Skip to main content

Full text of "Ioannis Stobaei Eclogarum physicarum et ethicarum libri duo"

See other formats


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 


public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 





We also ask that you: 


Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual 
personal, non-commercial purposes. 





and we request that you use these files for 


Ὁ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


Ἢ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 






About Google Book Search 


Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. con/] 














»" - — 


“-ν - 
"—— -- -- 


200l 


—— ^ 





o a. bl 


^, 


—— α 





IOANNIS STOBAEI 


ECLOGARUM 


PHYSICARUM ET ETHICARUM 


LIBRI DUO. 


VOL. I. 





IOANNIS STOBAEI 


᾿ς ECLOGARUM 
PHYSICARUM ET ETHICARUM - 
LIBRI DUO. 


RECENSUIT 


AUGUSTUS MEINEKE. 


TOM.IL 
| A 
LIPSIAE AT. 
IN AEDIBUS ΒΟ TEUBNERLI 
(MDOOQX.À sp 
Co 07 - 





176-9-—6-—2.9-. 


LIPSIAE TYPIS B.G. TEUBNERI. 





PRAEFATIO. 


loannis Stobaei eclogas physicas et ethicas primus a. 
MDLXXV Antverpiae in officina Platini edidit Guilielmus Can- 
terus. haec editio cum ex mulilato et vitiosissime scripto co- 
dice ducta esset et propter raritatem libri paucorum manibus 
versaretur, magno literarum emolumento Ludovicus Heerenius 
superiore saeculo ad finem vergente, critica supellectile ex 
pluribus bibliothecis collecta, novam Eclogarum editionem 
parare instituit *). qui vir, etsi neque a grammatica graecae 
linguae scientia satis instructus neque in critica factitanda ex- 
ercitatus, vix tamen dici potest quam multis locis, recto et 
simplici iudicio usus, lucem salutemque restituerit. Heere- 
nio nostra memoria successit Thomas Gaisfordus, qui Augustano 
codice iterum excusso Eclogas edidit Oxonii a. MDCCCL. co- 
mite adiuncto Hieroclis commentario in aurea carmina Pytha- 
goreorum. de Gaisfordi opera-nemo est qui intelligentius 
. iudicarit Leonardo Spengelio ἰῇ Münchner Gelehrte An- 
zeigen a. MDCCCL. no. 30 — 33. Gaisfordus, ut aperte di- 
cam quod sentio, nihil nomiifis sui claritate dignum praesti- 
tit; vetera vitia nec ab Heerenió, sublata, intacta reliquit fere 
omnia, novisque erroribus typothetae neglegentia illatis tex- 
tum foede eommaculavit. B 

Ipse quid in tanta Eclogarum corruptela et librorum ab 
Heerenio usurpatorum pravitate praestiterim, aliorum esto 
iudicium**). hoc certe effecisse mihi videor, ut in plurimis locis 
oratio a foedissimis vitiis purgata, in aliis certe via ad verita- 
tem reperiendam aperta sit. sed de his quae dicenda sunt, suo 





*) prodiit Góttingae MDCCXCII et MDCCCII. 
**) Specimen mearum in Stobaeo emendationum exhibuit Philologus 
Golting. XIV p. 31— 43. 





A | 


ΥΙ PRAEFATIO. 


5, 
loco h. e. in critica adnotatione alteri volumini adicienda di- 
centur. ^ ^* . 

De codigjbus suis Heerenius haec disseruit : 

*Codex Augustanus. Codex est chartaceus, admo- 
dum, recens, vix enim aetas eius saecul. XV superare videtur. 
Scriptus est forma maxima, continet 267 folia, quorum tamen 
tria priora misere sunt mutilata et vetustate detrita. In reli- 
quis nil desideratur. Litterae initiales solent esse rubrae, 
nomina quoque auctorum, quae vel in margine, vel interdum 
in ipso contextu leguntur, rubro colore appinguntur. Litte- 
rarum ductum non quidem elegantem vocaveris, attamen per- 
spicuum et accuratum ; nec minorem in spiritibus et accentibus 
diligentiam adhibuit librarius; sequitur enim in his, ut et in 
vocalium elisione, rationem grammaticam; signa autem dia- 
gnostica, et Jota subscriptum, vel raro vel perverse adiiciuntur.? 

*Continet autem codex Eclogas nostras et multo auctiores 
et emendatiores, quam illae in Canteri editione leguntur. Ha- 
bet enim omnia supplementa, quae in ceteris codd. melioris 
notae exstant; (etsi ea quae in fronte adduntur, foliis primis 
laceratis, ex aliiscodd. haurienda erant.) Lectionum autem egre- 
giarum tantam copiam praebet, quantam praeter Vaticanum 
nullus alius. Quamvis enim ipse satis recens est, descriptus 
tamen esse debet ex cod. egregio, qui quis fuerit? frustra 
quaerimus, cum ne quidem, quomodo in bibliothecam Augu- 
stanam immigraverit , constet." 

*Codex Vaticanus. Codex hic itidem est charta- 
ceus, scriptus forma maxima; continet 197 folia, atque inter - 
codd. graecos Vaticanos No. 201 insignitus est. Quod ad aeta- 
tem eius attinet, eadem fere esse videtur qua Augustanus: 
certe haec ultra saeculum XIV non ascendit; ceterum nec tem- 
poris nota adiicitur; nec quis eum descripserit, vel quomodo 
in bibliothecam Vaticanam pervenerit, novimus.  Exaratus 
autem est nitidissime, summa cura et diligentia, ita ut lectio 
eius expeditissima sit. Compendiis lectionis raro usus est 
librarius, in accentibus, spiritibus, signisque diagnosticis ean- 
dem rationem sequitur, quam Augustanus. Descriptus autem 
esse debet ab intelligenti librario, interdum enim, etsi per- 
paucis locis, coniecturae margini adspersae sunt. Nomina 


PRAEFATIO. VII 


auctorum, ita ut in Augustano, plerumque in margine addita, 
interdum tamen in ipso contextu locis suis superscripta sunt.* 

* Continet hic codex omnia ea supplementa, quae in reli- 
quis codd. melioris notae exstant; praeterea duobus locis, 
nempe in fronte cap. ΧΙ περὶ ὕλης, et cap. XV περὶ σωμά- 
tov, nonnulla adiecta leguntur, quae in cod. Áugustano et 
Escurialensi desiderantur. .In quae cum primo inciderem, spes 
utique affüulgebat, fore, ut novis opibus Stobaeus inde augeri 
posset. Mox tamen cum.Neapoli Farnesinum 44 inspicerem, 
eadem haec cum pluribus aliis inter scholia a recentiori au- 
etore profecta margini adscripta inveni, unde male ea in nostro 
cod. ex margine in contextum immigrasse apparet." 

*Geterum hic quoque codex amplam praeclarissimarum 

lectionum copiam suppeditavit. Convenit quidem in plurimis 
«cum Augustano, alias tamen solus sibi vindicat. Omnino vero, 
81 quid huie nostrae editioni decoris accesserit, his maxime 
duobus codicibus illud debetur; qui tam largam saniorum 
lectionum messem praebuerunt, ut ipse, cuinam eorum primae 
partes assignandae sint, dubius haererem, nisi eo palmam 
praeriperet Vaticanus, quod et integer servatus sit, et ex 
meliori codice descriptus esse videatur." 

* Unum hunc tantum Eclogarum codicem in bibliotheca Va- 
tieana reperi. Duo quidem ibi exstare innuere videtur Lucas 
Holstenius in praefat. ad fragm. Porphyrii de Styge, ex hoc 
Stobaei cod. cum aliis Porphyrii scriptis ab eo editum Romae, 
1690. dum alterum cod. commemorat; sed hunc frustra quae- 
sivi." 

*Codices Farnesini duo. Servantur hi codd. in 
bibliotheca regia Neapoli a Capo di Monte, in quam ex here- 
ditate Farnesina pervenerunt. Inveni ibi eos, cum omnibus 
reliquis graecis codd. in terram deiectos, pulvere ac sordibus 
squalentes, atque ita neglectos ut certus fere interitus iis im- 
minere videretur. Spes tamen est, fore, ut indignae huic sorti 
subtrahantur, cum post meum discessum bibliothecae huic 
paefectus sit Cl. Pasquale Baffi, vir graece doctissimus, 
NRihique amicissimus; qui in ipsis quoque his codd. excutien- 
dis operam suam mihi addixit. Ex iis vero 

* Farnesinus À est bombycinus, scriptus forma ma- 


VIII PRAEFATIO. 


xima 193 foliis, et quidem omnis ab eadem manu. Tem- 
poris quidem nota nulla adiecta est; exaratus tamen esse 
videtur saec. XIII; certe omnium, quos videre mihi con- 
tigit; est antiquissimus. — Continet et hic eadem supple- 
menta, quae reliqui codd. exhibent, eaque loca, quae in 
Cant. ed. desiderantur, recentiori manu notula adiecta, a reli- 
quis distincta sunt. Scriptus est accurate et diligenter, for- 
mamque litterarum non quidem nitidam , attamen claram et 
distinctam dixeris. — Codicem hunc non me integrum cum 
editis conferre potuisse, supra iam in praefatione monui; cum 
tamien omnia poétarum loca, et praeterea multa alia quae in 
editis corruptiora esse noveram, accurate inspexerim, lectio- 
nesque variantes enotaverim, sufficient haec ut certum de eo 
iudicium ferre possim. Continere eum inveni multas quidem 
praeclaras lectiones, sed nullam tamen ex omnibus, quam codex 
quoque Augustanus vel Vaticanus non suppeditasset. Quare, 
quamvis codex ipse optimae sit notae, nova tamen praesidia 
ad Eclogarum contextum corrigendum ex eo peti posse frustra 
speraveris.? 

* Solus tamen sibi vindicat codex hic scholia, passim mar- 
gini allita, quae ex eo descripta ad calcem Eclogarum a me 
publicabuntur. Sunt quidem haec recentioris autoris, utpote 
christiani, (laudatur enim in iis S. 4nastasius,) scripta tamen 
eadem manu, qua codex exaratus est. Continent quidem inter- 
dum explicationem eorum quae in ipso contextuleguntur; ple- 
rumque tamen responsa exhibent ad quaestiones cognatas, quas 
auctor ipse sibi proposuit. Ceterum;vero ab docto ea auctore 
profecta esse dubitarinequit ; saepius enim in iis laudantur Plato, 
Aristoteles, et ceteri graecorum philosophorum principes.? 

* Codex Farnesinus B. in eadem bibliotheca adservatus, 
est chartaceus, admodum recens, scriptus enim videtur sub 
finem saeculi XV, continet 347 folia in forma quarta. Habet 
eadem supplementa quae reliqui, exaratus autem est admodum 
negligenter ac manu festinanti. Lectiones variantes, quas ex- 
"hibet, eadem sunt, quas habet cod. Escurialensis, cum quo in 
ipsis scriptionis vitiis convenit. Quae ex eo cum editis con- 
tuli satis me edocuerunt, nihil novi ad Stobaeum exornandum 
ab eo exspectari posse." 


PRAEFATIO. IX 


*Provocat interdum Canterus in marg. editidhis suae ad 
codicem Farnesinum, qui quis fuerit incertum est. Pauca enim 
quae inde emendatiora affert, ex utroque codice hausta esse 
possunt; nec utrum ipse codicem inspexerit, an vero lectiones 
quas laudat ab alio acceperit, ab eo additur. Nos vero si in 
annotationibus nostris ad, codicis Farnesini auctoritatem lecto- 
res relegamus, semper intelligendus est cod. Α. quem accura- 
tius tractavimus.? 

*Codea Escurialensis. Codicem hunc non me ip- 

sum in manibus habuisse, sed collationem eius deberi Tych- 
seni, V. Cl. humanitati, supra iam in praefatione monui. 
Confecerat ille quoque accuratiorem codicis descriptionem, 
quae casu periit, quare, quae de eo in universum dicenda 
habeo pauca tantum erunt. Est quoque hic codex chartaceus, 
admodum recens, saeculi nempe XV ; fuit autem olim in biblio- 
theca Ant. Augustini, Arllhiepiscopi Tarraconensis, ex qua in 
bibliothecam Escurialensem immigravit, unde passim quoque 
cod. 4ugustinus vocatur. Continet. eadem supplementa quae 
reliqui, ac satis nitide scriptus esse dicitur; lectionis tamen 
varietas non tanta est quanta in Vaticano et Augustano. Im- 
numera enim loca, quae illis corriguntur, in eo ut in Canteri 
editione depravata leguntur; ita ut eo solo Stobaeus nunquam 
restitui potuisset. Bonas autem lectiones, quas offert, tan- 
tm non omnes habent quoque codd. modo laudati, Augustanus 
el Yaticanus.? | 

* Praeter hunc codicem alium adhuc ibi exstare, Eclogas 
nostras continentem, edocuit me Cl. TycAsenius; descriptum 
tamen eum esse ex ipsa Editione Canteri, unde in lectione 
constituenda nulla eius auctoritas esse potest.? 

*Codea Regius Paríésinus. Est quoque hic codex 
Chartaceus , inter codd. graecos 2129, exaratus forma octava, 
saeculo ut videtur XV. Scriptus-est festinanti manu, atque 
obscuro haud raro charactere. Sglus vero ex omnibus, qui 
supersunt, Eclogarum codd. convenit cum eo quo usus est 
Canterus in editione sua. Incipit enim ab iisdem verbis a 
mibus edita: Ζεὺς ovv ὁ πᾶς κόσμος, ξῶος ἐκ ξώων καὶ 
ϑεὸς ἐκ ϑεῶν etc. quae in nostra editione exstant p. 46. nullo 
hic nomine nec praemisso nec in margine adiecto. Varia vero 


-πι- τν τ ῖς-- 


X PRAEFATIO. 


supplement, quae reliqui codd. passim exhibent, in eo desi- 
derantur. Contulit autem lfunc codicem cum editis Grotius, 
lectionesque variantes quas invenit, ad marginem Stobaei sui 
notavit. Asservatur hoc Grotii exemplar in bibliotheca Aca- 
demica, Lugduni Batavorum; integra vero cod. collatio, inde 
descripta, amici benevolentia in manus meas pervenit; ita ut, 
cum Parisiis versarer, etsi codicem non modo inspexi, sed 
accurate quoque perlustravi, opera tamen eum totum confe- 
rendi supersedere potuerim. — Quod autem ad lectiones atti- 
net, quas ille exhibet, raro tantum a Canteri editis differunt, 
unde parum tantum praesidii ad editionem meam exornandam 
in eo reperi.? 

*Codex Ambrosianus. Codicis huius in bibliotheca 
Ambrosiana Mediolani fragmentum tantum superesse, supra 
iam monui. Est vero chartaceus, admodum recens, saeculi 
ut videtur XV, et negligenter scriflus. Incipit ἃ verbis μὴ 
ἀγνοήσας, ἀκριβῶς δύναται quae in Cant. ed. leguntur p. 50, 
lin. 39, quae mox excipit caput περὶ τάξεως τοῦ κόσμου; 
desinit in verbis οὐ τοῖς πρώτοις δ᾽ ὁμοίους, quae in editis 
exstant p. 118.1. penult. — Nomina auctorum in margine 
nunquam adiiciuntur; quod autem ad lectiones variantes 
attinet, post accuratiorem inspectionem facile vidi, praeter 
librarii sphalmata nullas omnino novas in eo deprehendi. Con- 
venit enim in plurimis cum ed. Cant.; ubi vero ab ea discedit 
eadem habet, quae iam meliores codd. suppeditaverant.? 

*Praeter hos Eclogarum codices alius adhuc commemora- 
tur inter libros Vossianos, in ipso enim eorum catalogo men- 
tionem eius iniectam esse reperio, ubi im multis ab editis 
discrepare dicitur *). Libri Vossiani, cum postea in biblio- 
thecam Academicam Lugdunum Batavorum migraverint, co- 
dicem nostrum ibi quaerere non neglexi. Spe tamen mea 
excidi, non enim integer ibi Eclogarum codex nec exsistit, 
nec unquam exstitit, sed reperiuntur tantum variae lectiones, 
quas Zugo Grotius ex cod. Paris. excerptas margini Stobaei 
sui adscripsit; ac praeterea supplementa nonnulla, ex cod. 
Augustini vel Escurialensi descripta, quae publici iam iuris 


*) Cf. Catalog. Mss. in Anglia et Hibernia T. JI. p. 62. 


PRAEFATIO. XI 


facia sunt in Observ. Miscell. Belg. Vol. VH. p. 181 — 196. 
Ut tamen, unde fama illa de cod. Vossiano exorta sit, certior 
fierem, statim post reditum litteris adii amicisssimum RAuhn- 
kenium , qui ad quaestionem a me propositam haec mihi re- 
spondit, (ipsa enim eius verba apponere liceat,): Quod de 
Eclogarum codice quaeris, nullus unquam fuit in Biblio- 
theca Vossiana. Nam P. Colomesius, qui confecit indicem 
Vossianorum Mss. in. Anglia editum, aut Stobaei Eclogas 
àb editis discrepantes appellavit supplementa ex cod. Anto- 
nini Augustini, quae sunt in Vossiana, aut ob oculos habuit 
alium praeclarum codicem Vossianum, Excerpta ex Stobaei 
Florilegio complectentem. Qui codex, cum obscure, vel 
potius inepte , indicatus esset in catalogo Leidensi p. 399, vir 
summus, L. C. Valkenarius operae pretium ducit, accuratis- 
simam eius descriptionem dare in Diatrib. in Eurip. c. 19, 
p. 198. — Haec ille! unde quid de codice hoc Vossiano exi- 
sLimandum sit, satis apparet.? 

*Quod autem ad nostros codices aftinet, cum iam de sin- 
gulis disputaverim, cerlius iam de iis iudicium in universum 
ferri poterit, quo, quae eorum sit auctoritas, ex quibus fon- 
übus profluxerint, et quomodo inter se vel conveniant vel a 
se invicem discedant, constituatur? 

*Melius utique consultum foret scriptorum antiquorum 
editoribus, si de codicum mss., qui in bibliothecis asservan- 
tur, origine ac familiis plura constarent. Quantis enim labori- 
bus supersedere possemus in codicibus excutiendis, si unde 
qusque eorum ortum duxerit, cognitum haberemus, cum 
auctoritatem eorum magis inde quam ex ipsa eorum amne 
üquitate pendere, facile intelligatur. Verum in his nos 
tantum non omnino caecutire fatendum est, neque in ipsis 
Stobaei nostri codd. cum de fatis eorum nihil fere con- 
stet, res omnino de singulis ad liquidum perduci potest. Accu- 
ratior tamen inspectio eorum satis me edocuit: duplicem in 
eodd. nostris exstare Eclogarum Stobaei recensionem; al- 
ltram auctiorem, alteram mutilatam ; eosque omnes ex: duo- 
bu codd. proftuxisse, quorum alter pleniorem , alter muti- 
latam recensionem exhiberet. Plenior illa superest in codd. 
Vaticano, 4ugustano, Escurialensi, Farnesino utroque ; 


A | 


XII PRAEFATIO. 


alteram solus sequitur Regius Parisinus; eandem autem te- 
nuit codex Sambuci, ex quo Canteri editio expressa est ; unde 
fieri debebat, ut multa in illa desiderentur, quae in codd. 
melioribus reperiuntur. Deest enim in hac recensione in fronte 
integrum caput περὶ ἀρεϑμητικῆς. desunt passim varia loca 
in medio libro, desiderantur denique nonnulla infine. Sup- 
plentur haec omnia codd. alterius recensionis, simulque innu- 
meris mendis, quibus altera scatet, medela affertur." 

*]Illud vero, quod modo monui, codices, qui adhuc super- 
sunt, duplicis esse originis, seu ex duobus codd. genus du- 
cere, probari quidem posset ipsa lectionis varietate, quae in 
codd. melioris notae talis est, ut eos ex communi fonte pro- 
fluxisse dubitari nequeat; attamen gravius argumentum nobis 
suppeditat ipsa librariorum negligentia, quo res ita conficitur, 
ut nulli dubitationi subiecta esse possit. Accidit nempe eorum 
incuria, ut in utriusque recensionis codicibus, diversis tamen 
locis, transpositio paginarum facta sit, ita ut vice versa una 
. recensio ex altera sit emendanda. Cernitur illa in edit. Can- 
teri p. 2 lin. 42. post verba xol TO μὲν ἕν; ibi enim inse- 
renda sunt quae Pp. 5. l. 3. inde a verbis τὴν dvoyxmv usque 
ad p. 7. 1. 68. οἰκονομεῖται, leguntur. Idem hic error, qui 
omnem sensum tollit, irrepsit in codicem Parisiensem, unde 
eum cum illo quo Canterus usus est (qui quod sciam, periit,) 
ex uno eodemque fonte profluxisse patet. Ceteri autem codices 
omnes h.l. veram nobis paginarum seriem conservarunt. Verum 
, enim vero hi ipsi, qui locum modo adductum sanum nobis tradunt, 
alio postea loco in eundem errorem inciderunt. In iis enim 
p. 185. l. 38. post vocem $a male inseruntur quae edita 
exhibent pag. 188. l. 9. καὶ περὶ τὴν κτῆσιν vsque ad p. 189. 
1. 28. προηγουμένην. Communis est hic error omnibus, ex- 
cepto tantum solo Parisiensi, qui cum Canteri codice, typis 
expresso, verum nobis ordinem servavit. Nisi itaque quis con- 
tendat, eundem errorem ab omnibus librariis casu quodam 
committi potuisse, nemo non videt, omnes hos codd. Eclog. 
Stobaei, solo tantum Parisiensi excepto, ex uno eodemque 
fonte derivatos esse.? 

Codicibus ab Heerenio recensitis accedit unus Musei Bri- 
tannici, Harleianus n. 6318. liber hic pessimi est generis ipso- 





PRAEFATIO. XIII 


qe Gaisfordo iudice nullius ad emendandum Stobaeum fruc- 
las. meliora fortasse de collatione alius libri expectari possunt, ' 
de quo adscribam verba Gaisfordi: 

**[ntellexi ex Catalogo Codd. Mss. Escurialensium, studio 
et labore Em. Milleri confecto et Parisiis edito a. 1849. (p. 89) 
etiamnum in Bibliotheca ista exstare n. 2. 11. 14. Ioannis 
Stobaei Eclogarum codicem membranaceum saeculo XI exara- 
tum. Subirascor viro egregio quod nullum ne brevissimum 
qudem specimen protulerit quo quis certius de codicis huius 
indole et praestantia statuere queat. Quanto melius fecisset 
et litterarum reipublicae gratius si dieculam unam atque alte- 
ram reposuisset huic codici accuratius explorando et lectiones 
ab editis diversas hinc inde excerpendo, missis aliis haud 
paucis, quibus absque incommodo careremus. Insuper satis 
mirari nequeo indiligentiam Tychsenii, qui annis abhinc plus 
minus sexaginta Bibliotheca Escuriali lustrata duos tantum 
ibi se reperisse profitetur codices Stobaei, utrumque charta- 
ceum et recentem alterum olim Antonii Augustini, alterum 
er ipsa editione Canteriana descriptum. Nam praeter vetustum 
illum tres recentes memorat Millerus, notatos R. I. 11. T. Il, 
2. Y.1. 6.? 

Equidem vehementor vereor, ne totum hoc de antiquo 
illo Eclogarum codice ad veritatem exactum in tenues auras 
diapsurum sit. 

Quod superest, Canterianae et Heerenianae editionis pagi- 
Dàs in marginibus indicatas ita distinxi, ut Canterianos numeros 
rotundis Heerenianos rectis signis includerem. 


Seribebam Berolini Cal. Martiis MDCCCLX. 
Augustus Meineke. 


P. 9, 15. ἐφιέντος corrige pro ἐφέεντος. 


ΦΥΣΙΚΑ 


ΙΩΑΝΝΟΥ ETOBAIOT. 


À | 


ΦΥΣΙΚΑ 
ISSANNOYT ΣΤΟΒΑΙΟΥ͂ 


ΒΙΒΛΙΟΝ ΠΡΩ͂ΤΟΝ 


' IIEPI APIOMHTIKHZ 


| Αἰσχύλου [Prom. 494] . 1 
Ἦν δ᾽ οὐδὲν αὐτοῖς οὔτε χεέματος τέκμαρ 

| οὔτ᾽ ἀνθεμώδους 1 *j9os, : οὔτε καρπίμου 

ϑέρους βέβαιον" ἀλλ᾽ ἄνευ γνώμης τὸ πᾶν [4] 

5 ἔπραττον, ἔς ve δή σφιν ἀντολὰς ἐγὼ 

| ἄστρων ἔδειξα τάς τὸ δυσκρίτους ὁδούς, 

| ἀριϑμὸν εὑρὼν ἔξοχον σοφισμάτων. 

| [Εὐριπέδου Παλαμήδους] 
Ἔπειτα πάσης Ἑλλάδος καὶ ξυμμάχων 

Ἀ βίον διῴκησ᾽ ὄντα πρὶν πεφυρμένον 

| ϑηρσῖν 8᾽ ouovov* πρῶτα μὲν τὸν πάνδοφον 

| &guOuOv εὕρηκ᾽ ἔξοχον σοφισμάτων. 





20.5 | " 
τς Ὅτι καὶ τὴν περὶ τοὺς ἀριθμοὺς ϑεωρέαν Ὅμηρορ [6] 
" ἠπίστατο, τοὺς μὲν ἐχϑροὺς καὶ πολεμίους ἀναρσίους 

| ἀροσαγορεύων 


STOB. ECL. PHYS. 1 


[8] 


[10] 


9 IGANNOT ZTOBAIOT | Lis. 1 


ἠδ᾽ ὅσ᾽ ἀνάρσιοι ἄνδρες ἐδηλήσαντ᾽ ἐπὶ χέρσου. 
τὸν δὲ ἵλεω καὶ φιλικὸν ἄρϑμιον 
ἤκαχε Θεσπρωτοῦς, οἱ δ᾽ ἡμῖν ἄρϑμιοι ἦσαν᾽ 
καὶ πάλιν 
ῆ | μὲν ἐμαρνάσϑην ἔριδος περὶ ϑυμοβόροιο᾽ δ 
ἠδ᾽ avr. ἐν φιλότητι διέτμαγεν ἀρϑμήσαντε. 
ἀναρμοστίαν μὲν τὴν ἔχϑραν ἡγούμενος ἁρμονίαν. δὲ 
τὴν φιλίαν" τὸ γὰρ ἄρϑμιον ἐναρμόνιόν ἐστιν, ἅτε 
δὴ πάσης ἁρμονίας ἐν λόγοις ἀριϑμῶν τὴν γένεσιν 
ἐχούσης. 10 
ἡ μονὰς γονὴ ὑπὸ Τιμαίου tov “ρχροῦ προσαγο- 
ρεύεται, ὡς ἄρχουσα τῆς τῶν ἀριϑμῶν γενέσεως. 
τοῦ περισσοῦ καὶ ἀδιαιρέτου λόγου ᾿Δἀριστοτέλης 
ἀπεφήνατο πρῶτον καὶ ἀμέριστον εἶδος τὸ ἕν᾽ κατὰ 
δὲ τὴν τούτου ποίησιν εἰδοποιουμένη μονὰς ἀρχὴ καὶ τ 
στοιχεῖον τῶν ἀριϑμῶν. 
Φιλολάου 
Θεωρεῖν δεῖ τὰ ἔργα καὶ τὰν ἐσσίαν τῶ ἀριϑμῶ 
καττὰν δύναμιν & τις ἐστὶν ἐν τᾷ δεκάδι. μεγάλα γὰρ 
καὶ παντελὴς καὶ παντοεργὸς καὶ ϑείω καὶ οὐρανέω Ὁ 
βίω καὶ ἀνθρωπένω ἀρχὰ καὶ ἁγεμὼν κοινωνοῦσα δύ- 
ναμις καὶ τᾶς δεκάδος, ἄνευ δὲ ταύτας πάντ᾽ ἄπειρα 
καὶ ἄδηλα καὶ ἀφανῆ. γνωμονικὰ γὰρ & φύσις & τῶ 
ἀριϑμῶ καὶ ἁγεμονικὰ καὶ διδασκαλικὰ τῶ ἀπορου- 
μένω παντὸς καὶ ἀγνοουμένω παντί. o0 γὰρ ἧς δῇ- Ὁ 
λον οὐδενὶ οὐδὲν τῶν πραγμάτων οὔτε αὐτῶν zoO" 
αὑτὰ οὔτε ἄλλω ποτ᾽ ἄλλο, αἱ μὴ ἧς ἀριϑμὸς καὶ & 
τούτω ἐσσία. νῦν δὲ οὗτος καττὰν ψυχὰν ἁρμόσδων 
αἰσϑήσι πάντα γνωστὰ καὶ ποτάγορα ἀλλάλοις κατὰ 
γνώμονος φύσιν ἀπεργάξεται , σωματών "καὶ σχίξων 80 
τὸς λόγως χωρὶς ἑκάστως τῶν πραγμάτων τῶν τε 
ἀπείρων καὶ τῶν περαινόντων. ἴδοις δὲ κα οὐ μόνον 


cap. 1. 8. 2— 5. QTZIKA 3 


ἐν τοῖς δαιμονίοις καὶ ϑείοις πράγμασι. τὰν và ἀριϑμῶ 
φύσιν καὶ τὰν δύναμιν ἰσχύουσαν, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς 
ἀνθρωπένοις ἔργοις καὶ λόγοις πᾶσι παντᾷ, καὶ κατ- 
τὰς δαμιουργίας τὰς τεχνικὰς πάσας, καὶ καττὰν μου- 
ἐσικάν. ψεῦδος δὲ οὐδὲν δέχεται & v ἀριϑμῶ φύσις, 
οὐδὲ ἁρμονία" ov γὰρ οἰκεῖον αὐτοῖς ἐστι. τᾶς γὰρ 
ἀπείρω καὶ ἀνοάτω καὶ ἀλόγω φύσιος τὸ ψεῦδος καὶ 
ὁ φϑόνος ἐστί. ψεῦδος. δὲ οὐδαμῶς ἐς ἀριϑμὸν ἐμ- 
| πίτνδε; πολέμιον γὰρ καὶ ἐχϑρὸν τᾷ qe, τὸ ψεῦδος, 
^»"& à ἀλάϑεια οἰκεῖον καὶ σύμφυτον τᾷ τῶ ἀριϑμῶ 
(0 γενξᾷ. 

x&v τῷ αὐτῷ" ἐν τῷ σφαίρᾳ σώματα πέντε ἐντί, 
πῦρ ὕδωρ καὶ γᾶ καὶ ἀὴρ καὶ ἁ τᾶς σφαίρας κυκλὰς 
πέμπτον. 

15 Ex τῶν ᾿Δρχύτου διατριβῶν 
| Kal δοκέει ἃ λογιστικὰ ποτὶ τὰν ἄλλαν σοφίαν 
| [tóv μὲν ἄλλων τεχνῶν] καὶ πολὺ διαφέρειν, ἀτὰρ 
| καὶ τᾶς γαμετρικᾶς ἐναργεστέρω πραγματεύεσϑαι ἃ 
| ϑέλει" καὶ ἃς ἐκλείπει αὖ & γαμετρικὰ ἀποδείξιας ἁ 
᾿ ἈΝ λογιστικὰ ἐπιτελέει. καὶ ὅμως εἰ μὲν εἰδέων vs ἃ 
χραγματεία, καὶ τὰ περὶ τοῖς εἴδεσιν. 
Βουϑήρου περὶ ἀριϑμῶν 
᾿“ριϑμὸς ἐκ μονάδων σύγκειται, ὅπερ ἐστὶν ἀρχὴ 
τῶν ὕντων καὶ μέτρον καὶ ἀσύνϑετον καὶ ἀγέννητον 
5" καὶ ἀέδιον καὶ μόνον καὶ εἰλικρινές" ὃ χωρὶς τῶν ἄλ- 
λων ἐστὶ καὶ αὐτὸ καϑ' ἑαυτὸ καὶ ἀρχὴ καὶ πρώτη 
φύσις. καὶ μαϑεῖν αὐτὸ μηδ᾽ ἄλλο διορισάμενος, ὃ 
μόνον ἐστὶν εἰλικρινὲς αὐτὸ δηλοῦν. 
ὃ περισσὸς τοῦ ἀρτίου τελεώτερός ἐστιν. ὃ μὲν 
δ γὰρ ἀρχὴν καὶ τέλος καὶ μέσον ἔχει, ὃ δὲ τοῦ μέσου 
| ἐστέρηται. καὶ ὃ μέν, ὁπότ᾽ ἂν γένωνται ἀνὰ λόγον 
καὶ πρὸς μονάδας, ταῖς αὑτοῦ χώραις καταλαμβάνει 
1 


[12] 


[14] 


[16] 


(2) 


4 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τοὺς ταῖς γραμμαῖς περιδχομένους᾽ ὃ δ᾽ ἐν οἰκείᾳ 
μὲν γινόμενος οὐδέποτε περαίνεται, ὅταν δ᾽ ἐν πε- 
ρισσῇ γένηται, αὐτός vs πέρατος τυγχάνει καὶ τὴν 
πλευρὰν λόγον ἔχουσαν ἴσχει. 
τὸ ἕν οὐσία καὶ φύσις καὶ νοῦς καὶ πλήρωμα" 
ἀρχὴν γὰρ καὶ μέδον καὶ πέρας ἔχον ἐστί. καὶ τὰ 
ἄλλα διὰ τούτου μετείληφεν ἃ ἔστι, καὶ νοεῖται τῇ 
τούτου φύσει ἕκαστον ἀπὸ τῶν ἄλλων δἰλικρινούμε- 
vov , καὶ εἰκών τε καὶ εἴδωλα τοῦ £vog γιγνόμενα. ..- 
Ex τῶν ᾿Αριστοξένου περὶ ἀφιϑμη- 
τικῆς 
Τὴν δὲ περὶ τοὺς ἀριϑμοὺς πραγματείαν μάλιστα 
πάντων τιμῆσαι δοκεῖ Πιυϑαγόρας καὶ προαγαγεῖν 
εἰς τὸ πρόσϑεν, ἀπαγαγὼν ἀπὸ τῆς τῶν ἐμπόρων 
χρείας, πάντα τὰ πράγματα ἀπεικάξων τοῖς ἀριϑμοῖς. 
τά τε γὰρ ἄλλα. ἀριϑμὸς ἔχει καὶ λόγος ἐστὶ πάντῶν 
τῶν ἀριϑμῶν πρὸς ἀλλήλους. Αἰγύπτιοι δὲ Ἑρμοῦ 
φασὶν εὕρημα ὃν καλοῦσι Θώϑ', οἱ δὲ ἐκ τῶν ϑείων 
περιφορῶν ἐπινοηϑῆναι. μονὰς μὲν οὖν ἐστὶν ἀρχὴ 


σι 


ἀριϑμοῦ, ἀριϑμὸς δὲ τὸ ἐκ τῶν μονάδων πλῆϑος 2 


συγκείμενον. τῶν δὲ ἀριϑμῶν ἄρτιοι μέν εἰσιν ol εἰς 
ἴσα διαιρούμενοι; περισσοὶ δὲ οἵ εἰς ἄνισα καὶ pécov 
ἔχοντες. οὕτως ἐν περισσαῖς ἡμέραις αἱ κρίσεις τῶν 


νοσημάτων γένεσϑαι δοκοῦσι καὶ αἱ μεταβολαέ, ὅτε ' 
ὁ περιττὸς καὶ ἀρχὴν καὶ τελευτὴν καὶ μέσον ἔχει. 35 


ἀρχῆς καὶ ἀκμῆς καὶ παρακμῆς ἐχόμενα. 
Πλάτωνος é τῶν νόμων [p. 747] 
Καὶ κοινῷ λόγῳ νομέσαντα πρὸς πάντα εἶναι χρη- 
σίμους τὰς τῶν ἀριϑμῶν διανομὰς καὶ ποικίλόσεις, 


ὅσα τε αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς ποικίλλονται καὶ ὅσα ἐν μή-- so 


κδόι παρέχονται καὶ ἐν βάϑεσι ποικέλματα, καὶ δὴ καὶ 
ἐν φϑόγγοις καὶ κινήσεσι ταῖς τε κατὰ τὴν εὐθϑυπο- 


cap, 1. 8. 5— 9. QTZIKA 5 


ρίαν τῆς ἄνω καὶ κάτω φορᾶς καὶ τῆς κυκλῷ περι- 
φορᾶς. πρὸς γὰρ ταῦτα πάντα δεῖ βλέψαντα τόν γε 
νομοϑέτην προστάττειν τοῖς πολίταις πᾶσιν εἰς δύνα- 
μὲν τούτων μὴ ἀπολείπεσϑαι τῆς συντάξεως. πρός 
ὅτε γὰρ οἰκονομίαν καὶ πρὸς πολιτείαν καὶ πρὸς τὰς 
τέχνας πάσας ἕν οὐδὲν οὕτω δύναμιν παρέχει παι- 
δείας μάϑημα μεγάλην ὡς ἡ περὶ τοὺς ἀριϑμοὺς δια- 
τριβή. τὸ δὲ μέγιστον, ὅτι τὸν νυστάξοντα καὶ ἀμαϑῆ 
φύσει ἐγείρει καὶ εὐμαϑῆ καὶ μνήμονα καὶ ἀγχένουν 
10 ἀπεργάξεται παρὰ τὴν αὑτοῦ φύσιν ἐπιδεδόντα ϑεέᾳ 
τέχνῃ. 
Ἐκτῶν Μοδεράτου πυϑαγορείου 
Ἔστι δ᾽ ἀριϑμὸς ὡς τύπῳ εἰπεῖν σύστημα μονά- 
δῶν, ἢ προποδισμὸς πλήϑους ἀπὸ μονάδος ἀρχόμενος 
15 xe) ἀναποδισμὸς εἰς μονάδα καταλήγων, μονάδας δὲ 
περαένουσα ποσότης, ἥτις μειουμένου τοῦ πλήϑους 
χατὰ τὴν ὑφαίρεσιν παντὸς ἀριϑμοῦ στερηϑεῖσα μο- 
νήν τε καὶ στάσιν λαμβάνει. περαιτέρω γὰρ ἡ μονὰς 
τῆς ποσότητος οὐκ ἰσχύει ἀναποδίξειν᾽ ὥστε μονὰς 
ῳῆτοι ἀπὸ τοῦ ἑστάναι καὶ κατὰ ταυτὰ ὡσαύτως ἄτρε- 
πτος μένειν, ἢ ἀπὸ τοῦ διακεκρίσϑαι καὶ παντελῶς 
μεμονῶσθαι τοῦ πλήϑους εὐλόγως ἐκλήϑη. 
Τινὲς. τῶν ν ἀριϑμῶν ἀρχὴν ἀπεφήναντο τὴν uo- 
"5 νάδα, τῶν δὲ ἀριϑμητῶν τὸ ἕν, τοῦτο δὲ σῶμα τεμνό- 
μενον εἰς ἄπειρον᾽ ὥστε τὰ ἀριϑμητὰ τῶν ἀριϑμῶν 
ταύτῃ διαλλάττειν ἧ διαφέρει τὰ σώματα τῶν ἀσωμά- 
vOv. εἰδέναι δὲ καὶ τοῦτο χρὴ ὅτι τῶν ἀριϑμῶν εἰση- 
γήσαντο τὰς ἀρχὰς οἵ μὲν νεώτεροι τήν τε μονάδα καὶ 
3 τὴν δυάδα, οἷ δὲ πυϑαγόρειοι πάσας παρὰ τὸ ἕξῆς 
τὰς τῶν ὅρων ἐχϑέσεις, δι᾽ ὧν ἄρτιοί τὸ καὶ περιττοὶ 
γνοοῦνται. 


[20] 


θ ἸΦΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT LiB. 1 


10 T 
Πυϑαγόρας πλείστῃ σπουδῇ περὶ τοὺς ἀριϑμοὺς 
ἐχρήδατο, τάς τε τῶν ξῴων γενέσεις ἀνῆγεν εἰς ἀρι- 
ϑμοὺς καὶ τῶν ἀστέρων τὰς περιόδους. ἔτι ὃὲ τοῖς 
ϑεοῖς ἀπεικάξων ἐπωνόμαξεν, ὡς ᾿“πόλλωνα μὲν τὴν s 
[22] μονάδα οὖσάν, "άρτεμιν δὲ τὴν δυάδα, ...: τὴν δὲ 
ἑξάδα Γάμον καὶ ᾿Δἀφροδίτην, τὴν δὲ ἑβδομάδα Και- 
ρὸν καὶ ᾿ϑηνᾶν, ᾿Δσφάλειον δὲ καὶ Ποσειδῶνα τὴν 
ὀγδοάδα, καὶ τὴν δεκάδα Παντέλειαν. αὐτοῦ δὲ πά- 
Aw τοῦ ἀριϑμοῦ τὸν μὲν ἄρτιον ἀτελῆ, πλήρη δὲ καὶ 10 
τέλειον ἀπέφηνατο τὸν περιττόν, ὅτι μιγνύμενός τε 
πρὸς τὸν ἄρτιον ἀεὶ ποιεῖται περικρατεῖν τὸν ἐξ ἀμ- 
φοῖν περισσόν, αὑτῷ τε πάλιν συντιϑέμενος γεννᾷ 
τὸν ἄρτιον, ὁ δ᾽ ἄρτιος οὐδέποτε τὸν περισσόν, ὡς οὐ 
γόνιμος ὧν οὐδὲ ἔχων δύναμιν ἀρχῆς ὥστε ἐν τῷ is 
διαιρεῖσϑαι δίχα πολλοὶ τῶν ἀρτίων εἰς περισσοὺς τὴν 
ἀνάλυσιν λαμβάνουσιν, ὡς ὁ ξξκαίδεκα, τῶν δὲ πε- 
ρισσῶν εἰς ἀρτίους οὐδείς" ἀδιαίρετον γὰρ ἡ ἀρχὴ 
καὶ τὸ στοιχεῖον εἰς ἕτερα τοῖς δὲ ἄλλοις εἰς τὰ αὐτὰ 
[24] πάλιν ab διαλύσεις. ἔτι δὲ τῇ μονάδι τῶν ἐφεξῆς πε- Ὁ 
^ ρισσῶν γνωμόνων περιτιϑεμένων, ὃ γινόμενος ἀεὶ 
τετράγωνός ἐστι τῶν δὲ ἀρτίων ὁμοίως περιτιϑεμέ- 
νῶν, ἑτερομήκεις καὶ ἄνισοι πάντες ἀποβαίνουσιν" 
ἴσον δὲ ἰσάκις οὐδείς. καὶ μὴν εἰς δύο διαιρουμένων 
ἴσα, τοῦ μὲν περισσοῦ μονὰς ἐν μέσῳ περίεστι, τοῦ "5 
ὃὲ ἀρτέου κενὴ λείπεται χώρα καὶ ἀδέσποτος καὶ ἀνά- 
ριϑμος, ὡς δὴ ἐνδεοῦς καὶ ἀτελοῦς ὄντος. περὶ δὲ 
τοῦ κοινοῦ λόγου τῶν ἀριϑμῶν τοῦτον διέξεισι τὸν 
τρύπον. 


cap. 1. 8. 10. cAP.2.8. 1—8. ΦΥΎΣΙΚΑ 7 


Κεφ. B 
OTI ΘΕΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓῸΣ ΤῸΝ ΟΝΈΩΝ ΚΑῚ AIEIIEI 
TO OAON ΤΩΙ ΤῊΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ AOI9I, ΚΑΙ 
^ IIOIAZ OTZIAZ TIIAPXEIL 
5 Θεοδέκτου 
"Ano τῶν ϑεῶν ἀρχὴν δὲ ποιεῖσϑαι πρέπον. 
[Ev Quz (Oov] 
Ὁρᾷς τὸν ὑψοῦ τόνδ᾽ ἄπειρον αἰϑέρα, 
καὶ γῆν πέριξ ἔχονθ᾽ ὑγραῖς ἐν ἀγκάλαις; 
19 τοῦτον νόμιξε Ζῆνα, τόνδ᾽ ἡγοῦ ϑεόν. 
[49«vov.Phen. 1] 
'Ex “Διὸς ἀρχώμεσϑα, τὸν οὐδέποτ᾽ ἄνδρες ἐῶμεν 
ἄρρητον, μεσταὶ δὲ Ζιὸς πᾶσαι μὲν ἀγυιαί, 
πᾶσαι δ᾽ ἀνϑρώπων ἀγοραί, μεστὴ δὲ ϑιλασσα, 
5 καὶ διμένερ; πάντῃ δὲ “ιὸς κεχρήμεθα πάντες. 
τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν. ὃ δ᾽ ἥπιος ἀνθρώποισιν 
δεξιὰ σημαίνει, λαοὺς δ᾽ ἐπὶ ἔργον ἐγεέρει 
μιμνήσκων βιότοιο, λέγει δ᾽ ὅτε βῶλος ἀρίστη 
βουσί τε καὶ μακέλῃσι. λέγει δ᾽ ὅτε δεξιαὶ ὧραι 
* χαὶ φυτὰ γυρῶσαι καὶ σπέρματα πάντα βαλέσϑαι. 
[Ὁμήρου Il. v'. 242] 
Ζεὺς δ᾽ ἀρετὴν ἄνδρεσσιν ὀφέλλει τε μινύϑει v6 
ὕππως κεν ἐθέλῃσιν, ὃ γὰρ κάρτιστος ἁπάντων. 


5$ Ὁ γὰρ ϑεὸς μέγιστος ἀνθρώποις νόμος. 

Σι μῶν ἔδου 

Ζεὺς πάντων αὐτὸς φάρμακα μοῦνος ἔχει. 
.[Ὁμήρου θά. £. 188] 

Ζεὺς δ᾽ αὐτὸς νέμει ὄλβον ὀλύμπιος ἀνθρώποισιν, 

3» ἐσϑλοῖς ἠδὲ κακοῖσιν. ὅπως ἐθέλῃσιν ἑκάστῳ. 
[Ὁμήρου 0d. π΄. 312] 
 Ῥηΐδιον δὲ ϑεοῖσι τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἐχουσὶν, 


(9) 


- [26] 


4 


(3) 
5 


6 
[28] 
7 


8 ἸΩΆΝΝΟΥ ZTOBAIOT 1.18. 


ἠμὲν κυδῆναι ϑνητὸν βροτὸν ἠδὲ καχῶσαι. 
9 
Ζεὺς ὃ 0 καὶ ξωῆς καὶ ϑανάτου πείρατα νωμῶν. 
10 Σι μῶν δου 
Οὔτις ἄνευ ϑεῶν ἀρετὰν λάβεν, 
οὐ πόλις οὐ [βροτύρ]. 


11 Μενάνδρου 
“ἅπαντα σιγῶν ὃ ϑεὸς ἐξεργάζεται. 
12 Κλεάνϑους | 
[30] Κυδιστ᾽ ἀϑανάτων πωλυώνυμε παγχρατὲς aisi, 


Ζεῦ φύσεως ἀρχηγέ, νόμου μέτα πάντα κυβερνῶν, 
χαῖρε" σὲ γὰρ καὶ πᾶσι ϑέμις ϑνητοῖσι προσαυδᾶν. 
ἐκ σοῦ γὰρ γένος ἐσμέν, ἤχου μίμημα λαχόντες 
μοῦνοι; 000 ξώει τε καὶ ἕ ἔρπει ϑνήτ᾽ ἐπὶ γαῖαν. 

τῷ Gs καϑυμνήσω καὶ σὸν κράτος αἰὲν ἀξίσω. 

σοὶ δὴ πᾶς 006 κόσμος ἑλισσόμενος περὶ γαῖαν 
πείϑεται ἢ ῃ κεν ἄγῃς, καὶ ἑκὼν ὑπὸ σεῖο κρατεῖται. 
τοῖον ἔχεις ὑποεργὸν ἀνικήτοις ἐνὶ χερσὶν 

ἀμφήκη πυρόεντα ἀεὶ ξώοντα κεραυνόν. 

τοῦ γὰρ ὑπὸ πληγῆς φύσεως πάντ᾽ ἐρρίγασιν, 

ᾧ σὺ κατευϑύνεις κοινὸν λόγον, ὃς διὰ πάντων 
φοιτᾷ μιγνύμενος μεγάλοις μικροῖς τε φάεσσιν... 
ὡς τόσσος γεγαὼς ὕπατος βασιλεὺς διὰ παντός. 

[32] οὐδέ τι γίγνεται ἔργον ἐπὶ χϑονὶ σοῦ δίχα δαῖμον, 
οὔτε κατ᾽ αἰϑέριον ϑεῖον πόλον οὔτ᾽ ἐνὶ πόντῳ, 
πλὴν ὁπόσα ῥέξουσι κακοὶ σφετέρῃσιν ἀνοίαις. 
ἀλλὰ σὺ καὶ τὰ περισσὰ ἐπίστασαι ἄρτια ϑεῖναι, 
καὶ κοσμεῖν τὰ ἄκοσμα, καὶ οὐ φέλα σοὶ φίλα ἐστέν. 
ὧδε γὰρ εἰς ἕν πάντα συνήρμοκας ἐσθλὰ κακοῖσιν, 
ὥσϑ᾽ ἕνα γίγνεσϑαι πάντων λόγον αἰὲν ἐόντων, 
ὃν φεύγοντες ἐῶσιν ὅσοι ϑνητῶν κακοί εἶσεν, 

᾿ δύσμοροι, ot τ᾽ ἀγαϑῶν μὲν ἀεὶ κτῆσιν ποϑέοντες 


10 


As 


cap. 2. s. 9— 15. ΦΥΣΙΚΑ 9 


᾿ οὔτ᾽ ἐσορῶσι ϑεοῦ κοινὸν νόμον οὔτε κλύουσιν, 

L ᾧ κεν πειϑόμενοι σὺν νῷ βίον ἐσϑλὸν ἔχοιεν. 

αὐτοὶ δ᾽ αὖθ᾽ ὁρμῶσιν ἄνευ καλοῦ ἄλλος ἐπ᾽ ἄλλα, 
οἵ μὲν ὑπὲρ δόξης σπουδὴν δυσέριστον ἔχοντες, 

5 οὗ δ᾽ ἐπὶ κερδοσύνας τετραμμένοι οὐδενὶ κόσμῳ, 
ἄλλοι δ᾽ εἰς ἄνεσιν καὶ σώματος ἡδέα ἔργα 

ον . ἐπ᾽ ἄλλοτε ἄλλα φέρονται, 
σπεύδοντὲς μάλα πάμπαν ἐναντία τῶνδε γενέσϑαι. 
ἀλλὰ Ζεῦ πάνδωρε κελαινεφὲῤ ἀρχικέραυνε, 

19 ἀνθρώπους [μὲν] ῥύου ἀπειροσύνης ἀπὸ λυγρῆς, [34] 
ἣν σὺ πάτερ σκέδασον ψυχῆς ἄπο, δὸς δὲ κυρῆσαι 
γνώμης, ἢ πίσυνος σὺ δίκης μέτα πάντα κυβερνᾷς, 
ὕφρ᾽ ἂν τιμηϑέντες ἀμειβώμεσϑά 65 τιμῇ. 
ὑμνοῦντες τὰ σὰ ἔργα. διηνελὲς, ὡς ἐπέοικεν 

i5 ϑνητὸν ἐόντ᾽, ἐπεὶ οὔτε βροτοῖς γέρας ἄλλο τι μεῖζον 
οὔτε ϑεοῖς ἢ χοινὸν ἀεὶ νόμον ἐν δίκῃ ὑμνεῖν. 

[Μονόστιχα] . 13 
Θεοῦ ϑέλοντος μετὰ πάντα γίγνεται. 
Τί δ᾽ οὐ γένοιτ᾽ ἂν ϑεοῦ γ᾽ ἐφίεντος τύχῃ; 
» Xov τῷ ϑεῷ πᾶς καὶ γελᾷ κὠδύρεται. 
Γιννᾷ τὸ θεῖον εὐτυχῆ δωρήματα. 
Ζεὺς ἔσϑ᾽ ὁ πέμπων τὴν ἐφήμερον τροφήν. 
ἄνευ ϑεοῦ γὰρ οὐδὲ εἷς ἀνὴρ σϑένει. 


Θείᾳ προνοίᾳ πάντ᾽ ἐγέννησεν φύσις. [36] 
— 55 Θεὸς᾽ μόνος πέφυκεν ἐν βροτοῖς μέγας. 
[Ὁμήρου Od. ρ΄. 485] - | 4.1 


Καί τε ϑεοὶ ξείνοισιν ἐοικότες ἀλλοδαποῖδσεν 
παντοῖοί τ᾽ ἐλϑόντες ἐπιστρωφῶσι πόληας, 
ἀνθρώπων ὕβριν τε καὶ εὐνομίην ἐφορῶντες. 
* -. Ὁμήρου [04d. σ΄. 135] 15 
Totog γὰρ νόος ἐστὶν ἐπιχϑονέίων ἀνθρώπων, 
οἷον ἐπ’ ἦμαρ ἄγῃσι πατὴρ ἀνδρῶν τε ϑεῶν τε. 


10 


[22] 


[24] 


6 ISANNOT ZTOBAIOT Las. 1 


Πυϑαγόρας πλείστῃ σπουδῇ περὶ τοὺς ἀριϑμοὺς 


ἐχρήσατο, τάς τε τῶν (gov γενέσεις ἀνῆγεν εἰς ἀρι- 
ϑμοὺς καὶ τῶν ἀστέρων τὰς περιόδους. ἔτι δὲ τοῖς 


ϑεοῖς ἀπεικάξων ἐπωνόμαξεν, ὡς ᾽4πόλλωνα μὲν τὴν s 


μονάδα οὖσάν, "άρτεμιν δὲ τὴν δυάδα, ...: τὴν δὲ 
ἑξάδα Γάμον καὶ dggoü(rqv, τὴν δὲ ἑβδομάδα Και- 
ρὸν καὶ ᾿ἀϑηνᾶν, ᾿Δσφάλειον δὲ καὶ Ποσειδῶνα τὴν 
ὀγδοάδα, καὶ τὴν δεκάδα Παντέλειαν. αὐτοῦ δὲ πά- 
λιν τοῦ ἀριϑμοῦ τὸν μὸν & ἄρτιον ἀτελῆ; πλήρη ὃὲ καὶ 
τέλειον ἀπέφηνατο τὸν περιττόν, ὅτι μιγνύμενός t6 
πρὸς τὸν ἄρτιον ἀεὶ ποιεῖται περικρατεῖν τὸν ἐξ ἀμ- 
φοῖν περισσόν, αὑτῷ τε πάλιν συντιϑέμενος γεννᾷ 
τὸν ἄρτιον, ὃ δ᾽ ἄρτιος οὐδέποτε τὸν περισσόν, ὡς οὐ 
γόνιμος ὧν οὐδὲ ἔχων δύναμιν ἀρχῆς ὥστε ἐν τῷ 
διαιρεῖσϑαι δίχα πολλοὶ τῶν ἀρτίων εἰς περισσοὺς τὴν 
ἀνάλυσιν λαμβάνουσιν, ὡς ὃ ἑξκαέίδεκα, τῶν δὲ πε- 
ρισσῶν εἰς ἀρτίους οὐδείς ἀδιαίρετον γὰρ ἡ ἀρχὴ 
καὶ τὸ στοιχεῖον εἰς ἕτερα: τοῖς δὲ ἄλλοις εἰς τὰ αὐτὰ 
πάλιν ot διαλύσεις. ἔτι δὲ τῇ μονάδι. τῶν ἐφεξῆς πε-- 0 
ρισσῶν γνωμόνων περιτιϑεμένων , 0 γινόμενος ἀεὶ 
τετράγωνός ἐστι τῶν δὲ ἀρτίων ὁμοίως περιτιϑεμέ--: 
νῶν, ἑἕτερομήκεις καὶ ἄνισοι πάντες ἀποβαίνουσιν" 
ἴσον δὲ ἰσάκις οὐδείς. καὶ μὴν εἰς δύο διαιρουμένων 


ἴσα, τοῦ μὲν περισσοῦ μονὰς ἐν μέσῳ περίεστι, τοῦ “5 


δὲ ἀρτίου κενὴ λείπεται χώρα καὶ ἀδέσποτος καὶ ἀνά- 
j e M A 9 ^ Ψ, 

φιϑμος , 0g δὴ ἐνδεοῦς καὶ ἀτελοῦς ὄντος. περὶ δὲ 

τοῦ κοινοῦ λόγου τῶν ἀριϑμῶν τοῦτον διέξεισι τὸν 

τρύπον. 


| ca», 1. 6. 10. cAP.2.8. 1—8. ΦΎΣΙΚΑ 7 


| Κεφ. B 
OTI ΘΕΟΣ AHMIOTPLTOZ ΤΩΝ ONT$€N ΚΑΙ AIEIIEI (3) 
TO OAON ΤΩΙ THZ HPONOIAX AOLI'9I, KAI 
"X IIOIAZ OTZIAZ TIIAPXEL 


" Θεοδέκτου 1 
. 'Anó τῶν ϑεῶν ἀρχὴν δὲ ποιεῖσϑαι πρέπον. 
[Εὐ Qum ἐδου) 2 
Ὁρᾷς τὸν ὑψοῦ τόνδ᾽ ἄπειρον αἰϑέρα , - [26] 


καὶ γῆν πέριξ ἔχονθ᾽ ὑγραῖς ἐν ἀγκάλαις; 
19 τοῦτον νόμιξε Ζῆνα, τόνδ᾽ ἡγοῦ ϑεόν. 
[40x rov.Phen. 1] 3 
"Ex ΖΠοὸς ἀρχώμεσϑα. τὸν οὐδέποτ᾽ ἄνδρες ἐῶμεν 
| ἄρρητον, μεσταὶ δὲ Ζιὸς πᾶσαι μὲν ἀγυιαί, 
| “σαι δ᾽ ἀνθρώπων ἀγοραί, μεστὴ δὲ ϑάλασσα, 
| s xal λιμένες, πάντῃ δὲ Διὸς κεχρήμεθα πάντες. 
| τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν, ὃ δ᾽ ἥπιος ἀνθρώποισιν 
| δεξιὰ σημαίνει, λαοὺς δ᾽ ἐπὶ ἔργον ἐγείρει 
μιμνήσκων βιότοιο, λέγει δ᾽ ὅτε βώλος ἀρίστη 
fovet τε καὶ μακέλῃσι, λέγει δ᾽ ὅτε δεξιαὶ ὧραι 
1 xxl φυτὰ γυρῶσαι καὶ σπέρματα πάντα βαλέσθαι. 


| [Ὁμήρου Il. v'. 242] 4 
| Ζεὺς δ᾽ ἀρετὴν ἄνδρεσσιν ὀφέλλει ve μινύϑει τὸ 
| ὕκπως κεν ἐϑέλῃσιν, ὃ γὰρ κάρτιστος ἁπάντων. (3) 
| M 5 
.$ Ὁ γὰρ 950g μέγιστος ἀνθρώποις γόύμος. 

Zt μῶν ἔδου 6 
Ζεὺς πάντων αὐτὸς φάρμακα μοῦνος ἔχει. [28] 
| - [Ὁμήρου O04. ξ΄. 188] 7 


Ζεὺς δ᾽ αὐτὸς νέμει ὄλβον ὀλύμπιος ἀνθρώποισιν, 
| ἢ σϑλοῖς ἠδὲ κακοῖσιν, ὅπως ἐθέλῃσιν ἑκάστῳ. 
[Ὁμήρου Od. π΄. 212] 8 
Ῥηΐδιον δὲ ϑεοῖσι τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν, 


4 | 


8 ἸΩΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT 118.1 


ἠμὲν κυδῆναι ϑνητὸν βροτὸν ἠδὲ κακῶσαι. 
9 ον 
Ζεὺς ὁ καὶ ξωῆς καὶ ϑανάτου πείρατα νωμῶν. 
10 Σι μῶν (Óov 
Οὔτις ἄνευ ϑεῶν ἀρετὰν λάβεν, 
οὐ πόλις οὐ [βροτός]. 


11 Μενάνδρου 
“Ἄπαντα σιγῶν ὁ ϑεὸς ἐξεργάξεται. 
12 Κλεάνϑους 
[80] Κύδιστ᾽ ἀϑανάτων πωλυώνυμε παγκρατὲς αἰεί, 


Ζεῦ φύσεως ἀρχηγέ, νόμου μέτα πάντα κυβερνῶν, 
χαῖρε" σὲ γὰρ καὶ πᾶσι ϑέμις ϑνητοῖσι προσαυδᾶν. 
ἐκ σοῦ γὰρ γένος ἐσμέν, 5 ἤχου μίμημα λαχόντες 
μοῦνοι; 000 ξώει τε καὶ ἕ ἕρπει Bui ἐπὶ γαῖαν. 

τῷ δὲ καϑυμνήσω καὶ σὸν κράτος αἰὲν ἀείσω. 

σοὶ δὴ πᾶς ὅδε κόσμος ἑλισσόμενος περὶ γαῖαν 
πείϑεται κεν ἄγῃς, καὶ ἑκὼν ὑπὸ σεῖο κρατεῖται. 
τοῖον ἔχεις ὑποεργὸν ἀνικήτοις ἐνὶ χερσὶν 

ἀμφήκη πυρόεντα ἀεὶ ξώοντα κεραυνόν. 

τοῦ γὰρ ὑπὸ πληγῆς φύσεως πάντ᾽ ἐρρίγασιν, 

ᾧ σὺ κατευϑύνεις κοινὸν λόγον, ὃς διὰ πάντων 
φοιτῷ μιγνύμενος μεγάλοις μικροῖς τε φάεσσιν.... 
ὡς τύσσος γεγαὼς ὕπατος βἀάσιλεὺς διὰ παντός. 
οὐδέ τι γίγνεται ἔργον ἐπὶ χϑονὶ σοῦ δίχα δαῖμον, 
οὔτε κατ᾽ αἰϑέριον ϑεῖον πόλον οὔτ᾽ ἐνὶ πόντῳ, 
πλὴν ὁπόσα δέξουσι κακοὶ σφετέρῃσιν ἀνοίαις. 
ἀλλὰ σὺ καὶ τὰ περισσὰ ἐπίστασαι ἄρτια ϑεῖναι, 
καὶ κοσμεῖν τὰ ἄκοσμα, καὶ οὐ φίλα σοὶ φέλα ἐστέν. 
ὧδε γὰρ εἰς v πάντα συνήρμοκας ἐσϑλὰ κακοῖσιν, 
009" ἕνα γίγνεσϑαι πάντων λόγον αἰὲν ἐόντων, 
ὃν φεύγοντες ἐῶσιν ὅσοι ϑνητῶν κακοί εἶσιν, 

᾿ δύσμοροι, οἵ τ᾿ ἀγαθῶν μὲν ἀεὶ κτῆσιν ποϑέοντες 


[92 


[I 


10 


1$ 


cap. 2. 8. 9— 15. ΦΥΣΙΚΑ 9 


οὔτ᾽ ἐσορῶσι ϑεοῦ κοινὸν νόμον οὔτε κλύουσιν, 
ὦ κεν πευϑόμενοι σὺν νῷ βίον ἐσϑλὸν ἔχοιεν. 
αὐτοὶ δ᾽ αὖθ᾽ ὁρμῶσιν ἄνευ καλοῦ ἄλλος ἐπ᾽ ἄλλα, 
οὗ μὲν ὑπὲρ δόξης σπουδὴν δυσέριστον ἔχοντες, 
s οὗ δ᾽ ἐπὶ κερδοσύνας τετραμμόνοι οὐδενὶ κόσμῳ, 
ἄλλοι δ᾽ εἰς ἄνεσιν καὶ σώματος ἡδέα ἔργα 
. . . ἐπ᾽ ἄλλοτε ἄλλα φέρονται, 
σπεύδοντὲς μάλα πάμπαν ἐναντία τῶνδε γενέσϑαι. 
ἀλλὰ Ζεῦ πάνδωρε κελαινεφὲς ἀρχικέραυνςε, ' 
Ὁ ἀνϑρώπους [μὲν] ῥύου ἀπειροσύνης ἀπὸ λυγρῆς. [34] 
ἣν σὺ πάτερ σκέδασον ψυχῆς ἄπο, δὸς δὲ κυρῆσαι 
γνώμης; qj πίσυνος σὺ δίκης μέτα πάντα κυβερνᾷς, 
ὄφρ᾽ ἂν τιμηϑέντες ἀμειβώμεσϑά δε τιμῇ. 
ὑμνοῦντες τὰ σὰ ἔργα. διηνεκὲς, ὡς ἐπέοικεν 
i5 ϑνητὸν ἐόντ᾽, ἐπεὶ οὔτε βροτοῖς γέρας ἄλλο τι μεῖζον 
οὔτε ϑεοῖς ἢ κοινὸν ἀεὶ νόμον ἐν δίκῃ ὑμνεῖν. 
[Μονόστιχα] . 13 
Θεοῦ ϑέλοντος μετὰ πάντα γίγνεται. 
Τί δ᾽ οὐ γένοιτ᾽ ἂν ϑεοῦ γ᾽ ἐφίεντος τύχῃ; 
Ὁ ov τῷ 950 πᾶς καὶ γελᾷ κὠδύρεται. 
Γεννᾷ τὸ ϑεῖον δὐτυχῇ δωρήματα. 
Ζεὺς £09" ὁ πέμπων τὴν ἐφήμερον τροφήν. 
"Avsv ϑεοῦ γὰρ οὐδὲ εἷς ἀνὴρ σϑένει. 


Θείᾳ προνοίᾳ πάντ᾽ ἐγέννησεν φύσις. | [36] 
* Θεὸς μόνος πέφυκεν ἐν βροτοῖς μέγας. 
[Ὁμήρου Od. ρ΄. 485] - | 014 


Καί τε ϑεοὶ ξείνοισιν ἐοικότες ἀλλοδαποῖδιν 
παντοῖοί τ᾽ ἐλϑόντες ἐπιστρωφῶσι πόληας, 
ἀνθρώπων ὕβριν τε καὶ εὐνομίην ἐφορῶντες. 
» Ὁμήρου [04d. σ΄. 135] 15 
Totog γὰρ νόος ἐστὶν ἐπιχϑονίων ἀνθρώπων, 
οἷον ἐπ᾽ ἦμαρ ἄγῃσι πατὴρ ἀνδρῶν τε ϑεῶν τε. 


10 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


16 | “Πανταχοῦ 
πάρεστι καὶ βλέπει τὰ πάντ᾽ ἀεὶ ϑεός. 
17 
Θεοῦ γὰρ οὐδεὶς χωρὶς εὐτυχεῖ βροτῶν, 
οὐδ᾽ εἰς τὸ μεῖον ἦλϑε, τὰς ϑνητῶν δ᾽ ἐγὼ 8 
χαίρειν κελεύω ϑεῶν ἄτερ προθυμίας. 
18 [Ζ49χιλόχου] 
[38] Τοῖος ἀνθρώποισι ϑυμός, Γλαῦκε Δεπτένεω παι, 
γίνεται ϑνητοῖς, ὀκοίην Ζεὺς ἐφ᾽ ἡμέρην ἄγῃ. 
1... [Σοφοκλέους]. “10 
Θεοῦ ϑέλοντος x&v ἐπὶ ῥιπὸς πλέοις. 
20 e 09 
Θνητοῖσιν ἀνϑρώποισι καταφυγὴ ϑεοί. 
21 
| Καὶ τἀμπλακήματ᾽ ἔρχεται ϑεοὺς ἔπι, C 15 
006v λαβόντες ot κακῶς πεπραγότες 
δωτηρίαν ἀπῆλϑον ἐκ δυσπραξίας. 
22. 0. 
[40] Νὺν οὐκ ἔτι μοι δίχα ϑυμός᾽" 


ἀλλὰ σαφὴς [φάτις ἔσϑ᾽]. ὅτι καὶ τὰ βρότεια 20 
Ζεὺς ἐπικάρσια τέμνει, 
καϑελὼν μὲν δοκέοντ᾽, ἀδόκητον δ᾽ ἐξαείρων. 
23 [Oo 9. ἕω g] 
Ζεὺς πρῶτος γένετο, Ζεὺς ὕστατος ἀρχικέραυνος, 
Ζεὺς κεφαλή, Ζεὺς μέσσα, Διὸς δ᾽ ἐκ πάντα τέτυκται" 25 
Ζεὺς ἄρσην γένετο, Ζεὺς ἄμβροτος ἔπλετο νύμφη, 
[42] Ζεὺς πυϑμὴν γαίης τε καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος " 
[Ζεὺς πνοιὴ πάντων, Ζεὺς ἀκαμάτου πυρὸς ὁρμή᾽ 
Ζεὺς πόντου ῥίξα, Ζεὺς ἥλιος ἠδὲ σελήνη 
Ζεὺς βασιλεύς, Ζεὺς αὐτὸς ἁπάντων ἀρχιγένεϑλος᾽ 30 
ὃν κράτος, εἷς δαίμων γένετο, μέγας ἀρχὸς ἁπάντων" 
ὃν δὲ δέμας βασίλειον, ἐν ᾧ τάδε πάντα κυκλεῖται,. 


cAP. 2. 8. 160—295. $TZIKA 11 


ziQ καὶ ὕδωρ καὶ γαῖα καὶ αἰϑὴρ νύξ τε καὶ quao: 
καὶ μῆτις, πρῶτος γενέτωρ, καὶ ἔρως πολυτερπής᾽ 
πάντα γὰρ ἐν Ζηνὸς μεγάλῳ τάδε σώματι κεῖται" [44] 
τοῦ δή τοι κεφαλὴ μὲν ἰδεῖν καὶ καλὰ πρόσωπα 
s οὐρανὸς αἰγλήεις, ὃν χρύσεαι ἀμφὶς ἔϑειραι 
ἄστρων μαρμαρέων περικαλλέες ἠεφέϑονται" 
ταύρεα δ᾽ ἀμφοτέρωϑε δύο χρύσεια κέρατα 
ἀντολίη τε δύσις τε, ϑεῶν ὁδοὶ οὐρανιώνων. 
ὄμματα δ᾽ ἠέλιός τε καὶ ἀντιόωσα σελήνη᾽ 
10 νοῦς δέ oí ἀψευδὴς βασιλήϊος & ἄφϑιτος αἰϑήρ, 
ᾧ δὴ πάντα κλύει καὶ φράξεται" οὐδέ τίς ἐστιν 
αὐδὴ οὐδ᾽ ἐνοπὴ οὐδὲ κτύπος οὐδὲ μὲν 000a, 
ἣ λήϑει Ζιὸς οὖας ὑπερμενέος Κρονέωνος. 
ὧδε μὲν ἀϑανάτην κεφαλὴν ἔχει ἠδὲ νόημα᾿ 
i5 σῶμα δέ οἵ περιφεγγὲς ἀπείριτον ἀστυφέλικτον 
ἄτρομον ὀμβριμόγυιον ὑπερμενὲς ὧδε τέτυκται. 
ὦμοι μὲν καὶ στέρνα καὶ εὐρέα νῶτα ϑεοῖο 
ἀὴρ εὐρυβίης, πτέρυγες δέ οἵ ἐξεφύοντο 
τῇς ἐπὶ πάντα ποτᾶϑ'᾽, ἱερὴ δέ οἷ ἔπλετο νηδὺς - [46] 
» yate τε παμμήτωρ ὀρέων t. αἰπεινὰ κάρηνα, 
μέσση δὲ ξώνη βαρυηχέος οἶδμα ϑαλασσης 
καὶ πόντου᾽ πυμάτη δὲ βάσις χϑονὸς ἔνδοϑι ῥίξαι, 
τάρταρα τ᾽ εὐρώεντα καὶ ἔσχατα πείρατα γαίης. 
πάντα δ᾽ ἀποκρύψας αὖϑις φάος ἐς πολυγηϑὲς 
5 μέλλει ἀπὸ κραδίης προφέρειν πάλι ϑέσκελα ῥέξων. 
e] . 24 
Τί ποτ᾽ ἐστὶ ϑεός; μοῦς, φρόνησίς ἐστι. Ζῆνα δὲ 
σὺ νόμιξε τοῦτον, ὅϑεν ἔχομεν ἀεὶ τὸ ξῆν. 
Πορφυρίου ἐκ τοῦ περὶ ἀγαλμάτων. 25 
ὃ. Ζεὺς οὖν ὃ πᾶς κόσμος, 6gov éx ξῴων καὶ ϑεὸς éx (1) 
ϑεῶν. Ζεὺς δὲ καὶ καϑὸ νοῦς, ἀφ᾽ οὗ προφέρει 
πάντα, ὅτι δημιουργεῖ τοῖς νοήμασιν. 


{9 ISANNOT ZTOBAIOT Lr5. t 
26 Χρυσίππου 

[48] Ζεὺς μὲν οὖν φαίνεται ὠνομάσϑαι ἀπὸ τοῦ πᾶσι 
δεδωκέναι τὸ ξῆν. Δία δὲ αὐτὸν λέγουσιν, ὅτι πᾶν- 
τῶν ἐστὶν αἴτιος. καὶ δι᾿ αὐτὸν πάντα. 

27 Πλάτωνος ἐκ vov Κρατύλου [p.396] 5 
Οἱ μὲν γὰρ Ζῆνα, οἵ δὲ Ζία καλοῦσι. συντιϑέ- 
μενα δὲ εἰς ὃν δηλοῖ τὴν φύσιν τοῦ ϑεοῦ, ὃ δὴ προσή- 
X5LV φαμὲν ὁ ὀνόματι oto vs εἶναι ἀπεργάξεσϑαι. οὐ 
γάρ ἐστιν ἡμῖν καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσιν. ὅστις ἐστὶν αἴ- 
, tog μᾶλλον τοῦ env ἢ ὃ ἄρχων τε καὶ βασιλεὺς τῶν 10 
πάντων. 
28 [Πορφυρίου] 

[50] Φημὶ κατ᾽ ἀμφοτέρων λέγεσϑαι τῶν ϑεῶν τὸ 
ὄνομα τοῦ τε δημιουργοῦ καὶ τοῦ κόσμου Ζιός. καί 
uo, δοκῶ πρῶτα κατὰ νόμους τοὺς ἐμαυτοῦ Πλάτωνι 15 
χρήσεσϑαι μάρτυρι τῆς τοιαύτης δόξης. Πλάτων γάρ 
τοι καὶ αὐτὸς Ζία μὲν καλεῖ τὸν δημιουργὸν τῶν 
ἁπάντων, 4 ία δὲ καὶ τόνδε τὸν κόσμον. τὸν μὲν δη- 
μιουργὸν τρόπῳ τοιῷδε" ἐπειδὰν ἐν Φαίδρῳ περὶ τῆς 
τοῦ παντὸς φορᾶς διαλέγηται, τάδε φησὶ περὶ τοῦ ue- Ὁ 
γάλου Ζιός. "0 δὴ μέγας ἡγεμὼν ἐν οὐρανῷ Ζεὺς 
“ἐλαύνων πτηνὸν ἄρμα πρῶτος πορεύεται, διακοσμῶν 
“πάντα καὶ ἐπιμελούμενος, [τῷ δ᾽ ἕπεται στρατιὰ 
“ϑεῶώῶν.] οἶμαι σαφὴς ἐν τούτοις ὑπάρχει μνημονεύ- 
ὅσας τοῦ ποιητοῦ τῶν ἁπάντων" καὶ γὰρ ἀνέϑηκεν Ὁ 
αὐτῷ τὴν ἀκολουϑίαν τῶν πρὸ τοῦ κόσμου ϑεῶν᾽ ἔφη 
γοῦν ἔπεσϑαι τῇ ἐκείνου προνοίᾳ τοὺς στρατιώτας 
ϑεούς" στρατιώτας δὲ ἐκάλεσε τοὺς τῇδε θεούς. οἵ - 
τοῦδε τοῦ πολέμου τῆς γενέσεως στρατηγοῦσιν. ὁμοέως 
Ὀνάτας ὃ πυϑαγόρειος ἐπεμνήσϑη τοῦ T6 δημιουρ- 9 
γοῦ καὶ τῶν ἑπομένων τούτῳ ϑεῶν, λέγων οὕτως ᾿ 

“τοὶ δ᾽ ἄλλοι ϑεοὶ ποτὶ τὸν πρᾶτον ϑεὸν καὶ νοατὸν 


CAP. 2. s. 20—29. QTZIKA 13 


“οὕτως ἔχοντι ὥσπερ χορευταὶ ποτὶ κορυφαῖον καὶ 
“στρατιῶται ποτὶ σεραταγόν.᾽ κατὰ ταυτὰ δὲ Πλά- 
τῶν ἀμφοτέρων ἐπεμνήσθη ἐν τῇ πρὸς Ἑρμείαν καὶ [52] 
Κορίσκον ἐπιστολῇ τὸν γὰρ δημιουργὸν ἡγεμόνα 
5 πάντων τῶν ϑεῶν εἶπε τῶν vs ὄντων καὶ τῶν μελ- 
λόντων. μέλλοντας δὲ ἴσμεν ϑεοὺς τοὺς ἀειγενεῖς, 
τουτέστι συναπτομένους ποτὲ σώμασι. ἐν δὲ τῷ Τι- 
μαέῳ χωρίσας τοῦ πλήϑους τοὺς ϑεοὺς ἑνικῶς διὰ 
τοῦ οἰχίστορος τοῦ κόσμου τοὺς πάντας ὠνόμασεν" 
("ovrog γὰρ ἔφη “ὄντως ἀεὶ λογισμὸς ϑεοῦ περὶ τόν 
“ποτε ἐσόμενον ϑεόν.". δῆλος γὰρ ὁ μὲν λογιξόμενος 
ϑεὸς ὁ δημιουργὸς ὦν, 0 δὲ ἐσόμενος καὶ γιγνόμενος 
ἀεὶ ὁ κόσμος λεγόμενος. ὡσαύτως δὲ καὶ Ὅμηρος 
Ζεὺς γὰρ ἐπ᾿ ὠκεανὸν μετ᾽ ἀμύμονας “ἰὐθιοπὴας 
5 χϑιξὸς ἔβη μετὰ δαῖτα, ϑεοὶ δ᾽ ἅμα πάντες ἕποντο. 
δωδεκάτῃ δέ τοι αὖϑις ἐλεύσεται οὐλυμπόνδε. 
περὶ τοῦ κατὰ τὸν κόσμον Διὸς ταυτὶ λέλεκται, οἵ vs 
γὰρ ϑεοὶ ἅμα πάντες εἵποντο, tO T6 πλῆϑος τῶν ϑεῶν 
ἔργον ἐστὶ τοῦ δημιουργοῦ & ἅμα τῷ κόσμῳ γενόμενον. 
| Ὁ ὁπόταν δὲ sig τὸν ὕλυμπον ἀφίκωνται; δηλοῦσι κατὰ (2) 
τὴν διαφορᾶν ἑτέρου λεγομένου Ζιὸς τοῦ κεχωρισμέ- [54] 
νου τῶν ϑεῶν. ἡ γοῦν Θέτις εἰς μὲν τὸν ὄλυμπον 
ἥχεν (χρῆν γὰρ τὴν ποίησιν ἐκτελεῖν τὸ μύϑευμα), 
εὗρε δὲ εὐρύοπα Κρονίδην ἄτερ ἥμενον ἄλλων 
5 ἀχροτάτῃ κορυφῇ πολυδειράδος οὐλύμποιο. 
τὴν μέντοι δωδεκάτην ἀκουστέον τῶν ϑεῶν τῆς ἐπανό- 
δου, ὁπόταν ὑπερβάντες τὰ δώδεκα (pde ἐπὶ τὠ νώτῳ 
γένωνται τοῦ οὐρανοῦ" στάντας à b αὐτοὺς ἐκεῖσε περιά- 
γει ἡ περιφορά" λόγος γὰρ 0 αὐτὸς ψυχῶν καὶ ϑεῶν. 
30 9 lí; 20 
Θαλῆς. ἐρωτηϑεὶς τί πρεσβύτατον τῶν ὄντων 
ἀπεκρένατο “ϑεός" ἀγέννητον γάρ." 


ι 


14 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Σ ὠκράτης ἐρωτηϑεὶς τί 850g εἶπε “τὸ ἀϑάνα- 
τον καὶ ἀΐδιον." 

'Eo [ ἧς ἐρωτηϑεὶς τί ϑεὸς εἶπεν “ ὁ τῶν ὅλων δη- 
μιουργός; σοφώτατος νοῦς καὶ ἀίδιος". . 

[56] Θαλῆς νοῦν τοῦ κόσμου τὸν ϑεόν, τὸ δὲ πᾶν ἔμ- 
ψυχον ἅμα καὶ δαιμόνων πλῆρες διήκειν δὲ καὶ διὰ 
τοῦ στοιχειώδους ὑγροῦ δύναμιν ϑείαν κινητικὴν 
αὐτοῦ. 

"Avatfíuavó " 0g ἀπεφήνατο τοὺς ἀπείρους οὐ- 
φανοὺς ϑεούς. 10 

᾿ἀναξιμένης τὸν ἀέρα. χρὴ δὲ ὑπακούειν ἐπὶ 
τῶν οὕτως λεγομένων τὰς ἐνδιοικούσας τοῖς στοιχείοις 
ἢ τοῖς σώμασι δυνάμεις. 

Ψ χέ λαος ἀέρα καὶ νοῦν τὸν ϑεόν, οὐ μέντονυ 
κοσμοποιὸν τὸν νοῦν. 15 

᾿ἀναξαγόρας νοῦν κοσμοποιὸν τὸν ϑεόν. 

Δημόκριτος νοῦν τὸν ϑεὸν ἐν πυρὶ Ὁ ὄφαι- 
ροειδεῖ. 

[58] . zi ογένηβ καὶ Κλεάνθης καὶ Οἰνοπίδης τὴν τοῦ 
κόσμου ψυχήν. 20 

Πυϑαγό ρας τῶν ἀρχῶν τὴν μὲν μονάδα ϑεὸν 
καὶ τἀγαϑόν, ἥτις ἐστὶν ἡ τοῦ ἑνὸς φύσις, αὐτὸς ὃ 
νοῦς, καὶ τὴν ἀόριστον δυάδα δαίμονα καὶ τὸ κακόν, 
περὶ ἥν ἐστι τὸ ὑλικὸν πλῆϑος. 

Ποσειδώνιος πνεῦμα νοερὸν καὶ πυρῶδες, οὐκ 25 
ἔχον μὲν μορφὴν μεταβάλλον δὲ εἰς ὃ βούλεται καὶ 
συνεξομοιούμενον πᾶσιν. 

Σπεύσιππος τὸν νοῦν οὔτε τῷ ἑνὶ οὔτε τῷ 
ἀγαϑῷ τὸν αὐτόν, ἰδιοφυῆ δέ. 

Κριτόλαος καὶ Διόδωρος 0 Τύριος νοῦν ἀπ᾽ so 
αἰθέρος ἀπαϑοῦς. 

[Ὁ] Ἡράκλειτος τὸ περιοδικὸν πῦρ ἀίδιον, eluag- 


οι 


CAP. 2. s. 29. QTZIKA 15 


μένην δὲ λόγον ἐκ. τῆς ἐναντιοδρομέας δημιουργὸν 
τῶν ὄντων. 
Ζήνων ὁ στωικὸς νοῦν κόσμον πύρινον. 
Μνήσαρ χος τὸν χύσμον τὴν πρώτην οὐσίαν 
5 ἔχοντα ἐπὶ πνεύματος. 
Βόηϑος τὸν αἰϑέρα ϑεὸν ἀφεφήνατο. 
Παρμενέδης τὸ ἀκένητον. καὶ πεπερασμένον 
σφαιροειδές. 
Μέλισσος καὶ Ζήνων τὸ £v καὶ πᾶν. καὶ μό- 
10 vov ἀΐδιον καὶ ἄπειρον τὸ ἕν, καὶ τὸ μὲν ἕν τὴν ἀ- 
νάγκην, ὕλην δὲ αὐτῆς τἀ τέσσαρα στοιχεῖα, εἴδη δὲ τὸ 
νεῖκος καὶ τὴν φιλίαν. λέγει δὲ καὶ τὰ στοιχεῖα ϑεούς 
καὶ τὸ μῖγμα τούτων τὸν κόσμον καὶ πρὸς ταῦτα 
ἀναλυϑήσεται τὸ μονοειδές᾽ “καὶ ϑείας μὲν οἴεται τὰς 
16 ψυχάς, ϑείους δὲ καὶ τοὺς μετέχοντας αὐτῶν καϑα- 
ροὺς καϑαρώς. 
Πολέμων τὸν κόσμον ϑεὸν ἀπεφήνατο. 
Ξενοκράτης, ᾿Δ4γαϑήνορος, Χαλκηδόνιος, τὴν 
μονάδα καὶ τὴν δυάδα ϑεούῦς, τὴν μὲν ὡς ἄρρενα πα- 
2» τρὸς ἔχουσαν τάξιν. ἐν οὐρανῷ βασιλεύουσαν, ἥντινα 
προσαγορεύει καὶ Ζῆνα καὶ περιττὸν καὶ νοῦν, ὅστις 
ἐστὶν αὐτῶ πρῶτος ϑεός" τὴν δὲ ὡς ϑήλειαν, μητρὸς 
ϑεῶν δίκην, τῆς ὑπὸ τὸν οὐρανὸν λήξεως ἡγουμένην, 
ἥτις ἐστὶν αὐτῷ ψυχὴ τοῦ παντός. ϑεὸν δὲ εἶναι καὶ 
5 τὸν οὐρανὸν καὶ τοὺς ἀστέρας πυρώδεις ὀλυμπίους 
ϑεούς, καὶ ἑτέρους ὑποσελήνους δαίμονας ἀοράτους. 
ἀρέσκεται δὲ καὶ αὐτὸς ... καὶ ἐνδιοικεῖν τοῖς ὑλι- 
κοῖς στοιχείοις. τούτων δὲ τὴν μὲν ... ἀειδῆ ... προσ- 
GyOQEUSL, ... τὴν δὲ διὰ τοῦ ὑγροῦ Ποσειδῶνα. τὴν 
80 δὲ διὰ τῆς γῆς φυτοσπόρον Ζ΄ήμητρα. ταῦτα δὲ χο- 
ρηγήσας τοῖς στωικοῖς τὰ πρότερα παρὰ τοῦ Πλάτω- 
νος μεταπέφρακεν. 


* 


(5) 


[62] 


[64] 


[66] 
(5) 


16 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Πλάτων δὲ τὸ £v, τὸ μονοφυές, τὸ μοναδικόν, 
τὸ ὄντως ὄν, τἀγαϑόν. πάντα δὲ τὰ τοιαῦτα τῶν ὀνο-. 
μάτων εἰς τὸν νοῦν σπεύδει. νοῦς οὖν 0 ϑεός, χωρι- 
στὸν εἶδος᾽ τὸ δὲ χωριστὸν ἀκουέσϑω τὸ ἀμιγὲς πάσης 
ὕλης καὶ μηδενὶ τῶν σωματικῶν συμπεπλεγμένον, 5 
μηδὲ τῷ παϑητῷ τῆς φύσεως συμπαϑές. τούτου δὲ 
πατρὸς καὶ ποιητοῦ τὰ ἄλλα ϑεῖα ἔκγονα νοητὰ μέν, 

0 τὲ νοητὸς λεγόμενος κόσμος, παραδείγματα δέ ἐστι 
τοῦ ὁρατοῦ κόσμον, πρὸς δὲ τούτοις ἐναιϑέριοί τινες 
δυνάμεις (ἄλογοι δ᾽ εἰσὶ κἀσώματοι) καὶ ἐναέριοι καὶ 10 
ἔνυδροι, αἰσϑητὰ δὲ τοῦ πρώτου ϑεοῦ ἔκγονα ἥλιος. 
σελήνη ἀστέρες γῇ καὶ 0 περιέχων πάντα κόσμος. 


᾿ἀριστοτέλης τὸν μὲν ἀνωτάτω ϑεὸν εἶδος 
[χωριστόν] ; ὁμοίως Πλάτωνι, ἐπιβεβηκότα τῇ σφαίρᾳ 
τοῦ παντός , ἥτις ἐστὶν αἰθέριον σῶμα, τὸ πέμπτον 15 
ὑπ᾽ αὐτοῦ καλούμενον. 


οἱ στωικοὶ νοερὸν ϑεὸν ἀποφαίνονται, πῦρ 
τεχνικόν, ὁδῷ βαδίζον ἐπὶ γενέσει κόσμου; ἐμπεριει- 
ληφὸς πάντας τοὺς σπερματικοὺς λόγους καϑ' οὗς 
ἅπαντα καϑ' εἱμαρμένην γίνεται, καὶ πνεῦμα ἐνδιῆ- 30 
xov δι᾽ ὕλου τοῦ κόσμου, τὰς δὲ προσηγορίας μετα- 
λαμβάνον διὰ τὰς τῆς ὕλης, δι᾽ ἧς κεχώρηκε, παραλ- 
λάξειρ" ϑεοὺς ὃὲ καὶ τὸν κόσμον καὶ τοὺς ἀστέρας καὶ 
τὴν γῆν᾽ ἀνωζάτω δὲ πάντων νοῦν ἐναιϑέριον εἶναι 
ϑεόν. 25 


Ἐπίκουρος ἀνϑρωποειδεῖς μὲν τοὺς ϑεούς, 
λόγῳ δὲ πάντας ϑεωρητούς, διὰ τὴν λεπτομέρειαν 
τῆς τῶν εἰδώλων φύσεως. ὁ δ᾽ αὐτὸς ἄλλας τέσσαρας 
φύσεις κατὰ γένος ἀφϑάρτους τάσδε, τὰ ἄτομα τὸ κε- 
νὸν τὸ ἄπειρον τὰς ὁμοιότητας" αὗται δὲ λέγονται 30 
ὁμοιομέρειαι καὶ στοιχεῖα. 


CAP. 2. 8. 20—22. TTZIKA 17 
Ἑρμοῦ Κρατῆρι 
Τοιοῦτο γάρ ἐστι τὸ σῶμα ἐκείνου, οὐχ ἁπτὸν 
οὐδὲ ὁρατὸν οὐδὲ μετρητὸν οὐδὲ διαστατὸν οὐδ᾽ ἄλλῳ [68] 
τινὶ σώματι ὅμοιον. οὔτε γὰρ πῦρ ἐστιν οὔτε ὕδωρ 
δοὔτ᾽ ἀὴρ οὔτε πνεῦμα, ἀλλὰ πάντα ἀπ᾽ αὐτοῦ. ἀγα- 
ϑὸς γὰρ ὧν [μόνος] μόνῳ ἑαυτῷ τοῦτο ἀναϑεῖναι ἠϑέ- 
λησε καὶ τὴν γῆν κοσμῆσαι. 


80 


31 
Ἡρακλέος κρατεροῦ ὃς γᾶν ἐχάϑαρεν ἅπασαν, 
10 πετροβάτα τε ϑεοῦ Πανὸς νομίοιο βρυάκτα, 
ϑνατῶν τ᾽ ἰατῆρος AoxAuxtov ὀλβιοδώτα, 
πρεσβίστας τὸ ϑεᾶς Ὑγιείας μειλιχοδώρου, 
ναυσί τ᾿ ἐπ᾽ ὠκυπόροισι Ζιοσκούρων ἐπιφάντων, 
Κουρήτων ϑ᾽ οἵ ματρὶ “ιὸς Ῥέᾳ ἐντὶ πάρεδροι, 
I5 χαὶ Χαρίτων μεμνᾶσϑαι ἐν ἔργῳ παντὶ μέγιστον, (6) 
ἠδὲ Χρόνου παίδων Qv oi πάντα φύοντι, 
Νυμφᾶν τ᾽ ὠρειᾶν, oY νάματα καλ᾽ ἐφέποντι, 
ὑμνέωμες μάκαρας, Μοῦσαι Διὸς ἔχγονοι, ἀφϑίτοις 


ἀοιδαῖς. 
[Dv Aqu ovosc] 


Ὃν οὐδὲ εἷς λέληϑεν οὐδὲ ὃν ποιῶν, 
οὐδ᾽ αὖ ποιήσων οὐδὲ πεποιηκὼς πάλαι, 
οὔτε ϑεὸς οὔτ᾽ ἄνϑρωπος, οὗτός εἰμ᾽ ἐγὼ 
ἀήρ ; ὃν ἄν τις ὀνομάσειδ καὶ 4έα. 

5 ἐγὼ δ᾽, 0 ϑεοῦ ᾽στιν ἔργον, εἰμὶ πανταχοῦ, 

.. ἐνταῦϑ᾽ ἐν᾿ ἀϑήναις, ἐν Πάτραις, ἐν Σικελίᾳ, 
ἐν ταῖς πόλεσι πάσαισιν, ἐν ταῖς οἰκίαις 
κάσαις, ἐν ὑμῖν πᾶσιν" οὐχ ἔστιν τόπος 

| οὗ μή ᾽στιν ἀήρ᾽ ὃ δὲ παρὼν ἁπανταχοῦ; 

80 πάντ᾽ ἐξ ἀνάγκης οἷδε πανταχοῦ παρών. 


92 


BTOB. ECL. PHYS. 


33 


18 I2ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Δρφιανοῦ Ἐπικτητείου ἐκ τῶν περὶ 
προνοίας ([, 6) 
Ag ἑκάστου τῶν ἐν τῷ κόσμῳ γιγνομένων óa- 


[72] 010v ἐστιν ἐγκωμιάσαι τὴν πρόνοιαν, ἐὰν δύο ἔχῃ τις 


[74] 


ταῦτα ἐν ἑαυτῷ, δύναμίν τε συνορατικὴν τῶν ysyo- 
“9 [u [4 A 3 L4 ἤ t 3 
νότων ἑκάστῳ καὶ τὸ εὐχάριστον. εἰ δὲ μή, ὃ μὲν οὐκ 
ὔψεται τὴν εὐχρηστίαν τῶν γεγονότων, ὃ δ᾽ οὐκ εὖ- 
χαριστήσει ἐπ᾽ αὐτοῖς οὐδ᾽ ἂν ἴδῃ. χρώματα ὁ 950g 
εἰ ἐπεποιήκει καὶ καϑόλου πάντα ὁρατά, δύναμιν δὲ 
ϑεατικὴν αὐτῶν μὴ ἐπεποιήκει, τί ἂν ἦν ὄφελος ; 
34.392 € ^ 4 9 / li , 
οὐδ᾽ οτιοῦν. οὐδὲ ἀνάπαλιν, εἰ τὴν μὲν δύναμιν éxs- 
ποιήκει, τὰ ὄντα δὲ μὴ τοιαῦτα οἷα ὑποπίπτειν τῇ δυ- 
, ὁ - e » ?«v/ , 
νάμει τῇ ὁρατικῇ, καὶ ovrog tí ὄφελος; οὐδέν. τί ὃ 
εἰ καὶ ἀμφότερα ταῦτα ἐπεποιήκει, φῶς δὲ μὴ ἐπε- 


$5 


10 


ποιήκει; οὐδ᾽ οὕτως tu ὄφελος. τίς οὖν ὃ ἁρμόσας v 


τοῦτο πρὸς ἐκεῖνο κἀκεῖνο πρὸς τοῦτο; τίς δὲ ὁ ἀρ- 
μόσας τὴν μάχαιραν πρὸς τὸν κουλεὸν καὶ τὸν κου- 
λεὸν πρὸς τὴν μάχαιραν; οὐδείς; καὶ μὴν ἐξ αὐνῆς 
τῆς κατασκευῆς τῶν ἐπιτετελεσμένων ἀποφαίνεσϑαι 


εἰώϑαμεν,, ὅτι τεχνίτου τινὸς πάντως τὸ ἔργον, οὐχὶ Ὁ 


δὲ εἰκῇ κατεσκευασμένον. ἄρ᾽ οὖν τούτων μὲν ἕκα- 
στον ἐμφαίνει τὸν τεχνίτην, τὰ δὲ ὁρατὰ καὶ ὅρασις 
καὶ φῶς οὐκ ἐμφαίνει; τὸ δ᾽ ἄρρεν καὶ τὸ ϑῆλυ καὶ 
ἡ προϑυμία ἡ ἑκατέρου πρὸς τὴν συνουσίαν καὶ ἡ 
δύναμις ἡ χρηστικὴ τοῖς μορίοις τοῖς κατεσκευασμέ- 
νοις, οὐδὲ ταῦτα ἐμφαίνει τὸν τεχνίτην; ἀλλὰ ταῦτα 
μὲν οὕπω" ἡ δὲ τοιαύτη τῆς διανοίας κατασκευή, 
xaO ἣν οὐχ ἁπλῶς ὑποπίπτοντες τοῖς αἰσϑητοῖς τυ- 
πούμεϑα ὑπ᾽ αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ ἐκλαμβάνομέν τι καὶ 


ἀφαιροῦμεν καὶ προστέϑεμεν καὶ συντίϑεμεν τάδε ἢ 


τινὰ δι᾽ αὐτῶν, καὶ νὴ Δία μεταβαίνομεν ἀπ᾽ ἄλλων 
ἐπ᾽ ἄλλα οὕτω πῶς παρακείμενα, οὐδὲ ταῦτα ἱκανὰ 


) 
' 
A 


“ἢ 


ἝΞ 6 c- 


NL d 


D 
' 
! 


ἑ 


cAP. 2. 8. 23. 34, QTXIKA | 19 


κινῆσαξ τινας καὶ διατρέψαι πρὸς τὸ μὴ ἀπολιπεῖν 
τὸν τεχνίτην; ἢ ἐξηγησάσθωσαν ἡμῖν τέ τὸ ποιοῦν 
ἐστὶ τούτων ἕκαστον. ἢ πῶς οἷόν τε τὰ οὕτως ϑαυ- 
μαστὰ καὶ τεχνικὰ εἰκῇ καὶ ἀπὸ ταυτομάτου γέγνε- 

5 σϑαι. 

Ὅτι πάντα ἐφορᾷ τὸ ϑεῖον (Ibid. c. 14) 84 
Πυϑομένου δέ τινος πῶς ἄν τις πεισϑείη, ὅτι 
ἕχαστον τῶν ὑπ᾽ αὐτοῦ πραττομένων ἐφορᾶται ὑπὸ 
τοῦ ϑεοῦ; οὐ δοκεῖ σοι, ἔφη, ἡνῶσϑαι τὰ πάντα; δο- 

1 κεῖ, ἔφη. τί δέ; συμπαϑεῖν τὰ ἐπίγεια τοῖς οὐρανίοις [16] 
οὐ δοκεῖ σοι; δοκεῖ μοι, ἔφη. πόϑεν γὰρ οὕτως τετα- 
γμένως καϑάπερ ἐκ προστάγματος τοῦ ϑεοῦ, ὅτ᾽ ἂν 
ἐκεῖνος εἴπῃ τοῖς φυτοῖς ἀνθεῖν, ἀνθεῖ, ὅτ᾽ ἂν εἴπῃ 
βλαστάνειν, βλαστάνει, ὅτ᾽ ἂν ἐκφέρειν τὸν καρπόν, (1) 

I5 ἐχφέρει. ov. ἂν πεπαίνειν, πεπαίνει. ὅτ᾽ ἂν ἀποβάλ- 
λειν, ἀποβάλλει, καὶ φυλλορροεῖν, φυλλορροεῖ, καὶ 
αὐτὰ εἰς αὑτὰ συνειλούμενα ἐφ᾽ ἡσυχίας μένειν καὶ 
ἀναπαύεσϑαι, μένει καὶ ἀναπαύεται. πόϑεν δὲ πρὸς 
τὴν αὔξησιν καὶ μείωσιν τῆς σελήνης, καὶ τὴν τοῦ 

Ὁ ἡλέου πρόσοδον καὶ ἄφοδον τοσαύτη παραλλαγὴ καὶ 
ἐπὶ τὰ ἐναντία μεταβολὴ τῶν ἐπιγείων ϑεωρεῖται: 
ἀλλὰ τὰ φυτὰ μὲν καὶ τὰ ἡμέτερα σώματα οὕτως ἐν- 
δέδεται τοῖς ὅλοις καὶ συμπέπονθεν, al ψυχαὶ δὲ αἵ 

ἡμετέραι οὐ πολὺ πλέον; ἀλλ᾽ al ψυχαὶ μὲν οὕτως 

5 εἰσὶν ἐνδεδεμέναι καὶ συναφεῖς τῷ ϑεῷ, ἅτε αὐτοῦ 
μόρια οὖσαι καὶ ἀποσπάσματα, οὐ παντὸς δὲ αὐτῶν 
κινήματος, ἅτε οἰκείου καὶ συμφυοῦς, 0 ϑεὸς αἰσϑά- 
νεται: ἀλλὰ σὺ μὲν περὶ τῆς ϑείας διοικήσεως καὶ 
χερὶ ἑκάστου τῶν ϑείων ὁμοῦ καὶ περὶ τῶν ἀνϑρω- 

| 2 zívooyv πραγμάτων ἐνθυμεῖσϑαι δύνασαι, καὶ ἅμα μὲν [18] 
αἰσϑητικῶς ἀπὸ μυρίων πραγμάτων κινεῖσϑαι, ἅμα 
db διανοητικῶς, ἅμα δὲ τοῖς μὲν συγκαταϑετικῶς, 
2 


i 


[80] 


90 ISANNOT ETOBAIOT Lis. 1 


τοῖς δὲ ἀνανευστικῶς ἢ ἐφεκτικῶς" τύπους τε TO- 
σούτους ἀφ᾽ οὕτω πολλῶν καὶ ποικέλων πραγμάτων 
ἐν τῇ σαυτοῦ ψυχῇ φυλάττεις, καὶ ἀπ᾿ αὐτῶν κινού- 
|evog εἰς ἐπινοίας ὁμοειδεῖς ἐμπίπτεις τοῖς πρώτως 
τετυπωκόσι, τέχνας τε ἄλλας ἐπ᾽ ἄλλαις, καὶ μνήμας 5 
ἀπὸ μυρίων πραγμάτων διασώζξεις, ὁ d$ ϑεὸς οὐχ οἷός 
τέ ἐστι πάντα ἐφορᾶν καὶ πᾶσι συμπαρεῖναι καὶ ἀπὸ 
πάντων τινὰ ἴσχειν διάδοσιν; ἀλλὰ φωτίξειν μὲν οἷός 
τέ ἐστιν ὁ ἥλιος τηλικοῦτον μέρος τοῦ παντός, ὀλίγον 
δὲ τὸ ἀφώτιστον ἀπολείπειν, ὅσον οἷόν τε ἐπέχεσϑαι v 
ὑπὸ τῆς σκιᾶς ἣν ἡ γῆ ποιεῖ, 0 δὲ καὶ τὸν ἥλιον αὖ- 
τὸν πεποιηκὼς καὶ περιάγων, μέρος ὄντ᾽ αὐτοῦ μι- 
κρὸν ὡς πρὸς τὸ ὅλον, οὗτος δὲ οὐ δύναται πάντων 
αἰσϑανεσϑαι:; 
Ἰαμβλίχου ἐκ τῆς πρὸς Ποιμένιονν"υ 
ἐπιστολῆς 
Οἱ ϑεοὶ τὴν εἱμαρμένην συνέχοντες διὰ παντὸς 
ἐπανορϑοῦνται᾽ ἡ δ᾽ ἐπανόρϑωσις αὐτῶν ποτὲ μὲν 
ἐλάττωσιν κακῶν ποτὲ δὲ παραμυϑίαν ἐνιότε δὲ καὶ 
ἀναίρεσιν ἀπεργάξεται᾽" ἀφ᾽ οὗ δὴ διακοσμεῖται ἜΣ 
εἱμαρμένη τοῖς ἀγαϑοῖς, ,διακσσμουμένη δὲ οὐχύπο- | 
φαίνεται πᾶσα πρὸς τὴν ἄτακτον φύσιν τῆς γενέσδως. 
οὐκοῦν ἔτι μᾶλλον σώξεται ἡ πεπρωμένη διὰ τῆς τοι- ᾿ 
αὕτης ἐπανορθώσεως, καὶ τὸ παρατρέπον αὐτῆς μένει 
κατὰ τὴν ἄτρεπτον τῶν ϑεὼῶν ἀγαϑότητα συνεχόμε- Ὁ 
vov , διότι οὐκ ἑᾶται ὑπορρεῖν εἰς τὴν ἄτακτον πλημ- ᾿ 
μέλειαν. τούτων δὴ οὕτως ἐχόντων τό τε ἀγαϑοειδὲς ᾿ 
τῆς προνοίας τό τε αὐτεξούσιον τῆς ψυχῆς καὶ πάντα ᾿ 
φὰ κάλλιστα διασώξεται. τῇ βουλήσει τῶν ϑεῶν συν- ᾿ 
υπάρχοντα. “ 
ὶ 
l 


CAP, 2. s. 34—90. QTZIKA 91 


᾿Δἀριστοτέλους ἐκ τῆς πρὸς ᾿Αλέξαν - 

δροον ἐπιστολῆς (περὶ κόσμου 6, 84) 

Καϑόλου δὲ ὅπερ ἐν νηΐ μὲν κυβερνήτης, ἐν ἄρ- 

ματι δὲ ἡνίοχος, ἐν χορῷ δὲ κορυφαῖος, ἐν πόλει δὲ 
s νόμος. ἐν στρατοπέδῳ δὲ ἡγεμών, τοῦτο ϑεὸς ἐν κό- 
6p, πλὴν καϑύόσον τοῖς μὲν καματηρὸν τὸ ἄρχειν 
πολυκένητόν τε καὶ πολυμέριμνον, τῷ δὲ ἄλυπον ἄπο- 
νόν τε, πάσης κεχωρισμένον σωματικῆς ἀσϑενείαρ. 


96 


[82] 


iv ἀκινήτῳ γὰρ ἱδρυμένος δυνάμει πάντα κινεῖ καὶ ὁ 


10 περιάγει ὅπου βούλεται καὶ ὅπως ἐν διαφόροις ἰδέαις 
καὶ φύσεσιν᾽ ὥσπερ ἀμέλει καὶ ὁ τῆς πόλεως νόμος 
ἀκίνητος ὧν ἐν ταῖς τῶν χρωμένων ψυχαῖς πάντα οἷ- 
κονομεῖ τὰ κατὰ τὴν πολιτείαν. ἐφεπόμενοι γὰρ αὖ- 
τῷ δῆλον ὅτι ἐξίασιν ἄρχοντες μὲν εἰς τὰ ἀρχεῖα, 

15 ϑεσμοϑέται δὲ εἰς τὰ οἰκεῖα δικαστήρια, βουλευταὶ 
δὲ καὶ ἐκκλησιασταὶ εἰς συνέδρια τὰ προσήκοντα᾽ καὶ 
ὃ μέν τις εἰς τὸ πρυτανεῖον βαδίξει διαιτησόμενος, 
ὃ δὲ πρὸς τοὺς δικαστὰς ἀπολογησόμενος, ὃ δὲ εἰς τὸ 
δεσμωτήριον ἀποθϑανούμενος. γίνονται δὲ καὶ δημο- 

| 2 ϑοινέαι νόμιμοι καὶ πανηγύρεις ἐνιαύσιαι ϑεῶν τε 
|." ϑυσέαι καὶ ἡρώων ϑεραπεῖαι καὶ χοαὶ κεκμηκότων. 
ἄλλα δὲ ἄλλως ἐνεργούμενα κατὰ μίαν πρόσταξιν ἣ 
νόμεμον ἐξουσίαν σώξει τὸ τοῦ ποιήσαντος ὅτι 
πόλις δ᾽ ὁμοῦ μὲν ϑυμιαμάτων γέμει; 
25 ὁμοῦ δὲ παιάνων ts καὶ στεναγμάτων. 

οὕτως ὑποληπτέον καὶ ἐπὶ τῆς μείξονος πόλεως, λέγω 

ὃὲ τοῦ κόσμου. νόμος μὲν γὰρ ἡμῖν ἰσοκλινὴς ὁ θεὸς 

οὐδεμίαν ἐπιδεχόμενος διόρϑωσιν ἢ μετάϑεσιν, κρείτ- 
| .tov δ᾽ οἶμαι καὶ βεβαιότερος τῶν ἐν ταῖς κύρβεσιν 

8. ἀναγεγραμμένων. ἡγουμένου δὲ ἀκινήτως αὐτοῦ καὶ 

. ἐμμελῶς ὁ σύμπας οἰκονομεῖται δι᾿ αὐτοῦ διάκοσμος 
οὐρανοῦ τε καὶ γῆς, μεμερισμένος κατὰ τὰς φύσεις 


[84] 


4 | 


29 ISANNOYT ZTOBAIOT LiB. 1 


πάσας ὁμοίως διὰ τῶν οἰκείων σπερμάτων εἰς τὰ φυτὰ 
καὶ ξῷα κατὰ γένη vs καὶ εἴδη. καὶ γὰρ ἄμπελοι καὶ 
φοίνικες καὶ περσέαι συκέαι τε γλυκεραὶ καὶ ἐλαῖαι, 
ὥς φησιν ὁ ποιητής, τά τὸ ἄκαρπα μὲν ἄλλας δὲ παρ- 
ἐχόμενα χρείας. πλάτανοι καὶ πεῦκαι καὶ πύξοι xAG- 5 
vég τὰ 
[80] κλήϑρη v αἰγειρός τὸ καὶ εὐώδης κυπάρισσος, 
αἵ τε καρπὸν ὀπώρας ἡδὺν ἄλλως δὲ δυσϑησαύριστον 
φέρουσαι 
| ὄχναι καὶ δοιαὶ καὶ μηλέαι ἀγλαόκαρποι, 10 
τῶν τε ξῴων τά τὸ ἄγρια καὶ ἥμερα τά τ᾽ ἐν ἀέρι καὶ 
ἐπὶ γῆς καὶ ἐν ὕδατι βοσκόμενα γίνεταί τε καὶ ἀκμά- 
ξει καὶ φϑείρεται τῷ τοῦ ϑεοῦ πειϑόμενα ϑεσμῷ. 
πᾶν γὰρ ἑρπετὸν τὴν γῆν νέμεται, ὥς φησιν Ἡρά- 
κλειτος. ΠΟ 1$ 
εἷς δὲ ὧν πολυώνυμός ἐστι, κατονομαξόμενος τοῖς 
πάϑεσι πᾶσιν ἅπερ αὐτὸς νεοχμοῖ. καλοῦμεν γὰρ αὖ- 
τὸν καὶ Ζῆνα καὶ Δία, παραλλήλως χρώμενοι τοῖς 
ὀνόμασιν, ὡς κἂν εἰ λέγοιμεν δι᾽ ὃν ξῶμεν. Κρόνου 
δὲ παῖς καὶ Χρόνου λέγεται διήκων ἐξ αἰῶνος ἀτέρ-- 2 
μόνος εἰς ἕτερον αἰῶνα. ἀστραπαῖός vs καὶ βρονταῖος 
καὶ αἴϑριος καὶ ἀστέριος καὶ κεραύνιός τὸ καὶ ὑέτιος 
ἀπὸ τῶν ὑετῶν v5 καὶ κεραυνῶν καὶ τῶν ἄλλων κα- 
λεῖται, καὶ μὴν κάρπιος μὲν ἀπὸ τῶν καρπῶν, πολιεὺς 
ὃὲ ἀπὸ τῶν πόλεων ὀνομάξεται, γενέϑλιός τε καὶ 25 
ὁμόγνιος καὶ εὐόρκιός τὲ καὶ πατρῷος ἀπὸ τῆς πρὸς 
ταῦτα κοινωνίας, ἑἕταιρεῖός τε καὶ φίλιος καὶ Edviog, 
ἔτι δὲ στράτιός τε καὶ τροπαιοῦχος., καϑάρσιός τὲ καὶ 
παλαμναῖος καὶ ἱκέσιος καὶ μειλίχιος, ὥσπερ οἵ ποιη- 
ταὶ λέγουσι, δωτήρ τε καὶ ἐλευϑέριος ἐτύμως οὕτως so 
εἰπεῖν" ὡς δὲ τὸ πᾶν εἰπεῖν, οὐράνιός vs καὶ χϑόνιορ, 


[88 


[eer | 


CAP. 2. 8. 86. 87. QTZIKA .. 93 


πάσης ἐπώνυμος φύσεως Qv xal τύχης, ἅτε πάντων 
αὐτὸς αἴτιος ὦν. 


μι - ^ / 9 
Ξενοφῶντος ἐκ vov Ó ἀπομνημονξδυ- 97 
μάτων [c. 3] 


s — Einé uoi, ἔφη, ὦ Εὐθύδημε, ἤδη ποτέ σοι ἐπῇλ- (90) 
9ev ἐνθυμηϑῆναι ὡς ἐπιμελῶς οἵ ϑεοὶ ὧν ol ἄνϑρω- 
ποι δέονται κατεσκευάκασι; Καὶ ὅς Μὰ τὸν ΖΔ, ἔφη, 
οὐκ ἔμοιγε. ᾿᾽41λλ᾽ οἶσϑά γ᾽, ἔφη, ὅτι πρῶτον μὲν 
φωτὸς δεόμεϑα ὃ ἡμῖν οἱ ϑεοὶ παρέχουσι; Νὴ “,, 

10 ἔφη , 0 γ᾽ εἰ μὴ εἴχομεν. ὅμοιοι τοῖς τυφλοῖς ἂν ἦμεν 
ἕνεκά ys τῶν ἡμετέρων ὀφθαλμῶν. ᾿4λλὰ μὴν καὶ 
ἀναπαύσεώς γε δεομένοις ἡμῖν. νύχτα παρέχουσι καάλ- 

λιστον ἀναπαυτήριον. Πάνυ 78, ἔφη , καὶ τοῦτο χά- 
Qrrog ἄξιον. Οὐκοῦν καὶ ἐπειδὴ ὁ o μὲν ἥλιος φωτεινὸς 

15 ὧν τάς t6 ὥρας τῆς ἡμέρας ἡμῖν καὶ τἄλλὰ πάντα σα- 
φηνίξει, ἡ δὲ νὺξ διὰ τὸ σκοτεινὴ εἶναι ἀσαφεστέρα 
ἐστίν, ἄστρα ἐν τῇ νυκτὶ ἀνέφηναν, ἃ ἡμῖν τῆς νυ- 
χκτὸς τὰς ὥρας ἐμφανίξει, καὶ διὰ τοῦτο πολλὰ ὧν δεό- 

| μέεϑα πράττομεν; Ἔστι ταῦτα, ἔφη. ᾿Αλλὰ μὴν ἥ ye 
^» σελήνη οὐ μόνον τὴς νυχτὸς ἀλλὰ καὶ τοῦ μηνὸς τὰ 
μέρη φανερὰ ἡμῖν ποιεῖ; Πάνυ μὸν οὖν, ἔφη. Τὸ δέ, 
ἐπεὶ τροφῆς δεόμεϑα, ταύτην ἡμῖν ἐκ τῆς γῆς ἀναδι- 
δόναι καὶ ὥρας ἁρμοττούσας πρὸς τοῦτο παρέχειν αἵ 
ἡμῖν οὐ μόνον ὧν δεόμεϑα πολλὰ καὶ παντοῖα παρα- 

" σκευάξουσιν ἀλλὰ καὶ olg εὐφραινόμεϑα; Πάνυ, ἔφη, 
καὶ ταῦτα φιλάνϑρωπα. Τὸ δὲ καὶ ὕδωρ παρέχειν 
ἡμῖν οὕτω πολλοῦ ἄξιον, ὥστε συμφύειν τε καὶ συν- 
αὐξειν τῇ γῇ καὶ ταῖς ὥραις πάντα τὰ χρήσιμα ἡμῖν, 
συντρέφειν δὲ καὶ αὐτοὺς ἡμᾶς. καὶ μιγνύμενον πᾶσε [02] 

ϑτοῖς τρέφουσιν ἡμᾶς εὐκατεργαστότερά τε καὶ ὦφε- 
λιμώτερα καὶ ἡδίω ποιεῖν αὐτά, καὶ ἐπειδὴ πλείστου 


24 ΤΩΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT Li.r. Y 


δεόμεϑα τούτου, ἀφϑονέστατον αὐτὸ παρέχειν ἡμῖν; 

Καὶ τοῦτο, ἔφη, προνοητικόν. 

88 Πλάτωνος ἐκ τοῦ Σοφιστοῦ [p. 265] 

(3) Ποιητικῆς δὴ πρῶτον ἔστω δύο μέρη. Ποίων; 
Τὸ μὲν ϑεῖον τὸ δ᾽ ἀνθρώπινον. Οὔ πω μεμάϑηκα. 5 
Ποιητικόν, εἴπερ μεμνήμεϑα τὰ κατ᾽ ἀρχὰς λεχϑέντα, 
πᾶσαν ἔφαμεν εἶναι δύναμιν, ἥτις ἂν αἰτία γίγνηται 
τοῖς μὴ πρότερον οὖσιν. ὕστερον γίγνεσϑαι. Μεμα- 
ϑήκᾳμεν. 

(4) Ζῷα δὴ πάντα ϑνητὰ xol δὴ φυτά, ὅσα τ᾽ ἐπὶ γῆς 1 
ἐκ σπερμάτων καὶ διξῶν φύεται καὶ ὅσα ἄψυχα ἐκ γῆς 
ἐν γῇ ξυνίσταται σώματα τηκτὰ καὶ ἄτηκτα, μῶν ἀλ- 
λου τινὸς ἢ ϑεοῦ δημιουργοῦντος φήσομεν ὕστερον 
γίγνεσϑαι πρότερον οὐκ ὄντα: ἢ τῶν πολλῶν δόγματι 
χρώμενοι ποιητῶν, τὴν φύσιν αὐτὰ γεννᾶν ἀπό τινος 15 
αἰτίαβ αὐτομάτης καὶ ἄνευ διανοίας φυούσης., ἢ μετὰ 
λόγου vs καὶ ἐπιστήμης ϑείας ἀπὸ ϑεοῦ γιγνομένης 
διὰ τὴν ἡλικίαν πολλάκις ἀμφότερα μεταδοξαάξω" νῦν 
μὲν βλέπων εἰς σὲ καὶ ὑπολαμβάνων κατὰ ϑεὸν αὐτὰ 
γίγνεσϑαι, ταύτῃ καὶ αὐτὸς νενόμικα. Καλῶς ye, ὦ Ὁ 
Θεαίτητε, καὶ εἰ μέν 6s ἡγούμεϑα τὸν εἰς τὸν ἔπειτα 
χρόνον ἄλλως πῶς δοξαξόντων εἶναι, νῦν ἂν τῷ λόγῳ 
μετὰ πειϑοῦς ἀναγκαίας ἐπεχειροῦμεν ποιεῖν ὁμολο- 
γεῖν " ἐπειδὴ δέ σου καταμανϑάνω τὴν φύσιν, ὅτι καὶ —— 
ἄνευ τῶν παρ᾽ ἡμῶν λόγων αὐτῇ πρόσεισιν ἐφ᾽ d vov*s 
δλκεσϑαι φῇς, ἐάσω" χρόνος γὰρ ἐκ περιττοῦ γίγνοιτ᾽ 
ἄν" ἀλλὰ ϑήσω τὰ μὲν φύσει λεγόμενα ποιεῖσϑαι 
ϑείᾳ τέχνῃ, τὰ δ᾽ ἐκ τούτων ὑπ᾽ ἀνθρώπων ξυνιστά- 
μενα. ἀνθρωπίνῃ, καὶ κατὰ τοῦτον δὴ τὸν λόγον δύο 
ποιητικῆς γένη, τὸ μὲν ἀνθρώπινον εἶναι τὸ δὲ ϑεῖον. 3 
Ὀρϑώς. 


. CAP. 2. s. 38. 39. QTZIKA 29 


| Ὀνάτου ἐκ τοῦ περὶ 9500 xal ϑείου. 39 
Ὁ μὲν ϑεὸς τὰ τῶν ἄλλων ξῴων ἐπαΐει, οὔτε ὁρα- 
τὸς ὧν οὔτε ἐπαῖστός. εἰ μή τισι πάγχυ ὀλίγοις τῶν [94] 
ἀνϑρώπων. αὐτὸς μὲν γὰρ ὁ ϑεός ἐντι νόος καὶ ψυχὰ 
᾽ καὶ τὸ &ysuovixóv τῷ σύμπαντος. κύσμω᾽ ταὶ δυνά- 
jeg δ᾽ αὐτῶ αἰσϑηταὶ τά τ᾽ ἔργα, ὧν οἶμαι νομεύς, 
᾿ς wu vol πράξιες καὶ ταὶ κατὰ τὸν σύμπαντα κόσμον 
|. ἐπιστρωφάσιες. 
ὁ μὲν ὧν ϑεὸς αὐτὸς οὔτε ὁρατὸς οὔτε αἰσϑητός;, 
η ἀλλὰ λόγῳ μόνον καὶ νόῳ ϑεωρατός τὰ δ᾽ ἔργα αὐτῶ 
καὶ ταὶ πράξιες ἐναργέες vs καὶ αἰσϑηταί ἐντι πάν- 
"wy ἀνθρώποις. δοκέει δέ μοι καὶ μὴ εἷς εἶμεν. 
ϑεύς, ἀλλ᾽ εἷς μὲν ὁ μέγιστος καὶ καϑυπέρτερος καὶ ὃ 
χριτπέων τῶ παντός. τοὶ δ᾽ ἄλλοι πολλοὶ διαφέροντες 
α χατὰ δύναμιν" βασιλεύεν δὲ πάντων αὐτῶν ὁ καὶ 
χράτει καὶ μεγέϑει καὶ ἀρετᾷ μέξων. οὗτος δέ κα εἴη (96) 
ϑεὺς ὁ περιέχων τὸν σύμπαντα κόσμον, τοὶ δ᾽ ἄλλοι 
ϑεοὶ οἱ ϑέοντές ἐντι κατ᾽ οὐρανὸν σὺν τᾷ τῶ παντὸς 
περιαγήσι, κατὰ λόγον ὀπαδέοντες τῷ πράτῳ καὶ νοα- 
»19. τοὶ δὲ λέγοντες ἕνα ϑεὸν εἶμεν ἀλλὰ μὴ πολλὼς 
^ ἅἁμαρτάνοντε᾽ τὸ γὰρ μέγιστον ἀξίωμα τᾶς ϑείας 
ὑπεροχᾶς οὐ συνθεωρεῦντι. λέγω δὴ τὸ ἄρχεν καὶ 
χαϑαγέεσϑαι τῶν ὁμοίων, καὶ κράτιστον καὶ καϑυ- 
πέρτερον εἶμεν τῶν ἄλλων. τοὶ δ᾽ ἄλλοι ϑεοὶ ποτὶ 
5 τὸν πρᾶτον ϑεὸν καὶ νοατὸν οὕτως ἔχοντι, ὥσπερ χο- 
ρευταὶ ποτὶ κορυφαῖον. καὶ στρατιῶται ποτὶ στρα- 
ταγόν, καὶ λοχῖται καὶ συντεταγμένοι ποτὶ ταξιάρχαν 
καὶ λοχαγέταν. ἔχοντες φύσιν ἔπεσϑαι καὶ ἐπακολου- 
 ϑὲν τῷ καλῶς καϑαγεομένῳ. ξυνὸν μὲν ὧν αὐτῶν 
| 3n ἔργον ἐντὶ καὶ τῶ ἄρχοντος καὶ τῶν ἀρχομένων, 
ἀλλ᾽ οὔ κα ἔτι δύναιντο συντεξάχϑαι τοὶ ἀρχόμενοι 
ποτὶ τὸ ἔργον ἀπολειφϑέντες ἁγεμόνος, ὥσπερ οὐδὲ 





26 ISANNOY ZTOBAIOT Lis. 1 


ἀοιδοὶ ποτὶ συναοιδίαν οὐδὲ στρατιῶται ποτὶ στρατα- 
γίαν ἀπολειφϑέντες τοὶ μὲν στραταγῶ τοὶ δὲ κορυ- 
φαίω. 
τοιαύτα δὲ φύσις οὐδενὸς ποτιδεῖται οὔτε συγγε- 
νέος οὔτε ἔξωϑεν, διόπερ οὔτε ἐκ δυοῖν ἄρμοσται ψυ- s 
χᾶς καὶ σώματος, καὶ γὰρ διόλω ἐντὶ ψυχά, οὔτ᾽ ἐναν- 
τέων τινῶν, τὰ γὰρ ἐναντία καὶ χρατὲν καὶ κρατεῖ- 
ὄϑαι πέφυκεν. « δέ γα τῶ σώματος κρᾶσις μιαίνει τὸ 
καϑαρὸν τᾶς ψυχᾶς" ἃ μὲν γὰρ ἀκήρατος καὶ θεῖός 
(5) ἐντι, τὸ δὲ ϑνατὸν καὶ ϑολομιγές" οὕτω δὲ waive τ 
(7) καὶ μόλυβδος χρυσὸν καὶ πᾶν τὸ τᾷ φύσι γνήσιον τὸ 
(8) νόϑον. ὅλως δὲ τὸ σῶμα τοῖς ϑνατοῖς δέδωκεν ὃ 960g 
ξῴοις δι᾿ ἀιδίαν ἀνάγκαν καὶ ἄφυκτον. φύσι γὰρ 
ἄπορον καὶ πτωχὸν πᾶν τὸ γενέσιος κεκοινωνηκός. 
ϑεὸς μὲν ὧν ἔτι καϑάπερ ἐν ἀρχᾷ τῶ λόγω εἶπον" 5 
0] αὐτὸς γὰρ ἀρχὰ καὶ πρᾶτον᾽ ϑεῖος δὲ ὁ κόσμος καὶ τὰ 
ἐν αὐτῷ δινεύμενα πάντα. eg ὁμοίως δὲ καὶ δαίμων 
ἐντὶ à ψυχά; αὐτὰ γὰρ ἄρχει καὶ κινεῖ τὸ διόλω ξῷον. 
δαιμόνιον δὲ τὸ σῷμα καὶ τὰ τούτω δὲ πάντα. δεῖ àv 
οὕτω διαιρὲν ϑεὸν καὶ ϑεῖον καὶ δαίμονα καὶ δαι- Ὁ 
μόνιον. . 
40 ᾿ἀφριανοῦ Ἐπικτητείου ἐκ toU περὶ 
εὐαρεστήσεως (1, 12) 
Περὶ ϑεῶν oV μέν τινες εἰσὶν οἵ λέγοντες μηδὲ si- 
ναι τὸ ϑεῖον. οἵ δὲ εἶναι μὲν ἀργὸν δὲ καὶ ἀμελὲς καὶ 20 
μὴ προνοεῖν μηδενός" τρίτοι δὲ οἵ καὶ εἷναι καὶ προ- 
νοεῖν, ἀλλὰ τῶν μεγάλων καὶ οὐρανέων, τῶν δὲ ἐπὶ 
γῆς μηδενός" τέταρτοι δ᾽ οἵ καὶ τῶν ἐπὶ γῆς καὶ τῶν 
οὐρανίων, εἰς κοινὸν δὲ μόνον καὶ οὐχὶ καὶ xav. ἰδίαν 
ἑκάστου" πέμπτοι δέ, ὧν ἦν καὶ Ὀδυσσεὺς καὶ Σω- Ὁ 
κράτης, οἱ λέγοντες ὅτι “οὐδέ δε λήϑω κινύμενος." 
[102] εἴπερ οὖν ὑγιῶς λέγεται τέλὸς εἶναι τὸ ἔπεσϑαι ϑεῶ; 


[98 


ι..-. 


CAP. 2. 8.39. 40, cAP. 8. 5. 1—5. ΦΥΣΙΚΑ |..091 


ἀναγκαῖον περὶ ἑκάστου τούτων ἐπεσκέφϑαι. εἰ γὰρ 
μὴ εἰσὶ ϑεοί, πῶς ἐστι τέλος ἔπεσϑαι ϑεοῖς; εἰ δὲ εἰσὶ 
μὲν μηδενὸς δὲ ἐπιμελούμενοι, καὶ οὕτω πῶς ὑγιὲς 
ἔσται; ἀλλὰ δὴ καὶ ὄντων καὶ ἐπιμελουμένων, εἰ μη- 
5 δεμία διάδοσις εἰς ἀνθρώπους ἐστὶν ἐξ αὐτῶν, xal νὴ 
Δέα γε καὶ εἰς ἐμέ, πῶς ἔτι καὶ οὕτως ὑγιές ἐστιν; 
πάντα οὖν ταῦτα ὃ καλὸς κἀγαϑὸς ἐπεσκεμμένος τὴν 
αὑτοῦ γνώμην ὑποτέταχε τῷ διοικοῦντι τὰ πάντα, 
καϑάπερ οἵ ἀγαϑοὶ πολῖται τῷ νόμῳ τῆς πόλεως. 


10 Κεφ. γ΄. 
ΠΕΡῚ ΔΙΚῊΣ ΠΑΡΑ TOT OEOT TETAT'MENHJZ EIIO-[104] 
IITETEIN TA ἘΠῚ ΤῊΣ DlIDUNOMENA ὝΠΟ ΤΩΝ 
ἈΝΘΡΏΠΩΝ ΤΙΜΩ͂ΡΟΝ ΟΥ̓͂ΣΑΝ ΤΩΝ 
'AMAPTANONTSON. . 


15 Ἡσιόδου 'Egy cv [274] 1 
Τόνδε γὰρ ἀνθρώποισι νόμον διέταξε Κρονίων, 
ἐχϑύσι μὲν καὶ ϑηρσὶ καὶ οἰωνοῖς πετεεινοῖο Ὁ 
ἔσϑειν ἀλλήλους, ἐπεὶ οὐ δίκη ἐστὶν ἐν αὐτοῖς. 
ἀνθρώποισι δ᾽ ἔδωκε δίκην, ἢ πολλὸν ἀρίστη. 
20 Σοφοκλῆς [(Ed. Tyr. 551] 2 
Εἴτ᾽ οὖν νομίξεις ἄνδρα συγγενῆ κακῶς 
δρῶν οὐχ ὑφέξειν τὴν δίκην. οὐκ εὖ φρονεῖς. 


Εὐριπέδης Οἰδίποδι 3 
u . Ὁρῶ γὰρ χρόνῳ 
5 ϑέκαν πάντ᾽ ἄγουσαν εἰς φῶς βροτοῖς. 
20. s | 4 
Φϑείρει y&Q ἡ πρόνοια τὴν ἀβουλίαν. [106] 
[Εὐριπέδου Ion. 440] $ 


"Agstag δίωκε" xal γὰρ ὕστις ἂν βροτῶν 
30 κακὸς πεφύκῃ; ξημιοῦσιν οἵ ϑεοί. 


28 | ISANNOT ZTOBAIOT Lim. 1 


Οὐ δῆκταί γέ πως κύνες ϑεοί" 
ἀλλ᾽ ἡ δίκη γὰρ καὶ κατὰ σκότους βλέπει. 


7 [Σοφοκλέους] 
Θεοῦ δὲ πληγὴν οὐχ ὑπερπηδᾷ βροτός͵ 
8 [Εὐριπέδου) 


Εἰμαρμένον δὲ τῶν κακῶν βουλευμάτων 
κακὰς ἀμοιβὰς ἔστι καρποῦσϑαι βροταύς. 
9 
Οὐχ εὕδει Ζιὸς 
ὀφθαλμός, ἐγγὺς δ᾽ ἐστὶ καίπερ ὧν πρόσω. 
10 T" 
[1089 Οὐ γάρ τις οὐδὲ χρημάτων ὑπεργέμων 
νόμον μιαίνων ἀσφαλῶς γηράσεται" 
ἀλλ᾽ ἡμέρας ἢ νυκτὸς ἡ δίκη ποτὲ 
τῷ δυσσεβοῦντι σἴγ᾽ ἔχουσ᾽ ἐνήλατο. 
11 


12 


τὸς μὴ δίκαιον ἔργον οὐ λήϑει Seo. 
Δαίμων βροτοῖσι πόλλ᾽ ἀνευρίσκει κακά. 
18 [Ησιόδου "Eoy. 704] 
Εὖ δ᾽ ómw ἀϑανάτων μακάρων πεφυλαγμένος 
εἶναι... 
14 Εὐριπίδης Μεναλέππῃ 


Ζοκεῖτε πηδᾶν τἀδικήματ' εἰς ϑεοὺς 
πτεροῖσι, κἄπειτ᾽ ἐν Διὸς δέλτου πτυχαῖς 
[110] γράφειν τιν᾽ αὐτά, Ζῆνα δ᾽ εἰσορῶώντά νιν 
ϑνητοῖς δικάξειν; οὐδ᾽ ὁ πᾶς ἂν οὐρανὸς 
Διὸς γράφοντος τὰς βροτῶν ἁμαρτίας 
ἐξαρκέσειεν, οὐδ᾽ ἐκεῖνος ἂν σκοπῶν 
πέμπειν ἑκάστῳ ξημίαν᾽ ἀλλ᾽ ἡ δίχη 
ἐνταῦϑά zov 'ativ ἐγγύς, εἰ βούλεσϑ᾽ ὁρᾶν. 


1 


1$ 


CAP. 8. 8. 6—21. ΦΥΣΙΚΑ 


“Δύπας μὲν ἀνθρώποισιν ὦ γύναι ϑεοὶ 
τοῖσιν διδοῦσιν ovg ἂν ἐχϑαίρωσ᾽, ἐπεὶ 
οὔ σφιν πονηρὸν ἐστιν. 

δ Εὐριπέδης Φρέξῳ 

Ὅστις δὲ ϑνητῶν οἴεται tovg ἡμέραν 

κακόν τι πράσσων τοὺς ϑεοὺς λεληϑέναι, 
δοκεῖ πονηρὰ καὶ δοχῶν ἁλίσκεται, 
Or ἂν σχολὴν ἄγουσα τυγχάνῃ Δέκη, 

10 τιμωρίαν ἔτισεν ὧν ἦρξεν κακῶν. 


Ὀξὺς ϑεῶν ὀφϑαλμός ἐστι πάντ᾽ ἰδεῖν. 


"Ec9" , ὡς ἔοικεν, ἔατιν οὐχ ὁρώμενον 


15 τοῖς ξῶσιν ἡμῖν οὐδὲ προσδοκώμενον 
δαιμόνιον, ᾧ μέλει τὶ τοῦ ϑνητοῦ βίου. 
[Εὐριπέδου Elect. 953] 


Δίκην δέδωκας" ὧδέ τις κακοῦργος ὧν 
μή μοι. τὸ πρῶτον βῆμ᾽ ἐὰν δράμῃ καλῶς, 


20 νικᾶν δοκείτω τὴν δίκην, πρὶν ἂν πέλας 
γραμμῆς ἵκηται καὶ τέλος κάμψῃ βίου. 
Διονυσίου. | 

Ὁ τῆς δίκης ὀφθαλμὸς ὡς δι᾽ ἡσύχου 


λεύσσων προσώπου πάνϑ᾽ ὁμῶς ἀεὶ βλέπει. 


25 Σοφοκλὴς Αἴαντι [768] 
Τὰ γὰρ περισσὰ κἀνόνητα σώματα 
πίπτειν βαρείαις πρὸς ϑεῶν δυσπραξίαις 
ἔφασχ᾽ ὃ μάντις, ὅστις ἀνθρώπου φύσει 


βλαστὼν ἔπειτα μὴ κατ᾽ ἄνϑρωπον φρονῇ. 


» Εὐριπέδου 


Οὔτοι προσελθοῦσ᾽ ἡ δίκη Gs πώποτε 
παέσει πρὸς ἥπαρ, οὐδὲ τῶν ἄλλων βροτῶν 


29 


4^ 


15 


[112] 


16 


17 


18 


[114] 


19 
(9) 


20 


21 


30 ISANNOT ZTOBAIOT 


[116] cóv ἄδικον, ἀλλὰ σῖγα xal βραδεῖ ποδὶ 
στείχουσα μάρπτει τοὺς κακοὺς ἀεὶ βροτῶν. 
22 Θεοδέκτου 
Ὅστις δὲ ϑνητῶν μέμφεται τὰ ϑεῖ᾽, ὅτι 
οὐκ εὐϑὺς ἀλλὰ τῷ χρόνῳ μετέρχεται 
τοὺς μὴ δικαίους, πρόφασιν εἰσακουσάτω" 
εἰ μὲν γὰρ αὐτίκ᾽ ἦσαν at τιμωρίαι, 
πολλοὶ διὰ φόβον xov δι᾽ εὐσεβῆ τρόπον 
[118᾽ϑεοὺς ἂν ηὖξον" νῦν δὲ τῆς τιμωρίας 
ἄπωϑεν οὔσης; τῇ φύσει χρῶνται βροτοί. 
orav δὲ φωραϑῶσιν ὀφϑέντες κακοί, 
τίνουσι ποινὰς ὑστέροισιν ἐν χρόνοις. 
23 Εὐριπίδου ἀνδρομέδας 
Τήν τοι δίκην λέγουσι παῖδ᾽ εἶναι Ζιός, 
ἐγγὺς τε ναίειν τῆς βροτῶν τιμωρίας. 


24 Αἰσχύλου 
Ζράσαντι γάρ τοι καὶ παϑεῖν ὀφείλεται. 
25 Εὐριπέδου ᾿Δντιόπη 


Δέκα τοι δίκα χρόνιοβ. ἀλλ᾽ ὅμως 


ὑποπεσοῦσ᾽ ἔλαϑεν ὅταν ἴδῃ τιν᾽ ἀσεβῆ βροτῶν. 


26. 27 Αἰσχύλου 
Τὸ τοι κακὸν ποδῶκες loyer: βοοτοῖς, 
[120] καὶ τοὐπέκλημα τῷ περῶντι τὴν ϑέμιν. 
28 EMEN 
Ὁρᾷς δίκην ἄναυδον οὐχ ὁρωμένην 
εὕδοντι καὶ στείχοντι καὶ καϑημένῳ" 
ἑξῆς δ᾽ ὀπαδεῖ δόχμιον, ἄλλοϑ᾽ ὕστερον. 
20 . * Φ . 
Οὐδὲν καλύπτει τῶν κακῶς εἰργασμένων, 
ὅ τι δ᾽ ἂν ποιῇς ἀεὶ νόμιξ᾽ ὁρᾶν τινά. 
90 ΝΞ 
[122] Ἐχϑρὸς μὲν ἁνήρ, ἀλλὰ τὴν δίκην σέβω. 


Lr». 1 


10 


15 


20 


30 


CAP. 9. 8. 21—40. QTZIKA 


Ὁμήρου [0d. ξ΄. 83] 
Οὐ γὰρ σχέτλια ἔργα ϑεοὶ μάκαρες φιλέουσιν, 
ἀλλὰ δίκην τίνουσι καὶ αἴσιμα ἔργ᾽ ἀνθρώπων. 
[Σοφοκλέους] 
δ ᾿Δεὶ γὰρ εὖ πίπτουσιν οἵ Διὸς κύβοι. 
Εὐριπέδου Avriómxq 
Τήν τοι δίκην λέγουδι παῖδ᾽ εἶναι χρόνου, 
δείκνυσι δ᾽ ἡμῶν ὅστις ἔστ᾽ ἢ μὴ κακός. 
[209 χιλόχου) 
0 ' Ὦ Ζεῦ πάτερ Ζεῦ, σὸν μὲν οὐρανοῦ κράτος, 
σὺ δ᾽ ἔργ᾽ ἐπ᾿ ἀνθρώπων ὁρᾷς 
λεωργὰ κἀϑέμιστα, σοὶ δὲ ϑηρίων 
ὕβρις τε καὶ δέκη μέλει. 
Εὐριπίδης ᾿ἀρχελάφ 
5 Τὰ γὰρ οὐκ ὀρϑῶς πρασσόμεν᾽ ὀρϑῶς 
τοῖς πράσσουσιν κακὸν ἦλϑε. 
[Σοφοκλῆς Ἠλ. 696] 
Καὶ ταῦτα μὲν τοιαῦϑ᾽ * ὅταν δέτις ϑεῶν 
βλάπτῃ, δύναιτ᾽ ἂν οὐδ᾽ ἂν ἰσχύων φυγεῖν. 
20 Σοφοκλῆς Αἴαντι | 
Τὸ χρύσεον δὲ τᾶς δίχας δέδορκεν 
ὄμμα, τὸν δ᾽ ἄδικον ἀμείβεται. 
Ἡσιόδου ϑεογονίας [31] * 
Καὶ Μοίρας καὶ Κῆρας ἐγείνατο νηλεξοποίνους. 
s αἴ τ᾽ ἀνδρῶν τε ϑεῶν τε παραιβασίας ἐφέπουσαι 
οὐδέποτε λήγουσι ϑεαὶ δεινοῖο χόλοιο, 
πρίν γ᾽ ἀπὸ τῷ δώωσι κακὴν ὄπιν ὅστις ἁμάρτῃ. 
Εὐριπέδης Πολυείδῳ 
Οὐδεὶς παρανομῶν πρὸς ϑεοὺς ἐχόγγυος. 
30 [Εὐριπίδου] | 
Συγγνώμονάς τοι τοὺς ϑεοὺς εἶναι δοκεῖς, 
ὅταν τις ὅρκῳ ϑάνατον ἐκφυγεῖν 6dAn 


31 


91 


96 


97 


88 


[126] 


92 ΙΘΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT Lis. 1 


*i M ^i , , 

qj δεόμον ἡ βίαια πολεμίων κακὰ, 

'A 9 ^v , 

ἢ παισὶν αὐϑένταισι κοινωνῇ δόμων; 

ἡ τἄρα ϑνητῶν εἰσιν ἀσυνετώτεροι, 

εἰ τἀπιεικῆ πρόσϑεν ἡγοῦνται δίκης. 
4] C 
[28] Μόνη ᾽στὶν ἀπαραίτητος ἀνθρώποις δίκη. - 
49 * . LÀ ' 

Μὴ μουσοποίει πρὸς τὸ νηπιώτερον᾽ 

πόρρω γὰρ ἑστὼς ὁ ϑεὸς ἐγγύϑεν κλύει. 


43 en 
Ὅστις λέγει κακὰ φρονῶν, σιγῇ στένει. 
"Aysi τὸ ϑεῖον τοὺς κακοὺς πρὸς τὴν δίκην. 
45 | 


To δὲ ϑεῶν κράτος μέγα κατ᾽ ἀνθρώπους" 
ἄφρονες δ᾽ ὁπόσοι τὸ δίκαιον ἄγουσ᾽ 
ὑπὸ τᾶς ἀδίκου βιοτᾶς ἀφανές" 
μέγα γὰρ ὕμμα δαιμόνων οἷς τίνουσ᾽ 
ἀμοιβὰς κακῶν. 
46 Ὁμήρου [1]. π΄. 386] | 
[130) — Kal Ζεὺς Y ἄνδρεσσι κοτεσσάμενος χαλεπήνῃ, 
οἱ Bí εἰν ἀγορῇ σκολιὰς κρένωσι ϑέμιστας. 
41, [Εὐριπίδου ᾿4ρχελάου) 
Δοκεῖς τὰ ϑεῶν σὺ ξυνετὰ νικήσειν ποτέ, 
καὶ τὴν δίκην μακρὰν ἀπῳκίσϑαι βροτῶν; 
ἢ δ᾽ ἐγγύς ἐστιν, οὐχ ὁρωμένη δ᾽ ὁρᾷ 
ὃν χρὴ κολάξειν τ᾽ οἶδεν; ἀλλ᾽ οὐκ οἶσϑα σὺ 
ὁπόταν ἄφνω μολοῦσα διολέσῃ κακούς. 
48 Σοφοκλῆς «Αἴαντι 
Εἰ δείν᾽ ἔδρασας. δεινὰ καὶ παϑεῖν σε δεῖ. 
δίκας δ᾽ ἐξέλαμψε ϑεῖον φάος. 


10 


15 


20 


CAP. 9. 5. 40---ὅ2. QYZIKA 33 


Δημοσϑένους [p. 20, 27] 
Οὐ γὰρ ἔστιν, [οὐκ ἔστιν ὦ ἄνδρες ᾿4ϑηναῖοι] 


49 


ἀδικοῦντα καὶ ἐπιορχοῦντα καὶ ψευδόμενον δύναμιν [132] 


βεβαίαν κτήσασϑαι. ἀλλὰ τὰ τοιαῦτα εἰς μὲν ἅπαξ 
5 καὶ βραχὺν χρόνον ἀντέχει" χαὶ σφόδρα γὲ ἤνϑησδεν 
ἐπὶ ταῖς ἐλπίσιν, ἃ &v τύχῃ; τῷ χρόνῳ δὲ φωρᾶται καὶ 

περὶ αὑτὰ καταρρεῖ. " 
Ἐκ τῶν Ἐπιχτήτου ἀπομνημονευμά- 

τῶν | 

0 — 4AÀ ὁρῶ, φησί τις, τοὺς καλοὺς καὶ ἀγαϑοὺς 
καὶ λιμῷ καὶ ῥίγει ἀπολλυμένους" τοὺς δὲ μὴ καλοὺς 
καὶ μὴ ἀγαϑοὺς οὐχ ὁρᾶς τρυφῇ καὶ ἀλαξονείᾳ καὶ 
ἀπειροκαλέᾳ ἀπολλυμένους; ἀλλ᾽ αἰσχρὸν τὸ παρ᾽ 
ἄλλου τρέφεσϑαι. καὶ τίς, ὦ κακόδαιμον, αὐτὸς ἐξ 
Ὁ ἑαυτοῦ τρέφεται ἄλλος ys ἢ ὁ κόσμος, ὅστις γοῦν 
ἐγκαλεῖ τῇ προνοίᾳ ὅτι οἱ πονηροὶ οὐ διδόασι δίκην, 
ὅτι ἐσχυροί εἰσι καὶ πλούσιοι, ὅμοιόν τι δρᾷ ὥσπερ εἰ 
τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀπολωλεκότων αὐτῶν ἔλεγε μὴ δε- 
δωκέναι δίκην αὐτούς, ὅτι οἱ ὄνυχες ὑγιεῖς εἶεν. ἐγὼ 


Ὁ μὲν γὰρ φημὶ πολὺ διαφέρειν μᾶλλον ἀρετὴν κακίας 


ἢ ὀφϑαλμοὶ ὀνύχων διαφέρουσιν. 
[Ἡροδότου V. 56] 


61 


Ἐν τῇ προτέρῃ νυκτὶ τῶν Παναϑηναίων ἐδόκες o[194] 


Ἵππαρχος ἄνδρα οἱ ἐπιστάντα μέγαν καὶ εὐειδέα αἱἰ- 
Ὁ νίσδσεσϑαι τάδε τὰ ἔπεα 
τλῆϑι λέων ἄτλητα παϑὼν τετληότι ϑυμῷ" 
οὐδεὶς ἀνθρώπων ἀδικῶν τίσιν οὐχ ἀποτίνει. 
Ἑρμοῦ 
Ζαίμων γαῤ τις μεγίστη τέτακται; ὦ τέκνον, ἐν 
. ἢ μέσῳ τοῦ παντὸς εἰλουμένη, πάντα περ ὁρῶσα τὰ ἐπὶ 
| γῆς γινόμενα ὑπὸ τῶν ἀνϑρώπων. ᾿καϑάἄπερ γὰρ ἐπὶ 
τῆς ϑείας τάξεως ἡ πρόνοια καὶ ἀνάγκη τέτακται, τὸν 
ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 9 


02 


84 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


αὐτὸν τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν ἀνθρώπων τέταχταί ἡ δίκη 
ταυτὰ ἐκείναις ἐνεργοῦσα. ἐκείνη μὲν γὰρ κρατεῖ τὴν 
τάξιν τῶν ὄντων ὡς ϑείων καὶ ἁμαρτεῖν μὴ ϑελόντων 
μηδὲ δυναμένων ἀδύνατον γὰρ τὸ ϑεῖον πλανηϑῆ- 

[186]ναι, ἐξ οὗ καὶ τὸ ἀναμαρτεῖν συμβαΐνει.. ἡ δὲ δίκη 5 
τέτακται τιμωρὸς τῶν ἐπὶ γῆς ἁμαρτανόντων. ἀν- 
ϑρώπων γὰρ γένος ἅτε ϑνητὺν ὃν καὶ ἐκ κακῆς ὕλης 
συνεστὸς ... καὶ μάλιστα ἐκείνοις συμβαίνει τὸ ὀλι- 
σϑάνειν οἷς ϑεοπτικὴ δύναμιρ οὐ πρόσεστι" τούτων 
ὃὲ καὶ μάλιστα ἐπικρατεῖ 7 δίκη" καὶ τῇ εἱμαρμένῃ 10 
ὑπόκεινται διὰ τὰς τῆς γενέσεως ἐνεργείας, τῇ δὲ δίκῃ 
διὰ τὰς ἐν τῷ βίῳ ἁμαρτίας. 

53 Ἱεφροκλέους ἐκ τοῦ τίνα τρόπον ϑεοῖς 

χρηστέον . 

Ἔτι προσδιαληπτέον xol ταῦϑ᾽ ὑπὲρ τῶν ϑεῶν, 
ὡς εἰσὶν ἄτρεπτοι καὶ ἀραρότες τοῖς κρίμασιν. ὥστε 
τοῦ δόξαντος ἀπ᾽ ἀρχῆς μηδέποτε ἐξίστασϑαι. μία 
γάρ τις ἦν τῶν ἀρετῶν καὶ ἡ ἀμεταπτωσία καὶ ἡ βε- 
βαιότης, ἣν εἰκὸς οὐχ ἥκιστα κἂν ϑεοῖς δἶναι παρέχου- 
cav τὸ ἱδρυμένον καὶ ἔμπεδον τῶν ἅπαξ αὐτοῖς δο- Ὁ 

᾿ξάντων. ἐξ ov δῆλον ὡς οὐδὲ τὰς κολάσεις, ἃς ἔκρινέ 
τισιν ἐπιϑεῖναι τὸ δαιμόνιον, πιϑανὸν παρίεσϑαι. 
καὶ γὰρ αὖ λογέσασϑαι ῥάδιον ὡς, εἰ μεταβάλλουσιν 
οἱ ϑεοὶ τὰς αὑτῶν xgíGsug καὶ ὃν ἔγνωσαν κολάσαι 
[138] παριᾶσιν ἀκόλαστον, οὔτε καλῶς καὶ δικαίως ἂν διοι- Ὁ 
κοῖεν τὰ κατὰ τὸν κόσμον οὔτε ἀπολογισμὸν εἰκότα 
(10) φέρειν ἂν δύναιντο μετανοίας καὶ τὰ τοιαῦτα ἔοι- 
xtv αὐτοσχεδίως καὶ μετ᾽ οὐδενὸς [λόγου] λέγειν ἡ 
ποιητική 
καὶ [τοὺς μὲν] ϑυσίαισι καὶ εὐχωλῇς ἀγανῇσιν 80. 
λοιβῇ τε κνίσῃ v5 παρατρωπῶσ᾽ ἄἀνϑρωποι᾿ i 
λισσόμενοι, ὅτε κέν τις ὑπερβαίῃ καὶ ἁμάρτῃ. 


CAP. 8. s. 02—55. QYZIKA 35 


καὶ τὸ “στρεπτοὶ δέ τε καὶ ϑεοὶ αὐτοί συνόλως vs 
πᾶν εἴ τι τούτοις εἴρηται παραπλησίως. 
Ἐν ταὐτῷ 54 
᾿4λλ᾽ ov μὴν οὐδ᾽ ἐκεῖνο παρετέον ὡς. si καὶ μὴ 
5 καχῶν τυγχάνουσιν οἱ ϑεοὶ αἴτιοι, τῶν y5 τοιούτων 
ἔνια προσάπτουσί τισι καὶ περιβάλλουσιν ἀξίους σω- 
ματικαῖς τὸ ἐλαττώσεσι καὶ ταῖς τῶν ἐκτός, οὐ κακοη- 
ϑείᾳ χρώμενοι κἀξεπίτηδες δυσχρηστίας ἄνϑρωπον 
οἰόμενοι δεῖν, ἀλλ᾽ ἐν τρόπῳ κολάσεως. καϑάπερ γὰρ 
1. λοιμοὶ καὶ αὐχμοέ, ἔτει δὲ ἐπομβρίαι καὶ σεισμοὶ καὶ 
πᾶν τὸ τοιόνδε τὰ μὲν πολλὰ γίγνεται 0v ἑτέρας ai- 
τίας τινὰς φυσικωτέρας, ἔστι δ᾽ ὅτε καὶ ὑπὸ ϑεῶν, 
ἐπειδὰν καιρὸς 7 δημοσίᾳ καὶ κοινῇ τὰ πολλῶν ἀμ- 
«λαχήματα κολασϑῆναι, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ πρὸς 
15 ye χρῶνταί ποτε ϑεοὶ σωματικοῖς τ᾽ ἐλαττώμασι καὶ [140] 
τοῖς τῶν ἐκτός, αὐτοῦ μέντοι κόλασιν. ἐπιστροφὴν δὲ 
καὶ προαέρεσιν ἀμείνω τῶν ἄλλων. 
Πλάτωνος νόμων [p. 716] 95 
Ὁ 950g μὲν δή, ὥσπερ καὶ ὁ παλαιὸς λόγος, ἀρ- 
Ὁ χήν τε καὶ τελευτὴν καὶ μέσα τῶν ὄντων ἁπάντων 
ἔχων. εὐϑέα περαένει κατὰ φύσιν περιπορευόμενος, 
τῷ δ᾽ ἀεὶ ξυνέπεται δίκη τῶν ἀπολειπομένων τοῦ 
ϑείου νόμου τιμωρός" ἧς ὁ μὲν εὐδαιμονήσειν μέλ- 
λῶν ἐχόμενος ξυνέπεται ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος, 
Ὁ ὃ δέ τις ἐξαρϑεὶς ὑπὸ μεγαλαυχίας ῆ χρήμασιν ἐπαι- 
ρόμενος ἢ τιμαῖς ἢ ἡ καὶ σώματος εὐμορφίᾳ, ἅμα νεό- 
τητι καὶ ἀνοίᾳ, φλέγεται τὴν ψυχὴν uso ὕβρεως, ὡς 
οὔτ᾽ ἄρχοντος οὔτε τινὸς ἡγεμόνος δεόμενος, ἀλλὰ 
καὶ ἄλλοις ἱκανὸς ὧν ἡγεῖσϑαι, καταλείπεται ἔφημος 
Ὁ ϑεοῦ" καταλειφϑεὶς δὲ καὶ ἔτι ἄλλους τοιούτους 
προσλαβὼν σκιρτᾷ ταράττων παάνϑ' ἅμα" καὶ πολλοῖς 
τισιν ἔδοξεν εἶναί τις, μετὰ δὲ χρόνον οὐ πολὺν ὑπο- 
2 Ἐ 


' 96 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


σχὼν τιμωρίαν ov μεμπτὴν τῇ δίκῃ ἑαυτόν vs καὶ οἷ- 
κον καὶ πόλιν ἄρδην ἀνάστατον ἐποίησεν. 
Τοῦ αὐτοῦ νόμων v [p. 905] 

Ὅτι μὲν γὰρ ϑεοί vs εἰσὶ καὶ ἀνθρώπων ἐπιμέ- 
λονται, ἔγωγε οὐ παντάπασι φαύλως ἂν ἡμῖν φαίην 5 
ἀποδεδεῖχϑαι᾽" τὸ δὲ παραιτητοὺς αὐτοὺς εἶναι τοῖς 
ἀδικοῦσι δεχομένους δῶρα, οὔτε τινὶ συγχωῤητέον 
παντί τ᾽ αὖ κατὰ δύναμιν τρόπῳ ἐλεγκνέον. Κάλ- 
λιστ᾽ εἶπες, ποιῶμέν vs ὡς λέγεις. Φέρε καὶ πρὸς 
ϑεῶν αὐτῶν, τίνα τρόπον παραιτητοὶ γίγνοιντ᾽ ἂν 
ἡμῖν, 5i γίγνοιντο αὖ; καὶ τίνες 4) ποῖοί τινὲς ὄντες; 
ἄρχοντας μὲν ἀναγκαῖόν που γίγνεσϑαι τούς ys διοι- 
'πήσαντας τὸν ἅπαντα ἐνδελεχῶς οὐρανόν. Οὕτως. 

'" AM ἄρα vía, προσφερεῖς τῶν ἀρχόντων; ἥ τινες τού- 
τοις, ὧν δυνατὸν ἡμῖν ἀπεικάξουσι τυγχάνειν μείξο- v5 
σιν ἐλάττονας ; πότερον ἡνίοχοί τινες ἂν εἶεν τοιοῦ- 
τοι ξευγῶν ἁμιλλωμένων ἢ πλοίων κυβερνῆται; τάχα 
δὲ x&v ἀπεικασϑεῖεν στρατοπέδων ἄρχουσί τισιν. εἴη 
δ᾽ ἂν καὶ νόσων πόλεμον εὐλαβουμένοις ἰατροῖς ἐοι- 
κέναι περὶ σώματα, ἢ γεωργοῖς πὲρὶ φυτῶν γένεσιν 9» 
εἰωϑυίας ὥρας χαλεπὰς διὰ φόβον προσδεχομένοις, 
ἢ καὶ ποιμνίων ἐπιστάταις. ἐπειδὴ γὰρ ξυγκεχωρήκα- 
μὲν ἡμῖν αὐτοῖς εἶναι τὸν οὐρανὸν μεστὸν μὲν πολ- 
λῶν ἀγαϑῶν, πολλῷν δὲ καὶ τῶν ἐναντίων, πλειόνων 
δὲ τῶν μή, μάχη δή, φαμέν, ἀϑάνατος ἐστὴν 7) τοιαύτη Ὁ 
καὶ φυλακῆς ϑαυμαστῆς δεομένη, ξύμμαχοι δὲ ἡμῖν 
ϑεοί τε ἅμα καὶ δαίμονες, ἡμεῖς δ᾽ αὖ κτήματα ϑεῶν 
καὶ δαιμόνων φϑείρει δὲ ἡμᾶς ἀδικία καὶ ὕβρις μετὰ 
ἀφροσύνης, [σώξει δὲ δικαιοσύνη καὶ σωφροσύνη μετὰ 
φρονήσεως,] ἐν ταῖς τῶν ϑεῶν ἐμψύχοις οἰκοῦσαι δυ- 30 
νάμεσιν. 


CAP. 3. 5. 55. 56. ΦΎΣΙΚΑ 37 


Ev ταὐτῷ [p. 906 E] 

Τίσιν οὖν δὴ τῶν προρρηϑέντων ἀπεικάξων 
ὁμοίους εἶναι φύλακας ϑεοὺς οὐκ ἂν καταγέλαστος 
γίγνοιτο ἀνθρώπων ὑστισοῦν ; πότερον κυβερνήταις, 

5 λοιβῇ τε οἴνου κνίσῃ τε παρατρεπομένοις αὐτοῖς, ἀνα- 
τρέπουσί δὲ ναῦς τε καὶ ναύτας; Μηδαμῶς. ᾿Αλλ’ 
οὐ μὴν ἡνιόχοις ἐν ἁμέλλῃ ξυντεταγμένοις. πεισϑεῖ- 
σιν ὑπὸ δωρεᾶς τὴν νίκην ἑτέροις ξεύγεσι προδοῦναι. 
ΖΔεινὴν γὰρ εἰχόνα λέγοις ἂν λέγων τούτων τὸν Aó- 

10 yov. Οὐ μὴν οὐδὲ στρατηγοῖς γε οὐδ᾽ ἰατροῖς οὐδὲ 
γεωργοῖς, οὐδὲ νομεῦὔσιφιήν. οὐδέ τισι κυσὶ κεκηλη- 
μένοις ὑπὸ λύκών. Εὐφήμει. πῶς γὰρ ἄν; ᾿41λλ᾽ οὐ 
πάντων φυλάκων εἰσὶ μέγιστοι καὶ περὶ τὰ μέγιστα 
ἡμῖν οἵ πάντες ᾿ϑεοί; Πολύ ys. Τοὺς δὴ καλλιστά τὲ 

16 πράγματα φυλάττοντας διαφέροντάς τε αὐτοὺς φυ- 
λακῇ πρὸς ἀρετὴν κυνῶν χείρους καὶ ἀνθρωπὼν μέ- 
σὸν εἶναι φήσομεν, οἵ τὸ δίκαιον οὐκ ἄν ποτὲ προ- 
δοῖεν ἕνεκα δώρων παρὰ ἀδίχων ἀνδρῶν ἀνοσίως δι- 
δομένων; Οὐδαμῶς" οὗτε ἀνεκτὸς ὁ λόγος τῶν τε 


mare! πᾶσαν ἀσέβειαν ὄντων κινδυνεύει πᾶς ὁ ταύτης 


τῆς δόξης ἀντεχόμενος πάντων ἂν τῶν ἀσεβῶν κεκρί- 
σϑαι δικαιότατα κάκιστός τε καὶ ἀσεβέστατος εἶναι. 
Πορφυρίου ἐκ τοῦ περὶ Στυγός. 
Ἰνδοὶ οἱ ἐπὶ τῆς βασιλείας τῆς ᾿Αντωνίέου τοῦ ἐξ 
Ὁ Ἐμισῶν εἰς τὴν Συρίαν [ἀφικομένου] Βαρδισάνῃ τῷ ἐκ 
τῆς Μεσοποταμίας εἰς λόγους ἀφικόμενοι ἐξηγήσαντο, 


ὡς 0 Βαρδισάνης ἀνέγραψεν, εἶναί τινα λίμνην ἔτι [142] 


καὶ νῦν παρ᾽ Ἰνδοῖς δοκιμαστηρίαν λεγομένην, εἰς qv, 
ἄν τις τῶν Ἰνδῶν αἰτίαν ἔχων τινὸς ἁμαρτίας ἀρνῆ- 
ὃ ται [εἰσάγεται.] τῶν δὲ Βραχμάνων τινὲς δοκιμάξου- 
6,v αὐτὸν τοῦτον τὸν τρόπον. πυνϑάνονται τοῦ &v- 
ϑρώπου εἰ ϑέλει διὰ τοῦ ὕδατος γενέσϑαι τὴν ἐξέτα- 


96 


28 ΙΦΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT Li. 


σιν, xal μὴ ϑέλοντα μὲν ὡς ὑπεύϑυνον ἀποπέμπουσι 
τὴν δίκην ἀποτίσοντα, παραδεχόμενον δὲ τὴν βάσα- 


[144]yov εἰσάγουσι μετὰ τῶν κατηγόρων καταβαίνουσι 


γὰρ καὶ οὗτοι εἰς τὸ ὕδωρ δοκιμασϑησόμενοι μὴ συκο- 
φαντῶώδιν. διέρχονται τοίνυν οἵ ἐπιβαίνοντες τοῦ 
ὕδατος εἰς & ἕτερον μέρος τῆς λίμνης" τὸ βάϑος δ᾽ ἐστὶν 
ἄχρι τῶν γονάτων σαντὸς ὁτουοῦν εἰς αὐτὴν ἐπιβαί- 
ψοντος. ὅταν δ᾽ ὁ κατηγορούμενος ἐπιβῇ. ἀναμάρτη- 
zog μὲν ὧν ἀδεῶς διέρχεται ἄχρι τῶν γονάτων ἔχων 
τὸ ὕδωρ, ἁμαρτὼν δὲ ὀλίγον προβὰς βαπτίξεται μέχρι 10 
κεφαλῆς. οἱ δὲ Βραχμᾶνες φνασπῶντες αὐτὸν ἐκ τοῦ 
ὕδατος παραδιδόασι τοῖς ἐνάγουσι ξῶντα, καὶ ἀξιοῦσι 
σαιδευϑῆναι χωρὶς ϑανατικῆς καταδίκης. γίγνεσθαι 
δὲ τοῦτο σπανίως, τῷ μηδένα τολμᾶν ἀρνεῖσϑαι τὸ 


Q 


ἁμάρτημα διὰ τὸν ἐκ τοῦ ὕδατος ἔλεγχον γιγνόμενον. ss 


ἑκουσίων τοίνυν ἁμαρτημάτων δοκιμαστήριον Ἰνδοὺς 
τοῦτ᾽ ἔχειν τὸ ὕδωρ᾽ ἀκουσίων δὲ ὁμοῦ καὶ ἑκουσίων 
καὶ ὅλως ὀρϑοῦ βίου ἕτερον εἶναι, περὶ οὗ ὁ Βαρδι- 
σάνης τάδε γράφει" ϑήσω γὰρ τἀκείνου κατὰ λέξιν" 
ἔλεγον δὲ καὶ σπήλαιον εἶναι αὐτόματον μέγα ἐν ὕρξι so 
ὑψηλοτάτῳ σχεδὸν κατὰ μέσον τῆς γῆς.» ἐν o σπηλαίῳ 


[146] ἐστὴν ἀνδριάς, ὃν εἰκάξουσι πηχῶν δέκα ἢ δώδεκα, 


ἑστὼς ὀρϑός, ἔχων τὰς χεῖρας ἡπλωμένας ἐν τύπῳ 
σταυροῦ" καὶ τὸ μὲν δεξιὸν τῆς ὄψεως αὐτοῦ ἐστὶν 
ἀνδρικὸν τὸ δ᾽ εὐώνυμον ϑηλυκόν" ὁμοίως δὲ καὶ ss 
βραχίων ὁ δεξιὸς καὶ ὁ δεξιὸς ποῦς καὶ ὅλον τὸ [δεξιὸν] 
μέρος ἀρσενικόν, καὶ τὸ εὐώνυμον ϑηλυκόν, ὡς ἐδόν- 
τα τινὰ ἐκπλαγῆναι τὴν σύγκρασιν, πῶς ἀδιαιρέτως 
ἔστιν ἰδεῖν τὴν ἀνομοιότητα τῶν δύο πλευρῶν ἐν ἑνὶ 
σώματι. ἐν τούτῳ τῷ ἀνδριάντι λέγουσι γεγλύφϑαι so 
περὶ τὸν μαξὸν τὸν δεξιὸν. ἥλιον καὶ περὶ τὸν ἀριστε-. 
ρὸν σελήνην, καὶ κατὰ τῶν δύο βραχιόνων τέχνῃ γε- 


CAP. 3. 8. ὅ6. ΦΥΣΙΚΑ 89 


γλύφϑαι ἀγγέλων ἀριϑμὸν καὶ ὅσα ἐστὶν ἐν τῷ κόσμῳ, 
τουτέστιν οὐρανὸν καὶ ὅρη καὶ ϑάλασσαν καὶ ποταμὸν 
καὶ ὠκεανὸν καὶ φυτὰ καὶ ξῷα καὶ ἁπλῶς ὅσα ἐστί. 
τοῦτον τὸν ἀνδριάντα φασὶ δεδωκέναι τὸν ϑεὸν τῷ 

6 víG, ὑπηνίκα τὸν κόσμον ἔκτιξεν, ἵνα ϑεατὸν ἔχῃ [148] 
παράδειγμα. ἐξήτησα δέ, φησί, ποίας ἐστὶν ὕλης, καὶ 
διεβεβαιοῦτο ὁ Σανδάλης (ἐμαρτύρουν δὲ αὐτῷ καὶ 
oí ἄλλοι) μηδένα εἰδέναι ποίας ὕλης ἐστὶν ὁ ἀνδριὰς 
ἐκεῖνος οὔτε γὰρ χρύσεός ἐστιν οὔτε ἀργύρεος οὔτε 
10 χάλκεος οὔτε λίϑινος οὔτε ἄλλης ὕλης, ἀλλὰ μᾶλλον 
παραπλήσιός ἐστι ξύλῳ στερροτάτῳ καὶ ἀσηπτοτάτῳ, 
μὴ εἶναι δὲ ξύλον. προσετέϑεσαν δὲ λέγοντες ὅτι τῶν 
βασιλέων τις ἠθέλησεν ἀφελέσϑαι τρίχα ἐκ τῶν περὶ 
τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ αἷμα ῥεῦσαι, καὶ φοβηϑῆ- 
15 yat τὸν βασιλέα ἐκεῖνον, ὡς μόλις εὐξαμένων τῶν 
Βραχμάνων ἀνακτήσασϑαι ἑαυτόν. ἐπὶ δὲ τῇ κεφαλῇ 
τούτον λέγουσι ϑεοῦ ἄγαλμα εἶναι, ὡς ἐπὶ ϑρόνου 
τινὸς καϑημένου. λέγουσιν δὲ καὶ ἐν τοῖς καύμασιν 
ἰδροῦν ὅλον τὸν ἀνδριάντα τοῦτον, καὶ ῥιπίξεσϑαι 
20 ὑπὸ τῶν Βραχμάνων καὶ παύεσϑαι τοὺς ἱδρῶτας" καὶ 
εἰ μὴ ῥιπίξοιεν, πολὺν φέρειν ἰδρῶτα ὡς βρέχεσϑαι 
τὴν περὶ αὐτὸν γῆν. ἐνδοτέρω δὲ αὐτοῦ ἐν τῷ σπη- 
λαέῳ μετὰ πολὺ διάστημα εἶναι σκότος, ἔνϑα μετὰ 

λαμπάδων εἰσέρχονται οἵ βουλόμενοι, καὶ εὑρίδκουσι [150] 
5 ϑύραν τινά, ἐξ ἧς προέρχεται ὕδωρ καὶ λιμνάξει περὶ 
| τὰ τελευταῖα τοῦ σπηλαίου" καὶ ὡς δοκιμάξοντες ἑαυ- 
τοὺς εἰσέρχονται διὰ τῆς ϑύρας ἐκείνης. καὶ ὅσοι εἰσὶ 
καϑαροὶ ἀπὸ τῆς φαυλότητος τοῦ βίου, εἰσέρχονται 
ἀνεμποδίστως εὐρυνομένης τῆς ϑύρας, καὶ εὑρίσκουσι 
* πηγὴν μεγέστην ὕδατος πάνυ διαυγεστάτου καὶ ποτι- 
μωτάτου, ἐξ ἧς τὸ ὕδωρ ἐκεῖνο προέρχεται" of δὲ ἐν 
καταγνώσει ὄντες πολὺ ϑλίβουσιν εἰσελθεῖν διὰ τῆς 


40 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ϑύρας ἐκείνης, καὶ ov δύνανται στενουμένης «volg, 
οἵτινες βιαξόμενοι ἐξομολογοῦνται ἐπὶ τῶν ἑτέρων εἴ 
τι ἥμαρτον, καὶ δέησιν ποιοῦνται ἵνα of λοιποὶ sU- 
ξωνται περὶ αὐτῶν, καὶ νηστεύουσι χρόνον τινὰ (xa- 
νόν. ἐκεῖ φησὶν εἰρηκέναι τοὺς περὶ τὸν Σιανδάλην 5 
συνάγεσϑαι τοὺς Βραχμᾶνας ἡμέρᾳ μέντοι τεταγμένῃ. 
ἀλλὰ εἷναι μέν τινας ἐκεῖ ἔχοντας τὴν διατριβήν, τοὺς 
ὃὲ ἀλλαχόϑεν συνιέναι ϑέρους ὥρα καὶ περὶ τὸ φϑι- 
νόπωρον πλεοναζούσης τῆς ὀπώρας, ἐπί τε τὴν ϑέαν 
τοῦ ἀνδριάντος καὶ ἐπὶ τὸ ἀλλήλοις συμμῖξαι, καὶ εἰς 10 
τὸ πεῖραν ἑαυτῶν λαβεῖν, εἰ δύνανται εἰσελϑεῖν διὰ 
τῆς εἰρημένης ϑύραρ. γίγνεσϑαι δὲ ἐκεῖ ζητήσεις λέ- 
γουσι περὶ τῆς ἐν τῷ σώματι ἐκείνῳ γλυφῆς. οὐδὲ 
γὰρ ἔστι ῥαδίως πάσῃ τῇ ἀνατυπώσει ἐπιστῆσαι, διά 
τε τὸ πολλὰ εἶναι καὶ διὰ τὸ μὴ πάντα τὰ ξῷα καὶ 15 
φυτὰ ἐν πάσῃ χώρα ὑπάρχειν. ἃ μὲν οὖν Ἰνδοὶ ἴστο- 
ροῦσι περὶ τοῦ παρ᾽ αὐτοῖς δοκιμαστηρίου ὕϑατος, 
ἔστι ταῦτα. οἶμαι δὲ τούτου καὶ ᾿Αποόλλώνιον τὸν 
Τυανέα μεμνῆσϑαι τοῦ ὕδατος, “τοῦ ἐν τῷ σπηλαίῳ 

[162]λέγώ. γράφων γὰρ τοῖς Βραχμᾶσιν ὄρκον τινὰ ὀμνύδι »0 
“οὐ μὰ τὸ ταντάλειον ὕδωρ, οὗ με ἐμυήσατε." οἶμαι 
γὰρ Ταντάλου Adysw τοῦτο διὰ τὸ ἀεὶ τῇ προσδοκέᾳ 
κολάξειν τοὺς ἐπὶ τοῦτο ἐλϑεῖν ἐσπουδακότας, κἀκ 
τούτου ποτὸν ἀρύσασϑαι. 


Κεφ. δ. 2M 25 
ΠΕΡῚ ANATKHZ, ΚΑΘ᾽ HN AIIAPAITHT9Z TA KATA 
ΤῊΝ TOT OEOT LIINETAI BOTAHZIN. 
Μοσχέωνος Τηλέφου 
Ὦ καὶ ϑεῶν κρατοῦσα καὶ ϑνητῶν μόνη 
Μοῖρ᾽, ὦ λιταῖς ἄτρωτε δυστήνων βροτῶν 30 


CAP. 3. 8. 56. σΑΡ.4.8.1--. ΦΥΣΙΚΑ 41 


παντολμ᾽ ᾿άναγκη, στυγνὸν 7] κατ᾽ αὐχένων [154] 
ἡμῶν ἐρείδεις τῆσδε λατρείας ξυγόν. 
Χαιρήμονας 2. 
Χρεία δ᾽ ἀνάγκης οὐκ ἀπῴκισται πολύ. 
5 Εὐφιπίδου Βελλεροφόντῃ ^ - 2» 
Πρὸς τὴν ἀνάγκην πάντα τἄλλ᾽ ἔστ᾽ ἀσϑενῆ. 
Σιμωνίδου) 2c 
᾿Δνάγκᾳ δ᾽ οὐδὲ ϑεοὶ μάχονται. 
... ᾿ 24 
10 Ὁσίᾳ δ᾽ ἀνάγκη πολεμικωτάτῃ 950g. 
"PD 2e 
Οὐδεὶς ἀνάγκης μεῖξον ἰσχύει νόμος. 
Εὐριπέδου [Alcest. 962] 3 
Ἐγὼ xol διὰ μούδας καὶ μετάρσιος ἧξα, [166] 


15 καὶ πλείστων ἀρξάμενος λόγων 
χρεῖσσον οὐδὲν ἀνάγκας εὗρον, οὐδέ τε φάρμακον. 
Φιλητᾶ Ἑρμοῦ 4 
. Ἰσχυρὰ γὰρ ἐπικρατεῖ ἀνδρὸς ἀνάγκη, 
256 οὐδ᾽ ἀϑανάτους ὑποδείδιεν, οἵ τ᾿ ἐν ὀλύμπῳ 
* ἔχτοσϑεν χαλεπῶν ἀχέων οἴκους ἐκάμοντο. 


Σοφοκλῆς Θυέστῃ ᾿ς ὅ 
Πρὸς. τὴν ἀνάγκην οὐδ᾽ Agno ἀνϑίσταται. 
Εὐριπίδης Δικυμνέῳ 6 
Τὸ τῆς ἀνάγκης οὐ λέγειν ὅσον £vyóv. 
25 17 


Θαλῆς ἐρωτηϑεὶς ví ἰσχυρότατον εἶπεν “ἀνάγκη, 158] 
κρατεῖν γὰρ πάντων." 
«ον ἀνάγκη ἐστὶ κρίσις βεβαία καὶ ἀμδετάτρεπτος 
δύναμις προνοίας. 
Ὁ Πυϑαγόρας ἀνάγκην ἔφη περικεῖσθαι τῷ 
κόσμῳ. . 
Παφμενέδης καὶ ΖΦ“ ημόκριτος. οὕτοι zdv- 


(| 


42 ISANNOT ETOBAIOT Lim. 1 


TO κατ᾽ ἀνάγκην" τὴν δ᾽ αὐτὴν εἶναι εἱμαρμένην κι καὶ 
[100] δύκην καὶ πρόνοιαν καὶ κοσμοποιόν. 

Μξεύκιππος πάντα κατ᾽ ἀνάγκην, τὴν δ᾽ αὐτὴν 
ὑπάρχειν εἱμαρμένην λέγει γὰρ ἐν τῷ περὶ νοῦ “οὐ- 
δὲν χρῆμα μάτην γίγνεται, ἀλλὰ πάντα ἐκ λόγου τεῦ 
καὶ ὑπ᾽ ἀνάγκης." 

Πλάτων ὁτὲ μὲν τὴν ὕλην ὁτὲ δὲ τὴν τοῦ ποι- 

(11) οὖντος πρὸς τὴν ὕλην σχέσιν. καὶ τὰ μὲν εἰς πρόνοιαν 
ἀνάγει τὰ δὲ εἰς ἀνάγκην. λέγει γοῦν ἐν τῷ Τιμαίῳ 
“Μεμιγμένη γὰρ οὖν ἡ τοῦδε τοῦ κόσμου γένεσις ἐξ 1 
ἀνάγκης τε καὶ νοῦ συστάσεως ἐγεννήϑη. νοῦ δὲ ἀνά- 
γκῆς ἄρχοντος." 

Ἐμπεδοκλῆς αἰτίαν χρηστικὴν τῶν ἀρχῶν καὶ 
τῶν στοιχείων. 

8 Ἑρμοῦ πρφὸς τὸν » υἱόν [Patrit. p. 38] 15 

Ὀρϑῶς μοι πάντα εἶπας ὦ πάτερ, ἀλλ᾽ ἔτι με ἀνά- 

[1θ]μνησον τίνα ἐστὶ τὰ κατὰ πρόνοιαν, καὶ τίνα κατ᾽ 
ἀνάγκην, ὁμοίως καὶ καϑ᾽ εἱμαρμένην; ἔφην εἶναι ἐν 
ἡμῖν ὦ Τὰτ τρία εἴδη ἀσωμάτων" καὶ τὸ μέν τι ἐστὶ 
νοητόν. τοῦτο μὲν οὖν ἀχρώματον ἀσχημάτιστον ἀσώ- 9» 
ματον, ἐξ αὐτῆς τῆς πρώτης καὶ «νοητῆς οὐσίας. εἰσὶ 
05 καὶ ἐν ἡμῖν τούτῳ ἐναντέαι σχηματότητες ἃς τοῦτο 
ὑποδέχεται. τὸ γοῦν κινούμενον ὑπὸ τῆς νοητῆς οὐ- 
σίας πρός τινα' λόγον καὶ ὑποδεχϑὲν εὐϑέως μεταβάλ- 
λεται εἰς ἕτερον εἶδος κινήσεως, τοῦτο ὃὲ εἴδωλόν 30 

ἐστι τοῦ νοήματος τοῦ δημιουργοῦ .... τρέτον δέ 
ἐστιν εἶδος ἀσωμάτων, ὃ περὶ τὰ σώματά ἐστι συμβε- 
βηκός, τόπος χρόνος κίνησις σχῆμα ἐπιφάνεια μέγε- 
Sog εἶδος" καὶ τούτων εἰσὶ διαφοραὶ δύο. ἃ μὲν γάρ 
ἐστιν αὐτῶν ἰδίως ποιὰ ἃ δὲ τοῦ σώματος" τὰ uiv» 
ἰδίως ποιὰ τὸ σχῆμα ἡ χρόα τὸ εἶδος ὁ τόπος ὃ χρόνος 
ἡ κίνησις, τὰ δὲ τοῦ σώματος ἴδιά dot, τὸ ἐσχηματι- 


CAP. 4.8.7.8. cAP. 5.8,1—38. ΦΎΣΙΚΑ 43 


σμένον σχῆμα καὶ τὸ κεχρωσμένον χρῶμα, ἔστι δὲ καὶ 
ἥ μεμορφωμένη μορφὴ καὶ ἢ " ἐπιφάνεια καὶ τὸ μέγε- [164] 
9og* ταῦτα ἐστι τούτων ἀμέτοχα. ἡ μὲν οὖν νοητὴ 
οὐσία πρὸς τῷ ϑεῷ γενομένη ἑαυτῆς ἐξουσίαν ἔχει καὶ 

5 τοῦ σώζειν ἕτερον αὑτὴν σώζουσα, ἐπεί γ᾽ αὐτὴ ἡ οὐ- 
σία ὑπ᾽’ ἀνάγχην οὐκ ἔστιν" ὑπολειφϑεῖσα δὲ ὑπὸ τοῦ 
ϑεοῦ αἱρεῖται τὴν σωματικὴν φύσιν, καὶ ἡ αἵρεσις αὖ- 
τῆς κατὰ πρόνοιαν τοῦτο δὲ τοῦ χύσμου γίνεται. τὸ 
δὲ ἄλογον πᾶν κινεῖται πρός τινὰ λόγον" καὶ ὁ μὲν 

1: λόγος κατὰ πρόνοιαν, τὸ δὲ ἄλογον κατ᾽ ἀνάγκην, 
τὰ δὲ περὶ τὸ σῶμα συμβεβηκότα xo9' s(uaguévqv. 
καὶ οὗτός ἐστιν ὁ λόγος τῶν κατὰ πρόνοιαν καὶ ἀνά- 
γχην καὶ καϑ'᾽ εἱμαρμένην. 


Κεφ. ε΄. 
1ς ΠΕΡῚ EIMAPMENHZ ΚΑΙ ΤῊΣ ΤῸΝ ΓΙΝΟΜΕΝΩΝ 
ETTARIAX. 
Ὁμήρου Ἰλιάδος [ζ΄ 488] 1 
Μοῖραν δ᾽ οὔτινά φημι πεφυγμένον ἔμμεναι ἀν- 
δρῶν, 
2 οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐσθλόν. ἐπὴν τὰ πρῶτα γένηται. 
Εὐριπέδον ᾿Ανδρομέδας [18] 
Τὸ δαιμόνιον οὐχ ὁρᾷς 
ὅπῃ μοῖραν διεξέρχεται. 
στρέφει δ᾽ ἄλλοτ᾽ ἄλλως εἰς ἁμέραν: 
25 Βακχυλέδου 3 
Θνατοῖσι δ᾽ οὐκ αὐϑαέρετοι 
οὔτ᾽ ὄλβος οὔτ᾽ ἄκαμπτος ἄρης οὔτε πάμφϑερσις 
στασιο᾽ 
ἀλλ᾽ ἐπιχρίμπτει νέφος ἄλλοτ᾽ ἐπ᾽ ἄλλαν [168] 
80 γαῖαν ἃ πάνδωρος eco. 


t 


44 IGANNOT ZTOBAIOT Lr. 1 


4 Μενάνδρου : 
“παντι δαίμων ἀνδρὶ συμπαρίσταται 
εὐθὺς γενομένῳ μυσταγωγὺὸς τοῦ βίου. 
5 Ἡσιόδου Gsoyovíag [217] 
Καὶ Μοίρας καὶ Κῆρας ἐγείνατο vuAsoxoívovg, δ 
Κλωϑώ τε Αάχεσίν τε καὶ ᾿άτροπον, αἵτε βροτοῖσιν 
γινομένοισι διδοῦσιν ἔχειν ἀγαϑόν τε κακόν τε: 
6 Εὐριπέδου Ἡρακλειὸ ὧν [608] 
Οὔτινά φημι ϑεῶν ἄτερ ὄλβιον 
οὐ βαρύποτμον ἄνδρα γενέσϑαι.... 10 
[Το]μόφσιμα δ᾽ οὔτι φυγεῖν ϑέμις., οὐ σοφέᾳ τις ἀπώδεται᾽ 
ἀλλὰ μάταν ὁ πρόϑυμος ἀεὶ πόνον ἕξει. 
7 Eig Ὑάκινϑον ix τῶν Bíovog βουκο- 
λικῶν. 
᾿Αμφασία τὸν Φοῖβον FAsv τόσον ἄλγος ἔχοντα. v 
δέξετο φάρμακα πάντα, δοφὰν δ᾽ ἐπεμαέετο τέχναν, 
χρῖεν δ᾽ ἀμβροσίῃ καὶ νέχταρι, χρῖεν ἅπασαν 
ὠτειλάν᾽ μοιραῖα δ᾽ ἀναλϑέα τραύματα πάντα. 
(12) 0. s. 
Μόνη γὰρ ἐν ϑεοῖσιν οὐ δεσπόξεται 20 
Μοῖρ᾽ οὐδ᾽ ἐν ἀνθρώποισιν, ἀλλ᾽ αὑτῆς κρατεῖ. 
9 TET 
'9, Μοῖρα κεδνῶν καὶ κακῶν xvvgyéct. : 


10 Εὐριπίέδου Πηλεῖ 
Κλύετ᾽ ὦ Μοῖραι, Διὸς airs παρὰ 25 
ϑρόνον ἀγχοτάτω ϑεῶν ἑξόμεναι... 
11 Σοφοκλέους ἐκ Φαίδρας 


[172] ΠΕεριώσι᾽ ἄφυκτά τε μήδεα 
παντοδαπᾶν βουλᾶν ἀδαμαντίέναις 
ὑφαίνεται κερκίσιν αἷσα. 30 
12 


Κλωϑὼ “άχεσις τ᾽ εὐώλενοι 


CAP. 9. 8. 4--1. ΦΥΣΙΚΑ 45 
κοῦραι νυκτός, εὐχομένων ἐπακούσατ᾽ 

οὐράνιαι χϑόνιάί τε δαίμονες 

ὦ πανδείμαντοι, πέμπετ' ἀμμὴὲν δοδόκολπον εὐνομίαντ114] 
λιπαροϑρόνους τ᾽ ἀδελφεᾶς, 

5 δέκαν xal στεφανηφόρον εἰράναν, 
πόλιν τε τάνδε βαρυφρόνων λελάϑοιτε συντυχιᾶν. 

Σοφοκλῆς Φαίδρᾳ 13 
Ἕξης ἄρ᾽ οὐδὲ γῆς ἔνερϑ᾽ ὥχου ϑανών᾽" 
οὐ γὰρ πρὸ μοίρας ἡ ἡ τύχη βιάξεται. 
10 Ἑρομοῦ 14 
Ἑπτὰ πολυπλανέες κατ᾽ ὀλύμπιον ἀστέρες οὐδὸν 
εἰλεῦνται. μετὰ τοῖσι δ᾽ ἀεὶ ἐπινίσσεται αἰών" 
νυχτιφανὴς Μήνη, στυγνὸς Κρόνος, HAwg ἡδύς, — [170] 
παστοφόρος Παφέη, ϑρασὺς Aus, δὕπτερος Ἑρμῆς, 

15 xal Ζεὺς ἀρχιγένεϑλος. ἀφ᾽ οὗ φύσις ἐβλάστησεν. 
οἱ δ᾽ αὐτοὶ μερόπων ἔλαχον γένος, ἔστι δ᾽ ἐν ἡμῖν 
ηνη Ζεὺς “Ἄρης Παφίη Κρόνος Ἥλιος Ἑρμῆς" 
τούνεκ᾽ ἀπ᾿ αἰϑερίου μεμερίσμεϑα πνεύματος ἕλκειν 
δάκρυ γέλωτα χόλον γένεσιν λόγον ὕπνον ὕρεξιν. 

» δάκρυ μέν ἐστι Κρόνος, Ζεὺς ἡ γένεσις, λόγος Ἑρμῆς, 
ϑυμὸς Γάρης, Μήνη δ᾽ ἄρ᾽ ὕπνος, Κυϑέρεια δ᾽ ὄρεξις, 
Ἠέλιός τε γέλως" τούτῳ γὰρ ἅπασα δικαέως 
καὶ Mii διάνοια γελᾷ καὶ κόσμος ἀπείρων. 

15 

25 [O ( στωικοὶ] μὴ διαφέρειν τοῦ εἱμαρμένου τὸ 
κατηναγκασμένον, κατ᾽ ἐπιπλοκὴν μερῶν συνηρτη- 
μένην. 

Ἡράκλειτος οὐσίαν εἱμαρμένης ἀπεφήνατο. λό- [118] 
yov τὸν δι᾽ οὐσίας τοῦ παντὸς διήχοντα. αὕτη δ᾽ 

5» ἐστὶ τὸ αἰϑέριον σῶμα, σπέρμα τῆς τοῦ παντὸς γενέ- 
σεως, καὶ περιόδου μέτρον τεταγμένης. πάντα δὲ 


46 ISANNOT ZTOBAIOT Lin. x 


καϑ᾽ εἱμαρμένην, τὴν δ᾽ αὐτὴν ὑπάρχειν ἀνάγκην. 
γράφει γοῦν ἔστι γὰρ εἱμαρμένη πάντως... 

Πλάτων λόγον ἀίδιον τὴν οὐσίαν τῆς εἱμαρμέ- 
νης, καὶ νόμον ἀΐδιον τῆς τοῦ παντὸς φύσεως. 

Ποσειδώνιος τρίτην ἀπὸ Ζιός. πρῶτον μὲν 5 
γὰρ εἶναι τὸν Ζία, δεύτερον δὲ τὴν φύσιν, τρίτην δὲ 
τὴν εἱμαρμένην. 

Ζήνων ὁ στωικὸς ἐν τῷ περὶ φύσεως, δύναμιν 
κινητικὴν τῆς ὕλης κατὰ ταυτὰ καὶ ὡσαύτως, ἥντινα 
μὴ διαφέρειν πρόνοιαν καὶ φύσιν καλεῖν. 10 

[180] ἐἀντέπατρος ὁ στωικὸς ϑεὸν ἀπεφήνατο τὴν 
εἱμαρμένην. 

Χρύσιππος δύναμιν π πνευματικὴν τὴν οὐσίαν 
τῆς εἱμαρμένης, τάξει τοῦ παντὸς διοικητικήν. τοῦτο 
μὲν οὖν ἐν τῷ δευτέρῳ περὶ κόσμου" ἐν τῷ δευτέρῳ 1s 
δὲ περὶ ὅρων καὶ ἐν τοῖς περὶ τῆς εἱμαρμένης καὶ ἐν 
ἄλλοις σποράδην πολυτρόπως ἀποφαίνεται λέγων" 
εἱμαρμένη ἐστὶν ὁ τοῦ κόσμου λόγος, ἢ λόγος τῶν ἐν 
τῷ κόσμῳ προνοίᾳ διοικουμένων᾽ ἢ λόγος, καϑ' ὃν 
τὰ μὲν γεγονότα γέγονε, τὰ δὲ γιγνόμενα γέψγνεται, 30 
τὰ δὲ γενησόμενα γενήσεται. μεταλαμβάνει δὲ ἀντὶ 
τοῦ λόγου τὴν ἀλήϑειαν, τὴν αἰτίαν, τὴν φύσιν, τὴν 
ἀνάγκην, προστιϑεὶς καὶ ἑτέρας ὀνομασίας, ὡς ἐπὶ 
τῆς αὐτῆς οὐσίας τασσομένας καϑ᾽ ἑτέρας καὶ ἑτέρας 
ἐπιβολάς. Μοίρας δὲ καλεῖσϑαι ἀπὸ τοῦ κατ᾽ αὐτὰς 25 
διαμερισμοῦ Κλωϑὼ καὶ Μάχεσιν καὶ Argozov. 44«- 
χεσιν μέν, ὅτι οἷα κλήρῳ λελόγχασιν ἕκαστοι κατὰ τὸ 
δίκαιον ἀπονέμεται" άτροπον δέ, ὅτε ἀμετάϑετος 
καὶ ἀμετάβλητός ἐστιν ὁ xaO" ἕκαστα διορισμὸς ἐξ 
ἀιδίων χρόνων. Κλωϑὺὼ δέ, ὅτι ἡ κατὰ τὴν εἰμαρμέ- so 

(13) νην διανέμησις καὶ τὰ γεννώμενα τοῖς κλωϑωμέ- 
[182]νοὲς παραπλησίως διεξάγεται, κατὰ τὴν ἐτυμολογικὴν 


CAP. 5. s. 15—17. QTZIKA . | A7 


ἐξήγησιν, τῶν ὀνομάτων ἅμα καὶ τῶν πραγμάτων 
συμπαρισταμένων ἀχρήστως. 
Περὶ τῆς ὕλης οἰκονομίας Ἑρμοῦ ἐκ 
τῶν πρὸς ApoU [Patrit. p. 38] 

5 ΔΚΚαϊὴ μὲν διακρατοῦσα τὸν ὅλον κόσμον πρόνοιά 
ἐστιν, ἡ δὲ συνέχουσα καὶ περιέχουσα ἀνάγκη ἐστίν, 
εἱμαρμένη δὲ ἄγει καὶ περιάγει πάντα καταναγκά- 
ξουσα (φύσις γὰρ αὐτῆς τὸ ἀναγκάξειν) αἰτία γενέσεως 
καὶ φϑορᾶς βίου. ὁ μὲν οὖν κόσμος πρῶτος ἔχει τὴν 

10 πρόνοιαν (πρῶτος γὰρ αὐτῆς τυγχάνει). ἡ δὲ πρόνοια 
ἐξήπλωται ἐν τῷ οὐρανῷ διότι καὶ ϑεοὶ περὶ αὐτὸν 
στρέφονται καὶ κινοῦνται ἀκάματον καὶ ἄπαυστον κί- 
νησιν ἔχοντες, εἱμαρμένη δέ, διότι καὶ ἀνάγκη. καὶ 
ἡ μὲν ' πρόνοια προνοεῖ, 7) εἰμαρμένη 03 αἰτία ἐστὶ τῆς 

15 τῶν ἄστρων διαϑέσεως. οὗτος νόμος ἄφυκτος, καϑ᾽ 
ὃν πάντα τέτακται. 

Ἐκ τῆς Ἰαμβλέχου πρὸς Μακεδόνιον 
ἐπιστολῆς 


Πάντα μὲν τὰ ὄντα τῷ éví ἐστιν ὄντα, καὶ γὰρ [184] 


“ 4 - 9 - 
Ὁ αὐτὸ τὸ πρῶτον ὃν ἀπὸ τοῦ ἑνὸς ἐξ ἀρχῆς παράγεται, 
3 «4 , ὦ "EN ν , 
πολυ δὲ διαφερόντως τὰ ὁπλαὰ αἴτια τῷ ἑνὶ τὸ Üvva- 


69a. ποιεῖν παραδέχεται, καὶ κατὰ μίαν συμπλοκὴν. 


συνέχεται καὶ συναναφέρεται, τῇ τῶν πολλῶν ἀρχῇ 
προύπαρχοντι. κατὰ δὴ τοῦτον τὸν λόγον καὶ τῶν 
25 περὶ τὴν φύσιν αἰτέων. πολυειδῶν ὄντων καὶ πολυ- 
μερέστων., ἠρτημένων τε ἀπὸ πλειόνων ἀρχῶν, ἀπὸ 
μιᾶς ὕλης αἰτέας τὸ πλῆϑος ἐκκρέμαται, κατὰ μίαν δὲ 


σύνδεσιν πάντα πρὸς ἄλληλα συμπλέκεται, καὶ εἰς ἕν. 


ἀνήκει τὸ περιεκτικώτατον τῆς αἰτίας κράτος ὁ σύν- 
80 δεσμος τῶν πλειόνων αἰτιῶν. οὗτος τοίνυν εἷς εἴρ- 
M ) v - ^ 3 «4? 
γμὸς συμπεφορημένος ἐστὶν ἀπὸ τοῦ πλήϑους, οὐδ 
ἐπισυνισταμένην ἀπὸ τῆς συμπλοκῆς ποιεῖται τὴν ἔνω- 


16 


17 


4] 


48 . ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


σιν, οὐδὲ διαπεφόρηται ἐν τοῖς xo9^ Exadva' κατὰ δὲ 
τὴν προηγουμένην καὶ προτεταγμένην αὐτῷ τῶν αἱ- 
[186]τιῶν μέαν συμπλοκὴν ἐπιτελεῖ πάντα καὶ συνδεῖ ἐν 
ἑαυτῷ καὶ πρὸς αὑτὸν μονοειδῶς ἀνάγει. μίαν οὖν 
τάξιν πάσας ταξεις ὁμοῦ περιλαβοῦσαν. ἐν αὑτῇ τὴν 5 
δἰμαρμένην ἀφοριστέον. 
18 Ex τῆς Ἰαμβλέχου πρὸς Σώπατροι 
ἐπιστολῆς 
Τῆς δ᾽ εἱμαρμένης ἡ οὐσία σύμπασά ἐστιν ἐν τῇ 
φύδει" φύσιν ὃὲ λέγω τὴν ἀχώριστον αἰτίαν τοῦ κό- 10 
σμου καὶ ἀχωρίστως περιέχουσαν τὰς ὕλας αἰτίας τῆς. 
γενέσεως ὅσα χωριστώς αἷ κρείττονες οὐσίαι καὶ δια- 
κοσμήσεις συνειλήφασιν ἐν ἑαυταῖς. ξωή τε οὖν σω- 
ματοειδής ; ; καὶ λόγος γενξσιουργός, τά τε ἔνυλα εἴδη 
καὶ αὐτὴ ἡ ὕλη, ἥ τε συντεϑειμόνη γένεσις ἀπὸ τού- 15 
τῶν; κίνησίς τε ἡ τὰ πάντα μεταβάλλουσα, “καὶ φύσις 
0 τεταγμένως διοικοῦσα τὰ γιγνόμενα, ἀρχαί vs αἴ 
τῆς φύσεως καὶ τέλη καὶ ποιήσεις, καὶ al τούτων συν- 
δέσεις πρὸς ἄλληλα, ἀπ᾿ ἀρχῆς vs ἄχρι τοῦ τέλους 
διέξοδοι, συμπληροῦσι τὴν εἷμαρμένην. 20 
19 Πλουτάρχου ἐκ τοῦ εἰ ἡτῶν μελλόν- 
τῶν πρόγνωσις ὠφέλιμος 
Τὸ γὰρ εἱμαρμένον ἄτρεπτον καὶ ἀπαράβατον, 
χῶπερμόνον ὀφρύσι νεύσῃ, καρτερὰ τούτῳ 
[188᾽ὴχέκλωστ᾽ ἀνάγκα καὶ πεπρωμένη. διὰ τοῦτο τὴν 25 
εἱμαρμένην καὶ ἀδράστειαν καλοῦσιν. ὅτι πέρας ταῖς 
αἰτέαις ἠναγκασμένον ἐπιτίθησιν ἀνέκφευκτος οὖσα - 
καὶ ἀναπόδραστος. 
20 — Ἑομοῦ ἐκ τῶν πρὸς "Aug c v e [Patrit. p. 38] | 
Πάντα δὲ γέγνεται φύσει καὶ εἱμαρμένῃ, καὶ οὐκ so 
ἔστι τόπος ἔρημος προνοίας. πρόνοια δ᾽ ἐστὶν αὐτο- 
τελὴς λόγος τοῦ ἐπουρανίου θεοῦ. δύο δὲ τούτου αὐὖ- 


ΒΑΡ, 5. s. 17---.22. . ΦΥΣΙΚΑ 49 


τοφυεῖς δυνάμεις, ἀνάγκη καὶ εἱμαρμένη. ἡ δὲ εἴ- 
μαρμένη ὑπηρετεῖ προνοίᾳ καὶ ἀνάγκῃ, τῇ δὲ eipag- 
μένῃ ὑπηρετοῦσιν οἱ ἀστέρες. οὔτε γὰρ εἱμαρμένην 
φυγεῖν τις δύναται, οὔτε φυλάξαι ἑαυτὸν ἀπὸ τῆς 

5 τούτων δεινότητος. ὅπλον γὰρ εἰμαρμένης οἱ ἀστέ- 
Q&G , κατὰ γὰρ ταύτην πάντα ἀποτελοῦσι τῇ φύσει καὶ 
τοῖς ἀνθρώποις. 

Πλάτωνος πολιτείας [p. 620] 21 

Ἐπειδὴ δ᾽ οὖν πάσας τὰς ψυχὰς τοὺς βίους ἡρῆ- (14) 
10 0900, ὥσπερ ἔλαχον, ἐν τάξει «οσιέναι πρὸς τὴν 
Λάχεσιν" ἐκείνην δὲ ἑκάστῳ ὃν εἵλετο δαίμονα. τοῦ- 
τον φύλακα ξυμπέμπειν τοῦ βίου, καὶ ἀποπληρωτὴν 
τῶν αἱρεϑέντων. ὃν πρῶτον μὲν ἄγειν αὐτὴν πρὸς 
τὴν Κλωθώ, ὑπὸ τὴν ἐκείνης χεῖρά τε καὶ ἐπιστρο- 

15 φὴν τῆς τοῦ ἀτράκτου δίνης, κυροῦντα ἣν λαχὼν εἴ- 
λετο μοῖραν. ταύτης δ᾽ ἐφαψάμενον, αὖϑις ἐπὶ τὴν 
τῆς ᾿“4τρόπου ἄγειν νῆσιν, ἀμετάστροφα τὰ ἐπικλω- 
σϑέντα ποιοῦντα. ἐντεῦϑεν δὲ δὴ ἀμεταστρεπτὶ ὑπὸ 
τὸν τῆς ᾿άἀναάγκης ἐέναι ϑρόνον᾽ καὶ δι᾽ ἐκείνου διεξ- 

ἢ ἐλθόντα, ἐπειδὴ καὶ οἵ ἄλλοι διῆλθον, πορξύεσϑαι 
ἅπαντας εἰς τὸ τῆς a9 qs πεδίον. 

Ἐκ τῆς ᾿Αριστοτέλους πρὸς 4λέξαν- 22 
δρον ἐπιστολῆς περὶ κύσμου ο.1.5] 
Οἶμαι δὲ καὶ τὴν ἀνάγκην οὐκ ἄλλο τι λέγεσϑαι 

Ὁ πλὴν τοῦτον οἱονεὶ ἀνίκητον ὄντα, εἱμαρμένην δὲ ux [190] 
τὸ εἴρεσϑαί τὲ καὶ χωρεῖν ἀκωλύτως, πεπρωμένην δὲ 
διὰ τὸ πεπερατώσϑαι πάντα καὶ μηϑὲν ἐν τοῖς οὖσιν 
ἄπειρον εἶναι, καὶ μοῖραν μὲν ἀπὸ τοῦ μεμερίσϑαι, 
νέμεσιν δὲ ἀπὸ τῆς ἑκάστῳ διανεμήσεως, ἀδράστειαν 

ὃ 0$ ἀναπόδραστον αἰτίαν οὖσαν κατὰ φύσιν, αἶσαν δὲ 
ἀεὶ οὖσαν. τά τὲ περὶ τὰς μοίρας καὶ τὸν ἄτρακτον 
εἰς ταυτά πως νεύει. τρεῖς μὲν αἴ μοῖραι κατὰ τοὺς 

ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 4 


50 ISANNOT ZTOBAIOT 


χρόνους μεμερισμέναι" νῆμα δὲ ἀτράκτου τὸ μὲν ἐξ-- 
εἰργασμένον ἤδη τὸ δὲ μέλλον τὸ δὲ περιστρεφόμε- 
νον. τέτακται δὲ κατὰ μὲν τὸ γεγονὸς uí« τῶν μοι- 
ρῶν ἄτροπος, ἐπεὶ τὰ παρελθόντα πάντα ἄτρεπτά 
ἐστι κατὰ δὲ τὸ μέλλον Λάχεσις, εἰς πάντα γὰρ ἡ 
κατὰ φύσιν μένει λῆξις κατὰ δὲ τὸ ἐνεστὸς Κλωθώ, 
συμπεραίνουσα καὶ κλώϑουσα ἑκάστῳ τὰ οἰκεῖα, ὅπερ 
αἰνίττεται καὶ ὃ μῦϑος. πάντα ὃὲ ταῦτά ἐστιν οὐκ 
ἄλλο τι πλὴν ὃ ϑεός, καϑάπερ καὶ ὁ γενναῖός φησι 


οι 


[192] Πλάτων "0 μὲν δὴ ϑεύς, ὥσπερ καὶ ὃ παλαιὸς λόγος, 10 


ἀρχήν τε καὶ τελευτὴν καὶ μέσα τῶν ὄντων ἔχων εδὐ- 


ϑέα περαίνει κατὰ φύσιν περιπορευόμενος." 


Κεφ. ς΄. 
IIERI TYXHZ H. TATTOMATOT. 
1. Μενάνδρου Ὑποβολιμαέφ 


Παύσασϑε νοῦν ἔχοντες" οὐδὲν γάρ, Κλέων, 


ἀνθρώπινος νοῦς ἐστὶν ἄλλο τῆς τύχης, 
εἴτ᾽ ἐστὶ τοῦτο πνεῦμα ϑεῖον εἴτε νοῦς. 
τοῦτ᾽ ἔστι τὸ κυβερνῶν [ἅπαντα] καὶ στρέφον 
[194] καὶ σῶξον" ἡ πρόνοια δ᾽ ἡ ϑνητὴ καπνὸς 
καὶ φλήναφος᾽ πείσϑητε xov μέμψεσϑέ με. 
πάνϑ᾽ ὅσα νοοῦμεν ἢ λέγομεν ἢ πράττομεν 
τύχη ᾿᾽στίν, ἡμεῖς δ᾽ ἐσμὲν ἐπιγεγραμμένοι. 
l^ os 
Τύχη κυβερνᾷ πᾶντα, ταύτην καὶ φρένας 
δεῖ καὶ πρόνοιαν τὴν ϑεὸν καλεῖν μόνην, 
εἰ μή τις ἄλλως ὀνόμασιν χαέρει κενοῖς. 
2 e. ὁ 
"Anavo' ὁρῶ 
ἅμα τῇ τύχῃ ῥέοντα μεταπέπτοντά τε. 


. 15 


im ".. 


CAP. 5. 8. 22, cap. 6. 8. 1—12. ΦΎΣΙΚΑ. ; | 51 


[404:4050v] ) 3 
Πάντα τύχη καὶ μοῖρα Περίκλεες ἀνδρὶ δίδωσιν. 
4 
,4λλ᾽ ἔστιν δὐστοχόν τι βουλευτήριον 
5 ταυτόματον. 
᾿ b 
Emnnosacvixóv yd τι 
ταυτόματον ἔστι τῷ βίῳ. 
. 6 
10 Ha τὰ ϑνητῶν καὶ τὰ Oto πάντ᾽ ἐπισχοποῦσ᾽ ἀεὶ [196] 
καὶ νέμουσ᾽ ἡμῶν ἑκάστῳ τὴν κατ᾽ ἀξίαν τύχη 
μερέδα. 
Χαιρήμονος. ἐξ ᾿Αχιλλέως Θερσιτο- 7 
κτόνου 
15 Τύχη τὰ ϑνητῶν πράγματ᾽, οὐκ εὐβουλία. 
Φιλή μονος 8 
“Ἄλλος κατ᾽ ἄλλην δαιμονίζξεται τύχην. 
Μενάνδρου Κνιδίᾳ 9 
Ταυτόματόν ἐστιν ὡς ἔοικέ που ϑοὸς 
Ὁ σώξει τε πολλὰ τῶν à ἀοράτων πραγμάτων. 
Μενάνδρου Ὑποβολιμαίφ 10 
οὐ παντὸς ἀγαϑοῦ τὴν πρόνοιαν αἰτίων 
[198] 
κρένων à ἂν ὀρϑῶς ὑπολαβεῖν τίς μου δοκεῖ, (15) 
ἀλλ᾽ ἐστὶ καὶ ταυτόματον ἔνια χρήσιμον. 
25 Φιλήμονος Αποκαρτεροῦντι 11 
Νῦν δ᾽ oià' ἀκριβῶς τὴν τύχην ὡς οὔ μία 
οὐδ᾽ ἔστι πρῴην, ἀλλὰ μετὰ τῶν σωμάτων 
ἡμῶν, ὅταν γινώμεϑ᾽ , εὐθὺς χὴ τύχη 
προσγένεϑ᾽ ἡμῖν συγγενὴς τῷ σώματι" 
ὃ) κοὐκ ἔστιν ἕτερον παρ ' ἑτέρου λαβεῖν τύχην. 
12 


τὸν εὐτυχοῦντα καὶ φρονεῖν νομίζομεν. 
4* 


52 * ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


13 Βακχυλέδοῦυ 
Τύχα μερόπων ἀρχά τε καὶ 

τέρμα, τὺ καὶ σοφίας ϑακεῖς ἔδρας, 

[200] καὶ τεμὰν βροτέοις ἐπέϑηκας ἔργοις, 
καὶ τὸ καλὸν πλέον ἢ κακὸν ἐκ σέθεν, 5 
ἅ τὸ χάρις λάμπει περὶ σὰν πτέρυγα χρυσέαν᾽ 
καὶ τὸ τεᾷ πλάστιγγι δοϑὲν μακαριστότατον τελέϑει. 
τὺ δ᾽ ἀμαχανίας πόρον εἶδες ἐν ἄλγεσι, 
καὶ λαμπρὸν φάος ἄγαγες ἐν σκότῳ, 


προφερεστάτα ϑεῶν. 10 
14 Μενάνδρου a 
Ταυτόματον ἡμῖν ἀφανὲς ὃν συλλαμβάνει. 
14* [Τοῦ αὐτοῦ] 
Αὐτόματα γὰρ τὰ πράγματ᾽ ἐπὶ τὸ συμφέρον 
ῥεὶ κἂν καϑεύδῃς , ἢ πάλιν τοὐναντίον. 15 
15 Χαιρήμονος 
[20] Ἅπαντα νικᾷ καὶ μεταστρέφει, τύχη ; 
οὐδεὶς δὲ νικᾷ μὴ ϑελούσης τῆς τύχης. 
16 
Πάντων τύραννος 5 τύχη ᾽στὶ τῶν ϑεῶν, 20 


τὰ δ᾽ ἄλλ᾽ ὀνόματα ταῦτα πρόσκειται μάτην" 
μόνη διοικεῖν οὖν ἅπαντα βούλεται. 
17 
A ριστοτέ λης διαφέρειν τῆς τύχης τὸ αὐτό- 
ματον᾽ τὸ μὲν γὰρ ἀπὸ τύχης καὶ τοῦ αὐτομάτου εἷ- 35 
[204] ναι ἐν τοῖς πρακτικοῖς πάντως" τὸ δ᾽ αὐτόματον οὐκ 
ἀπὸ τύχης, ἐν γὰρ τοῖς ἔξω πράξεως καὶ τὴν μὲν τύ- 
χην τῶν λογικῶν, τὸ δ᾽ αὐτόματον καὶ τῶν λογικῶν 
καὶ τῶν ἀλόγων καὶ ἀψύχων" καὶ τὴν μὲν τύχην προ- 
αἰρέτως συμβαίνειν, τὸ δ᾽ αὐτόματον ἀπροαιρέτως" 80 
. καὶ τὴν μέν τινος ὑπάρχοντος γίγνεαϑαι, τὸ δὲ ἀλό- 
yos , μηδενὸς ἔξω βουλευϑέντος. 


car. 6. s. 13-- 174. ΦΥΣΙΚΑ 53 


Πλάτων τὴν τύχην ἀπεφαίνετο αἰτίαν ἐν ἀπρο- 
αιρέτοις κατὰ συμβεβηκός, καὶ παρακολούϑημα καὶ 
σύμπτωμα καὶ προαιρέσεως κατὰ τὴν πρὸς τὸ τέλος 
πρόϑεσιν ἐναλλακτικὴν σχέσιν. 

5 ““ριστοτέλης αἰτίαν κατὰ “συμβεβηκός, καὶ 
παρακολούθημα ἐν τοῖς «a9 ὁρμὴν ἕνεκά τινος γι- 
γνομένοις ἄστατον καὶ ἄδηλον. καὶ ὑποϑέδεις μὲν 
Óvo ταῖς ἀρχαῖς ἐνυπάρχειν, τάξιν τε καὶ ἀταξίαν, αἰ- 
τίας δὲ τέτταρας ἐν τοῖς ὅλοις καϑ᾽ ἃς ἅπαντα συνί- 

ιοσταται, νοῦν φύσιν ἀνάγχην τύχην" καὶ τούτων 
διπλὴν ἕκάστην, τὴν μὲν ἐν τοῖς ἀνθρωπίνοις πρά- 
γμασὲ τὴν δὲ ἐν ἄλλοις" τελεῖσϑαι δὲ τὰ μὲν πάντως [206] 
τὰ ὃδ κατὰ τὸ πλεῖστον τὰ δ᾽ ἄλλοτε ἄλλως. τὴν δ᾽ 

εἱμαρμένην οὐκ αἰτίαν μέν, τρόπον δέ τινὰ αἰτίας, 

15 συμβεβηκότα πὼς τοῖς τῆς ἀνάγκης τεταγμένοις. 

Πλάτωνος νόμων δ' [p. 709A] 17. 
2c οὐδείς ποτε ἀνθρώπων οὐδὲν νομοθετεῖ, τύ- 
χαι δὲ καὶ ξυμφοραὶ παντοῖαι πέπτουσδαι παντοίως νο- 
. μοθετοῦσι ἅπαντα ἡμῖν. ἢ γὰρ πόλεμός τις βιασάμε- 

τ᾽ vog ἀνέτρεψε πολιτείας καὶ μετέβαλε νόμους, ἢ πε- 
νίας χαλεπῆς ἀπορία" πολζὰ δὲ καὶ νόσοι ἀναγκά- 
ξουσι καινοτομεῖν, λοιμῶν τὸ ἐμπιπτόντων, καὶ χρό- 
νον ἐπὶ πολὺν ἐνιαυτῶν πολλῶν πολλάκις ἀκαιρία. 
ταῦτα δὴ πάντα προῖδών τις ἄρξειεν ἂν εἰπεῖν ὅπερ 

25 ἐγὼ νῦν δή, ϑνητὸν μὲν μηδένα νομοϑετεῖν μηδέν, 
τύχας δ᾽ εἶναι σχεδὸν ἅπαντα. τὰ ἀνθρώπινα πρά- 
γματα. τὸ δ᾽ ἔστι περὶ ναυτιλίαν καὶ κυβερνητικὴν 
καὶ ἐατρικὴν καὶ στρατηγικὴν πάντα ταῦτ᾽ εἰπόντα 
δοκεῖν εὖ λέγειν" ἀλλὰ γὰρ ὅμως αὖ καὶ τόδε ἐστὶν 

8) δὖ λέγοντα λέγειν ἐν τοῖς αὐτοῖς τούτοις. Τὺ ποῖον; 
Ὡς ϑεὸς μὲν πάντα καὶ μετὰ ϑεοῦ τύχη καὶ καιρὸς 
τἀνθρώπινα διακυβερνῶσι ξύμπαντα. ἡμερώτερον μὲν 


17» 


18 


54 IS2ANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


τρίτον ξυγχωρῆσαι τούτοις δεῖν ἔπεσϑαι τέχνην" καιρῷ 
γὰρ χειμῶνος ξυλλαβέσϑαι κυβερνητικὴν, ἢ ἢ μή, μέγα 
σλεονέχτημα ἔγωγ᾽ ἂν ϑείην. ü πῶς; Οὕτως. Οὐκοῦν 
καὶ τοῖς ἄλλοις ὡσαύτως κατὰ τὸν αὐτὸν ἂν ἔχοι λόγον; 
e. δ 

Θεόφραστος προσδιαρϑροῖ ταῖς αἰτίαις τὴν 
κατὰ προαίρεσιν" φέρεται δὲ πως εἰς τὸ εἱμαρμένην 
εἶναι τὴν ἑκάστου φύσιν ἐν qj τόπον τεττάρων αἰτιῶν 
ποικίλων. προαιρέσεως φύσεως τύχης καὶ ἀνάγκης. 

Ἐπέκουρος κατ᾽ ἀνάμκην, κατὰ προαίρεσιν, 10 
κατὰ τύχην. 

Ἐκτῶν ΚΙ ιστοξένου πυϑαγορικῶν ἀπο- 

φάσεων 
Περὶ δὲ τύχης τάδ᾽ ἔφασκον, εἶναι μέντοι καὶ δαι- 


[208] μόνιον μέρος αὐτῆς, γενέσϑαι γὰρ ἐπίπνοιάν τινὰ 15 


(16) 


19 
[210] 


παρὰ τοῦ δαιμονίου τῶν ἀνθρώπων ἐνίοις ἐπὶ τὸ βέλ- 
τιον ἢ ἐπὶ τὸ χεῖρον, καὶ εἶναι φανερῶς κατ᾽ αὐτὸ 
τοῦτο τοὺς μὲν εὐτυχεῖς τοὺς δὲ ἀτυχεῖς. καταφανέ- 
στατον δ᾽ εἶναι τοῦτο, τοὺς μὲν ἀπροβουλεύτως καὶ 
εἰκῇ τι πράττοντας πολλάκις κατατυγχάνειν, τοὺς δὲ 20 
προβουλευομένους καὶ πϑονοουμένους ὀρϑῶς τι πράτ- 
τεῖν ἀποτυγχάνειν. εἶναι δὲ καὶ ἕτερον τύχης εἶδος, 
καϑ' ὃ οὗ μὲν εὐφυεῖς καὶ εὔστοχοι ot δὲ ἀφυεῖς τὸ 
καὶ ἐναντίαν ἔχοντες φύσιν βλάστοιεν, ὧν οἵ μὲν εὐ- 
ϑυβολοῖεν ἐφ᾽ 0 τι ἂν ἐπιβάλλωνται, ot δὲ ἀποπέ- ss 
πτοιὲν τοῦ σκοποῦ, μηδέποτε τῆς διανοίας αὐτῶν εὑ- 
στόχως φερομένης ἀλλὰ καὶ ταρασσομένης. ταύτην δὲ 
τὴν ἀτυχίαν σύμφυτον εἶναι καὶ οὐκ ἐπείσακτον. 
Εὐρύσω περὶ τύχας 

“Δοκεῖ δέ μοι τύχα καὶ τὸ ἀπὸ τᾶς τύχας γινόμενον 80 
πᾶν οὐχ ὡς ὑπό τινος αἰτίας ἀφωρισμένας καὶ ὡς ὑπο- 
κειμένας γένεσϑαι, ἀλλ᾽ ὡς ἐπισυμβαῖνον καὶ ἐπι- 


CAP. 6. 8. 17*—19. οδβ. 7. 5.1--ὅὁ6. QTTZIKA 55 


συνιστάμενον ἁτέραις τισὶν αἰτίαις. ἃ τύχα ὧν καὶ τὸ 
ἀπὸ τύχας γινόμενον oUO' ὡς φύσις ἐντὶ ὑπὸ φύσιος 
τε γινόμενον οὔϑ᾽ ὡς τέχνα καὶ φρόνασίς τις ἀνϑρω- 
πένα καὶ ϑεία, ἀλλὰ τὸ ἐπιδυμβαῖνον παραλόγως τε 
5 καὶ ἀπροαισϑήτως τούτοις. ἐπεὶ γὰρ δύο φύσιες ἐν τῷ 
ὅλῳ τῷδε καὶ τῷ παντὶ ἐνυπάρχοντι ἐναντίαι ἀλλά- 


Aeg , καὶ τουτᾶν ἃ μέν ἐντε ῥητὰ καὶ τεταγμένα καὶ [212] 


λόγον ἔχουσα ποτὶ πάντα, ἃ δ᾽ ἄρρητος καὶ ἄτακτος 
καὶ ἄλογος καὶ οὐδεμίαν σύνταξιν ἔχουσα, αὐταυτό- 
19 9v φανερὸν ὅτι τὸ μὲν ἀπὸ τύχας καὶ và αὐτομάτω 
γινόμενον γένεται ἐμπεσούσας τᾶς ἀλόγω καὶ ἀτάκτω 
φύσιος ἐς τὰ πράγματα, πάντα δὲ τὰ σύστοιχα ταῖς 
καϑύλω φύσεσιν ἀεὶ κατὰ τὸ ὁ βέλτιον καὶ τὸ χεῖρον ἄντι- 
διαιρέονται τὰ πράγματα, τὰ μὲν ὡς ἀγαϑοποιῶ τινος 
15 φύσιος καὶ βασιλικᾶς ἐπικρατευσάσας, τὰ δ᾽ ὡς κακο- 
ποιῶ καὶ τυραννικᾶς. 


Κεφ. £. 
OTI AAOT'IZTO2Z! Ἡ ΦΟΡΑ ΤῊΣ ΤΎΧΗΣ. 
Μενάνδρου Κιϑαριστοῦ 
*» Ὡς ποικίλον πρᾶγμ᾽ ἐστὶ καὶ πλάνον τύχη. 
Χαιρήμονος 
Τὸ τῆς τύχης τοι μεταβολὰς πολλὰς ἔχει. 
Μενάνδρου Προγάμων 
Τυφλόν ys καὶ δύστηνόν ἐστιν ἡ τύχη. 
03 ! Σοφοκλέους Οἰδέποδι (Tyr. 9171) 
τί δ᾽ ἂν φοβοῖτ᾽ ἄνϑρωπος t ὦ τὰ τῆς τύχης 
κρατεῖ, πρόνοια δ᾽ ἐστὶν οὐδενὸς σαφής; 


Μενάνδρου 
Οὐδὲν κατὰ λόγον γίνεϑ᾽ ὧν ποιεῖ τύχη. 
E Εὐριπέδου Ἑλένης [717—721] 


Σκχέψαι γὰρ 0 950g ὡς ἔχει τι ποικίλον 


56 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


καὶ δυστέκμαρτον, εὖ δέ πως ἀναστρέφει 
ἐκεῖσε κἀκεῖσ᾽ ἀναφέρων" ὃ μὲν πονεῖ, 
κι 3 2 , , P d ^w 
0 ὃ ov πονήσας αὐὖϑις ολλυται xoxog , 
βέβαιον οὐδὲν τῆς ἀεὶ τύχης ἔχων. 
Μενάνδρου Ξενολόγῳ 5 
Οὕτως ἀσυλλόγιστον ἡ τύχη ποιεῖ 
τὸ συμφέρον τί ποτ᾽ ἐστὶν ἀνθρώπου Bío: 


[210] [οὐ χρῆται νόμοις xa9" ovs κρένει πράγματα 3] 


οὐδ᾽ ἔστιν εἰπεῖν ξώντα “ταῦτ᾽ οὐ πείσομαι." 
Εὐριπέδου Ἱππολύτῳ [101] ᾿ 10 
Πρὸς τὰς τύχας γὰρ τὰς φρένας κεχτήμεϑα. 
Εὐριπέδου Δανάης 
Ἐς ταυτὸν ἥκειν φημὶ τὰς βροτῶν τύχας 
τόν 9^ ὃν καλοῦσιν αἰϑέρ᾽. ὕστις ἐστὶ δή. 


[218] οὗτος ϑέρους vs λαμπρὸν ἐκλάμπει σέλας. 15 


10 
[220] 


χειμῶνά τ᾽ αὔξει συντιϑεὶς πυκνὸν νέφος, 

ϑάλλειν τε καὶ μή, Civ τε καὶ φϑίνειν ποιεῖ" 

οὕτω δὲ ϑνητῶν σπέρμα τῶν μὲν εὐτυχεῖ 

λαμπρᾷ γαλήνῃ, τῶν δὲ συννέφει πάλιν, 

ξωσίν τε σὺν κακοῖσιν, οἵ δ᾽ ὄλβου μέτα | 20 
φϑίνουσ᾽ ἐτείοις προσφερεῖς μεταλλαγαῖς. 


Ἐπέκουρος ἀσύστατον αἰτίαν προσώποις χρό- 
νοις τρόποις. 

᾿Δναξαγόρας καὶ οἵ στωικοὶ ἄδηλον αἰτίαν 25 
ἀνθρωπένῳ λογισμῷ" ἃ μὲν γὰρ εἶναι κατ᾽ ἀνάγκην, 
& δὲ xaO εἱμαρμένην, ἃ δὲ κατὰ προαίρεσιν, ἃ δὲ 
κατὰ τύχην, ἃ δὲ κατὰ τὸ αὐτόματον. τύχη ἀτάκτου 
ἐνεργείας ἐστὶ προσηγορία. 

Διωτογένεος πυϑαγορείου ἑκτοῦ περὶ 30 
ὁσιότατος | 
Ἐπεὶ γὰρ τέτορες αἰτίαι và σύμπαντα περαένοντι 


CAP. 7. 5. 6---10. 64».8.5.1--6. ΦΥΣΙΚΑ 57 


καὶ ἐπὶ τέλος ἐπιτέθεντι, φύσις καὶ νόμος καὶ τύχα (17) 
καὶ τέχνα, καὶ τῶν μὲν ἐξ ἄϑεος.... ποτὶ ξυμφωνίαν 
πολιτικὰν φερόντων νόμος ἐπιστάτας καὶ δαμιοεργός, 
τῶν δὲ διὰ φρονάσιος ἀνϑρωπένας τελεωϑέντων τέ- 
δ qvo κα λέγοιτο μάτηρ τε καὶ ἃ ἁγεμὼν ἦμεν, τῶν δὲ εἰκᾷ 
^ vé καὶ ὡς ἔτυχεν ἀπὸ τῷ αὐτομάτω ὁμοίως ποτιπι- 
πτόντων τοῖς χρηστοῖς vs καὶ πονηροῖς. τύχαν τῶν 
τοιούτων αἰτέαν φασοῦμες, ταύταν δὲ οὔτ᾽ ἐν μέτρῳ [222] 
οὔτ᾽ ἐν ὅρῳ τεταγμέναν καὶ πεφρονημένως ἕχαστα 


τὸ ποιέν᾽ γεννηϑεῖσα δὲ ἡ ἐξ αὐτῶν "d γένεος ἄμφω 
κινεῖται. 


Κεφ. η. 
ΠΕΡῚ XPONOT OTZIAZ KAI MEPQS9N ΚΑΙ ΠΟΣΩ͂Ν 
[AN] EIH AITIOZ. 


15 Σοφοκλέους 1 
Πάντ᾽ ἐκκαλύπτων o χρόνος εἰς τὸ φῶς ἄγει. 
Hsvo 9 ἄνους 2 


Οὗ τοι ἀπ᾽ ἀρχῆς πάντα ϑεοὶ ϑνητοῖς παρέδειξαν, [224] 
ἀλλὰ χρόνῳ ξητοῦντερ ἐφευρίσκουσιν ἃ ἄμεινον. 
20 Φιλή μονορ ' 8 
IQ, Πάμφιλ᾽. ὃ χρόνος οὐ μόνον τὰ σώματα 
αὔξει βαδίξων ἀλλὰ καὶ τὰ πράγματα. 


Χαιρήμονος 
Οὐκ ἔστιν οὐδὲν τῶν ἐν ἀνθρώποις 0 τι 4 
"5 οὐκ v χρόνῳ ξητοῦσιν ἐξευρέσκεται. 
᾿Αντιφάνους | 9 


. Ἄδαλιστα δ᾽ ἐκπλήττει ue τῶν συνειδότων 
ὃ χρόνος, ὃν ἀεὶ λανθάνειν ἀμηχανῶ. 
Θεοδέκτου 6 
8 ᾿4λλ᾽ ὦ τάλαν Θυέστα, καρτέρει δάκνων [220] 
ὀργῆς χαλινόν᾽ παρακελεύομαι δὲ σοι 


A 


58 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τεϑηγμένῳ vov* ἀλλ᾽ ὁ μυρίος χρόνὸς 
τὰ πάντ᾽ ἀμαυροῖ καὶ ὑπὸ χεῖρα λαμβάνει." 


7 4ya9 ovog 
Οὐπώποτ᾽ ἠξίωσα χρήσασϑαι χρύνοις. 

8 Μ, eva ἐν ὃ eov 5 
Πᾶν τοὔργον ὀρθῶς ἐκμαϑεῖν χρόνου μέτα. 

9 Τοῦ αὐτοῦ 


Ὦ, δέσποτ᾽. ἄξι᾽ ἐστὶ τοῖς σοφοῖς βροτῶν. 
χρόνῳ σκοπεῖσθαι τῆς ἀληϑείας πέρι. 
10 Κριτίου ᾿ 10 
[228] Ὁ χρόνος ἁπάσης ἐστὶν ὀργῆς φάρμακον. 
11 PP 
Μετὰ τὴν σκιὰν τάχιστα γηράσκει χρόνος. 


12 [Νεκοσράτου) 
Πάλιν χρόνῳ τἀρχαῖα καινὰ γίγνεται. 15 
13 Νικοστράτου 


Οὐκ ἔστι , δυσαρεστότερον οὐδὲ ὃν χρόνου" 
οὐδέποτ᾽ ἀρέσκει ταυτὰ τούτῳ τῷ ϑεῷ. ' 


14. . A4axovov 
[220] ^ Zogóv λέγουσι τὸν χρόνον πεφυκέναι. 30 
15 - [Σιμωνέδου) 


Οὐκ ἔστιν μείζων βάσανος χρόνου οὐδενὸς ἔργου, 
ὃς καὶ ὑπὸ στέρνοις ἀνδρὸς ἔδειξε νόον. 


16 4y «a9 Qvog 
"QipsAsv ὡς ἀφανὴς οὕτω φανερώτατος εἶναι 25 
, «€ 36 7 29 3 , 
καιρός, ὃς αὐξάνεται πλεῖστον ἀπ᾿ εὐλαβίης. 
17 [ZogoxA£ovsc] 


Πρὸς ταῦτα κρύπτε μηδέν, ὡς ὁ πάνϑ᾽ ὁρῶν 
καὶ πάντ᾽ ἀκούων πάντ᾽ ἀναπτύσσει χρόνος. 
18 Σοφοκλέους 80 
Χρόνος αὖ χρόνος ἅμα κραταιᾷ 
τλαμοσύνᾳ βίου ' 


ΟΑΡ. 8. s. 06—29. ΦΥΣΙΚΑ 


πόλλ᾽ ἀνευρίσκει σοφὰ μαιομένοις. 
Εὐριπέδου Μελανέππῃ 
Οὐκ ἔστι πράττοντάς τι μοχϑηρὸν λαϑεῖν᾽" 
ὀξὺ βλέπει γὰρ ὁ χρόνος ὃς τὰ πάνϑ᾽ ὁρᾷ. 
δ Εὐριπέδης AióAQ 
Ὁ χρόνος ἅπαντα τοῖσιν ὕστερον φράσει. 
λάλος ἐστὶν οὗτος, οὐκ ἐρωτῶσιν λέγει. 
Σοφοκλέους Οἰἐδέποδι [Tyr.614] 
Χρόνος δίκαιον ἄνδρα δείκνυσιν μόνος, 
ι κακὸν δὲ κἂν ἐν ἡμέρα γνοίης μιᾷ. 
Σιμωνίδου ἐπιγραμμάτων 
Ὅ τοι χρόνος ὀξὺς ὀδόντας 
καὶ πάντα ψήχει καὶ τὰ βιαιότατα. 
Σοφοκλέους Αἴαντι [646] 
ις — “ἅπανϑ'᾽ ὁ μακρὸς κἀναρίϑμητος χρόνος 
ποιεῖ τ᾿ ἄδηλα καὶ φανέντα κρύπτεται. 
κοὐκ ἔστ᾽ ἄελπτον οὐδέν. ἀλλ᾽ ἁλίσκεται͵ 
16 δεινὸς ὄρχος χαΐ περισκελεῖς φρένες. 
[Τοὐ αὐτοῦ 714] | 
» 1Πάνϑ' ὃ χρόνος ὁ μέγας βαραίνει. 
Εὐριπίδου Ἱππαλύτῳ 
Χρόνος διέρπων πάντ᾽ ἀληϑεύειν φιλεῖ, 
Φιλήμονος 
Χρόνος τὰ κρυπτὰ πάντα εἰς φάος ἄγει. 
25 s 
᾿4λλὰ ταῦτα μὲν χρόνος 
δείξει μόνος γάρ ἐστιν ἀνθρώπων κριτής. 
Χαιρήμονος 
Χρόνος δίκαιον ἄνδρα μηνύει ποτέ. 
30 e. 0; 
Χρόνῳ và πάντα γίγνεται καὶ κρίνεται. 


59 
9 
[232] 


20 


21 
22 


23 
[234] 


24 
29 


26 


21 
[236] 


28 


29 
(18) 





. 80 


31 


32 


33 


[238] 


94 


90 


917 


[240] 


60 IGANNOT ZTOBAIOT 1.15.1 


Σχολῇ βαδίξων ὁ χρόνος ἀφικνοῖτ᾽ ἄν [ποτε]. 
Μενάνδρου 
Οὐκ ἔστ᾽ ἄπιστον οὐδὲν ἐν ϑνητῷ βίῳ, 
οὐδ᾽ ἂν γένοιτο" πολλὰ ποικίλλει χρόνος 5 
παράδοξα καὶ ϑαυμαστὰ καὶ ξώντων τρόποι. 


Οὐκ ἔστιν οὐδὲν τῶν ἐν ἀνθρώποις ὅ τι 
οὐκ ἐν χρόνῳ ξητοῦσιν ἐξευρίόκεται. 
Χαιρήμονος * 10 
Χρόνος μαλάσσει πάντα κἀξεργάζξεται. 
Φιλήμονος 
Ὅσαι τέχναι γεγόνασι, ταύτας ὦ Μάχης 
πάσας ἐδίδαξεν ὁ τρόνος, οὐχ ὁ διδάσκαλος. 
. 1b 
Ὁ πολὺς χρόνος πάντ᾽ ἐξελέγχει, Νικοφῶν., 
Ἑρομίππου 
Ἐχεῖνός ἐστι στρογγύλος τὴν ὄψιν ὦ πονηρέ, 
ἐντὸς δ᾽ ἔχων περιέρχεται κυκλῶ τὰ πάνϑ᾽ ἑαυτοῦ, 
ἡμᾶς δὲ τίκτει περιτρέχων τὴν γῆν ἁπαξάπασαν. 20 
ὀνομάξεται δ᾽ ἐνιαυτός, ὧν δὲ περιφερὴς τελευτὴν 
οὐδεμίαψ οὐδ᾽ ἀρχὴν ἔχει" κυκλῶν δ᾽ ἀεὶ τὸ σῶμα 
οὐ παύσεται δι᾽ ἡμέρας ὁσημέραι τροχάξων. 
Κλεοβούλου σοφοῦ τῶν αἰνιγμάτων. 
Εἷς 0 πατήρ, παῖδες δύο καὶ δέκα" τῶν δὲ ἑκάστῳ 15 
κοῦραι ἑξήκοντα διάνδιχα εἶδος ἔχουσαι, 
oT μὲν λευκαὶ ξασιν ἰδεῖν αἵ δ᾽ αὖτε μέλαιναι" 
ἀϑάναται δέ v! ἐοῦσαι ἀποφϑινύϑουσιν ἅπασαι. 
Μοσχέωνος 
Πρῶτον δ᾽ ἄνειμι καὶ διαπτύξω λόγῳ 80 
ἀρχὴν βροτείου καὶ κατάστασιν βίου. 
ἦν γάρ ποτ᾽ αἰὼν κεῖνος, ἦν ποϑ᾽ ἡνέκα 


cAP. 8. s. 80.--δθ. QPTZIKA 


ϑηρσὶν διαίτας εἶχον ἐμφερεῖς βροτοί, 
ὀρειγενῆ σπήλαια καὶ δυσαυλίους 
φάραγγας ἐνναίοντες" οὐδέπω γὰρ ἦν 
οὔτε στεγήρης οἶκος οὔτε λαΐνοις 

" δὐρεῖα πύργοις ὠχυρωμένη πόλιρ᾽ 
οὐ μὴν ἀρότροις ἀγκύλοις ἐτέμνετο 
μέλαινα καρποῦ βῶλος ὀμπνίου τροφύς, 
οὐδ᾽ ἐργάτης σέδηρος εὐιωώτεδος 
ϑάλλοντας οἵνης ὀρχάτους ἐτημέλει, 

10 ἀλλ᾽ ἦν ἀκύμων κωφὰ χηρεύουσα yi - 
βοραὶ δὲ σαρκοβρῶτες ἀλληλοκτόνους 
παρεῖχον αὐτοῖς δαῖτας ἦν δ᾽ 0 μὲν νόμος 
ταπεινός, ἡ βία δὲ σύνϑρονοςρ zu, 

ὁ δ᾽ ἀσθενὴς ἦν τῶν ἀμεινόνων βορά. 
᾿ ἐπεὶ δ᾽ ὁ τέκτων πάντα καὶ τρέφων χρόνος 
τὸν ϑνητὸν ἠλλοίωσεν ἔμπαλιν βίον, 
εἴτ᾽ οὖν μέριμναν τὴν Προμηϑέως σπάσας, 
εἴτ᾽ οὖν ἀνάγκην, εἴτε τῇ μακρᾷ τριβῇ 
αὐτὴν παρασχὼν τὴν φύσιν διδάσκαλον " 

x» τόϑ᾽ εὑρέϑη μὲν καρπὸς ἡμέρου τροφῆς. 

Ζήμητρος ἁγνῆς. εὑρέϑη δὲ Βακχίου 
γλυκεῖα πηγή᾽ γαῖα δ᾽ ἡ πρὶν ἄσπορος 
ἤδη ξυγουλκοῖς βουσὶν ἠροτρεύετο. ᾿ 
ἄστη δ᾽ ἐπυργώδαντο καὶ περισκεπεῖς 

5 ἔτευξαν οἴκους, καὶ τὸν ἡγριωμένον 

εἰς ἥμερον δίαιταν ἥγαγον βίον" 

κἀκ τοῦδε τοὺς ϑανόντας ὥρισεν νόμος 
τύμβοις καλύπτειν κἀπιμοιρᾶσϑαι κόνιν 
νεκροῖς ἀϑάπτοις. μηδ᾽ ἐν ὀφθαλμοῖς ἐᾶν 

* τῆς πρόσϑε ϑοίνης μνημόνευμα δυσσεβές. 

Ἐκ τῶν Βίωνος βουκολικῶν 
Εἴαφος, ὦ Μύρσων, ἢ χείματος ἢ φϑινοπώρον 


[242] 


[246] 


69 IGANNOT ZTOBAIÓT LiB. 1 


ἢ θέρεος, τί τοι ἁδύ; τί δὲ πλέον εὔχεαι ἐλθεῖν ; 
ἡ ϑέρος, ἁνίκα πάντα τελείεται ἄσσα μογεῦμες ; 
ἢ γλυκερὸν φϑινόπωρον, ὅτ᾽ ἀνδράσι λιμὸς ἐλαφρά ; 
ἢ καὶ χεῖμα δύσεργον; ἐπεὶ καὶ χείματι πολλοὶ 
(19) ϑαλπόμενοι ϑέλγονται ἀεργείᾳ τε καὶ ὕκνφ. 5 
ἥ τοι καλὸν ἔαρ πλέον εὔαδεν ; εἰπὲ τί τοι φρὴν 
αἱρεῖται" λαλέεν γὰρ ἐπέτραπεν ἃ σχολὰ ἀμῖν. 
Κρίνειν οὐκ ἐπέοικε ϑεήια ἔργα βροτοῖσιν" 
πάντα γὰρ ἱερὰ ταῦτα καὶ ἁδέα, σεῦ δὲ ἕκατι 
ἐξερέω, Κλεόδαμε, τό μοι πέλεν ἄδιον ἄλλων. 10 
οὐκ ἐθέλω ϑέρος ἦμεν, ἐπεὶ τόκα μ᾽ ἅλιος ὀπτῇ" 
οὐκ ἐθέλω φϑινόπωρον, ἐπεὶ νόσον ὥρια τέκτει" - 
[248] οὖλον χεῖμα φέρει νιφετῶν κρύος, ὥστε φοβεῦμαι. 
εἶαρ ἐμοὶ τριπόϑατον ὅλῳ λυκάβαντι παρείη, 
ἁνίκα μήτε κρύος μήϑ᾽ ἅλιος ἄμμε βαρύνει" 15 
εἴαρι πάντα κύει, πάντ᾽ εἴαρος ἁδέα βλααστῆ, 
4& νὺξ ἀνθρώποισιν ἴσα καὶ ὁμοίιος ἀώς. 
40 e. on 
Θαλῆς ἐρωτηϑεὶς ví σοφώτατον, ἔφη “ χρόνος" 
ἀνευρίσκει γὰρ τὰ πάντα!" 20 
Περ 4 αν ὃφος ἐρωτηϑεὶς τί πάντῶων αἴτιον, ἔφη 
“ὁ χρόνος." 
| Θαλῆς ἔφησεν ὅ ὅτι σαφέστατος ἔλεγχος πραγμά- 
τῶν ἁπάντων ἐστὶν ὃ χρόνος" οὗτος γὰρ τὴν ἀλήϑειαν 
ἐμφανίζει. 25 
[Εὐρυφῶν ὁ ἰατρὸς ἐρωτηϑεὶς τὸν διδάσκαλον 
παρ᾽ ᾧ ἐπαιδεύϑη, “παρὰ τῷ χρόνῳ᾽ ἔφη.) 
[250] ΠΠυϑαγόρας τὴν σφαῖραν τοῦ περιέχοντος. 
Ἐρατοσϑ £vqc τὴν τοῦ ἡλίου πορείαν. 
Οἱ στωικοὶ χρόνου. οὐσίαν αὐτὴν τὴν κίνησιν, 30 
of πλείους ἀγέννητον τὸν χρόνον. 


CAP. 8. 8. 80---40. ΦΥΣΙΚΑ. 63 


Ξενοκράτης μέτρον τῶν γεννητῶν xol κίνησιν 
ἀίδιον. 

Méxgov βραδύτητος ἢ τάχους εἶπε Χρύσίππος. 

Ἑ στέαιος 0 Περίνϑιος φυσικὸς φορὰν ἄστρων 

5 πρὸς ἄλληλα. 

Στράτων τῶν ἐν κινήσει καὶ ἠρεμίᾳ ποσόν. 

Ἐπίκουρος σύμπτωμα ἰσυμπτωμάτων)., τοῦτο [282] 
δ᾽ ἐστὶ παρακολούϑημα κινήσεων. 

᾿ντιφῶν καὶ Κριτόλαος νόημα ἢ μέτρον τὸν 

19 χρόνον, οὐχ ὑπόστασιν. 

I 4iavozéAqg] τὸν δὲ χρόνον ἀριϑμὸν εἶναι 
κινήσεως κατὰ τὸ πρότερον καὶ τὸ ὕστερον οὔτ᾽ ἄρ- 
χὴν ἔχοντα οὔτε τελευτήν. ἀλλ᾽ ἀξὶ ὄντα καὶ ἀεὶ yc- 
yvousvov, εἶναι δὲ συνεχὴ καὶ διαιρετόν" λαμβάνε- 

15 ὅσϑαι γὰρ αὐτοῦ τὸ μὲν πρότερον τὸ δ᾽ ὕστερον. ὅρον 
δ᾽ ὑπάρχειν ἑκατέρων τὸ νῦν᾽ τοῦτο γὰρ νοεῖσϑαι 
τοῦ μὲν προτέρου πέρας, τοῦ δὲ μέλλοντος ἀρχήν. 

Οἱ ἀριστοτελικοὺὶ τὸν χρόνον ἀριϑμὸν τῶν 
κατὰ τὸ νῦν ἀφοριξομένων κινήσεων, τὸ δὲ νῦν εἶναι 

* μονάδα στάσεως ἐν κινήσει. κίνησιν δ᾽ οὐκ εἶναι τὸν 
χρόνον, οὐ μὴν ἄνευ κινήσεως λέγεσϑαι γὰρ κίνησιν [254] 
βραδεῖαν καὶ ταχεῖαν, οὐκ ἔτι δὲ χρόνον, ἀλλὰ πολὺν (20) 
καὶ ὀλίγον. ἔτι τὸ μὲν πλεῖον καὶ τοὔλαττον ἀριϑμῷ 
κρίνεσθαι, χρόνῳ ὃ τὴν πλείω καὶ ἐλάττω κένησιν. 

25 οὐκ ἄρα πένησις ὁ χρόνος, οὐ μὴν κινήσεως κεχῶρι- 
σμένος" ἀριθμὸν γὰρ εἶναι κινήσεως συνεχὴ κατὰ τὸ 
πρότερον καὶ ὕστερον. 

Ζήνων ἔφησε χρόνον εἶναι κινήδεως διάστημα, 
τοῦτο δὲ καὶ μέτρον καὶ κριτήριον τάχους τε καὶ βρα- 

30 δύτητος ὅ ὅπως ἔχει. κατὰ τοῦτον δὲ γίνεσθαι τὰ t γι- 
᾿νόμενα, καὶ τὰ περαινόμενα ἅπαντα xal τὰ ὄντα 
εἶναι. 


θά ISANNOY ZTOBAIOT . Lib. 1 


41 Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ [Patrit. p. 38b] 
Ὡς καὶ περὶ τῶν τριῶν χρόνων εὑρεῖν. οὔτε γὰρ 

καϑ' ἑἀυτούς εἰσιν οὔτε συνήνωνται, καὶ πάλιν συνή- 
νῶνται καὶ καϑ'᾽ ἑαυτούς εἰσιν. ἐὰν γὰρ χωρὶς εἷναι 

[250] τοῦ παρεληλυϑότος τὸν ἐνεστῶτα ὑπολάβῃς ἀδύνα- 5 
τόν ἐστιν ἐνεστάναι,, εἰ μὴ καὶ παρεληλυϑὼς γένηται" 
ἐκ γὰρ τοῦ ἀποιχομένου τὸ ἐνεστὸς γίνεται, καὶ ἐκ 
τοῦ ἐνεστῶτος τὸ μέλλον ἔῤχεται. εἰ δὲ δεῖ καὶ ἐπὶ 
πλέον βασανίσαι. οὕτω λογισώμεϑα, τὸν μὲν παρελη- 
λυϑότα χρόνον οἴχεσϑαι εἰς τὸ μηκέτι εἶναι τοῦτον, 10 
τὸν δὲ μέλλοντα μὴ ὑπάρχειν ἐν τῷ μηδέπω παρεῖναι; 
ἀλλὰ μηδὲ τὸν ἐνεστῶτα συμπαρεῖναι ἐν τῷ μένειν. 

'. ὃς γὰρ οὐχ ἔστηκε ῥοπὴν ἔχων οὐδὲ κέντρου μονὴν 
χρόνος, πῶς ἐνεστὼς εἶναι λέγεται ὃ μηδὲ ἑστάναι 
δυνάμενος; καὶ πάλιν ὁ παρεληλυϑὼς συνάπτων τῷ 15 
ἐνεστῶτι καὶ ὁ ἐνεστὼς và: μέλλοντι εἷς γένεται, οὐ 
γὰρ χωρὶς αὐτῶν εἰσὶ τῇ ταυτότητι καὶ τῇ évovqu καὶ 
τῇ συνεχείᾳ. οὕτω καὶ συνεχὴς καὶ διεστὼς γένεται 
εἷς ὧν καὶ ὃ αὐτὸς χρόνος. 


᾿Δπολλόδωρος ὃὲ ἐν τῇ φυσικῇ τέχνῃ οὕτως ! 
ὁρέξεται τὸν χρύνον᾽ χρόνος δ᾽ ἐστὶ τῆς τοῦ “πόσμου 
κινήσεως διάστημα, οὕτω δ᾽ ἐστὶν ἄπειρος ὡς ὁ πᾶς ) 
[258] ἀριϑμὸς ἄπειρος λέγεται εἶναι" τὸ μὲν γάρ ἐστιν αὐ- | 
τοῦ παρεληλυϑὸς τὸ δὲ ἐνεστηκὸς τὸ δὲ μέλλον. ἔνε- 5 
στάναι δὲ τὸν πάντα χρόνον, ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστη- | 
κέναι “λέγομεν, κατὰ μείξονα περιγραφήν.» καὶ ὑπάρ- ; 
χειν ὁ πᾶς χφόνος λέγεται, οὐδενὸς αὐτοῦ τῶν μερῶν 
ὑπάρχοντος ἀπαρτιξόντως. 
Ποσειδώνιος τὰ μέν ἐστι κατὰ πᾶν ἄπειρα, 80 | 
ὡς ὁ σύμπας χρόνος" τὰ δὲ κατὰ τί, ὡς ὁ παρεληλυ- 
| 


l 


D OMM 


ϑὼς χρόνος καὶ ὁ μέλλων" κατὰ γὰρ τὸν παρόντα uó- 





CAP. 8. 8. 41. 42. QTZIKA 05 


vov ἑκατέροις πεπέρασται. τὸν δὲ χρόνον οὕτως ὁρί- 
ferat , . διάστημα κινήσεως ἢ μέτρον τάχους τὲ καὶ 
βραδύτητος. καὶ πώς ἔχει τὸ ἐπινοούμενον κατὰ τὸ 
πότε τοῦ ygovov' τὸν μὲν εἶναι παρεληλυϑότα τὸν δὲ 
5 μέλλοντα τὸν δὲ παρόντα, ὃς ἐκ τινὸς μέρους τοῦ 
παρεληλυϑύτος καὶ τοῦ μέλλοντος περὶ τὸν, διορισμὸν 
αὐτὸν συνέστηκε" τὸν δὲ διορισμὸν. σημειώδη εἶναι. 
τὸ δὲ νῦν καὶ τὰ ὅμοια ἐν πλάτει [χρόνου] καὶ οὐχὶ 
κατ᾽ ἀπαρτισμὸν νοεῖσϑαι. λέγεσθαι δὲ τὸ νῦν καὶ 
10 κατὰ τὸν ἐλάχιστον πρὸς αἴσϑησιν χρόνον, περὶ τὸν 
διορισμὸν τοῦ μέλλοντος καὶ παρεληλυϑότος συνιστά- 
μένον. 
Ὁ δὲ Χ ρύσιππος χρόνον εἶναι κινήσεως διά- [200] 
στημα, καϑ' ὃ ποτὲ λέγεται μέτρον τάχους τε καὶ βρα- 
15 δύτητος, ἢ τὸ παρακολουϑοῦν διάστημα τῇ τοῦ κόσμου 
κινήσει" καὶ κατὰ μὲν τὸν χρόνον κινεῖσϑαί τε ἕκαστα 
καὶ εἶναι" εἰ μὴ ἄρα διττὸς λέγεται ὁ χρόνος, καϑάπερ 
ἥ τε γῆ καὶ ἡ ϑάλαττα καὶ τὸ κενὸν τά τε ὅλα καὶ τὰ 
| μέρη τὰ αὐτῶν. ὥσπερ ὃὲ τὸ κενὸν πᾶν ἄπειρον εἶναι 
Ἡπάντῃ, καὶ τὸν χρόνον πάντα ἄπειρον εἶναι ἐφ᾽ ἑκά- 
τερα᾽ καὶ γὰρ τὸν παρεληλυϑότα καὶ τὸν μέλλοντα 
ἄπειρον εἶναι. ἐμφανέστατα δὲ τοῦτο λέγει, ὅτι οὐϑεὶς 
ὅλως ἐνίσταται χρόνος" ἐπεὶ γὰρ εἰς ἄπειρον 1 
τομὴ τῶν συνεχόντων ἐστί, κατὰ τὴν διαίρεσιν ταύτην 
"5 καὶ πὰς χφόνος εἰς ὁ ἄπειρον ἔχει τ τομήν" ὥστε μηϑ- 
ἕνα κατ᾽ ἀπαρτισμὸν ἐνεστάναι Xbóvov , ἀλλὰ κατὰ 
πλάτος λέγεσϑαι. όνον δὲ ὑπάρχειν φησὶ τὸν ἐνε- (21) 
στῶώτα.. τὸν δὲ παρφρχημένον xai τὸν μέλλοντα ὑφεστά- 
vat μὲν ὑπάρχειν δὲ οὐδαμῶς, εἰ μὴ ὡς καὶ κατηγο- 
* ῥήματὰ ὑπάρχειν λέγεται μόνα τὰ συμβεβηκότα, οἷον 
τὸ περίπατεῖν ὑπάρχει μοι ὅτε περιπατῶ, ὅτε δὲ κατα- 
κέκλιμαι ἢ κάϑημαι οὐχ ὑπάρχει.... ἔαρ δὲ ἔτους ὥραν 


ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 5 


66 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


[262] xsxoapdvnv ἐκ χειμῶνος ἀπολήγοντος καὶ ϑέρους ἀρ- 


χομένου, ἢ τὴν μετὰ χειμῶνα ὥραν πρὸ ϑέρους. ϑέ- 
gog δὲ ὥραν ἔτους τὴν μάλιστα ὑφ᾽ ἡλίου διακεκαυμέ- 
μήν. μετόπωρον δὲ ὥραν ἔτους τὴν μετὰ ϑέρος μὲν 


πρὸ χειμῶνος δὲ κεκραμένην. χειμῶνα δὲ ὥραν ἕτους 5 


τὴν μάλιστα κατεψυγμένην, ἢ τὴν περὶ γῆν ἀέρα 
κατεψυγμένην. γένεσθϑαι δὲ ἰσημερίας δύο καϑ᾽ ἔκα- 
στον ἐνιαυτὸν καὶ τροπὰς δύο" ἰσημερίας μὲν ὅταν ἡ 
νὺξ καὶ ἡ ἡμέρα ἴσαι ὦσι. τούτων δὲ τὴν μὲν ἔαρι γέ- 
νεῦϑαι τὴν δὲ μετοπώρῳ ' τῶν δὲ τροπῶν τὰς μὲν ϑέ- 
ρους τὰς δὲ χειμῶνος. 

Ἐμπει δοκλῆς καὶ οἵ στωικοὶ χειμῶνα μὲν γέ- 
νεσϑαι τοῦ ἀέρος ἐπικρατοῦντος, τῇ πυκνώσει εἰς τὸ 
ἀνωτέρω βιαξομένου" ϑερείαν δὲ τοῦ πυρός. ὅταν elg 
τὸ κατωτέρω βιάξηται. 

ἐνιαυτός ἐστι κρόνου μὲν ἐνιαυτῶν περίοδος 


[264] τριάχοντα, διὸς δώδεκα, ἄρεος δυοῖν, ἡλίου δώδεκα 


μῆνες" οἱ δ᾽ αὐτοὶ ἑρμοῦ καὶ ἀφροδίτης, ἰσόδρομοι 
γάρ᾽ σελήνης ἡμέραι τριάκοντα. οὗτος γὰρ ὁ τέλειος 


μὴν ἀπὸ φάσεως εἰς σύνοδον. γίνεσθαι 03 τὸν Asyó-20 


μενον μέγαν ἐνιαυτόν, ὅταν ἐπὶ τοὺς ἀφ᾽ ὧν ἤρξαντο 
τῆς κινήσεως ἀφίχωνται τόπους. 

τὸν δέ γε μέγαν ἐνιαυτὸν οἵ μὲν ἐν τῇ ὀκταετη- 
ρέδι τέϑενται, οἵ δὲ ἐν τῇ ἐννεαδεκαετηρίδι, οὗ δ᾽ ἐν 
τοῖς τετραπλασίοις ἔθεσιν, οἵ δ᾽ ἐν τοῖς ἑξήκοντα ἑνὸς 
ϑέοντος, ἐν οἷς Οἴνοπίδης καὶ Πυϑαγόρας" οἵ δ᾽ ἐν 
τῇ λεγομένῃ κεφαλῇ τοῦ κρόνου" αὕτη δ᾽ ἐστὶ τῶν 
ἑπτὰ πλανητῶν ἐπὶ ταυτῇ ἡμέρᾳ τῆς ἐξ ἄρκτου φορᾶς 
ἐπάνοδος. 


Ἡράκλειτος ἐκ μυρίων ὀχτακισχιλίων ἐνιαυ- so 


τῶν ἡλιακῶν. 


15 


25 


Διογένης ὃ στωικὸς ἐκ πέντε καὶ ἑξήκοντα καὶ. 


Φ 
cAP. 8. 5. 42---45.. QTZIKA 67 


τριακοσίων ἐνιαυτῶν τοσούτων, ὅσος ἦν ὁ xa9" Ἡρά- 
χλειτον ἐνιαυτός. 
Ἐκ τοῦ Σχυϑένου περὶ φύσεως. 43 
Χρόνος ἐστὶν ὕστατον καὶ πρῶτον πάντων, καὶ 

s ἔχει ἐν ἑαυτῷ πάντα, καὶ ἔστιν εἷς ἀεί, καὶ οὐκ ἔστιν [266] 
ὁ παροιχόμενος" ἐκ τοῦ ἐόντος. αὐτῷ ἐναντίην ὁδὸν 
παρ᾽ ἐνιαυτῶν. τὸ γὰρ αὔριον ἡμῖν τῷ ἔργῳ χϑές 
ἐστιν, τὸ δὲ χϑὲς αὔριον. 

Ἐκτοῦ Πλουτάρχου παραλλήλων Νου- 44 
io μὰ καὶ 4ovxovoyov [T. I. p. 72A] 
Πολλοί εἰσιν, ot προστεϑῆναι τὸν ἑἰανουάριον xal 
φεβρουάριον ὑπὸ Νουμᾶ τοὺς μῆνας λέγουσιν, ἐξ ἀρ- 
χῆς δὲ Ls Ῥωμαίους δέκα μόνοις εἰς τὸν éviav- 
τόν, ὡς ἔνιοι τῶν βαρβάρων τρισί, καὶ τῶν Ἑλλήνων 

15 δρκάδες μὲν τέτρασιν $E δὲ ᾿Ακαρνᾶνες. Αἰγυπτίοις 
δὲ μηνιαῖος ἦν ὃ ἐνιαυτός, εἶτα τετράμηνος, ὥς φασι" 

- δι᾿ 0 καὶ οἵ ταύτην τὴν χώραν οἰκοῦντες ἀρχαιύτατοι [268] 
δοκοῦσιν εἶναι, καὶ πλῆϑος ἀμήχανον ἑτῶν ἐπὶ ταῖς 
γενεαλογίαις καταφέρουσιν, ἅτε δὴ τοὺς μῆνας εἰς 

2 ἐτῶν ἀριϑμὸν τιϑέμενοι. 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 87) 45 
Πλάτων αἰῶνος εἰκόνα κινητήν, ἢ διάστημα τῆς. 
τοῦ κόσμου κινήσεως" γεννητὸν 0b καὶ ἐπίνοιαν, οὐ- 
σίαν δὲ χρόνου τὴν οὐρανοῦ κένησιν᾽ λέγει γὰρ ἐν 

519 Τιμαίῳ οὕτως' ὡς δὲ κινηϑὲν αὐτὸ καὶ (ov 
ἐποέησε τῶν ἀιδίων ϑεῶν ἄγαλμα 0 γεννήσας πατήρ, 
Ἰγάσϑη τε, καὶ εὐφρανϑείς. ἔτι δὴ μᾶλλον ὅμοιον 
πρὸς τὸ παράδειγμα ἐπενόησεν ἀπεργάσασϑαι. καϑά- 
ai οὖν αὐτὸ τυγχάνει ξῷον ἀίδιον, καὶ τόδε τὸ πᾶν 

| ἡ οὕτως εἰς δύναμιν ἐπεχείρησε τοιοῦτον ἐπιτελεῖν. ἡ 
, plv οὖν τοῦ (gov φύσις ἐτύγχανεν οὖσα αἰώνιος" καὶ 


τοῦτο μὲν δὴ ὴ παντελῶς τῷ γεννητῷ προσάπτειν οὐκ 
5 Ed 


e 


68 IGANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


ἦν δυνατόν᾽ εἰκόνα δ᾽ ἐπενόει κινητήν τινα αἰῶνος 
ποιῆσαι, καὶ διακοσμῶν οὐρανῷ ἅμα ποιεῖ μένοντος 
αἰῶνος ἐν ἑνὶ κατ᾽ ἀριϑμὸν ἰοῦσαν αἰώνιον εἰκόνα, 
τοῦτον ὃν δὴ χρόνον ὠνομάκαμεν. ἡμέρας δὲ καὶ νύ- 
τας καὶ μῆνας καὶ ἐνιαυτούς. οὐκ ὄντας πρὶν οὐρα- 5 
νὸν γενέσθαι, τότε ἅμα ἐκείνῳ ξυνισταμένῳ τὴν yé- 
νεσιν αὐτῶν μηχανᾶται. ταῦτα δὲ πάντα μέρη χρύ- 
vov, καὶ τῷ τ᾽ ἦν καὶ ἔσται, χρόνου γεγονότα εἴδη, 
ἃ δὴ φέροντες λανθάνομεν «ἐπὶ τὴν ἀίδιον [οὐσίαν) 
οὐκ ὀρθῶς. λέγομεν γὰρ δὴ ὡς ἦν ἔστι τε καὶ ἔσται; 1 
τῇ δὲ τὸ ἔστι μόνον κατὰ τὸν ἀληϑῆ λόγον προσήκει, 
τὸ δὲ ἦν τό τ᾽ ἔσται περὶ τὴν ἐν χρόνῳ γένεσιν ἰοῦσαν 
πρέπει λέγεσθαι" κίνησις γὰρ ἐστί, τὸ δ᾽ ἀεὶ κατὰ 
ταυτὰ ἔχον ἀκινήτως οὔτε πρεσβύτερον οὔτε νεώτε- 
ρον προσήκει γίγνεσθαι διὰ χρόνον οὔτε γενέσϑαι 15 
ποτέ, οὐδὲ γεγονέναι νῦν, οὐδ᾽ εἰσαῦϑις ἔσεσθαι, τὸ 
παράπαν τὸ οὐδὲν ὅσα γένεσις τοῖς ἐν αἰσϑήσει φε- 
ρομένοις προσῆψεν, ἀλλὰ χρόνου ταῦτα αἰῶνα μιμου- 
μένου καὶ. κατ᾽ ἀριϑμὸν κυχλουμένου γέγονεν “εἴδη. 
καὶ πρὸς τούτοις ἔτι τὰ τοιάδε, τό τε γεγονὸς εἶναι m 
γεγονός, καὶ τὸ γιγνόμενον εἶναι γιγνόμενον, ἔτι τὸ 
τὸ γενησόμενον [εἶναι γενησόμενον], καὶ τὸ μὴ ὃν 
μὴ ὃν εἶναι, ὧν οὐδὲν ἀκριβὲς λέγομεν. περὶ μὲν 
οὖν τούτων τάχ᾽ ἂν οὐκ ἂν εἴη καιρὸς πρέπων ἐν τῷ 
παρόντι διακριβολογεῖσθϑαι᾽ χρόνος δ᾽ οὖν μετ᾽ οὐ- 5 
ρανοῦ γέγονεν, ἵνα ἅμα γεννηϑέντες ἅμα καὶ λυϑῶ- 
σιν, ἄν ποτε λύσις τὶς αὐτῶν γίγνηται, καὶ κατὰ τὸ 
παράδειγμα τῆς αἰωνίας φύσεως, ἵν᾽ ὡς ὁμοιότατος 
αὐτῷ κατὰ δύναμιν ἧ. τὸ μὲν γὰρ δὴ παράδειγμα 
πάντα αἰῶνα ἐστὶν 0v: ὁ δ᾽ αὖ διὰ τέλους τὸν ἅπαντα 9 
χρόνον γεγονώς τὸ καὶ ὧν καὶ ἐσόμενος. ἐξ οὖν λό- 
γου καὶ διανοίας ϑεοῦ τοιαύτης πρὸς χρόνου γένεσιν, 


cAP.8.5.45—caP.9.8.1. ΦΎΣΙΚΑ 69 


ἵνα γεννηθῇ χρόνος, ἥλιος καὶ σελήνη, καὶ πέντε 
ἄλλα ἔχοντα ἐπίκλην ἄστρα πλανητὰ εἰς διορισμὸν καὶ 
φυλακὴν ἀριϑμῶν χρόνου γέγονε. σώματα δὲ αὐτῶν 
ἑκάστων ποιήσας ὁ ϑεός, ἔϑηκεν εἰς τὰς περιφορᾶς, 
s ἃς ἡ ϑατέρου περίοδος ἤειν, ἑπτὰ οὔσας, ὄντα ἕπτά᾽" 
σελήνην μὲν εἰς τὸν περὶ γῆν πρῶτον, ἥλιον δ᾽ εἰς 
τὸν δεύτερον ὑπὲρ vis» ἑωσφόρον δὲ καὶ τὸν ἱερὸν 


ἑρμοῦ λεγόμενον, εἰς τὸν τάχει μὲν ἰσόδφομον ἡλίῳ | 


xvxAov ἰόντας, τὴν δ᾽ ἐναντίαν εἰληχότας αὐτῷ δύ- 

ϑναμεν" ὅϑεν καταλαμβανουσί τε καὶ καταλαμβάνον- 
ται κατὰ ταυτὰ ὑπ᾽ ἀλλήλων ἥλιός τε καὶ ὁ τοῦ ἔρ- 
μοῦ “καὶ ἑωσφόρος. τὰ δ᾽ ἄλλα, οὗ δὴ καὶ δι᾽ ἃς αἰ- 
τίας ἱδρύσαντο εἴ τις ἐπεξίοι πάσας. 0 λόγος πάρερ- 
γος ὧν πλέον ἃ ἂν ἔργον ὦν ἕνεκα λέγεται παράσχοι. (e. 

TET ὅμως οὐδὲν 1 ἦττον κατανοῆσαι δυνατόν, ὡς ὅ 
γε τέλειος ἀριϑμὸς χρόνον τὸν τέλειον ἐνιαυτὸν πλη- 
got τότε, ὅταν ἁπασῶν τῶν ὀκτὼ περιόδων τὰ πρὸς 
ἄλληλα συμπεραϑέντα τύχῃ σχῇ κεφαλὴν τῷ τοῦ ταὐ- 
τοῦ καὶ ὁμοίως ἰόντος ἀναμετρηϑέντα κύκλῳ. 


20 Keg. 9". 
ΠΕΡῚ ASPOAITHZ OTPANIHZ KAI EPOQTOZ. 
[Εὐριπέδου] 
. Τὴν ᾿Δφροδίέτην οὐχ ὁρᾷς ὅση ϑεός; 

ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἂν εἴποις οὐδὲ μετρήσειας ἂν 
5005 πέφυκε κἀφ᾽ ὅσον διέρχεται. 

αὕτη τρέφει σὲ κἀμὲ καὶ πάντας βροτούς" 

τεκμήριον δέ, μὴ λόγῳ uóvoy μάϑῃς» C 

ἔργῳ δὲ δείξω τὸ σϑένος τὸ τῆς ϑεοῦ" 

ἐρᾷ μὲν ὄμβρου γαῖ᾽, ὅτ᾽ ἂν ξηρὸν πέδον 
Ὁ ἄκαρπον αὐχμῷ νοτίδος ἐνδεῶς ἔχῃ" 


aim m S 4 


. M ....--..- --- 


70: IGANNOT ZTOBAIOT Lin. x 


ἐρᾷ δ᾽ 0 σεμνὸς οὐρανὸς πληρούμενος 
ὄμβρου πεσεῖν εἰς γαῖαν ᾿Αφροδίτης ὕπο. 
ὅταν δὲ συμμίχϑητον εἰς ταυτὸν δύο, . 
τίκτουσιν ἡμῖν πάντα κἀκτρέφουσ᾽ ἅμα, 
ὅϑεν βρότειον ξῇ vs καὶ ϑάλλει γένος. 5 
2 Εὐριπίδου Οἰδίποδος 
Ἑνὸς δ᾽ ἔρωτος ὄντος οὐ μί᾽ ἡδονή" 
οἵ μὲν κακῶν ἐρῶσιν οἵ δὲ τῶν καλῶν. 
ὁ δ᾽ εἰς τὸ σῶφρον ἐπ᾿ ἀρετήν v ἄγων ἔρως 
ξηλωτὸς ἀνθρώποισιν" ὧν εἴην ἐγώ. . 40 
ὃ Ἐκ τῶν Bíovog βουκολικῶν 
Μοίέσας Ἔρως καλέοι, Μοῖσαι τὸν Ἔρωτα φέροιεν᾽ 
μολπὰν ταὶ Μοῖσαί μοι ἀεὶ ποϑέοντι OiOotev , 
τὰν γλυκερὰν μολπάν, τᾶς φάρμακον ἄδιον οὐδέν. 
4 Εὐριπίδου Δέκτυϊ 15 
[222] Φίλος γὰρ ἦν μοι, καί μ’ ἔρως ἕλοι ποτε, 
οὐκ εἰς τὸ μῶρον οὐδέ μ᾽ εἰς Κύπριν τρέπων. 
ἀλλ᾽ ἐστὶ δή τις ἄλλος ἐν βροτοῖς ἔρως, 
ψυχῆς δικαίας σώφρονός τε κἀγαϑῆς. 
καὶ χρῆν δὲ τοῖς βροτοῖσι τόνδ᾽ εἶναι νόμον; . ἫΝ 
τῶν εὐσεβούντων, οἵτινές γε σώφρονες , ! 
ἐρᾶν, Κύπριν δὲ τὴν Διὸς χαίρειν ἐᾶν. 
ὅ Ἡσιόδου [Theog. 116] ' | 
Ἤτοι μὲν πρώτιστα χάος yévev. , αὐτὰρ ἔπειτα 
[γαῖ᾽ εὐρύστερνος, πάντων ἔδος ἀσφαλὲς αἰεὶ 25 
dOnvérov, οὗ ἔχουσι κάρη νιφόεντος ὀλύμπου 
[214] τάρταρα τ᾽ ἠερόεντα μυχῷ χϑονὸς εὐρυοδείης .] 
ἠδ᾽ Ἔρος, ὃς κάλλιστος ἐν ἀϑανάτοισι θεοῖσι. 
6 Παρμενίδου 
Πρώτιστον μὲν Ἔρωτα θεῶν μητίσατο πάντων. ὃ - 


Οὐχ ἡ ἀνάγκη μοῦνον καὶ τὸ δόγμ᾽ ἀγαθοὺς εἷ- 


cAP. 9. 3. 1—10. ^. QYZIKA 71 


ναι ἐξορμᾷ, ἀλλὰ xal ὕπερ ἐξεργάξεται và μέγιστα 
τῶν ἀνθρωπίνων, ὃ ἔρως. οὗτος καὶ τὴν ἀρετὴν τε- 
λεσιδρόμον εἶναι ποιεῖ. 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδρου [p. 245] 

5 Ὥστε ys τοῦτο αὐτὸ μὴ φοβώμεϑα" μηδέ τις ἡμᾶς 
λόγος ϑορυβείτω δεδιττόμενος, ὡς πρὸ τοῦ κεκινημέ- 
νου τὸν σώφρονα δεῖ προαιρεῖσθαι φίλον" ἀλλὰ τόδε 
πρὸς éxeívo δείξας φερέσϑω τὰ νικητήρια, ὡς οὐκ ἐπ᾽ 
ὠφελείᾳ ἔρως τῷ ἐρῶντι καὶ τῷ ἐρωμένῳ ἐκ ϑεῶν 

1 ἐπιπέμπεται" ἡμῖν δ᾽ ἀποδεικτέον αὖ τοὐναντίον, 
ὡς ἐπ᾽ εὐτυχίᾳ παρὰ ϑεῶν ἡ τοιαύτη μανία δίδοται. 
ἡ 93-07) ἀπόδειξις ἔσται δεινοῖς μὲν ἄπιστος. σοφοῖς 

δὲ πιστή. 
Ἐν ταυτῷ [p. 265] 

15. Ὁ μέντοι ἐξήτουν, ἔστιν αὐτὸ τοῦτο᾽ μανίαν γάρ 
τινα ἐφήσαμεν εἶναι τὸν Ἔρωτα. ἦ γάρ; Ναί. Μα- 

 víag δὲ εἴδη δύο" τὴν μὲν ὑπὸ νοσημάτων ἀνθρωπί- 
νων τὴν δὲ ὑπὸ ϑείας ἐξαλλαγῆς τῶν. εἰωϑότων νομί- 
μῶν γιγνομένην. -Πάνυ γε. Τῆς δὲ ϑείας, τεττάρων 

Ὁ ϑεῶν τέτταρα μέρη διελόμενοι, μαντικὴν μὲν ἐπί- 
πνοιαν ᾿Ἵπόλλωνος ϑέντες , Διονύσου δὲ τελεστικήν, 
Μουσῶν δ᾽ αὖ ποιητικήν, τετάρτην δὲ ᾿Αἀφροδίτης 
καὶ" Ἔρωτορ, ἐρωτικὴν μανίαν ἐφήσαμεν ἀρίστην εἶναι. 

Ἐν ταυτῷ [p. 249] 

25 Ἔστι δὴ οὖν δεῦρο ὃ 0 πᾶς ἥκων λόγος περὶ τῆς t&- 
τάρτης μανίας, ἣν ὅταν τὸ τῇδέ τις ὁρῶν κάλλος, τοῦ 
ἀληθοῦς ἀναμιμιησκόμενος, πτεροῦταί τε καὶ ἀνα- 
πτερούμενος προϑυμούμενος ἀναπτέσϑαι᾽ ἀδυνατῶν 
δέ, ὄρνιϑος δίκην βλέπων ἄνω, τῶν κάτω δὲ ἀμελῶν, 

Ὁ aitíav ἔχει ὡς μανικῶς διακείμενος. ὡς ἄρα αὕτη πα- 
σῶν τῶν ἐνθουσιάσεων ἀρίστη ἐξ καὶ ἐξ ἀρίστων τῷ 
τε ἔχοντι καὶ τῷ κοινωνοῦντι αὐτῆς γίγνεται" καὶ 


10 


72 ISANNOT ZTOBAIOT Ls. 1 


ὅτι ταύτης μετέχων τῆς μανίας ἐρῶν τῶν καλῶν, ἐρα- 
στὴς γίνεται. 
2 'Ev ταυτῷ [p. 252] 
en Τοῦτο δὲ τὸ πάϑος; ὦ παῖ καλέ, πρὸς ὃν. δή ΗΝ 

ὁ λόγος; ἄνϑρωλθοι μὲν ἔρωτα ὀνομάζουσι, ϑεοὶ δὲ ὃ 

καλοῦσιν ἀκούσας εἰκότως δὲ διὰ νεότητα MTS . 

λέγουσι δὲ οἶμαι τινὲς Ὁμηριδῶν ἐκ τῶν ἀποϑετῶν 

ἐπῶν δύο ἔπη εἰς τὸν ἔρωτα, ὧν τὸ ἕτερον πάϑν ὕβρι- 

στικὸν καὶ οὐ σφόδρα τι ἔμμετρον, ὑμνοῦσι δὲ ὧδε" 
τὸν δή τοι ϑνητοὶ μὲν ἔρωτα καλοῦσι ποτηνόν, 19 
ἀϑάνατοι δὲ πτέρωτα διὰ πτεροφύτορ᾽ ἀνάγκην. .. 

12 Τοῦ αὐτοῦ [Sympos. p. 178] 

Ἔφη Φαῖδρον ἀρξάμενον ἔνϑενδέ ποϑεν λέγειν, 
ὅτι μέγας ϑεός, ἔφη, ὁ Ἔρως καὶ ϑαυμαστὸς ἐν ἂν- 
ϑρώποις τε καὶ ϑεοῖς, πολλαχῇ μὲν καὶ ἄλλῃ, οὐχι 
ἥκιστα δὲ κατὰ τὴν γένεσιν. Τὸ γὰρ ἐν τοῖς πρεσβύ- 
τατον εἶναι τῶν ϑεῶν τίμιον, ἦ δ᾽ 0g^ τεχμήριον δὲ 
τούτου" γοναὶ γὰρ ἔρωτος οὔτ᾽ εἰσὶν οὔτε λέγονται 
ὑπ᾽ οὐδενὸς οὔτε ἰδιώτου οὔτε ποιητοῦ, ἀλλ᾽ Ἡσίο- 
δος πρῶτον μὲν χάος φησὶ γίγνεσθαι, μετὰ τὸ χάος Ὁ 
δύο τούτω γενέσθαι, Γῆν vs καὶ Ἔρωτα. Ἡσιόδῳ δὲ 
καὶ ᾿Δκουσίλεως σύμφησιν ἐν τοῖς πρεσβυτάτοις εἷ- 
ναι, πρεσβύτατός τε ὧν μεγίστων ἀγαϑῶν αἴτιος ἡμῖν 
ἐστιν. 

18 Ἐν ταυτῷ [p. 180] | 25 

Πάντες γὰρ ἴσμεν ὅτι οὐκ ἔστιν ἄνευ Ἔρωτος 
Ἀφροδίτη. Μιᾶς μὲν οὔσης εἷς ἂν ἦν Ἔρως᾽ ἐπεὶ δὲ 

* δύο ἔστον, δύο ἀνάγκη καὶ ἔρωτας εἶναι. Πῶς δὲ οὐ 
δύο τὰ 95d; ἡ μέν ys που πρεσβυτέρα καὶ ἀμήτωρ 
Οὐρανοῦ θυγάτηρ, ἣν δὴ καὶ οὐρανίαν ἐπογομάξο- s» 
μὲν, ἡ δὲ νεωτέρα “ιὸς καὶ Διώνης, ἣν δὴ πάνδημον 
καλοῦμεν. ἀναγκαῖον δὴ καὶ Ἔρωτα, τὸν μὲν τῇ 


CAP. 9. s. 10—10. ΦΥΣΙΚΑ 78 


ἑτέρᾳ ξυνεργὸν πάνδημον ὀρϑῶς καλεῖσθαι. τὸν δὲ 
οὐράνιον. 
Ἐν r«vt à [p. 185] 14 
Οὕτω πᾶν πάντως ys καλὸν ἕνεκα ἀρετῆς χαρίξε- 
5 ὅϑαι. οὗτός ἐστιν ὁ τῆς οὐρανίας ϑεοῦ ἔρως καὶ οὐ- 
ράνιος, καὶ πολλοῦ ἄξιος καὶ πόλει καὶ ἰδιώταις, πολ- 
λὴν ἐπιμέλειαν ἀναγκάξων ποιεῖσϑαι πρὸς ἀρετὴν τόν 
τε ἔρωτα αὐτὸν αὐτοῦ καὶ τὸν ἐρώμενον" οἵ δ᾽ ἕτεροι 
πάντες τῆς ἑτέρας τῆς πανδήμου. 
10 Ἐν ταῦυτῷᾧ [p. 186] 15 
Τὸ μὲν γὰρ διπλοῦν εἶναι τὸν ἔρωτα δοκεῖ μοι 
καλῶς διελέσθαι" ὅτι ὃὲ οὐ μόνον ἐστὶν ἐπὶ ταῖς ψυ- 
χαῖς τῶν ἀνθρώπων πρὸς τοὺς καλού, ἀλλὰ καὶ πρὸς 
ἄλλα πολλά, καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις τοῖς τε σώμασι τῶν 
5 πάντων toov καὶ τοῖς ἐν τῇ γῇ φυομένοις, καὶ ὡς 
ἔπος εἰπεῖν ἐν πᾶσι τοῖς οὖσι, καϑεωρακέναι μοι δοχῶ 
ἐκ τῆς ἰατρικῆς τῆς ἡμετέρας τέχνης, ὡς μέγας καὶ 
ϑαυμαστὸς καὶ ἐπὶ πᾶν ὁ ϑεὸς τείνει καὶ κατὰ τὰν- 
ϑρώπινα καὶ κατὰ τὰ ϑεῖα πράγματα" ἄρξομαι δὲ 
Ὁ ἀπὸ τῆς ἰατρικῆς λέγων, ἵνα πρεσβεύωμεν τὴν τέχνην. 
ἡ γὰρ φύσις τῶν σωμάτων τὸν διπλοῦν ἔρωτα τοῦτον 
ἔχει" τὸ γὰρ ὑγιὲς τοῦ σώματος καὶ τὸ νοσοῦν ὁμολο- 
γοῦμεν ὡς ἕτερόν τι καὶ ἀνόμοιόν ἐστι τὸ δὲ ἀνό- 
μοιον ἀνομοέων ἐπιϑυμεῖ καὶ ἐρᾷ. ἄλλος μὲν οὖν ὁ 


5 ἐπὶ τῷ ὑγιεινῷ ἔρως, ἄλλος δὲ ὁ ἐπὶ τῷ νοσώδει. (24) 
Ἐν ταυτῷ [p. 188] 16 


Ἐπεὶ καὶ ἡ τῶν ὡρῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ ξύστασις μεστὴ 
ἐστὶν ἀμφοτέρων τούτων, καὶ ἐπειδὰν μὲν πρὸς ἄλ- 
ληλα τοῦ κοσμίου τύχῃ ἔρωτος ἃ νῦν δὴ λέγω, τά τὸ 

ὃ ϑερμὰ καὶ τὰ ψυχρά, καὶ τὰ ξηρὰ καὶ ὑγρὰ καὶ ἄρμο- 
νέαν καὶ κρᾶσιν λάβῃ σώφρονα, ἥκει φέροντα εὐετη- 
ρέαν τὸ καὶ ὑγίειαν ἀνθρώποις καὶ τοῖς ἄλλοις ξώοις 


17 


4 ΙΘΩΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT Lin. 1 


v6 καὶ φυτοῖς, καὶ οὐδὲν ἠδίκησεν ὅταν δὲ ὁ μετὰ 
τῆς ὕβρεως ἔρως ἐγκρατέστερος, καὶ περὶ τὰς τοῦ 
ἐνιαυτοῦ ὥρας γένηται, διέφθειρέ vs πολλὰ καὶ ἠδί- 


«906v. οἵ τε γὰρ λοιμοὶ φιλοῦσι γίγνεσϑαι ἐκ τῶν 


τοιούτων, καὶ ἄλλα ἀνόμοια, καὶ πολλὰ νοδήματα, 5 
καὶ τοῖς ϑηρίοις καὶ τοῖς φυτοῖς. καὶ γὰρ πάχναι καὶ 
χάλαξαι καὶ ἐρυσίβαι ἐκ πλεονεξίας καὶ ἀκοσμίας περὶ 
ἄλληλα τῶν τοιούτων γίγνεται ἐρωτικῶν, ὧν ἐπι- 
στήμη περὶ ἄστρων τε φορὰς καὶ ἐνιαυτῶν ρας ἀστρο- 
νομέα καλεῖται. Ἔτι τοίνυν καὶ αἴ ϑυσίαι πᾶσαι, καὶ 10 
οἷς μαντικὴ ἐπιστατεῖ τέχνη, ταῦτα δ᾽ ἔστιν ἡ περὶ 
ϑεούς τε καὶ ἀνθρώπους πρὸς ἀλλήλους κοινωνία, οὐ 
z&Ql ἄλλο τί. ἐστιν ἢ περὶ ἔρωτος φυλακήν τε καὶ 
ἴασιν. Πᾶσα γὰρ ἀσέβεια φιλεῖ γίγνεσϑαι, ἐὰν μήτε 
ἐν τῷ κοσμέῳ ἔρωτι χαρίξηται, μηδὲ τιμᾷ τε αὐτὸν 15 
καὶ πρεσβεύῃ ἐν παντὶ ἔργῳ, ἀλλὰ τὸν ἕτερον, καὶ 
περὶ γονέας καὶ ξῶντας xal τετελευτηκόταρ., καὶ περὺ 
ϑεούς" ἃ δὴ προτέτακται τῇ μαντικῇ ἐπισκοπεῖν τοὺς ᾿ 
ἔρωτας καὶ ἰατρεύειν καὶ ἔστιν αὖ ἡ μαντικὴ φιλίας 
ϑεῶν καὶ ἀνθρώπων δημιουργός; τῷ ἐπίστασϑαι τὰ 20 
κατ᾽ ἀνθρώπους ἐρωτικά, ὅσα τείνει πρὸς ϑέμιν καὶ 
εὐσέβειαν. Οὕτω πολλὴν καὶ μεγάλην, μᾶλλον δὲ 
πᾶσαν δύναμιν ἔχει ξυλλήβδην μὲν ὁ πᾶς ἔρως" ὃ δὲ 
περὶ τἀγαϑὰ μετὰ σωφροσύνης καὶ δικαιοσύνης ἀπο- 
τελούμενος καὶ παρ᾽ ἡμῖν καὶ παρὰ θεοῖς, οὗτος τὴν 35 
μεγίστην δύναμιν ἔχει, καὶ πᾶσαν ἡμῖν εὐδαιμονίαν 
παρασκευάξει, καὶ ἀλλήλοις δυναμένοις ὁμιλεῖν καὶ 
φίλοις εἶναι, καὶ τοῖς κρείττοσιν ἡμῶν ϑεοῖς. 

Ἐν ταυτῷ [p. 202] 


Εὐδαίμονας λέγεις οὐ τοὺς τἀγαϑὰ καὶ καλὰ κα- 80 
: κτημένους; Πάνυ γε. ᾿Αλλὰ μὴν ἔρωτά γε ὡμολόγη- 


xag δι᾽ ἔνδειαν τῶν καλῶν καὶ τῶν ἀγαϑῶν, ἐπι- 


—— -«κὦ A^ 4m. pru 


CAP. 9. 8. 16. 17. cap. 10.8.1. ΦΥΣΙΚΑ 15 


ϑυμεῖν αὐτῶν τούτων ὧν ἐνδεής ἐστι; KuoAÓygxa 
γάρ. Πῶς ἂν οὖν ϑεὸς εἴη 0 γε τῶν καλῶν καὶ ἀγα- 
ϑῶν ἄμοιρος; Οὐδαμῶς, ὥς γ᾽ ἔοικεν. Ὁρᾷς οὖν, 
ἔφη. ὅτι καὶ σὺ Ἔρωτα οὐ ϑεὸν νομίξεις ; Τί οὖν ἄν, 
5 ἔφην, 0 Ἔρως εἴη, ϑνητός ; Ἥκιστά γε. ᾿4λλά τι μήν; 
“Ὥσπερ τὰ πρότερα ἔφην μεταξὺ ϑνητοῦ καὶ ἀθανά- 
του. Τίοὗὖν, ὦ Διοτίμα; Ζαίμων μέγας, ὦ Σώκρα- 
τες καὶ γὰρ πᾶν τὸ δαιμόνιον μεταξύ ἐστι θεοῦ καὶ 
ϑνητοῦ. Τίνα δ᾽, ἦν δ᾽ ἐγώ, δύναμιν ἔχον; Ἕρμη- 
10 νεῦον καὶ διαπορϑμεῦον ϑεοῖς τε τὰ παρ᾽ ἀνθρώπων 
«αὶ ἀνθρώποις τὰ παρὰ ϑεῶών, τῶν μὲν τὰς δεήσεις 
καὶ ϑυσίας τῶν δὲ τὰς ἐπιτάξεις τε καὶ ἀμοιβὰς τῶν 
ϑυσιῶν" ἐν μέσῳ δὲ ὃν ἀμφοτέρων συμπληροῖ ὥστε 
τὸ xüv αὐτῷ συνδεδέσϑαι. διὰ τούτου καὶ ἡ μαντικὴ 
5 πᾶσα χωρεῖ καὶ ἡ τῶν ἱερῶν τέχνη vOv τὸ περὶ τὰς 
ϑυσίας καὶ τὰς τελέτας, καὶ τὰς ἐπῳδὰς καὶ τὴν μαν- 
τείαν πᾶσαν καὶ γοητείαν. Θεὸς δὲ ἀνθρώπῳ οὐ μέ- 
γνυται᾿ ἀλλὰ διὰ τούτου πᾶσά ἐστιν ἡ ὁμιλία καὶ ἡ 
διάλεκτος ϑεοῖς πρὸς ἀνθρώπους καὶ ἐγρηγορόσι καὶ 
2 καϑεύδουσι. καὶ ὁ μὲν περὶ τὰ τοιαῦτα σφοδρὸς δαι- 
μόνιος ἀνήρ, ὁ δ᾽ ἄλλο τι σοφὸς ἢ περὶ τέχνας ἢ περὶ 
χειρουργίας βάναυσος. οὗτοι δὴ οἵ ϑαίμονερ σαολλοί 
τε καὶ παντοδαποί εἶσιν, εἷς δὲ τούτων καὶ ὁ Ἔρος. 


— Kstg. v. 
*; ΠΕΡῚ ἌΡΧΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΡΊΩΝ KAI TOT IIANTOZ. 
᾿ Ἡσιόδου Osbyovíag [116] 

Ἤτοι μὲν πρώτιστα χάος γένετ᾽, αὐτὰρ ἔπειτα 
γαῖ᾽ εὐρύστερνος, πάντων ἔδος ἀσφαλὲς αἰεὶ 
ἀϑανάτων, οἵ ἔχουσι κάρη νιφόεντος ὀλύμπου, 

ὃ0 τάρταρα τ᾽ ἠερόεντα μυχῷ χϑονὸς εὐρυοδείης. 


(25) 


[218] 


16 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


[Ὁμήρου Il. ξ΄. 246] 
xtnvóg θ᾽ ὅσπερ γένεσις πάντεσσι τέτυκται. 
[Ooo£osc] 
"Ev δὲ δέμας βασίλειον, dv ᾧ τάδε πάντα κυκχλεῖται, 
πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γαῖα καὶ αἰϑὴρ νύξ τὸ καὶ ἦμαρ. 5 


4 [Ὁμήρου TI. ξ΄. 201] 
Vaxsavóv vs ϑεῶν γένεσιν xol μητέρα Τηϑύν. 
δ Μένου ἐκ τῶν περὶ Φύσεως κόσμου 
Ὡς κατ᾽ ἔριν συνάπαντα κυβερνᾶται διὰ παντός" 
ἐκ παντὸς δὲ τὰ πάντα, καὶ ἐκ πάντων πᾶν ἐστι: 10 
[280] πάντα δ᾽ ἕν ἔστιν, ἕκαστον ἑνὸς μέρος, εἰν ἑνὶ 


πάντα" 
ἐκ γὰρ ἑνός ποτ᾽ ἐόντος ὅλου τάδε πάντ᾽ ἐγένοντο" 
ἐκ πάντων δέ ποτ᾽ αὖϑις ἕν ἔσσεται ἐν χρόνου αἴσῃ. 
αἰὲν ἕν ὃν κοὐ πολλά, καὶ οὐ κατὰ ταυτὸν ἀϑρῆσαι. 186 
πολλάκι δ᾽ ἔσται ταῦτα, καὶ οὔποτε πεῖρας ἔπεισιν 
αἰεὶ πείρατ᾽ ἔχον᾽ ποῖον γένος ἔλλαχε, τοῦτ᾽ ὄν᾽ 
ὧδε γὰρ ἀϑάνατος ϑάνατος περὶ πάντα καλύπτει 


[282] ϑνητὸς ἐών, καὶ πᾶν ϑνήσκει φϑαρτόν, τὸ δ᾽ ὑπάρχον 


8 


φαντασίαις ἀλληλοτρόποις καὶ σχήμασι μορφῆς 30 

ἀλλάσσει; τρόπον ὡς ἀποκρυπτέμεν ὕψιν ἁπάντων" 

ἄφϑορον ἔσται, ἐόν τ᾽ αἰεὶ καϑὸ τῇδε τέτυκται. 
Ὁμήρου [I s. 99] 

“Ὅμηρος δὲ σημαίνει τὴν ἀνάλυσιν εἰς τὰ γεννη- 
τικὰ στοιχεῖα τοῦ παντὸς λέγῳν "aAA ὑμεῖς μὲν s 
πάντες ὕδωρ καὶ γαῖα γένοισθε: 

Ἡρακλείτου 

Ἐκ πυρὸς γὰρ τὰ πάντα καὶ εἰς πῦρ πάντα τε- 
λευτᾷ. 
Ὀρφεύς [Plato Crat. p. 402] 30 


[284] Ὠκεανὸς πρῶτος καλλίρροος ἦρξε γάμοιο, 


ὅς ρα κασιγνήτην ὁμομήτορα Τηϑὺν ὕπυιεν. 


EA——-odiP n no AM .. 


5-ἷ Ἢ ιΗ͂ ΧΡ dp 0" P abo 0 


"m 


CAP. 10. s. 2—11. QTZIKA 77 


Ἡσιόδου ϑεογονέας [136] 9 
Γαῖα δέ τοι πρῶτον μὲν ἐγεένατο ἶσον ἑαυτῇ 
οὐρανὸν ἀστερύενϑ᾽ , ἵνα μιν περὶ πάντα καλύπτοι, 
ὄφρ᾽ ξἴη μακάρεσσι ϑεοῖς ἔδος ἀσφαλὲς ais. 
δ Φιλήμονος 10 
Ὃν οὐδὲ εἷς λέληϑεν οὐδὲ ἕν ποιῶν 
οὐδ᾽ αὖ ποιήσων οὐδὲ πεποιηκὼς πάλαι, 
οὔτε ϑεὸς οὔτ᾽ ἄνϑρωπος, οὗτός εἰμ᾽ ἐγὼ 
duo, ὃν ἄν τις ὀνομάσει καὶ zia. 
1 ἐγὼ δ᾽, ὃ ϑεοῦ ᾽στὶν ἔργον, εἰμὶ πανταχοῦ, 
ἐνταῦϑ᾽ ἐν ᾿Δϑήναις, ἐν Πάτραις, ἐν Σικελίᾳ, 
ἐν ταῖς πόλεσι πάσαισιν, ἐν ταῖρ οἰκίαις 


πάσαις, ἐν ó ὑμῖν πᾶσιν οὐκ ἔστιν τόπος [286] 
οὗ μή᾽ στιν ἀήρ᾽ ὁ δὲ παρὼν ἁπανταχοῦ 
Ὁ πάντ᾽ ἐξ ἀνάγκης οἶδ᾽, ἁπανταχοῦ παρών. . 
Ἐμπεδοκλέους - 1l 


Τέσσαρα τῶν πάντων ῥιξώματα πρῶτον (XOU ' 
Ζεὺς ἀργὴς Her τε φερέσβιος ἤδ᾽ ᾿Διδωνεὺς 
Νήστες ϑ᾽. ἢ δακρύοις τέγγει κρούνωμα βρότειον" 
* κτῶν δὲ συνερχομένων ἐξ ἔσχατον ἵστατο νεῖκορ. 
Ἐμπ δοκλῆς ΖΔέα μὲν λέγει τὴν ξέσιν καὶ τὸν [288] 
αἰϑέρα, Ἥρην δὲ φερέσβιον τὴν γῆν, ἀέρα δὲ 
TOv Διδωνέα, ἐπειδὴ φῶς οἰκεῖον οὐκ ἔχει ἀλλ᾽ ὑπὸ 
ἡλέου καὶ σελήνης καὶ ἄστρων καταλάμπεται. Νῆστι ν 
5 ὃΣ καὶ χρούνωμα βρότειον τὸ σπέρμα καὶ τὸ 
ὕδωρ. ἐκ τεσσάρων οὖν στοιχείων τὸ πᾶν, τῆς τού- (20) 
τῶν φύσεως ἐξ ἐναντίων συνεστώσης. ξηρότητός τε 
᾿καὶ ὑγρότητος, καὶ ϑερμότητος καὶ ψυχρότητος, ὑπὸ 
τῆς πρὸς ἄλληλα ἀναλογίας καὶ κράσεως ἐναπεργαξζο- 
9 μένης τὸ πᾶν, καὶ μεταβολὰς μερικὰς μὲν ὑπομενού- 
σης, τοῦ δὲ παντὸς λύσιν μὴ ἐπιδεχομένου. λέγει γὰρ 
οὕτως 


78 ΙΦΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT 7.8.1 


[200] ἄλλοτε μὲν φιλότητι συνερχόμενα τάδε πάντα, 
ἄλλοτε δ᾽ αὖτε ἕκαστα φορούμενα νεέκεος ἔχϑει. 
Ὅμηρος δὲ τὴν φιλίαν καὶ τὸ νεῖκος τῶν τοῦ παντὸς 

μερῶν ἐν τούτοις αἰνέττεται ἐν οἷς φησιν ἡ Ἥρα" 
εἶμι γὰρ ὀψομένη πολυφόρβου πείρατα γαίης, δ 
ὠκεανόν τε ϑεῶν γένεσιν καὶ μητέρα Τηϑύν᾽ 
τοὺς εἶμ᾽ ὀψομένη, καί σφ᾽ ἄκριτα νείκεα λύσω. 
12 e | o. 

Θαλῆς ὃ Μιλήσιος ἀρχὴν τῶν ὄντων ἀπεφήνατο, 
τὸ ὕδωρ, ἐξ ὕδατος γάρ φησι πάντα εἶναι καὶ εἰς τὸ 
ὕδωρ πάντα ἀναλύεσθαι. στοχάζεται δ᾽ ἀεὶ ἐκ τού- 
του, ὅτι πάντων τῶν ξῴων ἡ γονὴ ἀρχή ἐστιν, ὑγρὰ 

[202] οὐσία. οὕτως εἰκὸς καὶ τὰ πάντα ἐξ ὑγροῦ τὴν ἀρχὴν 
ἔχειν. δεύτερον, ὅτι πάντα φυτὰ ὑγρῷ τρέφεται καὶ 
καρποφορεῖ, ἀμδιροῦντα δὲ ξηραίνεται. τρίτον, ὅτε 15 
καὶ αὐτὸ.τὸ πῦρ τὸ τοῦ ἡλίου καὶ τῶν ἄστρων ταῖς 
τῶν ὑδάτων ἀναϑυμιάσεσι τρέφεται καὶ αὐτὸς ὁ 

| κόσμος. 

Ave i ἔμα vog og δέ, Πραξιάδου Μιλήσιος, φησὶ 
τὴν τῶν ὄντων ἀρχὴν εἶναι τὸ ἰἀπδιρον᾽ ἐκ γὰρ τού- 20 
του πάντα γίγνεσϑαι καὶ εἰς τοῦτο πάντα φϑείρεσϑαι. 
διὸ καὶ γεννᾶσϑαι ἀπείρους κόάμους, καὶ πάλιν φϑεέ- 
ρεσϑαι εἰς τὸ ἐξ οὗ γίνεται. λέγει οὖν διότι ἀπέραν- 
τόν ἐστιν, ἵνα μηδὲν ἐλλείπῃ ἡ γένεσις ἡ ὑφισταμένη. 

[294] ἁμαρτάνει δὲ μὴ λέγων τί ἐστι τὸ ἄπειρον. τὸ δ᾽ ἄπει- 25 
ρον οὐδὲν ἄλλο ἢ ὕλη ἐστίν " οὐ δύναται δὲ ἡ ὕλη εἷ- 
vat ἐνέργεια, ἐὰν μὴ τὸ ποιοῦν ὑποκέηται. 

Ξ S evox ράτης συνεστάναι τὸ πᾶν ἐκ τοῦ ἑνὸς 
καὶ τοῦ ἀξενάου, ἀέναον τὴν ὕλην αἰνιττόμενος. διὰ 
τοῦ πλήϑους. 80 

Ξενοφάνης ἀρχὴν τῶν πάντων εἶναι τὴν γῆν. 
γράφει γὰρ ἐν τῷ περὶ φύσεως 


τ. 4€ Φ - Ko. KE. 


cAP. 10. s. 11. 12. ΦΥΣΙΚΑ 79 


ἐχ γαίης γὰρ πάντα, καὶ εἰς γῆν πάντα τελευτᾷ. 
᾿ἀναξιμέ νης; Εὐφυσεράτου Μιλήσιος, ἀρχὴν [296] 
τῶν ὄντων ἀέρα ἁ ἀπεφήνατο, ἐκ γὰρ τούτου πάντα yt- 
γνεσϑαι καὶ sig αὐτὸν πάλιν ἀναλύεσθαι. olov ἡ 
ψυχή, φησίν, ἡ ἡμετέρα ἀὴρ οὖσα συγκρατεῖ ἡμᾶς, 
καὶ ὅλον τὸν κόσμον πνεῦμα καὶ ἀὴρ περιέχει. λέγε- 
ται δὲ συνωνύμως ἀὴρ καὶ πνεῦμα. ἁμαρτάνει δὲ ἐξ 
ἁπλοῦ καὶ μονοεδιδοῦς ἀέρος καὶ πνεύματος δοκῶν 
συνεστάναι τὰ ξῴα᾽ ἀδύνατον γὰρ ἀρχὴν μέαν τὴν 
“οὕλην τῶν ὄντων ὑποστῆναι, ἀλλὰ καὶ τὸ ποιοῦν αἴ- 
τιον χρὴ ὑποτιϑέναι" οἷον ἃ ἄργυρος οὐκ ἀρκεῖ πρὸς 
τὸ ἔκπωμα γενέσθαι, ἐὰν μὴ τὸ ποιοῦν ἦ, τουτέστιν 
ὁ ἀργυροκύπος.. 
᾿ναξαγόρας, Ἡγησιβούλου Κλαξομένιος, ἀρ- 
1185 τῶν ὄντων τὰς ὁμοιομερδέας ἀπεφήνατο. τροφὴν 
γοῦν προσφερόμεϑα μονοειδῆ, ἄρτον καὶ ὕδωρ, καὶ 
ἐχ ταύτης τρέφεται φλὲψ ἀρτηρία σὰρξ νεῦρα ὀστᾶ 
καὶ τὰ λοιπὰ μόρια. τούτων οὖν γιγνομένων ὁμολο- [298] 
γητέον, ὅτι ἐν τῇ τροφῇ τῇ προσφερομένῃ πάντα ἐστὶ 
"τὰ ὄντα, καὶ ἐκ τῶν ὄντων πάντα αὔξεται. ... ἐν 
τούτῳ οὖν ἐστι λόγῳ ϑεωρητὰ uógux . . . τὰ μέρη 
εἶναι ἐν τῇ τροφῇ τοῖς γεννωμένοις, ὁμοιομερείας αὖ- 
τὰς ἐκάλεσε καὶ ἀρχὰς τῶν ὄντων. καὶ τὰς μὲν ὁμοιο- 
μερείας ὕλην, τὸ δὲ ποιοῦν αἴσιον νοῦν τὸν πάντα 
| 5 διαταξάμενον. | 
| ᾿ἀρχέλαος ἀέρα ἄπειρον, καὶ τὴν περὶ αὐτὸν 
πυχνότητα καὶ μάνωσιν. τούτων δὲ τὸ μὲν εἶναι πῦρ, 
τὸ δὲ ὕδωρ. 
-οὗτοι μὲν οὖν ἐφεξῆς. ἀλλήλοις ταῖς διαδοχαῖς pe 
ὃ ψύμενοι τὴν ἐωνικὴν ἐκπληροῦσι φιλοσοφίαν, οὕτω 
προσαγορευϑεῖσαν διότι Μιλήσιος αὐτῆς κατῆρξεν 
ἀνὴρ ὁ Θαλῆς, ἀπὸ τῆς τῶν Ἰώνων μητροπόλεως. (27) 


[300] 


[302] 


18 


[304] 


14 


80 ISANNOYT ZTOBAIOT Lis. 1 


Φιλόλαος ὃ κοϑαγύφειος τὸ πέρας καὶ τὸ 
ἄπειρον. 

Στράτων στοιχεῖα τὸ ὁ ϑερμὸν καὶ τὸ ψυχρόν. 

Πυϑαγόρας, Μνησάρχου Σάμιος, πρῶτος φι- 
λοσοφίαν τούτῳ τῷ ῥήματι προσαγορεύσας, ἀρχὰς 
τοὺς ἀριϑμοὺς καὶ τὰς συμμετρίας τὰς ἐν τούτοις, ἅς 
τινας ἁρμονίας καλεῖ, τὰ δ᾽ ἐξ ἀμφοτέρων σύνϑετα 
στοιχεῖα᾽ πάλιν δὲ τὴν μονάδα καὶ τὴν ἀδριστον. 
δυάδα ἐν ταῖς ἀρχαῖς. σπεύδει δὲ αὐτῷ τῶν ἀρχῶν ἣ 
μὲν ἐπὶ τὸ ποιητικὸν αἴτιον καὶ ἀίδιον, ὅπερ ἐστὶ νοῦς, 10 
ὁ ϑεός" ἢ δὲ ἐπὶ τὸ παϑητικὸν τε καὶ ὑλικόν, ὅπερ 
ἐστὶν ὁ ὁρατὸς κόσμος. εἶναι δὲ τὴν φύσιν [τοῦ ἀρι- 
ϑμοῦ] δεκάδα" μέχρι γὰρ τῶν δέκα πάντες ἀριϑμοῦ- 
σιν, ἐφ᾽ ἃ ἐλθόντες πάλιν ἀναποδοῦσιν ἐπὶ τὴν μο- 
νάδα. καὶ τῶν δέκα πάλιν φησὶν ἡ δύναμίς ἐστιν ἐν i 
τοῖς τέτταρσιν. ἐκ γὰρ τῆς τετράδος καὶ τῶν αὐτῆς 
μερῶν ἀναπληροῦται᾽ ἐὰν δ᾽ ὑπερβάλῃ τὸν τῆς τε- 
τράδος, καὶ τῶν δέκα ὑπερεκπεσεῖται. διὸ καὶ ἐπδ- 
φϑέγγοντο of πυϑαγόρειοι, ὡς μεγίστου ὄρκου ὄντος 
τῆς τετράδος. 20 

οὐ μὰ τὸν apevéQo κέφαλᾷ παραδόντα τετρακτύν, 
παγὰν ἀενάου φύσιος ῥιξώματ᾽ ἔχουσαν. 
Θεανοῦς ἐκ τοῦ περὶ εὐσεβείας 

Καὶ συχνοὺς μὲν Ελλήνων πέπυσμαι νομίσαι φά- 
ναι Πυϑαγόραν ἐξ ἀριϑμοῦ πάντα φύεσϑαι. οὗτος δὲ Ὁ 
ὁ λόγος ἀπορησίας ἔχεται, πῶς ἃ μηδὲ ἔστιν ἐπινοεῖ- 
ται καὶ γεννᾶν. ὃ δὲ οὐκ ἐξ ; ἀριϑμοῦ, κατὰ δὲ ἀριϑμὸν 
ἔλεγε πάντα γίγνεσθαι, ὅτι ἐν ἀριϑμῷ τάξις πρώτη, 
ἧς μετουσίᾳ κἀν tolg ἀρυϑμητοῖς πρῶτόν τι καὶ δεύ- 
τερον καὶ τἄλλα ἑπομένως τέτακται. δ 


Ἡράκλειτος καὶ Ἵππασος ἀρχὴν τῶν ἁπάν- 


. 
ETT am ἡμῖν ani" D 


CAP. 10. s. 12—15. J| QTZIKA 81 


τῶν τὸ πῦρ. πρῶτον μὲν γὰρ τὸ παχυμερέστερον αὐὖ- 
τοῦ εἰς αὐτὸ συστελλύμενον γίγνεται γῆ; ἔπειτα ἃ ἀνα- 
χαλωμένην τὴν γῆν ὑπὸ τοῦ πυρὸς φύσει ὕδωρ ἀπο- 
τελεῖσϑαι ; ἀναϑυμιώμενον δὲ ἀέρα γίγνεσϑαι. πάλιν 
δ δὲ τὸν κόσμον καὶ τὰ σώματα πάντα ὑπὸ τοῦ πυρὸς 
ἀναλοῦσϑαϊ ἐν τῇ ἐκπυρώσει. 
Μητρόδωρος Θεοκχρίτου Χῖος τὰ ἀδιαίρετα 
καὶ τὸ κενόν. 
Ζ΄ιογένης δὲ ὁ ᾿ἀπολλωνιάτης ἀέρα ἄπειρον. 
,» ΖἄΖηνων Μνασέου Κιτιεὺς ἀρχὰς τὸν ϑεὸν καὶ [806] 
τὴν ὕλην, στοιχεῖα δὲ τέσσαρα. 
Δεύκιππος Μιλήσιος ἀρχὰς καὶ στοιχεῖα τὸ 
πλῆρες καὶ τὸ κενόν. 
Δημόκριτος τὰ ναστὰ καὶ κενά. 
ιςὀἘπέκουρος ἀρχὰς εἶναι τῶν ὄντων σώματα, 
λόγῳ ϑεωρητά, ἀμέτοχα κενοῦ, ἀγέννητα, ἀδιά- 
φϑαρτα. [τὰ] ovrs ϑραυσϑῆναι δυνάμενα οὔτε ἀλ- 
λοιωϑῆναι. εἴρηται δὲ ἄτομος, οὐχ ὅτι ἐστὶν ἐλαχέστη, 
ἀλλ᾽ ὅτι ov δύναται τμηϑῆναι, ἀπαϑὴς οὖσα καὶ ἀμέ- 
Ὁ TOYOG κενοῦ. . 
'"E ou o9 [p. 27. Patrit.] | 15 
Ἢ γὰρ μονὰς οὖσα πάντων ἀρχὴ καὶ ῥίξα ἐν πᾶ- 
σέν ἐστιν ὡς &v ῥίξα καὶ ἀρχή, ἄνευ δὲ ἀρχῆς οὐδέν" 
ἀρχὴ δὲ ἐξ οὐδενὸς ἀλλ᾽ ἐξ αὑτῆς, εἴ γε ἀρχή ἐστι τῶν 
25 ἑτέρων. “μονὰς οὖσα οὖν ἀρχὴ πάντα ἀριϑμὸν ἐμπερι- 
ἔχει, ὑπὸ μηδενὸς ἐμπεριεχομένη" καὶ πάντα ἀριϑμὸν 
γεννᾷ, ὑπὸ μηδενὸς γεννωμένη ἑτέρου ἀριϑμοῦ. πᾶν 
ὃὲ τὸ γεννώμενον ἀτελὲς καὶ διαιρετὸν καὶ αὐξητὸν 
καὶ μειωτόν᾽ τῷ δὲ τελείῳ οὐδὲν τούτων γέγνεται. [308] 
» αὕτη οὖν, ὦ Τάτ, κατὰ τὸ δυνατόν ὅοι ὑπογέγραπτας. 
τοῦ ϑεοῦ εἰχών. 
STOB. ECOL. PHYS. 6 


16 


(28) 


82 IGANNOT ZTOBAIOT Lr. 1 


Ἔκφαντος Σιυραχύσιος εἷς τῶν πυϑαγορείων, 
πάντων [ἀρχὰς] τὰ ἀδιαίρετα σώματα καὶ τὸ κενόν. 
τὰς γὰρ πυϑαγορικὰς μονάδας οὗτος πρῶτος ἀπεφή- 
vato σωματικάς. $ 

Πλάτων ᾿ἀρίστωνος τρεῖς ἀρχάς, τὸν ϑεὸν τὴν 
ὕλην τὴν ἰδέαν, ὑφ᾽ οὗ ἐξ οὗ πρὸς ὅ. ὁ δὲ ϑεὸς νοῦς 
ἐστι [τοῦ κόσμου], ἡ δὲ ὕλη τὸ ὑποκείμενον γενέσει 
καὶ φϑορᾷ, ἰδέα δὲ οὐσία ἀσώματος ἐν τοῖς νοήμασι 
καὶ ταῖς φαντασίαις τοῦ. 060v. 10 

᾿Δριστοτέλης Νικομάχου Σταγειρίτης ἀρχὰς 
μὲν εἶδος ὕλην στέρησιν στοιχεῖα δὲ τέσσαρα, πέμ- 
στον δέ τι σῶμα αἰϑέριον, ἀμετάβλητον στοιχεῖα δὲ 
τῶν γεννητῶν κατὰ μὲν τὰς δυνάμεις ϑερμὸν ψυχρὸν 
ὑγρὸν ξηρόν, κατὰ δὲ τὰς οὐσίας, ἐν αἷς καὶ περὶ ἃς 1 
ὑπάρχουσιν αὗται, τὰ τέσσαρα. 


[310] — 21:60 Qo g. ἐπίκλην Κρόνος τὰ ἀμερῆ σώματα 


ἄπειρα, τὰ δ᾽ αὐτὰ λεγόμενα καὶ ἐλάχιστα, ἄπειρα 
μὲν κατὰ τὸν ἀρυϑμὸν ὡρισμένα δὲ κατὰ τὸ μέγεϑος. 

Οἵ μὲν οὖν περὶ ᾿Αφιστοτέλην καὶ Πλάτωνα 20 
διαφέρειν ἡγοῦνται ἀρχὴν καὶ στοιχεῖα. Θαλῆς δ᾽ ὃ 
"Μιλήσιος ταυτὸν νομέξει ἀρχὴν καὶ στοιχεῖα. [πλεῖ- 
ὅτον δὲ ὅσον διαφέρει ἀλλήλων. τὰ μὲν γὰρ στοιχεῖα) 
ἔστι σύνθετα, τὰς δὲ ἀρχὰς φαμὲν εἶναι οὔτε συνϑέ- 
τους οὔτ᾽ ἀποτελέσματα" οἷον στοιχεῖα μὲν καλοῦμεν 25 
qv ὕδωρ. ἀέρα πῦρ. » ἀρχὰς δὲ λέγομεν διὰ τὸ οὐδὲν 
ἔχειν πρότερον ἐξ οὗ γεννᾶται , ἐπεὶ οὐκ ἔσται τοῦτο 
ἀρχή, ἀλλ᾽ ἐκεῖνο ἐξ οὗ γεννᾶται. τῆς δὲ γῆς καὶ τοῦ 
ὕδατός ἐστί τινα πρότερον ἐξ ὧν γέγονεν, ὕλη ἅμορ- 


φορ καὶ ἀνείδεος. λέγει γοῦν ἐν Τιμαίῳ “᾿βουληϑ δὲς s 


“γὰρ ὁ ϑεὸς ἀγαϑὰ μὲν πάντα φαῦλον. δὲ μηδὲν εἶναι 
“κατὰ δώναμιν, οὕτω δὴ πᾶν ὅσον ἦν ὁρατὸν παρα- 


GAP. 10. s. 16. ΦΥΣΙΚΑ 83 


“λαβὼν οὐχ ἡσυχίαν ἃ ἄγον. ἀλλὰ κινούμενον πλημμε- 
“λῶς καὶ ἀτάκτως sig τάξιν αὐτὸ ἤγαγεν ἐκ τῆς ἄτα- [312] 
"E (ag. » 
Χῥυσέππου. περὶ δὲ τῶν dx τῆς οὐσίας στοι- 
δ χείων τοιαῦτά τινα ἀποφαίνεται τῷ τῆς αἱρέσεως ἦγε- 
μόνε Ζήνωνι κατακολουϑῶν τέτταρα λέγων εἶναι 
στοιχεῖα, [ἐξ ὧν] καὶ φυτὰ καὶ τὸν ὅλον κόσμον καὶ τὰ ἐν 
αὐτῷ περιεχόμενα [γίνεσϑαι) xol [πάλιν] εἰς ταῦτα δια- 
λύεσϑαι. τὸ δὲ πῦρ κατ᾽ ἐξοχὴν στοιχεῖον λέγεσϑαε διὰ 
10 τὸ ἐξ αὐτοῦ πρώτου τὰ λοιπὰ συνίστασθαι κατὰ μετα- 
βολήν, καὶ εἰς αὐτὸ ἔσχατον πάντα χεόμενα διαλύεσϑαι. 
τοῦτο δὲ μὴ ἐπιδέχεσϑαι τὴν εἰς ἄλλο χύσιν ἢ ἀνάλυσιν. 
συνίστασϑαι δ᾽ ἐξ αὐτοῦ τὰ λοιπὰ καὶ χεόμενα εἰς τοῦτο 
ἔσχατον τελευτᾶν, παρ᾽ ὃ καὶ στοιχεῖον λέγεσϑαι, ὃ 
5 πρῶτον ἕστηκεν οὕτως ὥστε σύστασιν διδόναι ἀφ᾽ 
αὑτοῦ. καὶ ἀπὸ τῶν λοιπὼν χύσιν καὶ διάλυσιν δέχϑ- 
GOL εἰς αὑτό. κατὰ μὲν τὸν λόγον τοῦτον αὐτοτελῶς 
λεγομένου τοῦ πυρὸς στοιχείου, οὐ μετ᾽ ἄλλου γάρ᾽ [314] 
κατὰ δὲ τὸν πρότερον καὶ μετ᾽ ἄλλων συστατικὸν εἷ- 
» v&L, πρώτης μὲν γιγνομένης τῆς ἐκ πυρὸς κατὰ σύ- 
ότασιν εἰς ἀέρα μεταβολῆς, δευτέρας δ᾽ ἀπὸ τούτου 
εἰς ὕδωρ, τρίτης δ᾽ ἔτι μᾶλλον κατὰ τὸ ἀνάλογον συν- 
ισταμένου τοῦ ὕδατος εἰς γῆν. πάλιν δὲ ἀπὸ ταύτης 
διαλυομένης καὶ διαχεομένης πρώτη μὲν γίγνεταε χύ- 
5 σις εἰς ὕδωρ, δευτέρα 0à ἐξ ὕδατος sig ἀέρα , τρίτη 
ὃὲ καὶ ἐσχάτη εἰς πῦρ. λέγεσϑαι δὲ πῦρ τὸ πυρῶδες 
πᾶν. καὶ ἀέρα τὸ ἀερῶδες, καὶ ὁμοίως τὰ λοιπά. τριε- 
χῶς δὲ λεγομένου͵ κατὰ Χρύσιππον τοῦ στοιχείου, 
καϑ᾽ ἕνα μὲν τρόπον τοῦ πυρός, διὰ τὸ ἐξ αὐτοῦ τὰ 
9 λοιπὰ συνίστασθαι κατὰ μεταβολὴν καὶ εἰς αὐτὸ λαμ- 
βάνειν τὴν ἀνάλυσιν, καϑ᾽ ἕτερον δέ, καϑὸ λέγεται 
τὰ τέτταρα στοιχεῖα πῦρ ἀὴρ ὕδωρ γῆ, ἐπεὶ διὰ τού- 
T 


84 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


τῶν τινὸς ἢ τινῶν ἢ καὶ πάντων τὰ "λοιπὰ συνέστηκε, 
διὰ μὲν τῶν τεττάρων, ὡς τὰ ξῷα καὶ τὰ ἐπὶ γῆρ 
πάντα συγχρίματα, διὰ δυοῖν δέ, ὡς ἡ σελήνη διὰ 
πυρὸς καὶ ἀέρος συνέστηκε, δι᾽ ἑνὸς δέ, ὡς ὁ ἤλιορ᾽ 


(29) διὰ πυρὸς γὰρ μόνον, ὁ γὰρ ἥλιος πῦρ ἐστιν siAuxQu- 5 


νές. κατὰ τρίτον ὃδ λόγον λέγεται στοιχεῖον εἶναι ὃ 
πρῶτον συνέστηκεν οὕτως ὥστε γένεσιν διδόναι ἀφ᾽ 
αὑτοῦ ὁδῷ μέχρι τέλους, καὶ ἐξ ἐκεένου τὴν ἀνάλυσιν 
δέχεσθαι εἰς ἑαυτὸ τῇ ὁμοίᾳ ὁδῷ. γεγονέναι δ᾽ ἔφησε 


[316] καὶ τοιαύτας ἀποδύσεις περὶ στοιχείου; ὡς ἐστὶ τό vs 10 


2 


δι᾽ αὑτοῦ εὐκινητότατον καὶ ἡ ἀρχὴ ᾿καὶ ὁ. «λόγος. καὶ ἡ 
ἀίδιος δύναμις, φύσιν ἔχουσα τοιαύτην ὥστε γῆν τὸ 
κινεῖν κάτω πρὸς γῆν, τὴν τροφήν, xal ἀπὸ τῆς τρο- 
φῆς ἄνω πάντῃ κύκλῳ ἐἰς αὑτήν ve πάντα καταναλέ- 
ὅσχκουσα καὶ τὸ αὑτῆς πάλιν ἀποκαϑιστᾶσα τεταγμέ- 15 
vag καὶ ὁδῷ. 


Κεφ. τὰ 
ΠΕΡΙ ὝΛΗΣ. 


Ὕλη ἐστὶ τὸ ὑποκείμενον πάδῃ γενέσει καὶ φϑορᾷ 30 


. καὶ ταῖς ἄλλαις μεταβολαῖς. 


Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ [Patrit. p. 51b] 
᾿ Καὶ γέγονεν, ὦ τέκνον, ἡ ὕλη καὶ ἦν, ὕλη γὰρ 
ἀγγεῖον γενέσεώς. ἐστι, γένεσις δὲ ἐνεργείας τρόπος 


[318] τοῦ ἀγεννήτου καὶ ἡ προόντος ϑεοῦ. τὸ σπέρμα οὖν τῆς 15 


γενέσεως λαμβάνουσα γέγονε καὶ τρεπτὴ ἐγένετο καὶ 
ἐδέας ἔσχε μορφοποιρυμένη᾽ ἐφέστηκε γὰρ αὐτῇ τρ8- 
πομένῃ ἡ τεχνιτεύουσα τὰς τῆς τροπῆς ἰδέας. ἀγεν- 
νησία οὖν τῆς ὕλης ἀμορφία ἦν, ἡ δὲ γένεσις τὸ ἐνδρ- 
γεῖσϑαι. | 30 


CAP. 10.8.16. cap. 11.5. 1—4. ΦΎΣΙΚΑ 85 


Οἱ ἀπὸ Θάλητος καὶ Πυϑαγόρου, λέγω δὲ 
τοὺς μέχρι τῶν στωικῶν καταβεβηκόταρ, σὺν 'Hoa- 
κλείτῳ: τρεπτὴν καὶ ἀλλοιωτὴν καὶ μεταβλητὴν καὶ 

5 δευστὴν ὅλην δι᾽ ὅλης τὴν ὕλην ἀπεφήναντο. 

Οἱ ἀπὸ Δημοκρίτου ἀπαϑῆ τὰ πρῶτα, τὴν 
ἄτομον καὶ τὸ κενόν. 

Πλάτων τὴν ὕλην σωματοειδῆ ἄμορφον ἀνεί- 
δεον ἀσχημάτιστον ἄποιον ὅσον ἐπὶ τῇ ἰδίᾳ φύσει, 

ιο δεξαμενὴν δὲ τῶν εἰδῶν καὶ οἷον τιϑήνην καὶ ἐχμα- 
γεῖον καὶ μητέρα γίγνεσθαι. “ὃ αὐτὸς δὴ λόγος καὶ 
“ περὶ τῆς τὰ πάντα δεχομένης σώματα φύσεως. ταυ- 
“τὸν ἀεὶ προσρητέον αὐτήν, ἐκ γὰρ τῆς ἑαυτῆς τὸ πα- 
“ράπαν οὐκ ἐξίσταται δυνάμεως. δέχεται γὰρ ἀεὶ τὰ [320] 
15 “πάντα , καὶ μορφὴν οὐδεμέαν ποτὲ οὐδὲ ἑνὶ τῶν εἰσ- 
“ἰόντων ὁμοίως εἴληφεν οὐδαμῇ οὐδαμῶς. ἐκμαγεῖον 
"ya φύσει παντὶ κεῖται κινούμενόν ve καὶ διασχημα- 
“τιξόμενον ὑπὸ τῶν εἰσιόντων. φαίνεται δὲ 0v ἐκεῖνα 
i "ἄλλοτε ἀλλοῖον. τὰ δ᾽ εἰσιόντα καὶ ἐξιόντα τῶν ὄν- 
m" rov ἀεὶ μιμητά, τυπωϑέντα ὑπ᾽ αὐτῶν τρόπον τινὰ 
" δύσφραστον καὶ ϑαυμαστόν, ὃν εἰσαῦϑις μέτιμεν. ἐν 
“δ᾽ οὖν τῷ παρόντι διανδηϑῆναι γένη τριττά, τὸ μὲν 
“ψιγνόμενον τὸ δὲ ἐν ᾧ ῷ γίγνεται τὸ δὲ ὅϑεν ἀφομοιού- 
ἥμενον φύεται τὸ γιγνόμενον. καὶ δὴ καὶ προσεικά- 
“5 “σαι πρέπον τὸ μὲν δεχόμενον μητρί, có ὃὲ ὅϑεν πα-. 
“τρί, τὴν δὲ μεταξὺ τούτων φύσιν ἐχγόνῳ:" 
Δφιστοτέλους 4 
Ἐπειδὴ δ᾽ ἡ μὲν φύσις κατ᾽ ἐπίνοιαν à ἀρχή τίς 
ἐστι κινήσεως καὶ στάσεως, οὔτε δὴ κινούμενον ἡ ὕλη 
» κατὰ τὸν ἴδιον λόγον οὔτε κατὰ τὸ εἶδος. 7] μὲν γὰρ 
ἀνείδεος, τὸ δὲ εἶδος ἀεί, καὶ ἣ μὲν οὐ σῶμα, σωμα- 
τικὴ δέ, τὸ δὲ καϑάπαξ ἀσώματον. οὐ σῶμα δὲ τὴν [322] 


[324] 


86 ISANNOT ZTOBAIOT ' Lis. 1 


ὕλην φασίν, οὐχ ὅτι οὐ μόνον ἐστερῆσϑαι δοκεῖ τῶν 
περὶ σῶμα διαστάσεων, ἀλλ᾽ ὅτι καὶ πολλῶν ἄλλων 
ἀπολείπεται κατὰ τὸν ἴδιον λόγον, ἃ τοῖς σώμασιν 
ὑπάρχει, σχήματος χρώματος βαρύτητος κουφότητος, 
ὕλως πάσης ποιότητος καὶ ποσότητος. εἰ γὰρ τούτων 5 
μετεῖχε, τῶν ποιῶν ἦν καὶ ποσῶν᾽ οὐ μετειληφυῖα δὲ 
κατὰ λόγον σῶμα μὲν οὐκ ἂν εἴη, σωματικὴ δὲ διὰ τὸ 
πάσαις ὥσπερ ἐκμαγεῖον ὑποκεῖσϑαι ταῖς ποιότησιν" 
ὃν τρόπον γὰρ τὸ εἶδος τῆς ὕλης ἀφαιρεϑὲν ἀσώματον 
εἶναι τυγχάνει, οὕτως καὶ τὴν ὕλην τοῦ εἴδους χωρι- 10 
σϑέντος οὐ σῶμα. δεῖν γὰρ ἀμφοῖν τῆς συνόδου πρὸς 
τὴν τοῦ σώματος ὑπύστασιν. 

Ζήνωνος. οὐσίαν δὲ εἶναι τὴν τῶν ὄντων πάν- 
τῶν πρώτην ὕλην, ταύτην δὲ πᾶσαν ἀίδιον καὶ οὔτε 15 
αλείω γιγνομένην οὔτε ἐλάττω" τὰ δὲ μέρη ταύτης 
ovx ἀεὶ ταυτὰ διαμένειν, ἀλλὰ διαιρεῖσθαι καὶ συγ- 
χεῖσϑαι. διὰ ταύτης δὲ διαϑεῖν τὸν τοῦ παντὸς λ16-᾿ 
yov, ὃν ἔνιοι εἱμαρμένην καλοῦσιν, οἷόν περ ἐν τῇ 
γονῇ τὸ σπέρμα.. 30 

Χρυσίππου 6TOLXOU. τῶν XGTUO “ποιότητα 
ὑφισταμένων πρώτην ὕλην᾽ ταύτην δὲ ἀίδιον, οὔτε 
αὔξησιν οὔτε μείωσιν ὑπομένουσαν, διαίρεσιν δὲ καὶ 
σύγχυσιν ἐπιδεχομένην κατὰ μέρη, ὥστε φϑορὰς γί- 


νεσϑαι éx τῶν μερῶν εἷς τινα, οὐ κατὰ διαίρεσιν ἀλλὰ 25 


(80) 


κατ᾽ ἀναλογίαν, τῇ συγχύσει τινῶν γινομένων ἔκ 
τινος. ᾿ 

Οἱ δὲ ὕδωρ λέγοντες ἢ πῦρ ἢ ἀέρα ἢ γῆν τὴν 
ὕλην, οὐκέτι ἄμορφον αὐτὴν λέγουσιν ἀλλὰ σώμα" 
oí δὲ τἀμερῆ καὶ τὰς ἀτόμους. ἄμορφον. 80 

Οἱ στωικοὶ σώμα τὴν ὕλην ἀποφαίνονται. 

Ἔφησε δὲ ὁ Ποσειδώνιος τὴν τῶν ὅλων οὖ- 


———— ---- — — BÉ 


CAP. 11.9.4---θ. ca. 12. 5,0, ΦΎΣΙΚΑ | 87 


σίαν xal ὕλην ἄποιον καὶ ἄμορφον εἶναι. καϑ᾽ ὅσον 
οὐδὲν ἀποτεταγμένον ἴδιον ἔχει σχῆμα οὐδὲ ποιότητα 
κατ᾿ αὐτήν ἀεὶ δ᾽ ἔν τινι σχήματι καὶ ποιότητι εἷ- 
ναι. διαφέρειν δὲ τὴν οὐσίαν τῆς ὕλης, τὴν οὖσαν 
.5 κατὰ τὴν ὑπόστασιν, ἐπινοίᾳ μόνον. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Παρμενέδου [p.14] 6 
"Exi πάντα ἄρα πολλὰ ὄντα ἡ οὐσία νενέμηται καὶ 
οὐδενὸς ἀποστατεῖ τῶν ὄντων, οὔτε τοῦ σμικροτάτου 
οὔτε τοῦ μεγίστου" ἢ τοῦτο μὲν καὶ ἄλογον ἐρέσϑαι" 
0366 γὰρ ἂν ἡ οὐσία ys τῶν ὄντων toU ἀποστατοίη: 
Οὐδαμῶς. Κατακεκερμάτισται ἄρα ὡς οἷόν τε σμι- 
κρότατα καὶ μέγιστα καὶ πανταχῶς ὄντα καὶ μεριστὰ 
πάντων" μάλιστα δέ ἐστι μέρη ἀπέραντα τῆς οὐσέαρ. 
Ἔχει οὕτως. 


15΄ | Κεφ. ιβ΄. 
| IIEPI IAEAZ. 
os | | 6 
Ἰδέα ἐστὶν οὐσία ἀσώματος, αἰτία τῶν [τοιούτων [326] 
ὄντων οἷα ἐστὶν αὐτή, καὶ παράδειγμα τῆς τῶν κατὰ 
20 φύσιν ἐχόντων αἰσθητῶν ὑποστάσεως, αὐτὴ μὲν 
ὑφεστῶσα xa9' ἑαυτήν, ἐνεικονίξζουσα δὲ τὰς ἀμόρ- 
φους ὕλας, καὶ αἰτία γιγνομένη τῆς τούτων διατά- 
ἕξεως. πατρὸς ἐπόχουδα τοῖς αἰσϑητοῖς τάξιν. 
Πυϑαγόρας τὰ λεγόμενα εἴδη καὶ τὰς ἰδέας ἐν 
5 τοῖς ἀριϑμοῖς καὶ ταῖς ἁρμονίαις αὐτῶν. καὶ τοῖς κα- 
λουμένοις γεωμετρικοῖς ἐτίθετο ἀχώριστα τῶν σω- 
μάτων. 
Ταύτας δὲ τὰς ἀρχὰς ποτὲ μὲν εἶναί φησιν A o - [328] 
στοτέλη ς δύο, τήν vs ὕλην καὶ τὸ εἶδος, ὃ καὶ μορ- 





88 ISANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥ Lr». 1 


φὴν καλεῖ καὶ ἐντελέχειαν καὶ τὸ τί ἦν εἶναι καὶ οὐ- 
σίαν τὴν κατὰ τὸν λόγον καὶ ἐνέργειαν" οὕτως αὐτῷ 
πλούσιόν v& καὶ πολυώνυμόν ἐστι τὸ εἶδος. τοσούτῳ 
μὲν οὖν διαφέρειν τὸ εἶδος τῆς μορφῆς, ὅτι τὸ μὲν 
ἔστι διῆκον διὰ βάϑους ἢ δ᾽ ἐπιπολαῖος, καὶ ἢ μὲν ὁ 
παραπλήσιος λευκότητι κατὰ τὴν ξῳγραφίαν, τὸ ὃΣ 
δὴ περὶ τὴν τοῦ γάλακτος οὐσίαν᾽ ταυτὸν δὲ εἶδος - 
λέγεται καϑ'᾽ ὅσον τὸ μὲν εἰδοποιεῖ τὸ δὲ διαμορφοξ 
τὴν ὕλην. ἐντελέχειαν δ᾽ αὐτὸ προσεῖπεν ἤτοι Πιὰ τὸ 
ἐντελεχῶς ὑπάρχειν ἢ ὅτι τῶν μετεχόντων αὐτοῦ ἔχα- 10 
ὅτον παρέχεται τέλειον ὃ γὰρ χαλκὸς ἀνδριὰς οὐδέπω. 
πλὴν ὅτι μὴ δυνάμει, διαπλασϑεὶς δὲ καὶ τὴν πρόσ- 
φορον λαβὼν μορφὴν ἐντελέχεια λέγεται" τότε γὰρ 
ἀπείληφε τὸ τέλος. τὸ δὲ τέ ἦν εἶναι προσηγόρευδε 
παρὰ τὸ τῶν ὄντων ἐπιφέρειν ἑκάστῳ τὴν τοῦ εἶναι τὸ 
δύναμιν. οὐσίαν δὲ τὴν. κατὰ τὸν λόγον ὅτι διαλλάτ- 
τει τῆς κατὰ τὴν ὕλην, ὡς ἀνδριὰς χαλκοῦ καὶ ϑηρέ- 
κλειον ἀργυροῦ καὶ τῶν ἀγαλμάτων ὁ ὁτιοῦν λέϑου᾽ τὸ 
γὰρ ὃ περιττεύει ταῦτα τῆς ὕλης, ἐξ ἧς δεδημιούργη- | 


[380] ται, τουτέστιν ἡ ] κατὰ τὸν λόγον οὐσία.. ἐνέργειαν δὲ 30 


(31) 


ἐκάλεσεν ὅτι τῶν ὄντων οὐϑὲν dv ἐνεργεῖν ἠδύνατο 
μὴ πρότερον εἰδοποιηϑέν. | 

[Πλάτων.] περὶ δὲ τῶν ἰδεῶν ὠδὶ διεξήρχετο, 
τῶν κατὰ φύσιν αἰσϑητῶν κατὰ γένος ὡρισμένα͵ τινὰ 
παραδείγματα φάμενος εἶναι τὰς ἰδέας,’ ἀφ᾽ ὧν τὰς 25 
ἐπιδτήμας γίγνεσθαι καὶ τοὺς ὅρους παρὰ πάντας 
γὰρ ἀνθρώπους ἄνϑρωπόν τινα νοεῖσϑαι. καὶ παρὰ 
πάντας ἵππους ἵππον, καὶ κοινῶς παρὰ πάντα ξῷα 
ξῷον ἀγέννητον καὶ ἄφϑαρτον᾽ ὃν τρόπον ὃὲ σῳρφα- 
γῖδος μιᾶς ἐκμαγεῖα γένεσϑαι πολλὰ καὶ συχνὰς εἰρἐό- so 
νας ἑνὸς ἀνδρός, οὕτῳ καὶ μιᾶς ἑκάστης ἐδέας αἰσϑη- 
τῶν σωμάτων φύσεις παμπληϑεῖς, τῆς μὲν ἀνθρώ- 


(ΒΕὮὋοΕ 4 —— ὩὍὮΠΦΝνὃ-Ἐο Ε ὦ 4 «Ὁ oo Cy “Ὁ 


" 


caP. 12. 5. Os. . QTZIKA 89 


zov ἀνθρώπους cxovreg, [τῆς δὲ ἵππων ἵππους 
ἅπαντας,] καὶ κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον ἐπὶ τῶν ἄλλων 
τῶν κατὰ φύσιν. εἶναι δὲ τὴν ἰδέαν ἀέδιον οὐσίαν, 
αἰτέαν καὶ ἀρχὴν τοῦ ἕκαστον εἶναι τοιοῦτον οἵα ἐστὶν 
δ αὐτή. καϑάπερ οὖν τὰ κατὰ μέρος ὥσπερ ἀρχέτυπα 
τῶν αἰσθητῶν προηγεῖσϑαι συμβέβηκε σωμάτων, οὔ- 
τῶς τὴν πάσας ἐν ἑαυτῇ περιέχουσαν καλλίστην καὶ 
τελειοτάτην οὐσίαν ὑπάρχειν᾽ [rovÓs παράδειγμα τοῦ 
κόσμου " πρὸς γὰρ ταύτην ἀφομοιωϑέντα ὑπὸ τοῦ δη- 
10 μιουργήσαντος αὐτὸν ἀπειργάσϑαι ϑεοῦ κατὰ πρό- 
νοιαν ἐκ τῆς πάσης οὐσίας.) λέγει γοῦν καὶ ἐν τῷ 
Παρμενίδῃ ' “ἀλλ᾽, ὦ Παρμενίδη ,ν μάλιστα ἐμοίγε κα- 
“ταφαίνεται ὧδε ἔχειν" τα μὲν εἴδη ταῦτα ὥσπερ. πα- [332] 
᾿ραδείγματα ἑστάναι ἐν τῇ φύσει, τὰ δ᾽ ἄλλα τούτοις 
, W^ ἐοικέναι καὶ εἶναι ὃ ὁμοιώματα" καὶ ἡ ῆ μέϑεξις αὕτη 
“τοῖς ἄλλοις γίγνεσϑαι τῶν εἰδῶν οὐκ ἄλλη τις ἢ εἰ- 
“χασϑῆναι αὐτοῖς. 
Ζήνωνος. τὰ ἐννοήματα φησὶ μήτε τινὰ εἶναι 
μήτε ποιά, ὡσανεὶ δὲ τινὰ καὶ ὡσανεὶ ποιὰ φαντά- 
Ὁ ὅματα ψυχῆς" ταῦτα δὲ ὑπὸ τῶν ἀρχαίων ἐδέας προσ- 
αγορεύεσϑαι.. τῶν γὰρ κατὰ τὰ ἐννοήματα ὑποπι- 
πτόντων εἶναι τὰς ἰδέας, οἷον ἀνθρώπων ἵππων, 
χοινότερον εἰπεῖν πάντων τῶν (oov καὶ τῶν ἄλλων 
ὁπόσων λέγουσιν ἰδέας εἶναι. ταῦτα δὲ ol στωικοὶ 
5 φιλόσοφοι φασὶν à ἀνυπάρκτους εἶναι, καὶ τῶν μὲν ἐν- 
νοημάτων μετέχειν ἡμᾶς, τῶν δὲ πτώσεων, ἃς δὴ 
προσηγορίας x καλοῦσι, τυγχάνειν... .. 


d 
[334] 


90 ISANNOT ZTOBAIOT Lin. x 


Κεφ. ιγ΄. 
ΠΕΡῚ AITIQSN. 
Αἴτιόν ἐστι δι᾿ ὃ τὸ ἀποτέλεσμα ἢ δι᾽ ὃ συμβαίνει 
τι. ἀῤκεῖ γὰρ ὑπογραφικῶρ. ᾿ 5 
Πλάτων τριχῶς τὸ αἴτιον, ὑφ᾽ οὗ ἐξ οὗ πρὸς δ᾽ 
κυριώτατον δ᾽ ἡγεῖται τὸ ὑφ᾽ οὗ, τοῦτο δὴ τὸ ποιοῦν. 
λέγει γοῦν ἐν Τιμαίῳ" “πᾶν δ᾽ αὖ τὸ γιγνόμενον ὑπ᾽ 


“αἰτίου τινὸς ἐξ ἀνάγκης γίγνεται" παντὶ γὰρ ἀδύνα- 
“τον χωρὶς αἰτίου γένεσιν ἔχειν. ὅταν οὖν ὁ δημιουρ- 10 
"yog πρὸς τὸ κατὰ ταυτὰ ἔχον βλέπων ἀεί. τοιούτῳ 


“τινὶ χρώμενος παραδείγματι τὴν ἰδέαν καὶ τὴν δύ- 


[326] Ἵναμιν ἀπεργάξηται, καλὸν ἐξ ἀνάγκης οὕτω ἀποτε- 


“λεῖσϑαι πᾶν" ὅποτ᾽ ἂν δ᾽ εἰς τὸ γεγονός, γεννητῷ 
“παραδείγματι προσχρώμενος ) οὐ καλόν." - 15 


IH υϑα γό ρας τὰ μὲν πρῶτα αἴτια ἀσώματα, τὰ 
δὲ κατὰ μετοχὴν ἢ κατὰ συμβεβηκὸς τῆς σωματικῆς 
ὑποστάσεως. εἶναι. | 

"A4gvavoréAqng ἔφησε δηλοῦν ἕκαστον χρώμενον 
σχήματι τῆς ἑρμηνείας τοιούτῳ, τὸ «ἐξ οὗ λέγοντα τὴν 30 
ὕλην, καὶ τὸ ὑφ᾽ οὗ τὸ ποιοῦν, τὸ δὲ καϑ᾽ ὃ τὸ εἶδος. 

- φὸ δὲ δι᾽ ὃ τὸ τὅλος. 

Αἴτιον δ᾽ ὁ Ζήνων φησὶν εἶναι 0V ὅ, οὗ δὲ αἴ- 
τίον συμβεβηκός" καὶ τὸ μὲν αἴτιον σῶμα, οὗ δὲ αἴ- 
τιον κατηγόρημα ἀδύνατον δὲ εἶναι τὸ μὲν αἴτιον 25 
παρεῖναι, οὗ δέ ἐστιν αἴτιον μὴ ὑπάρχειν. τὸ δὲ Ae- 
γόμενον τοιαύτην ἔχει δύναμιν" αἴτιόν ἔστι δι᾿ ὃ γέ- 
veta tL, olov διὰ τὴν φρόνησιν γίνεται τὸ φρονεῖν, 
καὶ διὰ τὴν ψυχὴν γίνεται τὸ ξῆν; καὶ διὰ. τὴν σω- 
φροσύνην γίνεται τὸ σωφρονεῖν. ἀδύνατον γὰρ elvat 80 
σωφροσύνης περί τινα οὔσης μὴ σωφρονεῖν, ἢ ψυχῆς 
μὴ ξῆν, ἢ φρονήσεως μὴ φρονεῖν. 


cap. 13. s. 1. 2. ΦΎΣΙΚΑ. 91 


Ὁ 


Χρύσιππος αἴτιον εἶναι λέγει δι᾽ 0. καὶ τὸ μὲν [338] 
αἴτιον, ὃν καὶ σῶμα καὶ [αἴτιον] ὅτι᾽ οὗ δὲ αἴτιον, 
διά τι. αἰτίαν δ᾽ εἶναι λόγον αἰτέου, ἢ λόγον τὸν 
περὶ τοῦ αἰτίου ὡς αἰτίου. 

δ Ποσειδώνιος δὲ οὕτως αἴτιον δ᾽ ἐστί τινος, 
δι᾿ ὃ ἐκεῖνο, 1] τὸ πρῶτον ποιοῦν, ἢ τὸ ἀρχηγὸν ποιή-᾿ 
σεως, καὶ τὸ μὲν αἴτιον, ὃν καὶ σῶμα, ov δὲ αἵ- 
τιον οὔτε ὃν οὔτο σῶμα, ἀλλὰ συμβεβηκὸς καὶ κατη- 
γόρημα. — 

t Θαλῆς καὶ οἵ ἐφεξῆς τὸ πρῶτον αἴτιον ἀκένητον 
ἀπεφήναντο... 

Οἱ στωικοὶ τὸ πρῶτον αἴτιον ὡρέσαντο κινητόν. 

Οἱ περιπατητικοὶ τῶν αἰτέων εἶναι τὰ μὲν (32) 

αἰσϑητὰ τὰ δὲ νοητά. 

15 Ὀκέλλου 27 2 

Ὄκελλος ἔφησεν εἶναι αἴτιον δι᾽ ὃ γίγνεταί τι. λέ- 
y&t γὰρ ἐν τῷ περὶ νόμου οὕτως “συνέχει γὰρ τὰ μὲν [340] 

. 6x&vsa τῶν ξώων ξωά, ταύτας δ᾽ αἴτιον ψυχά" τὸν 
δὲ κόσμον ἁρμονία, ταῦτας δ᾽ αἴτιος 0 ϑεός" τὼς δ᾽ 

Ὁ οἴχως καὶ τὰς πόλιας ὁμόνοια, ταύτας δ᾽ αἴτιος νόμος. 
τίς ὦν αἰτία καὶ φύσις, τὸν μὲν κύσμον ἁρμόχϑαι διὰ 
παντὸς καὶ μηδέποτ᾽ ἐς ἀκοσμίαν ἐκβαίνειν, τὰς δὲ 
πόλιας καὶ τὼς οἴκως ὀλιγοχρονίως ἦμεν; ὅσα μὲν 
ὦν γεννατὰ καὶ ϑνατὰ τὰν φύσιν, ἐξ ἃς συνέστακεν 

5 ὕλας, τὰν αὐτὰν αἰτίαν ἔχει τᾶς διαλύσιος. συνέστακε 
γὰρ ἐκ μεταβαλλοίδσας καὶ ἀειπαϑέος. ἃ γὰρ τῶν γεν- 
ναμένων ἀπογέννασις σωτηρία τᾶς γεννάτορος ὕλας. 
τὸ δὲ ἀεικίνητον κυβερνῆ, τὸ d ἀειπαϑὴς κυβερνῆ- 
ται" "καὶ τὸ μὲν πρᾶτον τᾷ δυνάμι, τὸ δὲ ὕστερον᾽ 

Ὁ καὶ τὸ μὲν ϑεῖον καὶ λόγον ἔχον καὶ ἔμφρον, τὸ δὲ 
γεννατὸν καὶ ἄλογον [τὸ μεταβάλλον]. 


02 IGANNOT ZTOBAIOT 0 Lm.r 


Keg. T. 


IIEPI ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤῊΣ ΠΕΡῚ TOTTO9N ΤΟΜΗΣ 
ΚΑΙ ΠΕΡῚ ἘΛΑΧΊΣΤΟΥ. 


1 eon 
Σώμα εἶναι τὸ τριχῇ διαστατόν, πλάτει βάϑει 5 
μήκει. ὄγκον ἀντίτυπον, ὅσον ἐπ᾽ αὐτῷ." 

[42] Πλάτων pire βαρὺ μήτε κοῦφον εἶναί tt φύσει. 
ἐν τῷ οἰκείῳ τόπῳ ὑπάρχον, ἐν δὲ τῷ ἀλλοτρίῳ γενό- 
μενον τότε νεῦσιν ἴσχειν, ἐκ δὲ τῆς νεύσεως ῥοπὴν 
ἥτοι πρὸς βαρύτητα ἢ κουφότητα. 10 

᾿4φιστοτέ λ ἡ βαρύτατον μὲν εἶναι τὴν γῆν, 
κουφότατον δὲ τὸ πῦρ: ἀέρα 05 καὶ ὕδωρ ἄλλοτε ἄλ- 
λως. καὶ δυνάμει μὲν. εἰς ἄπειρον τέμνεσθαι, ἐντε- 
λεχείᾳ δὲ μηδαμῶς. τῶν δὲ ἁπλῶν σωμάτων εἶναι τὰς 
ποιότητας ἁπλᾶς, διαιρεῖσθαι δὲ εἰς à ἄπειρον" τὰ με- 15 
,γέϑη καὶ τὰ μέγεϑος ἔχοντα. ταῦτα δὲ καὶ συνεχῆ. 
καλεῖσϑαι" μεγέϑη δὲ εἶναι μῆκος πλάτος βάϑος, τὰ 
δ᾽ ἔχοντα μέγεθος 8E ὑπάρχειν σῶμα τόπον ἐπιφά- 

[344] νειαν γραμμὴν κένησιν χρόνον" ἐπιφάνειαν δ᾽ εἶναι 
σώματος πέρας δυδὶν ὁριξομένην διαστάσεσι᾽" γραμ- 30 
μὴν δὲ τὸ τῆς ἐπιφανείας πέρας κατὰ μίαν διάστασιν" 
σῶμα δὴ τοίνυν ἐστὶ τὰς τρεῖς ἔχον διαστάσεις. ἐπεὶ 
δὲ καὶ περὶ τὸν τόπον εἰσὶν αὗται, προσϑετέον τότε 
uev ἀντερείσεως. καὶ τὸ μὴ δεχόμενον ἕτερον εἰς τὸν 
αὐτὸν τόπον σῶμα" πληρωτικὸν γὰρ εἶναι τοῦ τόπου 35 
τὸ σῶμα, καθάπερ καὶ τὸν τόπον. τοῦ σώματος δεκχτι- 
xÓv, ποιεῖν δὲ καὶ πάσχειν τὰ σώματα. ταῖς ἀσωμά- 
τοις δυνάμεσι κατὰ yao τὰς àv ταύταις διαφορὰς. 
ἀποτελεῖσθαι τάς τὸ τῶν δραστικῶν καὶ τὰς τῶν πα- 
ϑητικῶν φύσεις. μηδὲν δὲ σῶμα κυκλοτερῶς qvasi so 

" φύνεῖσϑαι, μόνον δὲ τὸ πέμπτον σῶμα. 


|o» ϑραύσματα ἐλάχιστα, οἱονεὶ στοιχεῖα [πρὸ] τῶν στοι- [80] 


CAP. 14. s. 1. QTZIKA 93 


Χρύσιππος ἔφασκε τά vs σώματα eio ἄπειρον 
τέμνεσϑαι καὶ τὰ τοῖς δώμασι προσεοικότα,, olov ἐπι- 
φάνειαν γραμμὴν τόπον κενὸν χρόνον εἰς ἄπειρόν 
τε τούτων τεμνομένων. οὔτε σῶμα ἐξ ἀπείρων σωμά- 

sTOV συνέστηκεν οὔτ᾽ ἐπιφάνεια οὔτε γραμμὴ οὔτε 
τόπος [οὔτε κενὸν οὔτε χρόνοο]. 


Οἱ στωικοὶ δύο μὲν ἐκ τῶν τεσσάρων στοι- [346] 


χείων φύσει κοῦφα, πῦρ καὶ ἀέρα" δύο δὲ βαρέα, 
ὕδωρ καὶ γῆν. κοῦφον γὰρ ὑπάρχει φύσει ὃ νεύσει 

1: ἀπὸ τοῦ ἐδίου μέσου, βαρὺ δὲ τὸ εἰς μέσον. καὶ τὸ 
μὲν περίγειον φῶς κατ᾽ εὐθεῖαν, τὸ δ᾽ αἰϑέριον περι- 
φερῶς κινεῖται. 


Ἐπί κουρος ἐπερίληπτα εἶναι τὰ σώματα, καὶ (33) 


τὰ πρῶτα μὲν ἁπλᾶ, τὰ δὲ ἐξ ἐκείνων συγκρίματα 

15 βάρος ἔχειν. κινεῖσθαι δὲ τὰ ἄτομα τότε μὲν κατὰ 
στάϑμην τότε δὲ κατὰ παρέγκλισιν, τὰ δὲ ἄνω κινού- 
μενα κατὰ πληγὴν καὶ ἀποπαλμόν. 


Δημόκριτος τὰ πρῶτά φησι σώματα, ταῦτα δ᾽ 1348] 


᾿ἡντὰ ναστά, βάρος μὲν οὐκ ἔχειν, κινεῖσθαι δὲ κατ᾽ 
2 ἀλληλοτυπίαν ἐν τῷ ἀπείρῳ. δυνατὸν δ᾽ εἶναι κοσμε- 
αίαν ὑπάρχειν ἄτομον. ὁ δ᾽ αὐτὸς &Asys περὶ τἀμερῆ 
ἴστασϑαι τὴν τομήν. 
Zvod τῶν μὲν προσεῖναι τοῖς σώμασι φυσικὸν 
βάρος. τὰ δὲ κουφότερα τοῖς βαρυτέροις ἐπιπολάξειν 
55 οἷον ἐκπυρηνιξόμενα. 
Οἱ ἀπὸ Θάλητος βαὶ Πυϑαγόρου παϑητὰ σώ- 
ματα καὶ τμητὰ εἰς ἄπειρον , καὶ πάντα τὰ συνεχῆ, 
γραμμὴν ἐπιφάνειαν στερεὸν σῶμα τόπον χρόνον. 


Ἐμπεδοκλῆς ἔφη πρὸ τῶν τεσσάρων στοιχείων 


χείων ὁμοιομερῆ. 


94 IGANNOT ZTOBAIOT Lim.1 


Ἡράκλειτος πρὸ τοῦ ἑνὸς δοκεῖ τισι ψήγματα 
καταλείπειν. 

Ἐενοκράτης καὶ Διόδωρος ἀμερῆ τὰ ἐλά- 
χιστα ὡρίξοντο. 

Ἡρακλεέδης ϑραύσματα. | 5 

Ze ἐστι τὸ τριχῇ διαστατόν, πλάτει βάϑει μή- 
κδι΄᾿ ταῦτα δὲ πλέον [ἄλλως] λέγεσϑαι, Orb.ulv γὰρ 
μῆκος εἶναι λέγεσθαι τὸ μέγιστον διάστημα τοῦ σώ- 
ματος, ὁτὲ δὲ μόνον τὸ κάτωϑεν ἄνω" καὶ πλάτος ὁτὲ 
μὲν τὸ δεύτερον διάστημα, ὁτὲ δὲ τὸ ἐκ δεξιᾶς καὶ ἐξ 10 
εὐωνύμου. καὶ βάϑος ὁτὲ μὲν εἰς ἑαυτὸ διάστημα, 
ὁτὲ δὲ τὸ πρόσω καὶ ὀπίσω" κατὰ μὲν τὸν πρῶτον 


[362] λόγον οὔτε τῶν σφαιρῶν οὔτε τῶν τετραγώνων καὶ 


τῶν ὁμοίων οὐδὲν τῶν διαστημάτων τούτων ἐχόντων, 
κατὰ δὲ τὸν δεύτερον παντὸς σώματος τὰς τρεῖς ἔχον- 15 
τος διαστάσεις, διὰ τὸ κατὰ πᾶσαν ϑέσιν ὑ ὑπὸ τὸν λό- 
γον τοῦτον πίπτειν αὐτό. 

Παρμενίδου : 

Πάντοϑεν εὐκύκλου σφαίρας ἐναλέγκιον ὄγκῳ, 

μέσσοϑεν ἰσοπαλὲς πάντῃ". τὸ γὰρ οὔτε τι μεῖξον 20 
οὔτε τι βαιότερον πέλεναι χρεών ἐστὶ τῇ ἢ τῇ. 


Κεφ. ιε΄. 
ΠΕΡῚ ΣΧΗΜΆΤΩΝ. 
Ὁμήρου [1]. 8΄ 16] 
Τόσσον ἔνερϑ᾽ ἀέδεω ὅσον οὐρανός ἐστ᾽ ἀπὸ as 
γαίης. 
Παρμενέδου 
AAA ὅγε πάντοϑεν ἶσος ἐὼν καὶ πάμπαν ἀπείρων, 
σφαῖρος κυκλοτερής , μονέῃ περιηγέϊ χαίρων. ᾿ 


ΟΑΡ. 14, 8. 1.2. cap. 15.8.1—5, ΦΎΣΙΚΑ 95 


Πορφυρέου 3 
Σχῆμα ἐστιν ἐπιφάνεια καὶ περιγραφὴ καὶ πέρας 
σώματος. 
Πλάτωνος [Tim. p. 33] 4 


s Πλάτων ἔφησε σφαιροειδῇ τὸν κόσμον ὑπάρχειν. 
λέγει γὰρ οὕτως ἐν Τιμαίῳ “σχῆμα δ᾽ ἔδωκεν αὐτῷ 
τὸ πρέπον καὶ τὸ συγγενές" τῷ δὲ πάντα ξῷα ἐν αὑτῷ 
περιέχειν μέλλοντι ξῴῳ πρέπον ἂν εἴη σχῆμα τὸ περι- 
ειληφὸς ἐν αὑτῷ πάνϑ᾽ ὁπόσα σχήματα. διὸ καὶ σφαι- 

10 ροειδὲς ἐκ μέδου πάντῃ πρὸς τὰς τελευτὰς τόσον ἀπέ- 
χον κυκλοτερὲς αὐτὸ ἐτορνεύσατο , πάντων τελεώτα- 
vov ὁμριότατόν τὸ αὐτὸ ἐν αὑτῷ σχημάτων, νομίσας (34) 
μυρίων κάλλιον ὅμοιον ἀνομοίου: 

Ἐν ταυτῷ [p. 62] . b 

5 Τοῦ γὰρ παντὸς οὐρανοῦ σφαιροειδοῦς ὄντος, ὅσα [350] 
μὲν ἀφεστῶτα ἴφον τοῦ μέσου γέγονεν ἔσχατα ὁμοίως 
αὐτὰ χρὴ ἔσχατα προσπεφυκέναι, τὸ δὲ μέσον τὰ αὐτὰ 
μέτρὰ τῶν ἐσχάτων ἀφεστηκὸς ἐν τῷ κατ᾽ ἀντικρὺ 
νομέξειν δεῖ πάντων εἷναι" τοῦ δὴ κόσμου ταύτῃ πε- 

| 2$ gvxótog τί τῶν εἰρημένων ἄνω τις ἢ κάτω τιϑέμενος, 
ὃν οὐκ ἐν δίχῃ δόξει τὸ μηδὲν προσῆκον ὕνομα λέγειν. 

ὃ μὲν “γὰρ μέσος ἐν. αὐτῷ τόπος οὔτε κάτω πεφυκὼς 
οὔτε ἄνω λέγεσϑαι δίκαιος, ἀλλ᾽ αὐτὸ ἐν μέσῳ" ὁ δὲ 
πέριξ ol: δὴ μέσος οὔτε ἔχων διάφορον αὐτοῦ μέρος 

π ἕτερον ϑατέρου μᾶλλον πρὸς τὸ μέσον ἥ τι τῶν κατ᾽ 
ἀντικρύ" τοῦ δὲ ὁμοίως πάντῃ πεφυκότος ποῖά τις 
ἐπιφέρων ὀνόματα αὐτῷ ἐναντία καὶ πῇ, καλῶς ἂν 
ἡγοῖτο λέγειν; εἰ γάρ τι καὶ στερεὸν εἴη κατὰ μέσον 
τοῦ παντὸς ἰσοπαλές, εἰς οὐδὲν ἄν τί ποτὲ τῶν ἐσχά- 

»tov ἐνεχϑείη διὰ τὴν πάντῃ ὁμοιότητα αὐτῶν ἀλλ᾽ 
εἰ καὶ περὶ ταυτὸ. πορεύοιτό vig ἐν κύχλῳ, πολλάκις 
ἂν στὰς ἀντίπους ταυτὸν αὐτοῦ κάτω καὶ ἄνω προσεί- 


96 ISANNOT ZTOBAIOT . LiB. 1 


z0L' τὸ μὲν yaQ ὕλον, καϑάπερ εἰρήται νῦν δή, σφαι- 
ροειδὲς ὃν τόπον τινὰ χάτω, τὸν δὲ ἄνω λέγειν ἔχειν, 
οὐκ ἔμφρονος. 

6 e. 

Ol ἀπὸ Πυϑαγόρου τὸν κόσμον σφαῖραν κατὰ s 
σχῆμα τῶν τεσσάρων στοιχείων" μόνον δὲ τὸ ἀνώτα- 
τον πῦρ κωνοειδές. 

᾿ἀναξαγόρας τὰ ἄτομα πολυσχήμονα. 

Οἱ ἀπὸ “ευκέππου τὰ ὁμοιομερῇ πολυσχή- 
μονα. 10 

Κλεάνϑης μόνος τῶν στωικῶν τὸ πῦρ ἀπεφή- 
vato κωνοειδές. 

Ζήνων ἔφασκε τὸ πῦρ κατ᾽ εὐθεῖαν κινεῖσϑαι. 

Οἱ στωικοὶ σφαιροειδῆ τὸν κόσμον ἀπεφή- 
ναντο. 16 

Αξεύκιππος καὶ “ημόκριτος σφαιροειδῆ τὸν 
κόσμον. 

[368] Διογένης καὶ ᾿ἀναξαγόρας ἔφηδαν, μετὰ 
τὸ συστῆναι τὸν κόσμον καὶ τὰ ξῷα ἐκ τῆς γῆς ἐξαγα- 
γεῖν. ἐγκλινῆναί πως τὸν κόσμον ἐκ τοῦ αὐτομάτου 9? 
εἰς τὸ μεσημβρινὸν αὑτοῦ μέρος, ἴσως ὑπὸ προνοίας, 
ἵν᾽ ἃ μὲν ἀοίκητα γένηται ἃ δὲ οἰκητὰ μέρη τοῦ κό- 
Gpov, κατὰ ψύξιν καὶ ἐκπύρωσιν καὶ εὐκρασίαν. 

Ἐμπεδοκλῆς ἔλεγε μὴ διὰ παντὸς ἐσυθτας εἷ- 
Vat μηδ᾽ ὡρισμένους τοὺς τόπους τῶν στοιχεέων, 25 
ἀλλὰ πάντας αὐτοὺς ἀλλήλων μεταλαμβάνειν’ τοῦ δὲ 
ἀέρος εἴξαντος τῇ τοῦ ἡλέου ὁρμῇ ἐπικλινῆναι τὰς ἄρ- 
κτους, καὶ τὰ μὲν βόρεια ὑψωϑῆναι τὰ δὲ νότια τα- 
πεινωϑῆναι, καϑὸ καὶ τὸν ὅλον κόσμον" καὶ δεξεὰ 
μὲν αὐτοῦ τὰ κατὰ τὸν ϑερινὸν τροπικόν,.ἀριστδρὰ so 

- δὲ τὰ κατὰ τὸν χειμερινόν. 
. Πυϑαγόρας Πλάτων καὶ ᾿Αριστοτέλης 


CAP. 15. 5.5---. cap. 10.5. 1. ΦΎΣΙΚΑ 97 


δεξιὰ τοῦ κόσμου τὰ ἀνατολικὰ μέρη, ἀφ᾽ àv ἡ ἀρχὴ 
τῆς κινήσεως. ἀριστερὰ δὲ τὰ δυτικά. οὐϑ᾽ ὕψος δέ [360] 
φασιν οὔτε βάϑος ἔχειν τὸν κόσμον, καϑ᾽ ὃν λόγον 
ὕψος μὲν λέγεται τὸ κάτωϑεν ἄνω διάστημα, βάϑος 
5 δὲ τὸ ἄνωϑεν πάτω. μηδὲν γὰρ εἶναι τῶν ὄντως δια- 
στημάτων λεγομένων περὶ τὸν κόσμον " διὰ τὸ περὶ 
ἑαυτοῦ μέσον αὐτὸν συνεστάναι, ἀφ᾽ οὗ πρὸς ἅπαν 
“ἐστέ, καὶ πρὸς τὸ πανταχόϑεν,, ταυτό. 
Φιλολάου Βάκχαι 7 
1:» Ὁ κύσμος εἷς ἐστίν. ἤρξατο δὲ γένεσϑαι ἄχρι τοῦ 
μέσου. καὶ ἀπὸ τοῦ μέσου εἰς τὸ ἄνω διὰ τῶν αὐτῶν 
τοῖς κάτω ἐστὶ τὰ ἄνω τοῦ μέσου ὑπεναντίως κείμενα 
τοῖς κάτω. τοῖς γὰρ κάτω τὰ κατωτάτω μέσα ἐστίν, 
ὥσπερ, τὰ ἀνωτάτω, καὶ τὰ ἄλλα ὡσαύτως. πρὸς γὰρ C35) 
15 τὸ μέσον κατὰ ταυτά ἐστιν ἑκάτερα, ὅσα μὴ μετενή- 
VEXTUL. . 


Κεφ. ις΄. 
ΠΕΡῚ ΧΡΩΜΑΤΩΝ. 


-» ΟΧρῶμά ἐστι ποιότης σώματος ὁρατὴ προηγου- 
. μένως. 

* Πυϑαγόρειοι χροιὰν ἐκάλουν τὴν ἐπιφάνειαν 
τοῦ σώματος, τὰ δὲ γένη τῶν χρωμάτων λευκόν τὸ 
καὶ μέλαν ἐρυϑρόν vs καὶ χλωρόν᾽ τὰς δὲ διαφορὰς 

tv χρωμάτων παρὰ τὰς μίξεις τῶν στοιχείων, τὰς 
δὲ τῶν ξῴων παρὰ τὰς ποικιλίας τῶν τροφῶν καὶ τῶν 
ἀέρων. 
Ἐμπεδοκλῆς χρῶμα εἶναι ἀπεφαίνετο τὸ τοῖς [304] 
πόροις τῆς ὄψεως ἐναρμόττον. [τὰς δὲ διαφορὰς τῶν 
ὃ) χρωμάτων παρὰ τὰς ποιὰς μίξεις τῶν στοιχείων, τὰς 
ΒΎΟΒ. ECL. PHYS. 7 


98 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. x 


δὲ τῶν ξώῴων παρὰ τὰς τῶν τροφῶν. ποικιλίας " véc- 
ταρα δὲ τοῖς στοιχείοις ἰσάριϑμα, λευκὸν μέλαν ἐρυ- 
ϑρὸν χλωρόν. 
Πλάτων φλόγα ἀπὸ τῶν σωμάτων σύμμετρα 
μόρια ἔχουσαν πρὸς τὴν ὄψιν. δ 
᾿“ρέσταρ χος Σάμιος μαϑηματικὸς ἀκουστὴς 
Στράτωνος φῶς εἶναι τὸ χρῶμα τοῖς ὑποκειμένοις, 
ἐπιπῖπτον. : 
Ζ ἥνων ὁ στωικὸς τὰ χρώματα πρώτους. εἶγαι 
σχηματισμοὺς τῆς ὕλης.. 10 
4 Ιημόκριτος φύσει μὲν μηδὲν εἶναι χρῶμα, τὰ 
μὲν γὰρ στοιχεῖα ἄποια, τά τὸ μεστὰ καὶ τὸ κενόν" 
τὰ δ᾽ ἐξ αὐτῶν συγκρίματα κεχρῶσϑαι διαταγῇ: τε καὶ 
ῥυδμῷ καὶ προτροπῇ , ὧν ἣ j| μέν ἐστι τάξις ὃ δὲ σχῆμα 
4) δὲ ϑέσις᾽ παρὰ ταῦτα γὰρ αἴ φαντασίαι. τούτων 15 


[366] j^ τῶν πρὸς τὴν φαντασίαν χρωμάτων. τέτταρες el 


2 


διαφοραί, λευκοῦ μέλανος ἐρυϑροῦ χλωροῦ. 
Ἐπέκουρος xal 4 φρέσταρχος τὰ ἐν τῷ σκότῳ 
χρώματα χρόαν οὐκ ἔχειν. . 
᾿Δφιστοτέλης πέρας ἐν ὡρισμένῳ διαφανεῖ, 20 
διαφανὲς δὲ τὴν ὕλην' "εἶναι διηϑημένην καϑαρὰν καὶ 
ἀμιγῆ, τούτου δὲ αὐτοῦ τὸ κινητὸν χρῶμα ὑπάρχειν" 
ἐν δὲ τῷ φκότῳ τὰ χρώματα χρόαν δυνάμει μὲν ἔχειν, 
ἐνεργείᾳ ὃὲ μηδαμῶς" πολὺ δὲ τὸ μεταξὺ τοῦ τῷ μὴ 
ἔχειν καὶ μὴ δρᾶσϑα. | 25 
Οἱ μὲν ἄλλοι τὰ στοιχεῖα κεχρῶσϑαι φυσικῶς, οὗ 
ὃὲ τὰ ὁμοιομὲρῆ ποιότητος. μετέχειν τὰ πρῶτα, οἵ δὲ 
τὰ ἄτομα πάντα συλλήβδην ἄχροᾳ; ἐξ ἀποίων δὲ τῷ 
λόγῳ ϑεωρητῶν τὰς αἰσϑητὰς ὑποφαίνουσι γέγνε- 
σϑαι ποιότητας. ᾿ 80 
Ἠλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 61] 
Τέταρτον γὰρ δὴ λοιπὸν ἔτι γένος ἡμῖν αἰσϑητι- 


CAP. 16. s. 1. 2. QYTZIKA 99 


xóv , ὃ διελέσϑαι δεῖ συχνὰ dv αὑτῷ ποικέλματα xs- 
κτημένον, ἃ ξύμπαντα μὲν χρόας ἐκαλέσαμεν, φλόγα 
τῶν σωμάτων ἑκάστων ἀπορρέουσαν. ὄψει σύμμετρα 
μόρια ἔχουσαν πρὸς αἴσϑησιν" ὕψεως δὲ ἐν τοῖς πρόσ- 

5 ev αὐτὸ περὶ τῶν αἰτίων τῆς γενέσεως ὀλίγα ἐρρήϑη. 
τῇδε, οὖν τῶν χρωμάτων πέρι μάλιστ᾽ δἰκὸς πρέποιτ᾽ 
&v τὸν ἐπιεικῇ λόγον διεξελθϑεῖν᾽ τὰ φερόμενα ἀπὸ 
τῶν ἄλλων μόρια, ἐμπίπτοντά vs εἰς τὴν ὄψιν, τὰ μὲν 
ἐλάττω τὰ δὲ μείξω τὰ δὲ ἴσα τοῖς αὐτοῖς τῆς ὄψεως 
 βέρεσιν εἶναι. τὰ μὲν οὖν ἴσα ἀναίσϑητα, ἃ δὴ καὶ 
διαφανῆ λέγομεν" τὰ δὲ μείξω καὶ ἐλάττω, τὰ μὲν 
συγκρίνοντα τὰ δὲ διακρίνοντα αὐτήν, τοῖς περὶ τὴν 
σάρκα θερμοῖς καὶ ψυχροῖς καὶ τοῖς περὶ τὴν γλῶτταν 
στρυφνοῖς καὶ ὅσα ϑερμαντικὰ ὄντα δριμέα ἐκαλέσα- 
i pev, ἀδελφὰ εἶναι, τά τε λευκὰ καὶ τὰ μέλανα ἐκεί- 
νῶν παϑήματα γεγονύτα ἐν ἄλλῳ γένει τὰ αὐτά, φαν- 
ταξόμενα ὃς ἄλλα διὰ ταύτας τὰς αἰτέας. οὕτως οὖν 
αὐτὰ προσρητέον. τὸ μὲν διακριτικὸν τῆς Oeog λευ- 
κόν, τὸ δ᾽ ἐναντίον αὐτοῦ μέλαν. τὴν δὲ ὀξυτέραν 
2 φορὰν καὶ γένους πυρὸς ἑτέρου, προσπίπτουσαν καὶ 
διακρίνουσαν τὴν ὄψιν μέχρι τῶν ὀφθαλμῶν, αὐτάς 
τε τῶν ὀμμάτων τὰς διεξόδους βίᾳ διωϑοῦσαν καὶ τή- 
κουσαν, πῦρ μὲν ἀϑρόον καὶ ὕδωρ ; ὃ δάκρυον καλοῦ- 

' μεν, ἐκεῖθεν ἐκχέουσαν, αὐτὴν δὲ οὖσαν πῦρ ἐξ ἐναν- 
5 τέας ἀπαντῶσαν, καὶ τοῦ μὲν ἐκπηδῶντος πυρὸς οἷον 
ἀπὸ ἀστραπῆς. τοῦ δὲ εἰσιόντος καὶ περὶ τὸ νοτερὸν 
κατασβεννυμένου, παντοδαπῶν ἐν τῇ κυκήδει ταύτῃ 
᾿χιγνομένων χρωμάτων, μαρμαρυγὰς μὲν τὸ πάϑορ 
προσείπομεν" τὸ δὲ τοῦτο ἀπεργαξόμενον λαμπρόν τε 
2» καὶ στέλβον ἐπωνομάσαμεν᾽" τὸ δὲ τούτων αὖ μεταξὺ 
πυρὸς γένος πρὸς μὲν τὸ τῶν ὀμμάτων ὑγρὸν ἀφικνού- 
μενον καὶ κεραννύμενον αὐτῷ, στίλβον δέ, οὔ" τῇ 

73 


(30) 


100 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


0$ διὰ τῆς νοτίδος αὐγῇ τοῦ πυρὸς μιγνυμένῃ χρῶμα 
ἔναιμον παρασχομένῃ τοὔνομα ἐρυϑρὸν λέγομεν. 
λαμπρὸν δὲ ἐρυϑρῷ λευκῷ τε μιγνύμενον ξανϑὸν γέ- 
γονε. τὸ δὲ ὅσον μέτρον ὅσοις, οὐδ᾽ εἴ τις εἰδείη, νοῦν 
ἔχειν τὸ λέγειν, ὧν μήτε τινὰ ἀνάγκην μήτε τὸν εἶ-ν 
κότα λόγον, καὶ μετρέως &v τις εἰπεῖν εἴη δυνατός" 
ἐρυϑρὸν δὲ δὴ μέλανι λευκῷ vs κραϑὲν ἁλουργοῦν" 
ὄρφνινον δὲ ov ἂν τούτοις μεμιγμένοις καυϑεῖσίέ ts 
μᾶλλον συγκραϑῇ μέλαν" πυρρὸν δὲ ξανϑοῦ τε καὶ 
φαιοῦ κράσει γένεται, φαιὸν δὲ λευκοῦ τε καὶ μέλα- ὦ 
vog* τὸ δὲ ὠχρὸν λευκοῦ ξανϑῷ μεμιγμένου" λαμ- 
zo 0b λευκὸν συνελϑὸν καὶ εἰς μέλαν κατακορὲς ἐμ- 

| πεσὸν κυανοῦν χρῶμα ἀποτελεῖται᾽ κυανοῦ δὲ λευκῷ 
κεραννυμένου γλαυκόν" πυρροῦ δὲ μέλανι πράσιον. 
τὰ δ᾽ ἄλλα ἀπὸ τούτων σχεδὸν δῆλα, αἷς ἂν ἀφομοιού- 15 
μενα μίξεσι διασώξοὶ τὸν εἰκότα μῦϑον. εἰ δέ τις 
τούτων ἔργῳ σχοπούμενος βάσανον “λαμβάνοιτο, τὸ 
τῆς ἀνθρωπίνης καὶ ϑείας φύσεως ἠγνοηκὼς ἂν εἴη 
διάφορον. 


Κεφ. «£. 20 
ΠΕΡῚ ΜΙΞΈΩΣ ΚΑΙ KPAZEOSZ. 


[2008] Θαλῆς καὶ οἱ ἀπ᾽ αὐτοῦ κράσεις εἶναν τὰς τῶν 
^ στοιχείων μίξεις κατ᾽ ἀλλοίωσιν. 
|. [Οἱ περὶ ἀναξαγόραν καὶ Δημόκριτον) τὰς 
κράσεις κατὰ παράϑεσιν γίγνεσϑαι τῶν στοιχείων. — ds 
Ἐμπεδοκλῆς καὶ Ξενοκράτης éX μικροτέ- 
φων ὄγκων τὰ στοιχεῖα συγκρίνει, ἅπερ ἐστὶν ἐλάχι- 
στα καὶ οἱονεὶ στοιχεῖα στοιχείων. 
Πλάτων τὰ μὲν τρία σώματα τρεπτὰ εἰς ἄλληλα, 


cA». 16. s. 2. caP.17. QTZIKA 101 


so ἀέρα ὕδωρ, τὴν δὲ γῆν sig τε τούτων ἀμετά- 
βλητον. 

᾿Δφιστοτέλους καὶ τῶν ἀπ᾽ αὐτοῦ. τὰ μὲν [310] 
σώματα φασὶ ϑρυπτόμενα, καὶ τὰ μικρὰ μόρια παρα- 

5 τέϑεσϑαι ἀλλήλοις, τοὺς δ᾽ ἀσωμάτους λόγους, εἴ τι- 
νές εἰσι λόγοι. συγχρίνασϑαι. 

Ζήνωνα . δὲ οὕτως ἀποφαίνεσθαι διαρρήδην᾽ 
τοιαύτην δὲ δεήσει εἶναι ἐν περιόδῳ τὴν τοῦ ὅλου 
διακόσμησιν ἐκ τῆς οὐσίας. ὅταν ἐκ πυρὸς τροπὴ sig 

1 ὕδωρ δι’ ἀέρος γένηται, τὸ μέν τι ὑφίστασϑαι καὶ 
γῆν φυνίστασϑαι,, καὶ ἐκ τοῦ λοιποῦ δὲ τὸ μὲν διαμέ- [372] 
νειν ὕδωρ, ἐκ δὲ τοῦ ἀτμιξομένου ἀέρα γέγνεσϑαι, 
ἔκ τινος δὲ τοῦ ἀέρος πῦρ ἐξάπτειν, τὴν δὲ μῖξιν κρᾶ- 
σιν γίγνεσϑαι τῇ εἰς ἄλληλα τῶν στοιχείων μεταβολῇ, 

15 σώματος ὅλου δι᾿ ὅλου τρνὸς ἑτέρου διερχομένου. 

Κλεάνϑης δὲ οὕτω πώς φησιν" ἐκφῳλογισϑέν- 
τος τοῦ παντὸς συνίξειν τὸ μέσον αὐτοῦ πρῶτον, εἶτα 
τὰ ἐχόμενα ἀποσβέννυσθαι δι᾽ ὕλου. τοῦ δὲ παντὸς 
ἐξυγρανϑέντος, τὸ ἔσχατον τοῦ πυρός, ἀντιτυπήσαν- 

20 τορ αὐτῷ τοῦ μέσου, τρέπεσϑαι πάλιν εἰς τοὐναντίον, 
᾿εἶϑ᾽ οὕτω τρεπόμενον ἄνω φησὶν αὔξεσϑαι καὶ ἄρχε- 
σϑαι διακοσμεῖν τὸ ὅλον, καὶ τοιαύτην περίοδον ἀεὶ 
καὶ διακόσμησιν ποιουμένου, τοῦ ἐν τῇ τῶν ὅλων οὐ- (31) 
δίᾳ τόνου μὴ παύεσϑαι. ὥσπερ γὰρ ἑνός τινος τὰ μέρη 

25 πάντα φύεται ἐκ σπερμάτων ἐν τοῖς καϑήκουσι χρό- 
voig , οὕτω καὶ τοῦ ὅλου τὰ μέρη, ὧν καὶ và £go καὶ 
τὰ φυτὰ ὄντα τυγχάνει, ἐν τοῖς καϑήκουσι χρόνοις 
φύεται. καὶ ὥσπερ τινὲς λόγοι τῶν μερῶν εἰς σπέρμα 
συνιόντες. μίγνυνται καὶ αὖϑις διακρίνονται γενομέ- [814] 

2 νῶν τῶν μερῶν, οὕτως ἐξ ἑνός τε πάντα γίγνεσθαι 
καὶ ἐκ πάντων εἰς ἕν συγκρίνεσϑαι, ὁδῷ καὶ συμφώ- 
vog διεξιούσης τῆς περιόδου. 


102 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Χρύσιππος δὲ τοιοῦτόν τι διεβεβαιοῦτο᾽ εἶναι 
τὸ ὃν πνεῦμα κινοῦν ἑαυτὸ πρὸς ἑαυτὸ καὶ ἐξ αὑτοῦ, 
ἢ πνεῦμα ἑαυτὸ κινοῦν πρόσω καὶ ὀπέσω" πνεῦμα ὃΣ 
εἴληπται διὰ τὸ λέγεσϑαι αὐτὸ ἀέρα εἶναι κινούμενον" 
ἀνάλογον δὲ γίγνεσϑαι ἔπειτα αἰϑέρος. ὥστε καὶ eig 5 
κοινὸν λόγον πεσεῖν αὐτά. ἡ τοιαύτη δὲ κίνησις κατὰ 
μόνους γέψνεται τοὺς νομίξοντας τὴν οὐσίαν πᾶσαν 
μεταβολὴν ἐπιδέχεσϑαι καὶ σύγχυσιν καὶ σύστασιν καὶ 
σύμμιξιν καὶ σύμφυσιν καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. 
διαφέρειν γὰρ ἀρέσκει τοῖς ἀπὸ τῆς στωικῆς αἱρέσεως 1 
[376] παράϑεσιν μῖξιν κρᾶσιν σύγχυσιν᾽ παράϑεσιν μὲν 
γὰρ εἶναι σωμάτων συναφὴν κατὰ τὰς ἐπιφανείας, 
ὡς ἐπὶ τῶν σωρῶν ὁρῶμεν ἐν οἷς πυροί τε καὶ κριϑαὶ 
καὶ φακοὶ καὶ εἴ τενα τούτοις ἄλλα παρὰπλήσια περι- 
ἔχεται, καὶ τῶν ἐπὶ τῶν αἰγιαλῶν ψήφων καὶ ἄμμων᾽ 157 
μῖξιν δ᾽ εἶναι δύο ἢ καὶ πλειόνων σωμάτων ἀντιπαρ- 
ἔχτασιν δι᾽ ὅλων, ὑπομενουσῶν τῶν συμφυών περὶ 
αὐτὰ ποιοτήτων, ὡς ἐπὶ τοῦ πυρὸς ἔχει καὶ τοῦ πεπυ- 
ρακτωμένου σιδήρου, ἐπὶ τούτων γὰρ δι᾽ ὅλων γέίγνε- ᾿ 
σϑαι τῶν σωμάτων τὴν ἀντιπαρέκτασιν. ὁμοίως δὲ 20 
κἀπὶ τῶν ἐν ἡμῖν ψυχῶν ἔχει" δι᾽ ὅλων γὰρ τῶν σω- 
μάτων ἡμῶν ἀντιπαρεκτείνουσιν᾽ ἀρέσκει γὰρ αὐτοῖς 
σῶμα διὰ σώματος ἀντιπαρήκειν. κρᾶσιν δ᾽ εἶναι λέ- 
γουσι δύο ἢ καὶ πλειόνων σωμάτων ὑγρῶν δι’ ὅλων 
ἀντιπαρέκτασιν, τῶν περὶ αὐτὰ ποιοτήτων ὑπομενου- 25 
σῶν. καὶ τὴν μὲν μῖξιν κἀπὶ ξηρῶν γίψνεσϑαι Souá- 
τῶν, oiov πυρὸς καὶ σιδήρου ψυχῆς v5 καὶ τοῦ περι- 
ἔχοντος αὐτὴν σώματος, τὴν δὲ κρᾶσιν ἐπὶ μόνων φασὶ 
[878] γίγνεσθαι τῶν ὑγρῶν" συνεχφαένεσϑαι “γὰρ ἐκ τῶν 
φτράσεων τὴν ἑχάστου τῶν συγκραϑέντων ὑ ὑγρῶν ποιό-- 30. 
τητα, οἷον οἴνου μέλιτος ὕδατος ὄξους τῶν παραπλη- 
σέων. ὅτι δ᾽ ἐπὶ τοιούτων κράδσεων διαμένουσιν αἴ 


ραν. 17. cA». 18. s. 1. QTZIKA 103 


ποιότητες τῶν συγκραϑέντων, πρόδηλον ἐκ τοῦ πολ- 
λάκες ἐξ ἐπιμηχανήσεως ἀποχωρίξεσϑαι ταῦτα ἀπ᾽ ἀλ- 
λήλων. ἐὰν γοῦν σπόγγον ἐλαιούμενον καϑῇ τις εἰς 
οἶνον ὕδατι κεκραμένον, ἀποχωρέσει τὸ ὕδωρ vov οἵ- 

5$ VOU , ἀναδραᾳμόντος τοῦ ὕδατος εἰς τὸν σπόγγον. τὴν 
ὃδ σύγχυσιν δύο ἢ καὶ πλειόνων ποιοτήτων περὶ τὰ 
σώματα μεταβολὴν εἰς ἑτέρας διαφερούσης τούτων 
ποιότητος γένεσιν, ὡς ἐπὶ τῆς συνθέσεως ἔχει τῶν 
μύρων καὶ τῶν ἐκτρικῶν φαρμάκων. 


19 mE Κεφ. ιη΄. 
ΠΕΡῚ KENOT ΚΑΙ ΤΟΠΟΎ ΚΑῚ ΧΩΡΑΣ. 


Θαλῆς καὶ ἕτεροι φυσικοὶ πάντες [μέχρι Πλά- 
τωνος͵ τὸ κενὸν ὡς ὄντως κενὸν ἀπέγνωσαν. 
15 Ἐμπεδοκλῆς 
- Οὐδέ τι τοῦ παντὸς κενεὸν πέλει οὐδὲ περιττόν. 


1 
(88) 


: Ἴημόκριτος καὶ ἕτεροι, Δεύκιππος. Μη - [380] 


τρόδωρος Ἐπέκουρος, τὰ μὲν ἄτομα ἄπειρα τῷ 
πλήϑει,, τὸ δὲ χενὸν ἄπειρον τῷ μεγέϑει. 

2  Zrodreov ἐξωτέρω μὲν ἔφη τοῦ κόσμου μὴ εἷ- 
ναι κενόν, ἐνδοτέρω δὲ δυνατὸν γενέσϑαι. τόπον δὲ 
εἶναι τὸ μεταξὺ διάστημα τοῦ περιέχοντος καὶ τοῦ πε- 
ριεχομένου. 

p" θιστοτ ἐλης ἐν τετάρτῳ φυσικῆς ἀκροάσεως 

5 γράφει “εἶναι δέ φασιν οἵ πυϑαγόρειοι κενὸν καὶ ἐπ- 
εἰσιέναι αὐτὸ τῷ οὐρανῷ ἐκ τοῦ ἀπείρου πνεύματος 
ὡς ἀμαπνέοντι." ἐν δὲ τῷ περὶ τῆς Πυϑαγόρου φιλο- 
σρφέας πρώτῳ γράφει. τὸν μὲν οὐρανὸν εἶναι ἕνα, 


ἐπεισάγεσϑαι δ᾽ dx τοῦ ἀπείρου χρόνον τε καὶ πνοὴν [882] 


106 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


'EPM. φεῦ τῆς πολλῆς πλάνης “᾿σκληπιέ' τὰ 
μᾶλλον πληρέστατα καὶ μεστότατα, ταῦτα κενὰ ἡγῇ 
εἶναι: 

AZK. πῶς λέγεις ὦ Τρισμέγιστε: 

'EPM. οὐ σῶμα ἐστιν ὁ ἀήρ;. 5 

AZXK. σώμα. | | 

'EPM. τοῦτο δὲ τὸ σῶμα οὐ διὰ πάντων διήκει 
τῶν ὄντων, καὶ πάντα διῆκον πληροῖ; σῶμα δὲ οὐκ 
ἐκ τῶν τεσσάρων κεκραμένον συνέστηκε; μεστὰ οὖν 

᾿ πάντα ἐστίν, ἃ σὺ φὴς κενά, τοῦ ἀέρος εἰ δὲ τοῦ 10 
ἀέρος, καὶ τῶν τεσσάρων σωμάτων, καὶ συμβαίνει ὃ 
ἐναντίος λόγος ἐκφαένεσϑαι, ὅτι ἃ σὺ φὴς μεστά, 
ταῦτα πάντα κενά ἔστι τοῦ ἀέρος, ἐκείνων ὑπ᾽ ἄλλων. 
σωμάτων στενοχωρουμένων καὶ μὴ ἐχόντων τοῦτον 

[388] δέξασϑαι τὸν ἀέρα. ταῦτα οὖν ἃ σὺ φῇς κοῖλα δεῖ 15 
ὀνομάξειν , οὐ κενά" ὑπάρξει γὰρ μεστά ἐστιν ἀέρος 
καὶ πνεύματος. 

AZK. ἀναντίρρητορ ὃ 0 λόγος ὦ Τρισμέγιστε, 

ἙΡΜ. τὸν οὖν τόπον ἐν ᾧ κινεῖται τὸ πᾶν τί εἴ- 
πῶμεν; | 20. 

AZK. ἀσώματον ὦ o Τρισμέγιστε. 

ἙΡΜ. τὸ οὖν ἀσώματον τί ἐστιν; 

"A4 XK. ὃ νοῦς καὶ λόγος, ὅλος ἐξ ὅλου, ἑαυτὸν 
ἐμπεριέχων, ἐλεύϑερος σώματος παντός; ἀπλανὴς 
ἀπαϑὴς ἀφανής, αὐτὸς ἐν ἑαυτῷ ἑστώς, συγχωρήτι- 25 
xog πάντων καὶ σωτήριος, τῶν ὄντων, οὗ ὥσπερ ἀκεῖ- 
νές εἰσι τὸ ἀγαϑὸν ἡ ἀλήϑεια τὸ ἀρχέτυπον πνεύμα- 
τος τὸ ἀρχέτυπον τῆς ψυχῆς... 

'EPM. ὁ οὖν ϑεὸς τίς ἐστιν; : 

'"AZK. 0 μηδὲ ἕν τούτων àv, ὧν δὲ καὶ τοῦ j εἶναι o 
τούτοις αἴτιος xol πᾶσι καὶ ἑνὶ ἑκάστῳ τῶν ὄντων 
πάντων. 


cAP. 18. s. 3. 4. ΦΎΣΙΚΑ ᾿ 107 


DE 4 

Ἐπίκουρος ὀνόμασι πᾶσιν παραλλάττειν κενόν, 
τύπον. χώραν. 

Οἱ Πυϑαγόρου ἐκτὸς εἶναι τοῦ κόσμου κενὸν [300] 

s elg ὃ ἀναπνεῖ ὁ κόσμος καὶ ἐξ ov. 

Οἱ στωικοὶ εἶναι κενόν, εἰς ὃ κατὰ τὴν ἐχπύ- 
ρῶσιν ἀναλύεται ὃ κόσμος ἄπειρος ὦν. 

Ποσειδώνιος ἔφησε τὸ ἐκτὸς τοῦ κόσμου οὐκ 
ἄπειρον, ἀλλ᾽ ὅσον αὕταρκες εἰς διάλυσιν. - 

ου Πλάτων τόπον εἶναι τὸ μεταληπτικὸν τῶν εἰ- 
δῶν, ὅπερ εἴρηκϑ μεταφορικῶς. τὴν ὕλην καϑάπερ 
τινὰ τιϑήνην καὶ δεξαμενήν. κενὸν δὲ μὴ εἶναι μήτε (40) 

ἐκτὸς τοῦ κόσμου μήτε ἐν τῷ κόσμῳ. λέγει᾽ γὰρ ἐν τῷ 
Τιμαίῳ οὕτωφ “τῶν δὲ δὴ τεττάρων ἕν ὅλον ἔκαστον 
15 εἴληφεν ἡ τοῦ κόσμου σύστασις" ἐκ γὰρ πυρὸς παν- 
τὸς ὕδατός τε καὶ ἀέρος καὶ γῆρ συνέστησεν αὐτὸν ὁ 
συνιστάς; μέρος οὐδὲν οὐδενὸς οὐδὲ δύναμιν ἔξωϑεν 
ὑπολιπών. τάδε διανοηϑείς. πρῶτον μὲν t ἵνα ὅλον ὅ 
τι μάλιστα ξῷον τέλειον ἐκ τελείων τῶν μερῶν εἴη" 

Ὁ πρὸς δὲ τούτοις ἕν ἅτε οὐχ ὑπολελειμμένων, ἐξ ὧν 
ἄλλο τοιοῦτον γένοιτ᾽ ἄν. — λεῖον δὲ κύκλῳ πᾶν 
ἔξωϑεν αὐτὸ ἀπηχρέβωτο πολλῶν χάριν. ὀμμάτων τε 
γὰρ ἐπεδεῖτο οὐδέν, ὁρᾶτόν ve γὰρ οὐϑὲν ἔξωϑεν 
ὑπελείπετο οὐδ᾽ ἀκοῆς; οὐδ᾽ ἀκουστὸν πνεῦμά τε 

5 οὐχ ἦν περιεστὼς δεόμενον ἀναπνοῆς." 

Τόπον δ᾽ εἶναι ὁ Χρύσιππος ἀπεφαίνετο τὸ 
κατεχόμενον δι᾽ ὅλου ὑπὸ ὄντας, ἢ τὸ οἷον κατέχεσϑαι [892] 
ὑπὸ ὄντος, καὶ δι᾽ ὅλου κατεχόμενον εἴτε ὑπὸ τινὸς 
εἴτε ὑπὸ τινῶν. ἐὰν δὲ τοῦ οἵου τε κατέχεσθαι ὑπὸ 

9 ovrog τὶ μὲν κατέχηται, τὶ δὲ μή, τὸ ὅλον οὔτε κενὸν 

- ἔσται οὔτε τόπος, ἕτερον δέ vi. ovx ὠνομασμένον" τὸ 

᾿ μὲν γὰρ κενὸν τοῖς κενοῖς. ἀγγείοις λέγεσϑαι παρα- 


108 ^ I9ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


πλησίως. τὸν δὲ τόπον volg πλήρεσι" χώραν δὲ xóvs- 
1 , € Ni 0» 
ρον τὸ μεῖξον οἷόν τε κατέχεσθαι ὑπὸ ὄντος καὶ olov 
μεῖξον ἀγγεῖον σώματος, 7 τὸ χωροῦν μεῖξον σῶμα: 
τὸ μὲν οὖν κενὸν ἄπειρον εἶναι λέγεσϑαι" τὸ γὰρ 
ἐκτὸς τοῦ κόσμου τοιοῦτ᾽ εἶναι᾽ τὸν δὲ τόπον πεπδ- 5 
ρασμένον διὰ τὸ μηδὲν σῶμα ἄπειρον εἶναι. καϑάπερ 
δὲ τὸ σωματικὸν πεπερασμένον εἶναι, οὕτω τὸ ἀσώ- 
ματον ἄπειρον, 0 τε γὰρ χρόνος ἄπειρος καὶ τὸ κενόν. 
e 1 | 9 e Ll 
ὥσπερ γὰρ τὸ μηδὲν οὐδέν ἐστι πέρας, οὕτω xal vov 
μηδενός, οἷόν ἐστι τὸ κενόν. κατὰ γὰρ τὴν αὐτοῦ 1:0 
e r7 » , 2 4 - . 
ὑπόστασιν ἄπειρὸν ἐστι περατοῦται δ᾽ αὖ τοῦτο éx- 
[394] πληρούμενον" τοῦ δὲ πληροῦντος ἀρϑέντος οὐκ ἔστιν 
αὐτοῦ  νοῆσαὶ πέρας. 


Κεφ. ιϑ'. “ΝΕ 
IIEPI KINHZEQOZ. 15 


1 P" 

Il υϑαγό ρου. Κίνησίς ἐστι διαφυρότηρ ῆ. ὅτε- 
θύτης ἐν ὕλῃ 1) ἐστιν ὕλη. οὗτος πάσης κινήσεως κοι- 
νὸς ὅρος." 

Δημόκριτος ὃν γένος κινήσεως τὸ κατὰ 'παλ- m 
μὸν ἀπεφαίνετο. 

Ἐπίκο vQog δύο εἴδη κινήσεως, τὸ κατὰ στάϑ- 
μην καὶ τὸ κατὰ παρέγκλισιν. εἰσὶ δὲ τινες οἵ καὶ τέ- 
ταρτον εἶδος εἰσάγουσι τὸ κατ᾽ οὐσίαν, ὅπερ ἐστὶ τὸ 

' [806] κατὰ γένεσιν... ἄλλοι δὲ καὶ τὴν διανοητικὴν προστε- 35 
ϑέασι, μέχρι yap ' τῶν πέντε προυβησαν. | 

Διόδωρος ὃ Κρόνος κεκινῆσϑαι nd ti, κινεῖ- 
σϑαι δὲ μηδέν. 

Ἡράκλειτος ἠρεμίαν μὲν καὶ στάσιν dx τῶν 
ὅλων ἀνήρει, κένησιν δὲ τοῖς πᾶσιν ἀπεδέδου. 30 


cap. 18.8.4. 0AP.10.8.1.2. ΦΥΣΙΚΑ 109 


'HoógpuAosg κινήσεως τὴν μὲν λόγῳ ϑεωρητὴν 
τὴν δὲ αἰσϑητήν. 

᾿σκληπιάδης πᾶσαν κίνησιν αἰσϑητὴν ἀπε- 
φήνατο. 

δ ᾿Αριστοτέ λης τὴν κίνησιν ἐνέργειαν εἶναι τοῦ 
δυνάμει κινητικοῦ ἢ κινητοῦ" τῶν δὲ κινήσεων τὰς 
μὲν εἶναι κατὰ τὸ ποσὸν τὰς δὲ κατὰ τὸ ποιὸν τὰς δὲ [398] 
κατὰ τόπον: κατὰ μὲν τὸ ποσὸν αὔξησιν καὶ μείωσιν, 
ἐν. προϑέσει τινὶ ϑεωρουμένην καὶ ἀφαιρέσει" κατὰ 

16 δὲ τὸ ποιὸν ἀλλοέωσιν καὶ μεταβολήν, ὡς τὴν ἐκ 959- 
μοῦ εἰς ψυχρόν. ἐκ γλυκέος εἰς πικρόν" κατὰ δὲ τό- 
πον. soy , ἣν δὴ ἰδιώτερον φορὰν ὠνόμασε, καϑ' ὃν ἐξ οὗ 

εἰς ὃ μεταβαίνει τὰ κινούμενα. ταύτης δὲ τρεῖς εἶναι 
διαφοράς, ὧν δύο μὲν ἁπλᾶς, τήν τὸ κατ᾽ εὐθεῖαν 

15 xa] τὴν ἐν κύχλῳ, μίαν δὲ μικτήν᾽ εὐϑεῖαν μὲν τὴν 
ἄνω καὶ κάτω κατά τε κουφότητα καὶ βαρύτητα τῶν 
σωμάτων, ἐν κύκλῳ δὲ τὴν περιφερῆ, μικτὴν δὲ τὴν 
xav ἔγκλισιν. τῆς δὲ κατὰ τόπον κινήσεως τὴν μὲν 
ἀπὸ τοῦ μέσου γίγνεσϑαι τὴν δὲ ἐπὶ τὸ μέσον τὴν δὲ (41) 

᾿39 περὶ τὸ μέσον. πυρὸς μὲν οὖν καὶ ἀέρος ἀπὸ τοῦ μέ- 
δου, γῆς δὲ καὶ ὕδατος ἐπὶ τὸ μέσον, τοῦ δὲ ὕλου περὶ 
τὸ μέσον. τούτοις δὲ κλήροῦσϑαι τὸν ὅλον κόσμον. 
Ἑρμοῦ ἐκ τοῦ πρὸς ᾿ἀδκληπιόν [Petri 2 
p. 18b] 
$5 — 'EPM. πᾶν τὸ κινούμενον οὐκ ἐν κινουμένῳ κι- 
νεῖται ἀλλὰ ἐν ἑστῶτι" καὶ τὸ κινοῦν δὲ ἔστηκεν ἀδύ- [400] 
νατον ὃν συγκινεῖσϑαι. 
'"AZK? πῶς οὖν ὦ Τρισμέγιστε τὰ ἐνθάδε συγκι- 
ψεῖται τοῖς κινοῦσιν; τὰς γὰρ σφαίρας ἔφης τὰς πλα- 
40 νωμένας κινεῖσθαι ὑπὸ τῆς ἀπλανοῦς σφαίρας. 
'EPM. οὐκ ἔστιν αὕτη ὦ ᾿Δσκληπιὲ συγκίνησις, 
ἀλλ᾽ ἀντικένησις " οὐ γὰρ ὁμοίως κινοῦνται ἀλλ᾽ ἐναν- 


110 IGSGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τίως ἀλλήλαις. ἡ δὲ ἐναντίωσις τὴν ἀντέρεισιν τῆς 
κινήσεως ἑστῶσαν ἔχει" ἡ γὰρ ἀντιτυπία στάσις φο- 
ρᾶς. διὸ καὶ αἵ πλανώμεναι σφαῖραι ἐναντίως κινού- 
μεναι τῇ ἀπλανεῖ vx ἀλλήλων, ἢ τῇ ἐναντίᾳ ὑπαντήσει 
περὶ τὴν ἐναντιότητα ἑστῶσαν αὐτὴν ὑπ᾽ αὐτῆς ἕξει. 5 
τὰς γὰρ ἄρκτους ταύτας ἃς ὁρᾶς μήτε δυνούσας μήτε 
ἀνατελλούσας, περὶ δὲ τὸ αὐτὸ στρεφομένας,, οἴει κι- 
νεῖσϑαι ἢ ἑστάναι; 
K. κινεῖσϑαι ὦ Τρισμέγιστε. 

'EPM. κένησιν ποίαν ὦ ᾿Δσκληπιέ; , 10 

AZEK. τὴν “ερὶ τὰ αὐτὰ ἀναστρεφομένην. 

[402] — 'EPM. ἡ δὲ περιφορὰ ἡ περὶ τὸ αὐτὸ κίνησίς ἐστιν 
ὑπὸ στάσεως κατεχομένη. τὸ γὰρ περὶ αὐτὸ κῳλύει 
τὸ ὑπὲρ αὐτό, [εἰ ἔστη εἰς τὸ περὶ αὐτό.) οὕτω καὶ ἡ 
ἐναντία φορὰ ἕστηκεν ἑδραέα, ὑπὸ τῆς ἐναντιότητος ts 
ἀεὶ στηριξομένη. παράδειγμα δέ cou ἐπίγειον τοῖς 
ὀφθαλμοῖς ἐμπῖπτον περὶ τούτου φράσω" τὰ ἐπίγεια 
(Gu, οἷον τὸν ἄνϑρωπον λέγω, ϑεώρει νηχὔμενα. 
φερομένου γὰρ τοῦ ὕδατος, ἡ ἀντιτυπία τῶν ποδῶν 
καὶ τῶν χειρῶν στάσις γίγνεται τῷ ἀνθρώπῳ τοῦ μήτε Ἢ 
συγκατενεχϑῆναι τῷ ὕδατι [μήτε δῦναι à ὑπ᾽ αὐτό]. 

AZK. σαφὲς: τὸ παράδειγμα ὦ Τρισμέγιστε. 

'EPM. πᾶσα οὖν κίνησις ἐν στάσει καὶ ὑπὸ στά- 
σεῶς κινεῖται. ἡ οὖν κίνησις τοῦ κόσμου καὶ παντὸς. 
ξῴου ὑλικοῦ οὐχ ὑπὸ τῶν κατ᾽ ἐκτὸς τοῦ κόσμου συμ- 5 
βαίνει γίνεσϑαι, ἀλλ᾽ ὑπὸ τῶν ἑντὸς εἰς τὸ κατ᾽ ἐκτὸς 
τῶν νοητῶν, ψυχῆς 7 πνεύματος ἢ ἄλλου τινὸς ἀσω- 
μάτου. σῶμα γὰρ ἔμψυχον οὐ κινεῖ, ἀλ᾽ οὐδὲ τὸ 
σύνολον σῶμα κἂν j ἄψυχον. . 

'"AZK. πῶς τοῦτο λέγεις, ὦ Τρισμέγιστε; τὰ οὖν 90 

[404] ξύλα καὶ τοὺς λέϑους καὶ τὰ πάντα ἅψυχα ov σώματά 
ἐστι τὰ κινοῦντα; 


| cAP. 19. s. 2—4. J ΦΥΣΙΚΑ 111 


ZZPM. οὐδαμῶς ᾿4σχληπιέ. τὸ γὰρ ἔνδον τοῦ 
σώματος τοῦ κινοῦντος τὸ ἄψυχον οὐ σῶμα ἐκεῖνό 
ἐστιν τὸ ἀμφότερα κινοῦν, καὶ τὸ τοῦ βαστάζοντος 
καὶ τὸ τοῦ βασταξομένου, διόπερ ἄψυχον οὐκ ἄψυχον ᾿ 

5 κινήσει, ἔμψυχον τὸ κινοῦν ἐπεὶ κινεῖ. ὁρᾶς γοῦν κα- 
ταβαρυνομένην τὴμ ψυχήν, ὅταν δύο σώματα φέρῃ. 
Χρυσίππου ὃ 
Κίένησιν δέ φησιν εἶναι 0 Χρύσιππος μεταβολὴν 
κατὰ τόπον ἢ ὅλῳ ἢ μέρει; ἢ μεταλλαγὴν ἐκ τόπου" 
107] καϑ' ὅλου ἢ κατὰ μέρος. καὶ ἄλλως κένησιν μεταλ- 
λαγὴν κατὰ τόπον ἢ σχῆμα᾽ φορὰν δ᾽ ἐκ μετεώρου κί- 
νηόιν ὀξεῖαν, μονὴν δὲ τὸ μὲν οἷον ἀκινησίαν σώμα- 
105, τὸ δὲ οἷον σώματος σχέσιν κατὰ ταυτὰ καὶ ὡσαύ- 
τως, νῦν τε καὶ πρότερον. πολλαχῶς δὲ λέγεσϑαι τὴν 
15 χίνησιν καὶ τὴν μονήν, διὸ καὶ πολλοὺς καϑ᾽ ἕκαστον [406] 
δημαινόμενον ἀποδίδοσθαι ὅρους. τὰς δὲ πρώτας κι- 
νήσεις εἶναι δύο τήν τὸ εὐθεῖαν καὶ τὴν καμπύλην᾽" 
διὰ τούτων δὲ πολλαχῶς μιγνυμένων γίγνεσϑαι πολ- 
λὰς κινήσεις καὶ διαφερούσας. 
» Ζήνωνος | 7 4 
Τῶν δ᾽ ἐν và κόσμῳ πάντων τῶν κατ᾽ ἰδίαν ἕξιν (92) 
συνεστώτων τὰ μέρη τὴν φορὰν ἔχειν εἰς τὸ τοῦ ὅλου 
μέσον. ὑμοίως δὲ καὶ αὐτοῦ τοῦ κόσμου, διόπερ ὁρ- 
ϑῶς λέγεσϑαι πάντα τὰ μέρη τοῦ κόσμου ἐπὶ τὸ μέσον 
φτοῦ κόσμου τὴν φορὰν ἔχειν. μάλιστα δὲ τὰ βάρος 
. ἔχοντα᾽ ταυτὸν δὲ αἴτιον εἶναι καὶ τῆς τοῦ κόσμου 
| μονῆς ἐν ἀπείρῳ κενῷ καὶ τῆς γῆς παραπλησίωᾳρ ἐν τῷ 
᾿ς ἄῤσμῷ. περὶ τὸ τούτου κέντρον καϑιδρυμένης ἰσο- 
χρατῶς. οὐ πάντως δὲ σῶμα βάρος ἔχειν, ἀλλ᾽ fag 
30 εἶναι ἀέρα καὶ πῦρ᾽ γίγνεσϑαι δὲ καὶ ταῦτά zog ἐπὶ 
τὸ τῆς: ὅλης σφαίρας τοῦ κόσμου μέσον, τὴν δὲ σύστα- 
σιν πρὸς τὴν περιφέρειαν αὐτοῦ ποιεῖσϑαι. φύσει 


i 


Ὺ 


112 ISANNOT £TOBAIOT Lis. x 


[408] y&Q ἀνώφοιτα ταῦτ᾽ εἶναι διὰ τὸ μηδενὸς μετέχειν 
βάρους᾽ παραπλησίως δὲ τούτοις οὐδ᾽ αὐτόν φασι 
τὸν κόσμον βάρος ἔχειν, διὰ τὸ τὴν ὅλην αὐτοῦ σύ- 

' ὅτασιν ἔκ τε τῶν βάρος ἐχόντων στοιχείων εἷναι καὶ 
ἐκ τῶν ἀβαρῶν, τὴν δ᾽ ὅλην γῆν xa9' ἑαυτὴν uivs 
ἔχειν ἀρέσκει βάρος, παρὰ δὲ τὴν ϑέσιν διὰ τὸ τὴν 
μέσην ἔχειν χώραν (πρὸς δὲ τὸ μέσον εἷναι τὴν φορὰν 
τοῖς τοιούτοις δώμασιν) ἐπὶ τοῦ τόπου τούτου μένειν. 

δ Πλάτωνος ἐκ τῶν Παρμενέδου [p. 188] 

Ὅτι κινούμενόν τὸ ἢ φέροιτο ἢ ἀλλοιοῖτο & ἄν, αὖὗ- 10 
ται γὰρ μόναι κινήσειρ:; vat. 

6 Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 43] 

"ers τὸ μὲν ὅλον κινεῖσϑαι ξῷον ἀτάχτως μὲν 
ὅπῃ τύχοι προϊέναι, καὶ ἀλόγως τὰς ξξ ἁπάσας κινή- 
G&g Éyov' εἴς τε γὰρ τὸ πρόσϑεν καὶ ὄπισϑεν, καὶ ss 
πάλιν εἰς δεξιὰ καὶ ἀριστερά , κάτω τὲ καὶ ἄνω, καὶ 
πάντῃ κατὰ τοὺς 9E τόπους πλανώμενα. 

7 ᾿4πολλοδώρου 

᾿“πολλόδωρος ἐν τῇ. φυσικῇ τέχνῃ κένησιψ εἷ- 
ναι μεταβολὴν κατὰ τόπον ἢ σχῆμα ἢ ὅλῳ ἢ τοῖς μέ- ὦ 

[410] φεσι. σχέσιν δὲ συνοχὴν κατὰ τόπον ἢ σχῆμα καὶ τὸ 
ἴσχεσϑαι τοιοῦτον᾽ γένη δὲ κινήσεως εἶναν πρῶτα 
δύο, τήν τε κατ᾽ εὐθεῖαν καὶ τὴν ἐγκύκλιον. τούτων 
δὲ εἴδη γίγνεσθαι πλείονα. περὶ τὸ αὐτὸ δὲ κινήσεις 
γίγνεσθαι πολλὰς καὶ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ,, οἷον περε-- 25 
πατεῖν καὶ τρέχειν μὴ ἐκβαίνοντα τὸμ ἀσώματον -τό-- 
sov, ἢ ἅμα κινεῖσϑαι τήν τὸ ἐπ᾽ εὐθεῖαν καὶ τὴν εἰς 
τὰ πλάγια καὶ τὴν ἔμπροσϑεν καὶ τὴν ὕπισϑεν καὶ τὴν 
εἰς δεξιὰν καὶ ἀριστερὰν καὶ ἐγκύκλιον καὶ ταχέως 
ἅμα καὶ βραδέως, καϑάπερ ἐπὶ τῶν πλεόντων καὶ se, 
τῶν ὁμοίως τούτοις διακειμένων συντυγχάνειν. ὧσ- 

περ δὲ παντὸς σώματος ἐλέγομεν μέρος εἶναι σῶμα καὶ 


CAP, 19. 8. 4—9. . PTZIKA. 113 


κάσης ἐπιφανείας ἐπιφάνειαν καὶ πάσης γραμμῆς 
γραμμὴν καὶ παντὸς τόπου τύπον καὶ παντὸς χρόνου 
χρόνον, οὕτω καὶ πάσης κινήσεως κίνησιν εἶμαι ῥη- 
τέον καὶ πάσης σχέσεως σχέσιν κατὰ τὴν αὐτὴν ἀνα- 
5 λογέαν. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Θεαιτήτου [p. 181] 
Καί μοι λέγε, ἄρα κινεῖσθαι καλεῖς, ὅτ᾽ ἄν τι χώ- 
ραν ἐκ χώρας μεταβάλλῃ ἢ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ στρέφη- 
ται; Ἔγωγε. Τοῦτο μὲν τοίνυν ἕν ἔστω εἶδος Ov 
ἂν δὲ ἡβᾷ μὲν ἐν τῷ αὐτῷ γηράσκῃ δέ, ἢ μέλαν ἐκ 
λευκοῦ ἢ σκληρὸν ἐκ μαλακοῦ γέγνηται, 1j τινα ἄλλην 
ἀλλοίωσιν ἀλλοιώται. ἄρα οὐκ ἄξιον ἕτερον εἶδος κι- 
νήσεως φάναι; [Ἔμοιγε δοκεῖ. ᾿ἀναγκαῖον μὲν οὖν. 
δύο δὴ λέγω τούτω εἴδη κινήσεως, ἀλλοίωσιν. τὴν δὲ 
15 περιφορᾶν. 
Ev ταυτῷ [p. 152] 


9 


Ἐγὼ ἐρῶ xal μάλα οὐ φαῦλον λόγον, ὡς ἄρα ὃν [412] 


μὲν αὐτὸ καϑ᾽ ἑαυτὸ οὐδέν ἐστι, οὐδ᾽ ἄν τι προσεί- 
ποις ὀρθῶς οὐδ᾽ ὁποιονοῦν τι ἀλλ᾽ ἐὰν ὡς μέγα 
Ὁ προσαγορεύῃς τι καὶ μικρὸν φανεῖται, καὶ ἐὰν βαρύ 
vL, κοὔφον᾽ ξύμπαντά τε οὕτως, ὡς μηδενὸς ὄντος 
évóg, μήτε τινὸς μήτε ὁποιουοῦν᾽ ἐκ δὲ δὴ φορᾶς τὸ 
καὶ κινήσεως καὶ κράσεως πρὸς ἄλληλα γίγνεται 
πάντα, ἃ δὴ φαμὲν εἶναι οὐκ ὀρθῶς προσαγορεύον - 
5 τες. ἔστι μὲν γὰρ οὐδέποτε οὐδέν, ἀεὶ δὲ γίγνεται" 
καὶ περὶ τούτου πάντες ἑξῆς οἱ σοφοὶ πλὴν Παρμενί- 
δου ξυμφέρονται, Πρωταγόρας τε καὶ Ἡράκλειτος καὶ 
Ἐμπεδοκλῆς καὶ τῶν ποιητῶν oí ἄκροι τῆς ποιήσεως 
ἑκατέρας. κωμῳδίας μὲν ᾿Επέχαρμος, τραγῳδίας δὲ 
Ὁ Ὅμηρος εἰπών 
OQxsavóv τε ϑεῶν γένεσιν καὶ μητέρα Τηϑυν᾽ 
πάντα εἴρηκεν ἔκγονα ῥοῆς τε καὶ κινήσεως. ἢ οὐ 00- 
ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 8 


(45) 


114 | ISANNOT ZTOBAIOT . LiB. 1 


κεῖ τοῦτο λέγειν; "Euows. Τίς ovv dv ἔτι πρός ys 
τοσοῦτον στρατόπεδον καὶ στρατηγὸν Ὅμηρον δύ- 
verto ἀμφισβητήσας., μὴ οὐ καταγέλαστος γενέσθαι; 
Οὐ ῥάδιον, ὦ Σώκρατες. Οὐ ῥάδιον, ὦ Θεαίτητε, 
ἐπεὶ καὶ τάδε τῷ λόγῳ σημεῖα ἱκανά, ὅτι τὸ μὲν͵ εἶναι s 
δοκοῦν καὶ τὸ γίγνεσθαι κίνησις παρέχει, τὸ δὲ μὴ 
εἶναι καὶ ἀπόλλυσϑαι ἡσυχία" τὸ γὰρ ϑερμόν τε καὶ 
πῦρ, ὃ δὴ καὶ τάλλα γεννᾷ καὶ ἐπιτροπεύει, αὐτὸ 
γεννᾶται ἐκ φορᾶς καὶ τρέψεως᾽" τοῦτο δὲ κίνησις. ἢ 
οὐχ αὗται γενέσεις πυρός; «Αὗται μὲν οὖν. Καὶ μὴν τ 
τό γε τῶν ξῴων γένος. ἐκ τῶν αὐτῶν τούτων φύεται. 
Πῶς δ᾽ o0; Τί δέ; ἡ τῶν σωμάτων ἕξις οὐχ ὑπὸ ἡσυ- 
χίας μὲν καὶ ἀργίας διόλλυται, ὑπὸ γυμνασίων δὲ καὶ 
κινήσεως ἐπὶ τὸ πολὺ σώξεται; Ναί. Ἡ δ᾽ ἐν ψυχῇ 
ἕξις οὐχ ὑπὸ μαϑήσεως μὲν καὶ μελέτης κινήσεων ὄν-- 15 
vOv κτᾶταί vs μαϑήματα καὶ σώξεται καὶ γίγνεται 
βελτίων. ὑπὸ δὲ ἡσυχίας ἀμελετησίας τε καὶ ἀμαϑίας 
οὔσης οὔτε τι μανϑάνει ἃ τε ἂν μάϑῃ ἐπιλανθάνεται: 
Καὶ μάλα. Τὸ μὲν ἄρα ἀγαϑὸν κίνησις κατά vs ψυ- 
χὴν καὶ κατὰ τὸ σῶμα, τὸ δὲ τοὐναντίον; Ἔοικεν. 30 
Ἔτι οὖν do, λέγω νηνεμέας τε καὶ γαλήνας καὶ ὅσα 
τοιαῦτα, ὅτι αἱ μὲν ἡσυχίαι σήπουσι καὶ ἀπολλύουσι. 
τὰ δ᾽ ἕτερα σώξει" καὶ ἐπὶ τούτοις τὸν κολοφῶνα 
ἀναγκάξω προβιβάξων τὴν χρυσῆν σειρᾶν, ὡς οὐδὲν 
ἄλλο ἢ τὸν ἥλιον᾽ Ὅμηφος λέγει. καὶ δηλοῖ, ὅτι ἕως 25 
μὲν ἂν ἡ περιφορὰ ἡ κινουμένη, καὶ ὁ ἥλιος, πάντα 
ἐστὶ καὶ σώξεται ἐν ϑεοῖς vs καὶ ἀνθρώποις" εἰ ὃὲ 
σταίη τοῦτο ὥσπερ δεϑέν, πάντα χρήματ᾽ ἂν δια- 
φϑαρείη, καὶ γένοιτ᾽ ἂν τὸ λεγόμενον. τὰ ἄνω κάτω 
πάντα. 30 


cAP. 19, 5.9. σΑΡ». 20.5.1. ΦΥΣΙΚΑ. 115 


Κεφ. x. 
ΠΕΡῚ ΓΕΈΝΗΣΕΩΣ ΚΑῚ ΦΘΟΡΑΣ. 


Παρμενίδης καὶ Μέλισσος ἀνήρουν γένεσιν 
s καὶ φϑορὰν διὰ τὸ νομίζειν τὸ πᾶν ἀκίνητον. 
Ἡράκλειτος φησὶν ὅτι πάντα χωρεῖ καὶ οὐδὲν 
μένει, καὶ ποταμοῦ ῥοῇ ἀπεικάξων τὰ ὄντα λέγει ὡς 
^ δὲς ἐς τὸν αὐτὸν ποταμὸν ovx ἂν ἐμβαέη: (Plato Crat. 
p. 402). - . 
ιν Πλάτων φϑαρτὸν μὲν τὸν κόσμον ὅσον ἐπὶ τῇ 


1 


φύσει. αἰσθητὸν γὰρ εἶναι. διότε καὶ σωματιχόν, οὐ [414] 


μὴν φθαρησόμενόν γε προνοίᾳ καὶ συνοχῇ θεοῦ. 
Ἐμπεδοκλῆς ᾿Αναξαγόρας Δημόκριτος 
ExíxovQog καὶ πάντες ὅσοι κατὰ συναϑροισμὸν 
| τῶν λεπτομερῶν σωμάτων κοσμοποιοῦσι, συγκρίσεις 
μὲν καὶ διακρίσεις εἰσάγουσι, γενέσεις δὲ καὶ φϑορὰς 
οὐ κυρέως᾽ οὐ γὰρ κατὰ τὸ ποιὸν ἐξ ἀλλοιώσεως, κατὰ 
᾿ δὲ τὸ ποσὸν ἐκ συναϑροισμοῦ ταύτας γίγνεσϑαι. 
| Πυϑαγόρας καὶ πᾶντες ὅσοι παθητὴν τὴν ὕλην 
τ ὑποτίϑενται, κυρίως γενέσεις καὶ φϑορὰς γίγνεσθαι" 
| ἐκ γὰρ ἀλλοιώσεως τῶν στοιχείων καὶ τροπῆς καὶ ἀνα- 
λύσεως ἱγενέσεως καὶ φϑορᾶς)] παράϑεσιν καὶ μῖξιν 
κρᾶσίν τὸ καὶ σύγχυσιν γίγνεσθαι. 
Ζήνωνι καὶ Κλεάνϑει καὶ Χρυσίππῳ ἀρέ- 





9 


5 6xt&& τὴν οὐσίαν μεταβάλλδιν olov εἰς σπέρμα τὸ πῦρ, (A4) 


καὶ πάλιν ἐκ τούτου τοιαύτην ἀποτελεῖσθαι τὴν δια- 
χύσμησιν οἵα πρότερον ἦν. 
Παναέτιος πιϑανωτέραν εἶναι νομέξει καὶ μαλ- 


lov ἀρέσκουσαν αὐτῷ τὴν ἀιδιότητα τοῦ κόσμου ἢ [410] 


Ὁ τὴν τῶν ὅλων εἰς πῦρ μεταβολήν. 
'Δριστοτέλης τὸ ὑπὸ τὴν σελήνην μέρος τοῦ 
9: 


116 ISANNOY ZTOBAIOT Lis. 1 


κόσμου παϑητικὸν ἀπεφαίνετο, ἕν, ᾧ καὶ và περίγεια 
κηραίνεται. [Ξενοφάνης Παρμενίδης) Μέλιοσ- 
ὅος ἀγέννητον εἶναι ἀΐδιον καὶ ἄφϑαρτον τὸν κό- 
ὅμον. [xol] of φάμενοι δὲ τὴν διακόσμησιν αἰώνιον 
ὑπάρχειν ; περιοδευτικοὺς εἶναί φασι χρόνους , καϑ' δ 
ovg κατὰ ταυτὰ καὶ ὡσαύτως γίγνεσϑαι πᾶντα. καὶ 
τὴν αὐτοῦ διασώξεσϑαι τοῦ κόσμου διάταξίν vs καὶ 
διακόσμησιν. 

Δναξίμανδρος Δναξιμένης ᾿ἀναξαγό- 
ρας Δρχέλαος Διογένης Δεύκιππος φϑαρ- 10 
τὸν τὸν κόσμον καὶ oi στωϊκοὶ φϑαρτὸν τὸν κόσμον, 
κατ᾽ ἐχπύρωσιν δέ. 

Ἐμπεδοκλῆς τὸν κόσμον φϑείρεσϑαι κατὰ τὴν 
ἀντεπικράτειαν τοῦ νείκους καὶ τῆς φιλίας. 

[418] Ζημόκρ τὸς φϑείρεσϑαι τὸν κόσμον, τοῦ μεί- 15 
ξονος τὸν μικρότερον νικῶντος. 

Ἐπέκουρος πλείστοις τρόποις τὸν κόσμον φϑεί- 
ρεσϑαι, καὶ γὰρ ὡς (gov καὶ ὡς φυτὸν καὶ πολλαχῶς. 

Φιλόλαος διττὴν εἶναι τὴν φϑορὰν τοῦ κόσμου, 
τὸ μὲν ἐξ οὐρανοῦ πυρὸς δυέντος, τὸ Óà ἐξ ὕδατος 20 
δσεληνιακοῦ περιστροφῇ τοῦ ἀέρος ἀποχυϑέντος. 

2 Φιλολάου πυϑαγορείου éx τοῦ περὶ 
ψυχῆς 
- Φιλόλαος ἄφϑαρτον τὸν κόσμον εἶναι. λέγει γοῦν 
οὕτως ἐν τῷ περὶ ψυχῆς 25 
[420] παρὸ καὶ ἄφϑαρτος καὶ ἀκαταπόνατος διαμένει 
τὸν ἄπειρον αἰῶνα" οὔτε γὰρ ἔντοσϑεν ἄλλα tig αὖ- 
τία δυναμικωτέρα αὐτᾶς εὑρεϑήσεται οὔτ᾽ ἔχτοσϑεν | 
φϑεῖραι αὐτὸν δυναμένα, ἀλλ᾽ ἧς 005 ὁ κόσμος ἐξ 
αἰῶνος καὶ ἐς αἰῶνα διαμένει, εἷς ὑπὸ ἑνὸς τῶν Gvy- 80 
γενέων καὶ κρατίστω καὶ ἀνυπερϑέτω κυβερνώμενος" 
ἔχει δὲ καὶ τὰν ἀρχὰν τᾶς κινάσιος vs καὶ μεταβολᾶς 


cAP. 20. s. 1—3. ΦΎΣΙΚΑ 117 


0 κόσμος εἷς ἐὼν καὶ συνεχὴς καὶ φύσι διαπνεόμενος 
καὶ περιαγεόμενος ἐξ ἀιδίω. καὶ τὸ μὲν ἀμετάβλατον 
αὐτοῦ τὸ 0$ μεταβάλλον ἐστί" καὶ τὸ μὲν ἀμετάβολον 
ἀπὸ τᾶς τὸ ὅλον περιεχούσας ψυχᾶς μέχρι τᾶς σελά- 
δνας περαιοῦται, τὸ 03 μεταβάλλον ἀπὸ τᾶς σελάνας 
μέχρι τᾶς γᾶς" ἐπεὶ δέ ya καὶ τὸ κινέον ἐξ αἰῶνος ἐς 
αἰῶνα περιπολεῖ, τὸ δὲ κινεόμενον ὡς τὸ κινέον ἄγει, 
οὕτω διατίϑεται ἀνάγκα τὸ μὲν ἀεικένατον τὸ δὲ ἀει- 
παϑὲς εἶμεν. καὶ τὸ μὲν và καὶ ψυχᾶς ἀνάκωμα πᾶν, 


τὸ δὲ γενέσιος καὶ uevafloAac, καὶ τὸ μὲν πρᾶτον τῷ [422] 


δυνάμι καὶ ὑπερέχον, τὸ δ᾽ ὕστερον καὶ καϑυπερεχό- 
μενον τὸ δ᾽ ἐξ ἀμφοτέρων τούτων, τῶ μὲν ἀεὶ ϑέον- 
τος 9'e(c , τῶ δὲ ἀεὶ μεταβάλλοντος γεννατῶ.,, κόσμος. 
διὸ καὶ καλῶς ἔχει λέγεν κόσμον εἶμεν ἐνέργειαν ἀί- 
15 διον θεῶ τὸ καὶ γενέσιος κατὰ συνακολουϑίαν τᾶς 
μεταβλαστικὰς φύσιος. καὶ ὃ μὲν ἐς ἀεὶ διαμένει κατὰ 
τὸ αὐτὸ καὶ ὡσαύτως ἔχων, τὰ Ób καὶ γινόμενα καὶ 
φϑειρόμενα πολλά" καὶ τὰ μὲν φϑορᾷ ὄντα καὶ 
φύσι κατὰ μορφὰς σώξεται. τᾷ γονᾷ πάλιν τὰν αὐτὰν 
2) μορφὰν. ἀποκαϑιστάντα τῷ γευνάσαντι πατέρι καὶ δα- 
μιουργῷ. 
Ὀκέλλου 
Ὄκελλος ἀΐδιον τὸν κόσμον ὠδὲὶ γὰρ ἐν τοῖς περὶ 
τᾶς tO παντὸς φύσιος λέγει" 


* ἔτι δὲ τὸ ἄναρχον xol τὸ ἀτελεύτατον καὶ τῶ σχή- [424] 


ματος καὶ τᾶς κινάσιος καὶ τῶ χρόνω καὶ τὰς ὠσίας 
τοῦτο πιστοῦται διότι ἀγέννατος ὁ κύσμος καὶ ἄφϑαρ- 
τος. ἃ τὸ γὰρ τῶ σχήματος ἰδέα κύκλος , οὗτος δὲ 
πάντοϑεν ἴσος καὶ ὅ O[LL0g διόπερ ἄναρχος καὶ &vs- 
Ὁ λδύτατος᾽" ἃ τε τᾶς κινάσιος. κατὰ κύκλον, αὕτα δὲ 
ἀπαράβατος καὶ ἀδιέξοδος" ὅ vs χρόνος ἄπειρος ἐν 
ᾧπερ & κίνασιβ, διὰ τὸ μήτε ἀρχὰν εἰληφέναι τὸ κι- 


(45) 


118 ^. ΤΩΑΝΝΟΥΎ ZTOBAIOT LiB. 1 


νούμενον μήτξ τελευτὰν λαμψεῖσϑαι᾽ & ys μὰν ὠσία 
τῶν πραγμάτων ἀνέχβατος καὶ ἀμετάβλατος. διὰ τὸ 
ι(νήτε ἀπὸ τῶ χείρονος ἐπὶ τὸ βέλτιον μήτ᾽ ἀπὸ τῶ βελ- 
τίονος ἐπὶ τὸ χεῖρον πεφυκὲν μεταβάλλεν. 
ἐπεὶ δ᾽ ἐν τῷ παντὶ τὸ μὲν γένεσις τὸ δὲ αἰτία ys- s 
νέσιος, καὶ γένεσις μὲν ὅπου μεταβολὰ καὶ ἔκβασις 
τῶ ὑποκειμένω. αἰτία δὲ γενέσιος ὕπου ταυτότας καὶ 
ὑπόστασις τῶ ὑποκχειμένω, φανερὸν περὶ μὲν τὰν 
αἰτέαν τὰν γενέσιος τό τὸ ποιεῖν καὶ τὸ κινεῖν ἐστέ, 
περὶ δὲ τὸ δεχύμενον τὰν γένεσιν τό τε πάσχεν καὶ τὸ 10 
κινεῖσθαι. 
4 . | | 
Πράτως γὰρ ὕλα τὸ πανδεχές κοινὸν y'g ὑπό- 
[426] κειταὶ πᾶσιν, ὥστε πρᾶτον μὲν τὸ δυνάμι σώμα αἰσϑη- 
τὸν ἀρχά᾽ δεύτερον δὲ αἴ ἐναντιώσιερ, οἷον ϑερμό- is 
τας καὶ ψυχρότας καὶ ὑγρότας καὶ ξηρότας᾽ τρίτον 
ὃὲ πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ y& καὶ ἀήρ᾽ ταῦτα γὰρ μεταβάλ- 
τς Aovri ἐς ἄλλαλα, αἱ δὲ ἐναντιώσιες οὐ μεταβάλλοντι. 
0 "PU 
Παντελὴς δὲ φϑορὰ τᾶς περὶ τὰν γᾶν διακοσμά- 20 
διος οὔτε γέγονεν οὔτε ἐδσεῖταί ποκα. διὸ καὶ τοῖς As- 
γόντεσσι τὰν τᾶς ἑλλανικᾶς ἱστορίας ἀρχὰν ἀπὸ Ἰνάχω 
ἥμεν τῶ ᾿Δργεέω ποϑεκτέον οὕτως, ὡς οὐκ ἀπό τινος 
ἀρχᾶς πράτας, ἀλλὰ τᾶς γενομένας μεταβολᾶς κατ᾽ 
αὐτόν. πολλάκις γὰρ 109 καὶ γέγονε καὶ ἐσεῖται βάρ- 35 
βαρος & Ἑλλάς, οὐχ ὑπ᾽ ἀνθρώπων μόνον γινομένα 
[428] μετανάστατος, ἀλλὰ καὶ ὑπ᾽ αὐτὰς τᾶς φύσιος, οὔτε 
μείξονος οὔτε μείονος αὐτᾶς γινομένας, ἀλλὰ καινο- 
τέρας ἀεὶ καὶ ποϑ᾽ ἀμὲ ἀρχὰς λαμβανούσας. περὶ μὲν 
ὦν τῶ ὅλω καὶ παντός, ἔτι δὲ γενέσιος καὶ φϑάρσιος 80 
τᾶς ἐν αὐτῷ γινομένας, ὥς τ᾽ ἔχει ὥς 9' &bst τὸν 
ἅπαντα αἰῶνα, τᾶς μὲν ἀεικινάτω φύσιος ἐάσας τᾶς 


CAP. 20. 6. 39—6. QTZIKA 119 


δ᾽ ἀειπαϑέος , καὶ τᾶς μὲν ἀεὶ χυβερνώσας τᾶς δὲ xv- 
Bsgveouévag, ἄνω εἴρηταί μοι περὶ τούτων. 
sn mE 6 
᾿Φρισταέων ἔφησεν ἄφϑαρτον εἶναι τὸν κόσμον, 
5 λέγει γοῦν ἐν τῷ περὶ ἁρμονίας οὕτως" 
ἐπεὶ δὲ ἀρχὰ ἅτε δὴ οὖσα ἀρχὰ πρὸ παντός τέ 

ἐστι καὶ ἀγέννατος καὶ αὐτοτελὴς (οὔτε γὰρ εἰ μεϑ᾽ [480] 
ἕτερόν τι ἧς ὑπάρχοι κα ἔτι πρὸ παντός, οὔτε γενο- 
μένα ποκὰ ἔκ τινος ἀγέννατός κα εἴη ἔτι, οὐδὲ μὰν 

10 ἀρχά τε καὶ αἰτία. τῶν γενομένων, οὔτε γὰρ αὐτοτε- 
λής, ἁτέρω γάρ τινός ποτιδεηϑήσεται τῷ σώσοντος 
αὐτὰν καὶ κινάσοντορ), δῆλον δὴ ὡς αὐτὰ xo9 αὑτὰν 
& ἀρχὰ ἀγέννατός τέ ἐστι καὶ ἀέδιορ καὶ αἰτία γενέσιός 
τε καὶ χινάσιος, καὶ χκινέουσα πάντα αὐτὰ ἐξ αὑτᾶς 

1$ φύσις ἐστί, καὶ αὐτοτελέα παρεχομένη τἄλλα αὐτὰ ἐξ 
αὑτᾶς αὐτοτελής ἐστι. εἰκόνες δὲ καὶ ὁμοιώσιες τῶρ 
ἀρχᾶς ταύτας καὶ ἐν τοῖς φύσι γινομένοις καὶ ἐν τοῖς 
κατὰ τέχναν. ἐπεὶ δὲ τὸ ἀϑάνατον τὸ ἀκάματον [τὸ δὲ 
ἀκάματον τὸ μὴ κάμνον), ὁ δὲ ϑεὸς τοιοῦτος κινέων [482] 

Ὁ. ys τὸ ὅλον καὶ τὸ πᾶν, φανερὸν ὡς ἀέδιός κα εἴη ὁ 
κόσμος. δἰ γὰρ ἀρχὰν λήψεται διακοσμάσιος, ἔκαμέ 
ποκα τὸ κινέον αὐτὸ καὶ ἄμπαυσιν [ἔλαβε] διακοσμά- 
σιος. εἰ δέ ys κάμνοι καὶ ἀμπαύοιτο τὸ κινέον φϑαρ- 
τὸν καὶ γεννατὸν ὑπάρχον, καὶ αὐτὸ πέρας ἐξεῖ κινά- 

3$ σιος καὶ τὸ ὅλον καὶ πᾶν διακοσμάσιος" ὥστ᾽ ἀνάγκα 
ἥτοι γένεσιν ἀναιρὲν ἢ γεννᾶν ἐκ τῶ μὴ ὄντος, ἢ 
τόνδε τὸν κόσμον καταλείπεται ἀϑάνατον καὶ ἀγήρα- 
τον εἶμεν. λέγοιτο δέ κα ἁρμονία φύσιος, ὅτι πάντα 
κατὰ λόγον φύεται τὸν ταύτας ποταλλήλως, ὡς 

Ὁ ὁ τεχνίτας ποτὶ τὰν véqvav, οὕτως ϑεὸς ποϑ᾽ aQuo- 
νίαν. ἃ τὲ γὰρ τέχνα ἐστὶ λόγος καὶ ἰδέα τῶν γινομέ- 
νῶν καὶ ἁ φύσις. τὸ μὲν ἔργον ἁμαρτάνεται ἐν τοῖς (40) 


120 ΙΘΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT Lrs. z 


τεχνίταις, ὄκκα παραλλάξῃ τὸν τᾶς τέχνας λόγον" τὰ 
δὲ γινόμενα φύσι φϑείρεται πηρὰ καὶ ἄναρϑρα γινό- 
μενα, ὕκκα παραλλάξῃ τὸν τᾶς ἁρμονίας λόγον. 
Ποσειδωνίου 
Ποσειδώνιος δὲ φϑορὰς καὶ γενέσεις τέτταρας 5 
εἶναι φησὶν ἐκ τῶν ὄντων εἰς τὰ ὄντα γιγνομένας. τὴν 


[434] μὲν γὰρ ἐκ τῶν οὐκ ὄντων καὶ τὴν εἰς οὐκ ὄντα, κα- 


ϑάπερ εἴπομεν πρόσϑεν, ἀπέγνωσεν ἀνύπαρκτον οὖ- 
σαν. τῶν δὲ εἰς ὄντα γιγνομένων μεταβολῶν τὴν μὲν 
εἶναι κατὰ διαίρεσιν τὴν δὲ κατ᾽ ἀλλοίωσιν τὴν δὲ 10 
κατὰ σύγχυσιν τὴν δὲ ἐξ ὅλων λεγομένην δὲ κατ᾽ ἀνά- 
λυσιν. τούτων δὲ τὴν κατ᾽ ἀλλοίωσιν περὶ τὴν οὐσίαν 
γίγνεσθαι. τὰς δὲ ἄλλας τρεῖς περὶ τοὺς ποιοὺς λὲγο- 
μένους τοὺς ἐπὶ τῆς οὐσίας γιγνομόνους. ἀκολούϑως 


(88) δὲ τούτοις καὶ τὰς γενέσεις συμβαίνειν. τὴν γὰρ οὐ- 15 


σίαν οὔτ᾽ αὔξεσϑαι οὔτε μειοῦσϑαι κατὰ πρόσϑεσιν ἢ 
ἀφαίρεσιν ἀλλὰ μόνον ἀλλοιοῦσϑαι, καϑάπερ ἐπὶ 
ἀριϑμῶν καὶ μέτρων συμβαίνει. ἐπὶ δὲ τῶν ἰδίως 


[436] ποιῶν, olov καὶ Ζίωνος xal Θέωνος, καὶ αὐξήσεις καὶ 


μειώσεις γίνεσθαι. διὸ καὶ παραμένειν τὴν ἑκάστου 20. 
ποιότητα ἀπὸ τῆς γενέσεως μέχρι τῆς ἀναιρέσεως, ὡς 
ἐπὶ τῶι ἀναίρεσιν δεχομένων ξῴων καὶ φυτῶν καὶ 
τῶν τούτοις παραπλησίων. ἐπὶ δὲ τῶν ἰδίως ποιῶν 
δύο μὲν εἶναι φησὶ τὰ δεκτικὰ μόρια, τὸ μέν τι κατὰ 
τὴν τῆς οὐσίας ὑπόστασιν τὸ δέ τι κατὰ τὴν τοῦ 35 
ποιοῦ. τὸ γάρ, ὡς πολλάκις λέγομεν, τὴν αὔξησιν καὶ 
τὴν μείωσιν ἐπιδέχεσθαι" μὴ εἶναί τε ταυτὸν τό vs 
ποιὸν ἰδίως καὶ τὴν οὐσίαν ἐξ ἧς ἔστι τοῦτο, μὴ μέν- 
τοι γὲ μηδ᾽ ἕτερον ἀλλὰ μόνον οὐ ταυτόν, διὰ τὸ καὶ 
μέρος εἶναι τῆς οὐσίας καὶ τὸν αὐτὸν ἐπέχειν τόπον, 80. 
τὰ δ᾽ ἕτερα τινῶν λεγόμενα δεῖν καὶ τόπῳ κεχωρέ- 
σϑαι καὶ μηδ᾽ ἐν μέρει ϑεωρεῖσϑαι. τὸ δὲ μὴ εἶναι 


CAP. 20. s. 6—8. QTZIKA 121 


4 , 1 bl 1 1a A A 3 
ταυτὸ tO τε κατὰ τὸ ἰδέως ποιὸν καὶ τὸ κατὰ τὴν οὐ- 


σίαν, δῆλον εἶναί φησιν ὁ Μνήσαρχος᾽" ἀναγκαῖον. 


γὰρ τοῖς αὐτοῖς ταυτὰ συμβεβηκέναι. εἰ γάρ τις πλά- 
Gag ἵππον λόγου χάριν συνϑλάσειεν, ἔπειτα κύνα 
6 ποιήσειεν, δὐλόγως ἂν ἡμᾶς ἰδόντας εἰπεῖν, ὅτι τοῦτ᾽ 
οὐκ ἦν πάλαι, νῦν δ᾽ ἐστίν" ὥσϑ᾽ ἕτερον εἶναι τὸ ἐπὶ 
τοῦ ποιοῦ λεγόμενον τό τὸ ἐπὶ τῆς οὐσίας. καϑόλου 


νομέξειν τοὺς αὐτοὺς ἡμᾶς εἶναι ταῖς οὐσίαις ἀπίθα- [438] 


νον εἶναι φαίνεται" πολλάκις γὰρ συμβαίνει τὴν μὲν 

10 οὐσέαν ὑπάρχειν πρὸ τῆς γενέσεως, εἰ τύχοι τῆς Σὼ- 
κράτους. τὸν δὲ Σωκράτην μηδέπω ὑπάρχειν. καὶ 
μετὰ τὴν Σωχράτους ἀναίρεσιν ὑπομένειν μὲν τὴν 
οὐσίαν. αὐτὸν δὲ μηκέτι εἶναι. 

Πλάτωνος ἐν τῷ Τιμαέῳ [p. 49] 

5 Ὅτι τὰ στοιχεῖα εἰς ἄλληλα μεταβάλλεται. Πῶς 
οὖν δὴ τοῦτο αὐτὸ καὶ πῇ καὶ τέ περὶ αὐτῶν εἰκότως 
διαπορηϑέντες ἂν λέγοιμεν; πρῶτον μὲν ὃ δὴ νῦν 
ὕδωρ ὠνομάκαμεν, πηγνύμενον, ὡς δοκοῦμεν, λέ- 
ϑους καὶ γὴν γιγνόμενον ὁρῶμεν, τηκόμενον ó$ καὶ 

Ὁ διακρινόμενον αὖ ταυτὸν τοῦτο πνεῦμα καὶ ἀέρα, 
ξυγκαυϑέντα δὲ ἀέρα πῦρ, ἀνάπαλιν δὲ πῦρ ξυγκρι- 
ϑὲν καὶ κατασβεσϑὲν εἰς ἰδέαν vs ἀπιὸν αὖϑις ἀέ- 
gog, καὶ πάλιν ἀέρα ξυνιόντα καὶ πυκνούμενον 
νέφος καὶ ὁμίχλην, ἐκ δὲ τούτων ἔτι μᾶλλον συμπι- 

5 λουμένων δέον ὕδωρ, ἐξ ὕδατος δὲ γῆν καὶ λέϑους 
avOug, κύκλον τε οὕτω διαδιδόντα εἰς ἄλληλα, ὡς 
φαίνεται, τὴν γένεσιν. οὕτω δὴ τούτων οὐδέποτε τῶν 
αὐτῶν ἑκάστων φανταξομένων, ποῖον αὐτῶν ὡς ὃν 
ὁτιοῦν τοῦτο καὶ οὐκ ἄλλο παγίως διισχυριξόμενορ 

ὃ οὐκ αἰσχυνεῖταί τις ἑαυτόν; οὐκ ἔστιν" ἀλλ᾽ ἀσφα- 
λέστατα μακρῷ περὶ τούτων τιϑεμένους ὧδε λέγειν" 
ἀεὶ ὃ καϑορώῶμεν ἄλλοτε ἄλλῃ γιγνόμενον, ὡς πῦρ, 


(46) 


10 


122 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ἡ τοῦτο ἀλλὰ τὸ τοιοῦτον ἑκαστότε προσαγορεύ- 
δὲν πῦρ, μηδὲ ὕδωρ τοῦτο ἀλλὰ τὸ τοιοῦτον ἀεί, 
μηδὲ ἄλλο ποτὲ μηδὲν ὥς τινα ἔχον βεβαιότητα, ῦσα 
δεικνύντες τῷ ῥήματι τῷ τόδε καὶ τοῦτο προσχρώμε- 
vou δηλοῦν ἡγούμεϑά τι" φεύγει γὰρ οὐχ ὑπομένον 5 
τὴν τοῦ τόδε καὶ τοῦτο καὶ τὴν τῷδε καὶ πᾶσαν ὕση 
μόνιμα ὡς ὄντα αὐτὰ ἐνδείκνυται φάσις. 
Ἐν ταυτῷ [p. 32] 

Ὅτι δὲ τὸ πᾶν ἀέδιον δηλοῖ σαφῶς λέγει γοῦν ἐν 
τῷ Τιμαέῳ οὕτως" "Ex τε δὴ τούτων καὶ τοιούτων 10 
καὶ τὸν ἀριϑμὸν τεττάρων τὸ τοῦ κόσμου σώμα ἐγεν- 
νήϑη δι᾽ ἀναλογίας ὁμολογῆσαν , “φιλίαν τε ἔσχεν ἐκ 
τούτων, ὥστε εἰς τὸ αὐτὸ αὑτῷ ξυνελϑὸν ἄλυτον ὑπὸ 
τῶν ἄλλων πλὴν ὑπὸ τοῦ ξυμφύσαντος γενέσϑαι. 

χρόνος δ᾽ οὖν μετ᾽ οὐρανοῦ γέγονεν, ἵν᾽ ἅμα 15 
γεννηϑέντες ἅ αμα καὶ λυϑῶσιν, ἄν ποτε λύσις τις αὐὖ- 
τῶν γίγνηται, καὶ κατὰ τὸ παράδειγμα τῆς διαιωνίας 
φύσεως. ἵν᾽ ὡς ὁμοιότατος αὐτῷ κατὰ δύναμιν ἢ τὸ 
μὲν γὰρ δὴ παράδειγμα πάντα αἰῶνά ἔστιν ὅ 0v, ὁ δ᾽ 
αὖ διὰ τέλους τὸν ἅπαντα γεγονώς τὸ καὶ ὧν καὶ ἐσό-- 20 
μδνος (p. 38). 
Ev ταυτῷ [p. 41] 

Θεοὶ ϑεῶν, ὦν ἐγὼ δημιουργὸς πατήρ vé ἔργων, 
& δι᾽’ ἐμοῦ γιγνόμενα ἄλυτα, ἐμοῦ ys ϑέλοντος. τὸ 
μὲν οὖν δὴ δεϑὲν πᾶν λυτόν᾽ τό γε μὴν καλῶς &Quo- 15 
σϑὲν καὶ ἔχον sv λύειν ϑέλειν κακοῦ. διὸ καὶ ὑμεῖς 
ἐπεί περ γεγένησϑε, ἀϑάνατοι μὲν οὐκ ἐστέ οὐδ᾽ ἄλυ- 
τοι τὸ πάμπαν, οὔτι μὲν δὴ λυϑήσεσϑέ ys οὐδὲ τεύ- 
ξεσϑε ϑανάτου μοίρας, τῆς ἐμῆς βουλήσεως μείζονος 
ἔτι δεσμοῦ καὶ κυριωτέρου λαχόντες ἐκείνων οἷς ὅτ᾽ so 
ἐγίγνεσϑε συνεδεῖσϑε. 


CAP. 20. 5. 8—10. cAP.21.8.1—3. ΦΎΣΙΚΑ 123 


Κεφ. κα. 

ΠΕΡῚ KOZMOT ΚΑῚ EI ἘΜΨΥΧΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑῚ (47) 
AIOIKOTMENOZ ΚΑΙ IIOT EXEI ΤῸ 'HI'E- 
MONIKON ΚΑΙ IIOOEN TPEQOETAI. 

δ Πλάτωνος [Tim. p. 80] 

Πλάτων τὸν κόσμον ἔφησε ξῷον ἔμψυχον ἔν- 
VOUV τε ὅτι τε ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τρέφεται, τὸ δὲ ἡγεμονικὸν [440] 
τοῦ κόσμου ἐν οὐρανῷ τέϑεται. λέγει οὖν οὕτως ἐν 
τῷ Τιμαίῳ Βουληϑεὶς γὰρ ὁ ϑεὸς ἀγαϑὰ μὲν πάντα 

19 φλαῦρον δὲ μηδὲν εἶναι κατὰ δύναμιν, οὕτω δὴ πᾶν 
ὅσον ἦν ὁρατὸν παραλαβὼν οὐχ ἡσυχίαν ἄγον ἀλλὰ 
κινούμενον πλημμελῶς τὸ καὶ ἀτάχτως αὐτὸ ἤγαγεν 
ἐκ τῆς ἀταξίας, ἡγησάμενος ἐκεῖνο τούτου παντὸς 
ἄμεινον" ϑέμις δ᾽ οὔτε ἦν οὔτε ἔστι τῷ ἀρίστῳ δρᾶν 

15 ἄλλο πλὴν τὸ κάλλιστον. λογισάμενος οὖν δῦρισκεν 
ἐκ τῶν κατὰ φύσιν ὁρατῶν οὐδὲν ἀνόητον τοῦ νοῦν 
ἔχοντος ὅλον ὅλου κάλλιον ἔσεσϑαί ποτε ἔργον, νοῦν 
δ᾽ αὖ χωρὶς ψυχῆς ἀδύνατον παραγενέσϑαι τῳ. διὰ 
δὴ τὸν λογισμὸν τόνδε νοῦν μὲν ἐν ψυχῇ, ψυχὴν δὲ 

Ὁ ἐν σώματι συνιστὰς τὸ πᾶν συνετεκταίνετο, ὅπως ὅ τι 

καλλιστον᾿ εἴη κατὰ “φύσιν ἄριστόν T6 ἔργον ἀπειρ- 
γασμένος. οὕτως οὖν δὴ κατὰ λόγον τὸν εἰκότα δεῖ 
λέγειν τόνδε τὸν κόσμον ξῷον ἔμψυχον ἔννουν ce τῇ 
ἀληϑείᾳ διὰ τὴν τοῦ ϑεοῦ γενέσϑαι πρόνοιαν. 

Ἢ Ἐν τὰ υτῷ [p. 33] . 2 

᾿Ἅπῇει τε γὰρ οὐδὲν οὐδὲ προσήει, αὐτῷ ποϑὲν 
οὐδέν" οὐδὲ γὰρ ἦν αὐτὸ γὰρ ἑαυτῷ τροφὴν τὴν 
ἑαυτοῦ φϑίέσιν παρέχον, καὶ πάντα ἐν αὑτῷ καὶ ὑφ᾽ 
αὑτοῦ πάσχον καὶ δρῶν ἐκ τέχνης γέγονεν. 

80 "P 9 

Ἐμπεδοκλῆς τὸν τοῦ ἡλίου περέδρομον slvai 
περιγραφὴν τοῦ πέρατος τοῦ κόσμου. 


194 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Σέλευκος ὁ Ἐρυϑραῖος xol Ἡρακλείδης ὁ 
Ποντικὸς ἄπειρον τὸν κόσμον. 

Διογένης καὶ Μέλισσος τὸ μὲν πᾶν ἄπει- 
ρον, τὸν δὲ κόσμον πεπερασμένον. 

[442] Οἱ στωικοὶ διαφέρειν τὸ πᾶν καὶ τὸ 0Aov* πᾶν 5 
μὲν ψὰρ εἶναι σὺν τῷ κενῷ τῷ ἀπείρῳ, ὅλον δὲ χωρὶς 
τοῦ κενοῦ τὸν κόσμον. μήτε αὔξεσϑαι δὲ μήτε μειοῦ- 
σϑαι τὸν κόσμον. τοῖς δὲ μέρεσιν ὁτὲ μὲν παρεκτεί- 
νεσϑαι πρὸς πλείονα τόπον, ὁτὲ δὲ συστέλλεσϑαι. 
ἀπὸ γῆς δὲ ἄρξασϑαι τὴν γένεσιν τοῦ κόσμου καϑά- 10 
περ ἀπὸ κέντρου, ἀρχὴ δὲ σφαίρας τὸ κέντρον. 

Οἵ μὲν ἄλλοι πάντες ἔμψυχον τὸν χόσμον καὶ 
προνοίᾳ διοικούμενον, “Δεύκιππος δὲ καὶ Ζημόκριτος 
καὶ Ἐπίκουρος οὐδέτερα τούτων, φύσει δὲ ἀλόγῳ ἐκ 
τῶν ἀτόμων συνεστῶτα. 15 

4 P" 
Ὅμηρός φησι πεπερασμένον εἶναι τὸν κόσμον" 
δηλοῦται δὲ διὰ τούτων 
τριχϑὰ δὲ πάντα δέδασται, ἕκαστος δ᾽ ἔμμορε 
τιμῆς. | 20 
[444] τοῦτο τοίνυν ἑνὶ στέχῳ διαρρήδην ἐδήλωσεν" τὸ γὰρ 
ἄπειρον οὐκ ἔστιν εἰς μοίρας διελεῖν. καὶ ἐν τούτοις 
᾿δὲ τὸ αὐτὸ σημαίνεται 
ἥτοι ἐγὼν ἔλαχον πολιὴν ἅλα ναιέμεν αἰεὶ 
παλλομένων, ᾿Δίδης δ᾽ ἔλαχεν ξύφον ἠερόδντα, ss 
Ζεὺς δ᾽ ἔλαχ οὐρανὸν εὐρὺν ἐν αἰϑέρι καὶ νεφέλῃσι, 
γαῖα δ᾽ ἔτι ξυνὴ πάντων καὶ μακρὸς ὄλυμπος. 
ὡς τῶν ἐν μέσῳ φύσεων πεποιημένος τὴν νέμησιν. τὰ 
δὲ ἄκρα καὶ περατοῦντα ἀνέμητα καταλελοιπώς. καὶ 
εἶναι τὴν γῆν μὲν κατωτάτω πάντων τὸν δὲ ὄλυμπον so 
ἀνωτάτω, δεδήλωκεν ἐν τούτῳ 


ΠΑΡ. 21. s. 3—5. ΦΎΣΙΚΑ 125 


ἀλλ᾽ ὅτε δὴ καὶ ἐγὼ πρόφρων ἐϑέλοιμε ἐρύσσαι, 
αὐτῇ κεν γαίῃ ἐρύσαιμ᾽ αὐτῇ vs ϑαλάσσῃ᾽" 
σειρὴν μέν κεν ἔπειτα περὶ ῥέον οὐλύμποιο 
δησαίμην,. τὰ δέ κ᾽ αὖτε μετήορα πάντα γένοιτο. 
570v γὰρ γὴν μετέωρον γενήσεσϑαί φησιν ἐξ ξδρας 
ἀνασπασϑεῖσαν ὡς τῆς κατωτάτω εἰς τὴν ἀνωτάτω. 


Κόσμον δ᾽ εἶναί φησιν ὁ Χρύσιππος σύστημα 

ἐξ οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ τῶν ἐν τούτοις φύσεων. ἢ τὸ 
ἐκ ϑεῶν καὶ ἀνθρώπων σύστημα καὶ ἐκ τῶν ἕνδκα 
τούτων γεγονότων. λέγεται δ᾽ ἕτερος κόσμος ὁ ϑεός, 
καϑ᾽ ὃν ἡ διακόσμησις γένεται καὶ τελειοῦται" τοῦ 
δὲ κατὰ τὴν διακόσμησιν λεγομένου κόσμου τὸ μὲν εἷ- 
ναι περιφερόμενον περὶ τὸ μέσον τὸ δ᾽ ὑπομένον, πε- 

15 θριφερόμενον μὲν τὸν αἰϑέρα ὑπομένον δὲ τὴν γῆν καὶ 
τὰ ἐπ᾽ αὐτῆς ὑγρὰ καὶ τὸν ἀέρα. τὸ γὰρ τῆς πάσης 
οὐσίας πυκνότατον ὑπέρεισμα πάντων εἶναι κατὰ φύ- 
σιν, ὄνπερ τρόπον ἐν ξῴῳ τὰ ὀστέα, τοῦτο δὲ καλεῖ- 
σϑαι γῆν. περὶ δὲ ταύτην v0 ὕδωρ περικεχύσϑαι σφαι- 
3 ρικῶς. ὁμαλωτέραν τὴν ἰσχὺν διειληχός. τῆς γὰρ γῆς 
ἐξοχάς τινας ἐχούσης ἀνωμάλους διὰ τοῦ ὕδατος εἰς 
ὕψος ἀνηκούσας, ταῦτας μὲν νήσους καλεῖσϑαι. τού- 
τῶν δὲ τὰς ἐπὶ πλεῖον διηκούσας ἠπείρους προσηγο- 
ρεῦσϑαι, ὑπ᾽ ἀγνοίας τοῦ περιέχεσϑαι καὶ ταύτας πε- 
5 λάγεσι μεγάλοις. ἀπὸ δὲ τοῦ ὕδατος τὸν ἀέρα ἐξῇφϑαι 
καϑάπερ ἐξατμισϑέντα σφαιρικῶς καὶ περικεχύσϑαι, 
ἐκ δὲ τούτου τὸν αἰϑέρα ἀραιότατόν τε καὶ εἰλικρινέ- 
στατον. τὸν μὲν οὖν κατὰ τὴν διακόσμησιν λεγόμε- 
νον κόσμον εἰς ταύτας διακεκρίσϑαι τὰς φύσεις, τὸ δὲ 
» ὑπερφερόμενον αὐτοῦ ἐγκυκλίως αἰϑέρα εἶναι, ἐν ᾧ 
τὰ ἄστρα καϑίδρυται τά τὸ ἀπλανῆ καὶ τὰ πλανώμενα, 
τὰ δὲ πλανώμενα ταπεινότερα τῶν ἀπλανῶν. πάντα 


(48) 


[446] 


126 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


δὲ τὰ πλανώμενα ϑεῖα τὴν φύσιν ὄντα xal ἔμψυχα 
καὶ διοικούμενα κατὰ τὴν πρόνοιαν. τῶν μὲν οὖν 

[448] ἀπλανῶν ἄστρων ἀκατάληπτον εἶναι τὸ πλῆϑος, τὰ 
δὲ πλανώμενα ἑπτὰ τὸν ἀριϑμὸν εἶναι. τετάχϑαι δὲ 
τὰ μὲν ἀπλανῆ ἐπὶ μιᾶς ἐπιφανείας, ὡς καὶ ὁρᾶται" 5 
τὰ δὲ πλανώμενα ἐπ᾽ ἄλλης καὶ ἄλλης φορᾶφ᾽ περι- 
ἔχεσϑαι δὲ πάσας τὰς τῶν πλανωμένων ὑπὸ τῆς τῶν 
ἀπλανῶν σφαίρας. τῶν δὲ πλανωμένων ὑψηλοτάτην 
εἶναι μετὰ τὴν τῶν ἀπλανῶν τὴν τοῦ Κρόνου, μετὰ 
δὲ ταύτην τὴν τοῦ Διός, εἶτα τὴν τοῦ "άρεος, ἐφεξῆς 10 
δὲ τὴν τοῦ Ἑρμοῦ, καὶ μετ᾽ αὐτὴν τὴν τῆς ᾿άφροδί- 
της. δἶτα τὴν τοῦ ἡλίου, ἐπὶ πᾶσι δὲ τὴν τῆς σελήνης, 
πλησιάξουσαν τῷ ἀέρι. διὸ καὶ ἀερωδεστέραν φαίνε- 
69a, καὶ μάλιστα διατείνειν τὴν ἀπ᾽ αὐτῆς δύναμιν 
εἰς τὰ περέγεια. ὑπὸ δὲ τὴν σελήνην τὴν τοῦ ὑπ᾽ αὐ- 15 
τοῦ φερομένου ἀέρος. εἶτα τὴν ὕδατος, τελευταίαν 
δὲ τὴν τῆς γῆς περὶ τὸ μέσον σημεῖον τοῦ κόσμου κει- 
μένης, c ὃ δὴ τοῦ παντός ἐστι κάτω, ἄνω δὲ τὸ ἀπ᾿ αὐ- 
τοῦ εἰς τὸ κύκλῳ πάντῃ. 


Ἔκφα αντος ἐκ μὲν τῶν ἀτόμων συνεστάναι τὸν 
κόσμον. διοικεῖσϑαι δὲ ὑπὸ προνοίας. 

᾽Δριστοτέλης οὔτε ἔμψυχον ὅλον δι᾿ ὅλον οὔτε 
λογικὸν οὔτε νοερὸν οὔτε προνοίᾳ διοικούμενον. τὰ 

[450] μὲν γὰρ οὐράνια πάντων τούτων κοινωνεῖν, σφαίρας »s 

γὰρ περιέχειν ἐμψύχους καὶ ξωτικάς, τὰ δὲ περίγεια 
μηδενὸς αὐτῶν. τῆς δ᾽ εὐταξίας κατὰ συμβεβηκὸς οὐ 
προηγουμένως μετέχειν. εἰ δὲ τρέφεται 0 κόσμος, καὶ 
φϑαρήσεται" ἀλλὰ μὴν οὐδεμιᾶς δεῖται τροφῆς, διὰ 
τοῦτο καὶ ἀίδιος. 30 

Hv ayó ρας φησὶ γεννητὸν κατ᾽ ἐπίνοιαν τὸν 
κόσμον, οὐ κατὰ χρόνον᾽ ὃς καὶ πρῶτος ὠνόμασε τὴν 


cAP. 21. s. 5—7. QTZIKA 127 


τῶν OÀOV περιοχὴν κόσμον ἐκ τῆς ἐν αὐτῷ τάξεως" 
ἄρξασϑαι δὲ τὴν γένεσιν τοῦ κόσμου ἀπὸ πυρὸς καὶ 
τοῦ πέμπτου στοιχείου. πέντε δὲ σχημάτων ὄντων στδ- (40) 
ρεῶν, ἅπερ καλεῖται καὶ μαϑηματιχά, ἐκ μὲν τοῦ xv- 

5 βου φησὶ γεγονέναι τὴν γὴν, ἐκ δὲ τῆς πυραμέδος τὸ [452] 
πῦρ, ἐκ δὲ τοῦ ὀχταέδρου τὸν ἀέρα, ἐκ. δὲ τοῦ δἰκοσα- 
ἔδρου τὸ ὕδωρ, ἐκ δὲ τοῦ δωδεκαέδρου τὴν τοῦ παν- 
τὸς σφαῖραν. 

Φιλόλαος ἔφησε τὸ μὲν ἐξ οὐρανοῦ πυρὸς ῥυέν- 

10 rog τὸ δὲ ἐξ ὕδατος σεληνιακοῦ περιστροφῇ τοῦ ἀέ- 
ρος ἀποχυϑέντος εἷναι τὰς ἀναϑυμιάσεις τροφὰς τοῦ 
κύόσμου.. τὸ δὲ ἡγεμονικὸν ἐν τῷ μεσαιτάτῳ πυρί, ὅπερ 
τρόπεως δίκην προυπεβάλλετο τῆς τοῦ παντὸς [σφαί- 
φας] ὁ δημιουργὸς ϑεός. 

5 KA svo. 0 στωϊκὸς ἐν ἡλίῳ ἔφησεν εἶναι τὸ 
ἡγεμονικὸν τοῦ κόσμου. 

᾿ρχέδαμος τὸ ἡγεμονικὸν τοῦ κόσμου ἐν γῇ 
ὑπάρχειν ἀπεφήνατο. [454] 
Ἡράκλειτος οὐ κατὰ χρόνον εἶναι γεννητὸν 
Ὁ) τὸν κύσμον, ἀλλὰ κατ᾽ ἐπένοιαν. 
“Ἑπέίέδικος ὑπὸ φύσεως γεγενῆσϑαι - τὸν κόσμον. 
"ozéAaog ὑπὸ ϑερμοῦ καὶ ἐμψυχίας συστῆναι 
τὸν κόσμον. 
Ἐκτοῦ Φιλολάου περὶ κόσμου. 7 
ει ὀὀἡνάγκα và ἐόντα εἶμεν πάντα ἢ περαίΐίνοντα ἢ 
ἄπειρα, ἢ περαίνοντά τε καὶ ἄπειρα, ἄπειρα δὲ μόνον [466] 
οὔ κα εἴη. ἐπεὶ τοίνυν φαίνεται οὔτ᾽ ἐκ περαινόντων 
' πάντων ἐόντα οὔτ᾽ ἐξ ἀπείρων πάντων, δῆλόν τἄρα 

ὅτι ἐκ περαινόντων τε καὶ ἀπείρων 0 τὸ κόσμος καὶ τὰ 
, ᾿ὸ ἐν αὐτῷ συναρμόχϑη. δηλοῖ δὲ καὶ τὰ ἐν τοῖς ἔργοιρ. 
τὰ μὲν γὰρ αὐτῶν ἐκ περαινόντων περαίνοντα, τὰ 
δ᾽ ἐκ περαινόντων ve καὶ ἀπείρων περαίνοντα τὲ 


198 IGANNOT ZTOBAIOT Li.1: 


καὶ ov περαίνοντα, τὰ δ᾽ ἐξ ἀπείρων ἄπειρα φα- 
νέονται. 
καὶ πάντα γα μὰν τὰ γιγνωσκόμενα ἀρυιϑμὸν 
ἔχοντι. οὐ γὰρ οἷόν τε οὐδὲν οὔτε νοηϑῆμεν οὔτε 
γνωσθϑῆμεν ἄνευ τούτω. 0 γα μὰν ἀριϑμὸς ἔχει μὲν υ 
δύο ἴδια εἴδεα περισσὸν καὶ ἄρτιον, τρίτον δὲ ἀπ᾽ 
[458] ἀμφοτέρων μιχϑέντων ἀρτιοπέρισσον. ἑκατέρω δὲ τῶ 
εἴδεος πολλαὶ μορφαί, ἃς ἕκαστον αὐταυτὸ δημαένει. 
περὶ δὲ φύσιος καὶ ἁρμονέας ὧδε ἔχει" ἃ μὲν ἐστὼ 
τῶν πραγμάτων ἀίδιος ἔσσα καὶ αὐτὰ μόνα φύσις τὸ 
[460] Qe ἐντὶ καὶ οὐκ ἀνθρωπίναν ἐνδέχεται γνῶσιν, πλάν ᾿ 
γα ἢ ὅτι οὐχ οἷόν τ᾽ ἧς οὐϑενὶ τῶν ἐόντων καὶ γιγνω- 
σχομένων ὑφ᾽ ἁμῶν γνωαϑῆμεν, μὴ ὑπαρχοίσας τᾶς 
ἑστοῦς τῶν πραγμάτων ἐξ v συνέστα ὁ κόσμος, καὶ 
τῶν περαινόντων καὶ τῶν ἀπείρων. ἐπεὶ δὲ ταὶ ἀρ- τ 
χαὶ ὑπᾶρχον οὐχ “ὅμοιαι οὐδ᾽ ὁμόφυλοι ἔσσαι, ἤδη 
ἀδύνατον ἧς κα αὐτοῖς κοσμηϑῆμεν, αἱ μή ἁρμονία 
ἐπεγένετο, φτινιῶν τρόπῳ ἐγένετο. ᾿ τὰ μὲν ὧν ὅμοια 
καὶ ὁμόφυλα ἁρμονίας οὐϑὲν ἐπεδέοντο, τὰ δὲ ἀνό- 
μοια μηδὲ ὁμόφυλα μηδὲ ἰσολαχῆ ἀνάγκα τῷ τοιαύτα » 
ἁρμονέᾳ συγκεκλεῖσϑαι, αἱ μέλλοντι ἐν κόσμῳ x&vé- 
[462] χεσϑαι. ἁρμονίας 0b μέγεϑος ἐντι ᾿συλλαβὰ καὶ δι᾿ 
[464] ὀξειᾶν" τὸ δὲ δι᾽ ὀξειᾶν μεῖξον vàg συλλαβᾶς ἐπο- 
γδόῳ᾽ ἔντι γὰρ ἀπὸ ὑπάτας ἐπὶ μέσαν συλλαβά, ἀπὸ 
0$ μέσας ἐπὶ νεάταν δι᾽ ὀξειᾶν, ἀπὸ δὲ νεάτας ἐς τρί- Ὁ 
[466] ταν συλλαβά,, ἀπὸ δὲ τρίτας ἐς ὑπάταν 0v ὀξειᾶν" τὸ 
δὲ μέσον μέσας καὶ τρίτας ἐπόγδοον᾽ ἃ δὲ συλλαβὰ 
ἐπίτριτον, τὸ δὲ δι᾽ ὀξειᾶν ἡμιόλιον, τὸ διὰ πασᾶν δὲ 
[468] διπλόον. οὕτως ἁρμονία πέντε ἐπόγδοα καὶ δύο διέ- 
σιες. δι᾽ ὀξειᾶν δὲ τρία ἐπόγδοα καὶ δίεσις, συλλαβὰ so 
δὲ 0v ἐπόγδοα καὶ δίδσις. 


CAP. 21. 8. 7—9. QTZIKA 129 D 


τὸ πρᾶτον ἁρμοσϑὲν τὸ ἕν ἐν τῷ μέσῳ τᾶς σφαί- 8 
ρας ἑστία καλεῖται. 
Ἑρμοῦ ἐκ τοῦ πρὸς Τάτ. 9 
AZK. ἐπεί μοι ἐν τοῖς ἔμπροσθεν γενικοῖς λό- 

5 γοις ὑπέσχου δηλῶσαι περὶ τῶν τριάκοντα ξξ δεκα- 
νῶν. νῦν μοι δήλωσον περὶ αὐτῶν καὶ τῆς τούτων 
ἐνεργείας. 

"EPM. οὐδεὶς φϑόνος, ὦ Τάτ, καὶ ὃ κυριώτατος [470] 
πάντων λόγος καὶ κορυφαιότατος ovrog ὧν εἴη, σὺ δὲ 
,1 νόει οὕτως. ἔφαμέν σοι περὶ τοῦ ξῳδιακοῦ κύκλου, 
τοῦ καὶ ξῳοφόρου, καὶ τῶν πέντε πλανήτων καὶ ἡλίου 
καὶ σελήνης καὶ τοῦ ἐχάστου τούτων XUxAOV. 
A4EZK. ἔφης γὰρ ὦ Τρισμέγιστε. 
ἙΡΜ. οὕτω βούλομαί G& νοεῖν καὶ περὶ τῶν 

15 τριάκοντα ἕξ δεκανῶν μεμνημένον ἐκείνων. ἵνα sv- 

γνωστός σοι καὶ ὁ περὶ τούτων λόγος γένοιτο. . 
"AZK. μέμνημαι ὦ πάτερ. 
ἝΡΜ. ἔφαμέν zov, ὦ τέκνον, περιεκτικὸν τῶν 
ἁπάντων εἶναι σῶμα" ἐννόησον οὖν καὶ αὐτοῦ ὥσπερ 

» κυχλοειδὲς σχῆμα" καὶ γὰρ οὕτως ἔχει τὸ πᾶν. 

"A4ZK. τοιοῦτον σχῆμα νοῶ οὕτως ὡς λέγεις ὦ 
πάτερ. | 

"EPM. ὑπὸ δὲ τὸν κύκλον τοῦ σώματος τούτου 
τετάχϑαι τοὺς τριάκοντα ἕξ δεκανούς., μέσους τοῦ 

Ὁ παντὸς κύχλου καὶ τοῦ ξῳδιακοῦ, διορέξοντας ἀμφο- 
τέρους τοὺς κύκλους, καὶ ὥσπερ ἐκεῖνον μὲν κουφίς- [472] 
ζοντας τὸν ξῳδιαχὸν καὶ καϑορέζοντας, συμφερομέ- 
νους τοῖς πλάνησι, καὶ ἰσοδυναμεῖν τῇ τοῦ παντὸς 
φορᾷ κατὰ τὸ ἐναλλὰξ τοῖς ἑπτά. καὶ τὸ μὲν περι- 

ὃ) ἐχτικὸν ἐπέχειν σῶμα, ἔσχατον γὰρ ἂν ἦν ἐν τῇ φορᾷ 

τ αὐτὸ xaO" αὑτό, ἐν τῷ πάσχειν. ἐπισπεύδειν δὲ τοὺς 
|. ἑπτὰ ἄλλους κύχλους διὰ τὸ βραδυτέραν xívndw κι- 
STOB. ECL. PHYS. 


130 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. X 


νεῖσϑαι τοῦ παντὸς xUxAov. ὥσπερ οὖν ἀνάγκη αὖ- 
τοὺς κινεῖσϑαι, καὶ τὸν τοῦ παντός. νοήσωμεν οὖν 
καὶ αὐτῶν τῶν ἑπτὰ καὶ τοῦ παντὸς τοῦ κύκλου, 
μᾶλλον δὲ τῶν ἐν κόσμῳ ἁπάντων. ὠσπερεὶ φύλακας 
αὐτοὺς περιίστασθαι πάντα συνέχοντας καὶ τηροῦν- 5 
τας τὴν τῶν πάντων εὐταξίαν. 

"AZK. οὕτω γὰρ νοῶ πάτερ ἐξ ὧν λέγεις. 

ἙΡΜ. ἔτι δὲ νόησον Τάτ, ὅτι καὶ ἀπαϑεῖς εἰσιν 
ὧν οἱ ἄλλοι' ἀστέρες πάσχουσιν οὔτε γὰρ ἐποχόμενοι 
τὸν δρόμον στηρίξουσιν οὔτε κωλυόμενοι ἀναποδίξου-- 1 
σιν, ἀλλ᾽ οὐδὲ μὴν ὑπὸ τοῦ φωτὸς τοῦ ἡλίου σκέπον - 


[474] ται. ἅπερ πάσχουσιν o ἄλλοι ἀστέρες. ἐλεύϑεροι δὲ 


(49) 


ὄντες ὑπεράνω πάντων ὥσπερ φύλακες ἀκριβεῖς καὶ 
ἐπίσκοποι τοῦ παντὸς περιέχονται τῷ νυχϑημέρῳ 
τὸ πᾶν. 16 

ἌΣΚ. ἄρ᾽ οὖν καὶ οὗτοι ὦ πάτερ ἔχουσι πρὸς 
ἡμᾶς ἐνέργειαν; 

'EPM. τὴν μεγίστην ὦ τέκνον. εἰ γὰρ ἐκείνοις 
ἐνεργοῦσι, πῶς οὐ καὶ ἡμῖν; καὶ x«9' ἕνα ἕκαστον 
καὶ κοινῇ. .. οὕτως ὦ τέχνον τῶν καϑολικῶς πάν - ἢ 
τῶν συμβαινόντων τῇ ἐνεργείᾳ ἀπὸ τούτων ἐστίν, 
οἷον (ὃ λέγω νόησον) βασιλειῶν μετατροπαὶ πόλεων 
ἐπαναστάδεις λοιμοὶ λιμοὶ ἀμπώτεις ϑαλάσσης γῆς σει- 
σμοί" οὐδὲν τούτων ὦ τέχνον χωρὶς τῆς τούτων ἐνερ- 
γείας γίγνεται. ἔτι τε πρὸς τούτοις νόησον᾽ εἰ γὰρ Ὁ 
οὗτοι μὲν ἐπιστατοῦσιν ἐκείνων ἡμεῖς δὲ καὶ ὑπὸ τοὺς 
ἑπτὰ ἐσμέν. οὐ νοεῖς καὶ εἰς ἡμᾶς τινὰ ἐκείνων φϑά- 
νεῖν ἐνέργειαν, ἤτοι υἱεῖς αὐτῶν ἢ δι᾽ ἐκείνων; 

AXK. τίς ἂν αὐτοῖς εἴη ὦ πάτερ ὁ τοῦ σώματος 
τύπος: " 30 
'EPM. τούτους ovv καλοῦσιν of πολλοὶ δαίμονας" 

οὐδὲ γὰρ ἴδιόν τί ἐστι γένος τὸ τῶν δαιμόνων, οὔτε 


cAP. 21. 5.9. ΦΥΣΙΚΑ 131 


&AAx σώματα ἔχοντες ἐξ ἰδίας τινὸς ὕλης οὔτε ψυχῇ 
κινούμενοι ὥσπερ ἡμεῖς, ἀλλ᾽ ἐνέργειαί εἶσι τῶν τριά- 
xovra SE τούτων ϑεῶν. ἔτι δὲ πρὸς τούτοις νόησον ὦ 
T&v ἐνέργημα τούτων. ὅτι καὶ εἰς τὴν γὴν σπερματί- 
δξουσιν ἃς καληῦσι τάνας, τὰς μὲν σωτηρίους τὰς δὲ 
ὀλεϑριωτάτας.᾽ ἔτι καὶ ἐν οὐρανῷ φερόμενοι ἀστέρες 
γεννῶσιν αὐτοῖς ὑπολειτουργοὺς καὶ ὑπηρέτας καὶ 
στρατιώτας ἔχουσιν. οὗτοι δὲ ὑπ᾽ ἐκείνων μιγνύμενοι 
φέρονται ἐν τῷ αἰϑέρι αἰωρούμενοι τὸν τούτου τόπον 
10 ἀναπληροῦντερ, ὕπως μηδεὶς ἡ ἢ τόπος ἄνω κενὸς ἀστέ- 
ρων, συγκοσμοῦντες τὸ πᾶν, ἐνέργειαν ἐδίαν ἔχοντες. 
ὑποτεταγμένην δὲ τὴν τῶν τριάκοντα ἕξ ἐνέργειαν, 
ἐξ ὧν καὶ κατὰ τὰς χώρας φϑοραὶ γέγνονται τῶν ἄλ- 
λων ἐμψύχων ξῴων, καὶ ἡ πληϑὺς τῶν λυμαινομένων 
15 ζῴων τοὺς καρπούς. ὑπὸ δὲ τούτους ἐστὶν ἡ καλου- 
μένη ἄρκτος κατὰ μέσον τοῦ ξῳδιακοῦ ἐξ ἀστέρων 
συγκειμένη ἑπτά, ἔχουσα ἀντίξυγον ἑτέραν ὑπὲρ κε- 
φαλῆς. ταύτης μὲν ἡ ἐνέργειά ἐστι καϑάπερ ἄξονος, 
μηδαμοῦ μὲν δυνούσης μηδὲ ἀνατελλούσης, μενούσης 
Ὁ δὲ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ καὶ περὶ αὐτὸ στρεφομένης, ἐνερ- 
γούσης δὲ τὴν τοῦ ξῳοφόρου κύχλωσιν, παραδιδοῦ- 
σαν τὸ πᾶν τοῦτο ἀπὸ μὲν τῆς νυκτὸς ἡμέρα, ἀπὸ δ᾽ 
ἡμέρας νυκτί. μετὰ δὲ ταύτην ἐστὶν ἄλλος χορὸς ἀστέ- 
ρων, οὗς ἡμεῖς προσηγοριῶν ov κατηξιώσαμεν,., of δὲ 
2 peo" ἡμᾶς μιμησάμενοι. μὲν καὶ αὐτοὶ προδηγορέας 
τούτοις ϑήσονται. κάτωϑεν δὲ τῆς σελήνης εἰσὶν ἔτε- 


[476] 


(50) 


ρον ἀστέρες φϑαρτοὶ ἀργοὶ πρὸς ὀλίγον χρόνον συν- [418] 


ἰστάμενοι, εἰς τὸν ὑπὲρ γῆς ἀέρα ἐξ αὐτῆς τῆς γῆς. 


ἀναϑυμιώμενοι; οὗς καὶ ἡμεῖς ὁρῶμεν διαλυομένους, 

3 τὴν. φύσιν ὁμοίαν ἔχοντας τοῖς ἀχρήστοις τῶν ἐπὶ γῆς 

ἑῴων. ἐπὶ ἕτερον ὃς οὐδὲν γίγνεται ἢ ἵνα μόνον 

φϑαρῇ; οἷον τὸ τῶν μυιῶν γένος καὶ τῶν ψυλλῶν καὶ 
9* 


o» 


132 ISANNOT ZTOBAIOT Lin. 1 


τῶν σκωλήκων x«l τῶν ἄλλων τῶν ὁμοίων. καὶ γὰρ 
ἐκεῖνα ὦ Τὰτ οὔτε ἡμῖν οὔτε τῷ κόσμῳ χρήσιμά ἐστι, 
τοὐναντίον δὲ λυπεῖ ἐνοχλοῦντα, παρακολουϑήματα 
ὄντα τῆς φύσεως. καὶ κατὰ τὸ περισσὸν τὴν γένεσιν 
ἔχοντα᾽ τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ o( ἀπὸ τῆς γῆς ἀνα- 
ϑυμιώμενοι ἀστέρες τὸν μὲν ἄνω τόπον οὐ καταλαμ- 
βάνουσιν, ἀδυνατοῦσι ydg, ὡς κάτωϑεν ἀνιόντες. 
πολὺ δὲ τὸ ἐμβριϑὲς ἔχοντες, ἑλκόμενοι κάτω ὑπὸ τῆς 
ἐδίας ὕλης διαχέονται ταχέως. καὶ διαλυϑέντες T 
πτουσι πάλιν εἰς γὴν; μηδὲν ἐνεργήσαντεβ ῇ μόνον ὯΝ 
ὀχλήσαντες τῷ ὑπὲρ γὴν ἀέρι. ἕτερόν ἐστι γένὸς Ó 
Tür τὸ τῶν καλουμένων κομητῶν, κατὰ καιρὸν ἐπι- 
φαινομένων καὶ πάλιν μετὰ χρόνον ὀλίγον ἀφανῶν 
γινομένων, μήτε ἀνατελλόντων μήτε δυνόντων μήτε 
διαλυομένων" οἵτινες φανεροὶ ἄγγελοι καὶ κήρυκες 15 
καϑολικῶν ἀποτελεσμάτων γίγνονται μελλόντων ἔδε- 
σϑαι᾿ οὗτοι δὲ τὸν τόπον ἔχουσιν. ὑπὸ τὸν κύχλον τὸν 
τοῦ ἡλίου. ἐπὰν οὖν μέλλῃ τι τῷ κόσμῳ συμβαίνειν 
οὗτοι φαίνονται, φανέντες δὲ ὀλίγας ἡμέρας πάλιν 
[480] ὑπὸ τὸν κύκλον ἐλϑόντες τοῦ ἡλίου ἀφανεῖς. μένουσιν 20 

ἐν τῷ ἀπηλιώτῃ φανέντες. ἄλλοι δὲ ἐν τῷ βορφᾷ: ἄλ- 
λοι δὲ ἐν τῷ λιβί, ἄλλοι δὲ ἐν τῷ vovg μάντεις δὲ 
τούτους προσηγορεύσδσαμεν. καὶ. ᾿ἀστέρων ἥδε. φύσις. 
ἀστέρες δὲ ἄστρων διαφορὰν ἔχουσιν᾽ ἀστέρες μὲν 
γάρ εἰσιν οἵ ἐν τῷ οὐρανῷ αἰωρούμενοι, ἄστρα δὲ τὰ 5 
ἐγκείμενα ἐν τῷ σώματι. τοῦ οὐρανοῦ, συμφερόμενα 

| δὲ τῷ οὐρανῷ, ἐξ ὦ ὧν δώδεκα ξῴδια προσηγορεύσαμεν. 

ὁ ταῦτα μὴ ἀγνοήσας ἀκριβῶς δύναται νοῆσαι τὸν. 
ϑεύν, εἰ δὲ καὶ τολμήσαντὰ δεῖ εἰπεῖν, [ἔξεστι] καὶ 
αὐτόπτην γενόμενον ϑεάσασϑαι καὶ ϑεασάμξενον μα- 9 
κάριον γενέσϑαι. 


CAP. 21.8.0. cAP. 22. 5.1. QTZIKA 133 


"4ZK. μακάριος ὡς ἀληθῶς ὦ πάτερ ὁ τοῦτον 
ϑεασάμενος. 
ἝΡΜ. ἀλλ᾽ ἀδύνατον ὦ τέχνον τὸν ἐν σώματι 
τούτου εὐτυχῆσαι. δεῖ δὲ προγυμνάξειν αὑτοῦ τινα 
δτὴν ψυχὴν ἐνθάδε, ἵνα ἐκεῖ γενομένη, Oxov αὐτὴν 
ἔξεστι ϑεάσασϑαι, ὁδοῦ uw σφαλῇ. 000, δὲ ἄνϑφωποι 
φιλοσώματοί εἰσιν, οὗτοι οὐκ ὧν ποτε θεάσαιντο τὴν 
. toU καλοῦ καὶ ἀγαϑοῦ ὕψιν. οἷον γάρ ἐστι κάλλος ὦ 
τέκνον τὸ μήτε σχῆμα μήτε χρῶμα μήτε σώμα ἔχον; 
10 ὮΣΚ. εἴη δ᾽ ἂν τι ὦ πάτερ χωρὶς τούτων καλόν; 
'EPM. μόνος ὁ ϑεός, ὦ τέχνον, μᾶλλον δὲ τὸ μεῖ- 
ξόν τι 0v , τοῦ ϑεοῦ τὸ ὄνομα. 


Κεφ. κβ΄. 


ΠΕΡῚ ΤΑΞΈΩΣ TOT KOXMOT ΚΑῚ EI ἙΝ TO ΠΑΝ. [482] 


TE D 
Παρμενίδης στεφάνας εἶναι περιπεπλεγμένας 
ἐπαλλήλους, τὴν μὲν dx τοῦ ἀραιοῦ τὴν δὲ ἐκ τοῦ πυ- 
κνοῦ. μικτὰς δὲ ἄλλας ἐκ φωτὸς καὶ σχότους μεταξὺ 
τούτων" καὶ τὸ περιέχον δὲ πάσας τείχους δίκην στε- 
Ὁ ρεὸν ὑπάρχειν, ὑφ᾽ ᾧ πυρώδης στεφάνη" καὶ τὸ με- 
σαίτατον πασῶν περὶ ὃν πάλιν πυρώδης" τῶν δὲ συμ- 


μιγῶν τὴν μεσαιτάτην ἁπάσαις τοκέα πάσης κινήσεως ran 


καὶ γενέσεως ὑπάρχειν, ἥντινα xol δαίμονα xol κυ- 
βερνῆτιν καὶ κληροῦχον ἐπονομάξει δίκην τε καὶ ἀνά- 
s yv. "καὶ τῆς μὲν γῆς τὴν ἀπόκρισιν εἶναι τὸν ἀέρα 
διὰ τὴν βιαιοτέραν αὐτῆς ἐξατμισϑέντα πίλησιν, τοῦ 
δὲ πυρὸς ἀναπνοὴν τὸν ἥλιον καὶ τὸν γαλαξίαν κύ- 
xAov , συμμιγῆ δ᾽ ἐξ ἀμφοῖν εἶναι τὴν σελήνην τοῦ τ᾽ 
ἀέρος καὶ τοῦ πυρός. περιστάντος δὲ ἀνωτάτω πάν- 


1 


184 I19ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τῶν τοῦ αἰϑέρος, vx αὐτῷ τὸ “πυρῶδες ὑποταγῆναι 
τοῦϑ᾽ ὕπερ κεκλήκαμεν οὐρανόν, ὑφ᾽ o ἤδη τὰ πε- 
θέγεια. 

[480] ὑΖΔριστοτέ uL ς πρῶτον αἰϑέρα ἀπαϑῆ, πέμπτον 
τι σῶμα. μεϑ᾽ ὃν παϑητὰ πῦρ ἀέρα ὕδωρ τελευταίαν s 
ὃὲ γῆν. περιέχεσϑαι δὲ ταῦτα ὑπὸ τοῦ αἰϑέρος, ἔνϑα 
τὰ ϑεῖα διανενεμημένα κατὰ σφαίρας ἵδρυται τῶν λε- 
γομένων ἀπλανῶν τὸ καὶ πλανωμένων ἀστέρων. ὅσας 
δὲ εἶναι τὰς σφαίρας, τοσούτους ὑπάρχειν καὶ τοὺς 
κινοῦντας ϑεοὺς ταῦτας, ὧν μέγιστον τὸν πάσας πε- τ 
ριέχοντα, ξῷον ὄντα λογικὸν καὶ μακάριον, συνεκτι- 
κὸν καὶ προνοητικὸν τῶν οὐρανίων. :συνεστάναε δὲ 
τὰ ἄστρα καὶ τὸν οὐρανὸν ἐκ τοῦ αἰθέρος, τοῦτον δ᾽ 
οὔτε βαρὺν οὔτε κοῦφον, οὔτε γεννητὸν οὔτε φϑαρ- 
τόν, οὔτε αὐξόμενον οὔτε μειούμενον εἰς ἀεὶ wd 
νειν ἄτρεπτον καὶ ἀναλλοίωτον πεπερασμένον: : καὶ 
σφαιροειδῆ καὶ ἔμψυχον κινούμενον περὶ τὸ μέσον 
ἐγκυκλίως. . 

[488] Φιλόλαος πῦρ ἐν μέσῳ περὶ τὸ κέντρον. ὅπερ 
ἑστίαν τοῦ παντὸς καλεῖ καὶ Ζιὸς οἶκον καὶ μητέρα * 
ϑεῶν ; βωμόν τε καὶ συνοχὴν καὶ μέτρον φύσεως. καὶ 
πάλιν πῦρ ἕτερον ἀνωτάτω τὸ περιέχον. πρῶτον δ᾽ 
εἶναι φύσει τὸ μέσον, περὶ δὲ. τοῦτο δέκα σώματα ϑεῖα 
χορεύειν; οὐρανόν, πλανήτας, peo" oUg ἥλιον, ὑφ᾽ ᾧ 
σελήνην, ὑφ᾽ ἡ τὴν γῆν, ὑφ᾽ ἧ τὴν ἀντέχϑονα, uso" 25 
ἃ σύμπαντα τὸ πῦρ ἑστίας περὶ τὰ κέντρα τάξιν ἔἐπέ- 
χον. τὸ μὲν οὖν ἀνωτάτω βέφος τοῦ περιέχοντοβ ; ἐν 

. [490] ᾧ τὴν εἰλικρένειαν εἷναι τῶν στοιχείων, ὄλυμπον κα: 
Ast, τὰ δὲ ὑπὸ τὴν τοῦ ὀλύμπου φοράν; ἐν ᾧ τοὺς 
πέντε πλανήτας d ἡλίου καὶ σελήνης τεξάχϑαι, Ὁ : 
κόσμον τὸ δ᾽ ὑπὸ τούτοις ὑποσέληνόν τὸ «αὶ πρρί- 
γειον μέρος, ἐν ᾧ τὰ τῆς φιλομεταβόλον γενέσεως, 


CAP. 22. s. 1. 2. $TZIKA . 135 


οὐρανόν. καὶ περὶ μὲν τὰ τεταγμένα τῶν ustso- 
ρῶν γέγνεσϑαι τὴν σοφίαν, περὶ δὲ τὰ γενόμενα τῆς 
ἀταξίας τὴν ἀρετήν, τελείαν μὲν ἐκείνην ἀτελῆ δὲ 
ταύτην. 

δ Αεύκιππος καὶ Δημόκριτος χιτῶνα κύκλῳ 
καὶ ὑμένα περιτείνουσι τῷ κόσμῳ, διὰ τῶν ἀγκιστρο- 
εἰδῶν ἄστρων συμπεπλεγμένον. 

Ἐπέκουρὸς ἐνίων μὲν κόσμων ἀραιὸν τὸ πέρας 
ἐνέων δὲ πυκνόν, καὶ τούτων τὰ μέν τινα κινούμενα 

10 τὰ δὲ ἀκίνητα. 

Πλάτων τὸν ὁρατὸν κύσμον γεγονέναι παρά- [492] 
δειγμα τοῦ νοητοῦ κόσμου. τοῦ δὲ ὁρατοῦ προτέραν 
μὲν τὴν ψυχήν, μετὰ δὲ ταύτην τὸ σωματοειδές, τὸ ἐκ 
«υρὺς μὲν καὶ γῆς πρῶτον, ὕδατος δὲ καὶ ἀέρος δεύ- 

1» τερον. λέγει γοῦν ἐν Τιμαίῳ οὕτως “τῶν δὲ δὴ τετ- 
“τάρων ἕν ὅλον ἕχαστον εἴληφεν ἡ τοῦ κόσμου σύστα- 
“σις ἐκ γὰρ πυρὸς παντὸς ὕδατός τε καὶ ἀέρος καὶ 
“γῆς ξυνέστησεν αὐτὸν ὁ ξυνιστάς, μέρος οὐδὲν οὐ- 
“δενὸς οὐδὲ δύναμιν ἔξωϑεν ὑπολείπων, τάδε δια- 

2) “νοηϑ είς , πρῶτον μὲν ἵνα ὅλον ὅτι μάλιστα 6dov τέ- 

“λειον ἐκ τελείων τῶν μερῶν εἴη , πρὸς ὃὲ τούτοις ἕν, 
“ἅτε οὐχ ὑπολελειμμένων ἐξ ὧν ἄλλο τοιοῦτον γέ- 


4 22 


“γοιτ᾽ ἂν. 
2 
25 Ὅμηρος τὸν αὐϑέρα τοῦ ἀέρος ὑψηλότερον εἶναί Go) 
φησιν, εἴρηκε δὲ οὕτως 
εἰς ἐλάτην ἀναβὰς περιμήκετον, ἣ τότ᾽ ἐν Ἴδῃ 
μακροτάτη πεφυυῖα δι᾿ ἠέρος αἰϑέρ᾽ ἵκανεν. 
ἐπέκειϑα δὲ τοῦ αἰϑέρος τὸν οὐρανὸν ὑπάρχειν ἀπε- 
ὃ) φήνατο᾽ λέγει γὰρ τοιῶσδε 
ὡς οἵ μὲν μάρναντο, σιδήρειος δ᾽ ὀρυμαγδὸς 
χάλκεον οὐρανὸν ἧκε δι’ αἰϑέρος ἀτρυγέτοιο. 


136 ISANNOT ZTOBAIOT /^—— — Lm.r 


ἐπὶ πᾶσι δὲ τὸν ὄλυμπον ὑπάρχειν xov ἐξοχήν τινα 
καὶ ϑειότητα, φησὶ γὰρ οὕτως 
[404] ἠερέη δ᾽ ἀνέβη μέγαν οὐρανὸν οὔλυμπόν τε. 

τὸ γὰρ ἀπωτάτω τῆς γῆς καὶ μήτε τὴν σκιὰν αὐτῆς 

μήτε τὰς ἀναϑυμιάσεις προσδεχόμενον ὡς ἀειλαμπὲς 5 

καὶ ὁλολαμπὲς ὄλυμπον οἷ παλαιοὶ προσηγόρευσαν. 

τοῦτο δὲ καὶ δι᾽ αὐτῶν δηλοῦται ἐν οἷς φησι vo 0s 
οὔλυμπόνδ᾽ , ὅϑι φασὶ ϑεῶν ἔδος ἀσφαλὲς αἰεὶ 
ἔμμεναι, οὔτ᾽ ἀνέμοισι τινάσσεται οὔτε ποτ᾽ ὄμβρῳ 
δεύεται, οὐδὲ χιὼν ἐπικίδναται, ἀλλὰ μάλ᾽ αἴϑρη vw 
πόπταται ἀννέφελος, λευκὴ δ᾽ ἐπιδέδρομεν αἴγλη. 


Ἐμπεδοκλῆς κόσμον ἕνα. οὐ μέντοι τὸ πᾶν εἷ- 
ναι τὸν κόσμον, ἀλλ᾽ ὀλέγον τι τοῦ παντὸς μέρος, τὸ 
δὲ λοιπὸν ὕλην. 15 
[496] Οἱ μὲν οὖν ἀπὸ τῆς στοᾶς ἕνα κόσμον ἀπε- 

gjvavto, ὃν δὴ καὶ τὸ πᾶν ἔφασαν εἶναι τὸ σωμα- 

τικόν. 

Μητρόδωρος ὃ καϑηγητὴς Ἐπικούρου. φησὶν 
ἄτοπον εἶναι ἐν μεγάλῳ πεδίῳ ἕνα στάχυν γεννηϑῆ- Ὁ 
ναι καὶ ἕνα κόσμον ἐν τῷ ἀπείρῳ. ὅτι δὲ ἄπειροι κατὰ 
τὸ πλῆϑος, δῆλον ἐκ τοῦ ἄπειρα τὰ αἴτια εἷναι. εἰ γὰρ 
ὃ ! κόσμος πεπερασμένος, τὰ δ᾽ αἴτια πάντα ἄπειρα ἐξ 
ὧν ὅδε ὁ κόσμος γέγονεν , ἀνάγκη ἀπείρους εἶναι. 
ὅπου γὰρ τὰ αἴτια πάντα, ἐκεῖ καὶ τὰ ἀποτελέσματα. 5 
αἴτια δὲ ἤτοι αἴ ἄτομοι ἢ τὰ στοιχεῖα. 

Θαλῆς Πυϑαγόρας: Ἐμπεδοκλῆς Ἔχφαντος Παρ- 
μενίδης Μέλισσος Ἡράκλειτος ᾿Δναξαγόρας Πλάτων 
“Αφιστοτέλης Ζήνων ἕνα τὸν κόσμον. 

᾿ἀναξίμανδρος ᾿Δναξιμένης ᾿Αρχέλαος ἔξενο- 9 
φάνης Διογένης Δεύκιππος ΖΙ΄ημόκριτος "ExixovQoS 

[498] ἀπείρους κόσμους ἐν τῷ ἀπείρῳ κατὰ πᾶσαν περεαγω- 


CAP. 22. 8.2. 9. cA». 23. ΦΎΣΙΚΑ 137 


yov. τῶν δ᾽ ἀπείρους ἀποφηναμένων τοὺς κόσμους 
ναξέμαν δρος τὸ ἴσον αὐτοὺς ἀπέχειν ἀλλήλων, 
Ἐπέκουρος ἄνισον εἶναι τὸ μεταξὺ τῶν κόσμων 
διάστημα. 

s ἢλάτων. “ἕνα τὸν κόσμον ἀπεφήνατο" λέγει γὰρ 
ἐν τῷ Τιμαίῳ οὕτως" πότερον οὖν ὀρϑῶς ἕνα οὐρα- 
νὸν προσειρήκαμεν ἢ πολλοὺς καὶ ἀπείρους λέγειν ἦν 
ὀρθότερον; ἕνα᾽ εἴπερ κατὰ τὸ παράδειγμα δεδη- 
μιουργημένος ἔσται. τὸ γὰρ περιέχον πάντα ὁπόσα 

ιονοητὰ ξῷα μεϑ᾽ ἑτέρου δεύτερον οὐκ ἄν mots εἴη. 
πάλιν γὰρ ἂν ἕτερον εἶναι τὸ περὶ ἐκείνω δέοι ξῷον, 
ov μέρος ἂν εἴτην ἐκείνω" καὶ οὐκ ἂν ἔτι ἐκείνοιν, 
ἀλλ᾽ ἐκείνῳ τῷ περιέχοντι τόδ᾽ ἂν ἀφωμοιωμένον λέ- 
γοιτο ὀρθότερον. ἵνα οὖν τόδε κατὰ τὴν μόνωσιν 

15 ὅμοιον ἦ τῷ παντελεῖ ξώῳ, διὰ ταῦτα οὔτε δύο οὔτε 
ἀπείρους ἐποίησέν ὁ ποιῶν κόσμους, ἀλλ᾽ εἷς ὅδε 
μονογενὴς οὐρανὸς γεγονὼς ἔστι vs καὶ ἔτι ἔσται." 


| Κεφ. κγ΄. ᾿ 
IIEPI ΤῊΣ OTPANOT ΟΥ̓ΣΙΑΣ ΚΑῚ ΔΙΑΙΡΕΣΕΩΣ. [500] 


| 07m Ἀναξιμένης καὶ Παρφμενέδης τὴν περιφο- 
τς ρὰν τὴν ἐξωτάτω τῆς γῆς εἶναι τὸν οὐρανόν. 
Ἐμπεδοκλὴ jc στερέμνιον εἷναι τὸν οὐρανὸν ἐξ (68) 
ἀέρος παγέντος ὑ ὑπὸ πυρὸς κρυσταλλοειδῶς, τὸ πυρώῶ- 
δὲς καὶ τὸ ἀερῶδερ ἐν ἑκατέρῳ τῶν ἡμισφαιρίων πε- 
5 ριέχοντα.. ὡς 
᾿ἀναξέμαν δρος ἐκ ϑερμοῦ καὶ ψυχροῦ μί- 
γματος. 
Παρμενίδ "8 Ἡράκλειτος Prova Ζήνων πύ- 
ρινον δἶναι τὸν οὐρανόν. 


198 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


AouóvoréAqg ἐκ πέμπτου σώματος. λέγει γοῦν 

[502] ἐν τοῖς περὶ τῆς φυσικῆς ἀκροάσεως καὶ οὐρανοῦ λό- 

γαις οὕτως συνεστάναι δὲ τὰ ἄστρα καὶ τὸν οὐρανὸν 

ἐκ τοῦ αἰθέρος τοῦτον Ób οὔτε βαρὺν οὔτε κοῦφον, 

οὔτε γεννητὸν οὔτε φϑαρτόν, οὔτε αὐξόμενον οὔτε ὃ 

μειούμενον εἰς ἀεὶ διαμένειν ἄτρεπτον καὶ ἀναλλοίω- 

τον, πεπερασμένον καὶ σφαιροειδῆ καὶ ἔμψυχον, κι- 
νούμενον περὶ τὸ μέσον ἐγκυκλίως. 

Θαλῆς Πυϑαγύόρας καὶ οἵ ἀπ᾿ αὐτοῦ, μεμερί- 
ὄϑαι τὴν τοῦ παντὸς οὐρανοῦ σφαῖραν εἰς κύκλους 10 
πέντε, οὖς τινας προσαγορεύουσι ξώνας" καλεῖται δ᾽ 
αὐτῶν ὃ μὲν ἀρκτικός τε καὶ ἀειφανής, ὃ δὲ ϑερινὸς 
τροπικός, ὃ δὲ ἰσημεφινύς, ὃ δὲ χειμερινὸς τροπικῦς, 
ὃ δὲ ἀ ἀνταρκτυκός τε καὶ ἀφανής. λοξὸς δὲ ἐν τοῖς τρισὶ 
μέσοις ὁ καλούμενορ ξῳδιακὸς ὑποβέβληται, παρα- 1s 
ψαύων τῶν μέσων τριῶν. πάντας δὲ αὐτοὺς ὃ με- 
σημβρινὸς πρὸς ὀρϑὰς ἀπὸ τῶν ἄρκτων ἐπὶ τὸ ἀντι- 
κρὺ τέμνει. 

Πυϑαγόρας πρῶτος ἐπινενοηκέναι λέγεται τὴν 
λόξωσιν τοῦ ἑῳδιακοῦ κύκλου ἥντινα, Οἰνοπέδης ó 20 
Χῖος ἐπίνοιαν ὡς ἰδίαν σφετερίξεται. 


. ' Κεφ. xà. 


[500] ΠΕΡῚ OTZIAZ ΑΣΤΡΩ͂Ν ΚΑῚ ZXHMAT9N KINHZEQZ 
TE KAI EIIIZHMAZIAZ. 


Θαλὴ ς γεώδη μέν, ἔμπυρα δὲ τὰ ἄστρα. 25 
Ἐμπεδοκλῆς πύρινα ἐκ τοῦ πυρώδους , ὅπερ 
ὁ αἰϑὴρ ἐν ἑαυτῷ περιέχων ἐξανέλαμψε 1 qvo. ἐξέϑλιψε 
κατὰ τὴν πρώτην διάκρισιν καὶ τοὺς μὲν ἀπλανεῖς 


CAP. 23. caP. 24. Q$TZIKA 139 


ἀστέρας συνδεδέσϑαι τῷ κρυστάλλῳ, τοὺς δὲ πλανή- 
τας ἀνεῖσϑαι. 

᾿ἀναξαγύρας τὸν περικεέμενον αἰϑέρα πύρι- (508) 
vov μὲν εἶναι κατὰ τὴν οὐσίαν, τῇ δὲ εὐτονίᾳ τῆς πε- 

5 ριδινήσεως ἀναρπάσαντα πέτρους ἀπὸ τῆς γῆς καὶ 
καταφλέξαντα τούτους ἠστερωκέναι" ἀπ᾽ ἀνατολῶν 
δὲ ἐπὶ δυσμὰς φέρεσϑαι πάντας τοὺς ἀστέρας. 

Διογένης κισηροειδὴ τὰ ἄστρα, διαπνοίας δὲ 
αὐτὰ νομίξει τοῦ κόσμου, εἶναι δὲ διάπυρα᾽ συμ- 

10 περιφέρεσϑαι δὲ τοῖς φανεροῖς ἄστροις ἀφανεῖς λί- 
9ovc, καὶ παρ᾽ αὐτὸ τοῦτ᾽ ἀνωνύμους᾽ πίπτοντα δὲ 
πολλάκις ἐπὶ τῆς γῆς σβέννυσϑαι, καϑάπερ τὸν ἐν 
Αἰγὸς ποταμοῖς πυρωδῶς κατενεχϑέντα ἀστέρα πέ- 
τρινον. ς 

5. Δημόκριτος πέτρους᾽ καὶ πρῶτα μὲν τὰ 
ἀπλανῆ, μετὰ δὲ ταῦτα τοὺς πλανήτας. 

"Aoxé£Aaog μύδρους ἔφησεν εἶναι τοὺς ἀστέρας, 910] 
διαπύρους δέ. 

᾿Δναξίμαν δρος πιλήματα ἀέρος τροχοειδῆ, πυ- 

» Qog ἔμπλεα, κατά τι μέρος ἀπὸ στομίων ἐκπνέοντα 
φλόγας" καὶ ἀνωτάτω μὲν πάντων τὸν ἥλιον τετά- 
χϑαι. μετ᾽ αὐτὸν δὲ τὴν σελήνην ὑπὸ δὲ αὐτοὺς τὰ 
ἀπλανῆ τῶν ἄστρων καὶ τοὺς πλανήτας. 

Μητ Qo δῶ 906 ὁμοίως περὶ σχήματος τῶν ἀστέ- 

"Ὁ ρῶν καὶ αὐτὸς ἀπεφήνατο. 

Παρμενέδης καὶ Ἡράκλειτος πιλήματα πυ- 
góc τὰ ἄστρα᾽ τρέφεσϑαι δὲ τοὺς ἀστέρας ἐκ τῆς ἀπὸ 
γῆς ἀναϑυμιάσεως. 

᾿ἀναξιμένης πυρίνην μὲν τὴν φύσιν τῶν ἀστέ- 

» gov , περιέχειν δέ τινα καὶ γεώδη σώματα συμπερι- 
φερόμενα 1 τούτοις ἀόρατα" ἥλων δὲ δίκην καταπεπη- 

γέναι τὰ στρατῷ κρυσταλλοειδεῖ᾽ τὰς δ᾽ ἐπισημα- 


140 IS9ANNOT ZTOBAIOT Lr». 1 


σίας γίγνεσθαι διὰ τὸν ἥλιον μόνον" οὐχ ὑπὸ τὴν γῆν 
δέ, ἀλλὰ περὶ αὐτὴν στρέφεσϑαι τοὺς ἀστέρας. | 

(54) Πλάτων ἐκ μὲν τοῦ πλείστου μέρους zvoívovs, 

[512] μετέχοντας δὲ καὶ τῶν ἄλλων στοιχείων" κοινῶς δὲ 
τὸν κόσμον ὅλον καὶ τὰ ἄστρα ἐξ αὐτοῦ τρέφεσϑαι. 5 
καὶ πρῶτον μετά γὲ τὴν τῶν ἀπλανῶν ϑέσιν φαένοντα 
λεγόμενον τὸν τοῦ Κρόνου, δεύτερον φαέϑοντα τὸν 
τοῦ Διός, τρίτον πυρόεντα τὸν τοῦ 4osog, τέταρτον | 
ἑωσφόρον τὸν τῆς ᾿Δφροδίτης, πέμπτον ovíABovtg τὸν 
τοῦ Ἑρμοῦ, ἔχτον ἥλιον, ἕβδομον σελήνην. τὰς δὲ 10. 
ἐπισημασίας τάς τὲ χειμερινὰς καὶ τὰς ϑερινὰς κατὰ 
τὰς τῶν ἄστρων ἐπιτολάς τε καὶ δυσμὰς γέγνεσϑαι.. 

᾿Δριστοτέλης ἐκ τοῦ πέμπτου σώματὸς γεγε- 
νῆσϑαι τὰ ἄστρα᾽ μὴ δεῖσϑαι δὲ τὰ οὐράνια τροφῆς. 
ov γὰρ φϑαρτὰ ἀλλ᾽ ἀίδια εἶναι" πάντα δὲ κινεῖσϑαι, 15 
τὰ μὲν πρὸς ἡμῶν καλούμενα πλανήτας ὑπὸ τὸν ξῳ- 
διακὸν κύκλον λοξὸν ὄντα καὶ τῶν τροπικῶν ἐφαπτό- 
μδνον, τὰ δὲ ἀπλανῆ ἀπὸ τοῦ ἀεὶ φανεροῦ παρήκοντα 
μέχρι τοῦ ἀφανοῦς" οὐκ ὀλίγα δὲ αὐτῶν τῆς γῆς εἷς 
veu μείξονα. 3 
Ἰενοφάνης ἐκ νεφῶν μὲν πεπυρωμένων᾽ σβεν- ὁ 

[514] νυμένους 03 xa9* ἑκάστην ἡμέραν ἀναξωπυρεῖν νύ- 
κτῶρ καϑάπερ τοὺς ἄνϑρακας. τὰς γὰρ ἀνατολὰς καὶ 
τὰς δύσεις ἐξάψεις εἶναι καὶ σβέσεις" τοὺς δ᾽ ἐπὶ τῶν 
πλοέων φαινομένους οἷον ἀστέρας, ovg καὶ Ζηοσκού- Ὁ 
ρους καλοῦσί τινες, νεφέλια εἶναι, κατὰ τὴν ποιὰν 
κίνησιν παραλάμποντα. 

Ἡρακλείδης καὶ οἵ πυϑαγόρειοι ἕκαστον 
τῶν ἀστέρων κόσμον ὑπάρχειν, γῆν περιέχοντα ἀέρα 
τε ἐν τῷ ἀπείρῳ αἰϑέρι. ταῦτα δὲ τὰ δόγματα : ἐν τοῖς ὃ 
Ὀρφφικοῖς φέρεσϑαι. κοσμοποιοῦσι γὰρ ἕκαστον τῶν 
ἀστέρων. 


CAP. 24. QTZIKA 141 


Ἐπίκου Qosc οὐδὲν ἀπογινώδκει τούτων, ἐχόμε- 
νος τοῦ ἐνδεχομένου. 

Ξενοκράτης κατὰ μιᾶς ἐπιφανείας οἴεται κεῖ- 
σϑαι τοὺς ἀστέρας, ol δ᾽ ἄλλοι στωϊκοὶ πρὸ τῶν ἕτέ- [516] 

δρῶν τοὺς ἑτέρους ἐν ὕψει καὶ βάϑει. 

Τῶν μαϑηματικῶν τινὲς μὲν ὡς Πλάτων φα- 
σὶν εἶναι τὴν τάξιν τῶν ἀστέρων, τενὲς δὲ μέσον πάν- 
τῶν τὺν ἥλιον, ταυτὸ δὲ πεπονθέναι τῷ ἑωσφόρῳ τὸν 
στέλβοντα, ἰσοδρομεῖν. δὲ αὐτοὺς τῷ ἡλίῳ καὶ συμ- 

10 περιφέρεσθαι αὐτῷ" καὶ τότε μὲν προανατέλλοντα 
ἑωσφόρον φαένεσϑαι, τότε δ᾽ ἐπικαταδυόμενον ἔσπε- 
ρον καλεῖσϑαι᾽ τοὺς δὲ πλανήτας τοῖς ἀπλανέσιν ἀπὸ 
δυσμῶν ἐπ᾽ ἀνατολὰς ἀντιφέρεσϑαι. τοῦτο δὲ συνο- 
μολογεῖ καὶ ᾿Δλχμαίων. 

ς ᾿Αριστοτέλης δὲ ὑπὸ τῶν σφαιρῶν ὑφ᾽ ὧν ἕκα- 

στα συμβέβηκε, καὶ ᾿ἀναξίμανδρος ὑπὸ τῶν κύ- 

κλων καὶ τῶν σφαιρῶν ; ἐφ᾽ ὧν ἕκαστος βέβηκε, φέ- 
ρεσϑαι. 

. Ot μὲν ἄλλοι [στωϊκοὶ] σφαιρικοὺς αὐτοῦς, 

ῃ Κλεάνϑηβρ δὲ κωνοειδεῖς. 

Παρμενίδης πρῶτον μὲν τάττει τὸν ἑῷον. τὸν [518] 
αὐτὸν δὲ νομιξόμενον ὑπ᾽ αὐτοῦ καὶ ἕσπερον, ἐν τῷ 
αἰϑέρι" μεϑ' ὃν τὸν ἥλιον, ὑφ᾽ ᾧ τοὺς ἐν τῷ πυρώδει 
ἀστέρας, ὅπερ οὐρανὸν καλεῖ. 

5 «Μητρόδωῤος ἄπαντας τοὺς ἀπλανεῖς ἀστέρας 
ὑπὸ τοῦ ἡλίου προσλάμπεσϑαι. 

Στράτων καὶ αὐτὸς τὰ ἄστρα ὑπὸ τοῦ ἡλίου φω- 

. φέξεσϑαι. 

Διότιμος Τύριος, ὃ διακρέτιορ, τὴν αὐτὴν τού- 

80 τοις εἰσηνέγκατο γνώμην. 

Εὔδοξος καὶ "Ἄφατος τὰς ἐπισημασίας κατὰ 





142 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


τὰς τῶν ἄστρων ἐπιτολὰς γίγνεσϑαι. λέγει γοῦν Aga- 
τος ἐν τοῖς Φαινομένοις οὕτως 
αὐτὸς γὰρ τά γε σήματ᾽ ἐν οὐρανῷ ἐστήριξεν 
ἄστρα διακρίνας" ἐσκέψατο δ᾽ εἰς ἐνιαυτὸν 
ἀστέρας. οἵ κε μάλιστα τετυγμένα σημαίνοιεν. — 5 
"ἄστρον ài εἶναί φησιν ὁ Ποσειδώνιος σῶμα 
(55) ϑεῖον ἐξ αἰϑέρος συνεστηκός, λαμπρὸν καὶ πυρῶδες, 
οὐδέποτε στάσιν ἔχον ἀλλ᾽ ἀεὶ φερόμενον ἐγκυκλέως" 
ἐδίως δὲ τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην ἄστρα λέγεσϑαι" 
[520] διαφέρειν δὲ ἀστέρα ἄστρου" εἰ μὲν γάρ τις ἐστιν 10 
ἀστήρ, xal ἄστρον ὀνομασϑήσεται δεόντως, oU μὴν 
ἀνάπαλιν. 

"AvavoAqv δ᾽ εἶναί φησιν ὁ Χρύσιππος ἐν ταῖς 
φυσικαῖς τέχναις ὑπεροχὴν ἄστρου ὑπὲρ γῆς, δύσιν 
δὲ χρύψιν ἄστρου ὑπὸ γῆν. γίγνεσϑαι δὲ ἅμα τῶν i 
αὐτῶν ἀνατολὴν καὶ δύσιν πρὸς ἄλλους τε καὶ ἄλλους. 
ἐπιτολὴν δ᾽ ἄστρου ἅμα ἡλίῳ ἀνατολήν, δύσιν δὲ τὴν 
ἅμα ἡλίῳ δύσιν. διχῶς γὰρ λέγεσϑαι δύσιν, τὴν μὲν 
κατὰ τὴν ἀνατολὴν τὴν δὲ κατὰ τὴν ἐπιτολήν. κυνὸς 
δ᾽ ἐπιτολὴν ἅμα ἡλίῳ κυνὸς ἀνατολήν, δύσιν δὲ ἅμα * 
ἡλίῳ κυνὸς ἀπόκρυψιν ὑπὸ γῆν. τὸν δ᾽ ὅμοιον λόγον 
εἶναι καὶ ἐπὶ τῆς πλειάδος. 

᾿πολλόδω 90ς ἐν τῷ δευτέρῳ περὶ ϑεῶν πυ- 
ϑαγορείαν εἶναι τὴν περὶ τοῦ τὸν αὐτὸν εἶναι φωσφό- 
ρον τε καὶ ἕσπερον δόξαν. 25 


Κεφ. κε΄. 
[522] ΠΕΡῚ OTZIAZ 'HAIOT ΚΑΙ ΜΕΓΈΘΟΥΣ ΣΧΗΜΑΤΟΣ 
᾿ ΤῈ ΚΑῚ ΤΡΟΠΩΝ ΚΑΙ ἘΚΛΕΙΨΕΩΣ ΚΑΙ 
ΣΗΜΕΊΩΝ ΚΑΙ ΚΙΝΉΣΕΩΣ. 
1 PM 30 


Ξενοφάνης ἐκ νεφῶν πεπυρωμένων εἶναι 


| 


CAP. 24. cA». 25. 8. 1. QTYIKA 143 


τὸν ἥλιον, ἔκλειψιν δὲ γίψνεσϑαι κατὰ σβέσιν" ἔτε- 
ρον δὲ πάλιν ταῖς ἀνατολαῖς γίγνεσϑαι. παριστόρηκε 
δὲ καὶ ἔκλειψιν ἡλίου ἐφ᾽ ὅλον μῆνα, καὶ πάλιν ἐν- 
τελῆ, ὥστε τὴν ἡμέραν νύκτα φανῆναι. 

5 Θεόφραστος ἐν τοῖς φυσικοῖς γέγραφεν ἐκ πυ- 
ριδέων μὲν τῶν συναϑροιξομένων ἐκ τῆς ὑγρᾶς ἀνα- 
ϑυμιάσεως, συναϑροιξόντων δὲ τὸν ἥλιον. 

"Avat&íuavópog κύκλον εἶναι ὀκτὼ καὶ εἰκοσα- 
πλασέονα τῆς γῆς, ἀρματείῳ τροχῷ παραπλήσιον, 

10 ἔχοντα κοέλην περιφέρειαν. πλήρη πυρός, κατὰ μέρος 
ἐκφαένουσαν διὰ στομίου τὸ πῦρ ὥσπερ διὰ πρηστῆ- 
ρος. καὶ τὸν μὲν ἥλιον ἴσον εἶναι τῇ γῇ τὸν δὲ κύ- 
κλον ἀφ᾽ οὗ τὴν ἐκπνοὴν ἔχει, καὶ ὑφ᾽ οὗ περιφέρε- 
ται, εἶναι τοῦ προειρημένου μεγέϑους. γίγνεσϑαι δὲ 

ιὁ τὴν ἔκλθιψιν τοῦ στομίου τῆς τοῦ πυρὸς ἐκπνοῆς ἀπο- 
χλειομένου. 

"Av αξ ἐμ ἕνης πύρινον ὑπάρχειν τὸν ἥλιον ἀπε- 
φήνατο, ὑπὸ πεπυκνωμένου δὲ ἀέρος καὶ ἀντιτύπου 
ἐξωϑούμενα τὰ ἄστρα τὰς τροπὰς ποιεῖσθαι" πλατὺν 

20 δ᾽ εἶναι τῷ σχήματι. 

Παρμενίδης καὶ Μητρόδωρος πύρινον 
ὑπάρχειν τὸν ἥλιον. 

Ἀντιφῶν πῦρ ἐπινεμόμενον μὲν τὸν περὶ τὴν 
γὴν ὑγρὸν ἀέρα, ἀνατολὰς δὲ καὶ δύσεις ποιούμενον, 

*5 τῷ τὸν μὲν ἐπικαιόμενον ἀεὶ προλείπειν, τοῦ δ᾽ ὑπο- 
νοτιξομένου πάλιν ἀντέχεσϑαι. 


[524] 


Ἡράκλειτος καὶ Ἑκαταῖος ἄναμμα νοερὸν [526] 


τὸ ἐκ ϑαλάττης εἶναι τὸν ἥλιον, σκαφοειδῆ δ᾽ εἶναι 
ὑπόκυρτον. γίγνεσϑαι! δὲ τὴν ἔκλειψιν κατὰ τὴν τοῦ 

30 σκαφοξιδοῦς στροφήν, ὥστε τὸ μὲν κοῖλον ἄνω γίγνε- 
σϑαι; τὸ δὲ κυρτὸν κάτω, πρὸς τὴν ἡμετέραν ὄψιν" 
τὸ δὲ μέγεϑος ἔχειν εὖρος ποδὸς ἀνθρωπείου. 


8 
(96) 


[530] 


144 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Δλκμαέων πλατὺν εἶναι τὸν ἥλιον. 
Οἱ πυϑαγόρειοι σφαιροειδῆ τὸν ἥλιον, ἔκ- 
λειψιν δὲ γίγνεσϑαι σελήνης αὐτὸν ὑπερχομένης. 
Πορφυρίου ἐκ τοῦ περὶ ἀγαλμάτων. 


Καϑάπερ καὶ ὁ ἥλιος τὸν ἐναντίον τῷ πόλῳ ποιεῖ- 5 


, e 1A 3 x C5" 
ται δρόμον. (ὡσπερ δοκεῖ τὸν οὐρανὸν o «Aug εἰς 
τἀναντία περιφέρειν) αὐτὸς ἀπὸ δυσμῶν ἐπὶ τὰς ἀνα- 
τολὰς φερόμενος. 


᾿ἀναξαγόρας μύδρον 19 πέτρον διάπυρον εἶναι 10 
[528] τὸν ἥλιον" τροπὴν δὲ γίγνεσϑαι ἀνταπώδει τοῦ πρὸς 


ταῖς ἄρκτοις ἀέρος, ὃν αὐτὸς συνωϑῶν ἐκ τῆς πυκνώ- 
6sog ἰσχυροποιεῖ. 

Θαλῆς γεοειδῇ τὸν ἥλιον" ἐκλεέπειν δὲ αὐτὸν 
τῆς σελήνης ὑπερχομένης κατὰ κάϑετον, οἴψης φύ- 
δὄεως γεώδους᾽ βλέπεσϑαι δὲ τοῦτο κατοπτρικῶς ὑπο- 
τυϑέμενον τῷ δίσκῳ. " 

ΖΙιογένης κισηροειδῆ τὸν ἥλιον, εἰς ὃν ἀπὸ τοῦ 
αἰϑέρος ἀκτῖνες ἐναποστηρίξονταε᾽ ὑπὸ δὲ τοῦ ἀντι- 
πίπτοντος τῇ ϑερμότητι ψυχροῦ σβέννυσϑαι. 

Φιλόλαος ὁ Πυϑαγόρειος ὑαλοειδῇ τὸν ἥλιον, 
δεχόμενον μὲν τοῦ ἐν τῷ κόσμῳ πυρὸς τὴν ἀνταύ- 
γειαν, διηϑοῦντα δὲ πρὸς ἡμᾶς τό τε φὼς καὶ τὴν 
ἀλέαν, ὥστε τρόπον τινὰ διττοὺς ἡλίους γίγνεσθαι; 


τό τὸ ἐν τῷ οὐρανῷ πυρῶδες καὶ τὸ ἀπ᾿ αὐτοῦ πυροει- Ὁ 


δὲς κατὰ τὸ ἐσοπτροειδές᾽ εἰ μή τις καὶ τρίτον λέξξι 
τὴν ἀπὸ τοῦ ᾿ ἐνόπτρου κατ᾽ ἀνάκλασιν διασπειρομέ- 
νην πρὸς ἡμᾶς αὐγήν. 

Ἐμπ &00 xd δύο ἡλίους. τὸν ν μὲν ἀρχέτυπον, 
πῦρ, ὃν ἐν τῷ ἑτέρῳ ἡμισφαιρίῳ τοῦ κόσμου, πεπλη- 9 
ρωκὸς τὸ ἡμισφαίριον, ἀεὶ κατ᾽ ἀντικρὺ τῇ ἀνταυγείᾳ 
ἑαυτοῦ τεταγμένον᾽ τὸν δὲ φαινόμενον, ἀνταύγειαν, 


19 


20 


CAP. 25. B. 1—3. QTZIKA 145 


ἐν τῷ ἑτέρῳ ἡμισφαιρίῳ, τῷ τοῦ ἀέρος τοῦ ϑερμομι- 
yg πεπληρωμένῳ, ἀπὸ κυκλοτεροῦς τῆς γῆς κατ᾽ 
ἀνάκλασιν γιγνομένην εἰς τὸν ἥλιον κρυσταλλοειδῆ, 
δσυμπεριελκομένην τῇ κινήσει τοῦ πυρένου. ὡς δὲ 
ὁ βραχέως εἰρῆσϑαι συντεμόντι, ἀνταύγειαν εἶναι τοῦ 
περὶ τὴν γῆν πυρὸς τὸν ἥλιον, τροπὴν δὲ γίγνεσϑαι 
ὑπὸ τῆς περιεχούσης αὐτὸν σφαίρας κωλυομένου ἄχρι 
παντὸς εὐθυπορεῖν, καὶ ὑπὸ τῶν τροπικῶν κύκλων. 
ἴσον δὲ τῇ γῇ τὸν κατὰ τὴν ἀνταύγειαν᾽ ἔκλειψιν δὲ 


᾿ θγίγνεσϑαι σελήνης αὐτὸν ὑπερχομένης. 


Ἐπέκουρος γήινον πύκνωμα τὸν ἡλιόν φησιν [082] 
εἶναι κισηροειδῶς καὶ σπογγοειδῶς ταῖς κατατρήσε- 
σιν ὑπὸ πυρὸς ἀνημμένον᾽ τηλικοῦτον δὲ ἡλίκος φαί- 
νεται, ἢ μικρῷ τινι μείζων ἢ 9 ἐλάττων. 


5 Παρμ ενέδης τὸν ἥλιον καὶ τὴν δελήνην ἐκ τοῦ 


γελαξίου κύκλου ἀποκριϑῆναι, τὸν μὲν ἀπὸ τοῦ ἀραιο- 
τέρου μίγματος, ὃ δὴ ϑερμόν, τὴν δὲ ἀπὸ τοῦ πυκνο- 
τέρου, ὅπερ ψυχρόν. 

Δημόκριτος μύδρον ἢ πέτρον διάπυρον, τρο- 


ἃ πὴν δὲ γίνεσϑαι ἐκ τῆς περιφερούσης αὐτὸν δινήσεως. 


E 


Κλεάνϑης ἄναμμα νοερὸν τὸ ἐκ ϑαλάττης τὸν 
ἥλιον. περὶ δὲ τῶν στροφῶν φασι κατὰ τὸ διάστημα 
τῆς ὑποκειμένης τροφῆς ὠκεανὸς δ᾽ ἐστὶ [καὶ ἡ γῆ], 
ἧς τὴν ἀναϑυμίασιν ἐπινέμεται. συγκαταφέρεσϑαι δὲ 


51v ἥλιον κινούμενον ἕλικα ἐν τῇ σφαίρᾳ ἀπὸ τοῦ [594] 


ἰσημερινοῦ ἐπέ τε ἄρκτου καὶ νότου, ἅπερ ἐστὶ πέ- 
ava τῆς ξλικος" ἄλλοι ὃὲ ἐπ᾽ εὐθείας αὐτὸν κινεῖ- 
σϑαι τὴν ἕλικα οὐ περὶ σφαῖραν ποιοῦντα,, περὶ δὲ 
κύλινδρον. 

Δρέίσταρφχος τὸν ἥλιον ἵστησι μετὰ τῶν ἀπλα- 
νῶν, τὴν δὲ γῆν κινεῖσϑαι περὶ τὸν ἡλιακὸν κύκλον 
καὶ κατὰ τὰς ταύτης ἐγκλίσεις σκιάξεσϑαι. 

5108. ECL. PHYS. 10 


146 IGANNOT ZTOBAIOT Lr». 1 


ἘἨενοφάνης πολλοὺς εἶναι ἡλίους καὶ σελήνας 
κατὰ τὰ κλίματα τῆς γῆς καὶ ἀποτομὰς καὶ ξώνας. 
κατὰ δέ τινα καιρὸν ἐκπίπτειν τὸν δίσκον εἴς τινα 
ἀποτομὴν τῆς γῆς οὐκ οἰκουμένην ὑφ᾽ ἡμῶν, καὶ οὔ- 
τως ὡσπερεὶ κενεμβατοῦντα ἔκλειψιν ὑποψαένειν᾽ 0^ 
δ᾽ αὐτὸς τὸν ἥλιον εἰς ἄπειρον μὲν προϊέναι, δοκεῖν 
03 κυκλεῖσϑαι διὰ τὴν ἀπόστασιν. 

(57) ᾿ἀριστοτέλης ἐκ πέμπτης οὐσίας τὸν ἥλιον. 
πυροῦσϑαι δὲ τὸν ἀέρα καὶ σφόδρα γένεσϑαι ϑερμὸν 
ἀνίσχοντός τε τοῦ ἡλίου καὶ πλησιάξογτος ἡμῖν, ov t0 
διὰ τὸ πύρινον εἶναι τὴν οὐσίαν ἀλλὰ διὰ τὴν ὀξύτητα ᾿ 
τῆς κινήσεως αὐτοῦ καὶ τὴν πρὸς τὸν ἀέρα παράτρι- 

[686] ψεν, ὑποβεβλημένον αὐτοῦ τῇ φορᾷ καὶ παρακείμε- 

vov' οὔτε δὲ τὸν ἥλιον οὔτε τῶν ἄλλων ἄστρων ὅτι- 

οὖν πῦρ sivo, σφαιροεξιδὴ μὲν γὰρ τούτων τὰ σχή- 5 

ματα, πυρὸς δὲ ἐκτός" οὔτε γὰρ τὴν περὶ τὸ μέδον 

οἰκείαν εἶναι κένησιν πυρὸς ἀλλὰ τὴν ἀπὸ τοῦ μέσου, 
οὔτε τὴν τῆς αὐξήσεως τῶν ξῴων καὶ φυτῶν δύνα- 
μὲν. ἀλλὰ τὴν τῆς φϑορᾶς" οὐδὲ τὴν xaO" ἑαυτὰ δια- 

μονήν. τὸ γὰρ πῦρ ἀχώριστον εἶναι τῆς ὕλης. ἐκ πέμ- Ἢ 

πτης ἄρα τινὸς καὶ διαφερούσης τοῦ πυρὸς οὐσίας τόν 

τε οὐρανὸν ὑπάρχειν καὶ τὰ ἐν αὐτῷ πάντα. καὶ τὸν 
μὲν ἥλιον ἡμέρας ἀπεργάξεσϑαι ὑπὲρ γῆν ἰόντα, νύ- 
κτα δὲ χωρήσαντα ὑπὸ γῆν. καὶ τοῦ μὲν ἑτέρου τῶν 

τροπικῶν ἐφαψάμενον βραχυτάτην ποιεῖν τὴν ἡμέ- Ὁ 

ραν, μακροτάτην δὲ τὴν νύκτα᾽ θατέρου δὲ ἀνάπα- 

Aw* τοῦ δ᾽ ἰσημερινοῦ ἐόντα τε καὶ ἀπιόντα, διαϑεῖν 

δὲ τὸν ἴδιον ἐν ἐνιαυτῷ κύκλον. ἔκλειψιν δὲ τοῦ ἡλίου 

φαένεσϑαι σελήνης ὑποδραμούσης ὑπὸ τὸν αὐτοῦ κύ- 

κλον, καὶ ταῖς ἡμετέραις ὕψεσιν ἀντιπραττούσης, 80 

προσγειοτάτην γὰρ εἶναι τῶν ἄλλων ἄστρων" ὁπότ᾽ 

οὖν κατὰ διάμετρον ὑπ᾽ αὐτὸν γένοιτο, ταῖς προπι- 


CAP. 25. 5. 8. ΦΥΣΙΚΑ 147 


πτούσαις ἀπ᾿ αὐτοῦ πρὸς τὴν γὴν ἀκτῖσιν ἐπιπροσ- 

ϑεῖν, ὥστε τοσοῦτον τόπον ἀφώτιστον ἀπεργάξεσϑαι [538] 

τῆς γῆς ὁπόσον ἂν αὐτῆς ἐπίσχῃ τὸ σκίασμα, παρ᾽ ὃ 

καὶ μήτε κατὰ πᾶν κλίμα τῆς γῆς. μήτε κατὰ τὴν αὐ- 
τὴν ὥραν μήτε ἐπὶ πολὺν ἄγαν τόπον διατείνειν τὸ 

τῆς ἡλιακῆς ἐκλείψεως πάϑος. 

Ζ ήν ων τὸν ἥλιόν φησι καὶ τὴν σελήνην καὶ τῶν 
ἄλλων ἄστρων ἕκαστον εἶναι νοερὸν καὶ φρόνιμον 
καὶ πύρινον πυρὸς τεχνικοῦ. δύο γὰρ γένη πυρός, 

: τὸ μὲν ἄτεχνοῃ καὶ μεταβάλλον εἷς ἑαυτὸ τὴν τροφὴν 
τὸ δὲ τεχνικόν, αὐξητικόν τε καὶ τηρητικόν, olov ἐν 
τοῖς φυτοῖς ἐστι καὶ ξώοις. ὃ δὴ φύσις ἐστὶ καὶ ψυχή" 
τοιούτου δὴ πυρὸς εἶναι τὴν τῶν ἄστρων οὐσίαν" τὸν 
δὲ ἥλιον καὶ τὴν δελήνην δύο φορὰς φέρεσϑαι, τὴν 

15 μὲν ὑπὸ τοῦ κόσμου ἀπ᾿ ἀνατολῆς ἐπ᾽ ἀνατολήν, τὴν , 
δὲ ἐναντίαν τῷ κόσμῳ. ξῴδιον ἐκ ξῳδίου μεταβαί- 
νοντας. τὰς δ᾽ ἐκλείψεις τούτων γέψνεσϑαι διαφό- 
ρους, ἡλίου μὲν περὶ τὰς συνόδους, σελήνης δὲ περὶ 
τὰς πανδελήνους. γίνεσϑαι δ᾽ ἐπ᾽ ἀμφοτέρων τὰς ἐκ- 

2). λείψεις καὶ μείξους καὶ ἐλάττους. 

Χρύσιππος τὸν ἥλιον εἶναι τὸ ἀϑροισϑὲν [540] 
ἔξαμμα νοερὸν ἐκ τοῦ τῆς ϑαλάσσης ἀναϑυμιάματος, 
σφαιροειδῇ δὲ εἶναι τῷ σχήματι. 

᾿ Εὐριπίέδης zo εἶναι τὸν ἥλιον. λέγει γοῦν 
5 ἐν Φοινίσσαις [3] 
ἥλις ϑοαῖς ἵπποισιν εἵλίσσων φλόγα. 
ἐν δὲ Φαέϑοντι 
τς ϑερμὴ δ᾽ ἄνακτος φλὸξ ὑπερτέλλουσα γῆς. 

Ὅμηρος μὴ εἶναι πῦρ τὸν ἥλιον ἀλλὰ φῶς 

x» καϑαρώτατον. δείκνυσι δὲ τοῦτο σαφῶς διὰ τῶν 
ἐπῶν λέγει γὰρ οὕτως 

| 10* 


| 
| 


148 ISANNOT ZTOBAIOT , Lib.t1 


σείων πηλιάδα μελίην κατὰ δεξιὸν ὦμον 
δεινήν, ἀμφὶ δὲ χαλχὸς ἐλάμπετο εἴκελος αὐγῇ 
ἢ πυρὸς αἰϑομένου ἢ ἠελίου ἀνιόντος. 
τί ovv φαίνεται ποιῶν ἄλλο ἢ τῇ διαξεύξει μαρτυρό- 
μένος ὅτι πῦρ οὐ νομίζει τὸν ἥλιον, ἀλλ᾽ ἕτερον μὲν 
πυρός, φαινόμενον δὲ ἐν ταῖς ἀνατολαῖς πυρώδη διὰ 
τὴν ὑγρότητα καὶ τὴν ἀναϑυμίασιν, ἡ μιγνύμενον 
 ἐθυϑραίνεται πᾶν τὸ λαμπρόν. 
(58) Φιλολάου ἐκ Βακχῶν. 
5 [4ράτου Διοσ. 90] Θ᾽ 1 
[542] Μή οἵ ποιπέίλλοιτο νέον βάλλοντος ἀρούρας 
κύκλος, ὅτ᾽ εὐδίου κεχρημένος ἥματος εἴης. 
μηδέ τι σῆμα φέροι. φαίνοιτο δὲ λιτὸς ἁπάντῃ. 
εἰ δ᾽ αὕτως καϑαρόν μιν ἔχοι βουλύσιος ὥρη, 
. δύνοι δ᾽ ἀνέφελος μαλακὴν ὑποδείελος αἴγλην, ἫΝ 
καί κεν ἐπερχομένης ἡ ἠοῦς ἔϑ᾽ ὑπεύδιος εἴη. 
ἀλλ᾽ οὐχ ὁππότε κοῖλος ἐειδόμενος περιτέλλῃ 9 
οὐδ᾽ ὁπότ᾽ ἀκτίνων ot μὲν νότον ot δὲ βορῆα 
σχιξόμεναι βάλλωσι, τὰ δ᾽ αὖ περὶ μέσσα φαείνῃ, 
ἀλλά που ἢ ὑετοῖο διέρχεται ἢ ἀνέμοιο. ὯΝ 
σκέπτεο δ᾽, εἴ κέ τοι αὐγαὶ ὑπείκωσ᾽ ἠελίοιο, 
αὐτὸν ἐς ἠέλιον, τοῦ γὰρ σκοπιαὶ καὶ ἄρισται, 
εἴ τί που ἢ καὶ ἔρευϑος ἐπιτρέχει, οἷά v5 πολλὰ 
ἑλκομένων νεφέων ἐρυϑαίνεται ἄλλοϑεν ἄλλα, 
ἢ εἴ που μελανεῖ" καί τοι τὰ μὲν ὕδατος ἔστω 
σήματα μέλλοντος. τὰ δ᾽ ἐρευϑέα πάντ᾽ ἀνέμοιο" 
[544] εἴ γε μὲν ἀμφοτέροις ἄμυδις κεχρωσμένος εἴη, 
καί κεν vóoQ φορέοι καὶ ὑπηνέμιος τανύοιτο. 
εἰ δέ τοι ἢ ἀνιόντος 1. αὐτίκα δυομένοιο 
ἀκτῖνες συνίωσι καὶ ἀμφ᾽. ἑνὶ πεπλήϑωσιν, 
ἤ ποτε καὶ νεφέων πεπιεσμένος ἢ ἢ oy ἐς ἠῶ 
ἔρχηται παρὰ νυκτὸρ vj ἐξ ἠοῦς ἐπὶ νύκτα, 


CAP. 328. 8. 8-ῦ. ΦΥΣΙΚΑ . 149 


ὕδατί xsv κατιόντι πὰρατρέχοι ἥματα κεῖνα. 
μηδ᾽ ὅτε οἵ ὀλίγη νεφέλη πάρος ἀντέλλῃσιν, 

τὴν ὃΣ μετ᾽ ἀκτίνων κεχρημένος αὐτὸς ἀερϑῇ ; 

ἀμνηστεῖν vstolo* πολὺς δ᾽ ὅτε οἱ περὶ κύκλος. 

5 olov τηκομένῳ ἐναλίγκιος εὐρύνηται, 
πρῶτον ἀνερχομένοιο καὶ ἂψ ἐπὶ μεῖον ἴησιν, 
εὔδιός κε φέροιτο" καὶ εἴ ποτε χείματος ὥρῃ 
ὠχρήσῃ κατιών᾽ ἀτὰρ ὕδατος ἡμερινοῖο 
γινομένου κατόπισϑε περὶ νέφεα σκοπέεσϑαι 

t0 χαδδὴ δυομένου τετραμμένος ἠελίοιο, 
ἣν μὲν ὑποσκιάῃσι μελαινομένῃ εἰκυῖα 
ἠέλιον νεφέλῃ, ταὶ δ᾽ ἀμφί μιν ἔνϑα καὶ ἔνϑα 
ἀκτῖνες μεσσηγὺς ἑλισσόμεναι διχόωνται, 
qv ἂν ἔτ᾽ εἰς ἠῶ σκέπαος κεχρημένος εἴης. 

15 εἰ δ᾽ ὃ μὲν ἀνέφελος βάπτοι ῥόου ἑσπερίοιο, [546] 
ταὶ δὲ κατερχομένου νεφέλαι καὶ ἀποιχομένοιο 
πλησίαι ἐστήκωσιν ἐρευϑέες,, οὔ σε μάλα 107 
αὔριον οὐδ᾽ ἐπὶ νυκτὶ περιτρομέειν veroto. 
ἀλλ᾽ ὁπότ᾽ ἠελίοιο μαραινομένῃσιν ὁμοῖαι 

Ὁ ἐξαπίνης ἀκτῖνες ἀπ᾽ οὐράνοϑεν τανύωνται, 
οἷον ἀμαλδύνονται, ὅτε σκιάῃσι κατ᾽ ἰϑὺ 
ἱσταμένη γαίης τε καὶ ἠελίοιο σελήνη. 
οὐδ᾽ ὅτε οἱ ἐπέχοντι φανήμεναι ἠῶϑι πρὸ 
φαένωνται νεφέλαι ὑπερευϑέες ἄλλοϑεν ἄλλαι, 

"^ ἄρραντοι γένονται ἐπ᾽ ἤματι κείνῳ ἄρουραι. 
μηδ᾽ αὕτως. ἔτ᾽ ἐόντι πέρην ὁπότε προταϑεῖσαι 
ἀκτῖνες φαίνωνται ἐπίέσκιοι ἠῶϑι πρό, 
ὕδατος ἢ ἀνέμοιο κατοιδομένου λελαϑέσϑαι. 
ἀλλ᾽ εἰ μὲν κεῖναι μᾶλλον κνέφαος φορέοιντο ᾿ 

ἢ ἀκτῖνες, μᾶλλόν κεν ἐφ᾽ ὕδατι σημαίνοιεν. 
εἰ δ᾽ ὀλίγος τανύοιτο περὶ δνόφος ἀκτίνεσσιν, 
οἷόν που μαλακαὶ νεφέλαι φορέουσι μάλιστα, 


150 . ISANNOYT ΣΤΟΒΑΙΟΥ Lis. 1 


qv ἂν ἐπερχομένοιο περιδνοφέοιντ᾽ ἀνέμοιο. 

οὐδὲ μὲν ἠελίου σχεδόϑεν μελανεῦσαι ἁλωαὶ 

εὔδιοι᾽" ἀσσότεραι 05 καὶ ἀστεμφὲς μελανεῦδαι 

μᾶλλον χειμέριαι" δύο δ᾽ ὧν χαλεπώτεραι εἶεν" 

σκέπτεο δ᾽ ἢ ἀνιόντος ἢ αὐτίκα δυομένοιο δ 
(50) ὃ εἴ πού οἵ νεφέων, τὰ παρήλια. κικλήσκονται, 

ἢ νύτου ἠὲ βορῆος ἐρεύϑεται ἢ 2 ἑκάτερϑεν᾽ 

μηδ᾽ οὕτω σκοπιὴν ταύτην ἀμενηνὰ φυλάσσειν. 

οὐ γάρ, ὅτ᾽ ἀμφοτέρωϑεν ὁμοῦ περὶ μέδσον ἔχωσιν 

ἠέλιον κεῖναι νεφέλαι δχεδὸν ὠκεανοῖο, 10 

γίγνεται ἀμβολίη διόϑεν χειμῶνος ἰόντος. 

εἶ γε μὲν ἐκ βορέαο ut" οἴη φοινίσδοιτο, 

ἐκ βορέω πνοιάς κε φέροι, νοτίη δὲ νότοιο, 

ἢ καί που ῥαϑάμιγγες ἐπιτροχόωσ᾽ ὑετοῖο. - 

ἑσπερίοις καὶ μᾶλλον ἐπίτρεπε σήμαδσι τούτοις᾽ 15 

ἑσπερόϑεν γὰρ ὁμῶς σημαίνεται ἐμμενὲς ast. 


Κεφ. xg. 
ΠΕΡῚ ZEAHNHZ ΟΥ̓́ΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΈΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΧΗ- 


ΜΑΤΟΣ [ΦΩΤΙΣΜΩΝ TE ΚΑΙ ΠΕΡῚ ἘΚΛΕΙΨΕΩΣ 
ΚΑΙ ᾿ΑΠΟΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑῚ ΣΗΜΕΙΩΝ.] 2 


1 ᾿ἀναξίμανδρος κύκλον εἶναι ἐννεακαιδεκα- 
[550] πλάσιον τῆς γῆς. ὅμοιον ἁρματείῳ [τροχῷ] κοέλην. 
ἔχοντι τὴν ἁψῖδα, καὶ πυρὸς πλήρη, καϑάπερ τὸν τοῦ 
ἡλίου, κείμενον λοξόν" ὡς κἀκεῖνον ἔχοντα μέαν ἐκ- 
πνοήν, οἷον ' πρηστῆρος αὐλόν, ἐκλείπειν δὲ κατὰ τὰς 5. 
στροφὰς τοῦ τροχοῦ. 
᾿ἀναξιμένης πυρίνην τὴν σελήνην. 
Παρμενίδης πυρίνην, ἴσην δὲ vo! (Ato, καὶ 
γὰρ ἀπ᾿ αὐτοῦ φωτίζεται. 


CAP. 25,8.0. cAP.20,8.1. ΦΥΣΙΚΑ 151 


Ἡράκλειτος σκχαφοειδῆ τῷ σχήματι. 

Ξενοφάνης νέφος εἶναι τὴν σελήνην πεπιλη- 
μένον. 

Θαλῆς γεώδη τὴν δελήνην ἀπεφήνατο. 

5 — "vatayógag καὶ Ζ ]ἢημόκφιτος στερέωμα διά- 
πυρον ἔχον ἐν ἑαυτῷ πεδία καὶ ὅρη καὶ φάραγγας. [682] 

Zuvoyévqug κισηροειδὲς ἄναμμα τὴν σελήνην. 

Ἴων σῶμα τῇ μὲν ὑελοειδὲς διαυγὲς τῇ δ᾽ ἀφ- 
εγγές. 

10 Βηρωσσὸς ἡμιπύρωτον σφαῖραν τὴν σελήνην. 

Ἡρακλείδης καὶ Ὄκελλος γῆν ὁμέχλῃ περι- 
ἐχομένην. | 

Πυϑαγόρας κατοπτροειδὲς σώμα. 

| Ἐμπεδοκλῆς ἀέρα συνεστραμμένον νεφοειδῆ, 
15 πεπηγότα ὑπὸ πυρός, ὥστε σύμμικτον, δισκοειδῇ δὲ 
τῷ σχήματι" τινὲς δὲ κυλινδροειδῆ. [664] 

Πλάτων ἐκ πλείονος τοῦ πυρὸς εἶναι τὴν σε- 
λήνην. | 

"AouvóvovréAqg σελήνην ἐν μεϑορίοις ἀέρος ve- 

20 ταγμένην καὶ τῆς πέμπτης οὐσίας μετέχουσαν ἐν μηνὶ 
περιέρχεσϑαι τὸν ἴδιον κύκλον, ἐλάττονα δὲ τῆς γῆς 
εἶναι τῷ μεγέϑει. 

Ζήνων τὴν σελήνην ἔφησεν ἄστρον νοερὸν xal . 
φρόνιμον, πύρινον δὲ πυρὸς τεχνικοῦ. 

2» ΑΖΚλεάνϑης πυροειδὴ τὴν σελήνην, πιλοειδῆ δὲ 
τῷ σχήματι. 

Ποσειδώύνιεος δὲ καὶ οἱ πλεῖστοι τῶν στωϊκῶν, 
μικτὴν ἐκ πυρὸς καὶ ἀέρος, μείζονα δὲ τῆς γῆς ὡς καὶ 
τὸν ἥλιον, σφαιροειδῆ δὲ τῷ σχήματι" σχηματίξεσϑαι 

(80 δ᾽ αὐτὴν πολλαχῶς, καὶ γὰρ πανσέληνον γιγνομένην, 
καὶ διχοτόμον. καὶ ἀμφίκυρτον, καὶ μηνοειδῆ. 

Χρύσιππος τὸ ἀϑροισϑὲν ἔξαμμα μετὰ τὸν 


152 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. I 


[556] ἥλιον, vosQóv , ἐξ τοῦ ἀπὸ τῶν ποτίμων ὑδάτων &va- 
ϑυμιάματος, διὸ καὶ τούτοις τρέφεσϑαι᾽ σφαιροειδῆ 
δὲ εἶναι. μῆνα δὲ καλεῖσϑαι τὴν τοῦ δρόμου αὐτῆς 
περίοδον. μεὶς δ᾽ ἐστέ, φησί, τὸ φαινόμενον τῆς σε- 
λήνης πρὸς ἡμᾶς, 7] σελήνη, μέρος ἔχουσα φαινόμε- 5 
νον πρὸς ἡμᾶς. 

Περὶ φωτισμῶν αὐτῆς. 
᾿ἀναξέμανδρος Ξενοφάνης Βηρωσσὸς ἴδιον. 
αὐτὴν ἔχειν φῶς. | 
᾿ἀριστοτέἕέλης ἴδιον μὲν ἀραιότερον δέ πως. — tto 

Οἱ στωικοὶ ἀμαυροφανές, ἀεροειδὲς γάρ. 

᾿Δντιφῶν ἰδιοφεγγῇ μὲν τὴν σελήνην, τὸ δ᾽ 
ἀποκρυπτόμενον περὶ αὐτὴν ὑπὸ τῆς προσβολῆς τοῦ 
ἡλίου ἀμαυροῦσϑαι, πεφυκότος τοῦ ἰσχυροτέρου τὸ 
ἀσϑενέστερον ἀμαυροῦν, ὃ δὴ συμβαίνειν καὶ περὶ Ὁ 
τὰ ἄλλα ἄστρα. 

(80) Θαλῆς πρῶτος ἔφησε ὑπὸ τοῦ ἡλίου φωτίξεσϑαι. 

[558] Iv ϑ'αγόρας Παρμενίδης Ἐμπεδοκλῆς ᾿ἀναξαγόρας 
Μητρόδωρος ὁμοίως. 

Ἡράκλειτος ταυτὸ πεπονϑέναι τήν τε σελήνην 9 
καὶ τὸν ἥλιον. σκαφοειδεῖς δὲ ὄντας τοῖς σχήμασι τοὺς 
ἀστέρας, δεχομένους τὰς ἀπὸ τῆς ὑγρᾶς ἀναϑυμιά- 
σεως αὐγάς, φωτίξεσϑαι πρὸς τὴν φαντασίαν. λαμ- 
προτέρως μὲν τὸν ἥλιον, ἐν καϑαρωτέρῳ γὰρ ἀέρι 
φέρεσϑαι, τὴν δὲ σελήνην ἐν ϑολωτέρῳ, καὶ διὰ Ὁ 
τοῦτο ἁμαυροτέραν φαίνεσϑαι. 

Περὶ ἐκλεέψεως δελήνης. 
᾿ἀναξέμανδρος τοῦ στομίου τοῦ περὶ τὸν τρο- 
χὸν ἐπιφραττομένου. 

Βηρωδσὸς κατὰ τὴν πρὸς ἡμᾶς ἐπιστροφὴν τοῦ v 
ἀπυρώτου μέρους. 


CAP. 26. s. 1. ΦΥΣΙΚΑ 153 


᾿λκμαέων Ἡράκλειτος ᾿ἀντιφῶν κατὰ τὴν τοῦ 
σχαφοειδοῦς στροφὴν καὶ τὰς περικλίσεις. 
Τῶν πυϑαγορείων τινὲς κατὰ τὴν ᾿Αριστο- 
τελικὴν ἱστορίαν καὶ τοῦ Φιλίππου τοῦ Ὀπουντίου [500] 
5 ἀπόφασιν ἀντιφράξει τοτὲ μὲν τῆς γῆς τοτὲ δὲ τῆς ἂἀν- 
τίχϑονος. τῶν δὲ νεωτέρων εἰσί τινες οἷς ἔδοξε κατ᾽ 
ἐπινέμησιν φλογὸς κατὰ μικρὸν ἐξαπτομένης τεταγμέ- 
VO , ξως ἂν τὴν τελείαν πανσέληνον ἀποδῶ, καὶ πά- 
λιν ἀναλόγως μειουμένης μέχρι τῆς συνόδου xa9 ἣν 
10 τελεέως σβέννυται. 
Πενοφάνη ς καὶ τὴν μηνιαίαν ἀπόκρυψιν κατά- 
σβεσιν. 
Θαλῆς ᾿Δναξαγόρας Πλάτων οἵ στωικοὶ τοῖς μα- 
ϑηματικοῖς συμφώνως τὰς μὲν μηνιαίας ἀποκρύψεις 
15 συνοδούουσαν αὐτὴν ἡλίῳ καὶ περιλαμπομένην ποιεῖ- 
σϑαι, τὰς δ᾽ ἐκλείψεις εἰς τὸ σκίασμα τῆς γῆς ἐμπί- 
πτουσαν, μεταξὺ μὲν ἀμφοτέρων τῶν ἀστέρων γενο- 
μένης. μᾶλλον δὲ τῇ σελήνῃ ἀντιφραττομένης. 
᾿Δναξαγόρας, ὥς φησι Θεόφραστος, καὶ τῶν 
c ὑποχάτω τῆς δελήνης ἔσϑ᾽ ovs σωμάτων ἐπιπροσ- 
ϑούντων. 
Χρύσιππος ἐκλείπειν τὴν σελήνην τῆς γῆς αὐτῇ 
ἐπιπροσϑούσης, καὶ εἰς σκιὰν αὐτῆς ἐμπίπτουσαν. 
Περὶ ἐμφάσεως αὐτῆς. [562] 
25 Τῶν πυϑαγορείων τινὲς μέν, ὧν ἐστι Φιλό- 
λαος. τὸ γεωφανὲς αὐτῆς εἶναι διὰ τὸ περιοικεῖσϑαι 
τὴν σελήνην καθάπερ τὴν παρ᾽ ἡμῖν γῆν ξῴοις καὶ 
φυτοῖς μείξοσι καὶ καλλίοσιν" εἶναι γὰρ πεντεκαι- 
δεζαπλάσια τὰ ἐπ᾽ αὐτῆς ξῷα τῇ δυνάμει μηδὲν πε- 
30 ρειττωματικὸν ἀποκρένοντα᾽ καὶ τὴν ἡμέραν τοσαύτην 
τῷ μήκει. ἄλλοι δὲ τὴν ἐν τῇ σελήνῃ ἔμφασιν ἀνά- 


[564] 


(61) 


154 ΙΦΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT Lis. 1 


κλασιν εἶναι τῆς πέραν τοῦ διακεκαυμένου κύκλου 
τῆς οἰκουμένης ὑφ᾽ ἡμῶν ϑαλάττης. 

'"Avatayó ρας ἀνωμαλότητα συγκρίματος. , διὰ 
τὸ ψυχρφομιγὲς à ἅμα καὶ γεῶδες, τὰ μὲν ἐχούσης ὑψηλὰ 
τὰ δὲ ταπεινὰ τὰ δὲ κοῖ ἴλα. καὶ παραμεμῖχϑαι τῷ πυ- 
θοειδεῖ τὸ ξοφῶδες, ὧν τὸ πάϑος ὑποφαίνει τὸ OXLE- 
ρόν, ὅϑεν ψευδοφανῆ. λέγεσϑαι τὸν ἀστέρα. 

“ημόκριτορ ἀποσκίασμά τι τῶν ὑψηλῶν ἐν 
αὐτῇ μερῶν" ἄγκη γὰρ αὐτὴν ἔχειν καὶ νάπας. 

Παρμενέδης διὰ τὸ παραμεμῖχϑαι τῷ περὶ αὐ- 
τὴν πυρώδει τὸ ξοφῶδες, ὅϑεν ψευδοφανή τὸν ἀστέρα 
καλεῖ. 

Οἱ στωικοὶ διὰ τὸ ἀερομιγὲς τῆς οὐσίας μὴ εἷ- 
ναι αὐτῆς ἀκήρατον τὸ σύγκριμα. 


Δριστοτέλης μὴ εἶναι αὐτῆς ἀκήρατον τὸ GUy-. 


κριμα διὰ τὰ πρόσγεια ἀερώματα τοῦ αἰϑέρος, ὃν 
προσαγορεύει σῶμα πέμπτον. 

Οἱ ἀπὸ τῶν μαϑηματικῶν τὸ ἀνώμαλον συγ- 
κριτικὸν αἰτιῶνται. καϑάπερ οὖν τῶν προσαυγαξο- 


ὅ 


μένων ὑπὸ τοῦ ἡλίου νεφῶν τὰ μὲν ἀραιότερα μέρη 20 


λαμπρότερα φαίνεται, τὰ δὲ πυκνότερα ἀμαυρότερα, 

οὕτω καὶ τῆς σελήνης, ἐοικυίας μὲν νεφελοειδεῖ πι- 

λήματι προσαυγαξομένης δ᾽ ὑπὸ τοῦ ἡλίου. 
Ξενοφάνης τὸν μὲν ἥλιον χρήσιμον εἶναι πρὸς 


[500] τὴν τοῦ κόσμου καὶ τὴν τῶν ἐν αὐτῷ ξῴων γένεσίν ve 25 


καὶ διοέκησιν, τὴν δὲ σελήνην παρέλκειν. 
Περὶ ἀποστημάτων αὐτῆς. 
Ἐμπεδοκλῆς διπλάσιον ἀπέχειν τὴν σελήνην 
ἀπὸ τῆς γῆς ἥπερ ἀπὸ τοῦ ἡλίου, οἱ δὲ ἀπὸ τῶν μα- 
ϑηματικῶν ὀκτωκαιδεκαπλασιον. "t 
Ἐρατοσϑένης τὸν ἥλιον ἀπέχειν ἀπὸ τῆς γῆς 
σταδίων μυφιάδων μυριάδας τετρακοσίας καὶ στάδια 


30 


CAP. 20. s. 1. 2. ΦΥΣΙΚΑ 155 


ὀκτάκις μύρια, τὴν δὲ σελήνην ἀπέχειν ἀπὸ τῆς γῆς 
μυριάδας ἑβδομήκοντα ὀκτὼ σταδίων. 

Ἐμπει δοκλῆς τοῦ ὕψους τοῦ ἀπὸ τῆς γῆς ξως 
οὐρανοῦ, ἥτις ἐστὶν ἀφ᾽ ἡμῶν ἀνάτασις, πλείονα εἷ- 

5 vaL τὴν κατὰ τὸ πλάτος διάστασιν, κατὰ τοῦτο τοῦ 
οὐρανοῦ μᾶλλον ἀναπεπταμένου, διὰ τὸ ὠῷ παρα- 

- πλησίως τὸν κόσμον κεῖσϑαι. Βοηϑὸς δὲ πρὸς τὴν 
φαντασίαν δέχεται τὸ ἀναπεπταμένον, οὐ κατὰ τὴν 
ὑπόστασιν. 

10 Σημεῖα σελήνης ἐκ τῶν ἀράτου φαι- 3 
. vog. évov [v. 778] 

Σικέπτεο δὴ πρώτη κεράων ἑκάτερϑε σελήνην" 
ἄλλοτε γάρ τ᾽ ἄλλῃ μιν ἐπιγράφει ἕσπερος αἴγλῃ, 
ἄλλοτε δ᾽ ἀλλοῖαι μορφαὶ κερόωσι σελήνην [568], 

15 ev&Ug ἀεξομένην, αἵ μὲν τρέτῃ αἵ δὲ τετάρτῃ" 
τάων καὶ περὶ μηνὸς ἐφεσταότος κε πύϑοιο. 
λεπτὴ μὲν καϑαρή τὸ περὶ τρίτον ἦμαρ ἐοῦσα 
εὔδιός κ᾽ εἴη, λεπτὴ δὲ καὶ εὖ μάλ᾽ ἐρευϑὴς 
πνευματίη᾽ παχίων δὲ καὶ ἀμβλείῃσι κεραίαις 

20 τέτρατον ἐκ τριτάτοιο φόως ἀμενηνὸν ἔχουσα 
ἠὲ νότῳ ἀμβλύνετ᾽ ἢ ὕδατος ἐγγὺς ἐόντος. 
εἶ δέ κ᾽ ἐπ᾽ ἀμφοτέρων κεράων τρίτον ἦμαρ ἄγουσα 
μήτε τι νευστάξῃ μηϑ᾽ ὑπτιόωσα φαείνῃ 9 
ἀλλ᾽ ὀρϑὰς ἑχάτερϑε περιγνάμπτουσα κδραίας 9 - 

25 ἑσπέριοί x ᾿ ἄνεμοι κείνην μετὰ νύκτα φέροιντο. 
εἰ δ᾽ αὕτως ὀρϑὴ καὶ τέταρτον ἦμαρ ἀγινοῖ, 
qv ἂν χειμῶνος συναγειρομένοιο διδάσκοι. 
εἰ δέ κε οἵ κεράων τὸ μετήορον εὖ ἐπινεύῃ; 

᾿ δειδέχϑαι βορέω, ὅτε δ᾽ ὑπτιάῃσι, νότοιο. 

80 αὐτὰρ ἐπὴν τριτόωσαν ὅλος περὶ κύκλος ἑλίσσῃ 
πάντῃ ἐρευϑόμενος, μάλα κεν τότε χείμερος εἴη" 
μείξονι δ᾽ ἂν χειμῶνι πυρώτερα φοινίσσοιτο. 


150 IGANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


[570] σκέπτεο δ᾽ ἐς πληϑύν τε καὶ ἀμφότερον διχόωσαν 
ἢ μὲν ἀεξομένην ἢ δ᾽ ἐς κέρας αὖϑις ἰοῦσαν" 
καί οἵ ἐπὶ χροιῇ τεκμαίρεο μηνὸς ἑκάστου. 
πάντῃ μὲν καϑαρῇ κε μάλ᾽ εὔδια τεκμήραιο᾽ 
πάντα δ᾽ ἐρευϑομένῃ δοκέειν ἀνέμοιο κελεύϑους" 5 
ἄλλοϑι δ᾽ ἄλλο μελαινομένῃ δοκέειν ὑετοῖο. 
σήματα δ᾽ οὐ μάλα πᾶσιν ἐπ᾽ ἤμασι πάντα τέτυκται. 
ἀλλ᾽ ὅσα μὲν τριτάτῃ τε τεταρταίῃ τε πέλονται 
μέσφα διχαξομένης, διχάδος γε μὲν ἄχρις ἐπ᾽ αὐτήν, 
σημαίνει διχόμηνον, ἀτὰρ πάλιν ἐκ διχομήνου 10 
ἐς διχάδα φϑιμένην᾽ δέχεται μὲν αὐτίκα τετρὰς - 
μηνὸς ἀποιχομένου, ἡ δὲ τριτάτη ἀπιόντος. 
[572] εἰ δέ κέ μιν περὶ πᾶσαν ἁλωαὶ κυκλώσωνται 
ἢ τρεῖς ἠδ δύω περικείμεναι ἠδ μέ᾽ οἴη, 
τῇ μὲν ἴῃ ἀνέμοιο γαληναίης τε δοκεύειν. : 
(62) ῥηγνυμένῃ ἀνέμοιο" μαραινομένῃ δὲ γαλήνης" 
ταὶ δύο δ᾽ ἂν χειμῶνι περιτροχάοιντο δελήνην᾽ 
μείζονα δ᾽ ἂν χειμῶνα φέροι τριέλικτος ἁλωή, 
καὶ μᾶλλον μελανεῦσα, καὶ εἰ Quyvvavo μᾶλλον. 


' Ksg.. x£. | 20 
. IIEPI AAASRIOT. 
[5774] Κύκλος ἐστὶ νεφελοδξιδής, ἐν μὲν τῶ ἀέρι δια- 
παντὸς φαινόμενος, διὰ δὲ τὴν λευκόχροιαν ὀνομα- 
ξόμενος γαλαξίας. 


Τῶν πυϑαγορείων ο μὲν ἔφασαν ἀστέρος » | 


εἶναι διάκαυσιν, ἐκπεσόντος μὲν ἀπὸ τῆς ἰδίας ἔδραρ, 
δι᾽ οὗ δὲ περιέδραμε χωρίου κυκλοτερῶς αὐτὸ περι- 
φλέξαντος ἐπὶ τοῦ κατὰ Φαέϑοντα ἐμπρησμοῦ᾽ οἵ δὲ 
τὸν ἡλιακὸν ταύτῃ φασὶ κατ᾽ ἀρχὰς γεγονέναι δρόμον. 


CAP. 20. 8.2. 6ΑΡ.27. CAP. 28.8.1. ΦΎΣΙΚΑ , 157 


τινὲς δὲ κατοπτρικὴν εἶναι φαντασίαν τοῦ ἡλίου, τὰς 
εὐγὰς πρὸς τὸν οὐρανὸν ἀνακλῶντος, ὅπερ κἀπὶ τῆς 
ἰριδος ἐπὶ τῶν νεφῶν συμβαίνει. 

Μητρόδωρος διὰ τὴν πάροδον τοῦ ἡλίου, τοῦ- 

ὅ tov γὰρ εἶναι ἡλιακὸν κύκλον. 
᾿Παρμενέδης τὸ τοῦ πυκνοῦ καὶ τὸ τοῦ ἀραιοῦ 
μῖγμα γαλακτοειδὲς ἀποτελέδαι χρώμα. 

᾿ἀναξαγόρας τὴν σκιὰν τῆς γῆς κατὰ τόδε τὸ [616] 
μέρος ἴστασϑαι τοῦ οὐρανοῦ, ὅταν ὑπὸ τὴν γὴν ὁ 

"ἥλιος γενόμενος μὴ πάντα περιφωτίξῃ. 

[4 ημόκριτος] πολλῶν καὶ μικρῶν καὶ συνεχῶν 
ἀστέρων, συμφωτιξομένων ἀλλήλοις, διὰ τὴν πύχνω- 
6t συναυγασμόν. 

'Δριστοτέλης ἀναϑυμιάσεως ξηρὰς. ἔξαψιν πολ- 

54i re καὶ συνεχοῦς. τὸν γὰρ κύκλον ἐν ᾧ δοκεῖ ϑεω- 
ρεῖσϑαι μέγιστον ὄντα, πλήρη τῶν μεγίστων ὑπάρ- 
χειν καὶ λαμπροτάτων ἄστρων καὶ ἔτι τῶν σποράδων 
καλουμένων. ὥστε διὰ ταῦτα συνεχῶς πλείστην περὶ 
τοῦτον ἀϑροίξεσϑαι τὸν τόπον τὴν ἀπὸ τῆς γῆς &va- 
ἢ ϑυμίασιν καὶ ποιεῖν τὴν τοῦ γάλακτος φαντασίαν. 

Ποσειδώνιος πυρὸς σύστασιν, ἄστρου μὲν μα- 

νωτέραΨ αὐγῆς δὲ πυκνοτέραν. 


Κεφ. κη. 
ΠΕΡῚ KOMHTQ9N ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΤΌΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ 
ΤΟΙΟΥΤΩΝ, 
PT 1 
Τῶν πυϑαγορείων τινὲς μὲν ἀστέρα φασὶν 
εἶναι τὸν κομήτην τῶν οὐκ ἀεὶ μὲν φαινομένων, διὰ δέ [518] 
τινος διωρισμένου χρόνου περιοδικῶς ἀνατελλόντων᾽ 


[580 
(63) 


ιν [$82] 


158 ISANNOT ZTOBAIOT Lib. 1 


ἄλλοι δὲ ἀνάκλασιν τῆς ἡμετέρας ὄψεως πρὸς τὸν 
ἥλιον παραπλησίαν ταῖς κατοπτρικαῖς ἐμφάσεσιν. 
᾿ἀναξαγόρας καὶ Ζημόκριτος σύνοδον ἀστέρων 
δυοῖν ἢ καὶ πλειόνων κατὰ συναυγασμόν. 
᾿ἀριστοτέλης τῆς ξηρᾶς ἐκ γῆς ἀναϑυμιάσεως s 
διάπυρον σύστασιν᾽ κομήτας δέ, ὅταν ἐπὶ πλέον 
ἐξαφϑῇ καὶ πρὸς πλείονα διαμένῃ χρόνον, τοῦ μὲν 
ἀστέρος φαινομένου κάτωϑεν, τῆς δὲ κόμης ἄνωϑεν 
ἐπιλαμπούσης᾽ πωγωνίας δέ, ὅταν ἔμπαλιν ὁ μὲν 
ἀστὴρ ἄνωϑεν ϑεωρῆται, ἢ δὲ κόμη κάτωϑεν παρ- 10 
ἐχομένη τῷ σχήματι πώγωνος ἔμφασιν. 
Στράτων ἄστρου φῶς περιληφϑὲν νέφει πυ- 
κνῷ, καϑάπερ ἐπὶ τῶν λαμπτήρων γίγνεται. 
Ἡρακλεέδης ὁ Ποντικὸς νέφος μετάρσιον ὑπὸ 


! μεταρσίου φωτὸς καταυγαξζόμενον. ὁμοίως δ᾽. αἰτιο- 15 


λογεῖ πωγωνίαν δοκέδας κίονα καὶ τὰ τούτοις συγ- 
γενῆ, καϑάπερ ἀμέλει πάντες οἵ περιπατητικοὶ παρὰ 
τοὺς τοῦ νέφους γίγνεσθαι ταῦτα σχηματισμούς. 

Ἐπιγένης πνεύματος ἀναφορᾷ γεωμιγοῦς πε- 
πυρωμένου. 20 

Βοηϑὸς ἀέρος ἀνημμένου φαντασίαν. 

Διογένης ἀστέρας εἶναι τοὺς κομήτας. - 

᾿ἀναξαγόρας τοὺς καλυυμένους διάττοντας ἀπὸ 
τοῦ αἰϑέρος σπινϑήρων δίκην καταφέρεσϑαι, διὸ καὶ 
παραυτίκα σβέννυσϑαι. 25 

Μητρόδωρος τὴν εἰς τὰ νέφη τοῦ ἡλίου βίαιον 
ἔμπτωσιν πολλάκις σπινϑηρίξειν. 

Πενοφάνης πάντα τὰ τοιαῦτα νεφῶν πεπυρω- 
μένων συστήματα ἢ κινήματα. 

Χαλδαίους μὲν δὴ λόγος περὶ κομητῶν ὧδε γι- Ὁ 
γνώσκειν ὅτι εἰσί τινες καὶ ἄλλοι ἔξω τῶν φαινομένων 
πλανητῶν ἀστέρες. οἱ τέως μὲν ἀφανεῖς εἰσίν, ὅτε 


CAP. 28, 8. 1. 2. ΦΥΣΙΚΑ 159 


ἐπὶ πολὺ ἄνω που ἀφ᾽ ἡμῶν φέρονται, ἤδη δὲ καὶ 
ταπεινωϑέντες ἄφϑησάν που ὡσεὶ ξένοι ἐνεχϑέντες 
εἶς τὰ ὅλα καὶ τούτους κομήτας καλεῖν φίλον τοῖς 
οὐ γιγνώσκουσιν ὅτι καὶ αὐτοὶ ἐκ τῶν πολλῶν ἀστέ- 
ὅρῶν εἰσί" ἀφανίξεσϑαι δὲ δοκοῦσιν, ἐπειδὰν ἄνε- 
νεχϑῶσιν eig τὴν σφῶν χώραν, δύντες εἰς τὸ βάϑος 
τοὺ αἰϑέρος ὥσπερ εἰς τὸν τοῦ πελάγους βυϑὸν οἵ 
ἰχϑὺς. οἵ δ᾽ ὑπ᾽ ἀνέμων ἢ ϑυέλλης ἀναφέρεσϑαί τινα 
γεώδη ἐς τὸν ἄνω ἀέρα ἐδόξασαν, καὶ ταῦτα ἐκπυρω- 
ἡ ϑέντα καὶ εἰς τὴν δίνην ἐμπεσόντα τοῦ αἰϑέρος ξυμ- 
περινοστεῖν τῷ παντὶ ἐπὶ χρόνον, ἔπειτα ἀπαναλω- 
ϑέντα πρὸς τοῦ πυρὸς ἀφανῆ καϑίστασϑαι. καὶ τοὺς 
κομήτας δὴ καλουμένους ἀστέρας ταῦτα εἶναι. 
4 npoxgívov δὲ ὁ λόγος λεγόμενός ἐστιν, ὡς 
TET d ἀντέλαμψιν τῶν πλανωμένων ἀστέρων πρὸς 

ἀλλήλους τε καὶ τοὺς ἀπλανεῖς οἱ κομῆται συνέστα- [584] 

σϑαι δοχοῦσι. καϑάπερ πλειόνων κατόπτρων ἄντι- 

λαμπόντων σφισὶν ἤδη τινὰ ὥφϑη ἀστεροειδῇ φαν- 
τάσματα. 

i "A4oppuavoo | 2 
| ᾿Δρριανός φησιν" ὅσα δὲ μένει ἐπὶ χρόνον τὰ μέν 
| πῶς ξυμπεριφέρεσϑαι τῷ οὐρανῷ, τὰ δὲ ἤδη τινὰ καὶ 
— ἐδίαν πλάνην πλανώμενα" οὗτοί εἰσιν οἱ κομῆται - 

ἀστέρες καὶ λαμπάδες καὶ πωγωνίαι καὶ πέϑοι καὶ δο- 

δ χίδες, xo ὁμοιότητα ἕκαστα τῆς ἰδέας [τῆς ἐπωνυ- 

μίας] λεγόμενα. τεκμήριον δὲ ὅτι μὴ παραυτίκα δια- 
φϑείρεται, ὡς εἴ γε ἐν τῷ ἀέρι ξυνίσταντο, ταχεῖα ἂν 

| ἐγίγνετο αὐτοῖς ἐν τῷ ψυχρῷ ἡ σβέσις. ὅτι δὲ πρόσ- 
| καιρός ἐστιν ἡ φϑορὰ αὐτῶν, ἐδήλωσε καὶ ὅτι πρὸς 
* ἄρκτοις μᾶλλόν τι ἢ ἄλλῃ χώρα ξυνίσταται τοῦ οὖρα- 
νοῦ, καὶ τούτῳ ἔτι αὐτῶν μέρει ἔνϑα παχύς τὸ ὃ ἀὴρ 
μᾶλλον καὶ ἡ ξύστασις οὐ ῥαδία φορηϑῆναι πρὸς γῆν. 


160 ISANNOYT ZTOBAIOT LiB. 1 


[586] φέρονταί τε ἀτάκτως οἱ πολλοὶ τῶν κομητῶν ἐπινε- 


(04) 


μόμενοι, ἐμοὶ δοκεῖν. τὴν ἄνω ἀναφερομένην τροφὴν 
καὶ ταύτῃ ἐφομαρτοῦντες᾽" ἡ δὲ μορφὴ αὐτῶν ἀστε- 
ροειδής ἐστι, καϑότι ἐς σφαῖραν ξυνάγεσϑαι πέφυκε 
πᾶν ὅσον πυροειδές᾽" ἡ δὲ κόμη αὐγοειδής, τῶν μὲν κ᾿ 
ὥσπερ ἄφετος ἀνειμένη τῶν δὲ ἐπ᾽ εὐθὺ ἰοῦσα. καὶ ἐς 
τὸ ἄνω μᾶλλόν τι ἀπὸ τοῦ ἀστέρος τεινομένη. ol δὲ 
πίϑοι ὀλιγάκις πεφήνασι, καϑότι πλείονος δέονται. 
ξυναγωγῆς πυρός. ἤδη δὲ καὶ τῶν ἀπλανῶν ἔστιν ot 
ξὺν κόμῃ ἐφάνησαν, ἐπειδὰν ἡ περὶ αὐτοὺς ἀέρος ie 
ἀναφορὰ πυκνωϑεῖσα ξυναφὲς ἐργάσηται τῆς κόμης 
τὸ εἴδωλον, καϑάπερ καὶ ἅλως ξυναφεῖς αὐτοῖς τοῖς 
ἄστροις φαίνονται. ἤδη δὲ καὶ πλησίον ἡλίου ξυστάν- 
veg κομῆται ot μὲν ἔφϑησαν ἀφανισϑῆναι πρὶν τὴν 
γένεσιν αὐτῶν καταστῆναι ἐμφανῆ. οἵ δὲ ἐκλεέποντος 15 
ἡλίου ἐξεφάνησαν, οὗ δὲ καὶ ἐπικαταδύνοντες τῷ ἡλέῳφ, 
πρόσϑεν οἷα δὴ εἰκὸς ὑπὸ τῶν αὐγῶν καταλαμπόμε- 


[588] νοι, τῷ μὴ ἐμφανεῖς καϑίστασϑαι. ὥστ᾽ ἐκεῖνος ἂν 


κρατοίη ὁ λόγος ἀποφαίνειν ἀέρος πιλήματα ἀποϑλι- 
βόμενα καὶ ἐμπέπτοντα ἐς τὰ κατωτέρω καὶ τῷ ἀέρι 30 
ξυναφῆ τοῦ αἰϑέρος ἐξαφϑέντα, ἔς τ᾽ ἂν ὑπάρχῃ 
περὶ αὐτοὺς ἡ τροφὴ ξυμμένειν vs καὶ ξυμπερινοστεῖν 
τῷ αἰϑέρι. καὶ ταῦτα ὅπως ἂν τύχῃ ἀπὸ τῆς ἰδέας ἐπι- 
κλήξεσϑαι ἕκαστον, κομήτας μὲν ἀφ᾽ ὧν ὥσπερ κόμη 
ἐς τὰ κύκλῳ ἀπολάμπει αὐγὴ ἢ πυρός πωγωνίας δὲ 35 
ἀφ᾽ ὅτων ἐς πώγωνος σχῆμα ἀπήρτηται αὐγὴ ἐς τὸ ἐπὶ 
ϑάτερα᾽ πέϑους δὲ ὅσα μεγάλα κυκλοτερῆ καί τι καὶ 
βάϑους ἔν σφισιν ἐξέφηνε᾽ δόκους δ᾽ αὖ καὶ λαμπά- 
δας καϑ' ὁμοιότητα τοῦ εἴδους ὅτῳ ἐπιφημίξεται. φαί- 
νεται δὲ τούτων ἕκαστον καὶ ἑσπέριον καὶ ἑῷον. τὰ so 
δὲ καὶ ἀμφιφανῇ φαίνεται" ἀμφιφανῇ δὲ κλήξουσιν 
ὅσα περὶ πρῶτα τῆς νυκτὸς φανέντα πρὸς δύσει ἔπειτα 


σα», 238, 5.2, cap.20.8.1. ΦΥΣΙΚΑ . 161 


| iy τῇ αὐτῇ νυκτὶ πρὶν ἡμέραν ἐπιλαβεῖν ἔφϑη &va- 
| δόντα. 


Κεφ. x9". 
| ΠΕΡῚ BPONTSN AZTPAIIS9N KEPATNSOQON IIPH- [590] 
$ ZTHPQ9)N ΚΑΙ ΤΥΦΩΝΩΝ, 


ἀναξέμανδρος ἐκ τοῦ πνεύματος ταῦτ᾽ εἶπε 1 
συμβαίνειν" ὅταν γὰρ περιληφϑὲν νέφει παχεῖ βια- 
δάμενον ἐκπέσῃ τῇ λεπτομερεέᾳ καὶ κουφότητι, τόϑ᾽ 
ἡμὲν ῥῆξις τὸν ψόφον, ἡ δὲ διαστολὴ παρὰ τὴν με- 

᾿πλανείαν τοῦ νέφους τὸν διαυγασμὸν ἀποτελεῖ. 
᾿ναξιμένης ταυτὰ τούτῳ, προστιϑεὶς τὸ ἐπὶ 

| τῆς ϑαλάσσης, ἥτις σχιξομένη ταῖς κώπαις παρα- 

| στίβει. 

| Μητρόδωρος, ὅταν sig νέφος πεπηγὸς ὑπὸ 

 Wzvxvorqgvog ἐμπέσῃ πνεῦμα, τῇ μὲν συνϑραύσει τὸν [592] 

᾿ ἀτῦπον ἀποτελεῖ, τῇ δὲ πληγῇ καὶ τῷ σχισμῷ διαυγά- 

| fu, τῇ δ᾽ ὀξύτητι τῆς φορᾶς προσλαμβάνον τὴν ἀπὸ 

| τοῦ ἡλίου ϑερμότητα κεραυνοβολεῖ,, τοῦ δὲ κεραυνοῦ 

| τὴν ἀσϑένειαν eig πρηστῆρα περιίστησιν. 

* ᾿ἀναξαγόρας, Ovav τὸ ϑερμὸν εἰς τὸ ψυχρὸν 

ἐμπέσῃ (τοῦτο δ᾽ ἐστὶν αἰϑέριον μέρος εἰς ἀερῶδες), 

τῷ μὲν ψόφῳ βροντὴν ἀποτελεῖ, τῷ δὲ παρὰ τὴν με- 

| λανείαν τοῦ νέφους χρώματι τὴν ἀστραπήν, τῷ δὲ 

| τλήϑει καὶ μεγέϑει τοῦ φωτὸς τὸν κεραυνόν, τῷ δὲ 

᾿απολυσωμάτῳ πυρὶ τὸν τυφῶνα, τῷ δὲ νεφελομιγεῖ 

τὸν πρηστῆρα. 





᾿4ρχέλαος ταυτὸ λέγει, παρατιϑεὶς τὸ τῶν δια- 
πύρων λέϑων καϑιεμένων ἐς ψυχρὸν ὕδωρ πάϑος. 
BTOB. ECL. PHYS. | 11 





[594] 


(65) 


[596] . 


162 IGANNOT ZTOBAIOT Lrs. 1 


Ξενοφάνη ς ἀστραπὰς γίψνεσϑαι λαμπρυνομέ- 
νῶν τῶν νεφῶν κατὰ τὴν κίνησιν. 

Ἐ μπε δοκλῆ e ἐμπτῶσιν φωτὸς εἰς νέφος ἐξεέρ- 
yovtog τὸν ἀνθεστῶτα ἀέρα, οὗ τὴν μὲν σβέσιν καὶ 
τὴν ϑραῦσιν κτύπον ἀπεργάξεσϑαι, τὴν δὲ λάμψιν 
ἀστραπήν, κεραυνὸν δὲ τὸν τῆς ἀστραπῆς τόνον. 

Διογένης ἔμπτωσιν πυρὸς εἰς νέφος ὑγρόν, 
βοοντὴν μὲν τῇ σβέσει ποιοῦν τῇ δὲ λαμπηδόνι τὴν 
ἀστραπήν. συναιτιᾶται δὲ καὶ τὸ πνεῦμα. 

Ἡράκλειτος βροντὴν μὲν κατὰ συστροφὰς ἀνέ- 
μῶν καὶ νεφῶν καὶ ἐμπτώσεις πνευμάτων εἰς τὰ νέφη, 
ἀστραπὰς δὲ κατὰ τὰς τῶν ϑυμιωμένων ἐξάψεις, πρη- 
στῆρας δὲ κατὰ νεφῶν ἐμπρήσεις καὶ σβέσεις. 

Δεύκιππος πυρὸς ἐναποληφϑέντος νέφεσι: πα- 
χυτάτοις ἔκπτωσιν ἰσχυρὰν βφοντὴν ἀποτελεῖν ἀπο- 
φαίνεται. 

Δημόκριτος βροντὴν μὲν ἐκ συγκρίματος ἄνω- 
μάλου τὸ περιειληφὸς αὐτὸ νέφος πρὸς τὴν κάτω φο- 
ρὰν ἐκβιαξομένου" ἀστραπὴν δὲ σύγκρασιν νεφῶν, 
ὑφ᾽ ἧς τὰ γεννητικὰ τοῦ πυρὸς διὰ τῶν πολυκένων 
ἀραιωμάτων ταῖς παρατρίψεσιν εἰς τὸ αὐτὸ συναλιξό- 
μενα διηϑεῖται" κεραυνὸν δέ, ὅταν ἐκ καϑαρωτέρων 
καὶ λεπτοτέρων ὁμαλωτέρων τε καὶ πυκναρμόνων, 
καϑάπερ αὐτὸς γράφει, γεννητικῶν τοῦ πυρὸς ἡ φορὰ 


5 


20 


βιάσηται" πρηστῆρα δέ, ὅταν πολυκενώτερα συγκρί- 15 


ματα πυρὸς ἐν πολυκένοις κατασχεϑέντα χώραις καὶ 
περιοχαῖς ὑμένων ἰδίων σωματοποιούμενα τῷ πολυ- 
μιγεῖ τὴν ἐπὶ τὸ βάρος ὁρμὴν λάβῃ. 

Χρύσιππος ἀστραπὴν ἔξαψιν νεφῶν ἐκτριβο- 


μένων ἢ ῥηγνυμένων ὑπὸ πνεύματος, βροντὴν δὲ εἷ- so 


ναι τὸν τούτων ψόφον" ἅμα δὲ γέγνεσϑαι ἐν và ἀέρι 
βροντήν τε καὶ ἀστραπήν, πρότερον δὲ τῆς ἀστραπῆς 


cAP. 29, s. 1. ΦΥΣΙΚΑ 163 


ἀντιλαμβάνεσϑαι ἡμᾶς διὰ τὸ τῆς ἀκοῆς ὀξυτέραν εἷ- 
yt τὴν ὅρασιν * ὅταν δὲ ἡ τοῦ πνεύματος φορὰ 69o- 
ὑροτέρα γένηται καὶ πυρώδης, κεραυνὸν ἀποτελεῖ- 
σϑαι" ὅταν δὲ ἄϑρουν ἐκπέσῃ τὸ πνεῦμα καὶ 1j ἥττον 
ὁ πεπυρωμένον, πρηστῆρα γίγνεσθαι" ὅταν δ᾽ ἔτι ἧἦτ- 
τὸν ἢ πεπυρωμένον τὸ πνεῦμα, τυφῶνα. 
᾿ἀριστοτέλης ἐξ ἀναϑυμιάσεως καὶ τὰ τοιαῦτα 
γίγνεσϑαι τῆς ξηρᾶς. ὅταν οὖν ἐντύχῃ μὲν τῇ ὑγρᾷ 
ταραβιάξηται δὲ τὴν ἔξοδον, τῇ μὲν παρατρίψει καὶ 
Ὁ τῇ | ῥήξει τὸν ψόφον, τῇ δ᾽ ἐξάψει τῆς ξηρότητος τὴν 
ἀστραπὴν παρίστησι. [598] 
Στράτων, ϑερμοῦ Ψυχρῷ παρείξαντος, ὅταν 
ἐχβιασϑὲν τύχῃ, τὰ τοιαῦτα γίγνεσϑαι, βροντὴν μὲν 
ἀπορρήξει φάει δὲ ἀστραπὴν τάχει δὲ κεραυνόν, 
Ὁ πρηστῆραρ δὲ καὶ τυφῶνας 'τῷ πλεονασμῷ τῷ τῆς 
ὕζης, ἣ ἣν ἑκάτερος αὐτῶν ἐφέλκεται, ϑερμοτέραν μὲν 
ὁ πρηστὴρ παχυτέραν δὲ ὁ τυφών. 
Οἱ στωικοὶ βροντὴν μὲν προσκρουσμὸν νε- 
φῶν, ἀστραπὴν δὲ ἔξαψιν ἐκ παρατρίψεως. κεραυνὸν 
δὲ σφοδροτέραν ἔκλαμψιν, πρηστῆρα δὲ νωϑεστέραν. 
᾿Δριδστοτέλης τυφῶνα μέν, o otav ἐκνεφίας δι- 
| ψρύμενος καταφέρηται. τὸ γὰρ πνεῦμα κωλυόμενον 
| μὲν εἰς ὀρϑὸν ἐέναι παρ᾽ ἀντίπνοιαν ἢ ψῦχος. "0 πάχος 
(uve ἄλλην αἰτίαν, ἐλαυνόμενον δὲ ὑπὸ τοῦ κατό- 
᾿ὅπιν ἐπεισιόντος ἀναστρέφει εἰλούμενον ἐν τῷ νέφει 
κύχλῳ καὶ συγκατάγει ἐπὶ γῆν ἑαυτῷ τὸ νέφος" εἶθ᾽ 
Or “ἂν ἐντύχῃ φερόμενον σφοδρῶς. ἀναρπάξειν καὶ 
| πάλιν ἀπορρίπτειν, τοῦτο γὰρ εἶναι τὸ πάϑος οἷον [600] 
ἀνεφίας, & ἄπεπτον. ᾿πρηστῆρας δέ, ὅταν βιαίως κατ- 
Muy ᾿ἐκπυρωϑῇ τὸ πνεῦμα κατὰ τὴν φοράν, συνεμπέμ- 
πρασϑαι γὰρ τὸν ἀέρα πυρώσει χρῶματιξόμενον, διὸ 
᾿ μαὶ νυχτὸς ἐκλάμπειν' ἀναρπάξειν τὸ καὶ περιτρέ- 
! 11* 


164 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


πεῖν ὁμοίως καὶ τούτους, ὥσπερ πυρώδεις ὄντας Tv- 
φῶνας. κεραυνὸν δέ, ὕταν πολὺ καὶ λεπτὸν περιλη- — 
φϑὲν ἐν τοῖς νέφεσι πνεῦμα πυρωϑὲν ἐχϑλιφϑῇ ; καὶ 
μετ᾽ ἰσχυρᾶς ἐπὶ γὴν κατασκήψῃ φορᾶς. ἐὰν μὲν 7j 
πάνυ λεπτὸν xal διὰ τοῦτο οὐκ ἐπικαῖον, ἀργῆτα λέ- 5 
γεσϑαι κατὰ τοὺς ποιητάς, ἐὰν δὲ ἧττον ἐπικαῖον, 
ψολόεντα. τὸ μὲν γὰρ διὰ τὴν λεπτότητα καὶ πρὶν 
ἐκπυρῶσαι φερόμενον οἴχεσϑαι διὰ τάχους, ὡς μηδ᾽ 
ἐπιμελᾶναί τι τῶν ὑποκειμένων τὸν δὲ οἷα καὶ βρα- 
δύτερον ἐπιχρῶσαι μὲν ὥστ᾽ ἀπ᾽ αἰϑάλου, παρδνε- 10 

[002] χϑῆναι δὲ μηδὲν ἀφανίσαντα. διὸ καὶ τὰ μὲν ἀντι- 
τυπήσαντα φλέγεσθαι, τὰ δ᾽ εἰς τὰς ἑαυτῷν ἀραιό- 
τητας ὑποδεξάμενα μηδὲν πάσχειν. ἤδη γοῦν ἀσπέδ᾽ς 
πληγείσης τακῆναι μὲν τὸ χάλκωμα, τὸ δὲ ξύλον μὴ- 
δὲν παϑεῖν, φϑάσαντος τοῦ πνεύματος διὰ τὴν τῆς 15 
ὕλης μανότητα πρὸ τῆς καύσεως διεκδραμεῖν᾽ καὶ δι᾽ 
ἱματίων ὁμοίως διελϑὸν οὐ κατέκαυσεν ἀλλ᾽ οἷον ᾿τρῦ- 
χος ἐποίησε. περὶ μὲν οὖν τούτων διετάττετο οὕτως. 

2 ᾿Πρριανοῦ 
Ὅσοι δὲ ξηροὶ ἀτμοὶ ῥυέντες μὲν εὐθὺς ἀνέμους 20 
δἰργάσαντο, ἐν νέφει δὲ ἀποληφϑέντες ἔπειτα δη- 

. (66) γνύντες βίᾳ τὸ νέφος βροντάς τε καὶ ἀστραπὰς ἐξέ- 
φηναν. ἐκπίπτοντες δ᾽ ἐπὶ μέγα διάπυροι μέν, xa- 
ραυνοΐέ" ἄϑροοι 0b xol ἡμίπυροι, πρηστῆρες᾽ ὅσοι 
δὲ ἔρημοι πυρός, τυφῶνες᾽ οἵ δὲ ἔτι ἀνειμένοι, ἐκ- os 
νεφίαι᾽ κατασκήψαντες δὲ ἐς γῆν ξύμπαντα ταῦτα 
σκηπτοὶ κλήξονται. οὐδὲν (cov δὲ αἱ κοιλότητες τῶν 
νεφῶν καὶ ῥήξεις καὶ αἱ ἐπ᾽ αὐταῖς βρονταὶ ἔχουσιν. 

[004] ἀστραπὴ δὲ ὑπὸ τῇ ῥήξει ἐκτρίβεται καὶ ἐξάπτει τὸ 
πνεῦμα ὡς ἐκλάμψαι ἐπὶ μέγα. καὶ γένεται μὲν 80 
ἀστραπὴ μετὰ βροντήν, ὀξυτέρα δὲ τοσόνδε ὅσον Og 
ἀκοῆς ὀξύτερον, καϑότι ἀκοὴ μὲν πελαξούσης τῆς φω- 


ci». 29. s. 1. 2. ΦΥΣΙΚΑ 165 


vii αἰσϑάνεται, ὄψις 0b ἐπὶ τὸ ὁρώμενον αὐτὸ ἐκ- 
πέμπεται. κεραυνὸς ὃὲ καϑότι πνεῦμά ἐστιν ἀπὸ 
τῶνδε τεκμηριῶσαι παρέχει" δήγνυσέί τε ἔστιν ἃ τῶν 
ἐντυχόντων xal περιδινηϑῆναι οἷά τε, καὶ διικνεῖται 
εὖῦϑεν οὐκ &v τι ἄλλο O τι μὴ πνεῦμα διέλϑοι. ὡς δὲ 
ἔρπυρον πνεῦμά ἐστι, δηλοῖ μὲν τοῦτό ys καὶ ἡ ὄψις 
ὅτῳ ἐγγὺς κατέσκηψε, πῦρ γὰρ φαίνεται. ἤδη δὲ καὶ 
ἀφ᾽ ὧν ἐργάξεται ἐδήλωσεν. ἐπιφλέγει γὰρ ἔστιν ἃ 
τῶν πελασάντων, τὰ δὲ καὶ ἐξάπτει πάντῃ, καὶ ἀπο- 
λείπεται ἀπ᾽ αὐτοῦ ἴχνη οἷα δὴ ἐπὶ πυρὶ ἐκκαύσαντι 
ἐσβεσμένῳ. ἐκνεφίας δὲ à ἄνεμος, ἐπὰν δινούμενος 
ἐχπέσῃ νέφους ῥαγέντος, τυφὼν κλήξεται. γίγνεται δὲ 
ἣ δίνη ὧδε" ἐπειδὰν κώλυμα ἐν τῷ νέφει ἐγχριμῳφϑῇ 
τὸ μὴ οὐκ ἐπ᾽ εὐθὺ ἐκπεσεῖν τὴν πνοήν, ἀναστρέφε- [606] 
ὅταί τε καὶ ἀνειλεῖται ἐς αὑτήν. εἴργεται δὲ ὑπὸ πά- 
τυς νεφέλης ἐπ᾽ εὐθὺ ἐκπεσεῖν, ἢ κρύους ἀποστρέ- 
Vavtog ἢ. ἀντιπεσούσης ἄλλης πνοῆς. οὕτω τοι καὶ 
πρὸς ἄλλοτε ἄλλου αἵ ϑύελλαι ἀναστρέφονταί τε καὶ 
ἀνειλούμεναι αὖϑις ἄνω ἀναφέρονται, ἐπειδὰν ἐγχρίμ- 
ἢ ug 0 τόνος τῆς γῆς ἀνακόψῃ τῆς πνοῆς τὴν ἐπ᾽ εὐθὺ 
ὁρμήν. καὶ αἱ δῖναι ἐν vótg ποταμοῖς ταυτὸ τοῦτό εἶσι. 
φερόμενον γὰρ εὐθείᾳ τὸ ὕδωρ οὔποτ᾽ ἂν δινηϑείη, 
ἀγτιπεσόντος δὲ ἄλλοτε ἄλλου πρὸς τὴν φοράν, ἀνα- 
στρέφεται ἡ ῥοή, ἀναστραφεῖσα δὲ ἐς κύκλον ἐπι- 
κάμπτει ἐπὶ τῇ Óvug, ὅτι μὴ οἵα τε ἐπ᾽ εὐϑὺ ἐς τὸ 
ἔμπαλιν ἐκφέρεσθαι. οἱ δὲ τυφῶνες καὶ τῆς νεφέλης 
τὸ πολὺ ἐς τὸ κάτω σὺν ἕλικι ἐπάγουσιν & ἅμα σφισέ" 
καὶ προσπεσόντες τῇ γῇ ἀναρπάξουσιν ὅ Oto ἂν ἐντύ- 
χῶσιν ἀντικοπτομένης τῆς ῥύμης ὡς ξὺν τῇ αὐτῇ ἔλικι 


᾿ Ναἀναστρέφεσϑαι" ὥστε καὶ ναῦς ἤδη ἅμα τῷ φόρτῳ 


ἐμπεσόντες ἐξῆραν ἐπὶ μέγα ἔξω τῆς ϑαλάσσης. κε- 
ραυνῶν δὲ πολλαὶ ἰδέαι τε καὶ ὀνόματά εἰσιν" οὗ μὲν 


166 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


αὐτῶν ψολόεντες ob δὲ ἀργῆτες κλήξονται, σκηπτοί 


[608] τε ὅδοε κατασκήπτουσιν, καὶ αἰγέδες ὅσοι ἐν συστροφῇ 


(67) 


πυρὸς καταφέρονται, ἕλικες δὲ ὅσοι ἐς ἑλικοειδῇ γραμ- 
μὴν διάττουσι. καὶ δὴ ὅσοι μὲν καὶ πάντῃ ὀξέως ἐκ- 
πεσόντες ὕλῃ ἐνέτυχον καυσίμῳ. ἔκαυσάν τε αὐτὴν 


ὑπὸ τῇ διατριβῇ καὶ αὐτῷ κατεσχέϑησαν τῷ ἔργῳ" 


ὅσοι δὲ ξὺν πολλῷ τῷ τάχει κατέσκηψαν, οὗτοι πρὶν 
ἐκκαῦσαι διῇξαν ὥστε ἡμίπυρα ἔστιν ἃ ὑπολελεῖφϑαμ 
ἀπ᾿ αὐτῶν, οἵ δὲ καὶ αἰϑαλώσαντες μόνον διῆλθον. 
οἵ δὲ ἔτι καὶ τῶνδε ὀξύτεροι οὐδὲ ἕν ἐξεργαάσασϑαι 
ἔφϑησαν, ἀλλ᾽ ἀραιᾷ 'μὲν ὕλῃ εἰ καὶ πάνυ καυσίμῳ 
ἐντυχόντες διεχώρησαν uóvov, ἀντιτύπῳ δὲ εἰ πελά- 
όειαν ἐνσχεϑέντες κατειργάσαντό τε αὐτὴν καὶ διέ- 
φϑειραν, ὥστε κυτίδος μὲν ξύλου μαλϑακοῦ ἁψάμε- 
voL διῆξαν ἀπαϑῆ ἀπολιπόντες, τὸ δὲ χρυσίον ἔτηξαν 
τὸ ἐνόν, ὅτι ἐσχέϑησαν ἐν τῷ χρυσίῳ. καὶ χιτῶνα 
ἤδη οὐκ ἔκαυσαν, ἀλλὰ ἐτρύχωσαν μόνον καὶ διὰ 
μὲν κεράμου διῆλϑον, τὸ ὃὲ ἐνὸν ἐν αὐτῷ διεφόρη- 
σαν. τούτων ξυμπάντων οἱ μὲν λαμπροί, ἀργῆτες, 
000, δὲ καταιϑαλώσαντες τὰ πελάσαντά σφισιν ἐπαύ- 
Gavto, οὗτοι δὲ ψολόεντες ἐπὶ τῷ ἔργῳ ἐκλήϑησαν. 
καὶ οἵ μὲν εὐϑείᾳ κατασκήψαντες εἰς τὸ ἔμπαλιν τῇ 
αὐτῇ εὐϑείᾳ ἀνῇξαν, οἱ δ᾽ ἐκ πλαγίου ἐμπεσόντες 


πρὸς ἴσον γωνίαν ἄ ἄνω ἀναφέρονται" καὶ οἵ μὲν ἁπλοῖ. 


[610] οὗ δὲ διπλοῖ κατέσκηψαν. .. . πλεῖστοι δὲ ἦρος καὶ 


μετοπώρου καὶ ἅμα βιαιότεροι περί τε πλειάδος καὶ 
ἀρκτούρου ἐπιτολήν, ὅτε ἐν κινήσει καὶ παϑήμασι 


-πολυειδέσιν ὁ ἀὴρ τῇδε τῇ ὥρᾳ ἐστίν, οἷα δὴ οὔτε 


ὑπὸ κρύει πεπηγὼς οὔτε ὑπὸ τῷ θερινῷ ἡλίῳ ἐκκε- 
καϑαρμένος. τοιγάρτοι καὶ ἐν yeQtig ὅσαι. νιφετώς- 
δεις καὶ ψυχραὶ καὶ ὅσαι αὖ κεκαυμέναι ὑπὸ ἡλίῳ οὐ 
κατασκήπτουσιν᾽ oí καταάκήψαντες δ᾽ ἐν ϑαύματι 


5 


θ᾽ 


pas 


15 


20 


25 


30 


CAP. 29, 8. 2. ὃ. cap. 90. 8.1. ΦΥΎΣΙΚΑ 107 


ἀναφέρονται, καϑάπερ ἐν Κελτοῖς xal παρ᾽ diyv- 
“«τίοις. . 
Φίλωνος φυσικὼν 8 
ἀστραπαί εἰσι διτταί, ἢ μὲν ἡμερινὴ ἢ δὲ νυχτε- 
ἐρινή. γίγνεται δὲ ἡ μὲν ἡμερινὴ ὑπὸ τοῦ ἡλίου, ὅταν 
ῥαγῇ τὸ ὕδωρ ὑποφαινομένου αὐτοῦ" λαμπρὰ δ᾽ οὐ 
φαίνεται ὥσπερ ἡ νυκτερινή, ὅτι ἐν φάει γίγνεται" 
ἡ δὲ νυκτερινὴ ὑπὸ τῶν ἄστρων γίγνεται, ὅταν ῥαγῇ 
τὸ ὕδωρ ὑπερφαινομένων αὐτῶν'᾽ λαμπρὰ δὲ φαίνε- 
"ται, ὅτι ἐν ξόφῳ γίγνεται. | 


Κεφ. λ΄. 
ΠΕΡῚ ΤΡΙΔΟΣ ΠΕΡῚ ᾿αλῷ ΚΑῚ IIAPHAIOT KAI [612] 
ῬΑΒΔΩΝ. 


5 Τῶν μεταρσίων παϑῶν τὰ μὲν καϑ᾽ ὑπόστασιν 
γίνεται, οἷον ὄμβρος χάλαξα, τὰ ὃὲ κατ᾽ ἔμφασιν, 
ἰδίαν οὐκ ἔχοντα ὑπόστασιν᾽ αὐτίκα γοῦν πλεόντων 
ἡμῶν ἡ ἤπειρος κινεῖσϑαι δοκεῖ. ἔστιν οὖν κατ᾽ ἔμ- 
φασιν ἡ ἶρις. 

Ὁ ἤλάτων φησὶ Θαύμαντος αὐτὴν γενδαλογῆσαι 
τοὺς ἀνθρώπους, διὰ τὸ ϑαυμάσαι ταύτην. Ὅμηρος 

ἠύτε πορφυρέην νεφέλην ϑνητοῖσι τανύσσει. 
καὶ ἐμυϑεύσαντό τινες αὐτὴν ταύρου κεφαλὴν ἔχου- 
6ty ἀναρροφεῖν τοὺς ποταμούς. 

5. πῶς οὖν γένεται; ὁρῶμεν δὴ κατὰ γραμμὰς ἢ [614] 

κατ᾽ εὐθείας ἢ κατὰ καμπύλας 9) κατ᾽ ἀνακλωμένας᾽ 

γραμμὰς δὲ λέγω ϑεωρητὰς καὶ ἀσωμάτους. κατὰ μὲν 
οὖν εὐθείας ὁρῶμεν τὰ ἐν ἀέρι καὶ τὰ διὰ τῶν λίϑων 
τῶν διαυγῶν καὶ κεράτων, λεπτομερῆ γὰρ ταῦτα 


168 IS9ANNOT ZTOBAIOT 1.18.1 


πάντα. καμπύλας δὲ γραμμὰς καϑ᾽ ὕδατος βλέπομεν" 
κάμπτεται γὰρ ἡ ὄψις βίᾳ διὰ τὴν πυκνοτέραν τοῦ 
ὕδατος ὕλην᾽ διὸ καὶ τὴν κώπην ἐν τῇ ϑαλάσσῃ μα- 
κρόϑεν καμπτομένην βλέπομεν. τρίτος τρόπος τοῦ 
βλέπειν τὰ ἀνακλώμενα ὡς τὰ κατοπτρικά. ἔστιν οὖν 95 
τὸ τῆς ἴριδος πάϑος τοιοῦτον᾽ δεῖ γὰρ ἐπινοῆσαι τὴν 
ὑγρὰν ἀναϑυμίασιν εἰς νέφος μεταβάλλουσαν. εἶτα 
ἐκ τούτου κατὰ βραχὺ εἰς μικρὰς ῥανίδας νοτιξούσας. 
ὅταν οὖν ὁ ἥλιος γένηται ἐν δυσμαῖς, ἀνάγχη πᾶσα 
ἶριν ἀντικρὺς ἡλίου φαίνεσϑαι" τότε γὰρ ἡ ὄψις προσ- 10 
πεσοῦσα ταῖς ῥδανίσιν ἀνακλᾶται. ὥστε γίγνεσϑαι τὴν 


[016] (Quv. εἰσὶ δὲ αἱ ῥανίδες οὐ σχήματος μορφαὶ ἀλλὰ 


2 


χρώματος. καὶ ἔχει τὸ μὲν πρῶτον φοινικοῦν, τὸ ὃὲ 
δεύτερον ἁλουργὲς καὶ πορφυροῦν, τὸ δὲ τρίτον κυα- 
νοῦν καὶ πράσινον. μήποτ᾽ οὖν τὸ μὲν φοινικοῦν, ὅτε 15 
ἡ λαμπρότης τοῦ ἡλίου προσπεσοῦσα καὶ ἡ λαμπηδὼν 
ἀκραιφνὴς ἀνακλωμένη ἐρυϑρὸν ποιεῖ καὶ φοινικοῦν 
χρῶώμα᾽ τὸ δὲ δεύτερον μέρος ἐπιϑολούμενον καὶ ἐκ- 
καιόμενον μᾶλλον τῆς λαμπηδόνος διὰ τὰς δανέδας 
ἁλουργές, [ἄνεσις γὰρ τοῦ ἐρυϑροῦ τοῦτο. ἔτι δὲ πά- 2o 
λιν ἐπιϑολούμενον) τὸ διορέξζον εἰς τὸ πράσινον μετα- 
βάλλει. ἔστι δὲ τοῦτο διορίσαι δι᾿ ἔργων" εἰ γάρ τις 
ἀντικρὺ στὰς τοῦ ἡλίου λάβῃ ὕδωρ καὶ πτύσῃ, αἱ δὲ 
ῥανέδες ἀνάκλασιν πρὸς τὸν ἥλιον λάβωσιν, ξὑρήσει 
εἰσγιγνομένην τὴν ἶριν. καὶ οἵ ὀφϑαλμιῶντες δὲ τοῦτο 35 
πάσχουσιν, ὅταν εἰς τὸν λύχνον ἀποβλέψωσιν. 
᾿ἀριστοτέλους 
"Alm δὲ καὶ ἴριδας καὶ παρήλιον καὶ ῥάβδους καὶ 


[618] τἄλλα τὰ κατὰ τὰς ἐμφάσεις ὑπὸ μὲν τῆς αὐτῆς αἰ- 


τέας γίνεσϑαι, πάντα γὰρ εἶναι ταῦτα τῆς ὄψεως ἀνά: so 
κλασιν᾽ διαφέρειν δὲ τοῖς τρόποις, καὶ ἀφ᾽ ὧν καὶ 
ὡς ἔχει συμβαίνειν τὴν ἀνάκλασιν. ἅλω μὲν οὖν καὶ 


cAP. 90. s. 1. 2. ΦΎΣΙΚΑ 169 


περὶ ἥλιον φαίνεσϑαι καὶ περὶ σελήνην καὶ καϑόλου 
περὶ τὰ λαμπρὰ τῶν ἄστρων, καὶ οὐϑὲν ἧττον ἡμέρας 
ἢ νυχτὸς καὶ περὶ μεσημβρίαν ἢ δείλην" ξωϑεν δ᾽ 
ἐλαττονάκις καὶ περὶ δύσιν. συμβαίνει δέ, ὅταν διὰ 
5 00 πέριξ ἀέρος ἀχλυώδους ὄντος ἐπιλάμπηται τὸ φῶς 
αὐτῶν, ὥσϑ᾽ ὅλον ὁρᾶσϑαι τὸν xUxAov' περιφανῆ 
γὰρ εἶναι καὶ σφαιρικὴν κατὰ τὴν ἔμφασιν τὴν ἅλω. 
ταύτης δὲ τὴν μὲν ἐπιμένουσαν ὑετὸν σημαίνειν, τὴν 
δὲ διασπασϑεῖσαν πνεῦμα, τὴν δὲ μαραινομένην sv- 
tt δίαν. ἶριν δὲ περὶ μόνον ἥλιον καὶ σελήνην συνίστα- 
όϑαι, γίνεσϑαι δὲ καὶ νύχτωρ, ὀλιγάκις δὲ καὶ πάνυ 
διὰ πολλοῦ. κύκλον δὲ μηδέποτε φαίνεσϑαι τῆς ἴρι- 
δος, μηδὲ μεῖξον ἡμικυκλίου τμῆμα. ποικίλην δ᾽ ἔχειν 
τὴν ἔμφασιν διὰ τὸ κατὰ τὴν τῆς ὄψεως ἀνάκλασιν 
α φοινικοῦν καὶ πράσινον καὶ ἁλουργὸν προσπίπτειν 


ἀπ᾿ αὐτῆς χρῶμα. φοινικοῦν μέν, ὅτι τὸ λαμπρὸν ἐν [620] 


μέλανι καὶ διὰ μέλαν ὁρώμενον τοιαύτην ἀποτελεῖ 
τρύαν. τοῖς γοῦν ϑεωμένοις τὸν ἥλιον δι᾿ ὁμέχλης ἢ 
διὰ καπνοῦ δοκεῖν ἐρυϑρὸν εἶναι" ἢ καὶ τὴν ἀπὸ τῶν 
ἡ χλωρῶν ξύλων φλόγα πεφοινιγμένην, διὰ τὸ παχὺν 
αὐτῇ καταμεμῖχϑαι καπνόν. κατὰ τοῦτο δὴ καὶ τὴν 
ἐξωτάτω καὶ μείξονα περιφέρειαν τῆς ἴριδος ἐμφαί- 
νεῖν τὸ φοινικοῦν" διὰ γὰρ μέλανος τοῦ νέφους ἀνα- 
χλωμένην τὴν ὄψιν πρὸς λαμπρότατον ὄντα τὸν ἥλιον 
5 ἀντιλαμβάνεσϑαι τοιοῦδε χρώματος. τὴν δὲ δευτέραν 
καὶ τρίτην περιφέρειαν διὰ τὴν τῆς ὄψεως ἀσθένειαν 
τὸ τῷ πράσινον καὶ τὸ ἁλουργὲς ἐμφαίένειν. τὸ δ᾽ ὅλον 
εἶναι τὴν ἶριν ἔμφασιν ἡλίου τμήματος ἢ σελήνης ἐν 
νέφει κοίλῳ καὶ δεδροσισμένῳ κατὰ κύκλου περιφέ- 
ὃ ρειαν ὁρωμένην. γένεσϑαι δὲ ἔστιν ὅτε διπλῆν, ὡς 
τὴν ἑτέραν ἀμαυροτέραν φαίνεσϑαι καὶ διὰ παντὸς 
ἐξ ἐναντίας ἱσταμένην τῇ προτέρᾳ καὶ τῇ ϑέσει τῶν 


(68) 


170 IGANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


χρωμάτων ἀντεστραμμένην. παρηλίους δὲ καὶ ῥαβ- 
δους γίνεσϑαι μὲν ἀπὸ τῆς αὐτῆς αἰτίας, οὐδὲ μὴν 
ὁμοέως ἔχοντος τοῦ νέφους. ὅταν γὰρ ἀχλυῶδες r καὶ 
ὁμαλές, πρὸς δὲ τούτοις ὑδατῶδες καὶ πυκνόν, ὡς 
ὑπὸ χαλκοῦ κατόπτρου λείου κλώμενον πρὸς τὸν ἥλιον 5 
τὴν ὄψιν, λευκοῦ ποιεῖν φαντασίαν. παραπλήσιον 
γὰρ ἡλίῳ κατά τε τὴν χρόαν καὶ τὸ σχῆμα φαίνεσϑαι 

[622] τὸν παρήλιον. τὴν μὲν γὰρ ὁμαλότητα τοῦ νέφους at- 
τίαν εἷναι τοῦ χρώματος, τὴν δὲ ἀνάκλασιν τῆς ὄψεως 
τῆς τοῦ ἡλίου. διὰ τῆς ἀχλυώδους ἐμφάσεως, προδ- 10 
πίπτουσαν ἀϑρόως πρὸς πεπυκνωμένον, ὥσπερ ἔνο- 
πτρον. οὐδέπω μὲν ὃν ὕδωρ ἐγγὺς δ᾽ ὑπάρχον τῆς 
πρὸς ὕδωρ μεταβολῆς. διὸ καὶ σημεῖον ὕδατος εἶναι 
τὸν παρήλιον᾽ καὶ μᾶλλόν ys τὸν νότιον τοῦ βορείου, 
παρὰ τὸ μᾶλλον μεταβάλλειν εἰς vÓOQ τὸν νότιον 15 
ἀέρα τοῦ πρὸς ἄρκτον. γίνεσθαι δὲ περὶ τὰς ἀνατο- 
Aug τοῦ ἡλίου καὶ περὶ δύσεις, οὐκ ἄνωϑεν ἀλλ᾽ ἐχ 
τῶν πλαγίων, καϑάπερ καὶ τὰς ῥάβδους. εἶναι δὲ sag 
καλουμένας ῥάβδους ἐριοειδεῖς εὐθείας ἐμφάσεις περὶ 
τὸν ἀέρα συνισταμένας Óv ἀνωμαλίαν τῶν ἐνοπτρι- 20 
ξόντων νεφῶν. 


Κεφ. λα΄. 


ΠΕΡῚ ΝΕΦΩΝ 'OMIXAHZ ὝΕΤΩΝ APOXZOT 
ΠΑΧΝΗΣ ΧΑΛΑΖΗΣ. ᾿ 


Πλάτωνος ἐκτοῦ Τιμαέου [p. 59] 25 
Τὸ πυρὶ μεμιγμένον ὕδωρ ῦσον λεπτὸν ὑγρόν τὸ 
διὰ τὴν κίνησιν καὶ τὴν 000v ἣν κυλινδόμενον ἐπὶ 
γῆς ὑγρὸν λέγεται, μαλακόν τε αὐτῷ τὰς βάσεις. qt- 
toy ἑδραίας οὔσας ἢ τῆς γῆς, ὑπείκειν" τοῦτο, ὅταν 


CAP. 90. 8.2. cAP. 31. cA P. 82. ΦΥΎΣΙΚΑ 1"71 


πυρὸς ἀποχωρισϑὲν ἀέρος τὲ uovo9 7, γέγονε μὲν 
ὑμαλώτερον. ξυνέωται δὲ ὑπὸ τῶν ἐξιόντων εἰς αὐτό, 
παγέν τε οὕτως τὸ μὲν ὑπὲρ γῆς μάλιστα παϑὸν τοι- 
αῦὔτα,. χάλαξα., τὸ δὲ ἐπὶ γῆς, κρύσταλλος" τὸ δὲ ἥτ- 

ὅτον ἡμιπαγές τε ὃν ἔτι, τὸ μὲν ὑπὲρ γῆς αὖ χιὼν 
τὸ δ᾽ ἐπὶ γῆς ξυμπαγὲν ἐκ δρόσου γενόμενον, πάχνη 
λέγεται. 


Κεφ. AB. 
IIEPI ΑΝΕΜΩΝ. 


Ὁ -᾿Αριστοτέλης τῆς ξηρᾶς ἀναϑυμιάσεως τὴν [624] 


τρώτην ἀναφοράν᾽ γίνεσϑαι δέ ποτε τῇ ξηρᾷ πρὸς τὴν 
ὑγρὰν μῖξιν. πνεῦμα μὲν ἐκ πολλῶν συνιουσῶν ἀνα- 
ϑυμιάσεων, τὸν γὰρ ἄνεμον μὲν εἶναι ξηρᾶς ἀναδό- 
σεῶς πλῆϑος κινούμενον ἐπὶ γῆν᾽ τοὺς δ᾽ ἐκνεφίας 
ἀνέμους, ὅταν ἀϑρόον καὶ πυκνὸν φερύμενον εἰς 
ἑαυτὸ. τὸ πλέον ἀναλύσῃ τοῦ νέφους τῇ σφοδρότητι 
τῆς ῥύμης. τὸ γὰρ τάχος τῆς ἐκκρίσεως ποιεῖν τὴν τοῦ 
πνεύματος ἰσχύν. 
Πλάτων πάσης κινήσεως ἕξ εἶναι περιστάσεις, 
ἄνω καὶ κάτω, ἐπὶ δεξιὰ καὶ ϑάτερα, πρόσϑεν καὶ 
ὕπισϑεν. κατ᾽ οὐδεμίαν δὲ τούτων ἐνδέχεσϑαι τὴν 
γὴν κινεῖσϑαι, ἐν τῷ πανταχόϑεν ἰσωτάτῳ κειμένην, 
μένειν μὲν ἀκίνητον, ἅτε δὴ μηδὲν ἔχουσαν ἐξαίρε- 
rov ἐς τὸ ῥέψαι μᾶλλον" τόπους δὲ αὐτῆς κατ᾽ ἀραιό- 
5 τηταὰ δσαλεύεσϑαι. 


[626] 


[028] 


(69) 


[630] 


172 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. I 


Κεφ. λγ΄. 
ΠΕΡῚ ZEIZMOQ9N LIH. 


᾿'ἀριστοτέλης φησὶ σεισμοὺς γένεσϑαι xal uv- 
κήματα καὶ χάσματα τῆς ξηρᾶς ἀναϑυμιάσεως εἰς 
τὰς ἀραιότητας καὶ τῆς γῆς δυείδσης καὶ κατὰ τὰς 5 
ἀϑρύας ἐμπτώσεις τρόμους καὶ βρασμοὺς περὶ αὐτὴν 
ἀπεργαξομένης. ὡς γὰρ ὁρμήσασαν ἔξω τὴν ἀναϑυ- 
μέασιν ἄνεμον ποιεῖν σφοδρόν, οὕτως εἴσω καϑειρ- 
χϑεῖσαν τῇ ῥύμῃ τῆς φορᾶς διακραδαίνειν τοὺς τό- . 
πους ἐν οἷς ἂν ἀπολειφϑῆ. συνέχεσϑαι δὲ τὴν δύνα- ὦ 
μὲν ταύτην ἐν τῇ γῇ διά vs πύκνωσιν τῆς ἐπιφανείας 
καὶ διὰ κατάψυξιν καὶ διὰ ξηρασίαν. ὅϑεν καὶ νηνε- 
μέας οὔσης ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ γένεσϑαι τοὺς σεισμούς. 
τῆς τῶν ἀνέμων τροπῆς εἴσω τραπείσης ᾿ καὶ νυκτὸς 
μᾶλλον διὰ τὴν ψύξιν καὶ περὶ τὸν ὄρϑρον᾽ τοὺς γὰρ 15 
ἀνέμους τότε τῆς πνοῆς ἄρχεσϑαι, καὶ πρὸς τὴν γῆν 
ἀποστρέφειν κατὰ τὴν ἀναϑυμίασιν ἀνιὸν πνεῦμα" 
καὶ τῆς ἡμέρας ἐστὶν ὅτε περὶ μεσημβρίαν. τὸν γὰρ 
ἥλιον τῆς ἀναϑυμιάσεως ἐπικρατοῦντα κατακλεέξιν 
αὐτὴν εἰς τὴν γῆν καὶ ἔχρος καὶ μετοπώρου μᾶλλον, 20 
ἀνωμάλους γὰρ ταῦτας εἶναι τὰς ὥρας" τὸ μὲν γὰρ 
ϑέρος καὶ τὸν χειμῶνα, τὸ μὲν διὰ τὸν πάγον τὸ δὲ 
διὰ τὴν ἀλέαν ἀκίνητον ποιεῖν τὸν ἀέρα, διὰ τὸ τὸ μὲν 


ἄγαν εἶναι ξηρὸν τὸν δὲ ἄγαν ψυχρόν, καὶ ἐν τοῖς 


αὐχμοῖς ὅτε μάλιστα πνευματώδης ὃ ἀήρ᾽ τοῦτο γὰρ 25 
εἶναι τὸν αὐχμόν, ξηρᾶς πλῆϑος ἀναϑυμιάσεως. ἀπε- 


| λαυνομένης οὖν τῆς ἀτμίδος eig τὴν γῆν καὶ καϑειρ- 


γνυμένης σφυγμὸν γίγνεσϑαι περὶ αὐτὴν καὶ τρό- 
μον, καὶ ἐν ταῖς ἐπομβρίαις ἐπιφραττομένης ὑπὸ τῶν 
ὑγρῶν καὶ τοῦ ψυχροῦ τῆς γῆς, καὶ τῆς ἐντὸς ἀναϑυ- so 
μιάσεως αὐξομένης ὑπὸ τῶν ὑετῶν καὶ πυχνουμένης, 


CAP. 38. ΦΥΣΙΚΑ 173 


ὥστε κατὰ τὴν πρόπτωσιν ἰσχυρῶς κινεῖν καὶ σείδιν, 
καὶ ἐν τοῖς ὑπάντρους καὶ δομφοὺς ἔχουσιν τοὺς κάτω 
τόπους, ἢ καὶ παρακειμένην ῥοώδη ϑάλατταν, διὰ τὸ 
ϑυρᾶϑεν πλεῖον ὑποδέχεσϑαι πνεῦμα, καὶ διὰ τὴν 
5 ϑάλατταν προσπέπτουσαν ἀπωϑεῖν εἰς τὴν γῆν τὸ πε- 
φυκὸς ἀπ᾽ αὐτῆς ἀποπνεῖν πνεῦμα καὶ σκεδαννυ- 
σϑαι. περὶ γοῦν τὴν Πελοπόννησον καὶ τὴν ᾿4χαιίαν 
καὶ τῆς Εὐβοίας τὰς κοιλάδας πολλοὺς καὶ μεγάλους 
γίνεσϑαι σεισμούς. ὡς γὰρ ὑφ᾽ ἡμῶν πολλάκις τὸ 


τὸ διαπνεόμενον ἔξω πνεῦμα ; παλινδρομῆσαν εἴσω, 


παλμὸν παρέχει καὶ σφυγμὸν ἐν τοῖς σώμασιν, οὕτω 
τὸ περιλειφϑὲν ἐν τῇ γῇ κατὰ τὴν κίνησιν κλονούμε- 
νον περὶ τοὺς πόρους καὶ διεγκοπτόμενον σπασμοὺς 
χαὶ σεισμοὺς ἀποτελεῖν. συμβαίνει δὲ καὶ τὰ μυκή- 
ματα ποτὲ μὲν μετὰ σεισμῶν ποτὲ δὲ καὶ χωρὶς τοῦ 
πνεύματος ἠχοῦντος, ὥστ᾽ ἐξακούεσϑαι ψόφον τινὰ 
χαὶ βόμβον ἐπιμήκιστον, ὑπότε διὰ τῶν συρίγγων 
διαυλοδρομεῖ παρατριβόμενον μηδ᾽ ἐξιόν. τὰ δὲ χά- 
. ὅματα μετὰ σεισμῶν. ἤδη γοῦν τινας σεισμοὺς μὴ 
Ὁ πρότερον λῆξαι πρὶν ἢ διαρραγῆναι τοὺς τόπους ἐν οἷς 
ἐγένοντο, βιασαμένου τοῦ περιλειφϑέντος πνεύματος 
περὶ τὴν ἔξοδον, ὥσπερ ἐκνεφίου τινὸς ἀνέμου, κα- 
ϑάπερ καὶ τὸν περὶ τὴν Ποντικὴν Ἡράκλειαν, καὶ 
τὸν ἔτι πρότερον γενόμενον περὶ τὴν ἱερὰν καλουμέ- 
5 vv Αἰόλου νῆσον. ἐν ταύταις γὰρ ὑπὸ σεισμῶν οἰδή- 
ματα τῆς γῆς γίνεσϑαι μεγάλα" καὶ ταῦτα διαρρα- 
γέντα πολὺν ἄνεμον ἐχπεφυσηκέναι καὶ φέψαλον, 
ὥστε κατατεφρῶσαι πλησίον οὖσαν τὴν TOV ΔΜιπα- 
ραίων πόλιν. τὰς δὲ ποντίους λεγομένας νήσους ἦτ- 


x» τὸν σείεσϑαι τῶν προσγείων, διὰ τὸ καταψύχεσϑαι 


τῷ πλήϑει τῆς ϑαλάττης τὴν ἀπὸ τῆς γῆς ἀναϑυμία- 
σιν. τεκμήριον δὲ εἶναι τοῦ ῥεῖν ὑπὸ τὴν γῆν τὸ 


[682] 


[634] 


174 ΙΘΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT Lr5. 1 | 


| 


πνεῦμα πρῶτον μὲν à ἀπὸ τοῦ ἐν οἷς γίνεται προσημαί- 
νειν ἠχοῦντος , εἶτα τὸ περὶ τὸν ἥλιον πάϑος" ἀμαυ- 
ούτερον γὰρ καὶ ἀχλυώδη φαίνεσϑαι χωρὶς νέφους, 
ὑπονοστεῖν ἀρχομένου τοῦ πνεύματος εἰς τὴν γῆν τοῦ 
λεπτύνοντος τὸν ἀέρα καὶ διακρένοντος. πρὸς vs τού- 
τοις τὸ πρὸ τῶν αἰϑρίων σεισμῶν νηνεμίαν γίνεσϑαι 
καὶ ψῦχος" τὴν μὲν γὰρ ξυμβαίνειν διὰ τὴν εἴσω τῶν 
ἀνέμων μετάρροιαν, τὸ δὲ διὰ τὴν τῆς ϑερμῆς ἀνα- 
ϑυμιάσεως ἀπουσίαν. καὶ περὶ μὲν σεισμῶν καὶ τῶν 
ἄλλων τῶν περὶ τὴν γῆν παϑημάτων ἐπὶ τοσοῦτον. 10 
᾿Δριστοτέλης καὶ Ἡρακλεέδης ὑπὸ τοῦ ἡλέου 
[636] τὰ πλεῖστα τῶν πνευμάτων κινοῦντος καὶ συμπεριφέ- 
(70) ροντος, ὑφ᾽ ὧν ἐμβαλλόντων μὲν προωϑουμένην dvot - 
δεῖν τὴν ἀτλαντικὴν ϑάλατταν καὶ κατασκευάξειν τὴν 
πλήμμυραν, καταληγόντων δ᾽ ἀντιπερισπωμένην 15 
ὑποβαίνειν; ὅπερ εἶναι τὴν ἄμπωτιν. 
Πλάτων ἐπὶ τὴν αἰώῶραν φέρεται τῶν ὑδάτων. 
εἶναι γάρ τινα φυσικὴν αἰώραν διά τινος ἐγγείου τρή- 
ματος περιφέρουσαν τὴν παλίρροιαν, ὑφ᾽ ἧς ἀντι- 


ex 


κυμαίνεσϑαι τὰ πελάγη. 20 
Κεφ. 49'. 
ΠΕΡῚ ὙΔΑΤΩΝ. 
1 ᾿Δριστοτέλους 
[638] Τὰς δὲ τῶν ὑδάτων δυνάμεις καὶ τοὺς χυλοὺς καὶ 


τὰς ἄλλας πάσας ποιότητας, ὡς εἰπεῖν συλλαβόντι, 25 
γίγνεσϑαι παρὰ τρεῖς αἰτίας. ἢ γὰρ παρὰ τὴν τῆς 

γῆς διαφοράν (ἐν οἵα γὰρ ἂν ἕκαστον 1) καὶ δι᾽ οὗ ἂν 
ῥέῃ, τοιοῦτον ἴσχειν τὸν χυλόν, οἷον ἁλυκὸν ἢ ῇ νιτρῶ- 
δὲς ἢ πικρὸν ἡ τῶν ἄλλων ὁποιονοῦν), ἢ παρὰ τὴν 


CAP. 93. cap. 91. 5. 1.2. ΦΥΣΙΚΑ 175 


τῆς χαπνώδους καὶ πυρώδους ἀναϑυμιάσεως μῖξιν 
(ἀπολέϑωσιν γὰρ καὶ πῆξιν ἁλῶν καὶ νίτρων ἔτι τὸ 
βαρύτητας καὶ κουφότητας καὶ παχύτητας καὶ λεπτό- 
τητας καὶ τὰς ἄλλας δυνάμεις ἀπεργάξεσϑαι τὴν τοῦ 
, ϑερμοῦ καὶ καπνώδους μῖξιν), ἢ παρὰ τὸν ἀέρα᾽ 
ϑερμότητας γὰρ καὶ ψυχρότητας καὶ παρὰ τὴν γὴν 
μὲν γένεσϑαι, δι᾽ οἵας ἂν ῥέῃ καὶ ἐν οἵᾳ γίνεται. 
ϑερμὰ μὲν γὰρ τὴν κατακεκαυμένην καὶ τὴν ξηρὰν 
καὶ τὴν ἀσφαλτώδη ποιεῖν" ψυχρὰ δέ, ὡς μὲν ἁπλῶς 
19 εἰπεῖν, τοὺς ναματιαίους, ὡς δὲ καϑ᾽ ξκαστα, τοὺς 
κατὰ βάϑους ὡς ἐπίπαν. ὥσπερ καὶ τὰ ἐν τοῖς μετάλ- 
AOL , πόρρω γὰρ τοῦ ἡλίου, πλὴν ἐὰν πυρώδ "s ὃ τό- 
πος ῇ. δεῖ γὰρ ἀφεστάναι τῶν ϑερμῶν τά τ᾽ ἐν τῷ 
ἀέρε καὶ τὰ ἐν τῇ γῇ καὶ τὰ ἐν τοῖς ὑψηλοῖς, διά τὸ 
15 τὰ πνεύματα καὶ μάλιστα διὰ τὴν τοῦ ἀέρος ψυχρό- [640] 
᾿ τητα᾽ καὶ ἐν τοῖς συσκίοις καὶ πνευματώδεσι, ψύχε- 
ται γὰρ vx ἀμφοτέρων᾽ διὸ καὶ κοπέντων δένδρων 
ἔνια ϑερμὰ γένεσϑαι. καὶ τὰ διαπνοὰς ἔχοντα φαραγ- 
γώδεις καὶ ὑπάντρους " τὸ γὰρ πνεῦμα διαυλωνίζον 
Ὁ ταύτῃ ψύχει καϑάπερ ἐν τοῖς λάκκοις. καὶ τὰ διὰ πά- 
γους δέοντα xol ἐνίκμου, ψυχρὸν γὰρ ὁ λίϑος, καὶ 
μᾶλλον ὁ τοιοῦτος ἡδύς, ὥσπερ γλυκὺ πᾶν ὕδωρ, οὕτω 
καὶ ψυχρόν. οἰκεῖα γὰρ ἄμφω τῆς φύσεως, 7] ϑερμό- 
της καὶ ἡ τῶν χυλῶν ποιότης ; γένοιτ᾽. ἂν ἀφ᾽ ἑτέρων. 
5 συμβαίνει δ᾽ οὖν καὶ ἐκ τοῦ λόγου τούτου μὴ εἶναι 
τοῦ ὕδατος καϑ' ἑαυτὸ διαφοράν, ἀλλὰ ταῖς ἄλλων 
δυνάμεσι διαφέρειν, εἴπερ τὰ μὲν τὴν γῆν τὰ δὲ τὸ 
πῦρ τὰ δὲ τὸν ἀέρα ποιεῖν συμβέβηκεν. 
Περὶ τοῦ παντός. ἐκ τῆς ᾿Δφιστοτέ- Ὡς 

ὃ λους πρὸς ᾿4λέξανδρον ἐπιστολῆρλ τ ἱ b 

[περὶ κόσμου c. 2.] OX. ἢ Uf. MU 

Κόσμος μὲν ovv ἐστι σύστημα ἐξ οὐρανοῦ καθ, 5... 





176 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


[042] καὶ τῶν ἐν τούτοις περιεχομένων φύσεων. λέγεται δὲ 
καὶ. ὁ κόσμος ἑτέρως, ἡ τῶν ὅλων τάξις τε καὶ δια- 
κόσμησις ὑπὸ ϑεοῦ vs καὶ διὰ ϑεῶν φυλαττομένη. 
ταύτης δὲ τὸ μὲν μέσον καὶ ἀκίνητόν vs καὶ ἑδραῖον 
φερέσβιος εἴληχε γῆ, παντοδαπῶν ξώων δεσπόξουσα 5 
καὶ μήτηρ᾽ τὸ δὲ ὕπερϑεν αὐτῆς πᾶν vs καὶ πάντῃ 
πεπερατωμένον, εἰς τὸ ἄνω τὸ τῶν ϑεῶν οἰκητήριον, 
οὐρανὸς ὠνόμασται" πλήρης δ᾽ ὧν σωμάτων ϑείων, 
ἃ δὴ καλεῖν ἄστρα εἰώϑαμεν, κινούμενος κίνησιν ἀΐί- 
διον ἐν περιαγωγῇ καὶ ἐν κύκλῳ. συγχορεύει πᾶσι 1] 
τούτοις ἀπαύστως δι᾽ αἰῶνος. τοῦ δὲ σύμπαντος οὐ- 
ραναῦ τε καὶ κόσμου σφαιροειδοῦς ὄντος καὶ κινου- 
μένου, καϑάπερ εἶπον, ἐνδελεχῶς, δυο ἐξ ἀνάγκης 
ἀκίνητά ἐστι σημεῖα κατ᾽ ἀντικρὺ ἀλλήλοις, καϑάπερ 

a T0Qgvo κυκλοφορουμένης σφαέρας. παραμένοντα καὶ is 
συνέχοντα τὴν σφαῖραν, περὶ ἃ ὁ πᾶς ὄγκος κύκλῳ 
στρέφεται. καλοῦνται δὲ οὗτοι πόλοι, δι᾽ ὧν εἰ νοή- 
σαιμὲν ἐπεξζευγμένην εὐθεῖαν, ἣν τινες ἄξονα κα- 
λοῦσι, διάμετρος ἔσται τοῦ κόσμου, μέσην μὲν ἔχουδα 
τὴν γῆν τοὺς δὲ δύο πόλους πέρατα. τῶν δ᾽ ἀκινή- Ἢ 
τῶν πόλων τούτων ὃ μὲν ἀεὶ φανερός ἐστιν ὑπὲρ κο- 
ρυφὴν ὧν κατὰ βόρειον κλῖμα, ἀρκτικὸς καλούμενος. 
[Ὁ δὲ ὑπὸ γῆν ἀεὶ κατακέκρυπται κατὰ τὸ νότιον, 
ἀνταρκτικὸς καλούμενος.] οὐρανοῦ δὲ καὶ ἄστρων ov- 
σίαν μὲν αἰϑέρα καλοῦμεν, οὐχ ὥς τινες διὰ τὸ πυ- 15 
ρώδη οὖσαν αἴϑεσϑαι, πλημμελοῦντες περὶ τὴν πλεῖ- 
στον πυρὸς ἀπηλλαγμένην δύναμιν, ἀλλὰ διὰ τὸ ἀεὶ 
ϑεῖν κυκλοφορουμένην, στοιχεῖον οὖσαν ἕτερον τῶν 
τεττάρων ἀκήρατόν τε καὶ ϑεῖον. τῶν ys μὴν ἐμπερι- 
ἐχομένων ἄστρων τὰ μὲν ἀπλανῶς τῷ σύμπαντι οὐ- 3) 

[046] ρανῷ, συμπεριφέρεται, τοσαύτας ἕδρας ἐχόντων μέ- 
σος ἃὲ ὁ ξῳοφόρος καλούμενος κύκλος ἐγκάρσιος ὧν 


CAP. 94. 8. 2. ΦΥΣΙΚΑ 177 


διὰ τῶν τροπικῶν διέξωσται, κατὰ μέρη διῃρημένος 
εἰς δώδεκα ξῳδίων χώρας" τὰ δὲ πλανητὰ ὄντα οὔτε 
τοῖς προτέροις ὁμοταχῶς κινεῖσθαι πέφυκεν οὔτε ἐν 
ἀλλήλοις, ἀλλὰ ἐν ἑτέροις καὶ ἑτέροις κύκλοις, ὥστε 
5 τὸν μὲν προσγειότερον εἶναι τὸν δὲ ἀνώτερον. τὸ μὲν 
οὖν τῶν ἀπλανῶν πλῆϑος ἀνεξερεύνητόν ἐστιν ἀν- 
ϑροώποις, καίπερ ἐπὶ μιᾶς κινουμένων ἐπιφανείας τῆς 
τοῦ παντὸς οὐρανοῦ" τὸ ἃὲ τῶν πλανητῶν εἰς ἑπτὰ 
μέρη κεφαλαιούμενον, ἐν τοσούτοις ἐστὶ κύκλοις ἐφ- 
10 δξῆς κειμένοις, ὥστε ἀεὶ τὸν ἀνώτερον μείξω τοῦ vxo- 
κάτω εἶναι, τοὺς δὲ ἑπτὰ ἀλλήλοις περιέχεσθαι᾽ πάν- 
τας γε μὴν ὑπὸ τῆς τῶν ἀπλανῶν σφαίρας περιειλῆ- [648] 
φϑαι. συνεχῆ δὲ ἀεὶ τὴν ϑέσιν ταύτην εἶναι μέχρις 
οὗ αἰϑὴρ ὁρίξεται., τὰ ϑεῖα ἐμπεριέχων σώματα. καὶ 
ἢ τὴν τῆς κινήσεως τάξιν. μετὰ δὲ τὴν αἰϑέριον καὶ 
ϑείαν φύσιν, ἥντινα τεταγμένην ἀποφαίνομεν, ἔτι δὲ 
ἄτρεπτον καὶ ἀναλλοίωτον xal ἀπαϑῆ,. ὀυνεχής ἐστιν 
ἡ δι᾽ ὅλων παϑητή τὲ καὶ τρεπτὴ καὶ τὸ σύμπαν εἰ- 
πεῖν φϑαρτή τε καὶ ἐπίκηρος. ταύτης δὲ αὐτῆς πρώτη 
ῃ ἐστὶν ἡ λεπτομερὴς καὶ φλογώδης οὐσία ὑπὸ τῆς ai- 
ϑερίου πυρουμένη, διὰ τὸ μέγεϑος αὐτῆς καὶ τὴν 
ὀξύτητα τῆς κινήσεως ἐν δὲ τῇ πυρώδει καὶ τῇ ἀτά- 
χκτῳ λεγομένῃ. τὰ σέλα διάττει καὶ φλόγες ἀκοντέξον- 
ται καὶ δοκίδες δὲ καὶ βόϑυνοι καὶ κομῆται λεγόμενοι 
5 στηρίξονταί τε καὶ σβέννυνται πολλάκις. ἑξῆς δὲ ταύ- 
της ὁ ἀὴρ ὑποκέχυται ξοφερὸς ὧν καὶ παγετώδης τὴν 
φύσιν, ὑπὸ δὲ ἐκείνης λαμπόμενος ἅμα καὶ καιόμενος 
λαμπρφότερός τ8 γίνεται καὶ ἀλεεινός. ἐν δὲ τούτῳ τῆς [660] 
παθητῆς ὄντι καὶ «vto δυνάμεως καὶ παντοδαπῶς 
80 ἀλλοιουμένῳ νέφη συνίστανται, καὶ ὄμβροι καταράτ- (72) 
TOUOL, χιόνες τε καὶ πάχναι καὶ χάλαξαι πνοιαί τε ἀνέ- 
μῶν καὶ τυφώνων,, ἔτι δὲ καὶ βρονταὶ καὶ ἀστραπαὶ 
ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 12 


178 ΙΩΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT Li5. 1 


καὶ πτώσεις κεραυνῶν μυρίων τε yvogov συμπλη- 
γάδες. ᾿ 
ἑξῆς δὲ τῆς ἀερίου φύσεως γῆ τε καὶ ϑάλαττα ἐρή- 
θεισται, φυτοῖς τὲ βρύουσα καὶ ξῴοις πηγαῖς τὸ καὶ 
ποταμοῖς, τοῖς μὲν ἀνὰ γῆν ἀνελιττομένοις τοῖς δὲ 
ἀνερευγομένοις εἰς ϑάλατταν. πεποίέκιλται δὲ χρόαις 
μυρίαις, ὕρεσί τὲ ὑψηλοῖς βαϑυξύλοις τε δρυμοῖς καὶ 
πόλεσιν, ἃς τὸ σοφὸν ξῷῴον ἄνϑρωπος ἱδρύσατο. γνή- 
δοις τὲ ἐναλίοιβ. τὴν μὲν οὖν οἰκουμένην ὁ πολὺς 1λ6- 
yog εἴς τὲ νήσους καὶ ἠπείρους διεῖλεν, ἀγνοῶν ὅτι τ 
καὶ ἡ σύμπασα μία νῆσός ἐστιν ὑπὸ τῆς ἀτλαντικῆς 
καλουμένης ϑαλάττης περιρρεομένη᾽" πολλὰς δὲ καὶ 
ἄλλας τῇδε ἀντιπόρϑμους ἄπωϑεν κεῖσϑαι, τὰς μὲν 
μείζους αὐτῆς τὰς δὲ ἐλάττους ; ἡμῖν δὲ πάσας πλὴν 
τῆσδε ἀοράτους. ὕπερ γὰρ αἵ παρ᾽ ἡμῖν νῆσοι 7:906 !5 
ταῦτα τὰ πελάγη πεπόνϑασι. τοῦτο ἥδε ἡ οἰκουμένη 


[662] πολλαί τε ξέεραι πρὸς σύμπαδαν τὴν ϑάλατταν. καὶ 


αὗται μὲν μεγάλαι τινές εἰσι νῆσοι μεγάλοις περιπλυ- 
ξόμεναι πελάγεσιν. ἡ δὲ σύμπασα τοῦ ὑγροῦ φύσιξ᾽ 
ἐπιπολάξουσα κατὰ τὰς τοῦ ὑγροῦ ποιότητας καὶ τὰ ἢ 
κοιλώματα τὰς καλόυμένας ἀναπεφυκυῖα οἰκουμένας, 
δξξῆς ὧν εἴη τῆς ἀξρίου μάλιστα φύσεως. μετὰ δὲ 
ταῦτα ἐν τοῖς βυϑοῖς κατὰ τὸ μεσαίτατον τοῦ κόσμου 
ἐρηρεισμένη γῆ συνέστηκεν ἀκίνητος καὶ ἀσάλευτος, 
καὶ τοῦτ᾽ ἔστι τοῦ κόσμου τὸ πᾶν, ὃ καλοῦμεν κάτω. Ὁ 
πέντε δὲ στοιχεῖα ταῦτα ἐν πέντε χώραις σφαιρικῶς 
(λέγω δὲ γῆς μὲν. ἐν ὕδατι, ὕδατος δὲ ἐν ἀέρι, ἀέρος | 
δὲ ἐν πυρί, πυρὸς δὲ ἐν αἰϑέρι) τὸν ὅλον κόσμον 
συνεστήσατο" καὶ τὸ μὲν ἄνω πᾶν ϑεῶν ἀπέδειξεν 


[054] οἰκητήριον, τὸ κάτω δὲ ἐφημέρων ξῴων. αὐτοῦ ye? 


μὴν τούτου τὸ μὲν ὑγρόν ἐστιν, ὃ καλεῖν ποταμοὺς 


IN 


-- - 


--—— 5 


CAP. 94. 8. 2. ΦΥΣΙΚΑ 179 


e 


καὶ νάματα καὶ ϑαλάσσας εἰθίσμεθα, τὸ δὲ ξηρόν, ὃ 
γὴν τε καὶ ἠπείρους καὶ νήσους ὀνομάξομεν. 
τῶν δὲ νήσων αἵ μέν εἰσι μεγάλαι, καϑάπερ οὖν 
πᾶσα ἡ οἰκουμένη λέλεκται πολλοῖς τε ἑτέροις μεγά- 
— sÁdig περιρρδομένη πελάγεσιν, αὖ δὲ ἐλάττους. φανε- 
.. Qul δὲ ἡμῖν καὶ ἐντὸς οὖσαι. καὶ τούτων αἵ μὲν ἀξιό- 
λογοι, Σιιδιελέα vs καὶ Εὔβοια καὶ Κύπρος Σαρδώ τε 
Κύρνος Κρήτη τε [καὶ Πελοπόννησος] καὶ “έσβος. αἵ 
δὲ ὑποδεέστεραι, ὧν αἵ μὲν Σποράδες Κυκλάδες. αἵ 
τ δὲ ἄλλως ὀνομάξονται. 
πέλαγος δὲ τὸ μὲν ἔξω τῆς οἰκουμένης ἀτλαντι- 
Xv τε καὶ ὠκεανὸς καλεῖται περιρρέων ἡμᾶς ἐντὸς 
δὲ πρὸς δύσέις στενοπόρῳ διανεωγὼς στόματι, ταῖς 
ἡρακλείαις λεγομέναις στήλαις, τὸν εἴδσρουν εἰς τὴν 
ἔσω ϑάλασσαν ὡς ἂν εἰς λιμένα ποιεῖται" κατὰ μι- 
χρὸν δὲ ἐπιπλατυνόμενος ἀναχεῖται μεγάλους περι- 
ἰαμβάνων κόλπους ἀλλήλοις συναφεῖς. πρῶτον μὲν 
οὖν λέγεται ἐγκεκολπῶσϑαι ἐν δεξιᾷ εἰσπλέοντι τὰς [666] 
ἡρακλείους στήλας διχῶς εἰς τὰς καλουμένας σύρτειρ, 
ἢ ὧν τὴν μὲν “μεγάλην τὴν δὲ μικρὰν καλοῦσιν" ἐπὶ (8) 
ϑάτερα δὲ οὐχ ἔϑ᾽ ὁμοίως ἀποκολπούμενος τρία ποιεῖ 
πελάγη, τό τε σαρδικὸν καὶ τὸ γαλατικὸν λεγόμενον 
καὶ τὸ ἄδριον, ἑξῆς δὲ τούτων ἐγκάρσιον τὸ μὲν σικε- 
.. Ἀικὸν μετὰ δὲ τοῦτο τὸ κρητικόν, συνεχὲς δ᾽ αὐτοῦ 
᾿ 5τῇ μὲν τὸ αἰγύπτιον καὶ παμφύλιον καὶ σύριον, τῇ 
δὲ τὸ αἰγαῖόν τε καὶ τὸ μυρτῷον. ἀντιπαρῆκε δὲ τοῖς 
εἰρημένοις πολυμερέστατος ὧν Πόντορ, οὗ τὸ μὲν πυ- 
μαίτατον Μαιῶτις καλεῖται, τὸ δὲ ἔξω πρὸς τὸν 'EA- 
λήσποντον συνεστόμωται τῇ καλουμένῃ Προποντίδι. 
Ὁ τρύς ye μὴν ταῖς ἀνασχέδεσι τοῦ ἡλίου πάλιν εἰσρέων 
ὁ ὠκεανὸς τὸν ἐνδικόν vs καὶ περσικὸν διανοίξας κόλ- 
πον ἀναφαίνει τὴν ἐρυθρὰν ϑάλασσαν διειληφώς. ἐπὶ 
12} 


180 ISGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ϑάτερον δὲ κέρας καταστενοῦται καὶ ἐπιμήκη διιὼν 
εἰς αὐχένα πάλιν ἀνευρύνεται τὴν ὑρκανίαν τε καὶ 
[668] κασπίαν ὁρίξων᾽" τὸ δὲ ὑπὲῤ ταύτην βαϑὺν ἔχει τὸν 
ὑπὲρ τὴν Μαιῶτιν λίμνην τόπον. εἶτα κατ᾽ ὀλίγον τι 
ὑπὲρ τοὺς Σικύϑας vs καὶ Κελτικὴν σφέγγει τὴν οἱ- 5 
κουμένην πρύς τε τὸν γαλατικὸν καλούμενον κόλπον 
καὶ τὰς προειρημένας στήλας ἡρακλείους, ὧν ἔξω πε- 
ριρρεῖ τὴν γῆν ὁ ὠκεανός. ἐν τούτῳ γε μὴν νῆσοι με- 
γάλαι τυγχάνουσιν at τε δύο βρεταννικαὶ λεγόμεναι; 
ἴάλβιον καὶ Ἰέρνη, τῶν προιστορημένων μείξους ὑπὲρ τ 
Κελτοὺς κείμεναι" τούτων δὲ ἐλάττους 7) ve Ταπρο- 
βάνη πέραν Ἰνδῶν λοξὴ πρὸς τὴν οἰκουμένην καὶ ἢ 
Φοβέα [καὶ Εὔβοια] καλουμένη, κατὰ τὸν ἀράβιον 
κειμένη κόλπον. οὐκ ὀλίγαι τε ἄλλαι μικραὶ περὶ τὰς 
βρεταννικὰς καὶ τὴν Ἰβηρίαν κύκλῳ περιεστεφάνων- 5 — 
[660] ται τὴν oixovpévqv. ταύτην, ἣν δὴ νῆσον εἰρήκαμεν; 
ajo πλάτος μὲν κατὰ τὸ βαϑύτατον τῆς ἠπείρου βραχὺ 
ἀποδέον τετράκις μυρίων σταδίων φασὶν of εὖ γεῶ- 
γραφήσαντες, μῆκος δὲ περὶ ἑπτάκις μυρίους μάλι- 
στα. διαιρεῖται δὲ eli Té Εὐρώπην καὶ ᾿“σέίαν καὶ Ὁ 
Διβύην. 
Εὐρώπη μὲν οὖν ἐστιν ἧς ὅρος κύκλῳ στήλαί. τὲ 
᾿ἡρακλέους καὶ μυχοὶ πόντου ϑαάλαττά rs ὑρκανία; 
xa9' ἣν στενώτατος ᾿Ισϑμὸς εἰς τὸν πόντον διήκει" 
τινὲς δὲ ἀντὶ τοῦ ἐσϑμοῦ Τάναϊν. ποταμὸν εἰρήκασιν... 
σία δὲ ἐστι τὸ ἀπὸ τοῦ εἰρημένου ἰσθμοῦ τοῦ τὲ 
πόντου καὶ τῆς ὑρκανέας ϑαλάττηξ μέχρι ϑατέρου 
ἐσθμοῦ, ὃς μεταξὺ κεῖται τοῦ τε ἀραβικοῦ κόλπου καὶ 
τῆς ἔσω ϑαλάττης, περιεχόμενος ὑπό τὸ ταύτης καὶ 
τοῦ πέριξ ὠκεανοῦ᾽ τινὲς δὲ ἀπὸ Τανάιδος μέχρι Νεί- » 
λου τέϑενται ὅρον. Διβύη δὲ τὸ ἀπὸ τοῦ ἀραβικοῦ 
. ἰΙἰσϑμοῦ ἕως ἡρακλείων στηλῶν᾽ οἱ δὲ. ἀπὸ τοῦ Νεί- 


CAP. 34. s. 2. $TZIKA 181 


iov φασὶν ξως ἐκείνων. τὴν δὲ Αἴγυπτον ὑπὸ τῶν 
τοῦ Νείλου στομάτων περιχεομένην οἵ μὲν τῇ ᾿Ασίᾳ 
οἵ δὲ τῇ Διβύῃ προσάπτουσιν καὶ τὰς νήσους οἵ μὲν 
ἐξαιρέτους. ποιοῦσιν οἵ δὲ ἀεὶ προσνέμουσιν ταῖς γεί- 
ὅτοσι μοέραις. γῆς μὲν δὴ καὶ ϑαλάττης φύσιν καὶ [662] 
| ϑέσιν, ἣν καλεῖν εἰώϑαμεν .οἰκουμένην, τοίαν xm 
ἱστορήκαμεν. 
περὶ δὲ τῶν ἀξιολογωτάτων ἐν αὐτῇ καὶ ὑπὲρ αὖ- 
τῆς παϑῶν νῦν λέγομεν, αὐτὰ τὰ ἀναγκαῖα ἀνακεφα- 
ιλαιούμενοι. δύο γὰρ δή τινες ἀναϑυμιάσεις ἀπ᾽ αὖ- 
τῆς ἀναφέρονται συνεχῶς εἰς τὸν ὑπὲρ ἡμᾶς ἀέρα λε- 
πτομερεῖς. καὶ ἀόρατοι παντάπασιν ἔκ τὸ τῶν κατὰ 
τὰς ἡόνας τόπων ἔκ τὸ ποταμῶν vs καὶ ναμάτων ἀνα- 
φερύμεναι ϑεωροῦνται. τούτων δ᾽ ἢ μέν ἐστι ξηρὰ (14) 
5 χαὶ χαπνώδης ἀπὸ τῆς γῆς ἀπορρέουσα" 7) δὲ νοτέρα 
χαὶ ἀτμώδης ἀπὸ τῆς ὑγρᾶς ἀναϑυμιωμένη φύσεως. 
γίγνονται δὲ ἀπὸ μὲν ταύτης ὁμίχλαι καὶ δρόσοι καὶ 
πάγων ἐδέαι νέφη τε καὶ ὄμβροι καὶ χιόνες καὶ χάλα- [664]. 
ζαι, ἀπὸ δὲ τῆς ξηρᾶς ἄνεμοί τε καὶ πνεύματα διά- 
ἃ φορὰ βρονταί τε καὶ ἀστραπαὶ καὶ πρηστῆρες καὶ κε- 
ραυνοὶ καὶ τὰ ἄλλα, ἃ δὴ τούτοις ἐστὶ σύμφυλα. 
ἔστι δὲ ὁμίχλη μὲν ἀτμώδης ἀναϑυμίασις ἄγονος 
ὕδατος, ἀέρος μὲν παχυτέρα νέφους δὲ ἀραιοτέρα᾽ 
γίνεται δὲ qvo, ἐξ ἀρχῆς νέφους ἢ ἐξ ὑπολείμματος. 
5 ἀντίπαλος δὲ αὐτῇ λέγεταί ve καὶ ἔστιν αἰϑρία οὐδὲν 
ἄλλο οὖσα πλὴν ἀὴρ ἀνέφελός τε καὶ ἀνόμιχλος. δρό- 
σος δέ ἐστιν ὑγρὸν ἐξ αἰϑρίας κατὰ σύστασιν λεπτὴν 
φερόμενον, κρύσταλλος δὲ ἄϑροον ὕδωρ ἐξ αἰϑρίας 
πεπηγός. πάχνη δέ ἐστιν ἡμιπαγὴς δρόσος" νέφος δέ 
9 ἐστιν [πάχος] ἀτμῶδες συνεστραμμένον γόνιμον ὕδα- 
toc" ὄμβρος δὲ γένεται μὲν κατ᾽ ἐκπιασμὸν νέφους 
εὖ μάλα πεπαχυσμένου". διαφορὰς δ᾽ ἴσχεὶ ὅσας καὶ 


182 ΙΦΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT [18.1 


[666] ἡ τοῦ νέφους ἀπόϑλιψις" ἠπία μὲν γὰρ οὖσα μαλακὰς 
ψεκάδας διασπείρει, σφύδρα δὲ Αδροτέρας. καὶ τοῦτο 
καλοῦμεν ὄμβρον ὑ ὑετὸν μείξονα καὶ συνεχῆ συστρέμ- 
ματα ἐπὶ γῆς φερόμενα. χιὼν δὲ γένεται κατὰ νεφῶν 
πεπυκνωμένων ἀπόϑραυσιν πρὸ τῆς εἰς ὕδωρ usta- 5 
βολῆς ἀνακοπέντων. ἐργάξεται δὲ ἡ μὲν κοπὴ τὸ 
ἀφρῶδές τε καὶ ἔκλευκον᾽ ἡ δὲ σύμπηξις τοῦ ἐνόντος 
ὑγροῦ τὴν ψυχρότητα οὕπω χυϑέντος οὐδὲ ἠραιωμέ- 
vov' σφόδρα δ᾽ αὕτη καὶ ἀϑρόα καταφερομένη νιφε- 
τὸς ὠνόμασται. χάλαξα δὲ γένεται νιφετοῦ συστρὰ- Ὁ 
φέντος καὶ βρῖϑος ἐκ πιλήματος εἰς καταφορὰν ταχυ- 
τέραν λαβόντος. παρὰ δὲ τὰ μεγέϑη τῶὧν ἀπορρηγνυ- 
μένων ϑραυσμάτων οἵ τε ὄγκοι μείξους αἴ τε φοραὶ 
γένονται βιαιότεραι. ταῦτα μὲν οὖν ἐκ τῆς ὑγρᾶς ἄνα- 
ϑυμιάσεως πέφυκε συμπίπτειν. 16 

ἐκ δὲ τῆς ξηρᾶς ὑπὸ ψύχους μὲν ὠσϑείσης ὥστε 
δεῖν, ἄνεμος ἐγένετο. οὐδὲν γάρ ἐστιν οὗτος πλὴν 
ἀὴρ ῥέων πολὺς καὶ ἄθροος, ὕστις ἅμα καὶ πνεῦμα. 

[668] λέγεται. καλεῖται δὲ πνεῦμα καὶ ἑτέρως ἥ τὸ ἐν φυ- 
τοῖς καὶ ξῴοις καὶ διὰ πάντων διήκουσα ἔμψυχός τὸ Ὁ 
καὶ γόνιμος οὐσία, περὶ ἧς νῦν λέγειν οὐκ ἀναγκαῖόν. 
τὰ δὲ ἐν ἀέρι πνέοντα πνεύματα καλοῦμεν ἀνέμους, 
αὔρας δὲ τὰς ἐξ ὑγροῦ φερομένας. ἐχπνοάς. τῶν δὲ 
ἀνέμων ol μὲν ἐκ νεοτισμένης γῆς ῥέοντες ἀπόγειοι 
λέγονται, οἱ δὲ ἐκ κόλπων διεξάττοντες -ἐγκολπίαι. 5 
τούτοις δὲ ἀνάλογόν τι ἔχουσιν οἱ ἐκ ποταμῶν τὸ καὶ 
λιμνῶν" oí δὲ κατὰ ῥῆξιν γιγνόμενοι καὶ ἀνάλυσιν 
τοῦ πάχους εἰς ἑαυτοὺς ποιούμενοι ἐχνεφέαι" μεϑ᾽ 
ὕδατος δὲ ἀϑρόου ῥαγέντος ἐξυδρίαι λέγονται. καὶ οἱ 
μὲν ἀπὸ ἀνατολῆς συνεχεῖς svgot κέκληνται, βορέαι 9 
δὲ οἱ ἀπὸ ἄρκτου, ξέφυροι δὲ οἱ ἀπὸ δυσμῶν. voto. 

[070] δὲ of ἀπὸ μεσημβρίας. τῶν γε μὴν εὕρων ἀπαρκτίας 


CAP. 84, 5. 2. ΦΥΣΙΚΑ . 183 


μὲν λέγεται ἀπὸ τοῦ περὶ τὰς ϑερινὰς ἀνατολὰς τόπου 


ῥέων ἄνεμος. ἀπηλιώτης δὲ... ἀπὸ τοῦ περὶ τὰς q6- . 


μερινάς. καὶ τῶν ἐναντίων ξεφύρων ἀργέστης μὲν ὁ 
ἀπὸ τῆς ϑερινῆς δύσεως, ὅντινα καλοῦσιν οἱ μὲν 
ὁ ὀλυμπέαν οἵ δὲ ἰάπυγα, ξέφυρος δὲ ἀπὸ ἰσημερινῆς. 
καὶ τῶν βορείων ἰδίως ὁ μὲν [rv] ἑξῆς τῷ καικία κα- 
λεῖται βορέας, [δὲ xal] ἀπαρκτίας δὲ ὁ ἐφεξῆς [αὐτῶν 
καϑεξῆς] ἀπὸ τοῦ πόλου κατὰ τὸ μεσημβρινόν, ϑρα- 
σχίας δὲ ὁ ἑξῆς τῷ ἀργέστῃ, ὃ ον ἔνιοι καικέαν καλοῦσι. 


(75) 


ι καὶ τῶν μὲν νότων ὃ μὲν ἀπὸ τοῦ ἀφανοῦς πόλου φε- [072] 


ρύμενος ἀντέπαλος τῷ ἀπαρχτίᾳ, καλεῖται νότορ᾽ 
εὐρόνοτος δὲ ὁ μεταξὺ τούτου καὶ εὕρου. τὸν δὲ ἐπὶ 
ϑάτερα μεταξὺ λιβός τε καὶ νότου οἱ μὲν λιβόνοτον 
οἱ δὲ λιβοφοένικα καλοῦσι. τῶν δὲ ἀνέμων οἵ μέν εἰ- 
556» οὐϑύπνοοι, ὁπόσοι διεκϑέουσι πρόσω κατ᾽ sU- 
ϑεῖαν, οὗ δέ εἶσιν ἀνακαμψέπνοοι, καϑάπερ ὁ καικίας 
λεγόμενος. καὶ οὗ μὲν χειμῷνος, καϑάπερ οἱ voto, 
᾿δυναστεύοντες. οἵ δὲ ϑέρους. ὡς οἱ ἐτήσιαι λεγόμε- 
νοι. μῖξιν ἔχοντες τῶν τὸ ἀπὸ τῆς ἄρκτου φερομένων 


Ὰ καὶ ξιφύρων. of δὲ ὀρνιϑίαι καλούμενοι ἐάρινοί τινὲς ὦ 


ὕντες ἄνεμοι βόρειοί εἰσι τῷ γένει. τῶν ys μὴν βιαίων 
πνευμάτων καταιγὶς μέν ἐστι πνεῦμα βίᾳ καὶ ἄνω 
προσαλλόμενον᾽ λαϊλαψ δὲ καὶ στρόβιλος πνεῦμα el- 
λούμενον ἄνω καὶ κάτω" ἀναφύσημα δὲ πνεῦμα γῆς 
25 ἄνω φερόμενον κατὰ τὴν ἐκ βυϑοῦ τινὸς ἢ ῥήγματος 


ἀνάδοσιν᾽ ὅταν δὲ πολὺ φέρηται εἱλούμενον, πρη- [074]. 


στὴρ χϑόνιός ἐστιν. εἰληϑὲν δὲ πνεῦμα ἐν νέφει πα- 
qe τὸ καὶ νοτέῳ καὶ ἐξωσϑὲν δι’ αὐτοῦ βιαίως τὸ πί- 
λημα τοῦ νέφους βρόμον καὶ παταγὸν μέγαν ἀπειρ- 
* γάσατο, βροντὴν λεγόμενον, ὥσπερ ἐν ὕδατι πνεῦμα 
σφοδρῶς ἐλαννόμενον. κατὰ δὲ τὴν τοῦ νέφους ἔκρη- 
bv πυρωϑὲν τὸ πνεῦμα καὶ λάμψαν ἀστραπὴ λέγεται, 


184 ! IGANNOT ZTOBAIOT 1,18. τ΄ | 


ὃ δὴ πρότερον τῆς βροντῆς προσέπεσεν, ὕστερον ys- 

, vVóuévov , ἐπεὶ τὸ ἀκουστὸν ὑπὸ τοῦ ὁρατοῦ πέφυκε 
φϑάνεσϑαι" τοῦ μὲν καὶ πόρρωϑεν δηλουμένου, τοῦ 
δὲ ἐπειδὰν ἐμπελάσῃ τῇ ἀκοῇ, καὶ ὅταν τὸ μὲν τάχι- 
στον ἧ τῶν 0vTOV, λέγω δὲ τὸ πυρῶδες , τὸ δὲ q ἧττον s 
ταχὺ τὸ ἀερῶδες, dy τῇ πλήξει πρὸς ἀκοὴν ἀφικνού- 
μενον. τὸ δὲ ἀστράψαν, ἀναπυρωϑὲν βιαίως καὶ ἄχρι 
τῆς γῆς διεκϑέον, κεραυνὸς καλεῖται" ἐὰν δὲ ἡμίπυ- 
ρον 1, σφοδρὸν ἄλλως καὶ ἄϑροον, πρηστήρ᾽ ἐὰν δὲ 

[076] ἄπυρον παντελῶς, τυφών. ἕκαστον δὲ τούτων κατα- 1 
σκῆψαν εἰς γῆν σκηπτὸς ὀνομάξεται. τῶν δὲ κεραυ- 
νῶν οἱ μὲν αἰϑαλώδεις ψολόεντες λέγονται. οἱ δὲ τα- 
χέως διάττοντες ἀργῆτες., ἑλικίαι δὲ οἵ γραμμοειδῶς 
φερόμενοι, σκχηπτοὶ δὲ ὅσοι κατασκήπτουσιν εἴς τι. 
συλλήβδην δὲ τῶν ἐν ἀέρι φαντασμάτων τὰ μέν ἐστι v5 
κατ᾽ ἔμφασιν [τὰ δὲ καϑ' ὑπόστασιν. κατ᾽ ἔμφασιν 
μὲν] toíg τε καὶ ῥάβδοι καὶ ἁπλῶς τὰ τοιαῦτα, xao 
ὑπόστασιν δὲ σέλα τὸ διάττοντα καὶ κομῆται καὶ τὰ 
τούτοις παραπλήσια. ἶρις μὲν οὖν ἐστιν ἔμφασες ἡλίὸν 
τμήματος 3] σελήνης ἐν νέφει νοτέρῳ καὶ κοέλῳ καὶ Ὁ 
συνεχεῖ πρὸς φαντασίαν, ὡς ἐν κατόπτρῳ ϑεωρου- 
μένη κατὰ κύκλου περιφάνειαν. ῥάβδος δὲ ἴριδος ἔμ- 
φασις εὐθεῖα" ἄλως δ᾽ ἐστὶν ἔμφασις λαμπρότητος 
ἄστρου, περὶ κύτος διαφέρουσα τῇ ἰδιότητι. (Ovi) ἡ 

[078] μὲν ἶρις ἐξ ἐναντίας φαίνεται ἡλίου τε καὶ σελήνης. 5 
ἡ δ᾽ ἅλως κύκλῳ παντὸς ἄστρου. σέλας δέ ἐστι πυρὸς 
ἀϑρόου ἔξαψις ἐν ἀέρι. τῶν δὲ σελῶν τὰ μὲν ἀκοντί- 
ξεται τὰ δὲ στηρίξεται. 0 μὲν οὖν ἐξακοντισμός ἐστι 
πυρὸς γένεσις ἐκ παρατρέψεως ἐν ἀέρι φερομένου va- : 
χέως. καὶ φαντασίαν μήκους καταφαίνοντος διὰ τὸ ὃ 

(76) τάχος ὁ δὲ στηριγμὸς χωρὶς φορᾶς πρϑμήκης ἔκτα- 
σις καὶ οἱονεὶ ἄστρου δύσις. πλατυνομένη᾽ δὲ κατὰ 


cap. 84. 8. 2. ΦΥΣΙΚΑ ᾿ 185 


ϑάτερον κομήτης καλεῖται. πολλάκις δὲ τῶν σελῶν 
τὰ μὲν ἐπιμένει πλείονα χρόνον, τὰ δὲ παραχρῆμα 
σβέννυται. πολλαὶ δὲ καὶ ἄλλαι φασμάτων ἰδέαι ϑεω- 
ροὗνται, λαμπάδες τε καλούμεναι καὶ δοκέδες καὶ 
ὁ πωγωνίαι [καὶ πέθοι] καὶ βόϑυνοι, κατὰ τὴν πρὸς 
ταῦτα ὁμοιότητα ὧδε προσαγορευϑεῖσαι. καὶ τὰ μὲν 
τούτων ἑσπέρια τὰ δὲ ἑῷα τὰ δὲ ἀμφιφανῆ ϑεωρεῖ- 
ται, σπανίως δὲ καὶ βόρεια καὶ νότια. πάντα δὲ ἀβέ- 
Bei οὔτε γάρ ποτέ τι τούτων ἀεὶ φανερὸν ἱστορεῖ- 
V ται κατεστηριγμένον. 
τὰ μὲν τοίνυν ἀέρια τοιαῦτα᾽ ἐμπεριέχει δὲ καὶ [680] 
ἡ γῆ πολλὰς ἐν ἑαυτῇ καϑάπερ ὕδατος, οὕτως δὲ καὶ 
πνεύματος καὶ πυρὸς πηγάς" τούτων δὲ αἱ μὲν ὑπὸ 
γὴν εἰσὺν ἀόρατοι, πολλαὶ δὲ ἀναπνοὰς ἔχουσι καὶ 
" ἀνᾳῳυσήσεις, ὥσπερ Διπάρα τε καὶ Αἴτνη καὶ 4ἰό- 
ἦου νῆσοι" at δ᾽ ἐκρέουσι πολλάκις ποταμοῦ δίκην 
καὶ μύδρους ἀναρριπτοῦσι διαπύρους. ἔνιαι δὲ ὑπὸ 
γὴν οὖσαι πλησίον πηγαὶ ὑδάτων ϑερμαίνουσι ταῦτα" 
xu τὰ μὲν χλιαρὰ τῶν ναμάτων ἀνιᾶσι, τὰ δὲ ὑπέρ- 
Ἀξεότα, τὰ δὲ εὖ ἔχοντα κράσεως. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν 
πνευμάτων πολλὰ πολλαχοῦ γῆς στόμιὰ ἀνέφκται. 
καὶ τὰ μὲν ἐνθουσιᾶν ποιεῖ τοὺς ἐμπελάξοντας, τὰ δὲ 
χρησμῳδεῖν, ὥσπερ τὰ ἐν Δέλφοις καὶ τὰ ἐν AsBa- 
δείᾳ, τὰ δὲ καὶ παντάπασιν ἀναιρεῖ καϑάπερ τὰ ἐν 
Φρυγίᾳ. πολλάκις δὲ καὶ συγγενές τι πνεῦμα εὔκρα- [682] 
τὸν ἐν γῇ παρεξωσϑὲν εἰς μυχίους σήραγγας αὐτῆς, 
ἔξεδρον γενόμενον ἐκ τῶν οἰκείων τόπων, πολλὰ μέρη 
συνεχράδανε" πολλάκις δὲ πολὺ γενόμενον ἐξωσϑὲν 
ἐν τοῖς ταύτης κοιλώμασι, καὶ ἀποκλεισϑὲν ἐξόδου, 
» μετὰ βίας αὐτὴν συνετίναξε, ξητοῦν ἔξοδον αὐτῷ, καὶ 
ἀπειργάσατο τὸ πάϑος τοῦτο ὃ καλεῖν σεισμοὺς εἰώ- 
ϑαμεν, τῶν δὲ σεισμῶν ol-ubv εἰς τὰ πλάγια σείοντες 


186 τ — I2ANNOT ZTOBAIOT 8.1 


xat ὀξείας γωνίας ἐπικλίνται καλοῦνται" οἱ δὲ ἄνω 
ῥιπτοῦντες καὶ κάτω xav ὀρθὰς γωνίας βράσται᾽ οἵ 
δὲ συνιξήδεις ποιοῦντες καὶ τὰ κοῖλα χωματέαι᾽" ob δὲ 
χάσματα ποιοῦντες καὶ γῆν ἀναρρηγνύντες ῥῆκται. 
τούτων δὲ οἵ μὲν καὶ πνεῦμα προσαναβάλλουσιν, οἵ δὲ 5 
[684] πέτρας, ot δὲ πηλόν, οἱ δὲ πηγὰς φαίνουσι τὰς πρό- 
τερον οὐκ οὔσας. τινὲς δὲ ἀνατρέπονται κατὰ μίαν 
πρόωσίν, οὗς καλοῦσιν ὥστας᾽ οἱ δὲ ἀναπάλλοντες 
καὶ ταῖς εἰς ἑκάτερον ἐγκλίσεσι xal ἀναπάλδεσι διορ- 
ϑοῦντες ἀεὶ τὸ σειόμενον παλματίαι λέγονται, τρόμῷ τ 
πάϑος ὕμοιον ἀπεργαζόμενοι. γίγνονται δὲ καὶ μυκῆ- 
ται δεισμοὶ σείρντες τὴν γῆν μετὰ βρόμου. πολλάκις 
δὲ καὶ χωρὶς σεισμοῦ γίνεται μύκημα γῆς.» ὅταν τὸ 
πνεῦμα σείειν μὲν μὴ αὕταρκες ἢ, εἰλούμενον δὲ ἐν 
αὐτῇ κύπτηται μετὰ ῥοϑίου βίας " συσσωματοποιεῖται 1 
δὲ τὰ σείοντα πνεύματα ὑπὸ τῶν ἐν τῇ γῇ ὑγρῶν κε- 
κραμένων. τὰ δὲ ἀνάλογον συμπίπτει τούτοις καὶ ἐν 
ϑαλάσσῃ. γίνονται γὰρ χάσματα ϑαλάττης καὶ ἀνα- 
χωρήματα πολλάκις καὶ κυμάτων ἐπιδρομαί, ποτὲ μὲν 
ἀντανακοπὴν ἔχουσαι ποτὲ δὲ πρόωσιν μόνην" ὥσπερ Ὁ 
ἱστορεῖται περὶ Ἑλίκην τε καὶ Βοῦραν. πολλάκις δὲ 
[686] καὶ ἀναφυσήματα γίγνεται πυρὸς ἐν τῇ ϑαλάσσῃ καὶ 
πηγῶν ἀναβλύσεις καὶ ποταμῶν ἐκβολαὶ καὶ δένδρων 
ἐκφύσεις Qon τὸ καὶ δῖναι, ταῖς τῶν πνευμάτων. 
ἀνάλογον, ot μὲν ἐν μέσοις πελάγεσιν αἵ δὲ κατὰ τοὺς 5 
(71) εὐὑρέπους τε καὶ πορϑμούς. πολλαί τε ἀμπώτεις λέ- 
γονται καὶ κυμάτων ἄρσεις συμπεριοδεύειν ἀεὶ τῇ σε- 
λήνῃ κατά τινας ὡρισμένους καιρούς. ὡς δὲ τὸ πᾶν 
εἰπεῖν, τῶν στοιχείων συγκεκχραμένων ἀλλήλοις ἐν 
ἀέρι τε καὶ γῇ καὶ ϑαλάττῃ, κατὰ τὸ εἰκὸς αἴ τῶν πα- 9 
ϑῶν ὁμοιότητες συνίστανται, τοῖς μὲν ἐπὶ μέρους 


CAP. 94. 8. 2. QTZIKA 187 


φϑορὰς καὶ γενέσεις φέρουσαι, τὸ δὲ σύμπαν ἀγέννη- 
τόν τὲ καὶ ἀνώλεθρον φυλάττουσαι. 
καίτοι γέ τις ἐϑαύμαξε, πῶς ποτε ἐκ τῶν évav- 
τίων ἀρχῶν συνεστηκὼς ὁ κόσμος, λέγω δὲ ξηρῶν τὸ 
καὶ ὑγρῶν ψυχρῶν τε καὶ ϑερμῶν, οὐ πάλαι διέ- 
φϑαρται καὶ ἀπόλωλεν" ὡς κἂν εἰ πόλιν τινὲς ϑαυ- 
μάξοιεν, ὅπως διαμένοι συνεστηκυῖα ἐκ τῶν ἐναντιω- 
τάτων ἐθνῶν, πενήτων λέγω καὶ πλουσίων; νέων [688] 
γερύντων, ἀσϑενῶν ἰσχυρῶν. πονηρῶν χρηστῶν. 
"ν ἀγνοοῦσι δέ, ὅτι τοῦτ᾽ ἐστι πολιτικῆς ὁμονοίας τὸ 
ϑαυμασιώτατον᾽ λέγω δὲ τὸ μίαν ἐκ πολλῶν καὶ 
ὑμοίαν ἐξ ἀνομοίων ἀποτελεῖν διάϑεσιν ὑποδεχομένην 
πᾶσαν καὶ φύσιν καὶ τύχην. ἴσως δὲ τῶν ἐναντίων ἡ 
φύσις γλίχεται, καὶ ἐκ τούτων ἀποτελεῖ τὸ σύμφω- 
5 voy, οὐκ ἔκ τῶν ὁμοίων, ὥσπερ ἀμέλει τὸ ἄρρεν συν- 
ἤγαγε πρὸς τὸ ϑῆλυ, καὶ οὐχ ἑκάτερον πρὸς τὸ ὁμό- 
φυλον, καὶ τὴν πρώτην ὁμόνοιαν διὰ τῶν ἐναντίων 
συνῆψεν, οὐ διὰ τῶν ὁμοίων. ἔοικε δὲ καὶ ἡ τέχνη 
τὴν φύσιν μιμουμένη τὸ αὐτὸ ποιεῖν" ξωγραφία μὲν 
3 γὰρ λευκῶν τε καὶ μελάνων, ὠχρῶν τε καὶ ἐρυϑρῶν 
χρωμάτων ἐγκερασαμένη φύσεις, τὰς εἰκόνας τοῖς 
προηγουμένοις ἀπετέλεσε συμφώνως, μουσικὴ δὲ 
ὀξεῖς ἄμα καὶ βαρεῖς, μακρούς τε καὶ βραχεῖς φϑόγ- 
γους μίξασα ἐν διαφόροις φωναῖς, μίαν ἀπετέλεσεν 
5 ἁρμογίαν, γραμματικὴ δὲ φωνηέντων τε καὶ ἀφώνων 
γραμμάτων κρᾶσιν ποιησαμένη τὴν ὅλην τέχνην ἀπ᾽ 
αὐτῶν συνεστήσατο. αὐτὸ δὲ τοῦτ᾽ ἦν παρὰ τῷ σκο- [600] 
τεινῷ Ἡρακλείτῳ λεγόμενον “συνάψειας οὖλα καὶ 
οὐχὶ οὗλα, συμφερόμενον διαφερόμενον, συνᾶδον 
Ὁ διζδον, ἐκ πάντων ἕν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα." 
οὕτως οὖν καὶ τὴν τῶν ὅλων σύστασιν, οὐρανοῦ 
Myo καὶ γῆς τοῦ τε σύμπαντος κόσμου, διὰ τῆς τῶν 


188 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ἐναντιωτάτων κράσδως ἀρχῶν μία διεκόσμησεν eouo- 
vía ' ξηρὸν γὰρ ὑγρῷ ψυχρὸν τὲ ϑερμῷ μιγέν, βαρεῖ 
τε κοῦφον καὶ ὀρϑὸν περιφερεῖ, γῆν Té πᾶσαν καὶ 
αἰϑέρα καὶ ἥλιον καὶ σελήνην καὶ τὸν ὅλον οὐρανὸν 
ἐκόσμησε μία διὰ πάντων διήκουσα δύναμις, ἐκ τῶν υ 
ἀμέκτων καὶ ἑτεροίων, ἀέρος τε καὶ γῆς, καὶ πυρὸς 
καὶ ὕδατος τὸν σύμπαντα κόσμον δημιουργήδασα, καὶ 
μιᾷ περιλαβοῦσα σφαέρας ἐπιφανείᾳ, τάς τε ἐναντιω- 
[092] τάτας ἐν αὐτῷ φύσεις ἀλλήλαις ἀναγκάσασα ὁμολογῆ- 
σαι, καὶ ἐκ τούτων μηχανηδαμένη τῷ παντὶ σωτηρίαν. w 
αἰτία δὲ ταύτης μὲν ἡ τῶν στοιχείων ὁμολογία, τῆς δὲ 
ὁμολογέας ἰσομοιρία, καὶ τὸ μηδὲν αὐτῶν πλέον ἔτε- 
ρον ἑτέρου δύνασϑαι, τὴν γὰρ ἴσην ἀντίτασιν ἔχει τά 
τε βαρέα πρὸς τὰ κοῦφα, καὶ τὰ ϑερμὰ πρὸς τὰ ϑά- 
τερα, τῆς φύσεως ἐπὶ τῶν μειξόνων διδασκούδσης, ὅτι 1s 
τὸ ἴσον σωστικόν πώς ἐστιν ὁμονοίας, ἡ δὲ ὁμόνοια 
τοῦ πάντων γεννήτορός τε καὶ περικαλλεστάτου κό- 
ὅμου. τίς γὰρ ἂν εἴη φύσις τοῦδε κρείττων; ἣν γὰρ - 
ἂν εἴπῃ v.g μέρος ἐστὶν αὐτοῦ, τό τε καλὸν πᾶν ἐπώ- 
νυμόν ἐστι τούτου, καὶ τὸ τεταγμένον ἀπὸ τοῦ κόσμου » 
(78) λεγόμενον κεκοσμῆσϑαι. τί δὲ τῶν ἐπὶ μέρους δύναιτ᾽ 
ἂν ἐξισωϑῆναι τῇ κατ᾽ οὐρανὸν τάξει καὶ φορᾷ τῶν 
ἄστρων; ἡλίου τε καὶ σελήνης κινουμένων ἐν ἀκρί- 
βεστάτοις μέτροις ἐξ αἰῶνος εἰς ἕτερον αἰῶνα. τίς δὲ 
γένοιτ᾽ ἂν ἀψεύδεια τοιάδε, ἥν τινα φυλάττουσιν als 
καλαὶ καὶ γόνιμοι τῶν ὅλων ὧραι, ϑέρη τε καὶ χϑι- 
μῶνας ἐπάγουσαι τεταγμένως, ἡμέρας τε καὶ νύχτας 
εἰς μηνὸς ἀποτέλεσμα καὶ ἐνιαυτοῦ; καὶ μὴν μεγέϑει 
[694] μὲν οὗτος ἀνυπέρτατος, κινήσει δὲ ὀξύτατος, λαμ- 
πρότητι δὲ τηλαυγέστατος, δυνάμει δὲ. ἀγήρως καὶ ὃ 
ἄφϑαρτος. οὗτος ἐναλίων ξῴων καὶ πεξῶν καὶ ἀερίων 
φύσεις ἐχώρισε καὶ βίους ἐμέτρησε ταῖς αὐτοῦ κινή- 


CAP. 84. 8. 2. Q$TZIKA — 189 


6:01. ἐκ τούτου πάντα ἐμπνεῖται καὶ ψυχὴν ἴσχει τὰ 
(Ba. ἐκ τούτου καὶ αἱ παράδοξοι νεοχμώσεις τεταγμέ- 
γῶς ἀποτελοῦνται, συνταραττόντων μὲν ἀνέμων παν- 
τοίων, πιπτόντων δὲ ἐξ οὐρανοῦ κεραυνῶν, ῥηγνυ- 
ὃ μένων τε χεμιώνων ἐξαισίων. διὰ δὲ τούτων τὸ νοτε- 
Qv ἐκπιεζόμενον τό τε πυρῶδες διαπνεύμενον εἰς 
ὁμόνοιαν ἄγει τὸ πᾶν καὶ καϑίστησιν. ἥ t6 γῆ φυτοῖς 
. κομῶσα [κοσμηϑεῖσα) παντοδαποῖς. νάμασέ vs περι- 
- Bovoveu καὶ περιοχουμένη ξῴοις, κατὰ καιρὸν ἐκ- 
t φύουσά τ πάντα καὶ τρέφουσα καὶ δεχομένη, μυρέας 
φέρουσα ἐδέας καὶ πόας, τὴν ἀγήρω φύσιν ὁμοίως 
τηρεῖ, καέτοι [γῆ] καὶ δεισμοῖς τινασσομένη καὶ πλημ- 
μύραις ἐπικλυξομένη πυρκαϊαῖς τε xao ἡμέραν φλο- 
γζμένη. πάντα δὲ ἔοικεν αὐτῇ πρὸς ἀγαϑοῦ γινό- 
δ μένα τὴν δι᾿ αἰῶνος σωτηρίαν παρέχειν. σειομένης [696] 
τε yag διεξάττουσιν αἱ τῶν πνευμάτων παρεμπτώσεις 
κατὰ τὰ ῥήγματα τὰς ἀναπνοὰς ἴσχουσαι, καϑὼς ἄνω 
λέλεκται, καϑαιρομένη τε ὄμβροις ἀποκλύξεται πάντα 
τὰ νοσώδη, περιπνεομένη δὲ αὔραις τά τε ὑπ᾽ αὐτὴν 
ἡ καὶ τὰ ὑπὲρ αὐτὴν εἰλικρινεῖται. καὶ μὴν αἴ φλόγες 
μὲν τὸ παγετῶδες πιαίνουσιν, οἵ πάγον δὲ τὰς φλόγας 
ἀνιᾶσι. καὶ τῶν ἐπὶ μέρους τὰ μὲν γένεται τὰ δὲ ἀκμά- 
(e τὰ ὃὲ φϑεέρεται. καὶ αἱ μὲν γενέσεις ἀνασηκοῦσι 
τὰς φϑοράς, αἴ φϑοραὶ δὲ κουφίέξουσι τὰς γενέσεις. 
5 px δὲ ἐκ πάντων περαινομένη σωτηρία διὰ τέλους, 
ἀντιπαρισταμένων ἀλλήλοις, καὶ τὸ μὲν περικρατοῦν 
τὸ δὲ περικρατούμενον, φυλάττει τὸ σύμπαν ἄφϑαρ- 
tov δι᾽ αἰῶνος. 


100 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


Κεφ. λε΄. - 


[098] ΠΕΡῚ ΦΎΣΕΩΣ ΚΑῚ ΤΩΝ Ex ATTHZ ΣΥΜΒΑΙΝΟΝΤΩΝ 


AITIQSN. 


Ἑ μοῦ ἐκ τοῦ πρὸς Τάτ [Patrit. p. 4] 


A. Ἐγὼ ὦ τέκνον καὶ τῆς φιλανϑρωπίας ἕνεκα s 


καὶ τῆς πρὸς τὸν ϑεὸν εὐσεβείας πρῶτον τόδε συγ- 

, 3 , N * , ,} 
γράφω. οὐδεμία γαρ ἂν γένοιτο δικαιοτέρα εὐσέβεια 
τοῦ νοῆσαι τὰ ὄντα καὶ χάριν τῷ ποιήσαντι ὑπὲρ τού- 
τῶν ὁμολογῆσαι, ὅπερ διατελῶν οὐ παύσομαι. 


s , 
T. ví ovv ἄν τις πράττων ὦ πάτερ, εἰ μηδέν! 


ἐστιν ἀληϑὲς ἐνθάδε, καλῶς διαγάγοι τὸν βίον: 

A. εὐσέβει ὦ τέκνον. ὁ δὲ εὐσεβῶν ἄκρως φιλο- 
σοφήσει" χωρὶς γὰρ φιλοσοφίας ἄ ἄκρως εὐσεβῆσαι ἀδύ- 
vero" ὁ δὲ μαϑὼν οἵα ἐστὶ καὶ πῶς διατέτακται καὶ 


L[-] 


ὑπὸ τένος xal ἕνεκεν τίνος. χάριν εἴσεται δπὲρ πάν- 15 


τῶν τῷ δημιουργῷ ὡς πατρὶ ἀγαϑῷ καὶ τροφεῖ χρη- 
στῷ καὶ ἐπιτρόπῳ πιστῷ᾽ ὁ δὲ χάριν ὁμολογῶν εὐσε- 
βήσει" ὁ δὲ εὐσεβῶν εἴσεται καὶ ποῦ ἐστιν ἡ ἀλήϑεια 


[700] καὶ τές ἐστιν ἐκείνη, καὶ μαϑὼν ἔτε μᾶλλον εὐσεβέ- ᾿ 
στερος ἔσται. οὐδέποτε γὰρ ὦ τέκνον ψυχὴ ἐν σώματι Ὁ 
οὖσα καὶ κουφίσασα ἑαυτὴν ἐπὶ τὴν κατάληψιν τοῦ 


(79) 


ὄντος ἀγαϑοῦ καὶ ἀληϑοῦς ὀλισϑῆσαι δύναται ἐπὶ τὸ 
ἐναντίον δεινὸν γὰρ ἔρωτα ἴσχει καὶ λήϑην πάντων 
τῶν κακῶν ψυχὴ μαϑοῦσα ἑαυτῆς τὸν προπάτορα, καὶ 


^" ^ ^ “«« 4 
οὐκ ἔτι ἀποστῆναι τοῦ ἀγαϑοῦ δύναται. τοῦτ᾽ ὦ τέ- Ὁ 


xvov τοῦτο εὐσεβείας ἔστω τέλος, ἐφ᾽ ὃ ἀφικνούμενος 
καὶ καλῶς βιώσῃ καὶ εὐδαιμόνως τεϑνήξῃ; τῆς ψυχῆς 
Gov μὴ ἀγνοούσης ποῖ ᾿αὐτὴν δεῖ ἀναπτῆναι. αὕτη γὰρ 
μόνη ἐστιν ὦ τέκνον ἡ πρὸς ἀλήϑειαν ὁδός, ἣν καὶ οἵ 


ἡμέτεροι πρόγονοι ὥδευσαν καὶ ὁδεύσαντες ἔτυχον Ὁ 


τοῦ ἀγαϑοῦ. σεμνὴ αὕτη ὁδὸς καὶ λεία, χαλεπὴ δὲ 


CAP. 85. 8.1. ΦΥΣΙΚΑ 191 


ψυχῇ ὁδεῦσαι dv σώματι οὔσῃ. πρῶτον μὲν γὰρ av- 
τὴν ἑχυτῇ πολεμῆσαι δεῖ καὶ διάστασιν μεγάλην ποι- 
ἦσαι καὶ ὑπὸ τοῦ ἑνὸς μέρους πλεονεκτηϑῆναι. ἑνὸς 
γὰρ γίγνεται πρὸς δύο ἡ στάσις, τοῦ μὲν φυγόντος 
ὑτῶν δὲ καϑελκόντων κάτω. καὶ ἔρις καὶ μάχη πολλὴ 
πρὸς ἄλληλα τούτων γίγνεται, τοῦ μὲν φυγεῖν βου- 
λομένου τῶν δὲ κατασχεῖν σπευδόντων. ἡ δὲ νίκη 
ἀμφοτέρων οὐχ ὁμοία" τὸ μὲν γὰρ πρὸς τὸ ἀγαϑὸν [102]  * 
᾿σπεύδει τὰ δὲ πρὸς τὰ κακὰ κατοικεῖ, καὶ τὸ μὲν ἐλευ- . 
ϑερωϑῆναι ποϑεῖ τὰ δὲ τὴν δουλείαν ἀγαπᾷ. κἂν uiv 
νικηϑῇ τὰ δύο μέρη, μεμένηκεν ἑαυτῶν ἔρημα καὶ 
τοῦ ἄρχοντος, ἐὰν δὲ τὸ ἕν ἡττηϑῆῇ, ὑπὸ τῶν δύο ἄγε- 
ται καὶ φέρεται τιμωρούμενον τῇ ἐνθάδε διαίτῃ. οὗ- 
τὸς ἐστιν ὦ τέκνον ὃ τῆς ἐκεῖσε ὁδοῦ ἀγωγός᾽ δεῖ γάρ 
ὁ δὲ ὦ τέκνον πρῶτον τὸ σῶμα πρὸ τοῦ τέλους ἐγκατα- 
μεἴψαι καὶ νικῆσαι τὸν ἐναγώνιον βίον καὶ νικήσαντα 
οὕτως ἀνελθεῖν. νῦν δὲ ὦ τέκνον κεφαλαίοις τὰ ὄντα 
ὀιεξελεύσομαι" νοήσεις γὰρ τὰ λεγόμενα μεμνημένος 
ὧν ἤκουσας. πάντα τὰ ὄντα κινεῖται" μόνον τὸ μὴ 
— 30V ἀκίνητον. πᾶν σῶμα μεταβλητόν, οὐ πᾶν σώμα 
.. διαλυτόν᾽" ἔνια τῶν σωμάτων διαλυτά. οὐ πᾶν ξῷον 
ϑνητόν, οὐ πᾶν (ov ἀϑάνατον. τὸ διαλυτὸν φϑαρ- 
τὸν, τὸ μένον ἀμετάβλητον, τὸ ἀμετάβλητον ἀίδιον. 
᾿ς τὸ ἀξὶ γιγνόμενον ἀεὶ καὶ φϑείρεται, τὸ δὲ ἅπαξ γι- 
" $yvópevov οὐδέποτε φϑείρεται οὐδὲ ἄλλο τι γίγνεται. [704] 
πρῶτον ὁ 9506 , δεύτερον ὁ κόσμος » τρίτον ὁ ἄνϑρω- 
πος. ὁ κόσμος διὰ τὸν ἄνϑρωπον, ὁ δὲ ἄνϑρωπος διὰ 
| τὸν ϑεόν. ψυχῆς τὸ μὲν αἰσϑητὸν ϑνητόν, τὸ δὲ λο- 
' γικὸν ἀϑάνατον. πᾶσα οὐσία ἀϑάνατορ,": πᾶσα οὐσία 
| ἃ μεταβλητή. πᾶν τὸ ὃν διττόν, οὐδὲν τῶν ὄντων ξστη- 
κεν. οὐ πάντα ψυχῇ κινεῖται, πᾶν ὃὲ ὃν ψυχὴ κινεῖ. 
πᾶν τὸ πάσχον αἴσϑεται, πᾶν τὸ αἰσϑόμενον πάσχει. 


—— .- m 


it 


102 ἸΤΩΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT 1118.1 


πᾶν τὸ λυπούμενον καὶ ἥδεται. ξῷον ϑνητόν, οὐ πᾶν 
τὸ ἡδόμενον λυπεῖται, ξῷον ἀέδιον. οὐ πᾶν σώμα νο- 
δεῖ" πᾶν σῶμα νοσοῦν διαλυτόν. ὁ νοῦς ἐν τῷ ϑεῷ, 
0 λογισμὸς ἐν τῷ ἀνθρώπῳ. 0 λογισμὸς ἐν τῷ vol, ὁ 
νοῦς ἀπαϑής. οὐδὲν ἐν σώματι ἀληϑές, ἐν ἀσωμάτῳ 5 
τὸ πᾶν ἀψευδές. πᾶν τὸ γενόμενον μεταβλητόν. οὐ 
πᾶν τὸ γενόμενον φϑαρτόν. οὐδὲν ἀγαϑὸν ἐπὶ τῆς 
γῆς. οὐδὲν κακὸν ἐν τῷ οὐρανῷ. ὁ ϑεὸς ἀγαϑύς, ὁ 
ἄνϑρωπος κακὸς. τὸ ἀγαϑὸν ἑκούσιον, τὸ κακὸν ἀκού- 
σιον. οἵ ϑεοὶ τὰ ἀγαϑὰ αἱροῦνται ὡς ἀγαϑά. ἡ δὐνο- τ | 
[706] μέα μεγάλου, εὐνομία᾽ ἡ εὐνομία ὃ νόμος. ϑεῖος χρό- 
vog, νόμος ἀνθρώπινος. κακία κόσμου τροφή. χρόνος 
ἀνθρώπου φϑορά. πᾶν τὸ ἐν οὐρανῷ ἀμετάϑετον; 
πᾶν τὸ ἐπὶ γῆς μετάϑετον. οὐδὲν ἐν οὐρανῷ δοῦλον, 
οὐδὲν ἐπὶ γῆς ἐλεύϑερον. οὐδὲν ἄγνωστον ἐν οὐρανῷ, 15 
οὐδὲν γνώριμον ἐπὶ τῆς γῆς. οὐ κοινωνεῖ τὰ ἐπὶ γῆς 
τοῖς ἐν οὔὐρανῷ᾽ πάντα τὰ ἐν οὐρανῷ ἄμωμα, πάντα 
τὰ ἐπὶ γῆς ἐπίμωμα. τὸ ἀϑάνατον οὐ ϑνητόν, τὸ ϑνη-. 
(80) τὸν οὐκ ἀϑάνατον. τὸ σπαρὲν οὐ πάντως γεννητόν, 
τὸ δὲ γεννητὸν πάντως καὶ σπαρέν. διαλυτοῦ σώμα- » 
τος δύο χρόνοι, ὁ ἀπὸ τῆς σπορᾶς μέχρι τῆς γενέ- 
σεως καὶ ὁ ἀπὸ τῆς γενέσεως μέχρι τοῦ ϑανατου" τοῦ 
ἀιδίου σώματος χρόνος ἐκ τῆς γενέσεως μόνος. τὰ 
διαλυτὰ σώματα αὔξεται καὶ μειοῦται. ἡ διαλυτὴ ὕλη 
εἰς τὰ ἐναντία ἐναλλοιοῦται., φϑορὰν καὶ γένεσιν" ἡ Ὁ 
δὲ ἀέδιος ἢ εἰς αὐτὴν ἢ εἰς τὰ ὕμοια. γένεσις ἀνθρώ- 
zov φϑορᾶς, φϑορὰ ἀνϑρώπου γενέσεως ἀρχή. τὸ 
ἀπογιγνόμενον [καὶ ἐπιγίγνεται, τὸ ἐπιγιγνόμενον 
καὶ] ἀπογίγνεται. τῶν ὄντων τὰ μὲν ἐν σώμασέν εἶσι 
τὰ δὲ ἐν ἰδέαις τὰ δ᾽ ἐν ἐνεργείαις σώμα δὲ ἐν Ὁ 
ἐδέαις, ἰδέα δὲ καὶ ἐνέργεια ἐν σώματί ἐστι. τὸ ἀϑά- 
νατον οὐ μετέχει τοῦ ϑνητοῦ, τὸ δὲ ϑνητὸν τοῦ à9a- 


« 


CAP. 35. 8. 1. ΦΥΣΙΚΑ :193 


νάτου μετέχει. τὸ μὲν ϑνητὸν εἰς ἀϑάνατον σῶμα ovx [108] 
ἔρχεται, τὸ δὲ ἀϑάνατον εἰς ϑνητὸν παραγίγνεται. 
αἱ ἐνέργειαι οὐκ εἰσὺὴν ἀνωφερεῖς ἀλλὰ κατωφερεῖς. 
| οὐδὲν ὠφελεῖ τὰ ἐπὶ γῆς τὰ ἐν οὐρανῷ, πάντα ὦφε- 
| λεῖ τὰ ἐπὶ γῆς τὰ ἐν οὐρανῷ. ὁ οὐρανὸς σωμάτων 
ἀιδίων δεχτικός, ἡ γῇ σωμάτων φϑαρτικῶν δεκτική. 
ἡ γῆ ἄλογος, ὃ οὐρανὸς λογικός. τὰ ἐν οὐρανῷ ὑπό- 
κδίιται) τὰ ἐπὶ γῆς τῇ γῇ ἐπίκειται. ὁ οὐρανὸς πρῶτον 
στοιχεῖον, ἡ γῇ ὕστατον στοιχεῖον. πρόνοια ϑεία τά- 
«bg, ἀνάγκη προνοίᾳ ὑπηρέτις. τύχη φορὰ ἀτάκτου, 
.. ἐνεργείας εἴδωλον, δόξα ψευδής. τί ϑεός; ἄτρεπτον 
ἀγαϑόν. τί ἄνϑρωπος; ἄτρεπτον κακόν. 

τούτων τῶν κεφαλαίων μεμνημένος καὶ ὧν doi 

διὰ πλειόνων λόγων διεξῆλθον εὐϑέως ἀναμνησϑήσῃ᾽ 
αταῦτα γὰρ ἐκείνων εἰσὶ περιοχαί. τὰς μέντοι πρὸς 
τοὺς πολλοὺς ὁμιλίας παραιτοῦ᾽ φϑονεῖν μὲν γάρ σε 
οὗ βούλομαι, μᾶλλον δὲ ὅτι πολλοῖς δόξεις καταγέλα- 
ὅτος εἶναι. τὸ γὰρ ὅμοιον πρὸς τὸ ὅμοιον παραλαμβά- 
Veto, ἀνόμοιος δὲ ἀνομοέῳ οὐδέποτε φίλος. οὗτοι δὲ [110] 
 *ol λόγοι ὀλέγους παντελῶς τοὺς ἀκροατὰς ἔχουσιν. ἢ 
| τάχα οὐδὲ τοὺς ὀλίγους ἕξουσιν. ἔχουσι δέ τι καὶ ἴδιον 
^ ἕν ἑαυτοῖς" τοὺς κακοὺς μᾶλλον παροξύνουσι πρὸς 
τὴν κακίαν. διὸ χρὴ τοὺς πολλοὺς φυλάττεσϑαι, μὴ 
νοοῦντας τῶν λεγομένων τὴν ἀρετήν. 
5 T. πῶς εἶπας ὦ πάτερ; 

4. οὕτως ὦ τέκνον. πᾶν τὸ ξῷον τῶν ἀνθρώπων 
ἐπιρρεπέστερόν ἐστιν εἰς τὴν κακίαν καὶ ταύτῃ σύν- 
τροφον γίγνεται, διὸ καὶ ἥδεται αὐτῇ. τοῦτο δὲ τὸ 
ζῷον, ἐὰν μάϑῃ ὅτε γεννητὸς ὁ κόσμος καὶ πάντα 

X χατὰ πρόνοιαν καὶ ἀνάγκῃ γίγνεται, εἱμαρμένης πάν- 
τῶν ἀρχούσης, οὐ πολλῷ ἑαυτοῦ χεῖρον ἔσται, κατα- 
φρονῆσαν μὲν τοῦ παντὸς ὡς γεννητοῦ, τὰς δὲ αἰτίας 

8TOB. ECL. PHYS. 13 


2 


194 ISANNOT ΣΤΟΒΑΙΟῪ Lis. 1 


τοῦ κακοῦ τῇ εἱμαρμένῃ ἀναφέρον, οὐκ ἀφέξεταί 
ποτὲ παντὸς ἔργου κακοῦ. διὸ φυλακτέον αὐτούς, 
ὅπως ἐν ἀγνοίᾳ ὄντες ἔλαττον ὦσι κακοὶ φόβῳ τοῦ 
ἀδήλου. 
Ἐκ τοῦ ᾿Αφχύτου περὶ ἀρχῶν. $ 
᾿ἀνάγκα καὶ δύο ἀρχὰς εἶμεν ἱτῶν ὄντων, μέαν 


[712] μὲν τὰν συστοιχίαν ἔχοισαν τῶν τεταγμένων καὶ ὄρι- 


(81) 


στῶν, ér£gav δὲ τὰν συστοιχίαν ἔχοισαν τῶν ἀτάκτων 
καὶ ἀορίστων. καὶ τὰν μὲν ῥητὰν καὶ λόγον ἔχοισαν 
καὶ τὰ ἐόντα ὁμοίως συνέχεν καὶ τὰ μὴ ἐόντα ὁρίξεν n 
καὶ συντάσσεν᾽ πλατιάξοισαν γὰρ ἀεὶ τοῖς γινομένοις 
εὐλόγως καὶ εὐρύϑμως: ἀνάγεν ταῦτα καὶ τῷ καϑόλω 
ὠσίας τε καὶ ἰδέας μεταδιδόμεν᾽ τὰν δ᾽ ἄλογον καὶ 
ἄρρητον καὶ τὰ συντεταγμένα λυμαίνεσϑαι καὶ τὰ ἐς 
γένεσιν δὲ καὶ ὠσίαν παραγινόμενα διαλύεν᾽ πλα- 9 
τιάξοισαν γὰρ ἀεὶ τοῖς πράγμασιν ἐξομοιοῦν αὐταυτᾷ. 
ἀλλ᾽ ἐπείπερ ἀρχαὶ δύο κατὰ γένος ἀντιδιαιρδόμεναι 
τὰ πράγματα τυγχάνοντι, τῷ τὰν μὲν εἶμεν ἀγαϑο- 
ποιὸν τὰν δ᾽ εἶμεν κακοποιόν. ἀνάγκα καὶ δύο λόγως 
εἶμεν, τὸν μὲν ἕνα τᾶς ἀγαϑοποιῶ φύσιος τὸν δ᾽ ἔνα - 
τᾶς κακοποιῶ. διὰ τοῦτο καὶ τὰ τέχνᾳ καὶ τὰ φύσι γι- 
νόμενα δεῖ τούτων πρᾶτον μετειληφέν, τᾶς τε μορ- 
φῶς καὶ τᾶς ὠσίας. καὶ ἁ μὲν μορφώ ἐντι ἃ αἰτία và 


[714] τόδε τι εἶμεν, ἃ δὲ ὠσία τὸ ὑποκείμενον παραδεχύμε- 


vov τὰν μορφώ. οὔτε δὲ τᾷ ὠσίᾳ οἷόν τέ ἐντι μορφῶς 5 
μετεῖμεν αὐτᾷ ἐξ αὐτᾶς, οὔτε μὰν τὰν μορφὼ γενέ- 
690 περὶ τὰν ὠσίαν, ἀλλ᾽ ἀνάγκα ἁτέραν τινὰ εἶμεν 
αἰτίαν τὰν κινάσοισαν. τὰν ἐστὼ τῶν πραγμάτων ἐπὶ 
τὰν μορφώ᾽ ταύταν δὲ τὰν πράταν τᾷ δυνάμι καὶ 
καϑυπερτάταν εἶμεν. τᾶν ἀλλᾶν" ὀνομάζεσθαι δ᾽ αὖ- 9». 
τὰν ποϑάκει ϑεόν᾽ ὥστε τρεῖς ἀρχὰς εἶμεν. ἤδη, τόν 
τὸ ϑεὸν καὶ τὰν ἐστὼ τῶν πραγμάτων καὶ τὰν uoggo. 


CAP. 35. s. 1—3. QTZIKA 195 


καὶ τὸν μὲν ϑεὸν τεχνίταν καὶ τὸν κινέοντα, τὰν δ᾽ 
ἐστὼ τὰν ὕλαν καὶ τὸ κινεόμενον, τὰν δὲ μορφὼ τὰν 
τέχναν xol ποϑ᾽ ἂν κινέεται ὑπὸ τῶ κινέοντος ἃ ἐστώ. 
ἀλλ᾽ ἐπεὶ τὸ κινεόμενον ἐναντίας ἑαυτῷ δυνάμιας ἴσχει 
τὰς τῶν ἁπλόων σωμάτων, τὰ δ᾽ ἐναντία συναρμο- 
γᾶς τινος δεῖται καὶ ἑνώσιος, ἀνάγκα ἀριϑμῶν δυνά- 
μιας καὶ ἀναλογίας καὶ τὰ ἐν ἀρυϑμοῖς καὶ γεωμετρι- 
olg δεικνύμενα παραλαμβάνεν, ἃ καὶ συναρμόσαι καὶ 
ἑνώσαι τὰν ἐναντιότατα δυνασεῖται ἐν τῷ ἐστοῖ τῶν 
Ὁ πραγμάτων ποττὰν μορφώ. xa9^ αὑτὰν μὲν γὰρ ἔσσα 
ἃ ἐστὼ ἀμορφός ἐντι, κιναϑεῖσα δὲ ποττὰν μορφὼ ἔμ- [116] 
Uopgog γένεται καὶ λόγον ἔχοισα τὸν τᾶς συντάξιος. 
ὁμοίως δὲ καὶ τὸ δι᾽ ὃ κινέεται τὸ κινεόμενον ἔντι τὸ 
πρώτως κινέον᾽ ὥστ᾽ ἀνάγκα τρεῖς εἷμεν τὰς ἀρχάς, 
ὅτὰν τε ἐστὼ τῶν πραγμάτων καὶ τὰν μορφὼ καὶ τὸ ἐξ 
αὐτῶ κινατικὸν καὶ πρᾶτον τᾷ δυνάμι. τὸ δὲ τοιοῦτον 
ov νόον μόνον εἶμεν δεῖ ἀλλὰ καὶ νόω τι κρέσσὸν᾽" 
»00 δὲ κρέσσον ἐντὶ ὅπερ ὀνομάξομεν ϑεόν. ὅϑεν φα- 
νερὸν ὅτε ὁ μὲν τῶ ἴσω λόγος περὶ τὰν ῥητὰν καὶ λό- 
* γον ἔχοισαν φύσιν ἐντί, 0 δὲ τῶ ἀνίσω περὶ τὰν ἄλο- 
yov καὶ ἄρρητον αὐτὰ δ᾽ ἐντὶ ἃ ἐστώ, καὶ διὰ τοῦτο 
γένεσις καὶ φϑορὰ γένεται περὶ ταύταν καὶ οὐκ ἄνευ 
ταῦτας. 
Ἐκ τῶν Πορφυφ ἔου πρὸς τὰ νοητὰ ὃ 
5 ἀφορμῶν. ᾿ 
Τὰ κατηγορούμενα τοῦ αἰσϑητοῦ καὶ ἐνύλου ἀλη- 
ϑῶς ἐστι ταῦτα, τὸ πάντῃ εἶναι διαπεφορημένον, τὸ 
μεταβλητὸν εἶναι, τὸ ὑφεστάναι ἐν ὁτερότητι, τὸ σύν- 
ϑετον εἶναι, τὸ xa9" αὑτὸ αὐτὸ ὑπάρχειν; τὸ ἐν τόπῳ 
ἢ τὸ ἐν ὅ ὄγκῳ ϑεωρεῖσϑαι , καὶ o ὅσα τούτοις παραπλήσια" [718] 
τοῦ δὲ ὄντως ὄντος καὶ καϑ᾽ αὐτὸ ὑφεστηκότος. αὐτοῦ 
τὸ εἶναι ἀεὶ ἐν ἑαυτῷ ἱδρυμένον, ὡσαύτως τὸ κατὰ 
13 


: 


196 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


ταυτὰ ἔχειν, τὸ ἐν ταυτότητι οὐσιῶσϑαι. τὸ ἀμετά- 
βλητον εἶναι κατ᾽ οὐσίαν, τὸ ἀσύνϑετον, τὸ μήτε λυ- 
τὸν μήτε ἐν τόπῳ εἶναι μήτε εἰς ὄγκον διαπεφορῆ- 
σϑαι, τὸ μήτε γιγνόμενον μήτε ἀπολλύμενον εἶναι; 
καὶ ὅσα τοιαῦτα, ὧν ἐχομένους δεῖ μηδὲν ἐπαλλάτ- ὁ 
τοντας περὶ τῆς διαφόρου αὐτῶν φύσεως καὶ αὐτοὺς 
λέγειν καὶ ἄλλων λεγόντων ὑπακούειν. 

Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς 4Mupuoveo [Patrit. 

p. 40] 

Ἡ ψυχὴ τοίνυν οὐσία ἐστὶν ἀσώματος, xol ἐν σώ- 1 
ματι δὲ οὖσα ovx ἐκβαίνει τῆς ἰδίας οὐσιότητορ. τὺγ- 
χάνει γὰρ οὖσα ἀεικένητος κατ ᾿οὐσίαν, κατὰ νόησιν 
αὐτοκίνητος, οὐκ ἔν τινι κινουμένη , οὐ πρός TL, οὐχ 
ἕνεκέν τινος" προτερεῖ γὰρ τῇ δυνάμει. τὸ δὲ πρότε- 


[720] gov οὐ δεῖται τῶν ὑστέρων. τὸ ἔν τινι τοίνυν ἐστὶν ὁ ὁ 


(82) 


τόπος καὶ χρόνος καὶ φύσις, τὸ δὲ πρός τι ἐστὶν ἁρμο- 
νία καὶ εἶδος καὶ σχῆμα, τὸ δὲ οὗ ἕνεκα τὸ σῶμα᾽ 
ἕνεκα γὰρ σώματος καὶ χρόνος καὶ τόπος καὶ qvos. 
ταῦτα δὲ κατὰ συγγενικὴν οἰκειότητα κοινωνεῖ ἀλλή- 
λοις. ἐπεὶ τοίνυν τὸ σῶμα ἐδεῖτο τόπου (ἀμήχανον » 
γὰρ ἦν συστῆναι σῶμα ἄνευ τόπου), καὶ μεταβάλλε- 
ται φύσει" ἀδύνατον δὲ μεταβολὴν εἶναι ἄνευ χρό- 
vov καὶ τῆς κατὰ φύσιν κινήσεως, οὔτε σώματος οἷόν 
te σύστασιν εἷναι ἄνευ ἁρμονίας. ἕνεκα τοίνυν τοῦ 
σώματός ἐστιν ὁ τόπος" παφαδεχόμενος γὰρ τὰς τοῦ ἢ 
σώματος μεταβολὰς οὐκ ἐᾷ ἀπόλλυσθαι τὸ μεταβαλ- 
λόμενον" μεταβαλλόμενον ὃὲ ἀφ᾽ ἑτέρου εἰς ἕτερον 
μεταπέπτει, καὶ τῆς μὲν ἕξεως στερίσκεται, τοῦ δ᾽ εἷ- 
ναι σώμα οὐχί" μεταβληϑὲν δὲ εἰς ἕτερον τὴν τοῦ 
ἑτέρου S ἔχει. τὸ γὰρ σῶμα, ἥ σώμα, μένει σώμα" '9 
ἡ δὲ ποιὰ διάϑεσις οὐ μένει᾽ τὸ σῶμα τοίνυν κατὰ 
διάϑεσιν μεταβάλλεται. ἀσώματος τοίνυν ὁ τόπος καὶ 


CAP. 85. 5. 8---ὃ. ΦΥΣΙΚΑ. 107᾽ 


ὃ χρόνος καὶ ἡ φυσικὴ κένησις. τυγχάνει δὲ ἕκαστον 
τούτων τῆς ἰδίας ἰδιότητος. ἰδιότης δὲ τοῦ τόπου πα- [722] 
ραδοχή, χρόνου δὲ διάστημα καὶ ἀριϑμός, φύσεως δὲ 
χίνησις,), ἁρμονίας δὲ φιλέα, σώματος δὲ μεταβολή" 
"ἰδιότης δὲ ψυχῆς ἡ κατ᾽ οὐσίαν νόησις. 
᾿ρχύτου ἐκ τοῦ περὶ ἀρχᾶς. 5 
"oyX τᾶς τῶν ἐόντων γνώσιος τὰ [αὐτὰ] αὐτό- 
'ϑὲν φαινόμενα. τῶν δ᾽ αὐτόϑεν φαινομένων τὰ μέν 
ἐντι νοατὰ τὰ δ᾽ αἰσϑατά, νοατὰ μὲν τὰ ἀκίνητα ot- 
1? σϑατὰ δὲ τὰ κινεόμενα. κριτήριον δὲ τῶν μὲν νοατῶν 
0 νόος τῶν δ᾽ αἰσϑατῶν ἃ αἴσϑασις. τῶν δὲ μὴ αὐ- 
τόϑεν φαινομένων τὰ μέν ἐντι ἐπιστατὰ τὰ δὲ δοξα- 
' στά, ἐπιστατὰ μὲν τὰ ἀκίνητα δοξαστὰ δὲ τὰ κινεό- 
μενα. δεῖ δὲ ταῦτα τρία νοᾶσαι. τό τὲ κρῖνον καὶ τὸ 
χρινόμδνον καὶ ποϑ᾽ ὅπερ κρένεται" καὶ τὸ μὲν κρῖ- 
vov εἶμεν τὸν νόον καὶ τὰν αἴσϑασιν, τὸ δὲ κρινό- 
μενον τὸν λόγον, ποϑ᾽ ὅπερ δὲ κρένεται τὸ αὐτόϑεν 
φαινόμενον. τούτω δὲ τὸ μὲν νοατὸν τὸ δὲ αἰσϑατόν. 
ἐπικρένει δὲ 0 νόος τὸν λόγον, ὁκὰ μὲν ποτὶ τὸ νοατὸν 
ἢ ποτιβάλλων ὁκὰ δὲ ποτὶ τὸ αἰσϑατόν. ὅκκα μὲν γὰρ 
περὶ νοατῶν μαστεύηται ὃ λόγος, ποτὶ τὸ νοατὸν πο- 
τιβάλλει, 'ὄκκα δὲ περὶ αἰσϑατῶν, ποτὶ τὸ αἰσϑατόν. [124] 
xol δι᾿ αὐτὸ ψευδογραφίαι ἐν γαμετρίᾳ κατὰ σχήματα 
καὶ ἀριϑμὼς ἐμφαένονται, αἰτιολογίαι δὲ καὶ εἰκοτο- 
5 λογίαι ἐν φυσιολογίᾳ καὶ πολιτικᾷ κατὰ γένεσιν καὶ 
πράξιας. τὸ μὲν γὰρ ὅτι ἐν διπλόῳ λόγῳ ἁρμονία τυγ- 
χάνει, ποτὶ τὸν νοατὸν λόγον ποτιβάλλων ὁ λόγος γι- 
νώσκει" τὸ δ᾽ Ort συμφωνεῖ ὁ διπλόος λόγος, διὰ τᾶς 
αἰσϑάσιος ἐπιμαρτυρεῖται. καὶ τῶν μαχανικῶν δὲ τοὶ 
* λόγοι ποττὰ νοατὰ ποτιβάλλοντι σχήματα καὶ ἀριϑμὼς 
 Xol ἀναλογίας, τὰ δὲ ἀποτελέσματα ποτὶ τὰ αἰσϑητα" 
μεϑ᾽ ὕλας γὰρ ταῦτα ϑεωρεῖται καὶ κινάσιος. καϑόλω 


198 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


δὲ ἀμάχανον γνῶμεν τὸ διά τι ἐν ἑκάστῳ, μὴ προει- 
δότας τὸ τί ἐντι ἕκαστον. κρίνεται δὲ τὸ μὲν τί ἐντι 
ἕκαστον τῶν ἐόντων τῷ voco , τὸ δὲ ὅτι ἐντὶ ἢ ὅτι οὔ- 
vog ἔχει, λόγῳ καὶ αἰσϑάσι" λόγῳ μὲν ὅκκα δεῖξίν 
τινος σαμάνωμεν διὰ συλλογισμῶ ὑπάρχοντος ἐξ ἀνά-υ 
γκαβ; αἰσϑάσι δ᾽ ὄκκα ἐπιμαρτυρώμεϑα τὸν λόγον διὰ 
τᾶς αἰσϑαάσιος. ι 
6 Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ [Patrit. p. 44] 

[726] T. ὀρϑῶς ταῦτ᾽ ἀπέδειξας ὦ πάτερ᾽ ἐχεῖνα δ᾽ ἔτι 
μὲ δίδαξον. ἔφης γάρ που τὴν ἐπιστήμην καὶ τὴν τέ- 1 
χνην ἐνέργειαν εἶναι τοῦ λογικοῦ" νῦν δ᾽ εἰ φὴς τὰ 
ἄλογα ξῷα στερήσει τοῦ λογικοῦ ἄλογα εἶναι καὶ xs- 
κλῆσϑαι, δῆλον ὅτι ἀνάγκη κατὰ τοῦτον τὸν λόγον τὰ 
ἄλογα ξῷα μὴ μετέχειν ἐπιστήμης μηδὲ τέχνης διὰ τὸ 
ἐστερῆσϑαι τοῦ λογικοῦ. 15 

AZK. ἀνάγκη γὰρ ὦ τέκνον. 

T. πῶς οὖν ὁρῶμεν ὦ πάτερ τινὰ τῶν ἀλόγων 
ἐπιστήμῃ καὶ τέχνῃ χρώμενα; οἷον τοὺς μύρμηκας τὰς 
τροφὰς ἀποϑησαυριξομένους τοῦ χειμῶνος. καὶ τὰ 
ἀέφια ξῷα ὁμοέως καλιὰς ἑαυτοῖς συντιϑέντα, τὰ δὲ Ὁ 
τετράποδα γνωρίζοντα τοὺς φωλεοὺς τοὺς ἐδίους. 

A. ταῦτα ὦ τέκνον οὐκ ἐπιστήμῃ οὐδὲ τέχνῃ 
ποιεῖ ἀλλὰ φύσει. ἡ γὰρ ἐπιστήμη καὶ ἡ τέχνη διδα- 
κτικά εἰσι" τούτων δὲ τῶν ἀλόγων οὐδεὶς οὐδὲν δι- 

(53) δάσκεται. τὰ δὲ φύσει γιγνόμενα ἐνεργείᾳ μὲν γέγνε- 1 
ται καϑολικῇ , τὰ δ᾽ ἐπιστήμῃ καὶ τέχνῃ εἰδόσι παρα- 
γίγνεται: οὐ πᾶσι' τὰ δὲ πᾶσι γιγνόμενα ὑπὸ φύσεως 
ἐνεργεῖται. οἷον oí ἄνθρωποι ἄνω βλέπουσιν. οὐ 
πάντες 0h ἄνϑρωποι μουσικοὶ οὐδὲ πάντες τοξόται ἢ 
κυνηγοέ, οὐδὲ τὰ ἄλλα πάντα᾽ ἀλλὰ τινὲς αὐτῶν τι 30 
ἔμαϑον ἐπιστήμης καὶ τέχνης ἐνεργούσης. τὸν αὐτὸν 
τρόπον εἰ μὲν τινὲς τῶν μυρμήκων, τοῦτο ἔπραττον 


CAP. 99. 8. 9. 6. QTZIKA 199 


ob δ᾽ οὔ, καλῶς ἂν ἔλεγες ἐπιστήμῃ αὐτὸ τοῦτο πρατ- 
τειν καὶ τέχνῃ συνάγειν τὰς τροφάς" εἰ δὲ πάντες 
ὁμοίως ἄγονται ὑπὸ τῆς φύσεως ἐπὶ τοῦτο καὶ ἄκον- 
τες) δῆλον ὅτι οὐκ ἐπιστήμῃ οὐδὲ τέχνῃ τοῦτο πράτ- 
ὅτουσιν. ἐνέργειαι γὰρ ὦ Τὰτ ἀσώματοι αὐταὶ οὖσαι 
ἐν σώμασίν εἰσι καὶ διὰ τῶν σωμάτων ἐνεργοῦσιν. 
διόπερ ὦ Τὰτ καϑότι ἀσώματοί εἰσι, καὶ ἀϑανάτους 
αὐτὰς φὴς εἶναι, καϑότι δὲ χωρὶς σωμάτων ἐνεργεῖν 
οὐ δύνανται, φημὶ αὐτὰς εἶναι ἀεὶ ἐν σώματι. τὰ γὰρ 
 πρύς τι ἢ ἕνεκά τινος γενόμενα προνοίᾳ καὶ ἀνάγκῃ 
ὑχοπεπτωκότα ἀδύνατον ἀργά ποτε μεῖναι τῆς ἰδίας 
ἐνεργεέας. τὸ γὰρ ὃν ἀεὶ ἔσται, τοῦτο γὰρ αὐτοῦ καὶ 


σῶμά ἐστε καὶ ξωή. τούτῳ τῷ λόγῳ ἕπεται τὸ καὶ ἀεὶ [180] 


τὰ σώματα εἶναι. διὸ καὶ αὐτὴν τὴν σωμάτωσιν φημὶ 
5ἀιδίαν . ἐνέργειαν εἷναι. εἰ γὰρ σώματα ἐπίγεια δια- 
ivi, σώματα δὲ δεῖ εἶναι, τόπους καὶ ὄργανα τῶν 
ἐνεργειῶν ταῦτα, xl δὲ ἐνέργειαι ἀϑάνατοι, τὸ δὲ 
ἀθάνατον ἀεί ἐστιν, ἐνέργεια καὶ ἡ σωματοποίησις, 
εἴγε ἀδί ἐστι. παρέπονται δὲ τῇ ψυχῇ ovx ἀϑρόως πα- 
3» ραγιγνόμεναι, ἀλλὰ τινὲς μὲν αὐτῶν ἅμα τῷ yívs- 
σϑαι τὸν ἄνϑρωπον ἐνεργοῦδιν, ὁμοῦ τῇ ψυχῇ περὶ 
τὰ ἄλογα οὖσαι, αἵ δὲ καϑαρώτεραι ἐνέργειαι κατὰ 
μεταβολὴν τῆς ἡλικίας τῷ λογικῷ μέρει τῆρ ψυχῆς συν- 
εργοῦσιν. αὗται δὲ αἴ ἐνέργειαι ἀπὸ τῶν σωμάτων εἰσὶν 


"5 ἡρτημέναι. καὶ ἀπὸ μὲν τῶν ϑείων σωμάτων ἔρχον- 


ται sig τὰ ϑνητὰ αὗται ol σωματοποιοῦσαι, ἑκάστη 
δὲ αὐτῶν ἐνεργεῖ ἢ περὶ τὸ σῶμα ἢ τὴν ψυχήν. καὶ 
αὐτῇ μέντοι τῇ ψυχῇ συγγίγνονται χωρὶς σώματος" 
ἀεὶ δὲ ἐνέργειαί εἰσιν, οὐκ del δὲ ἡ ψυχὴ ἐν σώματι 


* ϑνητῷ ἐστι, δύναται γὰρ χωρὶς τοῦ σώματος εἶναι; αἱ [182] 


δὲ ἐνέργειαι χωρὶς τῶν σωμάτων οὐ δύνανται εἶναι. 
ἱερὸς λόγος ἐστὶν ὦ τέκνον οὗτος. συνεστάναι μὲν 


200 . IS9ANNOT ETOBAIOT Lib. 1 


σῶμα χωρὶς ψυχῆς ov δύναται, τὸ δὲ εἶναι δύ- 
ναται. 

T. πῶς τοῦτο λέγεις ὦ πάτερ; 

A. οὕτω νόησον ὦ Τάτ᾽ τῆς ψυχῆς χωρισϑείδης 
τοῦ σώματος ἐπιμένει αὐτὸ τὸ σῶμα" τοῦτο δὲ τὸν 
σώμα παρὰ τὸν τῆς ἐπιμονῆς χρόνον ἐνεργεῖται δια- 
λυόμενον καὶ ἀειδὲς γιψνόμενον᾽ ταῦτα δὲ ov δύνα- 
ται πάσχειν τὸ σῶμα χωρὶς ἐνεργείας. ἐπιμένει οὖν 
τῷ σώματι ἡ ἐνέργεια αὕτη ψυχῆς χωρισϑείσης. αὕτη 
οὖν ῆ διαφορὰ ἀϑανάτου σώματος καὶ ϑνητοῦ, ὅτι τὸ V 
μὲν ἀϑάνατον ἐκ μιᾶς ὕλης συνέστηκε τὸ δὲ οὔ, καὶ 
τὸ μὲν ποιεῖ τὸ δὲ πάσχει" πᾶν γὰρ τὸ ἐνεργοῦν κρα- 
τεῖ, τὸ δὲ ἐνεργούμενον κρατεῖται, καὶ τὸ μὲν κρατοῦν 
ἐπιτακτικὸν καὶ ἐλεύϑερον ὃν ἄγει, τὸ δὲ δοῦλον ἄγε- 
ται. cL μὲν οὖν ἐνέργειαι οὐ μόνον τὰ ἔμψυχα ἐνδρ- " 
γοῦσι σώματα ἀλλὰ καὶ τὰ ἄψυχα, ξύλα καὶ λέϑους. 
καὶ τὰ ἄλλ᾽ ὅμοια, αὔξουσαί τε καὶ καρποφοροῦσαι 
καὶ πεπαίνουσαι καὶ φϑείρουσαι καὶ τήκουδαι καὶ δή- 
πουσαι καὶ ϑρύπτουσαι καὶ τὰ ὅμοια ἐνεργοῦσαι, 06a 
δύναται σώματα ἄψυχα πάσχειν. ἐνέργεια γὰρ κέκλη- 9 

[184] ται ὦ τέκνον αὐτὸ τοῦτο, ὅτι ποτέ ἐστι τὸ γιγνόμε- 
vov' ἀεὶ δὲ γίγνεσθαι δεῖ καὶ πολλά, μᾶλλον δὲ. 
πάντα᾽ οὐδέποτε γὰρ quosvsu τῶν ὄντων τινὸς ὁ κό-' 
σμος, ἀεὶ δὲ φερόμενος ἐν ἑαυτῷ κυίσκει τὰ ὄντα, οὐ- 

(84) δέποτε ἀπολειφϑησόμενα αὐτοῦ τῆς φϑορᾶς. πᾶσα Ὁ 
οὖν ἐνέργεια νοείσϑω ὡς ἀεὶ ἀϑάνατος οὖσα, ἥτις ἂν 
ἡ ἐν οἷῳδήποτε σώματι. τῶν δὲ ἐνεργειῶν od μέν εἰσι 
τῶν ϑείων σωμάτων oY δὲ τῶν φϑαρτῶν, καὶ αἵ μὲν. 
καϑολικαὶ αἵ δὲ εἰδικαί, καὶ αἵ μὲν τῶν γενῶν αἵ δὲ 
τῶν μερῶν ἑνὸς ἑκάστου. ϑεῖαι μὲν οὖν εἰσυν αἱ εἰς τ 
τὰ ἀίδια σώματα ἐνεργοῦσαι᾽ αὗται δὲ καὶ τέλειαί 
εἰσιν ὡς εἰς τέλεια σώματα, μερικαὶ δὲ kf δι’ ἑνὸς. 


CAP. 95. e. 6. QTZIKA 201 


ἑκάστου γένους τῶν £oov, εἰδικαὶ δὲ a sig ἕκαστον 
τῶν ὄντων τί. οὗτος οὖν ὁ λόγος ὦ τέκνον συνάγει 
κάντα μεστὰ εἶναι ἐνεργειῶν. εἶ γὰρ ἀνάγκη τὰς ἐνερ- 
γείας ἐν σώμασιν εἶναι, πολλὰ δὲ σώματα ἐν κόσμῳ, 
ὁπλείους φημὶ εἶναι τὰς ἐνεργείας τῶν σωμάτων. ἐν 
ἑνὶ γὰρ πολλάκις σώματίέ ἐστι μία καὶ δευτέρα καὶ 
τρίτη, χωρὶς τῶν παρεπομένων καϑολικῶν" καϑολι- 
κὰς γὰρ ἐνεργείας φημὶ τὰς ὄντως σωματικάς, διὰ 
δὲ τῶν αἰσϑήσεων καὶ τῶν κινήσεων γινομένας" yo- 
t olg γὰρ τούτων τῶν ἐνεργειῶν τὸ σῶμα συστῆναι οὐ 
δυνατόν. ἕτεραι δέ εἰσιν εἰδικαὶ ἐνέργειαι ταῖς ψυ- [796] 
qug τῶν ἀνθρώπων, διὰ τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν καὶ 
ἐπιτηδευμάτων καὶ ἐνεργημάτων. παρέπονται γὰρ 
ταῖς ἐνεργείαις αἴ αἰσϑήσεις, μᾶλλον δὲ ἀποτελέσματα 
ατῶν ἐνεργειῶν αἴ αἰσϑήσεις εἰσί. νόησον οὖν ὦ τέκνον 
διαφορὰν ἐνεργείας xal αἰσϑήσεως᾽" ἐνέργεια γὰρ 
ἄνωϑεν πέμπεται, ἡ δὲ αἴσϑησις ἐν τῷ σώματι οὖσα 
χαὶ ἀπὸ τούτου τὴν οὐσίαν ἔχουσα, δεξαμένη τὴν ἐνέρ- 
γειαν φανερὰν ποιεῖ, καϑάπερ αὐτὴν σωματοποιή- 
Ἀσασα, διόπερ τὰς αἰσϑήσεις καὶ σωματικὰς καὶ ϑνη- 
| τὰς φημι εἶναι, τοσοῦτον συνεστώσας ὅσον καὶ τὸ 
σῶμα, καὶ γὰρ συγγεννῶνται τῷ σώματι o αἰσϑήσεις 
καὶ συναποϑνήσκουσι" τὰ δὲ ἀϑάνατα σώματα αὐτὰ 
᾿ μὲν ἀϑάνατον αἴσϑησιν οὐκ ἔχει, ὡς ἐξ οὐσίας τοιαύ- 
5 τῆς συνεστῶτα᾽ ἡ γὰρ αἴσϑησις οὐδ᾽ ὕλως ἄλλου ἐστὶν 
ἰσωματικὴ] ἢ τοῦ προσγενομένου τῷ σώματι κακοῦ ἢ 
τοῦ ἀγαϑοῦ, ἢ τοῦ πάλιν αὖ ἀπογενομένου. τοῖς δὲ 
ἀιδίοις σώμασιν οὔτε προσγίνεται οὔτε ἀπογίνεται" 
διὸ αἴσϑησις ἐν ἐκείνοις οὐ γίνεται. 
T. ἐν παντὶ οὖν σώματι αἴσϑησις αἰσϑάνεται ; 


4. ἐν παντὶ ὦ τέκνον, καὶ ἐνέργειαι πᾶσιν ἐνερ- [738] 
'γοῦσι. 


202 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


T. καὶ τοῖς ἀψύχοις ὦ πάτερ; 

A. καὶ τοῖς ἀψύχοις ὦ τέκνον. διαφοραὶ δέ eic. 
τῶν αἰσϑήσεων᾽ αἵ μὲν τῶν λογικῶν μετὰ λόγου γί- 
γνονται, αἵ δὲ τῶν ἀλόγων σωματικαί εἰσι μόνον. αἵ 
δὲ τῶν ἀψύχων αἰσϑήσεις μέν εἰσι, παϑητικαὶ δὲ κατ᾽ 5 
αὔξησιν μόνον καὶ κατὰ μείωσιν γιγνόμεναι. τὸ δὲ 
πάϑος καὶ αἴσϑησις ἀπὸ μιᾶς κορυφῆς ἤρτηνται, εἰς 
ὃὲ τὸ αὐτὸ συνάγονται, ὑπὸ δὲ τῶν ἐνεργειῶν. τῶν 
ób ἐμψύχων ξῴων εἰσὶ δύο ἄλλαι ἐνέργειαι oY παρέ- 
πονται ταῖς αἰσϑήσεσι καὶ τοῖς πάϑεσι, λύπη καὶ χαρά, 1 
καὶ χωρὶς τούτων ξῷον ἔμψυχον καὶ μάλιστα λογικὸν 
ἀἴσϑεσϑαι ἀδύνατον" διὸ καὶ ἰδέας ταύτας. εἶναι φημὶ 
τῶν παϑῶν, ἰδέας τῶν λογικῶν μᾶλλον ξῴων ἐπιχρα- 
τούσας. al μὲν οὖν ἐνέργειαι ἐνεργοῦσιν, αἵ. δὲ ai- 
σϑήσεις τὰς ἐνεργείας ἀναφαίνουσιν. αὗται δὲ οὖσαι 15 
σωματικαὶ ἀνακινοῦνται ὑπὸ τῶν τῆς ψυχῆς. ἀλόγων 
μερῶν, διὸ καὶ ἀμφοτέρας φημὶ κακωτικὰς εἶναι" τό 
τὸ γὰρ χαίρειν uso" ἡδονῆς τὴν αἴσϑησιν "παρέχον 
πολλῶν κακῶν εὐθέως αἴτιον συμβαίνει τῷ παϑόντι, 

[740] 7 τε λύπη ἀλγηδόνας καὶ ὀδύνας ἰσχυροτέρας παρέχε- Ἢ 
ται, διόπερ εἰκότως ἀμφότεραι κακωτικαὶ ἂν εἴησαν. 

Τ. ἡ αὐτὴ δ᾽ “ὧν εἴη αἴσϑησις ψυχῆς καὶ σώματος 
ὦ πάτερ; 

A. πῶς νοεῖς ὦ παῖ ψυχῆς αἴσϑησιν: 

T. οὐχ ῆ ἡ μὲν ψυχὴ ἀσώματος, ῃ δὲ αἴσϑησις σῶμα 25 
ἂν εἴη ὦ πάτερ, ἡ αἴσϑησις ἢ ἐν σώματι οὖσα τυγ- 
χάνει: 

A. ἐὰν ἐν σώματι αὐτὴν ϑῶμεν ὦ τέκνον, ὁμοίαν 
τῇ ψυχῇ αὐτὴν ἀποφανοῦμεν ἢ ταῖς ἐνεργείαις. ταῦτα 

(85) γὰρ ἀσώματα ὄντα φαμὲν ἐν σώμασιν. ἡ δὲ αἴσϑησις Ὁ 
οὐδὲ ἐνέργειά ἐστιν: οὔτε ψυχὴ οὔτε σώματός τι ἄλλο 
παρὰ τὰ προειρημένα, ovx ἂν οὖν εἴη ἀσώματον & 


CAP. 95. s. 6. 7. QTZIKA 203 


— δ᾽ ovx ἔστιν ἀσώματον, σῶμα ἂν εἴη" τῶν γὰρ ὄντων 
δεῖ τὰ μὲν σώματα εἶναι τὰ δὲ ἀσώματα. 
Eouo) ἐκ τῶν πρὸς Ἄμμωνα [Ῥαϊτξ. ρ. 40] 7 

Κινεῖται δὲ τὸ κινούμενον κατ᾽ ἐνέργειαν τῆς κι- 
ὀνήσεως τῆς κινούσης τὸ πᾶν. ἡ γὰρ φύσις τοῦ παντὸς 
τῷ παντὶ παρέχει κινήσει, μίαν μὲν τὴν κατὰ δύνα- 
μιν αὐτῆς, ἑτέραν δὲ τὴν κατ᾽ ἐνέργειαν" καὶ ἢ μὲν 
διήκει διὰ τοῦ σύμπαντος κόσμου καὶ ἐντὸς συνέχει, 

ἢ δὲ παρήκει καὶ ἐκτὸς περιέχει, καὶ διὰ πάντων π8- [142] 
! φοιτήκασι κοινῇ. καὶ ἡ φύσις πάντων φύουσα τὰ γι- 
γνόμενα φυὴν παρέχει τοῖς φυομένοις, σπείρουσα μὲν 
τὰ ἑαυτῆς σπέρματα, γενέσεις ἔχουσα δι᾽ ὕλην κινη- 
τήν. κινουμένη δὲ ϑερμαίένεται καὶ γέγνεται ἡ ὕλη 
109 καὶ ὕδωρ, τὸ μὲν σϑεναρὸν καὶ ἰσχυρὸν τὸ δὲ 
υ πάσχον, τὸ δὲ πῦρ ἐναντιούμενον τῷ ὕδατι ἐξήρανε 
τοῦ ὕδατος. καὶ ἐγένετο ἡ γῆ ὀχουμένη ἐπὶ τοῦ ὕδα- 
τος, περιξηραινομένου δὲ ἀτμὸς ἐγένετο ἐκ τῶν τριῶν, 
τοῦ τὸ ὕδατος τῆς γῆς καὶ τοῦ πυρός, καὶ ἐγένετο ἀήρ. 
τοῦτα συνῆλϑε κατὰ τὸν τῆς ἁρμονίας λόγον, ϑερμὸν 
Ἀψυχρῷ, ξηρὸν ὑγρῷ, καὶ ἐκ τῆς συμπνοίας τούτων 
— ἐγένετο πνεῦμα καὶ σπέρμα ἀνάλογον τῷ περιέχοντι 
χνεύματι. τοῦτο δὲ ἐς τὴν μήτραν ἐμπεσὸν οὐκ ἠρε- 
μεῖ ἐν τῷ σπέρματι, οὐκ ἠρεμοῦν δὲ μεταβάλλει τὸ 
ὑπέρμα, μεταβαλλόμενον δὲ αὔξην ἴσχει καὶ μέγεϑος. 
Ὁ ἐπὶ τῷ μεγέϑει δὲ εἴδωλον ἐπισπᾶται σχήματος καὶ 
δχηματίξεται" ὀχεῖται δὲ ἐπὶ τῷ σχήματι τὸ εἶδος, δι᾽ 
οὐ καὶ εἰδωλοποιεῖται τὸ εἰδωλοποιούμενον. ἐπεὶ τοί- 
| Ww τὸ πνεῦμα οὐκ εἶχεν ἐν τῇ νηδύϊ τὴν ξωτικὴν κί- 
— Ψῆσιν, τὴν δὲ βραστικήν, καὶ ταύτην ἥρμοσεν couo- 
V v(t, ὑποδοχὴν οὖσαν τῆς διανοητικῆς ξωῆς. ἔστι δὲ 

᾿ αὕτῃ ἀμερὴς καὶ ἀμετάβλητος. οὐδέποτε ἐξισταμένη [144] 
τῆς ἀμεταβλησίας. τὸ δ᾽ ἐν τῇ νηδύϊ ἀριϑμοῖς λοχεύει 


904 IGANNOT ETOBAIOT Lr5. 1 


καὶ μαιοῦται καὶ εἰς τὸν ἔξω ἀέρα ἄγει, καὶ ἐγγυτάτω 
ψυχῇ οὖσα οἰκειοῦται, οὐ κατὰ τὴν συγγενικὴν οἰκειό- 
τητα ἀλλὰ τὴν καϑειμαρμένην᾽ οὐ γὰρ ἔρως ἐστὶν 
αὐτῇ μετὰ σώματος εἶναι. διὰ τοῦτο xo O^ εἱμαρμένην 
παρέχει τῷ γιγνομένῳ διανοητικὴν κένησιν καὶ vos- 5 
ρὰν ξωῆς αὐτῆς οὐσίαν. παρεισέρπει γὰρ τῷ πνεύ- 
ματι καὶ κινεῖ ξωτικῶς. 

Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς ἄμμωνα πρὸς Τάτ 

[Patrit. p. 45b] 

Καὶ ὁ μὲν κύριος xal πάντων δημιουργὸς τῶν Gt- 1 
δίων σωμάτων, ὦ Τάτ, ἅπαξ ποιήσας οὐκ ἔτι ἐποίη- 
δεν οὐδὲ ποιεῖ. ταῦτα γὰρ ἑαυτοῖς παραδοὺς καὶ ἕνώ- 
cag ἀλλήλοις ἀφῆκε φέρεσϑαι, μηδὲν ἐνδέοντα. ὡς 
ἀΐδια. εἰ δὲ δέονται τινῶν, ἀλλήλων δεήσονται, οὐ- 
δεμιᾶς δὲ τῆς ἔξωϑεν ἐπιφορᾶς, ὡς ἀϑάνατα. ἔδει 15 
γὰρ τὰ ὑπ᾽ ἐκείνου σώματα γιγνόμενα τοιαύτην ἔχειν 
καὶ τὴν φύσιν. ὃ δὲ ἡμέτερος δημιουργὸς ἐν σώματι 
ὧν ἐποίησεν ἡμᾶς καὶ ποιεῖ ἀεὶ xol ποιήσει, σώματα 


[146] διάλυτα καὶ ϑνητά. οὐ γὰρ ϑέμις ἦν αὐτῷ μιμεῖσϑαι 


(86) 


τὸν ἑαυτοῦ δημιουργόν, ἄλλως τε καὶ ἀδύνατον Ov.» 
ὃ μὲν γὰρ ἐκ τῆς πρώτης οὐσίας ἐποίησεν οὔσης ἀσω- 
μάτου, ὃ δὲ ἐκ τῆς γειναμένης σωματώσεως ἐποίησεν 
ἡμᾶς. εἰκότως οὖν κατὰ τὸν ὀρϑὸν λόγον ἐκεῖνα μὲν 
τὰ σώματα ὡς ἐξ ἀσωμάτου οὐσίας γεγεννημένα ἀϑά- 
νατά ἐστι, τὰ δὲ ἡμέτερα διάλυτα καὶ ϑνητά, ὡς τῆς Ὁ 
ὕλης ἡμῶν ἐκ δωμάτων συνεστώσης, διὰ τὸ ἀσϑενῆ 
εἶναι καὶ πολλῆς ἐπικουρίας δεόμενα. stg γὰρ ἂν καὶ 
τὸ τυχὸν ἀντέσχεν ὃ σύνδεσμος ἡμῶν τῶν σωμάτων, 
εἰ μή τινα εἶχεν ἐπεισερχομένην τροφὴν ἐκ τῶν ὁμοίων 
στοιχείων, xol ὑπεσωμάτου ἡμᾶς καϑ'᾽ ἑκάστην ἡμέ- ἢ 
ραν; καὶ γὰρ γῆς τε καὶ ὕδατος καὶ πυρὸς καὶ ἀέρος 
ἐπιρροὴ ἡμῖν γίγνεται, ἥ τις τὰ σώματα ἡμῶν νεο- 


CAP. 88. s. 7—9. QTZIKA 905 


ποιοῦσα συνέχει τὸ σκῆνος" ὥστε καὶ πρὸς τὰς κινή- 
σεις ἐσμὲν ἀσθενέστεροι, φέροντες κινήσεις μηδὲ ἡμέ- 
ρας μεᾶς. εὖ γὰρ ἴσϑι ὦ τέκνον, ὅτι εἰ μὴ ἐν ταῖς νυξὶν 
ἡμῶν ἀνεπαύετο τὰ σώματα, οὐκ ἂν πρὸς μίαν ἡμέ- 
5 ραν ἀντέσχομεν. ὅϑεν ἀγαϑὸς ὧν ὁ δημιουργὸς πάντα 
προυπιστάμενος εἰς διαμονὴν τοῦ ξῴου ἐποίησε τὸν 
ὕπνον μέγιστον τοῦ καμάτου τῆς κινήσεως [ϑελκτή- 
ριον], καὶ ἐπισότητα ἔταξεν ἑκάστῳ χρόνῳ, μᾶλλον δὲ 
τῇ ἀναπαύλῃ πλείονα. μεγίστην δὲ νόει. τέκνον, τοῦ 
1 ὕπνου τὴν ἐνέργειαν, ἐναντίαν τῇ τῆς ψυχῆς, οὐκ [148] 
ἐλάττω δ᾽ ἐκείνης. καϑάπερ γὰρ ἡ ψυχὴ κινήσεώς 
ἐστιν ἐνέργεια, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τὰ σώματα ξῆν 
οὐ δύναται χωρὶς τοῦ ὕπνου" ἄνεσις γὰρ καὶ ἄφεσίς 
ἐστι τῶν συνδέτων μελῶν, καὶ ἔσωϑεν ἐνεργεῖ σω- 
1 ματοποιῶν τὴν ἐπεισελϑοῦσαν ὕλην, ἑκάστῳ τὸ οἱ- 
χεῖον διαστέλλων, τὸ μὲν ὕδωρ τῷ αἵματι, τὴν δὲ γῆν 
τοῖς ὀστέοις καὶ μυελοῖς. τὸν δὲ ἀέρα τοῖς νεύροις καὶ 
φλεψί, τὸ δὲ πῦρ. τῇ ὁράσει. διόπερ καὶ ἥδεται ἄκρως 
τὸ σῶμα τῷ ὕπνῳ ταύτην ἐνεργοῦντος τὴν ἡδονήν. 
2 Πλάτωνος ἐκ τοῦ Κρατύλου [p. 400] 9 
To σῶμα λέγεις; Πολλαχῇ μοι δοκεῖ τοῦτό ys: 
ἂν μὲν καὶ σμικρόν τις παρακλίνῃ καὶ πάνυ" καὶ γὰρ 
σῆμά τινες φασὶν αὐτὸ εἷναι τῆς ψυχῆς» ὡς τεϑθαμμέ- 
νης ἐν τῷ παρόντι καὶ νῦν, διότε αὖ τοῦτο σημαίνει, 
5 ἃ ἂν σημαίνῃ ἡ ψυχή, καὶ ταύτῃ σῆμα ὀρϑῶς καλεῖ- 
σϑαι. δοκοῦσι μέντοι μάλιστα ϑέσϑαι ob ἀμφὶ Ὀρφέα 
τοῦτο τὸ ὄνομα, ὡς δίκην διδούσης τῆς ψυχῆς ὧν δὴ 
ἕνεκα δίδωσι" τοῦτον δὲ περίβολον ἔχειν, ἵνα σώ- 
ξηται, δεσμωτηρίου sixóva' εἶναι οὖν τῆς ψυχῆς 
τοῦτο αὐτό, ὥσπερ ὀνομάξεται, ἕως ἂν ἐκτίσῃ τὰ 
ὀφειλόμενα σώματα, καὶ οὐδὲν δεῖν παράγειν οὐδὲν 
γράμμα. 


[750] 


11 


[752] 


1 
(87) 


206 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Ὡσαύτως Ói καὶ Ὅμηρος ἐδήλωσε᾽ τὸ μὲν γὰρ 
τῶν ξώντων ἀεὶ δέμας προσαγορεύει. ὡς ἐν τούτοις 
ἐπεὶ οὐχ ϑεν ἐστὶ χερεέων 
οὐ δέμας οὐδὲ φυήν. δ 
τὸ δὲ ἀποβεβληκὸς τὴν ψυχὴν σώμα καλεῖ 
σώμα δὲ οἴκαδ᾽ ἐμὸν δόμεναι πάλιν, ὄφρα πυρός μὲ 

Τρῶες καὶ Τρώων ἄλοχοι λελάχωσι ϑανόντα. 
τὸ γὰρ αὐτὸ τῆς ψυχῆς δεσμὸς μὲν ἦν καὶ δέμας, κρα- 
τουμένης, σώμα δὲ ἀπολείπεται, τουτέστι σῆμα καὶ v 
ἴχνος, ἀπελϑούσης. 

Ἑρμοῦ [Patrit. p. 515] 

Ἔστι τοίνυν τὸ πρὸ ὃν ἐπὶ πάντων τῶν ὄντων καὶ 
τῶν ὄντως ὄντων. πρὸ ὃν γάρ ἐστι δι᾽ οὗ ἡ οὐσιότης 
ἥ καθόλου “λεγομένη ; κοινὴ νοητῶν TOV ὄντως ὄντων ts 
καὶ τῶν ὄντων τῶν x9 ἑαυτὰ νοουμένων. τὰ δὲ 
ἐναντία τούτοις κατὰ τὸ ἕτερον πάλιν αὐτὰ καϑ' ξαυτά 
ἐστι. φύσις δ᾽ οὐσία αἰσϑητή. ἔχουσα ἐν ἑαυτῇ αἱ- 
σϑητὰ πάντα. μεταξὺ δὲ τούτων νοηματικοὶ καὶ oi- 
σϑητοὶ ϑεοί. τὰ μὲν ἱνοηματικὰ τὰ] μετέχοντα τῶν Ὁ 
νοητῶν, τὰ δὲ δοξαστὰ τὰ κοινωνοῦντα τῶν αἰσϑη- 
τῶν ϑεῶν. αὗται δὲ εἰκόνες εἰσὶ νοημάτων, οἷον ἥλιος 
εἰκών ἐστι τοῦ ἐπουρανίου δημιουργοῦ ϑεοῦ" καϑά- 
περ γὰρ ἐκεῖνος τὸ ὅλον ἐδημιούργησε, καὶ ὁ ἥλιος δη-᾿ 
μιουργεῖ τὰ ξῷα καὶ γεννᾷ φυτὰ [καὶ τῶν πνευμάτων 5 
πρυτανεύει]. 


Κεφ. Ag. 
ΠΕΡῚ ΤῊΣ ΤΩΝ ΖΩΙΩΝ ΓΕΝΈΣΕΩΣ. 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 77] 
ἘΕἘπειδὴ δὲ πάντα ἦν τὰ τοῦ ϑνητοῦ (gov συμπε- Ὁ 


CAP. 99. 8. 10. 11. cA ».30.8. 1.2. ΦΥΎΣΙΚΑ 207 


φυχότα μέρη καὶ μέλη, τὴν δὲ ξωὴν ἐν πυρὶ xol πνεύ- 
ματι συνέβαινεν ἐξ ἀνάγκης ἔχειν αὐτῷ, καὶ διὰ 
ταῦτα ὑπὸ τούτων τηκόμενον κενούμενον ἔφϑινε, 
βοήϑειαν αὐτῷ ϑεοὶ μηχανώνται" τῆς γὰρ ἀνϑρωπί- 
| vio ξυγγενῆ φύσεως φύσιν ἄλλαις ἰδέαις καὶ αἰσϑή- 
0:6, κεραννύντες, ὥσϑ᾽ ἕτερον ξῷον εἶναι, φυτεύου- 
σιν ἃ δὴ νῦν ἥμερα δένδρα καὶ φυτὰ καὶ σπέρματα 
παιδευϑέντα ὑπὸ γεωργίας τιϑασῶς πρὸς ἡμᾶς ἔσχε" 
πρὶν δὲ ἦν μόνα τὰ τῶν ἀγρίων γένη, πρεσβύτερα 


- €t* p» , » - M 9$ ΕΟ *i , 
. τῶν ἡμερῶν ὀντα᾽ πᾶν γὰρ ovv οτι feo «v μετασχῃ 


τοῦ ξῆν, ξῷον μὲν ἂν ἐν δίκῃ λέγοιτο ὀρϑότατον᾽" 
μετέχει γε μὴν τοῦτο, ὃ νῦν λέγομεν, τοῦ τρίτου ψυ- 
γῆς εἴδους. ὃ μεταξὺ φρενῶν ὀμφαλοῦ τε ἰδρῦσϑαι λό- 
γος, ᾧ δόξης μὲν λογισμοῦ τὸ καὶ νοῦ μέτεστι τὸ μη- 
5 δέν, αἰσϑήσεως δὲ ἡδείας καὶ ἀλγεῖν μετὰ ἐπυϑυμιῶν᾽" 
πάσχην γὰρ διατελεῖ πάντα᾽ στραφέντι δὲ αὐτῷ ἐν 
- ἑχυτῷ περὶ ἑαυτό, τὴν μὲν ἔξωϑεν ἀπωσαμένῳ κίνη- 
σιν, τῇ δὲ οἰκείᾳ χρησαμένῳ, τῶν αὐτοῦ τι λογίσα- 
σϑαι κατιδόντι φύσει οὐ παρέδωκεν ἡ γένεσις" διὸ 
Ὁ δὴ ξῇ μὲν ἔστι τε οὐχ ἕτερον ξώου, μόνιμον δὲ καὶ 
κατερριξωμένον πέπηγε διὰ τὸ τῆς ὑφ᾽ ἑαυτοῦ κινή- 
σεως ἐστερῆσϑαι. 
. Ἑρμοῦ ἐκ τῆς ᾿ἀφροδίτης [Patrit. p. 46] 


Παρὰ τί τὰ βρέφη ὅμοια τοῖς γονεῦσι γένεται; ἢ [164] 


5 συγγενείαις ἀποδίδοται, ἐκϑήσω λόγον. ὅταν νοστί- 
μου αἵματος ἐξαφιδρουμένου ἡ γένεσις ἀποϑησαυρίξῃ 
γόνον, συμβαίνει πως ἐκπνεῖν ἐκ τοῦ σώματος ὅλου 
μελῶν οὐσίαν τινὰ κατὰ ϑείαν ἐνέργειαν, ὡς τοῦ av- 
τοῦ ἀνθρώπου γινομένου, τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῆς γυ- 

X ναικὸς εἰκὸς γίγνεσϑαι. ὅταν ovv καϑυπερτερήσῃ τὸ 

| ῥυὲν ἀπὸ τοῦ ἀνδρὸς καὶ ἄϑικτον γένηται, τῷ πατρὶ 
ὁμοιούμενον τὸ βρέφος ἀποδειχϑήσεται, ὡς τὸ ἀνά- 





8 
[756] 


208 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. x 


παλιν τὸν αὐτὸν τρόπον τῇ μητέρι. ἔτι δὲ ἐάν τινος 
μέρους καϑυπέρϑεσις γένηται, πρὸς ἐκεῖνο τὸ μέρος 
ἀφομοιοῦται. i09" ὅτε δὲ καὶ εἰς μακρὰς γενεὰς παρα- 
βάλλει τὸ βρέφος τῇ μορφῇ τοῦ γεννήσαντος, ἐκείνου 
δεκανοῦ λόγον ἔχοντος πρὸς τὴν ὥραν, ἐν ἡ ἡ γυνὴ 
ἐπαιδοποίει. 

᾿Δριστοτελικῶν. 

Οἱ δὲ περὶ τὸν ᾿Δριστοτέλην καὶ Ἱπποκράτην φα- 
σίν, ἐὰν μὲν ἐκπληρωϑῇ ἡ μήτρα ἐν τοῖς ἑπτὰ μησί, 
τότε προκύυπτεῖν καὶ γεννᾶσϑαι γόνιμα" ἐὰν δὲ προ- 10 
κύψῃ μὲν μὴ στρέφηται δέ, ἀσϑενήσαντος τοῦ ὀμφα- 
λοῦ διὰ τὸ ἐπίπονον αὐτῷ γενέσϑαι τὸ κῦμα, τὸ ἔμ- 
Bovov ἄτροφον εἶναι" ἐὰν δὲ μείνῃ τοὺς ἐννέα μῆνας 
ἐν τῇ μήτρᾳ, προκῦψαν τότε ὁλόκληρόν ἐστι. 


οι 


Κεφ. Af. 15 
ΠΩ͂ΣΑ ΓΈΝΗ ΖΩΙΩΝ ΚΑΙ EI IITANTA ΛΟΓΊΚΑ 
ΚΑΙ ΑἸΣΘΗΤΑ. 


Πλάτων καὶ ᾿ἀριστοτέλης τέτταρα γένη 


[168] ξῴων, χερσαῖα ἔνυδρα πτηνὰ οὐράνια. καὶ γὰρ τὰ 


ἄστρα ξῷα λέγεσθαι, καὶ αὐτὸν τὸν κόσμον ἔνϑεον 20 
ξῷον λογικὸν ἀϑάνατον. 


Κεφ. Aq. 
ΠΩΣ HTEHOH TA ΦΥΤΑ ΚΑΙ EI ZO9IA. 


I λάτων καὶ Θαλῆς [καὶ Ἐμπεδοκλῆς] τὰ φυτὰ 
ἔμψυχα ξῷα. φανερὸν δὲ καὶ ἀπὸ τοῦ δαλεύεσϑαι καὶ 15 
ἐκτεταμένους ἔχειν τοὺς κλάδους καὶ ταῖς ἐπαγωγαῖς 


CAP, 86. 8.2. 8. 0ᾺΡ. 87. cAP.88. cap. 90. ΦΎΣΙΚΑ — 209 


εἶχειν καὶ πάλιν σφοδρῶς ἀναχαλᾶσθαι, ὥστε καὶ 
συνανέλκειν βάρη. ᾿Δριστοτέλης ἔμψυχα μὲν οὐ μὴν 
(ga. τὰ γὰρ ξῶα ὁρμητικὰ εἶναι καὶ αἰσθητικά, ἔνια 
δὲ καὶ Aoyuxa. 


5 Κεφ. 49". 
ΠΕΡῚ P$TZEO9Z ἈΝΘΡΏΠΩΝ. 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαέου [p. 90] 
Καὶ δὴ καὶ τὰ vov ἡμῖν ἐξ ἀρχῆς παραγγελϑέντα 
διεξελθεῖν περὶ τοῦ παντὸς μέχρι γενέσεως ἀνθρωπί- 
ἡνῆς σχεδὸν ἔοικε τέλος ἔχειν. τὰ γὰρ ἄλλα ξῷα 1) γέ- 
yovev αὖ διὰ βραχέων ἐπιμνηστέον, 0 μή τις ἀνάγκη 
μηκύνειν. οὕτω γὰρ εὐμετρότερός τις αὑτῷ ἂν δόξειε 
περὶ τοὺς τοιοὕὔτων λόγους εἶναι. τῇ δ᾽ οὖν τὸ τοιοῦ- 
toy ἔστω λεγόμενον. τῶν γενομένων ἀνδρῶν ὅσοι δει- 
5 λοὶ καὶ τὸν βίον ἀδίκως διῆλθον. κατὰ λόγον τὸν εἰ- 
χύτα γυναῖκες μετεφύοντο ἐν τῇ δευτέρα γενέσει. καὶ 
xxr ἐκεῖνον δὴ τὸν χρόνον διὰ ταῦτα ϑεοὶ τὸν τῆς 
ξυνουσίας ἔρωτα ἐτεκτήναντο, ξῷον τὸ μὲν ἐν ἡμῖν 
τὸ δ᾽ ἐν ταῖς γυναιξὶ συστήσαντες ἔμψυχον τοιῷδε 
3 τρόπῳ ποιήσαντες ἑκάτερον" τὴν τοῦ ποτοῦ διέξοδον, 
ἧ διὰ τοῦ πνεύμονος τὸ πῶμα ὑπὸ τοὺς νεφροὺς εἰς 
τὴν κύστιν ἐλϑὸν καὶ τῷ πνεύματι ϑλιφϑὲν συνεκ- 
πέμπει δεχομένη συνετρίβησαν εἰς τὸν ἐκ τῆς κεφα- 
λῆς κατὰ τὸν αὐχένα καὶ διὰ τῆς ῥάχεως μυελὸν ξυμ- 
πεπηγότα, ὃν δὴ σπέρμα ἐν τοῖς πρόσϑεν λόγοις εἴ- 


Xouev, ὃ δὲ ἅτε ἔμψυχος ὧν καὶ λαβὼν ἀναπνοὴν 


τοῦϑ᾽ ἥπερ ἀνέπνευσε, τῆς ἐκροῆς ξωτικὴν ἐπιϑυμίαν 

ἐμποιήσας αὐτῷ τοῦ γεννᾶν ἔρωτα ἀπετέλεσε. διὸ δὴ 

τῶν μὲν ἀνδρῶν τὸ περὶ τὴν τῶν αἰδοίων φύσιν, ἀπει- 
8TOB. ECL. PHYS. 14 


(m 


88) 


210 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


| dg τε xal αὐτοχρατὲς γεγονός, olov (gov ἀνυπήκοον 
τοῦ λόγου, πάντων δι᾽ ἐπιϑυμίας οἰστρώδεις ἐπιχει- 
Qe κρατεῖν᾽ αἱ δ᾽ ἐν ταῖς γυναιξὶ μῆτραί τὸ καὶ ὑστέ- 
ραν λεγόμεναι διὰ τὰ αὐτὰ ταῦτα, ξῷον ἐπιϑυμητικὸν 
ἐνὸν τῆς παιδοποιίας, ὅταν ἄκαρπον παρὰ τὴν ὥραν δ 
χρόνον πολὺν γίγνηται, χαλεπῶς ἀγανακτοῦν φέρει, 
καὶ πλανώμενον πάντῃ κατὰ τὸ σῶμα,, τὰς τοῦ πνεύ- 
ματος διεξόδους ἀποφράττον, ἀναπνεῖν οὐκ ἐῶν, εἰς 
ἀπορίας τὰς ἐσχάτας ἐμβάλλει καὶ νόσους παντοδαπὰς 
ἄλλας παρέχει, μέχρι περ ἂν ἑκατέρων ἡ ἐπιϑυμία καὶ τὸ 
ὁ ἔρως ξυναγαγόντες, οἷον ἀπὸ δένδρων καρπὸν ἀπο- 
δρέψαντερ, ὡς εἰς ἄρουραν τὴν μήτραν ἀόρατα ὑπὸ 
σμικρότητος καὶ ἀδιάπλαστα ξῷα κατασπείραντες καὶ 
πάλιν διακρίναντες μεγάλα ἐντὸς ἐκϑρέψωνται, καὶ 
μετὰ τοῦτο εἰς φῶς ἀγαγόντες ξῴων ἀποτελέσωδι γέ- 15 
νεσιν. yvvolxec μὲν οὖν καὶ τὸ ϑῆλυ πᾶν οὕτω γέ- 
yovs* τὸ δὲ τῶν ὀρνίθων φῦλον μετερρυϑμέζετο, ἀντὶ 
τριχῶν πτερὰ φῦον, ἐκ τῶν ἀκάκων ἀνδρῶν, κούφων 
δέ" καὶ μετεωρολογικῶν μέν, ἡγουμένων δὲ δι᾽ ὄψεως 
τὰς περὶ τούτων ἀποδείξεις βεβαιοτάτας εἶναι δι᾽ εὐή- 2 
ϑειαν. τὸ δ᾽ αὖ πεζὸν καὶ ϑηριῶδες γένος ἐκ τῶν μη- 
δὲν προσχρωμένων φιλοσοφίᾳ, μηδὲ ἀϑρούντων τῆς 
περὶ τὸν οὐρανὸν φύσεως πέρι μηδέν, διὰ τὸ μηκέτι 
ταῖς ἐν τῇ κεφαλῇ χρῆσϑαι περιόδοις, ἀλλὰ τοῖς περὶ 
τὰ στήϑη τῆς ψυχῆς ἡγεμόσιν ἔπεσϑαι μέρεσιν. ἐπ 15 
τούτων οὖν τῶν ἐπιτηδευμάτων τά v ἔμπροσϑεν 
κῶλα καὶ τὰς κεφαλὰς εἰς γῆν ἑλκόμενα ὑπὸ συγγε- 
νείας ἤρεισαν; προμήκεις V6 καὶ παντοίας ἔσχον τὰς 
κορυφάς, ὕπῃ συνεϑλίφϑησαν ὑπὸ ἀργίας ἑκάστων αἵ 
“εριφαραί, τετράπουν τὸ τὸ γένος αὐτῶν ἐκ ταὐτὴρ 9 
ἐφύετο καὶ πολύπουν τῆς προφάσεως, ϑεοῦ βάσεις 
ὑποτιϑέντος πλείους τοῖς μᾶλλον ἄφροσιν, ὡς μᾶλλον 


CAP. 39. s. 1—4. QTZIKA 211 


ἐπὶ γὴν ξλκοιντο. volg δ᾽ ἀφρονεστάτοις αὐτῶν τού- 
τῶν καὶ παντάπαδι πρὸς γῆν πᾶν τὸ σώμα κατατει- 
νομένοις, ὡς οὐδὲν ἔτι ποδῶν χρείας οὔσης, ἄποδα 
αὐτὰ καὶ ἱλυσπώμενα ἐπὶ γῆς ἐγέννησαν. τὸ δὲ τόταρ- 

5 rov γένος ἔνυδρον γέγονεν ἐκ τῶν μάλιστα ἀνοητοτά- 
τῶν καὶ ἀμαϑεστάτων, ovg οὐδ᾽ ἀναπνοῆς καθαρᾶς 
ἔτι ἠξίωσαν ol μεταπλάττοντες, ὡς τὴν ψυχὴν ὑπὸ 
πλημμελείας πάσης ἀκαϑάρτως ἐχόντων, ἀλλ᾽ ἀντὶ 
λεπτῆς καὶ καϑαρᾶς ἀναπνοῆς ἀέρος εἰς ὕδατος ϑολε- 

t6 ρὰν καὶ βαϑεῖαν ξωσαν ἀνάπνευσιν. ὅϑεν ἰχϑύων γέ- 
vog xal τὸ τῶν ὀστρέων ξυναπάντων τε ὅσα ἔνυδρα 
γέγονε, δίκην ἀμαϑίας ἐσχάτης ἐσχάτας οἰκήσεις εἰλη- 
χότων. “καὶ κατὰ ταῦτα δὴ πάντα τότε καὶ νῦν δια- 
μεέβεται τὰ ξῷα εἰς ἄλληλα, νοῦ καὶ ἀνοίας ἀποβολῇ 

5 καὶ κκήδει μεταβαλλόμενα. καὶ δὴ καὶ τέλος περὶ τοῦ 
παντὸς νῦν ἤδη τὸν λόγον φῶμεν ἔχειν" ϑνητὰ γὰρ 
καὶ ἀϑάνατα ξῴα λαβὼν καὶ συμπληρωϑεὶς 00s ὁ κό- 
(pog, οὕτω [gov ὁρατόν, τὰ ὁρατὰ περιέχον, εἰχὼν 
τοῦ ποιητοῦ ϑεὸς αἰσϑητὸς μέγιστος καὶ ἄριστος καλ- 

Ὡλιστός τε καὶ τελεώτατος γέγονεν, εἷς οὐρανὸς 005 

| povoyemis Ov. | 
Πλάτωνος ἐκ vov Τιμαίου [p. 42] 2 
Πρῶτον μὲν οὖν αἴσϑησιν ἀναγκαῖον εἴη πᾶσιν 
ἐκ βιακίὼν παϑημάτων σύμφυτον γένεσϑαι, δεύτερον 

5 δὲ ἡδονῇ καὶ λύπῃ μεμιγμένον ἔρωτα, πρὸς δὲ τού- 
τοῖς φόβον τὸ καὶ ϑυμὸν ὅσα τὸ ἑπόμενα αὐτοῖς καὶ 
ὁπόσα ἐναντίως πέφυκε διεστηκότα Ὁ 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Κρατύλου [p. 399] 8 
: Ὀρϑῶς 0 ἄνϑρωπος ὠνομάσϑη; ἀναθρῶν ἃ ὕπωπε. [162] 
᾿" Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδωνος [p. 90] 4 
| Τοὺς μὲν χρηστοὺς xal πονηροὺς σφόδρα ὀλίγους 
εἶναι ἑκατέρους, τοὺς δὲ μεταξὺ πλείστους. 
14 


212 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


5 Πλάτωνος νόμων & [p. 747) 

Kol γὰρ ὦ "Μέγιλλέ τε καὶ Κλεινία μηδὲ vov" 
ἡμᾶς λανθανέτω περὶ τόπων, ὡς οὐκ εἰσί τινες ἄλλοι 
διαφέροντες ἄλλων τόπων πρὸς τὸ γεννᾶν ἀνθρώπων 
ἀμεένους καὶ χείρους, οἷς οὐκ ἐναντέα νομοϑετητέον. 5 
οὗ μέν γέ που διὰ πνεύματα παντοῖα καὶ διειλήσεις 
ἀλλόκοτοί τε εἶσι καὶ ἐναίδιοι αὐτῶν, οἵ δὲ δι᾿ ὕδατα, 
ol δὲ δι᾿ αὐτὴν τὴν ἐκ τῆς γῆς τροφὴν ἀναδιδοῦσαν 
οὐ μόνον τοῖς σώμαδιν ἀμείνω καὶ χείρω, ταῖς ψυχαῖς 
δὲ οὐχ ἧττον ϑυναμένην πάντα τὰ τοιαῦτα ἐμποιεῖν. ι0 

6 Ἐκ τῶν ““ριστοτέλους φυσιογνωμὸ - 
νικῶν. 

Ὅτι αἵ διάνοιαι ἕπονται. τοῖς ᾿ἀνθρώποις καὶ οὐκ 
εἰσὶν αὐταὶ καϑ᾽ αὑτὰς ἀπαϑεῖς μένουσαι τῶν τοῦ σώ- 
ματος κινήσεων, τοῦτο δῆλον γίνεται ἐν ταῖς μέϑαις τὸ 
καὶ ἀρρωστίαις" πολὺ yao ἐξαλλάττουσαι φαίνονται 
αἱ διάνοιαι ὑπὸ τῶν τοῦ σώματος παϑημάτων. «καὶ 
τουναντίον δὴ τοῖς τῆς ψυχῆς παϑήμασι τὸ σῶμα συμ- 

[764] πάσχειν, φανερόν ἐστι περέ τε τοὺς ἔρωτας καὶ τοὺς 
φόβους καὶ τὰς λύπας καὶ τὰς ἡδονάς. ἔτι δὲ ἐν τοῖς 20 
φύσει γιγνομένοις μᾶλλον ἄν τις συνίδοι. ὅτι, οὕτως 
ἔχει πρὸς ἄλληλα σῶμά vs καὶ ψυχὴ συμφυῆ, ὥστε 
τῶν πλείστων ἀλλήλοις αἴτια γίγνεσϑαι παϑημάτων. 
οὐδὲν γάρ που ξῷον γεγένηται τοιοῦτον, ὃ τὸ μὲν εἷ- 
δὸς ἔσχηκέ τι ἑτέρου ξῴου, τὴν δὲ διάνοιαν ἄλλου, 25 
ἀλλ᾽ ἀεὶ τοῦ. αὐτοῦ τό τε σώμα καὶ ἡ ψυχή, ὡς ἀναγ- 
καῖον ἕπεσθαι τῷ τοιῷδε σώματι τοιάνδε διάνοιαν. 
ἔτι δὲ καὶ τῶν ἄλλων ξώων ol περὶ ἕκαστον ἐπιστή- 
μονες ἐκ. τῆς ἰδέας δύνανται ϑεωρεῖν, ἵππικοί vs ἴπ- 
πους καὶ κυνηγετικοὶ κύνας. εἰ δὴ ταῦτά ἐστιν ἀλη- ὃ 
99, ἀληϑῆς ἂν εἴη ἡ pvoioyvouovía. 


CAP. 89. s. 5—8. ΦΥΣΙΚΑ .213 


Πλάτωνος νόμων ζ΄ [p. 797] 

ΜΜεταβολὴν γὰρ δὴ πάντων πλὴν κακῶν πολὺ 
σφαλερώτατον εὑρήσομεν, ἐν ὥραις πάσαις. ἐν πνεύ- 
μασι καὶ διαίταις σωμάτων, ἐν τρόποις ψυχῶν. ἐν ὡς 

5 ἔπος εἰπεῖν οὐ τοῖς μὲν τοῖς δ᾽ οὔ, πλὴν ὅπερ εἶπον 
νῦν δὴ xaxoig* ὥστε εἴ τις ἀποβλέψειεξ πρὸς σώματα, 
ὡς πᾶσι. μὲν σιτίοις πᾶσι δὲ ποτοῖς καὶ πόνοις ξυνήϑη 
γιγνόμενα, καὶ τὸ πρῶτον ταραχϑέντα ὑπ᾽ αὐτῶν, 
ἔπειτα ἐξ αὐτῶν τούτων ὑπὸ χρόνου σάρκας φύσαντα 

 οὐκεέας τούτοις φέλα τε καὶ ξυνήϑη καὶ γνώριμα ys- 
νόμενα, πάσῃ ταύτῃ τῇ ὃ abri] πρὸς ἡδονὴν καὶ ὑγίειαν 
ἄριστα διάγει" καὶ ἐάν. ποτ᾽ ἄρα ἀναγκασϑῇ μεταβάλ- 
λειν αὖϑις ἡντινοῦν τῶν “εὐδοκίμων διαιτῶν, τότε 
κατ᾽ ἀρχὰς συνταραχϑεὶς ὑπὸ νόσων μόγις ποτὲ κατ- 

15 ἔστη τὴν συνήϑειαν τῇ τροφῇ πάλιν ἀπολαβών" ταυ- 
τὸν δὴ δεῖ νομίξειν τοῦτο γίγνεσϑαι καὶ περὶ τὰς τῶν 
ἀνθρώπων διανοίας τε ἅμα καὶ τὰς τῶν ψυχῶν φύ- 
σεις. οἷς γὰρ ἂν ἐντραφῶσι νόμοις καὶ κατά τινα 
ϑείαν ἐὐτυχίαν ἀκένητοι γένωνται μακρῶν καὶ πολ- 

Ὁ λῶν χρόνων, ὡς μηδένα ἔχειν μνείαν μηδὲ ἀκοὴν τοῦ 
ποτὲ ἄλλως αὐτὰ σχεῖν ἢ καϑάπερ νῦν ἔχει, σέβεται 
καὶ φοβεῖται πᾶσα ἡ ψυχὴ τό τι κινεῖν τῶν τότε καϑ- 
ἐστώτων.. 

Ἑομοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ [Patrit. p. 11}] 

5 ΔΚοινωνία δέ ἐστι ψυχῶν. καὶ κοινωνοῦσι μὲν αἵ 


(89) 


8 


τῶν ϑεῶν ταῖς τῶν ἀνθρώπων, αἵ δὲ τῶν ἀνθρώπων [166] 


ταῖς τῶν ἀλόγων. ἐπιμελοῦνται δὲ ol κρείττονες τῶν 
ἐλαττόνων, ϑεοὶ μὲν ἀνθρώπων, ἄνθρωποι δὲ τῶν 
347 ἢ. e / e 3 , 
ἀλόγων toov, ὁ δὲ ϑεὸς πάντων. ὁ μὲν ovv. xocuog 
e , - ^ e » ^ / M 

ὃ ὑπόκειται τῷ 960, ὁ δὲ ἄνϑρωπος τῷ κόσμῳ, τὰ δὲ 
»Ὰ - 9 , e LI 008 e , 4. 
ἄλογα τῷ ἀνθρώπῳ; 0 δὲ ϑεὸς ὑπὲρ πάντα xoi περὶ 
πάντα. καὶ τοῦ μὲν ϑεοῦ καϑάπερ αἱ ἀκτῖνερ αἱ ἐνέρ- 


214 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


γείαι, τοῦ δὲ κόσμου αἱ ἀκτῖνες αἱ φύδεις, τοῦ δὲ 
ἀνθρώπου al τέχναι καὶ αἱ ἐπιστῆμαι. καὶ αἱ μὲν 
ἐνέργειαι διὰ τοῦ κόσμου ἐνεργοῦσι καὶ ἐπὶ τὸν ἄν- 
ϑρωπον διὰ τῶν τοῦ κόσμου φυσικῶν ἀχτίνων, αἵ 
ὃὲ φύσεις διὰ τῶν στοιχείων, ol δὲ ἄνϑρωποι διὰ τῶν 5 
τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν. καὶ αὕτη ἡ τοῦ παντὸς διοέ- 
κησις ἠρτημένη ἐκ τῆς τοῦ ἑνὸς φύσεως, καὶ διήκουσα 
τοῦ ἑνὸς τοῦ νοῦ, οὐ οὐδέν ἐστι ϑειότερον καὶ ἐνερ- 
γέστερον καὶ ἕνωτικώτερον ἀνθρώπων μὲν πρὸς 
ϑεοὺς ϑεῶν δὲ πρὸς ἀνθρώπους. οὗτός ἐστιν ὃ ἀγα- 10 
ϑὸς δαίμων, οὗ ἂν μακαρία ψυχὴ 1) ἡ τούτου πληρε- 
ova), κακοδαίμων δὲ ψυχὴ ἡ τούτον κενωτάτη. 

T. πῶς τοῦτο πάλιν λέγεις ὦ πάτερ; 

A. οἴει οὖν ὦ 'τέκνον ὅτι πᾶσα ψυχὴ νοῦν Éysc 
τὸν ἀγαϑόν; 'περὶ γὰρ τούτου ὁ viv λόγος, οὐ τοῦ i5 
ὑπηρετικοῦ περὶ οὗ ἔμπροσϑεν εἰρήκαμεν, τοῦ κατα- 
πεμπομένου ὑπὸ τῆς δίκης. ψυχὴ γὰρ χωρὶς νοῦ “οὔτε 

[168] τε εἰπεῖν οὔτ᾽ ἔρξαι δύναται πολλάκις γὰρ -ἐξίπτα- 
ται ὁ νοῦς τῆς ψυχῆς, καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ οὔτε βλέ- 
a5 ἡ ψυχὴ οὔτε ἀκούει ἀλλ᾽ ἀλόγῳ ξώῳ &oixé. τηλι-- xo 
καύτη δυναμίς ἐστι τοῦ νοῦ" ἀλλ᾽ οὐδὲ νωϑρᾶς ψυ- 
χῆς ἀνέχεται, ἀλλὰ καταλείπει τὴν. τῷ σώματι προσ- 
κειμένην καὶ ὑπ᾽ αὐτοῦ ἀγχομένην κάτω" ἡ τοιαύτη 
δὲ ψυχὴ ὦ τέκνον νοῦν οὐκ ἔχει. ὅϑεν οὐδ᾽ ἄνϑρω- 
πον ἡγεῖσθαι δεῖ τὸν τοιοῦτον" 0 γὰρ ἄνϑρωπὸς θεῖον Ὁ 
(Gov ἐστι καὶ οὐδὲ τοῖς ἄλλοις ξῴοις συγκρινόμενον 
τῶν ἐπιγείων τισίν, ἀλλὰ τοῖς ἄνω ἐν οὐρανῷ λεγο- 
μένοις ϑεοῖς. μᾶλλον δὲ ἐχρῆν τολμήσαντας εἰπεῖν τὸ 
ἀληθές, ὑπὲρ ἐκείνους ἐστὶν ὁ ὄντως ἄνϑρωπος, ἢ 
πάντως ἰσοδυναμοῦσιν ἀλλήλοις. οὐδεὶς μὲν γὰρ τῶν so 
οὐρανίων ἐπὶ γῆς κατελεύσεται οὐρανοῦ τὸν ὅρον κα- 
ταλιπών, 0 δὲ ἄνϑρωπος καὶ εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβαί- 


CAP. 39. s. 8—10. QTXIKA 215 


veu xol μετρεῖ αὐτὸν καὶ τὸ πάντων μεῖξον οὐδὲ τὴν 

γῆν καταλιπὼν ἄνω γίγνεται" τοσοῦτον τὸ μέγεϑός 

ἐστὶν αὐτοῦ τῆς ἐκστάσεως. διὸ τολμητέον εἰπεῖν τὸν 

μὲν ἄνϑρωπον ἐπίγειον εἶναι ϑνητὸν θεόν, τὸν δ᾽ 
δ ἐνουράνιον ϑεὸν ἀϑάνατον ἄνθρωπον. διόπερ διὰ 

τούτων τὰ πάντα τῶν δύο, κόσμου καὶ ἀνθρώπου, 

ὑπὸ δὲ τοῦ ἑνὸς πάντα. 

. Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ [Petrit. p. 10b] 


9 


'O μὲν ἄνϑρωπος τὸ δεύτερον ξῷον μετὰ τὸν κό- [710] 


τ Guov, πρῶτον δὲ τῶν ϑνητῶν. ψυχὴ δὲ ἀνθρώπου 


3 4 , - e “« ^ ’ e Ld 
* ὀχδῖται τὸν τρόπον τοῦτον, ὁ vovg ἐν τῷ λόγῳ; 0 λό- 


γος ἐν τῇ ψυχῇ, ἡ δὲ ψυχὴ ἐν τῷ πνεύματι, τὸ πνεῦμα 
[δ᾽ ἐν τῷ σώματι. τὸ δὲ πνεῦμα] διῆκον διὰ φλεβῶν 
καὶ ἀρτηριῶν καὶ αἵματος κινεῖ τὸ ξῷον καὶ ὥσπερ 
15 τρύπον τινὰ βαστάξει. διὸ καί τινες τὴν ψυχὴν αἶμα 
νομέξουσιν εἶναι σφαλλόμενοι, τὴν φύσιν οὐχ εἰδότες 
ὅτι πρῶτον δεῖ τοῦ πνεύματος ἀναχωρήσαντος εἰς τὴν 
ψυχὴν τὸ αἷμα παγῆναι, καὶ τὰς φλέβας καὶ τὰς ἀρ- 
τηρίας κενωϑῆναι, καὶ τότε τὸ (gov ἐκλιπεῖν" καὶ 
3 τοῦτο ἔστιν ὃ ϑάνατος τοῦ σώματος. 
Πλάτωνος πολιτείας Ó [p.435] 

"4g! οὖν, ἦν δ᾽ ἐγώ, πολλὴ ἀνάγκη ὁμολογεῖν ὅτι 
γε τὰ αὐτὰ ἐν ἑκάστῳ ἔνεστιν ἡμῶν εἴδη τε καὶ ἤθη 
ἅπερ ἐν τῇ πόλει; οὐ γάρ που ἄλλοϑεν ἐκεῖσε ἀφῖ- 

s κται. γελοῖον γὰρ ἂν sin, εἴ τις οἰηϑείη τὸ ϑυμοειδὲς 
μὴ ἐκ τῶν ἰδιωτῶν ἐν ταῖς πόλεσιν ἐκγεγονέναι, οἵ δὴ 
καὶ ἔχουσι ταύτην τὴν αἰτίαν, olov ol κατὰ τὴν Θρᾷ- 
κην τε καὶ Σικυϑικὴν καὶ σχεδόν τι κατὰ τὸν ἄνω τό- 
xov* ἢ 10 φιλομαϑές, ὃ δὴ (περὶ) τὸν παρ᾽ ἡμῶν μά- 

ὃ λιστ᾽ ἄν vig αἰτιάσαιτο τόπον" καὶ τὸ φιλοχρήματον, 
τὸ περὶ τούς τε Φοίνικας εἶναι καὶ τοὺς κατ᾽ diyv- 
στον φαίη ttg ἂν οὐχ ἥκιστα. 


(00) 


10 


216 ISANNOT ZTOBAIOT Lr5. 1 


11 Πλάτωνος πολιτείας δ' [ε΄. p. 455] 

[72] ἤἜ9ι δή, φήσομεν πρὸς αὐτόν, ἀποκρίνου. ἄρα οὔ- 
τῶς ἔλεγες, τὸν μὲν οὐφυὴ πρός τι εἶναι τὸν δ᾽ ἀφυὴ 
ἐν ᾧ ὃ μὲν ῥαδίως τι μανϑάνοι ὃ δὲ χαλεπῶς; καὶ ὃ 
μὲν ἀπὸ βραχείας μαϑήσεως ἐπὶ πολὺ εὑρετικὸς εἴην 
οὗ ἔμαϑεν, ὃ δὲ πολλῆς μαϑήσεως τυχὼν καὶ μελέτης 
μηδὲ ἃ ἔμαϑε σώξοιτο; καὶ τῷ μὲν τὰ τοῦ σώματος 
ἱκανῶς ὑπηρετοίη τῇ διανοίᾳ τῷ δ᾽ ἐναντιοῖτο : ἄρ᾽ 
ἄλλ᾽ ἄττα ἐστὶν ἢ ταῦτα, οἷς τὸν εὐφυὴ πρὸς ἕκαστα 
καὶ τὸν μὴ ὁρίξου; οὐδείς, 7] δ᾽ ὅς, ἄλλα φήσει. ὃ 

12. Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 64] ü 
Μέγιστον δὲ καὶ λοιπὸν τῶν κοινῶν περὶ ὅλον τὸ 
σώμα παϑημάτων τὸ τῶν ἡδέων καὶ τὸ τῶν ἀλγεινῶν 
αἴτιον, ἐν οἷς διδληλύϑαμεν, καὶ ὅσα διὰ τῶν τοῦ σώ- 
ματος μορίων αἰσϑήσεις κεκτημένα καὶ λύπας ἐν αὖ- 9 
τοῖς ἡδονάς τε ἑπομένας ἔχει. ὧδ᾽ οὖν κατὰ παντὸς 
αἰσϑητοῦ καὶ ἀναισϑήτου παϑήματος τὰς αἰτίας λαμ- 
βάνωμεν, ἀναμιμνησκόμενοι τὸ τῆς εὐκινήτου τε καὶ 
δυσκινήτου φύσεως 0 τι διειλόμεϑα ἐν τοῖς πρόσϑεν᾽ 
ταύτῃ γὰρ μεταδιωκτέον πάντα ὅσα ἐπινοοῦμεν ἑλεῖν. Ὁ 
τὸ μὲν γὰρ κατὰ φύσιν εὐκίνητον, ὅταν καὶ βραχὺ 
πάϑος εἰς αὐτὸ ἐμπίπτῃ, διαδίδωσι κύκλῳ μόρια ἕτερα 
ἑτέροις, ταὐτὸν ἀπεργαξόμενα, μέχρι περ ἂν ἐπὶ τὸ 
φρόνιμον ἐλθόντα ἐξαγγείλῃ τοῦ ποιήσαντος τὴν βύ- 
ναμιν. τὸ δ᾽ ἐναντίον, ἑδραῖον ὃν κατ᾽ οὐδένα vs κύ- 5 
κλον ἰόν, πάσχει μόνον, ἄλλο δὲ οὐ πινεῖ τῶν πλη- 
σίον" ὥστε οὐ διαδιδόντων μορίων μορίοις ἄλλων ἄλ- 
λοις. τὸ πρῶτον πάϑος ἐν αὐτοῖς ἀκίνητον εἰς τὸ πᾶν 
(Gov γενόμενον, ἀναίσϑητον παρέσχε τὸ παϑόν. 
ταῦτα δὲ περί τε ὀστᾶ καὶ τρίχας ἐστί, καὶ ὅσα ἄλλα Ὁ 
γήινα τὸ πλεῖστον ἔχομεν ἐν ἡμῖν μόρια. τὰ δὲ ἔμ- 
προσϑεν περὶ τὰ τῆς ὄψεως καὶ ἀκοῆς μάλιστα, διὰ 


| 


| 
| 


CAP. 99. s. 11—13. QTZIKA 217 


τὸ πυρὸς ἀέρος τε ἐν αὐτοῖς δύναμιν ἐνεῖναι μεγίστην. 
τὸ δὴ τῆς ἡδονῆς καὶ λύπης ὧδε δεῖ διανοεῖσϑαι. τὸ 
. μὲν παρὰ φύσιν καὶ βίαιον γιγνόμενον ἀϑρόον παρ᾽ 
ἡμῖν πάϑος, ἀλγεινόν" τὸ δ᾽ εἰς φύσιν ἀπιὸν πάλιν 
ὁ ἀϑρόον, ἡδύ᾽ τὸ δὲ ἡρέμα καὶ κατὰ σμικρόν, ἀναί- 
σϑητον᾽ τὸ δ᾽ ἐναντίον τούτοις. ἐναντίως. τὸ δὲ μετ᾽ 
εὐπετείας γιγνόμενον ἅπαν, αἰσϑητὸν μὲν ὅτι μάλι- 
ὅτα, λυπῆς δὲ καὶ ἡδονῆς οὐ μετέχον" olov τὰ περὶ 
τὴν ὄψιν αὐτὴν παϑήματα᾽ ἡ δὴ σῶμα ἐν τοῖς ἔμ- 
10 προόϑεν ἐρρήϑη καϑ᾽ ἡμέραν ξυμφυὲς ἡμῶν γίγνε- 
σϑαι. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φιλήβου [. 81] 
Aéyo τοίνυν τῆς ἁρμονίας μὲν λυομένης ἡμῖν ἐν 
τοῖς ξῴοις ἅμα λύσιν τῆς φύσεως καὶ γένεσιν ἀλγηδό- 
νῶν ἐν τῷ τότε γίγνεσϑαι yoovo. Πάνυ λέγεις εἰ- 
χός. Πάλιν δὲ ἁρμοττομένης τε καὶ εἰς τὴν αὐτὴν 
φύσιν ἀπιούδης ἡδονὴν γέγνεσϑαι λεκτέον, εἰ δεῖ δι᾽ 
ὀλίγων ὅτι τάχιστα περὶ μεγίστων δηϑῆναι. Οἶμαι 
μέν σε ὀρθῶς λέγειν ὦ Σώκρατες, ἐμφανέστερον δ᾽ 
ῃ ἔτι τὰ αὐτὰ ταῦτα πειρώμεϑα λέγειν. Οὐκοῦν τὰ δη- 
μόσιά που καὶ περιφανῆ ῥᾷστον συννοεῖν; Ποῖα; 
Πείνη μέν που καὶ λύσις εἶναι. ᾿Ἐδωδὴ δέ, πλήρωσις 
γιγνομένη πάλιν, ἡδονή. Ναί, Δίψους δ᾽ αὖ φϑορὰ 
καὶ λύπη καὶ λύσις, ἡ δὲ τοῦ ὑγροῦ πάλιν τὸ ξηραν- 
πα iv πληροῦσα δύναμις, ἡδονή᾽ διάκρισις δέ τ᾽ αὖ 
καὶ διάλυσις, ἡ παρὰ φύσιν τοῦ πνίγους πάϑη, λύπη" 
κατὰ φύσιν δὲ πάλιν ἀπόδοσίς vs καὶ ψύξις, ἡδονή. 
Πάνυ μὲν οὖν. Καὶ δίγους ἡ μὲν παρὰ φύσιν τοῦ 
ξῴου τῆς ὑγρότητος πῆξις λύπη, πάλιν δ᾽ εἰς ταὐτὸν 
ὃ ἀπιόντων καὶ διακρινομένων, ἡ κατὰ φύσιν ὁδός, 
ἡδονή. Καὶ évi λόγῳ σκόπει εἴ σοι μέτριος ὁ λόγος; 
ὃς ἂν φῇ τὸ ἐκ τῆς ἀπείρου καὶ πέρατος κατὰ φύσιν 


18 


14 


218 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


ἔμψυχον γεγονὸς εἶδος, ὅπερ ἐν τῷ πρόσϑεν ἔλεγον, 
ὅταν μὲν τοῦτο φϑείρηται, τὴν φϑορὰν λύπην εἶναι, 
τὴν δ᾽ εἰς τὴν αὐτῶν οὐσίαν ὁδόν, ταύτην δ᾽ αὖ πά- 
λιν τὴν ἀναχώρησιν πάντων, ἡδονήν. Ἔστω" δοκεῖ 
γάρ μοι τύπον γέ τινα ἔχειν. Τοῦτο μὲν τοίνυν ἕν s 
εἶδος τιϑώμεϑα λύπης vs καὶ ἡδονῆς ἐν τούτοις τοῖς 
πάϑεσιν ἑκατέροις. Κείσϑω. Τίϑει τοίνυν αὐτῆς τῆς 
ψυχῆς κατὰ τὸ τούτων τῶν παϑημάτων προσδόκημα, 
τὸ μὲν πρὸ τῶν ἡδέων ἐλπιξόμενον ἡδὺ καὶ ϑαρρα- 
Adov, τὸ δὲ πρὸ τῶν λυπηρῶν φοβερὸν καὶ ἀλγεινόν. τὺ 
Ἔστι γὰρ οὖν τοῦϑ᾽ ἡδονῆς καὶ λύπης ἕτερον εἶδος, 


τὸ χωρὶς τοῦ σώματος αὐτῆς τῆς ψυχῆς διὰ προσδο- “᾿ 


κίας γιγνόμενον. 
[Ev ταυτῷ p.33] . 
Καὶ μὴν τό ys ἕτερον εἶδος τῶν ἡδονῶν, ὃ vis 5 
ψυχῆς αὐτῆς εἶναι ἔφαμεν, διὰ μνήμης πᾶν ἐστι γε- 
yovóg. Πῶς; Μνήμην, ὡς ἔοικεν, O τι ποτέ ἐστι, 
πρότερον ἀναληπτέον᾽ καὶ κινδυνεύει πάλιν ἔτι πρό- 
τερον αἴσϑησιν μνήμης, εἰ μέλλει ταῦϑ᾽ ἡμῖν κατὰ 
τρύπον φανερά πῃ γενήσεσθαι. Πῶς φῇς; Θὲς τῶν Ὁ 
περὶ τὸ σῶμα ἡμῶν ἑκάστοτε παϑημάτων τὰ μὲν ἐν 
τῷ σώματι κατασβεννύμενα, πρὶν ἐπὶ τὴν ψυχὴν 
διεξελθεῖν, ἀπαϑῆ ἐκείνην ἐάσαντα, τὰ δὲ δι’ ἀμ- 
φοῖν ἰόντα, καέτινα ὥσπερ δεισμὸν ἐντιϑέντα ἴδιόν 
τὸ καὶ κοινὸν ἑκατέρῳ. Κείσϑω. Τὰ μὲν δὴ μὴ δι᾿ s 
ἀμφοῖν ἰόντα ἐὰν τὴν ψυχὴν ἡμῶν φῶμεν λανϑάνειν, 
τὰ δὲ δι᾽ ἀμφοῖν μὴ λανϑόνειν, ἄρ᾽ ὀρϑότατα ἐροῦ- 
μὲν; Πῶς γὰρ οὔ; Τὸ τοίνυν λεληϑέναι μηδαμῶς 
ὑπολάβῃς, ὡς λέγω λήϑης ἐνταῦϑά που γένεσιν. Ἔστι 
γὰρ λήϑη μνήμης ἔξοδος. ἡ δ᾽ ἐν τῷ λεγομένῳ νῦν ἢ 
οὕπω γέγονε᾽ τοῦ δὲ μήτε ὄντος μήτε γεγονότος πῶς 
γίγνεσϑαι φάναι τινὰ ἀποβολὴν ἄτοπον. Ἦ γάρ; Τί 


| 


CAP.29.8. 18---15. οΑ». 40. 5.1---3. ΦΎΣΙΚΑ 219 


μήν; Τὰ τοίνυν ὀνόματα μετάβαλε μόνον. Πώς: 
"vrl τοῦ λεληϑέναι τὴν ψυχήν. ὅταν ἀπαϑὴς αὕτη 
γίγνηται τῶν σεισμῶν τῶν τοῦ σώματος. ἣν νῦν λή- 
ϑην καλεῖς, ἀναισϑησίαν ἐπονόμασον. Ἔμαϑον. Τὸ 

5 δ᾽ ἐν ἑνὶ πάϑει τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα κοινῇ γιγνό- 
μενον κοινῇ καὶ κινεῖσθαι, ταύτην δ᾽ αὖ τὴν κίνησιν 
ὀνομάξων αἴσϑησιν, οὐκ ἀπὸ τρόπου φϑέγγοι᾽ ἄν. 
᾿4ληϑέστατα λέγεις. Οὐκοῦν ἤδη μανϑάνομεν ὃ βου- 
λόμεϑα καλεῖν τὴν αἴσϑησιν; 

10 Ἐν ταυτῷ [p. 50] 15 

Ὅτι xal σῶμα ἄνευ ψυχῆς καὶ ψυχὴ ἄνευ σώμα- 

vog καὶ κοινῇ μετ᾽ ἀλλήλων ἐν τοῖς παϑήμασι μεστά 
ἐστι. συγκεκραμένης ἡδονῆς λύπαις. 


Ksg. μ΄. 
15 ! IIEPI NO T. 
Πλάτωνος ἐκ vov Φιλήβου [p. 58] 1 
"Eyoys ἡγεῖσϑαι οἶμαι ξύμπαντας, ὅσοις νοῦ [114] 
καὶ σμικρὸν προσήρτηται, μακρῷ ἀληϑεστάτην εἶναι 
γνῶσιν. 
20 * To) αὐτοῦ ἐκ τοῦ Φαέδωνος [p. 93] 2 
Φέρε δὴ πρὸς Διός, λέγεται ψυχὴ 1 μὲν νοῦν TE 
ἔχειν καὶ ἀρετὴν καὶ εἶναι ἀγαϑήν, j δὲ ἄνοιαν τὸ 
καὶ μοχϑηρίαν καὶ εἶναι κακήν; Καὶ ταῦτα ἀληϑῶς 
λέγεται; 
25 'Eouo 9 [Patrit. p. 11] 3 
T. Πώς τοῦτο λέγεις ὦ πάτερ. ὁ νοῦς τῆς ψυχῆς 
χωρέξεται καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ πνεύματος; σοῦ εἰπόντος 
ἔνδυμα εἶναι τοῦ μὲν νοῦ τὴν ψυχὴν τῆς δὲ ψυχῆς τὸ. 
πνεῦμα; | 


290 IGSANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥ LiB. 1 


e 
ΑΙ. συννοεῖν δεῖ ὦ véxvov τὸν ἀκούοντα τῷ λέ- 
γοντι καὶ συμπνεῖν καὶ ὀξυτέραν ἔχειν τὴν ἀκοὴν τῆς 


[776] τοῦ λέγοντος φωνῆς. ἡ σύνϑεσις τῶν ἐνδυμάτων τού- 


(91) 


[778] 


vov ἐν σώματι γηίνῳ γίγνεται" ἀδύνατον γὰρ τὸν 
νοῦν ἐν γηέίνῳ σώματι γυμνὸν αὐτὸν καϑ᾽ ἑαυτὸν 5 
ἑδράσαι. οὔτε γὰρ τὸ γήινον σῶμα δυνατόν ἐστι τὴν 
τηλικαύτην ἀϑανασίαν ἐνεγκεῖν, οὔτε τὴν τοσαύτην 
ἀρετὴν ἀνασχέσϑαι συγχρωτιξόμενον αὐτῇ παϑητὸν 
σῶμα. ἔλαβεν [οὖν] ὥσπερ περιβόλαιον τὴν ψυχήν᾽ 
ἡ δὲ ψυχὴ καὶ αὐτή "ug ϑεία οὖσα καθάπερ ὑπὴηρέτις Ὁ ᾿ 
τῷ πνεύματι χρῆται, τὸ δὲ πνεῦμα τὸ (gov διοικεῖ; 
ὅταν οὖν ὁ νοῦς ἀπαλλαγῇ τοῦ γηίνου σώματος; τὸν 
ἴδιον εὐθὺς ἐνεδύσατο χιτῶνα τὸν πύρινον, ὃν οὐκ 
ἠδύνατο ἔχων εἰς τὸ γήινον σῶμα κατοικῆσαι. γῆ γὰρ 
πῦρ οὐ βαστάξει" πᾶσα γὰρ γῇ φλέγεται καὶ ὑπὸ ὀλί- 15 
γου σπινϑῆρος. διὰ τοῦτο καὶ τὸ ὕδωρ περικέχυται 
τῇ γῇ , ὥσπερ ἔρυμα καὶ τεῖχος ἀντέχον πρὸς τὴν τοῦ 
πυρὸς φλόγα. νοῦς δὲ ὀξύτατος πάντων τῶν ϑείων 
νοημάτων ὧν καὶ τὸ ὀξύτατον πάντων τῶν στοιχείων 
ἔχει τὸ πῦρ σῶμα. δημιουργὸς γὰρ ὧν ὁ νοῦς τῶν Ὁ 
πάντων ὀργάνῳ τῷ πυρὶ πρὸς τὴν δημιουργίαν χρῆ- 
ται. καὶ ὃ μὲν τοῦ παντὸς τῶν πάντων, ὃ δὲ τοῦ ἀν- 
ϑρώπου τῶν ἐπὶ γῆς μόνον. γυμνὸς γὰρ ὧν τοῦ πυ- 
ρὸς ὁ ἐν ἀνθρώποις νοῦς ἀδυνατεῖ τὰ ϑεῖα δημιουρ — 
γεῖν ἀνθρώπου ὧν τῇ οἰκήσει. 5 
Πορφυρίου ἐκ τῶν πρὸς τὰ νοητὰ 
ἀφορμῶν. 

Πᾶν γεννητὸν ἀπ᾽ ἄλλου τὴν αἰτίαν τῆς γενέσεως 
ἔχει, εἴγε μηδὲν ἀναιτίως γίγνεται. ἀλλὰ τῶν γε γεν- 
νητῶν ὅσα μὲν διὰ συνϑέσεως κέκτηται τὸ εἶναι, λυτὰ 9 
ἂν εἴη καὶ διὰ τοῦτο φϑαρτά" ὅσα δὲ ἁπλᾶ καὶ ἀσύν- 
ϑετα ὄντα ἐν τῷ ἁπλῷ τῆς ὑποστάσεως κέχτηται τὸ 


CAP, 40. 5. 8—5. Q$TZIKA -^ 991 


εἶναι, ἄλυτα ὄντα, ἔστι μὲν ἄφϑαρτα, γεννητὰ δὲ λέ- 
γεται, οὐ τῷ σύνϑετα εἶναι ἀλλὰ τῷ ἀπ᾽ αἰτίου τινὸς 
ἀνηρτῆσϑαι. τὰ μὲν οὖν σώματα διχῶς γεννητά, καὶ 
ὡς ἀπ᾽ αἰτίας ἠρτημένα τῆς παραγούσης καὶ ὡς σύν- 
ἐϑετα᾽ ψυχὴ δὲ καὶ νοῦς [ἁπλῶς] γεννητά, ὡς ἀπ᾽ oi- 
τίας ἠρτημένα μόνον, οὐ μὴν καὶ ὡς σύνϑετα. τὰ μὲν 
ἄρα σώματα γεννητὰ καὶ λυτὰ καὶ φϑαρτά, τὰ δὲ 
[νοητὰ] ἀγέννητα μὲν ὡς ἀσύνϑετα καὶ ταύτῃ καὶ 
ἄλυτα καὶ ἄφϑαρτα, γεννητὰ δὲ ὡς ἀπ᾽ αἰτίου ἠρ- 
t τημένα. 
Τοῦ αὐτοῦ. ὅ 
Ὁ νοῦς οὐκ ἔστιν ἀρχὴ πάντων πολλὰ γάρ ἐστιν 
0voUg, πρὸ δὲ τῶν πολλῶν ἀνάγκη εἶναι τὸ ἕν. ὅτι 
δὲ πολλὰ ὁ νοῦς δῆλον" vost γὰρ ἀεὶ τὰ νοητά, οὐχ ἕν 
αοὗντα ἀλλὰ πολλὰ καὶ οὐκ ἄλλα ὄντα παρ᾽ ἐκεῖνο. sí 
οὖν ὁ αὐτὸς ἐστιν αὐτοῖς, ἐκεῖνα δὲ πολλά, πολλὰ ἂν [180] 
εἴη καὶ ὁ νοῦς. ὅτε δὲ ὁ αὐτός ἐστι τοῖς νοητοῖς, oU- 
τως δείκνυται" εἰ γάρ τί ἐστιν ὃ ϑεωρεῖ, ἤτοι ἐν ἑαυ- 
τῷ ἔχων τοῦτο ϑεωρήσει ἢ ἐν ἄλλῳ κείμενον. καὶ ὅτι 
"yv ϑεωρεῖ δῆλον᾽ σὺν γὰρ τῷ νοεῖν εἴη ἂν νοῦς, 
ἀφαιρεϑεὶς δὲ τοῦ νοεῖν ἀφήρηται τῆς οὐσίας. δεῖ 
τοίνυν ἐπιστήσαντας τοῖς πάϑεσιν ἃ συμβαίνει περὶ 
τὰς γνώσεις ἀνιχνεῦσαι τὴν éxsivov ϑεωρίαν. yvo- 
στικαὶ δὲ δυνάμεις ἐν ἡμῖν ἀϑρόον αἴσϑησις φαντα- 
᾿ πσία νοῦς. πάντῃ δὲ τὸ αἰσϑήσει προσχρώμενον τοῖς 
&o ἐπιβάλλον ϑεωρεῖ, οὐχ ἑνούμενον ἐκείνοις & ϑεω- 
ét , ἀλλὰ μόνον τύπον αὐτῶν ἐχ τῆς πρὸς αὐτὰ | 31900- 
βολὴς λαμβάνον. ὅταν οὖν ἴδῃ ὀφθαλμὸς τὸ ὑρώμε- 
νον, ἀμήχανον ἐν ταυτότητι γενέσϑαι τοῦ ὁρωμένου" 
| δοὺ γὰρ ἂν ἴδοι» εἰ μὴ ἐν διαστάσει γένοιτο. ὡσαύτως 
| δὲ xdv τὸ ἁπτόμενον ἐν ταυτότητι γενόμενον φϑα- 
ρεέη. ἐξ ὧν δῆλον ὅτι ἀεὶ ἥ τε αἴσϑησις καὶ τὸ αἰσϑή- 


222 ISANNOY ZTOBAIOT Lis. 1 


est προσχρώμενον εἰς τὸ ἔξω φέρεται, εἰ μέλλει τὸ 
αἰσϑητὸν καταλήψεσϑαι. ὡσαύτως δὲ καὶ ἡ φαντασία 
ἀεὶ ἐπὶ τὸ ἔξω φέρεται, καὶ τῆ τάσει αὐτῆς τὸ εἰκό- 
viuo παρυφίσταται, ἤτοι καὶ παρασκευάζει ἔξωϑεν 
[182] αὐτῇ τῇ πρὸς τὸ ἔξω τάσει τὴν ὡς ἔξω ὄντος εἰκονί- 5 
σματος ἐνδεικνυμένου [αἴσϑησιν]. καὶ τούτων μὲν 
κατάληψις τοιαύτη, ὧν οὐδεμία εἰς ἑαυτὴν συννεύ- 
ουσα καὶ συναγομένη ἐντύχοι ἂν ἢ τῷ αἰσϑητῷ ἢ τῷ 
ἀναισϑήτῳ εἴδει. ἐπὶ δὲ τοῦ νοῦ οὐ τοῦτον τὸν τρύ- 
πον ἡ κατάληψις, ἀλλὰ συννεύοντος εἰς ἑαυτὸν καὶ Ὁ 
ἑαυτὸν ϑεωροῦντος. παρεξελϑὼν γὰρ τοῦ ϑεάσασϑαι 
τὰς ἑαυτοῦ ἐνεργείας καὶ ὄμμα εἶναι τῶν αὑτοῦ ἐνερ- 
γειῶν οὐσῶν τὸ ὅραμα, οὐδὲν ἂν νοήσειεν. ὡς μὲν 
οὖν ἦν ἡ αἴσϑησίς τε καὶ τὸ αἰσϑητόν, οὕτως ἐστὶν ὁ 
voUg τε καὶ τὸ νοητόν. ϑεωρεῖ δὲ ἢ μὲν ἐκτεινομένη v 
εἰς τὸ ἔξω εὑρίσκουσα τὸ αἰσϑητὸν ἐν τῇ ὕλῃ κείμε- 
νον, ὁ δὲ νοῦς εἰς αὑτὸν συναγόμενος, οὐδαμῇ ἔξω 
ἐκτεινόμενος, ὅπερ καὶ ἐδόκει τισίν, ὀνόματος δια- 
φορᾶς προστεϑείδης τῇ τοῦ νοῦ ὑποστάδει καὶ τῆς 
(92) φαντασέας. ἡ γὰρ ἐν λογικῷ ξῴῳ φαντασία ἐδέδοκτο » 
αὐτοῖς νόησις" ἀλλ᾽ ἐκεένοις μὲν πάντα ἀπαρτήσασιν 
ἀπὸ τῆς ὕλης καὶ τῆς σωματικῆς φύσεως ἀκόλουθον 
ἣν καὶ τὸν νοῦν τούτων ἀπαρτᾶν. ὃ δ᾽ ἡμέτερος [νοῦς] 
[184] σωμάτων καὶ ἑτέρων ϑεωρὸς οὐσιῶν ποὺ τοένυν xa- 
μένας καταλήψεται αὐτάς, ἔξω δὲ ὄντων ὕλης οὐδα- Ὁ 
μοῦ ἂν εἴη ταῦτα. δῆλον οὖν ὡς νοερὰ καὶ νοήσει 
συναχϑήσεται. καὶ τοίνυν εἰ ποερὰ εἰς τὸν νοῦν, καὶ 
τὸ νοητὸν καὶ ἑαυτὸν θεωρήσει νοῶν τὰ νοητά. καὶ 
χωρῶν sig ἑαυτὸν vost διὰ τὸ εἰς ἐκεῖνα χωρεῖν. εἰ δὲ 
πολλὰ καὶ τὰ ναητά (πολλὰ γὰρ ὁ νοῦς νοεῖ καὶ οὐχ » 
£v), πολλὰ ἂν εἴη ἐξ ἀνάγκης καὶ αὐτός. κεῖται δὲ 


CAP. 40. s. 5. 6. QTZIKA 9293 


πρὸ τῶν πολλῶν τὸ ἕν, ὥστε ἀνάγκη πρὸ τοῦ νοῦ εἷ- 
ναι τὸ ἕν. 
᾿ρχύτου ἐκ τοῦ περὶ νόω xal αἱ- 6 
σϑάσιος. 

“ἴσϑασις μὲν ἐν σώματι γένεται, νόος δ᾽ ἐν ψυχᾷ. 
τὸ μὲν γὰρ ἀρχὰ τῶν αἰσϑατῶν ὑπάρχει, ἃ δὲ τῶν 
νοατῶν. πλάϑεος μὲν γὰρ μέτρον ἀριϑμός, μάκεος δὲ 
ποῦς. ῥοπᾶς δὲ καὶ σταϑμᾶς ξυγόν, ὀρϑότατος δὲ καὶ 
εὐθύτατος κανὼν καὶ στάϑμα, ὀρϑὰ γωνία. οὕτως 
10 δὲ καὶ τῶν μὲν αἰσϑατῶν αἴσϑασις [ἀρχὰ καὶ] μέτρον, 

τῶν δὲ νοατῶν νόος ἀρχὰ καὶ μέτρον ἐντί. καὶ ὁ μὲν [186] 
νόος ἀρχὰ νοατῶν τε καὶ φύσι πράτων. , «x δὲ αἴσϑασις 
[αἰσϑατῶν vs καὶ φύσι, δευτέρων). ὃ μὲν γὰρ ἁμῖν 
ἐντὶ ἀρχὰ τᾶς ψυχᾶς, ἃ δὲ τῶ σώματος. καὶ ὁ μὲν νόος 
5 τῶν τιμιαιτάτων ἐντὶ κριτάς. ἃ δ᾽ αἴσθασις τῶν χρη- 
σιιωτάτων. ἃ μὲν γὰρ αἴσϑασις τῶ σώματος ἕνεκεν 
συνέστακε καὶ τᾶς ἐς τοῦτο λειτουργίας, 0 δὲ νόος 
[τᾶς ψυχᾶς ἕνεκεν) καὶ τᾶς ἐς ταύτας πολυφραδμοσύ- 
vag. καὶ ὁ μὲν νόος ἐντὶ ἀρχὰ τᾶς ἐπιστάμας, ἁ δ᾽ 
Ὁ αἴσϑασις τᾶς δόξας" ἃ μὲν γὰρ ἔχει τὰν ἐκ τῶν αἰ- 
σϑατῶν ἐνέργειαν, ὃ δὲ τὰν ἐκ τῶν νοατῶν. τυγχά- 
νοντι δὲ τὰ μὲν αἰσϑατὰ τῶν πραγμάτων κινάσιος με- 
ταβλάσιός τὲ κοινανέοντα, τὰ δὲ νοατὰ στάσιος καὶ cu- 
διότατος. παραπλασίως δὲ καὶ ἃ αἴσϑασις καὶ ὁ νόος 
25 ἔχοντι" ἃ μὲν γὰρ αἴσϑασις τῶ αἰσϑατῶ, τὸ δ᾽ αἰσϑα- 
τὸν καὶ κινέεται καὶ μεταβάλλει καὶ οὐδέποκα ἐν ταυ- 
τῷ ἀτρεμέει" διὸ καὶ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ βέλτιον 
καὶ χεῖρον γένεται ὁρὴν [τὸ αἰσϑατόν]᾽ ὁ 0b νόος τῶ 
νοατῶ, τὸ δὲ νοατὸν ἀκένατον ἐξ σίας" διὸ οὔτε μᾶλ- [188] 
3) λὸν οὔτε ἧττον οὔτε βέλτιον οὔτε χεῖρόν ἐντι νοὲν τὸ 
νοατόν. καὶ καθάπερ ὃ νόος τὸ πρᾶτον βλέπει καὶ τὸ 
παράδειγμα; οὕτως ἃ αἴσϑασις τὰν εἰχόνα καὶ τὸ δεύ- 


σι 


ϑ 


u 


8 


224 IGSANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τερον. ὁ μὲν γὰρ νόος οὐκ ἄνϑρωπον ἁπλῶς, ἃ δ᾽ αἴ- 
όσϑασις ἁπλῶς τὰν τῶ ἁλέω σφαῖραν ἢ τὰς χειροτεχνα- 
τῶν... ἔτι ὃ μὲν νόος ἀμερὴς καὶ ἀδιαίρετος, καϑά- 
περ μονὰς καὶ στιγμά᾽ παραπλασίως δὲ καὶ τὸ νοα- 
τόν, τὸ γὰρ εἶδος οὔτε πέρας σώματός ἐντι οὔτε ὅρος s 
ἀλλὰ μόνον τύπωσις τῶ ἐόντος, & ἐόν ἐντι" ἁ δ᾽ al- 
όϑασις μεριστὰ καὶ διαιρετά" [παραπλασέως δὲ καὶ 
τὸ αἰσϑατόν]. τῶν γὰρ ἐόντων ἐντὶ τὰ μὲν αἰσϑατὰ 
τὰ δὲ δοξαστὰ τὰ δὲ ἐπιστατὰ τὰ δὲ νοατά. καὶ τὰ 
μὲν σώματα , ὧν ἐντί τις ἀντιτυπία, αἰσϑατά" δοξα- 10 
στὰ δὲ τὰ μετέχοντα τῶν εἰδέων ὡς αἴ εἰκόνες, οἷον à 0 
τὶς ἄνϑρωπος τῶ ἀνθρώπω καὶ τὸ τὶ τρίγωνον và τρι- 
γώνω᾽" ἐπιστατὰ δὲ τὰ τοῖς εἴδεσε συμβεβακότα ἐξ 
ἀνάγκας ,"Og ἐν γαμετρία τὰ τοῖς σχήμασι" νοατὰ δὲ 
αὐτὰ τὰ εἴδεα καὶ αἴ ἀρχαὶ τῶν ἐπιστατῶν. οἷον cv- 15 
τὸς ὃ κύκλος καὶ τρίγωνον καὶ σφαῖρα. τυγχάνοντι δὲ 
καὶ ἐν ἁμῖν αὐτοῖς κατὰ ψυχὰν νώσιεβ τέτταρες; νόος 
ἐπιστάμα δόξα αἴσϑασις, ὧν αἱ μὲν δύο τῶ λόγω ἀρ- 
χαί ἐντι, οἷον νόος καὶ αἴσϑασις, τὰ δὲ δύο τέλεα, 
οἷον ἐπιστάμα καὶ δόξα. τὸ δ᾽ ὅμοιον ἀεὶ τῶ ὁμοέω Ὁ 
γνωστικόν, ὅϑεν φανερὸν ὅτι 0 μὲν νόος ἐν ἁμῖν τῶν 
νοατῶν γνωστικός, ἃ δὲ ἐπιστάμα τῶν ἐπιστατῶν. ἁ 
δὲ δόξα τῶν δοξαστῶν, ἃ δὲ αἴσϑασις τῶν αἰσϑατῶν. 


Πυϑαγόρας ᾿Δναξαγόρας Πλάτων Ξενοκράτης 35 
Κλεάνϑης ϑύραϑεν εἰσκρίνεσϑαι τὸν νοῦν. 
Παρμενέδης καὶ Ἐμπεδοκλῆς καὶ Ζημόκριξος 
ταυτὸν νοῦς καὶ ψυχή, καϑ'᾽ ovg οὐδὲν ἂν εἴη ξῷον 
ἄλογον κυρίως. 
Ἰαμβλέχου ἐκ τοῦ περὶ ψυχῆς. . 80 
Πάλιν τοίνυν περὶ τοῦ νοῦ καὶ πασῶν τῶν κρειτ- 


[792] τόνων δυνάμεων τῆς ψυχῆς oí μὲν στωικοὶ λέγουσε 


CAP. 40. 5. 6--8, ca. 41. 5. 1, ΦΥΣΙΚΑ 225 


μὴ εὐθὺς ἐμφύεσθϑαι τὸν λόγον, ὕστερον δὲ συναϑροί- 
ξεσϑαι ἀπὸ τῶν αἰσϑήσεων καὶ φαντασιῶν περὶ δεκα- 
τέσσαρα ἔτη. οἱ δ᾽ ἀπὸ Πλάτωνος καὶ Πυϑαγόρου 
παρεῖναι μὲν καὶ ἐν τοῖς ἀρτιγενέσι τὸν λόγον φασίν, 

5 ἐπισκοτεῖσϑαί ys μὴν ἐν τοῖς ἔξωϑεν καὶ μὴ ἐνεργεῖν 
τὴν οἰκείαν ἐνέργειαν ἀλλ᾽ ἡσυχάξειν. ἤδη τοίνυν 
περὶ τοῦ νοῦ πολλοὶ μὲν περιπατητικοὶ τὸν ἐκ σπέρ- 
ματος καὶ τὸν ἀπὸ τῆς φύσεως ἄλλον νοῦν ὑποϑέμε- 
νοι, [τὸν μὲν] ὡς αὐτίκα μάλα ἀποβλαστάνοντα ἀπὸ 

19 τῆς πρώτης γενέσεως, [τὸν δὲ] καὶ χωριστὸν καὶ ϑύ- 
ραϑὲν ἐπικαλούμενον ὕστερον παραγίγνεσϑαι λέγου- 
σιν ὀψιαίτατα, ἐπειδὰν τελειωϑῇ μὲν 0 κατὰ δύναμιν 
νοῦς ἐπιτηδείως δὲ μετέχειν τῆς κατ᾽ ἐνέργειαν νοή- 
σεως. πολλοὶ δὲ αὐτῶν τῶν πλατωνικῶν καὶ τὸν νοῦν 

τ τῆς ψυχῆς ἅμα τῇ πρώτῃ εἰσόδῳ αὐτῆς εἰς τὸ σώμα 
συνεισάγουσιν, οὐδὲ εἶναι ὅλως ἑτέραν μὲν αὐτήν, 
ἕτερον δὲ αὐτῆς τὸν νοῦν. 


Κεφ. μα΄. 
ΠΕΡῚ ΨΥΧΗΣ. 
ΝΞ ΕΣ | 1 
Θαλῆς ἀπεφήνατο πρῶτος τὴν ψυχὴν ἀεικένη- [104] 
τον 1j αὐτοκίνητον. 
Πυϑαγόρας ἀριϑμὸν αὑτὸν κινοῦντα, τὸν δ᾽ 
ἀριϑμὸν ἀντὶ τοῦ νοῦ παραλαμβάνει. ὁμοίως δὲ καὶ 
5 Ξενοκράτης. 
AÀx μ αέων φύσιν αὐτοκίνητον κατ᾽ ἀέδιον κί- [796] 
νησιν, καὶ διὰ τοῦτο ἀϑάνατον αὐτὴν καὶ προσεμῳδρῆ 


τοῖς θείοις ὑπολαμβάνϑδι. 
STOB. ECL. PHYS. 15 





220 ISANNOT ZTOBAIOT Lan. 1 


Δικαίαρχος ἁρμονίαν τῶν τεττάρων στοι- 
χείων. 

᾿“σκληπιάδης ὁ ἰατρὸς συγγυμνασίαν τῶν αἰ- 
σϑήσεων. 

᾿Αριστοτέλης ἐντελέχειαν πρώτην σώματος 5 
φυσικοῦ, ὀργανικοῦ, δυνάμει ξωὴν ἔχοντος τὴν δὲ 
ἐντελέχειαν ἀκουστέον ἀντὶ τοῦ εἴδους καὶ τῆς ἐνερ- 
γείας. 

᾿ἀναξιμένης ᾿Δναξαγόρας “Ἀρχέλαος. “Ζιογένης 
ἀερώδη. . 10 

Οἱ exo xol πνεῦμα νοερὸν ϑερμόν. 

Παρμενέδης δὲ καὶ Ἵππα δος πυρώδη. 

Δημόκριτος πυρῶδες σύγκριμα ἐκ τῶν λόγῳ 
ϑεωρητῶν, σφαιρικὰς μὲν ἐχόντων τὰς ἰδέας, πυρί- 
νην δὲ τὴν δύναμιν, ὅπερ σῶμα εἶναι. té 

Ἡρακλεέδης φωτοειδῇ τὴν ψυχὴν ὡρίσατο. 

Δεύκιππο S ἐκ πυρὸς εἶναι τὴν ψυχήν. | 

Διογένης ὃ ““πολλωνιάτης ἐξ ἀέρος εἶναι τὴν 
ψυχήν. | 

[798] ἽἭππων ἐξ ὕδατος τὴν ψυχήν. | 2» 

Ἠέναρχος ὃ  περιπατητιπὸς καί τινες ἕτεροι τῆς 
αὐτῆς αἰφέσεως τὴν κατὰ τὸ εἶδος τελειότητα καὶ ἐν- 
τελέχειαν, καϑ' ἑαυτὴν οὖσαν ἅμα καὶ μετὰ τοῦ σώ- 
ματος συντεταγμένην. 

Ἐπέκουρος κρᾶμα ἐκ τεττάρων. dx ποιοῦ πυ- 5 
ρώδους , ἐκ ποιοῦ ἀερώδους, , ἐκ ποιοῦ πνευματικοῦ, 
ἐκ τετάρτου τινὸς ἀκατονομάστου᾽ τοῦτο δ᾽ ἦν αὐτῷ 
τὸ αἰσϑητικόν᾽ ὧν τὸ μὸν πνεῦμα κένησιν, τὸν δὲ 

(94) ἀέρα ἠρεμίαν, τὸ δὲ ϑερμὸν τὴν φαινομένην ϑερμό- 

τήτα τοῦ σωματοβ» τὸ 'δ᾽ ἀκατονόμαστον τὴν ἐν ἡμῖν Ὁ 
ἐμποιεῖν αἴσϑησιν " "ἐν οὐδενὶ γὰρ τῶν ὀπομαξζομένων 
στοιχείων εἶναι αἴσϑησιν. 


ΠΑΡ. 41. s. 1—3. PTZIKA 991 


Ἑρμοῦ [Patrit. p. 41b] 
"Dvyy τοίνυν ἐστὶν οὐσία ἀίδιος νοητική, νόημα 
ἔχουσα τὸν ἑαυτῆς λόγον. 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδρου [p. 247] 2 
5 ΗῊἩ γὰρ ἀχρώματός τε καὶ ἀσχημάτιστος καὶ ἀνα- 
φὴς οὐσία ὄντως ψυχῆς. ᾿ 
Ἑρμοῦ [Ραἰεῖϊ. p. 40b] 8 


Ἔστι τοίνυν ἡ ψυχὴ ἀρώματος οὐσία" εἰ γὰρ ἔχει 
σῶμα, οὐκ ἔτι ξαται αὑτῆς σωστική. πᾶν γὰρ σῶμα [800] 
10 δεῖται τοῦ εἶναι. δεῖται καὶ ξωῆς τῆς ἐν τάξει κειμέ- 
νης. παντὶ γὰρ τῷ γένεσιν ἔχοντι καὶ μεταβολὴν δεῖ 
ἐπακολουϑεῖν. τὸ γὰρ γιγνόμενον γίγνεται ἐν μεγέ- 
95, γιγνόμενον γὰρ αὔξην ἔχει᾽ παντὶ δὲ τῷ αὐξα- 
νομένῳ ἐπακολουϑεῖ μείωσις. μειώσει φϑορά. μετει- 
15 ληφὸς δὲ εἴδους ξωῆς ξῇ καὶ κοινωνεῖ τοῦ εἶναι κατὰ 
τὴν ψυχήν. ἡ δὲ αἰτία ἑτέρῳ τοῦ εἶναι αὐτὴ πρώτη ov 
ἐστι. τὸ ὃδ εἶναι νῦν “λέγω τὸ ἐν λόγῳ γίνεσϑαι καὶ 
μετέχειν ξωῆς νοερᾶς παρέχει δὲ ἡ ψυχὴ ξωὴν vos- 
ράν. καλεῖται δὲ ξῶον μὲν διὰ τὴν ξωήν, λογικὰν δὲ 
:0 διὰ τὸ νοερόν, ϑνητὸν δὲ διὰ τὸ σῶμα" ψυχὴ ἄρα ἀσώ- 
ματος, ἀμετάπτωτον ἔχουσα τὴν. δύναμιν. πῶς γὰρ 
οἷόν τέ ἐστι λέγειν ξῷον νοερόν, μὴ οὔσης οὐσίας τῆς 
καὶ παρεχούσης ξωήν; ἀλλ᾽ οὐδὲ λογικὰν οἷόν τέ ἐστιν 
εἰπεῖν, μὴ οὔσης τῆς διανοητικῆς οὐσίας τῆς καὶ παρ- 
25 δχούδης νοερὰν ξωήν. ἐν πᾷσι δὲ οὐκ ἀφικνεῖται τὸ 
νοερὸν διὰ τὴν τοῦ σώματος σύστασιν πρὸς τὴν ἁρμο- 
νέαν. ἐὰν γὰρ ὑπερέχῃ ἐν τῇ συστάσει τὸ θερμόν, 
κοῦφος καὶ ἔνϑερμος γένεται, ἐὰν δὲ τὸ ψυχρόν, βα- 
ρὺς καὶ νωχελὴς γένεται" φύσις γὰρ ἁρμόξει τὴν τοῦ [802] 
39) σώματος σύστασιν πρὸς. τὴν ἁρμονίαν. εἴδη δὲ τῆς 
ἁρμονίας τρία, τὸ κατὰ τὸ ϑερμὸν καὶ τὸ κατὰ τὸ ψυ- 
χρὸν καὶ τὸ κατὰ τὸ μέσον. ἁρμόξει δὲ κατὰ τὸν ἐπι- 
15* 


| 


228 ISANNOT ZTOBAIOT Lrs. 1 


κρατήσαντα ἀστέρα τῆς συγκράσεως τῶν ἀστέρων. 
παραλαβοῦσα δὲ ψυχὴ καϑὼς εἵμαρται; τούτῳ παρ- 
ἔχει ξωὴν τῷ τῆς φύσεως ἔργῳ. 1j: ἡ φύσις τοίνυν ὁμοιοῦ 
τὴν ἁρμονίάν τοῦ σώματος τῇ τῶν ἀστέρων συγκρά- 
ὅσει, καὶ ἑνοῖ τὰ πολυμιγῆ πρὸς τὴν τῶν ἄστρων ἀρ- 5 
μονέίαν, ὥστε ἔχειν πρὸς ἄλληλα συμπάϑειαν. τέλος 
γὰρ τῆς τῶν ἀστέρων ἁρμονίας τὸ γεννᾶν συμπάϑειαν 
καϑ᾽ εἱμαρμένην αὐτῶν. . 
(94) Tov αὐτοῦ [Patrit. p. 41] 

Ψυχὴ τοίνυν ἐστὴν ὦ "4uucv οὐσία αὐτοτελήξ, w 
ἐν ἀρχῇ ἑλομένη βίον τὸν xa εἰμαρμένην , καὶ ἐπε- 
ὅὁπάσατο ἑαυτῇ λόγον ὃ ὅμοιον τῇ ὕλῃ ἔχοντα ϑυμὸν καὶ 
ἐπιϑυμίαν. καὶ ὁ μὲν ϑυμὸς ὑπάρχει ὕλη. οὗτος ἐὰν 
ὅξιν ποιήσῃ πρὸς τὸ τῆς ψυχῆς νόημα, γένεται ἀν- 

[804] δρεία, καὶ οὐ παράγεται ὑπὸ δειλέας. ἡ δὲ ἐπυϑυμία is 
παρέχεται. αὕτη ἐὰν ἕξιν ποιήσῃ πρὸς τὸν τῆς ψυχῆς 
λογισμόν, γίνεται σωφροσύνη καὶ οὐ κινεῖται ὑπὸ 
ἡδονῆς" ἀναπληροῖ γὰρ ὁ λογισμὸς τὸ ἐνδέον τῆς ém- 
ϑυμίας. ὅταν δὲ ἀμφότερα ὁμονοήσῃ καὶ ἴσην ἕξιν 
ποιήσῃ καὶ ἔχηται ἀμφότερα τοῦ τῆς ψυχῆς λογισμοῦ, 9 
γίνεται δικαιοσύνη. ἡ γὰρ ἴση ἕξις αὐτῶν ἀφαιρεῖ 
μὲν τὴν ὑπερβολὴν τοῦ ϑυμοῦ, ἐπανισοῖ ὃὲ τὸ ἐνδέον 
τῆς ἐπιθυμίας. ἀρχὴ δὲ τούτων ἡ διανοητικὴ οὐσία; 

 καϑ' αὑτὴν ἑαυτὴ οὖσα, ἐν τῷ αὑτῆς περινοητικῷ 
λόγῳ κράτος ἔχουσα τὸν ἑαυτῆς λόγον. ἄγει δὲ καὶ Ὁ 
ἡγεμονεύει ἡ οὐσία ὥσπερ ἄρχων, ὁ δὲ λόγος αὐτῆς 
ὥσπερ σύμβουλος ὁ περινοητικός. λόγος τοένυν τῆς 
οὐσίας ἐστὶ γνῶσις τῶν λογισμῶν τῶν παρεχόντων 
δἰχασμὸν λογισμοῦ τῷ ἀλόγῳ , ἀμυδρὸν μὲν ὡς πρὸς 
λογισμόν, λογισμὸν δὲ ὡς πρὸς τὸ ἄλογον, καϑάπερ 80 
ἠχὼ. πρὸς φωνὴν καὶ τὸ τῆς σελήνης λαμπρὸν πρὸς 
ἥλιον. ἥρμοσται δὲ ϑυμὸς καὶ ἐπιϑυμία πρός τινα.1ο- 


CAP. 41. 5. 8---ὅ. QTZIKA 229 


γισμὸν καὶ ἀνθέλκει ἄλληλα καὶ ἐπίσταται ἐν ἑαυτοῖς 
κυκλικὴν διάνοιαν. 
Τοῦ αὐτοῦ [Patrit. P. 41] δ 
Ψυχὴ πᾶσα ἀϑάνατος καὶ ἀεικένητος. ἔφημεν γὰρ [806] 
5 ἐν τοῖς γενικοῖς κινήσεις τὰς μὲν ὑπὸ τῶν ἐνεργειῶν 
τὰς δὲ ὑπὸ τῶν σωμάτων. φαμὲν δὲ τὴν ψυχὴν ἐξ οὐ- 
σίας τινὸς οὐχ ὕλης γεγενῆσϑαι, ἀσώματον οὖσαν καὶ 
αὐτῆς ἀσωμάτου οὔσης. πᾶν γὰρ τὸ γινόμενον ἀνά- 
γκη ἔκ τίνος γεγενῆσθαι. ὕσων μὲν οὖν τῇ γενέσει 
10 φϑορὰ ἐπακολουϑεῖ, τούτοις δύο κινήσεις ἐπακολου- 
ϑεῖν ἀνάγκη, τήν τε ψυχῆς ὑφ᾽ ἧς κινεῖται, καὶ τὴν 
τοῦ σώματος ὑφ᾽ "ἧς αὔξεται καὶ φϑίνει, ἔτι δὲ καὶ 
ἀναλυϑέντος ἀναλύεται. ταύτην ὁρίζομαι τὴν κίνησιν 
τῶν φϑαρτῶν σωμάτων. ἡ δὲ ψυχὴ ἀεικίνητος, ὅτι 
 s$ ἀεὶ αὐτὴ κινεῖται καὶ ἄλλοις κένησιν ἐνεργεῖ. κατὰ 
τοῦτον οὖν τὸν λόγον ἐστὶ ψυχὴ πᾶσα ἀϑάνατος καὶ 
ἀετικένητος ἔχουσα κίνησιν τὴν αὑτῆς ἐνέργειαν. ἰδέαι 
δὲ ψυχῶν ϑεία ἀνθρωπίνη ἄλογος. ἡ μὲν οὖν ϑεία 
τοῦ ϑείου σώματος, ἐν ᾧ ἡ αὐτῆς ἐνέργεια. ἐν μὲν γὰρ 
2)! αὐτῷ κινεῖται καὶ ἑαυτὸ κινεῖ. ἐπὰν γὰρ ϑνητῶν 
ξῴων ἀπαλλλαγῇ, χωρισϑεῖσα τῶν ἀλόγων ἑαυτῆς με- 
ρῶν, ἐξελθοῦσα εἰς τὸ ϑεῖον σῶμα, ὡς ἀεικέίνητος ἐν 
ἑαυτῷ κινεῖται συμπεριφερομένη τῷ παντί. ἡ δὲ ἀν- [808] 
ϑρωπίνη ἔχει μὲν καί τι τοῦ ϑείου: συνῆπται δὲ αὐτῇ 
2» καὶ τὰ ἄλογα, T] τε ἐπιϑυμία καὶ ὁ ϑυμός. καὶ αὗται 
μὲν ἀϑάνατοι, καϑότι καὶ αὐταὶ ἐνέργειαι τυγχάνου- 
σιν" ai ἐνέργειαι δὲ ϑνητῶν σωμάτων. διὸ τοῦ μὲν 
ϑείου μέρους τῆς ψυχῆς οὔσης ἐν τῷ ϑείῳ σώματι 
πόρρω τυγχάνουσιν οὖσαι. ἐπειδὰν δὲ εἰσέλθῃ τοῦτο 
9) els ϑνητὸν σώμα, κἀκεῖνα ἐπιφοιτᾶ, καὶ τῇ παρουσίᾳ 
αὐτῶν γίνεται ἀεὶ ψυχὴ ἀνθρωπίνη. ἡ δὲ τῶν ἀλόγων 
συνέστηκεν ἐκ ϑυμοῦ τὸ καὶ ἐπιϑυμίας. διόπερ καὶ 


230 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. t 


ἄλογα ἐκλήϑη τὰ ξῴα ταῦτα, στερήσει τοῦ λόγου τῆς 

ψυχῆς. τετάρτην δὲ νόει τὴν τῶν ἀψύχων, ἥτις ἔξω- 

ϑὲεν οὖσα τῶν σωμάτων ἐνεργεῖ κινοῦσα. αὕτη δ᾽ ἂν 

εἴη ἐν τῷ ϑείῳ σώματι κινουμένη καὶ ὥσπερ κατὰ 

πάροδον ταῦτα κινοῦσα. 5 
6 Tov αὐτοῦ [Patrit. p. 41b] 

Ψυχὴ τοίνυν ἐστὶν ἀίδιος νοητικὴ οὐσία νόημα ΄ 
ἔχουσα τὸν ἑαυτῆς λόγον, συννοοῦσα δὲ διάνοιαν τὴρ 
ἁρμονίας ἐπισπᾶται. ἀπαλλαγεῖσα ὃὲ τοῦ φυσικοῦ 
σώματος αὐτὴ καϑ᾽ αὑτὴν μένει, αὐτὴ ἑαυτῆς οὖσα dv Ὁ 

[810] τῷ νοητῷ κόσμῳ. Cors, δὲ τοῦ ἑαυτῆς λόγον, φέρουσα 
ὁμοίαν κένησιν ἐν τῷ ἑαυτῆς νοήμάτι, ὀνόματι ξωὴν 
τῷ εἰς ξωὴν ἐρχομένῳ. τοῦτο γὰρ ἴδιον ψυχῆς τὸ παρ- 
ἔχειν ἑτέροις ὅμοιον τῇ ἰδιότητι αὐτῆς. δύο τοίνυν 
εἰσὶ ξωαὶ καὶ δύο κινήσεις. μία μὲν ἡ κατ᾽ οὐσίαν 15 
ἑτέρα δὲ ἡ κατὰ φύσιν σώματος. καὶ ἢ μὲν γενικωτέρα 
ἢ δὲ μερικωτέρα. καὶ ἢ μὲν καὶ οὐσίαν ἐστὶν αὐτεξ- 
ov6Gtog 1] δὲ ἀναγκαστική" πᾶν γὰρ τὸ κινούμενον τῇ 
τοῦ κινοῦντος ἀνάγκῃ ὑποτέτακται. ἡ δὲ κινοῦσα κί- 
νησις τῷ τῆς νοητικῆς οὐσίας ἔρωτι ὠκεέωται. εἴη γὰρ Ὁ 
&v ψυχὴ ἀσώματος ἀμέτοχος οὐσία τοῦ φυσικοῦ σώ- 
ματος sí γὰρ ἔχει σῶμα, οὔτε λόγον ἔχεε οὔτε νόη- 
σιν. πᾶν γὰρ σῶμα ἀνόητον᾽ μεταλαβὸν δὲ οὐσίας τὸ 
εἶναι ógiov ἔμπνουν ἔσχε. καὶ τὸ μὲν πνεῦμα τοῦ σώ- 
ματος, ὃ δὲ λόγος τῆς οὐσίας τοῦ καλοῦ ϑεωρητικός͵ 25 
ἐστι. τὸ δὲ αἰσϑητικὸν πνεῦμα τῶν φαινομένων xot- —— 
τικόν ἐστι. διήρηται δὲ εἰς τὰς ὀργανικὰς αἰσθήθεις, 
καὶ ἔστι τι μέρος αὐτοῦ πνευματικὴ ὅρασις καὶ πνεῦμα 
ἀκουστικὸν καὶ ὀσφρητικὸν καὶ γευστικὸν καὶ ἅπτι- 
κόν. τοῦτο τὸ πνεῦμα ἀναγόμενον ὑπὸ διανοίας κρέ- 3 
vst τὸ αἰσϑητικόν, εἰ δὲ μή, φαντάξεται μόνον" τοῦ 
y&Q σώματός ἐστι καὶ δεκτικὸν πάντων. ὃ δὲ λόγος 


cap. 41. s. 5—8. PTEIKA 931 


τῆς οὐσίας ἐστὶ τὸ φρονοῦν. συνυπάρχει δὲ τῷ λόγῳ 


ἡ τῶν τιμίων γνῶσις, τῷ δὲ πνεύματι ἡ δόξα. τὸ μὲν [812] 


γὰρ ἀπὸ τοῦ περιέχοντος κόσμου τὴν ἐνέργειαν ἔχει, 
ἢ δὲ ἀφ᾽ ἑαυτῆς. 

5 Περὶ κινήσεως καὶ ἀφϑαφρσίας ψυχῆς. 

᾿ἀριστοτέλης ἀκίνητον τὴν ψυχὴν πάσης κι- 

νήσεως προηγουμένην, τῆς δὲ κατὰ συμβεβηκὸς μετ- 
ἔχειν, καϑάπερ τὰ σχήματα καὶ τὰ πέρατα καὶ καϑά- 
παξ τὰ περὶ τοῖς σώμασιν εἴδη. | 

10 Πλάτων ἄφϑαρτον καὶ ἀεικίνητον" λέγει γοῦν 
ἐν Φαίδωνι [ρ. 10] “δἰπόντος δὴ τοῦ Σωχράτους ταῦτα, 
ὑπολαβὼν ὁ Κέβης ἔφη ὦ Σώκρατες, τὰ μὲν ἄλλα 
ἔμοιγε δοκεῖ λέγεσϑαι καλῶς, τὰ δὲ περὶ τῆς ψυχῆς 
πολλὴν ἀπιστίαν παρέχει τοῖς ἀνθρώποις, μὴ ἐπειδὰν 

45 ἀπαλλαγῇ τοῦ σώματος οὐδαμοῦ ἐστίν. ἀλλ᾽ ἐκείνῃ 
τῇ ἡμέρᾳ διαφϑείρεταί τὸ καὶ ἀπόλλυται qj ἂν ὁ ἄν- 
ϑρωπος ἀποϑάνῃ, εὐθὺς ἀπαλλαττομένη τοῦ σώματος 
καὶ ἐκβαίνουσα ὥσπερ πνεῦμα ἢ καπνὸς διασκεδα- 
σϑεῖσα οἴχεται διαπτομένη, καὶ οὐδὲν ἔτι οὐδαμοῦ q. 

20 ἐπεὶ εἴπερ εἴη που αὐτὴ xou αὑτὴν συνηϑροισμένη 
καὶ ἀπηλλαγμένη ᾿ τούτων τῶν κακῶν ὧν νῦν σὺ 
διῆλθες, πολλὴ ἂν ἐλπὶς εἴη καὶ καλὴ ὦ Σώκρατες ὡς 
ἀληϑῆὴ ἔστιν ἃ σὺ λέγεις ἀλλὰ τοῦτο δὴ ἴσως οὐκ 0M- 
γης παραμυϑίας δεῖται καὶ πίστεως, ὡς ἔστι τὸ ἡ 

5 ψυχὴ ἀποθανόντος τοῦ ἀνθρώπου καί τινα δύναμιν 
ἔχει καὶ φρόνησιν. ἀληϑῆ λέγεις, ἔφη ὁ Σωκράτης, 
ὦ Κέβης ἀλλὰ τί δὴ ποιῶμεν ; ἢ περὶ αὐτῶν τούτων 
βούλει διαμυϑολογῶμεν , &lre εἰκὸς οὕτως ὄχειν εἴτε 
"μή: ; ἐγὼ γοῦν, ἔφη ὁ Κέβης, ἡδέως ἂν ἀκούσαιμ᾽ 

0 ἥντενα δόξαν ἔχεις περὶ αὐτῶν." 

Ἐν τθυτῷ [p. 70]. 
Παλαιὸς μὲν ovv ἔστι τις λόγος οὗτος οὗ μεμνή- 


1 


(95) 


2232 ISGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


μεϑα, ὡς εἰσὶν ἐνθένδε ἀφικόμεναι ἐκεῖ xal πάλιν 
γε δεῦρο ἀφικνοῦνται καὶ γίγνονται ἐκ τῶν τεϑνεώ- 
των. καὶ εἰ τοῦϑ᾽ οὕτως ἔχει, πάλιν γίγνεσϑαι ἐκ τῶν 
ἀποθανόντων τοὺς ξῶντας, ἄλλο τι ἢ εἶεν ἡμῶν al ψυ- 
qal ἐκεῖ; οὐ γὰρ ἄν που πάλιν ἐγίψνοντο μὴ οὖσαι" 
καὶ τοῦτο ἱκανὸν τεκμήριον τοῦ ταῦτ᾽ εἶναι, εἰ τῷ 
ὄντι φανερὸν γένοιτο, ὅτι οὐδαμόϑεν ἄλλοϑεν γίγνον- 
ται οἱ ξῶντες ἢ ἐκ τῶν τεϑνεώτων. εἰ δὲ μὴ ἔστι 
τοῦτο, ἄλλου ἄν του δέοι λόγου. Πάνυ μὲν ovv, ἔφη 

ὁ Κέβης. Μὴ τοίνυν κατ᾽ ἀνθρώπων, ἢ δ᾽ ὅς, σκόπει t 
μόνον τοῦτο, εἰ βούλει ῥᾷον μαϑεῖν, ἀλλὰ καὶ κατὰ 
ξῴων πάντων καὶ φυτῶν, καὶ ξυλλήβδην ὅσαπερ ἔχει 
γένεσιν, περὶ πάντων ἴδωμεν, ἄρα οὑτωσὶ γίγνεται 
ἅπαντα οὐκ ἄλλοθεν ἡ ἐκ τῶν ἐναντίων τὰ ἐναντία, 
ὅσοις τυγχάνει ὃν τοιοῦτόν τι, οἷον τὸ καλὸν τῷ αἷ- 1 
σχρῷ ἐναντίον που καὶ δίκαιον ἀδίκῳ, καὶ ἄλλα δὴ 
μυρία οὕτως ἔχει. τοῦτο οὖν σκεψώμεϑα, ἄρα ἀνα- 
γκαῖον, 000g ἔστι tv ἐναντίον, μηδαμόϑεν ἄλλοϑεν 
αὐτὸ γίγνεσθαι ἢ ἐκ τοῦ αὐτῷ ἐναντίου; οἷον ὅταν 
μεῖξόν τι γίγνηται, ἀνάγκη που ἐξ ἐλάττονος ὕντος 9 
πρότερον ἔπειτα μεῖζόν τι γίγνεσθαι; Ναί. Οὐκοῦπ 
κἂν ἔλαττον γίγνηται ἐκ μείξονος ὄντος πρότερον ὕστε- 
ρον ἔλαττον γενήσεται. Ἔστιν, ἔφη, οὕτως. Καὶ μὴν 
ἐξ ἰσχυροτέρου γε τὸ ἀσϑενέστερον καὶ ἐκ βραδυτέ- 
ρου τὸ ϑᾶττον; Πάνυ γε. Τί δ᾽. ἄν τι χεῖρον γέγνη- 5 
ται, οὐκ ἐξ ἀμείνονος, καὶ ἐὰν δικαιότερον οὐκ ἐξ ἀδι- 
κωτέρου; Πῶς γὰρ ov; Ἱκανῶς οὖν, ἔφη, ἔχομεν 
τοῦτο, ὅτι πάντα οὕτω γίγνεται ἐξ ἐναντίων τὰ évav- - 
τία πράγματα. Πάνυ γε... Τί οὖν, ἔφη, τῷ ξῆν ἔστι τι 
ἐναντίον, ὥσπερ τῷ ἐγρηγορέναι τὸ καϑεύδειν ; Πάνυ 90 
μὲν οὖν, ἔφη. Τί; Τὸ τεϑνάναι, ἔφη. Οἁκοῦν ἐξ ἀλλή- 
λων τὲ γέγνεται ταῦτα εἴπερ ἐνωντία ἐστί, καὶ af γε- 


cA». 4l. s. 8. 9. QTEXIKA 233 


μέσεις εἰσὶν αὐτοῖν μεταξὺ δύο δυοῖν ὄντων; Πῶς 
γὰρ οὔ; Τὴν μὲν τοίνυν ἑτέραν συξυγίαν ὧν νῦν δὴ 
ἔλεγον ἐγώ σοι. ἔφη. ἐρῶ, 0 Σωκράτης, καὶ αὐτὴν 
καὶ τὰς γενέσεις" σὺ δέ μοι τὴν ἑτέραν. Adyo δὲ τὸ 
5 uiv καθεύδειν, τὸ δὲ ἐγρηγορέναι, καὶ ἐκ τοῦ καϑεύ- 
δειν τὸ ἐγρηγορέναι γίγνεσϑαι καὶ ἐκ τοῦ ἐγρηγορέ- 
ναι τὸ καϑεύδειν, καὶ τὰς γενέσεις αὐτῶν τὴν μὲν 
καταδαρϑάγειν εἶναι τὴν δὲ ἀνεγείρεσϑαι. Ἱκανῶς 
ὅοι ἔφην, ἢ ἡοῦ; Πάνυ μὲν οὖν. “4ἔγε δὴ καὶ σύ μοι, 
ι ἔφη, οὕτω περὶ ξωῆς καὶ ϑανάτου. οὐκ ἐναντίον μὲν 
φὴς τῷ ξῆν τὸ τεϑνάναι εἶναι; ; "Eyoye. Γίγνεσϑαι 
δὲ &. ἀλλήλων; Ναί. Ἐξ οὖν τοῦ ξῶντος τί τὸ γι- 
γνόμενον; Τὸ τεϑνηκός, ἔφη,... ὅτι τὸ ξῆν. Ex τῶν 
τεϑνεώτων ἄρα, ὦ Κέβης, τὰ ξῶντά τε καὶ οἱ ξῶντες 
γίγνονται; Φαίνεται, ἔφη. Εἰσὶν ἄρα, ἔφη, αἴ ψυ- 
καὶ ἡμῶν ἐν Διδου. Ἔοικεν. Οὐκοῦν καὶ τοῖν ys- 
νεδέοιν τοῖν περὶ ταῦτα 7] y ἑτέρα σαφὴς οὖσα τυγχά- 
νει, τὸ γὰρ ἀποθνήσκειν σαφὲς δήπου. ἢ οὔ; Πάνυ 
μὲν οὖν, ἔφη. Πῶς οὖν, ἡ δ᾽ ὅς, ποιήσομεν ; (οὐκ 
3 ἀνταποδώσομεν) τὴν ἐναντίαν γένεσιν, ἀλλὰ ταύτῃ 
χωλὴ ἔσται ἡ φύσις; ἢ ἀνάγκη ἀποδοῦναι τῶ ἀπο- 
ϑνήσκειν ἐναντίαν γένεσιν; Πάντως που, ἔφη. Τίνα 
ταύτην; Τὸ ἀναβιώσκεσθϑαι. Οὐκοῦν, ἠδ᾽ 0g, εἴπερ 
ἔστι τὸ ἀναβιώσκεσϑαι, ἔκ τῶν τεϑνεώτων.... γεγο- 
5 γέναι οὐδὲν ἧττον ἢ τοὺς τεϑνεῶτας ἐκ τῶν ξώντων. 
τούτου. δὲ ὅ ὄντος, ἱκανόν που ἐδόκει τεκμήριον εἶναι 
ὕτι ἀναγκαῖον τὰς τῶν τεϑνεώτων ψυχὰς εἶναί που, 
ὅϑεν δὴ πάλιν γίγνεσϑαι. Δοκεῖ μοι, ἔφη, ὦ Σώ- 
κρατες, ἐκ τῶν ὡμολογημένων ἀναγκαῖον οὕτως ἔχειν. 
ὃ Ἐν ταυτῷ [p.7&] | 
ρα οὖν τῷ συντεϑέντι τε καὶ συνϑέτῳ ὅ ὄντι φύ- 
σει προσήχει τοῦτο πάσχειν, διαιρεϑῆναι ταύτῃ ἧπερ 


(96) 


234 ΙΘΑΝΝΟΥ͂ ΣΤΌΒΑΙΟΥ 1.18.1 


συνετέϑη᾽ δὲ δέ τι τυγχάνει ὃν ἀσύνϑετον, τούτῳ 
μόνῳ προσήκει μὴ πάσχειν ταῦτα εἴπερ τῳ ἄλλῳ; 
Δοκεῖ μοι, ἔφη, οὕτως ἔχειν, ὁ Κέβης. Οὐκοῦν 
ἅπερ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ καὶ ὡσαύτως ἔχει, ταῦτα μάλι- 
στα εἰκὸς εἶναι τὰ ἀσύνθετα, τὰ δ᾽ ἄλλοτ᾽ ἄλλως καὶ" ! 
μηδέποτε κατὰ ταὐτὰ σύνθετα; Ἔμοιγε δοκεῖ οὕτως. 

. Θῶμεν οὖν βούλει, ἔφη, δύο εἴδη τῶν ὄντων, τὸ 
μὲν ὁ ὁρατὸν τὸ δ᾽ ἀειδές.᾿ Θῶμεν, ἔφη. Καὶ τὸ μὸν 
ἀειδὲς κατὰ ταὐτὰ ἔχον, τὸ δὲ ὁρατὸν μηδέποτε κατὰ 
ταὐτά. Καὶ τοῦτο δή, ἔφη, ϑώμεν. Φέρε δή, ή ἡ δ, 
0g, ἄλλο τι ἡμῶν αὐτῶν ἢ τὸ μὲν σῶμά ἐστιν, τὸ δὲ 
ψυχή: Οὐδὲν ἄλλο, ἔφη. Ποτέρῳ οὖν ὁμοιότερον 
τῷ εἴδει φαῖμεν ἂν εἶναι καὶ ξυγγενέστερον τὸ σῶμα; 
Παντί, ἔφη, τοῦτό ys δῆλον ὅ ὅτι τῷ ὁρατῷ. Τί δὲ ἡ 
ψυχή, ὁρατὸν ἢ ἀειδές; Οὐχ ὑπ᾽ ἀνθρώπων γε, ἔφη, v 
ὦ Σώκρατες. ᾿Αλλὰ μὴν ἡμεῖς γὲ τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ μὴ 
τῇ τῶν ἀνθρώπων φύσει ἐλέγομεν, ἢ ἢ ἄλλῃ τινὶ oli 
Τῇ τῶν  ἀνδρώπων. Τί οὖν περὶ ψυχῆς λέγομεν: 
ὁρατὸν ἢ ἀόρατον εἶναι; Οὐχ ὁρατόν. ᾽Δειδὲς ἄρα; 
Ναί. Ὁμοιότερον ἄρα ψυχὴ σώματός ἐστι τῷ ἀειδεῖ, Ὁ 
τὸ δὲ τῷ ὁρατῷ; Πᾶσα ἀνάγκη, ὦ Σώκρατες. Οὐκ- 
οὖν καὶ τόδε πάλαι ἐλέγομεν, ὅτι ἡ ψυχή, ὅταν μὲν 
τῷ σώματι προσχρῆται εἰς τὸ σκοπεῖν τι ἢ διὰ τοῦ 
ὁρᾶν ἢ διὰ τοῦ ἀκούειν T δι’ ἄλλης τινὸς αἰσϑή- 
σεως τοῦτο γάρ ἐστι τὸ διὰ τοῦ σώματος.τὸ δι᾽ αἰσϑή- Ἐ 
σεως σκοπεῖν τι τότε μὲν ἕλκεται ὑπὸ τοῦ σώματος εἰς 
τὰ οὐδέποτε κατὰ ταὐτὰ ἔχοντα, καὶ αὕτη πλανᾶται 
καὶ ταράττεται καὶ ἱλιγγιᾷ ὥσπερ μεϑύουσα, ἅτε 
τοιούτων ἐφαπτομένη; Πάνυ γε. Ὅταν δέ γε αὐτὴ 
καϑ' αὑτὴν σκοπῇ, ἐκεῖσε οἴχεται εἰς τὸ καϑαρόν τὸ Ὁ 
καὶ ἀεὶ ὃν καὶ ἀϑάνατον καὶ ὡσαύτως ἔχον, καὶ συγ- 
γϑνὴς αὐτοῦ οὖσα ἀεὶ μετ᾽ ἐκεένου τε γίγνεται ὅταν 


T —————— “τ,-- 


- τον —-———--- 





CAP. 41. 8. 9. ΦΥΣΙΚΑ | 235 


πεὸ αὐτὴ xaO" αὑτὴν γένηται καὶ ἐξῇ αὐτῇ. καὶ πέ- 
παυταί τε τοῦ πλάνου καὶ περὶ ἐκεῖνα ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ 
καὶ ὡσαύτως ἔχει... ἅτε τοιούτων ἐφαπτομένη; καὶ 
τοῦτο αὐτῆς τὸ πάϑημα φρόνησις κέκληται; Παντά- 


᾿ὅπασιν, ἔφη". καλῶς καὶ ἀληϑὴ λέγεις, ὦ Σώκρατες. 
91 qu ^€y 


Ποτέρῳ οὖν αὖ σοι δοκεῖ τῷ εἴδει, καὶ ἐκ τῶν πρόσϑεν 
καὶ ἐκ τῶν νῦν λεγομένων, ψυχὴ ὁμοιότερον εἶναι καὶ 
'ξυγγενέστερον; Πᾶς ἄν, ἐμοί γε δοκεῖ, ἡ δ᾽ 0c, συγ- 
χωρῆσαι, ὦ Σώκρατες, ἐκ ταύτης τῆς μεϑόδου καὶ ὃ 
* δυσμαϑέστατος., ὅτι ὅλῳ καὶ παντὶ ὁμοιότερόν ἐστι 
ψυχὴ τῷ ἀεὶ ὡσαύτως ἔχοντι μᾶλλον ἢ τῷ μή. Τί δὲ 
τὸσωμα; Τῷ ἑτέρῳ. Ὅρα δὲ καὶ τῇδε᾽ δὲι ἐπειδὰν 
ἐν τῷ αὑτῷ ὦσι ψυχὴ καὶ σῶμα, τῷ μὲν δουλεύειν 
καὶ ἄρχεσθαι ἡ φύσὶς προστάττει, τῇ δὲ ἄρχειν καὶ 
α δεσπόξειν" καὶ κατὰ ταῦτα αὖ πότερόν σοι δοκεῖ 
ὅμοιον τῷ ϑείῳ εἶναι, ἢ πότερον τῷ ϑνητῷ; ἢ οὐ δο- 
κεῖ σοι τὸ μὲν ϑεῖον οἷον ἄρχειν τὲ καὶ ἡγεμονεύειν 
πεφυκέναι, τὸ δὲ ϑνητὸν ἄρχεσϑαί τε καὶ δουλεύειν; 
Ἔοικε. Ποτέρῳ οὖν ἡ ψυχὴ ἔοικε; 4ηλαδή, ὦ Σώ- 
ἤκρατες, ὅτι ἡ μὲν ψυχὴ τῷ θείῳ, τὸ δὲ σῶμα τῷ 
ϑνητῷ. Σκόπει δή, ἔφη, ὦ Κέβης. εἰ ἐκ πάντων 
τῶν εἰρημένων τάδε ἡμῖν ξυμβαίνει, τῷ μὲν ϑείῳ καὶ 
ἀϑανάτῳ καὶ νοητῷ καὶ μονοειδεῖ καὶ ἀδιαλύτῳ, ἀεὶ 
ὡσαύτως κατὰ ταὐτὰ ἔχοντι ἑαυτῷ ὁμοιότερον εἶναι 
ψυχή, τῷ δ᾽ ἀνθρωπίνῳ καὶ ϑνητῷ καὶ ἀνοήτῳ καὶ 
πολυειδεῖ καὶ διαλύτο καὶ μηδέποτε κατὰ ταὐτὰ ἔχοντι 
ἑαυτῷ ὁ ὁμοιότερον αὖ εἶναι σῶμα. Ἔχομέν τι παρὰ 
ταῦτα λέγειν ἄλλ᾽, ὦ φέλδ Κέβης, ὡς οὐχ οὕτως ἔχει: 
Οὐκ ἔχομεν. Τί οὖν, οὕτως ἐχόντων, &Q οὐχὶ σώ- 
* ματι μὲν ταχὺ διαλύεσϑαι προσήκει; ψυχῇ ὃὲ αὖ τὸ 
παράπαν ἀδιαλύτῳ εἶναι ἢ ἐγγύς τι τούτου; Πῶς 
γὰρ οὔ; Ἐννοεῖς οὖν, ἔφη, ὅτι ἐπειδὰν ἀποϑάνῃ ὁ 


(97) 


10 


11 


230 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ἄνϑρωπος, τὸ μὲν ὁρατὸν αὐτοῦ σῶμα καὶ ἐν ὁρατῷ 
κείμενον, ὃ δὴ νεκρὸν καλοῦμεν, ὃ προσήκει διαλύε- 
σϑαι καὶ διαπίπτειν καὶ διαπνεῖσϑαι. οὐκ εὐθὺς τού- 
τῶν οὐδὲν πέπονθεν, ἀλλ᾽ ἐπιεικῶς συχνὸν ἐπιμένει 
χρόνον ἐὰν γάρ τις καὶ χαριέντως ἔχων τὸ σῶμα τε-υ 
λευτήσῃ καὶ ἐν τοιαύτῃ ὥρα, καὶ πάνυ μάλα. συμ- 
πεσὸν γὰρ τὸ σώμα καὶ ταριχευϑέν , ὥσπερ οἵ ἐν Ai- 
γύπτῳ ταριχευϑέντες, ὀλίγου ὅλον μένει ἀμήχανον . 
ὅσον χρόνον ἔνια δὲ μέρη τοῦ σώματος xal ἐὰν σαπῇ; 
ὀστᾶ τε καὶ νεῦρὰ καὶ τὰ τοιαῦτα πάντα, ὁμοίως aq 
ἔπος εἰπεῖν ἀϑάνατά ἐστιν. ἢ οὔ; Ναί. 'H δὲ ψυχὴ 
ἄρα, τὸ ἀειδές, τὸ εἰς τὸν τοιοῦτον τόπον ἕτερον οἰχό- 
μενον γενναῖον καὶ καϑαρὸν καὶ ἀειδῆ; εἰς “4ιδου 
ὡς ἀληϑῶς , παρὰ τὸν. ἀγαϑὸν καὶ φρόνιμον ϑεόν, οἷ, 
ἂν ϑεὸς ἐϑέλῃ, αὐτίκα καὶ τῇ ἐμῇ ψυχῇ ἑἱτέον. αὕτη v 
δὲ ἡμῖν ἡ τοιαύτη καὶ οὕτως πεφυκυῖα ἀπαλλαττο- 
μένη τοῦ σώματος εὐϑὺς διαπεφύσηται καὶ ἀπόλω- 
λὲν, ὥς φασιν of πολλοὶ ἄνϑρωποι; Πολλοῦ γε δεῖ, 
ὦ φίλε Κέβης καὶ Σιμμία. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Κρατύλου [p. 399D.] » 

Οἷμαι τοιοῦτόν τι νοεῖν τοὺς τὴν ψυχὴν ὀνομά- 
σαντας, ὡς τοῦτο ἄρα ὅταν παρῇ τῷ σώματε, αἴτιόν 
ἐστι τοῦ (Qv αὐτῷ, τὴν τοῦ ἀναπνεῖν δύναμιν παρ- 
ἔχον xal ἀναψύχον᾽ ἅμα δὲ ἐκλείποντος τοῦ ἀναψύ- 
χοντος, τὸ σῶμα ἀπόλλυται καὶ τελευτᾷ" ὅϑεν δή uovss 
δοκοῦσιν ψυχὴν αὐτὸ καλέσαι. 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαέδρου [ρ. 245.] 

Ψυχὴ πᾶσα ἀϑάνατος. τὸ γὰρ ἀεικένητον ἀϑά- 
vatov* τὸ δ᾽ ἄλλο κινοῦν καὶ ὑπ᾽ ἄλλου κινούμενον 
παῦλαν ἔχον ξωῆς παῦλαν ἔχει κινήσεως. μόνον δὴ τὸ ἢ 
αὑτὸ κινοῦν, ἅτε οὐκ ἀπολεῖπον ἑαυτό, οὔποτε λήγει 
κινούμενον, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἄλλοις ὅσα κινεῖται» τοῦτο 


| 


cAP, 41. 8. 0—12. $TZIKA 237 


γὰρ πηγὴ καὶ ἀρχὴ κινήσεως. ἀρχὴ δὲ ἀγέννητον ἐξ 
ἀρχῆς γὰρ ἀνάγκη πᾶν τὸ γιγνόμενον γίγνεσϑαι, αὖ- 
τὴν δὲ μηδ᾽ ἐξ ἕνός. εἰ γὰρ ἔκ του ἀρχὴ γέγνοιτο, οὐκ 
ἂν ἐξ ἀρχῆς γίγνοιτο. ἐπεὶ δὲ ἀγέννητόν ἐστι, καὶ 
5 ἄφϑορον αὐτὸ εἶναι ἀνάγκη. ἀρχῆς γὰρ δὴ ἀπολομέ- 
νῆς, οὔτε αὐτή ποτε ἔκ του οὔτε ἄλλο ἐξ ἐκείνης γε- 
νήσεται, εἴπερ ἐξ ἀρχῆς δεῖ τὰ πάντα γίγνεσϑαι. οὕτω 
δὴ κινήσεως μὲν ἀρχὴ τὸ αὐτὸ κινοῦν᾽ τοῦτο δ᾽ οὔτε 
ἀπόλλυσϑαι οὔτε γίγνεσθαι δυνατόν, ἢ πάντα τε οὐ- 
«t ρανὸν πᾶσαν τε γένεσιν συμπεσοῦσαν στῆναι καὶ μή- 
ποτε αὖϑις ἔχειν ὅϑεν κινηϑέντα γενήσεται. ἀϑανά- 
του δὲ πεφασμένου τοῦ ὑφ᾽ ἑαυτοῦ κινουμένου, ψυ- 
χῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον τοῦτον αὐτὸν τις λέγων οὐκ 
αἰσχυνεῖται. πᾶν γὰρ σῶμα ᾧ μὲν ἔξωϑεν τὸ κινεῖ- 
ι σθαι; ἄψυχον᾽ ᾧ δὲ ἔνδοϑεν αὐτὸ ἐξ αὑτοῦ, ἔμψυχον, 
ὡς ταύτης οὔσης φύσεως ψυχῆς. si δ᾽ ἔστι τοῦτο 0U- 
τως, μὴ ἄλλο τι εἶναι τὸ αὐτὸ αὑτὸ κινοῦν ῆ ψυχήν, 
ἐξ ἁ ἀνάγκης ἀγέννητον τὲ καὶ ἀϑάνατον ψυχὴ ἂν ets. 
περὶ μὲν ovv ἀϑανασίας αὐτῆς ἱκανῶς" περὶ δὲ τῆς 


| ἢ ἰδέας αὐτῆς ὧδε λεκτέον" οἷον μέν ἐστι πάντη πάντως 


ϑείας εἶναι καὶ μακρᾶς διηγήσεως" ᾧ δ᾽ ἔοικεν, ἀν- 
ϑρωπίνης vs καὶ ἐλάττονος. ταύτῃ οὖν λέγομεν. ἔοι- 
χέτω δὲ ξυμφύτῳ δυνάμει ὑποπτέρου ξεύγους vs καὶ 
ἡνιόχου. 


| 5 Ἡροδότου ἱστορία. β' [c. 193] 


Πρῶτοι δὲ καὶ τόνδε τὸν λόγον Αἰγύπτιοί εἰσιν o 
εἰπόντες ὡς ἀνθρώπου ψυχὴ ἀϑάνατόν ἐστι" τοῦ δὲ 
σώματος καταφϑίνοντος εἰς ἄλλο (gov αἰεὶ γινόμε- 
voy ἐαδύεται' ἐπὰν δὲ πάντα περιέλϑῃ τὰ χερσαῖα 


Ὡ καὶ τὰ ϑαλάσσια καὶ τὰ πετεινὰ αὖϑις ἐς ἀνθρώ- 


Xov σῶμα γενόμενον . ἐδδύνειν᾽ τὴν περιήλυσιν δὲ 
αὐτῇ γίνεσθαι dy τρισχιλίοισιν ἔτεσι. τούτῳ τῷ λόγῳ. 


12 


(98) 


18 


[ 4 
129 . . 
n ν᾽ 
: 
*. . 


938 IGANNOT XTOBAIOT Lis. 1 


εἰσὶν oi Ἑλλήνων ἐχρήσαντο οἵ μὲν πρότερον οἵ δὲ 
ὕστερον... 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδωνος [p. 91] 

Πότερον οὖν, ἔφη, πάντας τοὺρ ἔμπροσϑεν λό- 
γους οὐκ ἀποδέχεσϑε, ἡ τοὺς μὲν τοὺς δ᾽ οὔ; Tupg: 
μέν, ἐφάτην; τοὺς δ᾽ οὔ. Τί οὖν, ἦ δ᾽ 0g , περὶ ἐκεί- 
yov τοῦ λόγου λέγετε, ἐν ᾧ ἔφαμεν τὴν μάϑησιν ἀνά- 
μνησιν εἶναι; καὶ τούτου οὕτως ἔχοντος, ἀναγκαίως 
ἔχειν ἄλλο τι πρότερον ἡμῶν εἶναι τὴν ψυχήν. πρὶν — 
ἐν τῷ σώματι ἐντεϑῆναι. Ἐγὼ μέν, ἔφη ὁ Κέβης, καὶ 
τότε ϑαυμαστῶς ἐπείσϑην ὑπ᾽ αὐτοῦ, καὶ νῦν ἐμμένω 
ὡς οὐδενὶ λόγῳ. Καὶ μήν, ἔφη ὁ Σιμμίας, καὶ αὐτὸς 
οὕτως ἔχω, καὶ πάνυ γε ἂν ϑαυμάσαιμι εἴ μοιπερί 
γε τούτου ἄλλα ποτὲ ἔτι δόξειεν. Καὶ ὁ Σωκράτης" 


. AM! ἀνάγκη σοι, ἔφη, ὦ ξένε Θηβαῖε, ἄλλὸ δόξαι Gv υ 


“-ερ μείνῃ 1105 ἡ οἴησιβ, τὸ ἁρμονίαν μὲν εἶναι σύνϑε- 
τον πρᾶγμα, ψυχὴν δὲ ἁρμονέαν τινὰ ἐκ τῶν κατὰ τὸ 
σῶμα ἐντεταμένων ξυγκεῖσϑαι. οὐ γάρ που ἀποδέξῃ 
γε σαυτοῦ λέγοντος ὡς πρότερον ἦν ἁρμονία ξυγκει- 
μένη, πρὶν ἐκεῖνο εἷναι ἐξ ὧν ἔδει ἀὐτὴν συντεϑῆναι. Ὁ 
ἢ ἀποδέξῃ; Οὐδαμῶς. ἔφη, ὦ Σώκρατες. “ἐἰσϑάνῃ 
οὖν, ἠδ᾽ ὅς, ὅτι ταῦτά σοι ξυμβαίνει λέγειν, ὅταν φῇς 
μὲν εἶναι τὴν ψυχὴν πρὶν καὶ εἰς ἀνθρώπου εἶδος καὶ 
σῶμα ἀφικέσθαι, εἶναι δ᾽ αὐτὴν ξυγκειμένην ἐκ τῶν 
οὐδέπω ὄντων; οὐ γὰρ δὴ ἁρμονία γέ σοι τοιοῦτόν Ὁ 
ἐστιν ᾧ ἀπεικάξεις ἀλλὰ πρότερον καὶ ἡ λύρα καὶ al 
χορδαὶ καὶ οἵ φϑόγγοι. ἔτι ἀνάρμοστοι ὄντες yíyvov- 
ται, τελευταῖον δὲ πάντων ξυνίσταται ἡ ἁρμονέα καὶ 
πρῶτον ἀπόλλυται. οὗτος οὖν GOL ὁ λόγος ἐκείνῳ τῷ 
λόγῳ : πῶς ξυνάσεται; Οὐδαμῶς, ἔφη ὁ 0 Σιμμέας. - Kol 9 
μήν, 1) δ᾽ ὅς, πρέπει γε, εἴπξρ τῷ ἄλλῳ λόγῳ, ξυνῳδῷ o 
δῖναι xol τῷ περὶ ἁρμονίας. Πρέπει 4 γάρ, ἔφη ὁ Zi 


᾿ οἷς , 


Q* 


cap. 4]. 8. 12. 13. | PTEZIKA. 239 


μίας. Οὗτος τοίνυν, ἔφη. σοὶ οὐ ξυνῳδός" ἀλλ᾽ ὅρα 
πότερον αἱρεῖ τῶν λόγων, τὴν μάϑησιν ἀνάμνησιν 
εἶναι, ji ψυχὴν ἁρμονίαν. Πολὺ μᾶλλον ἐκεῖνον, 
ἔφη, ὦ Σώκρατες. ὅδε μὲν γάρ μοι γέγονεν ἄνευ 
ἀποδείξεως, μετὰ εἰκότος τινὸς καὶ εὐπρεπείας" ὅϑεν 
καὶ τοῖς πολλοῖς δοκεῖ ἀνθρώποις᾽ ἐγὼ δὲ τοῖς διὰ 
τῶν εἰκότων τὰς ἀποδείξεις ποιουμένοις λόγοις ξύν- 
οἰδα οὖσιν ἀλαξόσι. καὶ ἄν τις αὐτοὺς μὴ φυλάττηται 
εὖ μάλα ἐξαπατῶσι καὶ ἐν γεωμετρίᾳ καὶ τοῖς ἄλλοις 
8 πᾶσιν. ὁ δὲ περὶ τῆς ἀναμνήσεως καὶ μαϑήσεως λό- 
yog δι᾿ ὑποδείξεως ἀξίας ἀποδέξασθαι εἴρηται. ἐρ- 
ρήϑη γάρ που οὕτως ἡμῶν εἶναι ἡ ψυχή, καὶ πρὶν ἢ 
εἰς σῶμα ἀφικέσϑαι, οὕτως αὐτῆς ἐστιν ἡ οὐσία ἔχουσα 
τὴν ἐκωνυμίαν τὴν τοῦ 0 ἐστιν. ἐγὼ δὲ ταύτην, ὡς 
s ἐμαυτὸν πείθω, ἱκανῶς τε καὶ ὀρϑῶς ἀποδέδειγμαι. 
ἐνάγκη οὖν μοι ὡς ἔοικδ, διὰ ταῦτα μήτε ὡς ἐμαυ- 
τοῦ μήτε ὡς ἄλλου ἀποδέχεσϑαι, λέγοντος ὡς ψνχή 
ἐστιν ἁρμονία. τί δέ, ἦ δ᾽ 0g, ὦ Σιμμία, τῇδε: δοκεῖ 
ὅοι ἁρμονίᾳ ἢ ἄλλῃ τινι συνϑέσει προσήκειν ἄλλως 
πως ἔχειν ἢ ὡς ἂν ἐκεῖνα ἔχῃ ἐξ ὧν ἂν συγκέηται; 
Οὐδαμῶς. Οὐδὲ μὴν ποιεῖν τι, ὡς ἐγῷμαι, οὐδέ τι 
χάσχειν ἄλλο παρ᾽ ὃ ἂν ἐκεῖνα ἢ ποιῇ ἢ πάσχῃ; Σιυν- 
ἔφη. Οὐκ & ἄρα ἡγεῖσϑαί γε προσήκει ἁρμονέα τούτων 
ἐξ ὧν ἂν συνετεϑῇ, ἀλλ᾽ ἔπεσϑαι. Συνεδόκει. Πολ- 
5 λοῦ ἄρα δεῖ ἐναντία γε ἁρμονία κινηϑῆναι ἂν ἢ φϑέγ- 
ξασϑαι 5j τι ἄλλο ἐναντιωθῆναι τοῖς αὑτῆς μέρεσι. 
Πολλοῦ μέντοι, ἔφη. Τί δέ; οὐχ οὕτως ἁρμρνία πέ- 
φυχεν εἶναι ἑκάστη ἁρμονία ὡς ἂν ἁρμοσϑῇ; Ov μαν- 
ϑάνω, ἔφη. Ἢ οὐχί, ἡ δ᾽ ὅς, ἐὰν μὲν μᾶλλον ἄρμο- 
Ὁ σϑῇ καὶ ἐπὶ πλέον, εἴπερ ἐνδέχεται τοῦτο γέγνεσϑαι, 
μᾶλλόν τὲ ἂν ἁρμονία sl καὶ πλεέων᾽ εἰ δ᾽ ἧττόν τε 
καὶ ἐπὶ ἔλατεον, ἥττων τε καὶ ἐλάττων; Πάνυ ys. 


(98) 


240 IGANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


'H ovv ἐστι τοῦτο περὶ ψυχὴν ὥστε κατὰ τὸ σμικρό- 


τατον μᾶλλον ἑτέραν ἑτέρας ψυχὴν ἐπὶ πλέον καὶ μᾶλ- 
λον ἢ ἐπὶ ἔλαττον καὶ ἧττον αὐτὸ τοῦτ᾽ εἶναι ψυχήν; 
Οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν, ἔφη. Φέρε δή, ἔφη, πρὸς Διός, λέ- 
γεται ψυχὴ 1j μὲν νοῦν vs καὶ ἀρετὴν ἔχειν καὶ εἶναι" 
ἀγαϑή, ἢ δ᾽ ἀνοιάν ve καὶ μοχϑηρίαν καὶ εἶναι κακή᾽ 
καὶ ταῦτα ἀληϑῶς λέγεται; ᾿4ληθῶς μέντοι. Τῶν 
οὖν τιϑεμένων ψυχὴν ἁρμονίαν εἶναι τί τις φήσει 
ταῦτα ὄντα εἶναι ἐν ταῖς ψυχαῖς, τήν τε ἀρετὴν καὶ 
τὴν κακίαν; πότερα ἁρμονίαν αὖ τιν᾽ ἄλλην καὶ 
ἀναρμοστίαν; καὶ τὴν μὲν ἡρμόσϑαι, τὴν ἀγαϑήν, καὶ 
ἔχειν ἐν αὑτῇ τῇ ἁρμονίᾳ οὔσῃ ἄλλην ἁρμονίαν, τὴν 
δὲ ἀνάρμοστον αὐτήν τε εἶναι καὶ οὐκ ἔχειν ἐν αὑτῇ 
ἄλλην; Οὐκ ἔχω ἔγωγε, φησὶν ὁ Σιμμίας, εἰπεῖν" 
δῆλον δὲ ὅτι τοιαῦτ᾽ ἄττ᾽ ἂν λέγοι ὁ ἐκεῖνο ὑποϑέμε- ὑ 
vog. ᾿4λλὰ προωμολόγηται, ἔφη, μηδὲν μᾶλλον μηδ᾽ 
ἧττον ἑτέραν ἑτέρας ψυχὴν ψυχῆς εἶναι. τοῦτο. δ᾽ 
ἐστὶ τὸ ὁμολόγημα μηδὲν μᾶλλον μηδ᾽ ἐπὶ πλέον μηδὲ 
ἧττον, μηδ᾽ ἐπὶ ἔλαττον ἑτέραν ἑτέρας ἁρμονίαν ἀρ- 
μονίας εἶναι; 1 γάρ; Πάνυ pe Tüv δέ ys μηδὲν Ὁ 
μᾶλλον μηδὲ ἢ ἥττον ἁρμονίαν οὖσαν, μηδὲ μᾶλλον μηδὲ 
ἧττον ἡρμόσϑαι. ἔστιν οὕτως; Ἔστιν. Ἡ δὲ μήτϑ 
μᾶλλον μήτε ἧττον ἡρμᾳσμένη ἐστὶν ὅ τι πλέον ἢ ἔλατ- 
τον ἁρμονέας μετέχει 1) τὸ ἴσον; [Τὸ ἴσον.) Οὐκοῦν 
ψυχὴ οὐδὲ μᾶλλον οὐδὲ ἧττον ἄλλη ἄλλης αὐτὸ τοῦτο 5 
ψυχή ἐστιν, οὐδὲ δὴ μᾶλλον οὐδὲ ἧττον ἥρμοσται; 
Οὕτω. «Τοῦτο δέ γε πεπονθυῖα οὐδὲν πλέον à ἀναρμο- 
στίας οὐδὲ . ἁρμονίας (μετέχοι) ἄν. Οὐ γὰρ οὖν. 
Τοῦτο δ᾽ αὖ πεπονθυῖα, &Q ἄν. τι ᾿ πλέον κακέαρ᾽ 1 
ἀρετῆς μετέχοι ἑτέρα ἑτέρας, εἴπερ ἡ μὲν κακία &vag- Ὁ 
μοστία, ἡ δὲ ἀρετὴ ἁρμονία εἴη. Οὐδὲν πλέον. Μᾶλ-. 
λον δέγέπου, ὦ Σιμμία, κατὰ τὸν ὀρϑὸν λόγον κα- 


CAP. 41. s. 13. QTZIKA 241 


κίας οὐδεμία ψυχὴ μεϑέξει, εἴπερ ἁρμονία ἐστίν" ἀρ- 
μονία γὰρ δή που παντελῶς αὐτὸ τοῦτο οὖσα ἁρμονία 
ἀναρμοστίας οὔποτ᾽ ἂν μετάσχοι. Οὐ μέντοι. Οὐδέ 
γε δήπου ψυχὴ οὖσα παντελῶς ψυχὴ κακίας. Πῶς 
5 γὰρ ἔκ τε τῶν προειρημένων; Ἐκ τούτου ἄρα τοῦ 
λόγου ἡμῖν πᾶσαι ψυχαὶ πάντων ξῴων ὁμοίως ἀγαϑαὶ 
ἔσονται, εἴπερ ὁμοίως ψυχαὶ πεφύκασιν αὐτὸ τοῦτο 
εἶναι ψυχαί... Ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη, ὦ Σώκρατες. Ἦ 
καὶ καλῶς δοκεῖ, ἡ δ᾽ 0g, οὕτω λέγεσϑαι καὶ πάσχειν 
ἂν ταῦτα ὁ λόγος, εἰ ὀρθὴ ἡ ὑπόϑεσις ἦν τὸ ψυχὴν 
ἁρμονίαν εἶναι; Οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν, ἔφη. Τί δέ, ἢ δ᾽ 
0g, τῶν ἐν ἀνθρώπῳ πάντων ἔσϑ᾽ 0 τι ἄλλο λέγεις 
ἀρχὴν ἢ ψυχὴν ἄλλως τε καὺ φρόνιμον; Ovx ἔγωγδ. 
Πότερον συγχωροῦσαν τοῖς κατὰ τὸ δῶμα παϑήμασιν 
s ἢ καὶ ἐναντιουμένην; λέγω δὲ τὸ τοιόνδε, οἷον καύ- 
ματος ἐνόντος καὶ δίψους ἐπὶ τοὐναντίον ἕλκειν, τὸ 
μὴ πένειν, καὶ πείνης ἐνούσης ἐπὶ τὸ μὴ ἐσϑίειν. καὶ 
ἄλλα που μυρία ἐροῦμεν ἐναντιουμένην τὴν ψυχὴν 
τοῖς κατὰ τὸ σῶμα, ἢ οὔ; Πάνυ μὲν οὖν. Οὐκοῦν 
ῳ αὖ ὡμολογήσαμεν ἐν τοῖς πρόσϑεν μήποτε ταύτην ἀρ- 
μονέαν ys οὖσαν ἐναντία ἄδειν οἷς ἐπιτείνοιτο καὶ 
χαλῷτο καὶ ψάλλοιτο, καὶ ἄλλο ὁτιοῦν πάϑος πάσχοι 
ἐκεῖνα ἐξ ὧν τυγχάνει οὖσα, ἀλλ᾽ ἔπεσϑαι ἐκείνοις 
καὶ οὕποτ᾽ ἂν ἡγεμονεύειν; ἸὩμολογήσαμεν, ἔφη, . 
ῃ πῶς γὰρ οὔ; Τί οὖν νῦν; Οὐ πᾶν τοὐναντίον φαί- 
veta ἡμῖν ἐργαζομένη, ἡγεμονεύουσά τε ἐκείνων πάν- 
τῶν ἐξ ὧν φησί τις αὐτὴν εἶναι, καὶ ἐναντιουμένη 
ὀλέγου πάντα διὰ παντὸς τοῦ βίου καὶ δεσπόξουσα 
πάντας τρόπους, τὰ μὲν χαλεπώτερον κολάζουσα καὶ 
ἢ μετ᾽ ἀλγηδόνων, τά τε κατὰ τὴν γυμναστικὴν καὶ τὴν 
ἰατρικήν, τὰ δὲ πραύτερον, καὶ τὰ μὲν ἀπειλοῦσα τὰ 
δὲ νουϑετοῦσα, ταῖς ἐπιϑυμίαις καὶ ὀργαῖς καὶ φύβοις 
$TOB. ECL. PHYS: 16 


242 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ὡς ἄλλη οὖσα ἄλλῳ πράγματι διαλεγομένη; ; οἷόν που 
καὶ Ὅμηρος ἐν Ὀδυσσείᾳ πεποίηκεν, οὗ λέγει τὸν 
Ὀδυσσέα 

στῆϑος δὲ πλήξας κραδέην ἠνίπαπε μύϑῳ, 

τέτλαϑι δὴ κραδίη καὶ κύντερον ἄλλο ποτ᾽ ἔτλης. δ 
ig οἴει αὐτὸν ταῦτα ποιῆσαι διανοούμενον ὡς ἄρμο- | 
víag αὐτῆς οὔσης καὶ οἵας ἄγεσϑαι ὑπὸ τῶν τοῦ σώ- 
ματος παϑημάτων, ἀλλ᾽ οὐχ οἵας ἄγειν vs ταύτας καὶ 
δεσπόξειν, καὶ οὔσης αὐτῆς πολὺ ϑειοτέρου τινὸς ἢ 
xao" ἁρμονίαν; Νὴ Δία, ὦ Σώκρατες, ἔμοιγε δοκεῖ. 10 
Οὐκ ἄρ᾽, ὦ ἄριστε, ἡμῖν οὐδαμῇ καλῶς ἔχει ψυχὴν 
ἁρμονίαν τινὰ φάναι εἶναι" οὔτε γάρ ἄν, ὡς ἔοικεν, 
Ὁμήρῳ ϑείῳ ποιητῇ ὁμολογοῦμεν, οὔτε αὐτοὶ ἡμῖν 
αὐτοῖς. Ἔχει οὕτως, ἔφη. Εἶεν δή, 9 δ᾽ ὃς, ὦ Σώ- 
κρατες. τὰ μὲν ᾿Δρμονίας ἡμῖν τῆς Θηβαϊκῆς ἵλεά τ 
πῶρ. ὡς ἔοικε, μετρίως γέγονε᾽ τί δὲ δὴ τὰ Κάδμου, 
ἔφη, ὦ Κέβης, πῶς ἱλασόμεϑα καὶ τένι λόγῳ ; Σύ μοι 
δοκεῖς, ἔφη ὁ Κέβης, ἐξευρήσειν. 

1M Ev ταυτῷ [p. 95] 

Ὁ ovv Σωκράτης συχνὸν χρόνον ἐπισχὼν καὶ π πρὸς Ὁ 
αὗτόν τι σκεψάζιενος, Οὐ φαῦλον πρᾶγμα, ἔφη.. ὦ 
Κέβης, ξητεῖς" ὅλως γὰρ δὴ περὶ γενέσεως καὶ φϑο- 
ρᾶς τὴν αἰτέαν διαπραγματεύσασϑαι. ἐγὼ οὖν σοι 

(99). δέδιμε περὶ αὐτῶν ἂν βούλῃ τά γ᾽ ἐμὰ πάϑη" ἔπειτα 
ἐάν ví Go, χρήσιμον φαίνηται ὧν ἂν λέγω, πρὸς τὴν 5 
πειϑὼ περὶ ὧν λέγεις χρήσῃ. ᾿Αλλὰ μήν, ἔφη ὁ Κέ- 
Bus, βούλομαί ys. ἄκουε τοίνυν ὡς ἐροῦντος. ἐγὼ 
γάρ, ἔφη. ὦ Κέβης, νέος ὧν ϑαυμαστῶς ὡς ἐπεϑύ- 
μησα ταύτης τῆς σοφίας, ἣν δὴ καλοῦσι περὶ φύσεως 
ἱστορίαν" ὑπερήφανον γάρ μοι ἐδόκει εἰδέναι εἶναι 3 
τὰς αἰτίας ἑκάστου. διὰ τί γίγνεται ἕκαστον καὶ διὰ 
τί ἀπόλλυται καὶ διὰ τί ἔστι" καὶ πολλάκις ἄνω κάτω 


cA». 41. s. 13--- 1ὅ. QTZIKA 243 


| μετέβαλλον, σκοπῶν πρῶτον τὰ τοιάδε, ἄρ᾽ ἐπειδὰν 
| τὸ ϑερμὸν καὶ τὸ ψυχρὸν σηπεδόνα τινὰ λάβῃ, ὥς 
τινες ἔλεγον, τότε δὴ τὰ ξῷα συστρέφεται; καὶ πό- 
τερον τὸ αἷμά ἐστιν ὦ φρονοῦμεν ἢ ὁ ἀὴρ ἢ τὸ πῦρ; 
5 ἢ τούτων μὲν οὐδέν, ὁ δὲ ἐγκέφαλός ἐστιν ὃ τὰς αἰσϑή- 
σεις παρέχων τοῦ ἀκούειν καὶ τοῦ ὁρᾶν καὶ ὀσφραί- 

νεσϑαι, ἐκ τούτων δὲ γίγνοιτο μνήμη καὶ δόξα, dx - 
ὃδ μνήμης καὶ δόξης λαβούσης τὸ ἠρεμεῖν κατὰ ταῦτα 
γέγνεσϑαι ἐπιστήμην καὶ αὖ τούτων τὰς φϑορὰς σκο- 
10 πῶν, καὶ τὰ περὶ τὸν οὐρανόν τε καὶ τὴν γῆν πάϑη, 
τελευτῶν οὕτως ἐμαυτῷ ἔδοξα πρὸς ταύτην τὴν σκέ- 

| ψιν ἀφυὴς εἶναι, ὡς οὐδὲν χρῆμα. 
Πλάτωνος [Doi0. p. 99] 15 
. Τὸ γὰρ μὴ διελέσθαι οἷόν τε εἶναι ὅτι ἄλλο μέν [814] 
15 τι, ἐστὶ τὸ αἴτιον τῷ ὄντι, ἄλλο δὲ ἐκεῖνο ἄνευ οὗ τὸ 
αἴτιον οὐκ ἄν ποτ "el αἴτιον, c δ δή μοι φάένονται Ψη- 
λαφώντες οἵ πολλοὶ ὥδπερ ἐν σκότει; ἀλλοτρέῳ ὀνό- 
ματι προσχρώμενοι, ὡς αἴτιον αὐτὸ προσαγορεύειν. 
διὸ δὴ καὶ ὃ μέν τις δίνην περιτιϑεὶς τῇ γῇ ὑπὸ τοῦ 
οὐρανοῦ μένειν δὴ ποιεῖ τὴν γῆν, ὃ δὲ ὥσπερ καρ- 
δόπῳ πλατείᾳ βάϑρον τὸν ἀέρα ὑπερείδει᾽ τὴν δὲ τοῦ 
ὡς οἷόν 've βέλτιστα αὐτοῦ τεϑῆναι δύναμιν οὕτω 
νῦν κεῖσϑαι. ταύτην οὔτε ξητοῦσιν οὔτε τινὰ olov- 
τὰι δαιμονίαν ἰσχὺν ἔχειν, ἀλλὰ ἡγοῦνται τούτου ἄν 
Ὁ ποτὲ ᾿άτλαντα ἰσχυρότερον καὶ ἀθϑανατώτερον καὶ 
. μᾶλλον ἅπαντα συνέχοντα ἐξευρεῖν, καὶ ὡς ἀληϑῶς 
τὸ ἀγαϑὸν καὶ δέον συνιδεῖν καὶ συνδέειν οὐδὲν οἷον- 
ται. ἐγὼ μὲν οὖν τῆς τοιαύτης αἰτίας ὅπῃ ποτὲ ἔχει 
μαϑητὴς ὁτουοῦν ἥδιστ᾽ ἂν , γενοίμην. ἐπειδὴ δὲ ταύ- 
8) τῆς ἐστερήϑην καὶ οὔτ᾽ αὐτὸς εὑρεῖν οὔτε παρ᾽ ἄλ- 
λου μαϑεῖν οἷός τε ἐγενόμην , τὸν δεύτερον πλοῦν ἐπὶ 
τὴν τῆς αἰτίας ξήτησιν ἢ ἢ πεπραγμάτευμαι, βούλῃ σοι» 
168 


16 


244 ΙΘΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT “ Lin. 1 


ἔφη; ἐπίδειξιν ποιήσωμαι, ὦ Κέβης; Ὑπερφυῶς μὲν 
Uu e , T$ 3 ϑῶ 
ovv, ἔφη. ὡς βούλομαι. ᾿Εδοξε τοίνυν μοι. ἡ δ᾽ oc, 
μετὰ ταῦτα, ἐπειδὴ ἀπείρηκα τὰ ὄντα σκοπῶν, δεῖν 
εὐλαβηϑῆναι μὴ πάϑοιμι ὅπερ οἱ τὸν ἥλιον ἐκλεί- 
ποντα ϑεωροῦντες καὶ σκοπούμενοι πασχουσι᾿ δια- 
φϑείρονται γάρ zov ἔνιοι τὰ ὄμματα, ἐὰν μὴ ἐν ὕδατι 


᾿ἥ τινι τοιούτῳ σκοπῶνται τὴν εἰκόνα αὐτοῦ. τοιοῦ- 


τόν τι καὶ ἐγὼ διενοήϑην. καὶ ἔδεισα μὴ παντάπασι 
τὴν ψυχὴν τυφλωϑείην, βλέπων πρὸς τὰ πράγματα 


τοῖς ὄμμασι καὶ ἑκάστῃ τῶν αἰσϑήσεων ἐπιχειρῶν 


ἄπτεσϑαι αὐτῶν. Ἔδοξε δὲ μοι χρῆναι εἰς τοὺς λό- 
γους καταφυμόντα ἐν ἐκείνοις σκοπεῖν τῶν ὄντων 
τὴν ἀλήϑειαν. ἴσως μὲν ovv, ὡς sixato , τρόπον τινὰ 
οὐκ ἔοικεν. οὐ γὰρ πάνυ συγχωρῶ τὸν εὐλόγοις ὅδκο- 
πούμενον τὰ ὄντα ἐν εἰκόσι μᾶλλον σκοπεῖν ἢ τὸν ἐν 
τοῖς ἔργοις. ἀλλ᾽ οὖν δὴ ταύτῃ γε ὥρμησα, καὶ ὑπο- 


οι 


10 


ϑέμενος ἑκάστοτε λόγον ὃν ἂν χρίνω ἐρρωμενέστατον ' 


εἶναι, ἃ μὲν ἄν μοι δοκῇ τούτῳ συμφωνεῖν τέϑημι ὡς 
ἀληϑῆ ὄντα, καὶ περὶ αἰτίας καὶ περὶ τῶν ἄλλων πάν - 
vOv, ἃ δ᾽ ἂν μή, ὡς οὐκ ἀληϑῆ. βούλομαι δέ σοι 
σαφέστερον εἰπεῖν ἃ λέγω οἶμαι γάρ σε νῦν ov μαν- 
ϑάνειν. Ov μὰ τὸν Zt , ἔφη ὁ Κέβης, οὐ σφόδρα. 
Ἐν ταυτῷ [- 105] 

᾿Αποκρίνου δή, ἡ δ᾽ ὅς, ᾧ ἂν τι ἐγγένηται σώματι 
ξῶν ἔσται; Ὧι ἂν ψυχή, ἔφη. “Οὐκοῦν ἀεὶ τοῦτο οὕ- 
τως ἔχει; Πῶς γὰρ οὐχέ. ἡ δ᾽ 0g. H ψυχὴ ἄρα ὅτι ἂν 
αὐτὴ κατάσχῃ ἀεὶ ἤχει ἐπ᾿ ἐκεῖνο φέρουσα ξωήν; Ἥκει 
μέντοι, ἔφη. Πότερον δέ ἐστι ξωῇ ἐναντίον ἡ οὐδέν ; 


Ἔστιν, ἔφη. Τί; Θάνατος. Οὐκ οὖν ψυχὴ τὸ ἐναν- 


v 3 u 3 , , e 
τίον, ᾧ αὐτὴ ἐπιφέρει ἀεί, ov μήποτε δέξηται ὡς ἐκ 
τῶν πρόσϑεν ὡμολόγηται; Καὶ μάλα σφόδρα, ἔφη ὃ 
Κέβης. Τί οὖν; τὸ μὴ δεχόμενον τὴν τοῦ ἀρτίου 


20 


25 


39 


CAP. 41. s. 15. 16. $TZIKA 245 


ἐδέαν, τί νῦν δὴ Óvouctousv; "dvagtiov, ἔφη. Τὸ δὲ 
δίκαιον μὴ δεχόμενον καὶ ὃ ἂν μουσικὸν μὴ δέχηται; 
"ἥμουσον, ἔφη, τὸ δὲ ἄδικον. Εἶεν" ὃ δὲ ἂν ϑάνατον 
μὴ δέχηται, τί καλοῦμεν; ᾿Αϑάνατον, ἔφη. Οὐκ οὖν 
s ψυχὴ οὐ δέχεται ϑάνατον; Ov. ᾿4ϑάνατον ἄρα ψυχή; 
᾿ἀϑάνατον. Εἶεν, ἔφη" τοῦτο μὲν δὴ ἀποδεδεῖχϑαι 
φῶμεν. ἢ πῶς δοκεῖ; Καὶ μάλα γε ἱκανῶς, ὦ Σώ- 
κρατες. Τί οὖν, ἡ δ᾽ ὅς, ὦ Κέβης; Εἰ và ἀναρτέῳ 
ἀναγκαῖον ἦν ἀνωλέϑρῳ εἶναι, ἄλλο τι ἢ τὰ τρία ἀνώ- 
1 A589 ἂν ἦν; Πῶς γὰρ οὔ; Οὐκοῦν si καὶ τὸ ϑὲρ- 
μὸν ἀναγκαῖον qv ἀνώλεϑρον εἶναι, ὁπότε τις ἐπὶ 
| χιόνα ϑερμὸν ἐπάγει, ὑπεξήει ἂν ἡ χιὼν μένουσα ἄτη- 
β κτος" οὗ γὰρ ἂν ἀπώλετό γε, οὐδ᾽ αὖ ὑπομένουσα 
ἐδέξατ᾽ ἂν τὴν ϑερμότητα. Aij, ἔφη, λέγεις. Ὡς 
1 δ᾽ αὕτως, οἶμαι, κἂν ἡ τὸ ψυχρὸν ἀνώλεθρον ἦν, 
ὑπότε ἐπὶ τὸ πῦρ ψυχρόν vt ἐπήει, οὔποτ᾽ ἂν ἀπϑ- (100) 
σβέννυτο οὐδ᾽ ἀπώλλυτο, ἀλλὰ σῶον ἂν ἀπελϑὸν 
ὥχετο. "Avdyxn, ἔφη. [Οὐκ] οὖν καὶ ὧδε, ἔφη, ἀνάγκη 
περὶ τοῦ ἀϑανάτου. εἰ μὲν τὸ ἀϑάνατον καὶ ἀνώλε- 
0 ϑρόν ἐστι, ἀδύνατον ψυχῇ, ὅταν 0 ϑάνατος ἐπ᾽ αὐτὴν 
ἴῃ. ἀπόλλυσϑαι. ϑάνατον μὲν γὰρ δὴ ἐκ τῶν προ- 
^ τ ριρημένων οὐ δέξεται, οὐδ᾽ ἔσταὶ τεϑνηκυῖα, ὥσπερ 
| τὰ τρία οὐκ ἔσται ἔφαμεν ἄρτιον, οὐδὲ γοῦν τὸ περιτ- 
| τόν, οὐδὲ δὴ τὸ πῦρ ψυχρόν, οὐδέ ys ἡ ἐν τῷ πυρὶ 
5 ϑερμύτης ἀλλὰ τέκωλύει, qaín ἄν τις, ἄρτιον μὲν τὸ 
περιττὸν μὴ γίγνεσθαι ἐπιόντος τοῦ ἀρτίου, ὥσπερ 
ὡμολόγηται, ἀπολλυμένου δ᾽ αὐτοῦ ἀντ᾽ ἐκείνου ἄρ- 
τιον γεγονέναι. τῷ ταῦτα λέγοντι οὐκ ἂν ἔχοιμεν 
διαμάχεσϑαι ὅτι οὐκ ἀπόλλυται" τὸ γὰρ ἀνάρτιον 
* οὐχ ἀνώλεϑρόν ἐστι, ἐπεὶ εἰ τοῦτο. ὠμολόγητο ἡμῖν, 
ῥαδίως ἂν διεμαχόμεϑα ὅτι ἐπελθόντος τοῦ ἀρτίου 
) τὸ περιττὸν xol τὰ τρία οἴχεται ἀπιόντα" καὶ περὶ 


246 ISANNOT ZTOBAIOT Lm 


πυρὸς καὶ ϑερμοῦ xol τῶν ἄλλων, οὕτως ἂν διεμαχό- 
μεϑα ἢ οὔ; Πάνυ μὲν οὖν. Οὐκοῦν καὶ νῦν περὶ τοῦ 
ἀϑανάτου, εἰ μὲν ἡμῖν ὁμολογεῖται καὶ ἀνώλεϑρον᾽ 
εἶναι, ψυχὴ ἂν εἴη πρὸς τῷ ἀϑάνατος εἶναι καὶ ἀνώ- 
λεϑρος᾽ εἰ δὲ μή, ἄλλου ἂν δέοι λόγου. AAA! οὐδὲν 
δή, ἔφη, τούτου ys ἕνεκα᾽ σχολῇ γὰρ ἂν τι ἄλλο φϑο-᾿ 
ρὰν μὴ δέχοιτο: εἰ τό γε ἀϑάνατον ἀΐδιον ὃν φϑορὰν 
δέξεται. Ὁ δέ ye ϑεός, οἶμαι, ἔφη ὁ Σωκράτης, καὶ 
αὐτὸ τὸ τῆς ξωῆς εἶδος καὶ εἴ τι ἄλλο ἀϑάνατόν ἐστι, 
παρὰ πάντων ἂν ὁμολογηϑ είη μηδέποτε ἀπόλλυσϑαι. τ 
Παρὰ πάντων μέντοι νὴ Zt , ἔφη; ἀνθρώπων τέ γε 
καὶ ἔτι μᾶλλον, ὡς ἐγῷμαι, παρὰ ϑεῶν. ὁπότε δὴ τὸ 
ἀϑάνατον καὶ ἀδιάφϑορόν ἐστιν, ἄλλο τί (ij ψυχὴ (ἢ) εἰ 
ἀϑάνατος τυγχάνει οὖσα καὶ ἀνώλεϑρος ἂν εἴη. Πολλὴ 
ἀνάγκη. Ἐπιόντος ἄρα ϑανάτου ἐπὶ τὸν ἄνϑρωπον, 1 
τὸ μὲν ϑνητόν, ὡς ἔοικεν, αὐτοῦ ἀποϑνήσκει, τὸ δ᾽ 
ἀϑάνατον σῶον καὶ ἀδιάφϑορον οἴχεται ἀπιόν, ὑπεκ- 
χωρῆσαν τῷ ϑανάτῳ. Φαίνεται. Παντὸς μᾶλλον ἄρα, 
ἔφη, ὦ Κέβης , ἔσονται ἡ ημῶν αἵ ψυχαὶ ἐν "Διδου. 

17 Ἐκ τῶν Πορφυρίου πρὸς τὰ voto? 

ἀφορμῶν. 

Ἡ μὲν ψυχὴ τῆς ἀμερίστου καὶ περὶ τὰ σώματα" 
μεριστῆς οὐσίας μέσον τι, ὁ δὲ νοῦς ἀμέριστος οὐσία 
μόνον, τὰ δὲ σώματα μεριστὰ μόνον, el δὲ ποιότητες 
καὶ τὰ ἔνυλα εἴδη περὶ τὰ σώματα μεριστά. 25 

18 Ἐν ταυτῷ | 
Ψυχὴ καταδεῖται πρὸς σῶμα τῇ ἐπιστροφῇ τῇ 
πρὸς τὰ πάϑη τὰ ἀπ᾽ αὐτοῦ, καὶ λύεται πάλιν διὰ τῆς 
ἀπ᾿ αὐτοῦ ἀπαϑείας. 
19 Ἐν ταυτῷ 80 
[10] Ἡ ψυχὴ ἔχει μὲν πάντων τοὺς λόγους. ἐνεργεῖ δὲ 
κατ᾽ αὐτοὺς ἢ ὑπ᾽ ἄλλου εἰς τὴν προχείρησιν ἐκκα- 


CAP. 41. s. 16—21. ΦΎΣΙΚΑ 247 


λουμένη ἢ ἑαυτὴν sig αὐτοὺς ἐπιστρέφουσα εἰς τὸ 
εἴσω. καὶ ὑπ᾽ ἄλλου μὲν ἐκκαλουμένη ὡς πρὸς τὰ ἔξω 
τὰς. αἰσϑήσεις ἀποδίδωσιν, εἰς δὲ ἑαυτὴν δἰσιοῦσα 
πρὸς τὸν νοῦν ἐν ταῖς νοήσεσι γίγνεται, καὶ οὔτε αἵ- 
5 σϑησις ἔξωϑεν οὔτε νόησις ἄλλη. ἔτι δὲ ὡς τῷ ξῴῳ 
' — οὐχ ἄνευ πάϑους τὼν αἰσϑητικῶν ὁ ὀργάνων αἴ αἰσϑή- 
dus, οὕτω xal αἱ νοήσεις οὐκ ἄνδυ φαντασίας" ἵν᾽ (101) " 
ἢ τὸ ἀνάλογον ὡς τύπος παρακολούϑημα toov αἱ- 
σϑητικοῦ ) οὕτω τὸ φάντασμα ψυχῆς ξῴου ἑπόμενον 
10 νοήσει. 
Ἐν ταυτῷ 20 
H ψυχὴ οὐσία ἀμεγέθϑης ἄυλος ἄφϑαρτος., ἐν ξωῇ [818] 
παρ᾽ ἑαυτῆς ἐχούσῃ τὸ ξῆν κεκτημένη τὸ εἶναι. 
Ἐν ταυτῷ 21 
5 ζ4λλο τὸ πάσχειν τῶν σωμάτων ἄλλο τῶν ἀσωμά- 
τῶν. τῶν μὲν γὰρ σωμάτων σὺν τροπῇ τὸ πάσχειν, 
τῆς δὲ ψυχῆς αἵ οἰκειώσεις καὶ τὰ πάϑη ἐνέργειαι, 
οὐδὲν ἐοικυῖαι ϑερμάνσεσι καὶ ψύξεσι σωμάτων. δι᾽ 
ὃ εἴπερ τὸ πάσχειν τῶν σωμάτων ἀεὶ σὺν τροπῇ, 
Ὁ ἀπαϑῆ ῥητέον παντελῶς τὰ ἀσώματα. τὰ μὲν γὰρ ὕλης 
κεχωρισμένα καὶ σωμάτων ἐνεργείαις ἦ ἣν τὰ αὐτά, τὰ 
ὃὲ ὕλῃ πλησιάξοντα καὶ σώμασιν αὐτὰ μὲν ἀπαϑῆ, τὰ 
δὲ ἐφ᾽ ὧν ϑεωρεῖται πάσχει. ὅταν γὰρ τὸ ξῷον αἰσϑά- 
vire, ἔοικεν ἡ ψυχὴ μὲν ἁρμονίᾳ χωριστῇ ἐξ αὑτῆς 
25 τὰς χορδὰς κινούσῃ ἡρμοσμένας, τῇ δὲ ἐν ταῖρ χορ- 
^ δαῖς ἁρμονίᾳ ἀχωρίστῳ τὸ σῶμα. τὸ δ᾽ αἴτιον τοῦ [820] 
κινῆσαι τὸ ξῷον διὰ τὸ εἶναι ἔμψυχον ἀνάλογον τῷ 
μουσικῷ διὰ τὸ εἶναι ἐναρμόνιον, τὰ δὲ πληγέντα σώ- 
ματα διὰ πάϑος αἰσϑητικὸν ταῖς ἡρμοσμέναις ιζορ- 
ὃ δαῖς καὶ γὰρ ἐκεῖ οὐδ᾽ ἡ ἁρμονία πέπονθεν ἡ χω- 
ριστὴ ἀλλ᾽ ἡ χορδή, καὶ κινεῖ μὲν ὃ μουσικὸς κατὰ. 
τὴν ἐν αὑτῷ ἁρμονίαν, ov μὴν ἐκινήϑη ἂν ἡ χορδὴ 


248 ISANNOT ZTOBAIOT . L18. 1 


μουσικῶς.» δὲ καὶ ὁ μουσικὸς ἐβούλετο, μὴ τῆς ἀρμο- 
νίας τοῦτο λεγούσης. 
22 Ev ταυτῷ 
Τῆς οὐσίας ἧς ἐν ξωῇ τὸ εἶναι, καὶ ἧς τὰ πάϑη 
(Ga, ταύτης καὶ ὁ ϑάνατος ἐν ποιᾷ tor; κεῖται , OUX 5 
ἐν ξωῆς καϑάπαξ στερήσει, ὅτι μηδὲ τὸ πάϑος ἦν ὁδὸς 
εἰς τὴν παντελῆ ἀξωίαν ἐπ᾽ αὐτῆς. 
28 . Ἐν ταυτῷ 
Οὐ διὰ τὸ πλῆϑος τῶν σωμάτων δεῖ νομίζειν 
[822] πλῆϑος τῶν ψυχῶν γενέσϑαι. πρὸ δὲ τῶν σωμάτων vw 
εἶναι καὶ πολλὰς καὶ μίαν, οὔτε τῆς μιᾶς ὅλης κω- 

. λυούδης τὰς πολλὰς ἐν ἑαυτῇ εἶναι οὔτε τῶν πολλῶν 
τὴν μίαν sig αὐτὰς μεριξουσῶν. διέστησαν γὰρ οὐκ 
ἀποκοπεῖσαι οὐδὲ ἀποκερματίσασαι εἰς ἑαυτὰς τὴν 
ὅλην, καὶ πάρεισιν ἀλλήλαις οὐ συγκεχυμέναι οὐδὲ is 
σωρὸν ποιοῦσαι τὴν ὅλην. οὔτε γὰρ πέρασίν εἰσι διει- 
λημμέναι οὔτε πάλιν ἀλλήλαις συγκεχυμέναι., ὥσπερ 
οὐδὲ ἐπιστῆμαι συνεχύϑησαν αἱ πολλαὶ ἐν ψυχῇ uud, 
καὶ πάλιν οὐκ ἔγκεινται ὡς τὰ σώματα τῇ ψυχῇ ἕτε- 
ρουσίως, ἀλλὰ τῆς ψυχῆς ποιαὶ ἦσαν ἐνέργειαι. ἀπει- Ὁ 
ροδύναμος γὰρ ἡ τῆς ψυχῆς φύσις καὶ xao" ἕκαστον 
τὸ τυχὸν αὐτῆς ψυχὴ καὶ πᾶσαι μέα καὶ πάλιν ἡ 011 
ἄλλη παρὰ πάσας. ὡς γὰρ τὰ σώματα ἐπ᾽ ἄπειρόν 
τεμνόμενα οὐ καταλήγει εἰς ἀσώματα, κατ ὄγκον λαμ- 
βανόντων τῶν τμημάτων τὴν διαφοράν, οὕτως ψυχὴ 25 
οὖσα ξωτικὸν ἐπ᾽ ἄπειρον κατὰ τὰ n συνεέληπται, 

. παραλλαγὰς ἔχουσα εἰδικάς, καὶ ἡ ὅλη σὺν ταῦταις 
[824] οὖσα καὶ ἄνευ τούτων. εἰ γὰρ -éx' αὐτῆς οἷον τομήν 
ἑτερότης ἦν μενούσης τῆς ταυτότητος᾽ εἰ δ᾽ ἐπὶ τῶν 
σωμάτων, ἐφ᾽ ὧν ἡ ἑτερότης ἐκράτει μᾶλλον τῆς vav- ἢ 
τότητος, οὐδὲν ἐπεισελϑὸν ἀσώματον διέκοψε τὴν ἕνω- 
σιν, μένει δὲ πώμτα ἡνωμένα μὲν κατὰ τὴν οὐσίαν, 





CAP. 41. s. 21—24. $TLZIKA 249 


ταῖς δὲ “ποιότησι xol τοῖς ἄλλοις εἴδεσι διειλημμένα, 
τί χρὴ ὑπονοεῖν ἐπὶ τῆς εἰδικῆς ἀσωμάτου ξωῆς. ἐφ᾽ 
ἧς ἡ ταυτύτης μᾶλλον κεκράτηκε τῆς ἑτερότητος. καὶ 
οὐδὲν ὑπόκειται ἀλλοῖον παρὰ τὸ εἶδος, ἀφ᾽ ἧς καὶ 

5 τοῖς σώμασιν ἡ ἑνότης, οὐδὲ σῶμα ξυμπεσὸν ἀποκό- 
πτει τὴν ἕνωσιν, καίπερ πρὸς τὰς ἐνεργείας ἐν πολ- 
λοῖς ἐμποδίξον αὐτῇ. δι᾽ αὐτὴν ἡ ταυτότης πάντα 

ποιεῖ καὶ εὑρίσκει: , διὰ τῆς ἐπ᾽ "ἄπειρον εἰδικῆς ἐνερ- (102) 
γείας, τοῦ τυχόντος μέρους πάντα δυναμένου, € ὅταν 

10 σωμάτων καϑαρεύῃ. ὡς τὸ τυχὸν μέρος τοῦ σπέρμα- 
τος τὴν τοῦ παντὸς σπέρματος ἔχει δύναμιν. ὥσπερ 
δὲ κρατηϑὲν ἐν ὕλῃ τὸ σπέρμα καϑ᾽ ἕκαστον ὧν ἠδύ- 
voto λόγων ἐν τοῖς μέρεσι τῆς ὕλης κρατεῖται, καὶ 
πάλιν συναχϑὲν εἰς τὴν τοῦ σπέρματος δύναμιν καϑ'᾽ 

5 ἕκαστον τῶν μερῶν ἔχει τὴν πᾶσαν δύναμιν, οὕτω [826] 
καὶ ψυχῆς ἀύλου τὸ ὡς μέρος ἐπινοούμενον τῆς πάσης 
ψυχῆς ἔχει τὴν δύναμιν. τὸ δὲ πρὸς ὕλην ῥέψαν κε- 
κράτηται μὲν καϑ᾽ ὃ εἶδος ῤέψαν ἐπιτηδείως ἔσχε 
προσομιλεῖν ἐνύλῳ, he δὲ τὴν τῆς ὅλης δύναμιν 101, 

20 καὶ ἐντυγχάνει οὔσῃ ἐν ἑαυτῷ, ὅταν ὑπὸ τοῦ ἐνύλου 
ἀποστὰν ἐν ἑαυτῷ γένηται. ἐπεὶ δὲ πρὸς μὲν ὕλην 
δέπον ἴσχει ἀπορίαν ἁπάντων καὶ τῆς οἰκείας δυνά- 
μεῶς κένωσιν, εἰς δὲ τὸν νοῦν ἀναγομένη τὸ πλῆρες 
ἑαυτῆς κατὰ τὴν δύναμιν ἔχειν τῆς πάσης ηὑρίσκετο, 

25 τὴν μὲν εἰκότως πενίαν τὴν δὲ κόρον οἵ τοῦτο πρῶ- ᾿ 
τον γνόντες τῆς ψυχῆς τὸ πάϑος ἡνίξαντο. 

Ἐκ τῶν Πορφυρίου περὶ τῶν τῆς ψυ- 24 
᾿ χῆς δυνάμεων. 
Τὰς τῆς ψυχῆς δυνάμεις ὑπογράψαι πρόκειται 

0 καὶ πρότερόν γε ἐπεξελθόντι ἱστορίᾳ τά vs παρὰ τοῖς 
παλαιοῖς καὶ τὰ ὕστερον ἐπικριϑέντα παρὰ τοῖς διδα- 
σκάλοις. ᾿Δρίστων ἀντιληπτικὴν δύναμιν τῆς ψυχῆς [828] 


250 IGANNOT ZTOBAIOT | LiB. I 


ϑέμενος ταύτην διαιρεῖ εἰς δύο, τὸ μέν τι μέρος φά- 
σκων μετά τινος τῶν αἰσϑητηρίέων ὡς τὰ πολλὰ κινεῖ- 
σϑαι. ὃ αἰσϑητικὸν καλεῖ, ἀρχὴν καὶ πηγὴν ὑπάρχον 
τῶν κατὰ μέρος αἰσϑήσεων, τὸ δὲ ἀεὶ xaO ἑαυτὸ καὶ 
χωρὶς ὀργάνων, ὃ ἐπὶ μὲν τῶν ἀλόγων οὐκ ὠνομά- 5 
σϑαι (ἢ γὰρ ὅλως ovx εἶναι ἐν αὐτοῖς ἢ τελέως ἀσϑε- 
νὲς καὶ ἀμυδρὸν ἄγαν), ἐν᾿ δὲ τοῖς λογικοῖς. ἐν οἷς δὴ 
μάλιστα E μόνοις φαίνεται , νοῦν προσαγορεύεσϑαι. 
[830] ἔφη δὲ ἄνευ ὀργάνων τὸν νοῦν ἐνεργεῖν, τὴν δ᾽ ai- 
σϑητικὴν καὶ μετ᾽ ὀργάνου. πῶς οὖν ἡ ἄνευ ὀργάνου Y 
οὐχ ἡ αὐτὴ ἔσται τῷ vo , εἴγε ὑφ᾽ ὃν γένος τὸ τῆς ἀν- 
τιληπτικῆς τέτακται καὶ τὸ μετ᾽ ὀργάνου ἐνεργοῦν. 
μέρος καὶ τὸ ἄνευ ὀργάνου; d ὅτι ἢ uiv τῆς μορφῆς ' 
τῶν ὄντων ἀντιλαμβάνεται. ἣ δὲ τῆς οὐσίας; αἴσϑη- 
σις γὰρ οὐσίας οὐκ ἀντιληπτική, ἀλλὰ μορφῆς καὶν. 
πλάσεως... ὅτι δὲ ἄνϑρωπος ἢ ἵππος, ἄλλου ἡ ἀντί- 
ληψιρ. διάφορον οὖν τῆς ἀντιλήψεως τὸ κένημα᾽ ἢ 
μὲν γὰρ τυπουμένῃ ἔοικεν ἡ vg αἰσϑητικῆς καὶ ἔξω 
ἑλκομένῃ ἐπὶ μορφήν. ἢ δὲ ἀφισταμένῃ τυπώδεος. 
of μὲν οὖν διήρουν, καὶ τὸ μὲν ἄνευ φαντασίας διεξ- Ὁ 
οδικὸν ἀπὸ τοῦ νοῦ ἠρτημένον διάνοιάν τὸ καὶ νοῦν. 
προσηγόρευον, τὸ δὲ μετὰ φαντασίας ἢ αἰσϑήσεως τὴν 
[832] διέξοδον ἔχον δοξαστικόν. οὗ δὲ μίαν μὲν τὴν οὐσίαν 
λογικὴν ἐτίέϑεντο, διαφόρους δὲ τὰς ἐνεργείας. τοι- 
αὕτης δὲ οὔσης τῆς διαφορᾶς. ὑφ᾽ ἕν τέϑεσϑαι vào» 
δυνάμεις μήποτε ἄτοπον ἦν᾽ οὐ γὰρ ἐκ μιᾶς 1j τὸ νόη- 
σις οὐσίας ὁρμᾶται καὶ ἡ αἴσϑησις., καὶ ἀντέληψιν εἴ- 
vig λέγει τὴν τοῦ νοῦ ἐνέργειαν ὁμωνύμως ἐρεῖ. καὶ 
δεῖ ἄλλην μὲν ϑέσϑαι τὴν τοῦ νοῦ δύναμιν καὶ ἕτερο- 
γενῆ, EO" ἣν τὴν τῆς διανοίας, πάντας τοὺς ἐφ᾽ ἕκα- 9 
τέρας, ἀλλὰ τὴν μὲν ἀϑρόαν ἐνέργειαν τὴν δὲ ἐν 
διεξόδῳ᾽ ἄλλην δὲ πάντῃ τὴν αἰσϑητικήν, ἧς τὸ μέν 


CAP. 4l. s. 24, 25. ΦΥΣΙΚΑ 251 


TL μετὰ προσχρήσδως ὀργάνων τὸ δὲ ἄνευ προσχρή- 
σεως; τοῦ μὲν μετ᾽ ὀργάνων αἰσϑητικοῦ καλουμένου, 
τοῦ δὲ ἅ ἄνευ τούτων φανταστικοῦ, τὸ δέ τι οὐχ ἧττον 
τοῦ αὐτοῦ γένους" ὑπερβεβηκὸς δὲ τὸ διεξοδεῦον τὸ 
" ἀϑρόον τούτων δοξαστικὸν καλούμενον, ἐπιστάσδως 
. οὔσης πότερον τῆς διανοίας εἶδος τὸ τοιοῦτον, ἢ τὸ 
ἄλλο τὸ ὑπερβεβηκὸς μὲν τὸ αἰσϑητικὸν καὶ φαντα- 
στικόν, ὑποβεβηκὸς δὲ τὸ νοητικόν. Ν 
Ἐν ταυτῷ (103) 
& ᾿ Νουμήνιος δὲ τὴν συγκαταϑετικὴν δύναμιν πα- 
ραδεκτικὴν ἐνεργειῶν φήσας εἶναι, σύμπτωμα αὐτῆς [834] 
φησὶν εἷναι τὸ φανταστικόν, οὐ μὴν ἔργον vs καὶ ἀπο- 
| | τέλεδμα ἀλλὰ παρακολούϑημα, τῶν ἀπὸ τῆς στοᾶς τὴν 
αἴσϑησιν ovx ἐν τῇ φαντασίᾳ ἱστάντων μόνον ἀλλὰ 
| πτὴν οὐσίαν ἀναρτώντων ἀπὸ τῆς συγκαταϑέσεως. αὐ- 
| δϑητικὴ γὰρ φαντασία συγκατάϑεσίς ἐστιν, ἢ αἴσϑη- 
σις τῆς συγκαταϑέσεως καϑ' ὁρμὴν οὔσης. “ογγῖνος 
| δὲ μῃδὲ εἶναι ὅλως συγκαταϑετικὴν δύναμιν ὑπονοεῖ. 
| κατὰ μέντοι. τοὺς πρεσβυτέρους xal τοὺς ἀπὸ τῆς 
| Ὁ ἀχαδημείας ἡ αἴσϑησις ἀπὸ τῆς αἰσϑητηρίου φαντα- 
σίας ψιλὴ τέϑεται, καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ καταρχὰς μέτ- 
ojos ἰδιώματος , ὅτε μηδὲ συγκαταϑέσεως μέτοχος. 
x&v ἥδε μετὰ συγκαταϑέσεως συγκατακειμένη φαν- 
τασία δι᾽ αἰσϑητηρίου ἢ αἴσϑησις, οὐ πάντως καὶ 
5 ἀρετῆς μέτοχος ἡ ἡ αἴσϑησις ἔσται, εἰ μὴ συγκατάϑεσις 
εἴη τῶν ἐφ᾽ ἡμῖν. 
διαπεφώνηται δὲ οὐ τὰ περὶ τούτων μόνον τοῖς 
παλαιοῖς, ἀλλὰ καὶ ἐξ ἁ ἀρχῆς τὰ περὶ τῶν μερῶν τῆς [836] 
ψυχῆς xal ὕλως τί τὸ μέρος καὶ τές ἡ δύναμις καὶ 
| iln ταῦτα διενήνοχεν: αὐτίκα οἵ μὲν ἀπὸ τῆς στοᾶς 
ὀχταμερῇ τὴν ψυχὴν ϑέντες, καὶ πέντε μὲν μέρη τὰ 
αἰσϑητικὰ λαβόντες, ἕκτον δὲ τὸ φωνητικόν, καὶ ἔβδο- 





259 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


μον τὸ σπερματικόν, καὶ λοιπὸν τὸ ἡγεμονικὸν ὡς ἂν 
ἄρχοντος χώραν ἔχειν ὑπετίϑεντο, τὰ δὲ ἄλλα μέφη 
ἐν ὑπηρέτου τάξει ἀπεδίδοσαν, ὥστε τὸ αὐτὸ ἐξ ἄρ- 
χοντος καὶ ἀρχομένων συνεστάναι. 
παρὰ δὲ Πλάτωνι καὶ ᾿Δριστοτέλει ἐν τοῖς ἦϑι- " 
κοῖς τριμερὴς ἡ ψυχὴ λέγεται εἶναι, καὶ κεκράτηκξ - 
τοῦτο παρὰ τοῖς πολλοῖς ἀγνοοῦσιν ὡς ἡ διαίρεσις 
τῆς συστάσεως ἕνεκα τῶν ἀρετῶν παρείληπται" οὐ 
γὰρ ἁπλῶς εἰς σύλληψιν πάντων τῶν μερῶν᾽ τὸ γὰρ 
φανταστικὸν καὶ αἰσϑητικὸν καὶ τὸ νοερὸν καὶ φύυσι- v 
κὸν οὐ δήπου ἐν τῇ διαιρέσει ταύτῃ περιληφϑήσεται. 
ἄλλοι δέ, ὧν καὶ Νουμήνιος, οὐ τρία μέρη ψυχῆς 
μιᾶς ἢ δύο γε, τὸ λογικὸν καὶ ἄλογον, ἀλλὰ δύο ψυ- 
χὰς ἔχειν ἡμᾶς οἴονται, ὥσπερ καὶ ἄλλοι, τὴν μὲν λο- 
γικὴν τὴν δὲ ἄλογον᾽ àv πάλιν οἵ μὲν ἄμφω ἀϑανά- 5 
τους, οἵ δὲ τὴν λογικὴν ἀϑάνατον, τὴν δὲ ἄλογον οὐ 
κατὰ τὰς ἐνεργείας μόνον ἀφίστασϑαι τῆς ποιᾶς κινή- 
σεως ἀλλὰ καὶ κατ᾽ οὐσίαν διαλύεσθαι. τοῖς δὲ ἐδὸ- 
κει δύο ψυχῶν εἰς ταυτὸ συμπλακεισῶν ἀλλήλαις 
[838] διπλασίας εἶναι τὰς κινήσεις. ὁμοιουμένων ἀλλήλαις » 
ἐκ τοῦ ἀπολαύειν ἑχατέραν τῶν τῆς ἑτέρας παϑημά- 
τῶν κατὰ τὴν ἕνωσιν... ῥητέον δὲ ὡς δύναμις μέρους 
διήνεγκεν, ὅτι τὸ μὲν μέρος ἐκβέβηκε κατὰ γένος τὸν 
χαρακτῆρα τοῦ ἄλλου μέρους, a£ δὲ δυνάμεις περὶ τὸ 
αὐτὸ στρέφονται γένος. δι᾽ ὃ τὰ μὲν μέρη παρῃτεῖτο Ὁ 
᾿Δριστοτέλης ἐπὶ τῆς ψυχῆς, τὰς δὲ δυνάμεις οὐκέτι. 
τὸ γὰρ ἕτερομερὲς εὐθὺς ὑποκειμένου παραλλαγὴν 
εἰσάγειν, τὸ δὲ ἑτεροδύναμον καὶ περὶ ὃν ὑποκείμε- 
vov ἐνίστασϑαι. “Δογγῖνος δὲ οὐδὲ τὸ ξῴον πολυμε- 
ρὲς εἶναι, ἀλλ᾽ ἀμερές ) πολυδυ ὕναμον 0b τὸ τοῦ Πλά- ἢ 
τῶνος ἐν τοῖς σώμασι πολυμερῆ φάσκοντος τὴν ψυχὴν 
γίγνεσϑαι καϑ᾽ ἑαυτὴν οὖσαν ἀμερῆ. εἰ δὲ οὐ πολυ- 


CAP. 4]. s. 25. QTZIKA 203 


μερής, ov διὰ τοῦτο καὶ μονοδύναμος " ἐνδέχεσϑαι γὰρ 
ἕν ἀμερὲς δυνάμεις πλείους ἔχειν. διακριτέον οὖν 
τάχα ἐκ τοῦ πολλοῦ ταράχου ϑέντας ὅρον γνώσεως 
μερικῆς διαφορᾶς καὶ ἀδιαφορίας, καὶ πάλιν δυνώ- 
ὁ μεῶς πρὸς μέρη καὶ πρὸς ἀλλήλας, ἐπανωτέρω οὐσιῶν, 
εἰ καὶ πλείους ἐν ἑνὶ εἶεν. ἐκ τούτου γὰρ γνώριμον [840] 
ἔσται, εἰ καὶ ἡ ψυχὴ ἐν (ojo οὖσα πολυμερὴς ἢ μόνον 
πολυδύναμος, καὶ πότερον συγχωρητέον τοῖς μέαν μὲν 
ψυχὴν εἰς τὸν ἄνϑρωπὸν κατακλείουσι, πολυμερῆ δὲ (104) 
ταύτην ἢ καϑ᾽ αὑτὴν ἢ καὶ ἐν τούτῳ λέγουσι γίγνε- 
σϑαι, ἢ πλειόνων ψυχῶν ἡ σύνοδος. καὶ ἐῴκει ὁ ἂν- 
ϑρῶπος μάλιστα χορῷ συνάδοντι καὶ κατὰ τοῦτο 
ἔχοντι τὸ ἕν κατὰ τὴν τῶν συμπληρούντων τὸ ὅλον 
|. ϑυμφωνίαν, ἢ évóg ἦν κατ᾽ οὐσίαν τὸ διάφορον πλῆ- 
890g. ῥητέον οὖν ὡς δύναμις καὶ μέρος καὶ κατασκδυὴ 
᾿ς ἐπὶ τῆς ψυχῆς ταύτῃ διδνήνοχε᾽ μέρος μὲν γάρ ἐστιν 
ὃ xol τῷ ὑποκειμένῳ καὶ τῷ εἴδει καὶ ταῖς ἐνεργείαις 
ἄλλου μέρους διαφέρει" κατασκευὴ δὲ ἡ πρὸς ὃ πέ- 
Qvxs τῶν μερῶν οἰκεία ἐπιτηδειότης " δύναμις δὲ τῆς 
ῳ κατασκευῆς ἕξις ἀφ᾽ ἧς ἐνεργεῖν δύναται, xaO" ὃ 
κατεσκεύασται ἕκαστον. ἔνιον δὲ τὴν αὐτὴν ἔφασαν 
εἶναι κατασκευήν τε καὶ δύναμιν. διαφέρει δὲ μέρους 
δύναμις" αἵ yaQ δυνάμεις ἐπὶ τοὺ αὐτοῦ καὶ ἑνὸς 
ὑποχειμένου ὅλου πλείους ϑεωροῦνται, οὐκ ἐν ἄλλῳ 
5 καὶ [ἐν] ἄλλῳ περατούμεναι τῷ ποσῷ τῆς ὑποκειμένης 
οὐσίας, τὰ δὲ μέρη ἀπολαμβάνει ἑαυτοῖς ποσόν τι τῆς 
οὐσίας καὶ περιγράφει ἀλλοῖόν τε μόριον αὐτῆς. αὖ- 
τίχα τοῦ μήλου αἴ μὲν δυνάμεις πᾶσαι ἐν ἑνί, τὰ δὲ 
| μέρη ἄλλα ἀλλαχοῦ κεχώρισται" ἐφάπτεται γὰρ ἡ μὲν [842] 
Ὁ τοῦ μέρους ἔννοια ποσοῦ, ὡς πρὸς τὴν τοῦ ὅλου κατα- 
σχδυὴν ὁλικωτέραν. ποσότητα ἀπολαμβάνοντος" ἡ δὲ 
τῆς δυνάμεως τοῦ ὅλου τὴν ἐπίνοιαν ἀπείληφε. διό- 


254 |: . ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


περ ἀμερεῖς μὲν af δυνάμεις καὶ δι᾽ ὅλου κεχωρη- 
κυῖαι, τὰ δὲ μέρη ἠλλοίωται μερισμοῦ ἔχοντα ἀντὶ 
ὕλου ποσότητα. πῶς οὖν ἀμερὴς ἡ ψυχὴ καὶ πάλιν 
τριμερής; οἵ μὲν οὖν τὰ μέρη τῆς ψυχῆς κατὰ τὸ πο- 
σὸν ἀκούσαντες εἰκότως ἀποροῦσι πῶς καὶ ἀμερὴς καὶ " 
τριμερής, καὶ λύουσι φάσκοντες κατὰ μὲν ἴδιον λόγον 
καὶ καϑ᾽ ἑαυτὴν εἶναι ἀμερῆ, τριμερῆ δὲ xaO" ὕσον 
ἐν σώματι γενομένη μεριστῷ ῦντι ἄλλο καὶ ἄλλο μέρος 
ἐπέχει τοῦ σώματος εἰς τὰς διαφόρους αὐτῆς ἐνερ- 
γείας. οὐ γὰρ δὴ αὕτη κεφαλὴν ἔχει καὶ ϑώρακα xul v 
τρίτον ἥπαρ. ἀλλ᾽ al διὰ τούτων διάφοροι ἐνέργειαι 
διὰ μερισμῶν καὶ μερῶν γιγνόμεναι διαφόρων. τοῦ 
σώματος ἀπ᾽ ἐκείνων αὐτῇ τῶν μερῶν μερισμὸν ἐπ- 
ανέϑησαν. Νικόλαος δὲ οὐκ ἠξίου τὰ μέρη τῆς ψυχῆς 
κατὰ τὸ ποσὸν λαμβάνειν, ἀλλὰ μᾶλλον κατὰ τὸ ποιόν, 15 
ὥσπερ καὶ τέχνης καὶ φιλοσοφίας" ἐπὶ μὲν γὰρ τοῦ 
ποσοῦ τὸ ὅλον ἐκ τῶν μερῶν συμπληροῦται, καὶ γί: 
[844] γνεται ὡς κατὰ τὴν πρὸς ἕτερον ἀντεξέτασιν πλέον ἢ 
ἔλαττον ἢ μικρότερον ἢ μεῖξον, προστιϑεμένου μέρους 
1 ἀφαιρουμένου. ψυχῆς δὲ οὐχ οὕτως λέγομεν εἶναι Ὁ 
μέρη᾽ οὐ γὰρ δὴ τὸ ποσὸν αὐτῆς ὑπὸ τούτων συμ- 
πληροῦται, οὔτε γὰρ μέγεϑός ἐστιν οὔτε τι ἔχει πλῆ- 
ϑος᾽ ἀλλ᾽ ὡς τέχνης μέρη. διαφέρει δὲ καὶ τούτων᾽ 
τέχνη μὲν γὰρ ἀπόν τι μέρος οὐκ ἂν εἴη ὁλόκληρος 
οὐδὲ τελεία, ψυχὴ δὲ πᾶσα τελεία ἐστί, καί τοι πᾶν Ὁ 
ξῷον οὐ κομισάμενον τὸ κατὰ φύσιν τέλος ἀτελές 
ἐστίν. ἀκούει τοίνυν Νικόλαος τὰ μέρη: τῆς ψυχῆς ὡς 
δυνάμεις, τοῦ ἔχοντορ᾽ τὸ γὰρ ξῷον καὶ ὅλως τὸ ἔμ- 
ψυχον τῷ ψυχὴν ἔχειν πολλὰ δύναται, οἷον ξὴν al- 
σϑάνεσϑαι κινεῖσϑαι νοεῖν ὀρέγεσθαι, ὧν πάντων al- 9 
τία καὶ ἀρχὴ ἡ ψυχή. ταύτας οὖν τὰς δυνάμεις, ἀφ᾽ 
ὧν λέγεται τὸ ἔμψυχον ταῦτα δρᾶν ἢ πάσχειν, μέρη 


ΟΑΡ. 41. s. 3ὅ---27. ΦΥΣΙΚΑ 255 


τῆς ψυχῆς τέϑενται ὡς εἴρηται. οὐδὲν γὰρ κωλύει αὖ- 

τῆς ἀμεροῦς οὔσης μεριστῶς δέχεσθαι τὰς ἀπ᾽ αὐτῆς 

τῶν ἐνεργειῶν ἐνδόσεις. μεριστὸν οὖν τὸ ξῷον, εἰς 

τὴν ἐπίνοιαν αὐτοῦ καὶ τοῦ σώματος παραλαμβανο- 
μένου, ἀφ᾽ οὗ αἴ ξωτικαὶ ἐνέργειαι κατὰ ψυχῆς ἔνδο- 

σιν, δεχόμεναι τὴν εἰς μέρη τῶν διαφόρων ἐνεργειῶν 

κατὰ τάξιν καὶ τῇ ψυχῇ τὰ μέρη ἔχειν προσανέϑησαν. 

καὶ μήποτε διττῶς ἐπινοουμένης τῆς ψυχῆς καὶ ἐχού- [846] 

δης τὴν Gov τήν τὸ xaO" αὑτὴν καὶ τὴν κατὰ σχέσιν, (105) 
Ὁ ἐν τῇ κατὰ "σχέσιν ἑωῇ ὑφίσταται τὰ μέρη. ὡς γὰρ 

πυρῷ σπαρέντι ἐν τῇ πρὸς τὴν γένεσιν σχέσει ὑφί- 

στατὰι τὰ μέρη, τοῦ στάχυος ὅλου οὐκ ὄντος μεριστοῦ, 

ἐν δὲ μεριστῷ ϑεωρούμενα, ἀφ᾽ οὗ πάλιν ἐπάνεισιν 

εἰς τὸ ἀμέριστον, οὕτω καὶ ψυχῇ ἀμερίστῳ οὔσῃ ἐν τῇ 
i5 σπορᾷ παρυφίσταται τὰ μέρη. 

"Ἐν ταυτῷ ᾿ 26 
Ἐπιβαλλόμενον. ἑξῆς ἂν εἴη ἐπισκέψασθαι πρὸς τὸ 
γνῶναι τίνες διὰ τὴν ψυχὴν d προβέβληνται ὡς àv 
αὐτήν, καὶ τίνες διὰ τὴν μετ᾽ αὐτήν, καὶ τίνες διὰ τὸ 


| Ἀξῷον. οὕτως γὰρ καὶ αἴ ὑποστάσεις πρόδηλοι, καὶ τί- 


νερ αἱ ἀνάγκαι εἰς τὴν καϑ᾽ αὑτὴν ἐπάνοδον ἔσονται 
τῶν ἐν μέρεσι toU σώματος μέρη ψυχῆς κατακλει- 
ὄντων. 
᾿φέσα πυϑαγορείου Δευκανοῦ ἐκτοῦ 21 
25 περὶ ἀνθρώπω φύσιος. 

Φύσις ἀνθρώπω κανών μοι δοκέει νόμω τὸ καὶ 
δίκας ἦμεν καὶ οἴκω ve καὶ πόλιος." ἴχνια γὰρ ἐν αὑτῷ [848] 
στιβαξόμενος εὕροιτό κα τις καὶ μαστευόμενορ. νόμος 
γὰρ ἐν αὑτῷ καὶ δίκα, ἃ τᾶς ψυχᾶς ἐστι διακόσμασις. 

ὃ τριχϑαδία γὰρ ὑπάρχοισα ἐπὶ τριχϑαδίοις ἔργοις συν- 
ἐἔστακε. γνώμαν καὶ φρόνασιισ᾽ ἐργαζόμενος ὁ νόος, 
καὶ ἀλκὰν καὶ δύναμιν ἃ vuoi, καὶ ἔρωτα καὶ φι- 


256 ISANNOT ZTOBAIOT 118.1 


λοφροσύναν ἃ ἐπιϑυμία. καὶ οὕτω συντέτακται ταῦτα 
ὑφ [860] ποτ΄. ἄλλαλα πάντα, ὥστε αὐτᾶς τὸ μὲν κράτιστον 
ἁγέεσϑαι, τὸ δὲ χεῖρον ἄρχεσϑαι, τὸ δὲ uécov uécav 
ἐπέχεν τάξιν καὶ ἄρχεν καὶ ἄρχεσϑαι. ταῦτα δ᾽ οὕτως 
ἐμάσατο κατὰ λόγον ὁ ϑεὸς ἐν τᾷ ἐκτυπώσι καὶ ἐξερ- 9 
γασίᾳ τῶ ἀνθρωπένω σκάνεος, ὅτι μόνον ἄνϑρωπον 
ἐνοάσατο νόμω τε καὶ δίκας ἐπιδέχτορα γεγέσϑαι, καὶ 
οὐδὲν ἄλλο τῶν ϑνατῶν ξῴων. οὔτε γὰρ ἐξ ἑνὸς σύ- 
σταμα κοινωνίας γένοιτό κα, οὔτε μὰν ἐκ πλειόνων, 
ὁμοίων δὲ τούτων᾽ ἀνάγκα γάρ, ἐπεὶ τὰ πράγματα Ὁ 
διαφέροντά ἐντι, καὶ τὰς ἐν ἁμῖν μοίρας τᾶς ψυχᾶς 
διαφόρω ἦμεν, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶ σώματος ὁράσιος καὶ 
ἄψιος καὶ ἀκοᾶς καὶ γεύσιος καὶ ὀσφράσιος, οὐ γὰρ 
πάντα ποτὶ πάντα τὰν αὐτὰν ἔχει συναρμογάν" οὔτε 
μὰν ἐκ πλειόνων μὲν' καὶ ἀνομοίων , τῶν τυχόντων 15 
μάντοιγε. ἀλλὰ τῶν ποττὰν τῶ 040 ᾿συστάματος ἐκ- 
πλάρωσιν καὶ σύνταξιν καὶ συναρμογὰν τυχόντων. οὐ 
μόνον δὲ ἐκ πλειόνων καὶ ἀνομοίων καὶ τῶν ἐξ τὸ 
ὅλον καὶ. τέλξον τυχόντων, ἀλλὰ καὶ αὐτῶν τούτων 
οὐκ εἰκαίων καὶ ὡς ἔτυχε συνταχϑέντων, ἀλλὰ μετά 2 
[852] τινος νόμω καὶ ἔμφρονος ἐπιστασίας. αἴ vs γὰρ τὰν 
ἴσαν ἐφέρετο μοῖραν καὶ δυνάμιος καὶ τιμᾶς ἀνόμοια 
ἐόντα καὶ τὰ μὲν χερείονα τὰ δὲ κάρρονα τὰ δὲ μέσα, 
oU κα ἐδύνατο c κατὰ ψυχὰν τῶν μερέων κοινωνέα 
συνομασϑῆμεν᾽ αἴ τε τὰν ἀνέσαν, μὴ τὰν κάρρονα δὲ 35 
τὰ μείζονα μοῖραν ἐφέρετο ἀλλὰ τὰν χερείονα . πολλά 
κα ἀφροσύνα καὶ ἀταξία περὶ τὰν ψυχὰν ὑπᾶρχεν" et 
τε τὰν κάρφρονα μὲν τὰ μείξονα, τὰν χερείονα 02 τὰ 
μείονα, μὴ ποτὶ λόγον δὲ ἕκαστον τούτων, οὔ κα ἐδύ- 
νατὸ ὁμόνοια καὶ φιλία καὶ δικαιότας ἦμεν περὶ τὰν 30 
ψυχάν, ἐπεὶ ὧν ἕκασκον ὃν ποτὶ λόγον συντέτακται 
τὸν ἁρμόξοντα, τὸ τοιοῦτον φαμὶ ἐγὼ δικαιότατα 


X 


CAP. 41. s. 27. 28. QTZIKA . 9571 


ἥμεν. καὶ μὰν ὁμόνοιά τις καὶ ὁμοφροσύνα ὀπαδεῖ τῷ [854] 


τοιαῦτα διατάξι. τὸ δὲ τοιοῦτον δικαίως κα λέγοιτο 
Ε ^ - --Γ Jf 

εὐνομέα ἡμὲν τᾶς ψυχᾶς, ἅτις ἐκ τῶ ἄρχεν μὲν τὸ κάρ- 

ρον ἄρχεσϑαι δὲ τὸ χέρειον κράτος ἐπιφέροιτο τᾶς 


5 ἀρετᾶς. καὶ φιλία δὲ καὶ ἔρως καὶ φιλοφροσύνα σύμ-᾿ 


φύυλος καὶ συγγενὴς ἐκ τούτων ἐξεβλάστασε τῶν με- 
ρέων.. συμπείϑει μὲν γὰρ ὁ νόος ὁραυγούμενος, ἔρα- 
ται δὲ & ἐπιϑυμία, ἃ δὲ ϑύμωσις ἐμπιπλαμένα μένξος 


ἔχϑρῳᾳ ξέοισα φίλα γένεται τῷ ἐπι: ϑυμίᾳ. ἁρμόξας γὰρ(Ι06) 


10 ὃ νόος τὸ ἁδὺ τῷ λυπηρῷ συγκατακρξόμενος, καὶ τὸ 
σύντονον καὶ σφοδρὸν τῷ κούφῳ μέρει τᾶς ψυχᾶς καὶ 
διαχυτικῷ, ἕκαστόν τε ἑκάστω πράγματος τὰν σύμ- 
φυλον καὶ συγγενέα προμάϑειαν διαμεμέρισται, ὃ μὲν 
νόος ὁραυγούμενος καὶ στιβαξόμενος τὰ πράγματα. ἃ 

15 δὲ ϑύμωσις ὁρμὰν καὶ ἀλκὰν ποτιφερομένα τοῖς ὁραυ- 
γαϑεῖσιν, ἃ δὲ ἐπιϑυμία φιλοστοργίᾳ συγγενὴς ἐᾶσα 
ἐφαρμόσδει τῷ νόῳ ἴδιον περιποιουμένα τὸ ἁδὺ καὶ τὸ 
σύννοον ἀποδιδοῖσα τῷ συννύῳ μέρει τᾶς ψυχᾶς. ὧν- 
πδρ ἕκατι δοκέει μοι καὶ ὁ βίος ὁ xaT ἀνθρώπων 

20 ἄριστος ἥμεν, ὅκκα τὸ ἁδὺ τῷ σπουδαίῳ συγκατα- 
κραϑῇ καὶ ἃ ἁδονὰ τῷ ἀρετᾷ. ποϑαρμόξασϑαι δ᾽ αὐτὰ 
ὁ ψόος δύναται παιδεύσιοβ: αὶ ἀρετᾶς ἐπήρατος γε- 
νόμενυς. 

: Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 84] 

25 Τὴν δὲ δὴ ψυχὴν οὐχ ὡς νῦν ὑστέραν ἐπιχειροῦ- 
μεν λέγειν, οὕτως ἐμηχανήσατο καὶ ὁ ϑεὸς νεωτέραν" 
οὐ γὰρ ἂν ἄρχεσϑαι ὁ ϑεὸς πρεσβύτερον. ἀπὸ νεωτέ- 
ρου συνέρξας slacsv* ἀλλά πως ἡμεῖς πολὺ μετέχον- 
τες τοῦ προστυχόντος τε καὶ εἰκῇ ταύτῃ πῃ καὶ λέγο- 

80 μεν, ὃ δὲ καὶ γενέσει καὶ ἀρετῇ ἱπροτέραν] καὶ πρε- 
σβυτέφραν ψυχὴν σώματος ὡς δεσπότιν καὶ ἄρξουσαν 
ἀρξομένου συνεστήσατο ἐκ τῶνδέ vs καὶ τοιῶδε τρόπῳ" 

ΒΊΟΒ. ECL, PHYS. 17 


[8506] 


28 


** 


208 . IS2ANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


τῆς ἀμερίστου καὶ ἀεὶ κατὰ ταυτὰ ἐχούσης οὐσίας 
καὶ τῆς αὖ περὶ τὰ σώματα γιγνομένης μεριστῆς τρί- 
τον ἐξ ἀμφοῖν ἐν μέσῳ συνεκεράσατο οὐσίας εἶδος, 
τῆς τε ταυτοῦ φύσεως αὖ πέρι καὶ τῆς τοῦ ἑτέρου, καὶ 
κατὰ ταυτὰ ξυνέστησεν ἐν μέσῳ τοῦ ve ἀμεροῦς αὖ- 5 
τῶν καὶ τοῦ κατὰ τὰ σώματα μεριστοῦ. καὶ τρία λα- 
βὼν αὐτὰ ὄντα συνεκεράσατο εἰς μέαν πάντα ἰδέαν, 
τὴν. ϑατέρου φύσιν δύσμικτον οὖσαν εἰς ταυτὸν Evv- 
αρμόττων βίᾳ. μιγνὺς δὲ μετὰ τῆς οὐσίας καὶ ἐξ 
τριῶν ποιησάμενος ἕν, πάλιν ὅλον τοῦτο μοίρας ὅσας 1 
προσῆκε διένειμεν; ἑχάστην δὲ ἔκ τὸ ταυτοῦ καὶ ϑα- 
τέρου καὶ τῆς οὐσίας: μεμιγμένην. — [p. 81] καὶ τὸ 
μὲν δὴ σῶμα ὁρατὸν οὐρανοῦ γέγονεν, αὐτὴ δὲ ἀό- 
ρατος μὲν λογισμοῦ δὲ μετέχουσα καὶ ἁρμονέας ψυχὴ 
τῶν νοητῶν ἀεί t5 ὄντων, ὑπὸ τοῦ ἀρίστου ἀρίστη t5 
γενομένη τῶν γεννηθέντων. ἅτε οὖν ἐκ τῆς ταυτοῦ 
καὶ τῆς ϑατέρου φύσεως ἔκ τὸ οὐσίας τριῶν τούτων 
συγκραϑεῖσα μοιρῶν, καὶ ἀνάλογον μερισϑεῖσα καὶ 
ξυνδεϑεῖσα, αὐτή τὸ ἀνακυκλουμένη πρὸς ἑαυτήν, 
ὅταν οὐσίαν σκεδαστὴν ἔχοντός τινος ἐφάπτηται, καὶ Ὁ 
ὅταν ἀμέριστον, λέγῃ διὰ πάσης ἑαυτῆς κινουμένη, 
Oto V ἄν τι ταυτὸν ἢ καὶ ὅτου ἂν ἕτερον, πρὸς ὅ τι 
τε μάλιστα καὶ ὕπῃ καὶ ὅπως καὶ ὁπότε ξυμβαίνει 
κατὰ τὰ γιγνόμενά τε πρὸς ἕχαστον ἕκαστά τε εἶναι 
καὶ πάσχειν καὶ πρὸς τὰ κατὰ ταυτὰ ἔχοντα ἀεί. λό- Ὁ 
γος δὲ ὁ κατὰ ταυτὸν ἀληϑὴς γιγνόμενος περί vs ϑά- 
τερον ὃν καὶ περὶ τὸ ταυτόν, ἐν τῷ κινουμένῳ ὑφ᾽ 
αὑτοῦ φερόμενος ἄνευ φϑόγγου καὶ ἠχῆς. ὅταν μὲν 
περὶ τὸ αἰσϑητὸν γίγνηται καὶ ὁ τοῦ ϑατέρου κύκλος 
ὀρϑὸς ὧν εἰς πᾶσαν αὐτοῦ τὴν ψυχὴν διαγγείλῃ, 30 
δόξαι καὶ πίστεις γίγνονται βέβαιοι καὶ ἀληϑεῖς" ὅταν 
δὲ αὖ περὶ τὸ λογικὸν ἦ, καὶ ὃ τοῦ ταυτοῦ κύκλος εὕ- 


CAP. 41. s. 28—30. ΦΥΣΙΚΑ 259 


τροχος ὧν αὐτὰ μηνύσῃ, νοῦς ἐπιστήμη τε ἐξ ἀνάγκης 
ἀποτελεῖται. τούτω δὲ ἐν ᾧ τῶν ὄντων ἐγγίγνεσϑον, 
ἂν ποτέ τις αὐτὸ ἄλλο πλὴν ψυχὴν εἴπῃ, πᾶν μᾶλλον 
ἢ τἀληϑὲς ἐρεῖ. 

δ Πλάτωνος πολιτείας v [p. 610] 

Οὐκοῦν, ὁπότε μηδ᾽ ὑφ᾽ ἑνὸς ἀπόλλυται κακοῦ 
μήτε οἰκείου μήτε ἀλλοτρίου, δῆλον ὅτι ἀνάγκη αὐτὸ 
ἀεὶ ὃν εἶναι εἰ δ᾽ ἀεὶ 0v , ἀϑάνατον. ᾿Δνάγκη, ἔφη. 
Τοῦτο μὲν τοίνυν, ἦν δ᾽ ἐγώ, οὕτως ἐχέτω. εἰ δ᾽ 

10 ἔχει, ἐννοεῖς ὅτι ἀεὶ ἂν εἶεν αἱ αὐταί. οὔτε γὰρ ἄν 
που ἐλάττους γένοιντο μηδεμιᾶς ἀπολλυμένης, οὔτε 
αὖ πλείους. εἰ γὰρ ὁτιοῦν τῶν ἀϑανάτων πλέον γί- 


γνοιτο, οἶσϑ᾽ Or. ἐκ τοῦ ϑνητοῦ ἂν γίγνοιτο, καὶ 


πάντα ἂν εἴη τελευτῶντα ἀϑάνατα. ᾿Δ4ληϑῆ λέγεις. 

15 44A , ἦν δ᾽ ἐγώ, μήτε τοῦτο οἰόμεϑα, ὁ γὰρ λόγος 
οὐχ ἐάσει, μήτε γε αὖ τῇ ἀληϑεστάτῃ φύσει τοιοῦτον 
εἶναι ψυχήν, ὥστε πολλῆς ποικιλίας καὶ ἀνομοιότητός 
τε καὶ διαφορᾶς γέμειν αὐτὸ πρὸς αὑτό. Πῶς λέγεις; 
ἔφη. Οὐ ῥάδιον, ἦν δ᾽ ἐγώ, ἀΐδιον εἶναι σύνϑετόν 

20 T& ἐκ πολλῶν, καὶ μὴ τῇ καλλίστῃ κεχρημένον συν- 
ϑέσει., ὡς νῦν ἡμῖν ἐφάνη ἡ ψυχή. Οὐκοῦν εἰχός γε. 
Ὅτι μὲν τοίνυν ἀϑάνατον ψυχὴ καὶ ὃ ἄρτι λόγος καὶ 
οὗ ἄλλοι ἀναγκάσειαν Gv. 

Πλάτωνος πολιτεέας Ó p. 496] 

25 Toós δὲ ἤδη χαλεπόν, δἰ τῷ αὐτῷ τούτῳ ἕκαστα 
πράττομεν ῇ τρισὶν οὖσιν ἄλλο ἄλλφ᾽ “βανϑάνομεν 
μὲν ἕ ἑτέρῳ, ϑυμούμεϑα δὲ ἄλλῳ τῶν ἐν ἡ ἡμῖν, ἐπιϑυ- 
μοῦμεν δ᾽ αὖ τρίτῳ τινὶ τῶν περὶ τὴν τροφήν. τε καὶ 
γέννησιν ἡδονῶν καὶ ὅσα τούτων ἀδελφά" ἢ ὅλῃ τῇ 

30 ψυχῇ καϑ᾽ ἕκαστον αὐτῶν πράττομεν, ὅταν δρμήσω- 
μεν. ταῦτ᾽ ἔσται τὰ χαλεπὰ διορίσασϑαι ἀξίως λόγου. 
Καὶ ἐμοὶ δοκεῖ, ἔφη. 

17 


29 


90 


260 IGSANNOT ZTOBAIOT Lib. t 


[p. 439] τοῦ διψῶώντος ἡ ψυχή, xa9' ὅσον διψᾷ, 
οὐ βούλεταί τι ἄλλο ἢ πιεῖν, καὶ τούτον ὀρέγεται καὶ 
ἐπὶ τοῦτο ὁρμᾷ. 4λον δή. Οὐκοῦν εἴποτέτι αὐτὴν 
ἀνϑέλκει διψῶσαν. ἕτερόν τι ἂν ἐν αὐτῇ εἴη αὐτοῦ 
τοῦ διψῶντος καὶ ἄγοντος ὥσπερ ϑηρίον ἐπὶ τὸ 5 
πιεῖν. οὐ γὰρ δή, φαμέν, τό γε αὐτὸ τῷ αὐτῷ ἕαυ- 
τοῦ περὶ τὸ αὐτὸ ἅμα τἀναντία πράττοι. Οὐ γὰρ οὖν. 
Ὥσπερ γε, οἶμαι, τοῦ τοξότου οὐ καλῶς ἔχει λέγειν, 
ὅτι αὐτοῦ ἅμα αἱ [χεῖρες τὸ τόξον ἀπωϑοῦνταί τε καὶ 
προσέλκονται, ἀλλ᾽ ὅτι ἄλλη μὲν ἡ ἀπωϑοῦσα χείρ» 10 
ἑτέρα δὲ ἡ προσαγομένη. Παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη. 
Πότερον δὴ φῶμέν τινας ἔστιν ὅτε διψῶντας οὐκ ἐϑθέ- 
λειν πιεῖν: Καὶ μάλα γ᾽, ἔφη. πολλοὺς καὶ πολλάκις. 
Τί οὖν, ἔφην ἐγώ, φαίη τις ἂν τούτων πέρι; οὐκ 
ἐνεῖναι μὲν ἐν τῇ ψυχῇ αὐτῶν τὸ κελεῦον, ἐνεῖναι δὲ as 
τὸ κωλῦον πιεῖν, ἄλλο ὃν καὶ κρατοῦν τοῦ κελεύον - 
τος; Ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη. Q^ οὖν οὐ τὸ μὲν κωλῦον 
τὰ τοιαῦτα ἐγγίγνεται, ὅταν ἐγγένηται, ἐκ λογισμοῦ, 
τὰ δὲ ἄγοντα καὶ ἕλκοντα διὰ παϑημάτων τὸ καὶ vo- 
σημάτων παραγίγνεται; Φαίνεται. Οὐ δὴ ἀλόγως, Ἢ 
ἦν δ᾽ ἐγώ, ἀξιώσομεν αὐτὰ διττά τε καὶ ἕτερα ἀλλή- 
λων εἶναι, τὸ μὲν à λογίζεται λογιστικὸν προσαγο- 
ρεύοντες τῆς ψυχῆς, τὸ δὲ ᾧ ἐρᾷ τε καὶ πεινῇ καὶ διψῇ 
καὶ περὶ τὰς ἄλλας ἐπιϑυμίας ἐπτόηται ἀλόγιστόν 
τε καὶ ἐπιϑυμητικόν, πληρωσεῶών τινῶν καὶ ἡδονῶν s 
ἑταῖρον. Οὔκ, ἀλλ᾽ εἰκότως, ἔφη, ἡγοίμεϑ᾽ ἂν οὔ- 
vog. Ταῦτα μὲν vo(vvv, qv δ᾽ ἐγώ, δύο ἡμῖν ὡρίσϑω 
εἴδη ἐν ψυχῇ ἐνόντα" τὸ δὲ δὴ τοῦ. ϑυμοῦ xol ᾧ ϑυ- 
μούμεϑα πότερον τρίτον ἢ τούτων ποτέρῳ ἂν εἴη ὁμο- 
φυές; Ἴσως, ἔφη; τῷ ἑτέρῳ, τῷ ἐπιϑυμητικῷ. AAA, so 
ἦν δ᾽ ἐγώ, ποτὲ ἀκούσας τι πιστεύω τούτῳ, ὡς ἄρα 
“Μεόντιος 0 ᾿4γλαΐωνος ἀνιὼν ἐκ Πειραιέως ὑπὸ τὸ 


CAP. 41. s. 30. 81. ΦΥΣΙΚΑ 261 


βόρειον τεῖχος ἐντὸς αἰσθόμενος νεκροὺς παρὰ τῷ 
δημίῳ κειμένους, ἅμα μὲν ἰδεῖν ἐπιϑυμοῖ, ἅμα δὲ 
δυσχεραίνοι καὶ ἀποτρέποι ἑαυτόν, καὶ τέως μὲν μά- 
χοιτο καὶ παρακαλύπτοιτο, κρατούμενος δ᾽ οὖν ὑπὸ 
5 τῆς ἐπιϑυμίας, διελκύσας τοὺς ὀφθαλμούς, προσδρα- 
μὼν πρὸς τοὺς νεκρούς, ἰδοὺ ὑμῖν, ἔφη, ὦ κακοδαί- 
uoveg, ἐμπλήσϑητς τοῦ καλοῦ ϑεάματος. Ἤκουσα, 
ἔφη. καὶ αὐτός. Οὕὔτος μέντοι, ἔφην, ὁ λόγος σημαί- 
νει τὴν ὀργὴν πολεμεῖν ἐνίοτε ταῖς ἐπιϑυμίαις, ὡς 
10 ἄλλο ὃν ἄλλῳ. Σημαίνει γάρ, ἔφη. 


Ἐν ταυτῷ [p. 441] 31 

* 49a ovv ἕτερον ὃν xal τοῦτο, ἢ λογιστικόν τι εἷ- [858] 
δος, ὥστε μὴ τρία ἀλλὰ δύο εἴδη εἶναι ἐν τῇ ψυχῇ. 
λογιστικὸν καὶ ἐπιϑυμητικόν ; ἢ καϑάπερ ἐν τῇ πόλει 
5 ξυνεῖχεν αὐτὴν τρία ὄντα γένη, χρηματιστικὸν ἐπι- 
κουρητικὸν βουλευτικὸν, οὕτω καὶ ἐν ψυχῇ τρίτον 
τοῦτό ἐστι τὸ ϑυμοειδές, ἐπίκουρον ὃν τῷ λογιστικῷ 
φύσει, ἐὰν μὴ ὑπὸ κακῆς τροφῆς διαφϑαρῇ; ἀνάγκη, 
ἔφη, τρίτον. Ναί, ἦν δ᾽ ἐγώ, &v ys τοῦ λογιστικοῦ 
2) ἄλλο τι ὥσπερ τοῦ ἐπιϑυμητικοῦ ἐφάνη ἕτερον Ov. 
AAA. οὐ χαλεπόν, ἔφη, φανῆναι" καὶ γὰρ ἐν τοῖς παι- 
δίοις τοῦτο ὃν ἂν τις ἴδοι. ὅτι ϑυμοῦ μὲν εὐϑὺς γε- 
νόμενα μεστά ἐστιν, λογισμοῦ δὲ ἔνιοι μὲν ἔμοιγε 
δοχοῦσιν οὐδέποτέ ys μεταλαμβάνειν, οἱ δὲ πολλοὶ 
5. ὀψέ ποτε. Ναὶ μὰ Δία, ἦν δ᾽ ἐγώ, καλῶς γε εἶπες. 
ἔτι δὲ ἐν τοῖς ϑηρίοις ἄν τις ἴδοι ὃ λέγεις, ὅτι οὕτως 
ἔχει. πρὸς δὲ τούτοις καὶ ἃ ἄνω zov ἐκεῖ εἴπομεν, 

τὸ τοῦ Ὁμήρου μαρτυρήσει τό 


στῆϑος δὲ πλήξας κραδίην ἠνίπαπε μύϑῳ. (107) 


3) ἐνταῦϑα yao δὴ σαφῶς ὡς ἕτερον ἑτέρῳ ἐπιπλῆττον 
πεποίηκεν Ὅμηρος τὸ ἀναλογισάμενον περὶ τοῦ βελ- 


202 ΙΘΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT LiB. 1 


t(ovóg τ καὶ χείρονος τῷ ἀλογίστως ϑυμουμένῳ. 
Κομιδῇ, ἔφη, ὀρϑῶς λέγεις. 
32 Ἰαμβλέχου περὶ ψυχῆς 

A giovor ἕλης μὲν ovv τὰ μάλιστα δοκοῦντα τῇ 
ψυχῇ ὑπάρχειν εἰς τρία τὰ κυριώτατα γένη ἀναγαγών, s 
κένησίν τε καὶ γνῶσιν καὶ λεπτότητα οὐσίας, ἣν ἐνίοτε 
καὶ ἀσώματον ὑπόστασιν ἐπονομάξει, ἐς ταῦτα τὰ τρία 
τὰς καϑ' ἕκαστα διωρισμένας ἐπαναφέρει δόξας. πέ- 
ρας τῶν ἀπείρων ἀνευρὼν οὕτω καὶ σαφῆ καὶ σύντο- 
μον περίληψιν. ἐγὼ δὲ ὁρῶ ἐν τούτοις τοῖς ὅροις πολὺ 16 
μὲν τὸ ὁμώνυμον καὶ συγκεχυμένον (οὐ γὰρ ὡσαύτως 
αἴ κατὰ μεταβολὴν καὶ αἵ κατὰ ξωὴν ϑεωροῦνται. κι- ᾿ 
νήσεις; 7 καὶ μορφωτικαὶ ἢ 1 ἄμορφοι γνώσεις, ἢ ol 
τοῦ ἀέρος, ἢ αἵ τῶν καϑ᾽ αὐτὰ ἀσωμάτων καϑαρότη- 
τες τῆς οὐσίας). πολὺ δὲ καὶ τὸ ἀτελὲς αὐτῶν καὶ ἐν- 15 
δεές᾽ οὐ γὰρ ἔνεστι πάντα περιλαβεῖν τὰ γένη τῆς 
δόξης ἐν τοῖς τρισὶ τούτοις ὅροις. 

[860] τινὲς εἰς τὰς τῶν τεσσάρων στοιχείων ἀρχὰς τὴν 
οὐσίαν τῆς ψυχῆς ἐπαναφέρουσιν. εἶναι μὲν γὰρ τὰ 
πρῶτα σώματα ἄτομα, πρὸ τῶν τεσσάρων στοιχείων Ὁ 
στοιχειωδέστερα᾽ εἰλικρινῆ δὲ ὄντα καὶ πεπληρωμένα 
πάντῃ καϑαρᾶς πρώτης οὐσίας μὴ δέχεσϑαι μηδ᾽ ὁπω-" 
στινοῦν εἰς αὑτὰ διαίρεσιν. ταῦτα volvvv ἄπειρα ἔχειν 
σχήματα, ἕν δὲ αὐτῶν εἶναι τὸ σφαιροειδές, ἀπὸ δὴ 
τῶν σφαιροειδῶν ἀτόμων εἶναι τὴν ψυχήν. — 25 

ὡς δὲ τῶν ἀριστοτελικῶν τινες ὑφηγοῦνται, εἶδός 
ἔστι τὸ ἐπὶ τοῖς σώμασιν ἢ ποιότης ἁπλῆ. ἀσώματος ἢ 
ποιότης οὐσιώδης τελεία, T) παράκειται δόξα, οὐ πα- 
ραδοϑεῖσα μὲν δυναμένη δὲ πιϑανὼς λέγεσϑαι αἵρε-. 
σις, 1] τὴν συνδρομὴν τῶν ὕλων ποιοτήτων, καὶ τὸ ἕν 80 
αὐτῶν κεφάλαιον εἴτε τὸ ἐπιγιγνόμενον᾽ ἢ τὸ προῦπ- 
ἄρχον; τιϑεμένη τὴν ψυχήν. 


CAP, 41. s. 31. 32. ΦΥΣΙΚΑ 263 


μετὰ δὴ ταῦτα τοὺς εἰς μαϑηματικὴν οὐσίαν ἐντι- 
ϑέντας τὴν οὐσίαν τῆς ψυχῆς καταλέγω διευκρινημέ- [862] 
veg. ἔστι δὴ γένος ἕν τι αὐτῆς τὸ σχῆμα, πέρας ὃν 
διαστάσεως καὶ αὐτὴ διάστασις. ἐν αὐτοῖς μὲν οὖν 

ὁ τούτοις Σεβῇρος ὁ πλατωνικὸς αὐτὴν ἀφωρίέσατο, ἐν 
ἐδέα δὲ τοῦ πάντῃ διαστατοῦ Σπεύσιππος, ἐν αἰτίᾳ 
δὲ ἢ τῇ ἑνώσει τούτων ἄλλος &v τις καϑαρώτερον αὖ- 
τὴν προστήσαιτο τελεώτατα. πάλιν τοίνυν ὃ ἀριϑμὸς 
ἐν ἑτέρῳ γένει κεῖται. ἀλλὰ καὶ τοῦτον ἁπλῶς μὲν 

10 οὕτως ἔνιοι τῶν. πυϑαγορείων τῇ ψυχῇ συναρμόξου- 

. 6w, ὡς δ᾽ αὐτοκένητον Ξενοκράτης, ὡς δὲ λόγους 
περιέχουσαν Μοδέρατος ὁ πυϑαγόρειος, ὡς δὲ κριτι- 
κὸν κοσμουργοῦ ϑεοῦ ὄργανον Ἵππασος ὁ ἀκουσματι- 
xóg τῶν πυϑαγορείων. 

15 ὧς δ᾽ ᾿Αριστοτέλης ἱστορεῖ, Πλάτων ἐκ τῆς τοῦ [864] 
ἑνὸς ἰδέας καὶ τοῦ πρώτου μήκους [καὶ πλάτους] καὶ 
βάϑους αὐτὸ τοῦτο ξωὴν προὐποτιϑέμενος, καὶ τὸ μὲν 
£y νοῦν, τὴν δὲ δυάδα ἐπιστήμην, δόξαν δὲ τὸν τοῦ 
ἐπιπέδου ἀριϑμόν, τὸν δὲ τοῦ στερεοῦ τὴν αἴσϑησιν 

20 διοριξόμενος. 

ἔτι τοίνυν τὴν ἁρμονίαν ἴδωμεν, οὐ τὴν ἐν σώ- 
μασιν ἐνιδρυμένην, ἀλλ᾽ τις ἐστὶ μαϑηματική. ταύ- 
της τοίνυν, ὡς μὲν ἁπλῶς εἰπεῖν, τὴν τὰ διαφέροντα 
ὁπωσοῦν σύμμετρα καὶ προδσήγορα ἀπεργαξομένην 

25 ἀναφέρει εἰς τὴν ψυχὴν Μοδέρατος᾽ τὴν δ᾽ ὡς ἐν οὐ- 
σέαις xal ξωαῖς καὶ. γενέσει τούτων μεσότητα. καὶ 
σύνδεσιν ὁ Τιμαῖος αὐτῇ ἀνατίϑησι, τὴν δὲ ὡς ἐν λό- (108) 
γοις τοῖς κατ᾽ οὐσίαν προὐπάρχουσιν Πλωτῖνος καὶ 
Πορφύριος καὶ ᾿Δμέλιος παραδεδώκασι. τὴν δὲ συν- 

ὃ διαπλεκομένην τῷ κόσμῳ καὶ ἀχώριστον τοῦ οὐρανοῦ 
πολλοὶ δή τινες τῶν πλατωνικῶν καὶ πυϑαγορείων 
προκρίνουσιν. 


264 IGANNOT ZTOBAIOT "LiB. x 


[800] ἔἴϑι δὴ οὖν ἐπὶ τὴν καϑ᾿ αὑτὴν ἀσώματον οὐσίαν 
᾿ ἐπανίωμεν, διακρίνοντες καὶ ἐπ᾽ αὐτῆς ἐν τάξει τὰς 
περὶ ψυχῆς πάσας δόξας. εἰσὶ δή τινες ot πᾶσαν τὴν 
τοιαύτην οὐσίαν ὁμοιομερῆ καὶ τὴν αὐτὴν καὶ μίαν 
ἀποφαίνονται, ὡς καὶ ἐν ὁτῳοῦν αὐτῆς μέρει εἶναι 5 
τὰ ὅλα οἵτινες καὶ ἐν τῇ μεριστῇ ψυχῇ τὸν νοητὸν 
κόσμον καὶ ϑεοὺς καὶ δαίμονας καὶ τἀγαϑὸν καὶ πάντα 
τὰ πρεσβύτερα ἐν αὐτῇ ἐνιδούουσι καὶ ἐν πᾶσιν ὡσαύ- 
τῶς πάντα εἶναι ἀποφαίνονται; οἰκείως μέντοι κατὰ 
τὴν αὐτῶν οὐσίαν ἐν ἑκάστοις. καὶ ταύτης τῆς ἰδόξης 10 
ἀναμφισβητήτως μέν ἐστι Νουμήνιος, οὐ πάντῃ δὲ 
ὁμολογουμένως Πλωτῖνος, ἀστάτως δὲ ἐν αὐτῇ φέρε- 
ται ᾿Αμέλιος, Πορφύριος δὲ ἐνδοιάξει περὶ αὐτήν, πῇ 
μὲν διατεταγμένως αὐτῆς ἀφιστάμενος, πῇ δὲ συνακο- 
λουϑῶν αὐτῇ ὡς παραδοϑείσῃ ἄνωϑεν. κατὰ δὴ ταύ- 15 
την νοῦ καὶ ϑεῶν καὶ τῶν κρειττόνων γενῶν οὐδὲν ἡ 7 
ψυχὴ διενήνοχδ κατά ye τὴν ὕλην οὐσίαν. " 
ἀλλὰ μὴν ἥγε πρὸς ταύτην ἀνϑισταμένη δόξα χω- 
ρίξει μὲν τὴν ψυχὴν ὡς ἀπὸ νοῦ γενομένην δευτέραν 
x09 ἑτέραν ὑπόστασιν (τὸ δὲ μετὰ νοῦ αὐτῆς ἐβδηγεῖ- 20 
ται ὡς ἐξηρτημένον ἀπὸ τοῦ νοῦ, μετὰ τοῦ κατ᾽ ἰδίαν 
ὑφεστηκέναι ἀὐτοτελῶς). χωρίξει δὲ αὐτὴν καὶ ἀπὸ 
[868] τῶν κρειττόνων γενῶν ὅλων, ἴδιον δὲ αὐτῇ τῆς οὐ- 
σίας ὅρον ἀπονέμει, ἤτοι τὸ μέσον τῶν μεριστῶν καὶ 
ἀμερίστων σωμάτων γενῶν, ἢ τὸ πλήρωμα τῶν κα- Ὁ 
ϑόλου λόγων καὶ τὴν μετὰ τὰς ἰδέας ὑπηρεσίαν τῆς 
δημιουργίας, ἢ ξωὴν παρ᾽ ἑαυτῆς ἔχουσαν τὸ ξῆν, τὴν. 
ἀπὸ τοῦ νοητοῦ προσελϑοῦσαν ἢ τῶν αὐτῶν γενῶν, 
ἢ ὅλου τοῦ ὄντως ὄντος πρόοδον εἰς ὑχοδεεστέραν 
οὐσίαν. 30 
' περὶ δὲ ταῦτας τὰς δόξας ὅ 0 τὲ Πλάτων αὐτὸς καὶ 
ὁ Πυϑαγόρας 0 τε ᾿Δριστοτέλης καὶ ἀρχαῖοι πάντες, 


CAP. 41. s. 32. 33. ΦΥΣΙΚΑ 265 


ὧν ὀνόματα μεγάλως ἐπὶ σοφίᾳ ὑμνεῖται, τελέως ἐπι-. 
στρέφονται, εἴ τις αὐτῶν τὰς δόξας ἀνιχνεῦοι μετ᾽ 
ἐπιστήμης ἡμεῖς τὸ περὶ αὐτὰς τὴν μετ᾽ ἀληϑείας 
πραγματείαν πᾶσαν πειρασόμεϑα ἐνστήσασϑαι. 

δ τινὲς δὲ τῶν φυσικῶν σύνοδον τῶν ἐναντίων 
συνυφαίνουσιν, οἷον ϑερμοῦ καὶ ψυχροῦ. ξηροῦ καὶ 
ὑγροῦ. καὶ γὰρ τὸ ξῆν ἀπὸ τοῦ ἀναξεῖν ὑπὸ τοῦ ϑερ- 
μοῦ καὶ τὴν ψυχὴν ἀπὸ τοῦ ἀναψύχεσϑαι ὑπὸ τοῦ 
ψυχροῦ ὠνομάσϑαι ἀποφαίνονται καὶ ἅμα ἐπ᾽ ἀμφο- 

10 τέρων καὶ τὸν ἀναπνεόμενον ἀέρα ψυχὴν νομίζουσιν, 
ὥσπερ ᾿Αριστοτέλης μὲν ἐν τοῖς ὀρφικοῖς ἔπεσέ φησι [810] 
λέγεσϑαι τὴν ψυχὴν [ὡς] εἰσιέναι ἐκ τοῦ ὅλου ἀνα- 
πνεόντων ἡμῶν φερομένην ὑπὸ τῶν ἀνέμων. ἔοικέ γε 
μὴν αὐτὸς ὁ Ὀρφεὺς χωρὶς ὑπολαμβάνειν εἶναι καὶ 

15 μέαν τὴν ψυχήν, ἀφ᾽ ἧς πολλὰς μὲν "εἶναι διαιρέσεις, 
πολλὰς δὲ καὶ μέσας ἐπιπνοίας καϑήκειν ἐπὶ τὰς με- 
ριστὰς ψυχὰς ἀπὸ τῆς ὅλης ψυχῆς. 

τινὲς μὲν τῶν ἀριστοτελικῶν αἰϑέριον σῶμα τὴν 
ψυχὴν τίϑενται" ἕτεροι δὲ τελειότητα αὐτὴν ἀφορέ- 

20 ξονται xev οὐσίαν τοῦ ϑείου σώματος, ἣν ἐντελέχειαν 
καλεῖ ᾿Αριστοτέλης, ὥσπερ δὴ dv ἐνίοις Θεόφραστος, 
ἢ τὸ ἀπογεννώμενον ἀπὸ τῶν ϑειοτέρων γενῶν ὅλων, 
ὥσπερ ἄν τις νεωτερίσειεν ἐν ταῖς ἐπινοίαις, ἢ τὸ 
συγκεκραμένον τοῖς σώμασιν, ὥσπερ οἱ στωικοὶ λέ-᾿ 

25 γουσιν᾽ ἢ τὸ τῇ φύσει συμμεμιγμένον, ἢ τὸ τοῦ σώ- 
ματος ῦν, ὥσπερ τὸ ἐμψυχῶσϑαι" αὐτῇ δὲ μὴ παρὸν 

. τῇ ψυχῇ ὥσπερ ὑπάρχον , οἷα δὴ λέγεται περὶ ψυχῆς 
παρὰ ΖΔικαιάρχῳ τῷ Μεσδηνίῳ. 

Ἐν ταυτῷ. περὶ δυνάμεως ψυχῆς. 153 

30 Πλάτων μὲν οὖν οὐχ ὡς ἑτέρας τὰς δυνάμεις ἐν [872] 
ἑτέρᾳ τῇ ψυχῇ ἐνεῖναι ἡγεῖται, συμφύτους δ᾽ αὐτὰς 
καὶ κατὰ μίαν ἰδέαν συνυφεστηκέναι λέγει διὰ τὴν 


266 ISANNOT ZTOBAIOT  . Lis. 1 


σύνϑετον οὐσίαν τῆς ψυχῆς. ᾿Αριστοτέλης δὲ ὧσαύ- 
τῶς ἁπλῆν οὐσίαν ἀσώματον εἴδους τελεσιουργοῦ 
τὴν τῆς ψυχῆς ὑποϑέμενος οὐ ποιεῖ τὰς δυνάμεις ὡς 
[874] ἐν συνϑέτῳ τινὶ τῇ ψυχῇ παρούσας. ἀλλὰ μὴν οἶγε 
ἀπὸ Χρυσίππου καὶ Ζήνωνος φιλόσοφοι καὶ πάντες 5 
ὅσοι σῶμα τὴν ψυχὴν νοοῦσι, τὰς μὲν δυνάμεις ὡς ἐν 
τῷ ὑποκειμένῳ ποιότητας συμβιβάξουσι, τὴν δὲ ψυχὴν 
ὡς οὐσίαν προὑὐποκειμένην ταῖς δυνάμεσι προτιϑέα- 
σιν, ἐκ δ᾽ ἀμφοτέρων τούτων σύνϑετον φύσιν ἐξ ἀνο- 
μοέων συνάγουσιν. αὗται τοίνυν αἵ δυνάμεις αὐτῆς 10 
τῆς ψυχῆς xaO" αὑτὴν ἢ τοῦ ἔχοντος τοῦ κοινοῦ μετὰ 
τοῦ σώματος ϑεωρουμένου (gov, καϑ' ovs μὲν ἡ ψυχὴ 
διττὴν ξωὴν Cà , xa9* αὑτήν τε καὶ μετὰ τοῦ σώματος, 
ἄλλως μὲν πάρεισι τῇ ψυχῇ ἄλλως δὲ τῷ κοινῷ ξῴῳ, 
ὡς κατὰ Πλάτωνα καὶ Πυϑαγόραν" καϑ' ovg δὲ μία 15. 
ξωὴ τῆς ψυχῆς ἐστιν ἡ τοῦ συνθέτου, συγκεκραμένης 
τῆς ψυχῆς τῷ σώματι, ὡς οἷ στωικοὶ λέγουσιν, ἢ δού- 
δης ὕλης τὴν ἑκυτῆς ξωὴν εἰς τὸ κοινὸν ξῷον. ὡς οἵ 
περιπατητικοὶ διισχυρίξονται, κατὰ τούτους εἷς ἐστιν 
0 τρόπος τῆς παρουσίας αὐτῶν ὁ ἐν τῷ μετέχεσϑαι ἢ Ἢ 
ἐν τῷ κεκρᾶσθαι τῷ 040 ξῴῳφ. 
πῶς οὖν διακρένονται; κατὰ μὲν τοὺς στωικοὺς 
[876] ἔνιαι μὲν τῇ διαφορότητι τῶν ὑποκειμένων σωμάτων" 
᾿πνεύματα γὰρ ἀπὸ τοῦ ἡγεμονικοῦ φασιν οὗτοι δια- 
ἐείνειν ἄλλα καὶ ἄλλα, τὰ μὲν εἰς ὀφϑαλμοὺς τὰ δὲ εἰς 25 
ὦτα τὰ δὲ εἰς ἄλλα αἰσϑητήρια᾽" ἔνιαι δὲ ἰδιότητι 
ποιότητος περὶ τὸ αὐτὸ ὑπρκείμενον. ὥσπερ γὰρ τὸ 
μῆλον ἐν τῷ αὐτῷ σώματι τὴν γλυκύτητα ἔχει καὶ τὴν 
εὐωδέαν, οὕτω καὶ τὸ ἡγεμονικὸν ἐν ἑαυτῷ φαντα- 
σίαν συγκατάϑεσιν ὁρμὴν λόγον συνείληφε. κατὰ δὲ 80 
τοὺς ἀριστοτελικοὺς καὶ πάντας ὅσοι ἀμέριστον τὴν 
ψυχὴν διανοοῦνται, κατὰ μὲν τὴν οὐσίαν αἴ δυνάμεις, 


CAP. 41. 8. 33—35. QTZIKA 267 


κατὰ δὲ εἴδη ὧν δύνανται ποιεῖν. κατὰ δὲ Πλάτωνα 
ἄλλως μὲν λέγεται ἡ ψυχὴ τριμερής, ὡς ἂν ἑτέραις 
οὐσίαις τριπλῇ ξωῆς παραλλάττουσα, ἄλλως δὲ πολυ- 
δύναμος, οὐκέτι κατ᾽ οὐσίαν ξωῆς διαφέρουσα, ἐν 

ὁ ταυτῷ δὲ πολλαῖς ἰδιότησι διακρινομένη. καὶ ὅλως 
μέρος δυνάμεως ταὐτῃ διενήνοχεν," ἡ τὸ μὲν μέρος 
οὐσίας ἑτερότητα, ἡ δὲ δύναμις ἐν ταυτῷ γεννητικὴν 
7 ποιητικὴν διώκρισιν παρίστησιν. 


Ἐν ταυτῷ. περὶ πλήϑους δυνάμεων. 84 

Οἱ ἀπὸ Ζήνωνος ὀχταμερὴ τὴν ψυχὴν διαδοξά- [878] 
ζουσι. περὶ τὰς δυνάμεις εἶναι πλείονας, ὥσπερ ἐν 
τῷ ἡγεμονικῷ ἐνυπαρχουσῶν φαντασίας συγκαταϑέ- 
σεως ὁρμῆς λόγου. οἵ δὲ περὶ Πλάτωνα καὶ ᾿Αρχύτας 
καὶ οἵ λοιποὶ πυϑαγόρειοι τὴν ψυχὴν τριμερῆ ἀποφαί- 

I5 ψονται, διαιροῦντες εἰς λογισμὸν καὶ ϑυμὸν καὶ ἐπι- 
ϑυμίαν" ταῦτα γὰρ εἶναι χρήσιμα πρὸς τὴν τῶν ἀρε- 
τῶν σύστασιν. δυνάμεις δὲ τῆς ψυχῆς ἀναλογίξονται 
φύσιν καὶ φαντασίαν καὶ αἴσϑησιν καὶ δόξαν καὶ κι- 
νητικὴν σωμάτων διάνοιαν καὶ ὄρεξιν καλῶν xa&ya- 

»90v καὶ νοήσεις. ᾿Αριστοτέλης δὲ εἰς πέντε αὐτὰς 
διαιρεῖ φύσιν αἴσθησιν κίνησιν κατὰ τόπον ὄρεξιν 
διανόησιν. 


Περὶ τῶν xav οὐσίαν τῆς ψυχῆς καὶ 35 
τῶν προστιϑεμένων αὐτῇ δυνά - [880] 
25 μξεῶν. ἐν ταυτῷ. 
Πλωτῖνος αὐτῆς ἀφαιρεῖ τὰς ἀλόγους δυνάμεις, 
τὰς αἰσϑήσεις τὰς φαντασίας τὰς μνήμας τοὺς λογιε- (110) 
σμούς, μόνον δὲ τὸν καϑαρὸν λογισμὸν εἰς τὴν κα- 
ϑαρὰν οὐσίαν αὐτῆς ἀνατείνει ὡς ἔχοντα συμφυὴ 
Ὁ δύναμιν πρὸς αὐτὴν τὴν τῆς οὐσίας ἰδέαν... 
of δὲ περὶ Δημόκριτον [πλατωνικοὶ] πάντα 


268 IS9ANNOT ZTOBAIOTYT Lis. 1 


ταῦτα τὰ εἴδη τῶν δυνάμεων εἰς τὴν οὐσίαν αὐτῆς 
συνάγουσιν. 

ὁ δὲ Πλάτων καὶ αὐτὰς ἑαυτῶν ποιεῖ καὶ τῶν 
ξῴων καϑ᾽ ἑκατέραν ξωὴν διοριξόμενος ἑκάτερον. 

oí δὲ περὶ Πορφύριον καὶ Πλωτῖνον ἑχαστῳ s 
μέρει τοῦ παντὸξ τὰς οἰκείας δυνάμεις προβάλλεσθαι 
ὑπὸ τῆς ψυχῆς ἀποφαίνονται, καὶ ἀφίεσϑαι μὲν καὶ 
μηκέτι εἶναι τὰς ξωὰς τὰς ὁπωσοῦν προβληϑ είδας [ol 
περὶ Πορφύριον καὶ Πλωτῖνον πλατωνικοὶ] ἀφορί- 
ξονται, παραπλησίως τοῖς ἀπὸ τοῦ σπέρματος φυομέ- 1 


[882] νοις. ὁπόταν εἰς ἑαυτὸ ἀναδραμῇ τὸ σπέρμα. εἶναι δὲ 


86 


καὶ ταύτας ἐν τῷ παντὶ καὶ μὴ ἀπόλλυσϑαι, τάχ᾽ ἂν 
τις ἐπινοήσειε καινότερον, οὐκ ἀπιϑάνως. 
Ἐν ταυτῷ. περὶ τῶν ἐνεργειῶν τῆς 
ψυχῆς. 1 
Τίς οὖν ἀνήκοός ἐστι τῆς περιπατητικῆς δόξης , ἢ 
τὴν ψυχὴν ἀκίνητον μὲν εἶναί φησιν, αἰτίαν δὲ κινή- 
σεων; εἰ δὴ καὶ ἀνενέργητόν ἐστι τὸ ἀκίνητον, ἔσται 
καὶ χορηγὸν τῶν ἐνεργειῶν τὸ τῆς ψυχῆς ἀνενέργη- 
τον. εἰ δ᾽, ὡς ἔνιοι λέγουσι, τέλος καὶ συνοχὴ καὶ Ὁ 
ἕνωσις καὶ μόνιμος αἰτία τῶν κινήσεών ἔστιν ἡ ἐνέρ- 
yeux , καὶ ταύτην ἐν ἑαυτῇ συνείληφεν ἡ κατ᾽ ᾽4ρι- 
στοτέλην ἀκένητος ἐντελέχεια τῆς ψυχῆς, ἔσται ἀπὸ 
τῆς τελειοτάτης ἐνεργείας προϊοῦσα [ἀπὸ τῆς ψυχῆς] 
ἡ ἐν τοῖς καϑ᾿ ἕκαστα τῶν ξῴων ἔργοις ἀπεργασία. 5 
αὕτη τοίνυν κατά τε Πλάτωνα πολλοῦ δεῖ ἡ αὐτὴ εἷ- 
ναι τῇ συμφύτῳ τῆς ψυχῆς οὐσίᾳ καὶ ξωῇ. δῆλον γὰρ 
ὅτι δίδοται μὲν εἰς τὸ κοινόν, ἀλλ᾽ ἐπεὶ μεταβολὴ καὶ 
διαίρεσις καὶ παράτασις παρὰ τὸ σῶμα καὶ κατὰ χρό- 
νον καὶ τόπον διάστασις ἐπισυμπίπτει, ὧν οὐδέν ἐστιν 3 
ἐν τῇ xa9' αὑτὴν ἀσωμάτῳ ξωῇ, φανερὸν δὴ καὶ 


[884] τοῦτο γέγονεν, ὡς οὐδὲν ὑπάρχει κατὰ Πλάτωνα τῶν 


CAP. 41. s. 35—37. QTZIKA 269 


τοῦ συνθέτου (gov κινημάτων ἴδιον αὐτῆς τῆς ψυχῆς. 
οὐχοῦν, ὥσπερ ξωὴ κατ᾽ αὐτὸν διττή, vj μὲν χωριστὴ 
τοῦ σώματος 7) δὲ κοινὴ μετ᾽ αὐτοῦ, οὕτως καὶ ἐνερ- 
γήματα μὲν ἴδια ἔσται τῆς ψυχῆς τὰ δὲ κοινὰ καὶ τοῦ 
s ἔχοντος. καὶ τούτων τὰ μὲν ἀπὸ τῆς ψυχῆς προκατάρ- 
χοντα, τὰ δὲ ἀπὸ τῶν τοῦ σώματος παϑημάτων ἐγει- 
ρόμενα, τὰ δὲ ἐξ ἀμφοῖν ἐπίσης ἀνακινούμενα, πάντα 
δὲ ὡς ἀπ᾽ αἰτίας τῆς ψυχῆς ὠὡρμημένα. ὥσπερ δὴ καὶ 
τῆς κατὰ τὴν ναῦν φορᾶς κοινῆς οὔσης πρὸς τὸν κυ- 
10 βερνήτην καὶ τὸν ἄνεμον, τὰ μὲν ἄλλα τοιαῦτα ἐστιν 
ὡς ἄνευ αὐτῶν μὴ γίγνεσϑαι τὴν κίνησιν, ὁ δὲ xv- 
βερνήτης καὶ ὁ ἄνεμος τὴν κυριωτάτην αἰτίαν περι- 


ἔχουσιν ἐν ἑαυτοῖς τῆς φορᾶς , οὕτως ἄρα καὶ ἡ ψυχὴ 


αὐτή τε ὅλῳ χρῆται τῷ σώματι καὶ τὰ ἔργα μεταχειρί- 

ferat, ὡς ὄργανον ἢ ὄχημα τὸ σῶμα περιέχουσα ἔχει 
δὲ καὶ καϑ' αὑτὴν οἰκείας κινήσεις, ὅσαι τοῦ συνϑέ- 
tov ξῴου ἀπολελυμέναι αὐταὶ xo9' ἀὑτὰς ἀπόλυτοι 
τὰς κατ᾽ οὐσίαν ξωὰς τῆς ψυχῆς ἐνεργοῦσιν. οἷαι δή 
εἰσιν αἱ τῶν ἐνθουσιασμῶν καὶ τῶν ἀύλων νοήσεων 

3 χαὶ συλλήβδην ἐκείνων καϑ᾽ ἃς τοῖς ϑεοῖς συναπτό- 
μεϑα. οὐ μὴν ἔτι ys τούτοις συγχωροῦσιν οἵ σῶμα 
τὴν ψυχὴν ὑπολαμβάνοντες, οἷον οἵ στωικοὶ καὶ ἄλλοι 
πλείονες, οὐδ᾽ ὅσοι συγκεχρᾶσϑαι αὐτὴν εἰς τὴν γέ- 
νεσιν οἴονται, ὥσπερ οἵ πλεῖστοι τῶν φυσικῶν. οὐδ᾽ 

5 ὅσοι βλάστημα αὐτὴν ἀπὸ τῶν σωμάτων ποιοῦσιν ἐν 
ἁρμονίας εἴδει οὖσαν. πάντες γὰρ οὗτοι σωματοει- 
δεῖς τὰς κινήσεις αὐτῇ ἀποδιδόασιν. 


[886] 


Περὶ τῶν ἔργων τῆς ψυχῆς. ἐν ταυτῷ. αἷὸ 


Πότερον οὖν πασῶν τῶν ψυχῶν τὰ αὐτὰ ἔργα 

ὃ ἀποτελεῖται, ἢ τὰ μὲν τῶν ὅλων τελεώτερα τὰ .δὲ 
τῶν ἄλλων ὡς ἕκασται διειλήχασι τὴν προσήκουσαν 
ῥαυταῖς τάξιν; ὡς μὲν οἱ στωικοὶ λέγουσιν, εἷς τέ 


270 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


ἐστιν ὁ λόγος καὶ ἡ αὐτὴ πάντως διανόησις, καὶ τὰ 
κατορϑώματα ἴσα καὶ αἱ αὐταὶ ἀρεταὶ τῶν τὸ μερι- 
στῶν καὶ τῶν ὅλων. καί που Πλωτῖνος καὶ ᾿Δμέλιος 
ἐπὶ ταύτης εἰσὶ τῆς δόξης. ἐνίοτε γὰρ ὡς ἄλλην τὴν 
μεριστὴν ψυχὴν παρὰ τὴν ὅλην, μίαν δὲ αὐτὴν πρὸ υ 
ἐκείνην εἶναι ἀφορίξζονται. ὡς δ᾽ ἂν εἴποι Πορφύ- 
QLos , πάντῃ κεχώρισται τὰ τῆς ὅλης ψυχῆς παρὰ τὴν 
[888] μεριστὴν ἐνεργήματα. γένοιτο ὃὲ κἂν ἄλλη δόξα οὐκ 
ἀπόβλητος, ἡ κατὰ γένη καὶ εἴδη τῶν ψυχῶν ζλλα μὲν 
τὰ τῶν ὅλων παντελῆ, ἄλλα δὲ τὰ τῶν ϑείων ψυχῶν 1 
ἄχραντα καὶ ἄυλα, ἕτερα δὲ τὰ τῶν δαιμονίων δρα- 
στήρια, τὰ δὲ τῶν ἡρωικῶν μεγάλα, τὰ δὲ τῶν ἐν τοῖς 
ξώοις καὶ τοῖς ἀνθρώποις ϑνητοειδῆ, καὶ τὰ ἄλλα 
ὡσαύτως ἔργα διαιρουμένη. τούτων δὴ διωρισμένων, 
καὶ τὰ ἐχόμενα τούτων τὴν ὁμοίαν λήψεται διάκρισιν. 1 
of μὲν γὰρ μέαν καὶ τὴν αὐτὴν πανταχοῦ ψυχὴν 
διατείνοντες, ἤτοι γένει ἢ εἴδει, ὡς δοκεῖ Πλωτίνῳ; 
ἢ καὶ ἀριϑμῷ, ὡς νεανιεύεται οὐκ ὀλιγάκις ᾿Αμέλιος; 
εἶναι αὐτὴν ἐροῦσιν ἅπερ ἐνεργεῖν. οἵ δ᾽ ἀσφαλέστε- 
gov τούτων διαταττόμένοι καὶ προόδους πρώτας καὶ Ὁ 
δευτέρας καὶ τρίτας οὐσιῶν τῆς ψυχῆς διισχυριξόμε- 
voL προχωρεῖν εἰς τὸ πρόσω, οἵους ἄν τις θείη τοὺς 
. καινῶς μὲν ἀπταίστως δὲ ἀντιλαμβανομένους τῶν λ6- 
γῶν, τὰ μὲν τῶν ὕλων ψυχῶν καὶ ϑείων καὶ ἀύλων 
ἐνεργήματα ἐροῦσιν οὗτοι πάντως δήπου καὶ sig οὐ- 5 
σίαν ἀποτελευτᾶν, τὰ δὲ τῶν μεριστῶν καὶ κρατου- 
μένων ἐν ἑνὶ εἴδει καὶ διαιρουμένων περὶ τοῖς σώμα- 
[890] σιν, οὐδαμῶς συγχωρήσουσιν εὐθὺς εἶναι ταῦϑ'᾽ ἅπερ 
ἐνεργοῦσι. κατὰ δὴ τὴν αὐτὴν μέϑοδον προΐτω καὶ ἡ 
συγγενὴς πρὸς ταύτην διαίρεσις. λέγω δὴ προσπεφυ- Ὁ 
κέναι μὲν ταῖς δυνάμεσι τὰ ἔργα ἐκείνων τῶν ψυχῶν 
τῶν αὐτοτελῶν καὶ μονοειδῶν καὶ χωριστῶν ἀπὸ τῆς 


CAP. 4l. s. 37. ΦΥΣΙΚΑ 271 


ὕλης, ὡς ἂν φαίη ἡ νεωστὶ παρευρεϑεῖσα ἥδε αἵρεσις, 
ἐοικέναι δὲ ταῖς τῶν καρπῶν ἀπογεννήσεσιν ἐπὶ τῶν 
ἀτελεστέρων καὶ περὶ γῆν ἀπομεριξομένων. ἐπὶ δὴ 
τούτοις δεῖ νοεῖν ὡς οἵ μὲν στωικοὶ πάσας τῆς ὁποιασ- 
5 οὖν ψυχῆς τὰς ἐνεργείας συμμιγνύουσι τοῖς διοικου- 
μένοις καὶ ἀψύχοις. οἱ δ᾽ ἀπὸ Πλάτωνος ov πάσας. 
εἶναι μὲν γάρ τινας δυνάμεις τῆς ψυχῆς αἵ τοῦ σώμα- 
Top ὡς ὕλης ἐφάπτονται, ὡς τὴν αἰσϑητικὴν καὶ δρ- 
᾿μητικήν, καϑαρωτέρας δὲ τούτων τὰς μηδὲν σώματι 
1 προσχρωμένας. ὡς τὴν νοεράν. τὰ μὲν οὖν τῶν σω- 
ματοειδῶν δυνάμεων ἔργα κατ᾽ οὐσίαν μὲν Πλάτων 
οὐ συνάπτει τοῖς σώμασι, κατ᾽ ἐπιστροφὴν δὲ κοινω- [892] 
νεῖν φησι, τὰ δὲ τῶν χωριστῶν ἀπολύει πάντῃ τοῦ 
κατατεένεσϑαι εἰς τὰ σώματα. ἤδη τοίνυν καὶ τὰ μὲν 
5 τῶν ὅλων καὶ ϑειοτέρων ἔργα ἄμικτα εἶναι διὰ τὴν 
καϑαρότητα αὐτῶν τῆς οὐσίας, τὰ δὲ τῶν ἐνύλων καὶ 
μεριστῶν μηκέϑ᾽ ὡσαύτως εἶναι ἄχραντα᾽ καὶ τὰ μὲν 
τῶν ἀνιουσῶν καὶ ἀπολυομένων τῆς γενέσεως ἀφίε- 
όϑαι τὸ λοιπὸν τῶν σωμάτων, τὰ δὲ τῶν κατιουσῶν 
3 συμπλέκεσθαι αὐτοῖς πολυειδῶς καὶ συνυφαίνεσϑαι. 
καὶ τὰ μὲν τῶν ἐποχουμένων τοῖς αὐτοειδέσι πνεύ- 
μασι καὶ δι᾿ αὐτῶν τιϑεμένων εὐκόλως ἅπερ ἂν ἕλω- 
σιν ἄνωϑεν, ἀπραγμόνως ἐκφαίνειν τὰ σφῶν ἔργα, 
τὰ δὲ τοῖς 'στερξεωτέροις σώμασιν ἐνσπειρόμενα καὶ 
5 κατεχόμενα ἐν αὐτοῖς ἀναπίμπλασϑαι ἀμωσγέπως τῆς 
τούτων φύσεως. καὶ τὰ μὲν τῶν ὅλων ἐπιστρέφειν (112) 
εἰς ἑαυτὰ τὰ διοικούμενα, τὰ δὲ τῶν διῃρημένων 
αὐτὰ ἐπιστρέφεσθαι πρὸς ταῦτα ὧν ἐπιμελοῦνται. 
κατ᾽ ἄλλην τοίνυν ἀρχὴν τῆς τῶν αὐτῶν διακρίσεως ἡ 
ὃ μὲν περιπατητικῶν δόξα τοῦ (oov μόνως καὶ τοῦ συν- 
ϑέτου τέϑεται τὰ ἔργα τῆς ψυχῆς, Πλάτων δὲ τῆς 
ψυχῆς αὐτὰ πρώτως προτάττει, ELO" οὕτως εἰς τὸ κοι- 


272 IGANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥΎ' LiB. 1 


νὸν τέϑησιν. Πλάτων δὲ xoi Πυϑαγόρας ὑπερφυῆ 
. [804] τὴν οὐσίαν αὐτῆς καὶ γεννητικὴν τῆς φύσεως προτάτ- 
τοντὲς πρεσβύτερα αὐτῇ καὶ τιμιώτερα πρὸ τῆς φύ- 
σεως τὰ ἔργα διδόασιν" ἀἄρχεσϑαί τε αὐτὴν οὐ ποιοῦ- 
σιν ἀπὸ τῆς φύσεως, αὐτὴν δὲ ἀφ᾽ αὑτῆς καὶ περὶ ὃ 
αὑτὴν ἐξηγεῖσϑαι τῶν οἰκείων ἐνεργειῶν ὑπολαμβά- 
νουσιν, ὅσα τέ ἐστιν ἐν αὐτῇ καλὰ καὶ σπουδαῖᾳ κι- 
νήματα τῆς φύσεως ὑπερέχοντα, καϑ' αὑτὰ ἐξαι- 
ροῦσιν. 
ἤδη τοίνυν καὶ ἐν αὐτοῖς τοῖς πλατωνικοῖς z0À- 10 
Aol διαστασιάξουσιν. οἵ μὲν εἰς μίαν σύνταξιν καὶ 
μίαν ἐδέαν τὰ εἴδη καὶ τὰ μόρια τῆς ξωῆς καὶ τὰ éveg- 
γήματα συνάγοντες, ὥσπερ Πλωτῖνός ve καὶ Πορφύ- 
ρίος, οἵ ὃὲ εἰς μάχην ταῦτα κατατείνοντες," ὥσπερ 
Νουμήνιος, οὗ δὲ ἐκ μαχομένων αὐτὰ συναρμόξοντερ, 16 
ὥσπερ of περὶ ᾿4ττικὸν καὶ Πλούταρχον. καὶ οὗτοι μὲν 
προὐποκειμένων τῶν ἀτάκτων καὶ πλημμελῶν κινη- 
μάτων ἐπεισιέναι φασὶν ὕστερα τὰ κατακοσμοῦντα 
αὐτὰ καὶ διατάττοντα, καὶ τὴν συμφωνίαν ἀπ᾽ ἀμφο- 
τέρων οὕτως συνυφαίνουσι᾽ κατὰ μὲν Πλωτῖνον τὴς Ὁ 
πρώτης ἑτερότητος, κατ᾽ Ἐμπεδοκλέα δὲ τῆς πρώτης 
ἀπὸ τοῦ ϑεοῦ φυγῆς; xo9' Ἡράκλειτον δὲ τῆς ἐν τῷ 
[806] μεταβάλλεσϑαι ἀναπαύλης, κατὰ δὲ τοὺς γνωστικοὺς 
παρανοίας ἢ παρεκβάσεως, κατ᾽ ᾿Αλβῖνοι δὲ τῆς τοῦ 
αὐτεξουσίου διημαρτημένης κρίσεως αἰτίας γιγνομέ- Ὁ 
νης τῶν καταγωγῶν ἐνεργημάτων. τῶν δ᾽ αὖ διιστα- 
μένων πρὸς τούτους καὶ ἀπὸ τῶν ἔξωϑεν προσφυο- 
μένων προστιϑέντων ὁπωσοῦν τῇ ψυχῇ τὸ κακόν, ἀπὸ 
μὲν τῆς ὕλης Νουμηνίου καὶ Κρονίου πολλώκις, ἀπὸ 
δὲ τῶν σωμάτων αὐτῶν τούτων ἔστιν ὅτε καὶ “ἄρπο- 9 
κρατίωνος, ἀπὸ δὲ τῆς φύσεως καὶ τῆς ἀλόγου ξωῆς 
Πλωτίνου καὶ d Πορφυρίου ὡς τὰ πολλά. κατὰ 03 4ρι- 


CAP. 41. 5. 37. 38. .  eTZIKA 273 


στοτέλην εἴδεσι ξωῆς καὶ ἄλλοιρ ὅροις ταῦτα χωρὶς 
ἀπὸ τῶν ἀνθρωπίνων διακέκριται. κατὰ δ᾽ αὖ τοὺς 
στωικοὺς ἀτελέστερα ἀεὶ ἀπομερίξεται τὰ τοιαῦτα τῆς 
ξωῆς ἐνεργήματα, καὶ ὅσῳ ἂν ἢ προϊόντα προσωτέφω 

5 τῆς ἀλογίας, τοσῷδε μᾶλλον ἐπὶ τὸ ἀτελέστερον ἀπο- [898] 
φέρεται τὰ καταδεέστερα τῶν πρεσβυτέρων. ὡς δ᾽ 
ἐγώ τινων ἀκήκοα πλατωνικῶν, οἷον Πορφυρίου καὶ 
ἄλλων πολλῶν. ἀφομοιοῦται ἀλλήλοις τὰ μὲν ἀνθρώ- 
πεια τοῖς ϑηρείοις τὰ δὲ τῶν (oov τοῖς ἀνθρωπείοις, 

10 ἐφ᾽ ὅσον πέφυκε τὰ διακεκριμένα xaO ἑτέρας οὐσίας 
ὁμοιοῦσϑαι πρὸς ἄλληλα. 

Περὶ μέτρων ψυχῆς. ἐν ταὐτῷ. 88 
Οἱ μὲν δὴ μίαν οὐσίαν τῆς ψυχῆς ἀριϑμῷ τιϑέμε- 
v0L,: πληϑύοντες δὲ αὐτὴν ἢ ὡς ᾿Αμέλιος οἴεται σχέ-. 

15 ὅεσι καὶ κατατάξεσιν ἢ ὡς ol ὀρφικοὶ λέγουσιν ἐπι- 
πνοίαις ἀπὸ τῆς ὅλης, ἔπειτα ἀναχέοντες ἀπὸ τοῦ 
πλήϑους τῆς ὅλης ἐπὶ τὴν μίαν ψυχὴν ἀποϑεμένης τὰς 
σχέσεις καὶ τὰς εἰς ἕτερον κατατάξεις, καὶ ἀναλύον- 
τερ ἀπὸ τῆς εἰς τὰ μεταλαβόντα διαιρέσεως, ἀπολυο- [900] 

20 μένης τῆς τῶν μετασχόντων ἀπολήψεως, τηροῦσιν αὖ- 
τὴν ὅλην πανταχοῦ τὴν αὐτήν, μίαν οὐσίαν τε αὐτῇ 
διδόασι xa9' ὃν πεπερασμένην. οἵ δ᾽ ἐν ἀπείροις κό- 
ὅμοις, ὥσπερ δὴ οἱ περὶ Δημόκριτον καὶ Ἐπίκουρον 
νομίξουσιν, ἀπὸ τῶν ἀπείρων ἀτόμων κατὰ συντυ- 

25 χίαν συνερχομένων συνίστασϑαι [ἀπὸ τῶν τοιῶνδε 
στοιχείων] τὰς ψυχὰς ἡγούμενοι, ἀπείρους αὐτὰς ε8ἷ- (113) 
ναι ἑπομένως ταῖς οἰκείαις ὑποϑέδεσιν ἀποφαίνονται. 
καὶ οὗ μὲν ἐκ σπερμάτων αὐτὰς γεννῶντες, ἑκάστου 
δυναμένου πολλὰ σπείρειν, καὶ τοῦδε προϊόντος ἀεὶ 

30 καὶ οὐδαμῇ ἱσταμένου, κατὰ τὴν γέννησιν καὶ ἐν τῷ 
γέίγνεσϑαι ἀεὶ τὸ ἄπειρον ἀπολείπουσιν. οἵ δὲ κατὰ 
μεταβολὴν ἐξ ἑνὸς ξῴου φϑειρομένου πολλὰ ξῴα καὶ 


BTOB. ECL. PHYS. 18 


274 ἸΩΑΝΝΟΥ ΣΤΟΒΑΙΟΎ' ΤΙῚΒΟῚ 


πολλὰς ξωὰς παράγοντες, ἐν τῷ μεταβάλλειν συνεχῶς 

! καὶ μηδέποτε ἐπιλείπειν τὴν ἐκ τῆς μεταβολῆς δια- 
δεχομένην ἀειγενεσέαν. ταύτῃ τὸ ἀπέραντον πλῆϑος 
τῶν ψυχῶν ἐπινοοῦσιν [ἐν τῷ ἀεὶ πλεῖον γίγνεσϑαι]. 
of δὲ τῆς φύσεως τὴν ψυχὴν μὴ διακρένοντες παλιν ὃ 
δὴ καὶ οὗτοι κατὰ διαίρεσιν τὸ ἄπειρον τῶν ψυχῶν 

1902] γέγνεσϑαι προδομολογοῦσιν, ἐπειδὴ καὶ ἕκαστον τῶν 
φυομένων δένδρων μεριξόμενον ταυτόν ἐστι τῷ ὅλῳ, 
καὶ τῶν ἴσων αὑτῷ φαίνεται γεννητικὸν εἶναι. οἵ δ᾽ 
ἀπὸ Πλάτωνος ἀγεννήτους καὶ ἀφϑάρτους αὐτὰς 
προστησάμενοι ἑστάναι ἀεὶ κατὰ τὴν αὐτὴν συμμε- 
τρίαν ἀφορίξονται, οὔτε γὰρ προστίϑεσϑαί τι αὐταῖς 
ἀπὸ τῆς γενέσεως οὔτε ἀφαιρεῖσθαι ἀπ᾽ αὐτῶν μεϑι- 
στάμενον εἰς τὰ ἀπολλύμενα. τοῦτο δὴ τὸ μέτρον οἱ 
μὲν περὶ Πλωτῖνον εἰς τὸν τέλεον ἀριϑμὸν ὡς οἰκεῖον t5 
προβιβάξουσιν. 
89 [Ἐνταυτ o] 

Πλωτῖνος μὲν καὶ Πορφύριος καὶ "Ἀμέλιος ἀπὸ 
τῆς ὑπὲρ τὸν οὐρανὸν ψυχῆς καὶ πάσαρ ἐπίσης εἰδοι- — | 
κίξουσιν εἰς τὰ σώματα. πολὺ δὲ διαφερόντως ἔοικεν Ὁ 
ὁ Τίμαιος τὴν πρώτην ὑπόστασιν τῶν ψυχῶν ποιεῖν 
τὸν δημιουργὸν διασπείροντα περὶ πάντα μὲν τὰ 
κρείττονα γένη, καϑ᾽ ὅλον δὲ τὸν οὐρανὸν εἰς ὅλα τὰ 
'τὰ στοιχεῖα τοῦ παντός. ἔσται δὴ οὖν καὶ ἡ σπορὰ ἡ 
δημισυργικὴ τῶν ψυχῶν διαιρουμένη περὶ vag ϑείας Ὁ 
δημιουργίας, καὶ ἡ πρώτη τῶν ψυχῶν πρόοδος συν- 
υφισταμένη ust" ἑαυτῆς ἔχουσα τὰ δεχόμενα τὰς ψυ- 

1904] g&c , ἡ μὲν 04x τὸν ὅλον κόσμον, at δὲ τῶν ἐμφανῶν 
ϑεῶν τὰς κατ᾽ οὐρανὸν σφαίρας , αἴ δὲ τῶν στοιχείων 
αὐτὰ τὰ στοιχεῖα μεϑ᾽ ὧν καὶ αἵ ψυχαὶ συνεκληρώϑη- s 
σαν καϑ'᾽ ἑκάστην τοιαύτην λῆξιν, ἀφ᾽ ὧν δὴ αἱ καϑ- 
οδοι γίγνονται τῶν ψυχῶν ἄλλαι ἀπ᾿ ἄλλων διακλη- 











CAP. 41. s. 38. 39. QTZIKA 275 


ρώσεων, ὡς βούλεται ἐνδείκνυσθαι σαφῶς ἡ τοῦ Τι- 
μαίου διάταξις. ἄλλη τοένυν αἵρεσις τῶν πλατωνικῶν 
οὐ κατὰ τοὺς δημιουργικοὺς κλήρους οὐδὲ κατὰ τὰς 
διαιρέσεις τῶν κρειττόνων γενῶν, οἷον ϑεῶν ἀγγέ- 
& Aov δαιμόνων ἡρώων, οὐδὲ κατὰ τὰς νομὰς τοῦ παν- 
τὸς διαχρίνει τὰς ἀπὸ τῶν διαφερόντων τόπων κατα- 
. βάσει τῶν ψυχῶν" τιϑεμένη δὲ τὴν ψυχὴν ἀεὶ εἶναι 
ἐν σώματι, ὥσπερ ἡ Ἐρατοσϑένους καὶ Πτολεμαίου 
τοῦ πλατωνικοῦ καὶ ἄλλων, ἀπὸ σωμάτων αὐτὴν λε- 
 πτοτέρων εἰς τὰ ὀστρεώδη πάλιν εἰσοικίξει σώματα. 
διατρίβειν μὲν γὰρ αὐτὴν εἰς μοῖράν τινα τοῦ αἰσϑη- 
τοῦ. καϑήκειν γε μὴν εἰς τὸ στερεὸν σῶμα ἄλλοτε ἀπὶ 
ἄλλων τοῦ παντὸς τόπων. καὶ τούτους Ἡρακλείδην [906] 
μὲν τὸν Ποντικὸν ἀφορίξειν περὶ τὸν γαλαξίαν, ἄλ- 
λους ὃὲ καϑ᾽ ὅλας τοῦ οὐρανοῦ τὰς σφαίρας, ἀφ᾽ ὧν 
δὴ δεῦρο κατιέναι τὰς ψυχάς, τοὺς δὲ περὶ σελήνην 
ἢ ἐν τῷ ὑπὸ σελήνην ἀέρι λέγειν αὐτὰς κατοικεῖν καὶ 
ἀπ᾽ αὐτῶν κάτω χωρεῖν εἰς τὴν περίγειον γένεσιν, 
τοὺς δὲ ἀπὸ σωμάτων ἀεὶ στερεῶν πίπτειν εἰς ἕτερα 
20 σώματα διισχυρίξεσϑαι. ἀπὸ μὲν δὴ τοσούτων καὶ οὕτω 
διαφερόντων μερῶν γέγνεσθαι διαφερούσας τὰς τῇδε 
καϑόδους. αὐτοὺς δὲ τοὺς τρόπους διίστασϑαι πολυ- 
ειδῶς. Ἡράκλειτος μὲν γὰρ ἀμοιβὰς ἀναγκαίας τίϑε- 
ται ἐκ τῶν ἐναντίων 000v τε ἄνω καὶ κάτω διαπο- (14) 
25 ρεύεσϑαι τὰς ψυχὰς ὑπείληφε,, καὶ τὸ μὲν τοῖς αὐτοῖς 
ἐπιμένειν κάματον εἶναι. τὸ δὲ μεταβάλλειν φέρειν 
ἀνάπαυσιν. of δὲ περὶ Ταῦρον πλατωνικοὶ πέμπεσϑαι 
τὰς ψυχὰς ὑπὸ θεῶν εἰς γῆν λέγουσιν, οἵ μὲν ἑπομέ- 
voc τῷ Τιμαίῳ παραδιδόντες ὅτι εἰς τελείωσιν τοῦ 
80 παντός , ὥστε εἶναι καὶ ἐν τῷ κόσμῳ τοσαῦτα ξῷῴα 
ὅσα εἰσὶν ἐν τῷ νοητῷ οἵ δὲ εἰς ϑείας ἑωῆς ἐπέδει- 
ξιν τὸ τέλος ἀναφέροντες τῆς καϑόδου. ταύτην γὰρ 
18* 


276 ISANNOT ZTOBAIOT |" Lib. 1 


[908] εἶναι τὴν βούλησιν τῶν ϑεῶν, ϑεοὺς ἐκφαένεσϑαι διὰ 
τῶν ψυχῶν προέρχονται γὰρ εἰς ἐμφανὲς οἱ θεοὶ καὶ 
ἐπιδείκνυνται διὰ τῶν ψυχῶν καϑαρᾶς καὶ ἀχράντου 
ξωῆς. κατ᾽ ἄλλην τοίνυν διαίρεσιν ot μὲν ἑκούσιοι 
τρόποι νοοῦνται τῆς καϑόδου, ἢ ἑλομένης αὐτῆς τῆς 5 
ψυχῆς τὴν διοίκησιν τῶν περὶ γῆν ἢ πειϑαρχούσης 
τοῖς κρείττοσιν, ot δὲ ἀκούσιοι, βιαξομένης ἐπὶ τὸ 
χεῖρον ἕλκεσϑαι. 

40 Περὶ διαφορᾶς καϑόδου τῶν ψυχῶν. 
Ἐν ταυτῷ. t0 

Q ἡ αὐτή ἐστι πασῶν τῶν ψυχῶν κοινωνία πρὸς 

τὰ σώματα, ἀλλ᾽ ἡ μὲν ὅλη, ὥσπερ καὶ Πλωτίνῳ δο- 

κεῖ, προσιὸν αὐτῇ τὸ σῶμα ἔχει ἐν ἑαυτῇ, ἀλλ᾽ οὐκ 

αὐτὴ πρόσεισι τῷ σώματι οὐδὲ περιέχεται ὑπ᾽ αὐτοῦ" 
αἴ δὲ μερισταὶ προσέρχονται τοῖς σώμασι καὶ τῶν σω- 1 

, μάτων γίγνονται, καὶ ἤδη κρατουμένων τῶν σωμά- 

των ὑπὸ τῆς τοῦ παντὸς φύσεως εἰσοικέίξονται εἰς αὐτά. 

καὶ αἵ μὲν τῶν ϑεῶν ϑεῖα σώματα νοῦν μιμούμενα 

ἐπιστρέφουσι πρὸς τὴν ἑαυτῶν νοερὰν οὐσίαν" αἱ δὲ 
τῶν ἄλλων ϑείων γενεῶν, ὡς ἕκασται ἐτάχϑησαν οὕτω ? 

κατευϑύνουσιν ἑαυτῶν τὰ ὀχήματα. ἔτι ye μὴν αἵ 

καϑαραὶ ψυχαὶ καὶ τέλειαι καϑαρώῶς εἰσοικέξονται εἰς 

[910] τὰ σώματα ἄνευ παϑημάτων καὶ τῆς στερήσεως τοῦ 
vostv, αἱ δ᾽ ἐναντίαι ἐναντέως. ᾿Δττικῷ [δὲ καὶ ἄλ- 
λοις τισὶ] πλατωνικοῖς οὐ συνδοκεῖ, καϑ' ἕνα δὲ τρό- 55 
πον συντεύξεως τὰς ὅλας ψυχὰς τοῖς σώμασι συνά- 
γουσιν, ὡσαύτως ἀεὶ μὲν καὶ ἐπὶ πάσης ἐνσωμα- 
τώσεως τῶν ψυχῶν προὐποτιϑέντες τὴν ἄλογον καὶ 
πλημμελῇ καὶ ἔνυλον ψυχήν, ἐν αὐτῇ δὲ κατακοσμου- 
μένῃ τὴν κοινωνίαν τῆς λογικῆς ἐπεισάγοντες. οἶμαι 80 
τοίνυν καὶ τὰ τέλη διάφορα ὄντα καὶ τοὺς τρόπους 
τῆς καϑόδου τῶν ψυχῶν ποιεῖν διαφέροντας. ἡ μὲν 


cAP. 41. s. 39—41. ΦΎΣΙΚΑ. 271 


γὰρ ἐπὶ σωτηρίᾳ καὶ καϑάρσει καὶ τελειότητι τῶν τῇδε 
κατιοῦσα ἄχραντον ποιεῖται καὶ τὴν κάϑοδον, 79 δὲ 
διὰ γυμνασίαν καὶ ἐπανόρϑωσιν τῶν οἰχείων ἡϑῶν 
ἐπιστρεφομένη περὶ τὰ σώματα οὐκ ἀπαϑής ἐστι παν- 
ἐτελῶς οὐδὲ ἀφεῖται ἀπόλυτος καϑ᾽ ἑαυτήν, ἡ δ᾽ ἐπὶ 
δίκῃ καὶ κρίσει δεῦρο κατερχομένη συρομένῃ πῶς 
ἔοικε καὶ συνελαυνομένῃ. [τινὲς δὲ τῶν νεωτέρων 
οὐχ οὕτως] διακρένουσιν, οὐκ ἔχοντες δὲ σκοπὸν τῆς 
διαφορότητος εἰς ταυτὸ συγχέουσι τὰς ἐνσωματώδεις 

τ᾽ τῶν ὅλων κακάς τὸ εἶναι πάσας διισχυρίξονται, καὶ 
διαφερόντως of περὶ Κρόνιον τε καὶ Νουμήνιον καὶ [912] 
“«Δρποχρατίωνα. δεῖ δέ που καὶ τοὺς βίους τῶν ψυχῶν 
κατανοεῖν πρὶν ἐλθεῖν εἰς σῶμα, ὡς ἄρα καὶ οὗτοι 
πολλὴν ἔχουσιν ἐν ἑαυτοῖς διάστασιν" ἀπὸ δὲ διαφό- 

5 ρῶν τρόπων (os διάφορον ποιοῦνται ἑαυτῶν καὶ τὴν 
πρώτην σύνοδον. οἵτε γὰρ νεοτελεῖς καὶ πολυϑεάμο- 
veg τῶν ὄντων οἵτε συνοπαδοὶ καὶ συγγενεῖς τῶν 
ϑεῶν οἵτε παντελεῖς καὶ ὁλόκληρα τὰ εἴδη τῆς ψυχῆς 
περιέχοντες. πάντες ἀπαϑεῖς καὶ ἀκήρατοι ἐμφύονται 

Ὁ πρώτως εἰς τὰ σώματα, οἱ δὲ ὑπὸ τῶν ἐπιϑυμιῶν ἄδην 
ἀναπεπλησμένοι καὶ ἄλλων παϑῶν μεστοὶ μετὰ πα- 
ϑὼν συνέρχονται πρώτως τοῖς σώμασι. 

Ἐν ταυτῷ 41 
.. κατὰ δ᾽ Ἱπποκράτην τὸν τῶν ᾿4σκληπιαδῶν, 

δ ὅταν πλασϑῇ τὸ σπέρμα (τότὲ γὰρ ἐπιτηδείως ἔχειν 
αὐτὸ μεταλαμβάνειν ξωῆς). κατὰ δὲ Πορφύριον ἐν τῇ 
πρώτῃ ἀπογεννήσει τοῦ τικτομένου πρώτως ἡ κατ᾽ (115) 
ἐνέργειαν ξωοποιέα καὶ παρουσία τῆς ψυχῆς φύεται. 
γένοιτο δ᾽ ἂν καὶ ἄλλη τις δόξα οὐδέπω καὶ νῦν φη- 

ὃ ϑεῖσα ἡ λέγουσα πλείονας μὲν εἶναι τὰς δυνάμεις [914] 
καὶ τὰς οὐσίας τῆς ψυχῆς, κατὰ καιροὺς δὲ ἄλλοτε ἄλ- 
Aog, εἴπερ ἂν ἐπιτηδείως ἔχῃ τὸ γιγνόμενον σῶμα, 


278 IS2ANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


τὰ μὲν πρῶτα τῆς φύσεως μεταλαμβάνειν, ἔπειτα τῆς 
αἰσθήσεως , εἶτα τῆς ὁρμητικῆς Cos, καὶ τότε δὴ τῆς 
λογικῆς ψυχῆς, ἐπὶ δὲ τῷ τέλει τῆς νοερᾶς" τοσαῦτα 
καὶ ἡ κατὰ τοὺς χρόνους συμφυομένη κοινωνία τῶν 
ψυχῶν πρὸς τὰ σώματα δέχεται δοξασματα. ἀλλὰ μὴν 5 
ἔν γε τῷ τρόπῳ τῆς εἰσόδου τῶν ψυχῶν, καϑ᾽ ὃν ἐπι- 
ξητοῦμεν πῶς εἰσκρίνεται., μία μέν ἐστι τριπλῆ δόξα 
ἡ ἕλκουσα ἀπὸ τῶν ἐκτὸς τὴν ψυχὴν ἐν τῇ καλουμένῃ 
συλλήψει, ἢ διὰ προϑυμίαν τοῦ γεννῶντος διὰ τὴν 
ἀναπνοήν, ἢ διὰ προϑυμίαν τῆς ὑποδεχομένης μή- Ὁ 
vQUg, ὅταν αὕτη ἐπιτηδείως ἔχῃ πρὸς τὴν κράτησιν, 
ἢ διὰ συμπάϑειαν ἀμφοῖν, ὅταν κοινῇ συμπνέοντα 
ἀμφότερα ἑλκτικὴν ἔχῃ τὴν ἰδιότητα; συγκινουμένης 
καὶ τῆς φύσεως. ἢ δὲ κατ᾽ ἀνάγκην εἰσδύνειν ποιεῖ 
τὴν αὐτοκίνητον εἰς τὸ ὀργανικὸν σῶμα, ἤτοι ἀπὸ τοῦ 15. 
παντὸς ἢ τῆς ὅλης ψυχῆς ἢ τῆς δημιουργίας πάσης. 

of δὲ καϑαρώτεροι τῶν πλατωνικῶν, ὥσπερ δὴ οἵ 


[916] περὶ Πλωτῖνον, ἄρχεσϑαι μὲν τῆς κινήσεως τὸ ὀργα- 


42 


νικὸν σῶμά φασιν ἀπὸ τούτων τῶν μερῶν δουλεῦον 
εἰς τὴν γένεσιν ταῖς χρωμέναις αὐτῷ δυνάμεσιν, αὖ- » 
τὰς δὲ τὰς δυνάμεις ἀπολύτους εἶναι τῶν μεριστῶν 
σωμάτων διισχυρίξονται. ἤδη τοίνυν καὶ ἡ χρῆσις 
τοῦ σώματος πολλῆς δεῖται διακρέσεως. οὗ μὲν γὰρ 
προσεοικέναι αὐτὴν λέγουσι veas κυβερνήσει, ἧς καὶ 
ἀπόλλυσϑαι χωρὶς δύναται ὃ κυβερνήτης, οἵ δὲ ὀχή- 5 
ματος ἐπιβάσει κοινὴν πορείαν καὶ διακομιδὴν ἡνιο- 
χούσῃ προσοικειοῦσιν αὐτὴν ὡς μᾶλλον ἁρμόξουσαν, 
οὗ δὲ συνεργείᾳ ἀπ᾿ ἀμφοτέρων ἰσομοιρούσῃ ἢ συν- 
νεύσει καὶ ῥοπῇ πρὸς τὸ σῶμα, ἐπικρατείᾳ τοῦ σώμα- 
τος ἀποδιδόασιν αὐτῆς τὴν ὁμοιότητα. $ 
[Ev ταυτ Ω] 
περὶ τῆς κοινωνίας τῆς πρὸς τοὺς θεοὺς τῶν ψυ- 


CAP. 41. 8. 41---48. ΦΎΥΣΙΚΑ 279 


χῶν γέγονέ τις διαμφισβήτησις, τῶν μὲν λεγόντων 
ἀδύνατον μίγνυσθαι ϑεοὺς ταῖς κατεχομέναις ψυχαῖς 
ἐν τῷ σώματι, vOv δὲ διατεινομένων μίαν εἶναι κοι- 
νὴν πολιτείαν τῶν καϑαρῶν ψυχῶν πρὸς τοὺς ϑεούς, 

5 xal εἰ ὅτι μάλιστα ἐν τοῖς σώμασι διατρίβουσιν" οἵ δὲ 
οὐδὲν τούτων συγχωροῦσιν, ὡς δὲ μέρος τὴν ψυχήν [918] 
φασιν εἶναι ἐν ὅλῳ τῷ Gg, ot δὲ ὦ Gg τέχνην ἐμπεφυ- 
κέναι τοῖς ὀργάνοις ; ὥσπερ εἰ ἦν ἔμψυχος οἴαξ , οὗ δὲ 
μόνοις δαίμοσιν ἢ καὶ ἥρωσιν ὑποτιϑέασιν αὐτὴν εἰς 

ι κοινὴν συνουσίαν. ἄλλοι μὲν οἵ βελτέονες κρινόμε- 
νοι κατὰ Πλάτωνα καϑάρσει καὶ ἀναγωγῇ καὶ τελει- 
ὥσει τῆς ψυχῆς ἄλλοι δὲ οἵ χείρονες τοῖς ἐναντίως 
τούτων ἀντιδιαστελλόμενοι. κατὰ δὲ τοὺς στωικοὺς 
τῇ κοινωνίᾳ καὶ τῷ καλῷ τῷ τῆς φύσεως ἐξηρτημένῳ᾽ 

 χατὰ δὲ τοὺς περιπατητικοὺς τῇ κατὰ φύσιν τε συμ- 
μετρίᾳ καὶ τῇ ὑπὲρ τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν vosoc £o 
πρατιμώμενοι᾽ κατὰ δὲ Ἥριλλον ἐπιστήμῃ κατὰ δὲ [920] 
᾿Δρίστωνα ἀδιαφορίᾳ᾽ κατὰ δὲ Ζημόκριτον εὐσχημο- 
σύνῃ᾽ κατὰ δὲ τοὺς ἄλλους μέρει τινὶ τοῦ καλοῦ 1 

3» τῇ ἀοχλησίᾳ xc9' Ἱερώνυμον T ἄλλοις τισὶ τρόποις 
διαγωγῆς τὸ αἱρετὸν ἔχοντες, ἀφ᾽ ὧν οἵ κατὰ μέρος 
φύονται βίοι ἄπειροι περὶ τὴν γένεσιν διαιρούμενοι, 
περὶ ὧν οὐδὲν δεῖ πολυπραγμονεῖν, ἀλλ᾽ eig τὸ ἄπει- 
ρον αὐτοὺς μεϑιέντας χαίρειν ἐᾶν. 

25 Περὶ ϑανάτου. ἐν ταυτῷ. 48 

Ἐπειδὰν μετὰ τὸν τῇδε Btov ἡ 7 τελευτὴ συμπίπτῃ, (116) 

. tí ποτδ συμβαῖνόν ἐστι; πότερον, ὥσπερ ἐν τῇ γενέ- 

G5, προῦπῆρχεν ἢ συνυφίστατο 1 ὑστέρα πὼς ἐπεγί- 
yveto τοῖς σώμασιν ] ψυχὴ κατὰ τὰς διαφόρους aígé- 

80 σεις, οὕτω καὶ ἐν τῷ ἀποϑνήσκειν προφϑεέρεται τοῦ 
σώματος, 4 συναπόλλυται αὐτῷ, ἢ καὶ διαμένει. xo.9' 
ἑαυτὴν μετὰ τὴν ἐνθένδε ἔξοδον; τὸ μὲν οὖν πᾶν κε- 


980 ISANNOT ZTOBAIOT Lrs. 1 


φάλαιον τοιοῦτον. μέρη δ᾽ αὐτοῦ καὶ ἡ κατὰ τὰ εἴδη 
διαίρεσις δέχεται πολλὰς τοιαύτας ἀμφισβητήσεις" 
[922] ἄρά γε πνιγμῷ τῶν ἀρτηρίων ἀποκλειομένων τοῦ δέ- 
χεῦϑαι τὸ ἐκτὸς πνεῦμα , ἢ ἐκλυομένου τοῦ τόνου καὶ 
παριεμένου, ἢ τοῦ ϑερμοῦ ἐναποσβεννυμένου [τοῦ s 
0b ψυχροῦ ἐγγινομένου] πως εἰς τὰ εἴσω, τὰ ξῶντα 
πρότερον εἰσαῦϑις ἀποθνήσκει; ἀλλ᾽ εἰ οὕτως γίγνε- 
ται Ó ϑάνατος, προαναιρεῖται ἢ συναναιρεῖται ἡ ψυχὴ 
τῷ σώματι. καϑάπερ Κουρνοῦτος οἴεται. εἰ δέ, ὡς 
δύναμις ὑποκειμένου, ὥσπερ δὴ ἁρμονία λύρας, ἢ 
τελειότης, προαφίσταται τοῦ σώματος ἐν τῷ ἀποϑνή- 
ὅκειν ἡ ψυχή, προφϑείρεται μὲν οὐδαμῶς (οὐδὲν γὰρ 
διὰ κινήσεως πρόεισιν εἰς τὸ μὴ εἷναι), ἀλλ᾽ ἐξαίφνης 
εἰς τὸ μὴ εἶναι μεϑίσταται ἀχρόνως καὶ ἄνευ φϑορᾶς, 
ὥσπερ δὴ καὶ ἔστιν ὅτε ἐστίν, ἀϑρόως. οἷον ἀστρα- 15 
πῆς ἐκλαμπούσης. ἔσται δὴ ovv τὸ uiv ξὴν τὰ ξῷα 
ἀπὸ τοῦ ἔχειν τὸ τῆς ξωῆς εἶδος. τὸ δὲ καλούμενον 
ἀποϑνήσκειν ἀπὸ τοῦ μὴ παρεῖναι αὐτὸ ἢ μὴ ἔχεσϑαι" 
[024] ἧς πολλοὶ περιπατητικοὶ δόξης προεστήκασιν. δἰ δὲ 
παρέσπαρται μὲν καὶ ἔνεστιν ἡ ψυχὴ τῷ σώματι xa- 9 
ϑάπερ ἐν ἀσκῷ πνεῦμα περιεχομένη, ἢ συμμιγνυμένη 
πρὸς αὐτὸ καὶ ἐγκινουμένη ὥσπερ τὰ ἐν τῷ ἀέρι ξύ- 
ματα διὰ τῶν ϑυρίδων φαινόμενα, δῆλόν που τοῦτο 
ὅτι ἔξεισι μὲν ἀπὸ τοῦ σώματος, ἐν δὲ τῷ ἐκβαίνειν 
διαφορεῖται καὶ διασκεδάννυται, ὥσπερ Ζ͵ημόκριτος 5 
καὶ Ἐπίκουρος ἀποφαίνονται. 
τοὺς δὲ περὶ Πλωτῖνον τῆς στάσεως προϊσταμέ- ' 
γους ἐκεένης τῆς χωριξούσης αὐτὰς ἀπὸ τοῦ. λόγου, 7 
xal ἀφιείσης sig τὴν γένεσιν, ἢ xal ἀφαιρούσης ἀπὸ 
τῆς διανοίας, ἀφ᾽ ἧς πάλιν διττῆς δόξης γίγνεται διά- Ὁ 
κρισις. ἤτοι γὰρ λύεται ἑκάστη δύναμις ἄλογος εἰς τὴν 
ὕλην ξωὴν τοῦ παντὸς ἀφ᾽ ἧς ἀπεμερίσϑη, ἢ καὶ ὅτι 


cAP. 41. s. 48. 44. $TZIKA 281 


μάλιστα μένει ἀμετάβλητος, ὥσπερ ἡγεῖται Πορφύ- 
ριος᾽ ἢ καὶ χωρισϑεῖσα ἀπὸ τῆς διανοίας ἡ ὕλη ἄλο- 
γος ξωὴ μένει καὶ αὐτὴ διασωξομένη ἐν τῷ κόσμῳ; 
ὥσπερ οἵ παλαιότατοι τῶν ἱερέων ἀποφαίνονται. κατὰ [926] 
ἐταυτὰ δὴ οὖν καὶ περὶ τῶν μέσων οὐσιῶν ψυχῆς τὸ 
καὶ σώματος πολὺ διαφερόντως διατάττονται. οἵ μὲν 
γὰρ εὐθὺς αὐτὴν τὴν ψυχὴν αὐτῷ τῷ σώματι τῷ ὁρ- 
γανικῷ συνοικίξουσιν, ὥσπερ ol πλεῖστοι τῶν πλα- 
τωνικῶν, οὗ δὲ μεταξὺ τῆς τε ἀσωμάτου ψυχῆς καὶ 
10 τῆς ἀγγελιώδους αἰϑέρια καὶ οὐράνια καὶ πνευματικὰ 
. αδριβλήματα περιαμπέχοντα τὴν νοερὰν ξωὴν προβε- 
βλῆσϑαι μὲν αὐτῆς φρουρᾶς ἕνεκεν, ὑπηρετεῖν δὲ 
αὐτῇ καθάπερ ὀχήματα, συμμέτρως δ᾽ αὖ καὶ πρὸς τὸ 
στερεὸν σώμα συμβιβάξειν μέσοις τισὶ κοινοῖς συν- 
5 δέσμοις αὐτὴν συνάπτοντα. 
Ἑρμοῦ τρισμεγέστου ἐκ τῆς ἱερᾶς βέ- 44 
BAov τῆς ἐπικαλουμένης Κόρης 
κόσμου [Patrit. p. 27 b] 
Ταῦτα εἰποῦσα Ἶσις ἐγχεῖ ποτὸν Qc γλυκὺ τὸ 
Ὁ πρῶτον ἀμβροσίας, ὃ αἴ ψυχαὶ λαμβάνειν ἔϑος ἔχου- [928] 
σιν ἀπὸ ϑεῶν, καὶ οὕτως τοῦ ἱερωτάτου λόγου ἄρχε- 
ται. “ἐπικειμένου τέκνον Ὧρε τῇ τῶν ὑποκειμένων 
φύσει πάσῃ τοῦ πολυστεφοῦς οὐρανοῦ, καὶ κατ᾽ οὐ- 
δένα τόπον στερουμἕνου τινὸς ὧν νῦν ὁ σύμπας ἔχει 
Ὁ κόσμος, ἀνάγκη πᾶσα ὑπὸ τῶν ὑπερκειμένων συγκδ- 
κοσμῆσϑαι καὶ πεπληρώῶσϑαι. φύσιν πᾶσαν τὴν ὑπο- 
κειμένην᾽ οὐ γὰρ δήπου δυνατὰ κοσμῆσαι τὰ κάτω 
τὸν ὕπερϑεν διάκοσμον. ἀνάγκη τοίνυν τοῖς κρείτ- 
τοῦι μυστηρίοις εἴκειν τὰ ἐλάσσονα. κρείσσων δὲ τῶν 
80 ὑποκειμένων ἡ ἡ τῶν μετεώρων ἐστὶ διάταξις. καὶ τῷ 117) 
παντὶ ἀσφαλής v8 xol ϑνητῷ οὐχ ὑποπίπτουσα δια- 
νοία. ἔνϑεν ἐστέναξε τὰ κάτω φόβον ἔχοντα τὴν xs- 


9282 ΤΩΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT Lis. 1 


ρικαλλῇ xal εἰς ἀεὶ διαμονὴν τῶν ἐπικειμένων. ἦν 
γὰρ ἄξιον ϑεωρίας ὁμοῦ καὶ ἀγωνίας ὁρᾶν οὐρανοῦ 
κάλλος ϑεῷ καταφανταζόμενον τῷ ἔτι ἀγνώστῳ, πλου- 
σίαν τε νυκτὸς σεμνότητα ἐλάττονι μὲν ἡλίου ὀξεῖ δὲ 
[930] προφορουμένην φωτί, τῶν τε ἄλλων κατὰ μέρος κι- 5 
νουμένων ἐν οὐρανῷ μυστηρίων τακταῖς χρόνων κυ- 
νήσεσι καὶ περιόδοις διά τινων κρυπτῶν ἀπορροιῶν 
τὰ κάτω συγκοσμούντων καὶ συναυξανόψτων. καὶ ov- 
τος φόβος μὲν ἐπάλληλος ξητήσεις τε ἄληκτοι, καὶ ἕως 
ὁ τῶν συμπάντων οὐκ , ἐβούλετο τεχνίτης , ἀγνωσία 10, 
κατεῖχε τὰ σύμπαντα" ὅτε δὲ ἔκρινεν αὑτὸν ὅστις ἐστὶ 
δηλῶσαι. ἔρωτας ἐνεϑουσίασε ϑεοῖς καὶ αὐγὴν ἣν &- 
χεν ἐν. στέρνοις πλείονα ταῖς τούτων ἐχαρίσατο δια- 

' ψρέαις" ἵνα. πρῶτον μὲν ξητεῖν ϑελήσωσιν. εἶτα ém- 
ϑυμήσωσιν εὑρεῖν, εἶτα καὶ κατορϑώσαι δυνηϑῶσι. 15 
τοῦτο δ᾽ ἂν ὦ τέκνον ἀξιοϑαύμαστον aos οὐκ ἂν ἐπὶ 
ϑνητῆς σπορᾶς ἐγεγόνει (οὐδὲ γὰρ ἦν οὐδέπω), ψυ- 
χῆς δὲ τὴν συμπάϑειαν ἐχούσης τοῖς οὐρανοῦ μυστη- 
ρίέοις. τοῦτο δ᾽ ἦν ὁ πάντα γνοὺς Ἑρμῆς. ὃς καὶ εἶδε 
τὰ σύμπαντα καὶ ἰδὼν κατενόησε καὶ κατανοήσας * 
ἴσχυσε δηλωσαί τε καὶ δεῖξαι. καὶ γὰρ ἃ ἐνόησεν ἐχά- 
qa&s καὶ χαράξας ἔκρυψε τὰ πλεῖστα, σιγήσας ἀσφα- 
λῶς ἢ λαλήσας, ἵνα ξητῇ ταῦτα πᾶς αἰὼν ὃ μεταγενέ- 
ὅτερος κόσμου" καὶ οὕτως τοὺς συγγενεῖς ϑεοὺς δο- 

[982] ρυφορεῖν εἰπὼν ἀνέβαινεν εἰς ἄστρα. ἀλλ᾽ ἦν αὐτῷ Ὁ 
διάδοχος ὁ Τάτ, υἱὸς ὁμοῦ καὶ παραλήπτωρ τῶν μα- 
ϑημάτων τούτων, οὐκ εἰς μακρὰν δὲ καὶ ᾿᾿σκληπιὺς 
ὁ ᾿Ἰμούϑης, Πανὸς καὶ Ἡφαιστοβούλης, ἄλλοι τὸ ὅσοι 
τῆς οὐρανίου ϑεωρίας πιστὴν ἀκρίβειαν ἔμελλον βου- 
λομένης τῆς πάντων βασιλίδος ἴστορῆσαι προνοίαβ. 80 
Ἑρμῆς μὲν οὖν ἀπελογεῖτο τῷ περιέχοντι, ὡς οὐδὲ 
τῷ παιδὶ παρέδωκεν ὁλοτελῆ ϑεωρίαν , διὰ τὸ ἔτι τῆς 





CAP. 41. 8. 44. QTZIKA 983 


ἡλικέας νεοειδές᾽ ἐμοὶ δὲ τῆς ἀνατολῆς γενομένης 
τοῖς πάντα βλέπουσιν ὀφϑαλμοῖς τὰ τῆς ἀνατολῆς 
ϑεωρήσαντι ἀξιδῆ καὶ ἐπισκοποῦντι, βραδέως μὲν 
ἀλλ᾽ οὖν ἦλθεν ἡ ἀκριβὴς διάγνωσις πλησίον τῶν 
" Ὀσίριδος κρυφίων ἀποϑέσϑαι τὰ ἱερὰ τῶν κοσμικῶν 
στοιχείων σύμβολα. ἐπικατευξάμενος δὲ καὶ τοὺς λό- 
γους τούσδε εἰπὼν εἰς οὐρανὸν ἀπῆλθεν. ἀλλ᾽ οὐ 
καϑῆκον ἀτελῆ τὴν ἐπαγγελίαν ὦ τέκνον ταύτην μὲ 
καταλεῖψαι, δἰπεῖν δὲ oda τὰς βίβλους κατατιϑέμενος [034] 
ι ἐξεῖπεν Ἑρμῆς. ἐξεῖπε γὰρ οὕτως “ὦ ἱεραὶ βίβλοι 
τῶν ἀφϑάρτων αἵ τετεύχατε τῶν ἐμοῦ χειρῶν, τῷ τῆς 
ἀφϑαρσίας φαρμάκῳ χορείας ἐπικρατῷ ἀσαπεῖς παν- 
τὸς αἰῶνος καὶ ἄφϑαρτοι διαμείνατε χρόνῳ. ἀϑεώρη- 
τοί τε καὶ ἀνευρετοὶ γιγνόμεναι παντὶ τῷ τὰ γῆς ταὔ- 
5 τῆς παροδεύειν μέλλοντι πεδία, ἄχρις οὗ γέρων οὖ- 
᾿ ρανὸρ συστήματα ὑμῶν ἄξια τεκνώσεται, ἂρ ψυχὰς ὁ 
δημιουργὸς προσηγόρευσε." τοσαῦτα εἰπὼν τὰς βί- 
βλους καὶ τοῖς ἑαυτοῦ κατευξάμενος ἔργοις ἰδέαις ve- 
μενίξεται ξώναις., (ἱκανὸς δὲ ὁ μέσος ἤρκει χρόνος) 
Ὁ ἐκέχρυπτο. καὶ ἡ φύσις ὦ τέκνον ἐτύγχανε στεῖρα, 
ἕως αὐτοὶ οἵ ἤδη τὸν οὐρανὸν περιπολεῖν κελευσϑέν- 
"eg τῷ πάντων ϑεῶ βασιλεῖ προσελθόντες τὴν τῶν 
ὄντων ἡσυχίαν ἀπήγγειλαν, καὶ O ὅτε, δέον ἐστὶ συγκο- 
σμηϑῆναι τὰ σύμπαντα ; καὶ τοῦτο ὅτι οὐχ ἑτέρου τι- 
Ὁ yog ἔστιν ἔργον ἢ jj: αὐτοῦ, “καὶ δεόμεϑά cov. ἔλεγον 
“τὰ νῦν ὄντα καὶ ὧν ὕστερον ἔχει χρείαν διασκέψαι." 
ταῦτα εἰπόντων ἐμειδίασεν 0 ϑεὸς καὶ εἶπε φύσιν εἷ- (118) 
ναι" καὶ ϑῆλυ πάγκαλον χρῆμα ἐκ τῆς φωνῆς αὐτοῦ 
προῆλϑεν, ὃ καὶ ϑεωρήσαντες of ϑεοὶ κατεπλάγησαν. [930] 
9 καὶ ταύτην φύσεως πόματι ἐτίμησεν ὁ ϑεὸς ὁ προπά- 
700, καὶ αὐτῇ προσέταξεν εἷναι γεννητικήν, καὶ 
ταῦτα ἔτι εἰς τὸ περιέχον ἀτενίσας. ἐφώνησεν “ἔστω 


9284 ISANNOT ZTOBAIOT Lr. 1 


πεπληρωμένος ὁ οὐρανὸς ἅπασιν ἀήρ τε xal αἰϑήρ.ἢ 
εἶπεν ὁ ϑεὸς καὶ ἦν. ἡ δὲ φύσις ἑαυτῇ λαλήσασα ἔγνω 
ὡς μὴ δέον αὐτήν ἐστι παρακοῦσαι τῆς τοῦ πατρὸς 
ἐντολῆς, καὶ καλὴν πόνῳ συνελθοῦσα ϑυγατέρα ἐποίη- 
σεν, ἣν εὕρεσιν ἐκάλεσδ. τῇ δὲ ὁ ϑεὸς ἐχαρέσατο εἶ- 5 
ναι. καὶ χαρισάμενος διέκρινε τὰ ἤδη γεγονότα καὶ 
ἐπλήρωσεν αὐτὰ μυστηρίων, καὶ τῇ εὑρέσει τὸ κατὰ 
τούτων ἐχαρίσατο ἡγεμονικόν. αὐτὸς δὲ οὐκέτι βου- 
λόμενος ἀργὸν τὸν ὑπεράνω κόσμον εἶναι, ἀλλὰ πνευ- 
μάτων πληρῶσαι δοκιμάσας τοῦτον, ὡς μὴ τὰ κατὰ 1 
μέρος ἀκένητα καὶ ἀργὰ μένῃ, οὕτως εἰς ταῦτα ἤρ- 
Eovo, τεχνιτείαις ὡς πρὸς τὴν τοῦ ἰδίου ἔργου γένε- 
σιν χρησάμενος [sgatg. πνεῦμα γὰρ ὅσον ἀρκετὸν 
ἀπὸ τοῦ ἰδίου λαβὼν καὶ νοερῶς τοῦτο πυρὶ μίξας 
ἀγνώστως τισὶν ἑτέραις ὕλαις ἐκέρασε᾽ καὶ ταῦτα 1 
[938] ἑκάτερον ἑκατέρῳ μετά τινων ἐπφωνήσεων κρυπτῶν 
ἑνώσας τὸ πᾶν οὕτως εὖ μάλα διεκίνησε κρᾶμα, ἕως 
ἐπεγέλασέ τις ὕλη τῷ μίγματι λεπτοτέρα τὸ καὶ καϑα- 
ρωτέρα μᾶλλον καὶ διαφανεστέρα ἢ ἐξ ὧν ἐγένετο 
(διειδὴς δὲ ἦν αὕτη), ἣν δὴ καὶ μόνος ὁ τεχνίτης ἑώρα. 9 
ἐπειδὴ δὲ οὔτε ὡς ἐκ πυρὸς καιομένη διετήκετο οὔτε 
μὴν ὡς ἐκ πνεύματος τελεσιουργηϑεῖσα ἔψυχεν, ἀλλά 
τινα ἰδιογενῆ καὶ οἰκείαν εἶχε τὴν τοῦ κράματος σύ- 
στασιν ἰδιότυπόν τε καὶ ἰδιοσύγκριτον (ἣν δὴ καὶ ἀπὸ 
τοῦ εὐφημοτέρου ὀνόματος καὶ τῆς καϑ᾽ ὁμοιότητα Ὁ 
ἐνεργείας ψύχωσιν ὃ ϑεὸς ἐκάλεσε τὴν σύστασιν) ἐξ 
οὗ δὴ ἐπιπάγου μυριάδας ψυχῶν ἱκανὰς ἐδημιούρ- 
γηδσε, τὸ παρ᾽ αὐτοῦ τοῦ κράματος ἐπανϑοῦν πρὸς ὃ 
ϑέλει πλάσσων εὐτάκτως v5 καὶ συμμέτρως, μετ᾽ ἐμ- 
πειρίας καὶ λόγου τοῦ καϑήκοντος, ὡς μηδέ τι διαφέ- ὃ 
ρειν αὐτὰς ἑαυτῶν ἦν ἀναγκαῖον, ἐπειδήπερ τὸ ἐκ τῆς 
κινήσεως τοῦ ϑεοῦ ἐξατμιξόμενον ἄνϑος οὐκ ἦν ἑαυτῷ 


CAP. 41. s. 44. ΦΥΣΙΚΑ 285 


ὅμοιον, ἀλλὰ μεῖξον καὶ πληρέστερον ἦν τοῦ δευτέρου 
«0 πρῶτον καὶ τῷ παντὶ καϑαρώτερον, τὸ δεύτερον 
δὲ ἱκανῶς μὲν ἦν τοῦ πρώτου δεύτερον, πολλῷ δὲ 
τοῦ τρίτου μεῖξον. καὶ οὕτως ἄχρι βαϑμῶν ἕξήκοντα 
50 πᾶς ἀπήρτιστο ἀριϑμός, πλὴν ὅτι ye πάσας ἀιδίους 
εἶναι νομοτεϑήσας ἔταξεν ὡς ἂν ἐκ μιᾶς οὐσίας, ἧς [040] 
quóvog αὐτὸς εἴδη τελειοῖ. ταῖς δὲ καὶ τμήματα καὶ τα- 
μιεῖα ἐν μεταρσίῳ διέταξε τῆς ἄνω φύσεως [οὐρανοῦ], 
ὅπως τὸν τὸ κύλινδρον περιστροβῶσι ταΐξει τινὶ καὶ 
10 οἰκονομίᾳ καϑηκούσῃ., καὶ τὸν πατέρα τέρπωσιν. οὔ-- 
vOg δὴ καὶ ἐν τῇ περικαλλεῖ τοῦ αἰϑέρος στάσει καὶ 
τὰς τῶν ἤδη ὕντων μεταπεμψάμενος φύσεις o φησί 
“πνεύματος ἐμοὺ καὶ μερέμνης ἐμῆς ψυχαὶ καλὰ τέ- 
xvo, ἃ ταῖς ἐμαυτοῦ μαιωσάμενος χερσὶν ἤδη τῷ ἐμῷ 
Ι5 χαϑιερῶ κόσμῳ , λόγων ἐμῶν ὡς νόμων τούτων éxa- 
κούσατϑ, καὶ τόπου μηδενὸς ἄλλου ϑίγητε πλὴν τοῦ 
διαταγέντος ὑμῖν ὑπὸ τῆς ἐμῆς γνώμης. εὐσταϑησά- 
σαις μὲν οὖν ὑμῖν οὐρανός τε μένει πάλιν ὁμοίως καὶ 
ὁ διαταγεὶς ἀστερισμός, ϑρόνοι cs ἀρετῆς πεπληρω- 
2) μένοι" εἰ δέ τι νεώτερον παρὰ τἀμὰ πράξετε βουλεύ- 
ματα, ἱερὸν ὑμῖν ὀμνύω πνεῦμα καὶ κρᾶμα τοῦτ᾽ ἀφ᾽ 
οὗπερ ὑμᾶς ἐγέννησα ; ψυχοποιούς τὸ ταῦτας μου τὰς 
χεῖρας, ὡς οὐκ εἰς μακρὰν δεσμὸν καὶ κολάσεις ὑμῖν 
τεχνιτεύσω: τοσαῦτα εἰπὼν ὁ ϑεὸς ὃ κἀμοῦ κύριος 
"5 τὰ λοιπὰ τῶν στοιχείων συγγενῆ μίξας ὕδωρ καὶ γῆν, 
καί τινας ὁμοέως κρυπτοὺς ἐπειπὼν λόγους δυνατοὺς 
μὲν οὐ τοῖς πρώτοις δ᾽ ἁμοίους, εὖ τὸ κινήσας καὶ [042] 
ξῳοποιὸν ἐνθουσιάσας τῷ κράματι, ἐπιπλέοντα ὁμοίως 
ἐπίπαγον εὐβαφὴ τὸ καὶ εὐπαγῇ γενόμενον, ἔλαβε, (119) 
0 καὶ ἐκ τούτου τὰ ἀνθρωποειδῆ τῶν ξῴων διέπλασε. 
τὸ δὲ τοῦ μίγματος λείψανον ταῖς ἤδη προκοψάσαις 
ψυχαῖς ἔδωκε, ψυχαῖς ταύταις ταῖς εἰς χωρία ϑεῶν 


986 ISGANNOT ZTOBAIOT 1.18.1 


καὶ τοὺς ἐγγὺς ἄστρων τόπους καὶ ἱεροὺς δαίμονας 
μετακεκλημέναις, “πλάσσετε᾽ λέγων “ὦ τέκνα τῆς 
ἐμῆς φύσεως γεννήματα, δέχεσϑε "τῆς ἐμῆς τέχνης τὰ 
λείψανα, καὶ ἑκάστη τῇ ἑαυτῆς φύσει πλασσέτω τι 
παραπλήσιον. παραϑήσομαι δ᾽ ἔτι καὶ ταῦϑ᾽ ὑμῖν" 
παραδείγματα: καὶ λαβὼν εὖ καὶ καλῶς τὸν ξῳδια- 
κὸν συμφώνως ταῖς ψυχικαῖς κινήσεσι διέταξε κόσμον, 
πρὸς τοῖς ἀνθρωποειδέσι τῶν ξῳδιακῶν τὰ ξξῆς ἀπαρ- 
τίσας οἷον ξῳδέοις “χαὶ τὰς πανούργους ἐχαρισάμην 
δυνάμεις καὶ πάντεχνον πνεῦμα γεννητικὸν τῶν εἰφ τ 
&sl μελλόντων ἔσεσϑαι καϑολικῶς πάντων." καὶ ἀπ- 
ἔστη ὑποσχόμενος τοῖς ὁρατοῖς ἔργοις αὐτῶν τὸ ὁρα- 
τὸν πνεῦμα ἐπιξεύξαι οὐσίαν τὲ ὁμοιογονίας ἑκάστῳ, 
ὅπως αὑτῷ ἕτερα γεννᾷ ὅμοια, αὐτά τὲ οὐκ ἔτι ἀνά- 


yxgv ἔχουσιν ἄλλο τι ποιεῖν παρ᾽ ἃ ἔφϑησαν ἐργά- 5 


δασϑαι. 

Τί οὖν ὦ τεκοῦσα ἐποίησαν el ψυχαί; 

Καὶ εἶπεν Ἶσις “τὸ κεκερασμένον ὦ τέκνον 29s 

[944] τῆς ὕλης λαβόμεναι κατενόουν πρῶτον καὶ τὸ τοῦ πα- 

τρὸς προσεκύνουν κρᾶμα, καὶ ὁπόϑεν ἦν συμπεπλε- " 
γμένον ἐπεξήτουν. τὸ δὲ ἦν αὐταῖς οὐκ εὔπορον ἐπι- 
γνώναι. ἔνϑεν δὴ xal ow ἐπεξήτησαν ἐφοβοῦντο ; μὴ 
τῷ τοῦ πατρὸς ὑποπέσωσι χόλῳ, καὶ ἐπὶ τὸ πράττειν 
τὰ προσταχϑέντα ἐτράπησαν. ἔνϑεν ἐκ μὲν τῆς &vo- 
τέρω ὕλης τῆς ὑπερβολῇ κοῦφον ἐχούσης τὸν ἐπίπα- v 
γον τὸ τῶν ὀρνέων γένος ἐμόρφουν᾽ ἐν τούτῳ δ᾽ ἡμι- 
παγοῦς ἤδη τοῦ κράματος γενομένου καὶ ἤδη τὴν στε- 
ρεὰν πῆξιν λαβόντος, τὸ τῶν τετραπόδων γένος ἔπλασ- 
σον" τὸ δὲ ἧττον κοῦφον καὶ ἑτέρας ὑγρᾶς οὐσίας δεύ- 
μενον εἰς διάνηξιν, τὸ τῶν ἰχϑύων" ψυχροῦ δὲ τοῦ 9 
λοιποῦ καὶ ἤδη κατωφεροῦς ὑπάρχοντος , τὴν τῶν ép- 


πετῶν αἴ ψυχαὶ φύσιν ἐκαινούργουν. αὑταί τε, ὦ ὁ τέ- ἑ 





CAP. 41. s. 44. ΦΎΣΙΚΑ 287 


xvov, ὥς τι πράξασαι ἤδη καὶ περέεργον ὡπλίξοντο 
τόλμαν, καὶ παρὰ τὰ διατεταγμένα ἐποίουν, καὶ ἤδη 
τῶν ἰδίων τμημάτων καὶ ταμιείων προἤῆρχοντο, καὶ 
ἐφ᾽ ἑνὸς οὐκ ἔτι ἤϑελον τόπου μένειν, ἀεὶ δὲ ἐκι- 
δνοῦντο καὶ τὸ ἔτι ἐπὶ μιᾶς μονῆς εἶναι ϑάνατον 
ἡγοῦντο. τοῦτο μὲν οὖν φησιν, ὦ τέκνον, Ἑρμῆς [ὡς 
κἀμοῦ λέγων] καὶ τὸν τῶν ὅλων κύριον καὶ ϑεὸν οὐκ 
ἐλάνϑανεν ὃ πράσσουσιν, κόλασιν δ᾽ αὐταῖς ἐπεζήτει 
καὶ δεσμόν , ὃν τλημόνως ὑπομενοῦσι. καὶ δὴ καὶ 
10 ἔδοξε τῷ πάντων ἡγεμόνι καὶ δεσπότῃ τὸ τῶν ἀνϑρφώ- 
πῶν σύστημα τεχνίσασϑαι, ὅπως ἐν τούτῳ τὸ τῶν 
ψυχῶν διαπαντὸς γένος κολάξηται. τότε δὲ μεταπεμ- 

᾿ ψάμενος ἐμέ φησιν Ἑρμῆς, εἶπεν “ὦ ψυχῆς ἐμὴ ψυχὴ 
καὶ νοῦς ἱερὸς ἐμοῦ νοῦ; &yor ποῦ στυγνὴ φύσις ] 
15 τῶν ὑποκειμένων ὃ ὁρᾶται; ἄχρι ποῦ τὰ ἤδη γεγονότα 
ἀργὰ μένει καὶ ἀνεγκωμίαστα; ἀλλ᾽ ἄγε δή μοι τοὺς 
ἐν οὐρανῷ ϑεοὺς πάντας ἤδη, εἶπεν ὁ ϑεός, ὦ τέκνον, 
ὥς φησιν Ἑρμῆς. οἵ δ᾽ ὡς ἦλθον πρὸς ἐπίταγμα " ἀπί- 
δετε εἶπεν “ εἰς τὴν γῆν καὶ πάντα τὰ χαμαί. οἵ δὲ 
20 ἐν τάχει καὶ εἶδον καὶ ἐνόησαν ἃ ἐβούλετο ὁ δυνάστης. 
καὶ εἰπόντι ὑπὲρ τῆς τῶν ἀνθρώπων γενέσεως συνέ- 
ϑεντο εἴ τι παρ᾽ ἑνὸς ἑκάστου τις δυνατός ἐστι παρα- 
σχεῖν τοῖς μέλλουσι γίγνεσθαι. ἔλεγεν Ἤλιος " ém- 
πλέον λάμψωἍ᾽ ὑπισχνεῖτο Σελήνη τὸν μετὰ τὸν ἥλιον 

25 δρόμον φωτίσαι" ἔλεγε καὶ προπεπαιδοποιηκέναι φό- 
βον καὶ σιγὴν καὶ ὕπνον καὶ τὴν μέλλουσαν αὐτοῖς 
ἔσεσϑαι πανωφελῆ μνήμην. Κρόνος ἀπήγγειλεν ἤδη 
πατὴρ γεγονέναι καὶ δίκης καὶ ἀνάγκης. Ζεὺς ἔλεγεν 
ὡς μὴ παντάπασι πολεμήσαι τὸ φῦλον τὸ ἐσόμενον 
80 705 αὐτοῖς καὶ τύχην καὶ ἐλπίδα καὶ εἰρήνην γεγέν- 


[046] 


νηκα. "Ἄρης ἀγωνίας ἔλεγεν ἤδη καὶ ὀργῆς καὶ ἔρι- (120) 


δὸς πατὴρ εἶναι. ᾿Δφροδίτη οὐκ ἐμέλλησεν ἀλλὰ καὶ 


288 IGANNOYT ZTOBAIOT Lis. 1 


εἶπεν “ἐγὼ δὲ πόϑον αὐτοῖς ὦ δέσποτα xol ἡδονὴν 
[948] ἐπιξεύξω καὶ γέλωτα, ὡς μὴ χαλεπωτάτην el συγγε- 
νεῖς ψυχαὶ τὴν καταδίχην ὑπομένουσαι ἐπιπλέον κο- 
λάξωνται:" ἐτέρπετο, ὦ τέκνον, ἐπιπλέον ᾿Δφροδίτης 
ταῦτα λεγούσης. “ἐγὼ δὲ᾽᾽ εἶπεν Ἑρμῆς xol ποιήσω 
τὴν τῶν ἀνθρώπων φύσιν εὐφνῇ, καὶ σοφίαν αὐτοῖς 
καὶ σωφροσύνην καὶ πειϑὼ καὶ ἀλήϑειαν ἀναϑήσω, 
καὶ οὐ παύσομαι τῇ εὑρέσει συνών, ἀλλὰ καὶ τῶν ὑπὴ 
ξῳδίων τῶν ἐμῶν γινομένων ἀνθρώπων εἰσαεὶ τὸν 
ϑνητὸν βίον ὠφελήσω. ξῳδία γάρ τινα ἐμοὶ ἀνέϑηκεν Ὁ 
ὁ πατὴρ καὶ δημιουργὸς ἔμφρονά vs καὶ νοερά, καὶ 
τότε πλέον, ὅταν καὶ ἐπικειμένη αὐτοῖς τῶν ἀστέρων 
κένησις σύμφωνον ἔχῃ τὴν ἑνὸς ἑκάστου φυσικὴν ἐνέρ- 
ysuxv. ἔχαιρεν ὁ ϑεὸς ὁ δεσπότης κόσμου ταῦτα 
ἀκούσας, καὶ προσέταξε γίγνεσϑαι φῦλον τὸ ἀνθρώ- 15. — 
πων. “ἐγὼ φησὶν Ἑρμῆς ᾿“ἐπεξήτουν ὕλην, τίνι δέον ᾿ 
ἐστὶ χρήσασϑαι, καὶ παρεκάλουν τὸν μόναρχον." ὃ 
δὲ ταῖς ψυχαῖς προσέταξε τοῦ κράματος τὸ λείψανον 
δοῦναι" καὶ λαβὼν εὗρον αὐτὸ παντελῶς ξηρόν. ἔν- 
Bev πολλῷ πλείονι τοῦ δέοντος ἐχρησάμην κατὰ μίξιν Ὁ 
ὕδατι. ὡς τὴν τῆς ὕλης σύστασιν νεαροποιήσασϑαι, 
ὡς ἔκλυτον παντάπασιν καὶ ἀσϑενὲς καὶ ἀδύνατον τὸ 
πλασσόμενον εἶναι, ὡς μὴ πρὸς τῷ συνετὸν εἶναι ἔτι 
καὶ δυνάμεως ἡ πεπληρωμένον. ἔπλασα, καὶ καλὸν 
ὑπῆρχε, καὶ ἑτερπόμην βλέπων μου τὸ ἔργον, καὶ Ὁ 
[050] κάτωϑεν ἐπεκαλεσάμην τὸν μόναρχον ϑεωρῆσαι. ὃ δὲ 
καὶ εἶδε καὶ ἐχάρη καὶ τὰς ψυχᾶς ἐκέλευσεν ἐνσωματι- 
σϑῆναι. αἵ δὲ τότε πρῶτον στυγνάσασαι, κατακρέτουξ 
ἑαυτὰς μαϑοῦσαι ..... ἐθαύμασα οὖν καὶ τοὺς τῶν 
ψυχῶν λόγους. πρόσεχε, τέχνον Ὧρε, κρυπτῆς γὰρ 9. 
ἐπακούεις ϑεωρίας, ἧς ὁ μὲν προπάτωρ Καμήφις ἔτυ- 
sv ἐπακούσας παρὰ Ἑρμοῦ τοῦ πάντων ἔργων vxo- 





cap. 4]. s. 44. ΦΥΣΙΚΑ. | 289 


μνηματογράφου, [ἐγὼ δὲ] παρὰ τοῦ πάντων προγενε- 
στέρου Καμήφεως, ὁπότ᾽ ἐμὲ καὶ τῷ τελείῳ μέλανι 
ἐτέμησε᾽ νῦν δὲ αὐτὸς σὺ παρ᾽ ἐμοῦ. ὅτε γὰρ. ὦ ϑαυ- 
μαστὲ παῖ μεγαλόδοξε ἔμελλον ἐγκατακλείεσθαι τοῖς 
σώμασιν, αἵ μέν γε αὐτῶν αὐτὸ μόνον ὠδύροντο καὶ 
ἐστέναξον, καὶ ὄνπερ τρόπον τῶν [ἐν δεσμοῖς) ysyo- 
yorov ϑηρίων τὰ ἐλεύϑερα δουλεύειν πονηρῶς μελ- 
λήσει τῆς συνήϑους τε καὶ φέλης ἀποσπώμενα ἐρη- 
μίας, κάχεσϑαι καὶ στασιάξειν, καὶ οὐχ ὁμονοεῖν πρὸρ [952] 
ὁ τοὺς κρατήσαντας αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ ἐὰν τύχῃ περιγε- 
νύμενα. ϑανάτῳ παραδώσουσι τοὺς αὐτοῖς ἐπιβάλ- 
Aovrag* αὖ δὲ πλέον ἔτριξον δίκην ἀσπίδων ὀξὺ δὲ 
χκωκύσασα ἑτέρα καὶ πρὸ τῶν λόγων ἱκανὰ κλαύσασα, 
καὶ πολλάκις ἄνω τὸ καὶ κάτω τοὺς ὡς ἔτυχεν ἔχουσα 
i μεταφέρουσα ὀφθαλμοὺς “ Οὐρανέ, τῆς ἡμετέρας εἷ- 
πὲν “ἀρχὴ γενέσεως, αἰϑήρ vs καὶ ἀήρ, καὶ τοῦ μο- 
νάρχου ϑεοῦ χεῖρές τε καὶ ἱερὸν πνεῦμα, περιλαμπῇ 
v: , ὀφϑαλμοὶ ϑεῶν, ἄστρα , καὶ. φῶς ἡλίου καὶ σελή- 
νῆς ἀκοπίαστον, τὰ τῆς ἡμετέρας ἀρχῆς σύντροφα, 
Ὁ ὧν ἁπάντων ἀποσπώμενα, ἐνάϑλια πάσχομεν" πλέον 
δὲ ὅτι ἀπὸ μεγάλων τε καὶ λαμπρῶν καὶ τοῦ ἱεροῦ πε- 
ριχύματος καὶ πλουσίου πόλου καὶ ἀπὸ τῆς μακαρίας 
μετὰ ϑεῶν πολιτείας εἰς ἄτιμα καὶ ταπεινὰ οὕτως 
ἐγκατειρχϑησόμεϑα. σκηνώματα. τί ταῖς δυστήναις 
δ ἡμῖν ἀπρεπὲς οὕτως πέπρακται; τί τῶν κολάσεων 
τούτων ἄξιον; ὅδαι τὰς δειλαίας ἡμᾶς ἁμαρτίαι περι- 
μένουσιν; ὅσα διὰ τὰ πονηρὰ τῶν ἐλπέδων πράξομεν, 
ἵνα τῷ ὑδαρεῖ καὶ ταχὺ διαλύτῳ σώματι πορίξωμεν 
τὰ ἐπιτήδεια! ὀφϑαλμοὶ γὰρ οὐκέτι τὰς τοῦ ϑεοῦ ψυ- 
9 χὰς χωρήσουσιν, ὀλίψως καὶ παντελῶς μικρὸν τοῖς 
τοιούτοις ὑγροῖς κύκλοις τὸν ἑαυτῶν πρόγονον οὐρα- (121) 
νὸν ὁρῶντες στενάξομεν, ἔόστι δ᾽ ὅτε καὶ οὐ βλέψο- 
8TOB. kCL. PHYS. 19 


200 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


[954] μεν [ἔνϑ᾽ Ὁρφεύς "và λαμπρῷ βλέπομεν; τοῖς δ᾽ 
ὄμμασιν οὐδὲν ὁρῶμεν] ἄϑλιαι γὰρ κανεκρίθημεν, 
καὶ τὸ βλέπειν ἡμῖν οὐκ ἀντικρὺς ἐχαρίσϑη, ὅτι χω- 
olg τοῦ φωτὸς ἡμῖν τὸ ὁρᾶν οὐκ ἐδόϑη. ὀπαὶ τοίνυν 
καὶ οὐκ ἔτι εἰσὴν ὀφθαλμοί. ὡς δὲ καὶ τῶν συγγενῶν s 
φυσώντων ἐν ἀέρι πνευμάτων ἀκοῦσαι τλημόνως οἵ- 

᾿ Gopév, ὅτι μὴ συμπνέομεν αὐτοῖς. οἶκος ἡμᾶς ἀντὶ τοῦ 
μεταρσίου κόσμου τούτου ὁ βραχὺς περιμένει καρδίαβ 
ὄγκος. σὺ δ᾽ ἀπολύσας ἡμᾶς ἀφ᾽ ὧν εἰς οἷα κατέβη- 
Bév,. ἀπολεῖ τὸ λυπεῖσθαι, δέσποτα καὶ πάτερ καὶ τ 
ποιητά, εἰ ταχέως οὕτως σῶν ἔργων ἠμέλησας, διά- 
ταξον ἡμῖν τινὰς ὄρους, ἔτι κἂν βραχέων ἡμᾶς ἀξίω- 
δον λόγων, ἕως ἔτι δι᾽ ὅλου τοῦ περιφανοῦς ἔχομεν 
βλέπειν κόσμου ἐπέτυχον, τέκνον aos, al ψυχαὶ 

[966] τάδε εἰποῦσαι, παρῆν γὰρ καὶ μόναρχος καὶ τάδε ἐπὶ 1 
τοῦ τῆς ἀληϑείας καϑίσας ϑρόνου ταῖς δεηϑείσαις 
ἐφώνησὲν “ἔρως ὑμῶν, ψυχαί, δεσπόσει καὶ ἀνάγκη, 
οἵδε γὰρ μετ᾽ ἐμὲ πάντων δεσπόται τε καὶ ταξίαρχοι. 
ψυχαὶ δ᾽ ὅσαι τὴν ἀγήρατόν μου σκηπτουχίαν ϑερα- 
πεύετε, ἴστε ὡς ἕως μὲν ἀναμάρτητοί ἐστε, τὰ τοῦ Ὁ 
οὐρανοῦ οἰκήσετε χωρία" εἰ δ᾽ ἄρα τις ὑμῶν τινος 
ἐγγίσει μέμψις, ϑνητοῖς καὶ αὐταὶ προαμεμοιρασμέ- 
yov χῶρον σπλάγχνοις καταδικασϑεῖσαι ἐνοικήσετε. 
κἂν μὲν ἡ ὑμῶν μέτρια τὰ αἰτιάματα, τὸν ἐπίχηρον 
τῶν σαρκῶν σύνδεσμον χκαταλιποῦσαι πάλιν ἀστένα- 5 
κτοι τὸν ἑαυτῶν οὐρανὸν ἀσπάσεσϑε" εἰ δ᾽ ἄρα τι- 
νῶν μειξόνων ἁμαρτημάτων ἔσεσϑε ποιητικαί, οὐ μετὰ 
τέλους καθήχοντος τῶν πλασμάτων προελϑοῦσαι; o?- 
Quvóv μὲν οὐκ ἔτι οἰκήσετε, οὐδ᾽ αὖ σώματα ἀνϑρώ- 
zov, ξῷα δ᾽ ἄλογα μεταπλανώμεναι λοιπὸν διατελέ- 9 
Osts. τάδε εἰπών, ὦ τέκνον Ὧρε, πάσαις αὐταῖς 
ἐχαρίσατο πνεύματα, καὶ πάλιν ἐφώνησεν “ἀλλ᾽ οὐδὲ 


CAP, 41. s. 44. $TZIKA 291 


εἰκῇ καὶ ὡς ἔτυχεν ἐνομοϑέτησα τὰς διαβολὰς ὑμῶν, 
ἀλλ᾽ ὡς ἐπὶ τὸ χεῖρον, εἴ τι διαπράξετε ἄσχημον, oU- 
τως ἐπὶ τὸ βέλτιον, εἴ τε βουλεύεσϑε τῆς ἑαυτῶν γε- 
νέσεως ἄξιον. ἐγὼ γὰρ καὶ οὔτις ἕτερος ἐπόπτης 

αὐτὸς καὶ ἐπίσκοπος ἔσομαι. ἐπίγνωτε δ᾽ οὖν ὡς [968] 
διὰ τὰ πρόσϑεν πραχϑέντα ὑμῖν κόλασιν ταύτην ὑπο- 
μένετε τὴν ἐνσωμάτωσιν. ἡ τοίνυν διαφορὰ τῆς πα- 
λιγγενεσίας ὑμῖν ἔσται ἡ τῶν σωμάτων, ὡς ἔφην, δια- 
φορά, εὐεργεσία δὲ καὶ πρόσϑεν εὐδαιμονία ἡ διάλυ- 
8 σις, τυφλωϑήσεται δ᾽ ὑμὼν ἡ φρόνησις, ἐάν τι ἀνά- 
ξιον ἐμοῦ δόξητε πράσσειν, ὥστε φρονεῖν τὰ ἐναντία, 
καὶ. τὴν μὲν κόλασιν ὡς εὐεργεσίαν ὑπομένειν τὴν δὲ 
εἰς τὰ βελτίονα “μεταβολὴν ἀτιμίαν ve καὶ ὕβριν. al 
δικαιότεραι δ᾽ ὑμῶν καὶ τὴν εἰς τὸ ϑεῖον μεταβολὴν 
S ἐχδεχόμεναι, sig μὲν ἀνθρώπους βασιλεῖς δίκαιοι, 
φιλόσοφοι γνήσιοι, κτίσται καὶ νομοϑέται, μάντειρ οἵ 
ἀληϑεῖς, ῥιξοτόμοι γνήσιοι, ἄριστοι προφῆται ϑεῶν, 
μουσικοὶ ἔμπειροι, ἀστρονόμοι νοεροί, οἰωνοσκόποι 
σοφοί, ἀκριβεῖς ϑύται, καὶ ὁπόσοι ἐστὲ καλῶν κἀγα- 
Ὁ ϑῶν ἄξιαι" εἰς δὲ πτηνὰ ἀετοί, διότι οὐδὲν τῶν ὁμο- 
γενῶν οὔτε ἐκσοβήσουσιν οὔτε ϑοινήσονται, ἀλλ᾽ οὐδὲ 
πλησίον τούτων ξῷον ἕτερον ἀσϑενέστερόν τι αὐτοῦ 
ἀδικεῖν ἀφεθήσεται, ἐνδικωτέρα γὰρ ἡ τῶν ἀετῶν 
φύσις μετελεύυσεται᾽ εἰς δὲ τετράποδα λέοντες, ἰσχυ- 

5 ρὸν γὰρ τὸ ξῷον καὶ φύσεως ἔτυχεν ἀκοιμήτου τρόπῳ [900] 
τινί, καὶ φθαρτῷ σώματι τὴν ἀϑάνατον γυμναξόμενον 
φύσιν᾽ οὔτε γὰρ κάμνουσιν οὔτε κοιμῶνται" εἰς δὲ 
ἑρπετὰ δράκοντες, δυνατὸν ὅτι τὸ ξῶον καὶ μακρό- 
βιον ἄκακόν τὸ καὶ φιλάνθρωπον ὁπωστιοῦν, καὶ 
Ὁ τιϑασευϑήσεται καὶ ἰὸν οὐχ ἕξει, ἐάσει δὲ καὶ γηρά- 
σαν, καθάπερ φύσις ἡ ϑεῶν᾽" ἐν δὲ νήχουσι δελφῖ- 
Vie, συμπαϑήσουσι. γὰρ καὶ τοῖς εἰς πέλαγος ἐμπίέ- 

19 Ἐ 





202 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


((22)πτουσιν οὗτοι, καὶ τὰ μὲν ἔμπνοα διακομιοῦσιν εἰς 


[962] 


[964] 


γῆν, τῶν δὲ τελευτησάντων οὐδ᾽ ὅλως ποτὲ ἄψονται, 
καίτοι φιλοβορωτοτάτου πάντων ἐσομένου τοῦ τῶν 
ἐνύδρων γένους." τοσαῦτα ὁ ϑεὸς εἰπὼν ἄφϑαρτος 
νοῦς γίγνεται. τούτων οὕτως γενομένων, τέκνον Ὧρε, 5 
ἐσχυρότατόν τι ἀπὸ γῆς ἀνίσταται πνεῦμα. ἀκαταλη- 
zrov μὲν περιοχῇ σώματος, δυνάμει δὲ φρονήσεως 
ὑπάρχον, ὃ καίπερ εἰδὼς ὕπερ ὧν ἐπυνθάνετο, τὸ 
σῶμα μὲν καὶ τύπον ἀνδρὸς περικείμενον, καὶ καλὸν 
καὶ σεμνοπρεπὲς ὄν, ὑπερβολῇ δὲ ἄγριον καὶ πλῆρες Ὁ 
φόβου, ἤδη δὲ παραυτίκα τὰς ψυχὰς εἰσιούσας εἰς τὰ 
πλάσματα ϑεωρήσας, τένες, ἔλεγεν, οὗτοι καλοῦνται, - 
ὦ Ἑρμῆ, ϑεῶν, ὑπομνηματόγραφε; εἰπόντος δὲ “ἄν- 
ϑρωποι", o Ἑρμὴ᾽ ἔφη “τολμηρὸν ἔργον ποιῆσαι τὸν 
ἄνθρωπον, περίεργον ὀφθαλμοῖς καὶ λάλου γλώσσης, 15 
ἀκουστικὸν μέλλοντα εἶναι καὶ τῶν αὐτῷ μὴ προση- 
κόντων, λιχνὸν ὀσφρήσει καὶ μέχρι πάντων τῷ Qs 
ἁφῆς ἁπτικῷ μέλλοντα καταχρᾶσϑαι. τοῦτον ἀμέρι- 
μνον καταλεῖψαι κέκρικας, ὦ γενεσιουργέ, τὸν ὁρᾶν 
μέλλοντα τολμηρῶς τῆς φύσεως τὰ καλὰ μυστήρια; * 
ἄλυπον ἐᾶσαι ϑέλεις τοῦτον καὶ μέχρι τῶν πέραν γῆς 
τὰς ἑαυτοῦ μελλήσοντα πέμπειν ἐπινοίας; ῥίζας φυ- 
τῶν ἀνασκάψουσιν ἄνθρωποι, καὶ ποιότητα ἐξετά- 
σουσι qvÀOv, λίϑων φύσεις ἐπισκοπήσουσι, καὶ διὰ 
μέσον ἀνατεμοῦσι τὰ ἄλογα τῶν ξώων οὐ μόνον ἀλλὰ 
καὶ ἑαυτούς, ὡς ἐγένοντο ἐξετάξειν OéAovrec, τολμη- 
ρὰς ἐκτενοῦσι χεῖρας καὶ μέχρι ϑαλάσσης, καὶ τὰς αὖ- 
τοφυεῖς ὕλας τέμνοντες μέχρι καὶ τῶν πέραν δια- 
πορϑμεύσουσιν ἀλλήλους ἐπὶ ξήτησιν, καὶ τίς ἐνδο- 
τέρω τῶν ἱερῶν ἀδύτων φύσις ὑπάρχει, τὰ μέχρις ἢ 
ἄνω διώξουσι, παρατηρῆσαι βουλόμενοι τίς οὐρανοῦ 
καϑέστηκε κίνησις. ἔτι μέτρια ταῦτα λεέπει yag 


5 


CAP. 41. s. 44. ΦΥΣΙΚΑ 2093 


οὐδὲν ἔτει πλὴν γῆς τόπος ἔσχατος. ἀλλὰ καὶ τούτων 
τὴν ἐσχάτην τῷ ϑέλειν ἐρευνήσουσι νύκτα. μηδὲν 
οὖν ἐμπόδιον ἔχουσιν οὗτοι, ἀλλὰ τῷ τῆς ἀλυπίας 
ἀγαϑῷ μυηϑώῶσι καὶ τοῖς χαλεποῖς μὴ βιασϑέντες τοῦ 
δ φόβου κέντροις ἀμερίμνῳ βίῳ τρυφήσουσιν; εἶτα οὐ 
καὶ μέχρις οὐρανοῦ περέξργον ὁπλισϑήσονται τόλμαν; 
οὗτοι οὐκ ἀμερίμνους ἐκτενοῦσιν ἐπὶ καὶ τὰ στοιχεῖα 
τὰς ψυχὰς αὐτῶν; δέδαξον ἐντεῦϑεν ἐρᾶν τοῦ τι βου- 
λεύεσϑαι, ἵν᾽ ἔχωσι καὶ τῆς ἀποτυχίας τὸ χαλεπὸν φο- 
10 βηϑῆναι, ἵνα τῷ τῆς λύπης δακνηρῷ δαμασϑώσι, τῶν 
ἐλπιξομένων ἀποτυχόντες. χρδοκοπείσϑω τῶν ψυχῶν 
αὐτῶν τὸ περίεργον ἐπιθυμίαις καὶ φόβοις καὶ λύπαις 
καὶ ἐλπίσι πλάνοις. ἐπάλληλοι τὰς ψυχὰς αὐτῶν ἔρω- 
τὸς νεμέσϑωσαν, ἐλπίδες, ποικίλαι ἐπιϑυμίαι; ποτὲ 
t5 μὲν ἐπιτυγχάνουσαε ποτὲ δὲ ἀτευκτοῦσαι, ἵνα αὐτοῖς 
καὶ τῆς ἐπιτυχέας ἡδὺ δέλεαρ ἢ εἰς ἔϑλησιν τελειοτέ- 
ρῶν κακῶν βαρείτω πυρετὸς αὐτούς, ἵνα ἐκκακή- [966] 
. ὅαντες κολάσωσι τὴν ἐπυϑυμίαν. λυπῇ, τέκνον ἵῶρε, 
τάδε ἑρμηνευούσης ἀοι τῆς τεκούσης: οὐ ϑαυμάξεις, 
Ὁ οὐ καταπλήσσῃ, πῶς ὁ τάλας ἄνϑρωπος ἐβαρύνϑη; 
τὸ δεινότερον ἐπάκουσον. 
ἑἐτέρπετο Μώμου ταῦτα λέγοντος Ἑρμῆς, ἐλέγετο 
γὰρ oixsíog αὐτῷ τὰ εἰρημένα, καὶ ταῦτα ἔπραττεν 
ὅσα πὲρ δἰρήκει λέγων " Moyse, ἀλλ᾽ οὐκ ἐναργὴς γε- 
᾿ δ ψήσεται πνεύματος ϑείου φύσις ἡ τοῦ περιέχοντορ᾽ 
sims γὰρ εἶναί με ταμίαν καὶ προνοήτην ὃ τῶν συμ- 
πάντων δεσπότης. ἐπόπεειρα τοίνυν ταγῆς ἔσται τῶν 
ὕλων ὀξυδερκὴς ϑεὺς ᾿άἀδράστεια, καί τι κρυπτὸν 0g- 
γανον ἐγὼ τεχνάδσομαι ἀπλανοῦς καὶ ἀπαραβάτου 
ὃ ϑεῳρίας ἐχόμενον, ᾧ τὰ ἐπὶ γῆς ἀναγκαίως δουλαγω- 
γηϑήσεται πάντα τὰ ἀπὸ γενέσεως ἄχρι φϑορᾶς ἐσχά- 
της, ἔχον τὴν ἀποτελουμένων πῆξιν" πεισϑήσεται δὲ 


294 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


τῷ ὀργάνῳ τούτῳ καὶ τὰ ἐπὶ γῆς ἄλλα πάντα." εἶπεν 
(123) Ἑρμῆς [ἐγὼ δὲ] ταῦτα τῷ Μώμῳ, καὶ ἤδη τὸ ὄργανον 
ἐκινεῖτο. ταῦτα δὲ ὡς ἐγένετο καὶ ἐνεσωματέσϑησαν 
aí ψυχαί, καὶ ἐπαίνου ὑπὲρ τῶν γενομένων αὐτὸς 
ἔτυχεν, πάλιν ὁ μόναρχος σύγκλητον τῶν ϑεῶν ἐποίησε δ 
[068] συνέδριον, καὶ οἵ ϑεοὶ παρῆσαν, καὶ πάλιν αὐτὸς 
ταῦτα οὕτως ἐφώνησε ' "Osol λέγων “ὅσοι τῆς xoQv- 
φαίας, ὅσοι καὶ ἀφϑάρτου φύσεως τετεύχατε, οἵ TOV 
μέγαν αἰῶνα διέπειν εἰς ἀεὶ κεκλήρωσθϑε, οἷς αὐτὰ 
ἑαυτοῖς ἀντιπαραδιδόντα οὐδέποτε κοπιάσει τὰ σύμ- Ὁ 
παντα, μέχρι πότε τῆς ἀνεπιγνώστου ταύτης δεσπό- 
ὅομεν ἡγεμονίας; μέχρι πότε ἀϑεώρητα γενήσεται 
ταῦτα ἡλίῳ καὶ σελήνῃ; ἕκαστος ἡμῶν ἐφ᾽ ἑαυτῷ γεν- 
νάτω᾽ ἀπαλείψωμεν τῷ δυνασϑαὶ τὴν ἔτι ἀργὴν σύ- 
ὅτασιν ταύτην, ἄπιστος τοῖς μεταγενεστέροις μῦϑος 15 
δὲ δοξάτω χάος εἶναι" ἔργων ἄπτεσϑε μεγάλων, ἐγὼ 
δ᾽ αὐτὸς ἄρξομαι πρῶτος. εἶπε καὶ εὐθέως κοσμι- 
κῶς τῆς ἔτι μελαίνης ἑνώσεως διάστασιρ ἐγένετο" καὶ 
ἐφάνη μὲν οὐρανὸς ἄνω συγκεκοσμημένος τοῖς éxv- 
τοῦ μυστηρίοις πᾶσι᾽ κραδαινομένη ἔτι γῆ ἡλέου λάμ- 9 
ψαντος ἐπάγη καὶ ἐφάνη πᾶσι τοῖς περὶ αὐτὴν συγκε- 
κοσμημένοις καλοῖς. καλὰ γὰρ τῷ ϑεῷ καὶ τὰ ϑνητοῖς 
εἶναι νομιξόμενα φαῦλα, ὅτι δὴ τοῖς τοῦ ϑεοῦ νόμοις 
δουλδύειν ἐποιήθη. ἔχαιρε δὲ ὃ ϑεὸς ὁρῶν ἤδη ξαυ- 
τοῦ τὰ ἔργα κινούμενα, πληρώσας δὲ τὰς ἰσοστασίας * 
χεῖρας τῷ περιέχοντι τῶν dx τῆς φύσεως ὑπαρχόντων, 
καὶ τὰς δράκας καρτδρῶς σφίγξας ' λάβε" εἶπεν “ὦ 
ἱερὰ γῆ, λάβε, πάντιμε καὶ εἶναι γεννήτειρα μέλλουσα 
πάντων, καὶ μηδενὶ ἐντεῦϑεν λείπεσϑαι δόκει. εἷ- 
[070] zz&v ὁ ϑεός, καὶ τὰς χεῖρας οἵας δεῖ ϑεὸν ἔχειν ἁπλώ- ὃ 
σας πάντα ἀφῆκεν ἐν τῇ τῶν ὄντων συστάσει. καὶ 
ἄγνωστα μὲν ἦν κατ᾽ ἀρχὰς παντάπασι. νεωστὶ γὰρ 


cAP. 41. s. 44. ΦΥΣΙΚΑ 295 


al ψυχαὶ καϑειρχϑεῖσαι καὶ τὴν ἀτιμίαν μὴ φέρουσαι 
τοῖς ἐν οὐρανῷ ϑεοῖς ἐφιλονείκουν τῆς ἑαυτῶν εὐγε- 
νείας περικρατοῦσαι καὶ ἀντιλαμβανόμεναι, ὡς καὶ 
αὐταὶ τοῦ αὐτοῦ ἔτυχον δημιουργοῦ, ἐστασίαξον, καὶ 
5 τοῖς λειπομόνοις ἀνϑρώποις ὀργάνοις χρώμεναι éxot- 
ovv αὐτοὺς ἑαυτοῖς ἐπιτέϑεσθϑαι καὶ ἀντιτασσεσϑαι 
καὶ πολεμεῖν ἀλλήλοις. καὶ οὕτως ἡ μὲν ἰσχὺς κατὰ 
τῆς ἀσϑενείας μέγα ἠδύνατο, ὥστε οἱ ἰσχυροὶ τοὺς 
ἀδυνάτους καὶ ἔκαιον καὶ ἐφόνευον, καὶ κατὰ τῶν 
10 ἱερῶν τοῦτο μὲν ξῶντας τοῦτο δὲ καὶ νεκροὺς ἔρρε- 
“τον [κατὰ τῶν ἀδύτων), fog ἀγανακτήσαντα τὰ στοι- 
χεῖα τῷ μονάρχῳ ϑεῷ ἐντυχεῖν ἐδοκίμαζον ὑπὲρ τῆς 
τῶν ἀνθρώπων ἀγρίου πολιτείας. πολλοῦ δὲ ἤδη ys- 
νομένου τοῦ κακοῦ, τὰ στοιχεῖα τῷ ποιήσαντι αὐτὰ 
15 τῷ ϑεῷ προσελϑόντα τοιούτοις λόγοις ὑπὲρ μέμψεως 
ἐχρήσαντο καὶ δὴ καὶ εἶχε τὴν τοῦ λέγειν ἐξουσίαν 
τὸ πῦρ πρώτον᾽ “δέσποτα᾽ δὲ ἔλεγε xol τοῦ καινοῦ 
τούτου κόσμου τεχνῖτα, καὶ | κρυπτὸν ἐν ϑεοῖς καὶ σε- 
βαστὸν ὄνομα μέχρι νῦν ἅπασιν ἀνθρώποις, μέχρε 
30 πότε, ὦ δαῖμον, ἄϑεον καταλεῖψαι τὸν ϑνητῶν βίον 
προαίρεσιν ἔχεις; ἀνάτειλον ἤδη σεαυτὸν χρηματέ- [072] 
Sov τῷ κόσμῳ. καὶ τοῦ βίου τὸ ἄγριον μύησον εἰρήνῃ" 
χάρισαι νόμους τῷ βίῳ, χάρισαι νυκτὶ χρησμούς" 
πλήρωσον καλῶν ἐλπέδων πάντα φοβείσϑωσαν ἄν- 
5 ϑρῶώποι τὴν ἀπὸ ϑεῶν ἐκδικίαν, καὶ οὐδεὶς ἁμαρτή- 
δει᾿ ἐπαξίους ἁμαρτημάτων μισϑοὺς. ἂν ἀπολάβωσι, 
φυλάξονται οἵ πολλοὶ τὸ ἀδικεῖν" φοβηϑήσονται ὅρ- 
xovg, καὶ οὐδὲ εἷς ἔτι ἀνόσιον φρονήσει" μαϑέτωσαν 
δὐεργετηϑέντες εὐχαριστῆσαι, ἵνα χαῖρον παρὰ λοι- 
80 Bats [παρὰ ϑυσίαις)] ὑπηρετήσω τὸ πῦρ, tv δὐώδεις 
ἀτμοὺς ἀπ᾿ ἐσχάρας προπέμψωσι. μιαίνομαι γάρ, ὦ 
δέσποτα. μέχρι νῦν καὶ ὑπὸ τῆς τῶν γενομένων ἀν- 


206 IS2ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Qouzxov ἀϑέου τόλμης σάρκας ἀναγκάζομαι τήκειν, 
ovx ἐῶσί τε μένειν εἰς ὃ πέφυκα, παραχαράσσοντες 
(124)00 καϑηκόντως τὸ ἄφϑαρτον. ὁ δὲ ἀὴρ καὶ αὐτὸς 
“ϑολοῦμαι ὦ δέσποτα᾽ ἔλεγε “καὶ ἀπὸ τῶν νεκρῶν 
σωμάτων ἀναϑυμιάσεως νοσώδης τέ εἰμι καὶ ὑμιεινὸς s 
οὐκ ἔτι ἐφορῶ vs ἄνωϑεν ὅσα μὴ ϑέμις ὁρᾶν ὕδωρ 
ἑξῆς, ὦ mat μεγαλόψυχε, τὴν τοῦ λέγειν εἶχεν ἐξου- 
σέαν καὶ ἔλεγεν οὕτως “πάτερ καὶ ϑαυμαστὲ ποιητὰ 
[914] πάντων, αὐτόγονε δαῖμον καὶ τῆς. διὰ σὲ πάντα γεν- 
νώσης ποιητὰ φύσεως, ἤδη ποτὲ ὦ δαῖμον ἀεὶ ῥεῖθρα w 
ποταμῶν καϑαρὰ πρόσταξον εἶναι" ἢ γὰρ ἀπολούουσι 
ποταμοὶ καὶ ϑάλασσαι τοὺς φονεύσαντας ἢ δέχονται 
τοὺς φονευϑέντας.᾽ γῆ παρῆν περίλυπος ἑξῆς» καὶ 
ἄρξασα τοῦ ἀπολόγου, ὦ παῖ μεγαλόδοξὲε. οὕτως λέ- 
γεν ἤρξατο “βασιλεῦ καὶ τῶν οὐρανίων πρύτανι, καὶ τὸ 
δέσποτα ἀψίδων, στοιχείων ἡμῶν ἡγεμών, πάτερ τῶν 
Got παρεστώτων, ἐξ ὧν αὐξήσεως καὶ μειώσεως ἀρχὴν 
ἔχει τὰ πάντα, εἰς ἃ καὶ πάλιν καταλήγοντα ἀναγκαίως 
ὀφειλόμενον τέλος ἔχει, ἀλόγιστος, ὦ πολυτέμητε, καὶ 
ἄϑεος ἀπ᾽ ἀνθρώπων ἐπ᾽ ἐμὲ χορὸς ἐπέστη. χωρῶ δ᾽ » 
ἐγὼ καὶ φύσιν πάντων. αὕτη γὰρ ὡς σὺ προσέταξας 
καὶ φέρω πάντα καὶ τὰ φονευϑέντα δέχομαι. ἀτιμοῦ- 
μαι δὲ ἤδη. ὃ ἐπὶ πάντων, ὁ ἐπιχϑονεός σου κόσμος 
πεπληρωμένος, ϑεὸν οὐκ ἔχει. πάντα γὰρ 0 φοβηϑῶ- 
σιν οὐκ ἔχοντες παρανομοῦσι, καὶ κατ᾽ ἐμῶν, ὦ κύ- Ὁ 
Qu6, τενόντων πάσῃ πονηρᾷ τέχνῃ καταπίπτουσι. κα- 
ταβρέχομαι δὲ πᾶσα διαφϑειρομένη σωμάτων χυλοῖς. 
ἐντεῦϑεν, κύριε, καὶ τοὺς οὐκ ἀξίους &vayxctopas 
χωρεῖν. χωρῆσαι ϑέλω use ὧν φέρω πάντων καὶ 
ϑεόν. χάρισαι τῇ γῇ κἂν οὐ σεαυτόν, οὐ γάρ σε χω- 89 
ρεῖν ὑπομένω, σαυτοῦ τινὰ ἱερὰν ἀπόρροιαν. στοι- 
[9716] χεέων τιμιωτέραν τῶν ἄλλων τὴν γῆν μεταποίηδον. 


CAP. 41. 8. 44. Q$TZIKA 207 


μόνῃ γὰρ αὐχεῖν τῶν ἀπὸ σοῦ πρέπει τὰ πάντα παρ- | 
ἐχούσῃ." 
- τοσαῦτα μὲν τὰ στοιχεῖα εἶπον ὁ δὲ ϑεὸς ἱερᾶς 
ἐν τῷ λέγειν φωνῆς τὰ σύμπαντα πληρώσας “πορεύ- 
5 5095" εἶπεν “ἱερὰ καὶ μεγάλου πατρὸς ἄξια τέκνα, 
καὶ κατὰ μηδένα τρόπον νεωτερίζειν ἐπιχειρεῖτε, μηδὲ 
ἀργὸν τῆς ἐξ αὐτῶν ὑπηρεσίας τὸν σύμπαντά μου κό- 
ὅμον καταλείπετε. ἑτέρα γὰρ ἐν ὑμῖν τις ἤδη τῆς ἐμῆς 
ἀπόρροια φύσεως, ὃς δὴ καὶ ὅσιος ἔσται τῶν πραττο- 
10 μένων ἐπόπτης καὶ ξώντων μὲν κριτὴς ἀμεϑόδευτος; 
φρικτὸς δ᾽ οὐ μόνον ἀλλὰ καὶ τιμωρὸς τῶν ὑπὸ γῆν 
τύραννος ᾿ καὶ ἑκάστῳ δὲ τῶν ἀνθρώπων ἀκολουϑή- 
65, διὰ γένους μισϑὸς ἐπάξιος ἢ 
καὶ οὕτως ἐπαύσαντο τῆς ἐντυχίας τὰ στοιχεῖα τοῦ 
15 δεσπότου κελεύσαντος καὶ ἐχεμυϑίαν εἶχον, καὶ ἕκα- 
στον αὐτῶν τῆς ἰδίας ἐξουσίας ἐκράτει" καὶ ἐδέσποξξ. 
καὶ ἐκ τούτου εἶπεν Ὅρος “ὦ τεκοῦσα, πῶς οὖν τὴν 
τοῦ ϑεοῦ ἀπόρροιαν ἔχειν εὐτύχησεν ἡ γῆ; καὶ εἶπεν 
Ἶσις “παραιτοῦμαι γένεσιν (avogsiv: οὐ γὰρ ϑεμιτὸν 
20 σῆῇς σπορᾶς καταλέγειν ἀρχήν, ὦ μεγαλοσϑενὲς Ὧῶρε, 
ὡς μήποτε ὕστερον εἰς ἀνθρώπους ἀϑανάτων ἔλθῃ 
: yévedig θεῶν, πλὴν ὅτι ὁ μόναρχος ϑεὸς 0 τῶν συμ- 
πάντων κοσμοποιητὴς «αἱ τεχνίτης τὸν μέγιστόν σου 
πρὸς ὀλίγον ἐχαρίσατὸ πατέρα Ὄσιριν καὶ τὴν μεγέ- [978] 
2. ὅτην ϑεὼν Ἶσιν, ἵνα τῶν πάντων δεομένῳ κόσμῳ 
᾿βοηϑοὶ γένωνται. οὗτοι βίου τὸν βίον ἐπλήρωσαν, 
οὗτοι τὸ τῆς ἀλληλοφονέας ἔπαυσαν ἄγριον, τεμένη 
προγόνοις ϑεοῖς οὗτοι καὶ ϑυσίας καϑιέρωσαν, νό- 
μους οὗτοι καὶ τροφὰς ϑνητοῖς καὶ σκέπην ἐχαρίσαντο, 
80 οὗτοι τὰ κρυπτά, φησὶν Ἑρμῆς, τῶν ἐμῶν ἐπιγνώ- 
σονται γραμμάτων πάντα καὶ διακρινοῦσε, καὶ τινὰ 
μὲν αὐτοὶ κατασχώσιν, ἃ δὲ καὶ πρὸς εὐεργεσίας ϑνη- 


* 


998 IGANNOT ZTOBAIOT Lr». 1 


τῶν φϑάνει στήλαις xal ὀβελίσχοις χαράξουσιν᾽ οὗτοι 
πρῶτοι δείξαντες δικαστήρια εὐνομίας τὰ σύμπαντα 
καὶ δικαιοσύνης ἐπλήρωσαν οὗτοι δεξιᾶς καὶ πέστεως 
ἀρχηγέται γενόμενοι καὶ τὸν μέγιστον ϑεὸν Ὅρκον 
εἰσηγάγοντο εἰς τὸν βίον᾽ οὗτοι τοὺς παυσαμένους " 
τοῦ ξὴῆν ὡς δέον ἐστὶν ἐδίδαξαν περιστέλλειν᾽ οὗτοι 

(125) τὸ τοῦ ϑανάτον ξητήσαντες ἄγριον ἔγνωσαν, ὡς τοῦ 
ἔξωϑεν πνεύματος φιλυποστρόφου τυγχάνοντος εἰς τὰ 
τῶν ἀνθρώπων πλάσματα, ἐὰν ὑστερήσῃ ποτὲ ἀνά- 
κτησιν οὐκ ἔχον, ἐργάξεται λειποϑυμίας᾽ οὗτοι τὸ 
“«εριέχον ὅτι δαιμόνων ἐπληρώϑη παρ Ἑρμοῦ μαϑόν- 
veg κρυπταῖς στήλαις ἐχάραξαν" οὗτοι μόνοι τὰς κρυ- 
πτὰς νομοϑεσίας τοῦ ϑεοῦ παρ᾽ Ἑρμοῦ μαϑόντες τε- 
χνῶν καὶ ἐπιστημῶν καὶ ἐπιτηδευμάτων ἁπάντων 
εἰσηγηταὶ τοῖς ἀνθρώποις ἐγένοντο καὶ νομοϑέται" 15 
οὗτοι παρ᾽ Ἑρμοῦ μαϑόντες ὡς τὰ κάτω συμπαϑεῖν 
τοῖς ἄνω ὑπὸ τοῦ δημιουργοῦ διετάγη, τὰς προκαϑέ- 

[980] τους τοῖς ἐν οὐρανῷ μυστηρίοις ἱεροποιέας ἀνέστησαν 
ἐν yi οὗτοι τὸ φϑόριμον τῶν σωμάτων ἐπιγνόντες 
τὸ ἐν ἅπασι τέλειον τῶν προφητῶν ἐτεχνάσαντο, ὡς Ὁ 
μήποτε Ó μέλλων ϑεοῖς προσάγειν χεῖρας προφήτης 
ἀγνοῇ tL τῶν ὄντων". ἵνα φιλοσοφία μὲν καὶ μαγεία 
ψυχὴν τρέφῃ, σώξῃ δ᾽ ὅταν τι πάσχῃ ἰατρικὴ σώμα. 
ταῦτα πάντα ποιήσαντες, ὦ τέκνον, Ὅσιρίς vs κἀγὼ 
τὸν κόσμον πληρέστατον ἐδόντες, ἀπῃτούμεθα λοιπὸν 2 
ὑπὸ τῶν τὸν οὐρανὸν κατοικούντων, ἀλλ᾽ οὐκ ἦν &v- 
ελθεῖν πρὶν ἐπικαλέσασθαι τὸν μόναρχον, ἵνα δὴ καὶ 
τῆς ϑεωρίας ταύτης πλῆρες τὸ περιέχον γένηται" αὖ- 
τοί τὲ εὐπαράδεκτον εὐτυχήσωμεν τὴν ἀνάβασιν" 

“χαίρει γὰρ ὕμνοις 0 ϑεὸς ὦ τεκοῦσα" εἶπεν Ὧρος 8) 

"xüuol χάρισαι τὴν τοῦ ὕμνου ἐπίγνωσιν, ὡς μὴ ἀμα- 
ϑὴς ὑπάρχω." καὶ εἶπεν Ἶσις “πρόσεχε παῖ." 





CAP. 4l. 8. 44. 45. ^. $TZIKA 299 


Ἐν tavtQ- 45 
Σὺ δέ, ὦ παῖ μεγαλόψυχε, sl τι ϑέλεις ἕτερον, 
ἐκερώτα. καὶ εἶπεν (og € πολυτέμητε μῆτερ, εἰ- 
δῆσαι ϑέλω πῶς γέψγνονται βασιλικαὶ ψυχαί;" καὶ 
ὁ εἶπεν Ἶσις “ἡ γιγνομένη, τέκνον Ὧρε, περὶ τὰς βασι- 
λικὰς ψυχὰς διαφορὰ τοιαύτη τις ἐστίν. ἐπεὶ γὰρ vo- 
TOL τέσσαρές εἰσιν ἐν τῷ παντί, οἵτινες ἀπαραβάτῳ 

von καὶ προστασίᾳ ὑποπέπτουσιν; ῦ v6 οὐρανὸς καὶ [982] 
0  αἰϑὴρ καὶ ὃ ἀὴρ. καὶ ἡ ἱερωτάτη γῆ" «καὶ ἄ ἄνω μὲν 
!( ὦ τέκνον ἐν οὐρανῷ ϑεοὶ κατομκοῦσιν, ὧν ἄρχει μετὰ 
καὶ τῶν ἄλλων πάντων ὁ τῶν ὅλων δημιουργός" ἐν δὲ 
τῷ αἰϑέρι ἀστέρες, ὧν ἄρχει ὁ μέγας φωστὴρ ἥλιος" 
ἐν δὲ τῷ ἀέρι ψυχαὶ δαιμόνιαι, ὧν ἄρχει σελήνη" ἐπὶ 
δὲ τῆς γῆς ἄνθρωποι καὶ τὰ λοιπὰ (Qa, ὧν ἄρχει ὁ 
i5 χατὰ καιρὸν γενόμενος βασιλεύς." γεννῶσι γὰρ ὦ τέ- 
γον βασιλεῖς oí ϑεοὶ ἐπαξίους τῆς ἐπιγείου γονῆς, 
καί εἰσιν oí ἄρχοντες τοῦ βασιλέως ἀπόρροιαι, ὧν ὃ 
μᾶλλον ἐκεένῳ πλησίον. ἐκεῖνος καὶ τῶν ἄλλων βασι- 
λικώτερος. ὁ μὲν γὰρ ἥλιος, καϑὸ ἔγγιόν ἐστι τοῦ 
*? soU τῆς σελήνης, ἐπιμείξων καὶ δυναμικώτερος, ᾧ 
δευτερεύδι ἡ σελήνη καὶ κατὰ τάξιν καὶ κατὰ δύναμιν. 
καὶ ὁ μὲν βασιλεὺς τῶν μὲν ἄλλων ϑεῶν ἐστὶν ἔσχα- 
tog πρῶτος δὲ ἀνθρώπων καὶ μέχρις ὅτου ἐπὶ γῆς 
ἐστι, τῆς μὲν ἀληϑοῦς ϑειότητος ἀπήλλακται, ἔχει 
5 δὲ ἐξαίρετόν τι παρ᾽ ἀνθρώπους, ὃ ὅμοιόν ἐστι τῷ 
ϑεῷ. ἡ γὰρ εἰς αὐτὸν καταπεμπομένη ψυχὴ ἐξ ἐκείνου 
ἐστὶ τοῦ χωρίου, ὃ ὑπεράνω κεῖται ἐκείνων ἀφ᾽ ὧν 
εἰς τοὺς ἄλλους καταπέμπονται ἀνθρώπους. κατα- 
πέμπονται δὲ ἐκεῖθεν εἰς τὸ βασιλεύειν διὰ δύο ταῦτα 
ὃ αἱ ψυχαί, ὦ τέκνον. αἴ γὰρ καλῶς καὶ ἀμέμπτως δρα- 

μοῦσαι τὸν ἴδιον αἰῶνα καὶ μέλλουσαν ἀποϑεοῦσϑαι, [984] 
ἵνα κἂν τῷ βασιλεύειν τὴν τῶν ϑεῶν προγυμνασϑώ- 


900 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 1 


σιν ἐξουσίαν" αἱ δὲ θεῖαί τινες ἤδη οὖσαι καὶ ἐπὶ με- 
κρῷ τινι παραϑεμιστεύσασαι τὸν ἔνϑεον yvouova, 
ἵνα μὴ κόλασιν uiv ἐν τῷ σεσωματίσϑαι ὑπομένωσι 
δι᾽ ἀδοξίαν καὶ φύσιν, μηϑὲν δὲ ὅμοιον τοῖς ἄλλοις 
πάσχωσιν ἐνσωματισϑεῖσαι., ἀλλ᾽ ὅπερ siyov λελυμέ- ὁ 
ναι τοῦτο καὶ δεϑεῖσαι ἔχωσιν. al μέντοι περὶ τὰ ἤθη 
τῶν βασιλευόντων γιγνόμεναι διαφοραὶ οὐκ ἐν τῇ τῆς 
ψυχῆς κρίσει κρίνονται, πᾶσαι γὰρ ϑεῖαι, ἀλλ᾽ ἐν τῇ 
(120) τῶν δορυφορησάντων αὐτὴν καταστάσει ἀγγέλων καὶ 
δαιμόνων. αἷ γὰρ τοιαῦται καὶ ἐπὶ τὰ τοιαῦτα κατερ- 1 
χόμεναι, δίχα προπομπῆς καὶ δορυφορίας οὐ κατέρ- 
χονται. οἷδε γὰρ ἡ ἄνω δίκη τὴν ἀξίαν ἑκάστῃ νέ- 
μειν, κἂν ἐκ τῆς δὐημερούσης χώρας ἀπωϑῶνται. 
ὅταν οὖν οἵ κατάγοντες αὐτὴν ἄγγελοι καὶ δαίμονες, 
τέκνον Ὧρε, πολεμικοὶ ὦσι, τούτων περικρατεῖν τῆς 
γνώμης ἡ ψυχὴ ἔχει, ἢ ἐπιλαϑομένη τῶν ἑαυτῆς ἔρ- 
yov, μᾶλλον δὲ μεμμημένη τούτων μέχρι τῶν τῆς 
ἑτέρας συνοδίας προσγεγονότων᾽ ὅταν δὲ εἰρηνικοί, 
τότε καὶ αὐτὴ τὸν ἴδιον δρόμον εἰρηνοποιεῖται" ὅταν 
δὲ δικαστικοί, τότε καὶ αὐτὴ δικάξει." ὅταν δὲ μουσι- 5 
κοί, τότε καὶ αὐτὴ ἄδει᾽ ὅταν δὲ φιλαληϑεῖς, τότε καὶ 
[986] αὐτὴ φιλοσοφεῖ. ὡς γὰρ ἐξ ἀνάγκης αἱ ψυχαὶ αὗται 
τῆς τῶν καταγόντων περικρατοῦσι γνώμης πέπτουσι 
γὰρ εἰς τὴν ἀνθρωπότητα, τῆς μὲν ἐδίας φύσεως ἐπι- 
λαϑόμενοι καὶ παρύσον. μακρὰν αὐτῆς ἀπέστησαν, μέ. 5 
βνηται δὲ τῆς τῶν κατακλεισάντων αὐτὰς διαϑέσεως." 
“καλῶς εἶπεν Ὧρος “ἅπαντα μοι, ὦ τεκοῦσα, πῶς δὲ 
εὐγενεῖς γέγνονται ψυχαὶ οὐδέπω μοι διηγήσω. 

“ὃν τρόπον ἐπὶ γῆς. ὦ τέκνον "oe, εἰσέ τινδῇ 
πολιτεῖαι διαφέρουσαι ἀλλήλων, οὕτως καὶ ἐπὶ τῶν 9 
ψυχῶν ἐστί. καὶ αὗται γὰρ τόπους ἔχουσιν ὅϑεν 9- 
μῶσι, καὶ ἡ ἀπὸ τοῦ ἐνδοξοτέραυ τόπου ὁρμηκυῖα εὖ- 


-—— 


CAP. 41. 8. 45. ΦΎΣΙΚΑ 901 


γενεστέρα ἐστὶ τῆς μὴ οὕτως ἐχούσης. ὄνπερ γὰρ τρό- 
zov ἐπ᾿ ἀνθρώποις ὁ ἐλεύϑερος δὐγενέστερος εἶναι 
δοκεῖ δούλου (τὸ γὰρ ἐν ταῖς ψυχαῖς ὑπερέχον καὶ βα- 
σιλικὸν δουλοποιεῖ τὸ ὑπερεχόμενον ἐξ ἀνάγκης) οὕτω 
ὁ δὴ ὦ τέκνον καὶ [ταῦτ᾽ ἔχει. “πῶς ἀρρενικαὶ καὶ ϑη- 
λυκαὶ γίγνονται ψυχαί: “αἵ ψυχαί, ὦ τέκνον 9s, 
᾿ ὑμοφυεῖς εἰσὶν ἑαυταῖς, καϑάπερ ἐξ ἑνὸς οὖσαι χωρίου 
ἐν ᾧ αὐτὰς διατυποῦται ὃ δημιουργός, καὶ οὔτε εἰσὶν 
ἄρρενερ οὔτε ϑήλειαι. ἡ γὰρ τοιαύτη διάϑεσις ἐπὶ 
ῃ σωμάτων γίγνεται καὶ οὐκ ἐπὶ ἀσωμάτων. ἡ δὲ δια- 


φορὰ τοῦ τὰς μὲν βριμωδεστέρας εἶναι τὰς δὲ εὐαφεῖς [988] 


ὁ ἀήρ ἐστι, τέκνον "Qs, ἐν ᾧ πάντα γίγνεται. ἀὴρ δὲ 
ψυχῆς ἐστὶν αὐτὸ τὸ σῶμα ὃ περιβέβληται, ὅπερ στοι- 
χεῖόν ἐστε φύραμα γῆς καὶ ὕδατος καὶ ἀέρος καὶ πυ- 
 ρός. ἐπεὶ οὖν τὸ μὲν τῶν ϑηλειῶν σύγκριμα πλεονά- 
ει μὲν τῷ ὑγρῷ καὶ ψυχρῷ, λείπεται δὲ τῷ ξηρῷ καὶ 
ϑερμῶ, παρὰ τοῦτο ἡ εἰς τοιοῦτον πλάσμα συγκλειο- 
μένη ψυχὴ δίύγρος γίγνεται καὶ τρυφερά, ὥσπερ ἐπὶ 
τῶν ἀρρένων τὸ ἐναντίον ἔστι γιγνόμενον εὑρεῖν. ἐπὶ 
*» γὰρ τούτοις πλεονάξει μὲν τὸ ξηρὸν καὶ τὸ ϑερμόν, 
λείπεται δὲ τὸ ψυχρὸν καὶ τὸ ὑγρόν" διὰ τοῦτο αἵ ἐν 
τοιούτοις σώμασι ψυχαὶ τραχεῖαν καὶ ἐργατικώτεραί 
εἰσιν. 
“πῶς γίγνονται af ψυχαὶ συνεταί, ὦ τεκοῦσα." 
3 xol ἀπεκρίϑη Ἶσις “τὸ ὁρατικόν, ὦ τέκνον, περιβέ- 
βληται χιτῶσιν. ὅταν οὗτοι οἱ χιτῶνες πυκνοὶ ὦσι καὶ 
παχεῖς, ἀμβλυωπεῖ ὁ ὀφθαλμός, ἐὰν δὲ ἀραιοὶ καὶ 
λεπτοί, τότε ὀξυωπέστατα βλέπει. οὕτως καὶ ἐπὶ τῆς 
ψυχῆς. ἔχει γὰρ καὶ αὐτὴ ἴδια περιβόλαια ἀσώματα, 
Ὁ χαϑὺ xal αὐτὴ ἀσώματός ἐστι. τὰ δὲ περιβόλαια 
ταῦτα ἀέρες εἰσὶν ol ἐν ἡμῖν. ὅταν οὗτοι ὦσι λεπτοὶ 
καὶ ἀραιοὶ καὶ διαυγεῖς, τότε συνετὴ ἡ ψυχή ἐστιν" 


4 | 


902 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. r 


[0900] ὅταν δὲ τοὐναντίον πυκνοὶ καὶ παχεῖς καὶ τἭϑολω- 
μένοι, τότε ὡς ἐν χειμῶνι ἐπὶ μακρὸν οὐ βλέπει, ἀλλὰ 
ταῦτα ὅσα παρὰ ποσὶν κεῖται καὶ εἶπεν Ὅρος “ διὰ 
τένα οὖν αἰτίαν; ὦ τεκοῦσα, oí ἔξω τῆς ᾿Γερωτάτης 
ἡμῶν χώρας ἀἄνϑρωποι ταῖς διανοίαις οὐκ ὄντως εἰσὶ υ 
συνετοὶ ὡς οἱ ἡμέτεροι" ; καὶ εἶπεν Ἴσις “ἡ γῆ μέσον 
τοῦ παντὸς ὑπτία κεῖται, καὶ κεῖται ὥσπερ ἄνϑρωπος, 

(Ι[27γοὐρανὸν βλέπουσα, μεμερισμένη δὲ καὶ ὅσα ὅσα μέλη 
ὁ ἄνϑρωπος μελίξεται᾽ ἐμβλέπει δ᾽ οὐρανῷ καθάπερ 
πατρὶ ἰδίῳ, ὅπως ταῖς ἐκείνου μεταβολαῖς καὶ αὐτὴ Ὁ 
τὰ ἴδια συμμεταβάλλῃ. καὶ πρὸς μὲν và νότῳ τοῦ 
παντὸς κειμένην ἔχει τὴν κεφαλήν. πρὸς δὲ τῷ ἀπη- 
λιώτῃ τὸν δεξιὸν ὦμον, [πρὸς δὲ τῷ λιβὶ τὸν εὐώνυ- 
μον], ὑπὸ τῆς ἄρκτου τοὺς πόδας, [τὸν μὲν δεξιὸν ὑπὸ 
τὴν οὐρὰν] τὸν δὲ εὐώνυμον ὑπὸ τὴν κεφαλὴν τῆς 
doxvov, τοὺς δὲ μηροὺς ἐν τοῖς μετὰ τὴν ἄρκτον, τὰ 
δὲ μέσα ἐν τοῖς μέσοις. καὶ τούτου σημεῖόν ἐστι τὸ 

[992] τοὺς μὲν νοτιαίους τῶν ἀνθρώπων καὶ ἐπὶ τῇ κορυφῇ 
οἰκοῦντας εὐκορύφους τε καὶ καλλίτριχας. τοὺς δὲ 
ἀπηλιωτικοὺς πρὸς μάχην προχείρους εἶναι καὶ τοξι- 9 
xovg" αἰτία γὰρ τούτων 7) δεξιὰ χεὶρ ἐστί" τοὺς δὲ ἐν 
τῷ λιβὶ ἀσφαλεῖς εἶναι καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀριστε- 
ρομάχους, καὶ ὅσον ἄλλοι τῷ δεξιῷ μέρει ἐνεργοῦσιν 
αὐτοὺς τῷ εὐωνύμῳ προστιθεμένους, τοὺς δὲ ὑπὸ 
τὴν ἄρκτον πρωτεύοντας τοὺς πόδας καὶ ἄλλως εὖ- Ὁ 
κνήμους᾽ τοὺς δὲ μετὰ τούτους καὶ μικρῷ πόρρω τὸ 
νῦν ἰταλικὸν κλῖμα καὶ τὸ ἐλλαδικὸν ... πάντες ὃ 
οὗτοι καλλίμηροί εἰσε καὶ εὐκοχωνέστεροι, ὥστε τῇ 
τοῦ κάλλους τῶν μερῶν τούτων ὑπερβολῇ καὶ τοὺς 
ἐνταῦϑα ἀνθρώπους καταβαίνειν πρὸς τὴν τῶν ἀρρέ- 9 
νῶν ὁμιλέαν. πάντα δὲ ταῦτα τὰ μέρη πρὸς τὰ ἄλλα 
ἀργὰ ὄντα ἀργοτέρους ἤνεγκε καὶ τοὺς ἀπ᾿ αὐτῶν &v- 





CAP. 41. 8. 48. ΦΥΣΙΚΑ 808 


ϑρώπους. ἐπειδὴ δὲ ἐν τῷ μέσῳ τῆς γῆς κεῖται ἡ τῶν 
προγόνων ἡμῖν ἱερωτάτη χώρα, τὸ δὲ μέσον τοῦ ἀν- 
ϑρωπένου σώματος μόνης τῆς καρδίας ἐστὶ σηκός. τῆς 
δὲ ψυχῆς ὁρμητήριόν ἐστι καρδία, παρὰ ταύτην τὴν 
5 αἰτίαν, ὦ véxvov , οἵ ἐνταῦϑα ἄνϑρωποι τὰ μὲν ἄλλα [994] 
ἔχουσιν οὐχ ἧττον ὅσα καὶ πάντες, ἐξαίρετον δὲ τῶν 
πάντων νοερώτεροί εἰσι καὶ σώφρονες, ὡς ἂν ἐπὶ καρ- 
δίας γεννώμενοι καὶ τραφέντες. ἄλλως τε ὁ μὲν νότος, 
ὦ παῖ, δεκτικὸς ὧν τῶν ἐκ τοῦ περιέχοντος συνιστα- 
0 μένων νεφῶν..... αὐτίκα γοῦν καὶ διὰ τὴν οὕτως 
αὐτῶν γενομένην ἐκεῖ κατακομιδὴν ἐκεῖϑεν ῥεῖν λέ- 
γουσι καὶ τὸν ἡμέτερον ποταμόν, λυομένης ἐκεῖ τῆς 
πάχνης" ὕπου δ᾽ ἂν ἐμπέσῃ νεφέλῃ. τὸν ἐπικείμενον 
ἤχλυσεν ἀέρα καὶ τρόπον τινὰ καπνοῦ κατεκόμισε" 
ὃ καπνὸς δὲ ἢ ἀχλὺς οὐ μόνον ὀμμάτων ἐστὶν ἐμπόδιον 
ἀλλὰ καὶ νοῦ. ὁ δὲ ἀπηλιώτης ὦ μεγαλόδοξε (oos τῇ 
συνεχεῖ τοῦ ἡλίου ἀνατολῇ ϑορυβούμενος καὶ ἐκϑερ- 
μαινόμενος, ὁμοέως δὲ καὶ ὁ ἀντικείμενος τούτῳ λὶψ 
μετέχων τῶν αὐτῶν κατὰ δυσμάς, οὐδεμίαν εἰλικρινῆ 
Ὁ ἐπίστασιν ποιοῦνται τῶν παρ᾽ αὐτοῖς γεννωμένων ἂν- 
ϑρώπων, ὁ δὲ βορέας τῇ συμφώνῳ ψυχρία ἀποπήσσει 
μετὰ τῶν σωμάτων καὶ τὸν νοῦν τῶν ὑπ᾽ αὐτὸν &v- 
ϑρώπων. τὸ δὲ μέσον τούτων εἰλικρινὲς ὃν καὶ ἀτά- 
θαχον ἑαυτῷ προλέγει καὶ τοῖς ἐν αὐτῷ πᾶσι. τῇ γὰρ 
*5 συνεχεῖ ἀμεριμνίᾳ γεννᾷ καὶ κοσμεῖ καὶ παιδεύει, καὶ 
μόνον τοῖς τοσούτοις ἐρέξει καὶ νικᾷ καὶ ἐπισταμένως 
τὴν ἰδίαν νίχην ὥσπερ σατράπης ἀγαϑὺς τοῖς νδνικη- 
μένοις ἐπιδίδωσι.᾽ 
“καὶ τοῦτό uou κυρία μῆτερ ἔκϑου. παρὰ ποίαν [996] 
ὃ αἰτίαν ἔτι ξώντων ἀνθρώπων ἐν ταῖς μακραῖς νόσοις 
καὶ ὁ λόγος καὶ αὐτὸς ὁ λογισμὸς καὶ αὐτὴ ἡ ψυχὴ ἔσϑ᾽ 
ὅτε βλάπτεται"; καὶ ἀπεκρίϑη low “τῶν ξώντων ὦ 


804 ISANNOT ZTOBAIOT Li». 1 


τέκνον τὰ μὲν φὠκείωται πρὸς τὸ πῦρ, τὰ δὲ πρὸς τὸ 
ὕδωρ, τὰ δὲ πρὸς ἀέρα, τὰ δὲ πρὸς γῆν, τὰ δὲ πρὸς 
τούτων δύο ἢ τρία, τὰ δὲ καὶ πρὸς τὰ ὅλα. πάλιν αὖ 
τὰ μὲν ἀπηλλοτρίωται τοῦ πυρός, τὰ δὲ τοῦ ὕδατος, 
τὰ δὲ τῆς γῆς. τὰ δὲ τοῦ ἀέρος, τὰ δὲ δύο τούτων, τὰν 
δὲ τριῶν, τὰ δὲ τῶν ὅλων. οἷον ἀκρὶς μὲν ὦ τέκνον 
καὶ πᾶσα μυῖα φεύγει τὸ πῦρ᾽ ἀετὸς καὶ κίρκος καὶ 
ῦσα ὑψιπετέστερά ἐστι τῶν ὀρνέων φεύγει τὸ ὕδωρ᾽ 
ἐχϑύες ἀέρα καὶ ygv' ὄφις τὸν ἀέρα. τὸν εἰλικρινῆ 
ἀποστρέφεται. φιλοῦσι δὲ τὴν μὲν γῆν οἷ c ὄφεις καὶ 10 
ῦσα ἕρπει" τὸ δὲ ὕδωρ τὰ νηκτὰ πάντα᾽ τὸν δὲ ἀέρα 
τὰ πτηνὰ [ἐν o 9 καὶ πολιτεύεται) , τὸ δὲ πῦρ ὅσα ὑπερ- 


(128) πετῇ ἐστι καὶ ἐγγὺς τὴν δίαιταν [ἔχει]. οὐ μὴν ἀλλὰ 


καί τινα τῶν toov φιλεῖ τὸ πῦρ, οἷον αἱ σαλαμάν- 
δραι, ἐν γὰρ τῷ πυρὶ καὶ φωλεύουσιν. ἕκαστον yag 5 
τῶν στοιχείων περιβολή ἐστι τῶν. σωμάτων. πᾶσα 
οὖν ψυχὴ ἐν τῷ σώματι οὖσα βαρεῖται καὶ ϑλίβεται 


[998] τοῖς τέτταρσι τούτοις. καὶ yag εἰκός ἐστι καὶ ταύτην 


46 


τισὶ μὲν τούτων τέρπεσϑαι τισὶ δὲ ἄχϑεσθαι. διὰ 
τοῦτο οὖν οὐκ ἔχει αὐτῆς τὴν ἀκροτάτην εὐδαιμονίαν, » 
ἀλλ᾽ ὡς ἂν φύσει ϑεία οὖσα κἀν τούτοις οὖσα μάχε- 
ται καὶ νοεῖ, ἀλλ᾽ οὐχ ὅσ᾽ ἂν ἐνόησεν ἀσύνδετος οὖσα 
σωμάτων. ἐὰν μέντοι καὶ ταῦτα σάλον λάβῃ καὶ τα- 
ραχὴν ἥτοι ἀπὸ νόσου ἢ φόβου, τότε καὶ αὕτη ὡσπερεὶ 
βυϑῷ ἀνϑέρικος ἐπικυμαίνεται καὶ οὐδὲν ἑστάμενον Ὁ 
φέρει." 

Περὶ τῆς τῶν ψυχῶν διαγω γῆς μετὰ 
τὴν ἀπὸτοῦ σώματος ἔξοδον. Χρη- 
σμός. 

Σῶμα λυϑὲν ψυχήν. τε λιπὸν καὶ γαῖα γενηϑὲν Ὁ 
οὐκ ἔτι πρὸς βιότοιόὸ παλίνδρομον οἷδε κέλευϑον.. 
ἀλλὰ τὸ μὲν λυϑέν ἐστι κενὴ κόνιρ, ἢ δὲ πρὸς αἴϑραν 





CAP. 41. s. 45—47. QTZIKA 905 


σκέδναται ὁππόθεν 14095 μετήορος εἰς αἰϑέρ᾽ ἁπλοῦν. 


ἄλλος δ᾽ ἐξ ἄλλου γεννώμενος ἠδ᾽ ἀναβλαστών [1000] 


ψυχοῦται γονέίμου φύσεως ἀροτρεύμασι καινοῖς. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ ᾿Δξιόχου [p. 371] 

δ Εἰ δὲ καὶ ἕτερον βούλει λόγον ἀκοῦσαι, ὃν ἐμοὶ 
ἤγγέιλε Κωβρύης ; ἀνὴρ μάγος, ὃς ἔφη κατὰ τὴν Ξέρ- 
δου διάβασιν τὸν πάππον αὐτῷ καὶ ὁμώνυμον πεμ- 
φϑέντα εἰς Δῆλον, ὕπως τηρήσειξ τὴν νῆσον ἄσυλον 
ἐν ἢ ἢ δύο ϑεοὶ ἐγένοντο, ἐκ τινῶν χαλκέων δέλτων, ἃς 

:) Ὑπερβορέων ἐκόμισαν Ὦπις καὶ Ἑκάεργος, ἐκμεμα- 
ϑηκέμαι τε κατὰ τὴν τοῦ σώματος. λύσιν τὴν ψυχὴν 
εἰς τὸν ἄδηλον χωρεῖν τόπον καὶ τὴν ὑπόγειον οἴκη- 
σιν, ἐν ἡ βασίλεια Πλούτωνος οὐχ ἥττω τῶν Διός, ἅτε 
τῆς γῆς μὲν ἐχούσης. τὰ μέσα τοῦ κόσμου, τοῦ πόλου 

t$ δὲ ὄντος σφαιροειδοῦς" οὗ τὸ μὲν ἕτερον ἡμισφαέριον 
ϑεοὶ ἔλαχον οὐράνιοι, τὸ δὲ ἕτερον οἵ ὑπένερϑεν᾽ οἵ 
μὲν ἀδελφοὶ ὄντες ot δὲ ἀδελφῶν παῖδες. τὰ δὲ προ- 
πύλαια τῆς εἰς Πλούτωνος ὁδοῦ σιδηροῖς τείχεσι καὶ 
κλεισὶ διωχύρωται. ταῦτα δὲ ἀνοίξαντα ποταμὸς ᾿4χέ- 

9 ρῶν ἐνδέχεται, μεϑ᾽ ὃν Κωκυτός" οὗς χρὴ πορϑμευ- 
ϑέντας ἀχϑῆναι ἐπὶ Μίνω καὶ Ῥαδάμανϑυν ἐν πεδίῳ 
ᾧ χλήξεται ἀληϑείας. καϑέζονται δὲ δικασταὶ ἀνακρί- 
νοντες τῶν ἀφικνουμένων ἕκαστον τίνα βίον βεβίωκε 
καὶ τίσιν ἐπιτηδ δεύμασιν ἐνῳκίσϑη τῷ σώματι" ψεύσα- 

5 σϑαι δὲ ἀμήχανον. οἷς μὲν! οὖν ἐν τῷ env δαίμων ἀγα- 
δὺς ἐπέπνευσεν, εἰς τὸν τῶν εὐσεβῶν χῶρον λογίξον- 

' ἔνϑα ἄφϑονοι μὲν ὧραι παγκάρπου γονῆς βρύ- 
ovo, πηγαὶ δὲ ὑδάτων, παντοῖοι δὲ λειμῶνες svav- 
ϑεσι ποικίλοις ἐαριξόμενοι, διατριβαὶ δὲ ποιητῶν, καὶ 

9 ϑέατρα φιλοσόφων, καὶ ἐγκύκλιοι χοροί, καὶ μουσικὰ 
ἀκούσματα, δυμπόσιά τε εὐμενῆ, καὶ εἰλαπέίναι ἀπο- 
χορήγητοι , καὶ ἀχήρατος ἀλυπέα, καὶ ἡδεῖα δίαιτα. 

BTOB. ECL. PHYS. 20 


41 


FI 


906 ΙΘΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT Lis. 1 


οὔτε γὰρ χεῖμα σφοδρὸν οὔτε ϑάλπος ἐγγίνεται, ἀλλ᾽ 
εὔκρατος ἀὴρ χεῖται ἀπαλαῖσιν ἀκεῖσιν ἡλίου ἀνακι- 
νούμενος᾽ καὶ τοῖς ἐνταῦϑα μεμνημένοις ἐστί τις προ- 
εδρίχ᾽ καὶ τὰς ὁσίους ἁγιστείας κἀκεῖ συντελοῦσι. 
πῶς οὖν οὐ σοὶ πρώτῳ μέτεστι τῆς τιμῆς ὄντι ysv-* 
νήτῃ τῶν ϑεῶν; καὶ γὰρ τοὺς περὶ Ἡρακλέα καὶ 4ιό- 
νυσον κατιόντας εἰς ἄδην, πρότερον ἐνθάδε λόγος 
μυηϑῆναι; καὶ τὸ ϑάρσος τῆς ἐκεῖσε πορείας παρὰ 
τῆς Ἐλευσινίας ἐναύσασϑαι. ὅσοις δὲ τὸ ξῆν διὰ κα- 
κουργημάτων ἠλάϑη, ἄγονται πρὸς Ἐρινύων εἰς ἔρε- Ὁ 
βος καὶ χάος διὰ Ταρτάρου" ἔνϑα χῶρος ἀσεβῶν, καὶ 
ΖΔαναΐδων ὑδρίαι ἀτελεῖς, καὶ Ταντάλου δῖψος, καὶ 
Τιτύου σπλάγχνα αἰωνίως ἐσθιόμενα καὶ γεννώμενα, 
καὶ Σισύφου πέτρος ἀνήνυτος, οὗ τὰ τέρματα αὖϑις 
ἄρχεται τῶν πόνων. ἔνϑα ϑηρσὶ περιλιχμώμενοι καὶ 1 
δασὶν ἐπιμόνως πυρούμενοι ποινῶν καὶ πᾶσαν αἰκίαν 
αἰκιξόμενοι ἀιδίοις τιμωρίαις τρύχονται. 
48 Ἑρμοῦ ἐκ τῶν πρὸς Τάτ. [Patrit. p. 10] 
Οὐκ ἤκουσας ἐν τοῖς γενικοῖς, ὅτι ἀπὸ μιᾶς ψυ- 
χῆς, τῆς τοῦ παντός, πᾶσαι αἴ ψυχαί εἰσιν αὗται αἵ Ὁ 
ἐν τῷ παντὶ κόσμῳ κυλινδούμεναι ὥσπερ ἀπονενεμη- 
μέναι; τούτων τοίνυν τῶν ψυχῶν πολλαὶ ol μεταβο- 
λαί, τῶν μὲν εἰς τὸ εὐτυχέστερον τῶν δὲ εἰς τὸ ἐναν- 
τίον. αἵ μὲν γὰρ ἑρπετώδεις οὖσαι εἰς ἔνυδρα μετα- 
[1002] βάλλουσιν, αἱ δὲ ἔνυδροι εἰς χερσαῖα, oi δὲ χερδαῖαι Ὁ 
εἰς πετεινά, αἵ δὲ ἀέριαι εἰς ἀνθρώπους, «t δὲ ἀνθρώ- 
πίναι ἀρχὴν ἀθανασίας ἴσχουσαι εἰς δαίμονας μετα- 
βάλλουσιν, εἶθ᾽ οὕτως εἰς τὸν τῶν ϑεῶν χορόν χοροὶ 
ὃὲ δύο ϑεώῶν, ὃ μὲν τῶν πλανωμένων ὃ δὲ τῶν ἀπλα- 
νῶν. καὶ αὕτη ψυχῆς ἡ τολδιοτάτη δόξα. ψυχὴ δὲ εἰς » 
ἀνθρώπους ἐλϑοῦαα ἐὰν κακὴ μείνῃ, οὔποτε τεύξεται 
ἀϑανασίας, παλίσυρτος δὲ τὴν ὁδὸν ὑποστρέψει τὴν 


CAP. 4l. s. 47---80. QpTZIKA 907 


ἐπὶ τὰ ἑρπετά. καὶ αὕτη καταδίκη ψυχῆς κακῆς. κα- 
κία δὲ ψυχῆς κακῆς ἀγνωσία. ψυχὴ γὰρ μηδὲν ἐπι- 
γνοῦσα τῶν ὕντων, μηδὲ τὴν τούτων φύσιν μηδὲ τὸ 
ἀγαϑόν, τυφλώττουσα δὲ ἐντινάσδεε τοῖς σωματικοῖς 
ὁπάϑεσι, καὶ ἡ κακοδαίμων ἀγνοήσασα éxvrqv δου- 
λεύει σώμασιν ἀλλοχότοις καὶ μοχϑηροῖς, ὥσπερ φορ- 
τίον βαστάξουσα τὸ σώμα καὶ οὐκέτ᾽ ἄρχουσα ἀλλ᾽ ἀρ- 
χομένη. καὶ αὕτη κακία ψυχῆς. 
Τοῦ αὐτοῦ [Petrit. p. 11b] 49 
8 Ψυχὴ δὲ ἀνθρωπένη πᾶσα μὲν ov, ἡ δ᾽ εὐσεβής; 
ο΄ δαιμονία τίς ἐστι καὶ ϑεία. καὶ ἡ τοιαύτη καὶ μετὰ τὸ (129) 
ἀπαλλαγῆναι τοῦ σώματος, τὸν τῆς εὐσεβείας ἀγῶνα [1004] 
ἀγωνισαμένη (ἀγὼν δὲ εὐσεβείας τὸ γνῶναι τὸ ϑεῖον 
καὶ μηδένα ἀνθρώπων ἀδικῆσαι) ὅλη νοῦς γίγνεται. 
55105 ἀσεβὴς ψυχὴ μένει ἐπὶ τῆς ἰδίας οὐσίας ὑφ᾽ ἕαυ- 
τῆς κολαξομένη καὶ γήινον σῶμα ξητοῦδα εἰσελθεῖν, 
εἰς ἀνθρώπινον δέ" ἄλλο γὰρ σῶμα ov χωρεῖ ἀνθρω- 
πίνην ψυχήν. οὐδὲ ϑέμις ἐστὶν εἰς ἀλόγου δῴου σῶμα 
ψυχὴν ἀνθρωπίνην καταπεσεῖν" ϑεοῦ γὰρ νόμος οὔ- 
Ὅτος, φυλάσσειν ψυχὴν ἀνθρωπένην ἀπὸ τῆς τοιαύτης 
ὕβρεως. 
Πορφυρίου ἐκ τῶν περὶ Ztvyog. 
Too δὲ ᾿Δ4πολλοδώρου ἐν τῷ εἰκοστῷ περὶ τῶν 
ϑεῶν συγγράμματι, 0 ἐστι περὶ τοῦ &Oov, τάδε περὶ 
5 τῆς Στυγὸς λεγόμενα εὕρομεν (ἀρκτέον γὰρ ἀπὸ τού- 
τῶν τῆς τε ἐκ τῶν ὀνομάτων παρεμφάσεως οὐ κατα- [1000] 
φρονητέον)" ἐκ γὰρ τοιούτων ὁρμώμενοι πιϑανὼς καὶ 
τοὺς ἐν ἄδου νομιξομένους ποταμοὺς κατωνομακασιν" 
᾿ἀχέροντα μὲν διὰ τὰ ἄχη, ὡς καὶ Μελανιππίδης ἐν 
ὃ Περσεφόνῃ 
καλεῖται δ᾽ ἐν κόλποιδι γαίας 
ἄχεα προχέων ᾿Δχέρων. 


90 


20* 


908 ISGANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥ 1.18.1 


ἐπεὶ καὶ Δικύμνιός φησι 

Μυρίαις παγαῖς δακρύων ᾿4χέρων ἀχέων τε βρύει. 
καὶ πάλιν 

᾿χέρων ἄχεα πορϑμεύει βροτοῖσι. 

[1008] “χέρων δὲ καὶ “Ἵχερουσία λέμνη ταυτόν, ὡς ὃ Σοφο- 5 
κλῆς ἐν Πολυξένῃ τοῦ ᾿Ζ4χιλλέως ψυχὴν εἰσάγει λέ-. 
γουσαν, 

ἀκτὰς ἀπαίωνάς τε καὶ μελαμβαϑεῖς 

λιποῦσα λίμνης ἦλθον ἄρσενας χοάς 

“Ἀχέροντος ὀξυπλῆγας ἠχούσης γόόνυ. ^ 3 
[ἀπαίωνας ἀκτὰρ] τὰς τῶν νεκρῶν λέγων παιῶν᾽ οὐκ 

[1010] ἐχούσας, ἄρσενας δὲ [χοὰς] τὰς οὐδὲν ἐκτρεφούσαρ. 
ϑήλεα μὲν γὰρ τὰ καρποφόρα, ἄρσενα δὲ τὰ ἄκαρπα 
ἔλεγον τῷ τὸ μὲν τὸ σπέρμα παρέχειν μόνον, τὴν δὲ 
καὶ ἐκτρέφειν. 095v καὶ ϑήλυς ἐέρση ἡ 1] πολύγονος καὶ ss 
τροφέμη. διαπεραιοῦσϑαι δὲ ὑπὸ τῶν ᾿ ἀπογινομένων 
τὸν ᾿Αχέροντά φασιν εἰκότως ὃ γὰρ μετηλλαχὼς 
πάντα τὰν τῷ tiv ἄχη ᾿σχεδὸν ὑπερῆρται καὶ ἔστιν ἐν 
ἀἁπονίᾳ καὶ ἀλυπίᾳ πάσῃ. Γοργύραν ὃὲ τοῦ ᾿Δχέρον- 
τος γυναῖκα προσανέπλασαν ἀπὸ τοῦ γοργὰ. φαίνε- 20 
σϑαι τοῖς πολλοῖς τὰ dv ἄδου" καϑὸ δὴ καὶ αὐτοῦ. 
τούτου τιϑήνην ὁ Σώφρων Μορμολύκαν. ὠνόμασε. 

ταῦτ᾽ εἰπὼν περὶ τοῦ ᾿4χέροντος ᾿4πολλόδωρος 
ἐπάγει περὶ τῆς Στυγὸς αὐταῖς λέξεσι τάδε" Στύγα 
ὃὲ δεινήν τινα καὶ φοβερὰν ὑποστησάμενοι δαίμονα, ss 
ϑεῶν 0gxov, ἐν δου ve ταύτην κατῴκισαν καὶ τῆς 

[1012] προσηγορίας ταύτης ἠξίωσαν € ἀπὸ τοῦ στυγνάζξειν τοῖς 
πένϑεσι καὶ στύγεσϑαι τὰ ἂν ἄδου, ὅ ορκον δὲ τῶν ϑεῶν 
δι’ ἐναντιότητα" ἢ μὲν γὰρ τῶν ὄντων τε καὶ ξώντων᾽ 
φϑαρτικχὴν ἔχει δύναμιν 000v ἐφ᾽ ξαυτῇ,, οἵ δὲ τῇ τε so 
προαιρέσει καὶ τῷ τρόπῳ διεστήκασι.. 

τοσαῦτα περὶ τῆς Στυγὸς εἰπὼν ἐπάγει" Κωκυ- 


cA». Al. s. 50—52. ΦΥΣΙΚΑ 909 


᾿τὸν δὲ ποταμὸν ἀνέπλασαν ἀπὸ τοῦ κωκύειν, ὅς ἐστι 
Στυγὸς καὶ στυγνάσεως ἀπορρώξ. τοιούτου δέ ἐστι 
γένους καὶ ὁ Πυριφλεγέϑων. δἴρηται “γὰρ ἀπὸ τοῦ 
πυρὶ φλέγεσθαι τοὺς τελευτῶντας, ὡς Ὅμηρός φησι 
ὅ. . οὐ γὰρ ἔτι σάρκας τε καὶ ὀστέα ἷνες ἔχουσυν, 
ἀλλὰ τὰ μέν τὲ πυρὸς κρατερὸν μένος αἰϑομένοιο 
δαμνᾷ, ἐπεί xsv πρῶτα λίπῃ λεύκ᾽ ὀστέα ϑυμός, 
ψυχὴ δ᾽ ἤυτ᾽ ὄνειρος ἀποπταμένη πεπότηται. 
ὑποτίϑεται γὰρ τὰς ψυχὰς τοῖς εἰδώλοις τοῖς ἐν τοῖς 
10 κατόπτροις φαινομένοις à ὁμοίας καὶ τοῖς διὰ τῶν ὑδά- 
τῶν συνισταμένοις, ἃ καϑάπαξ ἡμῖν. ἐξείκασται καὶ 
τὰς κινήσεις μιμεῖται, στερεμνιώδη δ᾽ ὑπόστασιν οὐ- 
| δεμίαν ἔχει εἰς ἀντίληψιν. καὶ ἀφήν" ὅϑεν αὐτὰς βρο-- 
TOv εἴδωλα καμόντων λέγει. 5l 
» . Ἐν ταυτῷ. ᾿ ᾿ (180) 
Οἵ. “πλείους δὲ ὕδωρ ἰστόρησαν. τὴν Στύγα ἐπί- [1014] 
γειον, φύσιν ἔχον ἀμύνεσϑαι τοὺς κατ᾽ αὐτοῦ ψευδῶς 
ὑμόσαι τολμήσαντας. διαβόητον μὲν τοίνυν Στυγὸς 
ὕδωρ κατὰ τὴν ᾿Αρκαδίαν ol ἱστορικοὶ ἀναγεγράφα- 
* σιν, ὧν ἔστι καὶ Ἡρόδοτος, ὃς ἐν τῇ éxvij τὰ κατὰ 
Κλεομένην ἀφηγούμενος γράφει ταῦτα " ἐντεῦϑεν δὲ 
. ἀπικόμενος ἐς τὴν “Ἵφκαδίην νεώτερα ἔπρησσε πρά- 
γματα, συνιστὰς τοὺς ᾿ἀρκάδας ἐπὶ τῇ Σπάρτῃ, ἄλ- 
λους τε 0Qxovg προσάγων καὶ δὴ καὶ ἐς Νώνακριν πό- 
. 35 λιν πρόϑυμος ἦν. τῶν ᾿ἀρκάδων τοὺς προεστῶτας ἀγι- 
᾿ νεῖν, ἐξορκῶν τὸ Στυγὸς ὕδωρ." Καλλίμαχος δ᾽ ἐν[1016] 
τῷ πρὸς Νύμφιν συγγράμματι καὶ τὸ ἰδίωμα τοῦ ὕδα- 
τὸς ἀφηγεῖται λέγων οὕτω “ Στὺξ ἐν Νωνακρίνῃ τῆς 
᾿Δρκαδίας ὕδωρ. ἐστὶ τὸ. διακόπτον. πάντα τὰ ἀγγεῖα 
9 πλὴν τῶν xegativav." | 
Ev ταυτῷ s 52 
Ἐπειδὴ περὶ τοῦ Στυγὸς ὕδατος ὁ 0 λόγος ἐστί, δη- 


910 ISANNOT ZTOBAIOT Lr5. 1 


λώσαί δοι βούλομαι καὶ. ἑτέραν ἱστορίαν περὶ τοῦ αὖ- 
τοῦ. Φίλων γὰρ 0 Ἡρακλεώτης ἐν τῷ πρὸς Νύμφιν᾽ 
περὶ ϑαυμασίων ἐν Σκύϑαιβ φησὶν ὄνους γίγνεσϑαι 
κέρατα ἔχοντας, ταῦτα δὲ τὰ κέρατα δύνασϑαι τοῦτο 
[1018] r0 ὕδωρ διαφέρειν" καὶ ᾿ἡλεξάνδρῷ τῷ Μακεδόνι δ 
ἐνεχϑῆναι ὑπὸ Σωπάτρου κέρας τοιοῦτον, ὃ καὶ ἀνα- 
τεϑῆναι ἐν dsAgotg , ἐφ᾽ ov καὶ ἐπιγεγράφϑαι 
Σοὶ τόδ᾽ ᾿Δ4λέξανδρος Μακεδὼν κέρας ἄνϑετο, 
Παιάν, 
κάνϑωνος σκυϑικοῦ, χρῆμά τι δαιμόνιον᾽ 10 
ὃ Στυγὸς ἀχράντῳ Μονσηίδος οὐκ ἐδαμάσϑη 
δεύματι, βάσταξεν δ᾽ ὕδατος ἠνορέην. 
93 Ev ταντῷ 
Περὶ μὲν δὴ τῶν ϑεῶν δἰρήσϑω τοσαῦτα. λοιπὸν 
δὲ τὰ περὶ τῶν ψυχῶν, ὅπως Ὅμηρος διέταξε, τῶν ἐν ss 
ἄδου διαλαβόντες, καὶ περὶ μὲν τῶν τιμωρουμένων 
ἀφηγησάμενοι συνάπτοιμεν ἂν τὸν λόγον ἐπὶ τὴν 
Στύγα, ἣν ἐπὶ τιμωρίᾳ καϑ' Ὅμηρον τῶν ἁμαρτα- 
νόντων τετάχϑαι δαιμόνων ὑπειλήφαμεν. κληρώσας 
γὰρ δὴ πάντα ϑεῶν καὶ τοῖς τόποις ἀφορίσας τὰς βα- 2o 
[1020] σιλεέας, πάλιν τῶν ψυχῶν ἃς ἀϑανάτους εἶναι νενό- 
μεκε, τόπους τρεῖς εἶναι ὑπείληφεν ἕνα μὲν τὸν ἐπέ- 
γειον κατὰ τὴν οἰκουμένην ταύτην, καϑ' ἣν τὰ ξῷα 
καὶ οἵ ἄνϑρωποι διατρίβουσιν" ἕτερον δὲ τοῖς δικαί- 
οἱς ἀφωρισμένον παρὰ τὸν ὠκεανόν, ὃν ἡλύσιον καλεῖ 25 
πεδίον, καὶ ξῶντας ἔτι εἰς αὐτόν φησιν ἐκπέμπεσϑαι. 
δηλοῖ δὲ ἐπὶ τοῦ Μενελάου τὸ τοιοῦτον λέγων 
σοὶ δ᾽ οὐ ϑέσφατόν ἐστι, διοτρεφὲς ὦ Μενέλαε, 
Aye ἐν ἱπποβότῳ ϑανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν᾽ 
ἀλλά σ᾽ ἐς ἠλύσιον πεδίον καὶ πείρατα γαίης 80 
ἀϑάνατοι πέμψουσιν. ὅϑι ξανϑὸς Ῥαδάμανϑυς" 
viso ῥφηίστη βιοτὴ πέλει ἀνθρώποισιν ,. 


CAP. 4]. 8. ὅ2. 53. QTZIKA 311 


οὐ νιφετὸς οὔτ᾽ ἄρ χειμὼν πολὺς οὔτε ποτ᾽ ὄμβρος" 
ἀλλ᾽ αἰεὶ Ζεφύροιο λιγὺ πνείοντος ἀήτας 
ὠκεανὸς ἀνίησιν ἀναψύχειν [ἀνϑρώπους]. 
τούτοις μὲν οὖν καὶ τὰ σώματα παρεῖναι. voltov δὲ 
5 τόπον λέγει ὃν ψυχῶν τοῦ σώματος τούτου ἀπολυϑει- 
σῶν ὑπείληφεν εἶναι τὸν ἐν ἄδου, ταύτας δὲ εὐθὺς 
μὲν χωρεῖν εἰς ἄδου, διατρέβειν δὲ τὰς μὲν τῶν ἀτά- 
φων ἔξω τοῦ dy£govrog κατὰ τὰ ἄλδη καὶ τὸν λειμῶνα 
τῆς Περσεφόνης, ἔσω περᾶσαι κωλυομένας" vag Ób[1022] 
τῶν ταφέντων χωρεῖν ἐντός, εἰ μὴ εἶεν κολάσεως 
ἄξιαι, εἰ δὲ μή, κἂν ταφῇ τὰ σώματα, ὁμοίως εἴργε- 
σϑαι τῶν ἔνδον. τὰς τοίνυν ἐκτὸς μνήμης μετέχειν 
τῶν αὐταῖς βεβιωμένων, τὰς δὲ τὸν ποταμὸν ὑπερβαι- 
νούσας ἐπιλανθάνεσθαι τῶν λογισμῶν τῶν περὶ τὰ 
"5 ἀνθρώπενα μεϑείσας. διὸ καὶ τῶν ἀδίκων ἐκτὸς εἶναι 
τὰ κολαστήρια, διὰ τοῦ λογισμοῦ καὶ τῆς μνήμης τῶν 
βεβιωμένων τὰς κολάσεις ἐχόντων. φαντασίας yag(191) 
λαμβάνειν τῶν δεινῶν ὅσα ἐν τῷ βίῳ δεδράκασι καὶ 
χκολάξεσϑαι, τῆς ἁμαρτίας παρεστώσης αὐτοῖς κατὰ 
Ὁ λογισμὸν καὶ τιμωρούσης διὰ τῶν ἀφωρισμένων ταῖς 
ἁμαρτίαις κολάσεων, ὅϑεν τὰς μέν τινας τῶν ψυχῶν 
λίϑους βαστάξειν δοκούσας καὶ ὑπὸ τοῦ ϑλίβεσϑαι 
τιμωρεῖσϑαι, τὰς δὲ δίψης καὶ λιμοῦ αἰωνίου φαντα- 
σίας λαμβανούδας, τὰς δ᾽ ἄλλου τινὸς ὦν ἐν τῷ ϑνη- 
5 τῷ βίῳ ἐπεφρέκεσαν. εἶναι γὰρ καὶ κριτὴν ἐκτὸς τοῦ 
ποταμοῦ διατρίβοντα Μίνω, ὃν κατ᾽ ἀξίαν τῶν ἁμαρ- 
τημάτων κολάξειν, τοῖς μὲν τὸν ἔξω τοῦ ποταμοῦ τό- 
zov ἀφορίσαντα ἐπὶ τὴν δίκην, τοῖς δὲ περᾶσαι τὸν 
ποταμὸν ἐπιτρέψαντα, ὃς ἀνάπαυσις ἦν ταῖς ψυχαῖς 
ὃ τῶν ἀνηνύτων κακῶν διὰ τὴν λήϑην. τιμωρεῖσϑαι 
δὲ ἐκτὸς ὄντα καὶ τὸν Ἡρακλέα τοὺς ἀδίκους, φαντα- [1024] 
σίας φοβερὰς ἐμποιοῦντα τοῦ βάλλοντος καὶ τοξεύον- 


912 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


vog, ὥσπερ ξῶν ἠμύνετο, ἀμυνομένου xal ἐν ἄδου 
τοὺς ἀξίους κολάσεως. οὐ γὰρ δὴ καὶ οὗτος τῶν κολα- 
ξομένων ἐστίν, ὡς ᾿Αριστάρχῳ ἐδόκει, ἀλλὰ τῶν κο- - 
λαξόντων. τῶν δ᾽ ἐντὸς τοῦ ποταμοῦ καὶ ἀφῃρημένων 
τὸν λογισμὸν τὸν ἀνθρώπινον μόνος ὁ Τειρεσίας καὶ 5 
τοῦτον ἔχει παρόντα, οἵ δὲ ἄλλοι ἀλλήλους μὲν γιγνώ- 
6x0v6L, κατ᾽ ἰδιότητα φρονήσεως ἣν ἐν ἄδου κέκτην- 
ταις τοὺς δ᾽ ἀνθρώπους οὐκέτι: οὐδ᾽ ἂν φϑέγξαιντο 
περὶ τῶν ἀνθρωπίνων τοῖς ξῶσιν ἔτι ἀνθρώποις. εἰ 
μὴ ἀτμοῦ μεταλάβοιεν αἵματος καὶ τούτῳ φρενωϑθεῖεν 10 
τὰ ἀνθρώπινα, ἃ δὴ ol ἔξω καὶ μὴ πιόντες τοῦ atu 
τος φρονοῦσι, κατάστασιν ἔχοντες τῆς ἐξ αἰμοποσίας 
τῶν ϑνητῶν ταῖς ψυχαῖς γιγνομένης γνωρίσεως. Τει- 
ρεσίας δὲ ἔχει μὲν λογισμὸν τῶν ἀνθρωπίνων, uxv- 
τεύεται δὲ οὐδ᾽ αὐτὸς περὶ τῶν εἱμαρμένων τοῖς ξῶσε 15 
πρὶν πιδῖν τοῦ αἵματος. οἴεται γὰρ καὶ Ὅμηρος, καϑὰ 
καὶ πλεῖστοι τῶν μετ᾽ αὐτὸν ὑπέλαβον, ἐν τῷ αἵματι 
εἶναι τοῖς ἀνθρώποις τὴν περὶ τὰ ϑνητὰ φρόνησιν, 
ἐπεὶ καὶ τῶν μετ᾽ αὐτὸν πολλοὶ τοῦτο πιστοῦνται, 
δεικνύντες ὅτι καὶ ὑποθϑερμανϑὲν ὑπὸ πυρετοῦ xci 
[1026] χολῆς ἀφραίνειν ποιεῖ καὶ ἀνοηταίνειν. Ἐμπεδοκλῆς 

τε οὕτω φαίνεται ὡς ὀργάνου πρὸς σύνεσιν τοῦ αἵ- 
ματος ῦντος λέγων 

αἵματος ἐν πελάγεσαι τεϑραμμένη ἀντιϑρῶντος, 

τῇ τὲ νόημα μάλιστα κυκλίσκεται ἀνθρώποισιν" 25 

αἷμα γὰρ ἀνθρώποις περικάρδιόν ἐστι νόημα. | 
τῶν δὲ ὑπὲρ τὸν ποταμὸν διατριβουσῶν ψυχῶν πρῶ- 
ται γυναῖκές εἶσι τεταγμέναι" λέγω δὲ πρώτας τὰς 
“λησιαξούσας τοῖς ἔξω ἐνδοτάτω δὲ αἴ τῶν ἀνδρῶν᾽ 
καὶ λοιπὸν οἵ περὶ τὸν ἄδην ϑεοί. διὸ καὶ πρῶται al 80 
γυναῖκες πέμπονται, εἶθ᾽ οἱ ἄνδρες, καὶ τούτων οἵ 
τίμιοι ὕστεροι. τὰ μὲν οὖν κατὰ τοὺς ἀνθρώπους οὔ- 


CAP. 4]. s. 53. . ΦΥΣΙΚΑ 313 


coc αὐτῷ διατέτακται" ὑποθέμενος δὲ τοὺς κοσμι- 

xovg ϑεούς, ὧν τὰ γένη διηριϑμήκαμεν, οὐ πάντῃ 

ἀπαϑεῖς, καλέσας κατὰ παλαιὰν συνήϑειαν [ὧν τὰ 

γένη ἐξεϑήκαμενἾ, κατ᾽ αὐτὸν μεγάλου δαίμονος ὄντος [1028] 

- 80v κἀλεῖ Δία, καὶ οἷον ἄρχοντος τῶν ἄχρις οὐρανοῦ 
gücvovrov' ὑποϑέμενος ovv τούτους. καϑάπερ καὶ 
λέγονται, ἐμπαϑεῖς, καὶ διὰ τοῦτο xal ἐπιϑυμίας 
μετέχοντας καὶ ὀργῆς καὶ μέσους καὶ ἔχϑρας καὶ ὑφ᾽ 
εἱμαρμένην ὄντας, εἰκότως καὶ ἁμαρτάνειν οἴεται καὶ 

 ψεύδεσϑαι καὶ ὀμνύναι καὶ εὐορκεῖν ἢ τοὐναντίον τι- 
vog πλημμελεῖν εἰς τοὺς Ogxovg. διὸ καὶ τούτων xo- 

. λάσεις ὑποτίϑεται, οὐ μέντοι ἀναμεμιγμένας τοῖς &v- 
ϑρωπίνοις κολαστηρίοις, ἀλλ᾽ ἅτε μείξονας ὄντας μεέ- 
ἔονος καὶ τιμωρίας πειρᾶσϑαι ἀδικήσαντας. διὸ τῶν 

5 μὲν ἀνθρωπίνων ψυχῶν ἐν ἔδου τὰ κολαστήρια, τῶν 
δ᾽ εἰρημένων ϑεῶν ὑπὸ τὸν ἄδην ἐν τῇ Κρόνου ἐπι- 
κρατείᾳ κατὰ τὸν τάρταρον: διὸ καὶ τῶν Τιτάνων yo- (132) 
005 οὗτος κέκληται, ἀπὸ τῶν ἐν αὐτῷ τισιν διδόντων 
ϑεῶν παρὰ τοῖς τιμωροῖς ϑεοῖς. ἔνϑα ὑποτίϑεται καὶ [1080] 

τὴν Στύγα, αὐτήν τὸ τὴν δαίμονα καὶ τὴν πηγὴν τῶν 
ὑδάτων αὐτῆς. τὸν γὰρ Κωκυτὸν καὶ τὸν Τιταρήσιον 
Στυγὸς ἀπορρὸὴν εἶναι, ἀλλ᾽ οὐ πηγήν. εἶναι δὲ ταύ- 
την ἐπὶ τιμωριῶν ἀπαραίτητον ἔχουσαν δύναμιν καὶ 
φοβερωτάτην᾽ καὶ ὅλως. ὅπερ ἡ Ἐρινὺς ταῖς ἀδίκοις 

ψυχαῖς, τοῦτο τὴν. Στύγα τοῖς ἀδικήσασι δαίμοσιν. 
ὅτι δ᾽ οἵ ἄταφοι ἔξω τοῦ ποταμοῦ διατρίβουσιν, ε8ἴ- 
ÜcAov φέροντες τοῦ σώματος καὶ τῶν ἁμαρτημάτων 
τοῦ σώματος ; δηλοῖ τὰ τοιαῦτα 
ἦλϑε δ᾽ ἐπὶ ψυχὴ Πατροκλῆος. δειλοῖο 
W πάντ᾽ αὐτῷ μέγεϑύός ve καὶ ὦ ὄμματα καλ᾽ εἰκυῖα, 


᾿καὶ φωνήν᾽ καὶ τοῖα περὶ χροῖ εἵματα ἔστο. 
εἶτα λέγει 


A 





214 IGANNOT ZTOBAIOT LrB. 1 


ϑάπτεο με ὅττι τάχιστα πύλας ἀΐδαο περήσω. 
εἴρηται δὲ ὅτι τὰ ἔνδον τοῦ ποταμοῦ ἀΐίδα προσαγο- 
ρεύει. καλεῖται δὲ καὶ τὰ ἔξω ποταμοῦ, ὡς ἐδείκνυ- 
μεν, ἐν ᾷδουν δόμοι 
ἀλλ᾽ αὕτως ἀλάλημαι ἀν᾽ εὐρυπυλὲς ἀΐδος δῶςἙ 9 
[1032] τέ οὖν πάσχουσι φησίν 
τῆλέ με εἴργουσι ψυχαὶ εἴδωλα καμόντων, 
οὐδέ μέ πως μέσγεσϑαι ὑπὲρ ποταμοῖο ἐώσιν. 
ὅτι δὲ ὑπερβᾶσαι τὸν ποταμὸν οὔτε γνωρίζουσι τοὺς 
ξῶντας οὔτε ἐξουσίαν ἔχουσι τούτοις ἐπιφαένεσϑαι, 10 
ἐὰν μὴ πεμφϑῶδσιν. ἐπάγει 
καί μοι δὸς τὴν χεῖρ᾽, ὀλοφύρομαι, οὐ γὰρ ἔτ᾽ αὑτις 
ψέδομαι ἐξ ἀέδαο, ἐπήν μὲ πυρὸς λελάχητε. 
φαίνεται οὖν ἡ ἄταφος μεμνημένη τῶν κατὰ τὸν βίον 
καὶ γλιχομένη αὐτοῦ καὶ διὰ τοῦτο ὀδυρομένη" οὕτω 15 
δεινὴ ἡ κόλασις τοῖς οὕτω δι᾽ αἰῶνος κολαξομένοις᾽ 
οὕτω καὶ Ἐλπήνωῤ ὀδύρεται 
ἄσέ με δαίμονος aida κακὴ καὶ ἀϑέσφατος ὕπνος. 
καὶ εἰπὼν ἃ πέπονθεν ἀξιοῖ ταφῆναι, ἰκετεύων καὶ 
δεόμενος 20 
νῦν δέ σε τῶν ὕπιϑεν γουνάξομαι οὐ παρεόντων, 
μή μ᾽ ἄκλαυτον ἄϑαπτον ἰὼν ὄπιϑεν καταλείπειν, 
νοσφισϑείς, μή τοι τε ϑεῶν μήνιμα γένωμαι. 
54 Ev ταυτῷ 
Τὰ μὲν οὖν ἀνθρώπινα καὶ ὅλως τοὺς ξῶώντας ss 
ἀγνοοῦσιν, ἀλλήλους δὲ ἴσασιν. εἰ γὰρ μὴ τοῦτ᾽ εἷ- 
χον, πῶς ἂν ἦλθον σὺν Ayau£uvove πάντες οἵ ἅμα 
[1034] ἀνῃρημένοι; πῶς δὲ συνελάλει Πάτροκλος καὶ Αἴας 
καὶ ᾿Αντίλοχος ; πῶς δ᾽ εἴργουσι τοὺς ἀτάφους μὴ πέ- 
θαν τοῦ ποταμοῦ διελθεῖν; λέγει δὲ 80 
τὴῆλέ u& εἴργουσι ψυχαὶ εἴδωλα καμόντων. 
συναποτέϑειται δ᾽ αὐτοῖς ἅμα τῇ μνήμῃ καὶ τὰ γνω- 


CAP. 41. s. 53. 54. QTZIKA 315 


ρέσματα τῶν περὶ τὸ σῶμα οἰκείων, ὃ xal δῆλον ὅτι 
διὰ ᾿φαντασίαρ τὰ περὶ τὸ σῶμα δείκνυσι. διὰ γὰρ 
μνήμης ῇ φαντασία, ὡς Πλάτων ἐν Φιλήβῳ φησί" 
μνήμης δὲ ἀφῃρημένης ἦρται καὶ τὸ φαντασιούμε- 

i yov, 0v συνεκλιπόντος xol τὰ πάϑη τὰ περὶ τὸ σῶμα 
τῆς ψυχῆς συνεξῆρται. τούτων δὲ ἐκλελοιπότων καὶ 
ἡ κόλασις τῆς ψυχῆς «πέπαυται, νοερᾶρ μόνον οὔσης 
περὶ αὐτὴν καταστάσεως καὶ παρὰ τῷ qoovíug ϑεῷ 
διατριβούσης. 

*? πρὸς δὲ τὰ εἰρημένα ἴσως &v τις ἀπορήδειε πῶς, 
εἰ μὴ ἀλλήλας ἀγνοοῦσιν, ἔφη ^ ταὶ δὲ σκιαὶ ἀίσδουσι.; 
πρὸς ὃ ῥητέον ὅτι σκιαὶ ἀΐσσουσι πρὸς τούτους πρὸς [1086] 
ὧν καὶ τὴν μνήμην ἀφήρηνται. πρὸς οὖν τὰ ϑνητά εἰσι 
σχιαὶ διὰ τὴν ἀσωματίαν καὶ ἀμνημοσύνην αὐτῶν, ὥς 

ὅπου καὶ πρὸς τὴν παχύτητα τοῦ σώματος ἡ ψυχὴ πα- 
ραβαλλομένη καπνῷ ὡμοίωται “ψυχὴ δ᾽ ἠύτε καπνὸς 
ᾧὥχετο τετριγυῖα εἰ δὴ τοῖς οἰκείοις ἐντυγχάνοντες 
οὔτε ὁρῶσιν αὐτοὺς οὔτε προσδιαλέγονται., ἀνενερ- 
γητοὶ δ᾽ εἰσὶν αἰσϑητικὴν ἐνέργειαν, πρὸς αὐτοὺς ἐοι- 

ἢ XOteg δἶεν ταῖς σκιαῖς ἡ γοῦν ᾿Αντέκλεια 

1| δ᾽ ἀκέουσ᾽ ἧσται σχεδὸν αἵματορ. οὐδὲ ὃν υἱὸν (138) 
ἔτλη ἐς ἄντα ἰδεῖν, οὐδὲ προτιμυϑήσασϑαι. 
τὸ δ᾽ αἷμα, ὡς ἔφαμεν, ὁλκὸν Ὅμηρος ἡγεῖται τῆς 
φανταστικῆς καὶ μνημονικῆς ψυχῆς, ἧς καὶ ὁ λογισμὸς 
 δσυναγερμὸς ὧν μνήμης διὰ φαντασιῶν εἰς τὰ καϑό- 
λου “κρίματα κεφαλοιουμένης. ἄλλο δ᾽ ἦν τὸ διανοη- 
τικύν, els € ὃ ἀνατρέχει ψυχὴ é ἔσω τοῦ ᾿Αἀχέροντος γενο- [1038] 
μένη, ὃν Κωκυτὸς πλήροϊῖ καὶ Πυριφλεγέϑων ἐκ πέ- 
τρας δέοντες καὶ στυγείων φόβων ἀπόρροιαι. ἀπο- 

Ὁ στέλλονται δὲ εἰς τοὺς ἀτμοὺς τοῦ αἵματος ὑπὸ Περ- 
σεφόνης " ἀδύνατον γὰρ ἐλϑεῖν χωρὶς τοῦ πεμῳφϑῆναι 
πρὸς τῶν ἐφεστώτων. διὸ καὶ ἐπεύχεται 


316 ISANNOT ZTOBAIOT Lr5. 1 


ip9 iuo τ᾽ ᾿Αἰδῃ. xol ἐπαινῇ Περσεφονεέῃ. 
ἢ δὲ ἀποστέλλει πρώτας τὰς γυναῖκας ὡς ἂν πλησίον 
οἰκούσας τοῦ ᾿4χέροντος καὶ ἡττωμένας τῆς ἀνδρικῆς 
ψυχῆς. αἱ γὰρ δὴ τῶν ἀνδρῶν ἐν τῷ ἀκραιφνεῖ σκότῳ 
διάγουσι, πόρρω τοῦ ποταμοῦ καὶ τῶν κολαξομένων ὁ 
ὄντων. ὧν πάντων πολλῆς ϑεοσοφίας γεμόντων ἡμεῖς 
ἐπιτρέχομεν διὰ τὸ μὴ νῦν περὶ τούτων ξἕναι τὴν 
πρόϑεσιν, χάριν δὲ καὶ τῆς κατὰ τὴν Στύγα ἐξηγή- 
6506 ἀναγκαίως παρειλῆφϑαι.. 
δῦ Πορφυρίου ἐκ τῶν πρὸς. τὰ γοητὰν 
ἀφορμῶν. | 
Ὥσπερ τὸ ἐπὶ γῆς εἶναι ψυχῇ ἔστιν, οὐ τὸ γῆς 
ἐπιβαίνειν ὡς τὰ σώματα, τὸ δὲ προεστάναι σώματος 
[1040] ὃ γῆς ἐπιβαίνει, οὕτω καὶ ἐν ἄδου εἶναι ἔστι ψυχῇ, 
ὅταν προξστήχῃ εἰδώλου φύσιν μὲν ἔχοντος δἶναι dy v 
τόπῳ, σκοτειώδῃ δὲ τὴν ὑπόστασιν κεκτημένου: ὥστε 
εἶ ὁ ἅδης ὑπόγειός ἐστι τόπος σχοτεινός, ἡ ψυχὴ καί- 
περ οὐκ ἀποσπωμένη tov ovroc ἐν ἄδου γίγνεταν ἐφδλ- 
κομένη τὸ εἴδ cov. ἐξελϑούσῃ γὰρ αὐτῇ τοῦ στερεοῦ ᾿ 
σώματος τὸ πνεῦμα συνομαρτεῖ ὃ ἐκ τῶν σφαιρῶν 
συνελέξατο. ἐκ δὲ τῆς πρὸς τὸ σῶμα προσπαϑείας τὸν 
λόγον ἔχουσα τὸν μερικὸν προβεβλημένον... xo9' ὃν 
σχέσιν ἔσχε πρὸς τὸ ποιὸν σώμα ἐν τῷ βιοῦν, ἐκ τῆς 
προσπαϑείας ἐναπομόργνυται τύπος τῆς φαντασίας 
εἰς τὸ πνεῦμα, καὶ οὕτως ἐφέλκεται τὸ εἴδωλον. £v? 
δου δὲ λέγεται, ὅτι τῆς ἀειδοῦς" φύσεως ἐτύγχανε τὸ 
πνεῦμα καὶ σκοτεινῆς. ἐπεὶ 05 διήκει. τὸ βαρὺ πνεῦμα 
καὶ ἔνυγρον ἄχρι τῶν ὑπογείων τόπων, οὕτω καὶ 
αὕτη λέγεται χωρεῖν ὑπὸ γῆν, οὐχ ὅτι ἡ αὐτὴ οὐσία 
μεταβαίνει τόπους καὶ ἐν τόποις γίγνεται, ἀλλ᾽ ὅτε 
[1042]τῶν πεφυκότων σωμάτων τόπους μεταβαίνειν καὶ εἰ- 
ληχέναι τύπους σχέσεις ἀναδέχεται, δεχομένων αὐτὴν 





CAP, 41. 5. 94---86, ΦΥΣΙΚΑ 917 


κατὰ τὰς ἐπιτηδειότητας τῶν τοιούτων σωμάτων ἐκ 
τῆς κατ᾽ αὐτὴν ποιᾶς διαϑέσεως᾽ ὡς γὰρ ἂν διατεϑῇ, 
εὑρίσκει σῶμα τάξει καὶ τοῖς οἰκείοις διωρισμένον. 
᾿διὸ καϑαρώτερον μὲν διακειμένῃ σύμφυτον τὸ ἐγγὺς 
ἐτοῦ ἀύλου σῶμα, ὅπερ ἐστὶ τὸ αἰϑέριον᾽ προελθούσῃ 
δὲ ἐκ λόγου εἰς φαντασίας προσβολὴν σύμφυτον τὸ 
ἡλιοειδές᾽ ϑηλυνϑείσῃ δὲ καὶ παϑαινομένῃ πρὸς τὸ 
εἶδος παράκειται τὸ σεληνοειδές" πεσούσης δὲ εἰς σώ- 

᾿ ματα, ὅταν κατὰ τὸ αὐτῆς ἄμορφον στῇ εἶδος ἐξ ὑγρῶν. 

τ ἀναϑυμιάσεων συνεστηκότα, ἄγνοιὰ ἕπδται τοῦ ὄντος 
τελεία καὶ σκότωσις καὶ νηπιότης. καὶ μὴν καὶ ἐν τῇ 
ἐξόδῳ ἔτι κατὰ τὴν δέυγφον ἀναϑυμίασιν τὸ πνεῦμα 
ἔχουσα τεϑολωμένον, σκιὰν ἐφέλκεται καὶ βαφεῖται, 
χωρεῖν σπεύδοντος τοῦ τοιούτου πνεύματος εἰς μυχὸν 

5 τῆς γῆς φύσει, ἂν μὴ ἄλλη τις αὐτὸ αἰτία ἀνϑέλκῃ. 
ὥσπερ οὖν τὸ γεῶδες ὕ ὀστρξον περικειμένῃ ἀνάγκη ἐπὶ 
γῆς ἐνίσχεσϑαι, οὕτω καὶ ὑγρὸν πνεῦμα ἐφελκομένῃ 
εἴδωλον περικεῖσθαι ἀνάγκη. ὑγρὸν δὲ ἐφέλκεται, 
ὅταν συνεχῶς μελετήσῃ ὁμιλεῖν. τῇ φύσει, ἧς ἐν ὑγρῷ (134) 

Ὁ τὸ ἔργον καὶ v ὑπόγειον μᾶλλον. ὅ οταν δὲ μελετήσῃ ἀφί- 

, στασϑαι φύσεως, αὐγὴ ξηρὰ γίγνεται , ἄσκιος καὶ [1044] 

| ἀνέφελορ" ὑγρότης γὰρ ἐν ἁ ἀέρι νέφος συνίστησι, ξη- - 
θότης 03 ἀπὸ τῆς ἀτμίδος αὐγὴν ξηρὰν ὑφέστησιν. 

" Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδωνος [p. 68] $6 

25 Ἐγὼ γάρ, ἔφη, ὦ Σιμμία τὸ καὶ Κέβης, εἰ μὲν μὴ 
Suv ἥξειν πρῶτον μὲν παρὰ ϑεοὺς ἄλλους σοφούς τὸ 
καὶ ἀγαϑούς, ἔπειτα παρ᾽ ἀνθρώπους τετελευτηκότας 
ἀμξδίνους τῶν ἐνθάδε, ἠδίκουν ἃ ἂν οὐκ ἀγανακτῶν τῷ 
ϑανάτῳ᾽" νῦν δὲ εὖ ἴστε παρ᾽ ἄνδρας τε ἐλπίζω ἀφί- 

Ὁ ξεσϑαι ἀγαϑούς" καὶ τοῦτο μὲν οὐκ ἂν πάνυ διισχυ- 
θισαίμην: τὸ μέντοι παρὰ ϑεοὺς δεσπότας πάνυ &ya- 
ϑοὺς ἥξειν, ὁ εὖ ἴστε ὅτι εἴπερ τι ἄλλο τῶν τοιούτων, 


57 


918 IS2ANNOT ZTOBAIOT Li5. 1 


διισχυρισαίμην ἂν καὶ τοῦτο. ὥστε διὰ ταῦτα οὐχ 
ὁμοίως ἀγανακτῶ, ἀλλὰ καὶ εὔελπίς εἰμι εἶναί τι τοῖς 
τετελευτηχόσι, καὶ ὥσπερ γε καὶ πάλαι λέγεται. πολὺ 
ἄμεινον τοῖς ἀγαϑοῖς ἢ τοῖς κακοῖς. 
Ἐν ταυτῷ [p. 80] * 
'H δὲ ψυχὴ ἄρα τὸ ἀειδές. τὸ εἰς τοιοῦτον τόπον 
ἕτερον οἰχόμενον γενναῖον καὶ καϑαρὸν καὶ ἀειδῆ, 
εἰς ἄδου ὡς ἀληϑώς, παρὰ τὸν ἀγαϑὸν καὶ φρόνιμον 
ϑεόν, ol, ἂν ϑεὸς ἐθέλῃ, αὐτίκα τῇ ἐμῇ ψυχῇ ἱτέον᾽ 
αὕτη τε δὴ ἡμῖν ἡ τοἰαύτη καὶ οὕτως πεφυκυῖα, ἀπαλ- Ὁ 
λαττομένη τοῦ σώματος, εὐθὺς διαπεφύσηται καὶ ἀπό- 
λωλεν, ὥς φαδιν of πολλοὶ ἄνϑρωποι; Πολλοῦ γε δεῖ, 
ὦ φίλε Κέβης τε καὶ Σιμμία" ἀλλὰ πολλῷ μᾶλλον 
ὧδε ἔχει" ἐὰν μὲν καϑαρὰ ἀπαλλάττηται, μηδὲν τοῦ 
σώματος συνεφέλκουσα, ἅτε οὐδὲν κοινωνοῦσα αὐτῷ 15 
ἐν τῷ βίῳ ἑκοῦσα εἷναι, ἀλλὰ φεύγουσα αὐτό, καὶ 
συνηϑροισμένη αὐτὴ εἰς αὑτήν, ἅτε μελετῶσα ἀεὶ 
τοῦτο᾽ τοῦτο δὲ οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ ὀρϑῶς φιλοσο- 
φοῦσα, καὶ τῷ ὄντι τεϑνάναι μελετῶσα ῥαδίως" ἢ οὐ 
τοῦτ᾽ ἂν εἴη μελέτη ϑανάτου; Παντάπασί γε. Οὐκ Ὁ 
οὖν οὕτω μὲν ἔχουσα, εἰς τὸ ὅμοιον αὐτῇ τὸ ἀειδὲς 
ἀπέρχεται, τὸ θεῖόν τε καὶ ἀϑάνατον καὶ φρόνιμον; 
οἷ ἀφικομένῃ ὑπάρχει αὐτῇ εὐδαίμονι εἶναι, πλάνης 
καὶ ἀνοίας καὶ φόβων καὶ ἀγρίων ἐρώτων καὶ τῶν 
ἄλλων κακῶν τῶν ἀνθρωπείων ἀπηλλαγμένῃ᾽ ὥσπερ * 
δὲ λέγεται κατὰ τῶν μεμυημένων, ὡς ἀληϑῶς τὸ λοι- 
πὸν μετὰ ϑεῶν διάγουσα; οὕτω φῶμεν, ὦ Κέβης, ἢ 
ἄλλως; Οὕτω νὴ ΖΔέα., ἔφη ὁ Κέβης. Ἐὰν δέγε, οἷ- 
μαι, μεμιασμένη καὶ ἀκάϑαρτος τοῦ σώματος ἀπαλ- 
λάττηται, ἅτε τῷ σώματι ἀεὶ ξυνοῦσα, καὶ τοῦτο 9ὲ- 0 
ραπεύουσα καὶ ἐρῶσα, καὶ γεγοητευμένη ὑπ᾽ αὐτοῦ, 
ὑπό τε τῶν ἐπιϑυμιῶν καὶ ἡδονῶν, ὥστε μηδὲν ἄλλο 








CAP. 41. s. 50. 57. Q$TZIKA ) 919 


δοκεῖν εἶναι ἀληϑὲς ἀλλ᾽ ἢ τὸ σωματοειδές, οὗ τις ἂν 
ἅψαιτο καὶ ἴδοι καὶ πίοι καὶ φάγοι καὶ πρὸς τὰ ἀφρο- 
δίσια 'χρήσαιτο᾽ τὸ δὲ τοῖς ὄμμασι σκοτῶδες καὶ ἀξι- 
δές, νοητὸν δὲ καὶ φιλοσοφίᾳ αἱρετόν, τὸ δὲ δἐϑισμέ- 
ὅ yov μισεῖν τε καὶ τρέμειν καὶ φεύγειν" οὕτω δὴ ἔχου- 
σαν οἴει ψυχὴν αὐτὴν καϑ᾽ αὑτὴν εἰλικρινῆ ἀπαλλά- 
ξασϑαι; Οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν, ἔφη. ᾿Αλλὰ διειλημμένην 
.y& οἶμαι ὑπὸ τοῦ σωματοειδοῦς, ὃ αὕτη ὁμολογίᾳ τὰ 
καὶ συνουσίᾳ τοῦ σώματος διὰ τὸ ἀεὶ ξυνεῖναι καὶ διὰ 
"τὴν πολλὴν μελέτην ἣν ἐποίησε ξύμφυτον. Πάνυ γε. 
Ἐμβριϑὲς δέγε, ὦ φίλε. τοῦτο οἴεσϑαι χρὴ εἶναι καὶ 
βαρὺ καὶ γεῶδες καὶ ὁρατόν" ὃ δὴ καὶ ἔχουσα ἡ τοι- (135) 
αὔτη ψυχὴ βαρύνεταί τε καὶ ἕλκεται πάλιν εἰς τὸν 
ὁρατὸν τόπον, φόβῳ τοῦ ἀειδοῦς δὲ καὶ ζδου, ᾧσ- 
b xo λέγεται, περὶ τὰ μνήματά τε καὶ τοὺς τάφους κυ- 
Awóovu£vq' περὶ ἃ δὴ καὶ ὥφϑη καὶ ἄττα ψυχῶν 
σκιοειδῇ φάσματα, οἷα παρέχονται αἵ τοιαῦται ψυχαὶ 
εἴδωλα, αἱ μὴ καϑαρῶς ἀπολυϑεῖσαι ἀλλὰ τοῦ ὁρα- 
τοῦ μετέχουσαι᾽ διὸ καὶ ὁρῶνται. Εἰκός γε, ὦ Σώ- 
Ὁ κρατες. Εἰκὸς μέντοι γε, ὦ Κέβης, καὶ οὔ τί γε τὰς 
τῶν ἀγαϑῶν ταύτας εἶναι ἀλλὰ τὰς τῶν φαύλων, αἵ 
περὶ τὰ τοιαῦτα ἀναγκάζονται πλανᾶσϑαι, δίκην τί- 
νουσαι [τῆς προτέρας τροφῆς κακῆς οὔσης. καὶ μέ- 
χρι γε τούτου πλανώνται ἕως ἂν τῇ τοῦ ξυνεπακολου- 
Ὁ ϑοῦντος τοῦ σωματοειδοῦς] ἐπιϑυμίᾳ πάλιν ἐνδεϑώ- 
σιν εἰς σῶμα. ἐνδοῦνται δέ, ὥσπερ εἰκός, εἰς τοιαῦτα 
ἤϑη ὑποῖ᾽ ἄττ᾽ ἂν μεμελετηκυῖαι τύχωσιν ἐν τῷ βίῳ. 
Τὰ ποῖα δὴ ταῦτα λέγεις, ὦ Σώκρατες; Οἷον τοὺς 
plv γαστριμαργίας τὸ καὶ ὕβρεις καὶ φιλοποσίας με- 
δὴ μελετηκότας καὶ μὴ 'διευλαβουμένους, εἰς τὰ τῶν 
ὔνων γένη καὶ τῶν τοιούτων ϑηρίων εἰκὸς ἐνδύεσθαι" 
ἢ οὐκ οἴει; Πάνυ μὲν οὖν εἰκὸς λέγεις. Τοὺς δέ γε 


320 ISANNOT ZTOBAIOT —— LiB. X 


ἀδικίας τε καὶ τυραννίδὰς καὶ ἔρεις πάσας προτετι-- 
μηκότας, εἰς τὰ τῶν λύκων τε καὶ ἱεράκων καὶ ἐκτέ- 
νῶν γένη" ἢ ποῖ ἂν ἄλλ᾽ ὅσα φαμὲν τὰς τοιαύτας ἐέ- 
ναι; ᾿Αμέλει, ἔφη ὃ Κέβης. εἰς τὰ τοιαῦτα. Οὐκ ἦν, 

ἡ δ᾽ ὅς, δηλαδὴ καὶ τὰ ἄλλα, ἢ ἂν ἕκαστα ἐοικότὰ τὰς s 
τῶν αὐτῶν ὁμοιότητας τῆς μελέτης. fiov δή, ἔφη. 
Ilog δ᾽ οὔ; Οὐκοῦν εὐδαιμονέστατοι, ἔφη, καὶ τού- 
τῶν εἰσί, καὶ εἰς βέλτιστον τόπον ἰόντες, ol τὴν δῃ- 
μοτικήν τὸ καὶ πολιτικὴν ἀρετὴν ἐπιτετηδευκότες, ἣν 
δὴ καλοῦσι σωφροσύνην καὶ δικαιοσύνην, ἐξ ἔϑους v5 το 
καὶ μελέτης γεγονυῖαν, ἄνευ φιλοσοφίας τε καὶ νοῦ; 
Πῇ δὴ εὐδαιμονέστατοι; Ὅτι τούτοις εἰκός ἐστιν εἰς 
τὸ τοιοῦτον πάλιν ἀφικνεῖσθαι πολιτικὸν καὶ ἢ ἥμερον 
yévgs , ἤ που μελιττῶν ἢ 1 σφηκὼν ἢ. μυρμήκων, ἢ καὶ 
εἰς ταῦτόν τὲ πάλιν τὸ ἀνθρώπινον γένος, καὶ γέγνε- 15 
σϑαι ἐξ αὐτῶν ἄνδρας μετρίους... Eixog. Εἰς δέ y& 
ϑεῶν γένος μὴ φιλοσοφήσαντι καὶ παντελῶς καϑαρῷ 
ἀπιόντι οὐ ϑέμις ἀφικνεῖσθαι ἄλλῳ ἢ τῷ φιλο- 
μαϑεῖ. : 


᾿Αλλὰ τό γ ᾿ἔφη, ὦ ἄνδρες, δίκαιον διανοηθῆναι, 
ὅτι, εἴπερ ἡ ψυχὴ ἀϑάνατος, ἐπιμελείας δὴ δεῖται, 
οὐχ ὑπὲρ τοῦ χρόνου τούτου μόνον, ἐν ᾧ καλοῦμεν τὸ 
ξῆν, ἀλλ᾽ ὑπὲρ τοῦ παντός καὶ ὁ κίνδυνος νῦν δὲ 
καὶ δόξειεν ἂν δεινὸς εἶναι, εἴ τις αὐτῆς ἀμελήσει. εἰ 25 
μὲν γὰρ ἦν ὁ ϑάνατος τοῦ παντὸς ἀπαλλαγή, ἕρμαιον 
ἦν τοῖς κακῶς ἀποθανοῦσι τοῦ τε δώματος ἅμα ἀπηλ- 
λάχϑαι καὶ τῆς. αὐτῶν κακίας μετὰ τῆς ψυχῆς νῦν 
δὲ ἐπειδὴ ἀϑάνατος φαένεται οὖσα, οὐδεμία ἂν ein 
αὐτῇ ἄλλη ἀποφυγὴ κακῶν οὐδὲ σωτηρία πλὴν τοῦ 9 
ὡς βελτίστην. τὸ καὶ φρονιμωτάτην γεμέσϑαι. οὐδὲν 
γὰρ ἄλλο ἔχουσα εἰς ἄδου ἡ ψυχὴ ἔρχεται πλὴν τῆς 


Ἐν ταυτῷ [ρ. 107] | | 28 


- 


CAP. 4]. s. 57. 98. QCYZIKA ᾿ 921 


παιδείας τε καὶ τροφῆς᾽ ἃ δὴ καὶ λέγεται μέγιστα 
ὠφελεῖν ἢ βλάπτειν τὸν τελευτήσαντα εὐθὺς ἐν ἀρχῇ 
τῆς ἐκεῖσε πορείας. λέγεται δὲ οὕτως ὡς ἄρα τελευ- 
τήσαντα ἕκαστον ὁ ἑκάστου δαίμων, ὥσπερ ξῶντα εἰ- 
5 λήχει, οὕτως ἄγειν ἐπιχειρεῖ εἰς δή τινα τόπον, οἷ δὴ 
τοὺς συλλεγέντας διαδικασαμένους εἰς ἄδου πορεύε- 
σϑαι μετὰ ἡγεμόνος ἐκείνου c δὴ προστέτακται τοὺς 
ἐνθένδε ἐκεῖσε πορεῦσαι. τυχόντας δ᾽ ἐκεῖνον δὴ τυ- (136) 
χεῖν, καὶ μείναντας ὃν χρὴ χρόνον, ἄλλος δεῦρο πά- 
|! Aw ἡγεμὼν πομίέξει. ἐν πολλαῖς χρόνου καὶ μακραῖς 
περιόδοις. ἔστι ὃὲ ἄρα ἡ πορεία οὐχ ὡς ὁ Αἰσχύλου 
Τήλεφος λέγει. ἐκεῖνος μὲν γὰρ οἶμον ἁπλὴν φησιν εἰς 
ἄδου φέρειν" 1 δ᾽ οὔτε ἁπλὴ οὔτε μία φαίνεταί μοι 
εἶναι. οὐδὲν γὰρ ἂν ἡγεμόνων ἔδει" οὐ γάρ πού τις 
Ὁ ἂν ἁμάρτοι οὐδ᾽ ὁμόσαι μιᾶς οὔσης ὁδοῦ. νῦν δὲ 
ἔοικε σχέσεις τε καὶ περιόδους πολλὰς ἔχειν᾽ ἀπὸ τῶν 
ϑυσιῶν vs καὶ νομίμων τῶν ἐνθάδε τεκμαιρόμενος 
λέγω. ἡ μὲν οὖν κοσμία τε καὶ φρόνιμος ψυχὴ ἕπεταί 
τε καὶ οὐκ ἀγνοεῖ τὰ παρόντα" ἡ δὲ ἐπιϑυμητικῶς 
€ rov σώματος ἔχουσα, ὅπερ ἐν τῷ ἔμπροσϑεν εἶπον, 
περὶ ἐκεῖνο πολὺν χρόνον ἐπτοημένη καὶ περὶ τὸν 
ὁρατὸν τόπον ἀλλὰ ἀντιτείνασα καὶ πολλὰ παϑοῦσα, 
βίᾳ καὶ μόλις ὑπὸ τοῦ ποοστεταγμένου δαίμονος οἴ- 
χεται ἀγομένη. ἀφικομένη δὲ ὅϑι περ ἄλλαι, τὴν μὲν 
5 ἀκάϑαρτον καί τι πεποιηκυῖαν τοιοῦτον, ἢ φόνων 
ἀδίκων ἡμμένην ἢ ἄλλα ἄττα τοιαῦτα εἰργασμένην, 
ἃ τούτων ἀδελφά τε καὶ ἀδελφῶν ψυχῶν ἔργα τυγχά- 
δι ὄντα, ταύτην μὲν ἅπας φεύγει τὲ καὶ ὑποκρύπτε- 
ται καὶ οὔτε ξυνέμπορος οὔτε ἡγέμὼν ἐθέλει γίγνε- 
ὃ σϑαι᾿ αὐτὴ δὲ πλανᾶται ἐν πάσῃ ἐχομένη ἀπορίᾳ, ἕως 
ἂν δή τινες χρόνοι γένωνται, ὧν ἐλθόντων ὑπ᾽ ἀνά- 
γκης φέρεται εἰς τὴν αὐτῇ πρέπουσαν οἴκησιν. ἡ δὲ 
ΒΊΟΒ. ECL. PHYS. 21 


3922 ISANNOT ZTOBAIOT  . Lrs. 1 


καϑαρῶς vs καὶ μετρίως τὸν fov διεξελθοῦσα, xal 
ξυνεμπόρων καὶ ἡγεμόνων ϑεῶν τυχοῦσα, ὥκησε τὸν | 
αὐτῇ ἑκάστη τόπον προσήκοντα. εἰσὶ δὲ πολλοὶ xal 
ϑαυμαστοὶ τῆς γῆς τόποι" καὶ αὐτή, οὔτε οἵα οὔτε 
αὕτη δοξάξεται ὑπὸ τῶν περὶ γῆς εἰωθότων λέγειν," 
ὡς ἐγὼ ὑπὸ δέ τινος πέπεισμαι. Καὶ ὁ Σιμμίας, Πῶς 
ταῦτα, ἔφη, λέγεις, ὦ Σώκρατες; περὶ γάρ τοι γῆς 
καὶ αὐτὸς πολλὰ δὴ ἀκήκοα" οὐ μέντοι ταῦτα ἃ σὲ 
πείϑει" ἡδέως οὖν ἀκούσαιμι. AAA μέντοι, ὦ Σιμ- 
μέα, ovy ἡ Γλαύκου τέχνη γέ μοι δοκεῖ εἶναι διηγή- v 
σασϑαι & τε ἐστίν᾽ ὡς μέντοι ἀληϑῆ., χαλεπώτερόν 
μοι φαίνεται ἢ κατὰ τὴν Γλαύκου τέχνην. καὶ ἅμα 
μὲν ἐγὼ ἴσως οὐδ᾽ ἂν οἷός vs εἴην, ἅμα δέ, εἰ καὶ ἡπι- 
στάμην, ὃ βίος μοι δοκεῖ 0 ἐμός, ὦ Σιμμία, τῷ μήκει 
οὐκ ἐξαρκεῖν. τὴν μέντοι ἰδέαν τῆς γῆς, οἵαν πέπει- v 
μαι εἷναι, καὶ τοὺς τόπους αὐτῆς οὐδέν μὲ λέγειν 
κωλύει. AAA , ἔφη Σιμμίας, καὶ ταῦτα ἀρκεῖ. Πέ- 
πειόμαι τοίνυν, ἦ δ᾽ ὅς, ἐγὼ ὡς πρῶτον μὲν γῆ ἔστιν 
ἐν μέσῳ τοῦ οὐρανοῦ περιφερὴς οὖσα, μηδὲν αὐτῇ 
δεῖν μήτε ἀέρος πρὸς τὸ μὴ πεσεῖν μήτε ἄλλης ἀνά- ἢ 
γκης μηδεμιᾶς τοιαύτης" ἀλλὰ ἱχανὴν εἶναι αὐτὴν 
ἴσχειν τὴν ὁμοιότητα τοῦ οὐρανοῦ αὐτοῦ αὐτῷ πάντῃ 
καὶ τῆς γῆς αὐτῆς τὴν [ἰσορροπέαν" ἰσόρροπον γὰρ 
πρᾶγμα, ὁμοίου τινὸς ἐν μέσῳ τεϑὲν οὐχ ἕξιν ἄλλον 
οὐδ᾽ ἧττον οὐδαμόσε κλυιϑήναι, ὁμοίως δ᾽ ἔχον ἀκλι- 3 
ψὲς μένει. πρῶτον μέν, ἡ δ᾽ 0g, τοῦτο πέπεισμαι. 
Kal ὀρϑῶς γε, ἔφη ὁ Σιμμίας. Ἔτι τοίνυν, ἔφη Ἢ πᾶν 
μέγα τι εἶναι αὐτό, καὶ ἡμᾶς οἰκεῖν τοὺς μέχρι ἥρα- 
κλείων στηλῶν ἀπὸ Φάσιδος ἐν μικρῷ τινὶ μορέῳ, ὧσ- 
(ιηπερ ἐπὶ τέλμα μύρμηκας ἢ βατράχους. περὶ τὴν ϑά- ἢ 
λατταν οἰκοῦντας, καὶ ἄλλους ἄλλοϑι πολλοὺς ἐν ποῖλ- 
λοῖς τοιούτοις τόποις οἰκεῖν. εἶναι γὰρ πανταχῇ περὶ 


cAP. 4l. 5, 58. QTZIKA 323 


τὴν γῆν πολλὰ κοῖλα καὶ παντοδαπὰ καὶ vag ἐδέας καὶ 
τὰ μεγέϑη, εἰς ἃ ξυνερρυηκέναι τό τε ὕδωρ καὶ τὴν 
ὁμέχλην καὶ τὸν ἀέρα" αὐτὴν δὲ τὴν γῆν καθαρὰν ἐν 
καϑαρῷ κεῖσϑαι τῷ οὐρανῷ ἐν ᾧπέρ ἐστι τὰ ἄστρα, 
ἐὃν δὴ αἰθέρα ὀνομάζειν τοὺς πολλοὺς τοὺς περὶ ταῦτ᾽ 
εἰωϑότων λέγειν" ὃν δὴ ὑποστάϑμην ταῦτα εἶναι 
καὶ ξυρρεῖν ἀεὶ εἰς τὰ κοῖλα τῆς γῆς. ἡμᾶς οὖν oi- 
κοῦντας ἐν τοῖς κοίλοις αὐτῆς λεληϑέναι καὶ οἴεσϑαι 
ἄνω ἐπὶ γῆς οἰκεῖν" ὥσπερ ἂν εἴ τις ἐν μέσῳ τῷ πυ- 
I! ϑμένι τοῦ πελάγους οἰκῶν οἴοιτο ἐπὶ τῆς ϑαλάττης oi- 
κεῖν καὶ διὰ τοῦ ὕδατος ὁρῶν τὸν ἥλιον καὶ τὰ ἄλλα 
ἄστρα τὴν ϑάλατταν ἡγοῖτο οὐρανὸν εἶναι, διὰ δὲ 
βραδυτῆτάτε καὶ ἀσϑένειαν μηδεπώποτε ἐπὶ τὰ ἄκρα 
τῆς ϑαλάττης ἀφιγμένος μηδὲ ἑωρακὼς εἴη, ἐκδὺς καὶ 
5 ἀνακύψας ἐκ τῆς ϑαλάττης εἰς τὸν ἐνθάδε τόπον, ὅσον 
χαϑαρώτερος καὶ καλλίων τυγχάνει ὧν τοῦ παρὰ 
σφίσι. μηδὲ ἄλλου ἀκηκοὼς εἴη τοῦ ἑξωρακότος᾽ ταῦὖ- 
τὸν δὲ τοῦτο καὶ ἡμᾶς πεπονϑέναι. οἰκοῦντας γὰρ ἔν 
τινι κοίλῳ τῆς γῆς οἴεσϑαι ἐπάνω αὐτῆς οἰκεῖν, καὶ 
ἢ τὸν ἀέρα οὐρανὸν καλεῖν. ὡς διὰ τούτου, ὄντος, τὰ 
ἄστρα χωροῦντα᾽ τὸ δὲ εἶναι ταὐτόν, ὑπ᾽ ἀσϑενείας 
καὶ βραδυτῆτος οὐχ οἵους τε. εἶναι ἡμᾶς διεξελθεῖν 
 ém ἔσχατον ἀέρα. ἐπεί, εἴ τις αὐτοῦ ἐπ᾽ ἄκρα ἔλϑοι 
ἢ πτηνὸς γενάμενος ἀνάπτοιτο, κατιδεῖν ἀνακύψαντα, 
5 ὥσπερ οἵ ἐνθάδε ol ἐκ τῆς θαλάττης ἰχϑύες ἀνακύ- 
ἄτοντες ὁρῶσι τὰ ἐνθάδε, οὕτως &v τινα καὶ τὰ ἐκεῖ 
κατιδεῖν᾽ καὶ εἰ ἡ φύσις ἱκανὴ ἦν ἀνασχέσϑαι ϑεω- 
ροῦσαι. γνῶναι ἂν ὅτι ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀληθῶς οὐρα- 
νὸς καὶ τὸ ἀληϑινὸν φῶς καὶ ἡ ὡς ἀληϑῶς γῆ. ἥδε 
ὃ μὲν γὰρ ἡ γῆ καὶ οἱ λίϑοι καὶ ἅπας ὁ τόπος ὁ ἐνθάδε 
διεφϑαρμένα ἐστὶ καὶ καταβεβρωμένα, ὥσπερ τὰ ἐν 
τῇ ϑαλάττῃ ὑπὸ τῆς ἄλμης, καὶ οὔτε φύεται ἄξιον 
21* 


1 


324  I2ANNOT XZTOBAIOT Lis. 1 


λόγου οὐδὲν ἐν τῇ ϑαλάττῃ., οὔτε τέλειον, ὡς ἔπος εἰ- 
πεῖν, οὐδέν ἐστι, σήραγγες δὲ καὶ ἄμμος καὶ πηλὺς 
ἀμήχανος καὶ βόρβοροί εἰσιν. ὅπου ἂν ἡ γῆ ἢ, καὶ 
πρὸς τὰ παρ᾽ ἡμῖν πολὺ ἂν ἔτι πλέον φανείη διαφέ- 
ρειν. εἶ γὰρ δὴ καὶ μῦϑον λέγειν καλόν, ἄξιον ἀκοῦ- 5 
σαι, ὦ Σιμμία, οἷα τυγχάνει τὰ ἐπὶ γῆς ὑπὸ τῶν οὐ- 
ρανῶν ὄντα. ᾿4λλὰ μήν. ἔφη ὁ Σιμμίας, ὦ Σώκρα- 
τὸς. ἡμεῖς γε τούτου τοῦ μύϑου ἡδέως ἂν ἀκούσαι- 
μεν. Δέγεται τοίνυν, ἔφη, ὦ ἑταῖρε. πρῶτον μὲν εἷ- 
ναι τοιαύτη ἡ γῆ αὐτὴ ἰδεῖν, εἴ τις ἄνωϑεν ϑεῷτο, τ 
ὥσπερ αἱ δωδεκάσκυτοι σφαῖραι, ποικίλη, χρώμασι 
διειλημμένη, ὧν καὶ τὰ ἐνθάδε εἶναι χρώματα οἷς δὴ 
of γραφεῖς καταχρῶνται. - ἐκεῖ δὲ πᾶσαν τὴν γὴν ἐκ 
τοιούτων εἶναι καὶ πολὺ ἔτι ἐκ λαμπροτέρων καὶ κα- 
ϑαρωτέρων ἢ τοὐτων᾽ τὴν μὲν γὰρ ἁλουργή εἶναι καὶ is 
ϑαυμαστὴν τὸ κάλλος, τὴν δὲ χρυσοειδῆ, τὴν δὲ δση 
λευκὴ γύψου ἢ χιόνος λευκοτέραν, καὶ ἐκ τῶν À- 
λῶν χρωμάτων συγκειμένην ὡσαύτως. καὶ ἔτι πλειό- 
vov καλλιόνων ἢ ὅσα ἡμεῖς ἑωράκαμεν. καὶ γὰρ αὖ- 
τὸς ταῦτα τὰ κοῖλα αὐτῆς, ὕδατός vs καὶ ἀέρος ἔκπλεα Ὁ 
ὕντα, χρώματός TL εἶδος παρὰ τὸ εἶδος παρέχεται 
στέλβοντα ἐν τῇ τῶν ἄλλων χρωμάτων ποικιλέᾳ, ὥστε 
(138) ἕν τι αὐτῆς εἶδος ξυνεχὲς ποικίλον φανταάξεσϑαι. ἐν 
δὲ τοιαύτῃ οὔσῃ τοιαῦτα ἀνὰ λόγον τὰ φυόμενα φύε- 
σϑαι, δένδρα τε καὶ ἄνϑη καὶ τοὺς καρπούς" καὶ αὖ Ὁ 
τὰ ὄρη ὡσαύτως καὶ τοὺς λίϑους ἔχειν ἀνὰ τὸν αὐτοῦ 
λόγον τὴν τελειότητα καὶ τὴν διαφωνίαν καὶ τὰ χρώ- 
ματα καλλίω" ὧν καὶ τὰ ἐνθάδε λιϑίδια εἶναι ταῦτα 
ἀγαπώμενα μόρια, σάρδιά τε καὶ ἰάσπιδας καὶ σμα- 
ράγδους καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα᾽ ἐκεῖ δὲ οὐδὲν ὃ μὴ 30 
τοιοῦτον εἶναι καὶ ἔτι τούτων καλλίω. τὸ δ᾽ αἴτιον 
τούτου εἶναι, ὅτι ἐκεῖνοι οἱ λέϑοι καϑαροί εἶδε καὶ 


β 
| 
| 
| 


CAP. 4]. s. 58. QTZIKA 025 


οὐ χατεδηδομένοι οὔτε διεφϑαρμένοι ὥσπερ οἵ ἐν- 
ϑαὸς ὑπὸ σηπεδόνος καὶ ἄλμης ὑπὸ τῶν δεῦρο ξυν- 
ερρυηκότων, καὶ λίϑοις καὶ γῇ καὶ τοῖς ἄλλοις ξῴοις 
τὸ xal φυτοῖς αἴσχη vs καὶ νόσους παρέχει. τὴν δὲ γῆν 
"αὐτὴν κεχοσμῆσϑαι τούτοις τὸ ἅπασι καὶ ἔτι χρυσῷ 
τε καὶ ἀργύρῳ καὶ τοῖς ἄλλοις αὖ τοῖς τοιούτοις. ἐκ- 
φανὴ γὰρ αὐτοὺς πεφυκέναι, ὄντα πολλὰ πλήϑη καὶ 
μεγάλα καὶ πολλαχοῦ τῆς γῆς, ὥστε αὐτὴν ἰδεῖν εἷ- 
ναι ϑέαμα εὐδαιμόνων. ξῷα δ᾽ ἐπ᾽ αὐτῆς εἶναι ἄλλα 
τὸ πολλὰ καὶ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν ἐν μεσογαίᾳ οἰ- 
κοῦντας, τοὺς δὲ περὶ τὸν ἀέρα, ὥσπερ ἡμεῖς περὶ τὴν 
ϑάλατταν., τοὺς δὲ ἐν νήσοις ἃς περιρρεῖν πρὸς τὸν 
ἀέρα πρὸς τῇ ἠπείρῳ οὔσας" καὶ ἑνὶ λόγῳ, ὅπερ ἡμῖν 
τὸ ὕδωρ καὶ ἡ ϑάλαττά ἐστι πρὸς τὴν ἡμετέραν χρείαν, 
α τοῦτο ἐκεῖ τὸν ἀέρα, ὃ δὲ ἡμῖν ἀήρ, ἐκείνοις τὸν αὖ- 
ϑέρα. τὰς δὲ ὥρας αὐτῆς κρᾶσιν ἔχει τοιαύτην, ὥὧσ- 
πὲρ ἐκείνους ἀνόσους εἶναι. καὶ χρόνον vs ξῆν. πολὺ 
πλείω τῶν ἐνθάδε, καὶ ὄψει καὶ ἀκοῇ καὶ φρονήσει 
καὶ πᾶσι τοῖς τοιούτοις ἡμῶν ἀφεστάναι τῇ αὐτῇ ἀπο- 
9? στάσει, ἥπερ ἀήρ τε ὕδατος ἀφέστηκε καὶ αἰϑὴρ ἀέ- 
ρὺς πρὸς καϑαρότητα. καὶ δὴ καὶ (sov ἄλδη vs καὶ 
ἱερὰ αὐτοῖς εἶναι, ἐν οἷς τῷ ὄντι οἰκητὰς ϑεοὺς εἷ- 
vaL, καὶ φήμας καὶ μαντείας καὶ αἰσϑήσεις τῶν ϑεῶν 
καὶ τοιαύτας συνουσίας γίγνεσϑαι αὐτοῖς πρὸς αὖ- 
5 τούς καὶ τόν γε ἥλιον καὶ σελήνην καὶ ἄστρα ὁρᾶ- 
σϑαι ὑπ᾽ αὐτῶν οἷα τυγχάνει ὄντα, καὶ τὴν ἄλλην 
εὐδαιμονίαν τούτων ἀκόλουϑον εἶναι. καὶ ὅλην μὲν 
δὴ τὴν γῆν οὕτω πεφυκέναι καὶ τὰ περὶ τὴν γῆν᾽ 
τύπους δ᾽ ἐν αὐτῇ εἶναι καὶ τὰ ἔγκοιλα αὐτῆς κύκλῳ 
ἢ περὶ ὅλην πολλούς, τοὺς μὲν βαϑυτέρους καὶ ἀνα- 
πεπταμένους μᾶλλον ἢ ἐν ᾧ ἡμεῖς οἰκοῦμεν, τοὺς δὲ 
βαϑυτέρους ὄντας τὸ χάσμα αὐτοὺς ἔλαττον ἔχειν 


926 IGANNOT ZTOBAIOT Li. 1 


τοῦ παρ᾽ ἡμῖν τόπον. ἔστι δ᾽ ovg καὶ βραχυτέρους 
τῷ βάϑει τοῦ ἐνθάδε εἶναι καὶ πλατυτέρους. τού- 
τους δὲ πάντας ὑπὸ γῆν εἰς ἄλληλα συντετρῆσϑαί τὸ 
πολλαχῇ καὶ τὰ στενώτερα καὶ εὐρύτερα, καὶ διεξ- 
όδους ἔχειν, 1| πολὺ μὲν ὕδωρ ῥεῖν ἐξ ἀλλήλων εἰς 
ἀλλήλους ὥσπερ εἰς κρατῆρας, καὶ ἀεννάων ποτα- 
μῶν ἀμήχανα μεγέϑη ὑπὸ τὴν γῆν καὶ ϑερμῶν ὑδά- 
τῶν καὶ ψυχρῶν, πολὺ δὲ πυρός, καὶ πυρὸς μεγά- 
λους ποταμούς, πολλὰ δὲ ὑγροῦ πηλοῦ καὶ καϑαρω- 
τέρου καὶ βορβορωδεστέρου, ὥσπερ ἐν Σικελίᾳ οἵ πρὸ". 
τοῦ ῥύακος πηλοῦ ῥέοντες ποταμοὶ καὶ αὐτὸς ὁ ῥύαξ᾽ 
ὧν δὴ καὶ ἑκάστους τόπους πληροῦσϑαι, ὡς ἂν ἕκά- 
στοις τύχῃ ἑκάστοτε περιρροὴ γιγνομένη" ταῦτα δὲ 
πᾶντα κινεῖν ἄνω καὶ κάτω ὥσπερ αἰώραν τινὰ ἐνοῦ- 
σαν ἐν τῇ γῇ. ἔστι δὲ αὕτη ἡ αἰώρα διὰ φύσιν τοιάνδε". 
τινά ἕν τι τῶν χασμάτων τῆς γῆς ἄλλως τε μέγιστον 
(139) τυγχάνει ὃν καὶ διαμπερὲς τετρημένον δι᾽ ὕλης τῆς 
γῆς, τοῦτο ὕπερ Ὅμηρος εἶπε, λέγων αὐτό, 
Τῆλε μάλ᾽, ἧχι βάϑιστον ὑπὸ χϑονός ἐστι βέρεϑρον. 
ὃ xal ἄλλοϑιε καὶ ἐκεῖνος καὶ ἄλλοι πολλοὶ τῶν ztoug]- 9 
τῶν Τάρταρον κεκλήκασιν. εἰς γὰρ τοῦτο τὸ χάσμα 
συρρέουσί τὸ πάντες οἵ ποταμοὶ καὶ ἐκ τούτου παλιν 
πάντες ἐκρέουσι. γίγνονται δὲ ἕκαστοι τοιοῦτοι δι᾽ 
οἵας ἂν καὶ τῆς γῆς δέωσιν. ἡ δ᾽ αἰτία ἐστὶ τοῦ ἐκρεῖν 
τε ἐντεῦϑεν καὶ εἰσρεῖν πάντα τὰ δεύματα, ὅτι πυ- 55 
ϑμένα οὐκ ἔχει οὐδὲ βάσιν τὸ ὑγρὸν τοῦτο. αἰωρεῖ- 
ται δὲ καὶ κυμαίνει ἄνω καὶ κάτω, καὶ ὃ ἀὴρ καὶ τὸ 
πνεῦμα τὸ περὶ αὐτὸν ταὐτὸν ποιεῖ ξυνέπεται γὰρ 
αὐτὸ καὶ ὅταν εἰς τὸ ἐπέκεινα τῆς γῆς ὁρμήσῃ καὶ 
ὅταν εἰς τὸ ἔπειτα δέ. καὶ ὥσπερ ἐπὶ τῶν ἀναπνεόν- 9. 
τῶν ἀεὶ ἐκπνεῖ τε καὶ ἀναπνεῖ τὸ πνεῦμα ῥέον. δει- — — 
νούς τινας ἀνέμους καὶ ἀμηχάνους παρέχεται, καὶ 


CAP. 41. 8. 58. QTZIKA 827 


εἰσιὸν καὶ ἐξιόν. ὅταν δὲ οὖν ὑποχωρήσῃ τὸ ὕδωρ εἰς 
τὸν τόπον τὸ δὴ κάτω καλούμενον, τοῖς xav ἐκεῖνα 
τὰ ῥεύματα τῆς γῆς εἰσρεῖ καὶ πληροῖ αὐτά, ὥσπερ 
ἐκαντλοῦντες᾽ ὅταν τὸ αὖ ἐκεῖϑεν ἀπολίπῃ, δεῦρο δὴ 
"ὁρμήσῃ, τὰ ἐνθάδε πληροῖ αὖϑις τὰ δὲ πληρωϑέντα 
(st διὰ τῶν ὀχετῶν καὶ διὰ τῆς γῆς. καὶ εἰς τοὺς τό- 
πους ἕκαστα ἀφικνούμενα, εἰς ovg ἕκαστος ὁδοποιεῖ- 
ται, ϑάλαττάν τε καὶ λίμνας καὶ ποταμοὺς καὶ κρήνας 
ποιεῖ. ἐντεῦθεν δὲ πάλιν κατὰ τῆς γῆς, τὰ μὲν ua- 
t χροτέρους τόπους περιελθόντα καὶ πλείους, τὰ δὲ 
ἐλάττους καὶ βραχυτέρους, πάλιν εἰς τὸν Τάρταρον 
ἐμβάλλει" τὰ μὲν πολὺ κατωτέρω ἐπηντλεῖτο, τὰ δὲ 
ὀλίγον πάντα δὲ ὑποκάτω εἰσρεῖ τῆς ἐκροῆς. καὶ 
ἔνια μὲν κατ᾽ ἀντικρὺ ἢ ἐξέπεσεν, ἔνια δὲ κατὰ τὸ 
 WavrO μέρος" ἔστι δὲ ἃ παντάπασι κύκλῳ περιελθόντα, 
ἢ ἁπαξ ἢ καὶ πλεονάκις περιελιχϑέντα περὶ τὴν γῆν, 
ὥσπερ οἵ ὄφεις, εἰς τὸ δυνατὸν κάτω καϑέντα, πάλιν 
ἐμβάλλει" δυνατὸν δ᾽ ἐστὶν ἑκατέρωσε μέχρι τοῦ μέ- 
σου καϑιέναι, πέρα δ᾽ οὔ ἅπαντες γὰρ ἀμφοτέροις 
Ὁ τοῖς ῥδεύμασι τὸ ἑχκατέρωϑεν γέψγνεται μέρος. τὰ μὲν 
δὴ ἄλλα πολλά τε καὶ μεγάλα καὶ παντοδαπὰ ῥεύματά 
ἐστε" τυγχάνει δ᾽ ἄρα ὄντα ἐν τούτοις τοῖς πολλοῖς 
τέτταρα ῥεύματα, ὧν τὸ μὲν μέγιστον καὶ ἐξωτάτω 
ῥέον τὰ περὶ κύχλῳ 0 καλούμενος ὠκεανός ἐστι" 
5 rovrov δὲ xav ἀντικρὺ καὶ ἐναντίως ῥέων ἀχέρων, 
ὃς δι᾿ ἐρήμων τε τόπων ῥεῖ ἄλλων καὶ δὴ καὶ ὑπὸ 
γῆν ῥέων εἰς τὴν λίμνην ἀφικνεῖται τὴν ἀχερου- 
σιάδα, οὗ αἱ τῶν τετελευτηκότων ψυχαὶ τῶν πολλῶν 
ἀφικνοῦνται, καί τίνας εἱμαρμένους χρόνους μείνα- 
ὃ σαι. αἵ μὲν μακροτέρους, πάλιν ἐκπέμπονται εἰς vag 
τῶν ξῴων γενέσεις. τρίτος δὲ ποταμὸς τούτων κατὰ 
μέσον ἐκβάλλει καὶ ἐγγὺς τῆς ἐκβολῆς ἐκπέπτει εἰς 


328 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. d 


τόπον μέγαν, πυρὶ πολλῷ καιόμενον, καὶ λίμνην ποιεῖ 
μείζω τῆς παρ᾽ ἡμῖν ϑαλάσσης, ξέουσαν ὕδατος καὶ 
πηλοῦ. ἐντεῦϑεν δὲ χωρεῖ κύκλῳ ϑολερὸς καὶ πηλώ- 
δης᾽ περιδλιττόμενος δὲ τῇ γῇ ἄλλοσέ τε ἀφικνεῖται 
καὶ παρ᾽ ἔσχατα τῆς ἀχερουσίας λίμνης, oU συμμι- 5 
γνύμενος τῷ ὕδατι" περιελιχϑεὶς δὲ πολλάκις ὑπὸ 
γῆς ἐμβάλλει κατωτέρω τοῦ ταρτάρου. οὗτος δ᾽ ἐστὶν 
ὃν ὀνομάξουσι πυριφλεγέϑοντα᾽ ov καὶ οἵ ῥύακες ἀπο- 
σπάσματα ἀναφυσῶσιν,,-ὅπῃ ἂν τύχωσι τῆς γῆς. τού- 
(140) zov δ᾽ αὖ κατ᾽ ἀντικρὺ ὁ τάρταρος ἐκπίπτει εἰς τόπον Ὁ 
πρῶτον δεινόν τε καὶ ἄγριον, ὡς λέγεται, χρώμα᾽ | 
ἔχοντα ὅλον olov 0 xvavog* ὃν δὴ ἐπονομάξουσι στύ- 
γιον, καὶ τὴν λίμνην ποιεῖ ὁ ποταμὸς ἐμβάλλων ᾿ 
στύγᾳ. ὃ δ᾽ ἐμπεσὼν ἐνταῦϑα καὶ δεινὰς δυνάμεις | 
λαβὼν ἐν τῷ ὕδατι, δὺς κατὰ τῆς γῆς, περιελεττόμε- 15 
vog χωρεῖ ἐναντίως τῷ πυριφλεγέϑοντι, καὶ ἀπαντᾷ 
ἐν τῇ ἀχερουσίᾳ λέμνῃ ἐξ ἐναντίας" καὶ οὐδὲ τὸ τού- 
του ὕδωρ οὐδενὶ μέγνυται, ἀλλὰ καὶ οὗτος κύκλῳ 
περιελθὼν ἐμβάλλει εἰς τὸν τάρταρον, ἐναντίως τῷ 
πυριφλεγέϑοντι. ὄνομα δὲ τούτῳ ἐστίν, ὡς οἷ ποιὴ- Ὁ 
ταὶ λέγουσι, κωκυτός. τούτων δὲ οὕτω πεφυκότων, 
ἐπειδὰν ἀφίκωνται οἵ τετελευτηκότες εἰς τὸν τόπον οἷ 
ὁ δαίμων ἕκαστον κομίξει, πρῶτον μὲν διεδικάσαντο 
οἵ τε καλῶς καὶ ὁσίως βιώσαντες καὶ οὗ μή. καὶ οἵ 
μὲν ἂν δόξωσι μέσως βεβιωκέναι, πορευϑέντες ἐπὶ Ὁ 
τὸν ἀχέροντα, ἀναβάντες ἃ δὴ αὐτοῖς ὀχήματά ἐστιν, 
ἐπὶ τούτων ἀφικνοῦνται εἰς τὴν λίμνην καὶ ἐκεῖ οἷ- 
κοῦσί vs καὶ καϑαιρύμενοι τῶν τε ἀδικημάτων 0i- 
δόντες δίκας ἀπολύονται, εἴ τίς τι ἠδίκησε, τῶν va 
εὐεργεσιῶν τιμὰς φέρονται κατὰ τὴν ἀξίαν ἕκαστος. 80. 
οἵ δ᾽ ἂν δόξωσιν ἀνιάτως ἔχειν διὰ τὰ μεγέϑη τῶν 
ἁμαρτημάτων ἢ ἱεροσυλίας πολλὰς καὶ μεγάλας ἢ 


car. 4]. s. 58. PTZIKA 929 


φύνους ἀδίκους xal παρανόμους πολλοὺς ἐξεργασάμε- 
voL καὶ ἄλλα ὅσα τοιαῦτα τυγχάνει ὄντα, τούτους δὲ 
προσήκουσα μοῖρα ῥίπτει εἰς τὸν τάρταρον, ὅϑεν οὔ- 
ποτὲ ἐκβαίνουσιν" οὗ δ᾽ ἂν ἰάσιμα μὲν μεγάλα δὲ 
δ δόξωσιν ἡ ἡμαρτηκέναι ἁμαρτήματα, οἷον πρὸς πατέρα 
ἢ μητέρα βίαιόν τι ὑπὸ σιγῆς πράξαντες, καὶ μετάμε- 

. λον αὐτοῖς τὸν ἄλλον βίον βιῶσιν ἢ ἀνδροφόνοι τοι- 
τούτῳ τινὶ ἄλλῳ τρόπῳ γένωνται, τούτους δὲ ἐμπε- 
σεῖν μὲν εἰς τὸν τάρταρον ἀνάγκη, ἐμπεσόντας δὲ 
Ὁ αὐτοὺς καὶ ἐνιαυτὸν, ἐκεῖ γενομένους ἐκβάλλει τὸ 
ῥεῦμα, τοὺς μὲν ἀνδροφόνους κατὰ τὸν κωκυτόν, 
τοὺς δὲ πατραλοίας κατὰ τὸν πυριφλεγέϑοντα. ἐπει- 
δὰν δὲ φερόμενοι γένωνται κατὰ τὴν λίμνην τὴν ἀχε- 
ρουσιάδα, ἐνταῦϑα βοῶσέί τε καὶ καλοῦσιν οἵ μὲν 
ovg ἀπέκτειναν, οἵ δὲ οὗς ὕβρισαν᾽ καλέσαντες δ᾽ 
ἱκετεύουσι καὶ δέονται ἐᾶσαι σφᾶς ἐκβῆναι εἰς τὴν 
λίμνην καὶ δέξασϑαι. καὶ ἐὰν μὲν πείσωσιν, ἀποβαί- 
νουσέ τε καὶ λήγουσι τῶν κακῶν εἰ δὲ μή, φέρονται 
αὖϑις εἰς τὸν τάρταρον καὶ ἐκεῖθεν πάλιν εἰς τοὺς 
ἢ ποταμούς" καὶ ταῦτα πάσχοντες οὐ πρότερον παύον- 
ται, πρὶν ἂν πείσωσιν οὗς ἠδίκησαν. αὕτη γὰρ ἡ δίκη 
ὑπὸ τῶν δικαστῶν αὐτοῖς ἐτάχϑη. οἵ δὲ δὴ ἂν δόξωσι 
διαφερόντως πρὸς τὸ ὁσίως βιῶναι, οὗτοί εἰσιν οἵ 
τῶνδε μὲν τῶν τόπων ἐν τῇ γῇ ἐλευϑερούμενοί τὸ καὶ 
5 ἀπαλλαττόμενοι, ὥσπερ δὲ σωτηρίαν, ἄνω δὲ εἰς τὴν 
καϑαρὰν οἴκησιν ἀφικνούμενοι καὶ ἐπὶ τῆς γῆς οἶκε- 
ζόμενοι. τούτων δὲ αὐτῶν οἵ φιλοσοφίᾳ ἱκανῶς κα- 
ϑηράμενοι ἄνευ τε σωμάτων too. τοπαράπαν εἰς τὸν 
ἔπειτα χρόνον καὶ εἰς οἰκήσεις ἔτι τούτων xx ovg 
30 ἀφικνοῦνται" ἃς οὔτε ῥάδιον δηλῶσαι οὔτε ὁ χρόνος 
ἱκανὸς ἐν τῷ. “παρόντι. ἀλλὰ τούτων μὲν χρὴ ἕνεκα 
ὧν διεληλύϑαμεν, ὦ Σιμμία, πᾶν ποιδξῖν, ὥστε ἀρε- 


930 . I9ANNOT ZTOBAIOT Lis. 


τῆς καὶ φρονήσεως ἐν τῷ βίῳ μετασχεῖν. καλὸν γὰρ 
τὸ ἄϑλον καὶ ἡ ἐλπὶς μεγάλη. τὸ μὲν οὖν ταῦτα 
δωσχυρέσασϑαι οὕτως ἔχειν, ὡς ἐγὼ διελήλυϑα, οὐ 
πρέπει νοῦν ἔχοντι ἀνδρί. ὅτι μέντοι ἢ ταῦτ᾽ ἔστιν 


(141): τοιαῦτ᾽ ἅττα, περὶ τὰς ψυχὰς ἡμῶν καὶ τὰς οἰκή- : 


σεις; ἐπείπερ ἀϑάνατος ἡ ψυχὴ φαίνεται οὖσα,, τοῦτο 
καὶ πρέπειν μοὶ δοκεῖ καὶ ἄξιον κινδυνεῦσαι, olo- 
μένῳ οὕτως ἔχειν. καλὸς γὰρ ὁ κίνδυνος, καὶ χρὴ τὰ 
τοιαῦτα ὥσπερ ἐπάδειν Mad 
Ilo ρφυρ (ov " 
'H δὲ τῆς ψυχῆς διαμονὴ καὶ à ἀιδιότης ἐν rolg pa- 
Au za τῶν πυϑαγορικῶν δογμάτων γνώριμόν ἐστι 


. [1040] πᾶσι καὶ περιβόητον, ὄνγε πρὸς τὸν εἰπόντα “ἔδοξα 


κατὰ τοὺς ὕπνους ἰδεῖν τεθνεῶτα τὸν zovéQa" φασὶν 
εἰπεῖν “οὐκ ἔδοξας, ἀλλ᾽ εἶδες" τῶν δὲ παραγγελ- v 
μάτων ἕν εἶναι, συνδεῖν ὁσημέραι τὸ στρωματόδε- 
Guov, ὡς ἀποδημίαν οὖσαν τὴν τελευτήν, καὶ δεῖν 
ἀεὶ συνεσκευασμένους ἡμᾶς τὸν καιρὸν περιμένειν 
τῆς ἐκεῖσε πορείας τὸν δὲ ἀναιροῦντα δικαίως πρὸς 
τὸ ἀποϑνῆσκον τοῦτον τὸν λόγον ἔχειν, ὃν ὁ γεννῶν Ἂ 
ἔχει πρὸς τὸ γεννώμενον. ἑκατέραν yag εἶναι τῆς ψυ- 
χῆς μεταβολήν, τὴν μὲν εἰς σῶμα γένεσιν, τὴν δὲ ἀπὸ 
σώματος ϑάνατον προσαγορευομένην. 
Τοῦ αὐτοῦ 
Τὰ δὲ παρ᾽ Ὁμήρῳ περὶ τῆς Κίρκης λεγόμενα 5 

ϑαυμαστὴν ἔχει τῶν περὶ ψυχὴν ϑεωρίαν. λέγεται 
γὰρ οὕτως 

οἵ δὲ συῶν μὲν ἔχον κεφαλὰς φωνήν τε τρίχας ve 

καὶ δέμας αὐτὰρ νοῦς qv ἔμπεδος ὡς τὸ πάρος περ. 


[1048] ἔστι τοίνυν ὁ μῦϑος αἴνιγμα τῶν περὶ ψυχῆς ὑπό τε ὃ 


Πυϑαγόρου λεγομένων καὶ Πλάτωνος, ὡς ἄφϑαρτος 
οὖσα τὴν φύσιν καὶ ἀΐδιος οὔ τι μὴν ἀπαϑὴς οὐδὲ 


CAP, 41. 5. 58—00. ΦΥΣΙΚΑ : 391 


ἀμετάβλητος, ἐν ταῖς λεγομέναις φϑοραῖς καὶ τελευ- 
ταῖς μεταβολὴν ἴσχει καὶ μετακόσμησιν εἰς ἕτερα σω- 
μάτων εἴδη, καϑ᾽ ἡδονὴν διώκουσα τὸ πρόσφορον καὶ 
οἰκεῖον ὁμοιότητι καὶ συνηϑείᾳα βέου διαίτης" ἔνϑα δὴ 

δ 10 μετὰ παιδείας ἑκάστῳ καὶ φιλοσοφέαρ ὄφελος ἀνα- 
μνημονεύουσα τῶν καλῶν ἡ ψυχὴ καὶ δυσχεραένουσα 
τὰς αἰσχρὰς καὶ παρανόμους ἡδονὰς δύναται κρατεῖν 
καὶ προσέχειν αὑτῇ καὶ φυλάττειν, μὴ λάϑῃ ϑηρίον 
γενομένη καὶ στέρξασα σώματος οὐκ εὐφυοῦς οὐδὲ 

T καϑαροῦ πρὸς ἀρετὴν φύσιν ἄμουσον καὶ ἄλογον καὶ 
τὸ ἐπιϑυμοῦν ἡ ϑυμούμενον μᾶλλον ῆ τὸ φρόνιμον 
αὔξοντος καὶ τρέφοντος. αὐτῆς γὰρ τῆς μετακοσμή- 
σεῶς εἰμαρμένη καὶ φύσις ὑπὸ Ἐμπεδοκλέους δαίμων 
ἀνηγόρευται, 

is σαρκῶν ἀλλογνῶτι περιστέλλουσα χιτῶνι [1060] 
καὶ μεταμπίσχουσα τὰς ψυχάς. Ὅμηρος δὲ τὴν ἐν κύ- 
κλῷ περίοδον καὶ περιφορὰν παλιγγενεσίας Κίρκην 
προσηγόρευκεν, ἡλίου παῖδα τοῦ πᾶσαν φϑορὰν γε- 
νέσει καὶ γένεσιν αὖ πάλιν φϑορᾷ συνάπτοντος ἀεὶ καὶ 

Ὁ συνείροντος. «ἰαίη δὲ νῆσος ἡ δεχομένη τὸν ἀποϑνή- 
σχοντα μοῖρα καὶ χώρα τοῦ περιέχοντος. εἰς ἣν ἐμπε- 
σοῦσαι πρῶτον αἴ ψυχαὶ πλανῶνται καὶ ξενοπαϑοῦσι 
καὶ ὀλοφύρονται καὶ οὐκ ἴσασιν ὅπῃ ξόφος 

οὐδ᾽ ὅπῃ ἠέλιος φαεσίμβροτος sio. ὑπὸ γαῖαν. 

Ὁ ποϑοῦσαι δὲ xo9' ἡδονὰς τὴν συνήϑη καὶ σύντροφον 
ἐν σαρκὶ καὶ μετὰ σαρκὸς δίαιταν ἐμπίπτουσιν αὖθις 
εἰς τὸν κυκεῶνα τῆς γενέσεως, μιγνύσης εἰς τὸ αὐτὸ 
καὶ χυκώσης ὡς ἀληϑῶς ἀΐδια καὶ ϑνητὰ καὶ φρόνιμα 
καὶ παϑητὰ καὶ ὀλύμπια καὶ γηγενῆ, ϑελγόμεναι καὶ 

ὃ μαλασσόμεναι ταῖς ἀγούσαις αὖϑις ἐπὶ τὴν γένεσιν 

ἡδοναῖς, ἐν ᾧ δὴ μάλιστα πολλῆς μὲν εὐτυχίας al ψυ- 

qal δέονται πολλῆς δὲ σωφροσύνης. ὅπως μὴ τοῖς κα- 


992 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


[1052] x(Groug ἐπισπώμεναι καὶ συνενδοῦσαι μέρεσιν ἢ πά- 


ϑεσιν αὑτῶν κακοδαίμονα καὶ ϑηριώδη βίον ἀμείψω- 


((42)σιν. ἡ γὰρ λεγομένη καὶ νομιξομένη τῶν ἐν ᾷδου τρί- 


000g ἐνταῦϑά zov τέτακται περὶ τὰ τῆς ψυχῆς σχιξο- 
μένη μέρη; τὸ λογιστικὸν καὶ ϑυμοειδὲς καὶ ἐπιϑυμη- i 
τικόν, ὧν ἕκαστον ἀρχὴν ἐξ αὑτοῦ καὶ ῥοπὴν ἐπὶ τὸν 
οἰκεῖον βίον ἐνδίδωσι. καὶ οὐκ ἔτι ταῦτα μῦϑος οὐδὲ 
ποίησις, ἀλλ᾽ ἀλήϑεια καὶ φυσικὸς λόγος. ὧν μὲν γὰρ 

ἐν τῇ μεταβολῇ καὶ γενέσει τὸ ἐπιϑυμητικὸν ἐξανϑοῦν 
ἐπικρατεῖ καὶ δυναστεύει, τούτοις εἰς ὀνώδη σώματα v 
καὶ βίους ϑολεροὺς καὶ ἀκαϑάρτους ὑπὸ φιληδονίας 
καὶ γαστριμαργίας φησὶ γενέσϑαι τὴν μεταβολήν. 
ὅταν δὲ φιλονοεικίαις σκληραῖς καὶ φονικαῖς ὠμύτη- 
σιν ἔκ τινος διαφορᾶς ἢ δυσμενείας ἐξηγριωμένον ᾿ 
ἔχουσα παντάπασιν ἡ ψυχὴ τὸ ϑυμοειδὲς εἰς δευτέραν v 
γένεσιν ἀφίκηται, πλήρης οὖσα προσφάτου πικρίας 
καὶ βαρυφρόνης ἔρριψεν ἑαυτὴν εἰς λύκου φύσιν 1 
λέοντος, ὥσπερ ὄργανον ἀμυντικὸν τὸ σῶμα τῷ κρα- 
τοῦντι προϊεμένη πάϑει καὶ περιαρμόσασα. διὸ δεῖ 
μάλιστα περὶ τὸν ϑάνατον ὥσπερ ἐν τελετῇ καϑαρεύ- Ὁ 
οντα παντὸς ἀπέχειν πάϑους φαύλου τὴν ψυχήν, καὶ 
πᾶσαν ἐπιϑυμίαν χαλεπὴν κοιμήσαντα, καὶ φϑόνους 
καὶ δυσμενείας καὶ ὀργὰς ἀπωτάτω τιϑέμενον τρῦ 


[1084] φρονοῦντος ἐκβαίνειν τοῦ σώματος. οὗτος ὁ χρυσόρ- 


61 


| 
ραπις Ἑρμῆς ἀληϑῶς ὁ λόγος ἐντυγχάνων καὶ δεικνύων 5 | 
ἐναργῶς τὸ καλὸν ἡ ἢ παντάπασιν εἴργει καὶ ἀπέχει τοῦἜ 
κυχεῶνος, ἢ πιοῦσαν ἐν ἀνθρωπίνῳ βίῳ καὶ ἤϑει δια- 
φυλάσσει πλεῖστον χρόνον, ὡς ἀνυστόν ἐστι. 
Τοῦ αὐτοῦ 

Παάλιν αἰνιττόμενορ à ὅτι ταῖς τῶν εὐσεβῶς βεβιω- ἃ 
κότων ψυχαῖς μετὰ τὴν τελευτὴν οἰκεῖός ἐστι τόπος ὁ 
πϑρὶ τὴν σελήνην, ὑπεδήλωσεν εἰπών 


cAP. 41. a. 00—03. ΦΥΣΙΚΑ 833 


ἀλλά σ᾽ ἐς ἠλύσιον πεδίον καὶ πεέρατα γαίης 
ἀϑάνατοι πέμψουσιν, ὅϑι ξανϑὸς Ῥαδάμανϑυς, 

ἡλύσιον μὲν πεδίον εἰκότως προσειπὼν τὴν τῆς σελή- 
vus ἐπιφάνειαν ὑφ᾽ ἡλέου καταλαμπομένην "ov. ἀέξε- 

ὅται ἁλίου αὐγαῖς ὥς φησι Τιμόϑεος, πέρατα δὲ γῆς 
τὰ ἄκρα τῆς νυκτός, ἣν σκιὰν τῆς γῆς εἶναι λέγουσιν 
of μαϑηματικοί, πολλάκις ἐπιψαύουσαν τῆς σελήνης, [1056] 
ὡς τοῦτο τῆς γῆς πέρας ἐχούσης, οὗ τῇ σκιᾷ μακρό- 
τερον οὐκ ἐξικνεῖται. 

10 Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαέίου [p. 4] 62 

Πρῶτον μὲν ovv αἴσϑησιν ἀναγκαῖον εἴη μίαν 

πᾶσιν ἐκξ βιαίων παϑημάτων σύμφυτον γίγνεσϑαι, 
δεύτερον δὲ ἡδονῇ καὶ λύπῃ μεμιγμένον ἔρωτα, πρὸς 
δὲ τούτοις φόβον vs καὶ ϑυμὸν ὅσα τε ἑπόμενα αὐτοῖς 

I xxl ὁπόσα ἐναντίως πέφυκε διεστηκότα. ὧν si μὲν 
χρατήσοιεν, δίκῃ βιώσοιντο, κρατηϑέντες δὲ ἀδικίᾳ. 
καὶ ὁ μὲν εὖ τὸν προσήχοντα χρόνον βιοὺς πάλιν εἰς 
τὴν τοῦ ξυννόμου πορευϑεὶς οἴκησιν ἄστρου βίον sv- 
δαίμονα ξξοι᾿ σφαλεὶς δὲ τούτων εἰς γυναικὸς φύ- 

*$ Gv ἐν τῇ δευτέρα γενέσει μεταβαλοῖ᾽ μὴ παυό- 
μενὸς τὸ ἐν τούτοις ἔτι κακίας τρόπον ὃν κακύνοιτο 
κατὰ τὴν ὁμοιότητα τῆς τοῦ τρόπου γενέσεως εἴς τινὰ 
τοιαύτην ἀεὶ μεταβαλοῖ ϑήρειον φύσιν, ἀλλάττων τε 
οὐ πρότερον πόνων λήξοι, πρὶν τῇ ταὐτοῦ καὶ ὁμοίου 

Ὁ περιόδῳ τῇ ἐν αὑτῷ ξυνεπισπώμενος τὸν πολὺν ὄχλον 
καὶ ὕστερον προσφύεντα ἐκ πυρὸς καὶ ὕδατος καὶ ἀέ- 
θος καὶ γῆς. ϑορυβώδη καὶ ἄλλον ὄντα, λόγῳ κρατή- 
σας εἰς τὸ τῆς πρώτης καὶ ἀρίστης ἀφίκοιτο εἶδος 
ἕξεως. 

80 Πλάτωνος ἐκ τοῦ Γοργέου [p. 523] 63 

"Axove δή, φησί, μάλα καλοῦ λόγου, ὃν σὺ μὲν 

ἡγήσῃ μῦϑον, ὡς ἐγώῶμαι, ἐγὼ δὲ λόγον. ὡς ἀληϑῆ 


3234 ISANNOT ZTOBAIOT L:5. i 


γὰρ ὄντα σοι λέξω ἃ μέλλω λέγειν. ὥσπερ γὰρ Ὅμη- 
pog λέγει, διενείμαντο τὴν ἀρχὴν ὁ Ζεὺς καὶ ὁ Πο- 
(143) σειδῶν καὶ ὁ Πλούτων, ἐπειδὴ παρὰ τοῦ πατρὸς παρ- 
ἔλαβον. ἦν οὖν νόμος ὅδε περὶ ἀνθρώπων ἐπὶ Κρόνου, 
καὶ ἀεὶ καὶ νῦν ἔτι ἐστὶν ἐν Osoig, τῶν ἀνθρώπων" 
τὸν μὲν δικαίως τὸν βίον διελϑόντα καὶ ὁσίως, ἐπει- 
δὰν τελευτήσῃ, ὡς μακάρων νήσους ἀπιόντα οἰκεῖν 
ἐν πάσῃ εὐδαιμονίᾳ ἐκτὸς κακῶν, τὸν δὲ ἀδίκως καὶ 
ἀϑέως εἰς τὸ τίσεώς τε καὶ δίκης δεσμωτήριον ὃ δὴ 
τάρταρον καλοῦσιν ἰέναι. τούτων δὲ δικασταὶ ἐπὶ Ὁ΄ 
Κρόνου καὶ ἔτι νεωστὶ τοῦ Ζιὸς τὴν ἀρχὴν ἔχοντος, 
ξῶντες ἦσαν ξώντων, ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ δικάξοντερ ἢ 
μέλλοιεν τελευτᾶν. κακῶς οὖν al δίκαι ἐκρίνοντο. 0 
τε οὖν Πλούτων καὶ ἐπιμεληταὶ ἐκ μακάρων νήσων 
ἐόντες ἔλεγον πρὸς τὸν Δία, ὅτι φοιτῷέν σφισιν ἄν- t5 
ϑοῶώποι ἑκατέρωσε ἀνάξιοι. εἶπεν οὖν ὁ Ζεύς, ἀλλ᾽ 
ἐγώ, ἔφη, παύσω τοῦτο γιγνόμενον. νῦν μὲν γὰρ κα- 
κῶς αἱ δίκαι δικάζονται" ἀμπεχόμενοι γάρ, ἔφη; ol 
κρινόμενοι κρίνονται. πολλοὶ οὖν, ἡ δ᾽ ὅς, ψυχὰς πο- 
νηρὰᾶς ἔχοντες ἠμφιεσμένοι εἰσὶ σώματά vs καλὰ καὶ Ὁ 
γένη καὶ πλούτους, καὶ ἐπειδὰν ἡ κρίσις ἤ. ἔρχονται 
αὐτοῖς πολλοὶ μάρτυρες, μαρτυρήσοντες ὡς δικαίως 
βεβιώκασιν. οἵ οὖν δικασταὶ ὑπό τὸ τούτων ἐκπλήτ- 
τονται καὶ ἃ ἅμα καὶ αὐτοὶ ἀμπεχόμενοι δικάξουσι, πρὸς 
τῆς ψυχῆς τῆς αὑτῶν ὀφθαλμοὺς καὶ ὦτα καὶ ὅλον τὸ 5 
σώμα προκεκαλυμμένοι. ταῦτα δὲ αὐτοῖς πάντα ἐπί- 
προῦϑεν γίγνεται, καὶ τὰ αὐτῶν ἀμφιέσματα καὶ τὰ 
τῶν κρινομένων. πρῶτον μὲν οὖν, ἔφη, παυστέον ἐστὶ 
προειδότας αὐτοὺς τὸν ϑαάνατον᾽ νῦν γὰρ προΐσδασι. 
τοῦτο μὲν δὴ καὶ εἴρηται τῷ Προμηϑεῖ, ὅπως ἂν παύσῃ 9 
αὐτῶν. ἔπειτα γυμνοὺς κριτέον ἁπάντων τοὐτων᾽ 
τεϑνεῶτας γὰρ δεῖ κρίνεσθαι. καὶ τὸν κριτὴν δεῖ 


CAP. 41. s. 03. 64. ΦΥΣΙΚΑ 990 


γυμνὸν εἶναι τεϑνεῶτα, αὐτῇ τῇ ψυχῇ αὐτὴν τὴν ψυ- 
χὴν ϑεωροῦντα ἐξαίφνης ἀποϑανόντος ἑκάστου, ἔρη- 
μον πάντων τῶν συγγενῶν καὶ καταλιπόντα ἐπὶ τῆς 
γῆς πάντα ἐκεῖνον τὸν κόσμον, ἵνα δικαία ἡ κρίσις ἥ. 

$ ἐγὼ μὲν οὖν, ἐγνωκὼς πρύτερος 1] ὑμεῖς. ἐποιησάμην 
δικαστὰς υἱεῖς ἐμαυτοῦ Μίνω τε καὶ Ῥαδάμαάνϑυν, 
ἕνα δὲ ἐκ τῆς Εὐρώπης Δἰακόν. οὗτοι οὖν ἐπειδὰν 
τελευτήσωσι, δικάσουσιν ἐν τῷ λειμῶνι ἐν τριόδῳ, ἐξ 
ἧς φέρετον τὼ ὁδώ, 1j μὲν εἰς μακάρων νήσους ἢ δ᾽ 

(0 δίς τάρταρον καὶ τοὺς μὲν ἐκ τῆς ᾿4σίας Ῥαχδάμαν- 
ϑυς κρινεῖ, τοὺς δὲ ἐκ τῆς Εὐρώπης Αἰακός" Μίνῳ 
δὲ πρεσβεῖα δώσω ἐπιδιακρένειν, ἐὰν ἀπόρρητόν τι 1 
τῷ ἑτέρῳ, ἵνα ὡς δικαιοτάτη Tj κρίσις περὶ τῆς πο- 
ρξίας τοῖς ἀνθρώποις. 

15 Πλάτωνος πολιτείας v [p. 614] 

"AAA! οὐ μέντοι σοί, ἦν δ᾽ ἐγώ, ᾿ 4λκίνου γε ἀπό- 
λογον ἐρῶ. ἀλλ᾽ ἀλκίμου μὲν ἀνδρός. Ἠρὸς τοῦ .4ρ- 
μενίου τὸ γένος Παμφύλου᾽ og ποτε ἐν πολέμῳ vs- 
λευτήσας, ἀναιρεϑέντων δεκαταίων τῶν νεκρῶν ἤδη 

Ὁ διερϑαρμένων, ὑγιὴς μὲν ἀνῃρέϑη, κομισϑ εὶς δὲ οἵ- 
καδὲ μέλλων ϑάπτεσϑαι δωδεκαταῖος ἐπὶ τῇ πυρᾷ 
κείμενος ἀνεβέω, ἀναβιοὺς δ᾽ ἔλεγεν ἃ ἐκεῖ ἴδοι. ἔφη 
δέ" ἐπειδὴ οὗ ἐκβῆναι τὴν ψυχήν, πορεύεσθαι μετὰ 
πολλῶν καὶ ἀφικνεῖσϑαι σφᾶς εἰς τόπον τινὰ δαιμό- 

8 ψίον, ἐν ᾧ τῆς τε γῆς δύο εἶναι χάσματε ἐχομένω ἀλ- 
λήλοιν καὶ τοῦ οὐρανοῦ αὖ ἐν τῷ ἄνω, ἀλλὰ κατ᾽ ἀν- 
τικρύ. δικαστὰς μεταξὺ τούτων καϑῆσθαι᾽ οὖς ἐπειδὴ 
δικάσειαν, τοὺς μὲν δικαίους κελεύειν πορεύεσθαι τὴν 
εἰς δεξιάν τε καὶ ἄνω διὰ τοῦ οὐρανοῦ, σημεῖα περι- 

ὃ) αστράψαντας τῶν δεδικασμένων ἐν τῷ πρόσϑεν᾽ τοὺς 
δὲ ἀδίκους τὴν εἰς ἀριστεράν τε καὶ κάτω, ἔχοντας καὶ 
τούτους ἐν τῷ ὄπισϑεν σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν. 


396 ISANNOT ZTOBAIOT . "Lis. 1 


ἑαυτοῦ δὲ προσελθόντος εἰπεῖν ὅτι δέοι αὐτὸν ἄγγε- 
λον ἀνθρώποις γενέσϑαι τῶν ἐκεῖ, καὶ διακελεύοιντό 
οἱ ἀκούειν τὸ καὶ ϑεᾶσϑαι πάντα τὰ ἐν τῷ τόπῳ. ὁρᾶν 
δὴ. ταύτῃ μὲν καϑ᾽ ἑκάτερον τὸ χάσμα τοῦ οὐρανοῦ τὲ 
καὶ τῆς γῆς ἀπιούσας τὰς ψυχάς, ἐπειδὴ αὐταῖς δικα- 5 
σϑείη᾽ κατὰ δὲ τῷ ἑτέρῳ ἐκ μὲν τοῦ ἀνιέναι ἐκ τῆς 
γῆς μεστὰς αὐχμοῦ τε καὶ κόνεως, ἐκ δὲ. τοῦ ἑτέρου 
καταβαίνειν ἑτέρας ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καϑαράς" καὶ τὰς 
ἀεὶ ἀφικνουμένας ὥσπερ ἐκ πολλῆς πορείας φαίνεσϑαι 
ἥκειν καὶ ἀσμένας εἰς τὸν λειμῶνα ἀπιούσας οἷον ἐν Ὁ 
πανηγύρει "κατασκηνοῦσαι, καὶ ἀσπάζξεσϑαί τε ἀλλή- 
λας ὅσαι γνώριμοι καὶ πυνθανεὄϑαι τάς vs ἐκ τῆς 
γῆς οἰκούσας παρὰ τῶν ἑτέρων τὰ ἐκεῖ, τὰς ἐκ τοῦ οὐ- 
ρανοῦ, τὰ παρ᾽ ἐκείναις. διηγεῖσϑαι δὲ ἀλλήλαις. τὰς 
μὲν ὀδυρομένας vs καὶ κλαούσας, ἀναμιμνησκομένας 1 
ὅσα τε καὶ οἷα πάϑοιεν καὶ ἴδοιεν ἐν τῇ ὑπὸ γῆς πο- 
ρείᾳ (ἐἶναι δὲ τὴν πορείαν χιλιέτιν), τὰς δ᾽ αὖ ἐκ τοῦ 
οὐρανοῦ εὐπαϑείας ᾽διηγεῖσϑαι καὶ ϑέας ἀμηχάνους 
τὸ κάλλος. τὰ μὲν οὖν πολλά, ὦ Γλαύκων, πολλοῦ 
χρόνου διηγήσασϑαι᾽ τὸ δ᾽ οὖν κεφάλαιον ἔφη τόδε Ὁ 
εἶναι, ὅσα πώποτέ τινα ἠδίκησαν καὶ ὅσους ἕκαστοι; 
ὑπὲρ ἁπάντων δίκην δεδωκέναι ἐν μέρει, ὑπὲρ éxa- 
ὅτου δεκάκις. τοῦτο δ᾽ εἶναι κατὰ ᾿ἑκατονταετηρίδα 
ἑκάστην, ὡς βίου ὄντος τοσούτου ἀνθρωπίνου ἵνα 
δεκαπλάσιον τὸ ἔκτισμα τοῦ ἀδικήματος ἐκτίνοιεν᾽" καὶ ss 
οἷον εἴ τινὲς πολλοῖς ϑανάτων ἦσαν αἴτιοι, ἢ πόλεις 
προδόντες ἢ στρατόπεδα καὶ εἰς δουλείας ἐμβεβλη- 
κότες ἥ τινος ἄλλης κακουχίας μεταίτιοι, πάντων 
τούτων δεκαπλασίας ἀλγηδόνας κομίσαιντο᾽ καὶ αὖ 
εἴ τινας εὐεργεσίας εὐξργετηκότες καὶ δίκαιοι καὶ ἢ 
ὅσιοι γεγονότες εἶεν, κατὰ ταὐτὰ τὴν ἀξίαν κομίξοιντο. 
τῶν δὲ εὐϑὺς γενομένων καὶ ὀλίγων χρόνων βιούντων 


CAP. 41. s. 64, ΦΥΣΙΚΑ 827 


πέρι ἄλλα ἔλεγεν οὐκ ἄξια μνήμης. εἰς δὲ ϑεοὺς ἀσε- 
βείας τε καὶ εὐσεβείας καὶ γονέας καὶ αὐτόχειρας φό- 
vov, μείζους ἔτι τοὺς μισϑοὺς διηγεῖτο. ἔφη γὰρ δὴ 
παρα͵ ἐνέσϑαι ἐρωτωμένῳ ἑτέρῳ ὑπὸ ἑτέρου ὅπου εἴη 
ε᾽Δρδιαῖος ὁ μέγας. ὁ δὲ ᾿Αρδιαῖος οὗτος τῆς Παμφυ- 
λίας ἔν τινι πόλει τύραννος ἐγεγόνει, ἤδη χιλιοστὸν 
ἔτος εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον; γέροντά τὲ πατέρα ἀπο- 
κτείνας καὶ πρεσβύτερον ἀδελφόν, ἄλλα τὸ πολλὰ καὶ 
ἀνόσια εἰργασμένος, ὡς ἔλεγεν. ἔφη οὖν τὸν ἐρωτώ- 
Ὁ μενον εἰπεῖν, οὐχ ἥκει, φάναι; οὐδ᾽ ἂν ἥξοι δεῦρο. 
ἐθεασάμεϑα γὰρ οὖν δὴ καὶ τοῦτο τῶν δεινῶν ϑεα- 
μάτων. ἐπειδὴ ἐγγὺς τοῦ στομίου ἦμεν μέλλοντες 
ἀνιέναι καὶ τἄλλα πάντα πεπονθότες, ἐκεῖνον τότε 
κατείδομεν ἐξαίφνης καὶ ἄλλους σχεδόν τι αὐτῶν τοὺς 
5 πλείστους τυράννους, ἦσαν δὲ καὶ ἰδιῶταί τινες τῶν 
μεγάλα ἡμαρτηκότων" oUg οἰομένους ἤδη ἀναβήσε- 
σϑαι οὐκ ἐδέχετο τὸ στόμιον, ἀλλ᾽ ἐμυκᾶτο, ὁπότε τὶς 
τῶν ὄντως ἀνιάτως ἐχόντων εἰς πονηρίαν, ἢ prj (xa- 
νῶὼς δεδωκὼς δίκην ἐπιχειροίη ἀνιέναι. ἐνταῦϑα ἄν- 
Ὃ δρες. ἔφη, ἄγριοι διάπυροι ἰδεῖν παρεστῶτες καὶ 
καταμανϑάνοντες τὸ φϑέγμα τοὺς μὲν ἰδία λαβόντες 
ἦγον, τὸν δὲ ᾿“ρδιαῖον καὶ ἄλλους συμποδίσαντες χεῖ- 
ράς τὸ καὶ πόδας καὶ κεφαλήν, καταβαλόντες καὶ ἐκ- 
δείραντερ, &lAxov παρὰ τὴν ὁδὸν ἐκτὸς ἐπ᾽ ἀσπαλά- 
5 ϑὼν ! κάμπτοντες, καὶ τοῖς ἀεὶ παριοῦσι σημαίνοντες 
ὧν ἕνεκά vL, καὶ ὅτι εἰς τὸν τάρταρον ἐκπεσούμενοι 
ἄγοιντο. ἔνϑα δὴ φόβων πολλῶν καὶ παντοδαπῶν 
ὄφισι γεγονότων τοῦτον ὑπερβάλλειν μὴ γένοιτο ἑκά- 
'στῳ τὸ φϑέγμα ὅτε ἀναβαίνοι καὶ ἀσμενέστατα σιγή- 
Ὁ davrog ἀναβῆναι. καὶ τὰς μὲν δὴ δίκας τε καὶ τιμω- 
ρίας τοιαύταρ τινὰς εἶναι, καὶ αὖ τὰς εὐεργεσίαρ ταύ- 
τας ἀντιστρόφους. ἐπειδὴ δὲ τοῖς ἐν τῷ λειμῶνε. 
BTOB. ECL. PHYS. 22 


998 ISANNOT ZTOBAIOT Lm.i. 


ἑχάστοις ἑπτὰ ἡμέραι γένοιντο, ἀναστάντας ἐντεῦϑεν 
δεῖν τῇ ὀγδόῃ. πορεύεσϑαι καὶ ἀφικνεῖσθαι τεταρ- 
ταίους. ὅϑεν καϑορᾶν ἄνωϑεν διὰ παντὸς τοῦ οὐρα- 
νοῦ καὶ γῆς τεταμένον φῶς εὐϑὺ οἷον κιόνα μάλιστα 
τῇ ἴριδι προσφερές, λαμπρότερον δὲ καὶ καϑαρώτε- " 
ρον. εἰς ὃ ἀφικέσϑαι προελθόντας ἡμερησίαν ὁδόν, 
καὶ ἰδεῖν αὐτόϑι κατὰ μέσον τὸ φῶς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ 
τὰ ἄκρα αὐτοῦ τῶν δεσμῶν τεταμένα. 

65 , - 

(143) [[αμβλέχου περὶ ψυχῆς] 

Πλωτῖνος δὲ καὶ οἱ πλεῖστοι τῶν πλατωνικῶν 
ἀπόϑεσιν τῶν παϑῶν καὶ τῶν μορφωτικῶν διαγνώ- 
όεων δόξης vs πάσης ὑπεροψίαν vs καὶ τῶν ἐνύλων 
διανοήδσεων ἀπόστασιν πλήρωσίν τε ἀπὸ νοῦ καὶ τοῦ 
ὄντος ἀφομοέωσίν τε τοῦ κατανοουμένου πρὸς τὸ κα- . | 

[1058] τανοοῦν τὴν τελεωτάτην κάϑαρσιν ὑπολαμβάνουσιν. 1 
ἔνιοι δὲ καὶ τούτων πολλάκις ἀποφαίνονται περὶ τὴν 
ἄλογον ψυχὴν καὶ τὸν δοξαστικὸν λόγον ἐφέεσϑαι τὴν 
κάϑαρδιν, τὸν δὲ λόγον αὐτὸν τὸν οὐσιώδη καὶ τὸν | 
νοῦν τῆς ψυχῆς ἀεὶ ὑπερέχειν τοῦ κόσμου καὶ συνῆτ 
φϑαι τοῖς νοητοῖς αὐτὸν καὶ οὐδέποτε δεῖσθαι τελειο- Ὁ 
σεως καὶ ἀπολύδσεως τῶν περιττῶν. ἀλλὰ δὴ τὸ μετὰ — 
τοῦτο διελώμεϑα, ὑπὸ τένων ἕκαστα τούτων ἐπιτελεῖ- β 
ται, τὸ τῆς κρίσεως λέγω, τὸ τῆς δίκης ἔργον. τὸ τῆς 
καϑαάρσεως. ὡς μὲν δὴ οἱ πλεῖστοι πυϑαγόρειοι καὶ 
πλατωνικοὶ λέγουσιν, ὑπ᾽ αὐτῶν τῶν μεριστῶν ψυ- 5 
χῶν᾽" ὡς δὲ οἵ ἀκριβέστεροι ἐν αὐτοῖς, ὑπὸ τῶν καϑο- 
λικωτέρων καὶ τελειοτέρων ψυχῶν καὶ τῆς μιᾶς καὶ 
ὕλης ψυχῆς καὶ τῆς τάξεως τοῦ παντὸς καὶ τοῦ νοῦ 
τοῦ βασιλεύοντος καὶ τῆς ὕλης διακοσμήσεωρ᾽ ὡς δὲ 

[1060] οἵ ἀρχαιότεροι διατείνονται; ὑπὸ τῶν ἐμφανῶν ϑεῶν 30 
καὶ μάλιστα δὴ πάντων ἡλίου, τῶν τε δημιουργικῶν 
αἰτιῶν τῶν ἀφανὼν τῶν ve κρειττόνων γενῶν πάν- 


i 


cAP. 41. s. 04. 65. OTZIKA 339 


τῶν, ἡρώων φημὶ καὶ δαιμόνων καὶ ἀγγέλων καὶ 
ϑεῶν, ἐξηγουμένων αὐτῶν τῆς ὕλης συστάσεως. τέ 
ποτε οὖν αὐτῶν ἐστι τὸ τέλος, οὗ ἕνεκα πρώτως αὐὖ- 
τῶν ὑφεστήκασι; κρίσεως μέν, ἄμικτος καϑαρότης 
5 TOv ἀγαϑῶν χωριστή τε αὐτῶν τῶν καλῶν τελεότης 
ἀφεστηκυῖα τὸ παράπαν ἀπὸ τῶν ἀτελῶν, ὑπερβολή 
τὲ ἐξῃρημένη τῶν κρειττόνων αὐτὴ ξαυτῇ, πρὸς ἣν 
οὐδὲν δύναται συντάττεσϑαι τῶν χειρόνων. οὐδέποτϑε 
δὲ κατὰ ταῦτα τοῖς παλαιοτέροις ἀρέδκει τὰ κεφάλαια 
t) αὐτῆς, ἄλλοις δ᾽ ἂν ἴσως εὐταξία καὶ διάστασις τοῦ 
χείρονος ἀπὸ τοῦ βελτίονος καὶ τὰ τοιαῦτα μᾶλλον ἂν 
δόξειεν εἶναι κυριώτερα τῆς ὠφελείας αὐτῆς αἴτια. 
δίκης δ᾽ ἂν εἴη τὸ δέον ἐν τῷ τὰ βελτίονα τῶν χειρό- 
vov ἐπικρατεῖν, καὶ ἐν τῷ τὸ κακὸν κωλύειν καὶ ἀνα- 
τρέπειν καὶ ἀφανίξειν τὸ παράπαν, καὶ ἐν τῷ τὴν ἀνά- 
λογον καὶ κατ᾽ ἀξίαν ἰσότητα τοῖς πᾶσιν ἀπεργαξε- 
σϑαι. πρὸς δὴ ταῦτα τὰ δοκοῦντα τοῖς πρεσβυτέροις 
οὗ μὲν σὴν κατ᾽ ἀριϑμὸν ἰσότητα ἢ πολλαπλασίωσιν, fitt 
οὗ δὲ τὸ ἀντιπάσχειν τὰ αὐτὰ ἅπερ ol δράσαντες προη- 
Ὁ δίκησαν,, ot δὲ τὴν ἀπαλλαγὴν τῆς κακίας, οὗ δὲ ἄλλο 
τι τοιοῦτον ὑποτίθενται ἀπ᾽ αὐτῆς τὸ λυσιτελοῦν, 
καὶ περὶ ταύτας τὰς αἱρέσεις ἑλίσσονται οἱ πολλοὶ 
πλατωνικοὶ καὶ πυϑαγόρειοι. καὶ μὴν τῆς γ8 καϑάρ- 
6506 , ἀφαέρεσις τῶν ἀλλοτρέων, ἀπόδοσις τῆς οἰκείας 
Ὁ οὐσίας. τελειότης, ἀποπλήρωσις, αὐτάρκεια, ἄνοδος 
ἐπὶ τὴν γεννησαμένην αἰτίαν, συναφὴ πρὸς τὰ ὅλα 
τῶν μερῶν, δόσις ἀπὸ τῶν ὅλων εἰς τὰ μεριστὰ δυνά- 
μδῶς καὶ ξωῆς καὶ ἐνεργείας καὶ τὰ τοιαῦτα νοδίσϑω 
ὡς πάντων χρησιμώτατα. οἵ δὲ οὐ πείϑονται τοῖς ἀρ- 
ὃ) χαιοτέροις ταῦτα προστησαμένοις αὐτῆς τὰ ὄντως συμ- 
φέροντα, λύσιν δὲ ἀπὸ σώματος καὶ ἀπαλλαγὴν τῶν 
καταδεσμῶν καὶ φϑορᾶς ἐλευϑέρωσιν καὶ γενέσεως 
| 22* 


340 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ἄφεσιν καὶ τὰ τοιαῦτα σμικρὰ τέλη προΐστανται αὖ- 
τῆς; ὡς τὰ προέχοντα τῶν ὅλων, ἐν οἷς εἰσὶν ol πολ- 
Aol πλατωνικοὶ καὶ πυϑαγόρειοι, ἄλλοι κατ᾽ ἄλλας 
αἱρέσεις διεστηκότες. 

ἔτι δὲ τὰ πέρατα τῶν τριῶν τούτων διελώμεϑα, s 
μέχρι πόσου δή τινος ἀποτελευτᾷ αὐτῶν ἕκαστον. 
κρίνονται μὲν δὴ μέχρι τοῦδε αἱ ψυχαὶ μέχρι ὅσον 
συντάττονται εἰς τὴν γένεσιν καὶ τοῦ παντὸς οὐκ ἀφί- 


[1064] στανται καὶ συμμίγνυνταί πῶς πρὸς τὰ διαφέροντα. 


67 


αἱ δὲ ἀφέμεναι ἀπόλυτοι καὶ ἀμιγεῖς καὶ ἀδέσποτοι 1 
παντελῶς καὶ αὐταὶ ἑαυτῶν οὖσαι καὶ πεπληρωμέναι 
τῶν ϑεῶν ὁμοῦ καὶ τῆς κρίσεως παντάπασιν ἀπελύ- 
ϑησαν. οὐ μὴν ἔτι ys τοῖς ἀρχαιοτέροις περὶ τοῦδε 
συμφωνοῦσιν οἱ πλατωνικοὶ καὶ πυϑαγόρειοι, πάσας 
δὲ αὐτὰς ὑπάγουσιν ὑπὸ τὴν κρίσιν. ὡσαύτως δὴ οὖν ὑ 
καὶ περὶ τῆς δίκης οἵ μὲν παλαιότεροι τὰς ἀχράντους 
ψυχὰς καὶ τὰς ὁμονοητικῶς συνἀάφϑείσας τοῖς ϑεοῖς 
ἐντεῦϑεν ἤδη τοῖς ϑεοῖς ἐντιϑέασι., καὶ ἐκβωινούσας 
τῶν σωμάτων ἄνευ τῆς δίκης ἀνάγουσιν εἰς τοὺς 
ϑεούς᾽ οἱ δὲ πλατωνικοὶ πάσας μετὰ τὴν δίκην εἰς τὴν 9 
οὐσίαν ἀπὸ τῆς γενέσεως ἀπολύουσι. γένοιτο δ᾽ ἂν 
καὶ περὶ τῆς καϑάρσεως ἡ αὐτὴ ἀμφισβήτησις. οἵ γὰρ 
αὐτοὶ μὲν ἄνδρες καὶ ταύτης ὑπερέχειν φασὶ τὰς ψυ- 
χὰς ὅσαι ϑεοῖς συνάπτονται. οἵ δ᾽ ἄλλοι πάλιν οἵ μὲν 
περιόδους τῆς ψυχῆς περικοσμίους καϑάρσεως εἶναι Ὁ 
διατάττονται, ὥσπερ τινὲς πλατωνικοί, οἵ δὲ καὶ τού- 
τῶν αὐτὴν ὑπερέχουσαν προτάττουσιν, ὥσπερ δὴ λέ- 
γει Πλωτῖνος. . 
Ἐν ταυτῷ 

Περὶ τῆς ἐπικαρπίας τῶν ψυχῶν, iv κομίξονται 9 
εἰσαῦϑις, ἐπειδὰν ἐξέλϑωσι τοῦ σώματος εἰς ἀγγέλους 
δὲ καὶ ἀγγελικὰς ψυχὰς [ἔλθωσι], τὸ ὅλον δὴ τοῦτο of 


CAP. 41. s. θ5---67. ΦΎΣΙΚΑ 341 


πρεσβύτεροι... καὶ τηροῦσι μὲν αὐτὴν ἐπὶ τῆς oi- 
κδίας τάξεως Πλούταρχος καὶ Πορφύριος καὶ of πα- [1066] 
λαιότεροι, Πλωτῖνος δὲ πάντων τούτων αὐτὴν ἀφί- 
στησιν. οἱ δ᾽ ἀρχαιότεροι παραπλησίαν τοῖς ϑεοῖς 
ὃ χατὰ νοῦν διάϑεσιν ἀγαϑοειδῇ καὶ προστασίαν τῶν 
τῇδε αὐτῇ ἀπονέμουσι καλῶς. Πορφύριος δὲ καὶ τοῦτο 
ἀπ᾽ αὐτῆς ἀφαιρεῖ. τῶν δὲ πρεσβυτέρων τινὲς ὑπερ- 
ἔχειν μὲν αὐτὴν λογισμοῦ φασι, τὰ δὲ ἔργα αὐτῆς 
οὕτω διηκριβωμένα ἀφορίξονται, ὡς οὐκ ἂν ἐξεύροι 
1) tv λογισμῶν ὃ 0 καϑαρὸς καὶ τελειότατος. Πορφύριος 
δὲ αὐτὰς ἀφαιρεῖ παντάπασιν ἀπὸ τῆς ἀδεσπότου 
ξωῆς, ὡς οὔσας συμφυεῖς τῇ γενέσει καὶ πρὸς ἐπικου- 
ρέαν δοϑείσας volg συνϑέτοις ξῴοις. ὁ δὲ παρὰ Πλά- 
tovt Τίμαιος ἧπερ ἐσπάρησαν διαφερόντως ὑπὸ τοῦ 
t5 δημιουργοῦ ἄλλαι μὲν εἰς ἥλιον ἄλλαι δὲ εἰς γῆν, 
ταύτῃ καὶ ὶ τὴν ἄνοδον αὐτὰς ἀνάγει, μὴ ὑπερβαίνου- 
σαν τὸν ὅρον ἑκάστην τῆς οἰκείας [ré becos] πρὸς τῆς 
δημιουργικῆς ᾿καταβολῆς. ἕνωσιν μὲν οὖν καὶ ταυ- 
τότητα ἀδιάχριτον τῆς ψυχῆς πρὸς τὰς ἑαυτῆς ἀρχὰς 
* πρεσβεύειν φαίνεται Νουμήνιος, σύμφυσιν δὲ καϑ᾽ 
ἑτέραν οὐσίαν οἵ πρεσβύτεροι διασώξουσι. καὶ ἀνα- [1068] 
λύσει μὲν ἐκεῖνοι συντάξει δὲ οὗτοι προσεοίκασι, καὶ 
οὗ μὲν ἀδιορίστῳ συναφῇ οἵ δὲ διωρισμένῃ χρῶνται. 
οὐ μέντοι κρατεῖται ὁ διορισμὸς αὐτῶν ὑπὸ τοῦ κό- 
35 ὅμου ἢ κατέχεται ὑπὸ τῆς φύσεως, ὥσπερ τινὲς τῶν 
πλατωνικῶν ὑπειλήφασιν᾽ ἀνεῖται δὲ πάντῃ ἀφ᾽ oAoy (145) 
ὥσπερ ἐπὶ τῶν ἀχωρίστων οὐσιῶν τουτὶ νοοῦμεν. οἵ 
δὲ περὶ Πορφύριον ἄχρι τῶν ἀνθρωπίνων βίων, τὸ δ᾽ 
ἀπὸ τούτου ψυχῶν ἄλλο εἶδος τὸ ἀλόγιστον ὑποτίϑεν- 
80 ται. ἔτι τοίνυν Πορφύριος μὲν ἀφομοιοῖ τὴν ψυχὴν 
τοῖς πᾶσι μένουσαν xa9" ἑαυτὴν ἥτις ἐστί, κατὰ δὲ 
τοὺς πλατωνικοὺς ἐπιμελοῦνται τῶν ἀψύχων. ἀπο- 


942 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


λυϑεῖσαι δὲ τῆς γενέσεως κατὰ μὲν τοὺς παλαιοὺς 
συνδιοικοῦσι τοῖς ϑεοῖς τὰ ὅλα, κατὰ δὲ τοὺς πλατω- 
νιχοὺς ϑεωροῦσιν αὐτῶν τὴν τάξιν. καὶ ἀγγέλοις 
ὡσαύτως κατ᾽ ἐκείνους μὲν συνδημιουργοῦσι τὰ ὅλα 
κατὰ δὲ τούτους συμπεριπολοῦσιν. $ 
08 Ἑρμοῦ. 4óyog Ἴσιδος πρὸς Ὧρον. [Pa- 
trit. p. 34b] 

[10700 Θαυμαστῶς, εἶπεν Ὧρος, ἕκαστά μοι διηγήσω à 
μέγα δυναμένη τεκοῦσα Ἶσι ὑπὲρ τῆς ϑαυμαστῆς ψυ- 
χοποιίας τοῦ ϑεοῦ, καὶ ϑαυμάξων διατελῶ" οὕπω δέν 

μοι ἀπήγγειλας ποῖ τῶν σωμάτων ἀπολυϑεῖσαι χω- 
ροῦσιν αἱ ψυχαί; βούλομαι οὖν καὶ τῆς ϑεωρίας ταύ- 
της μύστης γενόμενος εὐχαριστῆσαί σοι μόνη ἀϑάνατε 
μῆτερ. καὶ εἶπεν Ἶσις᾽ πρόσεχε mai, ἀναγκαιοτάτη 
γὰρ ξήτησις αὕτη. τὸ συνεστὸς καὶ μὴ ἀφανιξόμενον 15; 
χῶρον ἔχει. ἀλλ᾽ ὧδε γὰρ ἐρεῖ λόγος ἐμός. οὐ γάρ, 
ὦ ϑαυμαστὲ καὶ μεγάλου πατρὸς Ὀσίρεως μέγα τέ- 
xvov, ἀχρίτως καὶ ὁρμηδὸν τῶν σωμάτων προελϑοῦ- 
σαι εἰς ἀέρα ἀναλύονταί vs καὶ διασκεδάννυνται μετὰ 
τοῦ ἄλλου ἀπείρου πνεύματος, ὥστε OUX ἔτι δύνα- Ὁ 
σϑαι πάλιν τὰς αὐτὰς οὔσας εἰς σώματα παλινδρομῆ- 
Gat , ἀλλὰ μηδὲ εἰς ἐκεῖνον ἔτι τὸν χῶρον ὅϑεν ἦλϑον 
τὸ πρότερον ἀναστρέφειν" καϑάπερ οὐδὲ τὸ λαμβὰνό- 
μενον ἐκ τῶν κάτω ἀγγείων ὕδωρ εἰς τοὺς αὐτοὺς 

[1072] τόπους ῦὅϑεν ἐλήφϑη ἐπιχεῖν ἐστὶ δυνατόν, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ s 
αὐτὸ παραυτίκα λαμβανόμενον τὴν ἰδίαν λαμβάνει 
χώραν, πλὴν ἀναμίγνυται τῷ παντὶ τοῦ ὕδατος χύ- 
ματι. ἀλλ᾽ οὐκ ἔχει οὕτως ὦ μεγαλόφρων (29s. μύ- 
στης δὲ ὥσπερ τις ἀϑανάτου φύσεως καὐτὴ τυγχά- 
νουσα καὶ ὠδευκυῖα διὰ τοῦ πεδίου τῆς ἀληϑείας Ὁ 
διεξελεύσομαί Go, τῶν ὄντων τὸ xaO ἕκαστον, ἐκεῖνό 
σοι φήσασα πρῶτον; ὡς δὴ τὸ ὕδωρ σῶμά ἐστιν ἄλο- 





car. 41. s. 07. 08. Q$TZIKA 343 


yov ἐκ πολλῶν συγκριμάτων παρατεϑλιμμένον eic 
χύσιν, ἡ δὲ ψυχὴ πρᾶγμα ἐδιοφυές, τέκνον, καὶ βασι- 
λικὸν καὶ ἔργον τῶν τοῦ ϑεοῦ χειρῶν τε καὶ νοῦ, αὐτό 
ϑ᾽ ἑαυτῷ εἰς νοῦν ὁδηγούμενον. τὸ τοίνυν ἐξ ἑνὸς καὶ 
5 ovx ἐξ ἄλλου ἀδύνατον ἑτέρῳ ἀναμιγῆναι" ὅϑεν δεῖ 
καὶ τὴν πρὸς τὸ σῶμα αὐτῆς σύνοδον ἁρμονίαν ϑεοῦ 
ὑπὸ ἀνάγκης γενομένην εἶναι. ὅτι δὲ οὔτε εἰς ἕνα καὶ 
τὸν αὐτὸν τόπον χυδαίως οὔτε εἰκῇ καὶ ὡς ἔτυχεν, 
ἀλλὰ ἑκάστη ἐπὶ τὴν ἰδίαν ἀναπέμπεται χώραν. φα- 
νερὸν καὶ ἐξ ὧν ἔτι ἐν τῷ σώματι οὖσα καὶ τῷ πλά- 
σματι πάσχει, παρὰ τὴν ἰδίαν φύσιν πεπαχυμμένη. 
ἀλλὰ καὶ πρόσχες ὦ περιπόϑητε (29s τῷ λεγομένῳ 
ὁμοιώματι. φέρε γὰρ εἰς ἕν καὶ τὸ αὐτὸ συσχετήριον 
ἐγκεκλεῖσϑαι ἀνθρώπους τε καὶ ἀετοὺς καὶ περιστε- 
t$ Qo καὶ κύκνους καὶ ἱέρακας καὶ χελιδόνας καὶ στρου- [1004] 
ϑοὺς καὶ μυίας καὶ ὄφεις καὶ λέοντας καὶ παρδάλεις 
καὶ λύκους καὶ κύνας καὶ λαγωοὺς καὶ βόας καὶ ποί- 
μνια καί τινα τῶν τῆς κοινότητος ἐχομένων ξῴων, ofo- 
vel φώκας καὶ ἐνύδρεις. καὶ χελώνας καὶ τοὺς ἡμετέ- 
Ὁ ρους κροκοδεέλους, ἔπειτα τούτους ὦ τέκνον ὑπὸ μίαν 
ῥοπὴν ἀπολυϑῆναι τοῦ συσχετηρίου, οὐ πάντως τρα- 
πήδονται ὁ μὲν ἄνϑρωπος εἴς vs ἀγορὰς καὶ στεγάβ ; 
ὁ δὲ ἀετὸς εἰς τὸν αἰϑέρα ὅπου καὶ φύσιν ἔχει διαιτᾶ- 
σϑαι; αἱ δὲ περιστεραὶ εἰς τὸν πλησίον ἀέρα; οἵ δὲ 
5 ἵέρακες ὑπεράνω τούτων; αἷ δὲ χελιδόνες οὐχ ἡ ἂν 
οἰκῶσιν ἄνϑρωποι; οἱ δὲ στρουϑοὶ περὶ τὰ καρπο- 
φόρα τῶν δένδρων; ol δὲ κύχνοι ὅπου ἔξεστιν αὐτοῖς 
ἄδειν; αἱ δὲ μυῖαι περὶ αὐτὴν τὴν γῆν τοσοῦτον αὐ- (146) 
τῆς ἀπέχουσαι 0dov ἀναβῆναι δύνανται ἀνθρώπων τῇ 
ὃ ὀσμῇ; ἀνθρωπόλιχνον γὰρ ἰδέως ὦ τέκνον ἐστὶν ἢ 
μυῖα καὶ χαμαιπετές. οἵ δὲ λέοντες καὶ παρδάλεις οὐκ 
ἐπὶ τὰ ὅρη; oí δὲ λύχοι ἐπὶ τὰς ἐρημίαρ; οἱ δὲ κύνες 


344 ΤΩΑΝΝΟΎ ΣΤΟΒΑΙΟΎ Lis. 1 


κατ᾽ ἴχνος ἀνθρώπων, ol λαγωοὶ δ᾽ εἰς δρυμοὺς καὶ 
βόες εἰς αὐλιστήρια καὶ πεδία καὶ εἰς τὰς νομὰς τὰ 
ποίμνια; οἵ δὲ ὄφεις εἰς τὰ μύχια τῆς γῆς; αἵ φῶκαι 
δὲ καὶ χελῶναι μετὰ τῶν ὁμοίων εἰς βάϑη καὶ νάματα, 
ὡς μὴ πεδιάδος γῆς στεροῖντο μηδὲ τοῦ συγγενοῦς 5. 
ἀπολειφϑεῖεν ὕδατος, ἑκάστου εἰς τὴν οἰκείαν χώραν 
ὑπὸ τοῦ ἔνδον κριτηρίου ἀνατρεπομένου; οὕτως éxa- 
[1076]στη ψυχὴ καὶ ἀνθρωπευομένη καὶ ἄλλως ἐπιγεΐξουσα 
οἷδεν ὅποι πορευτέον ἐστὶν αὐτῇ, πλὴν εἰ μή τις τῶνΨΤ΄ὁ᾽ 
τυφωνικῶν ὦ τέκνον παρελθὼν λέγοι ὅτε δυνατόν 
ταῦρον μὲν ἐν βυϑῷ ἐν δ᾽ ἀέρι χελώνην διαξῆν. εἰ | 
δὴ τοῦτο πάσχουσι σαρκικαὶ καὶ αἵματι Befomvuoué- — 
ναι.) ὡς μηδὲν παρὰ τάξιν πράσσειν κἂν κολάξωνται 
(κόλασις γὰρ αὐταῖς ἡ ἐνσωμάτωσις), πόσου πλέον 
βαπτισμοῦ καὶ κολάσεως ... καὶ ἐλευϑερίας ἐδίαρ 1 
μετασχοῦσαι; ἔχει δὲ ἡ διάταξις ἡ ἱερωτάτη οὕτως. 
ἤδη ποτὲ ἄνω μεγαλοφυέστατε παῖ βλέπε ψυχῶν δια- 
τάξεις" τὸ ἀπ᾽ οὐρανοῦ κορυφῆς μέχρι σελήνης ϑεοῖς 
καὶ ἄστροις καὶ τῇ ἄλλῃ προμοέᾳ σχολάξει, τὸ δὲ ἀπὸ 
σελήνης ὦ τέκνον ἐφ᾽ ἡμᾶς φυχῶν ἐστιν οἰκητήριον. 20 
ἔχει μέντοι dv £ ἑαυτῷ ὁδὸν ὁ τοσοῦτος ἀήρ , ὃν ἄνεδμον 
χαλεῖν ἔϑος ἐστὶν ἡμῖν, ἴδιον μέγεϑος ἑ ἐν ᾧ κινεῖται 
πρὸς ἀνάψυξιν τῶν ἐπιγείων, ὃ δὴ καὶ ὕστερον ἐρῶ" 
κατ᾿ οὐδένα μέντοι τρόπον πρὸς ἑαυτὸν κινούμενοξβ 
ἐμπόδιον γίνεται ψυχαῖς" κινουμένου γὰρ τούτου ἐξὸν 5 
ψυχαῖς ἀνάσσειν καὶ κατάσσειν, ὡς ἂν τύχῃ, ἀδιακῶ- 
[1078] λύτως. δέουσι γὰρ δί αὐτοῦ ἀμιγῶς καὶ  ἀκολλητὶ ὡς 
δι᾽ ἐλαίου ὕδωρ. τὸ δὲ διάστημα τοῦτο ὦ τέκνον &Ag8 
μοιρῶν μέν ἐστι γενικῶν τεσσάρων, εἰδικῶν δὲ χῶ- 
ρῶν ἑξήκοντα. ὧν ἡ μὲν ἀπὸ γῆς ἄνω χωρῶν ἐστι τεσ- ὃ 
σάρων, ὡς τὴν γῆν κατά τινας λόφους καὶ ἀκρωρείέαβ 
ἀνατεῖναι καὶ φϑάνειν ἄχρε τοσούτου" ὑπὲρ γὰρ ταύ- 





CAP. 41. &. 68, 69, $QTZIKA 345 


τας αὐτὴν ἀναβῆναι τὸ ὕψος οὐκ ἔχες φύσιν. ἡ δ᾽ 
ἀπὸ ταύτης δευτέρα ἐστὶ χωρῶν ὀκτώ, ἐν αἷς γίγνον- 
ται ἀνέμων κινήσεις (πρόσεχε παῖ, ἀρρήτων γὰρ éx- 
ακούεις μυστηρίων), γῆς vs καὶ οὐρανοῦ καὶ παντὸς 

5 tov μέσου ἱεροῦ πνεύματος" ὅπου ἡ τοῦ ἀνέμου κίνη- 
σις καὶ ἡ τῶν ὀρνέων πτῆσις. ὑπὲρ γὰρ ταύτης οὔτε 

, ἀὴρ κινεῖται οὔτε ξῷον βαστάξει. ἔχει μέντοι παρὰ 
τῆς φύσξως ταύτην τὴν ἐξουσίαν ὁ ἀὴρ οὗτος, dors 
καὶ ἐν ταῖς ἰδίαις ἢ χώραις καὶ ἐν ταῖς τῆς γῆς vét- 

ταρσι περιπολεῖ μεθ᾽ ὧν ἔχει ξῴων, τῆς γῆς εἰς τὰς 
αὐτοῦ ἐπαναβῆναι μὴ δυναμένης. ἡ δὲ τρέτη χωρῶν [1080] 
ἐστιν ἑκκαίδεκα, ἀέρος λεπτοῦ καὶ καϑαροῦ πλήρης. 

ἡ δὲ τετάρτη ἐστὶ δύο καὶ τριάχοντα, ἐν αἷς ἐστι λε- 
πτότατος καὶ εἰλικρινέστατος ἀήρ, καὶ δι᾽ αὐτῆς διο- 

5 ρέξων ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τοὺς ἄνω οὐρανοὺς ἐκπύρους ὄντας 
τὴν φύσιν. καὶ ἔστιν ἡ διάταξις αὕτη κατ᾽ εὐθυτενῆ 
γραμμὴν ἄνωϑεν κάτω, ἀκολλητὶ τὴν φύσιν, ὡς εἶναι 
μοέρας γενικὰς μὲν τέσσαρας, διαστηματικὰς δὲ δώ- 
δεκα. χώρας δὲ ἑξήκοντα. ἐν δὲ ταῖς χώραις ταύταις 

2) ἑξήκοντα οὔσαις τὸν ἀριϑμὸν οἰκοῦσιν αἱ ψυχαί, ἔκά- 
στη πρὸς ἣν ἔχει φύσιν, μιᾶς μὲν καὶ τῆς αὐτῆς συ- 
στάσεως οὖσαι. οὐκέτι δὲ τιμῆς. ὅσῳ γὰρ ἑκάστη τῶν 
χωρῶν ἀπὸ γῆς ὑπερβέβηκε τῆς ἑτέρας. τοσούτῳ καὶ 
αἱ ἐν αὐταῖς ψυχαὶ ἑτέρα τὴν ἑτέραν καϑ᾽ ὑπεροχὴν 

5 λείπει, ὦ τέκνον. τίνες μὲν οὖν εἰς ἑκάτερα τούτων 
ἀναλύουσι ψυχαί, ἐντεῦϑέν σοι πάλιν ὦ μεγαλόδοξε 
oe καταλέγειν ἄρξομαι, ἄνωϑεν ἐπὶ τὰ πρόσγεια τὴν 
τάξιν ποιούμενορ. 

Περὶ ἐμψυχώσεως καὶ μετεμψυχώ- 909 

9$ σεως. ᾿ 
Τὸ μεταξὺ γῆς καὶ οὐρανοῦ κεχώρισται τέκνον [1082] 
"Dos πρὸς μέτρον καὶ ἁρμονίαν. αἱ δὲ χῶραι αὗται (147) 


946 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ὑπὸ τῶν προγόνων καλοῦνται vp ὧν μὲν (Ova, ὑφ᾽ 
ὧν δὲ στερεώματα ὑπὸ δὲ ἑτέρων πτυχαί. ἐν δὲ ταύ- 
ταις φοιτῶσιν at v5 ἀπολελυμέναι τῶν σωμάτων ψυ- 
χαὶ ot τε μηδέπω ἐνσωματισθεῖσαι. ἑκάστη δὲ τούτων 
ὦ τέκνον κατὰ τὴν ἀξέαν καὶ χώραν ἔχει, ὥστε τὰς " 
μὲν ϑείας καὶ βασιλικὰς ἐν τῇ ὑπεράνω πάντων κατ- 
οἰκεῖν, τὰς δὲ ἐλαχίστας κατὰ τιμὴν καὶ τὰς ἄλλας 
ὅσαι εἰσὶ χαμαιπετεῖς ἐν τῇ ὑποκάτω πάντων, τὰς δὲ 
μέσας ἐν τῇ μέσῃ. at μὲν οὖν εἰς τὸ ἄρχειν καταπεμ- 
πόμεναι ὦ τέκνον 9s ἐκ τῶν ὑπεράνω ῥωνῶν κατα- Ὁ 
πέμπονται. αἵ καὶ λυϑεῖσαι εἰς τὰς αὐτὰς 5" καὶ ἔτι 
[1084] ὑπεράνω ἀνέρχονται ; πλὴν εἰ μή | τινές τι εἶεν [παρὰ] 
τὴν ἀξίαν τῆς ἑαυτῶν φύσεως καὶ τὴν τοῦ ϑείου νό- 
μου παραγγελίαν πεπραχυῖαι, ἄδσπερ ἡ ἄνω πρόνοια 
πρὸς μέτρον τῶν ἁμαρτημάτων εἰς τὰς ὑποχάτω χώ- t5 
ρας ἐξορίξει, ὥσπερ καὶ τὰς ὑποδεεστέρας δυνάμει v6 
καὶ ἀξίᾳ. ἐκ γὰρ κατωτέρων ἐπὶ μείξονας καὶ ὑψηλο- 
τέρας ἀνάγει. εἰσὶ γὰρ ἄνωϑεν οἵ δορυφόροι δύο Ov- 
τες τῆς καϑόλου προνοίας, ὧν ὃ μέν ἐστι ψυχοταμίας 
ψυχῶν ὃ δὲ ψυχοπομπός" καὶ ὁ μὲν ψυχοταμίας ....Ὁ 
ὁ δὲ ψυχοπομπὸς ἀποστολεύς τὸ καὶ διατάκτης τῶν 
ἐνσεσωματωμένων ψυχῶν. καὶ ὃ μὲν τηρεῖ ὃ δὲ προ- 
έησι κατὰ γνώμην τοῦ ϑεοῦ. τῷ οὖν λόγῳ τούτῳ ὦ 
sot καὶ τῇ ἄνω τῶν πραγμάτων ἐξαλλαγῇ καὶ ἐπὶ" γῆς 
ἐστιν... ἡ φύσις" πλάστρια γὰρ οὖσα καὶ σκηνο- 9 
ποιὸς... .. ἀγγείῳ εἰσβάλλονται αἵ ψυχαί. παρεστᾶσι 
[1086] δὲ δύο ἐνέργειαι αὐτῇ μνήμη καὶ ἐμπειρία" καὶ ἡ μὲν 
μνήμη ἔργον ἔχει τοῦτο, ὅπως ἡ φύσιρ τηρῇ καὶ περι- 
κρατῇ τοῦ τὸ ἑκάστου τύπου ἐξ ἀρχῆς καταβεβλημένου 
καὶ τοῦ φυράματος τοῦ ἄνω γίγνεται" ἡ δὲ ἐμπειρία, ὃ 
ὅπως πρὸς ἀνάλογον ἑκάστης τῶν καταβαινουσῶν ψυ- 
χῶν εἰς τὸ σωματισϑῆναι καὶ τὸ πλάσμα ἐνεργὲς γέ- 


CAP. 41. 5. 09. ΦΥΣΙΚΑ 947 


ψηται, καὶ ταῖς μὲν ὀξέσι τῶν ψυχῶν ὀξέα γένηται 
καὶ τὰ σώματα, ταῖς δὲ βραδέσι βραδέα, ταῖς δὲ ἐνερ- 
γέσιν ἐνεργῆ, καὶ ταῖς νωϑραῖς νωϑρά, καὶ ταῖς δυ- 
ναταῖς δυνατᾶ, καὶ ταῖς δολίαις δόλια, καὶ ἁπαξαπλῶς 
ὃ ἑκάσταις κατὰ τὸ εἰκός. οὐ γὰρ ἀσκόπως πτηνὰ μὲν 
ἐπτίλωσε, λογικὰ δὲ περισσαῖς καὶ ἀκριβεστέραις αἷ- 
σϑήσεσιν ἐκόσμησε, τετραπόδων δὲ τὰ μὲν κέρασι τὰ 
δὲ ὀδοῦσι τὰ δὲ ὄνυξι καὶ ὁπλαῖς ἐκαρτέρωσε, τὰ δὲ 
ἕρποντα εὐχαίτοις σώμασι καὶ εὐυποχωρήτοις ἐμαλά- 
8 κυνε καὶ ὅπως μηδὲ τοῦ σώματος ὑγρότης τέλεον 
ἀσϑενὴς διαμένῃ, ὧν μὲν τὰ στόματα καὶ τοῖς ὀδοῦσιν 
ἐχαράκωσεν, ὧν δὲ τοὺς ὄγκους ὀξύνας δύναμιν περι- 
ἔϑηκεν. οὕτως τὰ μὲν τῇ τοῦ ϑανάτου εὐλαβείᾳ ἐἰσχυ- 
ρύτερα τῶν ἄλλων, τὰ δὲ νηκτὰ δειλὰ ὄντα ἐνοικεῖν 
φἔδωκε στοιχείῳ, ἐν ᾧ τὸ φῶς οὐδετέραν ὧν ἔχει δυ- [1088] 
v«uscv ἐνεργεῖν ἰσχύει" ἐν γὰρ ὕδατι τὸ πῦρ οὔτε 
φαίνδι οὔτε καίδι" ἕκαστον δὲ αὐτῶν ἢ φολίσιν ἢ 
ἀκάνϑαις ἐν ὕδατι νηχόμενον φεύγει ὅπῃ ἂν θέλῃ» 
τὴν ἰδίαν περιβεβλημένον δὲιλίαν καὶ σκεπαστήριον 
Ὁ ἔχον εἰς τὸ μὴ ὁρᾶσϑαι τὸ ὕδωρ." εἰς γὰρ ἕκαστον τῶν 
σωμάτων τούτων καϑ᾽ ὁμοιότητα ἐγκχλείονται al ψυ- 
χαί, ὥστε' εἰς μὲν ἀνθρώπους χωρεῖν τὰς κριτικάς, 
ἑἰς δὲ πτηνὰ τὰς ἀπανϑρώπους, εἰς δὲ τετράποδα τὰς 
ἀκρίτους " νόμος γὰρ ἐκείνοις ἐστὶν ἡ ἰσχύς" εἰς δὲ᾽ 
δ ἑρπετὰ τὰς δολίας" οὐδὲν γὰρ αὐτῶν ἐξ ἐναντίου 
ἐπεξέρχεται τοῖς ἀνθρώποις, λοχήσαντα δὲ καταβάλ- 
λει" εἰς δὲ τὰ νηκτὰ τὰς δειλὰς καὶ ὅσα τῶν λοιπῶν 
στοιχείων ἀπολαύειν ἀνάξια τυγχάνει. γέψνεται μὲν 
οὖν καὶ ἐν ἑκάστῳ εὑρεῖν ξῷον τῇ ἰδίᾳ φύσει μὴ κα- 
$3 ταρκούμενον. 
πῶς πάλιν ὦ τεκοῦσα; εἶπεν (gos. 
καὶ ἀπεκρέϑη Ἶσις᾽ ὥστε ἄνϑρωπον μὲν ὦ τέκνον 





948 ISANNOT ZTOBAIOT Lr. 1 


τὸ χριτικὸν ὑπερβῆναι, τετράπουν 0b τὴν ἀνάγκην 
(148) παραλλάξαι. ἑρπετὰ δὲ τὸ δόλιον ἀπολέσαι, καὶ νη- 
κτὸν τῆς δειλίας καταφρονῆσαι, καὶ πτηνὸν τῆς ἀπαν- 
ϑρωπίας ἐκπεσεῖν. καὶ τὰ μὲν περὶ τῆς διαϑέσεως 
τῶν ἄνω καὶ τῆς καταβάσεως αὐτῶν καὶ τῆς σωμα-! 
τουργίας τοσαῦτα. συμβαίνει δὲ ὦ τέκνον ἐν ἑκάστῳ 
εἴδει εὐὑρίσκεσϑαι καὶ γένει τῶν προκειμένων βασιλι- 
xag τινας ψυχάς, καταβαένειν δὲ καὶ ἄλλας ἀλλοίουρ; 
[1090] τὰς μὲν διαπύρους τὰς δὲ ψυχράς, τὰς δὲ ὑπερηφά- 
vovg τὰς δὲ πραείας, τὰς δὲ βαναύσους ..., τὰς δὲν 
ἐμπείρους τὰς δὲ ἀπείρους, τὰς δὲ ἀργὰς τὰς δὲ ἐνερ- 
ysig, τὰς δὲ ἄλλο τι ἄλλας οὔσας. συμβαίνει δὲ τοῦτο 
παρὰ τὴν τῶν τόπων ϑέσιν, ὅϑεν εἰς τὸ ἐναωματι- 
σϑῆναι καϑάλλονται αἴ ψυχαί. αἵ μὲν γὰρ ἀπὸ βασι- 
λικοῦ διαξώματος καταπηδῶσι τῆς ὁμοιοπαϑοῦς βασι- ὁ 
λέύουσι τύχης, πολλαὶ γάρ εἰσι βασιλεῖαι" αἵ μὲν γάρ 
εἰσι ψυχῶν at δὲ σωμάτων o$ δὲ τέχνης αἵ δὲ ἐπιστή- 
Mus, αἵ δὲ αὐτῶν. 
πῶς, πάλιν εἶπεν ρος, xol ἑαυτῶν ; 
οἷον ὦ τέκνον (bs ἀπογεγονότων ἤδη ψυχῶν uiv? 
Ὄσιρις ὁ πατήρ σου; σωμάτων. ὃὲ ὁ ἑκάστου ἔϑνους 
ἡγεμών, βουλῆς 0l ὁ πατὴρ πάντων καὶ καϑηγητὴς 
ὁ τρισμέγιστος Ἑρμῆς. ἰατρικῆς ὃὲ ὁ ᾿Ασκληπιὸς ὗ 
1092) Ἡφαίστου, ἰσχύος δὲ καὶ ῥώμης πάλιν Ὄσιρις, us" 
ὃν ὦ τέκνον αὐτὸς σύ, φιλοσοφίας δὲ ᾿Δρνεβεσχῆνις, 5 
ποιητικῆς δὲ πάλιν ὃ ᾿“σκληπιὸς ὁ Ἰμούϑης. καϑύ- 
λου γὰρ ὦ τέκνον εὑρήσεις, ἐὰν ἐξετάσῃς, πολλοὺς 
καὶ πολλὼν ἄρχοντας καὶ πολλοὺς πολλῶν βασιλεύ- 
οντας. ἀλλ᾽ ὁ μὲν πάντων κρατῶν, τέκνον, ἐκ τῆς 
ὑπεράνω χώρας ἐστίν. 0 δὲ τῶν κατὰ μέρος ἐκεένην 3 
ἔσχε τιμὴν ἀφ᾽ οὗ τόπου ἐστίν. βασιλικωτέραν [μὲν 
οἵ ἀπὸ τοῦ βασιλικοῦ] διαξώματος τετευχότες᾽ [οἱ δὲ 


cAP. 41. s. 09. ΦΎΣΙΚΑ 949 


ἀπὸ τοῦ πυρώδους.] πυρὸς ἐργάται γίγνονται καὶ τρο- 
eig, οἵ δὲ ἀπὸ τοῦ ὑγροῦ ἐν ὑγροῖς διαξώσιν, οἵ δὲ 
ἀπὸ τοῦ ἐπιστημονικοῦ καὶ τεχνιτικοῦ περὶ ἐπιστήμας 
γίγνονται καὶ τέχνας, οἵ δὲ ἀπὸ τοῦ ἀργοῦ ἀργῶς καὶ 
ὁ ἐπιρεμβῶς διαξῶσι. πάντων γὰρ τῶν ἐπὶ γῆς ὦ τέ- 
xvov διὰ λόγου καὶ ἔβφγου πραγμάτων ἄνω εἰσὶν αἴ 
πηγαί, μέτρῳ καὶ σταϑμῷ ἐπιχύνουσαι ἡμῖν τὰς οὗ- 
σίας, καὶ οὐκ ἔστιν ὃ μὴ ἄνωϑεν καταβέβηκε καὶ πά- 
λιν ἀνέρχεται ἵνα καταβῇ. 
B πῶς πάλιν λέγεις τοῦτο ὦ τεκοῦσα παράδειξον. 
καὶ ἀπεκρίϑη Ἶσις πάλιν᾽ τῆς παλινδρομίας ἐν- 


αργὲς τοῦτο σημεῖον τοῖς ξῴοις ἐνέϑηκεν ἡ ἱερωτάτη [1094] 


φύσις. τοῦτο γὰρ ὃ πνέομεν ἄνωϑεν ἐξ ἀέρος πνεῦμα, 
τοῦτο πάλιν ἄνω πέμπομεν ἵνα λάβωμεν καί εἰσιν ὦ 
BtÉxvov τούτου τοῦ ἐνεργήματος τεχνίτιδες ἐν ἡμῖν 
^. φῦσαι, αἷ ἐπειδὰν μύσωσι τὰ δεκτικὰ ἑαυτῶν τοῦ 
πνεύματος στόματα, τότε ἡμεῖς οὐκέτι ὧδέ ἐσμεν, ἀλλ᾽ 
ἀναβεβήκαμεν. προσεπιγίγνεται δὲ ὦ παῖ μεγαλό- 
δοξε καὶ ἕτερά τινα ἡμῖν ἐκτὸς τοῦ φυράματος συ- 
2? σταϑμίας. 
τί δ᾽ ἐστίν, Ὧρος εἶπε, τὸ φύραμα τοῦτ᾽ οὖν ὦ 
τεκοῦσα: | 
σύνοδός ἐστι καὶ κρᾶσις τῶν τεσσάρων στοιχείων, 
ἐξ ἧς κράσεως καὶ συνόδου ἀναϑυμιᾶταί τις ἀτμὸς ὃς 
Ὁ περιδιλεῖται μὲν τῇ ψυχῇ» διατρέχει δὲ ἐν τῷ σώματι, 
ἀμφοτέροις μεταδιδοὺς [τουτέστι τῷ σώματι καὶ τῇ 
ψυχῇ] τῆς ἰδίας ποιότητος" καὶ οὕτως al διαφοραὶ 
τῶν ψυχικῶν καὶ σωματικῶν ἐναλλοιώσεων γένονται. 
εἰ μὲν γὰρ κατὰ τὴν σωματικὴν διάπηξιν πλεονάσειξ 
ὦ τὸ πῦρ, τὸ τηνικαῦτα ἡ ψυχὴ ϑερμὴ τὴν φύσιν ὑπάρ- 
χουσα καὶ ἕτερον ϑερμὸν προσλαβοῦσα ἐκπυρωδε- 
στέρα γενομένη ποιεῖ τὸ ξῷον ἐνεργότερον καὶ ϑυμι- 


“ 


900 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


xóv, τὸ δὲ σῶμα Ὀξὺ καὶ εὐκίνητον. εἰ δὲ πλεονά- 

G&LEV ὁ ἀήρ, τὸ τηνικαῦτα καὶ κοῦφον καὶ πηδητικὸν 

καὶ ἀνέδραστον γίνεται τὸ ξῷον καὶ ψυχῇ καὶ σώματι. 
$7 , E » 4 1 - 

εἰ δὲ τὸ ὕδωρ πλεονάσειξ, TO τηνικαῦτα xài τὸ ξῷον 

τῇ μὲν ψυχῇ γίγνεται εὔχρουν τε καὶ εὐφυὲς καὶ sv- 5 


[1096] περίχυτον ἱκανῶς τε τοῖς ἄλλοις ἐπιπεσεῖν καὶ κολ- 


(149) 


λήϑῆναι δυνάμενον, διὰ τὸ πρὸς τὰ ἄλλα ἑνωτικὸν 
καὶ κοινωνικὸν τοῦ ὕδατος" ἐφιξάνει γὰρ πᾶσι, καὶ 
πολὺ μὲν ὃν εἰς ἑαυτὸ ἀναλύει καὶ περιλαμβάνει, ὀλί- 
γον δὲ ὑπάρχον καὶ καταδῦσαν ἐκεῖνο γίγνεται ᾧ 
ἐμίγη. τὰ μέντοι δώματα ὑπὸ πλαδαρότητος καὶ χαυ- 
νότητος εἰς περίσφιγξιν οὐκ ἄγεται, ἀλλὰ μικρᾷ τινι 
νόσου ἀφορμῇ λύεται καὶ τοῦ ἰδίου συνδέσμου κατ᾽ 
ὀλίγον ἐκπίπτει. εἰ δὲ τὸ γεῶδες πλεονάσειε. τὸ τη- 
νικαῦτα ἀμβλεῖα μὲν τοῦ ξῴου ἡ ψυχὴ γίνεται, οὐκ i5 
ἔχουσα τὴν σωματικὴν ἀραιότητα εὔλυτον, οὐδὲ τό- 
zov δι᾽ οὗ πηδήσεται, πεπαχυμμένων τῶν αἰσϑητι- 
κῶν μελῶν, ἀλλ᾽ ἔνδον μένει παρ᾽ ἑαυτῇ ὑπὸ βάρους 
καὶ πυκνότητος πεδηϑεῖσα, τὸ δὲ σῶμα στερεὸν μὲν 
ἀλλ᾽ ἀργὸν καὶ βαρὺ καὶ μετὰ βίας ὑπὸ τῆς προαιρέ- » 
σεως κινούμενον. εἰ δὲ σύμμετρος γένοιτο ἡ πάντων 
σύστασις, τότε τὸ ξῷον ϑερμὸν εἰς πρᾶξιν, κοῦφον δὲ 
δὶς κένησιν, εὔκρατον δὲ εἰς ἁφήν, γενναῖον δὲ εἰς 
ϑῆξιν κατασκευάξεται. ὅσα οὖν τῷδε τῷ λόγῳ κεκοι- 
νώνηκε πλείονος πυρὸς καὶ πνεύματος, ταῦτα ἀπωῶρ- Ὁ 
νέωται καὶ ἄνω παρ᾽ ἐκείνοις πολιτεύεται τοῖς στοι- 
χείοις ἐξ ὧν καὶ ἐγένετο" ὅσα δὲ πλείονος μὲν πυρὸς 
ὀλέγου δὲ πνεύματος. ὕδατος δὲ καὶ γῆς ἴσης, ταῦτα 
ἀπηνϑρώπισται, καὶ τῷ ξώῳ τὸ περισσὸν τοῦ ϑερμοῦ 


[1098] εἰς σύνεσιν ἐτράπη" ὃ γὰρ ἐν ἡμῖν. νοῦς ϑερμόν τι 


χρῆμά ἐστιν, ὃ καίειν μὲν οὐκ οἷδε διαδύνειν δὲ κατὰ 
πάντων ἐπίσταται᾽ ὅσα δὲ πλείονος μὲν ὕδατος πλείο- 


CAP. 4]. 5. 00. ΦΎΣΙΚΑ 951 


vog ὃὲ γῆς μετρίου δὲ πνεύματος καὶ ὀλίγου δὲ πυ- 
ρός, ταῦτα τεϑηρίωται, τῇ δὲ τοῦ ϑερμοῦ περιουσίᾳ 
ἀλκιμώτερα γέγονε τῶν ἄλλων ὅσα δὲ γῆς καὶ ὕδα- 
τος ἴσων κεκοινώνηκε, ταῦτα ἀφηρπετώϑη, καὶ τῇ 
5 τοῦ πυρὸς στερήσει ἄτολμα γέγονε καὶ ἀπαρρησίαστα, 
τῇ δὲ τοῦ ὕδατος κοινωνέᾳ ψυχρὰ ἐγένετο, τῇ δὲ τῆς 
γῆς βαρέα καὶ νωϑρά, τῇ δὲ τοῦ πνεύματος εὐκίνητα, 
εἰ προαιρέσει τὸ κινεῖσθαι ὅσα δὲ πλείονος μὲν 
ὑγροῦ, ὀλίγου δὲ ξηροῦ, ταῦτα ἀπιχϑύωται, καὶ τῇ 
μὲν τοῦ ϑερμοῦ καὶ ἀέρος στερήσει δειλά ἐστι καὶ 
ἄδυτα, τῇ δὲ τοῦ ὑγροῦ περιουσίᾳ καὶ τῇ τοῦ γεώδους 
ἐν λελυμένῃ γῇ καὶ ὕδατι διὰ τὸ συγγενὲς κατοικεῖ. 
καὶ πρὸς μὲν τὴν τοῦ ἑκάστου στοιχείου μοῖραν καὶ 
τῆς μοέρας τὴν περιοχὴν καὶ τὰ σώματα ἡλικιάξεται" 
καὶ πρὸς τὴν ὀλιγομετρίαν τὰ λοιπὰ fox μεμετρο- 
ποίηται , πρὸς ἐνέργειαν τὴν ἑκάστῳ τῶν στοιχείων 
οὐσιομετρίαν. καὶ ἔτι ὦ παῖ περιπόϑητε λέγω. ors 
ἐκ ταύτης τῆς οὕτω συστάσεως ἡ κατὰ τὴν πρώτῃν 
σύνοδον γενομένη κρᾶσις καὶ ὃ ἐκ ταύτης ἀναϑυμιώ- 
. Ἄμενος ἀτμός, ἐφ᾽ ὅσον τὴν ἐδίαν τηροῦσιν ἰδιότητα, [1100] 
ὥστε τὸ μὲν ϑερμὸν ἕτερον μὴ λαβεῖν ϑερμόν, μηδὸ 
τὸ ἀερῶδες πνεῦμα ἕτερον [πνεῦμα], μηδὲ τὸ ὑγρὸν 
ἑτέραν ὑγρασίαν, μηδὲ τὸ γεῶδες ἑτέραν πυκνότητα, 
τὸ τηνικαῦτα τὸ ξῷον ὑγιαένει. ἐπὰν γὰρ μὴ οὕτως 
Ὁ μένῃ ὦ τέκνον ἐφ᾽ οἷς ἔσχεν ἐξ ἀρχῆς μέτροις, ἀλλ᾽ 
ἤτοι πλεονάσῃ ταῦτα, οὐκ ἐνεργείᾳ λέγω κατὰ περιο- 
χὴν οὐδὲ τῇ κατ᾽ αὔξησιν γινομένῃ μεταβολῇ τοῦ γέ- 
νους καὶ τῶν σωμάτων, ἀλλὰ τῇ ὡς προέφαμεν συ- 
|o στατιχῇ τῶν στοιχείων κράσει, ὥστε τὸ μὲν ϑερμὸν 
— ὃ ἐπὶ πλέον αὐξηϑῆναι 7 ἐπὶ πλέον ἐλαττωϑῆναι, τὰ 
δὲ ἄλλα ὁμοίως, τὸ τηνικαῦτα οὕτως νοσήσει τὸ ξῷον. 
ἐπὰν γὰρ οὕτως διατεϑῇ τό τε θερμὸν καὶ τὸ ἀερῶϑες, 


359 IGANNOT ZTOBAIOT Lis, 1 


ἃ δὴ σύσκηνά ἐδτι τῆς ψυχῆς, τότε ἐν ἀλληγορίαις καὶ 
ἐκστάσεσι γίγνεται τὸ ξῷον. πεπύκνωται γὰρ τὰ στοι- 
χεῖα δι᾿ ὧν διαφϑείρεται τὰ σώματα. αὐτὸ μὲν γὰρ 
τὸ γεῶδές ἐστιν ἡ τοῦ σώματος πῆξις, τὸ δὲ ὑγρὸν 
ἡ ἐν τούτῳ ἐστὶν εἰς συμπαγίαν περίχυσις, τὸ δὲ ἀερῶ- ὁ 
δές ἐστι τὸ ἐν ἡμῖν κινητικόν, καὶ τούτων πάντων διε- 
γερτικὸν τὸ πῦρ. ὥσπερ οὖν ὁ ἐκ τῆς πρώτης συνό- 
δου καὶ κράσεως τῶν στοιχείων γιγνόμενος ἀτμὸς καὶ 

(150) ὡσανεὶ ἔξαψις καὶ ἀναϑυμέασις. ὁποῖος ἂν ἢ, παρα- 
μιγεὶς τῇ ψυχῇ ἄγει αὐτὴν εἰς ἑαυτόν, ὡς ἂν ἔχῃ qu-1 — 
σεῶς. sive σπουδαῖος εἴτε μή. τῇ γὰρ ἐξ ἀρχῆς πρὸς 

[1102] αὐτὸν οἰχειότητι καὶ συντροφίᾳ ἐπιμένουσα ἡ ψυχὴ 
τὴν τάξιν διατηρεῖ. ὅταν ὃ ἐπιπροσγένηται ἤτοι τῷ 
049 συγκράματι ἢ καὶ μέρεσιν ἢ μέρει αὐτοῦ ἔξωϑέν 
τις πλείων μοῖρα τοῦ προκαταβεβλημένου, τότε καὶ ὃ 15 
ἐντεῦϑεν μεταλλοιούμενος ἀτμὸς μεταλλοιοῖ ἤτοι τὴν 
τῆς ψυχῆς διάϑεσιν ἢ τὴν τοῦ σώματος. τὸ γὰρ πῦρ 
καὶ τὸ πνεῦμα ἀνωφερῆ ὄντα ἐπὶ τὴν ψυχήν, ὁμοιό- 
χῶρον αὐτοῖς ὑπάρχουσαν, ἀνατρέχει" τὸ δὲ ὑγρὸν 
καὶ τὸ γεῶδες κατωφερὴ ὄντα, τῷ σώματι ὁμοιέδρῳ x 
ὄντι ἐφιξάνει. 





Κεφ. μβ΄. 
IIEPI ΑἸΣΘΉΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑἸΣΘΗΤΩ͂Ν. 


1 P" 

. Πλάτων τὴν αἴσϑησιν ἀποφαίνεται ψυχῆς καὶ 25 
σώματος κοινωνίαν πρὸς τὰ ἐκτός. 3 | μὲν γὰρ δύνα- 
μις ψυχῆς, τὸ δὲ 0 οργανον σώματος, ἄμφω δὲ διὰ φαν- 
τασέας ἀντιληπτικὰ τῶν ἔξωϑεν. λέγει δὲ ἐν τῷ Φι- 
λήβῳ ὧδε “τὸ δὲ ἐν ἑνὶ πάϑει τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα 





* 


CAP. 41.8.00, cA p. 42. 8. 1—3. ΦΎΣΙΚΑ 959 


χοινῇ γιγνόμενον κοινῇ καὶ κινεῖσϑαι, ταύτην δὲ τὴν 
κίνησιν ὀνομάξων αἴσϑησιν, οὐκ ἀπὸ τρόπου φϑέγ- 
γοιο ἄν; “ληϑέστατα λέγεις: 


'Δριστοτέλη 8 τὴν αἴσϑησιν μὴ πλανᾶσϑαι περὶ [1104] 


5 τὸ ἴδιον, περὶ δὲ τὸ συμβεβηκός. 

Πυϑαγόρας καὶ Πλάτων καϑαρὸν ἕκαστον εἷ- 
ναι τῶν αἰσϑητῶν ἐξ ἑκάστου στοιχείου προδσερχόμε- 
vov. πρὸς μὲν οὖν τὴν ὅρασιν τὸ αἰϑερῶδες πεφυκέ- 
ναι y πρὸς δὲ τὴν ἀκοὴν τὸ πνευματικόν, πρὸς δὲ τὴν 

10 ὄσφρησιν τὸ πυρῶδερ, πρὸς δὲ τὴν γεῦσιν τὸ ὑγρόν, 
πρὸς δὲ τὴν ἁφὴν τὸ γεῶδες." 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαέδωνος [p.60] 

Ὡς ἄτοπον, ἔφη, ὦ ἄνδρες, ἔοικεν εἶναι τοῦτο ὃ 
καλοῦσιν οἵ ἄνϑρωποι ἡδύ, ὡς ϑαυμασίως πέφυκϑ 

15 πρὸς τὸ δοκοῦν ἐναντίον εἶναι τὸ λυπηρόν, τῷ ἅμα 
μὲν αὐτὼ μὴ ϑέλειν παραγένεσϑαι τῷ ἀνθρώπῳ, ἐὰν 
δέτις διώκῃ τὸ ἕτερον καὶ λαμβάνῃ, σχεδὸν τι ἀνα- 
γκάξεσϑαι ἀεὶ λαμβάνειν καὶ τὸ ἕτερον, ὥσπερ ἐκ μι- 
κρᾶς κορυφῆς ἡμμένω δύ᾽ ὄντε" καί ΐ μοι δοκεῖ, ἔφη; 
20 εἰ ἐνενόησεν αὐτὰ Αἴσωπος; μὖϑον ἂν συνϑεῖναι, ὡς 
ὁ ϑεὸς βουλόμενος αὐτὰ διαλλάξαι πολεμοῦντα, ἐπειδὴ 
οὐκ ἠδύνατο, συνῆψεν εἰς ταὐτὸν αὐτῶν τὰς κορυφάς, 
καὶ διὰ ταῦτα ὧν ἂν τὸ ἕτερον παραγένηται, ἐπακο-- 
λουϑῇ ὕστερον καὶ τὸ ἕτερον. ὥσπερ οὖν καὶ αὐτῷ 
25 μοι Éotx ev , ἐπειδὴ ὑπὸ τοῦ δέσμου ἦν ἐν τῷ σκέλει τὸ 
ἀλγεῖν, ἥκειν δὴ φαίνεται ἐπακολουϑοῦν τὸ ἡδύ. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Θεαιτήτου [p. 153] 
᾿4πόλαβε τοένυν ὦ ἄριστε. οὑτωσὶ καὶ τὰ ὄμματα 
πρῶτον" ὃ δὴ καλεῖς χρῶμα λευκόν, μὴ εἶναι αὐτὸ 
80 ἕτερόν τι ἔξω τῶν σῶν ὀμμάτων μηδ᾽ àv: τοῖς ὕμμασι, 
μηδὲ τὴν αὐτῷ χώραν ἀποτάξῃς. ἤδη γὰρ ἂν εἴη v6 
&v που ἐν τάξει καὶ μένον, καὶ οὐκ ἂν ἐν τῇ γενέσει 
8TOB. ECL, PHYS. 23 


4À 


904 ISANNOT ZTOBAIOT Lr». 1 


γίγνοιτο. ᾿4“λλὰ πῶς; Ἑπώμεϑα τῷ ἄρτι λόγῳ, μηδὲν 
αὐτὸ καϑ'᾽ αὑτὸ £v ὃν τιϑέντες" καὶ ἡμῖν οὕτω μέλαν 
v& καὶ λευκὸν καὶ ὁτιοῦν ἄλλο χρῶμα ἐκ τῆς προσβο- 
λῆς τῶν ὀμμάτων πρὸς τὴν προσήκουσαν φορὰν φα- 
νεῖται γεγενημένον, καὶ ὃ δὴ ἕκαστον εἶναί φαμὲν δ 
χρῶμα, οὔτε τὸ προσβάλλον οὔτε τὸ προσβαλλόμενον 
ἔσται, ἀλλὰ μεταξύ τι ἑκάστῳ ἴδιον γεγονός" ἢ σὺ 
διισχυρέσαι᾽ ἂν ὡς οἷόν σοι φαίνεται ἕκαστον χρῶμα; 
τοιοῦτον καὶ. κυνὶ καὶ ὅτῳ ἂν teo; ; Μὰ 4^ οὐκ 
ἔγωγε. Τί; ἄλλῳ ἀνϑρώπῳ ἄρ᾽ ὅμοιον καὶ σοὶ φαί- Ὁ 
νεται ὁτιοῦν, ἔχεις τούτοις ἰσχυρῶς. ἢ πολὺ μᾶλλον,᾿ 
ὅτι οὐδὲ σοὶ ταὐτόν, διὰ τὸ μηδέποτε ὁμοίως αὐτὸν 
σεαυτὸν ἔχειν; «Τοῦτο μᾶλλον δοκεῖ μοι ἢ ἐκεῖνο. 
Οὐκοῦν εἰ μὲν ᾧ ῳῷ παρεμετρούμεϑα ] o ἐφαπτόμεϑα, | 
μέγα ἢ 1 λευκὸν 1 ἢ ϑερμὸν ἦν, οὐκ ἄν ποτε ἄλλῳ προσ- 15 
πεσὸν ἄλλο ἃ ἂν ἐγεγόνει, αὐτό ye μηδὲν μεταβάλλον᾽ 
εἰ δὲ αὖ τὸ “παραμετρούμενον ἢ τὸ ἐφαπτόμενον £ ἔχα- 
στον ἦν τούτων, οὐκ ἂν αὖ ἄλλου προσελϑόντος 1 τι 
παϑόντος, αὐτὸ μηδὲν παϑὸν ἂν ἄλλο ἐγένετο. 
4 Ἐν ταυτῷ [p. 157] ol 
Μὴ τοίνυν ἀπολέπωμεν ὅσον ἐλλεῖπον αὐτοῦ. 
λείπεται δὲ ἐνυπνίων τὸ πέρι καὶ νόσων τε τῶν ἄλ- 
λων καὶ μανίας, ὅσα τε παρακούειν 7] παρορᾶν ἢ ἄλλο 
τι παραισϑάνεσϑαι λέγεται. οἶσϑα γάρ που ὅτι ἐν 
πᾶσι τούτοις ὁμολογουμένως ἐλέγχεσϑαι δοκεῖ ὃν ἄρτι 5΄ 
((δ1) διῆμεν λόγον" ὥστε παντὸς μᾶλλον ἂν ἡμῖν ψευδεῖς 
αἰσϑήσεις ἐν αὐτοῖς γιγνομένας, καὶ πολλοῦ δὴ τὰ 
φαινόμενα ἑκάστῳ , ταῦτα καὶ εἶναι, ἀλλὰ πᾶν TOU- — 
γναντίον οὐδὲν ὧν φαίνεται εἶναι. 4ληϑέστατα ταῦτα | 
λέγεις, ὦ Σώκρατες. Τίς δὴ οὖν, ὦ παῖ, λείπεται A0- 9 
γος τῷ τὴν αἴσϑησιν ἐπιστήμην τιϑεμένῳ καὶ τὰ 
φαινόμενα ἑκάστῳ ταῦτα εἷναι ἃ φαίνεται; 








CAP. 42, 8. 9—7. ΦΥΣΙΚΑ 900 


Ἐν ταυτῷ [p. 179] 5 
Μετρέως ἄρα ἡμῖν πρὸς τὸν διδάσκαλόν σου εἰ- 
ρήσεται, ὅτι ἀνάγκη αὐτῷ ὁμολογεῖν σοφώτερόν τὲ 
ἄλλον ἄλλου εἶναι καὶ τὸν μὲν τοιοῦτον μέτρον εἶναι, 

s ἐμοὶ δὲ τῷ ἀνεπιστήμονι μηδὲ ὁπωστιοῦν ἀνάγκη εἷ- 
ναι μέτρῳ γίγνεσϑαι. Πολλαχῇ οὖν ὦ Θεόδωρε καὶ 
ἄλλῃ ἂν τό γε τοιοῦτον ἁλοίη μὴ πᾶσαν παντὸς ἀληϑῆ 
δόξαν εἶναν᾽ περὶ δὲ τὸ παρὸν ἑκάστῳ πάϑος, ἐξ ὧν 
af αἰσϑήσεις καὶ αἱ κατὰ ταύτας δόξαι γίγνονται, χα- 

10 λεπώτερον ἑλεῖν ὡς οὐκ ἀληϑεῖς. 
Ἐν ταῦτ ᾧ [p. 188] 6 
Οὐκοῦν ὦ Θεόδωρε τοῦ τε doU ἑταίρου ἀπηλλά- [1160] 
γμεϑα καὶ οὕπω συγχωροῦμεν αὐτῷ πάντ᾽ ἄνδρα 
πάντων χρημάτων μέτρον εἶναι. 
15 Πλάτωνος ἐν τῷ Τιμαέῳ [p. 37) ] 
“όγος δὲ ὁ κατ᾽ αὐτὸν γιγνόμενος περί τε ϑάτε- 
ρον ὧν καὶ περὶ τὸ ταὐτὸν ἐν τῷ κινουμένῳ ὑπ᾽ «v- 
τοῦ φερόμενος ἄνευ φϑόγγου xal ἠχῆς, ὅταν μὲν περὶ 
τὸ αἰσϑητὸν γίγνηται καὶ ὁ τοῦ ϑατέρου κύκλος ὀρϑὸς 
Ὁ (Qv εἰς πᾶσαν αὐτοῦ τὴν ψυχὴν διαγγεέίλῃ., δόξαι καὶ 
πίστεις γίγνονται βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς" ὅταν δὲ αὖ 
περὶ τὸ λογικὸν ἢ καὶ ὃ τοῦ ταὐτοῦ κύκλος εὔτροχος 
ὧν αὐτὰ μηνύσῃ, νοῦς ἐπιστήμη τε ἐξ ἀνάγκης ἀπο- 
τελεῖται, τοῦτο δὲ ἐν o τῶν ὄντων ἐγγίγνεσϑον, &v 
$5 ποτέ τις αὐτὸ ἄλλο πλὴν ψυχὴν εἴπῃ πᾶν μᾶλλον ἢ 
τἀληϑές. 


29 


9060 I2ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


Κεφ. uy. ’ 
IIOZAI ΕἸΣΙΝ 'AI AIZOHZEIZ ΚΑῚ IIOIAZ OTZIAZ 
KAI ENEPI'EIAZ 'EKAZTH. 


᾿Δφριστοτέλης ἕκτην μὲν ov λέγει, κοινὴν δὲ ὁ 
αἴσϑησιν τῶν συνθέτων εἰδῶν κριτικήν, εἰς ἣν πᾶσαι 
συμβάλλουσιν αἱ ἁπλαῖ τὰς ἰδίας ἑκάστη φαντασίας, 
ἐν ἡ τὸ μεταβατικὸν ἀφ᾽ ἑτέρου πρὸς ἕτερον, οἷον εὶ 
ὄχήματος καὶ κινήσεως [σώματος. μεϑορίῳ τοῦ λογι- 
κοῦ καὶ τοῦ ἀλόγου, μνήμης καὶ νοῦ μετέχουσα, δια- Ὁ 
τείνουσα καὶ ἐπὶ τὰ ἄλογα τῶν (oov, καϑ᾽ ὁπόσην 
διανοίας ἀναλογέαν ἔχει. κοινὰ δ᾽ ἐστὶ ὄψεως μὲν 
[1108] καὶ ἁφῆς σχῆμα, ὄψεως καὶ ἀκοῆς διάστημα, πασῶν 

03 κένησις καὶ μέγεϑος καὶ ἀρυϑμός.] 

τὸ δὴ αἰσϑητικόν, ὃ δὴ κοινῶς ἁπάντων τῶν (oov t 
ἴδιον (αἰσϑήσει γὰρ διαφέρειν τὸ ξῷον τοῦ φυτοῦ) 
πενταπλοῦν ἐοικέναι. τοῦτο γὰρ τὸ μὲν ὅρασιν τὸ δὲ 
ἀκοὴν τὸ δ᾽ ὄσφρησιν τὸ δὲ γεῦσιν τὸ δὲ ἁφήν. ὑπ- 
ἄρχειν δέ τινα καὶ σύνϑετον αἴσϑησιν, ἐν ἢ τό τε 

φανταστικὸν πᾶν γίγνεσϑαι καὶ τὸ μνημονευτικὸν καὶ Ὁ 

τὸ δοξαστικόν, ὅπερ οὖν οὐδ᾽ ἄμοιρα τοῦ νοῦ τυγχά- 

νει. αἰσθάνεσθαι δ᾽ ἡμᾶς παϑούσης τι τῆς αἰσϑή- 
σεως. 
2 Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαέδωνος [p. 96] 

Ὁ δὲ ἐγκέφαλός ἐστιν ὁ τὰς αἰσϑήσεις παρέχων s 
τοῦ ἀκούειν καὶ ὁρᾶν καὶ ὀσφραίνεσθαι. ἐκ τούτων 
δὲ γέγνοιτο μνήμη καὶ δόξα, ἐκ δὲ μνήμης καὶ δό- 
ξης λαβούσης τὸ ἠρεμεῖν κατὰ ταῦτα γίγνεσϑαι ἐπι- 
στήμην. 





CAP. 43. 5.1.2. 04». 44. 5.1.2. ΦΥΣΙΚΑ 957 


Κεφ. μδ΄. 
ΠΕΡῚ 'OPAZESZ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΤΡΙΚΩΝ EMOAZESN. 


40. s. | ι 
Πλάτων συναύγειαν τοῦ μὲν ἐκ τῶν ὀρθαλμῶν 

s φωτὸς ἐπὶ ποσὸν ἀπορρέοντος εἰς τὸν ὁμογενῆ ἀέρα, 
τοῦ δὲ ἀπὸ τῶν σωμάτων ἀντιφερομένου;, τοῦ δὲ περὶ (152) 
τὸν μεταξὺ ἀέρα εὐδιάχυτον ὄντα καὶ εὔτρεπτον συν- 
ἐντεινομένου τῷ πυρώδει τῆς ὄψεως. αὕτη λέγεται 
πλατωνικὴ συναύγεια. 

. 0 "A ou.GrocéAme, ὁρᾶν ἡμᾶς κατὰ κένησιν τοῦ [1110] 
κατ᾽ ἐνέργειαν διαφανοῦς. διαφανὲς δὲ οὐ μόνον εἷ- 
ναι τὸν ἀέρα ἀλλὰ καὶ τὸ ὕδωρ καί τινα τῶν συν- 
ἐσταμένων ποϑέν, οἷον ὕαλον καὶ κρύσταλλον καί τι- 
νας τῶν λαμπρῶν λέϑων. ἀκούειν δὲ κατ᾽ ἐνέργειαν 

15 τοῦ μεταξὺ διεχοῦς. διεχὲς δ᾽ εἶναι καὶ τὸν ἀέρα καὶ 
τὸ πῦρ καὶ τὸ ὕδωρ καί τινα τῶν συγκριμάτων. 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαέου [p. 45] 2 
Τῶν δὲ ὀργάνων πρῶτον μὲν φωσφύρα συνετε- 
χτήναντο ὄμματα τοιᾷδε ἐνδήσαντες αἰτίᾳ" τοῦ πυ- 

20 gos 000v τὸ μὲν καίειν οὐκ ἔσχε, τὸ δὲ παρέχειν φῶς 
ἡμερινόν, οἰκεῖον ἑκάστης ἡμέρας, σῶμα ἐμηχανή- 
ὅαντο γίγνεσϑαι. τὸ γὰρ ἐντὸς ἡ ἡμῶν. ἀδελφὸν 6 ὃν τού- 
του πῦρ εἰλικρινὲς ἐποίησαν διὰ τῶν ὀμμάτων ῥεῖν 
λεῖον καὶ πυκνόν, ὅλον μέν. μάλιστα δὲ τὸ μέσον 

25 συμπιλήσαντες τῶν ὀμμάτων, ὥστε τὸ μὲν ἄλλο ὅσον 
παχύτερον στέγειν πᾶν, τὸ τοιοῦτον δὲ μόνον αὐτὸ 
καϑαρὸν διηϑεῖν. ὅταν οὖν μεϑημερινὸν ἦ φῶς περὶ 
τὸ τῆς ὕψεως ῥεῦμα, τότε ἐκπῖπτον ὅμοιον πρὸς 
ὅμοιον, ξυμπαγὲς γενόμενον, ὃν σῶμα οἰκειωϑὲν 

ὃ συνέστη κατὰ τὴν εὐθυωρίαν, ὅπῃπερ ἂν ἀντερείδῃ 
τὸ προσπέπτον ἔνδοϑεν πρὸς ὃ τῶν ἔξω συνέπεσεν. 


- — — ο--. 


358 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ὁμοιοπαϑὲς δὴ δι᾿ ὁμοιότητα πᾶν γενόμενον, ὅτου τὸ 
ἂν αὐτό ποτε ἐφάπτηται καὶ ὃ ἂν ἄλλο ἐκείνου, τού- 
τῶν τὰς κινήσεις διαδιδόν εἰς ἅπαν τὸ σῶμα μέχρε 
τῆς ψυχῆς αἴσϑησιν παρέσχετο ταύτην, ἢ δὴ ὁρᾶν 
φαμέν. ἀπελθόντος δὲ εἰς νύχτα, τοῦ ξυγγενοῦς πυ- 
ρὺς ἀποτέτμηται. πρὸς γὰρ ἀνόμοιον ἐξιὸν ἀλλοιοῦ- 
ταί τε αὐτὸ καὶ κατασβέννυται, ξυμφυὲς οὐκέτι τῷ 
πλησίον ἀέρι γιγνόμενον ἅτε πῦρ οὐκ ἔχοντι. παύε- 
ταί τὸ οὖν ὁρῶν ἔτι τε ἐπαγωγὸν ὕπνου γίγνεται. 
σωτηρίαν γὰρ ἣν οἵ ϑεοὶ τῆς ὄψεως ἕνεκα ἐμηχανή- 
δαντο, τὴν τῶν βλεφάρων φύσιν, ὅταν ταῦτα συμ- 
μύσῃ, καϑείργνυσι τὴν τοῦ πυρὸς ἐντὸς δύναμιν. εἰ 
. 65 διαχεῖται καὶ ὁμαλύνει τὰς ἐντὸς κινήσεις" ὁμα- 
λυνϑεισῶν δὲ ἡσυχία γίγνεται. γενομένης δὲ πολλῆς 
μὲν ἡσυχίας βφαχυόνειρος ὕπνος ξυμπίπτει" κατα- 
ληφϑεισῶν δέ τινων κινήσεων μειξόνων, οἷαι καὶ ἐν 
οἵοις ἂν τόποις λίπωνται, τοιαῦτα καὶ τοσαῦτα παρ- 
ἔσχον τὰ ἀφομοιωθέντα ἐντὸς ἔξωϑέν τε ἐγερϑεῖσιν 
ἀπομνημονευόμενα φαντάσματα. τὸ δὲ περὶ τὴν τῶν 
κατόπτρων εἰδωλοποιίαν, καὶ πάντα ὅσα ἐμφανὴ καὶ 
λεῖα, κατιδεῖν οὐδὲν ἔτε χαλεπόν. ἐκ γὰρ τῆς ἐντὸς 
ἐκτὸς τε τοῦ πυρὸς ἑκάτερον κοινωνίας ἀλλήλοις, ἕνός 
τε αὖ περὶ τὴν λειότητα ἑκάστου γενομένου καὶ πολ- 
λαχῇ μεταρρυϑμισϑέντος. πάντα τὰ τοιαῦτα ἐξ ἀνά- 
γκης ἐμφαίνεται, τοῦ περὶ τὸ πρόσωπον πυρὸς τῷ 
περὶ τὴν ὄψιν πυρὶ περὶ τὸ λεῖον καὶ λαμπρὸν ξυμ- 
παγεῖ γιγνόμενον. 
Ἐν ταυτῷ [p.67] εἰς τὸ περὶ χρωμάτων. 
Ἔστι γένος ἡμῖν αἰσϑητικόν, ὃ διελέσϑαι δεῖ, συ- 
χνὰ ἐν αὑτῷ ποικίλματα κεκτημένον" ἃ ξύμπαντα 
μὲν χρόας ἐκαλέσαμεν, φλόγα τῶν σωμάτων ἑκάστων 
ἀπορρέουσαν, ὄψει σύμμετρα μόρια ἔχουσαν πρὸς al- 


σι 


20 


30 


' 


CAP. 44. s. 2. ὃ. QTZIKA 900 


σϑησιν. ὄψεως 03 ἐν τοῖς πρόσϑεν αὐτὸ περὶ τῶν αἰ- 
τίων τῆς γενέσεως ἐρρήϑη᾽ τῇδ᾽ οὖν τῶν χρωμάτων 
πέρι μάλιστα εἰκὸς πρέποι τ᾽ ἂν τὸν ἐπιεικῆ λόγῳ 
διεξελθεῖν, τὰ φερόμενα ἀπὸ τῶν ἄλλων μόρια ἐμπί- 
δπτοντά τε εἰς τὴν ὄψιν τὰ μὲν ἐλάττω τὰ δὲ μείξω 
τὰ δ᾽ ἴσα τοῖς αὐτῆς ὄψεως μέρεσιν εἶναι. τὰ μὲν οὖν 
ἴσα ἀναίσϑητά τε διαφανῆ λέγομεν, τὰ δὲ μείξω καὶ 
ἐλάττω, τὰ μὲν συγκρίνοντα, τὰ δὲ διακρίνοντα αὐὖ- 
τὴν τοῖς περὶ τὴν σάρκα ϑερμοῖς καὶ ψυχροῖς καὶ τοῖς 
περὶ τὴν γλῶτταν στρυφνοῖς" καὶ ὅσα ϑερμαντικὰ 
ὕντα δριμέα ἐκαλέσαμεν, ἀδελφὰ εἶναι ταῦτα εἴη ἂν 
τά τὸ λευκὰ καὶ μέλανα, ἐκείνων παϑήματα γεγονότα, 
ἐν ἀλλῷ γένει ταὐτά, φανταξόμενα δὲ ἄλλα διὰ ταύ- 
τας αἰτέας. οὕτως οὖν αὐτὰ προσρητέον᾽ τὸ μὲν δια- 
15 κριτικὸν τῆς ὄψδως λευκόν, τὸ δ᾽ ἐναντίον αὐτοῦ μέ- 
λαν, τὴν δ᾽ ὀξυτέραν φορὰν καὶ γένους πρὸς ἑτέρου 
προσπίπτουσαν καὶ διακρίνουσαν τὴν ouv μέχρι τῶν 
ὀφθαλμῶν, αὐτάς τε τῶν ὀμμάτων τὰς διεξόδους βίᾳ 
διωθοῦσαν, πῦρ μὲν καὶ ὕδωρ ἄϑροον, ὃ δάκρυ κα- 
2) λοῦμεν, ἐκεῖθεν ἐκχέουσαν, αὐτὴν δὲ οὖσαν πῦρ ἐξ 
ἐναντίας ἀπαντῶσαν. καὶ τοῦ μὲν ἐκπηδῶντος πυρὸς 
olov ἀπ᾽ ἀστραπῆς, τοῦ δ᾽ εἰσιόντος καὶ περὶ τὸ vo- 
τερὸν κατασβεννυμένου, παντοδαπῶν ἐν τῇ κυκλήδει 
ταύτῃ γιγνομένων χθωμάτων, μαρμαρυγὰς μὲν τὸ 
25 πάϑος προσείπομεν, τὸ δὲ τοῦτο ἀπεργαζόμενον λαμ- 
πρόν τε καὶ στίλβον ἐπωνομάσαμεν. τὸ δὲ τούτων αὖ 

. μεταξὺ πυρὸς γένος πρὸς μὲν τὸ τῶν ὀμμάτων ὑγρὸν 
ἀφικνούμενον καὶ κεραννύμενον αὐτῷ στίλβον δὲ ov, 
τῇ δὲ διὰ τῆς νοτίδος αὐτῇ τοῦ πυρὸς μιγνυμένῃ 
3) χρῶμα ἔναιμον παρασχομένῃ, τοὔνομα ἐρυϑρὸν λέγο- 
μεν. λαμπρὸν δὲ ἐρυϑρῷ λευκῷ τε μιγνύμενον ἕξαν- 
ϑὸν γέγονε. τὸ δ᾽ ὅσον μέτρον ὅσον οὐ, οὐδ᾽ εἴ τις εἰ- 


960 ISANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥ 1.18.1 


δείη, νοῦν ἔχοι τὸ λέγειν᾽ ὧν μήτε τινὰ ἀνάγκην 
μήτε τὸν εἰκότα λόγον καὶ μετρίως ἄν τις εἰπεῖν εἴη 
δυνατός. ἐρυϑρὸν δὲ δὴ μέλανι λευκῷ τε κραϑὲν 
ἁλουργύν, ὕρφνειον δὲ ὅταν τούτοις μεμιγμένοις καυ- 
ϑεῖσί τε μᾶλλον συγκραϑῇ μέλαν" πυρρὸν δὲ ξανϑοῦ 5 
καὶ φαιοῦ χράσει γίγνεται, φαιὸν δὲ λευκοῦ ve καὶ 
μέλανος, τὸ δὲ ὠχρὸν λευκοῦ ξανϑῷ μιγνυμένου, 
λαμπρῷ τε λευκὸν συνελϑὸν καὶ εἰς μέλαν κατακορὲς 
ἐμπεσὸν κυανοῦν χρῶμα ἀποτελεῖται, κυανοῦ δὲ 
λευκῷ κεραννυμένου γλαυκόν, πυρροῦ δὲ μέλανε 10 
πράσινον. τὰ δὲ ἄλλα ἀπὸ τούτων σχεδὸν δῆλα, αἷς 
ἂν ἀφομοιούμενα μίξεσι διασώξοι τὸν εἰκότα μῦϑον. 
εἰ δέ τις τούτων ἔργῳ σκοπούμενος βάσανον λαμβά- 
voi; τὸ τῆς ἀνθρωπίνης καὶ ϑείας φύσεως ἠγνοηκὼς 
ἂν εἴη διάφορον , ὅτι ϑεὸς μὲν τὰ πολλὰ εἰς ἕν μὲν 15 
συγκεραννύναι καὶ πάλιν ἐξ ἑνὸς εἰς πολλὰ διαλύειν. 
ἱκανός, ἐπιστάμενος ἃ ἅμα καὶ δυνατός" ἀνθρώπων. δὲ 
οὐδεὶς οὐδέτερα τούτων ἱκανὸς οὔτε ἔστι νῦν οὔτ᾽ 
εἰσαῦϑίς ποτ᾽ ἔσται. 


Κεφ. με΄. 20 
ΠΕΡΡῚ AKOHZ ΠΕΡῚ OZPPHZEQSZ ΠΕΡῚ ΤΕΥΣΕΩΣ 
ΠΕΡῚ 'APHZ? 


Οἱ ἀπὸ Πλάτωνος. πλήττεσϑαι τὸν ἐν τῇ κεφαλῇ 
ἀέρα, τοῦτον δ᾽ ἀνακλᾶσϑαι. εἰς τὰ ἡγεμονικὰ καὶ γέ- 25 
γνεσϑαι τῆς ἀκοῆς αἴσϑησιν. : 

Πλάτωνος ἐν Τιμαίῳ [p. 67] 

To δὲ αἰσϑητικὸν iv ἡμῖν. μέρος ἐπιξητοῦσι τὸ 

περὶ τὴν ἀκοήν, δι᾽ ἃς αἰτίας τὰ περὶ αὐτὰ συμβαίνει 


CAP. 44, 8.9. cA P. 45.5.1--3. ΦΎΣΙΚΑ 961 


παϑήματα λεκτέον. ὅλως μὲν ovv φωνὴν ϑῶμεν τὴν 
δι᾿ ὥτων ὑπ᾽ ἀέρος ἐγκεφάλου τε καὶ αἵματος μέχρε 
ψυχῆς πληγὴν διαδιδομένην, τελευτῶσαν δὲ περὶ τὴν 
τοῦ ἥπατος ἕδραν, ἀκοήν. ὅσα δ᾽ αὐτῆς ταχεῖα, ὀξεῖαν᾽ 
εὔση δὲ βραδυτέραν βαρυτέραν, τὴν δὲ ὁμαλὴν λείαν, (158) 
τὴν δ᾽ ἐναντίαν τραχεῖαν, μεγάλην δὲ τὴν πολλήν" 
001 δ᾽ ἐναντέα, σμικράν. τὰ δὲ περὶ ξυμφωνίας αὖ- 
τῶν ἐκ τοῖς ὕστερον λεχϑησομένοις ἀνάγκη φηϑῆναι. 
J Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 66] 8 
9 Περὶ δὲ τὴν τῶν μυκτήρων δύναμιν οὐκ ἔνι" τὸ 1112] 
γὰρ τῶν ὀσμῶν πᾶν ἡμιγενές. ἤδη δὲ οὐδενὶ συμβέ- 
βηκε συμμετρία πρὸς τὸ τινὰ ἔχειν ὀσμήν, ἀλλ᾽ ἡμῶν 
αἱ περὶ τὰ τοιαῦτα φλέβες πρὸς μὲν τὰ γῆς ὕδατός vs 
|o γένη στενώτεραι ξυνέστησαν, πρὸς δὲ τὰ πυρὸς ἀέρος 
15 τξ εὐρύτεραι. διὸ τούτων οὐδεὶς οὐδενὸς ὀσμῆς πώ- 
ποτδ ἤσϑετό τινος ἀλλ᾽ ἢ Boexoudvov ἢ σηπομένων 
1 τηκομένων ἢ ἢ ϑυμιωμένων γίγνονταί Tivov. μετα- 
βάλλοντρς γὰρ ὕδατος εἰς ἀέρα ἀέρος τε εἰς ὕδωρ ἐν 
τῷ μεταξὺ τούτων γεγόνασιν. εἰσί τε ὀσμαὶ ξύμπα- 
Ὁ σαι χαπνὸς ἢ ὁμίχλη. τὸ δὲ ἐξ ὕδατος εἰς ἀέρα κα- 
πνός. ὅϑεν λεπτότεραι μὲν ὕδατος, παχύτεραι δὲ ὀσμαὶ 
ξύμπασι γεγονόνασιν ἀέρος. δηλοῦται δὲ ὁπόταν τι- 
νὸς ἀντιφραχϑέντος περὶ τὴν ἀναπνοὴν ἄγῃ τὶς βίᾳ τὸ 
πνεῦμα εἰς αὐτόν. τότε γὰρ ὀσμὴ μὲν οὐδεμία ξυν- 
Ὁ διηϑεῖται, τὸ δὲ πνεῦμα τῶν ὀσμῶν ἐρημωϑὲν αὐτὸ 
μόνον ἕπεται. δι᾽ οὖν.ταῦτα ἀνώνυμα τούτων ποικίλ- 
ματα γέγονεν, οὐκ ἐκ πολλῶν οὐδ᾽ ἁπλῶν εἰδῶν ὄντα, 
ἀλλὰ διχῇ τό vs ἡδὺ καὶ τὸ λυπηρὸν αὐτόϑι μόνον 
διαφανῆ λέγεσϑον, τὸ μὲν τραχῦνόν τε καὶ βιαξόμε- 
ὃ vov τὸ κύτος ἅπαν, 00v ἡ ἡμῶν μεταξὺ κορυφῆς τοῦ τε 
ὀμφαλοῦ κεῖται; τὸ δὲ ταὐτὸν τοῦτο καταπραῦνον, 
καὶ πάλιν ἡ ῃ πέφυκεν ἀγαπητῶς ἀποδιδόν. | 


362 ISANNOT ZTOBAIOT Li5. 1 


᾿Δριστοτέλης γεύεσϑαι διὰ τοῦ μεταξὺ τῶν ysv- 
στῶν ὑγρῶν. 

Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 65] 

Πρῶτον οὖν ὅσα τῶν χυμῶν πέρι λέγοντες ἐν τοῖς 5 
πρόσϑεν ἀπελίπομεν ἴδι᾽ ὄντα παϑήματα περὶ τὴν 
γλῶτταν ἐμφανιστέον εἰ δυνατόν. φαίνεται δὲ καὶ 
ταῦτα, ὥσπερ οὖν καὶ τὰ πολλά, διὰ συγκρίσεών τέ 
τινῶν καὶ διακρίσεων γίγνεσϑαι, πρὸς δὲ αὐταῖς xs- — | 
᾿χρῆσϑαι μᾶλλόν τι τῶν ἄλλων ταχύτησί τε καὶ λειό- 10.— 
τησιν. ὅσα μὲν γὰρ εἰσιόντα περὶ τὰ φλέβια, οἷόνπερ 
δοκίμια τῆς γλώττης, τεταμένα ἐπὶ τὴν καρδίαν, εἰς 
τὰ νοτερὰ τῆς σαρκὸς καὶ ἁπαλὰ ἐμπέπτοντα γήινα 
μέρη κατατηκόμενα ξυνάγει τὰ φλέβια καὶ ἀποξηραί- 
ys." τραχύτερα μὲν ὄντα στρυφνὰ ἧττον δὲ τραχύ- 15 
vovra αὐστηρὰ φαίένεται. τὰ δὲ τούτων τε ῥυπτικὰ 
καὶ πᾶν τὸ περὶ τὴν γλῶτταν ἀποπλύνοντα, πέρα μὲν 
τοῦ μετρίου τοῦτο δρῶντα καὶ προσεπιλαμβανόμενα, 
ὥστε ἀποτήκειν αὐτῆς τῆς φύσεως, οἷον ἡ τῶν νίτρων 
δύναμις, πικρὰ πάνϑ᾽ οὕτως ὠνόμασται᾽ τὰ δὲ ὑπο- ἢ 
δεέστερα τῆς νιτρώδους ξξεως, ἐπὶ τὸ μέτριόν τὸ τῇ 
ῥύψει χρώμενα ἁλυκὰ ἄνευ πικρότητος τραχείας, καὶ 
φίλα μᾶλλον ἡμῖν φανταξεσϑαι. τὰ δὲ τοῦ σώματος 
ϑερμότητι κοινωνήσαντα καὶ λίαν μὲν vx αὐτοῦ 
συνεκπυρούμενα, καὶ πάλιν αὐτὰ ἀντικάοντα τὸ δια- 25. | 
ϑερμῆναν, φερόμενόν vs ὑπὸ κουφότητος ἄνω πρὸς | 
τὰς κεφαλῆς αἰσϑήσεις, τέμνοντα πάνϑ᾽ ὅσοις ἂν προσ- —— 
πέπτῃ διὰ ταύτας τὰς δυνάμεις, δριμέα πάντα τὰ τοι- 
αὕτα ἐλέχϑη. τῶν δὲ αὐτῶν προλελεπτισμένων μὲν 
ὑπὸ σηπεδόνος, εἰς δὲ τὰς στενὰς φλέβας ἐνδυομένων, 90 
καὶ τοῖς ἐνοῦσιν αὐτόϑε μέρεσι γεώδεσι, καὶ ὅσα ἀέρος 
᾿ξυμμετρίαν ἔχοντα, ὥστε κινήσαντα περὶ ἄλληλα ποι- 


CAP, 45, ε. 4—7. QTZIKA 363 


* 


εῖν κυκᾶσϑαι, xvxousva δὲ περιπέπτειν vs καὶ εἰς 
ἕτερα ἐνδυόμενα ἕτερα κοῖλα ἀπεργάξεσϑαι. περιγι- 
νόμενα τοῖς εἰσιοῦσιν" ἃ δὴ νοτίδος περὶ ἀέρα κοί- 
λης περιταϑείσης, τοτὲ μὲν γεώδους τοτὲ δὲ καϑαρᾶς, 
δνοτερὰ ἀγγεῖα ἀέρος ὕδατα κοῖλα περιφερῆ vs γενέ- 
σϑαι᾿ καὶ τὰ μὲν τῆς καϑαρᾶς διαφανεῖς περιστῆναι 
κληϑείσας ὀνόματα πομφόλυγας, τὰς δὲ τῆς γεώδους 
ὁμοῦ κινουμένης τε καὶ ἀναιρουμένης ξέσιν τε καὶ ξύ- 
μωῶσιν ἐπικληϑῆναι, τὸ δὲ τούτων αἴτιον τῶν παϑημά- 
É των ὀξὺ προσρηϑῆναι. ξύμπασι δὲ περὶ ταῦτα εἰρη- 
μένοις πάϑος ἐναντίον ἀπ᾽ ἐναντίας ἐστὶ προφάσεως, 
ὁπόταν ἡ τῶν εἰσιόντων σύστασις ἐν ὑγροῖς οἰκεία τῇ 
τῆς γλώττης ἕξει πεφυκυῖα λειαίνῃ μὲν ἐπαλείφουσα 
τὰ τραχυνϑέντα τὰ δὲ παρὰ φύσιν συνεστῶτα ἢ 
ιὁ κεχυμένα τὰ μὲν συνάγῃ τὰ δὲ χαλᾷ καὶ πανϑ᾽ ὅτι 
μάλιστα (guy κατὰ φύσιν" ἡδὺ καὶ προσφιλὲς πάντῃ 
πᾶν τὸ τοιοῦτον ἴαμα τῶν βιαίων παϑημάτων γιγνό- 
μενον κέχληται γλυκύ. καὶ τὰ μὲν δὴ ταύτῃ ταῦτα. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 75] 

Ὁ — Tv δὲ δὴ τοῦ στόματος ἡμῶν δύναμιν ὀδοῦσι καὶ 
γλώττῃ καὶ χείλεσιν ἕνεκα τῶν ἀναγκαίων καὶ τῶν 
ἀρίστων διεκόσμησαν οἵ διακοσμοῦντες, ἦ νῦν διατέ- 
τακται τὴν μὲν εἴσοδον τῶν ἀναγκαίων μηχανώμε- 
vou χάριν, tqv. δὲ ἔξοδον τῶν ἀρίστων" ἀναγκαῖον 

Ὁ μὲν γὰρ πᾶν ὅσον συνέρχεται τροφὴν διδὸν τῷ σώ- 
ματι" τὸ δὲ λόγων νᾶμα ἔξω ῥέον καὶ ὑπηρετοῦν 
φρονήσει κἄλλιστον καὶ ἄριστον πάντων ναμάτων. 

Περὶ ἁφῆς 


$ 4“ριστοτέλης. ἄπτεσϑαι δὲ διὰ τοῦ μεταξὺ σώμα- 
τος τῆς σαρκὸς καὶ τὸ ἀπὸ τούτου. τὸ δὴ τοιοῦτον ἀέρα 
Ἢν ͵ 
ἢ τὸ ὕδωρ ὑπάρχειν 1] ἐκ τούτων τι κοινόν. λανθάνειν 


$64 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


δὲ ἐπέ ve τῆς γεύσεως καὶ τῆς ἁφῆς, διὰ τὸ μὴ διὰ 
μακροῦ γίγνεσϑαι, καϑάπερ ἐπὶ τῶν ὁρατῶν καὶ ἀκου- 
στῶν καὶ ὀσφραντῶν. τοῦ δὲ κινητοῦ κατὰ τόπον ὃν 
δὴ προσείπομεν ὁρμητικόν, τὸ πρῶτον κινοῦν καὶ ἐν 

e P d / 3 

ἡμῖν καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ξῴοις ἀκένητον εἶναι. δ 


Κεφ. pg. 
IIEPI ΦΟΝΗΣ ΚΑΤ EI ΑΣΩΜΑΤΟΣ Ἧ ΦΩΝΗ ΚΑῚ TI 
ATTH£Z TO 'HCEMONIKON. 


0.0; 3 
Πλάτων τὴν φωνὴν ὁρίξεται πνεῦμα διὰ στόματος 10 
ἀπὸ διανοίας καὶ πληγὴν ὑπ᾽ ἀέρος δι᾽ των καὶ ἐγκε- 
φάλου καὶ αἴματος μέχρι ψυχῆς διαδιδομένην. λέγε- 
Π1141ται δὲ καὶ καταχρηστικῶς ἐπὶ τῶν ἀλόγων ξώων φωνὴ 
καὶ τῶν ἀψύχων, ὡς χφεμετισμοὶ καὶ ψόφοι. κυρίως 
05 φωνὴ ἔναρϑρός ἐστι, ἔστι γὰρ φωτίζουσα τὸ νοού-- 15 
μένον. 


Κεφ. u£. 
ΠΕΡῚ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΚΑῚ KPITHPIOT. : 

A pua voréAmgs. φαντασίαν δ᾽ εἶναι πάϑος τι καὶ » 
κένησιν τῆς κατ᾽ ἐνέργειαν αἰσϑήσεως, ὠνομάσϑαι δ᾽ 
ἀπὸ μιᾶς τῶν αἰσϑήσεων τῆς ὁράσεως τῷ φαίνεσϑαι 
παρὰ τὸ φάος ἔχειν τὴν ἐπίρρησιν. τοῦτο δ᾽ οἰκεῖον εἷ- 
ναι τῆς ὄψεως, διατείνειν δὲ εἰς πάσας τὰς αἰσϑήσεις 
καὶ τὰς διανοητικὰς κινήσεις, καὶ γὰρ ταύτας ὁμωνύ- ἜΝ 
Ios λέγεσϑαι φαντασίας. κριτήρια δ᾽ εἶναι τῆς τού- | 
τῶν γνώσεως τόν τὸ νοῦν καὶ τὴν αἴσϑησιν, τὸν μὲν 
τῶν νοητῶν τὴν δὲ τῶν αἰσϑητῶν. οὔτε γὰρ τὸ καϑόλουν 
δύναιτ᾽ ἂν αἴσϑησις ἐπικρίνειν οὔτε τὸ xaO" ἕκαστον 
ψοῦς, πάντα δ᾽ ἐκ τούτων συνεστάναι καὶ διὰ τούτων. 80 


CAP. 45, 8. 5. cA P. 40. CAP. 47. CAP. 48. 5.1—3. ΦΥΣΙΚΑ 365 


Κεφ. ug. 
IIEPI ΔΟΞΗΣ. 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Σοφιστοῦ [p. 263] 
Τί δὲ δὴ διάνοιά τε καὶ δόξα καὶ φαντασία; Μῶν 
5 οὐχ ἤδη δῆλον ὅτι ταῦτά γε ψευδῆ τε καὶ ἀληϑὴ πάνϑ᾽ 
ἡμῶν ἐν ταῖς ψυχαῖς ἐγγίγνεται; ὯΩ δ᾽ εἴσει ῥᾷον, 
ἂν πρῶτον λάβῃς αὐτά, τί zov ἐστὶ καὶ τί διαφέρουσιν 
ἕκαστα ἀλλήλων. Διδοῦ μόνον. Οὐκοῦν διάνοια μὲν 
καὶ λόγος ταυτόν πλὴν ὁ μὲν ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς 
τ αὐτὴν διάλογος ἄνευ φωνῆς γιγνόμενος, τοῦτ᾽ αὐτὸ 
ἡμῖν ἐπωνομάσϑη διάνοια; Πάνυ μὲν οὖν. Τὸ δὲ ἀπ᾽ 
ἐκείνης ῥεῦμα διὰ τοῦ στόματος ἰὸν μετὰ φϑόγγου 
κέκληται λόγος; ᾿4ληϑῆ. Καὶ μὴν ἐν λόγοις γε αὖ, 
οἷς μὲν ἐνόν. Τὸ ποῖον; Φάσιν τὸ καὶ ἀπόφασιν. 
5 Ἴσμεν. Ὅταν οὖν τοῦτο ἐν ψυχῇ κατὰ διάνοιαν ἐγγί- 
γνηται μετὰ σιγῆς, πλὴν δόξης ἔχεις ὅ τι προσείπῃς 
αὐτό; Καὶ πῶς; Τί δ᾽, ὅταν δόξα μὴ καϑ᾽ αὑτὸ ἀλλὰ 
δι’ αἰσϑήσεως παρῇ τινι τὸ τοιοῦτον αὖ πάϑος, οἷόν v5. 
ὀρϑῶς εἰπεῖν ἕτερόν τι πλὴν φαντασίας ; Οὐδέν. Οὐκ- 
Ὁ οὖν ἐπείπερ λόγος ἀληϑὴς ἦν καὶ ψευδής, τούτων δ᾽ 
ἐφάνη διάνοια μὲν αὐτῆς πρὸς ἑαυτὴν ψυχῆς διάλο- 
yog , δόξα δὲ διανοίας ἀποτελεύτησις., φαίνεσϑαι δὲ ὃ 


λέγομεν, σύμμιξις αἰσϑήσεως καὶ δόξης" ἀνάγκη δὴ (154) 


καὶ τούτων τῶν λόγων συγγενῶν ὄντων, ψευδῆ τε 
5 αὐτῶν ἔνια καὶ ἐνίοτε εἶναι; Πῶς δ᾽ οὔ; Κατανοεῖς 
οὖν ὅτι πραότερον εὑρέϑη ψευδὴς δόξα καὶ λόγος. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Συυμποσέίου [p. 219] 


Ἤτοι τῆς διανοίας ὀξὺ βλέπειν, ὅταν ἡ τῶν ὀμμά- [1116] 


τῶν τῆς ἀκμῆς λήγειν ἐπιχειρῇ. 
3) Πλάτωνος πολιτείας γ' [p. 413] 
Φαίνεταί μοι δόξα ἐξιέναι ἐκ διανοίας ἢ ἑκουσίως 


866 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


ἢ ἀκουσίως ἑἕκουσέως μὲν ἡ ψευδὴς τοῦ μεταμανϑά- 
vovtog, ἀκουσίως δὲ πᾶσα ἡ ἀληϑής. τὸ μὲν τῆς éxov- 
σίου, ἔφη, μανϑάνω, τὸ δὲ τῆς ἀκουσίου οὐ δέομαι 
μαϑεῖν. Τί δέ; οὐ καὶ σὺ ἡγῇ, ἔφην ἐγώ. τῶν μὲν 
ἀγαϑῶν ἑκουσίως στέρεσϑαι τοὺς ἀνθρώπους, τῶν Ob 5 
κακῶν ἀκουσίως, ἢ οὐ τὸ μὲν ἐψεῦσϑαι τῆς ἀληϑείας ᾿ 
κακόν, τὸ δὲ ἀληϑεύειν ἀγαϑόν; οὐ τὸ τὰ ovra δοξά- 
ξειν ἀληϑεύειν δοκεῖ σοι εἶναι; AA , ἦ δ᾽ ὅς, ὀρθῶς 
λέγεις" xal μοι δοχοῦσιν ἄκοντες ἀληϑοῦς δόξης στε-- 
ρίσκεσϑαι. 10 


Κεφ. μϑ'. 
ΠΕΡῚ ANAIINOHZ ΚΑΙ ΠΑΘΩ͂Ν. 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαέου [p. 79] 

Πάλιν δὲ τὸ τῆς ἀναπνοῆς ἴδωμεν πάϑος αἷς χρώ- 
μενον αἰτίαις τοιοῦτον γέγονεν οἷόν περ τὰ νῦν ἐστέν. 15 
ὧδ᾽ οὖν. ἐπειδὴ κενὸν οὐδέν ἐστιν ὃ τῶν. φερομένων 
δύναιτ᾽ ἂν εἰσελϑεῖν τι, τὸ δὲ πνεῦμα φέρεται παρ᾽ 
ἡμῶν ἕξω, τὸ μετὰ τοῦτο ἤδη παντὶ δῆλον, ὡς οὐκ εἰς 
κενὸν ἀλλὰ τὸ πλησίον ἐκ τῆς ἕδρας csi τὸ δὲ 
ὠϑούμενον ἐξελαύνει τὸ πλησίον ἀεί, καὶ κατ᾽ αὐτὴν 30 
τὴν ἀνάγκην πᾶν περιελαυνόμενον εἰς τὴν ξδραν 
ὅϑεν ἐξῆλϑε τὸ πνεῦμα εἰσιὸν ἐκεῖσε, καὶ ἀναπληροῦν 
αὐτὴν ξυνέπεται τῷ πνεύματι, καὶ τοῦτο ἅμα πᾶν οἷον 
τροχοῦ περιαγομένου γίγνεται διὰ τὸ κενὸν μηδὲν εἷ- 
ναι. διὸ δὴ τῶν μὲν στηϑῶν καὶ τοῦ πνεύμονος ἔξω 15 
μεϑιὲν τὸ πνεῦμα πάλιν ὑπὸ τοῦ περὶ τὸ σῶμα ἀέρος, 
εἴσω διὰ μανῶν τῶν σαρκικῶν δυομένου καὶ περιελαυ- 
νομένου,, γένεται πλῆρες" αὖϑις δὲ ἀποτρεπόμενος ὃ 
ἀὴρ καὶ διὰ τοῦ δώματος ἐξωϑὲν ἰὼν εἴσω τὴν ἀνα- 


* 


CAP. 48. 8.9. cAP. 40. QYZIKA 967 


πνοὴν περιωϑεῖ κατὰ τὴν στόματος καὶ τὴν τῶν uv- 
κτήρων δίοδον. τὴν 0b αἰτίαν τῆς ἀρχῆς αὐτῶν ε- 
τέον τήνδε. πᾶν ξῷον αὐτοῦ τὰ ἐντὸς περὶ τὰς φλέβας 
καὶ τὸ αἷμα ϑερμότητα ἔχει, olov ἐν αὐτῷ πηγήν τινα 
ὃ dvoUGav πυρόρ᾽ ὃ δὴ καὶ προσεικάξομεν τῷ τοῦ κύρ- 
του πλέγματι κατὰ μέσον διατεταμένον ἐκ πυρὸς πε- 
πλέχϑαι πᾶν" τὰ δὲ ἄλλα ὅσα ἔξωϑεν, ἀέρος. τὸ ϑερ- 
μὸν δὴ κατὰ φύσιν εἰς τὴν αὑτοῦ χώραν ἔξω πρὸς τὸ 
ξυγγενὲς ὁμολογητέον ἐέναι. δυοῖν δὲ ταῖν διεξόδοιν 
οὔσαιν, τῆς μὲν κατὰ τὸ σώμα ἔξω τῆς δ᾽ αὖ κατὰ 
στόμα καὶ τὰς ῥῖνας, ὅταν μὲν ἐπὶ ϑάτερα ὁρμήσῃ, 
ϑάτερα περιωϑεῖ" τὸ δὲ περιωϑὲν εἰς τὸ πῦρ ἐμπῖ- 
zvov ϑερμαίνεται, τὸ δ᾽ ἐξιὸν ψύχεται. μεταβαλλού- 
δης δὲ τῆς ψυχρύτητος καὶ τῶν κατὰ τὴν ἑτέραν &o- 
t5 δὸν ϑερμοτέρων γιγνομένων πάλιν ἐκείνῃ ῥέπον αὖ 
τὸ ϑερμότερον μᾶλλον, πρὸς τὴν αὑτοῦ φύσιν φερό- 
μενον, περιωϑεῖ τὸ κατὰ ϑάτερα. τὸ δὲ τὰ αὐτὰ πά- 
ὄχον καὶ τὰ αὐτὰ ἀβεδιτοδιδὸν ἀεί, κύκλον ἀεὶ σαλευό- 
μενον ἔνϑα καὶ ἔνϑα ἀπειργασμένον ὑπ᾽ ἀμφοτέρων 
2 τὴν ἀναπνοὴν καὶ ἐκπνοὴν γέγνεσϑαι παρέχεται. καὶ 
δὴ καὶ τὰ τῶν περὶ τὰς ἰατρικὰς σικύας παϑημάτων 
αἴτια καὶ τὰ τῆς πόσεως τά τὸ τῶν Qurrovudvov , ὅσα 
ἀφεϑέντα μετέωρα καὶ ὅσα ἐκ πηγῆς φέρεται, ταύτῃ 
διωκτέον, καὶ ὅσοι φϑόγγοι ταχεῖς καὶ βραδεῖς ὀξεῖς (155) 
5s καὶ βαρεῖς φαίνονται, τοτὲ μὲν ἀνάρμοστοι φε- 
J ρόμδνοι δι᾿ ἀνομοιότητα τῆς ἐν ἡμῖν ὑπ᾽ αὐτῶν κι- 
νήσεως, τοτὲ δὲ ξύμφωνοι δι᾽ ὁμοιότητα. τὰς γὰρ 
τῶν προτέρων καὶ ϑαττόνων καὶ βραδυτέρων κινήσεις 
ἀποπαυομένας ἤδη τὸ εἰς ὅμοιον ἐληλυϑυίας, αἷς 
9 ὕστερον αὐτοὶ προσφερόμενοι κινοῦσιν ἐκείνας, κατα- 
λαμβάνουσι" καταλαμβάνοντες δὲ οὐκ ἄλλην ἐπεμ- 
βάλλοντες ἀνετάραξαν κίνησιν, ἀλλ᾽ ἀρχὴν βραδυτέ- 


3968 ISANNOT XTOBAIOT $TZIKA Lis.1 


ρας φορᾶς καὶ κατὰ τοῦ ϑάττονος, ἀποληγούσης δὲ 
ὁμοιότητα προσάψαντες μίαν ἐξ ὀξείας καὶ βαρείας 
συνεκεράσαντο πάϑην, ὅϑεν ἡδονὴν μὲν τοῖς ἄφροσιν 
εὐφροσύνην δὲ τοῖς ἔμφροσι διὰ τὴν τῆς θείας ἀρμο- 
νίας κίνησιν ἐν ϑνηταῖς γενομένην φοραῖς παρέσχον. 5 
καὶ δὴ καὶ τὰ τῶν ὑδάτων πάντα ῥεύματα, ἔτι τε τὰ 
τῶν κἐραυνῶν πτώματα καὶ τὰ ϑαυμαξόμενα ἠλέ- 
κτρῶν περὶ τῆς ἔλξεως καὶ τῶν ἡρακλεέων λίϑων, 
πάντων τούτων ὁλκὴ μὲν οὐκ ἔστιν οὐδενί ποτε᾽ τὸ 
δὲ κενὸν εἶναι μηδὲν περιωθεῖν τε αὐτὰ ταῦτα εἰς Ὁ 
ἄλληλα, τὰ τὸ δὲ διακρινόμενα καὶ συγκρινόμενα πρὸς 
τὴν αὑτῶν διαμειβόμενα ἔδραν ἕκαστα ἰέναι πάντα, 
τούτοις τοῖς παϑήμασι πρὸς ἄλληλα συμπλεχϑ εἴσι τε- 
ϑαυματουργημέναι τῷ κατὰ τρόπον φανήσεται ζη- 
τοῦντι. καὶ δὴ καὶ τὸ τῆς ἀναπνοῆς, ὅϑεν ὁ λόγος 1 
ὥρμησε, κατὰ ταὐτὰ καὶ διὰ τούτων γέγονεν, ὥσπερ 
ἐν τοῖς ἔμπροσϑεν εἴρηται, τέμνοντος μὲν τὰ σῖτα τοῦ 
πυρός, αἰωρουμένῳ δὲ ἐντὸς τῷ βνεύματι συνεπομέ- 
vov, τὰς φλέβας δὲ ἐκ τῆς κοιλίας τῇ συναιωρήσει 
σληροῦντος τῷ τὰ τετμημένα αὐτόϑεν ἐπαντλεῖν, καὶ Ἢ 
διὰ ταῦτα δὴ xa9' ὅλον τὸ σῶμα πᾶσι τοῖς ξῴοις τὰ 
τῆς τροφῆς νάματα οὕτως ἐπίρρυτα γεγονέναι. νεύ- 
τμητα δὲ καὶ ἀπὸ συγγενῶν ὄντα, τὰ μὲν καρπῶν τὰ 
0$ χλόης, ἃ ὁ ϑεὸς ἐπ᾽ αὐτὸ τοῦϑ᾽ ἡμῖν ἐφύτευσεν εἷ- 


vat τροφήν, παντοδαπὰ μὲν χρώματα ἔχει διὰ τὴν 


σύμμιξιν, ἡ δ᾽ ἐρυϑρὰ πλείστη περὶ αὐτὰ χρόα δια- 
Oct, τῆς τοῦ πυρὸς τομῆς τε καὶ ἐξομόρξεως ἐν ὑγρῷ 
δεδημιουργημένη φύσει. ὅϑεν τοῦ κατὰ σῶμα ῥέοντος 
τὸ χρῶμα ἔσχεν οἵαν ὄψιν διεληλύϑαμεν. ὃ καλοῦμεν 
αἷμα, νομὴν σαρκῶν καὶ ξύμπαντος τοῦ σώματος, ὅϑεν 9 
ὑδρευόμενα ἕκαστα πληροῖ τὴν τοῦ κενουμένου βίου. 





IOANNIS STOBAEI 


ECLOGARUM 
PHYSICARUM ET ETHICARUM 


LIBRI DUO. 


T O M. II. 





IOANNIS STOBAEI 


ECLOGARUM 
PHYSICARUM ET ETHICARUM 


LIBRI DUO. ἡ 


RECENSUIT 


AUGUSTUS MEINEKE. 


TOM. II. 


LIBRUM II. ET ADNOTATIONEM CRITICAM 
AD LIBREOS I. ET II. 


CONTINENS. 


& 


LIPSIAE 
IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI. 
MDCCCLXIY. 


2 IS2ANNOT ZTOBAIOT Lis. τὶ 


4 Σοφοκλέους 
᾿4λλ᾽ οὐ γὰρ ἂν τὰ θεῖα κρυπτόντων ϑεῶν 
μάϑοις ἂν οὐδ᾽ εἰ πάντ᾽ ἐπεξέλϑοις σκοπῶν. 
ὅ Φιλήτου 
Θεὸν νόμιξε καὶ σέβου,. ξήτει δὲ uq: 
πλέον γὰρ οὐδὲν ἄλλο τοῦ ξητεῖν ἔχεις. 
[8] εἴτ᾽ ἔστιν εἴτ᾽ οὐκ ἔστι μὴ βούλου μαϑεῖν. 
ὡς ὄντα τοῦτον καὶ παρόντ᾽ ἀεὶ σέβου. 
τί ἐστὶν ὁ ϑεὸς οὐ ϑέλει G6 μανϑάνειν. 


6 Μενάνδρου Ὑποβολιμαίου 
ἁΖΙυσπαρακολούϑητόν τι πρᾶγμ᾽ ἐστὶν τύχη. 
7 Ἡσιόδου [Ἔργ. 42.] 
Κρύψαντες γὰρ ἔχουσι ϑεοὶ βίον ἀνθρώποισι. 
'8 Πινδάρου Παιάνων 


Τί ἔλπεαι σοφίαν ἔμμεναι, & τ᾽ ὀλίγον 
ἀνὴρ ὑπὲρ ἀνδρὸς ἰσχύει; 
οὐ γάρ ἐσϑ᾽ ὕπως τὰ ϑεῶν βουλεύματ᾽ ἐρευνῆσαι 
βροτέᾳ φρενί. 
9 Ἰοφῶντος Βακχῶν 
[1] Ἐπίσταμαι δὲ καὶ τάδ᾽ οὖσά περ γυνή, 
ὡς μᾶλλον ὅστις εἰδέναι τὰ τῶν ϑεῶν 
ξητεῖ, τοσούτῳ μᾶλλον ἧσσον εἴσεται. 


10 Σιμωνέδου 
Ῥεῖα ϑεοὶ κλέπτουσιν ἀνθρώπων νόον. 
11 Δημώνακτος 


'Etsvofóvrov τινῶν εἰ ὁ κόσμος ἔμψυχος , καὶ 
αὖϑις εἶ σφαιροειδής. ᾿ὑμεῖς᾽ ἔφη, 'περὶ μὲν τοῦ 
κόσμου πολυπραγμονεῖτε , περὶ δὲ τῆς ἑαυτῶν ἀκο- 
σμίας οὐ φροντίζξετε. 

12 Δημοκρίτου , 
[12] Μὴ πάντα ἐπίστασϑαι προϑύμεο, μὴ πάντων 
ἀμαϑὴς γένῃ. 


16 


2 


3 


CAP. 1, 5. 4---18. HOIKA. 9 ' 


Πλουτάρχου περὶ Ἴσιδος [p. 382 F.] 13 | 
"v9oozov δὲ ψυχαῖς ἐνταυϑοῖ μὲν ὑπὸ σωμά- 
τῶν καὶ παϑῶν περιεχομέναις οὐκ ἔστι μετουσία 
ϑεοῦ, πλὴν ὅσον ὀνείρατος ἀμαυροῦὺ ϑιγεῖν νοήσει 
s διὰ φιλοσοφέας. 
Πλάτωνος ἐκ τῶν πολιτικῶν [p.257] 14 
Χαλεπόν, ὦ δαιμόνιε, μὴ παραδείγμασι χρώμενον (107) 
. ἱκανῶς ἐνδείξασϑαί τι τῶν μειζόνων. κινδυνεύει γὰρ 
ἡμῶν ἕκαστος οἷον ὄναρ εἰδὼς ἕκαστα πάντ᾽ αὖ πά- 
10 λιν ὥσπερ ὕπαρ ἀγνοεῖν. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Τιμαίου [p. 28] 16 
Τὸν μὲν ovv ποιητὴν καὶ πατέρα τοῦδε τοῦ παν- 
τὸς εὑρεῖν τε ἔργον καὶ εὑρόντα εἰς πάντας ἀδύνα- 
tov λέγειν. 
i5 Ἰαμβλίχου ἐκ τῶν περὶ ψυχῆς — 16 
Πόσῳ δὴ οὖν βέλτιον Ἡράκλειτος παίδων ἀϑύρ- 
ματα νενόμικεν εἶναι τὰ ἀνθρώπινα δοξάσματα. 
Διδύμου ἐκ τοῦ περὶ αἱρέσεων 11.18 
Ξενοφάνους πρώτου λόγος ἦλϑεν εἰς τοὺς EAAg- [14] 
*» νας ἄξιος γραφῆς, ἅμα παιδιᾷ τάς τε τῶν ἄλλων 
τόλμας ἐπιπλήττοντος καὶ τὴν αὑτοῦ παριστάντος 
εὐλάβειαν, ὡς ἄρα ϑεὸς μὲν οἷδε τὴν ἀλήϑειαν, ᾿ δό- 
κος δ᾽ ἐπὶ πᾶσι vévvxvaw ἡ μὲν γὰρ φιλοσοφέα [19] 
ϑήρα τῆς ἀληϑείας ἐστὶ καὶ ὕρεξις καὶ τῶν συγχο- 
5 ρευτῶν καὶ τῆς πρὸς αὑτοὺς συμφωνίας φησίν ... εἰ 
δὲ ναύτην εἰ δὲ στρατιώτην ... 





"D 18* 
Πότερον ovv ὁ ἄνϑρωπος αὐτὸς ἐφ᾽ αὑτοῦ πε- 
ποιῆσϑαί σοι δοκεῖ ξῷον ἢ πρὸς κοινωνίαν; Πρὸς 

7 e M e M ^ , ) ἢ 

30 κουνωνίαν. Ὑπὸ τίνος: πο τῆς φυδεῶς. Τίνος ov- 
σης καὶ ποίας; Διοικούσης τὰ ὅλα. Καὶ πότερον 


1: 


4 ISANNOT ZTOBAIOT 118. τί 


ϑεοῦ οὔσης ἢ μή; Ταῦτα οὐκ ἔτι ἀναγκαῖον πολυ- 
πραγμονεῖν. 
19 Ποφφυφίου ἐκ τῶν περὶ Στυγός 
Ἔστι δὲ ἡ τοῦ ποιητοῦ δόξα οὐχ ὡς ἂν τις νομί- 
[18] δειεν εὔληπτος. πάντες μὲν γὰρ οἵ παλαιοὶ τὰ περὶ s 
τῶν ϑεῶν καὶ δαιμόνων δι᾽ αἰνιγμάτων ἐσήμηναν, 
Ὅμηρος ὃὲ καὶ μᾶλλον τὰ περὶ τούτων ἀπέχρυψε, τῷ 
μὴ προηγουμένως περὶ αὐτῶν διαλέγεσϑαι , κατα- 
χρῆσϑαι δὲ τοῖς λεγομένοις εἰς παράστασιν ἄλλων. 
τῶν γοῦν ἀναπτύσσειν ἐπιχειρησάντων τὰ δι’ vxo-1 
νοίας παρ᾽ αὐτῷ λεγόμενα ἱχανώτατα δοχῶν ὁ Πυ- 
ϑαγόρειος Κρόνιος τοῦτ᾽ ἀπεργάσασθαι, ὅμως ἐν 
τοῖς πλείστοις ἄλλ᾽ ἄττα ἐφαρμόξει ταῖς τεϑείσαις 
ὑποϑέσεσι, τὰ Ὁμήρου μὴ δυνάμενος, οὐ τοῖς παρὰ 
τοῦ ποιητοῦ τὰς δόξας, τοῖς δὲ παρ᾽ αὑτοῦ προσά- ὑ 
γειν τὸν ποιητὴν πεφιλοτίμηται. 
20 Ἰἢενοφῶντος 
Δαίμονες οἱ τὰ μέγιστα διαπρασσόμδνοι ἥκιστα 
[20] ἀνθρώποισιν ἐπιφαίνονται. ὁ γοῦν πάντα σείων καὶ 
ἀτρεμίξων ὡς μὲν μέγας τις καὶ δυνατὸς φανερόν, Ὁ 
ὁποῖος δὲ τὴν μορφὴν ἀφανής. οὐδὲ μὴν ὁ παμφα- 
vie δοκῶν εἶναι ἥλιος, οὐδ᾽ ovrog αὑτὸν ὡς ἔοικεν 
ὁρᾶν ἐπιτρέπει, ἀλλ᾽ ἂν τις ἀναιδῶς αὐτὸν ϑεάση- 
ται, τὴν ὄψιν ἀφαιρεῖται. 
21 Πλάτωνος [Σοφιστῇ p. 231 A] 5 
Τὸν δὲ ἀσφαλῆ δεῖ πάντων μάλιστα περὶ τὰς 
ὁμοιότητας ποιεῖσθαι τὴν φυλακήν, ὀλισϑηρότατον 
γὰρ τὸ γένος. 
22 Τοῦ αὐτοῦ [Φαίδωνι p. 92] 
᾿Εγὼ δὲ τοῖς διὰ τῶν εἰκότων τὰς ἀποδείξεις ποι- * 
ουμένοις λόγοις ξύνοιδα οὖσιν ἀλαξόσι, καὶ ἄν τις 


y 


CAP. 1.8.19—922. cA». 92,5.1--3. HOIKA. 5 


αὐτοὺς μὴ φυλάττηται εὖ μάλα ἐξαπατῶσι καὶ ἐν 
γεωμετρία καὶ ἐν ἄλλοις ἅπασιν. 


Κεφ. β΄. 
ΠΕΡῚ ΔΙΑΛΕΚΤΊΚΗΣ. 


5 Πλάτωνος περὶ πολιτείας (p. 533] 1 
Οὐκοῦν ἡ διαλεχτικὴ μέϑοδος μόνῃ ταύτῃ πο- [22] 
θεύεται, τὰς ὑποϑέσεις ἀναιροῦσα ἐπ᾽ αὐτὴν τὴν ἀρ- 
piv, ἵνα βεβαιώσηται, τῷ ὄντι ἐν βορβόρῳ βαρβα- 
ρικῷ τινὶ τὸ τῆς ψυχῆς ὄμμα κατορωρυγμένον ἠρέμα 
10 ἕλκει καὶ ἀνάγει ἄνω, συνερίϑθοις καὶ συμπεριαγω-- 
γοῖς χρωμένη αἷς διήλθομεν τέχναις ἃς ἐπιστήμας 
μὲν πολλάκις προσείπομεν διὰ τὸ ἔϑος, δέονται δὲ 
ὀνόματος ἄλλον, ἐναργεστέρου μὲν ἢ δόξης ἀμυδρο- 
τέρου δὲ ἢ ἐπιστήμης. διάνοιαν δὲ αὐτὴν ἔν ys τῷ 
15 πρόσϑεν xov ὡρισάμεϑα. 
Ἔν ταυτῶ (p. 534] 2 
"4o! ovv δοκεῖ σοι, ἔφην ἐγώ, ὥσπερ ϑριγκὸς 
τοῖς μαϑήμασιν ἡ διαλεκτικὴ ἡμῖν ἐπάνω κεῖσθαι, (158) 
καὶ οὐκέτ᾽ ἄλλο τούτου ἀνωτέρω μάθημα ὀρϑὼς ἂν 
Ὁ ἐπιτέϑεσθαι, ἀλλ᾽ ἔχειν ἤδη τέλος τὰ τῶν μαϑη- 
μάτων: 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδρου (p. 265] 8 
Τούτων δὲ τινῶν ix τύχης ῥηϑέντων δυοῖν εἰ- 
δοῖν, εἰ αὐτὴν τὴν δύναμιν τέχνην λαβεῖν δύναιτό 
5 τις, οὐκ ἄχαρι. Τίνων δή; Εἰς μίαν τὸ ἰδέαν συνο-- 
ρῶντα ἄγειν τὰ πολλαχῇ διεσπαρμένα, ἵνα ἕκαστον 
ὁριξόμενον δῆλον ποιῇ περὶ οὗ ἂν ἀεὶ διδάσκειν 
ἐθέλῃ. ὥσπερ τὰ νῦν δὴ περὶ Ἔρωτος, ὅ ἐστιν, δρι- 
σϑέν, εἴτ᾽ εὖ εἴτε κακῶς ἐλέχϑη. τὸ γοῦν σαφὲς καὶ 


6 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. τι. 


τὸ αὐτὸ αὑτῷ. ὁμολογούμενον , διὰ ταῦτα ἔσχεν ei- 
πεῖν ὃ λόγος. Τὸ δ᾽ ἕτερον δὴ εἶδος τί λέγεις, ὦ Σώ- 
κρατες; Τὸ πάλιν κατ᾽ εἴδη δύνασϑαι διατέμνειν, 
κατ᾽ ὥρϑρα, 7) πέφυκε, καὶ μὴ ἐπιχειρεῖν καταγνύ- 
ναι μέρος μηδέν , κακοῦ μαγείρου τρόπῳ χφώμενον᾽ δ 
ἀλλὰ ὥσπερ ἄρτι τὼ λόγω τὸ μὲν ἄφρον τῆς δια- 
νοίας ἕν τι κοινῇ εἶδος ἐλαβέτην, ὥσπερ δὲ σώματι 
ἐξ ἑνὸς διπλᾶ καὶ ὁμώνυμα πέφυκε, σκαιά, τὰ δὲ δε- 
ξιὰ κληϑέντα᾽ οὕτω καὶ τὰ τῆς παροινίας ὡς ἡμῖν 
πεφυκὸς εἶδος ἡγησαμένω τὼ λύγω, ὃ μὲν ἐπ᾽ ἀρι-υ 
στερὰ τεμνόμενος μέρος πάλιν τούτω τέμνων οὐκ 
ἀνῆκε, πρὶν ἑαυτοῖς ἐρευρὼν ὀνομαξόμενος σκαιόν 
τινα ἔρωτα ἐλοιδόρησε- μάλ᾽ ἐν δίκῃ ὃ δ᾽ εἰς τὰ ἐν 
δεξιᾷ τῆς μανίας ἀγαγὼν ἡμᾶς, ὁμώνυμον μὲν ἐκεί- 
vo, ϑεῖον δ᾽ αὖ τινα ἔρωτα ἐφευρὼν καὶ προτεινό- 15 
μενος ἐπήνεσεν, ὡς μεγίστων αἴτιον ἡμῖν ἀγαϑῶν. 
᾿4ληϑέστατα λέγεις. Τούτων δὴ ἔγωγε αὐτός τε ἐρα- 
στής, ὦ Φαῖδρε, τῶν διαιρέσεων καὶ συναγωγῶν, tv 
οἷός τε ὦ λέγειν τε καὶ φρονεῖν᾽ ἐάν τε τινὰ ἄλλον 
ἡγήσωμαι δυνατὸν εἰς ἕν καὶ ἐπὶ πολλὰ πεφυκὸς Ὁ 
ὁρᾶν, τοῦτον διώκω κατόπισϑε μετ᾽ ἴχνους ὁμὼς τὸ 
ϑεοῖο. καὶ μέντοι καὶ τοὺς δυναμένους αὐτὸ δρᾶν, 
εἰ μὲν ὀρθῶς ἢ μὴ προσαγορεύω, ϑεὸς οἷδε᾽ καλῶ 
δὲ οὖν μέχρι τοῦδε διαλεκτικούς. 
4 ᾿Αρχύτου περὶ τοῦ ὄντος. 25 
Παντᾷ μοι δοκέοντι ἁμαρτάνεν ol λέγοντες δύο 
[24] λόγως περὶ παντὸς λέγεσϑαι ἐναντίως ἀλλάλοις να- 
μαρτέας ἀμφοτέρως. ἐγὼ δὲ πρᾶτον τοῦτ᾽ ἀδύνατον 
νομίξω, ἀμφοτέρων πιστῶν ἐόντων, ἐναντίως εἶμεν 
ἀλλάλοις τὸ καλὸν τῷ καλῷ καὶ τὸ λευκὸν τῶ λευκῶ. 9 
ἀλλὰ γὰρ οὐχ οὕτως ἔχει᾽ ἀλλ᾽ ἐντὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ 
αἰσχρὸν ἀντία καὶ τὸ λευκὸν καὶ τὸ μέλαν. οὕτω 


6ΑΡ.2.5.8.4. cAP,38.1.,2. ἩΗΘΙΚΑ. 1 


καὶ τὸ ναμαρτὲς τῷ ψεύδει φαμέν, οὐδὲ ναμαρτέας δύο 
λόγως λέγεσϑαι ἢ δύο ψευδέας, ἀλλὰ τὸν μὲν ἀλαϑέα 
τὸν δὲ ψεύσταν. ὁ γὰρ τὰν ψυχὰν ἐπαινέων và ἀν- 
ϑρώπω καὶ τὸ σῶμα μεμφόμενος οὔ κα περὶ τωυτῶ λέ- 
ὅ γου τι, & μὴ καὶ εἴ τι περὶ τᾶς γᾶς λέγοι καὶ τῶ ov- 
ρθανῶ rovrov. ταῦτα γὰρ δύο ἐντί, ἀλλ᾽ οὐχ ἕν. 
ὀνόματι δὲ ϑέλω καὶ τοῦτο δεῖξαι. ὁ γὰρ λέγων 
περὶ ᾿4ϑαναίων ὡς ἐντὶ κατὰ λόγον ἄνδρες ἀγαϑοί, 
καὶ ὁ λέγων ὡς ἐντὶ περὶ χάριτας φαῦλοι, οὐκ ἐναν- 
10 ce λέγοντι. τὰ γὰρ ἐναντία περὶ τωυτῶ πράγματος 
ἀντικέχται ἀλλάλοις, ταῦτα δὲ δύο ἐντὶ πράγματα. 


Κεφ. γ΄. 
ΠΕΡῚ PHTOPIKHZ, 


Πλάτωνος ἐκ τοῦ Ἀλκιβιάδου β΄ [p. 145] 1 

16 Ποίαν οὖν οἴει πολιτείαν εἶναι τοξοτῶν τε ἄγα- [36] 
ϑῶν καὶ αὐλητῶν. ἔτι δὲ καὶ ἀϑλητῶν τε καὶ τῶν 
ἄλλων τεχνιτῶν, ἀναμεμιγμένων ἐν τούτοις οἷς ἄρτι 
δἰίρήκαμεν, τῶν τό τε αὐτὸ τὸ πολεμεῖν εἰδότων καὶ 
αὐτὸ τὸ ἀποκτιννύναι, πρὸς δέ, καὶ ἀνδρῶν δητορι- 

Ὁ κῶν, πολιτικὸν φύσημα φυσώντων, ἁπάντων δὲ τού- 
τῶν ὄντων ἄνευ τῆς τοῦ βελτίστου ἐπιστήμης, καὶ 
τοῦ εἰδότος ὁπότε βέλτιστον &vi ἑκάστῳ τούτων χφή- 
δσασϑαι. καὶ πρὸς τίνα; Φαύλην τινὰ ἔγωγε, ὦ Σώ- 
κρατες. 

25 Πλάτωνος ἐκ vov Ροργίου [Ρ. 453] 2 

Nvv μοι δοχεῖς δηλῶσαι ὦ Γοργία ἐγγύτατα τὴν. 
ῥητορικὴν ἥντινα τέχνην ἡγῇ εἶναι, καὶ εἴ ὅν. δρῶ: Ὁ 
συνέημι λέγεις ὃ οτι πειϑοῦς δημιουργός dovig Cy. mo... 
Que, καὶ ἡ πραγματεία αὐτῆς ἅπασα «ὐπὸ ed E 


i. 
Su. n 
NA jet , : 
M1 δ 
AT Y. . AS. 

LE P - QS 

ida to 


8 ΙΘΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT Lis. n 


λαιον εἰς τοῦτο τελευτᾷ" ü ἔχεις τι λέγειν ἐπὶ πλέον 
τὴν ῥητορικὴν δύνασθαι, ἢ πειϑὼ τοῖς ἀκούουσιν ἐν 
τῇ ψυχῇ ποιεῖν; Οὐδαμῶς ὦ Σώκρατες, ἀλλά μοι 
δοκεῖς ἱκανῶς ὁρέξεσϑαι. 

8 Πλάτωνος δ 

"Av γὰρ ἀποϑάνῃ 

εἷς τις πονηρός, δύ᾽ ἀνέφυσαν ῥήτορερ᾽ 
ovOsig γὰρ ἡμῖν Ἰόλεως ἐν τῇ πόλει, 
ὅστις ἐπικαύσει τὰς κεφαλὰς τῶν ῥητόρων. 
πϑχολλόπευχαρ᾽ τοιγαροῦν ῥήτωρ ἔσῃ. 

4 Τοῦ αὐτοῦ. 

[28] ἸΙδών τινα Πλάτων φαῦλα μὲν πράττοντα, δίκας 

δὲ ὑπὲρ ἑτέρων λέγοντα, εἶπεν οὗτος νοῦν ἐπὶ γλώσ- 
659 φέρει. 


Κεφ. δ΄. ts 
ITEPI NOIHTIKHZ. 
1 Πλάτωνος νόμων δ΄ [P. 719] 
[80] ΜΠααλαιὸς μῦϑος, ὦ νομοϑέτα, ὑπό τε αὐτῶν ἡμῶν 


ἀεὶ λεγόμενός ἐστι καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσι ξυνδεδογμέ- 
vog, ὅτι ποιητής, ὅπόταν ἐν τῷ τρίποδι τῆς μούσης » 
καϑίέξηται, τότε οὐκ ἔμφρων ἐστίν, οἷον δὲ κρήνη τις 
τὸ ἐπιὸν ῥεῖν ἑτοίμως ἐᾷ᾽ καὶ τῆς τέχνης οὔσης μι- 
μήσεως, ἀναγκάξεται, ἐναντίως ἀλλήλοις ἀνθρώπους 
ποιῶν διατιϑεμένους, ἐναντία λέγειν αὑτῷ πολλά- 
xig" οἷδε δὲ οὔτ᾽ εἰ ταῦτα οὔτ᾽ εἰ ϑάτερα ἀληϑῆ τῶν s 
λεγομένων. 
Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ Φαίδρου [p. 245] 
2 Ὃς δ᾽ ἂν ἄνευ μανίας μουσῶν ἐπὶ ποιητικὰς 9v- 
(159) ρας ἀφίκηται, πεισϑεὶς ἄρα ὡς ἐκ τέχνης ἱκανὸς 
ποιητὴς ἐσόμενος, ἀτελὴς αὐτός τὲ καὶ ἡ ποίησις.  * 


CAP. 9, 5.2, σΑρΡωὔ.8.1. HOIKA. 9 


Κεφ. £. 
IIEPI XAPAKTHPOZ. 


Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ αὐτοῦ [p. 274] 
Οὐκοῦν τὸ μὲν τέχνης τε καὶ ἀτεχνίας λόγων 
δ πέρι, ἱκανῶς ἐχέτω. Τί μήν; Τὸ δ᾽ εὐπρεπείαρ, πῇ 
γιγνόμενον, καλῶς ἂν ἔχοι, καὶ ὅποι ἀπρεπώς, λοι- 
πκόν. ἦ γάρ; Ναί. Οἶσϑ᾽ οὖν ὕπη μάλιστα ϑεῷ χα- 
ριεῖ λόγων πέρι πράττων ἢ λέγων; Οὐδαμῶς. Σὺ 
δέ; AxoQv γ᾽ ἔχω λέγειν τῶν προτέρων᾽ τὸ δ᾽ ἀλη- 
10 ϑὲς αὐτοὶ ἴσασιν. Εἰ δὲ τοῦτο εὕροιμεν αὐτοί, &g& 
y ἂν ἔϑ᾽ ἡμῖν μέλοι τὶ τῶν ἀνθρωπίνων δοξασμά- 
τῶν; Γελοῖον ἤρου" ἀλλ᾽ ἃ φὴς ἀκηχοέναι, λέγε. 
Ἤχουσα τοίνυν περὶ Ναύχρατιν τῆς Αἰγύπτου γενέ- 
σϑαι τῶν ἐκεῖ παλαιῶν τινα ϑεῶν, ov καὶ τὸ ὄρνεον 
i5 ἱερὸν ὃ δὴ καλοῦσιν Ἶβιν᾽ αὐτῷ δὲ ὄνομα τῷ δαί- 
μονε εἶναι Θεύϑ. τοῦτον δὴ πρῶτον ἀριϑμόν τε καὶ 
λογισμὸν εὑρεῖν, καὶ γεωμετρίαν καὶ ἀστρονομίαν, 
ἔτι δὲ πεττείας τε καὶ κυβείας, καὶ δὴ καὶ γράμματα. 
βασιλέως δ᾽ αὖ τότε ὄντος Αἰγύπτου ὅλης Θαμοῦ 
Ὁ περὶ τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ ἄνω τόπου, ὃν οἵ Ἔλ- 
ληνὲες Αἰγυπτίας Θήβας καλοῦσι. καὶ τὸν ϑεὸν 4μ- 
μωνα. παρὰ τοῦτον ἐλθὼν 0 Θεὺϑ' τὰς τέχνας éxé- 
δειξε καὶ ἔφη δεῖν διανοηθῆναι τοῖς ἄλλοις Αἰγυ- 
πτίοις. ὃ 0i ἤρετο ἣν δὴ ἑκάστη ἔχει ὠφέλειαν. 
'5 διεξιόντος δὲ ὅ τι καλῶς ἢ μὴ καλῶς δοκοίη λέγειν, 
τὸ μὲν ἔψεγε τὸ δ᾽ ἐπήνει. πολλὰ μὲν οὖν περὶ éxa- 
στης τῆς τέχνης ἐπ᾽ ἀμφότερα Θαμοῦν τῷ Θεὺϑ' λέ- 
γεται ἀποφήνασϑαι, ἃ λόγος πολὺς μὲν ἃ ἂν εἴη διελ- 
ϑεῖν᾽" ἐπειδὴ ὃὲ ἐπὶ τοῖς γράμμασιν ἦν, τοῦτο δέ, ὦ 
30 βασιλεῦ, τὸ μάθημα, ἔφη ὁ Θεύϑ. σοφωτέρους 4- 
γυπτίους καὶ μνημονικωτέρους παρέξει, μνήμης v6 


10 ΙΘΑΝΝΟΎ ZTOBAIOT - Lb. τὶ 


γὰρ καὶ σοφίας φάρμακον εὑρέθη. ὃ δ᾽ εἶπεν, ὦ 
τεχνικώτατε Θεύϑ', ἄλλος μὲν δυνατὸς τεκεῖν τὰ τέχ- 
νης, ἄλλος δὲ κρῖναι τίν᾽ ἔχει μοῖραν βλάβης τε καὶ 
ὠφελείας τοῖς μέλλουσι χρῆσϑαι. καὶ νῦν σὺ πατὴρ 
ὧν γραμμάτων δι᾽ εὔνοιαν τοὐναντίον εἶπες ἢ δύνα- 5 
ται. τοῦτο γὰρ τῶν μαϑόντων λήϑην μὲν ἐν ψυχαῖς 
παρέξει, μνήμης ἀμελετησία, ἅτε διὰ πίστιν γραφῆς 
ἔξωϑεν ὑπ᾽ ἀλλοτρίων τύπων, οὐκ ἔνδοθεν αὐτοὺς 
ὑφ᾽ αὑτῶν ἀναμιμνησκομένους. οὐκοῦν οὐ μνήμης 
ἀλλ᾽ ὑπομνήσεως φάρμακον εὗρες. σοφίας δὲ τοῖς 1 
μαϑηταῖς δόξαν οὐκ ἀλήϑειαν πορίζξεις. πολυήκοοι 
γάρ δοι γενόμενοι ἄνευ διδαχῆς πολυγνώμονες εἶναι 
δόξουσιν, ἀγνώμονες ὡς ἐπὶ πλῆϑος ὄντες καὶ χαλε- 
ποὶ ξυνεῖναι, δοξόσοφοι γεγονότες ἀντὶ σοφῶν. Ὦ 
Σώκρατες, ῥαδίως σὺ Αἰγυπτίους καὶ ὁποδαποὺς ἂν 19 
ἐθέλῃς λύγους ποιεῖς. Σοὶ δ᾽ ἐγώ, φίλε, ἐν τῷ τοῦ 
Ζιὸς τοῦ “ωῳδωναίου ἱερῷ δρυὸς λόγους ἔφασαν μαν- 
τικοὺς πρώτους γενέσϑαι. τοῖς μὲν οὖν τότε, ἅτε οὐκ 
οὖσι σοφοῖς, ὥσπερ ὑμεῖς οἵ νέοι, ἀπόχρη δρυὸς καὶ 
πέτρας ἀκούειν ὑπ᾽ εὐηϑείας, εἰ μόνον ἀληϑῆ λέ-Ὁ 
γοιδν᾿ σοὶ δ᾽ ἴσως διαφέρει τίς ὁ λέγων καὶ ποδαπός. 
οὐ γὰρ ἐκεῖνο μόνον σκοπεῖς, sits οὕτως εἴτε ἄλλως 
ἔχει. Ὀρϑῶς ἐπέπληξας. καί μοι δοκεῖ περὶ πραγμά- 
τῶν ἔχειν ἥπερ ὁ Θηβαῖος λέγει. Οὐκοῦν ὁ τέχνην 
οἰόμενος ἐν γράμμασι καταλείπειν. καὶ αὖ ὃ παρα- Ὁ 
δεχόμενος, ὥς τι σαφὲς καὶ βέβαιον ἐκ γραμμάτων 
ἐσόμενον, πολλῆς ἂν εὐηϑείας γέμοι᾽ καὶ τῷ ὄντι 
τὴν "Auuovog μαντείαν &yvoot, πλέον τὶ οἰόμενος εἷ- 
ναί λόγους γεγραμμένους καὶ τοῦ τὸν εἰδότα ὑπομνῆ- 
Ga, περὶ ὧν ἂν 1) τὰ γεγραμμένα. Ὀρϑύότατα. 80 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Φαίδρου [p.215] 
Δεινὸν γάρ που, ὦ Φαῖδρε, τοῦτ᾽ ἔχει γραφή, 


CAP. ὅ, 8. 1---3. ἩΘΙΚΑ. 11 


καὶ ὡς ἀληϑῶς ὅμοιον ξωγφραφία. καὶ γὰρ ταῦτα 
ἐκείνης ἔχγονα ἕστηκεν μὲν ὡς ξῶντα, ἐὰν δ᾽ ἔρῃ τί, 
σεμνῶς πάνυ σιγᾷ. ταυτὸν δὲ καὶ οἵ λόγοι᾽ δόξαις 
μὲν ἂν ὥς τι φρονοῦντας αὐτοὺς λέγειν᾽ ἐὰν δέ τι 
5 ἔρῃ τῶν λεγομένων, βουλόμενος μαϑεῖν., ἕν τι ση- 
μαίνει μόνον ταὐτὸν ἀεί. ὅταν δὲ ἅπαξ γραφῇ, κυ- 
λέίνδεται μὲν πανταχοῦ πᾶς λόγος ὁμοέως παρὰ τοῖς 
ἐπαΐουσιν. 
Πλάτωνος ἐκ τοῦ Ἴωνος [p.533] 8 
Ἔτι γὰρ τοῦτο τέχνη μὲν οὐκ ἂν παρὰ dol περὶ [32] 
Ὁμήρου εὖ λέγειν, ὃ νῦν δὴ ἔλεγον, ϑεία δὲ δύναμις 
ἤ σε κινεῖ, ὥσπερ ἐν τῇ λίϑω, ἣν Εὐριπίδης μὲν 
μαγνῆτιν ὠνόμασεν, οἱ δὲ πολλοὶ ἡρακλεέαν᾽ καὶ γὰρ 
αὕτη ἡ λίϑος οὐ μόνον αὐτοὺς τοὺς δακτυλίους ἄγει 
15 τοὺς σιδηροῦς, ἀλλὰ καὶ δύναμιν ἐντίϑησι τοῖς δα- 
κτυλίοις, ὥστε δύνασϑαι ταυτὸν τοῦτο ποιεῖν ὅπερ ἡ 
λίϑος. ἄλλους ἄγειν δακτυλίους ὥστ᾽ ἐνίοτε ógua- 
ϑὺς πάνυ μακρὸς σιδηρίων καὶ δακτυλίων ἐξ ἀλλή- 
λῶν ἤρτηται, πᾶσι δὲ τούτοις ἐξ ἐκείνης τῆς λίέϑου 
2). ἢ δύναμις ἀνήρτηται. οὕτω δὲ καὶ ἡ μοῦσα ἐνθέους 
μὲν 'ποιεῖ αὐτή, διὰ δὲ τῶν ἐνθέων τούτων ἄλλως 
ἐνθουσιαξόντων ὁρμαϑὸς ἐξαρτᾶται. πάντες γὰρ τῶν 
ἐπῶν ποιηταὶ οἱ ἀγαϑοὶ οὐκ ἐκ τέχνης ἀλλ᾽ ἔνϑεοι 
ὄντες καὶ κατεχόμενοι πάντα ταῦτα τὰ καλὰ λέγουσι 
3 ποιήματα καὶ oí μὲν λοιποὶ οἵ ἀγαϑοὶ ὡσαύτως, 
ὥσπερ oL κορυβαντιῶντες οὐκ ἔμφρονες ὄντες τὰ 
καλὰ μέλη ταῦτα ποιοῦσιν, ἀλλ᾽ ἐπειδὰν ἐμβῶσιν 
εἰς τὴν ἁρμονίαν καὶ εἰς τὸν ῥυϑμόν, βακχεύουσι καὶ 
κατεχόμενοι, ἔμφρονες δέ, οὔ. καὶ τῶν μελοποιῶν ἡ 
30 ψυχὴ τοῦτο ἐργάξεται, ὅπερ αὐτοὶ λέγουσι. λέγουσι 
γὰρ δήπουϑεν πρὸς ἡμᾶς οἵ ποιηταί, ὅτι ἀπὸ κρηνῶν 
μελερρύτων ἢ ἐκ μουσῶν κήπων τινῶν καὶ ναπῶν' 


19 ISANNOT ZTOBAIOT 1218. 1 


δρεπόμενοι τὰ μέλη ἡμῖν φέρουσιν, ὥσπερ ai μέλιτ- 
ται; καὶ αὐτοὶ οὕτω πδτόμενοι, καὶ Gs λέγουσι. 
κοῦφον γὰρ χρῆμα ποιητής ἐστι καὶ πτηνὸν καὶ ἱερόν, 
καὶ οὐ πρότερον οἷός τε ποιεῖν πρὶν ἃ ἂν ἔνϑεος γένη- 

. ται καὶ ἔκφρων, καὶ ὃ νοῦς ἐν αὐτῷ μηκέτι qj. ...... δ 
ἐπεὶ εἰ περὶ évóg τέχνῃ καλῶς ἠπίσταντο λέγειν, κἂν 
περὶ τῶν ἄλλων πάντων. διὰ ταῦτα δὲ 0 ϑεός, ἐξαι- 
ρούμενος τούτων τὸν νοῦν, τούτοιρ χρῆται ὑπηρέταις, 
καὶ τοῖς χρησμῳδοῖς καὶ τοῖς μάντεσι τοῖς ϑείοιρ, 
iva ἡμεῖς oí ἀκούοντες εἰδῶμεν, ὅτε οὐχ οὗτοί εἰσιν 1 
oí ταῦτα λέγοντες, τὰ οὕτω πολλοῦ ἄξια. οἷς νοῦς 
μὴ πάρεστιν, ἀλλ᾿ ὁ ϑεός ἐστιν αὐτὸς ὁ λέγων ταῦτα, 
διὰ τούτων δὲ φϑέγγεται πρὸς ἡμᾶς. 


Πλάτων τὰ πολλὰ ὧν τινες συγγράφουσι roig! 
ἀδωναϊχοῖς κήποις εἴκαξεν, οἵ τὴν χάριν ἐφήμερον 
ἔχοντες ῥαδίως μαραίνονται. 


Κεφ. &. 
ΠΕΡῚ TOT HGIEOT EIAOTZ ΤῊΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣΞ. 
1 [Διδυμου] 2) 
Ἠϑική ἐστι δύναμις ψυχῆς δι’ ἧς ἀσκηϑείσης 
[34] καλῶς ἡ πρακτικὴ κατασκευάζεται ἀρετή, ἢ λόγος 
καϑ' ὃν χρησόμεθα ἠϑικῇ ἀρετῇ. ἦϑος δέ ἐστε ποιό- 
της τοῦ ἀλόγου μέρους τῆς ψυχῆς ὑποτακτικὼς ἔχειν 
ἐθιξομένου τῷ λόγω. 2 
"Ἄλλως. ἄλογον μέρος τῆς ψυχῆς εἰθισμένον ὑπα- 
κούειν τῷ λόγῳ᾽ ἢ πάϑος ἢ παϑητικὸν μέρος τῆς 
ψυχῆς εἰθισμένον ὑπακούειν τῷ λογικῷ. 
"AlAeg. πάϑος ἢ τὸ ὀρεκτικὸν μέρος τῆς ψυχῆς 
εἰθισμένον ὑπακούειν τοῦ λογικοῦ. πάρεστι δὲ xa-9 


CAP. 6.8. 8, 4. cap. 6. κ.1. ΗΘΙΚΑ' 13 


κείνως δρίξεσθαι᾽ ἀρχὴ ψυχῆς πφακτιχή᾽ ἢ κίνησις [36] 
τῆς ψυχῆς καϑ᾽ ὁρμήν" ἢ ποιότης ἀλόγου μοφίου ψυ- 
TS" ἢ ψυχῆς τοῦ ἀλόγου μέρους ποιύτης κατ᾽ ἐπι- 
τακτικὸν λόγον δυναμένη τῷ λογικῷ ἐπακολουϑεῖν. 
εοὕτως μὲν οὖν οἵ κατὰ Πλάτωνα φιλοδοφοῦντες ὁρέ- 
ἕονται, of δὲ κατὰ Ζήνωνα τὸν στωϊχὸν τροπικῶς᾿ 
ἦθός ἐστι πηγὴ βίου, ἀφ᾽ ἧς αἴ κατὰ μέρος πράξεις 
ῥέουσι. πάϑος δ᾽ ἐστὶν, ὡς μὲν ᾿Δριστοτέλης, ὅλο- 
γος ψυχῆς κίνησις πλεοναστική. τὸ μὲν οὖν ἄλογον 
10 κατὰ τοῦ μὴ ἔχοντος τὸν ἀρχικὸν λόγον τάττει᾿ τὸ 
γὰρ ὑποτακτικὸν ἔχει, καϑ'᾿ ὃ ὑπακούειν πέφυκε 
τῷ λογικῷ᾽ τὸ δὲ πλεοναστικὸν κατὰ τοῦ πεφυκότος 
ἐπιδέχεσϑαι xAsoveduóv, οὐ κατὰ tov ἤδη πλεονά- 
(ovrog ποτὲ μὲν γὰρ πλεονάξει, ποτὲ δ᾽ ἐλλείπει. 
i5 κἀκείνως δὲ ὁρέξεται" πάϑος ἐστὶ πένησις τοῦ ἀλό- 
γου μέρους τῆς ψυχῆς πλεοναστικὴ κατὰ φαντασίαν 
ἡδέος ἢ λυπηροῦ. ὁ μὲν οὖν περιπατητικὸς οὕτωρ᾽ 
ὡς δ᾽ ὁ στωϊκὸς ὡρίσατο Ζήνων. πάϑος ἐστὶν ὑρμὴ 
πλεονάξουσα. οὐ λέγει πεφυκυῖα πλεονάξειν, ἀλλ᾽ 
Ὁ ἤδη ἐν πλεονασμῷ οὖσα᾽ οὐ γὰρ δυνάμει , μᾶλλον (δὴ 
δ᾽ ἐνεργείᾳ. ὡρίσατο δὲ κἀκείνως" πάϑος ἐστὶ ποτὰ 
ψυχῆς, ἀπὸ τῆς τῶν πτηνῶν φορὰς τὸ εὐκίνητον τοῦ 
παϑητιχοῦ παρεικάσας. ἠϑοποιέα δ᾽ ἐστὶν ἤϑους ἐμ- 
ποίησις. ἠϑικὴ δ᾽ ἐστὶν ἀρετὴ μεσότης παϑῶν, ἣ 
25 ἕξις ὁρέίξουσα τοῦ πάϑους τὴν ὑπερβολὴν καὶ τὴν ἔλ- 
λειψιν τῷ τῆς φρονήσεως λόγῳ, ἢ ἕξις προαιρετικὴ 
τοῦ καλοῦ περὶ ἡδονὰς καὶ λύπας. ταῦτα μὲν οὖν 
αὐτάρκη περὶ τῶν ὅρων πολλάκις γὰρ ol περὶ αὐ- 
τῶν λόγοι παρεμπεσοῦνται. χωρητέον δὲ ἐπὶ τὴν δι- 
so ἀαέρεσιν τοῦ ἠϑικοῦ τόπου, εὐθὺς ἀπ᾽ αὐτοῦ τοῦ κατὰ 
διαφορὰν ἐνδεικνυμένους. 


14 ISANNOT ZTOBAIOT Lr». 1 


2 Διαίρεσις ἠϑικοῦ τόπου. 
Φίλων ἐγένετο Ααριδαῖος, φιλόσοφος ἀκαδημι- 
[40] κός, ἀκουστὴς Κλειτομάχου , τῶν ἱκανὴν εἰσενεγκα- 
μένων προκοπὴν ἐν τοῖς λόγοις. οὗτος ὁ Φίλων τά 
τε ἄλλα πεπραγμάτευται δεξιῶς καὶ διαέρεσυν tovs 
κατὰ φιλοσοφίαν λόγου, ἣν ἐγὼ προχειριοῦμαι {περὶ 
ἧς ὃ λόγος]. ἐοικέναι δέ φησι τὸν φιλόσοφον ἰατρῷ. 
καϑάπερ οὖν ἔργον ἑατροῦ πρῶτον μὲν πεῖσαι τὸν 
κάμνοντα παραδέξασϑαι τὴν ϑεραπείαν, δεύτερον δὲ 
τοὺς τῶν ἀντισυμβουψλευόντων λόγους. ὑφελέσθαι, υ 
οὕτως καὶ τοῦ φιλοσόφου. κεῖται τοίνυν ἑκάτερον 
τούτων ἐν τῷ προσαγορευομένῳ προτρεπτικῷ λόγῳ᾽ 
ἔστι γὰρ ὃ προτρεπτικὸς ὁ παρορμῶν ἐπὶ τὴν ἀρε- 
τήν. τούτου δ᾽ ὃ μὲν ἐνδείκνυται τὸ μεγαλωφελὲς 
αὐτῆς. ὃ δὲ τοὺς ἀνασκευάξοντας ἢ κατηγοροῦντας 5 
à πῶς ἄλλως κακοηϑιξομένους τὴν φιλοσοφίαν ἀπε- 
λέγχει. δεύτερος δὲ μετὰ τοῦτον ὁ πρὸς τὴν ἐατρι- 
κὴν ἀναλογέαν δευτέραν ἔχων τάξιν. ὡς γὰρ ἰκχτροῦ 
μετὰ τὸ πεῖσαι παραδέξασϑαι τὴν ϑεραπείαν vo προσ- 
[42] ἄγειν ἐστὶ ταύτην [τοῦ μὲν ϑεραπευτικοῦ), τὰ μὲν Ὁ 
τῷ προεκκομίσαι τὰ νοσοποιὰ τῶν αἰτίων, τὰ δὲ ἐν 
τῷ τὰ παρασκευαστικὰ τῆς ὑγιξέαρ ἐνθεῖναι. οὕτως 
αὖ κἀπὶ τῆς ἐπιστήμης ἔχει" μετὰ γὰρ τὰ προτρε- 
πτικὰ πειρᾶται τὰ ϑεραπευτικὰ προσάγειν, ἐφ᾽ ἃ 
[às] τοῖς παρορμητικοῖς κέχρηται διμερῶς᾽ τὸ μὲν 5 
γὰρ ὑπεξαιρετικὸν τῶν ψευδῶς γεγενημένων δοξῶν, 
δι᾿ ἃς τὰ κχριτήρια νοσοποιεῖται τῆς ψυχῆς, προσά- 
γει λόγον, τὸ δὲ τῶν ὑγιῶς ἐχουσῶν ἐνθετικόν. δεύ- 
τερος οὖν ὁ περὶ ἀγαϑῶν καὶ κακῶν τόπος, ἐφ᾽ aw 
καὶ δι’ ὧν ἡ προτροπή. τῷ δὲ τρίτῳ πάλιν ὁ τρίτος ὃ 
ἀναλογήσει. καὶ γὰρ τῇ ἰατρικῇ σπουδὴ πᾶσα περὶ 
τὸ τέλος, τοῦτο δ᾽ ἦν ὑγίεια, καὶ τῇ φιλοσοφίᾳ περὶ 


CAP. 6. 8. 2. HOIKA 15 


τὴν εὐδαιμονίαν. συνάπτεται δὲ τῷ περὶ τελῶν λό- [44] 
γῷ λόγος περὶ βίων. ἐπὶ γάρ τε τῆς ἰατρικῆς οὐκ 
ἀρκεῖ τὴν ὑγίειαν ἐμποιῆσαι, χρεία δὲ καὶ τοῦ παρα- 
σχεῖν παραγγέλματα περὶ τῆς ὑγιείας, οἷς προσέ- 
δχοντὲς τὸν νοῦν τὴν εὐεξίαν τοῦ σώματος διαφυλά- 
ξουσι, καὶ δὴ κἀπὶ vov Bíov ϑεωρημάτων τινῶν ἐστι 
χρεία, δι’ ὧν ἡ φυλακὴ γενήσεται τοῦ τέλους. διτ-- 
τὸς δὲ καὶ ὁ ὁ περὶ βίων λόγος, ὃ μὲν ἴδιος ὃ δὲ κου- 
vog" ὧν τὸν μὲν ἴδιον ἐπισκοπεῖν δέον ἐστὶ τὰ ; πρὸς 
10 ἕκαστον. οἷον εἰ τῷ νοῦν ἔχοντι πολιτευτέον, ἢ τοῖς 
ἡγεμονικοῖς συμβιωτέον, ἢ γαμητέον τῷ σοφῷ᾽ τὸν 
δὲ κοινὸν τὰ πρὸς ἅπαντας, οἷόν ἐστι τίς ἀρέστηιπο- 
λιτεία, εἰ κοινὰς ποιητέον τὰς ἀρχὰς ἢ τιμητᾶς. 
τοῦτον δὲ τὸν κοινὸν προσαγορευτέον μὲν πολιτικόν, 
i5 τακτέον δὲ xa0' αὑτόν, καίπερ, ὄντα μέρος τοῦ περὶ 
βίων, διά τε τὸ “μέγεϑος καὶ τὴν κοινότητα. εἰ μὲν 
οὖν ἐνεδέχετο πάντας εἶναι σοφούς, οὐκ ἂν ἐδέησε 
πλειόνων ἔτι τόπων οἵ γὰρ κατὰ λεπτὸν διαιρούμε- 
νοι παραφυάδες εἰσὶ τῶν προκειμένων. ἐπεὶ δὲ καὶ(161) 
* vOv μέσως διακειμένων ἀνθρώπων πρόνοιαν ποιη- — 
τέον, OUG τινας ἐκ τῶν παραινετικῶν λόγων ὠφελεῖ- 
σϑαι συμβαίνει, μὴ δυναμένους προσευκαιρεῖν voig [46] 
διεξοδικοῖς πλάτεσιν ἢ διὰ χρόνου στενοχωρίας ἢ 
διά τινας ἀναγκαίας ἀσχολίας, ἐπεισενεκτέον τὸν 
|: S ὑποϑετικὸν λόγον, δι᾿ ov τὰς πρὸς τὴν ἀσφάλειαν 
καὶ τὴν ὀρϑότητα τῆς ἑκάστου χρήσεως ὑποϑήκας 
ἐν ἐπιτομαῖς ἕξουσιν. 
οὕτως μὲν οὖν ἡ Φέλωνος ἔχει διαίρεσις. ἐγὼ 
δ᾽ εἰ μὲν ἀργοτέρως διεκείμην, ἀρκεσϑεὶς ἂν αὐτῇ 
Ὁ συνεῖρον ἤδη τὰ περὶ τῶν ἀρεσκόντων, τῇ τῆς ἕξα- 
μερείας ἐπικουφιξόμενος περιγραφῇ" ἡγούμενος δ᾽ 
ἐμαυτῷ πρέπειν πρὸ παντὸς τὴν οὐσίαν δεὶν émoxo 


16 IGANNOY ZTOBAIOT Lr. 1 


πεῖν οὔ τις πραγματεύεται, κἄπειτα ποιότητα τὴν 
περὶ αὐτὴν καὶ ποσότητα, καὶ τούτους ἐφεξῆς τὸ πρὸς 
τί, νομίξω προσεπιπονητέον τε εἶναι καὶ τὰ τῶν ἄλ- 
λῶν ἐπισκοπεῖν, καϑάπερ οὐ πάντων, οὕτως τῶν 
περὶ ταῦτα διενεγκάντων. $ 
ἔστιν οὖν Εὐδώρου τοῦ ᾿Αλεξανδρέως ἀκαδημι- 
κοῦ φιλοσόφου διαίρεσις τοῦ κατὰ φιλοσοφίαν λόγου, 
[48] βιβλίον ἀξιόκτητον, ἐν ᾧ πᾶσαν ἐπεξελήλυϑε προ- 
βληματικῶς τὴν ἐπιστήμην, ἧς ἐγὼ διαιρέσεως ἐκϑή- 
dope, τὸ τῆς ἠϑικῆς οἰκεῖον. ἔχει δ᾽ οὕτως. τριμε- 1 — 
QoUg ὄντος τοῦ κατὰ φιλοσοφίαν λόγου τὸ μέν ἐστιν 
αὐτοῦ ἠϑικὸν τὸ δὲ φυσικὸν τὸ δὲ λογικόν. τοῦ δὲ 
ἠϑικοῦ τὸ μὲν περὶ τὴν θεωρίαν τῆς καϑ᾽ ἕκαστον 
ἀξίας, τὸ [δὲ περὶ τὴν ὁρμήν, τὸ] δὲ περὶ τὴν πρᾶ- 
ξιν. ταῦτ᾽ ἔστι γὰρ τριμερῆ τῆς ἠϑικῆς εἴδη, πρῶ-"υ 
τον μὲν τὸ ϑεάσασϑαι τὴν ἀξίαν τοῦ πράγματος ὅπερ 
αἱρεῖσθαι μέλλομεν οὐδὲ γὰρ οἷόν vs γενέσθαι τὴν 
ὁρμὴν εὔλογον εἰ μὴ μετὰ τὴν ϑεωρίαν, ἡ ϑεωρία 
δ᾽ ἐστὶ περίσκεψις τοῦ πράγματος καὶ οἷον ἐπέκρισις 
κατὰ τὸν περὶ αὐτοῦ λογισμόν δεύτερον δὲ τὸ τὴν ὃ 
ὁρμὴν τῷ περινοηϑέντι καλῶς ἐπιβαλεῖν τρίτον τὸ 
τὴν πρᾶξιν αὐτοῖς ἐπισυνάψαι. ταῦτ᾽ ἔστι τὰ πρῶτα 
μέφη τοῦ ἠθικοῦ λόγου , ϑεωρητιχὸν ὁρμητικὸν πρα- 
κτικόν᾽ τούτων δ᾽ ἑκάστου ὑποδιαίρεσις. τοῦ δὲ περὶ 
τὴν ϑεωῤίαν τῆς xo9' ἕκαστον ἀξίας τὸ μὲν περὶ 5 
τῶν σχοπῶν ἢ τῶν λεγομένων σκοπῶν τοῦ βίου᾽ τὸ 
δὲ περὶ τῶν συμβαλλομένων εἰς τὴν τῶν τελῶν περι- 
ποιησιν, τὸ μέν ἐστι περὶ τῶν ἀρετῶν καὶ τῶν κα- 
xiv, τὸ δὲ περὶ τῶν κατὰ τὰς ἀρετὰς ποιῶν, ὅπερ 
καὶ καλεῖται χαρακτηριστικόν, τὸ δὲ περὶ τεχνῶν, ὃ 
τὸ δὲ περὶ ἐπιτηδευμάτων. τοῦ μὲν περὶ ἀρετῶν τὸ 
μὲν κοινὸν τὸ δ᾽ ἴδιον κοινὸν μὲν οἷον περὶ δικαιο- 





car. 6. 8. 2, HOIKA 11 


σύνης περὶ ἀνδρείας σωφροσύνης φρονήσεως τῶν 
ἄλλων ἴδιον δὲ τὸ προτρεπτικόν᾽ τοῦτο γὰρ εἰς τὸ 
μόνως ἐνδείξασθαι τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν κακίαν. καὶ 
ὁ μὲν περὶ τὴν ϑεωρίαν τῆς χαϑ᾽ ἕχαστον ἀξίας Ao- 
$yog εἰς τοσούτους τόπους γενικοὺς τέμνεται ὁ γὰρ 
περὶ ἀγαθῶν καὶ καχῶν πολλὰς περιέχει διαιρέσεις, 
αὐτίκα τὴν περὶ τῶν λεγομένων προηγουμένων. τὴν 
περὶ φιλίας καὶ ἡδονῆς καὶ δύξης καὶ sopvtag. τῷ 
0$ περὶ φιλέας κατὰ γειτνίασιν ὑπάγει τὸν περὶ loe 
10 τὸς. τὸν περὶ συμποσίων. οὐ μὴν ἀλλ᾽ ὕμως τοῦδε 
σύμπαντος εἰς τὸν περὶ ἀγαθῶν καὶ κακῶν ὡς γενε-- 
κώτανον ὑπέταξε λόγον. τοῦ δὲ περὶ τῆς ὑρμῆς λό- 
γου ὃ μέν ἐστι περὶ τῆς εἰδικῆς ὁρμῆς ὃ δὲ περὶ πα- 
ϑῶν. ἤτοι γὰρ πᾶν πάϑος ὁρμὴ πλεονάξουσα, ἢ τά 
15 ys πλεῖστα μεϑ᾽ ὁρμῆς, καὶ τὰ ἀρρωστήματα. τοῦ [53] 
δὲ περὶ τῆς πράξεως λόγου ὃ μέν ἐστι περὶ τῶν οἷ- 
. κιούντων πρός τινας πράξεις. O δὲ περὶ τῶν ἀλλο- 
τριούντων ἀπὸ τινῶν πράξοων, ὃ δὲ τῶν αἰτίων ἀπο- 
δοτιπὸς τῶν ἐπιτελούντων τινὰς σχέσεις ἢ κινήσεις. 
*0 δὲ περὶ τῆς ἀσχήσεως, ὃ δὲ περὶ τῆς ἰδίως καὶ 
ὁμωνύμως τῷ γένει λεγομένης πράξεως. καὶ ὁ μὸν 
περὶ τῶν οἰκειούντων πρός τινας πράξεις διαιρεῦται 
εἴς τε τὸν ὑποϑετικὸν καὶ τὸν προτρεπτικόν᾽ ἔνιοι 
γὰρ καὶ τοῦτον ὑπὸ τόνδε τάττουσιν. ὁ δὲ περὶ τῶν (163) 
Ὁ ἀποτρεπόντων καλεῖται παραμυϑητικός, ὃς καλούμε- 
νός ἐστι πρὸς ἐνίων παϑολογικός. τοῦ δὲ περὶ τῆς 
ὁμωνύμως λεγομένης πράξεως καὶ εἰδικῆς ὃ μέν ἐστι 
περὶ τῶν καϑηχόντων ὃ δὲ περὶ τῶν κατορθωμάτων. 
ἐπεὶ δὲ τῶν καϑηκόντων καὶ τῶν κατορϑωμάτον ἃ 
ὃ μέν ἐστι καϑ᾿ ἑαυτὰ ἃ δὲ κατὰ τὴν πρὸς τοὺς πλη- 
σίον σχέσιν, συνέστη τόπος ὁ περὶ τῶν χαρίτων ἐκ 
τοῦ λόγου τοῦ κατὰ τὴν πρὸς τοὺς πλησίον σχέσιν 
STOB. ECL. PHYS. II. 2 


18 ΙΘΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT 115. 11 


ὑπάρχων. πάλιν δ᾽ ἐπεὶ τῶν καϑηκόντων καὶ τῶν 
κατορϑωμάτων ἃ μὲν λέγεται σύνϑετα ἃ δὲ ἀσύν- 
Sera, συνέστη κατὰ τὰ σύνϑετα ὃ περὶ βίων λόγος: 
οὗ μέρος ὧν ὁ περὶ γάμου κατ᾽ ἰδίαν ἐτάχϑη διὰ τὸ 

[64] πλῆϑος τῶν ἐν αὐτῷ ζητημάτων. ὥστ᾽ εἶναι vovg s 
πάντας τόπους κατὰ τὸν τῆς πράξεως τύπον, παρα- 
μυϑητικόν, παϑολογικόν, περὶ ἀσκήσεως, περὶ καθ- 
ηκόντων. περὶ κατορϑωμάτων ; περὶ χαρίτων ; περὶ 
βίων. περὶ γάμου. ὃ μὲν οὖν ἠϑικὸς λόγος εἰς ταῦτα 
καὶ τοσαῦτα τέμνοιτ᾽ ἂν μέρη᾽ ἀρκτέον δὲ τῶν προ- Ὁ 
βλημάτων,. προτάττοντα τὰ γένη κατὰ τὴν ἐμοὶ φαι- 
νομένην διάταξιν, ἥντινα πείθομαι πρὸς τὸ σαφέ- 
στερον διῃρηκέναι. 

8 Περὶ τέλους. 

Τέλος λέγεται πολλαχῶς, ὡς τὸ πέρας € ἀντιδὲι- 5 
αιρεῖται ἀρχὴ καὶ μέσον, καὶ ὡς τὸ τέλεσμα τὸ φορι- 
XOv, ὡς τὸ ἀνάλωμα καϑ᾽ ὃ λέγεται αὐτοτελής τε καὶ 
εὐτελής, ὡς ὃ γάμος παρὰ τοῖς Ζωριεῦσιν, ἤτοι παρὰ 
τὸ συμπέρασμα τῆς νεύτητος ἢ διὰ τὸ τελειοῦν τὸν 
ἄνδρα τῇ πρὸς τὴν γυναῖκα συνύδω. καϑ' ὃ τὴν γα- Ὁ 
μήλιον Ἥραν συξυγίαν καὶ τελείαν ἐπονομάζξουσι. 
τέλος δὲ καὶ γνώσεως καὶ πράξεως καὶ ποιήματος, 

[66] καὶ τὸ ἀποβαῖνον ὥς παρ᾽ Εὐριπίδῃ 
ἀχαλίνων στομάτων 
ἀνόμου τ᾽ ἀφροσύνας $5 
τὸ τέλος δυστυχία. 


τέλη δὲ λέγονται καὶ αἱ τῶν πολιτικῶν ἀρχαί, τὰ 
τέλη “ακεδαιμονέων εἰ τύχοι. παρὰ δ᾽ Ὁμήρῳ ἐν 
τῷ τῆς Ἰλιώδος δεκάτῳ 

αἶψα δ᾽ ἐπὶ Θρῃκῶν ἀνδρῶν τέλος ἶξον ἰόντες, 80 
τοῦτο δ᾽ ἐστὶν ἔναρχον τάγμα. λέγεται δὲ ὑπὸ μὲν 
τῶν στωϊκῶν ὁρικῶς ᾿ τέλος ἐστὶν οὗ ἕνεκα πάντα 


CAP. 6. 8. 2, 3. HOIKA 19 


πράττεται καϑηκόντως., αὐτὸ δὲ πράττεται οὐδενὸς 
ἕνεκα᾽. βραχιόνως ᾿οὗ χάριν τἄλλα, αὐτὸ δ᾽ οὐ- 
δενός᾽. καὶ πάλιν dg ὃ πάντα τὰ ἐν τῷ βίῳ πρατ- 
τόμενα καϑηκόντως τὴν ἀναφορὰν λαμβάνει, αὐτὸ 

ὃ δ᾽ ἐπ᾽ οὐδέν᾽. ὑπὸ δὲ τῶν νεωτέρων περιπατητικῶν 
τῶν ἀπὸ Κριτολάου ' τὸ ἐκ πάντων τῶν ἀγαϑῶν συμ- 
πεπληρωμένον". τοῦτο δὲ ἦν τὸ ἐκ τῶν τριῶν γε-- [58] 
vOv, ovx ὀρϑῶώς᾽ οὐ γὰρ πάντα τἀγαϑὰ μέρη yíve- 
ται τοῦ τέλους οὔτε γὰρ τὰ σωματικὰ οὔτε τὰ ἀπὸ 

τῶν ἐκτός, τὰ δὲ τῆς ψυχικῆς ἀρετῆς ἐνεργήματα ᾿ 
μόνης. κρεῖττον οὖν ἦν εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ συμπληρού- 
μενον ἐνεργούμενον, ἵνα τὸ χρηστικὸν τῆς ἀρετῆς 
ἐμφαίνηται. τοῦτο δ᾽ οἵ κατ᾽ ᾿Επίκουρον φιλοσο-- 
φοῦντες οὐ προσδέχονται λέγειν ἐνεργούμενον, διὰ 

: τὸ παϑητικὸν ὑποτέϑεσθαι τὸ τέλος, οὐ πρακτικόν᾽ 
ἡδονὴ γάρ᾽ ὅϑεν καὶ τὴν ἔννοιαν ἀποδιδόασι τοῦ τέ- 
λους τὸ οἰκεέως διατεϑεῖσϑαι ἐξ ἑαυτοὺ πρὸς αὑτὸν 
χωρὶς τῆς ἐπ᾽ ἄλλο τι ἀγούσης ἐπιβολῆς. τὸ μὲν οὖν 
ὄνομα τοῦ τέλους εὑρίσκεται καὶ παρ᾽ Ὁμήρῳ᾽ 

20 οὐ γὰρ ἔγωγέ τι φημὶ τόλος χαριέστερον εἶναι. 
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν δημοτελὲς εἰσήγαγε τὸ τέλος, Πλά-- 
vOv ὃὲ διέστιξε πρῶτος τὸ κατ᾽ ἄνδρα καὶ βίον ἰδιά- 
(ov, ἔν τε τῷ Τιμαίῳ κἀν τῷ Πρωταγόρα, καί γε [60] 
τὴν τοῦ σκοποῦ διαφορὰν πρὸς τὸ τέλος. καὶ ᾿ἔστι 

5 σχοπὸς μὲν τὸ προκείμενον εἰς τὸ τυχεῖν. οἷον ἀσπὶς 
τοξόταις. τέλος δὲ τοῦ προκειμένου τεῦξις᾽ βούλον- (468) 
ται γὰρ ἐνέργημα ἡμέτερον εἶναι πρὸς τὸ τέλορ. 
ὑποτελὶς δ᾽ ἐστὶ τὸ πρῶτον οὐκεῖον τοῦ ξῴου πάϑος, 
ἀφ᾽ οὗ κατήρξατο συναισϑάνεσϑαι τὸ ξῷον τῆς συ- 

ὃ στάσεως αὑτοῦ. οὔπω λογικὸν ὃν ἀλλ᾽ ἄλογον, κατὰ 
τοὺς φυσικοὺς καὶ σπερματικοὺς λόγους, ὥσπερ τὸ 
ϑρεπτικὸν καὶ τὸ αἰσϑητικόν, καὶ τῶν τοιούτων ἔκα- 

9 & 


90 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. ix 


στον ῥίζης τόπον ἐπόέχον, οὐδέπω φυτοῦ᾽ γενόμενον 
γὰρ τὸ ξῷον ὠκειώϑη τινὶ πάντως εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς; 
ὅπερ ἐστὶ UxovsMs , δεῖται δ᾽ ἔν τενι τῶν τριῶν᾽ 1 
γὰρ ἐν. ἡδονῇ ἢ ἐν ἀοχλησίᾳ ἢ ἐν τοῖς πρώτοις κατὰ 
φύσιν. πρῶτα δ᾽ ἐστὶ κατὰ φύσιν περὶ μὲν τὸ σῶμα s 
ἕξις κίνησις σχέσις ἐνέργεια δύναμις ὄρεξις ὑγίεια 
ἐσχὺς εὐεξία εὐαισϑησέα κάλλος τάχος ἀρτιότης, cl 
τῆς ζωτικῆς ἁρμονίας ποιότητες᾽ περὶ δὲ τὴν ψυχὴν 
εὐσυνεσία εὐφυΐα φιλοπονία ἐπιμονὴ μνήμη τὰ τού- 
[63] τοις παραπλήσια, ὧν οὐδέπω τεχνοειδὲς οὐδέν, σύμ- w 
φυτὸν δὲ μᾶλλον. τὴν δ᾽ ὑποτελίδα τῶν ἀρχαίων 
οὐδεὶς ὠνόμασεν. καίτοι τὸ πρᾶγμα γιγνωσκόντων, 
τὴν δ᾽ εὐδαιμονίαν συνωνυμεῖν τῷ τέλει λέγουσιν. 
οὐδαιμονία δ᾽ ἐστὶ τὸ ἄριστον ἐν τῷ βέῳ ἢ τὸ μέγι- 
στον τῶν ἀγαθῶν ἢ τὸ κράτιστον. ταῦτα γάρ ἐστευ 
vOv περὶ αὐτῆς ἐννοημάτων ἁπλούστερα. κἂν λέγῃ 
δέ τις μακαριότητα καὶ τὸ μακαρίως ζῆν, εἰς τὸ αὐτὸ 
συνδραμεῖται τοῖς τελικοῖς. προσδιεαιρετέον ovy. τῶν 
περὶ τέλους διαλεχϑέντων οἵ μὲν ψυχικὸν εἶναι διε- 
νοήϑησαν. οἵ δὲ σωματικόν, οἵ δὲ μικτὸν ἐξ ἀμφοῖν. Ὁ 
φράσω δὲ παραδείγματος χάριν᾽ ὁ μὲν τοίνυν ἀρε- 
τὴν λέγων, [τουτέστιν ἐν ἀρετῇ κείμενον] ψυχικὸν 
ὑπείληφεν ὁ δ᾽ ἡδονήν, σωματικόν᾽ ὁ δὲ τὸ καλῶς 
καὶ ἡδέως fiv, κοινόν. εἴποι δ᾽ ἄν τις αὖ κἀκεένοως;, 
οὗ μὲν λογικὸν οἱ δ᾽ ἄλογον, οἱ μὲν διανοητικὸν οἵ 5 
ὃὲ παθητικόν. πάντα 0b τὴν ἐν τούτοις ὀνόμασιν 
[64] ἔχοντα διαφορὰν εἰς ταὐτὸ συντρέχει. ἐκ γὰρ σώ- 
ματος καὶ ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου συνεστῶτος. ἀνάγκη 
καὶ τὴν εὐξζωΐαν αὐτοῦ περὶ ταῦτα καὶ διὰ τούτων 
συνίστασϑαι. λέγωμεν οὖν περὶ τῶν πρώτων εὐ- Ὁ 
ϑὺς ὁποῖοι ἦσαν οἱ ἀπὸ τῶν ψυχικῶν ἀναγόμενοι. 
Ὅμηρος (δεδόσθω γὰρ τῇ ἀρχαιότητι προνομία) ψυχι- 


CAP. 6. s. 8. HOIKA 91 


κὸν ἀπεφήνατο τὸ τῆς εὐδαιμονίας τέλος, καὶ ταῦτα 
διὰ τοῦ παρεισαγομένου προσώπου σοφωτάτου παρ᾽ 
αὐτῷ. πεποίηται γὰρ Ὀδυσσεὺς ἀναφωνῶν 
οὐ γὰρ ἔγωγέ τι φημὶ τέλος χαρεέστερον εἶναι 
5 ἢ ὅταν εὐφροσύνη μὲν ἔχῃ κατὰ δῆμον ἅπαντα. 
ἡ δ᾽ εὐφροσύνη ψυχική τις ἐστὶ διάϑεσις, ἣν ἄν τις 
ἐξηγήσαιτο καλὴν φρόνησιν, τοῦτο δ᾽ ἂν ἐκδέξαιτο 
τὴν ἐπὶ τοῖς καλοῖς φρόνησιν. Ὁμήρῳ μὲν ἀρκέσει 
προμετρηϑὲν τὸ τῆς τιμῆς διὰ τὴν ἀρχαιότητα, ἐπὶ 
10 δὲ τοὺς φιλοσόφους ἑτέον. 

Σωκράτης Πλάτων ταὐτὰ τῷ Πυϑαγόρα, τέλος 
ὁμοίωσιν ϑεοῦ. σαφέστερον δ᾽ αὐτὸ διήρϑρωσε Πλά- 
τῶν προσϑεὶς τὸ κατὰ τὸ δυνατόν, φρονήσει δ᾽ ἦν 
μόνως δυνατόν, τοῦτο δ᾽ ἦν τὸ κατ᾽ ἀρετήν᾽ ἐν [66] 

15 μὲν γὰρ ϑεῷ τὸ κοσμοποιὸν καὶ κοσμοδιοικητικόν, ἐν 
δὲ τῷ σοφῷ βίου κατάστασις καὶ ξωῆς διαγωγή. ὅπερ 
αἰνέξασϑαι μὲν Ὅμηρον εἰπόντα ' κατ᾽ ἴχνια βαῖνε 
ϑεοῖο᾽, Πυϑαγόραν δὲ μετ᾽ αὐτὸν εἰπεῖν ἔπου ϑεῷ᾽, 
δῆλον ὡς οὐχ ὁρατῷ καὶ προηγουμένῳ, νοητῷ δὲ 

20 καὶ τῆς κοσμικῆς εὐταξίας ἁ ἁρμονικῷ. εἴρηται δὲ παρὰ 
Πλάτωνι κατὰ τὸ τῆς φιλοσοφίας τριμερές. ἐν Ti- 
μαίῳ μὲν φυσικῶς προσϑήσω δὲ καὶ πυϑαγορικῶς, 
σημαίνοντος ἀφϑόνως τὴν ἐκείνου προεπίνοιαν᾽ ἐν 
ὃὲ τῇ πολιτείᾳ ἠθικῶς, ἐν δὲ τῷ Θεαιτήτῳ λογικῶς" 

25 περιπέφρασται δὲ καὶ ἐν τῷ τετάρτῳ περὶ νόμων 
ἐπὶ τῆς ἀκολουθέας τοῦ ϑεοῦ σαφῶς ἅμα καὶ πλου- (164) 
σέως. τὸ δέ γε πολύφωνον τοῦ Πλάτωνος [οὐ πολύ- [68] 
δοξον]. εἴρηται δὲ καὶ τὰ περὶ τοῦ τέλους αὐτῷ πολ- 
λαχῶς. καὶ τὴν μὲν ποικιλίαν τῆς φράσεως ἔχει διὰ 

80 τὸ λόγιον καὶ μεγαλήγορον, εἰς δὲ ταὐτὸ καὶ σύμφω- 
vov τοῦ δόγματος συντελεῖ᾽ τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ xov 
ἀρετὴν ξῆν, τοῦτο δ᾽ αὖ κτῆσις ἅμα καὶ χρῆσις τῆς 


99 ISANNOT ZTOBAIOT Li5. 11 


τελείας ἀρετῆς. ὅτι δὲ τέλος αὐτὴν ἡγεῖται, τέταχεν 
ἐν Τιμαίῳ κατὰ τοὔνομα᾽ φράσω δὲ καὶ τἀκροτελεύ- 
τιον τῆς περιοχῆς. ἔχει δ᾽ οὕτως ᾿ ὁμοιώσαντα δὲ τέ- 
λος ἔχειν τοῦ προτεϑέντος ἀνθρώποις ὑπὸ ϑεῶν 
ἀρίστου βίου πρός τε τὸν παρόντα καὶ τὸν μέλλοντα. 5 
᾿Δριστοτέλης χρῆσιν ἀρετῆς τελείας ἐν προηγου- 
μένοις. ἡ μὲν οὖν χρῆσίς ἐστι πλέον τῆς κτήσεωρ᾽ 
ἐνέργειαν γὰρ εἶναι βούλεται τὴν εὐδαιμονίαν, καὶ 
τὸ τέλος ἡμέτερον᾽ ἡ δ᾽ ἀρετὴ ἕξις ἡ βελτίστη ψυχῆς. 
τελεία δὲ τριχῶς καὶ γὰρ ἡ σύνϑετος ἐκ τῶν ϑεω-" 
[70] ρητικῶν καὶ πρακτικῶν καὶ ἠϑικῶν (τρία γὰρ ὑποτί- 
ϑεται γένη, ἃ ἂν εἴποις ἀρετὴν κατὰ σύνϑεσιν) καὶ 
ἢ ἐκ τῶν οἰκείων δυνάμεων συμπεπληρωμένη , φύ- 
6506 «λόγου ἔϑους (ταύτην xcv ἀρυιϑμὸν ἐρεῖ τιρ), 
καὶ 1 κατὰ συμφωνίαν τοῦ λογικοῦ μέρους πρὸς vü- 15 
λογον τῆς ψυχῆς. περὶ ὧν ὑποβὰς διαρϑρώσω. πολ- 
λαχῶς δ᾽ ἔξεστι τὴν εὐδαιμονίαν δρίξεσϑαι κατ᾽ αὐὖ- 
τόν᾽ ἐνέργειαν κατ᾽ ἀρετὴν τελείαν ἐν fío τελείῳ 
προηγουμένην, καὶ βίος καλὸς καὶ τέλειος προηγού- 
μενος. καὶ τὸ πάντων σαφέστατον χρῆσις ἀρετῆς τε- € 
[72] λείας ἐν βίῳ τελείῳ προηγουμένης. βίῳ δὲ τελείῳ 
λέγει πρὸς τὴν διάστασιν τῆς χρήσεως τῶν ἀγαϑῶν, 
προηγουμένην δὲ χάριν τοῦ τὴν χρῆσιν ἐν ἀγαϑοῖς 
γίγνεσθαι, μὴ ἐν κακοῖς. τοῦτο μὲν οὖν τέλος τὸ 
δ᾽ αὐτὸ συνωνύμως εὐδαιμονία παρὰ Πλάτωνος μετ- Ὁ 
ηγμένον. σκοποὺς δ᾽ ὑποτίθεται τῆς ἐφέσεως τῶν 
ἀνθρωπίνων ὀρέξεων τρεῖς. τὸν τοῦ καλοῦ τοῦ συμ- 
φέροντος τοῦ ἡδέος. καλὸν μὲν οὖν ἐστὺν ἀρετὴ καὶ 
τὸ μέτοχον τῆς ἀρετῆς, ὥσπερ αὐτὸς ὃ σπουδαῖος, 
καὶ τὸ, ἀπ᾿ ἀρετῆς ἔργον, ὡς τὸ ἀγαϑὸν καλόν, καϑὸ 9 
[14] ἐπαινετύν. καὶ τὸ παρέχον ἐπαινετούς᾽ συμφέρον δὲ 


€ 


τὸ πρὸς τὸ ζῆν εὔχρηστον᾽ συμπαρατείνοι δ᾽ ἂν ἡ 


CAP, 6. 8. 8. ΗΘΙΚΑ 93 


ἔννοια καὶ πρὸς τὸ εὖ (mv. ταῦτα δ᾽ ἐστὶ τὰ κατὰ 
φύσιν ψυχῆς καὶ σώματος, περὶ ὦ Qv προεέφητοαι. ἡδὺ δ᾽ 
ἐστὶν οἰκεῖον ψυχῆς καὶ σώματος πάϑος εἰς τὸ κατὰ 
φύσιν ἐκ τοῦ παρὰ φύσιν ἀγωγόν, ὥσπερ ὁ Πλάτων 
ὅ ἐν τῷ Τιμαίῳ ὡρίσατο. 
᾿Αριστοτέλης ἐν τῷ δεκάτῳ τῶν νικομαχεέων Ev- 
δοξον τὸν ἀστρόλογον οἴεται τέλος δογματέζειν τὴν 
ἡδονήν. Δημόκριτος καὶ Πλάτων κοινῶς. ἐν τῇ ψυχῇ 
τὴν εὐδαιμονίαν τέϑενται. γέγραφε δ᾽ ὃ μὲν οὕτως [16] 
10 εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονέη᾽ εὐδαιμονέη οὐκ 
ἐν βοσκήμασι οἰκέει. οὐδέ ἐν χρυσῶ᾽ ψυχὴ οἰκητή- 
ριον δαίμονορ᾽. τὴν δ᾽ [εὐδαιμονίαν καὶ] εὐθυμέαν 
καὶ οὐεστὼ καὶ ἁρμονίαν συμμετρίαν τε καὶ ἀταρα-- 
ξίαν καλεῖ᾽ συνίστασθαι δ᾽ αὐτὴν ἐκ τοῦ διορισμοῦ 
1: καὶ τῆς διακρίσεως τῶν ἡδονῶν᾽ καὶ τοῦτ᾽ εἶναι τὸ 
καλλιστόν τε καὶ συμφορώτατον ἀνθρώποις. ὁ δὲ 
Πλάτων τῷ “4ημοκρίτῳ κατὰ ταὐτὸ συνάδων γράφει 
περὺ τοῦ κυριωτάτου τῶν ἐν ἡμῖν δεῖν ὑπολαβεῖν 
ὡς ἄρ᾽ αὐτὸ δαίμονα ἡμῖν δέδωκεν ὁ ϑεὸς καὶ ἐν 
s αὐτῷ τὸ δὔδαιμον᾽ λέγει δὲ τοῦτ᾽ ἐν τῷ ἡγεμονικῷ 
τῆς ψυχῆς ἕξιν τινὰ ποιὰν καὶ διώϑεσιν᾽ τούτου δὲ 
τἀγαϑοῦ τὰ μὲν πάϑη κατάρχειν, ὅρον δὲ καὶ πέρας 
εἶναι τὸν λογισμόν. ἀκούειν γοῦν πάρεστι ' δύο γὰρ [18] 
αὗται φύσει πηγαὶ μεϑεῖνται ῥεῖν, ἡδονὴ καὶ λύπη, 
2 ὧν ὁ μὲν ἀρυτόμενος, ὅϑεν τε δεῖ καὶ ὁπότε καὶ ὁπό- 
. Gov, δὐδαιμονεῖ, ὁ δὲ μὴ τοὐναντίον᾽. ἐν μὲν τοί- 
νυν τῷ τὴν ἡδονὴν καὶ τὴν λύπην ὀνομάσαι τὴν ἀπὸ 
τῶν παϑῶν συνίστησι τῆς εὐδαιμονίας ἀρχήν , dv δὲ 
τῷ τὸν ἀρυτόμενον ὅϑεν τε δεῖ καὶ ὅπῃ καὶ o ὑπῶς eU- 
30 δαιμονεῖν, τὸ τῷ λογικῷ διοριστικὸν εἴρηκε τῆς &U- 
δαιμονία. κατὰ τοῦτο μὲν οὖν ἀλλήλοις συμφέρον- (166) 
ται, καϑὰ δὲ Πλάτων ἐν μὲν τῇ εὐλογιστίᾳ τίϑεται 


. 24 IGANNOT XTOBAIOT 1.18. r1 


τὸ προηγούμενον ἀγαθὸν καὶ Ov αὑτὸ cigstóv, iv 
δὲ τῇ ἡδονῇ τὸ ἐπιγεννηματιχόν, ὅπερ οἴεται καὐτὸρ 
εἶναι χαράν vs καὶ ἀταραξίαν συνωνύμως, ἐξ ἐπα- 
τκολουϑήματος [ἀλλήλοις διαφέρονται]. 

4 Περὶ ἀγαϑῶν καὶ κακῶν. δ 
᾿4γαϑόν ἐστιν ἀφ᾽ ov συμβαίνει τὸ ὠφελεῖσθαι, 
[80] χαὶ οὗ πάντ᾽ ἐφίεται τὰ λόγον ἔχοντα προηγουμένως, 
καὶ ὃ ἤτοι κατὰ φύσιν ἐστὶν 1 ἥ ποιητικὸν τοῦ κατὰ 
. φύσιν, καὶ τὸ ὀρεχτικὸν χατὰ φύσιν ἢ τὸ κινητικὸν 

τῆς χατὰ φύσιν ἐχούσης ὀρέξεως, καὶ καϑ᾽ 0 ἕκαστον v 
εὖ ἔχει ὅσον ἐπὶ τῇ ἐκείνου παρουσίᾳ ἢ ποιητικόν 
ἐστι τοῦ τοιούτου, καὶ ὃ ἤτοι δι’ «oco ἐστιν αἱρετὸν 
ἢ τοῦ [δι᾽ αὑτὸ] αἰφρετοῦ ποιητιρόν, καὶ ὃ ἤτοι εὐδαι- 
μονύα ἐστὶν ἢ συμβαλλόμενον πρὸς εὐδαιμονίαν, κα, 

xc exeo Zxocvov, τὸ τελειοῦν τὴν δύναμιν. δι᾿ ἣν u 
τῆς ἐνεργείας τυγχάνομεν, xal τὸ σωστικὸν τῆς éx&- 
ὅτου οὐσίας, καϑοραϑήσεται τῶν κατὰ μέρος τὰ μετ- 
ἔχοντα τῆς τοιαύτης δυνάμεως, καὶ πολλαχῶς ἄλλως. 
Πλάτων δὲ τοιχκύτῃ χρῆται διαιρέσει, ϑήσω δὲ 

aura λέξιν ἐκ τοῦ πρώτου τῶν νόμων, καὶ διὰ v0?» 
καλλος τῆς φράσεως κικὶ διὰ τὴν σαφήνειαν duri 
[82] δ᾽ ἀγαϑά ἐστι, τὰ μὲν ἀνθρώπινα τὰ δὲ θεῖα, ἤρ- 
τήται δ᾽ ἐκ τῶν ϑείων ϑάτερα, καὶ ἐὰν δέχηταί "i6 
τὰ μείζονα , παρίσταται καὶ τὰ ἐλάττονα, εἰ ὃὲ μή, 
στέρεται ἀμφοῖν. ἔστι δὲ τὰ μὲν ἐλάττονα, ὧν ἡγεῖ- 9 
ται μὲν ὑγίεια, κάλλος δὲ δεύτερον, τὸ δὲ τρίτον 
ἐσχὺς εἴς τε δρόμον καὶ εἰς τὰς ἄλλας πάσας κινήσεις 
τῷ σώματι, τέταρτον δὲ δὴ “πλοῦτος, οὐ τυφλὺς 
ὀξὺ βλέπων, ἄν περ ἅμ᾽ ἕπηται φρονήσει. ὃ 

δὴ πρῶτον αὖ τῶν ϑείων ἡγεμονοῦν ἐστιν ἀγαθῶν, * 
ἡ φρόνησις᾽ δεύτερον δὲ μετὰ νοῦν σώφρων ψυχῆς 
ἕξις ἐκ δὲ τούτων μετ᾽ ἀνδρείας κραϑέντων τρφέτον 


CAP, 8. 8. 4. HOIKA 95 


ὧν εἴη δικαιοσύνη, τέταρτον ἀνδρεία. ταῦτα δὲ παάν- 
τα ἐχείνων ἔμπροσθεν τέτακται φύσει. καὶ δὴ καὶ 
τῷ νομοϑέτῃ τακτέον οὕτως. 
ἔτι καὶ τοῦτον ἐνδιαστελοῦμαι τὸν τρόπον. Πλά- 
5 τῶν πολύφωνος Qv, οὐχ ὥς τινες οἴονται πολύδοξος, 
πολλαχῶς διήρηται τἀγαθόν. διχῶς μὲν τῷ γένει" 
τῶν γὰρ ἀγαθῶν τὰ μὲν ϑεῖα τὰ δ᾽ ἀνδρώπινα, 
ϑεῖα μὲν τὰς περὶ τὴν ψυχὴν ἀρετὰς λέγων, ἀνθρώ- [84] 
πινα δὲ τὰς περὶ τὸ σωματιχὸν μέρος εὐεξίας καὶ 
10 τὰς ἀπὸ τῶν ἐκτὸς λεγομένων δοὐπορίας. τριχῶς δὲ 
τοῖς τόποις᾽ τῶν γὰρ ἀγαϑὼν τὰ μὲν περὶ ψυχὴν 
τὰ δὲ περὶ σῶμα τὰ δ᾽ ἐν τοῖς ἐκτός ἀρετὰς εἴποις 
ὧν καὶ εὐεξίας καὶ εὐπορίας. πενταχῶς δὲ τοῖς εἴς- 
δεσι᾿ πρῶτον μὲν γὰρ τἀγαϑὸν τὴν ἰδέαν αὐτὴν ἀπο- 
15 φαίνεται, ὅπερ ἐστὶ ϑεῖον καὶ χωριστόν᾽ δεύτερον 
δὲ τὸ ἐκ φρονήσεως καὶ ἡδονῆς σύνϑετον, ὅπερ ἐνί- 
oug δοκεῖ xo9' αὑτὸ sivo, τέλος τῆς ἀνθρωπίνου 
ξωῆς᾽ τρίτον αὐτὴν καϑ᾽ αὑτὴν τὴν φρόνησιν᾽ τέ- 
ταρτον τὸ ἐκ τῶν ἐπιστημῶν καὶ τεχνῶν ovvOstov' 
20 πέμπτον αὐτὴν καϑ᾿ αὑτὴν τὴν ἡδονήν. ταύταις 
κέχρηται ταῖς διαστολαῖς ἐν τῷ πρώτῳ τῶν νόμων 
μάλιστα κἀν τῷ Φιλήβῳ. 
"AÀÀeg. μόνον μὲν τὸ καλὸν ἀγαθὸν, καϑότι τῶν 
ὄντων οὐδὲν ἀγαθὸν, εἰ μή τι μεταλάβοι τῆς ἀρετῆς, 
25 ὥσπερ ὁ δαλὸς καὶ ὁ σέδηρος τοῦ πυρὸς, οὗ χωρὶς 
οὐδὲν ἁπλῶς ϑερμόν᾽ μετὰ δ᾽ ἄλλων ἀγαϑῶν τῶν [86] 
τριῶν γενῶν. ὅτι μετείληφεν αὐτοῦ τὰ δύο, τὰ σω- 
ματιχὰ σὺν τοῖς ἐκτός. ὡς γὰρ τῆς σελήνης ἀφώτι- 
στον μὲν ἡ οὐσία καϑ' αὑτήν, μεταλήψει δὲ τῆς ἡλι- 
30 «πῆς αὐγῆς φωτίζεται, οὕτως οὐδὲν ὃ μὴ μετέχει τῆς 
ἀρετῆς ἀγαθόν. τοῖς γὰρ ἀνθρωπίνοις τὸ δύνασϑαι 
ὠφελεῖν ἐκ τῶν ϑείων πάρεστιν. 


26 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. t1 


᾿Αριστοτέλης τὴν μὲν τριάδα τῶν ἀγαϑῶν καὐτὸς 
ὁμοίως Πλάτωνι κατὰ τοὺς τόπους. ἔτε τῶν ἀγαϑῶν 
τὰ μέν ἐστι àv ἑαυτὰ αἱρετὰ τὰ δὲ δι᾽ ἕτερα. δι᾽ 
ἑαυτὰ μὲν οὖν ἐστὶν δἰφετὰ ὅσα πρὸς τὴν αἵρεσιν 
αὐτῶν οὐ δι’ ἄλλο τι κινεῖ ἢ προτρέπεται τοιαῦτα 5 
δ᾽ ἐστὶν οἷον εὐδαιμονία, καὶ τὸ γένος τῶν ἀρετῶν, 
καὶ τὰ σωματικὰ τῶν κατὰ φύσιν. ὑγίεια εὐεξία εὐ- 
αιἰσϑηδία κάλλος τάχος ἀρτιότης ἰσχὺς τὰ παραπλή- 
σια τούτοις, καὶ τῶν σωματικῶν ἡδοναὶ ai μηδεμίαν 
βλάβην ἐπιφέρουσαι᾽ ταῦτα γὰρ ὃ νοῦν ἔχων ἕλοιτ᾽ 10 
ἂν αὐτὰ [δι’ αὑτά], κἂν μηδὲν ἄλλο κεχωρισμένον 
αὐτῶν περιποιῇ. δι᾽ ἄλλα δ᾽ ἐστὶν αἱρετὰ τὰ δι᾽ 
ἕτερόν τι κεχωρισμένον αὐτῶν προκχαλούμενα πρὸς 
[88] τὴν αἵρεσιν, περίπατος γυμνασία μάϑησις ἀνάγνω- 
σις ἐχατρεῖαι ϑεραπεῖαι τροφαὶ σκέπαι. τούτων γὰρ 15 
οὐδὲν δι᾿ αὑτὸ ληπτόν, κατὰ δὲ τὴν ἀναφορὰν τὴν 
ἐφ᾽ ἃ παρέχεται. 


Εἰ πᾶν τὸ καλὸν δι’ αὑτὸ αἱρετόν.᾽ 


Κατὰ μὲν Πλάτωνα πᾶν. καὶ γὰρ ἀρετὴν πᾶσαν 
καὶ τὴν x«9' ἑκάστην ἕξιν σπουδαίαν καὶ τὴν ivíg- 30 
γειαν, ἥτις ἐστὶ πρᾶξις μετὰ λόγου. ὠνομάσθη γοῦν 
καλόν. ὅτε κλητικόν ἐστιν ἐφ᾽ αὑτό. τῷ δ᾽ ᾿άριστο- 
τέλει δοκεῖ τὰς μὲν ἕξεις οὐκ εἶναι δι᾽ αὑτὰς αἱρετάς, 
9v ἄλλο γάρ τι, τὴν ἐνέργειαν. πᾶσα γὰρ ἕξις διὰ 
ταύτην, ὡς τὸ Ov ἕνεκα᾽ τοῦτο δὲ δι᾿ αὑτὸ αἱρετόν, zs 
ὕπαρξις ἢ 7 χρῆσις καὶ τέλος τοῦ βίου. καὶ τὴν εὐδαε-- 
μονίαν οὗτος μὲν 6 ἀπὸ τῆς χρήσεως ἀναφωνεῖ ν IllÀ«- 
vov δὲ καὶ ἀπὸ τῆς κτήσεως. ἀλλ᾽ ὁ μὲν πρεσβύ- 
τερορ ἐν τοῖς νόμοις καὶ ἐν τῷ Τιμαίῳ καί τισιν ἄλλοες 
ταῦτα κεχώρικεν, ὁ δὲ νεώτερος &v τοῖς ἠϑικοῖς. 80 


CAP. 6. 8. 4. ὅ. HOIKA 91 


Ζήνωνος x«l τῶν λοιπῶν στωϊκῶν δό- (66) 
γματα περὶ τοῦ ἡϑικοῦ μέρους τῆς 
φιλοσοφ ας. 

Περὶ δὲ τῶν ἠϑικῶν ἑξῆς ποιήσομαι τὸν ὑπομνη-- [90] 
πματισμόν, τὰ κεφάλαια τῶν ἀναγκαίων δογμάτων 
᾿ἀναλαβών. ἄρξομαι δ᾽ ἐντεῦϑεν᾽ 

ταῦτ᾽ εἶναί φησιν ὁ Ζήνων ὅσα οὐσίας μετέχει" 
τῶν δ᾽ ὄντων τὰ μὲν ἀγαϑὰ τὰ δὲ κακὰ τὰ δὲ ἀδιά- 

φορα. ἀγαϑὰ μὲν τὰ τοιαῦτα, φρόνησιν δικαιοσύνην 

16 σωφροσύνην ἀνδρείαν καὶ πὰν 0 ἐστιν ἀρετὴ ἢ μετ- 
ἔχον ἀρετῆς κακὰ δὲ τὰ τοιαῦτα, ἀφροσύνην ἀδι- 
κέαν ἀκολασίαν δειλίαν καὶ πᾶν 0 ἐστι κακία ἢ μετ-- 
ἔχον κακίας ἀδιάφορα δὲ τὰ τοιαῦτα, Conv ϑάνατον [92] 
δόξαν ἀδοξίαν πόνον ἡδονὴν πλοῦτον πενέαν νόσον 

15 ὑγέδξιαν καὶ τὰ τούτοις ὅμοια. 

τῶν δ᾽ ἀγαϑὼν τὰ μὲν εἶναι ἀρετὰς τὰ δ᾽ οὔ. 
φρύνησιν μὲν οὖν καὶ σωφροσύνην [καὶ δικαιοσύνην) 
καὶ ἀνδρείαν ἀρετάς, χαρὰν δὲ καὶ εὐφροσύνην καὶ 
ϑάρρος καὶ βούλησιν καὶ τὰ παραπλήσια οὐχ εἶναι 

80 ἀρετάς. τῶν δ᾽ ἀρετῶν τὰς μὲν ἐπιστήμας τινῶν καὶ 
τέχνας τὰς δ᾽ οὔ. φρόνησιν μὲν οὖν καὶ σωφροσύ- 
νὴν καὶ δικαιοσύνην καὶ ἀνδρείαν ἐπιστήμας εἶναι 
τινῶν καὶ τέχνας, μεγαλοψυχίαν δὲ καὶ ῥώμην καὶ 
ἐσχὺν ψυχῆς οὔτ᾽ ἐπιστήμας τινῶν εἶναι οὔτε τέχνας. 

25 ἀνάλογον δὲ καὶ τῶν κακῶν τὰ μὲν εἶναι κακίας τὰ 
δ᾽ οὔ. ἀφροσύνην μὲν ovv καὶ ἀκολασίαν καὶ ἀδι-- 
κέαν καὶ δειλίαν καὶ μικροψυχίαν καὶ ἀδυναμίαν κα- 
κέας εἶναι, λύπην δὲ καὶ φόβον καὶ τὰ παραπλήσια 
οὐκ εἶναι κακίας. τῶν δὲ κακιῶν τὰς μὲν εἶναι 

80 ἀγνοίας τινῶν καὶ ἀτεχνίας τὰς δ᾽ οὔ. ἀφροσύνην μὲν 
οὖν καὶ ἀκολασίαν καὶ ἀδικίαν καὶ δειλίαν ἀγνοίας 


98 I2ANNOT ZTOBAIOT Lis. r1 


εἶναι τινῶν καὶ ἀτεχνίας᾽ μικροψυχίαν δὲ καὶ ἀδυ- 
[94] ναμέαν οὔτε ἀγνοίας τινῶν οὔτε ἀτεχνίας. 
ἔτε δὲ τῶν ἀγαϑὼν τὰ μὲν πᾶσι τοῖς φρονίμοις 
ὑπάρχειν καὶ ἀεὶ τὰ δ᾽ οὔ. ἀρετὴν μὲν οὖν πᾶσαν 
καὶ φρονίμην αἴσϑησιν καὶ φρονίμην ὁρμὴν καὶ τὰ s 
ὅμοια πᾶσι τοῖς φρονέμοις ὕπαρχειν καὶ ἐν παντὶ 
40,00 χαρὰν δὲ καὶ εὐφροσύνην καὶ φρονίμην περι- 
πάτησιν οὔτε πᾶσι τοῖς φρονίμοις ὑπάρχειν οὔτ᾽ ἀεί. 
ἀνὰ λόγον δὲ καὶ τῶν κακῶν τὰ μὲν πᾶσι τοῖς ἄφρο- 
σιν ὑπάρχειν καὶ ἀεὶ τὰ δ᾽ οὔ. κακίαν μὲν οὖν πᾶ- τὸ 
σαν καὶ ἄφρονα αἴσϑησιν καὶ ἄφρονα ὁρμὴν καὶ τὰ 
παραπλήσια πᾶσι τοῖς ἄφροσιν ὑπάρχειν καὶ ἀεί" 
λύπην δὲ καὶ φόβον καὶ ἄφρονα ἀπόκρισιν οὔτε πᾶσι 
τοῖς ἄφροσιν ὑπάρχειν οὔτ᾽ ἐν παντὶ καιρῷ. πάντα 
δὲ τἀγαϑὰ ὠφέλιμα εἶναι καὶ χρηστὰ καὶ συμφέ- τε 
ροντα καὶ λυσιτελῆ καὶ σπουδαῖα καὶ πρέποντα καὶ 
καλὰ καὶ οἰκεῖα τὰ δὲ xoxa ἐκ τῶν ἐναντίων πάντα 
[96] βλαβερὰ καὶ δύσχρηστα καὶ ἀσύμφορα καὶ ἀλυσιτελῆ 
καὶ φαῦλα καὶ ἀπρεπῆ καὶ αἰσχρὰ καὶ ἀνοίκεια. τὸ 
δ᾽ ἀγαϑὸν λέγεσϑαί φασι πλεοναχῶς, τὸ μὲν πρῶτον 29 
οἷον πηγῆς ἔχον χώραν, ὅπερ οὕτως ἀποδίδοσθϑαε, 
ἀφ᾽ οὗ συμβαίνει ὠφελεῖσϑαι , τὸ δὲ πρῶτον εἶναι 
αἴτιον, ἢ ὑφ᾽ οὗ᾽ τὸ δὲ δεύτερον καϑ᾽ ὃ συμβαίνει 
ὠφελεῖσθαι" κοινότερον δὲ καὶ ἐκιδιατεῖνον καὶ ἐπὶ τὰ 
προειρημένα τὸ οἷον ὠφελεῖν. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ κα-- 25 
κὸν κατὰ τὴν τῶν ἀγαϑῶν ἀναλογέαν ὑπογράφεσϑαι. 
[98] τὸ μὲν οὖν ἀφ᾽ οὗ συμβαίνει βλάπτεσθαι 7 ὑφ᾽ ov' 
τὸ ὃὲ xa0' ὃ συμβαίνει βλάπτεσϑαι᾽ κοινότερον δὲ 
τούτων τὸ οἷον βλάπτειν. 
τῶν δ᾽ ἀγαϑὼν τὰ μὲν εἶναι περὶ ψυχὴν τὰ δ᾽ 90 
ἐκτός, τὰ δ᾽ οὔτε περὶ ψυχὴν οὔτ᾽ ἐκτός. περὶ ψυ- 
χὴν μὲν τὰς ἀρετὰς καὶ σπουδαίας ἕξεις καὶ καϑόλου 





CAP. 6. s. 5. HOIKA 99 


τὰς ἐπαινετὰς ἐνεργείας, ἐκτὸς δὲ τούς vs φέλους 
καὶ τοὺς γνωρέμους καὶ τὰ παραπλήσια, οὔτε δὲ περὲ 
ψυχὴν οὔτ᾽ ἐκτὸς τοὺς σπουδαίους καὶ καϑόλου τοὺς 
τὰς ἀρετὰς ἔχοντας᾽ ὁμοίως δὲ καὶ τῶν κακῶν τὰ 

5 μὲν περὶ ψυχὴν τὰ δ᾽ ἐκτός, τὰ δ᾽ οὔτε περὶ ψυχὴν (167) 
οὔτ᾽ ἐκτός. περὶ ψυχὴν μὲν τάς τε κακίας σὺν ταῖς 
μοχϑηραῖς ξξεσι καὶ καϑόλου τὰς ψεκτὰς ἐνεργείας, 
ἐκτὸς δὲ τοὺς ἐχϑροὺς σὺν τοῖς εἴδεσιν, οὔτε δὲ περὶ 
ψυχὴν οὔτ᾽ ἐχτὸς τοὺς φαύλους καὶ πάντας τοὺς τὰς 
10 κακίας ἔχοντας. τῶν δὲ περὶ ψυχὴν ἀγαθῶν τὰ μὲν 
εἶναι διωθϑέσεις τὰ δὲ ξξεις, τὰ δ᾽ ἕξεις μὲν διαθέ- 
σεις δ᾽ ov, τὰ δὲ οὔτε ἕξεις οὔτε διαϑέσεις. διωϑέ- 
σεις μὲν τὰς ἀρετὰς πάσας, ἕξεις δὲ μόνον καὶ οὐ 

διαϑέσεις τὰ ἐπιτηδεύματα, ὡς τὴν μαντικὴν καὶ τὰ [100] 

15 παραπλήσια, οὔτε δὲ ἕξεις οὔτε διαϑέσεις τὰς κατ — 
ἀρετὰς ἐνεργείας, οἷον φρόνησιν καὶ τὴν τῆς σωφρο- 
σύνης κτῆσιν καὶ τὰ παραπλήσια. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν 
περὶ ψυχὴν κακῶν τὰ μὲν εἶναι διαϑέσεις τὰ δ᾽ ξξεις, 
τὰ δ᾽ ἕξεις μὲν διαϑέσεις δ᾽ ov, τὰ δὲ οὔτε ξξεις 
30 οὔτε διαϑέσεις. διαθέσεις μὲν τὰς κακίας πάσας, 
ξξεις δὲ μόνον [καὶ οὐ διωϑέσεις] τὰς εὐκαταφορέας, 
οἷον τὴν φϑονεφίαν τὴν ἐπιλυπίαν καὶ τὰ ὅμοια, καὺ 
ἔτει τὰ νοσήματα καὶ ἀρρωστήματα, οἷον φιλαργυφίαν 
οἐνοφλυγέαν καὶ τὰ παραπλήσια᾽ οὔτε δ᾽ ἕξεις οὔτε 
25 διαθέσεις τὰς κατὰ κακίας ἐνεργείας. οἷον ἀφρό- 
νευσιν ἀδίκευσιν καὶ τὰ ταύταις παραπλήσια. 

τῶν δ᾽ ἀγαθῶν τὰ μὲν εἶναι τελικὰ τὰ δὲ ποιη- 
τικὰ τὰ δὲ ἀμφοτέρως ἔχοντα. ὁ μὲν οὖν φρόνιμος 
ἄνθρωπος καὶ ὁ φίλος ποιητικὰ μόνον ἐστὺν ἀγαϑά, 

80 χαρὰ δὲ καὶ εὐφροσύνη καὶ ϑάρρος ... καὶ φρονέμη [102] 
σπδριπάτησις τελικὰ μόνον ἐστὶν ἀγαϑά, αἵ δ᾽ ἀρεταὶ 
σεᾶσαι καὶ ποιητικά ἐστιν ἀγαϑὰ καὶ veli καὶ γὰρ 


50 IS2ANNOT ZTOBAIOT L5. 11 


ἀπογεννῶσι τὴν εὐδαιμονίαν καὶ συμπληροῦσι μέρη 
αὐτῆς γινόμενα. ἀνάλογον δὲ καὶ τῶν κακῶν τὰ 
μὲν εἶναι ποιητικὰ τῆς κακοδαιμονίας τὰ δὲ τελικὰ 
τὰ δὲ ἀμφοτέρως ἔχοντα. ὃ μὲν οὖν ἄφρων ἄνϑρω- 
ες πορ καὶ ὁ ἐχϑρὸς ποιητικὰ μόνον ἐστὶ κακά, λύπη δὲ 5 
DEDE καὶ φόβος καὶ κλοπὴ καὶ ἄφρων ἐρώτη- 
σις καὶ τὰ ὅμοια τελικά, «b δὲ κακίαι [πᾶσαι] καὶ 
ποιητικὰ καὶ τελικὰ ἐστὶ κακά ἀπογεννῶσι γὰρ 
τὴν κακοδαιμονίαν καὶ συμπληροῦσι μέρη αὐτῆς γι- 
νόμενα. 19 
φρόνησιν δ᾽ εἶναι ἐπιστήμην ὧν ποιητέον xol οὐ 
ποιητέον καὶ οὐδετέρων ἢ ἐπιστήμην ἀγαϑῶν καὶ 
κακῶν καὶ οὐδετέρων φύσει πολιτικοῦ ξῴου (καὶ ἐπὶ 
τῶν λοιπῶν δὲ ἀρετῶν οὕτως ἀκούειν παραγγέλλουσε). 
σωφροσύνην δ᾽ εἶναι ἐπιστήμην αἱρετῶν καὶ psv- 15 
κτῶν καὶ οὐδετέρων, δικαιοσύνην δὲ ἐπιστήμην ἀπο- 
[104] νεμητικὴν τῆς ἀξίας ἑκάστῳ, ἀνδρείαν δὲ ἐπιστήμην 
δεινῶν καὶ οὐ δεινῶν καὶ οὐδετέρων, ἀφροσύνην 
δὲ ἄγνοιαν ἀγαϑῶν καὶ κακῶν καὶ οὐδετέρων ἢ 
ἄγνοιαν ὧν ποιητέον καὶ οὐ ποιητέον καὶ οὐδετέρων, s» 
ἀκολασίαν δὲ ἄγνοιαν αἱρετῶν καὶ φευχτῶν καὶ οὐ- 
δετέρων, [ἀδικέαν δὲ ἄγνοιαν ἀπονεμητικὴν τῆς 
ἀξίας ἑκάστῳ], δειλίαν δὲ ἄγνοιαν δεινῶν καὶ οὐ 
δεινῶν καὶ οὐδετέρων. παραπλησίως δὲ καὶ τὰς &A- 
λας ἀρετὰς καὶ κακίας ὁρίζονται τῶν εἰρημένων ἐχό-- ss 
μένοι. κοινότερον δὲ τὴν ἀρετὴν διάϑεσιν εἷναί φασι 
ψυχῆς σύμφωνον αὑτῇ περὶ ὅλον τὸν βίον. τῶν δ᾽ 
ἀρετὼν τὰς μὲν εἶναι πρώτας τὰς δὲ ταῖς πρώταες 
ὑποτεταγμένας πρώτας δὲ τέτταρας εἶναι, φρόνησιν 
σωφροσύνην ἀνδρείαν δικαιοσύνην᾽ καὶ τὴν μὲν 30 
φρόνησιν περὶ τὰ καϑήκοντα γίγνεσϑαι, τὴν ὃὲ ao— 
φροσύνην περὶ τὰς ὁρμὰς τοὺ ἀνθρώπου, τὴν δὲ ἀν-- 


CAP. 6. 8. 5. HOIKA . 31 


δρείαν περὶ τὰς ὑπομονάς. τὴν ὃὲ δικαιοσύνην περὶ 
τὰς ἀπονεμήσεις. τῶν δὲ ὑποτεταγμένων ταῖς ἀρε- 
ταῖς ταύταις τὰς μὲν τῇ φρονήσει ὑποτετάχϑαι τὰς 
ó τῇ σωφροσύνῃ τὰς ó? τῇ ἀνδρείᾳ τὰς δὲ τῇ ài- [106] 
5 καιοσύνῃ᾽ τῇ μὲν οὖν φρονήσει ὑποτάττεσϑαι εὐ- 
βουλέαν εὐλογιστέαν ἀγχένοιαν νουνέχειαν εὐμηχα-- 
νίαν, τῇ δὲ σωφροσύνῃ εὐταξίαν κοσμιότητα αἰδη- 
μοσύνην ἐγχράτειαν, τῇ δὲ ἀνδρείᾳ καρτερίαν ϑαρ- (168) 
ραλεύότητα μεγαλοψυχέαν εὐψυχίαν φιλοπονίαν, τῇ 
10 δὲ δικαιοσύνῃ εὐσέβειαν χρηστότητα εὐχοινωνησίαν 
εὐσυναλλαξίαν. εὐβουλίαν μὲν οὖν εἶναι λέγουσιν 
ἐπιστήμην τοῦ ποῖα καὶ πῶς πράττοντες πράξομεν 
συμφερόντως. εὐλογιστίαν δὲ ἐπιστήμην ἀνταναιρε- 
τικὴν καὶ μὴ κεφαλαιωτιχὴν τῶν γιγνομένων καὶ 
15 ἀποτελουμένων., ἀγχίνοιαν δὲ ἐπιστήμην εὑρετικὴν 
τοῦ καϑήκοντος ἐκ τοῦ παραχρῆμα, νουνέχειαν δὲ 
ἐπιστήμην ἐπιτευχτικὴν τοῦ ἐν ἑκάστῳ σχοποῦ, εὐ- 
μηχανίαν δὲ ἐπιστήμην εὑρετικὴν διεξόδου πραγμά- 
vOv, δὐταξίαν δὲ ἐπιστήμην τοῦ πότε πρακτέον καὶ 
70 τί μετά τι καὶ καθόλου τῆς τάξεως τῶν πράξεων, 
κοσμιότητα δὲ ἐπιστήμην πρεπουσῶν καὶ ἀπρεπῶν 
κινήσεων, αἰδημοσύνην δὲ ἐπιστήμην εὐλρβητικὴν 
ὀρϑοῦ ψόγου, ἐγκράτειαν δὲ ἐπιστήμην ἀνυπέρβλη-- 
τον τῶν κατὰ τὸν ὀρϑὸν λόγον φανέντων, καρτερίαν 
25 ὃ ἐπιστήμην ἐμμενετικὴν τοῖς ὀρθὼς κριϑεῖσι, ϑαρ-- 
ραλεότητα δὲ ἐπιστήμην καϑ' ἣν οἴδαμεν ὅτι οὐδενὶ 
δεινῷ μὴ περιπέσωμεν, μεγαλοψυχίαν δὲ ἐπιστήμην 
ὑπεράνω ποιοῦσαν τῶν πεφυκύτων ἐν σπουδαίοις τε [108] 
γέψνεσϑαι καὶ φαύλοις, εὐψυχίαν δὲ ἐπιστήμην ψυ- 
30 χῆς παρεχομένης ἑαυτὴν ἀήττητον, φιλοπονίαν ὃΣὲ 
ἐπιστήμην ἐξεργαστικὴν τοῦ προκειμένου οὐ κωλυο- 
μένην διὰ πόνον, εὐσέβειαν δὲ ἐπιστήμην ϑεῶν 


|$82 ISANNOT ZTOBAIOT 118. τὰ 


ϑεραπείας, χρηστότητα δὲ ἐπιστήμην εὐποιητιχήν, s0- 
«οινωνησίαν δὲ ἐπιστήμην ἰσότητος ἐν κοινωνίᾳ, εὐσυν- 
αλλαξίαν δὲ ἐπιστήμην ἐν τῷ συναλλάττειν ἀμέμπτως 
τοῖς πλησίον. πασῶν δὲ τούτων τῶν ἀρετῶν τὸ τέλος 
εἶναι τὸ ἀκολούϑως τῇ φύσει (v, ἑκάστην δὲ τούτου 5 
διὰ τῶν ἰδίων παρέχεσϑαι τυγχάνοντα τὸν ἄνθρωπον. 
ἔχειν γὰρ ἀφορμὰς παρὰ τῆς φύσεως καὶ πρὸς τὴν τοῦ 
κωθήκοντος εὕρεσιν καὶ πρὸς τὴν τῶν ὁρμῶν εὐστά- 
ϑειαν καὶ πρὸς τὰς ὑπομονὰς καὶ πρὸς τὰς ἀπονεμή- 
σεις κατὰ τὸ σύμφωνον. καὶ τὸ ἑξῆς ἑκάστη τῶν ἀρε-- 10 
τῶν πράττουσα παρέχεται τὸν ἄνθρωπον ἀκολούθως 
τῇ φύσει ξώντα. ταύτας μὲν οὖν τὰς ῥηθείσας ἀρε- 
[110] τὰς τελείας sive λέγουσι xsol τὸν βέον καὶ συνεστη-- 
κέναι ix ϑεωρημάτων᾽ ἄλλας δὲ ἐπιγίγνεσϑαι ταύ- 
ταῖς, οὐχ ἔτι τέχνας οὔσας ἀλλὰ δυνάμεις τινὰς Exi 15 
τῆς ἀσχήσεως περιγιγνομένας. οἷον τὴν ὑγίειαν τῆς 
ψυχῆς καὶ τὴν ἀρτιότητα καὶ τὴν ἰσχὺν αὐτῆς καὶ 
τὸ κάλλος. ὥσπερ γὰρ τὴν τοῦ σώματος ὑγίειαν EU— 
κρασίαν εἶναι τῶν ἐν τῷ σώματι ϑερμῶν καὶ ψυχρῶν 
καὶ ξηρῶν καὶ ὑγρῶν. οὕτω καὶ τὴν τῆς ψυχῆς ὑγέ- ze 
ειαν εὐκρασίαν εἶναι τῶν ἐν τῇ ψυχῇ δογμάτων. 
καὶ ὁμοίως ὥσπερ ἰσχὺς τοῦ σώματος τόνος ἐστὶν 
ἱχανὸς ἐν νεύροις, οὕτω καὶ ἡ τῆς ψυχῆς ἰσχὺς τό- 
vog ἐστὺν ἱκανὸς ἐν τῷ κρίνειν καὶ πράττειν καὶ μή. 
ὥσπερ τὲ τὸ κάλλος τοὺ σώματός ἐστι συμμετρία τῶν 5 
μελῶν καϑεστώτων αὐτῶ πρὸς ἄλληλά τε καὶ πρὸς 
τὸ ὅλον, οὕτω καὶ τὸ τῆς ψυχῆς κάλλος ἐστὶ συμμε-- 
τρία τοῦ λόγου καὶ τῶν μερῶν αὐτοῦ πρὸς ὅλον τε 
αὐτοῦ καὶ πρὸς ἄλληλα. πάσας δὲ τὰς ἀρετάς, ὅσαε 
ἐπιστῆμαί εἰσι καὶ τέχναι, κοινά τε ϑεωρήματα ἔχειν so 
καὶ τέλος, ὡς εἴρηται, τὸ αὐτό, διὸ καὶ ἀχωρίστους 
[112] δἶναι᾽ τὸν γὰρ μίαν ἔχοντα πάσας ἔχειν, καὶ τὸν 


CAP. 6. s. 5. HOIKA. 33 


κατὰ μέαν πράττοντα κατὰ πάσας πράττειν. διαφέ- 
ocv δ᾽ ἀλλήλων τοῖς κεφαλαίοις. φρονήσεως μὲν 
γὰρ εἶναι κεφάλαια τὸ μὲν ϑεωρεῖν καὶ πράττειν ὃ 
ποιητέον προηγουμένως, κατὰ δὲ τὸν δεύτερον λόγον 
s τὸ ϑεωρεῖν καὶ ἃ δεῖ ἀπονέμειν χάριν τοῦ ἀδιαπτώ- 
τως πράττειν ὃ ποιητέον τῆς δὲ σωφροσύνης ἴδιον 
κεφάλαιόν ἐστι τὸ παρέχεσϑαι τὰς ὁρμὰς εὐσταϑεῖς 
καὶ ϑεωρεῖν αὐτὰς προηγουμένως, κατὰ δὲ τὸν δεύ- 
τερον λύγον τὰ ὑπὸ τὰς ἄλλας ἀρετὰς ἕνεκα τοῦ 

10 ἀδιαπτώτως ἐν ταῖς ὁρμαῖς ἀναστρέφεσϑαι᾽ καὶ (169) 
ὁμοίως τὴν ἀνδρείαν προηγουμένως μὲν πᾶν ὃ δεῖ 
ὑπομένειν. κατὰ δὲ τὸν δεύτερον λόγον τὰ ὑπὸ τὰς 
ἄλλας -καὶ τὴν δικαιοσύνην προηγουμένως μὲν τὸ 
κατ᾽ ἀξίαν ἑκάστῳ σκοπεῖν, κατὰ δὲ τὸν δεύτερον 

. 15 λόγον καὶ τὰ λοιπά. πάσας γὰρ τὰς ἀρετὰς τὰ πα- 
σῶν βλέπειν καὶ τὰ ὑποτεταγμένα ἀλλήλαις. ὅμοιον 
γὰρ ἔλεγεν εἶναι ὁ Παναίτιος τὸ συμβαῖνον ἐπὶ τῶν 
ἀρετῶν ὡς εἰ πολλοῖς τοξόταις εἷς σκοπὸς εἴη κεί- 
μενος, ἔχοι δ᾽ οὗτος ἐν αὑτῷ γραμμὰς διαφόρους τοῖς 

29 χρώμασιν᾽ εἶϑ᾽ ἕκαστος μὲν στοχάξοιτο τοῦ τυχεῖν 
τοῦ σκοποῦ, ἤδη δ᾽ ὃ μὲν διὰ τὸ πατάξαι εἰς τὴν [114] 
λευκὴν εἰ τύχοι γραμμήν, ὃ δὲ διὰ τὸ εἰς τὴν μέλαι- 
ναν. ἄλλος δὲ διὰ τὸ εἰς ἄλλο vt χρῶμα γραμμῆς. 
καϑάπερ γὰρ τούτους ὡς μὲν ἀνογτάτω τέλος ποιεῖ- 

25 ὅϑαι τὸ τυχεῖν τοῦ σχοποῦ, ἤδη δ᾽ ἄλλον κατ᾽ ἄλλον 
τρόπον προτέϑεσϑαι τὴν τεῦὔξιν, τὸν αὐτὸν τρόπον 
καὶ τὰς ἀρετὰς πάσας ποιεῖσϑαι μὲν τέλος τὸ εὐδαι- 
μονεῖν, 0 ἐστι κείμενον ἐν τῷ (xv ὁμολογουμένως τῇ 
φύσει. τούτου δ᾽ ἄλλον κατ᾽ ἄλλην τυγχάνειν. 

30 διττῶς δέ φησιν ὃ Διογένης λέγεσϑαι τὰ δι’ αὑτὰ 
αἱρετὰ καὶ τελικὼς αἱρετά, ὡς ἔχει τὰ μὲν ἐν τῇ προει- 
ρημένῃ διαιρέσει κατατεταγμένα, τὰ δὲ ὅσα ἐν αὖ- 

STOB. ECL. PHYS. II. 3 


84 ΙΦΑΝΝΟΥ͂ ZTOBAIOT Lis. zn 


volg ἔχει τὴν αἰτίαν τοῦ αἱρετὰ εἶναι, ὕπερ παντὶ 
ἀγαϑῷ ὑπάρχει. 
᾿Δρετὰς δ᾽ εἶναι πλείους φασὶ καὶ ἀχωρίστους 
ἀπ᾽ ἀλλήλων καὶ τὰς αὐτὰς τῷ ἡγεμονικῷ μέρει τῆς 
ψυχῆς xaO ὑπόστασιν, καθ᾽ ὃ δὴ καὶ σῶμα πᾶσαν 5 
ἀρετὴν εἶναί τε καὶ λέγεσϑαι, τὴν γὰρ διάνοιαν καὶ 
[116]v]»v ψυχὴν σώμα εἶναι᾽ τὸ γὰρ συμφυὲς πνεῦμα 
ἡμῖν ἔνϑερμον ὃν ψυχὴν ἡγοῦνται. βούλονται δὲ καὶ 
τὴν ἐν ἡμῖν ψυχὴν ξῷον εἶναι" ξῆν vs γὰρ καὶ αἷ- 
σϑάνεσϑαι, καὶ μάλιστα τὸ ἡγεμονικὸν μέρος αὐτῆς, 10 
ὃ δὴ καλεῖται διάνοια. διὸ καὶ πᾶσαν ἀρετὴν ξῶον 
εἶναι, ἐπειδὴ ἡ αὐτὴ διανοίᾳ ἐστὶ κατὰ τὴν οὐσίαν. 
κατὰ τοῦτο γάρ φασι καὶ τὴν φρόνησιν φρονεῖν᾽ ἀκο-- 
λουϑεῖ γὰρ αὐτοῖς τὸ οὕτως λέγειν. ἀρετῆς δὲ καὶ 
κακίας οὐδὲν εἶναι μεταξύ᾽ πάντας γὰρ ἀνθρώπους 15 
ἀφορμὰς ἔχειν ἐκ φύσεως πρὸς ἀρετήν, καὶ οἵονεὶ τὸ 
τῶν ἡμιαμβειαίων λόγον ἔχειν κατὰ τὸν Κλεάνϑην, 
ὅϑεν ἀτελεῖς μὲν ὄντας εἶναι φαύλους. τελειωϑέντας 
δὲ σπουδαίους. φασὶ δὲ καὶ πάντα ποιεῖν τὸν σοφὸν 
κατὰ πάσας τὰς ἀρετάς. πᾶσαν γὰρ πρᾶξιν τελείαν 20 
[118] αὐτοῦ εἶναι, διὸ καὶ μηδεμιᾶς ἀπολελεῖφϑαι ἀρετῆς. 
ἀκολούϑως γὰρ τούτοις δογματίξουσι καὶ ὅτι ὁ κατὰ 
νοῦν ποιῶν καὶ διαλεκτικῶς ποιεῖ καὶ συμποτικῶς 
καὶ ἐρωτικῶς. τὸν δ᾽ ἐρωτικὸν καὶ διχῇ λέγεσϑαι, 
τὸν μὲν xov ἀρετὴν ποιὸν σπουδαῖον ὄντα, τὸν Obss 
κατὰ κακίαν ἐν ψόγῳ ὡς ἂν ἐρωτομανῆ τινα. ἔτι δ᾽ 
ἔρωτα τόν γ᾽ ἀξιέραστον ὁμοίως λέγεσϑαι τῷ ἀξιο-- 
φιλήτῳ καὶ οὕτως ἀξιαπολαύστῳ᾽ τὸν γὰρ ἄξιον σπου-- 
δαίου ἔρωτος, τοῦτον εἶναι ἀξιέραστον. ὁμοίως δὲ 
τῇ ἐρωτικῇ τὴν συμποτικὴν παραλαμβάνουσιν εἰς 80. 
τὰς ἀρετάς, τὴν μὲν περὶ τὸ ἐν συμποσίῳ καϑῆκον 
ἀναστρεφομένην ἐπιστήμην οὖσαν τοῦ πῶς δεὶ ἐξά-- 





CAP. θ, s. 5. HOIKA. 3b 


γεῦϑαι τὰ συμπόσια καὶ τοῦ πῶς δεῖ συμπίνειν, τὴν 
δὲ ἐπιστήμην νέων ϑήρας εὐφυῶν πρὸς τέρψιν ov- 
σαν ἐπὶ τὴν κατ᾽ ἀρετήν, καὶ, καϑόλον ἐπιστήμην τοῦ 
καλῶς ἐρὰν᾽ διο καί φασιν ἐρασϑήσεσϑαι τὸν νοῦν 
δ ἔχοντα. τὸ δὲ ἐρᾶν αὐτὸ μόνον ἀδιάφορον εἶναι, [190] 
ἐπειδὴ γίνεταί ποτε καὶ περὶ φαύλους. τὸν δ᾽ ἔρωτα 
οὔτε ἐπιϑυμίαν εἶναι οὔτε τινὸς φαύλου πράγματος, 
ἀλλ᾽ ἐπιβολὴν φιλοποιίας διὰ κάλλους ἔμφασιν. λέ- 
γουσι δὲ καὶ πάντ᾽ εὖ ποιεῖν τὸν σοφὸν ἃ ποιεῖ. δῆ- 
10 λον ὃν τρόπον γὰρ λέγομεν πάντ᾽ εὖ ποιεῖν τὸν αὐ- 
λητὴν ἢ κιϑαρῳδόν, συνυπακουομένου τοῦ ὅτι τὰ μὲν 
κατὰ τὴν αὔλησιν τὰ δὲ κατὰ τὴν κιϑαρῳδίαν , τὸν 
αὐτὸν τρύπον πάντ᾽ εὖ ποιεῖν τὸν φρόνιμον, καὶ o ὅσα 
ποιεῖ καὶ οὐ μὰ Δία καὶ ἃ μὴ ποιεῖ᾽ τὸ γὰρ κατὰ 
, 15 λόγον ὀρϑὸν ἐπιτελεῖν πάντα καὶ οἷον κατ᾽ ἀρετήν, 
περὶ ὅλον οὖσαν τὸν βίον τέχνην, ἀκόλουϑον ὠήϑη- (170) 
σαν τῷ περὶ τοῦ πάντ᾽ εὖ ποιεῖν τὸν σοφὸν δόγμα. 
κατὰ τὸ ἀνάλογον δὲ καὶ τὸν φαῦλον πάντα ὅσα ποιεῖ 
κακῶς ποιεῖν καὶ κατὰ πάσας τὰς κακίας. φιλομου- 
2 σίαν δὲ καὶ φιλογραμματίαν καὶ φιλιππίαν καὶ φιλο- 
κυνηγίαν καὶ καϑόλου τὰς ἐγκυκλίους λεγομένας τέ- 
χνας ἐπιτηδεύματα μὲν καλοῦσιν ἐπιστήμας δ᾽ οὔ, 
ἔν τε ταῖς σπουδαίαις ἕξεσι ταῦτα καταλείπουσι. καὶ [132] 
ἀκολούϑως μόνον τὸν σοφὸν φιλόμουσον εἶναι λέ- 
25 γουσε καὶ φιλογράμματον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων κατὰ 
τὸ ἀνάλογον. τὸ τε ἐπιτήδευμα τοῦτον ὑπογράφουσι 
τὸν τρόπον, ὁδὸν διὰ τέχνης ἡμέρου ἄγουσαν ἐπὶ [τὸ 
Gv] κατ᾽ ἀρετήν. μόνον δέ φασι τὸν σοφὸν καὶ μάν-- 
τιν ἀγαϑὸν εἶναι καὶ ποιητὴν καὶ ῥήτορα καὶ διαλε-- 
30 κτικὸν καὶ κχριτικόν, οὐ πάντα δέ, διὰ τὸ προσδεῖ-- 
GO. εἴς τινα τούτων καὶ ϑεωρημάτων τινῶν ἀναλή- 
wecg. εἶναι δὲ τὴν μαντικήν φασιν ἐπιστήμην ϑεω- 
9* 


36 IS2ANNOT ZTOBAIOT Lis. rr 


ρηματικὴν σημείων τῶν ἀπὸ ϑεῶν ἢ δαιμόνων πρὸς 
ἀνθρώπινον βίον συντεινόντων. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ 
εἴδη τῆς μαντικῆς. λέμουσι δὲ καὶ ἱερέα μόνον εἶναι 
τὸν σοφόν, φαῦλον δὲ μηδένα. τὸν γὰρ ἱερέα εἶναι 
δεῖν ἔμπειρον νόμων τῶν περὶ ϑυσίας καὶ εὐχὰς καὶ ὃ 
καϑαρμοὺς καὶ ἱδρύσεις καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα, πρὸς 
δὲ τούτοις καὶ ἄλλων. διά τε τὸ εὐσεβείας δεῖσθαι 
καὶ ἐμπειρίας τῆς τῶν ϑεῶν ϑεραπείας, καὶ ἐντὸς 
εἶναι τῆς φύσεως τῆς ϑείας. μηδὲν δὲ τούτων ὑπάρ- 
qe τῷ φαύλῳ, διὸ καὶ πάντας εἶναι τοὺς ἄφρονας 10 
[1:4]ἀσεβεῖς" τὴν γὰρ ἀσέβειαν κακίαν οὖσαν ἄγνοιαν 
εἶναι ϑεῶν ϑεραπείας, τὴν δ᾽ εὐσέβειαν, ὡς εἴπο-- 
uev, ἐπιστήμην ϑεῶν ϑεραπείας. ὁμοίως δὲ μηδ᾽ 
ὁσίους εἶναί φασι τοὺς φαύλους᾽ τὴν γὰρ ὁσιότητα 
ὑπογράφεσϑαι δικαιοσύνην πρὸς ϑεούς᾽ τοὺς δὲ 15 
φαύλους παρεκβαίνειν πολλὰ τῶν πρὸς ϑεοὺς δι- 
καίων, παρ᾽ ὃ καὶ ἀνοσίους εἶναι καὶ ἀκαϑάρτους 
καὶ ἀνάγνους καὶ μιαροὺς καὶ ἀνεορτάστους. τὸ γὰρ 
ἑορτάξευν ἀστείου φασὶν εἶναι, τῆς ἑορτῆς οὔσης χρό- 
vov τινὸς ἐν ᾧ χρὴ περὶ τὸ ϑεῖον γίγνεσϑαι τιμῆς 20 
χάριν καὶ χαϑηκούσης ἐπισημασίας, ὅϑεν καὶ τὸν 
ἑορτάξοντα συγκαϑεικέναι δεῖ μετ᾽ εὐσεβείας εἰς τὴν 
τοιαύτην τάξιν. ἔτι δὲ λέγουσι πάντα φαῦλον μαί- 
νεσϑαι, ἄγνοιαν ἔχοντα αὑτοῦ καὶ τῶν καϑ᾽ αὑτόν, 
ὅπερ ἐστὶ μανία. τὴν δὲ ἄγνοιαν εἶναι ἐναντίαν κα- 15 
κίαν τῇ σωφρφοσύνῃ᾽ ταύτην δὲ πρός τι πως ἔχουσαν 
ἀκαταστάτους καὶ πτοιώδεις ΄παρεχομένην τὰς δρμὰς 
μανίαν εἶναι διὸ καὶ ὑπογράφουσι τὴν μανίαν οὕτως 
ἄγνοιαν πτοιώδῃ. 
6 Περὶ αἱρετῶν καὶ φευκτῶν 30 
"Eu δὲ τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι δι’ αὑτὰ αἴ- 
[126] ρετὰ τὰ δὲ ποιητικά. ὁπόσα μὲν οὖν οὐδενὸς ἄλλου 





CAP. 6. s. 5. 6. HOIKA. 27 


ἕνεκεν εἰς εὔλογον αἴρεσιν ἔρχεται, δι᾿ αὑτὰ αἱρετά" 
ὁπόσα δὲ τῷ ἑτέρων τινῶν παρασκευαστικὰ γίγνε- 
σϑαι, κατὰ τὸ ποιητικὸν λέγεσϑαι. καὶ πᾶν μὲν ἀγα- 
90v αἱρετὸν εἶναι ἀρεστὸν γὰρ καὶ δοκιμαστὸν καὶ 
5 ἐπαινετὸν ὑπάρχειν. πᾶν δὲ κακὸν φευκχτόν᾽ τὸ γὰρ 
ἀγαϑόν, x«9' ὃ μὲν αἵρεσιν εὔλογον κινεῖ αἵρετόν 
ἐστι, καϑ᾽ ὃ δὲ ἀνυπόπτως εἰς αἵρεσιν ἔρχεται ἀρδ- 
στόν, [καϑ᾽ ὃ 0... δοκιμαστόν], x«9" ὃ δὲ πάλιν 
εὐλόγως ἄν τις περὶ αὐτοὺ καϑυπολαμβάνοι, τῶν 
10 ἐπαινετῶν εἶναι. 
ἔτι δὲ τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι ἐν κινήσει τὰ 
δὲ ἐν σχέσει. ἐν κινήσει μὲν τὰ τοιαῦτα. χαρὰν εὐὖ- 
φροσύνην σώφρονα ὁμιλίαν ἐν σχέσει δὲ τὰ τοιαῦτα, 
δὕταχτον ἡσυχίαν μονὴν ἀτάραχον προσοχὴν ἔπαν-- 
15 ὅρον. τῶν δ᾽ ἐν σχέσει τὰς μὲν καὶ ἐν ἕξει εἶναι 
οἷον τὰς ἀρετάς, τὰς δ᾽ ἐν σχέσει μόνον. ὡς τὰ ῥη- 28 
ϑέντα. ἐν ξξει δὲ οὐ μόνας εἶναι τὰς ἀρετὰς ἀλλὰ e 
καὶ τὰς ἄλλας τέχνας τὰς ἐν τῷ σπουδαίῳ ἀνδρὶ ἀλ- 
λοιωϑεέσας ὑπὸ τῆς ἀρετῆς καὶ γενομένας ἀμεταπτώ- 
20 rovc" οἱονεὶ γὰρ ἀρετὰς γίγνεσθαι. φασὶ δὲ καὶ τῶν 
ἐν ἕξει ἀγαθῶν εἶναι τὰ ἐπιτηδεύματα καλούμενα, 
οἷον φιλομουσίαν φιλογραμματίαν φιλογεωμετρίαν 
καὶ τὰ παραπλήσια" εἶναι γὰρ ὁδόν τινα ἐκλεκτικὴν 
τῶν ἐν ταύταις ταῖς τέχναις οἰκείων πρὸς ἀρετήν, 
25 ἀνχφέρουσαν αὐτὰ ἐπὶ τὸ τοῦ βίου τέλος. 
ἔτι δὲ τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι xo9' ἑαυτὰ τὰ 
δὲ πρός τί πῶς ἔχειν᾽ καϑ' ἑαυτὰ μὲν ἐπιστήμην 
δικαιοπραγίαν καὶ τὰ ὅμοια, πρός τι δὲ τιμὴν εὕ- 
vouxv φιλίαν. εἶναι δὲ τὴν ἐπιστήμην κατάληψιν 
30 ἀσφαλῆ καὶ ἀμετάπτωτον ὑπὸ λόγου᾽ ἑτέραν δὲ ἐπι- 
στήμην σύστημα ἐξ ἐπιστημῶν τοιούτων, οἷον ἡ τῶν 
κατὰ μέρος λογικὴ ἐν τῷ σπουδαίῳ ὑπάρχουσα᾽ ἄλ- 


38 IS9ANNOT ZTOBAIOT Lis. τὶ 


[130] Agv δὲ σύστημα ἐξ ἐπιστημῶν τεχνικῶν ἐξ αὑτοῦ 
ἔχον τὸ βέβαιον, ὡς ἔχουσιν αἱ ἀρεταί ἄλλην δὲ 
ἕξιν φαντασιῶν δεκτικὴν ἀμετάπτωτον ὑπὸ λόγου, ἣν 
τινά φασιν ἐν τόνῳ καὶ δυνάμει κεῖσϑαι. φιλίαν δ᾽ 
εἶναι κονωνίαν βίου᾽ συμφωνίαν δὲ ὁμοδογματίαν 
περὶ τῶν κατὰ τὸν βίον. τῆς δὲ φιλίας εἶναι γνωρι- 
μότητα μὲν φιλίαν ἐγνωσμένων, συνήϑειαν δὲ φιλέαν 
δσυνειϑισμένων, ἑταιρίαν δὲ φιλίαν καϑ' αἵρεσιν ὡς 
ἂν ὁμηλίκων, ξενίαν δὲ φιλίαν ἀλλοδαπῶν. εἶναι δὲ 
καὶ συγγενικήν τινα φιλίαν ἐκ συγγενῶν , καὶ ἐρω-- 10 
τικὴν ἐξ ἔρωτος. 

ἔτι δὲ τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι ἄμικτα οἷον ἐπι- 
στήμην, τὰ δὲ μεμιγμένα οἷον εὐτεκνίαν εὐγηρίαν 

[132] εὐξωίαν. ἔστι δ᾽ ἡ μὲν εὐτεκνία χρῆσις τέκνων κατὰ 
φύσιν ἔχουσα σπουδαία, ἡ δ᾽ εὐγηρία χρῆσις σπου- 
δαία γήρατος κατὰ φύσιν ἔχουσα, καὶ ὁμοίως ἡ εὐ- 

 fmín... ἀλυπίαν δὲ καὶ εὐταξίαν τὰς αὐτὰς εἶναι 

τῇ σωφροσύνῃ, vovv δὲ καὶ φρένας φρονήσει, μετα- 

δοτικὴν δὲ καὶ ἐπιδοτικὴν χρηστότητι. τὸ μέντοιγε 

πρός τί πως ἔχειν ὠνομάσϑησαν, ὕπερ καϑήκει καὶ 30 
ἐπὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν παρατηρεῖν. φανερὸν ὃὲ διὰ 
τούτων ὅτι καὶ τῶν κακῶν αἷ ὁμοῖαι διαιρέδεις ἔσον-- 
αι. διαφέρειν δὲ λέγουσιν αἱρετὸν xal ληπτόν᾽ αἴ- 
ρετὸν μὲν γὰρ εἶναι τὸ ὁρμῆς αὐτοτελοῦς κινητικόν. 

[ληπτὸν δὲ τὸ ἀξίαν ἔχον.] ὅσῳ δὲ διαφέρει τὸ αἶρε-- 35 
τὸν τοῦ ληπτοῦ, τοσούτῳ καὶ τὸ αὐθαίρετον τοῦ xo" 
αὑτὸ ληπτοῦ, καὶ καϑόλου τὸ ἀγαϑὸν τοῦ ἀξίαν ἔχον - 
τος. τοῦ δ᾽ ἀνθρώπου ὄντος ξῴου λογικοῦ ϑνητοῦ 
φύσει πολιτικοῦ, φασὶ καὶ τὴν ἀρετὴν πᾶσαν τὴν 

περὶ ἄνϑρωπον καὶ τὴν εὐδαιμονίαν ξωὴν ἀκόλου-- s 

ϑον ὑπάρχειν καὶ ὁμολογουμένην φύσει. 

τὸ δὲ τέλος ὁ μὲν Ζήνων οὕτως ἀπέδωκε τὸ 


σι 


eh 


3 


CAP, 6. s. 6. HOIKA. 39 


ὁμολογουμένως ξῆν᾽ τοῦτο δ᾽ ἐστὶ x«9' ἕνα λόγον 
καὶ σύμφωνον ζῆν, ὡς τῶν μαχομένως ξώντων κα- 
κοδαιμονούντων. οἷ δὲ μετὰ τοῦτον προσδιαρϑροῦντες 
οὕτως ἐξέφερον, ὁμολογουμένως τῇ φύσει Civ, ὑπο- 
s λαβόντες ἔλαττον εἷναι κατηγόρημα τὸ ὑπὸ τοὺ Ζή- 
νῶνος ῥηϑέν. Κλεάνϑης γὰρ πρῶτος διαδεξάμενος 
αὐτοῦ τὴν αἵρεσιν προσέϑηκε τῇ φύσει καὶ οὕτως 
ἀπέδωκε, τέλος ἐστὶ τὸ ὁμολογουμένως τῇ φύδει ξῆν. 
ὕπερ ὁ Χρύσιππος σαφέστερον βουλύμενος ποιῆσαι 
0 ἐξήνεγκε τὸν τρόπον τοῦτον, ξῆν κατ᾽ ἐμπειρίαν 
τῶν φύσει συμβαινόντων. Διογένης δὲ εὐλογιστέαν 
ἐν τῇ τῶν κατὰ φύσιν ἐκλογῇ καὶ ἀπεκλογῇ. ᾿4ρχέ- 
δημος δὲ πάντα τὰ καϑήκοντα ἐπιτελοῦντας ξῆν. 
᾿Αντίπατρος δὲ ξῆν ἐκλεγομένους μὲν τὰ κατὰ φύ- 
ὁ σιν, ἀπεκλεγομένους δὲ τὰ παρὰ φύσιν διηνεκῶς. 
πολλάκις δὲ καὶ οὕτως ἀπεδίδου. πᾶν τὸ καϑ᾽ αὐ-ἰ186] 
τὸν ποιεῖν διηνεκῶς καὶ ἀπαραβάτως πρὸς τὸ τυγ- (172) 
χάνειν τῶν προηγουμένων κατὰ φύσιν. τὸ δὲ τέ- 
Aog λέγεσϑαι τριχῶς ὑπὸ τῶν ἐκ τῆς αἱρέσεως 
Ὁ ταύτης τό τε γὰρ τελικὸν ἀγαϑὸν λέγεσϑαι τέ- 
Aog ἐν τῇ φιλολόγῳ δυνηϑείᾳ, ὡς τὴν ὁμολογέαν λέ- 
γουσι τέλος εἶναι᾽ λέγουσι δὲ καὶ τὸν σκοπὸν τέλος, 
οἷον τὸν ὁμολογούμενον βίον ἀναφορικῶς λέγοντες 
ἐπὶ τὸ παρακείμενον κατηγόρημα. κατὰ δὲ τὸ τρέτον 
35 σημαινόμενον λέγουσι τέλος τὸ ἔσχατον τῶν ὀρεχτῶν, 
ἐφ᾽ ὃ πάντα τὰ ἄλλα ἀναφέρεσϑαι. διαφέρειν δὲ τέ- 
Aog καὶ σκοπὸν ἡγούνται᾽ σκοπὸν μὲν γὰρ εἶναι τὸ 
ἐκκείμενον σῶμα, οὗ τυχεῖν ἐφίεσθαι τοὺς τῆς εὐ- 
δαιμονίας στοχαζομένους. διὰ τὸ πάντα μὲν σπου- 
80 δαῖον εὐδαιμονεῖν, πάντα δὲ φαῦλον ἐκ τῶν ἐναν- 
τίων κακοδαιμονεῖν. (καὶ τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν ἀναγ- 
καῖα εἶναι πρὸς εὐδαιμονίαν τὰ Ób μή. καὶ ἀναγ- 


40 IGANNOT ZTOBAIOT 1,18. 1 


καῖα μὲν τάς τε ἀρετὰς πάσας καὶ τὰς ἐνεργείας τὰς 
[138] χοηστικὰς αὐτῶν. οὐκ ἀναγκαῖα δὲ χαρᾶν τε καὶ sv- 
φροσύνην καὶ τὰ ἐπιτηδεύματα. παραπλησίως δὲ καὶ 
τῶν κακῶν τὰ μὲν ἀναγκαῖα ὡς ἂν κακὰ πρὸς κακο- 
δαιμονέαν εἶναι. τὰ δ᾽ οὐκ ἀναγκαῖα. ἀναγκαῖα μὲν 5 
vüg τε κακίας πάσας καὶ τὰς ἐνεργείας τὰς ἀπ᾿ αὐὖ- 
τῶν᾽ οὐχ ἀναγκαῖα δὲ τά τε πάϑη πᾶντα καὶ τὰ ἀρ- 
ρωστήματα καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια). τέλος δέ 
φασιν εἶναι τὸ εὐδαιμονεῖν, οὗ ἕνεκα πάντα πράττε- 
ται, αὐτὸ δὲ πράττεται μὲν οὐδενὸς δὲ ἕνεκα τοῦτο 10 
δ᾽ ὑπάρχειν ἐν τῷ κατ᾽ ἀρετὴν ξῆν, ἐν τῷ ὁμολογου-- 
μένως ξῆν, ἔτι, ταυτοὺ ὄντος, ἐν τῷ κατὰ φύσιν ξῆν. 
τὴν δὲ εὐδαιμονίαν ὁ Ζήνων ὡρίσατο τὸν τρόπον 
τοῦτον᾽ εὐδαιμονία δ᾽ ἐστὴν εὔροια βίου. κέχρηται 
δὲ καὶ Κλεάνϑης τῷ ὅρῳ τούτῳ ἐν τοῖς ἑαυτοῦ Gvy- 15 
γράμμασι καὶ ὃ Χρύσιππος καὶ οἱ ἀπὸ τούτων πάν-- 
τες, τὴν εὐδαιμονίαν εἶναι λέγοντες οὐχ ἑτέραν τοῦ 
εὐδαίμονος βίου. καίτοι γε λέγοντες τὴν μὲν εὐδαι- 
μονίαν σκοπὸν ἐκκεῖσθαι, τέλος δ᾽ εἶναι τὸ τυχεῖν 
τῆς εὐδαιμονίας. ὅπερ ταυτὸν εἶναι τῷ εὐδαιμονεῖν. 30 
δῆλον οὖν ἐκ τούτων ὅτι ἰσοδυναμεῖ τὸ κατὰ φύσιν 
[140] ξῆν καὶ τὸ καλῶς ξῆν καὶ τὸ εὖ ξὴν καὶ πᾶν τὸ 
καλὸν καὶ τὸ ἀγαϑὸν καὶ ἡ ἀρετὴ καὶ τὸ μέτοχον 
ἀρετῆς. καὶ ὅτι πᾶν τὸ ἀγαϑὸν καλόν, ὁμοίως δὲ καὶ 
πᾶν αἰσχρὸν xaxov: δι᾽ ὃ καὶ τὸ στωϊκὸν τέλος 35 
ἴσον δύνασϑαι τῷ xcv ἀρετὴν βίῳ. 
διαφέρειν δὲ λέγουσι τὸ αἱρετὸν καὶ τὸ αἱρετέον" 
αἱρετὸν μὲν εἶναι ἀγαϑὸν τὸ πᾶν, αἱρετέον δὲ ὠφέ- 
λημα πᾶν, ὃ ϑεωρεῖται παρὰ τὸ ἔχειν τὸ ἀγαϑόν. δι᾽ 
ὃ αἱρούμεϑα μὲν τὸ αἱρετέον, οἷον τὸ φρονεῖν, 0 ϑεω-- so 
ρεῖται παρὰ τὸξ χειν φρόνησιν, τὸ δὲ αἱρετὸν οὐχ 
[142] αἱρούμεϑα, ἀλλ᾽ εἰ ἄρα τὸ ἔχειν αὐτὸ αἱρούμεϑα. 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 41 


ὁμοίως δὲ xol τὰ μὲν ἀγαϑὰ πάντα deriv ὑπομενετὰ 
καὶ ἐμμενετά, καὶ κατὰ λόγον ἐπὶ τῶν ἄλλων αἱρετῶν, 
εἰ καὶ μὴ κατωνομάσϑαι᾽ τὰ δ᾽ ὠφέλιμα πάντα ὑπο- 
μενετέα καὶ ἐμμενετέα, καὶ κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον 
5 ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν κατὰ τὰς οἰκείας. 
διεληλυϑότες δ᾽ ἱκανῶς περὶ ἀγαϑῶν καὶ κακῶν 
καὶ αἱρετῶν καὶ φευκτῶν καὶ περὶ τέλους καὶ εὐδαι- 
μονίας, ἀναγκαῖον ἡγησάμεϑα καὶ τὰ περὶ τῶν ἀδια- 
φόρων λεγόμενα κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν ἐπελϑεῖν. 
10 ἀδιάφορα δ᾽ εἶναι λέγουσι τὰ μεταξὺ τῶν ἀγαϑῶν 
καὶ τῶν κακῶν, διχῶς τὸ ἀδιάφορον νοεῖσϑαι φάμε- 
νοι. καϑ' ἕνα μὲν τρόπον τὸ μήτε ἀγαϑὸν μήτε κα- 
xóv καὶ τὸ μήτε αἱρετὸν μήτε φευκτόν, καϑ' ἕτερον 
ὃὲ τὸ μήτε δρμῆς μήτε ἀφορμῆς κινητικόν, καϑ' ὃ 
15 καὶ λέγεσϑαί τινα καϑάπαξ ἀδιάφορα εἶναι, οἷον τὸ 
προτεῖναι τὸν δάκτυλον dl ἢ ὡδὶ ἢ τὸ ἀνελέσϑαι 
τι τῶν ἐμποδών, κάρφος ἢ φύλλον. κατὰ τὸ πρότε- 
ρον δὴ λεκτέον τὰ μεταξὺ ἀρετῆς καὶ κακίας ἀδιά- 
φορα λέγεσθαι κατὰ τοὺς ἀπὸ τῆς αἱρέσεως ταύτης, 
20 οὐ μὴν πρὸς ἐκλογὴν καὶ ἀπεκλογήν᾽ δι’ ὃ καὶ τὰ (113) 
μὲν ἀξίαν ἐκλεκτικὴν ἔχειν, τὰ δ᾽ ἀπαξίαν ἀπεκλε-- 
κτικήν, συμβλητικὴν δ᾽ οὐδαμῶς πρὸς τὸν εὐδαίμο-- 
να βίον᾽ καὶ τὰ μὲν εἶναι κατὰ φύσιν τὰ δὲ παρὰ 
φύσιν, τὰ δὲ οὔτε κατὰ φύσιν οὔτε παρὰ φύσιν. 
25 κατὰ φύσιν μὲν οὖν τὰ τοιαῦτα, ὑγίειαν ἰσχὺν αἰ- [144] 
σϑητηρίων ἀρτιότητα καὶ τὰ παραπλήσια τούτοις" 
παρὰ φύσιν δὲ τὰ τοιαῦτα, νόσον ἀσϑένειαν πήρω- 
σιν καὶ τὰ τοιαῦτα᾽ οὔτε δὲ κατὰ φύσιν οὔτε παρὰ 
φύσιν ψυχῆς κατάστασιν καὶ σώματος, καϑ᾽ ἣν 1 
80 μέν ἐστι φαντασιῶν ψευδῶν δεκχτική, τὸ δὲ τρωμά- 
τῶν καὶ πηρώσεων δεκτικόν. καὶ τὰ τούτοις ὅμοια. 
ποιεῖσθαι δὲ λέγουσι τὸν περὶ τούτων λόγον τῶν 


42 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. I1 


πρώτων κατὰ φύσιν καὶ παρὰ φύσιν. τὸ γὰρ διαφέ- 
ρον καὶ τὸ ἀδιάφορον τῶν πρός τι λεγομένων εἶναι. 
διότι κᾶν, φασί, λέγωμεν ἀδιάφορα τὰ σωματικὰ xe 
τὰ ἐκτὸς πρὸς τὸ εὐσχημόνως ἐξῆν ἐν ᾧπερ ἐστὶ τὸ 
εὐδαιμόνως, ἀδιάφορά φαμεν αὐτὰ εἶναι; οὐ μὰ Δία 5 
πρὸς τὸ κατὰ φύσιν ἔχειν οὐδὲ πρὸς ὁρμὴν καὶ ἀφορ- 
μήν. ἔτι δὲ τῶν ἀδιαφόρων τὰ μὲν πλείω ἀξίαν ἔχειν 
τὰ δ᾽ ἐλάττω, καὶ τὰ μὲν καϑ᾽ αὑτὰ τὰ δὲ ποιητικά, 
καὶ τὰ μὲν προηγμένα τὰ δὲ ἀποπροηγμένα, τὰ δ᾽ 
οὐδετέρως ἔχοντα. προηγμένα μὲν ὅσα ἀδιάφορα ὄντα 10 
πολλὴν ἔχει ἀξίαν, ὡς ἐν ἀδιαφόροις᾿ ἀποπροηγμένα 
δὲ ὅσα πολλὴν ἔχει ἀπαξίαν ὁμοίως οὔτε δὲ προ- 
ηἡγμένα οὔτε ἀποπροηγμένα ὅσα μήτε πολλὴν ἔχει 
[146] ἀξίαν μήτε ἀπαξίαν. τῶν δὲ προηγμένων τὰ μὲν εἷ- 
ναι περὶ ψυχὴν τὰ δὲ περὶ σῶμα τὰ δ᾽ ἐκτός. περὶ is 
ψυχὴν μὲν εἶναι τὰ τοιαῦτα, εὐφυίαν προκοπὴν μνή- 
μην ὀξύτητα διάνοιαν ἕξιν καϑ'᾿ ἣν ἐπιμένουσιν ἐπὶ 
vOv καϑηκόντων, καὶ τέχνας ὅσαι δύνανται συνερ- 
γεῖν ἐπιπλεῖον πρὸς τὸν κατὰ φύσιν βίον. περὶ σῶ-- 
μα δ᾽ εἷναι προηγμένα ὑγίειαν εὐαισϑησίαν καὶ τὰ 30 
παραπλήσια τούτοις τῶν δ᾽ ἐχτὸς γονεῖς τέκνα κτῆ-- 
σιν σύμμετρον ἀποδοχὴν παρ᾽ ἀνϑρώπων. τῶν δ᾽ 
ἀποπροηγμένων περὶ ψυχὴν μὲν εἶναι τὰ ἐναντία 
τοῖς εἰρημένοις, περὶ σῶμα δὲ καὶ ἐκτὸς τὰ ὁμοίως 
ἀντιτυϑέμενα τοῖς εἰρημένοις περί ve σῶμα καὶ τοῖς 25 
ἐκτὸς προηγουμένοις. οὔτε δὲ προηγμένα οὔτε ἀπο-- 
προηγμένα, περὶ ψυχὴν φαντασίαν καὶ συγκατάϑε- 
σιν καὶ ὅσα τοιαῦτα, περὶ δὲ σῶμα λευχότητα καὶ 
μελανότητα καὶ χαροπότητα καὶ ἡδονὴν πᾶσαν καὶ 
πόνον καὶ εἴ τι ἄλλο τοιοῦτο. τῶν δ᾽ ἐκτὸς οὔτε προ-- 36 
[148] ηγμένα [οὔτε ἀποπροηγμένα] εἶναι τὰ τοιαῦτα ὅσα 
εὐτελῆ ὄντα καὶ μηδὲν χρήσιμον προσφερόμενα uu 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 43 


κρὼν παντελῶς ἔχει τὴν ἀπ᾽ αὐτῶν χρείαν. τῆς δὲ 
ψυχῆς οὔσης κυριωτέρας τοῦ σώματος, καὶ πρὸς τὸ 
κατὰ φύσιν tov φασὶ τὰ περὶ τὴν ψυχὴν κατὰ φύσιν 
ὄντα καὶ προηγμένα πλείονα τὴν εὐεξίαν ἔχειν τῶν 
5 περὶ σῶμα καὶ τῶν ἐκτός, οἷον εὐφυίαν ψυχῆς πρὸς 
ἀρετὴν ὑπεράγειν τῆς τοῦ σώματος εὐφυΐας, καὶ 
ὁμοίως ἐπὶ τῶν ἄλλων ἔχειν. ἔτι δὲ τῶν ἀδιαφόρων 
φασὶ τὰ μὲν εἶναι ὁ ὁρμῆς κινητικὰ τὰ δὲ ἀ ἀφορμῆς, τὰ 
ὃὲ οὔτε ὁρμῆς οὔτε ἀφορμῆς. ὁρμῆς μὲν οὖν κινητικὰ 
10 ἅπερ ἐλέγομεν εἶναι κατὰ φύσιν, ἀφορμῆς ὃὲ ὅσα 
παρὰ φύσιν, οὔτε δὲ ὁρμῆς οὔτε ἀφορμῆς τὰ μηδετέ- 
᾿ρῶς ἔχοντα, οἷά ἐστι τὸ περιττὰς ἢ ἀρτίας ἔχειν τὰς 
τρέχας. τῶν δὲ κατὰ φύσιν ἀδιαφόρων ὄντων τὰ μέν 
ἐστι πρῶτα κατὰ φύσιν τὰ δὲ κατὰ μετοχήν. πρῶτα 
t5 μέν ἐστι κατὰ φύσιν κίνησις ἢ σχέσις κατὰ τοὺς σπερ- 
ματικοὺς λόγους γινομένη, οἷον ὑγίδια καὶ αἴσϑησις, 
λέγω δὲ τὴν κατάληψιν καὶ ἰσχύν᾽ κατὰ μετοχὴν δὲ[160] 
ὅσα μετέχει κινήσεως καὶ σχέσεως κατὰ τοὺς GxeQua- 
τικοὺς λόγους, οἷον χεὶρ ἀρτία καὶ σῶμα ὑγιαῖνον 
20 καὶ αἰσϑήσεις μὴ πεπηρωμέναι. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν 
παρὰ φύσιν κατὰ τὸ ἀνάλογον. πάντα δὲ τὰ κατὰ 
φύσιν ληπτὰ εἶναι καὶ πάντα τὰ παρὰ φύσιν ἄληπτα. 
τῶν δὲ κατὰ φύσιν τὰ μὲν xo) αὑτὰ ληπτὰ εἶναι 
τὰ δὲ àv ἕτερα. καϑ᾿ αὑτὰ μὲν ὃ 060 ἐστὶν ὃ ὁρμῆς κι-- (174) 
25 νητικὰ καὶ κατατρεπτικῶρ ἐφ᾽ ἑαυτὰ ἢ ἐπὶ τὸ ἀντέ- 
χεσϑαι αὐτῶν, οἷον ὑγέξιαν εὐαισϑησίαν ἀπονίαν καὶ 
κάλλος σώματος᾽ ποιητικὰ δὲ ὅσα ἐστὶν ὁρμῆς κινη- 
τικα ἀνετικῶς ἐφ᾽ ἕτερα καὶ μὴ κατατρεπτικῶς., οἷον 
πλοῦτον δόξαν καὶ τὰ τούτοις ὅμοια. παραπλησίως 
30 05 καὶ τῶν. παρὰ φύσιν τὰ μὲν εἶναι καϑ' αὑτὰ ἄλη- 
πτα, τὰ δὲ τῷ ποιητικὰ εἶναι. τῶν δὲ xo9' αὑτὰ [163] 
ἀλήπτων.... 


44 ISANNOT ZTOBAIOT Lrs. x1 


πάντα δὲ τὰ κατὰ φύσιν ἀξίαν ἔχειν xal πάντα 
τὰ παρὰ φύσιν ἀπαξίαν. τὴν δὲ ἀξίαν λέγεσθαι τρι- 
qOc, τήν vs δόσιν καὶ τιμὴν xc9' αὑτό, καὶ τὴν 
ἀμοιβὴν τοῦ δοκιμαστοῦ, καὶ τὴν τρίτην ἣν ὁ Avrt- 
πατρος ἐκλεκτικὴν προσαγορεύει, xaO ἣν διδόντων 5 
τῶν πραγμάτων τάδε τινὰ μᾶλλον ἀντὶ τῶνδε αἵ- 
ρούμεϑα, οἷον ὑγίειαν ἀντὶ νόσου καὶ ξωὴν ἀντὶ ϑα- 
[154] νάτου καὶ πλοῦτον ἀντὶ πενίας. κατὰ τὸ ἀνάλογον 
ὃὲ xal τὴν ἀπαξίαν τριχῶς φασὶ λέγεσθαι, ἀντιτιϑε- 
μένων τῶν σημαινομένων τοῖς ἐπὶ τῆς πρώτης ἀξέας 1 
εἰρημένοις. τὴν δὲ δόσιν φησὶν ὁ Διογένης κρίσιν 
εἶναι, ἐφ᾽ ὅσον κατὰ φύσιν ἐστὶν ἢ ἐφ᾽ ὅσον χρείαν 
τῇ φύσει παρέχεται. τὸ δὲ δοκιμαστικὸν οὐχ ὡς λέ- 
γεται τὰ πράγματα δοκιμαστὰ παραλαμβάνεσϑαι, 
ἀλλ᾽ ὡς δοκιμαστήν φαμὲν εἶναι τὸν τὰ πράγματα 15 
δοκιμάξοντα᾽ τῆς οὖν ἀμοιβῆς. τὸν τοιοῦτόν φασι δο- 
κιμαστὴν εἶναι. καὶ ταύτας μὲν τὰς δύο ἀξίας xe 
ἃς λέγομέν τινα τῇ ἀξία προῆχϑαι. τρίτην δέ φησιν 
εἶναι, x«9' ἣν φαμεν ἀξίωμά τινα ἔχειν καὶ ἀξίαν, 
ἥπερ περὶ ἀδιάφορα οὐ γένεται ἀλλὰ περὶ μόνα τὰ 20 
σπουδαῖα. χρῆσϑαι δὲ ἡμᾶς φησὶν ἐνίοτε τῷ ὀνόματι 
τῆς ἀξίας ἀντὶ τοῦ ἐπιβάλλοντος, ὡς ἐν τῷ τῆς δι- 
καιοσύνης ὅρῳ παρείληπται, ὅταν λέγηται εἶναι ἕξις 
ἀπονεμητικὴ τοῦ xov ἀξίαν ἑκάστῳ ἔστι γὰρ οἷον 
τοῦ ἐπιβάλλοντος ἑκάστω. τῶν δ᾽ ἀξίαν ἐχόντων τὰ 3 
μὲν ἔχειν πολλὴν ἀξίαν τὰ δὲ βραχεῖαν. ὁμοέως δὲ 
[156] xal τῶν ἀπαξίαν ἐχόντων ἃ μὲν ἔχειν πολλὴν ἀπα- 
ξίαν ἃ δὲ βραχεῖαν. τὰ μὲν οὖν πολλὴν ἔχοντα ἀξίαν 
προηγμένα λέγεσϑαι, τὰ δὲ πολλὴν ἀπαξίαν ἄποπρο- 
ηγμένα, Ζήνωνος ταῦτας τὰς ὀνομασίας θεμένου πρώ-- 80 
του τοῖς πράγμασι. προηγμένον δ᾽ sive, λέγουσιν ὃ 
ἀδιάφορον ὃν ἐκλεγόμεϑα κατὰ προηγούμενον λόγον. 


Ca». 6. 5. 6. ΗΘΙΚΑ. 45 


τὸν δ᾽ ὅμοιον ἄρα Aoyov ἐπὶ τῶν ἀποπροηγμένων si- 
ναι, καὶ τὰ παραδείγματα κατὰ τὴν ἀναλογίαν ταυτα. 
οὐδὲν δὲ τῶν ἀγαϑῶν εἶναι προηγμένον διὰ τὸ τὴν 
μεγίστην ἀξίαν αὐτὰ ἔχειν, τὸ δὲ προηγμένον τὴν 
5 δευτέραν χώραν καὶ ἀξίαν ἔχον συνεγγίξειν πως τῇ 
πῶν ἀγαϑῶν φύσει᾽ οὐδὲ γὰρ ἐν αὐλῇ τῶν προηγου-- 
μένων εἶναι τὸν βασιλέα ἀλλὰ τοὺς μετ᾽ αὐτὸν τετα- 
γμένους. προηγμένα δὲ λέγεσϑαι οὐ τῶ πρὸς εὐδαι- 
μονίαν τινὶ συμβάλλεσϑαι συνεργεῖν τε πρὸς αὐτήν, 
10 ἀλλὰ τῷ ἀναγκαῖον εἶναι τούτων τὴν ἐκλογὴν ποιεῖ- 
ὄσϑαι παρὰ τὰ ἀποπροηγμένα. 
ἀκόλουϑος δ᾽ ἐστὶ τῷ λόγῳ τῷ περὶ τῶν προ- [168] 
qypuévov ὃ περὶ τοῦ καϑήκοντος τόπος. ὁρίξεται 
δὲ τὸ καϑῆκον τὸ ἀκόλουϑον ἐν ξωῇ. 0 πραχϑὲν εὕ- 
15 Ζογον ἀπολογίαν ἔχει, παρὰ τὸ καϑῆκον δὲ τὸ ἐναν-- 
τίως. τοῦτο διατείνει καὶ εἰς τὰ ἄλογα τῶν fov, 
ἐνεργεῖ γάρ τι κἀκεῖνα ἀκολούϑως τῇ ἑαυτῶν φύσει" 
ἐπὶ δὲ τῶν λογικῶν ξώων οὕτως ἀποδίδοται τὸ ἀκό- 
λουϑον ἐν βίῳ. τῶν δὲ καϑηκόντων τὰ μὲν sivol 
20 φασι τέλεια, ἃ δὴ καὶ κατορθώματα λέγεσθαι. κατ- 
ορϑώματα δ᾽ εἶναι τὰ κατ᾽ ἀρετὴν ἐνεργήματα, οἷον 
τὸ φρονεῖν τὸ δικαιοπραγεῖν, οὐκ εἶναι δὲ κατορϑώ- 
ματα τὰ μὴ οὕτως ἔχοντα, ἃ δὴ οὐδὲ τέλεια καϑή- 
κοντα προσαγορεύουσιν, ἀλλὰ μέσα. οἷον τὸ γαμεῖν 
25 τὸ πρεσβεύειν τὸ διαλέγεσϑαι τὰ τούτοις ὅμοια. τῶν 
δὲ κατορϑωμάτων τὰ μὲν εἶναι ὧν χρὴ τὰ δ᾽ οὔ. ὧν 
χρὴ μὲν εἶναι κατηγόρημα ὠφέλημα, οἷον τὸ φρονεῖν 
τὸ σωφρονεῖν᾽ οὐκ εἶναι δὲ ὧν χρὴ τὰ μὴ οὕτως 
ἔχοντα. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν παρὰ τὸ καϑῆκον τὴν αὐ-- (116) 
80 τὴν γένεσϑαι τεχνολογίαν. πᾶν δὲ τὸ παρὰ τὸ καϑῆ- 
κον ἐν λογικῶ γιγνόμενον ἁμάρτημα εἶναι, τὸ δὲ καϑ--[160] 
ἥκον τελειωϑὲν κατόρϑωμα γίνεσϑαι. παραμετρεῖ- 


46 ISANNOT ZTOBAIOT Lrs. r1 


σϑαι δὲ τὸ μέσον καϑῆκον ἀδιαφόροις τισί, καλου- . 
μένοις ὅὲ παρὰ φύσιν καὶ κατὰ φύσιν, τοιαύτην δ᾽ 
εὐφυίαν προσφερομένοις , ὥστ᾽ εἰ μὴ λαμβάνοιμεν 
αὐτὰ ἢ διωϑοίμεϑα ἀπερισπάστως μὴ ἂν εὐδαιμο- 
νεῖν. τὸ δὲ κινοῦν τὴν ὁρμὴν οὐδὲν ἕτερον εἶναι λέ- ὃ 
γουσιν ἀλλὰ φαντασίαν ὁρμητικὴν τοῦ καϑήκοντος 
αὐτόθεν, τὴν δὲ ὁρμὴν εἶναι φορὰν ψυχῆς ἐπίτι. κατὰ 
τὸ γένος δ᾽ ἐνὶ ταύτης δ᾽ ἀεὶ ϑεωρεῖσϑαι τήν τε ἐν 
τοῖς λογικοῖς γιγνομένην ὁρμὴν καὶ τὴν ἐν τοῖς ἀλο- 
[162] γοις ξώοις, οὐ κατωνομασμέναι δ᾽ εἰσίν. ἡ γὰρ ὅρε-" 
ξις οὐχ ἔστι λογικὴ ὁρμὴ ἀλλὰ λογικῆς ὁρμῆς slüog. — 
τὴν δὲ λογικὴν ὁρμὴν δεόντως ἂν τις ἀφορέξοιτο AC 
γῶν εἶναι φορὰν διανοίας ἐπί τι τῶν ἐν τῷ πράττειν — | 
ταύτῃ δ᾽ ἀντιτίϑεσϑαι ἀφορμήν, φορᾶν τινα [|δια- 
νοίας ἀπό τινος τῶν ἐν τῷ φεύγειν. ἰδίως ὁὲ καὶ ls 
τὴν ὄρουσιν ὑρμὴν “λέγουσι, τῆς πρακτικῆς ὁρμῆς οὐ- 
σαν εἶδος. τὴν δὲ ὄρουσιν εἶναι φορὰν διανοίας ἐπί 
TL μέλλον. ὥστε μέχρι μὲν τούτων τετραχῶς ὁρμὴν 
λέγεσθαι, διχῶς δ᾽ ἀφορμήν, προστεϑείσης καὶ τῆς 
ἕξεως τῆς ὁρμητικῆς, ἣν δὴ καὶ ἰδίως ὁρμὴν A£yov-* 
σιν, ἀφ᾽ ἧς συμβαίνει ὁρμᾶν πανταχοῦ. τῆς ὃὲ πρα- 
χτικῆς ὁρμῆς εἴδη πλείονα εἶναι ἐν οἷς καὶ ταῦτα, 
πρόϑεσιν ἐπιβολὴν παρασκευὴν ἐγχείρησιν αἵρεσιν 
[164] προαέρεσιν βούλησιν ϑέλησιν. πρόϑεσιν μὲν οὖν εἷ- 
ναι λέγουσι σημείωσιν ἐπιτελέσεως, ἐπιβολὴν δὲ ὁρ- 5 
μὴν πρὸ ὁρμῆς, παρασκευὴν δὲ πρᾶξιν πρὸ πράξεως, 
ἐγχείρησιν δὲ ὁρμὴν ἐπί τινος ἐν χερσὶν ἤδη ὄντος, 
αἵρεσιν δὲ βούλησιν ἐξ ἀναλογισμοῦ, προαίρεσιν ὃὲ 
αἵρεσιν πρὸ αἱρέσεως, βούλησιν δὲ εὔλογον ὄρεξιν, ϑέ-: 
λησιν δὲ ἑκουσίαν βούλησιν. πάσας ó$ τὰς ὁρμὰς συγ- 3 
καταϑέσεις εἶναι. τὰς δὲ πρακτικὰς καὶ τὸ κινητικὸν 
περιέχειν. ἤδη δὲ ἄλλων μὲν εἶναι συγκαταϑέσεις, ἐπ᾽ 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 41 


ἄλλα δὲ ὁρμάς, καὶ συγκαταθέσεις μὲν ἀξιώωμασί τισιν, 
ὁρμὰς δὲ ἐπὶ κατηγορήματα, τὰ περιεχόμενά πως ἐν 
τοῖς ἀξιώμασιν αἴ συγκαταϑέσεις. ἐπεὶ δ᾽ ἐν εἴδει 
τὸ πάϑος τῆς ὁρμῆς ἐστι, λέγωμεν ἑξῆς περὶ παϑῶν. 

δ πάϑος δ᾽ εἶναί φασιν ὁρμὴν πλεοναξουσαν καὶ [166] 
ἀπειϑῆ τῷ αἰἱροῦντι λόγῳ, ἢ κίνησιν ψυχῆς παρὰ 
φύσιν (εἶναι δὲ πάϑη πάντα τῷ γένει τῆς ψυχῆς), 
διὸ καὶ πᾶδαν πτοίαν πάϑος εἶναι καὶ πᾶν πάϑος 
πτοίαν. τοῦ δὲ πάϑους τοιούτου ὄντος ὑποληπτέον 

1. τὰ μὲν πρῶτα εἶναι καὶ ἀρχηγὰ τὰ δ᾽ εἰς ταῦτα τὴν 
ἀναφορὰν ἔχειν. πρῶτα δ᾽ εἶναι τῷ γένει ταῦτα τὰ 
τέσσαρα. ἐπιϑυμέαν φόβον λύπην ἡδονήν. ἐπιϑυ- [168] 
μέαν μὲν οὖν καὶ φόβον προηγεῖσϑαι, τὴν μὲν πρὸς 
τὸ φαινόμενον ἀγαϑὸν τὴν δὲ πρὸς τὸ φαινόμενον 

15 κακχόν. ἐπιγίγεσθαι 0b τούτοις ἡδονὴν καὶ λύπην, 
ἡδονὴν μὲν ὅταν τυγχάνωμεν ὧν ἐπυϑυμοῦμεν ἢ ἐκ- 
φύγωμεν ἃ ἐφοβούμεϑα ». λύπην δὲ ὅταν ἀποτυγχά- 
vousv ὧν ἐπιθυμοῦμεν ἢ περιπέσωμεν οἷς ἐφοβού- 
μεϑα. ἐπὶ πάντων δὲ τῶν τῆς ψυχῆς παϑῶν περὶ 

70 δόξας αὐτὰ λέγουσιν εἶναι. παραλαμβάνοντες τὴν 
δόξαν ἀντὶ τῆς ἀσθενοῦς ὑπολήψεως" .... τὸ δὲ [170] 
πρόσφατον ἀντὶ τοῦ κινητικοῦ συστολῆς ἀλόγου ἢ 
ἐπάρσεως. τὸ δὲ ἄλογον καὶ τὸ παρὰ φύσιν οὐ κοι-- 
vOc , ἀλλὰ τὸ μὲν ἄλογον ὅσον τὸ ἀπειϑῶς τῷ λόγῳ. 

25 πᾶν γὰρ πάϑος βιαστικόν ἐστιν, ὡς πολλάκις ὁρῶν- 
τας τοὺς ἐν τοῖς πάϑεσιν ὄντας ὅτι συμφέρει τόδε οὐ 
ποιεῖν, ὑπὸ τῆς σφοδρότητος ἐκφερομένους, καϑάπερ 
ὑπό τινος ἀπευθοῦς ἵππου, ἀνάγεσϑαι πρὸς τὸ ποι- 
εἴν αὐτό, παρ᾽ ὃ καὶ πολλάκις τινὰς ἐξομολογεῖσϑαι 

80 λέγοντας τὸ ϑρυλούμενον τοῦτο 

γνώμην δ᾽ ἔχοντά μ᾽ ἡ φύσις βιάξεται" (176) 

“γνώμην γὰρ λέγει vov τὴν εἴδησιν καὶ γνῶσιν τῶν 


48 IGANNOT ΣΤΟΒΑΙΟῪ Lis, n 


ὀρϑῶν πραγμάτων. καὶ τὸ παρὰ φύσιν δ᾽ εἴληπται 
ἐν τῇ τοῦ πάϑους ὑπογραφῇ, ὡς συμβαίνοντος παρὰ 
τὸν ὀρϑὸν καὶ κατὰ φύσιν λόγον. πάντες δ᾽ οἱ ἐν 
τοῖς πάϑεσιν ὄντες ἀποστρέφονται τὸν λόγον, οὐ πα- 
ραπλησίως δὲ τοῖς ἐξηπατημένοις ἐν ὑτῳοῦν, ἀλλ᾽ 5 
[112] ἰδιαξόντως. οἱ μὲν γὰρ ἡπατημένοι λόγου χάριν περὶ 
τὰς ἀτόμους ἀρχὰς εἶναι. διδαχϑέντες ὃ ὅτι οὐκ εἰσίν, 
ἀφέστανται τῆς κρίσεως οἱ δ᾽ ἐν τοῖς πάϑεσιν ὃν- 
τες, κἂν μάϑωσι κἂν μεταδιδαχϑῶσιν ὅτι οὐ δεῖ λυ- 
πεῖσϑαι ἢ φοβεῖσϑαι ἢ ὅλως ἐν τοῖς πάϑεσιν εἶναι " 
τῆς ψυχῆς, ὅμως οὐκ ἀφίστανται τούτων, ἀλλ᾽ &yov- 
“ται ὑπὸ τῶν παϑὼν sig τὸ ὑπὸ τῆς τούτων κρατεῖ- 
σϑαι τυραννίδος. τὴν μὲν οὖν ἐπιϑυμίαν λέγουσιν 
ὄρεξιν εἶναι ἀπειϑῆ λόγῳ᾽ αἴτιον δ᾽ αὐτῆς τὸ δοξά- 
ξεῖν ἀγαϑὺν ἐπιφέρεσθαι , οὗ παρόντος εὖ ἀπαλλά- S5 
ξομδν , τῆς δόξης αὐτῆς τὸ ἀτάκτως κινητικὸν καὶ 
πρόσφατον ἐχούσης [τοὺ ὄντως αὐτὸ ὀρεκτὸν εἶναι). 
φόβον δ᾽ εἶναι ἔκκλισιν ἀπειϑῆ λόγῳ, αἴτιον δ᾽ αὖ- 
τοῦ τὸ δοξάξειν κακὸν ἐπιφέρεσθαι, [οὗ παρόντος κα- 
κῶς ἀπαλλαξομεν,] τῆς δύξης τὸ κινητικὸν καὶ πρόσ-" 
φατον ἐχούσης τοῦ ovrog αὐτὸ φευκτὸν εἶναι. λύπην 
[114] δ᾽ εἶναι συστολὴν ψυχῆς ἀπειϑῆ λόγῳ, αἴτιον δ᾽ αὐ- 
τῆς τὸ δοξάξειν πρόσφατον κακὸν παρεῖναι, ἐφ᾽ ᾧ 
καϑήκει [συστέλλεσϑαι. ἡδονὴν δ᾽ εἶναι ἔπαρσιν ψυ- 
χῆς ἀπειϑῆ λόγῳ, αἴτιον δ᾽ αὐτῆς τὸ δοξάξειν πρόσ-" 
φατον κακὸν παρεῖναι, ἐφ᾽ ᾧ καϑήκει] ἐκαίρεσϑαι' 
ὑπὸ μὲν οὖν τὴν ἐπιϑυμίαν ὑπάγεται τὰ τοιαῦτα, 
ὀργὴ καὶ τὰ εἴδη αὐτῆς ϑυμὸς καὶ χόλος καὶ μῆνις 
καὶ κότος καὶ πικρίαι καὶ τὰ τοιαῦτα, ἔρωτες σφοδροὶ 
καὶ πόϑοι καὶ ἵμεροι καὶ φιληδονίαι καὶ φιλοπλου- 
τίαι καὶ φιλοδοξίαι καὶ τὰ Ouow ὑπὸ ὃὲ τὴν ἦδο- 
νὴν ἐπιχαιρεκακίαι καὶ ἀσμενισμοὶ καὶ γοητεῖαι καὶ 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 49 


τὰ ὅμοια᾽ ὑπὸ δὲ τὸν φόβον Oxvoi καὶ ἀγωνίαι καὶ 
αἰσχῦναι καὶ ϑόρυβοι καὶ ἐκπλήξεις καὶ δεισιδαιμο- 
νίαι καὶ δέος καὶ δείματα᾽ ὑπὸ δὲ τὴν λύπην φϑό- 
vog ζῆλος ξηλοτυπία ἔλεος πένϑος ἄχϑος ἄχος ἀνία 
5 ὀδύνη ἄση. ὀργὴ μὲν οὖν ἐστὶν ἐπιθυμία τιμωρήσα- [116] 
ὄϑαι τὸν δοκοῦντα ἠδικηκέναι παρὰ τὸ προσῆκον, 
ϑυμὸς δὲ ὀργὴ ἐναρχομένη, χόλος δὲ ὀργὴ διοιδοῦσα, 
μῆνις δὲ ὀργὴ εἰς παλαίωσιν ἀποτιϑεμένη ἢ ἐναπο- 
κειμένη, κότος δὲ ὀργὴ ἐπιτηροῦσα καιρὸν εἰς τιμω- 
10 ρίαν, πικρία δὲ ὀργὴ παραχρῆμα ἐκρηγνυμένη᾽ ἔρως 
0$ ἐπιβολὴ φιλοποιΐας διὰ κάλλος ἐμφαινόμενον, πό-- 
ϑος δὲ ἐπυϑυμία τοῦ ἔρωτι ἀπόντος. ἵμερος δὲ éxi- 
ϑυμία φίλου ἀπόντος ὁμιλίας. φιληδονέα δὲ ἐπιϑυ- 
μία ἡδονῶν, φιλοπλουτία δὲ πλούτου, φιλοδοξέα δὲ 
15 δόξης ἐπιχαιρεκακία δὲ ἡδονὴ ἐπ᾿ ἀλλοτρίοις κακοῖς, [118] 
ἀσμενισμὸς δὲ ἡδονὴ ἐπὶ ἀπροσδοκήτοις. γοητεία δὲ 
ἡδονὴ δι ὄψεως κατ᾽ ἀπάτην᾽ ὄκνος δὲ φόβος μελ- 
λούσης ἐνεργείας. ἀγωνία δὲ φόβος διαπτώσεως, καὶ 
ἑτέρως φόβος ἥττης, ἔχπληξις δὲ φόβος ἐξ ἀσυνή- 
20 ϑοὺυς φαντασίας. αἰσχύνη δὲ φόβος ἀδοξίας, ϑόρυβος 
δὲ φόβος μετὰ φωνῆς κατεπείγων, δεισιδαιμονία δὲ 
φόβος ϑεῶν καὶ δαιμόνων, δέος δὲ φόβος δεινοῦ, 
δεῖμα δὲ. φόβος ἐκ λόγου᾽ φϑόνος δὲ λύπη ἐπ᾽ ἀλ- 
λοτρίοις ἀγαθοῖς, ξῆλος δὲ λύπη ἐπὶ τῷ ὅτερον ἐπι- 
25 τυγχάνειν ὧν αὐτὸς. ἐπυιϑυμεῖ, αὐτὸν δὲ μή" λέγε- [180] 
σϑαι δὲ aol ἑτέρως ξῆλον, μακαρισμοῦ ἔνδειαν ἤτοι 
ἄλλου μίμησιν ὡς ἂν κρείττονος ξηλοτυπίαν δὲ λύ- 
πην ἐπὶ τῷ ἕτερον ἐπιτυγχάνειν ὧν αὐτὸς ἐπιϑυμεῖ, 
ἔλεος δὲ λύπην ἐπὶ τῷ δοκοῦντι ἀναξίως κακοπαϑεῖν, 
30 πένϑος δὲ λύπην ἐπὶ ϑανάτῳ ἀώρω, ἄχϑος δὲ λύ- 
στην βαρύνουσαν. ἄχος δὲ λύπην ἀφωνίαν ἐμποιοῦ- 
ὅαν. ἀνίαν δὲ λύπην κατὰ διαλογισμόν, ὀδύνην δὲ 
STOB. ECL. PHYS. II. 4 


50 IS2ANNOYT ZTOBAIOT Lis. 11 


λύπην εἰσδύνουσαν καὶ καϑικνουμένην, ἄσην δὲ λυ- 
[182] πην μετὰ ῥιπτασμοῦ. τούτων δὲ τῶν παϑῶν τὰ μὲν 
(177) ἐμφαίνειν τὸ ἐφ᾽ ᾧ γίγνεται, οἷον ἔλεον φϑόνον ἐπι- 
χαιρεκακίαν αἰσχύνην, τὰ δὲ τὴν ἰδιότητα τῆς κινή- 
σεῶς. οἷον ὀδύνην δεῖμα. $ 
εὐεμπτωσίαν δ᾽ εἶναι εὐκαταφορίαν εἰς πάϑος 
ὥς τι τῶν παρὰ φύσιν ἔργων. οἷον ἐπιλυπίαν ὀργι- 
λότητα φϑονερίαν ἀκροχολίαν καὶ τὰ ὅμοια. γίγνε- 
σϑαι δὲ εὐεμπτωσίας καὶ εἰς ἄλλα ἔργα τῶν παρὰ 
φύσιν, οἷον εἰς κλοπὰς καὶ μοιχείας καὶ ὕβρεις, καϑ' " 
ἃς κλέπται τε καὶ μοιχοὶ καὶ ὑβρισταὶ λέγονται. νό- 
σημα δ᾽ εἶναι δόξαν ἐπιϑυμίας ἐρρυηκυῖαν εἰς ἕξιν 
καὶ ἐνεσχιρωμένην, xe ἣν ὑπολαμβάνουσι τὰ μὴ 
αἱρετὰ σφόδρα αἱρετὰ εἶναι. οἷον φιλογυνίαν φιλοι- 
νίαν φιλαργυρίαν᾽ εἶναι δέ τινα καὶ ἐναντέα |vov- 
τοις] τοῖς νοσήμασι κατὰ προσκοπὴν γιγνόμενα, οἷον 
[184] μισογυνίαν μισοινίαν μισανθρωπίαν. τὰ δὲ νοσή- 
ματα μετ᾽ ἀσϑενείας συμβαίνοντα ἀρρωστήματα κα- 
λεῖσϑαι. κατόρϑωμα δ᾽ εἶναι λέγουσι καϑῆκον πάν- 
τας ἐπέχον τοὺς ἀριϑμοὺς ἢ καϑάπερ προείπομεν ἢ 
τέλειον καϑῆκον᾽ ἁμάρτημά v& τὸ παρὰ τὸν ὀρϑὺν 
λόγον πραττόμενον ἢ ἐν ᾧ παραλέλειπταί τι καϑῆ- 
xov ὑπὸ λογικοῦ ξῴου. τά τε ἀγαϑὰ πάντα τῶν σπου- 
δαίων εἶναι λέγουσι, καϑ' ὃ καὶ τὸν ὠφελοῦντα τινα 
τῶν πλησίον καὶ ἑαυτὸν ὠφελεῖν. τήν vs ὁμόνοιαν ὅ 
ἐπιστήμην εἶναι κοινῶν ἀγαϑῶν, δι᾽ ὃ καὶ τοὺς σπου- 
δαίους πάντας ὁμονοεῖν ἀλλήλοις, διὰ τὸ συμφωνεῖν 
ἐν τοῖς κατὰ τὸν βίον᾽ τοὺς δὲ φαύλους διαφωνοῦν- 
τας πρὸς ἀλλήλους ἐχϑροὺς εἶναι καὶ κακοποιητικοὺς 
ἀλλήλων καὶ πολεμίους. τό τε δίκαιόν φασι φύσει " 
εἶναι καὶ μὴ θέσει. ἑπόμενον δὲ τούτοις ὑπάρχειν 
[186] καὶ τὸ πολιτεύεσθαι τὸν σοφὸν καὶ μάλιστα ἐν ταῖς 








CAP. 6. s. 6. HOIKA. 51 


τοιαύταις πολιτείαις ταῖς ἐμφαινούσαις τινὰ προκο- 
πὴν πρὸς τὰς τελείας πολιτείας, καὶ τὸ νομοϑετεῖν 
0 καὶ τὸ παιδεύειν ἀνθρώπους, ἔτι δὲ συγγράφειν 
τὰ δυνάμενα ὠφελεῖν τοὺς ἐντυγχάνοντας τοῖς γράμ- 
δμασιν οἰκεῖον εἶναι τοῖς σπουδαίοις, καὶ τὸ συγ- 
καταβαίνειν καὶ εἰς γάμον καὶ εἰς τεκνογονίαν καὶ 
αὑτοῦ χάριν καὶ τῆς πατρίδος, καὶ ὑπομένειν περὶ 
ταύτης, ἐὰν ἡ μετρία, καὶ πόνους καὶ ϑάνατον. 
παρακεῖσθαι δὲ τούτοις φαῦλα τὸ τε δημοχοπεῖν 
10 καὶ τὸ σοφιστεύειν καὶ τὸ συγγράφειν ἐπιβλαβῇ 
τοῖς ἐντυγχάνουσιν, ἅπερ εἰς σπουδαίους οὐκ ἂν 
πέσοι. 
τριχῶς δὲ λεγομένης τῆς φιλίας. καϑ᾽ ἕνα μὲν 
τρύπον τῆς κοινῆς ἕνεκ ὠφελείας, καϑ' ἣν φίλοι εἶναι 
15 λέγονται, ταύτην μὲν οὔ φασι τῶν ἀγαϑῶν εἶναι, διὰ 
τὸ μηδὲν ἐκ διεστηκότων ἀγαϑὸν εἶναι κατ᾽ αὐτούς [188] 
φὴν δὲ κατὰ τὸ δεύτερον σημαινόμενον λεγομένην 
φιλίαν, κατάσχεσιν οὖσαν φιλικὴν πρὸς τὸν πέλας, 
τῶν ἐκτὸς λέγουσιν ἀγαϑῶν᾽ τὴν δὲ περὶ αὐτὸν φι- 
3 λίαν, καϑ᾽ ἣν φιλος ἐστὶ τῶν πέλας, τῶν περὶ ψυ- 
χὴν ἀποφαίνουσιν ἀγαϑῶν. εἶναι δὲ καὶ καϑ'᾽ ἕτερον 
τρόπον κοινὰ τὰ ἀγαϑά᾽ πάντα γὰρ τὸν ὁντινοῦν 
ὠφελοῦντα ἴσην ὠφέλειαν ἀπολαμβάνειν νομίξουσι 
παρ᾽ αὐτὸ τοῦτο, μηδένα δὲ φαῦλον μήτε ὠφελεῖ- 
5 σϑαι μήτε ὠφελεῖν εἶναι γὰρ τὸ ὠφελεῖν ἴσχειν κατ᾽ 
ἀρετήν, καὶ τὸ ὠφελεῖσϑαι κινεῖσϑαι κατ᾽ ἀρετήν. 
οἰκονομικὸν δ᾽ εἶναι μόνον λέγουσι τὸν σπουδαῖον 
καὶ ἀγαϑὸν οἰκονόμον, ἔτι Ób χρηματιστικόν. τὴν 
μὲν γὰρ οἰκονομικὴν eive, ϑεωρητικὴν ἕξιν καὶ πρα- 
9 χτικὴν τῶν οἴκῳ συμφερόντων᾽ τὴν δ᾽ οἰκονομέαν 
διάταξιν περὶ ἀναλωμάτων καὶ ἔργων καὶ κτήσεως 
ἐπιμέλειαν καὶ τῶν κατ᾽ ἀγρὸν ἐργαξομένων. τὴν δὲ 
; 4 


59 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. r1 


χρηματιστικὴν ἐμπειρίαν περιποιήσεως χρημάτων ἀφ᾽ 
[190] ὧν δέον, καὶ ἕξιν ὁμολογουμένως ἀναστρέφεσθαι ποι- 
οὖσαν ἐν συναγωγῇ χρημάτων καὶ τηρήσει καὶ &va- 
λώσει πρὸς εὐπορίαν᾽ τὸ δὲ χρηματίζεσθαι τινὲς μὲν 
μέσον εἶπον εἷναι, τινὲς δὲ ἀστεῖον. φαῦλον δὲ μη- s 
δένα προστάτην ἀγαϑὸν οἴκου γίγνεσθαι μηδὲ δύ- 
νασϑαι οἰκίαν εὖ οἰκουμένην παρασχεῖν. μόνον δὲ 
τὸν σπουδαῖον ἄνδρα χρηματιστικὸν εἶναι, γιγνώ-- 
κοντα ἀφ᾽ ὧν χρηματιστέον καὶ πότε καὶ πῶς καὶ 
(178) μέχρι πότε. φασὶ δὲ μηδὲ συγγνώμην ἔχειν [μηδενὶ 
τὸν νοῦν ἔχοντα᾽ τοῦ γὰρ αὐτοῦ συγγνώμην τε ἔχειν] 
καὶ νομίξειν τὸν ἡμαρτηχότα μὴ παρ᾽ αὑτὸν ἡμαρτη-- 
κέναι, πάντων ἁμαρτανόντων παρὰ τὴν ἰδίαν κακίαν" 
δι᾿ ὃ καὶ δεόντως λέγεσϑαι τὸ μηδὲ συγγνώμην ἔχειν 
τοῖς ἁμαρτάνουσιν. ovx ἐπιεικῆ δέ φασιν εἶναι τὸν 15 
ἀγαϑὸν ἄνδρα᾽ τὸν γὰρ ἐπιεικῆ παραιτητικὸν εἶναι 
τῆς κατ᾽ ἀξίαν κολάσεως, καὶ τοῦ αὐτοῦ εἶναι ἐπεει-- 
κῇ ve εἶναι καὶ ὑπολαμβάνειν τὰς ἐκ τοῦ νόμου τε- 
ταγμένας κολάσεις τοῖς ἀδικοῦσι σκληροτέρας εἶναι 
καὶ τὸ ἡγεῖσϑαι παρὰ τὴν ἀξίαν ἀπονέμειν τὰς κο- Ὁ 
λάσεις τὸν νομοϑέτην. τόν τε νόμον σπουδαῖον εἶναι 
nd φασί, λόγον ὀρϑὸν ὄῦντα προστακτικὸν μὲν ὧν πούη- 
τέον, ἀπαγορευτικὸν δὲ ὧν οὐ ποιητέον. τοῦ δὲ νό- 
μου ἀστείου ὄντος, καὶ ὃ νόμιμος ἀστεῖος ἂν εἴη" 
νόμιμον μὲν γὰρ εἶναι ἄνδρα καὶ ἀκολουϑητικὸν τῷ τ 
νόμῳ καὶ πρακτικὸν TOV ὑπ᾽ αὐτοῦ προσταττομένων, 
νομικὸν δὲ τὸν ἐξηγητικὸν τοῦ νόμου. μηδένα δὲ τῶν 
φαύλων μήτε νόμιμον εἶναι μήτε νομικόν. 
ἔτι δὲ τῶν ἐνεργημάτων φασὶ τὰ μὲν εἶναι κατορ- 
ϑώματα τὰ δὲ ἁμαρτήματα τὰ δ᾽ οὐδέτερα. κατορϑώ- Ὁ 
ματα μὲν τὰ τοιαῦτα, φρονεῖν σωφρονεῖν δικαιοπρα--: 
γεῖν χαίρειν [ϑαρρεῖν)]) εὐεργετεῖν εὐφραίνεσϑαι φρο- 


b» 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 53 


νίμως περιπατεῖν πάνϑ᾽ ὅσα κατὰ τὸν ὀρθὸν Ao- 
γον πράττεται ἁμαρτήματα δ᾽ εἷναι τό τε ἀφραί- 
νεῖν καὶ τὸ ἀκολασταίνειν καὶ τὸ ἀδικεῖν καὶ τὸ 
λυπεῖσϑαι καὶ τὸ φοβεῖσϑαι καὶ τὸ κλέπτειν ... 
καὶ καϑόλου ὅσα παρὰ τὸν ὀρϑὸν λόγον πράττε- 
ται οὔτε Ób κατορθώματα οὔτε ἁμαρτήματα τὰ 
τοιαῦτα, λέγειν ἐρωτᾶν ἀποκρίνεσθαι περιπατεῖν 
ἀποδημεῖν καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. πάντα δὲ τὰ 
κατορϑώματα δικαιοπραγήματα εἶναι καὶ εὐνοήματα 
καὶ εὐτακτήματα καὶ εὐεπιτηδεύματα καὶ εὐτυχήματα 
καὶ εὐδαιμονήματα καὶ εὐκαιρήματα καὶ εὐσχημονή- [194] 
ματα᾽ οὐκ ἔτι μέντοιγε φρονιμεύματα, ἀλλὰ μόνα τὰ 
ἀπὸ φρονήσεως, καὶ ὁμοίως ἐπὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν, 
& καὶ μὴ ὠνόμασται, olov σωφρονιμεύματα μὲν τὰ 
ἀπὸ σωφροσύνης. δικαιώματα δὲ τὰ ἀπὸ δικαιοσύ- 
νης. τὰ δὲ ἁμαρτήματα ἐκ τῶν ἀντικειμένων ἀδι-- 
κοπραγήματα καὶ ἀνομήματα καὶ ἀτακτήματα. δια- 
φέρειν δὲ λέγουσιν ὥσπερ αἱρετὸν καὶ αἱρετέον, οὕτω 
καὶ ὀρεκτὸν καὶ ὑρεκτέον καὶ βουλητὸν καὶ fovAg-|196] 
τέον καὶ ἀποδεχτὸν καὶ ἀποδεκτέον. αἱρετὰ μὲν γὰρ 
εἶναι καὶ βουλητὰ καὶ ὀρεκτὰ [καὶ ἀποδεκτὰ τἀγαϑα, 
αἴρετεα δὲ καὶ. βουλητέα καὶ ὀρεκτέα] καὶ ἀποδεκτέα, 
κατηγορήματα ὄντα, παρακείμενα δ᾽ ἀγαϑοῖς. αἱρεῖ-- 
σϑαι μὲν γὰρ ἡμᾶς τὰ αἵρετέα καὶ βούλεσϑαι τὰ βου- 
λητέα καὶ ὀρέγεσϑαι τὰ ὀρεκτέα. κατηγορημάτων γὰρ 
αἵ τε αἱρέσεις καὶ ὀρέξεις καὶ βουλήσεις. γίγνονται 
ὥσπερ καὶ αἴ ὁρμαί ἔχειν μέντοι αἱρούμεϑα καὶ 
βουλόμεϑα καὶ ὁμοίως ὀρεγόμεϑα τἀγαϑά, διὸ καὶ 
αἱρετὰ καὶ βουλητὰ καὶ ὀρεκτὰ ἀγαϑά ἐστι. τὴν γὰρ 
80 φρόνησιν αἱρούμεϑα ἔχειν καὶ τὴν σωφροσύνην, ov 
μὰ Δία τὸ φρονεῖν καὶ σωφρονεῖν, ἀσώματα ὄντα 
καὶ κατηγορήματα. λέγουσι δὲ ὁμοίως xci τἀγαϑὰ 


Q 


e 


1 


1 


σι 


Φ 


2 


2 


σι 


54 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. 11 


πάντα εἶναι ὑπομενετὰ καὶ duusveva, καὶ ἀνάλογον 
ἐπὶ τῶν ἄλλων αἱρετῶν, εἰ καὶ μὴ κατωνόμασται᾽ τὰ 
δ᾽ ὠφέλιμα πάντα ὑπομενετέα καὶ ἐμμενετέα καὶ τὰ 
ὅμοια. ὡσαύτως δὲ διαφέρειν ὑπολαμβάνουσι καὶ τὰ 
εὐλαβητὰ καὶ τὰ εὐλαβητέα καὶ ἀνυπομενετὰ καὶ" 
ἀνυπομενετέα. τῶν δ᾽ ἄλλων τῶν κατὰ τὰς κακίας 
ὁ αὐτὸς λόγος. πάντα δὲ τὸν καλὸν καὶ ἀγαϑὸν ἄν- 
δρα τέλειον εἷναι λέγουσι διὰ τὸ μηδεμιᾶς ἀπολείπε- 
[198] σϑαι ἀρετῆς τὸν δὲ φαῦλον τοὐναντίον ἀτελὴ διὰ 
τὸ μηδεμιᾶς μετέχειν ἀρετῆς. δι ὃ καὶ πάντως εὐ-" 
δαιμονεῖν ἀεὶ τῶν ἀνθρώπων τοὺς ἀγαϑούς, τοὺς δὲ 
φαύλους κακοδαιμονεῖν, καὶ τὴν [ἐκείνων] svóm- 
μονίαν μὴ διαφέρειν τῆς ϑείας εὐδαιμονίας, μηδὲ 
τὴν ἀμεριμνίαν ὁ Χρύσιππός φησι διαφέρειν τῆς τοῦ 
Διὸς εὐδαιμονίας κατὰ μηδὲν γὰρ αἰρετωτέραν εἶ- 5 
ναι μήτε καλλέω μήτε σεμνοτέραν τὴν τοῦ Διὸς &U- 
δαιμονίαν τῆς τῶν σοφῶν ἀνδρῶν. ἀρέσκει γὰρ τῷ 
τε Ζήνωνι καὶ τοῖς ἀπ᾿ αὐτοῦ στωϊκοῖς φιλοσόφοις 
δύο γένη τῶν ἀνθρώπων εἶναι. τὸ μὲν vOv σπου- 
δαίων τὸ δὲ τῶν φαύλων, καὶ τὸ μὲν τῶν σπου-" 
δαίων διὰ παντὸς τοῦ βίου χρῆσϑαι ταῖς ἀρεταῖς τὸ 
δὲ τῶν φαύλων ταῖς κακίαις ὅϑεν τὸ μὲν ἀεὶ κατ- 
ορϑοῦν ἐν ἅπασιν οἷς προστέϑεται, τὸ δὲ ἁμαρτά- 
v&v' καὶ τὸ μὲν σπουδαῖον ταῖς περὶ τὸν βίον ἐμπει- 
ρέαις χρώμενον ἐν τοῖς πραττομένοις ὑπ᾽ αὐτοῦ πάντ 
εὖ ποιεῖν, καϑάπερ φρονίμως καὶ σωφρόνως καὶ κατὰ 
τὰς ἄλλας ἀρετάς, τὸ δὲ φαῦλον κατὰ τοὐναντίον 
κακῶς. καὶ τὸν μὲν σπουδαῖον μέγαν εἶναι καὶ ἁδρὸν 
καὶ ὑψηλὸν. καὶ ἰσχυρόν᾽ μέγαν μὲν ὅτι δύναται ἐφι- 
κνεῖσϑαι τῶν κατὰ προαίρεσιν ὦ ὄντων αὐτῷ καὶ προ- * 
[200] κειμένων᾽ ἁδρὸν 0b ὅτι ἐστὶν ηὐξημένος πάντοϑεν᾽ 
(119) ὑψηλὸν δὲ ὅτι μετείληφε τοῦ ἐπιβάλλοντος ὕψους ἀν- 


wu 


CAP. 6. s. 6. HOIKA. 55 


δρὲ ysvvaío καὶ σοφῷ xal ἰσχυρὸν δὲ ὅτι τὴν ἐπι-- 
βάλλουσαν ἰσχὺν περιπεποίηται ἀήττητος ὧν καὶ ἀκα- 
ταγώνιστος, παρ᾽ ὃ καὶ οὔτε ἀναγκάζεται ὑπό τινος 
οὔτε ἀναγκάξει τινά, οὔτε κωλύεται οὔτε κωλύει, 
5 οὔτε βιάξεται ὑπό τινος οὔτ᾽ αὐτὸς βιάξει τινά. οὔτε 
δεσπόξει οὔτε δεσπόξεται, οὔτε κακοποιεῖ τίνα OUT. αὖ- 
τὸς κακοποιεῖται., οὔτε κακοῖς περιπίπτει [οὔτ᾽ ἄλλον 
ποιεῖ κακοῖς περιπίπτειν], οὔτ᾽ ἐξαπατᾶται οὔτε ἐξαπα- 
τᾷ ἄλλον, οὔτε διαψεύδεται οὔτε ἀγνοεῖ οὔτε λανϑάνει 
10 ἑαυτὸν οὔτε καϑόλου ψεῦδος ὑπολαμβάνει, εὐδαίμων 
δ᾽ ἐστὶ μάλιστα καὶ εὐτυχὴς καὶ μακάριος καὶ ὄλβιος 
καὶ εὐσεβὴς καὶ ϑεοφιλὴς καὶ ἀξιωματικὸς βασιλικός 
τε καὶ. στρατηγικὸς καὶ πολιτικὸς καὶ οἰκονομικὸς καὶ 
χρηματιστικός᾽ τοὺς δὲ φαύλους ἅπαντα τούτοις 
15 ἐναντία ἔχειν. καϑόλου δὲ τοῖς μὲν σπουδαίοις πάν- 
τα τἀγαθὰ ὑπάρχειν, τοῖς δὲ φαύλοις πάντα τὰ xoxo. 
οὐ νομιστέον δὲ λέγειν αὐτοὺς οὕτως Og, εἴ τινά 
ἐστιν ἀγαϑα, ἐκεῖνα ὑπάρχει τοῖς σπουδαίοις, ὁμοίως 
ὃὲ καὶ ἐπὶ τῶν κακῶν, ἀλλὰ τῷ τοὺς μὲν τοσαῦτα 
20 ἔχειν ἀγαϑὰ ὥστε μηδὲν ἐλλείπειν εἰς τὸ τέλειον αὐ-- 
τοῖς εἶναι τὸν βίον [καὶ εὐδαίμονα), τοὺς δὲ τοσαῦτα 
κακὰ ὥστε τὸν βίον ἀτελῆ εἶναι καὶ κακοδαίμονα. 
τὴν δ᾽ ἀρετὴν πολλοῖς ὀνόμασι πρὸόσαγορευουσιν᾽ 
ἀγαθόν v& γὰρ λέγουσιν αὐτὴν ὅτι ἄγει ἡμᾶς ἐπὶ τὸν [202] 
25 ὀρϑὸν βίον, καὶ ἀρεστὸν ὅτι δοκιμαστόν ἐστιν ἀνυπ- 
ὅπτως. καὶ πολλοῦ ἄξιον ὅτι ἀνυπέρβλητον ἔχει τὴν 
ἀξίαν, καὶ σπουδαῖον, ἄξιον γὰρ εἷναι πολλῆς σπου- 
δῆς. καὶ ἐπαινετόν, εὐλόγως γὰρ ἄν τις αὐτὴν ἐπαι- 
νοίη. καὶ καλὸν ὅτι πρὸς ἑαυτὴν καλεῖν πέφυκε τοὺς 
80 ὀρεγομένους αὐτῆς, καὶ συμφέρον, φέρειν γὰρ τοι- 
αὗτα ἃ συντείνει πρὸς τὸ εὖ ξῆν, καὶ χρήσιμον ὅτι ἐν 
τῇ χρείᾳ ὠφέλιμόν ἐὄτι, καὶ αἱρετόν, συμβαίνειν γὰρ 


56 IS2ANNOY ZTOBAIOT Lis. n 


ἀπ᾽ αὐτῆς ἃ εὐλόγως ἔστιν αἰρεῖσϑαι, καὶ ἀναγκαῖον 
ὅτε παροῦσα τε ὠφελεῖ καὶ μὴ παρούσης oUx ἔστιν 
ὠφελεῖσϑαι, καὶ λυσιτελές, τὰς γὰρ ἀπ᾽ αὐτῆς ὠφε- 
λείας κρείττους εἶναι τῆς πραγματείας τῆς εἰς ταὺύ- 
τας συντεινούσης, καὶ αὕταρκες, ἐξαρκεῖν γὰρ v5 
ἔχοντι, καὶ ἀνενδεὲς ὅτι ἐνδείας ἀπαλλάττει πάσης, 
καὶ ἀποχρὼν διὰ τὸ ἐν τῇ χρήσει ἱχανὸν εἶναι καὶ 
διατείνειν εἰς πᾶσαν τὴν κατὰ τὸν βίον χρείαν. τῶν 
τε ἀγαϑῶν μηδενὸς μετέχειν τοὺς φαύλους, ἐπειδὴ 
τὸ ἀγαϑὸν ἀρετή ἐστιν ἢ τὸ μετέχον ἀρετῆς, τά ve? 
παρακείμενα τοῖς ἀγαϑοῖς, ἅπερ ἐστὶν ὧν χρή, ὠφε- 
[204] λήματα ὄντα, μόνοις τοῖς σπουδαίοις συμβαίνειν 
καϑάπερ καὶ τὰ παρακείμενα τοῖς κακοῖς, ἅπερ ἐστὶν 
ὧν οὐ χρή, μόνοις τοῖς κακοῖς" βλάμματα γὰρ εἶναι, 
καὶ διὰ τοῦτο τοὺς μὲν ἀγαϑοὺς ἀβλαβεῖς πάντως ἡ 
εἶναι κατ᾽ ἀμφότερα. οὔτε βλάπτειν οἵους τε ὄντας 
οὔτε βλάπτεσϑαι, τοὺς δὲ φαύλους κατὰ τοὐναντίον. 
τὸν δὲ xov ἀλήϑειαν πλοῦτον ἀγαϑὸν εἶναι λέγουσι, 
καὶ τὴν κατ΄ ἀλήϑειαν πενίαν κακόν, καὶ τὴν μὲν 
κατ᾽ ἀλήϑειαν ἐλευϑερίαν ἀγαϑόν, τὴν 0b κατ᾽ ἀλή-" 
ϑειαν δουλείαν κακόν. δι᾿ ὃ δὴ καὶ τὸν σπουδαῖον 
εἶναι μόνον πλούσιον καὶ ἐλεύϑερον, τὸν δὲ φαῦλον 
τοὐναντίον πένητα, τῶν εἰς τὸ πλουτεῖν ἀφορμῶν 
ὑστερημένον, καὶ δοῦλον διὰ τὴν ὑποπτωτικὴν ἐν 
αὐτῷ διάϑεσιν᾽ τὰ δ᾽ ἀγαϑὰ πάντα κοινὰ εἶναι τῶν ὅ 
σπουδαίων, τῶν δὲ φαύλων τὰ κακά. δι᾿ ὃ καὶ τὸν 
ὠφελοῦντά τινα καὶ αὐτὸν ὠφελεῖσϑαι,. τὸν δὲ βλά- 
πτοντα καὶ ἑαυτὸν βλάπτειν. πάντας δὲ τοὺς σπου- 
δαίους ὠφελεῖν ἀλλήλους, οὔτε φίλους ὄντας ἀλλή- 
λῶν πάντως οὔτε εὔνους οὔτε εὐδοκίμους οὔτε ἀπο- 9 
δεχομένους. παρὰ τὰ μήτε καταλαμβάνεσϑαι μήτε ἐν 
ταυτῷ κατοικεῖν τόπῳ, εὐνοητικῶς μέντοιγε πρὸς 





CAP. 6. s. 6. HOIKA. 57 


ἀλλήλους διαχεῖσθϑαι καὶ φιλικῶς καὶ δοχιμαστικῶς 
καὶ ἀποδεκτικῶς, τοὺς δ᾽ ἄφρονας ἐν τοῖς ἐναντίοις 
τούτων ὑπάρχειν. τοῦ δὲ νόμου ὄντος σπουδαίου, 
καϑάπερ, εἴπομεν, ἐπειδή λόγος ὀρϑός ἐστι προστα- 


κτικὸς μὲν ὧν ποιητέον, ἀπαγορευτικὸς ói ὧν ov [206] 


ποιητέον μόνον τὸν σοφὸν εἶναι λέγουσι νόμεμον, 
πρακτικὸν ὄντα τῶν ὑπὸ τοῦ νόμου προσταττομένων, 
καὶ μόνον ἐξηγητικὸν τούτου, δι᾽ ὃ καὶ νομικὸν εἶναι, 
τοὺς δὲ ἠλυϑίους ἐναντίως ἔχειν. ἀστείων δ᾽ εἶναι 


10 καὶ τὴν ἀρχὴν κατανέμουσαν ἐπιστασίαν καὶ τὰ ταύ-- 


18 


20 


της εἴδη. βασιλείαν στρατηγίαν ναυαρχίαν καὶ τὰς 
ταύταις παραπλησίους. κατὰ τοῦτο δὴ καὶ μόνος ὁ 
σπουδαῖος ἄρχει, καὶ εἰ μὴ πάντως κατ᾽ ἐνέργειαν, 
κατὰ διάϑεσιν δὲ καὶ πάντως. καὶ πειϑαρχικὸς μό- 
vog ὁ GzovÓciog ἐστιν, ἀκολουϑητικὸς ὧν ἄρχοντι. 
τῶν δ᾽ ἀφρόνων οὐδεὶς τοιοῦτορ᾽ οὔτε γὰρ ἄρχειν 
οὔτε ἄρχεσϑαι οἷός ἐστιν ὃ ἄφρων, αὐθάδης τις ὧν 
καὶ ἀνάγωγος. πάντα τε εὖ ποιεῖ ὁ νοὺν ἔχων, καὶ 
γὰρ φρονίμως καὶ ἐγκρατῶς καὶ κοσμίως. καὶ εὐτά- 
xvog ταῖς περὶ τὸν βίον ἐμπειρίαις χρώμενος συν- 
εχῶς 0 δὲ φαῦλος ἄπειρος ὧν τῆς ὀρϑῆς χρήσεως 
πάντα κακῶς ποιεῖ καϑ' ἣν ἔχει διάϑεσιν ἐνεργῶν, 


(180) 


εὐμετάπτωτος Qv καὶ παρ᾽ ἕκαστα μεταμελείᾳ συν- [308] 


ἐχόμενος. εἶναι δὲ τὴν μεταμέλειαν λύπην ἐπὶ πε- 
πραγμένοις ὡς παρ᾽ αὑτοῦ ἡμαρτημένοις, κακοδαι- 
μονικόν τι πάϑος ψυχῆς καὶ στασιῶδες ἐφ᾽ ὅσον 
γὰρ ἄχϑεται τοῖς συμβεβηκόσιν ὃ ἐν ταῖς μεταμε--: 
λεέαις Gv, ἐπὶ τοσοῦτον ἀγανακτεῖ πρὸς ἑαυτὸν ὡς 
αἴτιον γεγονότα τοὐύτων᾽ δι᾿ ὃ καὶ ἄτιμον εἶναι πάν-: 
τα φαύλον, μήτε τιμῆς ἄξιον ὄντα μήτε τέμιον ὑπάρ-- 
χοντα. τὴν γὰρ τιμὴν εἶναι γέρως ἀξίωσιν, τὸ ὃ γέ- 
ρας ἄϑλον ἀρετῆς εὐεργετικόν. τὸ οὖν ἀρετῆς ἀμέτ- 


58 ΙΘΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT ΠῚΒΟῚ 


oyov ἄτιμον δικαίως λέγεσϑαι. λέγουσι δὲ καὶ φυ- 
γάδα πάντα φαῦλον εἶναι, καϑ᾿ ὅσον στέρεται νόμου 
καὶ πολιτείας κατὰ φύσιν ἐπιβαλλούσης. τὸν γὰρ νύ- 
μὸν εἶναι, καϑάπερ εἴπομεν, σπουδαῖον, ὁμοίως δὲ 
καὶ τὴν πόλιν. ἱκανῶς δὲ καὶ Κλεάνθης περὶ τὸ " 
σπουδαῖον εἶναι τὴν πόλιν λόγον ἠρώτησε τοιοῦτον 
[210] πόλιες μέν ἐστιν οἰκητήριον κατασκεύασμα, εἰς ὃ xa- 
ταφεύγοντας ἔστι δίκην δοῦναι καὶ λαβεῖν". οὐχ 
ἀστεῖον δὴ πόλις ἐστίν; ἀλλὰ μὴν τοιοῦτόν ἐστιν ἡ 
πόλις οἰκητήριον᾽ ἀστεῖον ἄρ᾽ ἐστὴν ἡ πόλις τρι-" 
χῶς δὲ λεγομένης τῆς πόλεως, τῆς τε. κατὰ τὸ οἰὐκη- 
τήριον καὶ τῆς κατὰ τὸ σύστημα τῶν ἀνϑρώπων καὶ 
τρίτον τὸ κατ᾽ ἀμφότερα τούτων, κατὰ δύο σημαινό- 
μενα λέγεσϑαι τὴν πόλιν ἀστείαν, κατά τε τὸ σύστη- 
μα τῶν ἀνθρώπων καὶ κατὰ τὸ συναμφότερον, διὰ " 
τοὺς ἐνοικοῦντας ἀναφορὰν .... φασὶ δὲ καὶ ἄγροικον 
εἶναι πάντα φαῦλον, τὴν γὰρ ἀγροικίαν ἀπειρίαν εἶναι 
τῶν κατὰ πόλιν ἐϑὼν καὶ νόμων, 1) πάντα φαῦλον ἔνο- 
χον ὑπάρχειν. εἶναι δὲ καὶ ἄγριον, ἐναντιωτικὸν ὄντα 
τῇ κατὰ νόμον διαγωγῇ καὶ ϑηριώδη καὶ βλαπτικὸν Ἢ 
ἄνϑρωπον. τὸν δ᾽ αὐτὸν τοῦτον καὶ ἀνήμερον ὑπάρ- 
qswv. καὶ τυραννικόν, οὕτως διακείμενον ὥστε δεσπο- 
τικὰ ποιεῖν ἔτι δὲ ὠμὰ καὶ βίαια καὶ παράνομα, χαι- 
[212] ρὼν ἐπιλαβόμενον. εἶναι δὲ καὶ ἀχάριστον, οὔτε πρὸς 
ἀνταπόδοσιν χάριτος οἰκείως ἔχοντα οὔτε πρὸς μετά- 5 
δοσιν, διὰ τὸ μηδὲ κοινῶς τι ποιεῖν μηδὲ φιλικῶς 
μηδ᾽ εὐμελετήτως. μηδὲ φιλόλογον εἶναι τὸν φαῦλον 
μηδὲ φιλήκοον, παρὰ τὸ μηδ᾽ ἀρχὴν παρεσκευάσϑαι ᾿ 
πρὸς τὴν ὀρϑῶν λόγων παραδοχήν, διὰ τὴν ἀπηχοῦ- 
σαν ἐκ τῆς διαστροφῆς ἀφροσύνην, παρὰ τὸ μήτε 3 
προτετράφϑαι τινὰ τῶν φαύλων μήτε προτρέπειν 
πρὸς ἀρετήν᾽ τὸν γὰρ προτετραμμένον ἢ προτρέ- 





CAP. 6. s. 6. HOIKA. 59 


zovte ἑτέρους ἕτοιμον εἶναι δεῖ πρὸς τὸ φιλοσοφεῖν, 
τὸν δὲ ἕτοιμον ἀνεμποδίστως ἔχειν, μηδένα δὲ τῶν 
ἀφρόνων εἶναι τοιοῦτον. οὐ γὰρ τὸν προϑύμως ἀκού- 
οντα καὶ ὑπομνηματιξόμενον τὰ λεγόμενα ὑπὸ τῶν 
5 φιλοσόφων ἕτοιμον εἷναι πρὸς τὸ φιλοσοφεῖν, ἀλλὰ 
τὸν ἑτοίμως ἔχοντα πρὸς τὸ τὰ διὰ τῆς φιλοσοφέας 
παραγγελλόμενα μεταφέρειν ἐπὶ τὰ ἔργα καὶ κατ᾽ 
αὐτὰ βιοῦν. οὐδένα δὲ τῶν φαύλων τοιοῦτον εἶναι, 
προκατειλημμένον τοῖς τῆς κακίας ϑόγμασιν. εἰ γὰρ 
10 πφοετέτραπτό τις τῶν φαύλων. καὶ ἀπὸ τῆς κακέας 
ἂν ἐτέτραπτο. οὐδεὶς δὲ ἔχων τὴν κακίαν πρὸς ἀρε-- [214] 
τὴν τέτραπται. ὡς οὐδὲ νύσον πρὸς ὑγέειαν. μόνον 
δὲ προτετράφϑαι τὸν σοφὸν xal μόνον προτρέπειν 
δύνασϑαι, τῶν δ᾽ ἀφρόνων μηδένα᾽ κατὰ γὰρ παρ- 
15 αγγέλματα βιοῦν μηδένα τῶν ἀφρόνων. μηδ᾽ εἶναι 
φιλόλογον, λογόφιλον δὲ μᾶλλον, μέχρι λαλιᾶς ἐπι- 
πολαίον προβαίνοντα ; μηκέτι δὲ καὶ τοῖς ἔργοις ἐκ- 
βεβαιούμενον τὸν τῆς ἀρετῆς λόγον. μηδὲ γὰρ φιλό- 
πονόν τινὰ τῶν φαύλων εἶναι᾽ τὴν γὰρ φιλοπονίαν 
20 διάϑεσιν ἐξεργαστικὴν εἶναι τῶν ἐπιβαλλόντων ἀνυ- 
πόπτως διὰ πόνου, οὐδένα δὲ τῶν φαύλων ἀνυπό- 
πτῶς ἔχειν πρὸς τὸν πόνον. μηδὲ γὰρ τὴν κατ᾽ ἀξίαν (181) 
ποιεῖσθαι δόσιν τῆς ἀρετῆς τῶν φαύλων τινά, σπου- 
δαῖον μὲν γὰρ εἶναι τὴν δόσιν, ἐπιστήμην οὖσαν, 
25 καϑ' ἣν ἀξιόλογόν τι ἡγούμεϑα περιποιεῖσθαι. τῶν 
δὲ σπουδαίων μηδὲν εἰς φαύλους πίπτειν, ὥστε μηδὲ 
τὴν ἀξίαν τῆς ἀρετῆς δόσιν ποιεῖσϑαί τινα τῶν φαύ- 
λων. εἰ γὰρ τὴν xav ἀξίαν τις ἐποιεῖτο δόσιν τῶν 
ἀφρόνων τῆς ἀρετῆς, ἐφ᾽ ὅσον ἐτίμα ταύτην, ἀπῳ- 
30 κονομεῖτο ἂν τὴν κακίαν πᾶς δὲ ἄφρων σύνεστιν 
ἡδέως τῇ ἑαυτοῦ κακίᾳ. σκοπεῖν γὰρ δεῖ μὴ τὸν 
ἐξώφορον αὐτῶν λόγον φαῦλον ὄντα, ἀλλὰ "τὸν τῶν [216] 


60 ΙΘΑΝΝΟΥ ZTOBAIOT 118. 11 


πράξεων. ἐκ τούτων γὰρ ἀπελέγχονται μὴ περὶ τὰ 
καλὰ καὶ σπουδαῖα παρωρμημένοι, ἀλλὰ περὶ τὰς | 
ἀνδραποδώδεις ἀμέτρους ἀπολαύσεις. ἀρέσκει δὲ wol — 
πᾶν ἁμάρτημα ἀσέβημα εἶναι. τὸ γὰρ παρὰ τὴν βού- 
λησίέν τι πράττεσθαι τοῦ ϑεοῦ ἀσεβείας εἶναι τεκμή-" 
φιον. τῶν γὰρ ϑεῶν οἰκειουμένων μὲν τῇ ἀρετῇ καὶ 
τοῖς ταύτης ἔργοις, ἀλλοτριουμένων δὲ τῇ κακίᾳ καὶ 
τοῖς ἀπὸ ταύτης συντελουμένοις, τοῦ δ᾽ ἁμαρτήματος 
ὄντος ἐνεργήματος κατὰ κακίαν, κατεφαίνετο πᾶν 
ἁμάρτημα ἀπαρεστὸν ϑεοῖς ὑπάρχον (τοῦτο δ᾽ ἐστὶν Ὁ 
ἀσέβημα), καὶ καϑ᾽ ἕκαστον γὰρ ἁμάρτημα ὁ φαῦλος 
ἀπαρεστόν τι ποιεῖ ϑεοῖς. ἔτι δὲ ἐπεὶ πᾶς φαῦλος 
ὅσα ποιεῖ κατὰ κακίαν ποιεῖ καϑάπερ ὁ σπουδαῖος 
κατ᾽ ἀρετήν, καὶ ὃ μέαν ἔχων κακίαν πάσας ἔχει. ἐν 
δὲ ταύταις ὁρᾶσϑαι καὶ τὴν ἀσέβειαν, οὐ τὴν τεταγ- V 
μένην κατὰ τὴν ἐνέργειαν ἀλλὰ τὴν τῇ εὐσεβείᾳ 
ἐναντίαν ἕξιν, τὸ δὲ κατ᾽ ἀσέβειαν πεπραγμένον ἀσέ- 
βημα εἶναι, πᾶν οὖν ἁμάρτημα ἀσέβημα εἶναι. ἔτι δ᾽ 
ἀρέσκει αὐτοῖς καὶ πάντ' εἶναι τὸν ἄφρονα ϑεοῖς 
ἐχϑρόν᾽ τὴν γὰρ ἔχϑραν ἀσυμφωνίαν εἶναι τῶν «ova? 
τὸν βίον καὶ διχόνοιαν, ὥσπερ καὶ τὴν φιλίαν συμ- 
φωνίαν καὶ ὁμόνοιαν. διαφωνοῦσι δ᾽ οἵ φαῦλοι πρὸς 
τοὺς ϑεοὺς περὶ τῶν κατὰ τὸν βίον, διόπερ πᾶς ἄφρων 
[218] ϑεοῖς ἐχϑρός ἐστιν, ἐπεὶ εἰ πάντες τοὺς ἐναντίους 
αὐτοῖς ἐχϑροὺς εἶναι νομίξουσι, và δὲ σπουδαίῳ ὃ ὕ 
φαῦλός ἐστιν ἐναντίος καὶ σπουδαῖός ἐστιν Ó ϑεῦς, 
ὁ φαῦλος ϑεοῖς ἐστὴν ἐχϑρός. ἴσα vs πάντα λέγου- 
σιν εἶναι τὰ ἁμαρτήματα, οὐκ ἔτι δ᾽ ὅμοια. καϑά- 
περ γὰρ ἀπὸ μιᾶς τινος πηγῆς τῆς κακίας φέρεσθαι 
πέφυκε, τῆς κρίσεως οὔσης ἐν πᾶσι τοῖς ἁμαρτή- ὃ 
μασι τῆς αὐτῆς παρὰ δὲ τὴν ἔξωϑεν αἰτίαν τῶν ἐφ᾽ 
οἷς αἱ κρίσεις ἀποτελοῦνται μέσων διαλλαττόντων, 


CAP. 6. s. 6. IIGIKA. 61 


διάφορα κατὰ ποιότητα γίψνεσϑαι τὰ ἁμαρτήματα. 
λάβοις δ᾽ ἂν εἰκόνα σαφὴ τοῦ δηλουμένου τῷδ᾽ ἐπι- 
στήσας᾽ πᾶν γὰρ τὸ ψεῦδος ἐπ᾽ ἴσης ψεῦδος εἶναι 
συμβέβηκεν, οὐ γὰρ εἶναι ἕτερον ἑτέρου μᾶλλον διε-- 
δ ψευσμένον᾽ TO τὲ γὰρ vvxt ἀεὶ εἶναι ψεῦδός ἐστι 
καϑάπερ τὸ ἱπποκένταυρον ξῆν. καὶ οὐ μᾶλλον εἰ- 
πεῖν ἔστι ψεῦδος εἶναι ϑάτερον ϑατέρου᾽ ἀλλ᾽ οὖν 
εἰ τὸ ψεῦδος ἐπ᾽ ἴσης ψεῦδός ἐστιν, οὐχὶ δὲ καὶ οἵ 
διεψευσμένοι ἐπ᾽ ἴσης εἰσὶ διεψευσμένοι. καὶ ἁμαρ-- 
10 τάνειν δὲ μᾶλλον καὶ ἧττον οὐκ ἔστι, πᾶσαν γὰρ [220] 
ἁμαρτίαν κατὰ διάψευσιν πράττεσθαι. ἔτι οὐχὶ xat- 
όρϑωμα μὲν μεῖξον καὶ ἔλαττον γίγνεσϑαι, ἁμάρτη-- 
μα δὲ μεῖξον ἢ ἔλαττον οὐ γίγνεσθαι, πάντα γάρ ἐστι 
τέλεια, διόπερ οὔτ᾽ ἐλλείπειν οὔϑ᾽ ὑπερέχειν δυναιτ᾽ 
15 ἂν ἀλλήλων. ἴσα τοίνυν ἐστὶ πάντα τὰ ἁμαρτήματα. 
περὶ δὲ εὐφυοῦς, ἔτι δὲ εὐγενοῦς, of μὲν τῶν ἐκ τῆς 
αἱρέσεως ἐπηνέχϑησαν ἐπὶ τὸ λέγειν πάντα σοφὸν 
τοιοῦτον εἷναι οἵ δ᾽ οὔ. οἱ μὲν γὰρ οἴονται οὐ μόνον 
εὐφυεῖς γίγνεσϑαι πρὸς ἀρετὴν ἐκ φύσεως ἀλλὰ καὶ 
20 τοὺς ἐκ κατασκευῆς, καὶ τὸ ἐν ταῖς παροιμίαις λεγό- 
μξνον τοῦτο ἀπεδέξαντο 
μελέτη χρονισϑεῖσ᾽ sig φύσιν καϑίσταται. 
τὸ δ᾽ ὅμοιον καὶ περὶ εὐγενείας ὑπέλαβον᾽ ὥστε εὐ- 
φυίαν μὲν εἶναι κοινῶς ἕξιν ἐκ φύσεως 5 ἐκ κατα-- 
25 σκευῆς οἰκείαν πρὸς ἀρετήν, ἢ ἕξιν καϑ' ἣν εὐανάλη- 
πτοι ἀρετῆς εἰσί τινες, τὴν δ' εὐγένειαν ἕξιν ἐκ γέ- 
vovg ἢ ἐκ κατασκευῆς οἰκείαν πρὸς ἀρετήν. τὸν δὲ 
σπουδαῖον ὁμιλητικὸν ὄντα καὶ ἐπιδέξιον καὶ προτρε- 
πτικὸν καὶ ϑηρευτικὸν διὰ τῆς ὁμιλίας εἰς δύνοιαν 
30 xxi φιλίαν ὡς δυνατὸν εὐάρμοστον εἶναι πρὸς τὸ 
πλῆϑορ ἀνθρώπων, παρ᾽ ὃ καὶ ἐπαφρόδιτον εἶναι [285]. 
καὶ ἐπίχαριν καὶ πιϑανόν, ἔτι δὲ αἰμύλον καὶ εὕστο- (182) 


69 IGANNOT ZTOBAIOT 1.18.1 


χον καὶ εὔκαιρον καὶ ἀγχίνουν καὶ ἀφελὴ καὶ ἀπερίερ- 
γον καὶ ἁπλοῦν καὶ ἄπλαστον᾽ τὸν δὲ φαῦλον ἔνοχον 
πᾶσι τοῖς ἐναντίοις. τὸ δ᾽ εἰρωνεύεσθϑαι φαύλων εἷ- 
ναί φασιν, οὐδένα γὰρ ἐλεύϑερον καὶ σπουδαῖον εἰ- 
ρωνεύεσϑαι᾽ ὁμοίως δὲ καὶ τὸ σαρκάξειν, 0 ἐστιν εἰ- ὃ 
ρωνεύεσϑαι μετ᾽ ἐπισυρμοῦ τινός. ἐν μόνοις τε τοῖς 
σοφοῖς ἀπολείπουσι φιλίαν. ἐπεὶ ἐν μόνοις τούτοις 
ὁμόνοια γίγνεται περὶ τῶν κατὰ τὸν βίον᾽ τὴν δ᾽ óuo- 
vouxv εἶναι κοινῶν ἀγαϑῶν ἐπιστήμην. φιλίαν γὰρ 
ἀληϑινὴν καὶ μὴ ψευδώνυμον ἀδύνατον χωρὶς πί- Ὁ 
ότεως καὶ βεβαιότητος ὑπάρχειν᾽ ἐν δὲ τοῖς φαύλοις 
ἀπίστοις καὶ ἀβεβαίοις οὖσι καὶ δόγματα πολεμικὰ 
κεχτημένοις οὐκ εἶναι φιλίαν, ἑτέρας δέ τινας ἐπιπλο- 
κὰς καὶ συνδέσεις ἔξωϑεν ἀνάγκαις καὶ δόξαις κατε- 
χομένας γίγνεσθαι. φασὶ δὲ καὶ τὸ ἀγαπᾶν καὶ 105 
ἀσπάξεσϑαι καὶ τὸ φιλεῖν μόνων εἶναι σπουδαίων. 
καὶ μόνον εἶναι τὸν σοφὸν βασιλέα τε καὶ βασιλικόν, 
τῶν δὲ φαύλων μηδένα᾽ τὴν γὰρ βασιλείαν ἀρχὴν 
ἀνυπεύϑυνον εἶναι καὶ τὴν ἀνωτάτω καὶ τὴν ἐπὶ πά- 
σαις. λέγουσι δὲ καὶ ἄριστον αὑτοῦ ἰατρὸν εἶναι vov 
[224] σπουδαῖον ἄνδρα ἐπιμελῇ γὰρ ὄντα τῆς ἰδίας φύ- 
σεῶς παρατηρητὴν ὑπάρχειν καὶ τῶν πρὸς ὑγίειαν 
ἐπιστήμονα συμφερόντων. οὐχ οἷόν τε δὲ μεϑυσϑή- 
δεσϑαι τὸν νοῦν ἔχοντα τὴν γὰρ μέϑην ἁμαρτητι- 
xov τι περιέχειν λήρησίν τ᾽ εἶναι πιρὶ τὸν οἶνον, ἐν ὅ 
μηδενὶ δὲ τὸν σπουδαῖον ἁμαρτάνειν, δι᾽ ὃ πάντα 
κατ᾽ ἀρετὴν ποιεῖν καὶ τὸν ἀπὸ ταύτης ὀρϑὸν λόγον. 
τρεῖς δὲ προηγορευμένους εἶναι βίους. vov τε βασιλι- 
κὸν καὶ τὸν πολιτικὸν καὶ τρίτον τὸν ἐπιστημονικόν᾽ 
ὁμοίως δὲ καὶ χρηματισμοὺς τρεῖς προηγουμένους, ἢ 
τὸν τε ἀπὸ τῆς βασιλείας, xa9' ὃν ἢ αὐτὸς βασι- 
λεύσει καὶ μοναρχικῶς χρημάτων εὐπορήσει᾽ δεῦύτε- 





CAP. 6. s. 6. HOIKA. 63 


gov δὲ τὸν ἀπὸ τῆς πολιτείας, πολιτεύσεσθαι γὰρ 
κατὰ τὸν προηγούμενον Aoyov' καὶ γὰρ γαμήσειν καὶ 
παιδοποιήσεσϑαι., ἀκολουϑεῖν γὰρ ταῦτα τῇ τοῦ Ào- 
γιστικοῦ ξώου καὶ κοινωνικοῦ καὶ φιλαλλήλου [φύ- 
56 σει]. χρηματιεῖσϑαι οὖν καὶ ἀπὸ τῆς πολιτείας καὶ 
ἀπὸ vOv φίλων τῶν ἐν ὑπεροχαῖς ὄντων. περὶ δὲ [226] 
τοῦ σοφιστεύσειν καὶ ἀπὸ σοφιστείας εὐπορήσειν 
χρημάτων διέστησαν οἱ ἀπὸ τῆς αἱρέσεως κατὰ τὸ ση- 
μαινόμενον. τὸ μὲν γὰρ χρηματιεῖσϑαι ἀπὸ τῶν 
10 κατὰ τὴν παιδείαν καὶ μισϑούς ποτε λήψεσθαι παρὰ 
τῶν φιλομαϑούντων διωμολογήσαντο, περὶ δὲ τὸ ση- 
μαινόμενον ἐγένετό τις ἐν αὐτοῖς ἀμφισβήτησις, τῶν 
μὲν αὐτὸ τοῦτο λεγόντων σοφιστεύειν τὸ ἐπὶ μισϑῷ 
μεταδιδόναι τῶν τῆς φιλοσοφίας δογμάτων. τῶν δ᾽ 
16 ὑποτοπησάντων ἐν τῷ σοφιστεύειν περιέχεσϑαί τι 
φαῦλον, οἱονεὶ λόγους καπηλεύειν. οὐ φαμένων δεῖν 
ἀπὸ παιδείας παρὰ τῶν ἐπιτυχόντων χρηματίζεσθαι" 
καταδεέστερον γὰρ εἶναι τὸν τρόπον τοῦτον τοῦ χρη- 
ματισμοῦ τοὺ τῆς φιλοσοφίας ἀξιώματος. φασὶ δέ 
20 ποτε xoi τὴν ἐξαγωγὴν τὴν ἐκ τοὺ βίου τοῖς σπου- 
δαίοις καϑηκόντως [γίγνεσϑαι] κατὰ πολλοὺς τρό- 
πους; τοῖς δὲ φαύλοις μόνην ἐν và tqv, καὶ εἰ μὴ 
μέλλοιεν ἔσεσϑαι σοφοί" οὔτε γὰρ τὴν ἀρετὴν κατέχειν 
ἐν τῷ ξῆν οὔτε τὴν κακίαν ἐκβάλλειν, τοῖς δὲ καθή- 
25 κουσι καὶ τοῖς παρὰ τὸ καϑῆκον μετρεῖσθαι τήν v6 
ξωὴν καὶ τὸν ϑάνατον. λέγουσι δὲ καὶ τὸν σοφὸν 
ἀνύβριστον εἶναι. οὔϑ᾽ ὑβρίξεσϑαι γὰρ οὐϑ᾽ ὑβρί- 
ξειν διὰ τὸ τὴν ὕβριν ἀδικίαν εἶναι καταισχύνουσαν 
καὶ βλάβην᾽ μήτε δὲ ἀδικεῖσθαι μήτε βλάπτεσϑαι [228] 
80 τὸν σπουδαῖον, ἀδικητικῶς μέντοιγέτινας αὐτῷ προσ- 
φέρεσϑαι καὶ ὑβριστικῶς. καὶ κατὰ τοῦτο δικαιοπρα-- 
γεῖν, πρὸς τε τὸ μηδὲν τυχοῦσαν ἀδικίαν εἶναι τὴν 


64 ISANNOT ZTOBAIOT 118. πὶ 


. óow , ἀλλὰ καταισχύνουσαν καὶ ὑβριστικὴν οὖσαν. 
ἀπερίπτωτον δ᾽ ὑπάρχειν τὸν νοῦν ἔχοντα τούτοις 
καὶ μηδαμῶς καταισχύνεσϑαι. ἐν ἑαυτῷ γὰρ ἔχειν τὸ 
ἀγαϑὸν καὶ τὴν ϑείαν ἀρετήν. Óv ὃ καὶ πάσης ἀπ- 
ηλλάχϑαι κακίας καὶ βλάβης. καὶ βασιλεύδειν τέ ποτὲ ὃ 
τὸν νοῦν ἔχοντα καὶ βασιλεῖ συμβιώσεσϑαι καὶ sv- 
φυίαν ἐμφαίνοντι καὶ φιλομάϑειαν. ἔφαμεν δ᾽ ὅτι καὶ 
πολιτεύεσϑαι κατὰ τὸν προηγούμενον λόγον οἷόν ἐστι, 
μὴ πολιτεύεσϑαι δὲ ἐᾶν vc... καὶ μάλιστα μηδὲν ὦφε- 
Asiv μέλλῃ τὴν πατρίδα, κινδύνους δὲ παρακολουϑεῖν " 

[230] ὑπολαμβάνῃ μεγάλους καὶ χαλεποὺς ἐκ τῆς πολιτείας. 
λέγεσϑαι δὲ μὴ ψεύδεσϑαι τὸν σοφόν, ἀλλ᾽ ἐν πᾶσιν 
ἀληϑεύειν᾽ οὐ γὰρ ἐν τῷ λέγειν τι ψεῦδος τὸ ψεύδε- 

(183) ὅσϑαι ὑπάρχειν, ἀλλ᾽ ἐν τῷ διαψευστῶς τὸ ψεῦδος λέ- 
γειν καὶ ἐπὶ ἀπάτῃ τῶν πλησίον. τῷ μέντοι ψεύδει 5 
ποτὲ συγχρήσεσϑαι νομίζουσιν αὐτὸν κατὰ πολλοὺς 
τρόπους ἄνευ συγκαταϑέσεως᾽ καὶ γὰρ κατὰ στρατη- 
γίαν πρὸς τῶν ἀντιπάλων, καὶ κατὰ τὴν τοῦ συμφέ- 
ροντος προύρασιν, καὶ κατ᾽ ἄλλας οἰκονομίας τοῦ βίου 
πολλάς. ψεῦδος δ᾽ ὑπολαμβάνειν οὐδέποτέ φασι τὸν * 
σοφὸν οὐδὲ τὸ παράπαν ἀκαταλήπτῳ τινὶ συγκατατί- 
ϑεσϑαι, διὰ τὸ μηδὲ δοξάξειν αὐτὸν μηδ᾽ ἀγνοεῖν 
μηδέν. τὴν γὰρ ἄγνοιαν μεταπτωτὴν εἶναι, συγκατά- 
ϑεσιν δὲ ἀσθενῆ, μηδὲν δ᾽ ὑπολαμβάνειν ἀσϑενῶς, 
ἀλλὰ μᾶλλον ἀσφαλῶς καὶ βεβαίως. Ov ὃ καὶ μηδὲ 5 
δοξάξειν τὺν σοφόν. διττὰς γὰρ εἶναι δόξας, τὴν μὲν 
ἀκατάληπτον συγκατάϑεσιν τὴν δ᾽ ὑπόληψιν ἀσϑενῆ᾽ 

[282] ταύτας δ᾽ ἀλλοτρίους εἶναι τῆς τοῦ σοφοῦ διαϑέσεως, 
δι᾿ ὃ καὶ τὸ προπίπτειν πρὸ καταλήψεως καὶ συγκατα- 
τίϑεσϑαι κατὰ τὸν προπετῆ φαύλου εἷναι, καὶ μὴ πί- ὃ 
πτειῖν εἰς τὸν εὐφυῆ καὶ τέλειον ἄνδρα καὶ σπουδαῖον. 
οὐδὲ λανθάνειν δὲ αὐτόν τι, τὴν γὰρ λήϑην εἶναι 





CAP. 6. s. 6. HOIKA. 65 


ψεύδους ὑπόληψιν ἀποφαντικὴν πράγματος. τούτοις 
δ᾽ ἀχολούϑως οὐκ ἀπιστεῖν, τὴν γὰρ ἀπιστίαν εἶναι 
ψεύδους ὑπόληψιν, τὴν. δὲ πίστιν ἀστεῖον ὑπάρχειν, 
εἶναι γὰρ ὑπύληψιν ἰσχυράν, βεβαιοῦσαν τὸ ὑπολαμ- 
5 βανόμενον. ὁμοίως δὲ καὶ τὴν ἐπιστήμην ἀμετάπτω- 
τον ὑπὸ Aoyov' διὰ ταῦτά φασι μήτε ἐπίστασϑαί τι 
τὸν φαῦλον μήτε πιστεύειν. ἐχομένως δὲ τούτω οὔτε 
πλεονάξεσϑαι τὸν σοφὸν οὔτε βουκολεῖσϑαι οὔτε διαι- 
τᾶσϑαι οὔτε παραριϑμεῖν οὔτε ὑφ᾽ ἑτέρου παραρι- 
10 ϑμεῖσϑαι᾽ ταῦτα γὰρ πάντα τὴν ἀπάτην περιέχειν 
καὶ τοῖς κατὰ τὸν τόπον ψεύδεσι πρόσϑεσιν. οὐδένα 
ὃὲ τῶν ἀστείων οὔϑ᾽ ὁδοῦ διαμαρτάνειν οὔτ᾽ οἰκίας 
οὔτε σκοποῦ ἀλλ᾽ οὐδὲ παρορᾶν ἀλλ᾽ οὐδὲ παρακού- [234] 
δὺν νομίζουσι τὸν σοφόν, οὐδὲ τὸ σύνολον παραπαίειν 
15 κατά τι τῶν αἰσϑητηρίων., καὶ γὰρ τούτων ἕκαστον 
ἔχεσθαι νρμέξουσι τῶνδε ψευδῶν συγκαταϑέσεων. 
οὐδ᾽ ὑπονοεῖν δέ φασι τὸν σοφόν, καὶ γὰρ τὴν ὑπό- 
νοίαν ἀκατάληπτον εἶναι τῷ γένει συγκατάϑεσιν, οὐδὲ 
μετανοεῖν δ᾽ ὑπολαμβάνουσι τὸν νοῦν ἔχοντα, καὶ 
20 γὰρ τὴν μετάνοιαν ἔχεσθαι ψεύδους συγκαταϑέσεως, 
ὡς ἂν προδιαπεπτωκότος. οὐδὲ μεταβάλλεσϑαι δὲ 
κατ᾿ οὐδένα τρόπον, οὐδὲ μετατίϑεσϑαι οὐδὲ σφάλ- 
λεσϑαι᾿ ταῦτα γὰρ εἶναι πάντα τῶν τοῖς δόγμασι με- 
ταπιπτόντων, ὅπερ ἀλλότριον εἶναι τοῦ νοῦν ἔχοντος" 
25. οὐδὲ δοκεῖν αὐτῷ τί φασι, παραπλησίως τοῖς εἰρημέ- 
νοις. γίγνεσθαι δὲ καὶ διαλεληϑύότα τινὰ δοφὸν νομί- [236] 
ξουσι κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους, οὔτε ὀρεγόμενόν 
τένος οὔτε νομίξειν βουλόμενον, ἔν τινι τῶν ἐν τῷ 
βούλεσϑαι εἰδικῶν ὄντα, διὰ τὸ μὴ κρίνειν τι αὐτῷ 
30 παρεῖναι ὧν χρή. οὐ μόνον δ᾽ ἐπὶ τῆς φρονήσεως ἀλλὰ 
καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τεχνῶν τὰς τοιαύτας ἔσεσϑαι δια- 
λήψεις. ἔτι πάντων ve τῶν ἁμαρτημάτων ἴσων ὄντων 
STOB. ECL. ΡΗΥΒ, II. 


66 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


καὶ τῶν κατορϑωμάτων, καὶ τοὺς ἄφρονας ἐπίδης 
πάντας ἄφρονας εἶναι. τὴν αὐτὴν καὶ ἴσην ἔχοντας 
διάϑεσιν. ἴσων δὲ ὄντων τῶν ἁμαρτημάτων, εἶναί 
τινας ἐν αὐτοῖς διαφοράς, καϑ' ὅσον τὰ μὲν αὐτῶν 
ἀπὸ σκληρᾶς καὶ δυσιάτου διαϑέσεως γίγνεται τὰ δ᾽ 5 
ov. καὶ τῶν σπουδαίων δὲ ἄλλους ἄλλων πρφοτρεπτι- 
κωτέρους γίγνεσϑαι καὶ πιστικωτέρους, ἔτι δὲ καὶ ἀγ- 
χινουστέρους κατὰ τὰ μέσα τὰ ἐμπεριλαμβανόμενα 
τῶν ἐπιτάσεων συμβαινουσῶν. εὐτεχνεῖν δὲ μόνον 
τὸν ἀστεῖον, οὔ τι μὴν πάντα, δεῖν γὰρ τὸν εὐτε- ἡ 
κνοῦντα, ἀστεῖα τέκνα ἔχοντα. χρήσασϑαι αὐτοῖς ὡς 
τοιούτοις. εὐγηρεῖν τε μόνον καὶ εὐθανατεῖν τὸν 
σπουδαῖον᾽ εὐγηρεῖν γὰρ εἶναι τὸ μετὰ ποιοῦ γήρως 
διεξάγειν κατ᾽ ἀρετήν, εὐθανατεῖν δὲ τὸ μετὰ ποιοῦ 
[238] ϑανάτου κατ᾽ ἀρετὴν τελευτᾶν. καὶ τά τε ὑγιεινὰ καὶ 
νοδερὰ πρὸς ἄνϑρωπον λέγεσϑαι, καὶ ὡς τρόφιμα καὶ 
τὰ λυτικὰ καὶ στατικὰ καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. 
ὑγιεινὰ μὲν γὰρ εἶναι τὰ εὐφυῶς ἔχοντα πρὸς τὸ πε- 
ριποιεῖν ὑγίειαν ἢ συνέχειν, νοσερὰ δὲ τὰ ἐναντίως 
ἔχοντα τούτοις. παραπλήσιον δὲ εἶναι καὶ τὸν ἐπὶ 
τῶν ἄλλων λόγον. καὶ μαντικὸν δὲ μόνον εἶναι τὸν 
σπουδαῖον, ὡς ἂν ἐπιστήμην ἔχοντα διαγνωστικὴν 
σημείων τῶν ἐκ ϑεῶν ἢ δαιμόνων πρὸς ἀνθρώ- 
πινον βίον τεινόντων᾽ δι’ ὃ καὶ τὰ εἴδη τῆς μαντι- 
xig εἶναι περὶ αὐτόν, τό τε ὀνειροκριτικὸν καὶ τὸ 5 
οὐωνοσχκοπικὸν xal ϑυτικὸν καὶ εἴ τινα ἄλλα τού- 
τοις ἐστὶ παραπλήσια. αὐστηρὸν vs λέγεσϑαι τὸν 
(184) σπουδαῖον xc«0' ὅσον οὔτε προσφέρει τινὶ οὔτε 
προσίεται τὸν πρὸς χάριν λόγον. κυνιεῖν τὲ τὸν σο- 
φὸν λέγουσιν, C 060v τῷ κυνισμῷ ἐμμένειν, οὐ μὴν σο- ὃ 
φὸν ὄντ᾽ ἂν ἄρξασϑαι TOU κυνισμοῦ. τὸν δ᾽ ἔρωτά 
φασιν ἐπιβολὴν εἶναι φιλοποιίας διὰ κάλλος ἐμφαινό- 


CAP. θ. s. 6. HOIKA. 67 


μενον νέων ὡραίων δι᾽ ὃ καὶ ἐρωτικὸν εἶναι τὸν σο- 
φὸν καὶ ἐρασϑήσεσϑαι τῶν ἀξιεράστων, εὐγενὼν 0v- 
τῶν καὶ εὐφυῶν. λέγουσι δὲ μηδὲ παρὰ τὴν ὄρεξιν 
μηδὲ παρὰ τὴν ὁρμὴν μηδὲ παρὰ τὴν ἐπιβολὴν γίγνε- 
5 σϑαί τι περὶ τὸν σπουδαῖον, διὰ τὸ μεϑ᾽ ὑπεξαιρέ-- [240] 
σεὼς πάντα ποιεῖν τὰ τοιαῦτα καὶ μηδὲν αὐτῷ τῶν 
ἐναντιουμένων ἀπρόληπτον προσπίπτειν. εἶναι δὲ καὶ 
πρᾶον, τῆς πραότητος οὔσης ἕξεως καϑ' ἣν πράως 
ἔχουσι πρὸς τὸ ποιεῖν τὰ ἐπιβάλλοντα ἐν πᾶσι, καὶ μὴ 
10 ἐκφέρεσϑαι εἰς ὁ ὀργὴν ἐν μηδενί. καὶ ἡσύχιον δὲ καὶ 
κόσμιον εἶναι, τῆς κοσμιότητος οὔσης ἐπιστήμης κι- 
νήσεων πρεπουσῶν, ἡσυχιότητος δὲ εὐταξίας περὶ τὰς 
κατὰ φύσιν κινήσεις καὶ μονὰς ψυχῆς καὶ σώματος, 
τῶν ἐναντίων τούτοις ἐπὶ πάντων φαύλων γιγνομέ- 
15 νῶν. ἀδιάβολον δ᾽ εἶναι πάντα τὸν καλὸν κἀγαϑὸν 
ἀπαράδεκτον ὄντα διαβολῆς, ὅϑεν καὶ ἀδιάβολον εἷ- 
ναι κατά τε τοῦτον τὸν τρόπον καὶ τῷ μὴ δίαβαλλειν 
ἕτερον. εἶναι δὲ τὴν διαβολὴν διάστασιν φαινομένων 
φέλων ψευδεῖ λόγω τοῦτο δὲ μὴ γίγνεσϑαι περὶ 
20 τοὺς ἀγαϑοὺς ἄνδρας. μόνους δὲ τοὺς φαύλους καὶ 
διαβάλλεσϑαι καὶ διαβάλλειν, δι’ ὃ καὶ τοὺς μὲν κατ᾽ 
ἀλήϑειαν φιλους μήτε διαβάλλειν μήτε διαβάλλεσϑαι, 
τοὺς δὲ δοχοῦντας καὶ φαινομένους. οὐδ᾽ ἀναβαλ-- 
λεσϑαι δέ ποτε τὸν σπουδαῖον οὐδέν᾽ εἶναι γὰρ τὴν 
“5 ἀναβολὴν ὑπέρθεσιν ἐνεργείας δι᾿ Oxvov' ὑπερτίϑε- 
σϑαι δέ τινα μόνον ἀνεγκλήτου τῆς ὑπερϑέσεως οὔ- 
δης. ἐπὶ γὰρ τοῦ ἀναβάλλεσϑαι τὸν Ἡσίοδον ταῦτ᾽ [242] 
εἰρηκέναι. 
μηδ᾽ ἀναβάλλεσϑαι ἔς τ᾽ αὔριον ἔς ve ἔνηφι, 
80 καὶ 
αἰεὶ δ᾽ ἀμβολιεργὸς ἀνὴρ ἄτησι παλαίει" 
5* 


68 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. τἴ 


τῆς ἀναβολῆς ἔκπτωσίν τινα τῶν προσηκόντων ἔργον 
ἐμποιούσης. 
ταῦτα μὲν ἐπὶ τοσοῦτον. περὶ γὰρ πάντων τῶν 
παραδόξων δογμάτων ἐν πολλοῖς μὲν καὶ ἄλλοις 0 Χρύ- . 
δσιππος διελέχϑη, καὶ γὰρ ἐν τῷ περὶ δογμάτων, καὶ τ᾽ 
ἐν τῇ ὑπογραφῇ τοῦ λόγου, καὶ ἐν ἄλλοις πολλοῖς τῶν 
κατὰ μέρος συγγραμμάτων. ἐγὼ δ᾽ ὁπόσα προυϑέμην 
ἐπελθεῖν ἐν κεφαλαίῳ τῶν ἠϑικῶν δογμάτων κατὰ 
τὴν τῶν στωϊκῶν φιλοσόφων αἵρεσιν διεληλυϑὼς 
ἱκανῶς, ἤδη τοῦτον τὸν ὑπομνηματισμὸν αὐτόϑι κα-" 
ταπαύσω. 
7 "AgudvoréAovg καὶ τῶν λοιπῶν περι- 
πατητικῶν περὶ vov ἠϑικῶν. 
Τὸ μὲν οὖν ἦϑος τοὔνομα λαβεῖν φησὶν ἀπὸ τοῦ 
[244] ἔϑους᾽ ὧν γὰρ ἐκ φύσεως ἀρχὰς ἔχομεν καὶ σπέρματα, 5 
τούτων τὰς τελειότητας περιποιεῖσθαι τοῖς ἔϑεσι καὶ 
ταῖς ορϑαῖς ἀγωγαῖς δι᾽ ὃ καὶ τὴν ἠϑικὴν iQuxqy 
εἶναι, καὶ περὶ μόνα và ξῷα γίγνεσϑαι, καὶ μάλιστα 
περὶ ἄνϑρωπον. τὰ μὲν γὰρ λοιπὰ ἐϑισϑέντα οὐ λόγω 
ἀλλὰ τῇ ἀνάγκῃ γίγνεσϑαι ποιὰ ἄττα, τὸν δ᾽ ἄνϑρω- * 
σον τῷ λόγῳ πλαττόμενον, ἐκ τοῦ ἐϑισμοῦ. μέρους 
τῆς ψυχῆς διακειμένου κατὰ τὸν λόγον. κατὰ τὸν λό- 
γον δὲ λέγεσϑαι ψυχῆς μέρος οὐ τὸ καϑάπαξ ἄλογον, 
ἀλλὰ τὸ οἷόν τε πείϑεσϑαι λόγῳ, ὁποῖόν ἐστε τὸ πα- 
ϑητικόν, τοῦτο δὲ καὶ τῆς ἀρετῆς δεκτικόν. τῆς yaQ. 
ψυχῆς τὸ μὲν εἶναι λογικὸν τὸ δ᾽ ἄλογον᾽ λογικὸν μὲν 
τὸ κριτικόν, ἄλογον δὲ τὸ ὁρμητιχόν. τοῦ δὲ λογικοῦ 
τὸ μὲν περὶ τὰ ἀίδια καὶ τὰ ϑεῖα ϑεωρητικὸν ἐπιστη- 
μονικὸν καλεῖσθαι. τὸ δὲ περὶ τὰ ἀνθρώπινα καὶ τὰ... 
πρακτικὸν βουλευτικόν. καὶ τοῦ ἀλόγου τὸ μὲν ὀρεκτι- 9 
[246] κὸν τῶν ἐφ᾽ ἡμῖν ἐπιϑυμητικόν, τὸ δὲ πρὸς τοὺς πλη- 
σίον οἷον ἀμυντικὸν ϑυμικόν. ὥστε διττὸν εἶναι καὶ 


RAP, 6. 8. 6. 7. HOIKA. 69 


τῶν ἀρετῶν τὸ εἶδος. τὸ μὲν λογικὸν τὸ δ᾽ ἄλογον, ἐπει-- 
δὴ κατὰ ταῦτα πεφύχαμεν κατὰ ϑεωρίαν καὶ πρᾶξιν, 
ῦὅϑεν καὶ τὴν ἡϑικὴν ἀρετὴν οὐκ εἶναι μὲν ἐπιστήμην, 
προαιφρετικὴν δὲ τῶν καλῶν ὑπάρχειν. ἐκ τριῶν δὲ (185) 
δ ᾿᾿ἰσυμβεβηκέναι τὴν ἀρετὴν τελειοῦσϑαι, φύσεως ἔθους 
λόγου. τὸν γὰρ ἄνϑρωπον διαφέροντα κατά τὲ σώμα 
καὶ ψυχὴν τῶν ἄλλων ξῴων, διὰ τὸ μεταξὺ τῶν ἀϑα- 
νάτων ὄντα καὶ τῶν ϑνητῶν κοινωνίαν ἐξῆφϑαι πρὸς 
ἄμφω, πρὸς μὲν τὰ λογικὰ τῷ κατὰ τὴν ψυχὴν ϑείῳ, 
πρὸς δὲ τὰ ἄλογα τῷ κατὰ τὸ σῶμα ϑνητῶ, κατὰ 
λόγον ἀμφοῖν τῆς τελειότητος ἐφίεσϑαι. καὶ πρῶτον 
μὲν ὀρέγεσϑαι τοῦ εἶναι, φύσει γὰρ ὠκειῶσϑαι πρὸς 
ἑαυτόν, Ót ὃ καὶ προσηκόντως ἀσμενίξειν μὲν τοῖς 
κατὰ φύσιν, δυσχεραένειν δ᾽ ἐπὶ τοῖς παρὰ φύσιν. τήν 
ι τὲ γὰρ ὑγέξιαν περιποιεῖσϑαι σπουδάξειν καὶ τῆς ἧδο-- [248] 
νῆς ἔφεσιν ἔχειν καὶ τοῦ (jv ἀντιποιεῖσϑαιτῷ ταὐταμὲν 
εἶναι κατὰ φύσιν καὶ δι’ αὖϑ᾽ αἱρετὰ καὶ ἀγαϑα, τὰ δ᾽ 
ἐναντία, τὴν νόσον καὶ τὴν ἀλγηδόνα καὶ τὴν φϑορᾶν, 
διακρούεσϑαι καὶ παρακλίνειν τῷ παρὰ φύσιν ὑπάρ- 
Ὁ χειν καὶ δι’ αὑτὰ φευχκτὰ καὶ κακά. φίλον γὰρ εἶναι 
ἡμῖν τὸ σώμα, φέλην δὲ τὴν ψυχήν, φέλα δὲ τὰ τούτων 
μέρη καὶ τὰς δυνάμεις καὶ τὰς. ἐνεργείας, ὧν κατὰ τὴν 
πρόνοιαν τῆς σωτηρίας τὴν ἀρχὴν γίγνεσϑαι τῆς 09- 
. . μῆς καὶ τοῦ καϑήκοντος καὶ τῆς ἀρετῆς. εἰ μὲν γὰρ 
5; περὶ τὰς τῶν εἰρημένων αἱρέσεις καὶ φυγὰς μηδεμέα 
συνέβαινε πλάνη καϑάπαξ., ἀλλὰ τῶν μὲν ἀγαϑὼν 
ἐπήβολοι τῶν δὲ κακών ἄμοιροι διετελοῦμεν ὄντες, 
οὐδέποτ᾽ ἂν τὴν ὀρϑὴν καὶ ἄπταιστον ἐν τούτοις ἐπε- 
ξητήσαμεν ἐκλογήν. ἐπεὶ δὲ πολλάκις δι’ ἄγνοιαν 
8) περὶ τὰς αἱρέσεις καὶ φυγὰς ἀπατώμεϑα. καὶ τὰ μὲν 
ἀγαϑὰ [ὡς κακὰ] παραπέμπομεν. τοῖς κακοῖς δ᾽ ὡς 
ἀγαϑοῖς ἐντυγχάνομεν, ἀναγκαίως τὴν τῆς ἐπικρέσεως 


10 ISANNOT ZTOBAIOT 118. tt 


βέβαιον εἴδησιν ἐπεξητήσαμεν, 1 ἣν καὶ συνωδὸν εὑ- 
[260] φόμενοι τῇ φύσει διὰ τὸ τῆς ἐνεργείας μεγαλοπρεπὲς 
ἀρετὴν προσηγορεύσαμδεν καὶ μόνως ϑαυμάσαντες 
εἶτ᾽ ἐτιμήσαμεν πρὸ τῶν ἄλλων ἁπάντων. τὰς γὰρ 
πράξεις ἀπό τε τῆς τῶν κατὰ φύσιν ἐκλογῆς καὶ τῆς" 
ἀπεκλογῆς τῶν παρὰ φύσιν τὰς ἀρχὰς ἔχειν συμβέβηκε 
καὶ τὰ λεγόμενα καϑήκοντα᾽ δι᾿ ὃ καὶ τάς τε κατορ- 
ϑώσεις καὶ τὰς ἁμαρτίας ἐν τούτοις καὶ περὶ ταῦτα 
γίγνεσθαι" σχεδὸν γὰρ τὴν ὕλην τῆς αἱρέσεως ὑπο- 
γραφὴν ἀπὸ τούτων ὡρμῆσϑαι, καϑάπερ ἐπιδεέξω διὰ υ 
βοαχυτάτων. ὅτι γὰρ οὐ μόνον αἱρετὰ τὰ τέκνα τοῖς 
γειναμένοις ἐστὶ διὰ τὰς χρείας ἀλλὰ καὶ δι᾿ ἕξαυτα, 
γνώριμον ἐκ τῆς ἐνεργείας. οὐδένα γοῦν οὕτως ὠμὸν 
εἶναι καὶ ϑηριώδη τὴν φύσιν, ὃς οὐκ ἂν σπουδάζοι 
μετὰ τὴν ἑαυτοῦ τελευτὴν εὐδαιμονεῖν τὰ τέκνα καὶ 
καλῶς ἐπανάγειν μᾶλλον ἢ τοὐναντίον. ἀπὸ ταύτης 
οὖν τῆς φιλοστοργίας καὶ διαϑήκας τελευτὰν μέλλον- 
τας τύϑεσϑαι καὶ τῶν ἔτι κυοφορουμένων φροντίζειν, 
ἐπιτρόπους ἀπολείποντας καὶ κηδεμόνας καὶ τοῖς φιλ- 
τάτοις παρατυϑεμένους καὶ παρακαλοῦντας ἐπικουρεῖν * 
αὐτοῖς, καὶ τινὰς μὴν ἀποϑνήσκουσι τοῖς τέκνοις συν- 
ἀποϑνήσκειν. τῶν δὲ τέκνων οὕτως ἀγαπωμένων 
κατὰ τὸ αὐθαίρετον, ἀναγκαῖον καὶ τοὺς γονεῖς καὶ 
τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τὴν τοῦ λέχους κοινωνὸν καὶ τοὺς 
[262] συγγενεῖς καὶ τοὺς ἄλλους οἰκείους καὶ πολέτας ὡς δι᾿ 5 
αὑτοὺς φιλίας τυγχάνειν᾽ ἔχειν γὰρ ἐχ φύσεως ἡμᾶς 
καὶ πρὸς τούτους τινὰς οἰκειότητας φιλάλληλον γὰρ 
δῖναι καὶ κοινωνικὸν ξῷον τὸν ἄνϑρωπον. εἰ δὲ τῶν 
φιλιῶν τὰς μὲν εἶναι πόρρω συμβέβηκε τὰς δὲ προσ- 
ἐχεῖς ἡμῖν, οὐϑὲν πρὸς ἔπος πᾶσαν γὰρ δι᾿ αὑτὴν ὃ 
αἱρετὴν ὑπάρχειν, καὶ μὴ μόνον διὰ χρείας. εἰ δὲ 
πρὸς τοὺς πολίτας φιλίαν δι᾽ αὐτὴν αἱρετήν ἀναγ- 





CAP. 6. s. T. HOIKA. Ti 


καῖον εἶναι, καὶ τὴν πρὸς ὁμοεϑνεῖς καὶ ὁμοφύλους, 
ὥστε καὶ τὴν πρὸς πάντας ἀνθρώπους. καὶ γὰρ δὴ 
πάντας τοὺς σώξοντας οὕτως ἔχειν πρὸς τοὺς πλησίον, 
ὥστε μὴ τὰς πράξεις ἀλλὰ κατὰ τὸ δι᾽ αὖϑ᾽ αἱρετὸν τὰ 

5 πλεῖστα δρᾶν. τίνα γὰρ οὐκ ἂν ἐξελέσϑαι ϑεασάμενον (186) 
ἄνϑρωπον ὑπὸ ϑηρίου καταδυναστευόμενον, εἰ δύ- 
ναιτο; τίνα δ᾽ οὐκ ἂν ὁδὸν πλανωμένῳ μηνύσειν; 
τίνα δ᾽ οὐκ ἂν ἐπαρκέσειν ὑπ᾽ ἐνδείας ἀπολλυμένῳ; 
τίνα δ᾽ οὐκ ἂν ἐπ᾽ ἐρημίας ἀνύδρου νάμασι περιτυ-- 

10 χύντα γνωρίσμασι διαδηλώσειν τοῖς τὴν αὐτὴν ὁδὸν 
βαδίξουσι; τένα δ᾽ οὐ τῆς μετὰ τὸν βίον εὐφημίας πο- 
Avv ποιεῖσθαι λόγον; τένα δ᾽ οὐκ ἀποστυγεῖν τὰς 
τοιαύτας φωνὰς ὡς παρὰ τὴν ἀνθρωπίνην οὔσας 
φύσιν 

ἐμοῦ ϑανόντος γαῖα μιχϑήτω πυρί. 

15 οὐϑὲν μέλει μοι, τὠμὰ γὰρ καλῶς ἔχει. [264] 
φανερὸν οὖν ὅτι πρὸς πάντας ἐστὶν ἡμῖν εὔνοια φυ- 
gun) καὶ φιλία τὸ δι’ αὖϑ᾽ αἱρετὸν ἐμφαίνουσα καὶ τὸ 
κατὰ λόγον. 

ἕν γὰρ ἀνδρῶν ἕν θεῶν γένος, ἐκ 
20 μιᾶς δὲ πνέομεν 
γαστρὸς ἀμφότεροι, 


τὴς φύσεως. ἐπειδὴ δὲ κοινή τις ἡμῖν ὑπάρχει φιλαν- 
Qoa, πολὺ μᾶλλον πρὸς τοὺς ἐν συνηϑείᾳ φίλους 
τὸ δι᾽ αὖϑ᾽ αἱρετὸν φανερώτερον᾽ εἰ δ᾽ ὁ φίλος δε᾽ 

6 αὑτὸν αἱρετὸς καὶ ἡ φιλία καὶ ἡ εὔνοια, καὶ ἡ παφὰ 
πάντων τῶν τοῦ βίου κοινωνούντων καὶ παρὰ τῶν 
πλείστων ἀνθρώπων. ὥστε καὶ τὸν ἔπαινον εἶναι δι᾽ 
αὑτὸν αἱρετόν᾽ οἰκειοῦσϑαι γὰρ ἡμᾶς πρὸς τοὺς ἐπαι- 
νοὔντας. εἰ δ᾽ ὁ ἔπαινος δι’ ἑαυτὸν αἵρετός, καὶ ἡ 

30 εὐδοξία καὶ γὰρ οὐδὲν ἕτερον τὴν εὐδοξίαν κατὰ τὴν [366] 
ὑπογραφὴν παρειλήφαμεν εἰ μὴ τὸν παρὰ πολλῶν 


19 IGANNOT ZTOBAIOT |o Lbman 


ἔπαινον᾽ ὥστε ταυτὶ μὲν τὰ λεγόμενα τῶν ἀγαϑὼν 
ἔξω ὅτι δι᾿ αὑτὰ αἱρετὰ πέφυκεν ἐπιδεδεῖχϑαι Gago 
πῶς ovv οὐ πολὺ μᾶλλον τὰ περὶ ἡμᾶς καὶ ἐν ἡμῖν; 
λέγω δὴ τὰ περὶ σῶμά τε καὶ ψυχήν. εἰ γὰρ ὁ ἄνϑρω- 
πος δι’ αὑτὸν αἱρετὸς. καὶ τὰ μέρη τοῦ ἀνθρώπου δι᾿ υ 
αὑτὰ ἂν εἴη αἵρετά. μέρη δ᾽ ἐστὶν ἀνθρώπου ὁλοσχε- 
ρέστατα σῶμα καὶ ψυχη᾽ ὥστε καὶ τὸ σῶμα Óv αὑτὸ 
ἂν αἱρετὸν εἴη. πῶς γὰρ τὸ μὲν τοῦ πλησίον σῶμα δ΄ 
αὑτὸ αἱρετόν ἐστιν ἡμῖν, τὸ δ᾽ ἡμέτερον οὐκ ἔτι; ἢ 
πῶς 0 μὲν πλησίον ἄνϑρωπος δι᾽ αὑτόν ἐστιν αἵρετός, v 
οὐχὶ 0$ καὶ ἕκαστος ἡμῶν αὐτῷ δι᾽ αὑτὸν αἱρετός; ἢ 
πῶς τοῦτο μὲν οὐχὶ δὲ καὶ τὰ μέρη τὰ τοῦ σώματος 
καὶ αἱ τῶν μερῶν ἀρεταὶ καὶ αἱ τοῦ ὕλου σώματος ἂν 
εἶεν αἱρεταί; ὥστε δι’ αὑτὰ αἱρετὰ ἡμῖν εἶναι τὴν , 
[268] ὑγίειαν τὴν ἰσχὺν τὸ κάλλος τὴν ποδώκχειαν τὴν εὐ-" 
εξίαν τὴν εὐαισϑησίαν καϑόλου πάσας ὡς ἔπος εἰπεῖν 
[τὰς ἀρετάς]. καὶ γὰρ ἄλλως οὐδεὶς ἂν εὖ φρονῶν δέξαιτο 
ἄμορφος καὶ λελωβημένος εἶναι κατὰ τὸ εἶδος, κἂν εἰ 
μηδεμία μέλλοι δυσχρηστία τὸ παράπαν ἐπακχολουϑεῖν 
διὰ τὴν τοιαύτην εἰδέχϑειαν ' ὥστε καὶ δίχα τῆς δυσ-ῦ 
χρηστίας εὔλογον φυγὴν φαίνεσθαι τοῦ αἴσχους. εἰ 
δὲ δι’ αὑτὸ φευκτόν ἐστι τὸ αἶσχος, καὶ τὸ κάλλος t οὐ 
μόνον διὰ τὴν χρείαν αἱρετὸν ἀλλὰ καὶ δι’ αὗτό᾽ On. 
γὰρ ἐξ αὑτοῦ προσκλητικόν τι ἔχει τὸ κάλλος. ἐμφανές" 
πάντας γοῦν φυσικῶς οἰκειοῦσϑαι τοῖς καλοῖς χωρὶς Ὁ 
πάσης χρείας, καὶ γὰρ πρὸς τὸ sU ποιεῖν αὐτοὺς καὶ 
εὐεργετεῖν ἑτοίμως ἔχειν, ὅϑεν δὴ καὶ δοκεῖν εὐνοίας 
εἶναι παρασκευαστικόν᾽ ὥστε καὶ κατὰ τοῦτον τὸν Ao- 
yov τὸ μὲν κάλλος τῶν δι’ αὑτὰ αἱρετῶν ὑπάρχειν, τὸ 
δὲ αἶσχος τῶν δι᾽ αὑτὰ φευκτῶν. τὸν δ᾽ αὐτὸν λόγον * 
καὶ ἐπὶ ὑγιείας εἶναι καὶ νόσου καὶ ἰσχύος καὶ ἀσϑε- 
νείας καὶ ποδωκείας καὶ βραδυτῆτος καὶ αἰσϑήσεως 


CAP. 6. 8. 7, 8. HOIKA 13 


καὶ πηρώσεως. ὥστ᾽ εἰ καὶ τὰ σωματικὰ τῶν ἀγαϑῶν 
δέδεικται δι᾽ αὑτὰ αἱρετὰ καὶ τἀναντία τούτων κακὰ 
δι᾽ αὑτὰ φευκτά καὶ τὰ τῆς ψυχῆς ἀναγκαῖον μέφη 
δι᾿ αὑτὰ αἱρετὰ ὑπάρχειν καὶ τὰς ἀρετὰς αὐτῶν καὶ [260] 
τῆς ὅλης ψυχῆς. τὴν γὰρ εἴσοδον ἡ ἀρετὴ λαβοῦσα, 
καϑάπερ ὑπεδείξαμεν, ἀπὸ τῶν σωματικῶν καὶ τῶν 
ἔξωϑεν ἀγαθῶν. καὶ πρὸς ἑαυτὴν ἐπιστρέψασα καὶ 
ϑεασαμένη, διότι καὶ αὐτὴ τῶν κατὰ φύσιν πολὺ 
μᾶλλον τῶν τοῦ σώματος ἀρετῶν, φὠκειώϑη πρὸς 
10 ἑαυτὴν ὡς πρὸς δι᾿ αὑτὴν αἱρετὴν καὶ μᾶλλόν γε(181) 
πρὸς ἑαυτὴν ἢ πρὸξ τὰς τοῦ σώματος ἀρετάς" ὥστε 
παρὰ πολὺ τιμιωτέρας εἶναι τὰς τῆς ψυχῆς ἀρετᾶς. 
οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τῶν προεφωδευμένων τοῦτ᾽ ἄν 
τις ἐπιλογίσαιτο. εἰ γὰρ ἡ τοῦ σώματος ὑγίεια αἷ-- [969] 
15 ρετὴ δι᾿ αὑτήν, καὶ πολὺ μᾶλλον ἡ τῆς ψυχῆς ὑγίεια 
δὲ ψυχῆς σωφροσύνη τῆς σφοδρότητος ἀπολύουσα τῶν 
παϑῶν ἡμᾶς. καὶ εἰ ἡ ἰσχὺς ἡ σωματικὴ τῶν ἀγα- 
ϑῶν ἐστί, πολὺ μᾶλλον ἡ ψυχικὴ δι᾽ αὑτὴν ἂν εἴη 
αἱρετὴ xol ἀγαϑόν᾽ ψυχῆς δ᾽ ἐστὶν ἰσχὺς ἀνδρεία 
20 καὶ καρτερία εὐρώστους τὰς ψυχὰς κατασχεξυαζουσα᾽ 
διόπερ ἂν εἴη καὶ ἡ ἀνδρεία Ov αὑτὴν αἱρετὴ καὶ ἡ 
καρτερία. κατὰ τὸ ἀνάλογον sí τὸ κάλλος τὸ σωμα- 
τικὸν δί αὑτὸ αἱρετόν, καὶ τὸ τῆς ψυχῆς κάλλος εἴη 
ἂν δι᾿ αὑτὸ αἱρετόν κάλλος δὲ ψυχῆς ἐστὶν ἡ δὲι- 
25 καιοσύνη᾽ τὸ γὰρ μηϑὲν ἀδικεῖν καὶ καλοὺς ἡμᾶς 
ποιεῖ. [διόπερ ἂν εἴη καὶ ἡ δικαιοσύνη δι᾽ αὑτὴν 
αἵρετή.] 
Ὅτι τὰ τρία γένη τῶν ἀγαϑῶν, τὰ περὶ σῶ- 8 
μα τὰ περὶ ψυχὴν τὰ ἐκτός, ἀναλογίαν 
s0 πρὸς ἄλληλα ἔχει καίτοι διαφέροντα. 
Τὸν. παραπλήσιον δ᾽ εἶναι λόγον καὶ ἐπὶ τῶν 
ἀρετῶν, διὰ τὸ δοκεῖν τὰ τρία γένη τῶν ἀγαϑὼν ἐκ 


σι 


14 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. τί 


πλείστης διαφορᾶς τῆς ἐν ἀλλήλοις ὅμως ἔχειν τινὰ 
[πρὸς τὸν λόγον] ἀναλογέαν, ἣν καὶ δὴ πειράσομαι 
δηλῶσαι σαφῶς. ὅπερ μὲν ἐν τῷ σώματι φαμὲν ὑγί- 
εἰαν, τοῦτ᾽ ἐν τῇ ψυχῇ καλεῖσθαι σωφροσύνην, ἐν 
[264] δὲ τοῖς ἐκτὸς πλοῦτον᾽ περιστέλλειν γὰρ τὰ πολλὰ ϑ 
τῶν ἁμαρτημάτων καὶ τοῦτον. ὅπερ δὲ ἐν τῷ σώ- 
ματι ἰσχὺν τοῦτ᾽ ἐν τῇ ψυχῇ ἀνδρείαν, ἐν δὲ τοῖς 
ἐκτὸς ἀρχήν ὅπερ δ᾽ ἐν τῷ σώματι εὐαισϑησίαν 
τοῦτ᾽ ἐν τῇ ψυχῇ φρόνησιν, ἐν δὲ τοῖς ἐκτὸς εὐτυ- 
χίαν᾽ ὅπερ δ᾽ ἐν τῷ σώματι κάλλος τοῦτ᾽ ἐν τῇ ψυ-" 
χῇ δικαιοσύνην, ἐν δὲ τοῖς ἐκτὸδ φιλίαν᾽ ὥστε τρία 
γένη τῶν ἀγαϑῶν δι’ «v9 αἱρετὰ ὑπάρχειν. τά τε 
περὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὰ περὶ τὸ σῶμα καὶ τὰ ἐκτός᾽ 
καὶ μακρῷ αἱρετώτερα τὰ περὶ τὴν. ψυχὴν τῶν cÀ- 
λῶν. ἐπειδὴ καὶ ἡγεμονικώτερον καὶ αἱρετώτερον " 
ψυχὴ σώματος. δῆλον οὖν ὅτι τῶν τοῦ σώματος ἀρε- 
τῶν καὶ τῶν ἐχτὸς αἱ τῆς ψυχῆς ὑπάρχουσιν αἶρε- 
τώτεραι, ὑπεροχὴν ὁμοίως φερόμεναι᾽ στοχάζονται 
03 καὶ τῶν ἄλλων πρῶτον μὲν ὡς Óv αὔϑ᾽ αἱρετῶν, 
ἔπειθ᾽ ὡς χρησίμων πρός τε τὸν πολιτικὸν καὶ τὸν 
κοινωνικὸν βίον, καὶ δὴ καὶ πρὸς τὸν ϑεωρητικχόν. 
παραμετρεῖσϑαι γὰρ τὸν βίον ταῖς πολιτικαῖς καὶ 
ταῖς κοινωνικαῖρ πράξεσι καὶ ταῖς ϑεωρητικαῖϑ᾽ οὐ 
γὰρ φίλαυτον εἶναι τὴν ἀρετὴν κατὰ τὴν αἴφεσιν 
ταύτην, ἀλλὰ κοινωνικὴν καὶ πολιτικήν. τούτοις δ᾽ 5 
[266] ἀκολούϑως καὶ τὰς μονὰς τὰς ἐν τῷ ξὴν παραμετρεῖ- 
σϑαι ταῖς κοινωνικαῖς καὶ πολιτικαῖς καὶ ϑεωρητι- 
καῖς πράξεσι, καὶ τὰς ἀφόδους ἐκ τῶν ἐναντίων᾽ 
ἐπειδὴ γὰρ πρὸς ἑαυτὴν φκειῶσϑαι μάλιστα πάντων 
ἔφαμεν τὴν ἀρετήν, δῆλον ὡς καὶ πρὸς τὴν τῆς ἀλη-" 
ϑείας ἐπιστήμην ἀναγκαίως ὠκειῶσϑαι φυσικῶς «v- 
τήν᾽ ὥστε καὶ τοῖς σοφοῖς εὔλογον ἐξαγωγὴν ἐκ τοῦ 


ΠΤ ΠῚ Tm —— "à GO m — Lo ἜΞ — Um Ὁ Ὁ ΦΦὦΠοΘ7-ὦ’ Uv 708 ws —— 7 


CAP. 6, 8. 8. HOIKA. 15 


(5v ϑεωρεῖσϑαι, καὶ τοῖς φαύλοις δὔλογον ἐν τῷ 
ξῆν μονήν᾽ τοῖς γὰρ ἐκτελεῖν δυναμένοις τὰς κοινω- 
νικὰς καὶ πολιτικὰς πράξεις καὶ ϑεωρητικὰς καὶ τῶν 
σπουδαίων καὶ τῶν φαύλων; εὔλογον ἐν τῷ ξῆν εἷ- 
5 ναι μονήν, τοῖς δὲ μὴ δυναμένοις εὔλογον ἐκ τοῦ 
ξῆν ἀπαλλαγήν. ἐπειδὴ δὲ μεγάλη τῆς ἀρετῆς ἐστὶν 
ὑπεροχὴ κατά τε τὸ ποιητικὸν καὶ κατὰ τὸ δι᾽ «v0 
αἱφετὸν παρὰ τὰ σωματικὰ καὶ τὰ ἔξωϑεν ἀγαϑαά, 
κατὰ τὸν λόγον οὐκ εἶναι συμπλήρωμα τὸ τέλος ἐκ 
10 τῶν σωματικῶν καὶ ἐκ τῶν ἔξωϑεν ἀγαϑώὼν, οὐδὲ τὸ 
τυγχάνειν αὐτῶν ἀλλὰ μᾶλλον τὸ κατ᾽ ἀρετὴν ξῆν ἐν [368] 
τοῖς περὶ σῶμα καὶ τοῖς ἔξωϑεν ἀγαϑοῖς ἢ πᾶσιν ἢ 
τοῖς πλείστοις καὶ κυριωτάτοις. ὅϑεν ἐνέργειαν εἶναι 
τὴν εὐδαιμονίαν κατ᾽ ἀρετὴν ἐν πράξεσι προηγου- 
15 μέναις κατ᾽ εὐχήν᾽ τὰ δὲ περὶ σῶμα καὶ τὰ ἔξωϑεν 
ἀγαϑὰ ποιητικὰ λέγεσθαι τῆς εὐδαιμονίας τῷ συμ- 
βαάλλεσϑαί τι παρόντα, τοὺς δὲ νομιζοντας αὐτὰ 
συμπληροῦν τὴν εὐδαιμονίαν ἀγνοεῖν ὅτε ἡ μὲν &U- 
δαιμονία βίος ἐστὶν ὁ δὲ βίος ἐκ πράξεως συμπεπλή- 
20 ρωται. τῶν δὲ σωματικὼν καὶ τῶν ἐκτὸς ἀγαϑῶν 
οὐδὲν οὔτε πράξιν εἶναι καϑ᾽ ἑαυτὸ οὔϑ᾽ ὅλως ἐνέρ- (188) 
γδίαν. τούτων δὴ τοῦτον τὸν λόγον ἐχόντων T τε 
εὐεργεσία συστήσεται καὶ ἡ χάρις καὶ ἡ εὐχαριστία 
καὶ φιλανθρωπία καὶ φιλοτεκνία καὶ φιλαδελφία, 
25 καὶ πρὸς ταύταις ὅ τε φιλόπατρις καὶ φιλοπάτωρ καὶ 
φιλοικεῖος. καὶ κατὰ τὸ προσῆκον 7] τ᾽ εὐκοινωνησία 
καὶ ἡ εὔνοια καὶ ἡ φιλία καὶ ἡ ἰσότης καὶ ἡ δικαιο- 
σύνη καὶ πᾶς ὃ τῶν ἀρετῶν ϑεῖος χορός, οὗ τοὺς 
κατολιγωρήσαντας ἁμαρτάνειν φανερῶς “ερί τὸ τὰς 
30 αἱρέσεις τῶν ἀγαϑῶν καὶ τὰς φυγὰς τῶν κακῶν καὶ 
περὶ τὴν κτῆσιν καὶ περὶ τὴν χρῆσιν τῶν ἀγαϑῶν, 
ὁμολογουμένως τε διασφάλλεσϑαι περὶ μὲν τὴν αἷρε- 


[10] 


16 IS9ANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


σιν παρὰ τὴν χρέσιν , περὶ δὲ τὴν κτῆσιν παρὰ τὸν 
τρόπον, περὶ δὲ τὴν χρῆσιν παρὰ τὴν ἀμαϑίαν. περὶ 
μὲν οὖν τὴν αἵρεσιν ἁμαρτάνειν , ὅταν τὸ μηδ᾽ ὅλως 
ὃν ἀγαϑὸν αἱρῶνται ἢ τὸ ἧττον σφοδρότερον ἢ δεῖ. 
τοῦτο δὲ περὶ τοὺς πλείστους ὑπάρχειν. τὸ μὲν ἡδὺ 
τοῦ συμφέροντος τὸ δὲ συμφέρον τοῦ καλοῦ προκρί- 
νοντας καὶ τῆς ὁρμῆς ἀμέτρως προεχφοιτῶντας. περὶ 
0b τὴν κτῆσιν, ὅταν μήϑ᾽ ὅϑεν μήϑ᾽ ὕπως μήτ᾽ ip 
0Gov χρὴ περιποιεῖσϑαι ταῦτα προδιαλάβωσι. περὶ 
δὲ τὴν χρῇσιν, ἐπεὶ πᾶσα χρῆσις ἢ πρὸς αὑτὴν ἔχει" 
τὴν ἀναφορὰν ἢ πρὸς ἕτερον, ἐν μὲν τῇ πρὸς ἕαυ- 
τήν. ὅταν μὴ προσφέρωνται τοῖς πράγμασι συμμέ- 
τρῶς». ἐν δὲ τῇ πρὸς ἕτερον, ὅταν τὸ κατ᾽ ἀξίαν μὴ 
φυλάττωσι τοῦ πρέποντος. εἰ δὲ περὶ ταῦτα ἁμαρτά- 
νουσιν οἵ φαῦλοι. περὶ τὰ ἐναντία πάντως κατορ- " 
ϑοῦσιν οἵ σπουδαῖοι, καϑηγεμόνα τῶν πράξεων ἔχον- 
τὲς τὴν ἀρετήν. πάσαις γοῦν ὡς ἔοικε ταῖς ἀρεταῖς 
κοινὸν ὑπάρχειν τό τε κρίνειν καὶ τὸ προαιρεῖσϑαι 
καὶ τὸ πράττειν. οὔτε͵ γὰρ ἄκριτον οὔτ᾽ ἀπροαίρε- 
τον οὔτ᾽ ἄπρακτον εἶναι τὴν ἀρετήν ; ἀλλὰ τὴν μὲν " 
φρόνησιν ἐξάρχειν ὥσπερ ἡγεμονικὴν οὖσαν, καὶ τῶν 
ὑφ᾽ ἑαυτὴν καὶ τῶν ὑπὸ τὰς ἄλλας αἱρετῶν καὶ 
φευχτῶν, καὶ πρακτῶν καὶ οὐ πρακτῶν, καὶ τῶν 


[212] μᾶλλον καὶ ἥττον᾽ τῶν δ᾽ ἄλλων ἑκάστην ἀποτέμνε- 


9 


όϑαι μόνα τὰ xo ἑαυτήν. 5 
Il ερὶ ὦ ἀρετῆς. 

A e ἑτὴν δ᾽ ὀνομάξεσϑαι. τὴν ἀρίστην διώϑεσιν 
ἢ καϑ᾽ ἣν ἄριστα διάκειται τὸ ἔχον. τοῦτο δ᾽ ἐκ τῆς 
ἐπαγωγῆς δήῆλον᾽ σκυτοτόμου γὰρ ἀρετὴν λέγεσϑαι 
καϑ' ἣν ἀποτελεῖν ἄριστον ὑπόδημα δύναται, καὶ 3 
οἰκοδόμου καϑ᾽ ἣν ἄριστα διάκειται πρὸς οἰκοδόμη- 
σιν οἰκίας καλῆς. ὅτι μὲν τὸ ἄριστα διατιϑέναι ἐστὶν 





CAP. 6. 8. 8—11. HOIKA. 11 


ἀρετῆς, ὁμολογούμενόν. ἐστι. δύο δ᾽ ὥσπερ ἀρχὰς 
τῶν ἀρετῶν ὑπάρχειν, τὸν λόγον καὶ τὸ πάϑος᾽ ταῦτα 
δὲ ὁτὲ μὲν ἀλλήλοις ὁμονοητικῶς συμφωνεῖν ὁτὲ δὲ 
στασιαστικῶς διαφωνεῖν, τὴν δ᾽ ἀντίταξιν αὐτῶν γί- 

5 γνεσϑαι δι᾽ ἡδονὰς καὶ λύπας. τὴν μὲν οὖν τοῦ λό- 
γου νέκην ἀπὸ τοῦ κράτους παρωνύμως ἐγκράτειαν 
ἐπωνυμίαν ἔχειν, τὴν δὲ τοῦ ἀλόγου διὰ τὸ τῆς 0g- 
μῆς ἀπευιϑὲς ἀκρασίαν, τὴν δ᾽ ἀμφοῖν ἁρμονίαν καὶ 
συμφωνίαν ἀρετήν, τοῦ μὲν ἄγοντος ἐφ᾽ ὃ δεῖ τοῦ δ᾽ 

10 ἐπομένου πειϑηνίως. 

Περὶ αἱρετῶν καὶ φευκτῶν. 10 

Αϊἱρετὸν δὲ λέγεσϑαι τὸ ὁρμὴν ἐφ᾽ ἑαυτὸ κι- 
νοῦν, φευχτὸν δὲ τὸ ἀφ᾽ ἑαυτοῦ, ὅταν ὃ λόγος σύυμ- 

ψηφος 7. καθάπερ γὰρ τὸ βουλητὸν κατὰ τὴν βού- [914] 
i5 λησιν ἔχειν τὴν ἐπωνυμίαν ταύτην, οὕτως καὶ τὸ 
αἱρετὸν κατὰ τὴν αἵρεσιν. τὸ δὲ αἱρετὸν καὶ ἀγαϑὸν 
ταυτὸν ἐδῦκει τοῖς ἀρχαίοις εἶναι᾽ τὸ γοῦν ἀγαϑὸν 
ὑπογράφοντες οὕτως ἀφωρίξοντο᾽ ἀγαϑόν ἐστιν οὗ 
πάντ᾽ ἐφίεται. τῶν δ᾽ ἀγαϑὼν ἔλεγον τὰ μὲν δι᾽ 

20 ἡμᾶς αἱρετὰ ὑπάρχειν τὰ δὲ διὰ τοὺς πλησίον τῶν 
δὲ δι’ ἡμᾶς τὰ μὲν καλὰ τὰ δ᾽ ἀναγκαῖα καλὰ μὲν 
τάς τε ἀρετὰς καὶ τὰς ἐνεργείας τὰς ἀπ᾿ αὐτῶν, 
φρύόνησίν τε καὶ τὸ φρονεῖν, καὶ δικαιοσύνην καὶ τὸ 
δικαιοπραγεῖν, καὶ κατὰ τὸ ἀνάλογον ἐπὶ τῶν ἄλλων. 

25 ἀναγκαῖα δὲ τό vs [gv καὶ τὰ πρὸς τοῦτο συνΐῦει-- (189) 
νοντὰ καὶ τὴν τῶν ποιητικῶν ἔχοντα χώραν, οἷον τό 
τε σῶμα καὶ τὰ τούτου μέρη καὶ τὰς αὐτῶν χρήσεις, 
καὶ τῶν ἐκτὸς λεγομένων εὐγένειαν πλοῦτον δόξαν 
δἰρήνην ἐλευϑερίαν φιλίαν᾽ τούτων γὰρ ἕκαστον 

so συμβάλλεσϑαί τι πρὸς τὴν τῆς ἀρετῆς χρῆσιν. 

Ἐκ τίνων ἡ εὐδαιμονία. 11 
Τὴν δ᾽ εὐδαιμονέαν ἐκ τῶν καλῶν γίγνεσθαι 


8 IGANNOT ZTOBAIOT 1.18.1 


[276]xol προηγουμένων πράξεων᾽ δι᾽ O καὶ δι᾿ ὅλων d- 
ναι καλήν, καϑάπερ καὶ τὴν ἐν τοῖς αὐλοῖς ἐνέρ- 
γειαν δι’ ὅλων ἔντεχνον. οὐ γὰρ ἐκβιβαάξειν τὴν 
παράληψιν τῶν ὑλικῶν ἀρχῶν τῆς εἰλικρινείας τοῦ — 
καλοῦ τὴν εὐδαιμονίαν, ὡς οὐδὲ τὴν τῆς ἰατρικῆς" 
ἔντεχνον δι᾿ ὕλων ἐνέργειαν τὴν τῶν ὀργάνων χρῆ- 
σιν. πᾶσαν μὲν γὰρ πρᾶξιν ἐνέργειαν εἷναέ τινα ψυ- 
χῆς. ἐπεὶ δ᾽ ὁ πράττων συγχρῆταί τισι πρὸς τὴν τε- 
λειότητα τῆς προϑέσεως, μέρη ταῦτα οὐ χρὴ νομίζξειν 
τῆς ἐνεργείας, καίτοιγε ἐπιξητούσης ἑκατέρας vOv" 
εἰρημένων ἑκάτερον, οὐ μὴν ὡς μέρος, ὡς δὲ ποιητι- 
κὸν τῆς τέχνης. τὰ γὰρ ὧν ἄνευ πράττειν ὁτιοῦν 
ἀδύνατον, μέρη τῆς ἐνεργείας λέγειν οὐκ ὀρϑόν. τὸ 
μὲν γὰρ μέρος ἐπινοεῖσϑαι κατὰ τὸ συμπληρωτικὸν 
εἶναι τοῦ ὅλου, τὰ δ᾽ ὧν οὐκ ἄνευ κατὰ τὸ ποιητι- 
κὸν τῷ φέρειν καὶ συνεργεῖν εἰς τὸ τέλος. 

19 Πόσα μέφη τοῦ ἀγαϑοῦ, καὶ περὶ 
σκοποῦ. 

Διαιρεῖσϑαι δὲ τἀγαϑὸν εἴς τε τὸ καλὸν καὶ εἰς 
τὸ συμφέρον καὶ εἰς τὸ ἡδύ καὶ τῶν μὲν κατὰ μέ-" 
ρος πράξεων τούτους εἶναι σκοπούς, τὸ δ᾽ ἐκ πάν- 

[218]τῶν αὐτῶν εὐδαιμονίαν. εὐδαιμονίαν δ᾽ εἶναι χρῆ- 
σιν ἀρετῆς τελείας ἐν βέῳ τελείῳ προηγουμένην, ῇ 
ἑωῆς τελείας ἐνέργειαν κατ᾽ ἀρετήν, ἢ ῇ χφῆσιν ἀρε- 
τῆς ἐν τοῖς κατὰ φύσιν ἀνεμπόδιστον. τὸ δ᾽ αὐτὸ 
καὶ τέλος ὑπάρχειν. εἰ δὲ τὸ μὲν εὐδαιμονεῖν τέλος 
ἡ δ᾽ εὐδαιμονία λέγεται σκοπός, καὶ ὁ μὲν πλοῦτος 
ἀγαϑὸν τὸ δὲ πλουτεῖν ὧν χρή; τοῖς μὲν οὕτω διορί- 
ξουσι τῆς ἀκριβείας τῶν ὀνομάτων χάριν .... ἀκολου- 
ϑητέον μέντοι τῇ τῶν ἀρχαίων συνηϑεέᾳ, καὶ λεκτέον Ὁ 
τέλος εἶναι οὐ χάριν πάντα πράττομεν, αὐτὸ δὲ οὐ- 
δενός, ἢ τὸ ἔσχατον τῶν ὀρεκτῶν, ἢ τὸ κατ᾽ ἀρετὴν 








CAP. 6. 5, 11—12. HOIKA. 19 


ξὴν ἐν ἀγαϑοῖς τοῖς περὶ σῶμα καὶ τοῖς ἔξωθεν ἢ 
πᾶσιν ἢ τοῖς πλείστοις καὶ κυριωτάτοις. τοῦτο δὲ 
μέγιστον ὃν τῶν ἀγαθῶν καὶ τελειότατον ἐκ τῶν GA- 
λων ἁπάντων ὑπηρετεῖσϑαι. τὰ μὲν γὰρ συμβαλλό- 
5 μενα πρὸς αὐτὸ τῶν ἀγαθῶν ὁμολογουμένως χρὴ λέ- 
γειν, vo δὲ ἐναντιούμενα [αὐτῷ τῶν κακῶν " τὰ δὲ 
μήτε συμβαλλόμενα μήτε ἐναντιούμενα) τῶν οὔτ᾽ 
ἀγαϑῶν οὔτε κακῶν, ἀλλὰ τῶν ἀδιαφόρων. οὐ πᾶ- 
cav δὲ καλὴν πρᾶξιν εὐδαιμονικὴν ὑπάρχειν. τε- 
10 λεέας δ᾽ εἶπον ἀρετῆς χρῆσιν τὴν εὐδαιμονίαν, ὅτι 
τῶν ἀρετὼν τὰς μὲν ἔλεγον εἶναι τελείας τὰς δ᾽ ἀτε- 
λεῖς᾽ τελείας μὲν τήν τε δικαιοσύνην καὶ τὴν καλο- 
καγαϑίέαν, ἀτελεῖς ὃς τὴν ϑὐφυΐαν καὶ τὴν προκοπήν᾽ [280] 
τῷ δὲ τελείῳ τὸ τέλειον ἁρμόττειν. τέλος οὖν εἶναι 
15 τῆς τοιαύτης ἀρετῆς ἐνέργειαν, ἧς οὐϑὲν ἄπεστι μέ- 
ρος. καὶ τὸ ἐν βίῳ δὲ τελείῳ προσέθεσαν, ἐνδείξα- 
σϑαι βουληϑέντες ὅτι περὶ τοὺς ἤδη προήκοντας 
ἄνδρας ἡ εὐδαιμονία γίγνεται" τὸ γὰρ μειράκιον 
ἀτελὲς καὶ ὁ τούτου βίος, δι᾽ ὃ οὐκ ἂν γενέσθαι περὶ 
20 τοῦτ᾽ εὐδαιμονίαν, οὐδ᾽ ὅλως ἐν ἀτελεῖ χρόνῳ, ἀλλ᾽ 
ἐν τῷ τελείῳ. τέλειον δ᾽ εἶναι τοῦτον ὅσον ὥρισεν 
ἡμῖν πλεῖστον ὁ ϑεύς, ὥρισε δὲ κατὰ πλάτος, καϑά- 
περ καὶ τὸ τοῦ σώματος μέγεϑος. ὡς οὖν ἕνα στίχον 
μὴ ἂν συστήσειν ὑπόκρισιν, μηδὲ μίαν χειρὸς ἔχτα-- 
“28 σιν ὄρχησιν, μηδὲ μίαν χελιδόνα ποιήσειν ἔαρ, οὔ- 
vog μηδὲ βραχὺν χρόνον εὐδαιμονίαν. τελείαν γὰρ 
εἶναι δεῖν τὴν δὐδαιμονίαν ἐκ τελείου συνεστῶσαν 
ἀνδρὸς καὶ χρόνου καὶ δαίμονος. προηγουμένην δὲ 
τὴν τῆς ἀρετῆς ἐνέργειαν διὰ τὸ πάντως ἀναγκαῖον (190) 
80 ἐν τοῖς κατὰ φύσιν ἀγαθοῖς ὑπάρχειν. ἐπεὶ καὶ ἐν 
κακοῖς ἀρετῇ χρήσαιτ᾽ ἂν καλῶς ὁ σπουδαῖος, οὐ μήν [3282] 
γε μακάριος ἔσται, καὶ ἐν αἰκέαις ἀποδείξαυτ᾽ ἂν τὸ 


80 IS$ANNOT ZTOBAIOT rs. τὶ 


γενναῖον. οὐ μὴν εὐδαίμων ἔσται. αἴτιον δὲ ὅτι ἡ 
μὲν ἀρετὴ καλῶν μόνον ἐστὶν ἀπεργαστικὴ καϑ' ἕαυ- 
τήν, ἡ δ᾽ εὐδαιμονία καὶ καλῶν κἀγαθῶν. οὐ γὰρ 
ἐγκαρτερεῖν βούλεται τοῖς δεινοῖς ἀλλὰ τῶν ἀγαϑῶν 
ἀπολαύειν, πρὸς τὸ καὶ σώξειν ιτὸ ἐν κοινωνίᾳ δί- 
καίον, καὶ μήτε ἀποστερεῖν ἑαυτὴν τῶν ἐν τῇ ϑεω- 
Qía καλῶν μήτε τῶν κατὰ τὸν βίον ἀναγκαέων. ἤδι- 
στον γάρ τι καὶ κάλλιστον εἶναι τὴν εὐδαιμονίαν, 
οὔτε δ᾽ ἐπιτείνεσϑαι καθάπερ τέχνην ὀργάνων πλή- 
ϑει καὶ παρασκευῇ οὔτε τὴν αὐτὴν εἶναι ϑεοῦ καὶ 
ἀνθρώπου οὔτε γὰρ τὴν ἀρετὴν ἀναπόβλητον ἐπὶ 
τῶν σπουδαίων τὸ παράπαν, δύνασϑαι γὰρ ὑπὸ πλή- 
ϑους καὶ μεγέϑους ἀφαιρεϑήναι κακῶν. ὅϑεν ἐν- 
δοιάσειεν ἄν τις μήποτε οὐδὲ κυρίως εὐδαιμονιστέον 
τὸν ἔτι ξῶντα, διὰ τὸ τῆς τύχης ἄδηλον. τὸ γὰρ τοῦ 
Σόλωνος εὖ ἔχειν 'τέλος ὅρα μακροῦ βίου’ μαρτυ- 
ρεῖν δὲ τοῦτο καὶ τὸν βίον, εὐδαιμονέξοντα τοὺς ἀν- 
[284] 9 9oiztove ἡνίκ᾽ ἂν ϑνήσκωσι. τὸν δ᾽ ἀφαιρεϑέντα τὴν 
εὐδαιμονίαν οὐκ εἶναι κακοδαίμονα, καϑάπερ μηδὲ τὸν 
ὅλως ἔχοντα ταύτην [εὐδαίμονα], ἀλλ᾽ ἔσϑ᾽ ὅτε μέσον." 
βιοῦν γάρ ποτε καὶ σοφὸν καὶ μὴ σοφὸν τὸν μέσον 
λεγόμενον βίον. τὸν μήτε εὐδαίμονα μήτε κακοδαί- 
μονα. περὶ δὲ τοὺς κοιμωμένους οὐκ εἶναι τὴν sv- 
δαιμονίαν ἢ οὐκ ἐντελέχειάν γδ᾽ τὴν γὰρ ἐνέργειαν — 
τῆς ψυχῆς περὶ τὴν ἐγρήγορσιν εἶναι, ταύτῃ δὲ προσ- 
τίϑεσϑαι τὸ κατὰ φύσιν. διὰ τὸ μὴ πᾶσαν τὴν ἐγρή- 
γορσιν τῶν σπουδαίων τελείας εἶναι χρῆσιν ἀρετῆς 
ἀλλὰ τὴν κατὰ φύσιν. ταύτην δ᾽ εἶναι τὴν τοῦ μὴ 
μαινομένου μηδ᾽ ἐξεστηκότος [μηδ᾽ ἐξῳνηκότος], ἐπεὶ 
τήν γε μανίαν καὶ τὴν ἔκστασιν καὶ τὸν οἶνον ἐξιστά- * 
νεῖν αὐτὸν ταύτης τῆς χρήσεως. τάχα δὲ καὶ τῆς τοῦ 
λόγου, καὶ ποιεῖν ϑηρίον. οἷς γὰρ λογικόν ἐστι τὸ 





CAP. 6. s. 12. 13. HOIKA. 81 


- (Qv, τούτοις καὶ τὸ εὐδαιμονεῖν ὑπάρχειν᾽ ovx ἀεὶ 
δὲ οὐδὲ τούτοις , ἀλλὰ ὅτε προηγούμενον ἔχοιεν τὸ 
Gv. ὡς δὲ τὴν εὐδαιμονίαν λέγεσϑαι χρῆσιν ἀρετῆς, 
οὕτως καὶ τὴν κακοδαιμονέαν χρῆσιν κακίας" οὐ μὴν 


5 ὡς τὴν κακίαν αὐτάρκη πρὸς κακοδαιμονίαν, οὕτως [286] 


καὶ τὴν ἀρετὴν πρὸς εὐδαιμονίαν. ὡς δὲ τὸν σπου- 
δαῖον τἀγαϑὰ ἔχειν, καὶ αὐτῷ συμφέρειν καὶ τοῖς 
ἄλλοις. qevxvov δὲ τὸν βίον γίγνεσϑαι τοῖς μὲν ἀγα- 
ϑοῖς ἐν ταῖς ἄγαν ἀτυχίαις, τοῖς δὲ κακοῖς καὶ ἐν 
1:0 ταῖς ἄγαν εὐτυχίαις. πλεῖον γὰρ ἁμαρτάνειν᾽ δι᾽ ὃ 
καὶ μηδὲ κυρίως εὐτυχεῖς εἶναι τοὺς φαύλους. 
Ποσαχῶς λέγεται τὸ ἀγαϑόν. 
Ἐπειδὴ δ᾽ εὐδαιμονία τὸ μέγιστον ἀγαϑύν, διαι- 
ρετέον ποσαχῶς λέγεται τὸ ἀγαϑόν. τριχῶς δή φασι 
15 λέγεσθαι τό τε γὰρ πᾶσι τοῖς οὖσι σωτηρίας αἴτιον, 
καὶ τὸ κατηγορούμενον παντὸς ἀγαϑοῦ, καὶ τὸ δι᾽ 
αὔϑ᾽ αἱρετόν᾽ ὧν τὸ μὲν θεὸν εἶναι τὸ πρῶτον, τὸ 
ὃΣ γένος τῶν ἀγαϑὼν, τὸ δὲ τέλος ἐφ᾽ ὃ πάντα ἀνα- 
φέρομεν, ὅπερ ἐστὶν εὐδαιμονία. καὶ τὸ δι᾽ «v9. ai- 
0 θετὸν δὲ τριχῶς λέγεσϑαι, ἢ οὗ χάριν τινὰ πράττο- 
μὲν ὡς ἐσχάτου, ἢ ov χάριν πάντα, ἢ τρίτον ὃ μέρος 
γέγνεται τούτων. τῶν δὲ Óv αὔϑ᾽ αἱρετῶν τὰ μὲν 
εἶναι τελικὰ τὰ Ób ποιητικά. τελικὰ μὲν τὰς κατ᾽ 
ἀρετὴν προηγουμένας πραξεις, ποιητικὰ δὲ τὰ ὑλικὰ 
25 τῶν ἀρετῶν. vOv δ᾽ ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι τίμια τὰ 
ὃὲ ἐπαινετὰ τὰ δὲ δυνάμεις τὰ δὲ ὠφέλιμα. τίμια 
μὲν olov ϑεὸν ἄρχοντα πατέρα, ἐπαινετὰ δὲ οἷον δι- 
καιοσύνην φρόνησιν. δυνάμεις δὲ οἷον πλοῦτον ἀρ- 
χὴν ἐξουδίαν, ὠφέλιμα δὲ τὰ ποιητικὰ τούτων καὶ 
80 φυλαχτικὰ οἷον ὑγίειαν καὶ εὐεξίαν. ἔτι τῶν [αΐρε- 
τῶν καὶ] “ἀγαθῶν τὰ μὲν καϑ᾽ ἑαυτὰ εἶναι αἱρετὰ τὰ 


δὲ δι᾿ ἕτερα. τὰ μὲν γὰρ τίμια καὶ ἐπαινετὰ καὶ τὰς (191) 


BTOB. ECL. PHYS, II. 6 


13 


[288] 


4 


82 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. τὶ 


δυνάμεις xcO' αὑτά᾽ xal γὰρ τὰς δυνάμεις ὑπάρ- 
χειν τῶν xc αὑτὰ ἀγαθῶν, οἷον πλοῦτον καὶ ἀρ- 
Mis , οἷς ἂν χρήσαιτο καὶ &v ξητήσειεν ὁ ἀγαϑὺς 
ἀνήρ᾽ καὶ οἷς δύναται εὖ φῆσϑαν ὁ ἀγαϑός , xo 
ἑαυτὰ ἀγαϑὰ πεφυχέναι, ὥσπερ ὑγιεινά, ἃ καὶ is 
τήσειεν ἂν ὁ ἰατρὸς καὶ δύναιτο χρῆσϑαι., τὰ d: 
ὠφέλιμα δι᾽ ἑτέρων᾽ τῷ γὰρ ποιεῖν ἕτερα καὶ σώ- 
. ἕξειν, τῶν αἱρετῶν ὑπάρχειν. ἄλλη διαίρεσις τῶν 
x«0' αὑτὰ ἀγαϑῶν,. τὰ μὲν εἶναι τέλη τὰ δ᾽ οὐ τέλη 
olov δικαιοσύνην μὲν καὶ ἀρετὴν καὶ ὑγίειαν τέλη,ν 
καὶ ἁπλῶς ὅσα ἐκ τῶν καϑ᾽ ἕκαστα γινομένων κε- 
κεφαλαιωμένα ὑπάρχειν, ὥσπερ τὴν ὑγέειαν, οὐ 
μὴν τό γε ὑγιεινὸν οὐδὲ τὴν θεραπείαν τοῦ κάμνον- 
vog. εὐφυίαν δὲ καὶ ἀναμνήσεις καὶ μαϑήσεις οὐ 
τέλη. ὑ 
[390] ἄλλη διαέρεσιρ τῶν τελῶν, τὰ μὲν πάντῃ ἀγαϑὰ 
εἶναι τὰ δ᾽ οὐ πάντῃ. τὴν μὲν ὦ ἀρετὴν καὶ φρόνησιν 
πάντῃ ἀγαϑα᾿ ὅτῳ γὰρ ἂν παραγένηται ὠφελεῖν᾽ 
πλοῦτον δὲ καὶ ἀρχὰς καὶ ϑυνάμεις οὐ πάντῃ. πῶς 
οὖν ἀγαϑά; ; καϑ᾽ ὅσον ἀφώρισται τὸ εἶναι ἀγαϑὰ τῇ 
τοῦ ἀγαϑοῦ ἀνδρὸς χρήσει. φαίένεσϑαι δὲ ταῦτα καὶ 
ξητεῖν καὶ χρωμένους ὠφελεῖν. οἷς ὃὲ τὸν ἀγαϑὺν 
εὖ χρῆσϑαι, τούτοις τὸν κακὸν κακῶς, ὥσπερ οἷς ἃ ἂν 
εὖ τὸν μουσικόν, τούτοις τὸν ἄμουσον κακῶς. ἅμα 
0à καχῶς χρώμενον βλάπτεσθαι, καθάπερ ἵππον" 
ἀγαθὸν ὄντα τὸν μὲν ἱππικὸν ὠφελεῖν βλάπτειν δὲ 
τὸν ἄφιππον οὐ μετρίως. 
ἔτι τῶν ἀγαθῶν τὰ μὲν εἶναι περὶ ψυχὴν τὰ δὲ 
περὶ σῶμα τὰ δ᾽ ἐκτός. περὶ ψυχὴν μὲν οἷον εὐφυίαν 
τε καὶ τέχνην καὶ ἀρετὴν καὶ σοφίαν καὶ φρόνησιν * 
καὶ ἡδοπήν, περὶ σώμα δὲ ὑγίδιαν καὶ εὐαισθησίαν 
καὶ κάλλος καὶ ἰσχὺν καὶ ἀρτιότητα καὶ πάντα τὰ 
1 


CAP. 6. s. 13. 14. HOIKA. 83 


μόρια σὺν ταῖς δυνάμεσι καὶ ἐνεργείαις, ἐκτὸς δὲ 
πλοῦτον καὶ δόξαν καὶ εὐγένειαν καὶ δυναστείαν καὶ 
φίλους καὶ συγγενεῖς καὶ πατρίδα. τῶν δὲ περὶ ψυ- 
χὴν ἀγαϑῶν τὰ μὲν ἀεὶ φύσει παρεῖναι, καϑάπερ 
5 ὀξύτητα καὶ μνήμην τό τε ὅλον εὐφυίαν, τὰ δ᾽ dE[292) 
ἐπιμελείας περιγίγνεσϑαι, ὡς τάς τε προπαιδεύσεις 
καὶ διαίτας ἐλευϑερίους., τὰ δ᾽ ἐκ τελειότητος ὑπάρ-- 
χειν, οἷον φρόνησιν δικαιοσύνην τελευταῖον δὲ σοφέαν. 

ἔτι δὲ τῶν ἀγαθῶν τὰ μὲν εἶναι καὶ κτήσασϑαι 

10 καὶ ἀποβαλεῖν, ὡς πλοῦτον᾽ τὰ δὲ χτήσασϑαι μὲν 
ἀποβαλεῖν δ᾽ οὔ, ὡς εὐψυχίαν, ἀϑανασίαν᾽ τὰ δὲ 
ἀποβαλεῖν μὲν κτήσασϑαι δ᾽ ov, ὡς αἴσϑησιν, ὡς τὸ 
ξῆν᾽ τὰ δ᾽ οὔτε χτήσασϑαι οὔτ᾽ ἀποβαλεῖν, ὡς εὐγέ- 
SEL. 

15 ἔτι τῶν ἀγαθῶν τὰ μὲν εἶναι δι᾽ αὖὔϑ' αἱρετὰ μόνον 
Gg ἡδονὴν καὶ ἀοχλησίαν, τὰ δὲ ποιητικὰ μόνον ὡς 
πλοῦτον, τὰ δὲ καὶ ποιητικὰ καὶ δι᾽ αὖϑ᾽ αἱρετὰ ὡς 
ἀρετὴν φίλους ὑγίειαν. καὶ ἄλλως δὲ πολλαχῶς διαι- 
φεῖσϑαι τἀγαϑὰ διὰ τὸ μὴ ἕν εἷναι γένος αὐτῶν ἀλλὰ 

20 κατὰ τὰς δέκα λέγεσθαι κατηγορίας ἐν ὁμωνυμίᾳ 
γὰρ ἐκφέρεσθαι τἀγαϑόν, τά τε τοιαῦτα πάντα ὄνο-- 
μα κοινὸν ἔχειν μόνον, τὸν δὲ κατὰ τοὔνομα λόγον 
δεύτερον. 

Περὶ τῆς ἠϑικῆς ἀρετῆς ὅτι μεσό- 14 

25 τητες. 

Τούτων δὲ δὴ διωρισμένων. ἐπελϑεῖν ἀκριβέ- 
᾿στερον ἀναγκαῖον τὰ περὶ τῆς ἠϑικῆς ἀρετῆς λεγό-- [294] 
μενα. ταύτην γὰρ ὑπολαμβάνουσι περὶ τὸ ἄλογον 
μέρος γίγνεσθαι τῆς ψυχῆς, ἐπειδὴ διμερὴ πρὸς τὴν 

80 παροῦσαν ϑεωρίαν ὑπέϑεντο τὴν ψυχήν. τὸ μὲν Aó- 
«yov ἔχουσαν τὸ δ᾽ ἄλογον. καὶ περὶ μὲν τὸ λογικὸν 
τὴν καλοκαγαϑίαν γίγνεσϑαι καὶ τὴν φρόνησιν καὶ 

6* 


84 IS9ANNOT ZTOBAIOT Lis. πὶ 


τὴν ἀγχίνοιαν καὶ σοφίαν xal εὐμάϑειαν xal μνήμην 
καὶ τὰς ὁμοίας περὶ δὲ τὸ ἄλογον σωφροσύνην καὶ 
δικαιοσύνην καὶ ἀνδρείαν καὶ τὰς ἄλλας τὰς ἠϑικὰς 
καλουμένας ἀρετάς. ταύτας δή φασιν ὑπ᾽ ἐνδείας 
καὶ ὑπερβολῆς φϑείρεσθαι. πρὸς δὲ τὴν ἔνδειξιν! 
τούτου τοῖς ἐκ τῶν αἰσϑήδσεων μαρτυρίοις χρῶνται, | 
(192) βουλόμενοι τῶν ἀφανῶν τὴν ἐκ τῶν φανερῶν παρ- | 
ἔχεσϑαι πίστιν. αὐτίκα yàg ὑπὸ τῶν γυμνασίων πλει- ᾿ 
ὄνων τε γινομένων καὶ ἐλαττόνων φϑείρεσϑαι τὴν 
ἐἰσχύν᾽ καὶ ἐπὶ τῶν ποτῶν καὶ σιτέων ὡσαύτως" πολ-υ 
λῶν γὰρ προσφερομένων ἢ ἐλαττόνων φϑείρεσϑαι τὴν 
ὑγίειαν, συμμέτρων δὲ τῶν εἰρημένων ὄντων σώξεσϑαι | 
τήν τε ἰσχὺν καὶ τὴν ὑγίειαν παραπλησίως οὖν ἔχειν 
καὶ ἐπὶ τῆς σωφροσύνης καὶ ἀνδρείας καὶ τῶν ἅλ- | 
[290] 40v ἀρετῶν. τὸν μὲν γὰρ τοιοῦτον ὄντα τὴν φύσιν s 
ὥστε μηδὲ τὸν κεραυνὸν φοβεῖσϑαι, μαινόμενον ἀλλ 
οὐκ ἀνδρεῖον εἶναι" τὸν δ᾽ ἔμπαλιν πάντα φοβοῦ- 
μενον ὥστε καὶ τὴν σκιάν, ἀγεννῆ καὶ δειλόν, ἀν- 
δρεῖον δ᾽ ὁμολογουμένως τὸν μήτε πάντα μήτε Ut 
δὲν φοβούμενον. ταῦτ᾽ ἄρα καὶ αὔξειν καὶ φϑ είρειν" 
τὴν ἀρετήν, ὥστε τοὺς μὲν μετρίους φόβους αὔξειν ᾿ 
τὴν ἀνδρείαν τοὺς δὲ μείξονας 7 ἐλάττονας φϑείρειν. 
ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν, τὰς μὲν οὔσας 
κατὰ ταύτας ὑπερβολὰς καὶ ἐλλείψεις φϑείρειν αὖ- 
τάς , τὰς δὲ μετριότητας αὔξειν. οὐ μόνον Ó3 τούτοις ἢ 
ἀφορίξζεσϑαι τὴν ἀρετὴν ἀλλὰ καὶ ἡδονῇ καὶ λύπῃ. 
διὰ γὰρ τὴν ἡδονὴν τὰ φαῦλα πράττειν ἡμᾶς, διὰ 
δὲ τὴν λύπην ἀπέχεσϑαι τῶν καλῶν᾽ οὐκ εἶναι δὲ 
λαβεῖν οὔτ᾽ ἀρετὴν οὔτε κακίαν ἄνευ λύπης καὶ 10o- 
νῆς. τὴν οὖν ἀρετὴν περὶ ἡδονὰς καὶ λύπας ὑπάρχειν. 3 
πρὸς δὲ τὸ σαφῶς δηλῶσαι τὰ περὶ τούτων ἀναγκαῖον 
ἡγοῦντο τὰ περὶ ψυχὴν γιγνόμενα προσλαβεῖν τῷ 








CAP. θ, 8. 14. HOIKRA. 85 


λόγῳ᾽ ταῦτα δή φασιν ὑπάρχειν ἐν ταῖς ψυχαῖς τῶν 
ἀνθρώπων πάϑη δυνάμεις ἕξεις. πάϑη δ᾽ εἶναι ὁ ὀργὴν 
φόβον μῖσος πόϑον ξῆλον ἔλεον τὰ παραπλήσια τού- 
τοις, οἷς καὶ “παρακολουϑεῖν ἡδονὴν καὶ λύπην᾽ δυνά- 
uas, xa ἃς παϑητικοὶ τούτων εἶναι λεγόμεϑα, οἷον 
καϑ'᾽ ἃς ὀργιξόμεϑα φοβούμεϑα ξηλοῦμεν, τῶν τοιού- 
τῶν ὁτιοῦν πεπόνθαμεν᾽ ἕξεις δέ, xa9 ἃς πρὸς ταῦτά 
πῶς ἔχομεν, καὶ ἀφ᾽ ὧν ἡ τούτων νέργεια εὖ ἢ κα- 
κῶς ἀποτελεῖται. δι᾽ ὃ εἰ μὲν οὕτως τι ὀργέζοιτο 
10 ῥᾳδίως ὥστε ἐπὶ παντὶ καὶ πάντως. τὴν ἕξιν ἂν 
ἔχων φανείη τὴν τὴς ὀργιλότητορ᾽ εἰ δὲ οὕτως ὥστε 
μηϑὲν μηδὲ ἐφ᾽ ὁτῳοῦν, τὴν τῆς ῥαϑυμίας" ἀμφοτέ- 
Qs δ᾽ εἶναι ψεκτάς, ἐπαινουμένην δὲ ἕξιν v ὑπάρχειν 
τὴν πραότητα, xo ἣν ὅτε δεῖ καὶ ὡς δεῖ καὶ 9 δεῖ 
ὀργιξόμεϑα. διόπερ ἕξεις εἶναι τὰς ἀρετάς, ἀφ᾽ ὧν 
τὰς ἐν τοῖς πάϑεσιν ἐνεργείας ἐπαινεῖσϑαι συμβέβη- 
κἂν. ἐπεὶ οὖν ἡ ἀρετὴ τῶν πρακτῶν, πᾶσαν δὲ πρᾶ- 
ξιν ἐν συνεχείᾳ ϑεωρεῖσθαι συμβέβηκε, παντὸς δὲ 
συνεχοῦς ὥσπερ ἐν τοῖς μεγέϑεσιν εἶναί τινα ὑπερ- 
20 βολὴν καὶ ἔλλειψιν καὶ μεσότητα, καὶ ταῦτα L πρὸς 

ἄλληλα ὑπάρχειν ἢ πρὸς ἡμᾶς, ἐν πᾶσι δὴ τὸ μέσον 

τὸ πρὸς ἡμᾶς βέλτιστον, τοῦτο γάρ ἐστιν ὡς L τ᾽ 

ἐπιστήμη κελεύει καὶ ὁ λόγος᾽ τὸ γὰρ μέσον οὐ τὸν 


οι 


1 


Qt 


[298] 


τοῦ ποσοῦ τόπον Og/few ἀλλὰ τὸν ποιοῦ, δι᾽ O καὶ [300] 


25 τέλειον εἶναι τῷ οὕτω καὶ ἄκρως ἔχειν᾽ τὰ δ᾽ ἀναν- 
τία πῶς καὶ ἀλλήλοις ἀντικεῖσθαι καὶ τῷ μέσῳ᾽ 
ἐναντία δ᾽ εἶναι τήν. T ἔλλειψιν καὶ τὴν ὑπερβολήν, 
τὸ δὲ μέσον πρὸς ἑκάτερον ἔχειν, ὅπερ τὸ ἴσον πρὸς 
τὸ ἄνισον πέπονθε, τοῦ μὲν ἐλάττονος πλεῖον ὃν τοῦ 

30 δὲ πλείονος ἔλαττον. τὸ οὖν πρὸς ἡμᾶς μέσον ἄρυ- 
στον οἷόν φησιν ὁ Θεόφραστος ἐν ταῖς ἐντυχίαις, 
* 001 μὲν πολλὰ διελϑὼν καὶ μακρώς ἀδολεσχήσας, 001 


86 ἸΩΑΝΝΟΥΎ ZTOBAIOT Lr. n 


δ᾽ ὀλίγα μὲν οὐδὲ τἀναγκαῖα, οὗτος δὲ αὐτὰ ἃ ἔδει 
μὴ τὸν καιρὸν ἔλαβεν. αὕτη μεσότης πρὸς ἡμᾶς [ἀρί- 
στη], αὐτὴ γὰρ ὑφ᾽ ἡμῶν ὥρισται τῷ λόγῳ. δι᾽ ὃ 
ἔστιν ἡ ἀρετὴ ἕξις προαιρετική, ἐν μεσότητι οὖσα τῇ 
[302] πρὸς ἡμᾶς. ὡρισμένη λόγῳ καὶ ὡς ἂν ὁ φρόνιμος ὁρί- 5 
G&u&v. εἶτα παραϑέμενός τινας συξυγίας, ἀκολούϑως 
τῷ ὑφηγητῇ) σκοπῶν ἐπὶ τὰ καϑ᾿ ἕκαστα ἐπάγειν 
ἐπειράϑη τὸν τρόπον vovvov: ἐλήφϑησαν δὲ παρα- 
δειγμάτων χάριν οἵδε, σωφροσύνη ἀκολασία ἀναι- 
σϑησία, πραότης ὀργιλότης ἀναλγησία, ἀνδρεία ϑρα- 1 
(193) σύτης δειλία, δικαιοσύνη... .. ἐλευϑεριότης ἀσω- 
tío ἀνελευϑερία, μεγαλοψυχία μικροψυχία χαυνύότης, 
μεγαλοπρέπεια μικροπρέπεια σαλακωνέα. τούτων δὴ 
τῶν ἕξεων oV μὲν τῷ ὑπερβάλλειν ἢ ἐλλείπειν περὶ 
πάϑη φαύλαί εἰσιν, oV δὲ σπουδαῖαι τῷ μεσότητες 5 
[304] εἶναι δῆλον ὅτι. σώφρονα μὲν γὰρ εἶναι οὔτε τὸν 
καϑάπαξ ἀνεπιϑύμητον οὔτε τὸν ἐπιϑυμητικόν (τὸν 
μὲν γὰρ λίϑου δίκην μηδὲ τῶν κατὰ φύσιν ὀρέγε- 
σϑαι. τὸν δὲ τῷ ὑπερβάλλειν ταῖς ἐπυϑυμίαις ἀκό- 
λαστον εἵἶναι᾽ τὸν δὲ μέσον τούτων ὡς δεῖ καὶ ὁπότε, 
καὶ ὁπόσον ἐπυϑυμοῦντα καὶ τῷ λόγῳ κατὰ τὸ προσ- 
xov ὁρίξοντα καϑάπερ κανόνι, σώφρονα λέγεσϑαί 
vs καὶ κατὰ φύσιν εἶναι). πρᾶον δὲ [οὔτε τὸν ἀναλ-. 
γητον καὶ μηδενὶ μηδέποτε ὀργιξόμενον] οὔτε τὸν 
ἐπὶ παντὶ ὀργιξόμενον κἂν μικρότατον ῇ. ἀλλὰ τὸν ? 
τὴν μέσην ἔχοντα ἕξξιν᾿ ἀνδρεῖον δὲ οὔτε τὸν μηδὲν 
φοβούμενον κἂν ἡ ϑεὸς ὁ ἐπιών, οὔτε τὸν πάντα καὶ 
τὸ δὴ λεγόμενον τὴν σκιάν δίκαιον δὲ οὔτε τὸν τὸ 
πλεῖον ἑαυτῷ νέμοντα οὔτε τὸν τὸ ἔλαττον, ἀλλὰ τὸν 
τὸ ἴσον" τὸ δ᾽ ἴσον τὸ κατὰ τὸ ἀνάλογον οὐ κατ᾽ 5 
ἀριϑμόν᾽ [ἐλευϑέριον] δὲ οὔτε τὸν προετικὸν ὅπως 
ἔτυχεν οὔτε τὸν ..... ἀπροαίρετον᾽ μεγαλόψυχον δὲ 





CAP, 6. 8. 14--16. ΗΘΙΚΑ 81 


οὔτε τὸν μεγάλων πάντων ἀξιοῦντα ἕξαυτὸν οὔτε τὸν. 
μηϑενὸς ὅλως. ἀλλὰ τὸν τὸ δέον ἀφ᾽ ἑκάστου λαμ- 
βάνοντα καὶ εἰς τὸ κατ᾽ ἀξίαν᾽ μεγαλοπρεπὴ δὲ οὔτε 
τὸν πάντοτε καὶ ἔνϑα μὴ δεῖ λαμπρὸν οὔτε τὸν μη- 

ὃ δαμοῦ, ἀλλὰ τὸν κατὰ καιρὸν ἁρμόττοντα εἰς ἕκα- 
óvov. τοιοῦτο μὲν τὸ τῶν ἠϑικῶν ἀρετῶν εἶδος πα- [806] 
ϑητικὸν καὶ κατὰ μεσότητα ϑεωρούμενον, ὃ δὴ καὶ 
τὴν ἀντακολουϑέαν ἔχει. πλὴν οὐχ ὁμοίως, ἀλλ᾽ ἡ 
μὲν φρόνησις ταῖς ἠϑικαῖς κατὰ τὸ ἴδιον, αὗται δ᾽ 

10 ἐκείνῃ κατὰ συμβεβηκός. ὁ μὲν γὰρ δίκαιός ἐστι καὶ 
φρόνιμος, ὁ γὰρ τοιόσδε αὐτὸν λόγος εἰδοποιεῖ, οὐ 
μὴν ὁ φρόνιμος καὶ δίκαιος κατὰ τὸ ἴδιον, ἀλλ᾽ ὅτι 
τῶν καλῶν κἀγαθῶν κοινῶς πρακτικός. φαύλου δ᾽ 
οὐδενός. 

15 Περὶ παϑῶν ψυχῆς. 15 
Τῶν δὲ z«9Gv καὶ ὁρμῶν τὰ uiv εἶναι ἀστεῖα 
τὰ δὲ φαῦλα τὰ δὲ μέσα. ἀστεῖα μὲν φιλίαν χάριν 
νέμεσιν αἰδὼ ϑάρσος ἔλεον, φαῦλα δὲ φϑόνον ἐπι- 
χαιρεκακίαν ὕβοιν, μέσα δὲ λύπην φόβον ὀργὴν ἠδο- 
20 νὴν ἐπιϑυμίαν. τούτων δὲ τὰ μὲν αἱρετέον καϑάπαξ 
τὰ δὲ ὁριστέον. πᾶν δὲ πάϑος περὶ ἡδονὴν συνίστα- 
όϑαι καὶ λύπην. δι᾽ ὃ καὶ περὶ ταύτας τὰς ἠϑικὰς 
ἀρετὰς ὑπάρχειν. φιλαργυρίαν δὲ καὶ φιληδονίαν 

καὶ ἐρωτομανέαν καὶ τὰ τοιαῦτα ἕξεις εἶναι ἀλλοίας [808] 

25 παρὰ τὰς κακίας. ἔρωτα δ᾽ εἶναι τὸν μὲν φιλίας τὸν 
δὲ συνουσίας τὸν δὲ ἀμφοῖν᾽ δι᾽ ὃ καὶ τὸν μὲν σπου- 
δαῖον τὸν δὲ φαῦλον τὸν δὲ μέσον. 

Περὶ φιλέας. 16 
This φιλίας δ᾽ εἶναι διαφορὰς τέσσαρας, ἕται- 

30 ρικὴν συγγενικὴν ξενικὴν ἐρωτικήν᾽ εἰ δὲ καὶ τὴν 

GC εργετικὴν καὶ ϑαυμαστικὴν συγκαταριϑμητέον, λό- 
yov δεῖν. ἀρχὴν δὲ τῆς μὲν ἑταιρικῆς εἶναι τὴν συν-- 


* 


88 IS9ANNOT ZTOBAIOT Lis. i1 


ήϑειαν, τῆς δὲ συγγενικῆς τὴν φύσιν. τῆς δὲ ξενι- 
κῆς τὴν χρείαν, τῆς δὲ ἐρωτικῆς τὸ πάϑος, τῆς δὲ 
εὐεργετικῆς τὴν χάριν. τῆς δὲ ϑαυμαστικῆς τὴν δυ- 
ναμιν. πασῶν δὲ συλλήβδην εἶναι τέλη τρία, τὸ xa- 
λὸν τὸ συμφέρον τὸ ἡδύ. πάντα γὰρ τὸν ὑπωσοῦν ὁ 
πρὸς φιλίαν ἰόντα διά τι τούτων ἢ διὰ πάντα τὴν 
φιλίαν αἰρεῖσϑαι. πρώτην μὲν οὖν, ὡς προέφην, εἷ- 
ναι τὴν πρὸς ἑαυτὸν φιλίαν, δευτέραν δὲ τὴν πρὸὺς 
τοὺς γειναμένους ; ἐφεξῆς δὲ τὰς πρὸς τοὺς ἄλλους 
οἰκείους καὶ ὀϑνείους᾽ δι᾽ ὃ καὶ ἐν μὲν τῇ πρὸς ἕαυ- "o 
τὸν εὐλαβεῖσϑαι δεῖ τὴν ὑπερβολήν, ἐν δὲ ταῖς πρὸς | 
τοὺς ἄλλους τὴν ἔλλειψιν᾽ τὸ μὲν γὰρ φιλαυτίας τὸ 
0$ φειδωλίας ἔχει διαβολήν. 
17 Περὶ χάρετος.. ; 
(194 Χάριν δὲ λέγεσϑαι τριχῶς, τὴν μὲν ὑπουργίαν 
[310] ὠφελίμου αὐτοῦ ἐκείνου ἕνεκα, τὴν δ᾽ ἄμειψιν ὠφελί- 
μου, τὴν δὲ μνήμην ὑπουργίας τοιαύτης. διὰ τοῦτο 
δὲ καὶ τασδὲ μόνας τρεῖς ὁ βίος κατεφήμισε. λέγε- 
σϑαι δὲ χάριν καὶ τὴν ἐν ὄψει i ἐν λόγοις, καϑ᾽ ἣν" 
τὸν μὲν εὔχαριν ὀνομάξεσϑαι τὸν δ᾽ ἐπέχαριν. 
βίον δ᾽ αἱρήσεσϑαι τὸν σπουδαῖον τὸν μετ᾽ ἀρετῆς; 
εἴτ᾽ ἐφ᾽ ἡγεμονίας ποτὲ γένοιτο τῶν καιρῶν αὐτὸν 
προαγαγόντων, εἴτε βασιλεῖ δέοι συμβιοῦν. εὔτε καὶ 
νομοϑετεῖν ἢ ἄλλως πολιτεύεσθαι. τούτων δὲ μὴ τυγ- 5 
χάνοντα, πρὸς τὸ δημοτικὸν τραπήσεσϑαι σχῆμα δια- 
γωγῆς, ἢ τὸ ϑεωρητικὸν ἢ ἢ μέσον παιδευτικόν. προ- 
αιρήσεσϑαι μὲν γὰρ καὶ πράττειν καὶ ϑεωρεῖν τὰ 
καλά. κωλυόμενον δὲ περὶ ἃ ἄμφω γίγνεσϑαι διὰ xai- 
gos , ϑατέρῳ χρῆσϑαι, προτιμῶντα μὲν. τὸν ϑεωρη-" 
τικὸν βίον. διὰ δὲ τὸ κοινωνικὸν ἐπὶ τὰς πολιτικὰς 
[812]ὁρμῶντα πράξεις. δι᾿ ὃ καὶ γαμήσειν καὶ παιδοποιή- 


CAP. 6. s. 16. 17. HOIKA 89 


σεσϑαι καὶ πολιτεύσεσθαι xal ἐρασθήσεσθαι τὸν σώ- 
φονὰ ἔρωτα, καὶ μεϑυσθήσεσϑαι κατὰ συμπεριφο- 
ράς, κἂν εἰ μὴ προηγουμένως, καὶ καθόλου τὴν ἀρε- 
τὴν ἀσκοῦντα καὶ μενεῖν ἐν τῷ βίῳ καὶ πάλιν, εἰ 
5 δέοι ποτὲ δι᾿ ἀνάγκας, ἀπαλλαγήσεσϑαι, ταφῆς προ- 
νοήσαντα κατὰ νόμον καὶ τὸ πάτριον ἔθος, καὶ τῶν 
ἄλλων ὅσα τοῖς κατοιχομένοις ἐπιτελεῖν ὅσιον. βίων 
ὃὲ τριττὰς ἰδέας εἶναι, πρακτικὸν θεωρητικὸν σύν- 
ϑετον ἐξ ἀμφοῖν᾽ τὸν μὲν γὰρ ἀπολαυστικὸν ἥττονα 
10 ἢ κατ᾽ ἄνθρωπον εἶναι᾽ προκχρίνεσϑαι δὲ τῶν ἄλλων 
τὸν ϑεωρητικόν. πολιτεύσεσθαι δὲ τὸν σπουδαῖον 
προηγουμένως, μὴ κατὰ περίστασιν᾽ τὸν γὰρ πρα- 
κτικὸν βίον τὸν αὐτὸν εἶναι τῷ πολιτικῷ. βίον δὲ 
κράτιστον μὲν εἶναι τὸν xov ἀρετὴν ἐν τοῖς κατὰ 
15 φύσιν᾽ δεύτερον δὲ τὸν κατὰ τὴν μέσην ξξιν, τὰ [814] 
πλεῖστα καὶ κυριώτατα τῶν κατὰ φύσιν ἔχοντα. τού- 
τους μὲν οὖν αἱρετούς, φευκτὸν δὲ τὸν κατὰ κακίαν. 
διαφέρειν δὲ τὸν εὐδαίμονα βίον τοῦ καλοῦ, καθ᾽ 
ὅσον ὃ μὲν ἐν τοῖς κατὰ φύσιν εἶναι βούλεται δια- 
20 παντός, ὃ δὲ καὶ ἐν τοῖς παρὰ φύσιν, καὶ πρὸς ὃν 
μὲν οὐκ αὐτάρκης ἡ ἀρετή, πρὸς ὃν δὲ αὐτάρκης. 
μέσον δέ τινα βίον εἶναι τὸν κατὰ τὴν μέσην ἕξιν, 
ἐν ᾧ καὶ τὰ καθήκοντα ἀποδίδοσθαι" τὰ μὲν γὰρ 
κατορϑώματα ἐν τῷ κατ᾽ ἀρετὴν εἶναι βίῳ, τὰ δ᾽ 
25 ἁμαρτήματα ἐν τῷ κατὰ κακίαν, τὰ δὲ καθήκοντα ἐν 
- τῷ μέσῳ καλουμένῳ βίῳ. 
τεϑεωρημένων δὲ τούτων, καὶ ταῦτα διαλάβω- 
μδν᾿ εἶναι μὲν γὰρ τὴν ἠθικὴν ἀρετὴν κοινῶς ξξιν 
προαιρετιχὴν τῶν μέσων ἡδονῶν τε καὶ λυπῶν, στο- 
80 χαστικὴν τοῦ καλοῦ ἡ καλόν, τὴν δὲ κακίαν ὑπεναν- 
τίαν εἶναι αὐτῇ κοινὴν δὲ δοξαστικῆς καὶ ἠϑικῆς 
ἕξιν θεωρητικήν, καὶ προαιρετικήν, καὶ πρακτικὴν [816] 


90 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. i 


τῶν ἐν ταῖς πράξεσι καλῶν τὴν δὲ κοινὴν καὶ τοῦ 
ἐκιστημονικοῦ κοινὴν ἀκρότητα λογικῆς κατασκενῆς 
εἶναι ϑεωρητικὴν καὶ πρακτικήν᾽ σοφίαν δὲ ἐπιστή- 
μην τῶν πρώτων αἰτίων φρόνησιν δὲ ξξιν βουλευ- 
τικὴν καὶ πρακτικὴν ἀγαϑὼν καὶ καλῶν 1 καλά᾽ &v- 5 
δρείαν δὲ ξξιν ἐν ϑάρρεσι καὶ φύβοις τοῖς μέσοις 
ἄμεμπτον σωφροσύνην δὲ ἕξιν ἐν αἱρέσει καὶ φυγῇ 
ἀμέμπτους ποιοῦσαν δι᾽ αὐτὸ τὸ καλόν᾽ πραότητα δὲ 
[318] ξξεν μέσην ὀργιλότητος καὶ ἀναλγησίας ἐλευϑεριό- 
τητὰ δὲ μεσότητα ἀσωτίας καὶ ἀνελευϑερίας᾽ ueya- t 
λοψυχίαν δὲ μεσότητα χαυνότητος καὶ μικροψυχίας᾽ 
μεγαλοπρέπειαν δὲ [μεσότητα ἀλαζονείας καὶ μικρο- 
πρεπείας, νέμεσιν δὲ] μεσότητα φϑονερίας καὶ ἐπι- 
χαιρεκακίας᾽ σεμνότητα δὲ μεσότητα αὐθαδείας καὶ 
ἀρεσκείας αἰδὼ δὲ μεσότητα ἀναισχυντίας καὶ κα- 
(195) ταπλήξεως᾽ εὐτραπελίαν δὲ μεσότητα βωμολοχίας 
καὶ ἀγροικίας φιλίαν δὲ μεσότητα κολακείας καὶ 
ἔχϑρας. ἀλήϑειαν δὲ μεσότητα εἰρωνείας καὶ ἀλα- 
ξονείας᾽ δικαιοσύνην δὲ μεσότητα ὑπεροχῆς καὶ ἐλ- 
λεέψεως καὶ πολλοῦ καὶ ὀλίγου. πολλῶν δὲ καὶ ἀλ- Ὁ 
λων οὐσῶν ἀρετῶν, τῶν μὲν καϑ᾽ αὑτὰς τῶν δὲ ἐν 
εἴδεσι τῶν εἰρημένων (οἷον ὑπὸ μὲν τὴν δικαιοσύνην 
εὐσεβείας ὁσιότητος χρηστότητος εὐκοινωνησίας tv- 
συναλλαξίας, ὑπὸ δὲ τὴν σωφροσύνην εὐκοσμίας sv- 
ταξίας αὐταρκείας), ἐπιδραμεῖν οὐκ ἄτοπον καὶ τοὺς 5 
τούτων ὅρους. εὐσέβειαν μὲν οὖν εἶναι ξξιν ϑεῶν. 
καὶ δαιμόνων ϑεραπευτικήν, μεταξὺ οὖσαν ἀϑεότη- 
[320]v06 x«l δεισιδαιμονίας ὁσιότητα δὲ ἕξιν δικαίων 
τῶν πρὸς τοὺς θεοὺς καὶ κατοιχομένους τηρητικήν; 
μεταξὺ ἀνοσιύτητος οὖσαν καὶ ἀνωνύμου τινός χρη- * 
στότητα δὲ ξξιν ἑκουσίως εὐποιητικὴν ἀνθρώπων. 
αὐτῶν ἐκείνων χάριν, μεταξὺ πονηρίας οὖσαν καὶ 


64». 6. s. 17. HOIKA 91 


ἀνωνύυμου᾽ εὐκοινωνησίαν δὲ ἕξιν ἀμέμπτους ὅϑεν 
κοινωνία παρεχομένην, μεταξὺ ἀκοινωνησίας οὖσαν 
καὶ ἀνωνύμον᾽ εὐσυναλλαξίαν δὲ ξξιν εὐλαβητικὴν 
τῆς ἐν τοῖς συμβαλλομένοις ἀδικίας, μεταξὺ ἀσυναλ- 
5 λαξίας οὖσαν καὶ ἀνωνύμου (τὴν δὲ ἀνώνυμον κατὰ 
τὸ ἀκριβοδίχαιον εἶναί πως)" δὐκοσμέαν ὃὲ ἕξιν περί 
Té κινήσεις καὶ ἀχέσεις τηρητικὴν τοῦ πρέποντος, 
μεταξὺ οὖσαν ἀκοσμίας καὶ ἀνωνύμου᾽ εὐταξίαν δὲ 
ἕξιν στοχαστικὴν τοῦ περὶ τάξιν χαλοῦ, μεταξὺ ἀτα- 

10 ξίας οὖσαν καὶ ἀνωνύμου᾽ αὐτάρκειαν δὲ ἕξιν ἀρ- 
κουμένην τοῖς τυχοῦσι μετὰ ἐλευϑεριότητος, μεταξὺ 
πτωχείας οὖσαν καὶ πολυτελείας᾽ εὐψυχίαν δὲ ἕξιν 
ἀήττητον ἐν δεινῶν ὑπομοναῖς. μεταξὺ ἀψυχίέας καὶ [822] 
ἀρειμανιότητος᾽ φιλοπονίαν δὲ ἕξιν ἀνένδοτον πό- 

15 vota ἐξεργαστικὴν τοῦ καλοῦ, μεταξὺ μαλακίας τε 
καὶ ματαιοπονίαρ. τὴν δ᾽ ἐκ πασῶν τῶν ἠϑικῶν ἀρε- 
τὴν συνεστηκυῖαν λέγεσϑαι μὲν καλοκαγαϑίέαν y τε- 
λείαν δὲ ἀρετὴν εἶναι, τά τε ἀγαϑὰ ὠφέλιμα καὶ 
καλὰ. ποιοῦσαν τά τε καλὰ δι᾿ αὑτὰ αἱρουμένην. 

2:0 διωρισμένων δ᾽ ἱκανῶς τῶν περὶ τὰς ἀρετὰς καὶ 
δὄχεδὸν τῶν πλείστων ἀνειλημμένων κεφαλαίων τοῦ 
ἠϑικοῦ τόπου, ἀναγκαῖον ἐφεξῆς καὶ περὶ vov οἶκο- 
νομικοῦ τε καὶ πολιτικοῦ διελθεῖν, ἐπειδὴ φύσει 
πολιτικὸν ξῷον 0 ἄνϑρωπος. πολιτεία δὲ πρώτη Gvv- 

25 οὗος ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς κατὰ νόμον ἐπὶ τέκνων 
γεννήσει καὶ βίου κοινωνίᾳ. τοῦτο δὲ προσονομάξε- 
ται μὲν οἶκος. ἀρχὴ δὲ πόλεώς ἐστι, περὶ οὗ δὴ καὶ 
λεκτέον. μικρὰ γάρ τις ἔοικεν εἶναι πόλις ὁ olxog, 
εἴγε κατ᾽ εὐχὴν αὐξομένου τοῦ γάμου καὶ τῶν παί- 

80 δων ἐπιδιδόντων καὶ συνδυαξομένων ἀλλήλοις ἕτε- 
Qog οἶκος ὑφίσταται. καὶ τρίτος οὕτω καὶ τέταρτος, 
ἐκ δὲ τούτων κώμη καὶ πόλις πλειόνων γὰρ γενο- 


99 ISANNOT ZTOBAIOT 1218. 11 


[324] μένων κωμῶν πόλις ἀπετελέσθη. Ov ὃ καὶ τὰ σπέρ- 
ματα καθάπερ τῆς γενέσεως τῇ πόλει παρέσχεν ὃ οἷ- 
κος, οὕτω καὶ τῆς πολιτείας. καὶ γὰρ βασιλείας ὑπο- 
γραφὴν εἶναι περὶ τὸν oixov καὶ ἀριστοκρατίας καὶ 
δημοχρατίας. γονέων μὲν γὰρ πρὸς τέκνα κοινωνίας s 
τὸ σχῆμα βασιλικόν, ἀνδρῶν δὲ πρὸς γυναῖκας ἀρι- 
στοκρατικόν, παίδων δὲ πρὸς ἀλλήλους δημοκρατι-: 
xov. συνέρχεται γὰρ τῷ ϑήλει τὸ ἄρρεν κατὰ πόϑον 
τεκνώσεως καὶ τῆς τοῦ γένους διαμονῆς ἐφίεσϑαι 
γὰρ ἑκάτερον γεννήσεως. συνελθόντων δὲ καὶ Gvv-w 
&pyóv τῆς κοινωνίας προσλαμβανομένων εἴτε φύσει 

(196) δοῦλον (ἰσχυρὸν μὲν τῷ σώματι πρὸς ὑπηρεσίαν, 
νωϑῆ δὲ καὶ x«9' ἑαυτὸν ἀδύνατον διαζῆν, c τὸ ἄρ- 
χεσϑαι συμφέρειν), εἴτε καὶ νόμῳ δοῦλον, ἐκ τῆς 
ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνόδου καὶ τῆς πάντων πρὸς ὃν συμ- ι 
φέρον προμηϑείας οἶκον συνίστασϑαι. τούτου δὲ τὴν 
ἀρχὴν κατὰ φύσιν ἔχειν τὸν ἄνδρα. τὸ γὰρ βουλευ- 
τικὸν ἐν γυναικὶ μὲν χεῖρον, ἐν παισὶ δ᾽ οὐδέπω, 
περὶ δούλους δ᾽ οὐδ᾽ ὅλως᾽ τὴν δ᾽ οἰχονομικὴν φρό- 
νησιν, διοικητικὴν οὖσαν αὐτοῦ τε καὶ τῶν κατ᾽ οἷ- Ὁ 
xov, οὐκείαν ἀνδρὸς ὑπάρχειν. ταύτης δὲ τὸ μὲν si- 
ναι πατρικὸν τὸ δὲ γαμικὸν τὸ δὲ δεσποτικὸν τὸ δὲ 
χρηματιστικόν. δεῖν γὰρ ὥσπερ στρατιᾷ μὲν παρα- 
σκευῆς. πόλει δὲ προσόδων, τέχνῃ δ᾽ ὀργάνων, οὕτω 
καὶ οἴκῳ τῶν ἀναγκαίων. διττὰ δὲ ταῦτα, πρός τε τὸ 
κοινότερον ξῆν καὶ πρὸς τὸ sv. τούτων γὰρ πρῶτον 
ἔχειν δεῖ πρόνοιαν τὸν οἰχονομικόν, ἢ τὰς προσόδους 
αὔξοντα διὰ πορισμὼν ἐλευϑέρων ἢ τὰ δαπανήματα 
συστέλλοντα᾽ μέγιστον γὰρ τοῦτο τὸ κεφάλαιον τῆς 
οἰκονομικῆς. δί ὃ καὶ πολλῶν ἔμπειρον [δεῖν] εἶναι Ὁ 
τὸν οἰχονομικόν, γεωργίας προβατείας μεταλλείας. 
ἵνα τοὺς λυσιτελεστάτους ἅμα καὶ δικαιοτάτους καρ- 


[d 





CAP. 7. s. 17. HOIKA 93 


ποὺς διαγινώσκῃ. τῆς δὲ χρηματιστικῆς τὴν μὲν εἷ- 
ναι κρείττω τὴν δὲ χείρω᾽ κρείττω μὲν τὴν φύσει 
γιγνομένην, χείρω δὲ τὴν διὰ καπηλικῆς..... 
ἀπόχρη. 

5 Περὶ δὲ πολιτικῆς ταῦτ᾽ ἂν εἴη κεφάλαια᾽ πρῶ- 
vov μὲν ὅτι συνέστησαν αἵ πόλεις τῇ μὲν διὰ τὸ φύσει 
κοινωνικὸν εἶναι τὸν ἄνϑρωπον τῇ δὲ διὰ τὸ συμφέ- 
ρον, εὗτα ὅτι ἡ τελειοτάτη κοινωνία πόλις ἐστί, καὶ ὅτι 
πολίτης ἐστὶν ᾧ μέτεστι πολιτικῆς. πόλις δὲ τὸ ἐκ τῶν [328] 

10 τοιούτων πλῆϑος ἱκανὸν πρὸς αὐτάρκειαν ξωῆς. τοῦ 
δὲ πλήϑους ὅρον εἶναι τοιοῦτον, ὥστε μήτε τὴν πόλιν 
ἀσυμπαϑῆ μήτ᾽ εὐκαταφρόνητον ὑπάρχειν, παρεσκευ-- 
ἄσϑαι δὲ καὶ τὰ πρὸς τὴν ξωὴν ἀνενδεῶς καὶ τὰ πρὸς 
τοὺς ἔξωϑεν ἐπιόντας ἱκανῶς. εἶναι γὰρ τῆς φρονή- 

15 σεως τὸ μὲν οἰκονομικὸν τὸ δὲ νομοϑετικὸν τὸ δὲ πολι- 
τικὸν τὸ δὲ στρατηγικόν. οἰκονομικὸν μέν. ὡς εἶπον. 
τὸ διοικητικὸν αὑτοῦ τε καὶ τῶν περὶ οἶκον, νομοϑε- 
τικὸν δὲ... [στρατηγικὸν δὲ] τὸ περὶ τὴν ϑεωρίαν καὶ 
διοίκησιν τῶν στρατοπέδῳ συμφερόντων. ἄρχειν δ᾽ 

20 ἀναγκαῖον τῶν πόλεων ἢ ἕνα ἢ ὀλίγους ἢ πάντας. 
τούτων δὲ ἕκαστον ὀρϑῶς ἢ φαύλως ἔχειν᾽ ὀρϑῶς μὲν 
ὅταν οἱ ἄρχοντες τοῦ κοινῇ συμφέροντος στοχάξων-- 
ται, φαύλως δὲ ὅταν τοῦ ἰδίου᾽ τὸ δὲ φαῦλον πα- 
φέκβασιν εἶναι τοῦ ὀρθοῦ. βασιλείαν μὲν οὖν καὶ 

25 ἀριστοκρατίαν καὶ δημοκρατίαν ἐφίεσϑαι τοῦ ὀρϑοῦ, 
τυραννίδα δὲ καὶ ὀλιγαρχίαν καὶ ὀχλοκρατίαν τοῦ 
φαύλου. γίγνεσθαι δέ τινα καὶ μικτὴν ἐκ τῶν ὁρ-- [880] 
ϑῶν πολιτειῶν ἀρχήν. μεταβάλλειν δὲ τὰς πολιτείας 
πολλάχις πρὸς τὸ ἄμεινον καὶ τὸ χεῖρον. καϑόλου 

30 δ᾽ ἀρέστην εἶναι πολιτείαν τὴν κατ᾽ ἀρετὴν διακε- 
κοσμημένην, χειρέστην δὲ τὴν κατὰ κακίαν. ἄρχειν 
δὲ καὶ βουλεύειν καὶ δικαξειν ἐν μὲν ταῖς δημοκρα- 


90 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. i 


τῶν ἐν ταῖς πράξεσι xcAGv' τὴν δὲ κοινὴν καὶ τοῦ 
ἐκιστημονικοῦ κοινὴν ἀκρότητα λογικῆς κατασκενῆς 
εἶναι ϑεωρητικὴν καὶ πρακτικήν᾽ σοφίαν δὲ ἐκιστή- 
μην τῶν πρώτων αἰτίων φρόνησιν δὲ £v βουλευ- 
τικὴν καὶ πρακτικὴν ἀγαθῶν καὶ καλῶν ἡ καλά᾽ &v- 5 
δρείαν δὲ ἕξιν ἐν ϑάρρεσι καὶ φύβοις τοῖς μέσοις 
ἄμεμπτον σωφροσύνην δὲ ἕξιν ἐν αἱρέσει καὶ φυγῇ 
ἀμέμπτους ποιοῦσαν δι᾽ αὐτὸ τὸ καλόν᾽ πραότητα δὲ 
[318] ξξιν μέσην ὀργιλότητος καὶ ἀναλγησίας ἐλευϑεριό- 
τητὰ δὲ μεσότητα ἀσωτίας καὶ ἀνελευϑερίας᾽ μεγα- 1 
λοψυχίαν δὲ μεσότητα χαυνότητος καὶ μικροψυχίας" 
μεγαλοπρέπειαν δὲ [μεσότητα ἀλαζονείας καὶ μικρο- 
πρεπείας, νέμεσιν δὲ] μεσότητα φϑονερίας καὶ ἐπι- 
χαιρεκακίας᾽ σεμνότητα δὲ μεσότητα αὐϑαδείας καὶ 
ἀρεσκείας᾽ αἰδὼ δὲ μεσότητα ἀναισχυντίας καὶ κα- 
(195) ταπλήξεως᾽ εὐτραπελίαν δὲ μεσότητα βωμολοχίας 
καὶ ἀγροικέας᾽ φιλίαν δὲ μεσότητα κολακείας καὶ 
ἔχθρας. ἀλήϑειαν δὲ μεσότητα εἰρωνείας καὶ ἀλα- 
ξονείας᾽ δικαιοσύνην δὲ μεσότητα ὑπεροχῆς καὶ ἐλ- 
λείψεως καὶ πολλοῦ καὶ ὀλίγου. πολλῶν δὲ καὶ ἄλ- Ὁ 
λων οὐσῶν ἀρετῶν, τῶν μὲν x«9' αὑτὰς τῶν δὲ ἐν 
εἴδεσι τῶν εἰρημένων (οἷον ὑπὸ μὲν τὴν δικαιοσύνην 
εὐσεβείας ὁσιότητος χρηστότητος εὐκοινωνησίας sv- 
συναλλαξίας. ὑπὸ δὲ τὴν σωφροσύνην εὐκοσμίας εὐ- 
ταξίας αὐταρκείαρ), ἐπιδραμεῖν οὐκ ἄτοπον καὶ τοὺς *5 
τούτων ὅρους. εὐσέβειαν μὲν οὖν εἶναι ἕξιν ϑεῶν. 
καὶ δαιμόνων ϑεραπευτικήν, μεταξὺ οὖσαν ἀϑεότη- 
[320] v06 x«l δεισιδαιμονίας ὁσιότητα δὲ ἕξιν δικαίων 
τῶν πρὸς τοὺς ϑεοὺς καὶ κατοιχομένους τηρητικήν, 
μεταξὺ ἀνοσιύτητος οὖσαν καὶ ἀνωνύμου τινός χρη- 9 
στότητα δὲ ξξιν ἑκουσίως εὐποιητικὴν ἀνθρώπων, 
αὐτῶν ἐκείνων χάριν, μεταξὺ πονηρίας οὖσαν καὶ 


CAP. 6. s. 17. HOIKA 91 


&veovuuov' εὐχοινωνησίαν δὲ ξξιν ἀμέμπτους 086v 
κοινωνία παρδχομένην, μεταξὺ ἀκοινωνησίας οὖσαν 
καὶ ἀνωνύμου᾽ εὐσυναλλαξίαν δὲ ξξιν εὐλαβητικὴν 
τῆς ἐν τοῖς συμβαλλομένοις ἀδικίας, μεταξὺ ἀσυναλ-- 
5 λαξίας οὖσαν καὶ d ἀνωνύμου (τὴν δὲ ἀνώνυμον κατὰ 
τὸ ἀκρφιβοδίχαιον εἶναί πως)" εὐκοσμίαν δὲ ξξυν περί 
T6 κινήσεις καὶ ἀχέσεις τηρητικὴν τοῦ πρέποντος, 
μεταξὺ οὖσαν ἀκοσμέας καὶ ἀνωνύμου᾽ εὐταξίαν δὲ 
ἕξιν στοχαστικὴν τοῦ περὶ τάξιν καλοῦ. μεταξὺ à ἅτα- 
10 ξίας οὖσαν καὶ ἀνωνύμου᾽ αὐτάρκειαν δὲ ἕξιν ἀρ- 
κουμένην τοῖς τυχοῦσι μετὰ ἐλευϑεριότητος, μεταξὺ 
πτωχείας οὖσαν καὶ πολυτελείας᾽ εὐψυχίαν δὲ ἕξιν 


ἀήττητον ἐν δεινῶν ὑπομοναῖς. μεταξὺ ἀψυχίας καὶ [822] 


ἀρειμανιότητος᾽ φιλοπονίαν δὲ ξξιν ἀνένδοτον πό- 

15 νοις ἐξεργαστικὴν τοῦ καλοῦ, μεταξὺ μαλακίας UE 
καὶ ματαιοπονίας. τὴν δ᾽ ἐκ πασῶν τῶν ἠθικῶν ἀρε- 
τὴν συνεστηκυῖαν λέγεσϑαι μὲν καλοκαγαϑίαν y τε- 
λείαν δὲ ἀρετὴν εἶναι, τά τε ἀγαϑὰ ὠφέλιμα καὶ 
καλὰ. ποιοῦσαν τά τε καλὰ δι’ αὑτὰ αἱρουμένην. 

2 διωρισμένων δ᾽ ἱχανῶς τῶν περὶ τὰς ἀρετὰς καὶ 
σχεδὸν τῶν πλείστων ἀνειλημμένων κεφαλαίων τοῦ 
ἠθικοῦ τόπου, ἀναγκαῖον ἐφεξῆς καὶ περὶ τοῦ οἶκο- 
νομικοῦ τε καὶ πολιτικοῦ διελθεῖν, ἐπειδὴ φύσει 
πολιτικὸν ξῷον 0 ἄνϑρωπος. πολιτεία δὲ πρώτη σύν- 

25 000g ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς κατὰ νόμον ἐπὶ τέκνων 
γεννήσει καὶ βίου κοινωνίᾳ. τοῦτο δὲ προσονομάξε- 
ται μὲν οἶκος, ἀρχὴ δὲ πόλεώς ἐστι. περὶ οὗ δὴ καὶ 
λεκτέον. μικρὰ γάρ τις ἔοικεν εἶναι πόλις ὁ οἶκος, 
εἴγε κατ᾽ εὐχὴν αὐξομένου τοῦ γάμου καὶ τῶν παί- 

30 δων ἐπιδιδόντων καὶ συνδυαξομένων ἀλλήλοις Eve- 
ρος οἶκος ὑφίσταται, καὶ τρίτος οὕτω καὶ τέταρτος. 
ἐκ δὲ τούτων κώμη καὶ πόλις᾽ πλειόνων γὰρ γενο- 


1 


09 IGANNOT ZTOBAIOT 1218. ΤΙ 


[324] μένων κωμῶν πόλις ἀπετελέσθη. δι’ ὃ καὶ τὰ σπέρ- 
ματα καϑάπερ τῆς γενέσεως τῇ πόλει παρέσχεν ὁ οἷ- 
xog, οὕτω καὶ τῆς πολιτείας. καὶ γὰρ βασιλείας ὑπο- 
γραφὴν εἶναι περὶ τὸν οἶκον καὶ ἀριστοκρατίας καὶ 
δημοκρατίας. γονέων μὲν γὰρ πρὸς τέχνα κοινωνίας s 
τὸ σχῆμα βασιλικόν, ἀνδρῶν δὲ πρὸς γυναῖκας ἀρι- 
στοκρατικόν, παίδων δὲ πρὸς ἀλλήλους δημοκρατι-: 
κόν. συνέρχεται γὰρ τῷ ϑήλει τὸ ἄρρεν κατὰ πόϑον 
τεκνώσεως καὶ τῆς τοῦ γένους διαμονῆς ἐφίεσϑαι 
γὰρ ἑκάτερον γεννήσεως. συνελϑόντων δὲ καὶ óvv-w 
&gyóv τῆς κοινωνίας προσλαμβανομένων εἴτε φύσει 

(196) δοῦλον (ἰσχυρὸν μὲν τῷ σώματι πρὸς ὑπηρεσίαν, 
νωϑῆ δὲ καὶ καϑ᾽ ἑαυτὸν ἀδύνατον διαξῆν, o τὸ ἄρ- 
χεσϑαι συμφέρειν), cive καὶ νόμῳ δοῦλον, ἐκ τῆς 
ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνόδου καὶ τῆς πάντων πρὸς ὃν συμ- 5 
φέρον προμηϑείας οἷκον συνίστασϑαι. τούτου δὲ τὴν 
ἀρχὴν κατὰ φύσιν ἔχειν τὸν ἄνδρα. τὸ γὰρ βουλευ- 
τικὸν ἐν γυναικὶ μὲν χεῖρον, ἐν παισὶ δ᾽ οὐδέπω, 
περὶ δούλους δ᾽ οὐδ᾽ ὅλως τὴν δ᾽ οἰχονομικὴν φρό- 
νησιν, διοικητικὴν οὖσαν αὐτοῦ τε καὶ vOv κατ᾽ οἷ- Ὁ 
xov, οἰκείαν ἀνδρὸς ὑπάρχειν. ταύτης δὲ τὸ μὲν si- 
ναι πατρικὸν τὸ δὲ γαμικὸν τὸ δὲ δεσποτικὸν τὸ ὃΣ 
χφηματιστικόν. δεῖν γὰρ ὥσπερ στρατιᾷ μὲν παρα- 
σκευῆς. πόλει δὲ προσόδων, τέχνῃ δ᾽ ὀργάνων, οὕτω 
καὶ οἴκῳ τῶν ἀναγκαίων. διττὰ δὲ ταῦτα, πρός τε τὸ Ὁ 
κοινότερον ξῆν καὶ πρὸς τὸ εὖ. τούτων γὰρ πρῶτον 
ἔχειν δεῖ πρόνοιαν τὸν οἰκονομικόν, ἢ τὰς προσόδους 
αὔξοντα διὰ πορισμῶν ἐλευϑέρων ἢ τὰ δαπανήματα 
συστέλλοντα᾽ μέγιστον γὰρ τοῦτο τὸ κεφάλαιον τῆς 
οἰκονομικῆς. δὲ ὃ καὶ πολλῶν ἔμπειρον [δεῖν] εἶναι 30 
τὸν οἰκονομικόν, γεωργίας προβατείας μεταλλείας; 
ἵνα τοὺς λυσιτελεστάτους ἅμα καὶ δικαιοτάτους καρ- 


CAP. T. s. 17. HOIKA 93 


ποὺς διαγινώσκῃ. τῆς δὲ χρηματιστικῆς τὴν μὲν si- 
vaL κρείττω τὴν δὲ χείρω᾽ κρείττω μὲν τὴν φύσει 
γιγνομένην, χείρω δὲ τὴν διὰ καπηλικῆς..... 
ἀπόχρη. 

5 Περὶ δὲ πολιτικῆς ταῦτ᾽ ἂν εἴη κεφάλαια᾽ πρῶ- 
τον μὲν ὅτι συνέστησαν αἱ πόλεις τῇ μὲν διὰ τὸ φύσει 
κοινωνικὸν εἶναι τὸν ἄνϑρωπον τῇ δὲ διὰ τὸ συμφέ- 
ρον, εἶτα ὅτι ἡ τελειοτάτη κοινωνία πόλις ἐστί, καὶ ὅτι 
πολίτης ἐστὶν à μέτεστι πολιτικῆς. πόλις δὲ τὸ ἐκ τῶν [328] 

10 τοιούτων πλῆϑος ἱκανὸν πρὸς αὐτάρκειαν ξωῆς. τοῦ 
δὲ πλήϑους ὅρον εἶναι τοιοῦτον, ὥστε μήτε τὴν πόλιν 
ἀσυμπαϑῆ μήτ᾽ εὐκαταφρόνητον ὑπάρχειν, παρεδκευ-- 
ἄσϑαι δὲ καὶ τὰ πρὸς τὴν ξωὴν ἀνενδεῶς καὶ τὰ πρὸς 
τοὺς ἔξωϑεν ἐπιόντας ἱκανῶς. εἶναι γὰρ τῆς φρονή- 

15 6506 τὸ μὲν οἰκονομικὸν τὸ δὲ νομοϑετικὸν τὸ δὲ oA 
τικὸν τὸ δὲ στρατηγικόν. οἰκονομικὸν μέν, ὡς εἶπον, 
τὸ διοικητικὸν αὑτοῦ τε καὶ τῶν περὶ οἶκον, νομοϑε- 
τικὸν 0$, . . [στρατηγικὸν δὲ] τὸ περὶ τὴν ϑεωρίαν καὶ 
διοίκησιν τῶν στρατοπέδῳ συμφερόντων. ἄρχειν δ᾽ 

20 ἀναγκαῖον τῶν πόλεων T7 ἕνα ἢ ὀλίγους ἢ πάντας. 
τούτων δὲ ἕκαστον ὀρθῶς ἢ φαύλως ἔχειν᾽ ὀρθῶς μὲν 
ὅταν οἵ ἄρχοντες τοῦ κοινῇ συμφέροντος στοχάξων-- 
ται. φαύλως δὲ ὅταν τοῦ ἰδίου τὸ δὲ φαῦλον πα- 
ρέκβασιν εἶναι τοῦ ὀρθοῦ. βασιλείαν μὲν οὖν καὶ 

25 ἀριστοκρατίαν καὶ δημοκρατίαν ἐφέίεσϑαι τοῦ ὀρϑοὺ, 
τυραννίδα δὲ καὶ ὀλιγαρχίαν καὶ ὀχλοκρατέαν τοῦ 
φαύλου. γίγνεσϑαι δέ τινα καὶ μικτὴν ἐκ τῶν ὁρ-- [880] 
ϑῶν πολιτειῶν ἀρχήν. μεταβάλλειν δὲ τὰς πολιτείας 
πολλάκις πρὸς τὸ ἄμεινον καὶ τὸ χεῖρον. καϑόλου 

80 δ᾽ ἀρίστην εἶναι πολιτείαν τὴν κατ᾽ ἀρετὴν διακε- 
κοσμημένην. χειρίστην δὲ τὴν κατὰ κακίαν. ἄρχειν 
δὲ καὶ βουλεύειν καὶ δικάξειν ἐν μὲν ταῖς δημοχρα- 


94. IGANNOT ZTOBAIOT Lis. r1 


τίαις ἐκ πάντων ἢ αἱρέσει ἢ κλήρῳ, ἐν δὲ ταῖς ὀλιγ- 
ἀαρχίαις ἐκ τῶν εὐπόρων, ἐν δὲ ταῖς ἀριστοκρα- 
τίαις ἐκ τῶν ἀρίστων. στάσεις δ᾽ ἐν ταῖς πόλεσι 
γίγνεσϑαι τὰς μὲν κατὰ λόγον τὰς δὲ κατὰ πάϑος. 
κατὰ λόγον μὲν ὅταν οἵ ἴσοι ὄντες ἄνισα ἔχειν 
ἀναγχάξωνται, κατὰ πάϑος δὲ διὰ τιμὴν ἢ φιλαρ- 
χίαν ἢ κέρδος ἢ εὐπορίαν. καταλύεσϑαι δὲ τὰς πο- 
λιτείας διὰ δύο αἰτίας, ἢ βία ἢ ἀπάτῃ. μονιμωτέ- 
ρας δὲ γίγνεσθαι τοῦ κοινῇ συμφέροντος ἐπιμελου- 
μένας. δικαστήρια δὲ καὶ βουλευτήρια καὶ ἐκκλησίας 1 
(197) καὶ ἀρχὰς διωρέσϑαι ταῖς πολιτείαις οἰκείως. κοινο- 
τάτας δ᾽ ἀρχὰς εἶναι ἱερωσύνην ϑεῶν στρατηγίαν 
[332] ναυαρχίαν ἀγορανομίαν γυμνασιαρχίαν γυναικονο- 
μίαν παιδονομέαν ἀστυνομίαν ταμιείαν νομοφυλα- 
κίαν πρακτορίαν. τούτων δ᾽ εἶναι τὰς μὲν κατὰ πό- 15 
λεις τὰς δὲ κατὰ πόλεμον τὰς δὲ περὶ τοὺς λιμένας 
καὶ τὰς ἐμπορίας. πολιτικοῦ δ᾽ ἀνδρὸς ἔργον εἶναι 
καὶ τὸ διορϑῶσαι πολιτείαν, ὃ πολὺ χαλεπώτερον φαί- 
νεται τοῦ κτίσαι, καὶ τὸ διανεῖμαι τοῦ πλήϑους τῶν 
ἀνθρώπων τὸ μὲν zog τἀναγκαῖα τὸ δὲ πρὸς τὰ Ὁ 
σπουδαῖα. δημιουργοὺς μὲν γὰρ καὶ ϑῆτας καὶ γεῶρ- 
γοὺς καὶ ἐμπόρους πρὸς τὸ ἀναγκαῖον, ὑπηρέτας γὰρ 
εἶναι τοῖς ποδιτυκοῖς τούτους, τὸ δὲ μάχιμον πᾶν καὶ 
βουλευτικὸν κυριώτερον εἶναι διὰ τὸ ἀρετῆς ἐπιμε- 
λεῖσϑαι καὶ περὶ τὰ καλὰ σπουδάξειν. τούτων δὲ τὸ 25 
μὲν πρεσβύτερον προβουλεύειν, τὸ δὲ γεραρώτερον 
ϑεραπεύειν τὸ ϑεῖον, τὸ δὲ νέον ἁπάντων προπολε- 
μεῖν. ταύτην δ᾽ ἀρχαίαν εἶναι πάνυ τὴν διάταξιν, 
Αἰγυπτίων πρώτων  αταστησαμένων , πολιτικῶν δὲ 
καὶ τῶν ἄλλων οὐχ ἥττον᾽ καὶ τὸ τὰ ἱερὰ τῶν ϑεῶν 30 
ἐν τοῖς ἐπιφανεστάτοις ἴδρύσϑαι τόποις, καὶ τὸ τῆς 
τῶν ἰδιωτῶν χώρας τὸ μὲν ἕτερον πρὸς ταῖς ἐσχα- 


Q* 


CAP. 6. 8.17, cA». ἴ. 8.1—6 ἩΘΙΚΑ 95 


τιαῖς διατετάχϑαι τὸ δ᾽ ἕτερον πρὸς τῇ πόλει, ἵνα [384] 
δύο κλήρων ἑνὶ ἑκάστῳ νεμηϑέντων ἀμφότερα τὰ 
μέρη τῆς 'χώρας εὐσύνοπτα ὑπάρχῃ. χρήσιμον δὲ 
καὶ τὸ νομοθετεῖν συσσίτια ποιεῖσθαι, καὶ τὸ περὶ 
δ τῆς κοινῆς παιδείας τῶν τέχνων σπουδάξειν, καὶ τὸ 
πρὸς τὴν ῥώμην τῶν σωμάτων καὶ τελειότητα δεῖν 
μήτε νεωτέρων ἄγαν μήτε πρεσβυτέρων τοὺς γάμους 
ποιεῖσθαι ἀτελῆ γὰρ γίγνεσϑαι κατ᾽ ἀμφοτέρας τὰς 
ἡλικίας καὶ τελείως ἀσθενῆ τὰ ἔχγονα. καὶ τὸ νο- 
10 μοϑετεῖν δὲ μηδὲν ἐκτρέφειν πεπηρωμένον, μηδ᾽ ἐκ- 
τιϑέναι τέλειον, μηδ᾽ ἐξαμβλοῦν. συμφορώτατον δή- 
που. καὶ τῶν μὲν πολιτικῶν τὰ κεφάλαια ταῦτα. 


Κεφ. £. 
 IIEPI ΤΩΝ ἘΦ ἩΜΙ͂Ν. 


15 Φιλήμονος - 1 
Ὅσα διὰ τοὺς πράττοντας αὐτοὺς γέγνεται, 
. οὐδενὶ πρόσεστιν οὐδὲ κοινωνεῖ τύχη. 
Εὐριπίδου Πελιάσιν. D 
Ovx ἔστι τὰ ϑεῶν ἄδικ᾽. ἐν ἀνθρώποισι δὲ [886] 
20 κακοῖς νοσοῦντα σύγχυσιν πολλὴν ἔχει. 
Μενάνδρου 8 
Εἰ πάντες ἐβοηϑοῦμεν ἀλλήλοις ἀεί, 
οὐδεὶς ἂν ὧν ἄνϑρωπος ἐδεήϑη τύχης. 
Εὐριπίδου Πειρίϑῳ 4 
35 Ὁ πρῶτος εἰπὼν οὐκ ἀγυμνάστῳ φρενὶ 
ἔρριψεν, ὅστις τόνδ᾽ ἐκαίνισεν λόγον, 
ἐσ ὡς τοῖσιν εὖ φρονοῦσι συμμαχεῖ τύχη. 
Μενάνδρου 5 
"Aüvverov ὡς ἐστίν τι σῶμα τῆς τύχης᾽ . 


. 


96 IGANNOT ZTOBAIOT LiB. 11 


ὁ μὴ φέρων δὲ κατὰ φύσιν τὰ πράγματα 
τύχην προσηγόρευσε τὸν ἑαυτοῦ τρόπον. 
6 Φιλήμονος Πανκρατιάστῃ 
[338] ΑΚαύτόν τι πράττειν, οὐ μόνον τὰς ἐλπέδας 
ἐπὶ τῇ τύχῃ χρή; παιδίον, πάντως ἔχειν 
ὧν βούλεταί vig^ ἀλλὰ καὶ τῷ τῇ τύχῃ 
συλλαμβάνεσθαι ῥᾷον ἡ τύχη ποιεῖ, 
ἐὰν μεϑ᾽’ ἑτέρου τοῦτο, μὴ μόνη. ποιῇ. 
7 Μενάνδρου Ῥαπιξομένῃ 
Avoxque κἀδίκημα διαφορὰν ἔχει" 
τὸ μὲν διὰ τύχην γίγνεται τὸ δ᾽ αἱρέσει. 
8 Εὐριπίδου Ὀρέστῃ 
[840] — 2 νῦν διάφερε τῶν κακῶν, ἔξεστι γάρ, 
καὶ μὴ μόνον λέγ᾽, ἀλλὰ καὶ φρόνει τάδε. 
Μενάνδρου Ῥαπιξομένῃ 
Ὁ μὴ δεχόμενος τῶν ϑεῶν τὸ σύμφορον 
αὐτῷ διδόντων ἕνεκα τοῦ £v, βούλεται 
οὗτος ἀτυχεῖν, ἐὰν δὲ μὴ ϑεὸς διδῷ, 
[τοῦ μὴ διδόντος]. οὐ τρόπου ᾽σϑ᾽ ἁμαρτία. 
10 Αἰσχύλου 
Κοινὸν τύχη, γνώμη δὲ τῶν κεχτημένων. 
(198) [Εὐριπίδου] . Ν 
Τὰ πλεῖστα ϑνητοῖς τῶν κακῶν αὐϑαίρετα. 
12 Τοῦ αὐτοῦ 
[34] Ἔρωτες ἡμῖν εἰσὶ παντοῖοι βίου᾽ 
ὃ μὲν γὰρ εὐγένειαν ἱμείρει λαβεῖν. 
τῷ δ᾽ οὐχὶ τούτου φροντίς, ἀλλὰ χρημάτων 
πολλῶν κεκλῆσϑαι βούλεται πάτωρ δόμοις᾽ 
ἄλλῳ δ᾽ ἀρέσκει μηδὲν ὑγιὲς ἐκ φρενῶν 
λέγοντι πείϑειν τοὺς πέλας τόλμῃ xax) 
οὗ δ᾽ αἰσχρὰ κέρδη πρόσϑε τοῦ καλοῦ βροτῶν 
ξητοῦσιν᾽ οὕτω βίοτος ἀνθρώπων πλάνη. 


9 





CAP. T. 5. 6—18. HOGIKA 91 


ἐγὼ δὲ τούτων οὐδενὸς χρήξω τυχεῖν, 
δόξαν δὲ βουλοίμην ἂν εὐκλείας ἔχειν. 
Ὁμήρου Ὀδυσσείας [A. 109] 18 
Εἰ μέν x' ἀσινέας ἐάᾳς νόστου τε μέδηαι, 
s καί κεν ἔτ᾽ εἰς Ἰθάκην κακά περ πάσχοντες ἵκοισϑε᾿ 
εἰ δέ κε σίνηαι, τότε τοι τεχμαίρομ᾽ ὄλεϑρον. 


Ὁμήρου Ἰλιάδος [{΄. 410] 14 
Μήτηρ γάρ τέ μέ φησι ϑεὰ Θέτις ἀργυρόπεξα — [844] 
διχϑαδίας κῆρας φερέμεν ϑανάτοιο τέλοσδε. 
10 εἰ μέν κ᾽ αὖϑι μένων Τρώων πόλιν ἀμφιμάχωμαι, 
ὥλετο μέν μοι νόστος, ἀτὰρ κλέος ἄφϑιτον ἔσται. 
εἰ δέ κεν οἴκαδ᾽ ἵκωμι φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν, 
ὥλετό μοι κλέος ἐσϑλόν, ἐπὶ δηρὸν δέ μοι αἰὼν 
ἔσσεται, οὐδέ κέ μ᾽ ὦκα τέλος ϑανάτοιο κιχείη. 


15 Δημοσθένους ἐν τῷ ὑπὲρ τοῦ στεφάς- 15 
vov [p. 297] 
Ὃ μὲν γὰρ ἦν ἀνδρῶν ἀγαϑῶν ἔργον ἅπασι πέ- 
πρακχται" τῇ τύχῃ δέ, ἣν ὁ δαίμων ἔνειμεν ἑκάστῳ, 
ταύτῃ κέχρηνται. 


20 Δημοκρίτου 16 

ἄνϑρωποι τύχης εἴδωλον ἐπλάσαντο πρόφασιν 
ἰδίης ἀβουλέης᾽ βαιὰ γὰρ φρονήσι τύχη μάχεται, τὰ [346] 

δὲ πλεῖστα ἐν βίῳ εὐξύνετος ὀξυδερκέειν κατιϑύνει. 

᾿ἀναξιμένους 17 
25 Τὸ γὰρ δυσλόγιστον τοῦ βίου τοῖς ἀνθρώποις 
τύχην προσαγορεύειν εἰώϑαμεν᾽ εἰ γὰρ ταῖς γνώ- 
μαις πάντα κατωρϑοῦμεν, ὄνομα τῆς τύχης οὐκ ἂν qv. 

Ἐπανδρίδου 18 
Φρόνιμος ὁ δι᾽ ἑαυτὸν εὖ πρήσσων, ὃ δὲ διὰ τὴν 


80 τύχην μακάριος. 
STOB, ECL. PHYS. II. 1 


Αἱ 


98 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. 9 


19 Τοῦ αὐτοῦ 
Φρόνησις εὐτυχίην ὡς τὰ πολλὰ χαρέξεται, τύχη 
δὲ φρόνησιν οὐ ποιέει. 
20 Θουκυδίδου δημηγορίας ᾿Αθηναίων 
α΄. 75] δ 
Πᾶσι δὲ ἀνεπίφϑονον τὰ ξυμφέροντα τῶν μεγί- 
στων πέρι κινδύνων εὖ τέϑεσϑοαι. 
21 Ζιογένους 
[348] Ζιογένης ἔφη νομέξειν à ὁρᾶν τὴν τύχην ἐνορουου- 
σαν αὐτῷ καὶ λέγουσαν ἡ τοῦτον δ᾽ οὐ δύναμαι βα-" 
λέειν κύνα λυσσητῆρα: β 
22 Ἐκ τοῦ Ἐπικτήτου ἐγχειριδίου [c. 9] 
Νόσος σώματός ἐστιν ἐμπόδιον, προαιρέσεως δ᾽ 
ovx ἔστιν, ἐὰν μὴ αὐτὴ ϑελήσῃ. χώλωσις σκέλους 
ἐστὶν ἐμπόδιον, [προαιρέσεως δ᾽ οὔ. καὶ τοῦτο ἐφ᾽ 5 
ἑκάστου τῶν ἐμπιπτόντων éxíAsys' εὑρήσεις γὰρ 
αὐτὸ ἄλλου τινὸς ἐμπόδιον.) σοῦ δ᾽ οὔ 
98 Τοῦ αὐτοῦ [c. 8 
Μὴ ξήτει τὰ γιγνόμενα γίγνεσθαι ὡς ϑέλεις, 
ἀλλὰ θέλε ὡς τὰ γιγνόμενα γίγνεται, καὶ εὐροήσεις. *t 
94 Κρίτωνος πυϑαγορείου ἐκ τοῦ περὶ 
φρονήσεως 
[2860] Ὁ γὰρ ϑεὸς οὕτως ἐτεχνάσατο τὸν ἄνϑρωπον, 
δηλούμενος αὐτὸν μήτ᾽ ἀδυνάτως ἔχεν ποττὰν τῶν 
καλῶν ὁρμὰν μήτε μὰν πάλιν ἀπροαιρέτως. ἀρχὰν 5 
γὰρ αὐτῷ ἐνεφύτευσε τοιαύταν, ἅ τις καὶ τὸ δυνα- 
τὸν ἅμα περιέχει καὶ τὸ προαιρετόν, ἵνα τὰς μὲν Óv- 
νάμιος καὶ κατοχᾶς τῶν ἀγαθῶν αὐτὸς αἴτιος ἢ. τᾶς 
δ᾽ ἐπὶ ταῦτα παρορμάσιος καὶ κατ᾽ ὀρϑὸν λόγον 
ὀπαδήσιος ὃ ϑεόρ. καὶ διὰ τοῦτο ἀναϑρέσκχοντα αὖ- ἡ 
τὸν ἐποίησεν ἐς τὸν οὐρανὸν καὶ αὐτὸν νοατικόν, καὶ 
ὄψιν αὐτῷ ἐνέφυσε τοιαύταν, τὸν προσαγορενόμενον 





CAP. 7. s. 19---27. HOIKA 99 


νόον; ᾧ τὸν ϑεὸν ὀψεῖται. οὔτε γὰρ ἄνευ ϑεῶ τὸ 
ἄριστον καὶ τὸ κάλλιστον ἦν εὑρέν , οὔτ᾽ ἄνευ νόω 
ἰδὲν τὸν ϑεὸν αὐτόν, ἐπειδὴ πᾶν τὸ ϑνατὸν φύσιν 
ἔχει μετ ἀφροσύνας συγγενέος ῥιξοῦσϑαι᾽ καὶ ταύταν [852] 
δούχ 0 ϑεός ἐντι ὃ δωρούμενος. ἀλλὰ τὰς γενέσιος 
οὐσία καὶ τᾶς αὐτῶν ψυχὰς ἁ προαίρεσις. 
Ἐκ τοῦ Πλουτάρχου εἰ ἡ τῶν μελ- 3ὅ 
λόντων πρόγνωσις ὠφέλιμος 
Ὁ δὲ Νέστωρ οὐκ ἀβέλτερος, ὕπνου φϑονῶν τοῖς 
10 τὰς ναὺς φυλάσσουσι καὶ διακελευόμενος 


οὕτω νῦν φίλα τέκνα φυλάσσετε, μηδέ τιν᾽ ὕπνος (199) 
- eiosíto, μὴ χάρμα γενώμεϑα δυσμενέεσσιν: 


οὐ γενησόμεϑα,͵ φησί τις. οὐδ᾽ ἂν καϑεύδωμεν, εἰ 
πεπρωμένον ἐστὶ μὴ ἁλῶναι τὸν ναύσταϑμον; τίς οὐκ 

15 ἂν εἴποι πρὸς τοὺς ταῦτα ληροῦντας, ὅτι καϑεύμαρται 
μὲν ἴσως ἅπαντα ταῦτα ; συγκαϑείμαρται δὲ ἑκάστῳ 
τὸ διὰ τούτων καὶ τὸ ἐν τούτοις καὶ οὕτω καὶ τὸ μὴ 
ἄλλως συντελεῖσθαι δίχα τούτων; οὐ γὰρ ἔστι φυ- 
λακὴ καϑευδόντων, οὐδὲ νίκη φευγόντων, οὐδὲ 9ε- 

20 φέσαι μὴ σπειράντων τὴν ἀγαϑὴν γῆν καὶ καϑαράν, 
οὐδὲ γεννῆσαι μὴ συγγενόμενον γυναικὶ ἡλικίαν 
ἐχούσῃ καὶ σώματος φύσιν γόνιμον, οὐδὲ ἄγρας τυ- 
χεῖν ἐν ἀϑήροις χωρίοις. 

AL 6X (vOv | 26 

25 ᾿ἀνϑρώπῳ δέ τοι οὐκ ἄπορον καλὸν κἀγαϑὸν [364] 
εἶναι. 

Ἐκ τοὺ Ἐπικτήτου ἐγχειριδίου Ϊς. 17] 571 
Μέμνησο ὅτι ὑποκριτὴς εἶ δράματος, , οἷον ἂν 
ϑέλῃ ὃ διδάσκαλος &v βραχύ, βραχέος" ἂν μακρόν, 

80 μαχροῦ᾽ ἂν πτωχὸν ὑποχρένασϑαί σὲ ϑέλῃ ; τοῦτον 
ἵνα καλῶς ὑποχρίνῃ ἂν χωλόν, ἂν ἄρχοντα, ἂν 


γε 


100 ISANNOT ZTOBAIOT Lis, u 


ἐδιώτην. σὸν γάρ ἐστι τὸ δοϑὲν πρύσωπον ὑποχρί- 
νασϑαι καλῶς. ἐκλέξασθαι δὲ τὸ πρόσωπον, ἄλλου. 
28 Ἐπικούρου 
Βραχέα σοφῶ τύχῃ παρεμπίπτει, τὰ δὲ μέγιστα 
καὶ κυριώτατα λογισμὸς διώκηκε [κατὰ τὸν βίον καὶ 5 
συνεχῆ χρόνον]. 
29 Σωκράτους 
[356] Σωκράτης ἔφη μεγίστην μὲν ἀρχὴν εἶναι τὴν 
βασιλείαν, ἀρίστην δὲ τὸ ἑαυτοῦ ἄρχειν. 
80 Ῥούφου ἐκ τῶν Ἐπικτήτου περὶ φι- 
λίας 
Τῶν ὄντων τὰ μὲν ἐφ᾽ ἡμῖν ἔϑετο ὁ ϑεὸς τὰ δ᾽ 
οὔ. ἐφ᾽ ἡμῖν μὲν τὸ κάλλιστον καὶ σπουδαιότατον, 
ᾧ δὴ καὶ αὐτὸς εὐδαίμων ἐστί, τὴν χρῆσιν τῶν φαν- 
τασιῶν. τοῦτο γὰρ ὀρϑῶς γιγνόμενον ἐλευϑερέα ἐστὶν 
εὔροια εὐθυμία εὐστάϑεια. τοῦτο δὲ καὶ δίκη ἐστὶ 
καὶ νόμος καὶ σωφροσύνη καὶ ξύμπασα ἀρετή. τὰ δ᾽ 
ἄλλα πάντα οὐκ ἐφ᾽ ἡμῖν ἐποιήσατο. οὐκοῦν καὶ 
ἡμᾶς συμψήφους χρὴ τῷ ϑεῷ γενέσϑαι, καὶ ταύτῃ 
διελόντας τὰ πράγματα τῶν μὲν ἐφ᾽ ἡμῖν πάντα τρό- ? 
zov ἀντιποιεῖσϑαι, τὰ δὲ μὴ ἐφ᾽ ἡμῖν ἐπιτρέψαι τῷ 
κόσμῳ, καὶ εἴτε τῶν παίδων δέοιτο εἴτε τῆς πατρί- 
[868] δὸς εἴτε τοῦ σώματος εἴτε OrovoUv, ἀσμένους παρα- | 
χωρεῖν. 
8Ὶ1 Ἑομοῦ 35 
Ἔστι τοένυν οὐσία καὶ λόγος καὶ νόημα καὶ διά- 
γοια. φέρεται δ᾽ ἐπὶ τὴν διάνοιαν καὶ δόξα καὶ ai- 
696/56 , ἵεται δ᾽ ὁ λόγος ἐπὶ τὴν οὐσίαν, τὸ δὲ νόη- 
μα δι’ αὑτοῦ ἵεται᾿ ἐπιπλέκεται δὲ τὸ νόημα τῇ 
διανοίᾳ, ἐλθόντα δὲ δι᾽ ἀλλήλων μία ἰδέα ἐγένοντο, Y 
αὕτη δέ ἐστιν ἡ τῆς ψυχῆς, φέρεται δ᾽ ἐπὶ τὴν αὐ- ὦ 
τῆς διάνοιαν δόξα καὶ αἴσϑησις. ταῦτα δὲ ἐπὶ τοῦ 





CA». 7. s. 28—39. HOIKA 101 


αὐτοῦ Ov μένει, ἔνϑεν καὶ ὑπερβάλλει καὶ ἐλλεέπει 
καὶ ἑαυτῷ διαφέρεται᾽ χεῖρον μὲν γέγνεται, ὅταν 
ἀποσπασϑῇ τῆς διανοίας, ὅταν δὲ ἀκολουϑῆ καὶ πεί- 
ϑηται, κοινωνεῖ τῷ νοηματικῷ λόγῳ διὰ τῶν μαϑη- 

5 μάτων. τὸ δὲ αἱρεῖσθαι ἔχομεν᾽ τὸ γὰρ αἰρεῖσϑαι τὸ 
κρεῖττον ἐφ᾽ ἡμῖν ἐστίν, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ χεῖρον 
ἑκουσέως ἐχομένη γὰρ αἵρεσις τῶν κακῶν πλησιά- 
ξεν τῇ σωματικῇ φύσει" διὰ τοῦτο τῷ ἑλομένῳ εἴμαρ-- 
μένη δυναστεύει. ἐπεὶ τοίνυν ἡ ἐν ἡμῖν σωματικὴ 

10 οὐσία αὐτεξούυσιός ἐστιν ὁ περινοηματικὸς λόγος, [360] 
αὕτη δ᾽ ἀεὶ κατὰ ταυτὰ καὶ ὡσαύτως ἔχει, διὰ τοῦτο 
εἱμαρμένη τούτου οὐχ ἅπτεται, παραϑεῖσα δὲ τὸν 
πρῶτον ἀπὸ τοῦ πρώτου ϑεοῦ, διανοητικὸν λόγον 
προΐησι. καὶ ὅλον τὸν λόγον ὃν συνέταξε φύσις τοῖς 

15 γιγνομένοις τούτοις ψυχὴ κοινωνήσασα κοινωνεδῖται 
ταῖς τούτων εἷμαρμέναις, ἀμέτοχος οὖσα τῆς τῶν εἴ- 
μαρμένων φύσεως. 

Ἔκ τοῦ Πλουτάρχου περὶ φιλίας. [Ἐπ᾿ 88 
XVII. p. 550 — 827] 

22 Ὄσϑεν ov δεῖ παντάπασι ταπεινοῦν τὴν φύσιν ὡς 
μηδὲν ἰσχυρὸν μηδὲ μόνιμον μηδὲ ὑπὲρ τὴν τύχην 
ἔχουσαν, ἀλλὰ τοὐναντίον εἰδότας ὅτι μικρόν. ἔστι 
μέρος τοῦ ἀνθρώπου σαϑρόν τε καὶ ἐπίκηρον ὃ δέ- 
χεται τὴν τύχην, τῆς δὲ βελτίονος μερέδος αὐτοὶ 

5 κρατοῦμεν, ἐν ἡ τὰ μέγιστα τῶν ἀγαϑῶν ἵδρυνϑέντα, 
δόξαι τε χρησταὶ καὶ μαϑήματα καὶ λόγοι τελευτῶν- 
τες εἰς ἀρετήν, ἀναφαίρετον ἔχουσι τὴν οὐσίαν καὶ [862] 
ἀδιάφϑορον, ἀνεκπλήκτους πρὸς τὸ μέλλον εἶναι καὶ (200) 
ϑαρραλέους, καὶ πρὸς τὴν τύχην λέγοντας ἃ Σωκρά- 

30 της. δοκῶν πρὸς τοὺς κατηγόρους λέγειν, πρὸς τοὺς 
δικαστὰς ἔλεγεν, ὡς ἀποκτεῖναι μὲν Avvtog καὶ Μέ- 
λητος δύνανται, βλάψαι δὲ οὐ δύνανται. καὶ γὰρ ἡ 


102 IGANNOT ZTOBAIOT 1.18. 11 


τύχη δύναται νόσῳ περιβαλεῖν, ἀφελέσθαι χρήματα, 
διαβαλεῖν πρὸς δῆμον ἢ τύραννον, κακὸν δὲ καὶ δει- 
λὸν καὶ ταπεινόφρονα καὶ ἀγεννῆ καὶ φϑονερὸν οὐ 
δύναται ποιῆδαι τὸν ἀγαϑὸν καὶ ἀνδρώδη [καὶ γεν- 
ναῖον] καὶ μεγαλόψυχον, οὐδὲ παρελέσϑαι τὴν διά-" 
ϑεόιν τῶν καλῶν. 

33 Πλάτωνος [Mév. pP. 99] 

Τὰ ἀπὸ τύχης γιγνόμενα οὐκ ἀνϑθρωπένῃ ἥγεμο- 
νία γίγνεται, ὧν δ᾽ ἄνϑρωπος ἡγεμών ἐστιν, ἐπὶ τὸ 
ὀρϑὸν δύο ταῦτα ἡγεῖται, δόξα ἀληθὴς καὶ ἐπιστήμη. τ 

84 [Ib. p. 97] | 
Αἱ δόξαι αἱ ἀληϑεῖς, ὅσον μὲν ἂν χρόνον παρα- 
[864] μένωσι, καλὸν τὸ χρῆμα, καὶ πάντα ἀγαθὰ ἀπεργά- 
ξονται πολὺν δὲ χρόνον οὐκ. ἐθέλουσι παραμένειν, 

. ἀλλὰ δραπετεύουσιν ἐκ τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου ὥστε 15 
οὐ πολλοῦ ἀξίαι εἰσίν, ἕως ἄν τις. αὐτὰς δήσῃ αἰτίας 
λογισμῷ. ἐπειδὰν δὲ δεϑῶσι, πρῶτον μὲν ἐπιστῆμαι 
γίγνονται, ἔπειτα μόνιμοι. καὶ διὰ ταῦτα δὴ τιμιώτε- 
ρον ἐπιστήμη ὀρϑῆς δόξης ἐστί, καὶ διαφέρει δεσμῷ. 

85 Τοῦ αὐτοῦ [Πολιτ. g. pe 506] 2 
τί δέ; οὐκ ἤσϑησαι τὰς ἄνευ ἐπιστήμης δόξας 
ὡς ἅπασαι αἰσχραί, ὧν αἱ βέλτισται τυφλαί; ἢ δο- 
κοῦσέ τι τυφλῶν διαφέρειν ὁδὸν ὀρθῶς πορευομένων 
οἱ ἄνευ νοῦ ἀληϑές τι δοξάξοντες;. 
36 Τοῦ αὐτοῦ [IToAw. ζ΄. p. 534] 26 

Ὡς ἂν μὴ ἔχῃ διορέσασϑαι τῷ λόγῳ ἀπὸ τῶν 
ἄλλων ἁπάντων ἀφελὼν τὴν τοῦ ἀγαθοῦ ἰδέαν καὶ 

[566] ὥσπερ ἐν μάχῃ διὰ πάντων ἐλέγχων διεξιών, μὴ 
κατὰ δόξαν ἀλλὰ κατ᾽ οὐσίαν προϑυμούμενος ἐλέγ- 
χειν, ἐν πᾶσι τούτοις ἀπτῶτι τῷ λόγῳ διαπορεύηται, 9 
οὔτε αὐτὸ τὸ ἀγαϑόν φησιν εἰδέναι τὸν οὕτως ἔχον- 
τα, οὔτ᾽ ἄλλο ἀγαϑὸν οὐδέν, ἀλλ᾽ εἴ πῃ αὐτοῦ εἰ- 


cAP. 7, s. 33—39. HOIKA. 103 


δώλου τινὸς ἐφάπτεται, δόξῃ οὐκ ἐπιστήμῃ ἐφάπτε- 
όϑαι,. καὶ τὸν νῦν βίον ὀνειροπολοῦντα καὶ ὑπνῶώτ- 
τοντα, πρὺν ἐνθάδε ἐξεγρέσϑαι, εἰς ἄδου πρότερον 
ἀφικόμενον τελέως ἐπικαταδαρϑεῖν. 

δ [Τοῦ αὐτοῦ. Πολιτικῷ p. 800] 81 

Τὴν τῶν καλῶν καὶ δικαίων πέρι καὶ ἀγαϑὼν 
καὶ τῶν τούτοις ἐναντίων ὕντων οὖσαν ἀληϑῆ δόξαν 
μετὰ βεβαιώσεως ὁπόταν ἐν ψυχαῖς ἐγγίγνηται, ϑείαν 
Uu ἐν δαιμονίῳ γέίγνεσϑαι γένει. 
10 [Tov αὐτοῦ. low. α΄. p. 340 E.] 38 
᾿Επιλιπούσης γὰρ ἐπιστήμης, 0 ἁμαρτάνων ἁμαρ- 
τάνει, ἐν ᾧ ἐστι δημιουργός. 
Πορφυρίου περὶ τοῦ ἐφ᾽ ἡμῖν. 89 
Ἐν ταῖς πρῴην ἡμῖν γεγονυίαις, Χρυσάύριε, 

15 πρὸς ἀλλήλους διαλέξεσι τὸν περὶ τῆς αἱρέσεως ' τῶν [868] 
βίων ἀνακινήσαντες λόγον, ἣν ταῖς ἔξω ψυχαῖς ἀπο- 
νείμας ὁ Πλάτων κινδυνεύει τὸ ἐφ᾽ ἡμῖν καὶ ὅλως 
τὸ αὐτεξούσιον λεγόμενον ἀναιρεῖν, εἴγε ἐκ τῶν προ- 
βεβιωμένων κατὰ τὴν προτέραν περίοδον καὶ ὧν ἠγά- 

20 πηδαν ἢ ἐμίσησαν 7 ἐφ᾽ ὧν ἤσϑησαν ἢ ἐλυπήϑησαν 
ἠϑοπεποιημέναι ἐπὶ τὴν αἵρεσιν ἔρχονται, ταῦτα μὲν 
ἐδόκει ἐὰν ὡς εἰς ἀπολογίαν δυνάμενα παρασχεῖν 
τινὰς πιϑανότητας, ἃ δὲ μετὰ τὸ ἐλέσϑαι καὶ uéA- 
Astv τοὺς κατὰ μέρος ἀνθρώπους ᾿ἀποφαίνειν, διὰ 

25 τῆς αὐτῶν εἰς τὰ σώματα εἰσκρίσεως παϑεῖν αὐτὰς 
ἔφη, χαλεπὰ ἡμῖν ἐφαίνετο, ποτὲ μὲν λέγοντος 'Ó 
πρῶτος [λαχὼν πρῶτος] αἰρείσϑω βίον c) συνέσται ἐξ 
ἀνάγκης᾽. ποτὲ δὲ ὅτι ὃν εἰλήχαμεν δαίμονα ἀναπό- 
δραστός τις ἡμῖν φρουρός. τὴν γὰρ Δάχεσιν, Tg 

30 τῆς ἀνάγκης ἐστὶ ϑυγάτηρ, τῷ λαχόντι καὶ ἑλομένῳ (810) 
τινὰ βίον συμπέμπειν φύλακά τε τοῦ βίου καὶ ἐκ 
παντὸς ἀποπληρωτὴν τοῦ αἱρεϑέντος᾽ ὃ δὲ παραλα- 


104 ISANNOT ΣΤΟΒΑΙΟΥ 1,18. I 


βὼν αὐτὸν καὶ πρὸς τὴν Κλωθὼ ὑπὸ τὴν ἐκείνης χεῖρα 
καὶ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ ἀτράκτου ἀγαγὼν, καὶ μετὰ 
ταῦτα πρὸς τὴν rgoxov τὴν τὰ ἐπικλωσθϑέντα ποι-- 
oUduv ἀμετάτροπα, ἐντεῦϑεν ἤδη ἀμεταστρεπτὶ ἄγει 
ὑπὸ τὸν τῆς ᾿ἀνάγκης ϑρόνον, καὶ δι᾽ ἐκείνου διεξελ-- 5 
ϑεῖν ποιήσας ἅμα τοῖς ἄλλοις ἀπάγει εἰς τὸ τῆς Δή- 
ϑης πεδίον παρὰ τὸν ᾿ΔΑμέλητα ποταμόν, ἀφ᾽ οὗ μέ- 
τρον μὲν ἀναγκαῖον εἶναι πιεῖν, τοὺς δὲ πιόντας παᾶν-- 
τῶν ἐκλανϑάνεσϑαι. οὕτω δὲ τούτων ἐπικεκλωσμέ- 
νῶν καὶ κατηναγκασμένων καὶ ἐπικεκυρωμένων ὑπὸ 10 
Μοιρῶν τε καὶ 4ήϑης καὶ ᾿ἀνάγκης, ἑπομένου καὶ 
παραφυλάττοντος τὴν εἱμαρμένην τοῦ δαίμονος, τένος 
ἂν εἴημεν κύριοι, ἢ πῶς ἔτι ἡ ἀρετὴ ἀδέσποτος, ἣν 
τιμῶν καὶ ἀτιμάξων πλέον καὶ ἔλαττον αὐτῆς ἕκα-- 
(201) ὅτος ἕξει: 15 
ἐπεὶ τοίνυν τὰ τοῦ Πλάτωνος εἰς τὰς χεῖρας λα- 
[272] βὼν μακρὰν ἡμᾶς ἀπεσφάλϑαι τὴς τοῦ φιλοσόφου 
γνώμης κατεῖδον ; ἐθαύμασα μὲν τοὺς ἀπορήσαντας. 
βίους γὰρ αὐτοὺς μόνον λέγειν ἡγησάμενοι, καὶ κα- 
ϑάπερ οἱ τὰ περὶ βίων πραγματευσάμενοι μέμνηνται 20 
γεωργικοῦ τινὸς βίου καὶ πάλιν πολιτικοῦ καὶ ἄλλον 
στρατιωτικοῦ. οὕτω καὶ τὸν Πλάτωνα, πολλῶν καὶ 
διαφύρων ἐν ἀνθρώποις ϑεωρουμένων βίων, καὶ τού- 
τῶν τῆς αἰρέσεωςΓ ἐφ᾽ ἡμῖν ἐν πολλοῖς οὔσης καὶ πά-- 
λιν τῆς ἐξ αὐτῶν μεταϑέσεως. εἰκότως ϑαυμάξουσι 35 
πῶς ὁ τούτων ἑλόμενός τινα κατηνάγκασται ἐκ παν- 
τὸς τοῦτον ἀποπλῆσαι μόνον. οἵ μὲν γὰρ ἀπὸ τῆς 
στοᾶς βίον λέγεσθαι ὑπολαμβάνουσι xo ἕν τι δση- 
μαινόμενον λογικῆς ζωῆς, διέξοδον αὐτῷ ἀποδιδόντες 
ἐξ ἐνεργειῶν καὶ σχέσεων καὶ ποιήσεων καὶ παϑημά- 80 
τῶν συνεστῶσαν, ὃ δὲ Πλάτων καὶ τὰς τῶν ἀλόγων 
ξωὰς λέγει βίους. βίος γὰρ κατ᾽ αὑτὸν καὶ ἡ τοῦ κύ- 


--««ἱἰ. 





CAP. 7. s. 39. HOIKA. 105 


xvov ξωή, καὶ πάλιν ἄλλος βίος ὃ λέοντος, xc" ὃ 
λέων, καὶ ἄλλος ὃ ἀηδόνος᾽ βίος δὲ καὶ ὁ ἀνθρώπειος, 
καὶ τούτου ὃ μέν τις γυναικεῖος ὃ δὲ ἀνδρεῖος λέγει 
γὰρ εἶναι παντοδαπὰ τῶν βίων τὰ παραδείγματα. 
5 ὃν μὲν οὖν τοιοῦτον παρ᾽ αὐτῷ σημαινόμενον fov, 
ἕτερον δὲ ὃ παρίστησι συμβεβηκύς τι τούτων καὶ δεύ- 
τερύν τινα χαρακτῆρα ἐπὶ προηγουμένῳ và ῥηϑέντι 
βίῳ. προηγούμενος μὲν γὰρ βίος κυνὶ ὃ κατὰ τὴν [814] 
κυνὸς ξωήν᾽ ἐπισυμβαίνει δὲ τῷ τοιούτῳ βέῳ ἢ τῶν 
10 ϑηρευτικῶν κυνῶν ἢ τῶν ἰχνευτικῶν ἢ τῶν περὶ τρά- 
πεξαν ἢ τῶν οἰκοφυλάκων, καὶ δεύτερος ἂν εἴη καὶ 
οὗτος βίος. ἀλλὰ τοῖς μὲν ἀλόχοις ἀφῃρημένοις τοῦ 
αὐτεξουσίου ἢ ἢ διὰ φύσεως ὁ χαρακτὴρ οὗτος ἐπισυν- 
ίσταται. ἢ διὰ κατατάξεως τοῦ κτησαμένου ἐπὶ δὲ 
1 τῶν ἀνθρώπων τὸ μὲν ἢ ἐκ προγόνων γενέσϑαι ἀγα-- 
Sov ἢ κάλλους τυχεῖν σωματικοῦ διὰ φύσεως ἐπο- 
ρέσϑη ἢ τύχης, πλὴν ὅτι τούτων οὐδὲν ἦν ἐφ᾽ ἡμῖν 
δῆλον. τὰς δέ γε τῶν τεχνῶν ἀναλήψεις καὶ τὰς τῶν 
ἐπιτηδευμάτων ἐπιστημῶν τε καὶ τὰς τῶν πολιτικῶν 
20 βίων ἀρχῶν τε διώξεις καὶ ὅσα τοιαῦτα ἐκ τοῦ ἐφ᾽ 
ἡμῖν ἠρτῆσϑαι συμβέβηκεν, εἰ καί τινα δυδσεπίτδυκτα, 
τῷ καὶ τῆς ἔξωϑεν προσδεῖσθαι συλλήψεως, Óv ov 
εἰς τὸ τυχεῖν δύσκολα καὶ ἀποϑέσϑαι οὐ ῥάδια, ὥσπερ 
ἀρχὰς καὶ τυραννέδας καὶ δημαγωγίας. πάντα μὲν 
25 οὖν τὰ τοιαῦτα ἠρτῆσϑαι συμβέβηκεν ἐκ τῆς προαιρέ- 
650g, ἡ δὲ τεῦξις αὐτῶν οὐ πάντως ἐφ᾽ ἡμῖν, ἀφ᾽ 
ov δ᾽ ἂν τινος τύχωμεν, τῇ τάξει αὐτοῦ ἔπεσϑαι 
ἀνάγκη. δέδοται μέντοι ἐπὶ πάντων σχεδὸν τῶν 
ἐχόντων μεσότητα καὶ μὴ ἤδη εἰς κακίαν ἀνηγμένων 
80 τὸ χρήσασϑαι τοῖς βίοις ὅν τις μέτεισιν ἢ κακῶς ἢ 
καλῶς. καὶ γὰρ ἐπὶ τυραννίδας τινὲς προαχϑέντες [316] 
ἥπιοι καὶ πρᾶοι γεγόνασι, καὶ βασιλείαις πονηρῶς 





106 ISANNOT ZTOBAIOT LiB. t 


ἐχρήσαντο. τούτων οὕτως ἐχόντων ἡ μὲν αἵρεσις. τῶν 
βίων ταῖς ἔξω ψυχαῖς προηγουμένων τῶν πρώτων 
ἐστί, καὶ ἐπὶ τὸν αἱρεϑέντα ἥ τε ἀνάγκη τὸ ἀπαραί- 
τητον ἐκύρωσεν ὅ τὸ δαίμων ἐπηκολούϑησεν, ὡς ἂν 
δὴ τοῦ βίου προστάτης ὧν καὶ ἐπόπτης ἕκαστος éx&- 5 
ὅτου, συναναγκάσων ἐμμένειν τὰς ψυχὰς τῷ αἶρε- 
ϑέντι καὶ μὴ προβλέπειν, αἵ τε Μοῖραι τὸν τοιοῦ- 
τον ἐπένησαν ἑκάστῳ βίον, τά vs γιγνόμενα διὰ 
παντὸς μαρτυρεῖ τοῦ χρύνου. οὔτε γὰρ ἀνήρ, κἂν 
σφόδρα δι’ ἀσέλγειαν μαλακέξηται καὶ πάντ᾽ αὐτῷ iu 
D προαίρεσις μετασχηματίξῃ τὰ ἔξωϑεν εἰς τὰ τῆς 
ϑηλείας συνήϑη, γυνή ποτ᾽ ἂν γένοιτο ; οὔτε γυνὴ 
τὰ ἀνδρῶν ἐγχειροῦσα δρᾶν ἀνήρ ποτ᾽ ἂν “γένοιτο. 
ξῶσι μὲν οὖν τοῦτον τὸν βίον αἱ ψυχαὶ μετ᾽ ἀνάγκης, 
διὰ λήϑης αὐτὸν διεξάγουσαι καὶ ὅτι ἐπ’ αὐταῖς; ἡ " 
αἵρεσις αὐτοῦ ποτὲ γέγονε παντελῶς ἐπιλελησμέναι. 
[378] ἄρχεται δὲ ἐπ᾿ ἀνθρώπον μάλιστα ἀνειμένον [ἐλεύ- 
ϑερον] τὸ ἐθελούσιον πρὸς μὲν τὰ τῆς ψυχῆς ὡς καϑ' 
ἑαυτὴν καὶ μὴ ἐν σώματι δεδεμένην καὶ πεπεδημέ- 
νην, πρὸς δὲ τὰ τοῦ ξώου καὶ συναμφοτέρου πρὸς Ὁ 
αὐτεξούσια ἔργα λελυμένου. σὺν γὰρ τούτῳ διεξάγει 
(202) τὸν ἀνθρώπειον βίον ἕκαστος ἡμῶν, σὺν τῷ ἔχειν 
zigóg τὰ τοῦ συναμφοτέρου αὐτεξούσια ἔργα τὴν ÓQ- 
μὴν προσήκουσαν. 
40 Ἐν ταυτῷ. 5 
Διοικεῖται γὰρ τὸ ξῶον ἕκαστον κατὰ τὴν τῇδε 
προσήκουσαν αὐτῷ διάξησιν. ἔχει δὲ ὃ βίος ὃ τοῦ 
ἀνθρώπου τὸ κατάλληλον τῷ ἀνθρώπω αὐτεξούσιον 
ἐφ᾽ ἑαυτῷ, δι’ ὃ κἂν ἄγηται ὑπὸ προϑυμιὼν φυσι- 
κῶν πρός τινα τῶν ἐνταῦϑα ἐν αἱρέσει πιπτόντων ὃ 
βίων, ἀλλ᾽ ἐφ᾽ αὑτῷ ἔχει τὸ μὴ ἐμπεσεῖν, κἂν πάν- 
τῶς ἐμπέσῃ. ὡς γὰρ τῇ πιϑανῇ φαντασίᾳ συγκατα- 





CAP. V. 8. 40---42. HOIKA. 101 


τυϑέμεϑα διὰ τὸ πιϑανόν, ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ἡμῖν καὶ τὸ μὴ (380] 
συγκατατίϑεσϑαι, ὅτι μὴ ἡ φαντασία σύρει ἡμᾶς καὶ 
νευροσπαστεῖ πρὸς αὑτήν. 
Ἐν ταυτῷ. 41 

5 Τὸ γὰρ ὅλον βούλημα τοιοῦτ᾽ ἔοικεν εἶναι τὸ τοῦ. 
Πλάτωνος᾽ ἔχειν μὲν τὸ αὐτεξούσιον τὰς ψυχάς, πρὶν 
εἰς δώματα καὶ βίους διαφόρους ἐμπεσεῖν, εἰς τὸ 
[τοὔτον] ἢ τοῦτον ἐλέσϑαι τὸν βίον, ὃν μετὰ ποιᾶς 
ξωῆς καὶ σώματος οἰκείου τῇ ξωῇ ἐκτελέσειν μέλλει" 

10 καὶ γὰρ λέοντος βίον ἐπ᾽ αὐτῇ εἶναι ἐλέσϑαι καὶ &v- 
δρός. κἀκεῖνο μὲν τὸ αὐτεξούσιον ἅμα τῇ πρός τινα 
τῶν τοιούτων βίων πτώσει ἐμπεπόδισται᾽ κατελϑοῦ- 
δαι δὲ εἰς τὰ σώματα καὶ ἀντὶ ψυχῶν ἀπολύτων ys- 
γονυῖαι. ψυχαὶ ξῴων. τὸ αὐτεξούσιον φέρουσιν οὐ- 

15 κεῖον τῇ τοῦ ξῴου κατασκευῇ, καὶ ἐφ᾽ ὧν μὲν εἶναι 
πολύνουν καὶ πολυκίνητον, ὡς ix ἀνθρώπου, ἐφ᾽ 
ὧν δὲ ὀλιγοκίνητον καὶ μονότροπον, ὡς ἐπὶ τῶν ἄλ- 
λων σχεδὸν πάντων ξῴων. ἐξηρτῆσϑαι δὲ τὸ αὐτεξού- 
σιον τοῦτο τῆς κατασκευῆς, κινούμενον μὲν ἐξ αὑτοῦ 

20 φερόμενον δὲ κατὰ τὰς ἐκ τῆς κατασκευῆς γιγνομέ- 
νας προϑυμίας. | 

Ἐν ταυτῷ. 42 
^ Πανταχοῦ δὲ τὰς ὑπερβολὰς φεύγειν προσήκει, [382] 
διώκειν δὲ τὸ μέσον, ἂν μὴ ἤδη τὸ ἐφ᾽ ἡμῖν πάϑεσι 

25 χακίας ἀνηκέστοις δεδεμένον δουλεύῃ καὶ ὑποτετα- 
γμένον ἢ τούτοις. ἀρέσκει καὶ τὸ μὴ ἀτάχτως κλη- 
ροῦσϑαι τὰς ψυχὰς τοὺς βίους καὶ λαμβάνειν αὐτούς, 
ἀλλὰ τάξει καὶ ὡς ἄγει αὐτὴν ἡ περίοδος. ἡ μὲν 
γὰρ πρώτη παυσαμένη ἐν τῇ πρώτῃ περιόδῳ πρώτη 

80 ἥξει, ἡ δὲ δευτέρα ἐν τῇ δευτέρᾳ κληρωσομένη᾽ στρε- 
φομένας γὰρ ὑπὸ τοῦ παντὸς καὶ κασαληγούσας τῇ 
τούτου φορᾷ περιάγεσϑαι ὡς εἰς τάξιν, κλήρων σημαι- 


1... ΙΘΑΝΝΟΥΎ ZTOBAIOT LiB. x 


νόντων τὸ πρῶτον καὶ τὸ δεύτερον. δι᾽ ὃ καὶ τῆς 
“αχέσεως οἱ κλῆροι λαμβάνονται τῷ προφήτῃ, ἥτις 
ἀπὸ τοῦ λαγχάνειν [καὶ κληροῦσϑαι)] κέκληται Λά- 
χεσιν δὲ τὴν τοῦ παντὸς περιστροφὴν πολλοὶ εἶναι 
εἰρήκασιν. ἀρέσκει καὶ τὸ χραίνεσθαι τὸ μὲν ἐπὶ ταῖς 
ψυχαῖς αὐτεξούσιον ὑπὸ τῆς ἐγγινομένης ἐνταῦϑα 
προβιοτῆς. τὸ δ᾽ ἐπὶ τοῖς ἀνθρώποις αὐτεξούσιον ἐκ 
τῆς πρός τινα τῶν τῇδε βίων τῆς ἔξω ἔτει οὔσης ῥο- 
πῆς, ἣν αἵρεσιν o Πλάτων λέγει. ἀρέσκει καὶ τὸ τοι- 
[384] αὐτην εἶναι τὴν εἱμαρμένην, ἐοικυῖαν ταῖς τῶν vo- 10 
μῶν διαγορεύσεσι., νόμον οὖσαν καὶ αὐτὴν καὶ .- 


σι 


. θεῶν ψήφισμα παλαιὸν 
ἀέδιον πλατέεσσι κατεσῳφραγισμένον ὅρκοις, 
φησὶν Ἐμπεδοκλῆς. οἵ τὸ γὰρ νόμοι οὐκ ἀναγκάξον-- 
τες διαγορδύουσιν ὡς ἐὰν λῃστεύσῃς τάδε πείσῃ, ἐὰν 15 
δὲ ἀριστεύσῃς τῶνδε τεύξῃ. οἵ ve xa«9' εἱμαρμένην 
ϑεσμοί, ἐὰν βίον ἔλῃ ἀνδρός, οὕτως (ron, οὐ μὴν ἔτι 
καὶ ἑλοῦ ἐκ παντὸς ἀναγκάξουσι᾽ καὶ ἐὰν ἐν ἀνδράσι 
γενόμενος βίον ἕλῃ στρατιώτου, τάδε δὲ παϑεῖν καὶ 
δρᾶσαι ἀνάγκη, οὐ μὴν ἔτι βίον 6s ἀνάγκη ἐλέσϑαι Ὁ 
στρατιώτου καὶ τάδε παϑεῖν [καὶ δρᾶσαι] ἐξ ἀναγ-- 
κης. δι᾽ ὃ κεῖται μὲν τὰ παραδείγματα καὶ τῶν πρώ- 
τῶν καὶ δευτέρων ἐπὶ δὲ ταῖς ψυχαῖς ἐστι τούς Tc 
πρώτους ἐλέσϑαι βίους καὶ ξῆσαι φέρε βίον ἀνθρώ- 
που; τῶν τὸ δευτέρων ἐλέσϑαι βίον τινά᾿ ἑλομένῳ 35 - 
δὲ καὶ ξῶντι κατὰ τοῦτον ἀνάγκη τἀκόλουϑα καὶ Óga- — 
σαι καὶ παϑεῖν. εἰ μέντοι ἐνδέχεται καταμαντευσάς- 
[386] μένον τῆς Πλάτωνος γνώμης [ἐπιτυχὼν] στοχάσασϑαι 
(203) πόϑεν ταῦτα λαβὼν Πλάτων περὶ αὐτῶν διελέχϑη 
ὡς τοῖς γιγνόμενοις ὄντων συμφώνων, φαίην ἄν. οἷ- 9 
μαι,ῦτι τῶν παρ᾽ Αἰγυπτίοις δοφῶν τοὺς βίους ἐκ τῶν 
ὡροσκόπων σημειουμένων καὶ τῆς ἐν ταῖς γενέσεσι 


CAP. T. 8. 42. ΗΘΙΚΑ. 109 


L3 


τῶν ἀστέρων πρὸς τὰ ἐν τῷ ξῳδιακῶ ἄστρα διαϑέ- 
σεως, ὡς ἀκολούϑως τῇ τοῦ ὡροσκόπου ἀνατολῇ ἀναγ- 
κάξειν μὲν τὴν ποιὰν διάϑεσιν τῶν σχηματισμῶν 
ποιοὺς εἶναι τοὺς βίους ταῖς διὰ τῆς ὡροσκοπούσης 
5 μοίρας ἰούσαις ψυχαῖς εἰς τὴν γένεσιν, πῶς ἐχόντων 
τότε τῶν σχηματισμῶν , μὴ συντέίϑεσϑαι αὐτὸν τοῖς 
Aiyvxt(og' τῶν δὲ ψυχῶν κατὰ τὰς ἐνούσας διαϑέ- 
G&ig ἐπὶ τοὺς ὡροσχόπους φερομένων, καὶ Buovg, οὖς 
σημαίνουσιν ol. σχηματισμοί, βλεπουσῶν γεγραμμε-- 
10 vovg τὰς ἑλομένας, ὥσπερ ἐν πέίνακι γεγραμμένα, ἐν 
τῇ οὐρανίᾳ γῆ, διὰ μὲν τὸ αὐτεξούσιον δύνασθαι καὶ 
μὴ βιῶναι οὕτω, ἑλομένας δέ, τὰ ἐν τῇ στροφῇ κατὰ 
στιγμὴν τοῦ χρόνου τῆς ἀναφορᾶς τοῦ ὡροσκόπου 
ἐναλλατόμενωυ, ἀνάγκῃ ἐκτελεῖν τὰ γεγραμμένα. διὰ [888] 
15 τέ οὖν ἐν τῇ αὐτῇ ἀναφορᾷ φέρε καὶ κύων γεννᾶται 
καὶ ἀνὴρ καὶ γυνὴ καὶ πολλοὶ ἄνδρες , καὶ πάντων 
οὔτε ὃ πρῶτος βίος ὁ αὐτὸς οὔτε ὁ δεύτερος: πρώ- 
τον μὲν οὖν δἴποιμ᾽ ἂν οὐχ οὕτως ταχυτέραν ταῖς 
ψυχαῖς πορείαν πάσαις, ὡς μὴ φϑάσαι τὴν ἀναφο- 
20 ρὰν τοῦ ὡροσκόχου τὴν ἐκείνων εἴσοδον᾽ προλαμβα- 
νούσης δὲ ἀεὶ τῆς φορᾶς, καὶ ἑκάστης κατὰ κλῆδον 
διαφορᾶς ἄλλο παράδειγμα βίου φερούσης, ἀνάγκη 
μηδέποτε συντρέχειν πάντῃ τοὺς δοκοῦντας ἐν τῇ 
αὐτῇ ὥρᾳ εἰς τὸν κόσμον ἐμβάλλειν. ἔπειτα ὃ μὲν 
25 κλῆρος ἔξω πρὶν εἰς τὸν τῆς δελήνης ὑποκάτω τόπον 
πεσεῖν. τοῦ πρώτου βίου ἡ διέξοδος διὰ τῶν ἑπτὰ 
δφαιρῶν γιγνομένη, ἄλλως ἄλλης κατ᾽ αὐτὰ κινου- 
μένης κατὰ τὰς προϑυμίας πρός τινας τῶν δευτέρων 
βέων, οὐχ ὁμοίως προσέχειν πάσας ποεῖ τοῖς γεγραμ- 
80 μένοις. ἤδη οὖν ἡ μὲν ἑλομένη κυνὸς βίον ἔρχεται 
ἐπὶ vovós τὸν ὡροσχύπον, ἡ δὲ ἀνθρώπου κατὰ τὴν 
παράκλισιν τῆς στιγμῆς ἐπὶ τόνδε᾽ φέρει δ᾽ αὐτὴν [390] 


110 IGANNOT ZTOBAIOT Lr5. r1 | 


ἡ dx κατὰ τῆς ἠϑοποιίας ἰδιότητα ἐπὶ τὴν μοῖραν 
τῆς περιφορᾶς, ἢ βίον ἔχει γεγραμμένον πρόσφορον 
ταῖς αὐτῆς προθυμίαις. ἡ δὲ ΖΔίκη Τύχη λέγεται, 
αἰτία οὖσα ἄδηλος ἀνθρωπίνῳ λογισμῷ. ξωδίων δὲ 
ὄντων δώδεκα, δι’ ὧν ἡ ὁδὸς ταῖς ψυχαῖς πεπέστευ- 5 
ται τοῖς «Αἰγυπτίοις γίγνεσϑαι τῇδε πανταχοῦ σχεδόν, 
αἷ μὲν πρῶται τοῦ ξῳδιακοῦ μοῖραι ὡς ἂν αὐτῷ νε- 
νεμημέναι τῷ κυρίῳ vov ξωδίου, παρεδόϑησαν εἶναι 
ἀμφιλαφεῖς᾽ αἱ δὲ τελευταῖαι ἐπὶ πάντων τοῖς κα- 
κοποιοῖς λεγομένοις ἀστράσιν ἀπενεμήϑησαν. ἐντεῦ- * 
ϑὲν οὖν ἡ vOv πρώτων κλήρων εὐμοιρία ἀποδοχῆς 
ἠξίωται, καὶ ἡ τῶν ὑστέρων ἐστενοχωρῆσϑαι λέγεται. 
σημαίνειν μὲν οὖν τὰ ποιὰ σχήματα τοὺς βίους τέϑε- 
ται Πλάτων᾽ ἀναγκάξειν δὲ οὐκ ἔτι, ἀλλὰ τοὺς ἕλο- 
μένους ζῆν καϑὰ σημαίνει, ἐξ ἀνάγκης ἔχειν τὸν 15 
εἱρμὸν τῶν γεγραμμένων. αἰτία τοίνυν ἑλομένων ἢ 
γυναικὸς ἢ ἀνδρὸς βίον, ἢ ἄλλου τινὸς ξῴου ἐκ τῆς 
[392] εἰς τὸν ὡροσχκόπον φορὰς αἰτία δὲ καὶ τῆς ἐνεχϑ εί- 
δης εἰς τόνδε τὸν ὡροσκόπον τὸ ἐλέσϑαι τὸν δεύτε- 
ρον βίον, ὃν γεγραμμένον δεικνύει ἡ κατὰ τὸν ὧρο- Ὁ 
. exózov τεταγμένη διακόσμησις τῶν ἀστέρων. εἰ μή 
τις τὴν μὲν κατὰ τὴν σπορὰν ὡροσχοπίαν τοῦ ἀν- 
ϑρώπου ἢ κυνὸς ἐλέσϑαι ἐμφαίνειν τὸν κλῆρον εἴποι, 
τὴν δὲ κατὰ τῆς ἐκ γαστρὸς ἐκτροπῆς ὡροσκοπίέαν 
τοῦ δευτέρου βίου καὶ ἐπὶ τῷ προαιρεϑέντι ἐνδει- 5 
κνύναι τὴν αἵρεσιν. ἀλλ᾽ ὅτι μὲν ἐκ τῶν παρ᾽ Αἴ- 
γυπτίοις παραδεδομένων ἡ τοῦ μύϑου πλάσις ἐσκευ- 
ὥρηται, συγχωρήσειεν ἄν vig^ εἰ δὲ xav αὐτὰ τὰ 
νοήματα κατὰ μέρος τῷ Πλάτωνι διεσκευάδϑη, χαλε- 
πὸν τὸ ἀποφαίνεσϑαι. ἐπεὶ δὲ καὶ Ὁμήρου τυγχάνεις *.— 
ὧν ἐραστής τε καὶ ἐπαινέτης, ὅρα μοι μὴ καὶ αὐτὸς 
πρὸ τοῦ Πλάτωνος τὸ διττὸν οἶδε τῶν βίων, τὸν μέν 


is ÀJ -— -— —- -—— πα “ - - 


CAP. 7. s. 49. 48. HOIKA. 111: 


τινα ἀκίνητον, ὃν ἐλέσθϑαι ἡ ψυχὴ ἢ μὴ ἐλέσϑαι δυ- 
voten, ὅταν δ᾽ ἕληται ἀφύκχτως ἔχουσα μεταβάλλειν 
ἢ δι᾽ ἀρετῆς αὐτὸν διοικεῖ ἢ κακίας τούτου γὰρ με-- (204) 
μνημένος φησί 
δ μοῖραν δ᾽ οὔ τινά φημι πεφυγμένον ἕωμεναι ἀνδρῶν 

οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐσθλόν, ἐπὴν τὰ πρῶτα γένηται. [394] 
τοῦτο μὲν οὖν περὶ τοῦ πρώτου καὶ ἀπαραβάτου εἴη 
ἂν λέγων βίου᾽ περὶ δὲ τοῦ δευτέρου, ὅτι ἐστὶν ἐφ᾽ 
ἡμῖν, τί οὖν φησὶν Ὅμηρος: 

10 οἷον δή νυ θεοὺς βροτοὶ αἰτιόωνται" 

ἐξ ἡμέων γάρ φασι κακ᾽ ἔμμεναι" ot δὲ καὶ αὐτοὶ 
σφῆσιν ἀτασϑαλίησιν ὑπὲρ μόρον ἄλγε᾽ ἔχουσιν. 
διὰ τί οὖν .,»οὗ δὲ καὶ αὐτοί; ^ δηλοῖ γὰρ ὅτι καὶ ἀπὸ 
ϑεῶν τι ἔρχεται εἰς αὐτούς, εἰ καὶ τὸ πλέον δι᾽ αὐ- 

15 τούς. ἢ ὅτι τὰ παραδείγματα vov fov παρὰ ϑεῶν, 
οὐδὲ αὐτοὺς ξξω τῆς αἰτίας τοῦ εἰς κακὰ ἐμπέπτειν; 
ἀλλ᾽ ἀπολύεται αὐτοὺς τῷ αὐτεξουσίους ποιῆσαι τὰς 
ψυχὰς καὶ αὐταῖς ἐπιτρέψαι ἐλέσϑαι βίους, οἵ δὲ ἐξ 
ἐπιδρομῆς καὶ ἀμαϑίας ᾿σφῇσιν ἀτασϑαλέῃσιν ὑπὲρ 

20 μόρον ἄλγε᾽ ἔχουσιν᾽. 

Ἐκ τῆς Ἰαμβλέχον ἐπιστολῆς πρὸς 48 
Μακεδόνιον περὶ εἱμαρμένης. 
Οὐσία ἐστὶν ἄυλος ἡ τῆς ψυχῆς xo" ἑαυτὴν ἀσώ- 
ματος, ἀγέννητος πάντῃ καὶ ἀνώλεϑρος., παρ᾽ ἑαυτῆς [596] 

35 ἔχουσα τὸ εἶναι καὶ τὸ ξῆν αὐτοκένητος παντελῶς, καὶ 
ἀρχὴ τῆς φύσεως καὶ τῶν ὅλων κινήσεων. αὕτη δὴ 
οὖν καϑ᾽ ὅσον ἐστὶ τοιαύτη, καὶ τὴν αὐτεξούσιον καὶ 
τὴν ἀπόλυτον περιείληφεν ἐν ἑαυτῇ ξωήν. καὶ xo 
ὅσον μὲν δίδωσιν ἑαυτὴν εἰς τὰ γιγνόμενα καὶ ὑπὸ 

80 τὴν τοῦ παντὸς φορὰν ἑαυτὴν ὑποτάττει , κατὰ το- 
σοῦτον καὶ ὑπὸ τὴν εἱμαρμένην ἄγεται καὶ δουλεύει 
ταῖς τῆς φύσεως ἀνάγκαις" καϑ᾽ ὅσον δὲ αὖ τὴν νοε- 


112 IGANNOT ZTOBAIOT Lib. 11 


ρὰν ἑαυτῆς xal τῷ ὄντι ἄφετον ἀπὸ πάντων καὶ αὐ- 
ϑαίρετον ἐνέργειαν ἐνεργεῖ, κατὰ τοσοῦτον τὰ ἕαυ- 
τῆς ἑκουσίως πράττει xol τοῦ ϑείου καὶ ἀγαϑοῦ καὶ 
νοητοῦ μετ᾽ ἀληϑείας ἐφάπτεται. 
44 Ἐν ταυτῷ. 
Τὸν κατὰ νοῦν ἄρα βίον καὶ τὸν ἐχόμενον. τῶν 
ϑεῶν διαξῆν μδλετητέον᾽ οὗτος γὰρ ἡμῖν μόνος ἀπο- 
δίδωσι τὴν ἀδέσποτον τῆς ψυχὴς ἐξουσίαν, ἀπολύει 
τε ἡμᾶς τῶν ἀναγκαίων δεσμῶν, καὶ ποιεῖ ξῆν οὐκ 
ἀνθρώπινόν τινα βίον, ἀλλὰ τὸν ϑεῖον καὶ τῇ βου-" 
λήσει τῶν ϑείων ἀγαϑῶν ἀποπληρούμενον. 
46 Tov αὐτοῦ. 
Καὶ γὰρ ἤδη τὸ ὅλον εἰπεῖν, αἱ μὲν κινήσεις αἱ 
[398] περὶ τὸν κόσμον τῆς πεπρωμένης πρὸς τὰς ἀύλους 
καὶ νοερὰς ἐνεργείας καὶ περιφορὰς ἀφομοιοῦνται, ἡ 
ὃΣ τάξις αὐτῆς πρὸς τὴν νοητὴν καὶ ἄχραντον εὐτα- 
ξίαν ἀπείκασται" τὰ δ᾽ αἴτια τὰ δεύτερα τοῖς προη- 
γουμένοις αἰτίοις συνήρτηται, καὶ τὸ ἐν γενέσει πλῆ- 
Sog περὶ τὴν ἀμέριστον οὐσίαν, καὶ πάντα οὕτω τὰ 
τῆς εἰμαρμένης συνῆπται πρὸς τὴν προηγουμένην" 
πρόνοιαν. κατ᾽ αὐτὴν τὴν οὐσίαν ἄρα ἐπιπλέκεται 
ἡ εἱμαρμένη τῇ προνοία, καὶ διὰ τὸ εἶναι τὴν πρό- 
vouxrv ἔστιν ἡ εἱμαρμένη καὶ ἀπ᾽ αὐτῆς καὶ περὶ αὖ- 
τὴν ὑφέστηκε. 
τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων καὶ ἡ τῶν ἀνθρώπων 
ἀρχὴ τοῦ πράττειν ἔχει μὲν συμφωνίαν πρὸς ἀμφο- 
τέρας ταύτας τὰς τοῦ παντὸς ἀρχάς, ἔχει δὲ καὶ ἀφει- 
μόνην ἀπὸ τῆς φύσεως καὶ ἀπόλυτον ἀπὸ τῆς τοῦ 
παντὸς κινήσεως ἐν ἡμῖν τῶν πράξεων & ἀρχήν᾽ διὰ 
τοῦτο οὐκ ἔνεστιν ἐν τῇ τοῦ παντός. διότι μὲν γὰρ 3 
ἀπὸ τῆς φύσεως παράγεται οὐδὲ ἀπὸ τῆς τοῦ παντὸς 
κινήσεως, πρεσβυτέρα καὶ οὐκ ἀπὸ τοῦ παντὸς ἐνδὶ 


CAP. 7. 8. 43---47. HOIKA. 113 


δομένη προτέτακται᾽ διότι ye μὴν ἀφ᾽ ὅλων ev τοῦ 
κόσμου μερίδων καὶ ἀπὸ πάντων στοιχείων μοίρας 
τινὰς κατενείματο καὶ ταύταις πάσαις χρῆται, περι-- [400] 
ἔχεται αὐτὴ καὶ ἐν τῇ τῆς εἱμαρμένης διατάξει συν- 
5 τελδῖ τὲ εἰς αὐτὴν καὶ συμπληροῖ τὴν ἐν αὐτῇ κατα- 
σκευὴν καὶ χρῆται αὐτῇ δεόντως. καὶ καθ᾽ ὅσον μὲν 
λόγον καθαρὸν αὐϑυπόστατον καὶ αὐτοχένητον ἀφ᾽ 
ἑαυτοὺ τε ἐνεργοῦνεα καὶ τέλειον ἡ ψυχὴ συνείληφεν 
ἐν ἑαυτῇ, κατὰ τοσοῦτον ἀπόλυτός ἐστι πάντων τῶν 
τ ἔξωϑεν᾽ xc0' ὅσον γε μὴν καὶ ξωὰς ἄλλας προβαλ- 
λει ῥεπούσας εἰς τὴν γένεσιν καὶ ἐπικοινωνεῖ τῷ σώ-- 
ματι, κατὰ τοσοῦτον ἔχει συμπλοκὴν καὶ πρὸς τὴν 
τοῦ κόσμου διάταξιν. 
Ἐν ταυτῷ. 
15 Εἰ δέ τις ταυτόματον καὶ τὴν τύχην ἐπεισάγων 
|. ἀφαυρδῖν οἴεται τὴν τάξιν, μαθέτω ὡς οὐδέν ἐστιν ἐν 
τῷ παντὶ ἄτακτον οὐδ᾽ ἐπεισοδιῶδες οὐδὲ ἄνευ αἱ- 
víxg οὐδὲ ἀόριστον οὐδὲ εἰκῇ οὐδὲ ἀπὸ τοῦ μηδενὸς 
ἐπεισιὸν οὐδὲ κατὰ συμβεβηκός. οὔκουν ἀναιρεῦῖκαι 
20 ἡ τάξις καὶ συνέχϑια viv αἰτιῶν καὶ ἡ τῶν ἀρχῶν 
ἕνωσις καὶ ἡ δι᾿ ὅλων διατείνουσα τῶν “πρώτων ἐπι- 
κράτεια. βέλτιον οὖν ἀφορίξεσϑαι, ἡ τύχη τῶν πλει- [402] 
ὄνων τάξεων ἢ καὶ ἄλλων δή τινων ἐστὺν ἔφορος καὶ 
συναγωγὸς αἰτία, πρεσβυτέρα τῶν συνιόντων, ἣν τοτὲ 
25 μὲν ϑεὸν ὀπικαλοῦμεν [τοτὲ δὲ δαίμονα] παρειλήφα-- 
μεν. ἡνίκα μὲν γὰρ ἂν τὰ κρείττονα αἰτέα τῶν συν- 
ἐόντων 1, ϑεός ἐστιν αὐτῶν ὄφορος, ὁπόταν δὲ τὰ ἐν 
τὴ φύσει, δαίμων. &sl οὖν μετ᾽ αἰτίας πάντα ἐπιτε- 
λεῖται, καὶ οὐδ᾽ ὁτιοῦν ἄτακτον ἐν τοῖς γιγνομένοις 
30 ἐπεισέρχεται. 
Ἐν ταυτῷ. 47 
Διὰ τί ovv παρ᾽ ἀξίαν al διανομαὶ ἀποδίδονται; 
-TOB. ECL. PHYS. II. 8 


(205) 
46 


114 ISANNOT ZTOBAIOT Lis. n 


ἢ τοῦτο οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ἀμφισβητεῖν ὅσιον; οὐ γὰρ 
ἐπ᾿ ἄλλῳ τινὶ κεῖται. ἐπ’ αὐτῷ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ καὶ 
τῇ τοῦ ἀνθρώπου αἱρέσει τἀγαϑά᾽ καὶ ταῦτα ἐν τῇ 

[404] προαιρέσει μόνον κυριώτατα δὴ ἀφώρισται. τὰ δὲ 
ἀπορούμενα παρὰ τοῖς πολλοῖς δι᾿ ἄγνοιαν ἀμφισβη-" 
τεῖται. οὐκ ἄλλη οὖν ἐπικαρπία τῆς ἀρετῆς ἐστὶν ἢ 
αὐτὴ ἑαυτῆς. οὐ μὴν οὐδὲ ἐλαττοῦται ὅστις σπου- 
δαῖος ὑπὸ τῆς τύχης᾽ κρείττονα γὰρ αὐτὸν πάσης 
συντυχίας ἡ μεγαλοψυχία ἀπεργάξεται. οὐδὲ γὰρ 
παρὰ φύσιν γίγνεται᾽ ἐξαρκεῖ γὰρ ἡ τῆς ψυχῆς ἀκρό-" 
τῆς καὶ τελειότης τὴν ἀρίστην φύσιν συμπληρῶδαι 
τοῦ ἀνθρώπου. καὶ μὴν và γε ἐναντία εἶναι δο- 
χοῦντα γυμνάξει καὶ συνέχει καὶ συναύξει τὴν ἀρε- 
τήν, καὶ οὐχ οἷόν ἐστι χωρὶς αὐτῶν καλοὺς κἀγαϑοὺς᾿ 
γίγνεσθαι. καὶ αὕτη τοίνυν ἡ διάϑεσις τοῦ σπου-" 
δαίου τὸ καλὸν προτιμᾷ τε διαφερόντως καὶ τὴν τοῦ 
λόγου τελειότητα μόνην ἐν μακαρίᾳ ξωῇ τίϑεται. τὰ 
δὲ ἄλλα ἐν οὐδενὸς μέρει περιορᾷ καὶ ἀτιμάξει. ἐπεὶ 
τοίνυν ἐν ψυχῇ μέν ἐστιν ὃ ἄνϑρωπος ἡ δὲ ψυχὴ 
νοερά τε ἐστὶ καὶ ἀθάνατος, καὶ τὸ καλὸν ἄρα αὖ-" 
τῆς καὶ τὸ ἀγαϑὸν καὶ τὸ τέλος ἐνυπάρχει τῇ ϑεία 
(o5, τῶν δὲ ϑνητοειδῶν οὐδὲν κύριον ἢ συμβάλλε- 
σϑαί τι πρὸς τὴν τελείαν Conv ἐστιν ἢ παραιρεῖν αὖ- 
τῆς τὴν εὐδαιμονίαν. ὅλως γὰρ ἐν νοερᾷ μὲν ξωῇ 
τὸ μακάριον ἡμῖν ὑπάρχει, ταύτην δὲ οὐδὲν τῶν μέ- 5 
Gov οὔτε ἐπιδιδόναι ποιεῖ οὔτ᾽ ἔστιν ἀφαιρεῖσθαι. 

[40θ]μάτην ἄρα a τύχαι καὶ τὰ ἄνισα δῶρα τῆς τύχης 
διατεϑρύληται παρὰ τοῖς ἀνθρώποις. 


CaAP.7.8.47 —Cap,8.5.1—6. HOIKA. 115 


Keg. q. 
OTI ΟΥ̓ΔΕῚΣ EKO9)N IIONHPOZ. 
Δημοκρίτου. 1 
"Av ὧν ἡμῖν τἀγαϑὰ γένεται, ἀπὸ τῶν αὐτῶν 
5 τούτων καὶ τὰ κακὰ ἐπαυρισκχοίμεϑ᾽ ἄν, τῶν δὲ κα- 
κῶν ἐκτὸς εἴημεν. αὐτίκα ὕδωρ βαθὺ ἐς πολλὰ χρή- 
Gov, καὶ δ᾽ αὖτε κακόν᾽ κίνδυνος γὰρ ἐναποπνι- 
γῆναι. μηχανὴ ov εὑρέϑη νήχειν διδάσκεσϑαι. 
Τοῦ αὐτοῦ. 2 
10 ᾿ἀνϑρώποισι κακὰ ἐξ ἀγαϑῶν φύεται, ἐπήν τις 
τἀγαϑὰ μὴ ᾿πίστηται ποδηγετέειν μηδὲ ὀχέειν εὐπό- 
ρῶς. οὐ δικαιον δὲ ἐν κακοῖσι τὰ τοιάδε κρίνειν, 
ἀλλ᾽ ἐν ἀγαϑοῖσι χρεών᾽ τοῖσί τε ἀγαϑοῖσι οἷόν ve[408] 
χρῆσϑαι καὶ πρὸς τὰ κακά, ᾧ τινι βουλομένῳ ἂν ἔῃ. 
15 PT 8 
Ὁ μὲν εὔϑυμος ἐς ἔργα ἐπιφερόμενος δίκαια καὶ 
νόμιμα καὶ ὕπαρ καὶ ὄναρ χαίρει τε καὶ ἔρρωται καὶ 
πανακήδης ἐστί ὃς δ᾽ ἂν καὶ δίκης ἀλογέῃ καὶ τὰ 
χρέοντα μὴ ἔρδῃ, τούτῳ πάντα τὰ τοιάδε ἀτερπίη 
20 ὅταν τευ ἀναμνησϑῇ; καὶ δέδοικε καὶ ἑωυτὸν κακίζει. 


Οἱ ϑεοὶ τοῖσι ἀνθρώποισι διδοῦσι τἀγαθὰ πάντα 
καὶ πάλαι καὶ νῦν, πλὴν ὁκόσα κακὰ καὶ βλαβερὰ 
καὶ ἀνωφελέα. τάδε δ᾽ οὔτε πάλαι οὔτε νῦν ϑεοὶ 

25 ἀνθρώποισι δωρέονται, ἀλλ᾽ αὐτοὶ τοῖσδεσι ἐμπελά- 
ξουσι διὰ νόου τυφλότητα καὶ ἀγνωμοσύνην. 
ΝΞ b 

Τύχη μεγαλόδωρος ἀλλ ἀβέβαιος, φύσις δὲ evc- 10) 
ἄρκης᾽ διόπερ νικᾷ τῷ ἥσσονι καὶ βεβαίῳ τὸ ué- 

80 fov τῆς ἐλπέδος. | 
Εὐσεβέου. 6 
Θεοῦ ἐξ ἀρχὴς φήναντος τῷ yévst τῶν ἀνθρώπων[412] 
8: 


116 IGANNOT ZTOBAIOT Lis. 1 


κατὰ τὰ φατιξόμενα ὄψι ἐοῦσαι διαφανέες ὁδοὶ διφά- 
eux, προκέαναι βίου ψυχῇσι ἀνθρώπων, ἀδαμαντίνῃ 
αἱμασίέῃ παχυτάτῃ καὶ ἐς πολλὸν ὕψος ἀνηκούσῃ, 
κατὰ τὰ ὑπὸ τοῦ ἐξ ἀρχῆς φήναντος. ἀπ᾿ ἀλληλέων 
τὰ πρῶτα διειργόμεναι. καὶ ἢ μὲν αὐτέων ἐστί, ὁχοῖα s 
δὴ τὴν τιμιωτέρην τάξιν λαχοῦσα , ἐκ δεξιῆς 15906 
ἐσιόντων᾽ αὕτη éxl τὴν ἀρετὴν αὐτῇσι ἡγέδται᾽ ἑτέρη 
ὃὲ λαιὴ ἐοῦσα ixl τὴν κακέην ἐστὶ παραπέμπουσα. 
φατίζονται δὲ εἶναι τοιαίδε᾽ ἡ μὲν τῆς ἀρετῆς τὰ 
πρῶτα οὐκ εὐήλατά κῶς παρέχειν δοκέει, οἷά τε μέν-υ 
[414] ro, εὐτυχέϊ πόνῳ ἀννσϑῆναι᾽ ἅμα καὶ τοὺς κατήγεο- 
μένους ἔχει καὶ παραπέμψαντας ἀκιυδύνως᾽ τὸ δὲ 
μετὰ τοῦτο ἐστὶ ὁδὸς ἰϑέῃ τὸ καὶ εὐρέη μέχρι τῆς ἐπὶ 
τὴν ἀκρόπολιν αὐτοῦ τοῦ καλοῦ ἐπ᾽ ἣν ἀνελθὼν ἐν 
τοῖσι καλλίστοισι ἔσεαι καὶ ϑέῃ ἄλλων τὸ μυρίων I5 
ἀγαϑῶν καὶ τῶν εὐδαιμονεστάτων, ἀτὰρ δὴ καὶ φω- 
τὸς παντὸς τοῦ λοιποῦ καλλεὶ μυρίῳ προήκοντος καὶ 
αὐγοειδεστάτου. πέριξ δὲ καὶ ἐπὶ πᾶσαν γὴν ἀναπε- 
πταμένην el πόλιες ἔασι καὶ oí τὴν γῆν κατοικέοντες 
καὶ ἐργαξόμενοι, περὶ τῶν ὡς ἕκαστα ἔχει ὁ ἐπὶ συμ- " 
βουλέῃ τῶν ψυχέων προπεμφϑεὶς ἐρέει λόγος. καὶ 
416] δε μὲν ὧδέ κως ἔχει: 1 60i él τὴν κακέην ἄγουσα 
ἐστὶ οἴῃ τὰ μὸν κατ᾿ ἀρχὰς ὀλίγου πάγχυ καὶ τούτου 
οὐ ψνησέου: ἀπατηλοῦ. δὲ καὶ ἐπὶ παραγωγὴ τῶν 
προσιόντων, γεῦσαι τοῦ ἄδέος .. . ὥστε καὶ μηδενὺς 5 
μετὰ ταῦτα ἡγεμόνος εὑρισκομένου εὐθὺς ἄγει ἐς 
ὁδὸν σκολιὴν σκόλοπάς v& ἔχουσαν, οἵτινες δὴ ὀξέες 
μεγάλοι καὶ πυκνοὶ καταπεπήψασι, καὶ χαράδρας καὶ 
πκρημνὰ κατὰ κεραλῆς ὠϑέοντα τοὺς εὑρισκομένους 
[418] ατὰ τοῦ συμψήσοντος καὶ παρασυρέοντος τοὺς κατε- * 
νεχϑέντας ἐς αὐτὸν ποταμοῦ κάτω βορβόρῳ καὶ A- 
ϑοις ῥέοντος ὥστε πολλοὺς εὐθὺς οὕτω διαφϑείρε- 


CAP. 8. s. 6. 7. HOIKA. 117 


69r, οἱ δὲ λοιποὶ τύχῃ; ov τἄρ᾽ οἰκείῃ προμηϑείῃ, 
ἐπὶ τὰς αὐτόϑι ἐούσας πόλιας διασκεδαννύαται ἄλλοι 
ἄλλοσε καὶ ἐπὶ πᾶσαν πολλὴν ἐοῦσαν τὴν χώρην, 
περὶ τῶν δὴ καὶ αὐτῶν ὃ προειρημένος ἄγγελος ἀπη- 
5 γήσεται. τουτέων ἐουσέων τῶν ὁδῶν τοιουτέων, ἄγει 
ὁ προεὶρημένος καὶ ἔστι ἐν μέσῳ ϑεοῦ μεγάλου κῆ- 
ρυξ σύμβουλός τε λόγος, ὃς ψυχῇσι τῇσι μελλούσῃσι 
κατιέναι τοιάδε προφωνέει ψυχαὶ ἀνθρώπων, φύσιν 
ἔχουσαι ϑνηταί ve εἶναι καὶ ἀθάνατοι, καὶ ξωῇ μὲν 
10 τῇ ἐπὶ τῆς γῆς νομιξομένῃ ϑανάτῳ ἐγκυρέουσαι, ϑα- 
νάτῳ δὲ τῷ δοκέοντι αὐτόϑι ἑωὴν ἀπολαμβάνουσαι, 
ἐπεὰν χρόνου τοῦ τεταγμένου à ὑμῖν ἀνυσϑέντος αὖτις 
ἀπολυϑῆτε σώματος τοῦ ἐν τῷ αὐτόϑι ϑανάτῳ ὑπο- 
δεξαμένου ὑμέας; διαδέξονται αὖτις ὑμέας τρόπον [420] 
15 τῆς ἐπὶ γῆς ξωῆς βίοι of ὀφειλόμενοι, ναὶ διὰ τοῦτο 
παραινέω; ϑεοῦ μεγάλον Eouío καὶ ϑεῶν τῶν λοι- 
πῶν προφήτης τε καὶ σύμβουλος λόγος, καὶ ἀπειϑε- 
οὐσῃσε μὲν προλέγω ϑνητὰ κακά ; πευϑομένῃσι δὲ 
. ἀγαϑὰ ἔδεσϑαι τοῖσι τῶν ϑεῶν ὁμοιεύμενα. οὐ χρὴ 
20 ὦν βραχυτάτης κιβδήλου τε καὶ εὐδιασκεδάστου τῆς 
ἡδονῆς É ἕνεκα κακὰ μεγάλα καὶ τὰ παραμενέοντα τὸν 
πάντα χρόνον αἰρέεσϑαι καὶ βίῳ τῷ βραχυτάτῳ βών 
βλάψαε τὸν μετὰ ταῦτα μακρότατον, οὐδ᾽ αὖ πόνον 
ὀλίγον καταδεισάσας ἀγαϑὰ μεγάλα καὶ τὰ παραμε- 
25 νέοντα τὸν πάντα χρόνον καὶ εὐδαιμονέην βιοτῆς μη- 
κίστης τῆς μετὰ ταῦτα προίεσϑαι". 
Ἱεροκλέους ἐκ τοῦ τίνα τρόπον ϑεοῖς 7 
χρηστέον. (207) 
' Πολὺ δέ μοι δοκεῖ δυμβάλλεσϑαι πρὸς τὸ καλῶς 
*» χρῆσϑαι ϑεοῖς καὶ τὸ διειληφέναι ὡς οὐδενός ποτε 
κακοῦ γίγνεται ϑεὸς αἴτιος. ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἐκ τῆς 
κακίας ἀπαντᾷ μόνης, οἱ δὲ ϑεοὶ τὸ ἐφ᾽ ἑαυτοῖς ἀγα- 


118 ΙΩΑΝΝΟΎ ΣΤΟΒΑΙΟῪ " Li.u 


ϑῶν vé εἰσιν αἴτιοι καὶ τῶν εὐχρήστων, ἡμεῖς ὃ 


[422] ἐσμὲν οἵ τὰς εὐεργεσίας αὐτῶν οὐ προσιέμενοι, πε- 


7 


ριβάλλοντες δ᾽ ἑαυτοὺς κακοῖς αὐθαιρέτοις. ἤδη και- 
ρὸν ἔχειν μοι τὸ ποιητικὸν ἐκεῖνο δοκεῖ κατὰ τὸν τό- 
πον τοῦτον, ὡς δὴ οἱ βροτοὶ τοὺς ϑεοὺς αἰτιῶνται S 
ὡς ἐξ αὐτῶν ἐπιπεμπομένων τῶν κακῶν, "οἵ δὲ καὶ 
αὐτοὶ σφῇσιν ἀτασθαλίῃσιν ὑπὲρ μύρον ἄλγε᾽ ἔχου- 
σιν. ἐπείτοιγε ὡς ὃ ϑεὸς οὐδαμῇ οὐδαμῶς κακῶν 
αἴτιός ἐστιν ἐκ πολλῶν νοήδει τις, πρὸς δὲ τὸ πα- 
ρὸν ἀποχρήσειεν ἂν ἴσως ὃ Πλάτωνος ἐκεῖνος λὸ-" 
yos. οὐ γὰρ ϑερμοῦ φησὶ τὸ ψύχειν ἀλλὰ τούναν- 
τίου, οὐδὲ ψυχροῦ τὸ ϑερμαίνειν ἀλλὰ τοὐναντίου" 
οὕτως οὖν οὐδὲ ἀγαϑοποιοῦ τὸ κακοποιεῖν ἀλλὰ τοὐ- 
ναντίον. καὶ μὴν ἀγαϑὸς ὁ θεός, πεπληρωμένος εὑ- 
ϑὺς ἀπ᾽ ἀρχῆς ταῖς ἁπάσαις ἀρεταῖς, ὥστ᾽ οὐκ ἂν 
κακοποιητικὸς ὃ ϑεὸς εἴη οὐδέ τινι κακῶν altus, 
πάντα δὲ τοὐναντίον παρέχων ἀγαϑὰ τοῖς λαβεῖν 
βουλομένοις ἅπασι. χαριξόμενος δὲ σὺν τοῖς ἀγαϑοῖς 
καὶ τῶν μέσων ὅσα κατὰ φύσιν ἡμῖν ἐστὶ τὰ ποιητικά 
τε τῶν κατὰ φύσιν. ἕν δὲ καὶ μόνον αἴτιον τῶν κακῶν. ἢ 
Ταῦτα χρὴ διειληφέναι, ὡς τῶν μὲν ἀγαϑῶν 


[4524]αἰτίων ὄντων τῶν ϑεῶν, τῶν δὲ κακῶν τῆς κακίας. 


τίνα οὖν ἡμῖν τοῦ κακῶς πάσχειν αἴτια; ἐπεὶ δὲ τῶν 
μέσων ἐστί τινα παρὰ φύσιν καὶ δύσχρηστα ἢ νὴ Δία 
ποιητικὰ τῶν τοιούτων, ἄξιον καὶ περὶ τούτων τὴν ὅ 
νυνὶ διάληψιν ἔχειν, οἷον νόσου λέγω πηρώσεως 9«- 
νάτου πενίας δόξης καὶ τῶν παραπλησίων. πολλὰ 
τοίνυν πέφυκεν αὐτῶν περαινειν καὶ ἡ κακέα᾽ καὶ δὴ 
δι’ ἀκρασίαν καὶ λαγνείαν πολλαὶ μὲν γένονται vo- 
ὅοι πολλαὶ δὲ πηρώσεις διά τε ἀδικίαν πολλοὶ μὲν ὃ 
ἐχειροχοπήθϑησαν καὶ ἄλλας τοιαύτας ἀνεδέξαντο λώ- 
B«c, πολλοὶ δὲ καὶ ὕλως ἀπέϑανον. ἐμποδίξεται δὲ 


CAP. 8. 8. 7. 8. . HOIKA. 119 


πυκνὰ καὶ ἡ φιλάνθρωπος ἰατρικὴ πρὸς τὴν ἑαυτῆς 
πρόϑεσιν ὑπὸ τῆς κακέας᾽ ἄπρακτα γὰρ γίνεται τὰ 
βοηϑήματα τῆς τέχνης δι᾿ ἀπείϑειαν καὶ ἀκρασίαν 
καὶ φυγοπονίαν τῶν νοσούντων. καὶ μὴν πολλοὺς 
δμὲν ἀπειργάσατο πτωχοὺς καὶ ἀπόρους ἀσωτία 
καὶ πολυτέλεια, πολλοὺς δὲ ἀδόξους αἰσχροκέρδεια 
καὶ μικροπρέπεια. μετά γε μὴν τὴν κακίαν δευτέρα 
τῶν τοιούτων πρύφασις ἡ ὕλη᾽ τὰ μὲν γὰρ μετέωρα 
καὶ ὑπὲρ ἡμᾶς ὡς ἂν ἐκ τῆς εἰλικρινεστάτης οὐσίας 
10 γεγονότα Óv ὁμαλοῦ πορεύεται, πάντων ἐν αὐτοῖς 
κατὰ τοὺς τῆς φύσεως λόγους περαινομένων, τὰ δ᾽ 
ἐπίγεια καϑάπερ ὑποστάϑμην καὶ (Avv ἔχοντα τὴν 
ὅλων οὐσίαν .. 
Μ ουσωνίου. 8 
15 Πάντες, ἔφη. φύσει πεφύκαμεν οὕτως ὥστε ejr [426] 
ἀναμαρτήτως καὶ καλῶς, οὐχ ὃ μὲν ἡμῶν ὃ δ᾽ ov: 
καὶ τούτου μέγα τεκμήριον ὅτι πᾶσιν ὁμοίως oí νο- 
μοϑέται καὶ προστάττουσιν ἃ χρὴ ποιεῖν καὶ ἀπαγο- 
φεύουσιν ἃ μὴ χρή; οὐχ ὑπεξαιρούμενοι οὐδένα τῶν 
20 ἀπευϑούντων ἣ τῶν ἁμαρτανόντων ὥστε ἀτιμώρητον 
εἶναι, οὐ νέον οὐ πρεσβύτην οὐκ ἰσχυρὸν οὐκ ἀσϑενῆ 
οὐχ ὁντιναοῦν. καίτοι ἐρχῆν, εἰ ὅλον ἐπείδσακτον τὸ 
τῆς ἀρετῆς ἦν καὶ μηδὲν αὐτοῦ φύσει ἡμῖν μετὴν, 
ὥσπερ οὐδ᾽ ἐν τοῖς ὑπὸ τὰς ἄλλας τέχνας οὖσιν ἔρ- 
25 γοις οὐδεὶς ἀπαιτεῖται εἶναι ἀναμάρτητος μὴ μεμα- 
ϑηκὼς τὴν τέχνην, οὕτως μηδ᾽ ἐν τοῖς κατὰ τὸν βίον 
μηδένα ἀπαιτεῖσϑαι εἶναι ἀναμάρτητον oti ἄρε-- 
τὴν μὴ ἐξέμαϑεν, ἐπείπερ ἀ ἀρετὴ μόνη ποιεῖ μὴ ἅμαρ- 
τάνειν ἐν βίῳ. νῦν δὲ ἐν μὲν ϑεραπείᾳ καμνόντων 
30 οὐδεὶς & ἀναμάρτητον ἀξιοῖ εἶναι ἄλλον 5 τὸν ἑατρόν, 
καὶ ἐν χρήσει λύρας οὐδένα ἄλλον ἢ τὸν μουσικόν, 
καὶ ἐν χρήσει πηδαλίων οὐδένα ἄλλον ἢ τὸν κυβερ--[438] 


100 ISANNOT ZTOBAIOT Liz. rt. cap. 8. s. 7. 


νήτην᾽ ἐν δὲ và βίῳ οὐχέτι μύνον ἀναμάρτητον εἶναι 
τὸν φιλόσοφον ἀξιοῦσιν, ὃς δοκεῖ μόνος ἐπιμελεῖ- 
σϑαι ἀρετῆς, ἀλλ᾽ ὁμοίως ἅπαντας καὶ τοὺς μηδε- 
μέω» ἐπιμέλειαν ταύτης πεποιημένους. δῆλον οὖν ὡς 
οὐδὲν ἕτερον τούτου αἴτιον ἢ τὸ πρὸς ἀρετὴν γεγο- 5 
vívae τὸν ἀνϑρωπον. καὶ μὴν κἀκεῖνο μέγα τεκμή- 
geov τοῦ μετεῖναι ἀρετῆς φύσει ἡμῖν τὸ πάντας oU- 
τως διαλέγεσθαι περὶ ἑαυτῶν ὡς ἐχόντων ἀρετὴν καὶ 
ὕντιοον ἀγαϑῶν. οὐδεὶς γάρ ἐστι τῶν πολλῶν, ὃς 
ἐρωτώμενος πότερον ἄφρων ἢ φρόνιμος τυγχάνει ὧν 10 
ἄφρων. ὁμολογήσει εἶναι᾽ οὐδ᾽ αὖ ἐρωτώμενος πό- 
v&gov ἄδιχος ἢ δίκαιος τυγχάνει ὧν φήσει ὅτε ἄδικος. 
ὁμοίως δὲ κῶν ἐρωτᾷ τις πότερον σώφρων ἢ ἀκόλα- 
 6v0g, εἶθ᾽ οὕτως ἀποκρένεται ἐρωτηϑ εὶς ὅ ὅτι σώφρων" 
καὶ ἁπλῶς ἃ ἂν ἐφωνηθεές τίς πότερον ἀγαϑὸς εἴη ἡφαῦ-- 15 
Aog, φαέη ὧν ἀγαθύς, καὶ ταῦτ᾽ οὐκ ἂν ἔχων εἰπεῖν 
οὔτε διδύέσκαλον αὑτοῦ καλοκαγαϑίας οὔτε μάθησιν 
ἀρετῆς ἢ ἄσπησιν ἣν τυγχώνει πεποιημένος. τοῦτ᾽ 
οὖν τένος ἄλλου τεκμήριόν ἐστιν 3] τοῦ φυσικὴν sive 
ὑποβολὴν τῇ τοῦ ἀνθρώπου ψυχῇ πρὸς καλοκαγα- 20 
[430] ϑέαν καὶ σπέρμα ἀρδτῆς ἑκάστῳ ἡμῶν ἐνεῖναι; διὰ 
δὲ τὸ πάντως ἀγαθοὺς ὑπάρχειν προσήχειν ἡμῖν ot 
μὲν ἀκατώμεϑα ὡς καὶ δὴ ὄντες ἀγαϑοί, οἵ ὃὲ αὐ- 
σχυνόμεϑα ὁμολογεῖν ὡς οὐκ ἐσμέν. ἐπεὶ διὰ τέ 
πρὸς ϑεῶν γράμματα μὲν ἢ μουσικὴν ἢ παλαιστρι-- 25 
κὴν οὐδεὶς μὴ μαϑὼν εἰδέναι φησίν, οὐδὲ ἔχειν τὰς 
τέχνας ταύτας προσποιεῖται μὴ καὶ διδάσχαλον παρ᾽ 
ὃν ἐφοίτω ἔχων εἰπεῖν, ἀρετὴν δὲ ἔχευν πᾶς ὑπισ-- 
χνεῖται; ὅτε ἐχείνων μὲν οὐδὲν φύσει τῷ ἀνθρώπῳ 
ἐδεεφτιν, οὐδὲ ἥκευ τις εἰς τὸν βίον ἔχων ὑποβολάς. ... 30 


. INDICES. 


I. INDEX LEMMATUM. 


Ayd 9v I. 8, 7. 16. 

4 ἀὔοκίνης IH. 4, 26. 

“Αἰσχύλος ( simpl.) II. 7, 10. 
(Prom. 454) I. 1, 1. (fr.) I. 8, 
94. (fr.) I. 8, 26. (falso) I. 6, 


13. 
Ἀναξανδρέδης (Χανηφόρῳ) II. 
1, 8. 


᾿ἀναξιμένης II. 7,17. 

Ἀντιφάνης I. 8, ὅ. 

Ἀπολλόδωρος I. 19, 7. 

ἤάρατος (Dios.) I. 25, 5. (Phaen.) 
I. 2, 8. (Phaen.) I. 26, 2, 

᾿ἀρέσας I. 41, 27. 

᾿Δρισταίων [περὶ ἁρμονίας) I. 


20, 6. 

᾿Αρίσταρχος (Ταντάλου) 11.1,1. 

᾿Δριστόξενος (περὶ ἀριϑμητικῆς) 
I. 1, 6. (Πυϑαγορικῶν ἀπο- 
φάσεων) I. 6, 18, 

Ἀριστοτέλης I. 11, 4. 80, 2. 84, 
1. (ἐπισε. πρὸς Ἀλέξανδρον) 
Ι, 2, 86. ὅ, 22, 84, 2. (Φυσιο- 
γνωμονιεκῶν) I. 39, 6. (et Pe- 
ripatetici) IF. 6, 7. 

Αφριωνὸρ (simpl. I. 98, 2. 29, 2. 
(περὶ οὐαρεδτήσεως) I. 2, 40. 
(περὲ προνοίας) I. 2, 83. 34 

ZAex/Aogog I. 2, 48. 8, 94. 6, 3. 

Aegtrag (ἐκ τῶν ᾿διατριβῶψ) I. 

4. (περὶ ce ye) I. 35. 9, 5. 
 (artol νοῦ xol a αἰσϑήσιος) I. 


40, 6. (περὶ τοῦ ὄντος) II. 
2, 4. 


Βαλχυλίδης I. δ, e 6, 18. 
Bíov (Bovx.) I. 5 7. (Bovx. ) I. 
8,389. (Bovx. T. 9, 8. 
Βούϑηρος περὶ ἀριϑμῶν 1. 1, 5. 
4npóxoros II. 1, 12. 7, 16. '8, 
. 2, 


δημοσϑένη I. 3, 49. (ὑπὲρ τοῦ 
στεφάνου) 1]. 1 

Δημῶναξ II. 1, d 

Πἰδυμος "meo αἵἱρέσδων) II. 1, 
18. 6, 1 sqq. 

Διογένης II. 7, 51. 

Διονύσιος (Trag.)1 I. 8, 19. 

Διωτογένης (περὶ ὁσιότητος) 1. 
1, 10. 

Ἐμπεδοκλῆς I. 10, 11. 18, 1. 


᾿Ἐπανδρέδης II. 7, 18. 19. 


Ἐπέκτητος (Axtouo.) I. 3 
(ἐγχειριδέου) II. 7, 28. 
22. TII. 7, 21. 

"Exíxovgog II. 7, 28. 

Ἑρομῆς 1. 3, 52. I. 10, 15. I. 35, 
11. 40, 8. 41, 1. 38—6. IL. 7, 
81. (Keerjor) I. 2, 80. (ἐκ 
τῆς ᾿ἀφροδίτηρ) 1. 86, 9, (ἐκ 
τῶν προς Αμμωνα) I 5, 20. 
55, 4. 7. 8. (ἐκ τῶν πρὸς 
᾿Αμοῦν) I. 5, 16. (ἔκ τῶν πρὸς 
᾿ἀσκληπιὸν) 1. 18, 2. 19, 3. (ἐκ 
τῶν πρὸς Tex) L 8, A1. 11, 2. 


50. 
7 


3 


9 
II. 


122 


21, 9. 35, 1. 6. 39, 8. 9. 41, 48. 
49. (κόρης κόσμου) Ι, 41, 44. 
45. (λόγος Ἴσιδος πρὸς Ὦρον) 
Ι. 41, 68, 69. (περὶ εἶμα VIS 
v"76) I. 5, 14. πρὸς τὸν υἱὸ 
I. 4, 8. 

Ἑρμιππος (48nvág yoveig?) I. 
8, 36. 


Εὐριπίδης (λ90}].}1.8, 20. (Alc.) 
I. 4, 3. (Andromed,) I. 5, 2. 
I. 3, 28. (Antiop.) I. 8, 25. 
(Antiop.) I. 3, 38. (Archel.) 
I. 3, 35. 47.  (Beller.) I. 4, 
2 b. '(Dana$) I. 1, 8. (Dicty s) 
I. 9, 4. (Elect.) I. 8, 18. (εἰέ- 


γῆς c) I. 7, 6. (Heraclid.) I. 5, 
6. (Hippol) I. 7, 7b. (ine.) 
I.2,2. (inc.) I. 3, 21. (ine.) 
I. 3, 40. (inc) I. 9, 1. (ine) 
I. 8, 8. (Ion.) I. 3, B. (Tzzzz04. 
Ko Unt .) I. 8, 25. (Licymn.) 
I. 4 (Melanip.) I. 3, 14. 
(Mela anip .) I. 8, 19. (Oedip.) 
I.9,2 ἰδία». ) I. 8, 8. (Orest.) 
II. 7, 8. (Πελιάσιν) II. 7, 2. 


(IIgAeí) I. 6, 10. (Philoct.) II. 
1, 2. (Phrix.) I. 8, 15. (Piritb.) 
II. 6, 4. (Polyid.) I. 3, 39. 
(Palam.) 1.1, 11. (Ραδαμάνϑ.) 
II. 7, 12. (forte) II. 7, 11. 
Εὔρυσος (περὶ τύχας) Ϊ, 6, 19. 
Εὐσέβιος ΤΙ. 8, 6. 
“Ζήνων I. 19, 4. II. 6, 6. 
Ἡράκλειτος 1. 10, 7. 
Ἡρόδοτος I. 8, 51, I. 41, 12. 
Ἡσίοδος (Ἔργ. 1I. 1, 7. 1. 8, 1. 
I. 8, 18. (Theog.) I. 8, 5. 10, 
1. I. 10, 9. I. 8, 88. 5, 5. 
Θεανὼ(περὶ εὐσεβείας). 10, , 18, 
Θεοδέκτης I. 2, 1. 8, 22. 8, 6 
Θουκυδί ης II. 3, 20. 
Ἰάμβλιχος (ἐπιστ. πρὸς Μακε- 
δόνιου) I. 5, 17. II. 7, 43. 41. 
(ἐπιστ. πρὸς Ποιμένιον) I. 2. 
36. (ἐπιστ. πρὸς Σώπατρον) 
I. 5, 18. (περὶ ψυχῆς) I. 40, 
l6 41, 82—48, 65—067. II. 1, 


INDEX 


Ἱεροκλῆς (ἐκ τοῦ τένα τρόπον 
ϑεοῖς χρηστέον) I. 3, 53. 54. 
II. 8, 7. 

Ἰοφῶν (Βακχῶν) Π.1,9. 

) Ἰσάρας (v. Aoécog) περὶ ἀνϑρώ- 
vtov φύσεως I. 41, 27. 

Ἀλεάνθϑης I. 2, 12. 

Κλεόβουλος (αἰνιγμάτων) Ι. 8, 


κάπιας I. 8, 10. 
Κρίτων (περὶ φρονήσεως) II. 7, 


λὐκώνων (?) I. 8, 14. 
Aívog (περὶ φύσεως xócuov) I. 
10, 5. 


Μένανδρος I. 6, 14. 1.6, 14b. 
I. 5, 4. I. 8, 81. ILI. 6, 6. II. 
43,93. I. 8,9. I. 7, 5. I. 8, 8. 
I. 2, 11. ἰκιϑαριστοῦ)} I. 1, 1. 
(Κνιδίᾳ) I. 6,9. (Ξενολόγῳ) 
I. 7, 1. (Πφρογάμων) I. 1, 8. 
(Ῥαπιξομένῃ) II. 7, 9. II. 7, 7. 
(Ὑποβολιμαίῳ) L '6, 1. I. 6, 
10. II. 1, 6. 

Μίλων (Φυσικῶν) I. 29, 8. 

Moó£égocosg I. 1, 8. 

Mooczíov I. 8, 38. Τηλέφου I. 
4, 1. 

ΙΜουσώνιος II. 8, 8. 

Νικόστρατος I. 8, 12. 13. 

Ξενοφάνης 1. 8, 2. II. 1, 17. 

ἰενοφῶν (δ΄ ἀπομνημ. ) Ϊ. 2, 81. 
(simpl.) II. 1, 2 

Ὄκελλος I. 13, ᾽ν 90, 8. 

Ὅμηρος (IL) I. 5, 1. I. 10, 6. I. 
15, 1. II. 7, 14. I. 10, 4. I. 10, 
2. I. 3, 46, 1. 2, 4. (Od.) I. 9; 
T. II. 7, 13. I. 3, 31. I. 2, 8. 
I. 2, 14, I. 2, 15. 

'Ovexág περὶ ϑεοῦ!. 2, 89. 

Ὀρφεύς T 2, 93. 31? 10, 8. 8. 

Παρμενίδης 1. . 9, 6. 14, 5. 15, 2. 

Πίνδαρος (Παιάνων) ΤΙ. 1, 8. 

Πλάτωνος 
᾿Αλκιβιάδου β΄. 11. 8, 1. 
᾿Δξιόγου I. 41, 47. 

Γοργίου 11. 8, 2, I. 41, 68. 
Θεαιτήτου 1. 19, 9. I. 42, 3, 


LEMMATUM, 


I. 42, 4. I. 42, 5. I. 19, 8. I. 


42,6. . 

Ἱππίου (Ἴωνος) II. 4, 3. 

Κρατύλου I. 2, 27. 1. 39, 3. 
41, 10. I. 35, 9. 

Mévcovos II. 7, 34. II. 7, 33. 

Νόμων I. 6, 17. I. 3, 55. IL. 4, 
1. I. 1, 7. 39, 7. 1.3, 56.1. 3, 55. 

Παρμενίδου I. 19, 5. I. 11, 6. 

Πολιτείας 11. 7, 38. 1.48, 3. I. 
89, 10. I. 41, 30. I. 41, 31. 
89, 11. II. 7. 35. II. 2, 1. II. 
I. 2, 2. 7, 36. I. 41, 29. I. 41, 
64. I. 15, 21. 

Πολιτικοῦ II. 1, 14. II. 7, 37. 

Σοφιστοῦ II. 1,21. I. 48, 1. 
I. 2, 38. 

Συμποσίου I. 9, 12. I. 9, 13. 
I. 9, 14. I. 9, 15. I. 9, 16. I. 
9, 17. I. 48. 2. 

Τιμαίου II. 1, 15. I. 21, 1. I. 
22,3. 1. 20,9. 1.15,4. 21,2. 
1. 41,28. 1.8,45.4 I 


R o0 μὰ μαὶ 
μι m ᾿ 
μεὰ 
5 μὰ 


i 
δ 
. e 
o 
9 
P ec μπό 


i 
IR do pm 
i» bn 
I 
μιὰ 
e» 


39, 15. L 40, 1. 
Πλάτων (Comicus) II. 8, 8. 
Πλούταρχος (si ἡ τῶν μελλόν- 
τῶν πρόγνωσις ὠφέλιμος) 1. 
5, 19. II. 7, 25. (παραλλήλων 
Ννούμα καὶ Aovxovoyov p. 72 
A. (περὶ Ἴσιδος) Il. 1, 18. 
(περὲ φιλίας) II. 7, 32. 


123 


Πορφύριος (περὶ ἀγαλμάτων) 
I. 2, 25. 25, 9. (περὶ Στυγὸς 
I. 3, 56. 41, 50— 654. 15,3. II. 
1, 19. (περὶ τοῦ ἐφ᾽ muiv) 
IL. 7, 89—42. (περὶ τῶν τῆς 
ψυχῆς δυνάμεων) I. 41, 241— 
26. (πρὸς τὰ νοητὰ ἀφορμῶν) 
I. 35. 3. 40, 4. 5. 41, 11---28. 
55. (Simpl.) 1. 15, 8. 41, 59. 
60. 61. I. 2, 28. 

Ποσειδώνιος I. 20, 7. 

Ῥοῦφος (ἐκ τῶν Ἐπικτήτου περὶ 
φιλίας) II, 7, 80. 

Σιμωνέδης I. 2, 6. 10. 19. 4, 2c. 
8,15? II. 1, 10. 
Ἐπιγραμμάτων I. 8, 92. 

Σκυϑῖνος περὶ φύσεως I. 8, 43. 

Σοφοκλῆς (Aj.) I, 2. 18, 8. I. 8, 
93. I. 8, 24. 1. 3, 20. (El.) I. 
3, 36. (Oed. T.) I. 3, 2. 1. 8, 
21. I. 7, 4. (Phaedr.) I. 5, 13. 
I. 5, 11. (Thyest.) I. 4, 5. (Aj. 
fr.) 1. 3, 87. 48. (inc.) I. 2, 19. 
L8,17. L3, 7. L8,1. L 8, 
18. II. 1, 4. I. 3, 32. 

Σωκράτης II. 7, 99. , 

Φιλήμων I. 2, 82. (ἡποκαρτε- 
ooo vti) I. 6, 11. (Παγκρατια- 
στῇ 50) IL 7, 6. I. 10, 10. II. 
1,5. 1. 8, 8. L8, 34. II. 7, 1. 
I. 8, 26. 1. 6, 8. 


Φιλητᾶς Ἑρμοῦ I. 4, 4. (falso) 
II. 1, 5 


. 1, 5. 

Φιλόλαος Y. 1, 9. (Βάκχαι) I. 
15, 7. 25, 4. (περὶ κόσμου) I. 
21, 7. (περὶ ψυχῆς) I. 20,2. 

Φίλων (Φυσικῶν) I. 29, 3. 

Χαιρήμων I. 4, 2. 6. 15. 7, 2. 8, 
28. 33. (ἀχιλλέως Θερσιτοκτό- 
vov) I. 6, 7. 

Χρύσιππος I. 2, 26. 19, 3. 

Χρησμὸς περὶ τῆς τῶν ψυχῶν 
διαγωγῆς μετὰ τὴν ἀπὸ τοῦ 
σώματος ἔξοδον I. 41, 46. 


124 


INDEX NOMINUM 


INDEX NOMINUM ET RERUM. *) 


Α. 

Academici, eorum de sensu et 
assensu sententia 834. ethi- 
ces secundum eos divisio et 
expositio IL 38 etc. 

Accepta quae sint II. 150. eo- 
rum divisio ib. quatenus per 
se ib. quatenus per alia íi. 

Acerbitas, quid sit II. 176. 

Acheron unde dictus 1006. idem 
quod Acherusia palus 1008. 
eum Cocytus et Pyriphlege- 
thon, de petra fluentes, re- 
plent 1038. 

Adonidis horti, eos cum scri- 
ptis Plato comparavit 32. 

Adrastea, universi imperii in- 
spectrix 966. 

Adrasteam vocari fatum 180. 
190. 

Aeaea insula, quae sit 1050. 

Aegritudo, quid sit II. 180. 

Aegrotationes, quid II. 184. 

Aegyptiorum lioroscopus qualis 
II. 888. quatenus animis vi- 
tarum electionem moderetur 
888. 390. 

Aegyptii, eos primos civitatem 
instituisse II. 832. Deorum 
templa in editissimis locis 
construunt ib.  Privatorum 
agros partim ad fines regio- 
ni8, partim prope urbes lo- 
cant ib. 

Aegyptus in medio terrae sita 
992. quare incolae eius sa- 
pientia ceteris maortalibus 
praestent 994, 

Aemulatio, quid sit IT. 178. 180. 

. Aequanimitas, quid II. 108. 





Aequus, quis II. 304. 
Aér aetheri subiectus 648. in 
.eo ferri nubes et oriri im- 

bres, nives etc. 650. 

Aerumna, quid sit II. 180. 

Aeschines, eius de eo, quod in 
hominis potestate est, dictum 
II. 354. 

Aeschylus, eius de cultus hu- 
mani ortu dictum 2. 4. 118. 
120. 122. de fortuna 198. IL 
840. 

Aesculapius, Vulcani filius, me- 
dicinae pater 1090. 

Aether, unde dictus 644. a ce- 
teris elementis diversus 6406, 
post aetherem natura divina 
et immutabilis 648. 

Affectus, quid sit II. 166. aí- 
fectus principes qui ib. quo- 
modo sese subsequantur 168. 
omnes esse coniunctos cum 
opinatione ib. omnes vim in- 
ferre 170. iis abrepti aver- 
santur rationem, quomodo 
172. affectus qui sint 296. 
eorum secundum Peripateti- 
cos divisiones 300. omnes 
versari circa voluptatem ac 
dolorem ib. ' 

Afflictatio, quid sit II. 180. 

Africa, eius termini qui 660. 

Agathon, eius de tempore di- 
ctum 226. de occasione 230. 

Aggressio, quid sit II. 164. 

Alacritas, quid II. 108. 320. 

Albinus, eius de anima placi- 
tum 8960. 

Alemaeon, eius de stellis sen- 
tentia 516. quam magnitu- 


*) Confectus hic index est ab Heerenio; numeri indicant 
, paginas ed. Heer. in margine huius editionis positas rectisque 


signis inclusas. 


ET RERUM. 125 


dinem soli tribuerit 526. luna 
quomodo deficiat 558. eius 
de anima placitum 796. 

Amelius, harmoniam mathema- 
ticam in quo posuerit 864. 
eius de animae natura sen- 
tentia 866. de animae fun- 
ctionibus 886. 888.' quatenus 
unam ponat animam 898. un- 
de in corpora descendant 902. 

-Amicitia in quo consistat 130. 
eius species i. 

Amicitia, quotuplex II. 186. 
quatuor eius species 308. 
unde originem ducant ib. qui 
eius finis ib. 

Amor, quid sit II. 176. 238. eius 
genera 308. 

Anaxagoras, eius de deo placi- 
tum 56. de fortuna 218. de 
principiis 207. atomi quales 
sint 356. eius de mundi incli- 
natione sententia368. mixtio, 
quomodo secundum eum fiat 
868. quatenus ortum et inter- 
itum negaverit 414. mundum 
posuit unum 496. stellae quo- 
modo ortae sint, et quo motu 
ferantur 508. eius de sole 

| opinio 526. de luna 550. eam 
& 8016 illustrari docuit 558. 
de eius defectu sententia 560 
(bis). de eius facie 562. ga- 
laxiae explicatio 674. come- 
tae quid sint 578. stellae 


iransvolantes, quid 580. to- 


nitru et fulgur unde oriatur 
592. presteres et typhones 
unde ij. animam inseri ex- 
irinsecus 790. animam qua- 
lem putaverit 796. 
Anaxandrides, eius de deorum 
cognitione dictum II. 6. 
Anaximander, eius de deo sen- 
tentia 56. de principiis 292. 
mundus quomodo intereat 416. 
mundos posuit infinitos 496. 
distare eos aequali inter 86 


spatio 498. coelum ex quo 
constet 500. stellae quomedo 
moveantur 516. sol unde con- 
sistat et quantus sit 524. lu- 
nam qualem putaverit 550. 
unde lucem habeat 556. de 
defectu eius sententia 558. 
animam qualem putaverit 196. 


Anaximenes, &érem deum dixit 


56. ut et principium 296. eius 
refutatio ἐδ. mundum igne in- 
terire posuit 416. mundos po- 
suit infinitos 496. quale coe- 
lum dixerit 500. stellis quam 
maturam et qualem motum 
tribuerit 510. eius de solis 
natura sententia 524. de luna 
550. tonitru unde oriatur 590. 
animam qualem putaverit 796. 
eius de fortuna dictum II. 346. 


Angelus sive λόγος, hominum 


custos II. 418. 


Angor, quid sit II. 178. 
Anima, quid sit et quatenus in- 


dividuum 814. quomodo agat 
816. quae eius qualitates 818. 
quatenus affectionibus ebno- 
xia sit ib. mortem eius quo- 
dammodo vitam esse 820. qua- 
tenus una et multae 822. eius 
vires et facultates 828. alia 
earum divisio 830. 832. de 
eius partibus dissensus 836. 
838. facultas pars et indoles 
in anima, quomodo differant 
840. animae licet individuae 
quatenus partes concedi pos- 
sint 846. eius naturam non- 
nulli ad quatuor elementa re- 
ferunt 860. duplex de ea opi- 
nio, quatenus vel una tantum 
anima ac individua, vel plu- 
res ac inter se divisae ponan- 
tur 866. 868. varia de animae 
natur& placita 870. vires eius 
et facultates quales 879. du- 
plex de iis opinio 874. de fa- 
cultatum eius numero placita 


126 


878. de eius functionibus 882. 
888, de animarum multitudi- 
ne opiniones 898. quatenus 
infinita ponitur 900, de ea- 
rum in corpora descensu pla- 
cita 902, unde veniant 904. 
906. animarum cum corpo- 
ribus communio qualis 908. 
varias ob causas in corpora 
descendunt910. animae quan- 
do in foetus immigrent 912. 
914. anima quomodo corpori 
inferatur; triplex de eo opi- 
nio 914. de animarum cum 
diis communione placita 916. 
anima num in morte inter- 
eat 922, animae opera, num 
ab animis individuis s. sin- 
gulis, sive ab anima univer- 
sali perficiantur 1051. ani- 
mae opera tria ib. variae de 
his philosophorum sententiae 
1062. animae iudicium, iu- 
titia et purgatio in quo con- 
sistant ib. animae corpori- 
bus liberatae ubi maneant 
1070. non restare eas in uno 
loco, sed in suum quamque 
abire 1072. animarum domi- 
cilium regio inter lunam et 
terram 1076. eius divisio in 
quatuor partes et sexaginta 
regiones 1078. 1080. animae 
quo praestantiores tanto ex- 
celsiora loca occupant 1080. 
1082. animae post mortem in 
quae corpora  includantur 
1088. 

Ánima, quae eius natura II. 
894. quatenus fato subiecta 
3896. coelestem vitam vivere 
debet ἐδ. 

Anima, mens, spiritus, quate- 
nus inier se differant 774. 
Esse sibi mutua indumenta 
111. 16. &nimam esse sine 
colore, forma 798. naturam 
eius incorpoream esse, de- 


INDEX NOMINUM 


monstratio ib. corpori quo- 
modo vitam det 802. quomo- 
do in e& existant virtutes ij. 
804. immortalis est, et sem- 
per movetur 806, tres eius 
Species ib, quae cuiusque na- 
tura 808. aeterna et intel- 
lectualis ib. duplex eius vita 
et notio 810. 


Anima et corpus, quam arcte 


inter se sint coniuncta, eí 
invicem &ese afficiant 702. 
᾿ 814. 


Ánimae et corpora quatenus 


orta 778. 


Animae iustitia excellentes, in 


quae animalium genera in- 
cludantur 958. animarum im- 
purarum poenae 1002. amni- 
mae piae, divinae, et ad 
deum redeunt; impiae corpo- 
ra quaerunt in quae includan- 
tur 1004. 


Animae purgatio, in quo po- 


nenda 1056. 1058. 


Animae regiae, quomodo ezxi- 


stant 980. 982. 984. nobiles, 
unde proveniant 986. mascu- 
lae et feminae, quomodo pro- 
creatae 986. 988. prudentes 
quomodo fiant 988. 


Animarum inter se communio, 


qualis 764. 766. 


Animarum multa milia quomo- 


do & Deo creata sint 938. ea- 
rum ordines s. gradus quoí 
et quomodo exsistant ib. do- 
micilia ubi iis constituerit 
deus 940, quomodo extra ea 
processerint 944. earum cum 
corporibus includerentur que- 
relae 952, 954. ad creatorem 
suum preces 972. migratio- 
nes quales 1000. humanae 
transeunt in daemones 1002. 
denique in deorum chorum 
1002. 


Animus, in eo tria cerni, affe- 


Ν ET RERUM. 


etus, facultates, habitus II. 
296. 

Anni solis et planetarum qua- 
les 262. 

Annus magnus qualis sit 264, 
Annus quot menses contineat 
apud varios populos 266. 

Animalia, quomodo alia aliis 
elementis cognata 996. 

Animalium genera quomodo pro- 
ducta sini 944, 

Antipater Stoicus, eius de fato 
placitum 180, finem quomodo 
'constituerit II. 134. eius de 
dignitate placitum 152, 


Antipater dux cornu asini Scy- 
thicei Alexandro dono dedit 
1018. 

Antiphanes, comicus, eius de 
tempore sententia 224. 252. 
Antiphanti de lunae defectu 

- placitum 5658. 

Antipho, solem qualem putave- 
rit 524. luna, quatenus pro- 
pria luce splendeat 556. 


Aparctias unde spiret 670, 
Apeliotes unde spiret iP. 
Apogei venti qui 668, 
Apollodorus, eius in opere de 
diis de Styge tradita 1004. 


Apollodorus, eius de tempore 
disputatio 256, motus quid 
sit secundum eum, et quot 
eius partes 408. 410. Lucife- 
rum et Hesperum eundem 
6886 520. 


Apollonius Tyaneus novit aquam 
probationis apud Indos 162. 

Apparatus, quid sit II. 164. 

Appetitus, quid sit II. 160. 
quot eius genera ib. Appeti- 
tus rationalis, quid 162. Ap- 
petitum quatuor modis dici 
ib. Appetitus agentis, quae 
species ib, Appetitus omnes 
esse assensus 164. unde ori- 
antur ἰδ. 


121 


Approbatio, dignitatis species 
II. 152. quid sit 164. 

Aquarum vires ex tribus cau- 
sis oriri 636. earum expli- 
eatio 638. 640. 

Aratus, eius Iovis laudes 926. 
de ortu stellarum 518. eius 
ex Diosemeiis locus 542. 544. 
D46. de lunae signis locus 
566. 5668. 570. 

Archedemus, finem quomodo 
constituat II. 134. 

Archelaus, eius de deo opinio 
ὅδ, de principiis 298. mun- 
dum igne interiturum pro- 
nunciavit 416. de eius ortu 
sententia 464. mundos posuit 
infinitos ib, tonitru et fulgur 
quomodo  explicaverit 592. 
animam qualem putaverit 
796. 

Arehidamus, in terra posuit 
principatüm mundi 452. 

Archilochi de Iove dictum 38. 

Archytas, eius de duplici prin- 
cipio disputatio 710. de prin- 
cipio cognoscendi 722. 784. 
eic. quot et quales animae 
partes et facultates statuat 
878. "Oppositorum alterum 
tantum verum esse posse II. 
22. 24, 

Area quid sit 678. 

Aresae, de hominis natura dis- 
putatio 846 etc. 

Argestes unde spiret 670. idem 
qui Olympias et Iapyx dici- 
tur ib. 

Aristaeon mundum interire ne- 
gavit 428. de eo disputatio 
430. 

Aristarchus, quomodo colorem 
descripserit 364. non exsi- 
Stere eum dixit in tenebris 
866. eius de Homerico Her- 
cule apud inferos opinio re- 
fellitur 1024. 

Aristarchus solem inter fixas 





198 INDEX NOMINUM 


posuit, ac terram circum 80- 
lem moveri 534. 

Aristarchus, tragicus, eius de 
deorum cognitione dictum 
II. 2. 

Aristo, quomodo vires animae 
diviserit 828. eius sententia 
refellitur 830. quomodo ani- 
ma cum Deo communicet 918. 

Aristoteles, eius de uno sen- 
tentia 8. de Deo 64. quo- 
modo casus differat a fortu- 
na 202. 202. tempus quid eit 
252. eius de principiis et ele- 
mentis doctrina 808. ea inter 
se differre 310. de materiae 
natura et motu disputatio 
820. materiae et formae dif- 
ferentia 828. quatuor eausa- 
rum species 336. corpora 
quid sint, eorumque qualita- 
tes 342. dextrum et sinistrum 
latus mundi quale sit 858. 
eius de coloribus sententia 
866. de compositione et mix- 
tione 370. eius de loco et 
vacuo opiniones 380. 382. 
motus quid et quotuplex sit 
3906. 398. partem mundi snb- 
lunarem passionibus obno- 
xiam posuit 416. mundum 
quatenus &nimatum, ratione 
praeditum, et providentiae 
subiectum posuerit 448, mun- 
di ordinem quomodo consti- 
tuerit 486. mundum posuit 
unum 496. coelum dixit quinti 
corporis 500. stellae, quae 
sit earum natura et quomodo 
moveantur 512.526. soli quam 
naturam et quem motum tri- 
buerit 536. unde eius defe- 
ctus oriatur ἐδ. de lunae na- 
tura sententia 554. qualem 
lucem habeat 556. galaxiae 
explicatio 576. cometarum 
natura et genera qualia 578, 
tonitrua, fulgura et fulmina 


unde oriantur 596. 598. 600. 
de iride pareliis et virgis 
disputatio 618 etc. venti quid 
sint 624. eius de maris ac- 
cessu et recessu sententia 
684. foetus quando perficia- 
tur 754. quot ponat anima- 
lium genera 756. plantis ani- 
mam non tamen vitam tri- 
buit 760. animam qualem pu- 
taverit 796. 812. quot ponat 
partes animae 836. proprie 
partes ei ademit, facultates 
tantum tribuit 8838. cf. 842, 
eius de Platonis de anima 
sententia narratio 864. .de 
eius natura sententia 868. de 
eius viribus 872. quot et qua- 
les sint 878. mala animarum 
diversa pro vitarum generi- 
bus 896. sensus in quo er- 
rare faciat 1104. seneus quid 
sit 1106. sextum sensum non 
admittit, communem tamen 
sensum ib, quot sensus po- 
nat et quos 1108. visum et 
auditum quomodo explicuerit 
1110. gustum quomodo 1112. 
iactum quomodo ib. imagi- 
natio quid sit et unde dicta 
1114. 


Aristoteles, affectus quomodo 


explicet II. 36. 


Aristoteles, finem in quo ponat 


II. 68. virtus quid sit secun- 
dum eum ἐδ. quotuplex ib. 
felicitatem varie definivit 70. 
8copos quot ponat 72. hone- 
stum, quid sit ib. utile quid 
74. iucundum quid ib. bona 
quomodo distinguat 86. quae 
per se expetantur ἐδ. quae 
per alia 88. quatenus hone- 
stum per $e expetendum po- 
natib. felicitatem distinguit 
&b usu ib. 


Aristotelis de partibus animae 


sententia refellitur 858. 


ET RERUM. 


Aristotelici v. Peripatetioci. 

Arnebeschenis philosophiae pa- 
ter 1092. 

Asclepiades, ubi motum posue- 
rit 396. eius de anima sen- 
tentia 706. 

Asclepius, Imuthes, Panis et 
Hephaestobulae filius 932. 

Asia, eius termini qui 660. 

Astra fixa numero esse infinita 


646. 

Atomus unde dicta 306. atomi 
quomodo moveantur 346. 
Atticus, eius de animae fun- 

ctionibus sententia 894. ani- 
. mae quomodo in corpora de- 
Scendant 910. 
Avium genera, quomodo pro- 
ducta sint 944. 


B 


Bacehylides, eius de fato di- 
ctum 166. 

Bardisanis de Indis narratio 140. 

Berosus, eius de luna placitum 
552. quomodo illustretur 556. 
de defectu eius sententia 658. 

Bilis, quid sit II. 176. 

Bion, eius de fato dictum 170. 
eius de veris laudibus idyl- 
lion 246. amoris invocatio 270. 

Boéthus, eius de deo sententia 
60. de ooeli forma 566. de 
cometarum natura 580. 

Bonum quid sit II. 78. 80. bo- 
norum divisiones secundum 
&toicos 90. 92. 94. bona om- 
nia esse honesta et utilia 94, 
bona circ& quae sint 98. bo- 
na animi qualia ib. bonorum 
ratione effectus divisio 100. 
aliae divisiones 194. 126. 1928. 
130. quae ad felicitatem ne- 
cessariae, quae minus 136. 
bona qualia 196. eorum se- 
cundum Peripateticos divisio 
274. 276. bona quae ad finem 
obtinendum conferant 9278. 


8TOB. ECL. PHY8. II. 


129 


bonum quot modis dicatur 
286. quae contineant ib. va- 
riae eorum divisiones 286, 
292. secundum decem cate- 
gorias distingui 292. 
Brastae, qui sint 682. 
Britannicae insulae Albion et 
Ierne 658. multis minoribus 
insulis circumdatae ἐδ. 
Bruta instinctu quidem gau- 
dent, non tamen ratione nec 
scientia 726. 728. 
Bura quomodo interierit 684, 


C. 

Caecias unde spiret 670. 

Causa, quid sit 834. 

Celtae et Aegyptii fulmina at- 
tingentia pro prodigiis ha- 
bent 610. 

Chaeremon, eius de fortuna 
dictum 196. 202. 212. de tem- 
pore 222. 236. 238. 

Chaldaei, de cometis quid sta- 
tuerint 582, 

Chomatiae, qui sint 682. 

Chorus deorum qualis, et quo- 
tuplex 1002. 

Chrysippus, eius de fato sen- 
tentia 180. temporis explica- 
tio 250. de eo disputatio 260. 
quot et quae statuerit prin- 
cipia et elementa 312. 814, 
eius de materia placita 824. 
de causis 388. de corporibus 
eorumque qualitatibus 844. 
eius de mixtione, composi- 
tione, temperatione et con- 
fusione doctrina 874. de loco 
et vacuo disputatio 390, 892. 
de motu placita 404. natura 
quomodo mutetur 414. mun- 
dum quomodo definiverit 444. 
de eius natura, compositione, 
et partibus disputatio 446, 
sphaerarum ordo quomodo 
constituendus 448. de stella- 
rum ortu et occasu senten- 


9 


150 


tiae 520. soli quam naturam 
et figuram tribuerit 640. de 
lunae natur& et figura 556. 
de eius defectu 560. tonitru, 
fulmen, fulgur, typho et pre- 
ster quomodo oriantur et in- 
ter se differant 596. eius de 
fine placitum II. 134. de fe- 
lieitate 138. de paradoxis, 
ubi egerit 242. 

Civis, qui magistratus particeps 
est II. 328. 

Civitas, quare instituta II. 320. 
perfectissima societas ib. ci- 
vitatum formae 328. quae re- 
ciae, quae pravae ib. mix- 
tam esse probandam 880, ci- 
vitates quomodo immutentur 
ib. quomodo solvantur ib. 
difficilius esse eam emendare 
quam condere 332. quae cu- 
iusque in civitate partes ib. 

Circes fabulae explicatio 1050. 

Cleanthes, eius de deo senten- 
tia 56. igni conicam tribuit 
figuram 356. eius de elemen- 
torum separatione et universi 
ortu doctrina 372. natura 
quomodo mutetur 414. in quo 
posuerit principatum mundi 
452. quam figuram stellis tri- 
buerit 516. qualem solem cre- 
diderit 5032. eiusque motum 
534. de luna sententia 554. 
animam inseri dicit extrin- 
Secus 790. omnes homines 
natura dixit ad virtutem ferri 
IL. 116. finem quomodo de- 
finiat 134. felicitatem quo- 
modo 188. eius de civitate 
disputatio 208. 216. 

Cleanthes, eius in Iovem hy- 
mnus 30. 

-.Cleobulus, eius de &nno aeni- 
gma 240. 

Climata, quomodo hominum na- 
iuram varie afficiant 992, 

Cocytus unde dictus 1012, Sty- 


INDEX NOMINUM 


gis rivus ib. non rivum sed 
fontem esse 1030. 

Coelum, quem mundi locum oc- 
eupet 642. plenum illud di- 
vinorum corporum 8. siderum 
ib. forma esse globosa ib. 

Cognitione nihil certius esse 
omnes credunt 774. 

Cognoscendi facultates quot 
790. eas cadere in animum ib, 

Color quid sit 362. 

Cometae, de eorum natura pla- 
cita 576. Arriani physici de 
ea disputatio 584. 

Cometes qualis 678. 

Comitas, quid II. 108. 

Conatus, quid sit IL, 164. 

Confidentia, quid II. 106. 

Consiliü maturitas, quae ἐδ. 

Constantia, quid ib. 

Consternatio, quid sit II. 178. 

Contemplatio in ethica quid sit 
II. 48. 

Continentia, quid 11, 106. 

Continentis quae longitudo et 
latitudo 660. eius divisio in 
tres partes ἰδ. 

Cornutus, animum cum corpore 
perire existimavit 922. 

Corona unde oriatur 616. 618. 

Corpora, quomodo vi formativa 
proereentur 744. 

Corpus, quid sit 340.3850, cor- 
porum qualitates 342. 344. 
850, 352. 

Crateres maxime insignes 680. 

Cratinus (Ὁ) finem quomodo de- 
finiat II. 56. 

Critias, eius de tempore dictum 
228. 

Crito, eius de hominis prae- 
stantia locus II. 350. 

Critolaus Tyrius, eius de deo 
sententia 08. de tempore 252. 

Critolai discipuli, finem quo- 
modo definiant II. 56. 

Cronius unde animae mala re- 
petierit 896. animas in cor- 


ET RERUM. 


pora descendentes omnes ma- 
las ponit 912. 
Cupiditas, quid sit II. 172, sub 
eam quae cadant 174. 
Custos animarum qualis 1084. 
Cruciatus, quid sit II. 178, 
Cunctatio, quid sit ib. 


D 


Decani quot et quales 468. qua- 
lem in nos potestatem ha- 
beant 474. vulgo daemones 
vocati ib. stellarum genii 118 
subiecti 476. 

Decas, eius natura et vires p. 8. 

Decentia, quid II. 320. 

Decori studium, quid II. 106. 

Decretum, quid sit II. 164. 

Deduector animarum qualis 1084, 

Democritus, eius de deo sen- 
tentia 56. de necessitate 158. 
de principiis 806. ea non af- 
fici 318. de primis corpori- 
bus 348. mundum posuit glo- 
bosum 3856. colorum explica- 
tio et classes 364. vacuum 
et atomos quatenus infinitas 
dixerit 880. quatenus motum 
posuerit 334. quatenus ortum 
et interitum sustulerit 414. 
mundum unde oriri et inter- 
ire faciat 418. eum nec ani- 
matum esse nec providentia 
regi, sed ex atomis temere 
conflatum 442. mundum tu- 
nieg quasi circumdatum fin- 
git 490. mundos posuit infi- 
nitos 496. stellas quales pu- 
taverit 508. solis natura qua- 
lis 532. lunae quam naturam 
tribuerit 550. de eius facie 
532. galaxiae explicatio 576, 
cometae quid sint 578. 582. 
tonitru, fulguris, presteris et 
fulminis explicationes 6594. 
non differre animam et men- 
tem 790. animae naturam 
qualem putaverit 796, de 


131 


eius viribus sententia 880. 
animas ponit infinitas 900. 
quomodo iis communionem 
cum deo tribuat 920. eas in 
morte dissipari 922. 

Democritus, eius de nimia cu- 
riositate dictum II. 12. de 
felicitate 76, de fortuna 344. 
410. a malis nds liberos esse 
posse 406. ea oriri ex bonis, 
quibus uti nescis ἐδ. 

Demonax, eius &d quaestionem 
de mundi forma responsum 
II. 10. 

Demosthenes, eius in propu- 
gnatores elogium II. 344. 
Deorum consilia non mutantur 
136. dii quatenus mala ad- 

mittant 138. 

Desiderium, quid sit Il. 176. 

Deum esse mentem 46. Deum 
omnia et videre et regere 78. 
Deum esse supra fatum 80. 
Deus quomodo mundum re- 
gat 82. de dei natura Ona- 
tae disputatio 92, quot et 
quales de diis sententiae 101. 

Dieaearchus, eius de anima 
sententia 796. 870. 

Didymus, eius de rerum huma- 
narum incertitudine locus II. 
14. 

Dignitas, eius species II. 162. 
eius explicatio 154. alia ha- 
bere magnam, alia parvam 
164. 156. 

Dii, quomodo ad mundi et ho- 
minum creationem contule- 
rint 946, 948. 

Diligentia, quid II. 322. 

Diodorus Tyrius, eius de deo 
sententia 58. de principiis 
810. minima dixit partibus 
carere 850. quatenus motum 

^ admiserit 396. 

Diogenes Apolloniates, eius de 
principiis sententia 304.. de 
mundi inclinatione 356, mun- 


9* . 


132 


dum quomodo interire faciat 
416. mundum finitum, univer- 
sum vero infinitum statuit 
440. mundos posuit infinitos 
496. stellas quales credide- 
rit, et quomodo ferantur 508. 
qualem crediderit solem 528, 
quid de luna statuerit 552, 
quid de cdmetis 520, toni- 
tru& et fulgura quomodo ex- 
plicaverit 594, animum qua- 
lem putaverit 796 (bis). 

Diogenes Cynicus, eius in for- 
tunam dictum II. 348. 

Diogenes, Stoicus, eius de deo 
sententia 56. de anno magno 
264. per se expetenda quo- 
modo dicantur II. 114. finem 
quomodo constituerit 134. do- 
natio quid sit secundum eum 
154 


Dionysius, eius de iustitia di- 

: etum 114. 

Dioscuri in navibus apparen- 
tes, quales 514. 

Diotimus Tyrius, quid de stel- 
lis putaverit 518. 


Diotogenis de fortuna dispu- 


tatio 220. 
Divitiae, imperium et faculta- 
tes quatenus bona sint 290. 
Dolor, quid sit II. 172. quae 
sub eo comprehendantur 174. 
Donatio, dignitatis species II. 
152. quid sit 154. 214. 


E. 


Ecnephiae, quomodo oriantur 
602. 604. 624. quales 668. 
Ecphantus, eius de principiis 
placitum 308, Monadas pri- 
mum corporeas fecit ib. mun- 
dum atomis quidem constan- 
tem, providentiae tamen sub- 
iectum posuit 448. mundum 

posuit unum 496. 
Electa et eligenda quomodo 
differant IL. 194. 196. 


INDEX NOMINUM 


Electio, quid sit II. 164. - 

Elementa et principia quate- 
nus differant 310. elementa 
duo gravia, duo levia 346. 
num colorem habeant 366. 

Elementorum &d creatorem pre- 
ces 972. 974. 

Elysii campi ubi 1054. 

Empedocles, eius de necessi- 
tate sententia 160. hiems et 
aestas quomodo fiat 262, deo- 


rum explicatio allegorica 288. 


ex quot principiis constet 
universum ἐδ. ante elementa 
posuit minima 348. eius de 
elementorum locis et mundi 
inclinatione sententia 358. 
colores quomodo definiverit 
et distinxerit 364. elementa 
unde constent 368, vacuum 
esse negavit 378. quatenus 
ortum et interitum negaverit 
414. mundo interitus unde 
proveniat416, terminum mun- 
di solis circuitu describi 440. 
mundum distinxit ab universo 
494. mundum posuit unum 
496. quale coelum dixerit 
500. stellis quam naturam 
tribuerit 506, de solis natura, 
luce et defectu hypothesis 
530. de luna 552. eam a sole 
ilustrari dixit D58, de eius 
distantia placita 666. tonitru 
et fulgur unde oriatur 592. 
non differre animam et men- 
tem 790. prima animae 8 
deo fuga qualis 894, pruden- 
tiam ponit in sanguine 1026. 
de fato dictum IL 384. 
Empedocles, eius de rerum ortu 
dictum 9286. 
Encolpiae venti qui 668. 
Ens primum, quid sit 750. 
Epandrides, eius de prudentia 
et fortuna dicta II. 846. 
Epiclitae, qui sint 682. 
Epictetus, eius de iis quae in 


ET RERUM. 


potestate nostra sunt prae- 
cepta II. 348. 354. 

Epicurei, eorum de fine dispu- 
tatio II. 58. 

Epicurus, eius de diis placita 
66. necessitatem, fortunam et 
consilium differre 206. fortu- 
nae explicatio 218. temporis 
250. doctrina de principiis 
306. de corporibus et atomis 
846. colores negavit existere 
in tenebris 366. vacuum et 
atomos quatenus infinitas po- 
suerit 880. vacuum, locum et 
regionem nomine tantum dif- 
ferre affirmavit 388. quot mo- 
tus genera admiserit 394. 
quatenus ortum et interitum 
sustulerit 414. quot rationi- 
bus mundum interire faciat 
418. eum nec animatum nec 
providentiae subiectum, sed 
ex atomis temere conflatum 
posuit 449. mundos posuit in- 
finitos 496. distare eos inae- 
quali spatio 498. eius de stel- 
lis placitum 514. de solis na- 
tura 530. eius de anima pla- 
citum 798. animos ponit in- 
finitos 900. eas in morte dis- 
Sipari 924. eius de fortunae 
potestate dictum II. 364. 

Epidieus mundum dixit natura 
procereatum 454. 

Epigenes, eius de cometis sen- 
tentia 580. 

Eratosthenes, eius de tempore 
explieatio 250. de solis et 
lunae distantia placitum 560. 
de animarum in corpora de- 
scensu 904. 

Ethica, quid sit II. 86. 88. 

Ethopoeiía, quid sit II. 38. 

Ethos, quid sit II, 84. eius ety- 
mologia 9242. 

Eudorus, Alexandrinus, Acade- 
micus, eius philosophiae di- 
visio, quomodo instituta II. 


133 


46. philosophiae tres posuit 
partes II. 48 morum scien- 
tiae totidem ib. ex quibus 
contemplatio, quid II. 48. 
appetitio quid II. 50. actio 
quid II. 52. locus de actione 
quomodo dividatur ib. brevis 
eorum quae ad eum perti- 
nent recensus 54. 

Eudoxus, eius de stellis placi- 
tum 518. 

Eudoxum voluptatem pro fine 
habuisse II. 74. 

Euri unde spirent 668. quae 
eorum species 670. 

Euronotus unde spiret 670. 

Euripides, eius de deo dictum 
26. de iure 104. de iustitia 
106. 108. 110. 112. 114. 118. 
122. 124. 126. de necessitate 
156. de fato 166. 168. 170. 
214. 216. 232. 234. de Venere 
268. 270. 272. solem ignem 
putavit 540. eius de deorum 
cognitione dicta II. 4. de deo- 
rum iustitia II. 336. fortunam 
iuvare prudentes ib. & malis 
esge recedendum II. 840. ho- 
mines ipsos mala sibi con- 
sciscere ib. de variis homi- 
num cupiditatibus dictum 842, 
τέλος de eventu dixit II, 56. 

Europa, eius termini qui 660. 

Euryphon medicus, eius detem- 
pore placitum 248. 

Eurysi de fortuna disputatio 
210. 

Eusebius, eius allegorica vitae 
humanae, recte vel male in- 
stitutae, descriptio II. 410 etc. 

Excandescentia, quid sit II. 176. 

Exhydriae venti quales 668. 

Expetitum et expetendum quo- 
modo differant II. 140. 


F 


Facilitas, quid II. 108, 320. 
Familia, unde oriatur II. 322, 


134 


est quasi parva civitas 322. 
plures faciunt civitatem ib. 
quomodo sit composita 3924. 
quae membrorum eius erga 
se invicem ratio 324. 326. 

Fascinatio, quid II. 178. 

Fatum quibus compleatur 168. 
esse immutabile ἐδ, varia 
eius nomina unde ducta 188. 

Fatum, quatenus cum provi- 
dentia coniunctum Il. 396. 
898. frustra illi rerum even- 
tum tribui 404. 406. 

Felicitas num finis II. 62. quid 
Bit ib. secundum Peripateti- 
cos quid 276. secundum eos 
finis 278. 

Figura, quid sit 354. 

Finita vel infinita esse omnia, 
&tque ex iis mundum con- 
stare 454. 

Finis, quid significet II. 54. 56. 
finis et scopus quomodo diffe- 
rant IL 60. 278. finis subie- 
ctum (ὑποτελές), quid sit 60. 
62. finis in quo positus sit & 
philosophis If. 62, qui eum in 
animo posuerint? qui in Dei 
similitudine ib. Stoicorum de 
fine explicationes 132. 136. 
Peripateticorum de eo pla- 
cita 266. 

Firmitas, (phantasmatum coele- 
stium species,) qualis 678. 
Fortitudo, quid sit II. 102. circa 
quae versetur 104. quae vir- 
tutes ei subiectae 106. forti- 
tudo quid secundum Peripa- 

teticos 316. 

Frugalitas, quid II. 320. 

Foetus in utero quomodo for- 
metur 742, 

Fortuna et casu rerum ordinem 
in universo non tolli II. 400. 
fortuna mox Deus mox dae- 
mon vocatur, quare 402. 

Fortunae eventus opponi iis 
quae ratione fiunt 210, 


INDEX NOMINUM 


Fulgores, quid sint et quales 
678. 


Fulgur unde oriatur 674. eius 
genera ib. quando fulmen vo- 
cetur ib. quando prester 676, 
quando typhon ib. quando 
sceptus ἐδ. 

Fulgura, quid sint 596. varia 
eorum genera 610. 

Fulmina, unde exsistant 602. 
varia eorum genera 606. mi- 
rabiles eorum effectus 608. 

uando maxime fiant ib, 

Fulminum Species quales 676. 

Functiones, quales 192. earum 
species ἐδ. 

Functiones, quid sint, et in qui- 
bus cernantur 732. 734. 736. 
quatenus eadant in animum 
et in sensus 738. 


G 


Galaxia, quid sit 572. 
Gaudium, quid sit II. 178. 
Glacies. quid sit 664. 

Gnostici, eorum de animae cum 
corpore coniunctione senten- 
tia 896. 

Gorgyra, Acherontis uxor 1010. 

Graeciam magnis mutationibus 
fuisse obnoxiam 426. 

Grando unde oriatur 666. 

Gratia, eam trifariam dici 11. 
808. quomodo 310. 

Gravitas, quid II. 318. 


H. 


Harmonia, qualis eius natura 
458. eius secundum musicae 
praecepta explicatio 460. 462 
etc. 


Harmonia mathematica, in quo 
consistat 864. 

Harmonia, quot eius species 
802. 

Harpocration, eius de malis ani- 
mae placitum 896. malas po- 


ET RERUM. 


nit animas in corpora descen- 
dentes 912. 


Hecataeus, eius de solis natura 


sententia 524. 

Helice, quomodo fluctibus sub- 
mersa sit 684. 

Heraclides, quid pro minimis 
habuerit 350. mundum dixit 
infinitum 440. singulas stel- 
las mundos esse putavit 514, 
eius de luna placitum 552. de 
cometis 078. de maris acces- 
Su et recessu 634. &nimae na- 
turam qualem putaverit 796. 
unde animae in corpora de- 
Scendant 904. 

Heraclitus, eius de Deo senten- 
tia 58. de fato 178. de anno 
magno 264. de principiis 304. 
qualem posuerit materiam 
3818. &nte unum posuit ra- 
menía quaedam 350. motum 
tribuitomnibus 396. quicquam 
manere negavit 412. mundo 
quatenus ortum tribuerit 454. 
mundum posuit unum 496. 
coelum dixit ignem 500. stel- 
las quales putaverit 510, 80- 
lem qualem 524. Junge quam 
figuram tribuefit 550. unde 
lucem accipiat 568. quomodo 
deficiat ib. fulgura, tonitrua 
et presteres quomodo orian- 
tur 584. Mundus, ex diversis 
compositus, quomodo tamen 
constet 690. animae cum cor- 
pore coniunctionem quomodo 
vocaverit894, in corpora quo- 
modo descendere faciat ani- 
mas 906. 
Heraclitus, eius de ortu rerum 
dictum 282. 

Hercules apud inferos non poe- 
nas luit sed infligit 1024. 
Herillus, quomodo animum com- 
municare ponat cum diis 918. 
Hermes, eius de Deo sententia 
54. 68. providentia, fatum et 


135 


necessitas quomodo differant, 
explicatur 162. 182. 188. de 
tempore disputatio 256. de 
monade 306, de materia 318. 
de loco 384. de vacuo 886. 
888. de motu, quatenus in 
mundo exsistat 398. 400. 402. 
eius de decanis disputatio 468 
eic. de rerum natura placita 
102. 704. 706. 708. 710. quae 
sint quae in aliquo dicuntur, 
quae ad aliquid, quae propter 
aliquid, eorumque inter sese 
relationes 720. de brutorum 
instinctu 726 etc. de functio- 
nibus 730 etc. vis vitalis foe- 
tui unde proveniat 744. cor- 
pora quomodo formentur 748. 
de primo ente 750. liberi qua- 
re parentibus similes nascan- 
tur 764, de animarum inter se 
communione disputatio 764. 
animae mentis spiritus diffe- 
rentia 774. cum indumentis 
comparatio 776. de &nimae 
natura disputatio 798 etc. 802. 
806 etc. 808, de animarum 
per varia corpora migratione 
1000. de earum post mortem 
statu et domiciliis 1070. re- 
gionis sublunaris, in qua ha- 
bitant, divisio et descriptio 
1078. 1080. eius de eorum 
quae in potestate nostra gunt, 
disputatio II, 358. 


Hermes mens universi 930. deus 


in coelum ascendens ib, eius 
genealogia 932. sacra sym- 
bola ubi deposuerit ἐδ. 


' Hermes, eius planetarum expo- 


sitio poética 174. 


Hermetis cosmogonia 926 etc. 


Praestantior superiorum ordo 
inferioribns 928, 


Hermippus comicus, eius de an- 


no locus 288. 


Herophilus, quae motus genera 


distinxerit 896. 


186 


Hesiodus, eius de lege dictum 
104. de deorum justitia 124. 
de fato 168. de amoris ortu 
272. de rerum ortu 278. 284. 
de vitae incertitudine II. 8. 

Hestiaeus Perinthius, eius de 
tempore placitum 250. 

Hieroocles, eius de malorum 
ortu disputatio II. 420 etc. 

Hieronymus, quomodo animam 
communicare faciat cum diis 
920. 

Himerus, quid sit II. 176. 

Hippasus, ignem posuit princi- 
pium 304. qualem posuerit 
animam 862. 

Hipparchi somnium 134. 

Hippoerates, quando secundum 
eum foetus perficjatur 7506. 
quando vita ei infundatur 912. 

Hippon, eius de animae natura 

. placitum 798. 

Homerus, doctrinam de numeris 
non ignoravit p. 6. allegorica 
deorum explicatio ei tribuitur 

. 290. mundum putavit finitum 
442.444. eius de aethere pla- 
cita 492. de Olympo 494. so- 
lem qualem putaverit 540. 
corpus vivum δέμας, mortuum 
σώμα vocat 750. Stygem son- 
tibus puniendis destinavit 
1018. eius locorum apud in- 
feros deseriptionis explicatio 
1012. 1020. 1022. 1030 etc. 
Herculem ponit apud inferos 
8Sontes punientem 1022, pru- 
dentiam humanam ponit in 
sanguine 1024. 1036. quis um- 
brarum apud inferos apud 
eum ordo 1026. deos ponit 
affectibus obnoxios 1028. eius 
de Tartaro sententia ib. ubi 
Stygem ponat ib, fabula de 
Ciree apud eum tecte doetri- 
nam de animsrum meortali- 
ste innuere. 1048. eius ex- 
plieatio 1050, ca&mpos Ely- 


INDEX NOMINUM 


gios ubi ponat 1056. fato quae 
constituta sint II. 342. 344. 
finem posuit in animo II. 64. 
duplicem Platonis vitam agno- 
scere videtur, 392, 394. 

Homeri de Iove dictum 26. de 
diis 36. de deorum. iustitia 
122.130. de fato164. deOcea- 
no 278. 

Homines quomodo differant re- 
Speetu ingenii 772.  — 

Hominis natura quatenus norma 
tum legis et iuris, tum domus 
et civitatis 846. 848. triplex 
& deo instituta et temperata 
850. 852. 

Hominum genus quomodo a deo 
effectum sit 942. 946. 950. 
Hominum naturae pro climatum 
ratione diversitas 992. eius 

phaenomeni explicatio 994. 

Homo, quomodo a Deo forme- 
tur II: 860. quare erectus i). 
quatenus fortunae subieotus 

. 860. 

Homo natura sua ad virtutem 
fertur II. 426. 428. 

Homoeomeriae, quales secun- 
dum AÁnaxagoram 296. 

Honestum, quid Il. 72. num 
omnino per 8e expetendum 
88. unde nomen dueat ib. 

Humanae naturae potestas, 
quanta 768. eius praestantia 
710. 

Humanae naturae quomodo im- 
becillitates & deo adiunctae 
sint 962. 1 

Iamblichus, eius de animae na- 
tura et viribus opinionum re- 
census 860 etc. Heraoliti di- 
ctum probavit II. 12. 

Iapyx v. Argestes 670. 

Idea, quid sit 826. 

Ignavia, quid sit II. 104. 

Ignis, quatenus elementum se- 
cundum Chrysippum 314. 


ET RERUM. 


Ignes sub terra reconditi 680. 
partim spiracula habent, par- 
iim omnium instar profluunt 
ib. Ignium exhalationes in 
mari quoque fiunt 686. earum 
effectus ib. 

Imber unde oriatur 664, quae 
eius species? ἰδ. 

Imprudentia, quid sit II. 104. 

Imuthes, poéticae &uctor 1092. 
v. Á8clepius, 

Inachus Árgivus, quatenus ab 
eo rerum Graecarum initium 
ducendum 426. 

Indi, quomodo crimina explo- 
rant 140. 142. 

Indifferentia , eorum species II, 
144. alia maiorem, alia mino- 
rem habere dignitatem 144. 
aliae eorum divisiones 148.. 

Industria, quid II. 206. 

Ion, eiys de luna placitum 552. 

Iophon, eius de rerum divina- 
rum cognitione dictum II. 10. 

Insepultorum animae ubi va- 
gentur 1032. 

Insulas exsistere multas, nobis 
adhuc incognitas 650. ex in- 
sulis aliae maiores aliae mi- 
nores 654. quae maxime me- 
morabiles ib. 

Integritas, quid II. 108. 

Intemperantia , quid sit II. 104. 

Invidentia, quid sit 1I. 178. 

Ira, quid sit II. 176. 

lris, quid sit II. 612. eam non 
persesubsistere ib. filia Thau- 
mantis ib. alia de ea fabula 
ib. quomodo oriatur 614. 616. 
618. quomodo eius colores 
620. eius explicatio 676. 

lronia et sarcasmus non pro- 
bandi II. 222, 

Isis, Sacrum poculum Horo mi- 
8cet 926. v. Osiris, 

Iueundum, quid sit II. 74. 

Iudicium, quae ad illud feren- 
dum requirantur 722.724. 


131 


Iuno pronuba, unde τελδέα di- 
cta II. 54. 

Iuno, quid significet 288. 

Iupiter, quis 46. unde nomen 
consecutus sit 48. 50. prin- 
ceps deorum et mundi opifex 
D2, eius etymologia 86. epi- 
theta ἐδ. explicatio allegorica 
288. 

Iustitia, quid sit II. 102. 318. 
circa quae versetur 104. quae 
virtutes ei subiectae 106. 

Iustus, quis II. 304. 


L. 


Laelaps ventus, qualis 672. idem 
qui Strobilus ib. 

Leucippus, eius de necessitate 
decretum 160. de principiis 
et elementis 306. homoeome- 
riae quales 356. mundum po- 
suit globosum ib. vacuum et 
atomos quatenus infinitas di- 
xerit 380. mundus quomodo . 
intereat416. eum nec anima- 
tum nec providentiae subie- 
ctum, sed ex atomis temere 
conflatum posuit 442. mun- 
dum tunica quasi circumda- 
tum fingit490. mundos posuit 
infinitos 496. tonitru quomodo 
exsistat594, animae naturam 
qualem putaverit 796. 

Lex, quid sit II. 190, 192. 

Liberalitas, quid II. 318. 

Liberi, unde similes procreentur 
parentibus 754. 

Libonotus unde spiret672. idem 
qui Libophoenix ἐδ. 

Licymnius, eius de Ácheronte 
dieta 1006. 

Linus, eius de universo dictum 
278. 

Longinus, tollit assentiendi fa- 
cultatem 834. animae plures 
facultates, non partes, tribuit 
838. 

Luctus, quid sit II. 180. 


138 


Luna, de eius natura, figura, 


defectibus placita 548 οἷο, 
Luna, piedefunctorum manibus 
domicilium 1054. 


M. 


Magistratus in variis civitati- 
bus quomodo eligantur II. 
830. qui maxime insignes ἰδ. 

Magnificentia, quid II. 318. 

Magnanimitas, quid II. 106. 318. 

Magnanimus, quis II. 304. 

Mala oriri ex bonis quibus ab- 
utuntur homines II. 406. Deos 
non esse eorum auctores 408. 
420. sed ipsos homines 422. 
eorumque vitia 424. prae- 
terea tamen materia ib. 

Malevolentia, quid sit II. 176. 

Malorum divisio secundum Stoi- 
cos 90. 92. 94. mala omnia 
esse noxia et prava 94. 

Mansuetudo, quid II. 316. 

Mansuetus, quis II. 304. 

Maris accessus et recessus unde 
fiant 634. 

Maris divisiones, partes, earum- 
que nomina 654. 656. 

Materia, quid sit 316. 

Mathematici, eorum de stella- 
rum ordine et motu sententia 
516. de lunae defectu560. de 
eius facie 562. de eius distan- 
tia 564, de animaenatura 860. 

Medium, quot modis dicatur 298. 


Melanippides, eius in Proserpi- 
na dictum 1006. 

Melissus, eius de deo sententia 
61. ortum et interitum non 
admisit 412. mundum posuit 

. &geternum 416. mundum po- 
suit unum 496, 

Memoria et experientia custo- 
dis animarum satellites 1084. 

Menander, eius de deo dicta 28. 
87. de fato 168. de fortuna 
192. 196, 200. 212. 214. de 


INDEX NOMINUM 


tempore 226, 236, de fortuna 
II. 8. homines sibi invicem 
&desse debere IL. 336. fortu- 
na quatenus exsistat ib. in- 
iuria et infortunium quomodo 
differant II. 338. dii quate- 
nus infortunii auctoresl1[, 340. 

Mens quomodo percipiat 782. 
quomodo ab opinione et sen- 
su distinguatur 830. 832. 

Mens et sensus, quomodo prin- 
cipia cognoscendi 784. 786. 

Mentem non esse unum, nec 
omnium principium 7*8. 780, 

Mensis, quid sit 556. 

Mercurius aureum caduceum 
gestans, quid indicet 1054. 
Metrodorus Chius, quid pro prin- 
cipiis habuerit 804. vacuum 
et atomos quatenus infinitas 
dixerit 380. infinitos posuit 
mundos 496. eius de stella- 
rum natura sententia 510. 
quomodoillustrentur 518. qua- 
lem statuerit solem 524. lu- 
nam putavit & sole illustrari 
558. galaxiae explicatio 574. 
stellae transvolantes unde 
oriantur 580. tonitru unde 
oriatur 090, fulgur unde 692. 

Metus, quid sit II, 172. quae 
sub eo comprehendantur 174. 

Misericordia, quid sit 11, 180. 

Mixtio, quomodo differat a tem- 
peratione et confusione 376, 
818. 

Mixtura elementorum qualis sit 
1094. eius in universo effe- 
ctus 1094. 1096. animalium 
genera, quomodo ea produ- 
cantur 1098. quomodo sani- 
ias inde et morbi oriantur 
1100. 

Mnesarchus, eius de deo sen- 
tentia 61. quomodo aliquid 
non esse idem ostenderit 436. 

Modi acquirendi, quot secun- 
' dum Stoicos II, 224, 


ET RERUM. 


Moderatus Pythagoreus, qualem 
posuerit animam 862, eius de 
harmonia placitum 8064. 

Modestia, quid II. 106. 320. 

Momi cum Hermete colloquium 
966. 

Monas, quid 12. 14. quatenus 
Sit principium 806. 

Mormolyx, Gorgyrae nutrix 
apud Sophronem 1010. 

Mors, quid sit, et quid eum se- 
quetur 920. 

Moschion, eius de cultus hu- 
mani ortu et progressu locus 
240. de fato dictum 152. 

Motus, quot genera contineat 
894, quot eius genera ponat 
Plato 626. 

Mundi opificem difficile cogno- 
scere II. 12. 

Mundum, qui dixerint anima- 
tum etprovidentiae subiectum 
442 


Mundum unum qui posuerint 
496. mundos infinitos qui po- 
guerint 498. 

Mundus, quid sit 640. mundus 
ex contrariis principiis com- 
pactus, quomodo tamen con- 
stet 686. 688. exemplis de- 
claratum ib. quae sit eius 
eausa 690. mirabilis eius or- 
do 692. 

Musonius Rufus, eius de natu- 
rae humanae praestantia dis- 
putatio 426 etc, 


N. 
Natura quomodo deo iubente 


foecunda facta sit, ac omnia . 


procreaverit 936. 

Naturae animae et corporis me- 
diae 926. diversae de iis sen- 
tentiae ἐδ. 

Nebula, quid sit 664. adversa 
ei serenitas ib. 

Neutra, Stoicorum de iis placita 
II. 142. eorum species ib, 


139 


quatenus ea dicant indifferen- 
tia, quatenus non 144. 

Nicolaus Damascenus, quate- 
nus animae partes concesse- 
rit 842, 844. 

Nieostratus, eius de tempore 
dictum 228. 

Nix, unde oriatur 6606, 

Noti, unde spirent 668. 

Nubes, quid sit 664. 

Numerorum natura et virtutes 
p. 8. 10. 12. 18. eum constare 
ex monadibus 12, 18, nume- 
rum ha&bere omnia quae sub 
sensus cadunt 456. numeri 
íres species, par impar et ex 
utroque commixta 450. 

Numenius, eius deimaginatione 
sententia 834. duplicem nos 
habere &nimam censuit 836. 
de animae seu mentis natura 
placitum 866. de eius functio- 
nibus 894, animae unde mala 
repetierit 896. malas ponit 
animas in corpora descenden- 
tes 912. animae similitudinem 
cum principiis suis asserit 
1066. 

Nuptiae, quare apud Dores τέ- 
Aog vocentur 54. 


Oo 


Obtrectatio, quid sit II. 180. 
Oceanus, eius partes earumque 
nomina 656, magifae in eo in- 
sulae 658. 
Ocellus quomodo causam defi- 
niverit 338, de ea disputatio 
340. mundum statuit aeter- 
num 422. de eo disputatio 
424. quatenus varias formas 
admittat ib. mundum in sin- 
gulis mutari, non tamen in 
universum interire 426. eius 
de luna placitum 552. 
Odium, quit sit II. 176. 
Oeconomica, quid sit II. 188. 
Oenopides Chius, eius de deo 





140 


sententia 56. de anno magno 
264. tribuit sibi inventum 
obliquitatis zodiaci 502, 

Officium, quid sit II. 158. vel 
perfecta vel media ib. perfe- 
cta eadem quae recte facta 
ib. officium medium quomodo 
definiatur 160. 

Olympus, quid sub eo compre- 
henderint veteres 494. 

Opinio, duplex eius genus II. 
230. 232. 

Opinatio, quid sit II. 170. 

Oraculum, de statu animae post 
mortem 998. 

Oreus ultra Stygem collocatur 
1030. 

Ordinis studium, quid II. 106. 

Ornithiae venti, quales 672. 

Orpheus, eius in Iovem hymnus 
40. de elementis dictum 278, 
de mundi ortu 284. de visu 
954. 

Orpheus, eius de animae natura 

'" sententia 870. 

Orphica 70. 

Orphici singulas stellas mundos 
faciunt 514. quatenus unam 
ponant animam 898. 

Ortum et interitum verum, qui- 
nam ex philosophis admiserint 
414. 

Ortus et occasus siderum quo- 
tuplex 520. - 

Osiris, animarum praefectus 

. 1090. 

Osiris et Isis, culturae auctores 
976. 918. 

Ostae, qui sínt 684, 


P. 


Palmatiae, quales sint 684. 

Panaetius, eius de mundi aeter- 
nitate sententia 414. de vir- 
tutibus plaeitum II. 112. 


Parcarum nomina, unde ducta - 


180. 190. 


INDEX NOMINUM 


Parelium, quae eius causa 616, 
618. pluviam portendere 622, 

Parmenides, eius de Deo sen- 
tentia 61. de necessitate 158. 
unius, s. mundi descriptio 852, 
ortum et interitum non admi- 
sit 412. mundum posuit ae- 
ternum 416, mundi ordinem 
quomodo constituerit 482. 
mundum posuit unum 496, 
quale coelum dixerit 500. coe- 
lum dixit ignem ib. stellas 
quales putaverit 510. quo or- 
dine planetas  collocaverit 
518. solem qualem putaverit 
524. unde ortum 530. lunam 
qualem posuerit 550. eam a 
sole illustrari dixit 558, de 
facie eius hypothesis 564. ga- 
laxiae explieatio 574. non 
differre animam et mentem 
790. animae naturam qualem 
putaverit 796. 

Parmenides, de amoris ortu di- . 
ctum 274. 

Paterfamilias, quarum rerum 
curam et peritiam habere de- 
beat II. 326. 

Peccata opposita recto factis 
II. 160. 184. quae sint 192. 
qualia 194. esse semper im- 
pietates 216. displicere diis 
ib. omnia esse aequalia, non 
tamen similia 218. quatenus 

' ib. quatenus discrimen inter 
ea intercedat 236. 

Pegasus, eius de animae natura 
sententia 796. 

Periander, eius de tempore di- 
etum 248. 

Peripatetici, quid de tempore 
statuerint 252, quomodo cau- 
sas distinxerint 388. eorum 
de cometis placita 580,.. du- 
plicem mentem homini inesse 
statuerunt 792. earum de ani- 
mae natura placita 860. 870. 
de eius viribus 874. 876. de 


ET RERUM. 


eius operibus 892, quomodo 

cum diis communicet 918, 

mors quomodo contingat ani- 

malibus 922. 

Peripatetici, eorum Ethices ex- 
ositio IL 242 etc. Hog ab 
Qog deduci ib. cerni tantum 

in animantibus, praecipue in 

homine 244. ad quam animae 
partem pertineat ib. &nimae 
quas partes constituant iP, 
virtutum genus duplex, alte- 
rum cum ratione coniunctum, 
alterum sine ratione 246, vir- 
tus quibus absolvatur ib. ho- 
minem primum appetere esse, 
8. naturae suae conservatio- 
nem ib. teneri nos adeo amo- 
re nostri248,. liberi parenti- 
bus unde expetendi 250. ho- 
minem omnino societate gau- 
dere 252. nasci inde commu- 
nem omnium &morem et na- 
turalem benevolentiam 954. 
amicos, laudem, gloriam per 
8e esse expetenda ib. omnino 
bona, tum quae cirea nos, 
tum externa 256. pulchritu- 
dinis et sanitatis exemplis 
haee declarantur 268. multo 
magis esse expetendam vir- 
tutem 260. virtutes ratione 
irium generum bonorum in- 
ter 8e comparantur 262. 264. 
praestantissimas esse virtu- 
tes circa animam 264. virtu- 
tes non per se esse expeten- 
das, sed propter usum in vita 
ib. vitam definiri actionibus 
íb. ut quoque mansionem in 
e& et exitum ex ea 266, finis 
unde compleatur ib. positum 
esse in felicitate, quae quid 
sit ib. quantum ad eam con- 
ferant bona externa et cor- 
poris 266. 268. virtutes unde 
inde promanent ib. in quibus 
peccent qui eas contemnunt 


141 


tum in electione 268. tum in 
acquisitione 270. tum in' usu 
ib. in omni virtute cerni iu- 
dicium, electionem et actio- 
nem ib, virtus, quid sit 272. 
principia eius, ratio et effe- 
ctus ib. in utriusque consen- 
Su positam esse virtutem ib. 
expetendum et fugiendum, 
quid sit ib. num idem sit ex- 
petendum et bonum 274. bo- 
norum secundum eos divisio 
ib. felicitas ex quibus constet 
ib. bonum dividi in honestum 
utile et iucundum 276. haec 
esse 8COp68 actionum ἐδ. fe- 
licem esse finis, felicitas vero 
scopus ab iis dicitur 278. fe- 
licitatis definitionis explica- 
tio 278. 280. felicitas, quo- 
modo perfecta 280. quo cre- 
scat 282. non eandem esse 
in Deo et homine ib. num 
qui adhuc vivit recte beatus 
dicatur, dubitant ib. dormien- 
tes quatenus felices praedi- 
candi 284. solam virtutem ad 
felicitatem non sufficere ib, 
vit& quando bonis relinquen- 
da 286. de bonorum divisio- 
ne placita 286. 288. 290. 292. 
quae bonorum per se sint ex- 
petenda, quae per alia ib. 
de virtute accuratior disqui- 
sitio 292 etc. v. virtus, af- 
fectus qui sint 296. faculta- 
tes quae ib. habitus qui ἰδ. 
eorum de affectibus placita 
806. eorum divisiones ib. de 
amicitia placita 308. de gra- 
fia 308. 310. probus quam 
vitam secuturus sit 310. 812. 
vitarum tria esse genera 312. 
quae sit vita optima ib. sin- 
gularum . virtutum  definitio- 
nes 816. eorum de re fami- 
liari placita 322. de civitate 
820. 


142 


Perspieacitas, quid II. 106. 

Phasmata in aére apparentia, 
alia vera, alia tantum spe- 
cie exsistentia 676. eorum 
species678. 'quibus coeli regi- 
onibus maxime spectentur ib. 

Philemon, eius de aére dictum 
70. 284. de fortuna 1960. 198. 
de tempore 2292. 234. 280. 
238. de Dei cognitione II. 6. 
de iis quae sunt in nostra 
potestate II. 334. non omnia 
fortunae esse permittenda II. 
338. 

Philetas, eius de necessitate 
dictum 156. " 

Philippus Opuntius, eius testi- 
monio utitur Aristoteles 558. 

Philo Heracleota, eius de mi- 
raculis in Scythia liber lau- 
datus 1016, 

Philonis Larissaei λόγος προ- 
τρεπτικός IL 40. eius Ethi- 
ces expositio II. 40, medici et 
philosophi ab eo instituta 
comparatio 40. 42, 44, de vi- 
tis duplex secundum eum 
tractatus 44. 

Philolaus, eius de principiis 
sententia 298. de mundi par- 
tibus disputatio 360. mundi 
alimentum posuit duplex 418 
(ef. ib, not.) mundum negavit 
interire ib. de aeternitate 
eius disputatio 420. mundi 
alimenta qualia 452. eius 
principatus in quo consistat 
454. mundus quare et qua- 
tenus ex finitis et infinitis 
sit compositus ib. eius de 
harmonia et musica disqui- 
gitio 458 etc. de solis natura 
hypothesis 530. de facie lu- 
nae 562. 

Philosophiae cum medicina 
comparatio II. 40, 42. 

Phoebea insula 658. 

Physici, quid de animae natura 


INDEX NOMINUM 


statuerint808, functiones quo- 
modo animae tribuant 886. 

Pietas, in quo consistat 698, 
700. II. 108, 318. 

Pindarus, eius de rerum divi- 
narum cognitione dictum II.8. 

Piscium genera quomodo for- 
mata sint 944. 

Placabilitas, quid II. 320. 

Planetae, quo ordine sese er- 
cipiant 512. 516. 518. 

Plato, eius de deo sententias 
explicatur 64. 65. de neces- 
sitate 160. de fato 178. de 
fortuna 204, temporis expli- 
catio 268, quae et quot sta- 
tuerint principia 308. ea dif- 
ferre ab elementis 310. eius 
de materiae natura disputa- 
tio 318. de ideis 380. tris 
quae ponit causarum geners 
834, grave et leve per se ni- 
hil esse dixit 342. mundum 
posuit globosum 354. dexte- 
ram et sinistram partem mun- 
di quomodo distinxerit 858. 
colorem quomodo explicuerit 
864. corpora quomodo inter 
se mutentur 368. eius de loco 
et vacuo sententia 390. sex 
motus genera posuit 408. eius 
de mundi interitu sententia 
419. mundum quomodo ani- 
mal dixerit 438. nec acces- 
sionem nec decessionem in 
mundo fieri 440. ordinem mun- 
di quomodo constituerit 488. 
mundum oculis subiectum ad 
similitudinem νοητοῦ factum 
esse putat 492. mundum po- 
suit unum 496. de eo dispu- 
tatio 498. stellas quales pu- 
taverit 510. planetas quo or- 
dine eollocaverit 512, eius de 
luna placitum 554. de eius 
defectu 560. iridem quomodo 
vocaverit 612. terram non 
moveri 626. eius de accessu 


ET RERUM. 


et recessu maris sententia 
636. quot ponat animalium 
genera 756. stirpibus quoque 
vitam tribuit 758. animam 
inseri extrinsecus 790. qua- 
lem eam putaverit 812. quot 
partes animae 836. de eius 
natura sententia 868. de eius 
viribus 872. 874. 876. de ea- 
rum numero 878. vires et 
animae et animali tribuit 880. 
animae functiones a vita eius 
distinguit 882. functiones quo- 
modo animae tribuat 884.892. 
de earum sfíatu post mortem 
sententia 1066. sensum quo- 
modo definiat 1102. unde 
sensus deducat 1104. cere- 
brum quos sensus praebeat 
1108. visum quomodo defini- 
verit 1108. vocem quomodo 
1112. quatenus brutis tribu- 
enda sit 1114. mens quando 
acute cernat 1116. 
Diffieilem esse in rebus 


143 


guit a possessione íb. in ho- 
minis potestate quae sita sint 
362. 


Platonici infantibus quoque ra- 


tionem tribuunt 792. harmo- 
niam mathematicam in quo 
ponant 864, eorum de ani- 
mae functionibus sententia 
892. animarum numerum sem- 
per &equalem sibi statuunt, 
quare 902. animarum in cor- 
pora descensus secundum eos, 
qualis 904. 910, puriores, 
quomodo animam corpori iun- 
gant 914. animam statim coh- 
iungunt organico corpori 926. 
in quo ponant purgationem 
animae 1056. dissentiunt 8 
Pythagoricis in definiendis 
animae operibus 1062. 1064. 
placitum nonnullorum ex iis 
refellitur 1068. eorum de sta- 
iu animarum post mortem 
placita ἐδ. auditum quomodo 
explicent 1110. 


magnis sine exemplis demon- Platonici mythi de corporum 
Strationem II. 12. Dei co- ' electione animis concessa ex- 
gnitionem esse rem arduam plicatio II. 366 etc. 

ib. cavendum esse & simili- Platonici, ethos quomodo defi- 
tudinibus 21. demonstratio- ^ niant II. 36. 

nes probabili nisas esse fal- Platonis de vitarum electione 


8a8 ib. rhetores quare exstir- 
pari nequeant 26. Platonis 
in delinquentem alteri pa- 
trocinantem dictum 98. scri- 
pt&à pleraque cum Adonidis 
᾿ hortis comparabat 32. 


Plato, primus finis differentiam 


tradidit II. 58. nec non sco- 
pi et finis 60. finem in quo 
ponat II. 64. 66. 68. iucun- 
dum quomodo explicet 74. 
felicitatem in quo ponat 74. 
46. 78. bonum duplex posuit 
80.82. virtutes, quae ib. quo- 
modo bona distinxerit 84. 86. 
honestum per se.expetendum 


ponit 88. felicitatem distin- Plutarchus, 


mythus, quatenus ab Aegy- 
ptiis petitus II. 386. 


Plotinus, eius de harmonia ma- 


thematiea sententia 864. de 


animae natura 866. de eius 


viribus 880. quatenus iis gau- 
deat ib, ratione functionum 
animas inter se pares posuit 
886. 888. de eius operibus 
sententia 894. de eius malis 
896. unde in corpora descen- 
dant 902. "quomodo corpori 
iungantur 916. de animae 
post mortem conservatione 
placita 994. in quo ponat 
purgationem animae 1006. 

eius de animae 





144 


functionibus sententia 894. 
de animarum remuneratione 
1064. de animarum cum Deo 
consortio locus II. 12. de iis 
quae in fati et quae in no- 
Bira potestate sunt, loeus 352, 
hominem quatenus fortunae 
gubiectum ponat 360. 

Polemo, mundum pro deo ha- 
buit 62. 

Poli, qui sint 644. 

Porphyrius, eius de harmonia 
mathematica placitum 864. 
de animae natura 866. qua- 

' tenus vires habeat 880. de 
animae functionibus 886. 894. 
de malis eius 896. quatenus 
humanae et brutorum animae 
comparentur 898. unde in 
corpora deacendant 902, quan- 
do foetui vita infundatur 912. 
quid de animae fatis post 
mortem statuerit 924. quid 
de earumremuneratione 1064. 
1066. 1068. Homerum, quae 
de diis dicat, occulte dixisse 
II. 18. 

Posidonius, eius de deo sen- 
tentia 58. de fato 178. de 
tempore disputatio 258. eius 
de universi natur& et mate- 
ria decreta 324. de causis 
388. vacuum quatenus &dmi- 
serit 3890. quot species ortus 
et interitus faciat 432. de iis 
disputatio 434. 436. stellam 
quomodo definiverit518. stel- 
las a&c sidera differre dixit 
518. eius de luna sententia 
5654. 

Potentiam non periuriis et men- 
daciis parari 133. 

Praeposita, quae II, 144, circa 
quae versentur 146. cirea 
animam, quae ib. circa cor- 
pus, quae ib. circa externa, 
quae ib, dici sic quae digni- 
tatem magnam habent 150. 


INDEX NOMINUM 


Pravi, inter se discordes IL. 
184. opposita sapientibus 
agunt 186. nec iuvant nec 
iuvantur 188. mali oeconomi 
190. nec legales nec legum 
periti 192. omnia ipsis mala 
adesse 200. nullius esse boni 
participes 202. esse pauperes 
et servos 204. mala ipsis esse 
communia ib. eo8 nec recte 
imperare nece obedire 206. 
poenitentia corripi 208. in- 
honoratos esse, quare ib. ex- 
ules esse, quare ἰδ. rusticos 
esse reos, tyrannicos 210. in- 
gratos, nec discendi cupidos 
quare 212. non esse disertos, 
nec laboriosos 214. delectari . 
vitiis suis 214. vitia habere 
omnia 216. diis esse inimi- 
eos ib. eos ne quidem man- 
Bionem in vita decere 226. 
pravum nec 8cire quidquam 
nec confidere 282. omnes p&- 
riter desipere 286. eos ca- 
lumniis petere et peti 240. 

Presteres, quid sint 602. 

Prime naturae, quid sint IT. 
60. 150. 

Principia duo exsistere 712. al- 
terum rationis particeps, al- 
terum ea destitutum ib. eo- 
rum ad substantiam et for- 
mam relatio 714. quatenus 
tertàium principium aecedat 
ib. 

Principium cognoscendi unde 
sumatur 722. 

Probi v. Sapientes. 

Probitas, quid II. 820, 322. 

Providentia, eius de rerum or- 
dine demonstratio 72. eius 
defensio 132. quomodo & ne- 
cessitate et iustitia differat 
134. 

Providentiae satellites duo 1084. 

. quales ἐδ. 
Proclivitates, quid II. 182. ex- 


ET RERUM. 145 


tenduntur quoque ad alias 
res praeter affectus ib. 

Propositum, quid sit 11. 162, 

Proserpina, eius in umbras im- 
perium 10838. 

Prudentia, quid sit II (102. 
circa quae versetur 104. quae 
virtutes ei subiectae 106. ea- 
rum explicatio ib, prudentia 
quid secundum Peripateticos 
816. 

Pruina unde oriatur 664. 

Ptolemaeus Platonicus, eius de 
animarum in corpora descen- 
Su placitum 904. 

Pudor, quid sit II. 178, 818. 
Puriphlegethon unde dictus 
1012. Homero laudatus ib. 
Pythogoras, eius de numeris 
sententia p. 16. quid ad nu- 
meros retulerit 20. 22. de 
Deo et monade sententia 58. 
de necessitate 158. temporis 
explicatio 248. de anno ma- 
£no Sententia 264. de prin- 
cipiis, sc, numeris, qui ex- 
plieantur 300. eius de ideis 
sententia 326. de primis cau- 
818 336. dextrum et sinistrum 
latus mundi quomodo consti- 
tuerit 368. motum quomodo 
definiverit 394. verum ortum 
et interitum admisit 414. eins 
cosmogonia 450, mundum po- 
suit unum 496. coelum in 
quinque zonas divieit 502. 
primus dicitur deprehendisse 
obliquitatem zodiaci ib. eius 
de lunae natura placitum 
552, eam ἃ sole illustrari di- 
xit 558. animum inseri ex- 
irinseecus 790. &nimam qua- 
lem putaverit 794. 868, de 
eius viribus sententia 874. de 
eius operibus 892. dogma de 
animae immortalitate princi- 
pem apud eum locum obti- 
nuisse 1044. 1046. sensus ex 


STOB. ECL. PHYS. II. 


elementis quomodo deducat 
1104. 

Pythagoras, finem in quo po- 
nat II. 64. 66. . 

Pythagoram non ex numeris 
sed secundum numeros omnia 
constare, docuisse 802. 

Pythagorici, eorum de fortuna 
sententia explicatur 206. eo- 
rum iusiurandum per tetra- 
ctyn 302. qualem posuerint 
materiam 318. qualem cor- 
porum naturam 348. mundum 
ponunt globosum 356. colo- 
res quomodo definiverint et 
distinxerint 362. vacuum ubi 
posuerint; singulas stellas 
mundos putarunt 514. eorum 
de solis figura et defectu gen- 
tentia 526. de lunae defectu 
558. de eius facie varia pla- 
cita 562. eorum de galaxia 
opiniones 574, de cometis 
quid statuerint 578. rationem 
quoque infantibus tribuunt 
192. animam pro numero ha- 
bent 867. harmoniam mathe- 
maticam in quo ponant 864, 
quot facultates &nimae tri- 
buant 878. 


Q. 

Quadrupedum genera quomodo 
formata 944. 

Quae sint quae in aliquo di- 
cuntur, quae ad aliquid, quae 
propter aliquid 720. mutuae 
eorum inter seserelationes ib. 


Quot modis quae sunt compre- 
hendantur 788. 


R. 


Recte facta, quae sint II. 158. 
192. qualia ib, non semper 
prudenter facta 194. inter se 
aequalia 220. 

Regiones mundi quot 652. quo 


10 





146 


ordine se excipiant ib. quos 
incolas habeant ib. 

Regiones universi quomodo sese 
excipiant, et qui cuiusque 
incolae 1076. 

Reiecta, quae sint II. 144. cir- 
ca quae versentur 146. 

Religio, quid sit II. 178. 

Reptilia, quomodo producta sint 

Res per se subsistentes, quas 
qualitates habeant 718. 

EKes sensibus subiectae, quas 
qualitates habeant 716. 

Ehect&e, qui sint 682. 

Ros, quo consistat 664. 

Rufus, eius de iis quae in no- 
str& potestate sunt, disputa- 
tio II. 356. 


S. 


Sagacitas, quid II. 106. 

Sanctitas, quid II. 320. 

Sandalis de statuae apud Indos 
narratio 148. 

Sapientes omnes virtutes co- 
lere II. 116. omnia recte fa- 
cere 120. quatenus ib. solos 
esse vates, poetas, oratores 
122. 238. solos sacerdotes ib. 
eorum esse bona 184. inter 
se esse concordes ib. acces- 
suros δα rempublicam ib. le- 
ges ferre 186. scripta con- 
dere utilia ib. uxores ducere 
et liberos procreare ib. solos 
esse oeconomos 188. nun- 
quam ignoscere 190. nec esse 
benignos ib. esse legales et 
legum peritos 192. 206. esse 
perfectos 196. felices 198. 
eorum felicitatem non a Io- 
vis et deorum differre ib. 
omnia ipsis bona adesse 200. 
quatenus ib. omni eos noxa 
carere, et quatenus 204. unice 
divites et liberi ib. bona ipsis 
esse comnwunia ib. Θ08 8ese 


INDEX NOMINUM 


invicem iuvare, et quando ἐδ. 
lis convenire imperium 206. 
recte eos omnia agere ib. 
num omnes ingenui 8c nobi- 
les220. esse gratiosos et per- 
suadendi peritos 222. amici- 
tiam iis solis convenire, qua- 
re ib. solos esse reges et re- 
gios ib. medicos sui optimos 
ib. non inebriari 224, lucrari 
e republica et ex amicis 224. 
ex sophistica num lucrum ca- 
piant 226. exitunt ex vita 
semper iis patere ib. eos in- 
iuria carere, nec laedere nec 
laedi 226. 228. regnaturos 
interdum et cum regibus vi- 
cturos 228. quando ad rem- 
publicam accedant ib. non 
mentiri, quatenus 230. nihil 
imbecille existimare ἐδ. eos 
nibil latere 232. eos non dif- 
fidere ib. non & via aberrare 
ib. nullo sensu praepostere 
uti 234. nec suspicari, nec 
poenitentia duci, nec mutari 
ib. eorum de occulto sapiente 
placitum 236. iis solis fami- 
liae et senectutis felicitatem 
contingere ib. esse austeros 
et cynicos, quatenus 238. 
esse mansuetos et tranquil- 
los 240. vacare calumnia ib. 
nihil eos differre, sed pro- 
crastinare ib. quomodo se ge- 
rant, et quam vitam eligant 
secundum Peripateticos 312. 
814. 

Sapientia, quid sit II, 316. 

Scientia, quid sit II. 1928. 

Scientia, quanto praestantior 
opinione II. 364. 366. 

Scopus, quid sit II. 60. & fine 
quomodo differat ib. 

Seytbini de tempore sententia 


editiones, unde exsistant II. 
330. 


ET RERUM. 


Seleucus Erythraeus, mundum 
posuit infinitum 440. 

Sensus, quot et quales 1108. 

Sensu et imaginatione quomo- 
do cognoscamus 780. sensus 
quid comprehendat 830. 

Severus Platonicus, eius de 

" animae natura placitum 862, 

Simonides, eius de Iove dictum 
28. de virtute ib. de Deo 38. 
de tempore 280. 232. de deo- 
rum consiliis II. 10. 

Simultas, quid sit II. 176. 

Socrates, eius de Deo senten- 
tia 54. providentiae demon- 
stratio 90. finem in quo po- 
suerit II. 64. quale dixerit 
summum imperium 356. de 
accusatoribus ad iudices quid 
dixerit 362, 

Sol, de eius natura, figura, 
motu etc, placita 522 etc. 
contrarium cursum conficit 
coelo 526. 

Solis defectum integrum men- 
sem durasse 522. 

Sollertia, quid II. 106. 


Solonis de felicitaté dictum II 


282. . 
Somnus quid sit 748, 
Sophocles, eius de Iustitia di- 

ctum 104, 106. 114. 124. 130. 

156. 170. 174. 214. de tem- 

pore 222. 230. 232. 234. Ache- 

rusiae paludis descriptio 1008, 

eius de rerum divinarum co- 

gnitione dictum II. 6, 
Speusippus, eius de Deo sen- 

tentia 58. de animae natura 

862. 

Btotuae apuo Indos descriptio 


Stella lapidea decidit quondam 
in Áegos Potamos 508. 

Stellae, de earum natura motu 
et ordine placita 510. 

Stellae errantes, quot numero 


141 


Stellae transvolantes, de ea- 
rum natura placita 580. 

Stellarum et siderum ordo 476. 
quomodo inter se differant 
480. 

Stoici, qualis eorum de Deo 
sententia 64. fatum et neces- 
Sitatem non putant differre 
176. eorum de fortuna sen- 
tentia 218. de tempore 250. 
materiam corpus faciunt 324. 
primam causam mobilem 338. 
eorum de elementorum qua- 
litatibus placita 346. mun- 
dum posuerunt globosum 356. 
vacuum quatenus statuerint, 
mundus quomodo 8ecundum 
eos intereat 418. distinxerunt 
totum ab universo 442. mun- 
dum dixerunt universum cor- 
poreum 496. eorum de stel- 
larum ordine sententia 536. 
et figura ib. de lunae natura 
554. de eius luce 556. de 
eius defectu 560. de eius fa- 
eie 562. de tonitru, fulguris, 
fulminis, presteris et typho- 
nis diversitate et causis 598. 
rationem non statim animae 
inseri crediderunt 792. ani- 
mam qualem putaverint 796. 
sensum in quo posuerint 834. 
quot posuerint partes animae 
836. de animae natura opinio 
870. de eius viribus 874. 876. 
de earum numero 878. fun- 
etiones quatenus animae tri- 
buant 886. earum ratione 
animas non diversas puta- 
runt ib, functiones animae 
inferioribus quoque et inani- 
matis tribuunt 890. animae 
diversae pro vitarum gene- 
ribus 896. de animarum cum 
diis communione 918. 

Stoici, finem quomodo definiant 
II. 56. ethices eorum expo- 
sitio 90 etc, bonorum et ma- 


148 


lorum divisio 92. 94. quot 
modis bonum dixerint96. quot 
modis malum 98. bona et 
mala circa quae sint ib. &ni- 
mi bona et mala quomodo 
dividantur ib. 100. bona et 
mala r&tione effectus quo- 
modo dividant 100. eorum 
de virtutibus et vitiis pla- 
cita 102 etc. distinctiones 
104. virtutibus cardinalibus 
quae singulis subiectae 106. 
virtutum qui finis 108. vir- 
tutibus perfectis quae oppo- 
nant 110. animi sanitas quid 
secundum eos ἐδ. robur, pul- 
chritudo ib, virtutes separari 
non posse 112. virtutum ain- 
gularum capita qualis ib. 
virtutes quatenus animalia 
dixerint 114. 116. amantem 
bifariam dici 118. amandi et 
convivandi artem quatenus 
inter virtutes referant 118. 
120. eorum de sapiente pla- 
cita v. Sapiens. de artibus 
liberalibus quid statuant 120. 
122.128. improbos omnes in- 
Sanire dicunt 124. ignorantia 
qualis ib. differre dicunt ex- 
petendum et receptum 132. 
eorum de fine placita ib. tri- 
fariam finem dixerunt 136. 
finem et scopum differre vo- 
lunt ib. finem fecerunt feli- 
ceitatem 188, differre volunt 
expetitum et expetendum 140, 


INDEX NOMINUM 


eam diei trifariam ib. eorum 
de officiis placita 168 etc. 
eorum divisio ib. peccata, 
quae sint 160. appetitum 
quomodo describant 160. 162. 
de affectibus placita 166 etc. 
eorum divisio ib. ius dicunt 
esse natur& 184. eorum de 
&micitia placita 1806. de opi- 
bus parandis 190. de fanctio- 
nibus 192. bonas qualia di- 
eant 196. duo ponunt homi- 
num genera, bonorum et pra- 
vorum 198. eorum descriptio 
198. 200. virtutem quibus no- 
minibus appellent 200. 202. 
Sapientes quatenus nobiles 
ponant 220. vitae quot po- 
nant genera 224. acquirendi 
modos quot ἐδ. de mercede 
ex docendo capienda dissen- 
serunt 226. quatenus sapienti 
mendacium permittant 230. 


Stoici, ethos quomodo definiant 
II. 86. 


Strato, eius de tempore sen- 


tentia 250. de principiis 298. 
de corporibus, quatenus gra- 
via et levia 348. locum et va- 
cuum quomodo  explicuerit 
880. coelum dixit igneum 500. 
eius de stellarum motu sen- 
tentia 518. de cometarum na- 
tura 578. tonitru, fulgur, ful- 
men, presteres et typhones 
unde oriantur 598. bonum 
quomodo definiverit II. 80. 


eorum de neutris placita 142. Strobilus v. Laelaps. 
eorum.species ib, praeposita, ftudium, quid sit II. 164. 
quae dicant 144. praeposita Stulti, v. Pravi. 

circa animam plus valere ce- Substantia et forma, quomodo 


teris 148. prima secundum 
naturam, quae sint ib. se- 
cundum communionem, quae 
150. quae sint secundum na- 
turam, accepta esse ib. qua- 
fenus per 8e ib. quatenus per 
Alia ib. dignitas, quid sit 152. 


differant, et utriusque inter 
se relatio 716. 


Styx fluvius, quomodo fingatur 


1010. ubi eum ponant histo- 
rici 1014. 1016. aquam eius 
omnia penetrare praeter V&58 
cornea asini Scythici 1018. 


ET XERUM. 


Siyr idem diis quod anima- 
bus furiae 1030. 

Systemata musica eorumque 
explicatio 460 ete. 


T. 


Tanae a decanis in terram im- 
missae 4706. 

Taprobane insula, eius situs 
658. 

Tartarus Titanum sedes 1028. 
ibi dii poenas luunt ib. 

Tat, Hermetis filius et succes- 
sor 932. 

Tauri sectatores, quomodo ani- 
mas in corpora descendere 
faciant 906. 

Τέλος v. Finis. 

Temperantia, quid sit II. 102. 
eirca quae versetur 104. quae 
virtutes eiSubiectae 146. tem- 
perantia, quid secundum Pe- 
ripateticos 3106. 

Temperantes, qui II. 302. 

Terra, quem mundi locum oc- 
cupet 642, qualis sit 650. ter- 
ram habitatam male in in- 
sulas et continentem dividi, 
eum una sit insula 650. terra 
tempestatum  mutationi ob- 
noxia, aeternam tamen na- 
turam conservat 694. 696, 

Terrg& quomodo in universo ia- 
ceat 990. 

Terrae motus, unde oriatur 628. 
de eo observationes 630. sae- 
pe evenire in Peloponneso 
Achaia et Euboea 630. eius 
effectus apud Heracleam et 
Hieram insulam 632. 

Terrae motus, unde proveniant 
682. eorum species ib. effe- 
ctus 684. 

Thales, eius de deo sententia 
p. 54. 56. de necessitate 159. 
iempporis explicatio 248. de 
principiis placitum 290. dis- 
cipuli eius qualem materiam 


140 


posuerint 318. eius de prima 
causa sententia 338. de cor- 
porum natura 348.  mixtio 
quomodo secundum eum fiat 
369. vacuum exsistere nega- 
vit 378. eius de loco dictum 
384. mundum posuit unum 
496. coelum in quinque sphae- 
ras seu zonas divisit 509. 
stellas quales posuerit 506. 
solem qualem 528. lunae 
quam naturam tribuerit 550. 
primus eam a aole illustrari 
dixit 5656. de eius defectu 
sententia 560. stirpibus vi- 
tam tribuit 758. animam qua- 
lem posuerit 794. 

Theanus Pythagoricae de nu- 
meris doctrinae explicatio 
802. 

Theodectis, eius de deo dictum 
24. de deorum vindicta 116. 
de tempore 226. 

Theophrastus, eius de fato sen- 
tentia 206. de solis natura 
562, de &nimae natura 870. 
eius de virtutibus, in medie- 
tate positis, locus II. 298. 
800. reprehenditur ib. 

Thrascias unde spiret 670, idem 
qui Caecias ἐδ. 

Thucydides, quemlibet ait sibi 
optime consulere II. 346. 
Timaeus Locrus monadem or- 
tum vocavit 6. harmoniam 
mathematicam in quo posu- 
erit 864. animae unde in 

corpora descendant 902. 

Timor, quid sit II. 180. 

Timotheus, lunae faciem quo- 
modo describat 1054. 

Tiresias, qualis eius apud in- 
feros persona 1024. 

Titaresius fons 1030. 

Tonitru unde oriatur 674. 

Tonitrua et fulmina, de iis pla- 
cita 590. 

Trepidatio, quid sit IL. 178. 


150 


"Trivium, eius apud inferos ex- 
plicatio 1052. 

"Typhones quid sint 602, de iis 
60 


U. 


Umbrae, earüm apud inferos 
vitae descriptio 1032 etc. num 
seseinvicem cognoscant 1034. 
umbrarum in orco corpora 
qualia sint 1040. 1042. 

Uno omnia exsistere, cuius po- 
testas declaratur 184. 

Urbanitas, quid II. 318. 

Utile, quid sit II. 74. 


V. 


"Vapores, duo eorum genera 
662. alterum humidum, ex 
quo pluviae etc. alterum sic- 
cum, ex quo venti ib. ex 
terrà prorumpentes 680. eo- 
rum effectus ib. qui fatidicos 
reddant appropinquantes ib. 
qui occidant ib. inclusi ter- 
rae motus producunt 682, 

Venti, unde oriantur 624. 

"Ventus, quid sit 666. ventorum 
Species 668. ventorum nomi- 
n& secundum regiones 668. 
670. qui aestate, qui hieme 
vigeant 672. 

Veritas, quid II. 318. 

Veritatis via qualis 700. non 
Sine pugna ad eam perveni- 
mus 702. 

Via ad virtutem et ad vitium 
ducens II. 414. 416. 

Vibratio, quid sit 678. 

Virga, quid sit 670. 

Virgae, unde oriantur 616. ea- 
rum explicatio 622. 

Virilis, quis II. 304. 

Virtus ethica, in parte animae 
ratione carente 294, in parte 
rationali virtutes, quae ib. in 
&ltera quae ib. virtutes ethi- 
cas exstingui abundantia et 


INDEX NOMINUM 


inopia 296. non esse sine do- 
lore gut voluptate ib. con- 
sistere in medietatibus 298. 
800. virtuti omni, qui habi- 
tus communes 316. virtutes 
Singulas, quomodo definiant 
Peripatetici 316. cf. Stoici. 

Virtutem, quibus nominibus ap- 
pellent Stoici II. 202. de ea 
Peripateticorum — disputatio 
260 etc. 

Visus, quid sit 1108. 1110. 

Vitae genera, quot secundum 
Stoicos II. 224. 

Vitae, quo sensu apud Plato- 
nem ponantur II. 372. 374. 
quatenus earum electio ani- 
mis tribuenda 376. 378. 380. 
vitas, quomodo sortiantur 882. 
post electionem "vitae con- 
sentanea ferre debent 384. 

Vitarum tria genera II. 312. 
vita in mediocritate posita 
814. 

Volitio, quid sit II. 164. 

Voluptas, quae sub ea com- 
prehendantur II. 174. 

Vulcani v. Crateres. 


X. 


Xenarchus, animae najuram 
qualem putaverit 798, 

Xenocrates, eius de diis et nu- 
meris placita 62. de tempore 
950. de principiis 294. mi- 
nima dixit carere partibus 
850. elementa quibus secun- 
dum eum coustent 368. eius 
de stellis sententia 516. ani- 
mam inseri extrinsecus 790. 
animam qualem putaverit 794. 
per se mobilem esse dixit 862. 

Xenophanes, mundum posuit 
aeternum 416. mundos poguit 
infinitos 496. stellarum qua- 
lis natura et motus 512. 514. 
Sol unde ortus sit, et quo- 
modo deficiat 522. de eius 


ET RERUM. 


motu 534. lunae quam figu- 
ram tribuerit 550. unde lu- 
cem accipiat 566. unde eius 
eclipsis 560. de eius facie 
562, stellae transvolantes et 
cometae, quid 580, fulgur, 
quomodo  explicaverit 592. 
primus inter Graecos huma- 
nae cognitionis incertitudi- 


nem probavit II. 14. eius di- 


ctum ib. 

Xenophanes, eius de tempore 
et experientia dictum 294. 
Xenophon, eius de deorum co- 
gnitione locus II. 12. 


Z. 


Zeno, Stoicus, eius de Deo pla- 
eitum 60. de fato 178. de 
tempore 254. de principiis et 
elementis 304. naturam omni- 
um primum dixit 329. eius 
de ideis sententia 332. de 
causis earumque differentia 
836. ignem recta moveri di- 
xit 356. coloris explicatio 
364. elementa quomodo in- 
vicem permutentur 870. va- 


151 


cuum quatenus admiserit 382, 
quatenus vacuum differat 8 
loco ib. omnes mundi partes 
versus medium ipsius ferri: 
406. natura quomodo mute- 
tur414. mundum posuit unum 
496. coelum dixit igneum 500. 
solem lunam et stellas igneae 
esse naturae 538. eius de 
luna placitum 554. 


Zeno, affectus quomodo defi- 


niat lI. 86. 38. quid esse di- 
eat 90. res quomodo distin- 
guat ib. bona quae dicat tb. 
quae mala ib. quae neutra 
92. bonn quomodo distinguat 
ib. mala quomodo ib. vitia 
quomodo ib. bona quatenus 
omnibus prudentibus, mala 
quatenus omnibus stultis tri- 
buenda sint, vel non 94. finem 
quomodo definiat 132. felici- 
tatem quomodo 138. de prae- 
positis et reiectis primus dis- 
putavit 156. duo ponit ho- 
minum genera 198. 


Zephyri, unde spirent 668. 
Zodiacus, qualis 646. 
Zonae, quot et quales 502. 





ADNOTATIO CRITICA 


AD 


STOBAEI PHYSICA ET ETHICA. 


STOB. ECL, PHYS, II. A 


ADNOTATIO CRITICA 


AD 


LIBRUM I. 


P. 1. OT'ZTK A] Retinui inscriptionem codicis A. Ἰωάννου 
Στωβαίου βιβλίον πρῶτον περὶ αρειϑμητικῆς V. F. E. OM. T. 
VIII p. 582. Canterus: Ἰωάννου Στωβαίου φυσικῶν γνωμῶν 
ἐκλογή. Rectius scribendum Στοβαέου per o docet Holstenius 
ad Stephanum p. 304. GAISFORD. Recepi Στοβαίου. 

Primum caput de laudibus philosophiae prooemii loco aSto- 
baeo libro suo esse praemissum testatur Photius Cod. CLXXVII 
(p. 1172* Bekk.) qui recensu capitum operis Stobaei exhibito 
haec subiungit: ἐν μέν τοι τούτῳ τῷ βιβλίῳ πρὸ τοῦ τοῖς 
εἰρημένοις κεφαλαίοις ἐπιβαλεῖν᾽ περὶ δυο κεφαλαίων δια- 
λαμβάνει, ὧν τὸ μὲν ἔπαινός ἔστι φιλοσοφίας , καὶ οὗτος 
ἐκ διαφόρων αὐτῷ συνηρμοσμένος, τὸ δὲ περὶ τῶν κατ᾿ αὖὔ- 
τὴν συνεστηκυιῶν αἱρέσεων, ἐν à) καὶ περὶ γεωμετρίας καὶ 
μουσικῆς καὶ ἀριϑμητικῆς δόξας παλαιὰς συναναγράφει. 
HEEREN. 

P. 1, 4, ἄνευ] ἅτερ Canterus, et sic, ut videtur, codd. 
omnes praeter A. OM., ex quo Gaisfordo praeeunte ἄνευ edidi ; 
revocandum ἄτερ. 

— 9— 12. Separavi a praecedentibus et Hermanno auctore 
praefixi Εὐριπίδου Παλαμήδους. 

— 18 sqq. Haec Porphyrii esse videntur. 

P. 2, 1. ἠδ᾽ ὅσ᾽ ἀνάρσιοι --- ἐπὶ χέρσου] Homeri versus 
est Od. x, 459. ex quo correxit librorum scripturam ἠέσαν 
ἄρσιοι Heerenius. 

AS 


IV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 2, 2. τὸν] [ta correxi editum τό. ἄρϑμιον] Libri ἀρί- 
Outov, correcti ab Heerenio, qui idem reposuit 1. 3. pro ἄρσιοι, 
et [. 6. ubi codd. ἀρεϑμήσαντε. 

— 3—6. Haec transposui. Vulgo 7 μὲν — ἀρϑμήσαντε. 
καὶ sod: ν᾿ ἥκαχε -- ησαν, Homerici versus sunt Od. v, 427 
et Il. η9 308 

— 9. δὴ] Vulgo δὴ δεῖ, seclusit δεῖ Gaisfordus. 

— 11. 1 μονὰς γονὴ] Theolog. Arithm. p. 8. ὅτι ᾿Ἄνατό- 
λιος. γονὴν αὐτὴν φησι καλεῖσϑαι καὶ ὕλην, ὡς ἄνευ αὐτῆς 
μὴ ὄντος μηδενὸς ἀριϑμοῦ. Attulit Heerenius. 

— 18. eeooriv| Malim ϑεωρέν. — ἐσσίαν] Codd. οὐ- 
σίαν, Heerenius ὠσίαν: correxit Boeckhius in Philolao p. 139. 
τῷ ἀριϑμῶ καττὰν] Vulgo τῶν ἀριϑμῶν κατάν. Sequutus 
sum Boeckhium. 

; — 19. ἐστὶν] Sine dubio et hic et in sqq. restituendum 
vil. 

— 20. οὐρανίω] Malim ὠρανίω, ut voluit etiam Boeckhius. 

— 91. καὶ ἁγεμὼν κοινωνοῦσα δύναμις καὶ τὰς δεκά- 
δος] Haec corrupta et mutilata esse vidit Heerenius. Codd. 
V. E. post κοινωνοῦσα lacunam indicant. δύναμες om. OM. 
c tantum habet A. Heerenius conicit ἁγεμὼν κοινῶς ἐοῦσα 
φαίνεται δύναμις ἁ τᾶς δεκάδος, patet vim eius omnibus 
praeesse. Badhamus ad Platonis Phil. p. 99. suspicatur xoeves- 
víag à ἃ δύναμις ἁ τᾶς δεκάδος. Fort. καὶ eyeucv καὶ κανὼν 
ἁ οὐσία (ἐσσία) καὶ δύναμις α τᾶς δεκαδος. 

— 22. ἄπειρα) lacobsius ἄπορα. 

—. 28. ἀφανῆ) Malim ἀφανέα. γνωμονικὰ) Vulgo γνω- 
μικά, A. ΟΝ. νομικᾶ; unde lacobsius effecit γνωμονικαά. Malim 
nunc xevovtxa. 

— 95. παντί Badhamus πάρεντι. 7c] εἰς A. OM. cor- 
rexit Koenius ad Gregorium Cor. p. 259. Lips. ἐντέ Heerenius, 
nescio unde. 

— 26. οὐδενὲ οὐδὲν] Boeckhius οὐϑενὲ οὐθέν. αὐτῶν] 
αὐτοῖς À. OM. 

— 231. αἴ Vulgo εἶ, ἧς εἷς ante Koenium. 

— 98. τούτω ἐσσία)] τούτω ὡσία Heerenius, τούτοις οὐσέα 
Α.ΟΜ., τούτω ἐσσία Boeckhius. καττὰν) κατὰν ante Boeckhium. 
ἁρμόσδων] Vulgo ἁρμόξων. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. v 


P. 2, 29. αὐἰσϑήσι) Vulgo αἰσϑήσει. ποτάγορα ἀλλάλοις] 
Polus apud Stobaeum Flor. IX, 54. (vol. p. 197) ομόφρονα 
καὶ ποτάγορα ἀλλάλοις. lamblichus infra p. 203, 24. σύμ- 
μετρα καὶ προσήγορα et Porphyrius p. 331, 3. xo o ἡδονὴν 
διώκουσα τὸ πρόσφωνον καὶ οἰκεῖον ὁμοιότητι. Sic enim 
scribendum. 

— 30. σωματῶν) Ante Boeckhium σωμάτων. 

-- 81. τὼς λόγως — ἑκάστως] Vulgo τοὺς λόγους — 


ους. 

— $82. ἔδοις δέ κα] Vulgo ἔδοις δὲ καί. quod mendum 
aliquoties sustuli e fragmentis doricis in Florilegio servatis. 

P. 3, 1. τῶ ἀρυιϑμῶ] τῶν ἀριϑμῶν ΟΝ. 

— 2, ἰσχύουσαν] Malim ἰσχύοισαν. 

— ὃ. ἀνθρωπίνοις] Vulgo ἀνθϑρωπικοῖς. παντᾷ) Ante 
Boeckhium πάντα. καττὰς | Vulgo κατὰ rog, ut statim 
κατὰ τάν. 

— 4, μουσικὰν] μοῦσαν A. E. μουσίαν V. OM. correxit 
Heeren. : 

—5.a τῶ] Ante lacobsium αὖ τῶ. 

— 6. οὐ yag] οὐδὲ γὰρ recte Badhamus. οἰκεῖον] οἰκῶν 
A. fort. οἰκῇον. ἐστε] Imo évzi, ut Ι. 8. 

— 1. ἀνοάτω] Vulgo ἀνοήτω. 

— 8. ψεῦδος ---- γενεᾷ | Haec separavit a reliquis Boeckhius 
p. 145. φϑόνος] ϑόλος Badhamus. an φϑόρος ὃ 

— 9. ἐμπίτνει] Codd. ἐπιπνεῖ.  Heerenius ἐμπίπτει, la- 
cobsius ἐμπέτνει, nisi quod ἐμπιτνεῖ scripsit. τῷ χ φύσι] Vulgo 
τὰ φύσει, correxit Boeckhius, qui praeterea αὐτῶ ante τῷ 
addit. 

— 12. xdv τῷ αὐτῷ] Vulgo xol τὰ, A. καὶ τῷ ἐν τῷ, 
unde correri. ἐντῇ Libri addunt τὰ ἐν τᾷ σφαίρᾳ, quae de- 
lenda esse vidit Heerenius. 

— 18. ἃ] Hoc pro ὁ dedere OM. τᾶς σφαέρας ὁλκας] 
Difficile est divinare quid sub hac voce lateat. Forte intelli- 
genda de aethere, qui inter σώματα στοιχειώδη quinto inter- 
dum loco numeratur. Cf. Theolog. Arithm. p. 28. ὅτι τῆς 
ἀνοικείας (leg. ανειπείας coll, Meurs. de Denar. Pyth. Op. T. IV 
p. 43) προσηγόρευον τὴν πεντάδα; ἐπειδὴ τὸ πέμστον xai 
κατ᾽ αὐτὸ τεταγμένον στοιχεῖον ὃ αἰϑὴρ κατὰ ταὐτὰ ἔχων 


VI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


διατελεῖ. Quare autem aetheri hoc nomen tribuerint, non ad- 
ditur, unde quoque obscurum est, num in nomine vel articulo 
mendum lateat, et legendum sit ἃ δλκάς. vel 0 OÀxog, vel 
forte ἃ óÀx&, vel aliud nomen, a litterarum ductu longius 
recedens. Probabile tamen videtur rescribendum esse ὁ 0Àxoc, 
quod de motu vel vi motrice mundi forte explicari possit, etsi 
haec inter principia vix locum habere potuit. Varia pentadis 
nomina diligenter collegit Meurs. l. c., sed nullum in iis repe- 
ritur, quod ad n. l. referri possit. HEEREN. De aethere seu 
quinto elemento scriptorem dicere nullum plane dubium est. 
Librorum scripturam ἃ 0Àxeg ita tuetur Boeckhius in Philolao 
p. 161, ut mihi quidem non satis fecerit; scribendum potius 
videtur ἃ τῶς σφαίρας xvxÀcc, quod de aethere, sive limbi 
sive vestis instar sphaeram ambiente, aptissime dictum est. 
Nosti floridum Pythagoreorum dicendi genus, simillima imagine 
usus est Democritus apud Stobaeum Ecl. Phys. p. 135, 5. χε- 
τῶνα xol ὑμένα περιτείνει τῷ κόσμῳ. Doctrinam de quinto 
corpore postea Aristotelem expolivisse neminem fugit, quam 
in rem afferre iuvat Attici locum apud Eusebium Praep. Ev. X, 7. 
προσκατηρίϑμησεν ([4φιστοτέλης) τοῖς φαινομένοις τέτ- 
ταρσι σώμασι τὴν πέμπτην οὐσίαν, πάνυ λαμπρῶς καὶ quÀo- 
δώρως τῇ φύσει χρησάμενος. (leg. χαρισάμενος), et δ. 8. 
παρεῖχε δὲ κἀνταῦϑα αὐτῷ ((4φιστοτέλει) τὸ καλὸν εὔρημα 
τοῦ σώματος, ubi ante σώματος excidit numerus &. i. e. 
πέμπτου. 

P. 3, 16. δοκέει] Vulgo δοκεῖ. λογιστικαὰ] OM. λογικά. 

— 17. τῶν μὲν ἄλλων τεχνῶν] Haec tanquam spuria 
seclusi. 

— 18. τᾶς γαμετρικᾶς] Codd. τὰς γεωμετρικάς , Heeren. 
τᾶς γεωμετρικᾶς. Scripsi τὰς γαμετρικὰς , qua forma utitur 
Archytas infra p. 197, 23. et p. 224, 14. ubi genuinam scriptu- 
ram servarunt codd., Canterus autem γεωμετρίᾳ dedit. 

— 19. καὶ oc. ἐκλείπει αὖ & “γαμετρικὰ ἀποδείξιας] Ita 
emendavi vulgatam scripturam καὶ ἃ ἐκλείπει αὖ & γεωμετρία 
καὶ ἀποδείξεις. quae Heerenius, quem Gaisfordus sequutus 
est, ita edidit: καϑ᾽ à ἐκλείπει yao ἃ γεωμετρέα τὰς ἀπο- 
δείξεις. Pro ἀποδείξεις OM. habent ἀπόδειξις. 

— 20. ἐπιτελέει) Vulgo ἐπιτελεῖ, καὶ ὅμως — τοῖς εἴδε-- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. VII 


σιν Heeren. conicit καὶ ὁμοῦ ἐντε μὲν εἰδέων τε ἃ πραγμα- 
τεία καὶ τῶν περὶ τὰ εἴδη.» arithmelicam continere simul 
doctrinam de speciebus rerum (quatenus omnia vel ad paria 
vel ad imparia referenda sunt) et de iis quae hisce speciebus 
conveniunt, ut magnitudo, quantitas et reliqua universalia 
rerum attributa. Nescio an scribendum sit: καὶ ὁμῶς, αἱ 
μην εἰδέων ἐντὶ (ἃ) πραγματεία, καὶ τὰ ἐπὶ τοῖς εἴδεσιν 
[πραγματεύεται]. . 

P.3, 23. ἀρχὴ τῶν ὄντων] De variis nominibus, quibus Py- 
thagorei monadem celebrare solebant, Heeren. attulit Theolog. 
Arithm. p. 5—9. et Meurs. de llenar. Pythag. c. III. 

— 24. ἀγέννητον] Ante Heerenium γεννητόν, pro quo 
yevvetóv habent OM. 

— 95. καὶ μόνου Theolog. p. 19. ἔστι γὰρ ποσὸν τι 7, 
μονὰς καὶ μονώτατον περαῖνον — σὺν γὰρ ἑτέρῳ μόνον 
οὐκ ἄν ποτε εἴη. Attulit Heerenius. 0] Forsan δι᾽ ὃ. 

- 21. μαϑεῖν αὐτὸ μηδ᾽ ἄλλο διορισάμενος] Heerenius 
μαϑεῖν [ἔξεστιν αὐτὸ “μηδὲν ἄλλο διορισαμένῳ. Malim μα- 
θεῖν [ἔστιν] αὐτὸ μηδ᾽ ἄλλο τι διορισαμένους. 

— 28. ὃ μόνον ἐστὶν εἰλικρινές αὐτὸ δηλοῦν] ὃ, cuius 
"loco V. A. lacunam indicant, accessit ex OM. Locus cor- 
ruptus est. 

— 29. τελεώτερος τελειότερος OM. 

— 31. ἐστέρηται] Vulgo στερεῖται. καὶ ὃ μέν, ὁπότ᾽ ἂν 
γενν ὦνται] Haec obscuriora sunt. Pro γεννῶνται legendum 
est γεννᾶται, in τούς autem latere videtur τύπους, nisi post 
περιεχομένους nomen substantivum exciderit, Quidquid id sit, 
summa disputationis ad hoc redit. Distinguebant Pythagoraei 
numeros pares et impares. Hos vocabant perfectos et finitos, 
illos imperfectos et infinitos. Argumentum autem eius rei 
petebant ex geometría. Duabus enim lineis nullam linearum 
figuram terminari, tribus terminari; unde h.1. quoque dicitur 
numerus impar comprehendere spatia lineis. circumseripta. 
Parem vero, ἐν οἰκείᾳ scil. χώρᾳ γενόμενον, si ipse per se sit, 
semper esse infinitum, quatenus autem in impari lateat, v. c. 
dyas in numero ternario, finitum esse. HEEREN. Pro yev- 
νὦνται scripsi γένωνται , sed locus nondum persanatus est. 

P. 4, 3. γένηται) Vulgo yevvijot, A. OM. γένηται. 


VIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 4, 5. τὸ Ἐν] Male codd. habent τῇ ἐν, etsi τὸ ἕν legen- 
dum esse, ultima verba δἴδωλα τοῦ ἑνὸς γιγνόμενα postulant. 
De laudibus quae monadi h. 1. tribuuntur cf. Meurs. et Theol. 
Arithm. lH. cc. NEEREN. πλήρωμα) Codd. μήρωμα, quod non 
intelligo; πλήρωρα autem postulant sequentia. Nam πλήρεις 
dicuntur Pythagoreis numeri impares, adeoque ipsa monas, 
quippe qui principium finem el medium habent. Plutarchus 
de vit. Hom. p. 161. ed. Opor. ὃ Πυϑαγόρας. τὸν μὲν ἄρτιον 
ἐνδεῆ καὶ ἀτελῆ, τὸν πδρισσὸν πλήρη τε καὶ τέλειον ἀπέφη- 
vev, HEEREN. 

— 13. προαγαγεῖν) Vulgo προάγειν, À. προσαγαγεῖν, 
hinc correxi προαγαγεῖν. 

— V. Δίγύυπτιοι δὲ Ἑρμοῦ φασὶν] Apertum est ante 
haec excidisse aliquid , e. c. καὶ Ἕλληνες μὲν Προμηϑέως. 

— 28. οὕτως ἐν περισσαῖς | Etiam ante haec complura aut 
excidisse aut ab epitomatore omissa esse videntur. 

— 26. ἐχόμενα] Praestare opinor ἐχόμεναι. id ut ad κρί- 
σεις sal uezafjoAol referatur. 

P. 5, 12. Modegetov πυϑαγορείου) A. Μοδεράστου πυ- 
θαγορίου. 

— 18. ἔστι δὲ} A. ἔστιν. 

— 15. καταλήγων Ita V. Α. ceteri καταλλήλων. 

— 16. περαένουσα] ἔστιν addidit Heerenius, sequente Gais- 
fordo. ποσύτης] Υ. “μεσότης. 

— 20. κατὰ ταὐτὰ ὡσαύτως]. Απίθ Heerenium κατὰ ταῦτα, 
qui κατὰ ταὐτὰ ex. V. E. dedit. ὡσαύτως fort. delendum, nisi, 
καὶ interponere malis, ut est p. 46, 9. 111, 18 et 116, 6. Item 
apud Sextum Empir. p. 586, 26. Ac Plato quoque Legg. IV 
p. 709. c. habet ὡσαύτως καὶ κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον, at idem 
in Timaeo p. 31. d. κατὰ τοὐτὰ ὡσαύτως. 

— 24. τὴν μονάδα --- τὸ ἕν] Distinctionem inter unum 
et unitatem explicat Anonymus de Vit. Pythag. p. 44 ed. Holst. 
ὅτε διωφέρειν ἔλεγον οἱ ἀπὸ Πυθαγόρου μονάδα καὶ ἕν. 
μόνῶς μὲν γὰρ παρ᾽ αὐτοῖς ἐνομέξετο ἡ ἐν τοῖς νοητοῖς 
οὖσα, ἕν δὲ ἐν τοῖς ἀριϑμοῖς (leg. ἀριϑμητοῖς)" ὁμοίως καὶ 
δύο τὸ ἐν τοῖς ἀριϑμητοῖς. Differunt nempe ita αἱ unitas si 
notio abstracta, unum concreta. HEEREN. 

— 99. νεώτεροι] Plato cum suis asseclis. Eum enim hoc 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. |OX1X 


systema sequutum esse, quo monas et dyas principia rerum 
ponuntur, testis est Aristoteles Phys. 1, 6. HEEREN. 

P. 5, 30. πυϑαγόρειοι) Ante Gaisfordum πυϑαγορικοί, A. 
πυϑαγόριοι. παρὰ τὸ ἑξῆς] Malim κατὰ τὸ ἑξῆς. 

— 82. νοοῦνται] Sensus mihi videtur esse, Pythagoricos 
non monadem et dyadem, sed omnino parem atque imparem 
numerorum rationem pro principiis. habuisse. Nam e£ τῶν 
ὅρων ἐκϑέσεις, δι᾿ ὧν of ἄρτιοι καὶ περιττοὶ νοοῦνται, sunt. 
placita Pythagoricorum quibus paris et imparis numeri natura 
explicatur. HEEREN. 

P. 6, 5. ἐπωνόμαξεν) ἐπωνομάξομεν A., ἐπωνομαξόμενος 
OM. De deorum nominibus Heerenius affert Plutarchum Is. et 
Osir. II p. 854 ΕΚ. Nicomachum apud Phot, cod. 187. et Theol. 
Arithm. passim, et ex recentioribus Meursium Denar. Pyth. et 
Tiedemannum .4elteste Philos. Griechen. . b. 392. 

— 6. ᾿Ἄρτεμεν δὲ τὴν δυαδα] Forsan ἄρτεμεν δὲ [καὶ Τόλ- 
uev] τὴν δυάδα. Cf. Εἴγπι. Μ. p.289, 46. In sequentibus excidere 
triadis tetradis et pemptadis nomina, quare lacunam indicavi. 

— 8. ᾿ἀσφάλιον δὲ Ποσειδῶνα] Scripsi σφάλειον et sal 
addidi ante Ποσειδῶνα. Eadem forma restituenda Plutarcho 
Thes. 36. ϑεοῦ, ὃν ᾿Ασφάλιον καὶ γαιήοχον προσωνομάξομεν; 
et Anatolio in Theolog. Arithm. p. 56. ἡ ὀγδοὰς ᾿Δσφαλεια 
καλεῖται, leg. ᾿Ασφάλειος , non ᾿ἡσφάλιος, ut voluit Heeren. 

— 9. ὀγδοαδα] Post hoc deest nomen τῆς ἐννεάδος. 
Παντέλειαν) Παντέλειον ΟΜ. αὐτοῦ δὲ πάλιν] Haec et squ. 
iisdem paene verbis apud Plutarchum V. Hom. c. 146. legi ad- 
notavit Heerenius. 

- 1l. ἀπεφήνατο] Hoc ex A. dedit Gaisfordus, vulgo 
ἀπέφηνε. 

— 17. 6 ἑξκαίδεκα] Probabiliter Heerenius ὀχτωκαίέδοκα. 
0 om. À. 

— 18. οὐδείς] οὐϑείς Gaisfordus ex A. 

— 20. Fr, δὲ] Explicanda haec sunt ex antiqua Pythagori- 
corum terminologia. ΓΡώμονες nempe, de quibus hic loqui- 
tur auctor, vocabantur apud eos omnes musmeri impares. Joh. 
Philop. ad Aristot. Phys. lH. p. 181. Καὶ οἱ ᾿ἀριϑμητιποὲ 
δὲ γνώμονας παλοῦσι πάντας τοὺς περιττοὺς ἀριϑμούς. 
Causam adiicit Simplic. ad eundem locum, γνώμονας δὲ ἐκά- 


x ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


Aovv τοὺς περιττοὺς of | Πυϑαγόρειοι, διότι προστεϑέμενοε. 
τοῖς τετραγώνοις τὸ αὐτὸ σχῆμα φυλάττουσι, ὥσπερ καὶ οὗ 
ἐν γεωμετρίᾳ γνώμονες. Quae nostro loco leguntur iam satis 
clara erunt. Vult nempe auctor, monade addita ad primum 
gnomonem, ad sequentes autem summa, quam proxime ante- 
cedentes numeri efficiunt, semper prodire numeros quadratos. 
v. c: positis gnomonibus 3. 5. 7. 9. primum 1 --3—2?. tunc 
porro 1 4-3 (i. e. 4) --5—23?. 9 -- 7 —4?. 16 4- 9— 57. et 
sic porro. cf. Tiedem. Geist der speculat. Philos. p. 107. 108. 
Reliqua expedita sunt. HEEREN. 

P. 7, 6. δὲ ποιεῖσϑαι) Vnlgo ye ποιεῖσθαι, correxit ex A. 
Gaisfordus. Nisi mavis πεποιῆσϑαι. 

— 9. καὶ γῆν) τὸν γῆν Musgravius, qui recte delet καὶ; 
sed fortasse praestat scribere γαΐαν. 

— 25. vópoc] Ita A. V. reliqui, ut videtur, μόνος, 
ες — 27. πάντων] Sic Grotius cum MS. Paris. πάντως A. 
cum Cantero. GAISFORD. 

P. 8, 3. Ζεὺς ὁ “καὶ ξωῆς] Si lyrici poetae versus est, ut 
non temere suspiceris , ξωᾶς scribendum est. 

— ὅ. οὔτιφ] In hoc Simonidis loco nihil contra cdd. no- 
vavi, nisi quod ἀρετὰν scripsi pro ἀρετὴν et βροτός addidi. 
V. Bergkii PL. p. 891. 

— 11. Ζεῦ] Ζεὺς Gaisford. ex A. 

— 12. xal πᾶσι) Libri πᾶσι, Scaliger παντεσσι. alii ad- 
didere καὶ, quos sequutus sum. 

— 13. ἐκ σοῦ γὰρ γένος ἐσμέν, ἤχου μίμημα λαχόντες] 
Reliqui codd. scripturam quamvis corruptam. Scaliger ὄχου 
tentabant, corpus enim esse ὄχημα ψυχῆς; Brunckius ἑῆς, 
Ahlwardt oov, Petersem ὅ σοῦ, Mullach ἕνός. His omnibus 
praestat quod Bergkius Progr. Hal. 1861. coniecit 0Àov, in quo 
tamen hoc moram facit, quod Stoici non solum hominis, sed 
etiam animalium animas ex divino fonte delibatas existimabant. 
V. Diog. Laert. VII, 156. Ipse conieceram ἐκ σοῦ γὰρ ysvo- 
μεσϑα, λόγου (rationis) μίμημα λαχόντες, et γένος ἐσμὲν ex 
noto Árati loco illatum suspicabar. Cf. Didymus Eusebii P. Ev. 
XV, 15. Stoicorum doctrinam referens : κοινωνίαν δ᾽ ὑπάρχεεν 
πρὸς ἀλλήλους (inter deos hominesque) διὰ τὸ λόγου μετέχειν, 
ὅς ἐστι φύσει νόμος. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XI 


— P. 8, 15. ἀείσω] ἀΐδω A. OM. Futurum ἀεέσω, quo ne 
Theognis Eleg. 4. quidem abstinuit, in Cleanthe nihil offen- 
sionis habet. 

— 10. col δὴ] Ante Scaligerum σοὶ δέ. 

— 17. σεῖο] cofo Α. coro OM. 

— 18. ἔχεις] A. OM. ἔχρις. vi] Ante Brunckium ὑπό, 
potest etiam μετὰ corrigi. 

— 19. πυρύεντα ἀειξώοντα] Hiatum sibi concessit Clean- 
thes etiam l. 27. περισσὰ ἐπίστασαι, 1. 28, τὰ ἄκοσμα εἱ 
φίλα ἐστίν et p. 9, 7. ἄλλοτε ἄλλα, quamquam hoc quidem 
etiam meliores sibi sumpsere. ἀεὶ foovre cur scriberem nihil 
causae erat. 

— 20. ἐρρίγασιν) ἔρηγα Α. OM. versus nondum persana- 
tus. Finis fortasse fuit πάντ᾽ ἔρριγεν. 

— 21. ᾧ σὺ] Ante haec lacunam indicat À. κοινὸν λόγον 
λόγον κοινὸν A. 

— 22. φοιτᾷ] Ante h. v. laguna est in Α. qui pergit μιγνύ- 
μενος μεγάλων μιπκροῖσι φάεσσιν. Heerenius post Brunckium 
μεγάλοις μικροῖς τὲ φαεσσιν.. GAISFORD. Post hunc versum 
lacunam indicavi cum Α. 

— 23. ὡς τόσσος] ὃς r0aGoc Ursinus. 

— 24. δαῖμον) δαίμῶν V. δαίμων Α. . 

— 25. ἐνὶ πόντῳ] Ante Brunckium éxi πόντῳ. 

— 26. σφετέρῃσιν ἀνοίαις] σφετέραισιν ἐννοίαις Α. OM. 
nec male si scribas σφετέραις. ἐννοίαις vel σφετέραις ἐπινοί- 
cic; at Cleanthes imitatus est homericum σφετέρῃσιν ἀτα- 
σϑαλίῃσιν. 

— 28. κοσμεῖν} lta A. OM. κοσμεῖς ceteri. 

— 29. πάντα] ἅπαντα alii, πάντα A. 

— 80. γίγνεσϑαι] γένεσϑαι Α. ἐόντων] Ita A. OM. ἐόντα 
ceteri. 

P. 9, 2. ᾧ κεν] of κεν A. OM. 

— 8. αὖϑ' ᾽ ev A. scil. post αὖ litera videtur periisse. Mox 
κακοῦ À. OM. καλοῦ Ursinus. GAISFORD. 

— ὅ. κερδοσύνας] κερδοσύνης ΟΜ. 

— 7. ἐπ᾽ ἄλλοτε ἄλλα φέρονται] Ante haec lacunam habet 
A. ἐπ᾽ ἄλλατε. OM. male Gaisfordus cum Ursino dedit ἐπ᾽ ἀλ- 
λοτε δ᾽ ἄλλα. "Tum φέρονται scripsi pro φέροντες. 





XII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 9, 9. Zeb] Ζεὺς A. OM. ἀρχεκέραυνε] Scribendum ἀργε- 
πέραυνε. V. ad p. 10, 24. 

— 10. μὲν] Hoc addidit Scaliger. 

— 18. cov ϑέλοντος μέτα πάντα γίγνεται) Pro μέτα 
(Α. μεταὴ lacobsius ἔργα, Nauckius ἄνυτα. Malim μεγάλα 
vel κεδνά. 

— 19. ϑεοῦ γ᾽ ἐφιέντος τύχῃ Libri ϑεοῦ ἐφιέντος et 
τύχη. quorum hoc Gaisfordus correxit, γ᾽ interposuit Nauckius. 

— 20. ξὺν τῷ ϑεῷ — κὠδύρεται] Sophoclis versus est 
Ai. 376. 

— 21. δωρηματαΊ Sic A. non δωρήματος. quod in codd. 
se reperisse profitetur Heerenius. ldem in contextu edidit διὰ 
ῥήματος ex Heynii monitu. Perperam. GAISFORD. 

— 93. οὐδὲ εἷς à ἀνὴρ σϑένει] Si tragici versus est, scri- 
bendum fuerit οὐδ᾽ ἂν εἷς ἀνὴρ σϑένοι. vel οὐδὲν ἀνθρω- 
σὸς σϑένει. 

P. 10, 2. τὰ πάντ᾽ ἀεὶ ϑεός] Ita correxi librorum scriptu- 
ram πάντα 950g. 

— 4—9. Θεοῦ yag οὐδεὶς ---- προϑυμίας] Haec Nauckius 
Fr. trag. p. 534. Euripidi tribuit. 

— 5. μεῖον] Scribendum cum Valckenario μεῖζον. 

— 6. προϑυμέας) Nescio an scripserit poeta προμηϑέας ; 
atque hoc etiam Valckenarius coniecit. 

— 9. δποέην] ὁκοέην E. V., οἰκοίην A. 

— 10. Σοφοκλέους] Alii Simonidi tribuunt, Nauckius Euri- 
pidi, cuius v. Fragm. 401. 

— 13. ϑνητοῖσιν — ϑεοί] Coniunxit haec cum sequentibus 
ad unum [ragm. Nauckius Fr. poet. trag. p. 714. versum x«i 
τἀμπλακήματ᾽ ἔρχεται ϑεοὺς ἔπι tanquam suspectum uncis 
includens. 

— 15. ϑεοὺς ἔπι] Ante lacobsium ϑεὸς ἔπε. 

— 19. ἔτι] Libri ἔστι, corr. Heeren. 

— 20. φάτις ἔσϑ᾽ Haec supplevi, quae post ἀσαφὴς fa- 
cilius excidere potuerunt quam quae addidit Bergkius λόγος 
ἔσϑ᾽. καὶ τὰ βρότεια] καὶ τὰ βροτοῖς libri, καὶ τὰν βροτοῖς 
Bergkius; scripsi βρύτεια et pro xoi τὰ conicio πάντα. 

— 22. ἐξαείρων] ἐπαείρων Heeren. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XIII 


P. 10, 24. ἀρχικέραυνος] Recte ἀργικέραυνος Aristoteles 
de Mundo p. 401, 28. Eusebius Praep. Ev. IIl, 9 

— 25. τέτυκται] τέτεκται Eusebius. 

— 97. πυϑμὴν] λιμὴν A. OM. πυϑμήν ex Arist. de Mundo 
c. 7. et Eusebio dedit Heeren. 

— 28. 29. Ζεὺς --- σελήνη] Haec ex Aristotele addidit 
Heeren. 

— 81. εἷς δαίμων] om. E. A. OM. 

— 32. ἕν δὲ δέμας βασίλειον] om. δὲ A. OM. ἕν δέμας ἕν 
βασίλειον Heringa Observ. p. 95. 

P. 11, 2. πρῶτος γενέτωρ] Codd. πρωτογενέτωρ.. neque 
aliter MSS. Eusebii, sed editiones πρῶτος yevéroo, ut Proclus. 
v. Lobeck. Aglaoph. p. 495. 

— 4. τοῦ δή τοι] Sic Eusebius, τοῦ δὲ τὸ À., τοῦ δὲ τὴν 
OM., τοῦ δ᾽ ἤτοι Hermannus. 

— 5. χρύσεα] Erat χρύσιαι; Α. χρύσεαι. 

— 6. ἠερέϑονται] Codd. ἡγερέϑονται et ἡγερέϑοντο, cor- 
rectum ex Eusebio. 

— 1. ταύρεα] Α. ταύρια. 

-- 9. ἀντιόωσα] Heringa ἀνταυγοῦσα. 

— 10. νοῦς δέ of ἀψευδὴς Scribendum ove δέ of ἀψευ- 
δὲς cum Heringa. 

— 11. κλύει) κυκλεῖ Eusebius et codd. praeter A. OM. 

— 12. οὐδὲ κτύπος] οὐδ᾽ «v κτύπος codd. ut videtur praeter 
A. OM. οὐδὲ uiv ὄσσα] οὐδὲν ov μένος codd. correcti ex Eus. 

— 14. ἔχει) Vulgo ἔχεν, correxi ex Eusebio. ἠδὲ νόημα] 
Ita Eusebius, ἡ δ᾽ ἔνε σημα A. ΟΝ. ᾧ δ᾽ ἐνὶ σῆμα V. E. He- 
ringa ἠδ᾽ ἐπέσημον, malim ὧδε νόημα. 

— 15. σώμα] σῆμα codd. correcti ex Eusebio. 

— 20. παμμήτωρ] Vulgo παμμήτηρ, παμμήτορ A., παμ- 
μήτωρ OM., παμμήτειφ᾽ ex Eusebio Gaisfordus. 

— 22. δίξαι] Codd. ῥῆξαι οἱ g5, correcti ex Eusebio. 

— 298. εὐρώεντα] Α. εὐρόεντα, ΟΝ. εὐρυόεντα. 

— 24, πάντα δ᾽ ἀποκρύψας) Codd. πανταδα κρύψας, 
emendate Eusebius. 

— 925. pe | Vulgo μέλλεν, OM. μέλλει. πάλε] codd. 
στάλαε. correcti ex Eusebio. 

— 28. τοῦτον] A. τοῦτο. τὸ fjv] A. om. co. 


XIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 11, 30. Ζεὺς ovv] Eusebius Praep. Ev. ΠῚ, 9. p. 102. d. 
ὁ δὲ τῶν ἐπῶν ἐξηγητὴς ἀρξάμενος μὲν τοῖς ἔπεσιν ἀπο- 
λούϑως λέγει “Ζεὺς οὖν 0 πᾶς κόσμος, fov ἐκ ξῴων, ϑεὸς 
ἐκ ϑεῶν᾽". 

P. 12, 4. δι᾿ αὐτὸν πάντα] Vulgo τὰ πάντα, om. articu- 
lum V. À. 

— 6. οὗ μὲν γὰρ Ζῆνα] Explicat Platonis sententiam Arist. 
de Mundo C. VII. καλοῦσι δὲ αὐτὸν Ζῆνα καὶ Zo. παραλλήλως 
χρώμενοι τοῖς ὀνόμασιν, ὡς ἂν εἰ λέγοιμεν δι᾿ ὃν ξῶμεν. cum 
quo cf. maxime Proclum de Theol. Plat. V. ο. 22. HEEREN. Eadem 
Chrysippi etymologia, v. p. 12, 2. Cf. AriusEusebii P. Ev. XV, 15. 

— 12. Porphyrii nomen recte addidisse videtur Heeren. 

— 14. τοῦ τε] Ita A. E. pro τοῦτο. hioc] Ante Διὸς in- 
serui τό. Suspicor tamen Ζεὸς ex margine in contextum ve- 
nisse, eoque excluso legendum esse φημὶ κατ᾽ ἀμφοτέρων 
λέγεσϑαι τοῦ ϑεοῦ τὸ ὄνομα, τοῦ τε δημιουργοῦ καὶ τοῦ 
χόσμου. ut τοῦ ϑεοῦ ad Iovem referatur. HEEREN. 

— 16. χρήσεσϑαι] ]ta V. A. pro χρῆσϑαι. 

— 18. τὸν μὲν — τοιδε] Ita V. A. pro τὸν δὲ — τῷδε. 

— 28. τῷ δ᾽ ἕπεται στρατιὰ ϑεῶν) Haec e Platonis 
Phaedr. p. 344d. adieci. Cf. Wyttenbach, ad Plutarchum de 
S. N. V. p. 27. 

— 80. 'Overas | ovv ἅτας V. A. E. Canterus Ovároc, 
Heeren. Ὀνάτας. Locus Onatae plenior infra legitur p. 25, 24. 

P. 13, 2. κατὰ ταὐτὰ δὲ Πλατων] Legebatur κατὰ ταῦτα 
οὐδὲ Πλάτων, Canterus sequente Gaisfordo κατὰ ταῦτα ὁ δὲ 
Πλάτων, quae non intelligo. 

— 8. ἐν τῇ -- ἐπιστολῇ] Ρ, 828. ἐπομνύντας — τὸν τῶν 
πάντων ϑεὸν ἡγεμόνα, τῶν τε ὄντων καὶ τῶν μελλόντων, 
quae si cum n. 1. conferantur, patet scriptorem nostrum apud 
Platonem pro ϑεὸν legisse ϑεῶν. HEEREN. 

— 7. συναπτομένους]) An cvvesyouévovc? ἐν δὲ τῷ Ti- 
paio] P. 34. 

— 9. οἰκέστορος] οἰκητόρου V. A. ceteri, ut videtur, οἰκη- 
végov , Gaisfordus οἰκιστῆρος:; scripsi interim οἰκίστορος, vox 
recte formata est, quamquam magis placeret κτίστορος, 

— 10. οὗτος] Ante Heerenium οὕτως. ἀεὶ] Vulgo αἐξεέ 
ut 13. 


Sp- «- 


M 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. XV 


P. 18, 13. Ὅμηρος] ll. α, 423 sqq. 

— 14. ἐπ᾽ ὠκεανὸν] Codd. ἐς ὠκεανόν. 

— 18, τό τε πλῆϑος] Vulgo τὸ δὲ πλῆϑος. 

— 21. κατὰ τὴν διαφοράν ἑτέρου λεγομένου] Heeren. 
λεγόμενον. indicant dicíum hoc esse a poeta. Praestat καὶ 
scribere pro κατά. 

— 28, χρῆν] χρὴ Α., χρῆν V., ἔχρην vulgo. 

— 27. ἐπὶ τῷ voro] Ex Platonis Phaedro p. 247. c. 

— 30. Sequuntur hic breves philosophorum sententiae, 
quae partim leguntur apud Plut. de Plac. Phil. 1, 7. et qui eum 
exscripserunt Euseb.. Praep. Ev. p. 747 et Pseudo - Gal. Hist. 
phil. c. 5. partim in solo Stobaeo supersunt. HEEREN. 

— 382. ϑεός. ἀγέννητον γάρ] Idem Thaletis responsum legi 
apud Plutarchum Conv. Sap. p. 153. adnotavit Heeren. 

P. 14, 1. τὸ ἀϑάνατον] Respici forsan ad Socratis verba 
apud Plat. in Phaedone c. 56. ὁ δέ ye ϑεὸς ἔφη οἶμαι ὁ 0 Zo- 
κρατής καὶ αὐτὸ τὸ τῆς ζωῆς εἶδος καὶ εἴ τε ἄλλα ἀϑάνατόν 
ἐστι, παρὰ πάντων ἂν ὁμολογηϑείη μηδέποτε ἀπόλλυσϑαι, 
parum probabilis est Heerenii opinio. 

— 5. νοῦν τοῦ κόσμου τὸν ϑεὸν] Eadem Plutarchus Plac. 
phil. 1, 7. apud quem cetera désiderantur. Eadem vero tradunt 
Diog. Laert. 1, 27. ἀρχὴν δὲ τῶν πάντων τὸ ὕδωρ ὑπεστή- 
σατο καὶ δαιμόνων πλήρη et Arist. de An. 1. 8. καὶ ἐν ὅλῳ 
δέ τινες ψυχὴν μεμίχϑαι φασίν, ὅϑεν ἔσως καὶ Θαλῆς 
πάντα πλήρη ϑεῶν εἶναι φήϑη. Explicat autem hane Thale- 
tis de daemonibus sententiam Plut. Plac. Phil. 1, 8. Θαλῆς 
δαίμονας v ὑπάρχειν οὐσίας ψυχικᾶς; εἶναι δὲ καὶ 5 ἥρωας τὰς 
κεχωρισμένας ψυχὰς τῶν σωμάτων. HEEREN. 

— 9. τοὺς ἀπείρους οὐρανοὺς ϑεούς} Apud Plut. l. c. τοὺς 
ἀστέρας οὐρανίους ϑεούς, quam lectionem non deerunt qui apud 
Stobaeum quoque admittendam ducant. Attamen sine codicum 
auctoritate nil hic mutandum censeo, maxime cum lectioni 
nostrae aliunde quoque praesidium: parari possit. Primo enim 
eandem lectionem habuisse videtur Pseudo-Galenus 1. c. "vai. 
δὲ τοὺς ἀπείρους νοῦς ϑεοὺς εἶναι" ubi νοῦς ex οὐρανοὺς 
compendio lectionis scripto ortum esse, nemo facile dubitabit. 
Tum vero eandem lectionem tueri videtur Cic. de N. D. I. 10. 
Is enim: 4nacximandri enim opinio est, nativos esse Deos, 


XVI ADTIO NOTACRITICA AD LIBRUM I. 


longis intervallis orientes occidentesque , eosque innumerabiles 
esse mundos. Anaxagoram nempe in ea opinione fuisse, plures 
mundos sese invicem excipere, eosque pro diis habendos esse. 
Unde ap. Stob. pro οὐρανοὺς non male κόσμους legeretur, 
etsi sensus ad idem rediret. HEEREN. 

P. 14, 11. δεῖ] χρή V. A. ὑπακούει» Dicendi usus ἀκούειν 
postulat. Simili acyrología ἐξακούειν dixit Diog. Laert. VII, 89. 

— 12. ἐνδιοικούσας] Sic V. A. ἐνδιηκούσας Cant. cf. ad 
p. 15, 20. 

— 17. ἐν πυρὶ σφαιροειδεῖ) σφαιροειδῆ V. A. fortasse 
recte, sed ut simul ἔμπυρον scribatur pro ἔν πυρί. 

— 922. τἀγαϑὸν] ἀγαϑὸν V. A. τοῦ Évoc] Hoc e Plu- 
tarcho et Galeno posui pro νοός, quod frustra tuetur Heeren. 
ὁ αὐτὸς ] articulum om. V. Α. 

— 28. ἄριστον] Recte ἀόρεστον dedere V. A. atque ita 
habent etiam Plut. et Galenus. Sic autem dyada vocasse Py- 
thagoreos constat e Sexto Emp. p. 156, 29. 158, 15. 529, 2. 
ed. Bekk. δαέμονα] Exciderat hoc e. libris Stobaei, ex Plu- 
tarcho revocavit Heeren. 

— 29. τὸν αὐτὸν] τὸν ϑεόν Α. 

P. 16, 4. οὐσίαν ἐ ἔχοντα ἐπὶ πνεύματος] Scribendum vide- 
tur ἀπὸ πνεύματος , ut p. 14, 30. νοῦν ἀπ᾽ αἰϑέρος , mentem 
«b aethere ductam. 

— 11. ὕλην δὲ αὐτῆς Pro αὐτῆς Heeren. rescripsit αὐτά. 
τέσσερα] Corrige operarum errorem τέσσαρα. 

— 12. φιλίαν] Sic correxit Heeren. ineptam librorum scri- 
pturam φιλονεικίαν. 

— 13. πρὸς ταῦτα ἀναλυϑήσεται τὸ μονοειδές lta V. 
pro προστανλυϑήσεται. Α. πρός τηναλυϑήσεται. Heeren. 
'suspicatur εἰς ταῦτα ἀναλυϑήσεται, quod sane linguae lex 
postulat, nisi aliquid reconditius latet; at pro τὸ μονοειδές, 
quod illi τὸ πολυειδὲς scribendum videtur, reponendum esse 
suspicor τὸ ὁμοειδές. 

— 18. Καλχηδόνιος] ἀλχηδόνιος À. scripsi Χαλκηδόνεος. 

— 22. μητρὸς ϑεῶν δίκην] Haec lacunosa sunt; supplen- 
dum videtur μητρὸς [ra&wv ἔχουσαν, ἣν προσαγορεύει δίκην] 
ϑεῶν. 


— 23. λήξεως λέξεως V. Xenocrates ionice dixerat λάξεος. 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. XVII 


P. 15, 26. ὑποσελήνους δαίμονας ἀοράτους Plutarchus de 
Is. et Osir. p. 261. εἶναι φύσεις ἐν τῷ περιέχοντι μεγάλας μὲν 
καὶ ἰσχυρᾶς, δυστρύπους δὲ καὶ σκυϑρωπάς, αἱ χαίρουσαι τοῖς 
τοιούτοις (sacrificiis festisque) καὶ τυγχάνουσαι πρὸς οὐϑὲν 
ἄλλο χεῖρον τρέπονται. Attulit haec Heeren. Ad ὑποσελήνους 
δαίμονας cf. Stobaeum Flor. 48, 64. οἱ Sextum Emp. p. 408,6---14. 

— 21. ἀρέσκεται δὲ καὶ αὐτὸς... καὶ ἐνδιοιπεῖν} In- 
usitatum dicendi genus sic potest emendari ἀρέσκει δὲ καὶ αὐτῷ. 
Lacuna in V. A. indicata fortasse in hunc modum supplenda 
δυνάμεις τινὰς ὑπάρχειν ἐν τῷ ὅλῳ. Pro ἐνδιοικεῖν, quod A. 
habet, alii libri habent ἐνδιήκειν. Eadem varietas cum alib 
tum p. 14, 12. τὰς ἐνδιοικούσας iv τοῖς στοιχείοις. ut ibi 
edidi pro ἐνδιηκούσας, fortasse iniuria. Οἵ p. 16, 20. πνεῦμα 
ἐνδιῆκον δι ὅλου τοῦ κόσμου. Sextus Emp. p. 206, 19. Bekk. 
αἵ ἐνδιήκουσαι ἐν τοῖς κατὰ μέρος κοινότητες. 

— 98. τὴν uiv... ἀειδῆ προσαγορεύει Haec praeeunte 
Heerenio Gaisfordus it scripsit τὴν μὲν δι᾿ ἀέρος ἡ Ἤρην 
προσαγορεύει. Aperfum est plura excidisse, conieci τὴν μὲν 
[és ἀέρος ἐνεργοῦσαν] δύναμιν [ Ἥραν] προσαγορεύει. In- 
terim lacunam indicavi non modo post. τὴν μέν, ubi vacuum 
spatium V. A. habent, sed etiam post ἀειδῆ, quod ex δύναμιν 
corruptum putabam. 

— 80. Δήμητρα) Vulgo Δήμητραν, qua forma neque 
Xenocrates usus est, neque scriptor oraculi apud Eusebium 
P. Ev. V, 36. εἰς πάτρην φυγάδας κατάγων Δήμητραν ἀμή- 
σεις , ubi emenda Δημήτερ᾽ ἀμήσεις. 

P. 16,2. 0v, τὸ ἀγαϑὸν) Sle vulgo, ὄντ᾽ ἀγαϑὸν Α. unde 
edidi ὄν, τἀγαϑόν. 

— 5. συμπεπλεγμένον | Libri συμπεπνιγμένον γε] συμπνι- 
γόμενον, corr. e Plut. et Galeno. 

— 6.70 παϑητῷ) τῷ πάϑει τὸ 4., possis igitur τῷ 
πάϑει τῷ. 

-- Ἰ. ἔκγονα] Legebatur et hic et 1. 11. ἔγγονα, quod 
correxi, 

— 8. 0 ve] Ante Heerenium ὅτι. 

— 10. εἰσὶ κἀσώματοι] Vulgo εἰσὶν ἀσώματοι, Heerenius 
εἰσὶ καὶ ἀσώματοι. 

-- 14. χωριστὸν) Supplevit ex Plutarcho Heerenius. 

STOP. ECL, PHTS. Β 


XVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 16, 18. γενέσει] γενέσεις Lipsius de Phys. Stoic. I, 6. 
bene editum tuetur Heerenius cll. Diog. Laert. VII, 156. 

— 20. ἐνδιῆκον] Sic V. A. Canterus μὲν ὃν διῆκον, Plu- 
tarchus μὲν διῆκον. 

— 22. διὰ τὰς τῆς ὕλης — παραλλάξεις] Codd. δι᾿ ὅλης 
τῆς ὕλης παραλλάξαν, emendate Galenus. 

— 21. ϑεωρητοὺς] διαρήτους libri, corr. e Plutarcho. 

P. 17, 1. Ἑρμοῦ Κρατῆρε] Haec addidi Canterum sequutus, 
qui in marg. posuit Mercurii Cratere. Hermeti tribuit etiam 
Patritius Nov. Univ. Philos. XII p. 26. et Heerenius, sed 
omisso Κρατῆρι. De titulo v. Lobeckium Aglaoph. p. 736. 

— ἃ. τοιοῦτο] Ante Heerenium τοῦτο, 

— 6. μόνος μόνῳ] Vulgo μόνῳ, quod ad sensum loci non 
sufficere mihi videbatur. 

— 8. De hoc fragmento hymni incerti auctoris dixi in 
Fleckeiseni Annal. Phil. 1863 p. 372. 

— 9. Ἡρακλέος κρατεροῦ] Ante GrotiumHooxá£og (Ηρα- 
πλέους V. Ἡρακλέως Α.) τοῦ πραταιοῦβ ἐκάϑαρεν] Ita V. A. 
pro ἐκάϑηρεν. 

— 10, πετροβατα] Codd. πρόβατα, emendavit Grotius, 
ἀκροβάτα Cant. marg. 

— 11. ϑνατῶν] Codd. ϑεῖα τῶν et ϑειατῶν. Emendavit 
Salmasius; atqui permira est Aesculapii siguificatio ϑνητῶν £a- 
τήρ. Forsan igitur scribemdum ϑοέω τ᾽ ἑατῆρος. Praeterea 
incredibile est ᾿ἀσκληποὸς prima brevi elatum esse a poeta; 
scribendum videtur: 
ϑείω ἰατῆρός v ᾿Δσκληπιῶ ὀλβιοδώτα. 
ὀλβιοδώτα] Codd. ὁλαιοδότα et ὁραιοδῶα, correxit Grotius. 

— 12. πρεσβίστας τε θεοῖς Correxi ϑεᾶς. μειλιχοδώρου] 
Praestat μειλιχοδώρω. vel μελλειχοδώρω. Codd. enim μελε- 
᾿χοδώρον. ΝΣ 

— 18. ναυσί v' ἐπ᾿ Vulgo ναυσί z' iv, at non in navi- 
bus sed supra naves Dioscurorum signa apparent. ἐπεφαντων] 
Hoc Grotius dedit, pro quo ἐπεφανέντα vel ἐπειφάντα codd. 
habent, unde corrigendum videtur ἐπεφαντᾶν ab ἐπεφάντης. 

-- 15. ἔργῳ παντὶ Ante Grotium zevzl ἔργῳ. μέγιστον 
Latere videtur dulcíium Gratiarum epitheton; an μελιστανὺ 

-« 10. (Ωρᾶν] Libri ὥραν et ὡρῶν. αἵ πᾶντα φύοντε) 


T. 





SG&GAÀA AS SOR M 


SOR 
a 


ADNOTATIO CBITICA AD LIBRUM I. XIX 


Ante Grotium ἅπαντα φύονται. Praeterea malim et hic et vs. 
sequente ταὶ pro a£. 

P. 17, 17. INvug&v T ὠρειᾶν] Ante Piersonum νύμφαν τ᾽ 
ἀρείαν. rectius fuerit οὐρειᾶν; neque enim doricum est ὦρος 
dicere pro οὗρος. Hactenus praestat quod lacobsius coniecit 
νυμφὰν τ᾽ ἀγρειᾶν. καλ᾽ ἐφέποντι] Codd. κάλ᾽ ἔφερον, Ia- 
cobsius καλ᾽ ἐφορῶντι , cui praetuli καλ᾽ ἐφέποντι. 

— 18. ὑμνέωμες] ὑμνέομες Canterus, ὑμνέωμας V. À., 
ὑμνέωμες P. perquam incerta huius versus emendatio est, 
Hermannus Opusc. II. p. 248. dedit ὑμμέων t , ὦ ΙΜοῖδαι, 
Ζιὸς ἔκγονοι, ἄφϑιτοι Qoi , vel ἀφϑιτάοιδοι. Fortasse 
carminis initium fuit Sv μὲς μάκαρας. Moicot, Διὸς Ex- 
γονοι ἁγνοῦ, ἄφϑιτ᾽ ἀείδοισαι. Si tamen Hermanni vestigiis 
insistendum, malim ὑμμέων τ), ὦ μάκαρες ἹΜοῖσαι Δεὸς 
ἔκγονοι ἁγνοῦ, ἄφϑιτ᾽ ἀείδοισαι. Νἰοὶ ἀφϑέτοις ἀοιδαῖς ex 
ἄφϑιτοι αἰεί corruptum est et poeta scripsit: 

ὑμμέων τ΄, ὦ Moicat, Διὸς ἔκγονοι, ἄφϑιτοι αἰεί, 

— 20, Φιλήμονος Huic enim vindicavi hoc fragmentum 

contra Cobeti dubitationes in Fragm. Com. IV. p. 875. 
.—— 92. οὐδ᾽ αὖ] Ante Cobetum οὐδ᾽ e. 

— 30. οἷδε πανταχοῦ] Praestat οἶδ᾽ ἁπανταχοῦ. 

P. 18, 1. "Enenvivéíov | Vulgo ᾿Ἐπικτητίου. 

— 3. ἐφ᾽ ἑκάστου] Sic vulgo; correctum ex Arriano. 

— 6. ἑκάστῳ] Forsan ἑκάστων. 

— 1. εὐχρηστίαν Libri ἀχρηστέαν., corr. ex Arriano. 

— 8. ἴδῃ] Vulgo εἰδῇ. 

— 9. πεποιήκει] Scripsi ἐπεποιήκει, idemque restitui 10. 
12. 14. sequentia καὶ καϑόλου πάντα ὁρατὰ apud Arrianum 
e Stobaeo supplenda sunt. 

— 11. οὐδὲ ἀνάπαλιν] Arrianus ἀλλ᾽ ἀνάπαλιν. 

— 14. φῶς δὲ μὴ ἐπεποιήκει} Haec ex Arriano revocavit 
Heerenius. 

— 24, ἡ ,Séveug] Articulam adieci. 

— 97. οὔπω] Hoc posui pro οὕτω. quod apud Arrianum 
desideratur. 

— 28. ὑπαπέπτοντες) Vulgo ἐπεπίπτοντες. Sehweighaeu- 
serus dedit περισκέντοντες , oui praetuli ὑποπέπτοντες, quod 
confirmant quae supra leguntur 1. 12. 


Bp* 


Xx ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 18, 30. προστέϑεμεν]) Codd. προστεϑέαμεν. . Sequentia 
καὶ συντέϑεμεν ex Arriano accesserunt, τάδε τινα] Fortasse 
τάδε καὶ τάδε τινὰ scribendum est. 

— 32. οὕτω] Fortasse τούτοις. 

P. 19, 1. ἀπολεπεῖν] Hoc ex Arriano rescripsi pro ἀπο- 
λείπειν. 

-- 4. ταυτομάτου] Vulgo : TOU αὐτομάτου. 

— 15. ὅτ᾽ ἂν ἀποβάλλειν — καὶ αὐτὰ] ἀποβάλλειν. ἀπο- 
βαλλει" καὶ «φύλλοροει , καὶ αὐτὰ tig αὐτὰ συνειλούμενα 

ἕνεεν ἐφ᾽ ἡσυχίας καὶ ἀναπαύεσϑαι μένει καὶ αὐτὰ Α. 
ὅταν πάλεν ἀποβάλλειν καὶ φυλλοροεῖν καὶ αὐτὰ Arrianus, e 
Stobaeo emendandus. 

— 16. φυλλορροεῖν; φυλλορροεῖ] Vulgo φυλλοροεῖν, φυλ» 
Aogost. 

— 22. φυτὰ] φύλλα Arrianus. 

— 28, ἐνδέδεταε] συνδέδὑυ»ται A. 

Ρ. 20, 1. ἀνανευστικῶς] Codd. ἀναπνευστικῶς et ἀνα- 
«ευστικῶς.9 COrT. eX Arriano. τε] Arrianus δέ. 

— 8. ἴσχειν διάδοσιν] Ita Arrianus, codd. ἔσχυν δίδωσεν. 

— 10. ἐπέχεσϑαι] Codd. ἀπέχεσϑαι, corr. ex Arriano. 

P. 21, 10. ὅπου] An ὅπῃ) 

— 17. διαιτησόμενος Aristoteles σιτησόμενος. 

— 28. τοῦ ποιήσαντος] Soph. Oed. R. 4. ὅτι] Aristoteles 
ὄντως» 60 sensu quem Gaisfordus Wyttenbachium ad Plutar- 
chum p. 95 C. aperuisse dicit. 

P. 22, 1. ὁμοέως Excidit apud Aristotelem. 

— 8. συκέαι τε γλυκεραὶ καὶ ἐλαῖαι] Hom. Od. ἡ, 116. 
ubi ante Bekkerum συκαῖ edebatur. 

— 5. πκλῶνές τε] Om. Aristoteles, nec sine vitio est. 

— 7. κλήϑρη — κυπάρισσος] Hom. Od. e, 64. 

— 10. ὄχναι — ἀγλαόκαρποε) Od. ἡ) 115. 

— 14. τὴν γῆν νέμεται] A. E. πληγῇ νέμεται, quam unice 
veram scripturam esse docuit Bergkius Progr. Hal. 1862 p. IV. 
ell. Platon. Critia p. 109. Hoc igitur reponendum. 

— 16. εἷς δὲ ὧν] Libri εἰς δέον ; corr. ex Aristotele. 

— τι. γὰρ] . Aristoteles δέ, ex Stobaeo corrigendus. 

— 19. ὡς κἂν εἶ λέγοιμεν. Usitatius esset ὡς «v εἰ λέγοε- 
μεν, et sic e cdd. Bekkerus. δε᾽ ὃν ζῶμεν] cf. ad p. 12, 6. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. .XXI 


P. 22, 20. δὲ παῖς] Codd. αἶσα. corr. ex Aristoteles. 

— 22. ἀστέριος αἰϑέριος Aristoteles, quod reponendum. 

— 294. κάρπιος] Rectius Aristoteles ἐπικάρπιος. cf. schol. 
Arati apud Buhlium vol. II. p. 439 (Philol. Gott. XIV. p. 20.) 
λέγεται γὰρ καὶ βουλαῖος Ζεὺς ὡς (leg. καὶ) ξένεος καὶ ἕται- 
ραῖος καὶ φίλος (leg. φέλιος) φυταάλμιος ἐπικάρπιος. 

— 26. πατρῷος] Hinc corrige Aristotelem, qui πάτριος 
habet. 

P. 23, 27. .Supugoen] Ita recte A. vulgo φυτεύειν. 

P. 25, 2. ὁ μὲν — ἐπιστρωφάσιες] Retinui scripturam ed. - 
Heerenianae. Editum est a Cantero cui in plerisque consentit 
A. ὁ μὲν ϑεὸς τὰ τῶν ἄλλων fav ἐπαΐει, οὔτε νοητῶς οὔτε 
ἐπαϊστῶς, εἶ μή τισι πάγχυ (πᾶγχυ A. an πάνυϊ ὀλίγοις τῶν 
ἀνθρώπων. καὶ δυνάμεις (δυνάμιες A.) δ᾽ αὐτῷ ἀλήϑεια, 
ὧν οἶμαι νομεύς τε (εἶ Α.), ἐναργέα τε καὶ ἐπαϊστὰ, αὐτὸς 

μὲν γὰρ (γὰρ ὃ 0 Α.) ϑεός ἐστι νόος καὶ ψυχῆς (ψυχὰ Α.) καὶ 
τὸ (τῷ A.) ἀγεμονικὸν τῷ | σύμπαντος «00,0. τὰ (τῷ Α.) δὲ 
δυνάμει {δυνάμιες Α.) αὐτῷ v ἀλήϑεια" ὧν οἶμαι νομεὺς 
(νομεῖς A.) τά T ἔργα καὶ (τὰ add. A. V.) πράξιες, καὶ τὰ 
κατὰ τὸν σύμπαντα κόσμον ἐπιστροφώσιες. GAISFORD. 

— 2. ἐπαΐει] Forsan post voe, excidit καὶ à ὁρῇ; αὐτὸς. 
Mox pro ὧν scribendum ἐών et αἱ μὴ pro εἰ μή. 

— 4. ó 650g] Vulgo ϑεός 9 restitui articulum ex À. 

— 6. ὧν οἶμαι νομεὺς Haec vereor ne vitium traxerint. 

— 8. ἐπιστρωφάσιες]) Codd. ἐπιστροφώσιες et ἐπιτρω- 
φώσιες. corrigunt ἐπιστροφάσιες, cui praetuli ἐπιστρωφάσιες. 

— 11. πάντεσι] Puto πάντεσσι. 

— 12. δοκέει] Vulgo δοκεῖ, V. δοκείη, A. δοκείξι, forsan 
δοκίει. quae usitata doricis scriptoribus forma est. 

— 18. ϑεὸς} Vulgo ὃ ϑεός. 

— 14. τοὶ δ᾽ Vulgo of δ᾽. πολλοὶ διαφέροντες Scri- 
bendum videtur πολλῷ διαφέροντες. Mox βασιλεύεν dedi pro 
βασιλεύειν. 

— 16. μέξων] Vulgo μείξων. οὗτος δέ κα εἴη] Vulgo 
δέ κ᾿ εἴη, A. δὲ καὶ εἴη. 

— 18. ἐντὶ Ante Heerenium εἰσί, σὺν τᾷ τῶ] A. σύν 
τε τῷ. 

— 10. περιαγήσι] Vulgo περιαγήσει. 





XXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 25, 23. τῶν ὁμοίων cf. Badhamus ad Plat. Phil. p. 99. 
— 21. συντεταγμένοι] Vulgo ἐντεταγμένοι. 

- 28. ἔχοντες φύσιν] τάξιν mavult Heerenius, quae inu- 
tilis mihi esse videtur suspicio. 

— 99. ξυνὸν] Vulgo κοινόν, V. A. ξοινόν, correxit Gais- 
fordus. 

— 31. ov κα ἔτει] Vulgo οὐκ ἔτι, Badham οὔ κά τοι. 

P. 26, 1. ἀοιδοὶ] Ita V. teste Heerenio, ubi χορευταὶ A. 
Cant. GAISFORD. στραταγίαν] Sic Cant. in marg. στρατηγὸν 
À. qui mox ἀποληφϑέντες ἁγεμόνξς τοὶ μέν. GAISFORD. 

— 4. ποτιδεῖται] Vulgo προσδεῖται. 


— ὅ. ἐκ δυοῖν ἄρμοσται] Libri ἐκ δύο (δύω) συνάρμο- 
σταῖς correxit Badhamus; praeterea scribendum ἄρμοκται. 

— 6. καὶ γὰρ] Vulgo o£ γὰρ, Badhamus ὅ ὃς ye, cui prae- 
tuli xal γάρ. διόλω ἐντὶ} Ante Heerenium δι᾽ ὅλων 

-- 8. ἁ δέ γα] Vulgo & δέ γε. 

— 9. ἀκήρατος καὶ θεῖος] ϑεῖον Α. Cant. quare scriben- 
dum puto ἀκήρατον καὶ ϑεῖον. 

— 10. ϑολομιγές] ϑολομογὲς A. ϑομολογές. Correxit 
Heeren. 

— τ΄. μόλυβδος Recte μόλιβδος A. τὸ τᾷ φύσι] Vulgo 
τό γε (τε A.) φύσει. nimirum τὰ ex ται corruptum. Cf. ad 
p. 25, 18. 

— 13. gve:] Vulgo φύσει. 

— 16. πρᾶτον] Vulgo πρῶτον. 

— 11. δινεύμενα] Ante Heerenium δένούμενα. ὡς ὁμθέως] 
ὡς fort. expungendum. δὲ] Heerenius rs, ldem mox évri 
pro ἐστέ 

— 19. τούτω ó£] Heeren. τούτω ye. dei ew] Vulgo δε᾽ 
€. correxit Badham. 

— 20. dieigbv] Ante Heerenium διαερεῖν. 

— 22. Ἐπικτητείου] Vulgo Ἐπικτητίου. 

-- 24. μηδὲ] Vulgo μηϑέν, correxi ex Arriano. 

-- 26. τρίτοι --- τέταρτοι] Ita ex Arriano scripsi pro τρέ- 
τοῦ — τέταρτον. 

— 28. à'] Vulgo deest. 

— 891. οὐδέ σε λήϑω] Hom. Il. x, 279. 


ADNOTATIO CBITICA AD LIBRUM I. XXIII 


P. 27, 3. ὑγεῶς ] Sic vulgo. Corr. ex Arriano. 

— 7. παλος καγαϑύς] Vulgo καλὸς καὶ aya óc. 

— ?1. εἴτ᾽ οὖν] Propius vero A. e ov. scribendum igi- 
tur & vot, ut est apud Sophoclem. 

— 25. φαος] Turpiter totum locum praeeunte Grotio in- 
terpolavit Gaisfordus; ; nil mutandum erat quam φάος in φῶς. 

P. 28, 2. οὐ δῆκταί γέ πως κύνες ϑεοί] Libri οὐ δῆκτοι 
πῶς κύνες οἱ θεοί. Blomfieldus ov λαϑροδῆκταί γ᾽ sic ὅπως 
κύνες ϑεοί. 

— 8. κατὰ σχότους] καταθχόπους À., unde Nauckius 

Fragm. Trag. p. 715. κατασκότους. Malim κατὰ σκότου. 

— 5. ϑεοῦ δὲ πληγὴν οὐχιὑπερπηδᾷ βροτός] Nescio quis 
ὑπεκπηδᾷ, recte; nisi-pro πληγὴν malis πηκτήν,. rete. 

— 11. πρόσω] Ante Huschkium πόρρω. 

— 18. οὐδὲ χρημάτων ὑπεργέμων] Libri οὔτε χρ. ὑπερ- 
γεγώς. Correxit primus Erfurdtius, non Wagnerus. 

— 14. γηράσεται] Ante Grotium γηράσκεται. 

— 28, ὁ πῶς ἂν} Ante Grotium ὁπωσοῦ, A. ὁποσοῦν, 
Cant. m. ὃ πᾶς οὗν.. 

P. 20, 23---4, Separavit haec a praecedentibus Nauckius. 
2. λύπας] Libri ταύτας et evrag. Correxit Nauckius Frag. 
Trag. p. 715. 3. τοῖσιν) Libri τοῖσι. Nauckius πᾶσεν. quic- 
quid est, non recipi debebat a Gaisfordo Grotii correctio ταύ- 
τας μὲν — τίσεις. 

— 5. ὅστες δὲ ϑνητῶν] De hoc loco v. Nauckium Fragm. 
Trag. p. 406. 

— 12. ἐστι ; Hv] Libri ἐς vel εἰς τὰ πάνϑ᾽. Recte 
Nauckius ἐσθ᾽ ὅπα v6". 

— 14. ὁρώμενον] δρώμενος et 15. προσδοκώμενος V. 
gue servari possunt, si 10. pro δαιμόνιον ᾧ scribas δαίμων 


M — 16. τὴ] τὰ Heerenius. 
— 18. ὧδέ τις κακοῦργος ὧν] Libri ὥστε τῆς ἐπικουρίας, 
corr. ex Euripide. 
— 20. πέλας! Libri τέλος. COTT. eX Euripide. 
— 81. οὔτοι) Ante Grotium οὔτε. πώποτε] μὴ τφέσῃς 
Plutarchus, v. Nauckii Euripidis fragm. 969. 
P. 80, 1. σῖγα] Ante Grotium σιγῇ. 


XXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 80, 2. . μάρπτει V. A. μάρπει i. e. μάρψει. V. Nauckium. 

— 7. γὰρ αὐτίκ᾽} Sic V. γὰρ παραυτίκ À. Cant. 

— 9. ϑεοὺς ἂν qv£ov] Vulgo ϑεοὺς ἂν ηὔξαντο. Cor- 
rexi in Bergkii Diario Ant. Litt. 1844 p. 13. Locus etiam I. H. 
Vossium ad Hom. h. Cer. P. 151. frustra exercuit. 

— 11, φωραϑῶσιν ὀφθέντες κακοὶ] Haec interpolata 
sunt ; suspiceris φωραϑῶσιν ἔρξαντες κακά, vel φωραϑῶσε 
δράσαντες κακά. Nisi forte sufficit φωραϑῶσι ληφϑέντες 
κακοὶ cll. Sophocle Ant. 402. κἀπέληπτος εὑρέϑη (ἠρέϑη), 
quamquam huius 160] paulo diversa est ratio. 

— 13. Εὐριπίδου ᾿ἀνδρομέδας] Euripidi sine fabulae no- 
mine tribuere videtur A. ubi ad latus vers. sequ. apponitur 
ἀνδρομάχ. In eodem codice n. 24, cum n. 23. arcte iungitur. 
GAISFORD. Cfr. Nauckii Eurip. fr. 150. 

— 16. Εὐριπίδου] «Αἰσχύλου A. 

— 17. τοι] Α. τι. 

— 20. ὅταν ἔδῃ} Vulgo ὅταν ἔχῃ» quod non recte ἕλῃ 
scripserunt. 

— 21. Αἰσχύλου] Εὐριπίδου ᾿Αντιόπη A. Aeschylo assi- 
gnat Theophilus ad Autol. II p. 257. ed. Wolf. Ceterum fr. 
26—30. coniuncte exhibentur in A. et Theophilo. . GAISFORD. 
V. Nauckii Aesch. fr. p. 90. 

— 22. vó τοι] τῷ τοι V. Α. In fine versus dele virgulam. 

— 23. καὶ τοὐπίκλημα) καὶ τἀμπλάκημα vulgo, καὶ τὰ 
ἀμπλάκημα Theophilus, κατ᾽ ἀμπλάκημα Hermannus, quem 
Nauckius sequitur; ego dubitanter edidi καὶ τοὐπίκλημα. 

— 25. ὁρᾷς δίκην ἄναυδον οὐχ ὁρωμένην] Scribendum 
suspicor ἄναυδον εἰσορμωμένην , causa in propatulo est. Cf. 
quae scripsi in Fleckeiseni Annal. phil. 1863, p. 383. 

— 27. onaósi | Vulgo ὀπηδεῖ, corr. Nauckius, quem vide 
Trag. graec. fr. p. 716. ἀλλοϑ᾽ ἄλλο δ᾽ A. 

— 29. vv] νῦξ Theophilus; si recte Stobaeus, in fine 
praecedentis versus χρόνος fuerit. 

— 80, 0 τι δ᾽ ἂν — τινα] Theophilus ὅ zi ἂν ποιῇς δεινόν, 
νόμεξ᾽ ὁρᾶν τινα, ex quo τενὰ pro τενᾶάς recepi. Hermanno 
Menandri hi versus esse videbantur. Sunt fortasse duo frag- 
menta, quorum primum tragici, alterum comici poetae fuerit. 

P. 31, 3. αἴσιμα] Codd. ἴσασιν, ex Homero correctum. 


- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. Xrv 


P. 81, 4. Σοφοκλέους] V. Nauckium Fragm. Trag. p. 257. 

— 8. ἔστ᾽ ἡ] Codd. ἔστι, corr. Porsonus ad Arist. Plut. 885. 

— 9. '4doyilogov] “Αἰσχύλου A. V. Bergk. P. L. p. 556. 

— 10. Ζεῦ, σὸν μὲν] σὸν adiecit Grotius. 

— 12. leo ἃ κἀϑέμιστα] v. Bergk. 1. 1. 

— 15. τὰ γαρ] Ad latus huius fr. ᾿Αἀντιλόχου ponit Α. quod 
ex ᾿Αρχιλόχου corruptum existimo, et ad antecedens fr. per- 
tinere. GAISFORD. 

— 19. βλάπτῃ — φυγεῖν] βλάπτειν — φύγοι A. Cant. 

— 21. τᾶς δίκας] Sic Nauckius, codd. τῆς δίκης, praeter 
Α. et Cant. qui τὰς δίκας, 

— 31. δοκεῖς] δοκεῖ codd. δοκεῖς cod. A. Floril. 98, 12. 
cf. Nauck. Fragm. Trag. p. 537. 

P. 32, 2. ἢ παισὶν] ἢ τοῖσιν Valckenarius, ἢ καὶ σὺν 
Boissonadus. Fortasse scripsit Euripides 7] ταῖσιν i. e. ἢ 
ἕταισιν. 

— 3. ἡτἀρα] Sic scribendum cum Nauckio pro ἥ τἄρα; 
idem ]. 4. pro εἶ recte ἢ revocavit ex À. 

— 6: μόνη ᾽στὶν ἀπαραίτητος ἀνϑρώποις δίκη] Pro ἀν- 
ϑρώποις Iacobsius Ep. crit. ad Heeren. p. 228. mavult ἐν ϑνη- 
τοῖς ) quo non opus est. Ceterum simillimus versus Menandri 
est μόνος ἔστ᾽ ἀπαρηγόρητον ἀνθρώποις ἔρως apud Sto- 
baeum Flor. 64, ὃ. 
^—— 8. μὴ μουσοποίει μηδὲν σὺ ποίει Grotius, μή που σὺ 
ποίει Heerenius, cui praestaret μή μοι σὺ ποίει. 

-- 9. πόρρω] Imo πρόσω. male apud Plutarchum Mor. 
p. 1124. F. legitur πέλας. 

— 11. κακὰ ovv] κακᾶν À. Gaisfordus κάκ᾽ ἀφρο- 
γῶν, Nauckius x«x' εὖ φρονῶν. 

— 16. Ab hoc versu A. V. E. novum fragmentum incipiunt. 

— 17. τᾶς ἀδίκου βιοτὰς τὰς ἀδίκους βιωτὰς Α. &ga- 
vig] om. A. 

— 28. Εὐριπίδου ᾿Αρχελάου] V. Nauckium Fr. Trag. 
p. 345. 

— 24. ϑεῶν σὺ] σὺ 0m. À. recte Orion τῶν ϑεῶν. 

— 35. μακρὰν] Vulgo που μᾶάκρ᾽, Α. που μακρᾶν. ἀπῳ- 
κίσϑαε) Ante Gaisfordum ἀποικεῖσϑαι, Orion ἀποκεῖσθαι. 

— 28. ἄφνω μολοῦσα] Ante Grotium ἀμφωμολοῦσα. 


XXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 82, 29. “ἔαντι] Hoc solus Canterus habet. 


— 31. ἐξέλαμψε 9eiov] Libri ἐξέλαμψε ὅσιον. correxit 
Cobetus. 

P. 33, 2. ov yag] ἀλλὰ γάρ ἔστιν A. οὐ γάρ ἐστιν Cant. 
καὶ ψευδ. in À. post κτήσασϑαι. GAISFORD. 4. ἀλλὰ] Om. 
À. qui mox ἤλπισεν pro ἤνϑησεν et ἐὰν pro ἄν. GAISFOBD. 


— 10. καλοὺς καὶ ἀγαϑούς] [πιο καλοὺς κἀγαϑούς. 

— 20. πολὺ διαφέρειν) Libri πολὺ o? διαφέρειν, πολὺ 
ἂν διαφέρειν cum Heerenio Gaisfordus, qui ipse suspicatur 
πολὺ νὴ Δία διαφέρειν. Apertum est “41 ex sequenti ZI na- 
tum esse, quare delevi. 

— 80. πάντα περ ὁρῶσα] Scribendum πάντα περιορι ὥσα. 

— 31. καϑάπερ γὰρ] Vulgo καϑάπερ οὖν, om. οὖν Α. 
quod Heerenius demum addidisse videtur. 

P. 34, 2. ἐκείναις} Vulgo ἐκείνοις. quod revocandum est. 
ἐκείνη] ἐκεῖνα A. recte. 

— 5. ἀναμαρτεῖν] I. e. ἀναμάρτητον elvat, fallitur Hee- 
renius. 

— 6. ἁμαρτανόντων. ἀνθρώπων γὰρ γένος Vulgo ἁμαρ- 
τανόντων ἀνθρώπων. γένος γάρ. 

— 8. συνεστὸς] Post h. v. lacunam indicavi, nisi scriptor 
anacolutho usus est. 

— 9. ὀλισϑάνειν] Vulgo ὀλισϑαένειν, quod ferendum erat. 

— 925. ἂν dioixoiev] Vulgo διοικοῖεν, 

— 28. μετ᾽ οὐδενὸς λόγου λέγειν) λόγου quod abest vulgo 
adieci. 

— 29. ποιητικὴ] Homerus Il. ;, 495. 

P. 35, 1. στρεπτοί] Homerus Il. ε, 493. 

— 4. οὐ μὴν] Vulgo ov μέν. 

— 8. δυσχρηστίας Corr. δυσχρηστίαις. 

— 15. σωματικαῖς τ᾽ — καὶ ταῖς τῶν ἐκτὸς] Vulgo σω- 
ματικαῖς — καὶ ταῖς ἐκτός. 


P. 86, 8. παντί τ᾽ Vulgo παντὶ δ᾽. 


P. 87, 28.. Πορφυρίου) Hunc locum ediderunt -δομβοίία5 
Obs. Hum. p. 229 ex ms. Ant. Augustini et Holstenius inter 
Opusc. Porphyrii Romae 1630, p. 148. ex ms. Vat. HEEREN. 


— 24. Ἰνδοὶ] Libri ἰδοὺ, corr. in marg. cod. Par. ᾿άντω- 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XXVII 


vívov| Hunc Heliogabalum esse, ex Emesa urbe oriundum, 
adnotavit Heerenius. 

P. 37, 25. Ἐμισῶν]) lta A. ᾿Ἐξἐμεσῶν V. E. εἰς τὴν Συρίαν 
ἀφικομένου] ἀφικομένου seclusit Heerenims; secludendum 
fortasse etiam εἰς τὴν Συρίαν, quod more seriorum pro iv 
τῇ Συρίᾳ dictum a glossatore ad ἐξ Ἐμισὼν adscriptum esse 
videtur. 

— 28. δοκιμαστηρίαν] Legebatur δοκεμαστηρέου, A. do- 
κιμαστηρίον. 

— 80. εἰσάγεται Hoc supplevi; post ἀρνῆται pone vir- 

am. 

P. 38, 1. ϑέλοντα]) Ante Holstenium ϑέλοντος. A. ϑέλοῦ 

— 2. παραδεχόμενον] περιδεχόμενον A. 

— 5. συκοφαντῶσι] Malim συκοφαντοῦσι. 

— 86. ἐστὲν ἄχρι] Ita A. V. pro ἐστὲ μέχρι. 

— 7. ὁτουοῦν] Sic A., οὕτως V. ἐπιβαίνοντος Ita À. pro 
καταβαίνοντος. 

— 8. δ᾽ 6] Vulgo δὲ. — 12. ἐνάγουσε] Ante Schottum 
ἀνάγουσι. — 14. τῷ] Sic A., τὸ alii. 

— 15. ἔλεγχον γιγνόμενον] Sic Α., vulgo γενόμενον 
ἔλεγχον. 

— 11. ὁμοῦ] Addunt Α. et Par. 

— 26. δεξιὸν] Hoc cur adderem nulla fortasse causa erat. 

— 28. σύγκρασιν] Post ἢ. v. spatium circiter quatuor 
literarum haberi A. adnotavit Gaisfordus. ἀδιαιρέτως} An 
ἀδιαίρετον t 

— 81. μαξὸν] Ita A. pro μαστὸν. | 

— 82. βραχιόνων τέχνῃ] Inter haec spatiolum habent A. 
V. E. Par. ϑαυμαστῇ excidisse suspicatur Heeren. 

P. 39, 2. τουτέστιν] Ita A. pro τουτέστε xai. ποταμὸν] 
Malim ποταμοὺς. 


— 5. ϑεατὸν] knte Heerenium ϑυτόν. Holstenius vertens 
exemplum sibi propositum Heerenio legisse videtur ϑετόν, 
Fortasse fuit [αἰσ]ϑητόν. 

— 6. ἐξήτησα] ἐξήτασα A. 

— 1. Σανδαλης] Fuit, opinor, Σανδάνης. ut Βαρδισά- 
νῆς) Αριοβαρξάνης alia. 


XXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 39, 9. ἐκεῖνος" οὔτε γὰρ] οὔτε γὰρ ἐκεῖνος A. ,χρύ- 
σεος] χρύσιος Α. i. e. λούσειος, ἀργύρεος] Vulgo ἀργύριος. 

— 16. κεφαλῇ rovrov] τούτου add. A. 

— 18. καϑημένου] καθήμενον Α. 

— 20. παύεσϑαι τοὺς ἰδρῶτας] Heeren. τοῦ ἔδρῶτος. 

— 21. φέρειν ἱδρῶτα] Fort. ῥέειν ἰδρῶτα. 

— 22. ἐνδοτέρω] ἐνδότερον A. 

P. 40, 4. νηστεύουσι] νηστεύσωσι A. — 5. φησὶν] φασίν 
À. τοὺς] Addidit Heeren. 

— 18. ᾿“πολλώνιονἼ V. Olearium ad Philostratum V. Apoll. 
III, 32. p. 123. a Gaisfordo laudatum. 

— 21. Τανταλειον] Vulgo Ταντάλιον. 

— 22. Ταντάλου] Vulgo Ταντάλιον, A. V. Τάνταλον. 

— 28. ἐπὶ] Vulgo ὑπό. 

— 21. ΓΊΝΕΤΑΙ DlINE2Z684Al A. 

— 30. Moio' ὦ] Ante Grotium Moiga. 

P. 41, 1. πάντολμ᾽ ἀνάγκη] Libri πᾶν τὸ λῆμ᾽ ἀνάγκης. 
Correxit Porsonus ad Eurip. Phoen. 1622. 

— ὃ. τῆσδε) Ante Ruhnk. ad ἢ. Cer. 207. τῆς τε. 

— 7. Σιμωνίδου] Deest lemma mss. vid. Heindorf ad Pla- 
tonis Protag. p. 345. Steph. GAISFORD. 

— 10. οσίᾳ] ὁσία vulgo, correxit Nauckius. Cobetus θεία. 
Tum πολεμιωτατη V. À. 

— 23. “Δικυμνίῳ] διδύμῳ libri, correxit Gaisfordus. 

— 206. Quae hic sequuntur partim leguntur apud Plut. de 
plac. Phil. 1, 25. (p. 884. E.) et Galeni Hist. Phil. c. 10 (T. XIX 
p- 261. ed. Kühn.), reliqua vero ex eodem Plutarchi opere, etsi 
non amplius in eo leguntur, a Stobaeo hausta esse nemo facile 
dubitaverit. HEEREN. 

— 21. κρατεῖν γὰρ] Libri τέ γὰρ. Emendate Plutarchus. 

P. 42, 2. δίκην] δίνην Beckius e Diog. Laert. IX, 45. πάντα 
τε κατ᾽ ἀνάγκην γίνεσϑαι, τῆς δίνης αἰτίας οὔσης τῆς γενέ- 
σεως πάντων. Revocavi δίκην cll. Stobaeo Ecl. Phys.I, p. 41, 82. 
Parmenidis placita componente ἥντινα καὶ δαίμονα καὶ 
κυβερνῆτιν καὶ κληροῦχον ἐπονομάξει δίκην τε καὶ ἀνάγ - 
*1 , nisi hic quoque δίνην scribendum. Adde Hermen supra 
p. 93, 29 sqq. 

— 9. ἀνάγκην] Post ἢ. v. delevit Gaisfordus αἰτέαν χρη- 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XXIX 


στικὴν T. €. *. 7. 0. quae suo loco leguntur paulo infra. ἐν 
vo Τιμαίῳ] P. 48. A. 

P. 42, 20. ἀσχημάτιστον] Praestare videtur ἀσχήματον. 

— 22. ἃς] Addidit Heerenius. 

— 26. δημιουργοῦ] Post h. v. nonnulla exciderunt. Pesi- 
deratur alterum genus rerum incorporeorum. Nam cum pri- 
mum modo indicasset, subito sequitur tertium. Suppletur hoc, 
saltem quod nomen, ex iis quae infra sequuntur, in quibus 
τὸ ἄλογον, nulla tamen ampliori explicatione addita, pro al- 
tero incorporeorum genere ponitur. Brutorum tamen animas 
innui, verisimile est. HEEREN. 

— 21. ἀσωμάτων] ἀσωμάτῶς À. ἀσώματον Patritius. 

— 29. διαφοραὶ] Ante Patritium διάφορα, quod fortasse 
revocandum. 

P. 43, 8. τούτων] τούτω V. À. σωμάτων suspicatur Hee- 
renius, haec per se incorporea esse. 

— 8. σώξουσα] σώξουσαν Α. Cant. Patr. ἐπείγ᾽ ] Vulgo 
ἔπειτ᾽, A. ἔπειθ᾽ quare possis etiam ἐπεί. αὐτὴ ἡ οὐσία] 
Libri αὐτὴ (A. αὑτὴ) ἡ ovaa. correxit Patritius. 

— 7. αἱρεῖται] Libri wioeros vel αἴρεται, quod correxi. 

— 8. τοῦτο δὲ τοῦ κόσμου] Haec qui corrupta esse vidit 
Heerenius seclusit. 

— 22. δαιμόνιον] δαιμόνιος A. 

— 28. μοῖραν Libri uoíow, Grotius μοέρας9 scripsi 
μοῖραν. 

— 24, στρέφει στρέφεις A. Cant. ἄλλοτ᾽ ἄλλως] Hoc 
dedi pro ἄλλους ἄλλως; rectius fortasse quam Hermannus, qui 
ἄλλους ἀλλοσ᾽ scripsit. 

— 26. ϑνατοῖσι] Libri θνητοῖς , correxit Neue. 


— 21." 4c] Post ἢ. v. plene interpungit ἃ A. sic: "τ feinde 
exhibet ient rubris s pro lemmate εὑρεπιε ἀνδρο. βακχυλι. μέν- 
ανδροσ. ἧσιο ϑεογο. Tum tanquam novus articulus οὔτε sr. 
GAISFORD. πάμφϑερσις] Sic V. A. πανφῳϑέρσις E. 

— 30. γαῖαν] Vulgo γᾶν, corr. Boeckhius. 

P. 44, 2. ἅπαντι] ἅπαντ᾽ ὁ codd. corr. Grotius. 

— 7. γινομένοισι) Vulgo γεενομένοισι. illud A. 


XXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 44, 13. (lovxolexov | βουκολέων A. Cant. 

— 15. τὸν Φοῖβον ἕλεν] τὸν βίον ἕλεν V. Α. 

— 16. ἐπεβώετο] δ᾽ ἐϑέρεντο V. ἐπεβέυετο E. ἐπε- 
βένετο A. ἐπεμαέετο Vulcanius. 

— 17. χρῖεν) χρεῖεν bis A. ἀμβροσίῃ] Α. ἀμβροσία, scri- 
bendum igitur ἀμβροσίᾳ. 
|o 18. μοιραῖα — “τραύματα μοραῖσι (μοίρωσε Α.) — 
τράρμεαπα ante Hermannum. ἀναλϑέα] ἃ αναλϑία V. A. — 

— 25. κλύετ᾽ ὦ Μοῖραι] κλύτε Moigos ante Seidlerum. 

— 32. Κλωϑὼ — συντυχιᾶν]. Simonidis vel Bacchylidis 
videtur fragmentum esse. Tragici an lyrici sit dubitant Hee- 
ren et Bergkius P. L. p. 1073. tragici esse non puto. 

P. 45, 1. ἐπακούσατ᾽ Ante Bergkium ἐπακούσατε. 

— 8. ἄμμιν] Corrige operarum errorem ἀμμὶν. 

— 4, ἀδελφὰρἹ Scripsi ἀδελφεὰς L. Dindorfium sequutus. 

— 10. Ἑρμοῦ] Sic A. non ut ex eo codice enotavit Hee- 
renius περὶ εἱμαρμένης Ἑρμοῦ, Ita vero Canteri margo. Ver- 
sus qui sequuntur leguntur etiam in Append. ad Anthol. Pal. 
p. 708. n. 40. Vid. [acobsii annotatio p. 898. GAISFORD. Si 
Hermae locus est, certe diversus hic Hermes est ab eo, cuius 
plurima fragmenta prosa oratione scripta servavit Stobaeus. 

— 12. μετα τοῖσι δ᾽ ἀεὶ} Vulgo μετὰ τοῖσεν ἀεὶ δ᾽, corr. 
lacobsius. ἐπενίσσεται] Vulgo ἐπινήσεται. acobsius. στερε- 
νίσσεται. 

— 18. στυγνὺς] νυκτὸς À. V. στυγνὸς Κρόνος marg. Cant. 

— 14. παστοφόρος] An παστοπόλος ἢ i. S. παστοστόλος. 
εὔπτεφος] Ita Anthologia, εὔσπερος libri, εὔσπορος Grotius. 

— 18. μεμερίσμεϑα] Corrigendum suspicor μεμορήμεϑα. 

— 25. Philosophorum decreta quae sequuntur partim ex- 
iant quoque apud Plut. plac. phil. I, 27 et 28. et apud Gal. 
H. Phil. c. x. multo tamen auctiora ap. Stobaeum. HEEREN. 

— 25. of στωικοὶ] Haec supplevit Heerenius cll. Plut. 
plac. ph. 1, 27. οἵ στωικποὶ τὴν εἱμαρμένην αἰτιῶν τετα- 
γμένην. 

P. 46, 2. εἱμαρμένη] εἱμαρμένα A. 

— 14. τάξει] Forsitan τάξεωρ. 

— 16. ὅρων] Libri ὡρῶν, correxit Heerenius. 








" o "U wc WW ΒΕΒΕ ὦ π΄] Www ὦ wow 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUN I. XXXI 


P. 46, 27. ὅτε οἷα] Ante Heerenium oov sine ὅτε. Eidem 
debetur quod mox legitur £ ξκαστοι pro ἕκαστα. 

— 28. 4 rgonov | "seostos V. Α. recte, si scripseris supra 
“άχεσις. ut scriptor in rectam orationem transeat. 

— 31. γεννώμενα) Recte γενόμενα A. tum pro κλωϑοω- 
μένοις repone κλωθομένοις. 

P. 41, 2. συμπαρισταμένων ἀχρήστως] Heerenius εὐχρή- 


. 6106, quod probe vertit ; aptius ad sententiam fuerit ἀχωρίστως, 


εὐ non divellantur, vel εὐχαρίστως. 

-- 10. πρῶτος γὰρ αὐτῆς τυγχάνει] Heerenius πρώτως 
γὰρ αὕτη τυγχάνει, quod significare vult, primum locum 
obtinet providentia. Apertum est aliud quid latere. 

— 13. εἰμαρμένη δέ, διότι καὶ ἀνάγκη) Heerenius εἶμαρ-- 
μένη δὲ [μετὰ τοῦτο] διότι etc. fatum nempe, adeoque etiam 
necessitatem , locum habere post providentiam: 

— 14. q eiua, ομένη] Addidi articulum. 

— 320. αὐτὸ τὸ πρῶτον] αὐτὸς τὸ πρώτως V. À. 

— 21. τὰ ὅλα] Haec absunt a V. τὰ ὄντα A. (ὅπλα Lypo- 
graphicum vitium est). τὸ] vi A. 

— 23. συναναφέρεταιε) Ita A. reliqui, ut videtur, Gvva- 
φέρεται. Heerenius συμφέρεται. 

— 25. αἰτέων) Vulgo αἰτεῶν. illud etiam 1. 30. restitu- 
endum. 

— 27. ἐκκρέμαται] ἐπκρεμμαται Α. 

— 29. τῆς αἰτέας] τῆς σοφίας Υ. Α. 

— 30. εἰργμὸς] Scribendum εἶρμός. Cfr. p. 110, 15. 

P. 48, 2. αὐτῷ] αὐτῶν A. τῶν αἰτιῶν] Ita Heerenius, τῆς 
αἰτίας V. A. 

— 4. μονοειδῶς | Intelligerem si ὁμοειδῶς scriptum esset. 

— 24. 25. χῶπερ — ἀναγκα] Lyrici poetae hoc fragmen- 


tum esse indicavi in Philologo Gott. XIV. p. 34. , λῶπερ] Cant. 


ὕσπερ. V. A. ὦπερ, E. ὥσπερ , Gaisfordus χῴπερ. νεύσῃ) 
Vulgo νεύσει. τούτῳ] τοῦτο V. τοῦτοι À. τούτω apud Cant. 


qubd verum videtur. κέκλωστ᾽ 7 Vulgo κέκλωτ᾽, A. κέκλῷ T. 


.0— 26. εἰμαρρένην καὶ ἀδράστειαν καλοῦσι] Plutarchus * 
de Stoic, repugn. p. 1056. τὴν εἱμαρμένην. — αὐτὸς (Chry- 
sippus) ἄτροπον καλεῖ καὶ ἀδράστειαν καὶ à ἀνάγκην. Aristo- 
teles de Mundo p. 401, 15. Iovem dici νόμεσιν ἀπὸ τῆς éxa- 


XXXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


στῳ διανεμήσεως; ἀδράστειαν δὲ ἀναπόδραστον αἰτίαν οὗ- 
σαν κατὰ φύσιν. Arius Didymus apud Eusebium Praep. Ev. 
XV. 15. p. 818*. ᾿Αδράστειαν δέ (ἀαλοῦσι τὸν Δία). ὅτι οὐ- 
δὲν ἔστιν αὐτὸν ἀποδιδράσκειν. 

P. 50, 7. ὅπερ αἰνίττεται καὶ ὁ 0 μῦϑος] Mirabili varietate 
Aristoteles περαίνεται δὲ καὶ ὁ μῦϑος οὐκ ἀτάκτως, e Sto- 
baeo fortasse corrigendus. 

— 10. Πλάτων] Legg. lV p. 715. 

— 11. εὐθέα] Cant. εὐθέως. V. A. εὐθέα, Plato et Ari- 
stoteles εὐθείᾳ, quod reponendum. 

— 16. οὐδὲν γάρ, Κλέων, ἀνϑρώπινος νοῦς ἐστὶν ἄλλο 
τῆς τύχης] Ita correxi librorum scripturam οὐδὲν γὰρ πλέον 
ἀνθρώπινος x. t. É. cui tutandae afferri non potest Philemo 
Fragm. inc. 20, 2. πλέον οὐδὲν ἄλλο τοῦ ξητεῖν ἔχεις. 

— 17. ἄλλο τῆς τύχης] A. Cant. ἀλλ᾽ ó τῆς τύχης. Do- 
braeus Adv. Il, P. 278. ἀλλὰ τὸ τῆς τύχης. 

— 18. εἴτ᾽ ἐστὶ τοῦτο πνεῦμα ϑεῖον eive νοῦς) Postre- 
morum loco nescio an scribendum sit εἴτε μή. 

— 19. ἅπαντα] Hoc adiecit Grotius. στερέφον] Suspicor 
scribendum esse τρέφον. 

— 22. πανϑ᾽ ὅσα] nte. Grotium ἅπανϑ᾽ ὅσα. νοοῦμεν 
ἢ λέγομεν] Libri ποιοῦμεν ἢ γέγονεν. Correxit Canterus in 
marg. 

— 23. τύχη oriv| Ante Grotium τύχης ἐστὶν. ἐπιγε- 
γραμμένοι] Male de militibus conscriptis explicat Gaisfordus. 
V. quae dixi ad Menandri Reliquias p. 169. 

— 25-—27. Haec a praecedentibus separanda esse monui 
iam olim, et separari in Á. adnotavit Gaisfordus. 

— 26. τὴν ϑεὸν] Scribendum erat τὴν $eóv, ut voluit 
Bentleius. 

P. 51, 1. 4oyidógov] Archilochi nomen supplendum esse 
acute vidit Liebelius Fragm. Archil. p. * 

— 10. ἐπισκοποῦσ᾽ ἀεί] Libri doonontóto et ἐπισκοπεῖ. 
correxit post Iacobsium Ep. crit. ad Heer. p. 229. Gaisfordus. 

— 12. μερίδα] Delendum esse probabiliter suspicatur Ia- 
vcobsius. 

— 15. πραγ Ἴ 0m. V. A. 

— 20. πολλὰ] πολλοὺς À. 


ADNOTATIO CRITICA AD LTBRUM t. XXXIII 


P. 61, 22. οὐ παντὸς -- - πρένων d av ὀρϑῶς ὑπολαβεῖν τίς 
μοι δοκεῖ] Forsitan 0 παντὸς — κρένων ἄρ᾽ ovx ὀρθῶς ὑπο- 
λοιβεῖν uos δοκεῖ. Οἱ. Fragm. Com. vol. IV. p. 219. 

— 24. ἔνια) Ita V. A. vulgo ἐνίοτε, fortasse ὀνέοες scri- 
bendum. 

— 1. πρϑην] Ante Bentleium πρώτη. 

— 28. γινώμεϑ Ἴ Libri γένωντ᾽, emendavit Bentleius. 

— 82. τὸν εὐτυχοῦντα] τὸν ἐντυχοῦντα Α. 

P. 52, 1. Βαπχυλίδου] Legebatur «Αἰσχύλου. Bacchylidi 
locum vindicare conatus sum Philol. Gott. XIV. p. 4. nec mute 
sententiam, quamvis Heerenius in Var. Lect. Stob. vol. HH. 
p. 12. ex V. A. E. hoc lemma enotaverit 4/oyvAov ᾿Αρεστοτελ.. 
postquam in adnotatione p. 198. haec scripserat : splendidus, qui 
sequuntur, versus, codd. V. A. E. Aeschylo tribuunt, de Ari- 
stotelis nomine ne verbum quidem adiiciens. Atque in Aug. 
certe cod. nullum esse eius vestigium docet Gaisfordi, qui ac- 
curatissime illum cod. contulit, silentium. Aristoteli locum as- 
signavit Bergkius P. L. p. 521. 

— 2. τύχα τε καὶ] Vulgo τύχα (A. τύχονὶ) "αὐ. 

— 8. τέρμα, τὺ] Ita pro τέρματι vel τέρμα dedit Grotius. 
ϑακεῖς ἕδρας | Hoc 1. l. posui pro librorum scriptura ἄκος δρᾷς» 
nescius idem restituisse Iacobsium Epist. crit. ad Heer. p. 239. 

— 9. ἄγαγες] ἤ ἤγαγες A. E. 

— 10. προφερεστατα)] προφερέστατα V., προφανέστατα 
À., προφανέστατον E. 

— 18. μὴ ϑελούσης τῆς τύχης] Si Charemonis Locus est, 
scribendum. μὴ ϑελησάσης τύχης. At fortasse Philemoni hoc 
fragmentum assignandum est. 

— 22. διοικεῖν ovv] διοικεῖν γοῦν Nauckius Trag. Fragm. 

. 718. 
ἡ — 24. Excerpta quae hic sequuntur partim leguntur quo- 
que apud Plut. de plac. philos. I, 29. partim apud Galenum 
hist. phil. X. 12. ita tamen ut [pleraque | apud Stobaeum longe 
pleniora sint. HEEREN. ᾿“Αφιστοτέλης] ᾿Δρφιστοτέλοῦς Cant. et 
sic A. ubi non in contextu, sed in margine pro lemmate legitur. 
Plutarchus et Galenus plenius ᾿Αριστοτέλης αἰτίαν κατὰ συμ- 
βεβηκὸς ἐν τοῖς καϑ᾽ ὁρμὴν ἕνεκά τινὸς γινομένοις, ἄδηλον 
καὶ ἄστατον διαφέρειν δὲ etc. Vide paullo infra. GAISFORDB. 


STOB. ECL. PHYS, C. 


XXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


Petita haéc esse Aristolelis placita ex Phys. II, 6. adnotavit 
Heerenius. 

P. 52, 27. ἐν τοῖς ἔξω πράξεως 1. e. casus tantum tribui- 
tur iis, quae non habent πρᾶξιν. i. e. actionem liberam. Id 
enim vocat Aristoteles πράξειν. cf. Phys. 1. c. HEEREN. 

P. 53, 1. Πλάτων] Copiosius de hac Platonis explicatione 
et de omni hoc loco disputare Plutarchum de Fato Op. vol. II. 
p. 972. monuit Heeren. 

— 5. Aoiovoréluc] Hausta haec sunt ex Aristotele Phys. 
JI, 5. 6. ita tamen, ut verba philosophi subinde paulum mutata 
et quae ipse fusius disputat, arctius contracta sint. HEEREN. 

— 12. τελεῖσθαι δὲ] Ante Heerenium τελεῖσϑαι γάρ. 

— 23. ἀκαιρία] σκεωρίαε À., i. e. axoropíc,, quae nota- 
bilis est lectionis varietas ac fortasse Platoni restituenda. 

P. 54, 1. καιρῷ] καιρὸν A. et mox κυβερνητικόν. 

— 6. προσδιαρϑροῖ προσιαρϑεῖ Cant. προσδιαρϑρεὲῖ V. 
À. E. correxit Heerenius. 

— 9. φύσεως] Hoc suasu Heerenii adieci, qui affert Theo- 
phrastum in fragmento de Metaph. ed. Opor. p. 207. ἡ δὲ φύ- 

σις — δῆλον ὡς αἰτίαν θετέον ταύτην τῆς κινήσεως. Ad quae 
conferri possunt quae Heerenius vol. II, p. 442. edidit incerti 
scriptoris verba: φύσις ἐστὶ σχεδὸν ὀφθαλμοῖς μὲν ἀϑέατος, 
νῷ δὲ ϑεωρητή ; τοῖς σώμασιν ἐγκατεσπαρμένη παρὰ ϑεοῦ, 
ἀρχὴ γενήσεως καὶ ἐρημίας, ubi corrige κινήσεως καὶ ἠρεμίας. 

— 24. βλάστοιεν] Libri βλάπτοιεν et βάπτοιεν. Correxit 
Wyttenbachius apud Mahnium de Aristoxeno p. 110. 

— 25. εὐθυβολοῖεν) Libri εὐθύβουλοι εἶεν, εὐθυβόλοι 
᾿ εἶεν Wyttenbachius 1. 1., perfecit emendationem lacobsius Epist. 
(rit. ad Heeren. p. 230. 

— 27. καὶ ταρασσομένης)] An διαταρασσομένης ἢ certe 
καὶ superfluum. 

— 28. ἀτυχίαν} εὐτυχίαν V. A. 

— 380. δοκεῖ] ov δεῖ V. ὁ δεῖ A. E. τύχα] Ante Heerenium 
τάχα. 

P. 55, 1. ἁτέραις Hoc pro ἑτέραις posui ex V. ἃ τύχα] 
Ante haec omisit nonnulla excerptor. 

— 2. ἐντὶ] ἐν τινα Cant. ἔν τιν᾽ V. Α. Gaisfordus Évzev, 
praetuli ἐντὶ, 


we. 


-— Ww 


4 Ww ὰ ὁ &- 


* Ἐ- 


E 


Ὄ, 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XXXV 


P. 55, 4. τὸ ἐπισυμβαῖνον] Ante Heerenium ἐπὶ τὸ συμ- 
βαῖνον. 

— 5. ἀπροαισϑήτως] Ita A. et Cant. ἀπροαιρέτως V. 

— 7. vevrüv] Vulgo τούτων. 

— 8. ἔχουσα) Ita scripsi cum Heerenio pro ἔχοντα, A. 
ἔχοντι. 

— 9. σύνταξιν ἔχουσα. αὐταυτόϑεν] Vulgo σύνταξιν 
ἔχουσα αὐτά, αὐτόϑεν. 

— 10. τῷ αυτομάτω] Imo τωυτομάτω. 

— 14. τὰ πράγματα) Haec fortasse delenda. 

— 15. ἐπικρατευσάσας] Ante Heerenium ἐπικρατεύσασα. 

Ρ.56,8,. οὐ χρῆται νόμοις καϑ᾽ οὕς κρίνει τὰ πραγματα] 
Hunc versum utpote aliunde illatum uncis inclusit Meineke. 
GAISFORD. 

— 14. τόν 8᾽ ὃν] Ante Grotium τόν δ᾽ ὃν, quod qui reti- 
net Musgravius vs. 1. scripsit ταῖς βροτῶν τύχαις. ὅστις ἐστὲ 
δή] Porsoni et Blomfieldi ed. Aeschyli Ag. 155. emendatio est, 
vulgo ᾧ τάδ᾽ ἐστὶ δή. 

— 15. ἐκλάμπει] Bene Nauckius ἐκπέμπει, quod proprium 
in hac re verbum est. Cf. Cleomedes Theor.1V, p.80. ἡ σελήνη 
μέχρι γῆς ἐκπέμπει τὴν ἀπ᾽ αὐτῆς λαμπηδόνα. 

— 19. συννέφει] Ita A., vulgo συννεφεῖ. V. Cobetum 
V. L. p. 184. 

— 21. φϑίνουσ᾽ ἐτείοις προσφερεῖς  1δτὶ φϑίνου δ᾽ 
αἰτίοις προσφέροις, Emendavit Valckenarius, sed pro προσφε- 
θεῖς malim προσφύρως. 

— 23. ἀσύστατον] Vulgo ἄστατον, correxi e Plutarcho de 
Plac. Phil. I, 29. et Galeno hist. Phil. 10. 

— 30. Διωτογένεος] Vulgo Ζιοτογενέος. De hoc simili- 
busque nominibus dixi Praef. ad Flor. vol. IV. p. 69. 

— 81. ὁσιότατος Vulgo ὁσιότητος. 

— 82. Locum hunc Diotogenis apposuit Stobaeus etiam 
Flor. XCHI, 130. (vol. Il. p. 135, 6—17.) ubi initio legitur 
ἔπειτα γὰρ. vírogsg] Vulgo τέτταρες ut Par. À. in Flor. ubi 
Trinc. τέτορες , Gesn. τέττορες. 

P. 57, 1. ἐπὶ τέλος ἐπιτίϑεντι) ἐπὶ delet Heerenius, fort. 
scribendum ἐπετελέοντι ; nisi haec prorsus eicienda SUNT 

— 2. ἐξ ἄϑεος Post haec indicavi lacunanr;- sh qua 


XXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


φύσεως vis esset dictum erat, rectius facturus, si laeunae 
signa post τῶν μὲν posuissem, ut fecit Heerenius et lacobsius 
Epist. criL ad Heer. p. 231. qui recte supplere videtur. καὶ 
τῶν μὲν [ἐξ ἀνάγκας φύσις ἀγεμών, vàv δ᾽ ἐξ ἄϑεος. male 
de his statui etiam Praef. Flor. II, p. XIV. 

P. 57, 8. ἐπιστάτας καὶ δαμιοεργὸς] Vulgo ἐπιστάτης (A. 
ἐπίατατος) xol δημιουργὸς. 

— 4. τελεωϑέντων] τελεϑέντων V. A. τελεωϑάντων Cant. 
τελεϑόντων Flor. correxit Heerenius. 

— 5. τέχνα κα] Addidi κα. μάτηρ] μάταρ Α. 

— 6. ὡς ἔτυχεν) Haec fortasse delenda, τῶ αὐτομάτω] 
Vulgo τοῦ αὐτομάτου. Scribendum τωυτομάτω. 

— 8. ταύταν] Libri ταῦτα. corr. e Flor. 

— 9. veroyuévav |] τεταγμένως Cant. τεταγμένα V. τεταψ- 
μένον Α. et Flor. πεφροιημένως) πεπρωνημένως V., πε- 


προνμς ἃ, πεφρονημένως cod. Par. Florilegii. πεφροντεσμέ- 
vec dubitanter Heerenius. 

— 10. ποιέν] ποῖεν À., ποιεῦν male Flor. γεννηϑεῖσα 
δὲ ἡ] Ad dialectum rectius ᾿γενναθεῖσα δὲ € Flor. γένεος 
Ita F. et Flor. γενέως A., γένος Cant. 

— 14. AN] Vulgo om. 
— 10. τὸ φῶς] Ante Grotium φῶς. 
-- 18, ϑνητοῖς παρέδειξαν) Flor. XXIX, 41. ὑπέδειξαν, 


Α. ἔδειξα. An ϑνητοαῖσιν ἔδειξαν 
— 19. ἐφευρίσχουσιν] Libri ἐφεύρεσκον. corr. e Flor. 
— 23. Χαιρήμονος] Ita Cant. ceteri om. 

— 30. δάκνων) Libri δανϑανὼν vel δαδανὼν. Correxx 
Grotius. 

P. 58, 1. τεθηγμένῳ vov: ἀλλ᾽ ὁ μυρίος χρόνος Libri 
τεϑηγμένον᾽" ἐν (σὺν V.) ἄλλοις μυρίοις χρόνοις. Feliciter 
emendavit Nauckius. 

— 4, ρήσασϑαι χρόνοις] Ita correxi editam τρύπιοις. 

— 8. && ἐστὶ] Libri ἄναξ ἐστὲ, quod ὠναξ ἐστὶ scripsit 
Heerenius, ego L. Dindorfium Thes. L. G. v. σκοπεῖσθαι se- 
quu&us sum. 

— 10. Κριτίου) Male Gaisfordus ex A. dedit Κριτία. 

; — 11. 0 χρόνος ἁπάσης ἐστὶν ὀργῆς φώρμακομ)] ὀργῆς 








ψα. un Βα νυ. 


δ ^ τὰ 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XXXVII 


ἐστι φάρμακον V. Tragicos numeros restituere licebit transpo- 
nendo ὀργῆς ἁπάσης ὁ χρόνος ἐστὶ φάρμακον. Sed res in- 
certa est; acfortasselemma Κριτίου ex Κρατίνου corruptum est. 

P.58, 14. ΝΝικοστρατου] Nicostrato ἢ. v. tribuit cum Cant. 
Grotius. In codd. V. A. E. Nicostrati nomen ad proximum trahi- 
tur. Legitur autem is in codd. continuo cum nostro, unde pro- 
babile est, utrumque Nicostrati esse. HEEREN. 

— 17. δυσαρεστότερον δυσαρεστότατον V. δυσαρεσκό- 
τατον Α. δυσάρεστον Cant. δυσαρεστότατον Heeren. οὐδὲ 
$»] Ante Grotium οὐδέν. 

— 19. Ζακώνων] “ακόνων A. Cratini vel Eupolidis esse 
suspicatur Gaisfordus. Fort. “αοκόωντε. ut Sophoclis locus 
SiL; ac bene convenit cum no. 17. 

— ?1. Σιμωνίδου] Citare hos versus ἐκ τῶν ἐπιγραμμά- 
τῶν Iohannem Stobaeum in libro ἐκλογῶν φυσικῶν γνωμῶν 
testis est Ursinus Carm. Nov. illustr. fem. p. 335. Grotii lemma 
Incertus Caco pertinere videtur ad praecedens fragmentum, 
quod ipsi ἀδέδποτον est. Simonidi tribuitur in Anthol. Pal. 
App. 84. 

'— 24. ᾿4γαάθωνος] ᾿ἡγάϑονος Α. ᾿4γάϑων. ειόν (sic) Cant. 

— 81. ἅμα πραταιᾷ τλαμοσύνᾳ] Hoc scripsi ex emenda- 
tione Heerenii, in quam postea etiam Ellendtius incidit, libri 
habent τερμοσύναι, pro quo nescio an scripserit Sophocles 
χρημοσύνᾳ, egestate. Cf. Theocritus XXI, 1. πενία τὰς 
τέχνας ἐγείρει. 

P. 59, 7. λάλος ἐστὶν οὗτος, οὐκ ἐρωτῶσιν λέγει] λάλος 
pro ἄλλος Canteri emendatio est; ceterum scripsisse suspicor 
Euripidem λάλος γάρ ἐστι xovx ἐρωτῶσιν λέγει, sive λάλος 
γὰρ οὗτος, € οὐδ᾽ ἐρωτῶσιν λέγει. 

— 12. 0 τοι Ita Bergkius, Cant. οὔ τοι, at recte V. Α. ὅτι, 
quod revocandum. 

— 18. καὶ πάντα ψήχει] Bergkius πάντα καταψήχει. 

— 16. ποιεῖ] Imo φύει, ut apud Sophoclem est. 

— 17. κοὐκ] Ante Heerenium ovx. 

— 24. πάντα εἰς φάος ἄγει] Fort. πάντα πρὸς τὸ φῶς 
ἄγει. vel πάντ᾽ ἂν εἷς τὸ φῶς ἀγοι. 

“- 28. Χαιρήμονος] Sic A. Philemoni tanquam ex eo co- 
dice et V. E. tribuit Heeren. GAISFORD. 


XXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 59, 31. χρόνῳ τὰ πάντα γίγνεται καὶ κρίνεται] Chae- 
remoni tribuit Canterus. Suspectum mihi est κρίνεται, quod 
recte habet in Menandri Monost. 368. νόμῳ τὰ πάντα γίνεται 
καὶ κρίνεται, unde in h. v. illatum videtur, in quo scripserim 
φϑείρεται, ut est apud Aristot, Phys. IV, 13. p. 222, 16. ἐν 
δὲ τῷ χρόνῳ πάντα γίνεται καὶ φϑείρεται. Quamquam possis 
etiam κραίνεται conicere, ut tempore omnia et nasci et. per- 
fici dicantur. 

P. 60, 2. ἀφικνοῖτ᾽ ἂν ποτε] lta scripsi nescio meam an 
alius coniecturam sequutus. ἀφικνεῖτ᾽ ἂν V. ἀφικνεῖται τάν 
Α., ἀφικνεῖται τάν Cant., ἀφικνοῖτο ἂν Heerenius. Fortasse 
ἐκφανεῖ τὸ πᾶν. 

.— 9. χρόνῳ] χρόνῳ ye V. A. E. 

— 10. Χαιρήμονορ] Φιλήμονος Α. Chaeremoni recte dedit 
Grotius. 

— 13. .4eygc] Ante Grotium “άγης. V. λάτης; A. E. 
Actis. 

— 16. ὁ πολὺς] ὀπῦ πολὺς A., ubi in margine pro lemmate 
esse ἀναγενέους annotavit Gaisfordus. 

— 11. Ἑρμίππου] Falsum est quod ait Heerenius cod. A. 
in marg. habere ἀναγενέως Ἑρμίππου ; in quo hoc fragmen- 
tum praecedenti iungitur. Quod si ita legatur in V. non male 
eum coniecisse arbitror 449v&g γοναῖς. Et Heerenium secu- 
tus est Meineke Fr. Com. Il, p. 380. GAISFORD. In Var. Lect. 
p. 19. Heerenius non ἀναγενέως ex V. enotavit, sed ναγένεους. 

— 18. ἐστὶ στρογγύλος τὴν ὄψιν] Libri ἐστὲν τὴν ὄψεν 
στρογγύλος, quod correzi. 

— 19. τὰ πάνϑ᾽ ἑαυτοῦ] τὰ παρ᾽ ἑαυτῷ V. παρ᾽ ἐν 
αὐτῶ À., τὰ περὶ ἐν αὐτῷ Cant., τὰ περὶ ἑαυτοῦ Gaisfordus. 
Corrigebam olim τὰ πάντ᾽ ἐν αὑτῷ,, cui nunc fortasse iniuria 
praetuli τὰ πάνϑ᾽ ξαυτοῦ, ut ξαυτοῦ ab ἐντὸς pendeat. 

— 20. . ἁπαξάπασαν] Ante Grotium ἅπαξ ἅπασαν. Idem 
l. 22. ἀρχὴν ἔχει addidit in codd. omissum. 

— 25. δύο xol δέκα] Cant. δὲ δώδεκα, Codd. δώδεκα, cor- 
rexi ex Diog. Laert. I, 91. 

— 26. κοῦραι ξξήκοντα] Ita ut videtur codd. nisi quod 
Α. κάρα habet; Diogenis codd. παῖδες τριήκοντα, pro quo Co- 
betus ex Gudii coniectura dedit παῖδες δὶς τριάκοντα. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XXXIÉ 


P. 60, 28. δέ v ἐοῦσαι] Vulgo dé τε οὖσαι. 

— 32. ἦν ποϑ᾽ ἡνίκα] Ante Nauckium ἦν ὁπηνίκα. 

P. 61, 2. δυσαυλέους] Revocanda codd. scriptura δυση- 
Move. 

— 4. λαΐνοις] Codd. λαγγήνοις et Aoyívotg, correxit 
Canterus. 

— 8. εὐεώτεδος Ante Grotium εὐγώτιδος. 

— 9. ὀρχάτους ἐτημέλει] ὀρχάτους μένει apud. Cant. ὁρ- 
χάτουσε τὴ μελλει V, ὀρχάτουσε τημέλεϊ Α. correxit Salmasius. 

— 10. κωφὰ χηρεύουσα] Libri κωφεύουσα ῥέουσα, i in qui- 
bus forsan aliud quid latet quam quod ego posui. Heerenius 
tentabat κωφά T ἐκφύουσα, lacobsius κωφά τ᾽ ᾿ἐκτρώσασα, 
Nauckius κώὥφεσιν βρύουσα., alius κωφά τ᾽ ἐκφέρουσα. 

— 18. Διί Codd. νηΐ et νηδία, Canterus δίκη» 4i 
Grotius. 

— 14. ἀμεινόνων] Nauckius ἀρειόνων: Cf. Homerus 
ἡμεῖς τοι πατέρων μέγ᾽ ἀμείνονες εὐχόμεϑ᾽ εἶναι. 

— 15. τρέφων] στρέφων malebat Nauckius. 

— 17. σπάσας] Codd. πᾶσαν. in quo aliud quid latet. 
Fort. πλάσας. 

— 24. ἄστη] Codd. αὕτη; quod primus omnium Wesse- 
lingius correxit. ἐπυργώσαντο] Probabiliter ἐπύργωσαν ve 
Valckenarius et Piersonus. 

— 29. νεκροῖς ἀϑάπτοις]. Ita mutata interpunctione cor- 
rexi. Edebatur κόνεν, νεκρούς τ ἀϑάπτους μηδ᾽ ἐν ὀφϑαλμοῖς 
ἐὰν, τῆς πρόσϑε --- δυσσεβές. 

- 80. δυσσεβὲς] Valckenarius δυσσεβοῦς. 

— 32. φϑινοπώρου] Imo φϑινοπώρω. ut in lemmate 
Gaisfordus praeeunte Brunckio. 

P. 62, 2. E ϑέρος] Vulgo ἢ ϑέρος. 

— 8. ὅτ] Rectius óx , quod in lemmate habet Gaisfordus. 

— ὅ. ϑέλγονται] Libri ϑάλποντας, correxit Ursinus, τέρ- 
ποόνται Grotius. ἀεργείᾳ Vulgo ἀεργείῃ. 

— 6. εὐαδε] Post hoc nescio an aliquid ad veris laudem 
dictum exciderit; vix enim dubitari potest, quin parem ver- 
suum numerum poeta utrique cantatori tribuerit. 

— 1. Aa Mtv] Ita V, λαλέον Cant. λαλέξεν alii rectius. 

— 12. νόσον] νοσέρ Ahrens. 


XL ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 62, 13. φέρει νιφετῶν κρύος, ὥστε] Vulgo φέρειν νεφε- 
τὸν κρυμούς τε ex cerrectione Ursini. Cant. φέρειν νεφετὸν 
κρυμνόν τε» À. E. φέρειν νίφετον πριμός ve, V. φέρειν 
κρύος τε. 

— 15. μήϑ' — ἄμμε] μή — ἄμμι Δ. pro ἄμμε prae- 
stat fortasse oq. 

— 16. βλαστῇ] Vulgo βλάστη Brunckius βλαστῇ. Exem- 
plis formae apud antiquos perrarae adde Empedoclem apud Cle- 
mentem Alex. Suom. p. 632. Pott. ἔνϑεν ἀναβλαστοῦσι ϑεοὶ 
τιμῇσι φέφστοι, 

— 18. Ex brevibus hisce philosophorum sententiis per- 
paucae tantum leguntur apud Plut. de Plac. I, 21. 22. et Galen. 
X, 5. reliqua Stobaeus solus sibi vindicat. HEEREN. 

— 19. Θαλῆς) Primum hoc Thaletis placitum | servavit 
quoque Diog. Laert. 1,35. σοφώτατον χρόνος, ἀνευρίσκει γάρ 
ἅπαντα. Paulo aliter tamen Plutarchus Conv. Sept. sap. vol. 
II. p. 153. χρόνος τὰ μὲν γὰρ ἐξηύρηκεν ἤδη, τὰ δὲ ἐξευρήσει. 
Ad quod Thaletis responsum respicit Aristot. Phys. IV, 13. 
HEEREN. 

— 22.0 χρόνος] Post χρόνος dubitari non potest quin 
exciderint verba αὐτοῦ γὰρ οὐδέν ἐστιν αἴτιον. Docent hoc 
Thaletis sententiae. 

— 23. Θαλῆς] Praeter Thaletem eadem sententia tribui- 
tur Sunonidi ap. Simplicium ad Phys. Arist. p. 179. Unde Tha- 
letis nemen male ex superioribus repetitum vel cum Simo- 
nide vel cum alio nomine permutatum esse suspicari licet. 
HEEREN. 

— 20. Evgvpóv] Vulgo Εὐριφῶν. Verba haec Εὐρυφῶν 

— ἔφη desunt V. A. E. 

— 28. τοῦ περιέχοντος | Obscuram Pythagorae sententiam 
optime illustrat Simplicius ad Phys. p. 165. Patet itaque τοῦ 
περεἔχοντος dictum esse pro τοῦ οὐρανοῦ. Apud Galenum 
legitur ro? περιέχοντος ἡμᾶς οὐρανοῦ. HEEREN. V. Boe- 
ckbium Philol. p. 99. 

P. 63, 6. Z'roerev] Sextus Emp. Pyrrh. Hyp. lI, p. 137. 
et adv. Phys. ll, 177. Στράτων ὁ φυσικὸς ἔλεγε χρόνον ὑπάρ- 
χειν μέτρον πύσης κινήσεως καὶ διαμονῆς. Quod enim ibi 
μέτρον. id ἢ, l. est τὸ ποσόν. Copiosius tamen hanc senten- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XLI 


tiam explicat praeter Sextum l. c. Simplicius ad Arist. Phys. 
Op. 168. b. HEEREN. 

P. 68, 7. συμπτωμάτων] Hoc e Sexto adv. Phys. II, s.238. 
addendum esse animadvertit Heerenius. 

— 9. ᾿ἀντιφῶν] Ita correxi librorum scripturam Zvri- 
φάνης» cuius inauditum est nomen inter graecos philosophos, 
at non infrequens Antiphontis, cuius de sole et luna placitum 
servavit Stobaeus Ecl. phys. I. p. 143, 23 et 153, 1. et Lau- 
rentius Lydus de. Mens. ΠΠ, 8. p. 106. cf. Aristot. Phys. I, 2. 
II, 1. Plutarch. Plac. phil. IT, 28. 

— 11. ᾿Διστοτέλης Ita A. in marg. pro lemmate. Petita 
haec esse ex Arist. Phys. IV, 11. 13. ostendit Heerenius. 

— 14. εἶναι δὲ] εἶναι δὴ A. Cant. 

— 15. γὰρ αὐτοῦ] Ante Heerenium παρ᾽ αὐτοῦ. 

— 19. τὸ νῦν] Codd. τὰ νῦν. correxit Heerenius. 

— 21. ἄνευ κινήσεως] ἄνευ addidit Heeren. laudato Arist. 
Phys. V, 10. et 11. ὅτε μὲν τοίνυν ovx ἔστι κίνησις (0 χρόνος) 
φανερόν, --- ἀλλὰ μὴν οὐδ᾽ ἄνευ γε μεταβολῆς. 

— 24. χρόνῳ] Ante Heerenium χρόνος. 

— 28. κινήσεως διάστημα] Diogenes Laert. VIII, 141. 
χρόνον εἶναι διάστημα τῆς τοῦ κύσμου κινήσεως. Cf. p. 64, 
28. et p. 05, 13. 

P. 64, 2. ὡς καὶ] Patritius ὥστε καὶ, fort. ὡς ἔστε καί. 

— 4. ἐὰν γὰρ] γὰρ add. Heeren. 

— 6. ἐνεστάναι --- ἐνεστὸς | Libri συνεστάναι --- συνεστός. 
corr. Heeren. 

— 14. χρόνος] Ante Heerenium χρόνου. 

— 20. Nova hic incipit paragraphus, etsi in Cant. ed. male 
sequentia prioribus iunguntur. HEEREN. 

— 21. ᾿“πολλόδωρος] Apollodorus hic commemoratus est 
Atheniensis Stoicus a grammatico diversus. Scripta eius pas- 
sim laudat Diogenes et iter ea quoque artem physicam, ex 
qua haec desumta sunt, Temporis definilio, quam hic exhibet 
Apollodorus, ex Stoicorum disciplina petita est, et supra iis- 
dem verbis Zenoni tribuitur. HEEREN. 

— 39. ἀπαρτιξόντως Ante Heerenium ἀπαρτίξοντος. 

— 30. Ποσειδώνιος ] Diogenes Laert. VII, 141. Ποσειδώνιος 
ἐν δευτέρῳ τοῦ φυσικοῦ λόγου — ἔτι δὲ καὶ τὸν χρόνον 


XLII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


ἀσώματον; διάστημα ὅ ὄντα τῆς τοῦ κόσμου κινήσεως. τούτου 
δὲ τὸν μὲν παρῳχηκότα καὶ τὸν μέλλοντα ἀπείρους , τὸν δὲ 
ἐνεστῶτα πεπερασμένον. 


P. 65, 8. χρόνου] Seclusit Heeren. 

— 14. καϑ᾽ δ] Ante Heerenium xo" ὃν. 

— 18. ϑάλαττα] Sic A. pro ϑάλασσα. καὶ vo] τὰ om. 
Heeren. 

— 22. ἐμφανέστατα] Sic dedi ex A. pro ἐκφανέστατα. 

— 27. φησὶ] φασὶ V. A. 

— 38. vgscvevo:| Vulgo ἐφεστάναι sine sensu, ὑφεστάναι 
V. ὑεστάναι Α. Cfr. Chrysippus Plutarchi Mor. p. 1081. T. τὸ 
μὲν παρῳχημένον τοῦ χρόνου καὶ τὸ μέλλον οὐχ ὑπάρχειν 
ἀλλ᾽ ὑφεστηκέναι, μόνον δὲ ὑπάρχειν τὸ ἐνεστηκός. 


— 29. εἰ μὴ] Sic nescio quis scripsit pro eG. Sensum 
declaravit Heeren. tempus futurum et praeteritum latiori tan- 
tum sensu dici ὑπάρχειν, ut ea quoque attributa, quae non 
ad hominis naturam pertinent, sed casu interdum ei competunt 
ut decumbere, ambulare, rel. existere dicuntur. καὶ] om. A. 


— 91. κατακέκλιμαι) Vulgo κατακέκλισμαε. A. κατα- 
κεκλίσμαε i. 6. κατακέκλεμαι. 

— 82. ὑπάρχει; Post hoc lacunam indicavi. 

P. 66. ὃ. op ἡλίου] Vulgo dg ἡλίου. 

— 6. τὴν περὶ γῆν ἀέρα] τῷ περὶ γῆν ἀέρε bene cor- 
rexit Heeren. 

— 14. ἀνωτέρω] Sic V. A. pro ἀνώτερον, hinc etiam l. 
15. κατωτέρω posui pro κατώτερον. Legi haec minus plane 
apud Plut. Plac. II. 32. et Euseb. Praep. Ev. XV, 54. adno- 
tavit Heeren. 

— 91. ἐπὶ τοὺς ἀφ ὧν] Vulgo ἐπὶ τοὺς αὐτοὺς ἀφ᾽ ev, 
in quibus αὐτοὺς cum V. A. P. delevi. 

— 24. ἐννεαδεκαετηρίδι] Vulgo ἐννέα καὶ δεκαετηρέδι. 
À. om. καὶ. 

— 25. ἑξήκοντα ἑνὸς δέοντος] Verba ἑνὸς δέοντος (sive 
mavis ἑνὸς δέουσιν) excidisse vidit Heeren. allato Aeliano V. 
H. X, 17. Οἰνοπίδης ὁ Χῖος ἀστρολόγος ἀνέϑηκεν ἐν Ὀλυμ- 
πίοις τὸ χαλκοῦν γραμματεῖον, ἐγγράψας ἐν αὐτῷ ἀστρο- 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XLIIL 


λογέαν τῶν ἑνὸς δεόντων ἑξήκοντα ἐτῶν. φήσας τὸν μέγαν 
ἐνιαυτὸν εἶναι τοῦτον. Cf. Boeckhiun Philol. p. 34. 

P. 66, 28. ἐπὲ ταυτῇ ἡμέρᾳ] Libri ἐπὶ ταῦτας ἡ uo, corr. 
Heeren., eandem anni magni explicationem Cicer. N. D. II, 18. 
habere adnotans. 

P. 07, 4. Si scazontibus scriptus est Scythini locus (v. 
Diog. Laert. IX, 16. Heeren vol. II P 216), priora sic restitui 
possut χρόνος ἐστὶ πάντων ὑστατόν τε καὶ πρῶτον ἔχει τ᾽ ἐν 
αὑτῷ πάντα κήστὶν εἷς αἰεί. Sed reliqua non expedio. 

— 8. τὸ δὲ 491g] Vulgo τὸ δ᾽ ἐχϑές. 

— 18. Ῥωμαίους Male om. ap. Plutarchum, Ρωμαίοις A. V. 

— 17. οὗ ταύτην] νεωτάτην Plutarchus. 

P. 68, 25. οὐρανοῦ γέγονεν] οὐρανὸν γέ iv A. 

P. 69, 13. ,négtoyoc | πάρεργον Ov Α. 

P. 70, 5. ὅϑεν] ὅϑεν καὶ A. V. 

— 8. οὗ μὲν κακῶν] Ante Grotium οὗ μὲν τῶν κακῶν. 

— 12. Moícas | Sic V. A. Moicac vulgo. 

— 17. μῶρον | Vulgo μωρόν. 

— 18. ἀλλ᾽ ἐστὶ δὴ] Ante Grotium ἀλλ᾽ οὐκ ἔστι δὲ. 

— 21. οἵτινες] εἴτινες V. 

— 80. πρώτιστον] Vulgo πρώτιστα, corr. e Platonis 
Symp. p. 278. ubi tamen 2 mss. πρώτιστα habere adnotavit 
Goisfordus. 

— 82. μοῦνον] Sic ex A. Gaisfordus pro μόνον. 

P. 71, 2. ὁ ἔρως] Dele articulum, qui operarum errore ac 
cessit. τὴν ἀρετὴν τελεσίδρομον εἶναι ποιεῖ] τὴν τῆς ἀρετῆς 
(ἀρετήν A.) τελεσέδρομον (πελεσίδομον A) εἶναι ποιεῖ V. À. 
Corrigendum igitur videtur τὴν τῆς ἀρετῆς [ὁρμὴν] τελεσίδρο- 
μὸν εἶναι ποιεῖ, sive τελεσιδρομεῖν ποιεῖ. 

— 10. ἐπιπέμπεται] Vulgo ἐκπέμπεται, corr. e Platone. 

P. 76, 4. 3v δὲ δέμας] Hic etiam om. libri δέ. V. ad p. 
10, 32. 

— 8. Δίνου ἐκ τῶν περὶ Φύσεως κόσμου] V. Lobeck. 
Aglaoph. p. 337. 

— 9. ἔριν] Epic A. V. 

— 10. ἐκ πάντων πᾶν ἐστι] Ita Grotius, pro πᾶν libri 
τὸ πᾶν. Scribendum igitur ἐκ πάντων τόπαν ἐστί. De τό- 
σίαν v. Boeckhium Praef. Pindari vol. I. p. 37. 


XLIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 76, 11. ἑνὸς μέρος, εἰν ἑνὶ | πάντα] Vulgo εἰν ἕν᾿ ( (sic) 
ἅπαντα ex corr. Grotii, libri εἶναι ἅπαντα. Praeterea pro ἑνὸς 
μέρος libri ovv μέρος. Scribendum erat ὅλου μέρος. 


— 13. ,ἕνός ποτ᾽ ἐόντος] Vulgo ἕνός ποτὲ ὄντος. τάδε 
πάντα] πάντα ταδ᾽ A. V. 

— 15. αἰὲν v] Codd. ἀεὶ 3v, corr. Grotius. xov πολλὰ] 
Cant. xol πολλὰ. ἀϑρῆσαι) Ante Heerenium ἀθροῖσαι. 

— 16. πολλάκι δ᾽ ἔσται ταῦτα] Ante Heerenium πολλάκις 
δ᾽ Er. quo corruptus versus non samatur. lacobsius tentat 
σολλὰ δ᾽ ἰδέσϑαι ταυτά, quod verum videtur. 


— WM. ἔχον] Codd. ἔχων. ποῖον Ante Grotium πήϊον, 
sed latet aliud quid. TOUT ὄν] Codd. τοῦτ ὦν, Cant. τούτων. 
Heeren. τοῦτ ὄν. Fuit opinor ταῦτ᾽ Ov, sed cetera non er- 
pedio. 

— 18. ὧδε] Codd. ᾧδε, Cant. ὧδέ, 

— 19. ϑνητὸς ἐὼνἾ Heeren. dubitanter ϑνητὸν ἐόν, se- 
quentibus haec iungens, cuius vestigiis insistens lacobsius 
conicit ov ϑνητόν περ ἐὸν ϑνήσκει. 


— 20. ἀλληλοτρύποις] Ita Canterus, codd. ἀλλοτρόποις, 
praestat sine dubio ἀλλοιοτρύποις. σχήμασι] Ante Grotium 
σχήματι. 

— 21. ἀλλάσσει] Ante Grotium ἀλλάξει. τρόπον τρόπων 
V. Α. τρύπῳ E. ὡς ἀποκρυπτέμεν] Ita Grotius, codd. ἀπο- 
κρυπτόμενα. 

— 22. ἔσται, ἐόν τ Ἴ ἐσσείοντ᾽ Υ. ἐς σείοντ᾽ Α. E. correxit 
Grotius; malim ἔσσετ᾽ ἐόν τ΄. lacobsius tentabat ἀφϑορόν 
ἐστε νέον τ᾽ αἰξέ — 

— 28. ἐκ πυρὸς] Plutarch. de Plac. 1, 3. Ἡράκλειτος 
καὶ" Ἵππκασος ἀρχὴν τῶν ὅλων τὸ πῦρ. ἐκ πυρὸς γὰρ τὰ 
πάντα γίνεσθαι, καὶ ἐς πῦρ πάντα τελευτᾶν λέγουσι. 


— 81. πρῶτος καλλίρροος] Cant. πρώτιστα καλέρροος» 
Α. πρῶτος καλλέρρους, COIT. ex Plat. Crat. p. 402. 

P. 77, 7. οὐδ᾽ αὖ] Vulgo οὐδ᾽ ἄν. 

— 15. οἶδ᾽ ; ἁπανταχοῦ] Vulgo οἷδε πανταχοῦ. 

— 19. δ᾽, 3] Codd. τ ἣν, corr. ex Plutarcho. 

- ?1. καὶ] Hoc e Plutarcho additum. 

— 22. Ἥρην] Ἥραν libri. 








ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM X. ΣΕΥ͂ 


P. 77, 24. καταλάμπεται} Codd. καταλαμβάνεται, corr. 
Canterus. 

P. 78, 1. σννερχόμενα τάδε πάντα) Recte apud Simpli- 
cium adv. Phys. P 310. συνερχόμεν᾽ εἰς ἣν ὃ etervoa. 

— 2. δ᾽ αὖτε ἕκαστα) Recte δ᾽ αὖ Oi, ἕκαστα apud 
Simpl φορούμενα] Vulgo φρουρούμενα,, Simplicius φορεύ- 

eva. 
r$ Ὅμηρος ll. ξ 

— 4. αἰνέττεται ΩΝ Α. 

— 9. Θαλῆς] Quae sequuntur partim extant ap. Plut. de 
Plac. phil. L 3. Galen. c. V. et Euseb. PE. XIV, 14. HEEREN. 

— II. ἀεὶ deest ap. Plut. et Euseb. qui habent στοχάξεται 
δ᾽ ἐκ τούτου πρῶτον. lacobsius in ἀεὶ putat πρῶτον latere. 
GAISFORD. 

— 13. ova] οὖσα Plutarchus. 

— 14. ὅτι] Ex Plutarcho add. Heeren. 

— 17. ὑδάτων] ϑυμιαμάτων V. A. E. 

— 19. Πραξιαδου] Ante Heeren. Πραυξιάδου. 

— 20. τὴν] Add. ex Plutarcho Heeren. 

— 23. γίνεται) γίγνονται Heeren.; at fort. in iis quae 
praecedunt pro πάλλεν scribendum πᾶν. ἀπέραντον lta omnes 
Eusebii codd. habere adnotavit Gaisfordus, Cant. ἀπεέρατον, 
Heeren. ἀπείραντον. 


— 26. τὸ ἄπειρον] Plutarehus addit: πότερον ἀήρ ἔστιν 
ῆ ὕδωρ ἡ ἢ γὴ ῆ ἄλλα τινὰ σώματα" ἁμαρτάνει οὖν τὴν μὲν 
ὕλην ἀποφαινόμενος, τὸ δὲ ποιοῦν αἴτιον ἀναιρῶν. τὸ γὰρ 
᾿ἄπειρον etc. Aberravit ab his forte Stobaei oculus ob similes 
vocum terminationes, HEEREN. 

— 21. ὑποκέηται] Vulgo ὑπόκειται, correxi e Plutarcho. 

— 20. ἀενάου, ἀέναον] Vulgo ἀεννάου, | ἀένναον. 

P. 79, 1. ἐκ γαίης γὰρ πάντα, καὶ εἰς γῆν πάντα) Vulgo 
γῆς yoe τὰ πάντα καὶ εἰς γῆν τὰ πάντα, corr. e Sexto Emp. 
p. 990. Bekk. 

— 2. Ἐνρυστράτου) Ita Heeren. dedit e Diog. Laert. II, 3. 
pro Exvavátov, at fort. Diogenes e Stobaeo corrigendus, 

— 9. μέων τὴν] Libri μίαν ἢ 9, τὴν, corr. e Plutarcho. 

— 14. Κλαζυμένιος] Vulgo ὁ Κλαζομένιος. 


XLVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 79, 20. αὔξεται) Post αὔξεται supplent nonnulla a Plu- 
tarcho omissa: καὶ ἐν ἐκείνῃ ἔτι τῇ τροφῇ μόρια αἵματος 
γεννητικά; καὶ νεύρων καὶ ὀστέων καὶ τῶν ἄλλων, & ἦν 
λόγῳ ϑεωρητὰ μόρια. οὐ γὰρ δεῖ πάντα ἐπὶ τὴν αἴσϑησιν 
ἀνάγειν, ὅτι ἄρτος καὶ τὸ ὕδωρ ταῦτα κατασκευάζει, ἀλλ᾽ ἐν 
τούτοις ἐστὶ ϑεωρητικὰ μόρια etc. Patet in Stob. librariorum 
negligentia lacinias plenae lectionis superesse omnemque adeo 
hunc locum ex Plutarcho supplendum esse. HEEREN. 

P. 80, 3. τὸ ϑερμόν] Libri omittunt, supplevit Fabricius 
ad Sextum Pyrrh. Hyp. Ill, 32, 

— 7. τὰ δ᾽ Ante Heeren. τὰ. 

— 10. ἀέδιον] Libri ἔδιον, Plutarchus εἰδεκόν, corr. 
Heeren. 

— 11. ὑλικόν] Libri ἔδιον, correctum ex Plutarcho. 

— 12. τοῦ ἀριϑμοῦ] Hoc accessit ex Plutarcho. 

— 15. φησίν] φασὶν A. 

— 17, ὑπερβάλῃ] ὑπερβάλλῃ A. Mox τὴν τῆς libri. τες 
τῆς Heeren. , ὑπερβάληται τὸν τῆς Plutarchus. GAISFORD. 

— 19. ὕρκου] E Plutarcho add. Heeren. 

— 22. ἀενάου) Vulgo ἀεννάου. φύσιος] σοφίαν A. V. 

— 24. καὶ συχνοὺς) λέγεν praefigit Cant. quod fortasse 
e λόγου corruptum et cum titulo operis, ex quo haec excerpta 
sunt, coniungendum est: ἐκ τοῦ περὶ εὐσεβείας λόγου. πέ- 
πυσμαε] Ita correxi editum πέπεισμαι. 

— 25. οὗτος] Ante Heerenium αὐτός. 

— 26. ἀπορησίας ἔχεται] Vulgo ἀπορήσας ἔρχεται; Hee- 
ren. &7tooíov παρέχεται; Gaisfordus ἀπορίας ἔχεται, qui recte 
ἔχεται dedit, at pro ἀπορήσας scribendum ἀπορησίας, de quo. 
nominum genere a Lobeck. ad Phryn. p. 514. 

— 27. ἐπινοεῖται καὶ γεννᾶν. ὃ δὲ] Vulgo ἐπινοεῖται καὶ 
& γέννα δὲ, Heeren. ἐπινοεῖται γεννᾶν; 0 δὲ. quod partim 
sequutus sum. 

— 82. Ἵππασος) Ἱππάλους Cant. in textu. Hippasus in 
versione, secundum Plutarchum. Ἵππαλος A. GAISFORDUS. 

P. 81, 2. εἰς αὐτὸ] Imo εἰς αὑτό. γίγνεται γῆ] γῆν γί- 
γνεσϑαι Plutarchus. 

— 10. Mvao£ov] Legebatur νασαίου. quae imperitorum 
lapidariorum scriptura est. Cf. C. Keil Phil. Gott. Suppl. Hl. p. 573. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XLVII 


P. 81, 16. ἀδιάφϑαρταΊ] otro ἄφϑαρτα Plutarchus. 

— 17. ϑραυσϑῆναι] Ita e Plut. scripsi, libri ergo vas, 
Cant. τρωϑῆναι. 

— 19. τμηϑῆναι] τιμηϑῆναι A. ἀπαϑὴς — κενοῦ) 
ἀπαϑεῖς οὐσαι καὶ ἀμέτοχοι κενοῦ V. Α. 

— 23. καὶ ἀρχὴ] οὖσα addit Patritius. 

— 24, ἀλλ᾽ 1j Patritius. εἴγε] ἐπείγε T Patritius. 

— 25. ἑτέρων) Patritius addit αὐτή γάρ ἐστιν. ἐπεὶ μὴ 
ἄλλης «ἀρχῆς ἔτυχεν οὖσα. μονὰς οὖσα ovv] Malim μονας 
ovv ovoa, vel delendum μονάς. 

P. 82, 2. Συρακόσιος Vulgo Συρακούσιος. 

— 3. ἀρχὰς] Addidit Heeren. 

— 1. ὃ δὲ] ὁ 0 μὲν Heeren. 

— 8. τοῦ κόσμου] Om. Plutarchus. 

— 13. αἰϑέριον] Ita Plutarchus, libri τὸ αὐθέριον. Co- 
piose Aristoteles sententiam hanc exponit Phys, I, 6. 7. de 
elementis autem disputat de Caelo Il, 4. 5. et de corrupt. et 
gen. I, 3. HEEREN. 

— 17. Διόδωρος) Sextus adv. Math. IX, 363. p. 462. 
Bekk. Διόδωρος δὲ ὁ ἐπιπκληϑεὶς Κρόνος ἐλάχιστα ἀμερῆ 
σώματα. 

— 18. τὰ δ᾽ αὐτὰ] δ᾽ av V. 

— 22. πλεῖστον --- στοιχεῖα) Haec e Plutarcho p. 875. 
C. addenda esse animadvertit Heerenius. 

— 21. τοῦτο] Accessit e Plutarcho. 

— 30. Τιμαίῳ] p. 30. 

— 31. φαῦλον] φαῦλον A. cum φρᾶυλὸν in marg. i. e. 
φλαῦρον, ut apud Platonem est. 

P. 83, 7. ἐξ ὧν] Haec addidi, pariter 8. γένεσϑαι et πάλιν, 
quamquam pro hoc revrc scribere sufficit pro ταῦτα. 

— 9. πῦρ] Addidit Heeren. 

— 15. ὥστε] ἔστι A. dq αὑτοῦ] Vulgo ἀπ αὐτοῦ. 

— 18. τοῦ πυρὸς στοιχείου] Editum erat apud Canterum 
nullo sensu τοῦ πυρὸς στοιχεῖον κατὰ δὲ τὸν πρότερον OU 
pev ἄλλου γὰρ καὶ μετ ἄλλων συστατικὸν εἶναι. ---- στοιχείου 
pro στοιχεῖον exhibent codd. V. A. Reliqua sananda erant 
verborum transpositione ita ut ea in contextu exhibuimus. 
Vult enim auctor altero sensu ignem solum, priori vero (κατὰ 


XLVII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


: ' , . e . J3P 
vOv προτερον Aoyov) ignem simul cum tribus reliquis ele- 
mentum dici. HEEREN. 

P. 83, 22. ἔτι] Ante Heerenium ἔστε. 

— 95. δευτέρα] Vulgo δεύτερον. 

— 26. λέγεσϑαι δὲ] δὲ addidit Heeren. 

P. 84, 6. τρέτον δὲ] Abest vulgo δέ. 

— 1. ἀφ᾽ αὐτοῦ] Vulgo ἀπ᾽ αὐτοῦ. 

— 11. καὶ ὃ Aóyoc] Vulgo. καὶ “λόγος. 

— 14. eic αὑτὴν] Vulgo eic αὐτήν. 

— 15. καὶ τὸ αὑτῆς] An κἀπὸ αὑτῆς vel κάφ᾽ αὑτῆς 

— 20. ὕλη --- μεταβολαῖς] Leguntur haec etiam apud 
Plut. I, 9. et Euseb. PE. XIV, 4. Pro πάσῃ, quod Eus. omittit, 
Plut. habet πρῶτον. 

-- 24. τρόπος] Codd. τόπος 9 corr. Heeren, qui mox sine 
causa προνοοῦντος dedit. 

— 27. ἔσχε] Vulgo εἶχε. 

P. 85, 11. ὁ αὐτὸς Plato Tim. p. 50. 

P. 86, 6. ποεῶν ἦν Malim ποιῶν ἂν ἦν. 

— 14. ὄντων πρώτων V. A. E. 

— 92, δὲ ἀίδιον] καὶ ἀίδιον V. Α. 

— 30. οὗ δὲ τἀμερῆ] Libri οὐδὲ οἵ τὰ μέρη, corr. a 
Plutarcho et Eusebio. 

P. 87. 4. τὴν οὖσαν] Seclusit Heeren. Mox ὑπόϑεσιν 
pro ὑπόστασιν V. 

— 18. Ἰδέα] Apué Plutarch. Il, p. 882. D. Galen. c. 6. 
Euseb. p. 846. A. αἰτία — ὑποστάσεως] Om. Plut. Eus. GAIS- 
FORD. τοιούτων ὄντων) Haec vulgo omittuntur; addenda 
esse res ipsa ostendit docentque ea quae leguntur p. 89, 4. 

— 19. παράϑειγμα τῆς τῶν κατὰ φύσιν ἐχόντων αἰσϑητὼν 
ὑποστάσεως] Galen. ubi mox οὖχ ὑφεστῶσα ubi Plut. μὲν μὴ 
ὑφεστῶσα. Infra idem eixovífovoa. V. Davis. Cic. Tusc. L4. 
GAISFORD. 

— 22. διατάξεως] δείξεως Plut. Eus. Seqq. non agnoscunt 
Plut. Eus. Gal. GAISFORD. 

— 929. ᾿Δριστοτέλης] Petita haec esse ex. Phys. libr, I. et 
Il. primis eapitibus annotavit Heeren. 

P. 88, 3. τὸ τί ἦν] Vulgo τό τι ἦν, ut 1. 14. 

— 8. τοσούτῳ] τοσοῦτο, V. Α., quod reponendum. 


" ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. XLIX 


P. 88, 4. διαφέρειν] διαφέρει V. A, 

— 5. ἐπιπολαῖος] Vulgo ἐπισοολαίως, V. énesoAaía , cor- 
rexit Gaiafordus. 

— 1, περὶ τὴν τοῦ γάλαπτος οὐσίαν. Scribendum videtur 
παρὰ pro περί. 

— 9. δ᾽ αὐτὸ] Ante Heeren. αὐτό. 

— 10. ἐντελεχῶς | Scribendum videtur ἐνδελεχῶς. 

— 13. ἐντελέχεια] ἐνδελέχεια A. 

— 21. ἡδύνατοΊ] Ita A., Cant. ἀδύνατο, Heeren. δύναιτο. 

— 22. εἰδοποιηϑὲν] Leguntur apud Cant. (et A.) hic con- 
tinuo verba quae infra s. f. cap. iterum repetuntur, τὰ dv- 
νοήματα — τὰς ἰδέας, librariorum negligentia alieno hic loco 
inserta. HEEREN. 

— 23. Πλατων Platonis nomen recte quidem supplevit 
Heerenius, at totus hic de ideis Platonicis locus transscriptus 
est ἐκ τῶν Χιδύμῳ περὶ τῶν ἀρεσκόντων Πλάτωνι συντε- 
ταγμένων apud Eusebium P. Ev. ΧΙ, 23. 

— 38. ἵππους) Libri ἀνθρώπους, emendavit Canterus 
habetque hoc ipsum Eusebius. πάντα] Vulgo et Eusebius τὰ, 

—— 80. γίνεσϑαι]) Ante Heerenium γενέσϑαι. 

— 31. οὕτως καὶ] οὕτως ἐκ Eusebius. 

P. 89, 1. τῆς δὲ ἵππων ἔππους ἅπαντας] Haec exciderunt 
e libris Stobaei et Eusebii; addenda esse docet vel particüla μὲν 
in verbis τῆς uiv ἀνθρώπων. 

— 8. τοῦδε παράδειγμα --- ἐκ τῆς πάσης οὐσίας] Haec 
addidi ex Eusebio. 

— 12. Παρμενίδῃ] P. 132. 

— 18. φησὶ] φασὶ V. À. 

— 19. ὡσανεὶ ποιὰ] Ita Iacobsius pro ὡς ἂν εἴποι. Wyt- 
tenbachius ὡσανεὶ δή τις εἴποι. 

— 28. κοινότερον εἰπεῖν Vulgo κοινότερον εἶπε, in quibus 
Heerenio εἶπε delendum videbatur. Scribendum potius erat δἰσεεῖν. 

— 24, ταῦτα | Malim ταῦτας. 

— 26. πτώσεων Pro πτώσεων legendum Heerenius cen- 
set περιπτώσεων et post τυγχάνειν excidisse suspicatur καὶ 
τὰς ἀλόγους ψυχάς. 

P. 90, 6. Πλάτων] Sic Plut. Πλάτωνος Α. in margine; om. 
Canterus. 

BTOB. ECL. PHYS. D 


L ADNOTATIO ORITIOA AD LIBRUM I. 


P. 90, 8. ἐν Τιμαίῳ] P. 28. 

— 19. "Aguovovélqc ἔφησε] Heerenius scripsit ᾿Δριστοτέλη 
δέ φασι, in quibus φασὶ manifesto falsum est, magis place- 
ret ᾿4ριστοτέλη δέ φησι, scil. scriptor, cui sua debet Stobaeus, 
quem Didymum esse non dubito. 


— 20. τοιούτῳ] Ita Heeren. pro τοιούτοις, τὸ ἐξ ov] 
Ita V. A. vulgo τό τε ἐξ ov. 


21. ἔχει] ἔχειν V. quod recte habebit, si in superioribus 
scripseris Ὄκελλόν gom, cf. ad p. 90, 19. 


P. 91, 2. xal αἴτιον ὅτι" ov δὲ] Legebatur corrupte καὶ 
αἴτιον ὅτι οὐδὲ αἴτιον. Difficilis omnino est critica in his 
Stoicorum argutiis, cum ipsis eorum libris careamus. Si in 
reliquis sana est lectio, locum ita intelligo. Chrysippum pri- 
mam caussam dixisse τὸ ὄν, quod nempe Stoici aeternam eam 
esse putarent; porro corpus. Sequens αἴτεον redundare vide- 
tur, quare illud uncinis inclusi. Dixit eam porro τὸ ὅτι i. e. 
ralionem quare aliquid existat. ov δὲ αἴτιον i. e. effectum, 
διά τι. Discrimen quod iam ponitur inter causam et causale 
ad meras argutias redit, quibus dialecticam Stoicorum, Chry- 
sippi maxime, redundasse constat. HEEREN. 

— 10. of ἐφεξῆς} οὗ λοιποί A. 

— 16. Ὄκελλος᾽ "Ἄγγελος V. Ἤκελλος Α. E. ) 

— 18. σκάνεα τῶν ξώων fox] τῶν ξώων addidi ex V. Α.. 
fex pro δῶα dedit Heeren. praeeunte Cantero , qui vertit vita. 


— 19. ὁ ϑεός} Articulus fort. delendus. τὼς δ᾽ οἴκως 
Ante Heerenium τοὺς δ᾽ οἴκους, 

— 21. ὧν Vulgo οὖν. φύσις] φύσιν Α. ἁρμόχϑαι 
Vulgo ἁρμόσϑαι, V. À. ἁρμόχϑαι. 

— 22. μηδέποτ᾽ Malim μηδέποκ᾽. ἀκοσμίαν ἀκοσμέας 
À., recte si pro plurali habetur. ἐκβαίνειν] Fort. ἐκβαένεν. 

— 23. τὼς οἴκως ὀλιγοχρονίως] Doricas formas restituit 
Heeren. ex V. A. 

— 24, ἐξ ἀς] Vulgo ἐξ ἧς. 

— 25. συνέστακε] Legebatur συνέστη. 

— 26. μεταβαλλοίσας] Sic V. vulgo μεταβολίας. Α. μετα- 
βολλοίσας. forsan igitur μεταβολοίσας. γενναμένων) Ita V. 
γεννωμένων À., γενομένων Cant. rectum videtur γεννωμένων. 


—HpáÁáÀX IP 


-— —R- — Wo ——-—— ——— Wu D um w—— um 


— 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LI 


P. 91, 27. ἀπομέννασις] lta V. ἀπογένεσις Cant. ἀπὸο- 
γέννεσις À. 

— 28. κυβερνῇ — κυβερνῆται] Ita scripsi pro κυβερνεῖ 
et κυβερνεῖται, quae sublestae fidei forma est. Apud Dionem 
Cass. 50, 29. Bekkerus rescripsit xvprovoot. Suspectum item 
κυβερνεόμενος p. 119, 1. nisi ionica forma scriptor usus est. 

— 29. δυνάμι Vulgo δυνάμει. 


— 81. τὸ μεταβάλλον] Recte seclusit Heeren. at post 
ἄλογον excidit sine dubio καὶ ἄφρον. 
P. 92. 5. εἶναι Vulgo ἐστι. 


— 6. ὄγκον ἀντίτυπον] Varias corporis definitiones re- 
censet Sextus Emp. adv. Math. 1, 21. εἶ γὰρ σύνοδός ἔστι (τὸ 
σῶμα) καὶ ἀϑροισμὸν μεγέϑους καὶ σχήματος καὶ ἀντιτυπίας, 
ὥς φησιν Ἐπίκουρος; ἢ τὸ τριχῇ διαστατόν, τουτέστι τὸ ἐκ 
μήκους καὶ πλάτους καὶ βάϑους, καϑάπερ οὗ μαϑηματικοὶ 
λέγουσιν, ἢ τὸ τριχῇ διαστατόν, ὡς πάλιν ὃ Ἐπίκουρος, ἕνα 
τούτῳ διορίξῃ τὸ κενόν, ἢ 0yxog ἀντέτυπος ὡς ἄλλοι. Ex 
ultimis his verbis, simul ex Plut. I, 12. ὄγκος ἀντίτυπος ὅσον 
dp ἑαυτῷ ἢ τὸ κατέχον τόπον, emendandus videtur Stobaeus, 
apud quem pro ὄγκος ἀντίτυπος extat ἶσον ἀντίτυπον, ac sic 
iam rescribi iussit Fabricius ad Sextum 1. 1. Defendi tamen 
posse videtur lectio vulgata, si eam ita intelligas, ut oov ἀντί- 
τυπὸον sit id quod ab omni parte aequaliter resistat, adeoque 
nil mütandum censui. HEEREN. Non dubitavi recipere Sexti 
et Plutarchi scripturam; nimirum ἴσον ex xov natum est er- 
rore frequentissimo, 0y Autem describentis negligentia exci- 
derat. Praeterea malim ἢ ὄγκον ἀντίτυπον. 

— 7. Πλάτων] Respici ea quae Plato disputat in Timaeo 
p. 02. 03. adnotavit Heeren. 

—— 12. τὸ πῦρ] ἁπλῶς addidit Heerenius eumque sequu- 
tus Gaisfordus, ex Plutarcho, ut ait, qui ἁπλῶς illud non post 
τὸ πῦρ habet , sed post τὴν γῆν. V. Plutarch. de Plac. Ι, 12, 
8. ἀέρα δὲ καὶ ὕδωρ] lta scripsi pro ἀέρα δὲ καὶ πῦρ, qui 
nil nisi operarum error esse videtur editionis Heerenianae, 
quem securus patiensque servavit Gaisfordus. 

— 16. μέγεϑος ἔχοντα] Distinguit Aristoteles magnitu- 
dines ipsas et ea quae magna dicuntur. Ante oculos habuit 

p* . 


LII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


. auctor. noster libros de Caelo I, 1. etc. ubi haec omnia exponun- : 
tur. HEEREN. 

P. 92. 30. σῶμα] Heereniana editio πῦρ, contra sensum; 
hunc quoque errorem patienter tulit Gaisfordus. 

P. 93, 6. οὔτε κενὸν οὔτε χρόνος] Haec addenda esse 
recte vidit Heeren. 

— 8. φύσει κοῦφα — δύο δὲ βαρέα] Ita correxi quae 
vulgo sic eduntur κοῦφα — φύσει δὲ δύο βαρέα. — — 

— 9. νεύσει] νεύει À. cum Plutarcho. 

— 10. καὶ τὸ μὲν — περιφερῶς κινεῖται) Haec ab h. 1. 
aliena esse animadvertit Heeren. 

— 14. μὲν] Libri δὲ, correctum a Reiskio. 

— 15. τότε μὲν — τότε δὲ] V. πότε μὲν --- πότε δὲ. Μα- 
lim ποτὲ μὲν --- ποτὲ δέ. 

— 17. καὶ ἀποπαλμόν] Ita Heerenius ell. Diogene Laert. 
X, 44. Libri xat ὑπὸ παλμὸν, Plutarchus xol κατὰ παλμόν. 

— 21. τἀμερῆ] Ante Heerenium τὰ μέρη. 

— 23. Στράτων] De Stratonis sententia Heerenius affert 
Simplicium ad Arist. de Caelo I, p. 62, b. ταύτης δὲ τῆς δόξης 
— γέγονε καὶ Στράτων καὶ Ἐπίκουρος, νομίζοντες 6 ἅπαν 
σῶμα βάρος ἔ ἔχειν καὶ ἐπὶ τὸ μέσον φέρεσϑαι , τῷ δὲ τὰ 
βαρύτερα ὑφιξάνειν, τὰ δ᾽ ἧττον βαρέα vm ἐκείνων éx- 
ϑλίβεται (leg. ἐκϑλίβεσϑαι) βίᾳ ἐπὶ τὸ ἄνω. ὥστε εἶ τις 
ἀφέλοιτο τὴν γῆν, ἀφίκοιτο ἃ ἂν τὸ ὕδωρ ἐπὶ τὸ κέντρον, κἂν 
εἴ τις τὸ ὕδωρ, ὃ ὃ ἀήρ, κἂν εἰ τὸν ἀέρα, τὸ πῦρ κατ αὐτούς. 

— 26. Θάλητος] Vulgo Θάλεως, poteram lenius Θαλεω 
corrigere. Cf. p.85, 2. ubi ex A. scripsi Θάλητος, quum vulgo 
esset Θάλεω; quod in V. Θαλεως scriptum est. 

— 29. Ἐμπεδοκλῆς} Additur vulgo περὶ ἐλαχίστου (Α. 
περὶ ἐλαχίστον), quae suasu Heerenii omisi ; eadem verba apud 
Plutarchum pro inscriptione sunt. Scribendum autem videtur 
«περὶ ἐλαχέστων, quo ducit Α. 

— 30. πρὸ] Plutarchus Plac. 1, 13. πρὶν. Seclusi πρὸ, 
efr. p. 100, 28. 

P. 94, 5. Ἡρακλείδης ϑραύσματα] Non ϑραύσματα He- 
raclides atomos dixerat, sed ὄγκους teste Dionysio apud Eu- 
sebium P. E. XIV, 23. 

— 6. σώμα] Corporis definitionem quae sequitur servavit 


-— ἈΞ SS AU. UM "Bow A 


— 79 


ΝΠ - 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. LIIÍ 


quoque Sextus Emp. adv. Math. I, 21. ubi eam ex Mathemati- 
corum schola petitam esse addit, copiosius autem eam exponit 
IIl, 19. HEEREN. 

P. 94, 7. πλέον] ἄλλως addunt V. A. probabiliter πλεο- 
ναχῶς corrigit Heerenius. 

— 21. πέλεναι χρεὼν] πέλεν &yosov Cant. et fere A. ubi 
om. τί. pro πέλεναι Platonis Soph. p. 244. cod. vetustiss. 
σπελεναι absque accentu. Dindorfius in Th. L. 6. v. H&o 
reponit πέλεμεν. GAISFORD. 

— 271. Παρμενίδου] Addieci ex V.cf. Stein. ad Emped. 138. 

-— 28. ἶσος] ἶσον A. ἐὼν] Addidit Grotius. 

— 29. μονέῃ] Libri μεμέης, corr. e Simplicio. περεηγέϊ] 
περιτεϑῆ Α. περιτείϑη Cant. 

P. 95, 7. αὑτῷ] Vulgo αὐτῷ ut 9 et 12. 

— 23. δίκαιος δίκαιον Α. 

— 21. πῇ] xoi A. 

P. 96, 7. κωνοειδές] V. Boeckhii Philol. p. 99. 

— 18. μετὰ τὸ συστῆναι τὸν κόσμον καὶ va ξῷα ἐκ τῆς 
γῆς ἐξαγαγεῖν] Heerenius haec ita interpretatur 'posiquam 
conslitissel et animantia ex terra produxisset; atqui mundus 
animantia produxisse dici non potest. Galenus pro ἐξαγαγεῖν 
habet συμφῦναι, bene ad grammaticam, minus bene ad dicendi 
usum. Recte habet ἐξαγαγεῖν, ut Diogenes et Anaxagoras, qui 
animantia ex terra producta esse statuerant, ipsi ea e terra 
produxisse dicantur. Non infrequens haec dicendi ratio est, 


. ut f. 100, 20: Ξενοκράτης ἐκ μικροτέρων ὄγκων τὰ στοιχεῖα 


συγκρίνει. Floril. vol. IV. p. 245, 2. Σέλευκος κινεῖ καὐτὸς 
τὴν γῆν. Cf. Hemsterhusius ad Thomam Mag. p. 187 et 
Heindorfius ad Platonis Theaet. p. 410. Ac fortasse etiam pro 
συστῆναι vel σύστημα. ut V. habet, scribendum est συστῆ- 
σαι. quamquam id non necessarium est. 
᾿ — 20. ἐγκλινῆναι) Casu sic edidi pro ἐγελυθῆναι, ut 1. 27. 

ἐπικλινῆναι pro ἐπικλιϑῆναι. τοῦ αὐτομάτου] [πιὸ ταντο- 
μάτου. 

— 29. τὸν ὅλον] τὸν ἄλλον V. 

P. 97, 2. κινήσεως} Quae his adduntur in libris διὰ τὰς 
ἀνατολάς; ea recte Heerenius cum Plutarcho omisit. τὰ 
δυτικὰ] Male hic apud Canterum repetita erant verba Ζήνων 


LIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


ἔφασκε τὸ πῦρ xov εὐθεῖαν κινεῖσϑαι. quae supra iam 
affuere. Turbatur iis simul sententiarum nexus, nam ea quae 
sequuntur, iungenda sunt cum prioribus, a quibus Cant. male 
ea separavit. HEEREN. 

P. 97, 2. o9" ὕψος] Vulgo οὐδ᾽ ὕψος. 

— 8. φασιν] Hoc Meletis illis verbis pertinet iam ad 
Platonem et Aristotelem. Plato in mundo supra. vel infra ali- 
quid dici posse negat in Tim. p. 62. τοῦ δὴ κόσμου ταύτῃ 
πεφυκότος τε τῶν εἰρημένων ἄνω τις ἢ κάτω τιϑέμενος ovx 
ἐν δίκῃ δόξει τὸ μηδὲν προσῆκον ὄνομα λέγειν, et mox infra: 
τὸ γὰρ ὅλον, καϑάπερ εἴρηται. νῦν δὴ σφαιροειδὲς ὄ 0v, 
τόπον τινὰ κάτω. τὸν δὲ ἄνω λέγειν ἔχειν, οὐκ ἔμφρονος. 
Aristol. de Cael. II, 2. idem ostendit: ἅμα δὲ εἰώϑαμεν λέγειν 
τὰ πλάγια ἐν τῷ κόσμῳ ov τὰ ἄνω καὶ τὰ κάτω, ἀλλὰ τὰ 
περὶ τοὺς πόλους etc. HEEREN. 

— 4. λέγεται) λέγεσϑαι A. 

— 8. ταυτὸ] Ante Heerenium τοῦτο. 

— 10. ἄχρε τοῦ μέσου] Intelligo quod attinet ad medium, 
quo sensu μέχρε et ἄχρε saepius poni notatum est iam lexi- 
cographis. . Philolai enim hanc sententiam fuisse, formationem 
mundi inde a centro initium cepisse, clare docent sequentia. 
HEEREN. De verbis ἄχρι τοῦ μέσου cf. Boeckhium Philol. 
p. 91. Fortasse tamen scribendum est ἀπὸ τοῦ μέσου. 

— 24A, χλωρόν] Vulgo ὠχρόν. 

— 28. χρῶμα τοῖς πόροις τῆς ὄψεως ἐναρμόττον] Plato 
in Men. p. 76. οὐκοῦν λέγετε ἁπορροᾶς τινας τῶν ὄνπων 
κατὰ Ἐμπεδοκλέα; — σφόδρα γε — καὶ πόρους, εἰς οὺς 
καὶ δι᾽ ὧν af ἀπορροαὶ πορεύονται; — πάνυ γε. — καὶ 
τῶν ἀπορροῶν τὰς μὲν ἁρμόττειν ἐνίοις τῶν πόρων; τὰς 
δὲ ἐλάττους τὰς δὲ μείξους εἶναι ; — ἔστι ταῦτα. -- οὐκοῦν 
καὶ ὄψιν καλεῖς τι; — ἔγωγε. --- ἐκ τούτων “δὲ σύνες 0 
τοῦ λέγω, ἔφη Πίνδαρος. ἔστι γὰρ χρόα ἀπορροὴ σχημάτων 
ὄψει σύμμετρος καὶ αἰσϑητός. Cf. ad p. 290, 4. 

— 29. τὰς δὲ διαφορὰς — ποικιλίας] Verba haec e su- 
perioribus temere repetita neque Plutarchus habet neque Ga- 
lenus; seclusit Heerenius. 

P. 98, 3. χλωρὸν] Ita Schneiderus Saxo et Burckhardus de 
Democriti doctrina de sensibus p. 22. Vulgo ὠχρόν. 





ADNOTATIO CBITIOA AD LIBRUM I. Inv 


P. 98, 4. Πλάτων] Plato Tim. p. 67. τέταρτον δὴ λοιπὸν 
ἕτε γένος ἡμῖν αἰσϑητικὸν ; συχνὰ ἐν ἑαυτῷ ποικίλματα 
κεκτημένον ἃ ξύμπαντα μὲν χρόας ἐκαλέσαμεν, φλόγα τῶν 
σωμάτων ἀπορρέουσαν, ὄψει σύμμετρα μόρια ἔχουσαν πρὸς 
αἴσϑησιν. 

— 11. φύσει Vulgo φύσιν. χρῶμα, τὰ μὲν] Libri 
χρώματα μὲν, corr. Canterus in marg. 

— 12. ἄποια] Ante Heerenium ποιά, 

— 18. κεχρώσϑαι] κέχρωσται V. A. 

— 14. ῥυθμῷ] Democritus δυσμῷ scripserat. προτροπῇ] 
Nescio quae huius compositi vis sit. Àn τροπῇ ἣ cf. Aristot. 
de Gener. et Corr. I, 2. χροιὴν οὔ φησιν εἶναι (Democritus), 
τροπῇ γὰρ χρωματέξεσϑαι. ὃ δὲ σχῆμα] Legebatur ἡ δὲ 
σχῆμα. 

» — 17. χλωροῦ] Vulgo ὠχροῦ. v. Burckhardus 1. 1. 

— 18. τὰ ἐν σκότῳ] Articulus forsan delendus, cf. 1. 23. 

— 21. διαφανὲς] Heeren. διαφανῆ. — 

— 21. ποιότητος] Ante Heerenium ποιότητα. quod ser- 
vari posse videtur. 

— 28. τῷ λόγῳ Libri τῶν λόγων, corr. Heeren. 

— 32, αἰσϑητικὸν] αἰσϑητὸν Α. 


P. 99, 4. ἐν / τοῖς] τῆς Canterus. statim pro αὐτὸ apud Pla- 
tonem est αὐτῶν. 

— 6. μάλιστ᾽ εἰκὸς πρέποιτ᾽ ev] πρέπει ἂν Canterus. 
Corrigendum videtur μάλιστα πρέποι τὰν τὸν ἐπιεικῆ λόγον 
διεξελθεῖν, eiecto εἰκός et recepta Stobaei scriptura τὸν 
ἐπιεικῆ λόγον. pro qua apud Platonem est ἐπιεικεῖ λόγῳ. 

P. 100, 24. οὗ περὶ ᾿ἀναξαγόραν καὶ Δημόκριτον) Haec 
addidi ex Plutarcho Plac. I, 17. et Galeno Hist. phil. c. 10. 

— 26. uixgovéoov] Malim μικροτάτων. 

P. 101, 1. ἀμετάβλητον] Ita e Plutarcho rescriptum est 
pro τῶν ἀμεταβλήτων. 

— 5. εἴ τινές εἰσι λόγοι] Haec Heerenio non dubium est 
quin glossatori debeantur, de quo tum demum iudicari poterit, 
. 8i quis quosnam dicat λόγους docuerit. Fortasse ὄγκους scri- 

bendum est. Mirabile illud λόγοι iterum habes p. 101, 28. ubi 
item ὄγκοι, paríüiculae, ad sensum non incommodum esset. 


LVI ADNOTATIO CRITIOA AD LIBRUM I. 


Nisi forte recte comparari posse dicas τοὺς σπερματικοὺς 
λόγους Stoicorum. συγκρίνασϑαι) Praesens requiro, nec 
tamen συγκρένεσθαι scribendum puto, sed συγκέῤνασθαι. 

P. 101, 9. τροπὴ] Sic Heeren. tanquam ex A. atqui hunc 
cum ceteris habere τροπῇ adnotat Gaisford. Fortasse igitur, 
deleto γένηται ,: »; scribendum τραπῇ, ut est apud: Diogenem 
Laert. VII, 142. ὅταν ἐκ πυρὸς ἡ οὐσία τραπῇ δι᾽ ἀέρος εἷς 
ὑγρότητα. 

— 18. πῦρ ἐξάπτειν) Scribendum erat πῦρ irre, 
ignem emicare, V. quae scripsi ad Sophoclis Oedipum Col. 

109. 
i — 15. τινὸς] τένας Α. τινὰς V. 

— 17. συνίξειν] συνιξεῖν Α. Cant. 

— 21. τρεπόμενον] τρεπομένου V. Α. 

— 22. τοιαύτην] Vulgo τοσαύτην. et] Vulgo αἰεί, 

— 28. τοῦ — τόνου] Suspicabar τὸν --- τόνον vel τοὺς 
— τόνους. Desidero enim subiectum ad παύεσθαι. 

—— 929. γενομένων] Vulgo yevvouévov , Cant. γενομένων. 

— 80. τε] Ante Heerenium τι... 

P. 102, 3. ἑαυτὸ] αὐτὸ add. A. 

— 5. ἔπειτα] Ante Heerenium κἄπειτα, in quo aliud quid 
latere videtur. 

— 8. σύγχυσιν] Libri χύσιν, correxit Heeren. 

— 13. ἐπὶ τῶν σωφῶν] Hoc ineptum est, scribendum 
erat ἐπὶ τῶν σιρῶν. Cf. Hesychius Ῥογοί" ὅροι σιτικοέ, 
σιτοβολῶνες. ubi pro ὅροι item scribendum σεροί. 

- 14. qol | φακαὶ A. 

— 19. δι᾽ ὅλων} lta scripsi pro ὅλων, V. À. olov, suf- 
ficiebat fortasse ài ὅλου. 

--- 26. καὶ τὴν μὲν] Vulgo τὴν μὲν, : Heeren. τὴν μὲν οὖν. 

— 29. τῶν κρασεων)] lta V. τῆς πράσεως vulgo. 


P. 103, 3. ἐὰν γοῦν] Vulgo ἐὰν ovv; statim pro ἐλαιού- 
μενον scribendum ἡλαεωμένον. 


e 4, ἀποχωρίσϑι] ἀποχωρίσῃ V. A. recte habet ἀπο- 
χωρέσει, sc. ille qui spongiam vino aqua mixto immersit. Male 
intellesit Heerenius. Atticus scriptor posuisset ἀποχωριεῖ. 

^ 6. δύο ἢ καὶ] Vulgo δύο καὶ. 


". 


Pg ΒΘ we — 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. LYTI 


P. 108. 9. pauuurxev] Sequitur hic vulgo locus Posidonil, 
qui infra legitur p. 46, 4. Cant. 

— 11. ΚΑΙ XS32PAZ| Haec e Photio addidit Heeren. 

— 13. μέχρι Πλάτωνος Addidi e Plutarcho. 

— 16. xevsóv] Ante Heerenium xévov. 

— 25. ἐπεισεέναι αὐτὸ] ἐπεισιέναι Heerenius posuit ex 
Aristot. Nat. Ausc. IV, 6. Libri ἐτήσιον. 

| -—26. αὐτὸ] Ita A., αὐτῷ. Α., ἐν ταυτῷ ) reliqui, ut videtur. 

— 28. τὸν μὲν οὐρανὸν Legebatur τὸν δὲ οὐρανὸν. 

P. 104, 5. μηδὲν] μηϑ᾽ ἕν A. 

— 8. ἐντελέχειαν] Libri ἐνδελέχειων . male servatum a 
Gaisfordo, corr. Heeren. 

— 11. ἀντιπερισταμένων] Vulgo ἂν καὶ (ἂν τὸ Νὴ 
περιισταμένων, A. ἀντιπεριισταμένας. Heerenius ἂν xol 
περμσταμένων. 

-- 12. οὐδὲν] οὐϑὲν Α. 

— 21. τὸ ἐν ᾧ κινεῖται ἢ τὸ] Ita Patritius, libri dv ᾧ 
κινεῖται τὸ. 

P. 105, 14. ποταπὸν τὴν φύσιν V. Analecta Sophoclea 
ad Oed. Tyr. 240. 

— 18. παμμεγεϑὲς} Novi fragmenti initium in A. prae- 
posito lemmate ἐν ταυτῷ. GAISFORD. 

— 22. ἢ ϑεῖον] Helm ἢ ἢ τὸ ϑεῖον. 

— 20. οὐδὲ Ἐν --- τὸ δὲ ὃν) Patritius οὐδὲν τῶν ὄντων 
ἐστὶ. κενόν. μόνον δὲ τὸ μὴ ὃν κενόν ἐστι καὶ ξένον τῆς 
ὑπάρξεως. τὸ δὲ ὃν etc. 

— 81. οἷον --- καὶ τὰ ἄλλα τὰ παραπλήσια] Patritius 
οἷον κάδδος κενός, καὶ κέραμος κενός, καὶ φρέαρ κενόν, 
καὶ ληνὸς καὶ τὰ ἄλλα. καδος] καδδος V. A. κέραμος] κέ- 
ραμος κενὸς V. A. P. 

P. 100, 2. μᾶλλον] Recte om. Patritius. ταῦτα] Om. Pa- 
tritius. 

— 10. : φῇς} Post φῇς Patritius addit κενά; non male. In 
proximis ὑπάρχει ἂρ καὶ μεστά ἔστεν correxi e Patritio pro 
ὑπάρξει γὰρ μετά ἐστε, quod ap. Cant. sine sensu legitur. 
HEEREN. 

— 21. Toicuéyiove] Ante Heerenium ᾿Ασκληπιέ. 

— 22. τὸ οὖν ἀσώματόν τί ἐστιν; Α͂ΣΚΑ. ὁ νοῦς καὶ 


LVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


λόγος] Ita haec adiecto Aeseulapii nomine correxi, quae vulgo 
sic eduntur: τὸ ovv ἀσώματόν ἔστι νοῦς. Postrema verba 
καὶ λόγος ex Patritio adieci. 

P. 106, 27. »πνεύματος] Patritius φῶς. 

— 29. ὁ οὖν ϑεὸς τίς ἐστιν] Ita Patritius, libri ταῦτ᾽ οὖν 
τί ἐστε. Dedi autem haec verba Hermeti, et sequentia Aesculapio. 

— 30. ὦν] Patritius ὑπάρχων. 

-- 81. αἴτιος Απία Heerenium αἴτιος Qv. ὄντων πάν- 
των] Heerenius ὄντων sine πάντων. 

P. 107, 6. εἶναι κενόν] Nempe extra mundum; in mundo 
enim Stoici vacuum negabant. Plutarch. l, 18. o£ στωικοὶ ἐντὸς 
τοῦ κόσμου οὐδὲν εἶναι κενόν, ἔξωϑεν δ᾽ αὐτοῦ ἄπειρον. 
Ponere enim debebant vacuum extra mundum, ut esset in 
quod mundus in communi conflagratione resolvi posset. Infi- 
nitum tamen illud negasse dicitur Posidonius. HEEREN. 

— 1. ἄπειρος ὧν] Heeren. ἄπειρον ὄν. 

— 14. Τιμαίῳ] P. 32 sq. 

— 22. ἀπηκρίβωτο] Imo ἀπηκριβοῦτο. 

— 28. ὁρατόν τε γὰρ] Delendum τε. 

— 25. περιεστώς] Imo πϑριεστός, ut recte habet A. 

— 21. τὸ κατεχόμενον Ctr. Sextus Emp. Pyrrh. Hyp. III, 
p.149. o£ στωικοί φασι κενὸν μὲν εἶναι τὸ δ οἷόν τε ὑπὸ, ὅ ὄντος 
κατέχεσϑαι μὴ κατεχόμεναν͵ δέ, ἡ διάβτημα ἔρημον σώμα- 
τος. ἢ διάστημα ἀκαϑεκτούμενον ὑπὸ σώματος. τόπον δὲ 
διάστημα ὑπὸ ὄντος κατεχόμενον καὶ ἐξισαξόμενον τῷ κατ- 
ἔχοντι αὐτόν, νῦν ὃν καλοῦντες τὸ σῶμα, χώραν. δὲ διά- 
στημα κατὰ μέν τι κατεχόμενον ὑπὸ σώματος κατὰ δέ τε 
ἀκαϑεκτούμενον, ἐνίων χώραν εἰπόντων εἶναι τὸν τόπον 
τοῦ μεγάλου σώματος. 

— 80. οὔτε] Additum a Cantero in versione. 

— 82. ἀγγείοις: Sic emendavit Canterus. Libri αἰτίοις : 
et paullo post αἴτιον iidem, non ἀγγεῖον. GAISFORD. 

P. 108, 17. διαφορότης] Ante Heerenium διαφερότης, Plu- 
tarchus διαφορά τις. 

— 20. κατὰ παλμὸν] Male κατὰ πλάγιον Plutarchus Plac. 
phil. I, 28. cf. Diog. Laert. X, 43 sq. 

— 23. παρέγκλισιν] Excidisse aliquid videtur de tertio 
Inotus genere. 


* 
ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LIX 


P. 109, 5. ᾿Αφιστοτέλης] Desumta haec sunt ex Aristot. 
Phys. Iii, 1. V, 4, et VIII. 7, ubi de motu in universum singu- 
lisque eius generibus copiose agitur. Definitionem motus quam 
Stobaeus habet ipsis his verbis apud Aristotelem non quidem 
invenio, convenit tamen cum iis quae Arist. ll. cc. tradit. 
HEEREN. . 

— 12. ἣν δὴ] Vulgo ἣν ἄν. Frequenti errore 4 et 
AN permutantur. 

— 13. τρεῖς διαφορὰς Heeren. affert Arist. Phys. VIII, 8, 
πᾶν γὰρ κινεῖται τὸ κινούμενον ἢ κύκλῳ ἢ εὐϑεῖαν ἢ 
μικτήν. 

— 18. κατ᾽ ἔγκλισιν] Libri κατάλυσιν, corr. Canterus in 
versione. : 

— 20. πυρὸς μὲν ovv| Anté oculos habuisse videtur Arist. 
de Cael. IV, 4, ubi nonnulla saltem ex iis quae hic ponuntur 
docet philesophus, reliqua unde hausta sint non reperio. 
HEEREN. 

— 21. γῆς δὲ] δὲ vulgo abest. τοῦ δὲ ὅλου] Nempe 
κένησιν εἶναι, quod praecedentia flagitant, rescripsi pro τὸ 
δὲ ὅλον apud Cant. |n corrupto κληροῦσθαι quid lateat 
nescio. Fort. πληροῦσϑαι impleri, Vertit Cant. perfici, qui 
voluisse videtur τελειοῦσϑαι. HEEREN. 

— 21. ἀδύνατον ov] ὃν addidi de coniectura. Heeren. et 
Gaisford. e Patritio scripserunt ἀδύνατον [γὰρ αὐτῷ] συγ- 
κενεῖσϑαι. 

— 29. κενοῦσιν] Patritius κενουμένοις. 

— 32. ἐναντίωσις Libri ἐναντέως, correcti e Patritio. 

P. 110, 7. οἴει κινεῖσθαι ἡ] Libri ποιεῖ κινεῖσϑαι xal, 
corr. e Patritio. 

— 11. ἀναστρεφομένην] ἀεὶ στρεφομένην Patritius. 

— 14. εἰ ἔστη εἰς τὸ περὶ αὐτὸ] Haec Heerenius e Patritio 
adiecit. 

' — 16. ἀεὶ] Accessit e Patritio. 

— 11. ἐμπῖπτον — foo] Libri ἐπιπίπτον φράσω, τὰ 
γὰρ ἐπίκηρα fie. Locus e Patritio correctus et suppletus. 

— 18. λέγω. ϑεώρεε vqyousva. φερομένου γὰρ τοῦ 
ὕδατος] Sic Patritius, nisi quod »γηχόμενον. et , gogovpévou 
habet, codd. λέγω, νηχόμενον ϑεώρησον. τοῦ j γὰρ ὕδατος — 





€ 
LX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUm 1. 


- P. 110, 20. τοῦ ' μήτε] Y Vulgo τοῦ μὴ. 
— 21. μήτε δῦναι ὑπ᾽ αὐτὸ] Haec e Patritio accesserunt. 


— 25. τοῦ κόσμου] Hoc recte habet Patritius pro τοῦ 
σώματος, de universo enim mundo sermo est, nisi utrumque 
malis τοῦ κόσμου ἢ τοῦ σώματος, ut ultimum ad τοῦ ὑλικοῦ 
ξῴου referatur. HEEREN. 


— 21. τῶν νοητῶν] Deest ap. Patritium. Sapit fere glos- 
sema sequentium ψυχῆς καὶ πνεύματος. HEEREN. 

— 31. τὰ ἄψυχα] τὰ πάντα ἄψυχα Heeren. et Gaisf. e 
Patritio. 

— 82. τὰ κινοῦντα] Addita e Patritio. 

P. 111, 5. ἔμψυχον τὸ κινοῦν ἐπεὶ κινεῖ] Haec etiam 
solus servavit Patritius. P 

" — 6. καταβαρυνομένην Ita Patritius pro καὶ βαρυνο- 
μένην. 

— 9. μεταλλαγὴν] Heerenius μεταβολήν. errore opinor 
scriptorio. (post τόπου dele punctum.) 

— 11. φορὰν δ᾽ ἐκ μετεώρου Vulgo φορὰν δὲ μετεώρου. 

-- 24. πάντα τὰ μέρη] πάντα om. V. Α. recte, ut videtur. 

— 21. τῆς γῆ] Ante Heerenium τῇ γῇ. 

— 99. ἀλλ᾽ ἀβαρῆ] Ita Heeren. pro ἀλλὰ βάρη. A. ἀλλ᾽ 
ἀβαρεῖ. 

— 80. γίγνεσθαι Nescio an κενεῖσθαι scribendum sit. 

P. 112. 1. , ἀνώφοιτα] Ita Canterus in marg. qui in textu 
ἄνω τὰ φυτά. V. À. E. ἀνώφυτα. 

-- 28. ἐγκύκλιον} Codd. ἔγκυκλον, corr. Heeren. 

— 81. , συντυγχάνειν] lta emendavi librorum scripturam 
ovv τυγχάνειν. in quibus Heerenius et Gaisfordus ovv se- 
cluserunt. 

P. 113, 6. Πλάτωνος] Vulgo τοῦ αὐτοῦ. 

— 10. ἡβᾷ] Imo ἢ ex Platone. 

— 82. ἔκ ova] Vulgo ἔγγονα, correxi e Platone. ἡ οὐ] 
Vulgo ἢ, A. ἤν correxi e Platone. 

P. 114, 3. μὴ ov] Vulgo μὴ, Α. μὴ ὡς» corr. e Platone. 

— 12. πῶς δ᾽ 09;] πῶς δ᾽ ἂν A. 

— 16. κτᾶταί τε] Vulgo κατά ve, Α. κτᾶται. 

— 20. ἔοικεν} lta Gaisfordus e Platone, vulgo ἐοεκέναε. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM LI. 9 La 


P. 115, 2. TENHZEQZ)| ÜOperarum error pro. ΓΕΝΕ:- 
, 4259.2. 

— 8. ἐς zov] Vulgo εἷς τὸν, Canterus ἐστόν. 

— 10. Πλάτων) Respici quae Plato disputat in Timaeo 
p. 97. adnotavit Heerenius. 

— 16. εἰσάγουσι] Libri ἄγουσι, correcti e Plut. et Galeno. 

— 22. γενέσεως καὶ φϑορᾶς | Seclusit Heerenius. 

— 25. olov εἰς σπέρμα τὸ πῦρ] Gaisfordus Heerenio ob- 
sequutus edidit olov εἰς σπέρμα εἰς τὸ πῦρ. quod ferrem si 
scriptum esset εἰς πῦρ μεταβάλλειν olov εἰς σπέρμα, ut est 
apud Numenium Eusebii P. E. XV, 18. 

— 28. νομέξει φησί coniicit Lynden de Panaetio p. 69. 
"Paulo probabilius Heeren. ad ἀρέσκουσαν supplet λέγει. quod 
qui sequuntur, αὑτῷ scribere debebunt pro αὐτῷ. 

— 91. ᾿Δρφιστοτέληρ] Arist. de Mundo c. 11. μετὰ δὲ τὴν 
αἰθέριον καὶ ϑείαν φύσιν, ἥντινα τεταγμένην ἀποφαίνομεν 
ἔτε δὲ ατριπτόν TE καὶ ἀπαϑῆ, συνεχής ἐστιν ἡ δι᾿ ὅλων 
παϑητή ve καὶ τρεπτή,. καὶ τὸ σύμπαν εἰπεῖν φϑαρτή τε 
καὶ ἐπίκηρος. 

P. 116, 2. Ἐξενοφάνης Παρμενίδης] Xenophanis et Par- 
menidis nomina desunt in codd. V. A. E. in contextu, in cod. 
tamen V. margini adseripta sunt. HEEREN. 

— 4. καὶ] Seclusit Heeren. αἰώνιον] a(diov V. 

— 10. “εύκιππτος) Χρύσιτοπος Mullach ad Democritum 
p. 389. quod refutant sequentia. 

— 15. τὸν κόσμον] Propter sequentia malim. τοὺς κό- 
ὅμους. Cf. Hippolytum Ref. haer. I, 13. 

— 11. πλείστοις τρόποις] Quod nempe haec omnia, quae 
sunt mundi partes, atomis constant, dissolutione et compo- 
.sitione perpetuis mutationibus obnoziis. HEEREN. 

— 19. Φιλόλαος] ὁ στωικὸς addunt A. E. Philolai hoc pla- 
citum legitur quoque apud Plut. Plac. phil. II, 5. Verba ipsa 
apud Plut. 1. c. et in codd. V. A. melius servata sunt quam 
apud Canterum. Legitur ibi: Φιλόλαος διττὴν εἶναι τὴν 
φϑορὰν τοῦ κόσμου, τὸ μὲν ἐξ ὑγροῦ πωρὸς δυέντος. τότε 
δὲ ἐξ ὕδατος σεληνιακοῦ περιστροφὴ τοῦ ἀέρος ῥυέντος. In 
quibus τότε μὲν suppeditant codd. A. P. postulat vero illud 
sequens τότε δέ, Pro ὑγροῦ ex Plut. scripsi οὐρανοῦ, pro 


LXI 9 ADNOTATIO CHITICA AD LIBRUM 1. 





πωρὸς autem recte codd. V. A. E. habent πυρός. Mo p | 
τοῦ ἀστέρος bene V. À. E. cum Plut. τοῦ ἀέρος, deniqe 
ἀποχυϑέντος ex Plut. rescripsi pro ῥυέντος, oscitantia librafi. 
temere ex superioribus repetito. HEEREN. V. Boeckhii Phi. 
p. 111. quo auctore τὸ μὲν — τὸ δὲ scripsi. | 

P. 116, 22. Πυϑαγορείου) Vulgo Πυϑαγορέου." 

— 36. ἀκαταπόνατος] οὐκ ἀταπείνωτος V. A. i. ew 
καταπόνατος. 

— 28. αὐτᾶς] αὐτὰς V. À. 
tà Y 29. ἧς] Ita Boeckh. pro ἦν. Mox idem ἐς pro εἰς, δὰ] 
ede 

— 80. διαμένει] διαμένων V. Α. τῶν συγγενέων] Vulp 
τῷ συγγενέω, Α. τῶ συγκενέω, và ξυγγενέος Boeckhius, τῶν 
συγγενέων Badhamus ad Platonis Phil. p. 99. 

— 81. ἀνυπερϑέτω] ἀνυπερϑάτω tacite Heeren. qui volti 
ἀνυπερβάτω. κυβερνώμενος] κυβερνόμενος Α. Cf. ad ρ.110 
(o— 82. καὶ τὰν] τὰν V. A. κενάσιος Cant. suivre; 

À. κινήσιος. 

P. 117, 1. φύσι διαπνεόμενος] Cant. φύσις συνδιαπνεν 
μενος» V. Α. φύσει διαπνεόμενος. Scripsi φύσι. 

— 2. περιαγεόμενος] Ita A. V. Revocandum e Cant 
περιαγόμενος. ἐξ ἀιδίω] Ita correxi editum ἐξ ἀρχιϑίου. ü 
Boeckhium Philol. p. 170. ἀμετάβλατον] auerafiosm 
Boeckhius, quam formam codd. habent infra 1]. 16. 

— 8. αὐτοῦ] Imo αὐτῶ. 

— 4. ntgiegovcac | Scribendum περεεχοίσας. 

— b. τὰς Ve Addendum fuisse articulum sequenti 
ostendunt. σπεραιοῦται] περαιοῦνται À. 

— 6. ya] Vulgo γε. dc] Vulgo εἰς. 

— 8. διατέϑεται) Libri διατέϑεσθϑαι. sequutus sum Bet 
renium; librorum scripturam tamen fortasse recte tuelN 
Boeckhius p. 169. | 

— 9. εἶμεν] ἦμεν Α. và] νόω Boeckhius, et sic fere s* 
lent hi doricae philosophiae auctores; voc tamen habet Theo 
critus Id. XI, 74. XIV, 21. ἀνάκωμα] regnum interpret 
Boeckhius p. 173. nisi ἀνακώναμα scribendum sit; latet si 
dubio aliud quid. 

— 10. τα Ante Boeckhium τε. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXIII 


P. 117, 11. δυνάμει] Vulgo δυνάμει. τὸ δὲ ὕστερον] An 
τὸ δὲ δεύτερον ? 

— 12. và μὲν] Vulgo τοῦ μὲν et mox ϑείου, τοῦ δὲ — 
γεννατοῦ κόσμου, in quibus κόσμος pro κόσμου scribendum 
esse vidit Heeren. 

— 14. ἔχει λέγεν] Sic Badhamus, vulgo ἔχειν ἔλεγε. 
εἶμεν] Sic pro ἦμεν dedi propter 1. 9. 

— 15. γενέσιος] γενέτορος Badhamus, quod verum puto. 

— 16. μεταβλατικᾶς Sic Canterus, μεταβλαστικὰς V. A. 
quod revocandum putavi, non tamen ut ad μεταβάλλειν refe- 
rendum eredam, ut Boeckhius fecit ἀμφέβληστρον comparans, 
sed ut ad μεταβλαστάνεεν revocem , ad analogiam regeneran- 
lis naturae. 

— M. ἔχων] ἔχον Α. τὰ δὲ καὶ] xol om. Badham. 

— 18. φϑορᾷ ὄντα καὶ φύσει καὶ μορφὰς σώξεται] Ita 
haec exhibet Canterus. pro φϑορᾷ V. Α. habent φϑορὰ et V. 
μυρφᾶς pro μορφάς. Heerenius φϑαρέντα κατὰ φύσεις xal 
μορφάς. Quod ego posui, ita nunc scribi malim τὰ μὲν ἐν 
φϑορᾷ ἐόντα xol φύσι καὶ μορφᾷ σώξεται. 

— 19. τᾷ γονᾷ] Cant. καὶ yovv, V. A. P. καὶ γονή, Hee- 
renius τῷ γονᾷ. 

— 20. γεννάσαντι Vulgo γεννήσαντι, Α. γενψόσαντι. 
ϑαμιουργῷ Vulgo δημιουργῷ. Fort. δαμιοεργῷ. 

— 28. ἐν τοῖς] ἐν τῆς V. 

— 24. τᾶς τῶ] Vulgo τῆς τοῦ. φύσιος] Sic A. reliqui, 
ut videtur, φύσεως. 

— 25. Fr; δὲ] Seqq. communi dialecto scripta leguntur 
in Galei Opusc. Myth. p. 514. Et in A. reperio ἀτελεύτητος» 
πένησις, τοῦ βελτίονος μεταβαλλειν, et fr. seq. ἐναντιώσεις. 
GAISFORD. Apud Mullachium p.158, 17. τὸ ἄναρχον] Hoc 
recepi ex Ocello. 

— 26. κινάσιος] Ita V. A. E. κεναοῦς Cant. Fort. κενοῦς. 

P.118, 1. λαμψεῖσϑαι] λάμψεις ὃ δὴ V. A.P. λάμψειν Cant. 
Correxit Valckenarius ad Herod. 1Π, 42. ὠσία] Vulgo οὐσία. 

— 3. ἐπὶ] Sic apud Ocellum pro εἶς. 

— 4. πεφυκὲν] Sic Badhamus ad Philebum p. 101. πέφυ- 
*tv vulgo. Recte Ocellus πεφυκέναι. 

“πα 8. περὶ] ποτὲ Α. ὅτι περὶ recte apud Ocellum. 


LXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 118, 9. ποιεῖν — κινεῖν) ποιέν — savév? ante suveiv 
addidi τὸ ex Ocello. 

— 10. πάσχεν Vulgo πάσχειν. 

— 18. "oda | Leguntur haec apud Mullach. p. 162, 1. 

— 14. ὥστε] Libri ὥσπερ, illud Ocellus. δυνάμε] Vulgo 
δυνάμει. αἰσϑητὸν] αἰσθητὴν Α. 

| — 15. ἀρχαὰ] Ita V. ἀρχὰν Cant... 

— 17. δὲ] af ovaía: additur apud Ocellum. 

00 — 18, παντελὴς] Leguntur haec apud Mullach. p. 169, 10. 
ov] Om. libri, additur ap. Ocellum. 

— 21. ἐσεῖται] Vulgo ἔσται. λεγόντεσσι Libri λέγοντες. 
Correxit Koenius ad Gregor. Cor. $.145. . 

— 24. πρᾶτας] Vulgo πρώτας. κατ᾽ αὐτὸν] Vulgo κατ᾽ 
αὐτὰν., recepi emendationem lacobsii. 

— 926. γινομένα] Vulgo γιγνομένα. | 

— 97. μετανάστατος] Sic apud Ocellum. Cant. μετανά- 
evo. , V. μεταναστάσεσιν. 

— 29. xo9" opu£] Libri πόϑεμε, Heeren. ποτ᾿ ἐμέ, Gais- 
ford. ποϑ᾽ ἀμέ Ocellus πρὸς ἡμᾶς. λαμβανούσας] [πιο λαμ- 
βανοίσας. 

— 80. τῶ ὅλω] Vulgo τοῦ ὅλου. φϑάρσιος] Ita scripsi 
pro ἀφϑαρσίας. Apud Ocellum editur φϑορᾶς. Vox aliunde 
non cognita sua se analogia tuetur. 

— 81. τᾶς iv αὐτῷ ενομένας Vulgo τὰς ( τὰ y. A.) ἐν 
αὐτᾷ γιγνομένας. ὥς τ ἔχεε ὥς 9᾽ Ocellus ὡς οὕτως ἔχεε 
καί. és] Vulgo ἕξει. 

P. 119, 1. κπαὲ τὰς] Sic Ocellus pro τῶς. κυβερμεομένας 
κυβερνεωμένας A. Malim κυβερμωμένας; cf. p. 116, 31. et 
ad p. 91, 28. 

—, 2. ἄνω --- περὶ τούτων] Scribendum ex Ocello ἑκπανῶς: 
— διὰ τούτων. 

— 4. .2ρισταίων] Aristaeus Canterus in marg. vers. lati- 
nae, et sic appellatur Iamblicho V. Pyth. 36. 

— 6. doyà ἅτε δὴ οὖσα ἀρχὰ] Pro ἀρχὰ, quae Canteri 
correctio est, libri ἀρχὰς vel ἀρχᾶς vel αρχᾶς. Praeterea 
malim & ἀρχά et ἔχασα pro οὖσα. Nisi scribendum &re μὴ 
δέουσα ἀρχᾶς. 

— 71. εἰ μεϑ᾽ ἕτερόν τι ἧς] Libri εἰμὲ (εἰ μὲν V.) neo" 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXV 


96 ϑέροντι εἷς. Heerenius εἰ μὲν μεθ᾽ ἅτερόν τι ἧς. in qui- 
bus ἧς debetur Koenio ad Greg. Cor. p. 118, Fort. & (ai) μετὰ 
μεϑεξάτερόν τι ἧς. ' 

P. 119, 8. ὑπάρχοι καὶ Vulgo ὑπάρχοι ἄν. 

— 8. 9. οὔτε γενομένα ποκὰ] Vulgo οὔτε γινόμενός 
ποκα καὶ. 

— 9. ἔκ τενος ἀγέννατός κα εἴη) Ita corrigere tentavi 
librorum scripturam £x rivog οὔτε γὰρ ἀγέννητος ἂν εἴη. 
οὐδὲ μὰν] Vulgo οὔτε μήν. Heerenius obsequente Gaisfordo. 
ἀλλὰ μὰν. 

— 10. γενομένων) Ante Heerenium γενομένων. οὔτε 
γὰρ] γὰρ deleverim. 

— 1. ἁτέρω] Vulgo ἑτέρω. ποτιδεηϑήσεται] Vulgo 
ποτε δεηϑήσεται. σώσοντος Vulgo σώξοντος. 

— 12. αὐτὰν] Ante Heerenium αὐτὰ. κενάσοντος ] Vulgo 
κινάσαντος. δῆλον δὴ) Ante Heerenium δῆλον ὁ΄. 

— 14. 15. κενέουσα | Vulgo κενοῦσα. Mox pro φύσις Hee- 
renius conicit πένασις. παρεχομένη] Imo παρεχομένα. 

-- 17. φύσι Hoc pro φύσεε dedi ex A. 

— 18. τὸ ἀκάματον] Articulus fortasse delendus. 

— 19. τὸ δὲ ἀκάματον τὸ μὴ κάμνον Haec seclusit Hee- 
renius, qui sic e codd. dedisse videtur, nam Cant. habet τὸ μὴ 
κάμνον, P. τοῦτο δὲ τὸ μὴ κάμνον. ὁ δὲ] δὲ add. Heeren. 

— 20. ye] Vulgo ve, debebam ye. xo] Vulgo ἄν. 

— 21. εἶ — λήψεται] An αἱ — λαψεῖται ? 

— 22. ἄμπαυσιν ἔλαβεν] ἔλαβεν de coniectura adieci, 
quae mihi probabilior emendandi ratio ,idetur ea quam Hee- 
renius iniit, qui ἀνέπαυσε scripsit pro ἄμπαυσιν. 

— 23. καάμνοι] Ante Heerenium κάμνον. Ib. pro δἰ δέ 
ys malim «i δέ yo. 

— 24. &ei] Vulgo ἕξει. 

— 25. τὸ ὅλον] Vulgo τὸ ὅλον δέ, correxi ex Α. πᾶν] 
Vulgo τὸ πᾶν, quod revocandum. 

— 26. ἢ γεννᾶν] Fort. καὶ γεννᾶν. ἐκ và] ἐν τῷ V. A. 

— 21. καταλείπεται] Sic Valckenarius ad Eur. Hippol. 
970. Cant. καταλιπέτε, À. κατέλιπέτε. 

— 28. λέγοιτο δέ κα] Vulgo λέγοιτο δὲ καὶ. 

— 29. τὸν ταύτας] τὸ πάντας Cant. τῶ ταύτας V. Α. 

STOB. ECOL. PHYS. ü 


ἸΧΥ͂Ι ADNOTATIO CHITICA AD LIBRUM 1. 


ποταλλήλως] Vulgo ποτ᾽ ἀλλήλως, 1 locus nondum persanatus 
est. ὧρ] Heerenius καὶ ὡς 9 malim ὥς 9. 

P. 119, 30. ποτὲ τὰν Tépvav ] ποτὶ παντέχναν. V. πόκα 
παντέχνας À. sequentia οὕτως — τέχνα om. Α. 

— 31. ἐστὶ] V. ἔτι. γενομένων] Ante Heerenium γενο-- 
μένων. 

-— 32. & φύσις] Adieci articulum. τὸ μὲν] τὸ “μὲν ὧν 
Heeren. ὡμαρτάνεται ἐν] Ante Heerenium agagrev τι ἐν. 
Idem delet ἐν. 

P. 120, 1. 0xxc] Vulgo καὶ ὅκα, V. ὅκα, Α. xol ὅκκα. 
Male Gaisf. Oxo. 

— 2. φύσι] Vulgo φύσει, Α. φύσις. 

— 3. ὄκκα] Hic etiam recte A. habet ὄκκα, Gaisfordus 
male ὅκα cum Cantero. 

— 4. Ποασειδωνέου] Sequitur hic apud Canterum Posi- 
donii de ortu et interitu sententia, quae iisdem verbis iam 
supra a Stobaeo exposita erat c. XVII. (p. 37, 50. ed. Cant.) 
Eam tamen ad hoc caput pertinere ibi iam adnotatum erat a 
Cantero; quare ne idem bis exhiberemus, huc potius referre 
placuit. Leguntur tamen ex ea apud Canterum prima tantum 
verba usque ad λεγομένην κατάλυσιν. Corruptelae quibus 
laborat, tum utriusque loci collatione, tum codd. ope maximam 
partem tolli possunt. HEEREN. 

— 5. δὲ φϑορὰς] lta loco primo Α., pro quibus ἢ. 1. V. 
A. ὁ φϑορεὺς habent. 

- 6. φησὶν] φασὺὴν A. h. 1. om. Heeren. 

— 8. ἀπέγνωσαν) ἀπέσωσαν libri h. |. ἐπέγνωσαν loco 
primo. Correxit Heerenius. 

— 11. ἐξ ὅλων) Heeren. supplet τῶν μερῶν. Scribendum 
videtur à; ὅλων. nihil harum praepositionum permutatione in 
libris frequentius. κατ᾽ ἀνάλυσιν] κατάλυσιν Α. h. 1. 

— 14. τοὺς ἐπὸ τῆς οὐσίας γιγνομένους] V. Trendelen- 
burg. in Geschichte der Kategorsenlehre p. 225. 227. 

— 10. πρόσϑεσιν] Ante Heerenium πρόϑεαιν. 

— 19. καὶ Δίωνος Delendum videtur καὶ. 

— 21. ὡς Addidit Heerenius. 

— 22. δεχομένων] ἐπιδεχομένων A. quod probum est. 

— 22. et 29. xal τῶν] om. A. fort. recte. 


. ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXVII 


P. 120, 24. δυο uiv εἶναι φησὶ] Libri φασὶ δύο εἶναι, illud 
Gaisfordus cum Heerenio; sufficiebat φησὲ δύο εἶναι. 

— 25. δέ τε] Ante Heerenium δέ. 

— 36. λέγομεν Praestare opinor ἐλέγομεν. 

— 80. τῆς οὐσίας] Ita V., ceteri τὴν t οὐσίαν. 

P. 121, 3. ταυτὰ] Ante Heerenium ταῦτα. —— 

— 1. τό , ve] Ante Heerenium τὸ δὲ, A. habet τὸ δὲ καὶ. 
καϑόλου] οὖν addit Heeren. 

— 12. μετὰ τὴν] Male Heeren. et Gaisf. μετὰ μὲν τὴν. 

— 15. ὅτι} Superscriptum est huic loco in Cant. ed. ὅτι 
τὰ στοιχεῖα εἰς ἄλληλα μεταβάλλεται, quae inscriptio in cod. 
À. in textum migravit, Omnino credo inscriptionem hanc 
grammatico deberi, cum et supra iam de elementorum per- 
mutatione dictum sit, et in Photii capitum recensu nil tale 
extet. HEEREN. : 

— 1. λέγοιμεν Vulgo λέγωμεν. 

— 22. ἀέρος] Libri δὲ ἀέρος πῦρ; correxi e Platone. 

— 81. λέγειν" ἀεὶ 6] Vulgo λέγειν ἀεὶ" 0, corr.ePlatone. 

P. 122, 14. ξυμφύσαντος] ξυμφήσαντος Cant. ξυμφύσαν- 
τος Gaisford., ξυνδήσαντος recte Plato. 

— 24. γιγνόμενα] γενόμενα Plato. ϑέλοντος] μὴ 94- 
λοντος Plato. 

P. 123, 6. ἔννουν] Vulgo ἐννοῦν. 

— 21. οὐδέν] om. Plato. 

P. 124, 2. ἄπειρον Cant. ἀπείρατον, V. A. ἀπίερον, Gais- 
ford. ἄπειρον. ἀπείρατον ex ἀπέρατον corruptum. 

— 12. of μὲν ἄλλοι] Restitui haec verba e Plutarcho, 
apud Cant. enim legitur ἄλλον πάντες E. v. κόσμον, προνοίᾳ 
ὃ. Codd. V. A. E. οὐδὲν ἄλλοι etc. pro quo cum Plutarcho 
rescribendum esse οὗ μὲν ἄλλοι etc. docent sequentia. καὶ 
ante προνοέᾳ item addidi ex Plutarcho. HEEREN. 

— 24. ἤτοι] Versus Homerici sunt Il. o, 190. 

— 28. νέμησιν] νέμεσιν Α. 

— 81. ἔν τούτῳ] Il. 8, 23. 

P. 125, 6. ὡς τῆς κατωτάτω εἰς] Libri ὡς τὴν κατωτάτω 
ὡς. Correxit Heeren., nisi quod scripsit ὡς ἐκ τῆς κι εἷς, quo 
non opus erat, coniungenda enim ἐξ ἕδρας τῆς ὡς à ἀνωτάτω. 
At fortasse scribendum ὡς τὴν ἀνωτάτω εἶναι τὴν κατωτάτω. 


ΕἾ 


LXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUML , 


P. 125, 15. μὲν] Ita Cant. in marg. pro x«i. 

— 20. ἐσχὺν] Suspectum. 

— 22. ταύτας μὲν) Vulgo ταύτας δέ, possis etiam ταύτας 
δὴ. Heerenius ταύτας γε. 

— 26. σφαιρικῶς καὶ] Rei accommodatius erit καὶ σφαε- 
ρικῶς. Cf. 1. 19. 

— 21. ἀραιότατόν τε καὶ] Fort. ἀραιότατον ὄντα καὶ. 


-- 80. ὑπερφερόμενον αὐτοῦ] Sie correxi vulgatum sre- 
ριφερόμενον αὐτοῦ, nisi mavis αὐτῷ pro αὐτοῦ. 

— 82. ταπεινότερα τῶν ἀπλανῶν) Ita correxi vulgatam 
scripturam ἑπτὰ τὸν ἀριϑμὸν εἶναι. 


Ρ. 126, 8. ἄστρων] Vulgo ἀστέρων. 

— 4. ἑπτὰ τὸν ἀρεϑμὸν εἶναι] lta correxi vulgatam 
scripturam ταπεινότερα τῶν ἁπλανῶν. 

— 6. ἐπ᾿ ἄλλης] Ante Heerenium ἀπ᾽ ἄλλης. 

— 9. τῶν ἀπλανῶν] Deest vulgo articulus. 

— 17. κειμένης] Ante Heerenium κειμένην. 

— 21. ἀτόμων] ἀδίμων A. 

— 25. κοινωνεῖν | Ante Heerenium κοινωνεῖ. 

— 29. ἀλλὰ μὴν οὐδεμιᾶς δεῖται τροφῆς] Inepte lege- 
batur ἀλλὰ μηδὲν (Cant. μηδενὸς) οὐδεμιᾶς ὃ. τ. 


P. 127, 8. στοιχείου] Post στοιχείον lacunam indicant V. A. 

— 7. τὸ ὕδωρ, ἐκ δὲ τοῦ δωδεκαέδρου] Haec e Plutarcho 
supplevit Heeren., omnia haec e Platonis Tim. 55 sq. ducta 
esse admonens. 

— 9. Φιλόλαος ἔφησε] V. Boeckhii Philol. p. 111. 


— 13. τρόπεως ] Sic A. V. Cant. nisi quod τροπέως habent. 
Heeren. sequente Gaisf. τρόπιος. τῆς τοῦ παντὸς] τῆς nihil 
habet ad quod referri possit. Supplendum videtur ogetoec, 
quod uncinis inclusum addidi. Sic Philolaus supra cap. I. 
fr. 3. τὰ ἐν τῇ σφαίρᾳ σώματα, corpora quae in mundo sunt. 
Placitum ipsum lucem lucrabitur ex iis quae Stobaeus infra 
tradit p. 134, 19. et quae Aristot. habet de Coel.11,13. HEEREN. 

— 14. ϑεὸς] Hoc addunt V. A. pro glossemate habet 
etiam Boeckh. Phil. p. 96. 

— 15. Κλεάνϑης — κόσμου] Haec desunt, nomen Clean- 
this in marg. quoque desideratur V. HEEREN. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXIX 


P. 127, 17. ᾿Αρχέδαμος] Aoyíónuoc A. Recte autem A. ha- 
bere videtur ᾿Δρχέδημος. quod Stoici nomen est. Vid. Ecl. 
phys. vol. II. p. 39, 12. 

— 21. Ἐπίδικος] Ἐπίδεκτος Cant. 

— 922. ϑερμοῦ) Sic pro ϑεοῦ scripsit Heerenius, cuius 
haec est annotatio * Novimus ex Diog. II, 16. Archelaum phy- 
sicum non deum et animam, sed calorem et frigus, ϑερμὸν 
καὶ ψυχρόν. causas ortus posuisse. Dubitari itaque nequit, 
in nostro ϑεοῦ latuisse ϑερμοῦ; alterum vero ἐμψυχίας ver- 
tendum esse non animam, sed refrigerationem. Quod ad for- 
mam vocis attinet, ea quidem insolita est, nihil tamen mutare 
audeo cum rite derivata sit ex duspvyo, refrigero eandemque 
vim habeat, quae alias vocibus ἔμψυξις et ἀναψυχῆ tribuitur? 
Pro ἐμψυχίας fort. ἐμψυχρίέας reponendum. 

— 28. κόσμον] Male hic iterum in cdd. adiciuntur verba 
eaque mutila, quae supra iam adfuere cap. XX. fr. 10. /ovi- 
κὴν ἐχπληροῦσι φιλοσοφίαν οὕτω προσαγορευϑεῖσαν. διότι 
Μιλήσιος ἀνὴρ 0 Θαλῆς αὐτῆς κατῆρξεν, ἀπὸ τῆς τῶν Ἰώ- 
vov μητροπόλεως. Eiecimus ea ex contextu, cum aperte alieno 
hic loco inserta sint. HEEREN. 


— 24, ἐκ τοῦ Φιλολάου περὶ κόσμου] Sequitur hic iam 
insignis Philolai Pythagorei locus, cuius apud Cant. prima tan- 
tum verba usque ad ἀρεϑμὸν ἔχει extant. Integrum locum 
exhibemus e codd. V. A. E. Petitus est ἢ. 1. ex Philolai Phy- 
sicorum libro primo, auctore Nicomacho in Harmon. p. 17. 
ed. .Meib. qui et ipse ultima nostri loci descripsit. An vero 
omnia in Philolai opere continua serie lecta fuerint, dubita- 
verim; etsi enim sic in codd. Stobaei scribuntur, vix tamen 
salis inter se cohaerere, atque e diversis potius libri illius par- 
tibus petita videntur. In primis autem verbis habemus ipsum 
initium libri Philolai teste Diog. Laert. VIII, S5. HEEREN. 


— 27. οὔ κα εἴη Ita correxi quod libri habent οὐκ ἀεί, 
praeivit Heeren qui ovx &v εἴη. Vidit etiam Badhamus ad Pla- 
tonis Phil. p. 100. 

— 28. δῆλον raga] Vulgo δῆλόν τ᾽ ἄρα. 

—- 81. 32. περαένοντα] περαίνοντε V. A. 

. P. 128, 1. φανέονται] Sic V. ppivéovrat A. φαένονται Cant. 


LXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. 


P. 128, 4. οἷόν ve] Vulgo ὁτεῶν τι. melius Boeckhius 
οτεῶν οἷόν τε. 

— 6. εἴδεα) Vulgo εἴδη. 

— 1. ἀρτιοπέρισσον] Vulgo ἀρτιοπέριττον. 

— 8. αὐταὐτὸ] Ante Gaisfordum av rovro. δημαένεε] 
corruptum est, σημαίνει dubitanter Heeren. 

— 9. ὠδὲ] Ante Heerenium οὗδε. ἐστὼ τῶν] Vulgo ἑστώ- 
τῶν , correxit Boeckhius p. 62. 

— 10. αὐτὰ μόνα] Ante Badhamum αὐτὰ μὲν c. 

— 11. ϑεία ἐντὶ] Ante Badhamum ϑεῖαν τε. ἀνθρωπί- 
ναν] Libri ἀνθρωπίνην. πλάν ya] πλέον γα À et Cant. πλήν 
γ᾽ Heeren, πλάν γα Boeckhius. 

— 12. τ᾿ ἧς] Ante Heerenium τήν. 

— 13. γνωσθῆμεν Libri γεγνέσϑαι et γενέσϑη, Boeckhius 
γνωσθϑῆμεν. ὑπαρχοίσας] Vulgo ὑπαρχούσας. τᾶς ἐστοῦς] 
αὐτὰς ἐντὸς Canterus , τὰς ἐντοὺς À, τᾶς ἐστοῦς Badhamus. 

— 15. ταὶ ἀρχαὶ] Ante Badhamum ze ἀρχαί. 

-- 17. ἧς κα] Libri ἦν ἂν καί, correxit Badhamus. κο- 
σμηϑήμεν: Libri κοσμηϑῆναι. el μὴ] Ante Badhamum 
e μὴ 

— 18. φτινεῶν τρόπῳ] Vulgo ᾧ τινι ἂν τρόπῳ, Α. ᾧ 
τινι ὃν ἂν τρύποι, Badham ᾧ τινι ἄρα τρόπῳ, cui praetuli 
οτινιῶν τρόπῳ. ὅμοια] ὁμοῖα Boeckhius. 

— 19. ov9iv] Ante Boeckhium οὐδέν. 

— 20. ἰσολαχῆ] Cant. ἰσοτελῆ. A. E. ἰσοταχῆ: hinc scri- 
psi ἰσολαχῆ. possis etiam ἰσοπαλῆ. τᾷ τοιαύτᾳ ἀνάγκᾳ] Sic 
Badbamus, libri τὰ τοιαῦτα ἀνάγκαις. 

— 21, ai] Vulgo &, A. ἢ εἰ. 

— 22. ἔντι] Vulgo ἔστι, ut 24. 

— 28. δι ὀξειᾶν) Ante Boeckhium δι᾿ ὀξεῖαν. 

— 29. ἐπόγδοα καὶ δύο διέσιες] Vulgo ἐπογδόων καὶ 
δυοῖν διέσεων, A. ἐπ᾽ ὀγδόῳ Καὶ διέσιος.  Correxit Boeckhius 
e Nicomachi Harm. I, 17. 

P. 129, 1. ἁρμοσϑέν] Imo ἅρμοχ χϑέν. 

— 9. σὺ δὲ νόει Legebatur εὖ (A οὗ) δὲ νόει, quod 
correxi. 

— 1L. τοῦ xal ξῳοφύρου] Vulgo καὶ τοῦ ξωοφόρου, male 
Heerenius, quem Gaisfordus sequutus est, dedit ἢ τοῦ ξωο- 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXKI 


φόρου. Fortasse autem baec verba ut e glossemate orta ex- 
pungenda sunt. 

P. 129, 12. τοῦ ἑκαστου] A. τῶν ἑκάστου, quod probavit 
Gaisfordus. 

— 14. βούλομαί σε νοεῖν] Ante Heerenium pro σὲ erat σοι. 

— 15. μεμνημένον) Vulgo μεμνημένος, quod fort. revo- 
candum. 

— 16. γένοιτο] Scribendum γένηται. 

— 18. ἔφαμεν] Vulgo φαμέν. 

— 10. αὐτοῦ] Vulgo αὐτό. 

-— 3l. νοῶ] Ante Heerenium νῦν, Idem mor 1. 23. τού- 
του scripsit pro τούτους et 1. 25. addidit καί. 

— 31. ἐν τῷ πάσχειν] Haec corrupta sunt , uncis inclusit 
Heeren. 

P. 130,3, καὶ αὐτῶν τῶν ἑπτὰ καὶ τοῦ παντὸς τοῦ κύυ- 
κλου] Sic Heerenius refinxit librorum scripturam καὶ τὰς τῶν 
ἑπτὰ καὶ πάντα τὸν κύκλον. Malim καὶ τῶν ἑπτὰ καὶ παν- 
τὸς τοῦ κύκλου. 

— 20. Del lacunae signa. 

— 23. ἀμπύτεις] Vulgo ἄμπωτις. 

— 20. τίς ἃ oa αὐτοῖς} Vulgo τίς αὐτοῖς. 

— 82. οὔτε] Vulgo οὐδέ. 

P. 181, 20. καὶ περὶ αὐτὸ] καὶ addidit Heeren. quo non 
opus esi; pro αὐτὸ autem scribendum αὑτήν. 

— 21. κυκλωσιν) Vulgo κύχλου, Heerenius sequente Gais« 
fordo κύκλου [περιφιράν]. 

— 25. μιμησάμενν, μὲν καὶ αὐτοὶ προσηγορίας τού- 
τοῖς ϑήσονται] μὲν dehndum, pro αὐτοὶ scribendum evroíg, 
deleto τούτοις, quod om. A. 

P. 132, 21. ἐν τῷ ἀπιλιώτῃ] Non opus est ἄλλοι ἐν τῷ 
ἀπηλιώτῃ scribi, at recte itatim Heerenius ἄλλοι scripsit pro 
αλλα. 

— 26. συμφερόμενα δὲ τῷ} Vulgo δ᾽ ἐν «9, male Heeren. 
et Gaisf. δέ εἰσι τῷ. 

— 29. ἔξεστιΐ Hoc suppley., sufficit ἔστεν , quod etiam fa- 
cilius post εἰπεῖν excidere potut. 

P. 133, 6. ὁδοῦ] Hoc corruytum videtur, fort. σκοποῦ, 
nisi sensus est ne frusira illuc aberit. 


LXXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 133, 16. στεφάνας εἶναι) Ante εἶναι excidisse videtur 
& i. e. πέντε. 

— 18. ἐκ φωτὸς ἐκ accessit e Plutarcho Plac. phil. II, 7. 
Paullo ante scribendum τὰς ἄλλας pro ἄλλας. 

— 21. πασῶν περὶ ὃν] Inter haec Karsten. Parm. p. 246. 
excidisse conicit κέντρου τάξιν ἔχειν vel simile quid, ὃν mu- 
tato in à. Non expedio. 

— 22, τοκέα] Ante Davisium τὲ καί. 

— 23. καὶ κυβερνῆτιν) καὶ om. V. A. κυβερνήτην Beeren. 

— 24. κληροῦχον] Karsten. κλῃδοῦχον, δίκην ) Num δί- 
νηνὶ Cf. Diog. Laert. IX, 45. πάντα κατ᾽ ἀνάγκην" τὴν à 
αὐτὴν εἶναι εἱμαρμένην καὶ δίνην καὶ πρόνοιαν xoi ποσμο- 
ποιόν. Vide tamen ad p. 42, 1. 

— 26. πίλησιν] Sic V. A. mire Cant. πήλυγεν. 

-— 29. περιστάντος] An περεϊστάντος ? 

P. 134, 2. ὑφ᾽ e] Vulgo ὑφ᾽ ov. 

— 10. ϑεοὺς ταῦτας] Malim ταύτας ϑεούς. 

— 14. οὔτε φϑαρτόν] Sic aequabilitatis ca ca1sa scripsi pro 
ἢ φϑαρτόν; neque aliter est p. 138, 5. 

— 19. Φιλόλαος] V. Boeckhium p. 94. 

— 21. ϑεῶν ;] Dele interrogationis signtm. 

— 26. περὲ τὰ κέντρα] Vulgo ἐπὶ τὰ xvrgo. 

Ρ,185, 8. τῆς ἀταξίας! τὴν ἀταξίαν. A.cf. Bóckh. p. 95. 102. 

— 5. χιτῶνα καὶ ὑμένα] Vide Diog. Laert. IX, 31. et ad 
p. 93, 18. 

— 6. διὰ τῶν ἀγκιστροειδῶν͵ ἄστρων Corruptum esse 
ἄσερων intellexit Heeren. coniciens ile ἀτόμων. Scriben- 
dum διά τενῶν ἀγκιστροειδῶν αἰτίον. cf. p. 186, 26. αξ. 
vix δὲ ἤτοι αἱ ἃ ἄτομοι ἢ τὰ στοιχεῖα Quod sequitur συμστε- 
πλεγμένον scripsi pro ἐμπεπλεγμένον. 

— 8. κόσμων] Libri κόσμον , emendati e Plutarcho. 

— 15. ἐν Τιμαίῳ] P. 32. 

— 26. Ὅμηρος] Il. £, 287. ater locus est o, 424. tertius 
o, 497. quartus 04. £, 42. 

P.136,17, τὸ σωματικόν | Sy Plutarchus Ἢ τὸν σωματικόν. 

— 24, ὧν ὅδε] Sic Pluurchus pro ὧν δέ. Mox ]. 25. 
πάντα om. A. 
P. 137, 6. Τιμαίῳ] P. 3. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LEXXIII 


P. 137, 24. ἐν ἑκατέρῳ] ἐν e Plutarcho accessit. | 

P. 138, 2. οὐρανοῦ] Libri αὐτοῦ, correxit Spengel Münch- 
ner Gel. Anz. 1850 p. 249. 

— 15. ὑποβέβληται) Sic Plutarchus, ὑποκέκληται libri, 
ὑποκέκλιται Heerenius. 

— 27. αἰθὴρ] Sic Plutarchus pro ἀήρ. Ex eodem mox 
ἐξέϑλεψε dedi pro ἐξανέϑλεψε. 

P. 139, 6. ἡστερωκέναι] ἡστερικέναε Plutarchus. 

— 8. κεισηροειδὴ] Male Gaisfordus Heerenium sequutus 
dedit κισσηροειδῆ. διαπνοίας | Malim ἐκπνοίας. 

— 80. περιέχειν) Sic scripsi pro παρέχειν. cf. p. 140, 29. 

P. 140, 3. Πλατων Heerenius laudat Epin. p. 981.  u£- 
ρους] Sic Plutarchus pro γένους. 

— 6. gaívovze] Libri peívove , correctum e Plutarcho. 
Similiter p. 141, 9. στέλβωνα cod. A. pro στέλβοντα. 

— 25. Διοσκούρουο Recte Α. διοσκόρους, 

— 29. ἀέρα τε] Sic Plutarchus pro ἀέρα. 

P. 141, 4. of ὃ ἄλλοι στωικοὶ] Nimirum Stoicorum quo- 
rumdam decretum attulerat, nisi Xenocratis nomen vitiosum 
est, vel o£ δὲ στωικοὶ scribendum. Nihil in edita scriptura 
mutat Eusebius P. Ev. XV, 40. 

— 6. Πλάτων] Sic Plutarchus pro πλατεῖαν. 

, — 19. στωικοὶ) Hoc e Plutarcho accessit. 

— 29. ὁ διακρίτιος 1n Διακρέτιος quid lateat difficile 
dictu est. Scripserat Diotimus de veritatis criteriis. ef. Sextus 
Emp. VII. 140. Fieri inde potuit ut ipsi cognomen ὁ διακρι- 
τικός vel simile adhaeserit. HEEREN. — Haec parum verisimi- 
lia sunt. Cod. A. habet ὃ διοκρέτιος, in quo latet haud dubie 
patris nomen Ζιοκράτους vel Zi0xoírov, quod ipso viri no- 
mine, “ιότιμος, confirmari videtur. 

P. 142, 1. ἄστρων] ἀστέρων A. Ζρατος] Phaen. 10. 

— 5. of xt μάλιστα τετυγμένα σημαίνοιεν] xe om. V. A. 
iidem et E. σημαίνουσιν habent, unde conicere possis o£ re 
μάλιστα τετυγμένα σημαίνουσιν. 

— 15. χρύψιν] καὶ κρύψιν Cant. in quo latet fortasse 
κατάκρυψιν. Pro κρύψιν V. Α. κρίσιν. 

— 16. ἄλλους τε καὶ ἄλλους] Usitatius esset αλλους xal. 
ἄλλους. 


LXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 142, 21. ὑπὸ γῆν] Vulgo εἰς γῆν, quod ineptum est. 
Gf. p. 146, 24. 

— 24. πυϑαγορείαν τὴν περὶ τοῦ τὸν αὐτὸν εἶναι — 
δόξαν] ita Heerenius, libri pro τὴν habent τὸ, quod servari 
potest, si πυϑαγορείων scribas, ut δόξαν sit participium. 
Nisi forte cum Heynio τὸ delere malis. 

— 981. ἐκ "pr πεπυρωμένον] νέφος πεπυρωμένων Plu- 
tarch. Plac. II, 20. Cf. Euseb. P. E. XV, 28. Galenus ἀναπτο- 
μένην νεφέλην.  Heerenius suspicatur ἐκ νέφους πεπυρω- 
μένου 
᾿ς P. 143, 4. ἐντελῆ] cta Plutarchus, apud Canterum ἐντέ- 
λειν. libri ἐν τέλει. 

— 5. Θεόφραστος] Quae hic e Theophrasti Physicis de- 
sumta dicuntur, a Plutarcho Gal. et Eus. adhuc tribuuntur Xe- 
nophani; habent enim illi: Ξενοφάνης ἐκ πυριδίων etc. ἢ νέ- 
gos πεπυρωμένον. "Theophrasti quae sententia fuerit, non 
amplius constat; fieri sane potuit, ut ille ipse eo loco non 
suam, sed alterius sententiam proposuerit. Clariora quam 
nostra sunt quae habet Galenus: Ξενοφάνης ἐκ τῶν ξηρῶν 
ἄτμῶν πυρίδια τινα συνέρχεσθαι, à ἃ εἰς τὸ ἕν σώμα καϑε- 
στηπότα τον ἥλιον συνιστῶσι. Apud Stobaeum τῶν dedi pro 
τήν ex codd. V. A. éx autem flagitante sensu addidi ex Plu- 
tarcho. Eusebius plenius legit ἐκ πυριδέων τῶν φαινομένων, 
συναναϑροιξομένων. HEEREN. 

— 6. τῶν συναϑροιξομένων] Sic V. À. pro τὴν σ. 

— 16. ἀποκλειομένου] ἀπεκλειομένου A. an ἀποκεπλει- 
μένουϊ 

-- 28. Avugáw] Cf. infra ad 151, 8. 

— 25. ἐπικαιῤμενον] ἐπικείμενον V. A. ἀεῇ Vulgo αἰεί. 

— 27. ἄναμμα] Libri ἄναλμα, correxit Heerenius. ΟἿ. 
ad p. 145, 21. 

— 80. τοῦ σκαφοειδοῦς] Sic e Plutarcho editum est pro 
σκαφοειδῇ. 

— 82. ἀνθρωπείου Repetunt hic codd. verba Μητρόδω- 
οος πύρινον ὑπάρχειν τὸν ἥλιον, quae quum supra iam affue- 
rint, Heerenius delevit. 

P. 144, 8. φερόμενος] Post haec repetitur in codd. Anti- 
phontis (p. 143, 23) sententia de natura solis; delevit Heerenius. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXXV 


P. 144, 11. “ἀνταπώσει] Sic e Plutarcho correctum est pro 
γἀνταποδύσει (ἀνταποδώσει A). 

— 12. ταῖς ἄρκτοις] Libri τοῖς ἄρκτοις.) correcti e Plu- 
tarcho. 

— 17. ὑποτιϑέμενον Plutarchus ὑποτιϑεμένῳ. Proba- 
biliter Wyttenbachius conicit βλέπεσϑαι δὲ αὐτὴν κατοπτρι- 
κῶς ὑποτιϑεμένην τῷ δίσκῳ. 

— 18. κισηροειδῆ]) Ita correxi editum κισσηροειδὴ ex À. 
quam falsam esse formam constat. 

— 26. τρίτον] Ante Heerenium τρέτην. 

— 80. πεπληρωκὸς} Ita Plutarchus, libri πεπληρωκότος. 

— 81. " Vulgo ael. 

P. 145, 3. κρυσταλλοειδῇ] κρυσαλουδῆ A. i. e. κρυσταλ- 
λώδη. 

— ὅ. συντεμόντι] Vulgo συντεμόντα. 

— 10. σελήνης] ἡλίου A. 

— 12.. κισηροειδῶς]} Vulgo κεσσηροειδῶς , ut Plutarchus 
quoque hfbet. V. ad p. 144, 18. Ceterum rectius apud Plu- 
tarchum legi videtur κισ(σ)ηροειϑές. Idem omittit σπογγοει- 
Ódc, pro quo Eusebius habet σπογγοειδές. 

— 18. τηλικοῦτον δὲ ἡλίκος] τηλικοῦτον δὲ ἥλιος Α. 
τηλικαῦτα δὲ ἡλίκα P. Cfr. Diogenes Laert. X, 90. τὸ δὲ μέ- 
γεϑος ἡλίου καὶ τῶν λοιπῶν ἄστρων κατὰ μὲν τὸ πρὸς ἡμᾶς 
τηλικοῦτόν ἐστιν, ἡλίκον ὁπότε φαίνεται. 


— 21. ἄναμμα] Ita P. ἄναλμα V. A. ἔναλμα Cant. Cf. 
p. 143, 27. Idem ἔξαμμα dicitur p. 147, 22. Sed ἄναμμα ha- 
bet etiam Diog. Laert. VII, 145 e Posidonio, et Stobaeus ite- 
rum p. 151, 7. 

— 22. στροφῶν] Sic V. A. τροφῶν Cant. τροπῶν Bakius 
Posid. p. 07. GAISFORD. 

— 23. καὶ ἡ yj] Haec accesserunt e Plutarcho. 


P. 146, 4. οἰκουμένην] Libri οἰκουμένης , correcti e Plu- 
tarcho. 


— 14. οὔτε δὲ τὸν ἥλιον] Ita correxi librorum scripturam 
οὔτε διὰ τὸν ἥλιον. 

— 21. τινὸς] πυρός V. A. 

— 28. ἐν ἐμαυτῷ ἐν addit Heerenius. 


LXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. 


P. 146, 29. τὸν αὐτοῦ] Libri τὸν αὐτόν, correcti ab Hee- 
renio. 

— 80. ἡμετέραις] ἡμέραις τε V. A. in qua scriptura tria 
puncta super « posita pertinent ad rz. ἀντιπραττούσης] ev- 
τεφραττούσης probabili coniectura restituit Bakius ad Cleo- 
medem p. 445. 

P. 147, 4. κλίμα) Rectius κλῖμα, sed fuit haec serioris 
graecitatis τόνωσις; ut praeter alios docet Scymnus Chius Per. 
521. τὸ πρὸς μεσημβρίαν τε καὶ νότον κλέμα. 

— 8. καὶ φρόνιμον] Habet Canterus καὶ φρόνιμον πύρε-- 
vOv πῦρ ὡς τεχνικοῦ. Vocem πύρενον delent codd. V. A. 
Ferri tamen illud potest, dummodo in proximis, quae corru- 
ptela laborant, pro πῦρ ὡς scribas πυρός. Sic vero emen- 
dandum esse, recte colligas ex cap. proximo, ubi Zenonis sen- 
tentia de luna, iisdem verbis repetita, sic legitur. HEEREN. 

— 9. καὶ πύρινον] Recte deesse videtur in V. A. cf. Bake 
ad Posidonium p. 66. 

— 29. Ὅμηρος] Il. 4, 133. . 

P. 148, 9. ἐκ Βακχῶν) Sic A. Βακχαῖς V. E. F. cfr. 
Boeckh. Philol. p. 34. 

— 11. ποεκέλλοιτο] ποίκελον τὸ V: A. E, ποικέλα P. 

— 18. ἁπάντῃ! 6 ἅπαντι V. 

— 14. βουλύσιος] βουλήσιος V. Α. E. 

— 15. ἀνέφελος] Vulgo ἀννέφελος. 

— 17. περιτέλλῃ] περιτέλλοι V. A. E. 

— 19. φαείνῃ] φανείη Cant. 

— 92. σκοπιαὶ καὶ ἄρισται) Pro xol A. habet εἰσίν. ut 
codd. nonnulli Arati, unde scribendum σκοπαί εἶσιν ἄρισται. 

— 24. ἐρυϑαίνεται] ἐρυϑραένεται V. A. E. 

P. 149, 3. κεχρημένος] Vulgo κεχρωσμένος, A. E. κεκτη- 
μένος i. e. κεχρημένος. ut C. M. apud Bekkerum. 

— 6. ἴησιν] Imo ἕῃσιν. 

— 8. ὠχρήσῃ] Male Gaisfordus ὠχρήσαε ex A. V. qui 
ὠχρήαι habet. 

— 10. καδδὴ] Libri καὶ δή, correxi ex Arato. 

— 16. ἀποιχομένοιο] Libri ἔτ᾽ οἰχομένοιο, correxi ex 
Arato. 


— 81. óvógog] γνόφος V. A. E. 


ADNOTATIO ΟΒΙΤΊΟΑ AD LIBRUM I. LXXVII 


P. 150, 21. ᾿Αναξέμανδρος Laurentius Lydus de Mens. 
p. 104. ᾿Αναξιμένης κύκλον τῆς σελήνης εἶναι βούλεται dv- 
νεακαιδεκαπλασίονα τῆς γῆς. Corrige ᾿Δναξίμανδρος. Cf. 
Plutarchi Plac. II, 25. 

— 96. στροφὰς] τροπὰς V. A. 

P. 151, 7. κισηροειδὲς) Vulgo κισσηροειδὲς., correxi e V. 
et À. qui κεσηροῦδὲς ; voluit opinor ᾿ἐσηρῶδες. Cf. ad p. 14, 
18. et p. 145,.12. 

— 8. Ἴων] "ὧν A. et fortasse V. E. Poetam tragicum dici 
non credo. Fort. [4vzip]óv. De Antiphonte physico v. p. 63, 
9. 143, 23. 153, 1. Plutarch. Mor. p. 891. d. 

— 10. Βηρωσσὸς Βόσορος V, qui in margine Brj6ogoc, 
ἴησορος A. E. Cf. ad 152, 8. 

— 11. Ἡρακλείδης Fort. Ἡράκλειτος. Cf. Schleierma- 
cheri Heracl. p. 398. et Laurentium Lyd. de Mens. p. 104. Plu- 
tarch. Plac. II, 25. Ὄκελλος Ita A. V. Male Gaisfordus Ὥκελ-- 
Aog. ὁμέχλῃ] Ita pro ὁμέχλην e Plutarcho Heerenius. πε- 
oteyopévsv ] Scribendum περεεελουμένην ex Galeno. Laurentius 
et Plutarchus περιξιλημμένην. 

— 14. Ἐμπεδοκλῆς] Plutarchus de Fac. in Luna p. 932. 
καὶ γὰρ ᾿Εμπεδοπλεῖ δυσκολαίνουσι; πάγον ἀέρος χαλαξώδη 
ποιοῦντι τὴν σελήνην ὑπὸ τῆς τοῦ πυρὸς σφαίρας περιεχό- 
μενον. Attulit Heerenius. 

— 17. ἐκ πλείονος τοῦ πυρός] Eusebius ἐκ πλείονος τοῦ 
γεώδους. Cum Stobaeo facit Plutarchus. 

— 19. ἐν μεϑορίοις τοῦ ἀέρος} Fortasse post ἀέρος ad- 
dendum καὶ τοῦ αἰθέρος. quod quam facile excidere potuerit 
apertum est. 

— 20. μετέχουσαν] ὑπάρχουσαν V. A. 

— 25. πιλοειδὴ} Libri πηλοειδῆ. —Correxit Lipsius de 
Phys. Stoic. II, 13. 

0 — 29. σχηματέξεσϑαι δ᾽ αὐτὴν (σελήνην) πολλαχῶς, καὶ 
γὰρ πανσέληνον γιγνομένην καὶ διχοτόμον] Syntaxis postu- 
lat ut aut γίγνεσθαι scribatur aut ya deleatur. 

P. 152, 4. ueic] Vulgo μεῖς. 

— δ. ἢ σελήνη) Ita. V. A. Ante Heerenium ἡ σελήνη. 
Idem adscripsit Diogenem Laert. VII, 145. γεωδεστέραν δὲ 


LXXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


τὴν σελήνην — τρέφεσθαι δ᾽ ἐκ ποτίμων ὑδάτων, ἀερομιγῆ 
τυγχάνουσαν καὶ πρόσγειον οὖσαν. 

P. 152, 8. Βηρωσσὸς] Βησωρὸς V. Βήρῶῦσος Α. E. Vera 
huius nominis scriptura esse videtur Βηρωσός. Cf. ad p. 151, 10. 
Infra 1. 30. est Βηρωσσός, ubi A. habet Βήρωσσος. 

— 17. πρῶτος ἔφησε] ἔφη πρῶτον V. πρῶτον ἔφη A. 

— 18. Ἐμπεδοκλῆς] Empedoclis versum, quo illud do- 
cuit, servavit Plutarchus de Facie Lun. p. 929. ἀπολείπεται 
τοένυν τὸ τοῦ Ἐμπεδοηλέους, ἀνακλάσει τινὶ τοῦ ἡλίου τὴν 
σελήνην γίνεσϑαι τὸν ἐνταῦϑα φωτισμὸν ἀπ᾽ αὐτῆς; et mox 
addit Empedoclis versum ὡς αὐγὴ τύψασα σεληναίης κύκλον 
εὐρύν. Parmenidis versum de luna dicentis, αἰεὶ παπταίνουσα 
πρὸς αὐγὰς ἠελίοιο, servavit Plutarchus II, p. 929. 4. HEEREN. 

— 20. ταυτὸ] ταυτὸν A. 

— 25. ϑολωτέρῳ) ϑολερωτέρῳ Plutarchus, quod repo- 
nendum erat. 

— 28. στομέου] στομαίου A. 

P. 153, 1. ᾿Αντιφῶν] Ita certa emendatione correxit Hee- 
renius, cui mirum est non obsecundasse Caisfordum. "Vulgo 
᾿Δντίφαντος. De Antiphonte vide quae supra attuli ad p. 151, 8. 

— 8. "Apiorozeluxrv] ᾿Αριστοτέλιον Α. i. e. "doiarové- 
λειον. Aristotelis librum de Pythagoricis commemorat Dio- 
genes Laert. V, 25. 

— 4. Φιλίππου τοῦ Onovvrlov] Hoc etiam debetur Hee- 
renio, ante quem legebatur vov Ποντίου. "Philippum Opuntium 
novimus e Diog. Laert. III, 25. Conscripserat ille librum de Solis 
et Lunae defectu, teste Suida v. φιλόσοφος, ubi Philippi nostri: 
nomen supplendum esse bene ostendit Kusterus. Ex hoc itaque 
libro haec quoque petita esse dubitari non potest. HEEREN. 

— 6. νεωτέρων] Libri μεϑ᾽ ἑτέρων. correctum e Plu- 
tarcho. *luniores hi qui sint non additur; videntur tamen 
haec a Stobaeo vel ex Aristotelis historia vel ex Philippi Opuntii 
libro hausta esse; quare non de recentissimis hic Pythagori- 
cis cogitandum est, sed de iis, qui vel Aristotelis vel Philippi 
saltem aetatem praecesserunt) HEEREN. 

— 8. ἕως dv] Vulgo ἕως. 

— 10. τελεέως] Libri τελείωσεν. correxit Canterus, atque 
sic Plut. II, 29. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXIX 


P, 153, 15. συνοδεύουσαν] Operarum errore legitur συν- 
οδούουσαν. 

— 18. τῇ σελήνγ Haec e Plutarcho addidit Heerenius. 

— 22. αὐτῇ] lta rescripsi pro αὐτὴν; Diog. Laert. VII, 
145. de Stoicorum decretis: ἐκλείπειν δὲ τὸν ἥλιον, ἐπισροσ- 
ϑεούσης αὐτῷ τῆς σελήνης — τὴν δὲ σελήνην ἐμπίπτουσαν 
εἰς τὸ τῆς γῆς σκίασμα.  Petita haec sunt ibi ex Posidonio, 
cui adeo in his cum Chrysippo convenit. HEEREN. 

— 23. ἐμπίπτουσαν] Libri ἐμπιπτούσης.» correxit e Diog. 
Laert. l. |. Bakius ad Cleom. p. 468, habetque hoc Plutarchus. 

— 206. γεωφανὲς] Vulgo γαιοφανὲς, quam formam ubique 
tollendam arbitror. P. 154, 4. propius vero V. habet γαιώῶδες. 
P. 158, 19. vulgo est γαιομιγοῦς. at Α. habet. γαιωμιγοῦς. 
In oraculo apud Eusebium P. Ev. IV, 9. legitur ὅσσοι δ᾽ ἀμφὶ 
γαίην πωτώμενοι αἰὲν ἔασιν (fort. αἰϑυσσουσιν) scribendum 
ἀμφὶὲ pen, eademque forma restituenda in alio oraculo ib. 
V, 9. ἄρατε φῶτα γέηϑεν ἀναστήσαντες ἑταῖροι, ubi vulgo 
editur γαέηϑεν. 

— 90. περιττωματικὸν] σωματικὸν Plutarchus, κοινὸν 
addit Galenus. ἡμέραν] Libri ἡμετέραν. Correctum e Galeno 
et Plutarcho. V. Bóckhii Philol. p. 130. sq. 

P. 154, 1. τῆς πέραν] τοῦ πέραν V. διακεκαυμένου) 
διακειμένου Υ͂. 

— 4. ἐχούσης] ἔχοντος malit Heerenius, ut ad συγκρί- 
ματος referatur. Apud Plutarchum est: "dvabayógac a dvopua- 
λότητα διὰ τοῦ συγκρίματος, διὰ τὸ “ψυχρομιγὲς à ἅμα καὶ 
γεῶδες" παραμεμίχϑαι τῷ πυροειδεῖ τὸ ξοφῶδες, ὅϑεν ψευ- 
δοφανῆ λέγεσθαι τὸν ἀστέρα. 

— 6. σκιερὸν] σκιαρὸν A. 

— 1. ψευδοφανῆ | Nescio an ψευδοφαῆ praestet. ἀστέρα] 
Libri ἀέρα, Canterus sfellam , Plutarchus ἀστέρα. 

— 9. ἄγκη] Libri ἀνάγκη (A. ἀνάγη).  Correxit Canterus. 

— 16. ἀερώματα] Parum probabili emendatione Gaisfor- 
dus cum Heerenio scripsit περιττώματα. Suspicor ἀπεράματα, 
ab ἀπεράω: eacrementa. 

— 21. φαένεται] φαίνεσθαι A, non male. 

— 20. τῆς γῆς] Vulgo γῆς. 

P. 155, 8. ἕως οὐρανοῦ] Canterus οἷον οὐρανοῦ, A. olov 


LXXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


οὐρανόν, atque ita, ut videtur, etiam ceteri, ἕως οὐρανοῦ 
Heerenius, quem Gaisfordus sequutus est. Corrigendum vide- 
tur εἰς οὐρανόν. 


Ρ. 155, 7. Βοηϑὺς} Rectius Βόηϑος.. ut alibi scribitur. 

— 12. πρώτη] πρῶτον codd. Arati. IHVossius πρώτην. 

— 17. ἐοῦσα] ἰοῦσα V. A. 

— 18. εὖ μάλ᾽ οὐ μάλλ᾽ Α. 

— 21. ἠὲ νότῳ ἀμβλύνετ᾽ ] Vulgo ἢ νότῳ ἀμβλύνεται. 
Correxi ex Arato. 


— 22. ἐπ᾿ ἀμφοτέρων] Codd. ἀπ᾽ ἀμφοτέρων, corr. ex 
Árato. 

— 28. νευστάξῃ] lta V. E. νευστάξει A, νευσάξοι Cant. 
φαείνῃ) Vulgo φαείνοι. 

— 24. ὀρθὰς] Ita A, óg8a V, vulgo ὀρϑαί. περιγνάμ- 
πτουσὰ κεραίας] Vulgo περιγνάμπτωσι κεραῖαι. 

— 25. x] y Stobaei codd. praeter V. qui δ᾽, κ᾿ Aratus. 

— 20. ἀγενοῖ] ἀἁγινεῖ V. À. E. 

— ?1. διδάσκοι] διδάσκει V. A. E. 

— 28. ἐπινεύῃ] Vulgo ἐπινεύοι, A. V. E. ἐπινεύει. 

— 80. ἐπὴν] Ita V. A. ἐπεὶ vulgo. ὅλος --- κύκλος] ὅλον 
— κύκλον V. A. E. ἑλίσσῃ] ἑλίσσει V. A. 

P. 156, 1. 0 ἐφ] δ᾽ εἰς V. δ᾽ εἰ Α. 

— 4. ub] γὰρ Aratus. *&| τὲ Aratus. 

— 5. κελεύϑους] κέλευθον V..A. E. 

— 1. οὐ μάλα πᾶσιν] οὔτ᾽ ἀρ πᾶσεν Aratus. 

— 9. διχαξομένης] διχαιομένης Aratus. 

— 10. διχομήνου] Cant. διχομηνής, Aratus διχομήνης. 

— 11. δέχεται μὲν αὐτίκα τετρὰς] Legitur apud Aratum 
ἔχεται δέ of αὐτίκα τετρὰς μηνὸς ἀποιχομένου, τῇ δὲ τρι- 
τάτῃ ἀνιόντος, succedit autem huic (διχάδι) tetras luna. de- 
crescente, huic autem trias, ubi autem pro τριτάτῃ saltem 
legendum foret τριτατη casu primo. Stobaei quidem lectio 
non minus obscura, quin et aperte corrupta est; attamen in 
re incerta nil in ea mutare ausus sum, cum nos ad verum in- 
veniendum fortasse ducere possit. Quid enim si legas δέχεται 
δέ μεν αὐτίκα τετράς eodem sensu? quamvis vel sic ultima 
obscura manere profiteor. Nec Grotii lectionem expedio δέχε- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXXI 


ται δέ of αὐτέκα τετράς.  Relinquenda itaque haec potius fu- 
turis poetae interpretibus. HEEREN. 

P. 156, 17. ταὶ] τὰς Α. περιτροχάοιντο σελήνην] In Arat. 
ed. σελήνῃ. Sed nostram lectionem cum Cant. exhibent V. A. 
E. P. Num σελήνην tertio vel quarto casu legas, ad idem re- 
dit; sed περιτροχάοιντο grammatica ratio postulat. HEEREN. 

— 21. I'444AR10T! Hoc recepi e Plutarchi Plac. II, 1. 
et Galeno XVII. Vulgo 7444KTO2, quod quum praeter 
Parmenidem etiam Aristoteles Meteor. I, 8. de circulo lacteo 
dixerit, non impedio quo, minus servetur. 

— 28. ἐπὶ τοῦ κατὰ Φαέϑοντα ἐμπρησμοῦ] Ita corri- 
gendum erat quod libri habent κατὰ Φαέϑοντος 5 cum sensus 
sit Phaéthontis aeiate. Apud Aristotelem Meteorol. I, 8. est 
κατὰ τὴν λεγομένην ἐπὶ Φαέϑοντος φϑορᾶν. 

P. 157, 9. ὑπὸ τὴν γὴν] Inepte libri περὶ τὴν γῆν, quod 
quamvis ex Aristotele Meteor. I, 8. correxerit iam Heerenius, 
tamen servavit Gaisfordus. 

— 11. Δημόκριτος] Ex Plutarcho et Galeno restituit Hee- 
renius. 

— 14. ᾿Αφιστοτέλης Vid. Meteor. 1,8. ξηρᾶς] μικρᾶς. Α. 

— 21. πυρὸς σύστασιν. ἄστρου uiv] Libri πρὸς σύστα- 
σιν μὲν ἄστρον. Correxit e Plut. Plac. lI, 1. Canterus. 

— 21. τὼν πυϑαγορείων) Pythagoricorum de cometis 
sententias servavit quoque Aristot. Meteor. T, 6. τῶν δ᾽ Ἰταλι- 
κῶν τινὲς καὶ καλουμένων Πυϑαγορείων, ἕνα λέγουσιν. αὖ- 
τὸν εἶναι τῶν πλανητῶν ἀστέρων, ἀλλὰ διὰ πολλοῦ τὲ χρόνου 

τὴν φαντασίαν αὐτοῦ εἶναι» καὶ τὴν ὑπερβολὴν ἐπὶ μικρόν, 
ὅπερ καὶ συμβαίνει περὶ τὸν τοῦ Ἑρμοῦ ἀστέρα. Alteram 
opinionem, qua cometa solaris luminis refractio esse dicitur, 
Aristoteles tribuit Hippocrati. Copiose et erudite de utraque 
disputant Olympiod. ad Meteorol. p. 12. et Joh. Philoponus 
fol. 94. ed. Ald. HEEREN. 

P. 158, 3. Ἀναξαγόρας] Aristoteles Meteor. I, 8. ^va- 
ξαγόρας μὲν ovv καὶ Δημόκριτός φασιν εἶναι τοὺς πομήτας 
σύμφασιν τῶν πλανητῶν ἀστέρων, c ὅταν διὰ τὸ πλησίον ἐλ- 
ϑεῖν δόξωσι ϑιγγάνειν ἀλλήλων. 

— 6. σύστασιν] σύστημα Α. 

— 12. ἄστρου] ἄστρων A. 

STOB. ECL. PHYS. F 


LXXXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 158, 19. ἀναφορᾷ] Plutarchus et Galenus ἀναφοράν. 
yscpiyoUc| Vulgo γαιομιγοῦς. Vero propius À. γαεωμιγοῦς. 
Cf. supra ad p. 193, 26. ᾿ 

— 24. αἰϑέρος Hinc corrigendus videtur Diogenes Laert. 
II, 9. τούς γε διάττοντας οἷον σπινϑῆρας ἀπὸ τοῦ ἀέρος 
ἀποπάλλεσϑαι , nisi malis τοῦ πυρὸς , tanquam ab igne scin- 
tillae. Sed αἰϑέρος commendat etiam Seneca Quaest. Nat. II, 12. 

— 21. σπινϑηρίξειν) Sic ePlut. et Galeno editum est. Cant. 
σφὶν τήρησιν, Á. E. σφιντήρισιν. Scribendum fortasse σφεν- 
ϑηρίξειν, αἱ σφόγγος dicitur et σπόγγος, σφονδύλη et σπον- 
δύλη. alia. 

— 80. Χαλδαίους] Haec fortasse Arriani physici sunt. 

— 32. ὅτε} Recte apud Canterum à ὅτι. 

P. 159, 2. ὥφϑησάν που ὡσεὶ ξένοι, ἐνεχϑέντες] Canterus 
ὥφϑησαν οὕτως ξυνενεγκόντες, V. À. ὦ. οὕτως ξυνενέγπον- 
veg, Esc. ὦ. ουτως ἐξενεγκόντες, Heerenius ὦ. οὕτως πῶς 
ξένοι ἐνεχϑέντες. cuius vestigiis insistens perfeci inchoatam 
ab eo emendationem, quamquam possis etiam οὕτως ὡς ξένοι 
ἐνεχϑέντες. 

— 7. oí] οἷα V. A. E. 

— 8. tive] Ante Heerenium εἴς τινα. 

— 9. γεώδη] Vulgo γαιώδη. καὶ ταῦτα] κἀνταῦϑα ὃ 

— 10. καὶ εἰς] Recte καὶ V. om. 

— 18. δὴ] Vulgo δέ. Heerenius γε. 

— 20. ᾿φρριανοῦ] Plane diversus fuit hic Arrianus ab 
Arriano Stoico. Memoriam eius servavit Photius p. 1378. ubi 
eum librum de cometis reliquisse dicit, ex quo haec descripta 
esse debent. Alium eius librum περὶ τῶν μετεώρων laudat 
Philoponus ad Arist. Phys. p. 24. qui num ab illo de cometis 
diversus fuerit, vel potius locus de cometis tantum pars illius 
fuerit, dubitari potest. Attamen cum cometae non proprie ad 
meteora, sed potius ad coelestia pertineant, diversi fuisse vi- 
dentur. Certe ex illo de Meteoris quoque locum servavit Sto- 
baeus infra cap. 29. fr. 2. HEEREN. 

— 21. τὰ μέν πως ξυμπεριφέρεσϑαι) Sic scripsi pro τὰ 
μὲν ὡς ξυμπεριφέρεσϑαι. 1n sequentibus τὰ δὲ — πλανώ- 
μενα desidero verbum quale. est κενεῖσϑαι. 

— 25. καϑ᾽ ὁμοιότητα ἑκάστῃ ἰδέᾳ τῆς ἐπωνυμίας λέ- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXXIII 


γοντα | Haec codicum est scriptura, nisi quod pro λέγοντα Α. 
habet λέγωντα; V. λεγόμενα. Gaisfordus dedit καϑ᾽ ὁμοιότητα 
ἕκαστα τῇ ἰδέᾳ τῆς ἐπωνυμίας λεγόμενα, quae non sufficere 
apertum est. Seclusis verbis τῆς ἐπωνυμίας dedi καϑ᾽ ὁμοιό- 
vivo ἕκαστα τῆς ἰδέας λεγόμενα, ad similitudinem quaeque 
speciei, quam repraesentant, nominata. CÍ. p. 160, 23. καὶ 
ταῦτα ἀπὸ τῆς ἰδέας ἐπικλήξεσϑαι E ἕκαστον, et ib. 29. καϑ' 
ὁμοιότητα τοῦ εἴδους € ὅτῳ ἐπιφημίζξεται. Canterus tentabat 
τῆς ἐπωνυμίας λαχόντα. 

— P. 159, 28. πρόσκαιρος] πρόσκαιρα V. A. P. 

— 30. ξυνέσταται] Vulgo συνέσταται. ut 82. σύστασις. 
contra Arriani usum. 

— 31. καὶ τούτῳ ἔτι αὐτῶν μέρει] Ante Canterum καὶ 
τοῦτο ἐπ᾽ αὐτὸν φέρει. Recepi Canteri emendationem, quam- 
vis singula praestare nolim. 

— 32. πρὸς γῆν] Ante Heerenium πρὸς οὐ τήν. 

P. 160, 3. ἐφομαρτοῦντες] ἐφαμαρτοῦντες V, ἐφαρμοῦν- 
τες À. μορφὴ) Vulgo ἀρχή, recepi quamvis dubitanter emen- 
dationem Wyttenbachii. 

— 4. ἐς] Vulgo εἰς contra usum huius scriptoris. σφαῖ- 
ραν] Ante Canterum φέρον. 

— 6. ἐπ᾽ εὐϑὺ ἰοῦσα] Vulgo ἐπ᾽ εὐθὺς οὖσα. ἐς τὸ] 
Ita Cant. εἰς v0 V. Α. 

— 1. ἀστέρος] Vulgo ἀέρος. quod incommodum est. 

— 10. ἡ περὶ] Vulgo περί. 

— 14. ἔφϑησαν] ἔφϑισαν V. 

— 17. ovy Ov καταλαμπόμενοι] Libri αὐτῶν καταλαμ- 
πανόμενοι , correxit in marg. Canterus. 

— 20. ἐς} Vulgo eic. 

— 21. vxor] Vulgo ὑπάρχοι. 

— 24. ἐπικλήξεσθϑαι]) Vulgo ἐπικληίξεσϑαι. κόμη] Ante 
Heerenium κόμης. 

— 25. αὐγὴ ἡ πυρός] Scribendum αὐγὴ πυρός. pro αὐγὴ, 
quod Heerenius posuit, Canterus non αὐτῆς habet (ut narrat 
Heer.) sed αὐτή. 

— 26. ἀφ᾽ ὅτων} Cant. agora , V. À. ἀφύότω, Heerenius 
sequente Gaisfordo ἀφ᾽ ὅτου, scribendum erat ἀφ᾽ ὅτων. ἐς] 
Vulgo εἰς. αὐγὴ ἐς] Ante Heerenium αὐτῆς εἰς. 


P 


ὮΧΧΧΤΥ ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 160, 28. ἔν σφισιν ἐξέφηνε) Haec etiam corrupta sunt; 
intelligerem ἔν σφισιν [ἔχοντα] ἐκπέφηνε. 

— 29. oro] Ante Heerenium τῷ. ἐπιφημίέξεται]) Aut ἔπεε- 
φημίζονται scribendum, aut excidit ἕκαστον. 


P. 161, 11. ταυτὰ τούτῳ] Ante Heerenium ταῦτα τοῦτο. 

— 16. σχισμῷ} Libri σεισμῷ , corr. e Plutarcho et Ga- 
leno, Canterus discidio. 

— 19. περείστησιν] Ita V. A. περίστησιν E. et Cant. 

— 20. τὸ ϑερμὸν] Vulgo ϑερμόν. De Anaxagorae placito 
cf. Schaubach. Anax. p. 171. 

— 27. ταυτὸ] Heerenius et Gaisfordus ταυτὸ τούτῳ , qua 
correctione non opus est. 

P. 162, 4. ἀνϑεστῶτα] καθεστῶτα V. 

— 6. τόνον] γόνον V. πόνον A. 

— 7. ἔμπτωσιν] Libri ἐμπύρωσιν., correxit Canterus. 

— 20. πολυκένων] πολυκέρων V. 

— 91. εἰς τὸ αὐτὸ συναλιζόμενα] lta correxi librorum 
scripturam συναυλιξόμενα. 

— 22. διηϑεῖται] διαϑεῖται À. E. 

— 25. βιάσηται! Ante Gaisfordum βιώσηται. 


Ρ 168, ὅ, ὅταν δ᾽ ἔτι ἧττον ἢ πεπυρωμένον] Vulgo ὅταν 
δέ τι ἡττον 1] πεπυρωμένον, correxi ut res postulabat. 

— 9. παραβιάξηται] Libri παραβιβάξηται, correcti e 
Plutarcho. 

— 10. ἐξάψει] Sic e Plutarcho correctum quod libri ha- 
bent ἐμφασει. 

— 17. παχυτέραν ταχυτέραν Α. 

— 21. τυφῶνα μὲν] Ita V., τυφῶνας δ᾽ reliqui, αἱ vide- 
tur, τυφῶνας tuetur l. 29. πρηστῆρας, nisi ibi πρηστῆρα scri- 
bendum. 

— 22. καταφέρηται) Heerenius ex Arist. Met. Ill, 1. ma- 
vult κάτω φέρηται. 

— 23. ἢ πάχος] Cant. ἢ τάχος. A. ῇ πάχος ἢ τάχος. 

— 29. πρηστῆρας] Fortasse πρηστῆρα. Cf. ad 1. 21. 

— 30. συνεμπίμπρασϑαι]) Vulgo συνεμπίπρασϑαι. 

P. 164, 3. ἐκϑλιφϑῇ] Cant. ἐκλυφϑῇ. V. A. ἐκπληφϑῇ, 
Heerenius ex Aristotele ἐκθλῳϑῇ. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXXV 


P. 164, 5. τοῦτο οὐκ] Sic Heeren. ex Arist. τούτου Cant. 
τοῦτο καὶ V. τούτου xol A. unde possis τοῦτ᾽ οὐχί. 

— 6. κατὰ τοὺς ποιητὰς Quae de poetarum loquendi usu 
adiicit, nescio qua fide dixerit. Certe apud Homerum Od. sp, 225. 
κεραυνὸς ψολόεις vocatur fulmen quo lupiter Ulyssis navem 
disiecerat. HEEREN. 

— 9. οἷα] Vulgo οἷον, A. of. καὶ βραδύτερον] Libri κατὰ 
βαρύτερον, correxit Heerenius ex Aristotele l. c. ὁ δὲ βραδύ- 
τερὸς ἔχρωσε μέν. ἔκαυσε δ᾽ ov, ἀλλ᾽ ἔφϑασε διιών. 

— 10. ἀπ᾽ αἰϑάλου] Hoc posui ex A., vulgo ἐπ᾽ αἰϑάλου. 

— 17. ὁμοίως εὐθέως A. P. 

— 20. ὅσοι] ἀδι A.  &vpol] ἀτμὴ A. 

— 21. ἀποληφϑέντες] Vulgo inepte ἀπολειφϑέντες. 

— 23. ἐκπίπτοντες] Vulgo contra sensum ἐμπέπτοντες; 
correxit Heerenius, quem Gaisfordus sequi noluit. 

— 237. κλήξονται] Vulgo κληίξονται. οὐδὲν iov] Vulgo 
οὐδὲ ἶσον. 

— 28. καὶ ef ἐπ᾿ καὶ ἐπ᾽ Cant. αἱ ἐπ᾿ V. A. P. correxit 
Gaisfordus. βρονταὶ] βροντὰς ante Heeren. 

— 32. ὀξύτερον] Heeren. ὀξυτέρα, quo non opus est. 
καϑότι] Vulgo xol ὅτι sine sensu. 

P. 165, 3. ἔστιν &] Libri ἔς vivo, male Gaisfordus cum 
Heerenio dedit ἔστε τενά. Scribendum erat ἔστιν αὶ. 

— 4. περιδινηϑῆναι οἷά τε] Haec corrupta sunt, fortasse 
περιδινηϑῆναι ποιεῖ. διικνεῖται] Vulgo διοιχνεῖται, quod 
nihil est. διοιπκνεῖται Α., in quo apertum est latere διεκνεῖται. 

— 8. ἐδήλωσεν. ἐπιφῳλέγει] Vulgo ἐδήλωσε. περιφλέγει. 
ἔστιν ἃ] Vulgo ἔς τινα, hic quoque Gaisfordus ἔστι τινά de- 
dit praeeunte Heerenio. 

— 12. κλήξεται] Vulgo κληίξεται. 

— 13. κώλυμα] Libri κάλυμμα, nisi quod V. κάλυμα ha- 
bet, quod Heerenius et Gaisfordus κοίλωμα scripserunt. xo- 
Àvue scribendum esse ostendi Philol. Gott. XIV. p. 36. ἐγ- 
χριμφῳϑῇ | Ita scribendum erat. ἐγριφϑῆ Canterus, Zyxorg 
V. ἐκριῳφϑῆ A., male Heeren. et Gaisf. ἐκτριῳφϑῇ, quod signi- 
ficare volunt sí nubium sinus (κοίλωμα) perforati sunt, ut 
turbini incluso exitus pateat. 

— 14. zo] Hoc recepi ex A., male vulgo τῷ. 


LXXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 165, 15. ἐς} Ita Α., vulgo εἰς. 

— 18. πρὸς ἄλλοτε ἄλλου Sic scripsi pro πρὸς ἄλλοτε 
ἄλλη, propius vero V. Α. πρὸς ἄλλοτε ἄλλοι. 

— 19. ἐπειδὰν ἐγχρίμψας ὁ ὃ τόνος τῆς γῆς} Ita corrigere 
tentavi quae vulgo sic leguntur ἐπειδὰν δὲ ἐγκρέψας. τόπος 
τῆς γῆς. Heorenius, ἐπειδάν γε ἐκρίψας τόπος τις γῆς. V. 
Philol. Gott. 1. 1. p.3 

— 21. xal oí oa Ante Heerenium καὶ δῖναι. Fortasse 
yel δῖναι. ποταμοῖς] Delevit ὕδατος. quod libri post ποτα- 
μοῖς habent, Heerenius. Fortasse tamen praestat δῖναι [vov] 
ἐν τοῖς ποταμοῖς ὕδατος, τοῦτό elo; ] An ποιοῦσι ϊ 

— 34. ἀναστρέφεται) Vulgo ἀναστρέφει. quod fort. te- 
nendum est. 

— 25. ἐπὶ τῇ ἢ δύμῃ) Fortasse scribendum ἐπὶ τὴν δύμην. 

— 21. ἐπάγουσιν] Melius fuerit ἀπάγουσιν. 

— 28. ἀναρπάξουσιν — ἐντύχωσιν) Haec fortasse 1. 80. 
post ἀναστρέφεσϑαι transponenda. 

— 31. ἐμπεσόντες] Libri ἐκπεσόντες. Dubitanter sed recte 
correxit Heerenius. 

— 82. o? μὲν] Malim o? μὲν γὰρ. 

P. 166, 2. ἐν συστροφῇ πυρὸς] Pro πυρὸς nescio an ἀέρος 
scribendum sit. 

— 4. καὶ πάντῃ) Fortasse καὶ μὴ πάντῃ. vel καὶ μὴ 
πάνυ TL, negationem sequentia requirere videntur. 

— 6. αὐτῷ] Recepi Heerenii coniecturam , libri αὐτοέ. 
Sed praeterea scribendum suspicor κὰν pro xal, nisi forte gra- 
vius mendum subest. 

— 8. ὑπολελεῖφϑαι] Cant. ὑπελῆφϑαι., Gaisfordus cum 
Heerenio ὑπελείῳφϑη; A. ὑπολῆφϑαι cum & super ἢ, hinc 
scripsi ὑπολελεῖφϑαι. 

— 9. ἀπ᾽ αὐτῶν] Haec addidi ex V. 

— 10. ἐξεργάσασϑαι] ἐξειργασασϑαιΐ. A. Forsitan ἐξεερ-- 
γάσϑαι. 

-- 11. ἔφϑησαν] Vulgo ἔφϑασαν, V. A. ἔφϑησαν. 

— 12. πελάσειαν] Vulgo πελάσειεν. 

— 13. ἐνσχεϑέντες] Vulgo ἐνεχϑέντες contra sensum. 

— 24. πρὸς ἴσον γωνίαν] Malim ἔσην. 

— 925. κατέσκηψαν] Inter κατέσκηψαν et πλεῖστοι lacu- 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. LXXXVIII 


nam indicavi ita supplendam: κατασκήπτουσι δὲ πολλοὶ μὲν 
ϑέρους καὶ χειμῶνος. 

,P. 166, 81. ὅσαι ev] Vulgo c ὅσοι ἂν. ὑπὸ ἡλίῳ ov | Vulgo 
ὑπὸ ἡλίου, Heeren. ὑπὸ ἡλίου ov. Dicendi usus, quem Arria- 
nus sequitur, requirebat quod posui. V. Philol. 1. 1. p. 38. 

— 82. δ᾽ dv ϑαύματι ἀναφέρονται) Malim ἐν 9avspao:, 
in miraculis habentur. δὲ addidit Heeren. 

P. 167, 3. Φίλωνος] Sic V. A. E. Μίλωνος Cant. Simili 
ced. usus Photius MxyjAovoc habet in catalogo scriptorum. 

— 6. οὐ] Ante Heerenium ὡς. 

— 20. Πλάτων] Theaet. p. 155. d. xal ἔοικεν ὁ τὴν Ἶριν 
Θαύμαντος ἔκγονον φήσας οὐ κακῶς γενεαλογεῖν. 

--- 21. Ὅμηρος] Il. o, 547. ubi ἦρεν pro νεφέλην. Αἱ Plu- 
tarchus Plac. Ill, 5, 1. ut apud Homerum. 

— 2 ὁρῶμεν] Libri ἐροῦμεν, correcti e Plutarcho Plac. 
III, 5, 

— *" ἀνακλωμένας. γραμμὰς δὲ λέγω ϑεωρητὰς} Plu- 
tarchus ἀνακλωμένας γραμμὰς ἀδήλους , λόγῳ ϑεωρητας. 

P. 168, 9. ἐν δυσμαῖς} εἰς δυσμὰς Plutarchus. πᾶσα] 
Ante Heerenium πᾶσαν. 

—.12. οὐ σχήματος μορφαὶ. ἀλλὰ χρώματος Vitiose vulgo 
οὐ χρώματος μορφαὶ ἀλλὰ σχήματος. Correxit e Plutarcho 
Heerenius. 

— 15. μήποτ᾽ οὖν τὸ μὲν] Libri μήποτε μὲν, correcti e 
Plutarcho. φοινεκοῦν] Vulgo φοενέκεον , ut 1. 17. 

— 16. προσπεσοῦσα] προπεσοῦσα Α. 

— 18. τὸ δὲ] δὲ male exciderat in Stobaei cdd. . In proxi- 
mis iidem ἐκκαεόμενον exhibent pro ἐκλυόμενον apud Plutar- 
chum. HEEREN. 

— 20. ἄνεσις — ἐπιϑολούμενον] Haec e Plutarcho acces- 
serunt. 

— 22. ἴστι δὲ τοῦτο “διορίσαι δι᾿ ἔργων] Apud Plut. ἔστιν 
οὖν τοῦτο δοκιμάσαι δι᾿ ἔργων. Ultimum δε ἔργων inde re- 
cepi; nam apud Stobaeum διείργων. HEEREN. 

— 28. ἀντικρὺ στὰς τοῦ ἡλίου] Plutarchus ἀντικρὺ τῶν 
ἡλίου ἀκτίνων. πτύσῃ] πιτύσοι À. 

- 25. εἰσγιγνομένην Male apud Plutarchum γενομένην. 

— 21. ᾿Δριστοτέλους | Aristotelica haec petita sunt ex Me- 


LXXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


teorol. HI, 2—5. nullo tamen in iis exscribendis certo ordine 
a scriptore observato. HEEREN. 

P. 108, 31. τοῖς τρόποις] Haec revocavi ex Aristotele, apud 
quem 1. c. cap. 2. διαφέρουσι δὲ τοῖς τρόποις. καὶ ἀφ᾽ ὧν 
καὶ ὡς συμβαίνει τὴν ἀνακλασιν γενέσϑαι πρὸς τὸν ἥλιον. 
HEEREN. 

P. 169, 1. περὶ ἥλιον] Vulgo παρήλιον. Correzit ex Arist. 
Gaisfordus. 

— 4. ἐλαττονάκες] Codd. Stobaei ἔλαττον πολλάκερ, cor- 
recti ex Arist. δυσιν] δύσιν δείλην V. Α. 

— 20. διὰ τὸ παχὺν αὐτῇ καταμεμῖχϑαι καπνόν] Ari- 
stoteles διὰ τὸ τῷ καπνῷ πολλῷ μεμῖχϑαι τὸ πῦρ; Canterus 
πολὺν pro παχύν, quod "habent V. A. E. 

— 22. ἐμφαίνειν Ante Heerenium ἐμφαίνει. 

P. 170, 2. οὐδὲ μην] Vulgo οὔτε μήν. 

— 16. περὶ τὰς ἀνατολὰς --- καὶ περὶ ϑύσεις] V. A. post 
primum περὶ addunt ve, quare malim περέτε ἀνατολὰς — xol 
περὶ δύσεις. 

— 23. ΠΕΡῚ ΝΕΦΩΝ --- ΧΑ.4Ζ2ΖΗΣῚΊ Hic inserenda 
sunt excerpta ex Anaximene, Anaxagora, Metrodoro, Xeno- 
phane, Epicuro, Empedocle, ignoto scriptore, Chrusippo et 
Arriano, quae e MS. Flor. loannis Damasc. edidit Gaisfordus 
p. 691. sive vol. IV. p. 150—155. nostrae edit. Floril. 

— 21. κυλινδόμενον] Vulgo κυλενδούμενον. 

P. 171, 19. Πλάτων] Sex motus genera hic commemorata 
habet Plato Tim. p. 88. Reliqua petita videntur ex Phaedone 
p. 109. HEEREN. 

— 20. ἐπὶ δεξιὰ καὶ ϑάτερα] Codd. ἐπὶ δεξιὰ καὶ καϑ᾽ 
ἕτερα. Ex Plutarcho ipsoque Platone correxit Heerenius. 

— 21. δὲ] Additum ex Plutarcho. 

— 22. ἰσωτάτῳ] κατωτάτην Plutarchus. 

— 28, μένειν μένειν μὲν Plutarchus, μένειν μὲν οὖν 
Heeren. 

— 24. ῥέψαι] δέπειν Plutarchus. 

P. 172, 2. ΠΕΡῚ ZEIZMSQN DL'HZ| Inscriptionem ex 
Photio in latina versione addidit Canterus, 

— 3. !4piovozéAgc ] Scriptorem ante oculos habuisse Me- 
teor. II, 7, 8. adnotavit Heerenius. 


ADNOTATIO CRITICA. AD LIBRUM I. LXXXIX 


P. 172, 5. xol τῆς γῆς δυείσης] Post καὶ, nisi particulam 
hanc omnino delere malis, vox excidisse videtur, V. C. κοιλό- 
vqrag, vel vzovrQo, vel tale quid. Apud Aristotelem ipsum 
verba haec non extant. HEEREN. Fortasse scribendum est 
κατὰ τῆς γῆς ῥυείσης. 

— 6. ἀϑρόας] Heerenius ἀϑρόους. τρόμους] ἐντρόμους 
Α., praepositione ex praecedente ἐμπτώσεις temere repetita. 

— 10. ἀπολειφϑῇ) Imo ἀποληφϑῇ, qui frequens er- 
ror est. 

— 14. τροπῆς] Probabiliter Heerenius ὁρμῆς. nisi malis 
ῥοπῆς. 

— 21. γὰρ] Addidit Heerenius, qui statim τὸν δέ dedit 
pro τὸ δέ. 

— 28, τὸ μὲν] Ante Heerenium τὸν μέν. 

P. 178, 11. συρίγγων] συράγγων V., unde Gaisfordus σή - 
ράγγων. 

— 21. περιλειφϑέντος] περιληφϑέντος A. 

— 28. Διπαραίων] Ita Aristoteles, codd. “ιπαρῶν. 

— 29. ποντίους] ποντίας A. recte, et sic Aristoteles. 

— 30. σείεσϑαι] γενέσθαι. A. 

P. 174, 2. ἠχοῦντος] Iungendum ἀπὸ τοῦ προσημαίνειν, 
ἠχοῦντος ; cum sonitum edat. Aristot. 7/0001 γὰρ οὗ τόποι 
δι᾿ ὧν γίνεται τὰ ἀναφυσήματα. HEEREN. 

— 12. συμπεριφέροντος) lta Plutarchus, libri περιφέ- 
Qovroc. 

— 14. κατασκευάξειν] παρασκευάξειν Plutarchus. 

— 11. Πλάτων] Phaed. p. 111. e. ταῦτα δὲ πάντα κινεῖν 
ἄνω καὶ κάτω ὥσπερ αἰώραν τινὰ ἐνοῦσαν τῇ γῇ. ἔστι δὲ 
ἄρα αὕτη 1 αἰώρα διὰ φύσιν τοιάνδε τινά" ἕν τι τῶν χα- 
σμάτων τῆς γῆς ἄλλως τε μέγιστον τυγχάνει ὃν καὶ διαμπε- 
oéc τετρημένον δι᾿ ὅλης τῆς γῆς. αἰώραν Plutarch. Plac. 
Ill, 17. ἐώραν, de qua forma recte iudicat Heerenius (cfr. quae 
dixi ad Sophoclis Oed. Col. p. 182); sed male idem αὐώραν 
explicat de vasculo pensili aqua impleto. 

— 24. τὰς δὲ] τὰς δὴ Α. 

— 27. δι᾿ ov] Sic V. A. δι᾿ ὃν Cant. δι᾿ ἣν Heerenius. 

— 28. νετρῶδες | Nonne νιτρώδη ? 

P. 175, 6. τὴν γῆν] Si lectio sana est, accipienda haec 


Χο ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


vox est non de solo, sed de regione seu de aeris temperie, qua 
aqua varie afficitur. De hoc enim agit philosophus. Potius 
tamen aliquid excidisse putaverim: v. c. ϑερμότητας [μὲν] 
γὰρ καὶ ψυχρότητας, [καὶ παρὰ τοῦτον] καὶ παρὰ τὴν γὴν 
γίνεσϑαι. HEERENIUS. Haec parum. probabilis emendatio est. 
Fortasse scribendum ϑερμότητας “γὰρ καὶ ψυχρότητας [καὶ 
οὗτος ποιεῖ]. καὶ παρὰ τὴν γῆν μὲν εἴο., quibus verbis 
redit scriptor ad p. 174, 26. 

P. 175, 7. ἐν οἷα γίνεται] γίνεσϑαι A. — Fort. ἐν of ἂν 
γίνηται. Cf. p. 174, 27. 

— 10. τοὺς ναματιαίους] Excidisse videtur τόπους. Mor 
τοὺς addidit Heerenius. 

— 13. τά τ᾽ ἐν] Ante Heerenium τοῦ τ᾽ ἐν. 

— 14. καὶ τὰ] καὶ τοῦ V. 

— 21. xal. μᾶλλον] Sine sensu habet hic Cant. καὶ μᾶλλον 
ὃ τοιοῦτος εἰδὼς ὑπὲρ γλυκὺ πᾶν ὕδωρ. Pro εἰδὼς codd 
V. A. bene habent ἡδύς. pro ὑπὲρ iam Cant. in marg. coniecit 
ὥσπερ. quo tamen sensus nondum restituitur. Venit mihi in 
mentem ψυχρὸς. γὰρ 0 A90g, καὶ μᾶλλον ὁ τοιοῦτος ἡδύς. 
ὥσπερ οὖν γλυκὺ πᾶν ὕδωρ. οὕτω καὶ ψυχρόν. Solum ἰα- 
pidosum frigidum simul esse, et dulcedinem simul contineret, 
unde aquae illud perfluentis eadem natura sit. Manca tamen 
videntur priora ac potius, ob homoeoteleuton pauca excidisse 
putaverim, v. c. καὶ 060 ἂν μᾶλλον ὁ ὁ τοιοῦτος ἡδύς, τοσούτῳ 
γλυκύτερον καὶ τὸ ὕδωρ. ὥσπερ οὖν γλυκὺ etc. eodem qui- 
dem sensu, quem antea exposui, sed luculentiore sermone. 
HEEREN. 

P. 176, 5. φερέσβιος] Praefigendus articulus, et sic est 
apud Arist. δεσπόξουσα] Rectius ἑστία τε οὖσα apud Arist. 

— 7. πεπερατωμένον" ἧς τὸ ἄνω] Sic scribendum et 
Arist. — 

— 10. ἐν περιαγωγῇ καὶ ἐν κύκλῳ συγχορεύει) Arist. 
μιᾷ περιαγωγῇ καὶ κύκλῳ συναναχορεύει; sed ut Stobaeus 
etiam cod. Q., nisi quod συαχορεύει habet. 

— 13. ἐξ à ἀνάγκης ἀκένητα] ἀκίνητα ἐξ ἀνάγκης Arist. 

— 14. ἀλλήλοις] ἀλλήλων Arist. 

— 16. κυπλοφορουμένης σφαίρας] Stobaei codd. xvxlo- 
τερουμένη σφαίρα. παραμένοντα] στερεὰ μένοντα Arist. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. ΧΟῚ 


P. 176, 17. εἰ νοήσαιμεν] Stob. codd. ἐννοήσομεν et νοή- 
σομεν. 

— 238. 0 δὲ — καλούμενος] Haec accessere ex Aristo- 
tele. 

— 24, οὐρανοῦ δὲ] οὐρανοῦ τε V. 

— 25. καλοῦμεν] Accessit ex Aristotele. 

— 20. πλεῖστον | πλείστου Heerenius. 

— 80. ἀπλανῶς ἀπλανῆ Arist. Mox pro τοσαύτας er 
Arist. repone τὰς αὑτάς. 

— 82. μέσος δὲ] ὧν μέσος Arist. ὧν] Om. Arist. 

P. 177, 1. κατὰ μέρη] κατὰ μέρος Arist. 

-- 4, ὥστε] ὥστε αὐτῶν Arist. 

— 8. παντὸς] σύμπαντος Arist. 

— 18. συνεχῆ --- σώματα] Haec auctius leguntur apud 
Arist. p. 392, 23. Bekk. 

— 17. ἀναλλοίωτον ἀνετεροίωτον Arist. 

— 21. αἰϑερίου] φύσεως additur apud Aristotelem, sed 
om. duo cdd. 

— 24. δοκέδες δέ] Scribendum δοκέδες ve, ut est apud 
Arist. 

— 21. ὑπὸ δὲ ἐκείνης] Vulgo vm ἐκείνης, Arist, ὑπὸ δὲ 
κινήσεως. 

— 28. 29. λαμπρότερος] λαμπρὸς V. A. E. ἐν τούτῳ 
τῆς παϑητῆς ὦ ὄντι καὶ αὐτῷ] ἐν δὲ τούτῳ καὶ αὐτῷ τῆς πα- 
ϑητῆς ὄντι Aristoteles. καὶ παντοδαπῶς] καὶ ex Arist. add. 
Heeren. 


P. 178, 9. éveMoic] καὶ ἠπείροις add. apud Arist. 

— 13. ἄλλας τῇδε] ἄλλας εἰκὸς τῆσδε Arist. ἀντι- 
πόρϑμους ἄπωϑεν κεῖσϑαι] ἀντιπορϑμοῦσαι ἀπωκεῖσθαι 
Cant. ἀντιπορϑμούσας ἀποκίσϑαι V. αντπορϑμοῦσα ἀπω- 
κεῖσϑαι Α., ἄποθεν (R. ἄπωϑεν) κεῖσϑαι Arist. ἀπῳκέσϑαι 
recte Gaisfordus. 

— 16. οἰκουμένη] πρὸς τὴν ᾿Δτλαντικὴν θάλατταν add. 
Árist. 

— 117. καὶ] καὶ γὰρ Arist. 

— 19. πελάγεσι τισι add. cod. Q. Arist. 

— 20. κατὰ τὰς τοῦ ὑγροῦ ποιότητας καὶ τὰ κοιλώματα 


ACH ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


τὰς καλουμένας ἀναπεφυκυῖα οἰκουμένας] κατὰ τιναο τῆς 
γῆς σπίλους τὰς καλουμένας à ἀναπεφυκυῖα οἰκουμένας Arist. 

P. 178, 28. ταῦτα] ταύτην Arist. 

— 24. ᾿ἐρηρεισμένη] συνερηρεισμένη Arist. Quod statim 
sequitur γῆ» accessit ex Arist. ubi inter γῇ et συνέστηκεν ad- 
Jitur καὶ πεπιεσμένη. 

— 26. ,σφαιρικῶς] Apud Arist. additur ἐγκείμενα, περι- 
ἐχομένης ἀεὶ τῆς ἐλλάττονος τῇ μείζονι. 

P. 179, 8. χαϑάπερ οὖν πᾶσα ἡ οἰκουμένη] καϑάπερ 
σύμπασα ἤδε οἰκουμένη Arist. 

— 4. πολλοῖς τε ἑτέροις — περιρρεομένη] πολλαί ve Exe- 
θαι — περερρεόμεναι Arist. 

— 5. of δὲ ἐλάττους] αἵ δ᾽ εἰσὶν ἐλάττους Arist. 

— 8. xal Πελοπόννησος) Om. Arist. De septem insulis 
v. ad Com. gr. fragm. III. p. 508. 

— 9. Κυκλάδες] at δὲ Κυκλάδες Arist. 

— 13. ἐντὸς δὲ πρὸς δύσεις] ἐν δὲ τῷ πρὸς δύσιν Arist. 

— 14. ταῖς ἡρακλείαις λεγομέναις 675 7λαις] κατὰ τὰς ἦρα- 
κλείας λεγομένας στήλας Arist. Pro ἡρακλείαις A. habet ἡρα- 
κλείοις . quae forma fortasse ubique restituenda. 

— 11. συναφεῖς) Apud Arist. additur πῇ μὲν κατὰ στε- 
νοπόρους αὐχένας ἀνεστομωμένος, πῇ δὲ πάλιν πλατυνό- 
μενος. 

— 28. τὸ ἄδριον] τὸ om. V. A. et Cant. qui habet ἀδρέο- 
vec. Scribendum aut τὸν '4óoíov aut om. articulo ᾿δρέαν, 
ut est apud Arist. 

— 94. συνεχὲς δ᾽ αὐτοῦ] Codd. συνεχὲς αὐτοῦ. cum τὸ 
Κρητικὸν coniunctum. 

— 26. αὐγαῖόν τε καὶ τὸ] alyaióv τε καὶ Cant. αἰγέονταε 
καὶ, Heeren. αὐγεῖόν τε καὶ τὸς ἀντιπαρῆκε) Imo ἀντιπαρ- 
ἥκει. ut Arist. 

— 21. ov] δ᾽ ὧν codd. 

— 28. πυμαέτατον] Imo μυχαίτατον. 

— 80. ἀνασχέσεσι] Sic ex Aristotele scripsit Heerenius 
pro ὑποσχέσεσι. Mox ante ἀναφαένει Arist. addit συνεχῆ. 

P. 180, 1. κατασξενοῦται καὶ ἐπιμήκη διεὼν εἰς αὐχένα] 
κατὰ στενόν ve καὶ ἐπιμήκη διήκων αὐχένα Arist. 

— 6. καλούμενον] Om. Arist. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I... XCIII 


P. 180, 7. ἡρακλείους] ἡρακλείας A. 

— 9. βρεταννικαὶ] βρεττανικαὶ A. et Regius Aristotelis. 

— 10. AMBiov] Libri λαβεῖον, λαάβιον fere cdd. Aristote- 
lis, ἄλβιον Reg. in marg. Ἰέρνη] £. ἱέρνη V. A. E. 

.- 11. ἐλάττους]. οὐκ ἐλάττους Arist. 

— 12. καὶ ἡ] καὶ ex Arist. additum est. 

— 18. Φοβέα) Φαβὸλ Aristoteles, qui καὶ Evfoiw om. 

— 17. βραχὺ ἀποδέον] Libri βραχὺν ἀποδέοντα, correcti 
ex Arist. 


— 22. στῆλαί τε] Post τὲ male apud Stob. additur καέ. 
Mox autem idem ἀντὶ τοῦ ἐσθμοῦ recte legit pro ἀπὸ τοῦ 
ἰσθμοῦ, quod ed. Arist. nullo prorsus sensu exhibet. HEEREN. 


— 24. στενώτατος] στενότατος Α., quam formam sunt qui 
tueantur exemplo Scymni Chii vs. 710. ἔπειτα Σηστὸς καὶ Μά- 
δυτος αἴ κείμεναι ἐπὶ τοῦ στενοτάτου “Δεσβίων οὖσαι κτί- 
σεις» ubi quum cod. στενωτάτου habeat, dubitari non potest 
quin ἐπὶ τοῦ στενωποῦ scribendum sit, quod de freti angu- 
stiis recte dici praeter Aeschylum Prom. 303. docet Hesychii 
glossa Zvesv 0750 g τὸν ὑπὸ (περὶ ἢ) τὴν Σκύλλαν καὶ Χά- 
ρυβδιν τόπον στενὸν ὄντα. 

— 29. περιεχόμενος] περιεσχημένος V. Α. 

— 80. μέχρι Νείλου τέϑενται) μέχρι Νείλου στομάτων 
τίϑενται τὸν τῆς ᾿Ασίας Arist. 

P. 181, 2. περιχεομένην] περιρρεομένην Arist. 

— 6. τοίαν πῃ] Libri ve (om. A.) οἵαν πη, Arist. τοιάνδε 
τινὰ, Heerenius τοίαν πῇ. 

— 8. ὑπὲρ αὐτῆς] ὑπὲρ ταύτης codd. περὶ αὐτὴν Arist. 
correxit Heerenius. 

— 9. λέγομεν] λέγωμεν scribendum ex Arist. 

— 12. παντάπασιν Ex τε τῶν κατὰ τὰς ἠόνας τόπων ἔκ 
τε ποταμῶν] παντάπασιν ; εἴ τι μὴ κατὰ τὰς ξώας ἐστίν, αἴ 
τε διὰ ποταμῶν Arist. 


— 16. ἀπὸ] καὶ ἀπὸ libri correcti ex Arist. 

— 19. πνεύματα διαφορα] πνευμάτων διαφοραὶ Arist. 

— 22. ἄγονος] Sic Arist. pro, ἀγόνου. Heerenius offert 
Meteor. 1, 9. ἔστε γὰρ ἡ ὁμέχλη οἷον νεφέλη ὁ ἄγονος. 

— 24. ἐξ ἀρχῆς] ἐξ ἀραιώσεως ἀρχῆς Arist. 





XCIV ADNOTIOAT CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 181, 25. αὐτῇ] Libri αὕτη, corr. Heeren. ex Arist. αὖ- 
ϑοίέα] Sic Arist. pro αἴϑριος. 

— 21. λεπτὴν] λεπτὸν Arist. 

— 29. πάχνη - δρόσος] πάχνη δὲ δρόσος πεπηγυΐα" 
δροσοπάχνη δὲ ἡμιπαγὴς δρόσος Arist. 

— 80. πάχος] Suppletum ex Arist. 

— 82. πεπαχυσμένου] Sic Arist. pro πεπαχυμμένου. Hee- 
ren. tacite πεπιασμένου. 

P. 182, 2. καὶ τοῦτο — φερόμενα] καὶ τοῦτο καλοῦμεν 
ὑετόν , ὄμβρου μείζω καὶ συνεχῆ συστρέμματα ἐπὶ γῆς φε- 
ρόμενα Arist. 

— 15. συμπίπτειν) συνεκπέστειν Arist. 

— 19. καλεῖται] λέγεται Arist. 

— 22. ἀέρι] Sic Arist. pro ϑέρει. 

— 24. νενοτισμένης | Sic corrige operarum errorem. 

— 95. διεξαττοντες Malim ἐξάττοντες. 

— 26. ἀνάλογόν τι ἔχουσιν] Sic Arist. pro ἀνάλογον (ἕνα 
λόγον V. A. E.) ἐπέχουσιν. 

— 29. ἀϑρόου] Sic Heerenius dedit pro ἄρϑρου. Fortasse 
ἄϑρου praestat. Apud Arist. est ἐκραγέντος ἀϑρόως. 

— 31. δυσμῶν) δύσεως Àrist. νότιοι δὲ] νότιοι o£ Arist. 
Fort. νότοι δέ. 

— 82. ἀπαρκτίας] καικέας Arist. 

P. 183, 2. ῥέων] πνέων Arist. δὲ] Arist. addit ὁ ἀπὸ τοῦ 
περὶ τὰς ἰσημερινάς, εὖρος δὲ ὁ. 

— ὅ. ἰσημερινῆς] Arist. addit λὲψ δὲ 0 ἀπὸ τῆς χειμε- 

ενῆς. 
᾿ — 6. βορεέων) Male apud Arist. βορεῶν. scribi animadver- 
tit Heerenius, quo auctore τῶν; quod apud Arist. deest, se- 
clusi; scribendum fortasse ὧν vel πνέων. 

— 7. δὲ καὶ] Hoc seclusi, nec habet Arist. δὲ ὁ) Vulgo 
διὸ, correxi ex Arist. αὐτῶν καϑεξῆς] Haec vel corrupta vel 
omnino delenda sunt. Habet Apuleius qui septem stellarum 
regione generatur, unde τῶν ἑπτὰ ἀστέρων vel πλειάδων 
vel tale quid in iis latere suspicari possis. HEEREN. 

— 8. μεσημβρινὸν] πνέον add. Aristoteles. 

— 12. τούτου] νότου Aristoteles. 

— 15. διεκϑέουσι] διεκπνέουσι Aristoteles. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. xov 


P. 183, 16. eiolv] om. Aristoteles. καϑάπερ] ὥσπερ Ari- 
stoteles. 

— 20. ἐαρενοί viveg ὄντες] Libri εἰσὲν (ofclv A.) of πνέ- 
οντὲς 9 correcti ex Aristotele. 

— 22. καταιγὶς] Hoc edidi ex Arist. pro corrupto κατὰ 
γῆς apud Stobaeum. Ceterum apud nostrum omnis ἢ. 1. fere 
mutilus videtur; plenius enim legitur ap. Arist. Καταιγὶς μέν 
ἐστι πνεῦμα ἄνωϑεν τύπτον ἐξαιφνῆς᾽ ϑύελλα δὲ, πνεῦμα 
βίαιον, καὶ ἄφνω προσαλλόμενον" , Aalen) δὲ καὶ στρόβι- 
Aog, πνεῦμα εἰλούμενον κάτωϑεν ἄνω. Attamen recte dubi- 
tari potest, num verba ϑύελλα δὲ etc. ab ipso scriptore, vel 
potius a glossatoris manu profecta sint. Insignem sane lectio- 
nis varietatem iam antiquitus in Aristotelis codd. obtinuisse, 
, patet vel ex Apuleio, qui in versione nec Aristotelis nec Sto- 
baei lectiones accurate expressit. HEEREN. 


— 26. πολὺ φέρηται εἱλούμενον) Hoc ex Arist. revocavi 
pro πολὺς φέρηται εἰλούμενος. Pendet enim a πνεῦμα. Ve- 
stigia verae lect. servavit cod. À., qui habet s/Aovusvov. 
HEEREN. 


— 21. εἰληϑὲν] Libri e/Aggv , correcti ex Arist. 

— 28. vorio | νοτερῷ Arist. qui in sequentibus habet καὲ 
ἔξωϑεν δι᾽ αὐτοῦ ῥηγνύον βιαίως τὰ συνεχῆ πιλήματα. 

P. 184, 6. ἀερῶδες] ὁ Ov add. Arist. 

— 7. καὶ ἄχρι) καὶ om. Arist. 

— 9. σφοδρὸν ἄλλως] σφόδρα δὲ ἄλλως Arist. 

-- 13. of γραμμοειδὼς] οἵ γραμματοειδῶς Cant. ἡ ygoqe- 


ματοειδεῖς À. correxi ex Arist. 


— 16. τὰ δὲ — μὲν] Haec accesserunt ex Arist. 
— 20. τμήματος ῇ σελήνης ἐν νέφεε νοτερῷ | Sic Arist. 
pro τμήματι γῆς μόνης ἐν στενότητι. nisi quod pro στενότητι 
A. habet στενωτέρῳ. (νοτέρῳ pro vorego operarum error est.) 


— 22. περιφάνειαν] περιφέρειαν Arist. 

— 24, ἄστρου, περὶ κύτος) Imo ἄστρου. περέαυγος ex 
Arist. qui statim habet διαφέρει δὲ ἴριδος pro διαφέρουσα τῇ 
ἐἰδιότητι. Ex eodem ὅτι additum. 

— 26. κύκλῳ] Libri κύκλου, emendati ex Arist. 


XCVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 184, 30. μήκους] lta Arist. pro μή. καταφαίνοντος 
iugeívovtrog Arist. 

P. 185, 3. φασμάτων] φαντασμάτων Arist. 
| — 5. καὶ πωγωνίαι καὶ πίϑοι] Vulgo καὶ πωγωνέαι, 

Arist. xo] πέϑοι , utrumque coniunxi. 

— 7. ἀμφιφανῆ) ἀμφιφαῇ Bekkerus e codd. dedit apud 
Aristotelem. Cf. Arrianus apud Stobaeum p. 160, 31. ἀμφε- 
φανῆ κλήξουσιν ὅσα περὶ πρῶτα τῆς νυκτὸς φανέντα πρὸς 
δύσει ἔπειτα ἐν τῇ αὐτῇ νυκτὶ πρὶν ἡμέραν ἐπιλαβεῖν Ego 
ἀνασχόντα. 

— 8. πάντα δὲ] Libri πάντα γὰρ , correcti ex Arist. 

— 9. οὔτε γάρ ποτε] Scribendum οὐδὲ γάρ πότε, vel cum 
Arist. οὐδέποτε γάρ. ἱστορεῖται] Scribendum ἴστόρηταε ex 
V. À. E. 

— 15. xol AióXov νῆσοι] καὶ «Αἰόλου νῆσος Α., καὶ τὰ 
ἐν Αἰόλου νήσοις Arist. quem scripsisse suspicor καὶ Zega ἐν 
Aiolov νήσοις. 

— 16. o$ δ᾽ ἐκρέουσι] o? δὲ καὶ δέουσι Arist. 

— 171. ἀναρριπτοῦσε͵ Scribendum ex V. ἀναρρέσετουσι, 
quod etiam Aristoteli ex O. restituendum. 

— 18. πηγαὶ] πηγαίων Arist. 

— 21. στόμια] στόματα V. στόμενα À. 

— 22. ἐμπελαξοντας] τὰ δὲ ἀτροφεῖν add. Arist. 

— 23. Δέλφοις]} Imo Δελφοῖς. 

— 26. σήραγγας] Sic Cant. cum Arist. σύράγγας A. Gv- 
θαγγας V. E. σύριγγας Heeren. GAISFORD. σύριγγας Ari- 
stotelis cod. Q. 

— 28. ἐξωσϑὲν ἐν τοῖς] ἔξωϑεν ἐγκατειλήϑη τοῖς Arist. 

— 31. σεισμοὺς] σεισμὸν Arist. 

— 32. εἰς τὰ] εἰς Arist. 

P. 186, 3. καὶ τὰ κοῖλα χωματίαι] εἰς τὰ κοῖλα χασμα- 
vot Arist. 

— 6. πρότερον] Libri προτέρας , correcti ex Arist. 

— 7. τινὲς — διορϑοῦντες ἀεὶ] Codd. of τινες ἀπτοτρέ- 
πονται κατὰ μίαν πρόεισιν. οὗς καλοῦσιν καὶ ἀπὸ πάλσεσι 
διορϑοῦντες ἀεὶ. correcti ex Arist. 

— 11. μυκῆται] μυκητίαι Arist. Mox βρόμου ex Arist. re- 
ceptum est, libri τρόμου. 


| 


| 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. XCVII 


P. 186, 14. σεέειν} Ita Arist. pro σεῖον. εἰλούμενον ἔν- 
eilosuevov Arist. ἐν] Ita Arist. pro ἐπ᾽. 

16. τὰ σείοντα} vq εἰσιόντα Arist. Idem mox ante ὑπὸ 
addit καί. 


— 18. γένονται γὰρ χάσματα] dta Heeren. pro γένονται 
χάσματα, Δ. χάσματα γίνονται, Arist. χασματά τε γὰρ γί- 
γνονται. 

— 24. ταῖς τῶν] ταῖς ex Arist. suppletum. 

— 95. o? μὲν — αἱ δὲ] Sic Arist. pro ἃ μὲν — ἃ δέ. 

— 20. συγκεκραμένων] Minus bene apud Arist. ἐγκεκρα- 
μένων. 

P. 187, 8. ἐθαύμαξε] ἐθαύμασε Arist. ἐκ — συνεστη- 
xoc] εἰ ἐκ — συνέστηκεν Arist. 

— 4. λέγω δὲ] λέγω δὴ Arist. 


-- 7. διαμένοι} διαμενέι Α. Repone διαμένει. 

— 8. νέων γερόντων] νέων καὶ γερόντων Arist. qui ex 
Stobaeo corrigendus est. 

— 10. ὁμονοίας ἡγεμονίας V. 

— 11. τὸ μέαν — ἀποτελεῖν — ὑποδεχομένην] ὅτι μίαν 
— ἀποτελεῖ --- ὑποδεχομένη Arist. 

— 18. τύχην] τέχνην Α. 

— 19. τὸ αὐτὸ] τοῦτο Arist. 

— 22. συμφωνως] Ita Arist. pro συμφώνους. 

— 28. at] Codd. V. Α. συλλάψει εἰς. Cant. συλ- 
λήψειες, correctum ex Arist. οὗλα καὶ οὐχὶ οὗλα] Sic. Arist. 
ὅλα καὶ οὐχ ὅλα codd. Stob. 

P. 188, 2. ψυχρόν τε ϑερμῷ μιγὲν] ϑερμὸν δὲ ψυχρῷ 
Arist. βαρεῖ τε κοῦφον] βαρεῖ τε κοῦφον μιγὲν Arist. 

— 8, πᾶσαν] καὶ ϑάλασσαν add. Arist. 

— 5. μία] μία ἡ Arist. 

— 11. αἰτία — ἰσομοιρία] Sic Arist. pro αἰτέα δὲ ταύτης 
ἡ τῆς ὁμολογίας ἰσομοιρία. 

— 12. ἕτερον ξτέρου Cant. ἕτερον. codd. ἑτέρου. emen- 
dati ex Arist. 

— 18. ἀντίτασιν] Hinc corrigendus Arist. apud quem 
est ἀντίστασιν. Apud eundem mox minus bene legitur τὰ 
pro τὰ τε. 

STOB. ECL. PHYS. Ga 


a0vuHi ADNOTATIO CRITICA AD LINRUM I. 


P. 188, 17. γεννήτοροο] γενεκῆφος Arist. qui om. τε, 

— 25. ἣν τινα] Sic Arist. pro dv. 

— 29. ανυπέφτατος) ἀνυπέρϑετος V. A. E. quod prebum 
est, πανυπέρτατος Arist. 

P. 189, 1. ὀμπνεῖται) ἐμσανεῖ τε Arist. apud 'quem 0. R. 
ἐμσινεῖται. 

᾿-- 8. συνταραττόντων] συναραττόντων Arist. 

— 5. διὰ δὲ] Sic Arist. pro διά τε vel διώ τε. 

— 8. χκοσμηϑεῖσα ] Seclusit Heeren., nec habet Arist. 

— 9. περεβρύφυσα] περιβαύξουσα Arist. corrigendus for- 
tasse e Stobaeo. 

— 11. πόας] παϑη Arist. 

— 13. x«9" ἡμέραν] κατὰ μέρος Arist. 

— 14. πάντα δὲ ἔοικεν] ταῦτα δὲ πάντα ἔοικεν Arist. 

— 17. κατὰ τὰ] Sic Arist. pro κατὰ". 

— 18. καϑαιρομένη] καϑαιρομένης Arist. 

— 19. περιπνεομένη] περιπνεομένης Arist. ὑπ᾽ αὐτὴν] 
Sic Arist. pro ὑπ᾽ αὐτῆς. 

— 28. ἀνασηκοῦσι) ἐπαναστέλλουσε Arist. Cui longe 
praestat scriptura a Stobaeo servata. 

— 95. διὰ τέλους] δὲ διατέλους codd. διατελεῖ Arist. 

— 20. ἀντιπαρισταμένων] ἀντιπεριεσταμένων Arist. καὶ 
το μὲν — περικρατούμενον καὶ τοτὲ μὲν κρατούντων, τοτὲ 
δὲ κρατονμένων Arist. 

P. 190, 6. τόδε] τόγε Α., τάδε Heeren. 

— 1. δικαιοτέρα] Sic Patritius ρτο᾽ δικαιοτάτη, Canterus 
verior. 

— 8. τοῦ νοῆσαι] Libri ἡ τοῦ νοῆσαι, Patritius ἢ τὸ νοῆσαι. 

— 11. διαγαγοι | Ante Heerenium δεαγάγει. 

— 25. τοῦ ἀγαϑοῦ δύναται] δύναται τοῦ ἀγαϑοῦ Α. 

— 25. τοῦτ᾽, ὦ τέκνον, τοῦτο] Ita correxi librorum scri- 
pturam τό τε. τέκνον. τοῦτο. 

— 28. ἀφικνούμενορ] Malim ἀφικόμενος. 

— 28. ποῖ αὐτην] Vulgo ποῦ αὐτὴν. 

P. 191, 11. ξκυτῶν]} Libri ἑαυτῷ 9 correxit Heeren. — 

— 28. ψυχῆς τὸ μὲν αἰσθητὸν ϑνητὸν) Pre αἰσθητὸν 


scribendum videtur αἰσθητικόν. 


ADMOTATIO CORITICA AD LIBRUM I. ΧΟΙΣ 


P. 191, 30. μεταβληπή] Aut ἀμενάβλητος corrigendum 
cum Heerenio, aut ov μεταβλητὴ scribendum cum Patritio. 

— 82. αἰσϑόμενον] αἰσθανόμενον V. Relinquenda videtur 
pessimi commatis forma huic scriptori. 

P. 195, 4. λογισμὸς] Patritius Aóyoc , forsitan recte. 

— 10. of ϑεοὶ τὰ ἀγαθὰ αἱροῦνται ὡς ἀγαϑὰ] Adden- 
dum videtur οἵ ἄὄνϑρωποι τὰ κακὰ αἱροῦνται ὡς ἀγαϑά. 

— 11. ἡ εὐνομία μεγάλου, εὐνομία" ἡ εὐνομία ὃ νόμος] 
Pro μεγάλου V. A. E. habet μεγάλη. Probabilem sensum re- 
stituit Heerenius: 4 εὐνομία μετὰ τοῦ ϑείου (quidni μετὰ 
ϑεοῦἢ), ἡ ἀνομία ἀνθρώπινος. Non expedio. 

— 12. τροφή τρυφή V. A. E. P. 

— 18. πᾶν τὸ ἐν οὐρανῷ Vulgo πᾶν ἐν οὐρανῷ. 

— 16. τὰ ἐν οὐρανῷ] Fort. addendum κοινωνεῖ τοῖς ἐπὶ 
γῆς τὰ ἐν οὐρανῷ, vel οὐ κοινωνεῖ τοῖς" ἐπὶ γῆς τὰ ἐν οὐ- 
ρανῴῷ. Utraque sententia habet quo defendatur. 


— 26. “ἀνθρώπου φϑορᾶς] Ita emendavi qued vulgo edi- 
tur φϑορά: sic demum dicitur quod dici debebat, φϑορᾶς 
pendet ab ἀρχή. 

— 28. καὶ ἐπιγίγνεται, τὸ ἐπιγιγνόμενον καὶ} Haec sup- 
plevit Heeren. 

P. 198, 7. τὰ ἐν οὐρανῷ ὑπόκειται, τὰ ἐπὶ γῆς τῇ γῇ 
ἐπίκειται) Heerenius tentabat vo) οὐρωνῷ ὑπόκειται τὰ ἐπὶ 
γῆς. τῇ γῇ ἐπίκειται ὃ 0 οὐρανύς. ,lacobsius Epist. crit. ad 
Heer. p. 235. τὰ ἐν οὐρανῷ τῷ νῷ ὑπόκειται, τὰ ἐπὶ τῇ γῇ 
τῇ ἀνοίᾳ ὑπόκειται. Praestat fortasse τὰ ἐν οὐρανῷ οὐχ 
ὑπόκειται τοῖς ἐπὶ γῆς. τοῖς ἐπὶ γῆς ἐπίκειται ὃ οὐρανός, 
non tamen ut ὑποηεῖσθαι et ἐπικεῖσθαι proprio sensu acci- 
pienda putem. Cf. p. 213, 80. 


— 11. τί ϑεός] τί ὃ ϑεός V. recte si mox scribitur ἄν- 
θρωπος. 

— 14. εὐθέως Sic V. A, E. ἑὐκόλως apud Canterum. 

— 22. τοὺς] Heeren. et Gaisf. τοὺς γάρ. 

— 81. ov πολλῷ] Non diu explicat Heeren. nescio quam 


recte. οὐ πολλῶ A. 
— 92. καταφρονῆσαν) καταφρονῆσαι libri, corr. Cant. 
a* 


σ ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 194, 1. ἀναφέρον] Sic Cant. pro ἀναφέρειν, V. A. ava- 
φέρων. 
— 6. εἶμεν] Hanc formam, quam habet hic et saepe infra 
À., constantiae causa ubique reposui, 

— 7. συστοιχίαν) συστοιχεῖαν À., qui mox συστοιχίαν. 

— 8. ἔχοισαν] Hanc quoque formam pro ἔχουσα ubique 
restitui. 

— 10. συνέχεν — δρίξεν — συντάσσεν] Vulgo συνέχειν 
etc. Pro ὁρίξεν malim δρίσδεν. 

- 12. εὐρύϑμως Sic Canterus in marg. pro ἀριϑμῶς. 
ἀνάγεν) Vulgo ἀνάγειν, V. A. ἀνάγκη. τῷ ] Sic Badhamus ad 
Plat. Phil. p. 102. vulgo τό. 

— 13. ὠσίας] Vulgo οὐσίας. 

— 16. δὲ] τε Heerenius. «ϑιαλύεν] Vulgo διαλύειν. 

— 16. αὐταυτᾷ] Vulgo αὖ ταῦτα: αὑτᾷ ταῦτα Heeren, 
αὕταυτα Gaisfordus, αὐταύτα Badham. 

— 17. ἀντιδιαιρεόμεναι͵ Vulgo ἀντιδιαιρούμεναι. 

— 18. εἶμεν] εἶναι codd. Om. Badham. 

— 19. δύο λόγως] Vulgo δύο λόγους. vero propius apud 
Cant. δύο λόγος. 

— 21. φύσι] Vulgo φύσει. 

— 22. δεῖ — μετειληφέν] Libri óvo — - μετείληφεν, COIT. 
Badham. μορφῶς] Ante Badhamum μορφῶ. 

— 23. ὠσίας] Vulgo οὐσίας. ui] Vulgo ἐστε. ἁ αἱ: 
Tío | Articulum addidit Badham. τῶ τόδε τι] Ante Heerenium 
τοῦτο δὲ τι. 

— 25. ἐντὶ μορφῶς] Vulgo ἐστὶ μορφᾶς, 

— 20. αὐτῷ] Ante Heerenium αὐτά. 

— 21. ἀνάγκα ἁτέραν] Sic Badhamus pro ἀναγκαιοτέραν. 
Heerenius ἀναγκαῖον ἑτέραν. — 

— 29. ταύταν] Ante Heerenium ταῦτα. δυνάμει] Vulgo 
δυνάμει. 

— 80. ὀνομάξεσϑαι] Malim ὀνυμαίνεσϑαι. αὐτὰν] Ante 
Heer. αὐτά. 

— 81. ποϑάκει) Ita Badhamus, ποϑήκπει V. Α. ποϑήκα 
apud Cant. 

P. 195, 2. κινεόμενον] Ante Heer. κενούμενον. 

-- 8. ποϑ᾽ ἂν] Libri o9" ἕν, corr. Koenius ad Greg. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. et 


Cor. p. 194. ed. Lips. ἃ ἐστώ] Sic Heeren. Libri δὲ devo, 
apud Cant. doo. 


P. 195, 4. δυνάμιὰς] Ante Heeren. δυνάμεις. 

— 5. ἁπλόωνἾ Vulgo ἁπλῶν. 

— 6. ἀνάγκα] Vulgo ἀνάγκη. 

— 71. ἀριϑμοῖς] Malim ἀρυϑματικοῖς. γεωμετριποῖς } 
Ante Heer. γεωμέτροις. Α. γεωμετροις sine accentu; repo- 
nenda autem est dorica forma γαμετρικοῖς, de qua vide ad 
p. 8, 18. 

— 8. παραλαμβάνεν] Vulgo παραλαμβάνειν. συναρμό- 
σαι] Imo συναρμόξαι. 


— 9. τὰν ἐναντιότατα] Libri τὰ ἐναντεώτατα,, corr. Bad- 
ham. δυνασεῖται) Ante Koenium et Valckenarium τῷ δυνά- 
G£L t£, pro quo V. τᾷ δυνάμει 76, À. τῷ δυνάσεϊ τε. ἐν τᾷ 
ἐστοῖ τῶν] ἐν τῷ ἑστώτων V. Α. ἐν τὰ ἑστὼ τῶν apud Cant. 
Corr. Badham. 

— 10. ποττὰν] Ante Badhamum ποτάν. 

— 12, £ oL6e ] Libri ἔχουσα. 

— 13. τὸ δι' Ü πινέεται] Corrupte libri partim τὸ δυσκι- 
νέετον, partim τὸ δὲς κενέεται, Cant. τὸ δισχκεάνεται. ϑογρδὶ 
quod sententia postulat τὸ δι᾿ ὃ κενέεται. frustra locus exer- 
cuit lacobsium Epist. crit. ad Heer. p. 235. Praeterea fortasse 
ex A. scribendum πενέεται. — Cf. ad p. 25, 12. Mox libri ἔστι, 
ut 20. et 21. 


— 10. αὑτῷ] Ante Heeren, αὐτῶν. πρᾶτον | Libri ἀόρα- 
τον 9 corr. Badhamus. δυνάμει Vulgo δυνάμει. 

— 18. ἐντὶ] .Vulgo ἐστὲ, ὀνομάζομεν] Malim ὀνυμαί- 
ψνομεν. sov ὅϑεν φανερὸν ὅτι O μὲν] Libri φανερῶς 
(Cant. φανερὸν) ὁ ,uév, correxit Badham. 

— 21. ἁ doro] Libri δ᾽ doro, corr. Gaisfordus. 

— 24. ἐκ τῶν Πορφυρίου] Legitur h. ]. in Opusculis Por- 
phyrii ab Holstenio Romae 1630. editis p. 78. ex Stobaei codd. 
descriptus. HEEREN. 

— 29. τὸ καϑ᾽ αὑτὸ αὐτὸ] τὸ se αὐτὸ οὐκ αὐτὸ Hee- 
renius, rectius fuerit τὸ οὐ καϑ᾽ αὑτὸ αὐτό. 


— 80. ὅσα] Ita edidi pro ϑέα, quód nullo sensu in codd. 
legitur. Nullam enim fere videbis esse mutationem, si utram- 


σι ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 
que vocem literis maiusculis scripseris. Holst. edidit οἷα. 


P. 195, 32. ὡσαύτως τὸ κατὰ ταυτὰ] Fort. τὸ ὡσαύτως 
καὶ κατὰ ταυτά. Cf. ad p. 46, 9. 

P. 196, 3. ἐν τόπῳ εἶναι] V. addit κατ᾽ οὐσίαν ex prae- 
cedentibus repetitum. διαπεφορῆσϑαι) Vulgo διαπεφορεῖ--: 


— 5. μηδὲν ἐπαλλάττοντας Libri μηδὲ ἐπάλλοντας, cor- 

rexit Heeren. | 

, - 22. φύσει] Sic e Patritio Heeren.; φυσικὴ apud Cant. 
φυσικῇ Α. Scribendum potius φυσικῶς, vel supplendum [κε- 
νήσει] φυσικῇ. 

— 29. οὐχί] Male hic ac nullo prorsus sensu inseritur 
συστατόν. Eiciendum illud esse clare docent sequentia: τὸ 
γὰρ σῶμα ἡ σῶμα μένει cuo, quibus sensus l. n. explica- 
tur: corporum quidem affectiones mutari, ipsam autem 
οὐσέαν manere, Omisit illud quoque Patritius. HEEREN. 

P. 197, 7. τὰ αὐτὰ αὐτόϑεν) Seclusi αὐτὰ.  Gaisfordus 
τὰ αὐταυτόϑεν, quod mihi ab ἢ. 1. alienum videtur. 

— 11. ὁ νόος] Libri omnes ὁ κόσμος, quod quomodo 
cum reliquis vel cum rei veritate conciliari possit non perspi- 
cio; cf p. 364, 256. Scripsi igitur ὃ νόος. Vidit etiam Iacob- | 
sius Epist. ad Heer. p. 236. 

— 16. εἶμεν] Nescio unde infinitivus pendeat; excidisse 
videtur φαμί. Pro εἶμεν A. habet of μέν. 

— 18. τούτω Vulgo τούτου. 

— 10. ὁκαὰ] Vulgo ὅ οκα ut 1. 20. 

— 20. ποτιβαλλων] Vulgo ἐπιβάλλων. Illud reponendum 
esse sequentia docent. ὄκκα] Libri ὅχα αἴ}. 22. Cant. ὅκαν. 

— 24. ἀριϑμὼς] Valgo ἀρεϑμούς ut 1. 80. 

— 20. δὲ vol | Vulgo δέ τοι. 

— 80. soci] Vulgo νοητά. ποτιβαλλοντι] Vulgo πο- 
τιβάλλονται. 

— 32. καϑόλω] Vulgo καϑόλου. 

P. 108, 3. ἐντὶ | Vulgo ἐστιν. 

— 4. αἰσϑασι) Vulgo αἰσθάσει ut 1. 6. — Oxxa] Vulgo 
ὅκα ut Ι. 6. 

— 5. διὰ] Sic Heeren. scripsit pro ἃ, 


ADNOTATIO CRITIOA AD LIBRUM I. CI 


P. 198, 10. ἔφης ἔρος Α. 

— 11. νῦν δ᾽ εἶ Vulgo νῦν δέ, nisi 1. 18. δῆλον οὖν ὅτι 
scribendum. 

— 19. τοῦ χειμῶνος) Scribendum videtur πρὸ TOU χει. 
μῶνος, nisi χειμῶνος τροφὰς coniungere velis. 

— 20. συντυϑέντα] Sic Patritius pro συντεθέντα, A, συν- 
τεϑέντας. 

-- 22. οὐδὲ τέχνῃ] Vulgo οὗ τέχνῃ. 

— 28. διδακτεκὰ] διδακτὰ Patritius , recte, ut opinor. 

— 94. οὐδεὶς] Miror masculinum. 

— 26. τὰ δ᾽ Ante Heerenium τῇ d£. 

— τ. πᾶσι] φύσει Patritius. 

28. βλέπουσιν} Fort. addendum πάντες. quod Heere- 
nius post otov poni voluit. 

P. 199, 4. ovóà τέχνῃ] καὶ τέχνῃ V. 

— 17. ταῦτα] ὄντα Heeren. 

— 20. γίνεσϑαε) Ante Heerenium γενέσθαι. 

— 23. ἡλικίας] Sic Heeren. ex V. pro ἡσυχίας. 6vvep- 
γοῦσεν] Sic Patritius et ut videtur V. pro συνεργοῦσαι. 

-- 24. ἀπὸ τῶν σωμάτων. -- ἠρτημέναι] Addidi ἀπό. 
cf. p. 207, 7. τὸ δὲ πάϑος καὶ αἴσϑησις ἀπὸ μιᾶς κορυφῆς 
ἤρτηνται. ldem vitium plus semel sustuli. 

P. 200, 14. ἐλεύϑερον ὄν] ὅν addidit Heerenius. ἄγεται 
Vulgo φέρεται. 

— 15. αἵ μὲν ovv] ovv ab Heerenio additum est. 

— 11. καρποφοροῦσαε] Suspicor corrigendum esse καρ- 
— sropoo| eiv ποι]οῦσαι. 

— 0. ἄψυχα] Delet hoc Heerenius. 

— 22. καὶ πολλὰ] καὶ Heerenius delevit; fert. excidit 
ἀπόλλυσθαι post καί. 

— 24. κυίσκει] κυήσει V. A. E. 

— 25. οὐδέποτε ἀπολειφϑησόμενα αὐτοῦ τῆς φῳϑορᾶς] 
Heerenius αὖθις Scripsit pro αὐτοῦ, Pro φϑορᾶς Canterus 
voluit φορᾶς. vertit enim motum suum nunquam deserentes. 

— 20. εἰδικαί] Sic pro idee scripsi etiam p. 201, 1. 11. 
ot ] Ante Heeren. καὶ. 

— 81. ἀΐδια] Sic Cant. in marg. pro ἔϑια, 

P. 201, 26. σωματική] Seclusit Heeren. 


οιν ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. 


P. 201, 31. πᾶσιν] ἐν πᾶσιν Heeren. 

P. 202, 1. καὶ τοῖς} Vulgo xai. 

— 8. ὑπὸ δὲ τῶν ἐνεργειῶν] Om. Patritius, quem Heere- 
nius sequutus est. 

— 18. ἰδέας] Om. cum Patritio Heerenius. 

— 14. μὲν ovv] ovv add. Heeren. 

— 19. τῷ παϑόντε] Sic Patritius pro τὸ παϑὸν τι. 

— 22. δ᾽ ἂν] Ante Heerenium ἄν. 


P. 208, 2, δεῖ | Sic Canterus in marg. pro ἀεί. 

— 12. γενέσεις Sic Patritius pro γένεσις. 

— 16. ἡ γῆ] Additur apud Patritium. 

P. 204, 2. οἰκειότητα] Sic scripsi ex V. vulgo ἐδεότητα, 
À. οὐσιύτητα. 

— 3. καϑειμαρμένην] Vulgo x00" εἱμαρμένην. ἔρως 
ἐστὶν αὐτῇ] Ita Patritius pro ἐρώτων ἐστὲν αὕτη. 

— 6. ᾿'παρεισέρπει] Àn συμπαρεισέρπει 

— 15. τῆς Om. Patritius, quem Heerenius sequutus est. 

— 20. ἀδύνατον ὄν] Adieci ὅ ὃν. 

— 28. εἰκότως ovv κατὰ τὸν ὀρϑὸν] Pro κατὰ V. habet 
καί. Fort. καὶ κατὰ τὸν ὀρϑόν. 

P. 205, 1. ὥστε] Fortasse οἶγε, nisi aliquid excidit. 

— 6. ἀντέσχομεν] V. ἀντέσχωμεν. Fort. ἀντίσχοιμεν. 

— 6. προυπιστάμενος Ita ex V. rescriptum pro προεστε- 
στάμενος. 

— 7. μέγιστον] Libri praefigunt ov; delevit Heerenius. 
ϑελκτήριον] Hoc supplevit Heeren.; possis etiam φάρμακον. 

— 8. ἐπισότητα ἔταξεν ἑκάστῳ χρόνῳ] Sic Patritius, libri 
ἐπισότητος. Heerenius ἔπεσον ἔταξεν ἑκάστῳ χρόνῳ. Recte 
ἑκάστῳ χρόνῳ; utrique tempori, i. e. nocti dieique, nisi scri- 
beudum ἑκατέρῳ. Ad πλείονα supple χρόνον. 

— 11. ἐλάττω δ᾽ ἐκείνης] Vulgo ἔλαττον ἐκείνης. Hee- 
ren. ἐλάττονα δὲ ἐκείνης. 

— 18. ἄφεσις] Malim ὕφεσις. 

— 17. τοῖς ὀστέοις] Addidi articulum. 

— 19. ταύτην ἐνεργοῦντος τὴν ἡδονήν] Scribendum opi- 
nOr τοσαύτην (τοιαύτην) ἐνεργοῦντιε τὴν ἡδονήν. 

— 22. σμικρόν τις] Codd. σμεκρότης, correcti e Platone. 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. ov 


P. 205, 23. σῆμα] De Platonica hac vocis σῶμα etymologia 
cf. Theodoretum Therap. T. IV. p. 821. 

— 24, ἐν τῷ παρόντι καὶ νῦν] iv τῷ νῦν παρόντι καὶ 
Plato. 

— 26. μέντοι] μοι additur apud Platonem. 

— 31. σώματα] τὸ σῶμα Plato. 


P. 206, 2. ὡσαύτως] Iunguntur haec verba in cdd. V. A. E. 


continuo loco Platonis, nullo in margine scriptoris nomine 
addito, ac si apud ipsum Platonem,legerentur. Cohaerent sane 
cum Platonicis; nam cum Plato vocem σώμα derivasset a σῆμα; 
quasi corpus esset sepulcrum, pergit noster, ipsum quoque 
Homerum id confirmare, quippe qui σώμα de funere usurpet, 
cum corpus vita praeditum δέμας appellare soleat. Quae cum 

ita sint, vix dubitaveris verba haec antiquum continere Platonis 
᾿ Scholion, quod iam in codice, quo utebatur Stobaeus, in ipsum 
textum irrepserat. ΑΒ ipso enim Stobaeo ea profecta esse, vix 
verisimile videtur, cum ille pro consilio suo aliorum tantum 
laciniis suam collectionem ditaverit. HEEREN. . Homerici loci 
sunt Il. «, 115. et $9, 79. 

— 3. Sovran.] ξώων A. 

— 4. οὐχ £0cv | Scribendum ov ἔϑεν ex V. A. 

— 18. πρὸ 0v] Ita V. A. Patritius. Cant. πρώην. 

— 14. ὄντων᾽ πρὸ ὃν γὰρ] ὄ ὄντων πρὸ ὃν" οὐ γὰρ Cant. 
ὄντων πρὸ Ov ὃν γὰρ A. 

— 15. ποινὴ νοητῶν] κοινὴ καὶ τῶν νοητῶν Heerenius. 

— 18. φύσις δ᾽ 1 δὲ addidit Heerenius. 

— 20. νοηματεκὰ τὰ] Haec addenda esse vidit Heerenius. 

— 25. xol τῶν πνευμάτων πρυτανεύει) Haec om. V. A. 

P. 207, 8. τεϑασῶς] Vulgo τυϑασσώῶς. 

— 15. ἀλγεῖν] Imo ἀλγεινῆς ex Platone. 

— 26. ἐξαφιδρουμένονυ] Sequutus sum Schneiderum Saxo- 
nem sic corrigentem quod libri habent ἐξαφεδρουμένου. pro 
quo Cant. habet ---εδρομένου. Nihil est quod Heerenius dedit 
ἐξαφεδρευμένον. γένεσις] Malim γέννησις. 

— 28. μελῶν] Tacite delevit Heerenius. ὡς τοῦ αὐτοῦ 
ἀνϑρώπον γινομένου] Nihil proficitur Heerenii coniectura yti- 
ναμένου scribentis , quae ne ferri quidem potest propter aori- 
stum; credo verba ista imperiti glossatoris additamentum esse. 


€vVI ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. 


P. 207, 30. εὐκὸς Sic Canterus in marg. pro εἰς τό. oov] 
Tacite addidit Heeren. 

— 31. ἀϑικτον ἄτηκτον edidit Patritius, quod non sufficit. 

P. 208, 1. μητέρι] μητρὶ Α. ἔτι δὲ] Haec supplevit Hee- 
renius. 

— 2. καϑυπέρϑεσις Patritius καθυπέρτερσις, voluit for- 
tasse καϑυπερτέρησις. 

— 8. παραβάλλει] Ante Heerenium παραβάλλειν. 

— ὅ. δεκανοῦ] Vocari decanos daemones sive angelos, 
qui pro constellationis qua quisque natus est ratione mortali 
custodes adduntur, adnotavit Heerenius, laudato Petito Observ. 
Misc. II, 16. 

— 1. ᾿Δριστοτελικῶν] Leguntur haec quoque apud Plut. 
de Plac. V, 18, et Galen. c. 34. Aristotelis locus quem ante . 
oculos habuit scriptor est H. A. VII, 4. Sub Hippocratis autem 
nomine integrum adhuc librum de partu septimestri circum- 
ferri constat. HEEREN. 

— 9. μήτρα] codd. ἡμέρα. correcti e Plutarcho. 

— 11. στρέφηται]) Sic est apud Canterum, V. A. τρέφη- 
ται receptum ab Heeren. et Gaisfordo. 


.— 12. , αὐτῷ] αὐτὸ A. Cant. αὐτὴν Plutarchus. κῦμα] 
Heeren. κύημα ex Plutarchi ed. Xyl. ubi codd. xoig, unde 
ego κῦμα edidi; Stobaei codd. om. τὸ ἔμβρυον] Fort. τότε 
τὸ ἔμβρυον, ut ]. 14. est τότε ὁλόκληρόν ἐστι. 


— 18. Πλάτων] V. Tim. p. 71. ᾿Αριστοτέλης] Decerpta 
sunt eius placita ex libro deperdito περὶ ξῴων, de quo Plut. 
l. 1. initio capitis: ἔστε πραγματεία ᾿Αριστοτέλους ἐν ἢ y τέσ- 
cago γένη ἕῳων φησί, χερσαῖα. ἔνυδρα, πτηνά, οὐράνια 
etc. HEEREN. 

— 20. καὶ αὐτὸν τὸν κόσμον ἔνϑεον] Sic ed. Heeren. 
τὸν κόσμον καὶ τὸν ἔ νϑεον A. τ. «. καὶ τὸ à, 6. Cant. καὶ 
τὸν κόσμον καὶ τὸν ϑεὸν in Plutarcho ed. Wyttenbach. Ga- 
lenus : Πλάτων καὶ ᾿Αριστοτέλης δ΄ εἶναι ξῴων γένη λέγουσι, 
καὶ τὸν αὐτὸν κόσμον ξῴον, χερύαϑα, ἔνυδρα, πτηνά, οὐρα- 
νέα. καὶ γὰρ τὰ ἄστρα toe εἶναι καὶ αὐτὸν τὸν κόσμον (iov 
λογικὸν ἀθάνατον. GAISFORD. 

— 24.. Πλάτων καὶ Θαλῆς] καὶ Θαλῆς om. A. Cant. h. I. 


ADNOTATIO ΟΒΙΤΙΟΑ AD LIBRUM I. ΟΥ̓ 


Ἐμπεδοκλῆς Plut. Verba Πλάτων --- λογικὰ desunt V. GAIS- 
FORD. 

P. 208, 20. ἐκτεταμένους Libri ἐντεταμένους » correxit 
Beckius. 

P. 209, 3. αἰσθητικο] Sic A. et Cant. h.l. Heerenius et 
Gaisfordus αἰσθητα. 

— 23. συνετρίβησαν) Reponendum συνέτρησαν ex Platone. 

P. 210, 29. συνεϑλίφϑησαν] συνελήφϑησαν Stobaeus. 

P. 212, 11. ἐκ τῶν ᾿Αριστοτέλους φυσιογνανικῶν P. 806. 
Bekk. 

— 18. ἀνθρώποις] σώμασι Arist. 

— 14. μένουσαι] Arist. οὖσαι, cui μένουσαε recte prae 
fért Heerenius. 

— 15. τοῦτο] τοῦτο δὲ Arist. ὃν τοῖς μέθαις καὶ] ἔν 
τε ταῖς μέϑαις καὶ ταῖς Arist. 

— 19. συμπάσχειν] συμπάσχον Arist. ἐστε] γίνεται Arist. 

— 20. φόβους] φόβους τε Arist. 

— 21. γιγνομένοις] γινομένοις Arist. ut 1. 28. 

— 24. που] πώποτε Arist. qui in sequ. ἔσχεν habet pro ἔχει. 

— 26. 4 ψυχὴ] τὴν ψυχὴν Arist. ὡς] ὥστε Arist. 

— 21. διάνοιαν] διάθεσιν Arist. 

— 80. χκυνηγετεκοὶ] Arist. κυνηγέται») cui praestat κυ- 

νηγετικοί, quod Aristoteli restituendum. δἰ δὴ] εἰ δὲ Arist. 

ἐστιν ἀληθῆ! ἀληθῆ εἴη apud Arist. 

— 381. ἀληθὴς ἂν εἴη ἡ φυσιογνωμομέα] ἀεὶ δὲ ταῦτα 
ἀληϑῆ ἐστιν, εἴη ἂν φυσιογνωμονεῖν apud Arist. 

P. 218, 8. ταραχθέντα] τραχνϑέντα A. 

— 9. σάρκας] Vulgo σώρκα, corr. e Platone. 

— 21. κωϑάπερ] καϑά πῶς À. 

— 28. τό τι κινεῖν) Vulgo τῶν τι κενεῖν, corr. e Platone. 

— 25. ψυχῶν] ψυχῆς V. 

— 20. ἀλόγων ξῴων] Nescio an ξῴων delendum sit. Cf. 
l. 27. 

— 82. καϑάπερ αἴ ἀκτῖνες] Malim καϑαπερεὶ ἀκτῖνες et 
in sequentibus «f c ἀκτῖνες delerim. 

P. 214, 7. τοῦ ἑνὸς] τοῦ addidit Heerenius praeeunte Pa- 
tritio. 

— 8. οὗ οὐδέν ἐστι] Sic Patritius pro ὁ δὲ νοῦς ἔστι... 


CVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 214, 11. ἡ ἡ ἡ] Ante Heerenium ἡ. 

— 12. κενωτάτη] Patritius κενή. 

— 17. οὔτε ---- δυναται] Theognis 177. indicante Gaisfordo. 

— 22. và σώματι] Ante Heerenium ἔν τῷ σώματι. 

— 93. καὶ ὑπ’ αὐτοῦ) Codd. κατὰ πάντα correcti ex 
Patritio. 

P. 215, 4. τὸν δ᾽ ἐνουράνιον ϑεὸν]) Sic correxi quod libri 
habent τὸν δὲ οὐρανὸν ϑεόν, Heeren. τὸν δ᾽ ἐν οὐρανῷ ϑεόν. 
Sed idem suspicatur τοὺς δ᾽ οὐρανίους ϑεοὺς ἀϑανάτους &v- 
ϑρώπους. 

— 10. ϑνητὼν) Post ϑνητῶν pauca hic inseruntur ap. 
Patritium: τῶν μὲν ἄλλων ξῴων τὸ ἔμψυχον ἔχει. οὐκ ἔτι 
δὲ μόνον οὐκ ἀγαϑός, ἀλλὰ καὶ κακός, ὡς ϑνητός. ὁ μὲν 
γὰρ κόσμος οὐκ ἀγαϑός, ὡς πενητός, οὐ κακὸς δέ, ὡς ἀϑά- 
νατος. 0 δὲ ἄνϑρωπος καὶ ὡς κινητός, κακός" ψυχὴ δὲ 
ἀνθρώπους etc. Cant. priora a sequentibus separando lacu- 
nam indicavit ; in codd. tamen continuo statim post ϑνητῶν 
legitur ψυχὴ δὲ etc. HEEREN. 

— 13. ἐν τῷ — πνεῦμα] Haec a Patritio supplevit Hee- 
renius. 

— 14. ὥσπερ τρόπον τινὰ] Aut ὥσπερ delendum aut τρό- 
“τον corruptum est. 

— 17. ὅτι — πογῆναε) Patritius ὅτι πρῶτον δεῖ τὸ 
πνεῦμα ἀναχωρῆσαι. εἰς τὴν ψυχήν; καὶ τότε τὸ αἷμα παγῆναι. 

— 18. καὶ τὰς ἀρτηρίας Corrupte extat ap. Cant. καὶ ἀρ- 
τηρίας κενωθείσας τὸ ζῶον καταλείπειν. Pro καταλεέίπεεν 
Patrit. habet καϑελεῖν, quo nihil proficimus. Rescripsi ἐκλεί- 
σειν. lunc demum animal deficere adeoque interire. Reli- 
qua emendavi ex Patritio. HEERENIUS. Pro éxAsízetv (A. κα- 
ταλίσειν) dedi ἐκλιπεῖν. 

P. 219, 28. ἔνδυμα] Sic Patritius pro δύναμιν. 

P. 220, 1. δεῖ δὲ codd. praeter A. qui δή» emendate Pa- 
tritius. 

— 5. γυμνὸν Om. Heerenius. 

— 7. ἀϑανασίαν] εὐεργεσίαν V. 

— 8. αὐτῇ παθητὸν σῶμα. ἔλαβεν ovv] Haec codd. sic 
habent αὐτῇ παϑητὸν σῶμα ἔλαβεν, emendate Poemandri 
ed. Turn. 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. QGIx 


P. 220, 11. διοικεῖ] Heerenius διήκει. 

— 12. οὖν] Addidit Turnebus. 

— 18. ὀξύτατος ὀξύτερος Turnebus. 

— 19. νοημάτων ὧν] Addidi cv. 

— 25. ἀνθρώπου ὧν τῇ οἰκήσει] Corrupta verba seclusit 
Heerenius; suspicatur tamen év τῇ ἀνθρώπου ὧν οἰκήσει, 
dum in homine habitat. Turnebus dedit ἀνθρώπενος ὧν τῇ 
διοικήσει. Apertum est nihil horum satisfacere. 

— 80. λυτὰ ἂν εἴη] Ita correxi editum scripturam αὐτὰ 
(A. αὐτοὶ) dv εἴη. Veram esse emendationem ostendunt se- 
quentia. . 


P. 221, 5. ἁπλῶς γεννητά] Addidi ἑπλῶς., quod adden- 
dum fuisse sensus monstrabat. 

— 8. vota | Hoc adieci, neque eo careri posse videtur. 

— 9. ἀπ᾽ αἰτίου ἠρτημένα] Male vulgo et contra usum 
abest ἀπύ. 

— 12. πολλὰ γὰρ] Malim πολλὰ μὲν γάρ. 

— 14. νοητὰ] Hoc commodius mihi visum quam quod 
libri habent νοήματα. 


— 18. ἤτοι ἐν ἑαυτῷ ἔχειν] Ita correxi editum ἢ τὸ ἐν 
ἑαυτῷ ἔχον. quod vulgo sine sensu legitur. 

— 35. πάντῃ] Hoc ex Holstenii coniectura positum est, 
vulgo πᾶντα, À. παντὰ; itaque praestat fortasse πᾶν. προῦσ- 
χρώμενον] προσχόμενον Α. 

— 26. οὐχ ἑνούμενον) Apud Cant. est οὗ χινούμενον, 
quod esse videtur οὐχ ἡνωμένον. 

— 81. κὰν] Vulgo καί. Scribendum esse κἂν ostendit 
optativus φϑαρείη. 

P. 222, 5. αὐτῇ τῇ πρὸς τὸ] Habet Cant. et cum eo Holst. 
ἢ αὐτὴ πρὸς τό etc. quod sensui adversatur. Vult enim scri- : 
ptor imaginationis eam vim esse, ut vel imaginem ut prae- 
sentem sibi sistat, vel ipsa Sua, in rem eaxíra se posilam, 
intensione , ima inem eius ecira se positam cernat. Deleto 
itaque ἡ ante αὐτὴ rescripsi αὐτῇ. In proximis clare apparet 
excidisse post ἐνδεικνυμένου vocem, ad quam praecedens τὴν 
referri possit. Supplendum est sensu postulante αἴσϑησιεν vel 
simile verbum; nisi forte in ἐνδεικνυμένου latere malis ἔν- 


Cx ADNOTATIO CRITICA .AD LIBRUM 1. 


δεεξιν, HEEREN. Qui ἐνδεικνυμένου dedit pro ἐνδεικνύμε- 
vov. τῇ ante πρὸς add. V. A. 
P. 222, 13. οὐσῶν τὸ] Holstenius οὐσιῶν τε. 
- 14. ἐστὲν ὁ s rode] Vulgo ἐστε νοῦς. 
— 16. ἐν τῇ ὕλῃ] ἐν addidit Heerenius. 

— 17. οὐδωμῇ] Libri εἰ δὲ μὴ. correxit in marg. Cante- 
rus. Praestat forsan οὐδὲ μήν. 

— 18. ὀνόματος ] Scribendum videtur μόνον ὀνόματος. 

— 20. ἐδέδοκτο Vulgo δέδοκτο. 

— 28. ἀπωρτῶν) Vulgo ἀναρτᾶν. νοῦς] Addidit Hee- 
renius. 

— 94A. ποὺ τοίνυν] M Male hic habet Cant. ποῦ τοένυν xz- 
μένας καταλήψεται αὐτὰς ἔξω δόντων ὕλης; οὐδαμοῦ ἂν 
εἴη ταῦτα. Sed priora pro interrogatione accipere vetat par- 
ticula δέ. Clara sunt omnia modo pro ποῦ legas που, alicubi. 
Post δῆλον addidi οὖν, ut nexus constaret. HEEREN. 

— 27. νοερὰ εἰς τὸν νοῦν] Hoc pro ἐν τῷ νῷ positum 
putat Heerenius , quae parum verisimilis est opinie. Fortasse 
scribendum χωρεῖ | εἰς τὸν νοῦν, vel νοερὰ [χωρεῖ] εἰς τὸν νοῦν. 

P. 223, 1. πρὸ] Ante Holstenium πρὸς 5 et sic Cant. in 
versione. 

— 3. voc xai αἰσϑάσιος]) Vulgo νοῦ καὶ αἰσϑήσιος. 

— 5. γίνεται] Vulgo γέγνεται. 

— 6. αἱ δὲ] Vulgo τὸ δέ, quod fortasse servari poterat ; 
sed cf. 1. 18. et 14. ὃ uiv — ἃ δέ. 

— 8. δοπᾶς δὲ καὶ σταϑμᾶς] Sic V. A. ῥοποῦ δὲ καὶ 
σταϑμοῦ Cant. unde scribendum ῥοπᾶς δὲ καὶ σταϑμῶ, 

— 9. καὶ στάϑμα, ὀρϑὰ γωνία] ὀρϑὰ γωνέα delendum 
suspicor. 

— 10. αἰσϑατῶν] Legebatur σωμάτων. quod etsi quo- 
dammodo ferri potest, multo tamen probabilius est scripsisse 
Archytam quod reposui, nisi in sequentibus voapurrev malis 
pro νοατῶν. ἀρχὰ sai Haec supplevi. 

— 11. ἐντῆ Vulgo ἐστί. 

— 12. καὶ φύσι] Vulgo φύσει. καὶ addidit Heeren. πρά- 
των} Ante Heerenium πρώτων. « di αἴσθασις} Legitur 
apud Canterum nullo sensu: ἁ δὲ αἴσθασις ἀμῖνον μὲν 
γάρ ἔστιν ἀρχὰ τὰς ψυχᾶς, quae corrupta simul et muti- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. ΟΧῚ 


leta esse nemo facile dubitaverit. Neque tamen quid ex- 
ciderit difficile intellectu est. Docet hoc membrorum sibi 
oppositorum ratio. Nam cum mens dicatur principium in- 
telligibilium et natura sua primum, sequitur ut sensus esse 
debeat principium sensibilium et natura sua secundum.  Un- 
cis itaque inclusa quae desiderantur inserui; simulque pro- 
xima ordine verborum restituto οἱ vestigiis antiquae lectionis 
insistens emendavi rescribendo ὃ (sc. νοῦ) μὲν yag ὑμῖν ἔντι 
ἀρχὰ etc. HEEREN. ἁμέν" τὸ μὲν γὰρ pro &uivov μὲν γὰρ 
dedere V. A. 

P. 228, 15. τιμιαιτάτωμ) Vulgo τιμιωτάτων. V. À. τεμαιξ- 
vore» , E. τεμεετάτον , Gaisfordus τιμαεστάτων. 

— 10. ἕνεκεν] ἕνεκε A. Cant. 

— 18. τῶς ψυχᾶς ἕνεκεν) Haec supplevi; fort. addendum 
etiam συνέστακε. τᾶς ἐς ταύτας} Vulgo consentientibus libris 
τὰν ἐς ταύτας, Heerenius sequente Gaisfordo dedit vac ἐς 
ταῦτα, quod non ihtelligo. Fortasse scribendum τῶν rovseg 
(animae) et statim πολυφραδμοσυνᾶν. Cf. quae scripsi in Phi- 
lol. Gott. XV. p. 41. 

— 19. ἐντὶ — ἐπεστάμας Vulgo ἐστὲ --- ἐπιστήμας. 

— 22. κινάσιος μεταβλάσιός τε κοινανέοντα]) Ita correxi 
librorum scripturam κονάσιος μεταλαμβάνοντα κοινὰ ἐόντα. 
Verum hoc esse ostendit opposita sententia. 

— 23. νορατὰ στάσιος] Cant. νοατὰ στάσεως, V. À. E. ἔνϑα 
τὰς στάσιος. ἀιδιότατος | Vulgo contra sensum ἐδεότητος. 

— 95. τῷ αἰσϑατῶ) Vulgo τῷ αἰσθατῷ. addendum su- 
spicor γνωστικα. 

— 26. κινέεται) Vulgo κενεῖται, et mox ἀτρεμεῖ. οὐδέ- 
ποκα) Vulgo. οὐδέποτε. 

— 28. τὸ αἰσϑατόν] Hoc perspicuitatis causa addendum 
erat et ut. membrorum parallelismo satis fieret; eandem ob 
causam etiam 1l. 29. post ὡσέας aliquid excidisse suspicor. Cf. 
Philol ].l.p. 42. τῶ voro | Vulgo τῷ voor. 

— 29. ὠσέας] Vulgo οὐσίας. 

-- 90. ἐντὶ νοὲν] Vulgo ἐστι νοεῖν. 

— 31. καὶ] Addidit Heerenius. ὁ νόος] Adieci articulum. 

— 82. xai τὸ ϑεύτερον] Haec ,fortasse sic transponenda 
τὸ δεύτερον καὶ τὰν εἰκόνα. 


CXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 224, 1. ἀνϑρωπον] Fortasse ὅλιον 9 nisi plura excide- 
runt; ἀνθρώπων V. idemque Α. sine accentu. 

— 2. 8. χεεροτεχνατῶν] χειροτεχνῶν Heerenius; debebat 
χειροτεχνᾶν. Addendum fortasse εἰκόνας vel cum Heerenio 
ἐργασίας. ἔτι ὁ , μὲν} Vulgo ἔτε μὲν. 

— 4. στιγμά" παραπλασίως) Vulgo στιγμή" παραπλη- 


— ὅ. ἐντι] Vulgo ἐστε, ut l. 6, ubi vulgo ὄντος et ὄν. 

— 6. à] Ánte Heerenium ἥ. 

— 1. καϑάπερ δυὰς καὶ γραμμά" παραπλασίως δὲ καὶ 
τὸ αἰσθατὸν] Haec ut adderentur postulabat membrorum paral- 
lelismus. Priora καϑάπερ δυὰς καὶ γραμμὰ me invito exci- 
derunt. Ceterum cf. Philol. 1. 1. 


— 8, ἐντὶ] Vulgo ἐστὲ ut 1. 10, A. ἐπὶ. αἰσϑατὰ} Vulgo 


αἰσϑητα. 

— 12. τὸ τὶ τρίγωνον] Post τὸ addidi τές quod sensus 
simul et praecedens τὲς ἄνϑρωπος postulat. Distinguit nempe 
Archytas triangulum vel hominem datum a triangulorum vel 
hominum specie. HEEREN. . 

— 14. γαμετρίᾳ] Sic V. À. pro γεωμετρίᾳ. 

— 16. αὐτὸς ὃ ᾿κύκλος] 0 fortasse recte om. V. Α. 

— 17. νώσιες] Sic scripsi pro yvouteg , rectius fortasse 
Dindorfius in Thesauro γνώσιες. 

— 19. τέλεα] Vulgo τέλη. 

— 21. ὅϑεν] Tacite addidit Heerenius, at forsan post φα- 
ψερὸν excidit ὦν. 

P. 225, 9. τὸν μὲν] Exciderunt verba τὸν μὲν et τὸν δέ, 
quae sensu flagitante uncis inclusa addidi. Expressit ea iam in 
versione Canterus. HEEREN. 

— 14. ὁ κατὰ δύναμιν Articulum om. V. 

— 23. αὑτὸν] Sic Plutarchus Plac. phil. IV, 2. pro αὐτήν. 

— 25. Ξενοκρατης] Sic V. A. E. Ξεναγόρας apud Cant. 
᾿Δναξαγόρας P. Heerenius affert Plutarchum de Procr. An. 
p. 1012. Ξενοκράτης τὴν ψυχῆς οὐσίαν ἀριυϑμὸν αὐτὸν ὑφ᾽ 
ἑαυτοῦ κινούμενον ἀποφηνάμενος. Adde lamblichum infra a 
Stobaeo illatum p. 268, 10. 

— 26, Aixuolov| Tribuit hanc Alemaeoni sententiam 
Aristot. de Anima I, 2. A4Axuoíov — φησὲν αὐτὴν ἀϑάνατον 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXIII 


εἶναι ᾽; διὰ τὸ ἐοικέναι τοῖς ἀϑανάτοις. τοῦτο δ᾽ ὑπάρχειν 
αὐτῇ ὡς ἀεὶ κενουμένῃ 9 κινεῖσθαι δὲ καὶ τὰ ϑεῖα ἃ ἀπαντὰ 
συνεχῶς del, ὡς σελήνην ἥλιον ἀστέρας καὶ τὸν ὅλον οὐ- 
ρανον. Patet simul ex his quomodo explicandum sit. Laértii 
illud Vii, 83. Ἔφη δὲ καὶ τὴν ψυχὴν ἀϑάνατον, καὶ κινεῖ- 
ὅϑαι αὐτὴν συνεχῶς ὡς τὸν ἥλιον, in quo frustra haeret 
Bruck. 1. p. 1188. Nempe quod anima ita ut sol ad coelestia 
pertinet, quae per se ipsa moventur, ponere potuit Alcmaeon, 
animam solis instar moveri. HEEREN. 

P. 226, 3. συγγυμνασίαν] γυμνασίαν A. V. E. αἰσϑή- 
eco» | ἀϑλήσεων Α. 

— ὅ. ᾿Αριστοτέλης] Ante ἢ. v. exhibet A. in rubrica, πόσα 
καὶ τίνα περὶ ψυχῆς προβλήματα" deinde in atramento, περὶ 
οὐσίας" περὶ δυνάμεως (δυνάμεων Cant.) περὶ ἐνεργειῶν" 
περὶ ἔργων" περὶ μέτρου" περὶ καϑόδου" περὶ διακληρό- 
σεως" περὶ τοῦ ἐν τῷ σώματι βίου" (περὶ κρίσεως add. A.) 
περὶ ἀποκαταστάσεως " περὶ πολυμερίας᾽ περὶ μετεμψυχώ- 
σεως. Et similiter fere Canterus. HEEREN. 

— ὅ. ἐντελέχειαν] ἐνδελέχειαν Α. 

— 12. Ἵππασος] Πήγαϑος Cant. in textu, Leucippus in 
vers. Πήγασος V. A. E. Sequutus sum Wyttenbachium. 

— 13. λόγῳ θεωρητῶν Canterus corrupte ἐκ τῶν λόγων 
ϑεωρικῶν , pro quo codd. V. E. ϑεωρητικῶν, A. ϑεωρατι- 
κῶν. Attamen cum Plutarcho legendum esse ἐκ τῶν λόγῳ 
ϑεωρητῶν, plane dubitari non potest. Sunt τὰ λόγῳ ϑεω- 
ρητά atomi, quibus omnia acta esse docuit Democritus. Con- 
firmat plane haec Aristot. de An. 1, 2. Δημόκριτος ταυτὸ εἷ- 
ναι ψυχὴν καὶ γοῦν, τοῦτο δὲ εἶναι ἐκ τῶν πρώτων καὶ 
ἀδιαιρέτων σωμάτων" κινητικὸν δὲ διὰ μακρομέρειαν καὶ 
τὸ σχῆμα. τῶν δὲ σχημάτων εὐκινητότατον τὸ σφαιροειδὲς 
λέγει. τοιοῦτον δ᾽ εἶναι τόν τε νοῦν καὶ τὸ πῦρ. HEEREN. 


- 20. Ἵππων ἐξ ὕδατος τὴν ψυχὴν] Desunt V. teste Hee- 
ren. Habet A. nisi quod ibi zux sine Ἵ initiali. GAISFORD. 

P. 227, 12. γὰρ Bene addit hic Patritius; statim tamen 
post παντί nexus sententiarum postulat δέ pro γάρ. HEEREN. 

— 15. κατὰ] E Patritio addidit Heeren. 

P. 228, 1. συγπραάσεως] Sic Patritius pro συγκρατή- 


8TOB. ECL. PHYB. H 


CXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. 


σεως. Ex eodem Heerenius statim εὔμαρται dedit pro εἴρ- 
γασται. 

P. 228, 16. παρέχεται) In παρέχεται corruptela latet, ac 
manca videtur esse oratio. Ponit scriptor mentem sibi assumere 
iram et concupiscentiam , quarum altera si rationi pareat, fieri 
fortitudinem, sin minus, ignaviam; altera si pareat, continen- 
tiam, sin minus, libidinem. Quibus positis patet verba haec 
ἡ δὲ ἐπιθυμία παρέχεται alterum esse membrum, oppositum 
priori καὶ o μὲν ϑυμὸς ὑπάρχει. ὕλη. Iudicent lectores num 
auctor scripserit ἡ δὲ ἐπιϑυμία ὕλη ὑπάρχει καὶ αὐτή. αὕτη 
etc. Patritius pro παρέχεται edidit παράγεται., nexu sermo- 
nis aperte repugnante. HEEREN. 

— 20. ποιήσῃ] ποιήσηται Α. 

.-. 24. fever] οὖσα] ἑαυτὴν οὖσα Α. Scribendum ἑαυτῆς 
ουσα. 

— 25. ἄγει] Codd. ἄρχει» emendavit Heerenius. 

— 26. αὐτῆς] Codd. αὐτῶν, corr. Heerenius e Patritio. 

P. 229, 8. γινόμενον] Malim γενόμενον propter γεγενῆ- 
σϑαι. et habet hoc ipsum Α. 

— 9. ὅσων] Sic Patritius pro ὅσον. 

— 19. ἐν ῳ] Additum e Patritio. 

— 26. καὶ αὐταὶ] Codd. καὶ αὗται of, correcti e Patritio. 

P. 230, 1. λόγου] Sic Patritius pro ἀλόγου, 

— 17. ἢ δὲ μερικωτέρα] Haec e Patritio accesserunt. καὶ 
ἢ μὲν] Abest vulgo μέν. 

P. 231, 9. περὶ τοῖς σώμασιν] Corrigendum videtur Zi 
τοῖς σώμασιν. 

— 19. διαπτομένη] Vulgo διεπταμένη, correxi e Platone. 

P. 232, 1. — 246, 19. Haec e Platone excerpta multis par- 
tibus foede corrupta sunt, quorum potiora tacite emendavi. 

P. 246, 28. ἀπ᾽ αὐτοῦ] Ante Holsten. ὑπ᾽ αὐτοῦ. ldem 
in sequentibus supplevit πάλιν et ἀπ᾿ αὐτοῦ. 

— 32. ἐκκαλουμένη] Libri 2xxoAovufvov, emendavit Hee- 
renius. 

P. 247, 3. ἀποδίδωσιν) Holst. e/ceyesv δίδωσιν. εἶσ- 
ἐοῦσα] εἰσδῦσα Holst. 

— 4. καὶ ovre — ἔφου αἰσϑητικοῦ) Haec apud Holste- 
nium sic leguntur: οὔτε ovv (oi) αἰσϑήσεις ἔξω φαντασίας 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. σχν 


οὔτε αἱ νοήσεις. εἴπῃ vig" ὡς τῷ (Qo οὐκ ἄνευ πάϑους 
τῶν αἰσϑητικῶν ὀργάνων αἱ | αἰσϑήσεις, οὕτω καὶ αἴ νοήσεις 
οὐκ ἄνευ φαντασίας. εἰ μὴ τὸ ἀνάλογον ὡς τύπος παρακο- 
λούϑημα ἕῴου αἰσϑητικοῦ. 

P. 247, 5. ἔτι] Ante Heerenium ποτέ, 

— 8. τύπος] Recte ó τύπος Υ. Α. Ε. 

— 19. τῶν σωμάτων ἀεὶ] τῶν σωμάτων Heerenius addi- 
dit ex versione Canteri, male autem scripsit ἀεί, pro quo recte 
apud Cant. est πάντως» nec e codd. quidquam varietatis eno- 
tatum video. Corrige igitur πάντως pro «ef. 


— 25. κινούσῃ] Ante Holst. κενοῦσιν. τῇ δὲ ---- τὸ σῶμα] 
Haec supplevi ex Holstenio. Nam apud Cant. et in codd. post 
ἡρμοσμένας nullo sensu tantum additur ἁρμονέᾳ ἀχωρίστῳ. 
HEEREN. 

— 80. οὐδ᾽ Vulgo ov". 

P. 248, 2. λεγούσης] Fortasse ϑελούσης scribendum. 


— 6. ξωῆς καϑάπαξ] Ante Holst. ξωῇ καϑάπερ. ὅτι — 
ἐπ᾽ αὐτῆς] Holstenius ὅτε μηδὲ πάϑος ἢ ὁδός ἐστε πάντη 
πρὸς τὸ μὴ ijv , ἡ ἀξωία ἢ ἐν αὐτῇ. 

-- 21. γὰρ] Addidit Holstenius. 

— 98. zou] τὸ μὴ ante Holstenium. 

— 29. qv μενούσης] Libri σημαινούσης; emendate Hol- 
stenius. εἰ δ᾽ ἐπὶ τῶν σωμάτων , ἐφ᾽ ὧν ἡ ἑτερότης] εἰ δὲ 
ἐφ᾽ ὧν σωμάτων: ἐφ᾽ ὧν ἡ ἑτερότης V. A. hinc legendum 
videtur & δὲ ἐφ᾽ ὧν σωμάτων ἡ ἑτερότης. 

P. 240, 8. εἰδικῆς Ita Holsten. pro εἰδητικῆς. 

— 14. πάλιν} πᾶν Holsten. rov] τοῦ ὅλου mavult Heeren. 

— 18. καϑ᾽ ὃ εἶδος] Vult, si quid video, animam quae 
corpori vel materiae iungitur, etsi ei subiiciatur, retinere ta- 
men vim animae propriam, atque a corporis vinculis liberare 
sese posse. καϑ' ὃ εἶδος δέψαν dictum est pro κατὰ τοῦτο τὸ 
εἶδος καϑ᾽ ὃ ῥέψαν. secundam eam speciem cui sese iungit. 
Holstenius omnem h. ]. mutilatum, nec ullo, quantum video, 
sensu sic edidit: τὸ δὲ πρὸς ὕλην δέψαν, κρατῆσαι μέν, καϑ᾽ 
ὃ εἶδος ἔρρεψε, καὶ ἐπιτηδείως ἔσχε προσομιλεῖν ἀύλῳ εἴδει, 
& καὶ ἐντυγχάνει οὔσῃ ἐν αὐτῷ εἴς. HEEREN. 

— 21. ἐπεὶ Restitui h. 1. ex Holsten. Nam Cant. et cum 


uH* 





C€xvI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


eo codd. nullo prorsus sensu habent: ἐπεὶ δὲ πρὸς uiv ὕλην 
ῥέπουσαν ἀπορία ἁ ἁπάντων, καὶ τ. oix. ὃ. κένωσις. HEEREN. 

P. 249, 25. of τοῦτο πρῶτον) Libri ὅπου τὸ πρῶτον, 
emendate Holstenius. 

— 80. ἐπεξελϑόντι] Legebatur ἐπεξελθὼν τῇ» me quidem 
quo nominativus referendus sit ignorante. In sequentibus se- 
quutus sum Heerenium, codd. enim habent τῇ τὲ παρὰ τοῖς 
σαλαιοῖς καὶ τῇ ὕστερον ἐπικριϑείσῃ. praeterea nescio an 
post παλαιοῖς exciderit δοξασϑέντα vel simile quid. 

— 32. ᾿Δρίστων] Nexus causa addiderim μὲν ovv. 

P. 250, 1. τὸ μέν τι μέρος] Vulgo τὸ μέν vot μέρος» quod 
e codd. correxit Heerenius, servavit tamen Gaisfordus. - 

— 5. ἀλόγων] Ante Heerenium ἄλλων, qui statim ὦνο- 
μάσϑαι dedit pro ὀνομάσϑαι. V. À. ὠνόμασται. 

— ἡ. ἐν οἷς] Turbato verborum ordine habent Cant. et 
cum eo cdd. ἐν οἷς δὴ μάλιστα μόνοις νοῦν φαίνεται σεροσ- 
αγορεύεσϑαι,, omisso simul ἤ quod salvo sensu abesse nequit. 
HEEREN. 

— 9. τὴν δ᾽ Sic scripsi pro τῆν. 

— 10. ἄνευ ὀργάνου] Probabiliter Heeren. coniicit ἡ μετ᾽ 
ὀργάνου. 

— 16. πλάσεως Periisse videntur nonnulla post πλάσεως; 
sine quibus quae sequuntur cum prioribus vix cohaerent. Se- 
cundum sententiarum nexum merito expectaveris ὁ νοῦς δὲ 
οὐσίας ἐστὶν ἀντιληπτικός, quae in exemplo de equo οἱ ho- 
mine vix latere possunt, vel si in iis laterent, male tamen 
ἄλλου dictum foret pro zov vov. HEEREN. 

— 22. μετὰ φαντασίας Addendum videtur ἢ j αἰσϑήσεως. 

— 26. ϑυναμεις] δυο δυναμεις ? an διαφόρους δυνά- 
usto μήποτε ἄτοπον ἤν) Ita scripsi pro ῇ. 1 ve] Vulgo ἥ γε. 

— 28, τοῦ νοῦ] Fort. addendum καὶ τὴν τῆς αἰσϑήσεως. 

— 29. καὶ δεῖ] Ante Heerenium καὶ εἰς. Malim καὶ ἔδει. 

— 80. πάντας τοὺς ἐφ᾽ ἑκατέρας] Haec corrupta sunt, 
excidisse suspicor αἱρέσεως, manifesto enim respicit scriptor 
ad ea quae ]. 20. et 1, 23. dixerat; quae si vera est suspicio, 
praeterea ἀφ᾽ ἑκατέρας malim. 

— 32. πάντῃ) πάντως] V. 

P. 251, 5. καλούμενον, ἐπιστάσεως οὔσης πότερον —] 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. Ccxvi 


Vulgo καλούμενον ἐπιστάσεως οὔσης" πρότερον ---- Ac mó- 
τερον dedere codd. V. A. E. Ceterum totum hoc tmema multis 
adhuc magnisque. laborat difficultatibus. 

P. 251, 12. ov μὴν ἔργον τε] Scribendum οὐ μὴν fer yt. 

— 20. ἀκαδημείας Vulgo ἀκαδημέας. 

— 28. ἥδε] Imo 7j γε. 

— 24. ἢ αἴσϑησις] Vulgo ἡ αἴσϑησις. Male Gaisfordius 

cum Heerenio dedit εἴῃ ex V. quo duce nunc video scribendum 
fuisse ῃ ἡ αἴσϑησις.. 

— 21. διαπεφώνηται) Seiungere videtur Α. a praeceden- 
tibus, lemmate ἐν ταυτῷ posito. GAISFORD. | 

— 29. ψυχῆς. καὶ ὅλως — διενήνοχεν. Sic interpun- 
gendum erat. 

P. 252, 5. ᾿Αριστοτέλει] Respici ad ea quae Aristoteles do- 
cet in Eth. VI, 2. adnotavit Heeren. 

— 10. καὶ τὸ νοερὸν} Libri κατὰ τὸ νοερόν, correxit 
Cant. in marg. 

— 27. ἑτερομερὲς} Quod plures partes habet, rescripsi 
pro ἑτερόμενον. ἴῃ proximis εἰσάγειν. quod sequens ἐνέστα- 
σϑαι postulat, dedi pro εἰσάγει. HEEREN. 

— 29. ἐνέστασϑαι] Malim συνίστασϑαι. 

— 80. τὸ τοῦ Πλάτωνος] κατὰ τὸ τοῦ Πλάτωνος inutili 
coniectura cum Heerenio edidit Gaisfordus. 

— 32. εἰ δὲ οὐ] Sic V. dedit pro οὐδὲ ὁ. 

P. 253, 2. ἕν ἀμερὲς} Vulgo ἦν ἀμερές. 

— 8. ϑέντας 0gov] Sic Canterus in marg. pro ϑέντα σάρον. 

— 9. κατακλείουσε πολυμερῆ δὲ ταύτην, ἢ] Sic corri- 
genda est interpunctio. 

— 11. y πλειόνων ψυχῶν ῇ “σύνοδος Scribendum vide- 
tur ἡ εἰ πλειόνων ψυχῶν ἦν σύνοδος. 

— 16. ταύτῃ] Ante Heerenium ταύτης. 

— 23. af γὰρ δυνάμεις} Haec adieci, similiter Heerenius 
ὅτι αἴ [ δυνάμεις. 

— 25. ἐν ἄλλῳ καὶ ἐν ἀλλῳ] Seclusi alterum. ἔν. cf. 
p. 254, 8. 

— 26. ἀπολαμβάνει] Ante Heerenium ἀπολαμβάνειν. 

— 31. ὁλικωτέραν] Magis integram quantitatem, sic 
Cant. bene in marg. emendavit pro ὀλεγωτέραν. HEEREN. 


CXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 254, 4. κατὰ τὸ ποσὸν] Secundum quantitatem; hoc 
rescripsit Heerenius pro καὶ τὸ πόσον. 

— 11. καὶ τρίτον "oo Ac tertio loco iecur, satis certa 
ni fallor emendatione rescripsi pro καὶ τοῦτο τὸ ἧπαρ, quod 
Canterus habet. Codd. V. Α. τοῦ ποτ᾽ ἧπαρ nullo sensu. In 
proximis verba ἀλλ᾽ af plane interiere apud Cant. Codd. V. A. 
supplent ἅμ᾽ e£, ex quo veram lectionem restitui. HEEREN. 
Dubitanter sequutus sum, omisi tamen articulum ró ante ἥπαρ. 
Pro ἀλλ᾽ αἱ A. habet og. 

— 12. μερισμῶν | Libri μεριστῶν., correxit Heeren. 

— 22. οὔτε τι] Ante Heerenium οὔτε τε. 

- 24. ἀπόν τι μέρος] Sic ecte Canterus in marg. pro 
ἀπό τι μέρος. Heeren. et Gaisf. ἀπόντος μέρους. 

— 25. καί τοι] Codd. καὶ T0, correxit Roeperus Lect. Al- 
bupharag. p. 40. qui affert Aristot. de Àn. I, 5. II, 2, 3. IV, 9. 

— 28. τὸ γὰρ] γὰρ addidit Heeren. 

P. 255, 5. αἴ ξωτικαὶ Vulg. καὶ ξωτικαί, Heeren. καὶ of 
ξωτικαί. 

— 6. ἔνδοσιν δεχόμεναι Sic Cant. in marg. pro ἐχόμε- 
vat, À. ἔνδον συνεχόμεναι. 

— 1. προσανέϑησαν] Imo προσανέϑεσαν. 

— 17. ἐπιβαλλόμενον) Vulgo συμβαλλόμενον. 

— 24. "Aoéco πυϑαγορείου] Ἰσάρας πυϑαγόρου V.' A. E. 
Αἰσάρας Πυϑαγόρου Cant. qui in versione habet 4resae Pyth. 
i. e. "Aoécoc, ut vocatur lamblicho V. Pyth. 36. Veram nominis 
formam “ἰσάρας fuisse idemque etiam Iamblicho restituendum 
esse puto. “ἴσαρος notissimi apud Crotonem fluvii nomen est, 
ac saepe indigenarum nomina fluviorum nominibus assimulata 
esse multis constat exemplis. “ευκανοῦ]) «“Πευκάνας V. À. E. 
Cant. “ευκανοῦ Salmasius. 

— 25. ἀνθρώπω φύσιος] Vulgo ἀνθρώπων φύσεως. 

— 26. δοκέει] Vulgo δοκεῖ. 

— 28. εὕροιτό καὶ] Ante Gaisfordum εὐὔροιτο καί. 

— 29. αὑτῷ] Imo αὐτῷ. 

— 850. ὑπάρχοισα] Ante Heerenium ὑπάρχουσα. 

— 81. , γνώμαν καὶ | φρόνασιν] Haec sic leguntur apud Can- 
terum γνώμαν καὶ φρόνασιν ἐργαζομέναν καὶ ἀρκὰν καὶ ἀλ- 
κἂν καὶ δύναμιν καὶ ἔρωτα καὶ φιλοφροσύναν, ἁ ἐπιϑυμία. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. OXIX 4 


Codd. nihil praesidii afferunt nisi quod in V. A. deest xol à ,àQ- 
κάν. Tractavit h. ]. Salmasius qui ita rescribi iubet γνώμαν 
καὶ φρόνασιν ἐργαξομένας ὁ 0 λογισμός, ἀλκὰν καὶ δύναμιν 
ὃ ϑυμύός, ἔρωτα καὶ φιλοφρφοσύναν ἃ ἐπιϑυμία. Recte qui- 
dem ad sensum, attamen in verbis passim a vero aberravit. 
Ponit enim tres animi partes Aresas, τὸν νοῦν, τὴν ϑύμωσιν 
et τὴν ἐπιϑυμίαν, quae nomina in sequentibus expressa in- 
venies, pro quibus praeter ἐπιϑυμίαν Salmasius male ponit 
τὸν ϑυμὸν et τὸν λογισμόν. Ex tribus autem hisce partibus 
provenire tres animae virtutes principes, ex mente prudentiam 
et intelligentiam, ex ira fortitudinem ac robur, ex cupiditate 
denique amorem atque humanitatem. Hisce positis facile pro- 
babit sese lectoribus lectio a nobis vulgata. Nam in ἐργαξο- 
μέναν latet ἐργαζόμενος ὁ νόος. In proximis recte καὶ ἀρκὰν 


omittunt cod. V. A. utpote male bis scriptum, post δύναμεν 


vero inserendum est ἃ ϑύμωσις, quod prioris similitudine per- 
iit; reliqua iam sana erunt. HEEREN. 

P. 256, 3. χεῖρον] Reponendum γέρειον, quam formam 
in his doricae philosophiae monumentis compluribus locis ser- 
vatam ubique restituendam arbitror. 

— 4. én£yev | Libri ἐπέχειν. 

— 5b. ἐν τᾷ ἐκτυπώσι] Vulgo ἕν τε ἐκτυπώσει. 

-- 1. ἐνοάσατοἹ Vulgo ἐνοήσατο. 

— 9. κοινωνέας Scribendum ποενανίας. γένοιτό κα] 
Libri γένοιτο ἦν. Gaisfordus cum Heerenio γένοιτο ἄν, Hac 
forma dorici scriptores nunquam usi sunt. Εἰ quantillum 
distant ΗΝ et ΚΑΤ — Ceterum excidisse nonnulla videntur, 
quibus huius sententiae ratio reddita erat. 

— 12. διαφόρως] Vulgo διαφόρους. Corrige operarum 
errorem διαφόρω. καὶ ἐπὶ và σώματος] Haec manca et mu- 
tila videntur; suspicor καὶ ἐπὶ [τῶν] τῶ σώματος [αἰσϑα- 
. τηρίων]. 

— 13. καὶ ἀψιος] Haec supplevi praeeunte Salmasio. 

— 14. οὔτε] Sic tacite Heeren. pro οὐδέ. 

— 16. μάντοι γε] Notanda haec forma, nec scribendum 
opinor μέντοι γε. | 

— 11. ἐκπλαρωσιν] Vulgo ἐκπλήρωσιν. τυχόντων] Li- 
bri τευχόντων,, tacite correxit Heeren. 


e 
e CXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 256, 18. ἐς] Ita scripsi e V. pro eis. 

— 20. εἰκαίων | Fortasse εἰκαίως. 

— 22. ἐφέρετο] Vulgo ἐφέροντο. 

— 23. χερείονα] Sic V. pro χείρονα. 

--- 24, οὔ κα ἐδύνατο) Sic correxi; libri ovx ἀδύνατον, 
Heeren. et Gaisford. ovx ἂν δύναιτο, Valcken. ad Theocr. 
II, 46. οὐκ ἐδύνατο. κοινωνία] Imo χοινανία. 

— 26. συνομασϑῆμεν] Libri εὐνομασϑῆναι μέν, Valcke- 
narius συναρμοσϑήμεν 9 quod nunc praefero, quamquam συν- 
ομάξω; i. e. συνομοιάξω,, recte formatum 681. o? τε] Vulgo 
αἱ δέ. ἀνίσαν] Ante Heerenium ἔσαν. 

— 26. χερείονα] Vulgo χεέρονα. 

— 27. κα) Hoc ut adderetur Syntaxis postulabat, 

— 928. αἴτε τὰν κάρρονα μὲν τὰ μείζονα, τὰν χερείονα 
. δὲ τὰ μείονα] Libri οὔτε τὰ κάρρονα μὲν τὰ μείξονα, τὰ χε- 
ρείονα δὲ τὰ μείονα. Correxit Heerenius. 

— 29. oU κα ἐδύνατο] Sic correxi, ovx cv δυνατός Cant. 
οὐκ ἂν δύνατο V. A. E. 

— 81. ὧν Sic V. A. ὧν Cant. an ὦ i. e. οὗ, ubi? 

— 32. ἁρμόξοντα] Imo ἁρμόσδοντα. 

P. 251, 1. ὀπαδεῖ] Malim ὀπαδέει. 

2, διατάξιἼ Vulgo διατάξει. xa | Ante Gaisfordum καί, 

— “3 ἐκ τῷ] Ante Heerenium ἐκ τῶν. 

— 4, τᾶς ἀρετᾶς] τὰς ἀρετὰς V. fort. ταῖς ἀρεταῖς. 

— 5. καὶ φιλία δὲ] Heerenius τὲ pro δέ. 

— 6. ἐκ τούτων] A. ἑτούτων i. e. τούτων, ac facile ca- 
remus praepositione. 

— 71. ἔραται] Apud Cant. ἄραταις V. A. ἐρᾶται, quae su- 
spectae fidei forma est in scriptore prosaico; scripsi igitur 
ἔραται. V. ad Theocr. p. 211. 

— 9. ξέοισα] Vulgo ξέουσα. ἁρμόξας] Vulgo ἁρμόσας. 

— 10. συγκατακρεόμενος] Satis mira haec forma est, 
--πρεώμενος V. Α. ---κερώμενος Heeren. An συγκατακεραέων 
μέρος ? praeterea excidisse videtur verbum finitum. 

— 10. ὁραυγαϑεῖσιν] ὁραγασϑεῖσιν Α., δραγαυϑεῖσιν P. 

— 17. ἐφαρμόσδει Vulgo ἐφαρμόξει. 

— 18. ἀποδιδοῖσα]) Vulgo ἀποδιδοῦσα. συννόῳ μέρει} 
Vulgo συνόλῳ μέρει. quod nihil est. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXI 


P. 257, 19. ὁ βίος ὁ κατ᾽ ἀνθρώπων Non credo hoc recte 
dictum esse de vita humana, sed scribendum puto κατ᾽ dv- 
ϑοωπῶως. 

ipie — 21. ἃ ἀδονὰ] Abest ,vulgo articulus. 

P. 262, 27. ἐπὶ τοῖς σώμασιν] Vulgo περὶ τοῖς σώμασιν. 

— 80. ἡ τὴν συνδρομὴν] Vulgo ἥ τε συνδρομή. Heeren. 
5 τε συνδρομήν. (Operarum error est ἢ pro ἡ.) 

P. 263, 2. καταλέγω διευκρινημένως ] Sic ex A. dedit Gais- 
fordus. V. E. habent καταλέγω δὲ εὐκινημένως, Cant. καταλέ- 
γωῶμεν εὐκριμένως. 

— ὅ. Σεβῆρος] Σευῆρος A. 

— 11. αὐτοκένητον] Heerenius affert Plut. de An. procr. 

. 1012. Ξενοκράτης τῆς ψυχῆς τὴν οὐσίαν ἀρνϑμὸν αὐτὸν 
ὑφ᾽ ἑαυτοῦ κινούμενον ἀποφηνάμενος. Adde p. 225, 25. 

— 12. ,περιέχουσαν] Heerenio περιέχοντα verum vide- 
tur nempe ἀρυϑμόν , numerum certas rationes comprehen- 
dentem. 

— 16. xol πλάτους] Haec probabili. coniectura addidit 
Heerenius ex Aristot. de An. I, 2. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον ἐν τῷ 
Τιμαίῳ Πλάτων ---- αὐτὸ μὲν ξῷον ἐκ τῆς ἑνὸς ἰδέας. καὶ 
τοῦ πρώτου μήκους καὶ πλάτους καὶ βαϑους. τὰ δ᾽ ἄλλα 
ὁμοιοτρόπως. ἔτι δὲ καὶ ἄλλως; νοῦ μὲν τὸ ἕν, ἐπιστήμην 
δὲ τὰ δύο" μοναχῶς γὰρ ὑφ᾽ ἕν" τὸν δὲ τοῦ ἐπιπέδου ἀριϑ- 
μὸν δόξαν, αἴσϑησιν δὲ τοῦ στερεοῦ. 

— 22. ταύτης] Vulgo ταύτην. 

— 27. Τιμαῖος] Disputat de hisce Timaeus in libro de 
Anima mundi inter Platonis opp. T. IIl. p. 99. HEEREN. Scri- 
bendum Τίμαιος. 

, P. 264, . ἐν ὁτῳοῦν αὐτῆς] Ante Heerenium. ἐντωοῦν 
αὐτῶν. 

— M. διατεταγμένως] Nescio an scripserit διατεταμένως. 

— 22. χωρίξει Sic Cant. in marg. pro geo (Ges. 

— 29. ἡ ὅλου] Ante Heerenium ὅλου. 

P. 265, 1. μεγάλως] Ante Heerenium μεγάλα. 

— 6. ψυχροῦ) Hoc addidit Heerenius. 

— 8. ἀπὸ] Sic Canterus edidit, codd. ut videtur ὑπό. 

— 11. μὲν ἐν τοῖς Ὀρφικοῖς | Libri μὲν ἐν τοῖς φυσικοῖς. 
Heerenius ediderat μὲν ἐν τοῖς παρὰ Ὀρφίως ἐν τοῖς φυσι- 


CXXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1. 


κοῖς» motus loco Aristot. de An. I, ὅ. τοῦτο δὲ πέπονθε καὶ 
ὁ ἐν τοῖς Ὀρφικοῖς καλουμένοις λόγος" φησὶ γὰρ τὴν ψυχὴν 
ἔκ τοῦ ὅλου εἰσιέναι, ἀναπνεόντων φερομένην ὁ ὑπὸ τῶν ἀνέ. 
pov, qui hoc potius docet pro φυσικοῖς scribendum esse 'Oe- 
guxoig , ut fecit Gaisfordus. Praeterea delendum videtur μέν. 

P. 205, 12. ὡς εἰσιέναι] Apud Cant. ὡς eioív, quod recte 
in marg. εἰσιέναι scriptum est, firmante E. qui habet ὡς &iG- 
ἐέναι et Α. in quo ὡς εἰσὶν ἐν est; ὡς fortasse πῶς scriben- 
dum, nisi delere malis. 

— 22. ϑειοτέρων γενῶν] Eadem κρείττονα γένη vocat 
supra p. 204, . 16. 216, 4. 

— 23. ὥσπερ v vig νεωτερίσειεν ἐν τοῖς ἐπινοέαες 
Tangere videtur Iamblichus philosophum aliquem coaevum, 
cuius nomen nescio quam ob causam retinuit; ἐπένοιαε for- 
tasse libri titulus fuit. Eundem fortasse respicit p. 268, 13. 
270, 23. 

— 26. ὥσπερ τὸ ἐμψυχῶσϑαι] Nisi reconditius aliquid la- 
tet, scribendum ὡσπερεὶ ἐψυχῶσϑαι vel ἐνεψυχῶσϑαι. 

— 28. Δικαιάρχῳ Disputationem, ad quam hic respexit 
' Jamblichus, servavit Cicero Quaest. Tusc. I, 10. Dicaearchus 
auiem in eo sermone, quem Corinthi habitum tribus libris 
eacponit, — nihil omnino esse animam, et hoc esse nomen 
totum inane, frustraque animalia et animantes appellari: 
neque in homine inesse animum, vel animam, neque in be- 
“δία; vimque omnem eam , qua vel agamus quid, vel sentia- 
mus, in omnibus corporibus vivis aequaliter esse fusam, nec 
separabilem a corpore esse, quippe quae nulla sit, nec sil 
quidquam nisi corpus unum et simplez , ita figuratum , ut 
temperatione naturae vigeat et sentiat. Quae si cum Iam- 
blichi nostri verbis contuleris, merito non corrupta modo, sed 
mutila quoque ea esse, suspicaberis. Primum ἢ τὸ τῇ φύσει 
συμμεμιγμένον., quod dicit Cicero, ita figuratum ut tempe- 
ratione naturae vigeat et sentiat, bene se habet. In proximis 
7 τὸ τοῦ σώματος ὃν si Ciceronem audias, excidisse intelliges 
ἀχώριστον, nec separabilem a corpore esse. Post haec 1a- 
cuna ésse videtur; nam verba ὥσπερ τὸ ἐμψυχῶσϑαε nihil 
habent ad quod referantur. Latet in iis procul dubio illud Ci- 
ceronis, vim vitalem in omnibus corporibus vivis aequaliter 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXIII 


esse fusam; ipsa tamen verba restitui nequeunt. Nam in 
codd. nihil praesidii. In proximis αὐτῇ pro αὐτὴ bene quidem 
exhibere videntur codd. V. A. attamen vel sic de integritate 
loci difficile est pronuntiare, cum verba haec aperte pendeant 
ex antecedentibus, quae mutila sunt. Sensus esse videtur vim 
vitalem (τὸ ἐμψυχῶσϑαι) inesse corpori, non autem adesse 
animae, ut aliquid ipsi proprium ac per se subsistens, (ὑπάρ- 
χον). HEEREN. 


P. 265, 29. δυνάμεως [πιὸ δυνάμεων, ut recte codd. 


P. 266, 1. σύνϑετον] ἀσύνϑετον Wyttenbachius, quod 
recipiendum erat. 


— 10. αὗται τοίνυν af δυνάμεις] Ante Heerenium ταῦτα 
τοίνυν ἢ a£ δυνάμεις. 

— 12. ξῴου] Comma posui pro puncto; coniungenda enim 
δυνάμεις πάρεισιν. 

— 15. ὡς] Addidit Heerenius. 

— 17. δούσης ὅλης τὴν ξαυτῆς ζωὴν εἰς $0 κοινὸν ξῷῴον] 
In δούσης mendum. latere videtur indicante scriptura cod. 
A. δόυσης, quod λυούσης scribendum videri possit. Pro ὅλης 
autem scribendum videtur ὅλην. 


— 20. αὐτῶν] αὐτῆς mavult Heerenius, quo non opus 
esse videtur, si αὐτῶν ad δυνάμεις referas. 


— 21. κεκρᾶσϑαι] Suspicor συγκεκρᾶσϑαι propter l. 16, 

— 25. ἄλλα καὶ ἀλλα] Heerenius sequente Gaisfordo ἀλλὰ 
εἰς ἄλλα, Sufficere opinor ἄλλα κατ᾽ ἄλλα. 

— 29. ἑαυτῷ} Revocanda librorum scriptura ταυτῷ. 

— 82. κατὰ μὲν τὴν οὐσίαν] Verba haec corrupta sunt, 
forte et mutila, neque quid rescribendum sit facile dixeris. 
Vertit Cant. iuxta naturam vires, iuxta firmas functiones ; 
qui quid legerit, aut voluerit, non intelligo. Patet opposita 
sibi esse, κατὰ μὲν οὐσίαν et κατὰ δὲ εἴδη; sed obscura ma- 
xime sunt verba ὧν δύνανται ποιεῖν, et difficile omnino de 
loco nostro est iudicium, cum quos ex Peripateticis ante ocu- 
los habuerit, ignoremus. ludicium itaque sit apud lectores 
num forte Iamblichus plenius sic scripserit: κατὰ μὲν τὴν 
οὐσίαν ἀμέρισται of δυνάμεις, κατὰ δὲ εἴδη μερισταὶ καϑ᾽ 

ἃ δύναται ποιεῖν. HEEREN. 


CXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 207, 1. κατὰ δὲ Πλάτωνα] Vult Iamblichus, si quid 
video, Platonem cum tres animas ponat, triplicem quoque iis 
vitam pro naturae varietate tribuere; ac sic animam apud eum 
tripartitam vocari; alio tamen sensu πολυδύναμον, quia vires 
eius non in singularum partium vita fundum habeant, sed po- 
tius communes omnium qualitates putandae sint. HEEREN. 

— 6. ἢ] Ante Heerenium 4. 

— 10. διαδοξάξουσι) Heerenius δοξαξουσι. 

— 11. περὶ τὰς δυνάμεις εἶναι πλείονας] Pro περὲ Hee- 
renius scripsit ἐν ἕνὲ δέ, quae parum verisimilis coniectura 
est, facilius credam aliquid excidisse, e. c. [ἐν ἑκάστῳ δὲ] 
μέρει τὰς δυνάμεις εἶναι πλείονας. 

— 12. συγκαταϑέσεως] Post h. v. sequitur in Α. tanquam 
lemma rubris litteris, ἑρμῆς λόγου, ubi teste Heerenio V. ha- 
bet ὁρμῆς λόγου, unde ipse edidit καὶ ὁ ὁρμῆς καὶ λόγου, ci- 
tato Diog. VII, 159. ἡγεμονικὸν δὲ εἶναι τὸ κυριώτατον τῆς 

υχῆς) ἐν ᾧ af φαντασίαι καὶ αἱ ὁρμαὶ γίνονται, καὶ ὅϑεν 
ὃ λόγος ἀναπέμπεται. GAISFORD. 

— 20. “Αφιστοτέλης V. de Anima II, 3. indicante Heerenio. 

— 23. περὶ τῶν κατ᾽ οὐσίαν] περὶ τῆς οὐσίας Heerenius, 
praeeunte Cantero de animae natura. Cf. ad lib. II. p. 13, 30. 

— 391. of δὲ περὶ Δημόκριτον πλατωνικοί] Seclusi prae- 
euntibus Heerenio et Gaisfordo πλατωνικοί. Fortasse tamen 
scribendum est ἁτομικποί. 

P. 268, 4. καϑ' ἑκατέραν Sic Cant. in margine pro καϑ' 
ἑτέραν, V. καϑ᾽ ἑτέραν ἑτέραν. 

-- 6. προβάλλεσϑαι] Vulgo προβαλέσϑαι. correxi ex A. 

— 8. οὗ περὶ Πορφύριον καὶ Πλωτῖνον πλατωνιποὶ] Se- 
clusit haec Heerenius. 

— 10. τοῖς ἀπὸ τοῦ σπέρματος Locum Porphyrii ad quem 
respexerit supra servatum habes ab ipso Stobaeo fr. 23. Plo- 
tinum autem de hisce disputantem invenies ex Ennead. ΕΠ, 8. 
HEEREN. 

— 12. τάχ᾽ ἂν Vulgo τάχα ἄν. 

— 24, ἀπὸ τῆς ψυχῆς] Seclusi cum Heerenio. 

— 26. κατά τε κατα yt? an xeza? 

P. 269, 2. αὐτὸν διττή] Libri αὐτὸν ἡ διττή, male Hee- 
renius et Gaisfordus αὐτὸν 7 διττή. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXV 


P. 269, 16. τοῦ συνθέτου ξῴου] Sic Canterus, libri τὸ 
σύνϑετον ξῷον. 

— 17. ἀπολελυμέναιἽ Cant. etolvópevan, V. A. E. ἀπολ- 
λυόμεναι. unde scripsi ἀπολελυμέναι. αὐταὶ καϑ᾽ αὑτὰς 
ἀπόλυτοι] Delevit Heerenius sequente Gaisfordo; sufficit de- 
lere ἀπόλυτοι. pro quo À. habet ἀπόλλυτοι. 

— 26. πάντες] Ante Heerenium πάντα, V. πάντας. 

— 31. ἕκασται] Ante Heerenium ἕκαστοι. 

— 82. ὡς μὲν] Male Gaisfordus cum Heerenio ὡς μὲν οὖν. 

P. 270, 5. μέαν] ἐνίοτε Canterus in marg. 

— 8. γένοιτο δὲ xav] Vulgo γένοιτο δὲ xoi. 

— 19. ἐνεργεῖν] Heerenius ἐνεργεῖ. 

P. 271, 1. παρευρεϑεῖσα] Sic scripsi pro παρεβρεϑεῖσα, 
quod Canterus edidit. V. A. πορευϑεῖσα, mirifice Heerenius 
παραβρυϑεῖσα. 

— 9. καϑαρωτέρας δὲ] Ita margo Cant. qui in textu hahet 
καὶ προτέρας μέν, V. A. καὶ πρότερον μέν. 

— 14. καὶ τὰ] Ante Heerenium κατα. 

P. 272, 16. Πλούταρχον] Heeren. affert Plut. de gen. an. 
p. 1059. 

— 92. ἀπὸ τοῦ ϑεοῦ φυγῆς] V. Creuzer. ad Plotinum de 
Pulcr. p. 81, 11. 

P. 278, 9. ϑηρείοις] Vulgo ϑηρίοις. 

— 12. μέτρων] Canterus μέτρου, Gaisfordus μέτρων , ne- 
scio unde. 

— 14. 7] Addidit Heerenius, sine causa, ut opinor. 

— 16. ἀναχέοντες | Sic À. Cant. ἀνασχέοντες. 

— 17. ἀποϑεμένης] Ante Lobeckium Aglaoph. p. 756. 
ἀποϑεμένας. 

— 20. ἀπολήψεως) Libri ἀποδιαλήψεως ,) sequutus sum 
Heerenium. 

— 25. ἀπὸ τῶν τοιῶνδε στοιχείων) Seclusit haec Hee- 
renius. 

— 31. ἄπειρον] Sic Cant. in marg. pro ἄπορον. 

P. 274, ὃ. ἀειγενεσίαν ἀξιγεννησίαν V. 

— 4. ἐν τῷ ἀεὶ πλεῖον γίγνεσθαι) Seclusit praeeunte 
Cantero Heerenius, qui πλείους pro πλεῖον dedit. 

— 8. δένδρον] Ante Heerenium δένδρων. 


CXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 274, 17. ἐν ταυτῷ] Deest lemma in codd. quod rectius 
scripsissem ταυτοῦ. Canterus in versione de descensu ani- 
marum. 

— 23. ὅλα τε] Ante Heerenium ὅλα δέ. Idem mox 1. 30. 
ef dedit pro καί. 

P. 275, 7. τιϑεμένη] Ante Heerenium τυϑεμένην. 

— 10. λεπτοτέρων Ita V. A. E. λεπτέρων apud Cant. Ae- 
πτοδέρμων conicit Gaisfordus. Forsitan λεπτομερῶν. 

— 24. ὁδόν τε] Libri ὁδόντες 9 correxit Heerenius. 

— 21. πέμπεσϑαι] πέμπουσι V. A. E. recte, si deleas λέ- 
yovow. —— 

— 80. év và κόσμῳ] Fortasse ἐν τῷ [αἰσϑητῷ κόσμῳ. 

— 81. ϑείας] Libri εὐθείας, emendavit Lobeck. Aglaoph. 
p. 1095. 

P. 276, 2. εἰς ἐμφανὲς εἰς vo ἐμφανές 

— 13. αὐτῇ] Ante Heerenium ἑαυτῇ. 

— 14. πρόσεισι] Ante Heerenium πρύεισι. 

— 21. οχήματα] Hoc recte iam Cant. in marg. coniecerat 
pro σχήματα. Nempe quod anima corpus regens aurigae com- 
paratur, corpora ipsa vocantur vehicula, ὀχήματα. Fundum 
comparationis constat esse Platonem Phaedro p. 246. etc. in 
qua exornanda mire sibi placent Neoplatonici. HEEREN. 

— 24. δὲ καὶ ἄλλοις πλατωνικοῖς] Haec necessario sup- 
plenda videntur, nam apud Cant. male extat ᾿Δττικῷ ἢ σπτλα- 
t(vViXOLc, quod ferri nequit, cum ipse Atticus Platonis as- 
secla fuerit. HEEREN. Sufficit fort. ᾿Δττικῷ καὶ πλατωνι- 
κοῖς, quod dictum est ut Ζεὺς καὶ ϑεοί. 

— 25. καϑ᾽ ἕνα δὲ τρόπον] Libri καϑ᾽ ἕν δὲ πρῶτον. 
correxere Cant. et Heerenius. 

P. 277, 7. τινὲς δὲ τῶν νεωτέρων ovy οὕτως] Haec adieci 
Heerenium sequutus. 

— 20. ὑπὸ] Vulgo ἀπό, quod ferri non potest. ἄναπε- 
πλησμένοι est commaculati. V. Ruhnkenium ad Tim. p. 31. 

— 21. ἄλλων] Fortasse ἄλλως. 

— 831. κατὰ καιροὺς δὲ ἄλλοτϑ ἄλλως , εἴπερ ἃ αν ἐπιτη- 
δεέως ἔχῃ! Suspicor κατὰ καιροὺς δὲ ἄλλοτε ἄλλους εἰσπρέ- 
νεσϑαι., ἂν ἐπιτηδείως ἔχῃ. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. OXXVII 


P. 218, 3. τοσαῦτα xoi] τοσαῦτα γὰρ καὶ cum Heerenio 
Gaisfordus; malim τοσαῦτα γάρ. 

— 6. τρόπῳ] Ante Heerenium τόπῳ. 

— 1. πῶς] καὶ πῶς ἕ 

— 10. μήτρας] μητρὸς cum Heerenio Gaisfordus; for- 
tasse μήτρας delendum est utpote ex interpretatione natum. 
μητρὸς aperte falsum est. 

— 18. συγκινουμένης συγκρενομένης ed. Heer. tanquam 
ex V. in quo tamen legi videtur Gvyxorvovuévgc. GAISFORDUS. 

— 15. αὐτοκένητον] Num excidit δύναμεν ὃ 

— 20. γένεσιν] Nescio an γέννησιν praestet. 

— 24. λέγουσι νεὼς xvflsgvijae:] Sic manifesto corrigen- 
dum erat quod vulgo legitur λέγουσιν ὡς κυβερνήσει. 

— 27. προσοικειοῦσιν | Sic apud Canterum est, V. προσ- 
οἰκοῦσιν , À. E. P. προσοιχοῦσιν. 

—. P. 279, 10. ἀλλοι] καὶ ἄλλοε tacite Heeren.; videntur ali- 
qua omissa esse. 

— 18. κατὰ δὲ Δημόκριτον εὐσχημοσύνῃ] εὐσχημοσύνη 
haec Democriti eadem est, quam vulgo εὐθυμίαν vocare sole- 
bat. Cicero Fin. V, 8: Democriti securitas , quae est animi 
quaedam tranquillitas, quam appellavit εὐθυμίαν. Va- 
riis tamen nominibus eum illam insignivisse testis est Diog. 
Laert. IX, 45. καλεῖ δ᾽ αὐτὴν καὶ εὐεστώ » καὶ πολλοῖς ἀλ- 
λοις ὀνόμασι. inter quae adeo εὐσχημοσύνης quoque nomen 
fuerit. HEEREN.  Corrigendum videtur εὐθημοσύνη, quo 
nomine Democritus ad eandem rem designandam usus fuerit ; 
εὐσχημοσύνη ad externum habitum spectaret. De εὐθυμίᾳ De- 
mocriti vide Mullachium p. 121. 

— 20. καϑ᾽ Ἱερώνυμον) De Hieronymi sententia Heere- 
nius affert Ciceronem Fin. V, 5. Praeterea multos , in his do- 
ctum hominem et suavem, Hieronymum, quem iam cur pe- 
ripateticum appellem nescio, summum enim bonum exposuit 
vacuitatem doloris. 

P. 280, 6. παριεμένου ---- εἰς τὰ εἴσω] Haec ita vulgaban- 
tur παριεμένου τοῦ ϑερμοῦ ἢ ἐναποσβεννυμένου πως εἰς τὰ 
εἴσω, quae corrupta sunt. Primum | quid sit παρίεται τὸ ϑερ- 
μόν non intelligitur, tum εἰς τὰ εἴσω pro ἐν τοῖς ἐντός dici 
non potest. ' Correxi locum ita ut παριεμένου ad τόνου refe- 


CXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


ratur, tum ἢ transposui ante τοῦ ϑερμοῦ et post ἐναποσβεν- 
νυμένου adieci, quae propter homoeoteleuton exciderunt verba 
τοῦ δὲ ψυχροῦ ἐγγινομένου. 

P. 280, 12. οὐδὲν] Vulgo οὐδέ. 

— 15. ὥσπερ δὴ καὶ ἔστιν ῦτε ἐστὶν] Verba haec expli- 
cant illud quod modo dixerat, ov διὰ κενήσεως. Vult scriptor, 
si anima sit harmonia, eam in morte subito esse desinere, ita 
ut nullam antea mutationem subeat, sed in ipso interitu talis 
adhue sit qualis fuerit cum existeret. Ante oculos forte hic 
habuit Aristoxenum, quem sententiam a Platone Phaed. p. 91. 
refutatam fovisse auctor est Cicero Tusc. I, 10. HEEREN. 

— 16. ἐκλαμπούσης Vulgo ἐλλαμπούσης. τὰ ξῷα] Hee- 
᾿ χρπίαβ, quem Gaisfordus sequutus est, τῷ £o. 

— 20. παρέσπαρται] Sic V. E. προέσπαρται Α. προσπὰ- 
ται Cant. 

Ib. Respicit hic lamblichus ad atomorum defensores ac 
maxime Epicurum, qui animam per corpora disseminatam esse 
contendit. Cf. Diog. X, 63. ὅτε ἡ ψυχὴ σῶμά ἐστε λεπτομερές, 
παρ᾽ ὅλον τὸ σῶμα παρεσπαρμένον. v. ib. sect. 66. 67. ubi 
quoque de eius de interitu animae sententia exponitur. €f. 
Lucret. HII, 418. HEEREN. 

— 21. καθάπερ ἐν ἀσκῷ] Malim καϑαπερεὶ ἀσκῷ. 

— 22. ξύσματα διὰ τῶν ϑυρίδων φαινόμενα] V. Aristot | 
de Gener. anim. I, 3. 

— 26. ἀποφαίνονται] Post hoc lacuna esse videtur; ac 
cusativi enim qui sequuntur, nihil habent unde pendeant, lineo- 
lis quoque additis indicat eam cod. V. Quid tamen supplen- 
dum sit incertum est. Respicere videtur ad ea, quae Plotinus 
Enn. p. 889. tradit, ubi de animarum ratione destitutarum et 
rationalium, quas corpori magis quam inesse putat, varietate 
disserit. HEEREN. 

— 82, ἢ xol ὅτι γλεστα ] Sic Heerenius dedit pro ἢ xai. 
Praestat fort. εἰ καὶ ὅτι μάλιστα. 

P. 281, 12. ἕνεκεν] λέγουσιν addidit Heerenius, quod ex 
verbo συνοικίξουσιν , i e. συνοικέξεσϑαι λέγουσιν. assu- 
mendum. 

— 19. γλυκύ) Ante Heerenium γλυκύν. 

— 21. ἀπὸ θεῶν] Sic est apud Patritium pro ϑεῶν. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXIX 


P. 281, 21. ἄρχεται] Ἶσις addunt Cant. et A. 

— 28. πολυστεφοῦς) Heerenii esse videtur coniectura. 
Codd. V. A. E. πολυστέρους, Cant. moAvorégov, Lobeck. 
Aglaoph. p. 462. πολυαστέρου. Recte habere videtur οὐρανὸς 

πολυστεφής, multum ornatus, quemadmodum γαῖα πολυστέ- 
φανος a nescio quo dictum memini. 

— 24. Gregovuévov | V. Addenda ad p. VII. 

P. 282, 4. ὀξεῖ δὲ προφορουμένην φωτί) Affectato dicendi 
generi, quo hic scriptor utitur, convenientius fuerit πορφυ- 
ρουμένην. purpurea luce splendentem. 

— 12. αὐγήν] Sie Cant. in marg. pro αὐτήν. 

— 19. ὁ πάντα γνοὺς Ἑρμῆς] Libri ὁ πάντα νοῦς, quod 
ὁ πάντων νοῦς Patritius, ὁ πάντα νοῶν Heerenius Scripsit 
sequente Gaisfordo. Apertum est scribendum fuisse ὁ πάντα 

νούς. 
7 — 25. δορυφορεῖν] κελεύσας addidit Heerenius, praetuli 
εἰπὼν supplere, quod inter δορυφορεῖν et ἀνέβαινε facilius 
excidere potuit quam κελεύσας. 

— 20. υἱὸς ὁμοῦ καὶ παραλήπτωρ τῶν μαϑημάτων τού- 
των] Aut Ἑρμοῦ pro ὁμοῦ aut τούτου pro τούτων scriben- 
dum suspicor. 

— 28. Πανὺς καὶ Ἡφαιστοβούλης] Codd. σπανὸς καὶ 
Ἡφαίστου βουλαῖς. Emendate Patritius. Gaisfordus affert Ia- 
blonskium Panth. Aeg. p. 193—196. Voc. Aegypt. p. 94. 

P. 283, 1. νεοειδές Sic Patritius pro ϑεοειδές. ἐμοὶ δὲ 
— γενομένης] Ante Heerenium ἐγὼ δὲ — γενόμενος. 

— 3. ϑεωρήσαντι ἀειδῆ) Ante Heerenium ϑεωρῆσαί τι 
ἀεὶ δεῖ (Α. ἀειδεῖ). ἐπισκοποῦντι] Ante Heerenium ἐπισκο- 
τοῦντι. 

— 6. ἐπικατευξάμενος --- εἰπὼν] Libri ἐπικατευξάμενον 
et εἰπόντα, emendate Patritius. 

— 8. ταύτην με] Vulgo ταύτην μέν. 

— 11. τῶν ἀφϑάρτων αἵ τετεύχατε τῶν ἐμοῦ χειρῶν, 
τῷ τῆς ἀφϑαρσίας φαρμάκῳ χορείας ἐπικρατῷ!] In his τῶν 
ἐμοῦ χειρῶν pro τῶν μον χείρονας scripsi cum Heerenio, qui 
verba χορείας ἐπικρατῷ tanquam insanabiliter corrupta seclu- 
sit. Totum locum nunc ita refingendum esse video: τῶν 
ἀφϑάρτων of τετεύχατέ μου χειρῶν, ἃς vo τῆς ἀφϑαρσίας 

STOB. ECL. PHYS. I 





CXXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


φαρμάκῳ χρίσας ἐπικρατῶ, ἀσαπεῖς etc. quae interpretatione 
non indigent. παντὸς. αἰῶνος} Male Gaisfordus praeeunte 
Heerenio διὰ ante παντὸς infersit. 

P. 263, 13. χρόνῳ] Ante Heerenium | χρόνους. 

— M. τὰ γῆς ταύτης] Libri τὰ τῆς ταύτης.  Heerenius 
et Gaisfordus τὰ τῆς γῆς ταύτης. [πιο τὰ γῆς ταύτης. 

— 16. τεκνώσεται) Sic scripsi ex Α., vulgo soloece τε-- 
κνώσηται. 

— 18. καὶ τοῖς] Abundat καὶ recteque delevit Heeren. 

— 19. τεμενίξεται] Parum probabili coniectura Heerenius 
scripsit τελαμωνίξει » fasciis involvit. Fortasse ταινιάξεται 
corrigendum. ἤρκει] Ante Heerenium ἤργει. Idem mox xoi 
ante ἐκέκρυπνο addit; locus ne sic quidem persanatus est. 

— 26. διασκέψαι Imo διώσκεψαι., neque enim credibile 
est διασκέπτειν pro διασκέπτομαι unquam dictum fuisse. 

— 30. φύσεως πόματι] Haec intelligi nequeunt, scriben- 
dumque conicio φύσεως ὀνόματι. Patritius φύσιν πόματι. 

— 81. αὐτῇ] Sic Heeren. pro ταύτης, sufficit ταύτῃς Pa- 
tritius ταύτην. Mox γεννητικὴ pro γεννητικὴν Heeren. et 
Gaisfordus, fort. γεννητιπῇ. 

P. 284, 11. μένῃ] Malim μείνῃ. εἰς ταῦτα ἤρξατο] Hee- 
renius εἰσαῦθις ἤρξατο. iterum coepit producere , fort. εἰς 
ταῦτα ἤρχετο » opus adgressus est, ab ἔρχομαι. 

— 12. ὡς] Ante Heerenium οὔσαις. - 

— 14. νοερῶς τοῦτο πυρὲ μέξας] Fortasse νοερῷ et. sta- 
tim ἀγνώστοις pro ἀγνώστως. Frequens Neoplatonicis est 
πῦρ νοερόν, velut Porphyrio apud Eusebium P. Ev. XV, 11. 16. 

— 21. ψυχῶν] Figmenta haec de animarum creatione ex 
Platonis Tim. p. 41. adumbrata esse adnotavit Heerenius. 

— 51. αὐτὰς] Vulgo ἑαυτάς. 

-- 82. κινήσεως] κράσεως mavult Heerenius. 

P. 285, 3. δεύτερον] Ante δεύτερον et μεῖξον male inse- 
ritur vulgo τό, quod delevi. Imitatur illud Platonis Tim. p. 141. 
ταῦτ᾽ εἶπε καὶ πάλιν ἐπὶ τὸν πρότερον κρητῆρα, ἐν ᾧ τὴν 
τοῦ παντὸς ψυχὴν κεραννὺς ἔμισγε, τὰ τῶν πρόσϑεν ᾿ὑπό- 
λουπα κατεχεῖτο; μίσγων τρόπον μέν viva τὸν αὐτόν, ἀκή- 
ρατα δ᾽ οὐκέτι κατὰ ταυτὰ ὡσαύτως, ἀλλὰ δεύτερα καὶ τρέτα. 
HEEREN. 


. ADNOTA'TTIO ORITICA AD LIBRUM I. CXXXI 


P. 285, 7. ἧς μόνος αὐτὸς εἴδη τολειῶ]) Haec corrupta 
sunt, nec quid in lis lateat assequor. HEEREN. Scripsi τελειοῖ, 
ita clara omnia et perspicua. 

— 8. οὐρανοῦ] Seclusi hoc praeeunte Heerenio. 

— 20. πράξετε] Sic Gaisfordus cum Patritio, Cant. πρά- 
Eee , codd. πράξητε. 

— 23. δεσμὸν] δεσμοὺς apud Canterum. 

— 27. εὖ τε κινήσας | Libri εὐτεκεῖν ἴσας. Cant. in marg. 
αὐτὰ κινήσας. Absolvit emendationem Heerenius. 

P. 280, 2. μετακδκλημέναις | Sic Patritius pro μετακεκλη- 
μένας. 

— ὅ. παραϑήσομαι δ᾽ ἔτι] Vulgo παραϑήσομαι δέ τι. 

— 12. ὁρατὸν] Canterus obscurum, i. e. ἀόρατον, recte. 

— 14. αὐτῷ] Sic Heerenius, Cant. et ut videtur codd. 
αὐτῷ αὑτοῖς. An igitur αὐταυτῶϑ αὐτά τε] Fort. αὐταί 
τεν scil. ψυχαί, propter ἔχουσιν. 

— 20. συμπεπλεγμένον 1 Alius scripsisset συμμεμιγ- 
μένον. 

— 29. ὑγρᾶς οὐσίας] ὑγρασίας ὑγίας apud Canterum, 
ὑγράσίας οὐσίας V. ὑγρασίας vel ὑγρᾶς οὐσίας Heerenius. 

P. 287, 5. μονῆς | Ante Heerenium μόνης. 

— 6. ὡς κἀμοῦ λέγων) ὡς κἀμοὶ ἔλεγεν Heerenius; ὡς 
κἀμοὶ λέγων Patritius; non expedio. 

— 8. ἐλάνθανεν ἐλάνθανον suspicatur Heeren. 

— 1. σύστημα] : Sic Patritius, συστήματι codd. 

— 18. of δ᾽ ὡς ἡλθον] ὡς addidit Heeren. 

— 21. ἀνωφελῆ μνήμην] Si ἀνωφελῆ vera est lectio, 
memoriae epitheton illud ideo tributum videtur, quod animae 
nullam status, antequam in corpora immigraverint, reminiscen- 
tiam habent. Malim tamen μεγωφελῆ, ut sit imitatio Platonici 
illius dicti in Critia p. 108. ubi memoriam utilissimam deam 

vocat philosophus. HEEREN. Scripsi πανωφελῆ. 

P. 288, 6. εὐφυῆ] Libri ἔφη. correxit Heerenius. 

— 10. τενὰ ] Ante Heerenium τά. 

— ας ἔμφρονά τε] Vulgo ἔμφρονά γε. 

— 29. μαϑοῦσαι] πολλὰ ὠδύραντο excidisse suspicatur 
Heerenius; possis etiam ἐστέναξαν supplere, quod ante ἐϑαύ- 
paca facile excidere potuit. 

I* 


CXXXII ADNOTA'TIO CRITIOA AD LIBRUM I. 


P. 288, 31. Καμήφις] Rectius fuerit Κάμηφις. De hoc 
nomine v. laudatum a Gaisfordo Iablonskium Panth. Aeg. I. p. 96. 

P. 289, 1. ἐγὼ δὲ] Haec Canterus addenda esse vidit in 
versione latina. 

— 2. τῷ τελείῳ μέλανι] τὸ τέλειον μέλαν Cant. accipit 
de atramento seu scriptione, qua libri Hermetici consignati 
erant, quo posito sensus esse videtur: cum me librorum illo- 
rum communicatione dignum haberet, HEEREN. 

— 6. ἐν δεσμοῖς] Adiecit haec Heerenius. Eidem sequen- 
tium verborum, quae sic in codd. leguntur δούλοις πονηρῶν, 
debetur emendatio, quamquam ne sic quidem locus emendatus 
est. Pro πονηρῶς aptius foret ὀχκνηρῶς. 

— 9. μάχεσϑαι] μάχεσϑαι δὲ Heerenius recte; post στα- 
διάξειν dele comma. 

— 12, πλέον] παλαιὼν V. À. in quo λεβυκῶν vel simile 
quid latere videtur. 

— 20. ἀποσπώμενα , | Scribendum ἀποσπώμεναι deleta 
virgula. ἐνάϑλια] Cant. ὡς ἐνάϑλια. om. ὡς V. À., ὡς ἂν 
ἄϑλια Heeren. Fort. πανάϑλια. 

-- 26. ὅσαι τὰς δειλαίας ἡμᾶς ἁμαρτίαι] Sic Heerenius 
edidit pro 0 καὶ τ. ὃ. ἡ. ἁμαρτίας. 

— 29. γὰρ] Sic Heerenius rescripsit pro τὰς. τὰς τοῦ] 
τὰς sine causa addidit Heeren. 

— 30.  ὀλίγως : καὶ παντελῶς μεκρὸν τοῖς τοιούτοις ὑγροῖς 
κύκλοις τὸν ἑαυτῶν πρόγονον οὐρανὸν ὁ ὁρῶντες στενάξομεν] 
Libri ὀλίγοι καὶ παντελῶς μικρὸν τῶν ἐν τούτοις ὑγρῶν xai 
κύκλων τὸν ξαυτῶν πρόγονον οὐρανὸν ὁρῶσαι στενάξομεν 
ἀεί. Bestituit utcunque sensum loci Heerenius; malim vero 
ὀλίγον καὶ π. μικρὸν ἐν τούτοις ὑγρῶν καὶ [ἀμυδρῶν ὁ ὁμ- 
μάτων] κύκλοις τὸν --- ὁρῶσαι στ. ἀεί. 

P. 290, 1. ἔνϑ᾽ Ὀρφεύς Orphicum hunc versum ex mar- 
gine importune in contextum illatum esse animadvertit Heeren. 
Scribendum autem ἔνϑεν Ὀρφεύς. 

--- 4, 5. ὀπαὶ τοίνυν καὶ οὐκ ἔτι εἰσὶν ὀρϑαλμοί Ante 
Heerenium τόποι legebatur pro ὀπαΐ.᾽ quem inconsulto cum 
Gaisfordo sequutus sum. Scribendum πόροι. Cf. Plato Men. 
p. 76. οὐκοῦν λέγετεὰ ἀἁπορροάς τινας ---καὶ 7LOQO Uv, εἰς οὺς καὶ 
δι᾿ ὧν af ἀπορροαὶ πορεύονται, καὶ τῶν ἀπορροῶν τὰς μὲν 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXXIII 


αρμόττειν ἐνίοις τῶν πόρων ; foramina vocat Seneca Quaest. 
Nat. IV, 9. Cf. supra p. 97, 29. 

P. 290, 5. ὡς δὲ xol] Scribendum πῶς δὲ xol. 

— 9. ov] Ante Heerenium def. 

— 10. ἀπολεῖ] Án ἀπόλλυν 

— 24, κἂν μὲν ἢ] Vulgo κἂν μὲν ἦν. 

— 80. λοιπὸν ov] $ Sine causa Gaisfordus τὸ λοιπόν. 

— 82. ἀλλ᾽ οὐδὲ] Libri ἄλλους δέ; correxit Cant. in marg. 
Idem mox ἀλλ᾽ ὡς pro ἄλλως. 

P. 291, 1. διαβολὰς! διαβουλὰς Cant. καταβολάς. pen- 
siones, praemia, Heerenius, quod non sufficit. Fort. διανο- 
μᾶς, quae vobis impertiuntur , vel quod praefero μεταβολας. 

— 8. βουλεύεσθε] Malim βουλεύσεσϑε. 

— 4. ἐπόπτης αὐτὸς καὶ ἐπίσκοπος] Verba καὶ ἐπίσκο- 
σὸς forsan delenda. 


— 16. μάντεις of ἀληϑεῖς Malim μάντεις παναληϑεῖς, 
nisi o£ delendum. Apud Canterum μάντεις ἡ ἀληϑεῖς, 

— 21. ἐκσοβήσουσιν] Sic Cant. in marg. pro ἐκβοήσουσιν. 

— 28. ἐνδικωτέρα] Si μετελεύσεται sincera est lectio, ἐν- 
δικώτερα (sic Patrit.) neutraliter accepto, iungendum erit: 4] 
τῶν αἰετῶν φύσις μετελεύσεται τὰ ἐνδικώτερα, i. e. iustitiam 
colet. Ordo tamen verborum flagitare videtur αἱ ἐνδικωτέρα 
iungatur cum φύσεις. quo posito μετελεύσεται vel plane re- 
dundat, vel legendum est γενήσεται vel simile verbum. HEEREN. 
Scribendum ἐν δικώτερα. 

- 29. ὁπωστιοῦν] Ante Gaisfordum οὕτως τε οὗν. 

— 80. ἐάσεε δὲ καὶ γηράσαν] γηράσας V. A. γηράσκειν 
Patritius. Locus corruptus. 

— 81. νήχουσι] Vulgo νηχοῦσι. 


P. 292, 8. φιλοβορωτάτου] Sic enim volebam, non quod 
per errorem impressum est φιλοβορωτοτάτου. Vulgo φιελο- 
βρωτοτάτου, quod fortasse φιλοβρωτάτου scribendum est, a 
φιλοβρῶς. Potest vero etiam φιλοβρωτοτάτου defendi ἃ φι- 
λόβφωτος. ut ὠμόβρωτος activo sensu dicitur pro ὠμοβρώς. 

— 8. ὑπάρχον] An ὑπερέχον Sequentia lacunosa sunt. 
εἰδὼς] Sie Cant. in marg. pro εἶδος. Statim corrige ὑπὲρ 
pro ὕπερ. 


OXXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 292, 9. καὶ τύπον] κατὰ τύπον Heerenius, quod ve- 
rum videtur. 

— 11. ἤδη δὲ — ϑοωρήσαςρ) Ante Heerenium ὃ δὴ — 
ϑεωρήσαι ἄν. 

— 13. ϑεῶν 9] Dele comma. 

— 16. μέλλοντα | Sic Cant. in marg. pro μᾶλλον. 

— 22. τὰς ἑαυτοῦ] Ante Heerenium τὰ σεαυτοῦ. 

— 2ὅ. ἀνατεμοῦσι] Sic Heerenius dedit pro ἀνατέμνουσε. 
Idem 1. 27. ἐκτενοῦσι pro éxreívovor, et 1. 29. διαπορϑμεύ- 
σουσι pro διαπορϑμεύουσι. 

— 28. πέραν] πέρα A. ἀλλήλους] Heerenius ἀλλήλων. 

— 31. οὐρανοῦ] Sic Cant. in marg. pro οὗν. 

P. 293, 2. τῷ ϑέλειν) Heerenius τῷ τέλει, quo locus non 
restituitur. 

— 3. ἀλλὰ τῷ τῆς ἁλυπίας ἀγαϑῷ μνηϑῶσι Scriben- 
dum videtur 5 ἕνα τῷ — ἀγαθῷ μυηϑώσι, et in fine sententiae 
τρυφήσωσι. quod codd. habent pro τρυφήσουσι. Pro ἀλυ- 
σίας V. A. E. habent ἀληϑείας, quod non spernendum est, si 
ἀληϑείας ἀγαϑὸν ironice accipitur. 

— 1. ἐπὶ καὶ τὰ] Ante Heerenium ἐπεὶ ἴα. 

— 18. ἐλπίσι πλάνοις] Ante Heerenium ἐλπέσε πλάνης. 

— 15. ἀτευκτοῦσαι] Codd. ἀπευκτοῦσαι, quod Heerenius, 
quem Gaisfordus sequutus est, parum probabiliter ἀποτυχοῦ- 
σαν scripsit. Posui ἀτευκτοῦσαι. quamquam possis etiam erzto- 
τευκτοῦσαι. 

— 21. ἐπόπτειρα] Sic scripsi pro ἐποπτετῆρα. Heerenius 
et Gaisfordus dederunt ἐποπτῆρ. ταγῆς] Ante Heerenium 
τὰ γῆς. 

P. 294, 2. ἐγὼ δὲ} Seclusit Heerenius. 

— 16. δὲ δοξάτω] Num do£ero? : 

— 20. ἡλίου λάμψαντος Rei accommodatius fuerit ἐκ- 
λάμψαντος. 

— 21. συγκεκοσμημένοις] Fortasse συγκεκοσμημένη vel 
συγκεκομισμένοις. 

P. 295, 11. κατὰ τῶν ἀϑύτων Seclusit Heerenius, rectius 
forsan facturus, si reliquisset haec verba auctori, l. 19. autem 
καὶ τῶν ἑερέων scripsisset pro καὶ κατὰ τῶν ἑερῶν. 

— 21. προαίρεσιν] Ante Heerenium πρὸς αἴρεσεν. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXXXV 


P. 205, 25. ἁμαρτήσει] Libri ἐκαρτήσει, corr. Cant. in 
marg. Praestare videtur ἐγκακήσει. 

— 80. παρὰ ϑυσίαις] Seclusit Heerenius, nisi fuit καὶ 
ϑυσίαις. 

Ρ. 296, 6. ὅσα μὴ uic ] Sic Heerenius pro ὅσα με ϑέμις. 

— 9. αὐτόγονε] Cdd. αὐτόγενε. quod correxi. 

— 14. ἄρξασα τοῦ ἀπολόγου] Sic feliciter Heerenius cor- 
rexit librorum scripturam τάξομαι τῆς ἀπὸ τῶν λόγων. 

— 15. πρύτανι 41 Dele comma. 

.— —— 20. ἀπ᾿ ἀνθρώπων) Om. ἀπ᾽ Heerenius. ἐπέστη] 
Vulgo ἔπεστι. 

— 21. αὕτη] Malim αὐτή. 

— 23. ὁ ἐπὶ πάντων] Heerenius ὃ γὰρ πάντων, Patritius 
ὃ ἀπὸ πάντων. Fort. ἤδη ὑπὸ πάντων ὃ ἐπιχϑόνιος --- 

— 31. σαυτοῦ πινὰ] Malim σαυτοῦ γέ τινα. 

P. 297, 7. ἀργὸν] ἀργεῖν V. quod probum est. 

— 8. καταλείπετε) καταλείπητε V. A. quod καταλίπητε 
scribendum est. 

. — 18. διὰ γένους] Forsan δι᾿ αἰῶνος. 

— 32. κατασχῶσιν) More seriorum dictum videtur pro 
καθέξουσιν. v. Lobeck. ad Phrynichum p. 723. 

P. 298, 10. ἔχον] Ante Heerenium ἔχουσαν. 

P. 299, 2. ei τι} Malim ef τε ἔτι. 

— 6. ἐπεὶ γὰρ] Legendum aut εἰσὶ γὰρ deleto qued 1. 7. 
habes εἰσίν. aut delendum est quod 1. 9. ante ἄνω est xa, 

— 13. δαιμόνιαι] Cant. μόναι, V. δὲ μόναι. Α. δαΐῖμό- 
vov cum δὲ μόναι in marg. Correxi δαιμόνιοι. 

— 26. παρ᾽ ἀνθρώπους] Vulgo παρ᾽ ἀνθρώποις , con- 
tra sensum. 

P. 300, 9. αὐτὴν καταστάσει] Sic scripsi pro αὐτῆς τὴν 
κατάστασιν. αὐτὴν pendet a verbo δορυφορῆσαι. Heerenius 
edidit αὐτῇ : καταστάσει. 

— 27. ἄπαντά t μοι} ἐδήλωσας addidit sequente Gaisfordo 
Heerenius , male; ἅπαντα pendet ἃ διηγήσω. 

Ρ, 301, 6. καὶ ταῦτ᾽ ἔχει] Haec. tria verba (non tantum 


cidisse plura. 
— 13. στοιχεῖον] στοιχείων Heerenius. 








CXXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 301, 27. ἀμβλυωπεῖ] Sic Canterus in marg. correxit pro 
ὀξυωπεῖ; possis etiam vorrei, idque etiam probabilius videri 
potest. 

P. 302, 2. βλέπει] Vulgo βλέπουσιν. 

— 8. παρὰ ποσίν] Libri παρὰ πᾶσιν, correxit Canterus 
in marg. 

— ὅ. οὐκ Ὄντως] οὐχ οὕτως Heerenius. 

— 8. καὶ ὅσα ὅσα] Sic A. quod casu retinui; vulgo xoi 
᾿ ὅσα. Scribendum videtur τόσα ὅσα. deleto καί. 

— 18. πρὸς --- εὐώνυμον Haec supplevit Heeren., cui 
etiam sequentia τὸν — ovocv debentur. 

--- 14. ὑπὸ τῆς ἄρκτου] Ante Heerenium ὑπὸ τοὺς (Α. P. 
τὰς) ἄρκτους. 

— 20. τοξικοὺς τοξιανοὺς V. Α. E. P. quae paragoga 
forma est nominis gentilicii pro To£or (Lobeck. Prol. Path. 
p. 248), sed qua non incredibile est scriptorem nostrum etiam 
pro τοξικὸς usum esse. 

— 95. πρωτεύοντας τοὺς πόδας] Libri πρός τινὰ τοὺς 
πόδας. emendavit Heerenius. Mox idem ἄλλως pro ἄλλους. 

— 27. τὸ νῦν ἱταλικὸν] κατὰ cum Heerenio praefixit 
Gaisfordus; malui post ξλλαδιπκὸν lacunam indicare; apertum 
enim est aliqua excidisse, in quibus etiam οὐκοῦντας vel similis 
potestatis participium fuerit. κλῆμα] Vulgo κλέμα. À. κλῆμα. 

— 28. εὐπωγωνότεροι] Sic vulgo, inepte. εὐπῶγον ἔστε- 
Qo& V. Barthius Adv. p. 808. assentiente Heerenio εὐπυγότε- 
00,9 quae valde improbabilis emendatio est. Scripsi presse 
sequens librorum scripturam εὐκοχωνέστεροι , sive malis ev- 
κοχωνότεροι, lumbis praestantiores. 

— 82. ἀπ᾿ αὐτῶν] Libri ἐπ᾿ αὐτῆς, Heeren. ἐπ᾿ αὐτῶν, 
quod fortasse praestat. 

P. 803, 2. ἡμῖν] ἡμῶν Heerenius, qui l. 5. of ante ἐν- 
ταῦϑα addidit. 

— 1. νοερώτεροι] vosgoí ve an statim σωφρονέστεροι ἕ 

— 8. γεννώμενοι] Libri γενάμενοι, Heerenius et Gaisfor- 
dus γεννάμενοι, qui quo iure aeolicam formam intulerint, ipsi 
viderint. Malim nunc yevouevot. 
|o r0. νεφῶν] Indicavi lacunam, quae neminem fallere 
: potest, qni quid dici debeat consideraverit. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. —— CXXXVII 


P. 303, 12. καὶ τὸν ἡμέτερον ποταμόν, λυομένης] Sic 
emendandus erat hic locus, qui corruptissime 9t sine sensu 
scriptus erat apud Heerenium et Gaisfordum ὡς τὴν (Gaisf. 
τὸν) ἡμέτερον; πυκνουμένης. Cod. Α. cum Cantero consen- 
tiens καὶ τὸν ἡμέτερον πολυομένης. in πολυομένης nihil 
aliud latet quam ποταμὸν λυομένης. Quod Heerenius ex 
V. pro πολυομένης affert πυκνουμένης. nullius pretii est. 
Nilus enim (hunc enim dicit scriptor τὸν ἡμέτερον ποταμὸν) 
non nivium condensatione sed nivium solutione augeri dicen- 
dus erat. Ac ποταμόν, quod guam in Stephani Byz. codice 


Rehdigerano plus semel πὸ et πὸ scriptum. est, legit hic etiam 
Patritius. 


— 14. τρόπον τινὰ καπνοῦ] Aut τινὸς scrib. aut excidit 
δίκην post καπνοῦ, quodammodo fumi instar. 

— 15. ὀμμάτων Hoc Cantero debetur sic librorum scri- 
pturam ὀνομάτων emendanti. 

— 24, προλέγει] Non sufficit quod Heerenius conicit προ- 
voti. Sed totus locus obscurus et corruptus est. 

— 20. ἐπισταμένως Ante Heerenium ἐπιστάμενον ; for- 
san ἐφιστάμενον, quod ad comparationem cum satrapa refero. 

— 28. ἐπιδίδωσι] Fortasse ἀποδίδωσι. 

— 82, ξώντων] Fortasse ξῴων. 


Ρ. 804, 8. ὑψιπετέστερα] Sic Gaisfordus dedit pro ὑψι- 
πέτερα; fort. ὑψέπτερα, ut dicitur ὠκύπτερος. 

— 12. ἐν ᾧ καὶ πολιτεύεται Haec verba, in quibus ἐν o 
pro ἐν οἷς cum Heerenio scripsi, seclusi fortasse iusto calidius. 

— 138. ἔχει Addidit Heerenius. 

— 22. 00 αν] Ante Heerenium ὅσα. 

— 23. σωμάτων] Usitatius fuerit σώματι. 

— 24. ὡσπερεὶ βυϑῷ ἀνϑέρικος ἐπικυμαίνεται) Sic emen- 
davi quod codd. inepte habent ὥσπερ ἐν βυϑῷ ἄνθρωπος ἐπι- 
κυμαίνεται. cf. Callimachum H. in Del. 193. παλερροέῃ ἐπε- 
νήχεται ἀνϑέρικος ὥς. 

— 95. ἑστάμενον] Imo ἑσταμένον. Α. ἐνστάμενον. 

— 80, καὶ γαῖα γενηϑὲν] καὶ ἀγεννηϑέν libri, correxit 
Heerenius. Grotius καὶ γῆ γεννηϑέν. 

— 832. κενὴ κόνις, ἢ δὲ πρὸς αἴϑραν] Libri κενῆς, ῃ δὲ 


CXXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


πρὸς αἴϑραν. Heeren. κόνες, ψυχὴ δὲ πρὸς αἴϑραν. Ego 
Grotium sequutus sum. Pro αἴϑραν malim αἴϑρην. 

D. 305, 1. σκέδναται ὁκπόϑεν ἦλϑε μετήορος εἰς aio ép 
ἁπλοῦν] Sie v. À. εἰς αἰθέρα πλοῦς Canterus, Grotius αἰϑέρ᾽ 
ἐς ἁπλοῦν sequente Gaisfordo. Sed haec post πρὸς αἴϑραν 
ferri non' possunt. Scribendum haud dubie μετήορος εἐς 
ἀϑέφ᾽ &ylovv, aridae spicae instar, notissimo usu praeposi- 
tionis eic ad indicandam similitudinem. 

— 2. ἀναβλαστών] ἀναβλαστῶν A. ἐνωβλαστῶν Cant. 
Scripsi ἀναβλαστών., nulla tamen mutandae codd. scripturae 
necessitas erat. V. ad p. 02, 16. 

— 18. τῆς εἰς Πλούτωνος ὁδοῦ] τοῖς ---- ὁδοῦσι A. cor- 
rexi e Platone, non male tamen Gaisfordus conicit τοῖς — 
ὁδεύουσι. 

— 81. ἀποχορήγητοι Imo αὐτοχοφήγητοι c cum Platone. 

P. 306, 12. ὑδρέαε] Vulgo ὑδρεῖαι. 

— 21. ἀπονενεμημέναι] Ante Gaisfordum ἀπονενεμηκέναι. 

— 27. ἴσχουσαι] Vulgo ἴσχουσιν, Patritius ἔχουσαι. με- 
ταβαλλουσιν] Vulgo αἰταβάλλουσαι, Patritius μεταβάλλονται. 

— 28. εἶϑ᾽ οὕτως] fta Patritius, edd. εἶτ᾽ ἄν, Scriben- 
dum potius εἶτ᾽ αὖ. χορὸν] χῶρον cdd. χορὸν Patritius. 
Eodem modo statim erratum erat. 

— 81. ἀνθρώπους] ἀνθρώπου σῶμα Patritius. 

-- 81. τεύξεται. ᾿ἀϑανασέας] Patritius γεύσεται e. οὔτε 
(οὐδὲ 3) τοῦ ἀγαθοῦ μεταλαμβάνει. 

— 32. παλέσυρτος] Hoc e Patritio reposui pro παλίέσ- 
Ovtoc. 

P. 807, 7. οὐκέτ᾽ ἄρχουσα] Vulgo ov κατάρχουσα. 

— 8. κακία) Apud Canterum καταδίκη» codd. κατά, Pa- 
tritius κακία; quod sensu postulante recepi. c 

— 25. ἀρκτέον] Quae sequuntur ἀρκτέον etc. si ea iam 
pro Apollodori verbis accipias, nihil habent ex quo pendeant. 
Recte itaque iudicat Heynius, vel hic nonnulla excidisse, vel 
ea quae sequuntur usque ad κατωνομάκασι Porphyrii adhuc 
verba esse, parentheseos loco habenda. Attamen vel sic vix 
patet quomodo ab iis quae sequuntur Porphyrius initium ex- 
scribendi facere potuisset. Praefero itaque prius atque ante 
ἀρκτέον nonnulla periisse puto, in quibus se de Styge ac reli- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXIKIX 


quis locorum inferorum fluviis eorumque nominibus verba fa- 
cturum esse promiserat. HEEREN. 

P. 307, 27. πιθανῶς) Ante Heerenium πεϑανῶν. 

— 82. ἄχεα] Sic Grotius pro ἀχεοῖσι. Cant. ἀχαιοῖσι. 

P. 808, 2. meyeic] Libri πάσαις , Cant. in marg. παγαῖς. 

— 6. τοῦ] τὴν τοῦ Heerenius, τὴν Nauckius. In sequen- 
tibus Sophoclis versibus cum aliis probavi transpositionem ver- 
borum, quae partim Grotio partim Heynio placuit, libri enim 
sic: λιποῦσα λέμνης ᾿Δχέροντος ὀξυπλῆγας ἠχοῦσα γόους ἦλ- 
ϑον ἄρσενας χοᾶς. 

— 8. ἀκτὰς] Sic Heynius coniecit pro ὦ r&g, idem postea 
lacobsius. 

— 9. χοὰς] δοὰς recte opinor scripsi ad S. Oed. Col. p.208. 

— 10. ἠχουσης] Hoc inconsulto retinui ex Heerenii et Gais- 
fordi editione. — Apud Cant. est ἤχουσα, À. habet ἐχούσας» 
recte alii ἠχούσας. 

— 11. ἀπαίωνας ἀκτὰς] Haec ante τὰς addenda esse res 
ipsa docet, non sufficit supplere ἀκτάς. 

— 12. χοὰς] Hoc supplevi Heerenium sequutus; debebam 
ῥοάς, si recte id in Sophoclis loco restitui. 

— 14. ἔλεγον τῷ τὸ μὲν] Vulgo ἐλέγοντο τὸ μὲν, Hee- 
renius ἐλέγοντο διὰ τὸ uiv. παρέχειν] Ante Heerenium 
παρέχον. 

— 18. τάν τῷ ξῆν] Vulgo τὰ τῷ (τὸ À.) ζῆν. ὑπερῆρ- 
ται] Sic ex Heynii correctione editur pro ὑπερήφηται. - Sori- 
bendum potius τπὐἡῃόαΐρηται ' vel παρήρηται. 

P. 309, 4. Ὅμηρος] Odyss. à, 218. 

— 16. οὗ πλείους] Sic Cant. plerique vertens, codd. o£ 
πάντες. 

— 20. Ἡρόδοτορ] Leguntur haec ap. Herod. L. VI. c. 74. 
Evanuerunt ap. Stobaeum lonicae dialecti vestigia, forte ab ipso 
Porphyrio de industria deleta. Apud Hered. post προσάγων 
additur σφε: ἥ μὲν ἕψεσθαι σφέας αὐτῷ τῇ ἂν ἐξηγῆται. 
Mox ἀγινεῖν bene habet Stob. pro ἀγινέων! in ed. Hered. Ad- 
scribimus reliqua quae Porphyrius omisit: ἐν δὲ ταύτῃ τῇ 
πόλει λέγεται εἶναι ὑπὸ τῶν ᾿Αρκάδων τὸ Στυγὸς ὕδωρ" καὶ 
δὴ καὶ ἔστι τοιόνδε τι" ὕδωρ ὀλίγον φαινόμενον ἐκ πέτρης 
στάξει ἐς Gyxog , τὸ δὲ ἄγκος αἰμασιῆς τις περιθέει κύκλος 


CXL ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


ἡ δὲ Νώνακρις ἐν ἡ ἡ πηγὴ αὕτη τυγχάνει ἐοῦσα. πόλις 
ἐστὶ τῆς ᾿Αφκαδίης πρὸς Φενεῷ. HEEREN. 

P. 309, 22. ἀπικόμενος] Vulgo ἀφικόμενος et statim.e/g 
᾿Αρκαδίαν. 

— 25. προεστῶτας] προστάτας Herodotus. 

— 26. ἀγενεῖν} Imo ἁγινέεεν et statim ἐξορκέων. 

— 27. πρὸς Νύμφιν] Legebatur περὶ νυμφῶν, quod ne- 
scio ex mea an alius emendatione correxerim. Hoc certum est 
falli Hemsterhusium ad Callimachi Fragm. p. 451. Ern. 

— 28. ἐν Novexolv τῆς ᾿Αρκαδίας] Α. Ἰνωνάκρενῃ. 
Heerenius edidit ἐν Ιγωνάπρε κρήνη τῆς ᾿Δρκαδίας 1) T]c 9 rece- 
ptum ἃ Gaisfordo. Non video iustam novandi causam. JVcova- 
κρένη est ditio Nonacris urbis. 

P. 310. 16. περὶ μὲν] μὲν delendum videtur. In sequen- 
tibus τεμωρέᾳ scripsi pro τεμωρέαν, quod pro τεμωρίην dedit 
Heeren. 

— 19. κληρώσας Sic scripsi ex A. pro πληρώσας.  Re- 
spicere videtur quae de mundi sortitione narrat Homerus ll. o, 
185 sqq. 

— 28. σοὶ δ᾽ ov] Hom. Od. ὃ, , 961, 

P. 311, 11. ὁμοίως] Heerenius Ὅμως. 

— 14, τῶν περὶ] τῶν πρὶν Valckenarius, quod verum 
videtur. 

P. 312, 16. καϑὰ — ὑπέλαβον] Aut-haec abundant aut 
quae 1. 19. leguntur ἐπεὶ — . πιστοῦνται. nisi 1. 17. κατ᾽ αὖ- 
τὸν scribendum est pro μετ᾽ αὐτόν; video tamen quid obstet. 

— 20. ὅτε] Ante Heerenium o ὕπερ. ὑποϑερμανϑὲν] ὑπερ- 
ϑερμανϑὲν Valckenarius, recte opinor. 

— 22. οὕτω φαίνεται] αὐτοῦ μέμνηται Valekenarius, Aut 
hoc scripsit Porphyrius aut οὕτω φαίνεται μεμνῆσϑαι. 

— 24. ἀντιϑρῶντος]) Recte Scaliger ἀντιϑορόντος. Cf. 
Henr. Stein Fragm. Emped. p. 72. quem vide etiam de reliquis. 

P. 313, 3. καλέσας] ϑεοὺς δὲ καλέσας probabiliter Hee- 
ren. Idem sequentia seclusit. 

— 4. κατ᾽ αὐτὸν] Haec etiam delevit Heeren. et ὄντος ὃν 
scripsit pro ὅσον τόσον. 

— 20. Στύγα) Addidit Heerenius. 

— 21. ἁμαρτημάτων] Heeren. εἱμάτων. Praetulerim dy- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXLI 


φιεσμάτων vel ἀμφιασμάτων, quod melius cum τοῦ σώμα- 
τος coniungitur quam εἵματα. 

*P. 314, 2. εἴρηται) In iis quae hic sequuntur aperte ap. 
Cant. et in codd. turbatus est verborum et sententiarum ordo. 
Legitur ibi: Εἴρηται δὲ ὅτι τὰ ἔνδον τοῦ ποταμοῦ ἀἴδα προσ- 
αγορεύει" Οὐδέ μέ πως (τὰ ἔπω- À.) μέσγεσϑαι ὑπὲρ ποτα- 
μοῖο ἐῶσι. Καλεῖται δὲ καὶ τὰ ἔξω τοῦ ποταμοῦ ὡς ἐνδεί- 
κνυμεὲν (ἐδείκνυμεν A) ἐν ἄδου δόμοι" τί οὖν πασχουσί φη- 
σιν. ᾿᾽4λλ᾽ αὕτως ἀλάλημαι ἀν᾽ εὐρυπυλὲς (εὐρηπελὲς Α.) 
᾿Αζϊδος δῶ. In quae si accuratius inquiras, facile videbis ver- 
sum οὐδέ μέ πως μίέσγεσϑαι ὑπὲρ ποταμοῖο éco. alienam 
plane sedem occupasse. Neque enim probat id quod probare 
deberet, regionem trans fluvium Homero Haden appellari; ne- 
que omnino probationem eius hic exspectabis, cum ea iam su- 
pra a se exposita esse dicat Porphyrius. Versu autem hoc 
remoto optime procedit oratio. Nec minus in sequentibus per- 
versum locum obtinuerunt verba τί ovv πασχουσί φησιν, nam 
versus qui sequitur continet probationem eius quod praeces- 
serat, regionem cis fluvium quoque Haden appellari. Patro- 
cli enim anima, quae flumen nondum traiecerat, tamen ita de 
se queritur: ἀλλ᾽ αὕτως ἀλάλημαι ἀν᾽ εὐρυπυλὲς ᾿4ἴδος δῶ. 
Vix itaque dubium supererit, recte a me restitutum esse sen- 
tehtiarum et verborum ordinem, 'cum verba τί οὖν πάσχουσί 
φήσιν post illa collocarem, ac hisce subiungerem versus, qui 
aperte ad ea pertinent: τῆλέ με εἴργουσι ψυχαὶ εἴδωλα xa- 
μόντων, Οὐδέ μέ πως μίσγεσϑαι ὑπὲρ ποταμοῖο ἐῶσιν. 
HEEREN. 

— 4. ἐν adov δόμοι] Malim &ov δόμοι. 

— b. ἀϊδος] Imo ἀΐδος et 1. 2. ἄϊδα. 

— 10. ἐξουσίαν] Ante Heerenium ἐξουσίας. 

, — 16. οὕτω δι᾿ αἰῶνος] οὕτω fortasse delendum. 

— 18. ἀσέ με] Od. 4, 61. 

— 28. συνελάλει] Tnter se collocuti sunt; sic scripsi pro 
συνεκάλει. Οἵ. Od. A, 466. Expresserat illud iam in versione 
Canterus. Posses tamen suspicari Porphyrium scripsisse, πῶς 
δὲ συνεκάλει Πάτροκλος καὶ Αἴαντα καὶ ᾿Αντίλοχον, una 
enim ap. Homerum apparent Ulyssi. HEEREN. 

P; 315, ὃ. ἐν Φιλήβῳ] P. 39. 


OXLII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 815, 5. συνεκλεπόντος Vulgo συνεκλείποντος. 

— 6. συνεξῆρται] Ante Heerenium συνεξήρτηται. V. συν- 
ἔξηρτοι. 

— 11. ἔφη) Od. », 495. 

— 16. ψυχὴ] IL. p, 100. 

— 20. slev] Sic Cant. in marg. pro 9 à. Scribendum 
εἶεν ἂν. ἡ yovv] Vulgo ἤγουν. At fortasse verba ἤμουν 4ν- 
τέκλεια ex margine irrepserunt, vel scribendum ἡ γοῦν 4y- 
τέκλεια “ἀκέουσ ᾿ ἧσται — προτιμυϑήσασϑαι.᾽ Homeri locus 
est Od. 4, 141. 

— 23. δλκὸν Ne quis 0Àxexov vel ξλκτικὸν malit, ὁλοὸς 
h. 1. adiectivi vim habet. 

— 25. συναγερμὸς] Concinnius esset συναγερτεκός. 

— 27. ἔσω] Ante Heerenium ἔξω. Idem ἡ ψυχή. Sequen- 
tia spectare Od. x, 518. monet Gaisf. 

— 32. ἐπεύχεται! 0d. à, 47. 

P. 316, 2. ὡς αν] Malim. ὡς δή. 

— δ. διάγουσι] Ante Cant. διὰ τοὺς. mox ὄντων Heeren. 
pro ὄντας. 

— 12. ψυχῇ ἔστιν, ov τὸ] Ante Holst. ψυχή ἐστιν οὕτω. 

— 16. σκοτώδη δὲ] Sic Heerenius, libri σκότει δέ. Οοττ. 
operarum errorem σχοτει ὥδη. 

— 23. ποιὸν] Vulgo 1 τοιὸν. 

P. 817, 2, ὡς γὰρ ἂν διατεθὴ] Legebatur ὡς γὰρ ἂν 
διετέθη. 

— 23. ὑφίστησιν] Codd. ἀφέστησιν., correxit Heeren. 

— 25. Quae abhinc sequuntur Platonica intacta reliqui 
prout ad Canteri exemplar et ex cod. À. a Gaisfordo edita sunt, 
paucis locis exceptis quae e Platone tacite correxi. 

P. 330, 17. ὡς ἀποδημίαν οὖσαν τὴν τελευτὴν] Heerenius 
corrupit sanam lectionem scribendo cx ἀποδημίας οὔσης τῆς 
τελευτῆς. V. Emsleium ad Heracl. 693. et in addendis. 

— 25. παρ᾽ Ὁμήρῳ] Sic Gaisfordus, παρ᾽ Ὅμηρον Hee- 
renius, scribendum πὰρ Ὁμήρου ex A. et Cant. Mox τῶν pro 
τὴν posuit Heeren. Locus Homeri est θά. x, 239. 

P. 331, 3. πρόσφορον] πρόσφονον À., quod πρόσφωνον 
scribendum videtur. Sic προσήγορον dicitur Iamblicho Stobaei 
p. 203, 24. Cfr. ad p. 2, 29. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXLIII 


P. 331, 5. ἀναμνημυνεύουσα] Legebatur ἂν μνημονεύουσα 
et mox δύνηται pro δύναται. 

— 8. αὐτῇ] Ante Heerenium αὐτῆς. ldem mox εὐφυοῦς 
pro ἀφυοῦς. 

— 24. φαεσίμβροτος φαεσίβροτος A. Locus est Od. x, 190. 

— 27. κυκεῶνα] Cant. κυκεωνῶ, quod ex »vxeo corru- 
ptum videtur. 

— 29. ϑελγόμεναι καὶ μαλασσόμεναι) Vulgo ϑελγόμενα 
καὶ μαλασσόμενα. 

— 91. εὐτυχίας Nescio an praestet εὐψυχίας. 

P. 332, 1. ἐπισπώμεναι] Corrigendum ἐπισπόμεναι, ut 
recte habet Canterus; neque aliter, ut videtur, codices; émi- 
σπώμεναι tacite dedit Heerenius, quem sequutus est Gaisfor- 
dus, ex quo error in nostram edit. propagatus est. ^ Gvvtv- 
δοῦσαε] Cant. συνδοῦσαι. Expectabam ἐνοῦσαι. 


— 10. εἰς ὀνώδη καὶ] Canterus edidit 100v (sic) ὠϑὴ xal, 
in marg. coniecit εἰς ὀνώδη καί. Recte vero Heerenius ex 
V. A. E. dedit εἰς νωϑῆ. Praeterea delevi cum Heerenio καὶ 
male a Gaisfordo servatum. 

— 18. govixaig | Vulgo φοινεκαῖς. 

.— 17. βαρυφρόνης] Heerenius dedit βαρυφροσύνης, quod 
Gaisfordus sequutus est; illud tuentur similiter formata sub- 
stantiva, εὐφρόνη z- εὐφροσύνη; καλλονὴ 3 καλλοσύνη et 
multa id genus alia. 


— 19. διὸ δεῖ) Sic Cant. in marg. pro διὸ δή. 

— 21. φαύλου] Ante Heerenium φαύλην. 

— 24. τοῦ φρονοῦντος] Apud Cant. τοῦ φρονοῦν, , V. A. 
P. τοῦ φρονοῦντος. Heerenius et Gaisfordus τοὺς φρονοῦν- 
vag. Debebant certe TOV φρονοῦντα. Nil impedit quominus 
τοῦ φρονοῦντος ad τὸ φρονοῦν revocetur et genetivus ab ἄπω- 
Oev τιϑέμενον pendeat. 

— 24. χρυσύρραπις Od. x , 227. 

— 26. ἀπέχει] Ante Heerenium ἀνέχει. in quo' latet fort. 
ἀναχαιτέζει ; fortius enim post εἴργει requiritur verbum. 

— 21. κυκεῶνος Fortasse excidit τὴν ψυχήν. 

— 52, εἰπὼν Od. 9, 568. 

P. 333, 4. ὅτ ἀέξεται ἁλίου αὐγαῖς} Vulgo Ov αὔξεται 


CXLIV ». ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM I. 


ἡλίου αὐγαῖς. Dixi de hoc Timothei lyrici fragmento in Phi- 
lologo Gottingensi. 

P. 338, 9. Iamblichi de 4nima inscripsit hoc tmema in 
versione Canterus. Πλωτίνου καὶ ἑτέρων Α. 

— 18. ἀπόστασιν] ἀπότασεν nescio an casu Heerenius. 

— 20. δεῖσϑαι7 Sic Heerenius, ἔδεσθαι V. A. ἔσεσϑαι 
ap. Canterum. 

— 26. ὑπὸ] Deerat ante Heerenium. 

P. 340, 11. πεπληρωμέναι τῶν ϑεὼν] Malim τῶν ϑεέων. 

— 24. συνάπτονται] συνέπονταιΥΥ. À. E. quod fortasse 
e συνείρονται corruptum est. 

— 82. ἔλθωσι] Aut hoc addendum aut δὲ post ἀγγέλους 
delendum , nisi sufficit cum Heerenio ἀγγέλους τὲ scribere. 

Ibid. etp. 341,1. δὴ τοῦτο] Heerenius Canteri versionem se- 
quutus διχδουσαν. Praetuli lacunam indicare post πρεσβύτεροι. 

— 8. παλαιότεροι] Πλατωνικοὶ Heerenius, reliqui Can- 
terus, voluit igitur ἕτεροι. 

— 6. τοῦτο] Ante Heerenium τούτους. 

— 9. ἐξεύροι Male nec scio unde Gaisfordus ἐξευρ ῇ. 

— 17. τάξεως] Addidit Heeren. 

P. 342, 3. ϑεωροῦσιν] Heerenius probabiliter τηροῦσιν 
scribendum esse conicit. 

— 11. ποῖ] Vulgo ποῦ. 

— 16. , λόγος ἐμός] Adduntur statim post ἐμός verba ποῦ 
τῶν σωμάτων ἀπολυϑεῖσαι διατρέχουσιν αἱ ψυχαί, quae 
aperte ex margine in contextum immigrarunt, quo augetur me- 
rito suspicio, omnino hunc locum interpolationibus deforma- 
tum esse, ac verba ἀλλ᾽ ὧδε γὰρ λέγει λόγος ἐμός vel plane 
delenda esse vel falsam sedem occupasse. ,HEEREN. 

— 19. ἀναλύονται] Recte ut videtur ἀναχύνονται V. A. 

— 20. ὥστε] Ante Heerenium εἶτα. 

— 22. χῶρον] Ante Heerenium εἶναι. 

— 25. ἐπιχεῖν]) Vulgo ἐπέχειν quod servari potest, si in 
praecedentibus τοὺς αὐτοὺς τόπους SCribas pro εἰς τοὺς αὐὖ- 
τοὺς τύπους. 

- 26. λαμβανόμενον] καὶ χεόμενον add. A. ἰδίαν λαμ- 
βανει] ἰδίαν ἀναλαμβάνει ἢ ? 

P. 343, 11. πάσχει, παρὰ] Sic Heerenius pro πάσχεε γὰρ 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXLV 


παρά. Recte vero Gaisfordus πάσχει, πάδσχεε γὰρ παρά. 
πεπαχυμμένη] Vulgo πεπαχυμένη. 

P. 343, 14. ἐγκεκλεῖσϑαι] ἐκκεκλεῖσϑαι A. i. e. εἰσκε-- 
κλεῖσϑαι. 

— 21. συσχετηρίου, οὐ] Abest vulgo ov. 

— 295. οὐχ ἢ] Cant. οὐχὲ ὅπου, V. A. οὐχί. correxit Gais- 
fordus. 

P. 344, 1. of λαγωοὶ ῥ᾽ εἰς δρυμοὺς] Vulgo A«yool δὲ 
δρυμούς. καὶ] qoi? 

— 2. βόες εἰς] Abest vulgo εἶς. 

— 3. αὖ φώκαι] Abest vulgo articulus. 

— 9. ὅποι] Vulgo ὅπου. 

— 10. τυφωνικῶν] Vulgo τυφωνίων. 

— 11. ἐν δ᾽ ἀέρι] Apud Cant. ἐν ἀέρι, codd. καὶ ἐν ἀέρι. 
interposui δ᾽. 

- 12. σαρκικαὶ} Vulgo σαρκί. 

— 15. κολάσεως | Indicavi lacunam, excidit fort. χωρισταί. 

— 29. εἰδικῶν] Vulgo ἰδικῶν. Mox ἑξήκοντα pro 85 Can- 
terus in versione. 

— 3L. ὡς τὴν γῆν ] Vult scriptor: lerram eatenus montium 
iuga extollere. Legendum itaque videtur ἕως γὰρ τούτου τὴν 
γῆν elc. HEEREN. 

P. 345, 2. χωρῶν ὀκτώ] ὀκτώ. quod excidit in codd. hic 
supplendum esse res ipsa docet. HEEREN. Sane res ipsa do- 
cet; nec vero excidit in codicibus. A. habet χωρῶν 1 i.e. η΄. 

— 6. οὔτε ἀὴρ] Malim ἀὴρ οὔτε. 

— 9. ὥστε καὶ ἐν ταῖς ἰδίαις ῇ χώραις Pudet relicti so- 
loecismi. Pro 7 scribendum η΄ i. e. ὀκτώ. Cod. A. ^3. 

— 11. μὴ] Addidit Heeren. praeeunte versione Canteri. 

— 24. af] Hoc etiam addidit Heerenius, qui mox λεέπει 
dedit pro λεέπειν. | 

P. 346, 3. a? τε] Vulgo at ye. | 

— 5. χώραν] Ante Heerenium χῶρον legebatur. ὥστε] 
Vulgo ὥς γε. 

— 7. κατὰ τιμὴν] Codd. κατατεμεῖν; correxit Canterus. 
Heeren. malebat κατωτέρω μεῖναι. : 

— 9. ἐν 75] Abest vulgo ἔν. | 

— 12. τινές τῇ Vulgo τινὲς ἔτι. Statim παρὰ add. Heeren. 

STOB. ECL, PHYS. K 





CXLVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 346, 17, ἐκ γὰρ] Coniungenda sunt haec cum praece- 
dentibus, et γὰρ aut delendum est aut, quod praestat, pro eo 
χωρῶν scribendum. 

— 18. δύο] Addidit Heerenius, praeeunte Cantero in ver- 
sione. 

— 19. ὧν ὃ μὲν — ἀποστολεύς] Haec sic apud Cant. le- 
guntur ὧν ὁ μέν ἔστι ψυχοταμίας ψυχῶν 0 δὲ ψυχοπομπὸς 
ἀστολεῦς, in codd. autem sic: Qv ὁ μέν ἐστι ψυχοταμίας ψυ- 
χῶν (ψυχῶν om. V.) ὁ δὲ ψυχοπομπός" καὶ ὁ μὲν ψυχοτα- 
μίας" ὁ δὲ ψυχοπομπὸς ἀποστολεύς. Recte V. et fortasse 
etiam alii codd. ψυχῶν om. Post ψυχοταμίας Ι. 20. lacunam 
indicavi cum Heerenio; excidisse videtur ψυχῶν οὐκέτε ἐνσε- 
σωματωμένων τηρητής ἐστι. nec obstant quae ]. 22. leguntur 
καὶ ὃ μὲν τηρεῖ etc. Pro διατάκτης Cant. habet. διατάκτως, 
in quo latet fort. διάχτωρ. quod etiam melius convenit cum 
ψυχοπομποῦ officio quam διατάκτης. 

— 22. ἐνσεσωματωμένων) Vulgo ἐνσωματωμένων. προ- 
ἔησι] Legebatur πρόεεσε; confirmat emendationem nostram V. 
in quo est 7590401. 

— 925. 60v» .... ἡ φύσις] Mancam hic esse orationem 

, res ipsa docet. Pro ἔστιν ἡ ἡ V. À. habent ἔστε μή. Legendum 
forte ἔστεν ἴση. quod voluisse videtur Cant. vertens: Àhenc ra- 
fionem superiorum natura in inferioribus imitatur. REEREN. 

— 95. πλαστρια] Frustra Heerenius πλάστειρα. 

— 26. σκηνοποιος] Indicavi lacunam, tum ἀγγείῳ scripsi 
pro ἀγγείων, Heerenius ἀγγείοις. 

— 28. μνήμη] Sic duce Cant. Heerenius pro γνώμη. 

— 30. τοῦ ἄνω γίγνεται) Male Heer. ὡς ἄνω γίγνεται. 
Scribendum opinor τοῦ ἄνω γέγνηται [εἰκών], ut caelestis 
mixturae imago evadat. 

— 82. εἰς τὸ σωματισϑῆναι] Heerenium sequutus ἃ sum. 

Libri εἰς τὸ σώματι κτισϑῆναι. Gaisfordus dedit εἰς τὸ σώματι 
ἐγκτισϑῆναι. Fort. praestat εἰς τὸ ἐνσωματισϑῆναι cll. p. 
348, 13. ὅϑεν εἰς τὸ ἐνσωματισϑῆναι καϑάλλονται af ψυχαί, 
ἐνεργές] Vulgo ἐνεργεῖ, V. ἐνεργῆ, unde Heer. et Gaisf. edi- 
derunt τὰ πλάσματα ἐνεργῆ ; tanto molimine opus non erat. 
Si tamen altius vitium latet, pro ἐνεργῆ γένηται malim éveo- 


yat. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXLVII 


P. 347, 1. ὀξέσι] Notandum hoc ut statim βραϑέσε pro 
ὀξείαις et βραδεέαις. 

— 2. ἐνεργέσιν] ἐναργέσιν Α. E. 

— 9. ἕρποντα] Heeren. ἑρπετὰ. εὐχαίτοις] Expectabam 
εὐκάμπτοις. Quid enim reptilibus cum capillis rei est? 

— 10. μηδὲ] Vulgo μήτε. 

— 16. ἐνεργεῖν ἰσχύει" ἐν γάρ] Ante Heerenium edebatur 
ἐνεργεῖν" ἰσχύειν γάρ — 

— 18. ἀκάνϑαις] Excidisse videtur στεγασϑέν vel similis 
potestatis participium. 

— 23. τὰς ἀκρίτους Articulum adiecit Heeren. 

— 80. καταρκούμενον] Legebatur καταχρώμενον, quod 
sensu destitutum est. Hoc enim ut opinor dicere debuit: $n 
omni animalium genere reperiri etiam, quae suae naturae 
fines excedant. 

— 81. πῶς πάλιν] πάλιν ad εἶπεν trahendum, nisi ante 
εἶπεν transponendum est. Cf. p. 848, 19. 

P. 348, 10. τὰς δὲ βαναύσους] Excidit oppositum, e. c. τὰς 
δὲ ἐλευθερίους. Quare lacunam indicavi. 

— 12. ἄλλας] Vulgo ἄλλως. 

— 14. καϑαλλονται] καὶ ϑάλλοντα À. V. καὶ βάλλονται 
apud Canterum, corr. Heeren. 

— 15. ἀπὸ βασιλικοῦ διαξώματος] διάζωμα explicaudum 
videtur de regione ubi animae regiae habitant. Est enim διά- 
fouo proprie quidem cingulum, tum vero id quod cingulo 
oblique dividitur, adeoque regio, plaga. Codd. V. A. E. habent 
ἀποβατικοῦ, nullo sensu. Pro βασιλικῆς iidem legunt βασι-- 
. λευούσης.. attamen vel sic verba haec nec cum praecedentibus 
cohaerent nec cum iis quae sequuntur. Fortasse scripserat 
Hermes: o? μὲν γὰρ ἀπὸ βασιλικοῦ διαζώματος καταπηδῶσι, 
αὕται καὶ ἐνταῦϑα ὁμοιοπαϑεῖς οὖσαι βασιλεύουσι ψυχαί . 
πολλαὶ δὲ βασιλεῖαι. HEEREN. Recepi ἀπὸ βασιλικοῦ, in cete- 
ris aliam rationem sequutus. Canterus edidit τῆς ὁμοιοπαϑοῦς 
βασιλεκῆς ψυχῆς. codd. autem habent τῆς ὁμοιοπαϑοῦς Ba- 
σιλευούσης ψυχῆς» unde scripsi τῆς ὁμοιοκαθοῦς βασιλεύουσι 
(sic iam Heerenius) τύχηφ. quae regio diazomate desiliunt 
animae , eae congruae regalis fortunae participes fiunt. 

— 1. εἰσε] Ante Heeren. εἰς. 


E? 


CXLVYIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 348, 18. o? δὲ αὐτῶν]. Gaisfordus ἑαυτῶν, quo corru- 
pta non emendantur; varia tentat Heerenius, nullo cum fructu. 

— 20. olov à réxvov. or ἀπογεγονότων] lta correxi 
librorum scripturam olov ὦ τέκνον ὡς ἐπιγεγονότων. 

— 25. ᾿Αρμεβεσχῆνις] Apud Canterum "Aoveflaaxijic. 

— 26, ὃ Ἰμούϑης] "uov9 A. Articulum addidi. cf. p. 
282, 28. 

— 31. τιμὴν] τὴν ante Heerenium , cui etiam. sequentia 
supplementa debentur, nisi quod 1. 32. ἀπὸ pro ἐκ et p. 349, 1. 
ἀπὸ τοῦ πυρώδους pro ἐκ πυρὸς posui. . 

P. 349, 2. διαξώσιν] Sic Canterus in marg. pro διαξζώμασιν. 

— 8. ἀπὸ τοῦ] Abest vulgo articulus. τεχνιτικοῦ] Vulgo 
τεχνέτου. 

— 4. ἀπὸ τοῦ ἀργοῦ] Vulgo ἀπ᾽ ἀργοῦ. 

— 18. ὃ πνέομεν] Ante Heerenium ὡς τὸ μὲν (μὴ A.). 
Praestare opinor o ξώμεν. 

— 16. φῦσαι Vulgo φύσαι. Ibid. μύσωσι Canteri est 
emendatio pro μισῶσι. 

— 25. ἐν τῷ σώματι] Abest vulgo articulus. 

— 46. τουτέστι τῷ σώματι καὶ τῇ ψυχῇ) Haec seclusi, 
manifestum enim glossema sunt. 

— 28. ἐναλλοιωσεων] lta resceripsi ex V. À. pro ἀναλ- 
λοιώσεων. 

P. 350, 5. τῇ μὲν ψυχῇ γίγνεται εὔχρουν] Hoc nihil est, 

suspicor εὔρουν, agile , ut dicitur εὔρους τὴν διάνοιαν. 

— 17. τόπον] Ante Heerenium τοῦ. πεπαχυμμένων] 
Vulgo πεπαχυμένων. 

— 22. σύστασις] Vulgo στάσις. Cf. p. 351, 18. 

— 24, δὲ εἰς ϑῆξιν] Sic correxi pro δι᾽ ἐσϑήξιν Canteri, 
V. A. E. διαϑῆξιν, Heeren. ex Patritio δὲ εἰς πῆξιν edidit. 
Vox alibi non obvia, sed recte formata et ad sensum perapta est. 

— 29. ἀπηνϑρώπισται]) Praestare opinor ἀπηνθρώπωται. 

— 81. διαδύνειν — ἐπίσταται) Ante Heer. διαδύνεε — 
xal ἐπίσταται. quod revocandum videtür indicata post καὶ la- 
cuna. Pro κατὰ Gaisfordus tacite edidit διά, 

P. 351, 2. ταῦτα τεϑηρίωται] Malim ταῦτ᾽ ἀποτεϑη,.- 
ρίωται. 

— 4. ἔσων] Apud Canterum ἔσον. ἀφηρπετώϑη) Lege- 








ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. CXLIX 


batur ἐφειρπώϑη, quod nihil est; ab ἑρπετὸν formatur ἀφερ- 
πετῶ, ut ab ἄνϑρωπος fingitur ἀπανϑρωπῶ, ἀπορνεῶ ab ὃρ- 
vtov etc. Propius vero V. habet ἐφηρπώϑη. 

P. 351, 8. εἰ προαιρέσει] Nonne εἰ ἐν προαιρέσει ? 

— 10 sq. δειλὰ ἔστι καὶ ἄδυτα] Pro ἄδυτα, quod non in- 
telligo, scribendum suspicor ἀδύνατα. V. ὕδατα. 

— 15. τὰ λοιπὰ ξῷα] Locum hunc intactum reliqui quod 
vanis coniecturis indulgere nolim. Sensus quidem in univer- 
sum satis clarus est, pendere durationem corporis ex eorum 
compositione, quatenus haec vel illa elementa in iis velabun- 
dent (κατὰ περιοχὴν) vel deficiant (κατὰ ὀλιγομετρίαν). Sed 
haereo in verbis τὰ λοιπὰ ξῷα, quae quomodo alteri τὰ σώ- 
ματα opponantur, non assequor. Praeterea ultimum οὐσιομε- 
τρίαν nullum sensum fundit. Legendum forte pro eo ἐνοῦσαν, 
scil. τὴν ἐνέργειαν, vis quae iis inest, terminatione μετρίαν 
ex praecedentibus male repetita. HEEREN. 

— 21. μηδὲ] Vulgo καί, quod fort. revocandum. Heeren. 
ἡ dedit. Statim addidi πνεῦμα, quod membrorum parilitas 
postulare videbatur. 

— 2ὅ. ἐφ᾽ οἷς ἔσχεν ἔσχεν om. V. A. E. recte, si scribas 
ἐπὶ τοῖς. 

— 26. ἤτοι πλεονάσῃ] Aperte. excidit 7 μειονεκτήσῃ vel 
ἐλαττωϑῇ. ἐνεργείᾳ λέγω] Libri ἐνεργεῖ ἀλλ᾽ ἐγὼ; correxit 
Cant. in marg. Praeterea malim τῇ κατὰ pro κατα. 

— 31. vo τηνικαῦτα] Vulgo τηνικαῦτα. Nunquam aliter 
hic scriptor. οὕτως, quod statim sequitur, melius abesset. 

P. 352, 5. ἡ ἐν] Vulgo καὶ ἐν, V. A. ἡ ἐν. τὸ δὲ] Vulgo 
τὸ γάρ. 

— 7. ὥσπερ οὖν] ὥσπερ non habet quo referatur. For- 
lasse ὥσπερ οὖν .... [ovrac | ὁ ἐκ τῆς πρώτης. 

— 10. αὐτὴν] Vulgo ἑαυτὴν. ὡς ἂν ἔχῃ] οὕτως ἂν ἔχῃ 
Heeren., debebat igitur ἔχοι. Νοχ σπουδαῖος retinui e Can- 


lero, Heeren. fort. recte σπουδαίας. A. σπουδαῖας. 
— 1ὅ. τότε καὶ] Legebatur τε xoi, male Heeren. τὲ delevit. 
— 20. ὁμοιέδρῳ ὄντι] Apud Cant. ὠμωέδρῳ ὄντι, V. ἐμῷ 
ἐδρόεντι, A. ἐμώεδρόοντι, Heeren. et Gaisf. ὁμωέδρῳ ὁ ὄντι. 
Reposui ὁμοιέδρῳ «ὄντι. 





ΟἹ, ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM I. 


P. 352, 24. Titulum huius capitis et sequentium (43. 44. 
45. 47. 49.) ex Photio supplevit Heeren. 

— 29. , QuixiBo | P.34. τὸ δὲ ἐν ἑνὶ Sic Gaisfordus e 
Platone, τὸ δ᾽ évi vulgo, τῶδε δ᾽ £vi A. cfr. Excerpta in Flo- 
ril. vol. IV. p. 232. 

P. 353, 4. Disputat de his Aristot. de Anim. III, 2. Quae 
autem statim Pythagorae simul et Platonis sententia affertur, 
hausta est ex Tim. p. 66. HEEREN. 

P. 356, 9. Verba uncis inclusa revocavit Heerenius ex 
p- 190, 18 ed. Cant. Eadem omittit Plut. de Plac. IV, 10. ubi 
δεέκνυται post κινήσεως additur. 

P. 357, 1. Hoc caput et sequentia nonnullis augeri possunt 
ex Áppendice ad Florileg. vol. IV. p. 237. edit. nostrae. 

— 8. αὕτη] δίς Plutarchus Plac. phil. IV, 18, vulgo ταύτῃ. 

P. 363, 31. τὸ ἀπὸ τούτου] Heeren. τοῦ ἁπτομένου. 

P. 864, 24. εἶναι] μὲν εἶναι Heeren. qui mox εἰς ante zra- 
σας inseruit. 

P. 260, 12. περὲ ἀναπνοῆς καὶ παϑὼν] Η. e. καὶ τῶν 
αὐτῆς παϑῶν. Nodum in scirpo quaerit Heerenius. 


ADNOTATIO CRITICA 


AD 


LIBRUM II. 


P.1. EIH ANOPQOIIOIZ] Scribndum EIH AN 
ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ. Quod sequitur 4KATAAHIITOZ ex 
Photio adiecit Heerenius. 

— 4. πλεῖον) Rectius πλέον. 

— 8. ϑάκοις] Vulgo ϑώκοις. Reposui formam, qua sola 
usi esse videntur veteres Attici; idem fecit Nauckius Fragm. 
P. T. p. 486. ἀρχικοῖς] Ante Valckenarium Diatr. p. 116. 
erat ἀργικοῖς. Nauckius μαντικοῖς dedit, satis probabiliter. 

— 10. ἀνϑρωποι | Sic vulgo legitur, scripsi ἀνθρώποις 
sensumque esse opinor qui talium sermonum mortalibus ar- 
chitecti (auctores) estis. Nauckius totum locum ita edidit τὰ 
δαιμόνων; οὐ τῶνδε — λόγων. 

— 12. meist | πείϑειν Nauckius, quo locus vix persanatur. 

— 13. ᾿Δναξανδρίδης Sic Cant. in versione. Asbov- 
δρίδης A. ᾿4Δλεξανδρίδον ἀνηφόρῳ Cant. ad latus contextus 
graeci. GAISFORD. 

P. 2, 4. Φιλήνου] Sic A. φιλήτα Cant. Philemoni tribuit 
Heeren. post Grotium. GAISFORD. 

— 7. εἴτ᾽ ἔστιν] Apertum est neque ἢ. v. ab eo seribi 
potuisse ,. qui duo priores, neque vs. 8. et 9. ab eo, qui ter- 
tium fecit. 

— 9. τί ἐστὲν] Si cohaeret hic versus cum praecedente, 
scribendum erit τί δ᾽ ἐστίν. 

— 15. τῇ ἔτε V. fort. ε΄ τι, ut ε΄ cum παιάνων, quinto 


CLII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


Paeanum, coniungatur. ἔμμεναι. o & τ᾿ Vulgo εἶναι ἃ, corr. 
Boeckhius. 

P. 2, 17. ἐρευνῆσαι] Recte ἐρευνάσει Boeckhius. 

— 25. Δημώνακτος] Hoc recepi ex marg. cod. E. qui in 
textu habet ΖΔημώναξ. om. A. Cant. 

— 28, ἑαυτῶν] Sic Heerenius. V. σαυτῶν, A. Cant. αὐ- 
τῶν. ἀκοσμίας ἀποσμησίας A. 


P. 3, 17. vevopaxev ] γι] (ὁ ἐνόμισεν, À. νενίμηκεν, unde 
scripsi νενόμικεν. Εἰ sic habet Damascenus. 

— 18. Διδύμου ἐκ τοῦ περὶ αἱρέσεων] Hoc lemma, quod 
vulgo 1. 23. verbis ἡ μὲν γὰρ etc. praefigitur, hoc loco posui. 
Pro eo in A. quem Gaisfordus sequitur, hic legitür Ξενοφα- 
νους. Verum iam víderat Heerenius, qui etiam pro αἱφέσεως 
pluralem restituendum esse intellexit. 

— 20. τάς τε] Vulgo τὰς yt. 

— 91. τὴν αὐτοῦ] Vulgo τὴν αὐτοῦ. 

— 28. δόκος δ᾽ ἐπὶ πᾶσι τέτυχται] V. Karsten. Xenoph. 
Rel. p. 51. 

— 24. ϑήρα τῆς ἀληϑείας Malim ϑήρα τις ἀληϑ log. 
καὶ τῶν] καλῶν coniecit Karstenius ]. 1. p. 189. 

— 26. εἰ δὲ ναύτην] Sic Canterus in marg. pro εἶδεν αὖ- 
τὴν (V. αὐτῇ). ατρατιώτην] στρατιώτης V. στρατεώτη Α. E. 

— 28. πότερον οὖν] Separavi hoc tmema ἃ superioribus. 
Potest Hermetis esse, Cf. Stobaeus Flor. vol.lll. p. 104. ἐφ᾽ 
αὑτοῦ] Vulgo ὑφ᾽ αὑτοῦ, correxit Cobetus Mnemos. II. p. 398. 


— 29. $9ov] Hoc delet Heerenius, supplendum suspicor 
$oov [ἐκ £oov]. Mox Heeren. addidit alterum πρὸς ποι- 
vovíav. 

— 91. ποίας] Vulgo πῶς. διοικούσης] διηκούσης V. A. 
καὶ πότερον] καὶ fort. delendum. e 


P. 4, 1. ϑεοῦ οὔσης] ϑεοῦ addidit Cobetus. Excidisse ali- 
quid, e. c. ἀκαταλήπτου, suspicatus iam erat Heerenius; atque 
hoc nunc mihi eliam probabilius videtur, nisi quod malim 
καταλήπτου. 

— 6. ἐσημηναν] Ante Heerenium ἐσήμαναν , quae forma 
scriptori, qualis Porphyrius est, relinquenda erat. 

'— 10. τῶν γοῦν] τῶν οὖν Heerenius.; 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. OLI 


P. 4, 12. ἀπεργάσασϑαι] Legebatur ἀπειργάσασθαι, quod 
nihil est; scripsi ἀπεργάσασϑαι.. nisi mavis ἀπειργάσϑαι. 

— 18. ἄλλα τε] Gaisfordus ἀλλ᾽ ἄττα, quod recepi. 

— 14. οὐ τοῖς} Articulum addidi praeeunte Heerenio; idem 
pro ov vel xoi ov vel οὐδέ scribendum esse vidit; at fort. 
]. 16. πεφιλοτιμημένος ponendum est vel ]. 13. ἐφαρμόξων. 

— 15. τοῖς] Sic recte Heerenius pro ταῖς. quod male 
servavit Gaisfordus. 


— 17. Ξενοφῶντος] Haec in Xenophonte frustra quaeres, 
nisi quod quodammodo ea accedant quae Memorab. IV, 3, 14. 
leguntur: ἐννόει δὲ ὅτι ὃ πᾶσι φανερὸς δοκῶν εἶναι ἥλιος 
οὐκ ἐπιτρέπει τοῖς ἀνϑρώποις ἀκριβῶς ὁρῶν, ἀλλ᾽ ἐάν τις 
αὐτὸν ἀναιδῶς ϑεάσηται. τὴν ὄψιν ἀφαιρεῖται. Olim ta- 
men in Xenophonte ea lecta fuisse dubitari nequit; bis enim 
ex eo citata sunt a Clemente Alex. in Protr. p. 61. et Strom. 
V. p. 714. ed. Pott. ubi in notis ostenditur alios quoque scri- 
ptores ita in Xenophonte legisse. Desiderantur tantum ibi 
prima verba δαίμονες — «zogeívovror, quae Stobaeus sibi 
solus vindicat. HEEREN. V. ad Xenophontis locum notam L. 
Dindorfi. 


— 19. énigaívovro:] Heerenius calami opinor errore ἀπο- 
φαίνονται. 

- 20. φανερόν] Heerenius e Clemente φανερός. 

— 21. ἀφανής] Malim ἀφανές, si φανερόν sanum est. 
παμφανὴς Clemens παμφαής. 

P. ὅ, 4. ΠΕΡῚ ALAAEKTIKHZ)] Titulus accessit e 
Photio. 

— 13. ἐναργεστέρου]) Libri ἐνεργεστέρου. 

— 17. ϑριγκὸς Hoc revocavi e Cantero pro ϑριγγός. 


P. 6, 26. παντᾷ) Vulgo πάντα. δοκέοντι) Ante Heer. 
δοκοῦντι. ἁμαρτάνεν) Vulgo ἁμαρτάνειν. 

— 21. Àoymc] Sic V. A. E. pro λόγους. ναμαρτέας] A 
praefigunt À. et Cant. quod ex «uev corruptum videri potest; 
sed ut simul Aeyouévog scribatur pro λέγεσθαι. ναμαρτέας 
pro Canteri ναμερτέας dedere A. V. 


-— 29. ἐναντίως εἶμεν] Ante Heerenium erat ἀντίως ἐν 
μέν; male hunc cum Gaisfordo sequutus sum. Scribendum 


OLiY ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1l. 
erat aut ἐναντία εἶμεν, aut quod verum puto ἐναντέως ἔχεν 
(vel éyéuev), ut ἐναντίως adverbium sit. 

P. 6, 31. ἀλλ᾽ ἐντὶ] Vulgo ἀλλά ἐστι. καὶ τὸ] Vulgo καί. 

— 8. ἀντία] Sic A. E. ἐναντία Cant. ναντία V. οὕτω] 
Yulgo οὕτω δέ, om. δὲ V. 

P. 7, 1. ναμαρτὲς] Vulgo ναμερτές. φαμέν] Scil. ἐναν- 
τίως ἔχειν. Praeterea dialectus postulat φαμές. 

— 2. λέγεσϑαι] περὶ ταὐτοῦ (τωυτῶ) addi vult Heeren. 
ἀλαϑέα] Vulgo ἀληϑῆ. 

-- 8. δ] Sic Heeren. pro ov. ἐπαινέων] Vulgo ἐπαινῶν. 

— 4. οὔ κα περὶ" τωυτῶ λέγοι τι] Codd. οὐχ ὑπὲρ τώτω 
λέγοι τι, Heerenius οὐχ ὑπὲρ ταυτῶ λέγοι τι. Particula ἂν 
omitti non potest, sed dubius sum utrum quod edidi verum 
sit an sufficiat οὔ χ᾽ ὑπὲρ τωυτῶ. αἱ περὶ reliqua commendant. 

— 5. εἰ μὴ καὶ el P Pro εἴ τε Cant. ἔτι. Malim o μὴ 
καὶ αἴ τι. 

— 6. τωυτόν] Vulgo ταυτόν. οὐχ ἕν ὄνομα. καί τι] 
Sic Cant. καὶ om. V. A. E. unde locum emendavit Cobetus V. 
L. p. 145. 

10. τωυτῶ πράγματος] Vulgo rovro πρᾶγμα; Heeren. 
ταὐτὸ πρᾶγμα. 

— 13. ΠΕΡῚ PHTOPIKHZ] Inscriptionem e Photio 
revocavit Heeren. Platonica fere intacta reliqui ut a Cantero 
edita sunt. 

P. 8, 13. λέγοντα, εἶπεν] λέγοντος ἔφη A. 

P.9,2. ΠΕΡῚ X APAKTHPOZ/] Hanc quoque inscriptio- 
nem ex Photio supplevi. Supplendum nempe est τοῦ λόγου, 
de sermonis charactere. HEEREN. 

P. 12, 16. ἀδωναϊκοῖς] Sic apud Canterum est, pro quo 
tacite Heer. dedit ᾿Αδωνιακοῖς. quo utitur Epict. IV, 8, 36. 
Inusitata forma si recte habet, ad “΄δωναῖος revocanda fuerit, 
quod legitur apud Plutarchum Erot. 13. quamquam huius quo- 
que formae suspecta fides est. Cf. Bergk. Comm. de Ant. 
Com. p. 254. 

— 19. ΠΕΡΙ TOT — Ó140Z0O1A7] Inscriptionem 
Heerenio praeeunte posui qualem Photius exhibet. Cant. περὲ 
ἠθικῆς καὶ τῶν ἀκολούϑων. 

— 20. Διδύμου] Huius enim nomen supplendum esse 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLV 


ostendi in Mützelli Zeitschrift f. d. Gymnasialwesen a. 1859. 
vol. XIII. p. 563—605.  Ducta autem est haec tota de morali 
Stoicorum et Peripateticorum doctrina disputatio ex satis am- 
plo opere, quo Didymus Áreus totam Graecorum philosophiam 
explicuerat; ex eodem pleraque eorum derivasse Stobaeum, 
quae passim de philosophorum graecorum decretis auctorum 
nominibus omissis in medium protulit, haud vana opinor con- 
iectura est quam l. l. proposui. Vixit autem Didymus Areus 
temporibus imperatoris Áugusti, quem eo praeceptore usum 
esse constat e Suetonio V. Aug. 89. et Dione Cass. LII, 2 

P. 12, 25. ἐδιξομένου] Malim εὐθισμένου. ut est 1. 
27. 30. 

-- 21. λόγῳ] λογικῷ Υ͂., quod revocandum. [άθπὶ se- 
quentia ἡ πάϑος — τῷ λογικῷ om. 

P. 13, 1. ψυχῆς πρακτική] Sic ut videtur V., ψυχικῆς 
πρακτικῆς À., πρακτικὴ ψυχῆς πραγματικῆς Cant. 

— 1. ἦθός ἐστι] Ante Heerenium ἦϑος vi, Gaisfordus 
290g τί: 

— 8. ᾿“ριστοτέλης] Heerenius comparat Eth. Nicom. II, 4. 
suspicatur tamen has explicationes ex Aristotelis libro σπερὲ 
παϑῶν a Diog. Laert. V, 1, 28. laudato haustas esse. 

— 10. 11. τὸ yag — καϑ᾽ 0] Libri τὸν γὰρ — καϑ᾽ ὃν, 
correxit Hermannus Meurer De Peripateticorum philos. mor. 
(Vimar. 1859) p. 12, 28.. 

— 12. τῷ λογικῷ] τοῦ λογικοῦ V. Α. 

— 18. ὁρμὴ πλεονάξουσα] Diog. Laert. VII, 110. ἔστι δ᾽ 
αὐτὸ τὸ πάϑος" κατὰ Ζήνωνα ἡ ἄλογος καὶ παρὰ φύσιν 
ape κίνησις ἢ ὁρμὴ πλεονάξζουσα. Attulit Heeren. Adde 
Cicer. Tusc. IV, 6. 

— 21. ποτὰ] Libri ποιά, Cant. volatus , unde ποτή scri- 
psit Heerenius, paulo probabilius mihi visum est doricum ποτά. 

— 39. παρεμπεσοῦνται] περιπεσοῦνται V. 

— 80. ἀπ᾿ αὐτοῦ τοῦ κατὰ διαφορὰν ἐνδειινυμένου] 
Haec clara erunt, si ἐνδεικνυμένου sensu passivo acceperis: 
declarato a me hoc loco pro rerum diversitate , statim ad 
reliqua procedendum est. Est nempe τὸ ἐνδείκνυσϑαι κατὰ 
διαφορὰν genus declarandi rem per diversas notiones quas 
centinet, HEEREN. Non credibile est scriptorem verbum ἐν - 


CLVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


δείκνυσθαι alio hic sensu posuisse quam p. 14, 14. Quare 
scripsi ἐνδεικνυμένους. nam χωρητέον non differt ἃ χωρεῖν 
δεῖ. Cfr. p. 18, 10. ἀρκτέον δὲ τῶν προβλημάτων προτάτ- 
τοντα τὰ γένη. Possis igitur etiam ἐνδεεκνύμενον. Heerenii 
interpretationi adversatur etiam participium praesentis. Ad 
ἐνδεικνυμένους supplendum τὴν διαίρεσιν. τὸ κατὰ διαφορὰν 
autem vix differt ἃ διαφορά, ut infra p. 267, 23. τὰ κατ᾽ οὐ- 
σίαν est pro οὐσία. 

P. 14, 2. “αρισαῖος) Sic recte Canterus, cui male Gais- 
fordus ex V. A. substituit “αρισσαῖος. ἀκαδημικός] Expe- 
ctes ἀκαδημιακός vel ἀκαδημαϊκός. de quibus formis dispu- 
tavit Dindorfius Praef. ad Lucianum p. XXII. Retinui tamen 
oxoóquixóg, quam formam Didymus Romae docens ex latino 
sermone assumpsisse videtur. Eadem usus est noster p. 16, 6. 

— 4. λόγοις] Sic Canterus dedit pro λοιποῖς vel λειποοῖς. 
Fort. λογικοῖς, ; 

— 6. περὶ ἧς ὃ λόγος] Haec eiecit Heerenius. 

— 20. τοῦ μὲν ϑεραπευτικοῦ] Haec quoque delenda esse 
vidit Heeren. 

— 21. αἰτίων) Vulgo αἰτεῶν. ἐν] Fort. delendum. 

— 22. ὑγιείας Vulgo ὑγείας ut p. 15, 4. 

— 95. διὰ] Seclusit Heerenius, nisi legendum sit δή vel 


— 28. τὸ δὲ] Ante Heerenium τὸν δέ. 

— 29. ἐφ᾽ ὧν καὶ δι᾽ ὧν Sic Heeren. scripsit pro dg 
ὃν καὶ ó Ov. Malim ἐφ᾽ L καὶ ἀφ᾽ Qv. 

— 32. ὑγίεια] Vulgo ὑγεία. 

P. 15, 2. ἐπὶ ydo τε τῆς ἰατρικῆς ) Heeren. edidit ἔτε γάρ 
τε τῇ ἰατρικῇ. qui in notis suggerit ἐπεὶ γὰρ τῇ ἰατρικῇ. 
GAISFORD. Imo respondent sibi ἐπὶ γάρ τὲ τῆς ἰατρικῆς οἱ 
καὶ δὴ καπὶ τοῦ βίου. 

— 11. συμβιωτέον ἸσυμβουλευτέονΥ. fort. συμβιοτευτέον. 

- 12. τὰ πρὸς ἅπαντας) Vulgo πρὸς ἄπαντας. οἷόν 
ἐστι] Vulgo οἷον ἐκ τοῦ. 

— 25. τὰς] Ante Heeren. τά. 

— 20, διεκείμην] διακείμην V. quod esse potest δεα- 
πεοίμην. 
|^ — 80. ἐξαμερεέας Divisionis in sex partes, seu capita. 


3 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLVII 


Talem enim fuisse Philonis divisionem clarum. ex praecedenti- 
bus, cum duo capita contineret ὁ προτρεπτικός, duo ὁ 9toa- 
πευτικός, nempe TOV ὑπεξαιρετιχὸν et τὸν ἐνθετικόν, duo 
. denique TO περὶ εὐδαιμονίας et περὶ βίων. qui etsi iterum in 
duo dividatur, nempe in eum de vita privata et publiea, hunc 
tamen, quod nimis late pateat, per se tractandum esse, supra 
dictum est. HEEREN. 

P. 16, 14. τὸ] Ante Heeren. τά, qui uncis inclusa de con- 
iectura adiecit. ldem in sequentibus dedit ταῦτ᾽ ἐστὲ γὰρ τρι- 
uso pro librorum scriptura ταῦτ᾽ ἐστὶν ἀνδρομερῆ. Malim 
vero ταῦτ᾽ ἐστὶ τὰ τριμερῆ.  Infeliciter Valckenarius ταῦτ᾽ 
ἐστὶν ἀδρομερῆ. 

— 19. οἷον ἐπίκρισις] Nescio an pro ἐπέκρεσις scribere 
praestet πρόπρισις. 

— 26. ἢ τῶν] Libri καὶ τῶν ; corr. Heeren. 

— 28. τὸ μέν ἐστι ---- καὶ κακιῶν] Haec verba Heeren. 
suspectal; non offenderem si scriptum esset τοῦτ᾽ ἔστι. 

P. 17, 9. “ὑπάγει! Scil. Eudorus. Scribendum videtur ἐπάγει. 

— 10. ὅμως] € ὑμῶς A. Fort. igitur ὁμοίως vel ὁμοῦ, ne- 
que recte coniungi credo ὅμως cum particulis ov μὴν ἀλλα. 

— 13. εἰδικῆς] Vulgo ἰδικῆς ut 1. 27. 

— 18. αἰτέων] Vulgo αἰτιῶν. 

— 26. παϑολογικὸς] Post παϑολογικὸς commemoranda 
erat divisio locorum περὶ τῶν αἰτεῶν et περὶ τῆς ἀσκήσεως, 
siquidem plura utriusque capita fuerint. Videtur itaque ali- 
quid hic periisse. HEEREN. 

— 21. περὶ τῆς ὁμωνύμως λεγομένης πράξεως] Pro ὁμω- 
ψύμως anle Heerenium erat ὁμωνυμίας, i. e. ὁμωνυμίᾳ, quare 
fortasse ἐν ὁμωνυμίᾳ scribendum cll. infra Lib. ll. p. 88, 20. 
ἐν ὁμωνυμίᾳ γὰρ ἐκφέρεσϑαι τἀγαϑόν. 

P. 18, 1. ἐπεὶ] Ante Heerenium ἐπέ. 

— 6. τὸν τῆς πράξεως τόπον] Mancam esse hanc locorum 
repetitionem quae ad πράξεν pertinent, clarum erit si eam 
cum praecedentibus contuleris. Desideratur enim -locus προ- 
τρεπτικός. Praeterea locus παϑολογικός, cum idem sit ut 
supra dictum est cum παραμυϑητικῷ, patet vocem παϑολο- 
yvxóv , quam uncis inclusi , vel prorsus eiiciendam, vel legen- 
dum esse ἢ παϑολογικὸν., nisi potius, ut plena sit enume- 


CLVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 11. 


ratio, praeferas παραμυϑητικὸν, προτρεπτικὸν., περὲ ἀσκή- 
σεως etc. . HEEREN. 

P. 18, 10. τέμνοιτ᾽ ἂν uor Cant. τέμνοιτ ' ev μέν. Om. 

μὲν V. A. quod ego μέρη scripsi, possis etiam γένη. 
— 16. τὸ φορικὸν] Deerat articulus. 

— 11. αὐτοτελής τε) Pro τε Heeren. malebat τες. Statim 
pro εὐτελὴς Α. habet ἀτελής. Pro αὐτυτελὴς aptiore uti potuis- 
set exemplo, v. c. λυσιτελής vel woAvreAnc; nil tamen novandum. 

— 23. Εὐριπίδῃ] Bacch. 885. 

— 21. τῶν πολιτικῶν ἀρχαί] πολιτειῶν V. quod recipere 
debebam, quamvis praeferrem πολιτῶν. 

— 28. εἰ τύχοι] εἶ om. V. Ὁμήρῳ] Il. x, 470. Cete- 
rum verba παρὰ δ᾽ — ἔναρχον τάγμα spuria esse credo pro- 
pter ea quae leguntur p. 19, 18 — 21. 

P. 19, 2. βραχιόνως] Hoc posui pro Κρατῖνος 9» cui Koa- 
τῆς substitui voluit Heerenius cynicum intelligens, cuius audi 
tor Zeno fuit. Equidem philosophi: nomen ab h. l. alienum 
puto. Similiter in re. diversa loquutus est Cicero Tusc. IV, 6. 
Est igitur Zenonis haec definitio, ut perturbatio sit, quod 
παϑος ille dicit, aversa a rectía ratione, contra natu- 
ram animi commotio. quidam brevius, perturbationem esse 
appetitum vehementiorem. Ad formam , comparari possunt 
adverbia καλλιόνως. κακιόνως alia. αὐτὸ δ᾽ οὐδενός ] De- 
levi quod vulgo post οὐδενός additur ἕνεκα. Cf. infra p. 78, 30. 
ἀκολουϑητέον τῇ τῶν ἀρχαίων συνηθείᾳ καὶ λεκτέον τέλος 
εἶναι ov χάριν πάντα πράττομεν, αὐτὸ δ᾽ οὐδενός. 

— 5. ἐπ᾿ οὐδέν] Libri ἐπ᾽ οὐδενός. emendavit Lipsius 
Manud. Stoic. Il, 18. recteque probavit Davisius ad Cicer. de 
Fin. I, 9. 

— 15. πρακτικόν] Ante Heerenium legebatur πρακτέον. 

— 17. διατεϑεῖσϑαι) Libri διατιϑέναι. correxit Madvi- 
gius ad Cicer. de Fin. p. 144. 
^.— — 18. ἀγούσης] Sic Madvigius pro ἁπάσης; possis etiam 
ἀπα[γού]σης. Tum ἐπιβολῆς Heerenius dedit pro ἐπεβουλῆς. 

— 19. Ομήρῳ] Od. ε, 5. 

— 21. δημοτελὲς εἰσήγαγε τὸ τέλος] Nescio an δημωφε- 
λές scribendum sit. 

— 28. κἀν] Hoc ex Cant. revocavi, καί V. A. Respici ea 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLIX 


quae Plato disputat in Protagora p. 350. et in Timaeo p. 64. 
adnotavit Heerenius. 

P. 19, 28. ὑποτελὶς] Sic Madvigius ad Cicer. de Fin. p. 219. 
837. et hic et p. 20, 3. correxit librorum scripturam ὑποτελές. 

P. 20, 6. ὑγίεια] Vulgo ὑγεία. 

— 9. εὐφυϊα] εὐποιῖα V. A. Heerenius affert Diog. Laert. 
VII, 61. 

— 22. λέγων.) Dele virgulam. τουτέστιν ἐν ἀρετῇ κεί- 
μενον | Seclusit haec Heerenius. 

— 24. εἴποι δ᾽ ἄν τις ἂν κἀκείνως Alterum cv delevit 
Heerenius, retinuit Gaisfordus; scripsi αὖ. 

— 30. λέγωμεν] Ante Heerenium λέγομεν, V. λέγω μέν. 

P. 21, 17. Ὅμηρον] Od. s, 193. Ante ὅπερ Wyttenbachius 
ad Plutarchum S. N. V. p. 27 lacunam statuit, , cuius necessi- 
tatem video nullam. Statim pro vulgato ὑπ᾽ αὐτὸν sensu po- 
stulante scripsi μετ᾽ αὐτόν, Wyttenbachius ἐπ᾿ αὐτόν, Hee- 
ren, ἐπ᾽ αὐτό, quorum neutrum intelligo. 

— 20. ἁρμονικῷ]} Ante Wyttenbachium eguovixàxs. 

— 23. σημαίνοντος — προεπίνοιαν) Verba σημαίνοντος 
ἀφϑόνως τὴν ἐκείνου προἐπίνοιαν obscura sunt; nec sensum 


. eorum satis assequor. Ad σημαένοντος. si sanum est, sub- 


intelligendum foret τοῦ Πλάτωνος. Platonem abunde in Ti- 
maeo indicasse τὴν ἐκείνου nempe Pythagorae προεπίνοιαν. 
Sed quid sit προεπίνοια merito dubitaveris. Positum esse de- 
beret, si sanum est, omnino pro éz/voiav, cogitationem, 
commentum seu placitum. | Attamen vel sic turbatum videri 
verborum ordinem, cum σημαένοντος non satis concinne po- 
situm sit, facile apparet. In codd. tamen nihil praesidii. HEE- 
REN. Sensus est: abunde Platonem indicasse , iam ante se 
(Platonem) Pythagorae hanc fuisse sententiam , ut in simili- 
tudine dei bonorum finem positum esse statueret. Voce προ- 
ἐπίνοια etiam Stephani thesaurus caret. 

— 24. ἐν τῇ πολιτείᾳ] P. 716 (000). 

— 27. οὐ πολύδοξον) Haec addidit Heerenius cll. p. 25, 5. 

— 80. εἰς] Codd. εἰς correxit Heeren. 

P. 22, 2. Locus Platonis est p. 90. unde Heerenius correxit 
quae apud Stobaeum sic ferebantur ὁμοέως «v vo δέ, propius 


vero À. ὁμοίως ἂν τάδε. 


CLX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM Il. 


P. 22, 5. μέλλοντα] E ἔπειτα χρόνον apud Platonem. 

— 10. ἢ] Codd. ἡ ut 1. 13. et 15. correxit Rassow Observ. 
crit. in Aristot. (Berol. 1859) p. 235. 

— 14. ταύτην] Heeren. ταύτῃ. 

— 18. ἐνέργειαν] Heeren. et Gaisf. οἷον ἐνέργειαν. con- 
jectura inutili. Cf. p. 26, 26. ubi item Heeren. olov ante ὕπαρ- 
ξις additurus erat. 

— 2]. προηγουμένης) Sic Gaisfordus. προηγουμένοις Cant. 
προηγουμένην V. A. προηγούμενος E. προηγουμένως Heeren. 

— 23. τοῦ τὴν] Codd. ταύτην, correxit Heeren. 

— 25. Πλάτωνος] Heeren. affert Euthyd. p. 288. 

— 80. καλὸν] Libri τὸ καλὸν, correxit Rassow l.l. καϑ᾽ 
9] Heeren. καὶ τό. 

— 81. καὶ τὸ] ἢ τὸ V. Α. παρέχον] Ante Heeren. σταρ- 
ἔχειν. 

P. 23, 1. ἔννοια] Ante Heerenium εὔνοια. 

— ὅ. Τιμαίῳ] Ρ. 64. τὸ μὲν παρὰ φύσιν καὶ βέαιον 
γιγνόμενον ἀϑρόον παρ᾽ ἡμῖν πάϑος ἀλγεινόν " τὸ δ᾽ ἔναν- 
τίον τούτοις ἐναντίον. 

— 6. νικομαχείων] Vulgo νεκομαχιῶν. 

— 10. εὐδαιμονίη ψυχῆς καὶ κακοδαιμονίη] Temere Hee- 
renius ἐν τῷ περὶ εὐδαιμονέης καὶ κακοδαιμονίης. 

— 11. βοσκήμασι οἰκέει Libri βοσκήμασιν οἰκεῖ, 

— 12. εὐδαιμονίαν x«i] Haec adieci. 

— 11. κατὰ ταὐτὸ] Ante Heerenium κατὰ τοῦτο, quod 
servari potest. 

— 19. δέδωκεν ὁ 0 ϑεὺς] Libri δέδωκεν ὅϑεν, Heeren. óé 
δωκεν ὁ ϑεὸς ὅϑεν. Imo ὅϑεν ex ipso illo ὁ ϑεὸς corruptum est. 

-- 28. δύο γὰρ] Platonica leguntur Legg. l. p. 636. 

— 25, ὧν ὃ μὲν ἀρυτόμενος, ὅϑεν — ὁπόσον εὐδαιμονεῖ] 
E Platone supplevit et correxit Gaisfordus. Codd. corrupte ὧν 
᾿ὁ μὲν ἀρυτοδαίμονι. 

— 99. καὶ ὅπῃ καὶ ὅπως Platonis libri καὶ ὁπότε καὶ 
ὁπόσον. quo nihil deterior est Stobaei lectio. 

— 82. dy μὲν μὲν ἐν vulgo. 

P. 24, 4, ἀλλήλοις διαφέρονται] Haec adicienda fuisse 
apertum est, nec sufficit quod Heeren. supplevit διαφέρουσε. 
Adde quod aliud est διαφέρειν aliud διαφέρεσϑαι. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXI 


P. 24, 9. ἢ τὸ] Vulgo καὶ τό. 

— 11, τῇ ἐκείνου] τῇ κείνου i. e. τῇ xsvov A. 

— 18. δι᾿ αὐτὸ} Haec vulgo desunt. 

— 11. καϑοραϑήσεται τῶν κατὰ μέρος] Heerenius καϑὸ 
κρατήσει τῶν μερῶν," in quibus praeter καϑὸ nihil verum est. 

— 20. πρώτου τῶν νόμων] P. 631. 

— 21. διττὰ διπλὰ apud Platonem. 

— 28. καὶ ἐὰν — ἐλάττονα] Apud Platonem καὶ ἐὰν μὲν 
δέχηταί τις τὰ μείξονα πόλις, κτᾶται καὶ τὰ ἐλάττονα. 

— 24. παρίσταται) Vulgo παρέίστασϑαι. apud Platonem 
πόλις κτᾶται; cui fortasse meglarovou reddendum est. 

— 26. ὑγέεια] Vulgo ὑγεία. 

— 32. κραϑέντων | Codd. κρεϑέντων, correctum e Platone. 

P. 25, 4. ἐνδιαστελοῦμαι] Vulgo ἐνδιαστέλλομαι., A. ἐν- 
διατελοῦμαι. 

— 1. τῶν γὰρ ἀγαθῶν] Vulgo τῶν ἀγαθῶν. Cf. lin. 11, 
Pravam loci distinctionem (τῷ γένει τῶν ἀγαθῶν τὰ μὲν) 
τ corr. Meurer Ἰ. l p. 15. qui διττῶς dedit pro διχῶς. . 

— 11]. τὰ μὲν — τὰ δὲ] Ante Heer. τὰς μὲν --- τὰς δέ.. 

— 12. ἀρετὰς] ἃ ἀρετὰς Heer. et Gaisf. In sequentibus 
vulgo εὐπορίας καὶ εὐεξίας. Transposui propter lin. 9. 10. 

— 14. τἀγαϑὸν] ἀγαϑὸν ante Heeren. 

— 16. ἐνέοις] ἐν οἷς ante Heeren. 

— 22. Φιλήβῳ) P. 55. 

P. 26, 2. τόπους] Libri τρόπους, emendavit Heeren. In 
seqq. corrige typoth. vitium &ígeza. 

— 5. αὐτῶν] Recte Meurer 1. l. Ρ. 14, 70. αὑτῶν. 

— 9. τῶν σωματικῶν ἡδοναὶ] iovis Meurer. 

— 11. αὐτὰ δι᾽ αὑτὰ] δι’ αὑτὰ addidi, sufficit δι᾿ αὐτὰ 
scribere ut voluit Meurer 1. 1. 

— 16. 17. τὴν ἐφ᾽ à] ἐφιετὰ (?) Meurer p. 14, 70. fort. 
τῶν ἐφ᾽ a. 

— 20. τὴν καϑ᾽ ἑκάστην ἕξιν] L e. singulas quasque 
ἕξεις. Fallitur Heerenius ad ἑκάστην subaudiens ἀρετήν. 

— 21. ὠνομάσϑη] Cant. ὠνόμασϑαι i. e. ὠνομάσϑαι, 
quod sine dubitatione verum. Respicit scriptor ad Platonicam 
TOU καλοῦ etymologiam i in Cratylo p. 416. cf. infra p. 55, 29. 
καλὸν ὅτι πρὸς ξαυτὴν καλεῖν πέφυκεν (ἀρετὴ) τοὺς ὀρεγο- 

ΒΊΟΒ. ECL. PRYS. L 


OLXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


μένους αὐτῆς. et p. 72, 22. ἐξ αὑτοῦ προσκλητικὸν τι ἔχει 
τὸ καλ 

P. 26, 35. ὡς τὸ οὗ ἕνεκα] Libri ὥστε τοῦ οὗ ἕνεκα. Hee- 
ren. et Gaisf. ὥστε τὸ οὗ ἕνεκα. in quibus ὥστε falsum est. 
Scribendum erat ὡς τὸ ov ἕνεκα. Statim δὲ ante δι᾿ addidit 
Heeren. 

— 80. ,xegogixev ] Distinzit, sic enim scribendum putavi; 
vulgo κεχώρηκεν. 

— ib. τοῖς ἠϑικοῖς) Post ἡἠϑικοῖς subiungitur tum in 
Cant. ed. tum in codd. nova paragraphus, inscripta περὲ δόξης, 
de opinione , locum Platonis continens ex libris de Republ. Ill. 
Op. II. p. 418. Φαίνεταί μοι δόξα rel. usque ad ὀρθῶς λέγεις. 
Verum caput περὶ δόξης supra iam affuit libro I. [p. 154, 6. 
ed. Cant.|] ubi idem quoque locus Platonis iam exhibitus est. 
Male itaque ea hic repetita esse (forte cum casu margini ad- 
scripta essent, in contextum recepta,) satis patet; excludendi 
itaque putavi. HEEREN. 

P. 27, 8. τὰ uiv] τὰ uiv εἶναι sine idonea causa Heer. el 
Gaisfordus. 

— 11.12. ἀδικίαν ἀκολασίαν] Vulgo: ὠκολασίαν ἀδι- 
κίαν δειλίαν, quod recte apud Cant. ultimo loco positum est, 
ante ἀδιεκέαν habet A. sequente Gaisfordo. 

— 15. ὑγίειαν] Vulgo ὑγείαν. 

— 17. καὶ δικαιοσύνην] Haec necessario adicienda erant. 

— 19. ϑάρρος} Vulgo ϑάρσος. Cf. ad p. 29, 80. 

— 22. δικαιοσύνην καὶ ἀνδρείαν] Vulgo ἀνδρείαν καὶ 
δικαιοσύνην. 

— 27. ἀδυναμίαν] Excidit aliquid quod ἰσχύι ψυχῆς re- 
spondeat, e. c. ἀσϑένεια ψυχῆς» nisi l. 24. καὶ ἰσχὺν ψυχῆς 
delere praestat. 

P. 28, 4. xol ἀεὶ] Ante Heeren. καὶ τῶν ἀεί. 

— 1. περιπάτησιν] In enumeratione malorum infra legi- 
mus ἄφρονα ἀπόκρισιν, quare ἐρώτησιν h. ]. reponere velit 
Heeren. Sed vide Rossium in Comment. Laert. p. 138. 139. qui 
recte monet περιπάτησιν significare sermones quos philosophi 
habebant in porticu deambulantes. "Vid. infra p. 167, 22. ed. 
Cant. (p. 29, 31). GAISFORD. 

— 12. καὶ ἀεί] καὶ add. Heeren. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. OLXII 


P. 28, 14. οὔτ᾽ ἐν] Vulgo « ovrs. Cf. lin. 8. 

— 15. χρηστὰ] Malim εὔχρηστα, cui melius respondet 
δύσχρηστα lin. 18. Cfr. Diogenes Laert. VII, 59. 

— 19. xal ἀνοέκεια]) Haec vulgo ante καὶ εὐπρεπὴ po- 
sita sunt. 

— 21. ἀποδίδοσθαι] Sic dedi ex A. ἀποδιδόσϑαι Cant. 
ἀποδεδόσϑαι Heeren. 

— 22. τὸ δὲ πρῶτον εἶναι αἴτιον] πρώτως V. À. male 
verba haec spuria statuit Heerenius. 

» τ 

— 22. ἀφ οὐ — ἢ ὑφ᾽ οὗ] Sic Heeren. pro ἀφ᾽ οὗ — 
καὶ ὑφ᾽ οὗ, laudato Sexto Emp. c. Mathem. XI, 21. (p. 950 
Bekk. ) λέγεται γὰρ ἀγαϑόν. φασί, καϑ᾽ ἕνα μὲν τρόπον τὸ 
ὑφ᾽ οὗ 1j ἀφ᾽ οὔ ἔστιν ὠφελεῖσθαι, i ὃ δὴ ἀρχικώτατον 
ὑπῆρχε καὶ ἀρετή" ἀπὸ γὰρ ταύτης ὥσπερ τενὸς πηγῆς πᾶσα 
πέφυκεν ἀνίσχειν ὠφέλεια. xao ἕτερον δὲ τὸ xa 9 ὃ συμ- 
βαίνει ὠφελεῖσϑαι' οὕτως οὐ μόνον αἱ ἀρεταὶ λεχϑή- 


σονται ἀγαϑά, ἀλλὰ καὶ αἱ xov αὐτὰς πράξεις; εἴπερ καὶ 


κατὰ ταύτας συμβαίνει ὠφελεῖσθαι. κατὰ δὲ τὸν τρίτον καὶ 
τελευταῖον τρόπον λέγεται ἀγαϑὸν τὸ οἷόν τε ὠφελεῖν, 
ἐμπεριλαμβανούσης τῆς αποδόσεως ταύτης τὰς τὸ ἀρετὰς 
καὶ τὰς ἐναρέτους πράξεις καὶ τοὺς φίλους καὶ σπουδαίους 
ἀνθρώπους. His similia idem habet Pyrrh. ΠΙ. 169. p. 160, 

Bekk. adde Diog. Laert. VII, 94. d αϑὸν δὲ κοινῶς μὲν τὸ οὗ 
τι ὄφελος, ἰδίως δ᾽ ἤτοι ταυτὸν ἢ οὐχ ἕτερον ὠφελείας, ὅϑεν 
αὐτήν τε τὴν ἀρετὴν καὶ τὸ μετέχον αὐτῆς τριχῶς οὕτως 
λέγεσθαι. οἷον τὸ ἀγαϑὸν ἀφ᾽ οὗ συμβαίνει , ὡς τὴν πρᾶξιν 
τὴν κατ᾽ ἀρετήν" ὑφ᾽ ov δὲ, ὡς τὸν σπουδαῖον τὸν μετ- 
ἔχοντα τῆς ἀρετῆς. Sed totum de hoc triplici Stoicorum bono 
et malo locum nemo plenius illustrat quam Schol. Luciani p. 209. 
Iac. (vol. VII. p. 338. Lehm.), qui dubitári non potest quin sua 
ex antiquo fonte vel e pleniore Stobaeo, quam nunc habemus, 
derivaverit. Sic autem scribit : τριχῶς ἔλεγον οὗ στωικοὶ τὸ 
ἀγαϑόν" τὸ μὲν γὰρ πρῶτον καὶ οἷον πηγῆς ἔχον χώραν, 
ὃ xoi ᾿ἀφορίξονται ἀγαϑὸν εἶναι λέγοντες, ἀφ᾽ οὐ συμ - 
βαίνει ὠφελεῖσθαι τῷ πρώτως εἶναι αἰτίαν καὶ ὑφ᾽ 

ου. δεύτερον κα ϑ' ὃ συμβαίνει ὠφελεῖσϑαι; ὥσπερ 
εἰ ᾿ϑερμαινόμενός τις ψύχους [τῆς νόσου] ἀπαλλάττεται" οὐ 
γὰρ τὸ ϑερμαῖνον ἀλλὰ τὸ ϑερμαίνεσθϑαι αἴτιον τῆς ὦφε- 


L? 


CLXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


λείας. καὶ τρίτον ἔλεγον ἀγαϑὸν κοινότερον καὶ ἐπὶ τὰ εἰ- 
ρημένα διατεῖνον, τὸ οἱονεὶ ὠφελοῦν, ὅπερ οὐ τοῦ ὄν- 
τῶς ὄντος περιδράττεται ἀλλὰ τοῦ ἐν “ὑπολήψει. ὁμοέως 
τούτοις καὶ τὸ κακὸν εἶναι τριττόν, τό τε ἀφ᾽ οὗ (add. 7] 
ὑφ ᾿ οὔ) συμβαίνει βλάπτεσϑαι, ὡς ὁ καιόμενος ἀπὸ (ὑπὸ ?) 
πυρός. καὶ τὸ se 0,'0c ὁ χειμῶνος ὕπαιθρος . διανυκτε- 
ρεύσας; καὶ κοινότερον καὶ ἐπὶ τὰ ὄντως (add. ὄντα) ἀνα- 
φερόμενον , ὡς εἰ φάσκοι τις πρὸς τὴν αἴσϑησιν ἀποβλέ- 
70V, τὸν σωφροσύνης ἕνεκεν πόνοις αὑτὸν ἐκδόντα ἀνιαρῶς 
διακεῖσθαι. 

P. 28, 23. τὸ δὲ δεύτερον Vulgo τὸ δεύτερον. 

— 24. κοινότερον] Vulgo κοεμότατον. praeterea adden- 
dum opinor τούτων. cf. l. 28. Sequentia melius leguntur apud 
schol. Luciani καὶ émi τὰ (προ)εερημένα διατεῖνον. : 

— 25. olov ὠφελεῖν) Gaisfordus e Sexto οἷόν τε ὠφελεῖν 
et hic et 1. 29. ofovel ὠφελοῦν schol. Luciani. . 

— 26. τῶν ἀγαϑῶὼν] Scribendum videtur τοῦ ἀγαϑοῦ. 

— 28. καϑ᾽ 6] Vulgo καϑ᾽ ov. 

— 29. τούτων | Propter definitionum parallelismum, quem 
constanter hic scriptor sequitur, addenda suspicor xe éz- 
διατεῖνον καὶ ἐπὶ τὰ προειρημένα. 

— 80, τῶν δ᾽ ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι] Haec et sequentia 
ita leguntur apud schol. Luciani 1. 1. p. 339. τούτων δὲ τῶν 
ἀγαθῶν τὰ μὲν εἶναι περὶ ψυχὴν τὰ δὲ ἐκτός, εἴτε στερὶ 
σῶμα εἴτε περὶ τὰ κυρίως ἐκτός. τὰ δὲ οὔτε “κατὰ ψυχὴν 
οὔτε ἐκτός, ὥσπερ ὅσοι φιλέαν μὲν πρὸς ἡμᾶς ἥ τινα σχέσιν 
οὐκ ἔχουσιν, τῷ μηδὲ γνωστοὶ ἡ ἡμῖν εἶναι, ἄλλως δὲ σπου- 
δαῖοί eias καὶ ἔχοντες à ἀρετάς, ἀναλόγως τούτοις καὶ τὰ κακὰ 
τριττὴν ἔχει διαφοράν. καὶ ἔτι τῶν ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναί 
φασι διαϑέσεις,, ὡς τὰς ἀρετάς, τὰ δὲ ἕξεις, ὡς τὰ ἐπετη- 
δεύματα, τὰ δὲ οὔτε ἕξεις οὔτε διαϑέσεις. ὡς αἴ κατὰ τὰς 
ἀρετὰς ἐνέργειαι; οἷον ἡ ἡ φρονίμευσις . 7 δικαίωσις ἀναλό- 
γῶς καὶ ef περὶ ψυχὴν κακίαι, ὡς φϑόνος καὶ φϑόνησις. 

P. 29, 3. 4. τοὺς τὰς ἀρετὰς] τοὺς Heeren. addidit, fort. 
πάντας τοὺς τὰς ἀρετας. 

— 6. τάς τε κακίας σὺν ταῖς μοχϑηραῖς ξξεσι] Pro σὺν 
ταῖς V. habet καὶ ταῖς, A. καὶ ταῖς i. e. τάς, quae ad hanc 
scripturam ducunt τάς τε κακίας καὶ τὰς μοχϑηρὰς ἕξεις. 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXV 


P. 29, 8. οὔτε δὲ] Vulgo οὔτε. 

— 9. καὶ πάντας] Supplendum videtur καὶ [καϑόλου] 
σάντας. 

— 11. εἶναι διαϑέσεις τὰ δ᾽ ἕξεις, τὰ δ᾽ ἕξεις μὲν] Codd. 
εἶναι διαϑέσεις,, τὰ δὲ ἕξεις μέν.  Corrigunt εἶναι ἕξεις, τὰ 
δὲ διαϑέσεις, τὰ δὲ ἕξεις μέν. Verum esse verborum ordinem 
quem ego posui, sequentia ostendunt. 

— 14, ὡς Sic Heeren. pro καὶ, Bakius οἷον. 

, — 16. ἀρετὰς Vulgo αὐτὰς. correxi e schol. Luciani, 
qui statim pro φρόνησεν recte habet poovíuevotv, quae Stoica 
vocis forma est, comparanda illa cum φρονίμευμα p. 953, 12. 
σωφρονέμευμα ib. 14. ἀδίκευσις et ἀφρόνευσις p. 29, 26. 

--- 18. 10. διαϑέσεις τὰ δ᾽ ἕξεις. τὰ δ᾽ ἕξεις μὲν] Vulgo 
διαϑέσεις. τὰ δ᾽ ἕξεις μέν. Minus recte Gaisfordus voluit 


' ξξεις. τὰ δὲ διαϑέσεις. τὰ δ᾽ ἕξεις μέν. 


— 91. καὶ οὐ διαϑέσεις] Haec addenda fuisse intelligitur 
4 lin. 13. 

— 24, οὔτε δ᾽ ἕξεις] Vulgo ovo" ἕξεις. 

— 921. τῶν δ᾽ Tia Spengel. pro τῶν τε. 

— 30. ϑάρρος] Vulgo ϑάρσος; qua forma non credibile 
est usum esse scriptorem, qui constanter dixit ϑαρραλέος. 
Tum lacunam indicavi. Excidit aliquid quod τῇ κλοπῇ respon- 
«leat. p. 80, 6. e. c. εὐεργεσία. 

P. 30, 6. Indicavi lacunam propter p. 29, 30. Excidit δυσ- 
φροσύνη. 

— 1. τελικὰ] Parallelismi causa addendum videtur μόνον 
ἐστὶν ἀγαϑά. πᾶσαι] Vulgo deest. 

— 11. — p. 86, 29. Quae hic de virtutibus traduntur, suo 
loco mota.et in eam disputationis partem transponenda esse, 
«qua de virtutibus et vitiis agitur (p. 27 seq.), animadvertit 
Spengelius in Münchner Gel. Anz. 1850. p. 263. 

— 14. ἀρετῶν] αἱρετῶν V. A. P. 

— 15. δ᾽ εἶναι] Ante Heeren. δὲ καί. 

— 22. ἀδικίαν — ἑκάστῳ Addidit Heerenius. 

P. 31, 1. περὶ τὰς ὑπομονᾶς, τὴν δὲ δικαιοσύνην] Haec 
apud Heerenium exciderunt, quod. fefellit Spengelium. p. 203. 

— 13. ἀνταναιρετικὴν καὶ μὴ κεφαλαιωτικὴν] ἃ equo διαι- 
ρετικὴν καὶ ἀνακεφαλαιωτικὴν non male Wyttenb. ad Plut. 


CLXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


Il. p. 103. 4. Fortasse tamen sufficit ἀναιρενικὴ καὶ δὴ καὶ, 
et vero etiam; εὐλογιστία enim turbat οἱ tollit rationes du- 
ctas, sed eadem etiam colligit summam rationum. 

P. 31, 25. ἐμμενετικὴν] Vulgo ἐμμενητικήν. 

— 26. ὅτε — μὴ περιπέσωμεν) Haec singulariter dicta 
sunt pro ὅτε οὐδενὶ δεινῷ περιπεσούμεϑα, 

P. 32, ὅ. τούτου] Ante Heerenium τούτων. 

— 10. κατὰ τὸ σύμφωνον] Sic Heeren. pro καὶ τὸ σύμ- 
govov. 

— 15. ἐπὶ τῆς ἀσκήσεως περιγιγνομένας Scribendum 
ἀπὸ vel ἐκ τῆς ἀσκήσεως. 

— 16. ὑγίειαν] Vulgo ὑγείαν, ut 1. 18. 21. 

— 22. ἰσχὺς] ἡ 1 ἰσχὺς Heeren. 

— 24. καὶ πράττειν καὶ μή] Meurer p. 15. καὶ πράττειν 
[ὡς δεῖ] καὶ μή. quae vera esse videtur emendatio. 

— 25. ὥσπερ ze | Ante Davisium ὥσπερ γε. 

— 26. αὐτῷ] αὐτὸ Heeren. 

— 28. μερῶν] Vulgo μελῶν. 

— 29. αὐτοῦ] αὐτὸν Davisius. 

P. 33, 9. za] Ante Heeren. τὰς. 

— 21. διὰ τὸ ὑποτάξαι] Sic vulgo. Wyttenbachius apud 
Lyndenum de Panaetio p. 79. locum sic constituendum existi- 
mabat ἤδη δ᾽ ὃ μέν, διὰ τὸ ἀποτοξεῦσαι εἰς τὴν λευκὴν 
γραμμήν, ἐπιτύχοι, tum alius quidem sagilta in albam lineam 
emittenda scopum feriret.  Rescripsi quod omnium simplicis- 
simum erat διὰ τὸ πατάξαι εἰς τὴν λευκήν. Ad ὃ μὲν e prae- 
cedentibus subintelligendum τύχοι. nisi id ipsum vel simile 
verbum post ἤδη δ᾽ 0 μὲν excidit. Verbum πατάξαι de sagit- 
tae ictu non infrequens est. 

— 29. κατ᾽ ἄλλην] Sic V. Α. κατ᾽ ἄλλα P. κατ᾽ ἄλλον 
Cant. 

— 81. τὰ μὲν ἐν] Ante Heerenium τὰ ἐν. 

P. 84, 7. πνεῦμα — ἔνϑερμον ὃν ψυχὴν ἡγοῦνται 
Diogenes Laert. VII, 157. Ζήνων ὁ Κιτιεὺς xal ᾿Αντίπατρος 
ἐν τοῖς περὶ ψυχῆς καὶ Ποσειδώνιος πνεῦμα ἔνϑερμον εἶναι 
τὴν ψυχήν, Schol. Luciani p. 339. σῶμα δ᾽ ἐδόξαζον καὶ τὴν 
διάνοιαν καὶ τὴν ψυχὴν καϊ τὰς ἀρετᾶς" ψυχὴν μὲν τὸ συμ- 
φυὲς καὶ ἔνϑερμον ἐν ἡμῖν πνεῦμα λέγοντες, καὶ ξῷον slvos 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 11. CLXVII 


αὐτὴν καὶ ξῆν καὶ αἰσθάνεσθαι, μάλιστα τὸ ἡγεμονικὸν 
αὐτῆς μέρος, 0 καὶ διάνοιαν καλοῦσιν. 

P. 34, 14. ἀκολουϑεῖ] Ante Heerenium ἀκολουϑεῖν. 

— M. ἡμιαμβειαέων] Dedi cum mss. ἡμιαμβειαέων. 
Cant, ἡμιομβειαέων.  Valckenarius *an ἡμιτυμβέων Ἐ᾽ quod 
non intelligo. Suspicor nonnulla intercidisse, versiculum for- 
tasse proverbialem, metro iambico dimetro catalectico eonscri- 
ptum, quod genus grammatici ἡμιάμβια nuncupant, vel ἡμίαμ- 
por, veluti schol. Nicandri Ther. 377. GAISFORD, — Vera sine 
dubio nominis huius scriptura est ἡμεαμβεέων. ad ἐαμβεῖον 
illa revocanda. Sed Gaisfordo lacunam statuenti et proverbia- 
lem versum excidisse suspicanti accedere dubito. "Videant alii 
an forte Cleanthes μεμεαμβεέων scripserit, quo nomine scazon- 
tes designari ostendi Anal. Alex. p. 390. De hoc versuum ge- 
nere idem dici potest quod Stoici de hominibus dicebant, ha- 
bere eos éx φύσεως ἀφορμὰς πρὸς ἀρετὴν; i. e. ad absolutam 
iambici trimetri perfecGonem. Sed vereor ne haec quoque loci 
expediendi ratio claudicare dicatur. 

— 20. κατὰ] Inseruit Heeren. 

— 21. μηδεμιᾶς] Sic Heerenius pro μηδεμίαν. 

— 22. ἀκολούϑως γὰρ] Nonne ἀραὶ ὁ κατὰ νοῦν ποιῶν] 
Sic scripsi pro κατὰ νοῦν ἔχων. 

— 38. διαλεχτικῶς} In colloquendo vel disputando, re- 
scripsi pro díadexrixóc. convenit hoc cum iis quae sequun- 
tur; Stoicos vero solos sapientes tantum eloquentes vocasse, 
et testatur Diog. Laert. VII, 122. et infra ipse tradit Stobaeus 
μόνον τὸν σοφὸν διαλεκτικόν. HEEREN. 

— 25. κατ᾽ ἀρετὴν] Vulgo κατὰ τὴν ἀρετήν. 

— 20. ἐρωτομανῆ τινα] Cant. ἐνωτομανῆτε τινά, V. À. 
ἐρωτομανῶν tive, Heeren. ἐρωτομανοῦντα. ἔτει δ᾽ Ante 
Heerenium εἰ δ᾽. 

— 26. τόν γ᾽ Sic Heerenius. Cant. TOv, À. τόν τ΄. 

— 32. τοῦ] Ante Heeren. τὸ. ᾿ ἐξάγεσϑαι] Wyttenbachius 
διεξάγεσϑαε. malim διάγεσϑαι. 

P. 85, 2, τέρψιν] Canterus τρέψιν. 

-- 3. οὖσαν ἐπὶ τὴν κατ᾽ ἀρετήν] Fortasse ἄγουσων ἐπὶ 
τ[ὁ £v κατ᾽ ἀρετήν.. Cf. 1. 28. 

— 4, ἐρασθήσεσϑαι τὸν νοῦν ἔχοντα) Diog. Laert. VII, 


OLXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


129. καὶ ἐρασϑήσεσϑαι τὸν σοφὸν τῶν νέων; ἐῶν ἐμφαινόν- 
τῶν διὰ τοῦ εἴδους τὴν πρὸς ἀρετὴν εὐφυίαν. ὥς go Ζή- 
νῶν ἐν τῇ πολιτεία καὶ Χρύσιππος ἐν τῷ πρώτῳ περὲ βίων 
καὶ ᾿Δἀπολλόδωρος dv τῇ ἠϑικῇ. De re ipsa cf. Lipsius Manud. 
Stoic. III, 16. HEEREN. Cf. Stobaeus Flor. LXIII, 31. sixóv- 
τος τινὸς * oUX ἐρασϑήσεται ὃ o σοφός" μαρτυρεῖ γοῦν Mev£- 
δημος Ἐπίκουρος ᾿Αλεξῖνος᾽» “τῇ αὐτῇ ]? ἔφη Χρύσιππος 
“χρήσομαι. ἀποδείξει εἶ γὰρ ᾿Αλεξῖνος ὁ 0 ἀνάγωγος καὶ ᾿πί- 
κούρος ó ἀναίσθητος καὶ Mevéónuoc ὁ λῆρος οὔ φασιν, ἐρα- 
σϑήσεται ἄρα. Ad Stoicorum amores spectat item Batho co- 
micus apud Stobaeum Flor. VI, 29. 

P. 35, 9. ἃ ποιεῖ" εδήλον" ὃν τρόπον γὰρ] Ita distinxi, 
vulgo ἃ ποιεῖ δῆλον. ὃν τρύπον γάρ. 

— 13. πάντ᾽ ev] Vulgo πάντα Ev. Α. πᾶν τ᾽ εὖ. 

— 20. δὲ xoi] Ante Heerenium τήν. 

— 21. τὰς] Ante Heerenium καὶ κατά, Cant. in n marg. 7ta- 
σὰς τάς. 

— 28. ἔν τε] Ante Heerenium ἕν. Valckenarius dv δέ 
καταλείπουσι) Valckenarius καταλέγουσι, nescio quam ob 
causam. 

— 20. ὑπογραάφουσι] Libri περιγράφουσι.. corr. Wytten- 
bachius. Cfr. p. 36, 14. 28. 
^ — 27. v0 ξῆν) Haec inserui. Cf. ad 1. 3. 

— 31. εἴς wwe] Ante Heerenium εἶ vive, fort. tamen 
praestat Ér; τενά. idem mox ἀναλήψεως dedit pro ἀναλήψεων. 

P. 36, 7. ἄλλων] Libri ἄλλους; corr. Heeren. 

— 9. μηδὲν δὲ τούτων ὑπάρχειν τῷ φαύλῳ] Sic emen- 
davi librorum scripturam μηδενὶ v. ὑπ. τῶν φαύλων » Cuius 
loco Gaisfordus praeeunte Heerenio edidit μηδενὶ δέ τε τ. ὑπ. 
τῶν φαύλων. 

— 16. πολλὰ τῶν πρὸς ϑεοὺς δικαίων] Sic corrigendum 
erat quod libri habent πολλὰ τῷ πρὸς ϑεοὺς δικαίῳ. non 
ut Heeren. et Gaisfordus voluerunt πολλὰ τὸ πρὸς ϑεοὺς 
δίκαιον. 

— 22. συγκαϑεικέναι] Hoc recepi ex A. vulgo συγκαϑὴη- 
κέναι, quod etsi pro συγκαταβεβηκέναι dictum defendi potest 
ex usu sequiorum (v. Lobeck. ad Phryn. p. 744. et quae dixi 
Praef. ad Scymnum p. 6.), praetuli tamen cod. scripturam, 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXIX 


quae ad eundem sensum redit. V. Hemsterhusium ad Thomam 
Mag. p. 815. et Heindorfium ad Platonis Theaet. p. 360. 

P. 36, 27. πτοιώδεις} Libri ποιώδεις , corr. Canterus in 
marg. 

— 31. δι᾿ αὐτὰ αἴρετὰ — ποιητικὰ) Quae Stobaeus δι᾽ 
αὑτὰ αἱρετὰ et ποιητικὰ vocat, apud Diog. VII, 96. τελικὰ et 
ποιητικὰ vocantur, , ubi tamen tertium genus subiungitur a 
nostro neglectum, τὰ δὲ τελικὰ καὶ ποιητικά. HEEREN. 

P. 37, 2. E ἑτέρων] Ante Heerenium τῶν ἑτέρων. 

-- 8. ὃ δὲ... δοκεμαστόν] Parenthesi inclusa ad- 
denda fuisse, res ipsa docet; quid praeterea post ὃ δὲ exci- 
derit, alii fortasse reperient. 


— 10. ἐπαινετῶν] Sic Cant. in margine pro ἀπ᾽ ἀρετῆς. 


— 28. ἐκλεκτικὴν [τὶ ἐκλεκτήν. —Correxit Meurer 
1.1. p. 15. 

P 26. ἔτι] Libri ἐπεὶ. correxit in marg. Canterus. 

P. 38, 3. φαντασιῶν δεκτικὴν Davisius ex Diog. Laert. 
VII, 47. iy φαντασιῶν προσδέξει. 

— 4. ἐν τόνῳ] V. Salmasium ad Simpl: p. 95. Heerenio 
laudatum. φιλίαν] Ante haec complura videntur excidisse. 

— 10. ἐρωτικὴν] Ante Heeren. ἐρωτικῶν. 

— 14. τέκνον — ἔχουσα] Ante Heeren. τέκνοις 2— ἔχουσι. 

— 16. γήρατος] Ante Heeren. γῆρα. qui mox ἔχουσα pro 
ἔχοντι. 

— 17. εὐξωίαν] Post hoc lacunam indicavi sequutus Spen- 
gelium p. 268. 

— 21. φανερὸν δὲ διὰ τούτων] Ita edidi pro φανερὸν δὲ 
ἀεί τε τούτων. Heerenius φανερὸν δ᾽ ἔσται ἐκ τούτων. 

— 95. ληπτὸν δὲ τὸ ἀξίαν ἔχον] Haec supplevi praeeunte 
Heerenio. 

— 26. ληπτοῦ] Ante Heerenium ληπτιροῦ. τὸ αὐϑαί- 
ρετον] τὸ δι᾿ eve αἱρετόν 

— 29. φασὶ καὶ τὴν ἀρετὴν} Schol. Luciani Pp. 340. ἀλλὰ 
καὶ τὴν ἀρετὴν πᾶσαν τὴν στερὲ ἄνϑρωπον καὶ τὴν εὐδαι- 
μονίαν καὶ τὸ τέλος λογικὰ εἶναί φασι. καὶ τὴν μὲν εὐδαι- 
μονίαν ξωὴν ἀκόλουθον εἶναι καὶ ὁμολογουμένην τῇ φύσει, 
τὸ δὲ τέλος ὁμοίως τὸ ὁμολογουμένως ξῆν, τοῦτο δὲ ἔστι τὸ 
κατὰ ἕνα λόγον καὶ σύμφωνον triv, ὡς τῶν μαχομένως ξών- 


CLXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


τῶν κακοδαιμονούντων" Διογένης δὲ αὐτὴν εὐλόγιστον ξωὴν 
ἐν τῇ τῶν κατὰ φύσιν ἐκλογῇ καὶ ἀπεκλογῇ. Sic enim haec 
scribenda sunt. 

P. 39, 2. μαχομένως £avrov] Hoc rescripsi ex schol. Lu- 
cijani. Idem coniectura assecutus erat Davisius ad Cic. de Fin. 
H, 12. Vulgo μαχομένων ξῴων. 

— 11. εὐλογιστέαν] Davisius εὐλογιστεῖν , schol. Luciani 
]. 1. εὐλόγιστον ξωήν. 

— 16. xe αὑτὸν] Vulgo κατ᾽ αὐτόν. 

— 18. τὸ δὲ τέλος] Schol. Luciani p. 840: τριχῶς δὲ τὸ 
τέλος φασί" τὸ τελικὸν ἀγαθόν. ὡς ἐν τῇ φιλοσυνθεσίᾳ τὴν 
ὁμολογίαν λέγουσι τέλος εἶναι, καὶ τὸν σκοπόν, οἷον τὸν 
ὁμολογούμενον βίον" καὶ τρίτον τέλος. τὸ ἔσχατον τῶν ὀρε- 
sse, ip 9 (lg. ἐφ᾽ 0) πάντα τὰ ἄλλα ἀναφέρεται. 

— 20. τό τε γάρ] Scribendum τὸ γάρ, nisi in sequentibus 
potius structura turbata est. 

— 21. ἐν φιλολόγῳ συνηϑείᾳ, ὡς τὴν ὁμολογίαν λέγουσι 
τέλος εἶναι] Mirabili varietate pro ἐν φιλολόγῳ συνηϑεέᾳ, in 
decía confabulalione, schol. Luc. 1. l. habet φιλοσυνθ ssl, 
cui si quid tribuendum est, conicere possis ἐν φιλολόχῳ συν- 
ϑεσίᾳ. in verbosa pactione. Praeterea pro ὡς aut ἧς scri- 
bendum est, aut ὡς ante ἐν φιλολόγῳ͵ transponendum. 

— 26. ἐφ᾽ δ] Ante Heeren. ἐφ᾽ o. 

— 29. στοχαζομένους] Libri σκεπτομένους. Recepi emen- 
dationem Wyttenbachii , quamquam aliud quid latere puto. 

P. 40, 4. κακοδαιμονίαν] Ante Heeren. εὐδαιμονίαν, quod 
vide an δυσδαιμονίαν scribendum sit. 

— 12. ταυτοῦ ὄντος] Libri τοῦ ὄντος 9 corr. Heeren. 

— 22. πὰν) Hoc mea sententia melius hic abesset, nisi 
πάλιν scribendum. 

— 24. πᾶν τὸ ἀγαϑόν] Aut πᾶν ἀγαϑόν scribendum 
est aut in sequentibus πᾶν τὸ αἰσχρόν; alterum praeoptavit 
Heeren. 

— 925. στωικὸν στωικῶν Α. 

— 28. μὲν] μὲν γὰρ Heeren. et Gaisfordus. . 

— 82. εἰ &op] Sic scripsi pro ἢ ἄρα. Heeren. et Gais- 
fordus ἄρα. 

P. 41, 1. πάντα ἐστὶν] Ante Heerenium πάντα ἐστὶ πάντα. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXXI 


P. 41, 2. καὶ κατὰ λόγον] Sic libri, Heerenius et Gais- 
fordus καὶ κατὰ λόγον τὸν αὐτόν. malim καὶ κατὰ τὸν 
αὐτὸν λόγον propter |. 4. αἱρετῶν] Ante Heerenium o£ge- 
τῶν ἐστι. 

— 8. κατωνομάσϑαι]} Hoc recepi ex V. A. κατ᾽ ὠνόμα- 
στον Cant., κατωνόμασται Heeren. et Gaisfordus. 

— 5. τῶν κατὰ τὰς οἰκείας] Heeren. et Gaisf. κατὰ τὰ 
οἰκεῖα. Excidit fortasse τάξεις. 

— 25. ὑγίειαν] Vulgo ὑγείαν. 

— 29. ψυχῆς κατάστασιν] Schol. Luc. l. l. παράστασιν. 
xo ἣν] Ante Heeren. x«9' ἃς. Scribendum potius e schol. 
Luciani p. 340. καϑὸ. Mox pro φαντασιῶν apud schol. φάσεων 
est. Post δεκτική ex eodem inserenda sunt haec ὡς ἐπὶ τῶν 
ἀλογέστως ἐνισταμένων καὶ καρτερούντων. 1}. pro τρωμά- 
τῶν , quae ionica forma est, cave reponas τρωυμάτων;, veris- 
sime enim apud schol. Luciani scriptum est τρωτόν. 

P. 42, 4. ἐν ᾧπερ ἐστὶ] Vulgo ἐν ᾧ πάρεστι. 

— 14. ἀξίαν μήτε] Haec addidit Heeren. 

— 15. περὲ ψυχὴν μὲν εἷναι τοιαῦτα] De προηγμένοις 
οἱ ἀποπροηγμένοις circa animam et corpus quae disputat scri- 
ptor, ea apud schol. Luciani p. 340. non sine insigni varietate 
sic leguntur: καὶ τῶν προηγμένων τὰ μὲν περὲ ψυχὴν εἷ- 
ναι) ὡς εὐφυΐαν προχοπὴν γνώμην ὀξύτητα διανοίας καὶ 
τὰ παραπλήσια. τὰ δὲ περὶ σῶμα, ὡς ὑγέειαν ἐσχὺν εὖαι- 
σϑησίαν καὶ τὰ 0 oux * ἐκτὸς δέ ἐστι τέκνα κτῆσις σύμμε- 
τρος ἀποδοχὴ παρὰ ἀνθρώπων καὶ τὰ ὅμοια. τριχῶς δὲ καὶ 
ἀποπροηγμένα φασὶν ἀναλόγως τοῖς προηγμένοις. καὶ ἀπο- 
νέμουσιν ἑνὶ ἑκάστῳ τῶν τριῶν τῶν ἐπ᾽ ἐκεένοις ἀποδοϑέν- 
τῶν τὰ ἀντικείμενα" οἷον περὶ ψυχὴν ἀποπροηγμένα ἀφυΐὰν 
ἀἁπροκοπίαν δυσμάϑειαν νωϑρύτητα διανοίας καὶ τὰ ὅμοια" 
περὶ δὲ σῶμα καχεξίαν ἀσϑένειαν ,ϑυσαισθησίαν" περὶ δὲ 
τὰ ἐκτὸς πήρωσιν τεκνοποιέαν καταφρόνησιν. παρὰ ἀνθρώ- 
mov καὶ τὰ ὑμοια" οὔτε δὲ προηγμένα οὔτε ἀποπροηγμένα; 
περὶ ψυχὴν μὲν φαντασίαν καὶ συγκατάθεσιν καὶ ὕσα τοι- 
αὕτα; περὶ σῶμα (add. δὲ) λευκότητα καὶ χαροπότητα καὶ 
ἡδονὴν πᾶσαν καὶ πόνον" ἐκτὸς δὲ ὁ ὅσα εὐτελῆ ὄντα — μι 
κρὰν παντελῶς παρέχεται χρείαν; ὡς ἡ καὶ παρὰ τῶν ἀνοή- 
τῶν ἀποδοχή. 


CLXXII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 42, 16. μνήμην] Schol. Luc. γνώμην. 

— 17. ὀξύτητα διάνοιαν] Egregie placet ὀξύτητα δια- 
volag , quod sch. Luc. habet, apud quem opponitur νωϑρότης 
διανοίας. ἐπιμένουσιν] Hoc posui pro ἐπιμόνοις εἰσέν. 
Heeren. sequente Gaisfordo ἐπέμονοί ἐσμεν. Sero video suffi- 
cere ἐπίμονοί εἶσιν. | 

— 18. τέχνας] Ante Heeren. τέχναις. 

— 20. ὑγίειαν Vulgo ὑγείαν. εὐαισϑησίαν] Sequutus 
sum Heerenium sic corrigentem quod libri habent αἰσϑητη- 
ρέαν:; fortasse tamen scribendum est αἰσϑητηρίων [ἀρτιό- 
τητα]. Sed εὐαισθησίαν confirmat schol. Luciani. 

— 25. ἀντιτεϑέμενα) ἀντετιϑέμενα V. A. quod quid sit 
nescio, et tamen sic edidit Gaisfordus, ἀντιϑέμενα male Heer. 
cum Cantero. Scripsi ἀντετιϑέμενα, at codd. lectio ducere vi- 
detur ad ἀντιτεϑειμένα. 

— 26. οὔτε δὲ] Vulgo ovre δὲ τα. 

— 21. ψυχὴν μὲν] Sic volebam pro ψυχήν» μὲν vulgo 
abest. 

— 29. ἡδονὴν πᾶσαν] Sic scripsi pro ἡδονὴν τὲς ἄν, in 
quibus Heerenio, qui τὶς & &v sequente Gaisfordo uncis inclusit, 
substantivum, e. ς. ἡδυπάϑειαν, latere videbatur. Nostrum con- 
firmat schol. Luc. 

— 31. οὔτε ἀποπροηγμένα] Haec addidit Heerenius. 

, P. 43, 1. ἀπ᾽ αὐτῶν] Rectius ἀφ᾽ αὐτῶν. Pro ἔχεε τὴν 
ἀπ᾽ αὐτῶν «χρείαν. schol. Luc. habet L παρέχεται y χρείαν. qui- 
bus addit ὡς ἡ καὶ παρὰ τῶν ἀνοήτων ἀποδο ή. Tum sic 
pergit: τῆς δὲ b ψυχῆς οὔσης κυρεωτέρας πρὸς τὸ κατὰ φύσιν 
tov, δῆλον ὅ ὅτε καὶ τὰ περὶ “ψυχὴν κατὰ φύσιν ὄντα καὶ 
προηγούμενα τὴν ἀξίαν ἔχει τῶν περὶ τὸ σῶμα καὶ τῶν ἐπτός, 
οἷον εὐφυΐα πρὸς ἀρετὴν ὑπερέχει τῆς τοῦ σώματος εὐφυΐας, 
«αὐ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως. Eri τῶν ἀδιαφόρων ὁρμῆς μὲν 
κενητικὰ ὅσα κατὰ φύσιν! οἷον ἰσχύς, “ἀφορμῆς δὲ τὸ παρὰ, 
φύσιν, ὡς νόσος. τὰ δὲ οὔϑ᾽ ὁρμῆς οὗτε ἀφορμῆς» ὡς σε- 
ριττὰς ἢ ἀρτίους ἔχειν τὰς τρίχας. καὶ ἐπὶ τῶν età φύσιν 
ἀδιαφόρων τὰ μέν ἐστι πρῶτα κατὰ φύσιν, ὡς κένησες 1j 7 
σχέσις κατὰ τοὺς σπερματικοὺς λόγους γινομένη, olov ὑγέεια 
καὶ αἴσϑησις, λέγω δὲ τὴν κατάληψιν καὶ ἰσχύν. κατὰ μετ- 
οχὴν δὲ ὅσα μετέχεε κινήσεως καὶ σχέσεως κατὰ τοὺς σπερ- 


ΨΙΕ. w—— -ὖνι I-— 


.- wu — W€- 


ooo on ὍΣ — . o VT a 4 $5 


/ 
ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXXI 


ματικοὺς λόγους; οἷον χεὶρ ἀρτία καὶ σῶμα ὑγιεινὸν καὶ 
αἴσϑησις μὴ πεπηρωμένη. πάντα δὲ τὰ κατὰ φύσιν ληπτά 
ἐστι. φασίν , τὰ δὲ παρὰ φύσιν ἄληπτα. καὶ τῶν κατὰ φύ- 
div δι᾿ αὑτὰ εἶναι ληπτὰ ὅσα ὁρμῆς ἐστι κενητικὰ καταστρε- 
πτῶς ἐπ᾽ αὐτά, T] ἐπὶ τὸ ἀνέχεσϑαι αὐτῶν, οἷον ὑγίρια 
εὐαισϑησία ἀπονία κάλλος σώματος, τὰ δὲ δι᾽ ἕτερα ῦσα 
ὁρμῆς ἐστι κινητικά; ἀνεκτικῶς dy ἕτερα, καὶ μὴ κατα- 
στρεπτικῶς » οἷον πλοῦτος καὶ δόξα καὶ τὰ ὅμοια. 

P. 43, 6. ὑπεράγειν] ὑπερέχειν schol. Luciani. 

— 11. τὰ] Ante Heerenium τὰς. 

— 12. ἀρτίας] ἀρτίους V. A. et schol. Luc. ἀρτέας Diog. 
Laert. VII, 104. 

— 14. πρῶτα κατὰ φύσιν] V. Madvig. ad Cicer. de Fin. 
p. 831, 1. 

— 16. ὑγίεια] ὑγεία V. À. propius vero Cant. ὑγείαι. 

— 19. ὑγιαῖνον] Scribe ὑγιεινόν, e schol. Luciani. 

— 20. μὴ] Ante Heeren. μήτε, et sic schol. Luc. 

— 21. πάντα δὲ τὰ κατα] Vulgo πάντα δὲ κατά. 

οὶ 92. πάντα τὰ παρὰ] Vulgo & ἅπαντα τὰ, Heeren. ἅπαντα 
παρὰ , schol. Luc. τὰ δὲ παρὰ. 

— 25. κινητικὰ καὶ κατατρεπτικῶς]. παταστρεπτικῶς 
hic et 1. 28. schol. Luc. καὶ recte om. Heeren. neque habet 
sch. Luc. Nisi excidit aliquid. Fort. κινητικὰ, [μὴ ἀνετικῶς 
ἐφ᾽ ἕτερα] : καὶ κατατρεπτικῶς. ἐπὶ τὸ] Libri ἐπὶ τῶν, Hee- 
ren. ἐπὶ vo, schol. Luciani ἐπὶ τό. 

— 27. ποιητικὰ δὲ] δὲ ab Heeren. additum, τὰ δὲ δι᾽ 
ἕτερα schol Luc. ἐστὲν] Vulgo εἰσίν. 

— 28. ἀνετικῶς] Sic E. ἀνεκτικῶς ceteri et schol. Lu- 
ciani, ἀνεκτῶς Cant. κατατρεπτικῶς) Addendum videtur 
ἐφ᾽ ξαυτά. 

— 29. καὶ τὰ] καὶ om. A. V. fortasse recte. ὅμοια Post 
ὅμοια schol. Luciani addit haec: οὐδὲν γὰρ τούτων δι᾽. αὐτὸ 
αἷρετόν ἐστιν, ἀλλ᾽ ὁ μὲν πλοῦτος διὰ τρυφὴν 7 εὐεργεσίαν 
τοῦ πέλας. ἡ δὲ δόξα. δι᾽ ἀλαζονείαν, ῃ δὲ υγέεια καὶ εὑ- 
αἰσϑησία δι᾽ ξαυτὰ αἱρετά, Quod non spernendum supple- 
mentum est. 

— 30. ἄληπτα] Ante Heeren. ληπτά , qui idem vitium in 
sequentibus sustulit, ubi libri ληπτῶν habent pro ἀλήπτων. 


OLXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 44, 8. τήν τε δόσιν καὶ τιμὴν καϑ' αὐτὸ] Sic rescri- 
psi pro librorum lectione τὴν δὲ δόσιν καὶ τὴν. Heeren. τήν 
γε δόσιν ἢ τὴν. Praeterea x«O' αὐτὸ ostendit post τιμήν, 
pretium, excidisse πράγματος. Fortasse tamen τήν τὲ δόσιν 
τὴν xo9' αὑτὴν scribendum est. 

— 6. τάδε τινὰ] Vulgo τὰ δέ viva, Heeren. τάγε τενά. 

— 1. ὑγίειαν) Vulgo ὑγεέαν. 

— 18. δοκιμαστικὸν] δοκιμαστὸν V. À. Si quid in his 
argutiarum tenebris dispicio, legendum puto δοκεμαστοῦ. 

— 16. φασὶ] Heeren. e V. φησὶ, sc. Διογένης, cuius doc- 
trinam refert scriptor. 

— 18. τενα] Ante Heerenium τένας eth. let 19. καὶ 
ἀξίαν] An κατ᾽ ἀξίαν 

— 21. τῶν] Ante Heerenium viv. ldem 1.28. addidit ovv, 
et ]. 32, ὅν. 

P. 45, 1. ἄρα λόγον] Sic edidi pro ἀνάλογον (nisi forte 
praeferas τὸ δ᾽ ὅμοιον avoloyov eodem sensu) et statim τῶν 
ἀποπροηγμένων pro τὸ ἀποπροηγμένως apud Cant. HEEREN. 
τὸ ἀποπροηγμένων V. À. 

— 6. οὐδὲ γὰρ ἐν αὐλῇ τῶν προηγμένων — τοὺς um 
αὐτὸν τεταγμένους] Ita haec correxerunt Cant. Davisius si ad 
Cic. de Fin. III, 16. Wyttenb. apud Bakium ad Posid. P- 
Madvig. ad Cic. de Fin. p. 439. Libri οὐδὲν γὰρ ἂν αὐλητῶν 
προαγόμενον (προηγούμενον V.) — τοῦ μὲν ταυτὸν, (μετ᾽ 
αὐτὸν V, Α.) τεταγμένου. 

— 9. τινὲ] Ante Davisium τινὰ. συνεργεῖν τε] Vulgo 
συνεργεῖν τι. Davisius ἢ συνεργεῖν τι. 

— 14. πραχϑὲν] Sic Menagius et Heerenius pro παραχϑ έν. 

— 1. φύσει" ἐπὶ δὲ τῶν] Sic Lyndenus de Panaetio 
p. 95. pro φύσει ἐπὶ τῶν. 

— 21. τὰ — ἐνεργήματα] Sic pro τὸ — κατέργημα Da- 
visius. 

— 235. τὰ τούτοις ὅμοια] καὶ τὰ τούτοις ὅμοια Davisius, 
quo non opus est. 

— 26. ὧν χρὴ] I. e. ἃ χρήσιμα Lyndenus de Pan. p. 98. 
GAISFORD. 

P. 46, 1. ἀδιαφόροις] Ante Heeren. διαφόροις. 

— 2. καλουμένοις δὲ) Pro δὲ Heeren. dedit ye. fortasse μέν. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1I. CLXXV 


P. 46, 3. eugvlev] Sic V. A. δὲ φυίαν Cant. δὲ χρείαν 
Lyndenus, paulo probabilius conicias εὐποείαν. ὥστ᾽ εἴ] 
Ante Lyndenum ὥστε. 

— 4. διωϑοέμεϑα!] V. A. διαϑήμε ϑα. 

— 8. κατὰ τὸ γένος ταύτης δ᾽ ἐνὶ ἀεὶ] Sic codd. αἱ vi- 
detur, non quod ego repraesentari. Cant. om. ταύτης edidit 
κατὰ τὸ γένος δ᾽ ἅγι ἀεί.  Corrupte quidem libri, sed relin- 
quere malui vitiosam scripturam quam incertam Salmasii con- 
lecturam κατὰ τὸ γένος δὲ ταύτην διττῶς cum. Heerenio et 
Gaisfordo recipere. Fort. κατὰ τὸ γένος δὲ ταύτην δεῖ (vel 
δεῖν). 

— 10. xovovouecuévor] lta Salmasius, Cant. κατωνομα- 
σμένη. V. A. P. κατωνομασμένα, quod teneri potest, si pro 
duali habetur. 

— 12. ἂν τις ἀφορίξοιτο] Ante Salmasium ἀνταφορίξοιτο, 
Α.. ἀνταφορίξοιντο. 

— 14. ἀντιτίϑεσϑαι] Cant. ἂν τεϑέσϑαι; Α. ἀντιϑέσϑαι, 
corr. Heeren. Sequentia δεωνοίας — φεύγειν supplevi prae- 
eunte Salmasio. 

— 17. εἶναι] Ante Salmasium εἰδέναι δέ. 

— 18. τετραχῶς ὁρμὴν λέγεσϑαι. διχῶς δ᾽ ἀφορμὴν} 
Quattuor haec Stoicis ὁρμῆς genera statuuntur, ὁρμὴ λογικὴ, 
ὁρμὴ ἄλογος. ὄρεξις et ὄρουσις. Sed de ἀφορμῇ nusquam 
in praecedentibus dictum est dupliciter eam intelligi. Semel 
quippe ἀφορμὴν apposuit τῇ ὁρμῇ. quae λογικὴ ipsi appel- 
lata est. Verum enimvero ita forsitan intelligebant; ut λογικὴ 
δρμὴ suam habet sibi contrariam ἀφορμὴν, quae declinat ab 
his malis quae cum ratione metuuntur, ita et ἄλογος ὁρμὴ 
suam pariter ἀφορμὴν ἄλογον, quae vitare satagit quae sine 
ratione formidantur. Non puto tamen eos hoc voluisse, nec 
auctorem illum cuius ea verba sunt quae. Stobaeus adduxit. 
Sed ut ὁρμῇ λογικῷ sua est opposita λογικὴ ἀφορμὴ); ita ὀρέ- 
Ec, quae est ὁρμῆς λογικῆς species, opponitur ἔκκλισις, quae 
similiter est ἀφορμῆς εἶδος. Si enim ὄρεξις una est ex illis 
quattuor motibus quos ὁρμῆς nomine indigetant, certe et ἔκ- 
κλίσις, quae ὀρέξει contraria est ut ὁρμῇ λογικῇ ἡ ἀφορμὴ, 
erit et ipsa ἀφορμῆς species. Sicut quadrifarjam ipsis dicitur 
ὁρμὴ,, ita et ἀφορμὴ bifariam. SALMASIUS. 


CLXXVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 46, 19. προστεϑείσης] δέ addunt V. A. P. 

— 21. ἀφ᾽ ἡς] Ante Heeren. ἀφ᾽ ov. 

— 21. πανταχοῦ) πανταχὼῶς V. A. quod probum est. 

— 23. αἔρεσιν)] Hoc excidisse vidit Salmasius. 

— 26. πρὸ] Ante Salmasium πρός. A. zooó. 

— 21. ἐν χερσὲν] Libri ἐγχείρησιν , correxit Salmasius. 

P. 47, 1. ἄλλα] Ante Salmasium ἄλλο. ldem mox sregt- 
ἐχομένας pro τὰ περιεχόμενα, quo locus non restituitur. 

— 8. al συγκαταϑέσεις) Hoc fort. delendum, Heeren. ἢ 
συγκαταθέσει. — . 

— 5. ὁρμὴν πλεοναξουσαν] Laudant Diog. Laert. VII, 110. 
et Cicer. Tusc. IV, 6. . 

— 1. τῆς ψυχῆς] Libri ἢ τῆς ψυχῆς» Heeren. ψυχῆς. 

— 8. καὶ πᾶν πάϑος] καὶ add. Heerenius. Pro πᾶν le- 
gebatur πάλεν. quod correxi, nisi malis πάλιν πᾶν. 

— 19. ἐπὶ] Heeren, περὶ sine causa. Mox περὲ δόξας dedi 
pro ἐπὶ δόξας. 

— 20. παραλαμβάνοντες] Vulgo παραλαμβάνεσθαι, Hee- 
renius coni. παραλαμβάνουσι δέ. 

— 22. ἢ ἐπάρσεως] Ante Salmasium ἐπάρσεως. 

— 25. ὡς πολλάκις] Libri καὶ πολλάκες.» Salmasius ὡς 
καὶ πολλάκις. praetuli ὡς scribere pro xoà, quarum particu- 
larum confusione nihil frequentius. 

— 26. ov ποιεῖν] εὖ ποιεῖν V. A. 

— 80. ϑρυλούμενον) Vulgo ϑρυλλούμενον. Versus qui 
sequitur Euripidis est. V. Nauckium Eurip. Fr. p. 499. 

P. 48, 17. ἐχούσης] Hoc vulgo legitur post τῆς δόξης, 
transposui propter 1.21. Sequentia τοῦ — δῖναι inserenda esse 
vidit Salmasius. 

— 19. ov — ἀπαλλάξομεν] Haec quoque supplevi prae- 
eunte Salmasio. 

— 24. συστέλλεσϑαι — ἐφ᾽ ᾧ καϑήκει) Supplevi cum 
Salmasio. 

P. 49, 7. ϑυμὸς] ϑυμὸν excandescentiam vocat Cicero, 
ut sil ira nascens et modo existens, quae ϑύμωσις graece 
dicitur. Suspicari inde possis apud Stobaeum quoque ϑύμω- 
σις legendum esse, nisi obstaret Diogenis auctoritas, qui cum 
nostro, ὃ δὲ ϑυμός, inquit, ὀργὴ ἀρχομένη. HEEREN, 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM If.  OLXXVII 


P. 49, 8. ἀποτιϑεμένη ἢ ἐναποκειμένη] Cum ἐναπόκει- 
μένη melius conveniret ἀποτεϑειμένη. 

— 11. φελοποιέας] Gaisfordus laudat Menagium ad Diogen. 
Laert. VII, 113. 

— 12. τοῦ Eom: ἀπόντος] Andronicus τοῦ κατ᾽ ἔρωτα 
ἀπόντος. Heeren. edidit τοῦ ἄρτι ἀπόντος. GAISFORD. Ne- 
scio an scribendum sit τοῦ ἐρωμένου ἀπόντος. 


— 17. ἡδονὴ] Ante Heerenium à; ἡδονῶν. Gaisfordus 
affert Andronicum γοητεία δὲ ἡδονὴ διὰ μαγείαν ἢ ἢ δι᾽ ἀπάτην. 

— 10. φόβος ἥττης] Andronicus addit. 7j. φόβος ἐμποιη- 
τικὸς ἐναντίων ἐλπίδων, περὶ ὧν ὄρεξιν σφοδρὰν ἔχομεν. 
GAISFORBD, 

— 26. μακαρισμοῦ ἔνδειαν ἤτοι ἄλλου μίμησιν] Sic e 
Davisii ad Cicer. Tusc. IV, 8. correctione editum est pro μακα- 
ρισμὸς ἐνδεοῖς καί τι ἄλλως μέμησις. Piersonus ad Moer. 
p. 169. μακαρισμὸν ἐνίοις. καὶ ἔτε ἄλλως μίμησιν. Fort. 
μακαρισμοῦ ἐνδέησις ἤ τινος ἄλλου μίμησις.  Nominativi vix 
habent in quo offendas; ἐνδέησις pro évósoig x verum puto; 
* in καὶ ex IC natum est. 

— 28. ἐπυϑυμεῖ] Davisius ἐπεϑύμει. Heerenius ἐπεϑυμεῖ 
[μόνος ἔχειν) propter Diog. ἐπὶ τῷ ἄλλῳ παρεῖναι ἃ καὶ αὖ- 
τὸς ἔχει. 

P. 50, 6. εἰς πάϑος ὥς τι} Hoc posui pro & πάϑως εἴς 
ti. Minus recte Heeren. εἰς πάϑορ ὡς εἴς τι. 

— 11. uocyol καὶ ὑβρισταὶ] Vulgo ὑβρισταὶ καὶ μοεχοί. 

-- 13. ἐνεσκεφωμένην) Sic dedi ex V. A. pro éveoxigpo- 
μένην. 

— 14. φιλογννίαν] φιλογυναικίαν V. 

— 16. τούτοις] Hoc addidit Heeren. 

— 2. ἁμάρτημά πε] Ante Heeren. ἁμαφεήματα. 

4. ὠφελοῦντα τινα τῶν πλησίον] τινα om. A. recte, 
si scribas τὸν πλησίον. cf. p. 51, 18. 

P. 51, 8, Fer] Ante Heeren. ἔστι. 

— 8. ἐὰν ἢ μετρία] Vulgo μέτρια, quod mire Heeren. ex- 
plicat sí res postulet. 

— 10. ἐπιβλαβῆ] Sic scripsi pro ἐπὶ βλάβῃ Heerenii, ἐπί: 
βλαβον Cant. ἐπὶ βλαβὴν V. ἐπιβλάβη A. 


STOB. ECL. PHYS. M 


OLXXVII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM 1I. 


P. 51, 14. ἕνεκ᾽ ὠφελείας] Sic rescripsi pro ἕνεκα φε- 
λίας. Male Heerenio praeeunte Gaisfordus edidit ἕνεκα χρεέας. 

— 16. ἐκ διεστηκότων] Hoc dictum esse admonet Heeren. 
pro ἀντικειμένων; ex oppositis, seu natura sua diversis. Bo 
num enim non provenire posse ex eo quod natura sua bonum 
non sil. 

— 18. κατάσχεσιν] Sic Madvigius ad Cicer. de Fin. p. 469. 
correxit quod libri habent κατὰ σχέσιν. 

— 20. τῶν πέλας] Malim τοῦ πέλας propter praecedentia. 

— 21. καϑ᾽ ἕτερον] Libri κάτερον quod καϑ᾽ ἕτερον 
scripsit Heerenius. Apud Cant. est ϑάτερον, quod Chrysip- 
pum, cuius doctrinam Didymus proponit, pro ἕτερος dixisse 
constat ex Eustathio. V. ad Menandri Rel. p. 253. Reponen- 
dum igitur censeo ϑάτερον. 

— 82. τῶν κατ᾽ ἀγρὸν ἐργαξομένων] Quae in agro fiunt, 
sic rescribere non dubitavi pro τῶν κατ᾽ αὐτὸν ἐργαζομένων, 
quod cum Cantero nullo sensu exhibent codd. HEEREN. Recte 
sine dubio Heerenius, sed male interpretatur, οὗ κατ᾽ ἀγρὸν 
ἐργαξόμενοι sunt operae rusticae. 

P. 52, 1. ἀφ᾽ ὧν δέον] Sic scripsi pro ἀφ᾽ ὧν δέος: male 
Heerenius et Gaisfordus ediderunt ἀφειδῶς. 

— 2. ὁμολογουμένως Ante Heeren. ὁμολογοῦμεν Cog. 

— 4. πρὸς εὐπορίαν] πρὸς ἐμπορίαν V. À. 

— 17. οἰκουμένην παρασχεῖν] Hoc revocavi e Cantero, oi- 
κονομεῖν ex À. dedere Heeren. et Gaisf. 

— 10. φασὲ δὲ] δὲ adiecit Heerenius. μηδὲ] Sic dedi ex 
V. À. pro , μηδέποτε Canteri. μηδενὶ τὸν νοῦν ἔχοντα " τοῦ 
γὰρ αὐτοῦ συγγνώμην τε ἔχειν] Haec certa opinor coniectura 
ductus adieci propter ea quae leguntur 1. 15—18.; excidere 
autem propter homoeoteleuton. Haec dudum scripseram; 
postea plane confirmatam repperi coniecturam meam Floril. 
LVI, 50. ubi totus hic locus 10— 21. Stoicorum nomine 
praescripto repetitur. Quae ibi in Praef. p. XIX. de σαρ᾽ 
αὑτὸν οἱ παρὰ τὴν ἰδίαν κακίαν et de τὸ abundante scripsi, 
ea pro non scriptis habeto. 

— 14. μηδὲ] Vulgo μηδέν, possis etiam μηδενί, sed μηδὲ 
habet etiam Flor. 1. 1. 

— 22. προστὰκτικὸν] προτρεπτικὸν V. A. ὧν ποιη- 


Co —UÁA M Ὲ CQ x UM o "A 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXXIX 


Téov] Libri τῶν ποιητέων. Floril. XLIV, 12. partim rectius 
τῶν ποιητέον. Recte | Spengel. p. 204. ὧν ποιητέον. Cf. infra 
p. 57, 4. προστακτικὸς ὧν ποιητέον, ἀπαγορευτικὸς δὲ ὧν 
οὗὐ ποιητέον. 

P. 52, 24. ἂν εἴη] Libri ἄν sine εἴη, quod ἀνήρ scripsit 
Heerenius, quem sequutus est Gaisfordus, recte tamen coni- 
ciens ἂν εἴη. ldque ipsum habet Floril. XLIV, 12. ubi item 
Στωικῶν nomine praescripto hic locus inde a l. 21. usque ad 
28. apponitur. 

— 25. καὶ ἀκολουϑητικὸν] Male Heeren. τὸν ἀκολ. 

— 27. νόμου] lta correxi editum νομέμου, cf. p. 57, 8. 
Hoc etiam confirmavit mihi postea Flor. 1. 1. 

— 32. ϑαρρεῖν) Hoc addendum fuisse intelligitur ex op- 
posito φοβεῖσϑαι p. 58, 4. 

P. 58, 4. κλέπτειν] Hic quoque exciderunt opposita τῷ 
εὐφραίνεσθαι οἰ τῷ ὅ φρονίμως περιπατεῖν. Supplendum igitur 
καὶ τὸ δυσῳραίνεσϑαι καὶ τὸ ἀφρόνως περιπατεῖν. De πε- 
ριπατεῖν. disputare , vide ad p. 28, 7. 

— 10. εὐεπιτηδεύματα] Sic Heeren. dedit pro ἐπιτηδεύ- 
ματα. quod dubitanter recepi. In A. est ἐπιτιδεύματα. 

— 12. φρονιμεύματα] Heerenius φρονιμήματα. V. φρο- 
γημεύματα. 

— 13. ὁμοέως] Ante Heerenium ὁμοιώσεως. 

— 14, σωφρονιμεύματα] Cant. σωφρονήματα, V. σωφρο- 
νημεύματα. À. P. σωφρονικχεύματα. Cf. ad p. 29, 16. 

— 21. καὶ ἀποδεκτὰ — βουλητέα] Haec addenda esse 
intellexit Heerenius. 

— 23. κατηγορήματα ὄντα, παρακείμενα δ᾽ Heerenius 
ἃ κατηγορήματα ὄντα παρακείμενα ἐστι τοῖς. 

— 25. ὀρεκτέα] Addendum videtur καὶ ἀποδέχεσθαι ἀπο- 
δεκτέα. 

— 82. κατηγορήματα) Perperam οὐ κατηγορήματα edidit 
Heerenius: nam et φρονεῖν et σωφρονεῖν sunt κατηγορήματα, 
et κατηγορήματα ut distincta ab ipsis rebus, sunt ἀσώματα, 
siquidem res ipsae et virtutes sunt σώματα. LYNDENUS Pa- 
naet. p. 97. 

P. 54, 1. xal ἀνάλογον] κατ᾽ ἀνάλογον V. A. Ῥ, κατὰ 
Aóyov Cant. Correxit Heeren. 


M* 


CLXXX ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 54, 5. εὐλαβητὰ] Ante Heerenium evAoffyj. 

— 12. ἐκείνων) Hoc supplevit Heeren. qui infra 1. 15. 
, Mii γὰρ et l. 18. ἀπ᾽ scripsit pro vx. 

— 28. τὸν μὲν] Heerenius et Gaisf. τὸ μέν. μέγαν] Vulgo 


L3 29. μέγαν] Vulgo μέγα. 

— 31. ηὐξημένος] Heeren. et Gaisf. ηὐξημένον. 

P. ὅδ, 1. xoi ἰσχυρὸν δὲ] Aut δὲ aut καὶ delendum videtur. 

— 5. οὔτε δεσπόξει] Vulgo ov δεσπόξει. 

— ^. κακοῖς] Libri κακῶς. Sequentia οὔτ᾽ ἄλλον “ποιεῖ 
κακοῖς περιπίπτειν de coniectura addidi, neque abesse pos- 
sunt. 

— 8. ovt! ἐξαπατᾶται] Vulgo οὔτε, ἀπατᾶται. 

— 19. ἀλλὰ τῷ} Heerenius ἀλλ᾽ οὕτω. 

— 21. καὶ εὐδαίμονα] Haec addenda fuisse opposita osten- 
dit sententia. 

— 24, ὅτι ἄγει] ὅτε addidit Heeren. 

— 32. συμβαίνειν] Hoc dedi ex V. Α. pro συμβαίνει. 

P. 66, 24. ὑποπτωτικὴν Le. subdititiam. Raram vecem 
restituendam arbitror Mippodamo apud Stobaeum Floril. XLIII 
94. p. 102, 29. πᾶς γὰρ ἄνθρωπος ἀναρχίας πλαρωϑεὲς καὶ 
τὸν ὕποπτον ἀπωσάμενος φόβον σκιρτᾷ τε καὶ παρανομεῖ. 
Scribendum ὑποπτωτικόν, de cuius emendationis veritate 
non dubitassent editores Thesauri, si Didymi exemplum cogni- 
tum habuissent. 

— 21. αὐτὸν ὠφελεῖσθαι) Sic Cant. et A. Gaisferdus 
ξαυτόν ex V. quod recte haberet si ὠφελεῖν legeretur pro 
ὠφελεῖσθαι. Ac fortasse hoc ipsum reponendum est prepter 
sequentia ἑαυτὸ βλάπτειν. 

— 30. οὔτε εὐδοκέμους] οὔτε addidit: Heeren. 

P. 57, 4. προστακτικὸς μὲν] Vulgo μὲν προστακτικός. 

— 9. ἀστείων δ᾽ εἶναι καὶ τὴν ἀρχὴν κατανέμουδαν ἐπε- 
στασίαν] ἀστεῖος Canterus, ἀστείως A. quo in ἀστείων mutato 
sententiam ieci utcunque restituisse mihi videor. Heerenius 

em Gaisfordus sequutus est scripsit ἀστείοις δ᾽ Pri xol τὴν 
ἀρχὴν κατανέμουσιν ἢ ἐπιστασίαν, quod probarem, nisi vio- 
lentior esset mutatio. Nostrae scripturae hic sensus est: sa- 
pientium etiam imperium esse, magistratus distribuens, hu- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXXXI 


iusque (imperii) species; pro ἐπιστασέαν fort. praestat plu- 
ralis. 

P. 57, 14. xoi πάντως] Cant. πάντες. πάντως ni fallor 
À. pr. m. deinde mutat. in πάντας vel πάντες. GAISFORDUS. 
μόνος] Ante Heer. μόνον. 

— 23. εὐμετάπτωτος] Vulgo ev μετάπτωτος. μεταμέ- 
λείᾳ συνεχόμενος Sic Heeren. dedit pro μεταμελείας. Fort. 
μεταμελείαις, ut l. 27. Pro συνεχόμενος apud Cant. ὁδί συν» 
ἐρχόμενος. quod fortasse ex ὄπερχόμενος i. e. τειρόμενος 
corruptum est. 

— 25. παρ᾽ αὑτοῦ] Libri παρ᾽ αὐτόν, Heer. παρ᾽ αὐτοῦ. 
Sufficit παρ᾽ αὑτόν scribere. 

P. 58, 7. ἐστεν οἰκητήριον κατασκεύασμα] Heer. εἴ ἐστι 
δικαστήριον. Quod βοχαϊίυν κατασκεύασμα fort. delendum 
aut interponendum $5. Cf. Didymus ap. Eusebium P. E. XV, 
p. 817. d. πόλις λέγεται διχῶς, τό τε οἰκητήριον καὶ τὸ ἐκ 
τῶν ἐνοικούντων σὺν τοῖς πολέταις σύστημα. 

— 9. δὴ πόλις] δὲ πόλες V. malim δ᾽ ἡ πόλις propter 
]. 6. 9. 10. 

— 18. τρίτον τὸ] Àn τρέτον τῆς ἢ 

— 16. ἀναφορὰν] ἀναφοραν sine accentu Α. Post h. v. 
lacunae signum posuit Heeren. GAISFORD. ' 

— 18. ἢ πάντα] Cant. καὶ πάντα, V. Α. ἢ πάντα, soripsi 
ῇ sc. ἀπειρέᾳ νόμων. Perperam Gaisfordus ΜᾺ 

— 20. διαγωγῇ] Vulgo διεξαγωγῇ. 

— 26, μηδὲ — μηδὲ — μηδ᾽ ] Malim μήτε — wire — μήτ᾽. 

— 27. μηδ᾽ εὐμελετήτως) ἀμελήτως Cant. μηδ᾽ ἀμελε- 
τήτως V. À. μηδ᾽ ἀμελλήτως Heeren., μηδ᾽ εὐμελετήτωβ 
Gaisford. Quidni μηδὲ μελετήτως ? an μηδὲ τημελήτως 3 

— 28. ἀρχὴν] Ante Heerenium ἄρχειν. 

— 29. ἀπηχοῦσαν] ἀπήκουσαν Cant. ὑπήκουσαν V. A. 
correxit Valckenarius. 

— 82, προτρέποντα) Vulgo προτρεπόμενον contra sen- 
sum. Mox δεῖν malim. 

P. 59, 11. ἂν ἐτέτραπτο] Vulgo ἀνετέτραπτο. 

— 12. ὑγίειαν Vulgo ὑγείαν. : 

— 19. φαυλων] Libri σπουδαίων. Correxit Cant. in marg. 

Sufficit fortasse ἀσπούδων. 


OLXXXII — ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 59, 29. ἁπῳκονομεῖτο}] Cf. Hierocles apud Stobaeum 
Floril. vol. II. p. 62, 17. ὧν οὔνεκά φημι δεῖν ἀποικονομεῖ- 
σϑαι πὰν πάϑος, procul habere. 

— 30. πᾶς δὲ] Vulgo πᾶς δέ τε. 

P. 60, 11. καὶ καϑ᾽ ἕκαστον γὰρ] Incommodam esse ἢ. 1. 
particulam sensit Heerenius, male tamen corrigit yt. Aut de- 
lendum puto γάρ, aut scribendum καϑ᾽ ἕκαστον ἄρα, ut ἄρα 
concludentis sit. 

— 18. πᾶν ovv] ovv ab Heer. additum. 

— 20. τῶν] Fortasse περὲ τῶν cll. 1. 23. 

— 24. ἐπεὶ ei] εἰ addidit Heeren. 

— 28. ovx ἔτι] Sic Canterus ex marg. pro ovx ἔστι. 

— 32. μέσων] uécov , quod ex τῶν pendet, rescripsi pro 
μέσον. Sunt nempe τὰ μέσα rationes, secundum quas iudicia 
facimus, quae sane in eadem re apud alios aliae esse possunt 
HEEREN. 

P. 61, 3. εἶναι) Hoc add. V. E. Moneo propter Gaisfordum. 

— 5. τό τε γὰρ νύκτ᾽ ἀεὶ εἶναι] Ante Heeren. wx: 
εἶναι. τε delendum videtur. 

— 7. 8. ovv εἴ] Sic scripsi pro ovy), Heeren. εἴγε. 

— 9. καὶ ἁμαρτάνειν] Vulgo διαμαρτάνειν. 

— 15. ἔσα τοίνυν ἐστὶ) Vulgo ἴσα τε νῦν ἔστι. 

— 18. οὗ μὲν γὰρ] Nihil sequitur quod huic respondeat, 
quare in sequentibus post καϑίσταται lacunam indicandam 
existimo. 

— 20. τοὺς] Delendum opinor. 

—- 20. ἐκ γένους Libri εὐγενοῦς , correxit in marg. Can- 
terus. 

— ?7. τὸν δὲ σπουδαῖον Malim τόν τε σπουδαῖον, ve 
ἕτι δὲ τὸν σπουδαῖον. 

80, ὡς δυνατόν] Vulgo καὶ δυνατόν, minus bene Heeren. 
ὡς καὶ δυνατόν. 

P. 62, 25. ἁμαρτητικόν τι] Abest vulgo τι. περὲ τὸν οἷ- 
voy] Malim παρὰ τὸν οἶνον. 

— 28. προηγορευμένους ) Heerenium sequi malim περοη- 
γουμένους corrigentem. 

— 31. τόν τε] Fort. τὸν μὲν, propter δεύτερον δέ. ἡ) 
Fort. εἰ, 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM Il. CLXXXIII 


P. 62, 32. μοναρχικῶς] Vel sic vel μοναρχεκῶν Heeren. 
pro μοναρχικοῖς. 

P. 63, 1. πολιτεύσεσθαι] Vulgo πολιτεύεσϑαι. 

— 4. φύσει] Additum ab Heerenio, qui mox post dxoAov- . 
ϑεῖν add. γάρ. 

— 6. ὄντων] Post hoc excidit fortasse aliquid quod ad 
fructus ex eruditione capiendos spectabat , e. c. τρέτον δὲ τὸν 
ἀπὸ τῆς ἐπιστήμης... 

— 21. γίγνεσθαι] Hoc Heerenius addendum esse vidit. 

— 22. μόνην] Davisius ad Cic. de Fin. III, 18. μονὴν. 
Cfr. Madvig. ad Cicer. Fin. p. 452. 

— 30. αὐτῷ] Ante Heerenium αὐτῶν. 

P. 64, 6. τὸν νοῦν ἔχοντα] ἔχοντα add. Heeren., nisi forte 
τὸν ἔννουν sufficere dicas, quamquam non memini dici alias 
sic ὁ ἔννους de Stoico sapiente; similiter tamen noster de 
stulto semel dixit item contra usum Stoicum o ἠλίϑιος. Mox 
1. 8. olov ἐστι Heeren. dedit pro οἷον μή vc et 1. 9. lacunam 
indicavit. 

— 16. συγχρήσεσϑαι] Vulgo συγχρήσασϑαι. 

— 24. δὲ ἀσϑενῆ] Ante Salmasium ad Simplic. p. ὅ8. xal 
ἀσϑενῆ, qui l. 29. καὶ ante συγκατατίϑεσϑαι adiecit. 

— 30. φαύλου] Sic Salmasius pro μᾶλλον, 

— 32. λήϑην] Ante Heerenium λύσειν. 

P. 65, 1. ἀποφαντικὴν] Ante Heerenium ἀποφαντικοῦ. 
Idem mox οὔτ᾽ pro ovx, debebat οὐδ΄. 

— ὅ. ἀμετάπτωτον Sic Heerenius pro μετάπτωτον. 

— 7. οὔτε) Vulgo μήτε. 

— 8. διαιτἄσϑαι) διαπατᾶσϑαι Heerenius, δεκάξεσϑαι 
Wyttenbach. ad Plutarchum vol. II. p. 78. F. Aliud quid latet, 
suspiceris διατιμᾶσϑαι vel ἀτιμᾶσϑαι. 

— 12. οἰκίας] οἰκείας V. οἰκίας À. οἰκείαν Cant. 

— 16. τῶνδε ψευδῶν] Scribendum videtur τῶν ψευδῶν, 
nisi τῶνδε delere praestat. 

— 20. ψεύδους Scribendum haud dubie ψευδοῦς. 

— 21. ὡς ἂν] ὡς ab Heerenio additum. 

— 26, τινὰ σοφὸν] τινὰ σοφῶν V. 

— 98. οὔτε ; νομέξειν βουλόμενον, ἔν τινι τῶν ἐν τῷ ὃ βού- 
λεσϑαι ἰδικῶν ὄντα] οὔτε βουλόμενον ἕν τι τῶν ἐν τῷ βού- 


OLXXXIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


λεσϑαι ἰδικῶν ὄντων Wyttenbach. l.l. pro ἔν τινε τῶν, quod 
V. A. habent, Cant. edidit ἕν viv, τόν. Non expedio; pro ἔδε- 
κῶν, quod libri babent, scripsi εἰδικῶν. 

P. 65, 32. ἔτε πάντων] Ante Heeren. ix πάντων. 

P. 66, 17. τὰ Avrixa] Heeren. Avrzxo. 

— 23. ἐκ θεῶν) ig ϑεῶν V. A. E. ὡς ϑεῶν Cant. ἐκ 
ϑεὼν Heeren. 

— 80. 0cov] tcov vulgo, ἔσον ὄν. Valckenarius, sequutus 
sum Madvig. ad Cicer. de Fin. p. 465. — τῷ πυνισμῷ ἐμμένειν) 
Vulgo τῷ ἐπιμένειν τῷ κυνισμῷ, À. τῷ κυνισμῷ ἐπιμένειν. 

- 831. ὄντ᾽ ἂν ἄρξεσϑαι Ante Madvig. ὄντα ἐνάρξασϑαι. 

P. 67, 4. ἐπιβολὴν] Libri ἐπιβουλὴν. correxit Meurer 
]. 1. p. 15. 

— 14. ini πάντων φαύλων] Vulgo περὲ πάντων φαύλων, 
Heeren. conicit περὶ πάντα φαῦλον. 

— 17. καὶ 79] Ante Heeren. καὶ τό. possis etiam καὶ 
κατὰ τὸ vel διὰ τό. 

— 27. Ἡσίοδον Ep». 408. 411, 

P. 68, 1. τῆς ἀναβολῆς] Vulgo repugnante sensu τῆς δὲ 
ἀναβολῆς. Minus bene Heer. τῆς ye ἀναβολῆς. 

— 5. καὶ γὰρ] γὰρ melius abesset. 

— 6. ὑπογραφῇ] Sic Heer. pro ὑπογραμμῇ cll. Diog. Laert. 
VII, 199 

— "7. Haec Antiochi esse suspicatur Mádvigius. Sed v. 
Spengelium 1. 1. p. 250, 
|». — 14, φησὶν] Nempe Aristoteles. Respicit ad ea quae | 
Stagirita disputat Eth. II, 1. et Magn. Mor. I, 5. 6. HEEREN. 

— 22. 23. κατὰ τὸν λόγον δὲ] Ante Spengel. λόγον δέ. 

— 925. τοῦτο δὲ] Ante Heeren. τοῦτο. 

— 28. ἀίδια] Libri ἔδια, correxit Spengel. 1.1. p. 251. 

— 29. xol va] Excidisse ϑνητά vel φϑαρτά monuit | 
Spengel, qui statim πρακτικὸν restituit pro πρακτικᾶ. | 

— 31. ἐφ᾽ ἡμῖν] Vulgo ἐν ἡμῖν. correxit Meurer p. 15. 

P. 69, 2. κατὰ] xol ante Spengel. Quod sequitur κατὰ 
per errorem remansit ex ed. Gaisfordi, qui id ex Heer. conie- 
ctura receperat. 

— 8. τῶν ϑνητῶν | Recte Spengel. τῶν [ἀλόγων] ϑνητῶν. 

, — 10. 11. καὶ κατὰ λόγον] Ante Speng. κατὰ λόγον. 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM II. CLXXXV 


P. 69, 13. ἀσμενέξειν μὲν] Vulgo μὲν ἀσμενίζειν. 

— 106. τῆς ἡδονῆς πόϑον ἔχειν Sic Cant. edidit, at quum 
V. A. pro πόϑον habeant gvo:v , id ex ἔφεσιν corruptum pu- 
tavi. ἀντιποιεῖσθαι] Ante Heerenium ἀναποιεῖσϑαι. 


— 17. καὶ à» αὖϑ᾽ αἵρετα] Vulgo καὶ αὐϑαίρετα. Emen- 
davit Spengel. τὰ δ᾽ ἐναντία] Vulgo κατὰ δὲ τἀναντία. 
Correxit Spengel. 


— 19. παρακλίνειν) Vulgo περιπλίνειν. Correxit etiam 
Spengel. 

— 20. δι᾿ avra] Vulgo διὰ ταῦτα. 

-- 21. ἡμῖν] Vulgo ἡμῶν. Correxit Meurer. 

— 21. ἐπήβολοι] ἐπίβολοι A. V. quod perperam praeopta- 
vit Heerenius. 

— 28. ἐπεξητήσαμεν] Heerenius ἐπιξητήσαιμεν. 

— 80. ἀπατώμεϑα) V. A. ἡπατώμεϑα, i. e. ἡπατήμεϑα. 

— 81. ὡς κακὰ] Haec adieci. 

P. 70, 8. ἀρετὴν προσηγορεύσαμεν καὶ μόνοι ὡς ϑαυ- 
μάσαντες ἐπετιμήσαμεν πρὸ τῶν ἄλλων ἁπάντων] Locus gra- 
viter corruptus. Pro μόνοις ὡς, ut Canterus edidit, V. M ha- 
bent μόνοι 0c, Heeren. μόνως ὧς. Spengelius νόμοις ὡς con- 
jecit; idem pro ἐπετιμήσαμεν, quod sensui obest, scripsit ἐτι- 
μήσαμεν. Dubitari non potest quin verum sit quod ipse con- 
ieci καὶ [δαιμονίως ϑαυμάσαντες εἶτ᾽ ἐτιμήσαμεν πρὸ τῶν 
ἄλλων ἁπάντων. notissimo usu, quo εἶτα post participium 
infertur. Doleo operas, quae καὶ μόνως reliquerunt, fho- 
nenti non paruisse. 


— 14. ϑηριώδη] Post ϑηριώδη turbata omnia videntur 
in.codd. A. V. E. P. sequuntur enim quae in editis leguntur 
infra p. 188, 10. Cant. καὶ περὲ τὴν κτῆσιν etc. Verum osci- 
tantiae haec librariorum debentur, qui transpositione pagina- 
rum facta, quae illuc sequuntur huc transposuerunt, et quae hic 
Sequi debuissent post illa reiecerunt, certissimumque inde ar- 
gumentum duci potest codd. A. V. E. F. (non vero P. in quo 
verus ordo servatus est) ex eodem fonte fluxisse. HEEREN. 

— 106. ἐπανάγειν] Hoc quo sensu hic positum sit nescio. 
Intelligerem ἐπιδεάγειεν i. e. ἐπιβιῶναι. 

— 17. ovv] Sic ex A. dedi pro γοῦν. 


CLXXXVI — ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II, 


P. 70, 19. ἀπολείποντας] Vulgo ἀπολιπόντας. Mox καὶ 
ante παρακαλοῦντας melius abesset. 

— 21. μὴν] Vulgo pév. 

— 82. δι᾿ αὑτὴν αἱρετὴν] Sic Heerenio teste V. Α. habent. 
Canterus αἱρετὴν, pro quo Gaisfordus ex A. αἱρετὴν δ᾽ eno- 
tavit, omittit. Verba ἀναγκαῖον εἶναι, quae vulgo sequentibus 
iunguntur, praecedentibus continuavit Spengel. 

P. 71, 4. μὴ τὰς πράξεις] Heerenius μὴ κατὰ χρήσεις; 
credibilius est χρείας ἕνεκα vel simile quid excidisse, v. Spengel 
p. 253. 

— 1. τένα δ᾽ ovx «v — μηνύσειν) Notandum ἄν futuro 
iunctum, nisi μηνῦσαι scribendum, quo oratio similis fieret | 
praecedentibus τένα δ᾽ ovx av ἐξελέσθαι. Atqui eadem cor 
structio in sequentibus ter redit, ut temerarium esse videatur 
aliquid mutare. Adde p. 79, 24. ἕνα στίχον μὴ ὧν συστήσειν 
ὑπόκρισιν. 


— 14. ἐμοῦ ϑανόντος] Putantur hi versus esse Euripid 
atque a Barnesio inter fragmenta ex incertis fabulis poetae re 
lati sunt ed. Lips. lI. p. 407. Primum versum citat Dio Cas. 
LVIII. 23. et Suetonius in Ner. 38. alludit vero ad eum Sene 
de Clem. Il, 2. Alterum versum Stob. solus servavit. HEENNX. 


— 19. ἐν ἀνδρῶν} Pind. Nem. VI, 1. Ceterum quem 
scriptorem Stobaeus hic ante oculos habuerit miror. Plutardi 
fere ingenium redolent quae hic legimus, certe ex Aristoteli 
scriptis petita esse non posse quilibet facile concedet , in ii 
vel mediocriter versatus. Verum ex Theophrasti libro de Feli 
citate maximam partem haustam esse non dubito.  Consentit 
enim Stobaeus plerumque non in singulis modo locis, sed omri 
ordine disputationis cum Cicerone de Fin. V. Cicero autem δὲ 
ibi Theophrastum maxime secutum esse ipse profitetur c. 5. 
HEEREN. 

— 22. φύσεως] πίστεως V. À. ἐπειδὴ δὲ] Vulgo ἐπεὶ 
δή. Potest-etiam ἐπεὶ δὲ scribi. . 

— 24. φανερώτερον] Malim φανερόν. 

— 25. δι᾽ avrov αἱρετὸς] Sic Heerenius pro αἱρετόν. 

— 21. τῶν πλείστων] Frustra Heerenius τῶν πλησίον, 
qui male intellexit verba πάντων τῶν τοῦ βίου κοινωνούν- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CLXXXVII 


τῶν. Dicit eos qui quotidianae vitae consuetudine nobiscum 
coniuncti sunt. 

P. 72, 1. sovsi] Libri ταύτην. Heeren. ταύτῃ. Spengel. 
ταῦτα, scripsi ταυτί. In seqq. ἔξω pro ἐξ ὧν dedit Heerenius, 
et διαυϑαέρετα pro δὴ αὐϑαίρετα Gaisfordus. 

— 4. εἰ γὰρ ὃ ἄνϑρωπος] Heeren. affert Cicer. de Fin. 
V, 13. nam cui proposita sit conservaíio sui, necesse est, 
huic partes quoque $ui caras esse carioresque quo perfec- 
tiores sint et magis in suo genere laudabiles etc. 

— 9. οὐκ Eu ovx ἔστιν sine causa Spengel. 

— 13. ἀρεταὶ] Ante Canterum αἱρεταί. 

— 17. τὰς ἀρετὰς] ἀρετὰς addidit Heeren., τὰς ego. 

— 24. προσκλητικόν] Heerenius adiecit rt, nisi προσπκλη- 
τικῶς Scribendum. 

— 26. εὖ ποιεῖν αὐτοὺς καὶ εὐεργετεῖν Nescio quid in- 
teresse possit inter εὖ ποιεῖν et εὐεργετεῖν. quare pro &v 
ποιεῖν fort. scribere praestat εὐλογεῖν. 

— 99. τῶν δι᾿ αὐτὰ αἱρετῶν] Vulgo δι᾿ αὐτὸ. ut mox 
δι᾿ αὑτὸ φευκτῶν; correxit etiam Spengel. 

— 31. ἐπὶ ὑγιείας Vulgo περὶ ὑγιείας. In hoc opposi- 
torum recensu excidisse alicubi καὶ εὐεξίας καὶ καχεξίας ani- 
madvertit Spengel. p. 253. 

P. 73, 2. δι᾽ J Ante Gaisfordum καί. 

— 8. nad αὐτὴ] Ante Madvig. ad Cicer. de Fin. V, 12, καὶ 
αὕτη. V. Spengel. p. 254. 

— 12. τὰς τῆς] Ante Heeren. τῆς. 

— 15. πολυ] Vulgo καὶ πολύ. cf. 1. 18. 

— 17. 1j σωματικῇ] Ante Heeren. ἢ σώματι. 

— 18. ἡ ψυχικὴ] Sic Cant. in marg. pro 7 ψυχῆς (Αι 


ψυχὴ) καί. 
— 25. TO yao μηϑὲν] Senarius est τὸ μηϑὲν ἀδικεῖν καὶ 


καλοὺς ἡμᾶς ποιεῖ, quem Menandro tribuit Sextus Emp. Pyrrh. 
I, 108. GAISFORD. Post ποιεῖ excidisse mihi visa sunt verba 
διόπερ ἂν εἴη καὶ ἡ δικαιοσύνη δι᾿ αὑτὴν αἱρετή. 

— 28. περὶ σῶμα] Vulgo soi σώματα, correxit Meu- 
rer p. 14. 

P. 74, 2. πρὸς τὸν λόγον) Seclusi haec praeeunte Spengelio. 

— 3. μὲν] μὲν ovv sine causa Gaisfordus Heeren. sequu- 


CLXXXVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


tus. Statim ante σώματι adieci articulum, et ὑγίειον scripsi 
pro vyeíav. 

P. 74, 6. καὶ τοῦτον] Haec quum codd. cum sqq. coniun 
gant, κατὰ τοῦτο scripsit cum Heerenio Gaisfordus; recte 
Spengelius, qui etiam ὅπερ δὲ pro δὲ ὅπερ dedit. 

-- 1. ἀνδρείαν] Vulgo τὴν ἀνδρείαν ut mox τὴν ἀρχῆν. 

-- 8. ὑπερ] Sic aequabilitatis causa scripsi pro ὅτι. Mo 
τῷ ante σώματι et τῇ ante ψυχῇ eandem ob causam adieci. 


— 11. φιλίαν] Vulgo τὴν φελίαν, recte articulum delerit 
Heeren. 

— 13. τὴν ψυχὴν] Vulgo abest articulus ut 1. 14. 

— 19. δὲ καὶ] δὲ addidit Heeren. 


P. 75, 6. ἐπειδὴ δὲ] δὲ add. Spengel. Possis etiam ἐπεὶ δέ 
— 26. guioieioc ] Imo φιλοίκειος. 


P. 76, 2. περὶ μὲν οὖν τὴν afQscuv ] Pro περὲ ante Spengd. 
erat παρά, pro αὔρεσεν codd. habent χρῆσεν correctum a Cant 
in. marg. 

— 4, ἡ δεῖ] Vulgo ἤδη, A. ἤδει. Correxit Gaisfordus. 

— 1. περὶ} Ante Spengel. et hic et 1. 9. παρά. 

— 10. αὑτὴν] Ante Heeren. αὑτόν. Idem mox ἐν μὲν ἡ 
πρὸς ἑαυτὴν, pro quo codd. εἰ μὲν πρὸς ἑαυτόν. 

— 14. ταῦτα] Sic Spengel. dedit pro αὐτά. 

— 82. ὅτι μὲν] Heeren. ὅτε μὲν οὖν. τὸ ἄριστα] Ant 
Spengel. τὰ ἄριστα, qua emendatione concidunt dubitatione 
Meureri; sed recte idem mox ἀρετῆς.» pro quo Cant. ἀρετή, 
A. ἀρετήν ; viderat etiam Spengelius. 


P. 77, 12. ἑαυτὸ] Sic Heeren. pro ξαυτοῦ, qui Ι. 15. ἔχειν 
dedit pro ἔχει. 

— 19. πάντ᾽ Sic V. A. πάντες Cant. 

— 20. τὰ δὲ διὰ τοὺς πλησίον] Haec quae sint non erpe 
nitur in sequentibus. Quare excidisse suspicor τὰ μὲν διὰ 
τοὺς πλησίον. indicata post haec lacuna. 

— 27. τὰς αὐτῶν χρήσεις] V. Spengel. p. 255. 

— 28. wal τῶν ἐχτὸς — εἰρηνην V. Hippolytum Refut. 
haer. p. 38, 20. τὰ δὲ ἐκτός». πλοῦτος εὐγένεια δόξα δύναμις 
εἰφήνη φιλία. Sic enim optime haec emendavit Roeperus pro 


ἐρρωμένη φίλων. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II.  CLXXXIX 


P. 77, 81. ἐκ τίνων ἡ εὐδαιμονία] Hoc tmema disertim 
Didymo tribuit Stobaeus Flor. CIII, 28. 

P. 78, 2. ἐν τοῖς αὐλοῖς] In Flor. ἐν τοῖς ἄλλοις, ubi quod 
conieci Praef. p. VI. ἐν τοῖς αὐλοῖς . plane nunc confirmatur. 

— 4. ἀρχῶν] Hoc addidi ex Flor. 

— 9. οὐ χρὴ] οὐ om. Flor. 

— 11. εἰρημένων] τεχνῶν excidisse suspicatur Spengel. 
ὡς δὲ] Sic e Flor. scripsi pro οὐδέ. 

— 26. xol ὃ uiv πλοῦτος — ὀνομάτων χάριεν] Locus 
corruptus de quo v. quae dixerunt Spengel. p. 255. et Rasso- 
vius p. 25. Equidem hoc unum mihi intelligere videor, apodo- 
sin incipere a verbis τοῖς μὲν οὕτω διορέξουσι, et post χάριν 
praeter alia intercidisse quae illi μὲν respondeant. 

P. 79, 6. αὐτῷ — ἐναντιούμενα] Haec addidit Spengelius, 
praeterea Rassovius in seqq. pro. τῶν OUT ἀγαϑῶν οὔτε κα- 
κῶν conicit οὔτε τῶν ἀγαϑῶν οὔτε τῶν κακῶν. 

— 24. μὴ ἂν] Sic Gaisfordus correxit A. scripturam μέαν. 

— 82. ἔσται) Ante Heerenium ἔστω. ἀποδείξαιτ᾽ cv] 
ἀποδείξειεν ἂν recte Spengel., de re ipsa afferens Aristot. Po- 
lit. VIII, 13. et Eth. Nicom. VII, 14. quibus adde Atticum Euse- 
bii P. Ev. XV, 4. P. 790. squ. | 

P. 80, 1. ov μήν γ᾽ Sic scribere debebam pro οὐ μήν. -- 
εὐδαίμων ἔσται] Sic Heeren. scripsit pro εὐδαιμόνως. 

— 9. οὕτω] οὔτε V. Α. P. quod recepi. 

— 11. οὔτε γὰρ] Malim οὐδὲ γάρ. 

— 17. μαρτυρεῖν δὲ τοῦτο] τούτῳ V. A. τὸν βίον] Te- 
mere τὸν Βίαντα Heeren.; v. Casaubonum ad Athen. XV. 
p. 079. d. et Sextum Emp. p. 315, 20—32. Bekk. 

— 20. ταύτην εὐδαίμονα] lusto calidius εὐδαίμονα Hee- 
renio auctore adieci, v. Spengel. ἔσϑ᾽ ὅτε μέσον Sic codd. 
Male Gaisford. ἔσϑ᾽ ὅ τι μέσον. 

— 24, ἐντελέχειαν] ἐντελεχείᾳ dubitanter, sed recte Ras- 
sovius. Cf. Meurer p. 14, ΤΊ. Statim pro γὰρ À. habet μέν, 
unde Heeren. μὲν γάρ. 

-- 25. ταύτῃ δὲ προστίϑεσθαι) Codd. τοῦ τῇ προστίϑε- 
σϑαι. Heeren. ταύτῃ δὲ δεῖ προστίϑεσϑαι., sufficit ταύτῃ δὲ 
στροστύθεσθϑαι. 


σχο ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 80, 29. μηδ᾽ ἐξῳνηκότος] Haec de coniectura addidi. 
In sequentibus enim pro ὕπνον, quod absurdum esse intellexit 
Rassovius p. 26. οἶνον scribendum erat. Cf. quae scripsi Phi- 
lol. Gott. XIV. p. 34. Nihil horum nominum permutatione fre- 
quentius. Adde Hesychium"ExoreG6iv* ὕπνον, φόβον. ubi 
item scribendum οἶνον i. e. μέϑην. 

P. 81, 1. ἀεὶ] Vulgo αἰδέ, Quae sequuntur ἀλλὰ τότ᾽ εἰ 
in codd. ἀλλὰ τοῦτο scripta sunt. Heeren. ἀλλὰ τοῦτο εἰ, 
Spengel. ἀλλὰ τότ᾽ εἰ. 

— 11. εἶναι] Ante Heeren. καὶ εἶναι, quod fort. καλεῖ- 
σϑαι scribendum est, idque propter κυρίως etiam necessa 
rium videtur. 

— 17. ϑεὸν εἶναι) Ante Spengelium ϑεὸν δεῖ (v. δεῖν) 
εἶναι. 

— 235. τῶν ἀρετῶν] Vulgo τῶν αἱρετῶν, illud ex V. resti 
tuit Meurer p. 18. 

— 80. αἱρετῶν καὶ] Haec seclusit Spengel. 

— 32. à ἕτερα) Sic V. apud Heerenium, vulgo ἀν 
ἑτέρων. 

P. 82, 3. οἷς ἃ ἂν χρήσαιτο] Spengel. olg ἂν εὖ χρήσαιτο 
Rassov. ὡς ἂν χρήσαιτο. καὶ ἂν ξητήσειεν]) Vulgo xai ἃς 
ξητήσειεν , Spengel. καὶ ἃ ξητήσειεν &v, Rassov. καὶ ex 
τήσειεν. 

— 4, ἀγαϑός, xc9' ἑαυτά] Sic Spengel. pro ἀγαϑὰ καὶ 
καϑ᾽ ἑαυτά. 

— 7. δι᾽ ἕτερα] Vulgo δι᾽ ἑτέρων, quod operae me ir 
vito retinuerunt. 

— 8. τῶν αἱρετῶν] Ante Heeren. τῶν ἀρετῶν. 

- 9. τὰ μὲν εἶναι τέλη τὰ δὲ οὐ τέλη] Aristot. M. mor. 
τῶν γὰρ ἀγαϑῶν rd μὲν τέλη τὰ δ᾽ οὐ τέλη, οἷον ἡ μὲν 
ὑγίεια τέλος " τὰ δὲ τῆς ὑγιείας ἕνεκεν οὐ τέλη. Atticus apud 
Eusebium P. Ev. XV, 4, p. 796. τί δ᾽ εἰ λέγοις τὰ μὲν εἶναι. 
τέλη τὰ δ᾽ οὐ τέλη; ;, τέλη μὲν ὀνομάξων ὧν χάριν τὰ ἄλλα, 
οὐ τέλη δὲ τὰ τῶν ἄλλων ἕνεκα λαμβανόμενα. 

— M. γινομένων κεκεφαλαιωμένα] Vulgo γενομένων 
καὶ κεφαλαιώμενα (πεφαλαιούμενα V.), correxit Spengel. 

— 12. ὑγίειαν Vulgo ὑγείαν. ut l 10. 

— 13. οὐ μὴν τό ys] Vulgo ov μὴν τό vc, quo servato | 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CXCI 


Spengel. in sequentibus scribebat οὔτε τήν. ὑγιεινόν Cant. 
ὑγιαῖνον, À. ὑγεϊειαῖνον A. 

P. 82, 16. τελῶν] Ante Spengel. τελέων. πάντῃ) Vulgo 
παντί et hic οἱ 1. 17. 18. 19. Recte tuetur παντὸ Spengel. 
p. 259. qui l. 19. sic interpunxit, πάντη, πὼς (pro πῶς) ovv 
ἀγαϑά, καϑ᾽ ὅσον. 

— 21. φαίνεσϑαι δὲ ταῦτα καὶ ξητεῖν] Heeren. φ. δὲ ὡς 
δεῖ ταῦτα καὶ ζητεῖν, Meurer p. 14, 70. φαένεσϑαι δὲ ταῦτα 
καὶ δεῖν ξητεῖν. Trendelenburg g. δὲ ταῦτα καὶ ξητεῖσϑαι. 
Nihil horum omnium probari potest. Mihi ζητεῖν ex duplici 
compendio ξητ. εἶν. i. e. ζητητέον εἶναι. natum videtur. Si- 
militer p. 109, 4. ποιεῖν ex ποι. εἶν. i. e. ποιοὺς εἶναι cor- 
ruptum videtur. 

— 22. χρωμένους] Sic pro χρωμένοις Spengelius, quem v.1.1. 

P. 83, 4. . καϑάπερ] Vulgo xe ome. yao, correxit Spengel. 

— 5. τὰ δ᾽ ἐξ] Ante Spengelium τὰ δ᾽ £c, Idem in se- 
quentibus παραγίγνεσϑαι pro περιγίγνεσθϑαι. 

— 9. εἶναι] Y. e. licere, ἐξεῖναι. Sine causa Heeren. 


ἡμᾶς. 
— 11. εὐψυχίαν] Sic Spengel. pro εὐτυχίαν, nisi delen- 


dum sit ; εὐβουλίαν Trendelenburgius ex Aristotele. 

— 10. ἀοχλησία] Libri ὀχλησία., corr. Heeren. praeeunte 
Cant. qui vertit molestiarum vacuitas. 

— 17. rà δὲ καὶ] Vulgo τὰ δέ. 

— 22. κατὰ τοὔνομα] Vulgo κατὰ τ᾽ ὄνομα. Cf. Meurer 
p. 14, 72. 

— 23. δεύτερον ] Sic V. A. E. ἕτερον Canterus, quod tuen- 
tur Aristotelis loca apud Meurer 1. l. 

— 30. λόγον ἔχουσαν] Libri λογικὸν ἔχουσα. corr. Hee- 
ren. Cf. Trendelenburg. Monatsb. der Berl. Akad. 1858, p. 157. 

P. 84, 7. τῶν ἀφανῶν] ὑπὲρ τῶν ἀφανῶν Spengel., quod: 
receptum oportuit. 

— 9. πλειόνων τε γινομένων καὶ ἐλαττόνων Sic codd. 
σσλειόνων γινομένων ἢ ἐλαττόνων Spengel. cf. Aristot. M. Mor. 
p. 1185, 19. 

— 19. ὁμολογουμένως Ante Cant. ὁμολογοῦμεν ὡς. 

— 20. ταῦτ ᾿ ἀρα] Sic Rassovius et post Rassovium Meurer 
1. 1. p. 13, 50. pro ταῦτ᾽ ἄρα. 


CXCII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 85, 5. δυνάμεις] δυνάμεις δὲ Heeren. οἱ Gaisford. Ad 
sequentia cf. Meurer p. 12. 

— 12. μηδὲ] Ante Speng. μήτε. 

— 17. πρακτῶν] Ante Spengel. πρακτικῶν. 

— 91. ἐν πᾶσι δὴ] Vulgo ἐν πᾶσι δέ. Mox ἥ τ᾿ ἐπιστήμη 
dedi pro ἡ ἐπιστήμη. 

--.24. τόπον]. Heeren. τρούπον conicit. In seqq. idem 
τῷ οὕτω dedit pro τὸ οὕτω. 


— - 82, ὁδὲ μὲν πολλὰ — τὸν καιρὸν ἔλαβε] Bis verbis 
non iudicium de Theophrasto, sed exemplum τοῦ μέσου conti- 
h 


neri intellexit Torstrick, v. Trendelenburg. 1. 1. 9i] odi 
A. μακρῶς ἀδολεσχήσας] Pro μακρῶς» quod cum ἀδολε- 
σχεῖν coniunctum moleste abundat, scribendum videtur ἄκρως, 
summo opere. 


P. 86, 1. καὶ] Sic V. A. μὲν P. ovrog] Sic V. À. οὔτοι. 

— 2. μὴ τὸν καιρὸν ἔλαβε) Pro μὴ τὸν P. μέσον habet, 
μόνον τὸν probabiliter coni. Spengel. 

— 2. ὃ. πρὸς ἡμᾶς ἀρίστη, αὐτὴ γὰρ] Vulgo πρὸς ἡμᾶ;, 
αὕτη γὰρ. Correxit Meurer p. 13, 50. 

— 5. καὶ ὡς ἂν] Sic Heeren. ex Arist. Eth. Nicom. V, ὃ. 
δὲ ὅταν V. δὲ ὡς ἂν A., δ᾽ ὅσ᾽ ἂν Cant. Cf. Meurer p. 13. 


— Ἴ. σκοπῶν ἐπὶ τὰ καϑ' ἕκαστα ἐπάγειν] Ita correxit 
librorum scripturam σκοπεῖν ἔπειτα καϑ᾿ ἕκαστα ἐπάγων 
Spengelius. Aliter Trendelenburgius 1. ]. p. 157. 


— 11. δικαιοσύνη] Post δικαιοσύνη lacuna est; desunt 
enim duo postrema. Aristoteles nempe iustitiam in eo differre 
docet a reliquis virtutibus , ut etsi τὸ δίκαιον medium sit inter | 
duo extrema, nempe τὸ κέρδος et τὴν ζημίαν 9 tamen iustitia 
ipsa non sit medietas ut reliquae virtutes, sed tantum quatenus 
medium observet, cum ab utraque parte ei opposita sit iustitia. 
Eth. V, 9. ἡ δὲ δικαιοσύνη μεσότης ἐστὶν οὐ τὸν αὐτὸν τρό- 
πον ταῖς πρότερον ἀρεταῖς, ἀλλ᾽ ὅτι μέσον ἐστέν, ἡ δὲ ἀδι- 
κία τῶν ἄκρων. Quare nostro loco quoque iustitia male in- 
trusa esse videtur, cum membra sibi opposita non habeat. 
BEEREN. 

— 16. σώφρονα μὲν] Vulgo σώφρονά re. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CXCIIL 


P. 86, 20. ὡς δεῖ Libri ᾧ δεῖ, Spengel. ὡς δεῖ. Tren- 
delenb. 1. 1. οὗ δεῖ, Meurer p. 15, 90. ὧν δεῖ. 

-- 23. πρᾶον δὲ] Ante Spengel. πρᾶόδν t£. eodem auctore 
sequentia οὔτε ---- ὀργιξόμενον ex Arist. M. Mor. I, 22. adieci, 
et 1.20. 31. 32, δὲ scripsi pro τε. 

— 81. ἐλευθέριον] Hoc supplevit Heeren. 

— 92. οὔτε τὸν... . . ἀπροαίρετον] Iterum clarum est 
nonnulla hic excidisse, cum n ἀπροαίρετον non respondeat alteri. 
In codd. quidem V. A. legitur οὔτε τὸν προαιρετρκὸν ἀλλὰ 
τὸν ἀπροαίρετον, sed facile patet ex correctione insulsi librarii 
haec orta esse, cum me sensum quidem praebeant. Bupplen- 
dum forte et legendum; ἐλενϑέριόν vs, οὔτε τὸν προετικὸν 
ὅπως ἔτυχεν. οὔτε τὸν [μηδὲν δαπανῶντα, ἀλλὰ τὸν μηδὲν] 
ἀπροαίρετον. le natura τῆς ἐλενϑεριότητος et vitiorum op- 
positorum abunde agit Arist. Eth. IV, 1. 2. Praeterea ad no- 
strum confer M. Mor. 1, 24. HEEREN. Spengelius locum ita 
corrigit ovre τὸν [μηδέποτε μηδενὸς] προετέκόν. V. ipsum 
p. 260. et Trendelenb. 1, 1. p. 157. 

P. 87, 2. μηϑενὸρ] μηδὲν V. ὅλως] Libri ὅμως. cor- 
rexit Rassovius, 

— 3. μεγαλοπρεπῆ δὲ] Pro δὲ ante Spengel. erat τε. 

— 10. ó μὲν) Libri ὅτε “μὲν, corr. Spengel. 

— 18. ϑάρσος] Imo ϑάρρος. 

-- 32. δεῖν | Yulgo δεῖ, corr. Spengel. 

P. 88, 6. διά τι τούτων ἢ διὰ πάντα] Fortasse δι᾽ ἅ τε 
τούτων, i. e. δι᾿ Ev τι τούτων. | 

— 18. διὰ τοῦτο δὲ] δὶς Gaisfordus dedit pro διὰ τοῦδε. 

— 19. ὁ βίος] Inepte Heerenius ὁ Βίας. cf. ad p. 80, 17. 
κατεφήμισε] Sic scripsi pro κατεφήμησε Canteri , Y. Α. κατ᾽ 
εὐφήμιαε, Heeren. κατηυφήμησε. 

— 24. εἴτε βασιλεῖ] Libri εἶτ᾽ ἐπὶ βασιλεῖ, corr. Spongel. 

— 90. χρήσεσθαι) Ante Heeren. χρῆσϑαε a Gaisf. re- 
tentum. 

— 81. διὰ δὲ τὸ] Ante Heerenium διὰ δὲ vov. 

P. 80, 4. μενεῖν) Vulgo μένειν. 

-- 8. βίων δὲ τριττὰς ἰδέας εἶναι, πρακτικὸν ϑεώρητι- 
«0v σύνθετον ἐξ ἀμφοῖν V. Archytam apud Stobaeum Flor. 
vol. IV, 207. δύο μὲν ὧν ἐντὶ βίοι ἀντίπαλοι τοὶ τῶν πρα- 

STOB. ECL. PHYS. N 


OXCIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


τήων ἀντιποιεύμενοι , πρακτικός τε καὶ φιλόσοφος" πολὺ 
δὲ κάρρων δοκέει εἶμεν ὃ ἐξ ἀμφοτέρων κεκραμένος ποτὶ 
καιρὼς τῶς ἁρμόσδοντας συντεταγμένος καθ᾽ ἑκατέραν 
διέξοδον. - 

P. 89, 11. πολιτεύσεσθαι δὲ} Libri πολιτεύεσθαί T£, CO- 
rexit Meurer 1. l. P 

— M. μὲν € voi] Sic scripsi pro codd. lectione μὲν ov». 
Canterus ovv omittit. 

— 17. gevxzóv] Vulgo φευχτέον, Spengel. pevxvóv, 

— 80. q'xoAóv | Libri ἢ καλόν, Canterus quatenus Ahone- 
stum , qui idem vitium vertendo sustulit p. 90, 5. 

P. 90, 1. xoi τοῦ] Sic V. A. pro Canteri ἐκ zov. Cf. Meu 
rer p. 15. 

— 3. . πρακτικὴν} Post πρακτικὴν in Α. Τῶν ἐν ταῖς πρά- 


ξεσι καλῶν cum παρέλκει in marg. GAISFORD. σοφέαν δὲ] 
Sic apud Canterum est, σοφίαν δὲ καὶ A. 

— 6. ϑάρρεσι] Cant. ϑάρσει, V. A. ϑαρρήσει, hinc scrips 
ϑάρρεσι coll. Aristot. Eth. Nicom. III, 9. et M. Moral. I, 20. 

— 12. μεσότητα GAafovelac — νέμεσιν δὲ] Haec ex Aris. 
M. Moral. I, 27. supplevit Heerenius. 

— 17. κολακείας] Libri καλοκαγαϑίας. quod ex Arst 
emendavit Heerenius. 

— 26. αὐταρκείας Post h. v. Spengel. p. 259. supplet 
εὐψυχίας. φιλοπονίας. 

— 29. κατοιχομένους] Libri κατοιχομένων, corr. Heeren. 
praeeunte versione Canteri. 

— 32. ἐκείνων Sic Cant. in marg. pro οἰκείων. 

P. 91, 6, ἀκρεβοδίκαιον] Trendelenburgium sequutus sum 
ἀκριβοδίκαιον rescribentem ex Eth. Nicom. V, 4. p. 1138.*. 
pro ἀκροδίκαιον. 

— 26. τέκνων γεννήσει) Ante Spengel. τέκνων γενέσει. 

— 29. αὐξομένου τοῦ γάμου] Fortasse ziv excidit, 
mairimonio prole aucto. 

— 831. olxog ὑφίσταται] Forsan οἶκος συνίσταται. ut est 
p. 92, 16, 

P. 92, 2. τῆς γενέσεως] Sic V. À. Apud Canterum est τῆς 
γνώσεως. quod fortasse τῆς τεκνώσεως scribendum est. 


: ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM ἢ. CXCY 


P. 92, 14, συμφέρειν) Ante Spengel. συμφέρει. 

— 19. δούλους δ᾽ Vulgo δούλους. 

— 20. αὐτοῦ ve καὶ τῶν κατ᾽ οἶκον] Trendelenburgius 
TOV αὑτοῦ τε καὶ τῶν xov οἶκον. Nescio an praestet ἀγροῦ 
τε καὶ etc. eandemque emendationem etiam p. θ8, 17. adhiben- 
dam arbitror. 

— 28. ἐλευϑέρων] Sic Spengel. dedit pro ἐλευϑερέων. 

— 30. δεῖν] Hoc dubitanter supplevit Heeren. 

P. 93, 4. ἀπόχρη] Sufficit. Canterus in versione, atque 
haec quidem de re familiari dixisse sufficiat. GAISFORD. 
Itaque supplebat Canterus [xol ταῦτα μὲν περὶ τῆς oixovo- 
μικῆς] ἀπόχρη. 

-- 9. ᾧ μέτεστι] Ante Heeren. ὧν μέτεστιν. 

— 11. μήτε τὴν πόλιν] Praestare , opinor τὴν πόλεν μήτε. 
Tum Trendelenburg. cll. p. 95, 3. ἀσύνοπτον coniecit pro 

ἀσυμπαϑῆ. 

— 17. αὑτοῦ] Scribendum videtur ἀγροῦ. Vide ad p. 92, 20. 
Statim Heerenius lacunam indicavit et ante τὸ περὲ supplevit 
στρατηγικὸν δέ. Idem στρατοπέδῳ dedit pro στρατοπέδων. 

— 24. παρέκβασιν] Ante Spengel. παράβασιν. 

P. 94, 5. ἄνισα] Ante Canterum, qui sic in marg. scripsit, 
ἔσα. Nisi forte aliquid excidit, ut locus ita scribatur ὅταν οὗ 
ἔσοι ὄντες [ἄνισα, of δὲ ἄνισοι] ἴσα ἔχειν ἀναγκάζωνται" 
Et sic etiam Spengelius coniecit. 

— 6. φιλαρχίαν] φυγαρχίαν A. V. 

— 8. μονιμωτέρας] Vulgo μονιμωτέρους. 

— 15. πρακτορίαν] Sic A., vulgo πρακτορείαν, quod fore 
tasse revocandum est, quippe ad πρακτορεύω referendum , ut 
δητορεία ad. δητορεύω et alia huius generis multa. 

— 21. ϑῆτας) Libri ϑέτας , correxit Gaisford. 

— 28. πᾶν] Nescio an praestet πάλιν. 

— 21. ἁπαντων) Vulgo ἅπαν. 

— 20. πολιτικῶν δὲ καὶ τῶν ἄλλων οὐχ ἧττον] In his 
aliquid vitiosum videtur. Fort. delendum est δὲ xol, ut Aegyptii 
in rebus publicis ordinandis nullo populo. inferiores fuisse di- 
cantur. 

P. 95, 2. £y] ἑκάστῳ] Hoc rescripsi pro ἐν ἑκάστῳ. Male 
Heerenius sequente Gaisfordo ἐν delevit. 


N* 


ΟΧΟΥΙ ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 95, 12. τὰ κεφάλαια) V. A. τὰ ἀκεφαλαιας i. e. ut opi- 
nor τὰ πρῶτα κεφάλαια. 

— 19. τὰ €eaw | Libri τὰ τῶν ϑεῶν. 

P. 96, 4. xavrov] Sic Grotius pro xoi τόν. Jdem vs. ?. 
addidit χρή. lbidem pro πάντως praetulerim πάντων, nis 
vs. l. scribendum est xevróv τε πράττειν" oU μὲν οὖν τὰς 
ἐλπίδας -- 

— 6. ὧν βούλεται] ὁ βούλεται A. — Reliqua nondum pe 
sanata sunt. 

— 11. τὸ μὲν διὰ τύχην γίγνεται) Cant. τὸ μὲν γὰρ δ 
τύχην y. A.V. τὸ μὲν διὰ τύχην γὰρ y. Fort. igitur τὸ μὲν 
τύχῃ γὰρ γίγνεται τὸ δ᾽ αἴρέσει. 

— 18. οὗτος ἀτυχεῖν] Sic scripsi pro τὸ δ᾽ ἀτυχεῖν. ἐπ 
δὲ μὴ] Ante Heerenium s τὸ μή. διδῷ] Ante Grotium d 

ωσιν. 

— 19. TOU μὴ διδόντος] Haec Grotius supplevit. ΤΥ 
τρύπου c9" ] Libri οὐ τρόπου δ᾽ ἔσϑ᾽. 

— 25. ἔρωτες — εἰσί De hoc fragmento v. Nauckium Er 
rip. fr. 660. 

— 28. πάτωρ] Sic Dindorfius correxit pro πατήρ. 

P. 97, 12. ἕκωμε φίλην) Vulgo ἕπωμαι qíAnv, tunt! 
φίλην V. ἕκοιμε φίλην Grotius, recte Bentleius fco ἐμ. 

. Bekker Homerische Blátter p. 218. 

— 20. Δημοκρίτου] Democriti dictum de Fortuna, quoc 

apte compares Epicuri sententiam infra p. 100, 3, appositam, 


servavit etiam Dionysius apud Eusebinm P. Ev. XIV. 27. p. TRA. 


τῶν γοῦν Ὑποϑηκῶν ἀρχόμενος λέγει * ἄνϑρωποι τύχης; d 
δωλον ἐπλάσαντο πρόφασιν ἰδίης ἀνοίης᾽" φύσει γὰρ γνωμί 
τύχῃ μαχεται᾽. ubi γνώμῃ τύχη: coniecit Ruthius. 

— 22. ἀβουλίης] ἀνοίης Dionysius. βαιὰ γὰρ φρονήθ 
τύχη μάχεται] In his βαιὰ pro βαιᾷ dedit Heerenius; servi 
tamen potest dativus (βαεῇ) hoc sensu exigua cutn. sapientia 
fortuna pugnat i e. operatur. Nec displicet φύσει (gvvei) 
quod pro βαιὰ Dionysius habet, ,Suapte natura fortuna pni 
dentiae adversatur. Pro φρονήσι vulgo est φρονήσει. 

— 23. , evbóverog ὀξυδερκέειν] εὐξύνετος ex Cantero rt- 
cepi, εὐσύνετος ex A. Gaisfordus. Tum vulgo ὀξυδερκεῖν. 
Nescio tamen an ὀξυδερκείῃ (ὀξυδερκέῃ) scribendum sit. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. OXCVII 


P. 97, 27. κατωρϑοῦμεν] Vulgo κατορϑοῦμεν , propius 
vero Cant. κατώρϑομαι. 

— 28. Ἐξσκανδοίδου] Prorsus incognitum inter philosophos 
hoc nomen est, quare fuit cum de Euandri Phocaeensis no- 
mine restituendo cogitarem, qui fuit Lacydae Cyrenaei succes- 
sor teste Numenio apud Eusebium P. Ev. XIV, 7. p. 636C. et 
Diogene Laert. IV, 60. Eundem commemorat Zenobius Prov. 
V, 18. Primum huius dictum, φρόνησις — ov ποιεῖ, omisso 
auctoris nomine servavit etiam Floril. Monac. in Stobaei Flor. 
vol. IV. p. 269, 10. In eo ποιέδε scripsi pro ποιεῖ. 

P. 08, 9. ἐνορούουσαν] Ita rescripsi pro ἐνορῶσαν., nisi 
praestat ἐνορμῶσαν. Homeri locus est Il. Θ,, 299. 

'o-— 7. cov] Sic Epictetus pro oov, quod σὸν scripsit 
Gaisford. 

— 20. ϑέλε ὡς τὰ γιγνόμενα γίγνεται} Apud Epictetum 
ϑέλε γίνεσϑαι. τὰ “γινόμενα ὡς γίνεται. εὐροήσεις] Sic ex 
Epicteto pro εὑρήσεις dedit Heerenius. 

— 21. Κρίτωνος] Χαρίτωνος A. πυϑαγορείου) Vulgo 
πυϑαγορίου. 

— 24. δηλούμενος] H. e. βουλόμενος, male intellexit Hee- 
ren. , ἔχεν] Vulgo ἔχεεν. ποττὰν] Apud Cant. ποτε cv, A. 
TOT QV, correxit Gaisfordus. 

— 98. ἢ] Scribendum £y. Mox ταῦτα Heeren. dedit pro 
ταῦτας. 

— 80. ὐπαδήσιος ὁπαδύσιος Α. ἀναϑρέσκοντα αὐτὸν 
ἐποίησεν ἐς τὸν οὐρανον] Inepte vulgo legitur ἀναθρώσκοντα, 
subsilientem. Minus probabiliter ἀναθροῦντα coniecit Gais- 
fordus, pro quo quod ego posui verbum rectissime formatum 
est, comparandumque cum κορέω —— κορέσκω. τολέω -—— τε- 
λέσκω. Cf. O. Schneider ad Nicandri Fragm. 74, 10. Ceterum 
praeter notissimum Platonis Cratyl. 309 C. locum: σημαΐνεε 
τοῦτο τὸ ὄνομα ὁ ἄνθρωπος à ὅτε τὰ μὲν ἄλλα ϑηρία ὧν δρᾷ 
οὐδὲν ἐπισκοπεῖ οὐδ᾽ ἀναλογίξεται τοῦτο ὃ ὕπωπε" ἐντεῦϑεν 
δὴ μόνον τῶν ϑηρίων ὀρϑῶς ὁ ἄνϑρωπος ἄνθρωπος ὦνο- 
μαάσϑη, ἀναϑρῶν ἃ onov, inprimis huc pertinet locus Eu- 
ryphami apud | Stobaeum Flor. 108, 27. (vol. IV. p. 10, 19) τὸ 
ορϑῶς ἀπὸ γᾶς ἀνακεκλέσθαι καὶ ἐς οὐρανὸν ἀναβλέπεν καὶ 
ϑεῶν τῶν ἀνωτάτω νοητικὸς uev, ταῦτα δὲ καὶ τᾶς ἐκ τῶν 


CXCVIII ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


ϑεῶν (leg. ταῦτα δὴ ix τὰς τῶν ϑεῶν) ἐπικρυρήσιος τέ. 
τευχεν. 

P. 98, 31. αὐτὸν νοατικὸν}. Pro αὐτὸν. quod certissime 
corruptum est, suspicabar αὐτῶ, sc. dei. nunc scribendum 
censeo ἄστρων. Vide Ovidium Met. I, 85. os homini sublime 
dedit caelumque (ueri iussit, et arrectos ad sidera tollert 
voltus. Nihil proficitur Gaisfordi coniectura αὐτονόατον. Pro 
νοατικόν. quod V. cum Cantero exhibet, A. habet νοατόν. 

— 82. ἐνέφυσε] V. ἐνεφύσησε, Heeren. ἐνεφύτευσε. 

P. 99,1. ὀψεῖται] Canterus ὄψηται. V. Α. ὄψεται. quoi 
ὀψεῖται scripsi. Ac fort. etiam supra p. 98, 27. praestat πέρι" 
εξεῖ scribere. | 

— 2. qv] Malim ἧς. εὑρέν] Vulgo εὑρεῖν, et statim ἰδεῖν. 

— 4, ταὐταν] Vulgo ταῦτα. A. ταύτην. 

— 5. ivi] Vulgo ἐστεν. ἀλλὰ] Heeren. ἀλλ᾽ ἃ 

— 11. οὕτω νῦν] Homerus Il. K, 192, 

— 14. ναύσταϑμον :] Sic Cant. in marg. pro óvczatyo. 
Pro interrogationis signo pone virgulam. Statim ovv adi 
Heeren. | 

— 24. 25. Αἰσχίνου) αἰσχύνους A. δέ τοι] Vulgo &2 
A. δὲ τό. οὐκ ἄπορον] Nescio an ovx εὔπορον scribes 
sit, memor Simonidei χαλεπὸν ἐσϑλὸν ἔμμεναι. 

— 28. ἂν] ἐὰν ante Heeren. Statim ϑελήσῃ A. 

— 80. ce ϑέλῃ] σε om. libri, ex Epict. addidit Heeren. 

P. 100, 4. βραχέα] Vulgo βραχεῖα --- τύχη quod Οἷον 
legisse videri potest Fin. I, 19. Epicurus exiguam dicit for 
tunam intervenire sapienti. At Vitruvius Praef. VI. p. 146. Schr. 
Epicurus ait pauca (parva?) sapienti fortunam tributrt. 
διῴκηκε κατὰ τὸν βίον καὶ συνεχῆ χρόνον] Sic V. A. ó- 
κῆκε καὶ τὸν βίον ἡ ἡ συνεχῆ χρόνον Canterus, διῴκηκε xem 
τὸν τοῦ βίου συνεχῆ χρόνον Heerenius allato Diog. Laert. X 
144. διῴκηρε καὶ κατὰ τὸν συνεχῆ χρόνον τοῦ βίου διοικεῖ 
καὶ διοικήσει. Mihi haec verba, κατὰ τὸν βίον καὶ συνεχῆ 
χρόνον 9 quamvis etiam a Diogene hoc vel simili modo lecta, 
sententiam moleste onerare et adulterina esse videntur; n« 
ullum eorum apud Ciceronem vel Vitruvium vestigium est 
Vitruvius enim sic: quae autem maaima et necessaria Suhl, 
animi mentisque cogitationibus gubernari. Cicero autem Ποῦ 





ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CXCIX 


modo: maazimasque ab eo et gravissimas res consilio ipsius 
et ratione administrari, quibus quae subicit, ea ad aliam 
Epicuri κυρίαν δόξαν spectant, quae Diogeni Laertio est de- 
cima nona, quod moneo propter Heerenium. 

P. 100, 12. τὰ δ᾽ οὔ] Heeren. et Gaisf. τὰ δ᾽ οὐκ ἐφ᾽ 

ἡμῖν, quo additamento impune carebimus. 
000— 14, τὴν χρῆσιν τῶν φαντασιῶν Est scilicet ἡ χρῆσις 
τῶν φαντασιῶν ex Stoicorum systemate notionum nostrarum 
de rebus externis veroque eorum pretio ratio; unde omnis 
fere vitae philosophia pendet. HEEREN. 

— 28. ὁτουοῦν] Sic scripsi pro ὁτιοῦν. ἀσμένους] 
ἀσμένως V. A. 

— 26. διάνοια] Post διάνοια add. φέρεται δὲ ἐπὶ τὴν οὐ- 
σίάν V. Α. Sed ad priora in marg. A. adnotat: ἔσως παρέλ- 
κει. GAISFORD. 

P. 101, 1. ὑπερβάλλει xol ἐλλείπει] Pro ἐλλείπει vulgo 
legitur ἐκλείπει. 

— 21. μόνιμον] Ante Heeren. νόμιμον. 

— 28. ἐπίκηρον]Ἵ Libri ἐπέκαιρον , corr. Wyttenbachius. 
Statim 9 Heeren. dedit pro ᾧ. 

— 26. λόγοι] λόγοι of Heeren. qui mox ἀδιάφϑορον scri- 
psit pro Canteri ἀδιάφορον. Α. διάφορον. 

— 29. λέγοντας ἃ] ἃ addidit Wyttenbachius. 

P. 102, 4. καὶ γενναῖον) Haec addenda fuisse docent op- 
posita xol ἀγεννῆ. 

P. 103, 3. ἐξεγρέσϑαι) ἐξαγρεῦσϑαι. A. ἐξαγρεύεσϑαι 
Cant. Correctum e Platone. 

— 5. Lemma addidit Gaisfordus. 

— 16. ἣν ταῖς ἔξω] Vulgo ἐν ταῖς ἔξω, Heeren. ταῖς ἔξω ἃ 
sequente Gaisfordo. 

— 20. ip ὦ Qv ἤσϑησαν] Malim ἐφ᾽ οἷς, vel certe ἀφ᾽ ὧν. 

— 26. λέγοντος ὁ] Sic correxi vulgatum λέγοντα ὃ. male 
Heeren. et Gaisf. λέγων ὅτι ὁ. 


— 27. λαχὼν πρῶτος] Haec e Platone Republ. X. p. 617. 
addidit Heerenius. 

— 20. ἥτις τῆς] Vulgo 9j vig, corr. Heeren. sufficit ta- 
men ἢ τῆς. 


cc ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


— P. 104, 2. ἐπιστροφὴν] Nonne περισεροφήν | 

-— 8. ἐπικλωσθέντα)] Hoc dedi ex V. pro ἐπιπλω- 
ϑέντα. 

— 1. μέτρον V. Platonem 1. 1. p. 721, ἃ. 

— 14. αὑτῆς) Male Heerenius δόξης conicit, v. Plat. l.l 

617. e. 
i — 29. αὐτῷ} Ante Heeren. αὐτόν. Cf. Plato 1. ]. p. 620.4.). 
Idem mox κατ᾽ αὐτὸν pro κατὰ ταυτόν. 

P. 105, 28. δυσκολα] Legebatur δύσκολον, V. A. δύσχο. 
Aog. Correxit Heerenius. 

— 25. ἠρτῆσϑαι συμβέβηκεν ἐκ τῆς προαιρέσεως Vulg 
abest ἐκ, cuius structurae quae passim reperiuntur exempl, 
corrupta sunt omnia. 

— 30. ὅν vig] Codd. οὗ vig , Cant. οὕτοις. Corr. Heere. 

P. 106, 7. προβλέπειν] Hoc figurate dictum est; προλε, 
πεῖν conicit Heeren., ααἱ ], 8. ὃν ἐπένησαν scripsit pro ἐπαΐ 
veGav , |. 9. καρτερεῖν pro μαρτυρεῖν, 1. 10. μαλακέζηται p 
μαλακίξεται, l 11. εἰς τῆς pro τῆς, l. 15. ἐπ᾽ αὐταῖς prois 
ταύταις. 

— 17. ἀνειμένον ἐλεύθερον Seclusi ἐλεύϑερον u 
glossemate natum. Heerenius ἀνειμένον ἐλεύϑερόν τε. 

— 10. δεδεμένην καὶ πεπεδημένην] καὶ solus A. bi. 
alterum participium delendum videtur. 

— 21. λελυμένου) Ante Heeren. λελυμένον. 

— 81. ἐφ᾽ αὐτῷ Vulgo ἐπ᾽ αὐτῷ. 

— 32. ὡς yap]. Scribendum videtur καὶ γάρ. 

P. 107, 8. εἰς τὸ τοῦτον 1" τοῦτον Sic scripsi pro εἰς ᾿ 
ἢ τοῦτον. Heeren. εἰς τὸ τοῦτον ἡ ἄλλον. 

— 11. μὲν] μέντοι Heeren., qui mox κατελθοῦσαι γί 

2 dedit et ψυχαὶ pro καὶ ψυχαί. 

— 13. ἀπολύτων) Ante Canterum ἀπὸ αὐτῶν. 

— 18. ἐξηρτῆσθαι) Vulgo ἠρτῆσθαι. 

— 23. ὑπερβολὰς φεύγειν προσήκει V. Platon. Rep. I 
p. 019.a. qui etiam ad reliqua comparandus est. 

—- 24. πάϑεσι κακίας) Heeren. πάϑεσι xol κακίαις. 

— 25. ὑποτεταγμένον] Vulgo κατατεταγμένον. 

— 28. αὐτὴν] Fortasse αὐτάς, vel δκάστην. 

P. 108, 3. λαγχάνειν xol κληροῦσϑαι] καὶ om. A. hinc 


ADROTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CCI 


xÀngovoOo: , quod ex interpretatione accessit, seclusi. Cf. 
Hesychius “αγχάνειν" κληροῦσθαι. 

P. 108, 7. προβεοτῆς] Heeren. προβιότητος, 

“- 8, τῆς ἔξω) Heeren. τῆς ψυχῆς ἔξω vel certe ψυ- 
χῆς ἕξω, " 

— 17. οὐ μὴν] Sic Heeren. e codd. pro οὐ μέν, quod 
male retinuit Gaisf. 

— 18. ἐν ἀνδράσι] Ante Heerenium ἀνδράσιν. 

— 21. καὶ δρᾶσαι) Haec de coniectura adieci, 

-— 20. κατὰ τοῦτον] Vulgo κατὰ ταυτόν. Heer. et Gaisf. 
κατ᾽ αὐτόν. ' 

— 21. καταμαντευσάμονον] καταμαντεύσασϑαι μόνον Α. 
In sequentibus ἐπετυχὼν inexplicabile est; itaque seclusi, nisi 
forte scribendum περὶ ψυχῶν. 

«- 91. ὅντε] Hoc, nisi scriptor ἀνακολούϑως loquutus est, 
delendum videtur. 

P, 109, 2. ὡς ἀκολούϑως] A. V. ἀκολούϑου. Cant. ἀπκη- 
λόϑου. Heeren. ὡς ἀκολούϑως., malim ὡς ἐξ ἀκολούθου, ut 
supra est p. 24, 8. ἐξ ἐποκολουθήματος. 

— 3. μὸν] Huic nihil in sqq. respondet, αἱ aliquid exci- 
disse videatur. 

“- 4, ποιοὺς εἶναι] Ante Heeren. soie», quod non videtur 
servari posse. ldem 1. 8. addidit 006, 1. 10. τὰς ὅλομένας trans- 
posuit post οὐρανίᾳ γῇ. et ). 24. αὐτῇ addidit praeeunte 
Cantero. 

— 5. πῶρ ἐχόντων) Malim πὼς ἐχόντων i. e. ὁπωσοῦν 
ἐχόντων. 

— 25, ἔξω] Heerenius ἐξεών.. addito infra z& inter τοῦ et 
πρώτου, ul sors prosiliens príusquam animae ad inferiora, 
loca perveniant, et via per sphaeras animarum attentionem 
turbet , quo locus non persanatur. 

P. 110, 1. ἐπὶ τὴν μοῖραν] Vulgo ἐπί τινα μοῖραν. 

-» T, αὐτῷ] ἀγαθῷ Heeren., qui 1. 10. καὶ ante καϑὰ 
recte omittit, 1. 16, ἑλομένῳ scripsit pro ἑλομένων. 1. 17. ἐκ 
ante τῆς addidit, 1, 18. τῆς ἐνεχϑείσης in dativos mutavit, 
l. 19. τοῦ scripsit pro τό, 1. 23. κυνὸς ΡΓῸ κύνα, 1. 24. sup- 
plevit κατά et ὡροσκοπίαν posuit pro ὥὡροσκοπέας. et 1. 25. 
ἐνδεικνύναι pro ἐνδεικνύντι. 


ΠΟΙ ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II, 


P, 110, 4. ξωδέων] Corrige ξφῳδίων, 

— 15. καϑα] Vulgo καὶ xou. 

P. 111, 2. ἀφύκτως ἔχουσα μεταβαλλειν Contrarium di- 
citur eius quod expectatur, addendum videtur καὶ ἀδυνατοῦσα, 
quod propter homoeoteleuton facile excidere potuit, Statim 
Heeren. ἢ δι᾽ dedit pro καὶ δι΄, Homeri locus est Il. Ζ, 488. 
alter Od. e, 32. 

— 17. τῷ] Ante Heeren. 70. — 

— 28. καὶ καϑ' ὅσον] Vulgo xo ὅσον. Cf. infra p.113, 6. 

* 

— 82, eu v ἣν νοερὰν] Vulgo αὐτὴν νοερὰν, Heereniu 
et Gaisf. αὐτὴ τὴν νοερᾶν. 

P. 112, 7. τῶν ϑεῶν] Malim τῶν ϑείων. 

— 10. xal τῇ βουλήσει τῶν ϑείων ἀγαϑῶν ἀποπληρού- 
μενον] Non intelligo cuius βούλησιν dicat, quare suppleverin 
καὶ τῇ βουλήσει τῶν [ev] ϑεέων ἀγαϑῶν ἀποπληρούμε: 
νον. cf. lamblichus supra Vol. I. p. 20, 29. τὰ κάλλιστα δι 
σώξεται. τῇ βουλήσει τῶν ϑεὼν συνυπάρχοντα. et p. 270,1. 

— M. τῆς πεπρωμένης] Heerenius τῇ πεπρωμένῃ. 

- 32. τῇ προνοίᾳ] Sic Heerenius pro τὴν πρόνοιαν. wi 
διὰ 70] Adieci διὰ, quod saepe post καὶ excidit, Heem 
dedit καὶ vg. 

— 32. οὐκ ἀπὸ τοῦ παντὸς ἐνδιδομένη] Haec interprér 
tur Heeren. quatenus universum in eam non influit, Qi 
non potest verborum sensus esse. Vitium latere videtur à 
ἐνδιδομένη. 

Ρ, 118, 1. διότε γε μὴν] Vulgo διότι γε μέν. 

— 4. περιέχεται αὐτὴ καὶ] περιέχεται ταύτῃ καὶ libri 
περιέχεται αὑτὴ Heeren. 

— 5. συντελεῖ τε εἰς αὐτὴν] Vulgo συντελεῖται εἷς αὐ. 
τὴν, Heeren. et Gaisfordus καὶ συντελεῖται εἰς αὐτὴν; medo 
vel passivo nullus hic locus. 

— 11. τῷ σώματι Ante Heerenium τὸ σῶμα. 

— 15, τύχην Libri ψυχήν, corr. in versione Canterus. 

—.22. ἡ τύχη τῶν πλειόνων τάξεων ἢ. καὶ ἄλλων ἑή 
τένων» 5 ἐστιν --- τῶν συνιόντων Τοηίαν! ἢ τύχη ἡ τῶν 
κρειττόνων τάξις. ἢ καὶ ἄλλων δή τινων --- ἢ ἔστιν — τῶν 
συνιόντων. Fortunam esse ordinem rerum et meliorum 
quae a deo proficiscuntur , et aliarum , quibus praeest qua 


ADNOTATIO ORITICA AD LIBRUM II. CCIII 


tenus eventuum coniunctione oriuntur, τῶν συνιόντων, quod 
adeo pro συμβαινόντων dictum foret. Attamen nondum me 
in his acquiescere, et in verbis maxime ἄλλων δή τένων men- 
dum latere videri, quod tamen aliis indagandum relinquo, non 
negaverim. HEEREN. Pro πλειόνων scribendum videtur λῳό- 
γῶν; in verbis ἢ καὶ ἄλλων δή τίνων, quae τοῖς λῴοσιν op- 
ponuntur et res sequiores vel adversas significant, nihil diffi- 
cultatis inest. Dicere videtur Fortunam bonorum malorum- 
que causam esse eamque iis rebus antiquiorem dicit, quas 
coire (συνεέναι) oportet, ut eventus aliquis sive bonus sive 
malus inde nascatur. 


P. 113, 23. ἐστὶν ἔφορος] Vulgo 1j ἐστιν € ἔφορος. 

— 25. τοτὲ μὲν ϑεὸν ἐπικαλοῦμεν ἣν παρειλήφαμεν) 
Sic codd. Correxit et supplevit Canterus in versione quam 
nunc deam nunc daemonem nuncupamus. 


— 26. ἡνίκα μὲν γὰρ ,&v] μὲν add. P. A. ἄν revocavi e 
Cantero. αἰτία τῶν συνιόντων ἢ] Hoc rescripsi pro Cante- 
riano αἴτια τῶν συνίη. Α. αἴτια τῶν συνϊῆ, Heeren. αἴτια 
τῶν συνιόντων. Fortasse tamen praestat αἴτια 7 ἢ ὧν συνέῃ. 


P. 114, 8. ὑπὸ τῆς τύχης] Vulgo ἀπὸ τῆς τύχης. 

— 9, οὐδὲ γὰρ παρὰ φύσιν γίγνεται] Haec om. V. 

— 16. προτιμᾷ τε] Vulgo προτιμᾶται. 

— 28. διατεϑρύληται] Vulgo διατεϑρύλληται. 

Ρ. 115,2. OTI OTAEIX EKQN ΠΟΝΗΡΟΣΊ Etsi 
. nihil nec in ed. nec in codd. hic notatur, novum tamen hic ca- 
put incipere nullus dubito. Pertinent enim quae sequuntur ad 
cap. IX. apud Photium ὅτε οὐδεὶς ἑκὼν πονηρός. neminem 
sua voluntate malum esse. Extat ibi tantum male ἑκών. sed 
pro eo ἄκων legendum esse, sensu modo explicato, satis do- 
cent ipsa loca. HEEREN. Notus versus incerti auctoris est 
apud Platonem περὶ voi δικαίου p. 8745. οὐδεὶς ἑκὼν πονη- 
ρὸς οὐδ᾽ ἄκων μάκαρ. De ἄκων restituendo Heeren. fallitur. 


— 4 ἀπ’ ὧν] Libri ἀφ᾽ ὧν et statim γέγνεται. 

— ὅ. ἐπαυρισκοίμεϑ᾽ cv] Vulgo ἐπαυρισκοέμεϑα. Μοχ 
vulgo εἰς pro ἐς. 

— 7. Évamomviyiivou] Sic correxi quod libri hábent ἀπο- 
πνιγῆναι. 


COIV ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 115, 8. ὧν] Libri οὖν. νήχεσθαι διδάσκειν} Hoc sub- 
absurde dictum est, non dubitavi rescribere νήχεεν διδά- 
σπέσθαι. 

— 11. μὴ ἐπίστηται] μὴ πίστηται V. A. unde μὴ ᾽πίστη- 
ται edidi praeeunte Gaisfordo. ποδηγετέειν] Vulgo σπτοδη- 
γετεῖν, ποδηγεῖν Floril. IV, 53. ὀχέειν] ὀχεῖν Cant. ὀχλεῖν, 
i. e. ὀχέειν. A. V. 

— 12. δίκαιον δὲ] Vulgo δὲ abest. 

— 18. ἐν ἀγαϑοῖσι χρεών ἐν ἀγαϑοῖσιν ἐν Canterus, ἐν 
ἀγαϑοῖσιν ὧν Α. hinc scripsi iy ἀγαθοῖσι χρεών. τοῖσί τε 
ἀγαϑοῖσι] τοῖς τε ἀγαϑοῖσιν Cant. A. 

— 14. ᾧ τινι βουλομένῳ ἂν ἔῃ] Libri εἶ τινα βουλομένῳ 
ἄλκην (Cant. &Aqv). Correxi viam monstrante Koenio ad Greg. 
Cor. p. 376. Lips. εἴ τινι βουλομένῳ ἃ ἂν ἢ coniciente. 

— 16. ἐς] Vulgo εἰς. ἐπεφερύμενοςἼ Hoc pro φερόμε- 
voc dictum dubito num sanum sit. 

— 18. πανακήδης] Ante Dorvillium ad Charit. p. 215. Lips. 
ἀναπύδης, in quo vereor ne aliud lateat, ἀλογέῃ Libri 
ἀλογῇ. 

— 19. τὰ χρέοντα] Sic Heerenius scripsit pro. τὰ aet 
ovra. Cf. Democritus apud Stob. Flor. 44, 14. Gaisfordus γοὴ 
ἔοντα (sic). ἀτερπίη] Cant. ἀτερπείη. Α. ut videtur ἄτερ- 
ποίη. Gaisfordus ἁτερπίη. 

— 22. τἀγαϑα]) Hoc nescio an melius abesset. 

“- 24. οὔτε πάλαι] Vulgo οὐ πάλαι. 

-— 25. δωρέονται] Vulgo δωροῦνται. ἐμπελάξουσε] Li- 
bri ἀμπελάξουσι , corr. Valckenarius. Mox libri νοῦ. 

— 29. αὐτάκρης] Addendum videtur καὶ βέβανος. — Tum 
male Heerenius τῶ ἥσσονος καὶ ἀβεβαίω. Mox vulgo ueifov. 

P. 116, 1. φατιξόμενα] Sic lacobsius pro Φωτιξόμενα. 
ὄψι ξοῦσαι «διαφανέες 680i διφάσιαι] Owetg (οὔεις P.) οὖσαι 
ἀφανέες" ὁδοὶ διαφανέες, ὁδοὶ διαφασίαι A. οἔεις οὖσαι 
ἀφανέες ὁδοὶ διφαδίαι Cant. ὄψεις οὖσας διαφανέας ὁδοὶ 
διφάσιδι Heerenius. * Correxi locum ut potui; nisi quod ὄψεϊξ 
ἐοῦσαι volui. Koenius ad Greg. Cor. p. 510. Lips. οὐκ ἐοῦσαι 
ἀφανέες. 

— 2. ψυχῇσι] Vulgo ψυχαῖς. ἀδαμαντίνῃ αἰμασίῃ πα- 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. cov 


χυτάτῃ — ἀνηκούσῃ] ἀδαμαντίνη αἰμααίη παχντάτη --- ἀνη- 
κουση ante lacobsium et Koenium ad Greg. Cor. p. 510. 

P. 116, 4. κατὰ τὰ Koenio φωτεξόμενα addendum videtur 
vel scribendum κάρτα. GAISFQBD. Vellem haec omnia, xoa 
τὰ ὑπὰ τοῦ ἐξ ἀρχῆς guvevrog, abessent; ac videntur ex 
initio loci nescio quo errore repetita esse. 

— ὅ. ὁκοῖα] Vulgo ὁκοία , usitatius esset o£a. 

— 6. χερὸς] Vulgo χειρός. In sequentibus pro ἑτέρη ma- 
lim ἡτέρη. 

— 1. αὐτῇσι] Vulgo αὐταῖς. 

— 8. λαιὴ] Sic L. Dindorfius pro λαιία. Statim libri οὖσα. 

— 10.xeg| Vulgo πως. οἷά ve] Vulgo οἷα τε. 

— 11. εὐτυχέϊ Vulgo εὐτυχεῖ, εὐτυχῆ V. An εὐψύχῳ 
forti labore requiritur , non felici. 

— 12. παραπέμψαντας] παραπέμψοντας 

— 13. ἐϑέη τε] Codd, cre, correxit Koenius. 

— 14. ἐπ᾿ ἤν] Ante Koenium ἐπήν. Mox libri τοῖς καλ- 
λίστοις. 

— 16. xol τῶν] Malim τῶν. 

— 18. αὐγοειδεστάτου) Ante lacobsium αὐγοειδεστάτῳ. 
ἐπὶ πᾶσαν] Vulgo περὶ πᾶσαν. 

— 20. περὲ τῶν] Libri περὶ ὧν. 

— 21. συμβουλίῃ] Vulgo συμβουλίην, Α. συμβουλίη. 

- 22. ἀγουσα] Ante Koenium ἔχουσα. 

— 23. ἐστεν οἴη] ἐστι λείη lacobsius. — oMyov] ὡς ὀλί- 
yov lacobsius. 

— 25. γεῦσαι] αὐτοὺς addit Iacobsius. ἡδέος] Indicavi 
lacunam. 

— 26. εὐθὺς] Fortasse ἐθὺς et hic et 1. 32. scribendum. 

— 21. οἵτινες δή] Ante Heerenium οἴτενες δέ. 

— 29. κρημνὰ] Hoc revocavi ex V. A. et ὠϑέοντα scripsi 
pro ὠϑέοντας. Vulgo κρημνούς. Si recte librorum scriptu- 
ram reduxi, notanda est forma κρημνόν. εὑρισκομόνους ἀλι- 
Oxouívovc coni. Koenius, σφαλλομένους Iacobs., πορευομέ- 
νους Heeren. GAISFORDUS. Nihil horum probabile est, nec 
sufficit quod ipse conieci éxou£vovc, vel νοῦ (νόου) στερει- 
σκομένους. 

— 31. ἐς αὐτὸν] Vulgo ἐπ᾽ αὐτόν. 





o m - 


CCVI ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. 


P. 117, 4, τῶν δὴ — ἀπηγήσεται) Vulgo ὧν δὴ — ἀφη- 
γήσεται. 

— 7. λόγος, ὃ c] ὁ ὃς vulgo abest; tum restitui ionicas for- 
mas pro ψυχαῖς ταῖς μελλούσαις. 

^— — 8. προφωνέει] Vulgo προφανέει; nullus hic, quantum 

video, futuro locus est. 

— 14. τρόπον] Ante Heeren. “τρόπου. 

— 18. ἀπενθεούσῃσι] Libri ἀπειϑεούσαις et mox πειϑο- 
μέναις. 

— 20. ὦν] Vulgo ovv. 

— 21. παραμενέοντα )} Ante Gaisfordum παραμένοντα. 

— 32. ἀπαντᾷ] Sic Cant. in marg. ἅπαντα libri. 


P. 118, 9. νοήσει τις] Sic libri, Heeren. et Gaisf. ὧν νοή- 
σει τις , debebant certe ἂν νοήσειέ τις. 

— 11. τοὐναντίου] Vulgo τοῦ ἐναντίου, cfr. 1. 13. et 17. 

— 20. κακῶν] Addendum sine dubio ἡ κακία. Proxima se 
paravi a superioribus, suntque haud dubie plura omissa. 

— 21. χρὴ] Post χρὴ desinunt Canteri edita, ultimo folio, 
ut videtur, abscisso. In codd. vero V. A. E. sequentia adhuc 
leguntur, quibus non Hieroclis modo locus absolvitur, se 
alius adhuc Musomii additur. HEEREN. 

— 28. καὶ δι᾽ ἀκρασίαν] καὶ γὰρ δι᾿ ἀκρασίαν Heer. 
Scripsi καὶ δὴ δι᾽ ἀκρασίαν. 

P. 119, 12, καϑάπερ ὑπὸ σταϑμὴν καὶ ὕλην ἔχοντα; 
Nempe πορεύεται. terrestria ita procedunt, ut sub imperio 
ac materiae subiecta esse pateat. HEEREN. Locum corrvu- 
ptum sic emendavi καϑάπερ ὑποστάϑμην καὶ ἰλὺν ἔχοντα: 
Haec demum τῇ εἰλικρινεστάτῃ τῶν μετεώρων οὐσέᾳ recte 
opponuntur; ὑποστάϑμην καὶ ἐλὺν coniungit etiam Plutar- 
chus de Facie in luna c. 25. p. 940,6. Praeterea in fine lacu- 
nam indicavi quae verbum finitum absorpsit. 

— 13. ὅλων] ὅλην Heerenius; fortasse ὑλῶν. 

— 17. τούτου] Ante Heerenium τοῦτο. 

-- 82. καὶ ἐν χρήσει Vulgo ἐν χρήσει» minus bene Hee- 
ren. ἐν χρήσει τε. 

P. 120. 12. φήσει] Vulgo φησί. In sequ. malim καν ἔρω- 
vaa τις. 


ADNOTATIO CRITICA AD LIBRUM II. CCYTI 


P. 120, 14. £10] Sic Gaisfordus scripsit ex OM. reliqui 
fere 49^ , A. 29. 

— 15. ἐρωτηϑείς τις] Hoc posui ex OM. pro ἐρωτᾷ τις. 

— 18. ἣν] Sic V. ἢ À. E. Fortasse ei. 

— 24. ὡς οὐκ ἐσμέν} ὡς supplevit Heeren. 

— 29. ὑπισχνεῖται; ὅτι] Sic distinguendum erat. Gaisfor- 
dus praeeunte Heerenio edidit ὑπισχνεῖται [ἢ] ὅτε; non vi- 
dentes illi verbis ὅτε etc. responderi ad ea quae praecesserunt. 

— 80. τις eic] Vulgo eig. Quae exciderunt in fine, eorum 
sententiam certa coniectura ita redintegrare licebit: οὐδὲ 7 ἥκει 
τες εἰς βίον ἔχων ὑποβολὰς [πρὸς αὐτὰ φυσικάς, τὸ δὲ τῆς 
ἀρετῆς πᾶσιν ἐμπέφυκεν. 


INDEX CODICUM. 


Augustanus, nunc Monacensis. 
Vaticanus. 

. Escurialensis. 

Parisinus. 

M. Excerpta cod, Augustini in Observ. Miscell, 
Belg. vol. VII. p. 181—190. edita. 


gna 


ADDENDA ET CORRIGENDA. 


AD VOLUMEN I. 


P. 89, 12. corrige ἔμοιγε. 

P. 90, 7. τοῦτο δὴ τὸ ποιοῦ] Scribendum δ᾽ ἦν τὸ ποιοῦν, 
ut habet Damascenus. 

P. 91, 25. συνέστακε] Sic scripsi pro συνέστη) confirmat 
Damascenus qui συνέστηκε habet. 

— 20. γενναμένων ἀπογέννασις] γεννωμένων (sic con- 
ieci) ἀπογένεσις Damascenus. Mox idem γενέτορος pro γεν- 
νάτορος. 

— 29. τὸ μὲν πρᾶτον τᾷ δυνάμει, τὸ δὲ ὑστέρον | Milim 
τὸ δὲ δεύτερον propter p. 118, 15. πρῶτον μὲν τὸ δυναμι 
σῶμα αἰσθατὸν Lab δεύτερον δὲ αἵ ἐναντεώσιες. 

P. 101, 31. ἐξ ἑνός ve πάντα γίγνεσϑαι καὶ ἐκ πάντων 
εἰς ἕν συγκρίνεσθαι] Haec si quid video inepte dicta sunt; 
delendum existimo els. 

P. 104, 25. ὑπὸ ioc] Corr. ὑπό τινος. 

P. 105, 18. παμμεγεϑές i Corrige παμμέγεϑές τι. 

P. 214, 18. πολλάκις γὰρ ἐξίπταται ὃ νοῦς τῆς ψυχῆς 
Pro ἐξίπταται scribendum est certa coniectura ἐξίσταται. 

P. 280, 3. ἀρτηρίων] Imo ἀρτηριῶν. 

— 9. εἰ δὲ ὡς δύναμις] Sic distingue. 

— 21. Ante τοὺς δὲ περὶ Πλωτῖνον lacunae signa ponendi 
cum Heerenio. 

P. 290, 9. σὺ δ᾽ ἀπολύσας Ita Heerenius, codd. ἀεὲ δ' 
ἀπολύσας. Malim igitur ἀλλ᾽ ἀπολύσας. Neque sequentia ἀφ᾽ 
ὧν εἰς ole sana sunt. 

— 10. μόναρχος Imo ὃ μόναρχος» ut iam Heerenius vidit. 


ADDENDA ET CORRIGENDA. CCIX 


P. 296, 10. ἤδη ποτέ. ὦ δαῖμον. ἀεὶ ῥεῖθρα ποταμῶν 
καϑαρὰ πρύσταξον εἶναι] Non intelligo quid cei sibi velit; . 
eorrigendum videtur τὰ ῥεῖϑρα. 

— 15. τῶν οὐρανίων πρύτανι καὶ δέσποτα ἁψίδων Sic 
haec distinguenda sunt, ut τῶν οὐρανίων ἁψίδων coniungantur. 

— 16. στοιχείων ἡμῶν ἡγεμών, πάτερ τῶν σοι παριστώ- 
των] Scribendum ἡγεμὼν καὶ πάτερ. Cf. p. 848, 22, ὁ πατὴρ 
πάντων καὶ καϑηγητής. 

P. 299, 31. αἵ γὰρ καλῶς καὶ ἀμέμπτως δραμοῦσαι τὸν 
ἔδιον αἰῶνα] Pro αἰῶνα scribendum videtur ἀγῶνα. 

P; 808, 13. ὅπου δ᾽ ἂν ἐμπέσῃ νεφέλῃ] Nonne νεφέλη Ἑ 

P. 347, 29. γίγνεται μὲν οὖν] Pro μὲν οὖν expectes 
μέν τοι. 

P. 351, 15. μεμετροποίηται |. Malim μεμετριοποίηται. 

— 22, τὸ ἀερῶδες πνεῦμα ἕτερον) Post ἕτερον supplevi 
πνεῦμα. sufficit opinor verborum transpositio τὸ ἀερῶδες 
ἕτερον πνεῦμα. 

— 25. ἐπὰν γὰρ μὴ οὕτως μένῃ Scribendum μεένῃ. 


ι 


AD VOLUMEN II. 


P. 2, 28. ἀκοσμίας] Damascenus ἀκοσμησίας 9 quod non 
spernendum. Cf. ad vol. I. p. 80, 26. 

P. 4, 12. ἀπεργάσασϑαι] Sic etiam Damascenus. 

P. VII, 24. ἐστέρηται) Revocanda librorum scriptura στα- 
ρεῖται. quod non est privatur , sed privatum est, caret. Cf. 
vol. 1. p. 281, 24. οὐρανοῦ κατ᾽ οὐδένα τόπον στερουμένου 
τινός. Eadem ratio praesentis τητῶσϑαι, de quo dixi ad So- 
phoclis Oed. Col. 

P. XVI, 3. a. f. corrige μητρὸς [τάξιν ἔχουσαν, ἣν προσ- 
eyoosver] ϑεῶν δίκην. 

P. XLVIH, 2. scrib. *e Plutarcho? pro “ἃ Plutarcho". 

P. LV, 2. a, f. ad vol. I. p. 101, 5. τοὺς δ᾽ ἀσωμάτους λό- 
yove, εἴ τινές εἶσι λόγοι] Recte me comparasse τοὺς σπερ- 
ματικοὺς λόγους Stoicorum nec quidquam mutandum esse 
in librorum scriptura, clarissime ostendit Ocellus Lucanus de 
Nat. Univ. p. 161. Mull. διαφέρουσι δὲ αὗται (o£ οὐσίαι) τῶν 

STOB. ECL. PHYS. o 





σοχ ADDENDA ET CORRIGENDA. 


δυνάμεων. ai μὲν γὰρ t οὐσίαι ἐν τόπῳ φϑείρονται ἐξ ἀλλή- 
λων, αἱ δὲ δυνάμεις οὔτε φϑείρονται οὔτε γίνονται" λόγοι 
γὰρ ἀσώματοι εἰσὶ τούτων. Hinc apparet ἀσωμάτους λόγους 
esse causas rerum incorporeas. Adde Chrysippum Stobaei 
vol. I. p. 91, 3. αἰτίαν δ᾽ εἶναι λόγον αἰτίου, sj λόγον τὸν 
περὶ τοῦ αἰτίου ὡς αἰτίου et Cleanthem Stobaei 1. p. 101, 28. 
ὥσπερ τινὲς λόγοι τῶν μερῶν εἰς σπέρμα συνιόντες μέγνυν- 
ται, quae male intellexit Heerenius partium quaedam in se- 
mine miscentur, debebat causae quaedam ad semen coeun- 
tes miscentur. 

P. ΜΙ, 21. Recte Heerenius πληρούσϑαι. idque i ipsum est 
quod Canterus voluit perfici vertens. 

P. XCVII, 16. νέων γερόντων] Sic apud Aristotelem e cdd. 
edidit iam Bekkerus. 





INDICES. 


IL. INDEX SCRIPTORUM. 


Anatolius IX. 

Aristoteles XX. XXXII. 
LXXXIX. XC. XCVII. 
XCVIII. CVII. | 

Aratus LXXIII. LXXVII. 

Cratinus XXXVII. 

Diogenes Laertius LXXXII. 

Epictetus XIX. XX. . 

Euryphamus CXCVII. 

Eusebius VI. XVII. LXXIX. 


Ilippodamus CLXXX. 
Iamblichus CXVIII. 

Plato XIV. LV. CLX. CLXI. 
Plutarchus IX. XLIII. 
Pseudo-Galenus XV. 
Scymnus Chius XCIII. 
Sophoclis Laocoon XXXVII. 
Scholiastes Axati XXI. 
Scholiastes Stobaei CLX XIII. 


IL. INDEX LATINUS. 


Aesaras Pythagoreus CXVIII. 
Antiphon philosophus XLI. 
LXXVII. 
Archedemus.Stoicus LXIX, 
Aresas Pythagoreus CXVIII. 
Areus Didymus CLV. 
Aristaeon et Áristaeus LXIV. 
Aristotelis doctrina de quinto 
elemento VI. fragm. lyricum 
XXXIII. 
Arrianus physicus LXXXII. 
Bacchylidis fragm. XXXIII. 
corporis definitio LI. 
decani qui dicti sint CVII. 
Democriti dictum de Fortuna 
CXCVI. 


Dicaearchi sententia de ani- 
ma CXXII. 


Didymus Áreus CLV. 

Epandrides CXCVII. 

Epicuri dictum de Fortuna 
CXCVI. 


Evandrus Lacydae successor 
CXCVII. 

Hermeti falso earmen tribui- 
tur XXX. 

hiatus in poesi Cleanthis XI. 

Lyrici poetae fragmentum X. 
XXXI. 

Menandri versus CLXXXVI. 

numerizA5oeig οἰ ἀτελεῖο VIII. 


o* 


* 


CCXII 


Philippus Opuntius LXXVIII. 

Seythinus XLIV. 

Stoicorum sententia de ani- 
mis brutorum X. de triplici 
bono et malo CLXIII. deó 0Q- 
μῆς generibus CLXXV. mi- 
rificas substantivorum quo- 
rundam formas fingunt 


III. 


ἀδίκευσις CLXV. 
A0ococeue AXXI. 
ἀδωναϊκπὸς CLIV. 

ἀειξώων ΧΙ. 

ἀείσω — ἀείσομαι ΧΙ. 
ἀένναος οἱ ἀέναος XLV et sq. 
αἴτια i. e. ἄτομοι LXXIII. 
ἀκαδημικπὸς CLVI. 
ἀκοσμησία CLII. 
ἀκριβοδίκαιος CXCIV. 
ἀλλοιότροποι XLIV. 


ἀμφιφανὴς εἰ ἀμφιφαὴς 
XCVI. 

ἂν cum futuro coniunctum 
CLXXXVII. 

ἀναϑρέσκω i. q. ἀναϑρέω 
CXCVII. 


ἀναλλοίωσις CXLVIII. 
ἀναμαρτεῖν XXVI. 


᾿ἄναμμα et ἔξαμμα LXXV. 


ἀνθέρικος et ἀνϑρώπος con- 
fusa CXXXVII. 

ἄνους Stoicorum CLXXXIII. 

ἀόριστος 7j μονὰς XVI. 

ἀπεράματα excrementa 
LXXIX. 

ἀπορησία — — ἀπορία XLVI. 

ἀρχικέραυνος et ἀργικέραυνος 
XIL XIII. 

ἀρτᾶσϑαί τινος vitiosum CIX. 

C. 


᾿Ασφάλειος, non σφαλιος IX. 
ἀτευκτέω OXXXV. 


INDICES. 


CLXV. Stoicorum amores 
CLXVIII. 

Thaletis de daemonibus do- 
ctrina XV. de tempore XL. 

Timothei lyrici fragmentum 
CXLIV. 

Xenocratis de anima senten- 
tia CXII. 


INDEX VERBORUM. 


ἀἁτομικὸς et πλατωνικὸς 
CXXIV. 
αὐτὸς et ἀγρὸς CXCV. 


ἀφερπετοῦν CXLIX. 


βαρυφρόνη CXLIII. 

Βηρωσὸς LXXVIII. 

βίος vita quotidiana 
CLXXXIX. 

βλαστέω — βλαστάνω XL. 

βουλήσει ϑεῶν CCIII. 

βραχιόνως CLVIII. 


γαιοφανὲς et γεωφανὲς 
LXXIX. 


γάλα circulus lacteus LXXX. 
γαμετρικὰ ΞΞ- γεωμετρικὰ Vl. 
γέα, γέηϑεν LXXIX. 

γνώμονες numeri impares IX. 
γονὴ dicebatur ἡ μονάς IV. 


δαίμονες ὑποσέληνοι XVII. 

Ζημήτρα forma vitiosa XVII. 

δημωφελὴς CLVIII. 

διαξώματα CXLVII. 

διασκέψαι et διασκέφψασϑαι 
CXXX. 

δίνη et δίκη LXXIL 

δίνη — c ἀνάγκη XXVIII. 

Διόκριτος vel Διοκράτης pater 
Diotimi philosophi LX XIII. 

δυὰς Artemis οἰτόλμα dicta IX. 


εἱρμὸς XXXI. 
εἷς ἀϑέρα, ad modum spicae 
CXXXVII. 





INDICES. 


ἐμψυχρία LXIX. 
ἐνδιήμειν ἕν τινι XVII. 
ἐξ ἀκολουϑίέας CCI. 


ἐξίπτασϑαι ét ἐξίστασϑαι 
CCVIII. 
ἐπιδιάγειν i q. ἐπιβιῶναι 
CLXXXV. 


ἐπικάρπιος Ζεὺς XXI. 

ἐπιστρώφασις XXI. 

ἐρᾶσϑαι ct ἔρασϑαι CXX. 

εὐεπιτήδευμα CLXXIX, 

εὐθημοσύνη Democriti, 
CXXVII. 

εὐμετάπτωτος CLXXXI. 

εὐκόχωνος, εὐκοχωνέστερος 
CXXXVI. 

εὔρους agilis CXLVIII. 

Εϊρύστρατος et Εὐρύστατος 
XLV. 


ἔφεσις et φύσις CLXXXV, 
Ζεύς. de etymologia XIV. 


ἧκα pro ἧκον CLXVIII, 
ἡμιαμβεῖα CLXVII. 


Θαλῆς quomodo declinetur 
LII. 


ϑάρρος et ϑάρσος CLXV. τὰ 
ϑάρρη CXCIV. 

ϑάτερος pro ἕτερος 

«X CLXXXVIII. 

ϑϑήξις 9 CXLVIII. 


ἵκωμαι vitiosum CXCVI. 
(Avg καὶ ὑποστάϑμη CCVI. 


TO παλὸν ἀπὸ τοῦ καλεῖν πρὸς 
ἑαυτὸ CLXI. 

κλῖμα οἱ κλίμα 

κατὰ ταυτὰ καὶ ὡσαύτως VII, 

κινεῖν γῆν et similia LIII, 

κρατὴρ libri titulus XVIII. 

κυβερνέω pro κυβερνάω vitio- 
inve i 

καϑεικέναι pro καταβεβηκέ- 
ναι CLXVIII 8q. βεβη 


CCXIII 


| xenuvo pro πρημνοὶ CCV. 


κυκλὰς σφαίρας de aethere 
dietum VI. - 

λόγοι ἀσώματοι CCVIII. 

λυτὰ et αὐτὰ confusa CXIX. 


μακρῶς et ἄκρως ΟΧΟΙΙ. 

μὑᾶάντοι CXIX. 

μαγχγομένως ξῆν CLXX. 

μεταβλαστικὸς et μεταβλατι- 
κὸὺς LXIII 

μεταβολέων L. 

μιμιαμβεῖα CLXVII. 

Mvocatas pro Μνασέας XLVI. 

μονὰς et τὸ ἕν quid differant 
VIII. 

μονάς dicta γονὴ V. 

μονὰς ἀόριστος XVI. 

μονάδος nomina VIL. 


ναμαρτὴς CLIII. 
νοερὸν πῦρ CXXX. 
Νωνακρίνη CXL. 
νῶς et νόος LXII. 


ῦὅϑεν οἱ ὁ ϑεὸς CLX. 

οἰκίστωρ XIV. 

οἶνος et ὕπνος ΟΧΟ. 

ὁμοίεδρος CXLIX. 

ὅκκα et ὅκα ΟΠ. 

ἐν ὁμωνυμίᾳ pro ὁμωνύμως 
CLVII. 

ὀξέσιν et similia pro ὀξείαις 
CXLVII. 

οὐδεὶς ἑκὼν πονηρὸς CCII. 


παμμήτωρ, παμμήτηρ, παμ- 
μήτειρα XIII 

πανωφελὴς CXXXI. 

παστοπόλος᾽ ΧΧΧ. 

πατάξαι et ὑποτάξαι CLXVI. 

περιπάτησις disputatio CLXII. 

πόροι foramina oculorum 
CXXXII. 

προεπίνοια CLIX. 

προσήγορος i. e. σύμφωνος V. 

προσφόρως Euripidi restitu- 
tum XXXV. 


CCXIV 


πρόσφωνος i. e. σύμφωνος V. 
CXLIT. 

προτροπὴ LV. 

Σανδάλης an Σανδανης 
XXVII. 

σιροί LVI. 

σκαιωρίαι XXXIV. 

στενότερος vitiosum XCIII. 

στενωπὸς fretun XCIII. 

συναλίξομαι restitutum pro 
συναυλέξομαι LXXXIV. 

συνήϑεια φιλόλογος CLXX. 

σφαῖρα mundus LXVIII. 

σφινϑηρίξοιν et σπινϑηρίξειν 
LXXXII 


τεγνίτης ei τεχνιτικὸς 
CXLVIII. 

τόλμα Qdyadis cognomen IX. 

τοξιανὸς an pro τοξικὸς 
CXXXV. 


ὑπακούειν pro ἀκούειν XVI. 


INDICER. 


ὕπνος et οἶνος confusa CXC. 

ὑποπτωτικὸς subdititius 

.CLXXX. , 

υφίφταται ὁ xoowOos de tem- 
pore futuro dictum secun- 
dum Chrysippum XLIE 

ὑψίπτερορῦ CXXXVII. 


φϑάρσις — -— φϑορά LXIV. 
φιλέα et ὠφέλεια CLXXVIII. 


φιλόβορος, φιλοβρώς, gilo- 
βρωτος 


ἢ φιλόλογος ουνήθεια CLXX. 


φιλόλογος συνϑεσέα CLXX. 


' φιλοσυνθεσία CLXX. 


φρονέμευσις et φρονέμευμα 
CLXVI. 


χρὴ utile est CLXXIV. 
τὰ χρέοντα CCIV. 


ψευδοφαὴς et ψξευδοφανὴς 
'" LXXIX. 


: ψολόεις κεραυνὸς LXXXV. 

















CO € 


τσ ταν πστ΄ 








, τι 
ἶ 
] 
. 
. « 
. 
. 
. 
" . 
. 
. 
Ld 
. 
M - 
. 
. 
. 
ψ . 
" - 
. . ; 
. 
.* 24 . P2 
' B - 7 ] 
.o-dit. us LS - - ἢ ΝΕ ] . . . p : . | 
! ^ - . . P 
' « 
: . 
NE . 
ΙΝ . . 
, t é 
: . 
d . ΄ . 
^ ι 
, 
. 
5 
τ ^ - - !