  304,  fi>l*  136  vtna^ 
eajiis  textam  crassioribiis  mendis  expurgairimas.) 

Fredericus,  etc.  Ut  vestre  devotionis  auditum,  [sicnt]  fore  confidimusy 
plana  de  processuum  nostrorum  eventibus  certitudo  gratificet  et  de 
proximo  poteniie  nostre  suffragio  firmam  vobis  fiduciam  representet,  ad 
DOlitiam  vestram  (a)  veridico  stilo  perducimus  quod  in  Ligurie  partibus, 
in  quibus  velut  in  rerum  pelago  navigando  feliciter  moram  nobis  mixta 
necessitati  commoditas  persuasit ,  negotiis  nostris  ad  placitum  salubriter 
ordinatis,  tum  per  aOiDitatum  vincula  jam  contracta  cum  comite  Sabaudie 
de  fiiia  sua  Menfredo  (1)  el  cum  Ezeliuo  de  Romano  de  nepte  sna  H.  regi 
Sardinie  (S)  dilectis  filiis  nostris  matrimoniali  federe  copulatis,  tum  etiam 
per  multorum  provisioues  et  sacramenta  nobilium  ac  civitatum  regionis 
ejusdem  quamplurium,  ita  quod  partium  ipsarum  negotia  presentiam 
nostram  ulterius  non  requirunt,  [dum  a]  prefitto  filio  nostro  H.  ac  aliis 

(a)  In  cod.  etjtulUtam  nottram^  male. 


(4)  Yid.  supra,  p.  664,  not.  4. 

(2)  Res  Qsqae  nonc  historiae  scriptoribus,  et  ipsi  etiamTerrio  incogmta.  Adelasiam  aatem 
qaamaiinof238de6ponsaTerat  Entius  ab  eo  repudiataTi  fuisse  arbitramnr,  non  vero  ritalune^^ 
tam,  quum  in  epistola  Alexandri  IV,  dat.  2  id.  augusti  anno  4255,  adbvcr  vocitur  Tcmiumr  et 
Oallori  regioa.  Rege$U  ann.  I,  epist.  585  et  586. 


704  FRIDE;RICI  SECUNDI  [Anf.  1249; 

officialibus  nostris  fieri  debeat  viva  guerra  generaliter  etiam  et  priva- 
tim  (a)  contra  eos  qui  nimie  famis  instantia,  nimiis  angustiis  coartati ,  et 
e:jL  quibus  usque  ad  GLXX  de  melioribus  in  caslro  Airole(4)  quod  Sardinie 
rex  viriliter  expugnavit,  carcer  noster  includit ,  evadere  non  poterunt 
quin  inviti  vel  voluntarii  ad  nostra  beneplacila  reducantur;  partes  Thuscie 
quepotentienostrepresentiam  viriliter  expetunt ,  consulte  providimus  re- 
petendas;  ut  inde  nostrarum  robore  virium  de  militibus  Italie  celitus  reno- 
vato  ad  defensionem  regionum  ipsarum  et  de  nostrorum  detrimento 
rebellium  nostris  exercitibus  ibidem  victoriose  coUectis,  et  Frederico  filio 
nostro  in  Thuscie  et  H.  prefato  rege  Sardinie  in  Lombardie  partibus  ad 
nostra  dirigenda  negotia  deputatis,  nostris  erariis  etiam  que  labores  et 
sumptus  Ligures  hactenus  et  viarum  discrimina  refici  non  sinebant ,  per 
habilem  succursum  pecunie  de  regni  nostri  pinguedine  celeriter  transmit- 
tendum,proul  negotionimnostrorum  qualitasexigelyrestauratis,ad  partes 
Theutonie  quibus  jam  diutius  presenliam  nostram  promisimus  gressus 
nostros  feliciter  dirigamus.  Yos  igitur  sic  circa  nostra  servitia  studiosi 
vigilare  (6)  curetis  ut  in  adventu  nostro  felici  presentes  de  vestra  indus- 
tria  videamus  ad  oculum  quod  absentes  de  vobis  firmiler  opinamur  ad 
mentem* 


^^fJSLSS?r      Fridericus,  Romanonim  imperator,  significat  cuidam  nobili 
"^•^     prosperum  adventum  suum  ad  partes  Pontremuli ,  abinde  in  re- 
gnum  processurus. 

(Edit.  in  Petn  de  Vm.  epUL,  lib.  V,  cap.  CIII. 

(a)  In  codloe  puUUer  eiiam  ei  juanium;  ad  seDSum  inteUlgibilem  lociim  redacimns. 
(&)  In  codice  violare,  male. 


(4)  In  codice  legiior  Areh  com  abreviationis  sigDO.  Evidenter  tamen  legendam  AyrolOy  de 
quo  Chranie.  de  nbus  in  Jtal.  geeU^  p.  248,  sub  his  verbis :  «  Interea  rex  Encias  cepit  cas- 
trum  Airole  in  quo  aliqui  ex  bannitis  Begii  intraverant,  et  ex  homioibus  captis  in  dicto  castro 
GXn  suapendere  fedt.  > 


liiDicT.7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  105 

Ad  exhilarationem  animorum  tui  et  aliorum  nostrorum  fidelium ,  qui- 
bnshactenus  absentia  noslra  sollicitudinis  materiam  suggerebat^presentes 
felicis  nostri  reditus  niincios  ad  te  duximus  dirigendos;  fidelitatem  tuam 
scire  et  gaudere  volentes  quod  uegociis  Italicis  salubriter  pro  voto  dispo- 
sitis,  die  XP  presentis  mensis  martii  apud  Pontem  Tremulum  cum  yicto« 
rioso  exercitu  nostro  feliciter  venimus,  abinde  in  regnum  duce  Domino 
felicibus  auspiciis  processuri. 


-  In  proximo  mense  martii  imperator  dimisso  'rege  Encio  in  [Mtruo.] 
Lombardia,  cum  sua  militia  ad  partes  Pontremuli  ad  civitatem 
Pisis  {sic)  accessit,  duxitque  secum  Petrum  de  Vinea  cui  oculos 
de  capite  erui  fecit  in  Sancto  Miniato  ubi  suam  vitam  finivit ; 
quod  castrum  tunc  [imperator]  habuit.  Chronic.  de  reb.  in  Ital. 
gest.^  p.  218,  219. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  universis  principibus  scribit  (Mirtio.] 
quomodo  papa  sibi  vitam  auferre  molitus  fuerit  potione  vene- 
nata  per  medicum  porrecta,  eosque  hortatur  ut  sacerdotibus 
temere  sibi  dominium  spirituale  et  seculare  vendicantibus  firmiter 
resistant ,  quum  ipse  velit  sacrosanctam  Ecclesiam  per  digniores 
rectores  in  melius  reformare. 

(Edid.  HoFLBB,  Kaiser  Friedr.  II,  documeiit.y  p.  431,  n''  57,  ezcod.Bibl.  Gesar. 
Yindob.  PhM.,  305,  fol.  154;  ooll.  cam  cod.  Bibl.  Ldpsic.,  n*  ISGS,  fol.  59.) 

Audite  gentes  degentes  per  secula  ingentem  nequiciam  a  seculis  inau- 
ditam.  Aperite  oculos  et  videte  qualiter  hiis  diebus  novissimis  quibus 
mundum  ex  hiis  que  accidunt  fore  non  ambigimus  in  extremis,  rerum 


m  PRIDERICI  SBCUNM  [Aiibi.  124». 

ordo  yertitur,  vulgaris  opinio  fallitnr  et  pastoram  officiom  propbanatur 
vel  execratnr  (sic}j  dum  inde  procedit  fraus  el  nepbas ,  inde  iniqaitas 
detestanda ,  inde  peraiciosum  exemplum  unde  salus  oraninm  animarum 
et  corporam  sperabatur.  Libentins  utique  (scit  Deus)  que  nostra  serenitas 
loquitur  facuissemus,  nisi  quod  tam  atrox  bujus  sermonis  materia  que 
nequivit  non  esse  notoria,  si  profundo  nostro  in  pectore  meditamur,  sub 
sigillo  silentii  non  debuit  contineri.  Nuper  enim,  quod  in  turbacione  asse- 
rimus  et  in  assertione  turbamur,  iste  sacerdos  scilicet  magnus  presul,  pa- 
cificus  fidei  nostre  rector,  non  contentus  molimentis  innumeris  et  seditio- 
nibus  inhonestis  quibus,  ut  mundus  agnoscit,  preter  ordinis  sui  regulam, 
ymo  etiam  contra  Deom  in  diversis  parttbus  verbis  et  opere  publice  nos 
infestaty  temptavit  (proh  pudor)  occullis  insidiis  perdere  vitam  nostram 

et  Gum raedico  nostro  qui  Parme  pridem  in  carcere  tenebatur 

per  legatum  suum  qui  ad  tractatum  hujusmodi  medius  intervenit,  fuit 
inhumaniter  et  nepharie  machinatus  quod  post  ejus  ad  nos  regressum 
nostro  venenum  haustui  propinaret  sub  specie  potionis.  Cumque  post- 
modum  idem  medicus  pro  quodam  nobili  cive  Parme  quem  in  redemp- 
tione  ipsius  de  carcere  nostro  laxavimus,  solutus  vinculis  ad  nostram 
presentiam  rediisset,  ac  multis  armatus  sug^estionibus  et  pollutus  pol- 
licitis  vellet  eificere  quod  spoponderat  et  jurarat,  parans  nobis  letiferam 
Boa  letificam  medicinam,  dextera  Domini  fecit  virtulera,  et  fleri  potuit 
quod  a  nobis  traneiit  calix  ille  quin  ejus  amaritudinem  biberemus  (1 ).  Hec 
profecto  singula  tam  per  eum  qui  patenter  in  facinore  deprehensus  ea  non 
potuit  diffiteri ,  quam  etiam  per  litteras  interceptas  continentes  expres- 
sam  hujus  commercii  mentionem  nobis ,  et  multis  magnatibus  in  curia 
nostra  presentibus  liquide  constilerant.  Ecce  quomodo  nos  amabat  iste 
karissimus  pater  noster,  ecce  zelus  laudabins  et  diligentia  pastoralis!  Ecce 
bonesta  opera  principis  sacerdotum  l  0  quanlus  exhuberat  in  nostris  vis- 


(I)  Omsi  ptfticipm  Inqus  seeUrw  PMram  ds  Vioet  tmc  apbam  et  mm  Mmo  supplicio 
danmatoia  fuiaaeeo  libentiue  credideriiD,  (£aod  rem  iia  nanret  MattbaeuaPamieDflia,coaeUneiiB 
scriptor.  CC  HisL  maj,  Anghr^y  p*  544  ^  et  flenteatiam  in  eumdem  Petrum  prolatam,  quae 
infra* 


bncT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  701 

ceribus  ex  hujusmodi  dolo  dolorl  0  quanla  turbatio,  dum  veneficium  ab 
illis  astruilur  a  quibus  beneficium  deberelurl  Ex  hiis  quidem  miramur 
non  modicum  nec  immerito  noster  animus  ducitur  in  stuporem^cumjuxta 
conscientiam  nostram  nunquam  tantum  demeruerimus  apud  eum  quod 
in  tam  turpi  nece  nostra  consentire  debuerit,  nedum  abjecto  religionis 
pudore  in  eam  taliter  conspirare.  Ha  Deusl  quomodo  ascendere  potuit  in 
cor  ejus  cogitatio  tam  nephanda?  Ha  Deusl  quam  eidem  injuriam  fecimus 
ut  ad  tantam  crudelitatem  suum  animum  inclinaret?  Nulla  vemmtamen 
eum  ad  illud  causa  facilius  potuit  commovere  quam  turpis  amor  et  intem- 
perans  ambitio  dominii  singularis ,  et  quia  parem  ferre  non  potest  et  im- 
patiens  est  consortis.  Quid  postea?  Quod  tanto  fervore  desiderat,  necesse 
est  ut  quoquo  crimine  possit  qoerat;  ad  quod  cum  nobis  viventibus  per* 
venire  sine  obstaculo  non  confidat,  ideo  morluos  nos  diligeret  plus  quam 
vivos.  Merito  propterea  vos  requirimus  el  ceteros  orlhodoxos  ut  tam 
grande  scelus  ad  vestrum  animum  revocetis,  attendentes  excessum  et 
superbiam  prelatorum  qui  ditione  spiritualium  non  contenti,  per  fas 
et  nephas  sibi  secularium  querunt  dominium  vendicare  ac  principes 
alios  quam  pusillos  cum  majoribus  exheredare  temere  moliuntur.  Qnod 
manifeste  potest  noticia  comprehendi,  dum  ille  omnium  mortalium  homo 
(nam  quo  ipsum  digno  suis  nomine  meritis  poterimus  appellare),  qui 
fore  deberet  ceteris  virtutum  speculum  et  exemplar,  obmissis  de  quibus 
ad  presens  non  agilur,  dispensat  illicite  super  illicitis  contra  legem, 
multipharie  multisque  modis  depeculatur  ecclesias  et  populum  christia- 
num  distrahit  et  destruit  que  sunt  Domino  consecrata,  subtrahendo  deci- 
mas  et  personas  a  servitio  Jhesu  Christi,  [et]  deludit  subsidium  Terre 
Sancte  dum  in  nostram  convertit  hec  omnialesionem,  ut  videtis  ad  oculum, 
animam  suam  ponens  quod  de  libro  vite  nos  deleat  et  ipse  liberius  domi- 
netur.  Resistite  igitur  eorum  cupiditatibus  effrenatis  j  resistite  ne  in  sua 
malitia  glorientur;  assistite  nobis  in  forti  brachio  et  forti  animo  contra 
eos,  ut  ipsorum  omnino  supercilium  deprimentes  sacrosanctam  Ecclesiam 
matrem  nostram  dignioribus  fulciendo  rectoribus,  prout  ad  nostrum 
spectat  officium  et  affectibus  sinceris  inlendimus,  ad  honorem  divinum 
in  melius  reformemus. 


708  FRIDERICI  SECUNDI  [Aw.  im. 


(Martio.J 


Frideiicus,  Romanorum  imperator,  mandat  capitaneo  regni 
quod  procedat  ad  vindictam  Petri  de  Vinea  proditoris ,  qui  mortis 
haustum  sibi  studuit  propinare  et  in  reguum  mittitur  ultimum 
supplicium  subiturus. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  qrist.,  Ub.  V,  cap.  tl;  coll.  cam  codidb.  Bibl.  Cesar.  Pa- 
Tis.jfandt  SainiGermain  Harlatf,  n*  455,  etfmdt  Xolre-Dame^  n«  303,  prae- 
dpueyero  cum  cod.  8630»  fol.  13  verao»  ane.fonds  latin,  ubi  rabrica  ita  exa- 
ratur  :  Viproeedaiwr  ad  vindictam  Petri  de  Vineis.) 

Ne  diyino  instinclu  precognita  ars  ausu  precipiti  furiosa  de  suo  irratio- 
nabiiiter  facinoroso  triumphet  autore,  Petnim(a)  lese  majestatis  noslre  in 
crimine  deprehensum ,  post  multa  variaque  tormenta ,  ut  unius  poena  sit 
timoris  incussio  plurimonim ,  pcenam  subire  decrevimus  capitalem.  Sane 
quod  nostri  regnicole ,  precognitis  undique  stipendiis  meritorum,  majori- 
tatem  persone  in  meditationis  trutina  cum  criminis  enormitate  suspen- 
dant,  magnifica  beneficia  sibi  a  nostra  majestate  collata  necnon  ipsius 
enormitatis  excessus  ad  noticiam  perferri  volumus  singulorum.  Porro  hic 
est  qui  de  terra  fertililatis(&)eductus,  caducarum  rerum  opulentia  ad 
votum  et  ultra  extilit  fecundatus.  Quare  immoderate  lasciviens  animo , 
qui  plerumque  consuevit  rebus  luxuriare  secundis,  ministerii  occasione 
lalentis  sedulus,  de  preconcepto  transgressionis  fomite,  mortis  haustum 
ei  ^tuduit  propinare,  ^a  quo  multorum  salus  et  incolumitas  procuratur, 
volens  cum  homicidio,  immo  potius  cum  homicidiis  omnium  illorum  quo- 
rum  vita  dependet  a  nostra,  lese  crimen  majestatis  commiltere.  Unde  sa- 
lubris  provisionis  consilio,nequitie  passus  metiendo  cum  passibus  pietatis, 
quod  prodilorum  delerel  genimina  et  faclionum  fluvium  desiccaret, 
edixit  cum  consilio  procerum  divino  programmate  imperialis  excellentie 

(a)  In  impresso  C.  reum. 

{b)  Sdlioet  de  Capua  in  Campania  felice.  In  cod.  vero  303  legltur  steriliMis, 


Indict.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  709 

magnitudo  ut  idem terras  singulas  regni  nostri  cnm  improperiis 

peragat  et  tormentis,  nltimum  postremo  supplicium  subitunis.  Instar  enim 
pietatis  est  in  hujusmodi  sceleris  correctione  fuisse  crudelem.  Quare  nec 
diei  Dei  reverentia  retardet  crudelitatis ,  quin  imo  pietatis  ofBcium,  nec 
festis  diebns  reus  lese  crimine  majestatis  a  principe  adversus  quem  talia 
molitus  est,  veniam  digne  poterit  expectare.  Nam  si  festa  dies  non  cessat 
perdere  furem,  quanto  minus  desistet  poBnam  infligere  hujusmodi  prodi* 
tori?  Exequaris  igitur  tanquam  nostri  judex  propositi  [sententiam],  ut 
effectu  operis  clareat  quantum  habes  odii  adversus  tam  immensi  sceleris 
patratorem.  Nec  te  moveat  quod  ad  effectum  non  duxerit  quod  intendit, 
quoniam  non  debet  vindictam  effugere  ,  quem  tam  diri  conscia  facti 
mens  habet  attonitum  et  surdo  verbere  cedit :  has  enim  poenas  patitur 
peccandi  sola  voluntas,  nam  facti  crimen  habet  in  se  scelus  qui  cogitat 
illud  (a)y  etiamsi  cursum  facinus  non  attigerit  peroptatum. 


Innocentius  papa  episcopo  Tusculano  Apostolicae  Sedis  legato  ui^: 
mandat  quod ,  cum  Melisendis  nata  Amalrici  regis  et  Yolandae 
quondam  reginae  Jerusalem,  tanquam  proximiori  consanguinitatis 
linea  Gonrado  regni  Jerosolymitani  haeredi  conjuncta,  dominium  et 
bajulatum  ipsius  regni  requirat,  inquisita  veritate  et  si  absque 
scandalo  fieri  possit,  id  exequi  non  omittat* 

(Edit.  ap.  H6FLBB,  BibUotk.  des  lUer.  Vereint  m  SMigart,  t.  XVI,  p.  186,  ex 
registro  epist.  Innoc.  IV,  anno  VI,  coll.  cum  cod.  Bibl.  Gesar.  Paris.,  n^  4080.) 

Innocentius,  etc.,  episcopo  Tusculano  Apostolice  Sedis  legato,  elc.  Ex 
parte  dilecte  in  Christo  fiiie  nobilis  mulieris  Melisent  relicte  quondam  B. 
principis  Antiochiensis,  nate  clare  memorie  A.  regis  et  Y.  regine  Jeroso- 

(a)  Snb  hoc  loco  et  quasi  ad  litteram  expressos  tam  bene  notos  Jayeoalia  vennis 
qnisquis  animadverterit.  Gf.  SaUr.  XIII,  vers.  193,  104,  308,  300. 

VI.  Pirt2,  00 


710  FRIDERICI  SKCUNDI  [An.  1210. 

Kmitanorom,  fuit  nobis  bnmiliter  supplicatum  ut  cum  ipsa  G.  nato  Frede- 
rici  quondam  imperatoris,  regni  Jerosolimitani  heredi,  inter  ceteros  ejos 
consanguineos  quos  in  partibus  illis  habel ,  proximiori  consanguinitatis 
linea  sicut  asserit  sit  conjuncta,  et  tam  de  jure  quam  de  antiqua  consne- 
tudine  regni  ejusdem  is  qui  proximior  est  heredi,  eo  absente,  dominium 
et  bajulatum  ipsius  regni  debeat  obtinere,  induci  eam  per  te  in  possessio- 
nem  dictorum  dominii  et  bajulatus  inductamque  defendi,  amoto  quolibet 
detentore  illicito,  faceremus;  mandamus  quatenus  inquisita  super  hoc  et 
cognita  diligentius  veritate ,  si  rem  inveneris  ita  esse,  id  si  de  plano  et 
absque  scandalo  fieri  possit,  auctoritate  nostra  sicut  justum  fuerit,  exeqoi 
non  omittas,  etc, 
[Datum  Lugduni],  IX  kalendas  aprilis,  anno  YL 


TeujSf.)  Fridericus,  Romanorum  imperator,  regi  Franciae  oonqueritur 
de  processu  papae  et  de  fratribus  Praedicatoribus  et  Minoribus 
oontra  se  in  regno  agentibtts,  simulque  denuntiat,  uberiore 
tempore  succedente,  illi  se  victualia  in  partibus  transmarinis  mis- 
surum. 

(Edit.  in  Peiri  de  Vin.  epUi.,  lib.  I,  cap.  XVm,  ooIK  com  ood.  Blbl.  Gesar.  Pa« 
ri8.,/mdff  Sain^ermain  Harlay^  n*  465.) 

Satis  nos  pungit  interius  res  nova  quam  scribimus,  immo  nostra  medulr 
litus  interiora  perlurbat|  dum  ibi  noviter  inquietamur  amarius  ubi  quietis 
dulcedinemstudiosiusprocuramus;  inde  crudeliter  cedimur  et  impetimur 
impudenter,  unde  pacis  deberet  hodie  prodire  charitativa  religi0|  et  bea- 
titudinis  zelus  a  fidei  nostre  cultoribus  expectari.  Iste  siquidem  summus 
pontifeXy  pastor  Ecclesie ,  qui  quantum  nos  dudum  gravibus  injuriis  pro- 
vocarity  affectionis  vestre  notitiam  scire  confidimus,  nec  mundus  ignorat, 
sagittas  acutas  emittit  de  pharetra,  dum  satis  sibi  fore  non  estimans  in 
Italie  partibus  continuis  jaculis  impetisse  nos  hactenuSi  nisi  nunc  in  pecu- 


bDicr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  7U 

liaris  nostri  regni  pomerio,  quod  materna  nobis  decrevit  hereditas,  spinas 
interserat  et  nostrorum  corda  fidelium,  que  fidelitas  nativa  consolidat,  a 
nostra  devotione  subvertat ,  pro  Lombardorum  negocio  cujus  occasione 
pads  tractatui  semper  impedimenta  paraverat^et  in  quo  toties  voluntatem 
ejus  invenimus  duriorem ,  quoties  voluntatis  ad  pacem  signa  monstravi- 
mus  promptiora(4).  Nuper  autem  in  regnum  ipsum  per  fratres  predicato- 
res  et  minores,  quos  ad  honorem  divini  nominis  benigno  semper  favore 
proteximus,  quos  semper  curavimus  ampliare  j  quorum  etiam  insolentias 
hactenus ,  licet  inviti  tulerimus ,  tamen  aliquando  sub  patientie  velo  stu- 
duimus  preterire,  lileras  improvide  dirigit  et  occultas  suggesliones  inneo- 
tit :  quibus  excommunicationis  et  interdicti  sententiaSy  contra  nos  dudum 
improvide  fulminatas,  a  fidelibus  nostris  regnicolis  sub  interminatione 
divini  judicii  faciat  observari.  Aliud  etiam  quod  reputamus  amarius,  sue 
mentis  amaritndinem  contra  nos  protervius  eructuat,  dum  translato  quari 
vivifice  crucis  mysterio  de  partibus  transmarinis  in  regnum,  tanquam  ite- 
mm  in  Apulia  crucifixus  sit  Christus,  fideles  christicolas  de  quorum  festino 
subsidiOySi  Christi  fidem  evangelizaret  in  terris^ut  credimus,  Terre  sancte 
necessitati  debuerat  providisse,  nunc  parentes  armat  in  filios,  et  ad  regni 
christianissimi  spolia  cmcesignat.  Sed  hec  profecto  que  diximusi  non 
magis  ex  odio  quo  nos  specialiter  et  injuste  persequilur  quam  ex  innato, 
si  dici  liceaty  sibi  livore  nequitie  processisse  pensamus,  ut  qui  dilectionis 
pure  constantiam ,  qua  vos  afiectuose  amplectimur ,  directe  non  poterat 
spiritu  detractionis  impetere,  calumniosus  saltem  inficeret  per  obliqunm, 
Dum  enim,  ante  cceptum  vestre  peregrinationis  aggressum,  pro  desperato 
quodammodo  pacis  negocio,  quod  vos  tunc  temporis  resumere  delectabat, 
ad  requisitionem  vestram,solennes  ad  vos  excellentie  nostre  legatos  apud 
Lugdunum  nostra  serenitas  destinasset,  quanquam  nos  forsitan  preterito- 
ram  experimento  perterriti,  de  pacis  dubitare  negocio  cogeremur;  ideai 
sanctissimus  pater  noster  conceptum  noluit  vobis  citra  mare  presentibos 
viras  evomere,  sed  tempus  vestre  captavit  absentie,  ut  tam  inconsultus 
quam  subitus  motus  ejus  vobis  infamie  notam  impingeret,  et  factionis  hu* 


(1)  Cf.  supra  epistolam  regi- Angliae  directam,  p.  645. 


712  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  liiB. 

jusmodi  vos  quasi  participes  denotaret,  ut  que  vobiscum  nondum  cele- 
brato  coUoquio  tentare  distulerat,  post  vestram  cum  eo  collationem  habi- 
tam ,  presumpta  sic  temere ,  non  sine  vestre  conniventie  vel  consensus 
involucro,  quod  omnino  non  credimus,  manifeste  daret  intelligi  prefor- 
mata.  Ex  his  sane  causis  nos  merito  movemur  super  juribus  nostris  injuste 
sic  impeti.  Movemur  quod  nunc  videmus  illos  in  arma  consurgere,  qui 
predicare  tantum  debent  verbum  Dei.  Movemur  in  gremio  proprio  niitri- 
visse  serpentes  :  quos  quanto  familiarius  hucusque  tractavimus,  tanto 
nunc  hostes  pestiferos  gravius  invenimus.  Movemur  profundius,  et  Terre 
Sancte  necessitatibus  precipue  condolemus,  que  cum  ad  sui  recuperatio- 
nem,  nobis  dudum  firmo  proposito  arma  et  scutum  viriliter  adsumentibuSy 
et  potenter  Gallicarum  virium  recepto  subsidio,  universale  Christianorum 
subsidium  expectaret,  papali  suffiragio  frustrata  jam  remanet,  et  necessa- 
rio  vobis  in  partibus  ultramarinis  morantibus  (1),  a  quibus  modico  freto 
distat  Apulia,  ipsam  rerum  victualium  opulentiam  subtrahere  oportet. 
Gum  enim  anno  proxime  preterito,  de  charistia  victualium  regni  nostri 
quam  accidens  temporale  conduxerat,  prout  dilectionem  vestram  latere 
non  credimus,  vestris  et  vestrorum  usibus  amicabiliter  faceremus  provi- 
deri ,  ac  essemus  in  antea  tanto  fecundius  providere  parati,  quanto  nunc 
ibidem  tempora  fecundiora  succedunt,  que  possit  aut  debeat  vobis  in 
antea  regni  fertilitas  opulentie  signa  successive  protendere,  si  regnum 
oporteat  ex  patris  nostri  persecutione  quam  diximus  plusquam  civilia 
bella  tractare,  regalis  industria  videat  et  discutiat  diligenter.  Non  tamen 
in  totum  propterea  sic  vobis  credatis  nostra  subsidia  velle  subtrahere, 
quin  vobis,  in  quantum  negotiorum  et  temporum  qualitas  patitur,  tum  ex 
publico  bono  fidei  christiane,  quam  tota  mentis  adfectione  zelamur,  tum 
etiam  ex  amicitie  fcedere,  quod  ad  nos  progenilores  vestros  et  nos  vobis- 
cum  habuisse  suaviter  rememoramus  illesum  j  tanquam  illi  quem  chario- 
rem  habemus,  pre  aliis  liberalitatis  nostre  sufi^ragia  promptis  adfectibus 
ofiiBramus.  Gausam  itaque  nostram  in  libra  vestre  considerationis  appen- 
dite  :  et  cum  vestra  res  agatur  in  proximis,  que  fides  hujusmodi  danda  sit 

(4)  Tunc  eDim  rex  Franciae  in  insola  Cypro  adhuc  morabatcir. 


Iraci.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  713 

angelis,  quod  ex  ipsonim  actibus  colligatur  exemplum ,  si  sub  patientie 
pallio  iidem  nostre  benignitatis  ingrati  cauda  nos  feriant,  si  religionis, 
quam  solo  figurant  habitu,  pudore  postposito,  ab  ea  deviantes  pietate 
quam  predicant,  negociis  bellicis  temporaliter  se  immiscent  ?  Super  his 
honori  vestro,  sicut  convenit,  providete ;  attendat  nihilominus  vestre  se- 
renitatis  affectio,  si  sunt  hec  arma  pontificumy  si  Petri  subambulus  quod 
debet  in  gentibus  oleum  pietatis  infundat,  si  Ghristi  vicarius  Ghristi  vices 
adimpleat,  dum  illis  dispendiis  incaute  se  implicat,  ex  quibus  homiddia 
sangninolenta  proveniunt,  et  animarum  multiplicia  detrimenta  nascuntur. 
Nos  enim  qui  pondus  incudis  hactenus  patienter  et  devote  subivimus, 
noleutes  ulterius  per  patientiam  nostram  ledi ,  de  cetero  pati  nequivimns 
quin  causam  nostram  defendendo  viriliter  mallei  consequenter  officium 
adsumamus. 


Bertholdus  patriarcha  Aquilegensis  et  Mainardus  comes  Gori-     i- •?«««•. 
dae  in  arbitros  et  aoiicabiles  compositores   compromittunt  de 
omnibus  damnis  utrinque  datis  post  diem  treugae  indictae  inter 
eosdem  patriarcham  et  comitem  per  nuntium  Guecili  de  Prata  et 
Eeelini  de  Romano. 

(Edid.  CHnL,  Fcntes  rer.  Auttr.,  diplomataria,  pars  I,  p.  14,  ex  arch.  Gesar. 
YiDdobon.) 

In  nomine  Domini  Dei  nostri  Jesu  Christi,  anno  ejusdem  nativitatis  mii- 
lesimo  ducentesimo  quadragesimo  nono ,  indictione  septima ,  die  jovis 
primo  apriliSy  in  campanea  Menzani  ultra  aquam,  presentibus  domino 
Olrico  episcopo  Trigestino,  domino  Henrioo  archidiacono  Paduensi,  ma* 
gistro  Bertholdo  canonico  Aquilegiensi ,  doinino  Buzacavino  de  Padua, 
domino  Johanne  de  Diana  juris  doctoribus,  Antonio  scriba  domini  comitis 
de  Goricia  et  aliis,  dominus  Bertholdus  Dei  gratia  sancte  sedis  Aquilegie 


714  FRIDERICI  SECDNDI  [Ajni.  1249. 

patriarcha  pro  se  et  suis  successoribus  et  ecdesia  Aquilegiensi  ex  parte 
una  et  dominus  Mainardus  comes  Goricie  pro  se  et  suis  heredibos  ex  altera 
oompromiserunt  in  dominos  Olricum  de  Rifenberch  electum  per  dictom 
dominum  comitem  et  Johajmem  de  Cucania  electum  per  dictum  dominna 
patriarcham  et  dominum  Ottonem  Harchionem  prepositum  Utinensem, 
electum  communiter  per  diclum  dominum  patriarcham  et  dictum  domii- 
num  comitem,  sicut  in  arbitros  et  arbitratores  et  amicabiles  compositores, 
de  omnibus  dampnis  datis  post  diem  treugue  indicte  inter  ipsum  domi- 
num  patriarcham  et  suos  ex  una  parte  et  diclum  dominum  comitem  et 
suos  ex  altera  post  prelium  Goricie  per  Juonum  nuntium  domini  Guecyi 
de  Prata  sacri  imperii  vicarii  generalis  in  Marchm  et  a  flumine  Olei  usqiM 
per  totum  episcopatum  Tridentinum  et  domini  Ecelini  de  Romano,  et  de 
omnibus  aliis  causis  et  questionibus  habitis  inter  dictum  dominum  patriac^ 
cham  et  dictum  dominum  comitem,  et  specialiter,  etc.  [Sequitur  fonna 
compromissi  quae  minus  rem  nostram  attingit.] 

Ego  Bonjohannes  de  Omnibus  Sanctis  de  Padua  domini  Friderici  impe- 
ratoris  notarius  interfui  et  rogatus  scripsi. 


7^,^;  Innocentius  papa  episcopis,  abbatibus  omnibusque  personis^ 
ecclesiasticis  per  Anconitanam  marchiam  et  ducatum  Spoletanum 
constitutis  notificat  se  pro  regno  Siciliae  reformando  et  a  tyrannide 
Friderici  liberando,  officium  legationis  Petro  Sancti  Georgii  ad 
Velum  Aureum  diacono  cardinali  commisisse  cum  rectoria  An- 
conitanae  marchiae  et  ducatus  Spoletani. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Gesar.  Parl8.y  anc.fmdi  laUm^  n*  4089,  litter.  earial., 
ann.  VI,  n*  37.) 

Innocentius,  etc.,  episcopis,  abbatibus,  prioribus,  archidiaconis,  arehi-^ 
presbiteris  et  aliis  Ecclesiarum  prelatis  necnon  ceteris  personis  ecclesias^ 
ticis  tam  religiosis  quam  secularibus,  exemptis  et  non  exemptis,  per  Anco^ 


ta»icr.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  715 

nitanaiii  marchiam  et  ducatum  Spoletanum  constitutis ,  etc.  Incumbente 
nobis  multitudine  negotiorum  innumera  profundarum  nimirum  cogitatio- 
nnm  varietate  distrahimur,  et  quo  magis  nos  omnibus  impositum  nobis 
apostolatus  officium  constituit  debitores,  eo  attentius  circa  emergentia 
undique  agenda  nos  convenit  vigilare.  Unde  quia  nostram  simul  in  diver- 
sis  locis  nequivimus  presentiam  exhibere,  ad  illa  in  quibus  non  assumus 
personaliter,  ne  in  eis  vigilantia  nostra  desit ,  personas  idoneas  pensata 
discrete  qualitate  agendorum  destinamus,  per  eas  ibidem  apostolice  servi* 
tntis  debitum  exolventes.  Yerum  quia  in  negociorum  executione  majorum 
sollicitudo  major  exigitur,  pro  arduioribus  cum  nobis  incumbunt  personas 
eligimus  potiores ,  aliquos  ad  ea  gerenda  de  nostro  latere  transmittendo. 
Sane  inter  alia  desiderabilia  cordis  nostri  salubrem  et  prosperum  regni 
Sicilie  statum  specialiter  affectantes,  attento  animo  et  mente  vigili  affectavi- 
mus  hactenus  ut  de  muhiplicis  tribulationis  angustiis  quibus  incessanter 
afiligitury  ad  optate  posset  prosperitatis  solatia  divina  favente  virtute  re- 
duci,  et  dolendam  ejusdem  regni  ruinam  una  cum  suis  habitatoribus  im- 
perii  Frederici  feritate  depressis  sine  intermissione  deflentes,  continue  dili- 
gentie  studium  adhibemus ,  opem  et  operam  indesinenter  quas  possumus 
impendendo  ut  tam  miserabili  casu  resurgere  ipsiusque  incole  pregravati 
dire  onere  servitutis  votive  libertatis  solamine  valeant  relevari.  Ut  igitur 
fervens  noster  affectus  circa  prefati  liberationem  regni  perduci  possit  feli- 
citer  ac  facile  ad  effectum,  dilectum  filium  nostrum  Petrum  Sancti  Georgii 
ad  Yelum  Aureum  diaconum  cardinalem,  virum  utique  scientia  preditum, 
morum  honestate  decorum,  in  consiliis  circumspectum  et  in  multis  et 
arduis  pluries  jam  probatum,  illuc  de  fratrum  nostrorum  consilio  destina- 
musy  plen^  sibi  legationis  ofiicio  ut  evellat  et  destruat,  dissipet  et  disper- 
dat,  edificet  et  plantet,  necnon  libera  facultate  faciendi  omnia  in  regno 
ipso  tam  in  spiritualibus  quam  temporalibus  que  honori  Dei  et  Ecclesie 
ac  bono  statui  ejusdem  regni  viderit  expedire,  concessis.  Ceterum  quoniam 
ad  festinam  et  utilem  expeditionem  negotii  ejusdem  regni  suffragium 
militie  ac  aliorum  fidelium  marchie  Anconitane  et  ducatus  Spoletani  est 
quamplurimum  oportunum,  sibi  ejusdem  marchie  et  ducatus  ipsius  plena- 
riam  rectoriam  ac  insuper  plene  in  eisdem  legationis  officium  duximus 


716  FRIDERICI  SECUNDI  [Amf.  1219. 

commiUenda;  ideoque  universitati  vestre  diBtricte  precipiendo  mandamos 
qnatenus  ipsum  immo  potinsnos  in  eo  devote  recipientes  et  honorifice 
perlractantesy  eidem  tanquam  apostolico  legato  humiliter  intendatis,  ipsius 
monita  et  precepta  et  quecumque  vobis  ex  parte  nostra  injunxerit  firmi* 
ter  adimplendo;  alioquin  8ententiam,quam  idem  tulerit  in  rebelles ,  etc. 

Datum  Lugduni,  YII  idus  apriliSi  anno  YI*. 

Fere  in  eumdem  modum  scriptum  est  baronibus,  nobilibus,  potestatibus 
et  civitatibus  marchiae  Anconitanae  et  ducatus  Spoletani; 

Baronibus,  potestatibus,  rectoribus,  etc.,  per  Campaniam  etMaritimam 
constitutis; 

Universis  fidelibus  Ecclesiae  per  Patrimonium  beati  Petri  in  Tuscia 
constitutis; 

Abbati  monasterii  Farfensis; 

Episcopo  Ostiensi ,  cardinalibus  Sanctae  Mariae  Transtiberim  et  Sancti 
Angeli,  necnon  et  senatori  Romano  (4). 


Y^^;  Innocentius  papa  Petro  cardinali  Sancti  Georgii  ad  Velum  Au- 
reum  potestatem  dat  promittendi  praelatis  et  principibus  secula- 
ribus  quod  nunquam  ipse  vel  fratres  sui  pacem  cum  Frederico 
reformabunt,  ita  quod  Fredericus  vel  aliquis  filiorum  ejus  rex  aut 
imperator  existat. 


(iDedit.  ex  cod.  Bibl.  Gesar.  Paris.,  anc.fondiuainj  n*  4089,  litter.  eorial., 
n»  40.) 

(4)  Qaasdam  alias  looooentii  papae  epistolss  hic  tantummodo  memoramos,  sctlicet :  ad  eom* 
dem  Sancti  Georgii  cardinalem  ut  in  omnibus  terris  suae  legationi  oommiasis  oopias  oolligai 
ad  regnum  Siciliae  invadendum.  Lugduni,  V  idus  aprilis  (9  aprilis). 

Ad  eumdem  ut  pro  expensis  hujus  belli  deoem  millia  marcarum  argenti  super  castra  et 
terras  urbis  Romae,  et  decem  millla  undas  auri  super  castra  Patrimonii  sancti  Petri  matoari 
poBsit.  Lugdoni,  YII  idus  aprilis  (7  aprilis). 


boicT.  7.]  HISTOaiA  DIPLOMATICA.  717 

Innocentius ,  etc.  Gum  te  pro  instanti  negotio  in  Italiam  destinemus, 
discretioni  tue  promittendi  firmiter  ex  parte  nostra  omnibus  prelatis 
ecclesiarum  et  principibus  secularibus  ceterisque  tue  legationis  laicis 
quod  nos  etfratres  nostri  eos  in  hujusmodi  negotio  nullatenus  deseremus, 
nec  cum  F.  quondam  imperatore  pacem  aliquatenus  confirmabimus  (a) , 
ita  quod  ipse  vel  aliquis  filiorum  ejus  rex  aut  imperator  existat,  plenam 
et  liberam  concedimus  auctoritate  presentium  potestatem. 

Datum  Lugduni,  Y  idus  aprilis,  anno  VI^. 


InDocentius  papa  Petro  cardinali  Sancti    Georgii  facultatem    ^^*^» 
coDcedit  dispensandi  cum  religiosis  vel  secularibus  qui  dato  vel 
recepto  aliquo  pro  beueficiis,  simoDiacam  pravitatem  commiseruDt. 

(Edid.  DB  Chbbbibb,  Hist.  de  la  lutte  despapa  et  des  empereurs^  etc,  t.  II,  p.  460, 
ex  ood.  Baris.y  n^"  4089,  litt  curiales,  n^"  57,  fol.  78  Teno.) 

Innocentius  epiacopus ,  servus  servorum  Dei ,  P.  tituli  Sancti  Georgii 
ad  Yelum  Aureum  diacono  cardinali,  Apostolice  Sedis  legato.  €um  te  ad 
partes  Italie  pro  bono  earum  statu  et  Ecclesie  negotio  promovendo  de 
fratrum  nostrorum  consilio  destinemus,  discretioni  tue  presentium  aucto- 
ritate  concedimus  ut  cum  qnibuslibet  reiigiosis  vel  secularibus  personis 
tae  legationis,  cnjuscamque  sint  ordinis,  qne  dato  aliquo  pro  acqoirendifi 
vel  recepto  pro  exhibendis  locis  in  monasteriis,  commisenint  simoniacam 
pravitatem,  possis  dispensare^sicut  videris  expedire,  non  obstante  consti* 
tutione  contraria  generali. 

Datum  Lugduni,  XV  kalendas  maii,  anno  VP. 

(a)  Alias  rc/brma(tmii#. 


Ad  eamdem  ut  fratres  ordinis  Theutonicorum  et  alios  religiosos  Ecclesiae  rel)elles  bonis 
8018  exspoliet.  Lugduni,  XIU  kalendas  maii  (49  aprilis). 

Ad  eleclam  Tarritanum  quod  iegationis  officium  adrersua  Fridericum  exercere  valeat  in 
Saniiaia  ei  Corsica.  Lugdani,  IV  idva  juiiii  (4  0  jnoii). 

Vf.  Pan2.  91 


718  FRIDERICI  SBCUNDI  [Anf.  im 


ApjdFaeidttm  Fridericus,  Romanorum  imperator,  Guillelmo  Turrioni  magistro 
camerario  Terrae  Laboris  mandat  quod  conventui  Cassinensi 
domum  unam  apud  Sanctum  Germanum  quam  Tafiurus  de  Capua 
quondam  violenter  occupaverat ,  faciat  resignari ,  ad  opus  dicti 
monasterii  sicut  alia  ejus  bona  procurandam.  Quod  quidem 
Johannes  Russus  de  Isemia  judex,  re  prius  per  ordinarium  judicium 
caute  discussa ,  sententialiter  exsequitur. 

(Inedit.  in  arch.  moDast.  CassiD.  ex  Begest.  Thomae  decani  Bfss.»  sob  aDno  1279 
exaratOy  fol.  34,  n"  51.) 

In  nomine  Ghristi  amen.  Anno  ab  incamatione  ejus  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  nono,  die  sabbati  quintodecimo  madii,  septime 
indictionis ,  imperante  domino  nostro  Frederico  Dei  gratia  invictissimo 
Romanoram  imperatore  semper  augusto,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,  imperii 
ejus  anno  vicesimo  nono ,  presenti  scripto  declaro  ego  notarius  Johannes 
de  Isemia  me  recepisse  a  prudenti  viro  judice  Guilielmo  Turrione  impe- 
riali  magistro  camerario  terre  Laboris  et  comitatus  Molisii,  quasdam  lic- 
teras  sigillo  ejusdem  domini  magistri  camerarii  sigillatasi  quaram  tenor 
per  omnia  talis  erat :  —  Pradenti  viro  notario  Johanni  Russo  de  Isemia 
amico  suo  judex  Guillelmus  Turrionis  imperialis  magister  camerarius 
terre  Laboris  et  comitatus  Molisii  salutem  et  amorem  sincerum.  Ab  impe- 
riali  excellentia  sacras  recepimus  licteras  in  hac  forma  :  Fredericus  Dei 
gratia ,  etc. ,  magistro  camerario  terre  Laboris  et  comitatus  Molisii ,  etc. 
Pro  parte  decani  et  conventus  monasterii  Casinensis  nostroram  fidelium 
fuit  nuper  expositum  coram  nobis  quod  cum  olim  TafTuras  de  Capua , 
dum  in  Rocca  Janule  castellanie  officium  exercebat,  domum  unam  sitam 
in  Sancto  Germano  et  res  alias  ad  conventum  ipsum  rationabiliter  perti- 
nentes  violenter  et  contra  justitiam  ac  monachis  ipsis  invitis  et  contradi- 
centibus  occupasset,  et  nunc  eodem  Ta£furo  de  mandato  celsitudinis 


bfDiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  719 

nostre  capto  et  bonis  ejus  omnibus  infiscatis ,  domus  et  alie  res  predicte 
ad  manus  curie  nostre  cum  bonis  aliis  ejusdem  Tafifuri  pervenerunt, 
sicut  dicunt,  eas  ipsis  restitui  tam  juste  quam  misericorditer  mandare- 
mus,  maxime  cum  alia  bona  conventus  ejusdem  nos  ad  opus  curie  nostre 
velut  bona  fiscalia  seu  ad  opus  dicti  monasterii  dudum  mandaverimus 
procurari.  Nos  itaque  fiscum  nostrum  cum  aliena  jactura  locupletari 
nolentes,  supplicationibus  predictorum  fidelium  benignius  inclinati,  fide- 
litati  tue  precipiendo  mandamus  quatenus  si  tibi  constiterit  de  predictis , 
domum  et  res  alias  ad  conventum  ipsum  de  jure  spectantes  quas  per 
memoratum  Ta£furum  taliter  fuisse  compereris  occupatas ,  eisdem  fide- 
libus  nostris  vel  eorum  nuntio  sine  difficultate  qualibet  facias  resignari , 
per  ipsos  sicut  alia  bona  conventus  ejusdem  de  cetero  ad  opus  dicti 
monasterii  procuranda.  Data  apud  Fuchiclum,  sextodecimo  aprilis ,  sep- 
time  indictionis.  Ad  cujus  executionem  mandati  cum  nos  [  non  ]  possimus 
personaliter  interesse ,  tibi  comiclimus  vices  nostras,  ex  imperiali  parte 
qua  fangimur  auctoritate  mandantes  quatenus  attenta  forma  prescripti 
imperialis  mandati,  si  tibi  constiterit  de  contentis  in  ipso,  domum  et  res 
alias  ad  conventum  ipsum  de  jure  spectantes  quas  per  memoratum  Taf- 
furum  taliter  fuisse  reppereris  occupatas,  eisdem  monachis  vel  eorum 
nuntio  sine  difficultate  qualibet  faciatis  resignari ,  per  ipsos  sicut  aiia 
bona  dicti  monasteri  de  cetero  procuranda.  De  assignatione  vero  eisdem 
monachis  si  de  jure  inveneritis  facienda ,  faciatis  fieri  publicum  instru- 
mentum  ad  nos  pro  parte  curie  deferendum.  Datum  Neapoli,  quarto 
madii ,  septime  indictionis. 

Cupiens  igitur  predictum  mandatum  exequi  reverenter,  apud  Sanctum 
Germanum  me  personaliter  contuli  et  habito  cum  deliberatione  consilio 
de  premissis  prudentum  virorum  domini  imperatoris  fidelium,  forma 
licterarum  ejusdem  mandati  diligenter  attenta,  cum  per  verba  ipsarum 
litterarum  videretur  quod  deberet  ordinario  judicio  in  negotio  ipso 
potius  quam  per  inquisitionem  procedi,  cum  consilio  predictorum  domini 
imperatoris  fidelium  in  causa  ipsa  providi  fore  ordinario  judicio  proce- 
dendum,  ut  melius  et  cautius  pro  parte  imperialis  curie  dictum  negotium 
tractaretur.  Ordinato  itaque  judicio  et  assumpto  mihi  in  assessorem  pru- 


720  PRIDERICI  SECtlNDI  [Anr.  1240. 

dente  viro  magistro  Petro  de  Ota  jodice  Sancti  Germani ,  assuinpto  etiam 
in  notarium  magistro  Garaido  publico  notario  civitatiB  Isemie ,  domini 
imperatoris  fidelibus,  ac  statuto  in  causa  ipsa  procuratoro  pro  parte 
imperialis  curie  discreto  et  fideli  viro  magistro  Gregorio  advocato  Sancti 
Germani  ^  qui  jura  curie  tueretur  tam  fideliter  quam  prudenter,  frater 
Landulfus  monachus  Gasinensis  ^  procurator  syndicus  vel  actor  decani  et 
conventus  monasterii  Gasinensis  constitutus  contra  predictum  procu* 
ratorem  curie,  per  libellum  proposuit  in  hunc  modum  :  Proponit  frater 
Landulfus  monasterii  Casinensis  procurator  syndicus  vel  actor  decani 
et  conventus  monasterii  Casinensis  quod  constitit,  procuratorio  nominepro 
parte  eorumdem  contra  magistrum  Gregorium  de  Sancto  Germano  pro- 
curatorem  imperialem  curie  super  hoc  statutum  quod  similiter  constitit 
pro  parte  ipsius  curie,  dicens  quod  cum  predicti  tenerent  et  possiderent 
res  inferius  designatas  ad  ipsum  conventum  jure  dominii  vel  quasi 
spectantes,  Taffunisde  Gapua  dum  in  Rocca  Janule  castellanie  officium 
exercebat,  res  ipsas  violenter  et  contra  justitiam,  monachis  ipsius  con* 
ventus  invitis  et  contradicentibus,  occupavit :  que  bona  dicto  Tafifuro  de 
mandato  imperialis  celsitudinis  capto  et  bonis  ejus  omnibus  infiscatis  ad 
manus  imperialis  curie  cum  bonis  aliis  ejusdem  Tafiuri  pervenerunt. 
Quare  petit  procuratorio  nomine  pro  parte  predictorum  decani  et  con* 
ventuSy  secundum  sacrum  imperiale  rescriptum  9  res  ipsas  sibi  pro  parte 
predictorum  decani  et  conventus  resignari  ut  est  justum.  Res  sunt  hec 
domus  in  Sancto  Germano  in  Goraria  cum  apothecis  et  balneo  inferio- 
ribus  existentibus  in  ipsa  domo  posita  in  platea  Galsalarium  (sic)  juxta 
domum  Henrici  Joannis  de  Antonio,  juxta  viam  publicam  et  juxta  domum 
Salvuli  Hebrei  et  si  qui  alii  sunt  confines.  Predictus  autem  procurator 
ourie  litem  contestando  confessus  est  imperialem  curiam  tenere  et  possi* 
dere  res  in  libello  designataSy  et  res  ipsas  cum  bonis  dicti  Tafiuri  aliis 
infiscalis  eodem  Taffuro  de  mandato  imperiali  capto  ad  manus  imperialis 
curie  pervenisse;  cetera  alia  in  libello  proposita  ignorare;  et  prestito  juxta 
tenorem  imperialis  constitutionis  calumpnie  juramento,  predictus  frater 
LanduIftiB  procurator  syndieus  vel  actor  predictorum  decani  et  conventua 
se  probatUTum  obtulit  quod  juxta  predictum  mandatum  proposuerat  per 


hcoiCT.  7.]  HISIORIA  DIPLOMATICA.  721 

libellum,  et  procurator  curie  nominatus  ad  defensionem  juris  curie  quas- 
dam  exceptiOTies  se  obtulit  probaturum.  Recepto  igitur  a  partibus  per- 
emptorio  termino  ad  probandum  et  subsequenter  eodem  termino  per- 
emptorio  veniente ,  ntraque  pars  produs:it  in  judicio  testes  suos;  quibus 
de  jure  receptis  et  eorum  dictis  in  judicio  publicatis  facta  utrique  parti 
oc^ia  eoramd^,  assumptis  in  nibricas  et  solemni  disputatione  habita 
super  efficacia  probatonun ,  nihilominus  tamen  quesivi  de  jure  curie  ad 
cautelam  curie  diligenter  si  curia  super  predictis  rebus  aliquod  jus  habe* 
ret.  Postquam  vero  in  causa  ipsa  renuntiatum  extitit  et  a  partibus  inclu- 
sum ,  ego  qui  supra  notarius  Johannes  babito  super  premissis  consilio 
diligenti  cum  predicto  judice  Petro  de  Ota  et  aliis  prudentibus  viris 
domini  imperatoris  fidelibuSy  quia  de  intentione  predicti  fratris  Landulphi 
procuratoris  syndici  vel  actoris  eorumdem  decani  et  conventus,  secun- 
dum  quod  in  predicto  mandato  continetur,  mihi  constitit  evidenter,  nec 
ex  parte  dicti  procuratoris  curie  aliquid  probatum  extitit  quod  inten- 
tionem  agentis  elideret  nec  etiam  inquisitionem  a  me  extraordinarie 
factam  de  jure  curie  super  rebus  predictis ,  die  sabbati  duodecimo  junii 
ejnsdem  septime  indictionis  apud  Sanctum  Germanum  prefatum  procu- 
ratorem  cnrie  ad  resignationem  predictarum  rerum  prenominato  fratri 
Landnlfo  syndico  vel  actori  eommdem  decani  et  conventus  pro  parte 
ipsonim  et  ejusdem  decani  et  conventus  faciendam  sententialiter  con- 
dempnaviy  resignans  eisdem  res  ipsas  per  eos  juxta  predictum  mandatum 
sicat  alia  bona  conventus  ejusdem  ad  opus  dicti  monasterii  procurandas. 
Ad  hnjtts  igiturrei  memoriam  et  perpetuam  firmitatem,  presens  scriptum 
fieri  feci  per  manus  predicti  notarii  Garaidi  signo  ejnsdem  notarii  signa- 
tnm  et  mea  et  predicti  jndicisPetri  subscriptionibns  roboratum.  Quod  ego 
prenominatus  Garaidus  pnblicus  civitatis  Isemie  notarius  qui  predictis 
omnibus  interfni,  scripsi  et  meo  signo  signavi.  Actum  in  civitate  Sancti 
Germani,  anno,  mense  et  indictione  predictis.  —  Ggo  qui  supra  notarius 
lohannes  de  Iseraia.  —  Ego  qui  snpra  magister  Petms  de  Ota  jndex 
Sancti  Germani. 


722  FRIDERICI  SECONDI  [Anr.  1249. 


Fad^hmi       Fridericus,  Romanorum   imperator,  Ticcio  de  Colle  vicario 

2otpimt.    ^Q^^i^i^g  g^QeDsis  mandat  ut  ad  requisitionem  abbatis  Sancti 

Salvatoris  de  Monte  Amiato  partes  de  possessione  castri  Plani 

Castagnarii  contendentes  in  breyi  termino  ad  magnam  imperialem 

curiam  citet,  et  interea  fructus  castri  ejusdem  sequestrari  fadat.  | 

(Inedit.  ex  originali  in  archiyo  diplom.  FloreQt.  asservato,  ci^as  ooplam  nofals  | 

P.  G.  Rosi  liberaliter  quondam  nobis  fedt.)  i 

Fridericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustusi  Jera- 
salem  et  Sicilie  rex,  Ticcio  de  Golle  vicario  comitatus  Senensis  fideli  suo 
gratiam  suam  et  bonam  voluntatem.  Pro  parte  Mainfredi  venerabilis 
abbatis  monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  fidelis  nostri  majes- 
tati  nostre  fuit  humiliter  supplicatum  quatenus  sententiam  latam  in 
nostra  magna  curia  pro  eodem  contra  Jacobum  Baroncelli  procuratorem 
Frederici  et  Peponis  fratrum  civium  Senensium  qui  pro  parte  predicto- 
rum  ad  restitutionem  castri  Plani  Castagnarii  quod  dicti  fratres  pro  indi- 
viso  tenent,  extitit  condempnatus,  a  qua  sententia  dictus  procurator  ad 
nostram  audientiam  appellavit ,  cum  appellationem  ipsam  infra  legittima 
tempora  non  fuerit  prosecutus,  executioni  mandare  tam  juste  quam 
misericorditer  dignaremur;  ac  interim  quia  fructus  predicti  castri  depo- 
pulantur  ab  ipsis  in  prejudicium  ipsius  abbatis  et  monasterii  supradicti, 
eos  sequestrari  secundum  justitiam  mandaremus.  Quibus  supplicatio- 
nibus  velut  justitiam  continentibus  benignius  inclinati,  tue  fidelitati  pre- 
cipimus  quatenus  predictum  Jacobum  Baroncelli  procuratorem  ac  eum- 
dem  Fredericum  et  Peponem  fratres  peremptorie  legittime  cites  ut 
decimo  post  citationem  tuam  in  nostra  magna  curia  se  presentent,  ut  ad 
decisionem  ipsius  cause  presentibus  partibus  mediante  justitia  proceda- 
tur;  fructus  vero  omnes  ipsius  castri  qui  post  latam  sententiam  sunt 
percepti  et  extant  et  percipientury  donec  causa  ipsa  fine  debito  termine- 


iNDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  723 

tur,  cum  depopulentur,  ut  asseritur,  a  predictis ,  prout  justum  fuerit  in 
tuto  facias  sequestrari|  ut  consummato  diffinitive  negotio  cui  de  jure 
fuerit  applicentur ;  diem  citationis ,  formam  presentium ,  coram  quibus 
eos  citaveris  et  quod  inde  feceris  nostro  culmini  rescripturus.  Datum 
aput  Ficiochiclum  y  vigesimo  aprilis,  septima  indictione. 

Ego  Coppia  Boncambii  notarius  suprascriptas  litteras  sigillo  imperiali 
munitas  vidi  et  legi  et  quidquid  in  eis  scriptum  inveni ,  hic  de  verbo  ad 
verbum  nichil  addito  vei  diminuto  in  fraude  hic  de  mandato  dicti  domini 
Ticcii  vicarii  fideliter  exemplavi  ideoque  subscripsi. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Friderico  de  Antiochia  im-  ^^^, 
periali  in  Tusda  vicario  generali  mandat  ut  super  petitione  abbatis 
Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  pro  mercato  Plebis  de  Lamula 
secundum  jus  procedat;  ad  mandatum  cujus  Friderici  de  Antio- 
chia  Jacobus  notarius  de  Gastro  abbatiae  universitatem  de  Arci- 
dosso  et  abbatem  Sancti  Salvatoris  ad  terminum  praefixum  citat. 

(Inedit.  ex  originali  in  arehiyo  diplom.  Florent.  asservato,  ciijTis  copiam  idem 
Gias.  Rosl  nobis  fedt.) 

Ex  hac  publica  fonnula  litterarum  pateat  hevidenter  quod  dominus 
Fredericus  de  Antiochia  domini  imperatoris  filius  scripsit  mihi  Jacobo 
notario  de  Castro  abbatie  sub  hac  forma  :  Fredericus  de  Anthiochia 
domini  imperatoris  filius,  sacri  imperii  in  Tuscia  vicarius  generalis, 
pmdenti  viro  Jacobo  notario  de  Abbatia  fideli  imperii  salutem  et  amorem 
sincerum.  A  domino  imperatore  serenissimo  patre  nostro  recepimus  lit- 
teras  in  hac  forma  :  Fredericus  Dei  gratia  imperator  Romanorum  semper 
augustus ,  Jerosolime  et  Sicilie  rex ,  dilecto  filio  suo  Frederico  de  Anthio- 
chia  comiti  Albe ,  sacri  imperii  in  Tuscia  vicario  generali,  gratiam  suam 
et  omne  bonum.  Petitionem  venerabilis  abbatis  et  conventus  monasterii 
Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  fidelium  nostrorum  nostro  culmini 


724  FRIDERICI  SBCONDI  [Asii.  1240. 

presentatam  mittimiis  tibi  presentibus  iDterclusam,  tue  filiationi  maiH 
dantes  quatenus  petitionis  ejusdem  tenore  diligenter  inspecto,  bcias  inde 
quod  honori  nostro,  juri  et  justitie  et  qualitati  negotii  [videris  expedire]. 
Datum  Ficeclio ,  vigesimo  aprilis,  septima  indictione. 

Tenor  cujus  petitioms  talis  est :  Significant  imperatorie  majestati  abbas 
et  conventus  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  quod  cum  a  divis  retro 
principibus  ipsi  monasterio  fuerit  concessum  et  a  nostra  (sie)  munificencia 
confirmatum  apud  Plebem  de  Lamula  mercatnm  sabbatinum  habere  et 
in  possessione  juris  ipsius  mercati  tanto  tempore  eujus  non  extat  memo* 
ria  fuerit ,  universitas  castri  de  Arcidosso  instituit  quoddam  aliud  mer- 
catum  propria  auctoritate  in  loco  qui  dicitur  Maladaria  quod  distat  per 
medium  miliare  parum  minus  a  plebe  predictay  per  quod  mercato  dicti 
monasterii  penitus  derogatur.  Unde  Pandulfiis  de  Fasianella  tunc  impe- 
rialis  in  Tuscia  vicarius  generalis  cum  ab  imperiali  excellentia  recepisset 
in  mandatis  ut  debita  coherciUone  universitatem  dicti  castri  de  Arci* 
dosso  compelieret  et  quod  dictum  monasterium  in  antiquis  nundinis  a 
divis  retro  principibus  concessis  de  cetero  contra  justitiam  nullo  modo 
molestaret ,  nec  novas  nundinas  institui  permitteret  diclis  antiquis  nun- 
dinis  deroganteSy  inquisitionem  fecit  fieri  de  predictis.  Quare  supplicant 
abbas  et  conventus  predicti  quatenus  domino  Frederico  de  Anthiochia 
nunc  imperiali  in  Tuscia  vicario  generali  precipere  dignetur  imperialis 
majestas  ut  in  predicta  inquisitione  absque  retardatione  sententialiter 
debeat  diffinire. 

Yolentes  igitur  imperiale  mandatum  exequi  reverenter,  tibi  ex  impe* 
riali  parte  mandamus  quatenus  predictum  comune  peiiiemtorie  dtes 
ut  octavo  post  citationem  tuam  per  duos  sindicos  vel  unum  vel  actores 
instructos  compareat  coram  nobis  in  predicta  causa  prout  jnstum  fiierit 
processurum,  et  injungas  parti  averse  ut  in  predicto  termino  compareat 
coram  nobis ;  diem  citationis  et  formam  presentium ,  coram  quibua  et 
quicquid  inde  feceris  nobis  per  publicum  instrumentum  reflcribas.  Datom 
Florentiola  (a) ,  primo  junii  ^  septima  indictione.  Unde  ^  Jacobus  nota* 

(a)  SIc,  melius  tamen  iQtelligendum /VarentMM. 


IvDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  725 

rius  snpradictus  volens  mandatum  dicti  domini  Frederici  com  reverentia 
fideliter  adimplercy  ad  dictum  castrum  de  Arcidosso  personaliter  accessi 
et  Johannem  nunc  camerarium  dicti  castri  nomine  dicti  comunis  et  pro 
ipso  comune  cum  ipse  camerarius  non  fecerit  ad  petitionem  meam  con- 
silium  dicti  comunis  congregari ,  nec  alias  competentes  personas  repe- 
rierim,  citavi  ut  hinc  ad  octo  dies  peremtorie  coram  domino  Frederico  de 
Antiochia  in  Tuscia  vicario  generali  per  duos  sindicos  vel  unum  vel 
actores  instructos  debeat  comparere ,  in  causa  predicta  prout  justum 
fuerit  processurus;  quam  citationem  publice  feci  in  dicto  castro  de 
Arcidosso  in  platea  ecclesie  sancti  Leonardi ,  presente  dicto  camerario 
et  presentibus  Orlando  Uliverii ,  Riccardino  Hericone  Cruccioli ,  Pisano 
Pisaniy  et  Pietro  Brigentionis ,  Yentura  Rubei  et  Paulo  Bonensegne,  Bon- 
canbio ,  lohanne  porcario  balitore  et  Renovardo  et  Tattedeo  filio  ejus , 
magistro  Dato  et  Bartholomeo  Yerde  et  Junta  fratre  ejus ,  hominibus  dicti 
castri,  et  coram  Ranuccio  Arrenduti  et  Lambertuccio  Donadei  de  Monte 
Latrone,  ad  hec  testibus  vocatis  et  rogatis ,  in  anno  Domini  millesimo 
ducentesimo  quadragesimo  nono  j  indictione  septima  et  die  quarta  junii. 

Ego  Jacobus  notarius  de  mandato  dicti  domini  Frederici  dictam  citatio- 
nem  publice  feci  et  eam  scripsi  et  publicavi. 

Signum  mei  Jacobi  notarii  supradicti. 

Preterea  sub  eodem  anno  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  nono, 
indictione  septima  et  die  quinta  junii ,  ego  Jacobus  notarius  supradictus 
ex  parte  et  mandato  dicti  domini  Frederici ,  injunxi  domino  Manfredo 
abbati  monasterii  Sancti  Salvatoris  ut  debeat  per  se  vel  per  sindicum 
idoneum  comparere  in  termino  supradicto  coram  prefato  domino  Frede- 
rico  in  Tuscia  imperiali  vicario  generali  pro  causa  prenominata. 

Que  quidem  facta  fuerunt  in  curia  Montis  Latronis,  presentibus 
Alamanno  notario  et  Buono  Benefacti  de  Monte  Latrone,  ad  hec  testibus 
vocatis  et  rogatis. 

Et  ego  Jacobus  notarius  predictam  jussionem  de  mandato  dicti  domini 
Frederici  feci  et  in  publicam  formam  redegi. 

Signum  mei  Jacobi  notarii  supradicti. 

VL  Pin2.  92 


726  FRIDERICI  SECUNDI  [Avn.  1249. 


» Sp^*.  iDDocentius  papa  ad  preces  PaDdulfi  de  FasaDella  dilecti  filii 
sui,  abbati  SaDcti  Petri  de  YillamagDa  maDdat  ut  Jacobo  Squarsa- 
pelle  iu  regDO  Siciliae  de  redditibus  ecclesiastids  usque  ad  tri- 
giuta  UDcias  auri  proyideat  vel  faciat  provideri. 

(Inedit.  ex  regist.  eplst.  Innoc.  IV,  ap.  Blbl.  Cesar.  Paris.,  anc.fmds  &ilm»  4089, 
n^"  615.) 

Innocentius,  etc. ,  abbati  monasterii  Sancti  Petri  de  Yillamagna  Anag* 
nine  diocesis,  etc.  Yolentes  obtentu  precum  dilecti  filii  nobilis  viri  P. 
de  Fasanella  dilecto  filio  Jacobo  dicto  Squarsapelle  clerico  ecclesie  Sancti 
Pancracii  Anagnie  gratiam  facere  specialem ,  mandamus  quatenus  sibi  in 
regno  Sicilie  de  redditibus  ecclesiasticis  usque  ad  sununam  triginta  uncia- 
rum  auri  ad  cujuscumque  coUationem  spectantibus  autoritate  nostra 
provideas  vel  facias  provideri  ac  in  ecclesia  seu  ecclesiis  in  qua  sive  qui- 
bus  sibi  provisum  fuerit  si  coUegiata  sive  collegiate  fuerint,  in  canonicum 
et  in  fratrem  recipii  non  obstante  certo  canonicorum  numero ,  etc 

Datum  Lugduni ,  YII  kalendas  maii ,  anno  VI  (O- 


»lSlmf.  iDDOceDtius  papa  P.  fideli  suo  et  Ecclesiae  barouiam ,  castra 
caeteraque  boua  coDcedit  quae  Paudulfus  de  Aquiuo  ejusdem  P. 
pater  Friderico  imperatori  coutra  Ecclesiam  adbaercDS  babere 
diDOscitur,  hac  coudilioDe  ut  ille  rediutegretur  si  ad  maudatum 
Ecclesiae  redierit. 

(Inedit.  ex  regist.  epist.  Innoc.  IV,  ann.  VI;  in  Bibl.  Gesar.  Paris.,  4089,  n*  514.) 

(4)  Adest  ibidem  altera  Innocentii  papae  epistoia  dat.  Lugduni,  X  lcalendas  maii  (t8  aprilia), 
qua  R.  de  Oalluccio  fideli  suo  caBtrum  Vairani  in  regno  Siciliae  reetituit. 


LroiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  727 

iDnocentius ,  etc. ,  nobili  viro  P.  nato  nobilis  viri  Pandulfi  de 
Aquino ,  etc.  Cum  nobilis  vir  Pandulfus  de  Aquino  pater  tuus  Frederico 
quondam  imperatori  contra  Ecclesiam  adherere  presumat,  nos  provide 
attendentes  quod  idem  penam  propter  hoc  meruit,  tu  vero  pro  tua  devo- 
tionecumEcclesiaexilium  patiaris,  gratiam  tibiSedisApostolice  vendicasti 
ut  tu  tuique  successores  baroniam,  castra  ceteraque  bona  sua  que  tam  in 
regno  Sicilie  quam  extra  illud  (sic)  obtineti  libere  et  plenarie  sicut  ea 
ipse  habere  dinoscitur,  habeatis,  auctoritate  presentium  indulgemus,  non 
obstante  si  aliqua  ex  ipsis  aliis  duxerit  concedenda;  ita  tamen  quod  si  ad 
devotionem  et  mandatum  Ecclesie  redierit ,  illa  omnia  integra  rehabeat 
sicut  prius.  Nulli  ergo,  etc 

Datum  Lugduni ,  III  kalendas  maii ,  anno  YP. 


Innocentius  papa  ad  preces  Riccardi  Francisci  dilecti  filii  sui    kX^i- 
Petro  cardinali  Sancti  Georgii  ad  Velum  Aureum  legato  suo  man- 
dat  ut  Philippo  Scriniario  civi  Romano  de  aliquo  feudo  militari 
in  regno  Siciliae  provideat  vel  faciat  provideri. 

(Inedit.  ex  eodem  oodioe  4089,  n''  649.) 

Innocentius,  etc.,  P.  Sancti  Georgii  ad  Yelum  Aureum  diacono  cardi- 
nali,  Apostolice  Sedis  legato,  elc.  Volentes  obtentu  dilecti  filii  nobilis  viri 
Riccardi  dictiFrancisci,  Philippo  Scriniario  civiRomano,  quideregno  Sici- 
lie  traxit  originem,  gratiam  facere  specialem,  mandamus  quatenus  eidem 
Ph.  in  regno  ipso  de  aliquo  feudo  militari  si  vacat  ad  presens  vel  quam- 
primum  ad  id  obtulerit  se  facultas,  provideas  vel  facias  provideri.  Gon- 
tradictore,  etc 

Datum  Lugduni,  II  kalendas  maii,  anno  YI. 


72S  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1248. 


Pkli,  mtio. 


ine^.]  Interea  Fridericus,  filius  imperatoris  naturalis,  castrum  quod 
appellatur  Capragia  in  Tusda,  in  quo  multi  ex  Guelfis  bannitis 
Florentiae  intraverant,  obsidebat.  Quo  capto  (1),  imperator  alios 
ex  ipsis  captis  suspendere  fecit  (2)  et  alios  in  Apuliam  direxit. 
Deinde  in  portu  Pisis  in  galeas  intravit  et  navigio  perrexit  in  re- 
gnum.  Chronic.  de  reh.  in  Ital.  gestis,  p.  219. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  pro  gratis  servitiis  quae 
sibi  Ubertus  marchio  Pelavicinus  praestitit,  eidem  marchioni 
multa  castra  in  episcopatibus  Parmae,  Placentiae  et  Cremonae 
sita,  cum  appenditiis  eorum  et  jure  exigendi  pedagia  per  Padum 
necnon  cum  mixto  et  mero  imperio  et  gladii  potestate,  concedit 
et  confirmat,  non  obstante  aliquo  decreto  praesentibus  contrario. 

(Edid.  Affo,  Sior.  di  Parma,  tom.  m,  p.  384,  in  append.  docnmentorttin.} 

Federicus  divina  favente  clementia  Romanorum  imperator  semper 
augustus  j  Hyenisalem  et  Sicilie  rex.  Romani  imperii  cura  nobis  tradita 
Dei  gratia  hoc  inter  alia  postulat  ut  liberalitatis  nostre  sinum  oculosque 

(4)  Vn  calendas  maii  (25  aprilis),  castrom  de  Capraia  captum  est,  sicut  nos  monet  06tltiar. 
SafWfw.  ap.  OzANAM,  Dociifnante,  p.  495. 

(5)  Uni  tamen  ex  nobilibasFlorentinis,  sdlicet  Rinierio  ZinganoBondelmontium,  Frideri- 
cusUpepercit,  qoi  tamen  oculorum  lumine  orbatos  in  monasterio  in^lae  Montis  Christi  vitam 
finivit.  Cf.  Ricc.  Malespini,  ap.MuRATOB.,Scrtptor.,  t.  VUI,  p.  970. 


IMMCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  729 

clementie  aperiamus  cunctis  nostris  fidelibus  quos  imperio  regimus ,  et 
maxime  personis  fidem  et  devotionem  sinceram  ad  excellentiam  nostram 
habentibus.  Gonsiderando  igitur  grata  servitia  que  culmini  nostro  hacte- 
nus  prestitit  et  que  prestare  poterit  in  antea  Ubertus  marchio  Pelavi- 
cinus  dilectus  fidelis  noster,  ac  etiam  attendentes  puram  fidem  et  sin- 
ceram  devotionem  quam  ipse  Ubertus  ad  excellentiam  nostram  habet , 
presenti  serie  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  tam  presentis^ 
etatis  quam  in  posterum  successure  quod  nos  castrum  Ripe  Marantii, 
castrum  Beringerie  et  Aque  Vive ,  castrum  Montis  Yulterani  de  episco- 
patu  Yulterre  I  castrum  Buxeti  de  episcopatu  CremonCy  terram  seu  cas- 
trumBurgi  SanctiDonnini,  castrum  Solignaniy  castrum  Ravarani,  castrum 
Montis  Paierii,  castrum  Serravallis,  castrum  Petre  Mogolane,  castrum 
Tablanii  castrum  Bargonis,  castrum  Paroie,  castrum  vetus  de  Soranea, 
villas  seu  terras  de  Samboseto,  de  Gostamezana  cum  castro  dicte  viile  de 
Gostamezana,  de  Gelulis,  de  Miano ,  de  Medesano,  de  Nuceto,  de  Risan- 
guinario,  de  Rezenoldo,  de  Gurte  Redalda,  de  Gastiono  Marchionum,  de 
Yarano  Marchionum,  de  Yarano  Melegariorum  de  episcopatu  Parme; 
castrum  Speculi ,  castra  Gisaiegii  et  Landaxii  cum  viliis  Yallis  Muzule 
subscriptisy  videlicet  de  Plebe  Gisalegii,  de  Mergiano,  de  Gosta  Asine,  de 
Landasio,  de Gassina,  de  Sancto Martino,  de  Sancto  Sire,  della  Granaria, 
de  Branzono,  de  Gastolio ,  de  Gastano ,  de  Dongnla  necnon  de  Berenzono 
et  castro  Arde  de  episcopatu  Placentie ;  castrum  de  Zibello ,  villas  de 
Sancta  Gruce,  de  Ragazola,  de  Lacu  ScurOi  de  Tolarolo,  de  Polexino 
de  Manfredis  et  Polexino  Sancti  Yiti  episcopatus  Gremone,  cum  omnibus 
curiis,  villis,  terris  cultis  et  incultis,  terrenis  et  territoriis  dictorum 
castrorum  et  cujuslibet  eorum,  nec  non  hominibus  in  predictis  castris, 
viliis  seu  terris  vel  aliquo  eorum  habitatoribus ,  aquis  et  aquarum  decur- 
sibuSy  molendinis  et  septis  molendinorum ,  puteis  a  sale  et  salinis  ac  usu 
faciendi  et  conducendi  salem,  ac  juribus,  rationibus,  honoribusi  perti- 
nentiisy  honorantiis,  limitibus,  obventionibus ,  exercitiis,  jurisdictio- 
nibus,  piscariis  et  venationibus ,  nec  non  pasculis ,  nemoribus,  montibus 
et  planiSy  pedagiis  et  juribus  pedagiandi  et  portizandi  in  quibuscumque 
terris ,  villis  et  locis  suprascriptis  et  maxime  in  Pado  juxta  villam  supra- 


730  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1249. 

Bcriptam  Polesini  Sancti  Yiti ,  cum  jure  et  omnimoda  jnrisdictione  exi* 
gendi  in  dicto  flumine  Padi  per  directum  dicte  ville  Polesini  dacium , 
pedagium,  vectigal  seu  toloneum  a  quibuscumque  conducentibus  naves, 
merces  et  alias  res  ac  ascendentibus  et  descendentibus  per  dictum  flumen 
Padi  pro  dictis  navibus,  mercibus  et  rebus  quibuscumque  transeuntibus 
per  dictum  flumen  Padi.  Et  hoc  non  obstantibus  aliquibus  donationibus 
seu  concessionibus  per  nos  seu  predecessores  nostros  factis  et  induitis 
aliis  quibuscumque  personis ,  quibus  donationibus  et  concessionibus  ex 
certa  scientia  et  de  plenitudine  nostre  regie  potestatis  derogamus  et 
derogatum  esse  volumus  per  presentes.  Et  hoc  non  obstantibus  aliquibus 
legibuSi  statutis  et  decretis  in  contrarium  facientibuSi  ac  nominatim  et 
expresse  cum  utilitatibus  quibuscumque  et  cum  mero  et  mixto  imperio 
et  omnimoda  jurisdictione  ac  gladii  potestate  in  predictis  castris,  terris, 
villis,  curiiSy  territoriis  et  quolibet  seu  qualibet  ipsorum  et  ipsanimi  pre- 
dicto  UbertOy  heredibus  posterisque  suis  ab  eo  et  herqdibus  seu  descen* 
dentibus  in  fide  ac  devotione  nostra  persistentibus  proprio  nostro  motu 
ac  de  plenitudine  potestatis  nostre  et  ex  certa  scientia  nostra  presenti 
pagina  duximus  conferenda  et  concedimus  atque  damus  pleno  jure ,  ita 
quod  roboris  perpetuo  teneat  firmitatem.  Quare  presenti  nostro  cesareo 
scripto  mandamus  et  firmiter  precipimus  tiuatenus  nuUus  sitqui  prefatum 
Ubertum  suosque  heredesi  posteros  et  successores  in  predictis  castris, 
terris,  villisi  curiis,  hominibuSi  terreniS|  territoriisi  aquis  et  aquarum 
decursibusi  molendinisi  seplis  molendinorumi^puteis  a  sale  et  salinis  ac 
usu  faciendi  et  conducendi  salemi  juribus,  rationibus,  jurisdictionibuSi 
honorantiis,  honoribus,  pertinentiis,  limitibus,  exercitiis,  pischeriis,  vena- 
tionibus ,  pasculis ,  nemoribus ,  montibus  et  planis ,  passibus ,  pedagiis  et 
utilitatibus  omnibus  predictis  contra  presentis  concessionis  nostre  gratiam 
impedire  seu  molestare  presumat.  Si  quis  autem  contrafecerit  vel  contra- 
facere  presumpseril ,  gravem  indignationem  nostram  se  noverit  incur- 
surum.  Hoc  autem  nostre  serenitatis  privilegium  valere  volumus ,  non 
obstantibus  lege ,  statuto  et  decreto  predictis  ac  consuetudine  et  privile- 
giis  quibuscumque  et  aliis  in  predictis  concessis  per  nos  et  predecessores 
nostros,  quibus  nostra  presenti  pagina  ex  certa  scientia  ut  supra  deroga- 


iMDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  731 

mus  ac  si  de  ipsis  facta  foret  mentio  specialis.  Ad  hujus  itaque  conces- 
sionis  nostre  memoriam  et  stabilem  firmitatem,  presens  scriptum  fieri  et 
sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Datum  PisiSy  anno  incamationis  Dominice  millesimo  ducentesimo  qua- 
dragesimo  nonO|  mense  maii,  indictione  septima,  imperante  domino 
nostro  Federico  imperatore  seinper  augusto,  Hyerusalem  et  Sicilie  rege, 
anno  imperii  ejus  vigesimo  nono ,  regni  Hyerusalem  vicesimo  quarto , 
regni  vero  Sicilie  quinquagesimo,  feliciter.  Amen. 


Bertholdus  patriarcha  Aquilegensis  in  animam  suam  vicedo-  apii^u^im. 
minum  suum  jurare  fadt  quod  observabit  pacta  inter  se  et  mar- 
chionem  Estensem ,  comitem  Sancti  Bonifacii,  civitates  Brixiam^ 
Mantuam  et  Ferrariam  inita,  dum  in  servitium  Ecclesiae  potenter 
et  patenter  assurgere  velit. 

(Edit.  ap.  MuBATOB.,  Antiq.  Ital.  med.  om,  t.  IVi  p.  457.) 

In  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis.  Amen.  Anno  Domini  mille- 
simo  ducentesimo  quadragesimo  nono ,  indictione  YII ,  dominus  Berthol- 
dus  Dei  gratia  venerabilis  patriarcha  AquilegensiSi  cupiens  in  servitium 
sancte  matris  Ecclesie  potenter  et  patenter  assurgere  quatenus  se  vires 
sue  extendunty  nuntium  suum  pro  petendo  auxilio  ad  devotos  Ecclesie , 
videlicet  nobiies  viros  marchionem  Estensem  et  comitem  Sancti  Bonifacii 
atque  ad  civitates  Brixiam,  Mantuam  et  Ferrariam^  destinavit.  Qui  de 
conununi  colloquio  super  hoc  ordinato ,  auditis  petitionibus  dicti  nuntii , 
promiserunt  eidem  domino  patriarche  mittere  centum  cavaicatores  in 
propriis  expensis  usque  ad  terram  suam ,  ita  quod  postquam  ipsi  fuerint 
in  terra  ipsius  domini  patriarche ,  ipse  postmodum  eis  teneatur  providere 
congrue  de  expensis  et  resarcire  damna  que  faciendo  werram  incurrent. 


732  FRIDERICI  SECUNDI  [Anf.  1249. 

Et  ipsi  versa  vice  lucnim  quod  consequi  poterunt,  teuentur  dividere  per 
medium  cum  ipso  domino  patriarcha ,  dando  eidem  medietatem ,  et  sibi 
aliam  retinere.  Insuper  quelibet  illarum  communitatum,  scilicet  potestas 
cum  consilio ,  data  potestate  uni  in  qualibet  civitate  qui  in  animam  illo- 
rum  omnium  juraret ,  tactis  Scripturis  in  animam  ipsorum  juramento  fir^ 
mavit  quod  quandocumque  Hezelinus  de  Romano  equitaret  super  terras 
domini  patriarche ,  vel  super  Tarvisium  ,  seu  super  terras  domini 
Biaquini  cum  suo  exfortio  vel  mitteret  trecentos  milites  vel  ultrai 
dicte  communitates  teneantur  cum  suo  exfortio  equitare  super  Yeronam 
et  eis  facere  vivam  werram.  Et  quod  non  debeant  facere  pacem ,  compo- 
sitionem  seu  concordiam  aliquam  super  predicta  werra  sine  voluntate  et 
consensu  ipsius  domini  patriarche,  quibuslibet  exceptionibus  juris  et 
facti  hinc  inde  cessantibus  et  remotis ,  ita  quod  idem  patriarcha  idem 
juramentum  eis  prestari  faciat ;  alioquin  non  debeat  teneri,  secundum 
quod  hec  omnia  continentur  in  predictarum  civitatum  publicis  instru- 
mentis  etiam  ipsorum  sigillis  munitis.  Ipse  autem  dominus  patriarcha 
dictis  instrumentis  visis  et  instnimento  civitatis  Mantue  coram  se  et  con- 
silio  suo  perlecto ,  ad  honorem  Dei  et  sancte  matris  Ecclesie,  die  XI  maii 
in  presentia  Gonradi  electi  Justinopolitani ,  Hermanni  electi  Sextensis , 
Henrici  de  Yillalta,  Federici  de  Castello,  Bodulphi  de  Cibriano  et  Tho- 
masii  de  Pulzinigo  liberorum,  Cononis  et  Artuiti  fratnim  de  Murico, 
Johannis  el  Adalperti  fratrum  de  Cucanea  et  Henrici  de  Mels,  atque 
aliorum  plurium  ministerialium  ecclesie  Aquilejensis ,  dedit  parabolam 
magistro  Beringerio  vicedomino  suo  jurandi  in  anima  sua  omnia  predicta 
ut  dicte  communitates  eidem  juraverant ,  versa  vice  eisdem  attendere  et 
observare  bona  fide  sine  fraude.  Qui  ibidem  Libris  et  Scripturis  corporaliter 
tactis ,  que  superius  dicta  sunt  juravit  in  animam  domini  patriarche,  et 
presentem  chartam  idem  patriarcha  jussit  sui  sigiili  munimine  roborari. 

Actum  apud  Utinum  in  camera  domini  patriarche. 

Ego  Paulus  sacri  palatii  notarius  his  omnibus  interfui  et  rogatus 
scripsi. 


biiiicr.  7.] 


HISTORIA  DIPLOMATICA. 


133 


Fridericas,  Romanorum  imperator,  Ticcio  de  CoUe  vicario 
Sancti  Quirici  et  episcopatus  Senensis  mandat  ut  sententiam  suae 
magnae  curiae  ad  requisitionem  abbatis  Sancti  Salvatoris  de 
Monte  Amiato  contra  Jacobum  Baroncelli  procuratorem  Frederici 
et  Peponis  civium  Senensium  super  castro  Plani  Castagnarii  in 
favorem  ejusdem  abbatis  latam,  pro  eo  quod  in  appellationis  in- 
stontia  propter  partis  adversae  licet  appellantis  contumaciam 
con/irmata  fuerit,  in  praesenti  exsequi  non  omittat. 

V 

( VTemorat.  ap.  BoBHMBa»  Regest.  imper,,  p.  208-209,  n^  1162.) 
Di  tum  Neapoli,  vicesimo  quinto  maii ,  septima  indictione. 


Neapoli, 
96  maii. 


Exeunte  mense  madii  Bononienses  • . .  hostiliter  albergati  sunt 
apud  Gastellum  Francum,  volentes  devastare  Mutinenses.  Quo 
audito  a  rege  Encio  qui  erat  in  Cremona,  accepta  quantitate  mili^ 
tiae  GremoDae  et  suis  militibus,  per  pontem  de  Bersello  transiens 
Mutinam  equitavit.  Et  die  mercurii  YII  kalendas  junii,  cum  ipsis 
Bononiensibus  •  •  •  non  procul  a  ponte  de  Sancto  Ambrosio  prae- 
liatus  fuit,  et  fracta  militia  regis  Bononienses  ceperunt  dictum 
regem  cum  omnibus  militibus  suae  cohortis  et  circa  CC  milites 
Cremonae,  inter  quos  fuit  Bosius  de  Dovaria  et  XL  milites  Muti- 
neoses,  ete«  Ckranie.  de  reb.  in  Ital.  gestis^  p.  219. 


[26iii«ii.: 


Innocentius  papa  Henrico  Frajapani  palatii  Lateranensis  comiti     MfSSV 


VI.  P«m2. 


93 


734  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1249. 

principatum  Tarenti  cum  tota  tcrra  Ydronti ,  quem  Gonstantia 
quondam  imperatrix  avunculo  ejus  Oddoni  concesserat  et  postea 
Fridericus  abstulerat,  de  gratia  speciali  restituit. 


(Edid.  H5FLER,  Kaiier  FrUdr.  //,  append.,  n*  41,  e  cod.  Bibl.  Paris.,  4039, 
n^  663.) 

Innocentius,  etc,  nobili  viro  Henrico  Frajapane  sacri  palatii  nostri 
Lateranensis  comiti ,  etc.  Clara  devotio  qua  inter  nobiles  alios  [erga]  nos 
et  Apostolicam  Sedem  specialiter  fulgere  dinosceris,  instanter  exposcit  ut 
te  et  continuis  prosequamur  favoribus  et  honorificentia  multiplici  attol- 
lamus,  predecessorum  nostrorum  imitantes  exempla,  qui  progenitores 
tuos  pro  multis  et  magnis  obsequiis  que  Romane  impenderunt  Ecclesie , 
quampluribus  honoravenint  gratiis  et  grandium  munenim  lai^itione  dita- 
runt.  Cum  igitur  tibi ,  sicut  te  didicimus  referente ,  clare  memorie  G. 
Romanorum  imperatrix  et  regina  Sicilie  una  cum  F.  quondam  imperatore 
0.  Frajapani  avunculo  tuo  cujus  te  successorem  asseris,  suisque  succes- 
soribus  principatum  Tarenti  cum  tota  terra  Idronti  duxerit  concedendum, 
prout  in  privilegio  inde  confecto  plenius  dicitur  contineri  (1 ),  et  idem  F. 
predictis  principatu  et  terra  te  ut  dicitur  spoliarit ,  nos  supplicationibus 
tuis  inclinati,  tibi,  eo  presertim  quod  regnum  prefatum  rege  nunc  careat, 
non  obstante  si  aliquid  ex  eis  idem  F.  aliis  forte  concessit,  de  gratia  res» 
tituimus  speciali,  dummodo  principatus  et  terra  predicta  non  pertineat 
ad  alium  vel  ad  alios  in  devotione  Ecclesie  persistentes.  Nulli  ei^0|  etc. 

Datum  Lugduni ,  lY  kalendas  junii ,  anno  YI. 


BoppS^,      Philippus  de  Hohinvels ,  imperialis  aulae  camerarius ,  universis 
^  ^'     teloneariis  sub  sua  procuratione  existentibus  mandat  quod  naves 
domus  Teutonicorum  in  Confluentia .  per  Renum  libeore  transire 
permittant. 

(4)  Fraudem  saper  firaudem  suspicamur,  cum  privilegium  istod  nun^uam  oonfectum  fuerit 
ant  aaltem  hujus  vestigium  non  reperire  potuerimus. 


IiDicT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  735 

(Edid.  HsNHis,  Cod.  ord.  TheutofUe.^  p.  188,  u^  188,  ex  <Mrlginali  apad  Wien- 
nam,  la  qao  tamen  legitur  MGCXLXIX  pro  MCGXLIX.) 

No8  Philippus  de  Hohinvels  imperialis  aule  camerarius.  Gonstare  cupi- 
mus  universis  presens  scriptum  visuris  quod  quia  scimus  veraciter  sere- 
nissimum  dominum  nostrum  imperatorem  naves  domus  Theutonice  in 
Gonfluentia  ascendentes  et  descendentes  per  alveum  Reni  ab  omni  exac- 
tione  thelonii  exemisse,  prout  in  patentibus  litteris  suis  adhuc  patet 
aperte ,  volumus  et  mandamus  thelonariis  universis  sub  nostra  procura- 
tione  existentibus  ab  imperio  necnon  nostris  quatinus  dictas  naves,  cum 
ad  ipsos  pervenerint,  absque  omni  exactione  thelonii  permittant  libere 
pertransire ,  ipsas  ad  requisitionem  nunciorum  suorum  quantum  poterint 
promovendo. 

Datum  apud  Bopardiam ,  anno  Domini  MGCXLIXy  ultimo  maii. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  mandat  filio  suo  (1)  ut     J^^ 
aliquem  Lombardum  eligat  et  ipsum  ad  regendam  civitatem  Escu- 
lanam  debeat  destinare  festinanter. 

(Inedit  ex  cod.  Bibl.  Leipzig.,  n*"  1268,  fol.  14(28)  recto-verso,  et  ex  ood.  Bibl. 
Beroi.,  n*  188,  foi.  58  verso.) 

Supplicamnt  excellentie  nostre  Esculani  fideles  nostri  ut  ad  regimen 
dvitatis  eorum  anno  presenti  aliquem  probum  et  fidelem  virum  de  par- 
tibus  Lombardie  statuere  nostra  serenitas  dignaretur,  qui  cum  salario 
consueto  et  ejusdem  civitatis  regimen  et  nostra  servitia  sciat  decenter  et 
fideliter  procurare.  Quorum  supplicationibus  inclinati,  tue  fidelitati  pre- 
cipimus  quatinus  aliquem  virum  idoneum  et  sinceritate  fidelitatis  exper- 


(4)  Terisimiliter  Henrioo  siye  Entio  in  Italia  legato,  ad  quem  jas  poteatates  creandi  ex  offido 
pertinebat.  In  codice  BerolineDsL  legitor  Chonrado  filio  suo,  minus  recte. 


736  FRIDBRICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

tum  de  partibas  Lombardie  invenire  et  eligere  stadeas  et  electom  regi- 
mini  civitatis  ipsius  preficias  et  prefectnm  sine  mora  transmittas,  ita 
quod  XV*  julii  primo  fiitari  interesse  possit  ad  exercendum  regi- 
men  civitatis  ejusdem.  Yerum  quia  propter  brevitatem  temporis  posset 
merito  dubitari  quod  potestas  per  te  statuenda  ad  eandem  civitatem  non 
posset  in  predicto  termino  se  conferre,  et  proinde  tam  in  causa  regiminis 
civitatis  ejusdem  quam  in  nostris  serviciis  haberetur  defectus ,  volentes 
fiituris  periculis  obviare,  Riccardo  comiti  Theatino  sacri  imperii  in  Mar- 
chia  capitaneo  dilecto  filio  (a)  nostro  per  nostras  dedimus  litteras  in  man- 
datis  quod  si  statnto  termino  potestas  per  te  statnenda  non  interesset  ad 
exercendum  ejusdem  regimen  civitatis ,  idem  comes  aliquem  probum  et 
fidelem  virum  de  hiis  qui  in  sua  curia  commorantur  j  diligenter  eligat  et 
electum  preficiat  regimini  civitatis  predicte.  Oportetergo  tnam  industriam 
talem  super  premissa  curam  etdiligentiam  adhibere  ut  que  tibi  precipimus 
et  expedire  cognoscis,  in  prefixo  termino  finem  debitum  sortiantur,  cujus 
negocii  complementum  si  videris  quod  temporis  brevitas  denegabit ,  ex 
tunc  tibi  supersedendum  fiierit  in  premissis.  Defectum  enim  qui  in  ipso 
negotio  possit  contingere  et  distancia  locorum  et  temporis  brevitate,  per 
eumdem  comitem  cui  dat  possibilitatem  proximitas,  serenitas  nostra 
providit,  etc.  (sic). 


Lii|tas.  InDGcentius  papa  Henrico  Frajapani  {ructus  et  redditos  judica- 
toa  Arboreae ,  exoepto  censu  Romaiiae  Eodesiae  debito,  quoad 
vixerit  percipiendos  oonoedit. 

(Edid.  HOnn,  Kak.  Friedr.  11,  «ppoid.,  n*  40,  e  ood.  Blbl.  Paris.»  40S9»  n*  $$9.) 

Innocentius ,  etc. ,  nobili  viro  Henrico  Frajapani ,  etc.  Qara  devotio 
ul  supraj  p.  734|  usque  ad  ditarunt.  Hinc  est  quod  nos  tui  nobilitate  generis 

(a)  In  cod.  BeroU/MS»  ma]«« 


iMDiCT.  7.}  HISTORIA  DIPLOMATICA.  737 

tuaque  probitate  pensaUs ,  volentes  personam  tuam  specialis  dono  gra- 
tie  honorare,  tibi  fructus,  redditus  et  proventus  omnis  judicatus  ArboreCi 
censu  qui  pro  eo  Romane  Ecclesie  debetur  excepto  j  percipiendos  a  te 
per  illum  vel  illos  quos  ad  hoc  duxerimus  deputandos,  quoad  vixeris  et 
usque  ad  nostre  beneplacitum  voluntatis,  duximus  auctoritate  presentium 
concedendos. 
Datum  Lugduni ,  II  nonas  junii ,  anno  YI. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  scribit  Bononiensibus  quod     f^"**^ 
non  elevent  se  in  superbiam  propter  victoriam  habitam  de  Hen- 
rioo  filio  suo,  et  quod  incontinenti  liberent  eum,  cum  Cremonen- 
sibus^  Mutinensibus  et  aliis  quos  ceperunt. 

(Edit.  in  Peiride  Vm.  qntt.,  \\h.  11,  cap.  XXXmi;  eoU.  cam  cod.  Bibl.  Gesar. 
Pari8.,/<mcb  Nok^e-Dame,  n«  203.) 

Yarios  eventus  esse  fortune  diversis  legitur  in  scripturis ,  que  nunc 
deprimit  hominem,  nunc  exaltat,  et  sepe  blanditur  aliquos  exaltando, 
quos  demum  deprimendo  insanabili  vulnere  frequenter  percutit  et  fla- 
gellat.  Si  vos  igitur  fortuna  serenior  respexisse  videtur  his  temporibus 
claro  vultu ,  non  deberelis ,  si  sapientes  essetis  y  in  aliquo  superbire , 
quia  sepius  in  altum  quis  tollitur,  ut  ruens  fortius  conquassetur.  Nam 
sepe  fortuna  videtur  in  principio  prospera  nunciare,  sed  medium  et 
finem  multis  replet  adversitatibus  et  concludit.  Relatum  est  etenim 
magnificentie  nostre  quod  in  victoria  vobis  data ,  fecistis  comua  ferrea , 
cum  quibus  totum  orbem  creditis  ventilaie,  et  elevati  in  superbia  magna 
valde ,  Lombardis  fratribus  vestris  arrogantie  munera  transmisistis ,  cum 
eis  solemnitates  et  magna  gaudia  celebrantes.  Sed  nisi  cito  elationem 
vestram  ad  mansuetudinem  convertatis ,  comua  ferrea  que  fecistis  subito 
impetu  confringentur  :  risus  vester  dolore  miscebitur ,  et  gaudium  ves- 


738  FRIDERICI  SECUNDI  [Ahv.  1248. 

tnim  in  tristiciam  convertetur.  Gonsiderate  igiturprovide  et  attendite  dili- 
genter  quod  quamvis  imperii  nostri  serenitas  passa  videatur  aliquas 
tempestates ,  tamen  in  digno  Dei  judicio  multos  de  illis  qui  rebelles  esse 
nostre  potentie  presumpserunt ,  justicia  mediantey  ad  penam  et  mortem 
conduximus ,  exemplum  cunctis  hominibus  seculi  monstraturi.  Non  enim 
sicut  putare  videmini  j  sopita  estRomani  imperii  fortitudo;  nam  semper 
vigilans  et  attenta  potentia  non  dormitat.  Interrogate  patres  vestros ,  et 
dicent  vobis  quoniam  avus  noster  felicis  memorie  victoriosissimus  Fride- 
ricusy  cum  voluit,  Mediolanenses  priores  vestros  expulit  a  propriis  lari- 
bus  et  ejecit ,  ac  civitatem  ipsam  tripartivit  in  burgis.  Non  igitur  pateant 
facile  aures  vestre  suggestionibus  ac  adulationibus  Lombardorum,  qui 
vos  sue  damnationi  associari  cupiunt ,  inducentes  vos  in  foveam  de  qua 
nullo  auxilio  poteritis  liberari.  Quapropter  sub  pena  gratie  nostre  vobis 
precipimus  et  mandamus  quatenus  dilectum  filium  nostrum  H.  regem 
Sardinie  et  Galluri ,  cum  aliis  fidelibus  nostris  Gremonensibus ,  Mutinen- 
sibus  et  ceteris  aliis  quos  cepistis,  visis  presentibuS|  de  carceribus 
relaxetis.  Quod  si  feceritisy  nos  inter  alias  civitates  Lombardie  vestram 
exaltabimus  civitatem  :  si  vero  potentie  nostre  mandatis  neglexeretis 
obedire ,  triumphalem  et  innumerabilem  nostrum  exercitum  expecta- 
bitis;  procul  dubio  cognoscentes  quod  ad  vos  omni  mora  postposita 
veniemus  j  et  civitatem  ipsam  obsidebimus ,  nec  de  manibus  nostris  vos 
liberare  potenint  Ligurie  proditoresi  sederitis  fabula  et  opprobrium  natio- 
num  j  ac  vobis  improperabitur  in  etemum. 


« 

[judo.]        Responsio  Bononiensium  ad  litteras  Friderici  imperatoris,  et 
quod  regem  Hentium  non  dimittent. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Cesar.  Paris.,  ane.fonds  laHn^  n*"  S566,  cam  hae  nibrica : 
a  Responsio  per  doctorem  eximium  in  legSntt  dominum  RolanOnum  de  Passage" 
rOs  civem  Rononiensem.  • 


/ 


boiGT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  739 

Exurgat  Deus ,  et  iniinici  sui  penitus  dissipentur  qui  confidunt  de 
potentia  potius  quam  de  jure;  de  furore  maximo  jam  elati  terroribus 
atque  minis  sibi  credunt  alios  subjugare ,  sed  non  sic  nec  semper  fefiet 
quodcumque  minabitur  arcus  nec  lupus  rapiet  cpiod  intendit.  Nolite  ven- 
tosis  verbis  igitur  nos  terrere,  qui  non  sumus  arundines  paludine  que 
vento  modico  agitantur ,  nec  plumis  similes  nec  brume  ut  a  solaribus  radiis 
dissolvamur.  Preterea  noveritis  quod  regem  Hentium  tenuimus ,  tenebi- 
mus  et  tenemus,  tanquam  fore  creditur  nostri  juris;  sed  si  vestram  vultis 
injuriam  vindicare,  uti  viribus  vos  oportet,  et  vim  vi  expellere  nobis  lice- 
bit.  Accingemus  enim  gladium  super  femur  et  rugitum  dabimus  ut  leones 
ad  expugnandum  vos  hostiliter  oppugnantes,  nec  magnificentie  vestre 
sufiQragium  dabit  innumerabilis  muliitudo,  quia  ubi  multitudo ,  ibi  debet 
confusio  assignari ,  et  sic  dicitur  in  proverbiis  antiquorum  : 

A  cane  non  magno  sepe  tenetnr  aper. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  regratiatur  communi  Muti-     f^™***-^ 
nensi,  dolenti  de  casu  regis  Sardiniae,  monetque  ut  in  fide  sua 
perseverent ,  quum  ultimae  rebellium  suorum  depressioni  vacare 
disponat. 

(Edit.  ap.  Petri  ie  Vm.  epUt.,  lib.  m,  cap.  XLYII.  In  cod.  Mediomont.  Th.  Phil- 
Upps,  n*  8930y  haec  mbrica  legitnr :  Fredericus  regi  Boemie^  sed  minus  recte.) 

Ex  relatione  literarum  vestrarum,  quas  super  eventu  H.  regis  Sardi- 
nie  y  dilecti  filii  nostri  j  nuper  nostro  cuhnini  destinastis ,  tanto  clariorem 
novimus  fidem  vestram ,  quanto  per  evidentiora  signa  cognovimus  non 
minus  de  casuum  nostrorum  adversitate  vos  deprimi,  quam  de  succes- 
suum  prosperitate  letari.  Hec  sunt  etenim  devotionis  indicia,  que  mater 
fidelitas  requirit  in  subditis ,  ut  qualitercumque  fortune  dubietas  succes- 
snra  proveniat ,  qualitercumque  tempora  promittentur,  fidelium  semper 
corda  sint  eadem  et  in  laudabilium  jugiter  operum  exhibitione  persistant. 


740  FRIDERICI  SECDNDI  [Anf.  1249.  ' 

Siticeritatid  itaque  vestre  constantiam  proinde  laudum  titulis  eo  libentius 
extollimus ,  quo  plena  de  vobis  votis  nostris  respondente  fiducia ,  vos  ad 
nostra  servitia  promptos  semper  et  benevolos  invenimus.  licet  igitur 
casus  ipse,  si  casus  dici  debeat ,  ex  quo  negocia  nostra  non  cadunt,  fabu- 
lose  gravis  et  vulgariter  horridus  videatur,  nos  tamen  ipsum  pro  levi  seu 
minimo  reputantes,  aUitudinem  mentis  nostre  propterea  in  nullo  deflexi* 
mus,  nec  ulla  vel  modica  causa  nos  proinde  turbationis  affectus  (nc).  Sed 
cum  bellorum  facta  sint  dubia  et  serenitatis  nostre  gremium  abundet 
copia  fiiiorum ,  equanimiter  hujusmodi  nova  suscipimus ,  et  nostre  poten- 
tie  dexteram  tanto  propterea  fortius  in  rebellium  nostrorum  excidium 
incitamus  et  erigimus  ad  vindictam ,  quanto  propter  hoc  videntur  aper* 
tius  inanis  glorie  ventum  et  frivolam  resistendi  materiam  assumpsisse. 
Cumque  casus  hujusmodi  gladium  nostrum  potenter  acuerit ,  et  in  detri- 
menta  nos  hostium  ardentissime  provocarit,  devotionem  vestram  horta- 
mur  attente  mandantes  quatenus  rancoris  cujuslibet  speciem  abigentes,  sic 
more  solito  circa  nostra servitia  laudabiliter  insistatis,  quod  spem,  quam 
de  vobis  stabili  mente  concepimus ,  sentiamus  in  nobis  in  opere  commo- 
dosam.  Nos  enim  temporis  habilitate  captata,  sic  ultime  depressioni 
rebellium ,  apertis  thesauris  nostris  et  fidelium  nostrorum  subsidiis  aggre- 
gatisy  vacare  dispouimus,  quod  nedum  cogantur  a  ceptis  inviti  desistere, 
sed  potius  peniteant  incepisse. 


BoM^Miti,  Fridericus,  Romanorum  imperator,  comitem  Thomasium  de 
Sabaudia  generalem  impwii  legatum  in  Lombardia  a  flumine 
Lambro  superius  constituit^  cum  mero  et  mixto  imperio  et  gladii 
potestate,  eique  auctoritatem  judiciariam  plraissime  tribuit. 

(Edit.  apud  GniCHENON^  Hut.  ginialog.  dc  la  maiton  de  f ovote  ^  preoves,  p.  93; 
—  et  ap.  Hittar.  pairiae  tnonum.f  chart.,  tom.  I,  p.  1899,  cum  mendis  fere 
eisdem,  Hcet  ex  origlD.  in  arch.  reg.  cur.y  Dipl.  imp.  &sc.I,  n*  94,  unde  pen- 
det  sigfllom,  desomptom  asseratur.  Gf.  doeomenta  eftisdem  quasi  formolae, 
t.  V,  p.  367  et  seqq.,  t.  VI,  p.  SST-^SSa.) 


IviMCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  741 

Fridericns  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Hieru- 
salem  et  Sicilie  rex,  prelatis  ecclesiarumy  marchionibus,  comitibus,  vavas- 
spribus,  nobilibus,  potestalibus,  consiliis,  communitatibus  et  universis  per 
Lombardiam  a  flumine  Lambri  superius  constitutis  fidelibus  suis  gratiam 
suam  et  bonam  voluntatem.  Ad  extollenda  justorum  preconia  et  repri- 
mendas  insolentias  transgressorum  prospiciens  e  celo  justitia  erexit  popu- 
lis  regnantium  solia  et  diversorum  principum  potestates.  Caruisset  nam- 
que  libenter  humana  conditio  jugo  dominii  nec  libertatem  a  se  quam  ipsis 
natura  contulerat,  homines  abdicassent,  nisi  quod  impunita  licentia  scele- 
rum  in  evidentem  pemiciem  humani  generis  redundabat,  et  sic  ex  neces- 
sitate  quadam  oportuit  naturam  subesse  justitie  et  servire  judicio  liber- 
tatem.  Sedoiec  exquiri  decuit  extrinsecus  aliam  speciem  creature  cui 
se  representata  per  hominem  celestis  imago  subjiceret,  dum  in  redditione 
census  numismatis  imperium  pre  celeris  fortune  fastigium  presignivit  (1 ) , 
sed  homo  prelatus  est  homini  ut  gratiorem  efficeret  prelaturam.  Atten- 
dentes  igitur  quod  ex  imperialis  officii  nostri  debito  quod  ex  celesti  dis- 
pensatione  suscepimus,  villicationis  nostre  rationem  sumus  in  die  di- 
stricti  judicii  reddituri,  cnm  ({ualitate  diversorum  negotiorum  nostrorum 
et  imperii  per  nonnullas  et  diversas  partes  majestatis  nostre  presentiam 
necessarie  requirente,  in  partibus  ipsis  morari  continuo  presentialiter 
nequeamus,  ne  majestatis  nostre  presidio  et  justitia  careatis,  ecce  pro 
recuperatione  ac  defensione  nostrorum  et  imperii  jurium  et  honorum , 
conservatione  boni  et  pacifici  status  vestri  et  viva  guerra  nostris  rebelli- 
bus  inferenda,  de  fidelitate,  industria  et  strenuitate  Thomasii  de  Sabaudia 
comitis  dilecti  consanguinei  et  fidelis  nostri  ab  experto  plenarie  confi- 
dentesy  ipsum  nostrum  et  sacri  imperii  generalem  legatum  in  partibus 
ipsis  duximus  statuendum ,  nec  eum  sola  legati  potestate  volumus  esse 
contentumy  sed  ei  adjicimus  officium  presidatus;  concedentes  ei  merum  et 
mixtum  imperium  et  gladii  potestatem  et  ut  in  facinorosos  animadvertere 
yaleat ,  purgando  commissam  sibi  provinciam  (2) ,  in  eos  specialiter  qui 

,^_^^ __j l ]__i  .       ._!      ^  t_    _  11  I  ■i-ir-  ■!  ^  1  ¥ " 1 ^ 

(4)  LocuB  oertiflfiiine  mutihis,  licet  ex  originali  depromptas  asseratur,  si  eum  oonferas  cum 
-documentis  aupra  laudatis. 
(2)  Deeat  aliquid,  scilicet  in  malefaetores  inquirat 

VI.  Pan2.  94 


aijuu. 


742  PRIDERICI  SECUNDl  [Ami.  12». 

stratas  et  itineFa  publica  ausu  temerario  violare  presiimuiit ,  criiiunales, 
dviles  et  liberales  audiat  et  determinet  questiones,  quarum  cognitio  si 
nos  presentes  essemus  ad  nostrum  judicium  pertineret,  puniendos  inqui- 
rens  et  puniens  inquisitos.  Decreta  utique  interponat  que  in  alienationibus 
rerum  ecclesiasticarum  et  minorum  ac  transactione  alimentorum  secun* 
dum  justitiam  interponi  solent,  et  ut  minoribus  et  majoribus  quibus  uni* 
versalia  jura  succummt  causa  cognita  restitutionis  in  integrum  ben^- 
cium  lai^atur,  plenam  sibi  concedimus  potestatem.  Ad  audientiamquoqne 
ipsius  appellationes  deferri  volumus  quas  a  sententiis  ordinariorum  judir 
cum  ac  eorum  omnium  qui  jurisdictionem  ab  imperio  nacti  sunt  infira 
regionem  ipsam  et  ejus  terminos  contigerit  interponi ,  nisi  forte  vel  cause 
qualitas  vel  numerus  appellationum  hoc  adimant  appellanti^  ut  tamen  a 
sententiis  suis  ad  audientiam  nostram  libere  valeat  provocari.  Ordinandi 
quoque  judices  et  notarios  plenam  eidem  iegato  conferimus  potestatem. 
Quocirca  dictum  comitem  legatum  et  presidem  nostrum  et  imperii ,  ut 
diximus,  in  regione  prefota  a  nostra  majestate  statutum  tanquam  presen* 
tie  nostre  speculum  sincere  devotionis  affectibus  admittentes,  eidem 
super  omnibus  et  singulis  que  ad  commissum  sibi  legationis  et  presidatns 
officiumy  ut  superius  est  expressum,  pertinere  noscuntur ,  tanquam  miges* 
tati  nostre  persone  ad  honorem  et  fidelitatem  nostram  intendere,  obedire 
et  parere  efficaciter  debeatis,  ut  devotionem  vestram  proinde  de  bono  in 
melius  dignis  laudum  preconiis  extollamus. 

Datum  Beneventi»  anno  dominice  incamationis  MCXIXLIX9  mense  juniiy 
septime  indictionis  (1). 


Fridericus,  Romanoram  imperator^  comiti  Thomasio  de  Sabau- 
dia  pro  gratis  ejus  servitiis  quae  contulit  et  in  antea,  conferre  po- 

(4)  Adest  in  archivo  Taarinensi  sub  eodem  fasctcalo,  n<>  23,  alterum  ejufldem  concessionis 
exemplar,  ipsi  lamen  Thomasio  direetam,  ubi  diem  menoB  netatom  eaie  diconl,  videlicet 
Wurstemberger 21  junii  et  Cibrario  (Hi$t.  di  Savota,  t.  H,  p.  52,  not.  8),  6  jviii;  Teriaimi- 
liter  tamen  in  hoc  ultimo  6  [kdkndoi]  juUi  Bobaudiendom  est,  quod  26  jmiii  aooat. 


IKDICT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  743 

terit  gratiora,  concedit  ut  in  civitate  Taurinensi  pedagium  decem 
solidorum  monetae  provincialis  de  quocumque  trosello  exigat, 
computatis  in  hoc  veteri  septem  solidorum  pedagio,  quamdiu 
haec  praesens  gratia  duraverit  percipiendum. 

(Hemorat.  ap.  BosHMSBy  Regest,  imper.,  p.  309,  n®  1164,  ez  copla  in  archiYO 
Taorin. ;  et  ap.  WnRSTEMBBBGBB ,  Peter  der  xw»  grqf.  wm  Savoy. ,  t.  IV,  p.  1 2 1 , 
Vrkuni.,  ex  inyent.  diplom.  imper.y  fiue.  I,  nf  33.) 

Datum  Beneventi ,  anno  dominice  incamationis  MGCXLDL ,  XXI  junii , 
septime  indictionis. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Guillelmo  Tunnono  (1),  ^SSl* 
Terrae  Laboris  et  comitatus  Molisii  magistro  camerario,  dat  in 
mandatis  ut  Gualterio  de  Ocra  electo  Capuano  restitui  fadat 
omnia  bona  quae  quondam  Petrus  de  Yinea  proditor,  Thomasius 
ejus  frater  atque  Taffurus  et  Angelus  de  Yinea  e  concessione  eccle- 
siae  Capuanae  possidebant,  et  quae  postea  imperiali  curiae  fuerant 
devoluta. 

(Memorat.  his  veriils  a  Fb.  DiinBLB,  Sepokri  reali  di  Pakrmo^  jk  S69  nola.  Qul 
qaidtm  addit :  II  fud  beUimmo  mommento  iuUama  inedito  ii  eomerva  preuo 
di  mcn  Unde  maxime  desiderandum  hoc  docomentam  una  com  aiiis  periissej 
cam  pretioaissima  de  rebus  Friderid  II  collectio  a  Daniele  comparatapost  mor- 
tem  ipsius  dispersa  fuerit.  Argucnentum  igitur  tantunmiodo  nobis  ezhlbere 
licet,  notasque  chronologicas  quae  sunt  ita  :  ) 

Datum  Beneventi ,  XXVI  junii ,  septime  indictionis. 

(4)  Sopra  yero  dicilur  Turrione.  Cf.  p.  748. 


744  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1249. 


• 

Ij^:  Gualteriiis  de  Gapua,  receptor  imperialis  in  Tuscia,  de  man- 
dato  Friderici  de  Antiochia  confitetur  recepisse  a  camerario  commu- 
nis  Senensis  GGCL  libras  denariorum  pro  aestimatione  LXX  mar- 
carum  argenti  quas  dictum  commune  solvere  tenetur  annuatim. 

(Inedit.  ap.  archiy.  oomm.  SeQens.,  pergam.,  t  V,  n*  438.) 

Anno  Domini  millesimo  GCXLyillly  indictione  YII,  die  11  nonas  julii. 
Ego  magister  Gualterias  de  Capua,  receptor  et  expensator  pecunie  impe- 
rialis  in  Tuscia ,  a  vobis  domino  Incontrato  Tolomei  camerario  comunis 
Senensis  solventi  nomine  et  vice  ipsius  comunis ,  parabola  et  consensu 
dominorum  Renaldi  Alexi,  Guinisi  Yenture  et  Guidonis  Jacobi  exquatuor 
provisorum  dicti  comunis  et  habita  voluntate  majoris  partis  consilii  Cam- 
pane ,  juxta  preceptum  factum  per  licteras  domini  Friderigi  de  Antiochia 
domini  imperatoris  filii ,  sacri  imperii  in  Tuscia  capitanei  generalis ,  de 
solvendis  michi  marcis  quas  comune  Senense  solvere  tenetur  imperiali 
camere  annuatim ,  non  spe  future  numerationis  confiteor  recepisse  et  in 
veritate  habui  et  recepi  CCCL  libras  denariorum  Senensium,  pro  extima- 
tione  septuaginta  marcarum  argenti  ad  rationem  centum  solidorum  pro 
qualibet  marca ,  quas  dictum  comune  solvere  tenetur  imperiali  camere 
annuatimy  et  in  his  renuntio  exceptioni  non  numerate  et  non  recepte 
pecunie  et  non  estimatarum  marcarum  et  rei  dicto  modo  non  geste  et 
omni  juris  et  legis  auxilio.  Actum  Senis,  coram  domino  Alberto  Ranerii, 
domino  Bonricovero  judice ,  Palmerio  Vive  et  Romano  notario  et  aliis 
testibus  presentibus. 

Ego  Jacobus  quondam  Ranerii  de  Quinciano  notarius  predictis  interfui 
et  ea  rogatus  scripsi  et  publicavi. 


lniiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  745 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Ludovico  regi  Francorum,     ^^""••^ 
existenti  in  partibus  ultramarinis,  condolet  de  disgregatione  clas- 
sis  ejus,  precaturque  ut  sibi  de  continentia  status  et  processus 
rescribat. 

(Edit.  in  Petride  Vin.  epist.,  llb.  m,  cap.  XXII;  coll.  cum  codic.  Biblioth. 
Cesar.  Paris.,  anc.  fondt  latin^  n*  8567,  et  fonds  Saint^Germain  Barlaify 
n?  456.) 

Fredericus,  etc.,  L.  illustri  regi  Francorum ,  etc.  Generali  qua  cunctos 
amplectimur  fidei  participatione  christicolas ,  sed  speciali  qua  vestram 
pura  diligimus  affeclione  personam ,  inter  diversa  tot  et  tanta  curanim 
genera ,  que  cogitationibus  nostris  indesinenter  occurrunt ,  precipua  red- 
dimur  cordis  anxJetate  solliciti ,  et  aifectamus  instanter  de  vobis  audire 
veridica  nova  que  placeant,  et  scire  plenarie  in  Terre  Sancte  subsidium 
vestre  peregrinationis  eventum,  velut  qui  (teste  summo  judice)  semper 
ipsam  amore  negocii  desideravimus  prosperam ,  et  affectione  persone 
semper  votorum  conformitate  felicem.  De  cujus  etiam  ingressu  negocii, 
velut  in  tam  valida  rerum  et  temporum  tempestate  tentato ,  res  quippe 
soUiciti  plena  timoris,  amor  quem  ad  progenitores  vestros  et  vos  habuisse 
suaviter  memoramur  illesum,  timidos  nos  crebro  reddit,  et  multotiens 
etiam  dubitare  coegit  ne  votis  communibus  absonum  infestis  auspiciis 
exitum  sortiretur.  Inter  has  siquidem  anxietates  et  sollicitudines ,  quas 
eventus  futuri  dubietas  nostris  affectibus  ingerebat ,  volatilis  fame  garru- 
litaSy  variis  discussa  relalibus,  supervenit :  que  veritatis  utinam  vacuas 
recitationes  eructans ,  classis  regie  stolium ,  fidelium  dudum  sancto  pro- 
posito  non  sine  magnis  laborum  et  sumptuum  profusionibus  congrega- 
tum  y  in  tempestate  maris  et  fluctuum  j  quibus  non  nisi  divine  potestatis 
autoritas  imperat,  coUuctatione  ventorum  asseruit  disgregatum  (1).  Ex 

(4)  Dla  tempestas  quae  regis  Ludovici  claasem  disBipayit  dom  e  Cypro  ad  littus  Aegypti 
tenderet,  circa  finem  meosiB  maii  accidit. 


746  FRIDERICI  SECCNDI  [Aiw.  1249. 

quo  tanto  yehementioris  causam  turbationis  assumpsimus,  quanto  perso- 
nam  vestram  pre  cunctis  mundi  regibus  et  principibus  synceriori  charitate 
diligimus ,  et  quanto  per  id  multorum  Christi  fidelium  nobiscum  inten- 
tione  suspensa ,  Terre  Sancte  excidio,  que  Gallicarum  virium  tam  proxi- 
mum  subsidium  expectabat,  devotis  affectibus  condolemus.  Ista  tamen 
varia  relatione  perplexi,  credere  simpliciter  loquacis  feme  relationi  nolui- 
mus,  donec  super  his  veritas,  que  dubietatis  hujusmodi  turbines  abluat, 

nobis  lucidior  patefiat.  Propter  quod latorem  presentium  ut  ad 

nos  redeat  vestri  processus  (utinam  felicis)  noticia  iustructus  assertor,  ad 
vestram  presentiam  specialiter  duximus  destinandum.  yelleaius  nihilo- 
minus  fluctibus  placatis  Italicis,  vobis  esse  locorum  habilitate  vicini;  ut 
qualitercunque  res  ipsa  se  habeat ,  opem  non  literis  tantum ,  sed  aliis 
subsidiis  vobis  nostre  magnificentie  dextera  destinaret  ;  que  tamen  in 
quantum  negociorum  et  temporum  qualitas  patitur,  non  minus  libenter 
vobis  offerimus  quam  nobis  ipsis  aut  uni  quem  chariorem  habemus  ex 
nostris  filiis  presentamus.  Dilectionem  itaque  vestram  rogamus  attente 
quatenus  de  statu  et  conlinentia  vestra  ac  stolii  vestri  processibus  anxia 
nostre  serenitatis  intrinseca  renovetis. 


•«v«»w«*w*^*«*iM*Mi*i^«*a 


ijniio.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  B.  reginae  Francorum  scribit 
se  nuntio  Alfonsi  comitis  Pictaviensis  filii  ejusdem  reginae  saumas 
frumenti  et  hordei  bonosque  dextrarios  assignavisse ,  concessa 
eidem  licentia  necessaria  quaelibet  de  regno  suo  emeiuli  et  eK- 
traheudi. 

(Edit.  in  Petn  de  Vin.  epUU^  lib.  m,  cap.  XXim;  coU.  cam  ood.  BU)1.  Couur. 
Paris.,  anc.  fandt  latm,  n<»  8567,  tifimdi  Saint-Germain  Harlai/f  n®  455,  et 
ciun  codice  Guelbertltano  necnon  Mediomont.  PhillfppseDsi.) 

Fredericus ,  etc. ,  illustri  regine  Francorum ,  etc.  Multa  sunt  que  vobis 
et  vestris  iibenter  placere  nos  admonent ,  dum  multiplioiter  hactennB  vw 


ImcT.  7.]  HI3T0RIA  DIPLOMATICA.  747 

6t  vestros  nobis  placuisse  recolimus ,  et  placituros  in  antea  firmiter  opi- 
namur.  Sed  ex  his  debitum  tantummodo  mutue  dilectionis  exsequimur, 
ut  a  quibus  nos  amari  conspicimus  eos  amicabiliter  diligamus.  Unum 
verumtamen  ad  boc  expresse  nos  excitat  et  quodammodo  necessario  nos 
inducit,  quod  dum  L.  iilustrem  regem  Francorum  et  alios  fiiios  vestros, 
quos  pura  mentis  affectione  diligimus ,  non  sine  providentie  vestre  con- 
aiiio  quo  salubriter  regnum  Francie  gubematur,  Terre  Sancte  negocium 
tam  libenter  quam  utiliter  conspicimus  assumpsisse ,  ad  prestanda  sibi 
super  hec  munificentie  nostre  suffi*agia  tanto  libentius  invitamur,  quanto 
per  id  publico  bono  fidei  christiane  consulitur,  quantoque  negocium 
ipsum  nos  pre  ceteris  orbis  terre  principibus  quasi  quadam  specialitate 
sollicitat  y  ac  etiam  super  hoc  nostrum  principaliter  interesse  versatur. 
Yellemus  etenim  (teste  Deo)  ad  prosecutionem  tam  sancti  propositi  per- 
sonaliter  nosmetipsos  adducere,  ut  qualiter  et  quantum  nosejusdem  nego- 
cii  cura  peran^t,  tantorum  principum  comitiva  sufblti^  personaliter 
monstrare  possemus.  Sed  concepta  jam  dudum  vel  obstinata  quin  potius 
pape  nostri  duricie,  dirus  christiane  Sedis  antistes,  cui  excidia  tot  et 
tanta  vix  displicent,  dum  eisdem  voluntarius  se  immiscet  y  prout  univer- 
salis  hec  notio  pubiicat ,  et  vestre  serenitatis  industria  ^  sicut  pro  firmo 
credimus,  non  ignorat,  impedimenta  continua  nostris  processibus  objicit, 
et  expleri  nostra  desideria  non  permittit.  Yellemus  nihilominus,  dum 
ad  prosecutionem  tanti  negocii  personalia  non  possumus  adjuvamenta 
porrigere ,  rerum  victualium  subsidia  ministrare ,  nisi  caristia  victua- 
lium ,  que  duobus  jam  preteritis  annis  in  regno  nostro  invaluit  et  presen- 
tem  etiam  non  omisit ,  nostre  provisionis  ordinem  ^  quem  super  hoc  libe- 
ralitas  nostra  libenter  conceperat,  prepedisset.  Nec  tamen  propterea  pati 
potuinras  quin  vestra  et  filiorum  vestrorum  dilectione  commoniti ,  et  tam 
salubris  negocii  commodo  persuasi ,  vellemus  potius  nobis  ipsis  et  fideli- 
bus  nostris  regnicolis  in  ipsorum  victualium  erogatione  deficere ,  quam 
predictis  filiis  vestris  et  aliis  regni  vestri  fidelibus ,  qui  per  se  vel  nuncios 
suos  per  r^um  nostrum  transitum  habuerunt,  in  tam  laudabili  et  felici 
peregrinatione  deesse.  Nuper  etiam  vestrorum  interventu  precaminum, 
que  nolumus  nec  novimus  obaudire,  A.  comiti  Pictaviensi,  dilecto  filio 


748  FRIDERICI  SECUNDI  [Avir.  im 

vestro,  per  Johannem  de  Trecis  (l)nuntiam  suum  mille  saumas  fhimenti 
et  totidem  hordei  de  horreis  nostris  et  L  (a)  bonos  dextrarios  de  libe* 
raiitatis  nostre  munificencia  du:timus  destinandos ,  concessa  sibi  nihilo- 
minus  a  majestate  nostra  licentia  quod  ad  opus  ejusdem  comitis  neces- 
saria  quelibet  in  regno  nostro  libere  valeat  emere  et  exLtrahere,  prout 
suis  et  familie  sue  usibus  viderit  opportuna.  Ad  hec  profecto  que  dixi- 
mus  j  que  vestra  et  filiorum  vestrorum  augmenta  respiciunt ,  in  quantom 
negociorum  et  temporum  qualitas  patitur,  nos  in  antea  votis  ardentibus 
promptos  et  benevolos  offeremus. 


cjiiiio.i  Fridericus,  Romanorum  imperator,  regi  Francorum  siguificat 
quod  mittit  dextrarios  et  victualia  Alfonso  fratri  suo ,  in  subsi- 
dium  Terrae  Sanctae  proficiscenti. 

(Edit.  ap.  Petri  de  Vin.  qn$t.y  lib.  III,  cap.  XXIII;  ooU.  cam  ood.  Blbl.  Gesar. 
Paris.y  /omb  SaitU^^ermam  Harlay^  n*  455,  et  cam  alils  tom  Germaniae,  tain 
Angliae  codldbus.) 

[FredericuSy  etc,  regi  Francorumy  etc.].  Semperhact^nus,  ut  loqua- 
mur  ad  literam^  continua  propositi  tenacitate  firmavimus  qualiter  vos  et 
vestros ,  quos  pure  mentis  affectione  diligimus ,  operis  evidentis  indiciis 
honorare  possemus.  In  cujus  propositi  tanto  fortius  prosecutione  persia- 
timus  j  imo  robustius  animamur  quanto  vos  crucis  negocium  in  Terre 
sancte  servitiis  (de  cujus  succursu  celeri  pre  ceteris  orbis  terre  principi- 

(a)  Alias  LX;  in  cod.  8567,  simpliciter  deeem. 


(4]  Hoc  nomen  addimus  ez  codicib.  Bibl.  Guelferbitanae  et  Mediomontanae.  Johannem 
istum  de  Trecis  seu  Treucis  unum  fuisse  ex  baronibus  Frands  in  Syria  constitutis  compe- 
rimus  ez  Pauli,  Cod,  dipl.  di  Malta,  ubi  instrumentum  ezhibetur  quo  Johannes  et  Simon  de 
Treucis  Hospitalariis  quamdam  donationem  conferunt.  Dat.  Acon,  3  aprilis  4245. 


IvDiCT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  149 

bus  precipua  nos  cura  soUieitat) ,  tam  libenter  quam  viriliter  assum- 
psisse  videmus.  Ad  quod  vellet  personaliter  et  potenter  una  vobiscum  ad 
presens  (teste  supremo  Judice)  potentie  nostre  virtus  insui^ere ,  ut  ubi 
maxime  res  nostra  agitur,  tantorum  principum  societate  tam  gratifica 
comitiva  suCFulti,  gaudere  possemus,  nisi  concepta  dudum  vel  antiquata 
quin  potius  pape  nostri  nequitia ,  tam  in  his  quam  in  aliis ,  prout  uni- 
versalis  jam  notio  publicat^  nostris  desideriis  obviaret  vel  repugnaret. 
Vellemus  nihilominus,  dum  personaiia  non  possimus  adjuvamenta  porri- 
gere  vobis  et  genti  vestre,  de  suffi^giis  aliis  et  opulentia  regni  nostri 
magnifice  providere  y  si  caristia  victualium  que  in  regno  nostro  duobus 
jam  preteritisannisinvaluity  et  potestatem  inclusit  voluntatisnostre,  quam 
super  hoc  promptam  et  paratam  offerimuSy  non  obstaret.  Quanquam 
jgitur  vobis  et  vestris,  causis  quas  diximus,  nostre  serenitatis  affectio 
non  valuerity  sicut  voluit^  amicabiliter  providere;  nihilominus  tamen 
vestra  dilectione  commoti  et  tam  salubri  commodo  persuasi ,  maluimus 
nobis  ipsis  et  fidelibus  nostris  regnicolis  in  ipsa  victualium  subtractione 
deesse ,  quam  vobis  et  fidelibus  ve^tris  et  aliis  regni  vestri  nobilibus 
qui  per  regnum  nostrum  transitum  habuerunt,  in  tam  utilis  et  sancti 
propositi  persecutione  deficere ,  in  quibus  vestris  et  eorum  necessitatibus 
nostra  posset  liberalitas  subvenire.  Nuper  enim  ad  ostendendum  pure 
dilectionis  indicium ,  quam  ad  vos  et  vestros  semper  habuimus  et  habe* 
mus  illesam,  Johanni  de  Trecis  (a),  nuncio  A.  comitis  [Pictaviensis]  (6) 
charissimi  fratris  vestri ,  mille  saumas  de  victualibus  curie  nostre  et  L 
dextrarios  fecimus  liberaliter  assignari ,  dicto  comiti  pro  viagio  suo  (1 ) 
ex  parte  nostre  celsitudinis  presentandos;  concessa  sibi  nihilominus  a 
majestate  nostra  licentia  quod  ad  opus  ejusdem  comitis  necessaria  in 

(a)  la  impresso  de  Loeo^  male;  in  cod.  Goelferb.  de  Greeis;  in  cod.  Mediomont.  de 
Trecis,  Vid.  supra,  p.  748,  not  1. 

{b)  In  impresso  Thobmni^  menda  evidens;  nomen  in  caeteris  oodiclbns  deest. 


(4)  Alfonsus  comes  PictaYieiisis  apud  Aquas  Mortuas  navem  ascendit  25  augusli  4249  et 
Damiatam  advectus  est  die  domi&ica  ante  festum  SS.  Simonis  et  Judae  (24  octobris). 
VI.  Part2.  96 


7B0  FKIDBKICI  SECDNB!  [Ajni.  1249. 

regno  nostro  libefre  emere  valeat,  que  pro  ipsins  et  fiimiliesue  usibus 
Tiderit  opportuna. 


aag^'  Fridericus,  Romanoram  imperatof,  oommuni  Maceratae  fide- 
libus  suis  concessionem  quondam  per  Henricum  fiUum  sunm, 
imperii  in  Italia  legatum,  eis  factam  ratam  habet  et  confirmat. 

(Edldt  Co»A690ia,  Reggia  Piema^  parte  I,  p.  1 1 1-1 IS»  ex  origl&ali  in  arcUvo 
Ifaeeratae.) 

Federicus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jemsa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  tam  pre- 
sentibus  quam  futuris  quod  commune  Macherate  fideles  nostri  per  am- 
baxiatores  suos  adnostram  presentiam  destinatos  majestati  nostre  humiii- 
tersupplicarunt  quodcum  Henricusrex.  Sardinie  sacri  imperii  in  Italia  le- 
gatus,  dilectus  filiusnoster,  attendetis  dudum  fidem  puram  etdevotionem 
sinceram  quam  commune  predictum  erga  servitia  nostra  gerit,  auctoritate 
culminis  nostri  concesserit  eis,  etc.  (Memorantur  ibidem  eaquae  rexpraedio 
tus  in  eoDtenso  per  privilegium  indulsitf  (1 )  usque  ad)  prout  predic ta  omnia  in 
scripto  concessionis  eis  facte  per  regem  prediclum  asserunt  oontineri ,  nos 
concessionem  ipsam  ratam  habere  et  confirmare  eisdem  [de]  nostra  gratia 
dignaremur.  Nos  autem  attendentes  fidem  puram  et  devotionem  since- 
ram  quam  predictum  commune  Macherate  erga  nos  et  sacrum  imperium 
actenus  gessit  et  gerit ,  incommoda  etiam  et  damna  quamplurima  que 
presentis  turbationis  tempore  a  rebellibus  nostris  propter  fidelitatis  sue 
quam  ad  nos  habent  constantiam  pertulerunt,  supplicationibus  eorum 
benignumprestantesassensum,  concessionem  predictam,  prout  continetur 
in  scripto  a  rege  prefato  eis  facto ,  eis  in  fide  ac  devotione  nostra  persis- 

(1)  Vensimiliter  illad  privflegiiim  qnod  supra  dedimtts  ad  ann.  1239,  menae  noyembri, 
t  IV,  p.  540,  licet  Gompagnoni  se  non  specialiter  ad  id  referat. 


ImncT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  751 

tenlibas  (1)  ratam  habemus  et  auctoritate  noBtri  calminis,  salvo  per 
omnia  jure  imperiiy  confirmamus;  mandantes  ut  nuUus  sit  qui  contn 
confirmationem  presentem  memoratum  commune  super  prraiissis  impe- 
diat  aut  perturbet;  quod  qui  presumpserit,  indignationem  nostri  cuhninis 
se  noverit  incursurum.  Ad  hujus  autem  confirmationis  memoriam  et  sta* 
bilem  firmitatem ,  presens  scriptum  per  Belprandum  de  Cusentia  nota* 
rium  et  fidelem  nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre  jussimus 
communiri. 

Datum  Melfie,  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  nono,  mense  augusti,  septima  indictione,  imperante 
domino  Federico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  smiper 
augusto,  Jeriisalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  vigesimo  nono, 
regni  vero  Sicilie  quinquagesimo  primo,  feliciter.  Amen. 


Fridericua,  RomaQorum  imperator,  Meinhardo  comiti  Goriciae    ^«"n^; 
capitaneo  suo  in  Styria  auctoritatem  concedit  recipiendi  et  fidje- 
libus  suis  obligandi  omnia  bona  quae  patriarcha  Aquilegensis, 
electus  Salzburgensis  et  alii  praelati  infideles  in  Styria  et  Garniola 
possident. 

(Edit.  ab  Emmert,  Monum.  TiroUntia;  ap.  Chiiel,  Osterreickbehe  GeeeMM- 
feirUher^  1. 1,  p.  670.) 

Tridericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  fieri  volumus  universis 

(4]  Non  tamen  diu  in  fide  imperatoris  Maoerata  perseverayit,  dum  illam  mox  in  Ecclesiae 
partes  conversam  inveniamus  ex  litteris  cardinalis  Petri  Capoccii ,  datis  apud  Maceratam 
XYI  kalendas  deoembris  (46  nov.)  4249,  quibus  iste  legatns  homin3>us  Bfaeeratae  confirmavit 
terram  castri  Lomani  quod  ope  Theutonicorum  et  Sarracenonim,  Friderici  foutores  tunc  pe- 
nitus  destruierant.  Cf.  Compagnoni,  Ibidem^  p.  416. 


752  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

imperii  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  cum  nos  M.  comitem 
Goricie  dilectum  fidelem  nostram  capitaneum  Slirie  duximus  statuendum, 
omnes  possessiones  et  omnia  bona  que  patriarcha  Aquiieiensis ,  electus 
Salzbui^ensis  ac  aiii  prelati  qui  fidem  et  devotionem  nostri  nomi- 
nis  abjuraranty  in  Stiria  et  Garaiola  tenent  et  possident,  ad  manus  nos- 
tras  recipiendi  et  ea  omnibus  illis  qui  ad  cor  reversi  ad  fidelitatem  et 
servitia  nostra  redire  puro  corde  voluerint,  obligandi,  eidem  comiti  plenam 
contulimus  potestatem ;  quicquid  idem  comes  de  prediclis  possessionibus 
et  bonis  capiendis  et  supradicto  modo  obligandis  fecit  vel  in  antea  fece- 
rit,  ratum  et  firmum  inviolabiliter  habebitur  (stc).  Ad  cujus  rei  memoriam 
et  stabilem  firmitatem  presens  scriptum  fieri  et  majestatis  nostre  sigillo 
jussimus  communiri. 

Actum  Fogie,  anno  Dominice  incaraationis  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  nono ,  mense  octobris ,  octava  indictione. 


^JSSbSS.'  Fridericus,  Romanoram  imperator,  gratam  habet  obligationem 
per  comitem  Goritiae  capitaneum  suum  in  Styria  H.  comiti  de 
Ortemburg  apud  Grazlup  pro  sexcentis  marcis  argenti  factam. 

(Edit.  ap.  Chmbl»  FonUs  rer.  Austriae.f  diploinataria»parsI,  p.  30,  exorigi- 
nali  in  arch.  Yindobon.;  memorat.  ap.  Bobhmbe,  Regeii.  imper.^  p.  309, 
n«1169.) 

Fridericus  Dei  gratia  Romanoram  imperator  semper  augustus ,  Jerasa- 
lem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  fieri  volumus  universis 
imperii  fidelibus  tam  presentibus  quam  futuris  quod  cum  nos  M.  comiti 
Goritie  capitaneo  Stirie,  dilecto  fideli  nostrO|  obligandi  de  possessionibus 
nostris  in  Stiria  et  Garaioia  pro  servitiis  nostris  plenam  contulerimus 
potestatem,  obligationem  factam  per  eumdem  comitem  H.  comiti  de 
Ortemburch  dilecto  fideli  nostro  apud  Grazlup  (1 )  pro  sexcentis  marcis 


(4)  Groselup  in  NeustadoDsi  regione,  in  Kariatbia. 


bDiCT.  8.]  H1ST0RIA  DIPLOMATICA.  753 

argenti,  ratam  gerimus  et  acceptam  (i).  Ad  cujus  rei  memoriam  et  stabi- 
lem  firmitatem  presens  scriptum  fieri  et  majestatis  nostre  sigillo  jussimus 
communiri. 

Datum  Fogie ,  anno  Dominice  incamationis  miilesimo  ducentesimo 
qnadragesimo  nono,  mense  octobris^  octave  indictionis. 


Petrus  Sancti  Oeorgii  ad  Velum  Aureum  cardlnalis,  Apostolicae     ^v^ 
Sedis  legatus,  commune  Givitatis  Novae  sub  protectione  Ecclesiae  94 


Clvltam 
NoTUHy 

BttTMDbril. 


recipit,  eisque  jura,  honores  et  consuetudines  confirmat,  dum  in 
fidelitate  Ecdesiae  perstiterint. 

(Edid.  ILuuifeoNi,  Memcr.  taer.  e  dml.  A  CkfUa  Nova,  lib.  III,  p.  373.) 

Petrus  miseratione  divina  Sancti  Georgii  ad  Yelum  Aureum  diaconus 
cardinalis,  Apostolice  Sedis  legatus,  dilectis  in  Christo  communi  Givitatis 
Nove  salutem  in  Domino.  Intendentes  corporum  et  animanim  vestrarum 
patemo  studio  curam  habere  sollicitam  ut  adjuti  nexu  fiiiali  Ecclesie 
matris  amplexibusy  ipsius  gratiam  plene  consequamini  et  amorem ,  vos 
universos  et  singulos  affectu  t>enevolo  prosequi  volumus  et  favore  gratie 
spedalis,  ut  tanto  libentius  dicte  matris  beneplacitis  adherere  curetis 
qpianto  favorabiiius  scietis  ipsam  vestra  commoda  promovere.  Propter 
quod  vos  et  terram  vestram  recipientes  sub  protectione  Apostolice  Sedis 
et  nostra ,  omnia  jura  vestra  y  honores ,  usus  et  consuetudines  approbatas 


(4)  Mucliar,  Geseh.  der  Steiermarkf  p.  224,  obligationem  de  qua  hic  mentio  6t,  ex  Saat- 
budi  S.  Laml)erti  eztraxit  et  inseruit :  «  Nos  Meinhardus  comes  Goritie ,  capilaoeus  Styrie, 

etc Ex  iajuncto  nobia  imperiali  mandato  capitaneatus  officio  Styrie,  domino 

Hennanno  nobili  comiU  de  Ortenburch  auctoritate  imperiah'  predium  provinde  in  Grazzlupp 
pro  quadam  summa  pecunie  obligavimus,  ut  domino  nostro  preclaro  imperatori  servitia  exhi- 
beat  grata  et  accepta  .  .  •  Datum  24  augusti  M.  CC.  XLIX.  »  Meinhardus  postea  capitaneos 
in  Austria  simul  et  in  Styria  nommatur,  post  ducis  fiavariae  resignationem.  Cf.  instrumentum 
SO  januarii  4250,  apud  Muchar,  ihidem,  p.  227. 


754  FRIDERICI  SECUNDI  [Aiw.  12». 

manutenere  et  defendere  volumus  et  in  ipsius  inviolabili  gratia  conser- 
vare  et  augmentare  ipsas  proponimus ,  sicut  exegerint  vestrorum  sufira- 
gia  meritorum ;  voientes  quod  privilegiis ,  possessionibus  et  tenutis  quas 
habebatis  ante  guerram  inceptam  inter  Ecclesiam  Romanam  et  dominum 
Federicum  imperatorem  [et]  tunc  lemporis  tenebatis  de  jure  tam  in  mari 
quam  in  terra,  in  posterum  uti  iibere  valeatis.  Hec  autemomniaetsingula 
dum  in  Ecclesie  fidelitate  perstiteritis,  vobis  volumus  observari.  In  cujus 
rei  testimonium  presens  privilegium  inde  fieri  fecimus '  sigilli  nostri 
munitione  roboratum. 

Datum  apud  Qvitam  Novam ,  VIII  kalendas  decembris ,  anno  Domini 
millesimo  ducentesimo  quadragesimo  nono  (1). 


(4)  Ad  omandam  documeiitorum  seriem  rerumqae  successionem  eluddandam,  chartarum 
a  legatis  Raynerio  et  Pelro  pro  rabus  Marchiae  garendi»  «mooeflarum  e{tttomeDy(|aotquotin?e- 
nire  potuimus,  nunc  exhibemus  : 

A  Raynerio  cardinaii  Sanctae  Mariae  in  Gosmedin,  vioem  domini  papae  gmate  ia  Ptfri- 
monio,  Tuacia,  ducatu  Spoletano  et  marchia  Anconitana: 

4248,  6  idus  januarii  (8  jan.),  Tolentini.  Pro  hominibus  Sancti  Ginesii. 

—  3  idus  januarii  (14  ]an.),  Tolentini.  Pro  monasterio  Sancti  Fermani  ab  hominiboa  Bla- 

ceratae  et  Friderici  copiis  devastato. 

—  idibus  februarii  (43  febr.),  Bsii.  Hommibus  Esii  possessioneB  oonfirmat  eiaque  oOensaa 

in  Ecclesiam  illatas  remittit. 

—  3  idus  martii  (43  mart.),  Ancooae.  Pro  hominibus  Montis  Uimi  ab  hominibus  Macera- 

tae,  Boberto  de  Castilione  et  aliis  Friderici  fiiutoribos  laoessitb. 
-^     5  nonas  maii  (3  maii),  Aneonae.  Pro  hominibua  GagU,  c  dummodo  libere  reTevtaBuii 
ad  mandata  Ecdesiae  atque  nostra.  » 

—  idibus  maii  (45  maii),  Racanati.  Pro  hominibus  Montis  Goeari  adtersus  Civilam  Noram 

et  GibeliDOS  forisbannitos. 

—  t  julii,  Cinguli.  Cootra  Civitam  Novam  pertinaciter  imperatori  adhaerentem. 

—  8  caleodas  augusti  (25  ]ul),  Cinguli.  Pro  hominibus  Morri  de  Yalle  a  communi  Civitatis 

Novae  et  a  Richardo  comite  Theatino  oppressis. 

—  3  calendas  octobris  (28  sept.),  Esii.  Pro  oommuDitate  nrmana. 

4249,  3  idus  martii  (43  mart.)  Firmi.  Pro  monasterio  Sanctae  Mariae  de  monte  Senario. 
A  Petro  Capoccio  cardiDali  Sancti  Georgii  ad  Yelum  Auroum: 

—  46  calendas  decembris  (46  nov.),  Maoeratae.  Pro  hominibus  Maceratae.  Yid.  supra, 

p.  754 ,  not.  4 . 

—  8  calendas  decembris  (24  nov.),  apud  Civitatem  Novam.  Pro  hominibus  CivitaUs  No- 

vae.  Quod  edimus. 


biMcr.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  755 


Mntinenses  inierunt  foedus  cnm  Bononiensibus  et  habumint  «^  ^wembrii. 
duas  potestates  et  recuperaTerunt  omnes  suos  captivos,  et  regem 
in  vinculis  dimiserunt.  Memor.pot.  Regin.  ap.  Mcrator.,  Scriptor. 
t.  VIII,  p.  1117.  —  Interea  Mutinenses  absque  rege  Encio  et  Cre- 
monensibus  qui  capti  erant  eorum  servitio^  cum  Bononiensibus 
pacti  fuerunt  (1).  Chronic.  de  reb.  in  Ital.  gestisy  p.  221. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Conrado  filio  suo  nuntiat    ,^^^»^3 
Tictwiam  in  marchia  Anconitaiia  de  Petro  Capoccio  Apostolicae 
Sedis  legato  et  sequadbus  ejus  a  suis  reportatam,  monens  dyitateB 
hujus  regionis  ad  suum  dominium  mox  redituras. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Cesar.  YiDdob.  PhUologui  dicto,  n''  305,  fol.  159  recto.} 

FredericuSy  etc.,  Cunrado  nato  suo,  etc.  Quia  patema  (a)  prosperitas 

(a)  Yox  male  exarata  sab  hac  f ormdi  patras.  Restitui  quoque  posset  jniMf. 

1250,  44  (?)  idus  februarii,  Anconae.  Pro  homiDibus  Montis  Gosari. 
~      6  nonas  maii  (S  maii),  Callii.  Pro  hominibus  Gallii  (Cagli). 

—  45  calendas  junii  (48  maii),  CioguU.  Pro  hominibus  MoDtis  Uimi. 

—  Tseptembris,  Camerioi.  ProhominibugSancti  Ginesii. 

(4}  Hoc  foederis  pactum  die  mercurii  quioto  dedmo  decembris  4249,  indictione  VII ,  initum 
reperitur  ap.  Tihabosghi,  Memor.  Moden,^  t.  Y,  cod.  diplom.,  p.  33,  unde  locum  qui  prae- 
Cipue  ad  rem  nostram  attinet  extrahimus,  sub  his  verbis  :  « Item  si  domiuus  Federicus  depo- 
sitDS  vel  dominus  marchio  Lancia  vel  dominus  Icilinus  de  RomaDO  vel  aiiquis  alius  de  parte 
dicti  domini  Federici  vel  Cremonenses  vel  Papienses  in  totum  vel  pro  parte  yeDirent  apud  « 

Regium  vel  episcopatum  Reginum  vel  in  episcopatum  MuUoensem  vel  in  alium  locum,  de  quo 
dubitaretur  ut  venirent  pro  civitate  Mutine  recuperanda  vel  iogredienda ,  ille  numerus  homi- 
num  Mutinae  de  quo  videbitur  domino  cardinali  Octaviaoo  . . .  teneatur  venire  ad  dvitatem 
Bononiae  vel  districtum,  expensis  commuois  Mutinae,  etc.  » 


756  FRIDBRICI  SECUNDI  [Am.  1248. 

diligentem  confortat  filium  et  vctivis  successibus  nostris  que  tue  causam 
exaltacionis  afferunt,  gaudere  te  novimus,  ad  notitiam  tuam  perferimus 
quod  divina  favente  potentia  que  nostrum  sublimat  imperium ,  de  rebel- 
libus  nostris  in  marchia  Anconitana  quam  Petrus  Gapotius  Apostolice 
Sedis  legatus  et  aliorum  quorumdam  proditorum  nostrorum  a  fide  nostra 
nefanda  secta  converterat ,  dum  in  Theutonicos  aliosque  fideles  nostros 
ibidem  nostris  servitiis  existentes  sub  signis  clavium  potenter  irruerenty 
nonnullis  ex  eis  preter  duos  nepotes  ejusdem  cardinalis  aliosque  famosos 
viros  quos  eodem  modo  fortune  tribulavit  adversitas ,  per  conflictus  bel- 
licos  nostro  carceri  (a)  mancipatis ,  occisorum  duo  milia  facti  veritas  ad 
audientiam  nostram  perduxit.  Quo  factum  est  ut  quampluribus  civitatibus 
ejusdem  provincie  que  rebelies  extiterant,  ad  dominium  et  fidem  nostram 
conversis,  civitates  et  castra  residua  de  simili  vestigia  preparant  domi- 
nium  nostrum  et  gratiam  repetendi.  Nec  dubium  quin  fortuna  volubilis 
in  Marchia  et  subsequenter  in  provinciis  aliis  in  certaminis  alea  ludum 
redimens,  nobis  tribuat  vicem  nostram.  Sed  ne  presentis  epistole  te 
lectio  longa  detineat ,  tam  super  premissis  quam  aliis  excellentie  nostre 

serviciis latorem  presentium  ad  te  transmisimus  interpretem  veri- 

talisy  cui  fidem  indubitatam  adhibeas  [ut]  per  eum  tibi  proposita  oom- 
pleantur. 

(a)  Id  codioe  caroekio,  male. 


Imer.S.]  HISTORIA  D»LOtfATlCA.  187 


ANNO  1250.  —  INDICTIONE  8. 


Stephanus  Capud  de  Picza  de  Sancto  Germano,  ad  delega-  6%SSt. 
tionem  Nicolai  Rufuli  imperialis  magistri  camerarii  Principatus 
et  Terrae  Laboris  y  vigore  mandati  imperialis  cujus  tenor  inscri- 
bitur,  rescindit  permutationem  factam  per  quondam  magistrum 
Petrum  de  Yinea  de  quadam  domo  in  Sancto  GermaDO,  quam 
Guaiterius  comes  Manupelii  eidem  Pelro  dederat  et  idem  Petros 
commutaverat  pro  quadam  petia  terrae  apud  Capuam. 

(Inedit.  ap.  archiv.  Mont.  Gass.,  regest.  pergam.  Thomae  decani,  n*  52,  fol.  S5 
yersa.) 

la  Bomhie  Domhii  nostri  Jheso  Cbristiy  amio  inctmationis  ejos  miile- 
aiiDO  ducentesimo  quinquagesimo  et  tricesimo  amio  imperii  domini  nostri 
Frederici  Dei  gratia  invictissiiiii  Bomanorum  imperatoris  semper  augusti, 
Jerusatem  et  Sicilie  regis,  die  veneris  octavo  decimo  mensis  madii^  octave 
indictionis,  nos  Johannes  hujos  Capuane  civitatis  judex  et  Pascasius  ejus- 
dem  civitatis  publicus  notarius  presenti  scripto  dedaramus  prudentem 
viram  magistmm  Stepbaniam  Capud  de  Picza  de  Sancto  Germamo  ostett- 
disse  et  representasse  nobis  quasdam  litteras  sibi  transmissas  a  bMH 
viro  domino  Nicolo  Rofulo,  imperiali  magistro  camerario  PrincipatiiB  et 
Tenre  Laboris,  sigillo  ejusdem  domini  magistri  camerarii  mnnitas,  oonti- 
nentie  lalis  t 

Pradenti  viro  magistro  Stephano  Capod  de  Picza  de  Sancto  GenBiano 
dilecto  annico  snO|  Nicolaus  Rnfulus,  imperialis  magister  camerarins  Prin- 
cipalQseiTerre  Laboris,  satoteM  etdilectioaem  sinceram.  Nuper  a  dooBmo 
nortro  serenissuno  imperatore  reoepimus  suas  sacras  litteras  in  boc 
foniMi : 

FredericQs  Deigratia,  eta,  Nicolo  Rafuk),  etc  Sopplicavit  eiccelfeBtie 

VI.  Pari2.  06 


768  .  FRIDERICI  SECUNDI  [Aim.  1250. 

nostre  Gualterius  comes  Manupelli|  dilectus  familiaris  et  fidelis  nosteri 
quod  cum  dederit  quondam  magistro  Petro  de  Yinea  proditori  nostro 
domum  quamdam  quam  idem  comes  habuerat  in  Sancto  Germano,  et 
idem  Petrus  permutaverit  postmodum  domum  ipsam  cum  quadam  petia 
terre  quam  habuerat  conventus  Casinensis  in  Capua,  que  nunc  cum  aliis 
bonis  ejusdem  Petri  per  nostram  curiam  procuratur,  ac  nunc  permutatio- 
nem  ipsam  dictus  comes  revocari  desideret,  domum  eamdem  eidem  comiti 
resignari  ac  prefatam  petiam  terre  dicto  conventui  restitui  mandare  de 
nostra  gratia  dignaremur.  Nos  autem  supplicationibus  suis  benignius 
inclinatiy  fidelitati  tue  precipiendo  mandamus  quatenus  predicta  permuta- 
tione  rescissa  domum  ipsam  eidem  comiti  sine  difiicultate  restitui  acpre- 
dictam  petiam  terre  memorato  conventui  facias  resignari. 

Datum  Fogie,  quinto  januarii ,  octave  indictionis. 

Cupientes  igitur  prescriptum  imperiale  mandatum  exequi  reverenter 
celeri  complementOy  cum  ad  ejus  executionem  non  possimus  personaliter 
interesse  multis  aliis  serviciis  curie  prepediti ,  probitati  vestre  super  hoc 
commictimus  vicem  nostram  ex  imperiali  parte  mandantes  quatenus  forma 
predicti  imperialis  mandati  diligenter  inspecta,  jux.ta  ipsius  continentiam 
permutatione  predicta  rescissa,  domum  ipsam  domino  Raynaldo  de  Pis- 
cina  nuntio  et  procuratori  predicti  domini  comitis  pro  parte  ejusdem  ac 
predictam  petiam  terre  memorato  conventui  debeatis  restituere  et  pari- 
ter  resignare ,  facientes  fieri  de  restitutione  et  resignatione  predicta  ad 
cautelam  nostram  publicum  instrumentum  ad  nos  et  ad  curiam  celeriter 
transmictendum. 

Datum  Ayrole,  vicesimo  januarii ,  octave  indictionis. 

Cujus  auctoritate  mandati  dictus  magister  Stephanus  in  presentia  nostri 
qui  supra  judicis  et  predicU  notarii,  presentibus  et  ad  hoc  vocatis  et 
rogatis  testibus  notario  Johanne  de  Serbato,  notario  Angelo  de  Jennario, 
Lauro  Constantino,  Martino  notario,  Michaele  et  Johanne  de  Aucto,  re- 
sdssa  permutatione  predicta  juxta  continentiam  sacri  imperialis  mandati 
superius  exemplati,  predictam  petiam  terre  fratri  Landulpho  de  Pede- 
monte  nuncio  et  procuratori  dicti  conventus  Casinensis  pro  parte  ejusdem 
restituit  et  pariter  resignavit.  Unde  ad  futuram  memoriam  et  tam  impe- 


Ihdict.  8.]  HISTORIA  DIPLOM ATICA.  759 

rialis  curie  quam  predicti  conventus  cautelam,  hoc  publicum  instramen- 
tnm  per  manus  Pascasii  notarii  prefati  ego  predictus  judex  exinde  fieri 
feci  subscriptionibus  nostris  qui  supra  judicis  et  predictorum  notarii  et 
testium  roboratum.  Hoc  scriptum  scripsi  et  meo  consueto  signo  signavi 
ego  Pascasius  notarius  et  interfui  Gapue.  —  Ego  qui  supra  Johannes 
judex.  —  Ego  Johannes  notarius  testis  interfui.  —  Ego  Johannes  de 
Accon  (nc)  testis  interfui. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Rainaldo  de  Brunforte 
auctoritatem  concedit  quod  universitates  et  singulos  de  Marchia 
qui  in  suam  fidem  converti  voluerint,  nomine  suo  rursus  in  gra- 
tiam  recipiat  eisque  offensas  contra  se  et  imperium  commissas 
remittere  valeat 


FogglM» 
febroario. 


(Memorat.  ap.  Bobhmbb,  RegesL  imper.j  p.  309,  n*  1 170,  ex  eopia  dedmi  octayi 
geculi  in  arcliiyo  Firmano  asservata.) 

Datnm  Fogie,  anno  Dominice  incamationis  MGGXLIX,  mense  februarii, 
indictione  octava. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Gumanum  Romaniae  des-- 
potem  monet  se  undique  copias  convocare  cum  quibus  vere 
proximo  in  hostes  suos  procedere  decrevit,  precaturque  quod 
stipendiariis  quos  ad"^  se  Johannes  imperator  destinare  procurat , 
ipse  per  partes  Romaniae  usque  Dyrrachium  securum  transitum 
praebeat. 

(yereionem  graecam  seculo  tertio  decimo  exaratam  liujus  epistolae  liodie  deper- 


[Febroario.] 


760  FRIDERICI  SECTHSDI  [Ami.  12S0. 

aitfte,  ex  eod.  fifbl.  Laurent.  FloreDt.,  n*  Tms,  effidft  Gobtat  Woltf,  Vier 
qrkehUohg  Rrie/e  Kak.  FrUdt.  dee  sv.,  p.  n^eX  gBaDasfeofenBODe  inteqiie- 
tat0s  mX*  Lattnam  mamt^  bq}fis  yenioBis  veniofiam  soltto  oariaa  iinperialiB 
stylo  ftccoQunodare  quaiito  melisspossiuniis  aggredleiiir.  De  his  litteris  disse- 
roit  A.  Reumont  in  Arehwo  stor^  IkU.^  t.  lYy  naoya  serie,  disp,  L) 

[Friderictts  etc.,  domino  Michaeli  Oumano  Komaiiie  deapoti.]  Valde 
sincerum  erga  nos  tuum  amorem  circa  res  praesentes  certiftcari  voimnua 
quod  in  ultimam  rebellium  nostronim  exterminationem  et  integram  des- 
tructionem  eorum  qui  nobis  ex  papali  malivolentia  adversantur,  ut  sere- 
nitas  nostra  bellicorum  laborum  quietem  recipiat  et  omnes  nobis  subjecti 
in  pace  commorentur^  immensam  armatorum  copiam  undique  non  solum 
a  provinciis  et  civitatibus  imperii  nostri,  sed  etiam  ab  omnibus  nostri 
nominis  fautoribus  et  affinibus  apud  diversos  populos  convocare  sub  vere 
proxime  venturo  decrevimus ;  non  tamen  quod  vires  potentiae  nostrae  in 
multitndine  et  potentia  militum  et  peditum  ad  extremam  inimicoram 
nostrorum  confusionem  alienis  auxiliis  indigeant  vel  thesauri  nostri  ali^ 
quam  minorationem  subierint,  qua  minus  abundanter  copiis  nostris  sti- 
pendia  ministrentur^  sed  ut  noscant  adversarii  nostri  quantam  nostra 
majestas  potentiam  habeat  non  solum  a  populo  sibi  subdito,  sed  etiam 
ab  aliis  principibus  et  guberaatoribus  veris  amicis  et  affinibus  nostris. 
Nos  enim  non  solum  jus  nostrum  prosequi  volumus  ^  sed  etiam  proxinu)*- 
rum  j  amicorum  nobisque  conjunctorum ,  quos  purus  in  Christo  sinceri- 
tatis  affectus  quasi  contraxitin  unum,specialiter  autem  Graecos  affines  et 
amicos  nostros,  de  quibus  supradictus  iste  papa ,  propter  foedus  et  amici- 
tiam  quam  habemus  cum  eis ,  licet  christianissimi  sint  et  piissime  de  fide 
Ghristi  sentiant ,  suam  [sicut]  in  nos  efltenatam  linguam  commovit,  impiis- 
fiimos  Oraecos  piissimos  vocans  et  haereticos  qui  sunt  maxime  orthodoxi. 
Ad  tale  igitur  laudabile  proposttnm  exequendnm,  dilectissiraus  gener 
lUMster  imperator  Johamies  (1 )  promptifisimuiii  a£fectum  qnem  erga  no6 
gerity  ame  intemissioiie  demonstrtreoipieDs,  miinum  ex  «m  archeriis  et 


(4)  Agitur  de  Jobamie  Duca,  qui  Vataces  ex  graeoo  co^omine  vocitalus,  in  ipsius  Fride- 
rid  liiteris  etiam  CalojohanDes  nomiDatur. 


IirnicT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  761 

armatifi  adnos  destinare  procurat.  Cum  antem  per  partes  tnasviriadnoB 
sic  destinati  transire  debeant ,  tuum  sincerum  amorem  quem  clarum  et 
inconcussum  semper  conservare  volumus,  deprecamur  quatenus  ipsoe 
per  partes  tuas  saivos,  securos  et  indemnes  usque  Dyrrachium  transire 
permittas ,  dans  eis  propter  gratiam  nostram  consilium  et  auxilium  quo 
ad  hunc  locum  quam  cito  perveniant.  Ecce  enim  naves  idoneas  ad 
Dyrrachium  transmittimus,  unde  iidem  ad  Brundusium  accedere  possint 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  cuidam  capitaneo  scribit,     .^SS.j 
ut  paret  se  ad  procedendum  cum  ipso  contra  inimicos,  cum 
quantitatem  archeriorum  a  Galojohanne  genero  suo   acceperit 
multaque  alia  praesidia  ad   extremam   confusionem  rebellium 
praeparaverit. 

(Edlt.  in  P#lrt  ifa  Vm.  efuL^  lib.  II;  cap.  IX;  coll.  CDin  codicib.  BibL  Cesar* 
Paris.,ybiwir  SakU^Germaiin  Harlay^  n*  455»  etfonds  Notre-Dame^  n«  302;  in 
codice  Pliillippsensi  titnlus  ita  exaratur :  Frederkm  dud  Carentino;  qnodnobis 
absonnm  videtnr.) 

Plenam  dant  nobis  preterita  fiduciam  de  futuris ,  ut ,  sicut  te  hactenus 
ex  fide  precipuum  et  ex  industria  specialem  semper  invenimus  ad 
beneplacita  nostra  paratum,  sic  nativa  tue  devotionis  excrescente 
constantia ,  quecunque  nostrum  et  imperii  honorem  respiciunt  ^  fideliter 
et  aoUicite  promptis  affectibus  exequaris.  Gum  igitur  presentium  nego- 
cionim  et  temporum  qualitas  exigat  fideles  quoslibet  in  nostris  servitiis 
multo  virilius  solito  vires  et  animos  exercere ,  devotionem  tuam  requiri- 
mus  et  hortamur^  attente  mandantes  quatenus  si  unquam  te  dudum  obse- 
quiosum  nobis  et  utilem  prebuisti ,  fructuosiorem  de  cetero  ex  opere  te 
presentes ,  ut  fide  tua  per  fructuum  efficaciam  succrescente ,  erga  te 
mnnificentie  nostre  dexteram  liberalius  extendamus.  Inter  alias  siquidem 
cogitationes  nostri  propositi,  stabili  tenacitate  firmavimus  ad  partes*  •  •  • 


762  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  1250. 

in  manu  forti  et  brachio  extenso  (a)  personaliter  nos  conferre,  ut  fide- 
lium  nostrorum  qui  pro  fidei  nostre  nomine  et  felici  statu  imperii  perso- 
narum  pericula  et  rerum  dispendia  non  vitarunt,  amplis  premiorum 
retributionibus  compensemus ,  et  eflfrenam  superbiam  nostrorum  rebel- 
lium ,  qui  nunc  de  absentia  nostra  forsitan  gloriantur,  potentie  nostre 
malleo  conteramus.  Nuper  etiam  ad  roborandas  in  melius  vires  nostras 
Galojohannes  illustris  imperator  Grecorum,  dilectus  gener  noster,  magnam 
nobis  quantitatem  archeriorum  et  gentis  alterius  destinavit  f1);  cum 
quibus  et  aliis  magnificentie  nostre  presidiis,  que  preparavimus  in- 
stanter,  sic  ad  confusionem  nostrorum  rebellium  proponimus  victo- 
riose  procedere,  quod  potentie  vicinitate  perterriti,  vix  adjiciant  ut 
resurgant. 


6^^!  Thomasius  Gentilis  magnae  regiae  curiae  magister  justitiarius 
et  Nicolaus  de  Trano  ejusdem  curiae  judex  litem  contestatam 
memorant  int^r  abbatem  et  conventum  Sanctae  Helenae  ex  una 
parte  et  Rigandasiam  uxorem  quondam  Julii  de  Anglona  ex  altera 
super  casalibus  Montis  Calvi  et  Tonuiculi  et  tenimentis  eorum, 
eamque  juxta  vigorem  mandati  imperialis  cujus  tenor  inseritur, 
nonobstante  privilegio  a  rege  Conrado  primo  contra  veritatem 
obtento,  pro  praedictis  abbate  et  conventu  dirimunt. 

(Edidit  Giov.  Andr.  TaiA,  Mmorie  storiche  dtUa  eitti  $  dioeei.  tH  LarmOf 
lib.  lY,  cap.  X,  p.  468  et  seqq.  (Roma,  1744^  4*),  ex  eharta  in  archivo  caplt. 
Larin.  nimis  negligenter  transcripta.) 

(a)  In  codicib.  exeeho  eito. 


(4)  Verisimiliter  agitur  de  isto  subsidio  cujus  meotionem  fedt  imperator  in  suis  ad  Midiae- 
ium  Cumanum  litteris.  Vid.  eupra,  p.  760. 


LvDicT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATIGA.  763 

In  nomine  Domini  Jesu  Gbristi,  anno  ab  incarnatione  ejus  MGGLYI , 
mense  madii,  quartedecime  indictionis,  regnante  domino  nostro  Corrado 
secundo  Dei  gratia  Hierusalem  etSicilie  rege  et  duce  Suevie  anno  secundo, 
feliciter  amen.  Nos  Thomasius  Gentilis  magne  regie  et  principalis  curie 
miagister  justitiarius  et  Nicolaus  de  Trano  ejusdem  curie  judex,  presentis 
scripti  serie  declaramus  quod  cum  olim  denunciatum  esset  per  dominum 
Rogerium  procuratorem  ut  constitit  domine  Rigandasie  uxoris  quondam 
domini  Julii  de  Anglona  domino  Roberto  de  Petrapervata  (a)  et  judici 
Petro  de  Potentia,  statutis  per  imperialem  excellentiam  reintegratoribus 
feudorum  in  Gapitanata^  quod  abbas  et  conventus  monasterii  Sancte  He- 
lene  (1 )  pro  parte  ipsius  monasterii  tenebant  et  possidebant  casaie  Mon- 
tis  Calvi  et  casale  Tonniculi  cum  tenimentis  eorum  que  erant  de  demanio 
castri  Laureti,  quod  castrum  est  predicte  domine  Rigandasie  et  specialiter 
ad  feudum  ipsius  castri  et  ad  ipsam  dominam  Rigandasiam  pieno  jure,  ac 
peteret  idem  procurator  pro  parte  ipsius  domine  cuncta  casalia  a  predictis 
abbate  et  conventu  sibi  restitui  et  ipsum  feudum  castri  Laureti  reinte- 
grari,  cum  diceret  ipsum  esse  de  dictis  casalibus  diminutum ,  reintegrato- 
res  predicti  recepta  predicta  denunciatione  dominum  Milonem  abbatem 
predicti  monasterii  et  conventum  citare  fecerunt  ut  pro  se  procurator 
sindicus  vel  actor  sufficienter  instructus  coram  eis  in  certo  termino  com- 
pareret,  ut  utraque  parte  super  eadem  denunciatione  [iitigante]  procede- 
retur  ut  deberetur.  In  quo  termino  comparuit  coram  eis  dominus  Enri- 
cus  monachus  dicti  monasterii,  procurator  sindicus  vel  actor  a  predictis 
abbate  et  conventu  legitime  constitutus  ut  constitit,  et  facta  sibi  copia 
denunciationis  precedentis  et  oblatis  quibusdam  articulis  ad  probandum 
a  procuratore  predicte  domine  per  quod  intendebat  denunciata  probare, 
per  reintegratores  eosdem  fuit  idem  Enricus  interrogatus  de  veritate 
dicenda ,  corporali  prius  ab  eodem  auctoritate  Dei  evangelic^  prestito 
juramento ,  et  confessus  est  omnia  et  singula  que  in  predicta  denuncia- 

(a)  Yerisimiliter  PietTapenmia. 


(4)  Sdlioet  Sainia  EUna  tn  PamtaHa, 


764  FRIDERICI  SECCBmi  [Ain.  13fia 

tione  atque  coDtra  aiticulata  a  procoratore  ejnsdeiD  domine  contiiiebantar. 
Dicti  vero  reintegratores  ad  majorem  cautelam  inquisitionem  super  pnh 
dictis  fecerunt,  et  ante  aperturam  ipsius  citato  domino  Bnrico  ut  comp«» 
reret  coram  eis  jura  et  actiones  dicti  moiiasterii  ostensurus,  qiria  noii 
comparuit  in  terminosibi  dato,  citare  fecerunt  dictosabbatemetconven.- 
tum  ut  cum  priyilegiis  et  defensionibiis  dicti  aionasterii  procnrator 
sindicus  vel  actor  ooram  eis  in  judido  compareret.  Quibus  nnnime  oom- 
parentibus  nec  per  procuratorem  sindicnm  yel  aclorem  nec  cdhoIos  h6c 
aliquem  qni  saltem  eomm  absentiam  excusaret,  inslante  predicto  proco- 
ratore  dicte  domine  et  eorum  absentiam  incusante,  dicti  reintegratores 
de  baronnm  et  jurisperitonim  consilio,  qma  de  intentione  dicti  pro- 
caratoris  ejusdem  domine  eis  plane  constitit  tam  per  oonfessionem 
dicti  domini  Enrici  quam  per  inquisitionem  ab  eis  factam,  predieta 
easalia  Montiscalvi  et  Tonnicnli  cum  pertinentiis  eonim  revocarenmt  ad 
domanium  dicti  castri  Laureti ,  ad  restitutionem  eorum  dictos  abbatem  et 
conventura  pro  parte  dicti  mo&asterii  et  ipsum  monasteriam  pro  dicto 
procuratore  dicle  domine  pro  parte  ipsins  et  ejusdem  domine  condem- 
nantes.  Quod  cum  pervenisset  ad  notitiam  dicti  abbatis,  ad  pedes  impe- 
raforis  se  contulit  et  ab  eodem  ad  reintegratores  eosdem  obtinuit  litteras 
m  forma  subscripfa  : 

Fredericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus ,  Hiem- 
salem  et  Sicilie  rex ,  reintegratoribus  feudomm  ia  Capttanata  fideUbas 
snis  gratiam  suam  et  bonam  voluntatem.  Porrecta  culmini  nostro  abbatis 
et  conventus  Sancte  Elene  petitio  continebat  quod  com  frater  Henricas 
monacbns  ejusdem  monasterii,  statutus  proeurator  ab  eodem  abbate  et 
conventu ,  ad  vestram  presenliam  se  conferret,  privilegia  etaliasseriplv- 
ras  et  jura  ipsiua  monasterii  ostensurus  vobis ,  prout  idem  abbas  et  con- 
ventus  fuerant  pro  parte  curie  nostre  citati ,  JuKns  de  Anglona  enmdam 
monachum  procoratorem  eoram  apud  Casale  Novum  fecit  acriter  verbe- 
rare ;  deinde  ad  suggestionem  ipsius  idem  procurator  coram  jurato  Casalis 
Novi  de  maledicto  celsitudinis  nostre  extitit  accusatus ,  et  propterea  per 
eumdem  juratum  captus  et  carceri  mancipatus ;  propter  quod  in  termino 
sibi  prefixo  coram  vobis  non  potuit  comparere  cum  juribua  et  nrtioiiibus 


IiTDiCT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  765 

monasterii  memorati  j  ac  predictus  monachus  procurator  perperam  sub- 
ductus  a  predicto  Julio  de  Angiona  et  timore  perterritus,  confessus  fiiit 
coram  vobis  casalia  Montiscalvi  et  Tonniculi  ad  jus  et  proprietatem  dicti 
monasterii  spectantia  sicut  dicunt ,  fuisse  de  feudo  prefati  Julii ;  propter 
quod  idem  monachus  ad  instantiam  ejusdem  Julii  fuit  a  carcere  liberatus 
et  ab  accusatione  predicta  :  vos  ad  instantiam  dicti  Julii  non  visis  juribus 
dicti  monasterii  ipsum  ad  amissionem  dictorum  casalium  suorum  et  totius 
loci  ejusdem  monasterii  que  idem  Julius  dicebat  pertinere  uxori  sue ,  con- 
tra  justitiam  condemnantes,  ex  sententia  vestra ,  appellatione  ab  eis  in- 
terposita  ad  audientiam  nostram  infra  legitima  tempora  suspensa ,  dicta 
casalia  et  locus  eidem  Julio  assignata  sunt,  juris  ordine  non  servato,  in 
eorum  manifestum  prejudicium  et  gravamen.  Super  quo  supplicantibus 
sibi  per  nostram  curiam  secundum  justitiam  provideri ,  fidelitati  vestre 
precipiendo  mandamus  quatenus  si  est  ita ,  omnino  predicta  in  statum 
pristinum  revocetis,  et  accersito  abbate  coram  vobis  jura  monasterii 
audiatis  et  causam  coram  vobis  partium  assertione  plene  discussam  juxta 
formam  a  nostra  curia  vobis  datam  terminetis  et  decidatis,  justitia 
mediante,  ut  ipsis  instantibus  super  hoc  non  subsit  materia  conquerendi. 

Datum  Foggie ,  Y  aprilis ,  octave  indictionis. 

Quo  mandato  recepto  et  citata  per  eosdem  reintegratores  dicta  domina 
Rigandasia  et  comparente  pro  ea  dicto  domino  Rogerio  constituto  pro- 
curatore  ab  ea  ut  constitit  ad  causam  ipsam,  dictus  Milo  abbas  dicti  monas- 
terii  pro  parte  ipsius  in  scriptis  probare  se  obtulit  que  continebantur 
in  imperialibus  litteris  suprascriptis,  et  dictus  procurator  dicte  domine 
probare  se  obtulit  quod  predicte  littere  impetrate  fuerunt  ab  eodem 
abbate  tacita  veritate,  et  totum  contrarium  ejus  quod  dictus  abbas  se 
obtulerat  probaturum.  Super  quibus  dato  per  eosdem  reintegratores  uni- 
cuique  parti  termioo  ad  probandum,  productis  testibus  et  eorum  dictis 
publicatis  et  facta  ex  eis  utrique  parti  copia  necnon  exceptionibus 
hinc  inde  datis  ad  repulsam  testium  perducendam,  et  testibus  super  eis 
productis  et  publicatis  rubricis  assumptis,  et  solemni  disputatione  sequuta 
super  viribus  probatorum  premissa  renuntiatione  ad  sententiam  est  con- 
clusum;  et  licet  reintegratores  predicti  ex  forma  commissionis  eorum 

VI-  Pfcna.  97 


W6  FRIDERLCI  SECUNDI  [Akv.  1250. 

appellationi  ab  eis  iaterposite  non  deferrent,  quia  tameninipsiustermina- 
tione  negotii  dubia  quedam  eis  occurrerant,  processum  totum  juxta  for- 
mam  commissionis  eorum,  scilicet  quando  eis  dubium  occurrebat,  ad  impe- 
rialem  excellentiam  transmiserunt,  etdominusimperatorcommisit  causam 
eamdem  judicibus  magne  curie  sue  reintegratorum  predictorum  finaiiter 

terminandam.  Que  causa  (a) '.  superveniente  obitu  ejus- 

dem  domini  nostri  Gesaris  indecisa,  nec  terminari  postmodum  potuit 
prius[quam]  serenissimus  quondam  dominus  rex  Gorradus  primus  de 
medio  sublatus  est;  de  quibus  omnibus  per  acta  imperialis  magne  et  regie 
curie  facta  nobis  extitit  plena  fides.  Nos  yero  qui  supra  magister  justi- 
tiarius  «t  judex,  ad  peticionem  predictorum  abbatis  et  conventus,  citata 
legitime  dicta  domina  Rigandasia  et  in  termino  sibi  dato  comparente  pro 
ea  apud  Foggiam  coram  nobis  Johanne  de  Roberto  ab  ea  constituto  ut 

constitit,  visis  et  plene  discussis  juribus  utriusque  partis  et 

quodam  privilegio  domini  regis  Gorradi  primi  ostenso  in 

judicio  pro  parle  ejusdem  domine,  in  quo  continebatur  qualiter  idem 
dominus  rex  confirmaverat  primam  sententiam  per  prefatos  reintegra- 
tores  latam  contra  predictos  abbatem  et  conventum  ad  petitionem  domini 
Julii  de  Anglona  et  pro  parte  dicte  uxoris  sue,  et  in  fine  ipsius  privilegii 
'Oontinebatur  jus  alterius  partis  penitus  absorbentes;  quia  privilegium 
ipsum  obtentum  fuit  tacita  veritate,  tum  cum  non  fuisset  expositum  in  eo 
quod  dominus  imperator  mandaverat,  si  constaret  de  his  que  abbas  in 
8ua  petitione  deduxerat,  omnia  in  statum  pristinum  revocari,  et  sic  causa 
ipsa  pendebat :  que  si  expressa  fuisset,  non  est  verisimile  quod  dominus 
^rex  contempsisset;  tum  et  verba  illa  in  privilegio  predicto  inserta,  vide- 
licet  jus  aiterius  partis  penitus  absarbentes  parti  predicti  monasterii  nul- 
-lum  poterant  prejudicium  generare,  cum  si  ad  illud  quod  de  jure  civili 
^mpetit  referant ,  non  valeant  nisi  adjiciatur  ea>  certa  scientia,  non 
obstante  taU  lege,  vel  si  ad  illud  quod  de  jure  gentium  competit ,  videli- 
<^t  circa  dominium  quod  a  jure  gentium  habemus  quod  est  immutabile 
Mc  per  imperatorem  vel  regem  poterat  immutari ,  cum  ab  iis  non  fuit 

(it)  Ibi  et  infra  qaaedam  deesse  YideDtur. 


faiDiCT.  8.J  HISTORIA  DIPLOMATIGA.  7ft7 

coBstitutum  j  habito  diligenti  consilio  cum  baronibus  et  aliis  jurisperitis 
de  consilio  et  commissione  ipsonim,  quia  probationis  (^tc)  dictonim  abba- 
tis  et  conventus  plene  nobis  constitit  de  hiis  que  in  predictis  imperialibus 
litteris  continentur,  nec  ex  adverso  probatum  extitit  aliquod  per  quod 
partis  monasterii  eliderent  probata,  processum  predictum  habitum  per 
reintegratores  et  sententiam  ab  eis  latam  et  possessionem  auctoritate  ipsius 
sententie  parti  predicte  domine  assignatam  in  scriptis  ferentes  [per]  sen- 
tentiam  formalem  in  statum  pristinum  revocamus,  restituentes  possessio- 
nem  dictorum  casalium  predicto  monasterio  memorato  juxta  tenorem 
imperialium  litterarum.  Ad  cujus  rei  memoriam  et  perpetuam  firmitatem 
presens  scriptum  per  manus  Jacobi  de  Tocco  magne  regie  et  principalis 

curie notarii  fieri  fecimus,  nostris  subscriptionibus  robo- 

ratum.  Actumin  castris  prope  Beneventum,  anno,  mense  et  indictione 
supradictis. 

Nos  Thomasius  Gentilis ,  magne  regie  curie  magister  justitiarius. 

Nicolaus  de  Tocco  (a)  qui  supra ,  magne  regie  curie  judex. 


Anno  M.  CC.  L,   indictione  VIII,  de   mense  aprilis,  Dbertas 

marchio  Pelavicinus  potestas  Cremonae equitavit  Pla- 

danam,  in  qua  Amadinus  cum  militibus  Cremonae  bannitis  et 
beraeriis  Mediolani  et  Brixiae  et  Mantuae  residebat ;  •  .  .  quem 
et  alios  milites  Cremonae  duxit  Cremonam,  deinde  apud  Laudam 
in  carceribus  destinavit.  Et  tunc  marchio  Lancia  potestas  Laudis 
et  dominus  et  vicarius  pro  imperatore  a  Lambro  superius  (1) 

(a)  Sio,  sed  supra  de  TrofM. 


(4)  Notandumestqoum  ez  his  verbis  oonjicere  liceat  oomitem  Thomasiumde  Sabaudiaanno 
praecedente  mense  junio  generalem  imperii  legatum  in  bis  partibus  constitutum  (vid.  sopra; 
^.  711)  soum  munus  non  dio  ezercuisse.  Cui  officio  utrum  libenter  renunliaverit  an  rursus 
ad  partes  Ecdesiae  declinaverit,  non  adbuc  bene  compertum  est. 


768  FRIDERICI  SECUKDI  [Anv.  1250. 

ipsos  ad  casale  Sancli  Evasii  destinavit,  quos  vel  amore  vel 
pecunia  interveniente  abire  permisit :  non  enim  bene  se  babebat 
cum  Uberto  Pelavicino  ob  invidiam.  Chronic.  de  reh.  in  Ital.  gest.j 
p.  221. 


FosgiM,maio.  Fiidericus,  Romanorum  imperator,  ad  supplicationem  Ludo- 
vnci,  primogeniti  Ottonis  ducis  Bawariae,  sententiam  fert  ut  ad 
observationem  fidejussionum,  cautionum  ac  securitatum  civibus 
Wormatiensibus,  metu  personae  suae,  praestitarum ,  nuUatenus 
teneatur. 

(Editum  ap.  Momm.  Boie.,  t.  XXX,  p.  807-308,  num.  DCCLXXXVI,  ex  origio. 
in  archivo  reg.  dom.  Bavar.,  nnde  sigillnin  nonniliil  laesnm  appendet  ex  fllis 
serids  robri  et  flavi  coloris.) 

Fridericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa- 
lem  et  Siciiie  rex.  Per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  imperii 
fidelibus  quod  Ludovicus  primogenitus  ducis  Bawarie,  dilecti  principis 
nostri,  celsitudini  nostre  supplicavit  attente  quod  cum  cives  Worma- 
tiensesy  in  ipsa  civitate  contra  eum  temere  insurgentes,  multas  sibi  et 
familie  sue  preter  omne  meritum  suum  injurias  infligerent,  metuque  per- 
sone  sue  cogeretur  ipsis  fidejussiones ,  cautiones,  ac  securitates  prestare 
quod  suas  in  eos  non  ulcisceretur  injurias  (1),  ipsum  a  fidejussionibus, 
cautionibus,  ac  securitatibus  predictis,  quas  non  sponte  sed  cohactus 
prestitit,  prout  justitia  exigeret,  absolvere  dignaremur.  Nos  igitur  sup^ 
plicationibus  suis  que  justitiam  continebant ,  nequeuntes  ullatenus  refra- 
gari  j  ipsum  a  fidejussionibus ,  cautionibus  et  securitatibus ,  quas  predictis 


(4)  Anno  4249,  tl  augusti,  Wormatienses  insorgentes  in  eervos  Zuroonis  marescald  ducis 
Bawariae  liospitium  Ludovici  filii  ipsius  ducis  invaserant,  Bavaris  quibusdam  vulneratia  sen 
etiam  occisiB.  Quae  discordia  per  litteras  oblivionis  tum  a  Ludovico,  tum  a  ZurnoDe  ipeo  con- 
fectas  sopita  fuerat.  Gf.  AmaL  Wimnat,  ap.  BoBBna,  Fontes,  t.  U,  p.  485-487. 


Ikdict.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  769 

civibus  metu  persone  sue  prestitit,  sententialiter  duximus  absolvendum , 
ut  ad  observationem  earum  nuUatenus  amodo  teneatur.  Ad  hujus  igitur 
absolutionis  nostre  memoriam  et  stabilem  firmitatem,  presens  scriptum 
fieri  et  majestatis  nostre  sigillo  jussimus  communiri. 

Datum  Fogie,  anno  dominice  incamationis  millesimo   ducentesimo 
quinquagesimo ,  mense  madii,  octave  indictionis. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  regi  Castellae  conqueritm'    J^U)] 
de  papa  qui  sibi  bellum  inferens  discrimina  Terrae  Sanctae  non 
permisit  evitari,  monetque  se  audito  casu  regis  Francorum^  in 
regno  Siciliae  remanere ,  unde  eidem  regi  subsidia  facilius  trans- 
mittere  possit. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  episL,  lib.  I,  cap.  XY;  ooU.  cum  cod.  Bibl.  Cesar.  Pftris., 
fmds  SaMnt-Gemuttn  Barlay,  n*  455.) 

Fridericns,  etc.  Pensantes  amoris  affectum,  quem  ad  vos  semper 
habuimus  hactenus  et  habemus  illesum ,  firmiter  credimus  ut  sicut  nos 
honorem  vestrum  et  commoda  libenter  amplectimur,  sic  vos  vice 
mutua  (a)  diligatis  et  nostra,  que  maxime  causam  vestram  aliorumque 
regum  et  principum  immediate  contingunt ,  et  in  quibus  non  minus  ves* 
tmm  quam  nostrum  vertitur  interesse.  Latere  vos  quidem  forte  non  cre- 
dimus  qualiter  pontificalis  ambitio,  in  imperialis  honoris  impendium  et 
aliarum  dignitatum  secularium,  conata  est  semper  hactenus  jura  nostra 
confundere  et  nostre  potentie  brachia  conculcare,  faciens  cassare  Romanum 
principem ,  ut  ad  reges  et  principes  alios  faciliorem  habeat  in  sua  cupi- 
ditate  progressum.  Papa  quidem  non  advertens  quot  et  quanta  mundo 
dissidia  ex  hujusmodi  turbatione  proveniant,  tractare  non  desinit  quali* 
ter  hostes  nostros  contra  nos  temporaliter  incitet ,  et  fideles  a  nostra 

(a)  In  codice  invieem. 


772  FRIDERIGI  SECUNDI  [Amr.  1250. 

manioo  sermone  inteipretatus,  eniditasqne  notalas  addidit.  Versionem  nunc 
latinam  &i?e  potins  restitationem  vicfssim  tentavimos.) 

Fridericus  Dei  gratia  etc.,  JohaDni  iilustrissiiiio  Graeconim  impera- 
tori ,  etc.  Litteras  serenitati  nostrae  transmissas  ex  parte  majestatis  tuae 
per  Paedrytem  familiarem  tuum  summa  benignitate  refcepimus.  Grata 
enim  in  illis  continebantur  et  plurimum  nostrae  serenitati  laetabunda  de 
tua  salute  et  successibus  et  de  prosperis  quae  in  praesentiarum  circa 
Rhodum  insulam  feliciter  contigerunt  (1).  Nos  quoque  per  nostros  vicis- 
sim  commentarios  sincero  majestatis  tuae  affectui  significamus  quod 
celesti  providentia  suffulti  et  roborati  valemus  et  feliciter  vivimus,  adver- 
sarios  nostros  quotidie  debellamus,  et  a  nobis  omnia  juxta  roandata  nostra 
diriguntur  et  gubemantur.  De  negotio  autem  in  litteris  tuis  specialiter 
expressoy  quomodo  iste  papa  fratres  Minores  et  Praedicatorcs  ad  majes- 
tatem  tuam  mittere  potuit  qui  cum  pon  tificibus  Ecclesiae  tuae  confabulari 
debeant  ?  Quod  non  solum  serenitati  nostrae ,  sed  etiam  pauperioribus 
spirituquasiprodigiosum  et  insulsum  videtur.  Quomodoenim  iste  quidici- 
tur  sacerdotum  princeps,  ante  faciem  omnium  quotidie  in  te  nominatim  et 
in  omnes  Graecos  tibi  subjectos  excommunicationem  jactitans,  ortho- 
doxissimosque  eosdem  a  quibus  christiana  fides  ad  extremos  orbis  fines 
pervenit,  haereticos  impudenti  verbo  vocitans,  tales  religiosos  proprio 
suo  motu  ad  majestatem  tuam  transmittere  non  expavit?  Quomodo  hic 
schismatis  auctor  sic  dolose  irrepsit  ut  irreprehensibilibus  justificationem 
afferat?  Quomodo  iste  sub  sanctitatis  falso  velamine  per  sequaces  suos  et 
suae  propriae  voluntatis  ministros,  quasi  apostatas  fidei  et  scandalorum 
patratores  Latinis  sibi  subjectis  denuntiare  non  cessat  qui  ante  et  supra  a 
principio  pietate  abundantes  pacem  in  omnem  terram  evangelisaverunt? 
Quomodo  hanc  innatam  antiquitus  diabolico  afilatu  Romanis  pontificibus 
in  Graecos  malivolentiam ,  quam  non  pauci  magni  et  religiosi  sacerdotes 
Ghristique  servitores  dicto  et  facto  et  votis  continuis  per  longum  praete- 
ritum  tempus  extirpare  non  valuerunt,  iste  omnibus  modis  eamdem  reno- 

(4)  Cf.  Georg,  Acropolita,  cap.  47  et  48,  p.  9\  et  seqq. 


Imdict.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  773 

vans  y  frivolis  sermonibus  et  dolosis  stultoram  hominum  exhortationibus 
quasi  in  ictu  oculi  in  amorem  convertere  poUicetur?  Nonne  iste  est  qui 
serenitatem  nostram  propter  matrimonium  majestatis  tuae  cum  dilectis- 
sima  filia  nostra  legitime  et  canonice  contractum,  irrationabili  motus 
impetu  publice  anathematisavit ,  coram  suo  ab  ipso  congregato  concilio 
causatus  quod  nos  cum  haeretico  societatem  et  foedus  inieramus  ?  Unde 
isti  sacerdotes  nostri  noverant  arma  sumere  adversus  Ghristianos,  lori- 
cas  pro  sacris  induere  vestimentis,  pro  baculo  pastorali  lanceas  etpro 
calamo  jaculos  ferre  amarasque  sagittas,  salutaria  Gracis  arma  quasi 
parvipendentes  ?  Quae  generalis  vel  particularis  synodus  talia  praecepit  ? 
Quis  viroram  conventus  Deum  prae  oculis  habentium  haec  confirmavit  vel 
sigillavit  ?  Si  quis  vero  super  hoc  incredulus  haberetur ,  sanctos  videat 
cardinales  et  praelatos  in  terra  nostro  imperio  subjecta  bellica  imo  hos^ 
tilia  arma  sumentes ,  quoram  unus  dux ,  alter  marchio ,  alter  vero  comes 
secundum  provinciam  cujus  regimen  sortitus  est,  vocitatur.  Hic  enim 
phalanges  ordinat,  iste  cohortes  disponit,  alter  vero  ad  bellum  viros 
incitat ,  quidam  exercitum  ducentes  et  signa  levantes ,  isti  bipennes  et 
perticas  deferentes  (a).  Suntne  ista  spiritualia  et  sacerdotalia  pacis 
lestimonia  seu  ad  pacem  exordia?  Num  talia  statuerant  primi  Ghristi 
discipuli?  Quis  autem  tam  simplex  aut  sensu  destitutus  qui  tantam  ma* 
lignitatem  non  agnoscat,  istos  infamiae  sacerdotes,  seductores  hominum 
falsosque  prophetas  nominans ,  in  spiritu  Heliae  costas  eorum  ad  holo- 
caustum  tradens  ut  tumidum  aqua  pectus  cum  lignis  coacervatis  igne 
consumatur  (1)?  0  vulgi  stultitia  quae  illis  uno  tempore  et  sine  dilatione 
sanctitatem  adscribit,  eosque  sanctos  sub  improviso  constituit,  sicut 
fabula  gigantesl  Tales  sunt  hodie  pastores  in  Israel ,  Ecclesiae  Ghristi  non 
pontifices ,  sed  lupi  rapaces ,  bestiae  feroces  effecti  qui  populum  Ghristi 

(a)  LocQS  in  codice  graeoo  mntllos,  scilicet  of  <pie{isvoupoi  xa\  TccpStxaToupot,  quem 
Wollf  ita  restitoere  oonatas  est  of  ptmwi^pot  xa\  Tccprtxaf^pot*  Foreitan  ad  ingegneroi 
aUuditnr. 


(1)  a.  Ub.  Reg.  m,  cap.  XVm,  vers.  49,  25,  33,  38. 

VL  Fkn2.  9S 


774  FRIDERJCi  SECUNDI  [Amf.  I2S0, 

devoraiit.  Qhquot  his  diebuB  in  Alemamua,  in  Itali9>et  in  circumquaq[ue 
regionibus  corrosi  fuerunt,  in  tservitutem  redacti,  occisi  et  in  exilium 
•per  eorum  machinatiotnes  profugati,  quorum  sanguinem  de  manu  eoruiB 
juxta  propheticum  (4 )  requiret  Dominus  1  Quomodo  se  dilatavit  'Conun 
malignitas  ut  ita  sub  eorum  fraudibus  homines  incurventur  ?  Prodiit  tamen 
in  lucem  iniquitas  eorum ,  et  superba  meditatus  in  angulo  Lugduni  (a) 
fiub  verecundia  latitans  ab  omnibus  tanquam  mendacii  pater  despicitur. 
A  praeceptis  ejus  multi  diverteruut,  et  qui  usquenunc  cum  istosentiebant, 
nunc  vias  ejus  abhorrent.  Quot  enim  millia  hominum  causa  ejus  perie- 
runt,  quorum  cadavera  paulo  ante  juxta  flumen  Nili.suscepit  ^Egyp- 
tus  (2).  Illud  quoque  non  ignorat  majestas  tua,  qualiter  cum  juramento 
mortem  nostram  asseruit  ut  fideles  nostros  a  fidelitate  nostra  revocaret; 
qualiter  servos  servorum  majestatis  nostrae  in  Alemannia  per  vim  sive 
per  blanditias  contra  nos  recalcitrare  coegit.  Quamdiu  sacri  redditus  et 
proventus  quos  ab  Ecclesia  violenter  extorsit ,  eorum  processibus  servie- 
Tunt,  in  theatro  mundi  res  eorum  floruerunt  et  fuit  eorum  spiritus  quasi 
Tupes  sub  mari  latitans  induratus ;  ubi  autem  omnes  thesauri  evanuerunt, 
hinc  et  illinc  in  fugam  conversi  sunt,  nostrae  dexterae  minas  reformi- 
dontes.  Praeterea  nostram  prudentiam  non  fugit  quod  res  ita  se  habeat, 
^cut  per  tuas  litteras  nobis  insinuasti. .  Isti  autem  Fratres  quum  in  prin- 
sdpio  in  partibos  istis  (b)  inorareiitur,  aliter  de  tua  majestate  sentire 
videbantur  quam  nunc ,  postquam  coatra  eorum  opinioaem  lavorabiles 
tuae  majestatis  eventus  (3)  a  nobis  audienmt.  Ex  quibus  absconditam  in 
feis  pravitatem  agnoscere  tua  majestas  potest,  ^od  000  propter  fidem 

(a)  Hoc  nomen  graecus  interpres  non  bene  inteliexit,  qaod  signo  lectu  difflcili  et  syi- 
labo  VI  expressit.  Propostit  aotem  Woltflas  vuv\. 

(&)  GraeoeivToa^OC,  «cilicet  m  regmo. 'De  dvitate  ipsa  Brandasio  hic  agi  saspicatiir 
Wolifliis,  p.  SO,  not  1,  Fridericam  Brondasli  tanc  sabstitisse  ratos. 


(4)  Ezediiel,  UI,  48. 

(2)  Ad  cladem  Francorum  juxta  Nilam  prope  MaDSoram  dare  allnditur. 

(3)  Hic  alladi  arbitratur  WoUfius  ad  varias  clades  quae  tuDC  Latini  ab  imperatore  Nioeno 
acoeperant.  Gf.  Gecrg,  Acropol^  cap.  47. 


Imier.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  T75 

sive  symboli  discuflsionem  illac  progrederentur,  sed  ut  juxta  solitum 
morem  zizaniam  inter  patrem  et  filium  seminarent.  Nempe  statim  ut 
affectionem  majestatis  tuae  solidam  et  inconcussam  et  a  dilectione  patris 
inseparabilem  invenerunt  ^  ulterius  procedere  non  ausi  sunt ,  sermones 
suos  ad  coUoquium  indeterminatum  remittentes ,  ut  sub  hoc  velamine 
malignitas  eorum  tegeretur.  Unde  ok  eorum  talibus  actibus  quisque  con- 
jicere  et  concludere  poterit  quod  non  sunt  rectae  viae  eorum  et  sordidi 
pedes  eorum  ad  Evangelii  praedicationem.  Serenitas  autem  nostra  faium 
filialem  aCfectum  paterno  modo  increpare  proponit  quod  sine  patris  con- 
fiilio  ambaxiatores  ad  papam  mittere  voluisti ,  amoremque  tuum  decuis- 
set  nostram  prius  requirere  voluntatem.  Ista  enim  experimento  cognosci- 
mus  et  talium  malignitas  nos  non  fugit.  Sicut  autem  nos  ex  rebus  sepe 
eircumstantibus  in  partibus  istis  sine  consilio  tuo  aliquid  agere  vel  a^redi 
non  volumus,  ita  partes  tibi  confines  melius  noiae  sunt  majestati  tuae 
quam  nobismetipsis«i  Ula  tamen  quae  majestas  tua  nobis  sig^ificavit  sus- 
cepimus,  quasi  nostrae  voluntati  et  judicio  convenirent.  Et  ecce  navesl 
Sine  mora  sex  alia  idonea  nav%ia  a  Bnindusio  Dyrrachium  mittuntur  pro 
traductione  et  salvo  ambaxiatorum  tuorum  conductu,  et  aliquem  ex 
curia  nostra  jam  ad  illos  destinavimus,  qui  eos  usque  ad  nos  adducat  et 
Fratribus  mandet  quod  tamdiu  apud  Dyrrachium  commorari  debeant , 
donec  serenitas  nostra  cum  ambaxiatoribus  majestatis  tuae  colloquium 
habuerit ;  tunc  vero  protinus  navigia  remittentur  quae  ipsos  adnos  trans- 
vehant. 


Innocentius  papa  commani  Tolentini  pro  devota  eorum  erga    ^sj^!' 
Sedem  Apostolicam  fide,  castrum  Petini,  possessiones  et  alia  juira 
ad  civitatem  Tolentinum  pertinentia,  de   quibus   a  Friderico 
quondam  imperatore  spoliati  fuerant,  de  gratia  speciali  rastituit. 

(Edid.  SAHiiin ,  Saggio  di  memoT.  diSoUntino,  append.,  n"*  \Zj  p.  374.) 

Innocentius  episcQpua,  servtts  servorum  Dei,  dilectis  filiis  communi 


776  FRIDERICt  SECDNDI  [Amf.  1250. 

castri  Tolentini  Camerinensis  dioecesis  salutem  et  apostolicam  benedictio-  i 

nem.  Apostolice  Sedis  providentia  consuefa  subditonim  merita  solertis 
deliberationis  examine  discutit,  et  que  rationis  judicio  potiora  diffinit , 
premiorum  remunerat  retributione  majorum,  uberioribus  illa  prose- 
quendo  favoribus  et  beneficiis  plenioribus  attollendo.  Hinc  est  quod  nos 
attendentes  devotionis  ardorem  quo  erga  Romanam  Ecclesiam  fervere 
nosciminiy  eapropter  volentes  ut  Sedem  Apostolicam  vobis  sentiatis  favo- 
rabilem  et  benignam ,  vestris  supplicationibus  inclinati,  castrum  Petini , 
possessiones  ac  alia  bona  et  jura  ad  castrum  Tolentini  de  jure  spectantia 
cum  pertinentiis  eorumdem ,  licet  forsan  Fredericus  quondam  Romano- 
rum  imperator  vel  quicumque  alius  pro  sue  vos  illis  voluntatis  libito  spo- 
liarint,  vobis  restituimus  de  gratia  speciali.  Nulli  ergo  omnino  hominum 
liceat  hanc  paginam  nostre  restitutionis  infringere  vel  ei  ausu  temerario 
contraire.  Si  quis  autem  hoc  attemptare  presumpserit ,  indignationem 
omnipotentis  Dei  et  beatorum  Petri  et  Pauli  apostolorum  se  noverit 
incursurum. 

Datum  Lugduni ,  ni  nonas  junii ,  pontificatus  nostri  anno  septimo. 


^VJS?*"  Jacobus  Capuae  judex,  ad  petitionem  fratris  Simonis  monachi 
28jimu.'  Casinensis,  pro  parte  monasterii  ejusdem  in  publicum  docamen- 
tum  transcribi  facit  mandatum  imperiale  fratri  Benedicto  procu- 
ratori  bonorum  quondam  Petri  de  Vinea  proditoris  directum ,  quo 
jubetur  ut  vigore  mandati  prioris  et  instrumenti  a  Nicolao  Rufulo 
dudum  magistro  camerario  Principatus  et  Terrae  Laboris  con- 
fecti,  monasterium  Casinense  non  impetat  nec  j^rturbet  in  pos- 
sessione  ciijusdam  petiae  terrae  sitae  in  pertinentiis  Capuae,  quam 
monasterium  ipsum  praedicto  proditori  concesserat. 

(Inedit  ex  archivo  Montb  Cassiniy  Risgest.  Thom.  decani,  fol.  86  verso^  n*  68.) 

In  nomine  Domini  nostri  Jhesu  Christi|  anno  ab  incamatione  ejusmille- 


Ikdict.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  777 

simo  ducentesimo  quinquagesimo  et  tricesimo  anno  imperii  domini  nostri 
Frederici  Dei  gratia  invictissimi  Romanorum  imperatoris  semper  augusti, 
Jerusalem  et  Sicilie  regis ,  die  veneris  primo  juiii,  octave  indictionis,  me 
Jacobum  Capuane  civitatis  judicem  frater  Symon  monachus  monasterii 
Gasinensis  pro  parte  ejusdem  conventus  monasterii  rogavit  attente  ut 
quasdam  imperiales  litteras  imperiali  sigiilo  cereo  munitas,  fratri  Bene- 
dicto  procuratori  bonorum  quondam  Petri  de  Yinea  transmissas,  que 
penes  ipsum  fratrem  Benedictum  remanere  debebant,  ad  opus  et  utiiita- 

tem  dicti  conventus  per  manus Johannis  notarii  in  publica 

facerem  documenta  transferri.  Gujus  precesutpotejustasadmittentes,  ego 
predictus  judex  litteras  ipsas  mihi  et  predicto  Johanni  notario  per  pre- 
fatum  fratrem  Benedictum  presentatas  j  presentibus  et  ad  hoc  vocatis  et 
rogatis  testibus  notario  Gualterio  Bonucio,  notario  Patricio  et  notario 
Jacobo  Guadelandi ,  vidi  et  legi  et  ipsas  ex  omni  parte  notavi  perfectas 
et  omni  vitio  et  suspicione  carebant.  Quarum  tenor  per  omnia  talis  est  : 
Fredericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa- 
lem  et  Sicilie  rex,  fratri  Benedicto  procuratori  bonorum  quondam  Petri  de 
Yinea  proditoris,  fideli  suo,  gratiamsuametbonamvoluntatem.Proparte 
venerabilis  conventus  monasterii  Gasinensis  nostrorum  fidelium  fuit  nu- 
per  expositum  coram  nobis  quod  cum  ad  supplicationem  Gualterii  comitis 
Manuppelli,  dilecti  fidelis  nostri ,  Nicolao  Rufulo  dudum  magistro  came- 
rario  Principatus  et  Terre  Laboris  fuit  per  litteras  nostras  injunctum  ut 
permutationem  cujusdam  domus  ipsius  comitis  site  in  Sancto  Germano 
factam  cum  quadam  petia  terre  sita  in  pertinentiis  Gapue  in  loco  qui  dici- 
tur  Sanctus  Pancratius,  quam  monasterium  ipsum  predicto  proditori 
nostro  concesserat,  revocare  deberet,  ac  idemNicoIaus  dicta  permuta- 
tione  rescissa  mandatum  nostrum  super  hoc  efficaciter  fuit  executus,  et 
domo  ipsa  prefato  comiti  et  predicta  petia  terre  memorato  monasterio 
resignatis ,  prout  in  instrumento  inde  confecto  plenius  asserunt  contineri, 
tu  occasione  pretenta  quod  terram  ipsam  cum  aliis  bonis  proditoris  ejus- 
dem  tue  procurationi  commissis  te  asseris  invenisse ,  monasterium  ipsum 
super  predicta  petia  terre  indebite  impetis  et  molestas,  non  permittens 
predictos  fideles  nostros  terram  ipsam  pacifice  possidere.  Super  quo  sup- 


778  FRIDERICI  SECONDI  [Anv.  1250: 

plicationibus  snis  per  nostram  excellentiam  provideri  (sic\  fidelitati  tde 
precipiendo  mandamus  quatenns  si  estita,  predictum  monasteriumsupei* 
ipsius  petie  terre  possessione  pacifica  de  cetero  non  impetas  nec  pertur^ 
bes,  eo  nequicquam  obstante  quod  in  predicto  mandato  ndstro  dicta 
petia  terre  certis  non  fuit  finibus  limitata. 

Datum  in  campis  prope  Bisacciam ,  vicesimo  octavo  junii ,  octave 
indictionis. 

Unde  ad  futuram  memoriametpredictimonasteriicautelam,  presens 
scriptum  publicum  de  predictis  omnibus  fieri  feci  per  manus  prefati  nota- 
rii  y  subscriptione  nostra  et  predictorum  testium  roboratum. 

Hoc  scriptum  scripsi  ego  Johannes  publicus  Capue  nt)tarius  et  interfui 
et  meo  signo  signavi  Gapue. 

Ego  qui  supra  Jacobus  judex. 


Mi'»"*-  ,  Cono  de  Bercheim  cum  Matthaeo  duce  Lotharingiae  concor- 
diam  agit  de  castro  Estuphin  aliisque  feudalibus  rebus,  reser- 
vato  quod  poterit  juvare  dominum  suum  Fredericum  impera- 
torem,  regem  Conradum  filium  ejus,  comitem  Rudolphum  de 
Habsbourg  et  Ulricum  dominum  de  Raj^lstein. 

(Edid.  ScHOBPFUN,  AlstU.  diphmat.f  1. 1,  p.  408,  n«  DXXXIX,ex  tabalario  doc 
Lothar.  Naiiceii.) 

Ego  Cono  de  Bercheim  notum  facio  universis  presentes  litteras  inspec- 
turis  quod  illustris  vir  dominus  meus  Mattheus  dux  Lotharingie  et  mar- 
chio  pacem  fecit  mecum  et  cum  filio  meo  Ludovico  de  omni  querela  et 
rancore  quos  habebat  erga  nos :  tali  modo  quod  ego  devenihomosnus-et 
ipse  mihi  contulit  in  feudo  et  homagio  et  dicto  Ludovico  filio  meo  vel  aliis 
filiis  nostris  qnos  haberemus  de  legitimo  matrimonioy  castrum  Bstupfaih 
cumomnibusappenditiisejusdemcastrr,  scilicet  Sanctum  Hippolitumet 
Anescheim;  hoc  salvo  si  contingeret  quod  puer  quidiciturHenricusoomes 


iKDiCT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  119 

Alsatie  filios  haberet  et  possideret  comitatum  et  domioatum  de  Werde  et 
tantum  faceret  erga  dominum  meum  ducem  quod  ipse  dominus  dux  de 
jure  redderet  ei  feudum  prenominatum,  scilicet  castrum  Estupbin  cum 
appenditiis  suis,  ego  Gono  remanerem  homo  domini  nostri  ducis  t>ro 
ducentis  marchatis  argenti  quas  mihi  solvere  teneretur  infra  annum. 
Propter  quod  ego  reaccepi  de  domino  meo  duce  in  feudum  et  homagium 
decem  marchatas  terre  de  meo  allodio  quas  ego  debeo  sibi  infra  annum 
adserere.  Insuper  ego  Cono  debeo  reddere  annuatim  domino  meo  duci 
quindecim  carratas  vini,  et  filii  mei  qui  dictum  castrum  tenerent  .... 
....  redderent  similiter  domino  duci  dictas  quindecim  carratas  vini , 
et  vinum  prenominatum  debemus  sibi  conducere  usque  Wisembach  bona 
fide.  Sciendum  est  etiam  quod  dominus  meus  dux  prenominatus  debet  se 
juvare  de  castro  Esluphin  contra  omnes ,  quamdiu  ego  et  heredes  mei 
dictum  castrum  tenebimus,  preterquam  contra  Uiricum  dominum  de 
Rappolstein  et  consanguineos  meos.  Preterea  ego  potero  juvare  dominum 

meum  Fredericum  imperatorem  Romanorum  et  regem filium 

suum  (1),  comitem  Rudolphum  de  Habspui^  et  Ulricum  dominum  de 
Rappolstein  superius  nominatum,  non  obstante  juramento  quod  feci 
domino  meo  duci.  Promisi  etiam  observare  fideliter  honorem  domini  mei 
ducis  et  bona  fide  commodum  suum  perquirere,  et  has  conventiones  pre- 
dictas  juravi  bona  fide  tenere  et  inviolabiliter  observare.  In  cujus  rei 
testimonium  presentes  litteras  sigilli  mei  munimine  roboravi. 

Datum  anno  Domini  millesimo  ducentesimo  quinquagesimo ,  die  martis 
ante  festum  beate  Marie  Magdalene. 


Fridericns,  Romanorom  imperator,  conventiones  et  pacta  par  pkVlSS!^ 


rjvuo.] 


(4)  Dm  eDim  Lotaringiae  anno  4248  ad  partes  Eccleaiae  et  Willelmi  de  Hollandia  declina- 
verat,  sicut  id  comperimus  ez  instmmeatisap.  D.  Galmr,  Hitt.  de  Larrain»^  t.  lY,  preuv., 

p.  CCGCLXT-GCGGLXYn. 


780  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1250. 

Gualterium  de  Palear  comitem  de  MaDupello  et  sacri  imperii  [in 
Marchia]  vicarium  generalem  civitati  Fermanae  facta  confirmat. 

•  (Memorat.  ap.  Boehmbb,  RegesL  imper.j  iineiDreihbare  stucke,  p.  LXXXV.) 

Datum  in  campis  prope  Lacum  Pensilem  (1),  anno  dominice  incama- 
tionisMGGL 


ro  *lS^  Gervasius  de  Martina,  imperialis  justitiarius  Capitanatae,  vigore 
^S^m:  imperialis  mandati  cujus  tenor  inseritur,  Cunterio  imperiali  cas- 
teliano  Trojae  et  judici  Scalioni  de  Fogia  maudat  ut  hospitalia 
quae  domus  Sancti  Johannis  Jerosolymitani ,  monasterium  Montis 
Virginis  et  domus  Sancti  Sepulcri  habent  in  Troja,  nonulterius 
molestent,  ita  tiamen  quod  nuUum  monachum  vel  confratres  de 
Troja  [oriundos]  remanere  in  domibus  ipsis  permittant. 

(Inedit.  ex  arch.  monast.  Montis  Virg.,  ex  pergam.  origin.,  n*  78,  vol.  134.) 

In  nomine  Domini  nostri  Jhesu  Ghristi ,  anno  incamationis  ejusdem  mil- 
lesimo  ducentesimoquinquagesimo,  imperante  vero  domino  nostro  Frede- 
rico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatoresemperaugustOyanno 
tricesimo,  regni  lerusalem  anno  vicesimo  quinto  et  r^;ni  Sicilie  anno 
quinquagesimo  tertio ,  die  martis  secundo  mensis  augusti ,  octave  indic- 
tionis ,  apud  Troiam,  nos  Minerrus  imperialis  Fogie  judex  et  Rogerius  de 
Gailico  ejusdem  et  Apulie  notarius,  presentis  scripti  serie  declaramus  quod 
dompnus  Martinus  venerabilis  monacbus  monasterii  Sancte  Marie  Montis 
Yirginum  pro  parte  ipsius  monasterii  domino  Gunterio  imperiali  castel- 

lano  Troie  et  judici  Scalionis  de  Fogia super 

custodiam  terre ,  egregii  viri  domini  Gervasii  de  Martina  imperialis  justi- 

(1)  Scilicet  Lago  PesoU^  in  Basilicata. 


Ihdict.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  781 

ciarii  Capitanate  iitteras  infrascriptas  detulit,  quaru.m  continentia  per 
omnia  talis  erat  : 

Nobilibus  viris  domino  Gunterio  imperiali  castellano  Troie  et  judiciSca- 
lionis  de  Fogia  amicis  suis,  Gervasius  de  Martina  imperialis  justiciarius 
Capitanate  salutem  et  amorem  sincerum.  Inter  alia  capitula  in  quodam 
sacro  imperiali  mandato  noviter  nobis  missa ,  capitulum  recepimus  : 

Cum  ad  loca  venerabilia  que  divino  cultui  sunt 

exposita  benignum  semper  propositum  habeamusi  hujusmodi  perspica- 
cione  contradicti  (?)  fidelitati  tue  mandamus  quatinus  hospitalia  que 
domus  Sancti  Johannis  Jerosolimitani ,  monasterium  Montis  Yirginis  et 
domus  Sancti  Sepulcri  habent  in  Troia  tam  in  corporibus  ecclesiarum  et 
domorum  quam  in  rebus  et  aliis  possessionibus  quas  ibidem  actenus  ratio- 
nabiliter  tenuerunt ,  non  ulterius  molestes  nec  patiaris  a  tuis  officialibus 
[molestari],  nullum  propterea  monachum  vel  confratres  in  domibus  ipsis 
eorumdem  (a)  de  Troia  moram  trahere  permissurus. 

Datum  in  castris  prope  Lacum  Pensilem ,  vicesimo  sexto  julii,  octave 
indictionis. 

Cujus  auctoritate  mandati  vobis  ex  imperiali  parte  qua  fungimur  auc- 
toritate  mandamus  quatinus  forma  prescripti  imperialis  capituli  diligen- 
ter  actenta ,  hospitalia  que  domus  Sancti  Johannis  Jerosolimitani ,  mona- 
sterium  Montis  Yirginum  et  domus  Sancti  Sepulcri  habent  in  Troia 
tam  in  corporibus  ecclesiarum  et  domorum  quam  in  rebus  et  aliis  posses- 
sionibas  quasibidem  actenusrationabilitertenuerunt,  non  ulterius  moles- 
tetis  vel  permictatis  ab  aliquo  molestari,  nullum  propterea  monachum 
vel  confratres  in  domibus  ipsis  eorumdem  (b)  de  Troia  moram  trahere 
permissuri. 

DatumFogie,  ultimo  julii,  octave  indictionis. 

Nos  igitur  dicti  dominus  Cunterius  et  judex  Scalionis  prescriptum  man- 
datum  predicti  domini  justiciarii  exequi  volentes ,  coram  nobis  et  infra- 
flcriptis.testibaSy  etc 

Sequuntor  depositiones  testium,  nnde  constat  monasterium  Montis 

(a)  Sic,  rectiiifl  tamen  criundum. 
(i)  Bectios  oHundumj  nt  supra. 
VI.  Pvia.  99 


782  FRIDERICI  SECUNDl  [An.  1250. 

Yirginis  possidere  in  Troia  decem  domos,  tria  palacia,  octo  vineasy 
quatuor  hortos  et  territoria  novem,  quae  eidem  per  judicialem  sententiam 
restiluuntur. 


[cireajuuiitt.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  comiti  Gualterio  de  Manu- 
pello  in  Marchia  capitaneo  grates  agit  de  redditione  ciTitatis 
Firmi,  monens  quod  ipsum  ad  se  revocare  non  proponit,  donec 
plenam  de  rebellibus  victoriam  habuerit.  De  matrimonio  filiae 
ejusdem  comitis  cum  marchione  de  Hohenburg  congaudet. 

(Edit.  in  Petri  de  rm.  epUt.,  lib.  m,  cap.  XXXV ;  ooll.  com  oodidb.  Bibl.  Cesar. 
Pejris.ffmdt  SaitU-Gennain  Harlayy  n*  455,  fXfonds  Notre-Dame,  n*  303.  In 
codice  Mediomont  Phillipss.  tituios  ita  exaratnr  eomiU  SimmU;  qnod  minns 
aptum  arbitramur.) 

I 

Inter  gratitudines  alias ,  que  votis  nostris  accedere  potuenint ,  illam 
habuit  serenitas  nostra  precipuam  quod  Marchia  Anconitana  et  Firmana 
precipue  civitas ,  quam  emulorum  nostrorum  falsa  suggestio  a  benepla- 
citis  nostris  aberrare  coegerat,  tue  interpositione  virtutis,  ad  viam  recti- 
tudinis  et  ad  cultum  nostre  fidei  se  convertit.  Ex  quo  preter  alia  tue 
devotionis  obsequia,  que  te  in  conspectu  nostre  majestatis  clarificant, 
hec  specialiter  te  clariorem  eflSciunt  et  nostris  obnixe  visceribus  impres- 
serunt.  Licet  igitur  tue  devote  virtutis  experientia  sibi  ipsa  sit  stimulus , 
nec  extrinseca  motu  exhortationis  indigeat^  devotionem  tamen  tuam 
monemus  et  hortamur  attente  quatenus  processum  ex  precedentibus  acti- 
bus  presentibusque  laudabiliter  ad  consummationis  gloriam  futura  conti- 
nuando  perducas,  ut  sicut  in  his  que  tue  industrie  commisimus,  hucusque 
quievimus,  sic  in  his  que  facienda  supersunt  in  posterum  quiescamus. 


InBicT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  783 

II 

(Edit.  in  Petri  de  Vm.  epist.y  lib.  U,  cap.  XXXIH;  coll.  cam  cod.  Bibl.  Gesar. 
ParLi.,ybfid:i  Sai^U-Germain  Harlay,  n®  455,  ubi  clare  rabrica  :  eomUi  Gwd- 
ierio,) 

Grodere  firmiter  et  tenere  te  volumus  qnod  si  absque  periculo  nego« 
ciortiii^  -nostrorum  fieri  posse  commode  videretur,  presentiam  tuam  quam 
fruetuosam  nobis  clara  semper  demonstratione  probavimus,  libenter 
nostro  lateri  proximam  videremus ;  ut  nos  tuis ,  que  grata  sunt  nobis  ubi- 
libet,  presentibus  uteremur  obsequiis,  et  tu  nostris,  quos  familiares 
quantumvis  absenti  promittimus,  placidis  aspectibus  letareris ,  velut  qui 
sollicitudinibus  variis  et  laboribus  bellicis  fatigatus  nostram  videre  pre- 
sentiam  reputares  ad  otium,  et  letam  inspicere  faciem  ascriberes  ad 
quietem.  Sed  negociorum  ipsorum  natura,  que  laudabilem  habuit  hacte- 
nus  te  in  partibus  illis  authorem,  nostris  tantisper  et  tuis  desideriis  repu- 
gnante ,  native  quodamniodo  voluntati  vim  facimus ;  et  donec  gloriosus 
inde  proveniat  exitus ,  unde  votivus  (a)  suscipitur  continua  successione 
processus,  te  de  partibus  ipsis  ad  presens  non  vidimus  revocandum.  Nol- 
lemus  enim  de  [rebeilibus  nostris]  laboribus  et  sudoribus  tuis  prompta 
dudum  devotione  dispersis,  aliena  meteretur  falce  victoria,  et  assumeret 
alius  te  in  Gampo  Martio  strenue  currente  triumphum.  Sed  cum  plena  sit 
nobis  et  proxima  de  regionis  ipsius  reformatione  fiducia  prebeatur  (b) , 
age  viriliter,  et  spes  pulchra  te  foveat  quod  te  cum  plenitudine  glorie  de 
rebellibus  nostris  assumpta  victoria,  libenter  ad  nostram  presentiam 
revocare  curabimus,  et  hilariter  ad  grate  quietis  participium  admit- 
temus. 

Adest  altera  de  eodem  argumento  epistola  et  sub  eisdem  verbis ,  prae- 
terquam  in  duobus  primis  lineis,  in  Petr.  de  Yin.j  ibidem,  cap.  XXIY,  et 
ap.  Martbne  et  Durand,  Vet.  script.  ampliss.  collecUo^  t.  II,col.  ISOiyCX 
mss.  Golbertino. 

(a)  Id  impreaso  noehmSp  male. 
(i)  Hoc  Yerbam  deest  in  codice. 


SOJalU. 


784  FRIDERICI  SECUNDI  [Ani.  12B0. 

III 

(Edit.  in  Petri  de  Vm.  epUt.^  Hb.  III,  cap.  L;  coU.  cam  ood.  BBd.  Cesar.  Paite., 
/ofub  Notre-Damej  n''  302.  In  cod.  Mediomont.  Pliilllpp&.  tttnlas  ita  exaratnr 
duci  BawarUf  sed  minas  recte.) 

Benignitate  solita  recepit  nostra  serenitas  literas  qoas  Dostro  eolmini 
destinastiy  et  que  continebantur  in  eis  intelleximus  diligenter.  Ad  qaorum 
significata,  devotioni  tue  taliter  respondemus  quod  quia  de  facto  Jacobi 
de  N.  per  alias  sacras  nostre  majestatis  literas  tibi  scripsisse  recolimus 
nostre  beneplacitum  voluntatisi  expedire  non  videmus  ad  presens  aliud 
exinde  dare  responsum*  De  alio  vero  quod  scripsisti  te  juxta  man* 
datum  nostrum  filiam  tuam  marchioni  de  Homburg  (1 )  per  conjugalem 
copulam  tradidisse,  nostre  satis  complacet  majestati. 


Vivaldus  de  Bona  Morte  bajulus  Messanae  cum  quatuor  judi- 
cibus  sibi  assistentibus,  ad  requisitionem  Terrici  Theotonici,  Petri 
de  Latiniaco,  Johannis  de  Ala  et  Biccardi  Anglici,  sententialiter 
Guillelmum  Mayum  et  Petrum  Constantinum,  dominos  et  partio- 
narios  navis  Sancti  Victoris ,  condempnat  quod  ad  partes  ultra- 
marinas  ad  locum  uIh  est  rex  Franciae ,  tran^rtent  per^rinos 
quorum  nomina  in  instrumento  inseruntur. 

(Inedit.  ex  originali  in  archiv.  Cesar.  Paris.,  Triwr  det  eiartetj  J«  455,  n«  19.) 

In  nomine  Domini,  anien.  Anno  ejusdem  incamationis  millesimo 
ducentesimo  quinquagesimo  ^  penultimo  die  mensis  julii,  octave  indic** 


(4)  In  oodice  N.  Dame,  802,  Embucho^  male.  Agitar  de  marchione  de  Hohenburg,  coi 
Oaalterius  comes  de  Manupello  filiam  suam  Thomasiam  ia  coDjugBiD  tndiderat,  eicat  ez  in* 
stnutaentis  Cafl6inen8iba8  satis  patet. 


lnmcT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  785 

tionis ,  imperii  domini  nostri  domini  Friderici  Dei  gratia  excelientissimi 
Romanonim  imperatoris  semper  augusti  anno  tricesimo,  et  regni  ejusdem 
iiiustrtssimi  re^  Jerusalem  anno  vicesimo  quinto,  regni  vero  Sicilie  anno 
quinquagesimo  secundo  feliciter,  amen.  Dum  nos  Vivaldus  de  Bona  Morte 
bajulus  Messane  et  subscripti  judices  civitatis  ejusdem  in  imperiali  preto- 
rio  Messane  more  solito  curiam  regeremus  super  conquerentibus  justicia 
ministranda,TerricusTheotonicus,PetrusdeLatiniaco,  JohannesdeAla  et 
Biccardus  Anglicus  contra  Gaillelmum  Mayo  et  Petrum  C!onstantinum  libel- 
Inmobtuleruntinhunc  modum :  TerricusTheotonicus,  PetrusdeLatigniaco, 
Johannes  de  Ala  et  Riccardus  Anglicus,  peregrini,  pro  se  et  tanquam  sindici 
senactores  constituti  ab  infrascriptis  peregrinis  quorum  nomina  sun  t  inferius 
annotata,  proponuntcontraGuilielmum  MayoetPetrumC!onstantinum  domi- 
nos  et  parcionarios  navis  Sancti  Yictoris,  dicen  tes  quod  predicti  domini  navis 
per  se  et  per  alios  dominos  et  parcionarios  dicte  navis ,  statuti  per  eos  ad 
hoc,  locaverunt  eis  navem  predictam  et  operas  eorum  pro  certa  mercede 
in  Turonensibus  constituta  et  soluta  et  in  alia  pecunia  argentea  et  soluta, 
ut  transportarent  eos  ad  partes  ultramarinas  pro  eorum  peregrinatione 
oomplenda ;  et  convenerunt  et  promiserunt  per  stipulationem  sollepnem 
portare  eos  in  dicta  navi  in  viagio  ultramarino  usque  ad  Damiatam  vel 
ttbicumque  dicta  navis  ire  poterit  per  mare  et  portum  faceret  in  predictis 
partibus  ultramarinis,  velubi  essetrexFrancie.  Unde  cumpredicti  domini 
navis  una  cum  nave  predicta  possint  possint  {sic)  ire  quomomode  {sic)  in 
partes  predictas,  videlicet  in  Accon,  el  portum  ibidem  facere  et  specialiter 
cum  rex  Francie  sit  ibidem  ut  publice  dicitur,  petunt  pro  se  et  nomine 
qaommaguntservari  eis  fidem,  conventionem,  promissionem  el  legem  in 
eodem  oontractu  appositam  secundum  quod  dictum  est ,  et  protestantur 
dapna  et  expensas.  Nomina  vero  predictorum  peregrinorum  sunt  hec  : 
in  primis  dominus  Marcualdus  suppanus  de  Boemia  cum  triginta  sex 
sDciis  sois,  dominus  Theodericus  de  Yindiberdii  dominus  Uiandus  Mane 
et  Bocii  eorum  tres ,  Rocherus  Solthetus  et  filius  ejus,  Elbertus  de  Here»» 
senic ,  Henricns  de  Sterlar,  Johannes  de  Elien ,  Olisterus,  Friso,  Judeni 
Bocii  sui  j  Johannes  Rapino,  Gerardus  de  Saciani ,  Leonardus  de  Ponte 
Bantri,  Robertus  Perutuacius,  Johannes  Barbitonsor,  Gualterius  de  Radhiy 


786  FRIDERICI  SECUNDl  [Am>.  12B0. 

lohannes  de  Scumonatis,  Lambertos  Huahin^  Stepas  montes,  Matheus 
Burra,  dominus  Johannes  canonicus  de  Templo ,  Guiccardus  de  Cusencii 
Robin  de  Rohin,  Sinvonnoyt,  Guilol  de  Nongenty  Guilot  Henri ,  Amberar 
Daniel ,  Johannes  Levy,  Ramant  Rolan,  Stephanus  de  Bar  super  Albam, 
Johannes  de  Yacat,  Thomas  de  Ck^uli^  Guido  de  Sancto  Martino,  Philip- 
pus  de  Sancto  Martino,  Guilleimus  Puchieis,  Petrus  de  Saviron ,  Gerardus 
de  Catalegia ,  Guillelmus  Ginrais ,  Erandus  de  Sancto  Paulo ,  Petrus  Capa- 
ron ,  Guillelmus  Tenoyi ,  Guido  cappellanus ,  Laurentius  presbyter,  Guar- 
nerius  de  Loveres,  Lecoardus  de  Leuvres,  Bertrammus  clericus,  Egidius 
Raus ,  Henricus  de  Chaalons ,  Guillelmus  de  Sancta  Peruna ,  Thomas  de 
Reugi,  Eustacius  Poylaut,  Robertus  Conistramus,  Poncius  de  Levialoncie, 
Guillelmus  de  Nii,  James  Raydis,  Betramus  de  Yies,  Nicolaus  de  Yies, 
dominus  Obbertus  presbiter,  Bertinus  Denies,  JacobusPiccaveni,  frater 
Petrus  de  hospitali  Sancti  Johannis ,  Gerosus ,  Stephanus  presbiter,  frater 
GuillelmuSy  frater  Thomas,  fratres  militie  Templi,  nuntii  comitis  Richardi 
fratris  (a)  regis  Anglie  pro  novem  personis,  dominus  Otto,  dominus  Simon 
militi  (sic)j  Delefit  camerarius  pro  viginti  personis ,  dominus  Rober  de 
Nuiti  pro  decem,  dominus  Johannes  de  Templo  pro  quatuor  personis, 
Galiberlus  et  socii ,  Avilla  Talosana ,  Bavillo  Talosano  pro  quatuor  per- 
sonis,  RiccarduSy  Guillelmus  Mariscalcus,  Goffridus  Scottus,  Thomas 
Anglicus,  Guillelmus  de  Aloneta^  Moises  et  Philippus,  Johannes  de 
Galardo ,  Ligier  Arnulfus  presby ter ,  Robertus  de  Roseto ,  Guillelmus  et 
Simo  fratres  de  Nongento ,  Ugo  et  Gaut  socii ,  Gilbertus,  Martinus,  Rodul- 
fus,  Johannes,  Guillelmus  Bicart  socii|  Johannes  Li  repties,  Guillelmus 
Barba,  Bemardus  Johannes  Dangre,  Gilo  frater  suus,  Rogerius  frater 
suus ,  Eliudis  de  Plalli ,  Oliverius  Alamannus ,  Johannes  Montanus,  Gual- 
terus  Biauvet,  Stephanus  de  Lesanna  griara,  Gilet  de  Sancto  Johanne, 
Florencius  Conse,  Morencius  de  Deo  Salvagio ,  Riccardus  de  Sancto  Dio- 
nisio,  Johannes  de  Yurelli,  Gilopuyus  (?),  Stephanus  Ucle  Ansantolei  de 
Sancto  Dionisio ,  Menardus  Pouliersy  Gillayin  Duranie ,  Amulfus  Gnipius, 
Johannes  Sutor,  Yiabilla  uxor  sua ,  Itacius  Gilot ,  Stephanus  de  Corbei , 

(a)  Iq  chartayralref ,  maie. 


InMGT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATIGA.  787 

Ray  uxor  sua ,  Simon  et  Philippus  de  Mendres  y  Nicolaus  de  Monte  retaut , 
Maranus  li  justicies ,  Gualterius  de  Jaffes ,  Limeson  de  Toul ,  Gilbertus 
socius,  Fulco  de  Bancle ,  Petrus  de  Satri  et  uxor  sua ,  Perronus  de  Sancto 
Martino,  Tiessa  de  Sanu ,  Philippus  Upicays ,  Rogerius  Limengies,  Tho- 
mas  Li  camer,  Rogerius  Darbon ,  Ytiers  Gyaurcoy,  Petrus  Talleror,  Guil- 
lelma  de  Lalande,  Bernarda  socia  sua,  GuIIielmus  Acies,  Regnoni  Les- 
cuidiei,  Gerardus  Bioey,  Guillelmus  de  Bordes,  Stephanus,  Guillelmus 
Gonstans,  Andreas  de  Ferbers,  Pervit  Famulus  navis,  Proseluit  (?),  Adans 
de  Hansis,  Iteus  Limalasiex,  Lambertus  de  Herou,  Gualterius  Yidavai- 
nes  y  Rida  de  Labui  Somale ,  Johannes  Sauvage ,  Johannes  Rigons ,  Oddo 
deCoulle,  Drouars  de  CauIIi ,  Rober  Alanus,  Guillelmus  et  Radulfus  socii, 
Robertus  de  Liboyri  Moynet,  Itacius  Emous,  Gilaius,  Petrus  de  Stampis 
et  uxor  ejus ,  Johannes  et  uxor  ejus ,  Theobaldus,  Berardus,  Renandus  de 
Lonuz,  Johannes StamperoUi Michael,  Garinus,NeveIo Aubinies, Peolinus 
Magot ,  Robertus ,  Johannes  et  Ancellina  fratres ,  Guillelmus  Gene ,  Lau- 
rencius  Chappe,  Johannes  de  Yita ,  Johannes  major  de  Daulemant,  Fulco 
de  Beele  et  Gilebet  socii ,  Salipies  cum  uxore  Maria  de  Lusevina ,  Falco 
de  Felis  cum  uxore ,  Ogerius  et  Floria  socii ,  Radulfus  de  Poylono  cum 
uxore,  Naulinius  de  Chadegen,  Achart  de  PoIIien,  Stephanus  Danse,  Ugo 
Michael ,  Guillelmus  Salvaticus ,  Baudan  Fetia ,  Hemandus  de  Gratia  ser- 
viens ,  Oliverius  de  Terminis  pro  quatuor  personis ,  Rogerius  Anglicus  et 
ejus  filia ,  StephanusHenricus  de  Alneto ,  Jucies  Divors,  Philippa  uxor  sua, 
Pasca  soror  sua,  Bercianus  Garet,  Johannes  Gaoniers  de  Luset ,  Gerardus 
Le  Tisor,  Ogerius  de  Chabines ,  Pavia ,  Petms  Barbitonsor,  Johannes  de 
Sale,  Renaldus  livaygnies,  Clemencius  de  Brevol,  Yicencius  de  Cari- 
nocco  et  uxor  sua ,  Philippus  de  Camotto  (sic) ,  Thomas  de  Dinand ,  Guil- 
lelmus  de  Chanbli ,  Stephanus  de  Stampis ,  Jacobus  Saracenus ,  Jacobus 
Probus,  Nicolaus  de  Genevoys,  Petras  de  Sayton,  Voy  de  Generes,  Petrus 
deMers  et  uxor  sua,  Ugo  Cohimacios,  Petrus  de  Yayrey  Nicolaus  Ramen- 
sisi  Guillelmus  Gioirs,  Franciscus  de  Chalonsi,  Petri  Bonittus,  Petri 
Simar,  Thomas  de  Merdundo ,  Guillelmus  de  Borbera ,  Yincesius  de  Sun- 
teri ,  Martinus  Cauras  de  Monteferranti,  Branu  Liprest ,  Perri  de  Cologna, 
Guillelma  de  Troi ,  Blanca  Rivella ,  Guillelmus  de  Salone ,  Romit  Sala- 


788  FRIDERICI  SECUNDl  [Ajw.  1250. 

meno  ,  Adahihi  Nicolan ,  Stephana  Muntilla ,  Uga  de  Polaia ,  Ugo 
Flanu,  Perri  Rubertu ,  Perri  Chaldran,  Perri  Yarena,  Perri  de  Ha, 
Perri  Beli,  Perrona  de  Riberat ,  Blancha,  Guillelmus  de  Anselmo,  Jobannes 
deRoberto,  Guillelmusde  Sisac ,  Jacobus  de  Tasitu  (?),  Guillelmus  Rui, 
Johannes  Lonbardus,  Johannes  Bonus,  Johannes  Delcayru,  Petrus 
Mussa,  Bemardus  de  Busco,  Guillelmus  de  Argeliie,Enunonet  de  Tenine, 
Oddo  de  Damfier,  Poncius  de  Danpire ,  GuUlelmus  de  Brage ,  Agnes  uxor 
sua,  Odurlandus  de  Yendone,  Botridis  uxor  sua,  Qiristianus  de  Basoo^ 
Achalonus  de  Sale,  Gualterius  Duperoi ,  Ropertus  de  Yendonia,  Oliverius 
frater  suus,  Radulfus  de  Petrapenta,  Thomas  Tbeseus^  Guillelmus  de 
Yerdelo ,  Milie  de  Nichalous ,  Hemolfiis  presbiter ^  Robertus  Jourdene , 
Johannes  de  Guelardo ,  Ligeir  de  Catros ,  Johannes  Beraeyer,  Durat  de 
Albera ,  Blancha  de  Arura ,  Juenis  de  Ai^entaro ,  Michae  de  Nual ,  magis- 
ter  Petms  Ghenu,  Americus  de  Yarac,  Johannes  Barachun,  Petras  Du- 
marchas ,  Rogerius  de  Nigro  Monte ,  Petras  Bunvenu ,  Johannes  de  Bro- 
siul,  Alistade  Lator,  Petrus  Alias,  Petrus  BregerO|GaudMaurit,  Johannes 
Nalo,  Bernar  Porret,  Petronilla  Porreten,  Petrus  Yigner,  Johannes  de 
Acia ,  Citador,  Stephanus  Estordi,  Stephanus  Filo,  Petronilla  de  Tnsuia, 
Petronilla  Traiandeu,  Guillelmus  Martini,  Goffredus  Lologier,  Maria  Pedi- 
ceta,  Namerauria  de  Beyria,  Bernar  de  Lepelos,  Robin  Lelit,  G.  Lelit, 
Robin  Leu  Contein,  Oliver  Leu  Contein  y  Guillelmus  de  Monte  Acuto, 
Guillelmus  Le  Bernuil,  Johannes  de  Lahala,  Rogerius  de  Manebit,  Guai» 
terius  de  Revilon,  Alanus  de  Ponte ,  Guillelmus  Anglicus,  Henricus  de 
Avort  y  Robertus  Le  Taleur ,  Henricus  de  Turquenbi ,  Juiianus ,  Robertus 
comes  Guescont,  Adam  Yegresun,  Robertus  Sutor,  Guillelmus  RencliOtty 
Pe.  de  Merignat ,  Petrus  de  Glusselio ,  Guillelmus  Barbitonson  {sic) , 
Guillelmus  de  Cheseli  et  uxor,  Guillelmus  de  Tbeniai  uxor  et  filius 
ejus.  Rei  litem  contestando  confitentur  se  esse  dominos  et  partionarios 
navis  predicte,  et  quod  dictus  Petras  reus  una  cum  JohanneMadio 
patre  Guillelmi  May  rei  predicti  locaverant  navem  eandem  predictis 
Terrico  Theotonico,  Johanni  de  Ala  et  Ricardo  Anglico  pro  ae  et  pro 
quibusdam  aliis  peregrinis  quorum  nomina  superius  designantur,  supra* 
scripta  mercede  statuta  per  portandos  eos  apud  Damiatam ;  cetera  ut 


IjmiCT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  789 

proposita  sunt  negant  salvis  exceptionibus  eorum.  Prestitum  fuit  ab 
utraque  parte  de  calumpnie  (sic)  juramentum.  Facta  itaque  litis  contes- 
tatione  et  sacramento  calumpnie  subsecuto,  dati  fuerunt  ex  parte  acto- 
rum  articuli  et  ex  parte  reorum  exceptionibus  curie  suo  die ,  et  'factis 
hinc  inde  super  hiis  interrogationibus  ut  est  juris,  utraque  pars  cepit 
terminum  ad  probandum,  in  infra  quem  terminum  utraque  pars  produxit 
testes  suos.  Adveniente  autem  termino ,  de  partium  voluntate  testibus  in 
judicio  publicatis,  soUepni  disputatione  secuta  super  efficacia  probatorum, 
ab  utraque  parte  de  communi  voluntate  earum  renuntiatum  extitit  et 
conclusum,  et  utraque  pars  sententiam  ferri  cum  instantia  postulavit.  Nos 
itaque  visis  cause  meritis  et  diligenter  discussis,  habito  diligenti  super 
premissis  cum  deliberatione  consilio ,  quia  plene  constitit  de  intentione 
Thenrici  (sic)  Theotonici,  Petride  Latigniaco,  Johannis  de  Ala  etRiccardi 
Anglici,  tam  pro  se  quam  tanquam  actorum  et  sindicorum  seu  procurato- 
rum  in  iibello  contentorum  peregrinorum  contra  Guiilelmum  Mayum  et 
Petrum  C!onstantinum,  dominoset  parcionarios  navis  Sancti  YictoriSy  licet 
intentio  fuerit  elisa  per  exceptiones  predictorum  dominorum^  tamen  quia 
predicte  exceptiones  fuerunt  elise  et  excluse  per  replicationes  peregri- 
norum,  sentencialiter  condepnavimus  predictos  Guillelmum  et  Petrum 
Gonstantinum  quod  eos  ad  partes  ultramarinas  transportent  ad  locum 
ubi  est  rex  Francie ;  et  quia  tam  jura  vetera  quam  nova  volunt  quod  vic- 
tus  victori  condepnari  debeat  in  expensis,  sentencialiter  condepnavimus 
predictos  reos  nomine  expensarum  predictis  actoribus  tam  pro  se  quam 
pro  parte  peregrinorum  in  libello  contentorum  in  tarenis  auri  centum, 
sacramento  prestito  ab  eisdem  de  taxatione  nostra  precedente.  Unde  ad 
futuram  memoriam  etdictorum  peregrinorum  cautelam,  scriptumest  inde 
presens  publicum  instrumentum  sentencie  per  manus  Perroni  de  Calva- 
roso  imperialis  publici  Messane  et  actorum  curie  civitatis  ejusdem  notarii, 
nostris  et  ejusdem  notarii  subscriptionibus  communitum.  Actum  Mes- 
sane,  anno,  mense,  die  et  indictione  pretitulatis. 

f  Ego  Yivaldus  de  Bona  Morte  bajulus  Messane. 

f  Ego  Guido  de  Bemardo  judex  Messane. 

f  Ego  Bartolomeus  de  Aymerio  judex  Messane. 

YI.  Part2.  100 


790  FRIDERICI  SECUNDl  [An.  12H). 

f  Ego  Grillus  de  Baialastro  judex  Messane. 
f  Ego  Nicolaus  de  Riso  judex  Messane. 

f  Ego  Perronus  de  Calvarosa  imperialis  publieus  Messane  et  actonim 
curie  civitatis  ejusdem  notarius  scripsi  et  testor. 


aug^.)  Fridericus,  Romanorum  imperator,  Vatacio  Graecorum  impe- 
ratori  nuntiat  quomodo  civitas  Firmana  se  ad  fidem  imperii 
converterit  et  omnia  tum  in  Italia  superiori)  tum  in  Alemania  sibi 
prospere  succedant. 

(Yersionem  graecam  ex  ood.  Bibl.  Lanrent.  Florent.  edid.  6.  Wolff,  Vier 
Griech,  Briefe  Kais.  Friedr.  der.  zu>.,  p.  54,  cum  Interpretatione  germanica 
et  notis.  Latinam  vero  textnm  restitnere  tentavimus.) 

Fridericus  imperator,  etc,  Johanni  illustrissimo  Graecorum  imperatori. 
Litteras  litteris  addere  magnam  ex  successione  laetitiam  afferentes  non 
solum  eos  qui  sanguinis  participio  et  sincero  affectu  conjunguntur,  sed 
etiam  communes  amicos  plurimum  delectare  solet.  Unde  ad  sincerum 
amorem  tuum  jam  paulo  ante  nostris  processibus  per  litteras  delatis ,  hoc 
quoque  quasi  per  conciusionem  ad  gaudium  majestatis  tuae  scribere  non 
negamus.  Congaudere  enim  scimus  serenitatem  tuam  in  omnibus  prospe- 
ris  nostris  et  de  nostris  victoriis  laetari.  Tibi  igitur  significamus  quod 
fideles  nostri  Marchiae  et  Romaniolae ,  melioris  quidem  et  faecundioris 
Italiae  partis ,  cognitis  evidente  dolo  et  versutiis  quas  illi  qui  Ecclesiae 
praesidere  dicuntur,  contra  nos  machinabantur  et  mendacia  quae  quoti- 
die  de  certitudine  mortis  nostrae  divulgabant ,  de  noslra  incolumitate  et 
bona  salute  fiduciam  accipientes,  ad  impedimenta  nostra  [dirimenda] 
omnes  concurrenint.  Gum  autem  civitas  Firmana  Marchiae  quae  propter 
solam  situs  sui  fortitudinem,  papali  exercitu  infeliciter  se  gerente  et  duce 
destituto,  resistere  posse  nostris  mandatis  videbatur,  non  sustinere  valeret 
innumeram  armatorum  nostrorum  multitudinem  miiitumque  turmas  et 


IsDicT.  80  HISTORIA  DIPLOMATICA.  791 

peditum  ordines  necDon  et  archeriorum  ex  gentibus  diversi  seimonis 
congregatorum  immensam  copiam ,  qui  istam  terram  quasi  totam  occu- 
patam  tenebant ,  et  castrum  circumquaque  coarctabant ,  viribus  impares 
intrinseci  necessitate  eos  cogente  idem  castrum  nobis  tradiderunt  et  se 
ipsos  quasi  captivos  nostris  reddiderunt.  Givitates  quoque,  castra,  terrae 
etarcesquae  ad  papales  versutias  a  majestate  nostra  declinaverant,  men- 
dacii  viam  relinquentes  in  rectam  viam  sunt  conversae.  Italia  vero  supe- 
rior  in  stabilitate  fidei  nostrae  corroborata  tota  libenter  nostris  oraculis 
se  inclinat.  Qui  tamen  simili  errore  in  Alemannia  ad  novitates  surrexe- 
runt  et  in  reprobum  sensum  vertuntur,  de  loco  in  locum  per  potentiam 
dilectissimi  filii  nostri  regis  C!onradi  viriliter  profugati,  invenire  locum 
ubi  latitent  non  jam  possunt.  Sic  ergo,  favente  Domino,  majestas  nostra 
divinae  providentiae  auxilio  firmata,  totum  sibi  subjectum  imperium  in 
pace  regit  et  gubemat;  quod  affinitati  tuae  et  sincero  affectui  per  prae- 
sentes  significamus  ad  gaudium. 


Fridericns,  Romanorum  imperator,  Vatacio  imperatori  Grae-    i8«ptembri.] 
corum  notum  fadt  quomodo  omnia  sibi  prospere  succedant,  dum 
fideles  sui  victorias  de  rebellibus  suis  reportaveriD^t  in  Lombardia 
apud  Parmam,  in  Marchia  apud  Cingulum  et  contra  Januenses 
apud  Saonam. 

(Yerslonem  ex  graeeo  codlee  bibl.  Lanrent  Florent.  edid.  G.  Wollf,  Viergriech. 
Briefe  Kais»  Friedr.  des zw.,  p.  26-38.  Cf.qaodsupranotavimuSyp.759et771.) 

Fridericus  Dei  gratia  Romanorum  imperator  semper  augustus,  Jerusa- 
lem  et  Sicilie  rex ,  Johanni  Ducae  gloriosissimo  Graecorum  imperatori , 
dilecto  genero  suo ,  salutem  in  Christo.  Cum  sincero  affectu  et  evidenti 
zelo,  sicut  successive  a  dextera  Domini  beneficia  suscipimus  et  majestatis 
nostrae  potentia  per  omnipotentem  dominationem  ejus  quotidie  favorabi- 
liter  exaltatur,  ita  puro  affectui  majestatis  tuae  per  continuas  litteras  et 


792  FRIDERICI  SECUNDI  [Ami.  1250. 

nuntios  prosperos  nostrae  majestatis  successus  et  deinimiciBnostristrium- 
phum  noviter  divinitus  praeter  spem  reportatum  libenter  significare 
volumus.  Nuper  enim  cum  Ubertus  iilustris  marchio  Palavicinus,  fidelis 
noster,  quem  capitaneum  felicissimi  exercitus  nostri  nec  non  ceiebris 
civitatls  nostrae  Cremonae  et  istarum  partium  constituimus,  ex  flautori- 
bus  celsitudinis  nostrae  numerosam  equitum  et  peditum  turbam  collegis- 
set  et  ad  suum  auxilium  quosdam  fidelium  nostrorum  Italiae  convocasset, 
scilicet  catervam  non  modicam  fortissimorum  militum  Papiae ,  robusto- 
rum  Pergamensium ,  audacium  Laudensium,  cordatorum  Teutonicorum 
et  devotorum  Parraae,  qui  extra  hoc  castrum  in  fide  majestatis  nostrae 

permanserant  (a) •  •  •  •  • 

persequentes  ita  quod  nisi  intrinseci  Parmae  pontes  rupissent,  quasi  eodem 
tempore  ipsi  intra  civitatis  ejusdem  moenia  pervenissent.  Unde  triumpha- 
lem  nostri  laudem  celebrantes  bellicis  tubis  sicut  mos  est  sonantibus ,  et 
juxta  porlas  Parmae  tentoria  defigentes ,  non  elongari  ab  ipsius  depopu- 
latione  sine  mandato  disposuerunt  usque  dum  flamma  et  ferro  hanc  peni- 
tus  deslruerent  vel  per  vim  ad  nostrum  mandatum  reducerent ,  habita- 
toribus  ejus  captivatis  seu  morti  traditis.  Quae  quidem  contigerunt 
die  Xyill  augusti  proxime  praeteriti ,  octava  indictione  (1  )•  Sub  vicesimo 
autem  die  ejusdem  mensis  comes  Galterius  de  Manupello  (6)  fidelis  et 
familiaris  nosler,  exercitus  nostri  capitaneus  in  Marchia,  castrum  obsi- 

(a)  Ibi  quaedam  in  textii  graeco  desunt. 

(()  Graece  6  xdvro?  roXT^pioc  Ss  MouvaTcoX/;  quod  intelligendam  est  de  Manupello, 
non  vero  de  Mompulo. 


(4)  .«  Die  joYis  XUII  (leg.  XV]  kalendas  septembris,  Obertus  Penaviciaus  potestas  Gremonae 
congregatis  Cremonensibus  militibus,  Pergami,  Laudae  et  CCG  militibos  Papiae  atque  mili- 
tibus  extrinsecisParmae,  transacto  flumine  Tarii,  coeperunt  deyastare  usque  ad  civitatem 
Parmae.  Parmenses  vero  furore  magno  aocensi  propter  vicloriam  quam  habuerant  in  Yictoria , 

inimicis  se  obviam  praebuerunt sed  terga  vertentes  fugam  petierunt....  oeperuntque 

ex  peditibus  Pannae  MM ,  ex  militibus  vero  L ,  et  carocium  Parmae  cum  captivis  in  Cremo- 
nam  duzerunt,  et  sic  facta  est  vindicta  de  eis  de  facto  Victoriae.  EtstaUm  Octavianus  cardi- 

nalis  cum  militibus  Bononiae  et  Mutinae si  non  ivisset,  Parma  erat  in  fortia  inimicorum 

redacta.  »  Chtonui,  de  reb.  in  Ital.  gest»^  p.  S27,  2S8. 


toiCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  793 

dens  quod  vocatur  Giiigulumy  ubi  cardinalis  Petrus  Capocius  intraverat,  et 
vi  expugnans  idem  castrum  accepit;  unde  favente  nocte  cardinalis  iste 
velut  pauperculus  mendicans  manus  eorum  eflugit.  Tota  ilaque  Marchia, 
Ducatus  et  Romaniola  ad  mandatum  majestatis  nostrae  se  converterunt. 
Circa  autem  tempus  idem  quo  nostri  victoriam  reportarunt,  serenitas 
nostra  mandavit  quatenus  omnes  ad  depopulationem  Parmensium  proce- 
derent,  ut  eorum  elatum  supercilium  et  pertinacem  superbiam  ad  extre* 
mam  confnsionem  reducerent.  Inde  cum  predicti  fideles  nostri  flumen 
Tari  transiissent  et  juxta  Parmam  sua  tentoria  ponere  disponerent ,  Par- 
menses  arrogantia  inflati  et  quasi  infidelitatis  et  jactantiae  spiritu  usque 
ad  inordinatum  impetum  prosilientes ,  currum  suum  quem  italice  carro- 
dum  vocant  cum  omni  militia  Parmae  eduxerunt,  et  contra  felicissimum 
exercitum  nostrum  ferociter  et  malo  auspicio  concurrerunt.  Fideles  tamen 
nostri  in  potentia  Christi  Domini  nostri  qui  nostram  majestatem  tuetur 
confisi  et  ferventi  nostrae  fidei  zelo  solidati,  ad  imperialem  militaremque 
modum  turmas  et  cobortes  suas  ordinantes,  animumque  ex  alto  sumentes 
dum  pro  justitia  et  fide  majestatis  nostrae  contra  iniquos  et  infideles  dimi- 
carent ,  erectis  triumphalibus  et  victricibus  signis  majestatis  nostrae  et 
fausto  nominis  nostri  praesagio  invocato,  contra  infidos  fidi  bene  ordinati 
et  animosi  processerunt.  Praelio  autem  incoepto,  postquam  per  plures 
horas  viriliter  et  fortiter  fuerit  utrinque  pugnatum ,  sustinere  non  valen- 
tes  inimici  graves  incursus  et  bellicas  artes  nostrorum  militum  lethalia-* 
que  vulnera  et  terribiles  eorum  plagas ,  in  fugam  attoniti  se  verterunt. 
Garrocium  autem  suum  necessitate  cogente  relinquentes^  suam  unusquis- 
que  salutem  anteposuit  et  perpetuum  exilium  sibi  fortunam  reputavit. 
Proinde  quis  narrare  posset  multitudinem  Parmensium  ibidem  occisorumy 
vulneratorum  numerum  et  eorum  quantitatem  quos  Cremonenses  ex 
furioso  quod  in  illos  habebant  odio ,  in  frusta  trucidarunt?  Mortui  tamen 
in  campo,  quot  numerari  potuerunt,  omissis  multis  in  fluvio  submersis, 
ad  duo  millia  et  ultra  inventi  sunt.  Praecipui  vero  quos  in  hoc  infortunio 
vivos  ceperunt  et  nostro  reservarunt  carceri  mancipandos ,  ad  mille  et 
ducenlorum  numerum  ascendunt.  Et  in  breviori  tempore  quam  ut  haec 
omnia  scriberentur,  legati  superstitum  rebellium  Ducatus  et  Romaniolae 


794  FRIDERICI  SECDNDI  [An.  1250. 

ad  pedes  nostros  advenerunt ,  misericordiam  et  gratiam  nostram  implo- 
rantes.  Circa  autem  primam  praesentis  septembris  diem  duodecim  galeae 
nostrae  quas  ad  Saonam  propter  hujus  loci  custodiam  miseramns,  in  qni- 
bus  erat  Pelrus  exstallerius  Gaietae  (a) ,  fidelis  noster,  sedecim  Januen- 
sium  infidelium  nostrorum  navigia  ceperunt,  et  omnes  qui  in  eis  aderant 
carcer  noster  includit.  Quae  omnia  sincero  affectui  majestatis  tuae  ad 
gratiam  deducimus.  Favente  autem  auxilio  Domini ,  magis  etiam  laeta* 
bunda  tibi  mox  scribemus,  de  nostris  felicibns  sncoessibus  congaudenti. 


Mpt^im.]  Fridericus,  Romanorum  imperator,  congaudet  de  victoria 
quam  Conradus,  Romanorum  rex,  filius  suus,  de  comite  Hol- 
landiae  et  ejus  sequacibus  reportavit,  quos  ante  fadem  suam  pro- 
fugavit. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Gesar.Yindobon.  Philologus  dicto,i)r  805,  fol.  156  verso.) 

Fredericus ,  etc.  Grata  litterarum  tuarum  series  quam  valde  gratanter 
recepimus,  tantouberiori  animum  nostrum  gaudio  fecundavit,  tanto  copio- 
siorem  cordi  nostro  leticiam  ministravit,  quanto  gratiora  nobis  nostrisque 
magis  affectata  desideriis  de  triumphalibus  successibus  tuis  nostrorum- 
que  conculcatione  hostium,  videlicet  comitis  Hollandie  et  sequacium 
suorum  quos  ante  faciem  tuam  dispersos  et  contritos  dedecorose  fiige 
salvavit  presidium  (i),  continebat.  Nec  posset  augustus  pater  conceptam 

(a)  In  codioe  nirpoc  t!^  Xiptoc  ttjc  roirac.  Gmn  adsit  in  pergameDa  Joxta  vocem 
Xipioc  quaedam  plicula,  Wollflus  comma  latitare  suspicatus  legit  Astpioc  :  quod  de 
Garigliano  flumine,  quondam  Liri,  interpretatus  est.  Nomeu  vero  proprium  quoddam 
esse,  TeielerhUt  vel  potius  offlcii  titulum  exstaUerim,  lilientios  crediderim. 


(1)  Agitur  de  expediUone  quam  contra  Vl^illeimum  de  Hoilandia  qui  tunc  apud  Magontiam 
se  inclusum  tenebat,  et  coDtra  fautores  ejus  ad  Daien  et  Fionheim,  cum  auxilio  Wormacien- 
sium  rex  Gonradus  exeunte  julio  et  ineunte  augusto  direxerat.  Cf.  AnnaL  Wofmat,^  ap. 
BoBHMER,  Fontes,  t.  n,  p.  487-488. 


Imdict.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  795 

de  virtate  ac  magnitudine  augusti  filii  letitiam  intra  fores  pectoris  uUa- 
tenus  obserare  (a) ,  quin  foras  in  clamore  jubilo  violenter  non  erumperet 
communi  alacritate  nec  perfunderet  fidelium  precordia  subjectorum ,  ubi 
tot  magnalia,  tot  gesta  magnifica  et  supremarum  digna  laudum  titulis 
de  victore  et  perito  bellis  filio  tam  continue  nunciantur.  Exerce  igitur, 
fili  karissime,  nobilis  tui  virtutem  animi,  et  honorando  et  sublimando 
nobis  et  tibi  fideliter  servientes,  adversariorum  nostrorum  comua  sic 
confringe  eorumque  protervam  superbiam  sic  prosteme  quod  pre  tm's 
contriti  manibus  discant  quantum  sit  duram  contra  stimulum  calci- 
trare. 


Cives  Parmae  potentiores....  cum  castra  ad  civitatis  tuitionem 
in  confiniis  suis  constructa  securi  et  inermes  perlustrassent,  insi- 
diantes  subito  de  latibulis  suis  ad  unguem  armati  aditum  civitatis 
praecluserant  immunitis,  omnesque  cives  illos....  velut  aviculas 
ceperant  irretitas....  [Quidam  etiam  de  populo]  quae  pacis  erant 
humiliter  postulabant,  et  multi  exeuntes  data  non  modica  pecunia 

dextras  dederant  Frederico  suum  arbitrium  subituri Bono- 

nienses  autem  haec  audientes,  missis  ad  ipsum  Fredericum  nun- 
tiis,  pacifica  cum  humilitate  et  precibus  rogitabant^  quos  tamen 
ipse  Fredericus  distulit  exaudire.  Tempore  sub  eodem  missis 
fidelibus  suis  ad  Avinionem  et  Arlam  (sic)  civitates  nobilissimas 
nec  multum  a  Lugduno  distantes,  civium  ipsarum  suscepit  cum 
juramentis  fidelitatem.  Matt.  Paris.,  Hist.  maj.  Anglor.^  p.  S28. 


[Oetobrl 
didtor.] 


Riccardus  de  Rocca,  imperialis  justitiarius  Capitanatae,  vigore 
imperialis  mandati  cujus  tenor  inseritur,  Jacobo  de  Rigniano  et 

(a)  In  codice  Ikentiam  intraforUs obtervare^  male. 


ApQd 
Vonailam, 
11  octobiit. 


796  FRIDERICI  SECUNDI  [Am.  1260. 

Scalioni  de  Foggia  statutis  super  custodia  Trojae  mandat  ut  post 
iBquisitionem  factam  prohibeant  ne  monasterium  Cassinense  in 
ecclesiis  et  possessionibus  quas  habet  apud  Trojam  molestetur, 
ita  tamen  quod  super  his  procurandis  nuUum  incolam  vel  oriun- 
dum  de  Troja  remanere  ibidem  permittant. 

(Edidit  Gattola,  Histor.  dUat.  Coifjfi.,  pan  I,  sopplenl.,  p.  3S0,) 

In  nomine  Domini  nostri  Jhesu  Christi.  Anno  incarnationis  ejusdem 
millesimo  ducentesimo  quinquagesimo  ,  imperante  vero  domino  nostro 
domino  Federico  Dei  gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper 
augusto  anno  tricesimo ,  rege  Jerusalem  anno  vicesimo  quinto  et  rege 
Sicilie  anno  quinquagesimo  tertio,  die  jovis  vigesimo  mensis  octubris , 
none  indictionis ,  apud  Trojam.  Nos  Palmerius  imperialis  Troje  judex.  et 
Rogerius  de  Giliberto  ejusdem  terre  publicus  notarius  presentts  scripti 
serie  declaramus  quod  frater  Benedictus  de  Luco  monachus  monasterii 
Cassinensis ,  pro  parte  ipsius  monasterii,  domno  Jacobo  de  Rigniano  de 
Casali  Novo  et  judici  Scalioni  de  Jerusalem  de  Fogia  statutis  super  cus- 
todia  Troje ,  egregii  viri  domni  Riccardi  de  Roccha  imperialis  justitiarii 
Capitanate  litteras  infrascriptas  (a)  detulit,  quarum  continentia  per  omnia 
talis  erat : 

Prudentibus  viris  domno  Jacobo  de  Rigniano  de  Casali  Novo  et  judici 
Scalioni  deFogia  statutis  super  custodia  Troje ,  amicis  suis,  Riccardus  de 
Rocca  imperialis  justitiarius  Capitanate  salutem  et  amorem  sincerum. 
Sacras  nuper  recepimus  imperiales  litteras  in  hac  forma  :  —  Federicus 
Dei  gratia,  etc.,  justitiario  Capitanate,  etc.  Ad  religiosa  loca  cultibns  divi- 
nis  exposita  benignum  semper  habendo  respectum ,  fidelitati  tue  preci- 
piendo  mandamus  quatenus  occasione  mandati  nostri  de  exhabitatione 
Troje  pridem  emissi  (i ) ,  super  ecclesia  Sancti  Angeli  de  Rodingo  et  pos- 

(a)  In  impresso  eapiUmeo  lUteras  infrapUUf  male. 


(4)  Unde  suspicandum  ost  statum  Apuliae  tunc  temporis  non  mulio  futsse  dtvenom  ab  ea 
conditione  qua  fuerit  post  regressum  imperatoris  e  Terra  Sancta  annis  4229  et  4230. 


Imdict.  9.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  797 

sessionibus  aliis  quas  monasterium  Cassinense  in  Troja  et  pertinentiis 
ejus  hactenus  inveneris  habuisse,  monachos  seu  nuntios  alios  ejusdem 
monasterii  non  molestes  nec  patiaris  ab  aliis  molestari  j  ita  tamen  quod 
super  procuranda  ecclesia  et  possessionibus  ipsius  nullus  incola  vel  oriun- 
dus  de  Troja  remanere  ibidem  de  cetero  permittatur.  Datum  apud  Yenu- 
siam,  undecimo  octobris,  none  indictionis. — Cumque  predictum  mandatum 
nos  oporteat  sicut  decet  exequi  reverenter  et  ad  id  exequendum  persona- 
liter  intendere  non  possimus,  aliisservitiisimperialibusoccupati,  pruden- 
tie  vestre  committimus  ex  imperiali  parte  qua  fungimur  auctoritate  man- 
dantesquatenus  tenore  predicti  imperialis  mandati  diligenter  attento,  juxta 
ipsius  continentiam  super  ecclesia  predicti  Sancli  Angeli  de  Rodingo  et 
possessionibus  aliis  quas  monasterium  Cassinense  in  Troja  et  pertinentiis 
ejus  hactenus  inveneritis  habuisse,  de  quibus  vobis  plene  constabit,  mona- 
chos  seu  nuntios  alios  ejusdem  monasterii  non  molestetis  nec  patiamini 
ab  aliis  molestari,  ita  tamen  quod  sicut  predictum  mandatum  continet, 
super  procurandis  ecclesia  et  possessionibus  ipsis  nullum  incolam  vel 
oriundum  de  Troja  remanere  ibidem  de  cetero  permittatis;  facientesfieri 
publicum  instrumentum  distincte  continens  qualiter  vobis  constiterit  de 
ecclesia  et  possessionibus  supradictis  in  eodem  instrumento  plenius  dis- 
tinguendis  j  ut  occasione  hujusmodi  non  contingat  imperialem  curiam 
sub  involucro  defraudari,  et  factum  nobis  ad  curiam  transmittatis. 

Datum  Cometi,  XIII  octobris,  none  indictionis. 

Yolentes  igitur  dicti  dominus  Jacobus  et  judex  Scalionus  prescriptum 
mandatum  predicti  domni  justitiarii  exequi  reverenter,  coram  nobis  et 
infrascriptis  testibus  quos  dictus  frater  Benedictus  pro  parte  dicti  monas- 
terii  Cassinensis  ad  probandum  j  etc. 

[Sequunturdepositiones  testium  cum  nominibus  locorum;  unde  Jacobus 
et  Scalionus  declarant  monasterium  Cassinense  non  molestari  debere  in 
ecclesiis  et  possessionibus  quas  habet  in  Troja  et  pertinentiis  ejus.] 


VJ.  Fan2.  101 


796  FRIDERICI  SECUNDI  [An.  1250. 


^Jg;?;  Fridericus,  Romanonim  imperator,  Dbertum  marchionem  Pela- 
yicinum  pro  gratis  ejus  servitiis  atque  haeredes  et  successores 
ejus  ab  omni  pedagio,  theloneo,  coUecta  et  gravamine  quolibet 
eximit,  tam  in  civitatibus  Parma,  Gremona  et  Placentia  quam  in 
aliis  terris  Lombardiae  et  Tusciae,  eamdemque  exemptionem 
hominibus  massariis  et  de  masnata  in  eisdem  terris  habitantibus 
concedit. 

(Edid.  Affo,  Stor.  di  Parma,  t.  III,  p.  887,  in  appeiid.,  n*  LXXXII,  e  rpgesL 
authent.  dom.  Pallayicini,  minus  oorrecte  praesertim  in  pnxsmio  transcripto.) 

Federicus  Dei  gratia  Romanorumimperatorsemper  augustus,  Hyenisa- 
lem  et  Sicilie  rex,  Uberto  marchiom  Pelavicino  fideli  suo  gratiam  suam  et 
bonam  voluntatem.  Beneficia  mera  sunt  principum  que  fideles  frequenter 
continuis  obsequiis  promerentur,  veluti  qui  nuUius  necessitatis  alterius 
cogentis  imperio  conferuntur.  Sed  etsi  benemeritos  fideles  debite  affec- 
tionis  stimulo  prerupta  et  provida  liberalitate  prosequimur,  beneficii 
nomen  aut  debitum  affectum  non  minuit,  quamquam  vel  accelerando 
consilium  vel  germinando  propositum  estuantes  ad  gratiam  augent  incen- 
tivum.  Sic  nos  quos  imperialis  dignitatis  auspiciis  ditavit  felicitas  fortune, 
fidelibus  munificentie  nostre  dexteram  aperimus  ad  singulos,  prout  obse- 
quiosa  devotione  fidelium  invitamur.  Atlendentes  igitur  qualiter  inter 
fideles  nostrosy  potissime  presentis  felicis  discriminis  tempestate,  vitam 
tuam  bellice  fortune  frequenter  exposuisti  periculis  et  indesinenter  expo- 
nere  non  formidas,  ad  compensanda  servitiorum  tuorum  merita  accensi, 
te,  heredes  et  successores  tuos  acdescendentes  ab  eis  auctoritate  imperiali 
et  ex  certa  scientia  et  de  nostre  plenitudine  potestatis  a  quibuscumque 
muneribusy  oneribus  realibus,  personalibusatquemixtisnecnonaquibus- 
cumque  datiis,  pedagiis,  tholoneis  etgabellis,  talleis,  collectis,  impositioni- 
busy  mutuiSy  gravaminibus  et  vexationibus  quocumque  nomine  vel  voca- 


IvDiCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  799 

bulo  censeantur  impositis  et  quomodolibet  de  cetero  imponendis,  pro 
omnibus  terris,  villiSy  curtibus,  possessionibus,  terrenis,  domibus,  locis, 
rebus  et  venalibus  universis  tuis,  heredum  et  successorum  tuorum  ac  des- 
cendentium  ab  eis  tam  mobilibus  quam  immobilibus  et  tam  presentibus 
quam  futuris  situatis  et  positis  [tam]  in  civitatibus  nostris  et  sacri  imperii 
Parme,  Cremone  et  Placentie  et  territoriis  suis,  episcopatibus  ipsarum  et 
cujuslibet  earum,  quam  aliis  civitatibus,  terris,  castris  et  locis  totius  Lom- 
bardie  et  Tuscie  et  territoriis  vel  episcopatibus  eorumdem,  necnon  homi- 
nes  laboratoresy  massarios,  colonos,  rusticos  et  incolas  ac  vassallos  et  ho- 
mines  de  masnata  in  et  super  hujusmodi  terris,  domibuset  bonispredictis 
nunc  et  in  futurum  residentes  ethabitantesaquibuscumquegravaminibus 
et  oneribus  suprascriptis  presentis  nostre  pagine  tenore  liberamus,  eximi- 
mus  et  absolvimuSy  ac  liberatos,  exemptos  et  absolutos  esse  volumus  et 
mandamus.  Decementes  in  presenti  nostro  imperiali  edicto  statuentesque 
ut  tu,  heredes  et  successores  tui  ac  ab  eis  descendentes  et  homines  mas- 
sarii,  laboratores  et  rustici,  homines  de  masnata,  vassalli  et  incole  terra- 
rum,  villarum,  curtium,  possessionum,  terrenorum,  domorum  et  bonorum 
predictorum  tam  presentes  quam  futuros  omni  privilegio,  jure,  gratia  et 
honore  uti,  frui  et  potiri  ex  nunc  in  antea  possilis  et  debeatis,  quibus 
ceteri  a  serenissimis  quondam  predecessoribus  nostrisimperatoribusetre- 
gibus  Romanorum  ac  imperio  sacro  exempti  fuerunt  et  quomodolibet  po- 
tiebantur,  lege  quacumque  seu  constitutione,  statuto,  edicto  scripto  seu 
municipaliincontrariumnonobstantibus;  quibusetcuilibeteorum  si  etiam 
in  quantum  huic  nostre  exemptioni,  immunitati  ac  liberationi  obviare  pos- 
sinty  excerta  scientia  et  denostraimperialisplenitudinepotestatis  totaliter 
derogamus  et  derogatum  esse  volumus.  Statuimus  igitur  et  imperiali  san- 
cimus  edicto  quatenus  nulla  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel 
secularisy  nuUumque  commune,  collegium  vel  universitas  cujuscumque 
status  seu  conditionis  existat,  te  tuosque  heredes  et  successores  ac  des- 
cendentes  ab  eis  contra  presentis  liberationis,  immunitatis  et  exemptionis 
nostre  tenorem  aliquatenus  impedire,  molestare  seu  perturbare  presumat. 
Quod  si  quis  presumpserit,  indignationem  culminis  nostri  se  noverit  incur- 
surum  et  centum  marcas  auri  puri  optimi  pro  pena  composilurum;  quarum 


800  FRIDERICI  SECUNDI  [Anf.  1250. 

medietas  fisco  nostro  et  reliqua  medielas  tibi  Uberto  tuisque  prescriptis 
applicetur.  Ad  hujus  itaque  exemptionis  et  inmiumtatis  ac  liberationis 
nostre  memoriam  et  robur  perpetuo  valiturum ,  presens  privilegium  fieri 
et  bulla  pendente  nostre  majestatis  jussimus  communiri. 

Datum  Fogie,  anno  Dominice  incamationis  miliesimo  ducentesimo 
quinquagesimo ,  mense  octobris ,  octava  indictione  (1 ). 


Nettmtei.  Universitas  civium  Brisaci  notificat  quod,  si  civitates  secum 
conjuratas  ab  imperatore  Friderica  propter  illius  humiliationem 
recedere  contingat,  easque  alium  dominum  praeter  eumdem  Fri- 
dericum  seu  Conradum  filium  ejus  eligere,  se  nuUi  alii  quam  Ber-- 
tholdo  Basiliensi  episcopo  et  ecclesiae  ejus  submittere  consentient. 

(Edid.  Kopp;  Konig  Rudol/und  seine  Zeit,  Beilagen,  n«  3,  p.884(Leipdg,  1845) 
ex  arch.  eivit.  Basil.,  gross.  weiss.  Buch.  bl.  91,  a.) 

■ 

Omnibus  ad  quos  presens  scriptum  pervenerit ,  universitas  civium  de 
Brysaco  noticiam  subscriptorum.  Noverit  universitas  vestra  quod  nos 
munitionem  et  montem  quem  inhabitamus  cum  pertinenciis  suis  ad  jus 
et  proprietatem  Basiliensis  ecclesie  pertinere  recognoscentes,  venerabili 
domino  nostro  Berchtoldo  divino  favore  nunc  episcopo  Basiliensi  ac  per 
ipsum  ecclesie  Basiliensi  promittimus  bona  fide  quod,  si  serenissimum 
dominum  nostrum  Fridericum  Bomanorum  imperatorem  qui  hactenus  ab 
ipsa  Basiliensi  ecclesia  dictam  munitionem  in  feodum  habuisse  dinoscitur, 
eatenus  humiliari  contingat  quod  civitates  nobis  conjurate  (2)  recesserint 


(1)  Graeca  autem  indictio  nona  esse  deberet. 

(2)  Nil  vero  hucusque  reperiri  potuit  quod  de  conjuratione  ista  civitatum  Frederico  fide- 
lium  lucem  aliquam  alTerre  valeat,  nisi  harum  nomina  reperiri  debeant  in  instrumento  apud 
Schoepflin  {Ahat,  diplom.,  1. 1,  p.  406),  dato  sub  anno  4254,  meose  maiOyquo  universitas  in 
Columbaria  universis  civibus  in  Hagenovire,  Sletstat,  Keisersperchy  Britaehf  Nuweoburch, 


bmiGT.  9.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  801 

ab  eodem,  quemcuiDque  sibi  dominum  preter  prelibatum  domiDum  nos- 
trum  ejusque  filium  Gonradum  Dei  gratia  Romauorum  in  regem  electum 
eligentes,  ex  tunc  ipsi  reverendo  patri  Basiliensi  episcopo  suisque  suc- 
cessoribus  tanquam  dominis  nostris  fideliter  curabimus  adherere,  nun- 
quam  nos  alicui  domino  nisi  Basiliensi  ecclesie  submittentes ;  ad  quod 
nos  et  successores  nostros  tenore  presentium  obligatione  constringimus 
litterali. 

Actum  seu  datum  anno  Domini  MCGL,  mense  novembri,  indictionis 
none. 


Riccardus  de  Montenigro,  magnae  imperialis  curiae  magister    J^^^ 
justitiarius,  una  cum  qualuor  ejusdem  curiae  judicibus  Pbilippum 
PacteDsem  episcopum  absolvendum  sententialiter  declarat  a  quaes- 
tione  ipsi  proposita  per  Gregorium  Mustacium  super  possessione 
casalis  Synagrae  et  fructibus  casalis  Sanctae  Luciae. 

(Edid.  R.  PiBRT,  Sieil,  tacra,  t.  II,  p.  777-77S.) 

In  nomine  Domini  nostri  Jesu  Chrisliy  anno  ab  incarnatione  ejus  MCGL , 
mense  decembris ,  IX  indictione ,  imperante  domino  nostro  Friderico  Dei 
gratia  invictissimo  Romanorum  imperatore  semper  augusto  et  magnifico 
Jerusalem  et  Sicilie  rege,  imperii  ejus  anno  XXXI,  regni  Jerusalem  XXYI, 
regni  vero  Sicilie  LIII,  feliciter,  amen.  Dum  nos  Riccardus  de  Montenigro 
magne  imperialis  curie  magister  justitiarius  dudum  apud  Melfiam  curiam 
regeremus ,  assidentibus  nobis  Roberto  de  Panormo ,  Andrea  de  Capua  et 
Durando  de  Brundusio  ejusdem  curie  judicibus ,  Johannes  Gallina  pro- 
curator  domini  Gregorii  Mustacii,  quod  constitit,  contra  Jacobum  Cle- 
ricum  procuratorem   domini  Philippi  venerabilis  Pactensis  episcopi, 


Mnlnhusen,  Rinvelden,  Solothern,  Beroe,  Zurich,  Schafhusen ,  scribit  ut  nuntios  ecclesiae 
S.  Petri  in  Colambaria  propter  diacordiam  inter  papam  et  imperatorem  possessionibus  spo- 
liatae  et  etiam  concrematae,  carttative  accipiaDt. 


\ 


802  PRIDERICI  SECONDI  [An.  1250. 

libellum  proposuit  in  hunc  modum  :  Proponit  Johannes  Gallina  procura* 
tor  domini  Gregorii  Mustacii,  quod  constitit,  contra  Jacobum  Clericum  pro- 
curatorem  domini  Pactensis  episcopi,  de  quo  similiter  constitity  dicens 
quod  cum  idem  Gregorius  teneret  et  possideret  ex  dono  et  concessione 
domini  nostri  serenissimi  imperatoris  casale  Sancte  Lucie  cum  omnibus 
juribuSy  justitiis  et  pertinentiis  suis,  propterea  quia  licet  in  Pactensi  eccle- 
sia  ad  quam  ipsum  casale  pertinere  dignoscitur  tunc  esset  electus,  quia 
tamen  plenam  administrationem  non  habebat  ipsius  casalis,  collatio  ad 
dominum  nostrum  imperatorem  spectabat  ex  antiqua  dignitate  quam 
habet  in  ecclesiis  vacantibus  regni ,  sicut  imperialis  majestas  in  privilegio 
exinde  sibi  indulto  non  ad  supplicationem  ipsius  Gregorii,  sed  ex.mera 
liberalitate  sua  manifeste  declarat,  idem  dominus  episcopus  suggerens 
imperiali  majestati  quod  eadem  ecclesia  non  vacaret  tempore  concessio- 
nis  ipsius  et  contra  verum  asserens  in  eadem  electum  et  confirmatum  esse, 
obtinuit  et  impetravit  litteras  imperiales  ad  comitem  Gaserte  (a)  ut  super 
hoc  veritate  quesita  si  de  suggestione  facta  per  eumdem  episcopum  con- 
staret,  possessionem  ipsius  casalis  sibi  restitueret ;  et  sic  idem  comes,  ipso 
Gregorio  absente  et  non  citato  neque  legitime  vocato  et  ejus  rationibus 
inauditis,  mandavit  eumdem  Gregorium  destilui  possessione  casalis  pre- 
dicti  et  assignari  eam  parti  dicti  episcopi  per  dominum  Gugliel- 
mum  Yillanum  justitiarium  in  Siciiia  citra  flumen  Salsum :  qui  dominus 
Guglielmus  eumdem  Gregorium  possessione  casalis  ipsius  destituit ,  assi- 
gnans  eam  parti  episcopi  memorati;  et  sic  idem  Gregorius  possessione 
dicti  casalis  fiiit  per  injuriam  destitutus,  presertim  cum  idem  episcopus 
ante  predicta  tempora  impetratis  litteris  ab  imperiali  majestate  quod  idem 
Gregorius  ad  imperialem  curiam  citari  deberet,  cum  dominus  noster  feli- 
citer  ageret  in  partibus  Lombardie  (1)9  ad  transactionem  cum  ipso  deve- 
(a)  Id  impresso  Capue,  male. 


(1)  Scilicet  aDoo  4248,  ut  moDet  MoDgilore  :  Notit.  cap.  maj.  S.  Luciae  de  Milatio^  ap. 
SiciL  sacr.,  11,  4335.  Pirrus  autem  et  ipse  MoDgitorius  coacessiooem  Sanctae  Ludae  Gre- 
gorio  factam  ad  auD.  4206  et  traasactioDem  de  duobus  millibus  tarenorum  initam  ad  ann. 
4228  sub  Jacobo  PactoDsi  episcopo  referuot;  quod  valde  nobis  dubium  videtur,  dumex  prae- 
seuti  documoDto  pateat  sub  Philippi  praesulatu  litem  exortam  amul  et  decisam  foisse. 


IXDiCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  803 

nerit  ac  idem  episcopus  perinde  receperit  (a)  ab  eodem  Gregorio  duo 
millia  tarenorum,  et  questionem  ipsam  remiserit  et  juraverit  se  contra 
ipsam  remissionem  aliqualiter  non  venturum.  Cumque  predictus  episco- 
pus  casale  prediclum  possideret  ut  dictum  est,  suggerendo  principi  perse 
et  capitulum  Pactensis  ecclesie  quodipsum  casale  ad  Paclensem  ecclesiam 
pertineret,  excambium  sibi  dariin  valle  Doemenum  (i)ab  imperiali  excel- 
lentia  postulavit  quod  esset  ipsi  ecclesie  nomine  et  ratione  vicinitatis,  et 
casale  predictum  cum  esset  imperialibus  solatiis  utile,  idem  dominus 
retineret  in  manuscurie.  Ad  cujus  postulationem  et  suggestionem,  domi- 
nus  imperator  mandavit  per  suas  litteras  domino  Guglielmo  Yillano  justi- 

tiario  et  Johanni  Pu camerario  (b)  regionis,  ut  casale 

predictum  pro  parte  curie  reciperet  et  idem  camerarius  illud  pro  parte 
curie  procuraret ,  inventurus  locum  alium  in  valle  Doemenum  qui  non 
esset  solatiis  domini  utilis,  aut  castrorum  munitionibus  deputalus,  in  quo 
ei^o  casali  predicte  ecclesie  in  competenti  excambio  providerent.  A  qui- 
bus  facta  provisione  juxta  mandatum  in  loco  predicto  pro  curia ,  Pacten- 
sis  episcopus  nomine  ipsius  et  pro  parte  ecclesie  supradicte  recepit  in 
eodem  loco  pro  excambio  res  subscriptas.  Unde  petit  dictus  procurator 
Gregorii  Mustacii  pro  parte  ipsius  possessionem  earumdem  rerum  que  in 
excambium  date  sunt  ecclesie  supradicte  et  predicto  episcopo,  a  dicto  Cle- 
rico  (c)  procuratore  ipsius  episcopi  pro  parte  ejusdem  sibi  restitui ,  salvo 

jure  et Res  autem  sunt  hec  :  casale  Synagre  cum  omnibus 

juribus  f  justitiis ,  rationibus  et  pertinentiis  suis  et  pars  nemorum  Ficar- 
rie  :  petit  etiam  restitui  sibi  pro  parle  dicti  Gregorii  Mustacii  a  procura- 
tore  dicti  domini  episcopi  et  pro  parte  ejusdem  subscriptas  res  mobiles 
quas  idem  dominus  episcopus  percepit  et  percepi  fecit  post  factam  desti- 
tutionem  predicti  casalis  Sancte  Lucie  ut  dictum  est  ab  eodem  loco,  vide- 

(a)  In  Impresso  deoemrtt^  male;  recepit^  roale. 
{b)  Jn  impresso  eamerae^  minns  reete. 
{e)  Ibidem  vero,  male. 


(4)  Vulgari  lingua  VaUe  di  Demona, 


804  FRIDERICI  SECUNDI  [Airir.  12S0. 

licet  de  frumento  salmas  centum  viginti  quinque,  quod  framentum  dictus 
episcopus  percipi  fecit  et  percepit  de  salmis  framenti  duodecim  et  dimi- 
dia  seminatis  in  terris  et  tenimento  casalis  predicti  Sancte  Lucie  ab 
eodem  Gregorio  pro  parte  sua;  item  de  hordeo  salmas  XIY;  item  de 
linusa  salmas  XY  quas  estimat  tarenos  sexaginta;  item  de  vino  CLXXX 
quas  estimat  uncias  triginta  sex;  item  de  porcis  quos  receperat  Gregorius 
a  burgensibus  dicti  casalis  ratione  decime  in  anno  quinte  indictionis  et  in 
custodia  ipsoram  dimiserat  porcos  sexaginta  de  duobus  annis  auri  tare- 
nos  quatuor  pro  unoquoque  porco  tarenos  LX ;  item  de  palia  mille  retia 
ad  valens  tarenos  quinquaginta.  Item  percepit  et  percipi  fecit  dictus  epi- 
scopus  proventus  et  reddilus  omnes  dicti  casalis  per  decem  menses,  quos 
estimat  uncias  auri  XXXIX  et  tarenos  XXY ,  quos  petit  restitui  ut  est  dic- 
tum.  Predictus  procurator  domini  episcopi  litem  contestando  confitetur 
dictum  episcopum  et  Pactensem  ecclesiam  tenere  et  possidere  casaie 
Synagre  cum  justitiis  et  pertinentiis  suis,  et  confitetur  dictum  episcopum 
et  conventum  commutasse  casale  Sancte  Lucie  cum  domino  imperatore  et 
recepisse  in  commutatione  dictum  casale  Synagre,  salvis  exceptionibus 
suis.  Lite  igitur  coram  nobis  legitime  contestata ,  juramento  calumnie  a 
principalibus  delato,  dato  termino  ad  probandum,  productis  hinc  inde 
leslibus  et  eoram  dictis  in  judicio  publicatis ,  curia  Fogie  procedente  ubi 
assistebat  nobis  Joannes  de  Marturana  ejusdem  curie  judex  cum  judici- 
bus  supradictis ,  disputatione  habita  inter  partes  super  efficacia  probato- 
.ram  y  antequam  lis  predicta  suo  marte  decurreret ,  predictis  domino  epi- 
^copoetGregorioMustacio  existentibus  in  curia,  idem  Gregorius  spontanea 
voluntate  sua  predicte  questioni  et  liti  mote  coram  nobis  in  curia  predicto 
Jacobo  procuratori  dicti  domini  episcopi  pro  parte  ipsius  renuntiavit 
expresse  quod  haberet  aut  consequi  posset  contra  eumdem  dominum 
episcopum,  occasione  predicte  questionis  proposite  ab  eodem  Gregorio 
contra  procuratorem  ipsius  domini  episcopi  vel  etiam  proponende.  Nos 
vero  qui  supra  magister  justitiarius  et  judices,  nullo  alio  de  principali 
causa  discussOy  attendentes  solam  renunciationem  ejusdem  Gregorii  legi- 
time  factam  coram  nobis,  ut  prescriptum  est,  dictum  Jacobum  procurato* 
rem  dicti  domini  episcopi  nomine  ipsius  et  eumdem  dominum  episcopum 


hoHCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  805 

a  dicta  questione  proposita  sentenlialiter  duximus  absolvendos.  Ad  cujus 
rei  memoriam  et  perpetuam  firmitatem,  presens  scriptum  per  manus  Jacobi 
de  Rocca  (a)  magne  imperialis  curie  actorum  notarii  fieri  fecimus  nostris 
subscriptionibus  roboratum. 

Actum  Fogie ,  anno,  mense  et  indictione  prescriptis. 

Ego  Riccardus  de  Montenigro,  magne  imperialis  curie  magister  justi- 
tiarius. 

Ego  Johannes  de  Martorana,  magne  imperialis  curie  judex. 

Ego  qui  supra  Andreas  de  Capua,  magne  imperialis  curie  judex. 

Ego  magister  Robertus  de  Panormo,  magne  imperialis  curie  judex  qui 
supra. 

Ego  Durandus  de  Brundusio,  magne  imperialis  curie  judex. 


Testamentum  Friderici  secundi,  Romanorum  imperatoris,  Jeru-  Fu,;tSSJom 
salem  et  Siciliae  regis.  10^«^^^: 

(Edider.  per  partes  valde  etiam  corraptas  Matthaeus  Paris  et  Raynaldus,  qnibos 
adJuDgenda  Ckromcon  SicU,  ap.  BfABTSNB,  AnecdoLj  t.  III,  p.  18;  Chrome^ 
Fr.  Pipmi  ap.  Muiutori,  Scriptor.y  t.  IX»  p.  66 1 ;  Cknmic.  de  rtb.  m  Ital.  gest.j 
in  ediUone  nostra,  p.  338  et  seqq.;  conrectius  vero  Cabusius,  Bibl.  Sicul., 
t.  II,  p.  669,  ez  ood.  ser.  priDC.  de  Fitalia  ap.  PanomniiDy  et  WuainrwBiir,  Nov. 
iuiiid.  diplom.,  t  XI,  p.  25,  ex  ood.  Yatic.  6206.  —  Optimas  nonc  editiones 
sequimur  datas  tom  ap.  Pbbtz,  Momm.  Germ.  hist.,  t.  lY,  p.  857,  tum  ap. 
PABSANOy  Memor.  deUa  cMeia  SalemUana^  X.  II.  —  Aatograpliam  vero  periit.) 

In  nomine  Dei  etemi  et  salyatoris  nostri  Jesu  Christi,  anno  ab  incar- 
natione  millesimo  ducentesimo  quinquagesimo ,  die  sabati  XYII^I)  die 
mensis  decembris,  none  indictionis. 

(a)  In  impresso  de  Rocco,  male. 

(4)  In  uno  cod.  VII;  in  altero  JIII;  in  ChroD.  de  reb.  in  Ilalia  gest.  die  eabbaii  XVII 
kalendoB  deeembris^  pessime.  Vera  ut  opinamar  lectio  ita  restituenda  est :  die  sabbati  dedmo 
die  meneie  deoembri$;  de  qua  disMroimns  in  Chronico  eodem,  p.  228,  DOt.  (4). 
YI.  Fftrta.  103 


606  FRIDERIGI  SECDNDI  [Amr.  1250. 

Primi  parentis  incauta  transgressio  sic  posteris  legem  conditionis 
indixit  ut  eam  nec  diluvii  proclivis  ad  penam  efifusio  eSrenis  abduceret 
nec  baptismatis  tam  celebris,  tam  saUibris  unda  liniret  quin  fatalitatis 
eventus  morlalibus  senescentis  evi  precinctis  lascivia,  transgressionis 
in  penam  culpa  transfusa  tanquam  cicatrix.  ex  vulnere  remaneret.  Nos 
igitur  Fridericus  secundus ,  divina  favente  clementia  Romanorum  impe- 
rator  semper  augustus,  Jerusalem  et  Sicilie  rex,  memores  conditionis 
humane  quam  semper  comitatur  innata  fragilitas,  dum  vite  nobis  instaret 
terminuSy  loquele  et  memorie  in  nobis  integritate  vigente ,  egri  corpore, 
sani  mente,  sic  anime  nostre  consulendum  providimus,  sic  de  imperio  et 
regnis  nostris  duximus  disponendum  ut  rebus  humanis  absumpti  vivere 
videamur,  et  filiis  nostris  quibus  nos  divina  clementia  fecundavit,  quos 
presenti  dispositione  nostra  sub  pena  benedictionis  nostre  volumus  esse 
contentos,  indignatione  (a)  sublata  omnis  materia  scandali  sopiatur. 
Statuimus  itaque  Gonradum  Romanorum  in  regem  electum  et  regni  Jero- 
solimitani  heredem,  dilectum  fiiium  nostrum ,  nobis  heredem  in  imperio 
et  omnibus  aliis  empticiis  et  quoquomodo  acquisitis  et  specialiter  in 
regno  nostro  Sicilie.  Quem  si  decedere  contigerit  sine  liberis,  ei  succedat 
Heinricus  filius  noster;  quo  defuncto  sine  liberis,  succedat  ei  Manfredus 
filius  noster.  Gonrado  autem  manente  in  Alamannia  vel  alibi  extra 
regnum,  statuimus  predictum  Manfredum  balium  dicti  G>nradi  in  Italia 
et  specialiter  in  regno  Sicilie  (6),  dantes  ei  plenariam  potestatem  omnia 
faciendi  que  persona  nostra  facere  posset  si  viveremus :  videlicet  in  con- 
cedendis  terris,  castris,  villisy  parentelis,  dignitatibus,  beneficiis  et  omni- 
bus  aliis  juxta  dispositionem  suam  preter  antiqua  demania  regni  Sicilie, 
etquod  Gonradus  et  Heinricus  predicti  filii  nostri  et  eorum  heredes 
omnia  que  ipse  fecerit  firma  ^t  rata  teneant  et  observent.  —  Item  con- 
cedimus  et  confirmamus  diclo  Manfredo  filio  nostro  principatum  Tarenti, 
videlicet  a  porla  Roseti  usque  ad  ortum  fluminis  Brandani  cum  comita- 
tibus  Montis  Gaveosi ,  Tricarici  et  Gravine,  prout  comitatus  ipse  proten- 

(a)  In  cod.  amU(J6n«,  minQS  recte. 

{b)  Ap.  Matt.  Paris :  a  BaUum  Conradi  m  hnperio  a  Papia  et  eUra  et  regno 
utque  ad  LXXannot,  exeepto  quaindo  Conradut  erU  preeene. » 


Indict.  9.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  S07 

ditur  a  maritima  Terre  Bari  usque  ad  Polinianum,  et  ipsum  Polinianum 
cum  terris  omnibus  a  Poliniano  per  totam  Maritimam  usque  ad  dictam 
portam  Roseti,  scilicet  civitatibus,  castris  et  villis  infra  contentis,  cum 
omnibus  justiciis,  pertinentiis  et  rationibus  omnibus  tam  ipsius  princi- 
patus  quam  comitatuum  predictorum.  Goncedimus  etiam  eidem  civi- 
tatem  Montis  Sancti  Angeli  cum  toto  honore  suo ,  omnibus  civitatibus , 
castris  et  villis,  terris,  pertinentiis  et  justitiis  et  rationibus  eidem 
honori  pertinentibus,  scilicet  que  de  demanio  in  demanium  et  que  de 
servitio  in  servitium.  Goncedimus  etiam  et  confirmamus  eidem  quid- 
quid  sibi  in  imperio  est  a  nostra  majestate  concessum ;  ita  tamen  quod 
predicta  omnia  a  prefato  Gonrado  teneat  ac  etiam  recognoscat  :  cui 
Manfredo  judicamus  etiam  pro  expensis  suis  decem  millia  unciarum 
auri.  —  Item  statuimus  quod  Fridericus  nepos  noster  habeat  ducatus 
Austrie  et  Styrie,  quos  a  predicto  Conrado  teneat  et  recognoscat;  cui 
Friderico  judicamus  pro  expensis  suis  decem  milia  unciarum  auri.  — 
Item  statuimus  ut  Heinricus  filius  noster  habeat  regnum  Arelatense  vel 
regnum  Jerosolimitanum ,  quorum  alterum  dictus  Gonradus  prefatum 
Heinricum  habere  voluerit;  cui  Heinrico  judicamus  centum  milia  un- 
ciarum  auri  pro  expensis.  —  Item  statuimus  ut  centum  milia  unciarum 
auri  expendantur  pro  salute  anime  nostre  in  subsidium  Terre  Sancte, 
secundum  ordinationem  dicti  Gonradi  et  aliorum  nobilium  crucesigna- 
torum.  —  Item  statuimus  ut  omnia  bona  milicie  domus  Templi  que  curia 
nostra  tenet,  restituantur  eidem,  ea  scilicet  que  de  jure  debent  habere. 
—  Item  statuimus  ut  omnibus  ecclesiis  et  domibus  religiosis  resti- 
tuantur  jura  earum  et  gaudeant  solita  libertate.  —  Item  statuimus  ut 
homines  regni  nostri  sint  liberi  et  exempti  ab  omnibus  generalibus 
coUectiSy  sicut  consueverunt  esse  tempore  regis  Guillelmi  secundi  con- 
sobrini  nostri.  —  Item  statuimus  quod  comites,  barones  et  milites  et  alii 
pheudalarii  regni  gaudeant  juribus  suis  et  rationibus  omnibus  que  con- 
sueverunt  habere  tempore  regis  Guillelmi  in  collectis  et  aliis.  —  Item 
statuimus  ut  ecclesie  Lucerie  et  Sore  et  si  que  alie  lese  sunt  per  officiales 
nostrosy  reficiantur  et  restituantur.  —  Item  statuimus  ut  tola  massaria 
nostra  quam  habemus  apud  Sanctum  Nicolaum  de  Aufido  et  omnes  pro- 


808  FRIDERICI  SECUNDI  [Amr.  1250. 

ventus  ipsius  deputentur  ad  reparationem  et  oousummatioDein  pontis  ilM 
constructi  vel  construendi.  —  Item  statuimus  ut  omnes  captivi  in  car- 
cere  nostro  detenti  liberentur,  preter  illos  de  imperio  et  preter  illos  de 
regno  qui  capti  sunt  ck  proditionis  nota.  ~  Item  statuimus  quod  pre- 
fatus  Manfredus  filius  noster  omnibus  benemeritis  de  familia  nostra  pro- 
videat  vice  nostra  in  terris,  castris  et  villis,  salvo  demanio  regni  nostri 
Sicilie,  et  quod  Conradus  et  Heinricus  predicti  filii  nostri  et  heredes 
eorum  ratum  et  firmum  habeant  quicquid  idem  Manfredus  super  hoc 
duxerit  faciendum.  —  Item  volumus  et  mandamus  quod  nullus  de  pro- 
ditoribus  regni  in  aliquo  tempore  reverti  audeat  in  regnum ,  nec  aliqui 
de  eorum  genere  succedere  possint;  immo  heredes  nostri  teneantur  vin- 
dictam  de  eis  sumere.  —  Item  statuimus  quod  mercatoribus,  credito- 
ribus  nostris,  debita  solvantur.  —  Item  statuimus  ut  sacrosancte  Romane 
Ecclesie  matri  nostre  restituantur  omnia  jura  sua ,  salvis  in  omnibus  et 
per  omnia  jure  et  honore  imperii ,  heredum  nostrorum  et  aliorum  fide- 
lium,  si  ipsa  Ecclesia  restituat  jura  imperii.  —  Item  statuimus  ut  si  de 
presenti  infirmitate  nos  mori  contigerit,  in  majori  ecclesia  Panormi  in 
qua  divi  imperatoris  Heinrici  et  dive  imperatricis  Gonstancie  parentum 
nostrorum  memorie  recolende  tumulata  sunt  corpora,  corpus  nostrum 
debeat  sepeliri ;  cui  ecclesie  dimiltimus  uncias  auri  quingentas  pro  salute 
animarum  dictorum  parentum  nostrorum  et  nostre,  per  manus  Berardi 
venerabilis  Panormitani  archiepiscopi  familiaris  et  fidelis  nostri  in  repa- 
ratione  ipsius  ecclesie  erogandas. 

Predicta  autem  omnia  que  acta  sunt  in  presentia  dicti  archiepiscopi, 
Bertholdi  marchionis  de  Hoemburg  dilecli  consanguinei  et  familiaris 
nostriy  Riccardi  comitis  Casertani  dilecti  generi  nostri,  Petri  Ruffi  de 
Galabria  maristalle  nostre  magistri ,  Riccardi  de  Montenigro  curie  nostre 
magistri  justiciarii,  magistri  Johannis  de  Ytronto,  Fulconis  Ruffi,  Johan- 
nis  de  Ocrea,  magistri  Johannis  de  Procida ,  magistri  Roberti  de  Panormo 
imperii  et  regni  Sicilie  et  mague  curie  nostre  judicis,  et  magistri  Nicolai 
de  Brundusio  publici  tabellionis  imperii  et  regni  Sicilie  et  curie  nostre 
notarii,  nostrorum  fidelium,  quos  presenti  dispositioni  nostre  manda- 
vimus  interesse,  per  predictum  Conradum  filium  et  heredem  nostrum  et 


bBiCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  809 

alios  successive  sub  pena  beDedictionis  nostre  tenaciter  volumus  obser- 
vari;  alioquin  hereditate  nostra  non  gaudeant.  Id  aulem  fidelibus  nos- 
tris  presentibus  et  futuris  sub  sacramento  fidelitatis  quo  nobis  et  here* 
dibus  nostris  tenentur,  injungimus  ut  predicta  omnia  illibata  teneant  et 
observent. 

Pr^ens  autem  testamentum  nostrum  et  ullimam  voluntatem  nostram 
quam  robur  firmitatis  volumus  obtinere,  per  predictum  magistrum  Nico* 
laum  scribi  et  signo  sancte  crucis  proprie  manus  nostre ,  sigillo  etiam 
nostro  et  predictorum  subscriptionibus  jussimus  communiri  (1). 

Actum  apud  Florentinum  in  Capitanata ,  anno ,  mense ,  die  et  indic- 
tione  premissiSy  anno  imperii  nostri  tricesimo  secundo,  regni  Jerusalem 
vicesimo  octavo,  regni  Sicilie  quinquagesimo  primo  (sic). 

f  Ego  Fridericus  secundus,  divina  favente  clementia  Romanorum 
imperator  semper  augustus,  Hierusalem  et  Sicilie  rex,  dic^  et  declaro  hoc 
fuisse  et  esse  meum  solemne  testamentum  meamque  ultimara  volunta- 
tem,  actum  et  scriptum  de  mei  ordine,  voluntate  et  mandato  per  manus 
magistri  Nicolai  de  Bnindusio  publici  tabellionis  curie,  ac  in  presentia 
supradictorum  et  infrascriptorum  testium  nostrorum  fidelium ,  quos  om- 
nibus  predictis  mandavimus  interesse ;  ac  in  fidem  omnium  premissorum 
manu  propria  subscribimus  nostroque  solito  imperiali  et  regio  sigillo 
signavimus. 

f  Ego  Berardus  archiepiscopus  Panormitanus  rogatus  premissis  om- 
nibus  interfui ,  manu  propria  me  subscripsi  ac  sigillo  imperiali  et  regio 
signavi. 

f  Ego  [Bertoldus]  marchio  de  Hoemburg  rogatus  presens  fui,  manu 
propria  subscripsi  sigilloque  imperiali  me  signavi. 

(4)  Ad  honc  locum,  ut  putamus,  singulaiis  quaedam  referenda  est  lectio  quam  ex  cod.  Vati- 
cano  5985  exhibuit  Pertzius ,  his  verbis  :  «  Jubentes  et  decernentes  ex  auctoritate  nobis  aviie 
concessa  quod  illod  testamentum  inter  filios  et  heredes  nostros  sit  lex  a  nostra  majestate 
autenticata,  et  quod  joris  robur  omni  tempore  testamenti  teneat,  mandantes  ot  contradictores 
hojus  rei  ultimo  suppUcio  tanquam  nobis  rebelles  et  proditores  omnimodo  vindicentur.  Quare 
nos  Fridericus,  Romanorum  imperator  et  semper  augustus,  Jerusalem  et  Sicilie  rex,  ad  ma- 
jorem  firmitalem  et  cautelam  hec  signo  sancte  crucis  propriis  manibus  imposuimus,  quia  plus 
yivere  non  valemus.  » 


810  FRIDBRICI  SECUNDI  [Anr.  12S0. 

t  Ego  Ricardus  oomes  Casertanus  rogatns  snpradicto  imperiali  testa- 
mento  interfuiy  manu  propria  me  subscripsiy  supradictoque  imperiali  ac 
regio  sigillo  signavi. 

f  Ego  [Petrus]  Ruffiis  de  Calabria  rogatus  supradictis  omnibos  inter- 
fui,  manuque  propria  subscripsi  ac  imperiali  sigillo  me  signavi. 

t  Ego  magister  Joannes  de  Hidronto  rogatus  interfui,  manu  mea 
subscripsi  et  imperiali  ac  regio  sigillo  me  signavi. 

t  Ego  Fulcuno  Ruffus  rogatus  interfoiy  manu  propria  subscripsi  et  im- 
periali  regioque  sigillo  signavi. 

t  Ego  Johannes  de  Ocrea  rogatus  nt  snpra  presens  fui,  me  snbscripsi 
manu  propria  ac  supradicto  imperiali  sigillo  signavi. 

t  Ego  magister  Joannes  de  Procida  supradictis  omnibus  interfui,  snb- 
scripsiy  sigillavi  et  testor. 

t  Ego  magister  Robertus  de  Panormo  rogatas  me  subscripsi  et  sigil- 
lavi  ac  omnibus  interiui  et  testis  sum. 

t  Ego  Ricardus  de  Montenigro  imperialis  regieque  curie  magister 
justitiarius  supradictis  omnibus  rogatus  interiui,  mann  propria  me  snb- 
scripsi  ac  supradicto  imperiali  et  regio  sigillo  me  signavi  et  testis  sum. 

t  Ego  magister  Nicolaus  de  BrundusiOy  publicus  tabellio  imperii  et 
regni  Sicilie  ac  imperialis  curie  notarins ,  rogatus  a  domino  imperatore 
ut  supradictum  ejus  testamentum  suamque  ultimam  voluntatem  confi- 
cerem ,  quia  premissis  omnibus  et  singulis  una  cum  supradictis  testibus 
interiui  et  publicavi  ac  in  presentem  publicam  formam  redegi,  ideo  sub- 
scriptione  et  signo  meis  solitis  et  consuetis  subscripsi  et  signavi. 

Magister  Nicolaus  de  Brundusio  notarius. 


cDienibri.]  Manfredus  fratri  suo  Conrado,  Romanorum  et  Siciliae  regi, 
patris  sui  imperatoris  Friderici  mortem  notificat,  in  hoc  coDSola- 
tionis  remedia  afferens  quod  idem  imperator  victoriose  vixit  et 
christianissime  obiit. 


InxcT.  9.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  811 

(Edlt.  ap.  StqiA.  BabuU  MmtUan.  kistor.,  1 1,  p.  198,  ex  cod.  quondam  63S 
bibl.  Colbert.9  com  bsc  rabrica  :  Regi  Conrado  Manfredui  per  Nicolaum  de 
Roeea  de  marte  Frederiei  imperatorii.  —  Ap.  Cab€SO,  Bibl.  hut.  regn.  Sieil.^ 
t.  n,  p.  819,  et  Danislb,  Ireg.  eepolekri  del  dwm.  di  PaUrmo^  p.  93,  not.  /.) 

Tnrbinis  calicem  quem  nuper  de  patris  et  domini  nostri  casu  non  minus 
mentis  quam  oculorum  infusione  transumpsimus ,  vellemus  libenter  a 
poculis  vestris  excipere,  velut  qui  mensam  vestram  gratis  concupimus 
dulcorare  deliciis  j  et  precordia  vestra  placidis  anxiamur  gratificare  pul- 
menlis.  Sed  ut  dolor  quem  exinde  gustare  vos  novimus,  nuntiantis  sit 
contemplatione  remissior,  licet  forsitan  id  fame  velocitas  que  pennas  con- 
suevit  in  adversis  assumere ,  magnitudini  vestre  predixerit ,  nuntiantes 
tamen  alios  elegimus  prevenire  ut  eo  sit  casui  medela  proclivior  quo  nun- 
tiatio  nostra  maturior  ad  vestram  notitiam  deducetur.  Scimus  etenim 
quod  si  patris  virtutes  attenditis ,  si  ejus  quem  multipliciter  natura  dota- 
verat  complementa  pensatis,  nedum  vos  qui  caro  de  came  ipsius  et  os  de 
ossibusdescenditisy  lugere  cogimini ,  sed  et  oculi  omnium  universaliter  ad 
lacrymas  convertantur.  Gecidit  quidem  sol  mundi  qui  lucebat  in  gentibus, 
cecidit  sol  justitie ,  cecidit  auctor  pacis.  Gredimus  tamen  quod  si  circum- 
stantias  ejus  consulte  revolvitis ,  coDsolationis  vicine  remedia  sentietis. 
Yixit  enim  dominus  paler  noster  feliciter  et  victoriose  dum  vixit,  et  divine 
majestatis  auctoritas  que  processibus  ejus  viventis  adstiterat,  morientis 
finibus  voluit  non  deesse.  In  ipsis  quidem  mortis  indiciis,  preter  dona 
mirifica  et  beneficia  gloriosa  que  in  testamenti  serie  fidelibus  gratanter 
indulsit  j  sacrosanctam  Romanam  Ecclesiam  matrem  suam  in  corde  con- 
trito ,  velut  fidei  orthodoxe  zelator,  humiliter  recognovit ,  et  damna  que 
dudum  ecclesiis  invitus  forsitan  vel  potius  provocatus  intulerat ,  integre 
restauranda  sancivit.  Mirabiliter  etiam  Deus  ipsum  beavit  in  exitu,  quod 
liberis  fecundatus  adultis ,  sed  persona  vestra  precipue ,  domine ,  in  cujus 
humeris  honorem  et  onus  regiminis  glorificatus  appendit,  ad  patriam  quo 
iter  est  omnibus ,  feliciter  utinam  victurus ,  accessit.  Ex  quo  pulcra  spes 
vel  plenaria  certitudo  et  certa  fiducia  datur  in  gentibus  ut ,  licet  occasum 
sol  ille  petierit ,  per  cujusdam  tamen  continuationis  ordinem  relucescat 
in  vobis ,  et  licet  fructificus  cultor  ille  justitie ,  magnificus  auctor  pacis 


812  FRIDERICI  SECUNDI  [Anr.  1250. 

operas  et  culturas  suas  moderantis  omnia  mortis  severitate  suspenderit, 
pacem  tamen  et  justitiam  semper  excolat  et  operetur  in  vobis.  Et  sic  pater 
abesse  non  creditur  dum  vivere  speratur  in  filio ,  nec  creditur  tam  pre- 
tiosa  hereditas  amisisse  patronum,  dum  ejus  confidit  invenire  dominium 
tamsuave,  tam  placidum  in  herede.  Immo  si  salva  patris  reverentia  loqui- 
mur,  satis  consueto  salubrius  fideles  vesbi ,  scilicet  regnicole ,  potissime 
sperant  sub  umbra  vestri  dominii  prot^  et  sub  vestro  regunine  confo- 
veri ,  ex  eo  sumentes  efiicax.  argumentum  ut  qui  nostis  patemos  mores 
nature  generositate  portendere ,  regnantis  officium  quod  etas  in  vobis  et 
natura  consolidat,  gerere  velitis  in  subditis  et  sciatis.  Yos  igitur,  glorio* 
sissime  domine ,  cujus  adventum  universorum  mentes  expectant  et  vota 
suspirant ,  sic  vestrorum  fidelium  expectationibus  consulalis  ut  spes  qoe 
consuevit  animam  plus  debito  diiata  conterere,  ipsos  in  tam  votiva  pres- 
tolatione  reficiat ,  et  status  pacificus  regni  vestri  quod  majestatis  vestre 
presidium  affectuose  desiderat,  ea  tam  grati  regis  presentia  revirescat. 

[Adest  in  cod.  omatissimi  viri  6.  Settimi ,  principis  Fitaliae,  foL  61, 
apud  Panormum,  altera  de  eodem  ai^mento  epistola  cum  hac  rabrica : 
Manfredus  domini  augnsti  imperatoris  /Uiw  scribit  populo  Panormi  demorte 
predicti  imperatoris  patris  sui.  Incipit :  Etsi  primi  parentis  meruerit,  etc. 
Explicit :  Data  Fogie^  etc.] 


iDecembr!.]  j^\\q  j  (JJ  decembre,  quelli  che  passaro  per  Joyenazzo  dissero 
che  rimperatore  sta  malissimo. 

AUi  9  si  sparse  fama  che  era  fore  di  pericoio. 

Alli  15  che  fo  lo  dl  di  Santa  Lucia,  mori6^  e  la  sera  inDante 
avea  mangiato  certe  pera  con  lo  zuccaro ,  et  disse  che  la  mattina 
venendo  se  volea  levare 

AUi  16  di  decembre  alle  21  ore  d  venuta  lettera  da  Manfredo 
prencipe  di  Taranto,  che  va  avisando  le  terre  da  passo  in  passo 
della  morte  dello  padre 


lMBKr.80  HISTORIA  DIPLOMATICA.  813 

AUi  28  del  detto  mese  passao  lo  corpo  dello  imperatore  che  lo 
portaro  a  Taranto,  et  io  fui  a  Bitonte  per  vedere.  Et  andao  in  una 
lettica  coperta  di  velluto  carmesino  con  la  sua  guardia  delli  Sara- 
cini  a  pede  et  sei  compagnie  di  cavalli  armate,  che  come  intra- 
vano  le  terre,  andavano  chiangendo  Timperatore ;  et  poi  veneano 
alcuni  baruni  vestiti  nigri,  insieme  con  li  sindici  delle  terre  dello 
reame. 

Dium.  di  Matt.  di  Giovenazzo,  §  28^  29,  30,  51,  53.  £dit.  de 
M.  le  duc  de  Luynes,  1839. 


Et  corpus  ejus  applicuit  Messanae  decimo  tertio  januarii  dictae 
indictionis,  et  mansit  corpus  ejus  de  die  in  diem  aliquantis  diebus 
in  ecclesia  Pactensi,  tempore  domini  Philippi  episcopi  ejusdem 
terrae;  et  fuit  conductum  postea  apud  Panormum,  et  ibi  fuit  se- 
pultum.  Append.  ad  Galfr.  de  Malat.,  apud  Caruso,  1. 1,  p.  255. 


ANNO  DOMINIGE  INGABNATIONIS 

M.CG.L,   XIII  DIE  MENSIS 

DEGEMBRIS,  NONE  INDICTIONIS,   OBIFT 

DOMINUS    NOSTER    IMPEBATOB    FBIDEBIGUS 

SEGUNDUS,  FILIUS   MAGNI   IMPEBATOBIS 

HENBIGI,   ET   FUIT   POSITUS 

IN  SABGOFAGO  VIGESIMO  QUINTO 

MENSIS    FEBBUABII    EJUS    INDIGTIONIS 

IN  MATBE   PANOBMITANA  EGGLESIA. 

Sx  martyrologio  qaondam  in  capella  regii  palatii  Panormit.,  nanc  in  bibl.  comman. 
asservato,  ap.  db  CHBHRiEBy  Hist.  de  la  hUU  des  papes  et  des  emper.  de  la  maison  de 
Soudbe^  t.  n,  p.  462,  2«  ^t.) 
VI.  Par.2.  iO» 


814  FRIDERia  SECUNDI  HISTORIA  DIPLOIIATICA.  [Amv«  ISBO. 

FRIDERICI  SECUNDI  PRIDS  EPrrAPHIOM. 

SI  PROBITAS,  SENSUS,  YIRTUTUM  GRATIA,  GENSUS, 

NOBILITAS  ORTI ,  POSSENT  OBSISTERE  MORTI , 

NON  FORET  EXTINGTUS  FREDERICUS  QUI  JACET  INTUS. 


EPITAPHIUM  RECENTIUS. 

QUI  BIARE,  QUI  TERRAS,  POPULOS  ET  REGNA  SUBEGIT, 
GESAREUM  NOMEN  SUBITO  MORS  IMPROBA  FREGIT. 
lUSTICIE  LUMEN,  LUX  YERI,  NORMAQUE  LEGUM 
YIRTUTUM  LUMEN  JACET  HIC ,  DIADEMAQUE  REGUM. 
SIG  JAGET,  UT  CERNIS,  FRIDERICUS  IN  0RBE  SECUNDU8 
QUEM  LAPIS  mc  ARCET,  CUI  PARUIT  UNDIQUE  MUNDUS  (1). 


(4)  Addo  demum  4630,  ut  testatur  Amatus,  terlium  epitaphium  breviua  tamea  et  ooudn- 
niuB  appoBitum  est,  sdlicet : 

QUI  MAEB,  QUI  TBBBAS,  POPULOS  BT  BBGNA  SUBBOIT, 
GSSABBUM  FBEOIT  8UBIT0  MOBS  IMPBOBA  NOMBN. 
SIG  JAGST,  UT  GBBNIS,  FBIDBBICUS  IN  OEBB  SBCUNDU8 
QUEM  LAPIS  BIG,  TOTUS  CUI  MUNDUS  PABUIT,  AEGBT. 

Cl.  Daniblb,  /  reg,  sepolcr,  del  duom.  di  Pakfmo,  p.  99,  DOt.  a. 


FINIS    OCTATAE    BT    ULTIMAE    PARTI8. 


COMRADI  QUARTI 


IN  ROMANORUM  REGEM  ELEGTI 


HiSTORiA  diplomati<:a. 


PARS  SECUNDA 

A  M^NSE  SBPTEMBRI  1241  AO  MENSEM  OEGEMBREM  1250. 


CONRADI QUARTI 

IN  ROMANORUM  REGBM  ELEGTI 


HISTORIA  DIPLOMATICA. 


ANNO  1241.— INDICTIONE  14. 


Conradus  in  Romanorum  regem  electus  duci  de  Limburg  uJ^rf^ 
mandat  quod  si  Goloniensis  electus  castrum  apud  Remagen  aedi- 
ficare  voluerit ,  illud  toto  posse  impediat. 

(Edid.  GuDBN.,  Cod.  diplom.  MoqutU.y  \.  11,  pan  II,  p.  941 ,  ez  aatographo.) 

Gonradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romano- 
mm  in  regem  electns  semper  augustus  et  heres  regni  Jenisalem ,  dud  de 
limburc,  fideli  et  consanguineo  sno,  gratiam  suam  et  omne  bonum. 
Gonfidentes  de  tua  constantiay  rogamus  attente  quatenus  si  Goloniensis 
electns  aliquod  castnim  apud  Rimage  (1)  edificare  cogitaverit,  ut  illud 
impedias  toto  posse,  sicut  imperio  es  astrictus,  et  Gerhardum  de  Sinzche 
sine  tuo  tamen  dampno  in  nostris  negotiis  habeas  commendatum. 

Datum  apud  Hall ,  XI  septembris ,  XIIII  indictionis. 


Gooradus  in  Romanorum  regem  electus  burgravio  de  Ham-  1^,^^^,. 
erstein ,  ministerialibus  et  imperii  fidelibus ,  mandat  quod  (juxta 


(4)  Scilicet  Rmagtny  super  Renum,  tribus  leucis  Buona  dlBtans. 


818  CONRADI  QUARTI  [Anr.  1241. 

requisitionem  Gerardi  de  Sintzig  in  comites  de  Nassaa  et  de  Isen- 
burg  aliosque  imperii  inimicos  hostiliter  insurgant. 

(Edid.  Tboss,  Wtiiphalia^  25  Jun.  18S5,  p.  6.) 

Gonradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  in  Roma* 
nonim  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Hierusalem ,  burc- 
graviis  (a)  de  Hamerstein,  ministerialibuSy  vasaliis  oeterisque  imperii 
fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et  omne  bonum.  Cum 
comites  (6)  de  Nassowe  et  de  Isenbergh  et  alii  imperii  inimici  nos  teme- 
rario  ausu  molestarint ,  quos  transire  nolumus  uliatenus  incorrectos,  man- 
damus  devotioni  vestre  quatenus  ob  honorem  nostrum  et  imperii,  jnxta 
requisitionem  Gerhardi  de  Zinzichfidelis  nostri,  advindictam  tanteinjuriey 
sicut  de  vobis  confidimus ,  debeatis  procedere  contra  eosdem. 

Datum  apud  Hall ,  XY  septembris ,  XIY  indictione. 


xjb^^g^^       Gonradus  in  Romanorum  regem  electus  universis  ofiBcialibus  et 


9B  Mptnnbfii^ 


civibus  imperii  mandat  ut  generalem  ordinationem  a  patre  suo  in 
curia  Moguntinensi  factam  circa  ecdesiam  de  Salem  observari 
faciant,  scilicet  quod  nuUus  homo  proprius  personarum  secula- 
rium  seu  ecclesiasticarum  sine  consensu  domini  sui  in  civitatibus 
imperii  pro  cive  receptetur. 


(Edit.  in  SwrtarU  ApUar.,  p.  80,  el  apud  Lunig,  KeUhiarMo,  t.  XYUI,  p.  504  : 
ambo  autem  omisso  verbo  haUndoi^  sdlioet  ad  6  octobris.  —  Collatum  cum 
libr.  privilegior.  monast.  Salemit.  in  arch.  Karlsruh.,  vol.  IV,  fol.  4S3,  485, 
455,  ubi  quoque  adsunt  conflrmationes  ab  Henrico  Luxemburgense,  Friderico 
Austriaco  dicto  Pnlchro  et  Garolo  quarto  imperatoribus  conoessae.) 

Gonradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romano- 

(a)  Sic,  rectius  tamen  ut  opinamur  hKtgraiolo. 
ip)  In  impresso  eomef. 


bDiCT.  150  HISTORIA  DIPLOMATICA.  819 

nunin  regem  eleclns  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem,  universis 
ministrisy  scultetis,  officialibus  sive  civibus  imperii  gratiam  suam  et  omne 
bonum.  Gum  a  domino  et  patre  nostro  Romanorum  imperatore  in  gene- 
rali  curia  Moguntinensi,  ad  universalem  peticionem  tam  ecclesiasticarum 
quam  secularium  personarum  ordinatum  extitit  et  statutum  (1 )  ut  in  civi- 
tatibus  nostris  et  imperii  nuUus  homo  proprie  proprius  personarum 
secularium  seu  ecclesiasticarum  sine  consensu  domini  sui  receptetur  in 
civem  vel  in  eisdem  aliquatenus  foveatur,  nosque  idem  statutum  circa 
ecclesiam  de  Salem  et  ejus  homines  volumus  jugiter  observari,  cum  perso- 
nas  ejusdem  monasterii,  utpote  quarum  conversatio  est  in  celis ,  speciali 
favore  semper  intendimus  in  suis  juribus  amplificare ,  universitati  vestre 
per  obtentum  gratie  domini  et  patris  nostri  et  nostre  precipimus  firmiter 
et  districte  quatenus,  si  qui  ex  hominibus  propriis  predicti  monasterii  in 
civitatibus  nostris  inventi  fuerint  vel  reperti,  eosdem  cum  per  venerabi- 
lem  abbatem  vel  ejus  nuntios  requisili  fueritis,  sine  difficultate  qualibet 
restituere  non  omittatis;  in  antea  soUicite  precaventes  ne  aUquis  homi- 
num  dicti  monasterii  qui  ei  ratione  proprietatis  pertineat,  in  civem  apud 
vos  assumatur  de  cetero  vel  receptetur ;  certum  habentes  quod  si  eorum 
ad  nos  querimonia  devenerit,  illud  in  vobis  arguere  tanquam  de  mandati 
nostri  transgressoribus  cogeremur. 

Datum  apud  UberUngen ,  YI  kalendas  octobris ,  XV*  indictione. 


Gonradus  in  Romanorum  regem  electus  tractatum,  de  verbo      Apud 

'-'  '  .  tJberliiigfB, 

in  verbum  insertum,  quem  Eberhardus,  abbas  de  Salem,  et  ejus     '^^''^ 
conventus  cum  Conrado  de  Ulma,  notario,  et  ejus  fratre  Heinrico 
super  quadam  domo  in  Ulma  usque  ad  vitae  finem  eorum  tenenda 
habuerunt,  confirmat. 


(I)  In  constitutione  taanen  Moguntina,  quae  supra,  t.  IV,  pars  U,  p.  740,  hanc  spedalem 
legem  non  invenimus. 


820  CONRADI  QMRTI  [Amm.  1241. 

(Edit.  ap.  Jagbb,  Uber  nim^  1. 1,  p.  785,  et jtfomtiii.  Bcic.,  t.  XXX,  pan  I,  p.  181, 
n*"  768,  ez  orfginall  nnde  trla  slgiUa  oerae  rabrae  ez  flUs  aeiiciB  mbii  ooioiii 
appendent,  sdlicet  Conradi  regis,  abi>atis  de  Salem  ot  Conradi  do  Ulma  ckrid. 
—  Memoratom  qnoque  a  Baumbb,  Geseh.  der  Hohemiay/enf  t.  n^  p.  588.) 

In  nomine  Domini.  Amen.  Conradns  divi  augusti  imperatoris  Friderici 
filius ,  Dei  gratia  Romanorum  in  regem  electus  semper  augustus,  et  heres 
regni  Jerusalem.  Ne  quod  pie  geritur  lapsu  temporis  valeat  scmpulosa 
calliditas  maculare ,  cautum  est  sic  ea  que  fiunt,  prout  facta  sunt,  lit- 
terarum  appicibus  commendare.  Tenore  presentium  notum  esse  cupimus 
tam  presentibus  quam  futuris  quod  constituti  coram  nobis  Eberhardns 
venerabilis  abbas  de  Salem,  pro  se  et  suo  conventu,  et  Conradus  de  Ulma 
notarius  et  fidelis  noster  cum  Heinrico  fratre  suo  cive  Ulmensi  supplica- 
baut  nobis  ut  tractatum  quem  inter  se  habuerant  de  domo  quondam  Mar- 
quardi  notarii  apud  Ulmam,  ratificare  per  nostras  litteras  dignaremur. 
Cujus  forma  talis  est :  predictus  Gonradus  notarius  dedit  triginta  marcas 
argenti  claustro  de  Salem ,  eo  pacto  quod  ipse  et  Heinricus  frater  suus 
eandem  domum  usque  ad  terminum  vite  sue  teneant  et  possideant  ad 
usus  suos,  et  alter  succedet  alteri  post  mortem  suam.  Utroque  vero  Con- 
rado  et  Heinrico  deffunctis,  nullus  heredum  ab  eis  descendentium  quic- 
quam  juris  in  eadem  domo  sibi  poterit  vendicare ,  sed  ad  usus  et  proprie- 
tatem  predicti  monasterii  libera  revertetur.  Memoratus  quoque  Conradus 
notarius  seu  frater  ejus  Heinricus  sarta  tecta  domus  fideliter  reficient  et 
emendabunt  plenius  ubi  fuerint  emendanda.  Fratres  autem  de  Salem  ad 
opus  suum  in  predicta  domo  unum  cellarium  et  unum  solarium  retine- 
bunt.  Super  premissis  vero  duo  literarum  paria  conscribi  debent,  quorum 
utraque  pars  unum  sub  nostro  et  earum  sigillis  accipiet  communitum.  Nos 
itaque  dictarum  partium  precibus  annuentes ,  et  ratificantes  auctoritate 
regia  tractatum  eumdem,  prout  superius  est  expressus,  sigillum  nostrum 
cum  sigillis  predicti  abbatis  et  Conradi  notarii  nostri  hiis  litteris  duximus 
apponendum. 

Actum  apud  Uberlingen ,  anno  gratie  millesimo  ducentesimo  quadra- 
gesimo  primo ,  mense  octobris,  XY  indictionis. 


bmcr.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  821 


Conradus,  Romanoram  in  regem  electus,  advocato  et  civibus    sJS^^ 
Turicensibus  mandat  quod  nuUos  denarios  in  praejudicium  mo-    *^*^^'**- 
netae  abbatissae  Thuricensis  dari  permittant)  eamdemque  in  juri- 
bus  suis  manuteneant. 

(Edit.ap.  Necgabtj  Cod.  AtemoMn.^  1. 11,  p.  174,  ex  Cl.  Darsteleri  Mss.  laBlbl. 
Taric.)  ^ 

Guonradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem  (a), 
advocato  et  universis  civibus  Thuricensibus  fidelibus  suis  gratiam  suam 
et  omne  bonum.  Supplicavit  celsitudini  nostre  dilecta  princeps  et  fidelis 
nostra  venerabilis  abbatissa  Thuricensis,  quia  in  moneta  sua  quam  tenet 
a  nobis  et  a  culmine  imperiali  ratione  feudi  et  in  ceteris  juribus  suis,  sibi 
derogetur  ih  tantum  quod  in  debitis  pensionibus  et  consuetis  sibi  et 
ecclesie  sue  persolvendis  defectum  intolerabilem  patiatur.  Gum  ergo 
hujusmodi  injuriis  et  gravaminibus  obviare  debemus ,  mandamus  vobis 
per  obtentum  gratie  domini  et  patris  nostri  ac  nostre  firmiter  et  districte 
precipientes  quatenus  in  vestro  districtu  nullos  permittatis  denarios  dari 
in  prejudicium  et  gravamen  dicte  fidelis  nostre  ac  monete  sue,  nisi  sub 
cambio  competenti.  In  ceteris  quoque  juribus  ipsam  abbatissam  et  eccle- 
siam  suam  teneatis  in  debitis  usibus  et  honorificentiis ,  ut  deinceps  in  hac 
parte  de  vobis  non  possit  habere  materiam  conquerendi. 

Datum  apud  Scaph[usen],  XI  octobris,  XY  indictione. 


Conradus,  Romanorum  in  regem  eleclus,  libertates  monasterio  Apud  ^mide» 


(a)  In  impreeso  7er/tn,  ina!e. 

VI.   FUS9.  104 


822  CONRADI  QUARTI  [Am.  1241. 

monialium  Gisterciensis  ordinis  apud  Baindt  a  Conrado  pincerna 
de  Winterstetten  ejusdem  fundatore  concessas  confirmat,  idemque 
et  praedia  ejus  ab  omni  jure  adyocatiae  eximit. 

(Extract.  potius  quam  edltam  f n  Beilage  xum  Arehwfitr  Kunde  dtterr.  Getch.y  No- 
tizenblatt,  n""  90,  1851,  p.  306,  ex  transumpto  anni  1727.  Integrum  nunc 
edimus  ex  orlginali  apud  Baindt,  cujus  copiam  nobiscum  liberaliter  communl- 
cavit  \ir  eruditus  Kausler.) 

Gonradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electus  semper  augustus  el  heres  regni  Jerusalem,  universis 
imperii  fidelibus  presens  scriplum  intuentibus  gratiam  suam  et  omne 
bonum.  Regia  sublimitas  tunc  praecipue  sui  nominis  titulos  ampliat  et 
extollity  cum  in  virtute  Dei  per  quem  sublimata  est  personas  religiosas  et 
loca  divino  cuUui  mancipata  pia  mentis  affectione  protegit  ac  tuetur  et 
eorum  justis  petitionibus  se  inclinat.  Quapropter  universitati  vestre 
dignum  duximus  declarandum  quod  cum  Conradus  pincema  de  Winter- 
steten,  familiaris  et  fidelis  noster,  ad  laudes  Dei  vivi  sub  cultu et  religione 
Gisterciensis  ordinis  claustrum  monialium  in  fundo  proprietatis  sue  in 
villa  Biunde ,  de  domini  et  patris  nostri  Friderici  divi  Romanorum  impe- 
ratoris  secundi  donatione  et  consensu,  sicut  in  ejus  litteris  plenius  conti- 
netur,  et  ex  nostra  licentia  feliciter  erexisset,  petivit  a  nobis  ut  eumdem 
iocum  personaliter  adiremus.  Quo  dum  essemus  in  loco,  idem  pincema 
protestatus  fuit  quomodo  idem  claustmm  constituit  libemm  tam  a  se 
quam  ab  omni  sua  posteritate ,  nec  in  eodem  juris  sibi  quippiam  reser- 
vavit,  sicut  patet  aperte  per  ejus  privilegium  quo  munivit  cenobium 
prelibatum.  Supplicavit  autem  nobis  humiliter  et  devote  ut  idem  monaste- 
rium  assumptum  sub  nostre  et  imperii  defensionis  presidium  speciale , 
sanctasque  Dei  famulas  in  eo  Domino  famulantes  aliquo  libertatis  scripto 
ampliare  de  nostra  gratia  dignar^ur.  Attendentes  ergo  fidem  puram  in 
qua  dictus  pincema  nobis  et  imperio  semper  adhesit  fideliter  et  constan- 
ter,  ipsius  in  hac  parte  ad  honorem  Dei  precibus  annuendum  duximus 
favore  pleno ,  auctoritate  regia  statuentes  ut,  sicut  ordo  Gisterciensis  ab 
exordio  sue  institutionis  nullis  unquam  fuit  obnoxius  advocatisy  sic  idem 


IvDicT.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  823 

monasterium  in  Biunde  cum  omnibus  possessionibus  ejus  quas  habet  vel 
habebit,  ab  omni  advocatorum  ratione  atque  exactione  tam  de  communi 
ordinis  libertate  quam  de  presenti  nostra  concessione  sit  liberum  et 
exemptum.  Paci  insuper  et  immunitati  ipsius  de  regia  clementia  provi- 
dentesy  inhibemus  omnino  ne  quisquam  predicti  monasterii  aut  ullius  sui 
predii  advocatiam  in  feudo  a  quoquam  habeat  vel  habere  ullo  nomine  aut 
jure  valeat,  nec  donationis  alicujus  predii  ratione  seu  commisse  aut  expe- 
tite  defensionis  occasione  nomen  et  jus  advocati  in  idem  cenobium  vel 
ejus  bona  sibi  quispiam  vendicet  aut  assumat,  sed  quodcumque  predium 
eidem  monasterio  esthactenus  vel  amodo  fuerit  in  elemosinam  datum  aut 
justis  modis  aliis  acquisitum,  eo  ipso  regie  tuitioni  subjaceat,  quia  monas- 
terii  esse  cepit.  Statuimus  ergo  et  presenti  sanctimus  ediclo  ut  nulla  per- 
sona  humilis  vel  alta,  ecclesiastica  ve]  mundana,  predictum  monasterium 
aut  personas  in  eo  Domino  famulantes  contra  tenorem  presentis  privilegii 
presumat  aliquatenus  perturbare.  Quod  qui  presumpserit  divine  ultionis 
gladium  in  presenti  et  futuro  seculo  pertimescat  ac  nostre  celsitudinis 
iram  et  indignationem  se  noverit  graviter  incursurum,  correctione  debita 
non  exclusa.  Ad  hujus  itaque  rei  evidentiam  et  stabilem  firmitatem,  pre- 
sens  privilegium  conscribi  fecimus  et  sigillo  nostre  celsitudinis  roborari. 
Datum  apud  Biunde  (1),  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  primo ,  mense  octobris ,  quintedecime  indictionis , 
feliciter.  Amen. 


octobii. 


Conradus ,   in  Romanorum  regem   electus ,   oppidum  suum    [Coioniiaefj 
Duren  pro  decem  millibus  marcarum  argenti  Willelmo  comiti 
Juliacensi  obligat,  ea  conditione  ut  cum  a  se  vel  a  suis  successo- 
ribus  de  praedictis  marcis  fuerit  plenarie  satisfactum,  ipsum 
oppidum  libere  ad  imperium  revertatur. 


(1)  Hodie  Baindt,  quondam  convenlus  in  Suevia  juxta  Ravenaburg. 


824  CONRADI  QUARTI  [An.  124L 

(Edit.  ap.  Ghbist.  Jac.  Kbbmbbs,  Vrhmd.  twr  GiUch.  und  Bergiuk.  fictdUdU^ 

t  n,  p.  82, 11«  Lxin.) 

Fridericus  Dei  gratia  Romanorum  imperatorsemperaugustus,  Jherusa- 
lem  et  Sicilie  rex  (1),  universis  imperii  fidelibus  gratiam  suam  et  omne 
bonum.  Ad  presentiam  universitatis  vestre  volumus  pervenire  quod  nos 
habentes  pre  oculis  grata,  devota  acacceptaservitia  que  Willielmuscomes 
Juliacensis  nobis  et  imperio  hactenus  exhibuit  et  in  antea  gratiora  poterit 
exhibere ,  de  innata  gratia  nostra  ipsi  oppidum  nostrum  Duren  pro  decem 
millibus  marcarum  argenti  liberaliter  duximus  obligandum ;  et  ipse  et  sui 
heredes  dictum  opidum  a  nobis  et  nostris  successoribus  imperatoribus  et 
regibus  Romanorum  tenebunt,  donec  ei  vel  suis  heredibus  a  nobis  vel 
nostris  successoribus  de  prescriptis  marcis  fuerit  plenarie  et  per  omnia 
satisfactum.  Quo  facto,  dictum  oppidum  ad  imperium  libere  revertetur, 
idemque  comes  et  sui  heredes  pro  tanta  gratia  eis  impensa  eo  frequentius 
mandatis  imperii  perpetuo  subjacebunt.  Huic  facto  nostro  interfuerunt 
Fridericus  comes  de  Lininchen,  Godefridus  de  Hohenlo  (a),  Ck)n- 
radus  de  Smedevelt,  Grato  de  Bocsberc,  Walterus  pincema  de  Limburch, 
Wilhelmus  Bonus,  et  alii  quamplures.  In  cujus  rei  testimonium  presens  ei 
dedimus  scriptum  sigillo  nostro  munitum. 

Datum  Gremone  (6),  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducente- 
simo  quadragesimo  primo ,  mense  octobri ,  quinta  decima  indictione. 

(a)  In  Impresso  de  Btdo,  male. 

(b)  Qaam  hoc  nomen  minime  itinerario  Gonradi  oonveniat,  Colonie  satis  iibenter 
restitaeDdam  proponimos»  vei  forsitan  Tremonie  {Dortmmd). 


(4)  Notae  chronologicae,  ipelus  documenti  teoor  et  praeeertim  testiom  nomioa  docent  hanc 
chartam  ad  Gom^adum  Friderid  filium  rectiue  pertiaere,  aicat  diserte  monuit  BoehmeraSi 
Uneinreikbare  stiickej  p.  LXXXY.  Gonfutionem  quae  in  codiceirrepserat,  non  deteiit  Kremer. 


Ihmct.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  825 


ANNO  1242.  —  INDICTIONE  15. 


Gonradus,  in   Romanonim  regem  electus,  notificat  imperii    BottSbig. 
fidelibus  homagium  per  Warnerum  de  Bolandia  comitissae  Lu-     i"»"*"- 
cemburgensi  praestitum  contra  quoslibet,  excepto  imperatore  et 
imperio  ac  archiepiscopo  Moguntinensi. 

(Edid.  Bbbtholbt,  HUt.  eeeUs.  et  ew.  du  ducJU  de  Luxembourg^  t.  Y,  prenves, 
p.  20,  ex  arch.  civ.  Lucemburg.) 

Conrardus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia 
Romanorum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
nniversis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et 
omnebonum.  Universitati  vestre  notum  facimus  per  presentes  quod  War- 
nems  de  Bolandia  fidelis  noster  fecit  homagium  comitisse  de  Lucem- 
bourch  ejusque  heredibus ,  receptis  ab  ea  titulo  feodali  monte  Castrensi 
et  curia  apud  Imsweiler  valentibus  (a)  annuatim  triginta  libras  Metensis 
monete ,  que  tam  ipse  Wemerus  quam  sui  heredes  a  predicta  comitissa 
ejusque  heredibus  feodaliter  possidebunt,  erantque  eis  homagio  obligati 
et  tenebuntur  assistere  eisdem  contra  quoslibet,  excepto  domino  et  patre 
nostro  j  nobis  et  imperio  ac  archiepiscopo  Moguntinensi ,  in  ea  forma  et 
jnribus  ad  que  jure  tenentur.  Ad  cujus  rei  memoriam,  presentes  litteras 
fteri  fecimus  et  sigillo  nostre  celsitudinis  roborari. 

Actum  et  datum  apud  Rotenberch,  anno  gracie  MGCXLII,  mense  janua- 
riOy  XY  indictione. 

(a)  In  impresso  va/enfta. 


826  CONRADI  QUARTI  [Am.  1242. 


^^r^^'  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus ,  ofiSciatis  imperii  cae- 
terisque  fidelibus  mandat  ut  juxta  tenorem  privilegiorum  Friderici 
imperatoris  patris  sui  et  aliorum  imperatorum ,  cives  Moguntinos 
exemptione  novarum  coUectarum  frui  permittant. 

(iDedit.  ex  originali  in  biblioth.  pnbliea  Mogontina,  e^|as  nobis  eoj^am  Uberali- 
tate  sua  solita  nobis  fedt  Fr.  Boehmeras.) 

Conradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gracia  Romano- 
rum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerosalem ,  uni- 
versis  ofliciatis  ceterisque  imperii  fidelibus  quibus  presentes  littere  ostense 
fuerint ,  graciam  suam  et  omne  bonum.  Gum  dominus  et  genilor  noster 
Romanorum  imperator  civibus  Maguntinis  merito  servicii  eorum  eam 
duxerit  graciam  faciendam,  ut  quoad  vixerit  Sifridus  archiepiscopus 
Maguntinus  et  in  serviciis  imperii  bene  se  gesserint,  per  omnes  civitates 
imperii  terra  et  aqua  de  omnibus  rebus  suis  quas  portaverint  sint  ab  omni 
exactione  thelonei  liberi  et  exempti ,  et  preterea  bona  ipsorum  que  in 
nostris  habent  jurisdictionibus ,  que  ab  antiquo  ab  omni  stuira  et  precaria 
fuerint  libera  et  exempta  y  maxime  temporibus  divorum  augustorum  avi 
ipsius  imperatoris  Friderici  et  patris  sui  Heinrici,  memorie  recolendei 
novis  coUectis  et  stuiris  nuUatenus  impetantur,  et  antiqua  libertate  qua 
predictis  temporibus  usi  sunt,  felici  ipsius  tempore  gaudeant  etutantur, 
sicut  in  privilegiis  exinde  confectis  hec  omnia  plenius  continentur;  uni- 
versitati  vestre  per  obtentum  gracie  paterne  et  nostre  firmiter  precipiendo 
mandamus,  ne  quis  ex  vobis  predictos  cives  in  predicta  gracia  ipsis  facta 
contra  tenorem  presentium  impetere  vel  molestare  presumat.  Quod  qui 
presumpserit ,  indignationem  nostram  et  imperii  se  sciat  graviter  incur- 
risse. 

Actum  et  datum  apud  Spiram,  anno  gracie  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  secundo,  mense  februario,  XY  indictione. 


Imdigt.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  827 


Post  Yenit  Gonradus  rex  Trevirim  in  quadragesima  et  honori- 
fice  susceptus  est  ab  eo  [archiepiscopus]  Theodericus.  Descendit 
autem  rex  Aquisgranum  et  episcopus  Confluentiam.  Gest.  Trevir.^ 

ap.  HONTHEIM,  p.  800. 


Gonradus,  Romanorum  in  regem  electus,  pro  solutione  trecen-     i^^SSi 
tarum  librarum  quas  sibi  Henricus  praepositus  de  Pfalzel  prae- 
stitit,  ei  tres  Judaeos  captos  assignat  ut  per  venditionem  domo- 
rum  et  rerum  Judaeorum  eorumdem  hanc  pecuniae  quantitatem 
extorqueat. 

(Edit.  ap.  Gesta  Trewrcr.,  edit.  Wittbnbach  et  Mullbb,  1. 1,  Additamenta,  p.  56. 
AppeDSum  Conradi  sigillum  omDino  idem  est  ut  videmus  impressum  in  altero 
ejusdem  regls  diplomate  quod  publicavit  Zyliesius.  Sequens  videsis  docu- 
roentum.) 

Conradus  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romano- 
rom  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jherusalem.  Omni- 
bus  presens  scriptum  visuris  volumus  esse  notum  quod  dilectus  clericus 
noster  Henricus  prepositus  Palatiolensis  nobis  prestitit  trecentas  libras 
Trevirenses,  et  nos  eidem  captos  assignavimus  nostros  Judeos  cum  inte- 
gritate  rerum  suarum ,  scilicet  Helemannum  et  Heckelinum  suum  gene- 
rum  de  Gogme  et  Aaron  de  Grone,  ut  ab  eisdem  accipiat  cum  acces- 
soriis  dicte  pecunie  quantitatem,  dantes  eidem  preposito  potestatem 
vendendi  domos  et  res  eorum  quibuscumque  sibi  visum  fuerit  expedire. 
Si  vero  tantam  ab  ipsis  non  potuerit  extorquere  pecuniam ,  talem  defec- 
tum  eidem  ex  nostro  erario  promisimus  verbo  regis  adimplere.  In  cujus 


82g  CONRADI  QUARTI  [Ahv.  1242. 

rei  testimonium  presens  scriptum  dicto  preposito  tradidimns  sigilli  nostri 
munimine  roboratum. 
Datum  et  actum  Treveris ,  anno  Domini  M.  GC.  XLI,  kalendis  marcii. 


TriSiL,        Conradus,  in  Romanorum  regein  dectus,  abbatemet  conventam 
"^'     Sancti  Maximini  apud  Treverim  sub  sua  et  imperii  protectione 
speciali  recipit. 

(Edider.  Zyllbsius,  De/entio  ahbat.  hnper.  S.  Maximim,  pare  III,  p.  60.  —  Lu- 
niG,  ReicAiarchw,  t.  XYI»  p.  284.  —  Honthbim,  Hist.  Trenir.  dMplomat.,,  1 1, 
p.  736.) 

Cbnradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
universis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam 
et  omne  bonum.  Supplicaverunt  celsitudini  nostre  venerabilis  abbas 
et  conventus  Sancti  Maximini  Trevirensis,  fideles  nostri,  ut  ecclesiam 
et  omnia  bona  eorum  que  juste  tenent  et  possident,  sub  imperialis  et 
nostre  protectionis  gratia  recipere  dignaremur.  Nos  igitur  qui  personas 
religiosas  et  loca  Deo  dicata  de  innata  nobis  pietate  intendimus  et  affec- 
tamus  defensare  favorabiliter  ac  fovere,  piis  eorum  supplicationibus 
legitime  inclinati ,  eamdem  ecclesiam  cum  omnibus  bonis  suis  que  in 
presenti  juste  tenent  et  possident  vel  que  in  antea  justis  modis  pote- 
runt  adipisci,  sub  protectione  nostra  et  imperii  recipimus  speciali;  man- 
dantes  et  per  obtentum  gratie  domini  et  patris  nostri  et  nostre  firmiter 
precipientes  quatenus  nullus  sit  qui  eamdem  ecclesiam  vel  personas  in 
ea  Domino  famulantes  in  bonis  suis  presumat  vel  audeat  aliquatenus  te- 
mere  molestare.  Quod  qui  presumpserit  indignationem  nostram  et  imperii 
se  noverit  graviter  incurrisse. 

Actum  anno  dominice  incarnationis  M.  GC.  XLII,  mense  martii,  XY  in- 
dictionis. 

Datum  apud  Treverim,  anno,  mense  et  indictione  prescriptis. 


hiMCT.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  829 


martlo. 


Conradus  in  Romanorum  regem  electus ,  pro  devotis  servitiis    oaS^ 
Henrici  Brabantiae  ducis,  ei  tria  millia  marcarum  Coloniensis 
monetae  in  festo  Sancti  Remigii  proxime  venturo  persolvenda 
promittit. 

(Edider.  Butkens,  Troph,  du  Brdb.^  1. 1,  p.  84 ;  —  LuniG.,  Cod.  Germ.  diphmat.f 
t.  II,  p.  1102.  Goll.  cam  Reg.  de$  ehartes  de  Brdb.^  B.,  folio  5  Yerso,  in  ar- 
chivo  reg.  Bruxellensi.) 

ConraduSy  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
noruminregem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  lerhusalem,  uni- 
versis  presentes  litteras  inspecturis  fidelibus  suis  gratiam  suam  et  omne 
bonum.  Tenore  presentium  notum  esse  volumus  et  protestamur  quod  nos 
attendentes  devotam  sinceritatem  per  quam  Henricus  illustris  dux  Bra- 
bantie  pro  servitiis  domini  et  patris  nostri  et  nostris  se  sedulum  exhibet 
jugiter  et  intentum  (1  \  de  plenitudine  consilii  nostri  promittimus  ei  tria 
millia  marcarum  Coloniensis  monete  in  festo  Sancti  Remigii  proximo 
nunc  venturo  liberaliter  persolvenda.  Ad  cujus  rei  robur  presentes  litte- 
ras  fieri  fecimus  sigilli  nostri  munimine  roboratas. 

Actum  apud  Coloniam,  anno  dominice  incarnationis  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  secundo,  mense  martii,  XV  indictione. 


Revertente  vero  rege  Confluentiae  ad  partes  ante  Pascha ,  mor- 
tuus  est  Theodericus  archiepiscopus  (2)  quinto  kalendas  aprilis 

(28  martii).  Gest.  Trevir.^  loco  supra  citato. 

■  ■  •  ■ —  ■  ■  ■  ■    ■■■■-.,    ..  ^.. 

(1)  Non  diu  autem  duravit  iaudata  ista  fides,  dum  dux  Brabanliae  inter  primos  Germaniae 
magnates  ad  partes  Sedis  Romanae  mox  defecerit. 

(2)  MagDum  abinde  exortum  est  dissidium  propter  duplicem  tum  Arooldi  ecclesiae  cathe- 

VI.  Pan2.  10.5 


830  CONRADI  QUARTI  [Am.  im 


"t?22If'  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  consilio  Heinrici  lanl- 
gravii  Thuringiae,  procuratoris  sui  per  Germaniam  et  alionim, 
quemdam  iniquum  detentorem  ecclesiae  in  EUingen,  Eystetensis 
dioecesis,  ab  administratione  ipsius  ecclesiae  amovet,  et  eamdem 
fratribus  hospitalis  Sanctae  Mariae  domus  Theutonicorum  in  Jeru- 
salem,  quibus  olim  sub  Hermanno  de  Salza  a  Friderico  H  impera- 
tore  donata  erat,  adjudicat. 

(Edit.  in  Brandenburg.  Usurpationsgesek.f  im  Anhang,  urk.  105,  cam  hac  nota : 
primo  marlii;  rectius  yero  in  Monum.  Boie.f  t.  XXX »  pars  I,  p.  283 , 
n*  769,  ex  originali  quod  duplex  exstat  :  unum  ^um  sigillo  integro  et  filis'se- 
ricis  flavi  ac  rubri  coloris,  alterum  cum  sigilli  flragmento  ex  segmento  mem- 
branaceo.) 

Gonr[adus],  divi  augusti  imperatoris  Fr[iderici]  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus,  et  heres  regni  Jerusalem, 
universis  imperii  fidelibus  imperpetuum.  Ex  tenore  privilegiorum  divi 
patris  ac  domini  nostri  Fr[iderici]  serenissimi  Romanorum  imperatoris, 
semper  augusti ,  ad  quem  jus  et  proprietas  ecclesie  in  EUingen ,  Eysle- 
tensis  dyocesis ,  pertinuisse  certissime  noscebatur,  nobis  conslitit  eviden- 
ter  dictam  ecclesiam  ex  munificentia  ipsius  magistro  Hermanno  de  Salza 
bone  memorie  et  domui  sue,  videlicet  hospitali  Sancte  Marie  domus 
Theutonice  in  Jerusalem,  liberaliter  pleno  et  integro  jure  esse  donatam 
pariter  et  collatam  (1).  Yerum  cum  •  .  .  sacerdos  dictus  prepositus, 
qui  eamdem  tenebat  ecclesiam,  omni  juri  suo  renuncians,  ipsam  ad  dies 
vite  sue  de  manu  prefati  magistri  nomine  domus  Theutonice  recepisset, 


dralis  praepositi,  tum  Rudolfi  praepositi  de  Sancto  Paulino  electiooem.  Cujus  Rudolfi  rex 
Couradus  partee  amplexus,  ipsi  regalia  contulit;  sed  post  breye  certamen,  morte  adversarii  sui 
supenreniente,  vidt  Arnoldus  et  fuit  a  papa  confirmatus. 
(I)  Scilicet  apud  Nuremberg,  8  septembris  4246.  Cf.  1. 1,  p.  180. 


IvDicr.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  831 

idem  minus  sano  ductus  consilio,  Deum  non  timens  et  hominem  non 
reverituSy  possessionem  antedicte  domus  evertere  cupiens  et  turbare, 
immo  totum  ipsius  jus  penitus  enervare,  jus  alienum  ad  se  non  pertinens 
falso  sibi  usurpans  veri  dominii  potestatem ,  quasi  mercenarius  et  non 
pastor,  preposito  et  monasterio  in  Bergkersgademe  jus  quod  non  habuit, 
furtive  et  clandestine  recognovit,  pactis  et  factis  iilicitis  intervenienti- 
bus,  ut  dicitur,  in  prefate  domus  prejudicium,  injuriam  et  gravamen; 
nichilominus  iniquitatem  addens  iniquitati,  et  laxatis  habenis  volupta- 
tum  per  campos  abusive  licentie  evagans  et  discurrens,  dotem  ecclesie 
supradicte  in  dotem  scorti  et  spurie  prolis  sue  convertens,  donando,  inpi- 
gnorando,  et  alias  sub  forma  diversorum  tytulorum  alienando  Jesu 
Christi  patrimonium  dilapidavit,  et  miserabiliter  ac  enormiter  laceravit. 
Sane  cum  hujusmodi  notoriam  enormitatem  jam  non  fratrum  relatio ,  sed 
totius  vulgi  clamor  in  altum  ascendens,  et  non  soium  publica  fama, 
immo  ipsa  rei  evidentia  nostro  culmini  declarasset,  cum  ex  debito  regalis 
celsitudinis  omnium  quidem  ecclesiarum  ad  nos  pertineat  soUicitudOy 
specialiter  autem  ex  commissa  divi  patris  nostri  sepedicte  domus  cura, 
cujus  fratres  proprii  sanguinis  sunt  prodigi  pro  ampliacione  ac  conserva- 
tione  fidei  orthodoxe,  de  prudentum  et  jurisperitorum  consilio  dilapida- 
torem  antedictum ,  qui  die  sibi  et  fratribus  a  nobis  prefixo  tamquam  de 
jure  suo  diffidens,  nec  comparuit,  nec  responsalem  mittere  curavit,  nec 
quidquam  de  jure  suo,  si  quod  habuit,  docuit,  sicut  facturum  se  coram 
nobis  expressissime  obligavit,  cum  predicti  fratres  ipso  die  de  jure  suo 
tam  per  privilegium  serenissimi  patris  nostri,  quam  per  vivos  testes 
plenissime  nos  instruxerint  et  aperte,  ab  amministratione  ipsius  ecclesie, 
quam  excessibus  suis  demeruit,  duximus  amovendum,  cum  privilegium 
teneatur  amittere,  qui  permissa  sibi  abutitur  potestate.  Gum  igitur 
fratres  antedicti  patri  nostro  et  nobis  suis  exigentibus  meritis  dilecti 
pariter  et  accepti,  possessionem  ecclesie  in  Ellingen,  quam  in  nostram,  ut 
prediximus,  defensionem  suscepimus,  ne  inique  machinationis  studio 
deperiret,  humiliter  repeterent  et  devote,  nos  de  consilio  venerabilis 
episcopi  Wormatiensis  y  dilecti  ac  familiaris  principis  nostriy  necnon 
dilecti  consanguinei  et  principis  nostri  Henrici  lantgravii  Thuringie^ 


2in«iJ. 


832  CONRADI  QUARTI  [Amk.  1242. 

comitis  palatini  Saxonie,  quem  augustus  pater  noster  procuratorem  nobis 
et  imperio  deputavit  per  Germaniam ,  necnon  de  consilio  G.  de  Hohen* 
lohe,  G.  de  Gruthein,  G.  pincerne  de  Wintersteten  et  G.  de  Smidenvelty 
consiliariorum  et  fidelium  nostrorum,  et  quorundam  virorum  jurisperito- 
rum,  videlicet  magistri  Th.  Herbipolensis  canonici,  magistri  Jo.  de  Durlo, 
magistri  E.  Babenbergensis  canonici,  eisdem  fratribus  ecclesiam  memo- 
ratam  cum  pleno  et  integro  proprietatis  et  possessionis  jure  restituimus, 
et  sicut  exigente  justicia  debuimus,  duximus  assignandam;  paterna  et 
nostra  auctoritate  mandantes,  et  districte  ac  firmiter  sub  optentu  ipsius 
et  nostre  gratie  precipientes  ne  quis  eosdem  fratres  in  possessionibus  et 
juribus  ipsius  ecclesie  molestare  quocumque  modo  audeat  vel  turbare. 
Scituris  omnibus  quod  qui  hoc  presumpserit  pateme  [ac]  nostre  majes- 
tatis  indignationem  se  incurrisse  pena  docente  sentiet  cum  efiectu.  Ne 
igitur  super  premissis  ulla  questio  vel  ambiguitas  in  posterum  oriatur, 
presentem  paginam  super  hiis  conscriptam  impressione  ac  munimine 
sigilli  nostre  celsitudinis  jussimus  roborari. 

Actum  anno  gratie  millesimo  ducentesimo  quadragesimo  secundo. 

Datum  Rotenburc,  primo  madii,  quintedecime  indictionis. 


RottSbarg,  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  notificat  Gerardum  de 
Sinzich  rationem  villicationis  suae  pro  uno  anno  deposuisse,  con- 
fiteturque  se  teneri  solvere  eidem  octoginta  octo  marcas  et  dimi- 
diam ,  praeter  damna  et  expensas  eidem  Gerardo  compensandas. 

(Edid.  Tboss,  tVestphaUa,  25  Junii  1S25,  p.  6.) 

Gonradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus,  heres  regni  Jerusalem.  Tenore 
presentium  nolificamus  universis  quod  Gerardus  de  Sinsigh  fidelis  noster 
coram  officiatis  nostris  deposuit  rationem  villicationis  sue  (1)  de  uno 
anno. 

(4)  Bvidenter  pro  castro  de  LandscroD,  cujus  erat  capitaneos. 


bmcT.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  833 

Intraitus  : 

Recepit  idem  Gerhardus  in  denariis  de  reddilibus  XXIX  marcas  flo- 
reno  (?)  minus. 

Item  recepit  de  Judeis  Y  marcas. 

Item  de  uxore  prepositi  XY  marcas. 

Item  in  precaria  L  marcas. 

Item  de  Judeis  XY  marcas. 

Item  in  exactionibus  factis  in  hostes  imperii  CV  marcas. 

Item  in  annona  in  siligine  XXXYIII  maldra  et  dimidium  et  in  avena 
XXXIII  maldra  et  dimidium,  que  vendidit  pro  IX  [marcis]  minus  fertone. 

Item  recepit  in  vino  XYI  carratas  quas  assignavit  duci  Brabantie.  — 
Samma  percepti  GG  marce,  XXYII  marce  et  dimidia  (a). 

Exitus : 

Inventum  est  in  apodixa  sua  quod  nos  debemus  eidem  Gerhardo  de 
proxima  computatione  sua  XXYIII  marcas  et  YIII  solidos  Ck)lonienses. 

Debemus  et  de  militia  sua  qua  est  accinctus  XX  marcas. 

Item  dedit  Johanni  Bono  de  feudo  Castelli  YUI  marcas. 

Item  Everhardo  de  Mendorp  de  feodo  Castelli  YI  marcas. 

Item  pro  blidis  faciendis  XYIII  marcas. 

Item  in  expensa  nostra  Sinsich  LXII  marcas,  XXYI  denarios. 

Item  in  expensa  militum  post  nos  venientium  ad  nostram  expeditio- 
nem  XXXII  marcas,  fertone  minus. 

Item  dedit  ad  expensam  messis  et  autumni  YI  marcas  solidorum. 

Item  ad  nostrum  servitium  tribus  militibus  pro  dextrariis  LX  marcas. 

Item  duobus  armigeris  pro  equis  quos  perdiderant  in  pugna  ad  nos- 
trum  servitium ,  XYI  marcas. 

Item  pro  tribus  equis  in  exutione  (b)  ville  Arwilre  perditis  XY  marcas. 

Item  balistariis  sex  per  tres  menses  detentis  XYIII  marcas. 

Item  in  expensa  nostra  apud  Treverim  YUI  libras  Treverenses. 

Item  in  expensa  Aquis  III  marcas. 

Item  in  expensa  sua  Colonie 

(a)  Id  impresso  dua,  male. 
{b)  Sic;  verosimiliter  exustione. 


834  CONRADI  QUARTI  [Ami.  1242. 

Item  in  expensa  sua  apud  Maguntiam  (a)  lY  marcas.  —  Somma  dati 
CCCVI  marce. 

Computatis  hinc  inde  singulis  et  universis,  nos  tenemur  solvere  eidem 
Gerardo  LXX[X] VIII  marcas  et  dimidiam  marcam ,  et  habebit  officium 
usque  ad  feslum  Sancte  Marianne  proxime  futurum.  Dicit  etiam  idem 
Gerardus  quod  per  sedecim  septimanas  teneliat  quinquaginta  armatos 
cum  totidem  equitatuum  ad  nostrum  servitium,  de  quibus  ipse  nullas 
accepit  expensas  :  domus  sua  Sintzig  combusta ,  et  vinum  suum  et  fru- 
mentum  dissipata  sunt,  et  possessiones  sue  aduste.  Captivos  quos  habebat 
dimisit  ad  mandatum  nostrum  solutos,  de  quibus  poterat  habere  ut  dicit 
XL  marcas.  Super  his  expectat  gratiam  imperaloris  et  nostram. 

Datum  apud  Rodemburch  j  anno  incamationis  Domini  millesimo  du- 
centesimo  quadragesimo  secundo,  in  secundo  die  mensis  maii,  XV  in- 
dictione. 


Ho^tSSirg,       Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  civibus  de  Wetphlaria 
"•*'*       et  de  Frankenfurt  jura,  libertates  et  consuetudines  eorum  tam 


antiquas  quam  novas  confirmat. 

I. 

(Edid.  GuDEN.,  Sylloge,  etc,  p.  471,  ex  origfnali  unde  pendebat  sigillam  oereom 
cum  iuscriptfone  :  cvnbadvs  divi  aygvsti  impkbatoris  fbiderici  fiuvs  dsi 

GBATIA  BOHANOBVM  IN  BBGEM  ELBCTVS  HEBES  lEBLM.  Cf.  SigilU  flgOram  in  Capite 

tomi  qainti.) 

Ck)nraduSy  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
universis  imperii  fidelibus  ad  quos  presentes  littere  pervenerint  gratiam 
suam  et  omne  bonum.  Universitati  vestre  notum  fieri  volumus  per  pre- 

(a)  In  impresso  Magnaiiam^  male. 


iNDiGT.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  835 

sentes  quod  nos  civibus  de  Wetphlaria  fidelibus  nostris  omnia  jura,  liber- 
tates  seu  consuetudines  suas  tam  antiquas  quam  etiam  novas,  quas  a 
domino  et  patre  nostro  Friderico  Romanorum  imperatore  serenissimo 
hactenus  obtinuerunt,  de  innata  nobis  benignitate  eis  per  nostras  pre- 
sentes  litteras  duximus  confirmandas.  Mandantes  et  auctoritate  paterna 
et  nostra  firmiter  et  districte  precipientes  quatinus  nullus  memoratos 
cives  in  suis  juribus,  libertatibus  seu  consuetudinibus  hactenus  licite 
obtentis  contra  hanc  nostre  confirmationis  paginam  quoquam  ausu  teme- 
rario  molestare  presumat.  Quod  qui  presumpserit  indignationem  nostram 
se  noverit  graviler  incurrisse.  Precipimus  autem  tibi,  burcgravie,  ac 
ceteris  ibidem  postmodum  officiatis  nostris  existentibus  ut  eosdem  cives 
in  predictis  auctoritate  nostra  manuteneas  et  defendas. 

Actum  et  datum  apud  Rodinburc,  anno  Domini  M.GC.  XUI,  mense 
maio,  XY  indictione. 

11. 

(Edit  ap.  Prmleg.  et  pacta  wm  Franhf.^  p.  4.  —  Imvhq  ^  Rekhsarehw,  t.  XIII, 
p.  558.  —  BoEHMBB,  Cod.  diphm.  Moeno/ranco/,,  t.  I,  p.  70.) 

Clonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem ,  uni- 
versis  ad  quos  presentes  littere  pervenerint  imperii  fidelibus  gratiam 
suam  et  omne  bonum.  Universitati  vestre  notum  fieri  volumus  per  pre- 
sentes  quod  nos  civibus  de  Frankinvort  fidelibus  nostris  omnia  jura,  liber- 
tates  et  consuetudines  suas  tam  antiquas  quam  novas  a  domino  nostro 
et  genitore  Friderico  Romanorum  imperatore  serenissimo  eisdem 
indultas,  de  innata  nobis  benignitate  duximus  confirmandas;  mandantes 
et  anctoritate  patema  nostraque  firmiter  et  districte  precipientes  quati- 
nus  nullus  eosdem  cives  in  suis  juribus  et  libertatibus  hactenus  obtentis 
contra  hanc  nostre  confirmationis  paginam  quoquam  ausu  temerario 
molestare  presumat.  Quod  qui  presumpserit  indignationem  nostram  se 
noverit  graviter  incurrisse.  Precipimus  autem  tibi,  burgravie  (1),  ac 

(4)  Tunc  neque  apud  Wetzlar  neque  apud  Francfort  burgravii  aderant.  Sed  arbitrari  licet 


836  CONRADI  QDARTI  [Ahv.  1242. 

ceteris  officiatis  nostris  postmodum  ibi  existentibos  ot  eosdem  in  predictis 
auctoritate  nostra  manuteneas  et  defendas. 

Actum  et  datum  apud  Rodinburc,  anno  Domini  M.  GC.XLQy  mense 
maio,  XV  indictione. 


Gonradus,  in  Romanorum  regem  electus,  suarum  primitias  pre- 
cum  capitulo  Hildelseimensis  ecclesiae  offert  pro  filio  comitis 
Ludowici  de  Eberstein  in  canonicum  recipiendo  et  de  praebenda 
providendo. 

(Edid.  SBNKBNBfiBG,  De  jure primorum precumj  p.  35,  note  a.  (Francfortp  ITS^), 
God.  probat.,  p.  9,  cum  fac  simile.  Sigillnm  tergo  pergamenae  impressQm  me- 
morat,  com  ista  inscriptione  :  a  Yenerabiii  preposito,  decano  totique  capitalo 
Hildensheimensis  eoclesie  dilectis  fidelibos  sofs.  ») 

Gonradus ,  divi  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romanonim  in 
regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem,  venerabili  pre- 
positOy  decano  totique  capitulo  Hildensheimensis  ecclesie  dilectis  fidelibus 
suis  gratiam  suam  et  omne  bonum.  Si  primitias  precum  nostrarum  devo- 
tioni  vestre  offerimus  pro  hiis  qui  grati  sunt  nostro  cuimini  et  accepti, 
tanto  reverentius  illas  a  vobis  credimus  admittendas,  quanto  in  eis  cum 
sint  nobiles  et  honesti,  videtur  et  vobis  et  ecclesie  salubrius  provisum 
fore.  Hinc  est  quod  pro  filio  comitis  Ludewici  de  Eberstein,  cierico  et 
fideli  nostroy  quem  in  favorem  sue  progeniei  que  semper  nobis  et  imperio 
adhesit  fideliter,  diligimus  ut  devotum,  primitias  precum  nostrarum  vobis 
duximus  offerendas  (1 ),  rogantes  et  monentes  attente  quatenus  eundem 


unum  quasi  idemqueprivilegium  quatuor  imperialibusde  Wetteravia  civitatibus  fuisse  conces- 
sum,  cujus  typum  habemus  in  confirmatione  Friedl)ergensibu9,  quos  revera  bnrgravius  regebat, 
indulta. 

(1)  Senkeubergius  et  Boehmerus  monent  hoc  esse  antiquissimum  quod  a  regtbus  Germaniae 
processerit,  iDstrumeDtum,  de  primitiis  precum  pro  clericis  eligendis. 


IKDKT.  15.]  HISTORIA  piPLOMATICA.  8ST 

clericum  et  fidelem  nostrum  in  ecclesia  yestra  recipiatis  in  canonicum  et 
in  fratrem,  providentes  ei  de  prebenda  si  qua  vacat  ad  presens  vel  quam 
primnm  vacare  contingerit  pro  nostre  reverentia  majestatis ,  ut  exinde 
petitiones  vestias  quotienscumque  nobiB  oUato  fueri&ty  teneamnr  fivora- 
bilius  euudire» 
Datttja  Hagene,  ultimo  maii,  XY  indictione. 


Conradus,  in  regem  Romanorum  electus,  civibus  de  Golum-  ^j^^"^» 
baria  et  Kaisersberg  maodat  ne  abbatem  et  oonventum  de  Paris 
in  exactiooibus  aut  coUectis  aliquatenus  molestent ,  cam  quadniH 
ginta  carratas  lapidum  ad  muniendas  civitates  suas  dare  consueve- 
rint  annuatim. 

(Edid.  Hnoo,  Sacr.  anUq.  momun.f  1. 11,  p.  394 ,  ex  confirmat  Carol.  lY,  ann. 

1854.) 

ClonraduSy  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
oorum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Hierosolimitani, 
scultetis  et  civibus  de  Ck)lumbaria  et  de  Eeisersperg  fidelibus  suis  suam 
gratiam  [et]  omne  bonum.  Cum  abbas  [et]  conventus  de  Paris ,  Gster- 
ciensis  ordinis,  ab  exactionibus,  coUectis  et  ab  eo  quod  ungalt  (a)  vulga* 
riter  appellatur  merito  sint  immunes,  de  potestate  patema  et  nostra 
vobis  mandamus  et  districte  precipimus  quatenus  abbatem  et  fratres 
ejusdem  claustri  in  predictis  aut  in  aliis  que  contra  libertatem  eorum 
dignoscuntur  .  •  »  .  •  nuliatenus  molestetis ,  maxime  cum  iidem  nobis 
quadraginta  carratas  lapidum  ad  muniendas  civitates  nostras  de  bona 
voluntate  et  mera  liberalitate  suis  sumptibus  et  expensis  dare  consueve- 
runt  annualim. 

Datum  Wiseburg  (1 ),  XXI  junii,  indictione  XV . 

(a)  Theutonico  sermone  utngeld. 


(4)  Sine  dnbio  ag^tar  de  Wimmbaufg^swr-Lauter  in  Alsatia. 

VI.  Pan2.  106 


838 


CONRADI  QDARTI 


[An.  124S. 


HagMnaa, 
Junio. 


Conradus,  Romanorum  in  regem  electus,  privil^um  ab  impe- 
ratore  patre  suo  hospitali  Sanctae  Mariae  Theutonicorum  de  bonis 
imperii  feudalibus  anno  1223  indultum,  renovat  et  inserendo 
confirmat. 

(Edit.  in  Branderib.  uiurpaiwns  Geseh.f  p.  102,  ooll.  cam  cop.  authent.  in  arch. 

Stnttgart.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Frederici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Jherusalem^  uni- 
versis  Christi  fidelibus  presentem  litteram  coguituris  in  perpetuum.  Tenore 
presentium  cunctis  fieri  cupimus  manifestum  quod  nos  serenissimi  patris 
et  domini  nostri  divi  augusti  Friderici  imperatoris  presens  scriptum  non 
cancellatumy  non  viciatum,  non  abolitum  nec  in  aliqua  parte  lesumyaurea 
bulla  sigillatum ,  vidimus  et  audivimus  in  hec  verba  conscriptum  : 

(Sequitur  de  verbo  ad  verbum  privilegium  Friderici  11,  datum  Capuae 
mense  januario,  anno  dominicae  incamationis  M.  GC.XXin,  indictione 
undecima.  Yid.  supra,  tom.  II,  p.  294.) 

In  cujus  rei  testimonium  et  majorem  evidentiam ,  invictissimi  domini 
et  genitoris  nostri  Friderici  Romanorum  imperatoris  semper  augusti  ves- 
tigiis  inherentes,  gratiam  hospitali  Sancte  Marie  de  domo  Theutonico- 
rum  indultam  ratam  et  gratam  habemus,  presensque  privilegium  sigillo 
nostre  majestatis  fratribus  de  domo  predicta  dedimus  roboratum. 

Datum  Hagenowie,  anno  Domini  M.  CC.  quadragesimo  secundo,  mense 
junio  j  indictione  quintadecima. 


Hai£!f«ii,        Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  Johanni  episcopo 
Mindensi  concedit  ut  omnia  oiBcia  ad  episcopatum  pertinentia  ipsi 


iKoicT.  15.]  HISTORIA  DIPLOMATIGA.  839 

de  jure  vacent,  principalibus  quatuor  exceptis,  potestatemque  in- 
dulget  constituendi  duo  oppida,  quod  vulgo  wichbelede  appellatur, 
cum  jure  gravis  monetae  in  altero  illorum  cudendae. 

(Edit.  ap«  LuNiG.  Reiehiareh.j  t.  XVII,  p.  116,  et  in  Hindens.  episeop.  ChroD.» 
ap.  PiSTOBiuic,  Ser^tor.,  1. 1,  p.  744.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  II  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Hierusalem, 
universis  paginam  presentem  inspecturis  dilectis  fidelibus  suis  gratiam 
suam  et  omne  bonum.  Gonstitutus  in  presentia  nostre  celsitudinis  Joannes 
venerabilis  Mindensis  episcopus,  dilectus  princeps  nostery  per  sententiam 
inquisitam  obtinuit  coram  nobis  quod  omnia  sibi  jure  vacarent  officia 
ad  episcopatum  pertinentia,  preter  illa  quatuor  principalia  que  secundum 
constitutionem  generalem  et  communem  justitiam  sunt  excepta.  Pre- 
terea  eidem  concessimus  potestatem  constituendi  duo  oppiday  quod 
vulgo  wichbelede  appellatur,  ubicumque  eadem  in  sua  diocesi  duxerit 
construenda.  Nihilominus  etiam  concedimus  et  donamus  eidem  liberta- 
tem  in  altero  illorum  oppidorum  gravem  monetam  cudendi,  sine  gravi 
projudicio  juris  alieni.  Ad  quarum  donationum  omnium  evidentiam  pre- 
sentem  litteram  sibi  dari  fecimus,  sigilii  nostri  munimine  roboratam. 

Datum  apud  Hagen.,  tertio  julii,  quinta  decima  indictione. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  cives  Trevirenses  cum   HagnowiM, 
personis  et  omnibus  eorum  bonis  sub  imperii  et  sua  protectione 
recipit. 

(Edit.  ap.  BaowBB,  Annal.  Tremr.f  lib.  XVI,  p.  137,  et  ap.  Honthbim,  Hiitor. 
Treirir.,  1. 1,  p.  729.) 

Conradus ,  [divi  augusti]  imperatoris  Friderici  filiusi  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus  semper  augustus  et  heres  regni  Hierusalem.  Te* 


840  CONRADI  QVAATt  fA».  13421 

nore  pveseatiuia  Botuitt  fociiiius  univeraia  qood  bos  dd  devota  servitia;  c|M 
ciyes  Trevireuses  dcniuBO  et  patri  nostro,  nobis  et  imperio  prestkeniirt  dt 
frequenter  poterunt  exhibere^  ddtttum  respectum  habentes^  eosdem  cum 
personis  et  omnibus  bonis  suis  sub  imperii  et  nostram  protectionem  rece- 
pimus  specialem,  per  obfentum  gratie  domini  ef  gmfteris  nostri  efe  nostre 
firmiter  precipientes  ne  quis  eos  contra  presentis  protectionis  nostre  teno- 
rem  ausu  temerario  molestare  presumat^  Quod  qui  presumpserit  iJMii- 
gnationem  nostram  et  imperii  se  sciat  graviter  incursurum.  Ad  cujua 
protectionis  robur,  presentes  eis  damus  litteras  sigilio  nostre  celsitudinis 
communitas  (1). 
Datum  Hagnovie^  Xim  julii^  indictione  XY •. 


\^^       Cbnradnsi,  in*  Romanorum  regem  electus,  ad  preces  episcopi 
aMSST*  Wormatiensis,  civibus  Wbrmatfensibus  radulget  ut  &  ffieloneo 

ungelt  nuncupatb,  quod  apud  Oppenheim  ab  eis  in  Keno  recipi 

solebat,  sint  de  cetero  absoluti. 

(.Bdid.  BaBmamf^Fanteirer..  Gammk.^  t^  K,  p.  934;  n>  \  f  •)■ 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  ac  heres  regni  Jerusalem,  uni- 
versis  imperii  fidelibus  tenorem  presentium  inspicientibus  graciam  suam 
et  omne  bonum.  Ad  uniyersorum  notitiam  volumus  pervenire  quod 
atlendentes  devota  serviti»  mnilotiena  patri  noBtrO'  et  nobi^  per  cives 
Wormatienfles.  fideles  nostros  eshibitia^  eisdem  eivibus  de  pleniaidio^' 
consilii  nostri,  ad  preces  venerabilis  principis  L.  Wormatiensis  episoopr 
fidelis  nostri ,  de  speciali  favore  nostre  gracie  indulgemus  ut  ipsi  cives 
Wormatienses  a  theioneo  nxmcupato  vulgariter  mgelt  quod  apud'  Op- 


(4)  Adbst  altbninr  ejosdbm  quasi  teiioris  pro  civibtts  LuHecensibus  privilegium,  datttm 
lIagenawB,.44jiiUi,.iiid]0tuXy»  ap.  TftofidMteeft  (ierSi..iiJ6eeft^.U  i;  pi.41S.* 


blM».  l».ll  HlsrOtlJl  DlPt^ttJltlGA.  84^ 

penheim  ab  eis  hucusque  recipi  solebat  in  Reno,  sint  de  cetero  absoiuti,. 
sub  obtentu  gracie  prefati  domini  ac  patris  nostri  et  nostre  firmiter  inhi- 
bentes  ne  quis  huic  gratie  se  opponat. 

Testes  L.  Wormatiensis  episcopus, . . .  marcgrayius  de  Hombei^,  G.  de 
Hohenioch,  Crafift  de  Boltsperg,  WoTver^lh  d'6  Cricheimy  Gonradus  de 
Smidefeit  dapifer  noster,  Phiiippus  de  Hohinfels ,  Philippus  de  Yalkens- 
stein,  C!onradus  dictus  Croph  burcgravius  castri  Trifels,  Marquardus 
schultetus  de  Oppenheim,  IGideles  nostri,  et  alii  quamplures. 

tJt  igituf  prettds^  stpi^Micta  civibus  Wormaciensibus  irrefragabiliter 
dbservefitur,  Ms  pres^ns  sit^riptuili  digilli  no^tri'  mnnitnind  dulimus  f&- 
borandum. 

Actum  et  datum  in  castris  apud  Wormatiam  ^  anno  dominice  incama- 
tionis  millesimo  CC.  XLI^  VI  kalendas  augusti  ^  ^Y  indictioms. 


Annff  Sf.CC.XLfl,  tneti&e  augustd,  Vfenit  Conradus  rex  Wbr-  AuguBto. 
matiam,  peten^  auxuium  ab  eis  in  Kingoyiam.  Praeparaverunf 
itaque  statim  naves  peroptime  constructas  propugtiacuris  bellicis, 
et  descenderunt  Ringawiam  cum  ducentis  armatis  et  expensis 
honestissimis,  sequentes  regem  per  sex  hebdomadas  expensis  pro* 
priis  super  civitatem  Wormatiensem  factis  ad  trecentas  marcas  et 
amplius.  Postquam  vero  rex  villas  fere  omnes  succenderat  (1), 
Temsm  est  et  dv68  cntti  6(f  in  Nativitate  Sanctatf  Mariae.  AnrtdL 
Wam.^  «p\  BbUBMKA',  F&ntes^  t  H,  p.  182'. 

* 

(4)  Haec  est  prima  mentio  belli  a  Conrado  Odntira  archiepi8Cot>^  ItffaguiltuietiSdm*  et  dvee' 
Magantineiises  IDati,  quod  non  anle  tempus  aestiyam  incoepisse  arbitramur,  quum  mense 
febniario  ejusdem  anni  MagatitinettBes  adhub  ih  fid^  r^gis  et  imperatoris  persisterent.  Archie- 
piSCdpns autem Sello qdasi signuni dbditypossessioiies-Oitdiils  dUds Bavflriaeiet comitis Rheni 
paiatinf  jiErtk  Rhenum'  devasttado. 


842  CONKADl  QOARTI  [An.  im 


ANNO  1243.  —  INDICTIONE  I. 


u^S^  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  Gerardo  de  Sinzig 
mandat  ut  a  Judaeis  de  Sinzig  quingentas  marcas  pro  coria  sua 
extorqueat. 

(EdliL  GuDsif.,  Cod.  Hphnnat.  Magunt.,  t.  II,  pars  2,  p.  943,  ex  antographo 
ita  exterius  inseripto  :  —  Gerardo  de  SmzeheJideU  tuo,) 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
Gerardo  de  Sinzche  fideli  suo  gratiam  suam  et  omne  bonum.  Districte 
precipimus  tibi  quatenus  a  Judeis  de  Sinzche,  statim  visis  litteris,  quin- 
gentas  marcas  debeas  assignare  curie  nostre  et  per  captivitatem  si  ne- 
cesse  fuerit  extorquere. 

Datum  Hallis,  XY  januarii ,  prime  indictionis. 


nSS!!^  Gonradus,  Romanorum  in  regem  electus,  sententiam  fert  qua 
jubetur  ut  quilibet  infeudatus  ecclesiae  Salzburgensis  sub  testi- 
monio  infeudatorum  ejusdem  ecclesiae  qui  sint  ejusdem  condi- 
tionis,  feudum  suum  evincere  valeat. 

(Memorat.  ap.  KLBmitAYB,  Nackrkht,  fxm  Juoama,  p.  513.  Nunc  integrum  edi- 
raos  ex  SaUburger  Kamtnerbucher,  fol.»  saecuU  XIV,  toL  VI»  f.  22,  in  archivo 
Cesareo  VinJobon.,  qnod  nobis  ]il)eraliter  commonicavit  cl.  vir.  Fr.  Boeh- 
mer.) 


IvDiCT.  1.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  843 

Ghanradns,  divi  angusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
Doram  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
nniversis  imperii  fidelibus ,  presentes  litteras  inspecturis ,  graciam  suam 
et  omne  bonum.  Tenore  presencium  notum  esse  volumus  et  protestamur 
quod  constituti  coram  nobis  nuncii  archiepiscopi  Salzburgensis ,  dilecti 
principis  nostri,  obtinuerunt  per  sententiam  exinde  latam  et  ab  omnibus 
approbatam  :  quod  quilibet  infeodatus  ecclesie  Salzbui^ensis  yel  alterius 
feodum  suum,  si  necesse  fuerit,  cum  infeodatis  ejusdem  ecclesie,  qui 
sue  conditionis  fuerint  et  non  aliis,  evincere  valeat  et  debeat  optinere. 
Ad  hujus  itaque  sententie  robur,  presentes  litteras  fieri  et  sigillo  nostro 
jussimus  communiri. 

Datum  Hagin.,  XI  februarii,  indictione  I. 


Gonradus,  in  fiomanorum  regem  electus,  pro  gratis  servitiis    Haginowe, 
Ottonis  comitis  de  Ravensberg,  facultatem  ei  concedit  liberum 
forum  apud  Bugklo  constituendi. 

(Edid.  R.  WiLMARS,  IVestfalUehes  Urkundenbuch,  vol.  III,  p.  221,  n«  409.) 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jherosolimitani, 
universis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Tenore  presentium  notum  facimus  universis  quod  nos  in- 
tuentes  grata  servitia  que  nobis  Otto  comes  de  Ravensbergh  hactenus 
exhibuit  et  in  antea  exhibere  poterit  gratiora  j  talem  ei  gratiam  duxi- 
mus  faciendam  ut  auctoritate  nostri  culminis  libenim  forum  apud 
Bugklo  (1)  constitnendi  liberam  habeat  facultatem.  Ad  hujus  itaque 
gratie  memoriam  in  posterum  vaiituram,  presentes  litteras  fieri  et  sigillo 
nostro  fecimus  roborari. 

(4)  yemimiWieTBokely  juita  AscheDdorf. 


Apod 
tpifU. 


m  eovftAJM  Qumi  [a«9.  im. 

Dotum  Hagiiiowe «  amio  Donioi  N#  CC.  quadivgestoa  tortiOf  siease 
IQArlii ,  prLdie  idvs  (a)^ 


a     »li     ^UtUJUitMW    ■.!*.►«   1     llJf  ■■■■— W^g*— PW^1P^»^>»  W»— 


Conrodus,  m  Jlomftnonim  regem  electus,  hospitali  Sanctae 
Mariae  T^atonicormn  in  Jerusalem  jus  patronatus  ecdesiae  Novaa 
Civitatis  apud  MuHauwn  pleno  jure  confert. 

(Inedit.  ex  originall  in  archivo  Dresdendy  nnde  siglllam  oerenm  append^t») 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano* 
rum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regoi  Jerusalem.  Licet 
majestas  regia  cunctarum  ecclesiarum  commoditatibus  teneatur  intendere, 
tamen  devotis  eorum  meritis  exigentibus,  in  favorem  fratrum  hospitalis 
S^nete  Marie  domus  Tbeutontoorum  in  Jerusaiem  tenemur  specialiter  ad 
iqcrementum  sua  domus ,  utpote  que  divorum  progenitorum  nostronmi 
memoriaiis  est  plantula  et  que  eisdem  et  nobis  adhesit  semper  fideliler 
et  constanter.  Hac  siquidem  ratione  per  presens  scriptum  notum  esse 
volumus  tam  presentibus  quam  ftituris  quod  nos  ad  preces  fratris  G. 
venerabilis  magistri  predicte  domuS|  auctoritate  domini  et  patris  nofitri 
et  nostra,  jus  p^tronatus  ecclesie  Nove  Givitatis  apud  Mulhusen  ad  bono- 
rem  Dei  et  sue  Matris  gloriose  dicto  hospitali  contulimus  pleno  jure,  ita 
videlicet  ut  cum  primo  vacaverit,  fratres  ejusdem  hospitalis  eamdem 
ecclesian)  ofiiciare  valeant  in  spiritualibus,  juxta  modum  quem  in  eccle$ia 
Antique  Givitatis  hactenus  servaverunt.  Decimas  autem  et  proventus 
cum  aliis  obventionibus  ejusdem  ecclesie  ad  usus  suos  recipiant  et  con- 
vertant.  Ut  igityr  hec  nostra  collatio  rata  permaneat  et  inconvulsai  pre* 
sentes  litteras  fieri  fecimus  et  sigillo  nostre  celsitudinis  roborari. 

Actum  apud  Rotinburc,  anno  dominice  incamationis  millesimQ  ducen- 
tesimo  quadragesimo  tercio,  mense  aprilis,  prime  indictionis. 

(a)  Yice  pridie  idut,  legendum  valde  suspicaniur  prime  Mietiam. 


iNDicr.  1.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  845 


Dlricus  de  Furthe  confitetur  se  Henrico  Babenbergensi  electo   j^^lS^, 
villam  Sterfridesdorf,  quam  sibi  titulo  pignoris  Ekkebertus  quon-    ^'"^^ 
dam  Babenbergensis  episcopiis  obligaverat,  restituisse,  et  instru- 
mentum  renuntiationis  sigillis  Conradi  in   fiomanorum  regem 
electi  et  Wormatiensis  episcopi  communiri  fecisse. 

(Edid.  HoFLEB,  Archwfur  Kunde  Oesterr.  Gach.QudUn^  1. 1,  p.  595  (1850),  ex 
libr.  privil.  eccles.  Bamberg.) 

In  nomine  Domini.  Amen.  Notum  sit  universis  presentem  paginam 
inspecturis  quod  ego  Ulricus  de  Furthe  per  presentes  litteras  coram  tes- 
tibus  infrascriptis  specialiter  ad  hoc  rogatis,  publice  confiteor  et  protestor 
quod  cum  bone  memorie  Ekebertus  Babenbei^ensis  episcopus  michi 
yillam  in  Sterfridesdorf  pro  ICLIII  (stc)  libris  et  dimidia  Nurenbergensis 
monete  titulo  pignoris  obligasset ,  ipsam  pecuniam  a  venerabili  domino 
H.  Babenbergensi  electo  integraliter  et  absque  omni  diminutione  recepi, 
restituens  villam  predictam  cum  ejus  pertinentiis  pleno  jure  ecclesie 
prelibate  et  renuntians  super  hoc  non  numerate  vel  non  solute  pecunie 
omnimode  exceptioni.  Et  volo  ut  si  quod  instrumentum  super  obliga- 
tione  premissa  apud  quemcumque  de  cetero  repertum  fuerit  vel  quo- 
cumque  modo  apparuerit ,  sit  inefficax  et  inane,  omnique  careat  robore 
firmitatis.  Ad  cujus  rei  memoriam  presentem  paginam  sigillis  domini 
Chunradi,  Romanorum  in  regem  electi,  et  venerabilis.Wormaciensis  epi- 
scopi  petii  communiri. 

Testes  autem  qui  presentes  fuerunt  sunt  hii  C!hunradus  burgravius  de 
Nuremberch,  Chunradus  de  Smidelvelt,  Ludewicus  de  Lunenburch, 
Chunradus  de  Pilversheim,  frater  Bertholdus  de  domo  Theutonica,  Gun- 
delohus  marschalcus,  Ludewicus  de  Rotenhagen,  Ulricus  dapifer  et  Wol- 
frammus  de  Newanstorf,  et  alii  quamplures. 

Actum  apud  Nuremberg  in  domo  Marquardi  butigularii ,  anno  Domini 
M.  CC.  XLm,  primo  octobris,  prime  indictionis. 

VI.  Pana.  107 


846  CONRADI  QUARTI  [Ainr.  1243. 


Murawg,        Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  testatur  quod  Hein- 

"**"""       ricus  Babenbergensis   electus  villam  de  Urbach  a  Marquardo 

butiglario  de  Nurinberc,  fideli  suo,  cui  per  Bopponem  quondam 

electum  pro  marcis  ducentis  fuerat  obligata,  pro  centum  libris 

denariorum  Nurinbergensium  redemit. 

(Edit.  ap.  ScHULTEs,  Butcr.  Schriften^  t.  II,  p.  870,  n*  44,  etln  MimunL  BoiCj 
t  XXX,  pars  I,  p.  391,  n«  773,  ex  originali,  nnde  dao  sigilla,  scilicet  Conradi 
regis  et  Marquardi  bntiglarii  de  Nnremberg,  appendentex  segmentis  mem- 
branaoels.) 

GoDr[adus],  divi  augusti  imperatoris  Fr[iderici]  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
universis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis,  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Gonsiitutus  coram  nobis  Marquardus  buthiglarius  de  Nu- 
rinberc,  fidelis  noster,  publice  professus  fuit  quod  venerabilis  Heinricus 
Babinbergensis  eiectus,  dilectus  princeps  noster,  redemerit  ab  eo  villam 
Urbach,  pro  centum  libris  denariorum  Nurinbergensium,  que  sibi  a  Bop- 
pone  quondam  electo  pro  marcis  ducentis  fuerat  obligata.  Et  si  quod 
etiam  in  posterum,  immemor  forsan  professionis  facte,  idem  M[arquardus] 
ostenderet  instrumentum ,  inefficax  esset  omnimodis  et  inane.  Ne  vero 
in  posterum  super  premissis  aliqua  contrarietas  valeat  suboriri,  pre- 
sentem  cedulam  sigillo  nostri  culminis  et  predicti  buthiglarii  sigillo  feci- 
mus  communiri. 

Actum  apud  Nurinberc,  anno  Domini  M.  GC.  XLm,  XXIIII  novembris, 
indictionis  secunde. 


NaitSiterg        Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  testatur  quod  Hein- 
ai  novembr^  ^j^^g  Babeiibergensis  electus  curias  et  bonain  ASholdere,  Mein- 


Imdict.  2.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  847 

gers,  Bubenrode  et  Germanisdorf  pro  numerata  pecunia  redemit, 
quam  recepisse  publice  coram  se  professi  sunt  ii  quibus  fuerant 
obligata. 

(Edit.  ap.  Momun.  Boiea^  t.  XXXI,  pars  I,  p.  678,  ex  cod.  copial.  Babenberg., 
sec.  Xm,  fol.  116  b.  memorat.  ap.  Oestreieher  uber  Tiichersfeld ,  4.) 

Chunradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem. 
Gonstituti  coram  uobis  subscripti  publice  sunt  professi :  videlicet  quod  in 
primis  Ravelinus  de  Ravinstein  pro  hominibus  de  AfiFholdere  et  curia 
Meingers  receperit  ab  Heinrico  venerabili  Babenbergensi  electOy  dilecto 
principe  nostro,  sexaginta  sex  libras  Babenbei^ensis  monete,  pro  quibus 
eadem  sibi  fuerant  obligata.  Item  Chunradus  filius  quondam  butiglarii 
de  Nuremberch  fatebatur  se  recepisse  pro  redemptione  bonorum  in  Bu- 
benrode  decem  libras  Nurembergenses  ab  eodem ;  item  Wolframus  pin- 
cema  fatebatur  se  recepisse  pro  redemptione  curie  Germanisdorf  viginti 
marcas,  que  sibi  similiter  fuerat  obligata.  Item  relicta  Gigenonis  fateba- 
tur  se  recepisse  pro  redemptione  bonorum  in  Loubendorf  XXXIY  marcas 
et  unam  iibram  Nurembergensis  monete.  Et  ne  in  poslerum  aliquis  dubi- 
tationis  scrupulus  super  premissis  valeat  suboriri,  juxta  requisitionem 
tam  electi  quam  etiam  predictorum,  presentem  paginam  sigillo  nostri 
culminis  fecimus  communiri. 

Actum  apud  Nuremberch,  anno  Domini  M.  GG.  XLIIIy  XXIY  novem- 
bris,  secunde  indictionis. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus  et  haeres  regni  Hie-      ^?^^ 
rusalem,  custodiam  castri  Ascalonis  cum  pertinentiis  ejus  magistro  ^  ^«'«"»'»"'- 
et  fratribus  hospitalis  Sancti  Johannis  Hierosolimitani  commis- 
sam  et  alia  omnia  quae  proinde  de  patris  sui  beneplacito  proces- 
serunt,  rata  habet  et  ex  certa  scientia  sua  confirmat. 


848  CONRADI  QUARTI  [Am.  1243. 

(Edid.  Pauli,  Cod.  diphmai,  del  iacr.  ard.  kroiolom.,  1. 1»  p.  118,  n*  GXI.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma* 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jhenisalem. 
Tenore  presentium  notum  facimus  universis  quod  nuper  presentatas 
nobis  pro  parte  venerabilis  magistri  et  fratrum  hospitalis  Sancti  Johannis 
Jherosolimitani  nostrorum  fidelium ,  patentes  litteras  ejusdem  domini  et 
genitoris  nostri  ipsius  majestatis  cereo  sigillo  munitas  vidimus  et  intel- 
leximusy  continentie  talis  : 

(Sequuntur  litterae  Friderici  secundi,  dat.  Melfiae,  ultimo  augusti, 
primae  indictionis.  Vide  supra,  t.  VI,  p.  116.) 

Unde  cum  ex  parte  dictorum  magistri  et  fratrum  hospitalis  Sancti 
Johannis  Jherosolimitani  nostrorum  fidelium  fuerit  nostro  culmini  sup- 
pHcatum  ut  commissam  eis  curam  et  custodiam  dicti  castri  Ascalone 
cum  pertinentiis  suis,  ut  dictum  est,  et  que  proinde  in  predictis  litteris 
imperialibus  apertius  continentury  rata  habere  et  confirmare  eis  de  nostra 
certa  scientia  dignaremur,  nos  cum  de  constantia  fidei  et  devotionis 
eorum  plenarie  confidamus,  supplicationibus  pro  parte  eorum  ipsorum 
nobis  porrectis  favorabiliter  annuenteSy  custodiam  et  curam  predicti 
castri  Ascalone  cum  pertinentiis  suis  ipsis  magistro  et  fratribus  sancti 
hospitalis  commissam  et  alia  omnia  que  proinde  fieri  de  predicti  domini 
et  patris  nostri  providentia  et  beneplacito  processerunt,  sicut  ea  omnia 
in  predictis  litteris  suis  pcr  seriem  continentur,  rata  et  firma  habemus  et 
eisdem  magistro  et  fratribus  ex  certa  nostra  scientia  confirmamus.  Ad 
cujus  rei  memoriam  et  stabilem  firmitatem,  presentes  litteras  fieri  et 
nostre  majestatis  sigillo  jussimus  communiri. 

Datum  apud  Nuorimberch,  ultimo  novembris,  11  indictionis. 


NuriSi^r         Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  confirmationem  ab 

deconbrL'   imperatore  patre  suo  fratribus  hospitalis  Sanctae  Mariae  Theuto- 

nicorum  indultam  super  commutatione  bonorum  inter  Bertran- 

dum  Porcelet  et  fratres  eosdem ,  renovat  et  inserendo  confirmat. 


IvDiCT.  2.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  840 

(Edlt.  ap.  STiLLFBiBDy  Monutn.  XoUer,,  1  para,  p.  46;  nunc  vero  coll.  cam  copia 
aathentlca  in  archivo  Stuttgartense.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratiaRoma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  lerosolymitani. 
Per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam  fu- 
turis  quod  venerabiles  fratres  hospitalis  Sancte  Marie  domus  Theutoni- 
corum  in  JerusaJemy  dilecti  nostri,  subscriptum  privilegium  indultum  eis 
a  domino  patre  nostro  Friderico  Romanorum  imperatore  serenissimo 
semper  augusto,  nostre  excellentie  presentarunt,  devote  supplicantes  ut 
idem  privilegium  innovare  j  ratum  habere  et  confirmare  de  nostra  gratia 
dignaremur.  Hujus  itaque  privilegii  tenor  per  omnia  talis  erat : 

(Sequitur  de  verbo  ad  verbum  privilegium  a  Friderico  11  indultum 
apud  Augustam,  anno  1235,  mense  novembri.  Yidesupra,  t.  lY,  p.  793.) 

Nos  igitur  devotis  supplicationibus  predictorum  fratrum  qui  semper 
fide  sincera  domino  patri  nostro,  nobis  et  imperio  laudabiliter  adbese- 
runt,  et  ad  exaltationem  nostri  nominis  et  honoris  frequenter  aspirant, 
favorabiliter  annuentes,  memoratum  privilegium  de  verbo  ad  verbum 
transcriptum  presenti  privilegio  nostro  inseri  jussimus;  universa  et  sin- 
gula  que  continentur  in  ipso  innovamus,  ratificamus  et  pro  salute  pa- 
temo  et  remedio  peccatorum  carissime  matris  nostre.  clare  memorie 
liberaliter  confirmamus,  statuentes  ne  quis  contra  ejusdem  privilegii 
tenorem  aliquatenus  venire  presumat.  Ut  autem  hujus  facti  nostri  evi- 
dentia  perpetuum  robur  obtineat  firmitatis,  presens  scriptum  fieri  et 
sigillo  nostri  culminis  jussimus  roborari. 

Testes  autem  hujus  rei  sunt  :  Heinricus  venerabilis  Babenbei^ensis 
electus,  magister  Philippus  decretorum  doctor,  Rindesmulus  custos 
Babenbergensis ,  Ulricus  comes  de  Ultimis,  Conradus  burgravius  de 
Norenberch  senior  et  junior  burgravius  filius  suus,  Godefridus  et  Con- 
radus  fratres  de  Hohenloch ,  Conradus  de  Smidilvelt  j  Ulricus  de  Kune- 
geshein  (a),  Godefridus  de  Solzburch,  et  alii  quamplures. 

(a)  Sive  de  Kunegestein. 


I 


852  CONRADl  QUARTI  [An.  1243. 

semper  augasto,  nostre  excellencie  presentarunt ;  devote  supplicantes  ut 
idem  privilegium  innovare ,  ratum  habere  et  confirmare  de  nostra  gratia 
dignaremur.  Hujus  itaque  privilegii  tenor  per  omnia  talis  erat : 

(Sequitur  privilegium  Friderici  II ,  datum  apud  Accon ,  mense  aprili 
1229,  quod  supra  edidimus,  t.  III,  p.  128.) 

Nos  igitur  devotis  supplicationibus  predictorum  fratrum  qui  semper 
fide  sincera  domino  patri  nostro,  nobis  et  imperio  laudabiliter  adhese- 
runt  et  ad  exaltationem  nostri  nominis  et  honoris  frequenter  aspirant, 
favorabiliter  annuentes,  memoratum  privilegium  de  verbo  ad  verbum 
transcriptum  presenti  privilegio  nostro  inseri  jussimus.  Universa  et  sin- 
gula  que  continentur  in  ipso  innovamus,  ratificamus,  et  pro  salute  pa- 
tema  et  remedio  peccatorum  carissime  matris  nostre  clare  memorie, 
liberaliter  confirmamus;  statuentes  ne  quis  contra  ejusdem  privilegii 
tenorem  aliquatenus  venire  presumat.  Ut  autem  hujus  facti  nostri  evi- 
dencia  perpetuum  robur  obtineat  firmitatis,  presens  scriptum  fieri  et 
sigillo  nostri  culminis  jussimus  roborari. 

Hujus  itaque  rei  testes  sunt  :  Henricus  venerabilis  Babenbei^ensis 
electus,  magister  Philippus  decretorum  doctor,  Rindesmulus  custos 
BabenbergensiSy  Lodevicus  comes  de  Othingen,  Fridericus  de  Druhen- 
dingen,  Godefridus  et  Conradus  fratres  de  Hohenlo,  Gonradus  de 
Smidevelt,  Ulricus  de  Kunegestein,  Godefridus  de  Solzburc,  et  alii 
quamplures. 

Actum  anno  Domini  M.  CC.XLIII,  mense  decembris,  indictione  se- 
cunda. 

Datum  apud  Noremberc,  anno,  mense  et  indictione  prescriptis. 


Muim^         Conradus,  in  Romanorum  regem  eiectus,  confirmat  domum 

^*^^"^'    quam  habent  Theutonici  apud  lerusalem  quae  fuerat  Balduini 

regis  lerosolimitani,  et  YI  carrucatas  terrae  et  domum  aliam  quae 

fuerat  Teutonicorum^  quae  omnia  pater  suus  imperator  Ftid^ 

ricus  in  elemosina  eisdem  dedit. 


InDicr.  2.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  853 

(laedlt.  ex  chartalario  duplici  sive  eopialbuch,  tum  in  Berolinensi,  tQmin  Konigs- 
bergensi  archivis  asservato.) 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  fegem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  lerosolimitani. 
per  presens  scriptum  notum  facimus  universis  tam  presentibus  quam 
futuris  quod  venerabiles  fratres  hospitaiis  Sancle  Marie  domus  Theutoni- 
corum  in  lerusalem ,  dilecti  nobis ,  subscriptum  privilegium  indultum  eis 
a  domino  patre  nostro  Friderico  imperatore  serenissimo  semper  augusto 
nostre  excellencie  presentarunt  devote  supplicantes,  ut  idem  priviiegium 
innovare,  ratum  habere  et  confirmare  de  nostra  gratia  dignaremur.  Hujus 
itaque  privilegii  tenor  per  omnia  talis  erat : 

(Sequitur  priviiegium  Friderici  II,  datum  apud  Accon,  mense  aprili 
1229,  quod  supra  edidimus,  1. 111,  p.  126.) 

Nos  igitur  devotis  supplicationibus  predictorum  fratrum ,  qui  semper 
fide  sincera  domino  patri  nostro ,  nobis  eX  imperio  laudabiliter  adhese- 
runt,  et  ad  exaltationem  nostri  nominis  et  honoris  frequenter  aspirant, 
favorabiliter  annuentes,  memoratum  privilegium  de  verbo  ad  verbum 
transcriptum  presenti  privilegio  nostro  inseri  jussimus,  etuniversaac 
singula  que  continentur  in  ipso  innovamus,  ratificamus,  et  pro  salute 
paterna  et  remedio  peccatorum  carissime  matris  nostre  clare  memorie 
liberaliter  confirmamus,  %tatuentes  ne  quis  contra  ejusdem  privilegii 
tenorem  venire  presumat  aliquatenus.  Ut  autem  hujus  facti  nostri  evi- 
dencia  perpetoum  robur  obtineat  firmitatis,  presens'scriptum  fieri  et 
sigillo  nostri  culminis  jussimus  roborari. 

Testes  autem  hujus  rei  sunt  Heinricus,  venerabilis  Babenbergensis 
electus ,  magister*  iPhiHppus  decretorum  doctor,  Rindesmulus ,  custos 
Babenbergensis,  Ulricus,  comes  de  Ultimis,  Ck)nradus  burgravius  de  No- 
rinberc ,  Godefridus  et  Gonradus  fratres  de  Hohenlo ,  Conradus  de  Smi- 
develt,  Ulricus  de  Kynegeslein,  Godefridus  .de  Solzburc,  et  alii  quam- 
plures. 

Actum  anno  Domini  M.GG^XLIII,  mense  decembris,  indictione  se- 
cunda. 

Datum  apud  Norinberc,  anno,  mense  et  indictione  prescriptis. 

YI.  Fftna.  108 


854 


CONRADI  QUAETI  [Ainr.  1243.  ] 


vJSLg,  Conradus,  in  Romanonim  r^m  electas,  oonfirmat  priTile- 
gium  patris  sui  Friderici  imperatoris,  datum  apud  Rairennam, 
decembri  1251 ,  quo  firatribus  Sanctae  Mariae  Theutonicwum 
districtus  conceditur  apud  Accon  de  horto  Acoonensis  e[uscopi 
usque  ad  terminos  terrae  Januensium. 

(Edidit  Dijsiuus,  Atflor.  ord.  TetUom.^  p.  7.  Qoam  omflmiationeiii,  qimiii  rit 
tenorisejasdem»  breyitatis  eaasa  dod  denvo  Integram  ezhibemv&De  piiTilegio 
Friderid  secandl,  Yidesis  Hitt.  dgdom.^  t.  IV,  p.  278,  279.) 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  etc.^  itf  Jifira. 
Testes  autem  hujus  rei  snnt ,  etc. ,  itf  $upra. 

Actum  anno  Domini  M.GC.XLni,  mense  decembris,  indictione  se- 
cunda. 
Datum  apud  Norimberc,  anno,  mense  et  indictione  prescriptis. 


AKNO  1244.—  INDICTIONB  2. 


^Sth^^^  Conradus,.in  fiomanorum  regem  electus,  priorem  et  oonvOT- 
tum  de  Rugisberg  in  districtu  Bemensi  cum  bonis  et  hominibus 
eorum  sub  imperiali  protectione  redpit,  et  mandat  uniyersitati 
Bemensium  ut  predictam^ecclesiam  manuteneant  et  defendant. 

(Edit.  in  Sehwdg.  unu.^  anno  1786,  p.  S82,  et  Soloih.  WoehenbkUf  ann.  18S8, 
p.  888,  n*  83;  coU.  cum  copia  ex  archlYO  Bemensi  ap.  BibL  Gesar.  Faris., 
Franehe^Comii,  coll.  Dros,  t.  XLIII,  fol.  80  verso,  81  recto.) 


LroicT.  2.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  855 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem,  pro- 
curatori  Bui^ndie  pro  tempore  constituto,  sculteto ,  consilio  et  universis 
civibus  de  Bemo  fidelibus  suis,  gratiam  suamet  omne  bonum.  Devotioni 
vestre  notum  esse  volumus  per  presentes  quod  venerabilis  prior  et  con- 
ventus  de  Ruecgersberge ,  fideles  nostri ,  in  nostra  presentia  constituti , 
optulerunt  celsitudini  nostre  ecclesie  sue  privilegia,  ex  quorum  documentis 
perpendimus  evidenter  quomodo  iidem  nostrum  et  imperii  dominium 
liboro  arbitrio  amplexantes,  dominum  et  patrem  nostrum  imperatorem  et 
nos  in  advocatum  sibi  elegerint  et  tutorem ,  humiliter  supplicantes  ut 
libertates  et  jura  quibus  hactenus  sunt  gavisi,  eis  ratificare  et  confirmare 
ipsosque  in  nostram  et  imperii  protectionem  assumere  ac  vestre  defensioni 
conunittere  de  nostra  gratia  dignaremur.  Nos  itaque  predictorum  prioris 
et  conventus  devotissupplicationibus  benignius  annuentesy  ad  imitationem 
divorum  progenitorum  nostrorum  regum  et  imperatorum,  universas 
libertateset  juraquibusut  suis  gaudet  privilegiis  ecclesia  memorata,  favo- 
rabiliter  approbantes,  assumptos  eos  et  locum  ipsorum  cum  bonis  et 
hominibus  que  in  presenti  juste  tenent  vel  in  futurum  legitime  poterunt 
adipisci  sub  nostre  et  imperii  protectionis  presidio  speciali,  ea  deffensioni 
vestre  duximus  committenda;  mandantes  et  tam  auctoritate  patema  quam 
nostra  precipientes  districte  quatenus  prenotatam  ecclesiam  cum  bonis 
et  hominibus  suis  manuteneatis  efficaciter  et  deffendatis ,  non  permittentes 
quod  aliquomm  temerariis  insultibus  molestentur,  certum  habituri  quod 
eque  tanquam  pro  juribus  et  bonis  nostris  gratum  recipimus  et  habemus 
si  ecciesia  supradicta  efficaciter  fuerit  per vos  defensa.  Ad  hujusitaque  rei 
memoriam  presentes  litteras  sigillo  nostre  celsitudinis  fecimus  roborari. 

Datum  apud  Bemum ,  anno  dominice  incamationis  M.  CG.  XLIYy  mense 
febmarii,  secunde  indictionis. 


Gonradus.  in  Romanorum  regem  electus,  omnibus  castrensi-      Apod 

'  o  /  Haguenaii» 

bus  de  Oppenheim  concedit  quod  ipsi,  uxores  et  haeredes  legitimi   «««««^- 


856  CONRADI  QUARTI  [Asv.  1244. 

omaia  aedificia  quae  in  castro  de  Oppenhdm  aedificaverint,  pro 
feodo  castrensi  in  perpetuum  possidere  debeant. 

(Inedit.  ex  Co/rialb.  Oppenh.  pzalg.^  n^  46,  In  arch.  Carlsraheiisi.  -r  Cf.  Mors, 
er^  1887,  p.  138«) 

GonraduSy  divi  augusti  imperatoris  Frederici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem. 
Teuore  presentium  notum  facimus  universis  et  publice  protestamur  qnod 
nos  omnibus  castrensibus  de  Oppenheim  fidelibus  nostris  talem  de  pleni- 
tudine  totius  nostri  consilii  gratiam  duximus  faciendam,  quod  omnia 
edificia  que  edificaverint  in  castro  nostro  Oppenheim ,  ipsi ,  uxores  eorum 
et  heredes  legitimi  qui  ab  eis  descendunt,  quamdiu  vixerint  et  fidem 
nobis  et  imperio  servaverint ,  ipsa  edificia  a  nobis  pro  feodo  castrensi  in 
perpetuum  debeant  possidere.  In  cujus  facti  robur  et  futuram  memoriam 
presens  scriptum  fieri  et  sigillo  nostri  culminis  fecimus  communiri. 

Datum  et  actum  apud  Hagenovriam ,  anno  Domini  millesimo  (XI.  XLIIIP, 
vicesimo  octavo  die  mensis  octobris,  indictione  tertia. 


»d!^ri«.  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  monasterio  Lucellensi 
(Liitzel)  prope  Basileam  bonorum  quorumdam  venditionem  factam 
confirmat. 

(Memorat.  ap.  BoEflMSB,  Regesi.  tmp^.,  UneinreUibare  Siikke,  p.  LXXXVII» 
ez  Bemardini  EpUomefasi.  Lucell.^  p.  106. 

Datum  BasUee,  anno  Domini  M.CC.XXXV  (leg.  M.OC.XLIV),  ffl  de- 
cembris,  tertia  indiciione. 


IsMGT.  3.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  857 


ANNO  1245.  —  INDICTIONE  3. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  privilegium  burgen-    Knri?Sic. 
sibus  Sancti  Trudonis  ab  Henrico  Lotharingiae  duce  quondam 
indultum,  apud  Dormale  februario  1221,  de  inhibendis  subadvo- 
catorum  oppressionibus,  renovat  et  inserendo  confirmat. 

(Memorat.  ap.  Boehmeb,  Regest.  imper.^  p.  364,  n*  66,  ez  origioali  apnd  S.  Tron, 
cajns  ipsi  Bethmann  notitiam  fedt.) 

Datum  apud  Nurinberc,  anno  Dooiini  M.CC.XLnil,  XIII  die  februariiy 
indictione  III. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  fratribus  Minoribus  ^J^^ 
in  Nurenberch  Cunradum  de  Rothe,  civem  ejusdem  urbis,  procu-    ^  '•*""""" 
ratorem  constituit,  quem  ab  omni  exactione  liberat,  quamdiu  in 
servitio  eorumdem  fratrum  exstiterit. 

(Edit.  inlfoniffii.  Bok.^  t.  XXX,  p.  292.  Sigillam  illaesam  appendet  ex  fiiis  se- 
ricis  viridis  et  nibri  coloris.) 

Conradus ,  divi  augusti  imperatoris  Fr[iderici]  filius ,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jenisalemy 
butiglario,  sculteto  et  universis  civibus  in  Nuerenberc  fidelibus  suis  gra- 
tiam  suam  et  omne  bonum.  Dum  justis  pauperum  Christi  desideriis  favo- 
rabiliter  inclinamur ,  et  proprie  saluti  consulimus ,  et  juxta  tradite  nobis 
a  Deo  potestatis  officium ,  alios  ad  karitatis  opera  provocamus.  Cum  itaque 


858  CONRADI  QUARTI  [Ah.  1215. 

fratres  Minores  propter  Qiristiim  paaperem  vohmtariamel^rint  panper- 
tatem,  nos ad  eoram  inopiam  tam  in  edificiis  qnam  in  aliis  eornm  nsibos 
necessariis  snblevandam,  ad  sne  petidonis  inRtantiaTn  et  vestrnm  oon- 
sensnm,  Cunradnm  de  Rothe,  dvem  in  Nuerenl  erc,  virnm  ntiqne  Denm 
pre  ocnlis  babentem  et  bonestum ,  predictis  fratribus  in  Nuerenbercb  de- 
gentibus  procuratorem  ad  omnia  eorum  negocia  jnxta  quod  neoessitas  et 
ntilitas  exegerit  promovenda,  de  plenitndine  nostri  consiliiy  videlicet 
Godefridi  de  Hoenlog ,  Craftonis  de  Boxperch ,  Conradi  de  Smidelvelt  et 
aliorum  nostrorum  familiarinm,  duximns  statuendum;  ita  quodidem 
C[unradus]  quem  propter  fratrum  negotia  snas  oportet  frequenter  ntilita- 
tes  obmittere ,  ab  omni  exactione  et  precaria  liber  sit  penitus  et  immunis. 
Quam  exactionem  sive  precariam  ipsi  pro  anime  nostre  remedio  duximus 
remittendam,  ut  fratrum  n^tiis  vacet  diligentins  et  intendat,  salv^o 
tamen  eo  quod  per  libertatem  hujusmodi  eidem  C.  audada  delinquendi 
non  prestetur,  cum  peccata  nocentum  esse  non  debeant  impnnita.  NuIIi 
ergo  omnino  hominum  liceat  hanc  paginam  nostro  concessionis  sen  ordi- 
nationis  infiingero  vel  ei  ausu  temerario  contraire.  Nam  quicumque  con- 
tra  hanc  ordinationem  sive  remissionem  nostram  sepedictum  C.  in  exac* 
tione  aliqua  vel  precaria  seu  alia  quacnmque  vexatione,  quamdin  in 
servitio  fratramexisterit,  molestare  presumpserit,  indignationem  nostram 
se  sentiet  graviter  incurrisse. 

Datum  apud  Nuerenberch ,  anno  Domini  M.  CC.  XLIin,  XX  die  febraarii, 
tercie  indictionis. 


Nv^tee.  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  se  Conrado  SyWestri 
comiti  pro  gratis  ejus  servitiis  CCCCLX  marcas  debere  confitetur, 
ad  quarum  solutionem  villam  de  Weilerbach  eidem  oppignorat. 

(Hemorat.  et  extr.  ap.  KBEinBR,  Geseh.  det  Wildrund  BAemgra/lichem  Haueety  p.  7.) 

Datum  apud  Nurimberc,  anno  Domini  M.CC.XUV,  XXI  febraarii, 
indictione  tertia. 


Ihdict.  3.] 


HISTORIA  DIPLOHATICA. 


859 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  Guillelmum  archie- 
piscopum  Bisuntinum  de  regalibus  investit,  et  omnibus  mandat 
ut  ei  super  omnibus  juribus  ejus  devote  intendant. 

(Edidit.  SuDENDOBF,  Merhourdige  VrkmdenfSr  die  demts.  Gesek.j  erst.  Theil, 
p.  108,  n*  LVn,  ex  diplomate  imper.  Rudolphi  II,  24  septemb.  1588;  coll. 
cam  copiis  recentioribus  in  collect.  Broz,  Tiir.  de  tareheo.  de  Besanftmf  t.  II, 
fol.  447,  ap.  Bibl.  Cesar.  Paris.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  filius,  Dei  gratia  Romanorum  in 
regem  electus,  semper  augustus,  heres  regni  Jenisalem,  Sancti  Johan- 
nis  et  Sancti  Stephani  capitulisy  infeodatis,  ministerialibus  et  universis 
hominibus  ecclesie  Bisuntinensis ,  dilectis  fidelibus  suis ,  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Accedentem  ad  presentiam  nostram  Guillelmum,  venera- 
bilem  archiepiscopum  vestrum  (a)de  Bisuntio,  dilectum  nostrum  princi- 
pem,  honore  quo  decuit  recepimus,  et  dum  nobis  de  institutione 
ipshis  juste  facta  per  summum  pontificem  constitisset ,  ipsi  regio  sceptro 
regalium  investituram  porreximus  juxta  morem  Bisuntinum,  ipsum  cum 
plenitudine  nostri  favoris  et  gratie  ad  propria  remittentes.  Devote  uni- 
versitati  vestre  monemus  autem  (&)  firmiter  precipiendo  mandantes  qua- 
tenus  eidem  nostro  principi  super  universis  juribus  suis  ita  devote  et 
concorditer  intendatis  ut  exinde  vestra  possit  devotiomeritocommendari. 

Datum  Nuremberge ,  decima  sexta  maii,  tertia  indictione. 


Nvmbcigf 
ISmidl. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  sententiam  notam  Nar«mb«i, 
facit  qua  Guillelmus  archiepiscopus  Bisuntinus  unam  auri  mar- 


(a)  Ap.  Sadendorf  noitrum. 

{h)  Hie  locas  male  transcriptus  sic  adest  in  duobns. 


860  CONRADI  QUARTI  [Amr.  1245. 

cam  pro  jure  capellae  suae,  sicut  et  alii  archiepiscopi  principes 
imperii,  solvere  tenetur. 

(Ineditamex  collect.  Dboz,  TUr.  de  Varch.  de  Buan^,  ibid.  nt  snpray  fol.  445.) 

Gonradus ,  di vi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Roma- 
nonim  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem, 
universis  presentes  litteras  intuentibus  imperii  fidelibus  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Ck)nstitutus  coram  nobis  Willelmus,  venerabilis  archiepi- 
scopus  Bisuntinensis,  diiectus  princeps  noster,  cum  anobis  investiluram 
regalium  recepisset,  proposuit  quod  marcam  auri  pro  jure  capelle  nostre 
solvere  non  deberet.  Cum  igitur  idem  archiepiscopus  princepssitimperii 
et  civitas  Bisuntina  immediate  ad  imperium  pertinere  noscatur,  senten- 
tiatum  extitit  quod  ipse  dictam  auri  marcam ,  sicut  et  alii  archiepiscopi 
principes ,  pro  jure  capelle  nostre  solvere  teneatur  dictoque  capellario 
nostro  sicut  debuit  satisfacere.  Ad  hujus  itaque  sententie  memoriam 
presentes  litteras  fieri  fecimus  et  sigilli  nostri  karactere  roborari. 

Datum  Nuremberch ,  XVI  maii ,  tertie  indictionis. 


^mSJ*'  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  emptionem  quam 
fecit  abbas  de  Salem  cum  Alberto  de  Pfaffenhoven  de  bonis  qui* 
busdam  apud  Pfaffenhoven  sitis  gratam  habet  et  confirmat. 

(Inedit.  ex  libro  privilegior.  monast.  Salemitani  in  archivo  KarlsmheDsi»  voL  11, 
foi.  34.) 

Ck)nradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filins ,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  notum  facimus  universis  et  publice  protestamur  quod 
nos  emptionem  quam  venerabilis  abbas  et  conventus  de  Salem ,  dilecti 
fideles  nostri,  fecerunt  cum  Alberto  de  Pfaflfenhoven  de  bonis  quibusdam 
in  Pfaffenhoven  sitis ,  que  idem  Albertus  tenens  a  nobis  in  feudo  bona 


Ikdict.  3.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  861 

eadem  in  manus  nostre  celsitudinis  resignavit ,  precise  renuncians  omni 
juri  quod  in  eisdem  bonis  sibi  feodali  titulo  competebat,  ob  Dei  reveren- 
tiam  gratam  habentes,  quantum  in  nobis  est  presentibus  confirmamus. 
Ad  hujus  itaque  rei  memoriam  presentes  litteras  fieri  et  sigillo  nostro 
jussimus  communiri. 

Datum  Auguste,  anno  gratie  M.GC.XLY,  mense  maii,  III  indictionis. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  Gotlofredum  et  Con-     ^y^y 
radum  de  Hohenlohe  certos  facit  quod  eos  nullo  unquam  tempore 
gravabit  super  possessione  castri  Sciphe,  quod  Ludovicus  de 
Sciphe  eisdem  pro  emenda  et  satisfactione  contradidit. 

(Edider.  HAnssELMANn ,  Landahoh.  Gesehkk.f  p.  407.  —  Ludewio,  ReUq.  fiia« 
nitfcr.y  t.  II,  p.  226.) 

Conradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  in  regem 
Romanorum  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem  et  Sicilie. 
Per  presens  scriptum  ad  modemos  protendi  cupimus  et  ad  futuros  quod 
cum  juxta  precum  instantiam  Friderici  illustris  ducis  Austrie ,  dilecti  prin- 
cipis  et  consanguinei  nostri ,  Ludovicus  de  Schiphe  gloriosissimi  Roma- 
norum  imperatoris  domini  et  genitoris  nostri  gratie  foret  reformatus, 
assistentibus  coram  nobis  Gottofredo  et  Conrado  fratribus  de  Hohenlohe , 
dilectis  fidelibus  nostris ,  quorum  fides  et  merita  coram  serenitate  nostra 
continuata  devotione  peromantur,  devotis  [eomm]  precibus  favorabiliter 
annuentes ,  tam  ipsos  quam  ipsomm  heredes  presenti  scripto  certos  red- 
dere  duximus,  quod  eos  nullo  unquam  tempore  ex  nobis  vel  viventis 
cujusdam  supplicationibus  aut  inductu,  per  preces  vel  coercionem  in 
castro  Sciphe  vel  suis  pertinentibus ,  que  idem  Ludovicus  super  illatis 
damnis  et  injuriis  eisdem  pro  emenda  et  satisfactione  per  manus  predicti 
domini  et  genitoris  nostri  contradidit,  gravabimus  aut  aliquatenus  offen- 

YI.  Pm2.  109 


▲piid 
Taaiinam, 
1«  aogiiaU. 


862  CONRADI  QUARTI  [Ass.  1245. 

demus.  Ad  cujus  rei  memoriam  et  stabilem  firmitatem ,  presens  scriptum 
fieri  fecimus  sigillo  nostre  celsitudinis  roboratum. 
Acta  sunt  hec  anno  dominice  incamationis  M.GC.XLYy  mensejulio, 

m 

indictione  tertia. 
Datum  Yerone ,  anno ,  mense  et  indictione  prescriptis. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  magistro  Friderico 
fabro  imperatoris  Friderici  promittit  quod  custodiam  forestae 
suae  de  Haginowe  quandocumque  vacare  contigerit,  Diemaro 
ejusdem  Friderici  privigno,  alia  persona  omnino  exclusa,  libera- 
liter  committet. 

(Inedit.  ex  originali  in  biblioth.  univers.  Heidell)ei^.,  cajos  oopiam  nobiscnm  d. 
vir  et  amicus  Boehmeras  communicavit.) 

Conradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gracia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem. 
Tenore  presentium  notum  esse  volumus  universis,  tam  presentibus  quam 
futuris,  quod  nos  de  speciali  mandato  serenissimiCesaris,  dominipatris 
nostri,  promittimus  firmiter  magistro  Friderico,  fabro  ejusdem  domini 
genitoris  nostri ,  ut  quandocunque  custodiam  foreste  nostre  de  Haginowe 
ex  obitu  Yeldungi ,  forestarii  nostri  in  Haginowe ,  seu  aliquo  alio  casu 
vacare  contingerit,  eam  Diemaro  privigno  suo,  fideli  nostro,  civi  in 
Haginowe,  juxta  predictum  imperiale  mandatum,  precibuscujuslibetalte- 
rius  persone  omnino  exclusis ,  liberaliter  committamus.  Unde  pro  futura 
memoria  et  cautela  ejusdem  Diemariy  presens  scriptum  inde  fieri  fecimus 
sigillo  nostro  munitum. 

Datum  apud  Taurinum ,  anno  dominice  incamacionis  millesimo  du- 
centesimo  quadragesimo  quinto ,  primo  augusti ,  tercie  indictionis. 


I5DICT.  4.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  863 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  exemptiones  thelonei   n»AS?^. 
et  passagii  abbatiae  Sanctae  Mariae  de  Monte  Veteri  (Altenberg), 
juxta  privilegia  eidem  conventui  a  praedecessoribus  suis  indulta, 
in  praesentia  consiliariorum  suorum  confirmat. 

(Edid.  Lacomblbt,  Vrkundenh.Jur  dU  Gesch.  des  Nitderrh.,  zw»  band,  p.  153- 
154,  n°  295.) 

Gonradus ,  divi  augusli  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electusy  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  tam  presen- 
tibus  quam  futuris  quodcum  a  Bninone^  venerabiliabbate  deMonte  Yeteri, 
et  conventu  ejusdem,  ordinis  Gisterciensis ,  multotiens  fuerimus  requisiti 
ut  ex.  jure  thelonei  et  passagii  Reni  et  ubique  iu  terris  et  aquis  imperii, 
juxta  tenorem  privilegii  serenissimi  Cesaris  domini  patris  nostri,  habere 
dignaremur  exemptos;  nos  quia  de  tenore  ipsius  privilegii  nobis  non 
aderat  certitudo ,  et  predicti  abbas  et  monachi  pre  impedimento  et  discri- 
mine  viarum  asserebant  se  non  posse  privilegium  illud  in  authentica 
forma  de  partibus  Colonie  usque  ad  nostram  presentiam  secure  deferre 
nostro  conspectui  ostendendum,  petitiones  eorum  duximus  suspendendas 
et  conunisimus  per  litteras  nostras  Gernando  senioriy  burgravio  de  Werda 
fideli  nostro ,  qui  est  partibus  Goloniensibus  vicinus ,  ut  eodem  privilegio 
eidem  monasterio  ab  imperatoria  majestate  indulto  per  eum  diligenter 
inspecto,  de  verbo  ad  verbum  fideliter  et  distincte  transcribi  faceret  in 
sua  presentia  et  nostre  celsiludini  sub  suo  sigillo  destinaret.  Qui  super 
hoc  mandatum  nostrum  exequi  studens,  scripsit  nobis  idem  burgravius 
et  Gemandus  filius  ejus  sub  eorum  sigillis  litteras  in  hac  forma  : 

Serenissimo  domino  suo  domino  Gonrado,  divi  augusti  imperatoris 
Friderici  filio ,  Romanorum  in  regem  electo ,  semper  augusto  et  heredi 
Jerusalem,  Gemandus  et  Gemandus  filius  suus,  burgravius  Werdeusis , 


864  CONRADI  QUARTI  [Am.  1245. 

tam  debitum  quam  paratum  sue  possibilitatis  famulatum.  Excelleutie 
vestre  mandatum  devote  recepimus  super  trausscribeudis  priyilegiis 
libertatum  ecclesie  Sancte  Marie  in  Yeteri  Monte,  Cysterciensis  ordinis, 
de  nou  solveudo  theloueo ,  quod  devotius  adimplevimus.  Yidimus  enim 
ipsa  privilegia  iutegra  et  incontamiuata,  et  eadem  trausscribi  fecimus  de 
verbo  ad  verbum  per  omnia,  siout  vestra  serenitas  postulavit ,  quorum 
tenor  talis  est : 

(Sequuntur  privilegium  Friderici  secundi ,  Romanorum  regis ,  datum 
Nussiae,  anno  dominicae  incamationis  M.GC.XYy  quarto  nonas  augusti, 
iudictione  III,  quodvidendum  t.  I,  p.  412;  —  privilegium  Henrici  sep- 
timi  j  Romanorum  regis ,  datum  apud  Werden ,  anno  incamationis  domi- 
nicae  M.  CC.  XXV,  quinto  kalendas  octobris ,  indictione  XIIII ,  quod  viden- 
dum  t.  Ily  p.  857;  —  privilegium  quoque  Henrici  sexti  imperatoris, 
datum  apud  Maguutiam,  auno  Domini  M.CXC.Yy  indictione  XIII ,  XY 
kalendas  novembris ,  et  a  Friderico  secundo  confirmatum ,  quod  videu- 
dum  t.  rv,  p.  767.) 

Predictis  itaque  omnibus  iutellectis  et  diligenter  inspectis ,  quia  vidimus 
opera  pietatis  et  misericordie  debere  per  nos  fieri  el  exequi ,  piis  etiam 
YOtis  et  operibus  progenitomm  nostroram  inherere  volentes,  privilegia 
predicta  sicut  de  verbo  ad  verbum  pro  immunitatibus  et  libertate  prefati 
monasterii  a  prefatis  progenitoribus  nostris  indulta  sunt,  astantibus  et 
suggerentibus  nobis  consiliariis  et  familiaribus  nostris,  videlicet  Gotfrido 
de  Hohenlocb,  Conrado  pincema  de  Clingeuburc,  Waltbero  pinceroa  de 
Limpurc,  Conrado  de  Smidelvelt,  Courado  pincema  de  Smalnegge  (1) 
etHeurico  de  Rivello  (2),  divine  pietatis  intuitu  confirmamus;  firmiter 
inhibeutes  quatenus  nullus  sit  qui  libertates  et  immuuitates  in  predictis 
privilegiis  conteutas  infringere  aliquateuus  seu  violare  presumat.  Quod 
qui  presumpserit,  indignationem  serenissimi  Cesaris  domini  patris  nostri 


(1)  In  docomento  de  anno  4213,  mense  februario^  secunde  indictionis,  iste  GonradoB  de 
Smalnecke  se  intitulat  pincema  ducatui  Suevie^  ap.  HAxvssBUf ann  ,  DipUm,  Beweist.  des 
Haue,  HoherU.^  t.  II,  p.  246. 

(9)  Cf.  Introduotumj  p.  cxlil  et  glx. 


Ihdict.  4.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  865 

et  nostram  se  noverit  incursuram.  Ad  cujus  rei  memoriam  et  stabilem 
firmitatem ,  privilegia  nominata  de  verbo  ad  verbum  conscribi  fecimus  et 
sigillo  nostre  serenitatis  jussimus  communiri. 

Datum  apud  Nurimberc,   anno  dominice  incamationis  M.GG.XLY, 
nltimo  novembris ,  quarte  indictionis. 


ANNO  1246.  —  INDICTIONE  4. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  universis  imperii  ^g^j^pjjg*' 
fidelibus  notificat  quibus  conditionibus  tractatus  amicabilis  super- 
venerit  de  discordia  quae  inter  cives  Wormacienses  et  Philippum 
de  Hohenvels  imperialis  aulae  camerarium  vertebatur,  promittens 
si  aliqua  partium  contra  pactum  concordiae  venerit,  se  viriliter 
alteri  parti  astare  velle. 

(Edld.  F.  BoEHMBR,  Fontes  rer,  Germ.^  t.  II,  p.  sas,  n*  12.) 

Cunradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gracia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  notum  esse  volumus  universis  imperii  fidelibus  tam 
presentibus  quam  futuris  quod  cum  inter  cives  et  fideies  nostros  Warma- 
cienses  et  Philippum  de  Hohenvels ,  imperialis  aule  camerarium ,  publica 
discordia  verteretur,  de  mandato  et  plenitudine  voluntatis  nostre  ac  con- 
siliariorum  nostrorum ,  videlicet  Eraftonis  de  Bocgesberg ,  Cunradi  pin-* 
ceme  de  Clinginberg  et  Walteri  pinceme  de  Limborch ,  amicabili  tractatu 
superveniente ,  ad  hujusmodi  pactum  pacis  etfirme  concordie  pervene- 
rant  in  presentia  nostra ,  videlicet  quod  Jacobus  dictus  Rapa  de  Alzeia , 
a  quo  ipsa  discordia  sumpsit  exordium ,  feodum  suum  castrense  ad  Lapi- 


866  CONRADI  QDARTl  [Anv.  12«. 

dem  (1 )  et  omne  jus  quod  habet  ibidem,  Fesignabit  simpliciter  et  predse, 
et  omui  hostilitati  et  actioni  quas  habet  adversus  Landolfum ,  venerabilem 
episcopumWarmaciensem,  principem  nostrum ,  etecclesiam  Warmacien- 
sem  et  universilatem  ejusdem  civitatis  renunciabit  omnino.  Item  dictus 
camerarius  jurabit  cum  XIX  aliis  militibus  quod  ipse  et  omnes  amici  soi 
quos  ista  tetigit  discordia,  omni  rancore  et  inimicicia  contra  eumdem  epi- 
scopum  et  eosdem  cives  dimissis ,  deinceps  eorum  erunt  amici  et  quod 
factum  est  nunquam  vindicabunt  nec  vindicari  procurabunt:  tali  videlicet 
condicione  adjecta  quod  si  ab  aliqua  partium  concordia  ipsa  extiterit 
temere  violata,  per  Earolum  de  Kidenheim ,  Heinricum  de  Hepheinheim 
et  Symonem  de  Guntheim ,  ex  parte  ipsius  Philippi ,  et  per  Wolframum 
militem,  Cunradum  Thirolfum  et  Eberhardum  in  vico  Lane,  pro  parte 
civium  Wormaciensium  electos ,  et  mediante  Marquardo ,  sculteto  de 
Oppenheim,  fideli  nostro,  qui  ad  hoc  ab  utraque  parte  mediator  electus 
est  et  provisor,  videri  debet  ac  plenius  discerni  rei  veritas  de  violacione 
ipsius  concordie.  Et  si  ex.  parte  ipsius  Phylippi  eadem  concordia  infrin- 
getur,  idem  Phylippus  et  alii  XIX  predicti  milites  secum  jurati  civitatem 
Wormaciensem  intrabunt ,  inde  non  recessuri  donec  pars  ipsius  civitatis 
recipiat  de  violentia  concordie  satisfactionem  debitam  et  condignam ;  et 
si  forte  idem  Phylippusetsecumjuratijuramentisui(quodabsit)  voluerint 
vel  presumpserint  fore  immemores ,  promissam  et  statutam  concordiam 
minime  observantes ,  haberi  debent  ac  publice  dici  persone  infames,  omni 
robore  fidei  et  honoris  carentes;  nichilominus  predicti  cives  ab  eorum 
personis  et  rebus  liberum  habebunt  arbitrium  satisfactionem  debitam 
repetendi.  Nomina  autem  jurantium  simui  cum  Phylippo,  camerario 
predictOy  hec  sunt :  Erafto,  filius  Embrichonis,  Ludewicus  de  Richenstein, 
Wernherus,  Heinricus,  Joannes,  fratres  dicti  Yulleschirzeie ,  Wolfinde 
Suabesberg,  Jacobus  filiusRape  de  Alzeia,  Dieterichus  de  Ensintheim , 
Jacobus  de  Dagisheim ,  Hermannus  de  Fieresheim ,  Gunradus  de  Epelns- 
heim,  Earolus  de  Kidenheim,  Heinricus  deEppilnsheim,  Ludewicusde 
Yalcenstein,  Simon  de  Guntheim,  Durinkart  de  Westhoven,  Cuno  de 


(1)  Id  68t  SUin,  locus  versus  Beptentrionem  Wormatiae  situs. 


iNDicT.  4.]  H1ST0RIA  DIPLOMATICA.  867 

Gantheim)  Nagil  de  Nittensheim ,  Henricus  de  Eppilnsheim.  Si  vero  pars 
eonimdem  civium  contra  pactum  ejusdem  concordie  venerit  eam  pre- 
sumptuosius  infringendo,  consilium  ipsius  civitatis  locum  qui  dicitur 
Mundat  intrabunt  similiter,  ab  eodem  loco  non  recessuri  donec  paripena, 
satisfactione  et  infamia  quibus  dictus  camerarius  astrictus  est,  satisfaciant 
ut  tenentur.  Et  si  contigerit  aliquem  XIX  juratorum  predictorum  cum 
eodem  Philippo ,  sive  predictorum  sex  qui  electi  sunt  ad  discemendam 
veritatem  de  excessibus  partis  utriusque,  sive  dictorum  consiliariorum 
Wormaciensium ,  mortale  tributum  subire,  statim  alius  loco  ipsius  debet 
sine  mora  qualibet  subrogari  ut  nullatenus  eorumdem  numerus  minuatur. 
De  quodam  autem  puero  qui  in  conflictu  orte  discordie  occisus  est ,  talis 
promissio  intervenit  quod  dictus  Phylippus  procurare  tenetur  ut  omnes 
consanguinei  et  amici  ejusdem  pueri  ex  parte  matris  remittere  debent 
puro  corde  omnem  noxam  adversus  quemlibet  qui  de  ipsius  morte  posset 
merito  conveniri,  et  aput  consanguineos  patris  ipsius  pueri  fide  bona  par- 
tes  suas  interponet  ut  similiter  nuUam  vindictam  de  morte  predicti  pueri 
querere  moliantur.  Preterea  quilibel  captivus  detenlus  per  cives  Warma- 
cienses  qui  in  eodem  conflictu  capli  fuerunt,  jurabunt  cum  quatuor  aliis, 
et  Rupertus  qui  dicitur  comes  Hirsutus  cum  quinque  aliis  secum ,  quod 
nullam  vindictam  de  ipsorum  captione  vel  de  dampnis  illatis  eis  quereret 
vel  queri  facict  adversus  Warmaciensem  episcopum  vel  cives  ejusdem,et 
semper  de  c^tero  bona  fide  pro  amicis  habebunt  eosdem ;  et  similiter  ju- 
ramentum  facient  omnes  captivi  qui  in  vinculis  prefati  camerarii  detinen- 
tur.  Promisit  insuper  idem  Phylippus  in  presentia  nostra  dare  litteras 
apertas  civibus  Warmaciensibus  in  quibus  debent  apponi  sigilla  Eberhardi 
et  Ottonis  fratrum  de  Eberstein,  Friderici  comitis  de  Liningen ,  Silvestris 
comitis  et  Embichonis  filii  sui ,  Heinrici  Irsuti  comitis ,  Cunradi  Irsuti  co- 
ifiitis,  Wemheri  de  BoIIandia,  Philippi  de  Falcensten  fratris  sui,  Wern- 
heri  dapiferi  de  Alzeia ,  quod  si  aliquando  idem  Phylippus  contra  pactum 
ipsius  concordie  venerit,  predicti  omnes  excludent  eum  a  consortio  et 
amicicia  eorum  nec  ei  prestabunt  aliquod  auxilium  contra  Warmacienses 
predictos.  Promisit  insuper  excellentia  nostra  utrique  partium  ut  si  ali- 
qua  ipsarum  partium  contra  pactum  nominate  concordie  venerit  et  eam 


SditffiitM, 
3T  martU. 


868  CONRADI  QDARTI  [Anr.  1246. 

violare  presumpserit,  nos  alteri  parti  astare  volumus  contra  ipsam  viri- 
bus  et  potentia  celsitudiuis  nostre.  Unde  ad  futuram  memoriam  similia 
duo  scripta  de  verbo  ad  verbum  scribi  fecimus,  quorum  unum  penes 
Warmacienses  cives  et  aliud  penes  eumdem  Phylippum  servari  debent, 
sigillo  nostro  munita. 
Datum  aput  Spiram ,  XXIII  januarii,  quarte  indictionis. 


Conradus,  Romanorum  in  regem  electus,  sacerdotes  et  clericos 
omnes,  qui  in  celebratione  divinorum  civibus  Ratisponensibus 
assistere  voluerint,  sub  speciali  protectione  sua  et  imperii  red- 
piens,  promittit  illis  beneficia  ecclesiastica  et  plenam  gratiam 
papae  et  Ecclesiae,  quando  inter  patrem  suom  et  papam  tracta- 
tum  pacis  fieri  contigerit. 

(Edit.ap.  RiED,  Cod.  diplom.Ratub.jt.  I,  p.  409,0*  424,etinilfofitiiii.  Bok.,  t.  XXX, 
p.  295.  Sigiliam  nonnibii  laesum  appendebat  ex  segmento  membranaceo.) 

Conr[adus],  divi  augusti  imperatoris  Fr[iderici]  fiiius,  Dei  gratiaRoma- 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  presentes  lite- 
ras  inspecturis  quod  nos  sacerdotes  et  clericos  omnes ,  qui  pro  reverentia 
imperatorie  majestatis,  nostra  et  imperii,  assistere  volunt  fideliter  et 
devote  in  celebratione  divinorum  oflSciorum  civibus  et  fidelibus  nostris 
Ratisponensibus ,  recepimus  sub  protectionis  et  defensionis  presidio  nos- 
tro  el  imperii  speciali ;  promittentes  eis  suo  loco  et  tempore  tam  in  bene- 
ficiis  ecciesiasticis  quam  in  largitione  munerum  et  regie  provisionis  juxta 
meritum  uniuscujusque  liberaliter  providere.  De  habundantiori  quoque 
gratia  nostra  volumus  predictos  sacerdotes  et  clericos ,  quandocunque  in 
posterum  tractatus  pacis  inter  magnificum  Cesarem  dominum  patrem 
nostrum,  nos  et  papam  haberi  contingerit,  ejusdem  tractatus  pacis  par- 
ticipes  esse,  ut  in  honore  dignitatis,  oflSciorum et  beneficiorum  cum  pleni- 


InDicT.  4.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  869 

tudine  gratie  papalis  et  ecclesiastice  debeant  reconciliari.  Ad  cujus  rei 
memoriam  presentes  litteras  fieri  fecimus  sigilio  nostro  munitas. 
Datum  Scbafuse,  XXYII  marcii,  quarte  indictionis. 


Gonradus,  in  Romanorum  regem  electus,  ad  supplicationem     ^^^^ 
Gerchini  de  Sinzig  castellani  in  Landscron,  litteras  Henrici  quon- 
dam  Romanorum  r^s  de  jure  patronatus  in  Konigsfeld,  reno* 
vari  et  rescribi  jubet. 

(Edld.  TB088,  WestpiaUaj  9  Jol.  1S35,  p.  13.) 

GonraduSy  divi  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romanorum  in 
regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem,  universis 
imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et  omne  bo- 
num.  Universitati  vestre  volumus  esse  notum  quod  Gerchinus  de  Sinzigh, 
castellanus  in  Landtscron,  presentavit  nobis  Htteras  in  hac  forma  : 

(Sequitur  tenor  Utterarum  recognitionis  Henrici,  Romanorum  regis, 
dat.  ap.  Hayne,  nonisoctobr.,  indict.  XY;  quae  supra,  1. 11,  p.  885.) 

Yerum  quia  idem  Gerchinus  supplicavit  excellentie  nostre  ut  easdem 
litteras  renovari  et  rescribi  sub  sigillo  nostro  mandaremus,  nos  ipsius 
precibus  inclinati,  prefatas  litteras  de  verbo  ad  verbum  transcribi  jussimus 
et  sigillo  nostro  muniri. 

Datum  Gamund,  Yim  aprilis,  im  indictione. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  jus  advocatiae  in    ^p«d 
Wetphlaria  et  jurisdictionem  in  Hittenberg  auctoritate  patris  sui      "^*- 
et  sua  Conrado  et  Widekindo  de  Merinberg ,  qui  in  servitiis  patris 
sui  et  suis  permanere  promiserunt,  possidenda  concedit. 

YI.  Pteil.  110 


870  CONRADI  QUARTI  [Amr:  1246. 

(Edit  ap.  Wbnck,  Aemidielandb^McA.,  3  para,  Urkond^ 

Gonradus,  domini  augustilmperatorisFridericifiiiuSy  Dei  gratiaRoma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  ad  modemorum  et  futurorum  notitiam  cupimus  perve- 
nire  quod  nos  C.  et  W.  (1 )  de  Merimberg  dilectis  fidelibus  nostris,  qui  per 
patentes  suas  litteras  se  nostre  celsitudini  astrinxerunt  quod  in  serenis- 
simi  Cesaris  domini  patris  nostri  et  nostris  serviciis  auxilio  et  consilio 
perpetuo  debeantpermanere,  jus  advocaliein  Wetphlariaet  jurisdictionem 
in  Hittenbergy  prout  hec  ab  imperiali  gratia  progenitores  eorum  antiquitus 
possiderunt ,  recognovimus  et  auctoritate  prefati  Cesaris  domini  patris 
nostri  et  nostra  concessimus  possidenda.  Ad  cujus  rei  memoriam  presens 
scriptum  fieri  fecimus,  sigillo  nostre  celsitudinis  communitum. 

Datum  apud  Esselingen,  anno  dominice  incamationis  millesimo  CC.XL 
sexto  (a)y  mense  maii ,  quarte  indictionis. 


BotfSbnr         Conradus,  in  Ronaanorum  regem  electus,  pro  fide  et  devotione 

■^•-  '    civium  de  Frankenfurt,  de  auctoritate  et  mandato  imperatoris 

patris  sui  9  eis  omnem  noxam  et  offensam  remittit  quam  in  caedem 

et  exterminium  Judaeorum  de  Frankenfurt,  servorum  camerae 

suae,  negligenter  potius  quam  voluntarie  commisisse  videntur. 

(Edit.  ap.  PrimUg.  eipaeta  v&n  Frankf.^  p.  4.  —  Lcnio,  RekhMarekiOy  t  Xm , 
p.  558.  —  BoEHMSB,  Cod.  dipUmai,  Moenojraneof.^  1. 1,  p.  76.) 

ConraduSy  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano- 
ram  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 

(a)  In  libro  CCLX  texto^  sed  per  impressioDis  mendam. 


(1)  Scilicet  Conradu»  et  FFidefctfuiuSy  ut  refert  Wenck  in  titolo  documenti.  Vide  insuper  do- 
cumentum  insequens  in  eodem  opere,  sub  n<^  CXXXY. 


IinHCT.4.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  871 

presens  scriptum  notum  facimus  universis  imperii  fidelibus  tam  presen- 
tibus  quam  ftituris  quod  pro  merito  fidei  et  devotionis  civium  nostrorum 
de  Frankenfurt,  attendentes  quoque  eorum  grata^ervitia  que  omni  tem- 
pore  domino  patri  nostro ,  progenitoribus  ejus  et  nobis  devotissime  pres- 
titerunt  et  in  antea  prestare  poterunt  gratiora,  auctoritate  ac  speciali 
mandato  serenissimi  Cesaris  domini  patris  nostri,  nobis  apud  ipsum  pro 
ipsis  civibus  devotissime  supplicantibus,  remisimus  eis  omnem  noxam  et 
si  quam  offensam  visi  sunt  ipsi  cives  in  cedem  et  exterminium  Judeorum 
de  Frankenfurty  servorum  camere  nostre,  negligenter  et  contingenter 
potius  quam  voluntarie  commisisse  (1 ).  De  abundantiori  quoque  gratia 
celsitudinis  nostre  promitlimus  eis  super  hujusmodi  scripto  remissionis  et 
gratie  nostre  privilegium  imperatorie  majestatis  liberaliter  impetrare,  pro 
ipsorum  civium  et  heredum  suorum  perpetua  securitate.  Ad  hujus  itaque 
remissionis  nostre  memoriam  et  robur  in  posterum  valiturum,  presens 
scriptum  fieri  et  sigillo  nostre  serenitatis  jussimus  communiri. 

Datum  apud  Rotinburc ,  anno  dominice  incarnationis  miilesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  sexto ,  mense  maii ,  quarte  indictionis. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  eiectus,  Gerardo  de  Sintsig ,     ^^^ 
pro  expensis  castri  Landscrone  centum  marcas  promittit,  pro     ^*"^' 
quibus  census  suos  novos  ultra  Rhenum  et  nemus  suum  de  Hoe- 
Yile  titulo  pignoris  obligat. 

(Edid.TB088,  Weitphalia,  9  iu\.  1825,  p.  12.) 

ConraduSy  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  [Roma- 
norum]  in  regem  electus ,  semper  augustus ,  heres  regni  Jerusalem.  Tenore 
presentium  notum  esse  volumus  quod  nos  in  subsidium  expensarum  quas 
recepit  necessario  castrum  Landscrone,  Gerhardo  de  Zintzigh,  fideli 


(4)  De  hta  caede,  Tidesis  C^r«mfc.  Erphord.^  ap.  Boebmbb,  Ftmies^  %.  U,  p.  402. 


873  CONRADI  QUARTI  [Aim.  1S46. 

nostro,  promisimus  centum  marcas,  pro  qulbus,  dum  ad  manus  nobis 
pecunia  defuisset ,  ceusus  nostros  novos  ultra  Renum ,  ex  opposito  ville 
que  dicitur  Lubsdorff,  solventer  (sic)  quinque  marcas  denariorum,  et 
nemus  nostrum  quod  dicitur  de  Hoevile  eodem  titulo  pignoris  duximus 
obligare. 
Datum  apud  Uhnam ,  ultimo  maii  ^  quarta  indictione. 


f^\  CoDradus,  in  Romanorum  regem  electus,  Gerhardo  de  Sintzig 
mandat  ut  Conrado  de  Bruneche  fideli  suo  centum  marcas  de 
Judaeo  quem  tenet  captivatum,  assignare  non  omittat. 

(Edider.  Gudsn.,  Cod.  dtpUm.  Magunt^  t*  11,  pars  2,  p.  943,  ex  aatographo  eu- 
Jus  a  tergo  sigiUam  membranae  impreasmn  snperest.  —  HinBSBUCAicif  j  IM- 
plomalisch.  Beweisi  dei  Hams.  HiAenL  I,  Beytrag.,  n*  88.) 


C!onradus ,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius ,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres .  regni  Jerusalem , 
Gerhardo  de  Sinzege ,  burgravio  (a)  et  fideli  suo  (1  ^yjgratiamsuam  et  omne 
bonum.  Devotioni  tue  mandamus,  precipientes  districte  quatenus  juxta 
quod  a  nobis  novissime  recessisli  (6),  Gonrado  de  Bruneche,  dilecto  et 

(a)  SciWc^  de  Landicron. 

(b)  Sic;  sed  verosimiliter,  recepisH. 


(4)  Gerardus  de  Sinzig  in  fidelitate  domus  de  Stauffen  usque  ad  mortem  Gonradi  peneve- 
ravity  sicut  patet  ex  documeDtis  a  Gudeno  relatis.  Adest  ibidem  n^  47,  diarta  Comadi 
Colonieneis  archiepiscopi ,  data  Coloniae,  ann.  4Si8,  sabbato  quo  cantatnr  caritae  Dei, 
qua  Gerhardum  a  captivitate  dimilUt  sub  oertis  conditionibua  ibidem  expreBBis,  inter  quaa 
legitur :  «  Omnibua  presentea  lilteraa  inspecturis  Gerardus  de  Siozelce,  Theodericus  et  Suf- 
f(idu8  fratres  [ejus]  ootum  eese  volumus ,  etc.  Hoc  tamen  doIms  salvum  proteslamur  quod  noa 
domtho  nostro  Priderioo  quem  pro  imperatore  tenemus  ac  domino  Conrado  eytis  nato  qwm 
tenemus  pro  rege,  si  personaliler  aderunt  cilra  Moeellam,  servire  possumus  et  in  hoc  contra 

juramentum  nostrum  non  venimus Salvum  etiam  est  domino  arcfaiepiscopo  domtiio 

suo  regit  si  personaiiter  affuerit,  assistere,  etc. » 


IiHMCT.  4.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  87» 

fideli  nostrOy  centam  marcas  Colonienses  de  Judeo  quem  detines  captiva* 
tom  9  omni  dilatione  et  occasione  cessantibus ,  persolvere  non  omittas. 
DatumHalliSi  Ymi  junii,  quarte  indictionis. 


Ibique  [apud  Frankenfurt]  facta  est  pugna  et  maximus  con- 
flictus  inter  duos  reges  in  festo  beati  Oswaldi.  Et  Deus  dedit 
yictoriam  Ecclesiae  et  regi  Heinrico.  Cunradus  autem  rex  fugiens 
amisit  multos  milites  et  maxima  bona,  et  imposuit  Suevis  qui 
cum  eo  venerant  et  cum  ipsis  multis  amissis  fugerant,  quod  ipsi 
eum  infideliter  prodidissent.  Annal.  Argent.y  ap.  Boehmer,  Fontes^ 
t.  II,  p.  108. 


6  angQsti. 


Godefridus  de  Hohenlohe,  praesente  Conrado  Romanorum  in 
regem  electo,  Oltoni  Bogenario  civi  Augustensi,  uxori  et  haere- 
dibus  ejus  aream  suam  apud  antiquam  portam  civitatis  Augustae 
sitam ,  sub  annuo  censu  et  certis  quibusdam  conditionibus  per- 
petuo  possidendam ,  concedit. 

(Edider.  Hanssblxann,  Diphmat.  Beweiis  des  Hausei  Hoheml.^  1. 1,  p.  407^ 
n*  XXXVIIy  ex  copia  collationData  in  archivo. — Stbttbn»  Geichleehtergeich.^ 
p.  864.) 

In  nomine  Patris  et  Fiiii  et  Spiritus  Sancti,  amen.  Gotfridus  de  Hohen- 
loch  omnibus  in  perpetuum.  Equum  et  idoneum  esse  censemus  ut  devo- 
tionis  affectus  cujuslibet  virtutis  non  debeat  premio  carere,  ne  pia  mens 
in  studiis  suis  remissior  fiat,  dum  sibi  pro  meritis  non  respondeatur.  Hac 
igitur  intentione,  ut  Ottonis  Bogenarii,  dilecti  fidelis  nostri,  civisAugus- 
tensjs,  nobis  exhibite  fides  et  devotio  non  tepescant,  suis  meritis  libera- 


Augiutaet 
S9  aafiittt. 


874  CONRADI  QUARTI  [Ahv.  1246. 

liter  occuirere  cupientes ,  aream  nostram  apud  antiquam  porlam  civitatis 
sitam  in  Augusta ,  quam  a  domino  Uirico  de  Porta ,  filio  quondam  Ebonis 
de  Porta,  cum  omnibus  pertinentiis  suis  comparavimus ,  sibi  et  Selindi, 
uxori  sue,  ac  omnibus  heredibus  et  successoribus  ipsorum,  presente 
domino  nostro  Gunrado  iiiustriy  Romanorum  in  regem  electo,  liberaiiler 
concessimus  cum  omni  jure,  sicut  eam  emimus,  pro  censu  annuo  duabus 
caligis  videlicet  de  sageto,  quas  nobis  in  recognitionem  singulis  annis  sol- 
vent,  a  nobis  et  ^heredibus  sive  ceteris  successoribus  nostris  hereditario 
jure  perpetuo  possidendam;  eo  duntaxat  jure  nobis  et  nostris  heredibus 
in  prefala  area  reservato,  quod  per  dictum  Ottonem  et  suos  heredes 
vinum  nostrumy  quod  in  Augustam  duxerimus  transmittendum,  in  uno 
cellario  ejusdem  aree  reservetur  quo  dum  de  vino  ipso  nostrum  commo- 
dum  ordinetur;  et  si  personaliter  Augustam  pervenerimus  vel  heredes 
nostri,  hospitium  nostrum  erit  in  domo  quam  super  aream  duxerunt 
construendam ,  in  testimonium  quod  eadem  area  in  feodo  possideatur  a 
nobis  et  nostris  successoribus  in  futurum.  Preterea  idem  Otto  et  sui  here- 
desliberam  facultatem  habebunt,  si  necessitasipsisingruerity  vendendi 
dictam  aream  et  omnia  superedificala  suo  concivi  vel  cuilibet  alteri, 
secundum  jus  commune  civitatis  Auguste,  quod  vulgariter  dicitur  Burch' 
rechtj  videlicet  due  auce  annuatim  in  festo  sancti  Michaelis.  Ut  autem 
affectuosa  et  liberalis  nostra  concessio  a  nobis  et  successoribus  nostris  sta- 
bilis  maneat  et  inconcussa,  notam  eam  facimus  et  protestamur  universis 
tam  posteris  quam  modemis  presentes  litteras  inspecturis,  et  easinargu- 
mentum  memorie  certioris,  sub  testimonio  subscriptorum  qui  testes  sunt 
ejusdem  concessionis  nostre,  videlicet  comes  Fridericus  de  Zolre,  comes 
Ludewicus  de  Spizenberch ,  dominus  Eberhardus  de  El)erstain ,  dominus 
Heinricus  de  Nifen,  dominus  Ulricus  de  Gundolvingen ,  dominusEraft  de 
Bockesbei^,  dominus  Wolfranus  de  Erutheim,  dominus  Conradus  Eroph^ 
dominus  WaltheruSy  pincema  de  Limpurch,  dominus  Cunradus,  pinceraa 
de  Elingenburch ,  dominus  Lupoldus,  magister  coquine  de  Rotenburch, 
dominus  Hawardus ,  dominus  Fridericus  de  Rindesmul ,  dominus  Siboto 
Tanhuser,  etc.  (Sequuntur  nomina  quadraginta  testium  aliorum  minoris 
momenti)|  cum  sigillo  nostro  et  civitatis  Augustensis  fecimus  roborari. 


Indict.  4.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  875 

Acta  sunt  hec  in  civitate  Augusta,  in  domo  predicta ,  annodominice 
incarnationis  millesimo  CG^  quadragesimo  sexto,  IIII  kalendas  septembris, 
qnarta  indictione. 


Anno  M.  CC.  XLVI  Conradus  rex  duxit  in  uxorem  filiam  Olto- 
nis  palatini,  kalendis  septembris.  Annal.  Wormat.^  ap.  Boehmer, 
Fontes,  t.  II,  p.  185.  —  Chunradus,  filius  Friderici  imperatoris, 
duxit  uxorem  dominam  Elysabeth  filiam  Ottonis  ducis  Bawariae. 
Herm.  Altah.  Annal.^  ibidem,  p.  506. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  consorti  suae  Elisa-    ^  ApBd^ 
bethae  filiae  ducis  Bawariae,  pro  matutinali  dono  quod  dicitur    ■•«^^*^'*- 
Morgengab^  donat  terram  suam  de  Moringen  et  totam  contratam 
quae  dicitiir  Hibisch  cum  omnibus  earum  pertinentiis. 

(Edit.  ap.  Chmbl,  Fanta  rer,  Atutr.,  Dipbmatariaj  pars  I,  p.  1,  ex  arcbiv.  Vin- 
dobon.  —  Memorat.  ap.  Bobhmeb,  Regest.  imper.f  p.  266,  n*  82.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Per 
presens  scriptum  notum  facimus  uniVersis  imperii  fidelibus  tam  presenti- 
bus  quam  futuris  quod  nos  Elisabete ,  diiecte  consorti  nostre ,  filie  Otto- 
nis  f  comitis  Palatini  Rheni ,  ducis  Bawarie ,  dilecti  principis  et  soceri 
nostri,  dedimus  et  donavimu&  terram  nostram  que  dicitur  Moringen ,  nobis 
hereditario  jure  pertinentem ,  et  nominatim  totam  contratam  que  dicitur 
Hibishe  (a),  ipsi  terre  de  Moringen  et  ejus  pertinentiis  attinentem ,  cum 
militibusy  rusticis,  agriculturis,  pratis,  terris  cultis  et  incultis,  silvis, 

(a)  Sob  variis  qaoqae  nominibus  HiMiehe^  Eibiteh,  Ayhieeh^  Eyeeh. 


876  CONRADI  QDARTI  [Ajoi.  li4S. 

quesitis  et  inquirendis,  cum  omnibus  pertinentiis,  rationibus  et  proven- 
tibus  ejus,  pro  matutinali  dono  quod  in  vulgari  didtur  Margengabe.  Unde 
in  futuram  memoriam  et  robur  in  posterum  valiturum,  presens  scriptam 
inde  fieri  et  sigillo  nostre  celsitudinis  jussimus  communiri. 

Datum  apud  Augustam ,  anno  dominice  incamationis  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  sexto ,  mense  septembri ,  quinte  indictionis. 


kJ^Li,       Conradus^  in  Romanorum  r^m  electus,  coUationem,  per 
•^^-    Ottonem  comitem  palatinum  Reni,  ducem  Bawariae,  soceram 

suum,  monasterio  in  Wezilsprunne  super  eoclesia  de  Phetin  fac- 

tam,  ratam  habet. 

(Edit.  ap.  LBnnnui,  Hiitor.  Westqfimtma^  p.  36S,  et  ap.  Mimum.  Bok.^  t.  YII, 
p.  899,  ex  Manum.  Wemfont.^  n*  XXV.  Cf.  tftufem,  t.  XXX,  p.  398.  Slgil- 
lum  fracAam  appendebat  ex  fills  ttrids  rabri  ooloriB.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Tenore 
presentium  notum  facimus  universis  quod  (a)  nos ,  ad  preces  Ottonis , 
comitis  Palatini  Rheni,  ducisBaYrarie,  dilecti  principis  etsooeri  nostri, 
collationem  factam  per  eum  monasterio  Sancti  Petri  in  Wezisbnineny  de 
ecclesia  in  PheUne  (1)|  pro  reverentia  Jesu  Qiristi  ratam  et  firmam  per- 
peluo  habituros.  Unde  ad  futuram  memoriam  et  stabOem  firmitatem , 
presens  scriptum  inde  fieri  et  sigillo  nostre  celsitudinis  jussimus  com- 
muniri. 

Datum  apud  Augustam ,  anno  dominice  vicamationis  millesimo  ducen- 
tesimo  quadragesimo  sexto ,  mense  septembris ,  quinta  indictione. 

(a)  Sk,  sed  vox  qwd  abnndare  videtar. 


(4)  Posteriori  vero  tempore  dicta  eet  parfooUa d<  LmMMrg. 


Ijtdict.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  877 


Swiggerus  de  Mindelberg  monasterio  de  Raittenbuch  jus  patro-    ^„^5^ 
natus  quod  habebat  in  ecclesia  de  iEglhofen  et  curiam  suam   ^Mpt^ruf 

irillicalem  ibidem  post  obitum  suum  donat. 

« 

(Edit.  ap.  Mamm.  Bek.,  t.  Vm,  p.  38,  n"*  XVm.) 

Id  nomine  Domini,  amen.  Ego  Swiggenis  de  MiDdelberch  omDibus 
presoDtem  paginam  iDspecturis  Dotifico  quod,  adhuc  viveDS,  jus  patro* 
natus  ecclesie  quod  hahebam  iu  AeglhovcD;  ecclesie  iD  RaitteDbuch  doDavi, 
et  curiam  meam  villicalem  ibidem,  post  obitiun  meum,  eidem  Raitteu- 
bucheusi  ecclesie  ordiuavi;  ad  iDdicium  hujus  doDatioois  statueus  ut, 
dum  Yixero ,  auDuatim  de  redditibus  ejusdem  curie  duos  modios  siguli 
dicta  ecclesia  percipiat. 

Acta  sunt  hec  apud  Augustam,  in  palatio  domini  episcopi,  pre- 
seDte  iDcIito  RomaDorum  rege  Courado  et  coDseDtieDte,  aDDO  DomiDi 
M.C£.XLYL  Testes  autem  suut  qui  preseutes  audieruDt  Wiettego ,  pre- 
positus  de  Raitteubuch ,  CuDradus  FrisiugeDsis ,  Ulricus  archidiacoDUS 
Augustauus  de  Althaim;  ex  laicis,  Rudolfus,  liber  de  MuDstereD,  Ber- 
tholdus ,  liber  de  Tannenberch ,  Hainricus  Gula ,  ad vocatus  Augustensis, 
Bertholdus  de  BebeugeD ,  CoDradus  SpauDagel ,  dapifer  de  DorDsperch , 
Eogelscalcus  et  frater  ejus  Cuuradus  de  Haegiuberch ,  et  alii  quamplures. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  fatetur  Isengardim     THMt. 
Philippi  de  Falkenstein  dapiferi  sui  conjugem  sibi   tradidisse 
castrum  Trifels  et  insignia  imperialia  quae  ibidem  servabantur, 
cum  multis  sacris  reliquiis,  jocalibus,  missalibus  libris,  etc. 

YI.  Futa.  111 


878  CONRADI  QUARTI  [Am.  1246. 

(Extract.  potfas  qaam  editam  ap.  Schbid,  Origm,  Gueff.f  t.  III,  p.  843,  n*  340, 
ez  antlqaa  versione  gennanica  ehartalarii  FalelLenst.  —  Gebaitbb,  Uber  /21- 
ehard  Eonigf  p.  244.  —  Mubb,  Joumalj  t.  XII,  p.  37.  —  Integnun  ezhibe- 
tar  docamentam  in  Arehw  Heuuehe  GeeehiMe^  t.  YIII,  p.  384,  ez  coj^  a 
Boehmero  transcripta  in  Falckenstelniiiehes  copialbadi,  foL  9»  Msi,  pei^am. 
sec.  XV  apad  archiviam  regale  Monacense.) 

Do  man  zalte  nach  Godes  geburte  zwolf  hundert  iar  und  sechs  und 
vierzig  iar  in  dem  nunden  mande  an  sant  Lampredites  dage.  Wir  Cunrad 
keiser  Friderichs  sun,  von  Godes  gnaden  zu  eime  Romeschen  kunig 
gekom,  veriehen  und  bezugen  mit  diesem  briefe  daz  Ysengard  husfrawe 
Philips  von  Falkenstein,  unsers  lieben  trosessen  und  getruwen;  und  sine 
undertanen  uns  geantwortet  hant  mil  vnllen  unsers  herren  und  vaders 
keisers  Frideriches  :  die  burg  Trivels  und  die  keiserlichen  zeichen,  mit 
namen  unsers  herren  holtz  mit  eime  gutden  cruce  mit  edelen  steinen 
gezieret,  sant  Johanns  des  dofers  zaen  (1 )  in  einem  cristallen,  sant  Ku- 
negunden  arm,  sante  Mauricien  sper,  me  unsers  herren  nahele  und  ein 
silberen  fuder  daruber ,  daz  cruce  mit  der  kedene  und  mit  deme  heilich- 
dome,  die  guldene  crone  mit  gulden  cruce,  zwei  swert  mit  zwein  schei- 
den  gezieret  mit  edelem  gesteine ,  daz  gulden  vingerlin  nut  deme  robine 
unde  vier  saphire,  den  gulden  appel  mit  dem  cruce,  den  keiserlichen 
mantel  mit  edelen  steinen,  drie  guldene  sporen,  ein  albe  von  wissen 
samitte  mit  edeln  steinen  gezieret,  siben  guldin  nalden  mit  sechs  steinen, 
den  balsam,  ein  wisse  infule,  zwene  handschuhe  mit  edelen  steinen, 
einen  rochk  von  samitte ,  zwo  scharlakens  hosen  und  zwene  verguldene 

schuhe  mit  steinen  gezieret ,  zwo  gulden mit  zehen  gulden 

schellen,  drie  siden  gurtel,  ein  linen  hemde.  Geschehen  in  der  bui^  Tri- 
vels,  dabi  warend  und  sahen  :  der  priol  von  Engiltal,  Eberhart  und  Otto 
gebruder  von  Ebirstein,  Friderich  grafe  zu  liningen,  PhiK  von  Hohen- 


(4)  Scheid  (tMci.,  p.  366,  nota  pp.)  clare  demonstrat  hune  deDtem  in  imperiali  thesanro 
inter  reliquias  aemper  ftiisae  aflservatam  ,  et  aoernme  errorem  Eccardi  refiallit  qui  Heaiieom 
Brunswici  ducem  incusat  quod  hunc  Friderico  imperatori  inter  caetera  denodia  non  resli- 
tuerit,  8ed  apud  Brunswicum  in  ecclesia  Sancti  Blasii  reposuerit. 


IiTDiCT.  5.]  HIStORIA  DIPLOMATICA.  87» 

fels  f  Wernher  von  Ouwe ,  Heinrich  von  Fleckenstein ,  und  anders  vil 
gnder  edeler  lude.  Des  zugezugnisse  han  wir  diesen  brief  dun  besi* 
gelen  mit  unserme  ingesigele.  Dis  ist  daz  da  horet  zu  des  kuniges  capel- 
len  :  der  schinn  mit  dem  heiligtome  ubersilbert ,  das  sitbem  cruce ,  der 
silberen  keliche,  ein  silberen  rouchvas,  ein  blasebalk,  ein  silberen  vas 

und  ein  loffel  zu  wirouch ,  zwei  silbem 

kenichen,  vier  bucher,  ein  silbera  wikesel,  ein  silberen  salczschussel , 
ein  elterstein ,  zwei  gancze  meszgewand,  ein  rode  casele,  die  ander  vnaz 
von  samitte,  ein  gulden  appel,  des  elteres  gedecke,zwo  hantzwehelen. 
Dise  ding  horend  zu  der  capelle  zu  Trivels :  ein  kelch ,  messebuch ,  gancz 
messe  gewand.  Zu  Nycastel :  ein  kelich ,  zwei  messebucher ,  ein  metten* 
buch  und  ein  messegewand.  Zu  Wachene  :  ein  kelch.  Item  zu  Trivels  ein 
mettenbuch  an  (sic)  zwei  bucher. 


Gooradus,  in  Romanoram  regem  electus,  fatetur  Isengardim    ^^^pJSrii. 
Philippi  de  Falkenstein  dapiferi  sui  conjugem  sibi  tradidisse  cas- 
tra  Trivels^  Gutenburg,  Falkenberg,  Nicastel,  Spigelberg,  cum 
victualibus  ibidem  asservatis. 


(Edit.  ap.  AreMofur  Hesmebe  GtMchkhU,  t.  Vllly  p.  388,  ex  oopia  a  BoebmerD 
transcripta  in  Falkensteiiiisclies  copialbacli,  fol.  10,  Ifss.  pergam.  sec.  XV.) 

Wir  Kunrad  keiser  Frideriches  sun ,  von  Godes  gnaden  in  einen  Romi- 
schen  kunik  erkom  und  ein  erbe  des  riches  zu  Jherusalem.  Veriehen  mit 
disem  geinwortigen  geschrift ,  daz  Ysengrad  huszfrawe  Philip  von  Fal- 
kenstein  trossesse  des  keiserlichen  sales ,  unsers  getruwen ,  nach  gebode 
und  volligen  willen  des  allerlutersten  keisers  herren  und  unsers  vaders, 
uns  geantwortet  in  unser  and  :  die  burg  Trivels,  die  burg  Gutenbui^, 
Falkenbei^,  Nicastel,  Spigelberg,  die  burg  Anbossen,  daz  wir  die  vor- 
tme  nach  unserme  willen  und  ordenunge  mit  andem  burgmannen  und 
fauderen  mogen  behuden  und  bewaren.  Auch  hat  sie  uns  geantwortet 


880  CONRADI  QUARTI  [Ami.  1246. 

[in]  diesen  burgen  etsliche  koste,  vit  namen  von  weisse,  von  korne,  von 
mele  zwei  tusend  malder  und  dru  und  vierzig  malder.  Item  hundert  mal- 
der  speleczen  und  zwo  und  funfzig  matder,  achte  fuderwines,  vierczehen 
bachen ,  zwolf  eren  duppen ,  siben  kessel ,  zwo  pannen ,  siben  isen  .  •  • 

y  siben  und  zwenzig  homen  armbrust ,  zwo  platen , 

zehen  esel ,  hundert  und  achte  und  zwenzig  schaf ,  ein  und  drissig  bette. 
Und  durch  zukunfliger  gedechtnisse  und  sicherheit  unsers  hofes  und  des 
vorgenanten  unsers  trossessen  han  wir  dieses  brief  dun  schriben  und  mit 
imserme  ingesigele  besigelen. 

Gegeben  zu  Spire,  nach  Gottes  geburt  zwolfhundert  iar  in  des  sechs 
[und]  vierczigesten  iare. 


8^,        Gonradus,  in  Romanorum  regem  electus,  dves  Lubicenses 
Mptmbrfi.  gjgjgg  g^Qg  ^  j^j^  thelonei  quod  ab  eis  in  passa^o  apud  Wer- 

dam  requiri  consuevit,  usque  ad  quatuor  annos  completos  eximit. 

(Edit.  in  Cod.  diphmat.  Lviiee.,  para  I,  p.  124,  n*  CXXYII,  ex  Ubro  oopiali  de 
Bardewich,  fol.  16.) 

Conradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  fitius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem ,  uni- 
versis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Universitati  vestre  volumus  esse  notum  quod  nos  cives 
Lubicenses  fideles  nostros,  pro  merito  fidei  et  devotionis  eorum  (1),  ab 
omni  jure  theolonii  quod  ab  eis  requiri  consuevit  de  passagio  nostro 


(1)  TuDC  temporifl  Innocentius  papa  plurimum  nitelwtur  ut  cives  Lubiceiises  a  flde 
imperatoris  averteret;  per  litteraa  datas  Lugduni,  VIII  kaloDdaa  maii,  anno  m  (^Si6),  eos 
ezbortatur  quod  laodgravio  Thuringiae  opem  ferrent,  c  qui,  ad  bonorem  Dei  et  Bcclesiaa  ac 
cbristianae  religionis  praesidium  paratus  est  assumere  imperii  negotium,  postquam  fuerit  elee- 
tu8.  »  Post  electionem  iantgravii,  eiademTI  idus  julii  ejusdem  anni  mandavit  papa  quod  ilium 
in  regem  Romanorum  admitterent;  alioquin,  per  electum  Ferrariensem  ApoetoUcae 


Ikdict.  5.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  881 

apud  Werdam ,  super  flumine  Reni ,  duximus  eximendos ,  videlicet  a 
festobeatiMartinipresentisanni,  quinte  indictionis,  usque  ad  quatuor 
annos  completos;  mandantes  quatinus  nullus  sit  qui  eosdem  civesnos- 
tros  contra  presentis  gratie  nostre  tenorem  audeat  de  cetero  aliquatenus 
molestare. 

Datum  apud  Spiream,  XXVI  septembris,  quinte  indictionis. 


Conradus,  Romanorum  in  regem  electus,  notum  facit  quod  u^^S^,. 
cum  Wilhelmus  comes  Juliacensis  sub  cautione  fidei  suae  promi- 
serit  terram  imperatoris  contra  quemlibet  invasorem  defendere, 
ipse  eidem  comiti  tria  millia  marcarum  assignavit  sub  certis  ter- 
minis  persolvenda. 

(Edider.  Kbemeb,  Akad.  Beitr.^  t.  III^  p.  92.  —  Lacomblet^  Urhmdenb.  fur  die 
Gesck  de$  Niederrh,y  zw.  band ,  p.  160,  n«  306.) 

GonraduSy  diyi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Romano- 
rum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  lerusalem ,  uni- 
versis  imperii  fidelibus  presentes  litteras  inspecturis  gratiam  suam  et 
omne  bonum.  Universitati  vestre  notum  esse  volumus  quod  Wilhelmus , 
comes  Juliacensis ,  dilectus  fidelis  noster,  astare  tenetur  firmiter  et  ser- 
vire,  fidei  sue  data  super  hoc  cautione,  domino  genitori  nostro  Friderico, 
Romanorum  imperatori  serenissimo,  et  nobis,  Romanorum  in  regem 
electo,  et  promisit  terram  nostram  secundum  dictumE.  deEberstein, 


l^atum  excommunicarentur.  Civitas  Lubicensis  anno  4247  ineunte  a  Friderico  defecisse  vi- 
detur,  gi  fidem  adhibeamus  litteris  Innocentii,  dalis  Lugduni  Ul  idus  januarii  anno  IV,  et  car- 
dinalisSancti  Georgii,  datis  Andemachi  Ul  nonas  &eptembri8  4247.  Postea  autem  ad  partes 
Staufficae  domus  rediit,  sicut  oomperimus  ex  papalibus  litteris,  datis  Lugduni,  kalendis  julii, 
pontificatus  anno  VII,  sed  moz  in  alteram  partem  postremo  conversa  est,  ez  alia  epistola  data 
Lugdnni,  IH  nonas  novembris, anno  VII (4249).  Cf.  Cod.  diplom.  Lu6ec.,  pars  I,  n^  CXI,  GXIU, 
CXXI,  CXXVI,  CXLI,  CXLIV. 


8SS  COKftADI  QDAItTI  [Am.UR. 

A.  scnlteti  Aqaensis,  H.  de  Ulmen,  W.  de  Spanheim,  G.  de  Diste,  Chrit 
tiaoi  pincerne,  G.  marschalci  et  Reinhardi  de  Druva,  fidelium  noBtro» 
rnm,  defendere  pro  qaolibel  inTasore  nobis  malum  vel  gravamen  inf^ 
Tolente.  Quod  si  predicti  octo  in  dictis  euis  non  poterunt  concordan, 
secundum  dictum  Heinrici  de  Luccelnburc,  aTunculi  sui,  etWaleranu, 
fratris  sui,  premissa  tenebitur  adimplere;  receptunis  proinde  sufficien- 
tem  securitatem  de  tribus  milibus  marcanim  a  nobis  ei  assignandis  hoc 
modo  :  quadringentas  marcas  ipsi  ad  manus  persotvemus  et  opidam 
nostmm  Duren  habebit  pro  mille  marcis  titulo  pignoris  obligatum  (I),  «t 
in  Epiphania  Domini  proximo  adveniente  sexcentas  marcas  persolvemns 
eidem,  et  in  feslo  Furificationis  beate  Marie  Vii^nis  proximo  mille  ntar- 
cas,  Si  vero  predicla  memoraUs  terminis  el  non  fuerint  adimpleta,  dicle 
quadringente  marce  et  prefatum  opidum  nostrum  Duren  pro  sexcentis 
mards  ipsi  sine  contradictione  titulo  pignoris  remaDebont ,  et  ab  omnibus 
predictis  conditionibus  seu  convenUonibus  erit  penitus  absolutos.  Tene- 
bimur  insuper  eundem  comitem  Juliacensem,  dilectum  fidelem  nostrum , 
a  fidejussione  pro  nobis  fhcta  ah  ipso,  secundum  veram  computationem, 
reddere  libernm  el  solutum.  In  cujas  rei  testiroonium  presenies  litteras 
«^llo  noslri  culminis  communitas  sibi  fecimus  exbiberi. 

Datum  Aquis  per  familiarem  et  dilectnm  nostrum  Eberhardum  ds 
Eberstein,  anno  Domini  H.CG.XLYI,  in  vigilia  beate  lAcie  virgiois. 


ANNO  1347.  —  IICDICTIONB  5. 


^i         Conradus,  in  Romanonim  regem  electus,  Friderico  oomiti  de 

iwnii.'   Lioingea  yillam  Sancti  Pauli  prope  Wisaembui^  et  omnia  feo- 

dalia  quae  quondam  tenuit  B.  de  Wedeglenbert,  concedit. 

(1)  Vid.  supra,  p.  8t4,  documenliim  de  oppigTiora<ioiie  oppidi  tHma. 


IiMcr.  6.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  88S 

(Inedit.  ex  qnodam  apographosec.  XV  ineante  exarato,  eojas  coplam  Bodunero 
fedt  reverendns  yit  Lehmann  apud  Nossdorf  Jfixta  Landan ,  et  eam  ipse 
Boehmeros  noblacQm  liberaliter  commanlca^it.) 

CunraduSy  divi  augusti  imperatoris  filius,  Dei  gratia  Romanorum  in 
regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem.  Tenore  pre* 
sencium  notum  facimus  universis  quod  nos,  ad  multam  supplicationis 
instantiam  Fr.  comitis  de  Lyningen ,  dilecti  familiaris  et  fidelis  nostri , 
concedimus  ei  villam  que  dicitur  Sancti  Pauliy  prope  Wissenburg,  in 
Spirigovia,  et  omnia  feodalia  que  hactenus  tenuit  a  nobis  quondam  B.  de 
Wedeglenbert,  qui  sine  liberis  dicitur  decidisse,  usque  adprincipale 
mandatum  serenissimi  Cesaris  domini  patris  nostri. 

Datum  apud  Esselingen,  IX  marcii,  Y  ydus  (a). 


ANNO  1248.  —  INDICTIONE  6. 


Istos  haereticos  [Hallis  in  Suevia]  fovit  et  defendit  Conradus  et 
patrem  suum  se  per  talia  venena  credidit  defensare.  Sed  res  lapsa 
est  in  contrarium,  quia  catholicis  praedicatoribus  audacter  resis- 
tentibus  et  fideles  exhortantibus,  liberi  et  ministeriales  a  Conrado 
recesserunt,  ita  quod  quasi  exul  et  profugus  de  Suevia  in  Bawaria 
moraretur.  Alhert.  Stadensis  Chronic.y  ad  ann.  1248. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus^  possessiones  et  jm*a    ^fg^ 
omnia  monasterii  in  Weingarten  confirmat,  tum  de  jure  censua- 
lium  sive  morticinorum  ejusdem  ecclesiae,  tum  de  jure  super 
noyalibus  in  sylva  Altorfensi  excultis. 

(a)  Evidenter  legendam  et  intelllgendain  est  V  indktiane. 


884  CONRADI  QUARTI  [Abw.  1248. 

(Inedit.  ex  origliiaU  in  areUvo  Stattgart.,  WelDgart.|  n*  14,  nnde  fragmentnm 
frigilli  pendebat  e  fliis  serida  mbrl  coloris;  qnod  nobiscam  lilieraliter  oomma- 
nicavit  eroditus  \ir  Kaasleros.  Docamentam  non  omnino  flctitiam  didmosy 
sed  saltem  rescriptam  fdisse  arbitramar;  ande  lectorem  precamar  at  confene 
velit  qaae  sopra  animadvertimas,  t.  lY,  p.  636.) 

Gonradus,  divi  augusti  imperatoris  Fridrici  filius,  Dei  gratia  in  Roma- 
nonim  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Hierusalem  et 
Sicilie  (sic).  Licet  ad  omnes  ecclesias  serenitatis  nostre  aciem,  etc. 

[Sequitur  de  verbo  ad  verbum  sicut  in  privilegio  Henrici  septimi, 
dato  anno  1234  apud  Hagenowe,  8  kal.  febr.,  indictione  septima,  quod 
supra  edidimus,  t.  IV,  p.  626  et  seqq.,  usque  ad  :] 

Testes  sunt  hii  S.  venerabiiis  Augustensis  episcopus ,  Ber.  abbas  de 
Utinburrun,  comes  Ui.  de  Schalkelingin ,  comes  Wolfradus  de  Yeringen, 
Eberhardus  de  Eberstain,  H.  de  Nifin,  C.  pincema  de  Winterstetin, 
Otto.  Ber.  de  Walpurc  dapifer,  H.  et  UL  dapiferi  de  Warthusin,  H.  de 
Ravinspurc,  Eber.  de  Walse,  et  alii  quamplures. 

Datum  Auguste,  anno  Domini  M.  GG.  XXXIHI  {lege  XLYDI),  X  die 
maii ,  indic^ione  YL 


Anno  1248 ,  mense  octobri ,  cives  Wormacienses  in  subsidinm 
regis  Conradi  copiam  armatorum  ad  partes  Spirae  et  Oppenheim 
versus  Nordtlingen  (?)  miserunt  contra  Sifridum  Moguntinum 
archiepiscopum  qui  bellum  regi  Conrado  intulerat.  Quorum  auxi- 
lio  Moguntinus  Brussellam  usque  [Bruchsal?]  agitatus  est.  Ista 
expeditio  constitit  cives  ducentas  marcas.  Zoms  Chranic.  Wor'' 
mat.^  Mss.,  ap.  Boehmer,  Regest.  imper.^  p.  267. 


toicT.  7.] 


HISTORIA  DIPLOMATICA. 


885 


ANNO  1249.  —  INDICTIONE  7. 


Conradus^  in  Romanorum  regem  electus,  sculteto  et  dvibus  de  ^•SJSSl. 
Solodoro  mandat  quod  praepositum  et  capitulum  ecclesiae  Solodo- 
rensis  contra  oppressiones  quorumdam  adversariorum  protegant 
et  conservent. 


(Edit.  ap.  Solotkum.  IVochenbtatt.^  ann.  1823,  p.  479.) 

*  «•■  -.*•  _«  ^^       ■     M  «         «  ^^  m  m 


Gonradus,  diyi  augusti  imperatoris  Friderici  filins,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus ,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerosolimitani , 
sculteto  et  civibus  de  Solodro  fidelibus  suis  gratiam  suam  et  omne  bo- 
num.  Supplicationibus  venerabilium  prepositi  Solodorensis  et  capituli, 
diiectorum  fidelium  nostronim,  favorabiliter  inclinatiy  de  plenitudine 
nostri  consilii  mandamus  vobis  auctoritate  patema  et  nostra  firmiter 
precipientes  quatenus  presumptionem  quorumdam  ex  vobis  qui  juri 
predicte  ecclesie  videlicet  se  opponunt,  auctoritate  nostri  culminis  repri- 
mentes,  predictos  prepositum  et  capitulum  super  suis  hominibus  juxta 
tenorem  privilegii  exinde  confecti,  quod  plene  perspeximus  et  appro- 
bamusy  ad  utilitatem  prenotate  ecclesie  conservetis;  tantum  factnri  super 
premissis  iit  eidem  preposito  et  capitulo  non  detur  contra  vos  materia 
conquerendi. 

Datum  Hagenau,  XXVn  februarii,  septima  indictione. 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  pro  gratis  fidei  me-  ^^JJJf' 
ritis  fiudolfi  de  Habesburg  lantgravii  Alsatiae,  ei  thdoneum  apud 
Vroudenowe  (Freudenau)  concedit. 


YI.  Fub2. 


112 


886  CONRADI  QUARTI  [Aw.  1249. 

(Edid.  LiCHNOWSKY,  Gueh.  da  Hauies  Habiiwrg,  U  I,  regest.  n"  1,  p.  Iii8,  ex 
originali  nt  dicitur  in  archivo  yindobonensi,  nnde  sigillam  pendebnt.) 

Clonradusy  Dei  gratia  Romanorum  in  regem  electus,  semper  augustus 
Jerosolime  et  Sicilie  rex  (sic).  Tenore  presentium  notum  esse  volumus 
universis  tam  presentibus  quam  futuris  quod  nos  attendentes  pnra  et 
grata  fidei  merita  que  comes  Rudolfus  de  Habesburch,  lantgravius  Alsa- 
tie,  dilectus  familiaris  et  fidelis  noster,  culmini  nostro  exhibuit  et  que  in 
antea  de  bono  in  melius  exhibere  poterit  gratiora ,  ut  continua  sua  ser- 
vitia  liberaiitatis  nostre  gratiam  semper  sentiat  (lic)  ab  effectn,  ecce 
theloneum  apud  Yroudenowe  predicto  comiti  R.  duximus  concedendum; 
ita  quod  de  souma  Gallica  tres  solidi ,  de  vase  magno  vini  denarii  sede- 
cim,  de  curru  denarii  octo  et  de  sarcina  unius  equi  denarii  duo  Basi- 
liensis  monete  jugiter  exsoivantur.  Ad  cujus  rei  memoriam  presentes 
litteras  sigillo  nostro  fecimus  communiri. 

Datum  apud  Nuremberch ,  anno  Domini  millesimo  GC.  quadragesimo 
nonoy  [mense]  augustOi  octave  indictionis  (1). 


MlgOttO. 


Ka^terg,  Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  pro  gratis  fidei  me- 
ritis  Rudolfi  de  Habesburg  lantgravii  Alsatiae,  ei  tbeloneum  inter 
coUes  et  Rheni  fluvium  concedit. 

(Inedit  ex  originali  ut  dicunt  in  arehiyo  Cesar.  yindobon.,  qood  noUscnni 
clams  vir  et  amicas  Boehmeras  commnnicavit) 

Conradusy  Dei  gracia  Romanorum  in  regem  electus,  semper  augustusi 
Jerusalem  et  Sicilie  rex  (stc).  Tenore  presentium  notum  esse  volumus 

(1)  Recte  tamen  uptifM  indicUofiii.  Licet  ad  fidem  originalis  instramentom  dei»omptnm 
esse  dicatur,  libenter  suspicamur  id  non  esse  plane  genuinum.  Bx  titulis  Conradi  reg^  melius 
anno  4254  conveniret,  quo  vir  iste  princeps  mense  augusto  apud  Nuremberg  certissime  com- 
moratus  est. 


bDiGT.  7.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  887 

universis ,  tam  presentibus  quam  futuris ,  quod  nos  attendentes  pura  et 
grata  fidei  merita,  que  comes  Rudolfus  de  Habesburch  lantgravius  Alsa- 
tie,  dilectus  familiaris  et  fidelis  noster,  culmini  nostro  exhibuit,  et  que  in 
antea  de  bono  in  melius  exhibere  poterit  gratiora,  ut  continua  sua  ser- 
vitia  liberalitatis  nostre  gratiam  semper  sentiat  {stc)  ab  effectu,  ecce 
thelonium  inter  coUes  et  Rheni  fluvium,  quod  in  vulgari  zwischen 
Vnder^Btteheln  unde  deme  Rine  nuncupatur,  predicto  comiti  R.  duximus 
concedendum ;  ita  quod  [de]  souma  Gaiiica  tres  solidi ,  de  vaso  magno 
vini  denarii  sedecim ,  de  curru  denarii  octo ,  et  de  sarcina  unius  equi 
denani  duo  Basiiiensis  monete  jugiter  exsolvantur.  Ad  cujus  rei  memo- 
riam  presentes  litteras  sigiiio  nostro  fecimus  communiri. 

Datum  apud  Nuerembergh,  anno  Domini  millesimo  GC.  quadragesimo 
nono,  mense  augustOi  octave  indictionis  (1). 


Conradus,  in  Romanorum  regem  electus,  monasterium  de  Seli-  j,„tESi^, 

genpforten  in  sua  protectione  suscipit,  mandatque  butiglario  et  

burgravio  de  Nuremberg  ut  eidem  conventui  ilbi  opus  fuerit 
astare  debeant. 

(Memorat.  et  extr.  apud  KoELsa,  Hiit.  comitum  de  Wolfttein,  p.  278.} 
Datum  -apud  Nuremberch,  anno  Domini  M.  GG.  XLIX. 


(4)  Cf.  qoae  supra  monuimus,  p.  316,  not.  4. 


m  CONRADI  QUAITI  [An.  12B0. 


ANNO  1250.  —  INDICTIONE  8. 


Conradas,  Romanoram  in  rc^m  electas,  monasterio  in  Bol- 
lingen  [Pollingen]  usmn  nemoris  Aidiolz  prope  Mozmnl  con- 
cedit. 


(Edit  i^  Mtotnm.  Me.,  UX.f.  51,  exnoDUi.  PoUfaig.,  nf  JY.CLOUm, 
t.  XXX»  p.  S07.  SigUlam  qvod  afpenddMt  periil.) 


Conrados,  divi  augosti  imperatoris  Friderid  filius,  Dei  gratia  R(Hna« 
nomm  in  regem  electus ,  semper  angustus  et  heres  r^;ni  Jemsalem.  Per 
presens  scriptum  notom  fadmus  universis  quod  nos  pro  reverentia  Dei 
usum  nemoris  quod  vocatur  Aicholz  (a)  prope  Mozmyli  monasterio 
Sancti  Spiritus  in  Pollingen  duximus  miserioorditer  concedendum,  jos 
advocatidum  ejusdem  nemoris  nobis  nostrisque  futoris  heredibos  et  snc- 
cessoribus  reservantes.  Ad  cujus  rei  memoriam  presens  scriptom  inde 
fieri  et  sigillo  nostro  jussimus  communiri. 

Datum  Auguste,  anno  dominioe  incaraationis  M.  GC  L,  mense  martiiy 
octave  indictionis. 


Conrados,  Romanorom  in  r^em  electos,  hospitale  Sanctae 
Mariae  in  Nordlingen  ab  omnibos  precariis,  exactioiiibos  et  qoi- 
buslibet  poblids  servitiis  curiae  soae  perpetoo  eximit 

(Edld.DAH.  Eum.DoLP,  GrMmdlkktr  B^Hcki  wm KwMmsm,  ftriM^BfLXIY.) 
(«)  In  Impresso  minos  recte  LkJkoU^  hodie  EkkkoU. 


bmcT.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  889 

C!onraduS|  divi  augasti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electas,  semper  augustus  et  heres  regni  Jerusalem» 
Tenore  presentium  notum  facimus  universis  quod  nos  ob  reverentiam 
Jesu  Christiy  hospitale  Sancte  Marie  in  Nordelingen,  ad  refugium  paupe- 
mm  fundatum ,  ab  omnibus  precariis ,  exactionibus  et  quibuslibet  pu- 
blicis  servitiis  curie  nostre  duximus  perpetuo  eximendum;  mandantes 
ministris  et  civibus  nostris  de  Nordelingen  tam  presentibus  quam  futuris 
quatenus  nullus  sit  qui  dictum  hospitale  occasione  alicujus  precarie, 
contra  tenorem  presentis  gratie  nostre  indulte  sibi ,  offendere  de  cetero 
vel  molestare  presumat  :  nam  (nc)  qui  presumpserit  indignationem  im- 
perialem  et  nostram  se  noverit  incursurum.  Ad  cujus  rei  memoriam 
presens  scriptum  inde  fieri  et  sigillo  nostre  celsitudinis  jussimus  com- 
muniri. 

Datum  apud  Nordelingen,  anno  dominice  ineamationis  millesimo 
ducentesimo  quinquagesimo,  mense  martii,  oclave  indictionis. 


Conradus,  Romanorum  in  regem  electus ,  Ludewico  seniori  co-     '■  ""^ 
miti  de  Oettingen  civitatem  suam  de  Nordlingen  titulo  pignoris      iSS!' 
sub  certo  tempore  obligat,  pro  diversis  pecuniae  summis  lum 
civibus  Ratisponae,  tum  pincernae  de  Ering  et  dapifero  de  Re- 
dienberg  excomputandis  et  persolvendis. 

(Edid.  Lano^  MateriaUen  zur  OeUmgiseher  GesekichU,  t.  II,  p.  231,  ex  copla 
antiqiia.) 

C!onradus,  divi  augusti  imperatoris  Friderici  filius,  Dei  gratia  Roma- 
norum  in  regem  electus,  semper  augustus  et  heres  regni  Jherusalem. 
Per  presens  scriptum  notum  esse  volumus  universis  fidelibus  nostris 
quod  nos  pro  bonis  ablatis  civibus  Ratisponensibus  per  Fridericum  de 
Monesenek  fidelem  nostrum ,  sub  pretextu  debitorum  pro  quibus  noster 
extitit  fidejussor,  sub  conductu  Ludwici  senioris  comitis  de  Otingen  di- 


890  CONRADI  QUARTI  [An.  12S0. 

lecti  familiaris  Bt  fidelis  nostri ,  obligamus  eidem  comiti  nomine  pignoris 
civitatem  nostram  de  Nordlingen  tenendam  et  defendendam  loco  et  vice 
nostra  ab  omnibus  infestationibus  emulorum  nostrorum ,  ita  tamen  quod 
usque  ad  proximum  futuram  festum  beate  Walpurge  [hujus]  anni,  none 
indictionis,  nullum  emolumentum  debet  ex  ipsa  civitate  perdpere ,  et 
cives  nostros  ejusdem  nullis  precariis  vel  exactionibus  sive  aliquibus 
aliis  servitiis  agravare.  Et  si  usque  ad  eumdem  terminum  predicti  cives 
de  Ratispona  nunciaverint  eidem  comiti  plenariam  satisfactionem  de 
prefatis  bonis  eorum  in  nostra  curia  obtinuisse,  idem  comes  eamdem 
civitatem  nostram  tenetur  nobis  relinquere  liberam  et  solutam.  Si  vero 
eisdem  civibus  per  nos  sicut  dictum  est  satisfieri  non  posset ,  tunc  in 
predicto  termino  beate  Walpurge  Rudolffus  et  Hermannus  fratres  de 
Hurnheim  et  Gunradus  Kroppfo,  fideles  nostri,  de  plenitudine  nostre 
voluntatis  et  ejusdemxomitis  taxare  tenentur  et  estimare  summam  capi- 
talis  pecunie  de  memoratis  bonis  civium  Ratisponensium  per  predictum 
Fridericum  de  Monsenek  ablatis  et  detentis  :  quam  pecuniam  solvere 
ipsis  civibus  serenitas  nostra  spopondit,  et  si  forte  ad  eorumdem  esti- 
mationem  bonorum  iidem  fratres  de  Humheim  et  Eroppfo  donec  ad 
eumdem  terminum  minime  convenient ,  ex  tunc  (a)  eamdem  civitatem 
nostram  ipsi  coraiti  obligatam  esse  cognoscimus  pro  quingentis  marcis 
argentiy  de  quibus  annuatim  percipere  tunc  debet  a  civibus  prefatis  civi- 
tatis  nostre  idem  comes  marcas  argenti  centum  quinquaginta ,  medie- 
tatem  videlicet  in  festo  Pentecostes  et  reliquam  in  festo  beali  Martini, 
predictis  civibus  Ratisponensibus  persolvendas  et  excomputandas  a  pre- 
fato  Friderico  de  Monsenek  pro  debitis  in  quibus  sibi  tenemur.  Item  debet 
idem  comes  percipere  singulis  annis  de  ipsa  civitate  nostra,  donec  fuerit 
in  manibus  ejus  in  pignore ,  viginti  libras  Hallensium  ad  satisfaciendum 
expensis  et  excomputandum  Rabnoni  pinceme  de  Ering  et  dapifero  de 
Rechenbergi  militibus  ejusdem  comitis,  pro  debito  sexaginta  marcanim 
in  quibus  eis  de  promissione  nostra  tenemur,  et  in  nuUo  alio  tam  minis- 
ter  quam  cives  nostri  predicti  tenentur  eidem  comiti  respondero.  Facta 

(a)  Iq  iaprcNO  Ue  adest  ad :  qaod  abundare  yidetnr. 


iNDto.  8.]  HISTORIA  DIPLOMATICA.  891 

itaque  solQtione  predicte  pecunie  secundum  predictum  et  per  terminos 
constitutosi  eadem  civitas  ad  manus  et  dominium  nostre  curie  sine  con- 
tradictione  cujuslibet  libere  revertatur.  Unde  pro  futura  cautela  tam 
curie  nostre  quam  ejusdem  comitis  y  presens  scriptum  nostrum  fieri  feci- 
mus  sigillo  nostro  munitum. 

Datum  in  castris  prope  villam  Altzenach  (i ),  anno  dominice  incarnationis 
millesimo  ducentesimo  quinquagesimo ,  mense  maii ,  oclava  indictione. 


Pennansit  dominus  Conradus  rex  apud  Oppenheim.  Ibi  primo  J«i*«-««««»^- 
in  julio   castrametatus   est   ante   civitatem    versus   Dynenheim 

[Dienheim] Continue  sine  mora  exsurgens  processit  ver- 

sus  Moguntiam,  et  quasi  in  suburbio  civitatis  prope  claustrum 
quod  dicitur  Dalen  castrametatus  est.  Et  combussit  omnes  villas 
civibus  Moguntinis  et  episcopo  attinentes,  exceptis  tamen  illis 
quae  se  pecunia  graviter  redemerunt.  Et  cum  ibi  per  dies  quinque 
permansisset  et  interea  novo  rege  [Guillelmo]  in  Moguntia  exis- 
tente^  Conradus  rex  cum  suis  accedens  Ylanheim  (2),  illud  tota- 
liter  subvertit;  mittens  interea  pro  civibus  Wormaciensibus ,  qui 
suis  precibus  annuentes  miserunt  ei  medietatem  civitatis  feria 
sexta  ante  Assumptionem  Mariae  Yirginis  (3)  ....  .  Primo 
autem  mane  die  sabbati  progressi  sunt  in  provinciam  Silvestris 
comitis,  devastantes  et  concremantes  totaliter  eam.  Reversus 
exinde  [rex]  venit  Mouwenheim  (4)  prope  Bolandiam ,  volens  ibi 
Wemhero  de  Bolandia  omnia  sua  devastare ;  quod  Philippus  de 
Falkenstein  renuit  omnibus  modis  defendendo  fratrem  suum. 

(4)  Monet  Bo^bmerus  nunc  agi  de  Elzach  in  BriBisgau ,  ubi  verisiffiiliter  rex  Conradu^  tunc 
temporis  oopias  coiligebat. 

(2)  Scilicet  PUmheimj  duobus  leucid  ab  Alzeia  distans. 
'  (3)  42  augusti  mensis. 
(i)  EodiQ  Mauchenheim. 


892  GONRADI  QUARTI  [Ani.  1151. 

Inde  yenit  Heppenheim  prope  Wormatiam  el  itu  castra- 

metatus  est et  mansit  sex  diebus Rex  prooesrit 

sabbato  ante  DecoUationem  Baptistae  (1)  Didensheim,  oomborens 
iliud  et  omnia  quae  attinebant  episcopo  Spiren».  AmiaL  Warmat.j 
ap.  BoEHMER,  Fontes^  t.  II,  p.  187,  188. 


ANNO  1251.  —  INDICTIONE  9. 


^'S!^'  Gonradus,  in  Romanorum  regem  eleclus,  Gerardo  de  Sintzig 
burgravio  in  Landscron  mortem  imperatoris  Friderici  patris  sui 
nuntiat,  monens  quod  damna  ejus  mox  liberaliter  refundet,  et 
exhortans  ut  in  fidelitate  solila  perseveret. 

(Edid.  Thoss,  We$tphalia^9iuL  1835.) 

Ck>nraduS|  Dei  gratia  Romanomm  in  regem  electus,  semper  augustas, 
Jerusalem  et  Sicilie  rex,  Gerhardo  de  Sinzigh  bni^gravio  in  Landescron, 
fideli  suOy  gratiam  suam  et  omne  bonum.  Doloris  immensitas,  que  cor 
et  precordia  nostra  mofdendo  lacerare  non  cessati  ad  significandum  tibi 
processus  nostros  animum  nostram  compescuit  (a)  usque  modo.  Cum  igitor 
inviti  locjuamur  et  ulterius  tacere  nequeamus,  significamus  tibi  Boma* 
norom  cesarem,  dominum  genitorem  nostnim,  viam  universe  camis  in* 
gressum.  Qai  sic  christianissime  obiit  et  in  ea  dispositione  ad  honorom 
Dei  super  Ecclesiam  (b)  ejus  dicitur  obiissci  quod  de  ipsius  obitu  merito 

(a)  In  impresso  compeMatil. 

(&)  In  Impreiso  superlaium,  qood  onni  sensa  caret.  LeetioAem  vero  proponimns 
quam  Ipsiiis  Friderid  testamento  et  Manfredi  litteris  optime  oonsonam  arUtramor. 

(4}  27  augudti  mensis. 


IiroiCT.  9.]  HISTORIA  DIPLOHATICA.  893 

gaudere  poteris  et  ulterius  non  tristari.  Preterea  super  dampnis  et  gra* 
vaminibus  tibi  ab  hostibus  nostris  illatis,  noveris  nos  plurimum  tibi  con- 
dolere,  nec  dubitare  te  convenit ,  cum  ibidem  Domino  concedente  [vene- 
rimus],  tibi  omne  dampnum  et  gravamina  illata  ab  eisdem  hostibus,  per 
pecuniam  quam  subito  nos  speramus  habituros,  juxta  beneplacitum  tuum 
liberali  provisione  refundemus.  Unde  non  tedeat  te  fidem,  et  devotionem 
progenitoribus  nostris  observatam  per  te,  nobis  de  te  confidimus  invio* 
lalam  observari. 

Datum  Wormatie,  XX  martii,  YIIII  indictionis. 


FINIS    PARTIS    SEGUNDAE. 


YI.  Puis.  11$ 


ADDITAMENTA 


AD  SEFTDIAM  ET  OGTAVAM  PARTElf 


HISTORIAE  DIPLOMATICAE 


QUIBUS  AGCEDUNT   DOGUMENTA   SUSPEGTA  SEU   SPURIA. 


ADDITAMENTA 


AD  SESVMAIi  ET  OGTAVAM  PARTEBf 


HISTORIAE  DIPLOMATICAE. 


Fridericus ,  Romanorum  imperator,  Marino  de  Ebulo ,  vicario    ^^^l^^^ 
imperii  a  Papia  superius ,  notum  facit  quomodo  miratur  quod  non 
sibi  significayerit  prospera  nova  de  partibus  Januae. 

(Edit.  in  Petri  de  Ftn.  epUt.^  lib.  V»  cap.  LXXyil,  eoll.  cam  eodldb.  Oad- 
ferbitano  ot  PhiUippsensl.) 

Fridericus,  etc.,  Marino  de  Ebulo,  sacri  imperii  a  Papia  superius 
vicario,  etc.  Gum  scias  nos  libenter  intendere  et  gratius  aspirare  circa  suc- 
cessuum  tuorum  noticiam,  admiratione  inducimur  non  injusta  quod 
solutionem  exercitus  Januensium  et  ipsorum  ruinam  (i )  nobis  significare 
distulerisy  et  alia  prospere  contingentia  que  nostram  audientiam  delec- 
tarent.  •  .  .  (Gaetera  desunt.) 


Quidam  ardiiepiscopi  Franciae  Fridericum  Romanorum  impe*-      ^^^ 
ratorem  exhortantur  quod  praelatos  Franciae  quos  in  carcere     **''^**''^ 
tenet  liberare  velit,  quum  id  possit  esse  viam  reconciliationis  ad 
£cclesiam  et  ad  Deum. 

(4)  AUiiditur  ad  clades  qaas  sab  «doo  4244  circa  meDsem  augustom  Ansaldus  de  Mari  ez 
parte  tma  et  Obertus  Pallavicinus  ez  altera  Januensibus  intulerant.  Cf.  Chrtmic.  de  reb.  in  lUU, 
i/es<M,  p.  486. 


898  ADDITAMENTA. 

(Edit.  ap.  Db  Chbrbibb,  BisL  de  la  lnUe  des papes  ei  des  emper.  de  la  mauoH de 
Souabe,  V  idit.,  t.  II»  p.  455,  e  cod.  om.  Tiri  Petri  Settimi  prindpis  Fitaliae 
apud  PaDonniini,  fol.  51  verso.) 

Excellentissimo  Romanorum  imperatori  Friderico ,  Jerusalem  et  Sicilie 
regi,  B.  et  D.,  Dei  gratia  archiepiscopi ,  salutem  et  ad  pacem  Ecclesie 
inclinari ,  et  per  hoc  gratiam  in  presenti  et  gloriam  consequi  in  futuro. 
Si  per  diem  et  noctem  merore  aflicimur,  si  corda  nostra  pro  dolore  et 
tristitia  deBciunt,  si  oculi  nostri  flendo  obducuntur  caligine,  non  est 
mirum.  In  corpore  enim  Christi ,  quod  est  Ecclesia ,  sic  fideles  Christi 
jungit  unio  charitatis  quod,  sicut  uno  membro  patiente  cetera  membra  cor- 
poris  patiuntur,  sic  inmembris  suisnonsolumpatituruniversalisEcclesia 
nostra  j  [sed]  etiam  ipse  Christus  qui  ejus  dignoscitur  esse  caput,  qui  cum 
nudis  nudum ,  cum  incarceratis  incarceratum  et  cum  famelicis  se  repu- 
tatesurire.  Quare  nos  qui  servi  et  utinam  utiles  Christi sumus,  attendentes 
quod  honorabilia  membra  Ecclesie ,  imo  Christi ,  videlicet  venerabiles 
sancte  Romane  Ecclesie  cardinales,  archiepiscopi,  episcopi,  abbates,  reli- 
giosi  et  quamplures  viri  eccle^astici ,  qui  superioris  arctati  (a)  preceplis 
pro  bono  obedientie  j  omne  rerum  et  personarum  periculum  contempse- 
runt,  sine  culpa  sua  in  carcere  detinentur,  non  possumus  non  dolere, 
cum  eorum  afilictio  ad  universalem  Ecclesiam  per  quemdam  compassionis 
spiritum  derivetur.  Quis  enim  dolorem  supprimere ,  quis  gemitum  occul- 
tare ,  quis  lacrimas  dissimulare  valeat  in  hoc  statu  in  quo  dolet  clerus, 
lamentatur  religio ,  populus  et  nobilitas  anxiantur?  Non  enim  potest  om- 
nium  merore  non  plangi ,  quod  communiter  medullitus  omnes  tangit. 
Igitur  non  immerito  tacti  dolore  cordis  intrinsecus  ac  graviter  animo  con- 
stemati  pro  eo  quod  in  eorum  afilictione  in  luctum  conversus  est  chorus 
noster,  ad  excellentiam  majestatis  vestre  clamare  cogimur  et  pre  nimia 
cordis  amaritudine  emittere  ululatus;  presertim  cum  pedes  sanctonun , 
qui  ad  Evangelium  Domini  calceati  esse  debuerant,  humilientur  carce- 
ribuS|  et  ipsi ,  quasi  non  essent  uncti  pontificali  oleo,  proh  dolorl  capti- 
ventur.    Majestatem   igitur  imperialem    tenore  presentium  rogamus, 

(a)  In  codice  arcari^  sed  potios  artati  pro  arctaH. 


ADDITAHENTA.  899 

monemus  et  hortamur  per  viscera  misericordie  Jesu  Christi  j  quatenus  hoc 
prudentius  sicut  convenit  attendentes,  quam  horrenda  etquam  abhomi- 
nabilis  Christi  fidelibus  videatur  detentio  predictorum,  fame  vestre  et 
saluti  anime,  que  temporalibus  est  omnibus  preponenda ,  salubriter  con- 
sulatis,  ipsos,  immo  Ghristum  in  ipsis,  quos  constat  apud  Deum  et  homi- 
nes  propter  hoc  premiis  dignos  esse,  restituendo  divine  pietatis  intuitu 
libertati.  Hoc  enim  potest  esse  viam  reconciliationis  ad  matrem  et  ad 
Deum  per  consequens,  quem  in  hoc  graviter  offendistis.  Ex  hoc  etiam 
poterit  relevari  imperii  vestri  status ,  et  acquiretur  vobis  titulus  magne 
laudis  et  favor  ad  posteros  vestros  successores  imperii  derivandus.  Mo- 
veant  ilaque  clementiam  vestram  singultus  et  lacrime  ecclesie  Gallicane; 
moveant  itaque  imperialem  mansuetudinem  reverentia  Jesu  Christi  et 
nihilominus  justitie  rectitudo,  qua  regum  et  principum  solium  roboratur. 
'Stent  etiam  in  conspectu  conscientie  vestre  timor  Domini,  ignis  gehenne, 
vite  brevitas  et  incertitudines  ejus  finis ,  et  super  omnia  timor  tremendi 
judicii  j  in  quo  nec  excusatio  nec  supplicatio  locum  sibi  poterunt  vendi- 
care.  Audite  et  exaudite  benigne  preces  Ecclesie  supplicantis.  Si  enim  ad 
ipsius  clamorem,  quod  absit,  obturaveritis  aures  vestras ,  verendum  est 
ne  ipsius  singulluose  lacrime  una  cum  compeditorum  gemitibus  Domini 
patientiamexcitentadvindictam,  etdevotio  fidelium  Ecclesie  audita,  quod 
non  optamus,  imperiali  duritia,  spirituDomini  excitata,  cum  membro- 
rum  suorum  tam  miserabilem  lesionem  sustinere  non  valeat ,  zelo  sincero  (?) 
accendatur  ad  tantam  injuriam  Dei  et  Ecclesie  relevandam.  Nam  licet, 
peccatis  exigentibus,  Dominus  (a)  populo  suo  ad  tempus  videatur  irasci, 
quantumcumque  Petri  navicula  turbari  dicatur,  excitalus  tamen  Dominus 
clamore  suorum  iratus  misericordie  nunc  recordabitur,  et  surgens  ventis 
et  mari  pariter,  cum  sibi  placuerit,  imperabit,  fietque  magna  tranquil- 
litas ,  ita  [ut]  yidentes  divinam  patientiam  non  mirentur.  Proprium  enim 
Ecclesie  solet  esse  ut  tunc  vincat  cum  leditur  et  affligitur,  lunc  intelligat 
cumai^itur,  tunc  secura  [sit]  cum  sola  relinquitur,  tunc  obtineat  cum 
superata  videtur.  Tempore  enim  diluvii,  archa,  perquam  DeiEcclesia 

(a)  Hic  additur  papa,  quod  sensnm  turbat. 


«00  ADDITAMENTA. 

designatar,  innndationibus  concussa ,  elevata  est  in  sublime.  Quare  confi- 
dimus  quod  ille  qui  post  nubilum  dat  serenum ,  inclitam  sponsam  snam 
succedentibus  turbationum  fluctibus  agitatam  oculo  (a)  clementiori  ex 
alto  respiciet ,  non  ferens  eam  in  sui  nominis  injuriam  diutius  conculcari. 
UtinamautemDeusomnipotens,  in  cujus  manu  sunt  omnium  cordar^um 
et  quo  Yoiuerit  vertit,  eliam  ad  faciendum  quod  petimus  corYestrom 
inclinet;  in  quo,  si  fiat,  non  minus  honori  et  utilitati  imperii  provideator 
quam  sahiti  eorum  qui  tenentur  captivi.  Quia  vero  omnia  que  ad  presens 
spectant  negotium,  non  esset  tutum  vel  facile  litteris  commendare,  in  ore 
viri  venerabilis  et  discreli  ac  religiosi  C,  prioris  Karitadensis  (1),  latoris 
presentium,  de  cujus  discretione  confidimus,  posuimus  verbanostra,  cui| 
81  placet  y  tamquam  nobis  benignam  audientiam  prebeatis. 


^l«iST  Fridericus,  Romanoruai  imperator,  Benzlao  (Boleslao)  Silesiae 
duci  rescribit  quod  gratanter  litteras  ejus  acceperit,  et  si  quae 
in  iniperio  et  regois  suis  eidem  grata  resideant,  ei  libenter  offert. 

(iDedit.  ex  ood.  uniy.  Breslaw.,  class.  IV,  n*  102,  in  enjns  indlce  robriea  nm 
titulas  epistolae  ita  exaratur :  «  F)riderUui  Benezlmo  duei  Siletk  (1)  rwTilil 
fuod  UUere  nte  impilraverit^  quodpeMmU.  » 

Devotionis  pure  prenunciam  et  preconcepte  puritatis  interpretem  beni- 
gne  serenitas  nostra  recepit  epistolam  ex  parte  tua  nostro  culmini  pre- 
sentatam ,  que  cum  mittentis  essentiam  beneplacitis  nostris  exponereti 
quondam  ducis  Henrici  avi  tui  serenitatis  indicium ,  cujus  te  semitas  op- 

(a)  In  eodiee  oboj  male. 


(I)  VerWimliler  la  Chanii-mr^loiin ,  Benedictinonim  prieratas. 

(t)  HaBc  epistolam  miasam  fiuaae  credimQS  Bolealao»  cogaoimoe  Cal?o,  qoi  post  mortem 
patris  aui  Hemici  ducia  Silesiae  in  conflicta  contra  Tartaros  9  aprilis  4244  occiai,  in  dacatom 
de  Uegnitz  suocesserat.  Haec  yerba  c  in  imperio  et  regnis  noetris  0  optime  Friderico  secmuio 
convenire  videntur. 


ADDITAMENTA.  901 

lulit  exseculurum  ad  memoriam  recordationis  nostre  [revocaret]  et  beni- 
volentie  noBtre  clementiam ,  que  te  tanquam  consanguinitate  et  affinitate 
sinceris  affectibus  amplexatur,  satis  sibi  propiciam  flagitaret,  et  epistola 
lecta  (a)  oomplacuit  et  legentis  industriam  tanto  nobis  (sic)  circumspec* 
tam  (6)  quanto  nostri  honoris  avidum  te  fore  cognovimus,  et  devotionis 
avide  propaginem  transfusam  perpendimus  in  nepolem.  Ut  sciat  igitur  se 
littera  quod  petiit  impetrasse  y  sdre  te  volumus  quod  tue  circumspectio- 
nis  ymaginem  nostrarum  co^tationum  animo  (?)  conscripsimus  et  qua^ 
presentem  nostris  aspectibus  intuemur.  Nuntiosautem  tuos,  quos  ut  ad 
cesareas  redeant  relationes  ad  nostre  majestatis  potentiam  asseris  te  mis- 
surum  y  tanto  gratanter  et  honorifice  proponimus  recipere  quanto  perso- 
nam  transmittentis  favore  complectimur  speciali.  Si  qua  vero  sunt  in 
imperio  et  regnis  nostris  que  tibi  grata  resideant,  in  gratienostre  fecunde 
presagium  libenter  offerimuSy  et  oblata  libentius  operis  exhibitione 
complebimus,  cum  super  hiis  imperatoriam  requirere  volueris  majes- 
tatem. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  pro  gratis  servitiis  quae  »i^ 
homines  Tragurii,  de  partibus  Dalmatiae  ultra  mare,  sibi  exhi- 
buere  studuerunt,  eis  concedit  ut  ubique  per  regnum  Siciliae  salvi 
et  securi  incedant  in  personis  et  rebus  eorum. 

(EdiL  ap.  Joann.  Lugium,  De  regno  Dalmaiiae  et  Croatiae^  lib.  IV,  p.  164,  et 
ap.  DuHOifT,  Carps  dipUmat,^  loin.  I,  p.  179;  ambo  tamen  quoad  anni  nota- 
tionem  attinet  incerti.) 

Fridericus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator,  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex,  universis  in  regno  Sicilie  constitutis  quibus  presentes 
littere  fuerint  ostense,  fidelibus  suis ,  gratiam  suam  et  bonam  voluntatem. 
Noverit  universitas  vestra  quod  nos  benignius  attendentes  grata  ser- 

{a)  In  eodioe  Ugata. 

iP)  In  oodioe  drcumscriptamf  et  infra  drcamseripiianii^  male. 
VI.  PuiS.  114 


902  ADDITAMENTA. 

vitia  que  universi  homines  Tragarii  de  partibus  Dalmatie  ultra  mare, 
fideles  amici  nostri,  nobis  ad  mandatum  nostmm  exhibere  devotione 
solita  sluduenint ,  concessimus  eis  ut  ubique  per  regnum  nostrum  salvi 
et  securi  incedant  in  personis  et  rebus  eorum.  Quocirca  fidelitati  vestre 
mandamus  atque  precipimus  quatenus  ubicumque  et  apud  quemcumque 
vestrorum  aliquis  hominum  predictorum  pervenerit,  nullus  vestrum  pre- 

sumat  de  eo ipsum  tam  in  persona  quam  rebus 

suis  offendere.  Quod  qui  presumpserit  indignationem  nostram  se  noverit 
incursurum. 

Datum  apud  Sanctum  Sal L (1), 

XXIX  decembris ,  XIIII  indiclionis. 


1242. 


^^wfjSSST'  Belh^  rex  Hungariae,  Dalmatiae,  Chroatiae,  etc.,  papae  sup- 
plicat  ut  cum  denuo  ad  ipsum  fratres  praedicatores  pro  negotio 
regni  Hungariae  nuntios  mittat,  ipse  crucesigDatos  convocare  velit 
qui  Tartaros  ultra  Danubium  in  magnum  totius  christianitatis 
periculum  transire  prohibeant. 

(Inedit.  ex  tertio  rotulo  Gluniacensiy  n*  11,  cujos  oopia  a  Lamberto  de  Barive 
exarata  in  Bibl.  Gesar.  Parb.  asservatnr.) 

Sanctissimo  in  Christo  patri  ac  domino  ....  (2),  divina  providentia 


(4)  Omni  ope  deBtituti  qua  numerum  anni  restituere  possimus,  ad  ann.  4244  exeuotem 
mandatum  reponendum  esse  non  ahsonum  arbitramur.  Gum  enim  lioc  tempore,  iioet  de  anno 
4244  seu  4242  non  bene  constet,  ladrenses,  Polenses,  oeteraeque  Dalmatiae  dvitates  a  Venetis 
defecerint,  conjectari  potest  Fridericum  imperatorem  lianc  defectionem  rebus  suis  secnndam 
plurimum  adjuvisse.  Qui  quidem  mense  februario  anni  4242,  validam  daasem  contra  Yenetos, 
teste  Riccardo  de  Sancto  Germano,  comparari  fedt.  Unde  notaschronologicas  hujus  docomenti 
sic  re&tituendas  arbitrati  sumus. 

(2)  Nomen  papae  seu  littera  hujus  nominis  initialis  deest,  dum  rex  Bela  credere  tunc  tem- 
poris  posset  novum  papam  creandum  fore,  antequam  sua  Romam  penreniret  epistola,  Sede 
ApoEtolica  yacante  scripta. 


ADDITAMENTA.  903 

sacrosancle  RomaDe  Ecclesie  summo  pontifici,  B.,  eadem  gratia  Hun- 
garie,  Dalmatie,  Choroatie,  Rame,  Servie,  Gallitie  Cumaneque  rex, 
fitialem  in  omnibus  reverentiam  ut  debitam  sic  devotam.  Summi  Patris 
sapientia ,  attingens  a  fine  usque  ad  finem  fortiter  et  disponens  omnia 
suaviter,  sponsam  suam  Ecclesiam,  non  habentem  maculam  neque 
rugam ,  redemptam  precioso  suo  sanguine  quem  de  latere  suo  produxit 
in  crucis  patibulo ,  ad  hoc  super  firmam  petram  fundare  voluit ,  ne  porte 
Inferi  adversus  eam  prevalentes  ipsam  faciant  ancillare ,  et  specialiter 
solius  Petri  ac  successorum  ejus  regimini  committere ,  ut  omnes  qui  se 
vere  ejusdem  Ecclesie  profitentur  filios,  eidem  tanquam  membra  capiti 
obediant  ac  utriusque  hominis  consolationem  fiducialius  recipiant  tempore 
opportuno.  Porro  cum  divina  providentia,  que  in  sui  dispositione  non 
fallitur,  vos  ad  apicem  hujus  dignitatis  elegerit  nosque  (a)  recognoscamus 
omnes  antecessores  nostros  et  nosmetipsos  fuisse  semper  et  esse  ejusdem 
Ecclesie  obedientem  filium  et  devotum  (sic)^  specialem  figentes  in  vobis 
spei  anchoram ,  oppressi  paganorum  multitudine  qui  Tartaros  se  appel* 
lant  hiis  novissimis  temporibus ,  nec  valentes  per  nos  et  nostros  eorum 
obviare  conatibus ,  nisi  freti  vestro  et  Ecclesie  ac  catholicorum  principum 
auxilio,  Domino  desuper  adjuvante,  misimus  ad  sedem '  Apostolicam 
primo  venerabilem  patrem  episcopum  Waciensem  (1 )  pro  tribulationibus 
Hungarie  ac  ecclesiarum  Christi  inibi  existentium  exterminio  exponen- 
dis,  secundo  Lucam,  prepositum  Jeuriensis  ecclesie,  et  Stephanum  archi- 
diaconum  qui,  ut  intelleximus,  sunt  maris  Quctibus  prefocati.  Eccejam 
tertio  misimus  ad  vestram  patemitatem  carissimos  nostros  fratres  predi- 
catoreSy  latores  presentium,  de  suorum  voluntate  et  beneplacito  prelato- 
rum ;  supplicantes  vestre  paternitati  quatenus  ascendant  ad  cor  vestre  sanc- 
titatis  gemitus  compeditorum ,  singultus  merentium  viduarum ,  pupillorum 
et  orphanorum ,  maxime  zelus  Ecclesie  cujus  novella  plantatio  fuerat  in 
Hungaria  ne  tam  miserabiliter  penitus  extirpetur,  milites  qui  sciant  et 

(a)  In  copia  L.  de  Barive  voique. 

(4)  Gf.  epistolam  datam  Zagrabiae  (Agram)  48  maii4244,  ap.FfiJBA,  Cod.  dipUm.  Hungar.^ 
pars  IV,  p.  244,  et  supra,  Histor.  dipUmat.,  t.  V,  p.  4444,  4442, 4450. 


904  ADDITAMENTA. 

velint  ac  possint  se  murum  pro  domo  Domini  opponere  una  nobiscum  et 
nostriSy  quorum  adhuc  provisione  divina  noh  modica  superest  multitudo, 
in  Hungariam  citius  destinantes;  presertim  ne  flumine  Danubio  trans- 
vadato  per  quod  ipsorum  transitum  prepotens  Dominus  hactenus  impe* 
divity  nominis  Ghristi  memoria  et  nostre  corone  gloria,  quamnoset 
patres  nostri  de  benedictione  Romane  Ecclesie  tenuimus  et  tenemus, 
amodo  deleatur  (a),  et  eisdem  via  pateat  liberior  per  diversas  provincias 
undique  discurrendi.  Dicti  siquidem  nominis  Christi  blasphemi  nostris 
terminis  non  contenti,  parant  omnia  regna  christianorum  ferali  inmio 
furiali  crudelitate  invadere  et  ecclesias  Dei  subvertere,  si  sinantur.  R(^-  ^ 
mus  igitur  veslram  sanctitatem  quatinus  apud  Yenetos,  qui  propter 
balistarios  nobis  plurimum  essent  necessarii ,  maxime  ad  transitum  dicti 
fluminis  observandum,  et  per  alia  regna  cathQlicorum  principum  crucem 
predicari  facientes ,  sollicitius  eisdem  significetis  hec  ipsa  mala  imminentia 
in  opprobrium  nominis  christiani ,  exhortantes  ac  in  remissionem  pecca- 
minum  injungentes  ut  quilibet  unanimiter  communi  utilitati  Ecclesie  et 
suis  propriis  negotiis  consulentes,  assumpto  salutifere  crucis  signaculo, 
usque  ad  medium  quadragesime  manu  armata  in  Hungariam  accedere 
non  omittant.  Speramus  enim  firmiter,  si  sic  super  premissis  vestra  sanc- 
titas  vigilarit,  de  ipsispaganis  Dei  adjutorio  triumphum  victorie  repor- 
tare.  Ad  hec,  quoniam  carissimis  nostris  fratribus  etiam  quarumdam 
ecclesiarum  destructarum  negotia,  etnominatim  Strigonensis,  Cloloensis 
et  Jeuriensis ,  vestre  paternitati  deferenda  commisimus ,  rogamus  atten- 
tius  quatinus  ipsos  in  omnibus  efficaciter  dignemini  exaudire. 
Datum  apud  Chazma ,  XUII  kalendas  februarii. 


teMtonai        Henricus,  Angliae  rex,  Friderico  Romanorum  imperatori  scribit 
•ttjVittiW.  et  omnibus  notum  facit  se  Petrum  de  Burdigala  et  Bartholo- 

(a)  In  oopia  L.  de  Barlve  debeatur. 


ADDITAMENTA.  90S 

meum  Peche  nuntios  mittere  cum  potestate  ineundi  foedus  inter 
se  et  imperatorem  eumdem. 

(Edit.  ap.  Rymeb,  Foedera,  Utterae  et  aetapubliea,  1. 1,  p.  247.  Cf.  alteram  epi- 
stolain  qaam  sopra  edidimQS,  p.  53.) 

Domino  imperatori  Henricus,  Dei  gratia  rex  Anglie,  etc.,  salutem  et 
frateme  dilectionis  semper  augmentum.  Mittimus  ad  vos  magistrum  Pe- 
trum  de  Burdegala  et  Barlholomeum  de  Peche  ad  tractandum  vobiscum 
super  quibusdam  articulis,  de  quibus  aliquando  per  nuncios  vestros 
tractatus  habitus  fuit  nobiscum;  serenitatem  vestram  rogantes  quatenus 
super  illis  que  ex  parte  nostra  vobis  exposuerint,  fidem  indubitatam 
adhibere  velitis  eisdem. 

Teste  rege  apud  XanctonaSy  XYII  die  junii  [anno  XXYI]. 

Rex  omnibus,  etc.y  salutem.  Sciatis  quod  plenam  potestatem  dedimus 
magistro  Petro  de  Burdegala  et  Bartholomeo  Peche  vel  alteri  eorum,  si 
ambo  presentes  non  fuerint,  ineundi  fedus  inter  carissimum  fratrem  nos- 
trum  serenissimum  principem  Fredericum  Romanorum  imperatorem  et 
nos  :  quod  nos  ipsum  imperatorem  juvare  debeamus  ad  jura  sua  perqui- 
renda  contra  omnes  homines ,  et  quod  idem  imperator  vice  versa  juvare 
debeat  nos  ad  jura  nostra  perquirenda  contra  omnes  homines.  In  cujus 
rei  testimonium ,  etc. 

Teste  rege  apud  Xanctonas,  Y  die  julii,  per  comitem  Marchie,  per  co- 
mitem  Flandrie  et  Hanonie  et  per  comitem  Ricardum. 


Henricus,  Angliae  rex,  Friderico  imperatori  conqueritur  quod  BtJS^Bm, 
comes  Tolosanus  post  foedus  solemniter  initum  a  fidelitate  sua      ^- 
lecesserit  et  regi  Franciae  adversario  suo  adhaeserit,  supplicans 
quod  sibi  consilium  praebeat  opportunum  et  ultima  verba  Isa- 


906  ADDITAMENTA. 

bellae  imperatricis  sororis  suae  ad  iDemoriam  revocare  velit.  De 
re  eadem  scribit  quoque  Petro  de  Vinea  et  Eymae  de  Gumpeis. 

(Edit.  ap.  Rtmsb,  Foedera,  lUt.  et  aeta  pMka^  t  I,  p.  250.) 

[Henricus  rex]  domino  imperatori  salutem  et  sincere  dilectionis  incre- 
mentum.  Solatium  nobis  arbitramur  et  levius  tangere  nos  videtur,  si  cau- 
sas  adversitatis  nostre  serenitati  veslre  communicamus ;  utpote  qui  de 
magnificentia  vestra  specialiter  confidimus  quod  ex  afieclione  fratema 
nobis  compati  debeatis.  Hinc  est  quod  serenitati  vestre  cupimus  inno- 
tescere  quod  cum  nuper  nos  et  R.  comes  Tholosanus  consanguineus 
noster  inter  nos  fedus  speciale  iniremus,  et  ita  essemus  ad  invicem  con- 
federati  quod  alter  alterum  contra  omnem  hominem,  vobis  exceptis, 
totis  viribus  mutuo  juvaret  ad  inimicos  nostros  gravandos  et  jura  nostra 
communiter  recuperanda ,  nec  nos  sine  ipso  aut  ipse  sine  nobis  pacem 
cum  rege  Francie  aut  treugam  iniremus  :  quod  quidem  scripto  et  sacra- 
mento  fuerat  inler  nos  utrinque  firmatum;  idem  comes,  dum  de  ipso 
tanquam  de  nobis  ipsis  confideremus  quod  nobis  nullatenus  deesset, 
nobis  inconsultis  aut  per  ipsum  non  premunitis,  tanquam  fame  sue 
prodigus  et  immemor  juramenti  nobis  prestiti,  dicto  regi  Francie  adhesit, 
a  fidelitate  nostra  penitus  recedens.  Hujus  rei  eventum ,  sicut  nec  sedi- 
tionem  nobis  factam  a  proditoribus  nostris  Pictavie ,  imperialem  celsitu- 
dinem  latere  nolumus  sicut  nec  velle  debuimus.  Nos  quidem  nichilominus 
moram  trahimus  in  parlibus  Wasconie ,  inimicis  nostris  gravandis  sicut 
possumus  insistentes  et  reformationi  status  nostri  intendentes.  Placeat 
igitur  serenitati  vestre  tam  ad  casum  presentem  quam  ad  incommoda 
que  nobis  acciderunt  per  comitem  Marchie  el  complices  suos,  diligenter 
respicere,  et  in  nobis  voluntatis  veslre  beneplacito  omnino  submissis 
consilium  apponere,  quod  vobis  ad  gloriam  et  nobis,  cui  de  jure  deesse 
non  debetisy  cedat  ad  honorem.  Yelitis  etiam  verba  felicis  memorie 
Isabelle  quondam  imperatricis  consortis  vestre,  sororis  nostre,  que  ante 
obitum  suum  pro  nobis  ultimo  vobis  dixit,  ad  memoriam  revocare  et  opere 
si  placet  adimplere.  Super  hiis  et  aliis  beneplacitum  vestrum  nobis  in 
omnibus  placere  cupientibus,  rescribere  dignemini. 


ADDITAMENTA.  907 

Teste  rege  apud  Burdegalam,  octavo  die  januarii. 

Rex  magistro  Petro  de  Yinea,  magne  imperialis  aule  judici,  salutem. 
Scripsimus  nuper  domino  vestro,  sororio  nostro  carissimo,  Frederico 
Dei  gratia  Romanorum  imperatori,  significantes  ei  seditionem  nobis  fac- 
tam  per  comitem  Marchie  et  complices  suos,  et  eventus  nostros  dum 
essemus  in  Pictavia  (1).  Nunc  vero  levitatem,  immo  potius  infideli- 
tatem  comitis  Tholosani  eidem  domino  vestro  intimamus,  qualiter  idem 
comeSy  cum  nuper  inter  nos  fedus  iniremus  et  ad  invicem  confederati 
fuissemus  quod  aller  alterum  totis  viribus  juvaret  contra  omnem  viven- 
tem,  excepto  predicto  domino  vestro,  nec  nos  sine  ipso  vel  ipse  sine 
nobis  pacem  vel  treugam  iniremus  cum  rege  Francie ;  tandem  nobis  in* 
consultis  et  non  premunitis,  eidem  regi  adhesit,  inter  nos  fedus  non  at- 
tendens,  tanquam  fame  sue  prodigus  et  juramenti  nobis  prestiti  imme- 
mor  effectus.  Igitur  vestram  amicitiam  rogamus  attentius  quatinus,  juxta 
fiduciam  quam  de  vobis  reportamus,  litleras  nostras  eidem  domino 
vestro  et  statum  nostrum  diligenter  exponere  et  penes  ipsum  commo- 
dum  et  honorem  nostrum  procurare  velitis;  ita  quod  diligentia  vestra 
fructuosa  nobis  existat  et  ad  grates  inde  vobis  teneamur  speciales. 

Teste,  utsupra. 

Rex  Eymae  de  Gumpeis  salutem.  Rogamus  vos  quod  ad  memoriam 
reducatis  id  de  quo  locuti  fuimus  ad  invicem ,  presente  dilecto  avunculo 
nostro  P.  de  Sabaudia;  et  de  eo  expediendo  penes  dominum  impera- 
torem  partes  vestras  et  diligentiam  quam  poteritis  interponatis;  renun- 
ciantes  nobis  litteratorie  per  presentium  latorem  quid  super  hoc  feceritis. 

Teste,  ut  supra. 


Henricus,  rex  Sardiniae,  sacri  imperii  in  Italia  legatus,  civibus 
Mantuanis  mandat  quod  nuntios  plena  potestate  sufiultos  ad  se 


OrtiDoiiMy 

flSBOTembria 

1343. 


(1)  Haec  apud  Rymenim  epistola  deest;  quam  alibi  reperire  non  potuimus. 


906  ADDITAMENTA. 

mittant  qui  coram  se  armorum  suspensionem  inter  dvitatem 
eorum  et  Veronam  pertractent. 

(Hemorat.  ap.  Boehmsb,  Regat,  imper.^p.  ns,  n*  5,  ez  copla  seeali  Xm apad 
MantuaiD.) 

Datum  Cremone,  XXYI  noyembris ;  secunda  indictione. 


{Aniioi248  Fridericus,  Romanorum  imperator,  [Henrico  fiiio  suo  in  Italia 
imperii  legato]  mandat  quod  inquisitionem  fieri  faciat  de  salario 
potestati  Cesenae  soluto^  et  partes  ad  imperialem  curiam  citare 
non  omittat. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin,  epUL,  lib.  Y,  cap.  XLYI,  coll.  cum  cod.  Phillippa.  i^. 
MiddleliiU  et  cod.  Yespasian.  Cotton.  In  Bibl.  Mus.  Britann.} 

Fridericus,  etc.  Pro  parte  universitatis  Cesene,  nostrorum  fidelinm, 
Dostre  fuit  celsiludini  nuper  oblata  querela  quod  cum  per  te  ipsum 
G.  de  . . .  fidelis  noster  extiterit  in  ipsorum  potestatem  electus,  deinde 
eodem  G.  amotOy  alium  eidem  in  ejusdem  potestarie  officio  duxeris  subro- 
gandum,  predicto  G.  primo  electo  pro  rata  temporis  quo  in  eodemofficio 
steterat,  salario  per  ipsos,  sicut  dicunt,  integre  persoluto;  tu  ad  ipsius 
G.  postulationem ,  juris  ordine  non  servato,  potestati  et  ambasiatoribus 
civitatis  illius  mandasti  ut  eidem  G.  de  toto  salario ,  ipsi  per  totum  an- 
num  primo  statuto,  satisfactionem  inlegram  facere  non  postponant. 
Asseritur  etiam  coram  nobis  per  eosdem  quod  per  literas  tuas  Thome  de 
Materia  (a),  sacri  imperii  in  Romaniola  vicario  generali,  dudum  dedisti 
firmiter  in  mandatis  pro  G.  superius  nominato,  quod  mandatum  ipsum 
executioni  debeat  demandare,  in  eorum  grave  prejudicium  et  gravamen; 

(a)  In  impressoifa  Jfor.,  eie. ;  in  cod.  Phillippa.,  ThopUmo  de  Mareie;  in  eod.  vero 
Vespas.  Bibl.  Mus.  Britann.,  recte,  Thome  de  Udierj  cub  abbieviattonia  sigiio« 


ADDITAMENTA.  808 

ex  eo  quod  residaum  salarium  anui  prefati  alteri  subrogato  per  ipsos 
extilit  iutegre  persolutum.  Yerum  cum  pro  parte  ipsius  civitatis  in  nostre 
majestaiis  presentia  proponatur  se  super  eisdem  gravaminibus  a  pre* 
dicto  maDdato  tuo  ad  nostram  audientiam  appellasse;  devotioni  tue 
precipiendo  mandamus  quatenus,  si  premissis  veritas  sufFragatur,  pro* 
cessum  totum  coram  te  habitum  de  predictis,  sub  tui  impressione  sigilli, 
nostre  curie  debeas  destinare  :  eidem  Thome  nihilominus  mandaturus 
ut  alium  processum  questionis  ejusdem,  coram  ipso  habitum ,  si  apud  te 
non  fuerit  per  eum  videlicet  ad  tuam  audientiam  destinatum ,  similiter 
certo  prefixo  termino  ad  nostram  curiam  destinare  procuret;  utrique 
parti  per  te  ipsum  certo  preflxo  termino  quo  sub  peremptorio  se  nostre 
curie  representent,  in  causa  eadem  processuriy  prout  postulat  ordo  juris. 
Yolumus  etiam  ut  de  die  citationis  el  termino  prefigendo  tuis  literis  cu<>' 
riam  nostram  debeas  edocere,  et  quod  appellatione  pendente ,  contra 
ipsam  communitatem  nullam  facias  vel  fieri  permittas  quomodolibet 
novitatem,  cum  appellatione  pendente  nihil  debeat  innovari. 


Fridericus ,  Romanorum  imperator,  pro  fide  et  devotione  Cre- 
monensium,  ratam  habet  et  confirmat  concessionem  terrae  Ron- 
caroli,  quam  filius  suus  Henricus  rex  Sardiniae,  imperii  legatus 
in  Italia  generalis,  eisdem  jam  fecit. 

(Edid.  hijos  privUegii  Italicam  verslonem  Ant.  CAMPOy  HUtor.  di  Crmona,  p.  40. 
Lioet  originale  non  appareat  vel  saltem  illud  invenire  non  potuerimusy  de  ejas 
sinceritate  nulla  dubietas  exoritur.) 

Federigo ,  per  gratia  di  Dio  imperatore  Romano ,  re  di  Gierusalemme 
6  di  Sicilia,  etc.  Risulta  a  gloria  deir  Altezza  imperiale  il  remunerare  con 
favori  degni  et  ampliare  con  doni  di  liberalit^  gratiosa  la  divotione 
de'  fedeli,  at  allhora  con  maggior  gloria  vien  essaltata  la  iiberalitii  au-* 
gusta,  quando  non  per  prieghi  supplichevoli ,  ma  per  proprio  moto  si 

VI.  PanS.  115 


Gronctl, 
Januilo  1M4. 


Apod  Aq«am- 
UMftU  1344. 


910  ADDITAMENTA. 

recompensano  i  servigi  e  robedienza  de*  saoi  fedeli.  Noi  dimqne  che 
tenemo  nelle  mani  i  freni  del  Romano  imperio,  mossi  da  qnesta  oonside- 
latione,  mentre  vediamo  la  cittii  de*  Cremonesi  nostri  fedeii  y  capo  e  fon* 
damento  dell'  imperio  Romano  in  Italia ,  di  fede  e  di  obedienza  esser  la 
principale  fra  tutte  l*altre  fedeli  dell*  imperio ,  tenendo  per  fenno  che 
quanto  loro  liberalmente  doniamo,  tutto  ceda  k  nostro  profitto,  ratifi- 
chiamo  e  per  special  gratia  della  nostra  liberaliti  confermiamo  la  conees- 
sione  della  terra  di  Roncarolo  fatla  alli  gik  detti  nostri  fedeii  Cremonesi 
dal  diletto  nostro  figliuolo  Arrigo,  illustre  r^  di  Sardegna  e  legato  gene- 
rale  del  sacro  imperio  in  Italia,  come  piu  amplamente  appare  nella 
scrittura  a  loro  fatla  dair  istesso  re  nostro  figlinoio.  E  per  memoria  e  fer- 
mezza  perpetua  di  questa  nostra  ratificatione  e  confirmatione  habbiamo 
fatto  fare  le  presenti  e  fattole  segnare  col  sigillo  della  maesta  nostra. 

Dato  in  Grossetto,  [anno  dominice  incamationis]  M.  GC.  XLUI ,  in  mese 
di  gennaro. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  uniyersis  homimbus  Dal- 
matiae  fidelibus  suis  mandat  quod  omni  piratica  in  r^um  suum 
Siciliae  abstineant  et  damna  ab  eis  in  r^nicolas  illata  intc^ 
restitui  fadant. 

(laedit.  ez  originali  in  archiyo  Cesar.  Yindob.,  cujns  oqpiam  nobiaeom  aotitasQa 
liQmanitate  F.  Boetunenu  commuDicavit.) 

FridericuSy  Dei  gracia  Romanorum  imperator,  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex ,  universis  hominibus  Dalmacii,  fidelibus  suis,  gratiam 
suam  et  bonam  voluntatem.  Ex  his  que  ad  audientiam  nostram  de  Apulie 
partibus  fidelis  relatio  pertulit ,  de  vobis  ad  nos  turbacionis  occasio  cum 
ammiratione  pervenit ,  dum  pro  fructibus  devotionis  et  fidei  quam  majes- 
tati  nostre  debetis,  aborsum  opinionis  bone ,  quam  dudum  de  vobis  con- 
ceperamus ,  offertis.  Cum  enim  ex  receptis  a  nobis  huinanitatis  exemplis 


ADDITAMENTA.  011 

et  vestrorum  obsidum  datione ,  fideles  nostri  de  regno  fidem  a  vobis  plene 
ac  debite  securitatis  expectent,  nonnulli  ex  vobis  sub  velamento  fidelium 
per  Apulie  maritimam  discurrentes ,  piraticam  in  regnicolas  fideles  nos- 
tros  exercent ,  et  quo  magis  movemur  et  dignius ,  vascella  specialiter 
navigantia  cum  rebus  nostris  ofFendunt ,  mentitis  in  hiis  victricium  aqui- 
larum  nostranim  insigniis ,  ut  navigantes  intrepide  dolosas  ipsorum  insi- 
dias  non  evertent  (stc).  Cum  igitur,  sicut  pro  certo  tenemus,  committi 
predicta  non  valeant ,  quin  ipsis  conniventia  vestra  vel  consensus  acce- 
dat  j  devotioni  vestre  mandamus  quatinus  infra  duos  menses  a  receptione 
presentium  numerandos ,  dampna  queque ,  que  Ugo  de  Lilla  magister 
procurator  curie  in  Apulia,  fidelis  noster,  per  litteras  suasvobisascribet, 
nobis  et  regnicolis  fidelibus  nostris  illata  faciatis  cum  omni  integritate 
restitui.  Scituri  quod ,  si  presenti  mandato  nostro  non  fuerit  a  vobis  debita 
satisfactione  provisum,  fidelibus  nostris  et  nobis  digne  mandabimus  fore 
cautum. 

Datum  apud  Aquampendentem ,  XIIII  martii ,  secunde  indictionis. 


Henricus,  rex  Sardiniae,  sacri  imperii  in  Italia  legatus,  civibus 
Mantuanis  mandat  quod  Rainerium  de  Moregnana  captivum  apud 
eos  detentum  liberum  abire  permittant.  x 

(Memorat.  ap.  Bobhmbb,  RegeiL  imper.^  p.  275,  n^"  6,  ex  copla  seculi  XIIT,  apud 
MaDtQam.} 

Datum  Cremone,  XXIX  junii,  secunda  indictione. 


CrOBOMM, 


Hemricus,  rex  Sardiniae,  sacri  imperii  in  Italia  legatus,  civibus     f 
Mantuanis  scribit  quod  Leonardum  de  Caserta  in  possessionem 
feudorum  imperii  eidem  assignatorum  inducant. 


ParmM* 
octobrii 
1244. 


912  ADDITAMENTA. 

(Memorat.  ap.  Bobhmbb,  RegeiL  imper.^  p.  376,  n*  7,  ex  copia  aee.  Xm,  apnd 
Mantuam.) 

Datum  Parme,  primo  octobns,  iiidictione  III. 


A|Mid  buinuB 


^.^^^      loDOcentins  papa  WeDcezIaum  regem  Bohemiae  liberat  a  quayis 
'SSl^'^  exconunuDicatioDis  vel  iDterdicti  seDtentia  iu  eum  aut  terram  ^us 
promulganda. 

(Cf.  supra,  p.  S48;  nnnc  snb  integriore  et  reetiore  foma  docnmentQm  edimns 
ez  originali  in  arcli.  capit.^Wissegrad.,  ap.  Ebbbn,  RegesL  Bohemiae,  pars  I, 

p.  634.] 

[Innocenlius,  etc,  Wenceslao,  etc.]  Sincera  devotio  et  inconcussa 
constantia ,  quibus  circa  Romanam  Ecclesiam  inter  principes  alios  specia- 
liter  claruisse  dinosceris ,  nos  inducunt  ut  personam  tuam  favore  apo- 
stolico  multipliciter  prosequenles,  ipsam  uberioris  privilegio  gratie  hono- 
remus.  Hincest  quod  nos  y  tuissupplicationibusinclinatiy  excelientie  tua, 
ut  nullus  Sedis  apostolice  delegatus,  vel  delegati  subdelegatus  ipsiua,  in 
personam  excommunicalionis  aut  in  terras  tuas  interdicti  sententiam 
valeat  promulgare,  auctoritate  presentium  indulgemus. 

Datum  apud  Burgum  Gamberi  in  valiibus  Maurianis,  YIII  kalendas 
decembris ,  pontificatus  anno  II* 


F«iL^oni,       Fridericus,  Romaoorum  imperator^  o£Bdalibu8  et  omuibus 
eoetobrii  12441  gj^^j^^g  g^^g  p^  regnum  Sidliae  oonstitutia  mandat  ut  abbatem 


ADDITAMENTA.  913 

et  conv^tum  Sancli  Modesti  apud  B^eventum  iu  nuUo  inde- 
bite  aggrayent,  8ed  in  omnibus  eorum  juribus  eos  manuteneant. 

(Edit.  ap.  Ughelli,  /to/.  taeraf  t.  VIII,  p.  129,  ex  tabolario  coenobii.) 

Fridericus,  Dei  gratia  Romanorum  imperator,  semper  auguslus ,  Hie- 
rusalem  et  Sicilie  rex,  comitibus,  baronibusy  magistris  justiciariis,  justi- 
tiariisy  magistris  camerariis,  camerariis,  bajulis,  catapanis,  comestabulis, 
castellanisyjudicibus  et  universis  suis  fidelibus  per  regnum  Sicilie  constitu- 
tis  y  gratiam  suam  et  bonam  voluntatem.  Ex  querela  venerabilis  abbatis  et 
conventus  Sancti  Modesti  (1),  fidelium  nostrorum,  nuper  nostra  serenitas 

intellexitquod  vos  eos  incollectis,  exactionibus  et  angariis 

procurationibus,  trahendo  in  civilibus  et  secularibus  ad  judicium  seculare, 
necnon  etaliismultipliciterofienditiset  gravatis,  quod  tantum  nostre  dis* 
plicet  pietati  quanto  abbatem  et  monachos  et  monasterium  ipsum  in  suis 
libertatibus  et  rationibus  volumus  conservari.  Yerum  quia  ejus  intuitu  per 
quem  feliciter  vivimus  et  regnamus,  tam  abbatem  ipsos  et  monachos 
quam  etiam  dictum  monasterium  cum  obedientiis ,  hominibus  et  omnibus 
bonis  suis  manutenere  volumus  et  favere ,  nec  pali  possumus  vel  debe- 
mus  quod  a  nobis  vel  officialibus  ut  supra ,  fidelibus  nostris  (8ic\  debeant 
molestari ,  quos  tenemur  in  propriis  libertatibus  et  honoribus  et  ex  com- 
misso  nobis  regimine  conservare ,  fidelitati  vestre ,  sub  pena  amissionis 
gratie  nostre,  districte  precipiendo  mandamus  quatenus  tam  abbatem  et 
monachos  memoratos  quam  monasterium  ipsum,  obedientias,  homines 
et  omnia  bona  sua  in  nullo  indebite  aggravantes  (a),  immunitates  quas 
tempore  regni  Guillelmi  11 ,  consobrini  nostii  y  habere  consuevit  (sic)  eis 
integre  conservetis,  et  in  omnibus  judiciisetjuribus  snis  sic  manuteneatis 
eosdem  quod  in  nullo  de  cetero  se  sentiant  gravatos ,  et  nos  devotioiiem 
vestram  amplius  commendemus.  Nos  enim  (anto  eos  in  omnibus  volumus 

(a)  In  impresso  hic  irrepsit  ety  quod  abundat. 


(4)  Monasterium  apud  Bene^enlttai  siliun*  Unde  conjectari  licet  haa  Utteras  post  BenevenU 
expugnationem  scriptas  fuisse. 


Aimd 


916  IDD1TAHBNTA. 

etiam  et  imperiali  sanctieiites  edido,  qnatiiiiM  nnllas  sit  qni  predictam 
universitatem  et  hcmiines,  fideles  nostros,  in  fide  et  deYOticMie  iiostra  et 
imperii  persistentes ,  oontra  presentis  protectionis  et  eonfirmatioiiis 
nostre  tenorem  molestare  sen  pertnrbare  presumat.  Qnod  qoi  presnmp- 
serit,  indignationem  nostri  cnlminis  se  noverit  incnrsamm.  Ad  hnjos 
itaqne  protectionis  et  confirmationis  nostre  memoriam  et  robor  valita* 
mmy  presens  scriptnm  fieri  et  sigillo  majestatis  nostre  jnssimns  com- 
muniri. 

Datom  Grosseti ,  anno  dominice  incamationis  millesimo  dncentesimo 
qnadragesimo  qninto,  mense  januarii,  quarte  indictionis  (1). 


Amedeus,  comes  Sabaudiae,  ab  imperatore  FridCTico  arbiter 
coDStitotus,  dat  scDtentiam  ut  Bonifacios  mardiio  Montisfemti 
promittat  Heozio  r^  Sardiniae  lc^to  imperatoris  se  datoram 
milites  et  alia  adjutoria  imperatori  contra  rebelles  Lombardos, 
donec  arserit  bdlam  et  rebellio.  Idem  promittit  marchio  Salu- 
ooisis  et  spoodet  Amedeus  pro  marchione  Hontisferrati ,  donec 
sit  in  concordia  cum  Astensibos;  praesentibas  Thoma  de  Sabaa- 
dia  comite,  P.  de  Hosascho  et  aliis. 

(Mcmorat.  et  eztr.  ap.  WomsTmnGn»  Gttek.  ier  Tkom.  tm  Smlmii.,  t.  lY, 
p.  106,  n*  193,  ex  Zibaldone  PiDgoniano.) 

[Actum  anno]  M. GCXLVIy  janoarii  die  XXVIIi  apod  Qiiacom  (2)|  in 
domo  mardiionia. 


(I)  In  ora  iDiBnori  peiie^meiiae legitQr  noaieii  Fftil^^ 
crediiinie.  Cf.  i|vod  eepn  aiomiHOi,  pw  313,  asSy  ol  atfPi4iicltM«  pw 


ADDITAMENTA.  917 


Nomina  quorumdam  baronum  quorum  castra  fuerant  infiscata  t^"»i2««i 
pro  eorum  rebellione  in  Fridericum  imperatorem ,  tempore  expu- 
gnationis  Capaccii. 

(Edid.  DB  Saint-Pbiest,  Hiit.  de  CharUs  fAnjaUj  t.  IV»  p.  314,  Append.) 

Notamentum  ex  archivio  regio  Siciliae,  Caesaris  Pagani  ex  littera,  ex 
libro  inquisitionum  Caroli  primi  pro  feudatariis  regni  (1269),  apudJohan- 
nem  de  Florio,  archivarium  regiae  camerae,  pro  rebellione  Capudacii. 

Domino  LJgorio  Caraczulo  et  uxori  sue  fuit  restitutum  a  domino  rege 
castrum  Pissote,  quod  fuit  quondam  Bartholomei  de  Alicio,  patris  dicte 
uxoris  sue  :  qui  Bartholomeus  fuit  exul  tempore  rebellionis  Capudacii  et 
fuit  spoliatus  ab  imperatore  Friderico ,  et  dominus  princeps  Manfridus 
concessit  ipsum  castrum  domino  Amico,  militi  comitis  Galvani ,  qui 
tenuit  eumdem  (stc)  castrum  usque  ad  adventum  dicti  domini  regis. 

Domino  Henrico  de  Taurasio  fuit  restitutum  Taurasium ,  Petra  Accarda, 
Rocca  Sancti  Felicis ,  que  princeps  Manfridus  concessit  quondam  comiti 
camerario. 

Jacobo  de  Conturso  et  fratribus  domini  Philippi  deConturso  fuit  resti- 
tuta  medietas  unius  terre  partis  Contursi ,  quam  tenuit  comes  Galvanus ; 

alera  parsfuit  restituta  Pandulfo ,de  qua  fuerat  spoliatus  * 

a  Galvano. 

Gomiti  Rogerio  de  Sancto  Severino  fuit  restituta  Rocca  Alenti  cum  casa- 
libus,  quam  imperator  Fridericus  concessit  domino  Guillelmo  de  Yillano. 

Pandulfus  de  Fasanella  habet  restitutionem  baronie  Fasanelle  cum 
casalibus,  quam  ienuerunl  tempore  principis  Manfridi  dominus  Princi- 
vallus  et  dominus  Petrus  de  Potentia. 

Roberto  de  Caiano,  filio  quondam  Guillelmi,  fuit  restituta  baronia 
Caiani;  qui  quondam  Guillelmus  rebellis  fuit  tempore  Caputaciij  et  impe- 

VI.  Ita2.  116 


r 


918  ADDITAHENTA. 

ratorrevocavit  dictam  baroniam ,  et  prineeps  Manfridos  concessit  Joanni 
de  Procida ,  et  consistebat  in  Gaiano,  Sancto  Angelo  et  Silvitella. 

Domino  Goffrido  de  Laviano  fuit  restitutum  castnim  Laviani,  qnod 
imperator  Fridericus  abstulit  domino  Odoni,  patri  dicti  Goffiidi,  in  rebelr 
lione  Caputacii,  et  princeps  Manfridus  concessit  domino  Petro  de  Sancto 
Severo. 

Riccardo,  filio  quondam  magistri  Rogerii  de  Gamera,  fuit  restitutum 
castrum  Fegore,  quod  tempore  principis  Manfridi  tenuit  Franciscus  de 
Hermiterio ,  pro  parte  domine  Sibilie  j  uxoris  sue ,  que  fuit  uxor  dicti 
magistri  Rogerii. 

Manerius  de  Baiano  et  Jacobus  frat^r  habent  restitutionem  castri  Qua- 
lette,  quod  castrum  tempore  principis  Manfredi  tenuit  comes  Galvanus. 

Domino  Riccardo  de  Bisacciis  fuit  restitutaBisaccia,  de  qua  fuit  spolia- 
tus  ab  imperatore  Friderico,  tempare  rebellianis  Caputaciij  dominus 
Riccardus  de  Bisacciis,  ejus  avus,  et  fuit  donata  a  principe  Manfrido 
domino  comili  Acerrano  et  postea  domino  Mattheo  de  Monticulo ,  et  me- 
dietas  casalis  Sancti  Leonardi  et  castrum  Corbane  in  excambium  castri 
Labelle,  quod  retinuit  dominus  rex  Carolus  primns;  etfuit  concessum 
ab  imperatore  Frederico  domino  Riccardo ,  avo  domini  Riccardi  ut  supra, 
et  dominus  Riccardus  maritavit  sororem  suam  tempore  turbationis  Gorra- 
dini,  sine  licentia  regis,  et  dedit  in  uxorem  domino  Mattheo  de  Monti- 
culo,  proditori  regis,  cum  medietate  Bisacciarum. 

Domine  Zaffredine ,  filie  quondam  Marini  de  Ebulo ,  et  domino  Thoma- 
sio  de  Aquino ,  ejus  viro ,  fuit  restitutum  castrum  Sancti  Martini  in  valle 
Gaudina  cum  casalibus,  etc,  etc.;  quod  castrum  Sancti  Martini  fuit 
domini  Marini  de  Ebulo ,  et  princeps  Manfridus  fecit  eum  cecari  et  revo- 
cavit  dictum  castrum  et  concessit  domino  Gorrado  Gapicio,  et  deinde  fuit 
facta  dicta  restitutio  dicte  Zaffi*edine  a  Garolo  primo ;  et  dictus  princeps 
fecit  carcerare  dominum  Marinum  et  filium  Riccardum  in  castro  Sancte 
Marie  [de]  Monte,  et  fecit  eos  cecari,  et  mortui  fuerunt;  et  dominus 
Marinus  emit  dictum  castrum  ab  Adelagia,  ejus  uxore.  Gomitisse  Gaser- 
.tane  fuit  restitutum  castrum  Montoris  cum  casalibus ,  quod  erat  pro  me- 
dietate ,  tempore  imperatoris  Frederici  j  de  demanio. 


ADDITAMENTA.  919 

Domino  Mattheo  de  Luciis  restitutum  castrum  Lucii  j  casalia  Piscarie  et 
Modis  et  medietas  casalis  Ordicani,  annui  valoris  unciarum  XX  cum 
juribus  distinctis;  que  castra  fuerunt  confiscata  occasione  canspiratianis 
suprafate  per  dominum  Pemim,  fratrem  majorem  dicti  domini  Maltbei, 
qui  captus  fuit  etmissus  in  insulam  Malte  ubi  mortuus  fuit.  Et  ob  dictam 
conspirationem  imperator  Fridericus  capi  fecit  duas  sorores  domini  Perri 
et  eas  comburi  cum  aliis  pluribus  apud  Neapolim.  —  Archiv.  NeapoliL, 
fascic.  i6,fol.  423. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  civibus  Urbeveteris  nuntiat    feiKSSo.i 
victoriam  a  se  de  rebellibus  imperii  reportatam. 

(Ined.  ex  cod.  Bibl.  Athen.  TauriD.,  D.  3S  (7S4),  fol.  69  verso.) 

Fridericus  imperator,  etc.  Quum  gloriosi  triumpbi  sublimitas  fortune 
nostre  participes  equa  sorte  universos  amplectitur,  felicem  exauslam  de 
hostili  bello  victoriam  ad  vestram  optamus  notitiam  pervenire,  quod 
intrante  februarii  die  YIIII*,  ad  furoris  bellici  vocem  arma  producuntur 
ad  bellum,  hostibusvictricia  vexilla  minantur,  et  concertantium  virtus 
unitur  ad  prelium  y  et  assumpta  victoriosa  potenter  audacia  in  hostes  po- 
tenter  insurgitur,  impugnantur  et  expugnantur,  et  cedunt  gladiis  et  rece- 
dunt,  succumbunty  procumbunt,  in  prelio  disparent,  et  solita  usicon- 
fusione  non  parent;  quare  ad  castra  postmodum  victoriosi  redivimus ,  et 
ut  ad  glorie  triumphalem  montem  amicorum  universitas  nostra  conscen- 
derety  carcere  nostro  castrali  detentos ,  desperationi  mortis  addictos(a), 
longiorem  amplius  vite  lineam  non  sperantes,  pro  mortuis  dignos  morte 
recepimus,  et  ut  nobiliori  palma  glorie  frueremur,  pietatis  arte  moniti, 
merituris  (ft)  vite  lineam  dedimus,  et  vinculis  ferreis  alligatos  censui- 
mus  carceribus  mancipandos.  Igitur  inexausta  favente  clementia ,  tripu- 

(a)  In  eodice  o^Ktof • 

{b)  Sic,  led  fonitaa  mari  merUurii,  seu  potius  merito  marUwrie. 


■uiimT. 


920  ADDITAMENTA. 

dium  de  tanta  concessa  exultatione  festiva  suscipite;  anideat  Urbeveteris 
civitas(l),  dentur  manus  ad  celum,  laudem  corda  concipiant,  ora  reso- 
nent,  et  gratias  dignas  digno  Judici  referamns,  qui  justitie  defensores 
munitos  justitia  et  pro  justitia  nos  fecit  esse  victores. 


Fridericus,  Romanoram  imperator,  B.  de  Palude  sacri  imperii 
a  Papia  superius  vicario  mandat  ut  cives  Papienses,  si  neoesse 
fuerit,  constringat  ad  censum  per  eos  pro  looo  Besati  monasterio 
Sancti  Salvatoris  de  Papia  debitum  exsolvendum. 

(Inedit.  ex  oopia  authentica  de  anno  1347,  II  maii  apud  Papiam,  qaam  nobis- 
cam  commaDiea%it  cl.  vir  Boelimeriis.  Cf.  argamentom  qaod  rapra  dedimos, 

p.  533.) 

Fridericus^Dei  gracia  Romanorum  imperator,  semper  augustus,  Jera- 
salem  et  Sicilie  rex,  B.  (2)  de  Palude,  sacri  imperii  dePapia  superius 
vicario ,  fideli  suo  j  gratiam  suam  et  bonam  voluntatem.  Querelam  vene- 
rabilis  abbatis  et  conventus  monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Papia ,  nos- 
trorum  fidelium ,  recepimus  continentem  quod  cum  commune  civitatis 
Papie  occasione  ficti  pro  loco  Besati,  territorio  et  aliis  rebus  ejusdem 
teneatur  eis  nomine  dicti  monasterii  in  certa  pecunie  quantitate,  com- 
mune  ipsum  nedum  eis  pecuniam  ipsam  procurat  exolvere ,  sed  alias 
super  summa  pecunie  quam  omni  anno  pro  sue  voluntatis  arbitrio  ab  eis 
exactionis  occasione  requirit,  ipsos  plurimum  aggravat  et  molestat,  recu- 
sans  eam  compensare  in  quantitale  debiti  supradicti.  Propter  quod  damus 
potestati,  conscilio  et  eidem  communi  Papiensi  nostris  litteris  in  mandatis, 
uty  si  est  ita ,  vel  debitum  predictum  in  quo  predictis  abbati  et  conventui 


(1)  Forsitan  agitar  de  quadam  Tictoria  ab  imperatore  de  Perusinis  Tel  allis  rebellibaa  repor- 
tata,  tempore  quo  a  regno  Siciliae  ad  partes  Tusdae  et  Lombardiae  iter  feoeret.  Amiua  Toro 
4247  ad  id  optime  conveoit. 

(2)  Scilicet  Banacwnui;  littera  initiaiis  quae  supra  exaratur  P.  corri£;enda  eat. 


ADDITAMENTA.  921 

nomiiie  supradicto  commune  predictum  tenetur,  ut  justumest,  exolvant 
eisdem,  vel  in  summa  ipsius  pecunie,  quam  annuatim  ab  ipsis  occa* 
sione  exactionis  requirant,  debeant  compensare.  Tibi  vero  mandamus 
quatinuSy  si  premissa  juxta  mandatum  nostrum  adimplere  neglexerint , 
tu  ipsos  ad  ea  complenda  efficaciter  moneas  et  inducas,  et  si  expedierit, 
qua  convenit  districtione  compellas. 
Datum  Cremone,  Y®  madii,  Y*  indictionis. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Vatacium  Graecorum  impe-    i^  w*^-3 
ratorem  acriter  objurgat  quod  a  foedere  dilectionis  consuetae 
defecerit,  monens  ut  per  semitas  hujus  erroris  amplius  ambulare 
dediscat. 

(Inedit.  ex  cod.  Bibl.  Cesar.  Yindob.  PkUobgus  dicto,  n*  805,  fol.  103  verso,  qai- 
basdam  mendaram  qaibus  scatet  ad  meliorem  sensam  redactis.) 

Fredericus,  etc.,  Battacio  Grecie,  etc.  Ex  illa  fidelitatis  regula  quede 
Grecorum  actibus  vulgo  depromitur,  ut  tunicam  induas  veritatis,  tuorum 
munimenta  processuum  argumentum  tam  efficax  prebuerunt,  dum  de 
Grecorum  stirpe  progenitus ,  ne  specialiter  pereat  quod  generaliter  pre- 
dicatur,  dilectionis  fedus  quod  cum  in  instantia  fratris  inhereat,  sinecausa 
rationabili  violans,  roborate  fidei  mysterium,  quod  inter  utrumque 
caritas  communicata  conjunxerat,  variasti  (1).  Qualia  ergo  dilectionis 
indicia  de  te  sumet  extraneus,  quod  amicorum  puritas  fiducie  sumat 


(4)  De  lempore  quo  haec  scribi  potuerit  epistola,  non  bene  constat.  Anno  4247,  mense  junio, 
Innocentios  papa  in  Orientem  fratrem  Laurentium  poenitentiarium  suum  misit,  qui  Graecos 
in  unitatem  Ecclesiae  reduceret.  Videsis  Ratnau).,  Atmal.  Eccles.  ad  ann.  42i7,  §§XXX, 
XXXI  et  seqq.  Friderico  autem  id  valde  displicuisse  satis  compertum  habemus  ez  altera 
ejosdem  ad  Yatacium  epistola  quae  supra,  p.  775.  Nomen  vero  fratris  quo  frequentius  Vata- 
cium  nunc  alloquitur,  huic  tempori  potius  conyenire  videtur  quo  matrimoniumVatacium  inter 
et  Friderici  filiam  nondum  fuerat  celebratum. 


»22  ADDITAMENTA. 

exemplum ,  si  dilectio  confisa  confunditur,  si  processos  contempniUir  in 
amore  continuus,  si  caritas  aret  solito  viridis,  si  amicus  amico  (a)  loqoi* 
tur,  si  amor  fervidus  perpenditur  viciatus?  Suntne  ista  insignia  qae 
requiruntur  in  fratribus?  Suntne  ista  misteria  que  puritas  exigit  in  ami* 
cis?  Hos  forsan  vetusta  Grecorum  et  approbata  sinceritas  de  arbore  fidei 
fructus  legavit  ad  posteros,  ut  tu,  quem  tanquam  (6)  successor  ydonens 
stipitem  dediscere  nescimus,  ejusdem  legis  semitas  imiteris.  Recogita 
ergo,  frater,  et  pensa  quid  feceris;  cogita  si  gerere  siccum  amico  te 
decuit,  si  de  fratris  amplexu  sine  justa  causa  sinum  discutere  civile  vel 
utile  videatur,  ubi  fratris  presertim  incorrupta  serenitas  ex  amoris  odore, 
quem  caritas  (?)  infratrem  inseruit,  eque  dilectionis  meritum  expectabat. 
Revertere  ei^o  ad  primeve  caritatis  interulas,  et  cum  satis  per  hujus 
semitas  erroris  incesseris,  amplius  ambulare  desipias.  Sic  hactenus 
gessisse  te  pudeat,  ac  novum  induas  hominem  qui  reconciliationis 
virga  (c)  te  corrigat ,  et  cum  per  ingratitudinis  (d)  vicium  in  fratrem  pec- 
caverisy  eneo  dominationis  (e)  baculo  te  castiget. 


[ianomr,  Fridericus,  Romanorum  imperator,  vicario  seu  capitaneo  suo 
respondet,  commendans  eum  de  processu  habito  per  eum  circa 
civitatem  Taurini,  et  mandat  qualiter  sit  processurus  de  militibus 
jurisdictionis  suae  in  equis  et  armis  instruendis. 

(Edit.  in  Peiri  de  Vin.  epUt.,  lib.  UI,  cap.  LXXXmi,  et  Ub.  Y,  cap.  CH.) 

Gonsueta  benignitate  recepit  excellentia  nostra  literas  per  te  nostro 
culmini  destinatas ,  et  vidimus  ipsarum  continentiam  diligenter.  Super 

(a)  Sic;  reetioB  tamen  nt  videtor,  tnMiioo. 

(ft)  In  eodioe  iuiam  fuam :  qnod  oninlno  sensn  earet. 

(c)  Ibldem/iipifli. 

{d)  fbidem  magnUuimis. 

(e)  Ibidem  eneum  douatiomi.  Credimus  ad  virgam  aieneam  aUndi. 


ADDITAMENTA.  92* 

eo  sane  quod  scripsisti  te  propter  quedam  diversimode  intellecta  de  statu 

civitatis  Thaurini  (1),  que  tibi  videbantur  obliqua,  cum  magna  militum 

et  peditum  comitiva ,  personaliter  ad  terram  ipsam  gressus  tuos  cum  fes- 

tinantia  direxisse,  et  ibidem  hinc  inde  diligenter  exquisitis  et  caute  que 

ad  cautelam  servitiorum  nostrorum  exquirenda  pensasti ,  quosdam  qui 

videbantur  magis  esse  suspecti ,  per  personas  capi  statuens ,  ipsos  facias 

cum  diligentia  custodiri ,  tuum  exinde  studium  et  industriam  evidentem, 

que  circa  nostre  celsitudinis  augmentum  in  his  et  aliis  te  apponere  plene 

cognoscimus,  non  immerito  commendamus.  Yerum  cum  tam  propter 

rebellium  nostrorum  depressionem ,  ad  quam  efficacius  inferendam  te 

studiosum  fore  credimus  el  attentum ,  quam  propter  fidelium  nostrorum 

salutarem  defensionem,  milites  tue  jurisdictionis  dudum  impositos  equis 

et  armis  volumus  esse  munitos,  ita  quod  per  defectum  armorum  et  equo- 

nim  servitia  nostra  non  remaneant  imperfecta;  devotioni  tue  preci- 

piendo  mandamus  quatenus  sic  instanter  procures  et  facias  quod  omnes 

tne  jurisdictioni  subjecti,  qui  equos  retinere  debent  et  arma,  sint  ipsis, 

ut  convenity  sine  mora  qualibet  preparati,  ad  nostrum  servitium  tecum 

laudabiliter  processuri.  Super  aliis  vero  que  scripsisti  j  celsitudo  nostra 

providere  curabit,  prout  honori  nostro  viderimus  expedire.  Tu  autem  in 

his  et  aliis  servitiis  nostris,  et  maxime  circa  diligentem  custodiam  civi- 

tatis  Thauriniy  taliter  pervigil  et  studiosus  intendas,  quodipsa  operum 

patens  efficacia  in  excellentie  nostre  oculis  te  juxta  solitum  commenda- 

bilem  representet. 


Fragmentum  de  rebellione  et  obsidione  Parmae,  ex  scriptore   t^^^-i^^s.) 
coaevo. 

(Exoerptam  e  F.  Salmbefd  Ckronie.  in  Bibl.  Yaticana,  n*  7360,  S""  pergam.,  a 
fol.  388  reeto  col.  2  usqne  ad  fol.  295  verso,  omissis  tantum  locisqni  non  recte 


(4)  De  rebellione  me  motu  dvitatis  Taurini,  sub  aono  4247,  cf.  C^fontc.  de  re6.  in  Ital. 
999i.j  p.  SU,  et  quae  nos  ipsi  monuimus,  supra,  p.  585  et  not.  4 . 


924  ADDITAMENTA. 

ad  narrationem  pertinent.  Hoc  chronicon  inter  Mmiummta  PlaunL  et  Par» 
memia  reoentlas  typis  editnm  Aiifiee  eomperimns.  Nondnm  tamen  ilind  Yoia- 
men  ad  manas  nostras  pervenit.) 

Anno  Domini  1247,  pauci  milites  de  Parmabannitiimperatoris,  qui 
habitabant  Placentie  et  erant  viri  cordati,  robusti  etfortes,  etad  bella 
doctissimi,  et  erant  amaro  animo  tum  quia  domus  eonim  destracte  in 
Parma,  tumquiavita  nequam  hospitandi  de  domo  in  domum  (erant  enim 
exules  et  banniti ,  et  habebant  familiam  grandem  et  modicam  pecunie 
quantitatem,  ex  insperato  enim  exiverant  de  Parma  ne  involveret  et  ca- 
peret  eos),  venerunt  dc^  Placentia  et  intraverunt  Parmam,  etexpulerunt 
partem  imperatoris  die  XY  intrante  junio.  Cum  autemde  Placentia  perve- 
nissentad  villamNuceti,  in  quodam  pinto  (a)  congregati  et  armati  in 
equis,  concionati  sunt  ibi  et  elegerunt  dominum  Ugonem  de  Sancto  Yitale 
suum  capitaneum  et  vexilliferum.  Erat  autem  ibi  dominus  Ghibertusde 
Gente ,  magnus  concionator  et  magnus  prolocutor,  qui  ait :  «  Hic  cum 
»  inimicis  nostris  congrediamur ;  verum  Dominum  preponamus.  »  Dixit 
autem  dominus  Gerardus  de  Ancili :  «  Habeamus  audaciam  et  simus 
»  parati  aut  vivere  (6)  aut  mori  fortiter,  et  nullus  retrocedat  aut  pavore 
»  formidet.  Dominus  enim  in  fortibus  dimicabit  et  auxilium  suum  vobis 
»  de  celo  impendet.  »  Talibus  igitur  sermonibus  animati,  venerunt  et 
fecerunt  magnum  prelium  cum  potestate  et  militibus  Parme,  ad  Bui^het- 
tum  de  Taro  (c),  et  ibi  interfecerunt  potestatem  Parme,  scilicet  dominum 
Henricum  Testam  de  Aretio,  qui  fuit  notus  et  amicus  ipeus  et  onmes 
fratres  minores  intime  diligebat,  et  militem  suum  similiter  interfecerunt, 
et  dominum  Manfredum  de  Gomazano,  et  dominum  Ugonem,  dominum 
Magnarotti  de  Yincedominis ,  et  plures  alios.  Et  fuit  ibi  vulneratus  domi- 
nus  Barlholus  Tabernerius ,  qui  fugit  ad  Costam  Mezanam  cum  quibns- 
dam  suis  amicis.  Et  tunc  Theutonici  imperatoris  dixerunt  bannitis  impe- 
ratoris  :  «  Yenite  ad  Parmam  et  capiatis  civitatem  secure,  quia  non 
€(  resistemus  vobis.  »  Et  incontinenti  venerunt  isti  milites  Parmenses  ab 

(a)  Yerosimiiiter  froto. 

(b)  Yerosimliiter  vtRcere. 

(c)  In  codice  TVmro,  male. 


ADDITAMBNTA.  925 

imperatore  baniiiti  ad  dictam  civitatem,  nemine  contrastante ,  et  eam 
ceperant  et  tennerunt;  et  concilium  et  concionem  congregavenint  Par- 
menses  et  elegemnt  dominum  Gerardum  de  Corigia  in  potestatem  Par- 
mensinm;  et  hoc  ftiit  die  dominica  XYI,  intrante  mense  junii;  et  die 
Imie  tempestive  dicti  Parmenses  miserunt  ambaxadores  communi  Regii , 
dominnm  Armannum  Scotum  et  alium  cum  eo,  qui  pelebant  captivos 
Parme  sibi  dari  qui  Regii  detinebanturin  vinculis.  Et  tunc  dominusBosus, 
potestas  Reginus,  noluit  eos  audire.   Potuerunt  autem  isti  forbanniti 
Parmam  faciliter  invadere  et  capere  triplici  ratione  :  prima  quia  rex 
Hentias ,  cui  pater  custodiam  Parme  commiserat ,  iverat  cum  Cremonen- 
sibus  ad  obsidendum  quoddam  castrum  in  episcopatu  Brixiensi,  quod 
dicebatur  Quinzanum.  Secunda  ratio  est  quod  imperator  erat  in  quadam 
civitate  Lombardie  que  appellatur  Taurinum;  ibat  enim  Lugdunumut 
caperet  cardinales  et  papam ;  et  prout  dicitur,  aliquis  promiserat  Roma- 
nam  coriam  tradere  in  manus  ipsius.  Tertia  ratio  est  quia  dominus  Bar- 
tholus  Tavemerii  illa  die  tradebat  filiam  suam  y  dominam  Mariam ,  nuptui 
euidam  Brixiensi  qui  venerat  Parmam  pro  ea;  et  illi  qui  occurrerunt 
Parmensibus  venientibus  in  illo  convivio  comederant  et  vino  et  aflSuen- 
tissimis  dapibus  pleni  erant;  et  surrexeront  a  prandio  et  primocongressu 
credebant  omnes  involvere,  et  ideo,  quia  quasi  ebrii  erant,  tam  in  Bur- 
getto  quam  glarea  fluminis  Tauri  (sic)  fuemnt  ab  eis  mortui  et  profligati. 
Qnarta  est  quia  Parmensis  civitas  undique  erat  aperta;  nullam  enim 
habebat  dausnram.  Quinta  ratio  est  quia  hi  qui  ad  ingrediendum  venie- 
bant,  occnrrentibus  cancellatis  manibus  signum  cracisfaciebant,  dicen- 
tes  :  «  Amore  Dei  et  beate  Yirginis  matris  ejus,  que  in  hac  civitate  est 
«  domina  nostra,  placeat  vobis  ut  redeamus  ad  civitatem  nostram,  quia 
»  sineculpafuimusexpulsietforbannitiy  etcum  omnium  pace  revertimur, 
»  nec  alieui  aliquam  injuriam  facere  intendimus.  /.  AudienteshocParmen- 
ses,  quia  per  stratam  sine  armis  eis  occurrerant,  ad  misericordiam  flexi 
sunt  propter  humilitatem  eomm ,  cognoscentes  etiam  quod  pacifice  venie- 
bant  j  dixerantque  eis  :  a  Ingredimini  civitatem  securi  in  nomine  Domini, 
»  quia  etiam  manus  nostra  vobiscum  erit  in  omnibus  istis.  »  Sexta  ratio 
est  quia  hi  qui  in  civilate  erant  non  intromittebant  se  de  negottis  istis, 

VI.  Ffen2.  117 


926  ADDITAMENTA. 

quia  nec  cum  istis  qui  venerant  erant,  necpro  imperatore  pugnabant, 
sed  sedebant  trapezite  sive  campsores  ad  teloneum  suum ,  et  alii  artiste 
non  dimittebant  propter  hoc  quin  operarentur  in  stationibus  suis,  ac^ 
nibil  esset.  Septima  ralio  est  quia  nobiles  et  potentes  qui  erant  in  ciyitate 
ex  parte  imperii ,  statim,  relicta  civitate,  diSuderunt  se  per  episcopatum 
ad  castra  in  fortitudines  suas,  timentes  eas  amittere.  Octavaratio  est  quia 
etiam  Theutonici  imperatoris  audientes  quia  potestas  Parme  erat  ab  istis 
occisus,  timentes  mori,  invitabant  istos  ut  pacifice  de  civitate  £acerent 
quidquid  vellent.  Idem  etiam  fecerunt  custodes  Palatii  communis  et  tnrris, 
quasi  duo  reges  fuerunt  dominus  Henricus  Testa ,  potestas  Parme ,  et 
dominus  Bartholus  Tabemerius ,  qui  pro  imperatore  erat  capitaneus  in 
Parma  partis  imperii.  Nona  ratio  est  quia  maximum  sperabant  in  bujus- 
modi  adversis  habere  auxilium  :  primo  a  papa  Innocentio  quarto,  qui 
multos  propinquos  et  affines  habebat  in  Parma,  et  quia  Parma  contra 
imperatorem,  inimicum  suum,  pugnare  volebat  et  jam  inchoaverat  pug« 
nam ;  secundo  a  Gregorio  de  Montelongo ,  in  Lombardia  legato ,  qui 
Mediolani  erat  paratus  venire  cum  domino  Bemardo  Rolandi  Rubei  de 
Parma ,  cognato  domini  pape  Innocentii  quarti ,  et  cum  Mediolanensibus 

quibuscum  (?)  mitteretur  pro  eis ;  tertio  a  Placentinis,  etc 

Cum  igitur  audisset  rex  Hencius  y  qui  cum  Cremonensibus  erat  in  obsi- 
dione  Quinzani,  quod  forbanniti  imperatoris  patris  sui  qui  babitabant 
Placentie  y  violenter  Parmam  intrassent,  dissolute  sunt  manusejus,et 
dimissa  obsidione  Quinzani ,  festinavit  et  venit  tota  nocte  non  cantando , 
sed  sub  silentio  gemebundo,  veluti  cum  exercitus  post  fugam  solet  re- 
verti  de  bello.  Habitabam  tunc  temporis  in  conventu  Criemone  y  in  ordine 
fratram  minomm,  quia  frater  minor  eram,  et  ideo  optime  cognovi  hec 
omnia  (1).  Nam  summo  diluculo  statim  fuemnt  Cremonenses  cum  rege 
Hencio  in  consilio  congregati  et  usque  ad  altissimam  tertiam  illud  consi- 


(4)  Noscimus  ex  ipso  Salimbenii  testimonio  hunc  virum  relicta  CremoDH  Parmam  se  oontu- 
lisse  cum  jam  obsidio  incoepisset,  et  postea  inde  eziisse  ut  iret  Lugdunum,  ubi  cum  Papa  quem 
anxium  invenit,  solus  cum  solo  confabulatus  est.  Advenit  autem  Lugdunum  in  festo  Omnium 
Sanctorum,  huj«)S  anni. 


ADDITAMENTA.  927 

lium  est  protractum.  Postmodo  comederant  festinanter,  et  precedente 
carrotio ,  unanimiter  sunt  egressi.  Non  remansit  in  Cremona  ex  eis  quis- 
quam  qui  armatus  posset  incedere  et  in  bello  confligere.  £t  est  in  con- 
scientia  mea  quod  si  sine  mora  Parmam  venissent  et  viriliter  dimicassent^ 
absque  dubio  eam  recuperassent ,  tum  quia  Parma  totaliter  undique  erat 
aperta ,  nullam  clausuram  habens ,  tum  quia  nondum  venerat  eis  auxi- 
lium  j  tum  etiam  quod  illi  qui  erant  in  civitate  prius  indifferenter  se  habe* 
bant.  Collocavit  se  rex  Hentius  cum  exercitu  Cremonensium  juxta  Tarum 
Mortuum  et  non  venit  ad  Parmam  y  ut  induceret  Dominus  super  eos  mala. 
Yolebat  enim  ibi  expectare  quousque  pater  suus  imperator  veniret,  qui 

erat  in  civitate  Taurini Porro  Tanis  Mortuus 

appellatur  quedam  aquarum  congregatio  que  egrediturde  Taro  vivo,  tem- 
pore  quo  superinundat,  et  facit  congregationem  aquarum  ad  modum  lacus 

vel  stagni Cum  autem  rex  Hencius  ibidem  cum  Cremonensi* 

bus  patris  prestolaretur  adventum,  Parmensibus  qui  civitatem  intrave- 
rant  cotidie  undique  superveniebat  auxilium;  nam  dominus .  Rizardus , 
comes  Sancti  Bonifacii,  de  Yerona,  strenuus  miles  et  probus  valde, 
quando  Parma  rebellavit  imperatori  j  primus  fuit  qui  Parmensibus  dedit 
succursum,  qui  veniens  per  Guastallam  cum  multis  armatis  iugressus  est 
Parmensium  civitatem.  Et  Parmenses,  hoc  servitium  cognoscentes,  dede» 
runt  ei  palatium  imperatoris  quod  est  in  Arena  ad  inhabitandum ,  et 
dixerunt  quod  esset  dominus  cum  suis  ad  custodiendam  civitatem  ex 
parte  Reginorum.  Sequenti  die  venit  militia  Placentinorum ,  et  erant 
trecenti  milites  quoad  equos  et  arma  optime  preparali.  Hi  fuerunt  custo- 
des  civitatis  in  glarea  fluminis  Parme,  interdum  quando  necesse  erat 
armati  sedendo  in  equis;  et  erat  labor  iste  potius  ad  solatium  quamad 
gravedinem;  aliis  vero  diebus  et  morabantur  in  hospitiis  suis,  et  ibantper 
civitatem  solatiando,  quando  volebant.  Porro  terlia  die  post  introitum 
comitis  Sancti  Bonifacii  venit  dominus  Gregorius  de  Montelongo ,  legatus 
domini  pape,  et  dominus  Bernardus  Rolandi  Rubei,  cognatus  domini 
Innocentii  pape  quarti  cum  mille  militibus  de  Mediolano ;  et  hi  cuslodie- 
bant  civilatem  versus  montes  inglarea  fluminis  Parme ,  quando  necesse 
erat.  Parmenses  vero  locaverunt  se  cum  legato  extra  civitatem ,  in  strata 


e»  ADDITAMENTA. 

que  yadit  ad  Bui^am  Sancti  Donini  et  feceront  Bitn  foveam  et  palanca* 
(om ,  nt  clausnram  haberent  propter  timores  boatilei.  Imperator  verO| 
fiiribundus  et  totud  inflammatus  ex  ira  propter  illa  que  nbi  aociderant| 
venit  ad  Parmam ,  et  in  contrata  que  dicitur  Orola » in  qua  vineamm  est 
tnultitudo  f  et  ubi  vinum  nascitur  bonum,  et  vinum  terre  illius  optimum 
est,  fecit  fieri  unam  civitatem  cum  magnis  foveis  in  circuitu  quam  etiam 
Yictoriam  appellavit  in  presagium  futurorum ;  denarii  vero  monete  Yic«- 
torini  dicebantur  et  major  ecclesia  Sanctus  Victor.  Erat  ei^  ibi  Fridericus 
cum  exercitu  suo  et  rex  Hencius  cum  exeroitu  Gremonensium*  Et  misit 
imperator  omnibus  amicis  suis  ut  festinanter  venireot  ad  adjutorium  sibi 
dandum.  Primus  qui  venit  fuit  dominus  Ugo  BoteriuSy  civis  Parmenais,  do«» 
mini  InnoceQtii  pape  quarti  exsorore  nepos,  qui,  cum  temporo  illo  potestas 
Papiensium  esset,  cum  omnibus  Papiensibus  venit  quiad  bellumutiles 
videbantur.  Non  potuit  papa  istum  suum  nepotem  nec  precibus  nec  pro* 
missis  ab  amore  Friderici  divellere  y  et  plus  dilexit  matrem  istius  quam 
alias  suas  .sorores  duas  quas  similiter  babuerat  maritatas  in  Parma.  Post 
istum  venit  Icilinus  de  Romano ,  qui  tuuc  temporis  dominabatur  in  Mar« 
cbia  Trivisina ,  et  maximum  exercitum  duxerat  secum.  Hic  plus  quam 
diabolus  timebatur  :  prt)  nihilo  enim  habebat  occidere  hominesy  mulieres 

et  parvulos Porro  post  Icilinum  in  adjutorium  Friderici 

venerunt  multe  gentes  ut  Regini ,  Mutinenses  y  qui  erant  in  civitatibus 
suis  pro  imperio ,  Bergamenses  etiam  et  alie  civitates  tam  de  Tuscia  quam 
de  Lombardia  et  aliis  partibus  mundi  que  cum  Ecclesia  non  erant;  et 
fuerunt  cum  eo  el  de  Burgundia,  et  de  Calabria,  et  de  Apulia^  etde 
Sicilia,  et  de  Terra  Laboris,  et  Greci,  et  Sarraceni  de  Nuceria,  et  fereex 
omni  natione  que  sub  celo  est  y  et  factus  est  exeroitus  nimis  grandis  valde, 

ciroiter  XXXYII  [millia] (1).  Cum  tota  gente  sua  non  potuit 

occupare  nisi  illam  stratam  que  vadit  a  Parma  ad  Bui^m  Sancti  Donini : 
alia  vero  civitas  nihil  sentiebat  de  sua  obsidione.  Et  cum  disponeret 
imperator  civitatem  Parmensem  totaliter  destruere  et  eam  transfenre  ad 


(4)  Habebat  X  millia  mililum  cum  iDnumerabili  populo  diversarum  civitatum.  {Chnmie. 
Parm.,  p.  77SI.) 


ADDITAMENTA.  929 

yictoriam  dvitatem  quam  fecerat ,  atque  in  Parma  destructa  in  signum 
rebellionis  et  sempitemi  opprobrii  et  exempli  y  salem  seminare  in  sterili- 
tatis  signom ,  cognoscentes  boc ,  mulieres  Parmenses,  maxime  divites , 
nobiles  etpotentes,  totaliter  se  contulerunt  ad  beatam  Yirginem  depre- 
candam  nt  civitalem  suam  Parmam  a  Friderico  et  ab  aliis  inimicis  penitus 
liberarety  eo  quod  nomen  et  vocabulum  suum  in  matrice  Ecclesia  a  Par- 
mensibns  i&  reverentia  maxime  habebatur.  Et  ut  melius  exaudirentur  ab 
ipaa ,  fecerunt  fieri  unam  civitatem  totam  ai^enteam ,  quam  vidi ,  atque 
beate  Yirgini  obtulerunt  et  donaverunt;  et  erant  ibi  majora  et  precipua 

edificia  civitatis  fabricata  totaliter  de  argento 

Porro  in  illo  meditulio  temporis,  antequam  de  YictoriacivitateaParmen- 
sibus  victoria  baberetur,  exibant  cotidie  hinc  et  inde  ad  preliandum 
balestarii,  arcarii  sive  sagittarii  et  fundibularii,  etfiebat  valida  pugna, 
ut  vidi  oculis  meis;  sed  et  beruarii  discurrebant  quajibet  die  per  episco- 
patum  Parmensium ,  omnia  depredando  et  comburendo ,  et  idem  facie- 
bant  illi  de  Parma  Cremonensibus  et  Reginis.  Mantuani  etiam  venerunt 
tempore  illo  et  totum  Casale  Majus  combussenint ,  ut  vidi  oculis  meis. 
Imperator  vero  qualibet  mane  veniebat  cum  suis  et  in  glarea  fluminis 
Piirme  decollabat  tres  vel  quatuor  vel  etiam  plures ,  sicut  sibi  videbatur, 
de  Parmensibus  et  Mutinensibus  etReginis  qui  erant  ex  parte  Ecclesie, 
quos  habebat  in  vinculis,  videntibus  Parmensibus  qui  erant  in  civitate,  ut 
tristitiam  inde  haberent.  Et  hoc  fiebat  in  glarea  fluminis  Parme ,  versus 
montes,  ultra  pontem  Domine  Egidie ,  in  loco  qui  dici tur  Ridhuzanum  {sic) . 
Ettunctotamilitia  imperatoris  ibi  armata  cum  imperatore  stabat,  timens 
ne  Parmenses  cum  suis  qui  intrinsecus  e  regione  stabant  armati ,  ad  eos 

irramperent Multos  innocentes  mala  morte 

ocddit,  qnod  patuit  in  domino  Andrea  de  Trezo,  qui  fuit  nobilismiles 
de  Cremona,  et  in  Conrado  de  Berceto,  qui  clericus  erat  et  probus  in 
armis,  quos  diversimode  tormentavit  et  cum  igne  et  aqua  et  suppliciis 
variis.  Ducenti  etiam  milites,  antequam  Parma  a  Friderico  recessisset, 
missi  erant  a  Parmensibus  Mutinam  ut  civitatem  custodirent,  quos  Muti-  , 
nenses ,  qni  erant  ex  parte  imperii ,  statim  concluserunt  in  carcere  et 
poauerunt  in  vinculis ,  postquam  audieruntParmam  ab  imperio  recessisse. 


930  ADDITAMENTA. 

Idem  fecerunt  Regini  de  Parmensibus  quos  ob  similem  cansam  habebant. 
Pro  his  ergo  militibus  misit  imperator  et  vinculavit  eos  in  Yictoria ,  et  ex 
illis  occidebat  quando  volebat,  et  maxime  quando  insultum  faciebat  con- 
tra  Parmensium  civitatem  verbis  injuriosis  et  pugna ,  et  male  cedebat  ei. 

Aliquando  etiam  aliqui  milites  de  Marchia  Anconitana  dese- 

ruerunt  exercitum  imperatoris  et  fugiendo  ingressi  sunt  Parmam,  dicentes 
quod  ex  parte  Ecclesie  esse  volebant,  et  fuerunt  libenter  et  gratanter 
recepti;  fecerunt  autem  hoc  quia  initio  rebellionis  Parme,  imperator 
fociebat  custodiri  plures  milites  de  Marchia  Anconitana  in  civitate 
CremoDe,  aliquos  in  custodia  publica,  aliquos  vero  inaliquadomolibera, 
timens  amitlere  Marchiam ,  et  illis  qui  erant  sine  vinculis  et  in  custodia 
libera  incumbebat  deterius  signum,  quamvis  non  cognosceretur  ab  eis. 
Yenit  ergo  nuntius  ex  parte  imperatoris  qui  dixit  Y  militibus  de  Marchia 
qui  erant  Cremone  in  quadam  domo  et  lavabant  manus  suas ,  volentes 
cenare,  ut  incontinenti  sine  mora  ascenderent  equos  et  cum  eo  ad  impe- 
ratorem  pariter  irent.  Cumque  pervenissent  ad  quemdam  campum  qui  est 
extra  civitatem  Cremone  et  appellatur  Mosa ,  duxit  eos  ad  locum  snspendii 
et  suspensi  fuerunt,  et  dicebant  camifices  «  quia  sic  mandat  imperator  ut 
fiat,  pro  eo  quod  proditores  estis.  »  Et  tamen  venerant  in  adjutorium 
ejus.  Sequenti  die  venerunt  fratres  minores,  et  deposuerunt  etsepelie- 
runt  eosy  et  vix  potuerunt  lupos  abigere  ne  comederent  eos  dum  adhuc 
in  patibulis  dependerent.  Hec  omnia  vidi  y  quia  Cremone  habitabam  tnnc 
temporis  similiter  et  in  Parma.  Longum  esset  referre  de  omnibns  quos 
tempore  illo  ex  parte  Ecclesie  interfecit  et  fecit  interfici.  Nam  dominum 
Gerardum  de  Canale  de  Parma  in  Apuliam  misit  et  fecit  demergi  in  pro- 
fundissimum  mare  cum  mola  asinaria  ad  collum  ejus  ligata;  et  tamen 
fuerat  prius  amicissimus  ejus,  et  multas  potestarias  ab  eo  habuerat,  et 
semper  cum  eo  in  exercitu  foris  Parmam  mansit.  Hoc  solum  suspicionis 
signum  imperator  habuitcontraeum,  quia  turris  ejus  non  destniebatur  in 
Parma.  Unde  et  dicebat  ei  imperator,  quanquam  sub  falso  et  simulato 
ludo  ridendo  :  «  Multum  diligunt  nos  Parmenses,  domine  Gerarde,  qnia 
»  cum  alia  edificia  destruant  civitatis  illorum  qui  ex  parte  imperii  extite- 
»  runt,  nec  turrim  vestram  destruxerunt  adhuc  nec  palatium  meum  quod 


ADDITAMENTA.  931 

»  habeo  in  Arena.  »  Hoc  dicendo  yronice  loquebatur;  sed  dominus 
Gerardus  non  intelligebat.  Credebat  enini  quod  omnia  tempora  equaliter 
currerent.  Cum  autem  tempore  illius  obsidionis  exivi  de  Parma  ut  irem  in 
Franciam,  transivi  per  Fontanam  Latam  que  est  villa  in  qua  dominus 
Gerardus  de  Canali  tunc  temporis  habitabat;  et  vidit  me  libenter  et  dixit 
mihi  quia  valde  utilis  erat  Parmensibus  qui  habitabant  in  Parma;  et  ego 
dixi  sibi :  «  Cum  imperator  sit  in  obsidione  Parme,  aut  omnino  sitis  cum 
»  eo  aut  cum  Parmensibus  qui  in  civitate  morantur,  et  nolite  claudicare 
»  in  duas  partes,  quia  non  expedit  vobis.  »  Non  audivit  me  etneglexit 
facere  quod  dixeram  sibi,  et  ideo  cum  mola  asinaria  ad  collum  ejus 
Ugatainprofundummaris  fuit  submersus,  ut  superius  dixi.  Etnota  quod 
dominus  Bernardus  Rolandi  Rubei  de  Parma ,  qui  fuit  cognatus  domini 
pape  Innocentii  quarti ,  habuit  enim  sororem  pape  uxorem ,  melius  intel- 
lexit  verbum  imperatoris  sibi  metaforice  dictum  quam  dominus  Gerardus 
de  Canali.  Cum  enim  quadam  die  cum  imperatore  equitaret  et  equus  suus 
cespitasset,  dixit  ei  imperator  :  «  Domine  Bernarde,  malum  equum 
»  habetis;  sed  spero  et  promitto  vobis  quod  usque  ad  paucos  dies  dabo 
»  vobis  unum  meliorem,  qui  non  cespitabit.  »  Et  intellcxit  dominus 
Bernardus  quod  de  suspendio  patibuli  diceret  sive  furcarum ,  etinflam- 
matum  et  indignatum  est  cor  ejus  contra  imperatorem,  et  absentavit  se 
ab  eo.  Porro  dominus  Bernardus  compater  fuit  imperatoris  et  amicissi- 
mus  valde  et  dilectus  ab  eo,  et  cum  volebat  ingredi  ad  eum ,  nulla  erat 
ibi  clausura;  sed  imperator  nullius  amicitiam  conservare  sciebat.  .  .  . 

Porro  de  domino  Bemardo  Rolandi  Rubei  sciendum  est 

quod  nunquam  vidi  hominem  qui  melius  personam  magni  principis 
representaret,  habebat  enim  apparentiam  et  existentiam;  nam  quando 
erat  in  bello  armatus  et  cum  clava  ferrea  hostes  percutiebat,  hinc  inde 
sicut  a.facie  diaboli,  ita  divertebantur  et  fugiebaut  ab  eo. 

Nunc  ad  Fridericum  revertamur  cujus  afflictio  et  maledictio  qua 
oontra  Parmam  ex  toto  inflammatus  exarsit,  duravit  a  M.CC.XLYII 
exeunte  junio  usque  ad  M.  CC.  XLVIII  duodecima  die  exeunte  februario 
in  die  martis ,  in  qua  capta  est  Victoria  civitas.  Nam  Parmenses  et  omnes 
milltes  et  populares  armati  et  preparati  ad  pugnam  exiverunt  de  Parma 


983  ADDITAMENTA. 

et  mulieres  eorum  egresse  sunt  cum  eis  similiter  et  paeri  et  puelley 
juvenes  et  viif;ines,  senes  cum  junioribus,  et  violenter  expolenmt  im» 
peratorem  de  Yictoria  et  omnes  suos  milites  et  pedites,  et  multi  (benmt 
ibi  mortui  et  multi  capti  et  reducti  in  Parmam ,  et  suos  liberaverunt 
captivos  quos  imperator  in  Yictoria  in  vinculis  detinebat,  et  carrodum 
Cremonensium  quod  in  Yictoria  erat  in  Parmam  duxerunt  et  in  Baptisterio 
honorifice  posuerunt;  sed  hi  qui  Cremonenses  non  diligebant,  nl  Hedio* 
lanenses  et  Manluani  et  alii  plures  quos  Cremonenses  aliquando  offende» 
ranty  quando  veniebant  ad  baptisterium  videndum  et  videbant  ibi  ini* 
micorum  suorum  carrocium,  omatum  berte  abstulerunt  ut  haberent 
pro  reliquiis,  dicebatur  enim  berta,  sed  rote  remanserunt  ibi  tantaoH 
modo  et  lectus  plaustri  in  pavimento  Baptisterii,  colnmna  vero  vexilli 
sive  pertica  erecta  stabat  ad  murum.  Item  Parmenses  abstulenmt  impe« 
ratori  totum  thesaurum  suum  quem  magnum  habebat  in  auro  et  argento 
et  lapidibus  pretiosis,  vasis  et  vestibus,  et  omnem  omatum  etsupelleOi» 
tilem  suam  habuerunt,  et  coronam  imperii  que  erat  magni  ponderis  et 
valoris  et  tota  erat  ex  auro  et  lapidibus  pretiosis  intexta,  multas  habens 

imagines  fabrefactas  et  elevatas Quod  quisquam  rapere  poterat 

suum  erat,  nec  quisquam  alteri  audebat  vel  presumebat  auferre,  nec  unum 
verbum  contentionis  seu  injuriosum  ibi  fuit  auditum.  Goronam  illam  eme* 
runt  Parmenses  ab  illo  concive  suo  et  dederunt  ei  pro  ea  ducentas  impe* 
rialium  libras  et  unum  casamentum  prope  ecclesiam  Sancte  Christine,  ubi 
lavatorium  equorum  antiquitus  fuerat.  Et  statuerunt  ut  quicumque  de 
thesauris  Yictorie  aliud  habuissel,  medietatem  haberet  et  medietatem  assi* 
gnaret  communi.  Peculiaria  quoque  imperatoris  que  pertinebant  ad  bel* 
lum,  ut  papiliones  et  hujusmodi,  habuitGregoriusde  Montelongo  legatvs. 
Ymagines  vero  et  reliquie  quas  imperator  habebat,  collocate  snnt  ia 
sacrario  sive  sacristia  majoris  ecclesie  Beate  Yii^nis  conservande.  Duces 
fuerunt  exercitus  Gregorius  de  Montelongo  vir  sapiens  et  in  multis 
expertus  et  Pbilippus  Yicedominus  civis  Placentinus,  homo  sbreniitts  et 

probus,  tunc  Parme  civitatis  potestas« •  EC  nola 

quod  de  thesauris  qui  in  Yictoria  sunt  reperti,  paoci  remanserunt  in 
Parma ,  quia  mercatores  de  diversis  partibns  vaiiantes  emerimt  eos  et 


ADDITAMENTA.  933 

habuerant  pro  bono  foro  sive  mercato  et  asportaverunt ,  videlicet  vasa 
aurea  et  ai^entea,  gemmas,  uniones,  margaritas,  etc 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  mandat  comitibus  et  nobi-  ^^ovm.} 
libus  regni  Siciliae  ut  parent  se  ad  procedendum  armata  manu 
contra  rebelles  imperii,  nuntians  victoriam  de  infidelibus  in  Mar- 
chia  reportatam  et  captionem  Civitatis  Novae. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin»  epistoL,  lib.  II,  cap.  XV;  coll.  cum  codicib.  Bibl.  Gesar. 
'Pax\s,<ff(mds  SainUGermain  Harlay^  n''  455;  /mdr  Notre-Dame,  n*  303;  atic. 
fondt  latin^  8567,  90,  nbi  rabrica  :  Prederieut  univertitati  Neapolis ^  et  cam 
codice  Bibl.  Yatic.y  n*  4957»  nbi  altera  rubrica  :  De  reeuperaUone  Civitatii 
Novae  et  captwne  muUorum.) 

Quod  cause  nostre  justiciam  dispensatio  superna  respiciat,  potestis 
evidentium  argumentorum  experimento  colligere;  dum  preter  quam- 
plures  ex  hostibus  nostris  qui  diutius  omnimodo  non  absque  materialis 
gladii  vibratione  decertant  (a),  multi  ex  iis,  ut  culpas  proprias  penaliter 
doleant,  in  laquei  nostri  capturam  miserabiliter  incidunt,  etnonnulli, 
quos  emulorum  interdum  suggestio  peraiciosa  subvertit,  plenius  esti- 
mantes  misericordiam  querere  quam  expectare  judicium ,  ad  sinum  nos- 
tre  potentie  spontanei  revertuntur.  Scitis  etenim  qualiter  hactenus  ali- 
qui  Marchiani  ad  falsas  suggestiones  capitanei  [Ecclesie]  (1)  et  alioram 
pseudoprophetarum  evangelizantium  verbum  guerre ,  a  fidei  nostre  ges- 
tibus  impudenter  erraverant;  et  tamdiu  passi  sunt  se  hujus   erroris 

(a)  In  codioe  303  decipiunt^  neque  clarius. 


(1)  Scilicet  HngDlini  de  Noyello  qui  una  cum  Pandolfo  et  Malthaeo  de  Fasanella  et  Jacobo  de 
Morra,Siciliae  forbannitis,  Marchianos  EocleBiae  adhaerenteB  sub  aucloritate  caidinalis  Raynerii 
regebaL 

VLPana.  118 


«M  ADDITAUENTA. 

oboiDbraCioDe  dedaci  quousque  superstitiones  et  vitia  seductorum ,  que 
diotius  latere  non  poterant,  evidenter  cognosoere  potuerunt.  Nuper 
autem  fortune  nostre  proprietas  (que  solet  nobis  placidius  arridere  dum 
provocat,  et  per  scquentia  signa  placere  gratatur,  etiam  cum  ingratitu- 
dinis  vitio  quod  promisit),  quantumlibet  visa  sit  hactenus  tei^m  nobis 
aliquando  vertere ,  faciem  tamen  hilaremjucundamquemonstravit,  dum 
major  pars  Marchie^  sed  Civitas  Nova  (1)  precipue  velut  antesignaria 
prosiliens  et  exurgens,  suggestorum  detectis  fraudibus  et  via  cognita 
veritatis,  ad  fidei  nostre  cultum  noviter  redierunt.  Et  ut  erroris  preterili 
vitium  virtutis  placita  conversione  redimerent,  ad  fidelitatis  semilam 
redire  nolentes  inglorii ,  sed  tumultuoso  conflictu  facto  cum  hostibus,  in 
signum  reprobate  perfidie  fidei  sue  constantiam  experiri  [volentesj,  multos 
de  melioribus  Bononiensibus  et  Romanis  aliisque  rebellibus  et  cum  eis 
judicem  generalem  (a)  Marchie,  aliosque  famosos  viros  nostri  carceris 
excidiis  aggregarunt.  Ex  quo  fiducia  nobis  certa  promitUtur,  quod  tota 
provincia  subsequenter  ad  fidem  nostri  culminis  reducetur,  si  tamen 
partes  illas,  ut  credimus,  potenter  et  magnifice  repetamus.  Nolentes 
igitur  oblatam  quasi  nobis  ad  oculum  de  hostium  conculcatione  victo- 
riam  negligenter  abnuere,  vos,  quos  laborum  nostrorum  et  onerum 
expertes  esse  non  sinimus,  ad  ipsius  victorie  participium  invitamus; 
fidelitati  vestre  mandantes  quatenus  ex  sapore  rumorum  hujusmodi,  non 
solum  causam  leticie,  sed  robur  et  animos  assumentes,  omnes  et  singuli 
ad  requisitionem  justiciarii  regionis  ipsius,  vos  armis  et  equis,  prout 
magnificentius  unumquemque  decuerit,  preparetis,  ut  in  estate  futura 
cum  feiici  exercitu  nostro  ad  obtinendum  de  hostium  depressione  trium- 

(a)  Gmmrmlem  In  eod.  455  deetU 


(4)  Kz  Ijlteris  cardinalM  Raynerii  oomperimus  ante  meoeem  maiom  ISiS,  CmUlem  Novam 
in  imperatoris  partes  ae  ooovertiaae;  qoae  datae  faenint  Racanati,  idibos  maii,  pro  eoauninii 
Montiacoaari  adversus  dvea  Gvitatis  Novae  et  Gibelinos  forinaecoa.  Cf.  ConMiCMia,  tUgf. 
Pkin,,  para  I,  p.  109.  Maraogom*  in  Ifamor.  di  Cmto  Nov^,  alleram  epistolam  ejnadam  cu- 
dinalia  memorat,  dalam  Goguii  S  jnlii  ItiS,  qua  liqnet  hanc  orfaem  noodum  nb  iariperaloio 
defedaae:  non enim  anle  menaem  novembrem  anni  1249  ad  fidem  Ecdesiae  rcdiiL 


ADDITAMENTA.  935 

phum  sic  potenter  procedere  valeatis  quod  ad  retributionem  munificam 
quam  propter  hec  et  alia  vestre  devotionis  obsequia  stabili  mente  con- 
cepimus,  per  efficaciam  vestrorum  operum  4ibentius  inducamur.  Securos 
enim  vos  esse  volumus  quod,  sicut  vestrorum  quemlibetin  nostris  ser- 
Titiis  vires  et  animos  proprios  exercere  videbimus,  sic  et  in  quemlibet 
liberalitatis  nostre  dexteram  proportionaliter  extendemus. 


Innocentius  papa  episcopis  Ratisponensi  et  Missinensi  mandat 
quod  in  magnates  regni  Bohemiae  agere  debeant  qui,  cruce  contra 
Fridencum  quondam  imperatorem  assumpta,  ad  partes  ejus  redie- 
runt  consiliumque  et  auxilium  eidem  conferunt.  Si  resipiscant, 
gratiam  et  favorem  ex  parte  regis  Bohemiae  eis  pollicetur;  alio- 
quin  excommunicatione  percellantur. 

(Edid.  MoNB,  Anxeiger^  1838,  p.  348^  ex  cod.  Bibl.  Yatican.y  n*  7188.) 
Datum  Lugduni,  kalendis  maii,  anno  pontificatusY  (1). 


LngdiiBi  • 
l*maUI24tl. 


Henricus,  rex  Sardiniae,  sacri  imperii  in  Ilalia  legatus,  B.  de 
Palude,  a  Papia  superius  vicario  imperii,  querelam  monasterii 
Sancti  Salvatoris  de  Papia  transmittit,  qua  conventus  ab  homi- 
nibus  de  Basereguccio  et  Frivonaria  quorumdam  datiorum  solu- 
tionem  requirit,  monens  quod  super  ista  querela  inquisitionem 
fieri  faciat. 


CremoDM» 
6m&U12t8. 


(4)  Adest  altera  Innocentii  papae  epistola,  data  Lugduni  22  aprilis  4249,  ex  qua  discimus 
Prerotslaum  Ottokarum,  Wenceslai  regis  Bohemiae  filium,  in  palrem  insurreiisse  et  cum 
Conrado  in  regem  Romanorum  electo,  duce  Bavariae  caeterisque  Ecclesiae  inimicis  foedus 
iniisse. 


936  ADDITAMENTA. 

(Memorat  ap.  Bobhmbb,  RegetL  imper.,  p.  275,  n*  10,  ei  eopia  anthentiea  apiid 
Papiam.) 

Datum  Cremone,  YI  maii ,  indictione  YI. 


»jS5n248.  Fridericus  de  Antiochia,  imperii  in  Tasda  vicarius  generalis, 
confitetur  se  mercatoribus  Senensibus  tria  millia  marcarum 
argenti  debere,  ad  quarum  solutionem  per  amplum  securitatis 
instrumentum  se  obligat. 

(Edit.  ap.  Rbna  et  CAiaa,  Serie  di  friear.  m  Toteam,  t.  YI|  p.  58.) 

Actum  Senis  coram  domino  Ranuccio  judice,  Ranaldo  de  Bonens^gne, 
domino  Petro  de  Antiochia ,  Alexi  marescalco  domini  regis ,  Ruscha  Gui- 
donis,  etc,  anno  dominice  incamationis  M.  GC.  XLYIII,  IX  julii,  indic- 
tione  YI 


iS^hriM      Innocentius  papa  episcoiJO  Taurinensi  mandat  quod  Mediola- 
^'      nenses,  Januenses  et  Placentinos  oogat  ad  mittendos  Bonifado 
marchioni  Montisferrati  milites  et  balistarios  quos  iste  nobilis 
requirit. 

(Inedlt.  ex  eod.  Bibl.  Gesar.  Paris.»  me.fimdi  lalm^  n*  4039»  epist.  180.) 
Datum  Lugduni,  YIII  kalendas  octobris,  anno  YI. 


isitrt^Vrit       Fridericus  de  Antiochia,  imperii  in  Tusda  vicarius  £;eneralis. 

1360.  ^  ' 


ADDITAMENTA.  93T 

potestati,  consilio  et  communitati  de  Cortona  mandat  quod  homi- 
nibus  de  Aretio  justitiam  exhibere  non  omittant. 

(Edit.  ap.  Bbna  et  CAiiiay  Serie  di  viear.  in  Toicana,  t.  YI»  p.  61.) 
Datum  Aretiiy  XYni  septembris,  indictione  IX. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Vatacio  seu  Calojohanni,    ^^S3S!i* 
imperatori  Graecorum  illustri,  commendat  quemdam  ut  ei  uxorem 
et  filios  remittere  velit ,  vei  eumdem  in  suam  gratiam  revocare. 

(Edit.  in  Petri  de  Vin.  episL,  Hb.  II!,  cap.  XXIX;  coll.  coro  codicib.  Bibl.  Cesar. 
Paris.,/md!f  Saint-Germain  Harlay,  n*  455,  eXfmds  Notre-Dame,  203.) 

Scire  potest  vestre  sinceritatis  integritas  quod,  cum  inter  nos  et  vos 
vigeat  devotionis  affectus ,  et  vestri  honoris  augmenta  non  minus  quam 
propria  toUs  semper  desideriis  appetamus,  ad  nullius  unquam  supplicis 
movemur  instantiam  vobis  preces  vel  scripta  dirigere ,  per  que  forsitan 
vel  fame  vestre  minorari  preconia  vel  honoris  vestri  fastigio  detrahi  cre- 
deremus ,  utpote  qui  nostris  auspiciis  adjici  ratione  probabili  reputamus 
quicquid  de  vestris  eventibus  de  gremio  prospere  fortune  succedit.  Cre* 

dentes  igitur fidelem  nostrum  dignum  nostris  apud  vos  pre- 

dbus  adjuvari,  dum  satis  dudum  vestris  se  asserit  vacasse  servitiis  et 
vestram  meruisse  gratiam,  rogati  nuper  attente  pro  eo,  affectionem  ves- 
tfam  requirimus  fiducialiter  et  rogamus  quatenus,  si  ejus  penes  vos 
merita  nostro  rogatui  non  obsistant,  uxorem  et  filios  quos  in  partibus 
ipsis  habet,  ad  ipsum  ad  presens  sine  impedimento  transfretare  vestra 
serenitas  patiatur;  vel  si  forsan  id  exigente  qualitate  negocii  voluntati 
vestre  non  consonat,  eundem  paratum  vestris  inherere  servitiis,  ne  culpe 
sue  gravitas  aditum  precludat  venie  et  reconciliationis  unguenta  res- 
puat  post  reatum,  presentis  nostre  hortatiouis  obtentu  et  nostri  amoris 
intuitu,  ad  vestri  favoris  gratiam  revocetis. 


^  ADDITAMENTA. 


NOTITIA   DOCUMENTORUM   DE   QUIBUS   NON   8AT   BENB  -GONSTAT. 

Robertus  de  Castilloiie  anno  Domini  1242  apud  Timnium  nonnulla 
jura  Firmanae  civitati  concessit;  inter  quae  etiam  ne  quis  in  littore  maris 
a  Potentia  in  Druentum  auderet  aedificare  sine  licentia  Firmanorum,  ut  ex 
privilegio  constat  manu  Nicolai  de  Monterano ,  quod  servatur  in  archivo 
Firmano.  Fr.  Adami  de  reb.  gest.  in  civ.  Firmana,  p.  17. 

Invenio  etiam  in  capibrevio  ecclesiastico  apud  cancelL  Reg.  idem 
monasterium  [de  Fossa  nova]  fuisse  ftuctum  et  ditatum  quodam  casali 
(quod  hodie  Palatium  Adriani  appellatur),  aliisque  praediis,  ut  in  privi- 
legio  imperatoris  Frederici  II,  dato  anno  salutis  1245,  regni  Siciliae 
anno  48,  Jerusalem  anno  22  (1),  et  quoda  regibus  Siciiiae  tam  id  mona- 
sterium  quam  hospitium  sive  rectoria  Sanctae  Mariae  de  Misericordia 
Panormi  conferri  soleret.  Pirri,  Sidl.  sacra^  1. 1,  p.  759. 

«  Les  bourgeois  de  Toul  se  soulev^rent  k  Texemple  de  ceux  de  Metz  et 
de  Yerdun  contre  [leur  6v6que]  Roger,  et  pr6tendirent  que  le  gouver- 
nement  de  la  ville  d6pendoit  imm^diatement  de  Tempereur,  et  que 
r6v6que  n'y  pouvoit  faire  aucun  r^glement  sans  sa  permission  et  ieur 
avis.  Ils  envoidrent  k  Melz  NSmeric  Barat,  chevalier,  qui  6toit  alors 
roattre  6chevin  de  Toul,  pour  faire  une  ligue  ofiTensive  et  deffensive  avec 
lesMessins,  et  elle  fut  conclue  Tan  1250  par  Isambert  Gromont,  Tun 
des  magistrats  de  Metz.  II  y  fut  arr6t6  que  les  bourgeois  des  deux  villes 
s'aideroient  rSciproquement  contre  leurs  ennemis  et  surtout  contre  Guil- 
laume,  comte  d*HoIlande,  qui  vouloit  disputer  Tempire  k  Fr6d6ric  II.  » 
Benoit,  HisL  ecclds.  etpoliU  de  la  ville  et  du  dioc^  de  Taul^  p.  446,  447. 


(1]  In  hoc  privilegio  cujug  aliam  pleniorem  reperire  non  potuimus  mentionem,  de  abbatia 
Fossae  Novae  in  dioeoesi  Terracinecsi  f ita  agebatur. 


ADDITAMENTA.  93» 


DOCUMENTA  SDSPECTA  SEU  SPURIA. 

Fridericus,  Romanorum  imperator,  Matthaeo  Vulpillae  fideli    £^wl 
suo  casale  Sabuchi  in  territorio  Calatanisettae ,  quod  Alexander 
Vulpilla  quondam  a  rege  Guillelmo  juniore  acceperat,  sub  ser- 
yitio  unius  militis  in  perpetuum  confirmat. 

(Edid.  MoRTiLLABO,  Elenco  cr<mobg.  deUe  antpergam.  della  chieiadella  Magiane^ 
p.  26.  Sigilli  avulsi  flla  serica  tantuinmodo  supersunt.  Non  ex  ipsius  chartae 
tenore,  sed  e  notis  chronologicis  quae  inter  se  non  concordant  et  e  titulo  pro- 
tonotarii  Petro  de  Vinea  attributo,  qnum  non  ante  ana  1247  hoc  munus  sus- 
ceperiti  documentum  valde  suspectum  habemus.) 

Fridericus,  Dei  gratia  Romanonim  imperator  semper  augustus,  Jeru- 
salem  et  Sicilie  rex.  Per  presens  privilegium  nostrum  notum  facimus 
universis  fidelibus  nostris  tam  presentibus  quam  futuris  quod  Mattheus 
Yulpilla  filius  quondam  Philippi  Yulpille,  fidelis  noster,  majestati  nostre 
humiliter  supplicavit  ut  cum  dominus  rex  Willelmus  junior  memorie  reco- 
lende,  karissimus  consobrinus  noster,  dederit  et  concesserit  Alexandro 
Yulpille  avunculo  suo  quoddam  casale  quod  dicitur  Sabuchi,  situm  in 
territorio  Calatanixette ,  sicut  plene  continetur  in  privilegio  predicti 
domini  regis  Guillelmi  confecto  exinde  Alexandro  predicto  et  indulto, 
ut  nostre  majestati  satis  plane  constitit,  et  casale  ipsum  teneat  et  possi- 
deat  justo  titulo,  videlicet  successive  ex  concessione  prefati  avunculi  sui , 
casale  predictum  sibi  et  heredibus  suis  confirmare  benignius  dignare- 
mur.  Nos  autem  considerantes  grata  devotionis  obsequia  quod  {sic)  idem 
Matheus  Yulpilla  fidelis  noster  hactenus  prestitit  et  prestat  assidue  majes- 
tati  nostre  et  facere  poterit  (a)  melius  in  futurum ,  suis  supplicationibus 
inclinati,  memoratum  casale,  prout  in  privilegio  concessionis  dicti  domini 
regis  plenius  et  apertius  distinguilur,  eidem  Matheo  Yulpille  et  suis 

(a)  In  impresso  peiit. 


ISmartUlM. 


940  ADDITAMENTA. 

heredibus  in  perpetuum  de  gratie  nostre  plenitudine  ex  certa  nostra  oon* 
scientia  perpetuo  confirmamus  (a\  salvo  servitio  quod  proinde  imperiali 
curie  nostre  debetur,  videlicet  unius  militis  equitis  armati  tam  per  se 
quam  per  suos  heredes  in  perpetuum  per  tres  menses  continue  infra 
regnum ,  cum  necesse  erit,  salvo  mandato  et  ordinatione  nostra  et  here- 
dum  nostrorum.  Ad  tenoris  {sic)  autem  confirmationis  nostre  memoriam 
et  robur  perpetuo  valiturum ,  presens  inde  privilegium  per  Pauium  de 
Hostinio  notarium  et  fidelem  nostrum  scribi  et  sigillo  majestatis  nostre 
jnssimus  communiri. 

Datum  Fogie  per  manum  magistri  Petri  de  Yinea,  imperialis  aule 
prothonotarii  et  regni  Sicilie  logothete ,  anno  dominice  incamationis  mil- 
lesimo  ducentesimo  quadragesimo  tertio,  mense  madii,  secunde  indic- 
tionis  (1),  imperante  domino  Frederico,  Dei  gratia  invictissimo  Romano- 
rum  imperatore  semper  augusto,  Jerusalem  et  Sicilie  rege,  anno  imperii 
ejus  vicesimo  secuudo,  regni  Jerusalem  octavo  decimo,  regni  vero 
Sicilie  anno  quadragesimo  octavo,  feliciter.  Amen. 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  Bertholocto  comiti  pala- 
tino  de  Ripa  insulae  Suzariae  et  Bardinae,  fideli  suo^potestatem 
concedit  spurios  filios  legitimandi,  judices  ordinarios  et  notarios 
ordinandi,  etc,  non  obstante  lege  quae  spurios  legitimari  nisi  ex 
certa  [imperiali]  scientia  non  permittit. 

(Memorat.  et  extr.  ap.  Muratori,  Scr^L  rer.  liaUe.^  t.  XYI,  p.  655,  ex  oopia 
quadam  notariall  secali  XIV,  apad  Florentiam.  Textam  integrum  nnnc  pri- 
mum  edimnR  ez  arch.  notar.  Bononiaei  regest.  L  3,  fol.  t  ad  5  verso,  tran- 

(a)  Id  impresso  eonJbrmiuUur. 


(4)  Neque  anoo  4243  neque  anno  4S4i,  mense  maio,  apud  Foggiam  Fridericaa  oommoFt- 
tu8  esl. 


ADDITAHENTA.  041 

samptam  ia  notltla  privUeglonim  ab  imperatoribiis  eomitibos  de  Ripa  insnlae 
ooncesflonim,  mense  septembri  1323  redacta :  scilicet  !<"  ab  Henrioo  sexto  pro 
Veneroso  filio  Brandalisli  comitis  palatini  de  Yenerosis  de  Ripa  insalae  Soca- 
riae  et  Bardinae  et  qaartae  partis  totias  civitatis  Yeronae,  datam  Placentiae, 
anno  1195,iy  lLalendasJanii,indictione  XIII;  ^''aFriderioonostro,  qaod  infra; 
8''  ab  Henrico  septimo  (de  Laxembargo)  pro  Brandalisio  fllio  Bertholocti,  datnm 
Mediolani,  anno  1311 ,  n  nonas  martii,  indictione  IX.  Qaa  crassa  et  imperita 
fraade  priYilegiam  sab  nomine  Friderid  secandi  pablicatom  fuerit  fabricatam, 
demonstrare  non  opos  est,  dom  res  clara  satis  ad  ocalos  appareat.  Notandam 
est  qaod  isto  priyilegio  flctitio  nisas  alter  Bartlialottas  anno  1333  sparios  in 
Toscia  legitimare  aasas  ftierit,  sicat  id  comperimas  ex  instrumento  sinoero 
qaod  in  arcliivo  monast.  Montis  YirginiSi  reg.  X,  fol.  18, 19, 20,asseryatar.) 

Hoc  est  exemploin  cujusdam  instrumenti  publici  et  authentici  conti- 
nentis  seriem,  etc.,  privilegii  a  quondam  domino  Frederico,  Romanorum 
imperatore,  etc. 

Iq  nomine  sancte  et  individue  Trinitatis ,  Fridericus  secundus  divina 
favente  clementia  Romauorum  imperator  et  semper  augustus,  Jerusalem 
et  Scicilie  rex.  Ut  singulonim  animos  ad  fidelitatis  nostre  obsequia  effica- 
cius  invitemus  et  fidelium  mentes  in  fide  efficiantur  fortiores,  merita  (a) 
eorum  quos  jamdudum  in  agendis  nostris  et  imperii  invenimus  et  experti 
sumus  omni  studio  exercitatos,  honoribus  et  regiis  beneficiis  consuevimus 
promovere;  inter  quos  nostrum  fidelem  et  familiarem  Berlholoctum 
comitem,  filium  Petri  Yenerosi  comitis  palatioi  de  Ripa  insule  Suggarie  et 
Bardine,  imperio  fidelem  nostreque  majestatis  devotum  recognoscentes 
et  omnimodo  obsequiosum  attendentes,  de  consuetudine  benevolenlie 
nostre  largitate  (sic)  tamquam  bene  merito  regia  volentes  respondere  re- 
compensatione,  damus  ei ,  filiis  heredibus  suis  in  perpetuum  atque  conce- 
dimus  jure  honorabilis  feudi  et  investiture  facultatem  ac  liberam  potes- 
tatem  ordinandi  et  faciendi  filios  legitimos  qui  non  sunt  legitimi  et  filios 
adoptivos  et  judices  ordinarios  (b)  et  notarios,  et  etiam  accipere  et 
elluere  et  extrahere  duos  homines  condempnatos  in  persona  et  in  pecu- 

(a)  In  registro  tnentis. 

(b)  In  registro  ordinandos. 

VI.  Part2.  119 


942  ADDITAMENTA. 

nia  de  banno  et  carceribns  cnjuslibet  commnnis ,  civitatis  vel  castri  ad 
voluntatem  sui,  sine  contradictione  vel  molestatione  alicujns  persone, 
nbicumque  fuerit  per  totmn  Romanum  imperium,  sine  nostra  nostrorum- 
que  successorum  et  aliquarum  personamm  contradictione,  lege  aliqua 
non  obstante  et  illa  precipue  que  legittimari  spurios  nisi  ex  certa  scientia 
non  permittit;  ita  quod  quoscumque  fecerit,  possint  succedere  heredi- 
tati  patris  et  omni  alii  suo  jnri  tanquam  veri  et  legittimi  cives  Romani,  et 
omnia  officia  et  judicatus  et  acta  publica  contractus  conscribere  atqne 
conficere,  etomniafacereetexercereque  ad  ipsa  tabellionatus  et  judicatus 
officia  de  jure  pertinere  noscuntur,  in  quacumque  parte  fuerint  imperii 
memorati,  sicut  a  nobis  sive  noslra  largitate  dicta  officia  optineant,  ut 
de  penna  et  calamario  et  judicatu  possit  (a)  et  valeat  investire  eosdem;  et 
a  nostra  curia  ubicumque  fuerit  in  victu  et  vestitu  et  nutrimento  ali- 
monias  pro  se  suisque  servitoribus  et  equis  quotiescumque  sibi  placuerit 
condignis  et  sufficientibus  accipere  et  quadraginta  marchas  boni  et  fini 
argenti  omni  anno  pro  adjuncta  feudi  suprascripti.  Confirmamus  etiam 
omnia  privilegia  a  nostris  predecessoribus  eidem  et  antecessoribus  suis 
jamdudum  indulta,  statuentes  et  firmiter  precipientes  ne  aliqua  omni- 
modo  persona  alta  vel  humilis,  ecclesiastica  vel  secularis,  hanc  nostre 
concessionis  et  confirmationis  formam  infringere  vel  ei  ausu  temerario 
debeat  contraire.  Quod  qui  facere  attemptaverit  aut  aliquo  modo  contra- 
venire  presumpseriti  mille  trecentas  libras  puri  auri  componat,  medie- 
tatem  camere  nostre  aliamque  medietatem  injuriam  passis  soluturus.  Ad 
cujus  rei  certam  evidentiam,  robur  ac  memoriam,  hoc  scriptum  privile- 
gium  ei  indulximus  aurea  buUa  nostre  majestatis  communitum.  Qui  Ber- 
tholoctus  de  Ripa  insule  SuQarie  et  Bardine  comes  palatinus  in  Lombardia 
dicto  domino  Frederico  secundo  imperatori  juravit  fidelitatem  contra 
omnem  hominem  de  mundo,  excepto  dominum  papam  et  Ecclesiam 
Romanam  (sic),  secundum  quod  in  capitulis  fidelitatis  in  omnibus  et  per 
omnia  continetur,  corporaliter  ab  ipso  prestito  sacramento  eidem  delato 
per  me  Gonradum  Metensem  (6)  episcopum,  imperialis  aule  cancella- 

(a)  In  registro  prosiL 

{b)  In  codice  Jlfa<A«fi#e0i  slcut  Infra. 


ADDITAMENTA.  943 

rium ,  vice  domini  Sigefredi  Maguntini  archiepiscopi  tocius  Germanie  et 
Ttalie  archicancellarii  infrascripti. 

Hujus  rei  testes  sunt :  Guttulanus  dux  de  Graigonia ,  Robertus  comes 
deRudio,  Guillelmus  de  Calvaria  comes,  Raymundus  comes  de  Rudio, 
Ubertus  Pelavixinus  marchio,  Boxius  de  Dovaria,  Henricus  de  Lambertis 
de  Ferraria,  Ravenninus  de  Dovaria,  Gandionus  ejus  frater,  Aqo  mar- 
chio,  Ugo  Lupus,  Anselmus  de  Stringut  (a)  regalis  aule  mariscalcus, 
Montelupus  de  Ulmeto,  YQilinus  de  Romano,  Ubaldus  de  Carlaxariis  de 
Lectobelano,  Johannes  et  Albertus  comites  et  fratres,  et  alii  quamplures. 

Signum  manus  Frederici  secundi,  imperatoris  invictissimi.  {Mono^ 
gramma.) 

Ego  Corradus  Mathensis  episcopus,  imperialis  aule  cancellarius,  vice 
domini  Sigefredi  Maguntini  archiepiscopi  tocius  Germanie  et  Ytalie 
archicancellarii  y  recognovi. 

Acta  sunt  hec  anno  ab  incamatione  Domini  millesimo  ducentesimo 
quadragesimo  quinto,  indictione  quarta,  regnante  domino  Frederico 
secundo  Romanorum  imperatore  gloriosissimo ,  anno  et  regni  ejus  vige- 
simo  sexto ,  imperii  vero  vigesimo  secundo ,  Hierusalem  et  Sicilie  rege. 
primo. 

Data  Parme,  lU  ydus  marcii,  per  manus  Henrici  protonotarii  imperialis 
aule. 

Anno  Domini  millesimo  ducentesimo  octuagesimo  nono,  indictione 
secunda,  die  vigesimo  secundo  intrante  marcio,  cum  presens  exemplum 
sumptum  ex  originali  suo ,  publico  videlicet  et  auctentico  instrumento 
integro  et  incorrupto  et  in  nulla  sui  parte  vitioso  et  sine  viluperatione 
aliqua  apparente  nec  non  sigillato  sigillo  aureo  Cesareo  pendente  ad 
cordulam  sericam,  in  cujus  facie  prima  inserta  majestas  imperialis 
domini  Friderici  sedentis  in  throno  et  ramum  lilii  in  destra  manu  haben- 
tisy  ex  alio  vero  latere  scriptum  est  Freder.  D.  grat.  imper.  Ram.  et  s. 
augustus,  ab  infrascripto  domino  Thomaxio  et  infrascriptis  testibus  tabel- 
lionibus  introspecto,  considerato  et  viso,  fuisset  coram  domino  Anthonio 

(a)  Sic»  pro  de  Justingen.  Nomina  Yero  testiain  foede  matila  sea  potiosadarbitriom 
fraudalenter  oomposita,  restitaere  sopervacaneom  arbitramar.) 


M4  ADDITAHB9TA. 

de  Foxaraga  potestate  BaiKmie  et  domino  Thonaxio  de  Casali  SidiOBa 
ejns  judice  insiniiatuin  legittimey  et  per  me  limibeiliniim  Gnalandi  nola* 
rinm  infrascriptum  et  alios  scriptoa  notarios  ad  originale  et  anihenticnm 
snnm  diligenter  et  solemnifer  lectnm  et  aacoltatum  et  pleae  com  ^ieo 
per  omnia  ccmcordare  inventnm«  etc..  efc 


^MmL  FridericuB,  R<mianorum  imperator,  ad  instantiam  Phili{^ 
FerrarieDsis  episcopi ,  abbatem  et  coDYeDtum  Sancti  Bartholomaei 
extra  muros  Ferrariae  sub  sua  protectioDe  recipit,  eisqoe  priTile- 
gium  quoDdam  a  Ludovico  11  praedecessore  suo  iDdultom  ood- 
firmat. 

(Edit.  ap.  Ughsixi,  Ital.  saeraj  L  11,  p.  54t.  Tenor  charlae»  qaiua  agator  da 
Philippo  Ferrariensl  episcopo  in  Frldericam  imperatorem  infensiasimo,  loev 
datl  doeamenti  et  nomeo  primi  testis  hoe  docuncntam  sporiam,  imo sl  fks  est 
dicere  sparissimam,  esse  demooslrant.) 

In  nomine  sanctissime  Trinitatis.  Federicus  secnndns,  divina  fiiTente 
clementia  Romanomm  imperator  et  rex  Sicilie  semper  augustus.  Omni-» 
buB  Christi  fidelibus  tam  presentibns  [quam  fatnrisj  notum  esse  ydnmus 
quatenusproDeiamoreanimeqnenostre  remedio,  ad  instantiamvenerabilis 
nobilisqne  viri  Philippi  Fontane  Ferrariensis  episcopi  et  apud  majestatem 
nostram  pro  sancta  Romana  Sede  fidelissimi  legati,  Ugonem  Sancti  Barlho- 
lomei  extra  muros  Ferrarie  religiosissimum  abbatem  suosque  monachos 
et  regulares  personas  necnon  eommdem  bona  omnia  tam  preaentia  quam 
futura  sub  nostra  imperiali  protectione  et  mundiburdio  nostro  redpere 
decrevimus.  Sciant  igitur  universi  fideles  nostri  qualiter  monasterium 
supradictum,  abbas,  monachi  et  religiosi  omnes  inibi  Deo  servientes » 
cuncte  eoram  possessiones,  terre,  nemora,  valles,  piscationes,  moiendina 
et  cetera  omnia  sub  nostra  in  perpetuum  manent  defensione.  Addentes 
insuper  eodemmet  Philippo  humiliter  sublimitatem  nostram  supplicante 


'  V    ■  X.-  «w  "i    **.  «  t^.^^  ^  «v-v^-wv  .  ».i*'<l«  ■     *•>.♦     •    ^  aj  V  ••'«•*>•  '<• 


ADDITANENTA.  94$ 

qood  privilegium  quoddam  a  divo  Ludovico  11  predecessore  nostro  quoii* 
dam  augustissimo  imperatore  eidem  monasterio  elargitum,  nunc  duxi- 
mus  specialiter  confirmandum,  prout  de  facto  confirmamus  nostraque 
imperiaH  auetoritate  corroboramus.  Nnllus  igitur  dux,  marchio,  comes, 
vicecomes ,  souldasius ,  castaldio ,  magna  sive  parva  persona  jamdictum 
monasterium ,  religiosos  et  suos  successores  eorumque  bona  molestare 
audeat,  aut  sidelineti  in  posterum  libere  et  sine  ulla  contradictione  red- 
dat;  alioquin  nostram  indignationem  incursuruj;n  sciat.  NuIIus  presentes 
monachog  et  ftituros  suorumque  vasallos,  commendatos,  servos,  ancii- 
lasy  aldiones  et  cetera  omnia  disturbare  et  inquietare  presumat,  neque 
eos  distringere,  gravare  aut  angariare  audeat,  sed  quiete  et  secure 
vivant.  Qui  autem  proterva  temeritate  hoc  faceretentaverit,  sciat  se 
compositurum ,  prout  in  supradicto  privilegio  dicitur,  auri  purissimi 
libras  centum ,  medietatem  camere  nostre  et  alteram  medietatem  abbati 
et  fratribus  ejusdem  sanctissimi  monasterii  per  tempora  successuris. 

Hujus  rei  tesles  sunt :  Henricus  rex  Romanorum  electus,  A.  Goloniensis 
episcopus,  N.  dux  Lunenburgensis,  comes  Gofredus,  et  alii. 

Quod  ut  perpetuam  firmitatem  habeat,  presens  privilegium  fieri  et 
sigillo  majestatis  nostre  jussimus  communiri. 

Actum  Herbipoli  feliciter,  anno  salutis  nostre  M.  GC.XLYI,  de  mense 
octobris. 

(Signum  domini  Friderici  II ,  Romanorum  imperatoris  augusti  et  regis 
Sicilie.) 


Fridericus,  Romanorum  imperator,  ministerialibus  et  provin-  jo^,^{J;9. 
dalibus  de  Styria  renovat  privilegium  de  libertatibus  ab  Ottokaro 
ultimo  duce  Styriae  eisdem  anno  1186, 17  augusti,  indultum  (1); 


(4)  Ottokari  diploma  de  quo  non  adest  justa  suspicaDdi  causa  extat  ap.  Lunig,  Reicluar- 
cfciv,  t.  Vn,p.  440. 


946  ADDITAMENTA. 

cujns  privilegii  executionem  Ulrico  de  Wildonia  fideli  suo  com- 
mittit. 

(Memorat.  et  extr.  ap.  Chmsl,  Ge$cUdUfancket^  t.  II,  p.  XXXVI,  ex  eod.  mtk 
6. 1,  flec.  XV,  apud  Gottweih.  Eadem  conflrmatio  extat  qnoqpie  in  eod.  347, 
Biikr.f  in  Bibl.  pnbl.  Stnttgartensi.  Ulnd  qnoqne  citaTit  MucHAn«  Getch.  det 
SUiennarh^  p.  219,  ex  Sdirotter,  Geseh.  wm  Oaierr.^  in,  50,  frandem  non 
suspicatas,  qnae  fkcile  et  qnasi  nno  ictn  oculornm  deprehenditnr.) 

Testes  sant :  Meinhardus  comes  Goritie ,  Peppe  de  Pekfaach ,  Ezel  de 
Trevisia,  Wezel  de  Graz,  Hertnidus  de  Pettau,  Aschimus  de  Yarrin, 
[Ulricus  de  Wildonia] ,  Ulricus  de  Tewino. 

Datum  anno  Domini  M.  GG.  XUX ,  XII  kalendas  maii ,  in  castro  Gre- 
mone  (a). 

(a)  In  ood.  Gottwic.  Gremont. 


FINIS. 


INDEX  DOCUMENTORUM 

QUAB  IN  HOG  VOLUMINE  EXHIBENTUR  SIVE  MEMORANTUR. 


1241 


[sept.] 


[sept.] 


[sept.] 


octobri. 


deoemb. 


deoemb. 
29deo. 


[dec. 
ezeQnt.] 

[deo. 
exeont.] 

[deo. 
exeont.] 

[anno 
exeont] 


Fogiae. 
[Fagiae.] 


•  ••••. 


Friderictis  11  ^  Romanorum  imperator,  Jerusalem 

et  Siciliae  rex  : 

-  Ludovioo  Francorum  regi  pro  liberatione  praelatorum  Fran- 
ciae  suppUcanti  respondet  se  in  angusto  detinere  Tolle  qui 
ad  Cesaris  angustias  nitebantur.  Pag.  1 

-  Cuidam  Alemanniae  principi  scribit  monens  quod  cum  ex 
adverso  turl>atores  pacis  et  imperii  insurrexerint,  experta 
fldes  principum  eorum  oonatibus  obviet,  nuntiatque  se  mox 
in  Germaniam  gressus  suos  conversurum.  3 

-  MarinodeEbulovicarioimperii  aPapia  superius  notura  fiicft 
quomodo  miratur  quod  non  sibi  signiflcaverit  prospera  nova 
de  partibus  Januae.  897 

-  Bichzam  viduam  Heinrici  comitis  de  Ortenl)erg  et  fllios  ejus 
sub  sua  speciali  protectione  recipit.  6 

-  Oldissono  abbati  Sancti  Salvatoris  de  Sexto  episcopatus  Lu- 
cani  confirmat  duo  priviiegia  ab  imperatoribus  Gonrado  11  et 
Henrico  III  Benedicto  ejusdem  monasterii  abbati  quondam 
indulta.  11 

-  Privilegium  a  patre  suo  Henrico  sexto  imperatore  civitati 
Eugubio  concessum  renovat  et  confirmat.  .  14 
*  Pro  gratis  servitiis  quae  homines  Tragurii,  de  partibus 
Dalmatiae  ultra  mare,  sibi  exbibere  studuerunt,  eis  concedit 
ut  ubique  per  regnum  Siciliae  salvi  et  securi  incedant  in  per- 
sonis  et  rebus  eorum.                                                    901 

-  Scribit  capitaneo  regni  de  morte  imperatricls,  ut  ejus  exe- 
quias  per  Jurisdictionem  suam  faciat  celebrari.  1 5 

-  Encyclicammittitjusticiariisregni  super  exactionepecuniae 
et  collecta  imponenda.  16 

-  Scribit  communitatibus  regni  ut  sibi  subveniant  ad  solu- 
tionem  debitorum  in  celeri  recollectione  pecuniae.  17 

-  Benzlao  (Boleslao)  Silesiae  duci  rescribit  quod  gratanter  lit- 
teras  ejus  acceperit»  et  si  quae  in  imperio  et  regnis  auis  eidem 
grata  resideant,  ei  libenter  offert.  900 


948 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1242 

>  ■■ ■ 

januar. 


JanQar. 


Januar. 


sojan. 


[Jan.] 


[febr.] 
[febr.] 


[febr. 
exeunt.] 


[febr. 
exeunt.] 
martlo. 


[mart.] 


[drca 
april.] 

aprili. 

Smaii. 


Foggiae. 


Foggiae. 


Foggiae. 


C!oronatae. 


Foggiae. 


•  .••••  • 


Neapoli. 
Neapoli. 


—  Ad  suppUcationem  uniTersltatls  castrl  Saneli  Oeminiani  in 
Tuscia,  eorum  possessiones,  bonos  nsus  et  consuetadinesap- 
probatas  confirmat.  21 

—  Monasterio  Sanctae  Mariae  de  Monte  Yirginis  oblationes  et 
donationes  ei  factas  ab  Unfrido  de  Samo,  Maria  de  Menda 
Gemoldi  Teutonici  nxore  et  Hicca  Gualterii  de  Gicala  uxore 
conflrmat.  S2 

—  Civibus  Spirensibus  aquam  Spierbach  restituit  ad  eorum 
ttsus  redncendam,  ita  tamen  nt  expensae  factae  circa  emp- 
tionem  et  constructionem  molendini  apud  Beclihoiz  came- 
rae  imperiali  refundantur.  25 

—  Hegi  Angliae  notificat  mortem  Isabdlae  imperatrids  soroiis 
ejuS|  doloris  lenimentum  indicans  in  gemlna  sobole,  fiUo 
Tidelicet  et  fllla,  quam  reliquit.  26 

^  Marino  de  Ebulo  a  Papia  superius  Ticario  generaU  mandat 
ut  ab  universis  Jurisdlctionis  suae  praelatis  pro  instantibus 
negotUs  subsidium  exigat.  27 

—  UDiversis  abbatibus  regni  sui  scrfbit  de  morte  regis  Hdnrld 
fliii  sul,  et  ut  ejus  exequias  solemni  litu  celebrent  28 

—  Fidelibus  suis  ut  sibi  condoleant  pro  dolore  quem  patitur  In 
morte  Henrid  prlmogenlti  filU  sui.  29 

—  Margaretae  nurui  suae  mortem  Henrid  quondam  regis  Ro- 
manorum  filU  sul  nuntiat,  monens  qood  in  duobus  flUls  qnos 
de  Ipsa  reUquIt  consolationem  assumat.  80 

—  Populo  Messanensi  mortem  Henrid  iUli  sui  nnntiat,  com 
magnis  defuncti  praeconiis  quem  regem  Sidliae  appellat  32 

—  Universis  per  comitatum  Haynoniae  et  per  imperium  con- 
stitutis  mandat  ut  non  permittant  Johanni  et  Baldoino  fllUs 
Boucliardi  de  Avesnis  et  Margaretaede  Flandria,  quibuslegl- 
tima  natalia  indalsit,  ab  UUs  de  Domnapetra  damnum  vd 
11^'uriam  Irrogarl.  88 

Scrlbit  cardlnalibus  se  paratum  esse  ad  Uberandos  et  remit- 
tendos  episcopum  Penestrinum  et  Ottonem  cardlnalem  ut 
intersint  eiectionl  papall.  85 

Beglnensl  eplscopo  scribit,  congaudens  quod  nepotes  ejns 
qui  defecerant  reduxerit  ad  fldem  pristlnamy  Jubetque  nt 
vlsls  hls  Utteris  venire  ad  curiam  festlnet.  87 

Mannum  fllium  quondam  Orlandini  habitatoris  Gortonae 
pubUcum  tabelllonem  imperU  constitult.  88 

Mantoanis  scribit  se  ad  electionem  novi  pontiflds  vdut  ad 


>. 


INDEX  DOCUHENTORUH. 


949 


[miclo 
exeunt.] 

Junio. 


In  castris 

prope 
Aveziannm 
in  Celano. 


Jnnio.      In  eastrfs 
prope 
Ayezzanum 
in  Gelano« 

JmiJo*      In  castris 
apnd 

InCelaiio. 

jnnio.      In  castris 
prope 
Avezzanum 
in  Celano. 


praedpanm  negoCinm  intentnm,  adTentom  samii  ad  ipoorom 
partes  differre,  flliom  sunm  Henricom  in  Italia  legatnm  cnm 
milltia  ad  eos  praemittens.  $9 

-  Mandat  compalatio  Neapolis  qnod  cansam  andiat  et  termi- 
net  inter  Jacobum  Malabaccam  et  Paulum  de  Sancta  Agatha 
de  venditione  cujusdam  domus  apud  Neapolim.  41 

-  Cardinales  nimis  in  electione  summi  pontiflcis  tardantes 
reprebendit  quod  male  tractent  matrem  nec  ei  subveniant  in 
necessitatibus.  44 

-  Privilegium  a  Conrado  Colonlensi  electo  dvibns  Colonien- 
sibus  anno  1239  indultum  inserit  et  conflrmat,  qnojura 
eorum  et  bonae  consuetudines  approbantur.  46 

-  Ad  supplicationem  civium  Coloniensium,  privilegium  ab 
Henrico  Coloniensi  electo  anno  1229  eis  concessum  conflr- 
maty  videlicet  de  bonis  consuetudinibus  et  quod  extra  Colo- 
niam  in  Jus  vocari  non  possint.  48 

-  SororibusordinisSancti  Augustini  apud  Wizenburch  aream 
ad  Rudlgershuobe  pertinentem  donat.  50 

-  Scribit  fldelibus  suis  Terrae  Laboris  de  constructione  Civi- 
tatisNovae,  etutobediant  Hogerio  de  Canalibus  quem  super 
hoc  negotio  destinandum  providit.  6 1 

-  Praeciplt  Bamungo  de  Kamerstein  el  butiglario  de  Nurem- 
berg  ut  omnes  alienationes,  venditiones,  obligationes  et  dis- 
tractiones  per  Bopponem  olim  eleotum  Babenbergensem 
nunc  autem  imperii  inimicum,  in  damnum  hi]\|us  ecdesiae 
fsctaSy  revocent.  63 

-  Bamungum  de  Kamerstdn  et  buti{^um  de  Nuremberg 
eonstituit  procuratores,  qui  in  domintum  Henrid  Babenber- 
gensis  electi  omnia  revooent  quae  olim  a  Boppone  quondam 
decto  Babenbergensi  in  laesionem  Cjjusdem  ecdesiai  alie-t 
natai  obligata  et  distracta  flierant  65 

-  Hdnrico  Bambergensl  decto  dat  licentiam  cudendi  mone- 
tam  novam  apud  Viliacum  et  apud  Griven  qnae  FrisAeenai 
monetae  aeqoipolleat  in  pondere  et  valore.  66 

-  Pro  gratis  dvlum  Erfordensium  sdrvitiis  qui  sibi  oontra 
Slfildum  archiepiscopum  Moguntintim  imperli  proditoMh 
fldelKer  adhaesemnt,  eos  et  eorunf  bona  in  sua  spedali  pro- 
tectione  sosdpit  67 

120 


950 


INDEX  DOCUMENTORDM. 


1242 

jQlio. 


[circa 
Juilam.] 
aagusto. 


aagusto. 


lOoct. 


1245 

12jan. 


lajan. 


februar. 


ITapril. 


aprilL 


aprili. 


IncaBtris 

prope 

AvezzaDUin 

in  Gelano. 


Apud 

sanctum 

Germanum. 

In  campis 

prope 

S.  Petrum 

de  Olivola. 

BarolL 


Precinae. 


Precinae. 


Foggiae. 


Gapuae. 


Gapuae. 


Capuae. 


-  Ad  suppllcationem  Raynaldi  Ostiensis  episoopi,  monaste- 
rium  Sanctae  Gracis  de  Heremo  fontis  Avellanae  Augubinae 
dioeceslsin  protectionesuarecipit ,  dummodo  in  fidelitate  sua 
fratres  perseverent  58 

-  Scribit  invectlve  cardinaiibus  quia  nimis  tardant  in  elec- 
tione  novi  pentiflcis.  59 

-  Qvltatem  Gamerinum  in  suam  fidem  reversam  ad  gratiam 
suam  recipit  bonaque  ei  et  consuetudines  confirmatt  poenas 
et  mulctas  pro  maleflciis  perpetratls  remittendo.  64 

-  Ad  peUtionem  Marinae  abbatissae  Sancti  Salvatoris  de  Guil- 
letOy  monasterio  ejus  conflrmat  feudum  Persanum  qnod 
Hiccardus  de  Trentenaria  post  mortemsororissuaeab  eodem 
monasterio  tenendum  legavit.  66 

-  Hoberto  de  Gastellione  vicario  imperii  in  Marcbia  mandat 
ut  Palmerium  ad  curiam  imperialem  ad  triginta  dies  post 
citationem  receptam  advocet,  querelae  filiorum  Bovis  et  Pal- 
merii  de  Sancto  Angelo  responsurum.  67-68 

-  Nobiles  et  vavassores  universos  de  Garfagnana  caeterosque 
dominos  ibidem  nominatos  sub  sua  spedali  protectione  sus- 
dpit  eosque  a  Jurisdictione  cujuslibet  dvitatis  ezimit,  etc. 

73 

-  Pandolfo  de  Fasanella  imperii  in  Tusda  vicario  quatuor 
mandata  dirlgit  ut  super  querelis  abbatls  monasterii  Sancti 
Salvatoris  veritate  cognita,  Justitiam  ei  fiaciat  exbi])eri,  pe- 
culiarlter  de  redditu  castri  montis  Pinzutuli  et  de  tenimento 
ValenUnae.  76 

-  Ad  petitionem  Bertholdi  patrlarcbae  Aquilegiensls ,  destrui 
Jubet  quosdam  pontes  super  Liventlam  fabrlcatos  qul  suls 
rebellibus  Tarvisinis  utiles  erant  ad  fadendos  incursus  oontra 
suos  fideles.  81 

-  Mantuanis  mandat  quod  Joliamiem  dvem  Gapuae  pro  suis 
servitiis  Yeronam  euntem  per  dlstrictum  Ipsorum  secure 
transire  permittant.  83 

-  Universitatem  dvitatis  Fani  in  gratiam  suam  reclpit»  con- 
ceditque  ut  de  poenis  et  |of fensls  respondere  nm  cogantuTy 
resardendis  tamen^damnis  eorum  dvibus  qui  pro  flde  imperii 
dvitatem  et  bona  idiquerunt.  88 

-  Profitetur  se  a  comite  Hartmanno  de  Gruningen  comitatum 
de  Albegaw  cum  castro  Megelolves  pro  tribus  milUbus  et 
ducentis  mards  argentl  emisse.  86 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


951 


1245 

[maio.] 


Junio. 


[Junio 
ineante.] 


[Jnnio.] 


[Junio.] 


[Janio.] 


SSjonii. 


SOJnniL 


26  Jnlii. 


angosto. 


augnsto. 


Incastris 

in  dopopQlar 

tione  Urbis, 


Beneyenti. 


Beneyenti. 


Apnd 
Beneirentnm. 

Ariani. 


Ariani. 


-  Cnidam  fideli  sno  scribit  se  ingenti  exercitn  collecto  Homa- 
nis  flnibns  insisterey  sperans  mox  in  Apostolica  Sede  anti- 
stitem  institaendum  esse  qui  paoem  inter  Ecdesiam  et  impe- 
rium  reformet.  87 

-  Ad  suppiicationem  Latherii  abbatis  Sancti  Salvatoris  de  In- 
sttla,  privilegium  huic  monasterio  ab  Henrico  imperatore  patre 
suo  9  octobris  1191  indultum  renovat  et  conflrmat.  88 

-  Gonstantinopolitano  imperatori  nuntiat  se  post  liberatio- 
nem  Oddonis  Sancti  Nloolai  in  carcere  TuUiano  cardlnalis 
clementiae  suae  cumulum  imposuisse,  episoopum  Prenes- 
tinum  adversarium  suum.aI)soivendo  et  dimittendo  ad  car- 
dinales.  90 

-  Scribit  cuidam  regi  se  Ottonem  Sancti  Nicolai  in  carcere 
Tulliano  diaconum  cardinalem  liberavisse,  necnon  et  episco- 
pum  Prenestinum  licet  imperialls  honoris  notissimum  adver* 
sariumy  orbitati  Ecclesiae  compatiendo.  93 

-  Hegi  Franciae  scribit  quibus  causis  Romanomm  possesslo- 
nes  anno  praeteritoet  nuper  vastaverit,  et  qualiter  ad  preces 
cardinalium  discedens  ab  Url)e  cum  securitate  de  creatione 
novi  pontificiSy  cardinales  captivos  caeterosque  praelatos 
transalpinos  liberaverit»  etc.  95 

-  Scribit  universis  fidelibus  suis  pro  securo  conductu  Gual- 
terii  de  Ocra  notarii  et  capellani  sui,  quem  ad  Ludovicum 
Frandae  regem  nuntium  mittit.  98,  not.  i. 

-  Notificat  duci  Brabantiae  electionem  Sinibaldi  Sancti  Lau<- 
renUi  in  Lucina  cardinalis  in  papam,  speratque  pacem  inter 
imperium  et  Ecclesiam  facilius  fore  reformandam.  99 

-  Henrico  marchioni  Misnensi  promittit  quod  si  Henricus 
lantgravius  Thuringiae  avunculus  ejus  sine  haerede  filio 
praemori  contigerit,  ipsi  marchioni  Jure  feudali  conferet  duos 
ejusdem  lantgravii  prindpatus,  scilicet  lantgraviam  Thurin- 
^ae  et  comitivam  palatii  Saxoniae.  loo 

-  Innocentlo  papae  scribit  de  ejus  dectione  congaudens,  mit- 
titque  legatos  qui  seipsum  ad  ejus  l>enepladta  paratum,  sal- 
yis  Jure  et  honore  imperii,  offerant.  104 

-  Limdolfo  episcopo  Wormatiensi,  toti  deropopuloquehi\|u8 
dvitatis  promittit  quod  si  se  cum  Ecdesia  Homana  compo- 
sitionem  inire  oontigerit,  ipsos  ab  eadem  compositione  non 
patletur  ezdudi.  106 

-  Civitatem  Wormatiensem  deputat  ad  celebrandas  annua- 


952 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1243 


angnsto. 


aogasto* 


[wg-l 


22  ang. 


Siaug. 


sept. 


8  oct. 


octobri. 


oetobri. 


[drca 
nov.] 


Arlanl. 


Arianl. 


Crepacorii. 


In  campb 

prope 

Gnaidi  Melf. 


Melflae. 


In  castris 

ante 
Viterbium. 

In  castris 
in  obsidione 

Yiterbii. 

Incastris 
in  obsidione 

Yiterbli. 


tbn  nniversales  nnndinas  qnlntadeclm^  ^  po^t.Pascha  et 
abinde  diebns  qnindecim  duraturas.  106 

—  Pro  gratis  et  fidelibus  servitiis  quae  cives  Wormadenses 
slbi  et  imperio  inoessanter  exhibenty  a  solutione  tbelonei 
super  Rhenum  tifud  Oppenhdm  eos  exlmit  108 

-—  Ad  petitionem  Henrld  Babenbergensls  decti,  concedit  ut 
fllii  ex  filio  marscalci  de  Cunstat  ministerialis  BabenbergeD- 
sis  cum  fllia  Ruperti  de  Nlrstein  ministerialis  imperatoiis 
generandi,  Inter  se  et  eccleslam  Babenbergensem  dividan- 
tur.  109 

—  Amoldo  de  Glmmenieh  sculteto  Aquensi  obligationem  tre- 
centarum  marcarum  In  domo  ubi  panni  venduntur  apud 
Aquas  et  infeudationem  alterius  domus  quae  Blandin  didtur, 
confirmat.  109 

—  Thomaslo  de  MoHslo  in  Sldlia  dtra  flumen  Salsum  justi- 
tlarlo  mandat  quod  hominibus  Panorml  permittat  apud 
Goderanum  ligna  inddere  et  cannas  in  caunetls  Cassari,  nec- 
non  boves  suos  domitos  ducere  et  pasd,  absque  omni  damno 
venationum  et  solatlorum  suorum.  1 1 1 

—  Ad  petitionem  fratris  GoffHdi  Baliani,  Thomae  de  Aquino 
regni  Jerosolymitani  ballo  mandat  ut  castrum  Ascalonis 
cum  pertinentiis  suls  magistro  et  fratrlbus  hospitalis  Sancti 
Johannis  Jerosolymitani  custodiendum  conmiittat,  etc.    116 

— -  Tineoso  militi  Viterbiensi  scribit,  commendans  eum  de 
fidelitate  circa  servitia  sua.  124 

—  Homines  terrae  Coneglani  fiddes  suos  ab  onmi  domlnio 
cujuslibet  dvitatis  et  singularis  personae  eximit,  et  praedic- 
tam  terram  ab  omni  debito,  pacto  aut  promissione  factis  cum 
homiuibus  Tarvlsii  rebeliibus  suis  absolvit.  182 

—  Ad  supplicationem  dvium  Ulmensium  fiddium  suorum, 
hospitaie  Sancti  Spiritus  apud  Ulmam  fkmdatum  cum  ejus 
famiiia  et  bonls  omnibus  sub  sua  protectlone  redpit       184 

—  Conradutio  de  Sterleto  filio  quondam  Gonradi  de  Gottd>aldo 
terram  quae  vocatur  Massa  cum  alils  castdlis  in  comitatu 
Senogallico  confert.  185 

<—  Comltissae  Beatrid»  conqoerens  de  infidelitate  Guidonis 
Guerrae  filii  ejns,  mandat  nt  ad  curiam  suam  R<^;erium 
fillum  natu  mlnorem  mittere  enrety  quem  promovere  modis 
oottibus  diq^nit.  187 


\ 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


ffi» 


1245 

4noY. 


6110Y. 


noYemb, 


docBBib. 


[dec.] 


[dec 
exeant.] 


[dec. 
exeunt.] 

[anno 
ezennt.] 

{anno 
exeunt] 

[anno 
exeunt] 

1244 

3jan. 


Jomiar. 


In  eastris 

ante 

YEterbinm. 

Incastris 

ante 

Yiterbiom. 

[Incastris 

ante 

Viterbiiim.] 

In  castris 

in  obsidione 

Ylterbii. 


Inecdesia 
S.  LiMBari 

jnta 
Folgininm. 


[Jttmar. 


Grosseti.] 


—  BensiYegnae  mercatori  Florentino  pro  undecim  millibns 
libris  denariorum  Yendit  ad  duos  annos  argenteriam  suam 
Monterii  cum  Jure  cudendi  monetam,  etc.  1 38 

—  UniYersis  imperii  fldelibus  mandat  ut  Tebaldo  de  Padua  ad 
GualYanum  Lanceam  tunc  potestatem  Paduae  eunti,  secu- 
rum  conductum  per  unum  mensem  praebeant.  139 

—  Guidoni  Malal)occae  et  ejus  fratribus  inYCstituram  confert 
de  BagnacaYallo,  Gotignola  et  alils  quibusdam  terris  in  Ro- 
maniola  sitis.  189 

—  QYitati  Toscanellae  Yaria  priYilegia  impertitur,  inter  quae 
Jus  utendi  portu  dicto  Delle  Murelk  ad  mare  Tuscum,  sine 
ullo  datio  imperiali  curiae  solYendo.  140 

—  Cardinali  Othoni  scribit  conquerendo  de  non  obserYata 
pactione  soper  facto  ViterbU  et  indemnitate  suorum,  et 
nuntiat  se  cogi  ad  publicam  notitiam  totius  rei  seriem  de- 
ferre.  141 

—  Regi  Frandae  et  aliis  regibus  notom  fadt  quae  sibi  in  o]>- 
sidione  Viterbii  contigerint»  dum  ad  preces  papae  et  cardi- 
nalium  obsidione  soluta,  nec  Viterbienses  nec  Romani  fidem 
promissam  obserYaverint,  etc.  142 

-  Senatoribus  et  populo  Romano  improYidam  eorum  rebel- 
lionem  exprobrat,  inferendo  eis  graYcs  minas  dum  Romam 
Romano  imperio  subjicere  statuerit.  145 

-  Regi  Angliae  scribit  quod  sibi  mittat  nuncios  pro  negotio 
pacis  inter  se  et  Ecdesiam  inchoandae.  14e 

-  Scribit  regi  Gypri  ut  recommendatum  habeat  fratrem  He- 
liam  quem  ad  partes  trausmarinas  missom  in  ejusdem  regis 
curia  aliquamdiu  moraturum  Jussit.  147 

-  Henrieo  filio  suo  in  Italia  imperii  iegato  mandat  quod  in- 
quisitionem  fieri  ftidat  de  salario  potestati  Gesenae  soiuto,  et 
partes  ad  imperialem  curiam  citare  non  omittat.  908 

-  In  faYorem  hominum  castri  Plebis  Joxta  Perusium  fines 
territorii  ad  eos  pertinentis  describit,  immunesque  omni 
onere  denunUat  a  quocumque  exigendo,  praecipue  ab  An- 
drea  et  Ugucdone  de  Plegario  proditoribus  suis.  148 

-  Gommune  Imolense  fideles  suos  sub  sua  speciali  protectione 
recipit,  ita  ut  comitatus  et  episcopatos  Imolae  in  toto  ycI  in 
parte  nonqoam  Bononiensibos  Yel  FaYcntinis  Yd  aliis  eon- 
cedi  Yaleaty  sed  in  sdo  imperii  dominio  conserYetor.       162 

-  Pandulfo  de  Fasanella  imperii  in  Tosda  capitaneo  generali 


954 


INDEX  DOCUMENTORUIfl. 


1244 


Janoar. 


Janoar. 


[janiiar. 


febniar. 


febmar. 


fd>raar. 


[febmar. 


martlo. 


martio. 


[martio 
ineonte.] 


Grofiseti. 


Grosseti. 


Grosseti.] 


Grosseti. 


GrossetL 


Grosseti. 


Grofiseti.] 


Apnd 

Aqnampen- 

dentem. 

Apad 

Aqnampen- 

dentem* 


mandat  ut  de  mereato  ab  hominibos  castri  Arddossi  in  loeo 
Malacdia  institoto  in  praejudidnm  mercati  qnod  monaste- 
rium  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  apnd  Pleliem  de 
Amole  antiqaitus  habet,  inquisitionem  fleri  fadat.  154 

-  Manuelem  Guidi  Bossae  Senensem  pablicnm  imperii  tabel- 
lionem  constitniti  et  mandat  nt  omnes  illi  in  hoc  ofBdo  de 
cetero  intendant.  156 

-  Pro  flde  et  devotione  Cremonensium»  ratam  habet  et  oon- 
flrroat  concessionem  terrae  Honcaroli  qnam  fllius  snus  Hen- 
rieus  rex  Sardiniae  imperii  legatus  in  Italia,  dsdem  Jam 
fedt  909 

-  Novas  constitutiones  promulgat  de  offldo  magistri  Jnstitia- 
rii  et  Judicum  magnae  curiae,  de  litteris  ab  eadem  curia 
impetrandls,  de  pronuntiatione  sententiae  infra  decem  dies, 
de  emendatione  oppresslonum  et  de  forma  super  dd>itis  en- 
riae  observanda.  156 

-  Heinrico  Bambergensi  eleeto  ejnsqne  eodesiae  lianc  gratlam 
ab  antiquo  indultam  conflrmat  nt  omnes  argentifodinae  sive 
decimae  subterraneae  qnae  in  terris  eccleslae-repertae  ftie- 
rint,  ad  ejusdem  ecdedae  utiiitatem  cedant.  162 

-  Sub  sna  et  imperii  protectione  redpit  Girardnm  Galfridi 
de  Prata  et  consortes  ejus  flddes  snos»  dsque  conflrmat  cas- 
trum  de  Prata,  terras,  argentifodinas  et  terras  nbl  argenti- 
fodinae  snnt.  163 

-  Hominibus  castri  Montis  Poiitiani  firaiichislas  qnibns  tcm* 
pore  praedeoessomm  snomm  uti  cmisnevemnt  ooncedit,  el 
specialiter  facnltatem  cognoficendi  de  malefldb  in  terra  ipsa 
commissiB.  164 

-  Privilegium  Friderid  I  ayi  sui  datnm  35  Jnlii  1185  conflr- 
mat ,  quo  Morianum  et  alia  loea  ad  episoopatam  Lneannm 
pertinentia  sub  protectione  imperii  redfrfnntnr,  ete.         166 

-  Coenobio  Montieellensi  in  Tusda  privileglnm  Fridcrid  I 
avi  sniy  datum  Florentiae  i*  angnsU  1185  et pcetea  a  patre 
suo  Henrlco  VI  conflrmatnm,  ipse  qnoqne  oonflrmaL      166 

-  Johannem  flllnm  qnondam  BonooDSllii  de  Gortona  pnbli- 
cnm  imperii  tabdllonem  constitait.  167 

-  Wormatiensem  ^iseopnm  monet  qnod  cum  paeem  inter  le 
et  Ecdesiam  in  proximo  successnram  speret,  carlam  solem- 
nem  apud  Veronam  indioere  proponit,  qao  Ipse  cnm  aliis 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


955 


1244 


lamart. 


umart. 


flSmart. 


28mart. 


[aprill 
lneante.] 

aprili. 


apriii. 


[aprili.] 


[drca 
april.] 

18  april. 


maio. 


Apud 

Aquampen- 

dentem. 

Apnd 

Aquampen- 

dentem. 

Apnd 

Aqaampen- 

dentem, 

Apod 

Aquampen- 

dentem. 


Apud 

Aquampen- 

dentem. 

Apud 

Aquampen- 

dentem. 

Apud 

Aquampen- 

dentem. 


Apud 

Aquampen- 

dentem. 

Spoleti. 


prindpibus  pro  ardnis  imperii  negotiis  venire  non  omit- 
tat.  168 

—  Petro  de  Vinea  et  Taddeo  de  Suessa,  magnae  cnriae  suae 
Judicibus,  tractatum  et  consummationem  pacis  inter  Ecde- 
siam  et  imperium  committit,  et  quicquid  ipsi  tractaverint 
a  se  ratnm  hatiendum  pollicetur.  169 

—  Universis  hominibus  Daimatiae  fidelibus  suis  mandat  quod 
omni  piratica  in  regnum  suum  Siciliae  abstineant  et  damna 
ab  eis  in  regnicolas  iliata  integre  restitui  faciant.  910 

—  Auditis  quae  per  Petrum  de  Yinea  magnae  curiae  suae  ju- 
dicem  super  forma  pacis  inter  imperlum  et  Eoclesiam  in 
Romana  curia  tractata  fuerunt,  ipsi  Petro  et  magistro  Taddeo 
de  Suessa  consummationem  negotii  denuo  committit.      170 

—  Raymundo  comiti  Tolosano  magistrisque  Petro  de  Vinea  et 
Taddeo  de  Suessa  potestatem  concedit  Jurandi  in  anima  sua 
quod  stabit  mandatis  Ecclesiae  super  articulis  pads.        171 

—  Conrado  filio  suo  notum  fadt  pacem  Inter  ipsum  et  Eccle- 
siam  fuisse  reformatam ,  elque  mandat  quod  una  cum  prin- 
cipibus  Germanis  veniat  ad  curlam  Yeronae  celebrandam.  176 

—  Ad  imitationem  avi  et  patris  sui  imperatorum,  hospitale  de 
Altopassu  in  Tuscla  cum  omnibus  ejus  possessionibus  sub 
sua  speciali  protectione  reclpit,  et  ab  omnl  datia  fratres  ser- 
vitio  peregrinorum  et  infirmorum  deditos  eximit.  178 

—  Ad  supplicationem  Ottonis  de  Flotowe,  concedit  ut  si  eum 
uxore  et  filia  sua  praemori  contlgerit,  utraque  successlve 
feodum  in  Frisia(Friesland)  situm  ad  vitam  tantummodo  de- 
tinere  possit.  182 

—  De  consilio  imperialis  curiae  decemit  homines  de  Arquata 
ad  civitatem  Dertonensem  pleno  Jure  spectare  et  tanquam 
subditos  eidem  ol>edire  debere,  etc.  183 

—  Papae  scribit  quidquid  in  Url)e  actum  ftierlt  ad  condtandos 
Romanos  in  offensionem  Eccle8iae,contra  conscientiam  suam 
a  quodam  machinatore  nequitlae  fulsse  attentatum.        186 

—  Potestati  et  consilio  Mantuae  mandat  quod  servientibus 
suis  in  Alemanniam  pro  servitiis  suis  euntibus  de  securo 
conducttt  provideant.  189 

—  Pro  clarae  devotionis  obsequio  hominum  de  Eugubio,  eis 
castrum  Gantianl  et  Gostacciari  cum  pertlnentiis  suis  con- 
cedity  dando  ds  iicentiam  castro  ipso  utendi  tam  In  curia 
quam  in  hominibus^  191 


956 


INDEX  DOCUMBNTORUM. 


1244 

[maio.] 


Jnnio, 


[Janio 
ineunte.] 


7jalii. 


Apnd 
iDteramnem. 


[Julio.] 


[Jolio 
exennt.] 


angasto. 


aogasto. 


Pifis. 


aogasto. 


Pids. 


aagoato, 


ApadPins. 


-  Pergamensibas  scribit  se  eorom  nantlos  hilari  anlmo 
pisse  qai  exqairebant  saam  adventam  ad  partes  Lombar- 
diae.  Notlflcat  qaod  Inter  se  et  Eccleslam  paz  Jam  flrmala  ril, 
et  qaod  hablto  cam  sammo  pontiflee  oolloqaio  ae  ejvs  bene- 
dictioDe  sascepta ,  ad  partes  istas  personallter  TODiet.       1 9S 

-  Lacanis  in  perpetaam  concedit  castra  Hotronis-Hontefe- 
gatensfs  et  Laliani  cam  eoram  ratlonibaSy  datqae  Ueentiam 
recipiendi  in  ooncives  homines  qaoslibet  Garfiignanae»  sicat 
et  commanibas  GarfSiignanae  redpiendi  potestates  et  rec- 
tores  Lucanos.  195 

-  Regi  Francomm  nantiat  qaod  spe  qaadam  pacb  resampta, 
papam  rogavit  at  aliqaem  ex  cardinalibas  ad  se  mitteret, 
comite  Tolosano  interim  ad  Sedem  ApostoUcam  destinato 
pro  negotio  pacis  ejasdem.  197 

-  Potestati  et  commani  Hantaae  mandat  at  in  Icalendis  aa- 
gusti  proxime  venturi  idoneos  et  fldeles  nontlos  cam  quibus 
plenarie  deliberare  veUt,  ad  se  apud  Pisas  destinent.      200 

-  Regi  Hungariae  signiflcat  quid  egerit  ad  electionem  novi 
pontificis  procurandam,  quaUter  demum  electo  pacem  obta- 
lerit  et  spes  concordiae  ab  omnibas  concepta  evanuerit.  208 

-  Universis  fldelibus  et  amicis  suis  fuse  narrat  quid  pro  paoe 
consummanda  inter  se  et  summum  pcmtiflcem  actum  Aierit, 
memorans  quod  cum  conditlonibus  a  sodetate  Lombardiae 
oblatis  ante  et  post  victoriam  apud  Curtem  Novam  reporta- 
tam,  paoe  Constantiae  ptorsas  ezoepta,  ipse  stare  volaerit, 
papa  post  varia  divertlcula,  re  in  suspenso  relicta,  subito  ad 
Januam  conftigit.  205 

-  Post  fogam  papae  ad  partes  altramontaaas»  de  paoe  wm 
adhuc  desperans,  scribit  qalbosdam  cardinalibuB  se  compo- 
sitionis  modum  eoram  arbltrio  committere^  salva  tamen  di- 
gnitate  imperii  et  sua.  222 

-  Ad  suppUcatloncm  civiam  Aqaenslam  flddium  suonim, 
privilegium  a  Friderico  I  avo  soo  elsdem  anno  1 166,  S  Ja- 
nuarii»  indoitum  rcnovat,  Inaerit  atque  conflrmat  223 

-  Sub  protectipne  soa  redpit  Haream,  Gerardom  et  Jacobom 
de  gente  Ronckmi,  dves  Pisanoa,  et  conflrmat  privileglam 
a  Frldorlco  I  avo  soo  eomm  anteeessorlbus  eonoeasam  de 
Hartiniana  lAla,  Sancto  Fridiano  et  pertinentUs.  228 

-  Geraldum  et  Petrum  Amici  vasaUos  et  barones  comitis 


INDEX  DOCUMENTORDIL 


9SP7 


1244 


angusto. 


angosto. 
27  aug. 


angasto. 
288ept. 


6  oct. 


[octobri 
ineimt] 


Sloct. 


nov. 


[circa 


1244.] 

[drea 
annam 
t244.] 


Apud  Pisas. 


Plfiis. 


Pisis. 


Apnd 
Znncali. 


Apnd 
Ferentinnm. 


Fogglae. 


Poggiae. 


YI.  Fuit. 


TokMaai»  a  fldeBtate  oommnnis  ATenimensiaabsolutos,  in 
directam  qlosdcm  ooaaitis  dominium  reducit.  230 

-  Goncesslonem  pedagiorum  ad  tempus  quondam  B.  Yiva- 
riensi  eplsoopo  a  se  exhibitam,  pro  eo  qnod  successor  ^ns- 
dem  episeopi  snis  rebelUbns  nequHer  adhaesit,  perpetuo 
revocal.  382 

-  Boncambinm  fllinm  qnondam  Yentnrae  Massoli  de  Gortona 
et  dnos  alios  pubHcos  imperii  tabeliiones  constitait.        282 

-  Ad  querelam  abbatis  Sancti  Salvatoris  de  Honte  Amiato, 
Pandaifo  de  Fasanelia  imperii  in  Tusda  capitaneo  generali 
mandat  nt  ad  magnam  suam  ciriam  dtet  communitatem 
castri  Moutis  Nigri,  ylcecomites  de  Gampilio  et  alios,  ddem 
abbati  de  yiolentiis  illatis  responauros.  288 

-  Sub  sua  et  imperii  speciali  proteetione  conmiune  de  Sarzana 
cum  omnibus  ejus  bonls  redpit.  285 

-  Potestati  et  consilio  Mantuae  mandat  ut  Henrico  de  Uima 
pro  impertt  negotiis  in  Alemanniam  festlnanti  de  securo 
conductu  versns  Veronam  proridere  velint.  286 

-  Officialibus  et  omnibus  fldelibus  suis  per  regnum  Sicillae 
constitutis  mandat  ut  abliatem  et  eonventum  Sancti  Modesti 
apod  Beneventum  in  nnilo  indeliite  aggravent.  918 

-  llniversls  ranndi  prlndpibus  scrilHt  de  slnlstris  eventibus 
qui  in  Terra  Sancta  christianos  afflixemnt,  doletque  de  pace 
cum  Soldano  Babyloniae  impmdenter  rupta,  dum  niliil  boni 
de  l)ello  provideat.  286 

-  Potestati  et  consilio  Mantuae  mandat  ut  Jobanni  de  Lob- 
denbnrg  pro  servitiia  imperii  in  Alemanniam  eunti  per  ipso- 
rum  districtum  de  securo  conductu  providere  velint       240 

-  Ad  supplicationem  commnnis  Civitatis  Novae  de  Mardiiay 
priviiegia  et  consnetndines  qaibns  temporibus  avi  et  patris 
sui  ntcbantv,  dummodo  in  fide  sua  perseverent,  conflr- 
mat.  241 

-  Procuratoribus  regni  Germaniae  roandat  ut  a  fllio  suo  Gon- 
rado  IBos  removeant  qni  mores  ejns  depraTant,  et  viros  de 
ministeriafibns  imperil  probltate  conspicuos  lateri  ejusdem 
regis  appliceat.  244 

-  Gonradum  fllium  sunm  adhortatur  ut  l>onis  moribus  infor- 
matos  conslliis  saplentinm  aoqniescat,  nec  venationibus  plus 
qnam  deeeat  delectetnr»  exemplum  casus  Henrid  (Iratris  sni 
firmiter  gerens  in  memoria.  245 

121 


958 


INDEX  DOCDMENTORUM. 


1245 

[jan.] 


28jaD« 


10  feb. 


27feb. 


febmar. 

[febr. 
exeunt] 


exeuDt.] 


oiarUo. 


niartio. 


[mart.] 


-  Scribit  Jnstidario  Terrae  Laboris  de  colUgenda  pccimia 
pro  maritagio  flliae  anae  fllio  marcbioiiis  Misnfnria  eopn- 
landae.  349 

-  Pandulpho  de  Fasanella  imperii  in  Tuflda  vicario  scribit 
abbatem  monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  sibi 
qnerelam  retolisse  qood  ipse  Ticarins  Jorisdictionem  ejns 
contra  privilegiorum  imperialiuin  tenorem  impediat,  eiqne 
mandat  ut  si  res  ita  se  liabnerity  qaerdis  abliatis  satisfa- 
ciat.  351 

-  PliiUppo  de  Brundusio  Judid  in  vicariatu  PandulpU  de 
Fasanella  mandat  ut  ad  requisitionem  abbatis  Sancti  Salva- 
toris  de  Monte  Amiato,  testes  coram  se  venire  fiiciat  et  au- 
diat  super  articulis  in  eisdem  litteris  interdusls  respon- 
suros.  262 

-  Bichardo  comiti  Comubiae  sororio  suo  nuntiat  quae  dades 
in  Terra  Sancta  duristianos  afflixerit,  dolens  de  Templario- 
rum  et  I>aronum  Terrae  imprudentiay  et  quod  neque  Gre- 
gorius  papa  neque  Innocentius  sul)sidium  a  se  Ipso  oblatum 
acdpere  voluerint.  254 

-  Henricum  de  Sdmumberg  ministerialem  suum  et  fllios  ejus 
cum  omnibus  eomm  bonls  sub  sua  protectione  redpit.    259 

-  Magnatibus  regni  Angliae  scribit  de  Justitia  causae  suae » 
deprecans  ne  in  suum  detrimentum  papae  aemulo  suo  aliquid 
contribuanty  bortaturque  ut  Jugum  Bomanomm  a  se  exi- 
mant.  260 

—  Ludovico  Francorum  regi  congaudet  quod  resumpta  cor- 
poris  sanitate,  crucem  reoeperit  et  in  defensionem  fidei 
novus  pugii  insurgat.  261 

—  Ad  supplicationem  Henrid  Mlsnensis  et  Orientalis  mar- 
diioniSy  collationem  per  ipsum  monasterio  GeUensi  fiictam  de 
viUa  Nissewaz,  de  molendinis  in  Griminis,  etc.,  et  quasdam 
emptiones  ab  eodem  monasterio  &ctas,  ratas  babet  et  con- 
flrmat.  262 

—  Ad  supplicatlcmem  Henrid  Misnensis  et  Orlentalis  marcbio- 
nis,  monasterio  de  Buch  Gisterdensls  ordinis  quidquid  idem 
monasterium  ab  ipso  mardiime»  ab  Henrico  quondam  Bo- 
manoram  rege  et  a  pluribus  aliis  d<mationis  .sive  emptionls 
titulo  comparavit,  ratum  babet  et  ccmflrmat.  364 

—  Scribit  papae  se  patriarchae  Antiocheno  oonfldentem,  qni 
pacis  fldudam  aUquamdiu  turbatam  ex  parte  apostdica  <ri>- 


INDEX  DOCUMENTORDM. 


959 


1245 


[martio 

drdter.] 

maio. 

[maio.] 


[Junio 
ineante.] 


Junio. 


Yeronae. 


Jonio. 


Yeronae. 


[Janio. 


Yeronae.] 


Jonio. 


Veronae. 


Janio. 


Veronae. 


Jnnio. 


Yeronae. 


tnlity  ad  enm  mittere  magistram  Theatonicorom  de  bono 
pads  et  negotio  Terrae  Sanctae  tractataram.  366 

—  Angliae  regi  congaudet  de  nato  ipsi  altero  fllio.  267 

—  Thomasiam  de  Gortona  flliam  quondam  Boiemontis  publi- 
cam  imperil  tabellionem  oonstitait.  273 

—  Dad  Aastriae  grates  agit  de  proposito  cariae  apnd  Villa- 
cum  ineandae  sibi  transmisso;  sed  cum  sine  reram  saarom 
dispendio  a  Lombardia  dongari  non  possit,  mandat  at  ad  se 
in  Italiam  cam  nepte  ipdos,  fotara  consorte  saa,  caeteris- 
qae  prindpibas  veniat.  274 

—  Eodesiae  Bomanae  cardinalibos  scribit  se  ad  eornm  prae- 
sentiam  flddes  saos  destinare»  concessa  dsdem  plenaria  po- 
testate  at  ab  iniqao  processu  qaem  contra  se  sammas  pon- 
tifex  exercere  molitar,  ad  Deum,  ad  futaram  papam,  ad 
generalem  synodum,  etc.,  libere  yaleant  appeilare.        276 

—  Privilegium  ab  avo  suo  Friderfco  primo,  17  decembris 
1156,  Heinrico  dod  Austriae  concessum  renovat  et  conflr- 
mat,  quo  marchia  Austriae  in  ducatum  commutator,  haere- 
ditas  in  ducatu  ad  fllios  et  fllias  devolvitur»  etc.  291 

—  Amplissimum  privilegium  ab  avo  suo  Friderico  primo, 
17  septembris  1156,  Heinrico  dud  Austriae  quondam  con- 
cessum  confirmaty  de  erectione  mardiionatus  in  ducatum, 
de  successione  masculis  defldentibus  seniori  fliiae  defe- 
renda,  de  exemptlone  ab  omnibus  subsldiis  imperio  prae- 
standiSy  dc.  294 

—  Fridericum  ducem  Austriae  de  duce  promovet  in  regem, 
cam  ampiissimis  priviiegils,  conceditque  ut  de  provlnda 
Gamiolae  ducatum  fSsudat  immediate  ipsi  et  per  ipsum  impe- 
rio  responsurum.  800 

—  Ad  supplicationem  Henrid  de  Hohenlohe  magistri  domus 
Sanctae  Mariae  Theutonicorum,  omnes  terras  quas  in  par- 
tibus  Gurlandiae,  Letowiae  et  Semlgalliae  conquirere  po- 
tuerit,  ei  conoedit,  cum  regalibus  quae  ad  imperium  perti- 
nent  juribus  exercendis.  803 

—  Ad  supplicationem  Henrici  de  Hohenlohey  etc.,  compo- 
dtionis  pactum  inter  Johannem  Lausanensem  electum  et 
domum  Theutonicorum  anno  1248  initum  saper  ecdesia 
Chunicensi,  conflrmat.  806 

—  Qvitatem  Bambergensem  ad  nundinas  universales  annua- 


960 


INDEX  DOGUMEKTORUIL 


1245 


Jonio. 


ISjmiii. 


Jollo. 


JaUo. 


Jollo. 


JnKo. 


JaUo. 


sjuUi. 


JqUo. 


JuUo. 


Yeroiiae. 


Yeroiiae. 


Yeronae. 


Yeronae. 


Yeronae. 


Vemiae. 


Yeronae. 


Yeroiiae. 


Tanrini. 


Taailni. 


tim  la  luJendis  maU  et  per  tres  aeptimaiias  seqaentes  cde- 
Inrandas  dedgnat,  omneaqoe  mercatores  Ulnc  venientes  snb 
SQo  et  imperU  dacatn  Tnit  ease  flecaroi.  S09 

-  Jacobam  filinm  qaondam  Saiingaenrae  de  Ferrarla  inyeelit 
de  Garpineta  et  aliis  coriis  ia  Regiiio,  Matinensi  et  Bono- 
niensi  episoopatllHU  sltis,  cam  omnibos  Jniibas  qaae  idem 
Salingaerra  Joste  tenoit.  S 1 0 

-  PhiUppo  de  Brandusio  Jadid  in  Yicariata  Pandaifl  de  Fa- 
sanella  mandat  at  in  lite  inter  abbatem  Sanctl  Salvatoris  de 
Monte  Amiato  et  Bonagratlam  Petri  et  Friderid  de  Senis 
procQratorem,  iternm  testes  prodacendos  andiat.  S 1 1 

-  Gotfridum  et  Gonradom  firatres  de  Hohenlobe  certos  fMit 
qaod  nnnqnam  eos  gravabit  in  castro  de  Scfaipphe  etperti* 
nentiis  efns,  qaae  Ladewicas  de  Sdiippbe  per  Aastriae  da- 
cem  in  gratiam  saam  refonnatas  elsdem  pro  emenda  per 
manus  suas  contradidit  812 

-  Ad  sappUcationem  dyiam  de  Oppenheim  fideUum  soonim 
concedlt  at  noUas  eoram  occasione  dadU  evocari  vd  eztra 
dvitatem  saper  qaacamqoe  caasa  trabi  possit  ad  Jadi- 
dum.  Sis 

-  UniYerBis  castrensibos  de  Oppenbdm  concedit  ut  ea  quae 
pro  se  et  haeredibas  sals  io  eodem  castro  constrazerint,  ad 
ipsos  haeredes  feodi  titnio  transeant.  314 

-  Givitatem  Spirensem  ad  generales  nnndlnas  in  feslo  sanc* 
tornm  Simonis  et  Judae  nsqae  ad  qaindedm  dies  cdebran- 
das  deputaty  omnesque  mercatores  iUnc  venie&tes  snb  inq^ 
rU  ducatu  valt  esse  securos.  314 

-  Gompositionem  inter  Meinhardum  comitem  de  Gorida  et 
communitatem  liominam  Portns  Latisani  super  eorumdem 
libertate  Inltam  confirmat.  315 

-  Ad  snppUcationes  dviam  Wormadendomy  promittit  qaod 
tam  clerieos  quam  laicos  Wormatiae  in  compodtione  assa- 
met  quam  factaras  est  dve  cam  Eodesla  Romana  sive  cam 
archiepiscopo  Magantino.  815 

-  Ad  instantiam  Margaretae  Flandriae  et  Hannoniae  comi- 
tissae,  per  procnratores  cjos  recepto  JnrameBlo,  eam  de 
fendis  comitatas  Namoroensis  et  partls  Flandriae  dtra  Scal- 
dim  cam  qaatoor  ministerUs,  teira  de  Alost  et  insaUs  inves- 
tlt,  etc  327 

-  Boniiacio  mardiioni  Montisferrati  omnes  ottmsas  remittit, 


INDEX  documentorum. 


961 


1245 


81  jQliL 


5  ang< 


angosto. 


angasto. 


frug-] 


[drca 
medinin 
augost] 

sept. 


23  «ept. 


Mpt. 


Tauriiii. 


TaurinL 


Taoriiii. 


Tanrini. 


Giemoiiae. 


Parmae. 


iqpt. 


Parmae. 


•  .  «  •  . 


eam  de  rectis  fendis  quae  tenet  ab  imperio  investit,  omnia 
prlTilegia  a  se  et  antecessoribns  suis  indnlta  conflrmat,  et 
ratas  habet  promissiones  eidem  per  Heniicum  regem  Sardi- 
niae  flliom  snum  factas.  830 

-  Uniyersis  Angliae  nobilibus  scribit,  sententiam  depositionis 
in  se  in  condlio  Lugdnnensi  latam  quasi  iniquam  et  Juris  nul- 
lius  redarguens,  eosque  hortatur  ut  secum  insurgant  ad  cau- 
sam  snam  quae  omnium  principum  est,  defendendam.    332 

-  Yenditionem  viilarum  Sancti  Martlni  de  Stellone  et  Gorrae 
a  Templariis  militibus  communitati  Cariensium  factam  con- 
flrmat.  338 

-  Gomiti  Petro  de  Blandrate  confirmat  acquisitionem  ab  isto 
&ctam  de  sexta  parte  castri  Lanzi  in  Canavesio,  quam  ei 
^endidit  Guillelmus  de  Lanzo.  338 

-  Ad  suppiicationem  homiiium  dvitatis  Carii,  eos  absolvit  a 
conditionibus^  pactionibus,  sacramentisetsocietatibusquibus 
erga  aliquos  nobiles,  dvitates  vel  ecclesias  sine  suo  man- 
dato  tenebantur.  339 

-  Scribit  regi  Castcllae  cognato  suo,  ei  conquerens  de  filio 
ejus  Friderico  qni  commorans  in  curia  sua,  furtive  ad  rebel- 
les  imperii  sccessit.  340 

-  Hol)erto  de  Castllione  imperiali  in  Marchia  capitaneo  con- 
gaudet  de  novis  quae  sibi  transmisit  super  facto  Camcrinen- 
sium  et  Anconensium,  monens  tamen  quod  in  aggrediendis 
Yenetis  supersedeat.  348 

-  Snb  encyelicae  forma  sententiam  depositionis  contra  se  in 
condlio  Lugdunensi  latam  quasi  iniquam  et  Juris  nuliius  redar- 
guit,  caeterosqne  reges  adhortatur  ut  secum  insurgant  ad 
causam  communem  defendendam.  348 

-  Universls  per  Frandam  constitutls  scribit  quomodo  nego- 
tium  suum,  imo  omnium  prindpum,  contra  papam  Lndo- 
yico  regi  et  paribns  laids  Frandae  commiserit,  promittens 
d  pax  prooesserit,  se  cum  eodem  rege  totam  terram  Jeroso- 
limitaDam  ad  christianorum  ditionem  revocaturum.        349 

-  Pro  gratis  et  acceptis  civium  Parmensium  servitiis,  Tebaldo 
Frandsoo  eorum  potestati  et  ipsi  communi  Parmae  castrum 
Grondulae  cum  omnibus  ejus  pertinentiis  et  Juribus  in  per- 
petaum  concedit.  362 

-  Ad  supplicationem  dvium  Parmensium,eispatenteslitteras 


962 


INDEX  DOCUMENTORUIl 


1245 


sept. 


[septj 


Parmae. 


[sept] 


[sept.] 


[octobri 
ineunt.] 
[octobri 
exeunt.] 


nov. 


Papiae. 


[nov.] 


[nov. 


Cremonae.] 


deoemb. 


Parmae. 


deeemb. 


Groaaeti. 


indulget  quibus  flnes  castri  Grondnlae  et  territoril  ejns  post 
Inqulsitfonem  dillgenter  factam  exprimnntor.  355 

-  Amedeo  comiti  SalMiudiae  castrl  Ripolamm  restitiiti^mem 
promittit,  statim  nt  aiiqno  modo  vel  caan  ad  manns  snas  per- 
venerit.  356 

-  Sub  encyclicae  forma  notnm  facit  se  pace  cnm  Eoclesia 
desperata  coUoquiom  Parmae  habnisse  et  tertiam  partem 
proventuum  et  obventionnm  ab  omnibns  ecdesila  ezigen- 
dam  jussisse»  etc.  357 

-  Suis  Justiciariis  mandat  quod  ab  eoeleslis  et  dericis  Jnris- 
dlctionis  eorum  snbventlonem  exlgant,  etlam  snb  poena  car- 
ceris  in  contumaces.  360 

-  Henrico  fllio  suo  mandat  nt  coUectam  ab  eocleslis  exigere 
debeat,  et  excusat  se  in  hoc  quod  non  pro  ntllltate  propria 
fadt,  sed  pro  commnni.  361 

-  Hortatur  fldeles  suos  quod  venlant  ad  exerdtom  qnem  in 
conterendos  Mediolanenses  coUegit  862 

-  Culdam  fldeli  suo  nuntiat  quomodo  Juxta  flnmen  TisindU 
castra  sua  posuerit,  modico  relicto  IntervaUo  inter  se  et 
HediolanenseSy  quos  ex  altera  parte  Henricns  rex  Sardiniae 
cum  Ecelino  de  Romano  acriter  aggressums  est.  364 

-  Privilegium  a  se  dudum  Ratisponensi  eplscopo  indnltnm  re- 
vocat,  eo  quod  iste  episcopus  quondam  canodlarinsenrlae  snao 
adversario  suo  papae  adhaeserit;  civlbnsqne  itemm Jns  indul- 
get  communia  consllia  statuendl  et  ofSdales  ordinandl.     366 

-  Comiti  Aldobrandino  mandat  ut  dvitatem  Grossetom  niil 
hiemare  disponlt,  ad  receptionem  gentium  et  equorum  qitari 
fadat.  374 

-  Scriblt  commnni  Podll  Ronld  se  fettdter  in  partlbns  Gre- 
monae  agere  et  Reglum  misisse  Henrlcum  flUnm  snum  lega- 
tum  In  ItaUa  generalem,  qni  factiosoa  partim  caroeri  addixit, 
partim  ad  snpplidum  oondemnavit  375 

-  Ne  defectus  aUquis  in  Justitia  ministranda  flddibus  snls 
adveniat,  communi  Parmend  Jns  concedit  interponendi 
decreta  pro  pnpUlls,  tntores  creandi,  emandpandi  et  ind- 
nnandl  testes,  etc.  377 

-  Ad  suppUcationem  Henrid  abbatls  Sanctl  GeorgU  In  Sylva 
Nigra»  huic  mcmasterio  privlleginm  ab  Henrico  qnlnto  impe- 
ratore  anno  llia  16  JulU  indnltnmi  renovat  et,  quibnsdam 
tamen  exceptls,  conflrmat.  380 


INDEX  DOCOMENTOROM. 


963 


1246 

Januar. 


Januar. 


febmar. 


[fcbr.] 
[fcbr.] 


[febr. 

vel 

martio.] 

[febr. 

vel 

martio.] 

7S  april. 


[aprili 

vel 
maio.] 
maio. 


maio. 


15  maii. 


[maio.] 


Gfoaseti. 


Grofiseti. 


Groflseti. 


Saleml. 


Gapuae. 


Alifiae. 


Gampiliae. 


•   ••.••. 


—  Homines  castri  de  Golle  et  districtus  cam  Justis  eormn  pos- 
sessionibas  snb  sua  et  imperii  protectione  recipit,  eisqae 
confirmat  bonas  consuetudines  quibus  temporibus  avi  et 
patris  sui  usi  faerant.  885  et  915 

—  Gualfredum  fllium  quondam  Castelani  de  Gluscio  (Oiiasi) 
publicum  imperii  tabellionem  constituit.  885 

—  Fridericum  de  Antiocbia  filium  suum  in  Tuscia  et  ab  Amelia 
usque  Gornetum  et  per  Maritimam  vicarium  generalem  con- 
stituity  cum  mero  et  mixto  imperio  et  gladii  potestate.     887 

—  Scribit  regi  et  universis  baronibus  regni  Frandae,  narran 
eis  processum  babitum  inter  ipsum  et  papam.  389 

—  Regibus  et  principibus  orbis  scribit  quod  sibi  in  defensione 
Jurium  temporalium  contra  papara  et  cardinales  assistant, 
cum  ipse  firmiter  in  proposito  babeat  omnes  ciericos  ad  illum 
Btatum  reducere  quales  fuerunt  in  Ecclesia  primitiva.      891 

—  Gujusdam  urbis  in  Germania  cives  oommendat  quod  litteris 
papae  audientiam  denegaverint,  bortaturque  ut  nullum  nun- 
tium  eos  subvertere  cupientem  admittant.  898 

—  Givibus  Spirensibus  mandat  quod  cum  papa  in  Germaniam 
Ferrarensem  electum  cpntra  se  nuper  transmiserit  pro  prin- 
dpum  fide  corrumpenda,  ipsi  legatum  eumdem  vel  nuntios 
ejus  terram  suam  ingredi  non  permittant.  895 

—  Varias  amids  et  fidelibus  suis  epistolas  mittit  de  coi^ura- 
tione  proditorum  suorum,  de  captione  Scalae  et  obsidione 
Gapaccii,  necnon  de  victoria  in  Perusinos  et  Assisinates 
reportata.  403 

—  Guidam  Alemanniae  prindpi  scribit  quod  Gonrado  Roma- 
norum  regi  filio  suo  viriliter  assistat  contra  landgravium 
Tboringiae  coojurationes  illicitas  temere  machinantem.    415 

—  Givibus  Camerinensibus  ad  fidelitatem  suam  redeuntibus 
omnes  culpas,  offeusiones  et  poenas  remittitnecnon  et  vidnis 
communitatibus,  cum  moderatione  salarii  potestatum.     415 

—  Sifrido  dc  Vroweml)erch  et  ejus  liaeredibus  auctoritatem 
concedit  tractandi  causas  super  proprietatibus,  haeredita- 
tibus  ac  possessionibus  in  comitatu  de  Hage»  etc.  417 

—  Friderico  de  Antiochia  imperii  in  Tusda  vicario  generali 
mandat  ut  proliibeat  ne  abbas  Sancti  Salvatoris  de  Monte 
Amiato  ab  offlcialibus  curiae  indebite  molestetur.  419 

—  Magistris  procuratoribus  curiae  in  Apulia  mandat  quod 
Gasale  Ruptum  et  tenimentum  Sancti  Matthaei  quae  Andreas 


964 


INDEX  DOCVMKNTORUIL 


1246 


[maio 
exeunt.  ] 

30  Junii. 


7jalii. 


21  JuUi. 


[Jalio 
exeunt.  ] 

[Julio 
exeunt.  ] 

Sljulii. 


25  aug. 


Siaug. 


[cifca 
august.] 


[sept.] 


Apud 
Ariauum. 

Grepaeuore. 


Apud 
Sanctam 
Luciam. 


Apud 

Sanctum 

Petrum 

de  Olivola. 

Apud 

Sanctam 

Guistinam. 

Sorae. 


de  Gicala  quondam  tenebat  monasterio  Cavenai  restitaantt 
Bisi  conventus  sit  contentus  oensu  eodem  sibi  ab  imperiali 
curia  persolvendo.  421 

-  Universis  fldelibus  conqueritur  quod  papa  petitionem  suam 
de  purgatione  sua  per  solemnes  nuntios  ad  eoriam  RonMoiaa 
delatam,  non  solum  exaudire ,  sed  etlam  audire  nduerit.  429 

-  Friderico  de  Antiocliia  imperii  in  Tusda  vicario  general 
tabelliones  publieos  et  Judioes  iHdinarios  in  Jurisdietione 
ipsius  creandl  potestatem  ooncedlt,  ete.  482 

-  Johanni  Horeno,  magistro  procuratori  curlae  Prindpatos 
et  Terrae  Laboris,  mandat  quod  quasdam  terras,  domos  et 
vineas  sitas  in  Ebulo  et  Djrano,  quas  proditores  sui  a  mona- 
sterio  Gavensi  tenebant»  sl  a  coria  sua  captae  faerint,  ddem 
monasterio  restituat.  485 

-  Scribit  Alphonso  primogenito  Fornandi  regis  CasteHae,  di- 
lecto  nepoti  suo,  de  capti<me  castri  Gapaodi  et  suppUdo 
proditorum  suorum.  438 

"  Quemdam  fidelem  suum  coomiendat  de  devotlone ,  cum 
insinuatione  prosperi  sui  status.  441 

-  Cremonensibus  seribit  narrans  suos  felices  eventus,  et  quod 
prostratis  proditoribus  suia  drea  Italiae  negotla  haUlios  Id« 
tendere  valet.  448 

-  Johanni  Moreno,  magistro  procuratoii  coriae  PHndpatus  cC 
Terrae  Laboris,  mandat  quod  quamdam  exactionejm  per 
Robertum  de  Caiano  proditorem  soum  ecdesiae  Sanctl  Blasil 
de  Salvia  contra  Jus  impodtam,  a  stalleriis  demanil  amplius 
requid  non  permlttat  '  444 

-  Friderico  de  Antiochia  Imperii  In  Tusda  generali  vieario 
mandat  ut  abbatem  et  eonventum  Sancti  Salvatoris  de 
Honte  Amiato  mittat  in  possesslonem  dedmarum  castri 
Montisnigri.  4$% 

-  Guillelmo  de  Palma  Justitiario  BasUicatae  mandat  quod 
abbatem  et  omventum  Gavensem  padflca  easalis  Ghmoo- 
simi  possessione  gaudere  CBdat.  455 

-  Scribit  Sarraeenis  Sidliae  rebdlionem  eorum  increpans  et 
se  ad  ultionem  paratum  nuntians ,  nlsl  praeSio  tenqpore  • 
montibus  ad  planltiem  descendant.  456 

-  Guidam  capltaneo  scriblt  eommendans  eum  quod  cepeiit 
Bfasnerlum  de  Bui^  potestatem  Parmae  et  eum  ad  caflam 
suam  cum  ooopedlbus  flsrrds  transmlserit.  460 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


965 


1246 

19  0CU 


[drca 
octobr.] 


novemb. 


Dovemb. 


[drca 
nov.] 

[nov. 
exeant.] 


sdec. 


[anno 
cxeiint.] 

[anno 
exeoDt.] 

[anno 
exeont.] 


[anno 
cxeiBit.] 


Baroli. 


Lnoeriae. 


Lnoeriae. 


Foggiae. 


•  •  •  • 


VL  Pana. 


'—  Angelo  de  Pavia  procnratori  cnrlae  suae  in  terra  Barensi 
mandatom  qooddam  transmittit  pro  archiepisoopo  Barensi 
flddi  BQO.  461 

—  Dedarat  per  privilegia  a  se  ecdedae  Sancti  Nicolai  de  Baro 
ooncessa  nihU  fuisse  derogatnm  Jnribus  parochialibQS  et  eon- 
gruae  snbjectloni  qnae  ecdedae  archiepisoopali  Barensi  com- 
petnnt.  463 

—  Unlversis  offtdalibus  per  regnum  Sidliae  constitutis  man- 
dat  ut  equos,  arma,  victualia  et  necessaria  quaellbet  pro 
Ludovico  Franoorum  rege  transfretare  disponente,  per 
regnum  suum  emi,  eitrahi  et  ad  partes  ultramarinas  deferri 
libere  permittant.  465 

—  Motum  fodt  se  mercatoribus  imperii  et  regni  sui  concessisse 
ut  Frands  crucesignatis  bladum  et  alia  victualia  snppeditare 
possint,  idonea  sibi  praestita  cautione  quod  eadem  victualia 
ad  necessltates  infldelium  suorum  non  del>eant  convertl.  466 

—  Scribit  Ezelino,  Saracenis  Sidliae  ad  mandata  sua  redire 
coactis,  non  Jam  adesse  impedlmenta  quae  suum  in  Itallam 
redltum  retardent.  47 1 

—  Scribit  regi  Franciae  quod  cum  nuntii  ipsius  in  communl- 
bus  negotUs  apud  curiam  Bomanam  miniqie  profecerint, 
communis  i^juria  utrumque  arctius  conjungat  ad  temporalia 
Jura  acriter  oonservanda.  473 

—  Ademario  de  Trano,  maglstro  procuratori  curiaesuaein 
Prindpatu  et  terra  Beneventanay  mandat  ut  abl>atem  etoon- 
ventum  Cavensem  oontra  stallerios  ab  Ipso  statutos  In  pos* 
sessione  cujusdam  tenimenti  in  territorio  Pollae  apud  Busti- 
lianum  protegat,  475 

—  Invectlve  scribit  Bomanis  qui  receperunt  proditores  suos, 
adhortans  ut  ad  eorum  exterminium  procedant.  478 

—  Fratribus  Praedicatoribus  scribit  quod  quosdam  fratres 
bujus  ordinis  In  se  et  sacrum  imperium  ubique  debacchantes 
in  posterum  compescant.  479 

—  Friderioo  de  Antlochla  fllio  suo  notum  fiidt  quod  regni- 
colae  qui  regno  exiverunt  et  In  peregrinis  partibus  commo- 
rantur,  securius  reverti  possint,  lils  exceptls  qui  de  prodi- 
tione  notati  vel  forl)anniti  sunt.  481 

—  Guidam  vlcario  suo  et  potestati  castri  Plebis  mandat  ut  pro 
salario  potestatum  nihil  amplius  exigatur  ultra  solitam  et 
approliatam  formam  castri  ejusdem^  483 

133 


966 


INDEX  DOCDMENTORUM. 


1247 


21  jan. 


[Jan.] 


22  Jan. 


18  feb. 


[febr.] 
[febr.] 


[febr. 

▼el 

martlo.] 

[febr. 

vel 

inartio.] 

martio. 

aprili. 

[aprlli.] 


aprili. 


apriii. 


Foggiae, 


Foggiae. 


Capuae. 


Apud 

S.  Quiricum. 

Pisis. 

Parmae. 


Cremonae. 


—  Augelo  de  Pavia  procuratori  eariae  suae  in  terra  Bareusl 
maudat  quod  praeceptori  domus  Teutonioorum  io  Apulia 
restituat  quasdam  domos  aedificatas  in  terra  apud  HcMiopo- 
lim ,  quas  a  monasterio  Sancti  Yiti  eadem  domus  teuet.   487 

—  Cuidam  capitaneo  signiflcans  se  proxime  itnrum  In  Italiam^ 
ad  oonfiislonem  rebeUium,  mandat  quod  eum  equis  et  armis 
praeparatum  cum  caeteris  fidelibus  inveniat.  491 

—  Fratri  Stepliano  massario  curiae  suae  in  terraBarensi  man- 
dat  quod  sententiam  magnae  curiae  suae  pro  monasterio 
Montis  Virginis  latam  executioni  mandare  procuret        495- 

—  Fratri  Stepbano  roassario  curiae  suae  iterum  mandat  quod 
restitutionem  casallni  et  domus  in  terra  Barensi  sltorum  pro- 
curatori  monasterii  Mcmtis  Yirginls  fiioere  non  differat.    49^ 

—  Civibtts  Urbeveteris  nuntiat  victoriam  a  se  de  rel)ellibuS' 
imperii  reportatam.  919 

—  Varia  mandata  diriglt  ut  cum  villa  Pontis  Tremuli  a  flde- 
Iltate  imperil  deviarit,  castro  ejusdem  in  devotione  sua  per* 
severante,  ad  requisitionem  Friderici  de  Antiocbia,  vicarii 
impenalis  in  Tuscia,  per  vires  et  solertiam  edometur  rebellio 
bujus  villae ,  etc.  497 

—  Regi  Anglorum  signiflcat  quod  cum  partes  Itaiiae  repetere. 
sit  paratus ,  fllium  suum  Henricum  ejusdem  regls  nepotem 
dimidit  in  reguo  Siciliae  vicarium  generalem.  502 

—  Scribit  Cremonensibus  confbrtans  eos  in  flde  el  asserit  s» 
cito  iturum  ad  partes  illas  in  ezterminium  suomm  rebd- 
lium.  50& 

—  Ugonem  Banaldum  Guidonis  Tarduccii  de  Cortona  pobli- 
cum  imperii  ta])ellionem  consUtuit.  512 

—  Augelum  Bominicum  de  Cortona  publicum  imperii  tabel- 
llonem  constituit.  51 S 

—  Scribit  nobilibus  regnl  Franciae  summom  pontificem  post 
conspirationem  uecis  soae  apud  Anagnlam  proAigos  alere  et 
fovere,  simulque  accusationem  diluit  in  ae  de  morte  papae 
mafhinata  illatam,  etc.  514 

—  Ad  supplicationem  Uberti  Pellavidni  et  Johannae  oomi- 
tissae  sororis  ejus,  Guidonem  et  Simonem  ooDdteSy  ejusdem 
Joliannae  fllios,  cum  eorum  possessionibus  in  suaprotec- 
tione  suscipit  et  instrumenta  divisionum  inter  eorom  peren- 
tes  quondam  facta  conflrmat.  516 

—  Post  mortem  Friderici  Austriae  ducis,  privilegium  a  ae  ipso 


INDEX  DOGUMENTORUAf. 


967 


1247 


{aprill. 


[maio 
ineunt.] 


Gremonae.] 


S  maii.     Gremonae. 


Smaii. 


Uanio.] 


[Jonio.] 


Jonio. 


Jonio. 


Jnlio. 


Jnlio. 


Gremonae. 


Carii. 


Gheril. 


Incastris 

in  obsidione 

Parmae. 

Incaatris 

in  olMidione 

Parmae. 


qnondam  dvibns  Yiennensibns  indultnm  et  qnod  dox  iste 
soblata  aorea  bolla  cassaverat,  ad  eorom  sopplicationem 
renovat  et  inserendo  confirmat%  524 

—  Goidam  Alsatiae  dvitatiab  Argentinense  episcopo  proditore 
soo  obsessae  sobsidiom  pollicetor ,  monens  qood  a  Gremona  ver- 
sos  Alemanniam  iter  suom  in  instanti  dirigere  proponit.  526 

^  Scribit  Hogoni  comiti  Sancti  Pauli  se  ad  offerendam  pur- 
gationem  Logdunom  mox  iturom,  et  postmodom  solempni 
colioqoio  celebrato  Germanlam  petiturom,  hortatorque  ot 
sibi  cum  honorabili  comitiva  occurrat.  528 

—  B.  de  Palude  imperii  vicario  a  Papia  superios  mandat  ot 
cives  Papienses  si  necesse  foerit  constringat  ad  censom  per 
eos  pro  loco  Besati  monasterio  Sancti  Salvatoris  de  Papia 
debitom  exsolvendum.  532  et  920 

—  Pactiones  a  Gualterio  de  Ocra  suo  generali  procuratore 
cum  Amedeo  comite  Sabaudiae  initas  confirmat,  tam  de  res- 
titutione  castri  Ripolarum  quam  de  matrimonio  inter  Man- 
fredum  filium  suum  et  Beatricem  ejusdem  comitis  filiam 
contrahendo.  535 

—  Pisanis  gratias  agit  quod  ad  requisitionem  Friderici  de 
Antiochia  in  Tusda  vicarii,  in  depopulationem  rebellium 
Perusinorum  viriliter  processerint  539 

—  Scribit  coidam  capitaneo  ot  fieri  fadat  inqoisitionem  de 
qoodam  Aretino  qoi  didtor  fidelis,  capto  inermi  inter  infideles 
Perosinos.  540 

—  Monasteria  vallis  Pesii  cnm  hominibos,  grangiis,  possessio- 
nibus  et  omnibos  bonis  ejus  sub  protectione  sua  recipit,  et 
Jaoobum  marchionem  de  Garreto  generum  suum  mandati 
sui  execotorem  statoit.  540 

—  Goidoni  Dalphino  comiti  Yiennae  et  Albonis  comitatom 
Yapincensem  et  Ebrednnensem  ac  omnia  alia  ejos  bona  con- 
firmat,  conceditqoe  allodia  in  diversis  Dalphinatos  comita- 
tibos  constitota.  542 

—  Sententlam  a  Bertholdo  marchione  de  Hohenborg,  imperil 
a  Papia  soperios  vicario  generaii » inter  Astenses  et  All>enses 
prolatam  soper  exhalxitatione  plani  Gliarasd,  approbat  et 
confirmat.  552 

—  Ad  suppiicationem  Berardi  archiepiscopi  Panormitani ,  pri- 
vilegia  ecdesiae  Panormitanae  conflrmat.  553 


968 


INDEX  DOCUMENTORUUL 


1247 

[Julio 
exeunt.] 


[JnUo 
ezeiint.  ] 


[Julio 
exeunt] 

[aug-] 


augosto. 


9  sept 


[sept. 
exeunl.] 


[drca 
nov.] 

[anno 
exeont.] 


[anno 
exeont.] 


[anno 
exeant.] 


In  castris 
10  obsidione 

Parmae. 

In  castris 
in  obsidione 

Parmae, 


•  •  •  •  . 


—  Scribit  regi  Franciae  quod  cum  Lugdunum  ad  offerendam 
purgationem  suam  contenderety  inopinatus  rumor  rebeliionis 
Parmae  propositum  suum  mutavit  et  regredi  coegit  ad  obsi- 
dendam  banc  dvitatem,  etc^  SS4 

—  Nuntiat  eapitaneo  regni  Sidliae  quomodo  intendebat  ire 
Lugdunum  ad  praesentiam  papae,  sed  ab  itinere  propter 
relMllionem  Parmae  revocatus  in  obsidione  bujus  urbis  in- 
sbtit.  555 

-  Guidam  Tusciae  communitati  mandat  quod  ndttat  ad  exer- 
citum  omnes  l)e]latores  quum  de  proxima  deditione  Parmae 
fldudam  Jam  conceperit.  557 

-  Scribit  Mutinensibus  fldelibus  suis  quod  sibi  in  obsidione 
Parmae  detento  bonorabilem  armatorum  oomitivam  trans- 
mittant  564 

-  Viterbienses  ad  fldelitatem  suam  redeuntes  in  gratia  sua 
recipit,  Imnna  eis  relaxat|  bonosque  usus  et  consuetndines 
conflrmat.  565 

-  Statuit  ut  quoties  potestas  Auximi  pro  servitiis  imperii  a 
dvitate  profldsd  contigerit,  non  ultra  viginti  solidos  per 
diem  exigere  praesumat.  568 

-  Capitaneis  regni  Sidliae  scribit  de  captione  BreselH,  nun- 
tiatque  dum  cardinalis  Octavianus  qni  ad  succursum  Par- 
mae  advenerat  vota  olisessorum  firustraverit,  de  oderi  urbls 
deditione  non  esse  dubitandum.  569 

-  Fidelibos  suis  in  Tuscia  qui  ad  mandatum  Friderid  fllii  sui 
milites  miserant,  regratiatur,  mandatque  ut  nunc  dsdem 
mittant  stipendia  pro  tribus  mensibus,  etc.  576 

-  Magistris  rationalibus  Sidliae  mandat  quid  in  absentia  sua 
observare  det>eant  in  rationibus  ab  offlcialibus  exigendis, 
Jubens  quod  omnia  mandata  sua  fldeliter  niliil  omisso  re- 
gistrentur.  577 

-  Justitiariis  regni  et  imperli  mandat  ut  procedant  oontra 
clerioos  non  celebrantes  missarum  solemnia  tempore  inter- 
dictiy  et  quod  rellgiosi  non  transferant  se  de  dvitate  in  dvi- 
tatem.  581 

-  Capitaneo  suo  respondet  eommendans  eum  de  processu 
babito  circa  dvitatem  Taurini,  et  mandat  quaHter  sit  pro- 
cessurus  de  militibus  Jurlsdielloni^  suae  in  equis  et  armis 
instruendis^  922 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


669 


1248 


Janaar. 


[febr. 
ineoiit] 


[febr. 
ineant.] 


febmar. 


Apud 

YictiNiam 

in  obddione 

Parmae. 


[drea 
febr.] 

[febr. 
exeunt.] 


[martio 
fnennt.] 

[roart.] 


[martio 
exeant.] 

[aprili 
ineant.] 


80  april.    Gremonae. 


[aprili 

vcl 
maio.] 


—  Ad  soppHeationem  Ecoelini  de  Romano,  Guezolo  de  Prata 
fldeli  suo  qaamdam  terram  in  Foro  Julii  sitam  cum  perti- 
nentlia  et  Jaribus  in  perpetuum  feudom  concedit.  583 

—  Narrat  fldelibus  suis  victoriam  Friderici  nepotis  sui  apud 
Taurinum,  descril^ens  quomodo  Mantuani  ad  pontem  Padi 
ab  Henrico  fllio  suo  profligati  fuerint  et  Guelfl  e  Florentia 
per  Fridericum  de  Antiocliia  expulsi.  584 

—  Florentinis  gratulatur  quod  in  gratiam  suam  redierint » man- 
dans  ut  obediant  fllio  suo  Friderico  de  Antiocbia  quem  eis 
in  potestatem  mittit  quasi  imaglnarium  personae  suae.    587 

—  Praecipit  ut  Catanensis  ecclesiae  I>ona  in  indicem  exactis- 
sime  referantur  eorumque  descriptio  pablicis  tabulis  man- 
detur.  588 

—  Quibusdam  fldelibus  suis  respondet  quod  per  liberationem 
et  excontrum  captivorum  qui  in  carceribus  Parmae  detinen- 
tur,  boni  generalis  utiiitas  nunc  tolli  posset  590 

—  Regni  offldalibus  scribit  quomodo  castra  sua  ante  Par- 
mam  fuerint  ab  bostibus  incensa,  monetque  ne  falsis  cre- 
dant  rumoribus  neque  litteris  bulla  aurea  vel  sigillo  regni 
quae  perdidit  signatis  fldem  adliibeant.  594 

—  Notum  facit  principibus  et  universis  fldelibus  suis  quomodo 
fuerit  del)ellatus  ante  Parmam.  596 

—  Johanni  Turdo  de  Messana  scribit,  consolando  eum  de 
morte  fllil  occisi  in  expugnatione  Yictoriae.      598  et  not  1. 

—  Fidelibus  suis  scribit  de  victoria  habita  contra  Parmenses 
post  expugnationem  suorum  castrorum  et  de  nece  Bemardi 
Rolandi  Russi,  proditoris  sui.  609 

—  Guidam  communi  mandat  quod  faciat  Justam  emendam 
militibus  qui  equos  et  arma  ae  res  alias  in  ezerdtu  suo  per- 
diderunt.  611 

—  Stephano  Jaquinto  de  Baro,  magistro  camerario  terrae 
Idrunti,  mandat  quod  fratres  monasterii  Casinensis  post  mor- 
tem  Stephani  abbatis  contra  Justitiam  non  molestet,  super 
possessione  qaarumdam  obedientiarum  et  domorum.       620 

—  Mandat  comitibus  et  nobilibus  regni  Sidliae  ut  parent  se 
ad  procedendum  armata  numu  contra  rebelles  imperif,  nun- 
tians  victoriam  de  infidelibus  reportatam  et  captionem  Qvi- 
tatis  Novae.  933 


970 


INDEX  DOCUMENTORUIL 


1248 

maio. 


[maio 
Junio.] 
junio. 


Incastrisin 

depopula- 

tioneParmae. 


In  castrisin 

depopula- 

tioneParmae. 


Jonio. 


[Jnnio 
exeont.] 

[jonio 
exeont.  ] 

[Junio 
ezeunt.] 


[jnnio 
exeunt  ] 

18  Julii. 


Incastriflin 

depopula- 

tioneParmae. 


•  •  •  • 


Papiae. 


24  Julii. 


Apud  Gaaale 
S.  Evasii. 


—  Pro  gratis  et  acoeptis  servitiis  eommunis  Eugubli  fideUum 
suorura,  eis  castrum  coliis  Pergulae  cum  omnibus  peitineii- 
tiis  ejus  in  perpetuum  oonoedit.  615 

—  Scribit  oomiti  Casartano  Ludovicum  regem  Rnneorum  In 
transfretatione  prozima  per  Sldliam  transiturom»  mandat- 
que  ut  statim  ad  partes  illas  aeeedat  pro  rec^one  dletl 
regis.  626 

—  Ad  suppllcationem  Ortolfl  Garstensls  abbatls,  de  yerbo  ad 
verbom  renovat  prlvilegium  a  Friderico  qu<mdam  Austrlae 
et  Styriae  duce  18  sept.  1286  eidem  conTcntui  Indultum, 
testaturque  advocatlam  bujus  monasterii  ad  manus  suas 
perpettto  retinere  velle.  628 

—  Ottoni  oomiti  palatino  Reni  et  dud  Bawariae  pro  fideiitate 
hactenus  exhibita  in  odlum  perfidlae  Ottonls  duds  Meraniae 
proditoris  sui,  comitatus  de  Muemburch  et  Scherdingen  In 
feudum  confert.  681 

—  Significat  comiti  Novdlo  proqperos  rumores  de  exerdtu 
suo  et  quomodo  Mediolanenses  et  PlacentinoB  ante  Fkxen- 
solam  fngaverit.  632 

—  Eegratiatur  euidam  communitati  de  oblata  siU  peeunia, 
et  vult  quod  in  collecta  generali  eHs  imposlta  haee  obiatlo 
compotetur.  638 

—  Fidelibus  suis  scribit  quod  cum  ad  plenam  Parmendum 
destructionem  pecunia  slbi  tantummodo  defldat,  ad  eos 
Philippum  Pattensem  ej^seopum  mittlt  pro  pecunla  reoolii- 
genda  et  celeriter  transmittenda.  634 

—  Increpando  scribit  offldalibus  suis  de  regno  super  mittenda 
peconia  et  ut  obedlant  Pliilippo  Pattensi  episcopo  quem  ad 
eos  nuntium  mittit.  686 

—  Papiensibus  mandat  quod  monasterio  Sanctl  Salvatoris  de 
Papia  pecuniam  quam  d  debent  pro  loeatione  Besati  et  ter- 
ritorii  ejusdem  exsol  vere  eurent  ^  vd  saitem  Ipsam  in  summa 
exactionis  quam  annuatlm  ab  ipso  monasterio  requirunty 
compensent.  687 

—  Notum  fiidt  quod  cum  olim  castrum  Olibani  ad  ecdedam 
Salemitanam  pertinens  per  maglstrum  Teutonicorum  Her- 
mannum  custodiri  fecerity  per  castdlanos  et  servientes  suos 
expensis  praedictae  eodedae  nune  quoque  custodiendum 
dudt,  etc.  688 


INDEX  DOCUMEMTORUM. 


971 


1248 

augusto. 
[ang.] 


[aug.] 
[a«g.] 

ssept 


z  nov. 


7  nov. 
8nov. 


novemb. 


novemb. 


novemb. 


novemb. 


novemb. 


novemb. 


Apad  Gasale 
S.  Evasii. 


Apnd  Casale. 


YeroeUis. 


YerceUto. 
Veroeilis. 


yercellis. 


Vercellis. 


Yercellis. 


YerceUis. 


Vercellis. 


Vercellis. 


—  Conventui  Gasaenovae  promittit  quod  ab  ipso  coUectas  non 
nisi  per  marcliionem  Jacobum  de  Caretto  coUigi  faciet.    641 

—  Cuidam  civitati  Marcliiae  significat  se  cito  iturum  ad 
partes  eorum,  rebus  Pedemontis  ubi  terram  marcliionis 
Montisferrati  proditoris  sui  depopulatur,  in  proximo  expe- 
ditis.  642 

—  Regi  Sardiniae  flUo  suo  narrat  felices  suos  in  parttt)us 
Montisferrati  successus.  643 

—  Muntiat  regi  Anglorum  quod  non  potuit  obtinere  pacem 
cum  papa,  Ucet  rex  Francorum  partes  suas  apud  eum  inter- 
posuerit.  644 

—  Potestati  Papiensi  mandat  ut  super  recoUectione  tertiariae 
proventuum  monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Papia  aliquem 
idoneum  statuat|  per  quem  domus  ipsius  monasterU  repa- 
rentur.  653 

—  Comitem  Allemanumy  fratres  ejus  et  ipsorum  consortes  de 
comitatu  Radicate  investit  cum  omnibus  pertinentUs,  privi- 
legUs  et  eUam  mero  et  mixto  imperio.  656 

—  Revocat  donationem  quam  Ottoni  quondam  duci  Meraniae 
de  regalibus  in  civitate  fiisuntina  fecerat.  657 

—  Amedeo  comiti  Sabaudiae  et  comiti  Tbomasio  de  Sabaudia 
fratri  ejus  potestatem  concedit  pacis  inter  se  et  summum 
pontiUcemtractandae secundumformamipsiusasedatam.  657 

—  Comitem  Thomasium  de  Sabaudia  vicarium  imperU  gene- 
ralem  a  Papia  superius  constituit.  658 

—  Comiti  Thomasio  de  Sal)audia  et  flUis  ejus  legitimis  utrius- 
que  sexus  in  perpetuum  in  rectum  feudnm  Canapitium  cnm 
rationibus  et  pertinentiis  concedit,  sub  flde  homagU  imperio 
faciendi.  658 

—  Comiti  Thomasio  de  Sabaudia  et  fllUs  ejus  legitimis  utrius* 
que  sexus  in  perpetuum  in  rectum  feudum  Montem  Cale- 
rium  et  Castrum  Vetus  cnm  rationibus  et  pertinentiis  con- 
oedit.  660 

—  Comiti  Thomasio  de  Sabaudia  et  flUis  ejus,  etc.,  dvi- 
tatem  Eporediam  cum  rationibus  et  pertinentiis  ejus  conce- 
dit,  etc.  661 

—  Comiti  Thomasio  de  Sabaudia  et  flliis  ejus,  etc.,  confert  dvi- 
tatem  Eporediam  ona  cum  territorio  Canapitii  et  omni  ratione 
ad  se  et  imperium  spectante  in  castrum  de  Lanzo.  662 

—  Sese  obUgat  ad  acquirendum  infra  duos  annos  castrum 


972 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1248 


DOYemb. 


Vercellis. 


noyemb. 


Yercellis. 


noTenib. 


YercelUs. 


[nov.] 


noTemb. 


Veroellls. 


novemb. 


VerceUis. 


deoemb. 


Veroellifl. 


deoemb. 


Vercelllfl. 


[dec.] 


deoemb. 


Lancel  a  domlnls  illios  loci,  tonc  lUod  traditnms  eomiti 
Tbomae  de  Sabandla  infra  termlnum  In  ooncesslone  illi  £uta 
stabiUtnm.  663 

—  Comiti  Thomaslo  de  Sabaudia  et  flUis  fjns,  etc.,  confert 
dvltatem  Taorlnamy  pontem  et  casteUom  Jozta  pontem 
noviter  eztractum  castraqne  et  loca  Caborettl,  Gastrl  Vete- 
ris,  Montis  Calerii  et  Collegni,  com  omnlmoda  Jnrfsdlctione 
aliisqoe  Juribns.  668 

—  Comiti  Thomasio  de  Sabaudla  hane  licentiam  coneedit 
quod  aedificet  vel  aedificarl  procuret  castra,  tnrres  et  mu- 
nitiones  apud  Taurinum,  Monteo»  Caleriumy  Gaborettum, 
Colegnum,  Eporediam,  in  terra  Canq^  et  etlam  apnd 
Lanzum.  663 

—  Promittlt  se  procnraturom  traditionem  comltl  Thomaslo 
de  Sabaudia  faciendam  locorum  superlus  expressorum  per 
Jacobum  de  Caretto  suum  generum,  qul  dkta  loca  slbi  eom- 
mendata  hactenus  tenebat,  etc.  664 

—  Comltem  Thomasium  de  Sabaudia  Investlt  de  castrls  et 
terris  superius  expressls,  sub  certis  condltlonlbos  et  cum  flde- 
Utatem  praestiterit  regl  Conrado.  665 

—  Gulgonl  Dalphino  Viennenri  eonsangntaieo  sno  de  annuo 
feudo  treoentamm  nndarum  anri  percipiendarum  de  camera 
sua  singuUs  annls  In  festo  Resurrectlonls  Domlnlcae  pro- 
videt.  666 

—  Camerarlo  Gof gonis  Dalphlnl  Ylennensls ,  db  devotionem 
ejos  et  grata  servitia » de  annno  feudo  qulndedm  undamm 
auri  perciplendamm  de  camera  sua  singolis  annis  pro- 
vldet.  666 

—  Terdonensibus  fldelUbus  suls  Uoentlam  concedit  eodendl 
novam  monetam  sub  suo  nomlne  et  sua  Imaglne  pereosam  f 
quae  redplatur  ubiUbet  sicut  allarmn  dvltatom  ligurlae 
rooneta  redpitur.  669 

—  Gommuni  Lucanomm  provlndam  Garftignanam  qnam 
Henrico  fliio  suo  oontulerat,  In  reetum  fBOdnm  pfo  fldd 
recompensatlone  concedlt  cum  omnlbns  ratlonQ>us  et  pertl- 
nentlis.  671 

—  Mandat  Henrlco  flllo  suo  quod  non  turbetnr  propter  eofr* 
cessionem  Lunesanae  et  Garfagnanae  quam  Plsanls  et  Lnca- 
nls  Ipse  fedt,  necessitate  publica  suadente.  673 

—  Bonifodum  marchlonem  Montisferratl  In  gratiam  Mm 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


973 


1248 


decemb. 


decemb. 


[drca 
dec.] 

[anno 
exeunt.] 


[anno 
ezeant] 

1249 

jannar. 


12jan. 


lajan. 


januar. 


febmar. 


20  febr. 


Yeroellis. 


Vercellls. 


Paplae. 


Papiae. 


Papiae. 


Cremonae. 


Cremonae. 


Cremonae. 


VI.  P*rs2. 


redpit,  eiqne  concedit  in  feudnm  castmm  Vermaey  episcopo 
Vercellensi  qni  illud  detinebat  ablatum.  678 

—  Gomiti  Thomasio  de  Sabaudia  imperii  a  Papia  superius 
generali  vicario  et  baeredibus  ejus  pedagia ,  regalia  et  pas- 
cua  omnla  terrae  quam  habet  in  comitatu  Sabaudiae  et  in 
partibtts  Pedemontis,  concedit.  674 

—  Gomiti  Thomasio  de  Sabaudia  concedit  ut  recoUigere  possit 
propriis  manibus  omnes  ezpensas  sibi  incumbentes  ratione 
custodiae  et  tuitionis  terramm  suaram,  etc.  675 

—  Gapitaneo  Taurinensi  mandat  ut  juxta  priomm  tenorem 
litteraram,  quosdam  captivos  pro  quibus  comes  Thomasius 
de  Sabaudia  sibi  supplicavit,  liberare  non  omittat.  676 

—  Concedit  et  conflrmat  B.  de  VercelUs  quaedam  bona  ibi 
expressa  quae  Petrus  Blcherius  et  alii  milites  statuti  super 
distribuendis  bonis  Vercellensium  proditoram,  eidem  danda 
providerant.  683 

—  Vatado  Graecomm  imperatori  nuntiat  quomodo  sacerdotes 
Ecclesiae  occidentaiis  non  solum  in  destractionem  omnium 
principum,  sed  etiam  in  suae  vitae  naufragium  conspirent, 
fellcitati  orientallum  potestatum  invidens  quae  tales  adin- 
ventiones  non  verentur.  685 

—  Communitati  piscatoram  de  Papia  licentiam  concedit  pis^ 
candi  in  fluminibns  Ticini  et  Padi  et  in  omnibus  Lombar- 
diae  aquis,  sub  conditione  praestationis  piscium  quando  ipsum 
per  districtum  Papiae  transire  continget.  687 

—  Martinum  Santepiphanium  per  baculum  ofiflcio  notarii  in- 
vestit  cum  potestate  conflciendi  instrumenta  per  totum  im- 
perium.  689,  not.  1. 

—  Manfredo  marchioni  Lanciae  a  Papia  usque  ad  Aste  capi- 
taneo  mandat  quod  Papienses  cogat  ad  restituendum  quod- 
dam  pratum  abbati  Sancti  Petri  in  Coelo  Aureo.  689,  not.  1 » 

—  Conflrmat  privilegium  Friderici  quondam  Austriae  ducis 
datum  12  Julii  1242,  quo  dux  iste  ecclesiae  S.  Petri  ultra 
Judenburch  quoddam  ovile  suum  donaverat  689 

—  Pactum  conflrmat  quo  homines  de  Casali  Sancti  Evasii  et 
homines  de  Paciiiano  in  unam  universitatem  rediguntur, 
Jubetque  ne  capitanei  sui  qui  pro  tempore  apud  Casale  fue- 
rint,  uliam  inter  utramque  commune  distinctionem  adhi- 
beant.  694 

—  Postquam  ad  suum  dominium  terram  Corilionis  revocave- 

123 


974 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1249 


febmar. 


[febr. 


[mart.] 


[mart.] 


martio. 


[martio 


[mart.] 


[mart.] 


[martio 

ye\ 
aprili.] 

16  april. 


Gremonae.] 


Apud 

Pontem 

Tremuium.] 


Apud 
Fuciclum. 


rit«  Boniiiado  de  Camerana  in  recompensationem  confert 
easaie  et  castrum  Militelii  in  yalle  Neti,  sub  omditione  ser- 
yitii  miiitaris,  Juribusque  regaiibus  sibi  reservatis.  695 

-  Comiti  Thomasio  de  Sabaudia  et  haeredibus  ejus  legitimis 
utriusque  sexus  confert  in  feudum  castrum  Montuxohun,  sub 
conditione  homagii  Romanorum  imperatori  faciendi.      698 

-  Mandat  Aretinis  fldelibus  suis  ut  parent  se  armis  et  equis, 
cum  ezpeditis  Jam  negotiis  LomlMurdiaey  intendat  ire  in  Tus- 
ciam  ad  eztremam  confusionem  suorum  re])ellium.        698 

-  Mandat  comiti  Casertano  ut  de  turbationibus  Siciliae  fide- 
liter  inquirat,  sibi  rescripturus  post  inquisitionem  quam 
aequo  animo  fleri  Jul)ety  injungitque  ut  in  fratres  Praedica- 
tores  et  Minores  sibi  contrarios  etiam  per  igneum  suppli- 
cium  saeviat.  699 

-  Mandat  capitaneo  regni  Siciliae  ut  procedat  oontra  reli- 
giosos  portantes  litteras  papales  in  regnum  per  incendii 
poenam,  fldelesque  suos  qui  eosdem  non  expectato  Judido 
oociderint  impunes  esse  Ji]d>et.  701 

-  Fidelibus  suis  de  Alemannia  nuntiat  se  negotiis  Loml)ar- 
diae  felidter  dispositis,  partes  Tusdae  providisse  repetendas, 
abinde  ad  Teutoniae  partes  gressus  suos  directurum.       703 

-  Signiflcat  cuidam  nobili  prosperum  adventum  suum  ad 
partes  Pontls  Tremuli,  abinde  in  regnum  Sidiiae  processu- 
rus.  704 

-  Universls  prindpibus  scribit  quomodo  papa  sibi  vitam  au- 
ferre  molitus  Aierit  potione  venenata  per  medicum  porrecta, 
eosque  hortatur  ut  sacerdotibus  temere  sibi  dominium  spi- 
rituale  et  seculare  vendicantibus  flrmiter  reslstant,  etc.    705 

-  Maudat  capitaneo  regoi  quod  procedat  ad  vindictam  Petri 
de  Yinea  proditoris,  qoi  mortis  haustum  sibi  studuit  propi- 
nare  et  in  regnum  mittitur  ultimum  supplidum  subitu- 
rus.  708 

-  Begi  Franciae  conqueritur  de  processu  papae  et  de  firatri- 
bus  Praedicatoribus  et  Minoribus  contra  se  in  regno  agenti- 
bus,  simulque  denuntiat,  uberlcnre  tempore  suc^ente,  illi 
se  victualia  in  partibus  transmarinis  missurum .  710 

-  Guillelmo  Turrioni  magistro  camerario  Terrae  Lal)ori8 
raandat  quod  conventui  Cassinensi  domum  unam  apud  Sanc- 
tum  Germanum  quam  Taf furus  de  Capua  quondam  violenter 
occupa verat ,  fadat  resignarl .  718 


INDEX  DOCUHENTORUM. 


975 


1249 

20  april. 


Apod 
Fuchidum. 


20  april. 


Ficeclio. 


maio. 


Pi&is. 


25  maii. 


Neapoli. 


[circa 
maium.] 


[junio.] 


[Jnnio.] 


junio. 


fieneventi. 


2 1  junii. 


Beneyenti. 


26  Junii. 


Beneventi. 


[Julio.] 


—  Ticdo  de  Golle  yicario  oomitatus  Senensis  mandat  nt  ad 
qoiaitionem  abl>atis  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  par- 
tes  de  poneasione  castri  Plani  Gastagnarii  oontendentes  in 
brevi  termino  ad  magnam  imperialem  curiam  citet,  etc.    722 

—  Friderico  de  Antiochia  imperiali  in  Tuscia  vicario  generaii 
mandat  ut  snper  petitione  abbatis  Sancti  Salvatoris  de 
Monte  Amiato  pro  mercato  Plebis  de  Lamnla  secundum  Jus 
procedat  723 

—  Pro  gratis  servitiis  Uberti  marchionis  Pellavicini,  eidem 
marchioni  multa  castra  in  episcopatibus  Parmae,  Placentiae 
et  Cremonae  sita  cum  appenditiis  eorum  et  Jure  ezigendi 
pedagia  per  Padum  concedit  et  conflrraat.  728 

—  Ticcio  de  Golie  vicarlo  Sancti  Quirici  et  episcopatus  Senen- 
sis  mandat  ut  sententiam  magnae  suae  curiae  contra  procu- 
ratorem  Frederici  et  Peponis  civium  Senensium  super  castro 
Plani  Gastagnarii  in  favorem  abbatis  Sancti  Salvatoris  de 
Monte  Aroiato  latam,  in  praesenti  exequi  non  omittat.    733 

—  Mandat  fllio  suo  ut  aliquem  Lombardum  eligat  et  ipsum 
ad  regendam  civitatem  Esculanam  debeat  destinare  festi- 
nanter.  735 

—  Scribit  Bononiensibus  quod  non  elevent  se  in  superbiam 
propter  victoriam  habitam  de  Henrico  fllio  suo,  et  quod  incon- 
tinenti  liberent  eum  cum  omnibus  allis  quos  ceperunt.     737 

—  Regratiatur  communi  Mutinensi  dolenti  de  casu  regis 
Sardiniae,  monetque  ut  in  flde  sua  perseverent,  quum  ulti- 
mae  rebellium  suorum  depressioni  vacare  disponat.         739 

-  Gomitem  Thomasium  de  Sabaudia  generalem  imperii  lega- 
tum  in  Lombardia  a  flumine  Lambro  superius  constituit, 
cum  mero  et  mixto  imperio  et  gladii  potestate,  etc.         741 

-  Gomiti  Thomasio  de  Sabaudia  pro  gratis  ejus  servitiis  con- 
cedit  ut  in  civitate  Taurinensi  pedagium  decem  solidomm 
monetae  provincialis  de  quocumque  trosello  exlgat,  compu- 
tato  in  hoc  veteri  septem  solidorum  pedagio.  748 

-  Guillelmo  Tunnono  sive  Turrioni  Terrae  Laboris  et  comita- 
tus  Molisii  magistro  camerario  mandat  ut  Gualterio  de  Ocra 
electo  Gapuano  restitui  faciat  omnia  l)ona  quae  quondam  Pe- 
trus  de  Yinea  proditor,  frater  et  afflnes  ejus  e  concessione 
ecdesiae  Gapuanae  possidebant.  743 

-  Ludovico  regi  Francorum  existenti  in  partibus  Ultrama- 


976 


INDEX  DOCUIIENTORUM. 


1249 


[jullo.] 


[jnlio.] 


augusto. 


octobrf. 


octobri. 


[aDno 
exeuDt.] 

5  Jan. 


februar. 


ffebr.J 


[circa 
april.] 


6  aprll. 


Helflae. 


Foggiae. 


Foggiae. 


Foggiae. 


Foggiae. 


Foggiae. 


rfnifly  condolet  de  disgregatione  dassis  ejus,  precatnrque  ut 
sibi  de  continentia  status  rescribat.  745 

^  B.  reginae  Francorum  scribit  se  nuntio  Alfonsi  craiitis 
Pictaviensls  fllii  ejus  saumas  firumenti  et  bordei  bonosque 
dextrarios  assignavisse,  concessa  eidem  licentia  neeessaria 
quaelil)et  de  regno  suo  extrabendl.  746 

—  Eegi  Francorom  signiflcat  quod  mittit  dextrarlos  et  vic- 
tualia  Aifonso  firatri  suo  in  sobsidium  Terrae  Sanctae  profl- 
dscenti.  748 

—  Communi  Maceratae  fldelibus  suis  concessionem  quondam 
per  Henricum  fllium  suum,  imperii  in  Italia  legatumy  fac- 
tam ,  ratam  habet  et  conflrmat.  750 

—  Mdnhardo  comiti  Goriciae  capitaneo  suo  in  Styria  aucto- 
ritatem  concedit  recipiendi  et  fldelibus  suis  obllgandi  omnia 
l)ona  quae  patriarcha  Aquilegensis  et  alii  pradati  infideles 
in  Styria  et  Carniola  possident.  751 

—  Gratam  habet  obligationem  per  comitem  Goritiae  capita- 
neum  suum  in  Styria  H.  comiti  de  Ortemburg  apad  Grazlap 
pro  sexceutis  marcis  argenti  factam.  752 

—  Gonrado  filio  suo  nantiat  victoriam  in  Marchia  Anconitana 
de  Petro  Cappoccio  Apostoiicae  Sedis  legato  et  sequadbus 
ejus  reportatam,  monens  dvitates  hajus  regionis  ad  suum 
dominium  mox  redituras.  755 

—  Nicolao  Ruf ulo,  magistro  camerario  Prindpatus  et  Terrae  La- 
boris,  mandat  ut  conventui  Cassinensi  restitui  fadat  quamdam 
petiam  terrae  apudCapuam,  quam  quondam  Petrus  de  Vinea 
proditor  cum  Gualterio  comite Manupelli  commutaverat.    757 

—  Bainaldo  de  Brunforte  auctoritatem  concedit  quod  univer- 
sitates  et  singulos  de  Marchia  qui  in  suam  fldem  converti 
voluerinty  nomine  suo  rursus  in  gratiam  recipiat,  etc.     759 

—  Cumanum  Bomaniae  despotem  mooet  se  undique  oopias 
convocare  cum  quibus  vere  proximo  in  hostes  suos  proce- 
dere  decrevit,  precaturque  quod  stipendiariis  quos  ad  se 
Johannes  imperator  destinare  procurat,  ipse  secnrum  trans- 
itum  prael)eat.  760 

—  Cuidam  capitaneo  scribit  ut  paret  se  ad  procedendum  cum 
ipso  contra  inimicos,  cum  qoantitatem  archeriorum  a  Calo- 
Johanne  genero  suo  acceperit  multaque  alia  praesldia  ad 
confusionem  rebeliium  praeparaverit.  76 1 

—  Bdntegratoribus  feudorum  in  Capitanata  mandat  ut  ad 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


977 


1250 


maio. 


[maio 

vel 
Junio.] 

[maio 

vei 

JuDio.] 


28  jQnU. 


[JuUo.] 


26  Joiy. 


[drca 
Juiium.] 


[circa 
aDgust.] 


[scpt.] 


Foggiae. 


Incampis 

prope 
Bisacciam. 


In  campis 
prope  lacnm 

Pensilem. 

In  campis 
prope  lacum 

Pensilem. 


qnerelam  abbatis  Sanctae  Elenae  contra  Jnlium  de  Anglona 
porrectam  snper  casalibus  Montiscalvi  et  TonnicuH ,  omnia 
in  statnm  pristinum  revocent,  et  causam  legitime  discussam 
terminent  et  deddant.  764 

-  Ad  supplicationem  Ludovld  primogeniti  Ottonis  duds 
Bawariae,  sententiam  fert  ut  ad  observationem  fldejussio- 
num  ac  cautionum  civibus  Wormatiensibus,  metu  personae 
Buae  praestitarum,  nullatenus  teneatur.  768 

-  Regi  Castellae  conqueritur  de  papa  qui  sibi  l)ellnm  infe- 
rens  discrimina  Terrae  Sanctae  non  permisit  evitari,  monet- 
que  se  audito  casu  regls  Francorum ,  in  regno  Sidliae  rema- 
nere,  unde  eidem  regi  subsidia  faciUus  transmittat         769 

-  Yatacio  Graecorum  imperatori  genero  suo  respondet,  mira- 
tus  quod  papa  ad  eum  fratres  Praedicatores  et  Minores  sub 
religionis  praetextu  miserit;  unde  papae  et  sacerdotum 
fraudes  et  inimidtias  acriter  et  fuse  memorans,  dolet  quod 
ipse  Vataces  ad  pontificem  ambaxiatores  remittere  volue- 
rit,  etc.  772 

-  Fratri  Benedlcto  procuratori  bonorum  quondam  Petri  de 
Vinea  proditoris  mandat  quod  monasterio  Gassinensi  resti- 
tuat  quamdam  petiam  terrae  quam  Nicolaus  Bufulus  dudum 
magister  camerarius  Terrae  Lal>ori8  eidem  monasterio  resi- 
gnaverat.  777 

-  Conventiones  et  pacta  per  Gualterium  de  Palear  comitem 
de  Manupello  et  sacrl  imperii  in  Marcbia  vicarium  genera- 
lem  dvitati  Fermanae  facta  conflrmat.  779 

-  Justitiario  Capitanatae  mandat  ut  domum  Sancti  Johannis 
Jerosolimitani,  monasterium  Montis  Virginis  et  domum  Sancti 
Sepulchri  in  possessionibus  suis  apud  Trojam  non  molestet, 
nullum  tamen  monachum  vel  confratrem  de  Troja  oriun- 
dum  ibidem  remanere  permissurus.  781 

-  Gomiti  Gualterio  de  Manupello  ia  Marchia  capitaneo  grates 
agit  de  redditione  civitatis  Firmi ,  monens  quod  ipsum  ad  se 
revocare  non  proponit  donec  plenam  de  rebellibus  victoriam 
habuerit,  etc.  782 

-  Vatado  Graecorum  imperatori  nuntiat  quomodo  civitas  Fir- 
mana  se  ad  fidem  imperii  converterit  et  omuia  tum  in  Italia 
superiori,  tum  in  Alemannia  sibi  prospere  succcdant.      790 

-  Eidem  Vatacio  notum  facit  quomodo  omnia  sibi  prospere 
succedant,  dum  fideles  sui  vlctorias  de  rebellibus  suis  repor- 


978 


IND£X  DOGUMENTORUIf. 


1250 


[circa 
sept.] 


1 1  oct. 


octobrL 


lOdec. 


[tempore 
incerto.] 

[tempore 
incerto.  ] 


1245 

26  aug. 


2  sept. 


23sept. 


Apud 
Venusiaro. 


Foggiae. 


Apud 
Florentinum 
inCapitanata. 


Anagniae. 


Anagniae. 


Anagniae. 


tayerint  in  Lombardia  apud  Parmam ,  in  MarcUa  apud  Qn- 
golum  et  contra  JanuenMS  apud  Saonam.  791 

—  Congaudet  de  victoria  quam  Cooradufl  Romanoram  rex 
fllius  suus  de  comite  Hollandiae  et  ejus  seqoadbus  reporta* 
vit,  quos  ante  fadem  suam  profogavit  794 

—  Justitiario  Capitanatae  mandat  ut  monasterium  Gassi- 
nense  super  ecclesia  Sancti  Angeii  de  Rodiogo  et  possessio- 
nibus  aliis  quas  lialiet  in  Troja  non  moiestet,  nullum  tamen 
incolam  vel  oriundum  de  Troja  pro  bis  possessionibiis  pro- 
curandis  remanere  permissurus.  796 

—  Ubertum  marcbionem  Pelavicinum  et  successores  ejus  ab 
omni  pedagio,  tbeloneo,  collecta  et  gravamine  quolibet  exi- 
mit  tam  in  civitatibus  Parma,  Gremona  et  Plaoentia  quam  in 
aliis  terris  Lombardiae  et  Tusdae»  etc.  798 

—  Eger  corpore,  sanus  mente,  testamentum  suum  eooscribi 
Jul)et,  quo  filium  suum  Conradum  Romanorum  in  regem 
electum  iMeredem  suum  in  imperio  et  regnls  instituit; 
Conrado  sine  liberis  deflciente,  succedat  d  Hdnricus;  quo 
etiam  defuncto  sioe  liberiSy  sucoedat  ei  Manfridus  tertius 
flliusy  etc.  805 

—  Yatacium  Graecorum  imperatorem  acrlter  objorgat  quod  a 
foedere  dilectionis  consuetae  defeeerit,  monens  ut  per  aemi- 
tas  bujus  erroris  amplius  ambulare  dediscat.  921 

—  Yatacio  eidem  sive  Calojobanni  commendat  quemdam»  ro- 
gans  ut  d  uzorem  et  fliios  remittere  velit  vd  eumdem  in 
suam  gratiam  revocare.  937 


Innocentius  IV j  summtis  pantifeo) : 

-  Nuntiis  suis  ad  imperatorem  missis  respondet»  querdas 
principis  refellendo;  eos  monet  quod  apud  eum  ut  de  pace 
salubriter  provideat  inslstant;  et  nisi  se  cum  bumilitate  in- 
clinaverit ,  protinus  redeant.  113 

-  Arcbiepiscopo  Rotomagensi,  episcopo  Mutinensi  et  abliati 
Sancti  Facundi  mandat  ut  nuntiis  principis  ad  suam  prae- 
sentiam  accessuris  et  etiam  ipsi  Panormitano  arcliiepiscopOi 
licet  immerito,  beneficium  absolutionis  impendant.         118 

-  Gregorio  de  Monteiongo  Apostolicae  Sedis  legato  mandat 
quod  cum  nuntii  principis  infecto  penitus  pacis  negotio  a  sua 


INDEX  DOGUMENTORUAf. 


979 


1243 


7  octob. 


9  octob. 


23  oct. 


28  OCt. 


12  dec. 


1244 

leapril. 


30  aprU. 


9  Junli. 


28  JuDii. 


8  Jullf . 


AnagDiae. 


AnagDiae. 


LateraDi. 


Lateraoi. 


Laterani. 


Laterani. 


Laterani. 


Apud 

civitatem 

Castellanam. 


Januae. 


praeseDtia  recesserint,  ipse  fldeles  Ecclesiae  in  Lombardia 
animare  studeat  ut  in  devotione  ejusdem  Ecclesiae  stabiliter 
perseyerent.  123 

-  Raynerio  Sanctae  Mariae  in  Cosmedin  diacono  cardinali 
per  Martinum  clericum  suum  duo  millia  quingentas  auri 
nncias  mittit  pro  stipendio  per  mensem  militum  et  peditum 
quos  ad  defensionem  Viterbii  necessarios  esse  viderit.      130 

-  Marchionem  Estensem  in  sua  protectione  susdpit,  bona  ei 
confirmat  quae  habebat  tempore  quo  Fridericus  imperator 
excommunicatus  fuit,  alienationesque  revocat  ab  ipso  prin- 
clpe  de  l>onis  marchionis  factas,  etc.  131 

-  Arcliiepiscopo  Arl)orensi  mandat  ut  ab  excommunicatione 
absolvat  Adelasiam  dominam  Judicatus  Tnrritani  et  Gallu- 
riSy  quae  dodum  pravorum  seducta  consilio  Enzium  Fride- 
rici  imperatoris  filium  in  virom  recepit.  135 

-  Guidonem  dictum  Guerram  comitem  palatinum  Tusciae 
qui  secutus  fuerat  partes  Ecclesiae  etiam  cum  magno  dis- 
pendio  rerum  suarum,  recipit  sub  speciali  protectione  Eccle- 
siae  cum  terris,  possessionibus,  castris ,  etc.  1 36 

-  Ludovico  Francornm  regi  nuntiat  quod  ad  requisitionem 
G.  archidiaconi  Constantiensis  et  Guillelmi  de  Lemovids 
nuntiorum  ejus,  ad  gratiam  Apostolicae  Sedis  R.  comitem 
Tolosanum  admisit.  140 

-  CoDcessionem  medietatis  Collsei  cum  palatio  exteriori  et 
Juribus  ab  Henrico  et  Jacobo  Fragapanibus  civibus  Romanis 
Frlderico  imperatori  nuper  factam  revocat,  et  Juramenta. 
eidem  principi  super  hoc  praestita  relaxat.  187 

-  Lantgravium  Thuringiae  monet  imperatorem  Fridericum 
a  pacto  pacis  nuper  in  die  Coenae  Juratae  resilire  yoluisse, 
hortaturque  ut  negotium  fidei  per  ipsum  lantgravium  lauda- 
biliter  inchoatum  ipse  promptius  exequatur.  189 

-  Othoni  cardinali  episcopo  Portuensi  auctoritatem  confert  de 
negotio  pacis  cum  principe  tractandae.  199  et  not.  2. 

-  Raynerio  Sanctae  Mariae  in  Cosmedin  diacono  cardinali 
vices  suas  committit  in  patrimonio  Beati  Petri,  in  Tuscia, 
ducatu  Spoletano  et  marchia  Anconitana.  201,  not.  l. 

-  Suum  apud  Januam  felicem  adventum  Raynerio  Sanctae 
Mariae  in  Cosmedin  diacono  cardinali  nuntiat,  monens  quod 
in  Ecclesiae  negotiis  viriliter  et  prudenter  se  hal)eat.       201 


980 


INnEX  DOCUHENTORUM. 


4244 

[julio.] 


34I10V. 


8dec. 

1245 

3  jan. 
16jaD. 

18  april. 

30  april. 

et 
emaii. 


13  julii. 


17  julii. 


3  aug. 


21  aug. 


Ap.  Burgum 
Camberi ,  in 

yallibus 

Maorianis. 

Lugduni. 


Lugduni. 
Lugduni. 


Lugduni. 
Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


—  Scrlbit  Brixiensibns  se  cum  tota  comftiya  fratmm  suorum 
applicuisse  Januam,  et  cum  jam  sit  in  loco  ubi  ea  qoae  ad 
tranquillitatem  populi  christiani  pertinent,  possit  libere  trac- 
tare,  eos  hortatur  ut  in  solita  Apostolicae  Sedis  devottone 
persistant.  201 

—  Wencezlaum  regem  Bohemiae  lil>erat  a  quavis  ezoommu- 
nicationis  vel  interdicti  sententia  in  eum  aut  in  torram  ejus 
promulganda.  243  et  912 

—  Wladislao  r^;is  Bohemiae  fllio  Ucentiam  dat  neptem  ducis 
Austriae  desponsandi,  concessa  ei  pro  parentela  dispensa- 
tione.  274,  not.  2. 

—  Encyciicam  mittit  de  generali  ooncilio  apud  Lugdunum  in 
festo  Sancti  Johannis  Baptistae  celebrando.  247 

—  Fratres  hospitalis  Sanctae  Hariae  Theutonicorum  monet 
quod  Gerardum  de  Malberg,  quondam  eorum  magistrom, 
ad  Templariorum  ordinem  transire  sustinuit.  248 

—  Fridericum  Bomanorum  imperatorem  citat  ad  eomparen- 
dum  in  concilio  Lugdunensi  270 

—  Patriarchae  Antiocheno  notum  fadt  quibus  oonditionibus 
pacem  adhuc  cum  imperatore  Friderioo  accept  re  velit, 
dummodo  restitutio  captivorum  et  terrae  Ecclesiae  ante  oon- 
cilium  flat,  et  se  principi  muous  absolutionis  impensurum 
promittit  si  de  manifestis  offensis  satisfecerit»  etc.  271 

—  Privilegia  Bomanae  Ecclesiae  ab  imperatoribos  et  multis 
regibus  sob  diversb  temporibus  concessa,  in  unum  colligl  et 
transcribi  jubet;  quibus  transumptis  quadraginta  pradati  in 
concilio  Lugdunensi  praesentes  sigilla  sua  apponunt       817 

—  In  Fridericum  Bomanorum  imperatorem  sententiam  depo- 
sitlonis  promulgat,  pro  eo  quod  dejeraverit  moltoties  pacem 
inter  Ecclesiam  et  imperium  reformatam  violando»  quod 
sacrilegium  perpetraverit,  quod  de  haeresi  evidentibus  ai^- 
mentis  suspectus  habeatur,  etc.  319 

—  Episcopum  Frisingensem  a  sententiis  exoommunicationum 
et  suspensionum  in  ipsum  promulgatis  auctoritate  apostollca 
absolvit.  337 

—  De  fratrum  suorum  consilio  regem  Hungariae  absolutum 
denuntiat  a  Juramento  homagii  quod  imperatori  Friderico 
quondam  sub  conditione  postmodum  non  servata  prae- 
stitit.  345 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


981 


1245 

[sept 
ineont.] 


3  dec. 

4246 

[martio 
ezeiint.] 


21  et  22 
apritts. 


26  april. 


23  maii. 


9  Jnnii. 


27  Janii. 


5nov. 


Lugduni. 


Logdnni 


Lngdnni. 


Lugdani. 


Lugdani. 


Lagduni. 


VL   Pana. 


—  Scribit  abbatibus  Cisterdensis  ordinis  in  capitnlo  generali  con* 
gregatis  quod  com  causa  Friderid  quondam  imperatoris  ftierit 
diligen  ti  examioatione  discussa  et  secundum  J  uris  ordinem  con» 
testata,  ipse  aliter  procedere  quam  processit  non  potuit.  347 

—  Episcopo  Frisiugensi  et  electo  Seccovensi  mandat  quod 
Alberto  [de  Beham]  archidiacono  Pataviensi  beueficia  resti- 
tuant  quae  ddem  ablata  fuerant.  373,  not.  l. 

—  Encyclicae  Friderici  imperatoris  respondet,  argumenta  ejus 
refellens  de  mlDistris  ad  statum  Ecclesiae  primitivae  reducen- 
dis,  omnesque  reges,  principes,  praelatos  et  christianos  hor- 
tatur  quod  in  hunc  communem  inimicum  arma  unanimiter 
assumant.  396 

—  Archiepiscopis  et  prindpibus  Alemanniae  scribit  quod  pro 
Romanorum  rege  in  imperatorem  postmodum  promovendo 
Henricum  landgravium  Thuriagiae  unanimiter  eligant,  elec- 
toque  Ferrariensi  mandat  quod  elecUone  facta,  protinus  in 
contradictores  poenis  ecclesiastlds  desaeviat.  400 

—  Praelatis  et  nobilibus  Sidliae ,  Theobaldo  Francisco  et  aliis 
de  regno  ad  devotionem  Ecclesiae  reversis  et  cardinalibus 
quibus  in  regno  eodem  legatlonis  officium  committit,  man- 
dat  ut  insimul  intendant  ad  liberiorem  hujus  regni  statum 
procurandum.  411 

—  Notificat  universls  quod  cum  Fridericus  imperator  solem- 
nes  nuntios  adcuriam  Romanam  miserit,  purgationem  suam 
de  liaeretica  pravitate  oblaturos,  hos  a  tribus  cardinalibus 
et  deinde  a  se  ipso  audiendos  ooncessit;  purgationem  vero 
ut  temerarie  et  illusorie  factam  inanem  decrevit,  etc       426 

—  Archiepiscopo  Maguntino  scribit  congaudens  de  electione 
Henrici  regis  Romanorum,  hortaturque  ad  tantum  negotium 
viriliter  prosequendum.  43  f,  not.  1. 

—  Eidem  archiepiscopo  et  suffraf^aneis  ejus  mandat  ut  prop- 
ter  injurias  Ecclesiae  illatas  a  Friderico  quondam  Romano- 
rum  imperatore,  cum  Jam  alius  in  Romanorum  regem  sit 
assumptus,  crucis  signaculum  assumant  et  contra  eum  pro- 
ponant  verbum  crucis.  433 

—  Respondet  Ludovico  regi  Franciae  qood  cum  nuntios  ad  se 
miserit  pro  pace  inter  Ecclesiam  et  Fridericum  quondam 
Romanorum  imperatorem  reformanda,  ipse  eumdem  reci- 
pere  annuit,  dummodo  velit  sincero  animo  ad  ecclesiasticam 
unitatem  redire.  404 

124 


982 


INDEX  DOGUMENTORUM. 


5  m&rt. 


14mart 


4maii. 


Tmaii. 


7maii. 


30  maii. 


isjunii. 


—  Oddoni  TQscnlano  episcopo  Apostolicae  Sedis  iegato  oon- 
qneritur  de  afflictidnibas  Ecclesiae  qnae  nunc  ab  ipsis  flde- 
libus  impetitur,  mandatque  quoroodo  agendum  sit  adversus 
barones  Frandae  libertatum  et  immunitatum  Eedesiae  tIo- 
latores.  48S 

—  Civibus  Argentinensibus  promittit  quod  nunquam  cum 
Friderico  pax  erit  eo  remanente  imperatore  Tel  rege»  et 
episcopo  Argentinensl  roandat  quod  eosdem  dves  a  reatu 
perfurii  quod  incurrerunt  treugas  cum  fiiutoribus  Friderid 
initas  violando,  absolvat  489, 490 

—  Henricum ,  regem  Cypri ,  a  Juramento  fidelitatis  quod  Fri- 
derico  quondam  imperatori  praestitit,  absolvit,  illumque  et 
regnum  ejus  sub  sua  protectione  suscipit.  606 

—  Pandolfo  de  Fasanella  et  allis  regni  nobilibus  suae  partis 
varia  castra  concedit,  quum  regnum  Sidliae  rege  nunc 
careat.  509 

—  Mediolanensibus  scribit  contra  Fridericum ,  eos  consolans 
de  morte  Henrld,  in  regem  Romanorum  electiy  nuntiatque 
se  in  Alemanniam  Petrum  S.  Georgii  ad  Yelum  Aureum  dia- 
conum  cardinalem  destinare  cum  plenae  legationis  offl- 
cio,etc.  510 

—  Aymoni  domino  de  Fulciniaco  grates  agit  quod  viriHter 
Ecclesiae  contra  Fridericum  quondam  imperatorem  asslstat, 
eumque  et  terram  ejus  sub  protectione  Sedis  Apostollcae  reci- 
pit,  etc.  531 

—  Cardinali  Sancti  Georgii  ad  Velum  Aureum  mandat  ut  possit 
relaxare  sententias  ab  electo  Ferrariensi  latas  de  non  con- 
trabendo  matrimonio  inter  Margaretam,  imperatorisFriderici 
filiam ,  et  Albertum ,  roarcbionis  Misnensis  filium,  etc.     532 

—  Marchioni  Misnensi  scribit  quod,  licet  litteras  cardinali 
Sancti  Georgii  mittat  de  sententiis  relaxandis,  puellam 
Margarltam  ad  patrem  ipse  remittere  non  postponat,  quia 
non  posset  matrimonium  bujusmodi  tolerare.  534 

—  Abbati  Windocinensi  mandat  quod  cum  Fridericus,  Roma- 
norum  imperator,  fautores  suos  apud  Camberiacum  convoca- 
verit,  cum  ipsis  inde  Lxigdunum  profecturus,  ipse  abbas  cnm 
aliis  devotis  propter  hanc  vocationem  plurimum  Eocle&iae 
suspectam ,  ad  primum  nuntium  celeriter  Apostolicae  Sedi 
subveniat.  536 

—  In  recompensationem  damnoruni  quae  Gamerinenses  pro 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


INDEX  DOGUMENTORUIL 


983 


1247 


ITjVinii. 


2  jam. 


38  ang. 


36oct. 


I9I10V. 

1248 

25  jan. 


[mart.'] 


[mart.] 


i*  april. 


[circa 
april.] 


Lugduni. 


Lttgdunii 


LagdonL 


Lagduni. 


Lttgdani. 


Lngdani. 


8oa  in  Eoeleaiam  fldelitate  passt  snnty  eis  omnia  l>ona  qnae 
tempore  motae  diacordiae  Fridericom  inter  et  Eccleaiam  pos- 
sidebant,  confirmat.  548 

—  Lndovioo  Franeomm  regi,  Blanchae  matri  ejus  et  fratribos 
grates  agit  quod  ad  sabsidium  Ecclesiae  militiam  personaii- 
ter  adducendam  obtulerint;  monet  tamen  qoodin  praesenti 
rerum  statu  non  se  accingant  ad  iter,  quousque  per  nuntium 
vel  litteras  ipsos  apostolica  sedes  vocaverit.  544 

—  Episcopo  Ostiensi  et  tribus  aliis  cardinalibus  de  prospero 
soccessu  suo  contra  Fridericum  quondam  imperatorem  scribit, 
nuntiatque  regem  Franciae  magnum  exercitum  convocare, 
quo  fadliusnovos  rex  Romanorum  in  Germaniaeligatur.  551 

—  Praeposito  de  Oiemberg  roandat  quod  homines  de  Subrita 
et  de  Sarmon  villamque  ipsam  Lucemensem,  nisi  a  fldelitate 
Friderid  recedant»  excommunicationis  sententiae  suppo- 
nat.  567 

—  Petro  Sancti  Georgii  ad  Yelum  Aureum  diacono  cardinali 
mandat  quod  archiepiscopum  Magdeburgensem  qui  matri- 
monium  iuter  Fridericum  et  flliam  ducis  Saxonlae  procurat, 
necnon  Pataviensem  ac  Frisiugensem  episcopos  ad  Sedem 
Apostoiicam  citet,  etc.  574 

-^  Archiepiscopo  Maguntino  et  caeteris  Alemanniae  praeiatis 
scribit  de  electione  Willelmi  comitis  Hollandiae  et  pro  tanto 
negotio  viriiiter  consummando.  575 

—  Archipresbytero  de  Gurtenova  et  Rol)erto  de  Gorrigia  cano« 
nico  Reginensi  mandat  ut  excommunicatos  denuntient  R. 
quondam  priorem  Golumbari  et  hujus  prioratus  monachos, 
necnon  G.  filium  Bonacursi  de  Palude ,  etc.  584 

-  Brixienses  hortatur  ut  devicto  ante  Parmam  Friderico  non 
obdormiaDt,  sed  viriliter  assurgant  in  defensiouem  civitatis 
hujus  contra  tyrannum  extrema  remedia  molientem.      600 

-  Fidelibus  fksclesiae,  forsitao  Mantuanis,  scribit  ut  Parmen- 
sibus  inedia  consumptis  celeriter  provideatur.  602 

-  Ad  querelam  Gonradi  comitis  de  Wasserburg  crucesignati, 
episcopis  Bavariae  mandat  quod  ducem  Bavariae  et  alios 
infideles  Ecciesiae  qui  castra  et  possessiones  ejusdem  comitis 
invaserunt,  per  excommunicationem  coerceat.  6i0 
'  Bononienses  hortatur  ad  defensionem  Parmae  et  ad  remis- 
sionem  quorumdam  imperiaiium  captivomm  qui  in  excontro 
Parmensium  reiaxentur.                                     6t0|  not.  2 


9M 


INDEX  DOCUUENTOROIL 


1248 

^i"^—  ■  I  ■  ■  ■ 

18  april. 


36  april. 


37  april. 


f  maii. 


15  malL 


35  maii. 


sjunil. 


38  jQlii. 


[drca 
jQlium.] 


[aug.] 


LQgdunl. 


LQgdoni. 


LogdQiii. 


Lugdoiii. 


LQgdoni. 


LQgdoni. 


LQgdoni. 


LQgdoni. 


—  Germaniae  pradatis  scribit  qnod  com  Friderieoa  poet  snam 
In  ooncilio  LngdQnensl  deposltionem  non  iolQm  ad  por- 
ganda  erimina  veniie  neglexerit,  sed  etlam  inderieoaqaam- 
dam  exeerabilem  nnetionem  edixerit ,  ipee  In  eom  dle  Jbvls 
sanctl  anathematifl  sententiam  innoYavit.  614 

—  Mandat  at  bona  omninm  JannensiQm  qni  Frid«rleo  anzl* 
linm  vd  favorem  praestant,  pnblieentQr»  ipsias  commanls  Ja- 
nnae  osibas  applicanda,  etc.  .617 

—  O.  Sanctae  Mariae  in  Via  Lata  diacono  cardlnaU,  Apostolicae 
Sedis  legato,  mandat  nt  flllos  et  nepotes  Friderid  omnesqoe 
ejos  ikatores  nominatim  exoommanieety  eracemqae  eontra 
Ezelinam  de  Romano  praedicet,  ete,  618 

—  Episcopis  Ratisponensl  et  Missinensl  mandat  qnod  in  ma- 
gnates  regni  Rohemiae  agere  debeant  qol,  eroee  contra 
Fridericom  assompta,  ad  partes  ejos  redieronty  etc.       935 

—  Abbati  Aogeufti  regratiatnr  qood,  omissa  priori  n^gentia, 
Hartmanno  de  Kiborg  et  dils  Germanlae  comitlbas  vfailiter 
000 tra  Gonradum  Fridericl  filiam  adstiterit,  eamqae  In 
gratiam  Ecclesiae  resQmit.  633 

—  OmDibos  per  regnum  Jerosolimitanam  oonstitntis  mandat 
quod  Thomasiom  comitem  Acerraram  Friderid  legatam  si 
fleri  possit  expeUant,  Pisanos  vexilia  ejnsdem  Friderid  por- 
tantes  compescant»  neqae  praesens  regni  dominiam  immatari 
perroittant.  633 

—  Episcopo  Argentinensi  qoi  sals  samptibos  ceplt  qoaedam 
castra  qoae  Fridericas  ab  ecclesia  Bambergensl  tenebat  in 
feQdam,  concedit  ot  eadem  castra  non  possint  alienari,  nisi 
prios  de  expensis  faerit  ei  plenarie  satisfaetam.  637 

—  G.  comiti  de  Friburg  promissiones  per  Henrlcam  Raspo- 
nem  qoondam  ipsi  factas ,  specialiter  saper  restitotione  cas- 
troram  Nuwenburg,  Offenborg  et  Ortenberg,coDfirmat.  640 

—  Regem  Francorom  monet  se  nQilum  ex  parteFriderid  trac- 
tatum  pacis  admissurQm,  nisi  eom  pleno  honore  Ecdesiae 
et  sub  ea  conditione  qood  idem  Fridericas  vel  aliqois  de 
progenie  sna  nunquam  de  oetero  ad  imperiam  assoma- 
tar.  641 

—  Quemdam  principem  rooDct  ne  faisis  qaae  de  pace  inter  se 
et  Fridericum  quondam  imperatorem  reformanda  referri 
possent,  fidem  adhiheat,  dom  nanUi  quos  rex  Francornm  ex 
parte  ejusdem  Frlderid  aadiit  spe  frastrati  ahlerint.        644 


INDEX  DOGUMENTORUM. 


9S5 


1248 


30  aug. 


1*  sept. 


14  sept 


24  sept. 


7  dee. 


8  dee. 


9dec. 


23dec. 


1249 


5  jan. 


31  JaD. 


6  febr. 


LugdunL 


LQgdani. 


Lugdunl. 


Lngduni. 


Lngduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugdani. 


—  S.  Sanctae  Hariae  trans  Tiberiin  presbytero  cardinali  man- 
dat  quod  in  Urbe,  CSampania  et  Maritima  cruoem  contra  Fri- 
dericum  publicari  fadat,  totumque  regnum  Siciliae  moni- 
tione  praevia  supponat  interdicto,  etc.  646 

—  Archiepisoopo  Barensi  castrum  Bitricti  ad  proprietatem 
Barensis  ecelesiae  pertinens  quod  Fridericus  G.  Frandco 
contulerat,  quum  regnum  Siciliae  nunc  rege  careat,  restituit 
et  de  novo  ooncedit.  651 

—  Hermanno  marcbioni  de  Baden  ducatum  Austriae  qui  per 
donationem  G.  dudssae  Austriae  uxoris  ejus  Ipsi  legitime 
deyolutus  dicitur,  auctoritate  apostolica  confirmat.  653 

—  Episcopo  Taurinensi  mandat  quod  Mediolanenses,  Januen- 
ses  et  Placentinos  cogat  ad  mittendos  Bonifado  marchionl 
Montisferrati  mitttes  et  balistarios  quos  iste  nobilis  requi- 
rit.  936 

—  Miserabilem  regnl  SicHIae  statum  fuse  describit,  et  reforma- 
tioni  Ecclesiae  quam  reformatio  regni  ipsius  subsequetur 
providet,  universa  statuta  in  praejudidum  ecdesiasticae 
iibertatis  edita  irrita  decemendo,  etc.  676 

—  Gives  Aquenses  commendat  quod  ad  devotionem  Ecclesiae 
sint  reversi ,  monetque  se  sententiam  oontra  Fridericum  et 
Ck>nradum  iilium  ejus  in  concilio  Lugdunensi  latam  inviola- 
biliter  observaturum.  68 1 

—  Archiepiscopo  Maguntino  et  electo  Spirensi  mandat  quod 
vicesimam  ecclesiasticorum  proventuum  Terrae  Sanctae  Rub- 
sidio  deputatam  per  Aiemanniam  colligant,  et  nulii  eam 
assignent  sine  sua  licentia  speeiali.  682 

—  0.  Sanctae  Mariae  ia  Yia  Latadiacono  cardinali,  Apostolicae 
Sedis  legato,  mandat  quod  dispensationem  de  tertio  gradu 
consanguinitatis  inter  Ulricum  natum  duds  Carinthiae  et 
Aguetem  neptem  patriarchae  Aquilegensis  tribuat,  etc      683 

—  In  Petrum  dictum  Bicherium  de  Verceliis  invehit,  qui  dum 
fuerit  exaltatus  de  bonis  Ecclesiae,  Friderico  quondam  im- 
peratori  impudenter  adliaeret.  683,  not.  1 

—  Willelmo  regi  RomaDorum  scribit  quod  uxori  marchionis 
de  Baden,  quum  iste  nobilis  crucem  coutra  Fridericum  assu- 
mere  sit  paratus ,  ducatum  Austriae  et  omnia  feoda  ducis 
Friderici  ejusdem  dominae  patrui,  conferre  velit.  690 

—  Episcopo  Ratisponensi  mandat  ut  ducem  Bavariae  contra 
Juramentum  suum  Friderico  assidue  adhaerentem  et  ejus  in 


986 


IXDEX  DOCUMBNTORUM. 


1249 


24  mart. 


7  april. 


9  aprfl. 


9  aprfl. 


fTaprll. 


19  april. 


2)]aprf1. 


25  april. 


29  aprfl. 


30  april. 


Lugdanl. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugdonl. 


Lugdanf. 


Lugdnni. 


Lagduni. 


Lugdunf. 


Lugdnni. 


Lugdunf. 


Austrfa  vfces  gerentem,  exoommu&leatam  denantlet  et  in 
fpsum  verbum  crucis  praedieet,  etc.  691 

-  Epf soopo  Tusculano  apostolfcae  sedfs  legato  mandat  quod 
cum  Melisendis  nata  Amalrfcf  regfs  et  Yolandae  quimdam 
reglnae  Jerusalem,  dominfum  et  l>ajulatam  fpslos  regni  re» 
qufrat,  fnqufsita  verltate,  et  si  id  absque  scandalo  fleri  po»- 
slt,  exequl  non  omittat.  709 

-  Omnf bus  personfs  ecclesfastlefs  per  Aneonitanam  marchfam 
et  ducatum  Spoletanum  constltutfs  notfficatpro  regnoSiciliae 
a  tyrannide  Friderfd  lfl>erando,  se  offldum  legatfonis  Petro 
Sancti  Georgfi  ad  Velum  Anreum  dlaomo  cardfnali  commi- 
sfsse,  etc.  714 

-  Petro  cardlnalf  Sanctf  Georglf  ad  Ydom  Aureum  potestatem 
dat  promfttendf  pradatis  et  secolarfbos  quod  nunqoam  ipse 
vel  fratres  sui  pacem  cum  Friderioo  reformabunt,  ita  quod 
Frlderlcus  vel  alfquis  fillorum  ejos  rex  aut  fmperator  exfs- 
tat  717 

-  Eidem  cardinalf  mandat  ut  fn  omnilms  terris  suae  legatfoni 
commissfs  copfas  oolllgat  ad  regnum  Sicillae  invaden- 
dum.  716,  not.  f 

-  Eidera  cardinali  flicultatem  concedit  dispensandi  cum  reli- 
giosis  vel  secularlbus  qui  dato  vel  recepto  aliquo  pro  benefl- 
ciis,  simoniacam  pravitatem  commiserunt.  717 

-  Eldem  cardinali  mandat  ut  fratres  ordinis  Tbeutonioorom 
et  alios  religiosos  de  regno  Ecclesiae  rebelles  bonis  sois 
exspoliet.  716,  not.  1 

-  Scribit  adversos  Premislaom  Ottokarom  Wenoeslai  regis 
Bobemiae  filiom ,  qul  in  patrem  insurrexit  et  cum  Conrado 
Romanorum  f n  regem  electo  caeterlsque  Ecclesiae  inimids 
foedus  iniit.  935,  not  1 

-  Ad  preces  Pandolfl  de  Fasanella  dilectl  fllii  soi,  abbati 
S.  Petri  de  Yillamagna  mandat  ut  Jacobo  Sqoarsapelle  de 
redditibus  eccleslasticis  regni  Siclliae  osqoe  ad  trigfnta  on- 
clas  aorl  provideri  faciat.  726 

-  Filio  Pandolfi  de  Aqoino  Friderlco  adbaerentfs  bona  patrts 
concedit,  hac  conditione  ot  ille  rediotegretor  sf  ad  manda- 
tom  Ecclesiae  redierit.  726 

-  Ad  preces  Riccardi  Francfsd,  cardinali  S.  Georgil  ad  Velom 
Aoreom  mandat  ut  Philippo  ScrlDlario  civi  Bomano  de  ali- 
quo  feudo  militari  in  regno  Siciiiae  provideri  fodat.        727 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


987 


1249 

fO  maii. 


4JuiiU. 

1250 

37  april. 


3  jQDii. 


I24t 

11  sept. 


15  sept. 


26  sept 


oetobri. 


11  oct. 


octobri. 


Lngdiini. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Lugduni. 


Apud  Hall. 


Apud  Hall. 


Apud 
UberliDgen. 

Apud 
UberliDgeD. 

Apud 
Schafuseo. 

Apud 
BiuDde. 


-  HeDrioo  FrajapaDi  palatil  LatenmeDsis  comiti  priDcipatum 
TaroDti  cum  terra  Idrouti ,  quem  Coustantia  quoDdam  impe- 
ratrix  avuDculo  ejua  Oddooi  coucesserat  et  postea  Fridericua 
abstuleraty  de  gratia  spedali  restituit.  734 

-  Heorico  Frajapaui  fructuset  redditusjudicatus  Arboreae, 
excepto  ccDsu  RomaDae  Ecclesiae  debito,  quamdiu  vixerit 
percipieDdos  ooDcedit.  736 

-  ErfordicDSibus  gratulatur  quod  Romauae  Ecdesiae  incoD- 
cusse  adhaeserioty  assistcDdo  archiepiscopo  MoguDtiDO  et 
successori  ejus  iu  Dcgotio  Ecclesiae  memoratae.      57,  Dot.  l 

-  CommuDi  Tolentini  pro  devota  eorum  erga  sedem  aposto- 
licam  ilde,  castrum  Petini  et  alia  Jura  ad  civitatem  Tolenti- 
Dum  pertiDCDtia  quibos  a  Friderico  spQUatLXueraDt»  de  gra- 
tia  spedali  restituit.  775 


Conradus  {IV)  in  Romanorum  regem  electus  et  haeres 

regni  Jerosolymitani : 

—  Duci  de  Limburg  mandat  quod  si  Coloniensis  electus  cas- 
trum  apud  RemagCD  aedificare  voluerit»  iilud  toto  posse 
impediat.  817 

—  Burgravio  de  Hamerstdu ,  miDisterlalibus  et  imperii  fldeli- 
bos  mandat  quod  ad  reqoisitionem  Gerardi  de  Sintzig  in 
comites  de  Nassau  et  de  Iseoburg  aliosque  imperii  inimicos 
insurgant.  818 

—  Universis  officialibus  et  civil>us  imperii  mandat  ut  genera- 
lem  ordinationem  a  patre  suo  iu  curia  Moguntinensi  factam 
drca  ecdesiam  de  Salem  observari  faciant,  etc.  818 

—  Tractatum  quem  Eberb&rdus  abbas  de  Salem  et  ejus  con- 
ventus  cum  Conrado  de  Uima  notario  et  Heinricofratre  ejus 
super  quadam  domo  in  Ulma  hnbuerunt,  confirmat       820 

—  Advocato  et  civibus  Turicensibus  mandat  quod  nullos  de- 
narios  in  praejudicium  monetae  abl)atissae  Turicensis  dari 
permittant.  821 

—  Libertates  monasterio  monialium  apud  Baindt  a  Conrado 
pincerna  de  Winterstetten  ejusdem  fundatore  concessas  con- 
flrmaty  idemque  et  praedia  ejus  ab  omui  Jure  advocatiae 
eximit.  822 


Mft 


IXDEX  DOCUMRNTOEUM. 


1241 

octobri. 

1242 

Januar. 


febniar. 


1*  mart. 


martio. 
martio. 


l<»maii. 


1  maii. 


maio. 


31  maii. 


21jQ0ii. 


Junio. 


Sjulii. 


CMoiiiae(?). 


Apud 
Rotenburg. 

Apud 
Spiram. 


Treyirb. 


Apud 
Treyerim. 

Apud 
Goloniam. 

Rotenburg. 


Rotenburg. 


Rotenborg. 


Ilaguenau. 


Wissemburg. 


Hagoenau. 


Haguenau. 


—  Oppidum  sQum  Duren  pro  deeem  millibiis  mareamm  ar- 
geotl  Wiilelmo  eomiti  Jnliaeensl  obligat,  nsqaedom  de  prae- 
dictls  marcis  fuerit  ei  plenarie  satlsAietiim.  824 

—  Notiflcat  imperii  fidelibas  liomagiom  per  Wamennn  de 
Rolandia  comitissae  Lueembnrgensi  pracstitam  eontra  om- 
nes,  excepto  imperatore  et  archiepiscopo  MognntinensL  825 

—  Officiatis  et  fldellbus  imperii  mandat  nt  Juxta  tenorem  pri- 
yilegiorum  Friderici  patris  sni  et  aliorom  imperatorum, 
dves  Moguntinos  eiemptlone  novamm  eoUectamm  frui 
permittant.  826 

—  Pro  solutione  trecentaram  libraram  qnas  sibi  Hearicos 
praepositus  de  Pfialzel  praestitity  ci  tres  Jndaeos  captos  assi- 
gnat,etc.  827 

—  Abbatem  et  conYentum  Sanctl  Maiimini  apnd  Tfererim 
sub  sua  et  Imperii  protectione  speeiall  red^t.  828 

—  Pro  devotis  servitiis  Henrici  Rrabantiaa  ducis  d  trla  mil- 
lia  marcaram  Goloniensis  monetae  in  festo  sancti  Remlgil 
proiime  venturo  persolvenda  promittlt.  829 

—  Consilio  Heinrlci  lantgravii  Thuringlae,  proeuratoris  sui 
per  Germaniam  et  aliorum,  quemdam  iniqnum  detentorem 
ecclesiae  in  Elliogen,  Eystetensis  diocesis,  ab  administratloDe 
istius  ecclesiae  amovet ,  etc.  830 

—  Notificat  Gerardum  de  Sinzich  ratl<niem  villicationls  suae 
pro.  uno  anno  deposoisse,  confiteturque  se  teneri  ddem  sol- 
vere  octoginta  octo  marcas  et  dimidiamy  etc.  882 

—  Givibus  de  Wetphlaria  et  de  Frankenftut  Juray  libertates, 
et  consuetudines  eorum  tam  antiquas  qnam  novas  oonfir- 
mat  8S4 

—  Suarum  primitlas  precum  capitolo  Hildeshdmenais  eode- 
biae  offert  pro  filio  comitis  Ludowici  de  Et>erstein  in  cano- 
nicum  redpiendo  et  de  praebenda  providendo.  838 

-^  Civibus  de  Columl)aria  et  Kaisersl)erg  mandat  ne  abbatem 
et  conventum  de  Paris  in  exadionibus  allquatenns  mole- 
stent,  cum  idem  conventus  quadraginta  carratas  lapidum 
ad  muniendas  imperii  dvitates  annuatim  dare  eonsue- 
verit.  837 

—  Privilegium  ab  imperatore  patre  suo  bospitali  Sanctae 
Mariae  Theutonicoram  de  lx>Dis  imperii  feudalibus  anoo 
1223  indultum ,  renovat  et  confirmat.  838 

—  Johanni  episcopo  Mindensi  ooncedit  nt  omnla  offlda  ad 


INDEX  DOGUMENTORUM. 


989 


1242 


14  Julii. 


27  Julli. 

1245 

15jan. 
1 1  febr. 


martio. 


aprili. 


24  nov. 


24  nov. 


30  nov. 


Hagaenan. 


Incastris 

apad 

Wormatiam. 

Ha]]is. 

Hagnenaa. 


Haginowe. 


Apnd 
Rotinbarg. 

Apud 
Naremberg. 


Apad 
Nureml>erg. 

Apad 
Nuremberg. 


deeemb.        Apad 

Nuremberg. 


decemb. 


Apud 
Nuremberg. 


VI.  Pan  2. 


episcopatum  pertinentia  ipsi  de  jure  vacenty  qaataor  prind-^ 
palibos  eiceptis,  potestatemqae  indulget  daooppida  consti- 
tuendi,  etc.  839 

—  Cives  Trevirenses  et  Lubicenses  cam  personls  et  omnibos 
eorum  l>onis  sab  imperii  et  saa  protectione  recipit.  839 

et  840,  not.  1 

—  Ad  preces  episcopi  Wormatiensis,  dvibas  Wormatiensibus 
indalget  ut  a  theloneo  UngeU  nuncupato  quod  apud  Oppen- 
beim  ab  eis  recipi  solebat,  sint  de  cetero  absoluti.  840 

—  Gerardo  de  Sintzig  mandat  ut  a  Judaeis  de  Sintzig  quin- 
gentas  marcas  pro  curia  soa  extorqueat.  842 

—  Per  sententiam  Jubet  ut  qullibet  infeadatus  eccleslae  Salz- 
burgensis  sab  testimonio  Infeudatorum  hujus  ecclesiae  qui 
sint  ejusdem  conditionis,  feudum  suum  evincere  vaieat.   843 

—  Pro  gratis  servitiis  Ottonis  comitis  de  Ravensberg,  fa-" 
cultatem  ei  concedit  liberum  forum  apud  RuglLlo  consti- 
tuendi.  843 

—  Hospitali  Sanctae  Mariae  Theatonlcorum  in  Jerusalem  jus 
patronatus  ecclesiae  Novae  Qvitatls  apud  Mulhausen  pleno 
jure  confert.  844 

—  Testatur  quod  Heinricus  Rambergensis  eiectus  villam  de 
Urbach  a  Marquardo  butiglario  de  Nurinberg  cui  per  Rop- 
ponem  quondam  electum  pro  roarcis  ducentis  fuerat  obli- 
gata,  pro  centum  iibris  redemit.  846 

—  Testatur  quod  Heinricus  Rambergensis  electus  curias  et 
bona  in  Affholdere,  Meingers,  Rubenrode  et  Germanisdorf 
pro  numerata  pecunia  redemit.  847 

—  Gustodiam  castri  Ascalonls  cum  pertinentiis  ejus  magistro 
et  fratribus  hospitaiis  Sancti  Johannis  Jerosolymitanl  com- 
mlssam  et  alia  omnia  quae  proinde  de  patrls  sui  beneplacito 
processerunt,  ex  certa  scientia  sua  confirmat.  848 

—  Gonfirmationem  ab  imperatore  patre  suo  hospitali  Sanctae 
Mariae  Theutonicorum  indultam  super  commutatione  bono- 
rum  inter  Rertrandum  Porceiet  et  fratres  eosdem,  renovat  et 
confirmat.  849 

—  Privilegium  ab  imperatore  patre  suo  et  Isabella  matre  sua 
hospitali  Sanctae  Mariae  Theutouicorum  induitum  super  va- 
riis  possessionibus  et  Juribus  in  Terra  Sancta,  renovat  et 
confirmat.  850 

125 


990 


INDEX  DOCUMBNTORUU. 


■Mii 


1243 


decentb. 


deoenib. 


deeemb. 


1244 


febraar. 


38oct 


Sdec. 

1245 

1 3  f  ebr. 

20  febr. 

21  febr. 

16  maii. 

16  maif. 

maio. 

Apnd 
Nnremberg. 

Apnd 
Nuremberg. 


Apad 
Nuremberg. 


Apod 
Bemam. 


Apad 
Hagoeoaa. 


Baaileae. 


Apad 
Nuremberg. 

Apad 

Nuremberg. 

Apud 
Nuremberg. 

Nuremberg. 


Nuremberg. 


Augustae. 


-  RenoTat  eoufiniiatioiiem  imperatDris  patris  aol,  qaam  Ibelt 
soper  domom  qaamTeotonid  emenmt  a  JohamM  de  Cmidiii 
et  quod  lidtom  dt  fratribos  woltam  aedifleare  IMdem.    8S1 

-  Gonflrmat  domam  qoam  habeat  Theotonid  apod  Jenuakfll 
qoae  fkierat  Baldoiiii  regis  JenwoHmitani,  et  aez  eaimeatBS 
terrae  et  domom  aliam»  quas  pater  soos  Friderieos  in  de* 
modna  eisdem  dedit  85S 

-  Gonflrmat  privilegiam  patiis  soi  Friderld»  qoo  fratribos 
Sanctae  Mariae  Theotonicorom  districtos  eoneeditor  apod 
Aooon  de  horto  Aeeonensis  ^isoopl  osqoe  ad  terminos  ter- 
rae  Janaendom.  854 

-  Priorem  et  conYentom  de  Rugisberg  in  districtn  Bemend 
com  l>oniB  et  hominibos  eorom  sub  imperiali  protectione 
redpit,  et  mandat  univerdtati  Bemenslom  ot  pmedietam 
eoclesiam  protegant.  855 

-  Omnibos  castrensibos  de  Oppenhdm  eonoedit  qood  ipd, 
oxores  et  haeredes  legitimi  aedifida  qoae  in  castro  de  Op- 
penbdm  aediflcaTerint,  pro  feodo  castrend  in  perpetoom 
possideant.  856 

-  Monasterio  Lucdlensi  prope  Basileam  l>onoram  qoomm- 
dam  venditionem  faetam  conflrmat.  856 

-  Privilegium  burgensibus  Sancti  Tradonis  ab  Hoirioo  Lo- 
tbaringiae  duce  quondam  indultum  de  inliibendis  soliadvoca» 
toram  oppresdonibus,  renovat  et  inserendo  conflrmat.    857 

-  Fratribus  mhioribus  io  Nuremberg  Conradum  de  Bodie 
civem  ejusdem  orbis  procuratorem  constitait,  qoem  ab  omni 
exactione  lil>erat  quamdiu  in  serviUo  firatram  extiterit.    857 

-  Courado  Sylvestri  comiti  pro  gratis  ejus  servitis  460  mar- 
cas  se  debere  confitetur,  ad  qoaram  solationem  villam  de 
Weilfrbach  eidem  oppignorat.  858 

-  Guilleimum  archiepiscopum  Bisuntinum  de  regalibus  in- 
vestity  et  omnibos  mandat  ot  d  super  omnibos  Jaribos  ejos 
devote  Intendant.  859 

-  Sententiam  notam  flicit  qua  Guillelmus  archiepisoopus  Bi- 
suntiuus  unam  auri  marcam  pro  Jure  capellae  suae,  dcot  alii 
archiepiscopi  principes  imperii,  solvere  tenetor.  860 

-  Emptionem  quam  fedt  abbas  de  Salem  eom  Alberto  de 
Pfaffenhoven  de  bonis  quibosdam  apud  Pfaffenhoven  sitis 
ratam  habet  ct  confirmat.  860 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


991 


4245 

jQlio. 


!•  Wfi. 


30IIOV. 


4246 

38Jan. 


37  mart. 


9aprU. 


maio. 


maio. 


31  maii. 


ojmiii. 


septi 


Yeronae. 


Apud 
Taarinam. 


Apnd 
Naremberg. 


Apud 
Spiram. 


Schaffaaae. 


Gmond. 


Apad 
Esslingen. 

Apud 
Rotinburg. 


Apud 
Ulmam. 


Hallis. 


Apud 
Augustam. 


-  Gottofiredum  et  Gonradum  de  Hohenlohe  oertos  fiicit  quod 
eo8  nullo  unquam  tempore  gravabit  super  possessione  castri 
Sciphe  quod  Ludovicus  de  Sciphe  elsdem  pro  emenda  et  sa- 
tisfactione  contradidit.  861 

-  Magistro  Frlderico  fabro  imperatoris  promittit  quod  cus- 
todiam  forestae  soae  de  Haginowe ,  quandocumque  vacare 
contigerit,  Diemaro  ejusdem  Friderici  privigno  liberaliter 
oommittet.  862 

-  Exemptiones  thelond  et  passagii  abbatiae  Sanctae  Mariae 
de  Altenberg,  Juxta  privilegia  eidem  conventui  a  praedeces- 
soribos  suls  indulta,  in  praesentia  consiliariorum  snorum 
conflrmat.  863 

-  Notum  fadt  qnibus  eonditionibus  tractatus  amlcabilis  su- 
pervenerit  de  discordia  quae  inter  cives  Wormacienses  et 
Phiiippum  de  Hohenvels  imperialis  aulae  camerarium  verte- 
batur,  etc.  865 

-  Sacerdotes  et  dericos  omnes  qui  in  celebratione  divinorum 
dvibus  Ratisponensibus  assistere  voluerint,  sub  spedali  sua 
et  imperii  protectione  reclpit,  etc.  868 

-  Ad  suppllcationem  Gerchini  de  Sinzig  castellani  in  Lands- 
cron,  litteras  Henrid  quondam  Romanorum  regis  de  Jure 
patronatus  in  Konigsfeld,  renovari  et  rescribi  jubet.        869 

-  Jus  advocatiae  in  Wetphlaria  et  Jurlsdictionem  in  Hitten- 
berg  auctoritate  patris  sui  et  sua  Conrado  et  Widekindo  de 
Merinberg  possidenda  concedit.  870 

-  De  auctoritate  et  mandato  imperatoris  patris  sui,  civibus 
de  Frankenfurt  omnem  noxam  et  offensam  remittit  quam  in 
caedem  et  exterminium  Judaeorum  de  Frankenfurt  negligen- 
ter  potius  quam  voluntarie  commisisse  videntur.  870 

-  Gerardo  de  Sintzlg  pro  expeosis  castri  Landscrone  cen- 
tum  marcas  promittit,  pro  quibus  census  suos  novos  ultra 
Rhenum  et  nemus  suum  de  Hoevile  titulo  pignoris  obli- 
gat.  87 1 

-  Gerhardo  de  Slntzlg  mandat  ut  Conrado  de  Bruneche  fldeli 
soo  centam  marcas  de  Judaeo  quem  tenet  captivatum ,  as- 
signare  non  omittat.  873 

-  Consorti  suae  Elisaheth  flliae  ducis  Bavariae  pro  matutinali 
doDO  quod  dicitur  Morgengab,  donat  terram  suam  de  Mo- 
rlngen  et  totam  contratam  quae  didtur  Hibisch  cum  omni- 
bus  pertinentiis.  875 


992 


INDEX  DOCUMENTORUIL 


1246 

icpt. 


17  gept. 


[icpt.] 


36  fept. 


12  dec. 


1247 

9inart. 

1248 

10  maii. 

1249 

27  febr. 


augosto. 
augusto. 

•  •  .  •  . 

1250 

martio. 
martio. 


Apud 
Aoguatam. 

Trifels. 


Spirae. 


Apud 
Spiram. 

Aquis. 


maio. 


Apud 
Essliogen. 

Augttstae. 


Hagaenao. 


Apud 
Nuremberg. 

Apod 
Nuremberg. 

Apud 
Nureml)erg. 

Aogustae. 

Apud 
Nordlingen. 

Id  castris 
prope 


—  CollatioDem  per  Ottonem  eomitem  palatinum  Reni  duem 
Bavariae,  soeerum  suum*  monasterio  in  Wedlspnmiie  soper 
eedesia  de  Phetin  fectam,  ratam  lialiet.  876 

—  Fatetur  Isengardim  Philipj^  de  Falkenstdn  dapiftri  sui 
eonjugem  sibi  tradidlsse  castrom  Trifels  et  insignia  impe- 
rialla  quae  ibidem  servabantor,  com  multb  sacris  reli- 
quliSy  etc.  878 

—  Fatetor  Isengardim  Phllippi  de  Falkenstdn  conjogem  sibi 
tradidisse  castra  Trifels,  Goteoborg,  Falkeoberg,  Nicastei, 
et  Spigell>erg  com  victoalibos  ibidem  asservatis.  879 

—  Qves  Lobicenses  fldeles  soos  a  jore  thelooei  qood  ab  eis 
in  passagio  apod  Werdam  reqoiri  consoevit,  osqoe  ad  qua- 
toor  annos  completos  ezlmit*  880 

—  Notum  fadt  quod  cum  Wilhelmus  comes  Juliacensis  sub 
cautlooe  fldei  suae  promiserit  terram  imperatoris  oontra 
quemlibet  defendere,  ipse  eidem  comitl  tria  millia  marearum 
asslgnavit  sub  certis  terminis  persolvenda.  881 

—  Friderioo  comiti  de  LJoingen  villam  Sancti  Pauli  prope 
Wlssemborg  et  omnia  feodalia  qoae  qoondam  tenoit  B.  de 
Wedegleoliert,  concedit.  883 

—  Possessiones  et  jora  onmla  monasterli  in  Wdngarten  con- 
firmat  tom  de  Jore  censoaliom  ejosdem  ecclesiae,  tom  de 
jore  soper  novalibus  in  sylva  Altorfensi  excoltis.  884 

—  Sculteto  et  dvibos  de  Solodoro  mandat  qood  praepositom 
et  capitolom  ecclesiae  Solodoreosis  contra  oppressiones  qoo- 
rorodam  adversariorom  toeantor.  88S 

—  Pro  gratis  fldei  merltis  Rudolfl  de  Habsborg  lantgravii 
Alsatiae,  ei  theloneom  apud  Freudenau  concedit.  886 

—  Pro  gratis  fidei  meritis  ejusdem  Rndolfl  de  Habsburg,  d 
theloneum  inter  colles  et  Rheni  finvium  eoncedit.  886 

—  Monasterium  de  Seligenpforten  in  sua  protecticftie  susdpit, 
mandatque  butiglario  et  burgravio  de  Nuremberg  ut  ddem 
conventui  ubi  opus  fuerit  astare  debeant.  887 

—  Monasterio  in  Pollingen  usum  nemoris  dicti  Aicholz  prope 
Mozmul  concedit.  888 

—  Hospitale  Sanctae  Mariae  in  Nordlingen  ab  omnibos  pre- 
cariis,  exactionibos  et  quibQslil>et  poblids  servitus  coriae 
suae  perpetuo  eiimit.  889 

—  Ludewico  seniorl  comitl  de  Oettingen  dvitatem  soam  de 
Nordlingen  titulo  plgnoris  sub  certo  tempore  obligat  pro 


IXDEX  DOCUMENTORUM. 


993 


1251 


SOmart. 


1241 

octobri. 


1242 

martio. 

1245 

4  sept. 


1244 

29Xunii. 
!•  oct. 

1245 

[nov.] 


1247 

H  febr. 


februar. 


1248 

lemart. 


villam 

Elzacb. 

Wormatiae. 


RaTeDuae. 


Apud 
CortODiam. 

Iq  castris 
in  depopula- 

tione 
Verceliarum. 

Cremonae. 

Parmae. 


diTersia  pecuniae  summis  nomine  sao  excompntandis  et  per- 
solTendb.  889 

-  Gerardo  de  Sintzig  burgravio  In  Landscron  mortem  impe- 
ratoris  Frideriei  patris  sui  nuntiat,  monens  qnod  damna  ejus 
moz  liberaliter  refundet  et  exhortans  nt  in  fldelitate  solita 
perseveret  893 


Taurini. 


Taurini. 


Cremonae. 


DOCUMBirrA  VABIA  AD  BES  ITALIGAS  SBU   SICULAS    SPBCTAHTU. 

Henricui,  Turrium  et  Gallurae  rex  et  in  Italia  imperii  legatus 
generalis,  in  protectionem  imperii  reclpit  monasterinm  Sanc- 
tae  Mariae  in  Portu  Ravennati  et  omnia  ejns  bona,  in  qna 
ecclesia  superveniente  aegritudlne  hospitatus  fuerat.  5 

—  Auctoritate  legatioois  sibi  commissae  Berardinnm  filium 
quondam  Paganuccii  de  Cortona  pnblicum  tabellionem  im- 
perii  constituit.  84 

—  Superstantibus  captivorum  imperatoris  in  Cremona  et  Ipsi 
potestati  Cremonae  mandat  ut  unum  ex  tribus  capti\is  Me- 
diolanensibus  Crcmonae  detentis,  quem  imperiali  curiae 
minus  utilem  viderint,  pro  excontro  Petri  de  Sancto  Petro 
Novariensis  civis  assignare  procurent.  1 1 9 

—  Civibus.Mantuanis  mandat  quod  Rainerinm  de  Moregnana 
captivum  apud  eos  detentnm  liberum  abire  permittant.    91 1 

—  Civibus  Mantuanis  scribit  quod  Leonardum  de  Caserta  in 
possessionem  feudorum  imperii  eidem  assignatorum  indu- 
cant  911 

—  Patri  suo  Friderico,  Romanorum  imperatori,  notum  facit 
quomodo  quosdam  Reginos  cives  in  subversionem  hujus 
urbis  conjuratos  ultimo  supplicio  vel  perpetuo  carcere  af- 
flixerit.  874 

—  Investit  Jacobum  Gaya  et  Conradum  Certana  de  castro 
Lanceo,  cum  promissione  eosdem  defendendi  contra  episco- 
pum  Taurinensem.  492 

—  Ad  supplicationem  Bonifacii  marchionis  Montisferrati , 
monasterium  de  Locedio ,  Stafardam ,  Casam  Novam  et  alios 
ejusdem  terrae  locos  sub  sua  protectione  susclplt. 

Yid.  Addenda. 

—  Ad  requisitionem  ambasiatorum  Papiensium,  Alberico  ec- 
clesiae  Sanctae  Mariae  de  Bnrgo  Sancti  Domnini  vicario  con- 


994 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1248 


emaii. 


1246 

3  octob. 


4  octob. 


1247 

3  Junii. 


Gremoiiae. 


Cortonae. 


[juUo.] 

1248 

31  febr. 


9  JaUt. 


13  aag. 


29  nov. 


1249 

1*  Junii. 


Cortonae. 


Malliani. 


In  castris 
in  depopola- 
tione  Perasii. 


Florentlae. 


Senifl. 


Florentiae. 


Podiibonizi. 


Fiorentiae. 


oedit  nt  coidam  FarmcDsl  nomine  CerYO  de  reddltfbos  soae 
eoclesiae  sabTenire  non  oogatar.  608 

—  B.  de  Palade  a  Pa^  saperios  vicario  imperii  qoerdnn 
monasterii  Sancti  Salvatoris  de  Papia  transmittit,  qoa  blc 
conyentos  ab  hominibas  de  Baseregueclo  et  Frivonaria  qoo- 
ramdam  datioram  solatlonem  reqairity  ele.  935 

^riderieus  de  AfUioehia,  imperatorisfilnu,  taeri  mperU  m  7W- 
da,  ete.,  viearius  generalis,  vigore  ooncessionis  et  mandatl 
imperatoris  Friderlci  patris  sai,  qaemdam  dvem  Tasdae  pa- 
blicam  taliellionem  In  imperio  constltait.  594 

—  Constantino  de  Sidlia  vlcario  in  comitata  Senarom  vices 
saas  committit  pro  execatione  mandatl  imperialis  qao  abba- 
tia  Sancti  Salvatoris  de  Monte  Amiato  in  possesdone  ded- 
marnm  castri  Montis  Nigri  mittitor.  453 

«  Thomasio  de  Ophen  capitaneo  vices  soas  cmnmittit  ad 
execationem  cajasdam  imperialb  mandati  pro  abbate  Sancti 
Salvatoris  de  Monte  Amiato  sibi  transmissi.  419 

—  Comiti  Goldoni  potestati  Aretii  mandat  at  prohibeat  ne 
quidam  Jadices,  a  MarcelUno  episcopo  Aretino  imperil  pro- 
ditore  delegati,  abbatem  et  conventam  Sanctae  Fiorae  Are- 
tinae  super  alienatione  l)onoiram  ablNitiae  ejasdem  molestare 
praesamant.  538 

—  Receptis  litteris  fratris  soi  regis  Henrid  imperialis  in  Italla 
legati,  qaibasdam  fidelibas.mandat  at  secam  ad  ol>sidlonem 
Parmae  celeriter  veniant.  558 

-  Yigore  concessionis  et  mandati  imperatoris  patris  sni,  6on- 
latam  flliam  Acapti  de  Cortona  pablicam  tabeUionem  in 
imperio  statait  593 

-  Confitetar  se  mercatoribas  Senensibas  tria  millia  marca- 
rum  argenti  debere,  ad  qaaram  solutionem  ftx  amplam  se- 
caritatis  instramentam  se  obligat.  936 

-  yigore  concessionis  ab  imperatore  patre  sao  slbi  fsctae, 
qaemdam  Tosdae  dvem  pablleam  tabdlionem  In  imperio 
constitait.  594 

-  Mattheo  notario  de  Sancto  Quirico  mandat  qaod  inqaisi- 
tionem  quondam  factam  ad  reqaisltionem  abbatls  de  Monte 
Amiato  super  negotio  mercati  plebis  de  Amole,  pablicet  et 
partlbus  assignet.  667 

-  Jacobo  notario  de  Abbatia  mandat  nt  Jaxta  tenoron  man- 
dati  imperialis  aniversitatem  de  Arcidosso  et  abbatem  Sancti 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


995 


1250 


18  sept. 

1241 

3  nov. 

1244 

4iiiaii. 

1241 


23  nov. 

1242 

lOJan. 


[august. 
ineont.] 

[anno 
exennt.] 

1245 

14  febr. 


3  Jonil. 


[jnlio 
inennte.] 


[sept.] 


Aretii. 
Senis. 


Senis. 


•  •  •  •  •  . 


Bipae. 


In  palnde 
Ganneti. 


SalvatOTte  de  Monte  Amiato  snper  mercato  apnd  plebem  de 
Lamnla  responsnros  peremptorie  citet.  723 

—  Potestati,  consilio  et  commnnitati  de  Cortona  mandat  quod 
hominibns  de  Aretio  Justitiam  exhibere  non  omittant.     936 

Pandulpkui  de  Fasmella,  imperiaUi  in  Tuicia  capUaneui,  et 
commnne  Senense  ooncordiam  ineunt  snper  Juramento  flde- 
litatis  ab  hominibus  de  Monterio  praestando.  7 

—  Fortarrigo  Bainerii  dat  Hcentiam  recolligendi  medietatem 
impositamm  Radicondoli  et  Belforti  factamm.  190 

Sikenulfui  Beneventanui  judex,  ad  mandatnm  Roggerii  Cappa- 
liae  de  Amalfia,  inquisitionem  pro  parte  imperialis  cnriae  fleri 
Jubet  de  proventibus  majoris  ecclesiae  Beneventanae.  9 

Obertui  FaUamonaekui,  imperialii  dohanae  per  totam  SicUiam 
iecretui,  floes  l)onomm  hospitalis  Sancti  Lanrentii  desi- 
gnat.  20 

Cardinalis  quidam  magistro  Petro  de  Yinea  scribit,  eum  adhor- 
tans  nt  apud  principem  insistat  de  liberatione  cardinalium 
et  praelatorom  aliomm.  61 

Quidam  imperatoris  Friderici  fiiutor  scribit  invective  ad  cardi- 
nales  cnm  acerlNi  increpatione,  quia  non  creant  novum  pa- 
pam.  '70 

Sodegheriui  de  Thieto,  poteitoi  Tridenti  et  epiicopatui^  ancto- 
ritate  Friderici  imperatoris,  Riprandum  de  Arco  et  ejus  hae- 
redes  investit  de  lK>ois  mobilibus  et  immobilibns  Jacobi  de 
Lizana  et  filiomm  ejus,  ejusdem  imperatoris  proditorom.   80 

Gualteriui,  imperialii  Montii  Agutuli  vicariui,  casteilano  Mon- 
tereggionis  sub  poena  l>anni  et  miiie  marcarum  argenti  vetat 
ne  fenum  in  palude  Canneti  nisi  pro  monasterio  Insulae  se- 
cari  fadat,  etc.  89 

Quidam  rez  vel  fbrsitan  cardinalis  fidelibus  nuntiat  papam  no- 
viter  fuisse  creatnroy  monens  nt  laudes  Domino  qui  suam 
respexit  Ecclesiam  decantentur.  101 

Articuli  de  pace  tractanda  quos  nuntii  Sedis  Apostolicae  ad 
imperatorem  portavemnt.  113 

TineoiUi,  miUi  Viierbieniiiy  imperatori  gratias  agit  quod  fidem 
suam  laudibus  extoliere  dignatus  fuerit;  narrat  quomodo 
proditores  imperii  Yiterbium  subverterint,  comite  Simone 
et  aliis  fidelibus  in  castro  inciusis  et  obsessls,  supplicans  nt 
ad  ipsos  liberandos  celeriter  veniat  125 


996 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1243 


[scptj 
[•cpt.] 


[sept.] 


1244 


[martio 
ezeunt.] 

[aprilLj 


[drca 
april.] 

[clrea 
april.] 

1245 


Januar. 


[Jonio 
ineont.] 


[n  Jul.] 


1 3  aug. 


Foggiae. 


In  platea 
S.  Mariae 
Novellae. 


UnlYcrri  fiddeB  In  castro  ytterfail  obeenl  Impentori  aoppUcant 
qnod  ad  ipsorom  liberationem  perBonaillrr  yeniat.  136 

^tjnofi  conui  TkeaUmu,  in  castro  Viterbii  a  rebellibos  «tee»- 
8US,  comiti  Gasertano,  yicario  imperii  ab  Amelia  osqoe  Gor- 
netom  et  per  Maritimam,  acriblt  ot  in  soom  sobaidiom  cdo- 
riter  festlnet.  137 

—  Consiliariis  comitis  Casertani  pro  sobsldio  soo  instantios 
scribit,  monens  ne  per  eorom  deddiam  bonor  Imperiails 
pereat,  com  Jam  tota  circa  Viterbiom  provlncia  a  flde  deter- 
reatur.  138 

Articoli  pacis  qoos  nundi  imperatorls  joraveront  apud  Late- 
ranum  in  Coena  Dominl.  173 

Qaidam  imperatoris  fidelis  ad  captivos  scribit  qood  pace  inter 
summnm  pontificem  et  prindpem  oompodta»  carceres  ntrin- 
qoe  in  brevi  aperientur.  177 

Cardinalis  qnidam  [imperatori  Constantlnopolitano]  exponit 
qood  dominus  papa  non  videtor  credere  verbis  imperatoris 
de  pace,  propter  facta  contraria  qoae  scntit  in  orlie.        184 

Cardioalis  quidam  Friderico  Romanomm  imperatori  scribit 
ne  procoret  scandalnm  com  Romanls  contra  Eodesiam,  nio- 
netque  ut  fautores  dissidii  oompescat  ad  oonservandam  im- 
perii  et  Ecciesiae  unionem.  184 

Quatuar  magnae  imperialis  curiae  judiees ,  lite  iegitlme  eontes- 
tata,  filios  qoondam  Jodicis  Petri  de  Ebolo  ad  molendinom 
de  Albiscenda  arclilqpiscopatoi  Salemitano  restltoendnm 
condemnant.  350 

Qoidam  fautor  Ecdcsiac  in  partibos  Italiae  agens  ad  cardinales 
apud  Lugdunom  duo  memorialia  dirigit,  nlA  bcinora  Fride- 
rico  imperatori  objecta  fose  enarrantnr,  monetque  ne  sob 
ulla  condittone  paz  cum  eodem  tractari  delieat,  etc.        377 

Thaddaeus  de  Sueua^  imperiaUs  curiae  judex  et  imperatorit  m 
eoncUio  Lugdunensi  procuraior,  a  sententia  per  summom 
pontificem  inique  promulganda  ad  futurum  papam  et  ad 
condlinm  nniversale  Isto  condlio  generalios  pro  parte  do- 
minl  soi  appeliat.  S 1 8 

Praier  Rogerius,  de  ordine  praediealorum,  haereUcorum  tiifia- 
sitor  in  Tuscit,  publicum  instrumentum  fieri  Jul>et  eontra 
Pacem  Passanolam,  pote&tatem  Florentinnm,  qoi  de  mandato 
imperatorls  in  liaereticos  Florentlae  sententlas  ferri  pro- 
bibet.  343 


I 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


997 


1245 

[nov.] 


[anno 
ezeont.] 

1246 

27Jan. 


6  april. 


[clrca 
maium.] 


sept. 


1247 

21aprii. 


1248 

13  dec. 


1247 

[febr. 

vel 

martio.] 


Apnd 
Ciriacam. 


Incastris 

apud 
Matelicam. 


Apad 

Camberia- 

cum. 


Senis. 


VI.   Par8  2. 


Rolandus,  notartui  Cometanus^  Baynerio  Sanctae  Mariae  in 
Cosmedin  diacono  cardinali,  et  in  Tuscia,  Patrimonio  et  dn- 
cata  papae  vices  gerenti,  rhythmice  narrat  qaaliter  Yitalis  de 
Aversa  plures  cives  Cometanos  Jnssa  Friderici  sospendi  fe- 
cerit.  868 

Tluodericus,  Ravennas  archiepiseopus,  Innocentio  papae  narrat 
qnomodo  in  Apnlia  sab  fldejassoria  caatione  castoditas, 
post  aoditam  depositionis  in  Frldericam  sententiam»  aafu- 
gerit  et  asqae  Bononlam  pervenerit,  etc.  878 

Amedeus  comes  Sabaudiae,  ab  imperatore  Friderico  arbiter  con- 
stitutus,  dat  sententlam  nt  Bonifacius  marchio  Montisferrati 
promittat  Henzlo  regi  Sardiniae  legato  imperii  se  daturam 
milites  et  alia  adjutoria  imperatori  contra  rebelies  Lombar- 
dos  j  donec  arserit  l>eilam  et  rebellio.  9 1 6 

Rohertus  de  Castilione,  imperii  in  Romaniola  tncarius  generalis, 
clvibus  Camerinensfbus  pacem  offert  sob  certis  conditionlbas 
ab  imperatore  Friderico  ratis  habendis.  416,  not.  1. 

Malek-Sakh,  Mgypti  soldanus,  Innocentio  papae  respondet  se 
pacem  et  concordiam  cam  christianis  desiderare ;  expectatu- 
rom  tamen  donec  consensom  iniperatoris  habuerit,  quocum 
a  tempore  patris  soi  dilectionem  mutaam  observavit.      424 

Guallerus  de  Ocra  Capuanus  electus,  imperaloris  notarius  et 
capelianus,  regi  Angliae  slgnlflcat  qaaliter  castram  Capuadi 
captam  et  deletam  fuerit  et  prodltores  in  eodem  inclusi  di- 
versis-afflictipoenis,  additque  imperatorem  in  Alemannlam 
circa  Pascham  iturum,  etc.  457 

—  Pro  parte  imperatoris  se  Jaramento  obligat  erga  Amedeum 
Sabaudiae  comitem  qaod  procurablt  matrimonium  inter 
Manfredum  Lanceam  fllium  imperatoris  et  Beatricem  comi- 
tissam  Saluciensem,  filiam  comitis  ejusdem,  sub  certis  con- 
ditionibus.  627 

Buccamugellus  de  SaUmOy  receptor  imperialis  in  Tusda,  de 
mandato  Friderici  de  Antiochia  confitetur  recepisse  a  came- 
rario  communis  Senensis  135  libras  denariorum,  ex  summa 
350  librarum  annuatim,  residuis  reservatis  pro  censu  castri 
Monterii.  477 

Henricus  junior,  Friderici  imperatorisfilius,  scribit  regi  Anglo- 
rum  avunculo  suo  qualiter  fonte  baptismatis  renatus  fuerit 
et  a  patre  ad  partes  Italicas  proficiscente  regno  Siciliae  re- 
gendo  fuerit  praepositus.  504 

126 


INDEI  DOCUMBNTORUM. 


1247 


GinarUi. 


4iiiaii. 


IS  JuUI. 


augosto. 


SO  sepU 


1248 


[aofeb 
diciter.] 


[martio.] 


[oMurtio.] 


1 1  april. 


Bipolis. 


Apad 

Saaetiiiii 

Qairieiiai. 

BeneTenti. 


Panormi. 


Salenii. 


Senia. 


[anno  1 

ezeont] I 


Pfdnr,  Camrmimi,  Mwi/htrhr  cl  M§mu  Jakmmu  de  ManUeiM^ 
fmiUUam  imiiri  Bipoknm,  poet  aiUtralan  afmtentiani  hoe 
eastmin  in  manibos  regia  Henrkl  imperatoria  Friderid  fliil 
eob  eertia  conditionibQS  ponnnt  et  tradont.  607 

Ambassatorti  eooimnuui  Senemk  Friderioo  de  Antiodiia  ra- 
praetentant  «inoadam  asiliteade  Gommo  Soiia  detentoa,  qoo- 
rom  onam  inflrmom  Friderieoa  a  eostodibos  lilierari  et  ad 
ae  doci  Jobet.  639 

Gojfndmi  Catalanui,Jmiikiarimi  Prime^aimi  ei  ierraa  Bineaen- 
iamaey  Johannem  Trogiainm  ayndicom  nniYersitaUa  boml- 
nom  eaaalis  Saneti  Pdri  de  Polla  ab  impetltioiie  Lanrentil 
ayndid  onlversitalte  castri  Poilae,  sdlioet  de  eommnniea- 
tione  coliectarom,  absolvit.  661 

PhiHppmi  de  Caiamia^  muigiiier  emmarmrimi  m  Sieilia  eiirmjlm* 
aicii  Smliuai^  Goilidmo  de  Panormo  Blcearcnd  canonieo, 
Jozta  tenorem  imperialiom  constitotionQm,  post  Inqnisitio- 
nem  factam  dedmas  Ipd  debiias  exsolvi  JobeL  663 

Jaeobmi  de  Sameiii  de  Cagma^  mmgiiier  emmierarwi  Primeipaimi 
ei  terrme  Bemeeeaiamme^  Joxta  tenorem  constttntionom  impe- 
riaiiam,  inqaisltionem  fleri  Jubet  qoa  probetor  an  dedmae 
platearom  &demi  ad  monasteriom  Cayense  l^gitime  pertl- 
neant«  671 

Poteiiai^  muHiei  et  pcpmlmt  PmrmMiii  potestatl»  milltlbos  et 
popolo  Mediolanensi  nontiant  qoomodo,  Friderid  Imperato- 
ris  copils  dcYlctis,  eom  ab  obsidlone  orbls  soae  r^ole- 
rint,  precanturqoe  ot  ad  soum  aozlllnm  dne  mora  acoe- 
dant.  691 

—  Potestatl  et  consilio  Placeotiae  contra  Imperatorem  qol 
iterom  dvltati  obsidlonem  minator,  subsidlom  petont,  qnod 
et  ipd  Placentinl  repromittont.  602 

Rayneriui  Sanctae  Mariae  in  Coimudin  Xaeonm  eardma&i  ftise 
narrat  qoomodo  Mareellnos  episcopas  Aretbins  Jobents 
Friderico  Imperatore  a  Sarraoenis  ignominloBe  sn^ensna  ftie- 
rit,  etc.  60S 

Alberime  RanerH  ei  Jaeobui  UgerU  confltentur  ae  recepisae  a 
Ricovero  camerario  commanls  Senends  164  libras  Senenses 
pro  aervitio  qood  doo  militea  teoeront  stando  in  ezerdto 
imperatoris  in  obsidlone  Parmae.  613 

Comnutne  Nooariae  domino  papae  snppllcat  qnod  ds  non  an- 
ferat  l^tom  Gregoriom  de  Montelongo  qoi  in  convento 


INDEX  DOCDHENTORUU. 


QOO 


1249 


1*  aprO. 


11  maU. 


ajulii. 


16  nOY. 


34  DOV. 


udee, 


Menzanl. 


Apud 
Utiiiam. 


Seiilfl. 


Apnd 
Macenitain. 


Apnd 
Civitam 
Novam. 


1280 

30  Jolii. 


decemb. 


Meflsanae. 


Foggiae. 


societatia  Lombardiae  nvntiaverat  le  ad  cnriam  Romanam 
recedere  veile.  686 

Bertholiui  patnarcha  AquUegensU  et  Mainardus  eames  Ganciae 
in  arbitroa  compromittnot  de  omnibns  damnis  ntrinqne  da- 
tia  post  diem  trengae  indictae  inter  eos  per  nnntinm  Gne- 
cili  de  Prata  et  Ecelini  de  Romano.  713 

Bertholdut  patriarcha  Aquilegeruis  in  animam  snam  vicedomi- 
nnm  snnm  Jurare  facit  quod  observabit  pacta  inter  se  et 
marchionem  Estensem »  eomitem  Sancti  Ronifacii ,  ci vitates 
Rrixiam,  Mantuam  et  Ferrarlam  inita,  dum  in  servitium 
Ecclesiae  patenter  asaurgere  velit,  731 

Gwdterius  de  Capua,  receptar  imperiaUs  in  Tuscia^  de  man- 
dato  Fridedci  de  Aotiochia,  confitetur  se  recepisse  a  camera* 
rio  communis  Senensis  360  iibras  pro  aestimatione  70  mar« 
eamm  argenti»  quas  dictnm  eommune  soivere  tenetur 
annuatim.  )744 

Petrus  Capoccius,  eardinalis  Sancli  Georgii  ad  Velum  ^^eum^ 
Sedis  Apostolicae  in  Marchia  legatus,  hominibus  Maceratae 
conflrmat  castrum  Lornannm  quod  Friderid  fautores  tnne 
temporis  penitus  destruxerunt  761,  not.  I. 

-**  Comroune  Civitatis  Novae  sub  protectlone  Ecclesiae  reci- 
pit,  eique  jura,  honores  et  consuetudines  conflrmat,  dum  in 
fldelitate  Ecclesiae  perstiterint.  763 

Mutinenses  cum  Rononiensibus  foedus  Ineunt,  sub  ea  condi- 
tione  qnod  si  Fridericus  imperator  vel  fautores  ejns  ad  par- 
tes  Mutinae  venlre  voluerint,  dvitas  Mutinae  Rononiam 
mittet  tot  homines  quot  cardinall  Octaviano  utile  videbi* 
tnr.  766,  not.  1. 

Vivaldus  de  Bona  Morte,  hajulus  Messanae,  cnm  quatuor  Judi- 
cibns  sibi  assistentibus,Gnillelmnm  Mayum  et  Petrum  Con- 
stantinum  dominos  et  partionarios  navis  Sancti  Yictoris  sen- 
tentialiter  condemnat  quod  ad  partes  ultramarinas  ad  ioenm 
ubi  est  rex  Franciae,  multos  peregrlnos  in  instrumento 
nominatos  transportent.  784 

Riceardus  de  Montenigro,  magnae  imperialis  curiae  magister 
juttitiarius,  una  cum  quataor  ejusdem  curiae  Judicibus  Plii- 
lippum  Pactensem  episcopum  sententialiter  absolvit  a  qnaes-' 
tione  ipsi  proposita  per  Gregorium  Mustacium ,  super  pos^ 
sessione  casalis  Synagrae  et  fructibus  casalis  Sanctae  Lu- 
ciae.  801 


1000 


INDEX  DOGUMENTORUM. 


1250 

deoemb. 


1241 

[anno 
exeunt.] 

1242 

[anno 
exeuntj 

1247 

[febr. 

vel 

martlo.} 

1242 

19JUDiJ. 
4  Julii. 

1245 

8Jan. 


Fogiae. 


1245 

8  Junii. 


1241 

[octobri 
circiter.] 


.  Apud 
Xantonas. 

Apud 
Xanctonas. 

Apud 
Burdigalam. 


Apud 

Wcst- 

monasterium. 


Manfridus  prineeps  Tarentinui  G>nrado  Romanorom  et  Sid- 
iiae  regi  fratri  suo  patris  sui  imperatoris  Friderid  mortem 
significat,  in  boc  oonsolationis  remedia  offereDS  quod  impe- 
rator  victorioee  vixit  et  cbristianissime  oUit.  811 


DOCUMEIITA  VABIA  AD  BES  GALLICA8  Et  ANGUCAS  SPBCTAimA. 

Ludavieus  IX  Franeorum  rex  Friderico  Romanorum  impera- 
tori  denuo  scribit,  rogans  instantius  pro  lilieratione  prada- 
torum  Franciae,  monensque  regnum  Frandae  non  adeo  de- 
bilitatum  quod  se  permittat  calcaribus  perurgeri.  18 

—  Gardinalibus  Ecclesiae  Romanae  scribit  ut  postpodtls  om- 
nibus  novum  pontifleem  eligere  proeurent;  deddiam  eorum 
acriter  incusat,  monetque  ne  minis  prindj^  deterrean- 
tur.  68 

—  Friderico  Romanorum  imperatorl  gratlas  agit  quod  preces 
suas  pro  victualibus  in  passagio  suo  exbiliendls  exaudie- 
rit;  de  contracti  vero  foederis  innovatione  secretam  per  nun- 
tium  responsionem  mittit.  501 

Henrieus  Angliae  rex  ad  imperatorem  nuntioe  mittit  ad  foedus 
ineundum  contra  omnes  bomines,  excepta  tamen  Romana 

4 

Ecclesia.  63 

—  Omnibus  notum  fiicit  se  Petrum  de  Rurdigala  et  Rartbo- 
lomeum  Pecbe  nuntios  mittere  cum  potestate  ineundi  foe- 
deris  inter  se  et  Fridericum  imperatorem.  905 

—  Friderico  imperatorl  conqueritur  quod  comes  Tolosanus 
post  foedus  solemniter  initum  a  fidelitate  tjaa  recesserit  et 
regi  Franciae  adversario  suo  adbaeserit,  supplicans  quod 
sibi  consilium  praebeat  opportunum  et  ultima  verba  Isal)d- 
lae  imperatricis  sororis  suae  ad  memoriam  revoeare  ve- 
lit.  906 

—  Fridericum  Romanorum  imperatorem  precatur  ut  nun- 
tios  suos  commendatos  habeat  quoe  ad  condlium,  super  pads 
reformatione  ad  ejus  bonorem  Ial)oratnro8 ,  mittere  pro- 
ponit.  390 

Quidam  arcbiepiscopi  Franciae  Fridericum  Romanorum  im- 
peratorem  exhortantur  quod  praelatos  Frandae  quos  in 
carcere  tenet  liberare  velit,  quum  id  posdt  esse  viam  recon- 
ciliationis  ad  Ecclesiam  et  ad  Deum.  898 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1001 


1244 


[anno 
exeunt.] 

1246 

[nov.] 


noTemb. 


1248 

[maio 
exeant.] 


[circa 
medlum 
august.] 

30  noT. 

J248 

[circa 
sept.] 


17  sept. 

1249 

19  febr. 


Wartbnrg. 


In  castris 

in  obsidione 

Aquis. 


Aquisgrani. 


In  castris  ap. 
Ingelbeim. 


Henneui  rex  Cypri  Friderico  Romanorum  imperatori  scribit 
de  laerymabilibus  Terrae  Sanctae  eventibus,  requirens  ut 
de  prosperis  suis  rescribere  velit.  914 

Magnates  Franeiae  ad  reprimendam  clericorum  arrogantiam 
qui  in  secularibus  Judiciis  se  intromiserunt,  snb  poena  amis- 
donis  bonorum  et  mutilationis  membri  statuunt  nt  nullus 
clericus  vel  laicus  aliquem  in  cansam  trabat,  nisi  pro  bae- 
resi,  matrlmonio  vel  usuris.  467 

Le  due  de  Bourgogne,  les  comtei  de  Bretagne,  d^Angoulime  et 
de  Saint-Pol  sont  ^lus  pour  d^fendre  les  droits  de  la  no- 
blesse  contre  les  empi^ments  du  clerg^,  et  appliquer  t  la 
d^fense  commune  la  levte  annuelle  du  centitoie  du  re- 
venu.  468 


DOGUMBirrA  YABIA  AB  BBS  GBBMANICAS  SPBCTANTU. 

Henricui  lantgravius  Thuringiae,  vulgo  Baepo,  in  Bomanorum 
regem  eUctus^  Mediolanensibus  bignificat  quomodo  tertla 
feria  post  Ascensionem  Domlni  electus  fuerit,  eorumque 
fidem  commendans  bortatur  ut  secum  viriliter  contra  Fri- 
dericum  insistant.  430 

—  Mediolanensibus  significat  victoriam  a  se  reportatam  in 
ripis  Mogii  prope  Frankfurt  de  Conrado  fllio  Friderici  quem 
fugavit,  sexcentis  et  plus  captivatis  occupatisque  spoliis  uni- 
versis.  441 

—  Archieplscopo  Ravennati  fldeli  suo  mandat  ut  viros  nobiies 
de  Romaniola  per  Fridericum  quondam  imperatorem  ejectos 
ad  recuperandas  res  suas  confoveat,  quum  ipse  in  brevi  pro 
negotio  Lombardorum  agere  disponat.  470 

WiUelmus  de  Hollandia,  in  Bomanommregem  ekctus,  Mediola- 
nensibus  scribit  quod  cum  constituisset  vicarium  imperii  in 
Italia  electum  Splrensem  et  iste  vicarius  sibi  sit  necessarius, 
disposuit  alium  substituere  vicarium,  scilicet  R.  de  Supino 
comitem  Romaniolae.  654 

—  Civibus  Aquensibus  noviter  in  suam  ditionem  conversis, 
antiqua  eorum  privilegia  conflrmat*  681,  not.  l. 

—  Innocentio  papae  juramentum  praestat  quod  omnes  posses- 
siones  et  Jura  Romanae  Ecciesiae  pro  posse  manutenebit,  ei- 


1002 


INDEX  DOCUMENTORUM. 


1249 


74  febr. 

1241 


Incastris 

apad 
Ingelheini. 


rdec. 


1242 

19  Jan. 


Apiid 
Ghazma. 


SSmart. 

1243 


It  sept. 


1245 

!•  aprll. 


l^sept. 


Herbipoli. 


1246 

l3aug. 


Ander- 
nachen. 


fclrca 
jalium.] 


69f 


qne  erit  adjntor  ad  regimm  SidllM  retinendom  et 
dendnm. 

—  Haereditatem  Ottonls  cpMmdam  Meranlae  dnds  ad 
beth  burgravii  Nurembefgensis  uxorem,  alteram  isfnsden 
docis  sororem»  transfert.  667,  not.  i. 

Scalntd  et  unhenUas  cimUUis  Aquauis  eom  Wlllelmo  comlte 
Joliacensi  conTeniunt  quod  idem  comes  ipsls  feret  anzllinm 
et  ipsl  e  oonverso  eldem,  cum  omni  potentia  sua,  In  servi- 
tlum  Friderici  imperatiNrls  et  Conradi  filil  ejus.  10 

Bela,  rex  Hungmiae,  DalmaUae,  Chroatiae,  ete. ,  papae  suppiieat 
ut  cum  denuo  ad  ipsum  fratres  praedlcatores  pro  n^tio 
regni  Hungariae  nuntios  mittat,  ipse  crueesignatos  couto- 
care  velit  qui  Tartaros  ultra  Danubium  in  magnnm  totius 
christianitatls  periculum  translre  prdiibeant  902 

Landolfui  Wormaciensii  qnscopus  civlbus  Wormadenalbus  ti- 
tulo  feudi  in  perpetuom  coocedit  advocatiam  in  Nonnen- 
muDster,  quam  ab  imperatore  Friderico  recupmivit.        S6 

Gemandus^  burgravius  Werd^nsis^  coenobium  sanctimflnialluw 
in  Duseren  prope  Dusburg  fondatnm  auctoritate  imperiaU 
ad  alium  locum  magis  idoneum  prope  Ruram  transfert,  ds- 
que  mansum  ibidem  sub  annuo  censu  eicolendom  do- 
nat.  123 

Praepositus,  decanus  et  eapittUum  Leodknse  Friderico  Boma- 
norum  imperatori  supplicant  ut  cum  terra  Hannonlae  post 
obltum  Jobannae  comitissae  Flandriae,  nulio  de  corpore  hae* 
rede  relicto,  ad  ecclesiam  Leodiensem  sit  de  consuetudine 
devoluta,  ipse  eidem  eccleslae  subvenire  dlgnetur  eontra 
Margaretam  ejusdem  Joliannae  sororem,  eamdem  terram 
vlolenter  invadentem.  369 

PhiUppus  Ferrariensis  eleetus,  ApostoUcae  Sedis  tn  Germsttda 
legatus,  Ulrioo  deeano  in  Ghambe  seribit  Fridericom  Impera- 
torem  ab  Innocentio  papa  in  concilk)  ftiisse  depositnm,  ete., 
praecipitque  ut  ducem  Bavariae  et  ejus  uzorem  fautores  im- 
peratoris  pnblice  exoommunicetv  etc.  346 

—  Notum  faeit  se  sententiam  suspensionis  in  praelatos  inol)e- 
dieotes  qui  ad  curiam  Henrid  regis  venire  renuerunt  pro<* 
tulisse,  eis  praeflzo  termino  quo  in  praesentla  domini  papae 
compareant.  449 

Albertus  de  Beham,  Pataviensis  decanusj  e  Romana  euria  ad 
dueem  Bavariae  instantia  consilia  transmlttit  ut  ipsum 


INDEX  DOGUMENTORUM. 


1003 


1247 


38  0Ct. 


Krems. 


1248 

13dec. 


1249 

81  maii. 


Apnd  Linz. 


Apnd 
Boppardiam. 


34  aug. 

1250 

22  Julii. 


novemb. 


trahat  ab  omni  afOnitatis  foedere  cum  Friderico  ab  Ecclesia 
damnato,  snadens  ne  matrimonium  flliae  snae  cum  Cun» 
rado  ejusdem  imperatoris  fiiio  ad  consnmmationem  per- 
ducat.  446 

Otto  eomei  de  Eberstein,  impern  per  Austriam  et  Styriam  eon 
pitaneui,  Jndicibus  in  La  et  in  Machland  et  officiali  in 
Straotzendorf  mandat  ne  ullam  Jurisdictionem  in  praediis 
ecclesiae  Sancti  Johannis  in  Walthusen  vindicare  praesu- 
mant.  578 

Otto  dux  Bavariae,  hnperHper  Austriam  et  Styriam  eapitaneut, 
onmibns  theloneariis  in  partibus  Austriae  praecipit  ut  nihil 
exigant  contra  tenorem  privilegiorum  conventui  Sancti 
Johannis  in  Walthusen  indultorum.  673,  not.  1. 

Pkilipput  de  Hohinvels,  imperialis  aulae  eamerariuSj  universis 
teloneariis  sub  sua  procuratione  existentibus  mandat  quod 
naves  domus  Teutonicomm  in  Gonfluentia  per  Renum  libere 
transire  permittant.  784 

Meinhardus  comes  Goriliae,  imperialis  Styriae  eapitaneus,  Her- 
manuo  comiti  de  Grtemburg  praedium  provinciae  in  Graz- 
lup  pro  quadam  somma  pecuniae  obligat.  758,  not.  l. 

Cono  de  Bercheim  cum  Matthaeo  duce  Lotharingiae  concordiam 
agit  de  castro  Estuphin  et  appenditiis  ejus,  reservato  quod 
poterit  Juvare  Fridericum  imperatorem,  regem  Gonradum 
fllium  ejus,  Rudolphum  de  Habsburg  et  Ulricum  de  Rap- 
polstein.  778 

Universitas  civium  Brisaci  notificat  quod  si  dyitates  secum 
conjoratas  ab  imperatore  Friderico  recedere  contingat,  eas- 
que  alium  dominum  eligere,  se  nulii  alio  quam  Bertholdo 
Basiliensi  episcopo  et  ecclesiae  ejus  submittere  consen- 
tient.  800 


V 


INDEX 

NOMINUM  ET  PBRSONARnH  QUAB  IN  HOG  SEXTO  YOLUMZNB  ODNTINENTUR. 


(Penonae  ad  nia  nomina ,  Bon  ad  eog^nomfaia  (fisponixntiir.  Qaando  nomina  lea  initiales  Utterae  defaerint,  qnaflre&dtuf 
adttttH.) 


il.,  GolonieDSig  epi8G0|NiBy  ^epte)>  945. 

A.J  schultetus  Aquensis,  882;  verislmiliter  Af^ 

noldus. 
A,,  uxor  ducis  Bavariae,  644. 
Aaron  de  Crone,  Judaeus,  827. 
Absakm,  Dotarius,  Rogerii  filius,  622. 
Acaphis  de  CarUmm^  593. 
Aoconenses,  239,  466,  467. 
Adkthmu  de  Sak^  peregriBus,  788. 
Achart  de  Pollieny  peregrimis,  787. 
Ada  Jacobue,  669. 
Adahihi  Nicolau,  peregrinus,  788. 
Adalpertus  de  Cucanea^  frater  Jc^mus,  732. 
Admn  Yegresuny  peregrinus,  788. 
Adans  de  Hansis,  peregrinus,  787. 
Adeloffiay  uxor  Marmi  de  Ebiilo,  948. 
Adelasia ,  domina  judicatus  Turritani  et  GaUu- 

ris,  sive  regina,  435>  436,  703  AOt.  2. 
AdelbertMSj  Moguntinug  arcbiepiscopus,  384. 
Ademarius  de  Trano^  magisterprocuratorcuriae 

in  Principatu  et  terra  Beneventana,  474,  475, 

476. 
Adinulfus,  454. 

Adolinus^  vicecoaies  de  Campilio,  234. 
Adotaj  BOtarioa,  643. 
AgenulfitSf  oomes,  fNiler  Tegrini  eomitis,  522, 

523. 
AlamannuSf  notarius,  725. 
Alanus  de  PontSj  peregrinus,  788. 
MbenseSj  552  et  not.  4 . 
Aibericus^  ecclesiae  Sanctae  Mariae  de  burgo 

Sancti  I)omnini  vicarius,  608. 
Alberious  de  Bomano,  proditor  inqperatoris, 

570. 
Alberthonus  Vitha,  piacator  de  Papia,  687. 
AUmionuSy  fiUus  Petazoli,  piscator  de  Papia, 

688. 
AUmtmy  judax,  80. 

yi.Parsa. 


Mbertus,  filius  Henrici, 

249,.  532,  633. 
AlberiuSy  comas,  5tfZ. 
AlbertuSf  comes,  frater  Jobannis,  943. 
AlbertuSy  comes  de  DilMi^en,  693. 
Albertus,  conas  Hakienaia,  298. 
Albertus,  comes  Tirotoaws,  303. 
AlbertuSj  Armacanus  archiepiscopaa,  347. 
Mbertus,  Mutinensis  episcopus,  347. 
Albertus,  patriardia  AntiocheMis,  484»  236, 2881, 

265,  266,  274,  272,  282,  347,  390. 
AHefimBj  praepoaitus  Novi  Gaatri,  306. 
Albertus  de  AmatiSj  testis,  449. 
AlbertuB  de  Beham,  decanus  et  archidiaeoMi& 

Pataviensi»,  373  not,  4,  446. 
Albertus  de  Bexate,  pisoatar  de  Papia,  688. 
i4J40irfiit  de  Campo,  8d. 
Albertus  de  CastellonOj  dominus,  508. 
Albertus  Cucha^  piscator  de  Papia,  688. 
Albertus  d$  Fontana^  577. 
Albertus  de  Mosburg,  codmb,  644. 
Atberius  de  N^t,  294,  300. 
Alberim  de  Pfdffisnhmamkf  8i8*. 
Albertus  Raneriij  744. 
Albertm  Banerii  de  Monteaperto^  642,  643. 
Albertus  de  Staden^  marchio,  293,  t98. 
A^urtus  de  Saneio  MartinOy  comes,  507. 
Aldobrandinus,  comes,  373;  forsitan  idem  ac 

Hildebrandinus  Cacdaconti. 
AUrigeetuSj  Tridentinus  episcopus,  304 . 
Alexandsr  VulpUkky  avunculua  Matthaei  Vi^ii- 

lae,  939. 
Aleaoandrini  y  585. 
Alexis,  marescalcus  re^FrideriddeAnlioehia, 

936. 
AlfomuSj  ooraes  Pictaviensia,  filiua  reginadFian- 

corum,  547,  746,  747,  748,  749  et  not.  b,  et 

not.  4. 

127 


1006 


INDEX  NOMINUIL 


Alfusus  y  firater  regis  Portugsdiae,  r^ni  coadjutor, 

774  not.  4. 
Alista  de  Latar^  peregrina,  788. 
Alkmanma^  comes  Radicate,  656. 
A^homus,  primogenitus  Femandi,  regis  Gas- 

teOae,  438. 
Altifnamius  ds  Monte  FiMonioo^  notarius,  79. 
AmadinuSy  767. 
Ama/ncus,  rex  Jerusalem,  709. 
Amator,  filius  quondam  Scarlatli  de  Gortona, 

tabeliio  imperii,  233. 
AmbsTar  Dante/»  peregrinuB,  786. 
Amodeus,  comes  Sabaudiae,  344  not.  8;  356, 

526,  527,  535,  556,  655,  657,  673  not.  4; 

674,  675,  703,  946. 
Amtrieus,  Lug^unensis  archiepisoopus,  347. 
Amerioas  de  Varac^  peregrinus,  788. 
Amieus,  miles  comitis  Galvani,  947. 
ilmicitf  de  Vahre^  343. 
AnoonenseSf  569. 
AndreaSj  judex  Eboli,  435,  438. 
Andreas  de  Alanay  piscator  de  Papia,  688. 
Andreas  de  Capita,  magnae  imperialis  curiae  jn- 

dex,  804 ,  805. 
Andreas  de  Cioala^  regni  capitanens,  44  not.  4; 

82,  420,  424  et  not.  a;  422,  438,  439. 
Andreas  de  Ferbers,  peregrious,  787. 
Andreas,  comes  de  Piegario,  proditorimperato- 

ris,  450. 
Andreas  Marehesimas,  569. 
Andreas  SieamHiay  piscator  de  Papia,  687. 
ilfMiraas  de  Treto,  929. 
Andreolus  de  Mari^  filius  Ansaldi,  362. 
Angelerius^  qnondam  Leonaidi  castaklus,  529, 

530. 
Angdicus  Domnnens  de  Cortona,  publicus  im- 

perii  tabellio,  543. 
AngeUu^  oUm  fiUus  Johannis  de  Ligorio,  testis, 

456. 
Angelus  de  Jennario^  notarius,  758. 
Angelus  de  Pavia^  procurator  imporialis  curiae 

in  lerra  Barensi,  464,  462,  487,  488. 
Angeka  Raynerii,  civis  Cometanus,  374. 
Angelus  de  Ktnea,  743. 
Anibaldius,  civis  Romanus,  488. 
Amsaldus  de  Mari,  imperii  et  regni  Siciliae  am- 
miratus,  405,  454,  453,  205,  243,  634,  897, 
not.  4 . 
Ansalonus^  magister,  437. 


Anselinus,  cognatus  Friderid,  ducis  Anstriae, 

302. 
Anseinm  pmior  de  Jusiingen^  imperii  maies- 

calcus,  47,  49,  693,  943  et  not  a. 
Anthomus  de  Fuxaraga^  potestas  Bononiae,  943, 

944. 
Anihoninus  de  RoboUni^  sindicus  communitatis 

castri  Plebis,  448. 
ilnlofifiM,  scriba  domini  oomitis  de  (jorida,  743. 
Aquenses^  223,  226,  654,  684 . 
Ardieio,  oondvis  Petri  de  Sancto  Petro,  420. 
ArenguSy  mercator  Florentiniis,  434. 
Aretim,  698. 
Argentinenses^  489,  490. 
AriaSy  Ulixbonensis  episcopus,  347. 
Armanmu  Sootus^  925. 
Armanus  de  Campo,  80. 
Amoldus  de  Gimmenieh^  scoltetus  Aqoensis, 

409,  440. 
Amotdus^  Maguntinensis  archiepiscopDS  et  ar- 

chicancellarius,  293,  298. 
Amoldus^  eodesiae  cathedralis  Trevirensis  prae- 

positus,  829  not.  4 . 
Armdfus  Gnipius,  peregrinus,  786. 
Amuljphus^  nuntios  praelatoram  TOTiae  Sanc- 

tae,  944  noi.  2. 
Arrif^us  de  Seoero^  de  eomitata  Mefaneosi, 

530. 
Arringerius  ilanmt,  notarios,  477. 
Ariuitus  de  Mmrieo^  firater  Gononis,  732. 
Asehirma  de  Varrin,  946. 
Assassini,  325,  546  not.  4. 
Astenses,  552  et  not.  4;  585,  946. 
ilt>«nioneiUfS,  230,  234 . 
AviUa  Taloeanat  peregrina,  786. 
Ayraidus  Vasatus^  piscator  de  Papia,  687. 
AymOy  dominus  de  Futdniaoo  (Fandgni),  534. 
Aymo^  plebanns  de  Rinvelden,  308. 
Azo  sive  iipo,  mardiio,  943. 
i4so,  marchio  Estensis,  434,  380,  570,  734. 
Aso  de  Ciutrobarco,  80. 
il2o  GitMiontf  Hontt  (?),  577. 
AxUiwus,  judex,  80. 

B.,  quondam  Antiochiensis  princeps,  709. 
£.,  Vivariensis  episoopos,  234. 
B.  de  Wedeglenbert,  882,  883. 
Boliiiitniis,  fiiius  Bouchardi  de  Avesnis  el  Mar- 

garetae  sororis  comitissae  Flandriae,  13. 
Balduinus^  imperator  Constanlinopolitanns,  90 


INDEX  NOMINUM. 


1007 


et  not.  4,  447  not.  2,  475,  497,  844,  849, 

280,260,290,  344,  324. 
BMuinus,  rex  lerosolimitanus,  852. 
BaldtAtiu»  Jaeohi  Petri  Baldini,  450. 
Barehus  de  AteclinOy  456. 
BarchuedeTreneia,  497. 

Barifalduide ,  captivus  Mediolanensis,  420. 

Baro,  frater  Pacis  de  Barone,  343. 
BarthoUmeu$  de  Alicio,   pater  uxorifl  ligorii 

Caraczuli,  947. 
Bariholomeus  Aurifex,  notarius  Neapolis,  43. 
Bariholomeus  de  AymeriOf  judex  Messanae,  789. 
Barthokmeus,  BeDeventanus  archidiaconus,  9 

et  not.  4 . 
Barthoiomeus  Caraezulus^  judex  Neapolis,  43. 
Bartholommu  Maeidonius,  judex  Neapolis,  43. 
Bartholomeus  de  Paysanay  437. 
Bartholomeus  Peche,  52,  905. 
Barthohmeus  de  Turgusio,  imperialia  judex 

contractuum  in  Tarento,  649,  620,  622. 
Bartholomeus  Verde,  725. 
Bartholus   Tabemerius,  capitaneus  in  Parma 

partis  imperii,  924,  925,  926. 
Baudan  Fetia,  peregrinus,  787. 
BavUlo  Talosano,  peregrinus,  786. 
Bayferius^  magister  qui  dicitur  Brugnolus,  pis- 

cator  de  Papia,  688. 
Beatrix  imperatrix,  uxor  Friderici  I,  225. 
BeatriXy  olim  filia  coroitis  Provintiae,  362. 
Beatrix  comitissa,  mater  GhiidonisGuerrae,  4  37. 
BeatriXj  major  soror  ducis  Ottonis  de  Merania, 

vidua  comitis  Orlamundi,  657  not.  4 . 
Beatrix,  comiiissa  Saluciensis,  filia  Amedei  co- 

mitis  Sabaudiae,  uxor  Manfredi  filii  impera- 

toris,  527,  535,  664  et  not.  4. 
Behy  rex  Hungariae,  Dalmatiae,  Chroatiae,  Ra- 

mae,  Serviae,  Gallitiae  et  Cumanae,  902  et 

not.  2,  903. 
Belprandus  de  Cusentia,  notarius,  754. 
BenedictuSy  quondam  abbas  Sancti  Salvatoris 

deSexto,  42. 
BenedictuSy  Sancti  Salvatoris  presbyter,  538. 
Benedictus  frater,  procurator  bonorum  Petri  de 

Vinea,  776,  777. 
Benedictus  de  Luco,  monachus  monasterii  Cassi- 

nensis,  796,  797. 
BenricoveruSy  judex,  8. 
Bensivegnay  mercator  Florentinus,  filius  Ugo- 

Uni,  438. 


Benvenutus  MontaltensiSj  374. 

Benzlaus  sive  BoleslauSy  Silesiae  dux,  900  et 

not.  4. 
Ber.,  abbas  de  Utinburren,  884. 
Berardinus,  filius  quondam  Paganuccii  de  Cor- 

tonio,  34,  35. 
Berardus,  peregrinus,  787. 
BerarduSj  comes  Laureli,  630. 
Berardus,  Panormitanus  archiepiscopus,  4  4,  65, 

76,  84,  85,  88,  448,  205,  257,263,  329,  425, 

426,  524,  563,  645,  808,  809. 
Bercianus  Garet,  peregrinus,  787. 
Bergamentes,  928.  Vid.  Pergamenses, 
BergondiuSj  judex  potestatis  Cunii,  540. 
Bemar  de  LepehSj  peregrinus,  788. 
Bemar  Porret,  peregrinus,  788. 
BemardinuSy  notarius,  668. 
Bemardinus  de  BuHotto^  piscator  de  Papia, 

688. 
Bernardinus  de  Condino,  80. 
Bemardinus  Pii,  Senensis  potestas,  7, 
Bemardus,  dux  Carinthiae,  294 ,  304 ,  305,  329. 
Bemardus  de  Busco^  peregrinus,  788. 
Bemardus  de  Comazanoy  civis  Parmae,  352. 
Bemardus  Rolandi  Rubeij  civis  Parmae,  prodi- 

tor  imperatoris,  352,  396,  609,  640  not.  4 ; 

cognatus  papae,  926,  927,  934 . 
Bemhardus  Chiselingis  de  Bamenxe,  265. 
Bemhardus  de  Ztrtk^  frater  Chunradi  et  Rein- 

hardi,  262. 
BertholduSj  Aquilegiensis  canonicus,  743. 
BertholduSf  patriarcha  Aquilegiensis,  44,  47  et 

not.  4  ;  49,  80,  84,  263,  266,  282,  347,  743, 

734,754,752. 
Bertholdus,  Basiliensis  episcopus,  800,  804. 
BeriholduSy  marchio  de  Hohenburg  sive  Fohen- 

burch,  imperii  a  Papia  superius  vicarius  ge- 

neralis,  524,  552,  644,  630,  670,  808,  809. 
BertholduSf  comes  Sacri  Montis  (Heiligenberg), 

227. 
Bertholdus  de  Behengen,  877. 
Bertholdus  de  Nueringis,  comes,  384 . 
Bertholdus  de  Schiltberc,  64  4 . 
Bertholdus,  liber  de  Tannenberch,  877. 
Bertholdus,  frater  de  domo  Theutonica,  845» 
Bertholoctus,  comes  palatinus  de  Ripa  insnlae 

Suzariae  et  Bardinae,  filius  Petri  Venerosi, 

940,944,942. 
Bertholottus  de  Spisia,  piscator  de  Papia,  687. 


IWB 


IHWLX  NOKINUM. 


B^riitm  Dmtet ,  peregriM)  996. 

Bertmmimui^  deiicus,  796. 

Retramui  de  Vies,  peregriDus,  786. 

Bertrandus  Pofceiet^  846)  849. 

Biaquiniue^  739. 

BihheUmus  de  Thealdo,  piscator  de  Papia,  688. 

BUmea  Atve/2a,  peregriDa,  787. 

Bkmeha,  mater  Ludo^i  IX,  ref;»  VhiBciae, 

544,  546,  746. 
MindU,  peregrina,  788. 
Blancha  de  Arura,  peregriiia,  788. 
Blaeiui  Proventam  de  caeiro  AhbaPkte^  testia, 

254. 
Bonaemreus^  dvis  Piflaaiu,  927,  996« 
Bonacursu»  de  Mude,  aaon  imperii  a  Papia 

superlus  vicarius,  539,  990  etDit.  9;  935. 
Bonagratia^  procurator  Pepi  et  FMderici  4e 

lacols  969,  341. 
Bonaventura^  vicarius  miiustri  generalis  ordinis 

fratrum  Minorum,  347. 
BoncafnhiuBy  795. 
Aniaam&iitt,  filios  qaondBm  VedturM  llnnoli 

de  Cortona,  iabellio  imperii,  939,  933. 
Bcnefaciue  de  Sol...,  poleitas  HediolaBnisis, 

694. 
Bonfilliolui,  leCarias,  464. 
BonifaciuSj  cooies,  559. 
Bont/bofus,€antaruarienflisarchiepi8Cop«B,  347. 
AMii/VicttM,  Gisterciensis  abbas,  347« 
Bonifacius^  marchio  Montisferrati,  474,  909, 

346,  399,-  330,  584,  637,  649,  655,  673  et 

Hot  4,  946,  936. 
B^ifaoius  ie  Cmneramf  &lios  Oddonis,  695, 

696. 
Boftff^unmes  de  Onmibus  Smuitis  de  Padua, 

ifltiperialis  notarias,  744. 
^^OfiOfii0fiM«,  453,  686,  640  not.  9;  733,  737, 

736,  765,  795,  934. 
Boiir»eeci0fiii,  Jadei,  744. 
Hofius,  presbyter  canonicus  Aretinus,  538. 
Bofitis,  imperialis  Mutulae  judeK,  420,  493« 
BofittMceunvs,  presbyterooclesiae  SaBctae  Ma- 

riae  de  domno  de  Saiemo,  574 . 
Bonus  lakanms  de  Monieoueo^  ca&tettaiMia  oas- 

triRipolarum,  507,  508. 
Bemijoannes  ^aiomiis,  piscator  de  Papia,  668. 
Aq^,  quoodam  Bamberigensis  etectus,  53,  55, 

846. 
B$s  de  SmoID  Af^ek^  68^ 


mittt  9eu  Bwdm  da  Dovari^  733;  polifltas 

Reginus,  925,  943. 
Brfltantts,  pfiflcalor  FomariidePapiay  686. 
itftxteiiMS,  60,  204,  363,  699. 
BruneUus  de  Ayratdo^  pisoalor  de  Pipia,  668. 
BrttfieUtti  Fomasarius^  piscalor  de  Papifl^  666. 
Jirafio,  abbas  de  Moote  Yeteri,  863. 
Brtifio,  Spirenss  episoopos,  384. 
Brono,  TrsivireBBis  archiepisoopoSf  384. 
A^fitt  Liprest,  peregrinus,  787« 
Bttccflflitt^ffcM  deSalemo,  reeeplor  Ifflpmiis 

in  ToBcia,  477. 
fittoiitts  Benefoeius  de  Memte  Labretm^  795. 
Bttzaoat7tfitti  de  PaduOj  743. 
(7.,  comes  de  Friborg,  639. 
C,  prior  Karitadensisy  flife  hCkairiii  amt  Imn, 

900  etnot  4. 
Cagnooitus  de  Campo^  60. 
Calocfcttfl  de  Tridenio^  66. 
Cafn6ttts  il»coi?0rt,  90. 

(7afiieftfMfises,445,446  etiiat.4;  469ttfl(L4;543. 
Oemetus  Mmiaeinm^  inscalor  de  Papia,  686. 
Carlo  Borra  sitre  l^olla,  669  not  4. 
Carolus  MagnuSy  imperalor,  294,  296,  296. 
Carolus  /,  Siciliae  rex,  947,  »16. 
Oatthmmu  de  Gelfarta,  524 . 
Ceoonia,  frater  Bonacursi,  227,  296. 
Celesf^Otts  /F,  fsipa,  36  not.  4;  409. 
Cervus,  Parmeflais  eivis,  609. 
CfcrHliaiitti,  qoondaai  IfegonliBOfl  eleclOB,  9tt. 
Cibr^taiHis ,  pincema,  682. 
Cfcrtsttaiius  de  Busco,  perai^us,  766. 
^Cftimroikis,  filius  qoondam  boli^intiile  Norflffl- 

iMTcb,  647. 
Cfcufirodus,  dox,  frater  Hnpemtotifl  Friderici 

primi,  293,  296. 
€hm¥radue  de  Alienhuirek^  frater  LotDldi,  629. 
CAufif adtts  Chiselingis  de  BamenMej  266. 
CAufifodttS,  Frisiogensis  ^isoepos,  294,  306, 

304,  305,  329,  335,  337  not.  4;  373  nol.  I; 

450,574,  644,629. 
CAonradtti  de  Eardeke,  cemes,  629. 
€hmmmdue  de  Himpoye^  Irater  Ckici,  629l 
Cfcunradus,  burgravius  de  NaremiierGk,  645, 

649,654,853,  887. 
Chunradus,  Patavieosis  episoopus,  293,  266. 
Cfcufirodus  de  Pi7oers^ieim,  646w 
CMmfados  de  ^lrefe,  frater  Berahardi  el  Beio- 

hardi,  262. 


INDfX  NOMINUM. 


1O09 


Cmndm^  OAmamim  daetiis  et  archieiHsoo- 
pus,  ii,  i6«tll0(.  4;  576,  681  noL  4;  847, 
872not.  4. 

dmradna ,  JastiDopolitaBttS  eiectvs ,  782. 

Cofirodus,  quoDdam  MeteoBie  et  Spirensas  epi- 
scopos,  imperialis  aulae  cancdlarius  et  Italiae 
legatus,  480,  942  H  not.  h;  943. 

Ccnraimj  aU»as  Blwaoensis,  d04,  865,  150. 

Conradus  de  Bmteto,  clericus,  929. 

Gmrmiut  de  Brwucke^  872. 

Conradus  Certana,  492. 

Conrmdus  sive  Chmradus  de  Hohenloch ,  frater 
Godefiridi  de  Hobeoloch,  47,  49,  468,  805, 
314,  342,  849,  851,  852,  853,  861. 

Conradus  de  Merinberg,  869,  870  et  not.  4 . 

ConraduSy  pinoema  de  Glingenburch ,  sive  de 
Clinginberg,  863,  865,  874. 

Conradus^  dictos  Croph^  burcgravios  castri  Tri- 
fels,  844,874,890. 

Cowradus  de  Montecuco^  casteUaaus  castri  Ri- 
polanim ,  507,  568. 

Cemraius  /f ,  Romanorom  imperator,  4  4 . 

Conradus^  Romanorum  in  regem  electus  et  hae- 
res  regni  Jenisalem,  4,  40,  53,  54,  55,  95, 
97,  446,  447,  476,  239,  243,  244  et  not.  4; 
245,  305,  342  not.  4;  346,  329,  345  not.  4; 
354,  357,  359,  444,  446,  448  et  not.  4;  449, 
454,  452  etnot.  3;  457,  466,  504,  546,  557, 
6i2,  665,  68^,  690,  709,  740,  755,  762,  766, 
778,  794,  794  et  not.  4;  800,  804,  806  et 
not  6;  867,  808,  817,  848,  849,  820,  824, 
822,  823,  824  not.  6  et  Dot.  4;  825,  826, 
627,  828,  829,  830,  834,  832,  833,  834,  835, 
836,  837,  838,  839,  840,  844,  842,  843,  844, 
845,  846,  647,  848,  849,  850,  854 ,  852,  853, 
854,  855, 856,  857,  858,  859,  860,  864 ,  862, 
863,  865,  868,  869,  870,  87«,  872  et  not.  4; 
873,  874,  878,  876,  877,  878,  879,  880,  884, 
882,  883,  884,  885,  886  et  noL  4;  887,  888, 
889,894,  892,  935  not.  4. 

Cemradus,  pinoema  de  Smaloegge,  864  et  oot.  4 . 

Conradus  de  Smedevelt,  693,  824,  832,  dapifer 
€on«di  regis,  844,  845,  849,  854,  852,  853, 
658,  864. 

Conradus ,  comea  Sylvester,  693,  858,  867. 

Conraias  Spasmagel,  dapifer  de  Dorosperch, 
677. 

Cemraius  ie  UUna,  aotarius  regis,  849,  820. 

CohradmSy  comesde  Wasseburg,  447,  610,  644. 


Conradus,  pincema  de  WintorsleleD,  822,  VA, 

664. 
Cuntadus  de  Epelnsheim^  866. 
Cunradus  de  HaeginkerCj  fttrter  BngelBOBlci, 

877. 
Cunradus  FrisimgemiSy  877. 
Cunrmdms  de  Roth» ,  dvis  de  Nurenberdi ,  887, 

858. 
Cumrmdus,  Hirsatiis  comes,  867. 
Cunradus  ThirolfuSy  866. 
Cunradus  de  Amma>tiSy  456. 
Citadory  peregriotts,  768. 
Clemencius  de  Brevol^  peregrinos,  767. 
Cohesmim  sive  Choerminij  237,  255,  256. 
Colonienses  cives,  45,  47,  48,  49. 
Cono  de  Bereheim,  778,  779. 
Cofia  de  MmrUOy  frater  Arluiti,  732. 
Conradutius  de  SterletOy  fiiius  (fuondam  Conradi 

de  Gottebaldo,  435  et  not.  4. 
Constancia,  imperatrix,  563,  572,  734,  808. 
Constantinm  de  Sieilia,  vicarius  in  comkatu 

Senarum  et  episcopatu  Ou^iensi,  453,  454. 
Cantadinus  Beringerius^  camerarius  communis 

Senensis,  477. 
Coppia  Bomoambiiy  notarins,  723. 
Corradus  Capicius,  948. 
Cmrradmdi  Manaido,  446  not.  4. 
Corradm ,  frater  domus  SanctaeMariae  Theato- 

Jiioonu&,  488,  489, 
Crato  eiveCraffio  de  Bocsherc,  sive  de  Boxsperg, 

693,  824,  844,  858,  865,  874. 
Crenumenses,  245,  365,  442,  564,  585,595, 
642,  737,  755  et  oot.  4;  909,  946,  944,  925, 
926,  927,  928,  929,  632. 
Cumam,  585,  586. 
Cumterimf  imperialis  castellamis  Trojae,  780, 

784. 
Cumo  de  Gmmiheim,  866,  867. 
Curradm  de  Commo,  530. 
Curradm  de  Laveng,  529. 
D.  de  Ariliano?,  notarius,  636. 
Dangre  (Bemardus^  Johannes^  Gih  et  Roge^ 

rtus),  fratres  ptpegrini,  786. 
BeUm ,  «agister,  725. 
Davidj  Sancti  Andreae  episcopus,  347. 
David  Cmymm^  civis  Mediolanensis,  4M. 
JMe/it,  camararioa,  pro  vigiatipersonis,  766. 
Delitiesa,  haeres  Paidi  deSawAa  Agatha,  42, 43. 
Dianese  de  Anteria,  capeliaoos,  538. 


1010 


INDBX  NOMINDlf. 


€fibri  imperatoiis, 


DieecUtfif ,  nolariiis,  477. 
Diemarui^  privigoos 

862. 
Diepoldui,  marduo,  293,  898. 
Dietmehm»  d$  EfuinOuim,  866. 
Dieirieuiy  servieiis  ioipentoris,  189. 
DibfioIdtM,  marchio  de  Fohembmch,  583. 
Dtlryciif  de  Volehimdorf,  630. 
Doferim  Petri  de  Arekiepiieopo^  cvns  Berensis, 

m. 

Dominieu»  Grieo^  Jobaniiis  filiiis,  622. 
Drouars  de  CaMi^  peregriniia,  787. 
Dubadu»  de  Commo,  530. 
Dtirandi»  de  BrundueiOf  magnae  imperialis  co- 

riae  judex,  804 ,  805. 
Dtirol  de  Albera^  peregriDns,  788. 
DurtfiptM,  magister  veDatonim  Austriae,  630. 
Ditrtnytii  Seheke^  630. 
DtiriniiMirl  de  Weethoven^  866. 
Dyetricue  PmhaUy  630. 
£.,  Babeobergensis  canonicus,  832. 
Eber.  de  Watse,  884. 
Eherhardu»,  quoodam  Salzburgenais  archiepi- 

scopos,  293,  298. 
Eberhardue^  Salzbuigeosis  ardiiepiscopus,  305, 

373  DOt.  4 ,  450. 
Eberhardus,  Babenbergensis  episoopos,  293, 

298. 
Eberhardus^  abbas  de  Salem,  849,  820,  860. 
Eberhardutj  comes  de  Purkhosen,  298. 
Eberhardui^  comes  de  Sultzbach,  298. 
Eberhardus  de  EbereUin,  firater  Ottonis,  867, 

874,  878,  884,  882,  884. 
Eberhardus  in  vico  Lane,  866. 
Eeelinus  sive  £zoltfiii«  de  BomanOy  439  oot.  2, 
294,  310,    364,  365  et   DOt.    4,  474,   544, 
554,  567,  569,  570,  582  et  DOt.  a,  648,  649, 
698,703,  743,  744,  732,  755  DOt.   4,  928, 
943. 
Egeno,  BrixioeDsis  electus,  304 ,  305. 
Egidius,  cardinalis,  473,  208. 
Egidius  de  Legnago^  DOtarios,  420,  424. 
Egidius  Aauf ,  peregriDus,  786. 
EkkebertuSj  quoodam  BabcDbergeDsis  episoopus, 

845. 
Elbertus  de  Heressenie,  peregriDuSy  785. 
Elisabeth  de  Thuringia  {Sancta  Elisabeih),  533. 
Elis4U>ethy  filia  Ottoois  duds  Bawariae,  uxor 
Gooradi  regis,  875. 


i;/Ma6«flk,8oror  dncis  Ottonis  de  Meraniae,  nxor 
Nuranbergiibargravii,  657  noL  4. 

Eliudis  de  PlaUi,  peregrinos,  786. 

£m6tdbo,  filins  comitis  SQvestris,  867. 

Emieko,  comM  SyWester,  227. 

Emieho^  oomes  de  Lmingen,  693. 

Emmnmet  de  Terune,  peregrinns,  788. 

Engdbertus  de  Ishia^  marduo,  293«  298. 

Enrieus^  comes  de  Froote,  507. 

£iirtcitf,monachas  mooasterii  SanctaeHdenae, 
763,  764. 

Erandui  de  Saneio  Paulo,  peregrinos,  786. 

Erfordienses  dves,  57  et  not.  4 ,  58. 

£uslacitii  Poyfatil,  peregriDus,  786. 

Everhairdus  de  Mendorp^  833. 

J?yina  de  Gumpeis,  906,  907. 

E2el  de  Treoisiay  946.) 

FaJoo  de  Pelis^  cum  uxore,  peregrinns,  787. 

Fanefuef,  83. 

Faventini,  453. 

Federigus  Comitis,  notarios,  477. 

Ferdtfianittf,  rex  Casteilae,  cogDatua  Friderid 
imperatoris,  340,  769. 

Ffrrartnifef ,  380,  585,  586,  596,  597. 

Ferraritif  de  Boemo,  piscator  de  Papia,  687. 

Finieia,  uxor  UDfridi  de  Samo,  23. 

FJorenfttif  CToiife,  peregrious,  786. 

Florius    de   BitontOy  procurator  cnriae,  495 

DOt.  4 . 

Formarus,  Meteosis  praefBCtus,  383. 
Pormarus ,  filius  Formari ,  Meteosis  praefecti , 

383. 
Fortarrigus  Bainerii,  camerarius  fommnnis 

SeneDsis,  490, 494,  530. 
Franctfcuf  de  Chalonsi^  peregrinus,  787. 
Prandseusde  Hermiterio^  948. 
Friderieus  /,  Romaoorum  imperator,  64,  73, 

75,  452,  453,  466,  223,  224,  228,  229,  294, 

293,  294,  298. 
Priderieus  II ,  imperator  Bomaoorum,  rex  Jera- 

salem  et  ^ciliae,  4  et  seqq.  Vide  passim eiio 

lodice  documeDtomm. 
Friderieus^  filius  Heorid  quoodam  Romanorum 

regis,  Friderid  U  uepos,  34  oot.  4,  263,  266, 

384,  584,  585,  636,  807. 
FrMUrtciif,  filius  regis  Chuoradi,  293,  298. 
FrtdfrtctM,  regis  GasteUae  filius,  imperatoris 

Friderid  oepos,  454,  463,  466,  484,  243, 263, 

266,  294,  300,  340,  346,  340,  344  not.  4. 


INDEX  NOMINUlif. 


1011 


Fridericus  de  Antioehia,[GimB  Friderid  II  impe- 
ratoris,  ^icarius  imperialis  in  Tuscia  et  ab 
Ameliausque  Gornetum  etperMaritimam,  386, 
387,  401,  448,  419,  434,  432,  453,  477,  484, 
497,  comea  Albae,  498,  499,  529,  cum  titulo 
regis,  ibid.  not. i ;  530,  537, 538, 539, 558, 559, 
560,  564,  566,  576,  584,  586,  587,  593,  594, 
667,  668,  699,  704,  723,  724,  725,  744,  936. 

Ptidericus,  dux  Austriae  et  Styriae ,  domious 
Camyolae,  273, 274  et  not.  2,  294,  294,  295, 
299,  300,  302  not.  4,  305,  312,  524,  525, 
573,  689. 

Friderieus  de  BurgOj  testis,  4  24 . 

Pridericus,  abbas  Campidonensis,  304 ,  305. 

Pridericus  ds  Castello,  732. 

Fndmcus,  quondam  Goloniensisarchiepiscopus, 
384. 

Pridericus  de  Druhendingen,  852. 

Pridericus  de  Jacobj  civis  Seneosis,  252,  254, 
344. 

Pridericus,  comes  de  Lioingen,  824,  867,  878, 
882. 

Pridericut  de  ifonesenefe,  889,  890. 

Fridericus  de  Bandenberg,  693. 

Pridericus  de  Rindesmul^  874. 

Pridericus  de  Stauf,  449. 

Pridericus,  frater  Peponis  civis  Senensis,  722. 

Pridericus  Testa  de  Aretio^  imperialis  potestas 
Camerini,  344  not.  4,  446,  et  not.  4. 

Ptidericus  de  ZoWe,  874. 

Pridefious  junior^  burgravius  de  Nuremberch, 
47. 

Pridericus^  frater  Ottonis,  comitis  palatini,  293, 
298. 

Priderious,  notarius  capitanei  in  Tuscia,  8. 

Pridericus^  civis  Senensis,  234 ;  forsitan  idem  ac 
Pridericus  de  Jacob. 

PrisOj  peregrinus,  785. 

Fttico  de  Bancle,  peregrinus,  787. 

Puico  de  Beele  et  Gilebet,  socii,  peregrini,  787. 

Pulco  sive  Pulcuno  RuffuSy  808,  810. 

Fulginates^  540. 

FurmentuSy  miles  potestatis  Cremonae,  testis, 
424. 

Pusignanus  CapeUanus,  piscatorde  Papia,  688. 

(r.,  quondam  Sancti  Theodori  diaconus  cardina- 
lis,  322. 

(r.,  archidiaconus  ConstanUensis ,  nuntius  regis 
Francorum,  440. 


G.,  filius  Bonacursi  de  Palude,  in  abbatem  Ma- 

rolae  electus,  584. 
6r.,  comes  Joppensis,  256. 
6r.  de  Brenna^  comes,  389. 
6r.,  custos  B^jocensis,  nuntlus  Ludovici  IX  regis 

Franciae,464. 
(?.,  praeceptor  Sanctae  Mariae  Theutonicorum 

domus,  307.  Yid.  Gerardus  de  Malberg. 
6r.,  marschalcus,  882. 
G.  de  Raone,  684. 

Galfridus  de  Morra^  proditor  imperatoris,  458. 
GalibertuSy  peregrinus,  786. 
Gallitianusde  Diano,  judex,  474,  477. 
GaliheruSf  canonicus  Lausanensis,  308. 
Gandionus ,  frater  Ravennini  de  Dovaria ,  943. 
Garaidus,  notarius  Isemiae  civitatis ,  720. 
Gaud  Maurit,  peregrinus,  788. 
Gaufridus,  Turooensis  archiepiscopus,  347. 
Gebehardus  de  Hirschperg,  644. 
Gebhardus  de  BiUengawen^  227. 
Gemfna,  filia  Riccardi  de  Trentenaria,  66. 
Genlayny  nuntius  Margaritae,  comitissae  Flan- 

driae,  327. 
Gentilis,  vicecomes  de  Campiiio,  234. 
GeorgiuSj  serviens  iroperatoris,  489. 
Geraldus  Amiciy  230  et  not.  4. 
Gerardus  de  AncHi,  924. 
GerarduSf  judex ,  8. 
Gerardus  Bioey,  peregrinos,  787. 
Gerardus^  Burdegalensis  archiepiscopus ,  347. 
GerarduSy  frater  Bonacursi ,  227,  228. 
Gerardus  de  Canale  de  Panrui,  930,  934. 
Gerardus  de  Catalegia,  peregrious,  786. 
Gerardus  Ceconiae,  civis  Pisanus,  227,  228. 
Gerardus  de  Corrigio^  potestas  Pannae,  554, 

925. 
GerarduSy  comes  de    Dietz   seu  Diste,   693, 

882. 
Gerardus  de  Malperg,  magister  domus  Sanctae 

Mariae  Theutonicorum  in  Jerusalem,  47,  49, 

405;  ad  ordinem  Tempiariorum  conversus, 

248. 
Gtrardus  Flanus,  civis  Cometanus,  374 . 
Gerardus  de  Socuini,  peregrious,  785. 
Gerardus  de  Tisor^  peregrinus,  787. 
GerharduSy  Bremensis  archiepiscopus ,  450  et 

not.  4. 
Gerhardus  de  Sinzohe  sive  Sintzig ,  capitaneus 

de  Landscron,  847,  848,  832  et  not.  4;  833, 


loia 


INDEl  MOMINUM. 


834,  Ut^  869.  874 ;  bnrgranaA,  87t  el  not.  • 

etnot.  I;  885,892. 
Gemandui^  borgravius  WenkBM,  aenior,  422, 

863. 
Gflffiaii^ttf,  filios  Genandi,    ttnpaviQS  dt 

Werda,  863. 
fiirBoUti»  TaoftHiteiit ,  Mariae  de  Meoda  mari- 

tii8,  23, 24. 
(vifOfiM,  peregrions,  786. 
Gerirudii^  filia  Heorid,  filii  primogBBli  Lia- 

poldi  dncia  Anstriae,  uxor  HeraaaBi  nar- 

cbioDis  de  Baden,  274  et  aot.  2;  653,  690. 
Gervoiiui  ds  Eicrinii$^  2  noi.  4 . 
(reroasiiia  de  Martima^  iaperialia  joslitiarius 

Capitanatae,  780,784. 
GhiberUts  de  Genie,  condonalor  Parmae,  924. 
Giacomui  Tfcomocti,  notarios,  689  not.  4. 
Gilaiui^  peregrinus,  787. 
Gilbertuij  sodus  peregrinns,  787. 
Gilbertui,  Martimu,  Rodul^,  Johanmi,  GuU- 

leltMti  Bieartf  Bocij,  peregrini,  786. 
Gilet  de  Sancto  JohaHne^  peregrimis,  786. 
Gilibertui^  nobilis  vir,  509. 
Gillayin  Duranie^  peregrinus,  786. 
Gih,  Senoneosis  archiepisoopiis,  347. 
Giowmni  di  Filippo^  446  not.  4. 
Girardui  Galfridi  de  Prata,  462, 463. 
Giiolfui  de  Mannia^  proditor  imperatoris,  458 

et  not.  a. 
Godefridui  de  Bingeu ,  693. 
GodefriduM  de  Cakveny  comes,  384. 
Godefridmi  de  ffohenloch,  305,  344,  342,  824 

not.  a;  832,  844,  849,  854,  852,  853,  858, 

860,  864,864,873. 
(3ode/rtdiif  de  Sobdmreh,  849,  854,  852,  853. 
Goffredui  Lologier^  peregrinus,  788. 
Goffriduiy  imperialis  capeUae  Sancti  Petri  de 

palatio  Panormi  clericus,  20. 
Geffridui  Balianui,  frater  bospitalis  Sancti 

johannia  Hieroiolyaittani  ,446. 
Goffridm  CataUmui^  imperiaiis  jnsticiarius  Prin- 

cipatus  et  terrae  BeneveQtanae,  564. 
Goffridui  de  Laniamiy  948. 
Goffridui  Soottm^  peregrious. 
Gcfnlatui,  filins  Acapti  de  Gortona,  593. 
CkmMiolinuiy  senescalcus  imperatoris,  286. 
Gotifreduiy  filius  magistri  Bonabertini,  435,438. 
Goit^ridui  de  Sigmmingen^  comes,  622  et 

not.  4. 


GaUifnim  Cmt^e§§i^  689  Mt  4. 

Qottifreim,  civis  Piiaiwa,  228. 

GaUifnim   Bmmrii  da  JfwHiywla,    642, 

643. 
Gotafreim,  im  (?K  838,  334  noi.  4. 
(3rBtci,344,928. 
^fvmis,  fralar  Neronis,  iuiai^gicanl  Imdalor 

(bbola),  225. 
efaltaniM,  jodez,  8,  494. 
(Sroltdiiiif  di  SefHf,  jadeLinperiaiiscnriae,  )9, 

234. 
Gregorim^  mooachas  (lassineosis ,  649,  628. 
Gre^ittf  /X,  qoDndani  papa,  402  et  not.  t; 

444,  468,  474,  490,  203,  205,  206,208,  242, 

218,  254,  258,  278,  279, 287,  322,  321^,  380, 

426,  447,  545,  644. 
Gregorim  de  Montelongo ,  Apostolicae  Sedis  m 

Lombardia  legatus,  423,  468,  475,  363^  570, 

686,  687  not.  4;  926,  927,  932. 
Gregorim  Mmtaciui,  804,  802  et  noL  4;  803, 

801. 
j    Grf^onuf ,  adyocatus  Saocti  Gennani,  procon- 

tor  imperialis,  720. 
Griffolinm  Rainuecii^  comes  de  Pit  nano,  234. 
Grillm  de  Baialaiiro,  judex  Measaiiae,  790. 
Grimoaldm  Naueerio  de  Ctloptncto|  testis,  487, 

489. 
Crtiol/rfihif ,  filios  quondam  (^stclani  de  auscio 

(Ghiusi),  publicus  imperii  tabeUio,  385,  386. 
Gualterha^  imperialis  Tkarius  Montis  AgatuB, 

89. 
(Tiialforittf  Biauvet^  peregrinuf ,  786. 
Gmalterim  Bomuia^  notarius,  777. 
(^iiallerittf  de  Capua,  reoeptor  imperiabs  in 

Tuscia,  744. 
Gttoilerittf  de  Ciaola,  Biocae  compalatiae  da 

(^puamarilus,  24. 
Gualteriui  Duperoy,  peregrinus,  788. 
Crvalferittf  de  DMronlo,  436,  437. 
GuaUerim  de  JaffUy  peregrinus,  787. 
(Tiiailerittf  sive  Waltirim  de  Ocni,  notarius  im- 

peratoris  et  capellanus,  95, 97, 98not.  4;  260, 

277  not.  4;  335,  350,  352,  457,  546  u>t.  4; 

(]apuanus  electus,  526, 527, 535, 630  et  not.  a; 

660,  664,  670,  672,  673  not.  4;  743. 
(rttnllerittf  de  Palear^  oomea  Maoupelli,  sacri 

imperii  io  Marchia  capitaoeus,  757,  758, 777, 

780,782,792etnot6. 
(rttollerittf  de  Rache^  peregrinus,  785. 


INDEX  NOMINUM. 


1013 


Gwilteriui  d$  Revitanj  peregrinas,  788. 
Gwilteriui  Scortica^  piscator  de  Papia,  687. 
Gualteriut  Vidavaines,  peregrinus,  787. 
GuaUeroHue  Camitit,  testis,  8. 
Gitalvanus  Lancea,  potestas  Paduae,  comes,  4  39 

et  not.  2,  947. 
Guameriut  de  Laveres,  peregrinus,  786. 
Guel/i  Fhrentiae,  584,  728. 
Guerciuiy  Lucanensis  episcopus,  347. 
Guezolus  de  Prata,  sive  Gueezolus,  sive  Gued* 

liuSj  582;  imperii  vicarius  generalis  in  marchia 

Tarvisina,  744. 
Guglielmut  Villanus,  jusUtiarius  in  Sicilia  citra 

flumen  Salsum,  802,  803,  947. 
Guiccardus  de  Cusenciy  peregrinus,  786. 
Guidalottus,  vulgo  delV  Orco ,  343. 
Guido^  quondam  comes  in  Tuscia  palatinus,  54  8, 

549. 
GuidOj  filius  Guillelmi  de  Domnipetra  et  Mar- 

garetae  de  Flandria,  33. 
Guido  dictus  Guerraj  comes  palatinus  Tusciae, 

436,  437. 
Guido,  comes,  filius  Johanuae  comitissae,  548, 

549,  522,  523. 
GwdOf  filius  comitis  Marcovaldi,  522. 
GuidOj  comes,  potestas  Aretii,  537,  538. 
Guido  de  BemardOy  judex  Messanae,  789. 
Guido  sive  Guigo  Dalphinus,  comes  Yiennae  et 

Albonis,  542,  556,  665,  666. 
Guido  Jaoobiy  ex  quatuor  provisoribus  Senensis 

communis,  744. 
Guido  Malabocca,  439. 
GuidOy  cappellanus,peregrinus,  786. 
GuidOj  qui  dicitur  Remitus  piscator  de  Papia, 

688. 
Guido  de  Sancto  Martino^  peregrinus,  786. 
Guidottus  de  Pellavicino^  captivus  Mediolanen- 

sis,  420. 
Guifredus  de  Habiatey  ambaxator  Mediolanensis, 

430etnot.  4,  434. 
Guiklminut  de  Parella^  dominus,  508. 
Guihelmus^  rex  Siciliae,  572,  807,  943,  939. 
GuilielmuSy  filius  notarii  Gualteri,  437. 
Guilidmus  de  Lamo,  338. 
GuiUelma  de  LalandCy  peregrina,  et  Bemarda 

socia  ejus,  787. 
Guillelma  de  TVot,  peregrina,  787. 
GuillelmiuSy  comes,  imperii  proditor,  77,  426, 

475. 

VI.  Ptna. 


Frater  Guillelmus,  peregrinus,  786. 
GuillelmuSj  filius  Guillelmi.  de  Domnipetra  et 

Margaretae  de  Flandria,  33. 
GuiUelmuSy  abbas  Sancti  Facundi,  443,448,  ba- 

silicae  Duodecim  Apostolorum  presbyter  car- 

dinalis,  206,  320. 
GuHlelmus  diclus  Franciscus  sive  Francieut, 

509,  654,  652. 
Guilliehnutj  imperialisMutuIaejudex,  420,  423. 
GuiUelmut  et  Radulfus,  socii,  peregrini,  787. 
Guillelmus,  judex  et  testis,  254. 
Guillehnus,    Bisuntinus   archiepiscopus,  347, 

859,  860. 
GuiUelmus  de  Calvariay  comes,  943. 
GuiUelmus  de  Campano,  436. 
GuiUelmus  de  Castro  Novo ,  magister  hospitalis 

Jerusalem,  237  et  not.  4,  255  not.  4. 
GuiUehnus^  Gluniacensis  abbas,  347. 
Guillelmus  de  EbulOy  proditor  imperatoris,  434, 

435,  437. 
GuiUelmus  de  Lmovicis,  nuntius  regis  Franco- 

rum,  440. 
GuiUielmus  de  Martino,  cabellotus  Ranuccii,  476. 
Guillelmus  Mayo,  dominus  navis  Sancti  Yictoris, 

784,  785,  788,  789. 
Guillelmus  de  PalamuceriOy  procurator  rerum 

curiae  in  Monopoli,  487,  488. 
GuiUelmus  de  Palma^  justiciarius  Basilicatae, 

454,  455. 
GuiUelmus  de  PanormOy  Biocarensis  canonicus, 

562,  563,  564. 
GuiUelmus  de  ParisiOy  imperialis  jndex  contrac- 

tuum  in  Tarento,  649,  620,  622. 
Guillelmusde  Ponronij  testis,  449. 
GuiUelmus,  Sabinensis  episcopus,  cardinalis, 

684  not.  4 . 
GuiUielmus  de  Sancto  Severino,  proditor  impe- 

ratoris,  403,  438,  439,  458. 
GuiUelmus  de  Tnbino,  477. 
GuiUelmus  Turrione  sive  Tunnonus,  Terrae  La- 

borisetcomitatusMolisii  magister  camerarius 

imperialis,  748,  725,  743  etnot.  4. 
Guilielmus  de  Ktnea,  magnae  imperialis  curiaa 

judex,  250,  254 ,  495  not.  4 . 
GuUielmus  Acies,  peregrinus,  787. 
Guilklmus  de  AUmeta^  peregrinus,  786. 
GuiUelmut  Anglicut,  peregrinus,  788. 
GuiUelmutde  Antelmo,  peregrinus,  788. 
GuiUelmutae  Argelliey  peregrinus,  788. 

128 


IjNAE^  WHlfmM 


Gtdttelmui  ffar6a,  perogriniia,  7S6. 
.GuHklnius  BarhiUmion,  pecegiinus,  788. 
Guillelmus  U  Bemuil,  per^nus,  788. 
GuiUdmus  de  Borbera,  peregrinus,  787. 
GwUelmus  de  Borde^  peregrinus,  787. 
GuiUelmue  de  Brage  et  Agnes,  uxor  ejnB,  pere- 

grini,  788. 
Guillelmut  de  Chanbli^  peregrinuB,  787. 
Guillehnus  de  Cheseli,  et  uxor,  peregrini,  788. 
Gmllelmus  CanstanSy  peregrinns,  787. 
Guillelmus  Cflfi*  „peregrinu^,  787. 
GuHlelmus  Ginrais,  peregriniis,  786. 
Guillelmus  GioirSy  peregrinus,  787. 
Guillelmus  ilamca/etis,  ,pecegrinus,  786. 
Guillelmus  Martini^  peregrinu^,  788. 
.Guilklmus  de  Monte  Acuto,  pecegrinus,  788. 
GuillelmusdeNongento,,^re%pimt  786. 
Guillelmus^de  iVtt,  peregrinus,  786. 
GuUlelmw  PuchieiSj  peregrinas,  786. 
Guillelmus  Rui,  peregrinus,  788. 
GuiUeUnus  Benehon,  peregrinus,  788. 
GuiUelmiu  de  Salone,  peregrinus,  787. 
GmUelmus  de  Sancta  Peruna,  peregrinus,  786. 
Guillelmus  Safea«<w„peregrinu^,  787. 
Guillelmus  de  Sisac^  peregrinus,  788. 
GuilleUnus  J«ioyt,.per^nu3,  786. 
GuiUelmus  de  Verdelo^  per^nus,  788. 

GuiUelmmde  Ybema,  wr  etfilius^us,  pera- 
grini,  788. 

X2iiitot  ir«»rt„  perpgiinus,  786. 
Guilot  de  Nongmt,  peregrinus,  786. 
jGuHraiius  Capellanus,  piscatorde  Pepia,  688. 
Guinisus  Veniiure,  744. 
Guliehnus  D$us^  piscator  de  Papia,  687. 
^iMlalBafus  de  Styria,  629. 
Gundelohus,  marschalcus,  845. 
.  ^nro,  .qnondam  comes  deJlage,>4i7. 
Guttutanus,  dux  deOnagonia,  (vi^ie},.  943. 
H.,  comes  de  Ortem^rg,  W2. 
~ff»^BavinspurQy%S4. 
nM.  .4e  JbVMlti^,  .jnag^ister  Marobiae ,  4i56  et 

not.  6;  forsitaQ  idem  ac-Hemicus  4e  BivfUo. 
JJ,,  4e  Uhntn,  882 ;  vid.  Henrieus  de,  IMma. 
H.y  tituli  Sanctae  Sabinae}  preabyter.  cacdioalis, 

426,  644,  645. 
JSr.,  dapifer  de  Wartbusip,  884. 
ifadmartta  de  Schtmmberf^,  6i9^  680. 
Hatnrma  Guia,  advocaius  Augustenais,  877. 
Hartmtmtm,  Brixineosi&^pisoppitf,.293,\S98. 


HarfmafHMtf,  comes  de  Groni|{gi9i  siye  ,Qn^- 
ningen,  8$,  86,  459,  .6t2  et  not.  4. 

Bartmaojm»^  de  Kiburg^  comes,  %%t  et  not.  .4. 

HauxErdus,  dominus,  874. 

ffeckelinus  de  Cogme,  gener  Helenianni,  8^. 

Helemannus,  Judaeus,  827. 

Helias^  fi^ter  ordinis  Hinorum,  447  et  not.  %. 

Henricus  II,  Angliae  rex,  294. 

Henricus  Ul,  Angliae  rez,  26,  52,  446,  260, 
267,  290,  487,  502,  644,  904,  901^. 

Heinricus,  rex  Cjpri,  447,  506  et  nqt.  a,  .944, 
et  not.  2. 

i7«nrtctis  III,  quondam  Romanonim  imperator, 
44. 

Henricus.V,  quondam  Romanorum  i|nperator, 
380,  384,  3^3. 

JSisfirtciis  F/,  quondam  Romanorum  imperator, 
64,  88,  466,  245,  246,  285,  808,  826. 

JTienrtoits,  filius  Friderici  II,  quondam  Romano- 
rum  rex,  28  et  not.  4,  29,  34,  32,  245,  246, 
264,  265,  289,  340  not.  4,  390. 

Henricus  seu  Entius,  Turrium  et  Gjallure  snre 
Sardiniae  rex,  sacri  in^perii  in  ItaJia  lega^s 
generalis,  5,  34,  39,  40,  64,  87.  449,  420, 
435,  436,  494,  495,  270,  ?30,  352,  354,  364, 
364,  ^5,  373,  374,  375  qt  nbt.  4,  376,  396. 
404,  407,  408,  492,  502,  508,  5^,  554, 5^4 
et  oot.4,  558,  559,  560,  564,  566,^569,  578, 
584,  585,  595,  608,  630,  643,  676,674,  jB72, 
698,. 703  et  npt.  2,  704  et  not.  4,  705,  733, 
735  not.  4 ,  737, 738,  739, 750, 755,  806,  807, 
808,  907,  908,  909,  S)40,  944,94^6,925^926, 
927,  928,  935,  944. 
Henricus,  filius  imperatoris,  regis  ^i^iiae  nepos, 
502,  503,  504. 

Henti^,  dictus  Baspo,  Iao^avii|s  .Tlkuf^jy^ae, 
comes  palatinvs  Saxooiae  et  G^ra^aoiae  pro- 
curator,  postea  io  regem  Romanorum  eloQtus, 
.3.not.  4,  400,  489,490  pp.t.,4,  ^3  |iot.'4, 
404,  402,  445,  429,  4.V)  et,not..3,  448  et 
not.  4,  449,  450,  454  et  ngt.  4,  4|2,  .^9 
W>t.  4,.479,.510,.544.et  not.  4',,5I6,.§^, 
640,  830,  834^832,  87^^,890  not..4. 
Heinrieus,  quondam.dux  Jl^y^ipie,£294,  .?^, 

,294,  2«f,  296,  2$7.  288. 

Henricuf,  dux  Brabantiae,  99„404 ,  430  jnpt.  3, 

576,  829  et  pot.  4  „,833. 

Bmrimr  Biwswipi  4vix,  404  „490  npt.  .3,  878 
not.  4 . 


iMDfi^  «lABtflAtin. 


Mt5 


keinricus,  dux  C^fiirfhiae,  ^3,  2S(8. 
Fetnrtcus,  du^  ^oniae,  h^pos  hn^raiMs, 

i5«,  295,  296; 
lieriricUs,  (fliood^  d\tt  L6tliarhtg}ae,  HiSl. 
Hmfuius,  ({uondain  ^esia^  dut,  ^o6  el  nof .  4 . 
denricui,  Afg6ntinen8f8e^7sc6pd^,490,  SSS*,  526. 
tienrieuSf  Bambefgensis  efectuif  ^t  ^isdopus, 

verisimiliter  Idetit  ac  ffenricui  8e  CatatHa, 

52,  54  et  nol.  4,  55f,  S6,  69,  •?k,  82,  *5,  88; 

10(8,  «M,  tei,  462,  46^,  2^1,  500,  301,  m 

noi.  1,  305,  329,  337  n6t.  4,  405,  845,  846, 
,847,  849,  854,852,^53. 
A^rtbiis,  Umdteosis  episcop^,  347. 
Henricuiy  Coloniensis  electus,  47,*  48. 
Hmtricus,  electus  Spirensis,  imperialisa^Iae  can- 

cellarius,  654,  682,  693. 
JJmrictts,  comes  Alsatiae,  778. 
ffetnftcttf ,  comes  de  Ortenber^,  6  not.  4 . 
irenrtctis,  marchio  Midneiisis,  400,  etOrtentaliJ 

marchio,  262,  2^4, 404 ,  430  not.  4 ,  532;  531; 

574. 
Henrieus^  Paduensis  archidiacorius,  743. 
Jfenrtcttt,  abbas  Sancti  GeorgK  in  SyKa  Ni^; 

380,  384 . 
ITenrtctie   i4c{voca<tie,  potestas  Mediolaneiisis, 

430,  454 . 
Henricus  de  Avorly  peregrinus,  788. 
Henridts  de  Beato,  piscator  de  Papia,  687. 
Amrtctis  Bignolut,  piscator  de  Papia,  688. 
HeHi-uias  iuda,  pis^tor  de  Papia;  688. 
HetirtctiS  de  Catdnia,  sacri  imperii  protonota- 

fhis,  Aquensi^  praepositus,  44,  47,  49,  54 

not.  4. 
Henricus  de  ChaijloHs,  peregrinus,  786. 
HknHcai  de  Eppilnsheim,  867. 
Haiiricui  dk  Pleckenstein,  879. 
Fenrtcue  Fragapanis,  palatii  Lateranensis  co* 

mes,  487,  488,733,734,736. 
HHnricus  de  Hakanberchj  629. 
£fetnriciie  de  Hepheinheimf  866. 
ITenrtctM  de  Hohenlohe,  magister  domus  Sanctae 

Mariae  Theutoniconim,  303,  306,  335. 
Beinricus^  plebanus  de  U>risdorf,  308. 
BehriaU,  Irsutus  eomes,  867. 
£fenrtctis  Joannes  de  AntoniOy  720. 
ffenrtctM  cfe  iMmbertis  de  Ferraridf  943. 
Henricus  de  Lechisberc,  64  4 . 
Heinrieus  de  Ltlcce/n6tirc ,  avuncolus  comitis 
Juliacensis,  882. 


Hemieus  de  Jfeb,  732. 

Henricui  de  Morra,  magnae  imperialis  cdriae 

magister  justifiariun,  44. 
HHnrieiss  de  NifeHy  871;  8»4. 
iekrieeti  de  Pttriarmo,  ittperhdiB  coKaeactoriitt 

notarius,  564. 
iJenrtctis,  praepositus  de  Pfahel;  897. 
Hehricus  de  Pd/ieOc^,  265; 
Heinricus  de  Prunne,  629. 
HMrieUs  de  Bivetld;  a  Pa|ria  superittS  vicariitt 

generalis,  638,  864. 
Henricus  de  Schaumber§,  miffisterialis  imperid- 

m,  259. 
HenrtctAS  de  Sevelde,  629. 
iTenrtctis  de  Sterlar^  peregrinus,  788. 
Henricui  de  Storchwitz^  minist)eWaliff  inipdrieMj 

262. 
ffenrtctis  de  Taurasto,  947. 
Henrieus  Testa  de  AretiOy  potestaiS  ParmtfB,  3M,» 

924,  926. 
irefiWctii  ThitMbui,  ^^sckUtt  de  Papia,  68t. 
Hairidis  de  Tbteo,  itaagriae  imperiatis  ct^iaM 

judex,  250,  25f,  496  dot.  4. 
Hhiricwi  de  TefrqueHbi,  pefegrinus,  788. 
Henricus  de  Ulma,  imperatoris  serviens,  235, 

236. 
Henricus  de  t^Hlhectmf  614 . 
ITenrfctM  de  Villalta,  732. 
Ifetnrtctis  Kuiiesc/itrzeie,  866. 
tieinribUi  di  Wasen,  630. 
iJetnrtctis,  frater  Gonradi  de  Ulma,  849,  820. 
iJenrictis,  sacri  palatii  protonodafius,  226. 
Hbnricus,  fllius  Henrici  de  Schaumbbrg,  2!^. 
Henrtctis,  praepositus  Veteris  Capellae,  82. 
17enrtctis,  triscamerariucT  imp^ratoris,  fMltef  ^- 

vocati  Aqueifsis,  223. 
Heinriou»,  praepositus  Monacensi^ ,  itotariti  j , 

449. 
ffermanmis  de  Salza,  quondam  magister  holdpi- 

talis  Santae  Mariae  Tlieutonlcorum  in  lerusal- 

l6m,  638,  830. 
HermannuSy  pater  Henrici  lantgravii  Thuringiae, 

404. 
Hermannus,  palatinufir  comtede  Aono,  ibz,  298. 
Hermahnuiy  tnarchio  de  Baden,  dux  Austriae, 

^84,653. 
Hirmdnhuify  Sextensis  electus,  732. 
Hehndnhus,  quondam  naltua  Sanctae  ftlis^b^th, 

532,  933. 


1016 


INDEX  NOMINl]M. 


Hermanms,  frater  Oogescalci  de  Hagiiieberg, 
644. 

Bemumms  de  Plere$heimj  866. 

Hermannue  de  Humheim^  frater  Rudolffi,  890. 

Hemandus  de  Gratia,  servieDS  peregrinus,  787. 

Hemolfus^  preeby  ter  peregrinus,  788. 

Hertnidus  de  PettaUy  946. 

HertwieuSy  Ratisponensis  episcopus,  293,  298. 

Hesso,  vir  illustris,  384 . 

Heverigettus  de  TVtufici,  dvis  MediolanensiSy 
420. 

Hezelo,  vir  illustris,  384 . 

Hildebrandinus  Cachaconti  sive  Albrandiwus 
CacciacontSj  451,  330. 

Honorius  Illy  quondam  papa,  322. 

Hospitalarii,  324. 

Hugelinus  Remocii,  606. 

Hugo,  olim  judex,  446. 

Hugo^  cantor  Basiliensis,  306. 

HugOy  Lingonensis  episcopus,  347. 

Hugo  de  Alhamara,  nuntius  imperatoris,  504 . 

Hugo  de  CastiUione^  comes  Sancti  Pauli  in  Atre- 
batensi  pago,  468,  469,  528  et  not.  4 . 

Hugo  Kaiuche^  miles  et  nuncius  imperatoris, 
337. 

Hugo  de  Samo,  statotus  super  demaniis  et  re- 
vocaUs,  434,  435,  436,  438,  443,  444,  445, 
476. 

Hugo  Tursony  629. 

Hugolinus  de  Novello^  rector  Marcbiae,  933 
not.  4. 

Hungari,  525  not.  4  • 

Imbertus  de  Saasellis,  nuntius  et  procurator  co- 
mitis  Sabaudiae,  527. 

Imbertus^  castellanos  Avillanae,  nuntius  et  pro* 
curator  comitis  Sabaudiaoy  527. 

ImolenseSy  cives,  452. 

Incontratus  Tolomeij  communis  Senensis  came- 
rarius,  744. 

Innocentius  /F,  papa,  antea  dictus  Sinibaldus, 
Sancti  Laurentii  in  Ludna  presbyter  cardi- 
nalis,  57  not.  4;  98,  99  et  not.  4;  404,  405 
not.  4;  443,  448  et  not.  4;  423,  430,  434, 
435,  436,  440,  470,  476,  487,  488,  489,  492, 
495,  498,  499  et  not.  2;  205,  244,  243,  247, 
248,  270,  274,  272,  278,  344,  346,  347,  322, 
337,  345,  346,  373  not.  4;  378,  396,  400, 444, 
444,  446  DOt.  4 ;  423,  424,  425,  426,  428, 
430  not.  4;  434  not.  4;  432,  433,  447  not.  4; 


448,  483,  489,  490,  506,  508,  509,  540,  544 

DOt.  4;  534,  534,  536,  543,  554  ,  567,  574, 

584,  599,  604,  603,  640,  644,  647,  648,  622, 

623,  627,  639,  640,  644 ,  643,  646,  676,  684, 

682,  683,  690,  694,  692,  693,  700  not.  4; 

709,  744,  746  et  not.  4;  747,  726  et  not  4; 

733,  736,  770, 774  et  not.  4;  775,  880  not.  4; 

942,  924  not.  4;  926,  935  et  not.  4. 
Imfridus  de  HimpergCj  629. 
Isabella,  Romanorum  imperatrix,  mater  Gon-^ 

radi  regis,  soror  regis  Angliae,  45  et  not.  4; 

26,  502,  850,  905,  906. 
IsaheUa^  soror  Ludovid  regis  Francorum,  95, 

97  et  not.  2. 
Isambert  Gromont,  magistrat  de  Metz,  938. 
Ismgardis^  uxor  Philippi  de  Falkenstein,  877, 

878,  879. 
Isotta,  soror  Gualvani  Lanceae,  439  not.  2. 
Ispanus,  Auxitanus  archiepiscopus,  347. 
Itacius  Emous^  peregrinus,  787. 
Itacius  Gilot,  peregrinus,  786. 
Iteus  LimdlasieXi  peregrinus,  787. 
/•  de  Ahhatis  Ft7(a,  quondam  episoopua  Sabi- 

neosis,  323,  325,  644. 
/.  de  Boiano,  272. 
/.,  decanus  Leodiensis,  268, 269. 
/.,  praepositus  Leodiensis,  268,  269. 
/aoo6ttf,  Pactensis  episcopus,  802  not.  4. 
JaoobuSy  episcopus  Prenestinus,  cardinalis,  4, 

49,  35,  36  et  not  2;  62,  63  not  4;  90,  94  eC 

not.  4 ;  92,  93,  97,  444,  322,  324,  390,  547. 
/aco6ttS,  frater  de  ordine  Praedicatorom,  343. 
Jaoobus  Balbus,  piscator  de  Papia,  688. 
Jacobus  Bixius,  piscator  de  Papia,  688. 
Jacobus  de  Sanctis  de  Capua,  imperialis  magis- 

ter  camerarius  Priodpatus  et  terrae  Bene- 

ventanae,  574. 
/aeo6ttS,  Gapuae  judex,  776,  777,  778. 
/aco6tt«  dictus  Squarsapelle^  dericus  ecdesiao 

Sancti  Paocracii  Aoagniae,  726. 
JacobuSj  dericus,  procurator  domini  Philippi, 

Pactensis  episcopi,  804,  802,  804. 
/aco6tts  sive  Jacominus  de  Carretto,  marchio, 

gener  imperatoris,  344,  540,  544,  644,  660, 

664 ,  664,  665,  693. 
/aoo6tts,  notarius,  454. 
/aco6tts,  testis,  423. 
/aoo6tts  Alamanni  de  Senis,  530. 
/aco6tts  de  Baldisseto,  comes,  507. 


INDEX  NOMINUM. 


1017 


Jaeofm  BaroncelH^  procurator  imperialiB,  722, 

733. 
/aco6iM,  notariuB  de  casiro  Abbatiae,  723,  724, 

725. 
Jacobus  de  CmtwnOj  frater  Pbilippi  de  Ck>ntur80, 

947. 
Jaeobus  de  Dagisheim,  866. 
Jaeobus  de  Durazano ,  tutor  haeredum  Pauli  de 

Sancta  Agatha,  42. 
Jaoobus  FragapaniSy  487,  488. 
Jaoobus  GayUy  492. 
Jacobus  Gentelorus,  proditor  imperatoris,  434, 

435,  437. 
Jaeobus  Guadelandif  notarius,  777. 
Jacobus  de  Gualterio,  piscator  de  Papia,  688. 
Jacobus  Jortt»,  508. 
Jacobus  Leonis  Biviani^  teetis,  civis  Barensis, 

462. 
Jaeobus  de  Uzana,  proditor,  80. 
Jaoobus  Malabaccay  44 ,  42,  43. 
Jacobus  de  Malfredo,  436. 
JaeobuSj  frater  Manerii  de  Baiano,  948. 
Jacobus  Mitifogus,  80. 
Jaeobus  de  Morra^  434,  395,  403,  proditor  im- 

perialis,  406,  438,  547,  not.  4,  933. 

JacohusdeN ,  784. 

Jaeobus  Piccaveni,  peregrinus,  786. 
Jacobus  de  Podiobonicii,  notarius,  695. 
Jaeobus  Probus,  peregrinuS;  787. 
Jacobus^  quondam  Ranerii  de  Quinciano,  nota- 

rius,  744. 
Jacobus,  dictus  Rapa  de  AUeiay  865« 
Jacobus,  filios  Rape  de  Alzeia,  866. 
Jaeobm  Reguanus,  piscator  de  Papia,  688. 
Jacobus  Renaldi  de  Podiobonizi^  notarius,  234. 
Jaeobus  Richerii^  testis,  540. 
Jaeohus  de  Rigniano  de  Casali  Novo,  795. 
Jacobus  de  Rocca,  magnae  imperialis  curiae  ac- 

torum  notarius,  805,  et  not.  a. 
Jacobus  RoncioniSy  civis  Pisanus,  227,  228. 
Jaoobus  quondam  Rodulfi  Moscionit,  8. 
j£iGo6tM  de  Ruore,  dominus^  508. 
JaeobuSy  filiusquondamSalinguerraede  Ferraria, 

340. 
Jaeobus  SalamuSy  piscator  de  Papia,  687.' 
Jaoobus  de  Sancto  SebastianOy  dominus,  507. 
Jacobus  SaracenuSy  peregrinus,  787. 
Jaoobus  de  Toeeo,  magoae  regiae  et  prmcipalis 

curiae  notarius,  767.  i 


Jacobus  C^^erit,  642,  643. 

Jacobus  VenarepulliarOy  574 . 

Jaeohus  Veronus^  piscator  de  Papia,  687. 

Jacomellus  Beatus,  piscator  de  Papia,  688. 

Jacomius  de  MangrariiSj  piscator  de  Papia,  688. 

Jacopus  Signoruolij  643. 

Jadrensee,  902  not.  4 . 

James  Raydis,  peregrinus,  786. 

Januarius  Aeteooani  Acimberti,  testis,  540. 

Januenses,  46  not.  4,  647,  794,  794,  854,  897 

etnot.  4,936. 
Jaquintus,  quondam  Mutulae  judex,  420,  423 

not.  a. 
Jaspidus^  fiiius  judicis  Alexandri,  622. 
Jiovrus  Guaronuf,  superstans  capUvorum  in 

Gremona,  424. 
Joellus,  Remensis  archiepiscopus,  347. 
Joannes  Alana,  piscator  de  Papia,  687. 
Joannes  Feiranuf,  piscator  de  Papia,  688. 
Joanncs  de  Viventio,  piscatordaPapia,  688. 
Johanna^  oomitissa  Flandriae,  uxor  Thomasii, 

comitis  Fiandriae,  268,  269,  328  etnot.  4. 
Johanna,  filia  Riccardi  de  Trenlenaria,  66. 
Johanna,  comitissa,soror  UbertiPellavicini,  548. 
Johannes,  Arelatensis  archiepiscopus,  347. 
JohanneSf  Bracareosis  arcbiepiscopus,  347. 
Johannes,  Gompostellanus  archiepiscopus,  347, 

333. 
Johannes,  Lausanensis  episcopus,  306, 307,  308. 
JohanneSy  Mindensis  episcopus,  838. 
Johannes,  Pictavensis  episcopus,  347. 
Johannes,  praeceptor   domus  Sanctae  Mariae 

Theutonicorum  in  Apulia,  487,  488. 
Joliannes,  magister  ordinis  fratrum  Praedicato- 

rum,  347. 
Johannes,  abbas  Sanctae  Mariae  de  Monte  Virgi- 

nis,  22. 
Johannes,  prior  ecclesiae  Sancti  Petri  de  PoUa, 

476. 
Johannes,  monachus  et  capellanus  abbatis  Ga- 

vensis  monaslerii,  422. 
Johannes,  monachus,  Cavensis  monasterii  pro- 

curator,  422,  435,  444. 
Johannes,  canonicusdeTemplo,peregrinus,  786. 
Johannes,  comes,  frater  Alberti,  943. 
Johannes,  scultetus  Aquensis,  48. 
Johannes,  Capuanus  judex,  757,  759. 
Johannes,  civis  Capuae,  82. 
Joharmes,  decanus  Chunicensis,  308. 


1018 


iKbEx 


Johannes,  majorde  DaiilemaDt,  peregnnus,  787. 
Johannes^  ju^ex  de  Cretio,  procurator  curiae  in 

TareDto,  it^. 
Johannei,  publicus  notariua  Melfiae,  456. 
JohanneSy  filios  magistri  BoaabertiQi,  435,  438. 
Johannes,  fiiius  Boucbardi  djB  Avesnb  etMarga- 

retae  sororis  comitissae  Flandriae,  33. 
JohanaeSy  filius  quondam  Bonconmlii  de  Gortona, 

imperii  tabellio,  467. 
JohanneSy  filius  Guillelmi  ie  Domnipetra  et  Mar- 

garetae  de  Flandria,  33. 
Johannes,  filius  Simeonis,  622. 

« 

Johannes  et  Ancellina,  fratrea,  peregriDi,  787. 
Johannes  de  Ala,  peregrinus,  784,  785,  788. 
Johannes  et  uxor  ejus,  peregriai,  787. 
Johannes  de  Acia^  peregrinua,  788. 
Johannes  de  Aucto  sive  i4ccon,  758,  759. 
Johannes  Barbitonsor^  peregrinu8,  785. 
Johannes  Bamchun,  peregrinus,  788. 
Johannes  de  BeUomonte^  baro  Franciae,  547. 
/o^mies  Bflrueyer,  peregrinus,  788. 
Jdihannes  Bonus,  peregrinus,  788. 
Johannes  Bonas^  833. 
Johannes  de  Brienne,  rez  Hierusalem,  607. 
Johannes  de  Brosiul,  peregrinus,  788. 
Johannes  BuccaconciuSj  procurator,  42,  43. 
Johahnes  CapiciusRomaceUi,']\idex  Neapolis,  42. 
Johannes  de  Capua^  notarius,  626,  777,  778. 
Johannes  de  CctsteUomacca^  judex,  572. 
Johannes  Cilus^  testis,  444,  446. 
Johannesde  Columnaj  presbyter  cardinalis,  607. 
Johannes  de  Conchis^  854 . 
Johannes  de  (7tteanta,frater  Adalperti,  74  4,  732. 
Johannes  Delcayruj  peregrinus,  788. 
Jphannes  de  Diana,  juris  doctor,  743. 
Johannes  de  DurantOy  cabellotus,  476. 
/o.  de  DurlOi  magister,  832. 
Johannes  de  Ebido,  Montis  Virginispraepositus, 

496 not.  4. 
Johannes  de  Eiien^  peregrinus,  785. 
Johannes  de  GalardOf  peregrinus,  786. 
Johannes  Gallinaj  procurator  domini  Gregorii 

ifiM^acti,  804,802. 
Johannes  Gaoniers  de  LMset^  peregrinus,  787. 
Johannes  Gualdaldrule^  civis  Gometanus,  372. 
Johannes  de  GuelardOy  peregrinus,  788. 
Johannes  de  isabeUo^  436. 
Johannes  Johannoccius,  imperialis  Barensis  ju- 

dex,  462. 


Johannes  de  Lahala^  peregrinus,  fw. 
Johannes  de  Landcme^  437. , 
^ohmnes  Levy^  per^;nnus,  78^. 
Jofusnnes  Lirepties,  peregrinus,  786. 
iohannes  de  Lobdenburg^  240,  244 . 
Johannes  Lombardus,  pere^rinus,  788. 
Johannes  de  Malerio,  dtpitaneil^  pro  impera- 

tore,  359. 
Johannes  de  Marturano  siv^  ^afhirana ,  tfo^ 

goae  imperialis  curiae  judex,  25(i,  254,  4^5 

not.  4,  804,  805. 
Johannes  de  Melfia^  judex,  45i5. 
Johannes  Montanus^  peregrinus,  78B. 
Johannes  Jforenus,  magister  proctiratof  curiae 

Principatus  et  Terrae  Libbris,  iJ4,  43S,  l43, 

444,  445.. 
Johannes  MurinelluSf  compalalius  Neapolis,  tl, 

43. 
Johannes  Nalo,  peregrinus,  788. 
Johannes  NunciuSj  437. 
Johanne%  de  OcreUj  808,  840. 
Johannes  Passti/nant,  ambassadorcominiinisSe- 

nensis,  7,  8,  529,  530. 
I    Johannes  de  Pa  vone^  imperialis  Barensium  judex , 

420,  423. 
Johannes  Pelitus,  notariii^,  540. 
'    Johannes  Peirignouis^  judex  et  notarius,  4  9i . 
;    Johannes  Porcarius  Balitorej  725. 
Johannes  de  Proeiday  808,  840,  918. 
Johanhei  Pti....,  camerarius  in  Siciliat  citra  flu- 

men  Salsum,  803. 
Johannes  Rapinb^  peregrinus,  785. 
Johannes  RigonSj  peregrinus,  787. 
Johannes  de  Roberto,  766. 
Johannes  de  RobertOj  peregrinus,  7^8. 
Johannes  Rucella,  procurator,  42,  43. 
Johanne^  Russus  de  /semta,  judex  et  notarius, 

748,  724. 
Johannes  de  Saldano^  436. 
Johannes  de  Salcy  peregrinus,  787. 
Johannes  de  Sanoto  MarcOy  judex,  l37. 
Jphannes  Sauvage,  peregrinus,  787. 
Johannes  de  Scumonatis^  peregrinus,  786. 
Johannei  Stamperon,  peregrinus,  787. 
Johannes  de  Serbato ,  notarius,  75^^  759. 
Jokannes  de  Simone  Macellaro,  436. 
Johannes  Sutor,  peregrihos,  et  ViaUltd,  uxdr 

ejus,  786. 
Johannes  de  Templo,  pro  quatuor  peregnnid,  786. 


IJilD^X  NOMIiyUII. 


jQl^anfi^$  Tolet^^us,  magister,  Q3  pot.  4. 
Johannes  de  Trecis  seu  TreuciSy  748  et  not.  l , 

7|[S|ptnpi.  a. 
Johahnes  rropMtus,syndicus  univeirsitatis  Saucti 

fein  4«  PQlla,  564 . 
Johannes  Turdus  de  Meisana^  59$  et  pot.  4 . 
Johannes  de  Vaoatj  pere^rinus,  7S6. 
Johannes  de  y^i^^  perogpnus,  787. 
Joonmes  YMesch\rzel§,  866.  ' 
Johannes  de  Vurellij  peregrinus,  786. 
Jfhannes  de  Ytronto  sive  HidrontOy  808,  8}0. 
Josdanus,  6lius  Sergii  Papiri,  495,  497. 
Jucies  Divors  et  fhiUppa^  uxor  <^jus,  et  fasca^ 

Wor  e^u^,  peregrinj,  7'87. 
Judeniy  peregrinus,  bocius  Frisi,  785. 
Juenis  de  Argentaray  peregrinus,  788. 
/^/t^intif,  peregrinus,  78?. 
Julianus  de  Sesso,  judex  Encii  regis,  375. 
fy^iuf  ik  Af^gUm,  764,  765. 

Junciay  publicus  tabellio  in  Panormo,  563. 
Junta  Verde,  fra^Qr  Bartbplomei,  725. 
Juon\kS,  nuncius  Guecili  d^  l^rata)  714. 
Karolus  de  Kidenheinij  866. 
J^harUxfiii,  914  not.  t. 
KfaftOy  filius  Embrichonis,  866. 
.^;i^'feo,.notarius,  487,  4Jj9. 
La^ras\chinus   J^assenus  ,  ^^iscatpr  de  Papia  , 

687. 
LffrafU}us  fo(t^,,piscatQr  de.P3pip,^6S8. 
Lafrancus    CorbeUanus,  piscator   de  Papia, 

,J587. 
Lafrancus  Petradolius,  piscator  de  Papia,  688. 
lamaczontw,  |filfusji[iotaHi  Guaiteri,  4^7. 
Jjififyfxf/iiCf}ius  Jponfjdei  de  rnonte  Latrime^  725. 
Lambertus  Curnientus  de  Bdrolo,  pagist^r  prd- 

curator  curiae  in  Apulia,  420,  4^1. 
Ijimbeftf^  de,ffer(m,  peregrinus,  787. 
Lambertus  Huahin,  peregrinus,  786. 
LandulfuSy  Wormatiensis  episcopiis,  ?6,  405, 

4  67,  304 ,  450,  454 ,  834  „840, 844 ,  845,  8^6, 

8§7. 
lAndulfus  Carpani^  ciyis  M^olanensis,  4^0. 
Landulfffs  de  Ptjdf^onte ,  mqnasterii  Casinensis 
,  I^ociyalor  syndipus,  720,  7?1,  758. 
It^nffQ^jfS  de,  qqmmp ,.^^Q. 
Lantelmus^  comes.(]&  Gassino,  pf)(Qstas  ^r^mo- 

nae,  420,  424. 
J^/^p^i^bas  .§aocti^!:alvatoris  de  Insula, 


1019 

Laurencius  Chappe^  peregrinus,  787. 
lAurentiuSy  po^nitentiarilis  papae,  924  noU  4. 
Ldureritius.  svndicus  uAfversitatfs' castri  Pttllae, 

■m:'      '■  ■     '■  '■••  ■"'•    '■  '^^' 

LdurentiuSf  presbyter,  peregrinus ,  786. 

Ldurus  ConstaniinuSy  ^SS. 

Lecoardus  de  LeuvreSy  peregrinus,  786. 

Lelit'{G.  e\  Robih),  perigrini,'  788. 

Leo^  Mediolanensis  ai^hi6pisc6pud,'347. 

Leo  Bellide  Baro,  420,"  424,  41f2,  423. 

Leo  Cambitor,  '497.    '  '        " 

Leo  de  Schifato^  497. 

Leonardus^   abba^  Cavensis  monasterii,  426, 

435,  444,  454,  455  et  not.  4;  474,  475, 1(76. 
Lebnardus ,'  qudndam  Mutulae  jud6x ,  i2(^,  423: 
Leonardus  de  Caserta,  914. 
Leonardus  de  Ponte  Bantri^  peregrinus,  785. 
LeopolduSt  marchio, '^84'. 
LicteramuSy  notarius  de  castro  Abbatiae,  420. 
Ligeir  de  Catros\  peregrittus,  788'. 
Ligier  Arnulfus,  presbyter,  peregrinus,  786. 
Lt^ortus  Cafac'zu/U5,  947. 
LigoriuSy  presbyter,  444,  446. 
Liguresy  95,  457,  494,  ^21.  Vid.  Lombardi, 
Limeson  d4  Toul^  peregrinlis,  787.' 
t  iutoldus  de  Pourawe , '  6^0*.       ' 
Lombardi,  444,205,244,  242,213,244,  245, 

216,  ^17,  218,  219,  220,  258,  354,  390,  3^b, 

.M'4, ,564, '^^e,  925.  '^' 

Lom6ard[tae  societas,  204. 
tikbecenseS,  84o,  880  et  not.  4. 
Lucerises  sive  Lucani,  cives,  74, 495,  196,  670, 

■■^n.  ■■    -    ■     ■         ••     ■ 

Lmemenses.  567. 

Lucimanhus  de  Lapide^  644. 

iMctheringhus  y  530. 

LudewicuSy  conies  de  Helfenstein,  294,  300. 

Ludewicus  de  Lunenburch,  845. 

^Lutiewicus   de  '  Ravinsbirg , '  frater  Ottonis  d^ 

Flotowe,  482not.  4.  ' 

Ludet^tcus  de ^Richenstein ,  866. 
Ludewicus  de  i?o2enKa^en,,845. 
Xudetc;tcu5  de  Scipfiha  si\6  Schiphe^  344,  342, 

.'86i':  '      *'••  ^'  •     •  ^  •'.    . 

Ltuietotcus  de  Spizenberch,  comes,  874. 

.ttiket^tctis  dei^alcenstein^  1b66.' 

'J!.tM^t;tcus  IX j  rex'Francoruin,  2  et  not.  4;  48, 

68,  95,  98  not.  4;  440,  442,  497  et  not.  4; 

260,  264  et  not.  4 ;  '2;i9,  349,  350,  372,  373 


1020 


INDEX  NOMINUBl 


not  4;  399,  400,  463,  464,  465,  466,  472, 
«00,  604 ,  51 4,  536,  544,  562,  553,  626,  644 , 
643,  644,  740,  742,  745  et  not  4;  747,  748, 
769,  774  et  not.  2;  784,  785,  905,  906,  907. 

LudowicuSy  filius  Ottonis,  ducis  Bawariae,  768 
et  not.  4 . 

Ludovicus^  filius  Gononis  de  Bercheim,  778. 

LudowicM  de  Ebmtein,  comes,  836. 

LudawicuSj  comes  de  Froburch,  alias  de  Fon- 
buit  (male),  305,  622  et  not.  4 . 

Ludovicusde  HogenowSj  644. 

Ludovious  de  Wime^>erch  [sive  de  Vimsbach^ 
47,  49. 

Ludwicus  seu  Lodevicus^  senior,  comes  de  Ottin- 
gen  sive  Othingen,  852,  889. 

Luipoldus^  marchio  quondam  Austriae,  292. 

LupolduSf  magister  coquinae  de  Rotenburch, 
874. 

iMpolduSy  serviens  imperatoris,  489. 

Lutoldus  de  AUenfmrchy  frater  Chunradi,  629. 

MaccovalduSf  filius  quondam  Arrighi  de  Severo» 
530. 

Magnarottus  de  Vincedominis^  924. 

Mainardus,  comes  Goridae,  743, 744;  imperia- 
lis  capitaneus  in  Styria,  754,  752,  753  not.  4; 
946. 

Mainedus,  judex  de  Prato .  420,  454. 

MainfreduSy  abbas  Sancli  Salvatoris  de  monte 
Amiato  in  Tuscia,  77,  78, 454,  233,  234,254, 
252,  253,  314,  448,  449,  453,  667,  722,  723, 
715,  733. 

Mainfredus  (Lancia),  filius  Friderici  II  impera- 
toris,  527,  528,  535,  664  etnot.  4;  703,  806, 
807,  808,  810;  princeps  Tarentinus,  842, 
892  not.  6;  947,  948. 

Major^  imperialis  Monopolis  judex,  487,  488, 
489. 

MaUk  Sdleh,  Aegypti  soldanus,  423,  424  et 
not.  4. 

Manerius  de  Baiano,  fraler  Jacobi,  948. 

ManfreduSj  marchio  Lancia,  484,  270,  329, 
354,  396,  566,  583,  640  not.  4 ;  630,  655, 
660,  664 ;  imperii  a  Papia  usque  Astam  capi- 
taneus,  670;  afOnis  imperatoris,  672,  689 
oot.  4 ;  693 ,  755  not.  4 ;  potestas  Laudis  et 
vicarius  imperii  a  Lambro  superius,  767  et 
not.  4 . 

Manfredus  de  CarrettOf  346. 

Manfredus  de  Comazano,  924. 


Manfredus  de  Montecuco^  casteUanos  caslri  Ri- 

polarum,  507,  508. 
ManmSy  filius  quondam  Oriandini  de  GorloBio, 

notarius,  38. 
Mantuani,  39,  82,  200,  584,  585,  596,  597, 

604,  907,944,  932. 
1     Manuel  Guidonis^  notarius,  530. 
I    Mamel  Orlandi,  notarius  Seneusis,  8,  478. 
1    Manuellus  Guidi  Bussae^  Senensis  tabellio,  455, 

456. 
Maraldus^   publicus   MonopoUtanos   noCariiis, 

489. 
Maranus  Li  justicieSy  peregrinns,  787. 
MarceUinuSy  Aretinus  episcopus,  proditor  impe- 

rii,  537,  538,  603,  604. 
Marchiones  pro  Marchiani,  568,  604. 
Marcoaldus,  quondam  comes,  frater  Gaidonis 

palatini,522,  523. 
Marcualdus,  suppanus  de  Boemia,  peregrinos. 

785. 
Marcus  Rondonis^  dvis  Pisanus,  227,  228. 
Margarita^  uzor  Henrici  quondam  Romanomin 

regis,  30,  34  not.  2 ;  636. 
Margarita^  filia  Friderici  II  imperatoris,  249, 

532,  533. 
Margarita,  domina  de  Dampietra,  soror  Johan- 

nae,  comitissae  Fiandriae ,  269 ;  postea  comi- 

tissa  Flandriae,  327. 
Margarita^  soror  Riccardi  de  Trenteoaria,  65, 

66,  67. 
Margaritus,  magister,  capeUaBUS  imperatoris, 

555. 
MariUj  filia  BarthoU  Tavemerii,  925. 
Maria  de  Menda,  filia  Riccardi  de  Menda  de 

Nuceria,  23,  24. 
Maria  Pedicetay  peregrina,  788. 
Marina,  abbatissa  Sancti  Salvatoris  de  GuUleto, 

65,  66. 
MarinuSy  magister,  446. 
MarinuSy  testis,  444. 
Marinus^  Barensis  archiepiscopus,  35  not.  4 ; 

47,  49,  347,  461,462,  463,654. 
Jfortfitts  BulcamuSy  judez  Neapolia,  42. 
Marinus  de  Ebulo ,  vicarius  imperii  a  Papia  sa* 

perius,  27;  in  ducatu  Spoietano  vicariad. 

406,  446not.  4;  897,  948. 
Marquardus^  notarius,  820. 
Marquardm^  buttgularius  de  Nurenberc,  54, 55, 

845,  887. 


mt^tt  MoritiwuM. 


1021 


Mcarquarduij  fidraltetos  de  Oppenhieiin,  844, 

866. 
Marquardus  Prevhaven^  630. 
MarUsanuSy  notarhis,  procnralof  fenun  K^riae 

ift  UoDOpoli ,  487,  488. 
Martinueeius  Guidonii  de  ViUano,  90. 
MatiiMa^  ca|>ellanus  domini  Papae,  BO^ . 
Marthfnas,  cterictts  dotnini  Papae  ,431. 
Mofiinvs ,  monachufl  tnonasterii  Sanctae  Mariab 

Montis  Virginum,  780. 
Mairiinus  ds  Calaihafimini  y  judei  contractuuib 

in  Panormo,  563. 
Maninus  Caisrus  ds  Montsferrantey  pefegrinud, 

787. 
MarHnm  eiUuSy  piscator  de  Papia,  688. 
Mariihius  Santepifanio^  notarius,  689  not.  4. 
Masmitius  ds  Burgo^  potestas  Parmae,  460  et 

not.  4;  461. 
MttSiulUs  Bmajunda^  450. 
Maihaeus ,  clericus ,  fiHus  qoondam  Guillelmi 

Fabri,  435,438. 
MaihaeuSf  notarius,  filius  quondam  Ludoyici  de 

GastroPlebis,  451. 
MiUhaeus  Burra,  peregrinijs,  786. 
MatthaeuSy  notarius,  569. 
MatthaeuSj  dux  Lotharingiae ,  778,  779  not.  4 . 
Maithaeas  Buccaplanula,  judex  Neapolis,  43. 
Matihaeus  ds  Fasanella,  933  not.  4 . 
Matthaeus  Imperator,  judex  Neapolis,  42. 
MaUhaeus  de  Judicissa  seu  Donne  JudeciSj  ju- 

dex  Salemi,  574 ,  572. 
Maiihaeas  de  Luetis,  949. 
Maithaeus  de  Montieulo,  proditor,  948. 
Maiihaeus  Rassica,  574 . 
Maiihaeus  RunceUa,  judex  Neapolis,  43. 
Maiihaeus  ds  Sancto  QutWco,  notarius,  454, 

455,  667,  668. 
Maithaeus  de  Sancta  Maria^  publicus  Salemi 

dyitatis  notarius ,  574 . 
Maithaeus  Vulpilla,  939. 
Maurus^  fratef  procurator  monasterii  Montis 

\ru^s,  494,  495,  496. 
Mediolanenses,  468,  243,  244,  215,  246,  247, 

362,  363  et  not.  4 ;  364,  365,  390,  429,  430, 
454,  509,  540,  556,  585,  632,  633,  654,  687 
not.  4;  738,  926,  932,  936. 
Msinhardus  de  Gasiey,  630. 
Meinhardus,  comes  Ctoriziae,  345. 
Meinhardus  de  Tyrolf  comes,  525. 

VI.  Pan2. 


Melissndis^  filia  Amalrici  regis  et  tbtaiAUie 

quondam  reginae  Jerusalem,  709. 
Msnardus  PoulierSj  peregrinus,  786. 
Mffndres  [Simon  ei  Philippus  de],  peregrihi, 

787. 
Metenses,  825. 

Michas  de  Nuat,  peregrinus,  788. 
Michael,  pefegrinus,  787. 
Michael  de  Aucto,  758. 
Jftchoa^  de  BUrgonovo,  auctoritate  imperiati  no- 

tarius,  343. 
Michael  CumanuSf  Romaniae  despotes,  756, 

760,  762  not.  4 . 
Ift^M  de  NichalouSj  peregrinus,  788. 
Milo,  abbas  monasterii  Sanctae  Helenae,  763» 

765. 
Jftnerrus,  imperialis  Fogiae  judex,  780. 
MirabslluSf  actorum  notarius,  562. 
Moguntinenses,  848,  849,  826,  891. 
Moises^  peregrinus,  786. 
Monielupus  de  Ulmeto,  943. 
Horondtts,  frater  de  ordine  Praedicatorum,  343. 
lfor«nctttf  de  Deo  SalvagiOy  peregrinus,  786. 
JfortM^ttS,  civis  Laudae,  420. 
ifuriotts  d0  Siponto,  magister  procurator  curiae 

inApulia,  420,424. 
Muiinenses,  597,  733,  737,  753,  928,  929. 
iV.,  abbas  Augensis,  Constantienais  diocesis,  450, 

622. 
N.j  abbas  monasterii  de  Buch,  265. 
N.y  abbas  Campodunensis,  450. 
AT.,  abbas  Casenovae  monasterii,  426. 
iV.,  abbas  Cassinensis  mdnasterii,  426. 
N.j  abbas  Cellensis  monasterii,  262. 
N.y  abbas  Claravallensis,  96. 
iV.,  abbas  Claniaci,  p.  49,  not.  4 ;  95,  96,  97. 
iV.,  abbas  Corbeiae,  2  not.  4 . 
iV.,  abbas  IndeDsis,  684  not.  1 . 
iV.,  abbasdeParis,  837. 
iV.,  abbas  Prumensis,  681  not.  4. 
N,y  abbasSanctae  Florae  Aretinae,  537,  538. 
N.,  abbas  SancU  Galli,  450. 
N.y  abbas  Sancti  Maximini  Trevirensis,  828. 
iV.,  abbas  Sancti  Modesti  apud  fieneventum, 

942,943. 
/f.,  abbas   oionasterii   Saincii  Petri  in  Co^Io 

Aureo,  689  not.  4 . 
N.,  abbas  Sancti  Petri  de  Villamagna,  Anagni- 

nae  diocesis,  726. 

139 


1022 


INDBX  NOMINUM. 


f^,,  abbas  Windocinensis,  536. 

N.,  fldi^basWizenbui^nsis,  450. 

iV.,  abbatissa  Thuricensis,  824 . 

N.y  Ari)oren8is  archiepiscopus,  435, 436. 

iV.,  Bremensis  archiepiscopus,  676. 

iV. ,  Magdeburgensis  archiepiscopus,  574. 

JV.,  Messanensis  archiepiscopus,  96. 

N.y  Narbonensis  archiepiscopus,  537. 

iV.,  Senonensis  archiepiscopus,  247. 

iV.,  Tyrensis  archiepiscopus,  356. 

iV.,  archipresbyter  de  Curtenova,  584. 

N,y  Sancti  Angeli  cardinalis,  746. 

N.y  Augustensis  electus,  644. 

iV.,  Avenionensis  electus,  445. 

N.y  Leodiensis  electus,  684  not.  4. 

iV.,  Salzburgensis  electus,  754. 

iV.,  Secoovensis  electus,  373  not.  4.    ^ 

N.y  Spirensis  electus,  454. 

iV.,  Turritanus  electus.  747  not. 

iV.,  quondam  Aconensis  episcopus,  607,  854. 

N.j  quondam  Albanensis  episcopus,  607. 

iV.,  Argentinensis  episcopus,  576,  627. 

N.f  Augustensis  episcopus,  450. 

N.,  Briiiensis  episcopus,  96. 

iV.,  Brixinensis  episcopus,  450. 

N.y  Cefaludensis  episcopus,  603,  607. 

iV.,Constantiensis  episcopus,  450,  622. 

iV.,  Florentinus  episcopus,  257. 

iV.,  Geracensis  episcopus,  603,  607. 

iV.,  Herbipolensis  episcopus,  404,  576. 

iV.,  Ildensemensis  episcopus,  450. 

iV.,  Leodiensis  episcopus,  269,  270. 

iV.,  Missinensis  episcopus,  935. 

iV.,  Monasteriensis  episcopus,  576,  684  not.  4. 

iV.,  quondam  Ostiensis  episcopus,  245. 

iV.,  Ostiensis  episcopus,  473,  208,  554,  746. 

iV.,  Padelburgensis  episcopus,  450. 

iV.,  Pftpiensis  episcopus,  425,  426,  645. 

iV.,  Parmensis  episcopus,  377,  378. 

iV.,  qaondam  Pataviensis  episcopus,  287. 

iV.,  Pragensis  episcopus,  450. 

iV.,  Sancti  Georgii  episcopus,  255. 

iV.,  Silvanectensis  episcopus,  nuntius  Ludowid, 

regis  Franciae,  461. 
iV.,  Spirensis  episcopus,  892. 
iV.,  Taurinensis  episcopus,    493,   508;  vide 

UguoGio, 
iV.,  Terdonensis  episcopus,  85. 
JV.,  Trajectensis  episcopus,  450,  454. 


iV.,  Tridentinus  episcopns,  293,  298. 

iV.,  Verceliensis  episoopus,  674. 

iV.,  Vivariensis  episcopus,  232. 

iV.,  Waciensis  episcopus,  903. 

iV.,   patriarcha  Hierosolymitanus ,  Apoetolicae 

Sedis  legatus,  237,  623. 
iV.,  prior  ecclesiae  Sancti  Biasii  de  Salvia,  444. 
iV.,  prior  Sancti  Nioolai  de  Baro,  462,  463. 
iV.,  prior  ecdesiae  SanctiPetri  deTarento,  610. 
A*.,  prior  de  Engiltal,  878. 
iV.,  magister  domus  Theutonicorom,  35  not.  4; 

237,  266,  267. 
iV.,  vice-magister  hoepitalis  Jeroeolymitani,  624. 
iV.,  procurator  Burgundiae,  855. 
iV.,  Salzburgensis  eoclesiae  procorator,  644. 
iV.,  burgravius  de  Hammerstein,  847,  848. 
iV.,  junior  burgravius,  filius  Conradi,  bnrgravii 

de  Nurenberch,  849. 
iV.,  marcgravius  de  Homberg,  844;  vide  B^r- 

thoUus  et  DiBpholdm. 
iV.,  marchiones  Brandeburgi,  404,  430  nol.  4. 
iV.,  marchio  Saludarum,  330. 
iV.,  marchiones  de  Ceva,  346. 
iV.,  comes  Andegavensis,  547. 
iV.,  comte  d*Angoul^me,  468,  469. 
iV.,  comes  Barrensis,  459. 
iV.,  comes  de  Bogen,  55. 
iV.,  comes  de  Bucena,  298. 
iV.,  comes  Cabillonensis,  459. 
iV.,  comes  Gddriae,  576. 
iV.,  comes  de  Isenbergh,  848. 
N.  ds  Los,  comes,  576. 
iV.,  comes  Marchiae,  905,  906,907. 
iV.,  comes  Nassowae,  848. 
iV.,  comes  de  Peyhistein,  298. 
iV.,  comites  Radicate,  656. 
iV.,  comes  de  Vitenbergo,  459. 
iV.,  comites  de  Wirtemberg,  86. 
iV.,  cas^tellanus  Montereggionis,  89. 
iV.,  castellanus  Pontis  Tremuli,  500. 
iV.,  domini  de  Bacciano  et  de  Careggine,  73. 
iV.,  dofflini  de  Casa  Porcaria,  73. 
iV.,  domini  de  Casa  Roledenga,  73. 
iV.,  domini  de  Casa  Sufltolinga,  73. 
iV.,  domini  de  castello  iLginolphi,  73. 
iV.,  domini  de  Gebarica,  73. 
iV.,  domini  de  Corvaria,  73. 
iV.,  domini  de  Griniano,  73. 
N.y  domini  de  Mootemagno,  73. 


INDEX  NOMINUIL 


1023 


A.,  domini  de  Sirano,  73. 

iV.,  domini  de  Vallecchia,  73. 

N,j  domini  de  Venicola  Gherardenga,  73. 

N.,  dominus  de  Cayfa,  256. 

AT.,  dominus  de  Monteforti,  Jerosolymitani  regni 

vexillifer,  255. 
N^  dominus  praepositus  de  Polano,  509. 
JV.,  dux  Bawariae,  292. 
iV.,  quondam  dux  Bawariae,  325. 
JV.,  dux  Burgundiae,  159,  468, 160. 
iV.,  dux  de  Ldmburg,  847. 
iV.,  dux  Lunenburgensis,  945. 
iV.,  dux  Lotharingiae,  459. 
iV.,  dux  Moraviae,  294. 
iV.,  dux  Saxoniae,  404,  430  not.  3. 
iV.,  dux  Spoleti,  44  not.  4. 
iV.,  filia  dods  Saxoniae,  574. 
N.,  filii  quondam  Gabrani,  524. 
iV.,  filii  Guidi  de  Villa,  73. 
iV.,  filii  Janoni  de  Andito,  346. 
iV.,  filii  quondam  Jordani  Palee,  540. 
iV.,  filii  quondam  judicis  Petri  de  Ebulo,  434, 

435,  436. 
iV.,  filii  Ubaldi,  73. 
iV.,  filiuB  marschalci  de  Cunstat,  ministenalis 

ecclesiae  Bambergensis,  408,  409. 
iV.,  rex  Hungariae,  202,  203,  345. 
iV.,  rex  Portugaliae,  774  not.  4. 
iV.,  soldanus  Babyloniae,  236,  237,  239,  256, 

325,  427 ;  vide  Malek-Sakh, 
iV.,  soldanus  de  Camel,  256. 
iV.,  soldanus  Damasci,  237,  238,  256. 
iV.,  potestas  Mantuae,  235. 
iV.,  potestas  Papiensis,  652,  653. 
iV.,  comitissa  Casertana,  948. 
iV.,  comitissa  de  Lucembourch,  825. 
N.  de  Folianoy  375  not.  4 . 
iV.  de  Sancta  Maria^  574 . 
iV.,  capitaneus  regni  Siciliae,  704. 
iV.,  magister,  Werdensispraepositus,  imperialis 

aulae  notarius,  305. 
iV.,  Cigenonis  vidua,  847. 
Nagil  de  Nittensheim,  867. 
Nahasar,  soldanus  Cracti,  237,  238,  256. 
Namerauria  de  Bewria^  peregrina,  788. 
NapoleOf  vicecomes  de  Campilio,  234. 
Nauliniu»  de  Chadegen,  peregrinus,  787. 
Nemeric  Barat,  chevalier  et  mattre  6chevin  de 

Toul,  938. 


iVaro,  filius  Deutesalvii  de  Cortona,  tabellio  im* 

perii,  233. 
Nevelo  AubinieSf  peregrinus,  787. 
Nicasius  de  Nicello,  piscator  de  Papia,  688. 
NiooUu  de  Lombardo^  piscator  de  Papia,  687. 
Nicolas  de  Ftes,  peregrinus,  786. 
Nicolaus,  patriarcha  Constantinopolitanus,  347. 
Nicolaus^  Pragenensis  episcopus,  347. 
NicolauSy  Reginensis  episcopus,  37,  38  not.  4 ; 

84,96,257. 
NicolauSf  archiepiscopus  Tarentinus,  243, 263, 

266,  284  et  not.  3. 
NicolauSf  subprior  fratrum  Praedicatorum  de 

Florentia,  343. 
Nicolaus,  frater  de  ordine  Praedicatorum,  426. 
Nicolaus,  imperiaJis  Mutulae  notarius,  423. 
/Vtcoiaus,  magistri  Stephani  Butiri  filius,  495, 

497. 
Nicolaus  de  Asta^  imperialis  curiae  judex,  563, 

564. 
Nicolausde  Brundusio,  notarius  curiae,  664, 

808,  809,  840. 
Nicolaus  de  Cicala,  testis,  384. 
Nicolaus  Fakonerius,  judex  Neapolis,  42. 
Nicokm  de  Generoys,  peregrinus,  787. 
Nicoktus  de  MonteranOj  938. 
Nicokm  de  Monteretaut^  peregrinus,  787. 
Nicolaus  de  Patricio,  judex,  624 . 
Nicolaus  Ramensis^  peregrinus,  787. 
Nicoktus  de  Riso^  judex  Messanae,  790. 
iVtcokittf  de  Rocca  sive  Rota  sive  Rocha^  659, 

666  et  not.  a,  672,  675. 
NicokMs  Ruf%duSy  imperialis  magister  camera- 

rius  Prindpatus  et   Terrae  LAboris,  757, 

776,777. 
Nicotaus  de  Sancto  Thoma^  procurator  Barenas 

archiepiscopi,  462. 
NiooUiusde  TranOf  curiaejudex,  762,  763,  767 

et  not.  a. 
Niookm  de  Trayna^  testis,  384. 
Nicolectus  de  Sancto  Germofio,  250,  254 . 
Novellus,  comes,  632. 
Obbertus,  presbiter,  peregrinus,  786. 
Obertus  FaUamonachuSt  imperialis  dohanae  per 

totam  Sidliam  secretus,  20. 
OetoDtatittS ,  cardinalis  Sanctae  Mariae  in  Yia 

lata,  Apostolicae  Sedis  legatus,  569,  570, 

586,  648,  683,  755  not.  4;  792  not.  4. 
Octavianus,  dvis  Gornetanus,  374 . 


1024 


INDEX  NQMINQM. 


OdacKerus^  marchio,  384. 

Oddo^  Rolhomagensis  archiepiscopus,  347. 

Oddo,  Tuscuianus  episcopus,  Apostolicae  Sedi^ 

legatus,  483,  709. 
Oddo  de  Camerana,  695,  696. 
Oddo  de  CouUej  peregrinus,  787. 
Oddo  de  Damfier,  peregrinus,  788, 
Oddo  Frajapanis^  731. 
Oddo  de  Laviano,  nobilis  irir,  509. 
Oderious  de  Beeeno,  80. 
Oderisius  sive  Odorisius,  Bfarsicanus  episoopus, 

44,75,82,263,266. 
Odo,  pater  Goflfredi  de  Laviano,  918. 
Odurtandus  de  Vendome  ei  Botridis^  uzor  ejos, 

peregrini ,  788. 
Ogerius  de  Chabines,  peregrinus,  787. 
Ogerius  et  Floria^  socii,  peregrini,  787. 
OHdissonus^  abbas  Sancti  Salvatoris  de  Sezto, 

episcopatus  Lucani,  44,  43. 
Olisterus^  peregrinus,  785. 
OUverius  AlamannuSy  peregrinus,  786. 
Oliverius  Salamus^  piscator  de  Papia,  688. 
Oliverius  et  Ropertus  de  Fendonta,  peregrini, 

788. 
Olrieus  de  Rifenberch^  714. 
Olricus,  Trigestinus  episcopus ,  74  3. 
Ongesealous  de  Hagineberc^  64  4 ,  877. 
Orgesius  sive  Orgeses  Mainetti^  notarius,  477, 

643. 
Orlandus^  aubdiaconus  et  capellanus  papae, 

436. 
Orlandus  dominae  Gualdradae  de  Sancto  Qut- 

rtco,6e8. 
Otlandus,  notarius,  fiBus  Aitaviani,  643. 
Orlandus  Uliverii,  725. 
Ortolfus,  Garstensis  sive  Gerstensip  abbas»  im^ 

perialis  capellanus,  628,  629  et  not.  4 . 
Ortolphus  de  Greze,  629. 
Otho  de  Saaxmia,  389.  Vide  Otho  IV,  imp^i^tpr. 
Otto  /F,  Romanorum  imperator,  285. 
OUo  sive  Oddo,  sive  Othoy  Sancti  Nicolai  in  caf- 

cere  Tulliano  cardinalis,  4 ,  35.,  36  et  not  2 ; 

63  not.  4;  90,  94,  92,  93,  94,  97,  440,  444, 

443,  444,  473,  475;  Portuensis  episcopias, 

498  not.  4;  499,  206,  209,  244,  220,  !|24, 

1^2  not.  4;  322,  324,  426,  645. 
O^,  Frisingensis  episcopus,  293,  298. 
Otto,  con^es  palatinus,  293,  298. 
OttOf  duz  Bavariae,  come^  palatinus  Rheni, 


346,  404,  430  not.  3;  446,  447  not.  4;  574, 
640,  644,  631,  632,  694,  753  not.  4;  768, 
844 ,  875,  876,  935  not.  4 . 

0/to,  dux  Meraniae,  304,  305,  329;  prodilor 
imperatoris,  634 ,  632,  657  et  not  4 . 

Otto  de  Blejenj  comes,  64  4 . 

Otto^  oomes  de  Eberstein,  sive  Overtum,  Evur- 
tein,  Everstein,  imperii  per  Austriam  ei  Sty- 
riam  capitaneus  et  procurator,  573  et  not.  4 ; 
575,636  etnot.  4;  878. 

Otto,  oomes  de  Ravensberg ,  843. 

Otto  Ber.  de  Walpwrg,  dapifer,  884. 

OttOy  advocatus  de  Lengenbach,  629. 

Ofto,  filius  Henrici  de  Scbaumber^,  259. 

Otto,  dominus,  peregrinus,  786. 

Otto  Bogenarius,  civis  Augustensis,  873,  874. 

Otto  de  Plotowey  482  et  not.  4. 

Otto  de  Grezs,  629. 

Otto  Marehio,  Utinensis  praepositus,  744. 

Otto  Turso^  frater  Hugonis,  629. 

OttokaruSy  ultimus  dux  de  Styria|,  945. 

Ottolinus  deJudidbus,  testis,  424. 

P.,  filius  C.  de  civitate  Clusinensi,  386. 

P.,  filius  Pandulphi  de  Aquino,  726, 727. 

P.  d«P2oiasc^o,  946. 

P.  de  Sabaudia,  avunculus  Henrid»  reg?s  Ao- 
gliae,  907. 

PaedryteSy  nuntius  Vatacis,  772. 

Pq/ma  de  Frondtcsta,  437. 

Patmerius ,  67. 

PalmeriuSy  imperiaiis  Trojae  judex,  796. 

PcUmerius  de  Sancto  Angelo^  68. 

Palmerius  Vive,  744. 

Pandulfus...,  947. 

Pandulfus  de  Aquino,  726,  727. 

Pandulfus  de  Fasanellay  imperialis  in  Tuscia 
capitaneus  seu  vicarius  generalis,  7,  %4,  76, 
77,  78,  79,  89,  433,  454, 453,  454,  463,  484, 
490,  229,  233,  234,  254,  344,  384,  395,  396, 
4.03,  438,  453,  482,  508,  509 ;  imperialis  pro- 
ditor,  667,  668,  724,  726,  947,  933  ooU  4. 

PanormiuSt  notarius  actoriun  in  bsjulatipne  Ta- 
renti,  624 . 

Papienses,  36a,  532,  585,  595,  599,  608,  637, 
652,  755not.  4;  920,  928. 

ParmenseSy  352,  353,  354,  365,  375  not.  4; 
376,  57^  594,  597,  604 ,  602,  609, 642,  634, 
^^9.  d%7,  928,  929,  930,  93«,  932e 

ParroocMif  de  Commo ,  530. 


INDEX  NOMINUM. 


I0S5 


Poica,  uxor  Jacohi  Malabaocae,  44, 12,  43. 
PoMci,  haem  Pauli  de  Saacta  Agatba,  42,  43. 
Paicali$  II,  quondam  papa,  224,  3S2. 
Pamlit  de  Av$rsa^  imperiali8  Mel£lae  judex, 

464 ,  466. 
Pascasius,  Capuae  publicus  uotarius,  767,  769. 
Paterini,  267.  392. 
PatriciuSy  notariua,  777. 
PauJiis,  sacri  palatii  notarius,  732. 
Pauius  Bonense^,  726. 
Paulus  Piparis,  436,  438. 
Pauhis  de  Sancta  Agatha^  44 . 
Pottta,  peregrina,  787. 
Pax  de  Barone,  frater  Baronis,  343. 
Paxde  Pesannolaj  poteetas  Florentiae,  342  et 

90t.  4. 
Pe.  de  Merignaty  peregrinus,  788. 
Pennatus,  notarius,  668. 
Peolinus  Magot^  peregrinus,  787. 
PepOj  vicecomes  de  Campilio,  234. 
PepQ^  frater  Friderid,  civis  SeoeDsis,  722,  733. 
Pepo  de  Jacob^  dvis  Senensis,  234,  254. 
PerdvaUus  sive  PrindvaUus  de  Auria,  vicarius 

Manfredi  in  ducatu  Spoleti  et  Romaniola,  436 

DOi.  4;947. 
Pergamenm,  492. 
Perrt  Beli,  peregriuts,  788. 
Perrt  Chaldran,  peregrinus,  788. 
PMTt  de  Cologna^  peregrivus^  787. 
Perrt  de  Ha^  peregrious,  788. 
Perrt  Rubertu,  peregrinus,  788. 
P«rrt  Varena^  peregrinus,  788. 
Ptfrrofi,  comte  de  Bretagne,  468 ,  469. 
Perrofia  ds  Riberaty  peregrina^  788. 
Perronus  de  Calvarosay  imperialis  Messanae  et 

actorum  curiae  civitatis  ejusdem  notarius, 

789,  790. 
Perrofius  de  Sancto  MaTtino^  peregrinus,  787. 
Perruey  frater  major  Matthaei  de  Ludis,  949. 
Perus  Vecsozi^  imperialis  aulae  notarius,  264. 
Perustnt,  402,  406,  409,  639,  640^  920  not.  4. 
Pervit,  femulus  navis,  peregrinus,  787. 
Petrt  Stfnor,  peregrinus,  787. 
P0frofit7[a  Poneten^  peregrina,  788. 
Petronilla  Traiaindeu^  peregrinai,  788. 
PetrmUai  4c  Ynsuh^  peregrina,  788. 
PeHfmiua  Peri,  testis,  264. 
Petrueius ,  procurator  filiorum  quondavi  judids 

PetrideSbuIo,  260. 


Petrus,  BarchiooneiiBis  qMSCopuSf  347. ** 
Petrus^  Calenensis  episcopus,  333  et  not.  4. 
Pelrus,    Terraconensis   archiepiscopus ,    3*7, 

333. 
Petrus^  forsitan  Petrus  Capoocius,  cardinalisy 

700  et  not.  2.  Yide  ad  boc  nomeiL 
PelruSy  Bothomagensis  archiepiscopus,  96, 443, 

448,  476;  Albanensis.  episcopus  cardinalis, 

206,  220,  224 ,  222  not.  4 ;  320,  426,  647, 

646. 
Petrus,  ahnae  Urbis  praefectus,  comesde  Aa- 

guiilaria,  466,  249  et  not.  4. 
P«(ru5„  publicus  notarius  Eboli,  436,  437. 
Petrus^  exstallerius  Gaietae,  794  et  not.  a. 
Petms,  frater  hospitalis  Sancti  Johannis,  pe- 

regrinus,  786. 
Petnu,  qui  didtur  BotuSj  piscator  de  Papia, 

688. 
Pelrus  Alias,  peregrinus,  788. 
Petrus  Aliata,  piscator  de  Papia,  688. 
Petrus  iifiuct,  patruus  Geraldi,  230  et  not.  4. 
Petrus  de  Antiochia^  936. 
Petrus  Apolloniui^  imperialis  Barensia  judex, 

494,  497. 
Petrus  de  AyraldOy  piscator  de  Papia,  688. 
Pelrus  ^ardtlofuor,  peregrinus,  787. 
Petrus  Becherius^  637,  666,  683  et  not.  4,  693. 
Pelrus  de  Beneraldo,  pidcator  de  Papia,  688. 
Pe$tus  de  Blandrate^  comes,  338. 
Pelrue  ^ofiillus,  peregrinus,  787. 
Petrus  BregerOy  peregrinus,  788. 
Pelrue  ^ufivmu,  peregrinus,  788. 
Pelms  de  Burdegala,  62,  904,  906. 
Petrus  de  Caldbria^  dictus  Rufus^  86,  434;  ma- 

restallae  imperialis  magister,  463,  466,  484, 

497,  364,  384,  624,  667,  683, 660, 664, 670, 

672,  808,  840. 
Peirus  Coparofi,  peregrinus,  786. 
Pel9!us  CapocduSy  Sancti  Georgii  ad  Velum  au- 

reum  diaconus  cardinalis,  640,  644  et  not.  2; 

632,  634,  674,  684  not.  4 ;  700  noL  2;  744, 

746;  ApostolicaeSedislegatus,  746 et  not.  4 ; 

727,  764  not.  4 ;  763,  764  not.  4.;  766,  793, 

Si80nQt4.' 
PePnus  de  Capua^  ia  j)i8tidariata  Prindpatus 

iadex,.664,  666. 
Pelnis  de  Caserta^  magnae  imperialis  curiae  in 

jpaticiariatanotaisius,  264.. 
Pelrus  Cftefiu,  magister,  peregriiui%  788-. 


1026 


INDEI  NOMINUM. 


Petrus  CanmelUu^  testis,  571. 

Peina  ComtarUinui^  pardoDarins  DaYis  Sancti 
Victoris,  781,  785,  789. 

Peirui  Dwnar^uu^  peregrinus,  7S8. 

Petrus  de  J?6ufe,  qaondam  judex,  249,  254 . 

Petrui  de  GhaselOj  peragrinus,  788. 

Petrus  de  GiMoto^  piscator  de  Papia,  687. 

Peirus  de  Latiniaeo,  peregriDos,  781, 785, 789, 

Petrw  Malaspinay  yicarius  imperatoris,  370. 

Petrus  Massa^  peregrinus,  788. 

Petrus  de  MerSy  peregrinus,  787. 

Petrus  Merulus,  piscator  de  Papia,  688. 

Petrus  de  Manteouco^  castellanus  castri  Ripola- 
rum,  507,  508. 

Petrus  de  Normandia^  136. 

Petrus  de  Oto,  judex  Sancti  Germani,  720,  724. 

Petrus  Polliy  civis  G)metanus,  374. 

Petrus  de  Potentia,  763,  947. 

Petrus  RufuSy  503  not.  4 ;  vide  Petrus  de  Cala- 
6rta. 

Petrus  SalinuSf  piscator  de  Papia,  688. 

Petrus  de  Sancto  Petro,  Novariensis  civis,  449, 
420,  424. 

Petrus  de  Saneto  Severo,  948. 

Petrus  de  Satri  et  uxor  ejus,  peregrini,  787. 

Petrus  de  Savirony  peregrinus,  786. 

Petrus  de  Sayton^  peregrinus,  787. 

Petrus  deSora,  nuntius,  460. 

Petrus  de  Stampis  et  uxor  ejus,  peregrini,  787. 

Petrus  Surdus,  civis  Comelanus,  374 . 

Petrus  TalduhimuSf  civis  Gometanus,  374 . 

Petrus  Talleror^  peregrinus,  787. 

Petrus  TuseanensiSj  374. 

Petrus  Vasalus,  piscator  de  Papia,  687. 

Petrus  de  Vayre,  peregrinus,  787. 

Petrus  Veronus^  frater  de  ordine  Praedicatorum, 
343. 

Petrus  Vigner^  peregrinus,  788. 

Petrus  de  Vinea,  magnae  imperialis  curiae  ju- 
dex,  64,  65,  76,  82,  85,  89,  405,  434,  454, 
454,  463,  466,  469, 470,  474,  476,  484,  490, 
497,  205,  207,  240,  248,  220,  227,  229,  243 
et  not.  b;  263,  266,  282,  324,  329,  335,  340 
not.  4 ;  344  not.  2;  350,  352,  354,  408;  im- 
perialis  aulae  protbonotarius  et  regni  Sidiiae 
logotheta,  524,  544,  553,  583, 626,  634,  632, 
656,  660,  666,  667,  670,  675,  689,  693, 706, 
706  not.  4 ;  proditor,  708,  743,  757,  758, 
776,  777,  906,  907,  940. 


PhilippuSy  Romanorum  rex,  285. 
PhiUppuSf  Bitarioensis  archiepiscopiis,  347. 
PAiitppttf ,  Ferrariensis  electus,  Apostoiicae  Se- 

dis  legatus,  346,  394,  402,  449,  532,  533, 

880  ttot.  4,944. 
Philippus^  Pftctensis  sive  Pattensis  episcopus, 

630,  634,  635,  636,  804,  804,  842. 
Philiqtpus,  Salzburgensis  archiepiscopus,  636 

not.  4. 
PM/tppiif,  magjster,  decrelorum  doctor,  854, 

852,  853. 
PhiUppus^  notarius  Barensis,  497. 
PhilippuSy  verisimiliter  imperii  notarius,  343, 

329,  340. 
Philippus^  peregrinus,  786. 
Philippus  de  Brundusio^  judex  imperialis  curiae, 

8,  79,  234;  judex  in  vicariatu  Pandulphide 

Fasanolk,  254,  252,  344. 
Phitipput  de  Camotto,  peregrinus,  787. 
Philippus  de  Catania^  imperialis  magister  ca- 

merarius  in  Sidlia  dtra  flumen  Salsum,  562, 

563,  564. 
Philippus  de  Conlurso,  firater  Jaoobi  de  Gontur- 

su,  947. 
Phitippus  de  Falcenstein  sive  Fatkensteinj  fra- 

ter  Wernheri  de  Bollandia,  844,  867;  dapifer 

imperii,  877,  878,  879,  894. 
Philippus  Frisarius  de  Benevenio^  9. 
Philippus  de  Hohinvels,  imperialis  aulaecame- 

rarius,  734,  735,  844,  865,  866,  867,  868, 

878. 
P^iltppui  Lapieays,  peregrinus,  787. 
Philippus  Paltonis  de  Senis,  234. 
Philippus  de  Saneto  Martino,  peregrinus,  786. 
Philippus  Scriniarius,  dvis  Romanus,  727. 
Philippus  Vicedominus  de  Ptacentia^  potestas 

Parmae,  594 ,  932. 
Pieirus  Brigentionis,  725. 
PilgrimuSy  Aquilegensis  patriardia,  293,  298. 
Pisani,  538,  623,  672. 
PiMfMis  PiMfii,  725. 
Placeniini,  592,  602,  632,  633,  926,  936. 
PotenseSf  902  not.  4 . 
Poficit»  de  Danpire^  peregrious,  788. 
PofieiiM  de  Levialoneee,  peregrinus,  786. 
Porfirius,  quondam  judex  Mutulae,  420,  423. 
Premislaus  Ottokarus,  Wenoealtti  regis  Bohe- 

miae  filius,  935  not.  4 . 
A.,  prior  Golumbari,  584. 


INDEX  NOMINUM. 


1027 


it.,  prior  Sancti  Sahd,  nuntiuB  comitiflaae  Flan- 

driae,  327. 
il.,  comes  Alrebatensia,  frater  Ludotici  IX,  re- 

gia  Franciae,  504,  517. 
R.  de  Supjnno,  comes  Romaniolae,  654,  665. 
it.  de  Urhe,  judex ,  539. 
il.  de  Galluceeio,  726,  not.  4. 
H.  dePlaeentia,  412. 
BabrumuSy  pincerna  de  Bring  et  dapifer  de  Re- 

chenberc,  890. 
Radulphus  de  Petrapenta^  peregrinua,  788. 
Raduiphus  de  Poyhno  el  uxor,  peregrini,  787. 
Rainaldus,  vicariua  imperatoris,  287. 
RainalduSy  canceliarius  imperii,  293,  298. 
Rainaldus  de  Brunforte ,  759. 
Raindldus  Jacobus,  notarius,  569. 
Rainerius  de  Monteaperto ,  643. 
Rainerius  de  Moregnana,  94  4 . 
itatfiefftis  Patrieii,  notarius,  477. 
Rainerius  ZoUi,  234. 
Ramant  Rolan,  peregrinua,  786. 
Ramungus  de  Kamersteiny  54,  55. 
Ranaldus  de  Bonensegne ,  936. 
Ranerius  Mathaei^  judez,  8. 
RanueciuSy  judez,  936. 
Ranuccius  Arrendutiy  725. 
Ranuccius  de  Capite  Sikri,  extallerius  imperia- 

lia  in  AUna,  474,  475,  476. 
Ranuccius  Cerrineri,  testis,  90. 
Rao  de  Capua,  notarius  imperatoris ,  667. 
RapotOy  palatinus  Bavariae,  64  4 . 
Raipoto  de  Schonenherg^  629. 
Ratisponenm  cives,  868,  889,  890. 
Ravelinus  de  Ravinstein^  847. 
RavennatenseSj  569,  597. 
Ravenninus  de  Dovaria,  943. 
Raymundus,  comes  de  Rudio,  943. 
Raiymundus,  comes   Tolosanus  et  Provinciae 

marchio,  67,  436  not.  4;  440, 446, 447  not.  4; 

454,  453,  466,  469, 474,  476,  490,  497,  207, 

244,  249,  220,  222,  223  not.  4;  227,  230, 

260,  324 ,  905,  906. 
Raymundus  Berengarius ,  comes  Provinciae, 

445,  362not.  I. 
RaynMuSy  Ostiensis  et  Yelletrensis  episcopus, 

58. 

Raynaldus  de  MonteaoutOj  piscator  de  Papia,  688. 

Raynaldus  de  Piscina ,  758. 

Raynerius,  cardinalis  diaconus  Sanctae  Mariae 


in  Gosmedin,  426,430, 443, 200, 204  etnot.  4; 
206;  in  Tuscia,  Patrimonio,  ducatu  et  Mar- 
chia^  papae  vices  gerens,  367,  406,  442,  444, 
547  not.  4;  603,  754  not.  4;  934  not.  4. 

Regini,  927,  928,  929,  930. 

Reginus,  GameriDensis  episcopus,  65. 

Regnoni  Lescuidier,  peregrinus,  787. 

Reinhardus  de  Druva,  882. 

Remusius  Salamus,  piscator  de  Papia,  687. 

RenaldusAlexi.lU. 

Renaldus  Livaygnies,  peregrinus,  787. 

Renandus  de  Lonuz,  peregrinus,  787. 

RenovarduSy  725. 

Rheinhardus  'de  Ztrele,  frater  Bernhardi  et 
Ghunradi,  262. 

Ricardus  Parona,  6S9  not.  4. 

Ricca,  filia  Pandulfi  compalatii  de  Capua,  24. 

Riccardinus  Hericonus  Cruccioli,  725. 

RiccarduSy  comes  Gasertanus,  imperii  in  Mar- 
chia,  ducatu  et  ab  Amelia  usque  Cometum 
yicarius  generalis,  82,  427,  428,  433,  451, 
497,  227,  229,  243  et  not.  a;  263,  266,  329, 
354,  384,  396  not.  4;  503  not.  4;  imperatoris 
gener,  626,  633,  699,  802,  808,  840. 

RiccarduSy  comes  Cornubiae,  sororius  Friderici 
imperatoris,  239,  254,  786,  905. 

RiccarduSy  jodex  Saraensis,  444,  446. 

Riccardus,  filius  Marini  de  Ebulo,  948. 

RicoarduSj  filius  quondam  magistri  Rogerii  de 
Camera,  948. 

RiccarduSy  peregrinus,  786. 

Riccardus  Anglicus^  peregrinus,  784,  785,  789. 

Riccardus  de  Bisacciis,  948. 

Riceardus  de  Fasanella,  frater  Pandulphi,  im- 
perii  in  Marchia  vicarius  generalis,  89,  434, 
244;  proditor  imperatoris,  434,  435,  437, 
458. 

Ricoardus  Filangerius,  447  not.  4. 

Riccardus,  dictus  Francisciis ,  509,  727. 

Riocardus  Gentilis  de  Dyano,  proditor  impera- 
toris,  435,  437. 

Riocardus  de  Montefusculo ,  quondam  proditor, 
494,  495  not.  4;  496  et  not.  4;  497. 

Riocardus  de  MontenigrOy  justitiarius  Terrae 
Laboris ,  4 ;  magister  magnae  curiae  justida- 
rius,  494,  495  et  not.  4;  496,  630,  660^  664, 
670,  672,  804,805,808,840. 

Riocardus  de  Rocca^  imperialis  justidarius  Gapi- 
tanatae,  795, 796. 


10» 


IMDBX  NOMIMUM. 


BieeairdnM  d§  Samto  Dfoniito,  peragrhnis,  786. 
RieearduB  de  Trmieiiaria,  casCelltnas  Gastri 

Johaonis,  65,  66,  67. 
Richardus,  comeB  Theatinus,  648 ;  aacri  impe- 

rii  in  Marchia  capitaneas,  filias  Friderid  II, 

736  et  not.  a;  754  noC.  4. 
Riehardus  de  VeteraUa,  ISI  not.  6. 
Richza,  vidua  Heinrid,  comitis  de  Ortenberg,  6. 
Ricoverus,  camerarins  commonia  Senends,  642, 

643. 
Rida  de  Labui  SomaU,  peregrina,  787. 
Rigandasia,  uxor  quondam  Juiii  de  Anglonay 

762,  763,  765,  766. 
RindmMdutf  custos  Babenbergeilsis,  849,  852» 

853. 
Rinieriue  Zinganue  Bondehnontium,  Florenti- 

nus  nobilis,  728  not.  2. 
Riprandue  de  Arco,  79,  80. 
Rixardue,  comes  Sancti  Bonifadi  de  Veronay 

80,734,  927. 
Robbertue  Matdlonue,  jodez  Eboli,  435,  438. 
Rober  Alanue^  peregrinus,  787. 
Rober  de  Nuiti  cum  decem  personis,  peregri- 

nus,  786. 
Robertue,  Belvacensis  episcopus,  347. 
Robertus,  Leodiensis  episcopus,  347. 
Robertus,  Lincolniensis  episcopus,  347. 
ilo6ertiif ,  comes  Guesoont,  peregrinus,  788. 
RobertuSy  comes  de  Rudio,  943. 
Robbertus  de  Caiano,  proditor,  443,  444. 
Robertus  de  Caiano,  filius  quondam  Goillelmi, 

917. 
Robertus  de  Castellione,  imperii  in  Marchia  vi- 

carius,  67,  343,  440,  446  not.  4  ;  754  not.  4; 

938. 
Robertus  CaraMolus  de  Neapoli,  355. 
Robertus  Conistramus,  peregrinus,  786. 
ilo^fliM  de  Corrigiay  canonicus  Begineiisis, 

584. 
Robertue  JourdeuCf  peregrinus,  788. 
Robertae  de  Liboyri  Moynet,  peregrinus,  787. 
Robertue  de  Panormo,  magnae  imperialis  cariae 

judex,  804,805,  808,  840. 
Robertus  de  Petrapervata  seu  Petrapemiata, 

763  et  not.  a, 
Rebertue  Perutuaoius^  peregrinos,  785. 
Rbbertus  de  PhaeaneUa,  458. 
Rebertm  de  Boeeto,  perogrinus,  786. 
Roberlus  Sutor,  peregrinus,  788. 


Bobertae  le  Taleur^  peMgrious,  788. 
Ao6tn  et  Oliver  leu  Conlein,  peregrini,  788. 
Bobin  de  Bokin^  peregrinus,  788. 
Bocherus  Solthetus,  peregrinas  et  illias  ejjos, 

785. 
Bodu^ihus  de  Cibriano^  732. 
Rodulphus  Guidonis  Burgugnonis,  5tl* 
Boffridus  de  Sancto  Germaeio,  magnae  imparia- 

lis  onriae  judez,  250,  254,  495  not.  4. 
ilo^er,  6v6que  de  Toul,  938. 
Bogerius,  res  Sidliae,  463. 
Bogerius^  qoondam  Beneventanns  ardiieiNSOiH 

pus,  9. 
Bogerius,  oomes,  frtter  Guidonis  Paiatini,  549. 
Bogerius  de  Sancto  Severino,  comes,  947. 
ito^ertiis,  frater  de  onJUne  PraedicatonBi,  hae- 

reticorum  inquisitor  in  Tuscia,  342. 
Bogerius,  procurator  Rigandadae,  763, 765. 
itoj^rtiM,  fiiius  minor  Beatriciscomitisoae,  437. 
ito^erttM,  filius  comitis  Maroovaidi,  522. 
iio^ertfif  Anglicus  et  ejus  filia,  peregrini,  787. 
Aoj^rtiM  de  CanaUbus,  54 . 
Bogerius  de  Cona,  tutor  Gnidonis  et  RogBrii, 

filionim  quondam  oomitis  Marco?akli,  522, 

523. 
Bogerius  Darbon,  peregrinos,  787. 
Bogeriue  de  Gotltoo,  Fogiae  et  Apniiae  notarios, 

780. 
Bogerius  de  Giliberto^  notarius  Trojae,  796. 
Bogeriue  Umengiee,  peregrinus,  787. 
Bogerius  de  Manebit^  peregrinus,  788. 
Bogerius  Maroganue,  13. 
Bogerius  de  Nigro  Mente^  peregrinos,  788. 
Bogeriue  de  P(ata,  dominus,  508. 
Bogerius  Porcastrelia^  capellanus  fanperatoriset 

Messanensis  decanus,  35  not.  4 ;  405;  proca- 

rator  archiepiscopi  Salemitani,  250^  254 . 
Boggerim  Cappaiia  de  Amedfia^  9. 
Boggerius  de  Presakme,  judez,  8. 
BoUmdius,  firater  de  ordine  PAedicatoram,  426. 
iiolamliii,  notarius  GometaDus,  367,  368. 
Bolandm  CasMfHis,  piscator  de  Papia,  688. 
Botamdm  InrepoUnus,  piscator  de  Papia,  688. 
Bollandm  JacMy  dvis  Gometanus,  374 . 
Bomani,  97,  442,  44i,   445,  475,  486,   187, 

240,  458,  478,  934. 
Bomamuei  Soncti  Angeli  diaoonos  cardinalis, 

postea  Portuensis  episcopas,  88  et  not»  4. 
ANiuiiiut,  Bolanus,  744. 


INDEI  NOMINUM. 


102» 


Romit  Salameno^  peregrinuB,  787. 

iltt6ef  liM  de  Aruuo,  630. 

Rudigenis  vel  RogeruSy  PatavieDsis  episcopus, 

301,  305,  329,  373  not.  4  ;  450,  574, 644. 
Radigerui  de  Columbariay  308. 
Rudolffus,  fraler  Hermanni  de  Huroheim,  890. 
Rudolfus  de  Mildenstein,  impeiialid  ministeria- 

lis,  265. 
RudolfuSy  liber  de  Munsteren,  877. 
iltMio//ii«,  praeposituflde  Sancto  Paulino,  829 

not.  4 . 
Rudolfus,  comes  de  Sweinsheutt,  298. 
Rudoiphus^  decanus  de  Viviaco,  306  et  not.  a. 
Rudolphus^   comes  de  Uabsburg,  lantgravius 

AlsaUae,  47,  49,  294,  300,  305,  778,  779, 

885,  886,  887. 
Rudolphuif  senior,  comes  de  Habsburc,  567; 

verisimiliter  idem  ac  praecedens. 
Rupertus,  qui  dicitur  comes  Hirsutus,  867. 
Rupertus  de  Nintein^  ministerialis  imperii, 

408,  409. 
Rusoha  Guidonis,  936. 
Rustichinus,  civis  Seoensis,  530. 
S.,  tituli  Sanctae  Mariae  Transtyberim  presby- 

ter  cardinalis,  442,  444,  646,  746. 
S.,  Augustensis  episcopus,  884. 
S.,  nuncius  Alberti  patriarchae  Antiocheni,  236, 

240. 
Sabellus  de  Oscusali,  testis,  420. 
Si^ndrus  de  Cofnmo,  530. 
Salinguerra,  444. 
Salipies  cum  uxore  Maria  de  Lusevina,  pere- 

grini,  787. 
Salvulus  Hebrei,  720. 
Sanctae  Mariae  Theutonicorum  (fratres),  239, 

248,  255, 256. 
Scmcti  Johannis  hospitalarii,  255. 
SaonenseSf  585,  586. 
Saraeeniy  280,  288,  290,  314,  325,  427,  456, 

457not.  4;  474,472. 
Soracenttf ,  nptarius  civis  Barensis,  462. 
Saroctfrittf  de  Fila,  90. 
Scoliontts  de  Jerusalem  de  Fogia,  judez,  780, 

784,796,797. 
Scolastica^  filia  Riccardi  de  Trentenaria,  66. 
Selindis^  uxor  Ottonis  Bogenarii,  874. 
SefMfisei,  529,  642,643. 
Sergius^  filius  Cesarii  Gafari,  495,  497. 
Setus  de  Ripa,  80. 

Yl.PanO. 


Sibilia,  uzor  Rogerii  de  Camera  et  postea  uzor 

Fraacisci  de  Hermiterio,  948. 
Siboto  Tanhuser,  874. 
Sifridus  sive  Sigefridus^  Moguntinus  archie- 

piscopus,  3  not.  4 ;  4  not.  4  ;  57  et  not.  4 ; 

445,  345,  346,   434   not.  4 ;  432,  433,  454 , 

575,  606  not.  4 ;  682,  693,  824,  826,  844 

not.  4  ;  884, 894 ,  943. 
Sifridus^  Ratisponensis  episcopus,  imperiatis 

aulae  cancellarius,  postea  proditor,  304 ,  329, 

337  not.  4 ;  366,  367,  644, 694,  935. 
Sifridus  de  Vrowemberg^  417. 
Sigefridus  de  Fromiberc^  644. 
Sigefridus  de  Fronohoven^  64  4 . 
SigefriduB  de  Rumkel,  693. 
Sigembaldus  Vasalus^  piscaior  de  Papia,  687. 
Sikenulfus,  Beneventanusjudez,  9. 
Stmocomes,  fiiius  Johannae  comitissaey  548, 

522,  523. 
StfTio,  frater,  Gassinensis  monachos,  776,  777. 
Stffio  de  CommOf  530. 
Stmo  de  Locaffio,  366  not.  4 . 
Stfno  de  Nogento,  peregrious,  786. 
Sinum,  comes  Theatinus,  425,  426,  427,  428, 

443,206,288. 
Stfium,  dominus  miles,  peregrinus,  786. 
Stfnofi.cie  Otdoynis^  superstans  captivorum  in 

Cremona,  424. 
Stfnofi  Philippij  vicarius  generalis  episcopi  Clu- 

sini,  448,449. 
Stfnofi  de  Treueis,  hospitalarius,  748  noU  4. 
Stfnofi  de  MontesarculOf  frater,  700  not.  4. 
Sinibald%uif  vicecomes  de  Campilio,  234. 
Sinvonnoyt^  peregrinus,  786. 
Sodegherius  de  Thieto^  potestas  Tridenti  et  epi- 

soopatus  Tridentini,  79,  80. 
Sophta^  uzor  Ottonis  de  Flotowe,  482. 
SpaUa  de  Amaiis,  testis,  420. 
Spirefises,  394. 

Sf6|NU  Montes,  peregrinus,  786. 
Stephana  Muntilla,  peregrina,  788. 
Stephanus,  cardinalis,  473,  208. 
StephanuSy  quondam  abbas  Cassinensis  monas- 

terii,  620. 
StephanuSf  Claravallensis  abbas,  347. 
Step^ntts,  Waciensis  archidiaconus,  903. 
StephanuSf  monachus    monasterii  Sculculae, 

massarius  curiae  imperialis  in  terra  Barensi» 

494,  495,  496. 

130 


1400 


INDEX  NOMINDIL 


SUphmmj  preebifar,  pgiegrim»,  786. 

Siepkamtiy  peregriai»,  7S7. 

8iei0hanu$  d$  Bar  $uper  Atbam,  peregrimB, 

786. 
Siepkanui  nve  Stephieius  Jaquintii  df  Baro^ 

niagister  cafnerariitt  terrae  Tdnmti,  620. 
Siephanu»  Capud  de  Pieza  de  Sando  Gtrmano^ 

767, 768. 
Stepkanu»  de  CcHm  et  Aiy,  Dxor  ejus,  pere- 

grini,  786,  787. 
Slephanu»  Danae^  peregrimis,  787. 
Siephanu»  Demora^  notarias  castri  Ripdarmn, 

608. 
Stephanu»  Eitordi^  peregrimis,  788. 
Stephanu»  Filo,  peregriniig,  788. 
Stephanu»  Henricu»  de  Alneto^  peregrinua,  787. 
Stepham»    de    Leeannagriara ,    peregrimtt, 

786. 
Siephanu»  de  MaiheOj  notarias,  487,  489. 
Stephanu»  Philippu»  Armarinu»^  569. 
Stephanu»  de  Stampi»,  peregrinos,  787. 
Stephanu»  Ucle  Aneaniolei  de  Saneio  Dionieio^ 

peregrioDS,  786. 
Suevi,  873. 

Sufftidu»y  fniter  Gerardi  de  Sinzig,  872  not.  4. 
Sunggeru»  de  Mindefberg^  W1. 
Symo,  700  et  not.  I ;  foraitan  frater  Stmo  de 

Moniesaroulo  (yide  ad  hoc  verbmn). 
Symo  de  Guntheim^  866. 
Syboto  de  Hage^  629. 
Sylveeter  de  Lodrono,  80. 
Taddeu»^  oomee  Montisferetri  et  Urbini,  teetis, 

86,  229. 
Taddeu»  de  SuetM,  magnae  imperialis  cmiae 

Jadex,  14,  65,  76,  82,  85,  89,  105,  454,  454, 

463,  466,  469,  470,  474,  476,  484,  490,  497, 

205,  207,  240,  248, 220, 257,  263,  266,  275, 

277  not.  4;  318  et  not.  4;  324,  329,  334, 354, 

384,  524,  567,  583,  592. 
Taffuru»  de  Capua,  748, 749,  720. 
Taffuru»  de  Vinea,  743. 
Tancredu»,  rex  Bicfliae,  389. 
Tancredu»,  vioecomee  de  Campilio,  231. 
Taneredu»,  notarius,  fitius  Andreae  decaetro 

Abbatiae,  420. 
rofioreduf  de  AttaviUa^  477. 
Tartari,  4,  47  not.  4;  247,  257,  344,  345  el 

not.  4;902. 
Tarvi»ini,  rebelles  imperatori,  84,  433. 


I    Taaedeu»^  films  ReBOfiidi,  72S. 

;    Taoena  Tblomei,  testis,  8. 

'    7aaUiisdeC«rfesami,  piaealorde  Fapii,  668. 

.    TAaldu»  me  7%eobaldu»  de  MemiexMwm^  642, 

643. 
I    TMtda»  de  Padua,  h^. 

Tegrimm,  palatim»,  oomes  Tnseiae,  229. 
Tegrim»»^  oomes,  frMt  Guidonis  palalim,  922, 

523. 
TemfHarii^  254,  256,  324,  338. 
renfonefues,  363,  669. 
7«rrtottt  TheoUmieu»^  peregrim»,  784,  785, 

789. 
Th.  Heii»poleoflis  canooicas,  832. 
TftotirtfMiiao,  586. 
TheobaWu»  sea  Ttbaidu»  Franotsous,  regm  ma- 

riscalcos,  65,  85,  88, 434,  439  noC  2;  466, 

484,  497,  227,  229;  pot^tas  Parmae,  352, 

353,  395,  396,  403,  444,  443,  438,  439,  440, 

444,458. 
Theo6afditf,  peregrinus,  787. 
TheoAora^  oxor  Henrici,  docis  Austriae,  292, 

296. 
Theodera^  uxor  GuiDelmi  de  Tribino,  477. 
Theodorteuf,  RaTennas  arcbiepiaoopas,  284, 

378,  379not.  4;  470. 
Iheoderieue^  Treferensis  srdiiepisoopas,  876, 

827,  829. 
3%eodor»ciM,  frater  G«rardi  de  Sinzig,  872  nol.  4 . 
T^eodorteus  de  Orlouetberg^  nuntias  drium 

Aquensium,  223. 
HkeMlorJcitt  de  Rodenetedi,  camerarios  Henrid 

lantgravii  Tburingiae,  400. 
Theodortcttt  de  Vindiberdi^  peregrinus,  785. 
Theodoru»  Cumanu»,^. 
Theotonici^  363. 
Therpotus  Comiti»,  643. 
Thiboldu»  de  Dropone,  36,  not.  2. 
Thoma»,  frater,  peregrinus,  786. 
7%ofiuu  Alberti^  notarios,  569. 
Jhoma»  Anglieu»,  peragrinus,  786. 
T^ofnos  de  AquinOf  regni  ffierosoljriiiitani  bafius 

et  imperii  legatus  in  partibus  tYansmarinis, 

446,  447  et  not.  4;  comes  Aoerrarum,  323, 

623,  948. 
Thofnos  de  Capua^  cardinalis,  245. 
JAofnof  de  Cculi,  peregrinus,  786. 
Thoma»  de  Dtnand,  peregrinos,  787. 
rAofnof  Licamer^  peregrinus,  787. 


INDEX  NOMINDIL 


1031 


Tkomai  de  Matma^  aacsri  imperii  in  Romaniola 
vicariDS  eeneralis,  75,  908  et  doL  a;  909. 

Thomas  de  MerdundOf  peregrious,  787. 

Thomat  de  Beingi,  peregrinus,  7^. 

Thoma»  de  Sugio,  notarius  imperatoris,  197. 

Tkomas  Theseus^  peregrinus,  788. 

Ihmasia,  filia  Gualterii  de  Manupello,  uxor 
marchionis  de  Hohenburg,  782,  784  not.  4. 

Thomasiue^  titoli  Sanctae  Sabinae  presbyter 
cardinalis,  3S3,  325. 

Thomatius,  frater  Petri  de  Vinea,  743. 

Thofnattuf,  judex,  testii,  494. 

Thomaiius  de  Cortona,  filius  quondam  Boie- 
oaontis,  publicua  imperialis  tabellio,  273. 

Thomasius  Gentilis,  magnae  regiae  coriae  ma- 
gister  justitiarius,  762,  763,  767. 

Thomasius  de  MolisiOj  justiciarius  in  Sidlia  ci- 
tra  flumen  Saisum,  440,  444;  quondam  Prin- 
dpatus  justiciarius,  562. 

Thomasiia  de  Ophen^  ^capitaneus  Friderici  de 
Antiochia  in  comitatibuslldebrandino,Senensi, 
Clusioo,  Aretino  et  dvitate  Castelli,  448,  449. 

Thomasiw  de  Pulzinigo,  732. 

Thomasius  de  Sabaudia ,  oomes  Flandriae , 
frater  Amedei,  comitis  Sabaudiae,  vicarius 
imperialis  generalis  a  Papia  superius,  269, 
655,  657,  658  et  not.  4 ;  660,  064 ,  662,  663, 
664,  665,  673  not.  4;  674,  615,  698,  740, 
744,  742  et  not.  4;  767  not.  4;  905,  946. 

l%(Hnasius  de  Saneto  Severinoj  404,  440;  pro- 
ditor,  475. 

Thomasius  SpareUuSy  judez  Neapolis,  42. 

Thomaecius  de  Casali  Sichona,  judez,  943, 
944. 

2Vcetti8  de  Colle^  comitatus  Senensis  vicarins, 
722,  723;  vicarius  Sancli  Quirici,  733. 

Tiessa  de  Samu^  peregrina,  787. 

Tinaccius  Guamerii,  494,  643. 

Tineosus  vel  Tinetus,  miles  Yiterbiensis,  424  et 

not.  a;  425. 
Tineosus  de  Columfmay  testis,  254. 
Treviremes,  839,  840. 
TUncenies,  824. 
Ubaldus  de  CarlaoDariis  de  Lectohelano ,  943. 

UbertuSy  marchio  Pelavidnus,  generalis  imperii 
vicarius  in  Lunigiana,  Yersilia  et  Gariagnana, 
73,  75,  229,  354,  648,  567,  633,  728,  729, 
730;  potestas  Cremonae,  767,  768,  792  et 
not.  4;  798,  800,  897  not.  4,  943. 


I    Ubertus  Gangi  de  iMea^  judex  imperialiB  curiae, 

79. 
Ubertus  de  Ifonmepliaffio ,  castellanus  de  Avi* 

gliaoo,  673  not.  4. 
Ubertus  de  Pro,  piscator  de  Papia,  688. 
Ubertus  de  Pureili,  comes,  507. 
Ubertus  Raspunus,  piscator  de  Papia,  688* 
Uga  de  Potaia,  peregrioa,  788. 
Ugo,  abbas  Saocti  Bartholomaei  extra  muros 

Ferrariae,  944. 
Ugo  et  Gauif  socii,  peregrini,  786. 
Ugo  Ansasola,  aodaiius  captivorum  in  Cre- 

mona,  449,420,  424. 
Ugo  Boteriusy  civis  Parmensis,  928. 
Ugo  de  Chromonte,  groditor  imperialis,  455. 
Ugo  Cohimaeios,  peregrious,  787. 
Ugo  PlanUf  peregrious,  788. 
Ugo  Foschi  Albertini^  notarius,  90. 
Ugo  de  Lilla,  magister  procurator  coriae  in 

Apulia,  944. 
Ugo  Lupus,  943. 
Ugo  Miehaely  peregrious,  787. 
Ugo  Nign,  234. 
Ugo  Banaldus  Guidonis  Tarduodi  de  Cortona^ 

publicus  imperii  tabellio,  542. 
Ugo  de  Saneto  Vitaie ,  capitaneas  et  vexillifer 

Parmeosium,  924. 
UgodeVidHlana,m. 
Ugonilupus,  marchio,  396.  Vid.  Ugo  Lupus, 
Ugotinellus  de  Corrado,  446  not.  4. 
Ugucdo  seu  Hii^io,  Taorinensis  episcopns, 

38not.  4;75,  82,  85. 
Uguccio,  comes  de  Plegario,  proditor  imperato- 

ris,  450. 
Ugucdo,  filius  quondam  Bartholomeii  ambaaaa- 

tor  comunis  Senensis,  529. 
UguGcionus  MvuoUnnhardi  ^  notarius,  477. 
Ul.  de  SchaXkelingin^  comes,  884. 
Ui.,  dapifer  de  Wartiiusin,  884. 
Ulandus  Mane,  peregrious,  785. 
Ulinus  Villttnus,  piscator  de  Papia,  688. 
Ulmenses  cives,  4  34. 
UlfieuSf  Tergestious  episcopus  vel  Tiriestimis, 

47,  49,  263,  266,  347. 
UlricuSj  abbas  de  Gersten,  629. 
Ulricus ,  archidiaconus  Augustanus  de  Altbain , 

877. 
UlricuSj  decanus  in  Chambe,  346. 
UlriouSy  sacerdos,  447, 


1032 


INDEX  NOMINUM. 


Vlrieut,  comes  de  UlUmis,  305,  849,  853. 

Ulricui,  comes  de  Wirtemberg,  693. 

Uhicuif  filiufl  dacis  Carinthiae,  683. 

Vlricuij  domiDus  de  Rappolstein,  778,  779. 

I7Zrtcti«,'dapirer,  815. 

Ulrieuf^  aerviens  imperatoris,  1 89. 

Ulrioui  de  Ckirchlingej  629. 

Uhricui  de  FrimiUberg^  64  4 . 

Ulricu$  de  Furthe,  845. 

Ulricus  de  Gundolvingeny  874. 

Ulricus  de  Himperge,  frater  Chimradi,  689. 

UlricuM  de  Kunegesheim  sive  de  Kunegestein , 

849  et  uot.  a;  851 ,  852,  853. 
UlHeus  de  Minzenberg,  camerarius,  693. 
Ulricus  de  Porta^  filius  quoudam  Ebonis  de 

Porta,  874. 
Ukious  de  Tewino,  946. 
mricus  de  Wildonia,  946. 
Unfridus^  olim  judex,  444,  446. 
Unfridus^  terrae  Sarnensis  publicus  notarius, 

444,  446. 
Unfridus  de  Samo,  22. 
Urbanus  II,  quondam  papa,  382. 
Vasalus  de  Garkuco,  piscator  de  Papia,  688. 
Vatacius  sive  Calojohannes  (Johannes  Ducas), 

Graecorum  imperator,  447  not.  2;  325,  684, 

685,759,  760  et  not.  4;  gener  imperatoris 

Friderid  II,  772,  774  not.  3;  790.  794,  924 

et  Dot.  4;  937. 
Vayamons  Cavatemus,  piscator  de  Papia,  688. 
VeldunguSf  forestarius  in  Haginowe,  862. 
VenerosuSy  filius  BraDdaiisii  palatini  comitis  de 

Ripa  Inaulae  Sucariae,  944 . 
Veneti,  447  not.  4;  344  et  not.  4;  458,  902 

not.  4;  904. 
Ventura  Rubei,  725. 
Ver.  seaB.de  Vercellis,  683,  684. 
Vercellenses,  585,  637. 
Vemerus^  filius  Wenieri  de  Bolandia,  pincema, 

693. 
Vergognonus  de  la  Vegia,  piscator  de  Papia, 

687. 
Vtcefictfia  de  Carinocco  et  uxor  ejus,  peregrim', 

787. 
Victor  Bartholomeus,  569. 
ViennenseSy  524,  525. 
Vincesius  de  Sunteri^  peregrinus,  787. 
Vitalis,  Pisanus  arcfaiepiscopus,  347. 
Vitalis  de  Aversaf  282;  imperialis  in  Patrimo- 


nio  capitaneus,  368,  369  et  not.  4;  374,  372. 
Vitalis  de  Bedharia,  imperialis  potestas  CoBii, 

544. 
Ftfer&tefu»,  430,  434,  442,  443,  444,  565,566. 
Vivaldn»  de  Bona  Morte,  bajnlas  Messanae, 

784, 785,  789. 
Vivaldus  de  Pontremulo^  imperialis  tabcflio, 

449,  420. 
Vokmofus,  serviens  imperatoris,  489. 
Voy  de  Generes ,  peregrinns,  787. 
W.  de  Spanheim ,  882. 
Wakramus,  frater  comitis  Jnliacensts,  882. 
fFolterttis,  Wigburgensis  episoopos,  317. 
Watierus^  pincema  de  Limburch,  824,  863, 

865,  874. 
Welfo,  dominus,  293,  298. 
Wenceslaus,  Bohemiae  rex,  243, 404 ,  430  noi.  3; 

534,  942,  935not.4. 
Wemerus  sive  Wamerus  de  Bolandiaj  dapifer, 

693,  825,  867,  894. 
Wemerus  de  La60r,  64  4 . 
Wemhardus  de  bme^  630. 
Wernkerus^  daptfer  de  ^zeia,  867. 
Wemherus  de  Owwe^  879. 
Wemheirus  VvJHeschiruU^  866. 
fFezel  de  6raz,  946. 
Wichardus  de  AmsteyfU ,  629. 
Widekindus  de  Merinberg,  869,  870  et  not  4. 
Wiettegus,  praepositos  de  Railienbuch,  877. 
Wilhelmus,  advocatus  Aquensis,  40,  223,  693. 
Wdhelmus  Bonus,  824. 
WiUeheknus  de  Luozselihbwrc^  comes,  384. 
WiUielmius,  oomes  Hollandiae,  postea  ret  Ro- 

manorum,  575  et  not.  4;  654,  657  not.  4; 

684  not.  4;  682,  690,  692,  779,  794  et  not.  4; 

894. 
WiUielmus^  oomes  Juliaoensis,  40,  46  not.  4; 

823,  824,  884 ,  882. 
WillielmuSy  quondam   Mutinensis   epiflcopns, 

96, 443,  448;  Sabinensis  episcopus cardinalis, 

206,  320. 
Wippoto  de  Vizemhurg,  86. 
Wiricus  de  Dune  sive  I>aun,  sive  Dinmi,  47, 

49,  693. 
Wladislaus,  dux  Bohemiae,  292,  296. 
Wladislaus^  regis  Boemiae  filius,  274  not.  2. 
Wolfin  de  Suabesberg^  866. 
Wolfradus  de  Veringen,  comes,  884. 
WolframmuSf  miles,  866. 


INDEX  NOMINUM. 


1033 


Wclfrainmm  de  Netoanitorf^  845. 

Wolframui,  pincerna,  847. 

Wolfnmui  ds  Krutheim,  874;  forsitan  idem  ac 

Woherath  de  Kricheim. 
Wdoerath  de  Cricheim,  841 . 
WarmatienseedYeR,  406,  107,  408,  315,  452 

sot.  3;  768  et  not.  4;  794  not.  4;  840,  841, 

865,866,894. 


Yolanda,  qaondam  regina  Jerusalem,  709. 
Ytiers  Gyawrcoy,  peregrinus,  787. 
Zaffredina^  filia  quondam  Marini  de  Ebnlo,  918. 
Zaninui  de  Valtortello,  pisc^itor  de  Papia,  688. 
Zehctus,  judex  communis  Auximi ,  569. 
Zenarius,  piscator  de  Papia,  688. 
Zumo,  mareschalcus  ducis  Bawariae,  768  not.  1 . 


INDEX 

LOGORUM  SIVE  GEOGRAPHICUS. 


Ahbetum,  524. 

Abiata  Grassa,  363  et  not.  4 ;  364  et  noi.  4. 

ilcco  fflve  Aeoon,  255  not.  4 ;  785,  854. 

Adda,  flumen,  363,  365. 

Aeglhoven  (ecclesia  de),  877. 

Affholdm,  816,  847. 

Aghina^  355. 

Agnano  (castram  de),  479. 

Aicholz,  prope  Mozmul,  888  et  not.  4. 

AiroU  sive  AxfToU^  castrum,  704  etnot.  4  ;  758. 

Alamannia^  489. 

Mha,  villa,  383. 

AJihanvm^  curia  et  districtus,  5t4 . 

AXbataita  (campi  de),  363  not.  4. 

Alhegaw  (comitatos  de),  85,  86. 

Albianwn^  castrum,  74. 

Alhiscenda^  molendinum,  850. 

AUmanma,  Yide  Germanian 

Akxandria^  dvitas,  346,  d5S. 

Alifia,  448. 

Attmis,  viUa,  520. 

Aiosi^  terra,  827,  328. 

i/pM,  274,  548,  556. 

AUatia,  525. 

AlUtsano^  673  not.  4 . 

Altopashu  (hospitalede),  478, 479  et  not.  4 ;  484 . 

AUorfemis  sylva^  883. 

Altzenachj  894  et  not.  4. 

Amelia^  dvitas,  288,  593. 

AmoU  (plebs  de),  454,  455,  667,  668. 

Ampinanum,  castrum,  520. 

Anagnia,  civitas,  36  not.  2;  94  noU  4;  96, 

97,  405  not.  4 ;  446, 424, 434, 348,  544, 547. 
Anasus^  flimien,  S95,  296. 
Mossmi^  caitnim,  879. 
Ancaiano  (commone  et  honiineB  de),  446  et 

not.  4. 
Anoona^  604,  754  not.  4 ;  755  not. 


Andemachen  sive  AnderruKh^  454, 880  not.  4. 

Andria,  dvitas,  45. 

Aneknumy  castrnm,  74. 

Anescheimt  castrum,  778. 

Angliay  regnum,  259,  260,  332. 

Anliculi^  castrum,  475,  240. 

AoUa  (coomiune  et  honunes  de),  446 et  not.  4. 

i4pu/ta,  4,  50,  275,  278,  286,  287,  363,  378, 

379,  463,  544,  744,  742,  728,  796  aoU  4; 

940,  944,  944  DOL  4;  928. 
Aquapendens,  466,  467,  470,  474,  472,  482, 

483,  488,  489,282,944. 
Aquaviva,  castrum,  729. 
Aquae  sive  Aquisgranum^  dvitas,  40,  409,  440, 

225,  226,  684  not.  4 ;  827,  833,  882. 
Aquae  Mortuae,  749  not.  4. 
Aquinum,  50,  87. 
AraoU^  mons,  355» 
Arhoreae  judicalMf  736* 
Arddossus^  castrum,  454,  455,  668,  723,  724, 

725. 
Arde,  castrum  de  episcopatu  Plaoentiae,  729« 
Areianum^  432. 
AreUitense  reymim,  807. 
Arena^  vicus  Parmae,  927,  934. 
Aretina  sive  Aretium^  otvitas,  520,  937. 
Argeiialay  caria  in  Bononienst  episoopatu,  340» 
Argenta^  380. 
Argentina^  490. 
Arianum,  406,  407,  408,  409, 440  not.  2.  Vide 

Areianum, 
Ariminumy  470. 
ArUi  (Arles),  795. 
AmuSf  flovius,  479,  480. 
Arquata  (homines  de),  483. 
ArwihrCy  viUa,  833. 
Ascakme,  castrum,  446,  447,  448  not.  4j  847, 

848. 


1036 


INDEX  LOCOaUIL 


ilsctiltim  de  Marehia^  14  nol.  4. 

Asehheifn^  comitatus,  384. 

Aita,  640,  670. 

Atina,  terra,  475,  476. 

Atreto  (padule  de),  4S. 

Auguita,  86f,  873,  874,  875,  876,  877,  884, 

888. 
Atatria  siye  Austriae  ducatus,  34  not.  2;  t94, 

S92,  396,  304 ,  573  et  not.  4  ;  575,  628,  629, 

636,  807. 
Atmmwn,  568. 
AviniOy  ciTitas,  795. 
Aventica^  307,  308. 

Avezanum  in  Celano^  50,  51,  55,  57,  58,  59. 
Azareto  (abbalia  et  yilla  de),  524. 
Bacagnanum^  curia  et  districtus,  522. 
Bagnacamllum,  439. 
Baindt  sive  Biunde,  monasterium,   822,   823 

et  not.  4. 
Balatae,  20. 

Bambergensit  civitas,  308,  309. 
Bambergeneis  ecclma,  627,  628. 
Bara,  pagus,  384 . 
Barbazano  (locus  qui  dicitur),  23. 
Barbiseum,  curia  et  districtua,  524 . 
Barga  (homines  de),  73. 
Bargonit,  castrum,  729. 
Batgumy  520. 

Baroluni,  dvitas,  68,  422,  462. 
Barum,  civitas  et  terra,  494, 495,  496. 
Baeereguiuim^  935. 
Basilea,  856. 
BasiUensie  diocesis,  567. 
Battifolle  (castrum  de),  520. 
Bawaria,  ducatus,  292,  295,  296,  573. 
Belfortis,  494. 
Beneventana  ecclesia,  9. 
Beneventwn,  4 ,  99  et  not.  4  ;  404 ,  405 et  not.  4  ; 

323,  434,  435,  443,  562,  742,  743,  767. 
Bercedo  (locus  de),  599. 
Beremonum,  villa,  72tf. 
Bergellum^  curia  et  districtus,  522. 
Bergkersgademe,  monasierium,  834 . 
Beringeria,  castrum,  729. 
Bema  sive  Beme,  307,  800  not.  4  ;  855. 
Bemensis  districlus,  855. 
Besati,  locus,  532,  637,  920. 
BibianeUo,  viUa,  310. 


BieearuSf  20. 

Bieohema,  apud  Senas,  643. 

Bisaeda,  778,  800,  948. 

Bisoroo  (castrum  de),  522  et  not.  6. 

Bisuniina  dvitas,  657. 

i^ttofito,  842. 

Bitrietus,  castrum,  654. 

Blandin,  domus  sic  dictaapud  Aquas,  409. 

Bofalora  sive  Bufalora^  363  et  not.  4 . 

Bohemia,  regnum,  446,  935. 

Bononia^  civitas,  378, 755  not  4 . 

Bononiensis  episcopatus,  340. 

Bopardia^  735. 

Bozemantum,  villa,  340. 

Bozanifm,  castrum,  74. 

Brabantiat  327. 

Bramasolis,  villa,  520. 

Brandanus^  flumen,  806. 

Brandelli  (montaniae),  523. 

^anzofio  (villa  de),  729. 

Bratumf  355. 

i^raya,  355. 

Brayolla,  rivuius,  355. 

Bresellus  sive  BerseUus^  275,  569,  570,  594, 

592,  596  not.  a;  733. 
Bretenoriif  comitatus,  693. 
Briganum^  flavius,  384. 
Brisaeh,  800  etnot.  2. 
Brisehowe^  villa,  265.  ' 

Brisselbach^  villa,  265. 
Briaria,  civitas,  734. 
Brixianui  districtus,  554  et  not*  I. 
Brundusium,  286,  764,  774  not.  6 ;  775. 
Bruscera  (sylva  de),  42. 
Brussella,  forsitan  Bruchsal^f  888. 
Brutzanum,  villa,  520. 
Bubenrode^  847. 
Buch^  mooasterium  Cisterciensis  <»dinis,  264, 

265. 
Buchena^  vilia,  549. 
Buggelwitz^  villa,  265.    . 
Bugklo^  843  et  not.  4. 
BugUano  (plebs  de),  520. 
Burdegata^  907. 

Burghettus  de  Taro,  924  et  not.  e;  925. 
Burgum  Sancti  Domntnt,  castnim  sea  tdrra, 

599,  694,  729,  928, 
^ur^undia,  459,  928. 
Burgus,  524. 


^      INDEX  LOCORUM. 


1037 


Buriamm,  viUa,  522. 

Buaoeti^  castnim  episcopatus  Cremonae,  729. 

Caborretus  sive  Gavorettugy  663,  664. 

Caglia.  Vide  Callii. 

Caiani  baronia,  947,  918. 

Catamim,  520. 

Cakibria,  928. 

Calama^  74. 

Calawma^  74. 

Callii  sive  Ca^li,  754  not.  4 . 

Calsalariwn^  720. 

Cambetiacam  sive  burgum  t7am6m'  in  yallibus 

Maunanis,  528,  536,  942. 
Camerinenns  dioecesis,  776. 
Camerinum,  civitas,  63,  64,  344,  446  et  not.  4. 
Caminanum  et  ejus  districtus,  524 . 
Camj^nia,  h,  87,  244,  220,  224,  646,  746. 
Campilia^  forsitan  Campoli,  449  et  not.  4. 
Campojannee,  villa,  520. 
Canalecfa,  vUla,  520. 

Canapitifju  sive  CanaptctiM,  658, 662,  663, 664. 
Canieulae  fotsataie^  450. 
CanneUm^  palus  abbatiae  de  Insula,  89. 
Canptltum,  454. 
Cantiani  (male  C7amrant]  castrum,  494,  492 

et  not.  a. 

Capaccium  sive  Caputacttim,  castrum,  402, 

403,  404, 406,  408, 440,  438,  439,  440  not.  4 ; 

442,  457,  458,  947,  948. 
Capella  (sorores  et  presbyteri  de),  307. 
Capitanata^  763,  764. 
Capragia  in  TWcta,  castrum,  728  et  not.  4. 
Captia,  24,  47,  49,  50,  82,  85,  86,  87,  447, 

496  et  not.  2;  708,  757,  759, 776,  777. 
Capiiana  ecclesia,  743. 
(7aptt<a^uenstf  dioecesis,  509. 
Car6onafta,  villa,  522. 
Cartum  sive  C^tum,  civitas,  338,  339,  527, 

544,543. 
Camiola  sive  Camyolay  300,  302,  629,  754, 

752. 
Carpineta,  locus,  340. 
CarpOy  curia  in  Mutinensi  episcopatu,  340. 
Carraria^  locus,  42. 
CaeaU^  civitas,  460. 
CaeaU  Novum,  764. 
Caeale  Ruptum,  421,  422,  423. 
Caeale  Sancti  Evasii,  637,  639,  644 ,  653^  655, 

693,  767.  Vide  CasaU, 

VI.  Pana. 


Casanooa,  conventus,  644. 

Casanova,  villa,  520. 

Casaromana,  vUla,  520.         ^ 

Ca$entmum,  terra,  520. 

Casignella,  villa,  520. 

CasoU  (castrum  de),  520. 

Canonum,  42. 

Cassanum  (aliud),  365. 

Cassari  Canneta,  444. 

Cassesis^  villa,  520. 

Cassina  (villa  de),  729. 

Cassinense  monasterium,  748,  758,  777,  796, 

797. 
Castano  (villa  de),  729. 
CasteUae  civitas,  389. 
Castellaneti  tenimentum,  424 ,  422. 
CasUlUtrano  (villa  de),  340. 
CasUlli  feudum,  833. 
Castellini  castrum,  524 . 
CastelUmchi  coUis,  450. 
Castelloneohf  curia  in  Regino  episcopatu,  340. 
Castellum  Francum,  732. 
Castellum  vetus  in  curte  de  Sexto,  42. 
Castenumj  villa^  363  et  not.  4. 
Cas(t7ton«  etFosctana  (homines  de),  73. 
Castillione  de  Paccis  (curia,  districtus  et  com- 

manditiade),  524. 
Castiono  Marchionum  (villa  de),  729. 
Castolio  (villa  de),  729. 
Castrum  Pfe6t5  juxta  Perusium,  4  48, 449,  450. 

Vid.  PUbis  cattrum. 
Castrum  Vetus  sive  Castel  Vecchio,  660,  664 

not.  4;  663,665. 
Cat>a  (locus  sic  dictus),  436,  440  not.  4. 
Cavalhre  (curtis  de),  479. 
Cat;ense  monasterium,  420,  424,  422,   434, 

436,  437,  443,  444,  445,  474,  475,  476,  574. 
Cavt,  locus,  523. 
CavigUmOy  villa,  340. 
Cecina  (vallis  de),  479 
CeUe  (castrum  de),  522. 
CeUense  monasterium,  262. 
CeluliSy  terra,  729. 
Cenetensis  episcopatus,  4  32. 
Ceperanumf  4,  87,  693. 
Cephaiae  ager  in  dioecesi  Agrigentina,  20. 
CerhaiuoUk  (villa  et  curtis  de),  43. 
Cerbana Jocus,  479, 480. 
C«raftt2o  (curtis  et  castrum  de),  43. 

181 


1038 


INDEl  LOCORUIL 


Cerreium,  prope  Ficedmn,  179. 

Cerreium,  Tilla,  622. 

Cerro  (via  de),  42. 

CerveriUf  355. 

Cetanum^  74. 

Ceeena,  90S. 

Ceeerana  (bomines  de),  73. 

Charaeeum  mye  Cheraedwm  siye  Cmaemn, 

552etiiot.  4;  946. 
Chatma,  904. 
CfceZfe,  Tilla,549. 

Cheppanwn  et  ejns  districtus,  524 . 
Chiperiue  moDS,  20. 
Chivasso,  673  not.  4. 
Ci^umcenfu  ecclesia,  306,  307. 
Chumzosimi,  casale  in  yaOe  S^;ni,  454,  455. 
Cietieum,  villa,  549. 
Cingulum  sive  Ctn^u/i,  754,  79f ,  793,  934 

not.  4. 
Civitai  Castellana,  499  et  not  2. 
Civitas  Novd,  dicta  FlageUa,  50,  54. 
(7imla<  Nova  de  Marehia,  244,  242,  933,  934 

et  not.  4  ;  753, 754  et  not.  4. 
Civitas  Vetula  (Cm\A  Vecchia),  499,  204,  202. 
Clararum  Aqua,  450  et  not.  a. 
Clenti  flumen,  242. 
Chmiacum,  372,  373  not.  4;  399. 
Clusii,  territorium  et  civitas,  450. 
Cobloba,  355  et  not.  a. 
Coliseum,  \%1 . 
CoUef  castrum,  385,  945. 
CoUe  de  Petra,  villa,  522. 
CoUecchiumf  522. 
CoUegnius  sive  Colegnus,  663,  664,  665. 

ColUgium,  640  not.  4. 

CoUine,  villa,  520. 

ColUs  Camartinus,  520. 

CoUis  Gonxoli,  villa,  522. 

CoUis  Perguia,  castrum,  625. 

Collis  Petruli,  42. 

Coher^sis  ecclesia,  904. 

Colognora,  curtis,  42. 

CoUmia,  civitas,  46,  48,  824  not.  6 ;  829,  833, 
863,  872  not.  4 . 

Colomum,  594. 

CoUmbaria,  800  not.  2,  837. 

Compofsevola,  450. 

Compoto  (castram  de),  42. 

Compotus,  locus,  42. 


CtmegUmi  terra,  432,  433. 

Cimfiuentia,  734,  735,  829. 

Comsama,  dvHas,  509. 

Constamciensis  episoopatos,  384 . 

ConstatUinoipoUtanum  imperiumy  258. 

Coniurso  (terra  de),  947. 

Coralia,  76. 

Ccrbasie,  castram,  948. 

CoreUaj  villa,  520  et  not.  d, 

Corilionis  terra,  695,  696. 

CarU,  viila,  549. 

Comeium,  369,  370  et  not.  2 ;  374 ,  372,  797. 

Cofniola,  villa,  520. 

Coronata  sive  /nooronato,  27  et  not  4. 

Corpustum,  viDa,  520. 

Corsiea,  747  not.  4. 

Corsignanum^  villa,  549. 

Corta,  villa,  520. 

Cortonium  sive  Corfofia,  35,  454,  594. 

Corvaria,  74. 

Costa,  villa,  520. 

Cosfa  Asine  (villa  de),  729. 

Costaeeiari  (male  Cofffnacram),  castram,  494, 
492etnot.  a. 

Costamezana,  viUa  seu  terra,  cum  castro  dictae 
villae  de  Costamezana,  729,  924. 

CotignoUs,  439. 

Cottis  (turris  de),  363. 

CozuUmiSj  vallo,  436. 

Crema,  24  5. 

Cremes  sive  Krems,  573. 

Cremona,  449,  420,  424,  346,  352,  373,  374, 
375  et  not.  4  ;  376,  396,  496  noU  2;  544, 
524,  525,  532,  535,  554,  595,  599,  609, 621, 
637,  689  not.  4 ;  693 ,  694,  695,  697,  698, 
728,  733,  767,  792,  794,  798,  799,  824  et 
DOt.  6;  908,  921,  926  et  not.  4;  927,  929, 
930,  936,  946  et  not.  a. 

Crepacadum^  440.  Vide  Cr^paoonum. 

Crapaoorttim  sive  Crepacuore^  locus,  4  40  not.  I ; 
436etnot.  4. 

CrMptfio  (abbatia  de),  520. 

CriMoalde,  villa,  265. 

Cuggeilani,  265. 

Ctineiim,  civitas,  540. 

Ctirlandta,  303,  304. 

Ctirlts  Nova,  204. 

Ctirtts  Bedalda,  729. 
Ctisentia,  28  not.  4. 


INDEl  LOCORUIL 


1039 


Cyprus,  insQla  et  regnam,  286, 507,  748  not.  4 ; 

745  not.  4 . 
Dalfn  (clauBtnim  quod  dicitur),  79i,  894. 
Dalmaiia,  904,  902  not.  4;  940. 
Damieta,  749  not.  4 ;  785. 
Danubiuif  flamen,  902. 
Darina^  flamen,  355. 
Decumani  (plebs  et  mercatam),  520. 
D$lle  Murelle ,  portus  ita  diclua  ad  mare  Taa- 

cum,  440  etnot.  4. 
Delpheos,  flumen,  345  not.  4 . 
Dirsenitz,  ulla,  265. 
DoefiMfittfn,  vallia,  803  et  not.  4. 
DofntfUM  Egidiae  pone ,  929. 
Dongula  (villa  de),  729. 
Dora  Balteaf  673  not.  4. 
Dormale^  857. 
Druentum,  938. 
Duren,  823,  824,  882. 
Dueburgensis  districtus,  422,  423. 
Duseren  prope  Dusburg  (monasterium  de),  422. 
Dyanum,  435,  437,  475. 
Dynenheim  aive  Dten^tfn,  894. 
i>yiTacfctufn,  769,  764 ,  774 ,  775. 
Ebredunensis  comitatus,  542. 
£6u/ttfn,  urbs,  435,  436,  437,  476. 
ElHngen,  830. 
Empulum,  villa,  522. 
Eporedia  sive  Iporegia,  664 ,  663,  664. 
J?so«lafia,  735. 

Esii^  civitas,  754  not.  4.yid.  lesi. 
Esslingen  sive  Essling,  86,  870,  883. 
Estuphin,  castrom,  778,  779. 
Eugubio  (homines  de),  494,  492. 
Eugubium,  civitas,  44,  625. 
Eystetensis  dioecesis,  830. 
Fadtanttfn,  villa,  520. 
Faetum^  locus,  42. 
Falooeus  FossateUuSy  450. 
FaXkenberg^  castrum,  879. 
Fano  (insala  de),  340. 
Fantifn,  civitas,  83,  84,  85. 
Fameftttfn,  castrum,  435  not.  4. 
FanM^ttfn,  villa,  520. 
Faventia,  46,  47,  24  not.  4. 
Fegora^  castrum,  948. 
Ferentinum,  944  etnot.  4. 
Ferrarfa,  444,  734. 
Ferro  (mons  de),  520. 


Ficarria^  803. 

Ftcecltttfn,  sive  Ftceclttfn ,  sive  Fttc^tcliim,  sive 

Ftctbc^tclttin,  438,  479,  480,  749,  723,  724. 
Fighinum,  450. 
Ft^tfM  (mons  de),  520. 
Ftleefttfn,  villa,  549. 
Firmana  communitas,  754  not.  4;  780,  782, 

790,  938. 
Ftstttla,  locus  apud  Neapolim,  44,  42. 
FlageUa,  87. 
Flandria,  327,  328. 
Fkmheim,  794. 
Fhrensola^  632,  633. 
Florentia,  466,  342,  584,  587,  593,  594,  714 

et  not.  a. 
Florenfonttfn  in  Capitanata,  809. 
Florenftntte  episcopatus,  479. 
Foggia^  civitas,  7, 44  not.  4;  45  not.  4;  22, 24, 

25,  34,  82,  244,  243,  254,  252,  259,  264, 

266,  282  not.  4;  475,  488,  495  et  not.  4; 

752,  753,  758, 759,  765,  769,  784, 800,  804, 

805,  842,  940etnot.  4. 
Fons  beatae  Mariae^  sive  Porta  Dei,  iocus  abi 

monasterium  de  Duseren  translatum  est,  422 

not.  2. 
Foftlofui  Lata,  934 . 
Fofttana  Ftua,  352. 
Fonte  Claro  (viUa  de),  520. 
Foftltsclttse,  castrum,  524. 
Foro  /ttltttfn,  582. 
Foedondtts,  viUa,  340. 
Fossa  Nova^  monasterium,  938. 
Foxisole  (porttts  de),  42. 
Fracta^  355. 

Fraficta,  regnum,  459,  934. 
Francanfort  sive  Frankenfurt^  454,  452  et 

not.  3;  459,  834,  835  not.  4;  870,  874,  873. 
Frangiperge  monasterii  podia,  42. 
FratreSj  locus  sic  dictus,  450. 
FWita  (Frtetloni),  482. 
Fn'txmarta,  935. 
Frofisolttm,  castrum,  520. 
Fttcte,  flumen,  22. 
Fitlcherii  insula,  245. 
Fttfnaia,  villa,  522. 
FttmotHim,  640  not.  4. 
6ralleno  (via  de),  42. 
Gamttndta  sive  Gafnttml,  86,  869,  885. 
Gamich,  262,  263. 


1040 


INDBX  LOCORUM. 


Garfagnana  (provincia  de),  73,  480, 495, 496, 

670,  674 ,  67i. 
Garigliafm,  flumen,  quondam  Ltm,  791. 
Garlianum^  villa  et  castrum,  519. 
Ganim,  monasterium ,  6^8,  629. 
Gattariaj  520  et  not.  e. 
Gazay  237,  94  i  not.  2. 
Genestia  sive  Genestra,  dlstrictus  et  hospitale, 

524  et  not.  a. 
Gengenbachf  castram,  627,  628. 
Germania  sive  Alemannia,  sive  ThefUania^  3, 

5,  236,  244  not.  4;  275,  282,  285,  286,  322, 

367,  390,  393,  394,  395,  402,  405,  444,  442, 

446,  447,  457,  458,  540,  544,  544,  547,  526, 

528,  554,  556,  557,  578,  703,  704,  774,  794 , 

806,  832. 
Germaniedorf,  847. 
Gereardetdorff,  265. 
Ghivizano  (homines  de),  73. 
Gifo^  castnim  Salemitanae  dioecesis,  509. 
Gironis  locus,  524 . 
Gisakgii  plebs  et  castrum,  729. 
Glanzolum  sive  Glauxolum^  castram,  549  et 

not.  a. 
Goderanum,  440, 444. 
Gonfienti  (villa  de),  522. 
Gontaninum,  520. 
Gorgunzolaj  locus,  365,  366. 
Gorra,  villa,  338. 
Goterue,  mons,  355. 
Granaiolum,  villa,  522. 
Granaria  (villa  de  la),  729. 
Gratianopolitanui  oomitatns,  542. 
^ai>a^na,  355. 
Gfat7ifia«  comitatus,  806. 
Grazlup,  752  et  not.  4. 
GreiiSy  locus,  522. 
Griminis  (molendina  in) ,  262,  263. 
Griven^  56. 

Grola,  contrata  sic  dicta,  928. 
Grondula,  castrum,  352,  353,  364,  355,  356. 
Groueium,  8,  455  not.  4;  456  et  not.  4;  462, 

463,  465,  466,  254,373,  384,  385,  386,  388, 

403,940,946. 
(jtiada&ttf^^a  sive  Guaddburza,  aqua  sic  vo- 

cata,  450  etnot.  6. 
Gualdus  Melf.,  444. 
Guama  (mons),  locus,  437. 
GuastaUa,  927. 


Gudranumy  20. 

Guincilo  (curtis  de),  43. 

Gutenburg^  caslrum,  879. 

Hage^  comitatus,  447. 

HagenowB  sive  Hagenau,  800  not.  2;  837,  838, 

839,  840  et  not.  4 ;  843,  856,  862,  885. 
Haynoniae  oomitatus,   sive  Hainonia  terra, 

33,  268,  269,  327,  328. 
Hall,  847,  848,  842,  873. 
Hallae  in  Suevia,  883.  Yid.  HaU. 
Heppenheim  ^ropQ  Wormatiamy  892. 
Herhipolis,  civitas,  34  not.  2,  346,  429,  430, 

606  not.  4 ;  945. 
Hibishe,  875  et  not.  a. 
Hierosolymitana  civitas,  237,  349,  354 . 
Hierosolimytanum  regnum,  286,  448. 
Hildelseimensis  ecdesia,  836. 
Hispania^  333. 
Hittenberg,  869,  870. 
Hocheim^  villa  prope  HerbipoHmy  430  not.  2 

et  3. 
Hoeoile  (nemusde),  874,  872. 
Hungariay  regnum,  902,  903,  904. 
/est,  435not.  4. 
Imolensis  episcopatus,  453. 
Imsu)eHer,  825. 

Ingelheim,  castrum,  657  not.  4 ;  693. 
Insula  (flumen  de),  242. 
Insuia,  locus,  42. 
Insula  (monasterium  de),  89. 
Insula  Sokratay  4. 

Interamnes,  civitas,  488  not.  4;  200,  244,  250. 
Italia,  3,  4,  240,  257,  258,  277,  333,  407,444, 

474,  494,  497,  498,  502,  504,  529,  554,  565, 

556,  558;  587,  604 ,  602,  747, 774,  790,  792, 

806. 
Janua,  204,  202,  204,  224,  362,    366,   528, 

647. 
Jeuriensis  ecclesia,  903,  904. 
Joppe,  civitas,  237. 
JordaneSy  fluvius,  237. 
Jovenazxo,  842. 

Keiserpereh  sive  Keuetsporgy  800  not.  2;  837. 
Konigsfeld,  869,  885. 
14,  locus  in  Austria,  673. 
LabandaruSf  locus,  437. 
Labelle,  castrum,  948. 
Laeu  Souro  (villa  de),  729. 
lociifia,  castrum,  74. 


INDEX  LOCORDM. 


1041 


Laeu8  Pensilis,  780  et  not.  4 ;  784 . 

LaguUa^  mom,  355. 

Lambro,  flumeD,  740. 

Landascum  (villa  de),  729. 

Landaxium,  castrom,  729. 

Landseran,  castrom,  832, 874. 

Landui,  locas,  437. 

Langonowe,  yilla,  265. 

Lafizttfii  siye  Laneeum,  castnim  in  Gaiiayesio, 

338,  492,  493,  662,  663,  664,  665. 
Lapidem  (feodmn  ad),  865,  866  not.  4.  Vid. 

Stein. 
Larchianum,  castrum,  524 . 
Lateranum,  436,  437,  440,  472,  488  et  not.  4  ; 

490,249,  384,607. 
Lauda,  366,  373,  637,  767,  792  not.  4. 
Laureti,  castrum,  763,  764. 
Lauianna^  308. 
Laviano  (curtis  de),  4  3. 
Lavianum,  castrum,  948. 
Leine,  yilla,  262,  263. 
Leno  (monasterium  de),  356. 
Letowia,  303,  304. 
Liegnitz,  ducatus,  900  not.  4. 
LiguHa,  498,  499,  557,  558,  578,  669,  686. 
Limae  yallis,  480. 
Linaris,  524. 
Liventia,  fluyius,  80,  84. 
Logra  siye  Logia^  territorium,  519. 
Lom6af cltf  fossatum,  450. 
Lombardia,  87,  443,  445,  424,  484,  494,492, 

274,  275,  363,  373,  374,  407,  482,  544,  544, 

585,  604,  643,  647,  655,  696,698,  703,  798, 

799,  802,  920  not.  4 ;  928. 
Londinum,  260. 
Longicampi  abbatia,  97  not  2. 
Lontraynum,  yilla,  522. 
Lorenzanum,  520  et  not.  c. 
Lomanum,  terra  et  castrum,  754  not.  4 . 
Loeque,  yilla,  549. 
Lostowe,  yilla,  265. 
Loubendorf,  847. 
Loufen,  449. 
Im,  locus,  673  not.  4 . 
LuMorff,  872. 
Luca  (planum  de),  479. 
Lucana  ciyitas  siye  Luca,  466,  235. 
Lucana  dioecesis,  426. 
Lucanu»  episcopatus,  466. 


Lucellense  siye  Liitzel,  monasterium,  856. 

Luceria,  Apuliae  ciyitas,  64  not.  4 ;  466,  467, 
807. 

Luchesheim^  yilla,  383. 

Luctt,  castrum,  949. 

Lucus  de  Musello  cum  districtu,  523. 

Lugdunum,  247,  248,  249,  270,  272,  273,  274 
not.  2;  275,  277,  344,  347,  327,  335,  338, 
346,  404,  402,  443,  424  not.  2;  428,434, 
447  not.  4;  464,  486;  489,  490,  494,  507, 
509,  544  not.  4  ;  546  not.  4  ;  528,  529,  532, 
533,  534,  536,  637,  544,  546,  547,  552,553, 
554,  555,  568,  575,  576,  584,  644,647,648, 
649,  623,  628,  640,  644,  654,  652,  653,  684, 
682,  690«  692,  740,  746  et  not.  4;  747  et 
not.  4 ;  726  et  not.  4 ;  727,  734,  737,  774, 
776,  795,  880  not.  4 ;  925,935  not.  4 ;  936. 

Luliani  castrum,  495,  496. 

LtifMfists  episcopatus,  480. 

Lunesana  proyincia,  672. 

LupSj  yilla,  265. 

Macerata,  commune,  750,  754  not.  4;  754 
not.  4. 

Machland^  573. 

Macra,  flumen,  355. 

Magnolla ,  flumen,  355. 

Maguntia,  794  not.  4;  834  etnot.  a;  894. 

Malacdia,  locus  sic  dictus,  454, 455. 

Maladaria  (locus  qui  dicitur),  724. 

Malafera,  370. 

Malberch  siye  MuWerc,  forsitan  Malberg^  cas- 
trum  et  oppidum,  628  et  not.  4 . 

Mallianum,  449. 

Malta,  insida,  949. 

Jfafisora,  locus  in  .£gypto,  774  not.  2;  774 
not.  2. 

ifafiltia,  ciyitas,  82,  489,235,  240,  244,  734, 
732. 

Marchia  Anconitana,  6,  84,  286,  323,  343, 
344,  568,  642,  693,  744,  745,  746,  755, 756, 
759,  790,  794,  792,  793,  930,  933,  934. 

Marchia  Austriae ,  295. 

Jfarc^ta  Tervisina,  474,  209,  376,  928. 

Marchiana,  yallis,  522. 

Jfarthfna,  646,  746,  807. 

Marla,  flumen,  370  et  not.  2. 

Marlarium,  479. 

Marradi  castrum,  524. 

Marsia,  50. 


1042 


INDEX  LOCORUIL 


Maniniana  Litia  (feadinn  de),  227,  228. 

Martorannm,  28  not.  4. 

Jf ona,  terra,  435. 

MateUoa,  446  not.  4. 

Materia,  380. 

Mathildis  comitisiae  terra,  693. 

Maxariae  vaUie,  696. 

Medaooana^  caBtrum,  599. 

Medeeano,  terra,  729. 

Medidna^  coria  in  BonoDienn  epifloopatu,  340. 

MediolamuM,  449,  495,  346,  344  not.  4;  365, 

454,  570,  926,  9S7. 
Megesohes  seu  potius  MegeMves,  castnnn,  85, 

86. 
Meghfs,  hodie  Egloss,  86  not.  4.  Yid.  MegeloU 

ves. 
MeingerSf  847. 
Melanensis  comitattts,  530. 
Melfia,  nrbs  Apuliae,  67,  98,  405  not.  4;  444 

not.  4;  448,  754,804. 
Menxani  campanea ,  74  3. 
Metgiano  (villa  de),  729. 
Messana,  785,  84  S.         * 
Miano^  terra,  729. 
MiUteUi  castrum,  695,  697. 
Ministeria  quatuor ,  327,  328. 
Misilioli^  yilla,  coriaet  diatrictos,  524. 
Misna,  villa,  265. 
Modis^  casale,  949. 
Mogius,  fluvius,  454,  452  et  not  3. 
Mogontia^  383. 
Moianifossahm,  450. 
Molianum  castrum,  68. 
Molitii  comitatua,  627. 
Monbaransono ,  curia  in  Mutinensi  episcopatu, 

340. 
Monbardonum,  373. 
Monchone,  villa,  624. 
Jfonopoii,  dvitas,  487, 488. 
Mons  Agutus,  castrum,  549. 
MonsaiuUi,  castrum,  524. 
Mons  Calerius  aive  MoncaUeri ,  527,  660,  664 

not.  4;663,  664,  665. 
Mons  Cahus,  762, 763,  764, 765. 
Mons  Castrensis,  feodum,  825. 
Mons  Perratus^  637,  643. 
Mons  LeOf  juxta  flumen  Nestoria,  450. 
MonslonguSf  355. 
Jfontoniim,  curia  et  districtua,  524. 


JfonfsMlt  casteUom,  522. 
Montegragnumy  74. 
Jfonterafniin,  370. 
Jfontenippolt,  viUa,  522. 
Moniereggiomj  caBtnun,  89. 
Jfonlarti  argenteria,  438. 
Jfonlartiifn,  caatrum,  7,  8,  477. 
Jfontftwclo,  locos,  522. 
Jf onltcellenae  monasterium  in  Tuacia,  466. 
,  355. 
Aguti  de  Aipilms  caatnmi,  520. 
Jfonlts  Sa66iilt  (cnria),  340. 
Montis  Calvoli  castrum,  43. 
Jfonlu  Caveoei  comitatus,  806. 
MonUs  Christi  (monaateriom  in  innla),  72S 

not.2. 
Momiscosari  nrbs,  754  not.  4;  934  not.  4. 
Jfonltt  Donctt  castrum,  524. 
Montis  Lairoms  cuna,  726. 
JfonlMm^nartiim,  viDa,  520. 
Montismurli  castrum,  523. 
Montis  Negri  castmm,  233,  234. 
Montisnigri  castrum,  453. 
Moniis  Polertt  caslrum,  729. 
Jfonltf  Ptmuliilt  castram,  77. 
Poltltont  castrom,  464. 
Saneti  AngeU  dvitas,  807. 
Jfonltsfeccfct  hospitale,  524. 
Jfonlu  ITImt  dvitas,  754  not  4. 
Moniis  Varchi  curia,  524 . 
Jfonltt  Ftr^tf  monastmum,  495,  496,  497, 

780,  784 . 
Montis  VttUerant  castrum  in  epiaoopato  YuHer- 

rae,  729. 
MontoUsy  castrum,  948. 
JfonliiaM>lum,  castnun,  698. 
Motronis  Montefegatensis  castrum,  495,  496. 
Moraoia^  446. 
jnortaniim,  loo. 
MoHngen  (terra  de),  875,  876. 
Jfomtf  de  Folle,  754  not.  4. 
Jfosa,  campus  qoi  erat  extra  dvitatem  Oraino* 

nam,  930. 
MoseUa^  flumen,  872  not.  4. 
JfoiNi^eni^m,  prope  Bolandiam,  894  et  not.  4. 
MozolOf  curia  in  Regino  episcopatu,  340. 
JfnlAaiiMn,  844. 
Jfiiltnattciii  nums^  355. 
JfiiMiifen,  in  Alsatia,  800  not.  2. 


INDBX  LOCORUM. 


1043 


Mulpe^  moiis,  355. 

JfttMfit  RedoHf  caBtram,  S34. 

Mungnanum,  castrum,  52S. 

MutUiani  (castrum,  burgum  et  curia),  524. 

Mutina,  dvitas,  375,  390,  733,  755  not.  4; 

929. 
Mutinensis  episcopatus,  340. 
Jfulttia,  dvitas,  424. 
Namurcensis  comitatus,  327,  328. 
Namia,  44  not.  4 ;  498  not.  4  ;  244,  284,  608. 
Nazani  (curia  de),  340. 
Neapolis,  39,  40,  44,  445,  503  not.  4  ;  749. 

733,  949. 
NeapoUtanum  regnum,  440  et  not.  4 . 
Neocastrumy  28  not.  4 . 
Nepozanum  castrum,  523. 
Neti  Vallis,  695,  697. 
NeusSf  575  not.  4 . 

Nevolaey  Arianae  et  Limae  txii/is,  4  38. 
Nidabudowitz,  265. 
Nidday  fluvius,  452. 
Niesten,  castrum  in  episcopatu  Bambergensi, 

657  not.  4. 
NiluSy  flumen,  774  et  not.  2. 
Nissewaz,  yilla,  262,  263. 
Nohe,  castrum,  455. 
Nonnenmunster  (abbatia  de),  36. 
Nordaingen  (?),  884,  889,  890. 
Novae  Civitatis  ecdesia,  apud  Mulhausen, 

844. 
Novariay  civitas,  686. 
Noviky  collis,  450. 

Novohria,  curia  in  Regino  episcopatu,  340. 
Nuceria,  928. 
Nuceti  villa,  924. 
Nuceto  (terra  de),  729. 
Nuemburch  (comitatus  de),  634,  632. 
Nurembtrg,  830  not.  4 ;  845,  846,  847,  848, 

850,  854,  852,  853,  854,  857,  858,859,860, 

864,  886  et  not.  4 ;  887. 
Nuwemburgy  castrum,  639,  800  not.  2. 
Nycastel,  castrum,  879. 
Oet,,  ecclesia,  forsitan  Oetingen,  449  et  not.  a. 
Offenburgy  castrum,  639. 
0/et  flumen,  744. 
Olemberg  sive  Olimberc,  567. 
Olibanumy  castrum,  638. 
Oppenheim,  castrum  et  civitas,  408,  342,  343, 

344,844,866,884,  894. 


Orbi|;rnanttm  (villa),  522. 

Ordtcanttm,  casale,  949. 

Orge,  villa,  520. 

Orintano  (villa  de),  42. 

Ortemberg  sive  Stetnberc,  castrum,  627,  628  et 
not.  2,  639. 

Orlt^oottm,  castrum,  520. 

Orft^nanttm,  520. 

OrzolOy  curia  in  Bononiensi  episcopatu,  340. 

Oztrowe,  villa,  262,  263. 

Pacctanttm,  450. 

Pact7tanttm,  694. 

Padtta,  dvitas,  439  not.  2. 

Padule,  locus,  479. 

Padus,  flumen,  380,  570,  584,  585,  595,  596, 
597,  602,  687, 688,  728,  729,  730. 

Pagnana,  locus,  522. 

Pataria^  locus,  479. 

Pa2a/ittm  Adrianiy  casale,  938. 

Pa/tdr0(ttm,  42. 

Palle  el  ejus  districtus,  524 . 

PanicaliSy  450. 

Panormitana  ecclesia,  553,  563,  808. 

Panormus,  20,  440,  444,  442,  843. 

Papta,  346,  363,  366,  367,  396,  528,  535,  637, 
638,  653,  687,  688,  689,  792  et  uot.  4. 

Parcus  vetuSy  juxta  Panormum,  444. 

Partf  (conventus  de),  837. 

Parmay  275,  352,  364,  356,  357,  358,  377, 
378,  396,  545, 548,  554,  553,  554,  557,  558, 
559,  564,  567,  569,  576,  583, 588,  589,  590, 
594,  596,  597,  599,  640  not.  2;  643,  626, 
627,  634,  632,  633,  708,  728,  794,  792  et 
not.  4 ;  793,  795,  798,  799,  942,  923,  925, 
926  et  not.  4 ;  927,  928,  929,  934,  932,  943. 

Parmae  Baptisteriumy  932. 

Paroley  castrum,  729. 

Past7tantt5,  locus,  637. 

Patemumy  villa,  520. 

Pa(rtmontttm  Sancti  Petriy  282  et  not.  2;  286, 
287,  746etnot.  4. 

Pe//a/ti5,  mons,  355. 

PentapoliSy  693. 

P^r^amttm,  596,  792  not.  4. 

Pergentina,  villa,  549. 

PeringnanuSy  locus,  42. 

Pemina  (districtus),  523. 

Persanttm,  feudum,  65,  66,  67. 
^     Pertinay  castrum,  520. 


1041 


INDEX  LOCORUIL 


Pefwinum  ckisym,  450. 

Perusium^  538. 

Petinum,  castrum,  446  not.  4 ;  775,  776. 

Peira  Accarda,  947. 

Petra  Saneta,  male  pro  Praetfia,  76. 

Petrae  Mogoianae  castnim,  7)9. 

Peiravelsa^  yilla,  524. 

Petremaurum,  524. 

Petriolum,  villa,  522. 

Petrit  Formentis  (castrum  de),  509. 

Petrognaniy  castnim,  282  et  not.  2. 

Petnmum,  vilia,  522. 

PAa/enfcoven,  449,  860. 

Phetine^  ecclesia,  876  et  not.  4 . 

Pictavia,  906,  907. 

Pigneti^  curia,  340. 

Piofe  (villa  de],  340. 

Ptrus  JoviSj  locus  sic  dictus,  450. 

Pieae,  dvitas,  200,  222,  227,  228,  230,  234, 

232,  233,  234,  273,  543,  705,  728,734. 
Pisanus  archiepiscopatus^  479,  480. 
PiMarta,  casale,  949. 
Ptscta  (curia  et  lluvius  de),  479,  480. 
Pistotay  casfrum,  947. 
Pistoriensis  (civilas  et  episcopatus),  523. 
Placentia,  352,  390,  554,  602,  728,  798,799, 

924,  926. 
Pladana,  767. 
Plani  Castanarii  castrum,  sive  villa  de  Plano, 

234,  252,  722,  733. 
Plebis  Castrum,  482,  483.  Vid.  Castrum  Plebis. 
Plebis  de  Lamula  mercatum,  723. 
Plebsde  Vado,  549. 
Plegarium  et  Plegarii  Strata,  450. 
Podium  de  Greppo,  prope  burgum  Galleni,  480. 
PodtiM  sive  Poitt  i^ontcti»,  commune,  375, 

668. 
Pokxino  de  Manfredis  (castrum  de),  729. 
Polemno  Sancti  Viti  in  episcopatu  Gremonae 

(castrum  de),  729,  730. 
Polinianumy  807. 
Polla,  territorium,  474,  475,  476. 
Pnns  Bugni,  376. 

Pons  Tremvdus,  villa,  497,  498,  544,  704,  705. 
Pontisara^  261  not.  4. 
Popianum^  curia  et  districtus,  524. 
Poppio  (castrum  de),  549. 
Porcari,  curtis,  479. 
Portugaliae  regnum,  770. 


Portus^  plebatuB,  380. 

Portus  LatisanuSf  345. 

Portus  Veneris,  204. 

Potentia,  938. 

Poihus,  loGus,  479. 

Potrena^  viila,  549. 

Prata  (castrum  de),  462,  463. 

Pratt  Veteris  monasterium,  520. 

Pra<ttin,  locus  in  Tuscia,  479. 

Prectna,  76  not.  2 ;  77,  78, 79. 

Pregnano,  villa,  340. 

Prtnctpaltts,  434,  435,  443. 

Prot;tncta,  362. 

Puteo  (castrum  de),  524 . 

Qualetta^  castrum,  948. 

Ouercetom,  villa,  520. 

Questia,  villa,  520. 

Quinzannum,  castrum  Brixiae,  554  not.  4 ;  925, 

926. 
Aacanalt,  754  not.  4;  934  not.  4. 
Radicate,  656. 

/todtco/anttm,  oppidum,  282  not.  2;  693. 
Badicondoli,  494. 
ila^azola,  viila,  729. 
Raittenbuch^  monasterium,  877. 
Rawrum^  villa,  520. 
Ratispona,  292,  293,  295,  298. 
Aavarant ,  castnim,  729. 
Aai;enna,  6,  366,  380,  470,  585. 
Raioennae  ezarchatue,  693. 
RaoDebega^  355. 
iteaie,  224,  284. 
Riechhot%  (molendinum  de),  25. 
Reginus  episcopatus,  340,  755  not.  4. 
Rigiwn,  374, 375  et  not.  4 ;  376, 637, 755  not.  4 ; 

925. 
iientts,  fluvius,  408,  734,  735,  844,  863,  874, 

872,  884 ,  886,  887. 
Repignanum ,  curia  et  districtos,  524 . 
ileelonefctttm^  520. 
Rexenoldo  (terra  de),  729. 
Rhama,  255. 

Rhidhuzanum  (locus  qui  didtur),  929. 
RhoduSf  insula,  772. 
Rimage,  847  et  not.  4. 
Ringovia^  844 . 
Rinvelden,  800  not.  2. 
AtoetceAvm,  520. 
Ripa^  80. 


INDBX  LOCORUM. 


1045 


Ripae  Marantii  castruni,  729. 

Ripolarum  casiram,  356,  507,  508,  5117,  528^ 

535  et  not.  4. 
Risanguinario  (terra  de),  729« 
Rium,  villa,  520. 
Rivagotta,  522. 
Rocca  Alenti^  947. 

Roeca  de  Capacia^  396.  Vide  Capaeeium. 
Rocca  Jani  sive  Janula  super  Saoctttin  Germa- 

num,  63not.  4;  748,720. 
Rocca  Sancti  Felicie^  947. 
Roccha  de  Balneo,  524 . 
Roma  Urbs,  64  et  not.  4;  87,  92,  95,  96,  97, 

436  not.  4^  444,  446,  476,  483,  484,  485, 

486,  487,  207,  244,  279,  286,  322,  396.  Vid. 

Urbs  Roma. 
Romania,  522. 
Romaniola,  6,  439,  474,  209,  470,  559,  790, 

793. 
Roncarolo  (terra  de),  909,  910. 
Rosara  (ecclesia  de),  prope  Ficecium,  480,  484. 
Roseti  porta^  580,  806. 
Rossena,  curia,  340. 
Rostolenef  castrum,  520. 
Rotenherch  sive  Rotenbure,  sive  Rodemburch^ 

825,  832,  834,  835,  836,  844,  874 . 
Rozolum^  castrum,  520. 
Rudigershuobe,  49,  50. 
RUgisberg  sive  Ruecgersberge  (conveotus  de), 

854 ,  855. 
Rura,  422. 

Rustilianum  (locus  sic  dictus),  474,  475,  476r 
Sabuchi  casale,  in  territorio  Calatanisetlae,  93  . 
Sala,  villa,  549. 
Salanova^  479. 

Salemum,  406,  476,  564,  574,  572. 
Salix,  450. 

Salsum^  flumen,  440,  562,  563. 
Saona,  794,  794.  Vid.  Savona, 
Salem,  848,  820. 
Salzburgensis  eccleBia,  842. 
Samboseto  (villa  seu  terra  de),  729. 
Samprognana^  520. 
Saint-^aeques  du  Haut-Pas^  ecciesia  apud  Pari- 

sios,  479  not.  4. 
San  Raffaele,  673  not.  4 . 
Sancta  Chrietina,  454. 
Sancta  Chrisiina,  ecclesia  in  Parina,  932. 
Sancta  Cruce  (villa  de),  729. 

VI.  P»n2. 


Sancta  Hdena  sive  Santa  Blena  in  Pantasia , 
oonventus  et  abbatia,  762,  763  et  not.  4; 
764. 

Sancta  Lucta,  440  ei  not.  4. 

Sancta  Lucia^  casale,  804,  802  et  aot.  4:  803, 
804. 

Sancta  Maria  de  Crypta  Ferrata,  64  not.  4 . 
Sancta  Maria  de  Labacola  (locus  sic  dictus), 
436. 

Saneta  Maria  de  Monte,  castrum,  948. 
Sancta  Maria  in  Nordlingen^  hospitale,  888. 
Sancta  Maria  Novella ,  ecclesia  in  Florentia , 
343. 

Sancta  Maria  in  portu  Ravennati,  monasto- 

rium,  5. 
Sancta  Reparata,  monasterium,  524. 
Sanetae  Cruoit  ecclesia,  420. 
Sanctae  Crueis  de  Eremo  fontis  Avellanaemo- 

nasterium,  58,  59. 
Sanctae  Plorae  Aretinae  oonventus,  537. 
Sanctae  Mariae  capella,  in  territorio  Nuceriae, 

23. 

Sanctae  Mariae  porta  in  Sancto  Quirico  prope 

fontem  bospitalis ,  530. 
Sanctae  Mariae  in  Campitelh  ecdesia,  42. 
Sanctae  Mariae  de  Miserieordia  Panormi  hos- 

pitium,  938. 
Sanctae  Mariae  de  Monte  Veteri  (Atienberg) 

abbatia,  863,  864. 
Sanctae  Mariae  de  Monte  Virginis  monaste- 

rium,  22. 

Sanetae  Mariae  Novae  ecclesia,  apud  Bbulum, 
437. 

Sanetae  Mariae  Theutonicorum  (domua  et  hos- 

pitale),  306,  307,  487,  838,  844,  848,  849, 

850,  854,853,854. 
Sancti  Ambrosii  ecclesia,  42. 
Saneti  Andreae  ad  Montem  ecclesia,  42. 
Sancti  Angeli  in  Guamo  ecclesia,  42. 
Sancti  Angeli  de  Rodingo  ecclesia,  796,  797. 
Sancti  Angeli  de  Silva  Nigra  ecclesia,  435. 
Saneti  Archangetiad  Bajanum  hortus,  42. 
Sancti  Augustini  apud  Wizenburg    monaste- 

rium,  49,  50. 
Sancti  Benedicti  ecclesia,  42. 
Saneti  BenedicU  ecclesia  altera,  43. 
Sancti  Blasii  eoclesia  apud  Brunswicum,  878 

not.  4. 
Sancti  Blasii  de  Salvia  ecclesia,  443,  444,  445. 

182 


1046 


INDEX  LOCORUM. 


Sancti  Braneati  vallo,  tO. 

Sancii  Colwnbani  ecclesia,  42. 

Saneti  Damyani  pelagium,  i8S. 

SaneH  Donaii  ecclesia,  43. 

Saneii  Donnini  ecclesta,  43. 

San^i  Donnini  bui^m,  352. 

Saneti  Eustoiii  vicus  in  Dyano,  437. 

Sancii  Pfddiani  (ecclesia),  42. 

Sancti  Galgani  fons,  450. 

Saneti  Gaudentii  8i?e  Gamundii  monasterinm, 

524  et  not.  6. 
Saneti  Georgii  mons,  43. 
Saneti  Heliae  parrochia,  436. 
Saneti  Huberti  hoBpitale,  523. 
Safic/t///ancollina,  524. 
Saneti  Johannis  eremus,  450. 
Sancti  Johannis  Jerosolymitani  hospitale ,  780, 

784,  847,  848. 
Sancti  Johannis  de  Oto  (plebs),  522  et  not.  a. 
Sancti  Johannis  et  Sancti  Stephani  ecclesiae 

apud  Bisuntium,  859. 
Sancii  Johannis  in  Samo  capella,  23. 
Sancii  Johannis  de  Sorbolarico  ecclesia,  479. 
Sancti  Juliani  contrada  apud  Vercelias,  684. 
Sancii  Justi  de  Blentina  ecclesia,  42. 
Sancti  Laurentii  ecclesia  in  loco  Massamaci- 

naria,  42. 
Sancti  Laureniii  hospitale,  20. 
Saneti  lazari  in  districtu  Fulginii  ecclesia,  454. 
Sancti  Leonardi  ecclesia,  725. 
Saneii  Mamae  burgum,  520  et  not.  b. 
Sancti  Marcelli  Montis  collis,  450. 
Sancii  Mareiani  commanditia,  524. 
Sancti  Martini  de  Greppo  hospitale,  480. 
Saneti  Miniatis  castrum,  79,  438,  705. 
Sancti  Nicolai  de  Genestrusula,  435. 
Sancti  Paoli  in  Coselle  ecclesia,  42. 
Saneti  PatUi  Majoris  ecclesia  apud  Neapolim, 

43. 
Sancti  Petri  eoclesia,  42. 
Sancii  Peiri  de  EbuU>  monasterium,  437. 
Sancii  Petri  ultra  Judenburch  ecclesia,  689. 
Sancti  Petri  in  loco  Uneiano  ecclesia,  43. 
Sancii  Petri  in  Vissina  (ecclesia  et  villa],  522. 
Sancti  Philippi  ecclesia,  42. 
Sancti  Plamiani  castrum,  forsitan  pratwn  FYo- 

tiani  ante  Parmam,  605  et  not.  4. 
Sandi  Prosperi  prope  Blentinam  (curtls  et  eo- 

cleaia),  42. 


Sofic/iSaMiiiTiDa,  514. 

Saneti  Sahaicris  de  GuiUeto  monaslflrimn,  65, 

66. 
Sone/i  Sahatoris  de  Monte  Amiato  abbatia, 

420,  724. 
Saneli  SakMUaris  de  Papia  monastNinm,  637, 

652,  653,  920,  935. 
Saiiclt  Sdlvctioris  deSeseto  monasterium,  4  3, 4  4 . 
Saneti  Seeundi  podium  et  ecclesia,  450. 
Sancti  Sepulcri  domus,  780,  784. 
SancU  Spiritus  hospitale  apod  Uhnam,  434. 
Sancti  Valeniini  curia,  340. 
Sancti  Viti  de  Polinea  monasteriam,  487. 
Sancto  Anibroeio  (pons  de),  733. 
Sancto  Andrea  (plebs  de),  253. 
Sancto  Benedicto  (plebs  de),  253. 
Saneto  Martino  (villa  de),  729. 
Saneto  Sire  (vflla  de),  729. 
Sanetus  Angelus,  948. 
Sanctus  Barihotomaeus^  convenlas  extra  moros 

Ferrariae,  944. 
Sancius  Brancaxinus,  554. 
Sancius  Cassianus  et  ejus  districlus,  524. 
Sanctus  Fermanus,  monasterium,  754  not.  4 . 
Sancius  Fridianus,  228. 
Sancius  Geminianus^  castnim  in  Tusda,  21. 
Sofic/tis  (renestus,  locus,  479. 
Sanctus  Georgius^  locus,  637. 
Sanctus  Germanus^  civitas,  4,  50,  65,  87,  287, 

748,749,720,758,777. 
Sancius  Ginesius,  754  not.  4 . 
Safictiis  HippoUtus,  castrum,  778. 
Saneius  Joannes  de  Vena^  43. 
Safic/iM  Laursfi/iiis,  355. 
Sanetus  LeonarduSy  casale,  948. 
Sanetus  Mariinus  in  valle  Caudina,  castTam, 

947. 
Safictfis  Mariinus  de  Siellone,  villa,  338. 
S^ficlus  Jfall^euf,  tenimentum,  420,  424, 422, 

423. 
Saficliis  Modestus,  apudBeneventum  conventus, 

943  et  not.  4. 
Saficltis  Nieolaus  de  Aufido,  807. 
Saficliif  Nieoiaus  de  Baro^  ecclesiai  462. 
Sanctus  PancraUuSf  locus,  777. 
Sanctus  Paulus,  villa  prope  Wissemburg,  882. 
Sanctus  Peregrinus  in  Bicchemay  477. 
Sancius  Petrus  in  Columbaria^  ecdesia,  100 

not.  2. 


INDBX  LOCORUM. 


1047 


Samtui  Petrut  de  0/ttH>2a,  locos  in  Principata 

ulteriori,  €7,  445  et  not.  4 . 
San0tui  Petrus  de  Polla,  661 . 
Soneittf  Peirus  in  Weiilnprunne  sive  TFinif- 

truMien,  monasterium,  876. 
Sanctui  Quiricus,  locus  in  Tuscia,  518  et  not.  4 ; 

530. 
SanctuM  Severinuij  344. 
Sanetus  Spiritus  in  Bollingen  siye  PoUingen. 

monasterium,  888. 
Sanctus  Trudo,  857. 
Sanctus  Victor,  nuijor  eoclesia  apud  Yictoriam , 

988. 
Sardabolchif  74. 
Sardinia,  435,  436, 747  not.  4 . 
SorfMii,  567. 
Somtim,  dvitas,  509. 
Sarzana^  commune,  835. 
Savona,  822,  362. 
Saaooniae  palatii  comitiva,  400. 
Sazus  (locus  sic  dictus),  584 . 
Sca/(anum,  locus,  43. 
Scala,  castrum,  408,  403, 404,  405,  440. 
Scaldis,  flumen,  387,  388. 
Seartia,  villa,  580. 
SchaPmen  sive  Scap^an,  800  not.  8;  884, 

869, 885. 
Sc Wdtnf^en  (comitatus  de),  634,  638. 
Sehipphe  siveSctp^,  castrum,  344,  348,  864. 
Scttonti  castrum,  450. 
Sdaocanum,  castrum,  74. 
Seomello  (locus  de),  479. 
Scudellomontis  castrum,  834. 
Scupellus^  locus  sic  dictus,  696. 
Se/rt  (commune  et  homines  de),  446  et  not.  4. 
Seligenpfortm^  monasterium,  887. 
Scmigallia,  303,  304. 
Seminetaf  locus,  480. 
Senae,  civitas,  8,  89,  465,  494,  477,  530,  643, 

744,  936. 
Senensis  episcopatus,  738. 
Seno^alltottff  comitatus,  435. 
Senzanttm,  curia  et  districtus,  588. 
Sapnt  et  Marchesani  comitatus,  846. 
Sertnensts  pagus  in  Ulteriori  Prindpatu ,  440 

not.  4. 
ScrramUis^  castmm,  789. 
Sesella,  viila,  580. 
Sexto  (padule  de),  48. 


Stctltd,  regnum,  878,  886,  347  not.  4;  349, 
384,  332,  386,  335,  348,  350, 396,  403,444, 
443,  427,  439,  443,  448,463,  465,  474,  478, 
504,  505,  508,  509,  545,  547  not.  4;  569, 
577,  578,  645,  686,  646,  647,  648,  654,  693, 
700, 744,  786, 727,  769,  806,  904,  908,  940, 
948,980,988,938. 

Stlerts,  fluvius,  475. 

StltHi,  680. 

SihiteUa,  948. 

Simmino  (porta  quae  vocatur),  in  Monopoli, 
488. 

Sinzig,  848. 

Situnperget  castrum,  689. 

Slestadt,  800  not.  8. 

Solignanif  castrum,  789. 

Soloihem  sive  Sotodcrum^  800  not.  8;  885. 

Sona,  fluvias,  459. 

Sora,  50, 456,  807. 

Soranea  (casUnm  vetus  de),  789.  '^ 

Sorbilliano  (terra  de),  48. 

^alan^ts,  villa,  580. 

Specttlt,  castrum,  789. 

Spellum^  castrum,  406. 

Spigetberg,  castrum,  879. 

Sptra,  civitas,  85,  344,  886,  868,  880,  884, 
884. 

Spirbach  (aqua  quae  didtur)|  85. 

Spirigovia^  883. 

Spoletanus  ducatus,  886,  693,  744,  745,  746, 
793. 

Spolelttm,  498. 

Sto6ta,  locus,  479. 

Sto6ienetf  oivilae,  509. 

Stetn,  866  not.  4. 

Sterfridesdorf,  viUa,  845. 

Stojfensis  domus  dve  de  Stauffen^  645,  878 
not.  4. 

Strada^  villa,  584 . 

Strantxendorff  573. 

Strata  Lunisana^  498. 

Slrec^,  villa,  865. 

Strigonensis  ecclesia,  904. 

Sff imtsellee,  novale  sic  dictum,  689. 

Slttra,  673  not.  4. 

Styria,  573,  575,  618,  689,  764,  758,  807. 

Stt6rtlz,  567. 

Sttcctsa,  355. 

Sttec;ta,  ducatus,  469. 


1048 


INDKX  LOCORUH. 


SuUamm^  castnim  et  bnrgiun,  520. 

Sutrium,  499,  221. 

Sylva  Nigra,  ^t,  Z^^ . 

Syfiagra,  casale,  804 ,  803,  804. 

Syria,  239. 

Tablani,  castnim,  729. 

TaUata  sive  Talliataj  prope  Pannam,  570  et 

DOt.  4 ;  585. 
Tarenti  priDcipatus,  806,  843. 
Tarentumj  620,  624. 
7arttf,  fluvius,  554,  640  not.  4 ;  792  not.  4; 

793,  925,  927. 
Tarvisium,  732. 
TVittfattttfn,  947. 
Taurinum,  civitas,  346,  329,  334,  337,  338, 

310,  49i,  508,  535,  536, 554 ,  559,  581,  663, 

664,  665,  676,  742,  862,  922,  923  et  not.  4; 

924,  925,  927,  928. 
Tedorii  Mulpe,  sylva,  355. 
TerceUa,  620. 

Terdona  seu  DerUma,  civitas,  483,  346. 
Terra  Bari,  807. 
Terradoana,  flumen,  355. 
Terra  Laboris,  249,  627,  928. 
Terra  Sancta,  236,  247,  254,  257,  266,  283, 

284,  286,  289,  399,  427,  432,  501,  796 

not.  4 ;  807,  94  4  et  not.  2. 
Teirrauy  nemus,  20. 
TheohUba,  355. 

Theod^ie^  monasterium  apud  Pq;>iam,  608  not  4 . 
T^^onta,  703.  Yide  Germania. 
2%ttrtn(;tae  landgravia,  400. 
2V6ttftf,  4,  36  not.  2;  63  not  4. 
TicintUu$  sive  Tieinellu$,  flumen,  368  etnoL  4; 

364  et  not.  3. 
Tijetntts,  flumen,  687,  668. 
Jtmntttm,  938. 
Tohel,  689. 

Tolarolo  (villa  de),  729. 
Tolentinum ,  754  not.  4 ;  775. 
2bZ/t  (portus  de),  42. 
Jonntctt/tts,  casale,  762,  763, 764,  765. 
Tcfingasna,  locos,  42. 
Tofzanum^  castrum,  524. 
TM,  938.  .^ 

IVa^f  tttin,  de  paiiibus  Dalmatiae  arbs,  904, 

902. 
Trelbio  (viUa  de),  522. 
Tredecim  (curtis  de),  42. 


TtegoMo  (villa  de),  340. 

7V«ta,  Tetas  via,  450. 

Treignesquey  foasa,  355. 

rreutrtt,  827,  829,  83X 

TVtcartct  comitatus,  806. 

Tytdenltnttt  episoopatos,  744. 

Tridmto  (homines  de),  80. 

TrifeUy  castram,  877,  878,  879. 

TVtnttm,  527. 

Troja,  780,784,  781,  796,  797. 

I^irrtceUa,  villa  et  castrum,  520. 

TurrieBenni^  522. 

IVitcaneikt,  civitas,  440. 

IVttcta  sive  Thuusia,  38,  288,  363,  373,  481, 

499,  530,  657,  676,  667,  668,  698,  699,703, 

746,  798,  799,  920  not.  4. 
Tutendorff,  villa,  265. 
Tyrue ,  civitas  in  Syria,  4  47  not.  4 . 
Uhertingen,  849,  820. 
Ulma,  civitas,  434,  849,  820,  872. 
Vngaria  sive  Hungaria,  296,  345  et  not.  4. 
Urhaeh,  villa,  846. 
£7r6eve<anttm  territorium,  450. 
£7r6tzsanttm,  castrum,  74. 
Urhs  Boma,  646,  746  not.  4. 
Urhevetue,  949,  920. 
Utinumy  732. 

VadaUo  (podium  de  GaUeno  qood  didtor  de),!42. 
Vagna,  villa,  520. 
Fatamim,  520. 

Valentina  (tenimentum  de),  78^ 
FaUartt  (plebs  de),  522  et  not.  4 . 
VaUecava,  479. 
Vallii  Muzuia,  729. 
Faiiat  Ptttt  (monasterium),  540,  544 . 
VaUo  qui  dicitur  Conquif  20. 
Foptnoenttt  comitatus,  542. 
Fatronum,  castrum,  726  not  4. 
Fofono  Jfaf«fctomim  (castnim  de),  729. 
Varano  Melegariorum  in  episcopatiii  ftmae 

(castrum  de),  729. 
Fenarta  Fta,  42. 

VenstiOj  civitas,  343,  344  et  not.  2. 
Fentitta,  797. 
Verceltae,  civiUs,  420,  424,  655,  656,  657, 

660, 664 ,  664,  667,  670,  672,  675,  684,  693. 
Verona,  civitas,  82,  467,  469,  477,  236,  275, 

282,  283,290,  294,300,  302,  306,308,340, 

344,  342,  343,  344,  345, 316, 636,  862,  908. 


INDEX  LOCORUM. 


104» 


Verrua,  castram,  €74. 

Venilia,  480. 

Venilia  et  Camajore  (valyassores  de),  73. 

VeMnum,  520. 

VicUmay  576  not.  4 ;  583,  595,  597,  598,  599, 

604,  609,  6f2,  929,  930,  934, 932. 
VicwpisanuSy  locus,  12. 
Vidillanum,  524 . 
VierliSf  insula,  520  et  not.  a. 
Viennae  et  Albcnie  comitalus,  542. 
ViffnaU,  673,  not.  4. 
Villa,  curtis,  42. 
ViUacum^  56,  273,  274  et  not.  4 . 
Villoris,  vUla,  520. 
Vineio  (castrum  de),  522. 
Viridiij  flumen,  355. 
Vispignanum,  castrum,  520. 
Viterbium,  425,  426,  427,  428,  429,  434,  435, 

439,  440  et  not.  4  ;  444,  442,  443,  206,  207, 

244,282,287,288. 
Vitillanumy  villa,  520. 
Vivinaria^  locus,  479. 
Vlanheim  sive  Flonheim,  894  et  not.  2. 
Voltignana,  520. 
Vroudenowe  eive  Preudenauy  885,  886. 


Vullerranus  episcopatus,  479,  480. 

Wachene,  879. 

Walthusen,  573. 

Wartburgense  castrum,  544  not.  4. 

Wartlt,  474  et  not.  4 . 

Wasconia,  906. 

Weilerbach,  villa,  858.  ^ 

Weingarten,  883. 

Werda,  comitatus  et  dominatus,  779,  880,  884  ^ 

Westmonasterium^  290. 

Wetphlaria  siye  Wetiiar,  834,  836  et  not.  4 ; 

869,  870. 
Wetteravia,  835  not.  4 . 
Wienna,  civitas,  302,  625. 
Wigeswiti,  villa,  265. 
Wiseburg,  837  et  not.  4. 
Wisembach,  779. 
Wisthene,  villa,  265. 

Wormatia,  civitas,  406,  407,  345,  844,  893. 
Xanctonae,  civitas,  52,  905. 
Ydronti  terra,  420. 
Zagrabia  (Agram),  903  not.  4. 
ZibeUo  (castrum  de),  729. 
Zunculi,  236  et  not.  4 . 
Zurich,  800  not.  2. 


INDEX  GHRONOLOGIGUS 

PRIVILBGIOROll  RB6AUC1I  SIVB  IMPBRIAUUM  QUAB  A  FRIDBRICO  SBCUNDO  BT  FILUS  EJU» 
01  orriGmuM  rihovata  comniiuHTim  bt  in  Nosnm  DOCuifiNTORUM  sirib  nfsiRinmm 


[8R7-899]       Amulphus,  Romanoram  rex,  pro  ecciesia  episco- 

pali  Tullensi.  T.  11,  p.  190. 
930  27  dec.  StraBburgi.  Henricus  /,  Romanorum  rex,  pro  ecclesia  epi- 

scopali  Tullensi.  T.  II,  p.  491  et  not.  2. 
4080  4®  maii.  Wloae.  Henricus  H^  Romanorum  imperator,  promonas- 

terio  monialium  Gossensi.  T.  III,  p.  4  91 . 
40S5  martio.  Walehuson.  Comradus  II ^  rex  Romanorum,    pro  ecclesia 

archiepiscopali  Magdeburgenn.  T.  II,  p.  459. 

4086  3  aprilis.  Ratisponae.  Hmricus  /F,  Romanorum  imperator,  pro  abbatia 

Rotensi.  T.  II,  p.  543. 

4087  Aquisgrani  palatio.  —  Romanorum  imperator,  pro  ecclesia 

Sancti  Servatii  in  Trajecto.  T.  IV, 
p.  448. 

[Tempore       —  Romanorum  imperator,  pro  monas- 

noD  expresso.]  terio  Sancli  Vitalis  de  Ravenna. 

T.  II,  p.  567. 

4090  maio Rogerius  /,  magnus  comes  Calabriae  et  Siciliae, 

pro  monasterio  Sanctai  Mariae  de  Terreto- 
T.  U,  p.  440. 

m 

409S  maio Aopertu^  dux,  Roberti  duds  filius,  pro  monasterio 

Sancti  Laurentii  de  Aversa.  T.  II,  p.  323. 

4093  4<»aprilis Rogmu»,  dux  Apuliae,  Calabriae  et  Siciliae,  pro 

ecclesia  arcbiepiscopali  Cusentina.  T.  II,  p.  389. 
4448  46  julii.  Mogontiae.  Fenrtcus  F,  Romanorum  imperator,  pro  abbatia 

Sancti  Georgii  in  Sylva  Nigra.  T.  Yf , 
p.  384. 

[Tempore       ^        Romanorum  rex,  pro  ecclesia  Sancti 

mmexpresso.]  Servatii  Trajectensis.  T.  II,  p.  305. 

4443  februar Gutlle/mus  dux,  Rogerii  ducis  filius,  pro  ecclesia 

archiepiscopali  Cusentina.  T.  II,  p.  390. 

4445  junio Aoi/efttts //,  magnus  comes  Calabriae  et  Siciliae, 

pro  monasterio  Sanctae  Mariae  de 
Terreto.  T.  U,  p.  440. 


1052 

INDEl  CHK 

4421 

jnnio. 

(1435 

Tel  4436] 
4410 

28  april. 

Panormi. 

4453 

4  febr. 

Mulbausen. 

— 

45  — 

Bisuntiae. 

4455 

43  jan. 

Apud  castrum 
Reverul. 

— 

45maiL 

In  territorio 
Bononiensi. 

4456 

20  febr. 

Apud  Prankfurt. 

.. 

47  8ept. 

Ratisponae. 

4457 


4462 


4464 
4465 


4466 
4470 
4474 


23  nov. 


BisunUi. 


40  junu. 

47  april. 
49  sept. 

8]an. 

46martii. 

7maii. 


Papiae  apud  S. 
Salvatorem. 

Apud  Sancium  Salva- 

torem  juxta  Papiam. 

Wormatiae. 


Aquisgrani. 

Panormi. 

Apud  Werdam. 


BogeriuB  II,  magnus  oDineB  Calabriae  ei 
pro  eodem  monasterio.  T.  n,  p.  444 . 

Lotharius  III,  Romanorum  imperator,  pro  mo- 
nasterio  Ottenburensi.  T.  t,  p.  748. 

Rogeriui  II,  qui  supra,  rex  Sicillae,  pro  capella 
palatii  Panormitani.  T.  II,  p.  468. 

Friderieui  I,  Romanorum  rez,  pro  Rainerio  et 
Gisulpho  de  Bulgaro.  T.  Y,  p.  203. 

—  Romanorum  rez,  pro  monasterio 
Patemiacensi.  T.  lY,  p.  833. 

—  Romanorum  rex,  pro  Guigone  Dal- 
phino ,  comite  Gratianopolitano. 
T.  V,  p.  486. 

—  Romanorum  imperator,  pro  monas- 
terioBurensi  (Benedictbeum).  T.  III, 
p.  478. 

—  Romanorum  imperator,  pro  comite 
Guidone  de  Blandrate.  T.  V,  p.  499. 

—  Romanorum  imperator,  pro  Hein- 
rico,  Aostriae  duce.  T.  YI,  p.  292. 

—  Romanorum  imperator,  pro  eodem 
viro  principe.  T.  YI,  p.  295. 

—  Romanorum  imperator,  pro  eode- 
Bia  episcopali  Avenionensi.  T.  Y, 
p.  227. 

-^  Romanorum  imperator,  pro  eccle- 

sia  episcopali  Valentinensi.  T.  V, 
p.  262. 

—  Romanorum  imperator,  pro  Hen- 
rico,  marchione  de  Savona.  T.  II, 
p.  664 . 

—  Romanorum  ifflperator,pro  ecdesia 
episcopali  Massiliensi.  T.  n,p.  250. 

—  Romanorum  imperator,  pro  mo- 
nasterio  moniaiium  Castri  Garoli. 
T.  IV,p.  374. 

—  Romanorum  impefator,  pro  civibas 
Aquisgrani.  T.  VI,  p.  223. 

Guilldfnu$  II,  rez  Siciliae,  etc,  pro  eodesia  ar- 

chiepiscopali  Tranensi.  T.  II,  p.  494. 
Pridericus  /,  qui  supra,  Romanorum  imperator, 
pro  monasterio  Ottenburensi.  T.  I, 
p.  748. 


4m 


4478 


4482 


4484 


44^5 


4487 


46  «ng. 
4«iurtii. 


3liiiliL 


4«aiig. 


9llOT. 


dUCIB. 

Apud  MoDtem 
Pocianum. 


^m- 

ipud  AuraBiam. 

IMang. 

▲pud  LugdttDum 

tl  inaii. 

Maguntiis. 

7oct. 

AuguBtae. 

t9«ept.  Papiae. 


46  nov.  VioeDtiae. 


Apud  Moguntiam. 


47  jan.  Laudae. 


Florentiae. 


S5  apfil.     lin  burgo 


iP) 


Laudae. 


VI,  Paii.8. 


IHDBK  GHEDlfOLOGICUS.  lOB» 

Apnd  TtML         FrUtrttm  /,  SDnnnanim  impetator,  pro  mbua 

Trajectensibns.  T.  I,  p.  756. 

•<*•  Bomanorum  ioperator,  pro  abbatia 

Sancti  (jeorgii  de  Venetiis.  T.  IV, 

p.345. 

Henrieus  F/,  Romanorum  rex,  pro  hospitali 

Sancti  Peregrini  in  Alpibua  ApenniDi.  T.  V, 

p»  954. 

lo  palatio  Arelatensi.    Pridericus  /,  Romanorum  imperator,  pro  ecclesia 

episcopali  Dienai.  T.  V,  p.  t33. 

iRomanorum  inperator,  pro  «ocleeia 

archiepiecopali  Arelatensi.   T.   n, 

p.  473. 

fiooianorumimparator,  pro  eeeleeia 

epiflcopali  Gratianopolitana.  T.  V, 

p.  489. 

iManorum  imperator,  prOiiTibug 

Spirenaibus.  T.  IV,  p.  708. 

Romanorum  imperator,  pro  monas- 

terio  Sanci  Udiirici  apud  Augus- 

tam.  T.  V,  p.  997. 

Romanorum  imperator,  pro  eccle- 

ria  epi8co|iali  ¥^;>iDceD8i.  C  V, 

p.  493. 

Romanorum  imperator,  pro  abbatia 

Sencti  EugQDdi  in  oomitatu  Burgun- 

diae.  T.  V,  p.  478. 

Romanorum  imperator,  pro  mooa^ 

terio  AdmontenaB.  T.  lY,  p.  IS43. 

Romanorum  imperator,  pro  monaa- 

terio  Sanctae  Christinae  juxta  Pa- 

pianL  T.  IV«  ip.  -305. 

Romaoorum  imperator,  pro  ecdesia 

episcopali  Lucana.  T.  VI,  p.  466. 

IRomanorum  imperator,  pro  «lODaa- 

terio    monialium  Monticellensi  in 

Tusda.  T.  VI,  p.  466. 

VI ,  Romanorum   m ,    pro   beepitali 

Sancti  Peregrioi  in  Alpibus.  T.  V, 

p.  355. 

RomanoroM  Dsx,  pro  eodem  kospi- 

tali  Sancti  Peregrini  in  Alpibus. 

T.  V,  p.  353. 

188 


1054 

INDEX  CHR< 

4488 

t3  julii. 

Apud  Theyaaonacam. 

4489 

49  sept. 

40  maii. 

« 

Apud  caatrum 

Liznich. 
Apud  Werdam. 

4494 

47  junii. 

Apud  Neapolim. 

9  oct. 
tiBept. 

• 

4498 

Apud  Leodium. 

4493 

48  maii. 

Apnd  Wurceburg. 

MVS 

28  junii. 

Apud  Wormatiam. 

4495 


4496 


4  apriiia. 


40  maii. 


Bari. 


%i  maii. 


7oct. 


Apud  Eficulum  de 
Marca. 

Regii. 


Wirtzburdi. 


48  oct.        Apud  Maguntiam. 


nov. 


23  junii. 


Panormi. 


VI ,  Romanorum  rez,  pro  Humberto 
de  Thoiria  nobili.  T.  Vy  p.  846. 
Priderieus  /,  Romanorumimperator,probar- 

gensibas  de  Lubeck.  T.  H,  p.  678. 

—  Romanorum  imperator,  pro  mo- 
nasterio  de  Owe  in  epieoopatu 
Tridentino.  T.  V,  p.  70. 

Hmriou»  F/,  Romanorum  imperator,  pro  ab- 

batia    Sancti   Gisleni.  T.   IT, 
p.  750. 

—  Romanorum  imperator,  pro  ab- 
batia  Sancti  Salvatoris  de  Insula. 
T.  VI,  p.  88. 

—  .  Romanorumimperator,probur- 

gensibasGonstantiensibus.  T.  V, 
p.  4403. 

—  Romanorum  imperator,  pro  mo- 
nasterio  Tegemseensi.  T.  IH, 
p.  484. 

—  Romanorum  imperator,  pro  eo- 
clesia  archiepiscopali  Coloniensi. 
T.  I,  p.  463. 

—  Romanorum  imperator,  pro  ec^ 
desia  episcopali  Pennensi.  T.  U, 
p.  491 

—  Romanorum  imperator,  pro  ec- 
clesia  episoopali  Teatina.  T.  m, 
p.  47. 

—  Romanorum  imperator,  pro  ec- 
desia  episcopali  Reginensi.  T.  11, 
p.  448. 

—  Romaoorum  imperator,  pro  mo- 
nasterioReichersbergensi.  T.  DI, 
p.  488. 

^  Romanorum  imperator,  pro  ab* 

batia  de  Monte  Veteri.  T.  IV, 
p.  768. 

Romanorum  imperatriz  et  regina 
Sidliae,  pro  archiepiscqx)  Ba- 
rensi.  T.  II,  p.  343. 
Romanorum  imperatriz  et  le- 
gina  Sidliae,  pro  archiepiscopo 
Gusentino.  T.  H,  p.  394 . 


Ccmtaniia 


4496 


INDEI  GHRONOLOGICUS.  1055 

28  julii.        Apud  Taurinum.       Hcnrkui  F/,  qui  supra,  Romanorum  imperator, 

pro  archiepiscopo  Musteriensi.  T.  n, 
p.  564. 

—  Romanorum  imperator,  pro  ecdesia 
episcopali  Aretina.  T.  11,  p.  609. 

—  Romanorum  imperator,  pro  ecclesia 
episcopali  Pist<»ien8i.  T.  II,  p.  528. 

Philippui  II j  Romanorum  rex,  pro  ecdeeia  epi- 
scopali  Eistedensi.  T.  IV,  p.  540. 

—  Romanorum  rex,  pro  eoclesia  Sanc- 
tae  Grucis  apud  Augustam.  T.  IV, 
p.  679. 

—  Romanorum  rex,  pro  monaaterio 
Banctimonialium  de  Meirolden.  T.  V, 
p.  4483. 

—  Romanorum  rez,  pro  abbatia  Victo- 
riensi.  T.  V,  p.  465. 

Otto  IV,    Romanorum  rez,  pro  ecclesia  epi- 
scopali  Cameracensi.  T.  I,  p.  403. 

—  Romanorum  rez,  pro  abbatia  de 
Otterburg.  T.  IV,  p.  646. 

—  Romanorum  rex,  pro  filiis  Rainerii, 
comitis  de  Blandrate.  T.  V,  p.  200. 


4499 

24  oct. 
28oct. 
44sept. 

Apud  Montem 

Flasconem. 

Apud  Montem 

Flasconis. 

Apud  Maguntiam. 

4200 

28  noT. 

Apud  Ulmam. 

4207 

34  jan. 

Apud  Gelnhausen. 

— 

8aug. 

Apud  Herbipolim. 

4209 

44  jan. 

Apud  Augustam. 

— 

junio. 

Apud  Spiram. 

— 

4«  sept. 

In  castris  in  territorio 
BoQoniensi. 

CORRIGENDA  ET  ADDEIVDA. 


P.  a,  not.  1,  lln.  a,  we  G>rbdne,  Ugendum  :  Corbelae. 
P.  85|  Un.  28,  viee  MegesolveSi  legendum :  M^elolves« 
P.  86,  lin.  Sf  vke  Groningeni  legendum :  Grooningen. 

—  lin.  7,  ffiee  M^^lves,  legendum  :  Megelolues  (Megelolves). 

—  ad  not.  1 9  post  Meglofs,  addendum :  sive  etiam  per  nominis  corruptloDem  Eglou. 
P.  97,  not.  a,  lin.  2,  wce  dacere,  legendum  :  dacendam. 

P.  105,  lin.  21,  viee  si  enm,  legendum  :  si  se. 

P.  1 1 1,  ad  not.  1 ,  poit  consistebat,  addendum  :  Primnm  inter  ManArednm  et  Jannen- 
ses  foedus  datam  est  in  campis  prope  Gualdom  Melfiae,  anno  1257,  mense 
jalii,  quiDtae  decimae  indictionis.  Cf.  Monum.  patr.^  lib.  jnrlam,  tl, 
p.  1296. 

P.  120,  lin.  28,  wce  tertiam,  legendum  :  testiom. 

P.  146,  lin.  17,  viee  regis,  legendum  :  regi. 

P.  270,  lin.  22,  viee  imperator,  legendum  :  imperatorem. 

P.  828,  not.  1,  lin.  1,  vice  erat  fancta,  Ugendum  :  erat  vita  defdncta. 

P.  416,  not.  1,  lin.  11,  vice  Francesco,  legendum :  Frederico. 

P.  440,  lin.  20,  poit  per  regnum,  addendum  :  In  eodem  codice  et  eodem  folio  seqaitar 
altera  epistola  cum  bac  rubrica  :  Hanc  epistolam  eomposuit  maguter  Terrir- 
tius  guam  de  licentia  domini  imperatoris  mitit  iUuttri  et  egregio  viro  dommo 
Raymundo  comiti  TAolotano  de  captione  et  punUione  proditorum  tuorum. 
Inclpit :  Inauditum  ab  omni  tecuh,  etc. 

P.  457,  not.  1,  lln.  1,  vice  Julii,  Ugendum  :  julio. 

P.  468,  not.  I,  pott  inseruimus,  addendum  :  Garruba  tamen,  loco  supradtato,  ad 
ann.  1248  boc  documentum  reponlt,  monetque  epistolam  Petri  de  Yinea 
quae  ap.  Martene  invenitur  {AmpUtt.  eolUct.,  t.  n,  col.  1167,  n*  12)  ad  idem 
negotium  pertinere.  Qua  vero  auctoritate  Aildatur,  nesdmns.  . 

P.  481,  lin.  2,  vice  regnum,  Ugendum :  regno. 

P.  488,  in  margine,  vice  4  februarii,  Ugendum  :  4  januarii. 

P.  494,  not  1,  pott  martii,  addendum  :  Eodem  tempore  Henricus  rex,  ad  supplica- 
tionem  BonifEUsii  marcbionis  Montisferrati,  monasterium  de  Locedio,  Stafar- 
dam,  Gasam  Novam  et  alia  ejusdem  terrae  loca  in  sua  protectione  suscepit, 
per  privilegium  datum  Taurini,  anno  dominicae  incarnationis  M.  GC.  XLYI, 
mense  februario,  Y  indictione.  Gf.  /rtci  ret  patriae,  p.  28. 


1058  CORRIGENDA  ET  ADDENDA. 

P.  516,  not  I9  Un.  4,  vke  lese,  Ugendum :  laesae. 

P.  582,  Iln.  4,  tnce  P.  de  Palnde,  legendum  :  B.  de  Palnde. 

P.,  688,  not.  1,  Un.  4,  vice  labere,  legendtm  :  lambere. 

P.  7O89  lin.  7,  tfice  directonis,  legendim :  dlrectanun. 

P.  748y  lin.  8,  frice  computatiSy  legendum :  oompatato. 

P.  744,  lin.  2,  tiee  receplue,  legendum  :  se  receplue. 

P.  781,  Un.  16,  vke  In  castris,  Ugendum  :  in  campia. 

P.  984,  not  ifpoet  rediit,  addendum :  Yide  snpra,  p.  754,  not.  1 

P.  987,  lin.  6,  poet  qnemdam,  addendnm  :  rogans. 

P.  1008,  lin.  28,  viee  nnlli  alio,  legendum  :  nnlH  alil. 


INDEX  MATERIARUM 

HUJUS  SEXTI  VOLUMIMS. 


Observation  sar  la  bQHe  d*or  gravte  en  t^te  de  oe  voliiine vii 

Hlstoriae  diplomaticae  Friderid  secnndi  pars  septimaf  a  mense  septembri  1241 

^A  mensem  Juliam  1247 l 

Historiae  diplomaticae  Friderici  secundi  pars  octava,  a  mense  Jnlio  1247  ad 

mensem  deoembrem  1250 561 

Historiae  diplomaticae  Gonradi  qnarti  pars  secunda,  a  mense  septembri  1241  ad 

mensem  decembrem  1250 817 

Additamenta  ad  septimam  et  octavam  partem  historiae  diplomaticae.  .....    897 

Index  chronologicns  docomentomm 947 

Indexnominum 1005 

Index  locomm 1085 

Indez  chronologicns  priTilegioram  regalinm  sive  imperialiom ,  qnae  a  Friderico 

secondo  et  filiis  ejns  renovata  in  tota  docnmentoram  serie  inserantnr 1051 

Corrigenda  et  addenda 1057 


»•    ' 


V 


*»  • 


OC""  2 


1942 


'   ( 


«  I 


! 

( 

i 

I 

1 


<