This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at |http : //books . qooqle . com/
/
^
JOANNIS LELANDI
A N T I (IV A R I I
*PE REBVS BRITANNICJ3
C V M
7H0M^ HEARNII Pr^fatione Notis t%
Indic? ad Editionem primam.
PDITIO ALTERA.
V O L. V.
^A4:cedunt DE REBvs anglicanis opvscvla
VARIA e diverfis Codd. MSS. defcripta et nune
primum in Lucem edita. ■
jT'-^' ^JU.
^lX^-W^^YO
L O N D I N I. ,
JvPENSis GVL. BT JO. RICHARDSON.
• M. DCC.}.X3^
•.,• ••••• •
• •••••••• •
APPENPICIS
A D
JOANNIS LELANDI
A N T I CtU A R I I
C O L L E C T A N E A.
P A R S P R I M A.
TOM. V
8
JOJNNIS LELANDI
ANTIQUARII CODRUS,
Sivc Laus & Defenfio
Qallofridi Arturii Monumetenfis
Contra Polydoruni Vergilium.
Ex Autographo,
GALLOFRIDUS Ariurius Monovagae (qu»
celebris & antiqua urbs eft Cambriae, pofits^
quidem inter 4uos iliivios, Monam & Vagamj,
unde & nomen fumpfit,) natus erat. Num ta-
men ibidein in bonis Utecls ad maturam ufque
iBtatem informatus fuerit, certo adfirn^are non poffum : ut ner
que *an monachus fuerit. quanquam utrumque aliquam vcrj
*> fpetiem prae fe fert. Nam Monae Benediftinorum coeno-
bium nuper ^rat, fedcujus antiquitatis n^ihi incertuin. Etillia
temporibus foli fere monachi, cun> alibi, tum praecipue in
noftra Britannia, do6li erant. Cauffaautem haec fuit. «Noq
dum'' Ifidis vaJum» non Granta, florentes nunc ^ acbadeoHa?^
alte capita extulerant; emerferant tamen, fed ita, ut ' Dacica
barbarie, vi, furore, aliquoties d^primerentur. Quare quaa
celebria erant monafl^eria, erant etiam & gymnafia, pcrindc
atquc olim ante diminutum Saxouum imperium ; monachique
non ventrem lautis epulis, fed animum pulcherrimis ftudii$
perpafcebant. Quid multis in confirpianda conjeftura moror?
Illud liqpido conllat, Gallofridum, quantum tempora patie-s
bantur, nec carmine, nec foluta oratione indoftum fuiffe ; id
quod ne ipfi quidem ItalJ, ^ qui tum, non ufque adeo pure
& exafte Latini, vivebant, mihi pernegarent. Quanquam noq
haec re§ mihi curae cft, ut autorem ab eloquentia laudem.
Aliud eft longe nobilius, illuftrius, magnificentius, quod me
fedulo hortatur monetque, imipo jubet potius cogitquci ut
. illum, idque accurata oratione, extollam. Solus qtenim eft,
qui diligentia fua, nunquam f^tis laudata, honam partem Brif
* Ita in autographoy non^ *ut aBy utrum xnonachus fuit. b Sic. J^t auidem
f cum t in monumentis vett. frequenter commutatur, ? Ita &vifiin Lclantlus,
yti etiam aVthi\ faventque laftdes & codiccs MSS*vetuftiJJhu..Grammattti autem
feceutfores nondum conjun&im proferunt, d ^Moikwm primum fcripferat Le^.
landus, ^ Haudfecus etiam alik Lelandus. Cum Dicdarcho mmirum afud Phttar"
fbum exiftimavit diro tS *E;^f a/>M« fperinde ac fi BxjthfJtuiif fcrtbasj originem
duxijje. ReHius tamen illi, qut ao 'AHa^ifjtu. f Ita Autogr, non, ut aln^ Danica.
t ^tc^ cum ipfo Lelando^ dtftinguo ; non ut aB, qui^ ti^^n n^fl uf<^uc &c.
4 taimicgp
J 5 A N N t S L E L A N D t La
tasmesB antiquitatis ab interita plane vindicavif : rumpantQif
lit ilia Codris, dliter & fcribentibus & fehtientibus. Non
tamen fum ufque ad^o malus tertini aeflim^tor, ut putemGal-
lofridum tanta & tam iiitegra fide in fcribenda hiftoria fu-
iiOre, ut nanquam a vefd lafum ciilinnm erraverit : cum ma-
nifefte liqiieat, incerta pro cei^tis, Vaiid pro veris ab illo eOk
aliquoties fcripta. £( qtiis, obfecro te candide leflor, inter
hiftoricos iu eodem luto. non haefit ? Gallefridus tamen in
primis veniam meretur, qui ingenue fatetur, fe tantum inter*
pretis ufum fuiffe ofEdo, id efl, hifloriam Britantiicam, Bri-
unnice fcriptafn, * Latinitate donaviflTe, ^ Sed Codrus Gal»
fredo-maflix, noii videns mailtic^m, qu^ fibi i telrgo depen*
det, ifla furda aurfe praeteribit.
Forfan aliquis dixerit, quis hic efl Codrus ? Huic ego ho*
ininem depingere noh gravabor. Eft peregrinus & hofpes
gloriofus fimul ic curiofus, ut qui fu^ jaftet, noftraautem au^
dita potius quam inteilefta pro arbitrio traftet. Nec aliono-
mine Britannis pro imperio infultat, quain qut>d, nefcio cu-
jus t Pytagorafc dogma fecutus, certo fibi perfuafit, facundi
Cicerohis ahimam, pofl tot fecula, in futim fcilicet peftus
reda migrafTe, atque hoc munere aureum illud torrentis elo-
quentiae flumen ita affecutum, ut illa fretus ex mufcis ele-
phantos, ryrfus exelephantis niufcas facile faciat. Itaque ju-
venis carmina fcriptitavit, fed quse pofVea, furente illo, omnia
in fpongiam, ad eiemplum Ajacis, incubuere. Quanquach
quod verfus parum dextris Mufis & Apolline fcripferit, non
ihultum k Cicerone degeneravit. Tum vero cum videret,
iion belle fibi cnm Mufis convenire, contulit fe ad liberiorem
dicendi campum, naftus materiam, in qua oflenderet^ quid -
poflet facundia illa quidem ^ Ciceroniana. Sed circiter idem
tempus ih eandem inciderat materiam quidam • barbams
Batavus, quem vulgus fexcenties praetulit Codro Italo* Hanc
iegre tulit rem, 8c cauflTabattir injuriam aperte fibi faftam,
«juod Barbarus per dolum gloriam, quam jure optimo meri-
tus fuerat, praBoccupafTet. Poflremo, ne animum ^ defpondere
Videretur, &, illo pereunte, una periret Romanae linguae ele-
gantia, hiftoriam majori confidentia quam rerum cognitione
aut leftione inchoavit & confummavit ; ita tamen, ut editt-
onem non modo in nonum, ex Horatii prsecepto, annum,
fed in trigefiihom ufque, fi Diis placet, premeret.
* Mox pofi banc vocerri Inter lineaSy & a Guahero Mapo, Iliaccruin archl-
diacono, oblatain fibi, fcripferat LelanduSy qu£ tamen poftea fropriafua manu
ixpunxif, t> Htec omnia ttfque ad fummopere deleOabatuf le£Hone antiqnarum
tcnini» aximeque &c. verfus finem DiJfertationiSf delevit quidam ^ Pqlydoriy
ktfufpicor, amicis, ifauc forfitan Cantabrigienfis. ^ Sic. d Ciceronia MS.
* 6if, cum b mnufcula^ ut fit AdjeBivum; mix infra vero $um Hmajufculaf
m fit HQmtn fro^tium. f Sponderc MS.
^A 2 Sed
r
•JOANNIS LELANDr
Scd operae pretium eft cognofcere, qua artc fidem hiftoria
fu« adftruat. Prium ftrenue dcbacchatur in Galfredum, ut
cjus auTofitatera elevet, & f uae yaniflimaB vanitati pondus, ro-
bur, vericatem etiam accumulet. Deinde, quem tot faevis
verbis ante lancinaverat, cogjtur homo impudentiflimus per
bonam.antiquioris hiftoriag partem fequi. At huic impudeniiaB
venia certe danda eft, quia alium,'quem refte fequeretur, au-
torem prorfus nullum habuit. Ufque adeo tamen fui imme-
inor non fuit, quin obiter in ducem fuum, tanquam fatuum
$c menddcem, multo fale, ut eft mire argutus, lepidus, face-
tus, luderet. Atque hoc non alio ab co nomine faftum,
quam ne ulio approbare modo videat.ar, quem prius in-
teftaius eft.
Fieri hic poteft, ut aliquis mihi objlciat, Codrum non efle
primum, qui Galfredum fugillavit, & alios extare fcriptores,
quorum autoritate in primis hiftoriae fuaBlibris non raro ufus
eft. Ad haec ego breviter in praefentia refpondebo, Gulielmi
Pafvi, canonici Novoburgenfis, verba minoris efl^e pretii,
quam ut in confutandis illis libenter velim laborare. Fuit illc
ctenim digniflimus, quicumCodrum conferas, maxime in cogni-
tione antiquiiatis Britannicae. Porro, quanium ad Rom.anos,
qui de rebus noftris modo breviter, modo concife, modo pa-
rum vere fcripferunt, nemo ex illis aliquid falrem memoria
dignum de Britannia, quod ego fciam, ante CaKfarem edidit.
Et omnia qnae Caefar fcripfit, quantumcunque illius diftis
Codrus tribuat, mihi non videntur e tripode profefta, quem-
admodum neque alia multa, quae poftea a Latinis autoribus
de Britanniis pofteritati tradita funt.
At nunc, ut Romanorum autoritas, qua frequenier utitur,
iileat, objicict alter Gildam Bannochorenfem, & Bedam Gi-
rovicenfem monachos, quorum teftimoniis, velut quibufdaoi
vernis floribus, primos hiftoriae {ixx campos interpolat. tantum
abeft-, ut neminem prajter unum Galfredum habeat, quem ia
cruenda antiquitate fequatur. Hujufmodi objeftiones mc
uunquam ad palinodiam adigent. Non me latet, libellum
circumferri titulo Gildae^ quamvis dodli vehementer de autorc
dubitent, in quo paucuia quaedam de Britannia florente levi-
ter referuntur, & aliquanto plura de eadem, gladio, fame,
pefte ad internecionem fere laborante, inculcantur. Scd
quid hoc rei, quod qualiacunque illa non dum bene a Codro
intellefta fint ? Ut » intellegat, quid illic antiquorum regum
* Sk LelattduSf in re Grammatica vtrfatijfimus, Nec aliter aUbi, NefciRcc^
ab Ortbographix regulis dijcederet, Ah intcr & lcgo eft intelligo, R in L ab^
. tunie. Non defunt etiam qui ab intus & lcgo, ut U abeat in E, & intelli^
gerc idem ftt auod intus lcgcre. Prior fententia magis placet, Verurfi quomodo'-
cunque hocfe habeat^ ilhd certum <?/?, quamvis intelii|;cre per i vulgo efferatury
^ d Prtfciano tamen per c fcrihit eodemquc mQio in antiqu\\ coddt & Japrdibus
4xarari. \ ^Ut
ANTIQJJARII CODRUS.
aut urbmm, quid populorum aut rituum, quid denique quod
ante Romanum nomen cogmtum in pretio fuit ? Si Gildas
Britannus tam paruin in hac parte prodefle potcft, quanto
minus Bcda, homo Anglus, qui licet multis eflet virtutibus
clariflimus, genti tamen Britannae infcnfus, & toto fere vitab
fuae tempore intra monafterii fepta ciaufus, nec multum vo-
luit, aut potuit antiquitatem illuftrare ? Sim vanus, nifi pra?-
ceptoribus Romanis, pauciflima modo demas, caque non ad-
modum magni momenti ufus fit in libro primo ecclefiafticae
hiftori», ubi de rebus Britannicis, veluti in tranfcurfu, ali-
quam facit mentionem,
Haec nunc quse dixi bmnia fi aequus judex in acervum con-
geflerit, quodammodo probare videbuntur, multa efle in hi-
ftoria Codil, quae meriro acccpta feferat Galfredo. Quid igi-
tur cauflae eft, quod de bono autore tam male fentiat ? Certc
haec prima eft. Galfredus, homo flritannus, Arturium re-
gem, Pritannorum decus inclytum, praedicat, laudat, & ad
lydera tantum ncn extoUit. In qua parte fecutus eft fidem
vetuftiflimae hiftoriae, quam a Gualtero, archidiacono Oxoni-
enfi, interpretandam accepit. Invidet hanc laudem barbams
hofpes Arturio, princip; olim cum potentiflimo, tum de Bri-
tannis optime merito. Invidet & Galfredo Arturii nomcn.
Nec fic contentus, modoclam, modo aperte loquitur, fcribit,
fentit, nullum unquam fuifle regem apud Britannos nomine
Arturii illuftrem. Quanquam ne folus fapere videretur, eum
inter reges in fua hiftoria ponit potius, ut genti noftrae mO-
rem gerat, quam quod tale quicquam ex animo fcribat ; id
quod facile apparet cum ex aliis locis, tum etiam ex illo ubi
lepide & fefHve, ut fibi videtur, in ejus fcpulchrum, quod eft
Gleflbburgi * Smeriarum, jocatur. At ego tam certis, claris,
veris argumentis, non dicam tam multis, probare poflTum,
Arturium fuifle,quam Codrus Caefarem. Lubet itaqueingra-
tiam Autiquariorum fubtilius hanc rem traftarc.
Arturius, Utheri Pendraconis & Igernae filius, nomea i
Romana nobilitate, quemadmodum & alii id temporis Bri-
tanni multi, traxit. Nam Arturiorum nomen apud Romaoos
darum fuifle vel ex Juvenale liquet, qui Satyra ter tia fic fcribit :
. ■ vivant Arturiiis ifthic ^ ^
Et Catulus.
Sed noftra non de nomine,'fed dchomine, contentioeft;
quanquam & illud \ recentioribus vitlatum fcriptoribus, intcr
quos cft ctiam & Codrus. Age igitur, Eft civitas in Cambria,,
nomine Legionum infignis, fita in ipfis Ifcae fluminis ripis.
Ibi aliguandiu vixiflTe Arturium, eoque a Taua, Morganiae urbe,
" archiepifcopi fedem tranftulifTe, non modo antiqua incolarum
fides aflferit, verum etiam permuhi libelli, qui Britannica lin-
gua fcripti a Cambris etiam nunc leguntur. Ut nihil loquar
■ Vide infrai fnftfinm Difcej>tat'ionis hujns, dc
de antiquiffimis tabulis, quas ego nuper in Gambria vidi cd*
lunmis templorum adfixas, harc eadem una cum Giraldo
Cambrenfiy viro poft hominum memoriam Britannicae antiqui'»
tatis longe peritiflimo» teftantibus. PoflTem hic & illoruni
teftimoniade Arturio fatis illuftria adferre» qui viras fanAiiIi-<
morum epifcoporum & monachorum Britannise editis Latinis
libris pofteritati confecraverunt, iiifi ad certiora properarem«
Henricus fecundus, rex Angliae, In tabulis donationis (xxx,
quibus fubfcribit antiquis Gleflbburgetiiis monafterii privile-
giis» plane adfirmat, fe vidifle Arturii donationem. Unde,
quac mea eft conjeAura, fieri potuit, ut, vifo tam venerandas
antiquitatis monimento, fibi illud, tanquam ter maximl prin-
cipis nobile pignus, fervaverit, pofteaque Weftmonafterii in-
ter veteres regum thefauros pofuerit. Sed an ita ab illo fa^*
£him aliorum efto judicium. Illud reCic adfirmare poflum^
figillum Armrii Patricii, cera impreflum, internobilesvetufta*
tis reliquias ab Weftmonafterienfibus religiofe fervari. Neque
dubium eft, quin olim impreflTa illa cera alicui infcripta^
membranac annexa fuerit, quam poftea edax confumpfit ca-
ries. Quare ne aliquando & maflam ceream fimili corrumpat
viblentia, nos ejus cum infcriptionem tum figuram ab interitu
vindicabimus. Haec igitur e Romanis literis majufculis eft
infcriptio : patricivs artvrvs BRiTANNiiE
GALLI^ GBRMANIJE D A C I JB I M I" E R A T O R. Quid
autem fibi velit infcriptio aiias abunde declarabo. Tantum
in praefentia leAorem admoneo^ aliam efle infcriptionj^m
Gleflibburgi, in qua non Arturus, fed Arturias, & meo qui*
dem judicio reAius, legitur. Figura figilli orbicularis eft :
materia vero cera rubra, quas violentia, vel injuria aliqua in
frufta aliquot comminuta eft, fic tamen ut particula nulla
defideretur. Nam ita ardle circulo argenteo conftringitur,
ut refte cohaereat orbis alioqui difFraftus. Porro una cerae
facies argento tota obducitur. Unde adducor ut credam, ni-
hil prorfus vel infcriptionis vel impreflae imaginis fubefle.
Altera efEgiem refert ipfius Arturii plane heroicam. Sedet
etenim regali indutus purpura fuper femicirculum, qualis no-
bis apparet pluvius arcus. Capite coronam geftat, dextraque
fceptrum, lilii ornamento infigne. Laeva autem tenet orbem,
in cujus medio crux eminet Chriftiani principis indicium.
Barba illi promifla, & omnia corporis lineamenta tantam
pras fe ferentia dignitatem» ut oculos meos fua majeftate ra«
{)uerint, raptofque longum detinuerjnt. Difpeream, le^lor^
|iifi vidifle voles Quod nunc certius argumentum, quam hoc,
quo modo probavimus, Arturium fuifle f Nos tamen npn prius
anchoram figemus, qium alia, non mlnus certa, oftenderimus*
Inter aerias Brachaniae rupes locus eft, quetn Cambri pa-
tria iingua Catber, iive Cair Arture, appellant, quodLatine
fonUK
ANTIQUARII CODRUS.
fbnat Cathedra, fivc Caftrum, Arturii, Nomea vero hujuf-
ipodi, fi nunquam fuiflef Arturius, loco nou indidiflent. Scri»
biint praeterea, Arturium necem Helens^ nepcis Hoeliy vio*
lentia cujufdam gigantis raptas in Gallia viadicafle ; id quod
^deo i, vero noo abhorret, ut propemodum aufini confirmare*
Hoelus Armoricanus contra Pi^los» Scottos, & Saxones ia
Britanjiia una cum Arturio pugnabat. Quo abfente, tyraa««
nus aliquis, fed potens, fed immanis, atque ab boc, yt fadlc
^pparebit Britannicas linguas vim & proprietatem intelligea-
tibus, gigas diftus, Helenam, concubitum recufantcm, inter-
fecit. Arturiufi autem, debellatis domi inimici$, Armoricam
E^tiit, tvrannumque in Hoeli gratiam apertg Marte oppreffit.
eiode m edito monte f^pulchrum Helense poficum. Et nc
fepulcbro fuu9 honos deefl^t, pofitum etiam & facellum.
Poftea nomen loco inditum, Tumba Heienac, quod in multa
dnravit fecula. Recentiores vero montem D. Michaclis vo-
cant a f^P> quod illhic Michaeli facrum efl:. Haec &fimilia
iunt, fi quis refte interpretetur, quae Qodrus argutulus deri-
det, fubfannat, contemiiit. f)cce aliud, quod vel hominly
minime credulo, facile probct, Arturium olin^ fuifle.
£ft in caftello Dovarenfi, de cujus antiquitate nos multa,
fcitu digniflima, in libro de Civili hiftoria trademus, aula Ar*
turii nomine etiam nunc celebris, & cubiculum Gucnorst,
ejus conjugis, nomine famofum. Non ego hacc, tanquam 4
folis caftellanis mihi difta, ingero, fed majori fretus autori-
tate fcribo. Nuper inveni hiftoriolam de antiquitate Dova-
renfi, in qua eadem. non modo fcripta funt, vemm ^tiam
Calganum, Arturii comitem, militem quidem ftrenuiflimum,
quem Joannes Annaevillanus Nortomannus, alias Hauuillen-
fis, & Hilleuius corruptc diflus, in fuo Architrenio a ibrtitu*
iiine laudat, prope portum Dovarienfem a Modredianis ia<^
terfeftum fuifle, offaque aliquot ejufdem in caftello fervari.
Quas adeo i vero non diflident, ut caftellani, a cognitione hi-
ftoriae alieniflimi, f\;a fponte obtulerint v^\h\ quaedam ofla inr
folitas magnitudinis vifenda, adflrmant^9 Galgani oflTa * fuifle,
Non defunt ad huc argumenta mult^. £go tamen tantura
adponam unum, ut liqueat, quo loco fepultus eft. ArturiuSg
Chriftianas religionis profeflbr, heremitas fumme coluit, qui
locum Avalon Britannice diAum inhabitabant. Avalon, ne
quis ignoret, Latine pomarium fignificat. Quanquam locqs
ille aliquoties nova nomina fumpfit. Nam & Inifuitrin Brl*
tannica lingua, id eft, infula vitrea, ab aquis vicinis vitrcuQi
colorem referentibus, quibus tota fere cingitur, diftus eft. .
Tandem viflores Saxones Britannicum vodabulum in Glef-
fenejr Germanicum, fed ejufdem prorfus fignificationis, aptif-
* Mox foft banc vocem hurufm^ fignum Y infitwt hckndui 5 fmnde ac fi
$^d fmdftam adjmndm 'JjtU A finio
JOA.NNIS LELANDI
fime tranftulerunt. Germani id Gles appellant quod pellu-
cidum eft, quemadmodum & vitrum. Eye vero eifdem nunc
infuk, nunc aqua eft. Poftremoautem cummagnificentiifi*
mum ibidem pofuiilet laa, Weftofaxonum rex, monafterium,
&oppidum propter in juftam excreviflct magnitudinem, Glef-
feneye nomen au<Sum eft in Glefleneybury,- quod nos non
omnino inepte Gleflbburgum vocamus. . ~
Sed quorfum in npminum etymologiis occopati digredi-
mur ? HJc, id eft, Avalloni», Iderum fepultum didtiufcule iu-
gebat Arturius, utpote virum fibi multis modis chariflimum,
£x quo tempore locum prae ceteris facris omnibus non modo
diiigere incepir, verum etiam beneficio fuo ornare, ilJuftrare,
ditare. Atque hinc faftum, ut cum in bello, quod contra
Modredum geflit, cecidiflee, a Britannis, invidentibus tam
clarum corpus ejus adverfariis, Avaloniam fepeliendus de-
portaretur, comitante, & una funus curante, Morgane, fe-
mina nobiliflima, ac Arturio fanguine conjunfta. Quoque
xninori ftrepitu & tumultu id facerent propter Saxonum in-
gruentium metum, fingebant, Arturium graviter vulneratum
vivere tamen, & ad feliciora fupereffe non alia cauffa, quani
ut Saxonibns metum incuterent, & occafionem fasvicndi ia
cadaver toUerent. Effbflb igitur puteo bene alto, mortui Ar-
turii corpus, cavato in hoc ingenti ex duro robore trunco,
recondunt in facro coemiterio propter veterem ecclefiam a
Britannis conftruftam, quae regnante Henrico 20. una cum
augufta Inae regis bafilica tota conflagravit. Praeterea in fe-
pulchro crucem plumbeam Romanis literis ita infcripiam po-
nunt: hic jacet sepvltvs inclytvs rex ar-
TVRIVS IN INSVLA AVALLONIA. AddltA fuit hacc
infcriptio, ut fi Britannis ferenior aliquando fortuna arriderer,
certum haberent de Arturii monumento indicium, Sed res
Britannorum quotidie deteriores faerunt. Quare jacuit Ar*
lurii corpus fine gloria circiter 648. annos, folifque Britannis
ejus fepulturac locus ad longum tempus cognitus fuit. Quan-
quam poftea fama etiam ad Saxones viftores pervenit ex
rithmis Britannicc fcriptis, quos Bardi quidam in Cambria ad
lyram canebant. Haec ego dc fepultura Ariurii partim ex
libro Gulielmi Meldunenfis de antiquitate Gleflbburgenfis mo-
nafterii, partim ex aliis antoribus decerpfi, Nunc quo pafto
reliquiae Arturii tranflajae fuerint in novam bafilicam GleflTo-
burgenfem dicemus.
Henricus fecuodus, rex Angliae, non raro inter Britannos,
Cambriam inhabitantes, mulia & libenter quidem de Arturii
virtute, magnificcntia, viftoriis etiam audiebat. Qnibus no-
minibus dici non poteft, quam fit ad fimilia animatus. Ufquo
adeo ut quemadmodum Caefar Alexandrum, fic Henricus
Arjurium frequenter ia oie habcbat. Atque bic adfeftus
nvagna»
ANTIQUARII CODRUS.
magQaDimuin regem provocavit^ ut de perquirendo ejus fe-
pulcfaro cogitaret. Sed^ filiorum iuiquitasy quae omnia fere
coafilia Henrici patris interturbabat, forfan & buic propofito
obfuit. Quod tamen vivente patre praetermiflTum, In primis
poflea annis imperii Richardi, ejus fUii, peraAumeft. Motore
igitur, quantam conjedlura adfequi poflbmy Richardo rege,
Hearicus de Soliaco, abbas GleffoburgeDfis» curavit, ut fof-
fores terram alte egererent inter duas facras columoas aoti»
quiflimi & elegaDtiflimi operis etiam nunc extantes, quo loco
fama vetus adtirmabat Arturium fuifle fepultum. Cumque '
jam aliquandiu fodiifent, Dec quicquam offium inveDifrenCt
coepit abbas defperare. Nibillominus foflbres jufEt opcri in«
cumbere, quod tam diu fecerunt, donec ad cavatum robur^
de quo fuperius iocutus fum, perveDireDt. Tum vero abbas
prs gaudio exilire, & tantum dod iachrimari, locaque vicina
diligeutiflime fcrutari. Prccer cctera tamen oculos in cruce
plumbea defigebat, verbaque iDfcriptioois eruebat, quae quo*
oiam fuperius a me fcripta fuot fruflra efl hic repetere. In«
veDta funt & eodem tempore oiTa Guenorae, ur cooflanter
adfirmant, regioae. Vifa quoque vitia iiitegra, quae capillos*
grata quadam varietate io nodum colledlos, implicabat, donec
HDu; ex multis temerarius eam ta£lu in cineres refolvit. De*
nique pius abbas utriufque olla io novdm bafilicam, non dum
a recenti cooflagratione pleoe ref^itutam, trauflulit, & fyn*
dooibus iDVoluta feparatim io ciflis non fiQe Affyriis odori*
bus condidit. Nec multo pofl hooorificum & adfabre fac*
tum ex Lydio marmore fepulchrum erexit, io quo clfte ob-
feratac in fauoc ufque diem fc; vnntur. Oe hac Arturii tranfla*
tione fcribit. quidam mooachus Giedbburgeofis, cujus ego
aote aliquot aaoosjibrum legi adfutum libro Gulielmi Mel'-
dunenfis de ^ntiquitate Glefroburgenfj, qui ante tranflatum
Arturium obiit, Quid quod Giraldus CamSrenfis, autor booae
fidd, quique interfuit viditque, huic tranilationi fubfcribit ?
Donatus etiam Gallus io fuis aDnalibus eadem coofirmat.
Haec tameo traoflatio lorgo pofl: tempore quibufdam io du-
bium veniebat. Quare P^dou. rvUis Longus, Henrici 3. An-
glorum regis filius, verum ex<cu!p?re percupieos, Gicfrobur-
gum anno a Chriflo nato 1276. vcnit, &, aperto fepulchro-
ciftifqud referatis, Arturii & Guenorae offa uoa cum iofcrip'
tionibus iovenit, & avidis conrn-d>avit manibus. Idem fe-
cit, prsefente rege, Henricus Lacius, comes Lindenfis, comes
etiam Sabaudiae, q'.i cafu adfuit, ut omittam nobilitatem Sc
plebem, qux eadcm non fine magna cum voluptate tum ad-
miratione videbat. Tandem veneran^as reliquiae fuis repo-
fitaBciftis. Sed crania utriufque foris relifta fuot, , ut grato
populo, iUuc confluenti, fpe<^aculo efTent. ,Ab illo mos ia-
ToM. V, B glevit,
10 JOANNIS L E L A N D I &c,
olevit, ut monachi peregre venientibus calvarias Arturii &
Guenorae una cum cruce plumbea infcripta oftendant. Nunc
judicent aequi leftores, num aliquando apud Britannos rex
nomine Arturiifuerit,rumpantur ut ilia Codro, quem nos elo-
qnentisB potius quam fidei commendatum relinquimus, plura
difturi de Galfredo. Is etenim fummopere deledlabatur le-
ftione antiquarum rerum, maxlmeque Britannicarum. De-
leftabatur etiam d )ftorum confuetudine. Unde intervenit
tS* illi familiaritas cuna Gualtero, archidiacono * Ifiacorum, ho-
jnine ejufdem prorfus inftituti & animi. Nam tam diligenter
veteres biblioihecas invifebat avidus, quam qui maxime, eru-
eiidi dofta veterum autorum in Jucem monimenta. Quod cum
aliquandiu ftrenue fecifter, & cafu inter Armpricanos diverfa-
]Cetur, incidit in hiftoriam BritanniaBjBritannicefcriptam. Tum
vero, tanquam ingentem naftus thefaurum, impcndio gaudc-
bat, pauloque poft in Angliam transfretans, librum Gallo-
frido, viro citra controverfiam in Britannica Hngua exercita-
tiffimo, transferendum tradidit. Atque hic fuit Gualterus,
ne quis ignoret, qui dc rebus noftris proprio Marte privatam
a Britannica, ut autor eft Ranulphus Caftrenfis, liiftoriam
fcripfit.
Gallofridus vero, antiquo cxemf)Iari, fupra quam cuiquam
credibile eft, deleftatus, hiftoriam Britannicam Latinitate do-
navit, inque o£lo libros divifit, quos Roberto, duci Claudi-
ano, poftea dedicavit. Tranftulit etiam in Latinam linguam
prophetias Merlini Ambrofii, quas, addita praefatlone, Alex-^
andro, epifcopo Lindenfi, commendavit. Quanquam in multis
cxcroplaribus libellus ille hiftoriae Britannicas, a Gallofrido
tranflatae,. tanquam quartus inferitur : quo modo fi fumas,
Britannica hiftoria novem libros continet. Praeterea vitam
Merlini Caledonii ad Robertum epifcopum non contemnen-
do edidit carmine, quod ego nuper avide legebam, cum ef-
fcmGlefiToburgi ^ Somurotrigum. PoUicebaturetiam 2.cap^8.
libri hiftoriae Britannicae, tranflaturum fe ex lingua Britannica
in Latinam librum de exilio ecclefiafticorum virorum Britan-
nise, quod num fecerit non dum fatis cognitum habeo. A-
liud tamen, idque memoria non indignum, cognitum habeo
cx annalibus Joannis, abbatis Burgenfis, nempe Gallofridum
defignatum fuiflTe epifcopum Eluienfem anno D. tijo. Eft
cnim Eluium fedes epifcopalis in citeriori parte Cambrias ab
Eluio fluvio praeterlabente fic diftum,; Britanniceque voca-
tur Llanelwi, id eft, locus vel ecclefia fuper Eluium fluvium
-pofita. Sed rccentiores nomen loco indidere fanum Afaphi.
Scd jam finis efto noftrae de Gallofridd orationis, qui in pretio
fuit regnante in Angiia Henrico primo.
* OxonisnCi tH p'lnu5 fcri^ferat Lelandus, b 5mcrtarumjpnw«;M/fn/^/>-
TOt Lelandus, ASSER-
A S S E R T I O
INCLYTISSMII
A R T U R 1 1,
REGIS BRITANNiiE.
JpANNE LeLANDO
Antiquarlo AuBore^
Ad candidos leftores.
'Delituit certe multis Arturius annis^
Vera Britannorum gloria^ lumeny honos.
Bifpulit obfcuras alacer Lelandius umbraSy
Sidereum mundo reflituitque jubar.
Plaudite leBores Jtudiofa caterva diferti \
Prafiitit officium candidus ille fuum.
Hinc procul at fugiant Codrino felle tumehtes^
Ne proprio crepitent ilia rupta malo.
L O N D I N I
A N N O I f^^.
»3
Henrico oftavo,
Inviftiffimo Regi
Anglm^ Franct(B^ ac Hibernice^
Fidei dcfenfori, Anglicae ac Hibernicas ecclefiSB pro-
xime a Chrifto fupremo capiti,
Joannes Lelandus Antiquarius
S. P. D.
[ URA femper merito maxima eru"
ditis fuit^ Rexlonge ferenijfme^
ut fortia illuflrium virorum faSa
facrofanSl^ pofteritati accurate^
fplendide^ magnifice confecrarent:
ne rerum, undecunque memorabi-'
lium^ confpicuum lumen crajfafi--
lentii umbra aliquando obducere*
tur. Hinc Hebrai Judam Maccahaum magnis ex*
tollunt praconHs. Hinc Homerus Gr^cus^ poetarum
gloria^ HeSlora &? Acbillem commendatijjimos orbi re-
liquit. Necfegniori ufi Jknt Graci diligentia in exor-^
nando Alexandro^ bellatorum inviSfiJfmo. Romani Vero
Cafaris facinora tantum non adjidera tollunt. Burgu)i^
diones Gottbofridum Boillionenfem^ Saracenorum fla^
gellum^ ab injigni fortitudine exquifite collaudant. Nec
defuere Britanni viri^ tum eruditione^ tum rerum
tognitione pracellentes^ qui Arturii nobilijfimi inviSlif
fimique genus^ vitam^ virtutem^ felicitatem^ famam
denique foUicita^ at jufta interim diligentia^ orbi tefta-
tiffima reliquerint. Applaujit eruditorum conjenfus
multis jam Jeculis tam celebri praftantijfimorum Du'
€u^ mm$ri^^ £^ rej ab eis geftas magno quidem cum
4 - fiudioy
14 E P I S T O L A
Jludio^ m.njori. vero voluptate^ fc? admiratione pWne
maxima lelXitat. Hifloria de Arturio fcripta nota a
nefcio quo Giilielmo Parvo Novoburgefifi^ homine^ ut
ego judicOy magis pio, quam in Britarmica antiquitate
eriidltQ^ temere^ fc? pr^vter commune judicium omne^
inufta cfl : qui quum poji ducentos i6 quinquaginta an-
nos in manus Polydori l^ergiHi incidijfety ita in prafa-
tione hijlori^^ quam de NortomaHnis Angli^e regibus
fcripfit^ in Arturium rhetoricatus^ aut petius cormcatus
eft^ ut Italum perfucfione nova^ fed violenta^ virum
ahoqui probum i^ eruditum, in fuam pertraxerit h^-
refim^ 6f pertraSumy ne alio ditaberetur, tam adaman-
tinis ar£le conftrinxerit vincultSy ut illum coegerit^ edita
etiam hijiorta^ gloriam^ nomenque, fi dtis placet^ Ar-
turiiy tanquam folem^ de medio tollere, Unde &? grave
quidemjam bellum non modo d Gulielmo Parvoy verum
. etiam d Polydoro Galfredi Mcn^muthenfis mantbus in^
diSfum eji, bac pr^ectpue calumnia^ quod is primus af-
fertor gloria Arturii^ Arturius £s? ipfe^ effe videatur.
Durum^ me Hercle ! £5? impium cum manibus decerta-
re. Sluid enim nobis cum tarvis ? Nennius BritannuSj
Jcriptor^ ut illafrebanf tcmpora^ nonignobilis^ Arturii
gloriam luculenta celebravit oratione. Vixit enim ille
tempore inclinationis Britannici imperii. Tantum abeft^
ut Arturius recentioris Galfredi Monamutbenfis fi^ in-
ventum £5? fabtila. Ut taceat Nennius, Ibeliefinus
vates^ Merlinus CaledoniuSy (sf MelchinuSy antjquioris
nota homines^ Arturii illuftrem fecere mentionem.
Certe nunquam temere id imbibam^ quod me d fide
hiftoria Arturii avertat : adeo vero non magni ^ejiimo
aut Gulielmi Parvi qualemcunque opinionem^ aut Poly-
dori in hac parte juciicium, cujtks tamen alioqui erudi-
tionem excoloy elcquentiam adprobo^ ingenium fufpicio^
fsf in bonis, denique artibus autoritatem comple£ior.
Non hic de eloquentia^ non de orationis fplendore^ non
de Jiyli perfpicuitate^ fed de folida fide^ ^ hiftori^
veritate agitur^ qua fretus ccufim audaiier pronunciare
(neque enim eft quod metuam umbras oiverfanteis)
Qiim
D E D I C A: 15
clim fuipy regnaffey atqtie adeo in precio Jteiijfe magno
jirturititn. Mtntiar^ niji palam^ liquide^ is^^manifefte
ieftetur ingens nobilium fuis temporibus fcriptorum nu-
merus Arturii originem^ vitamy res longe fortifjime
geftas^ moriemj fepulchrum^ denique inventionem ejus
reliquiarum^ nnamque^ i^ alteram^ ac etiam tertiam
earundem laiijjime famofam tranfiatwnem. S^uarum
qua ultima fuity regnante Eadueardo Lcngo^ Angli^e
rege^ viSore fortunatiffimo^ fa£ia eft, S^uo iempore fti^
patus magna nobilium caterva prefens Arturii ojfa
prafeniia^ referato fepulchro^ Avaloni<e vidii^ fc? con^
treffavit^ ut ex ejus diplomate^ cui fyngrapbum adfixit^
luculente apparet. ^are^ ui orbis univerfus pofthac
intelligat quanta^ fc? quam pr^clara Arturii fama olim
fuerii^ non gravabor vel univerfam ejus vitam &f quid
veteres de eo fenjerint autores^ lucido quodam^ ordine
perfcribere. Sic enim lucem obfcuris^ antiquitati fuum
decus^ vacilUniibus pra ignorantia juftum robur^ cer-
titudinem controverfiai^ veritati poftremofuffragium de^
diffe videbor. Tu, Princeps maxime^ viilorque felicif
fimCy novo libelloj iuis alacriter in lucem prodeunti au^
fpiciiSy Jave quafo^ quo rnunere non modo prafentis fa-'
mam opufculi^ una cum fticceffu^ promovebis^ augebis^
ornabiSy verum etiam latiffimo mihi igniculos ad alia
quoque non inferiora fropediem edenda excitabis. Nam
y Cygnus meus^ iuarum encomiaftes virtutum^ ad i^e
comolare mirifice cupii. Vale regum ornamentum
unicum.
Nomen
I
I6
IjTomenclatura Aiid:ortim, ^
Quorum teftimoniis prsefens utitur libellus.
Externu
Lucanus. .
Juvenalis.
Martialis.
Cornelius Tacitus.
Paulus Diaconus.
Claudius Gailus.
Joannes Annsevillanus.
Valerius.
Boccatius.
Divionenfis.
Ponticus Virunnius.
Ptolemaeus Lucenfis.
Tritemius.
Volateranus.
Fhilippus Bergomas.
Britannici.
Theliefinus.
Ambrofius Maridunenfis.
Merlinus Caledonius.
Melchinus.
Patricitis Gleflbburgenfis.
Gildas Bannochorenfis.
Anonymus.
Nennius.
Samuel.
Beda Girovicanus.
Afierius Menevenfis.
Gulielmus Meildunenfis.
Galfridus Monaemuthenfis.
Aluredus Fibroleganus.
Henricus Venantodunenfis.
Jofephus Ifcanus.
Sylvefter Giraldus.
Matthsus Parifius.
Joan: Chryfiftoriographus.
Gulielmus Parvus.
Joannes Fiberius.
Thomas Vicanus.
Ranulphus Htgedenus.
Matthaeus Florilegus.
Joannes Burgenfis. •
Thomas Meilorius.
Scalac-Chronica.
Chronica Durenfin.
Chronica Gleflbburgenfia.
Chronica Perforana.
ASSER-
ASSERTIO
^01» Z. 8.
INCOMPARABILIS
A R T U R I I :
Audore Joanne Lelando Antiquario.
[Numeri, ad oram pagins ^ nobis collocati, Edi-
tionis primas folia exhibent. Littera autem a pri«
manl, b fecundam faciem folii denotat.
lERCULEMex Alcmena adultcrio
Jovis fuifle natum, magno fcriptorum
Graecorum & Latinorum coofenfu li*
quet. Qj^alis Tcro quantufque olim
fucrit, arbilror vel mediocritcr cru-
ditis notius efle, quam ut in pr^fentia
ulla prorfus egeat iafinuaUone. Fue^
runt & alii complures ex adultcrio
geniti, ut ex veteri abunde conftat
bifloria, quorum virtus domi militia^ue eximie ciaruit. ■ In-
ter quos & noder Arturius Britanniae ornamentum maximum,
& fui feculi miraculum unicum e£9oruit. Liceac mihi igitur
cum bona gratia Gulielmi Parvi, atque ad.eo ejus fortiflimi
Succenturionis Polydori, Arturium, contcrraoeum meum, vcl
juftis profequi laudibus ; & eadem opcra Britannicas hiftorias,
iGalfredo MonaBmuthenfi, vir* noa omnino inerudito, quic-
qald alias calumnientur fcioli^ antiquitatis ignari, interpre-
tatas praeHdio inniti firmo, potius quam externbrum ficulneo.
Fabulis vero, quae In Artorii hiftoriam inrepferunt, non ma- Fol. t.V.
gis applaudo quam Polydorus cenfor. At tit perterritus alicu^
jus vel fenio, vel eloqucntia, ' vel auftoritate demum veri-
tatis partes vecors, atque idem defertor indefenfas relinquam,
commitam plane nunquam. Alio me aequum, honeftum,
famae ratio, hinc & amor patrise juftus, ac ipfa veritas, qua
nil mihi charius, unu perducunt, Sed neque bellum cujn
doftis mihi fufcipiendum puto. Liberum interim per racio-
ToM.V. C nem
18» J. LELANDI ANTIQUARII
nem erit, pntriac, & vcri maxime partes diligentia fumma,.
induilria expedita, labore alacri, confilio prompto, judicio
acri, denique modis omnibus ere^tiifimas facere. Aggrediar
igitur, candidorum ledlorum beuevolentia, humanitate, ac
griitia fretus, Arturii originem ab ovo aliquanto accoratius
repetere :
Eft locus Abrini Jtnuofo littore ponti
Eupefitus m&dia^ refluus quem circvit aflus^
Fuhniuat hic late turrito vertice cafirum :
Nomine Tindagium veteres dixere Corini,
Conftans fama eft, per ora multorum tradita, & fcriptis con»
iirmata etiam eruditorum, Gorloiden, Coriniae regulum, hic
fcdem habuifle fibl fuifque. Erat ei Igerna uxor, femina^
fcrmae plane venuftifGmae, at pudicitiae improbatae. Huc fae-
plufcule recreandi animi gratia UtheriOs, rex Britannorijim,
cognomine Pendraco, a ferpentina, ut ego arbitror, prudeiitia
fic dicliis,, cujus & Gorlois beneficiarius erat, divertebat. Ar-
chitrenius Ifbro, fi re<Sle computo, quinto haec fcribit :
Boc trijido mundum Corinei pojierafole
hradiat piibesy quartique puerpera Phoebi
Fol.^. a. Pullulat Arturuni^ fade dumfalfus adulter
Tintagpl inrwnpit, nec amoris Pcndragon aflum
Vincit^ is omnificas Mcrlini coifulit arteSy
Mentiturque ducis habitus^ 6", rege latenti^
hiduit abfentis prafenita Gorlois ora^
Coafuetudo, familiaritas, convi(5lus amori igniculos fubmi-
nilirabant. Et quoniam, ut inquit poeta quidam, lis efi cum
fcrma 7?jagna pudicitia, eviclt libido continentiam. Unde &
poftea Arturius, una cum Anna, virgine egregia, genitus eft.
lUud non eft omittendum, quod refert He6lor BoethiUs :
Utherium, videlicet, Gorloiden tandcm ob Nathaleodem re-
gulum contra Saxones pugnantem ab eo derelidlum e medio
f tUiifre, vel potius, ut Igerna liberius poriretur. Nomen vero
Arturiorum JRomanisnobile juxta ac familiare vel hinc fu-
JfTe dinofcitur, quod Juvenalis Pocta haec Satyra 3, fcribat 3
Cedamus patria, vivant 4^turius iflic
Et Catuhis.' ■■ — - —
Samuel, fcrlpror Britannicus, Arfturium per Cappa pinglt,
ad urfam alludens, ut a Graeco fonte etymon trahat. Nor^
hic aut vitio, aut convitio effe dcbet Artuvio, quod pater
adnlter fiUum ad fortitudinem, felicitatem, k triumphos ge-
nitiim reiiquerit : quando per cum non ftctic, qHo minus a
legitimo nafceretur conjugio. Jsfegue ufque adco refert qoo
" parente
ASSERTIOARTURII. i^
pareDte quis prQcedat, modo is in virum aliquando fortem
probumque evadat.
Nam genus is proavoSf if qua non fecimus ipjij
Vix ea nofira puto
Immenfum quantum accrevit puer viriuti, & jam pater, qui
viribus, confilio, judicio quoque non fme gloria floruerat,
diem vitSB obiit Verolamii, deftinata ante imperii dignitate^®'^- *'^'
filio notho, quod legitimum non haberet.
Corona Arturii.
RITANNLCA adfirmat hiftoria,
Arturium infulis regnidecimoquinto
aetatis fuae annb initiatum fuiffe a
Dubritio, urbis Legionum epifcopo,
Joannes, Aurese fcriptor hiftoriie,
videturo(5lodd:im adnumerare annos
Arturio regiam fedem confcendenti.
Scalae-chronica, cujus libri, ut con-
jefl:ura ducor, quidam Graius au<5lcr
fuit, aiunt, Arturium coronae infignia
Ventae accepifle. Piftorum & Scottorum duo reguli Lotho,
cui Anna, foror Aurelii Ambrofii, regis Britannorum, nupfe-
rat, & Conranus, cui Ada, foror Annae, conjunx data fuerat,
coeperunt tam IjetisArturiifucccfTibus invidere. namuterque,
fed praEcipue Lotho, ad Britanniae imperium afpirabat. Hinc
faftum poftea, uc ille, adjunfto fibi Ofca, alias Occa, ho-
mine impuriffimo, bellum Arturio intulerit. Tandem ad
manus perventum eft, vi6lufque Piftus pejoreis partes tulit,
partim Hoeli inviftiflimi praefidio, qui tunc ducem ibi age-
bat. Libellus de imperio Britannorum & Anglorum in Scot-
tos beneficiarios adfirmat, hanc vicloriam Eboraci ab Hoelo
partam; utque, deviftisScottis, antiquas fedes precibus motus
Arturius reliquerit fub Augufello fuo, quemeisregulum pias-
fecit. Nec fors melior Saxones excepit, interfedfo Colgrino
duce, Baldrico autem & Cheldrico fuglentibus. Viftoriam
fecuta eft concordia. Lotho fe Britanno dedidit. Mordredus
&: Gallouinus, filii Lothonis cx Anna, favorem Arturli f ol. 3. a,
mlris ambiebant modis, & tandem familiares ilii fafti funt.
Duxerat 'interea Aiturius Guenheram, Cadori Corinienfis
alumnam, raras formae femiumn. Dcinde & Saxones bellis
cruentiifimis contudit.
C 2 DHode'
io
J. LELANDI ANTIQJJARIl
Fol. 3. b.
Duodecim bella ab Arluria gejla.
^ENNIUS Britannus, bonae & antl-
qujc fidei fcriptor, inter alios multos
«^ Hvm^^^NB^ir^^^ luculentiiHmamejusbelloruramenti-
t ' K^J0^^&) I^^ onem facit : cujus verba quanvis li-
??F ESftllBt^^L-i lif^^^ brariorum incuria, & temporis inju ria
aliquantulum luxata fmt, tamen quia
ad rem praefentem plurimum faciunt,
& venerandam quandam fecum adfe-
runt antiquitatem,lubet hic apponere,
& fuo ordine : ** Arturius pugnaVit
" contra illos, videlicet Saxones, cum regulis Britonum : fed
" ipfe Dux erat. Priraum bellum fuit in oftio fluminis Glein,
" alias Gledy. Eecundum, tertium, quartum, & quintum fu-
** per aliud flumen, quod vocatur Dugles, quod eft in regione
'* Linueis* Sextum fuper flumen, quod vocatur Baflas^ Septi-
*' mum fuit in fylva Caledonis, id eft, Catcoit celidon. Odla-
** vum ia caftelio Guinion. Novum bellum geftum eft in
** urbe Legionis. Decimum in littore, quod vocatur Trai-
" theurith, alias Rhydrhwyd. Undecimum in monte, qui di-
** citur Agned cathregonion. Duodecimum in monte Bado-
** nis, in quo multi corruerunt uno impetu Arturii.*' Hafte-
nus Nennius. Joannes, aureae fcriptor hiftorias, hsec cadem
de bellis duodecim adverfus Saxoncs comprobat. Aluredus
etiam Fibroleganus hiftoricus fimilia narrat. Atque adeo hasc
funt Henrici Venantodunenfis verba, 2. hiftorise fuae libro r
" Arturius belliger illis temporibus duxmilitnm & regulorum
" Britanniae contra Saxones fortiffime pugnabat. Duodecies
" dux belli fuit : duodecies viftor.*' Et ibidem : " Haec au-
" tem bella & loca bellorum narrat quidam hiftoriographus.**
Videtur hic Venantodunenfis incidiffe in Ncnnii hiftoriolam,
cujus nomen exemplari, ut iridetur, non erat adfcriptum.
Hinc filentium illud. Neque erat libellus ilk id temporis ia
xnanibus frequens, & noftra hac aetate plane rariffimus. Tan-
tum tria ejus exemplaria me vldifte memirii. Joannes Rhe-
fu§, antiquitatis amator, atque idera fedulus illuftrator, habet
libelTum Gildae titulo infcriptum, qui, quantum ego ex ejus
oratione colligo, non Gildam, fed Nennium parentem ha-
buit. Eienchus bibliothecae Bellici monafterii Gildae ffifto-
riam inter fuos numerabat thefauros* Sedulo quaefitus a me
liber, at non inventus tamen. Fama praedicabat, excmplar
Brecheniacum tranflatum fuiflfe. Haec obiter inferui, Nunc
repetenda bella. Scriptor non inelegans vitae D. Dubrltii, ar-
chiepifcopi urbis Legionum, talia commemorat:' " Perempto
" tandem
ASSERtlOARTURII. ar
"taodem per voienuin Aurclio rege, & regnante pancis
" aonis Uthero, cjos fratre, Arturius, filius ejus, ope Du-
" britii facceffit : qui Saxones audadler pluribus prGeliis ag-
" greflas eft, nec tamen illos a regno funditus exftirpare po-
** tult. €ubjugaverant enim fibi Saxones totam partem in»
*' fute, quse ab Humbro flumine ufque ad Catteneflinum ae*
*' quor protenditur. £a propter convocatis regni primatibuS|
*' quid potiffimum contra paganorum Saxonum irruptionem
"facerety confuluit. Communi tandem ODnfiiio mittit adFol^.a^
'< Armoricam, id eft, Minorem Britanniam, ad Hoelum re-
** gem nuncios, qui ei calamitatem Britanofae notam ^erent.
'' Qui cum- quindecim miUibus armatorum Britanniam ve-
'^ niens, ab Arturio & D. Dubritio lionorifice fufceptus, ad
** urbem LindocoUinum, a Saxonibus obfeflam, proficifcentesi
** conmiifro bdlo, fex millia Saxonum vel fubmerfi, vel tclis
" percuffi periertlnt. Ceteri vevo ad nemus Caledonis fugi-
*' entes, a Britanois obfeffi ad deditionem coa<5li funt : Sc
** fufceptis obfidibus de tributo annuatim folvendo cum folisi
** navibus eos patriam repctere permifit, Elapfo parvodeinde
" tempore, peraftae paftionis Saxones puduit, &, viribus re-
" paratis, foedus fuum irritum fecerunt, urbemque Badonts
'' obfidione valiant, quse nunc Batbonia dicitur : quo audito»
** Arturius, congregato exercitu, confpe<Ais hoftium cafh-is,
** fic alloquitur : ^(miam impiiffimi Saxonesjidem mihi Gbfer*
** vare dedignantur^ egojidem Deo meofervans /anquinem ci"
" virnn meorum ulcifci conabor. Proditores ergo ijios viriliter
^* aggrediAmur^ quos procui dubio^ fuffragante Chrijloy cum VO"
** tivo triumpho devincemus.'* Et irruens in Saxonum cuneos,
** adjutus Dubritii precibus, multa millia profternendo vifto-
** riam obtinuit, & pailcos, qui ftragem aufugerant, ad dedi-
** tionem coegit." Boccatius in libro de ftagnis & paiudibus
fic fcriMt : " Murais ftiignum eft, Arturii, Briionum regis,
" viftoria clarum. Aiunt enim Scottos, Pi^os, & Hiberni-
" enfes, ab eodem in ftagno obfeflbs, in dediiionem coaftos."
Idem libro oftavd de viris illuftribus illuftrem Armrii facit
mentionem, religione quadam duftus, ne tantum talemque
virum ingrato praeteriret filentio. Ncque hic a noftro aliena Fo'. 4. b*
inftituto funt, quas in chronicis aijufdam Divionenfis compa-
rent. ** Cerdicius cum Arturio confligens faepius, fi uno menfe
" vinceretur, in alio menfe acriot furrexit ad pugnam. Tan-
" flem Arturius, taedio fatigatus, poft duodecimum annum
" advfentns Cerdicii, fidelitate fibi jurata, dedit ei Avomam
** meridianum, & Somariam, quam partem vocavlt Cerdicius
" Vififaxoniapi." Gulielmus a Meildulphi curia, fcriptor tum
clegans, tum eruditus, &, quod in hiftoria primum, fidelif-
fimus, haec de Arturio primo de rcgibus Butiu.n'cis libro in-
2 fert:
22
J; LELANDI ANTiQJJARII
fert : " Et jam tum profefto pefrum iflent," (Britannos in*
telligit) " nifi Ambrofius, folus Romanorum fuperftes, qui
** poft Vortigernum monarcha fuit, regni intumefcenteis bar*
" baros eximia bellicofi Arturii opera preffifFet. Huc ^tiam
pertinere videntur haec, quae in GUdas Britanni fragmentis ad
hunc leguntur modum : '* Vires capeflunt Britanni, viftores
" provocantes ad proelium, quibus viftoria, Domino annu-
" ente, ex voto ceffit. Ex eo tempore nunc cives, nunc hoftes
" vincebant, ut in ifta gente experiretur Dominus folito more
" praefentem Ifrahelem, utrum eum diligat, an non, ufquead
" annum obfeffionis Badonici montis, noviffimeque ferme de
** furciferis non minimae ftragis, qui & meae nativitatis eft."
Haec ille. Ecce adeft calumniator, & fcroculus a me ratio-
nem exigit, cur Gildas Arturii, fi tum fuit, hic non memi-
nerit ? Ad hasc refpondeo, me inferius de Gilda difturum.
Interea meminerit adverfarius, Gildam tempore Badoniei
belli infantulum fuiflTe: quo nomine & ejus res geftae aut non
ab eo, aut leviter admodum intelle<51:ae. Gulielmus a Meil-
JoL 5. a* dulphi curia paullo fuperius ita honorificum contulit Arturio
teftimonium, ut parum abfuerit, quin, fi non fuperiorem, ae-
qualem cum Ambrofio ftatuerit. Nennius vero, non malae
. jBdei auftor, tantum praeftitit in gratiam Aurelii Ambrofii,
quantum Gildas in Ariurii : nempc, ut, illius omiflb nomine,
huic, & merito, decus omne Badonici belli integre attribuat.
Sed neque hi foli hoc praeftant. Numerus eft bonorum au-
ftofum, qui idem auftoritatc quadam juft^ confirmant 2 nifi
interim tam iniquus fit cenfor, ut nihil admittat, quantumvis
fidele, quod non fpiret Giceronianum, aut Livianum, quum
ipfe potius intcrim fpiret nefcio quid iEmiiianum, id quod
mihi non difplicebit, ubi eum hoc ingenue fateri intellexero.
Interea recitabo Joannis, qui auream fcripfithiftoriam, de Ar-
turio teftimonium : " Hoc anno decimo Cerdicii, regis Vifi-
** faxonum, furrexit apud Britones Arturius belliger."
Arturii in Gallos escpeditio.
R I T A N Nl C .E hiftoriae liber fex-
tus fufe loquitur de rebus ab Artu-
rio in Gallia geftis : quam non ante
petilt, quam raaturo, ut tum quidem
videbatur, confilioBritanniae imrau-
nitati profpexerat. Erateineposqui-
dam Mordredus noroine, filius Lo-
thonis, Piftorum regis, & Annae, fo-
roris Aurelii Ambrofii. regis Britan-
niae. Huic, quia ei fanguine & fa-
miliaritute
ASSERTIOARTURII. 23
iDjIIaritate fuerat coDJunfliflimus^ omne regnum fnum, una
cum Guenhera fuaviiSma conjuge concredidit. Erat enlm
Mordredus fortitudinis nomine commendatiflimus, tum prae- Fol. s. b»
terea ingenio acri, & gerendis rebus expedito: quas virtutes
nifi libidine dominaiidi flagrantiffima, fed interim principio
ob metum tacita, & adulterii nota obfcuraflet, merito qui-
dem inter clariflimos viros numerandus eflet. Jam Galliam
Arturius invaferat, &, debellatis regulis, virtutis fuae fpeci-
mea yel illuftre oftenderat, Ecce adfuit tyrannus immanis, •
truculentus, ferox, qui Helenam, ncptem Hoeli Armori-
cani raptam, & ex Britannia abduftam, ad littus Gallicum
vitiaverac, unde & obiit. Non lulit Arturius tam infignem
HelensB faftam contumeliam, & ftatim tyranni jugulum pe-
tiit, ac monftrum ingens horrendumque e medio fuftulit.
Nec multo poft ab Hoelo ereftus Helenae facer tumulas ia
infula qua periit, & Tumba Helenae loco iiomen apte indi-
tum, quod vel hodie fervat. Chronica Divionenfis fcriptoris
magna Arturtum iaude in Gallia militantem hujufmodi verbis
attoUunt : " Arturius per novem annos Galliam fibi fubjuga-
" vit, commiflb regno, & regina fua Mordredo nepoti fuo.
" Ille vero regnare appetens, fed folum Cerdicium timens, '
** dedit ei, ut fibi faveret, feptem alias provincias, Sadofaxo-
" niam, Sndorheiam^ Berrochiam, Vilugiam, Durtam, Devo-
** niam & Coriniam. Cerdicius autem his confentiens fuas
*' provincias accitis Anglis inftauravit, & coronatus eft more
** gentili apud Wtntoniam, Mordredus vero fuper Britones
** apud Londoniam. Et ita Cerdicius quum regnaflet tribus
" aanis obiir, manente ad huc Arturio in Galliis. Cui fuc-
" ceflit Kinrichus, cujus anno feptimo Arturius rediit." Haftc"
nus e Chronicis. Habent, quae modo citavi, non folum
fuam antiquitatcm, verum etiam fidem, & ferie quadam hi- Fol. 6 a.
ftoriaB confonant. Utque triumphis Arturii de Gallis aliquanto
indulgentius faveam multa prasterea funt, quae cgo ftudio
plane quodam omitto. lUud tamen tanquam in tranfcurfu
attingendum eft, conftare cx infcriptione figilli Arturii magni, '
de qua nos fuo loco accurate dicemus, eum aliquando Gallici
cognomento infignitum fuifle. Neque enim hoc fine lucu-
lenta unquam fadlum caufla. Nam de figilli & antiquitatd, &
cognitione vel certiflima, adeo planc non dubito, ut certe
contidam, adfint modo judices candidi, & veterum monu-
mentorum gnari, confpicuis probaturum me rationibirs genui-
num efle illud, & ab archetypo profe6lum. Quin haec reftius
fuo !oco. Tantum in praefentia adjiciam, Valerium quendam
triginta regnorum ab Arturio deviftorum memhiifle. Nam
eo feculo ingens regulorum turba infulas una cum Gallia &
(jCfQiania fub ditione tenebant.
Pugilcs
24 J. LELANDI ANTIQUARII
Pugiks Arturio familiares.
S^f.^^>2XSPECTARET bfc forfitan ali^
quis, ut & Arturii contra Romanos vi-
ftorias, quarum & Briiannica meminit
hiftoria, tuba magna perfonarem. Hi-
ftorici in hac parte certant, & ad huc
fub judice lis eft. Ego vero temcre
nihil pronunciabo : quandoquidem raa-
nifeftiffime conftat, obfcura & sbfurda
inrenfifTe in Arturii hiftbriam : id quod
;^feheaditur. At haec no.n fatis quideflr
y»V ^.b. jufta ciufTa eft, ut quis hiftoriam, alias luculentam & veram,
ncglrgat, abjiciat, proterat. Quanto rcftius, abjeftis nugis;,
refeftb anilibu? fabulis, & auftariis, in fpeciem vero magni-
ficis, at nihil ad fidem pertinentibus, demptis, quse ex au-
^ontate confonantia funt legere, difcutere, confervare ?
Nam, quod longo jam tempore a doftis receptum magna
confenfu eft, non df bet momento temporis, quocunque ob-»
latrante, una cam fide e medio tolli. Aliter in tanto hafte-
Dus non ftetiftet honore hiftoria. Ergo, quia majoris operis
eft, quam in praefentia agimus, exquifite, curiofe, & ad un-
guem fafta Arturii omnia excutere, omittamus tantifper Ror
inanos, & famiUarcs illius calamo illufl^remys. Hoelus, hx^
moricae regulus, in hoC celebri nobilium choro proximum i
primo locnm jure quodam fuo pofcit, de cujus in Britannianx
adventu, & virtute bellica fuperius in titulo de bellis ab_ Ar-
turio gcftis fcripfimus. Huc accedunt Mordredus & Gallo-
uinus, germani fratres, Arturio fanguine & confuetudine
conjunfti: quorum ille tandem veluti perfidus, atque idenx
defertor nunquam fatis vituperandus, ut de nota adulterii
niliil loquar, occifus eft bello, Heftore parum vero tefte,
Abrino, at, ut ^go cum judicio colligo, reftius Alaunico.
Hic autem, perpetuo fui fimiiis, fideliffimam operani praeftitit
cum bellis externis omnibus, tum praecipue in Dorenfi coa-
fli(n:u, fub redicum Arturii ex Gallia in Britanniam, qui illi
contra Mordredum fupremus fuit. Melchinus, vates Britan-?
nicus, Gallouini ceiebrat nomen. Idem facit Joannes Annae-
villanus in fuo Architrenio, non ineleganti opere, his verfibus-x
Et Uualganus ego^ qui nil reminifcor avara
Fol. 7. 2, Illoculajfe manu : non h<cc mea fulgurat auro,
Scd gladio, dextra : recipit quofpargat^ if ^nfes^
•Non loculcs, Jiringit, nec opes in carcere miles
Degencr, 6" cupide cumvlato rujiicus cere.
Et me bella vocant, dr te tua forfitan urgcf
Solitcitudo, Vale. Hiftoria
ASSERTIOARTURII. -25
Hidoria quoque Arturii fabulofa quidem illa, quse vulgo
veruacula liogua fcripta circumfertur, adfirmat, Gallouinum
Dori in facello quodam fepultum fuiflTe. Qua parte qualif-
cuoque liber adeo non omnino fallit, ut idem Scalas-chro-
nicon aperie referat; & caftellani ejus oflTa pene gigantea
etiam nunc miraculi oftentent loco. Quodque olim lempore
Lucii Magni facellum in Durenfi caftro, praedicantibus Fu-
gatio & Damiajio Britannis evangelium, Servatori Chrifto
optimo maximo pofitum fit, ex ejufdem urbis annalibus, vc-
nerandam antiquitatis prae fe ferentibus imaginem, liquido
apparet. Ut fit receptiflTimum, juxia ac veriflTimum, quod
fupra de Galloaini & caede, & fepultura intuli ; non tamea
per me ftabit, ut Gulielmi a McLldulphi curia judicium de
morte & fepultura Gallouini, nunquamfatis a fortitudine coi-
laodati, aut intercidat aut emoriatur. Quare operae prctium
duco illius verba ex tertio libro de regibus Anglicis hic ap-
ponere^ ut hinc prudens leftor, veluti ad Lydium lapideni,
veri fulgorem genuinum ab adultcrino curiofe excutiat.
" Tunc in provinciaWalliarum, quae Roflia vocatur, inveiv
" tum eft Waluuini fepulchrum, qui fuit haud dcgener Ar-
" turii ex forore nepos. Regnavit in ea parie Britanniae, qusc
" ad huc Waluuithia vocatur^ miles virtute nominatiflimus,
" fed a fratre & nepote Hengifti, de quibus in primo libro
" dixi, regno expulfus, prius multo torum detrimento exfi- Fol. 7. b.
" lium compenfans fuum : communicans merito laudi avun:
" culi, quod ruentis patriae cafum plures annos diftulerit. Scd
" Arturii fepulclirum nufquam yifitur, unde antiquitas Naeni-
" arum ad huc eum venturum fabulatur. Ceterum alterius
•* buftuni, utpraemifi, temporeGuliclmi primi, regis AnglicE,
** repertum eft fuperoram maris quatuordccim pedcs longum,
" ubi, a quibufdam ut afTeritur, ab hoftibus vulneratus, & nau-
" ffagio ejeflus ; a quibufdam dicitur a civibus in publico
" epulo interfeftus." Sic Meildunenfis de Gallouino. Ego
vcro, fi mihi iiceret tyroni cum Meildunenfi veterano ad
da^dos repellendofque idtu3 exercltatifllmo, his telis co-
minus cum co periculum virium facerem, . Non eft verifi-
Biile, honxines giganteae altitu4inis, ut ex fepulchro quatuor-
decioi pedes lango CDJligo, fuilTe fctuloGallouiniano. Quare,
mea quidem fentc^Otia, credibile raagis, fepukhrum alicujus
gigantis indigenae fuifle. Nanqiie taleis Albionem primum
incolaifle & exteraorum & noftrorum fcriptorum auc%ritate
cooftat. OoorumuQius,, jotephi idlicet Domnonienfis Bri-
t^QBii .pQ^'ta^ omnibus aumeri^. ekgantilfimi, fidem fecatus»
.4c(un>p.ti«.;ii}s; .pai^is, wrfibjiJiVex cjus A/jiiochei^e, opere
)fi^9^fiiiih.1^p(^^^ utar.:
i6 J. LELANDI ANTIQUARII
■ His Brutus avito
Sdnguine Trojanus, Latiis egrejfus ab oris,
Poft varios cafus confedit Jinibus, orbem
Fatajem na&us, debellatofque gigantuniy
Et terne viElor nomen dedit,
Architrenius libro fexto de giganiibus Albionicis hacc rcfert :
Fol 8. t. Hos avidum belii Corineus robur Averno
Pracipites mijit : cubitis ter quattuor altum
Cogmagog Herculea fufpendit in aire luEla^
Anthkumque fuitm fcopulo detruftt in aquor,
Nec me fugit, caftellum olim fuifle, nomine Gallouinum, in
littore, de quo fupra Meildunenfis, cujus vel ad hucvefligia
comparent. Sed illud nonfuit fedes gigantis, ut nequeforfan
GallouiQiArturiani, fed recentioris alicujus fubreguli ejufdem
Tiominis, Quod autem refert dc fepulchro Arturii eo tcmpore
verlflimum eft. Nemo homo unquam curiofius ilio excuflfe-
rat omnes bibliothecae Glefloburgenfis thefauros. Hoc taa-
tum hk defuit ei ad cognitionem, qnod Arturii fepulchrum
jgnoraverit, moriens circa primos annos Henrici fccundi,
regis Angliae,rquum fepulchrum poftea invenlum fit princi-
pio imperii Richardi Leonii. Quin in gratiam, de qua nec
adhuc aperte excidi, redeo cum Gulielmo Meildunenfi, per
quem, virum fuo feculo in omni gcnere bonarum literarum
plane cruditiflimum, & in eruenda antiquitate ingenio, diii*
gentia, cura fingularem, fateor, & quidem ingenucj mc la
cognitione antiquitatis frequenter adjutum fuifle. Candpris
plane eft agnofcere per quem profeceris, Lubet hic ad co-
ronidem addere notationem, quam ipfe ex lingua Britannica
colligo, nominis Gallouini. Walle Gallum fignificat, Guia
album, perinde ac fi quis hoc vocabulo virura bellum, ele-
gantem, & forma confpicuum defignaret, nifi quis reftius
putet a Saxonica barbarie origincm fumpfifle. Wauiwine Gal-
lus amicus, utLeofwine charus amicus. Aldwine vetus ami-
cus. Inftat Augufellus, de quo pauca fuperius, qui in tam
Foi. 8. b. flagranti apud Arturium gratia fuit, ut merito Scottis regulas
beneficiarius praefeftus fit. Retulit ille par pari. Accitirs
inter alios multos principes, ut fe Arturio comitem in cxpe-
ditione Gallica prseftaret, adco injunftatrrfibi provinciam non
recufavit, .ut, magno virtutis exemplo ibi cdito, majus multo
in Rutupino littore domum rediens, bello civili Mordredo
f ' Vifto & fugato, ipfe inrer arma cadens, fangmne & vita ex-
hiberet, ut teftis minine malus eft auftor Scal«-chronicc>«
( runi, uti ego arbitror, Grains. Et quohiam de evocatione
F principum, Arturio audientium, fuperius verba fedmus, ju-
vat hic fignificare, multas & celcbrcs ab co Fmflfe indiftas.
i.' At ilIaoffimumceIebeiTima^>(jU3e in Ifca, alias urbe Legio-
i; ~ nuo»»
A S S E R T I O A R T U R I I. . a^
num, enituity quo tempore ad arma ia Gallos conclamatum
eft. Quid Mufis cum Marte ? profcfto aUt parum, aut nihiK
Si jufta effet tamen inter eos confuetudo, exorarent Martem,
ut fuacaufla magnas merito gratias agerent Arturio, qui my-
ftarum chorum eruditum in Legionum urbe, li vera referunt
Galfredus, Joannes Burgenfis, & Roffus Vcrouicenfis, aut rc-
ftauravit, aut inftituit. Hoc interim conftat ex Anonymi hi-
ftoria, Amphibalum, JuUum, & Aarona martyres Chriftum,
ntquc adeo literas, in urbe Legionum coluifie, a quibus &
alios eafdem per manus accepiile credibile cft. Eft in Ar-
chivis etiam Grantae Girviorum tabula diplomatis ab Arturia
aliquando erogati in gratiam ftudioforum, Fidsm tamen
fafti non dum fatis excuffi, Iderus, olim cultor Arturianse
aulae maximus, ad pugilumnumerum accedit. Hic Arturio
fanguine conjunftus, virtutis fortia exempia multa exhibuit ;
& lateri Frincipis fui perpetuo adhaefit, ac demum, nefcio quo FoL p^k
cafu, moriens maximum fui defiderium Arturio reliquit, qui
& ejus follicite funus Avaloniae curavit. Le-^ Gleffoburgi
libellum de antiquitate ejufdem, a monacho quodam illius
loci diligentiffime colleftum, in quo de officiis Arturii erga
hunc mortuum, & munificentia ejufdem ob cognati caufl^am
in Eremitas monachos ibidem incolenteis, multa explicat.
Appendebat nuper tabula columnae Glefroburgenfis ecclefise,
quae Iderum inter patronos & reftauratores Gleflbburgenfis
ecclefiae numerabat. Lancelotus, fama notiffimus, iocum in-
ter Pugiles vel clariffimos fibi dari poftulat : cui ego vota
facilc annuo, hoc in ejus difturus praeconium, quod infigni • •
quodam candore erga Arturium adfeftus fit. Virtus ejus ab*
xjnde enituit eo proelio, quod inter Mordredura proditorem
& Arturium geftum eft. Superfuitvcro pugnae, &, utfemel
atque iterdm legi, tranftulit Guenherae, a morte Arturii ve-
latae, cbrpus ab Ambrofii curia ad Gleffoburgum. Ceterum
Giraldus uno aut altero loco videtnr integre ejusfepulturam^
ut in Speculo ecclefiaftico, 8c in opere de Inftitutione Prin-
cipis, Glefllbburgo attribucre. Quanquam magis mihi arridet^
utprimum Ambrofiae tumulum acceperit. . Caradocus, nobile
virtutis bellicas nomen, Gall/cana expeditione Arturium fe-
cutus eft, & domum rediens in ora Rutupina beJlo, ut vide-
tur, civili interfeftns efh Annales Durenfis portus, opus an-
tiquitatem redolens, meminere Carodici. Caftellani ibidem
vel hodie Caradoci memoriam refricant, jaftantes pencs fe
eflTe nefcio quas ejus exuvias. Nec fic contenti, Arturii au-
lam & Guenherae cubiculum depra^dicant. Jam iliuftrium
bellatorum Arturianae turmae numerus fe ingerit: fed cgo, Fol. 9. ^»
modo id fiat fine eorum ofFenfa, quia praeftantiffimos tantum
Domioandos & coilaudandos fufcepi, rcliquos^ laudatos alio-
D 2t qul,
!Z8 J. LELANDI ANTIQjJARII
qui, prsrterireftucjui, ac ponremnm adjungcrc Cadorum Co-
rinianum illum. Is fuit de nobinflimo ftemmate regumBri-
tanii*je, & genti ad Corinum promontorium impcrabat. Ti-
' tulorum fui Principis defenfor fane acerrimus fuit,' perpetu-
amque neceflitudinem cum Britannis continentishabuit. Po-
ftremum, moricns filium reliquit Conftantinum, qui, mortuo
Arturio, Britanniae praeficitur. Is ne Mordredi proditoris filii,
alumni, & nepotes Galiouini allquando, paternum imitati
exemplutn, regnoafpirarent, gladio jugulandos curavit. Fac-
tura vero aut hoc, aut funile rianat Gildas Britannus his
verbis : " Cujus tam ntfandi piaculi non ignariis eft immundae
*' leenas Damonis tyrannicus catulus Conftantinus, qui hoc
*' anno poft horribile juramenti facramentum, quo fc devinxit,
*' nequaquam dolos civibus, Deo primum, jureque jufando,
** fan^ftorum demwm choris, & genicrice comitantibus,' faftu-
*' runi, in duarumvenerandis matrum finibuseccle/iaequecar-
" nalis fub fanflo abbate Amphibalo latera regiorurn terief rima
'* puerorum, vel praecordia crudeliterduum, toVidcmque nutri-
" tprum, inter ipfa, ut dixi, facrofan6la altaria nefando enfe,
** haftaque pro dentibus laceravit, quorum brachia nequaquam
*' armis, quae nuUus pene hominum fortius hoc eis tempore
" traftabat, fed Deo, aharique portenta in die judicii ad tuae
" civitatis portas, Chrifte, veneranda patieritiae ac fidci fuae
." vexilla fufpendent.'* Haftenus de pugilibus.
Foi. x«. z. OrhicuJarii Arturii menfa.
ii?5%t^^V,^^, '^'"',f peropportunus paqpa
jg^^i^^/^^-f^^L^^v^rsY'*^^ ledelecta, iplendida, dcnique magni-
ly^.^l^^^^^^l^ r -rf fica de orbiculari menfa i& epulis Ar-
f^CMk^*. w :^^^ :'l vX ^m-ji in medium adfefre. Non haec
patebat omnibus nobilibus, fed illis
tantum,
Lucida quos ardens evexit adathera
. virtuSy
Virtus fola virens nullis moritura
diebus.
Hanc, ut ferunt, pompam frequentiufcule celebravlt, prae-
cipue vero in urbe Legionum, quem locum infigniter coluit.,
Idem fecit Ventae Simenorum, & Camakti Murotrigum.
Vulgus fcriptorum indoftum illud arbitratur Ventam alio
nomirie Camaletum dici. Quin vulgi judiciufei non moror.
Fama publica Murotrigum, radices Camaletici inoatis inco-
lentium, praedicat, attoilit, cantitat nomen Arturii, incolae
aliquando caftri, quod idem olim, & magnificentiffimum, &
munitiffimum, atquc in editiffima fpecula, ubi mons con-
4 furglt.
6
ASSERTIO ARTURll. &0
furgit» fitum eft. Dli boni, quantutn hic profundiflimarum
fo/Tarum ? Quot hic egeftae terrat vaUa ^ ^^uae demum prae-
cipitia ? Atque, ut paucis finiam, vldetur mihi quidem efle
& iLrdS'& naturae miraculum.
j^t feges eft uhi Trcja fuit, ftabtJantur in urbc
Et f^s, pecudes altis, vaiUque tuwenti ,
Taxus ij ajtut^ pofuer^ cubilid vulpes.
Atque haee quideni hvtitianarttm viciffitudb rernm eft. Hapc
talamitatem hinc Ifoali^ orbs antxqua, hinc Clarus fons fre-
quens emporiuai. moeftis infpiciunt oculis, lachiimirque ih-
tiuigfflt. Incote •tnferea loct foium airathovertunt, & annis Fol. lo. b*
iiBgHlis numiihikla ait^ea» argemea, acrea, Romanorum iina-
gtnes^tantum -t)c^Uivafr' exprimentia/quaarentes inyefuua^
lex quibus & dgo ^«ttcai.dono ab-eis accepi.' Francifcus H^i-
ftingius c^tcies ^V^nantodunenfis,. xiobiiium juvenum regix
Britahnicae orttafi»eiicum egregium, & duamus olim in bo-
-nis literis ni^n$; Ciuaaateti rudera una cum iatifundiis^vici-
•nis, utpote h^res l^iptrellorum, BoterellQrum, & Hungre-
fordorum poiSdetr ' Joannes Annaevillanus ia Arcbitl&jo
fphaericam pro d^gnhate foa coliaudat menfum. Ideu^^fac^t
& Volaterapns libro tertio Geographiae his verbis : " Doau
*• quoque luculentus menfa inter procercs uteba^ur rotunda,
** ne quod his difcrimen ex ambitiohe .foret." Ventae Si-
menorum in Caftrd, ' fama ootiiGmo; iappendet murp. aule
regiae menfa, quam & rotundam aLmajeftate ArturiAoa vq-
cant. Qtiid quod nec menaorid, ' i^ec focietas OrbicivWi^
chori recentioribus focuiis ex aniims «liobdlium excidit l Ead*
"ueardus Longu^, ut fama refert, Orbicuiarem illaiD focieta*
tem plurimi fecrt, fabricata in eos ufus, fi credere digoum
eft, tabulafphserica, & tripodibusex auro fdido. Suat qui
fcribant Mortimarium quendam hos thefauros decoxlfFe. II-
lud interim certiffimum ex hiftdiia ThomaB Vicanii, Roge-
nim Mortiniiarium CelebrafTe convivimn maxiraum £end-
uorti, quo puglles prseftantiffimos, tanquam chorum Artu-
•riannm, ad fphsericum illud infigne magnanimus evocavjt.
Hinc virtutis iigna equeftris plurima qutdem edita, quae fe-
dula pofteritas chartis commiflla avide leget, Sed sunc tau*
tifper ab armis ;id pktatem tranfco,
Piaas
3^ J. LELANDl ANTICLUARII
'^•"•^ - Pietas Arturii.
'! ^j«?^Btrfft«^Mf u ANTA, & quam fyncera reli-
gione adfedlus fit erga rem publicam
Chriflianam Arturlus, auftoritate ve-
terum fcriptorum liquet. Ufus eft
Dubritii, epifcopi urb{s Legionum,
viri cum eruditione, tum vitae con-
tinentiafingularis, familiaritate, ufqiie
adeo, ut ia bdlo Badonico ejus prer
ces vidor utileis pecfeoferit. David
- ' praeterea Menevenfis, homo fanAitatis plaoe infinitae, Ar-
turii tum gratiam, tum munificentiam lenfit, ufque adeo,
Ut Menevenfes tranfiatam ad fe ab urbe Legionum epif-
copalem fedem Arturlo acceptam referant. . Horum aequar
lis Iltutus, vir vitae iocomparabiiis, audita ejus fingulari
illa magnificentia, & in Deum pietate/ aufus eft, ut ejus
vitae illuftrator fcribit, prscfens praefeatem non modo io-
•vifere, verum etiam faiutare, atque adeo conveuire Arturi*
'um ; quia pia plane audacia tantum abeftj ut Principem of^
-fenderit, ut gratias abuode magnns, prsemium me hercle
'Candidum, retulerit. Deiparam virginem afiidue coluit, cujus
-& imaginem, fi vera antiqui fcriptores, & fama conftans re-
ferunt, depiAam habuit Martio illo clypeo, quo multis \n
fiiFt^Iiis, & maxime in Badonioo ufus eft. In ejufmodi ml*
fititit&non admodum laboro. lilud interim piis non indignum
^uribus, quod SamueU fcriptor Britannus, & Elbodi epifcopi
di(HpirIus qui annis ab hinc pene nongentis floruit, expedi-
tionis^ aut peregrinatibnis potius Arturii fic meminerit : '' Ar«
'*-*^- turius Hierofolymam petiit, unde & crucis fignum ex ligno
' •* iecum tulit inftar falutiferae, cujus ad huc fragmenta fervan-
** tur in Wedale, villa Lodoneiae, fex millibus pafluum a
FoLix.b. ?* Mailros," Denique GJeflbburgenfes monachos heremitas
illos infinitis excoluit modis, ut partim fuperius in Idero. &
hic fufius oftendam. Sylvefter Giraldus in Principis inftitu-
•tione fic fcribit : " Prac cundlis enim ecclefiis regni fui S.
** Dei genitricis Mariae Glefconienfis ecclefiam plus dilexit,
** & prse ceteris longe majori devotione promovit.'* Poly-
dorus pro fuo jure, atque adeo auftoritate pronunciat, noa
fuiflTe monafterium Avaloniae tempore Arturii : tam exqui-
fitus cenfor eft antiquitatis, & maxime Britannicae. Conten-
dit etiam vel orbem univerfum hac lege, fed plane iniquif*
fima, conftringere, ut quod ab eo de antiquitate, kanquam e
tripode diftum ampleftantur, foveant, ac fufpiciant. Ut vera
dicat ac fcribat egofacile alFurgaip, ^nfi ((vis nudo, parmaque
inghrius
A S S E R T I O A R T U R I r. 51
iffgloritis a&a, illitts & JuJloritati & jtidicio» utpote veterani.
At Tit faifa pronunciet, id quod frequentiufcnle per omneis
faiftorise fuae partes facit, non ferain, non finam, non patiar,
quin veritatem, rumpantur ut ilia Codris omuibus, fuo ni*>
,tori, fams, glorias alacer & intrepidus, quantum per me fte-
terit, reftituam. Nam me huic fententise in hac parte ho-
neftiflimas, ut fortiter inhaeream gefta ab ipfis Bntannorum
apoftolis, Fugatio & Damiano, 8c epiftola Patricii Magni,
quae penes me eft, eadem confirmaDS, ut multorum aliorum
teftimonia brevitatts cauffa omittam, jubent, aut potius impe*
rant. Henricus Plantagenifta, Henrici Belloclerici, regisAn-
glias, ex Mathilde filia nepos, praefcrlptis 8c liquidis verbis
adfirmat in donatione quadam, fe vidifle, atque, ne qoid ad
£dem deflt integram, legiflle tabuias cujufdam munificentiae
Arturii erga monachos heremitas, Avaloniam incolenteis.
Quin ipfa HenriciaBae donationis verba ex archetypo fubfcri- Fol. ix, ••
bam. *' Quaecunque etiam a prasdeceflbribus meis, GoHelmo
** primo, Gulieimo fecundo, & Henrico avo meo. Sed
" ab antiqoioribus, videlicet Eadgaro patre S. Eadueardi,
" ab Eadmundo, & patre ipfius Eadueardo, & Ealfredo
« avo ejufdem, Brinwalchio, Kenwino, Baldredo, Ina,
" Cuthredo, & Arturio, & multis aliis regibus CfarifUanis.
*' Sed & a Ken^alchio rege pagano, quorum privilegia'&
** chartas diligenter feci inquiri, & coram me prsefentari, &
" legi." Haftenus diploma. Hi tam certae fidei teftes fi non
fatis ad excuflifimam veritatis cognitionem faciunt, nihil pro«
k&o unquam faciet. Nam his auditis 8c percognitis non ad- r
quiefcere, nec faoi capitis, fed neque judicii erit.
Sigillum Arturii.
\ T quoniam in facrofandae antiquitatia
penetralia, receffus, ac vifcera curio*
fus indagator defcendi, lubet in lucem
aliud proferre, videlicet figillum Ar-
turii, monumentum faberrime infcul-
ptum, antiquum, & venerandum, de
quo Caxodunus, fed obiter & leviter,
in praefationehiftoriae Arturianas,quam
vulgus lingua Anglica impreflam legit,
mentionem facit. " Motus qualicunque
Caxoduni teftimcmio Viflmonafterium roc contuli, ut, qite
auritus teftis audiveram, ocuIatUs: tandem cernerem, illud
animo expendens meo. Pluris vaiet oculatus teftis unus
quam auriti decem. Rogatus Myftagogus, ot oftenderet
iBOQomjeatiim^ ftatim vidaadumiSp coatingendum exhlbuit. foL^v^.
Perplacuit
5^ . J, ];.ELANm ANTIQUARII
Perplaaiit fpeflacutiim antiquitatjs, & aliquandiu fua mOf
jeftate oon modo mibi attraxit, verum etiam detinuit oc^lbs»
Tanti momenti eft commode incidifTe io^ rem fludio defide*'
ratam magno. Materia, quas ipfifiinum figilli formam im*
preflam accepit, & ad huc fideliter retinet, cera coloris ru-
bri eft, qux violentia aliqua, vel temporis iojuria longi com-
minute, in partes binc inde diffinditur : ita tameq» ut nuila
prorfum defideretur. Nam fragmenta, cafu aliquo prius con-
cufla» fic argentea lamina, qus orbicularis figurse, qualis &
figiili facies, eft, undique conciuduntury ut eorum pars reci-
dar nulla. Infcribitur enim bis titulis in fpeciem brevibus,
fed re ipfa fplendidiifimis, ampliflimis, magnificenti/fimis r
PATRICIVS ARTURIVS BRITANNIA, GALLIiB, G £ R-
HANii£, DACiA IMPERATOR. Atque hacc quideiD in-
fcriptio figilli orbem extimum circlnat. Anterior ejus pars
per circulum cryftallinum peliucida eft, quo remoto tangi fe
patitur cera jam pras antiquitate duriffinu. Effigies vero Ar-
turii imprefla refert nefcio quam heroicam majeftatem. Pur-
pura enim regaliter indutus Princeps fedet fuper hemiclrcn-
lum, qualem videmus pluvium arcum. Capite coronato fal-
get. In dextera confurgit fceptrum kpfum liliatum vertice^
Sisuftra vero orbem cruce infignitum compleftitur. Barba
quoque prominet, & iliud etiam majeftatis eft. Pars altera
orbiculari lamina argenti tota obducltur : * unde & inoertum
' cujus form^ fit. Appendet catenulas ex argento iotorta&.
Difpeream le^lor» nifi vidiflS; velis : tanta eft tum rei an til-
Fol. 13. su quitaSy tum majeftas. Rogatus tand<m a me myfiagogus» ut
mihi fignificaret, fi quid praeterea didiciflet de appeofo fir
gillo, nam inter ornamenta, quae plurima auro 8c gemmis
micantia Eadueardi Simplicis, regis Arigliae, fepulchrum ex-
omabant, & hoc quoque memorabile fuit. Ule autem ad
haecnihil, praeterquam quod i rege aliquo putaret eo rcpo-
fitttm loco in perpetuam Artm-ii^-terque quaterque magni^
memoriam. . Certe fi fas eflfet conje£turis ullis collineare ve-
Tum, tantum liod credereniy figillnm^a Gleflbburgo tranfla-
tum fuiflTe, xui monafterio, cafu per ignem foediflime de*
turpato, talia munificentiffimus praemia contulit, qualia ille
pietate fua infi^i facilius dare, quam monachi fperarc,
potuit. Henricus ipfe, ut fupra retuliy fecit mentionenf^
Arturianae donatioms, atque adeo eam vidifle, & legifle
fe. Unde & fieri quidem potuit, ut, exefa membrana ^
blat-tis & tineis loago temporis curfu, repertum tam illu'»
Are antiquitatis nionunaentum monafierio primi oominis
confervandum, & ^ nobilitate perpetuo videndum tradl*
derit. Ut mea me faliet conjeftura idifpendium quidem
. i« leve, iihmo plaae nuUum* JBoc interim blasditur. mihi,
<juod
ASSERTIOARTURII. 53
quod ci^nl de Arturio agitnr, & de rcbus ab eo geflis, Glef-
fobQrgus femper inftaty & operam ad certam cogDitionem
candidiflime polUcecur fuam. Unde quidem & noftri in prae*
featl^i laboris fruAus omnis, tanquam e fonte proflttentif-
fmo, derivandus. Nec certe, quod ego fciam» exftat quic-
quaffi quod li^culentius ipfo figUlo comprobet Arturium fu-
ifle : id quod^ fi diis placet» impudenter pernegare aliqul non
dah^taat, opinione, voluntate, temeritate denique potius
qnam ratipne uila jufla, nixi. Sed inferius deligemus locum,
quo juXlis argumentorum copiis hanc violentam calumniato- Fol. 13. b.
rum t.urbam profternamus. Interea (jgiili infcriptio fubtilius
esc^tieada. Habet enim fua myfleria, quae, ubi lucem rece*
perinty majori cum voluptate, tum gratia aures candidorum
lefloruffl imbuant, & imbutas mirifice deleftent : id quod
/operis pretium & quidem amplum efl. Patricius nomen a
majefbite Romana defumptum. Difti funt eo nomine Ro*
^ni nobiles, qui a primis fenatorlbus oriundi« Id videtur
Tacitus his verbis fignificare : " lifdem diebus In numerum
** patriciorum afcivit Caefar vetuflifnmumquemque ex fenatu,
*' aut quibns clari parentes fuerant." Livius haec refert :
" Romulus centum creat fenatores, qui patres ab honore, pa-
" tricii quoque progeniea eorum appellati.*' Liquet igitur,
Arturium hanc nominis famam infignem illam a parentlbus
& majoribns fuis accepKTe. Unde etiam apparet, non dum
id temporis Romanae majeflatis gloriam ad Britannos tranf-
latam in titulis refrixifFe. Crediderim, Arturii etiam nomen
origiiiem ab Arturiis Romanis accepifle. Juvenalis poeta
Satyra tertiaiia fcribit:
Cedamus fatria, vivant Arturius iftie
Et Caiulus.
Qnanquam^ redafta in provinciam a Claudlo Britannia, fa-
miliarif&mum erat Britannis nobilioribus Romanorum nomina
fibi partim defuaere, & fiiiis frequentifnme indcre, hoc, ut
ego plane arbitror, conClio non inepto dudlis, quod hinc &
fibi iuifque honorem fimul & a Romanis gratiam facile com-
pararent» Lucius, cul Britanni cognomen Magni attribuerunt,
Conflantinus, & ille quoque Magnus, Aurelius Ambrofius, &
bis Arturius non inferior meam vehementer comprobant fen-
tentiam. Idem quoque in nobilium nomenclatura femina- FoI. 14. 3.
rum faftum efl. Exemplo funt Claudia Rufina, tefle Martiali
poeta, eruditiffima, Helena fan£tif{ima, & Urfula Cynofura
iila. Quod autem infcriptio figilli ferle quadam eum Britan-
niae, Galliae, Germaniae, Daciae denique imperatorem vocet,
coirfuetudine & diligentia hoc quoque faftum Romana, ut,
una cum triumpbis, & tituli devidarum gentium vif^ori ac-
Voi^ V E crefcerent.
34 J. lelAndi antiquarii
crefcerent. Indicio funt arcus triumphales Romse, & ntimif-
mata Cajfarum cura fimili infcripta. Imperatoris vero nomen
aniiquitus, ut ex C^fare, Cicerone, & Livio manifeftum eft,
ad Duces pertinebat legionum: unde 8c Arturius imperator
diftus eft vocabulo apto, fignificanti, & pure pute Latino.
Illud vero, quod infcriptio non Arturius, fed Arturus, amiflf^
Titera, habet, fculptoris tantum vel errori, vel incuriac im-
puto. Propria Romanorum nomina compofitione, & natur^
quadam fua mollius & confonantins defluunt & t^rminantut
in ius quam us, ut ^milius, Manilius, Claudius, Comelius,
•Terentius, Vergilius, Horatius, Ovidius. Dixi fuperius de
triumphis Arturii ob feliciter gefta contra Saxones & Gallo^
bella. Supereft ut, infcriptione figilli admomtus, de Germa-
nia & Dacia aliquid loquar. Sed hic expedito me ad tam
honeftum rnunus hiftorjographorum veterum aiiftoritas noii
fatis ex voto fcripturienti mihi materiam fubminiftrat. Cauf-r
fam vero interim fufceptam non dcfendere religio plane efle^.
Audcbo igiiur, hoc tam certo 8c manifefto infcriptionis te-
flimonio confirfnatus, fidcm leftori facere, Arturium, fufij;
memorabili aliqua clade Gallis, cum Cermanrs atqte Dacis
Fpi?»4i>' manus conferuiffe. Nifi quis viftoriam huc pertinere con-
tcndat, quod domeftico bello Saxones & Cimbros gentes
Germanicas& Dacicas, acriter caftigaverit. Cimbrorum Cher-
fonefus ea Germaiiiae pars olim fuit, quse nunc Dania 6c
Noruegia recentiorlbus vocabulis. Harum gentium reges
antiquiores in ftfisdiplomatibus, ut cgo accepi, non fe Da-
norum, fed DacoftiTn gnbernatorcs fcribebant. Sunt tamen
inter eruditos, qui ^dfirtnent, Dacos inhabitafle cam regitJr
nem, quag nunc Moldavia & Valachia dicitur. Volateranus
Jibro 3. G^ographiae &dfirmat,.partem Galliap, Noruuegia?, &
Dacias ab Arturio deViAam fuifle. Trittemius quoquc haec
jfcribit : <* Quod quum reges Daciae Noruuegiaeque audifl[ent,
^* ultrp venlehtes ejus fe dominio fubdiderunt." H!c mihi
leftor admonendus eft, non folurn Saxones, Anglos, & Ju-
tas, alias Vitas foles veniffe in Britanniam, rerum etiam to-
tius littorls Germanici accolas. . Alioqui tot bellis & caedibus
impares fuiflcnt. Sigillum jam una cum infcriptione fuis ur-
cunqae depinxi coloribus. Proxima cura erit Arturii redi-
tum e Gallia, & cruentos confliftus jntcr eun\ & Mordre-
(lijnj vhartjs committere.
Jftuvi^
As6ERTlOARtURIL 3^
Jrturii ex Gallia reditusk
NTELLE!xERAT Arturiuscum
• pef literasy tum etiam per nuncios
optimaefidei, Mordredum nimiumfa^
miliarem, abfente ipfo, apud Guenhe* .
ram fuifle : tum praeterea foedus con-
tra fidei facramentum cum Ccrdicio.
rege, & Saxonibus iniifle, ditioneFoi* x^. ^
pene omni, qua Britannia meridienx
fpedlat^ illis» damno rei publicae in«.
fiaito, tradita. AccefTerat & aliud ma-
iam, quo non perniciofius uilum. Ruptis ille dmnibus ami-'
dtjse, (anguinis, ac fidei vinculis, defertor pefiimus, ac' do-
mini, 8c patrias proditor fcelefliflimus, purpuram non ijlii^
aptam hameris induit, ac regiam confcendit fedem tyrannide-
novafretus. Non tulit ultra Arturius tam undecunqae in-
figoem Hbi fadam i perfido contumeliam, quanquam & antC'
aliquot annos jufiam decreverat, fed impeditus bello GallicOy
viadiflam» quin totis viribus tam borrendum, ingens, crudele
monftrum protcreret. Ciilfie igitur comparata, k GefforiaCo
Morinorum ad Rutupinum littus, teile, una cum aliis, Mat*
theo Florikgo, fecundis velis contendit. Pracfenferat adven-
tnm optimi Domini fervus longe omnium peiEmus, & juAa
exercitu confcripto, non fine confilio, & auxilio Piftorum^
Scottorom, & Vififaxonum, redeunti confidentifiimus occur-
rit. Caatia&um lictus omne armorum perfonabat firepltu, &
jam Duces pro fignis ftabant, & chorus Pugilum viftores or-«
bis alacri impetu tela vibrabant, pars gladios fulminantes ex-
feruere, pars haftas validis manibus crifpabant. Vox omni-
bas una, '' belia^ Martia bella." Laetiflimus hac expcdita ala-
critate & militum magnis animis Arturius, miraculum ofnnis
cum fortitudinis, tum maturae per experientiara prudentise,
hujufmodi oratione, oculis k terra ad coelum & fuos levatis,
vultufque ferenitate cum feveritate & majeftate quadam mixta,
ufus eft. ** Vos pugiies, illuftriflima virtutis Martiae lumina, &
** vos cetera notiflimae? fortitudinis turba videtis, quo nos de-
•* duxerit fortuna & tantarum viftoriarum comes, ut, quasFol. t^.b.
** foris fortiffima peperimus manu, non modo integrJi confer-
** vemus, verum etiam novo aliquo & luculento incremento
" majora comparemus, id quod ut ia prasfentia & facilius
•* fiat, talis occafio opportune me hercle oblata jam eft, ut, fi
*' vellent bonae fortunse omnes in gratiam amice conjurare
** noftram, noaequidem poflent vel fufios vel felicius obtu-
** iiflb. Eamus igitur maximis animis quo fortuna; quo virtu»,
E 3 " quo
j6 J. LELANDI ANtlQJ/ARlf
" quo denique viftoria vocat. Adeft Mordredus confidcntif-
" fimus, 8c mihl faoguine coDJuafliifimuSy quem adolefceottol'
*' in fpem magni nominis fovi, amavi^ acque adeo tam magni
** feci erogatis praediis quidem bene multis, nec mious ferti-
'* libus, uty in Galliam vindex profedlurus, confiUo, ut tunz
** videbatur, plane fano, uoi illi & uxorem meam, & fortu-*
** nas, &, quod multo maximum, patriam confervandam, ac
*' vicaria opera regendam, a Saxonum, Scottorum, & Pifto-
*' rum denique afiiduo impetu fortiifime defendendam credi-
*' derim. Ille ioterim, oblitus profufiffimac liberalitatis erga
** fe meae, & neceifitudinis, quae plerunque in rebus hnmani»
'* maximum plane momentum habet, ac facramenti militarisy
*' quo nr.ihi eft devinaiflimus, perfidus, & coniemptor ma-
** gnus, adulter etiam, ut fama praedicat, me regem, & geir-
** tium cum domitorem, tum dominatorem ad penates rede-
** untem, aperto, fi diis placet, Marte accipit, Pi^lis cognatis
'* fuis, Scottis eorundem vicinis^ denique & Saxonibus iri
** prxfidium comparatis. Neque enim hoc me folum tangit
** infigne flagitium, veftra certe omnium intereft. Quare vos
" Pugiles, mea unica cura, inviftiflSmi, & vos commilitones
fol. xff. a, ** ftrenuiffimi agite prsefeniiflimis viribus communem cauflam,
" eluceatque nunc virtus, quam ego haftenus in yobis expe-
*' ditam, validam, admirabilem femper eflfe perfenfi. Tu Gal-
** louine, militiaB decus laudatiflimum, cujus gloria multis no-
** minibus, & hoc maxime, orbi commendatiflSma eft, quod
" Mordredum, hoftem communem noftrum, germanum fra-
*' trem tuum, aequitati,* & facramento fidei poftpofueris,
*' conccde hinc ad dextrum cornu, robore militum inftroftif-
*' fimum : nam primae certaminis & glorise partes hac turma
** tuse erunt. Augufellus exploratiflimae fortitudinis vallum
*' hoftibus fe ad finiftram alam objiciet. Ipfe in medio pngoa-
** tor afliduus bonis avibus adero, vobis prsefidium uoicum,
'*' hoftibus vero terror, flagellum, crux merita. Sed quid
** verbis opus eft, quae virtutem nec certe dant, necadimunt ?
** Veftra virtus ex confuetudine, exercitatione, paticntia, la-
** boris, vigiliarum, & inediaj, denique ex fufo fanguine, &
*' fpoliis enata eft : quibus nominibus Sc vos mihi, & ego
** rurfus vobis, Superis tam juftajcauflsefaventibus, viftoriam
*^ polliceor. Aglte, facite immortalia veftrarum virium peri-
** cula, & proditores punftim occidite," Dixerar. Univerfi
impcrio Ducis adfonabant, 8c alacri procurfu, collatis fignis,
fortia virtutis indicia longe lateque edebant. Sib tandem
partitti interfeftis, partim ellam fugatis hoflibus, viftoria
potitus eft cruenta Arturius. Cccidere eo proelio ad portum
Durenfem commifTo Gallouinus & Augufellus, belii fulmina,
ut refert Craius in Scola: chronicis, atque alii oon contem-
oendse
ASSERTIOARTURII; 37
ixeDdse nota^ auflores. Mordredus» mdinationem forttinae
accufans, recuperata claiTe, cum reliquiis exercitus Tamari-^
num inglorius portum, limitem Corinis, petiit. Gallkmtni
Dobile funusin quodam facelio Durenfis caftri tumulatum eft; Fol. i^. k
iDgemuit Arturius» percognita csde duorum virorum tam
eximie illuftrium^ & eorum manibus frequenti prece, alto
corde dolorem premens, generofus, idemque pius parentaviCr
Deiode vero, jufto exerdtu incredibili cum celeritate refe£lo^
ftacuit magnis itineribus hoftem improbum perfequi, & quaii^
cx improvifo fugitivum opprimere. Caiiidior erat Mordre^
dasy quam fortior. Hinc ilii methodus ad artes non infuetas,
Cognovit liquido per exploratores, adventare Arturium ad
bellum inftruAiilimum. Quare militem in terram utpote
feiTum, tum falis tsedio, tum anaonae penuriay delcendere-
juifit» ac reparatis induftria^ labore^ diligentia, quanta potuit
maxima, armis, per montana Corinisey qua fpeflat littora Sa-
brinaica non longe diBxtSL, exercitum lentis itineribus ducit;
& in locpy qui a vulgo fcriptorum Camblan appellatur^ ubi
vafta» ac partim etiam uliginofa planities» & colliculus in
fpeculas confurgens ufum, caftra metatus eft. Hic meum
cogor interponere judicium de loco Tn quo depugnatum eft,
& ejus nomin^, non quod hinc me in medium allaturum
patem aliquid, tanquam e Jovis cerebro, fed ut, bona cum.
eraditorum gratia, conje£luram meam dtrafumum^ faftumque
omnem, veluti in tranfcurfu, paucis explicem. Qua parte
iogenue fateor, asgre fentire me cum Hedlore Boethio Scot-
tOy.qui pro more fuo illuftrifTima quseque in Britannia anti-
quitus fa£ta prster modum 8c menfuram omnem in patrios
dbducit agros, atque hic audader pronunciat, extremis Ar-
turium depugnaffe fignis non procul ab Abro asftuario maxi-
mo» quod ille H^^umbrum barbare, ignota vocabuli notatione,
dppellat. 'At aliter fentit Britannica hiftoria, & in CornubiaFol. 17. a«
fupremo conflixifte bello adfirmat : ita tamen ut metninerit
Mordredi fecundo ab Arturio vifti, & fugati Ventae Sime-
norum. Graius hoc idem fentit, egregius profedo fatelles,
& Arturianae ailertor gloriae rigidus. Nec aliter literatorum
argutus chorus concinit. At noftra non eft equidem de loco,
fed de loci nomine conjeflura. Ego certe pene adducor ut
credam, Alaunum fluvium facile degenerafTe vitio indofto*
rum librariorum in Camblan. Oritur hic fluvius in Corinia
paucis pafFuum miliibus fupra Athelftouam, alias Padeftow,
oppidum pifcatorium, non adeo procui a Sabrino aeftu pofi-
tam, per quod» fed falfis mixtus aquis, delabitur. Circa fontes
ejus Driginis in campeftri, 8c vafta quadam planitie eft locus
fama ceieberrimus, graminis, quam frumenti aliquanto fera*
cior. Fama^ tot ieculis apud iocolas confcrvata, prsdicat,
hoc
3« J. tELANDI ANTIQJJARIl
hoe loco iilfignem olini pugnando ftragem fuifle faftam^ fidi
hiftoriae veritas interim ignota vulgo. Multa quidem vel
hac noftra aetate ibidem ab ^ratoribus & fQflbribus ad ripaol
eruuntur : qualia funt numifmata antiquorum imperium of*
tentantiay annuliy fragmenta armorum^ & asnea ornamenta
inaurata ex frenis, phaleriique, & epliippiis equorum. / Hasc
mea eft conjedlura. tum propter loct fituniy tum Alauoi, flu-
minis vicini, nomen» non admodum, fi quis penitius infpi-
dat, ,a Camblan diflbnnm. Arturius inftat, 8t trajefto per vada
cognita Tamaro fluvio. multis alioqui in locis 8c rapidiG^o
& profundiflimo, contempto hofte fugitivo, caftra caftris op-
ponit. Ecce defpcratio, ut fere fit, infolitam viAis audacianv
Tol. 17. b. retulit : unde & pars utraque Martem provocat, ardeos fpe
grasdae & viftorias, & nihil minus quam mortem metuens*
^is cladem illius pugnay quis funera fando
ExpHcet ? aut poffii lachrimis aquare labores ?
Mordredus commiffa pugna malorum prsecefltor ottinium
gladio confoflijs perfidiae juftum tulit pretium. Exemplo fit
ille, & perpetuo fidem violantibus ob imperii cupiditatemT*
Gecidit una cum tyranno ingens nobilium, & veteranorum
mifitum numerus. Sed neque viftoria Arturio incruenta fuit-
Nam in illo ftrepitu & furorc aut intcrfeftus, aut ad defpe-
rationem vulneratus pauUo poft publico totius BritanniaK
luftu, fed prsecipue Pugilum moerentium ob tam inclytl
Principis cafum, elaius eft. Atque haec quidem Arturii ter
maximi finis crat,
Laus Arturii.
RTURIUS mortuus cft, fi modo i§
refte mortuus dicendus, cujus fanja, me-
moria, laudes toto vivunt & praenitent
orbe. FueruDt majores noftri, cunti
poetae tum hiftoric^raphi, adeo erga Ar-
turium faciles, candidi^ grati, ut illius
& nomen & fafta celebraverint, & aeter-
nitate quoque donaverint. Theliefinus, Mekhinus, qui &
Mevinus, Ambrofius Maridunenfis, ac Meriinus Caledo-
nius, clariflima Britannics fidera. antiquitatis, hoc prae*'
ftiterunt. Nennius & Samuel, Britanni hiftoriographi»
Don minorum exhibuere memoriam, collatis laudiim niveis
FoL x8. a. calculTs. De quibus atque aliis fuperius oppprtune & fuis
locis diximus, freti audtorltate Galfredi, Aluredi, Henrici
Venantodunenfis, Joannis Chrififtoriographi, Gulielmi i
Meildulphi curia; Graii, &~Boccatii^ At fi nunc quem juvat
tnajus .
&
A S S fe R T lOAHTlTRIl; 39
fiajiis & luculentiiis adhctc aliqnid cogooftere, ctoti recofato
paucji, cx probatiffimts defuxnpta atiftoribus; loci, diligentia
qtia poffam optima, reftituere. JofephnSy Ifcae Domnonio-
rum alumnus, & aureum fuo feculo utriufque eloqneiltids
flamen, ' iic Arturium ii^ Antiocheide ab eximia fortitudine
tantum non ad fiders^ ipfa attollit, ut ex fais verfibas^ cutx;
aotiquitate Romaaa de palma coQtendentibos, liqoet :
Ilinc celebri fatofelici claruit ortu,
Flos reguTn, Arturus : cujus quumfaSiaflupori,
Non micuere minusj quod totus in aure voluptas^ . \
Ety fopulo narrante, favus. ^a^cunque priotwn
Ivfpice : Pellaum commendat fama tyrannum 5
Pagina Cafareos loquitur Romana triumphos ;
Alciden domitrs attoHit gloria monftris ;
Sed nec pinetum^corylij nec fidera fohih
Mquant. JnnaUs Latios Graiofque revolve j
Prifca parem nefcit, aqualem pojiera nullum
Exhibitura dies. Reges fuperemhiet omnes
Solus, prateritis meliory majorque futuris,
Libellus rerum antiquarum Gleflbburgi nuper comparuit,
colleflus a quodam ejufdem coenobii monacho ftudiofiffimo,
qui per occupationera colorem rhetoricum tanquam aliud
agens Arturium his verbis celebrat: " Prsetermitto & de in-
^* clyio Arturio, rege Britannbrum, loqui, in coemeterio mo-
*' nachorum inter duas pyramides cxyn fua conjuge tumulato, Fol. it, bJ
" & multis etiam Britonum Principibus." Sylvefter Giraldus
Menevenfis, cultor antiquitatis fummus, hac oratione, in li-
bro cui Principis inftitutio titulus, ejus famam illuftrat : " Ar-
** turii quoque, Britonnm regis inclyti, memoria non eft fup- •
*' primenda, quem monafterii Glefconienfis egregii, cujus &
f ' ipfe patronus fuis diebus fuerat praecipuus, & largitor, ac
*' fublevator magnificus, hiftoriae multum extollunt." Jo-
annes Aanaevillanus, poeta fuis temporibus plane ingeniofug,
Bec minus elegans, carmina haec cecinit in laudem Arturii,
guac vel nunc in cjus Architrenio comparent :
Aher Achilles ^
Arturusy teretis menfa genitiv<i venuJlaSf
A ramo Phrygiasy dandi non unda, fed aquor,
Hfc vero fi praeterea ftoderem Artariuma moltitudioe auftd-
jrum, reftiffimedeeo& fcribentium & confentientium, cii-
mulate exornare facilius me copia eloquentlae, ^uam xna-
teriae, undecunque lucukntae, magnificentta defer^et. Slt
fatis in prarfentia paucis fcriptoruin, fed iliuflribus, fuffragils
uti. Quid, obfecro, in caufla, quod Tiitttemius in Cbmpendib
antiaUum tam egregiam de Artufjo mei)tionem faciat ? Caufla
7 quidem
40 J. LEZ-ANDI ANTIQUARIt
rqnidem fatis aperta eft. Nam quod ab aliis bona fide didlcif,
. eadem grajtas pofteritati tradidic, id quod plane fieciflet duq-
qttam, fi de caujQ?^ veritate dubitaflet. Quin prsriens nunc
ioquatur ipfe. " Qui Arturus miika probitate morum, pru-
*' dentia, manfuetudine, flmn] & humanitate poilens, fe cun-
/^ Qis amabilem veomndumque cunAis praeftare omni ftudie
*' curabat : quia cum yirtute animi etiam mira liberalitate af-
IbL tp. a* €t fluebat in omnes, £p maxime in ecdefiafticQs^ qiiibus pro
** Chrifti amore plura conferebat munufcula, iimul & donaria.
'' Saxones & PiAos de Britannia expulit ; Scottos Hibernicos
*' & Orcades fuo regno potenter fubjccit." Volaterranus libro
tertioGepgraphias aflurgit famse Arturii, & ejus fa6ta fortia ac-
curate celebrat. Porro & Jacobus Phiiippus Bergomas nono
Chronicorum libro Arturii virtutem praeconiis vel juftiflimis
attollit. Sed nec minora ulla Nauclerus eidem in fua contu-
lit hiftoria. Haec plane feciflent nunquam viri cum doAifli-
mi, tum in antiquitate exercitatiflimi, nifl prius ilbi perfua-
fiflenCy Arturium aliquando fuifle »omnibus virtutum orna-
mentis abunde infignem. Sed qu£e muitorum efl iniquitas,
& animus contemptor, qwx ftatim ignorantia toti, Sc craf-
fa quidem, obdufti non liquido perfpiciunt, ftupide negll-
gunt, contemnunt, ac prorfus rejiciunt. Valeant ejufmodi
antiquas cenfores liiftoriae, & fua perftuantur ftultitia, ne di-
cam infania. Quid fi nunc Heftoris Boethii, fcriptqris noftra?
atatis^ teftimonium confpicuum de Arturii gloria immortaii
!n medium protulero ? Certe nihil hoc calculo ejus dignitati
decedet, accedet vero plurimum, faoc nomine, quod Scottos,
inftinftu nefcio quo naturae, Britannum odio, ut eft in pro-
verbio, Vatiniano profequatur. Unde aB adverfario, inimico,
vel hofte laudari palmarii loco cft. Haec itaque funt ejus
verbk : ** Fuit rex Arturius rerum egregie geftarum gloria &
** amplitudine non minus quam Britanniac reges, qui ante
** eum vjxere, infignis : unde opes & vires Britannis, co
** regnante, plurimum crevere.*' Haftenus Boethius. Quam
hk veHem dari mihi occaflonem a Polydoro Italo juftam, ut
tcl 19. b. Arturio Britanno criftas erigerem ejusquoque fufFragio memo-
rabili aliquo ? Agit ille cauflam Arturii, fed patronus interim
tam languens, tepidus, & remiflus, ut mihi non rifum modo,
verum etiam ftomachum, dum falfus, 8c Italo perfufns aceto
nefcio an rideat, an ftomachetur. Torquet enim fe mifere
in hiftorias concinnatione, quam ut interim aliquam faciat,
cogitur, velit nolit, in gratiam redire cum Galfrefo Monae*-
mutbenfl^quem ante, ut fibi videbatur, verbis multis, exfeUe
potius quam fplene natis, magnifice & pro imperio caftiga-
verat. Quem quia interpretem tantum femel atqne iterum
defenderim in caufla plane juftiifima^ periculiw» 9f quidcai
magnumj
ASSfeRTIOARTURlr. 41
magnuin, meo etiatn capiti, quum iim ultra-montanus, in^*
minet. Cavebo igitur, & rei Teritate cooififas una^ eam pro
vallo & fofla mecum vel perpetuo circumferam; Ut iiJeat
Poly<lDrus> non ftatim necefle eft ut orbis fileat univerfus.
Quanquam 8c Italila Artnrium in, pretio olim liabnit» atque
adeo janl hab^t : quando libf! de ejus ciim fortitudine, tiim
viftoriis, imjpreffi, ut ego didici, Italice legantur, Hifpanice
etiam, &Gallioe. IJnde & colieftid Anglica, auftoreThoma
Mailerio, prodiir. Dixerit adverfarius, in iilos mendacia ir-
repfifle multa. Pefnovi. Quare ht}C aliud nihil quam edoc*
tum docere. Ut fabulas contem&o, ita hiftorix veritatem
ampleAor & fiiavior. Nec hanc patiar, nifi cum vita, a me
unquam diftrahi amicam. Ingra,tos refugio, & ad rupes, &
faxa, te(tes nominls & majefhitis Arturianae, confiigio. Hac
quoque parte venientem me Syivefter Giraldus Mencvenfis
his verbis, ex Itinerario defumptis, accepit. " Montibuscx-
** celfis, prsetefquam a borea, hacc undique terra" (Brechaniam
intelligit) " concluditur. A zephyro montana de Canter Ve- FaL »0. a.
" han, ab auftro montes habet meridiohaleis, quorum prin^
" cipalis Cair Arturc Britannice dicitur, id eft, caftrum Ar-
** turii, propter gemina promoutorii cacumina, in caftri md^
'' dom fe prasferentia. £t quoniam in alto cathedra, & in ar-
" duo loco fita ei\, fummo & maximo Britonum regi Artcirio
•* vulgari nuncupatione eft aflignata." Haec ille. A monti-
bus Brechanicis ad Balduinum nunc mihi commigrandum,
nrbem olim celebrem, quas quadringentis ab hinc annis &
amplius a Rogero, Montis Gomericialumno, & Saiopiae
comite, Mons Gomericus di£la eft* H!c inter collapfa mos*
niorum rudera locos eft, fama cognitus, quem civium reli''
quiag Portam Arturianam appellant. Fuit profefto femper,
atque adeo nunc eft, gens Cambrorum generofo quodani
impetu erga Principum fuorum laudes, quo titulo vd hodi6
ducet nomen una cum lande non vulgari Arturii, cogno-
mento Magni, qui & Britannice Arture vaur dicitur. Maur
Britannice magnum fignificat. At lingux Cambricas idio*
tifmus in Maure conjugiito vertit M. in V. quemadmodum
& in nliis vocabulis, l^ropter eophoniami B. fubinde in V.
vertttor.
ToM. V. T AvalonU
4» ' J* LELANDI ANTIQUARII
Avalonice antiquitas.
E R I E S oradoQis hic me admonety ur
de Arturii fepultura verba faciam, cu*
jus, ut fatis jam memioi, ita lucido
orctini \n primis convenire judico/ ut
loci prius antiquitatem» quo funus per-
latum td, exquifita cura pofteritati
^Ull^^^ffi^^r "^unx confecrem. Avai Britannice malum^
Foliao. b. g^jj^5^^|jjy^*^^ vei, ut communiori vocabulo inter-
pretcr, pomum, fignificat, Avalon vero
pomartum: unde & a Merliao Caledonio his verfibus, ia-
terprete Galfredo Arturio Monspmut&enfi, infula pomorum
diftaeft:
Infula pomorum^ qua fortunata vocatur,
,Ex re mmen habtt^ quia per fe fingula proferf.
Non opus eft illi fulcantibus arva coionis :
Omnis abefi cultus, nifi quem natura miniflrat.
Ultro foecundas fegetes producit^ 6 uvas,
Nataque poma fuis pratonfo genmne fyMs.
Melchinqs Britannus AvaloniaB, & facri ibidem ccemetetii
meminit. SylveAer Giraldus in libro de Inflitutione Prin-
cipis fic loquitur : ^' Qu2 nuDc mitem Glcfconia dicitur, an-
** tiquitus infula Avaloaia dicebatur. Eft enim quafi infuki
** toca paludibus obfita, unde di£^a eft Britannice Avalon, kl
'* eft, infula ponlifera. Pomis enim, quas Aval Britannica
«* lingua dicuntur, Idcus abundat.** Patricius, Hiberorum
apoftohis, in quada;n epiftola mentlonem hujus loci facit, fed
alio nomine, cujus & verba fubjiciam. " Hiberniam ad viam
** veritatis converti, & quum eos in Hde foiidaflem catholica»
*• tand^minBntanniamlumreverfus, ac, utcredo, duceDeo,
*' qui vita eft & via, incidi in infulamlnifwitiine, in qua ia-
** veni Ipcum fanftum, & vetuftum, a Deo ele<flum, & fanai*
*' ficatum Mariac : ibique quofdam fratres,. rudimentis catho-
V licae fidei imbutos, qui fucceflerunt difcipulis fanflorum
«* Fugatii & Damiani." Hadlenus Patricius, qui & ibidem
nomina recenfet duodecim rcligioforum, quorum & duo
nobiles, quibus omnibus ipfe prsefuit, ut ex his verbis liquet :
" Sic me, licet invitum, fibi praetulerunt." Et rurfus in ea-
Fol. zi. a. dem epiftola : " oftenderunt mihi fratres fcripta fanftorum
** Fugatii & Damiani, in quibus continebatur, quod duodecim
** difcipuli fanftorum Philippi & Jacobi ipfam vetuftam ec-
*' clefiam confbnxerant, & quod tres reges pagani ipfis duo-
** decim totidem terrae pofleffiones dederant. Poftremo, ut
Fugatius & Damianus facellum in Turrito monte non
procul
^SSERTiO' ARTURII.
49
^ procul ab Avalonia D. Michaeli pofueriQt." Satis eft ia
praerentia^el levlter deguflaife Patricii venerandi epiftolam.
Galielmus Meildunenfis ia libro de antiquitate Gleflbbur-
genns moDafterii ad Hearicum Blefeofem) alias Sdiacenfem,
epifcopum Ventae Siipeaornm, & libro de regibus primo (
non diilimilta fcribit. Unde & coajefturajujfta, Gnlielaium
fua tranftulijQe ex Patricii cfiAobu SylvcAer Giraldus in li-
bro de Friatapis inflttutione crjrmon Jiominis mn infeiicicer
aperit : " Difta quoque quondam Britannice lalfwitrin fu-
** erat : ex qao vocabulo fupervenientes poftea Saxones lo-
** cum illum Gieflenbupy vocabant. Gles enim eorum lin-
*' gua vitrum fonat, & bury caftrum vel civitas appellatur/'*
Haec ille, ' Mihi quidem mendum eilc videtur librariorum»
qnod Mc fcribant byri pro burg aut berg. Byri Saxonice
curia : unde Aldetmanbyri, id efl; fentorum curia, Lidebyri
parva curia, Canopbyri, vulgo Canbyri, canonicorum curia.
Barg, alias borow, montem denotat, & egeflas terrae tumu-
ios. Berg denique cadrum Latine dlcitur. Unde fentio,
re^us legendum Berg, aut Burg, ut caftip, quo Giraldus vo-
cabnlo utiter, aut oppido fubferviat. Quanquam ut ingenue.
fatear, nom^ varie apud antiqaos fcriptum reperio, ut Glef*^
fenbyri, Gleftonbyri, Sc Gleflenburg. Sunt qui & pronun-
dent Glas pro Gles : quanquam Gles purius & antiquius^ ut FoL «t. k.
<x Gleflariarum infularum nomine liquido apparet»
Funus Arturii.
\ £ C poflum, nec volo pronunciart
num Arturtus totus in bello AUunico,
quod vulgo Camblan, conciderit, an -
Avaloniae intercurationemvulnerum,
Britannici fcriptores omnes conten-
duntunoore, eum Avaloniap cx do-
lore eorundcm periifle. De loco au- -
tem fepulturae conveniuni univcrfi.
Unum hoc aufim adfirmare, tam fol-
licitos fuifle Britannos de necc Do-
inim fui, ut eam modis omnibus ftuduerint claram redderc,
8c nomen Ducis fui Saxonibus vcl perpetuo tremendum re-
linquere ; ,u{que adeo, ut plaufibili, & novo quodam com-
mento fparferint rumorcs de eo cum redituro, tum iterum
regnaturo. De Arturii vulnerati advcntu in Avaloniamfcrip*
fere aliquot Britaoni. At nullos vel fufius, vel lucidius^ quam
Merllnus Caledonius a Theliefino vate, ut quidam voluot,
edoftus, cojus & hic verfus ex prophetico libello, interprete
Galfrido Arturio, deIe<ftos adfigam ;
F 2 Illuc
44 Jt LELANpi ANTIQJJARII
Ulue pojl bellum CamHahi vuhere Utfum.
Duximus Jrturum, ncs conducente Biurincha,
JEquora cui futrant^ <Sr tceii fidera nota*
Hoc reSlore r/itis cwn Principe venimus iUnCp
Et nos quo decuit Morgan fufcepit honore^
Inque fuis tbalamis pofHttfuper aurea regin^
Fulcra^ manuque fibi detexit vnlnus h&9^a,
f ol. t%, «• Infpexitque diu : tandemque redire faiutem,
Poffe fihii dixit^ ft fecum iempore l^g^
Effet^ if ipftux veUct medicamine fungi.
Gaudentes igitur reg/m cmmifnnus iili,
Et dedimus ventis redeundo veia fectmdisj.
Sylvefter Giraldas in Speailo ecciefiaftico fcribit MprgaQeQ,
Hliiftrem fcnainam, curavifle funiis Arturii. Et ritrfos Iq K-
bro de infticutione Principis baec refert : ** Unde & Mor-
'f ganis, nobilis matrona, & partium tllarum doroinatrixy &
• ** patrona, nec non & Arturio faoguine propioqaa^ poft bcl-
'f luni de Kemelen» Arturium ad fanandmm ejus Tulaera ia
** infulam, quae nunc Giafconia dicitur, deportavit/' Britan-
nicae interpres hiftoria: libro fexto calia de morte Arturii
fdribit : ** Artnrius. letaliter vtdneratus in pugna ad Camblan
** contulit fe Avaloniam, reliAo imperio Conftaotinp, Ca*
*\ doriiy ducisCoriniS) filio/' Joannes Burgeniis a^bba in fujjS
' Annalibus bxc fidis commifit chartis : '' Occuluit fe rex Ar*
** turius moriturus, ne cafui tanto Infultareiic inimici, ami»
** cique confufi moleftarentur." Haf^enus ille. Nunc de
facr6fanAo coemeterio Avaloniae, in quoArturlus fepulcns
eftj 'dicendum» Meichinus in primis hujus memidit, & At-
turii ibid^m fepulti. Gulieimus a Meildulphi curia cum alibi»
^am praecipue in Ubro de antiquitati Gledbburgenfi facrum
hoc coemetefium rellgiofc celebrat. Idena facit & GU^dus
Menevenfis In fpeculo eccleiiaftico, & libro de inftitntionc
Principis. Non eranc eo feculo in Britannia tam frequentia,
quun nunc funt coemeteria. Saxones nobiies, gens Chrifti
ignara, in hortis amoenis, fi domi forte aegroti nioriebantury
^oL»».b/ ir-foris & bellooccifi in egeftis per campo» terrae tnmnliSy
quos burgos appellabant, jiixta caftra fcpulti funti vulgus
autem promifcuum etiam in pratis & apertis campis. Erat
tunc temporis facrum ccemeterium juxu vetcreih' eccteliami
in pretio nlaximo, quo'titu1o & a tota nobilitate occtdenta«
li^m Brltanniae regiuncularum in fepnlcHri fortem cooptatum.
Idem poftea a Sa^onibus, Serv^torem agnofcentibus, foftita-
tutti eft : ut Duroverni Cantiorum, Eboraci Brigantum, Lin-
disfarnae, atque adeo alibi. De loco fepulturae jam fatis con-
fttt. Supereft; ut & ritum, & fepulchri formam demon«
ilrem. Adfuit, fed fecreto, nobilium cborus Domini, taio^
■ • • ' '" " ' ' ■ ■* • i-- : iniquo^
AS S ERT 10 A RT URIf- 45
iflS^uQ fato fublatU fuous perHigeos. Curavic uoa fuoQsMor-
ganis^ fa^oa pieuris plane iocoinparabilis, & jufta fepul-
chro, lachrim^um flumine irrigoo» omnia anxic perfolvebaf^
Mos ejus fecult fqit alnorum iogenteis truncos, qnarunfi par*
tes Avalonis vicioae feracif&mas erant^ incavare, & in ufot
iepulchorum dedolare* Habet enim Alnus nefcio quid com*
mune cum ul^inofo folo, quale ccemeterium eft : ufqueadeo.
^t Qus maieria, in terra hujafmodi altius poftta, taotum noa
9terna cenfeatur. Corpus Arturii deplorati, fofla bene alu
faAa, robore alneo eKcavato cooditum eft. £t quooiam
&ma, faAis, ditione magnificentlflimus vbut» fymbolum aster-
nae memorise, Chiiftiaoorum in hoc fedulo tum coofuetiidl-
iK%xr tum caodorem imitati, crucem videiicet, perpetose viue
moamofyneo, fepulchro mortoi intulerunt. Erat ex lamina
plumbea confeAa, looga plus minus pedem unum, quam ic
ego curioiiflimis contemplatus fum oculis & ibllicitis con-
Cre^avi articuiis» motus & antiquitate rei & dignitate. Li*
teris Roknaois ma^utculis ilUs, fcd parumdextere iofcttlptis^FoI* a3««*
fa«c verba contiiE^t: Hic jaqet sepvltvs inclttvs
REX ARTVRIVS IN IMSVLA AVALONlA. Scd hic
forfitan curiofus aliquis exquiret, quo confilio infcriptio
laminse plumbeas commendata fit ? Mos ejus xtatis erat re-
ceptilTimus, & duravit ufque ad recentiora fecula, ut fepnlchris
nobilium laminas plumbeas infcriptas includerent. Quarum
non paucas vidi paffim per univerfam BritannianL Flumbusi
fua natura facile recipit fculpturam. & acceptam cum lon^
^ffime, tumfideliflime, tefte experientla, coDlervat. Montes
mioerarii, plumbi admodum fertiles» vix quioque paifuum
auUibos stb Avaionia diftant. Non puduit Romaoos^ rerum
DominoSy trophaeum ex oblonga plumbi tabola in ipfis pene
eprundem moQtium radicibus ad footes Ocbidis flovioli fa«
buioii ditionis epircopi Fontani Claudio Csfari fic infcriptum
crigere: Ti. clavp. c-ssar. avg. p. m. tr. p. viiii.
iMP. XVI. DE britan. Hoc trophacum annis ab hinc
pwis aratro erutum, & ad asdes Thomx Houerti, Iceno-
xxm Dncisy Londinum tranflatum.
Pyramides fandli ccemeterii.
I N fcpulchreto, quod Avaloniae facrofanftum eft,
ftaot dax pyramides antiquiffimac ftrudlurae^ ima-
gines & literas pr« fe ferentes, fed venti, pro-
ccllae, tempus edax rerum, poftremo invidiofa
vctuftas ita operum eximias olim .figuras, & in-
fcriptiones dcvcDuftaVerunt, ut^ix ullo labore deprehendl FoL 13. b.
fd a lynceo poffint. Ilas frcquens fcriptorum pagina com-
7 , memorat.
J.- LELANDI ANtlQJJARir
mcmortkt, & pracipue<5uBelmi Mdlduneufis antiquarii cUri
Aagnli qaem & Silvefter Giraldus, amator & ipfe rerum ve«
terum, fiibfequitur. Uterque equidem doftc : ille quod la^
bore exquifiro imagin^s, 8c titulos ame quadfingentos anno?
tftntnm non obliteratos, luci in pulcherrimo, juxta ac ele-
gamiffimo KbejHo dc antiquitate Gleffoburgenfi reftituerit ;
hk quod, jtiftis fretus argumentis, 8c veierum relatione, fe-
^lchrum Arturii vei iorer pyramidcs, aut loco ab eis Boft
longedifltto, aliquando pofitum fuiffe probet. Plura de Gi-
raldo in fepulchro Arturii invento dicemus. Interea defcri-
ptfonem pyramidum, ab ipfis Gulielmi penicillis graphice de-
piAam^ velut in luculenta tabuia, fpeftatorum ocuiis fubji-
dani. *' lilud, quod clam plane omnibus eft, libenter prasdt-
•' carem, fi veritatem exfculpcre poftem, quid illse pyramides
*♦ fibi velint, quae aliqttantis pedibus ab ecclefia vetufta pofitac
** CGemceerinm raonachorum praetexunt ? Proccrior fane, &
•• pr^pinquicJr ecclefiae habet quinque tabulatus, & altitudi-
** ncnal viginti fcx pedum. Haec prac nimia vetuflate etfi rui-
•* nam minetur, habet tamisn antiquttatis nonnulla fpedacula,
** qu* plane poffnnt l^gi, lictet non poffint plenc inteffigl.
♦• In fuperiori cnim tabulatu cft imago pontificali fchemate
•* fafta. In fecundo imago regiam praetendcns pompam &
♦• litcrac, Hcr. Sexi. &Blifwerth. In tcrtio nihilominus no-'
•♦ mina, wemcrefte. Bantomp. winewego. Inquarto, Hate.
*< wulfrcdc, & Eanfltde. In quinto, qui & inferior eft, imago
** & hfec fcriptura, Logwor* weflielas, & Bregdene. S welvvts
<* Hwrngchdes berne. Altcra vero pyramisliabet oftodecim "
TuL 14, a. *< pedes, & quatuor tabulatus, in quibus haec leguntur :
" Heddc^tpifcopus, & Bregorred, & Beorwalde. Quid hacc
** fignificent tion temere definio, fed cx fufpicioncL coUigo,
" corum interius in cavitis lapidibus contineri offa, quoruna *
** cxterius leguntur nomina. Certe Logwor is pro certo af-
•* feritur efle, de cujus nomine quondam Logwerefl>e6rh
•• dicebaturi qui nuncMons acutus dicirur. Bcorwalde nihilo-
•' minus abbas poft Hemgifelum.'* Hacc Meildunenfis, cui
doQi illuftratas pyramides omnino acceptas ferre debent.
Nunc Guenhera fe oftert marito Arturio comitem.
^alis Guenhera.
[UENHERAM ex progcnie regulorum .Co^
riniae ortam facile crediderim, cum aliis argu-
mentis innixus, tum hoc praecipue, quod Bri-
tannica referat hiftoria, cam in palatio Cadori
Coriniapi educatam fuifle, atque hinc ab Arturio
in conjUgem acceptam. Conjeftura eft, nec ea omnino in-
certa.
ASSERTIO ARTURII.
certa. nomen id Britannlce foaare, qood bella doaa Italice»
& Gaince belle dame. Indubie i fama noiDeo iadltxim, ut .
Gueolleani id eft, alba LeonQra, vel a coDJoftura Helena :
ita ut albz vocabutum pulchraaiy bellamy venuflam exprimat.
At ut de ejus venuflate fatis coijftat, ita de pudicitia dubita*
' tum eft. Parcerem ipfe quidem pro meo caadore faeroina*
rum laefo hoion, & fama^: faiftorids tamen veritaa aurem
vellit mihi, jubetque, & tantum Qon imperat, ut referam
quid veteres de ea fenferint. Taoro relu^ri knperio mibi Fol. 44. b.
quidem religio, 8c magna. Britannica biftoria adfirmaty eam
Boo modo rem cum Mordreda Pi£to babuiflfe» verum eciaia
conjugio illi fuifte adjunflam. fcelera ! 6 mores ! 6 €or«
rupta tempora ! Vitae fcriptor Gildaicas, auAor quidem anti-
quus, fed in meo exemplari anonymus, baec de Guenheni
adultera praedicat : *' Arturiu9 obfedit paludes vicinas Gleipo-
*^ niae in odiom Melux reguli» qqi eo Gueoberam raptam Sc
** perduftamvitiaverat." Efthoc teftimoQiumderegiQaiquan«<
yis raptam dicat, parum honorificum. Rapiuntur fubinde
ejufmodi forma? fua' fpopte. Utcuoque fuerit, hofi certiffi^
mom, noQ longo fuperfuifle illam tempore a ntee cbojugis,
& adulteri. At an morbo corporis aliquo» an animi jufio»
quod ego facilius credo, moerore obierit, noo a)]erte conftal.
Scriptores referunt, poenitudine du6lam eam velum ikcniBi
Ambrofis induifle, ibidemque mortuam ac fepultam, donec
bnmanii&mi Lanceloti Pugilis inviflifluni cum cura ,tum
pietasreliquiaspofteaAvaloniamtranftuUflet. ' Scrupulusfaic
cootra adulterii fufpicionem fuboritur : An commififlet tam
iafignis Arturii amator, atque idem cultor, ut.adqlteram ia
facratiflimo coemeterio propter illius fepulcbrum terrae com*
SDitteret i Hiftoria Gleflbburgenfis cccnobii accurate coUcAa
perdocety Guenheram in facro coemeterio fuifle fepultam ad
conjugis tumulum, & ejus reliquias eodem tempore ioventas
quo & mariti. Confirmat hoc Sylvefter Giraldus Menevenfis
in Inftitutione Principis his verbis de Arturio loquens :
** Habuerat enim uxores duas, quarum ultima lcilicet cum
M ipfo fepnlta foerat, & ofla ipfius cum oflibus viri flmul
'^ inventa, fic diftin£la tameoi ut doae partes fepulchri verfus Fol. 1;. a«
** caputi fcilicet oflibus viri continendis, deputar^e fuiflent i
'< tertia vero ad pedes ofl^ feorfum muliebria contineret* Ubi
*< & trica comas muiiebris. flava com integritate priftina &
** colore reperta fuit, quam ut monachus quidam avide manu
** arripuit, & fublevavit, tota ilatim ' iQ pulverem. dccidit."
Idem Giraldus fimilia refert in Speculo ecclefiaftico. Potuit
iyie quidem cum auifloritate aliqua de hac re loqui/ quando-'
quidem tum tempcM-is in flngranti Richardi Leonii, regis
-Angliar, gratia confirmatus^, venit ipfo tcmpore inventi fe<
pulrbri
4S J. LELANDI ANTIQJTARII
jnilchri Gleflobttrgani» & oculatus tefHs, duce Menrico dt
Soliaco Henrici regis ex Adela nepote^ &Richardi regis con-
fanguineoy tuoc Praeflde GleflToburgenfl, poftea epifcopo
Ventae Simenorum, omnia, quse ad Arturium attinebant» per-'
didicit. Attamen fl hic mihi Uceret libere quas fentio dicere,
adfirmarem profeAo Ibnge certioris efle fidei ea» qua; de Ar<^
turii quam Guenherae fepultura traduntur. Nec tamen in-
terim facio vim aufboritati vetenim fcriptorum, ut & meam
aliquando non deteriori traAet pofteritas modo. Leguntui*
Gleflbburgt in tumulo Lydii marmoris fabre exfculpto, & Ar-
turio, juxtaacGuenherae, poflto, hii duo verficuliy Caum re«
doientes feculum : "^
Hic jacet Arturi conjunx tumulata fecunda^
^a meruit caelos virtutem prole fecunda,
Sunt qui dicant» Henricum Suineflum, abbatcm Gleflbbur-
genfeniy fuifle audlorem verflculorum : nifl quis putet, Henri-
cum Blefenfem» alias Soliacenfem, ia Sulnefli degenerafle no-
men, cujus tempore inventae & Artur^t & Guenherse reli-
quiae. Quid autem flbi velint Giraldus & Henricus nomine
FoL &;. b. uxoris fecundae non fatis hercle intelligOy quando non alterius
haftenus, quod menunerim» quam Guenherse nomen aut me-
moriam audiverim. Sed flt fides penes au(lores. Ex fecundi
verflculi hemiftichio, virtutum prole fecunda^ ineliorem fu*
ifle Guenheram quam foecundiorem apparet. Neque hic me
latet, Boethium lcribere, acriter aliquando depugnatum fuiflfe
inter Arturium & Mordredum ad Humbrum fluviam, &
Guenheram a PiAis in caflris ibidem captam, ac poftea
mortuam, ac fepultam Horeftiac vico Angnflas. Relinquo
Heftorem-Veremundi & Turgoti, obfcurorum fcrtptorum,
fidei. £t fieri potuit ut illic alteri Guenherae tumuiuSf noil
leginae, poneretur.
Inventum Arturii fepulchrum.
1 N VAL £ S C E N T E Saxonum \
caedeArrurii potentia, & mox Piftii
ac Scotjtis ftrenuiflime profligatis, aC
ultra vallum Severianum abaftis, coe-
perunt Saxones devi^torum Britanno-
rum reliquias non adeo timere, St
multo minus magnifacere, contem-
nere aperte potius. Quare illorunt
gloria florere coeplt, Britatinorual
vero deflorefcere. Ita tamen, ut nec Saxones amufi
quicqiiam pene de rebus inter ipfos & Britannos co teni«i
pore gefti* fcriptum pofteritati rdiquerint, (uam quae pofi
Chrrftum
A « S E R T V0 AlHT V Klt 4§
' Chiiftiim cognitum de primi3 Saxonnm viftoriis fcripta fune,
es: hifboria per ora vulgi & accepca, & chartis tradita fuat)
nec Britanfiiy tot bellis attriti» operam fcribeodi juflam ul-
]ain hifiorias impenderiat. Tantum exftant fragmenta quac- fol. 3kfi »«
dam Giidsty monadii Bannochorenfis» Britaonos potius velli-
cantis, exagitaotiSy iancinatitis, ^nim «llo virtutom calcuio
adprobaatis, ofqoe adeo ut cooduAus ad male diceoduBi
rhetor videatur. Hoc pa^ res Britanoica obCciu-a per cala-
fxutatem bellorum reliAa eft. Bardi foii niuiicis oumeris, &
illuftri nobilium memoriae eonfervandae ftudebaot. Canebaat
ilii ad lyram heroum fa£ba inclyta. Profuit hoc ftudium mi-
rifice c<»ghitioni, tanquam per maous pofteritati traditse.
tJode equidem fadum eft, ut Arturii quoque maximi nomeo^
fama, gloria utcuoque confervarehtur. O fadtum beoe !
Si quid mea cdrrhina poffunf^
Aonio Jlatudm fublimeis vertice Bardos^
Bardos Pieridum cu/tores, atque canentis
Phcebi delitiaSy quibiis ejl data cura perennis»
Dicere nobilium clarifftma fa5la virorum^
Aureaqwe excelfafn famarfi fuper afira locare,
tievicerat Aoglorum geoteqi» Superis id permitteotibus, Gii-
lielmusi Nortomanous, & jam imperium Angliae pervenerac
ad Henricum» ejus appellatioois fecundum, nepotem ex Ma*^
tiide fiiia Henrici Belloclerici» fiiium vero Galfredi Plantag^^
iiiftae Andegavenfis* Hic fines imperii prorogare modis om-
oibus ftudens ad HibernisB quoque regnuni animum adje-
cerat. Richardus Claranus» Comes Strigulienfis, prof^ter Va-
gam flqvium, vir & aatalibus, fortunis^ ac virtute fplendi-
diffimos» petierat ante, a DeroOutid» Lagenias regulo, rpga-
tU8, HiberoiamL ; qua expeditione tam fortiter fe gefTit^ ut,
proturbatlsy fufis, ac viftis regulo obaudientibus» famam &
gloriam iininorialem, ac, fi lioc quicquam ad rem pertine^,Foi. atf. b*
opes etiam fibi comparaverit, accepta in uxorem £va, Dero-
Hicii filia, 8c ex afle heiede, Senferat Henricus re:fe Richardi
Strigulienfis fucceffus, &fiveeiosinvidebatgloriaB, feu, qUod
verifiinilius eft, praedam tam opimi regni adibiebat, intet-
dixit, propofito interim non contemnendo praemio, Rich^r-
dum Hibernise imperio. Prudens ilJe, percognito Principis
confilio, juri fuo cedere. Interea Henricus, comparata exer-
citus parte non ininima, in Cambriam pervenit reiiquani con-
Xcripturus, & inde refta i Menevia in Hiberniam, cujus fpe
potiundafe totus^conflagrabat, navigare. Haec dum agit, d
Cambrias regulis pro dignitate acceptus in conviviis Ba^rdos
ad lyram eoncinenteis non fine voluptate, interprete ufu»,
«udlc Erat quidem unus ictcr reliquos cognitione antiqui-
TOM* V. G tatia
jo J. LELANDI ANTIQUARII
taiis doftiflimus, Is laudes & inclyta Arturii fafta, Henricrum
viftorem futurum cum eo multis nominibus conferens, ita
cecinit, ut aures regis mirifice & demulceret, & deleftaret.
i Quo etiam tempore rex hoc praecipue a Bardo dedicit, fepul-
tum fuifle Arturium Avaloniae in facro coemeterio. Unde-
■ munificentiflime dimiflb Bardo, tanri monumenti indice, egit
cum Hehrico Blefenfi, alias Soliaccnfi, nepote fuo, qui tum,
aut paullo poft ex abbatc Bermundianae infute. Pracfeftus •
Glefloburgenfis defignatus eft, ut diligentia exquifitifBma fe-
pulchrum in fepto facri , coemeterii perquireret. Tentatum
cft aliquotics, & tandeni magna difficultate inventum, ulti-
•mis, ut quidam volunt, anuis Henrici fecundi, regis Angliae,
ut autem alii, quibus ego facile aflentio, principio imperii
Richardi primi, ejus iilii. De hac reKquiarum cum indaga-
i*ol. X7. t. tione, tum inventione fcripfcre inter ceteros multos duo prac-
cipue, quorum unus erat monachus Gleflbburgenfis, fed no-
mine mihi ignotus : alter vero Sylvefter Giralduf. AcceflSflet
porro &Guliclmus Meiidunenfis, teftis tertius- utrifque con-
ferendus, nifi mors eum de medio antc inventionem fepul*
chri fenem abftulifltt. Horum in primis teftimonio utar, &
in praefentia monachi anonymi verba huc adducam : *' Con-
' *• ditus hic fuit rex Arturius, ficut per regem Hcnricum ft-
" cundum abbas Henricus didicerat, cujus confanguineus &
*' dudum familiaris exftiterat, * Rex autem hoc ex geftis Bri-
•** tonum, & eorum cantoribus hiftoricis frequenter *kudivc-
** rat, Arturium fepultuni fuifle juxta vetuftam ecclefiam ra
•«* iiicro ccemeterio inter duas pyramides quondam nobiliter
** fculptas ac in ejus roemoriam, ut dicitur, ereftas. Fuit
«* autem rex Arturius fepultusvaide profunde propter metum
** Saxonum, quos ipfe frequenter expugnaverat, & quos ab
** infula Bfitannica prorfus ejecerar, &quos Mordredus, ejus
** nepos peflimus, contra ipfum primo revocaverat, ne ia
** mortuum etiam vindicis animi vitio defaevirent, qui totam
** jam infulam poft mortem ipfius iterum occupare conten-
** derant. Propter eundera etiam metum, in lapide quodam
*' lato, tanquam ad fepulchrum, a fodientibus Invento quafi
** pedum feptem fub terra : quum tamen fepulchrum Ar-
** turH novem pedum inferius inventum fuerit. Reperta eft
** etiamcrux plumbea non fuperiori, fed potius inferiori parti
** lapidis inferta literas has infcriptas habens : Hic JAcet
*' SEPVLTVS INCLYTVS REX ARTVRIVS IN I N SV-
** LA AVALONiA. .Crucem autem extra^am a lapide,
Fol. x7. b. " didlo abbate Henrico oftendente, profpeximus, & has li*
** teras legimus. Sicut autem crux inferius lapidr inferta fuit ;
*^ fic cruds literata pars, ut occultior efl^et, verfus lapidem
•* verla erat. Mira quidem induftria & homiQum tempeftatis
"-iUius
A S S E R T 1 O A R T U R r I. jt
** illias exquifita prudentia» qui corpus tanti viri, Pominique
'' fut, praecipue loci illius pacroni ratione turbationis inftan*
** tis, totis nifibus tunc occultare volebant, Et tamen, ut
** aliquo impofterum tempore, tribulatione ceflante, per litera-
** rnm faltem cruci infertarum, 8c quandoque repertarum in*
" dicia propalari poffet, procurarunt. Sicutautem prsediftus
** rex totum abbati praedixerat; fic Arturii corpus inventum
" fuit, non in fepulchro marmoreo, ut regem decebat tam
" eximium, non in faxeo, aut Pariis lapidibus excifo, fcd po-
" tius in ligneo ad hoc cavato, & fexdecim pedibus in terra
^ " profundo, propter feftinam magis quam feftivam tanti , .
** principis humationem, tempore turbationis id exigente.
" Anno Do.mini 1189. quadam die locum cortinis circuQ-
*' dans fodere praecepit. Dehinc profunditate nimia a foITo-
'^ ribus exquifita, jam pene defperati farcophagum ligneum
*' mirss magnitudinis invenerunt undique claufum. Quo Ie«
<' vato, ac aperto, regia invenerunt ofia, quantitatis incredi-
" bilis, ita ut 0$ tibiae a terra ufque ad medium crus in mngno
*' viro attipgeret. Invenerunt & crucem plumbeam altera
" parte fic infcriptam : hic jacbt sepvltvs inclytvs
"REX. ARTURlVS IN INSVLA AVALONIA. Dchinc
<' tumbam reginx Arturio confepultae aperientes tricam
'* mulieris flavam & formofam, miroque artificio confertam
*' invenittnt, qua? tada ab iliis in nihilum eft comminuta.
** Abbas igitur & conventus fufcipientes eorum exuvias, cum Fol. xs. ^.
<* gaudio in majorem tranftalerui^t eccleiGam in maufoleo no*
*' biliter exfculpto intrinfecus bipertito collocantes : regium
'^ videlicet corpus per fe gd caput tumbae, reginam ad pedes,
^* fcilicet in orientale parte; ubi ufque in hodie^num diem
'< magoifice requi^fcuut. ][ioc autem epitaphium tumbs iui
" fcribitur:
HtG jacit JrturuSi jki regum^ gloria regnu
; ^uem mores^ probitas commendflnt laude perennL
Hucufque diligentifiime, fimul & fideliflime ex Giefrobnr^
goafi codice in praefentem haec convertimus ufum. Sed quo-
niam videtur mihi epitaphium nefcio quid ftridulum pcrfo'*
nare, & vitium feculi. parum eloquentis fecum trahere, ao
poftremo breyius & humiiius efie, quam ut tgnto conveniat . . >
Imperatbri, dos aliud facrofaDflae do£torum men^oriae, & po^
fteritati iu ejus laudem dedicavimus :
Saxonicas tcties qui fudit Marte cruenlo
TurmaSp eSr peperif fpcjiis Jibi nomen opimis ;
fulwiaeo' toiies Pt6ios qui contudit enfe^
Jmpofuitque jugum Scotti cervicibns ingens :■ ...
' ^ui tumidos CalloSy Germanos quique fergQe\s^
fffcyiiU iy Dagos-bello confregit apertQ : ,\ ; .^
Qz Dcni^ue
$t J. LELANDI ANTIQUAat *
Denique Mordredum e medio qui fuftuUt iUud
Monftrumy horrendum ingens, dirumt/avum^ue fyrannm^
Hoc jacet exftindfns monumento j4rturius dlto
MiHtia clarum deeus, ir virfutis alumntts,
Ghria nunc cujus terram cireumvolat mnem^
Mthereique ^etit ftibiimia tedfa Tonantis.
Vos igitur gentis froles generofti Britanna
Jnduperatori ten magno ajfurgite veftro^
Et tumulo facro rofeas inferte coroUas^
Officii teftes redokntia munera veftru
JTpLaS. b. ' Nunc opportHnc prodit Sylvefter Giraldus, }lle octtlatqs
mventarum reliquiarttm Artorii teftis, & calculuin his verbis
fuum commode apponit: " Hujus autem cqrpus, quod quafi
•* phantafticum in fine, & tanquam perfpiritu^ ad longinqua
•* tranflatum, nequemorti obnoxium fabulae confinxerant, his
•* noftris diebus apud Glafconiam inter pyramides duas, ia
•* coemeterio facrq quondam ereftas, profundius ia terra
f* quercu concava reconditum, & flgnatum miris lodicSs, &
^ quafi miraculofis eft inventum, & in ecclefiam cuiii honore
** iranflatum, marmoreoque deceftter tumulo commi^adatuna,
*< Unde & crux plumbea lapid^ fuperpofito, non fupeHus, ut
** aflblet, fed inferiori potius ex parte infixa, quam nos quo-
*' que vidimus, namque traftavimus, literas has infculptas, &
'* non eminentei^ & exftanteis, fed magis interius ad lapideoi
' ^- '* verfts continebat»: hic jacet sepvltvs inclttvs?
•* REX ARTVRIVS IK INSVLA AVALONIA." ScqUUU-
tur & haec ibidem : " Quum autem & aliqua indicia corporis;
** ibi inveniendi ex fcripturis fuis, aliqua ex pyramidibus im*
** ^it^viy quanquam mmia ut plurimum antiquitate deletis,
*' maxime tamea & evider^tiflime rex Anglias Henricus fe-'
*' cundus, ficutabhiftoricocantoreBritoneaudiytfratantiquo,' '
** totum monachis indicavit : fcilicet quod profuikle in terra
f per fexdecim pedes ad minus invenirent, 8r n60 lapideq
'* in tumulo, fed in quercu cavatsi. Ideoque taai pnoftmde
•* fitumcorpus, & quafi abfcOndituni fuerat, ne a Saxonibti^
♦* poft necem illius infulani 6ccupantibu«, quos vivens tslfito-
** pcre debellaverar, & fere deleverat, poflet uUatenus inve-
yol. ap. a. •* niri. Et ob hoc litcrae veritatis indices cruci imprefllk in-
f* ierius^ad lapidem verfae fuerunt, ut & tunc teifaporig, qu^
f* continebanr, occultarent, & quandoque pro lociJ & tem-
^< poribus id propsilarent." Prae.terea & haee qub^ue ibidein
fcribit : • «• Sciendum etiam, quod ofla reperta corporis Ar-
" turii tam grandia fueruut| &tit illud poet» -completum ia
f * his videri poflet :
Grandiaque effoffts mirahitwr offa fepidchrit.
•• Qs ex)im tibiee ipfius appofimm tibiae longiffiim Viri, queni
;«. S S E RTI O A «^T V RIX j^
f' & nobis ai>ba$ ofteikBt, & jaxta pedepiterrae iliius ad*^
f' fixaiD i^rg^ trlbos digitis trans g^u ipfius fe.porrexit. Os
f* edaia c^pitis tanqoapn ad prodigmm v^l oiientumcapax
^' erat» & grofluiB, :^deo Ht inter cilium & oculos palmaleni .
*' amplitudiQem larg^ contineret. Ai^rebant in boc deceni.
" aut plura vulnera, quac cunfta praetcr unum ma}us ceteris,.
<< quod hiatum grandem fecerat» quodque folum letaie vi-
" deretur, in folidam xioncreverant eicatricem." Nunc fi
quem juyabit vel ipfa eadem, quae inodo recitavi cx Gir
raldo, vel his ooa admodum diffimilia repetere, legat ejus
librum, SpeculumvidelicetecclefiafticQm» ubiduo^ujus ma-
teriae capita clucent. Interim hic habeo quod me tenet du*
bium. Nam Giraldus adfirmat, fepulclirum quercinum fu-
ine, quod ux falfum efTe non flatim pronuncio; ita iailnuabo
^a, quae mihi contrarinm vehementer fuadeant. Primum al*
norum ingentium numerus, ibidem foli propitia quadam na-
tura excrefcentium. Tum praeterea Avalonianos tam ignaros
rerum naturalium oon fuifle puto, iitquercum crederent diu-
tiirniorem futuram infubbumid^ terra^ quam aiQium aquati*-'
cam, & locl incolam. Qui de arboribus fcripfere bumidiut*
pula loca alnis & ulmis producendis lubenter attribuunt, Fol. »9. hf
Super^ft & fcrupulus alter, qui| fiegoqtoicquamrefte judico,
excuflas fen^I crror potius, quam fcrupulus pfkne ndd^bitKir»'
Coafirmat Gjraldus, inventum fuifle ArKirii fepulchrum intec
duos pyramide^ in facro Avaloniae ccemelerio, in qun oph'
Bione, utpote teftimonio antiquorum icriptbrum confirma*'
tusy S^ ego quoque fum. At tantum abeft lit credam, quic-'
quam in illis exfculptum, quqd fepulcbum Arturii^ id quod'
agit Giraldus, indicct, exprimat, illuftret, Ut mibi iiihid fia^
minufrYerifimile. Siquicquamfuiflet, quisiHudquse&icftiu* • . -
^ttt plenius Qulielmo Meildunenfi, cui uni olucubratas eit^UQ-.
ikm tum ijofiagines, tum iofcriptiones dehet pofteritas omnis^
j^pliciUlflreti? At iile ibi ne Gry quidem dc Arturio, alias dk^
eo accurai^. coUaudatp. .£ft equid^n) co^jeAura probabilisi
Giraldum penitus ignorafle quid infcriptionitm pyramides
continuerint, qoum dicat literas prae antiquitate deletas.
Quin Giraldum, virum alioqui fane doftum, & magnum ve-;
tw^ cogoitionis hetlaonenii omitto, alia,- nec inutUi provc^
catGS cura: nempe ut inventum Arturii fepulchrum noi^
modo duorum, quos fupra nominavi, fuffragio, verum nu^-.
iserofcriptorumjuftoconfirmem, ftabiliam, denique tanquaii^
ratum per&adcam, Quoque id commodius fiat, puto convo^.
nire caufi*^, utfingnla illuftriumvirorum, ferie quadam ex'-r
pedita & lucida, teftimonia altius repctam. Qua parte Clau^
dius, homo Gallns, ut leftor intelJigat fidem invcnti fepul-
ohri vel ad extero^ iotegriim f erveniife, abunde magnus teftls
•'.'*-'" ■ "' ■ ' crit.
14 J. LELANDI ANTIQjJARlI
tt^t. " Anno D; 1^17. corpus inclyti regis 'Britanniae Arta-
*f rii, quod fexcentis 8c amplius annis delituerat, inventum
f^ ): a. « .eft in ecclefia D. Mariae Gleflenburiae." Hic in annorum
computatione aut auftoris, aut, ut candidius interpretor, li-
brarii incuria irrcpfit mendum. Nam dbiit Henricus fecun-
dus, rcx Angliae, circa annum a Chrifto nato millefimum
centefimum nonagefimum, & inventum eft fcpulchrum pri-
mis annis imperii Richardi ejus filii, Chronica Perforana haec
referunt : " Anno D. 1 191. fepiilchrum inclyti regis Arturii
*' apud Glafconiam, cruce plumbea fuper pe^us nomen ejus
" infcriptum declarante, repertum eft.** JoannesFiberius,qui
8c vulgo Bever diftus, haec breviflime, 8c in tranfcurfu fcribit ;
*' Anno D. 1191. inventa funt ofla Arturii Glefconiae." Mat-
thaeus Parifius, monachus FaniAlbani ad ruinas Verolamii,
Tirbis antiquiflime Catieuchlanorum, fepuichri fic meminit :
^ Inventa funt apud Glafconiam ofla famofiflimi regis Arturii,
*^ in quodam vetuftiflimo recondita farcophago, circa quod
" duas antiquiflimae pyramidesftabantereftae, in quibus litera&
" exaratae erant, ftd ob nimiam barbariem & deformitatem
** legi non potueruHt. Inventaautemfunthacoccafione. Dum
" enim ibi effbderent, utquendam monachumfepelirent, qui
" hunc iocum fepulturae vehementi in vita defiderio praeopta-
*f verat, quoddam reperiunt farcophagum, cui crux plumbea
•* fuperpofita fuerat in qua exaratum erat : hic jacet in-
*^CLYTU6 BHITONVM REXARTVRIVS I N ' I N SVLA
" AVALONiA sEPVLTvs. Locus autcm ille, paludibu»
♦* undique inciufus> olim infuiaAvalonis, idjeft, pomorum in-
*^ fula, eftvocatus.-' Ut merito auftoritati Matthaei plurimum
faveo, fic dolet, aliquot voculas redundanteis ejus. acceflSflfe
y<^, 30. b. orationi in infcriptione. Illud certe, quod de monacho refert,
audivi ante plane nunquam, fiec ufque adeo mihi fidemfacit.
Ranulphus Higedenus Caftrenfis msminit etiam Arturiani fc-
pulchri. AKos data opera omitto, ne numerum teftium in
re tam liquido cognita^ 8c recepta ad£eAafre videar.
Tran/latw reliquiarum Arturii.
E M I N I, me in epi(lola dedicatoria
de exuviis Artiirii ter tranOatis locu-
tum. Quarum quas prima fuit> qui:^
non fatis perfpicue per majus tem-r
plum, quQ fcribunt principio traduftas
fuifle, apparet, aliquid apertius & lui
cidius ledlori figniJScabo. Didid a
GleflToburgenfibus monachis obf^rva-r
toribus ^ntiquitatis fui coenobil plaoe
ftudiq<*
ASSERTIO ARTURIL Jj'
fiudiofiffimis, reliquias in mdgnam bafilieam, quod opus m
immenfum beneficio Henrici PlantageQiAas excrevit> fuifle a
facro ccemeterio tranflatas ; at non eo tunc loco, quo ounc
fuDt, pofitas. Porticus ad meridiem eft, & facellum^ quo itur
in gazophylaciumy Hk adfirmabant oITa aliquandiu quievifle^
Deinde iterum tranflata fuifle in prefbyterii finus medios :
qua temporis intercapedine novum, fublime, magnificum fe-
pulchrum ex marmore nigro, quale Lydium efle videmus, in-
folita quidem arte, & ingenio tum excifum, tum compaAum
eft, de quo una cum tranflatione jam /fcribere fupervaca- '
neum fane ef&t, quando capite prascedenti, de invento Ar-
turii tumulo, ea comparent fuo ordiue onuiia. Ad tertiam
igitur noftra fe convertat oratio, quae tempore Eadueardi
Longi, regis Angliae, non modo maximi Jaudatoris, verum Fol. 31. a:
etiam admiratoris, peneque cultoris Arturianse fama^, fa€la
eft, reliflis in fepulchro magnificentifl[imo, in quo prius con-
quiefcebant, exuviis omnibus prseter Regis & Reginas cra-*
nia, quae juflit foris fervari, gratum profefto nobilitati co
confluenti antiquitatis fpeflaculum. Utquenunc tam nobiie
Eadueardi, nnnquam fatis laudati, facinus setemitate gaudeat,
referam fingula, huc pertinentia, ex archivis GleflToburgenfis
monafterii fidelifEme defumpta, quorum & auflor fuit idem
monachusGIeflbburgenfis, cui cura ardentiifima inerat Artu-
rium juflis cdebrare prascomis, & res ab eo gefias fide inte-^
gra pofteritati commendare. Non defuit fcriptori ordo luci-
. dus, aut ingenium : fed aetas illa nec Graecam, nec Romanam
familiarem habebat eloquentiani. Qualiacunque ea funt, uc
ipfe fcripfit, ita ego ordine recitabo, illud interim opportune
expendens, non quam elegantia, fed quam digna, & quam
verareferat.
** Anno D. 1276, Eadueardus rex, Henrici tertii filius,
•* venit cum regina fua Glefconiam. Die vero Martis proxi-
'* ma fequente fuit rex, & tota curia, acceptus fumptibus'
" monafterii. Quo die in crepufcuJo fecit aperiri fepulchrum
" inclyti regis Arturii, ubi iu duabus ciftis, imaginibus &
** armis eorum depi&is, oifa diAl regis mirae groflitudinis
•* feparata invenit. Imago quidem reginae coronata. Ima-
** ginis regiae corona fuit proftrata cum abfcifione finiftrae
** auriculae, & veftigiis plagae unde moriebatur. Inventa eft
** fcriptura fuper his fingulis manifefta, In craftino.videlicet
•^ die Mercurii Rex ofla regis, , Regina ofla reginae in fingulis
^' palliis pretiofis revoluta in fuis ciftis recludentes, 8c flgilla
" fua apponentes,* pra^ceperunt idem fepulcfhruni ante majus FjI. ^x. k
*' alcare celeriter coUocari, retentis exterius capitibus utri-
" ufque propt^r populi devotionem, appofita interius fcrip*
" tura ejnfmodi : Hacfwt ojfa nQtnKffhm regU Arturiu yua
6 T « anno
|4 J.' lELANDI ANTIQJ7ARII
^* anm daminica iticarmtionis 1278. decimo iertio Cakndi
** Maiiy per Dominum Eadueardum, regem Anglia illufiremy
'* hic fuerunt Jic collocata^ prafentibus Leonoray ferenijfinta
" ^ufiem Regis cenforte^ ifjilia domini Ferrandi regis Hifpa-
** niaj ntagijiro Guliehno de Midleton, tunc Norwicenji eiedlo,
*' magijlro Thoma de Becke, archidiacon$ Dorfetenji, «5r pra-
*^ didfi regis thefautario, Domiuo Henrico de Lafcey, Comite
*• Lincotnia,Dominoy^madioComiteSabaudia, if multis magna-
** tibus Anglia. Haftenus monachus GlefToburgenfis, cujus
diligentia memoria tam praeclari fafti immortalis fafta eft. I
hunc Gulielme Parve una cum Succeniurione tuo, & fortitcr
pernega. Arturium aliquando aut vixifle, aut viciffe. Me
certe opinionis, immo erroris tui, ncc participem, nec fau-
torem, fed faeque rivalem habebis unquam^ Flagitium me
hercle non modo flagris, fed graviffimo quoque fnpplicid
dignum, ut quis glorise patrias fuas derogct, Principibus, dfe rc
publica re£liffime meritis, fuam invideat famam, virtuti de-
nique, & faflis undecunqQC iJluflribus non affurgat» Spero
equidem, leftbres candidiffimi, futurum, ut vos adjutoreSi
cognita cauffae tum ^equitate, tum veritate facileis habeam, &
gratiam pro ofiicio eiga rem ptiblicam mcio, quee vcftra eft
bcnevoknda, humanitas^ candor^ magnam libenter relaturos^
Hoc tgo interim fretus omine omnem plane movebo lapi-
foLsi. a.4dem, ut, nova comparata fortitudine, eaque confirmatiflimai
in harenam defcendam, debellaturus calumniatorum turbatni
laudibus Arturii importune, molefte, invide obftrepentium*
Sic etenim operi vduti colophonem addere omnino apud me
cooftitui.
Conmlfio calufnniarwn temere adjirmantium
Arturium non Juijfe.
.^^^ISTORICI certant, &adhucftib
^ M J^^*^ li^ ^» V^^ tempore Arturius
^" floruerit. Atque hoc ccrtamen ita ex-
crevit & invaluit, ut fcrupuli de uni-
verfa hiftoriae fide, quac ejus res geftas
praedicat, leftorum fibris nunc hsere-
ant. Quin hacc tam imbccillis eft ca-
lumnia, ut accurata non egeat refpon-
fione ulla. Valerius eum floruiffe di-
cit teiiiporc Zenonis imperatoris.
Heftor vero Boethius Juftiniani tempore, barbaris Italiani
occupantibus. Denique alii alia fcribxint. I)e tempore non-
admodum laboro, fuerit modo. Quanquamvel hinc tempus
fecile colligituo videlicet ab imperk) Aureliani Ambrofii, . cu-
V . . * V jusj
ASSERTlOARTiTRII. ^i
jtas & Paolus Diaconus mcnrionem facit Dixerit forfitan
fedverfariorum allqpis, Qui faftum eft, ut Arturii nou memi-
nerit Paulus ? Refpondeo, aliud egifTe Paulum, quam ut Bri-
tannos. a Romaois tantum non dereliftos, anxie celebfaret.
Nihil interim detrahit dignitati Arturii, aut hiftorise, quod ab
co non nommetur ; quum interim bona pars nobilium orbis
tocius filentio prem^tur ab eodcm. Illud magnum plane vidc-
tur habere momentum, quod Gildas, fcriptor Britannus, nihil ^»^- 3»«^»*
prorfus de Arturio fcribat. Sunt qui citent Gildae teftimo-
Bium tn ejus tum gratiam, tum laudem. Sed ille quidem
fiflitius eft Gildas, & blattis, & tineis ad Ifidis vadum in bi*
bliotheca Maridunenfi prsedae expofitus. Gildas, i Polydoro
editus, fragmentum indubie Gildae veteris, fed mancum, luxa-
tum, &,mutilum, ufqjie adeo, ut, fi jam vitae reftitueretur,
vix foetum agnofceret parens. ScripfiiTe eum libros conftat
titulo Cambreidos, inventos oftuaginta & amplius abhinc an-
nis in Hibernicis infulis, & in Italiam tradu^os. Ut fit hi-
ftoria Gildae integra, qui potuit- de Arturio quicquam refte
tanquam oculatus teftis pronunciare, quum ipfemet dicat, fe
ratum fuiffe anno Badonici belli, quod Arturii viftoria, &
quidem clariflima, tefte Nennio, fuit ? Hoftis colligit, Gildas
nullam prorfus Arturii mentionem facit, ergo non fuit. Ar-
guca plane colleftio, qualis & haec : Gildas non meminit
Arviragi, Lucii, aut Conftantini Magni, proinde non fuerunt.
O n')vuaa dialeftices acumen ! Et tamen hoc tam infirmo cor-
roboratus, ut fibi qnidem videtur, argumento, palmarium fa-
cile fe adeptum arbitratur. Hoccine eft Italitum acumen ?
Profefto jam aegre ultertus non patiar dici Ultra-montanus.
Et plane.
Cceium, fim animum, mutant, qui trans mare currunt.
Scio interim, quid Cambrici fcriptores de Gildas filentio,
qaantum ad Arturium pertineat, fentiant ; videlicet Hoe-
ium, Gildse confanguineum, ab Arturio occifum, cauflam
n^lecli ejus nominis fuifle. Sed nolo huic inniti prsefidio,
beilum potius cum eo gefturus, quod hac labe fuos Britan-
nos ingratus, ac idem parum prudens, ne dicam impius, a-
fpcrferit, " Britanni nec in bello fortes, nec in pace fideles." p^j^ ^^
Nifi profcfto vidcrer adfeftui, aut ftomacho indulgere, ipfc
in Britaunomaftigem ferrum, & quidcm acutum animofe
ftringerem. Sed impetum temperabo meum, alinnde pro-
pugnatores in medium fortiflimos adduftiiruR, ne adfeftus
vim feciffe meus alicui videatur. Sylvcfter Giraldus in To-
pographia Cambriae, promittit refponfurum fe huic Gildacca-
lumnias in Britannica Topographia, quem libKum cuiu oWvck
fcripfifle non dubito, fed noftris temporibus nullo, quod ego
fciam, locoexftah Quid interim fcribat fecundo libro de
ToM. V, * H Cambri«
5« J. LELANDI ANTIQUARII '
Cambriae defcriptione in medium proferam. Sed quando Ju-
lius Csfar, qui tantus erat quantus & orbis^ fub CaiHvaliano
duce
Territa quafitis qftendit terga Britannis^ -
Nunquid non fortcs fuere ? Quid etiam quando BeUInus &
Brennus Romanum imperium fuis addidere viftoriis f Quid
Helenae noflrae filii imperatoris tempore Conflantim ? Quid
Aurelii Ambrofii regno, quem & laudibus Paulus Diaconus
efFert ? Et Arturii noftri famofi tempore quanti fuere ?
Jofephus Ifcae Domnoniorum alumnus iii Antiochcide fic
canit: -
' Inclytafulftt
Pqfleritas ducibus tantis, tot dives atumniif
Tot fxcunda viris, premerent qui viribus orbemf
'Etfama veteres, Hinc Conftantinus adeptus
Imperium, Romam tenuit, Byzantion auxit.
Hinc Senonum du6lor captiva Brennius urie,
Rcmuleasdomuit.fiammis vi6lricibus arces*
Hinc ij Savafatus^ pars non obfcura tumultus
Civilis, magnumfolus qui mole foluta
J^ol. 33. K Obfedit, meliorque fletit pro Cafare murus.
Hinc celebri fatofelicifloruit ortu
Ftos regum Arturus, cnjus quum faBa flupori,
Non micuere minus, totus quod in aure votuptasy
Et populo plaudente favus . ^iacujique priorumt
Infpice : Peltaum commendat fama tyrannum i -
Pagina Cafareos toquitur famofa triumpljos ;
jitciden domitis attoltit gloria monftris ;
Sed nec pinetum coryti, ' nec fiderafolem
JEquant. Annates Latios Craiofque revolveif
Prifca parem nefcit, aqualcm pojiera nullum
ExJjibitura dies. Reges fupereminet omneis
Solus, prateritis mclior, majprque futuris .
Quam hsc non refpondeant Gildae titulis prudens leftoi\
abunde videt, & fentit laifdes Arturii prius in medium ad-
duftas huic loco tam bene convenire, ut necefie pene ha-
beam eas repetere, nullo, ut fpero, meo vltio, vefVra, fi vere
judico, leftores, voluptate plurima. Habent enim verfus
praecedentes fuum genium, vifturum quidem illum. Turrv
praererea concinnitatc quadam apta, elegantia pura., majeflate
jufla, ita terfis adblandiuntur auribus, \it dedes^ repetiti, nifi
me vehementer fallit meus adfeftus, perpkcebunt. Ponticus
Virunnius, homo Italus, philobritannus tamcn, Polydoro
Italo merito iratus, hsec intonat : •* O admirabile tunc genus
•* Britonum, qui eum" (Caefarcm inteliigit) •* bis in fugana
*f expulerunt, qui totum orbena fubmifer^t occidentis ! cui
ASSERTIOARTURIL S9
** quafi totus mandus poftea nequivit refiftere, illi etiam fu-
" gati refiftunt, parati mortem pro pairia & libertate fubire.
" Hinc ad laudem eorum canit Lucanus de Caefare :
Territa quifjitis qftendit terga Britannis.** yoI 14 a.
Hic fi multitudine teftimoniorum potius, quam folrda rci
veritate niterer, poffem & Joannis Annaeviliani verficulos ex
Architrenio, libello argute canoro, de fortitudine Britanno-
rum defumere. Sic enim importune in Britannorum juftas
laudes obftrepentium os prseftrufto occluderem vallo. Sed vi-
deor mihi pluris, quam convenit, oblocutores iftos facere,
Difpereant, & invidia rumpantur fna, quando Britannicus ho-
nor per hujufmodi tenebriones nec ftat, nec cadit. At in-
terim, ne non fatis promiffi memor videar, rurfus repcto ha-
renam, vim argumentorum ab adverfariis comparatam infir«»
maturus. '* Scriptores," inquiunt, " Romani non fecerunt
*• mentionem Arturii, quare verifimiie eft eum non fuiffc.'*
Si nihil fit verum, nifi quod ex Roraana conftet au6toritate,
male confultum effet hiftoriae univerfi orbis. Infinita vis re-
rum memorabiliura & nobilitatis pendet potius ab incolis
oculatis domi teftibus, quam ex incerta exterorum relatione.
Romani autem univerfum pene orbem fervum reddiderunt,
& fcriptores apud cos nati & educati fua fofta vci admira-
bilia eloquentiae innixi ftudio fecerunt. Ceterorum vero fafta
vel ita obfcurabant, vel eievabant, ut nulla pene facerent,
Agebatur enim ut elegantiffime non autem veriffime cauflam
dicerent. Talia pirigebant in chartis, qualia fperare potius a
prudentiffimis Ducibus, quam fafta videre liceat. Nec mi-
rum plane eft, quod de Arturio nihil memoriae prodiderint,
Gotthi eo tempore Italiam invaferant,. & barbaries pro elo-
quentia invefta, ufque adeo, ut literis honor rarus, proemij^
i-ariffima decernerentur. Et res non per fcriptores, fed per
bellatores agcbatur. ,Qnare fi quid certi de Arturio, illud po- yji. 34. b.
tius a Britannicis fcriptbribus qualibufcunque, quam ab infan-
tia & ignorantia Romanorum, eo tempore non modo a fcrl-
bendi funftione declinantium, verum etiam de fua, reliftis
aliis rebus omnibus, calamitate, muUis quotidie modis irru-
cnte, cogitantium. Subinfert alius, vaniora efTe in hiftoria
Arrurii, quam ut a maturo 8c fapiente facile admittantiir. Sl
de illa fentit, quce a vulgo Italice, Hifpanice, Gallice, & An-
glice legitur, non admodum contendo. Quanquam memine-
rit aequus leftor, idem faftitatum & in hiftoria circumforanea
Caroli, Rolandi, Gotthofridi, Guidonis, & Bellovefl, ut alios
omittam multos. Nec inde tamen eorura nomina, aut veraB
fides hiftoriae, fublata. Non eft novum fabulofa veris mifcere,
ftudio certe hoc quodam fiftum, ut fcriptores plebera finc^-
plic^m admirationo quadam detincrent, auditk rerum mha-
H Z culi«*
6o J. LELANDI ANTIQJJARIl
cuHs. Sic Harcules, fic Alexander, fic Arturii^s, fic Carolus
laudati. At alia longe ratio eil Artni iana, quam ego comt
ple<flor, hiftoriae. Nam quae non conftaut ratione temporum,
qux non funt probabilia, quae non fubfidiaria au£loru/n fide
cohaerent, quse non longo fecnlorum ufu, & doftornm fuf-
fragio funt rccepta, & comprobata, non temere admitto. Fuit
miiitis ab hlnc annis magni contentio Graio au^ori, ut opi-
nor, Scdlae chronicorum cum hac calumniatorum turba. Illi
objeftus Beda, qui filentio m gno Arturium prapteriit. Cui
ille fic argute, fevere, pruHe tur refpondet : *• Forfitan repu-
** diavit homo fanftulus Principem ex adulterio natum^ Fieri
" eiiam potuit, ut, auditis aliquot Bardorum de eo viticiniis,
Fol. tf. b. *< animum ab univerfi deflexerit hiftoria. Sed illa nec hdem
** addunt, nec adi unr. lllud veriflimum, Bedam, virum alloqui
^^ bonum & doftum, gloriam Briiannici nominis non foluo^
** levem facere, led & contemnere quoque. Nam inrcr illos
** & Saxones de imperiq Britanniif afrebatur. Romanus pon-
** tifex Anglo-faxones in imperio peflime parto confervare ftu-»
** debat, Britanni hoc nomine male ejus capiti precari. Ille
** Saxones odio quodam rurfus in eos armare. Qiias igitur
*' laudes potueruni Britanni a Saxonicis fperare fcriptoribus ?
*' Frigidas plane, aut nullas Adde huc, quod & Bedarerum
** antetemporaGilfijeBritannicarumignarusuT plurimumerat:
** adeo ut nec coronarii operis trbphaeum fpe^abile ad Ambro»
" fiam vel de fama noverit. Credibile eft, calamitatem belli»
*' cam, quaeecclefias una cum bibiiothecis exhauferat infinitis,
" clara vetuftatis monumenta abrafifle. Unde fcripturienti d*e
*' antiquitate Britannicabccuhiflima pleraque omnia. Sunt qui
^^ putent, multa in Armoricam trandata, quanquam & ab illa
*' pauciflima hac aetate fpcranda, praererquam quod in exe^-.pla-
** ribus vetuftiflimis dc viris fimftorum e Britannia eo commi<'
** grantium pauca exftent, fed quae lucem obfcuris adferant."
Gulielmus Parvus Erillendunenfis in prologo hiftoriae fuse fic
fulminat : '*Galfredus hic diftus eft, cognomen habens Arturii
*' qui divinationum illarum naenias ex Britannica lingua tranfp
*' tulit, quibus, ut non fruftra creditur, ex proprio figmentQ
*' multa adjecit.*' Haec ille per ftomachum, &.contemptum,
At ego illi fruftra credltur ociinam vel pcrpetuo. nifi id ra-r
tionibus potius, quam nudis probet verbis, Satis fuperque
fcio, multas fabuJas & vanitates per univerfam fparfas eflffe
tii>l 31» b. Britannicam. hiftoriam. Sunt ibi tamen, fi quis penitius in-
fpiciat, talia, qualia nia^jno defideiarentur antiquae cogniti-
onis incommodo, & q ae a,GuIielmo lefta, potiis quani in»
tellefta, nullum prap fc tulerunt commodum. Rurfus appo-
nam* & aliud ejufdem, honorificum fcilicet, non modo de
biftfri» iQterpiete, verum etiani dc Arturio ipfo teftimo-
&iu(^.
A S S E R T I O A R T U R I i: 6i
oinm. " Liqt^ ^ maadacibus ^fle confiAa, quascunque de
" Arturio & Merlinoad pafcendumpinus prudeatium curio*
" fitatem homo iile fci ibendo vulgavit." Ut fexcenties ob* ,
ganniat, fuit quidem Merlinus vir in rerum naturalium cogni-
tione, & prxcipue in Mathefi, vel ad miraculum ufque eru» - -
ditus : quo nomine Pt incipibus eju^ statis merito gratiffimu*
erat, longeque alius, quam ut fe putaret fubjiciendum judicio
alicujus cucuUati, & defidis monachi. Sed Arturium, & Mer*
liDum, illum fortiorem, hunc eruditiorem, quam ut plebis vel
dicacitatem, vel importunitatem curent, omittam. Illud, quod
monachus monacho etiam mortuo invidet, mihi iniquiffi-
mum videtur. Poterat Gulielmus Parvus major^n a vivis,
quam moriuis fperaflTe viftoriam. Hoc interim in lucro cfle
deputabat ferire non repercufiurum. At fi quicquam maoef
de humaais rebus fciunt, perfenfcrit adeo fe non reportafle
viftoriam a Galfredo, praeter aequum 8c honeilum exagitato,
ut ejus de vulnere fibi perpetuum vuinus contraxerit & fan-»
guinem. Nec cft quod Urbinatem medicum adfuturum fpe*
ret, quum & ipfc interim languidus periti cura vehementer
indigeat. Supereft & aliud vulnus, quo Gulieknus putavit
fe Gaifridum vel ,ugulafle. Sic enim infurgit : " Ncc unum
" quidem archieptfcopum unquam habnere Britones." Hoc*
cine apud Brigantes didicifti ? Aflerius Menevenfis, olim Al- Fol* 3^- *<.
fredi Magni, regis Anglias, praeceptor, aliud me docuit hh
verbis in libro Annalium fuorum ; ** Qui fsepe depraedabatur**
(Hemeidum regulum intelli^ii) •* illud roonafterium, & pa-
" roeciam S. Degwi, id eft, Davidis, aliquando expulfionc
" antiftitum, qui in eo praeefiTent, ficut & nobis archiepifco-
" pum propinquum meum, & mealiquandoexpulitfubipfis.'*
Giraldus retert, & fide optima, Dubricium Ifcanum archi-
epifcopum fuifle. Eft enim Ifca Demetarum urbs nobiliflima
& antiquiffima propter rip.is fluminis ejufdem nominis fita,
qu£ & Legionum civitas a Romanis dicebatur. Trahflata
indeMcueviam dignitas, ubi fanftiflimus, atque idemdoftif-
fimus David archicpifcopi enituit auftoritate. Sampfon, cla*
riflimae vir memorise, archiepifcopas Menevcnfis, ifteri-
ciam peftem fugiens, Armoricam petiit : unde orlgo Do*
lenfis archiepifcopiitus. A teftipore autem Sampfonis ufque
ad Nortomannoium de Cambria viftorias, epifcopi Tranfa-
brini omnes tanquam a ruffragiis confecrati funt a MencvenfiL
primate fuo, qui roordicus jus omne fuum,- ceflante pallio,
retinuit. Apparet etiam ex Dialogo Sxlveftri Gtraldi, Cano-
nicos Mencvenfes tempore Davidis epifcopi, qui Bernhardo
fuccefiit, egifle cum Richardo Magno, • Cantiorum archi-
epifcopo, coram Hugutione Cardinaie, dc Metropolitano
itt« ecclefiae jurc, de <juo & ipfe Giraldus poftea eleftus in
epifcopum
t2
J. LBLANDI ANTIQJJARII
^pifcopum McncvQnfem Romae foUicite traftabat. Atqne,
tit antiquiora repetam, PtolemaDus Lucenfis, qui vitas Ro-
manorum pontificum fcripfit, in Eleutherio narrat, ut tres
Britanniae Protoflamines converfi fint in totidem archiepif-
Fol. 3« . b, copos. Londinum Trenovantum & Eboracum Brigantum
hac indubie fplendebant dignitate. Ubi igitur fedes tertia ?
ubi, nifi in Cambria ? Qua parte, ut ego fiieam, tefliis & qui-
dem luculentus eft Triitemius in Compendio annalium. An
non pudeat Gulielmum Parvum praeceptorem tam vana Po-
lydoro difcipulo, longe eo cruditiori, inculcaflfe ? Ecce autem
aliud ex alio malum. Acceptus error ufque adeo mulios jam
jnfecit, ut vix ullo helleboro, etiam fi Anticyram peterenr,
malum medicabile. Et tamen interim coguntur, nefcio qua
violenta au(5loritate, de praBccptore bene fentirc. Duras eflfe
as partes ego praedico. Praeceptoribus profefto meis omnia
teliicia opto. At quum de verltate & fide cauflse agitur, ad-
fc(51us erga illos piane nuFlus, non certe fi mox fcirem eos
capiundos efle mihi vel hoftes onaneis.
Peroratio.
; A R T E N U S, leftores humaniflimi ,
Arturium fuis exprefli coloribus, non
fine diligentia, labore, acftudio deni-
que propenfo : at interim an pari elo-
quentia, gratia, & felicitate, candido-
rum juxta ac eruditorum fit judicium,
Nam ego probe novi, quam mihi fit
curta domi fupellex : quo nomine ni-
hil quicquammihivendico, temerarius
plane & parum prudcns fi id commit-
terem. Tantum volui in re hoiiefta periculum ingenii fa-
cere, biftoriGe laboranti opem ferrc, gloriam patriae, invidia
interceptam, & fervam infidiis maievolorum, libertati ean-
dide reftituere. Scio futurum, ut infnltent adverfarii poten-
tiflimi. Vincant poteniia, modo veritas noftra fit. Imitabor
generofam palmam, quse oneri prefla cedit nunquam. Sed
neque in praefeotia pro munere quicquam ambio. Adfit ve^
ftra humanitas, benevolentia, gratia, certe omnia adeffe me-
rtto crediderim. Accedet una quoque ad cumulum dextera
promptitudo, expedita alacritas, ignefcens eiiam per virtu»
tem impetus non folum ad fimilia, verum ad majora quo-
que exhibenda, quae doftas excitent aures, excitatas lon-
gum detiueant, detentas veluti torrente quodam voluptalis
fecum ad amoena deducant. Et haec mihi omnia, veftro fr^-
i\is candore au^iilioque, in fpem plane eredliflimus facile
poiliceor^
FoL 37. b.
A S S E R T I O A RT U.R I C ^
poUiceor. Veftra quidem mea tota quanta eft Mufa, nec
alio ufquatti qtapi ad vos & publicam tendit utiricaicm.
Abfurdum plebi fervire, at vobis perpctuam praeftare ope*
ram non procul a regno eft, qude merito vel Alexahdrino
prseferam. Quid enim ille amplius ex tantis opibus, fortunis,
ditionibus fibi moriens integrum confervavit praeter famam ?
Hanc, licet multis calculis exemplo inferiorem, per vos par-
tam tamen ita foliicite promovebo, ut noAes atque dies
veftrae invigilet commoditati, ac tandem, excuilis tenebris
igaorantis crafliflrimis quidem illis, lumen antiquitatis Britao-
nicae diffufis late radiis eluceat. Vivite & ^akte bonarum
jlterarum fautores caadidifEmi.
ARTU-
J; LELANDI ANTrQUARII
FoL37.b. ARTURIUS REDIVIVUS.
OPtima fpes rerum^ mcsjios folata Britannos^
Sorte reviSlurum promijit^ (^ omine UtOy
Arturum^ obfcuro lucem quiredderet orbi.
^empus adeji. Fiffor prodit redivivus in auraSy
'■ Fejia triumpbali redimitus tempora lauro.
Hoc quoque veridici vates cecinere futurum:
Martia cceruleos repetit ftc pc/lma Britannos.
S T r K P I 2 I 2.
GOntulit He£loreis arguta voce triumphis
Eduerdum Viduus doSliffmus ille Nigellum^
Et faSt pretium tulit immortale pceta.
Impetus hinc crefcens animi generofus bonejii
Me jubet Henrici titulos extollere magniy
Et conferre quidem multis vi£Ioribtis unum.
Inter quos prajlans Arturius eminet heros^
Sape Caledonios qui Scottos^ quique fuperbos
Perdomuit Gallos indiSli fulmine belli.
Prajiitit b^c eadem, longe (^ majora fiipremus
Henricus^ felix 0£lavi nomine viSlor.
Cafira puellarum cecidere^ Bononia fra£ia efiy
Adque fuos rediit patrie pater almus^ £5? idem
Commtffi fceleris vindex Arturius alter.
Nuncfupereji vi£iis trijiijfima mortis imago^
Et fua fatavocant Scotit Morinique ftnifira.
ELEN-
ABSERTI.O ARTURII. ^
« L E N C H U S foi 38.1;
ANTIQUORUM NOMINUM.
I BRINUS ab Abro, Britannico
vocabulo,quod oftiorum influ-
minibus nomen eft. Ab hac
appeliatione nomen duobus
aeftuariis totius Britanniac max-
imis inditum eft, quorum vul-
gus fcriptorum unum Sabri-
nam, alterum vero Humbrum
barbare & corrupte vocant*
Alaunus, frequensfluviorum nomen, Britannice
Alaun, Saxonice Ailc, cujus & appellationis tres
funt in Corinia.
Ambrofia, vicus non incelebris Vilugianae pro-
Vinciae propter trophaeum coronarii operis fepul-
tura nobilium illuftre. Aurelianus Ambrofius ori-
ginem loco dedit. Noftra aetas vicum Saxonice
Ambrefbyri appellat.
Armorica nunc Britannia continentis Cc dicla
quod littoralis. Sonat enim fuper mare.
Avalonia, Britannice Inis Avaldn, Latine infula
pomifera. Dicitur praeterea Britannice Inis witrin
a vitrco aquarum vicinarum colore.
Badonicus mons, Britannice Cair Badon ; Ptole-
maeo GraecoThcrmac, Antonino Latino Aquae Iblis,
aliis quoque Balnea. At illud parum appofite,
quum balnea humana calcant induftria. Badonicus
mons mifere a Polydoro quaefituG, at noii inventus,
apud Brigantes inter montes Blachemorinbs..
Brigantes, qui nunc Eboracenfes, & a Saxonibus
ToM.V. I partim
tp, J. LELAKDI A.NTIQJJARir.
partim Deiri. Boethius Scottus ftrenue dormitaC
in hac parte-
Brillendunum, vulgo Bridlington, oppidulum,
& portus Ifurovicanae, alias Eboracenfis provinciae*
Locus quidem olim illuftratus a Gualterto» Gifbri-
thi Gandavenfis filio.
roi. 3S. b. Caledonii, didti a Romanis Britanni, Caledoniae
fylvae incolae, qux magaam Scotiae partem olim
penetravjt,
Clarus fons, SaxoniceShirburne, nomine quidem
appofito, vocatus. Aldelmus doftifiimus epifcopiis
fedem ibi pofuitlnae, regis Vififaxonum,Iiberalitate.
Camaletum cafl:rum olim magnificeiitiflimum ia
ipfis Murotrigum limitibus, Britannice Camalete,
aJias Cairmalet.
Catieuchlani celebres Ptolemseo, quonrni civitas
prima Verolamium Romanis nota fcriptoribus*
£rant in primis Chiltrenicoiimi montium cultores.
Corinia, vulgo Cornewalle, a Corino 0il§sftritai
fic di^a.
. Domnonii, unde & nunc corrupte Devonia regio
occidentalis. Haec & a quibufdam Damonia dicitur.
Doris, Britannice Dour, corrupteDover, portus
olim celebris.
. Duria a Duro flumine praeterlabente, vulgo
Dorfetiliire.
Durovernum Cantiorum metropolis^ Saxonice,
Cantewarbyri.
Fontanus a fonte derivatum. Fontes numero
multitudinis urbs clara in ipfis Minerariorum
montium radicibus . fita, quae Saxonice Welle$
appellatur. Ab Ina autem rege, loci illufliratore,
Fontanetum, at antiquitus a Theodoro regulo
Theodorodunum diAa eft.
Geflbriacum, nunc mutato nomine Bononia.
Non defuerunt qui Icium portum, qui Sclufam^
qui Gravelinum pro Geflbriaco pofuerint. At fre-
quens recentiorum imperatorum, addo hoc etiam
& veterum trajeftus a Bononia in Britanniam brc-
FoL 39. a. vis, ut nihil interim de Ammiano Marcellino!^
i^harta
ASSERTIO ARTURII. ^
cbarta MiUtari, Peutingero, aut Beato Rhenano
loquar, aliud naihi plane peifuadent. ^
Gleffoburgus, SaxoniceGleffenburgh, a paludum
aquis coeruleum refcrentibiis colorem riomen re-
tinet ; unde & Dugles nigrocseruleus.
Gii-vii, qui & Fennicolae, partim Grantaniam,
partim Venantoduniam, partim etiam HoUandianai
lindifinam, & linwtes orientalium Anglorum in-
colebant.
Graiita urbs 6lim notiffima, & i fcriptoribus tum
Britannici^, tum Saxonicis celebrata, videlicet
Fdice & Beda. Britanni hanc fua lingua Cairgrant
a fluvio vicino vocabant, Sa^ones vero a ponte
conftrudaGrentcbrid0e,nunc corrupte Camebrige.
Ifca, Brit^aicie Cairwilkf^, quae & civitas Legio-
num propter Ifcam fluvium a Nigro, Cambriqp
monte, in' Vehtsiniam infieriorem illaqi defluentem •
Ifcalis urbs antiqua Murotrigum, quoe SaxOnice
ab Ivelo fluvio Ivelceftre, contra^e verq Hcefter
dicitur.
liidi» vadum, Saxonice : Oufeford, corrupte
Oxford.
lindocollinum a Lindo fluvio, & coUe edito
nomen traxit, unde alias & Lindifpharos a fpecula.
Lindum nomen urbis antiquum,
Lindisfarna, Saxoniqe Halig Eilande, propter
Ettus orientale.
Morini, quafi maritimididti, gens Galliae Belgicse,
Murotriges, qui & Somurotriges, vulgo Somerfet-
fliire menne, Moridunum, vulgo Somerton, urbs
olim clara Murotrigum.
Meildulphi curia nomen .1 Meildulpho Scotto
literatiffimo accepit, Ante enim Britannice Cair-
bladon urbs difta eft. Fo!. j9. K
Minerarji, montes altiflimiSQmariae, vulgo Mine^
depe hilles.
Novus burgus, vicus Brigantum. difparatus ab
Eboraco plus minus decem paffuum millibus,
notoque illuftris Molbreiorum monumento.
Ochis, Anglice Oukey, amniculus in fabulofo
fpccu Miaerarii montis oriens.
Iz ' ' Strigulia^
4S J. LELANDI ANTIQJ^ARIi; &c.
Strigulia, nunc Chepqftow. Anti^uum nomen^
tit ego colligo, a fluminis Vaga alveo vicinoj
inditum. . '
Simeni, meo judicio, olim ftiernnt, qui nunc.
Avoniani ad meridiem.
Tamar flumen difterminans Ck>rinios a Ddm-
noniis.
Vaga fluvius Limonio oriens in moQte, Britan«
nice Gowy.
Venta Simenorun[i ad differentiam Ventae Bel-
garum, Ventae Icenorum, Ventae Sylurum. Cre-
^iiderim Sylures a fylvarum umbris, quas frequen-
tabant, fuifle diftos.
Vilugia, AngliceWihigfliire, corrupteWilefhire.
Verovicum, Saxonice Wcrenwike, vulgo Wer-
wike.
Verolamium a , fluvio vicino indubie nomen
fumpfit. Saxones hanc dixere a puHica via Vete-
liniana Wethelingceflre. Nunc emporio nomen
Fanum Albani. '
Venantodunum, id eft, venatorom mons^
Saxonice Huntendune.
Iinprdram Loadini apud Joamoa Herfordl
^ ' Aano 1544.
•/
ErKIlMION
TH2 EIPHNHX,
Laudatio pacis,
Jqanne Lelandq
Antiquario AuEtore,
AD INGENUOS PACIS CULTORES.
GAndida fyncera coUtis qui munera Pacis,
Concinite hac melicis carmina latafonis»
Fefta dies nobis qua Pacem reddidit almamy
Sublatis tenebris rettulit omne jubar.
Qmcordes igitur veneremur fedore Chrijhm^
Jht^orem lucisy frafdiumque ratum%
L O N D I N I
ANNO M.D.XLVl
2 r r K p I s I X.
'T^Rima rofts fedes pido debetur in borto^
Jr^ Proximaffi & a frima lilia crna^ tenent^
JlJa Sidonia tihguntur fnurice gehtis }
Hac funt Sithonia candidioranive.
Illas nojier amat tanquam fua Jtemmata-Princeps ^
Hcec etiam fummo Gallus honore colit.
fjlia purpureis Dii fervent junBa rofetis^
. Yernet ut in terris Pacis micd^ies^
\> •■
n.
Encomium pacis, ^^*
Joanne Lelando Antiquario auAorc.
INwneri majores in margineprinufEditionispaginastUnotant.l
ARTI A bella caoant alii, gladlorque
crueatos :
Me juvat eximise felicia numioa
Pacis
Carmine confpicuo vel ad aftra ex*
tollere pura.
Afpirate mihi radiantia lumina coeliy
Inceptifque meis juftas extendite
vires.
Tu quoque clare Pater PatriaCj qA.
gloria, Regum
Primay Henrice, nitcs, votit nunc annue noftris.
Sic mea Mufa fuas prsftabit candida partes»
Atque maou facili rofeam bene lasta coronam (
10 Contexet, niveae quae tempora fefta ferenet ', !
Pads, praeterea titulos & conferat amplos.
JUppiter omnipotens, cdfi qui rcftor Olympi
Judicio quodam maturo profpicit orbi,
Arbitrioque vices rerum fic temperat aequo, '^
15 Ut fe perpetuum monftret Dominumque, Deumque, .
Et genus Jiumanum contra£let mitius orane :
Hac ratione tamen Pater ut compareat efle
CommuDis populi, leges quoque fanciat almas,
Illins imperium per quas grex candidus ufque ^ig. IL
ao Sufpiceret, coleret, meritofque referret honores ;
Quoque vel intentos animos ut redderet ille,
Officiumque fuum praeftarent peftore laeto,
Talia fponte tulit, mortales qualia nuUi
Donafubique fuifque «ufi fperare futura.
25 Auricomum folem fecit lunamque ferenam,
Sedibusloque fuis fulgentia iidera certis :
iEquora
fi f. LELANDI ANTIQUARli
JEquora confUtuit vaftas dngentia terras t
Aera difFudit, tum, qui fupereminet, ignem.
Terra fuos fruftus parit, admirabile munus^
30 £t natura virens pidis colludit/m hortis.
Hinc pafcuHt oci^s Ra&^ ¥ark)qvM> Qitore* •
Ncc fi€ cdnicntl tales emiftcre fe>rffi«s"
Spirarit ambrofium quid nefcio, neftar & illud.
Spiritus exha^fct, :lwvcin qubqiie i^di| adb^
35 Et bifores refovet confragrans gratia nares.
Quid nunc commemorem fylvas, faltufque feranimj
' TnllliTiemvelchororatTuiSj^ljuarcafmlha^fund ? ^ ' '
Ifta canet queruleis modiilis philomela canora, ^ .
40 Mulceat ut fylvas refonas, ccelumque fupremurii:
Ecqukl pootus habet^ falfis qui perfttltl undis f
Squamigeros pifces foypt arduys, inter & illos
; Conpora lunantem, ^elpbipum luforica primum
Conil: ulti merito, refluis quod condtus undis ?
JP^;. III. 4JI yvjtjus iftiuitet, viy^qu^ exha^ri^t aurai,
£t fit prasterea puefO^Htn qotus amator,
. Denlque q^od mdiicoS coocentus diligat dmnei^;
, .Forfitan .Henricivs tulit hinc Valefms ille
Dulce decus Galli praeclaraii inrignia famae^
5)i Egregijiqu^/ui titidum cog^omiijis altum;
Aer me repetir, liqmdo qui candet in orbe,
Atque potens igpi^i, quivxtam, quique calorism
* Subfidio quodacv ^Qpfert-fua muner^ largus.
Hic mea nop patitRf- jaooi Iougu;n cauQTa rpcenuai^
55 Et, quSB pwEGedpnt;^ ^^erui dpna ToBaiytis
Magna fuere quidejn^.cfig^qu^ monentia pkbem^
Ut memores illi' complerent juffa Magiflri,
Ne majeHatis la^ per crimioa nota
Suppliclum ingi:ue^et, meriti quoque |)ixoa flagelH:
6q At collata novis, quae fulgent, qu^que fequuntuf
Exe^plis folidis,. adfzt modo cenfQr acutus,
PArva vidcbuotur. Diviuus fpiritus ultro
Obtulit ingenium vivum,,fontefque perennes^
Unde & defluercnt rationis commoda magna,
#5 Auxilio quorum virtus confliaret anjlcfi.
Ad cymulum rcdiit Divi indulgentia Pntrls,
Promittitque fuis ampliilima munera Pacis,
Dum recolunt terras^ ccelumque rfeinde corufcum,
Hac lege indlda acri, ut quiiibet iliius alma ^
70 Mandata obfervet no6lefque diefque fidelis.
Pag4 pff, Quare tanta Dei quum fit dementia noftri,
O memores niveo reddaiuus pedore grates^
i 4- Omneque
. E N C O M i U M P A C i S., 73
^ . /.
Omneqiie fidereum pul&t vox confona ccelum.
£t qi|oniapi Pax nuac, poft triilia fulmina belli,
75 Poft tonitru hofrifonum, quale ante hac audiit orbis
NuUuna^ poft miferas fedes, clademque frequentem
Per ipare/ p^r teiras faftam, collucet abunde,
Aureus ac tenebras veluti fol pellit iniquas,
Confpicuun^qpe refert divino numine lumen
80 Optatum toties votls, 8c fupplice mente,
At vix fperatum, contraria Marte parante :
Mars periit vii^us, difcedite tela crucnta ;
Fulminpi vomitus fileant, ftrepitufque fonori,
In lucem rediit tandem Pax optima rerum.
85 Salve fefta dies, quo non ilIuflj'ior ulla ]
Splenduit a Chrifto nato, quo tempore faufto
Angelicus cecinit chorus lUe fua fuavia plane
Carmina, fynceram hene conftituentia Pacem.
Queis.ego jafn piveis fignem de more lapillis
90 Nomina clara tui generis Virgo inclyta Virgo ?
Aut quibus ex^mie vernis tua tempora fertis
fefta mpdis muUis jufta cum laude coronem?
Purpureae, mea cura, rofae lucercL ferena
Fronte tua cupiunt, & lastos addere honores.
95 Palladius r^unus vehementer pofcit id ipfum.
Signa ferax prse fe fert tutae Pacis oliva.
Illa triumphalis laurus, viftori^us olira l^«fr V^
Cognita, rite tuum caput exornabit amo^num»
Convjcit rigidum tua fic praefentiaMartem, •
100 Uc profugus tandem, fpe nulla parte favente,
Sarmaticam gentem, Geticamque reviferet ille»
Quam vellem nitidis tua pingere fa6la tabcllis ?
Jn mcdio Dea ceUa foro vel tota niteres,
Uc convefta fuis pulcherrima Cynthia plauftris,
105 Artificem fed me pidVorem nulla venullas
Cqnftituit felix, yel dofta Camoena poetam.
MeUift.uym ifla petunt Nafonem, gloria cujus
Sidereis totum r^diis diiperfa per orbeni.
H»c eadem pofcunt Pontani lumina clari,
110 Qui.decus omoe niret Mufarum dulce canentum.
Hic ego minc inter pofitus faxumque facrumque
Diftioeor, mea mens & pendula fluftuat ufque^
Ut defint juftse vires, tamen Ipfa voluntas
Me jttbe^, hortatur, monitifque impellit amicis,
I r5 Ne piger officii videar defertor honefti
Accumulare t;uas dedufto carmine iaudes.
Non fubterfugiam, lapis ^tque movebitur omnis,
Ut tua laus vireaj: latss per elimata terrae
ToM. V. K Pax
74 J. LELANDI ANTIQUARII
Pax fyncera, parens & nutrix cbra Quietis.
120 Commendo interea zephyris mea vela fecundis^
Navjget ut tuto nunc teta carinula portu.
Principio referam genus immortale beatas
?Ag. VI. Pacis, & infignem fpeftatumque iilius ortum.
iEtherei fummus coeli qui Reftor, & unus
125 Cunfta videns folide quae fecerat efle corufca»
Progenuit nitidam divino numine Pacem,
Quas coelo exoricns, veluti nova ftella, micaret,
In terris etiam, radiis fpecxofa ferenis,
Lenis & humanas mentes componeret ipfa.
130 Virgofui patris complet piajufla renidens,
Confpicuumque auro confcendit fplendida currum,
Et comites fecum ducit Virtutis alumnas,
Inter quas micuit felix Aftraeaque virgo,
Cujus concinuit laudes hoc carmen Arati :
135 " Non dum vefanos rabies nudaverat enfes,
** Nec confanguineis fuerat difcordia nota."
Hdec iile eximius vates, qui fidera pinxit.
Pluraqueperfonuit, nempe ut, crefcentibus inter
Mortales vitiis, fphaeram confcenderit altam,
140 Et coeli fortita locum, qua proximus illi
Tardus in occafum fequitur fua plauftra Bootes.
Proximacolluxit laeto Concordia vultu,
A Graecis toties & decantata Latinis.
Subfequiturque Quies coeleftis & illa propago.
145 Advenere fimul Pietas, Probitafque decora,
Miiis & eximioClementia nomine 'difta.
Defuit ofEcio nec cafta Modeftia facro.
Nec bene grata Charis munus neglexit honeftum,
j»?.g. VII. Quae fe individuam comitem quoque praeftitic ultro.
1 50 Vidit Amicitia haec; & feftum circinat orbem,
Filiolumque fuumfecum deduxit Amorem.
Deniquc candidulac, redolentia ferta ferentes,
Paliadiofque manu quaflantes undique ramos,
Lilia & infignis candoris munera nota,
155 Nymphae omnes comiies fumme venerantur ovantem
In terris pacem, refonantque precantia verba.
Talia confpiciens laeto Deus enitet ore,
Profpicit humano & generi mitiffimus ipfe,
Admonet atque pius per leges perque prophetas
1 60 Servandam Paccm, quas lucida praemia con&rt.
Quid quod & aeterni patris quoque filius iile
iEternus Chriftus, noftrae fpes unica i^tae,
Horrida non venit fparfurus bella per orbcm,
Seipina fparfurus poiius felicia Pacis,
165 Undc
ENCOMIUMPACIS. 75
165 Undealacer populus fruftum defumeret amplum ?
Sed nec Apoftolici quicquam docuere miniflri
Quod niveam Pacem convelkret, atque quietem ;
Reftius jnftabant ut late crefceret illa,
Paulus, 'praeco Dei, fic Pacis numina laudat,
17C Predicat, extollit reliquis cordatior unus,
Coilocet ut rarum fupremo munus Olympo.
Splendida ut hic mittam fcripturae lumina facrae,
NoQ defunt veterum monumenta iiluftria multa
Graecorum, celebrant quae fic pia munera Pacis
175 Laurigerae, ut folam refonis concentibus illam Pag. VIIL
Certantes fubiime ferant ad fidera dignam.
Euripides, tragicae qui gloria prima Camcena?,
Pacem defcribens, opulentam, tumque beatam
Nominat, haec addens : " Inter pulcherrima Divas."
180 Atque alibi : " Quantum bello potiorque ferena
" Sit pax, in primis quae Mufas promovet aimas,
" Luftibus ac adverfatur, fobolifque fuavi
" Dexteritate, hinc atque opibus congaudet opimis,"
Hujus Ariftophanes quoque vates comprobat omne
185 Judicium, laudes Pacis praedivitls augens.
Bacchylides cecinit facer in Pceanibus ifta :
" Maxima quasque refert mortalibus aurea Pacis
** Progenies." Pacem commendat Mufa Philonis,
Haec & commemorat : ** Nunc id quod perplacet, ipfe
190 " Inveni. Confer quae funt tua munera large,
** Nuptiolas, prolem, cognatos, divitiafque,
" Corporis & fani vires, vinumque fuave,"
Haftenus Aonii celebrarunt carmine Pacem
Sideream vates. Succcdent moxque Latini,
195 OfBcii memores, almae & praeconia Pacis
Candida mellifluis refonabunt vocibus apte.
Sulmonenfe decus Nafo, (qui floruit illo
Tempore, quo vafti felix Oftavius orbis
Imperium tenuit tranquiila pace quietum,)
200 Haec cecinit plane digniflima carmina cedro
Illic, terfa dies ubi faftos Mufa celebrat : Pag. IX.
" Frondibus AttiaciS comptos redimita capiUos
" Pax ades, & toto mitis in orbe mane.
" Dum defunt hoftes, defit quoque caufla triumphi :
205 " Tu ducibus bello gloria major eris,"
Infuper hos verfus vates meditatur ibidem :
" Sub juga bos veniat, fub terras femen aratas:
** Pax Cererem nutrit, Pacis aluama Ceres."
B^urfus & in libris de arte ha?c confcribit amandi :
K 2 210 *< Caa-^
76 J. LELANDI ANTIQJJAktl
2IO " Candida Pax homines, trux decet iraferaa/*
Ingerit & fe nunc facunda Camoena TibuUi :
** Interea Pax arva colat, Pax candida prlmum
" Duxit araturos fub juga curva boves,
" Pax aluit vites, & fuccos condidit uvx,
215 ** Funderet ut nato tefta patcrna merum.
" Pace bidens vomerque Vigent, at triftia duri
" Militis in tenebris occupat arma fitus.'*
Stllius Italicus canit hacc : " Pax optima rerum
** Quas homini novifife datum. Pax una triumphis
220 " Innumeris potior. Pax cuftodire falutem
" Et cives aquare potens." Sic Sillius illc.
Sunt oratorum etiam monumenta, venuftant
Quae vd compofitae fublimia nomina Pacis.
Ifocratcs rhetor, cum dulcis, tum bonus, acri
225 Concuflit bellum fcejeratum fulmine linguae.
Cauffa quidem nota eft. Pacis fuit ille patronus
Paj. X. Innccjx, didicit pius k fervire clienti ;
(^am fic a teneris dilexit gratior annis,
Virginis ut coleret prxfentia numina divx,
230 Alter & orator fcripfit, fult ille Latinus,
Talia, vir totus prudens, de pace togata :
** Parvae res crefcunt, modo fit concordia prsefeiis,
** DiiTipat infclix dlfcordia maxima quaeque."
Nil aliud verbis docuit concordibns iftis,
233 Munera quam Pacis mediis compleftitur ulnis.
Praeterea & numerus do^orum applaudit amicae
Paci fed longodeducere fingula filo
Tempus non patitur breve nunc. Succinftius ergo
Mufa fuas partes praeftabit, nec tamen illa
240 Tranfiliet temere fyncerae pacis honores.
Bellum triftis hyems, fit fas mihi dicere rcrum,
Omnia corrumpit, veluti populalor iniquus.
Ncc fperare finit quicquam, quod dulce futunam
Utile quodve fiet. tanta indignatio crevit,
245 Verls at effigies Pax eft ipfiffima lacti,
Ac fperare jubet felixfelicia femper,
Rebus & humanis afFuIget ut Hefperus illa.
. Cultores repetunt agros, hortique renident
Floribus eximie piftis. Pecudes & opime
2 50 Pafcuntur. Villae paffim sedificanttir in agris.
Oppida mox inftaurantur collapfa, fuifque
Hinc exftrufla locis ornantur, & aufta profufe
Pttg. XI. Infulitum oftentant per lumina clara nitorem,
Vifqne falutiferSe legis viget undique tota.
255 Cognitione valens vera refpublica floret,
Relligiociuo
EKCOMIUMPAOIS, 77
Relligioque fuls innititur alta columnis.
Urbibus in ihediis iplis xquumque botiumque
I^valety ac itiorum candor generofior omnis.
Porroque artificum prudens induftria late
260 Incalet, & tenuis panpertas fcntit amicum '
Snbfidium. Viduas defendit cura patroni,
Spletididior fdito & coUucet divitis aula.
Otia felicem reddent tranqtrilla fencftam,
Vilis & annonae prethim non comprimet uUum.
265 Gloria vera pios ornabit laudibns omnes
Emeritis, posnafque licentia prav^ malorum
Sentiet illa graveis, fcelera & deflebit amate.
Amiflus juvenum bello grex reftituetur :
Virgo frequens nubet delcfto chara marito,
270 Et numerofa cohors reparabit damna cadentfim,
Pacatufque maris reflul fiiror improbus ille
Mcrcatoris opes domino fua fcenora reddet.
Denique fedulitas ftudiorum clara bonorum,
Eloquiique decus fama fuper sethera notum,
275 Ingenium quoiquot felix oftendit & artes,
Nunc depreffa modis multis magnifque ruinis,
Ad libcrtatem niveam fpe freta redibunt,
Annuat his votis Pax officiofa, benigna,
Candida, & extollat nitidse Virtutis alumnos. . p^. xiL
280 Haec cgo concinui drvinae Pacis amator,
Qualiacunque mei commonftrans gaudia cordis.
Te Superi faciles co^fervent maxime Regum
Henrice, Eduardumque tuum. Fios inclytus ille
Nobilium decus & puerorum gloria prima.
285 Confervent etiam Dii magni federa longum
Pacis olivifcrae, nt tu clariflime Vfcftor
In terris vigcas Francifco junAusamico,
Gallorum Domino fummo, Regique potcnti»
Sic utriufque fuis florebit fama nitelis,
^.90 Lstus & applaufum populus dabit ore canoro.
F J N I S.
7« J. LELANDJ ANTIQUARH &c;
APPLAUSUS.
V
'ICTOR io! vivat felix Henricius annos
Ncftoreos, magnus folidaB virtutis amator,
Chriftiadumque fidem defendat fortiter almam,
Pergat & ampiefli pulcberrima munera Pacis,
295 Vivat 10 ! vivat Gallorum maximus heros
Francifcus, niveam qui paccm praetulit atro
Bello, difcutiens tenebras, folemque repofcens.
Vivat io ! Princeps Eduardus, Phofphorus ille,
Pag. XIIL Exprimat & patrem vultu faftifque ferenum.
330 Vivat io ! Henricus, Delphini nomine fplendens,
Prima juventutis qui gloria dicitur eHe.
Vivat io ! rcflui Neptuni notns alumnus,
Nereidumque decus Dudlegus fefta revinftus
Tempora ApoUineis ramis, quem Rcgia Galii
305 Nunc refte mcdiis genuina ampleftitur ulnis,
Ofliciique vices generofior ufque rependit.
Vlvat io ! Hanbaulcus, quem Gallica littora cantant^
ExtoUunt, celebrant, quod praefit navibus altis,
Oceani tumidas compefcat Reftor & undas :
310 Quei» nunc praetcreo praefentcm regia divi
Celfior Hcnrici coUaudat, fufpicit, ornat.
L N D I N I.
Apud Reynerum Wolfium in coemiterio Paulino,
ad aeneum fcrpentcm,
Anno M. D. XLVI. mcnfe Augufto*
PRINCIPUM,
AC ILLUSTRIUM
Aliquot & eruditorum in
ANGLIA VIRORUM,
Encomia, Trophaea,
Genethliaca & Epithalamia.
A Joaitne Lelando Antiqttorio conferipta,
nunc primum in lucem edita.
Qulbus etiain adjunda funt
UIuAriffimoram aliquot Hcroum, hodie viven-
tium, aliorumque hinc inde Anglorum,
Encomia quaedam : a Tboma NewtQnOy Ccftrc^
Ihyrio, fuccifivis horuUs exarata.
LONDINI,
Apud Thomam Orwinum,
Typographum. 1589.
Honoratiffimo, fplendidiflimo, ac omatiffimo
viro, D, l^boma Henheagio^ Equiti aurato, Ca-
mer» Regine» Gassophylaci pcrfpicaciffimo ;
' cidem Reg. Ma. Procamerario digniffimo, &
ConfiUario fideliff. Literarum ^c literatorum
patrono fummo : Domino mihi multis no-
. xQinibus fufpiciendo, EuS^auLfMviav.
DENT alii gemmas, dent fulva mctalla, pyropos
Deni, ebur, Eois granaque le^a vadis :
Dent Lybicos dentes dept myrrhina munera, piifla
Dent faga, dent Serum vdlera, aroma, merum :
Coccyneas chJaoiydes dent, Aflyriofqup tapetes,
Pent etUm Phryg^i flava ^alenta Midas.
Talia nuUa tibi Newtonus munera defert
Benneagi, 6 Clarii flos generofe gregis.
Non Paddius ei, non profluit auri&r Hermu«,
Nofli T<^iK ' fa^iic potiiis C^?lis unda flstit,
Qua pro viriculis ftu(^t aeternare patronos,
Quotquot & Aonidum numina facra colunt.
Inter quos, recolende mthi dariffim c (mf9€
Henneagi fulges, confpicuufque nites.
Ldandus Tuccam celebravit carmine doftum
(Gazophylax Camerae Tucca Brienus erat^)
GazophylaxCamenp f»b Dia prinqipe fl<?ret
Hennagiiis, TuccaB & munia gnavus obit.
lidaodus Tucc^mi Newtonus hoaore difertum
Hennagium recolet, carmine, mente, prece.
Tdlera (ynceri iint ifta poemaca amoris,
Quae tibi fubmifla confecrat ipfe manu.
Qgeis nod.Q fi favpas, viHtu & dignerc fereao,
Maxima pro parvo munere dona dabis.
TanK) €go-{ccu ciypeo) teftus muniminc, vulgi
Nil moror applaufus, fcommata, probra, minas*
Intentet lites mihi quilibet, infremat ore,
Vulnifico inque meum fulminet enfecaput.
Undique corradat peditumque equitumque catervaa :
Fulgentes rigido congregct sere duces.
Bellica nuila ^rucis Mavortis machina defit :
Cun£)ia tuo finetus fperno patrocinio.
Det tibi Neftoreos coeleftis Juppiter annos,
Nefloreum quositaBi peflus & ora ^dedit.
AmrpUtud. T« ad4i£):iftimus,
2 Thomas Nrwtonus.
it
ENCOM I A
ILLUSTRIUM VIRORUM,
JOANNE LeLANDO
Jlntiquario Au&ore,
INumeri in margine cbllocatiEditionis prima pagira ; deftgnantJ]
Ad IlluftriJJimtun Henricum 06lavitm, Regem Angliigy Pag. i.
Fraticia, (b Hibernia incomparabilem.
Egia quumlaetis floreretRoma triumphis,
Eflet & in pretio lingua Latina fuo :
Lauriger Auguftus Vates ornare ftudebat
(Utdecuit) Flaccum Virgiliumq; fuos.
IHius hinc crevit fpatiofum fama per
orbem ;
Fama quidem nuUo deperitura die.
Ergo b nomen valet immortale parare,
Officiis doftos excoluifle Viros :
• Perge laboranti, Rex, nunc fuccurrere Mufae,
Quae pleno laudes concinet ore tuas.
Ad Philomelam.
DUlcia quse vafto meditaris carmina faltu
Vocibus argutis, huc, Philomek, veni.
Utque diem radiis Phoebus patefecerit almam,
Somnia nedareis difcute vana modis.
Hic locus eft intcr denfas gratiflSmus. umbras,
Qui mnfco totus luxuriante viret.
Hunc cole, multifoni concentus nota magiftra,
Auriculafque tuo carmine pafce mcas. ,
Sic tibi contingant longar folamina vitae,
Et foetus fioiileis gignere fa:pe tui :
5Ic pedicas auceps nuUas tibi tendat avarus,
Vifcofo pennas impediatve luto. .
ToM, V. L Synchrifa
c
E'
a* J. LELANDI ANTICLUARII
Synchrifts cygnorum if foetarum'.
I U M nlveis ipfos cygnis conferre poetas
Illum qui ftuduit digna notafTe puto.
Cancjidus eft toto concentor corpore cygnus,
Peftora funt vatis candidiora nive.
rag.». Lsetus olor gelidis fluviis gaudere videtur,
Gaudet & illimi fonte pocta fuo.
Dulcia Lsedaeus moduiatur carmina cygnus,
Quum flores Zephyri lenior aura fovet :
Purpureo vates quum vere Favonius inflat,
Arguto refonum fundit ab ore melos.
Viminea cygnus cafuK contermina ripis
Saepe fub ardenti fidere tefta petit :
Frigora vicinae fylvae torrentibus undis
.^ivo vates tempore captat ovans.'
Quis neget albenteis cygnos nunc atque poetas
ConveniflTe fuis uadique nominibus ?
In effigiem Temporis,
^ Ffigiem cujus referat, dic, ifta tabella,
Quam pinxit vivo dofta colore manus ?
Temporis. Occipiii cur calvo ? Certior ut fis,
Prenfandam frontem Temporis efle docet,
Cur gerit has alas ? rapido fugit ocyor Euro,
Ni caveas, rebus profpiciafque tuis.
Cur falcem dextra curvam gerit, oro, minaci ?
Illa omneis hujus demetit orbis opes.
Sola poteft aciem divina retundere virtus :
Hanc recolas, nec erit falx metuenda tibi.
Jd mujtcam tejiudinem.
^ U mihi curarum teftudo dulce levamen,
Quum canis, articuli follicitata meist
Tu mihi folamen ftudiorum fuave meorum,
Afliduo quoties lafla Camoena libro.
Tu mihi compofito ad requiem bene dulce juvameo,
Comprimat ut lenis lumina fefla fopor.
Perge, precor, dominum modulis mulcere caaoris,
Per me perpetuum fic tibi nomen erit.
'^' ^* Commigratio bonarum literarum in Britanniam.
"•Ana bohas paflSm cantavit fama Camoenas
Alpinas nunquam tranfiliifle nives.
Ut Pandionias facundia liquit Athenas,
Venit ad Italicos Mufa polita lares.
Fronte tamen falva dicam nunc, audiat ipfa
Roma licet, Mufas tranfirufle nivesi
2 Nam
T'
C
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR.
Nam penitus toto divifis orbe Britannis
Terfa Camoena dcdit, verba rotunda loqui.
IUa vetus linguis florebat Roma duabus,
At linguis gaudet terra Britanna iribus.
j4d Cygnum, Joviani Pontani cultorem.
POntani ingemum foles deferti,
Cygne, & ter nivea notare gemma*
Pontani numeros foles fluentem
Et venam nivea notare gemma.
Pontani hinc veneres, & hinc lepores,
Gemma ter nivea foles notare. .
Te gemma nivea notent venufti
OmneSy candiduli^ elegantiores,
Cultorem refoni chori, meum qui
Pootanum niveo notes lapilio.
Jd Auroram.
PUrpureis venias invefta Aurora quadrigis,
Cernere da vultus o mihi Diva tuos :
Pofcimur, & nos hic ftudiorum commonet alma
Uranie, rofeo tinfta colore veni.
Injlauratio Britannica antiquitatis.
DOftoriim genitrix foecunda Britannia, vatem
Ne te poeniteat me celebrare tuum.
Nam mihi fi vitae paucos produxerit annos
Juppiter, & dederit profperitate fhii ;
Quas modo funt craflis monumenta obduAa tenebris, Pag. 4.
Reftituam Phoebo iucidiora tibi.
In effigiem Tboma Dunovedi^ ad Brienum Tuccam, equitem
Anglum^ SereniJJimo Regi, Henrico 06tavo^ h Thefauris.
INgens gloria Martius Britannx
Gentis Dunovedus, fer^e cruento
Qui proh ! naumachise dolor tumultu
Inter fulmineos cadebat ignes,
Inter coeruleas peribat undas,
Spirat, Tucca, tua elegante villa,
Piftus dexteritate tam abfoluta,
Vivo vertice ut invicem capillos
Difcretos vigili putes labore ;
Ut nunc hinc oculos putes & illinc
Alterna fubito rota moveri ;
Et plenas tepido cruore venas
Toto corpore fufcitare vitam. ^ .
Quid quod n^urificis modis venuftet
L % Illuftrem
84 ' J. LELANDI ANTIQJJARH
Illuftrem tabulam coronis alma ?
In qua tot veneres, tot & lepores,
Tot.blandae illecebrae, tot & colores,
Cum grata novitate fuave rident,
Quot promittere noluifTet unquam
Clarus Parrhaiius, nec ipfe Zeuxis.
jid Zachariam jurifconfultum.
DOftis, Zacbaria, artibus rcfulgens,
Qui Mufas colis & leveis choreas,
Parnafrum celebrem tuum relinque,
Nec fpernas veteris cafas amici :
Sint qiiamVis humiles, tux tamen funt,
Virtuiefque tuas canunt lubenter.
Ad hifas tibi cognito^ venito,
Ornatus viridi caput corona,
7^%'S* Ac dcxtra tremula lyram canoram
Pulfa. Quis numeris neget valere
Te, quem pledliger ipfe Phosbus olim
Omneis perdocuit modos canendi ?
Sed tu definc plura nunc Thalia :
Phcebi Zacharias alumnus intrat.
In effigiem Andrcis Smythi^ Chriftophorum
fi.ium complc5ientis.
PUrpureis pinxit fucis quam clarus Apelles,
Chriftophorum juggit viva tabella patri.
Mollibus ingenuum puerum compledtitur ulnis
Sraythus, Apollinei gloria nota gregis.
Hoc quafi fentiret, radiantia lumina blande
Volvit, amor patris deliciumque, puer.
Gaudet & amplexu chari puer ipfe parentis,
Cujus in optato luiitat ufque fmu.
Ad Cygnum judicem,
STabit judicio cadetque femper
Noftrum Cygne tuo diferte carmen,
y Quare fi niteat fuis figuris,
Alma inter biferi rofeta Pefti,
Atque inter violas fuaviores
Felix perpetuo thoro fruatur.
At fi purpureo vacet colore,
Fafcat loripedis Dei caminos.
Votum ad Lihertatem.
NON m Erythraeo fulgentes littore conchas,
Aut molleis Arablim poftulo avarus opes.
Noa
ENOOMIA ILLUSTR. VIROR. 8^
Non ego monticulos argenti pofco doloii ;
Candida Libertas, tu Dea fola veni.
Quid juvat aurata circundare tempora mitra ?
Quid Veneta corpus cingere vefte juvat ?
Puniceo vel quid caput infignire galero ?
Candida Liberlas, tu Dea fola veni.
Sceptrigeri valeant reges, gemmataquc fcrta, Pag-tf.
Et valeat fpJendor (nobilis Aula) tuus.
Piftarum, valeat Nympharum cultus adulter;
Candida Libertas, tu Dea fola veni.
Quicquid habet rutila dives Paftolus arena,
Cedat, & auriferi fplendida ripa Tagi.
Cedite telluris fudantia munera vaftae ;
Candida Libertas, tu Dea fola veni.
y^d Stellam Virginem.
STella, ferenato color eft tibi talis in ore,
Qualis mixta fient lilia quando rofis.
Lumina fideribus certant, auroque capilli ;
MoUia puniceo murice labra rubent.
Maxima naturse pofiunt hax munera dici, '
Cafta tamen quiddam mens tua majus habet*
Virgineum ferva tam purae mentis honorem,
Sic niteas alto lucida ffcUa polo.
Immortalis Linacrus.
DEferet ante fuos modulos philomela canoros,
Nullus & in vitreo flumine pifcis erit :
Nullus ager verno producet tempore flores,
Quam pereat nomen, dofte Linacre, tuum.
Natak folum.
MAntua Virgilium genuit, Verona Catullum,
Patria Londinum eft urbs generofa mihi.
Ad Mariam Henrici 05lavi, regis y^nglia, Jiliam.
OUicquid habent Charites niveac, Lcneia proles,
Mufarum quicquid candida turba novem :
Quicquid habet Pitho, quicquid foecunda Minerva,
Denique virtutis femina quicquid habet ;
Non mirius eft in te (Maria illuftriflima rerum)
Confpicuum, quam fol, qui fine nube micat, ,
In reditum amici. P*g-y«
SPargitc formofas violas, mea cura, Napsese,
Spargite Peftanis lilia mixta rolis.
Vos IxisB choreas Charites jam ducite feftas, [
Sollicitaque novo carmine Phcebe lyram.
Adfis
9S J. LELANDI ANTIQUARII
Adfls lastiiisepater, & fpumantia mufta
Quse tua fuot larga munera funde manu.
Namque domum rediit longum exfpe6tatus amicus :
Faufta mihi numeris omnibus iiU dies.
j4d Gulielmum Gunteriden^ amicum fidelijf:
OQuantum illa dies femper mihi faulla colendjL,
Quae ftudia junxit peftora noftra pari !
Nam tunc Pympla&um montem confcendere primum
Conabar, facris tingere & ora vadis.
Tunc etiam Aonios montes luftrare parabam»
Nominis ac urbem, Pallas, adire tui.
Denique^tunc doftumPhoebum, doftafque forores
Vidi Aganippaes margine Istus aquas.
On\nia quae tibi nunc, Gulielme, accepta referre,
Noftra cupit plena Calliopeia tuba.
Ad Cygnum, de commigratione Mufarum ad
Grantanam Academiam.
DOftiloquas conftat peramoenum Helicona forores
Cum duce laurigeri deferuifle chori.
Candide fcd tandem fcis quo nunc Cygne migrarint ?
Refta ad Grantanas, tefta diferta, fcholas.
Ad munificentij/imum Henricum O&avum, Anglia Regem.
^II tibi dent omnes, Rex illuftrifllme, * parvum
Henricum, referat qui patris ora fui.
Dii tibi dent patri patriae, feliciter illa
Vivere Cecropii fecula longa fenis.
fag.8. X)ii tibi dent fidei tutori, Maxime princeps,
Ut faveant votis optima quaeque tuis.
Qui facis, ut faveant, fulvo regaliter auro,
AflJdue votis optima quasque meis.
Laus hijioria»
[Iftorias quicunque cupit cognofcere laudes
Eximias, noftro carmine doftus erit.
Quod fol aethereo prasftat pulcherrimus orbi,
Id noftris praeftat ufibus hiftoria.
Ad Camoenam, ut Martialem falutet.
Nunc- Pegafeo gradu Camoena,
Et dofti pete tefta Martialis,
Scis tu certo uW fmt ? viamque nofti ?
Volfafgi sedibus adjacent potentis,
Qui nunc vel Tyrio relucet oftro.
lUic tu facilis fores iriodefto
Pulfabis digito, rogans, patronum
Ut
D'
H'
I
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. ^^
Ut pancis veterem cliens (alutes,
A curis modo pervacet feveris
Si tuoc annuerit fereniis ille,
Intrabis. Pudor invenuftus abflt ;
^c de more ftatim meo falutem
Dices nomine plurimam. Docebis
Ultra, ciir ego miferim te ad tllum
Plane magnificae virum nitelae :
Nempe hinc ut liquido meos amores .
Erga tam veterem prob^rem amicum
Integros, niveos fui/Te femper.
I Dunc Pegafeo gradu Camcena,
£t dofU pete teda Martialis. ^
E Graco epigrammate, in lazidem Hmeri^
IGnibus aftra fuis Lunamque obfnfcat & ipfam
Auricomus medio Phoebus in axe nitens.
Non fecus hymnifonos vates obfcurat Homerus, Pa£.f.
liluftris claro luminq Picridum.
In effigiem amoris.
ZEuxis in illuftrl tabula formabat Amorem , . ..
Piftor, quo nullus clarior orbe fuit.
Purpureique botri teretes fuperaddidit uvas,
Aligeri nivea munera digna manu.
In quibus ars fic eft vivos imitata colores,
Luferit ut corvum praeda petita nigrum.
Pinxiflet puerum fi quam feliciter uvas,
Omni perfeftum parte fuiflet opus.
Jd Thomam Lupfetum.
SUNT qui peftore poftulent avaro
Thefauros Phrygii Midae nitentes.
Sunt qui Nirea maximis venuftum.
Votis ore petant referre pulchro.
Sunt qui Caefareum ambiant favorem,
Munus tam brevc blandientis Aula^.
Sunt & qui ambrofiis gula? placere
AfFeftent dapibus, meroque dulci.
Aft ter magnum ego deprecor Tonantem,
Lupfete, ut liceat jcnihi petenti
Tccum vivere, commorique tecum,
Tam noto & niveo undecunque amico.
Queis nunc fi annuerit meis fecunda
Sors votis, titulum invidebo nulli
Quantumvis (mihi credito) fuperbum.
Succejfus
A'
S8 J. LELANDI ANTIQJJARII
SucceJJus Jludiorum fuorum.
Rtes me feptem docuit celeberrima Granta,
L Et Schola quae clarum de Ifide nomea habet.
Parhifii at Mufas mihi perfuafere colendas,
Hinc-variis cecini carmina mifta modis.
Pag. 10. jq^ Thomam Houardum^ Principis Icenorum filium.
OU I genus Heroo clarum de fanguine ducis,
Hos lege verficulos, candide Thoma, meos.
Alter ab undecimo poftquam te viderat annus,
Ingenium excoluit noftra Thalia tuum.
Nomine quo faveam quantum tibi, nulla referre
Lingua quidem,. fed nec fcriBcre arundo valet.
O! utinam pofles, diis concedentibus ipfis,
Cernere, quae noftro peftore claufa latent.
Tunc refte fcires, quo te praeceptor alumnum
Profequar eximio femper amore meum.
Pervia fed qubniam mortalia pcftora non funt,
Sint animi teftes haec mea didla pii.
Siquid & officii nos te pra?ftamus( amando,
Effe rogo tantum par in amore vefis. '
Ad Catullum.
*UNT qui admirantur, funt qui venerantur, & ufquc
\ Carmina fufpiciunt, dofte Catulle, tua.
At mihi Mufa quidem fic eft blandita MaruUi, ,
Amplius ut dubitem num tuus effe velim :
Et mihi fic placuit Pontani Mufa diferti,
Hic ego difpeream, fi tuus effe velim.
Lucretia pudicitia.
^UUM foJeret caftum formofa Lucretia peftus,
Telaque purpureus tingeret atra cruor :
Tunc exempla dabat nullos nioritura per annos,
Quam non mens tafto corpore tafta fuit.
Ad Famam,
DIC tandem mihi, Fama, dic amdbo,
Num donare velis mcas Camoenas
Grato munere longioris aevi.
Non fum nefcius hic quidem venuftas
Pag. ii; Illas effe parum : tuum favorem
Qualefcunque tamen petunt benigne.
Quem fi nunc dederis, novse ftudebunt
Formae, ac purpureum induent colorem,
Ut fint perfimiles CatulUanis,
Ut fint perfimiles Marullianls,
Ponta-
s^
Q'
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. Sg
Pontanifque, floentibus quidem illis
Mufis, ooftra quibus nihil vjdebit
^tas pulchrius, elegantiufvc.
Sed cur hsec ego curiofus inquam,
Quum fis diva fatis tuapte fponte
Propenfa hymnifonum beare vatem ?
Jpplaufus Pqfteritatis.
A era dum volucris, fluvios dum pifcis amabit,
^ Applaudet numeris Mufa Britanna meis.
Forfitan invidulis nimium fperaffe videbor, '
Opto candidulos inter habere locum.
Pofteritas fileat, nullum fit in omine pondus,
Prsefenti feclo mi placuifle fat eft.
AdThomam Lupfetum.
T Aus notiflima temporum tuorum,
^ Lupfete, sequoreis frequens in ore
Tacundo Venetis, & eruditis
Gallis, hic placidam parabls aurem
Dum fcribii numeros tuus volanii ' ^
Lelandus calamo tibi dicatos : .
Sint quamvis meritis tuis minores.
Tam funt omnia, quae facis, ferena,
Ut nulla facula niterenoftra
Pofiint fpleadidiufve, fufiufve.
Artes in patriam bonas reducis,
Lingnas reftituis politiores,
Thefauros veterum invehis librorum
Doftos, & recolis chorum difertum.
Interpres facilis Latina formas
Ex Graecis monumenta, & ex Latinis .Pag. i*.
Rurfus Graeca quidem labore grato,
Nec certe minus utili pioque.
Perge hac ire, precor, via, nec alto
Londino, patris tuae, meaeque
Clarus lumina tum feres minora,
Germano eloquii fuo Novo quam
Como fulmine Plinius politus.
Ad Formo/um, de liberalitate Nic. Odoualli.
T^Efuit 6 1 ftudiis noftris crefcentibus aurum,
■^ Muhus at Odalli fuftuHt omne malum.
Ifta prius fadles contemnent peftora Mufas,
Et capient loeto Gotthica verba finu,
IUius hoc in me meritum quam oblivio magnum
Impia Lethaeis mergere poflit aquis.
VoL, V M M
90 J. LELANDI ANTIQUARII
Ad nobilcm qiiendatn juvenem. ^
/^Armina bdla canis, duici fluitantia vena,
^ Qnae referunt dotes, ingeniumque tuuoi»
Fac fimili pergas filo deducere verfus,
Et lepidum cinget fefta corona caput.
Dc Thermis Britannicis.
"^ Ota Murotrigum calidis ftat gloria thermis^
^ Quo nitet eximium flumen Avona loco.
Hic naturj^ potens tepidos (miracula) fontes
Excitat^ & quasdam vis falientis aquae efl.
Crediderim venas vicinas fulphuris effe,
Niifcitur .unde latens perpetuufque tepor.
Et fi quando latex ebulliat auftior, ater
([^onfurgit fumus, fcetor &: inde gravis,
Tres numcro fontes (memini ii reftius) exftant,
Regius, inter quos, nobile nomen habet.
Cinguntur rauro : fedes quoque Regius ofFert
ExciCas faxis fedulitate pia.
Calluit in mcdicis undis numerofa caterva,
Ha^. i j, , Fra<5^a falutifero & membra calore fovet.
{lic uranantum puerorum in margine fontis <
Sperat denarios officiofa cohors,
Talia decantans : ** Vifne, hofpes candidc, noftr^
** Uti nunc opera > turba parata fumus.
^^ Dives, & es largus, tua nunc patet atque crumenaii
^ ** Promittehs nobis praemialasta macris ;
** Haec eadem pofcunt foiitesde mcre falubres,
** Hofpitis extoliunt niunificamque manum.
^* De mt'liore nota paucos hunc projice nummos,
*' Undasin medias fubfidean^que graves';'
** Nos tamen infultu fafto fcruta!bimur ima :
** Define mirari, *nos rcferemut opes."
|ia61enus & pueri : doctorum turba yirorum
Undique decertant quae fit origo locii
Somnia Cambro^um Bladudajm ad fidera tollunt,
• Inventoreni operis fciiicet eximii, * " *
]^laildulp!)ufque, fui decus admirabile fecli^
Cfefai is hk curas ofiiciumque probat.
Territa quaefjtis oftendit terga Britannis
^ Casfar'^ & bfficiiim praeftitit ille ? log^
^Ucluperajores alii, RiJraanaque virtus
Urbem Tiiermarum peVcoluere fuara.
Moenibus inque ipfis retinet monvjmenta Quirituip»
Antiqux ciarum nobilitatis opus.
Cibria T.hermarura. fic luceat inclyta femper,
Tantarxi fint mcmores hofpiiis ufque mei.
t •
EkCOMlA ILLUSTk. VlROR. 91
Ad Mufarh Jharriy ut Chriftophorum Smythiim falutet.
CHriftophoro multam Smytho dic, Mufa, falutem,
Quum dabis hos. verfas, mun^ra grata, mcos.
Ille puerquamvis decimuiA vix computet anilUiti,
Exterfis loquitur verba Latina modis.
teliftrio, quum fcaenis geftit comoedia, laudem
Accipit, & plaufu laeta thcatra fonant.
Voce refert trifti quum triftia fadla tragcedus, ^j^. 14» ^
Speftator lachrimis maeftulus ora rigat.
lUins hinc genitor componit Apolline dextro
Carmiaa, perpetuas quae meruere cedros.
Haec eadem argqtus recitat, cantatque puellus,
Diffliuere in labris Attif a melia putes.
Jtogenii funt ifta quidem vel figna beati,
Nec tamen ingenio candida forma mihor,
'Scire cupis Vultus quae fit praeftantia ? Talis
Eft, in Appcllaeis qualis Amor tabulis.
Sic noftrae volui te commtndare Camoen8c>
Virtus laudata ut crefcerct lila tua.
CoUatio PMarchi if Severi^
pLutarchus vitas fcripfit, vitafque SevertS :
^ Et pulchre officio eft funftos uterquo fuo.
QuantoPlutarchus lingua praeftantior, altcr
Materie tanto eft clarior atque iide.
M Calliopen^
/^Alliope laflTo veniam dabis inclyta Vatt»
^ Officii nonjeft immemor il!e fui.
Craftina quum rofeos vultus oftenderit orbi
Aurora, ad folitum penna recurret opus.
Ad GuUtelmum Blondum, titulo Montjoii^ i/hiftrem.
CEquanicis mitto parvum tibi munus ab oris, ^
^ Candida Pierii gratia, Blonde, chori.
At fi aniiHum fpeftes, magnum mififle videbor :
Res ubi deficiunt, eft voluifiefatis.
Ad Joannem Fraterculum, infignem mediciim.
\/[ ^ ^^^^^ vacuum beata rura
•^ -*• Nunc Fratercule detinent amice.
Contentus laris hic quiete parvi,
(Sed-quem fertilis hortulus coronat,) ag. ij.
Compono lepidos Poeta verfus,
Verfus, quos. Clariofavente, do<Jla
Forfan pofteritas canct probatos.
Te facr^e retinet locus fophias
M 2 - * Illic,
G'
P'
91 J. LELANDI ANTIQUARII
IIIic, leflor ubi frequens columnas
Tritas occupat, & laborc longo
Palmas dulce decus parat fuperbjc.
Unde inter medios fophos, fophiftas
Monftraris digiti nota benigni.
Ut tu gymnafii celebritate
Gaudes ; fic ego amoenitaie ruris.
Jd fomnum.
^Rata quies feffis membris dulciffime fomnc,
Languida permulcens lumina^ fomne veni.
Fulferit ignifera quum clarus lampade Phocbus,
Hinc e turgidulis fomne reccde genis.
Unio Rofa i; Liliu
)Rima rofis fedes pifto debetur in horto,
Proximam & a prima Lilia cana tenent.
lUae Sidoniae tinguntur murice gends,
Hsc funt Sithonia candidiora nive. ^
lilas noftcr amat, tanquam fua ftemmata, Princeps :
Haec etiam fummo Gallus honore colit,
Lilia purpureis dii jungant alba rofetis,
« Vernet ut in terris pacis alumna quies.
E Graco.
'*Andidus eft ingens plane Thefaurus amicus,
Si quis fervandl norit habere modum. ^
y^d Brienum Tuccam^ Henrico 06lavo Regi a thefauris.
t' Umen Pierii gregis, Brienc,
•*^ Quem vel tergemlriis virum caterva
Pag. i€. Doftorum titulis ad aftra tollit :
Si te non teneant tui meiquc
Caufifc Principis inclyti feverae,
Ignotam accipe fchedulae Camcenam,
Quae pro^tempore gnitiam laborat
His paucis numeris apud te inire.
Ut fic freta tua benignitate,
Plures, ac etiam elegantiores
Promat, queis celebrem tuam Britannis
Virtutem faciat celebriorem.
In effigiem Nymffha^ terrarum orbem altero calcantis pede,
'Aftalios decorat Smythi formofa Penates
Nympha, coronati Zeuxidis arte nitens.
Stat rofeo vuitu, crifpat quoque' vertice plumas,
Syndone fe mediam, cetera nuda, tegit.
Calcat ovans orbis fubjefla cacurhina Vafti,
Fcmina quod juvenes preflcrit, atque feUes."
\Jd
c
c
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. 93
Ad Cbriftophorum Smythum, maximajj^i pudlm*
TNter candidolos decus puellos
'' NoQ vulgare quidem, aovem fbrcx-es
Ipfas qui colis,' huc adefto Smytbe,
Dum nos primitias damus recentes,
Suadente hendecafyliabos Tbalia.
Huc aurem faciiis tuam reAt&c,
Noftrum & confilium libenter audi»
Mufis fic potieris & cito almis.
SeleAos veterum bono libellos.
Edifce aufpicio, ex quibus Latinas
Linguae munera comparabls ampla.
Si porro ciipias venuftus efle^
£t terfum ac teretem ftylum peroptes,
Tnnc ampleflere candidi Terentt
Argutum eloquium : fales docebit f i^, i^,
Sparfos ac venerem fimul jocofam.
Si molles numerosaoior decorus
Expofcat» tibi Nafo cunc colendus.
Solus regnat enim potess rotundo
Verfus ore loqui : duos foveto
Hos reAe, teneris tuis dicatos
Annis : ne fugias cave citato
Ut praeter cafulam gradu, mprantes
Mellito refovent cibo puellos.
In adventum candida Libertatis.
TTEnifti, toties petita, tandcm,
^ Libertas placidac mihi quietis :
Ulud dulce quidem datura munus
Quo curam minuas laboriofam»
Et triftes animi meilabores. *
An fallor volucris nigrore fomni ?
Ipfa eft. Nofco etenim remifliorem
Frontem, luminalseta, fiderumque
Inftar, tota micantia hic & illinc.
Tum veftes video leveis, & auro
Servili vacuas, tamen decentes :
Subridet loculum ferens apertum,
Laudata mediocritate felix.
Felix & comite optima quiete :
Nec pili faciens opes Midaeas,
Fortunam tenucm beata praefert.
Qua nunc Isetina, quibufve digne
Adventum celebrem tuum corollis ?
Vos Mttfe, mea cura maxima, 6 vos
Mufs
i?4 J. LBLAfJDI ANTlQj/ARii
MQiie iflcendite nunc focis Sabasa
Plenis munera : vos rofas fuave
Spirantes date, oeterofque fundic
Quos ver purpureum novos odores.
Haec nam prima dies talit fa]utem>
Libertate mihi favente blanda.
^ag. iB« ^alis Cnlielmus Latimarus Ifiacusi
SI quis Cecropiae gentis fermone venufto
Floret, & eloquio, Roma diferta, tuo :
Si quis Ariftotelis foecunda volumina verfat,
Judicii rara dextcritate boni :
Si quis legiferum Mdfen, fanftofque Propheta^
Excolit, ac Chriftum purius ore docct :
Si quis, avaritia pulfa, mcdiocria curat,
Eft ea Latimari glotia vera pii.
Pardus venator.
TCRipedem curfu volucri praevertere ccfvut»
•*"-' Nuper erat canibus palma fuperba citis*
Prodiit intrepide, non vinci at vincere fperans,
Pardus, habens maculis veltera fparfa nigris^
Curfu Gnofiacas illum fuperare fagittas
Et volucres credas vincere pofle leves.
Romanis, rerum Dominis, venatio forfan
Perplacuit : fimilem fecula noftra vident.
Ad Jujium, Paulina fchola moderatorem^
QUI linguas teneras novarefingis
^ Quadam dexteritate, nec ruinam
Mufarum pateris nitentium ullam,
Tu nunc, Jufte, mcum manu benig;na
Carmen fufcipe, leftitaque pridem
Confcriptum mQnitore praepotente
Phcebo, cujus amor mihi indies fic
Crefcit, confpicuos ferens ab alto
Coelo tot radios, quot ha^c arundo
Iftis nunc facile illinire chartis
Certe nulla poteft ; lubens patroni
At magni imperium fequetur omne,
Viriutefque tuas ad aftra tollet
Fag. ip. 'Comptis hendecafyllabis • Phaleucl,
Quos Paulo chorus ille confecratus
Laudem concinet in tuam canorus.
. Columna in IJidis vadoy it Nicolao Cratzero Mathematico eredla.
[ Armoreas cantat celeberrima fama columnas,
Quas claris ftatuit maxima Roma viris.
Nec
M^
ENCOMIA ILLUSTR. VIROlt. p$
]Nec miaus infignem cantabit fama columnam»
Cratzeri artifices quani ftatuere manus.
lCandida Zcxliacus circpndat pirculus apte
Marmora, qux vario piAa colore nitent.
Fulgidus aurlcomo quum fplendet lumine Titao,
Umbriferis fpatiis tempora ce^ta doQet.
Qaum nitidis fulget Plioebe redimita coronis» '
Horarum numcros linea tinda notat.
Prxterea variis infcripta columna figuris
Aflrorum motus ingeniofa refert.
pujus ab exeniplo, dodlorum turba columoas
Erexit rara fedulitate nova$«
y^d N. Jonum*
ILluftris vcteres notae poetas
Tu vcrfas, ftudiofe Jone, dextra
Noftro confilia : precor recepta
Ut provincia nunc tuo labori
Frudlus accumulet, favente Mufky
Amplos. Dimidium quidem negoti
Eft rcfte incipere : exitus probabit
Diftorum niveus fidem meorum.
Durum priQcipium : fed hoc voluptas
Mollit blandula. Scire quae fit ifta
Vis ^ Audi. Refonos colit poeta3
Quifquis judicio valet prpfundq.
Ille autem poterit volare certis
Fennis per varias vices, & atris
Lucentem tenebris opem. refcrre- '^** *°*
Hinc tutus poterit genpfque quodvjs '
Doftrinae melioris ore terfo
brbi pandere, & Aonas forores
Sacris montibus eyocare, cum queis
Aut molieis elegos amator ardens
Totus confonet, aut cruenta grandi
Cantet bella virum tuba, Deorum
Laudem aut hymnifonis modis fupremam
YA fulgentia ad aftra transfiguret.
Me fic magna loqui putes, modo adfi^
Viva induftria, men^ & incalefcens.
Maturas fegetes tui laboris
$ixa6li pretium feres perenn^.
Laus Macrinu
D Arbitus argutis Macrini perfonat odis,
-P Quas yel Picrides concinuifTe yelint.
" ' ' Com/>aratw,
9« J. LELANDI ANTIQUARII
Comparatio^ in ghriam Henrici oOdvi Regis poieniif.
QUantum puniceis novo rofetis
^Cedunt vere fals rubeta fpinis :
Quantum lilio amoenioris horti
Gcmmse omnes alise nitore cedunt :
I Quantum cetera punicis decoro
« Malis poma qtiidem rubore cednnt ••
Quantum coniferis breves myricas ^
Concedunt quoque gloria cupreflis :
Quantum ftelligero reprefli tellus
Coelo mole fua & nigrore cedit :
Tantum omnes alii celebritate,
Fama, nomine, gloriaque vera
(Ut mittam ingenii valentioris
Lumen, fiumina, fulmen, atque vires
Rari judicii tui perennes)
fkf.»i» Concedunt tibi Principes fereniy
Henrice, 6 patriae tuas columna
Talis, qualis erat celebris illa
Olim quam extulit Hercules triumphans»
yid Mufas*
^ Onis quae montibus aflbletis
Lufitare, & virgineam choream
Ducere, infertii manibus, forores,
Carmine dulci^
Ferte vires, atque lyram canoram
Confonis hic verficulis, poctae
Cognito gratiflima dona veftro,
Ferte, forores.
Omnis arbor parturiens odoris
Floribus, fpirante Favonio tam
MoUiter, mentem ad numeros canoros
IUicit almam.
Afperae brumae impatiens hirundo
Tefta (nidos intepidos quidem illos)
Jam relinquens penna a^ili ferenas
Verberat auras.
Sepibus lactae volucres amcenis
Dulce cantillant, refonantque claris
Vocibus pulfata celebriori
^thera canta.
Si lyram Mufac faciles rogatam.
Hic novo vati dederitis, aptis
Laudibus divina canet benignus
Numina veftra.
N
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR/ \^i
Ai Francifcum Poinuth, equitem undequaque clarijfmum.
CIC, Francifce, tuis cliorus canentis
^ Phoebi laudibus infonat, decora
Ut fe quifque putet facri tulifle
Vatis nomina, gloriamque, & una Pa^. a»«
Ornamentum hederae fequacis almum,
Si te carmine laudet, ornet, eficrt :
Quem Mufae, Charites, Venus, lepofque
Toliunt unanimes ad aftra celfa.
Quare nunc mea candidum Thalia
Perruafit mihi calculum inferendum*
Quo dotes celebrem tuas benignus :
Gaudes qui rigidos & inter hofles
Blando Pegafides finu fovere ;
Contendifque tuis dare id Britanms,
Prifcis quod dedit inclytus Latinis
MaBcenas, ftudiofus & Maronis
£t Flacci lyrici illius poetas.
Judicium de Brixio 6 Moro*
DRixias eft nivei candoris plenus, & iile
^ Judicii veri libera verba ferit.
Brixius aequavit mellito carmine Morum,
Clarior ingenii nomine Morus erat.
Ad Ephoebum.
VTAftus oportunum tempus, formofe falutem
^^ Lelandus multam mittit Ephoebe tibi.
Nec modo contentus folam mififfe falutem,
Dona etiam ftudiis mittit & apta tuis :
Nempe hoc reticulum, nervofo ftamine tenfum,
Biflenas numero Sequanicafque pilas.
Tu, fcio, gaudebis collato munere parvo,
Ac fi mififlem gemmea dona tibi.
Nec fine cauffa equidem, fi tandem judico refte,
Refpondent annis munera noftra tuis. .
Ad Briennum Tuccam^ Equitem.
TTIrgilii carmen quod non violaverit ignis,
Tucca dedit : tu das Bacchica ferta mihi.
Quilibet e dodlis verfus fervaret ab igne, Pag. »3,
Principis eft hederam fed tribuiffe viri.
Quanto privatus minor exftat principe, tanto
Major Romano, Tucca Britannus erit.
Sciurus Chryjidis.
TjAftas dum coryli colit vibranteis
" Rufus teftigeram nucem fciurus,
ToM. V. N Hamis
98 J. LELANDI ANTIQJJARII
Hamis prandiolum rotans aduncis,
Aures laetus & arrigens acutum,
Ereftufque fedens ftatim reduxit
Et caudam ad tremulum caput pilofam,
Naturae referens fuae latentem I
Certe nefcio quam potentiam ; unde |
Et nomen proprium inditum eleganter.
lllic fcilicet oriens Pelafgo e |
Fonte, & iignificanter undecunque : 1
Hinc exercet acutulos ^eceptis
Teftis denticulos, opufque fervet : |
Fragmenta undique decidunt refrafta,
. Teftarum & cumulus cito fit ingens. . ,
Elugent fua prafmia haec puelli '
Sic fublata quidem, frequenter idque,
Tunc vifcum & pedicas, crucem tyranno I
Immiti, unanimes minantur omnes.
Felix ille tamen fame repulfa
Maturas coryli nuces recondit I
Cautus contiauo horreis in ipfis : 1
lllic aKbor ubi incavata proftat,
Securofque thoros fuis alumnis
Mufco luxuriante praeparavit^
Libertatis erat fciurus ifte
Cultor perpetuus: fed (heu !) puellus
Unus, fraudibus ufus (heu !) malignis,
Tam gratae invidet illius quieti.
Hic vero nemus omne curiofus
Colluftraverat, & dolo afluetus
Compegit remoras, quibus mifelli
Fag. B6, Vel collum implicet, aut pedes catenet.
Ignarus Liquei fciurus atri,
Praedatum egreditur vagus per umbras
Optatas, coryleta qua virefcunt
Et fruftus reparant fuos abunde.
Nec quicquam limet : interim impcditus
Et multum fubito malo gravatus,
Perfentit pedlcae fubefle fraudes,
• Contendit miferis nxodis retorta
Vi difTolvere vincla, ibi tumultu
At nil proficit, ar6^iufque tandem
Irretitus 8c involutus omnem
^ Servus fpem projicit, doloque cedit.
Praeftruftor videt, advcnitque laetus,
Et vinclis cito prsdulam folutis
Capix colla ferae premit catena.
Hlac
ENCPMIA ILLUSTR. VIROR. 99
Hlnc prudens aDimalcuIo puellus
Tam moUi & lepido potitus, urbem
Turritam repetit, fui & patroni
Haec munufcula deferens amicae,
Formofam Venerem falutat ore.
Tunc illa, officii memor, puellum
Laudatum aureolo venufla donat.
Chryfis bella fuis videns parata
Dona hasc deliciis, comit fovetque,
Cicurat quoque dextera fciurum
Molli, ac ambrofios cibos miniftrat.
Nunc coUum illius aurea catena
Cingit, longius ille ne vagetur.
Sic qui frondicola effe totus olim
AfFuevit, facile hac domefticus iit.
£t non illepidos movere lufus
Doftus, tum Dominas fuse pkcere :
Cujus tam bene cognitam ille frontem
Obfervator habet, nuces amarx
Quam fufcas coryli : nigros ocellos
Obfervat Dominae, indices doloris f^g*%5i
Atri, laetitiaeve : quos folo ipfo
Fixos quum videt, 6 quot ille trifteis
Tum curas fimulat ? feverus aures
Demittit teneras, gemenfque moefta
Claudit lumina, velat omne panfa
Cauda corpus, & algida recumbit
Tcrra, triftitiam docente vultu.
At quum Chryfidis aureae micantes
Cernit clare ocuios, redit lubenter
Ad lufus veteres, & ad cachinnos : •
Fulgentis Dominae finum tepentem
Scandens, la^eolas premit papillas.
Atque ut Chaoniac folent columbae,
Jungit molliculis labella labris.
Nunc tundit pedibus ferox protervis
Peftus marmoreum fuae Dianas.
Iras & fimulat graves receptas :
Nunc & depofitis minis ferenus
Fingit ludicra blandulus faceta,
Notum praemiolum petens nucellae.
In reditum Richardi Pacai, ufriu/que lingua
ornamenti clarijf,
3AM fofpes rediit nofter ab inclytis
Pacaeus Venetis, Aonidum decus.
too J. LELANDI ANTIQUARIL
Et fecutn in patriam lumina rettulit,
Aut (verum ut fatear) numina reaius,
Ecquis lucidulis candidus unio
Conchis innitet;? Ecquis mihi fulgidus
Ramus concrepitat frondibus aureis ?
Cum quo pe^oris ingentia gaudia
Plaudentis cclebrcm ? Quae mihi confonae
Mufae clara ferent carmina, queis ego
Pacaeo reduci gratuler intime ?
Quem abfentem miferis vocibus ambiit
, Doftorum chorus, O fidera conquerens
Pag. i5. Vel crudelia. Quem fplendidus infuper
Nympharum numerus notus Apollini
Abfentem indoluit mirificis modis.
Quem falvum ac reducem vifere geflriens
Grex natus ftudiis, plaufibus aflbnat.
Quem Mufae reducem denique fplendidae
Vin6taB purpureis tempora floribus,
Certant carminibus vel ter ovantibus '
Ad cceli nitidi tollere culmina.
Injiatuam Joannis Coleti, fani Paulini Decani.
TT Loquio juvenes ubi Lillius ille polivit,
■*-' In ftatua fpiras, magne Colete, tua.
Quara ii Praxiteles fcciffet magnus & ille,
' Forfitan acquafilet, non fuperafiet opus.
Hac falva ftatua, divini forma Coleti
Temporibus longis non peritura manet.
Ad Joannem Diconum.
"CXimius noftri cultor, Dicone, fuifti
'*-' Nominis, eXimius cultor & ipfe tui,
Saepe tibi nugas noftras rccitare folebam,
Saepe mihi nugas tu recitare tuas.
Pofteritas igitur merito teftabitur. ipfa,
Numen amicitiae nos coluifie piumu
Jd Cyignum.
CYgne, coronafti viridi mea tempora citTo,
Et mea fuixt hederae munera, Cygne, tibi.
Crefcite felices hederae, felicia vatum
Fraemia, non ullo deperitura die.
j^d Thom tm Milonem,
T^Tcerer a cunftis merito ingratiflSmus effe,
^ Si non laudaret te mea Mufa, Milo.
Tu me vel teneris annis utroque parente
Orbum accepifti, vel pietate mera.
Tu
ENCQMIA ILLUSTR. VIROR. loi
Tu me informandum ftudiis melioribus ufque ' Pag. %r^
Curafti : inftruftor Lillius ille fuit.
Cujus ab induftri cura didiccre Britanni,
Facunde pubes ingeniofa loqui,
Tu me Socraticos juvenem poft inter alumnos
Qua nitet eximie Granta beata, locas.
Deinde etiam Ifiacam petii feliciter urbem^
Exftinfto Iceno Principe morte meo.
Poftremo Henrici regis milii gratia multum
Profuit oftavi, munificaeque manus.
Hinc mihi fa£la domus ftudiofa Lutetia, ad unguem
Doftos qua colui fedulus urbe viros :
Budaeum, Fabrum, Paulnm iEmiliumque, Ruelinmqaet
^teirnis plane nomina digna cedris.
Pro quibus 6 meritis ceflabit fundere fummo
Lucifer ante fuum clarus ab axe jubar,
Impiger & fluftus odio delphinus habebit,
iEquoreafque ferox urfus amabit aquas,
Quam, Milo chare, tuum labatur peftore noftro
Nomen, quod pietas perfovet ipfa finu.
jid Petrum Vannum.
T Audafti tenuem, doftiflime Petre, Camoenam
^ Qua cecini Tuccae nomina clara mei.
Ipfe tuas mentis niveum laudabo viciffim
Candorem, fimili non ratione tamen.
Nam tuus ille meas candor decus addere Mu&^
Candori poterit nil mea Mufa tuo.
Gratulatio ad amicum pro munere.
^Emporibus duris quod certe defuit aurum,
-*- A famulo accepi, munera grata, tuo.
Quid tibi nunc redd^m tali pro munere munus, •
Mittere quum tenuis fors mea, magna vetet ?
Si praeftare novem quicquam per carmina Mufas
Poflint, & fi quid fautor Apollo meus,
Deferet ante fuas fylvas philomela canora,
Quam non oflicii fim memor ipfe tui.
Jd Gonellum, ut urbem relinquat. Pt j. »8.
' U R tanto ftudio colas celebris
Londini Aonie improbos Gonelle
Luxus, non video ; quibus fovetur
Corpus molliculum, ingeni impotenter
Cura pofthabita facri : vei jllos
Cur vanos ftrepitus ames fuperbae
Urbis> multiloquus licct popellus
7, *v.
C
loz J. LELANDI ANTIQUARII
Te monftret digito, quod inter ipfos
Doftos doftus & ipfe confequaris
Lingux delldas meras Latinae.
Averte auriculas tuas ab illo
Plebis judicio levi frequenter.
Si laudis folidae petis coronamy
Secefliis pete, conferent & iiJi
Flores ad c.umulum venuftiores.
JEAes ergo age civicas relinque,
Nam, me judice, non videtur ille
Dignis fat propriae modis ftudere
Vitae, qui genium fuum per urbis
Ceflator medias fovet popinas :
Quin ultro ingenium colit qui amoenum
Intento ftudio Sc qui Jem perenni.
Hic forfan videor tibi moleftus,
Dum totus cano cantilenam eandem :
Certe candor, amor movent jubentque,
Ac nunc ultra etiam imperant, ut audax
Scribam, fuftineamque conftitutam
Cauflam, fed ratione quadam honefta
Hac, ut pervehemens velim videri
Orator potius tibi, imperator
Quam fubdurus ego. Satis voluntas
Eft autem tua cognita, atlaboro
Currenti ftimulum addere impetentem.
Sic villam repetas tuam beatus,
Commiflamaue tibi facro patrono.
JPag. ip. Defendas querulos pius clicntes.
Te Grantania praedicabit illa,
Qua floret Schola maxime diferta,
Linguas & gloriola utriufque pollens.
Venatoria te ftatim obviifque
Gens amplexibus advolans fovebit
Vivum, tum reducem fibi valentemque
Hinc inde accipient : libenter ergo
Seceflum celebra, relinque & urbem.
^fale carmen Borbonii.
■^Alia Barbonius modulatur carmina vates,
Qualia quum moritur, concinit albus olor.
In effigiem D, Hieronymi.
|Ive tuos cerno quoties Hieronyme vultus,
Scripturae toties ardeo amore facrae.
y^d ie^orcm de Cyngi querela.
^AlIadias mifere facundus Cygnus Athena»
Ingeniis queritur non fuperefle bonis.
nr^
D'
Quid
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. 103
Quid Pandiooiae jam funt nifi nomen Athcnse *
Carminibus cecinit Nafo poeta fuis.
Sed cur fic queritur ? florebunt femper Atheaae,
Atticus aeterno perfluet ore Tepos.
Urbes ut pereant, facundia nulla peribit ;
Gloria virtutis non moritura viret.
Naturae vitio fons areat unus Sc altcr
Non exfpeftatus tertlus ecce fluit.
Ingenii Eloquiique vices commutat & ipfa,
Sic tamcn ut reparet femen utrique bonum.
Urbis Athenarum monumenta illuftria mnltum
Sufpicio, vcneror, percolo, laudo, cano.
Nomen Athenarum mihi non bene tinnit ad aurem
Nudum ; Granta quidem perfonat ufque mea,
Illam barbaries Scythicis foedavit ab oris
Urbem, progenies & truculenta, Getae.
Hanc Sigbcrtus apex regni, & Burgnndio felix, Pag. 3<>.
Certabant ftudiis condecorare facris.
Vicus (& exiguus tantum) male teftus & ille, /
Antiquae famae perdidit omne decus.
Cognitione trium linguarum Granta corufcat,
Attici & eloquii fulmine prseftat acri.
Quam juvat ingenuae nutricis dicere laudes !
Parta per illam fi nunc mea fama nitet !
Tempora deducant longam felicia vitam,
Laudibus aflurgam, Granta ferena, tuis.
j^d Brienum Tuccam^ in frontifpicio Procopii^
SI quid in humanis fit rebus, reddere poflit
Quod nos prudentes, multifciofque viros :
Si quid fit vitae quod profit, & undique mentem
Moribus informet terque quaterque bonis :
Hiftoria hoc praeftat, Tucca ornatiffime, cujus
Nulla tibi laudes dicere Mufapoteft.
- Accipies igitur quem mitto fronte ferena
Hunc Procopum, ftudiis munera digna luis.
j^d Thomam Sulmonem, Henrico oBavo, JngUa
Regiy ab Epiftdis Gallicis!
^TTU mihi doftrinam tribuis laudemque diferti,
-*- Et celebras longo nomen honorc meum.
Non ego, mi Sulmo, tali me dignor honore,
Laurea nominibus convenit ifta tuis. ^
In natalem diem,
'T* Empora Pierides rofeis vincite corollis,
-*- Coafona Caftaliae fila movete lyrae.
H«c
104 . J, LELANDI AMTIQUARII
Haec eft fefta dies, qna primum vidimus illa
Sideribus pi£):i lumina clara poli.
Haec lux alma quater fenis natalibus Idus
Septembris reparac : tempora Iseta quidem,
Patg. 31. Atque mihi certe niveo iignanda lapillo,
OfEcii ut videar commeminifle mei.
Sic mihi Neftoreos concedat Juppiter annos,
£t det tranquilia profperitate frui.
Deliciis nec enim ftatuo hic extenderc vitam^
Otia vel rebus pigra fovere malis.
Hoc tantum cupio, ftudiis prodefle politis,
Laudibus & patrise crefcere certo meae.
Nobilis illa fuit, fed tantum hoc defuit unum>
Scriptores memores^ pofteritatis amor.
Vos antiquarum rerum (mea cura) Britanni,
Sollicita excutitis qui monumenta fide»
Exferite 6 calamos, exempla oftendite dara»
Patria ut eniteat, pifta colore fuo.
Ad Laur: Sparchfordum.
C I fortuna potens meis faveret
^ Votis, prsemia peftore allubente
Donarem aurea : fed mihi volenti
Haec fors invida quum neget^ retortam
Oftentans faciem, boni feres nunc
Parvum carmina munus ifta. Tantum
EfFufos numeros fmit feverum
Hoc tempus dare, quos tuus bepignus
Certe pofcit amor. Manet repoflum
Namque imis penetralibus cenacis
Conftantifque animi, quibus beafti
Me pridem ofHciis domi tuae, quum
Smithum, delicias meas, venirem
Vifurus : poteram & lubenter illic
Tecum perpetuos dies manere.
Nymphis non Helicon facris videtur
Fons nunc gratior,. ilfa quam tua iftinc
Vifa eft villa mihi, nitens ferenum
Paflim floribus & fitu tam amoeno.
Supplex comprecor ut lUis amicis
Serves, atque tibi valens (paratum
?ag. 3». Mufis hofpitium) bonis ad annos
Ilios centuplices : gravis nec unquam
Vitae taedia fentias amara
Mi Sparcforde, vel horridum ruentis
Fortunae illius impetus feroces.
In
ENCOMIA ILLUSTR. VIROE. ioj
In effigiem Fortuna navigantis^
VjAvigat aequoLeo Fortuha in gurgite pifla^.
^^ Qualis Apellasis eft Venus in tabulis.
Lubrica dat puppim lunatus corpora deiphin^
Coeruleas fulcans impete ventris aquas.
Dat tcnuis fyndon curva? quoque vcla carinae,
Quam tenet in liivea fplendida viigo manu,
Quatuor horrifono fpirantes turbine venti
Difteodant pleno flamine vela fimul.
I nunc, & dubites tecum, Fortuna proterva
Cur UDaoequeat fede maaere diu.
AdGuliebnumy Cunt^ri JiUunu
TjErculis aBtcrni celebraat praeconia vates,
" Vidlor quod Cacum prefferat ilfe trucew,
Cecropius famaB tuKt indyta prasmfa Thefcug^
Qui faevum rigido contudit enfe Sc^nin. ^
Nec minor ipfius crudelem fama latronem
Quod Scyron ad Stygias miferit ultor aquas.
Si tanta Alcidis debetur gloria fafto,
Si tanta iEgiden gloria jure maoet :
Quanta tuis merlto accedent encomia fa^lis,
Quo duce piratae, vifta caterva, jacent ?
Quos neque Turc.irum potuit convincere princeps,
Armiferifve Rhodos infula clara viris. I
Quos neque vitiferae potuerunt agmina Cretae !
Viacere, quos Veneti nec potiiere duces.
Mafte animo, & monftris fac talibus aequora purges,
Guntere, armifoni cura decufque Dei.
Ai Thomam Vohtefegum^ Archiepifcopum Ifurocanum, pa*. ^.
CIC tuus iHcnricus, regumqui gloria florens,
^ Perpetuo ftudio te colat, ornet, amet :
Sic pia coDjungat proceres coocordia magnos,
Ut jufto belli fulmine Turca ruat :
Sic vaftas operum taatorum dcnique moles
Abfolvas, fummo templa dicata Dco. ^
Bis bonu^ q K felixque mihi : tutela Camcpnai
DioSris mcrito, prasfidiutpque meae.
M Nicolaum Odouallum.
^Douallc, novem cpmes fororum,
Do£)as peftore litteras benigno
Qui totus dcamas, finiftra plane
Moeftus fidera nunc vocare poffum,
QuoB tc tam niveum mihi fodalem,
Quae te tam veterem intimumque amicum
VoL. V. O Fata
lo6 J. LELANDI ANTIQUARIl
Fato non placido mihi abftulerc,
j Tranflatum ad rigidos quideqi Brlgantes,
' Quo vix crediderim migrade Mpfas.
Nam Mavors ibi regnat, ac cruento^
Exercet gladios, premcns fubindc
8cottos, 8c valida mani; Britanoos.
Quid Mufis ihodp Marte cum furenti i n
At fi fata negant, tuos pi^nates
Ut dulces repetas, precor difcrto
Te Scptentrio barbarus patrono
Linguis floreat undecunque doftis.
In naumachiam, a Gulielmo Guntero in mari Gallico commijpin^*
rj^Ulmineo hofliiem premeret quum Marte paripau)
'*' Gunteru^, tumido viftor in orbe potens,
Occuluic pat^r Oceanus fua cana timore
Tempora, qua vitrei gurgitis ima latcDt,
W' |4f CocFuleifqtie fuum caput ocyus abdidit undis
Neptunus, falfas rex flupefa£tus aquae.
Qui ferrugineos alga praecingere crines
Aflblet, attonitus Glaucus in antra ruit.
Quique capiflrati delphiai curva Palaemoa
Terga prcmit, fcopulis condidit ora cavis.
Ned miqus horrifono Triton qui perfonat aere,
Mcrfit praecipiti corpora vafta fuga.
Omnes nam tpnitru pavefafli, & fulmine muUo
Tormentorum, animos vix habuere fuos.
Iratumque Jovem e coplo venifle putabant,
Ut fratrem e refluis pellcret ultor aquis^
At quum depofito laetpi^ Pasana furore,
Viftor 16 ingcminans, concinuiflet lo ;
pt fpoliis captis, hoftiii & nave rcfrafta,
Magnanimum felix exhibuiflet opus ;
^quoreus fenfim princeps caput extulit undis,
Lumine colluftrans fpumea regna vago.
Qui poftquam chari cognoverat bofpitis ora
Guntcri, eminuit totus ab amne Deus :
Conchifonumeue fuum ex urTdis Tritona vocavit,
Ut canpret forti prcelia fa£la manu.
Jlle patris properans audita voce, marinis
Undis exfiliit, claflica bella canens.
Tum virides toto vidi0es aequore Nymphas,
Doridaquc in numerum difpofuiflc pedes.
Quarum & ad exemplar; tunc turba Britanna recurvo
Littorc gaudebat ducere tota choros.
fiXc^nG. revertentpm laetis compleftitur ulnis
Yi^oirem cantum, praefidiumque Qiaris.
ENGOMIA ILLUSTR. VIROiBL,' , lOjf
Ad Joannem Barretum Jurijperittmu
SIC tua Budaei divioa volumina magai
Saepe manus verfet^ verfet & Alceati.
6ic tua foUicitos facundia rara clientes
Sublevet, & medio ftet tua caufla foro»
iPerlege qusjefo meas, Barrete, Epigrammata nugaS| t^- %%%
Ceoforem quoniam te ftatuere funm. '
Ad Briennm Tuccam^ equitem. >
li^Agnus Alexander fertur praeclara poetis
^^ Grandifonis larga dona dedifle manu :
Sed nec Tucca tulit meus ulla minoraj PhiUppos
Qui totidem, quot nos carmina lasta dedit.
Pierides tahto patrono aflurgite veftro,
-^lquat Alcxandrum munere Tucca fuo*
jd D. ^ietem.
SAlve laeta Quies, venlfti fidere faufto
Ut vatem invifas Dia ferena tuum i
Te rogo per Phoebum mihi dicas perque fororeSi
Tam longae fuerit quae tibi eaufla morac.
An te detinuit vates Hiefonymus, an te
Heflus, an Urfinus, Borbotiiufve meus i
Doftorum certe quifquis fuit ille virorum,
Felicem multis credo fuifle modis.
£rgo velis mecum longos habitare per annos,
£t mea Mufa tuum nomen ad aftra feret.
Jdjrturium Arcium,n6biliJJ..Eqnife7rt.
VEnit fama mihi frequens ad aures, ■' ' ^*
Quas te magniloquo ore prsedicabat
Doftriwe eximiuhi poUtioris
Cultorem, obtigerat mihi priufquam
Tecum notitia ulla luculcnta ; T-^'^
Quam me confiteor bono meo amplo
Ard hfc omnibus erudite veram : j
Inveriifle modis. Memor ferena • ^-,"
Frontis, qua me ita candidus beafti . 3
Vel tum quum Domino tuo meoqu#
Laeta porrigerem manu Libellum ;
Ut certe mihi vifus inde fautor
Virtutis celeberrimus vcnuftar.
Quare nunc calamo tibi volucri » ^
Naftus temporis otium quieti, *^
Has tranfmittere litteris parabam
Crates, ile beneficium putares
Ingratp^ immemorivf^contuliiTe»
O H M
D'ff
D'
idS - J. LELANDI, ANTIQUARH
AdMufaSy ut Mariam, Henr. O^.^liam^invifanf^
XpAuftU nunc avibus notem fororeS'
■*• Sumptis orgaoolis decenter ite
Ad divam Mariam, dect» Briianm
Rarum Trojugenas : bonas rt>lit quar
Multnm peftore litteras bcnigno :
Late & confpicuis nttet per orbem
Quae virtutibus optimis ferena.
Refta pergite, cura ooftra, Nymphaf
Ad NymphanxfacUes, &c ora laetu
Lstas folvite vocibus canoris.
AdMeliitum.
jius es hoc dulct Mdliti (lomine, fic fanr^
QjKe fcribis, quovis mellea melle magls.
Ad Sodolphum Boureiim.
^UM certas animo crefcentem orodre poetan»y
Candidulo ne^eiis florida ferta mihi,
.Munera pro teoui fortuna maxima prasbes^
Ut doceas Mufis quae tribuenda bonis.
Talibus ofHcits ego motus> arundine fumpta
Imparibus cupianeftere verba fonis.
Sed dare }am aumeros paucos tibi-, dofle Rodelphe^
£ft aquubm vaftis fundere gurgitibns.
In effigiem Nymphit,
^Xercet digitos Veneta teftudine Nympha,
Puniceiis radius cujus in ote nitet.
JHigt n« Aurea & hanc gracilenu commendat corpore vcftis^
Ac lepidum cingens pluma fuperba capiit.
Cetera quid narrem ? narrabo pingere Apellis
Artifices talem vix potuifle manus.
Jd Richsrdim Tomicfnem.
U T mbc deftituet Clarius, Glariique for6res,
Aut, Tomio, in noftro carmine primus erisi
Nam quamvis folido multos compleftar amore,
Peftoris ipfe tamen maxima cura mei.
Nota fatis cauffa feft, (ncc enim raanifefta ncgabo)r
Me quoniam fumme dUigis atque coUs.
O ! mihi fi linguaK centum finr, oraquecentum,
Crefceret ki laudes tuRC mea Mufa tuas. -
Deftituof : tenuis «erte» facundla noftra :
Quanta tamen quanta eft, ferviet iUa tibi.
Cratulatio in redltum Thoma Lupfeti^
''Eniffi incolumis jam mihi reddite
Lupfete ? & Veaetum- Uoquere flaridos
E^
A^
V^
ENCOMTA ILLUSTR. VIROR- 709
Vis campos, ftu^iis mote Britannicis,
Quae fic auxilium concupiunt tuum ?
Venifti ut veteres fofpes amiculos
Nanc tandem recolas ? 6 ! niveam mihi
Lucem, quse potuit.te modo reddere i
Optatum toties follicita prece,
Haec feftis radians frondibus eft dies,
£t fertis mihi fignanda recentibus :
Hsec votiva dies, hxc' mihi calculo
Ornanda eft niveo : quas fimul expulic
Curas e tremulo peftore lugubreis,
£t te delicium reddit amabile.
Non certe lyrico lauriger ille erat
Flacco Virgilius gratior, Atticis
Poft longum rediens tempus ab imimisf,
Quam Ltipfete mihi tu modo reddite :
Quem longum cupiens cemere fsepius
Laflabam Superos vocibus afperis. Pa^. |f ,
Pofteritatis amor dubius.
pOfteritatis jamor mihi perblanditur, & ultro
^ Promittit libris fecula multa meis-
At non tam facile eft oculato imponere, nofco •
Quam non fim tali dignus honore frui.
Grsecta magniloquos vates defiderat ipfa,
.Roma fuos etiam difperiifTe dolet.
£xemplis quum fim claris edoflus ab iftis,
Qui fperem Miifas vivere pofle meas ?
Certe mi fat erit prsefenti fcribere feclo,
Auribus & patrise complacuiflfe meae.
Jd Carolum Blondum, Guil, Blondijilium.
Arvum candidule en tibi libellum
Dono Carole mittimus, quem Homero
Magno Thefpiadum facer fororum
Ut vero tribuit chorus parenti.
Tu munus fpecie licet pufillum
Ne fpemas taioiea. Indicus lapillus
Sa?pe eft vel Pariis prior cohimnis*
Ne fpemas Latiae lyrsemoventem
Grsecum ftamina fuaviora Homerum.
Nam Mufa illecebras habet LatiQa^
Quae faepe Aonios tenent poetas.
Epithalamium Jo, Clementis medici, if M^rgafef^*
Ufae purpureis novem revinftae
Sertis^ fitmc Helicone cur reii<5lo
Huc .
p
M"
H
j\9 ' J. LELANDI ANTlQUA&il
Huc tendant, lepidos modos caneotes :
Cur junflis manibus levem choream
Tam praeter folitum coiant, renufta
fl^ 3f* Dic qusefo foror 6 mihi Thalia.
Thalia.
[^C lux, quas rofea lampade partdituf^
Clementi niveam jungit amiculam^
Et dat conjugii iidere faultulo
Pulchri primitias facras,
Graecis litteruli^ vir nitet «fndique,
Conjunx eloquio praenitet Italo,
Hinc feftus properat Pieridum chorua^ ^
Ut dulces decorent thoros.
Euphrofyne.
OPIendidam lucem celebremus ergo,»
*^ Scdula cura piveas fprores :
Ilitas dextris faculas tenentes
Sulphure vivo. . 'j
Virgiries & nunc alacres amoenae
Incolas Cyrcbac comitcmnr almas,
Vocibus belle refonis canentes
Carmina laeta.
Aglaia. ^
XJ UC Hymenaee Veni, crocea redimit^ tia^
•*^ Et grato feveas ignibus ore novi».
Lucida felici veniat fax omine quxfb,
AflTuetafque preces dic Hymenaee tuas.
Candida nim do6lo Clementi jungitur uxor^
' Margaris, infigni virgo decore nitens.
Ai Brienum Tuccam^ equitem.
'^Ucca tibi mitto cliartacea munera vatcs,-
-^ Non eft {ors Muiis amplior ulla meis.
Ad Andream Smytbttm.-
iUid verbis referam jam. tibi plaribus ^ "*
•v Quam fit re* gravis (ah !) te fine vivere ?
Fag. Aio-' Cum quo faepe fui' peftoris intima
Arcani folitus pandere, & ad lyram
Argutis refonam dtikia vocibus
Felix aflidue fingere carmina.
Cum qno fum folitus prata nitentla
Gemmis vifere tam verficoloribus.
Quod tantum nifi me pelleret invida'
Per iluAus miferum fors ma!e concito^
Tecvm
Q.
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR- tn
Tecum perpetno vivcrc naoUiter
<^am Jsetus poteram ! meque beatulum
Te femper focio credere candido !
Non auri ftudium, vel facei' ambitus,
Non quicquid gcemio fertilius folum
Producit, folidam fic alio mihi
Mentem dillraheret, quia libi jungercm
Me totum faciii. At ntific prohibet mea
Quum me fors miferum longius afpera,
Te praefente frui, judico proximum,
-Crebris litterulis damnji rependere.
,Sic prasfens animus me comitem tibi
Abfeati niveo junget amiculOp
Laus Rofa^ a comparatione,
T Entula coniferae quantum viburna cuprefli
•" Vincunt, & falicem vincit oliva ferax s
Degeneres fruftus, acida, & fylveftria poma,
Punica utjeviocunt maladecore fuo:
Quantum vere oovo fuperat formofior hortu^
Herbifera montes fertilitate rndes :
Tantum crediderim cunftos fuperare nitore
Florcs pjuniceani (Cyprica dona) rofam.
j^d Briennum Tuccam,
TU mihi, tu fulvum magnl das pignus amori|
Aurum mnnifica> fplendide Tucca, manu.
]En ego pauca tibi parca do carmina dextra^
Sic me pro magnis parva dedifle putes.
Quod mihi Tpcca dabas nupcr, jam fugit & aturum^ Wa%» 4t*
Tam bcne non loculus quam caput ipfe tenet,
Sit fors faufta mes Mufas, tua, candide Tqcca^
Aurea carmitiibus vicero dona mcis>
Jd Jo. Clericum, Epif, Badunicum^
/^Lerice, facundos inter numerande patronos,
Qui jus Caefarcum & Pontificale colunt :
Te mea Mufa ftudet modulis laudare canoris,
Sit quamvis impar laudibus illa tuis.
6at fcio ParrhifiQs tua dicere faAa foler^j
£t tua Romano gloria nota foro.
^ec te fan^arum fludiofa Bononia leguiQ
Definit emeritis irradiarp notis.
Quid referam, quibus ipfe modis utranque MiQejrvam
Exorncs^ ? doftos qua ratione virqs ?
Pontificcs claros Badunum reddidit oiim,
yrbeo} mvLC claram ciarior if fe faci$«
Pi%at
U2 J. LELANDI ANTIQJJARII
Diligat illa fuum paftoretn, paftor & urbem,
Ingenii dotes ut mea Mufa tai.
Ad R» Craifordum.
Tr\UM me SequaDicus choru« benigne,
• -'^ Craiforde, iilecebris tenct quibufdam
Linguarum, & folidae eruditionis,
Tu vel totus obambulas beatus
Aulae inter celebres viros Britannse,
Et vultu frueris ferenxori
Ter felix Domini tui meique.
Quam non ipfetamen tibi fecundaoi
Fortunam invideo : mihi viciffim
Nunc in re tenui artium bonarum
Non plane tenues macrofve fruftus
Contingat modo ftrenue parare,
Autiquam ac nitidam eloquentiamque
Inftaurare, meo favente Phoebo.
p ^^ Jd Cygnum de Thoma Linacro,
TE fsepe audivi quaerentcm Graeca Latine
Cujus adoptaret Pieris ore loquK
Certior ut fieres fuper hac re, nuper adibam
Pleftrigernm Phoebum, Thcfpiadafque Deas.
Ipfe mihi Phoebus Liiiacrum, Linacrumque forores^
Totaque Caftalii turba dtferta chori
Dixerunt uno confeofu^ verba Latina
Effe illum vellent cujus in ore loqui.
G
Laus Borhnii Vandoperanu
I Mia Borbonium celebrat facunda poetam,
Cujus ne6lareum fpirat ab ore melos.
Non fum Borbonio par verfibus^ attamen olim
Cantabit Mufas terra Britaona meas.
Solfequium,
O Urgeret E6o nitklus quum Phoebus ab orbe,
^ Surrexi, vultus exferuique meos.
Occiduas fed quum feflus pertingeret undas,
Velavi rutilis ora veniTfta comis.
Solus amatores inter mihi perplacet omnes
PhoebuSy 16 coeli deliciumque foli.
Hinc ego demonftror digito formofa per hortos,
Nomine vulgari Solfequiumque vocor.
Jd MufaSf ut Henricum o5lavum concelebrent»
Tl|Ufae dicite 16 & 16 nunc dicite Mufae,
^^ Temppfa Peftanis cingitc fefta rofis.
Totiuf
EKCDMIA ILLUSTR. VlROR. W^
Totius Hcnricus rex Ulnariffimuk orbls,
Peftore tcr niveo nos colit, ornat, aipat.
Nunc licet 6 tali, tanto ac fub principe nob'ts
Lumina Sequanic» vifere- pulcbra fchoiad.
Nunc licet Italiam nobis luftrare diiertam,
Condire & Grseco verba Latina fale.
Quae veftro dabitis rcgi^ veftrpque pairono, P»g'43-
Dicite, pro tali peftore dooa mihi ?
Qux ? nift dulciflui notiiSma munera vatis,
Munera per longos npn moritura dies.
In librum Th. Linacri Ab mendata Jiru^fura*
NON Palamedaeis opus impallefcere chartfe,"
Nec DiomedaBis invigilare libris.
Talia nam peperit Linacer monumenta polttus,
Longa dies rerum qualia nQlIa dedit.
Hoc facile evincam fab quovis judice refto,
Dulcia praeripuit praemb Grammaticis.
Quicquid ab antiquis ielegit & ipfe Latinis,
Seu GfaBcis, recitat fertilitate fua.
IUeque cornicum tentabit iigere oceHos,
Edere qui lentat fcripta polita mfagis» *
AiiUd carminy de eodem Libro.
Vlrgineam, dofti juvehds, celebt^re cat(6rvam
Quid juvat, aut nitidas? Bellerophontis aquas ?
Quidve Helicona faprnm juvat, «ut Permeffidos amne« i
Laurigerb Cyrrhae quid Joca fefta Deo ?
Huc potius tetis coacurrite paffibus omnes,
Fingite vidluris ora tenella libris.
Somnia Farnaffi valeant, Boeoticaque arva :
Nunc Linacer nobis omniiJUS' unus erit.
j^d Richardtm Guntherum.
PUrparei ambrofios veris nova femina flores
Tu mihi decerpens, munera grata paras.
Saepius hoc cures, quo certe nomine, multo
Ingeniun> invenics mitius efte meum.
Jd Calliopen^ de Jo. Ciaitnundo.
TE nunc, Calliope, colit politus
Claimundus facilis, novem fororum
Cui fert tot niveos chorus lapillos. ,
Exornat qut>que tc fiequenter ille Pag.44.
Largo munere & ore pc»rbenigno.
Quare, Calllope» lyra refumpta
Cures officium tuuni viciffiiii,
Nomen Caftalii ferens ad aftra
Claimundi aarea laudibus canoris.
ToM.V. P ^ Ai
vi^ J. LELANDI ANTIQJJA&II
j^d Rkhardum Hirtium.f^
LUmen Caftalii ehori fercntim i
Hirti <}ui decoras tuo Britalinos
Doftos ingenio illo amoeriiori,
Currenti calamo jubet notatos
Hos me jam numeros Camoen^ dulcid *
Ad tc mittere^ cujug os feplenlnt
Hyblacae ambrofio cibo volUcres.
Nam quum neftarcis Latina Verba
£ labris fluitant tuis redata,
Tum plane videor mihi videre
Facundi Ciceronis illa fecla.
£t quum mellifluos modos poeta
Felix aggredcris favcnte Mufa
~ Bella fcribere, tum meas fluenti
Vena has auricolas fiyloque mulceSb
JPlures dicere nunc Camcena vcrfus
Noli : naon dabis Hirtio canenti
Noflro carmina, ut undulanL.tumenti
Infufam pelago, & minuta ligna
* Denfis robor? faltibus vetuflo.
, In piElam Occ^Jionu ^ffigiem.
^Uifquis in argutis tabulis te, Occafio, pinxit,
^ Seu notus Coae gentis alumnus erat,
Seu multum toco eantatus Zeuxis in orbe,
Naturam penitus fentiit ille tuam.
Namque dedit fronti molleis geAare capillos,
CXrcipiti prorfus crine vacante tuo.
I^ag- 45. Fortunam arripiant prsefentem : Occafio frontem
Avertens, iterum non capienda, fugit.
Collatio Budai <b Cuthoberti DunqftalU.
^UA te noflra canet, Dunftalley Britannia laude ?
^ An qua Budgeum Gallia dofta fuum ? ,
Candidus ille fludet Graecam celebrare Minervam,
Graecorum celebras tu monumenta patrum«
Ille colit veteres intento peftore leges,
Sunt fludii leges cura diferta tui.
Ille rudes affis docuit cognofcere partes,
Tu numeros primus verba Latina loqui.
Dallia, caufidlcum tecum dignare Britannum
Conferri, niveis dignus uterque notis.
In mortem Hyppolyti crudelijfme interfeEli.
"Ippolytus quondam fuccinftae cura Dianse,
Occiditi a fasvis diiaceratus equis.
Noflcr
Q'
Q'
H'
ENCQMIA ILHrSTR. VfROR. 115
Nofter m Hippolytiis perilty (quid non furor aa^ft ?)
TransfoiTus gladib fieaora titifta fero.
Integcr ille fuit liquidas revocatus in auras'
Numine felici, Ddia eafta, tuo. > - :
Hic melioris erat vitas revocatus in abras,
Mortis & aq6lorein pcem fecuta fuit.
Nam mifere pcriit ferpentis i^In^ine diro, v :"■
Speftat fanguineos exitug.ifte viros. . ; .
Par^ite mortales, fcel^rato parcite ferrp : / . :
Tangunt ultores iinpia f^fta Deos. '^*
De Z^hyro if Cygno. " '
Mlratur Zephyrus meus canori / ., .
Cygni mellifluum filere carmen ? ' "" -
Afpiret Ztiphyrus, modis canora
Cygnus dulcifoQis. rejEblyet ora.
Ad Sequanam fiimum. pg^. ^c.
SEquana vitiferis cripjE^Qi redimit^ coroliis, •
Gallica qui vitrep gprgUe prajta rig^s : ;
Tu noftro pra:ftas folam^o duic^ l^bpii, ,
£t tetricum mifces Itifibv^s ufqi;^ ^^hps.. , • ..
Namque tuis ripis qv^um kntis jpa^i^^s erro^
Flora quidem ^ares pafcU odora 9ieas..
Atque oculos eadem pi^^um lumiQie rerum .
Detinet infignis, y?1 iine fin?, Dea.
Nominisnlla tui cultrix, viciaaque fdix
Hofpitibqfque tuis officiofa favet.
Tu quoque, quum falicis reqyi§fcp feflus in g/nbra,
Perftrepis arguto muri^ure, Somne Vew.
Audiit haecZephyrusg^nialis, flatque fecu^dp .
Intentus ftrepitu, ventilat atque falax.
Infuper illimi natito quuiQ flumiri^e nudus,
Lympha tua eft votiscaad.ic)^ (oi;a m^^. . .
Fac mihi, fac feniper te talem, Sequana^ praeftes,
Et recinet numen Mufa' Britanna tuum.
Ad Cranta^iam Academiamt ut Jo, R^dnwi^m ceiqheil*
Sl vis te facilem mihi nunc oftendare, Oania,
£t vatem officio dea^ruiflepitim : ' «
Quse peto j.ufta, mea praeftabi^ «andida catidki -
Ni caufla mavis gratior effe tua. -* . .
Notixinis en tuus eft noftri ftudiofus aluronu»""-
Redmannus, lingua doAus utraque probe. -
Hunc famas iludco modo confccrare perenni, v '
Scd mea vix poterit Mufulatanta d^ire. ' - -
P 2 Tu
D'
Il6 J. LXLANDI. AHTIQJJARIl
Tu ben<^ imigna potes prxlhre» folefqtte difertis
Difcipulis.femper gr^ta faveFe tuts.
Ergo bona^ quoni^m puris e foetibq^ haufit
Artes, Cecropii quot docuere patre$,
EiRce fama mei Redmaoni ut floreat, uiqiie
Letbsas nupqviam mortua gqftet aqua^
?ag. 47. * In frentijpicio UbeUi^
INtra laurigeros liber penates
Henrici modo principis fereni :
Intra, & pellito rufticum pudorem. . ^ j
Tc rex accipiei manu beuigixa, , I
Notus Pegafidum comes, canentjfque;
Argutus Clarii piufque cuUor. < i
Ad Thomam Viatum> Equiteip, chrijj}
|Udlegus patrias fuum hinc m oras
Ornaturus iter, monebat ut te,
£t notum & vetbrem mihi fodajemy
Impertirem aliqua memor fatute. ' •
Fcci quod Vqluit, iubenfitfae certe.
Illum nam ftudiis tuis fciebam
Vinclis mirific^i quibufdam amoris
CbnjunAutn r ac etiam addo Htterarum
Fautorem & niveum quidem mearum.
Tu nunc fec animum rogd, Viate,
Noftrum non Veneres ftyl} fiuentis
Expendas propius nitentiores. •
Quas fic Caftaiiae tibi puelte
Confenftt factli fimul dederunt,
Ut vel montibus Aonis in ipfis •
Te natum chorus aeftimet viroruia
Doftorum niveus fuifle nlane.
Tu nunc ofHcium vides amici
Qualecunque tui, proba & valeto.
Jd Briennum Tuccam Equit,em.
^OS erat antiquis Jani celebrare Calendas
Strenis, quem ritum feCula norfra jprobant.
Hinceft, qwxl mi.ttam munu^ <ibi, tplendidc Tucda,
Officii ut vid^ar commenxinifle mel.
Quod tib( dant ani gemma^, fat fcimus, & aurum :
Convenit ut magnis mittere magua virii.
Pag.48. Paucaego, at illa liben$, aotiqua numifmata mittOj
Exigu« fortid munera parva meas.
Ille tan^eh qui quanta poteft dat, maxima certe
Non auro aut gemmis inferiora dedit.
— ■' ••• -:.'■•* Ad
M
ENCOMIA ILLUSTR. VIRO** ff>
M Januk JU^arim.'
NOftronjm unice temporum pplite.
Phoenix La(cari, qui mis Atheoas
Muds Cecfopias niter^ totum . * ''
Phoebi judicio facis per orbem :
Jam longum mea geniit Camcena
Longum intrare aliqua tuos penates,^
Et prafens oculis fuis vldere ' '
Prasfentes numero novem forores
Cum cantato Helicone, cumque feftis
ParaafC Clario.jugjs favente.
(^ae tu a niyea benignicate
Commonftraveris» illa fe putabit
Multis & merito' n^ibdis beatam.
jid Qutij^bmm Gunihrum.
HOrrida praengnis viAor Guntbere folebas
Bella fequ|,' & magiios enfe ferire doces.
Poft' domitos Turcas, ^ poft' Gsdlica prcelia, tandeoi
Te poft naumachiam nunc habet alma quies.
Fixifti galeam criftatam vcrtice phfmis» *
Emeritus poftem miles ad Hercuteum.
Pro niveis tantum caftris, pro puppibtfs alti»,
Conjuge cum chara, didca tefta c61is»*
Spirat Apellaea quorum penetralibus trte
-Principis Henrici ludda imago tui,
Ai S. Gardinenan*
ARgutos refonae modos Camoenx
Gardinere tibi meas dicatos
Facunde accipe dextsra benigna,"
Certat quandoquidem nit^tioreis
Virtutes animi tui probare '
Pauds hendecafyllabis libenter. Pag.4f.
Tu certe innumeris locis ad illum
Leges vel veterem labore grato
Splendorim revocas, docens vieta
Tot glofteniata (opus recentiorum
Scriptoruni) ingeniis bonis obefle.
Hinc monftrai,' 'Cicero ut^ parens Ladiu
SennOnis, veterum recepta jura
Orando inlinuet, pollta iingua &
Ut cauflTas placide ftatim ferenet.
T u Plau ti quoque fabulas pae tae
Antiqui iepidas quidem & venuftas
'IlIaS| confpicuo decore quodam
Felix
txl /, LEEAN^I ANTIQ^UARH
Fclix aftor & clgqucos, vel ufqtte'
Ad miracala, nuoc fuis thcatris; - •
Pulchre reftityjs, Ritelque fafto.
Miles lumina" gToriofus ille
5ic certe mea capta detinebat,
Ut dum vixero, femper aftioncni
lllam vel mcmorirfinu recondam.
Partes prseftitit Hancuinus ampIasiK
Achinus quoque tunc fuas d^oruo^
Perfonae exhibuit : fed unu^ ille
Fabrilegus erat puellus, inilar
Multorum lepidus, venuftus, ardens^
Cujus gloria crefcet undecunque.
Tu nunc denique juris utriufque
Confulliflimus hoc agis, prius quod
(Quantum intdiigo) pracftitere nulli,
Nempe ut aiufidicus facras patrQHtts
Interpres vigeac icholae beatus : 1
Inftrmneiitt etiam vetuftioris
£t myft^riainagoa dehiDc oovelU
Traftet judicio valeii$ fecundo.
Ha?c Fortuna videns manu expedtte
Famas ducet Qvaos gcadjus te ad alto%
Perducetque, txinm capttt decenter
Donec praenit€»^flaitra bicorni,
jag.yo. Ad Leonarium Coxum*
INclyta Sarmaticac Craoovia gloria gentls '
Virtutes novit, Coxe diferte, tuas.
Novit & eloquii phoenix utriufque M^Ianftlion,
Quam te Phcebus amet, Pi^iufque choru5>
Praga tuas cecinit, cecioitque Lutpxia laades,
Urbs erga doftos ofiiciofa viros,
Talia quum conftent, genctrix tua propria debet
Anglia te fimili coo^ekbr^rc rooJo.
Et faciet, nam metantaotcm nuper ado^ta,
Hoc ipfum juflit fignificare xibi.
Ad Rofetum GaHum pottam*
•Larum Threicii, Rofete, vatis
Pleftrum cui feciles dedere Mnfe,
Quof faepe Armenias tigrcs fonoro
Mulcet carminc, montrbufque quercus
Deducit rigidas, & alta (mirum)
Siftit flumina, paullulum Cam.cenas
Ponas quaefo tuas fevcriores,
. Alque adfis tenues modos cancnti
^ 7 Lelando,
c
ENCOMIA ILLUSTIL. VIROR. 1S9
Xelaada, folita ferenitate
FroQtis : fic ticulos tuos fooabit « /
Poft hac grandiloquis lubis, fecreta ...
Ruptus vifcera Delphico farore. ....
M PhiUptnmi.
TErga preniis ScythiCi quoties vidleiita caballi,
Nomiua de faftis vera, Philippe, pt-obas.
Ad Aritonium Barkerum,
ANtoai, veteres qui noflros iacer amkets
Jure tuo loca non inferiora.teoes»
Si potes a ftudiis tetricas ceflare Mlnervas,
Paulliilum ad has nugas lumina fieAemeas*
Non fadle hic credas quantum, Barkere polit^,
Judicio tribuat noftra Thalia tuo :
£rgo adfis, chartas parvi Sc tranfcurr^ Ubelli,
Qm Mu& fervat pignpra chara m^ae*
jfd Borboniwn Vandoperanum% PkS.it.
VAndoperane, mei cenfor tu carminis eflo,
, Quam vellem Nogis proximus efle tuis.
Filia Thoma Mori, Charifaa conona,
TRES numero Charites Graeci finxere poetac,
^mula quas toties carmine Roma fonat.
HaQenus at nunquam res efl: hasc credita vera,
Ut neque de Mufis fabula vana novem.
Nos tamen intrantes facundi limiaa Mori,
Attoniti Charites tres novitate rei
Vidimus. Et quid enim efl oculis (rogp) certius l £rgo
Accipiat plenam fabula prifca fidem.
Ad Serenijf: Mariam, Reg: F.
CLarum virgineae decus cohortis
Qu« nubes patriac tenebricofas
Virtutis facibus tuae ferenas :
En teflos Senecae nitenti in horto
Flores attuUmus fuaviores,
Quam quos purpurei ferunt rofeta
Pefli. Nam hi perituro odore paucas
Pofl horas bifores fovent latebras
Nafi. Illi autem aoimi facros recefTus
Quam longum Ambrofio fovent odore.
Ad Nicolaum Uilfonum,
IRatas habeam novem forores *
Cum toto Clarii choro canente,
Si quicquam acciderit mihi petenti
Cratum
,^o J. LKLANDI ANTIQUARII
Gratum litterulis oiagis venuflis,
Quas nuper mihi reddidit difertus
LupfetuSy folidum Briunmcarum
Mufarum decos, addita tuo yel
Multa nomine c^ndido falute*
Unde elfe ofHcium meum putavi
Ad tc fcribere litteras viciffim,.
£t candorem animi parem refer;-e ;
rag. s%* Non autem fimilem ftyH nitorem»
Nam hoc pr^eftare quibtts modi^i rogo t9,
Poffim ? pene rcliqucris locum to " ^
Quum nullum Vencri tkgantiori»
Sed tandem quid ego h»c tibi modefto,
Qui prasconia ne^igis faventis
Linffus? Reftius obftcrem, erudife
Uil&ne, ut veteri colas amore
Me, qul fufpicio tui mlenteis
Virtutes animi, perenne lumen,
Ut, quum oGcafio fulferit ferena,
Commendes Domino tuo meoque.
. Ad Ambroftum,
«Onvenit Ambrofii pulchre tibi nomen amornttm>
Moribus es dulci dulcior ambrofia.
Infiauratio Britannica antiquitatis.
^Uantum Rhenano debet Germania do^o»
^ Tantum debebit terra Britanna mihi.
Ule fuae gentis ritus St nomtna prifca
iCftivo fecit locidiora die.
Ipfe antiquarum rensm quoqtie msgnus amator;,
Ornabo patriie lumina dara meae.
Qoa? quum prodierint niveis infcripu tabdllis»
Teiies tum noftrae fedulitatis erunt.
Ad Mufam^ de Henr: 8. Rege Jngl:
[ I tu poft cineres meot fecundo
Fato vixeris, inter & Lacinas
Mufas fi poteris locum tenere,
Fac ut praefidium tttum meumqae»
Fac ut dulce decus tuum meomque
Henricum, patrise patrem fupremum,
Doftorum refonet chorus difertus.
Ad Carolum Bbfidumy juvenem mhilcm*
TEmpus noftra fuum Camoena nafta
Fufum mollibus otiis amico
Pag* 53- Me tali alloquicur fonb decora^:
" Plenas
c
o;
S'
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR.^ 121
** Plenas aggredere inclyti puelli
** Laudes carmine Caroli infonare.
** Namque is Gorgoneos colit beato
•* Torrentes fludio, comes fororum
** Doftaram folitus, leveis choreas
** Qaum alti in vertice germinante ducunt
^* Pamaffi, fua floreis revinftae
•* Sertis tempora more perdecente :
** Pro quo nunc fhidio novem puellae
** Apta haec munera Blondulo puello
** Confenfu unanimi quidem dedere,
'* Lingux perpetuum Atticae leporem,
** Linguae & delicias meras Latinas."
Parendum monitis, Camoena, honedis,
Bi& pulchrum reputo tuam Minervam
Infignem numeris me4s probare.
j^d Rogerum Afchamum.
A Schame litterulas tam belle piQgis, ut ipfa
^^ Graecia te fcribam pervelit efTe fuum :
Ut velit effe fuum, rerum caput, inclyta Roma,
Quamvis ItaCcos fcpbere dofla modos,
Sed calamois cur certo tuos attoUere vates
Cannine : fit yirtus quum tua nota fatis ?
Ad Robertum Seuerum.
'pvUM tu declamas Grantae, verfafque beatu^
-^ Aufoniae facili tot monumenta manu :
Graecorumque omnem luflras ftudiofior orbem,
Bellerophontaeis fontibus ora rigans :
Ipfe tuus, vetus ipfe tuus Lelandus amicus
Fato felici Gallica regna colo.
Hic tibi fi curas efl, quid agam, cognofcere, tandem
Accipe, fed breviter fafta relata mihi.
Condo & compono quae mox depromere poflim,
Ut refono Flacci carmine Mufa canat.
Praeterea veterum multa exemplaria quaero, P^g. 54.
Exploro, craffis eruo & e tenebris.
Ecce vides nofh-ae rationem {& certius) omnem
VitaB hk tranfaftae : dofte Seuere vale.
Ad Valerium Martialem.
"pGregli vates fcripfere Epigrammata multi,
-*-^ Quae canit in toto doftior orbe chorus.
Judicio noflro fed vivum folus acumen
Vates tu femper Bilbilitane refers*
Materiam Morus fi pertraftaffet eandem,
Certaffet Mufis aemula Mufa tuis. «
VoL. V. Q^ lUe
122 J. LELANDI ANTIQJJARII
Ille quidem tantum voluit, parvoquc labore,
Monftrare ingenii lucida figna fui.
Tu vaftum pelagus' penetrafti : divide laudes^
Gloria fic famae crefcet utrique fua,
Jd Defiderium Erafmum Roterodamum^
C I vis Caftalio choro placere,
^ I nunc, I mea fed gradu citato
Dulcis Pieri, gentis ad nitentes
Agros -Helveticae, recurvus undis
Qua Rhenus tumidis volat per arces
Defluxu Bafilaeias amceno.
lllic invenies difertum Erafmum,
Infigne eloquii decus Latini^
Pulfantem querulo lyrae canoros
Nervos pollice ; fubtimcntibus cum
Mufis, tum Clario : inclytos honores
Ne moDS veriicibus facer duobus
Perdat, ne titulos fuos Cytheron,
Et dcnt Teutonico locum poetae.
Cui fi Pieri plurimam falutem
Noftro nomine dixeris, ftatim ulnis
Te amplexabitur obviis benignus.
f as- S5- Jd Mufas, de Guilielmo Bloitdo, BaroM MontjoU^
TV/TUfae, fi Domino placere noftro
^^ Et rem ter facere hic quaterque gratapx
Laeto peftore concupifcitis : nunc
Tandem oftendite vos meo obfequetites
Blondo, qui patrias eruditionem
Felix afieruit politiorem :
Dum totus ftudiis dicatus ipfe,
Et virtutis amator eminentis,
Exempli fpecimen tulit perenne»
Maecenatis erat loco probati,
Cujus fedulo gloriam fecutus
Doftos muneribus beavit omne$
Amplis, atque Scholae Lutetiaaae
CuUorconfpicuus, frequens, difertus^
Imprimis fibi comparavitillum
Torrentem eloquii, fodalem Erafmum y
'Crevit frudlus & iode luculentus,
Ac Defiderius novisadauftus
(Biondo munificofaventa) amicis
Ditefcit : niveus patronus unde
Commendatus ad aftra celfa fcandit,
Et fadli pretiun:! accipit fupreraum,
Quad
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. ^23
t^od nuaquam morietur : enitebunt
Dum libri radiis ifuis politi.
In laudem atitis,
C-^^ fub C3Uguo virtus latet alta lapillo,
^ Judicio aetites omnibus efle proteft.
!^fe aderam in mediis paritura doloribus, eheu !
Quum clamaret, " opem fer Dea cafta mihi" :
Cujus foUicita taftus pietate maritns,
Ventriculo aetiten admovet ille manu.
Vix lapis attigerat gremium, raox vagiit infans,
Exfiliitque, ferens parvulus ora patris.
O qualis Reftor, fubjeftos numine magno '»g. s^»
Qui lapides noftris ufibus efle jubet ! »
M Jo, Charedamum,
\A Ultum magnificis diferte verbis
^^ Paflim Chaeredame, & lubenter effers
Leladdi tenues tui Camoenas :
'Qai nunc aggreditur tuas viciiEm,
Spirantes tragicum oppido cothurnum,
Impar ter gracili fonare avena.
Forfan furgere ad altiora pofthac
Arguto poterit favente Phcebo :
£t claram aequoreis tuam Britannis
Famam Masonia tuba referre.
Horti Guilielmi Guntheri, hyeme vernantesn
'^UNC biferi fileant laudare rofaria Peftj,
•*"^ Hortos nec jaftet regia Roma fuos.
Vidimus aequoreis hortum florere Britanni?,
Quuin premeret gelido frigore Janus agros.
Purpiu^eas violas, ferrugineumque hyacint&um,
Luteolam caltham, Cecropiumque thymuni,
Hinc Clyties florem mutatae vidimus almum,
Et Papluae fuaveis, dona venufta, rofas.
Atque alios, quorum mihi dicere nomina longum :
Vivite fcecundi jugera pidla foli.
In Borbonii lauJem»
EST mihi Borbonius mcxito decoraodus honore,
Qui valet ingenio, qui viget eloquio.
Cedite nunc Mulae (Pympleia turba) canorae,
Et tu cum refona cantor ApoIIo lyra.
Ite alio Veneres, Charites, Suadela, lepofque,
Nilmoror applaufus, veftra nec eulogia.
Forfitan ingratus dicar, conternptor 8c idem
Quifquis erit doftus, Phoebus & ille mihi
Qji, Talem
124 J. LELANDI ANTICLUARII
P*g' 97* Talem ego deleftum facio : meus ergo difertus
Borbonius noAro carmioe clarus erit.
Jnjignia regis Henrici OSidvi.
Lllia magnaQimis conjunda leonibus alma,
Regis ab Menrici numine lumen habent. .
Injtgnia Eadueardi principism
AUrea ter geminis ornata coronula plumis^
Sidcreo Eduardi vcrtice celfa nltet.
Jd Cygnum, de Joanne Majbndy Equ»
/^Ygne, decus montts Pymplsei, quaeris aknore
^^ Mafonum quaii profequar ipfe meum.
Illud quandoquidem (ludio tu pofcis amico,
Accipe fyncera verba relata fide :
Tali Mafonum fidum compleAor amore,
Qualem nulla tibi dicere lingua potefl.
Eduardo principi Cambria illuftrijlimo, Duci
Coriniay tf Comiti Palatino»
"C ST mea Mufa tuo vel devinftiffima patri,
•*-' Cujus praecingit fefta corona caput.
Omnibus ergo modis ftudet invigilatque modeftis
Te talem ac tantum demeruiffe fibi.
Ut defmt vires, animo tamen ardet amico
Eximias dotes concelebrare tuas.
Praebuit cxemplum nuper, cecinitque canoro
Natalem illa tuum carmine laeta diem.
Prodiit in Incem tum qualifcunque libellus,
A do^is legltur, judiciumque fubit.
Non majeftatem potuit conferre Maronis,
Nafonrs fontes fed nec adire facros.
Candida follicite, potuit quod, praeftitit omnc
Mufa per argutos officiofa modos.
luque tua ditione frequens demonftrat aperte
Antiquas urbes, fiumina, caftra, finus*
Vdg. 58, Quorum nigrarant ingrata filentia famam,
Quae prius emicuit, lumine clara fuo.
Nec contenta bonis ftudiis hanc addere metam,
Ad folitum felix Mufa recurrit opus,
En liber hic prodit referens Encomia laBtps
Inclyta, Nobilibus dona parata viris.
Mirificeque tuum cupit ille extendere nomen,
Famem, virtutes, numen & omne decns :
Talia decantans de le, quae concinat aetas
Prjefens, quae adveniens pofteritafque canat.
jfd
ENCOMIA ILLUSTfe. VIROR. uf
M fertmjf. Elifabetham^ Virginm incomparabilem^
Henrici o6favi, regis Jnglia, ifc.jilianu '
SIC tua collucet virtus dariffima Virgo,
Fulget ut in nitidis veAa Diana rotis.
Atque fibi laudes merito depofcit opimas»
Praemia in aeterna vivere digna cedro.
<Juam vellem me pofle tuas extendere dbtes !
Luceres medio ftella ferena polo.
Si xnihi Caftaiius fons ora rigaflet abunde»
Fudiflet liquidum tunc mea Mufa melos*
Interea poflihm teftispius ifta referre,
Quae te commendent, perplaceantque mihi.
Ardenti ftudio conflagrans ipfe videndi
Uluftrem Eduardum, qui decus omne meum^
AunthuUuni petii felid fldere montem,
Hlc iddi fratrem percoluique tuum.
Tempore quo Chaecus, Mufarum cura, politus
Me commendavit voce favente tibi.
Utque falutares me tunc fermone Latino
Egity ut hinc fcirem quantus in ore lepos^
De te concepi certe vei maxima quaeque,
Candida judicium vincis at omne meum*
<^id referam hic aures quatu dulcedine noftras
Expleris, dare Gallica verba fonans ?
Aut quid commemorem quos tu teftudine fumpta f «^. ^^^
Concentus referas, mellifluofque modos ?
Reftius inflnuare tuum volo, Nympha, pudorem
Virgineum, mores ingeniiofque tuos.
Ad cumulum accedet tua nota modeftia laudis^
Fortunae teres & circulus omnis erit.
Pcrge hac ire via precor Heroina beata,
Virtutemque tuam fufpice laeta ducem.
M Joannem Pollardium, Equ.
QUamvis nominibus tu multis clarior exftes,
^ Utpote vir prudens, judidoque valens,
Et patrocinii coUucens munere daro,
Caufidico fervet quum tua cura foro :
Attamen eluces mage nuUo nomine, quam quod
Mufarum fautor floridus ipfe fies^
Inde tibi i doAis eft gratia plena relata,
Perfruere hac grata commoditate tua.
Kamque operis pretium memor illa extenderit omne,
Fulgebis medio Caftalidumque choro.
Sim licet exiguus, Mufas tamen excolo facras,
£t dotes poflTum toUere prxco tuas.
Interea
%%4 l tELANDI ANTIQJJARli.
Interea tantum quod pofco, qifidide praefta,
Ma& & cantanti perge favere mese.
Ad Jo. Brennum, Equ.
SPlendida belligeri prasluxit gloria Brenni,
Innotuit cujus nomen utriqae pdo.
Militiae decus illefuit, viAorque triumphans
RomuUd&m preffit coUa fuperba jugo.
Hlius hiuc laudes Grasd & fcripfere Latini,
Certantes talem concelebrare ducem.
Gallus erat, fi Roma refert vera omnia vere>
Et SenoQum duAor ftrenuus ipfe fuit.
Illum duftorem Senonum cognoico fuifle,
Pwnegat at Gallum Mufa fuifle mea.
Notus erat Gallis per Martia fa£ba, fed illum
Protulit in luctm terra Britanna parens.
Pi{. #ou Frater & hujus erat Bellinus natus ad arma,
Dulce Britannorum qui decus omne fuit»
Talibus intentiim fic me docuere priores,
Contemptor patriae ncm ego laudis ero*
Interea pergas exemplo aflurgere claro,
Atque tui felix aemulus efl!e Ducis.
Sic decet ut Brenno Brennus fubferviat alter,
Vlrtutis folidae gloria calcar habet,
Ergo htc quum referras nomen de nomine Brenn!|
Exhibeas forti Brennica fadamanu.
Italia edocuit te multa illufi:ria felix,
Maxima pars famac crevit & inde tuae.
Marte Caledonios Scottos fufofque fugatofque
Afpexifti audax, tu quoque viftor eras.
Quum caderet multa vi fraAa Bononia, miles
Tunc atrox aderas, tela cruenta gerens.
Sed quid ego in bellis tantum nunc immoror ifiis l
Spes mea funt Mufae, deUciaeque meae.
Candida pax regnat : Deponas tela molefta,
Fac Mufas rcpetas impiger atque tuas.
Illfls te ftatuent felicem in vertlce fummo
Parnafli : pretium nobile laurus erit.
De HedloreBoethio.
TTEftoris hiftorici fot, quot mendacia fcripfit,
•*^ Si vis ut nunierem, leftor amice,* tibi :
Me jubeas etiam fluftus numerare marinos,
Et liquidi ftellas connumeraie poli.
De libro Hieronymi Vida de Scacchis,
Ti^-ffionides cecinit fera proelia, geflit Achivus
Quas cum Dardanio militc miles atrox.
Ludicra
ENCOMIA IH.USTR. VIROR. %%f
J^udicra fed Marcus cecinit Vida proelia, pi£li
Qu^ geflere dQces, albus & inde niger.
Uias aeternum fublimi nomen Homero
CoQtulit, at Marco ludicra beila ferent.
jld Pofydorum VirgUitm* . itt- <<>
PRimus ego aflerui noftrae fua nomina gentist
Urbibus antiquis, ne Polydore neges.
]p)t quse Cimmeriis obduda fuere tenebris,
Accepere novum (me referente) diem.
Ad Carolum Cafellium, Oraiorem Vcnettm.
IPfe tuos lcgi fermones, dofte Capelli,
Eloquio claros, relligione, fide.
Te quis in Hebraea lic profeciflfe putaflfet
Lingua ? Rabbinos vel fuperare potcs.
^xfpeftare quidem potuifl^m talia Divo
Vel de Munftero, vcl Capitone facro.
Sed tu judicium voluifti fallere noftrum :
Mafte animo. ad Suppros hasc via re6la deos^
Ad Antonium Rojfum^
CIC doftas habeam novem puellas
^ Fautrices mihi, Roflfe, ApoUinemque„ j
Vt te tanquam oculos amem meos, qui
Abfentem ftudio colis fodalem
Nullo inquam penitus tuum minori^
Quam quo tempore fingulis diebua
Praefens tecum ad agros amoeniores
Iret, fumpto aliquo in manus libeIIo,i \
Lingux non modo qui decus Latinsei,
Sed virtutcm etiam doceret ipfam.
Ad Ludovicum Vivemm ,
>^Entis rarus honor decufque Iberae
^^ Vives, qui patriam tuani fercnaj
Claris artibus eloquentiaqu^,
Auftpres cupiens fuo nitori
Doftos reddere, quos molefta valde
Illa injuria temporum repreflSt,
Afpira refonos modbs canenti Pag. tfa.
Mufac, quae vehementer ardet illas
Virtutis folidas tuae nitelas
Toto peftore confecrarc famac,
Ut te pofteritas celebret omnis.
Marcus TuUius, utriufque linguaB
Fons vel perpetuus bonufque, pofdt :
Orator Fabius minora nuUa*
VA J. LELANDI ANTIQJJARM
lUias qaoQiam difertus aptufque
Interpres, ita Sdpionis ahi
SomQuin difcutis^ ut vel elegantis:
Conunentaria Macrobi labore
Fergrato fuperes, potens vel aeques.
Atque hujus recolis frcquenter artes
Dicendi, probus arttfex & ipfe* ^
Tantundem tribuit tibi feverus
Hifpano Seneca eruditionis.
AlmunxliUDen &inrerim libellos
IUuftri calamo tuo notatos ;
Felices reputat fuos : ovatquc
Auguftinus Afer, facratioris
Scripturje pius optimufque certe
Do6bor, gaudet alacritate motus
Qua tu reftituis Deo fupremo»
Oblatrantibus impiis, coronam-
Feftam, nxunera fumma Civitatis
Coeleftis, fcholia afpicitque lastus,
Queis illum niveis modis beafti.
Perge hac comprecor ire : fic micantes
Confcendes nitidl ad choros Olympi.
In Flores Terentii, a NiC* Ochtkilld illujlratou
/^ Andidus eximiam monftrare Terentius artem
^ Eloquii novit, Roma diferta, tui.
lUius ex horto flores felegit amoenos
Odallus, cupidse ledulus ioftair apis.
>ag.«3. Quoque labor pueris ftudiofis gratior eflet,.
Tranftulit in patrios, verba Latioa, fonos.
Infuper & fcholion, facundae munera linguse,
Addidit, seterna vivere digna cedro.
Vos igitur juvenes Odallum ornate Britannij
Sic fluat e veftro x:omicus ore lepos.
Ad Eadueardum Foxiimu
T^ Lores gratia patrige Britanna?
" Foxi, inter celebres teniens Latini
Sermonis merito locum patronos.
Te bis terque tuus rogat benigne
Lelandus, capias ut hsc amici
Lxta munera fronte> quae notavic
Currenti teneris manu papyris :
Nondum cin6la quidem Camoena pulchre
Fulgentes hedera comas nitenti.
Quod le non dubitat lubentiori
f aAurum ftudio, (vel hoc probato
2 InquafiBi
laqQStm n(m^e) pnhcipem eruditum^
Communcm ubminuin, favente forte,
^uod \ecum aeamet, cblaique £elix«
Cujus gloria vera fic cbrufcat
Virtntum radils, ut linus ille
Totum fol nitidus ferenet brbem.
Ad Jugt^inUm Paiiomim medicum.
NO N cqulddn pbfflim fatis admirarier, unde
Ifta tibi in Mufap^ laus ijfie fine meam.
Porfitaa exfpeftas, altprno rurfus amore
Prsedicec ut landes noftra Camoeii^ tuas.
ReAius hoc facient Pataviui^ doAa caterva»
Inter quos olim tu quoque talis eras,
Qualis erat Linacer, iiedica celeberrimus artc,
Judicio & lingua claru» utraque meo.
Des igitur veniam tenui, Augufline, Camoenae,
Laudes ii poflet, dicefet illa tuas.
In frmtij^icio Petronii Arhitri. fag. #41
ERuit hic venas abftruTas divitis auri^
Qusrit Erythrsei lickoris alter opes.
Nos veteres iibros, linguas monumenta Lacina^
SoUicita aflcriinus terque quaterque manu."^
£cce tibi, leAor ftudiofe, Pecronius ille
Prodit, & in nivea vefte fefenus ovat.
Aurum temporibus cede^,. gemmacque^ Petront
Perpetuo dofti /ama fgperftes erit.
Ad Nn Biffvm^ Fontanum,
ES T tua perpetiHi probitas digniflima laude
NJultis nomintbus cognite Bifl^e mihi.
Et tua praeclaros tituloS doftrina meretur,
Seu te facra vocet concio, five forum,
Addo quod & niveus c^ndor morum ille tuorum
Inflgoem ac merito poftttlet ufque notam.
Ergo ego fortunas ut raras ofculor iftas,
SicFontana^ otnnis te chorus urbis amet.
Calamus Niloficus^ dono datus Guilielmo Blotidom
QUam mihi tranfmifit pro pignore Smythus amoriSj
En ad te exiguum munus arundo venit. %
Sit licet exiguum, ne fpernas attamen : ingens
Gratia vel parvis f cbus inefle folet.
Kamque, alia haec praeter quse fecum plurima dcfert .
Commoda, Niloticis venit arundo vadis.
O quotits volucri depinxit carmina curfu,
Officium prseftans nofte dieque.fuum !
TOM.V. R AccoU
tjo J. LELANDI ANTIQUARII
Accola Niloticae ripae proferre fufurros r
Edidicit, Zephyro 8c flante canora fuit.
At mihi mufeum poAquam excoluiflet amoenunif >
CoQcinuit variiscarmina mifla fonis.
A dominoque segre divelli pafla, penates, ....
Quo fortuna vocat, fufpicit illa tuos.
?ag.«5. JdThaliam, ut Eadueardum Ododunum m:dicum invifdt*
TU nunc auriculis ftudes placere
Si terfls, pete candidum OdodunuiDy
Quo felix apium ioco caterva
Flores excutit, at fuaviores,
Et clarum celebra virum Thalia«
lUe alto SicuU docet poetae . ' . ' '
Carmen judicio. Explicat difcrtis
Libros magnil^qui modis Homeri.
TuUi & Rhetoricos fui colores
Orator vehemeus venuflat ipfe.
Cultor denique maximus Galeni
Exercet medicas lubenter artes,
Et noftris ftudiis favet ferenus.
Natura locus eft facer Camoenis, ' •
Ibis gratior hofpes, & redibis.
Eucomium Rofa^ ad Mariam, Regis F.
Rofa loquitur.
' Loria quae clari virgo ter maxima patris,
Et patrise a cunftis diceris efle tuae :
En rofa florigero (formofum munus) ab horto
Adfum, lafteolo gemma locanda finu.
Id quod ut obtineam, paucis tibi, Nympha ferena^
Narrabo generis nomina celfa mci. "
Efl: mihi (Diva) pater Zephyrus, qui flamine leni
Temperat hortenfis florida regna foli.
Mater at eximia veniens ab origine Tellus,
Omnifero cujus numine prata virent.
Ubera prima mihi charae praebebat alumnae
Flora, lenafcentis gratia veris ovans.
Si patriam quaeris, pulchra eft mihi patria Peftum,
Appulicos inter fama fuperba lares.
Si quoque fragrantem trivit quis cafus odorem '
Quaeris, & unde mihi fanguinis ifte color : .
Jag. 66. Expediam. Phrygius Ganymedes neftaris olim
Forte miniftrabat pocula plena Jovi.
Dumque miniftraret, ftellantis lumina coeli,
Miratus, fudit neftara dulce puer.
Quod liquidi ftillans finuofa per atria coeli,
Sufceptum foliis difiluit ufque meis»
Farpureutt
G'
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. 131
Pnrpureum magnae Veneri debemus honorem,
Quae me prse cunftis floribus alma fovet.
IUa per Idalios lucos dum quaerit Amorem,
Sorte pedis dura vulaerat ima rubus.
Unde ego prefla novos lacero de vulnere fuccos
Imbibi, & ex albo fafta colorfe rubens.
Jam tibi fi placeo Maria illuftriflima, primym
Bafla da foliis terque quaterque meis.
Tom quoque quum nares fragor deqiulferit ardens,
Ifte .flnus niveus me gerat ufque tuus.
Sic decet ut foveas praeftantior omnibus una
Me florem, generis participemque tui.
Ad Jntonium Cocum nobilem.
CUris tota mihi jacebat atris
Languens Mufa, lyrae nec ulla curvaB
Manfit gratia, quum tua obferatas
Pulfavit digito fores Thalia
Noftras, puniceis decora fertis :
Et doAa cjtharam manu canoram
Pulfans ufque adeo fuaviter, me
Captum ut mirificis modis fimulque . . -
Deleftaverit, excitaveritque
Defuetam ad refonas fides Camoenam,
Nunc Amphiona provocafle credo
Dulci carmine. faxa delibuta,
Thebanas facili labore ad arces.
Nunc Arioniam lyrara fecutum
Credo pinnigerum fuifle pifcem.
Nam tu qui ad numeros vocare noftram
Tam tardam pptes eruditc Mufam
Antoni, minimo labore, faxa, & JPag.^fi
Pifces sequdreos potcs movere.
y4d Cloriam*
GLoria, tu celebris femper ftas vertice fumma
parnafli, juvenes ad tua facra vocans. , ^
Inter quos fateor quondam me thura dedifle,
Votaque cum preculis iiigeminafle piis.
Gloria, vis verum dicam ? & quae fentio ? vulgi
Non moror applaufus, judidumve leve.
Intereal potero laudes ,agQofcere, fed quas
Doftorum tribuet calculus ille virum. . ..
*^ j^d Th&mam Roncomum*
FEIix quum teneas linguam, RoncorjQe^ I-atinam
■^ Judicii rara dexteritate bom :
^ -^ R z Cur
D'
?32 h LELANPI 4NTIQJIARII
Cur.fibi non partem ftadiorum vendicat unam
Carmen, & effufis mifcet amara jocis i
Incipe Moeonio vates pracludere verfu
Adveniet CGcptts dexter Apollo tuis.
Ipfv ego prasterita peterem quum nofte cubile,
Claufiffetque mihi lumina fcffa fopor,
Laurigerum vidi Phcebum Vidique forores
Ex ht dera facili texere ferta manu.
Cum quibus ornirant poftquam tua tempora, dixk.
Delius : "Aufpiciis crefce po^'ta bonis.*'
Omnia nc fpernas facri felicia Phoebi :
Eft magnum, talem demeruiffe deum.
Moriades Charitad coroncu
^Efine facundas nimium laudare diferti
Natas hortensi, maxima Roma, tui,
Candida tres Charites nam Mori cura politi
Obfcurant multis nomina vcftra modi^l
Non illis ftudium Milefia vellera dextra
Carpere, non facili ducere fila manu.
Sed juvat eloquii crebro monumentaLatini
Verfare, & doftis pingere. verba notis.
fig,^* Ncc minus auftores Graecos evolvcre, Homerum
Et quem dicendi gloria prima manet.
. Ut nec Ariftotelis dicam quo peclore libros
• Scnitcntur, Sophiac myftica dpna deae^
Turpc viris pofthac erit ignorare Minervsft
Artcs, grex adeo quas muliebris amet. '
Ad Ludovicum Di^bringuvi»
CArmen quo, Ludovice, mc falutas
Poft longos reducem fcbQia& labore^
Arridet varia mihi figura :
Non tam quod facilem quornm fororun^
Secum magnifice afPerat, deique
Sacrum Laurigeri gregem poetas,
Quam quod fic animi ferat benigni
Candorem niveum, fidemque certam
inter nos fimiles futuri ambris,
Quam nune accipio, lubcnfque : non, qtias
^u laudes calamo incalente lcobis ' "
Acccpturus : habent enini altiora
Noftra haec quam tenuis Mih^fva pof&t
Fronte agnofccre maxime pudica : - • ^
Sed tu, inquam, facile. id iacis, q^o4 l49:0
Et femper fa^is illici favprcy
Hcc feft, lauaibus evehis freqi^^eotCT.
Omhes
fiHeO.MIA liLUSTR. VIROR^ Ijj
Omnes n^gnihqiii$* Dnbringe» fakenL
Addidtos {ophm^&cxis leveraB.
Ergq canaioe neddimus Phaleaco
Laudem, quam tribuis caDorus ipfb:
Praecs. Sic etepiiii decct, juvatqvip
Par munas num^is tuis.dedifle.
^d ilhifirij^nim Ofnmumt Ducm Sickmmtcnunu
OUO Romana modo majafcuia bttera pingi»
Pingi quo poi& littora parva modo,
Hic liber ecce tibi fignes monftrabrt apertis,
Princeps, Aonii fpes & alumne gregis.
Qm tibi fi placeat, quod certe fpero futurun^ fm»^
Ma»ma pro parvo muoere dona dahis.
At inviSHffiimm Regem Henrictm o6laxnm^ De ffipfomackfis»
SPlendida quis nefcit veteris TpeAacula fecli
Quot titulis vatum toilat in aflra chorus I
Quae collata tuis, Rex invifliflime Rcgum^
Frigent : nunc liceat dicere vera mihi*
Frsemia nam pugnas quoties decernis equeArii
Ipfe fedens Scythico confpiciendus equcy
Flaminii longe vincis niiracula circi»
£t quicquid campus Martius ille tulit.
Teftis erit magnus Caefar, mihi teftis & ipie»
Gallica qui forti nibore regna tenet.
Hi vel fsepe tuos QQ^a^i videre triumpho$>
£t vifis palmam nunfien utrumque dedit*
Quts valet applaufus hic connumerare tuoruaij
Quos dant quum fonipes verberet acer humumi ^
Quis valet infultus faus admirarier aUos,
Quum ferit alipedis calcar utrurpque iatu^ i
Artiticefque manus, illos fortefque lacertos»
Quis valet emeritis condecorare notis ?
Clamat io populus, quoties cum laude report^jr
Concuffo fra£tam viCioi ab hofte trabem.
Scinditur intere^ procerum featentia late,
De virtute ferunt judiciumque tua.
Omnes magniloqui : certanres fortiter omues^
Infignes titulos accu^alare tibi.
Unus cqntendit, domitor quod Caftoi; equorum
Talis erat, qualem te tu^ turba videt.
Alter, Iqetitia perfufus peftora dulci,
H«c dicit : " Talis Troicus Heftqr erat.'*
Tertius, applaudens confert tibi nomen Achillis>
Yirtutis lunilem fojrt^m in utroqu^ nptans,
Denique
O'
S'.
m J. LELANDI ANTrQJLTARlI
Deaique, ut excnefcat faAorum fama taorunii
Noa defuati hac te qui ratiooe probant ; >
y»g. 70. « Belligcr horrifoais quaatus Mars fertur in armis,
'* Henricum taatum featit areua ducem."
In laudem Dejiderii Eraftni.
|Ratore boao tumeat Demofthene Grsecus,
Et celebret Marcum turba Latina fuum : ' *
Dummodo coUaudet magnum QcriDftiuis Ecafmomy r
Eloquii cujus foas & ia ore fluit. . '\
Ad Rob, Aldrigum^
fcires penitus meae CamGenas
Erga te iludium, beaignis illam
Ulais acciperes, tuoqne digaam
,. (Ni fallor modo) diceres favore,
At quf fcire meae (rogo) taceatis
AffeAum potes iatimum Camoeaae i
(Ut fis ergo fciens) lubenter in te
Teftatos faciet fuos amores,
Attingetque tuas canora laudes
Do^rinse foiiaas, jubente Granta :
r Quse te quae jliirenem bonas docebat
Artes ingenuum, el^antiamque :
HIo tempore, quo beata Eraunum
Ingentis prctil virum fovebat, '
Non magno fme commodo fuorum
Ottihium, &, tulit ut quidem fecundos
Cafus, prxcipue tuo. Ailtdebas
Nam Defiderio laboriofe *
Exemplaria dofta conferentl,
Caftae relliquias Latinitatis.
Nunc, Aldrige, tibi fuas Camoena
Partes praeflitit, addltura metam
Succinfti hendecafyllabis Phaleuci.
Pig. 71. jicclafnatio' ad illujlrijfmum Henricum oEl: Jnglia
regem^ IJidis vadum revijentem.
"Enifli princeps ^^jcfpeftatifTime reruin
Ut taadem (radiis veluti fol aureus orbem)
Ifidis illuflres fedem numerumque fojphorum ?
Ulnis te m^xllQ ,Cbgr,is & compleaiter Ifis,
Quofque fovent placido gremio tua nomina, dulce
Cantantes excelTa ferunt ad fidera Cygni,
Pcrge precor do'c^is fua prasmia reddere prioceps,
Qui te virtutefque tiias fic vafla per orbis
Climata'dlflendent^ videaris ut omnibus inflar
Uaus roultorum viftor ter maximus efle.
V
H
SNCOMIA IXLUSTR. *VlRO^.*: i^
De fuibttfdAtn noftri fecuK foetis.
IC inter vatcs, quos fecula noftra tulere.
Si quseris, quis me judice primus erit :
Invidia dicam poJSta, quod fentio plane :
Ungues ncc metuet noftra Thalia nigros.
Splendida collucet Pontani gloria primi,
Nafonis cultor maximus ilie fuit.
Proximus aprimo.,Gfaeca de gente MaruUus,
Ad numerOs natus melli^uofque modos.
Aflius, aetemo Syqccri oomine d^u$,
Florem virgipci tplUt ad aftra chori :
Mantua quem genuit Baptifta canorus easdem
Concinuit ^ariam: clarus' uterque nifet.
Angelus ad numerum. yenit jmmortalis.eorum.:
Divinus vate^ fubfequiturque Vida.
Nobilis eft Heffi Mufa, iUuftriffima teftis
Ilias iu Latiis confpicienda fcolis. ...
Nicoleos noto diftus cognomine Valfe,
Candidus interpres hac quoque parte micat.
JEtas Boftra fales ae Mori laudat acumen,..
Gratior haec eadem pofteritafque canet.
Borbonii Nugae noftri vel feria ducunt. ^^* ^**
Sunt alii quorum carmina digna cedris. .
Non ego Sedigitus : mihi qui volet ufque reclamet i
Judicium per me ftet modo cuique fuum.
At fi nunc fciolus vel copfidentior uaus
Pontani minuat dona beata mei :
Praefto eft quod referam (nec enim metuo mihi ab umbris)
Unde operis pretium cenfor & ipfe feret.
Quicquid Cecropii procerea docuer» : Latini
Quicquid & eloquii Roma diferta tulit :
Eximium quicquid Dea prudentiflhna Palla^ ._ ■
Praeftitit ingenii fertilitate fui :■
Excoluit quicquid Phoebus, doftaeque forores, .. '•
Quicquid in Aoniis prsenitet atque jugis :
Et Veneres quicquid, Charitefque, falefque^ leporcfquc
Ac Pitho nivcis exhibuere notis :
Ut mittam Uranieh, coeU ftellafque micantes,
Hefperidumque hortos, munera laeta quidem :
Adde antiquarum monumenta celebria rerum,
In lucem e tenebris jam revocata novam :
Omnino edidicit, mente atque recondidit alta,
Intentus ftudiis nofte dieque bonis..
Hsec me virtutis radiantia ftgna ferenas
Tollere Pontanum fydera ad ipfa jubent,
M
■4
)Q^ J. LELANDI ANTItQLUARlt
jtd Eadmundtm BmerUnH
NON cgo glandifcras poflum deduccre qncrciit
Montibus aut dulci faxa movere fono :
Non poflum rapidos fluviorum fifterc ciirfus :
SeAantes prasdam oec rctioer^ feras.
Parva loquor parvvjs : fbrfan inulcere Thalia
Aurlcuias poterit nollra, J^oncre, tuas.
Jd Ladi BeMUuh.
S"
* Uppeteret mihi fi ditchdi tafefa &culta$
Olim quaata f^lt ViSy poiTta tii?! :
l^S* 73« Aut mihi ii divei pi^ffaret cbpia cbfmi^
Virgilil quondam quale fiiiflc catfirht :
Te vel in illuftri tabute dcj^mgcre vdlcttt,
BedelUy Adnii candid^ fama &^h
Sed quoniam non !fta ihcb dat curfa nipeOeX
Ingenio, vati fit voluiffe fatli.
Nec voluifle fatis, repetiat nifi paucufa, ^t^ te
Commendenty laudes infinuentqne tuas.;
Cantius Sle fuum tc magni fecit alumnoflb
VarramuSy multae nobilitatis homo,
Omnibus hinc doiftis cocpHli gratior cflfe,
Praecipueque tuus maghus Erdffmus irat. .
Qui fuit acqualis magno 6rocinus EiWfSKi/, '
Infigni coluit tc pietati dia.
Prima faiutifcrae raedicinac gloria, Thoxhas
Te Linacer ndfljcr fovit amore pzfi.
Deniquc te longo dilcxit tempore JVforus.
Mbnite amor Phoebi, deliciumqufe fori.
Hasc habui, Cttpidu^ te c6mmenastrc percnn!
Famse. Nunc vbti» anntat iHst hieb.
Jd Tho. Hdrdingum "fhtbtQgwni
^Alis nuper erat tua certe oratio feliK»
Excoluit linguae quae decua ottme fkcra»^
Qgalis erat magni Oemoftbenis opthsra quoodasii
AtticusefHuxitciyus ab^ore lepos^.
Qualis & eximii Ciceronis floruit ii.ia>
Qua duce fecurus coaflitit ipfe Mi}o.
Unde^xc tam fubito crevit facuadia dives ?
^^es quae mentem detinuitque meam i
An dulds Pitho rorem tibi nefl^ris Uium
Infudit ? vd apes mella dedcre fua ?
Intulerit quascunque tuis fors faufig liqUorem
Labris mellifluum»,pr(^uit illa quidetn.
Denique fi tua me ppflhac ocatio leflay
Quaomm audica feuiel^ mulferit arte pari :
, Confirmator
^l
ttJCOMVA ILLUSTR. VIROR. I37"
'Confirmator ero vel maximus ipfe tuarpm ?>g.74«
Laudum ; praeterea praeco canorus ero.
£t mea Mufa tuum' celebrabit carmme nomen,
Cedro quo nuUum dignius eilf puto.
i^iherFr.-Barbarij dereu:X^ria^ D, Mari^, Regisjiria, ddtits^
BAbarus hoc parvo, quid^-es uicoria, Libro
Explicat egregie (diVa Mafia) tibh
Accipies igitur plenis haecnubiiis annis
Munera, ab officiis non aliena. tuis,
Sed qua fronte folet turbae ReginaptldfcsB
Quum v^ehitur niveis cohfpicienda.rotls ':
Sic tibi contingat forhlbfus (Nympha) maritu^
Quem facias laeta fertilitate patrem.
Inftattratio ifonarum literarum.
ECCE renafcentis.doftrinac.gloria floret,
Linguarum floret cognitioque trium
Migrat in Italiara Graecus thefaurusi & aftes •
Se reparaturura praedicat^ufque bonas. ; ...0 •
Excolit doquiijvivos Hifpania fotttes, < r .! .
Gallia nunc ftudiis tpta dicata aitet. / '
Nutrit honorifice doftos Germanla multos,
Quorum funt orbi nomina nota probe.
tngeniorum altriip & noftra Britannia, Phrseum^
Tiptotum, Viduum, F]amhnum<iue tnlit.
Lumina do6lrinas^ Grocinus deiode fiifcutus,
SeliiDgus, Linacer, Latimarufque piu^,
Dunftallus, Phcenix, Stocleins atque Coletus,
Liiius & Paceus, fefta corbn^ virAm.
Omnes Italiam petierunt fi'dece fauftb :
Et nituit Latiis Mufa Britanna fcholis.
Omnes iDqae^ifasltn patfiam rediere difertJ,
S^um the&uros & retutere fuosi :
Nempe aDtiqubrinn fcripta exemplaria palGm
Grascorum, setemas quae meruere cedros.
Vivat do^oruni» felix indufcria, per qnam p^g^ ^ ^^
LuXy 4>uliis tenebris, rcddita clara nitet.
j^d RobertumTalbotttm.
TU qui Caftalio fitira liquore
Mufarum comes excutis beatus,
AtquQ in vertioibus facri duobus
Parnafii, placido fopore felix
Languenlels ocnlos fubinde mulces :
Tu qui nimc hederam geris {equnccm,
Clari pricmia-confueta vatis :
ToM. V. ^ S Arguta
138 J. LELANDI ANTIQJJARII
Arguta a^ cychyram canifque voce
CoDcentus mellcos, ApoIIo* quales,
Qnantumvis deus, tpfe comprobaret :
Mfis orefonae modis Camoeaas,
Tilbote, Aonti cbori nitela,
8uac certe vehementer optat acri
tnd judicium tuum fubirc»
Quo nil terfluSy elegaAtiufvc^
Sed nec do^tids» abfolutiufve»
Ut fic vel cadat impotenter a£lal|
Aut ftet candidai calculo ootata
Infigni, tereti, unionis inftar t
Et blattas timeat mhil, fitumqyq%
Jam undetn vldcor mlhi videre
Crefcentes facie in tua favilks, ^
Ignes qus beRe fufcitent amoris.
Sic frons laeta quidem ferenat ora»
Mentis fic oculi indices faventta
felucent ra^iisy beiiignos ipfe
Subrides etiam, titilktiHud»
Me tum. commonet, «t putem CamoeM
Vd falva omnia jam efle, ialva pltue.
Rumores igitur feveriorum
Omnes unius aeflimabit aflis,
£t Codros (genus invidum) maligoos»
Paj. 7«. yicos obftreperos» loquaciorem
lUum demquepfiitacum, finiftra
£t corvos crodtatione raucoa
Contemnct, clypeo valente freu t
Ac rur&s niveam benignitatem
In cbarta memori tuam locabit.
Favonius, inJlruSor mi^cus.
OU I S docuit Cygnum cintare ? Favonius ille,
Cujus ab occiduo fptrittis orbe venit.
jid tienricum $^avwn^ ksgm ^oUniiff^:
ANTE fuos Phoebus radbs.ofteodere mundd
Definet & claras Cynthia pulchro faces :
Ante fluet rapidum tacitis fine pifcibus asquori
Spinifer & nullam fentis habebit avem :
Ante facrse quercts ceflabunt fpargere ramos^
Floraqu^y follicita pingere praia manu :
Quam, Rex dive, tuum labatu^ pedlore noflro
rfomeOi quod ftudiis portus Sc aura mds.
^
ENCOMIA ILLUSTR. Vlf^OR. . 139
jf4 Timpth^tm Luei^nu
T XJCI, Picriaedccuscohortis,
^P^ Cum quo rum folitus jods feTcras
Cnras fa]lcre maxtmc, qbfecrator
Ad te nunc venio : fimalque caujTa eft^
Ut Plauti numcros toi, laliefqup,
Deponas aliquot lubens ad hora$ ;
Noti & verficok>s I^gas amki»
Qui ^otea faciles tua$ celebrant :
Qui te tam vetcFem mihi fodalem
Pantant, fufpiciunt» cdunt, adomant
Pro candor^ ino : fuas putantesi
Partes efle quid^ ben^nitatem
jpoOatis mcrids ^jfnn rmrr^.
M Jfrienum Tuccam Equitem, quum fi T^g- 77*
Mehm ir SoHnum cfferret,
01 mores bominum multoruiny urbefque videre
f^ CgQvenit ipgcnuo» Tuc<;^ diferte, viro :
Si maris & terrae varios cogaofcere tniAus
T^ gratam eft, ut nil gratius elle queat :
Pccupet ifte tuos oculos, animumque libeUus^
Qui tibi pro fpcculo totius orbis erit^
hx reAtwn Cuiiiehni CyLtitheri.
T)Arva remitte mihi nunc temporay dia Thali^»
JL Tempbra nufic ftudits pary^ remitte meis. '
fjaec modd^a dies, quse Iucmp protalir almam^
Cretenfi multum more notanda mifai.
En meus en r^diit.Gunthcrus laetus ab urbcy
Dulce decus, Mufae prxfidiumque mea?^
pigna Pan^mphoeo reddentur vota Tonanti,
Gaudia qui faufto fidere tanta dedit.
In frontifpicio LiisUu
SI jcupis antiquas rerum cognofcer^ caufTas^
Qaicquid & infcripti marmoris orbis habet 1
}^b\c mentjm, hac oculos fleAas, bic ajurea pleu<^
Ingentes cornu copia fundit opes,
j^d Franci/cum Dinaf^uni,
BEllifoni doftnm deguftas carmen Honieil,
' Exfugehs labrts Attica mella tuie. '
i^crgc animo forti, ccepcis andacibus olim
Plenos fucceffbs puldier ApoUo dabit.
Ipfe fequar, moUis Zephyri quiim lenior aurg
Extendet navis.'VeIa fecund^ mece.
S 2 Interea
o
140 J. LELANDI ANTIQUARII ,
Interea utaris fauftis, F|*ancifce, diebus,
Nam fiQe licterulis, qux fugit, hora perit.
j^d Cygnum, de Stella virgine,
Qualis vultus, & quali dignus Apelle
Pranitet in Stella, candidc Cygne, mea ?
Fag. ?«• Rurfus qui mores ! anioius quam candidus ilii !
Piftor, qui formet talia, nuUus erir,
In agilitatem fchoenobatis, '
SPlendida famofum cpluit dum Roma theatruq:),
In pretioque ftetit fabula do£hi fuo s *
Dctinuit populi funambblus alipes iifque
Defixos oculos, fit ftrepitufque frequcns.
Praftitit artificis partes fclicitcr omnes,
Tenfa lcvi doftus ftringere lina pede.
Talia ddeftent fic quum fpeftacula plebcm,*
Ars pretium fperans e^ferit alta caput.
Venit ad «quoreos animofa vjrago Britalnnos,
Speftaclo certam praeftituitque diem.
• Et quia <udebat nammos, urbs inclyta vifa cft
Londinum, .cumulos pofle referre ,novos.
Jamque dies aderat, nufnerus convenerat ingens j
Diftenii funes, area tota calbt : . '
Ludit in cxtenfis agili pede Gallica virgo, ■
Nec timet occafum prsecipitefve mina^
Sed q^uogiunque parat fefe transfcrre, volucri
Comprimit atque agitat lin^ retorta pede*
Maeandros populus dvim fufpicir, adfonat ore
StentoriBO, *' tem^ros fcmlna fift^ pedca.'*
Illa volat, curfuque tK)vo pei-ftringere lina.
Pcrftat, faeftivis alloquiturque inodis.
AUigat inde pilas teretcjs audacula plantis,
£t calcat celeri cognita lina gradu.
Mox fpe^latorum loculos ubi fentit apertos :
*^ O cadat in cafTes prscda petita meos,"'
pixit. Et applaudcns populus large erogat, atque
Vifginis itnpigras ludicra fafta prbbat. ' ' ' '
Secu!a quod retineht vcterum, fpeftacula noftra
Collaudo planei fufpicloque lubens. '
Adfit Istitiae cumulus : crudcliji prorfus
Damno, fanguifleam, carnificemque manum*
Qualia iftultaqqidem viqlenta potentia quondam ^ '
Urbis Ronaanae triftia fepe tqlit. . *'
j>ag ^y^ jid Ceorgium Golduinum.
' • /^Ommunis ftudiorum amicus iJle
V^ Noftrorum Tomio, meis falutat
,-••':■ ' :, ' Te
Te verbis, rogitans to^ uc .Cainq^aB
Carmen tam. lepidiun, elegans^ yenuflum
Plene carminibus meis probarem.
Quod quanquam artificem petit peritum,
^oatem ac ingenn, tamen rogatus
Tali ncc potui qegare amico
<Quicquam, necvolui. Ergo ut imperite •
Ignofcas rogo, Goldiiine, Murae,
C^m nunc languidulam prope & jacentem
Hinc magnis Tomio exdtavit wGs,
minc Lea(ulu$ excitayit aufif • ' '
In laud^m Gallrfridi Chaucen, I/iacL
DUM ju^a montls aper, froodes duin keta volacrd»
Squamiger & iiquldas jpifcis amabit aquas,
Maeonides Gmcx linguae clarilllmus au£lor
. Aonio primus carmine fcraper erjt.
Altifonufque lyra^» Phcebo applaudente, hsLtiax
Gloria Virg^ius o^axima femper eri|.
' Nec minus & Qofter Galfridus funxma Bricannsr
Chaucerus Mufae gratia femper crit,
lHos quis nefcit felicia fecla ^ulifle ?
Hunc aetas tantum protulit illa rudls.
Tempora vidiflet qiiod fi florentia Mufis,
' iEquaflet celebres vel fuperaflet avos/ '
Jd H, Colum.
FEIix Thefpiadum comes difcrtc
Cole, illo ihgenuo.calore menii^
^inguae qui recolis patres Latina?,
Mifcens appofite Latjna Graecis :
gi nunc a tetrica vaces Minerva,
£t non dettneant ter occupaium ' - ''■
Majores aoimijim tuum Iabor<;s,
Hoc carmen breve periegas amicj, ':. - Fag.8a»
Quo monftrare cupit fuum benignu$
iErga te ftudium, elegaotia at noa ^ ~ ■ - . '
illa, qua nivei» chorus. rcnidet - -* . .
Hinc iiIinc*patavinus,:iCtque dotc»
Infignes celebrat msikfaHiorus: .■•'':.
Sed qua principio facram poefin i ^ ' . -
Cfefii^ces juVcnes folent adire, . - ^
iloc eft/ pertenm & pak-um fonova*
DeCdllofrido ChaiicerOy EqiHtf,
PRaedicat Aligerum nierito Florentia Dantemi^ ^ ?
Italik & numeros tota (?etrarcha) tuos ; . • ,
, '•^ -' * Anglia
S'
14* :J. iELA»Dl ANTIQUARIl
Anglit Chaudsruin veheratiir ooftra poetaoi,
Cui veneres debet patria lingua fnas.
ViSloria VUnntnfi^.
> Iqoa dies unquam^ merito Imbc te fgufta canoran|
) Admonet ut fumas, Calliopara, lyram.
JHam pater omatpotpns gentm^mireratus ab alto
Chrifticolum, viAo vi^or ab hofte redit.
Cinxerat innumeris peditumque equUnmque catervi^ *
Muros Turca ferox (pulchra Vienna) tuos.
Hunc fenfifle putes immanem elementa tyranaum,
lUius inque facrum tela vibrare caput.
Danubius tumuit rapidis violentior undis,
Intentans Scythico funera jufta dud.
Toto (vera loquor) ceqdit pix plurima coclo^
Et gelidus coepit ftringere cuafta rigor.
Hnc etiam cives telorum grandine denfa
Millia Turcarum muha dedere neci.
Barbarus haec fenftt Solymanpus^ & urbe refidta
Corripuit turpem turpior ipfe fagam.
De munificenttffiniQ rege Henrito ^ctav^^
tON poftum domino meo referre
Grates pro meritis pares fuis : fed
> *'^ Longam fi dederint fecunda noftris
Vitam fata Iibris ; futura clare
jEtas fentiet, atque praedicabit
DemiflTum a Superis futfTe lumen
IUum confpicuum meis Camoenii.
Jd Ricbardum Ventamum Juridicupj^i^
|Efieram pleflron digids aptare fub*tis,
r £t chelys in theca condita noftra fuit :
Candida quum tua me virtus, Ventame» jnberet
Argutac nervis inv^ilare lyraB.
Quis mihi defueto di^bit can&iQa yati ?
Quis ? nift praecipuus fautoc Apbllp meus ?
lUe probe novit dotes quas fiKrra Minerra '''"
Ingenii dederit judiciique ttbi.
IUe etiam novit tua fi t facandia qoanta,
Quae vel dura qjHdem faxa aiovere folet.
Supprimat haec Clarius ,- noc nulla minora canemus :
Sunt tua cauiidio» fqlmina ndta foix^.
Fulmina coc^i^os terrentia faepe patronos,
Qnum parti^ nequ^unt conftabilire fuas.
I^on <go nunc vanus ja£to fine teftibus ifta,
Carnasus tefte» atqtie Ododunijs erunt. *
(^
N"
D'
ENGOMJA ILLUSTR. VIROIL^ I4|
^^s habet iQ prdiia queniloniin turba eliditum,
CoofiGum quoties ardua caufla petit.
Sit fatis h!c laudum parrem cecinifle tuarum :
Olim forte meo carmine major eris.
Tunc canet alma parens noftros tua Cambria verfuSi
Et dd£li» quotquot terra Britanna fovet.
Ad joarmm Sheprevium. '
INter candidulos meos amtcos,
Sheprevi, loca qui tehes fuprema,
Ob moi^um lepidam. fuavitatem^
Et mufas ettain elegantiores :
Eq Qomen placuit tuum iibelUs
Noftris inferuiiFe : tion quod ipfe
Hts unquam numeris putem futurunly ?ac.i««
Clara arrideat ut fercniori
Volm fama ttbi, led ut benigni
Cognofcas animum U, probes amid,
AdTlKimam Mafrnim.
OU AM bene cum Zefdijro vioietis conveidt, t^ qn
Meliiferis apibus cum redolente thyito :
Coujuge cum propria viti quam convenit ulmo,
Tam mihi cum niveis moribus hcrcle tUTS«
UQaoiflies igitur fynceri mufliis amoris
Curemvsy dextris candide utrinqne datis.
£o tnea dextra tuo prompte fubfcribit amori,
Ne deiit iidei fyngrapha certa bonae.
Fac tua (quod fupereA) fubfcribat dextera ooftro,
Impieat at gratas charta notaja vices.
Sic tibi, dofle Maro, illuftri virtotis alumno^
Cum Mafis faveat claros AppUo oovem.
VaMCL virfutis itfema.
OU A M parvo fragi£$ fflarcefdc tempore formt i
Deferit & niveum corpora ooftra decos ?
Ille ^lrl^novi puerum, qui viderat annos
BiOenoSy (formfle gloria prima fuit.)
Cootlgit huDC ipfum poft paucos ceroere men(e^
Heu QitidaB formse gratia Iap(a fuit.
yirginei decor eft oris (ai fallor) amoeoo
Perfimilis floriy oam dto uterque cadit*
Retrogradi quum fol petk igneus atria Cancri,
Fterida puniceo fpirat odone rofa :
Deficiente ftatim vitalis munere fucd,
Purpureas moritur pallida fa£la comas.
Sic modo quae pulchra refplendet fronte vcQuftas
Languebit> fpatio dcfluet atque brcvi.
7 Fingite
r
r^V J- LELANbt ANtK^tTAklt
Hngite formam animi, vlrfutem, cordibns alds,
Cultorcm nunqnam deferfet illa fuum.
Conferet hsec vitae fruftus feliciter amplos
Praefentiy pacem cOnftltuetque ratam.
Tt'9%. Et tandem^ tenebris Iticem perducet ad almam^
^ternam ut videant atria celfa Dei.
De Jo: Tuino.
[Ncipe nunc, Erato, noftrum laudare Tuinuoi;
DoAorum merito quem chorus omnis amat;
Ule canit dextris Mufis &- Apolline verfus»
Quos habet in pretio Cantia tota fuo.
Infuper illuftrat noftros ex ordine reges,
Imjjerii fobolem, Dnx Gulielme, tui,'
Dcnique fcripiorum veterum monumenta politd
Difquirit, ftudiis profit ut ille bonis.
Invigilatque fchola, JDdrovetnae' nomine, diftae^
C^se {ervatori fana dicata t^net.
Ifta quidem fi fuat miftime lattdanda^ Tuinum
DejQtie ttiac, Erato» coDodebrare meiim; ^
jfd Thwtam Elwtam^ Equitem ornatiff:
^Orfitan exfpeftans, Eliota diferte, venuftum
Ut tranfmittam aliquod mimiis ab urbe dbi;
Ut non exfpedles, mentis umen intimus in me
Pr6merTsit candor munus at omne tuae.
At ne qufd temere mtttam, Vei quod fil ineptumj
Rcftat io officiis unica cura meis.
Non^aurum mittam, longo nam temporis ufd
Fulgidus eft auri deperiturus honor.
Nori in Erytbrasis crefcentia munera conchis^
Margaritarum gratia ftu^, brevis.
Sed neqye gemmarum radiiahtia fidera mittam ; ^
TAntum ocnlos pafcunt, cetera nUda quiderhi
' Exciitienda mihi quare funt munera, quae non
Corrumpant uUo fecula longa modbi
Talia fed magno quaertmtur dona labore, .
Et pofcunt animJ fertilioris opem.
Quum mea nil aliud poflit praeftare Camana,
Praeter Caftaliis carmina mifta modis :
Carmina fac igitur capias hac fronte rcmifla
Murtera, fed meritis inferlora tuis.
Pag,84. Queis modo fi annuerint ftabilem fata optima vitam,
Longe auro & gemmis fplendidiora dedi.
Sic te perpetuo vifturos fcribere libros,
Edere me juvet & carmina digna cedro.
M
F
F
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. 145
Ad Mvfam^ dt H* Dunovedo Equite.
QUantas erat, celebri quam Roma niteret honore
^ Maecenas Flacco Virgilioque fuo :
Quantus erat lepido facundus Stella poetaSj
Quem ja£tat civem Biltnlis alta fuum :
Quantus erat fatyrae fcriptcMri Caius ille
Baflus : in Aufonia cognita fama chely :
Tantus Dunovedus tibi fit, mea Mufa canora,
Quo folido propior nemo in amore nuht.
Ad Mc: Ododunum^ EccU/ue Durovemenfis if
Ifurovicana Decanum.
Elix Caefarei fori Ododune
Lumen confpicuum, fereniorcs
Extende hic radios tuos : ocellis
Lastis afpice c^ndidum iibellum
In lucem modo prodeuntem apertamj
Ut doftos celebret viros, tuafque
Laudes exlmias canat fonorus.
Hoc unum rogitat, velis favere
Nunc auflori operis laboriofi.
Cujus fedulitate convalefcensi
Tandem fic didicit loqui diferte.
Faufto fidere pracnitente primum ^
Te gens libera Cantii videbant,
Natum ex nobilium domo virorum.
Divina iadole prasditumque, cujus
Magno munere litteras politas
Deguftafti etiam domi forifque.
Unde & Parrhifios, chorum eloquentem,
Germanofque, gregem venuftiorem,
Poftremo ac Italos, decus Latinas
Linguae praecipuum, inclytamque Romam Fag. S5.
Invififti alacer, tulifti & amplos
Fru6tus, tunc pretium laboris altum.
Sic tandem repetehs tuos penates
Intrafti medium forum, clientefque
In rebus dubiis fuum patronum
Collaudant, recolunt, probant, amantque.
Audus denique Regio favore
Legati officium omne praeftitifti.
Nofter concinuit tuas libellus
Laudes : concine tu illius vicilfimy
Altemos numeros amant Camoenae.
TOM.Y.* T '4i
r^ft l LELANDI ANTIQJJARII
jtd Thomam Moterjbedum.
' T^Oaaram niveum decus fororum,
•^ Mi Thoma, patriam tuam ferenas
Qui virtutibus' undequaque claris :
Ad le nunc properat gradu fecundo
Vel Isetiflima Mufa noftra, fperans
Pro candore tud futurum id, optat
Quod vel nririficis modis, benignum
Nempe ut te fibi comparet patronum ;
Quo tandem duce cognito, probatoquc
Infigni Clario, petat celebres • ^
Montes Aonios, petatque feftum
Parnaftum, ac Heliconios liquor^s
Pleno combibat ore perbeata.
Hanc tu fi facili manu lubenter
Nunc perduxeris ufque eo venire _ ":
Quo contendit, iia illa comprobi^bit
Erga fe beneficium tuijm omne
Collatum, ut refonet modis canoris,
Te natum ftudia ad politiora :
Nam clariffima Caefarum tyorum
Fafta,& Laurigeros qanet triumphos,
fag. 9tff Tun^ Mauros domitos, ferumque Turcam
' Deviftum refonabit & fugatum.
In laudem Hugonis Vijiduni»
Vllidunus erit mea candida cura, celebris,
Qui Chriftum, fecram perfonat atque fidem.
Is quum fuggeftum confcendit carididus altumj,
iEterni ut referet myftica verba Dei,
Dofta caterva virftm, fluvius qua labitur Ifis,
Convolat, ac aures arrigit ufque filens.
Edocet interea magni miracula Chrifti, .
Auditor fofem juftitiasque colit.
Majori nullus ftudio pia Themata diftat:
Orator dulcis, fedulus, atque fagax.
Quam pius hic traftat partes felicitcr omnes,
Quas vel jure fuo concio facra peiit ?
Audivi claros dicendi faepius arte,
Eloquio quorum raptus & ipfe fui :
Haclenus at non eft certc mihi cognitus alter,
Qui, Vifidunus fulget ut ille meus.
Quid referam multis vultumque habitum,que decorum
Illius ? aut quod mel profluat ore merum ?
Aut quibus exemplis^divihae lumina legis
I{iuftret, rara dexteritate fua i
, " •'' - Sedulitatem
kNCOMIA ILLUSTR. VlROR.. ' 147
^edulitatem apium prudens imitatus Hyblaeamy
Delibat veterUm tot monumenta patrum.
<^idve loquar morem quo, denique, numrae fretus,
Ad Chriftum alliciat mitia corda fuum ?
Hac refta pergat pius, &, duce flamine fanfto^
Confcendet magoi culmina celfa dei.
Jd Richardufn Schellagum.
SAlve delicium merum EHtannse
Gkntis, qui celebres tuos parentcs
Virtute alta animi celebriores
Reddis, reftituifque utranque linguam
Antiquo facilis fuO nitorl :
Momentum breve temporis remitte, Pag- ^t-
Excultis fophiae libris feverae.
TuUi & Rhetoricos tui colores
Pone, hic dum Pharia notat papyro
Dulcis verficulos Camoena paucos.
Quas flkre m numero cupit tuorum^
Si tu fi modo fplendida relucens
Fortunaj tenuem benignitate
Admittas folita, quod ipfe non te
Faftunim dubito : vir es modeftus,
Candoris nivei, & leporis almi.
Nunc, Schellaege, vale, manuque faufta
Artes afferc, litterafque doftas.
Caujfa Cygnea cantionis non edita ab Erafino^
QUid fuit in canfla moriens quod nuper Erafmus
^ Cygneum tacito prefferit ore melos ?
Quae folet argutos cantores reddere Cygnos,
Non flavit zephyri lenior aura fui.
Ad eruditijjimum virum D. Thomam Smythiufn, Equ.
T^Oftorum celebras (Smythi) monumenta virorum
^^ Ardenti ftudio & dexteritate pari,
Unde tibi accrevit virtutis nomine fama,
Judiceme, nullo deperitura die.
Granta venufta tuas collaudat, cantitat, ornat
Eximias dotes, ingeniumque luum.
Qulcquid in Aoniis fpeciofum montibus olim,
Quicquid in Italicis praenitet atque jugis :
Eft tibi tam notum, quam quod nociffimum : abundas
Artibus, & rara cognitione vales.
Fontibus eloquii fitieutla labra rigafti :
Atticus ille tuo regnat in ore lepos.
Irjftaurarebonas^pergas feliciter artes,
Laudabit faftum pofteritafque tuuni.
T a - Ai
148 l LELANDI ANTK^ARIL
f^g* B8. jid Thmam Tidringtonwn.
T£ noDC per Charhes rogo benignaft»
£t te per faciles rogo Camcenas,
Te per Caftaliae ducem catervae,
£t numen rogo per facrum Minervaei.
Quaefo per Genittm tuum, venuftas
£t per litterulas tuas quidem illas»
Ut munus folide meum perornes
Verbis ac fiimulis novis fubinde :
Si torpet, membi; excites Roaeum.
Quam tu iis probus artifex, fimulque
Novi quam vehemens fics Periclest
£xtendas igitur velim valentes
Nervos ingenii tui expcdiii.
* Sic ftabit mea caufla^ te patrono,
Tu laudem of&cii feres perennem.
Injroriti/picio likelli, cui titulus AntiphUarcUa^
* 'W ^ J^^^ pietas amorque veri,
^^ Juffit relligio, fidefque pura,
Chrillus denique juffit ipfe, ftriAo uC
Divini impeterem mucrone verbi
Hofteq(i ^vangelii ferocientem.
Le£tores, mea cura, candidi, nunc
.^uum fi petimus, novo libello
Linguis ac animis favete dextris.
Jdlibellum de D, Jo: Checc.
CI vis Thefpiadum choro probarit
^ Fac ut cQnfiiio, libelle, noftro,
Facundo ftudeas placere Checo,
Quem Pandioniae colunt Athenac,
£t quem Roma colit diferta multum.
Quem Rex maximus omnium fupremufque
Henricus reputans virum probatum
Spe£tatumque fatis, reconditaeque
if «S* 8p» Cenforem folidum eruditionis,
£duardum bene filium, fuumqne
Heredem, puerum, illi ad alta natum«
Sicconcredidit, utriufque liQguse
riores ut legeret venuftiores,
Exercens facili manum labore,
Et Chrifti imbiberet fuave neftan
Felicem arbitror hanc diem fuiflei
Tanto difcipulo dedit magiftrum
QusB talem. Undc fuo venufta alumno
2 » Crantar
ENCOMIA ILLUSTR- VIROR. 149
Granta aflurgit, & excitata plaudit.
C^od juiS, faci^ veHm, KbeBe,
Checum concilies tibique amicuin.
Is fi te nivea manu tcnebit,
Perluftrans oculo tuos fereno
Verfus, 6 facile inter eruditos
Exfpeftare potes locum poctas,
£t famam domini tui per orbem
Latc cxtendcre. Perge quo parabas.
At Thomam Leghutn, Jrmigerum Adlingtonenfm^
de D. Richardi Coxiijlde if integritatt.
QUU M fucis adeo laboret orbi^
^Totus, me rogitas, amice, narrem •
Ore ut veridico tibi petenti,
Si dum rcppcrerim, omnibus fidelem
Quem poffem numeris virum probate.
Tklem me toIo repperifle crcdas :
Albo rarior eft ac ille corvo.
Novifti bene Coxium pium illum,
Sacri Evangelii tubam fonoram :•
Quem clarus patrise pater Britannus
Dileaum refovet, fuoque nato
Infervire jubet probum tencllo.
Is vir judicio oronium piorum
Omni ex parte fidelis- integerque.
In effigiem Henrici o6i: Regis AngKit. !?«.*•.
Clqua manus pinxit vivos in imagine vuitu*,
^ Haec operis pretium vcrna tabella tulit.
Sidcreos fic rex oculos frontemque ferenat
Splcndidus Hpnricus, fol fine nube micans.
Ad Thomam Cranmerum, Cantiorum Archiepifcoj^um,
t ST congefta mihi domi fupdlex
'-' Ingens, aurea, nobilis, venufta,
Qua totus ftudeo Eritaniiiarum
Vero rcddere gloriam nitori.
Scd fortuna meis noverca cceptis.
Jam felicibu^ invidet maligna.
Quare, ne pereant brevi vel hora
Mulrarum mihi noftium laborcs
Omnes, & patriae fimul decora
Ornamenta cadant, fuufque fplendor
Antiquis male defit ufque rcbus,
Cranmere, eximium decus piorum,
Implorarc tuam bcnignitatcm
Cpgor;
iSO J. LELANDI ANTIQJJARII
Cogor : fac igitur tup fueto
Pro candore, meum decu§, patroQumque,
Ut tantum faveat, roges, labori
Incepto : pretium fequetur amplum.
Sic Qomen tibi litteras elegantes
Refte perpetuum dabunt, fuofque
Partim vel titulos tibi receptos
Concedet memori Britannus ore.
8ic te poftericas amabit omnis»
Et fama fuper aethera innotefces.
Jd Henricum Houertum, iUu/iriJ: Regnorum ComiietA.
QUOT funt fidera candicante coelo,
^ £t quot faltibus arbores ip ipfis,
?ag. prt Qsot funt pinnigeri freto Britanno
Fifces, & Lyblcis lapilli arenis :
Quot, funt coUibus Italis racemi,
Et quot Niliacis agris ariftap :
Tot Lelandus agit tibi benigno,
Toto peftore gratias amico
Regnorum Comiti, tibi coronas
Texens laurigeras, perenne munus,
Quae feftum caput impliccnt triumphis*
Cajios ejfe dccet poitas^
T Eftjia lafdvo placuit formofa Catullo,
•*-^ Left)ia fulgentes candida pexa comas.
CoIIaudant alii teneros Varronis amores,
Formofam & noto nomine Leucadiam.
Qui cecinit molles elegos refonante Camoenaj
Calvi Quintiliam tollit ad aftra fui.
Delicias Galli doAi clarique poets,
Eximium nomen pulchra Lycoris habet.
Laftea Peligni floret Nafonis amica,
Materiem numeris fueta Corynna dare :
Cynthia laudatur deterfi Nympha Properti,
Et Cynara eft Flacco nota puella fuo.
Talia molliculi cantabant carmina vates,
Ignari vitae qui melioris erant.
Chrifticola at caltos caftus decantet amores,
Et facros refonet Mufa pudica thoros.
Sic in fiderea coeli fpatiabitur aula,
Laetitiapque novbs concinet ille modos.
Jd Hbelhim^ de Jo: Bechenjano.
^U quum prodieris piftus fuligine preli
■*; In lucem, doftos extulerifque viros :
Bcchcn-
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR/ 151
]pechenfanus erit tibi vel tutela politus,
Artes qui didicit perdocuitque bonas,
Qua celer ancipiti decurfu profluit amnis
IfiSy diAa eft urbs Ifldis unde Vadum :
Et qua Parrhifios coUambit Sequana flumen, Paj;, 91.
Valle vagus media, nobilis urbis honor.
Te decet» excultum multa impertire falute
IUum, natn ftudiis annuit atque favet.
Utpote qui certet praftantes fortiter artes
Splendorem ad folitum jam revocare fuum.
Le6lio multa quidem^ lingu^rum & gratia felix
Illius hk cauflam promovet, auget^ agic.
OfEcio quare ne defis, chare libelle,
Caadoris niveo & munere darus eris.
jid Helium Eobanum, Hejpm»
HEfle tuos libros vatupi celeberrime legi,
Et lefti fumme perplacuere mihi :
Sentio Nafonis venam facilemque fluentemque
Ingenii fontes nuhc fubiifle tui.
Meatior, hsec eadem nifi tota Britannia noftra
Quanta eft (& merito) pracdicet atque canat.
NoQ opus eft in re manifefta teftibus uUis,
Teftibus bic quanquam nec mea verba carent.
Unus erat Burgratus, eritque Micocius alter,
Teftis Bombergus tertius efle poteft.
Quos oratores a Chatto. & Saxone miflibs»
Splendida jam noftri principis aula fovet.
Mifimus ecce tibi v^rfus ex tempore natos,
Delicias Mufae quaefo remitte tuas.
Jd Jntonium Denegum, Equitem.
ANtoni, eximios qui flores inier amicos,
Quos dedit Henrici regia clara mihi :
Te mea contendit juftis celebrare Camoena
Laudibus, & nomen toUere ad aftra tuum.
In teneris annis jun£li conviximus ambo,
Qua docuit terfus Lillius ipfe fchola. ^
O quoties audita mihi tua verba ferebant
Afliduofque jocos, afliduofque fales !
Iqgenio nec te quifquam felicior acri, jag* pj.
Perpetuufque ttio fluxit ab ore iepos.
Tum defiderio captus peregrina videndi,
Acceleras votum, duxque Briennus erat.
Cognitipque tibi linguarum binc floruit alta,
Perplacuitque oculis Callica terra tuis.
Senfcrat
Q.'^
i^Z l LEJ-ANDI ANTIQJJARII
Senferat hoc regum qui prudentiffimus unus,
Te famulum fautor conftituitque fuum.
Quanta apud illum fit tua nunc vel gratia flagranf,
Teftatur refonis auh canora modis.
IUa quidem ut fileat, fum teftis certior ipfe :
Commendas regi munera noftra tuo.
Hinc me confpicuo colluftrat lumine Phoebusy
Promovet & cauflam gratia blanda meam.
Quas tibi nunc referam pro tali peAore grates ?
Diceris Mufs^ gloria magna mese.
De Gallofrido Chaucerom
|UUM vivum teres Atticus leporem
. InveniDTet, & undecunque Grsecam
Linguam perpoiiiflet, infolenter
Audebat reliquos, Tudes vocare.
Cujus judicium impiger Quirinus
Intenfo ftudio fequens, Laiinum
Sermonem quoque reddidit venuftum,
Et cum Graeco, alios rudes vocavil.
At quanto raihi reftius videtur
Fecifle officium fuum difertus
Chaucerus, brevitate primus apta
Linguam qni patriara redegit fllam
In formam, ut Venere & leporc multo,
Ut multo fale, gratidque multa,
Luceret, velut hefperus minora
Inter fidera ? nec tamen fuperbus
Lioguae barbariem exprobravit ulli
Genti : tam facilis foit, {)enignufque.
Ergo vos juveaes manu Britanni
pug, ^^ Laeta fpargite nunc rolas fuave
Spirantes, violafque molliores :
Et veftro date candido poetas ^
Formofain ex hedera citi coronam.
Ad Rkhardum Maurifonum^ Equitem.
"^Radidit Ifiacis tua carmina candidos hofpes,
Heroum jufto quse pede fafta canunt.
Judiciumque meum quaerebat fedulus idem,
Afcribens Mufis non tribuenda meis.
Hacc cui pauca quidem dixi pro tempore ': . '^ non fum .
" Inter Ariftarchos digmis habere locum."
Quin alacri potius teftabar gaudia vultu,
Anfam me numeris forte ded^ tuis.
Uirde quod ipfe mdi cecinifi^m carmine, quodqne
Scripfiflem, irato terque qiiaterqde Dco :*
m
aNCOMIA ILLUSTR- VlUOll* tjj
Ta melicis plenus numeris & Apoliine plenus
Cantare;), hederse praeriperefque decus.
Sic amet Henricus doclos (tua munera) libros
Oftavus, noftri maximus orbis honor.
Perpetuo cepta noftram faperare canendo
Mufam, grandifonae quae minus apta tubae eft.
Projniffis dives.
REddere fi quenquam ditem promi/Ta valerent^
Attalicas loculus noiler haberet opes.
yid Tho: Danetium^
CAndide noftrarum Mufarum prseco Danetl,
Qui veteris fecli tempora dofta refers;
Difpeream fi non tam fis mihl charus, ut uli^
Nil prorfus poffit charius efTe modo.
Cujus & indicium monftrabo paratus amoris,
Obtulerit quoties fe tua cauffii mihi.
Interea noftrum hoc, quod nec leve raunus, amiC5i
Imparibus capias carmina mifta fonis.
Carmina, quae Phoebo do6lifque faventibus, olinx
Aufonii venient forfan ad ora chori,
Et tua fervabunt florentia nomina, libris '*•• ^
Ille meis genius fi modo fautor erit«
Ji Thomam Caium.
CAius, imperii dum gloria floruit ampli,
Inter Romanos nobile nomen erat.
Magnificumque refert quid'dam vox illa canora,
Aufonii fic me perdocuere patres.
Tu per fe clarum contendis reddere nomen
Clarius, eloquio judicioque nitens.
Tu celebras fophiae myfteria magna feverae,
Et colis Aonii lumina clara gregis.
Tuque laboranteis Mufas, qua nefcio clad^,
Erigis atque levas, fubfidiumqne refers.
Si nunc praeftiteris dedufto temporis ufque
Curfu te talem, parta corana tibi eft.
^d D. Eduardum Phyttonum, illuftrem Eqm
ERigit infignes volucris Junonia plumas,
Auricomus medio quum nitet axe Deus.
Speftat opes liinc inde fuas, fpeflando tumefcir,
Poftponens formae cetera quaeque fuae ;
Donec ad incurvos ungues defle«flit oceilos,
Inque fuum recidunt lumina pi<fta locum.
Excmplum cunftis eft hoc, Phyttone, notanduji^,
Et certe eft multis utile nominibus :
TOM. V. U Elati
D'
IJ^ J. lELANDI ANTK^UARIf
if lati ut faftum deponant peAoris omaes,
iQauin fpeAant terrae .debita membra putri*
De Ceorgio Daio, Epifc: Ceicajlren:
^Aius efl Mufis commendatiilimus ipfis,
Nec calamo felix indiget ille meq.
Attamen hic cupio veteris meminifle fodalis,
Ingenuum juveni quem mihi Granta dedit.
Prsecipuc quum fit talis, qualem utraque PailaS
Approbat, & iridicis tollit ad aftra lo^iis. *
£t quum fit talis, quialem' Suadela Charifque
* Certarunt mammis fuppofuifle fuis.
faf» $tf. Non loquar uUerius ^uicquam : virtu(ibus eju^
' '" ' Impen(e exiipiis languet avena m^a.
In effigiem Eadueardi principis incomparabilis^
[Ntentis quoties oculis vultumque coforemque-
Afpicio laettim, dive Edoarde, tuum :
pxpreflam toties videor mihi cernere formam
' Magnanimi patris, quo nitet.ore, tui.
Ad D. Audomum, medicum Regiur^
rufis Ifiacis, Audcene, notus
Es, qu^s tu recolis fevcriori
fntentus ftudio frequenter illo,
Fruftum h)nc ii;de refers opimiorem :
Naturae ex:cutiens potentioris
Vel myfteria magna, quae,' favente
IUuftrrfophia, tuo labore
Nnnc pulfis tenebris nitent ferenum.
Hinc & tii Itnedlcam celebris artem
Exerces t nivea manii volumen
Antiqui Hlppocratis ratam, ac Galeai
Verfas confpicui libros probatos,
Haec perfehfit apex decufque regum
Henricus, ftatuitque te venufti
Eduardi mcdicum, deinde & almae
Reginae Catarinula?, fibique. ' '
Vivat Neftoreos valens at ille
Annos, praefidium tuum, mfeumque.
Ad Eadueardum Northaum^ Equitem,
|Oftorum merito generofa caterva virorurr^
Me plane ingratum iliceret atque rudem,
Si mihi ceffaret cilanaus ctinftator inicjuus,
Nec juftas laudes fcriberet ilie tuks.
yta Londinum urbs genuit nos fidere fauftoi
r
M"
D'
Incly
Imbibimus Ucti litterulafque fimult
BNCOMIA ILLUSTR. VIROR. 15^
Tu puero m fludiis mihi coDj\in6liinmus : ipfos !>%» pji
, Sufpexi mores, ingeniumque tuum.
Etmcfelicem, fortunatumque putabam,
Te focium naftus, praEfidiumque mihi,
A Superis pietii fupplex, votoque favebanr^
Nos tit perpetiius crefceret inter amor,
Caufidici tu jura fori celebrare parabas,
Applaufit ftudiis Granta beata meis.
Tempore fic longo disjuhftai ita corpbra noftra i
Praefentes ariimi convaluere tamen.
Confeflis ftudiis affulfit laetipr hora^
Disjunftos rurfus quae fociafe qUieat.
Quid nunc commeraorem, quo tu candore beaftl
. Exiguas Mufas, vel fine firie, meas ? •
Ha<flenus. a te;, nil petii, quod non tuus in me
. Cotitdlerjt promptUs munifictifqtTe favor.
Teftis erat faaoHim crga me Tucca tuorumj
Legius, & tefiis, nofter amiciis erat.
Coxius & fupereft aeterno clirmine dighus»
Te qui patronum praedicat efle nieum.
. Pingere fi poflllai, vivifque coloribus uti;
. Effigieni exj>rimeret dextera noftra tuam.
iSpknderefquc foro medio, velut hefpetus dlteri
Signaque juftitiae confpidendd diires.
Hanc ego quum nequeam prxftare venuftius arteni;
Id faciim certe quod mea cUrd monet.
Nerape ut pofteritas ndfcat, ferique nepotesi
Virtut^s femJ5er me (!bluifle thas.
Jd Henr: 8* regem.
^^Uinti minc opera loquens Latinc
Diftys Septimii venit, rogatque,
PrThceps maxlme, ut drutiim duelli
Iq Illcem Priamxii iibellum
yerfes, qui referet tibi tuorum
Virtutes celeberrimas avorum:
jid Guiiiilmufn HenricuThy nobilijjmum i^agisi/
Cornitem OJirofaxonum.
M£ tua nobilitas, q^ia non illuftrior ulla^
Provocat dd cytharam, ciarifouumque melos.
Perge favere tuas laudes, Gulielme, caocati
, Vati, quo certe nomine niajor eris.
Te genuit fcitum borealis Avonia, tellus
Eximie omnigeha fertilltate fcatens.
Teque adolefcentem facundo Pindarus ore,
ingeauum docuit verba Latiha loqui.
U 2t Mtili-
r55 J. LELANDI ANTIQJJARIt'
Mellifluos modulos quifquis fuit ille deoram
Qui te pcrdocuit coatremulofque toaos,
A te difcipulo praecooia lucida fumpfit,
Cujus coacentus pulfat utrumque polum,
, Crediderim Phoebum fic te iaftruxiflfe canorum,
Carmina tam melicis coocinis ufque fonis.
^ Non te coaviocit fama celeberrimus Orpheus,
Ut nec Arioaiae ftamiaa laeta lyrae.
Nec te cooviocit refoois philomela querelis,
Nec qui, quum moritur, concinit albu^ olor*
Fulmioeo caderet quam frafta Booooia belle|
Et Morinos premereot Martia tela truces,
Talia perfoiyiit dulci tua caotio voce,
Qualia vel Mrtfae concinuifle velint.
Noo meliora quidem Dantes dedit ioclytus ille^
Aut qui Petrarchae oomine notus erat.
Sed oeque Chaucerus refonanti muficus ore,
Aut meus, arguta voce, Viatus, amor.
S»pe es doflorum numeros laudare fuetus,
Emeritis tribueos praemia digna viris.
Denique tu puoftum facile hic fic omne tulifti,
Impar ut videar laudibus eflfe tuis.
^d Helium Eobanum Hejfum.
' Xiguos elegos ouper tranfmifimus ad te^
Cultor^m Phcebi Caftaliique chori.
jag- w. lleddita oulla tamco nobis pervenit ab Heflb
Littera, quse poflet grata referre vices.
Provocat eo iterum calamos Burgratus iaeptos»
Da veaiam nugis, magne poeta, meis.
Jd Georgium Ferrarium.
Sl modo Verlamum, vetus urbs viftoribus cdi»
Cogoita Romaois, tota oiteret ovans :
Te oiVels cert^ iofigniret grata lapillis,
Texeret ac facili florea ferta manu :
Queis tua eongaudeos redimirct tempora fefta
Quod Mufas deamet, Caftaliumque gregem*
Coocidit aotiqusc fed gloria funditus urbis,
Albani faonm quod reparavit opns.
Fortuoae fcnndens alta ad faftigla fummse,
Cronmielhis fibi te vir catus afleruit,
Deiade animo leges patrias evolvis, & iUis
Sedulus infervis, caufidicoque foro,
Patronum veterem repetis patronus & ipfe,.
Ac lepidis diftis laetitiseque ftudes.
dom
E'
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR, * /|j^
Sloria at illias cecidit, magnamque ruinam
Paflk eft : lic verfat fors male fida rotas.
Aulica vita tibi placuit, mox regia magni
Te Henrici gremio foverat ampla fuo.
Horrida bella fonant, Martis fcetura corufcat,
Et Scotti & Morini tela cruenta vtbrant.
Fortior occurris, gladio clypeoque refumpto,
Bellator prodis Martius, atque rainax. V
Vidifti Scottos viftor Morinofque fugatos,
Et patuit virtus amplior inde tua. •,
Perge, ut Qcpifti, magnum te olendere faftis
Ferrari, & noftro carmine major eris.
MGuilielmum Pagettium, Henrico oSl: Regi a fecreiis.
ILluftrare tuum, Pagetti candide, nomca
Percupio, niveis & celebrare notis.
Lucidus afpiret Phoebus mihi grata canenti, '*fr «•^
Inceptum facilis promoveatque meum.
Sic ego magnificum potero deducere carmeOy
Et tua per refonos dicere fafta modos.
Sentio nunc veniffe Deum : virefque miniftrat,
Perfcribam laudes ingeaiofe tuas.
Te puerum in lucem Londinum protulit almam^
Eft urbs haec eadem, patria clara mihi.
In qua tu ftudiis operam cum fruge dedifti,
Sed nec ego a ftudiis tunc alienus eram.
Grammatici enituit quo tempore gloria Lilll^
Notior ille tibi, notior ille mihi.
Cujus tu partes fautor, certante Gonello,
Tutatus calamo es, non fme laude, tuo.
Interea excrevit vitae maturior aetas,
Atque puellares prseteriere dies.
Ecce petis vivos fontes, Grantana fluenta,
Neftareoque rigas labra liquorc tua.
Aft cgo pjaecefli : nec fegniter ipfe fecutus
Vicifti fortis munera parva me«.
Tu Gardineri petiifti tefta, diferti
Eloquii fedem, Pieriique chori.
Sors vel ad obftreperos me duxit inlqua fophiftas,
Tale quidem potui non ego ferre jugum.
Suffugio quodam fed honefto Gallica regna
Invifi, fchola qua Parrhifiana viget.
Quo magnis & tu properafti paffibus, ardei»
Linguarum nitida cognitione frui.
Confefta tandem cauffa feliciter omni,
Tu patfiam repetls civis amicus humum.
Gardlnerusi
451 J- LELANDI ANTIQUARlt
Gardinerum etiam recolis de more patronum :
' ^ Uritiflegi & nomina chara libi.
Per quos coepifti commehdatiffimus eflc
Henrico Regi, nobilibufque viris,
Scriba Palatinas coluifli hinc fedulus asdes,
Exercens calamos dexteritate nova.
JP^. loii Quo tibi conjunfta eft Prefdunia tempore virgo*
Qualis in aethereis Cynthia vefta rotis.
Felicem auas te generofa prole parentem
Reddidity & cafto praenitet ufque Uioro.
Principis arrifit tandem tibi gratia flagraos,
Legati ac Gallum munere fiinftus adis.
Deinde & Caefaream fortunatiffimus aulam
Prlidens orator confpicuufque petis.
AfFulfere tuis meritis hinc praemia digna :
Ditefcis, cumulos poffidet arca fuos.
Tantum efi: munifico domino fervire : beavit
Te Rex, excelfo conftituitque loco.
Hic ego pro veteri vel confuetudinc noftra^
Optarem ftudiis proximus effe tuis,
Ni tuus atque meuscultor Mafonius ille
Jkm perfuaiiflet, me fatis eflet tuum.
Addidit hoc etiam, per mc te velle videret
, Quae Burgiduni gloria, fama, decus.
Talia fiqua juvant, poffum defcribere ad unguenii
Oppidum & aBtiquis irradiare notis.
Infignia Regia,
•Irculus imperii vaftum qui circihat orbera^
Atque coronato collucet vertice celfus,
Excolit Henrici multis infignia votis ;
Magnanimos illos no6luque diuque leones^
Eximie & vernos candentia lilia flores.
Quid fibi vult lauri, quid olivae fefta corona ?
lila fuum Phcebum, colit haec fcecunda Minervam*
Injlgnia Jana Regina.
^Haenix nuper eram venufta pennis,
_ Ortum non Arabes mihi dedcre,
Sed gens clara quidem Severiana :
Henricum colui ferena fo!em,
PuIIum cui facilis meum facravi,
Faufto & fjdere prxnitente natum*
Rofarum unio*
Ettulit illa dies Angiis fpeftata falutem, .
Qua rofa purpurcis candida ju»fta roiis;
. CatdraSidi
Fij;. zoi.
c
p^
R
E4fC0MlA ILLUS.TR. VIROR. ||j^
fafara^a, Ducum Somerjetenfium fymbolum gentilitium,
TJMC catarafta, Ducis, fulvo quae praenitct auro,
f^ ^pmurotrigum teffera nota fuit.
Lilia»
Lllia cpiU nefcit cqelo demifla fypremq,
^ Imperio Heorici fuccubuiffe fui f
Pluma> Principis Eaduardi Injigne^
/^Andida gemmiferae cultrix haec Pluiha coronae^
^ Principis Eduardi tbllit ad aflra caput.
jid Gualterum^Heueddunum, CSceremanuau
HEueddune tibi favet catenra /
(Grantae fiuminis accola) eruditay
In ripis puer ipfe cujus olin)
Lsto peftore lufitare fuevi,
Et cannas refecare concinentes
Qumii Baret Zephyri faventis aura.
^u Marco bene Tullio diferto
pura foUicita faves benignus,
Dicendi genus illius colifque
Facundum, teres, elegans, venuflum,
Terfum, confpicuum^ fluens, amoenum^
Elimatum etian}, & fuis decore
Piftum floribus undecumqve yemi$
Illis ufque adeo, ut niten(e quadan^
Majeftate ||yli Atticum leporem
Graecis fontibus exprimas petitqqi.
Felicem puto te beatulumque,
Haec qui fic itieditaris, ut perornes
Tam doftis ftudiis tibi faventem
Grantam, cujus amor mihi profefto
Tantum crefcit, opaca prasvirenfque Jt^t^^H^
Quantum vere novo illa alumna Phq:b|
Laurus vimina fubjicit tenella*
Inceptis igitur tuis fecundis
yela extende manu valentiori :
Ventus naox aderit Favoniufque :
Tu portum iuvenies, tibi paratum
Pptatumque, nbi commode quiefcas.
Jd Thonum Uritejlegum Tichofeldenfem^
Anglia Archigrammateum.
PHoebus adeft, Mufifque noyem comltatus amceid^
Sec»m laeiitiae figna ferena refert.
Ac me fubtriftem folatur carminc tali,
Quale vcl Aohiis concinit illc jugis. '
H^ J. LELANDI ANTlQ[UARir.
Tc docct impcrio noftro parcrc, fororcs
Suavifonas lAas fufpicere atqne meas.
tJritcflegum, titulis & nomine clarum,
l Extolles dignis, me monitore, notis.
1 Ingenium cujus, mores, virtufque modefla,
Judido fempcr fic placuere meo,
Vt terris dignum, vel coelo reftius, illurti
Optarim cotnitem pcrpetubm efle mihh
Nolo tamen radium talem fubducere terr«^
Fulgeat, obfcuris reftituatque diem.
Imperium hoc noftrum vates extende canor^
Ne Smeas : vires, eloquiumque dabo.
Dixerat : applaufum reforiando dedere Catooenaf,
Et fubito fedes reppetiere ftras.
Impulerit quo nos, Uriteflcge beatc,
imperium Clarii, certior ipfe vides.
Tu, quoniam juvenis mihi vel percognitns biim,
Afpira, & coeptis mclyte plaudc meis.
Eft Dens in nobis, agitaiKc calefcimns illo,
Ardor & indc mihi diccrc fafta tua*
xo4« xjrbs mea Londinum gennit te clara puelltnn,
Et tuus in dubie robilis indc pater.
A teneris annis coluifti peftore toto
Mufas, fic Genius juflerat ipfe bonus.
Argutae refonos nervos teftudinis apta
Curafti eximie foUicitare manu.
Et Fortuna parens fic te promovit alnmnum
lllafuum, ut medio lux tua nota fo!*o.
Grantanafque fcholas petiifti fidere faufto,.
Gardinerus erat fautor & ille tibi.
Uroqvie Vicanum te dofta .caterva vocabat,
Contuiit hoc nomen fanftio clara patris.
Forma venufta quidem tua fic in fronte reluxit^
Auricomus virtex fic nitiiitque tuus,
Lumen & ingenii tibi fic afFulfit acuti,
Tum virtus fic te cond^coravit ovans,
! Unus multorum certe fis vifus ut inftar :
i Tu mihi mel fragfans deliciuinque merum.
j Quid nunc commemorem, quo te Comcedra Plauti
1 Accepit plaufu, miles & ille tnmens ?
Si mib^ judicium folidum perfloruijt unquam,
Aures fi aut oculi praBValuere mei, ,
Pifpeream fi non fueris tam lucidus afior, I
Quam qui maximc, & hic dicere vera libct :
Sic oculoS, fic ille raanus, fic oragerebat,
Sic quoque perfpnuit, quifquis & il!p fuit,
6 Vt I
.1
ENCOMIA ILLUSTR. VIROIL i6i
Ut did pojQity. RomaQi cura theatri, '
Atque operis pr^tium rettulit omne fui.
Gardicerus, homo fortunas natus ad amplas»
Se Uoludcgo coufecFat atque dicat.
Maxima tu fpirans» Graotana forte reli£ta,
Principis Henrici fplendida tedla petis.
Thefaurofqu^ manu no^burna, faepe diurna
Ver&Sy & curis profpicis ufque tuis.
Pecchamus haec cerneps, iic ora refolvit amicus»
Judicio crefcet candidus ifte meo.
Lqgati munus tum Gardinerus obibat, Pa^. xor»
Te cpmitem lateri junxerat atque fuo,
Hinc crevit magnis certa experientia rebus,
Et fama enituit latius inde tua.
Cromueilufque potens iic deleAatus amceno efl:
Flore tui ingenil & dexteritate rata,
Ut te crediderit naturae dona fagacis
Haufifle ex Soprhis fontibus irriguis.
Senferat hsec princeps, quo non cordatior alterj^
Hinc te fublimi collocat inque gradu.
Orator celebris Batavos, Belgafque potenteis
Dum petisy eximie munere funAus^ ovas.
Qefaris iode tibi foror ac Regina beau
Blaufit, & offidum comprobat omne tuuni^
Fbreat HenriciMF| ti;gni tuteia Briunni,
Qui te pro meritis extulit ufque tuis.
Imperio Phcebi monitus haec qualiacunque
Carmina perfonui : viye, valeque diu.
In Rkbardtm Crokum, calumniatQrm*
ME fatuum Crokus fatuorum maximus iUe,^
Imperio quodam prse^cat efle fuo.
Ut jQm, me furise oon torquent : illius urgent
Clade Mathematicum no£le dieque caput.
In fronte RbeUi, cui titulus, Cenethliacon*.
TArdius in lucem chariffime prodeo leftor,
Caufla fuit Domini langulda Mufa mei«
Da facilis veniam jufta ratiooe petenti»
Et tibi decedet conditione nibil.
Exeo nunc multo limatior, atque Britannis
Primus ego antiquum reddere curo decus*
It^grda Eadueardi principis»
iT^fta corooatse funt bsec infignia Plumae
J? Principis Eduardi, divino numine cujus
Splendor, hoopS|i tituli^ nomeoi laudefque manebvnt, Fag.iotf;^
A'
%62 J. LELANDI ANTIQJTARir
Dum nivei liquido gaudebunt flutnine cygni,
Laftea dumqae hortis nafceacur lilia cultis.
Pluma Eadueardtm principem alkquitur,
Dfum, candtdior Princeps nivey }a£tey liguftro^
Imperiique tui laeta fubibo jugum.
Faciferam dextra quoties geftabis olivam^
Pileolo ftabo confpicienda tuo.
Impleat optato Zephyrus mea carbafa vento^
Sole fub ardenti tasdia nulia feres.
Inclyta fi laurus te forte ad beila vocarit,
In galeas cono ftabo fuperba tux.
Unica nobilium puerorum gloria, Princeps^
Vivas : perpetuum tu mihi numen eris.
Jllujio ad etymon nominis EaduearcU.
^Uifquis Eaduerdum Romano exprefterit orej^
Cuftodem fidei dixerit efle facrae,
ioc ego crediderim puero feliciter orta
A fuperis nomen coelitus efFc datum..
Eft pater antiqud^ tidei defenfor amicus^
Degener & nuUo. tempore natus erit.
Jpplaufus H.9.
' I V B pater patriae, rex inviaiffimc : vivat
'Afcaniufque tuus» phoenicis filius albae.
jdd D. Guilielmum Seijillium.
^lceris merito gallinac filius albae,
Sic te fufpifiunt fata fecunda fuum.
Non modo fufpiciunt» commendant reAius alma
Te Phoebo totum, Pierioque choro^
Provenit inde quidem fuccefius laetus, & ille»
Qui tibi promittit praemia digna cedro.
Candidus crudiit nofter te Chaecus amicus,
Chascus Cecropii gloria priiha gregis.
Itig^ tfkj. Cognitione nites linguas exuberante Pelafgae^
Et mlfces Graecis verba Latina fbnis.
Invigilas ftudiis fellx noAefque diefque,
Sic quoque per mufas parta corona tibt :
Illa dies niveo eft femper fignanda tapiHo,
Quae tibi Milaredam juipcit amore parl.
Femina nulta magis do£las ampleftitur artet>
Graecula te Grxcum diligit illa fuum.
Ula tibi vitis, tuque ulmus candidus illi»
Conju^o faufto gaudet ut^rque fuo.
Vivite f^ices, Muwuih cura per^nais
Yos fcrvet^ fummo coudituatque locQ^
9
HoC€
Vi
D'
ENCOMIA ILLUSTR. VIKOJR, U^
Ai D. Harkgttm.
Vlrtates ammi fic te redimirc videntur^
UtTedimit feftum vcma corona caput.
Depofcunt igitur dignas fua pracmia laudes,
Prxmia in aetemis con^icienda libris.
Fonte cabalimo fi quando labella rigafTem»
Virtutes alacer tollerem ad aftra facras,
£t te virtatis cultorem, HaHege, probatum
Laudar^ refonis hasc mea Mufa modis.
Repit humi tenuis, metuens & fubfidet imo,
(Ablint ut vires) officiofa tamen.
Nomine quo, ftriftun laudes attinget amica
Qualifcunque tuas, fila canora movens»
Omne genus fophiae guftafti pervigil^ atque
Haufifti eloquii vina ftuenta pii.
Tu quoque facundi Ciceronis m^gnus amatc^r :
£t tibi majefbis Virgiliana placet.
Profluviumque colis Nafonis, veriibus unde
Illius aflurgis gratior eximiis.
Nulla poetarum veterum monumenta fuperfunt,
Florigero es quorum non fpatiatus agro.
Hinc vates celeber, lepidus, multumque venuftus^
Concinis argutis carmina laeta ioais.
Pofteritati quae te vel feliciter omni pg- ,gg^
Cofnmendent, nomen percelebrentque tuum.
£cce fuum ofBcium inea pra?ftitit omne CamGena»
Applaufumque tuum vendicat illa fibi.
Ad Richardum Godericium,
MAgraficum retines, Goderici candidc, nompn,
Quod vel Saxonicum refte idioma probat.
Sic Bonus ac Dives diceris jure Latino :
Moribus hoc nomen convenit omne tuis.
Nominis illa tut tam bella notatio non ce
Conftitult ditem, conftituitve bonum.
Splendida felicem te virtus reddidit una :
Ma£):e hac virtute, & dona beata feres :
Caufidico fic fama foro tua, laufque nitebit,
Et te patronum percolet ipfe cliens.
Nec fic contentus virtuti imponere fineni,
Sufpice doftrinas lumina clara piae.
lUa tuas poffunt ad coelum tollere laudes,
Te quoque p«r niveas condccorare notas.
X 2 Brofir
M'
1^4 J. LELAKDI XijTItltyAklt
Profipbp6eUi Sihnht if^^ugrMdt*
I^E Geflbriacum vcteres dixere toloiii,
Rftraque fors noftrae nobtfitfttis tsaxx
Aft ubi Cd^fareos fubiiflem viAa triumpboa^
Romanas acies, imperiique ji:^m;
Crevit ab ItaHca mihi voce BoDonia <QOflMB^
Littora qua Morinilim turba refiraAa colit*
O quoties xladem, & fomiMgaas paffit miiias i
Me Fraacus dommt, Danafi & Angiis atacox.
Romani valeant, Frafici, Daniqiie vakte»
Anglus erit vitaefpefqaafaliiiqiie mes.
ConcuiEt (ikteor) duro mca moeaia l^eOo»
PeAoris & medio vifoera mpta.imlil.
' Non fecus ac terr» cum moto volviturOti^
Horrifonis crepitans diffilienfque minis.
fn- ^^ QH^^ ^"^ ^ reftit«it mihi cnlmina Mardns bem
Henricus, Regum gioria, pahna^ decus.
Nunc ego vicino difcam fervire BritamiOr
Et Rutupina frequens litcora nota petam.
Vos fugite Interea Galli, nam folminat Anghi^
Viftor & iratus fortia tela quatit.
Gallia quid fperes ^ fidei defenfor avitse
Imperium repetit fortiter omne fumn.
ffenricum o&. vi&orem Bononia allo^tur»
Omaai remm domini Rutupiaa^teates
^ Littora, trajeAus me coluere <iucem«
Quid mihi cum vidis Romanis ? palma^ Britanne^
Inclyta me totam vendicat illa tna.
Offidnmqne meum (quod Gallo difpUcet) otonc
In tua transfudit nomina cdfa lubens.
Floreat sternum felix vi6loria patris,
Filius Ednardus fuftineatque parem.
In fronte HbeUi, cui titulus, Bononia Gatlmajlix.
Bononia leSlores alloquitur.
"^AIIica tota fui, nunc forte, Bricabnica, Afards^
r Perplacet eximium cbnjugitimque imhi.
Audiat applaufus veftros Oftavius ille
Viaor, io vivat^ dicite, l^ivat id.
jfJ Henricum CoUitnm.
I^EIicem genuit te AtJrebatum patria felix,
Quo vel pervenit Csefar & ipfe potens.
Ifidis inde Vadum dulcem te fovit alumnom,
Urbs antiqua, decens^ do^^ fenufta, nitenst
R'
G
W
SilCOMIA ILtUSTR. IfliiOk: lli«j|
Et te per^Qit Ijogvam bene candida utrttnqtie,
Unde tibi {blide gloria parta fiiit.
Seoferat haec feniorque tuns fratercalus Sle
Ingenii & cemens ludda figna tui,
Ad ftudia ifltentus fe totum vertit atnon», F«a. sx^
Efle tui fimilis foUiciteque cupit.
Frugiferi tandem laus floruit alta lal)0ris,
£t meruir doAos inter hatxnre Iocum«
Vos in amore pares ftudus contendhe magn&i
f*ratres> doftrinx ut luceat almus honor.
jtd Jo. Ponetum, virum in utrajufi UngM m^Jft
ABfcDtem toties tuum
Qui claris refonans uadique laudibns
Lelandum, lacilis mihi
Commonftras animi figna nitentiat
Et mOres niveos iimul.
Qnos verbis modo fi pingere pluTibQa
Vdkm^ dloere non tgp
Aat tu audire quidem hoc impoct COnmod*
Pofles. Interea ne ▼idear dbi
Spe6lati officii mei
Erga te folidum forfitan immettcr»
Grates en referam libens :
Sic^ Ponete, jubet noftra CanMttuhu
Me quod magnifice tuis
Verbis extuleris, immeritum tamen;
Jure nam liquido mihi
(Ni verum pigeat dicere cogmtum)
N(m certe potero probus
Qualem tu tribuis candide gloriam
Salva agnofcere ffonte nunc.
^ovi quam vehemens Rhetor amicuU
la caufla eniteas ttii. ^ ,
Indulges nimium : fed mea lonj^us
Ne te verba trahant, loquar
JliC quid veridico peAore fentiam.
Lastor oon mediocriter
Hoc candore tuae mentis : & integras
Laudes quas tribuis mihi
Contentus refero nam ty>i fplendido.
j/dGforgiumHenedrigum. . . >^.«u
TAma tibi applaudit fluvius, fiicunde Ceoi^i
Katalemque tuum percclit ille diem*
.«0$ J. LBLANOI ANTIQOARII
Qua patet oppidulum famaque ibroque raudenSi .
Quod capit illimi nomen ab amne fuum»
Luddus utque fies totus, conteudit amicus
Ifideu hinc fratrem conciliare tibi*
Tu nunc fluminibus me confultore (ecundis
Utere : fortunas fors erit ampla tugs«
Ifidis inque vado do^las alacerrimus artes
Extende, ic meritis praemia digna feres.
Scripfifti juvenis multa cum laude libdlos^
Qui Regi eximie perplacuere meo.
£de igitur co£los annis maturiOr illos,
AITuiget Muiis dq^ caterva tuis.
Infcriptiones murorum Caftri fani MaudSti»
Imperio JHenrid Uaves fubmittite vela« .
jtd inviSIiJ/tmum regem Senricum oBavum^
ut clajfem in Gallos promoveaf.
PErge precor Zephyris Princeps dare vela (ecundls»
Hoc pater Oceanus, Neptunus pofcit & ipfe»
Nerddumque chorus. Viftoria laeta triumphos
Promittit lummos, pretium immortale laboris
JAsiStc animo viftor felix : hac itur ad aftra.
T
Ad Jacokwn Botlerum.
^E Maridunenfes, facunda caterva, celebrantjr
Qua Charis Ifiacas vitreus intrat aquas.
Tu Maridunenfes merito recolifque difertos,
Officii grata fedulitate pii.
Crefcit amor, doAas virtus extendit & artes :
Eximie hac totus tu quoque parte nites.
Incrementa videns laetus Camerarius ampla,
Vir probus & medicus regius, arte vigens :
iP«l(*it»f Te fic munificus fufe exomavit amicus,
Ut tua prindpibus cognita fama viris,
Undique luceret : tandem hoc, velut omine, ta£li«5
Splendorc» Italiatn non fine laude petis.
Unde tibi accrevit titulo virtutis honefto
/ ' Nomen viAurum, confpicuumque decus.
N^turas ubi tu rerum fontefque perennis
Irriguos fophiae dexteritate jugi
Exculfifti alacer» juftum pretiumque tulifti^
Artibus ipgenuis eloquioque valens.
I^dera te in patriam revocabant faufta ferenam ;
Occurrijs Isetus, deliciafque refers,
Quales
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR; gef
Qmles exhibnit pleno cum copia cornu,
Oftentans flores, dona beata, fuos.
Italiam repetis fufcepto munere felix,
Tempore quo vifa eft regia Roma tibi.
Inde domum rediens Henrico graiior efle
Regi incepifli munificoque tuo.
Mox a fecretis Reginas do6lior almas
£s defignatus : funAio grata placet.
Nnncius hinc ad Germanos tranfmifTus amicos>
Impertum comples principis omne tui.
' ^aec me cantantem (ic Mufa efl caudida odorta,
Confona verficulis talibus ora movens :
** Te memorem officii collaudo terque quaterque^
" Qui fic Boderum concinis ufque tuum.
•• Judicio noftro eft hederis digniffimus ipfis,
^l Fraemia quae vatum confpicienda vireiit.
F I N I St.
iLLUSTRlUM
ALIQUOT ANGLORUM
ENGOMI A.
A Thoma Newtono,
Ceftrcfhyrio, fucceifivis horulis exarata.
L O N D I N I
Apud Thomam OrwiQumj
1589.
fag. 114.
Jd longf bonoratijfmum Heroay D. Henricum^ Dar^
bia ComiUm^ Baronm Sirangicum^ Mona inful^
Regulum, inclytijjima Pmfcelidis militem^ Dominum
fuum omnt obfervnntid colendum.
Pag. tx5.
U I titiriis dares propritt , qiii ftcm*
mate avito
Fnlges, qui vera ftobifitate nites :
Qui patriae charas, Regin^e chanis,
amicis
ChaniSj oc Ao&io charus tiDiq*gf egii
Illa tibi tenui contexta poemata pldftro
Accipe quaefo hilari Darbicefrontc
Comes.
Quam tibi,nonullidebenturjoftius,
ipfis •
Quod Ceftreftiyriis nata fuere plagis.
IUa tuae fidei regio eft commiflra, tuoque,
Praefide Regina, fubjaeet imperio.
Impulit haec ratio, regicfei^j me ejus alumnum,
Qualiacunque mea hjec metra facrare ,tibi.
Jd iUuJlriJfmum, fummaquc fpei Dominum, Ferdinandum
Stanlautn, Dctninum Stratigaum, inclytijf. Comitis Dar-
bienfis F. heredem^^
DEvincire tuos tibl, Pcrdinande, Britannos
Si cupis infiftas^ghrtifte amicitiae,
Heroa fi menie velis ter magnus haberi,
Et cun6lis gratus vivere ubique lod :
Sint imitanda tibi celfi veftigia patris,
Quo nil nobilius terra Britanna tuUt.
Jd maxime reverendum in Chrifto patremy D. Joannem
Whitgiftumj Jrchiepifccpum Dorov^rnicum, totius Jn*
glia Priniatem is MetroPoHtanwni.
QUI populo inftillas neftar coelefte, gubernans
, QooimiflVnn rara dexteritate gcegem:
Contortos Stygii griphos Cacodgemonis, arte
Qgi folida rcicgis (tnajdme prWful) ave. .
Sic
THOMiE NEWTONI &c- J?^
Sic X£VHoiupoy te praeftas, nomine, req\i€ :
Caodorem geftans ore, animo, ipgenio.
utinam hsc plures tales produceret actas.
NoQ ita ineptiret faex m^le fana virum.
M reverendiffl D. Joannem Pierfum^
. Archiepifcopum Ifurovicanum.
T TXelliim nuper te vidit, Perfe, Decauum :
^ Ppatificem vidit Roffa deinde fuum.
Poftea pontificem te laeta Severia doftum
Excipit^ & vigilem fovit amica patrem.
Frincipis EUfabetas Eleemorynariu^ inde,
Munia honorifice tradita fidus obis.
Ad fumma eveftus titulorum culmina fenfim,
Praemia, virtutem quae comitentur, habes.
NunC' autend ad rigidos te confers, Perfe, Brigarites,
Ifurovicani prsful amande gregis.
Det Deus, his praefis multos feliciter annos,
Tam cohibendo malos, quam refovendo bonos.
De reditu magnanimi Equitis D. Francifci Draki,
fofl triennalem ejus navigationem*
M D. Joannem JElmerum, Epifcopum Londinenfem.
QUI Qama, Vefputius, Cortefius, Haitho, Columbus,
-Qui Venetus, PinzcMi, Vertomanus, atque Thevetus',
Quique Magellanus, Nunnus, Tiphifque Britannum,
Francifcus rediit Drakus Ncptunia proles
Orbes iile alios, alio fub fole jacentes,
Ac terras alio pofitas fub fidere vidit.
llle Novam AlWonem primus patefecit, ubi illum ^^l* "^-
Ceu regein Indigenae communi voce falutant.
A Chili auftralem regionem (quam E^Izabetham
Dixit) adinvenit : goavus virtute Moluccas
Herculea iutravit, prope America regna! Giloli.
Atque inibi a Rege & Satrapis fplendentibus oftro,
Hofpitio excipitur, 'magno & decoratur honore.
Poft, ubi Signiferum Sol ter peragraflTet amoenus,
(Hoc f jjatio terrarum circumnavigat orbem)
Poft terrae pelagique minas, poft mille pericla,
Triftia charorum poft plurima fuiiera amicum,
Ec varips cafus, patrios repetiffe Penates
Vifus erac, propriofque Lares : Anglifque decorem
Attulit : applaudunt omnes, reducemque falutant :
Magnanimumque Ducem mirantur dona ferentem, ,
Vellera Phrixaeae pretiofa & fulva bidentis.
Inde morae impatiens longae, atque ignobilis otf,
Liatea (Nobilium valida accommitante caterva)
Y 2 -ffioliis
I7< THOM-E NEWTONI
MoWis iterum commifit carbafa ventis.
Spagniolamque pec^s, Ophiraea aietalla ferentemi
lade report^bat bardi monumenta Domingi. * ^
Invia Virtnti nulla eft. yia : cerror. Iberis
Drakus erat, Lattali & peftis acerba tyranno.
Frendeat horrendi truculentus jaiiitor Orci,
Grunniat Aufonlus Caiphas,* fcra fibilet hydra, .
Etconjurdti, doleant, in fdedera reges.
Munia Drakus dbit, (rumpantur ut ilia Codro)
Anglo digna viro : hec coeptis officit hilum
Barbara ^ngtiibibs rabies meretricis hbheftis.
Mira ioquor : multi ante ilium freta nitilta Britannl
Non fine laude, citis fulcarant falfa carinis, "
Nec tamen hi votis potuere potirier, ipfas
Nec referarc vias pelagi, (fors omnia verfat)
Quamvis mentc alta imbutiatque ingentibus aufis.
Quid Cabotam recitem, vik uHi illa artefecundum ^
Hugonem quid commemorem Wilibelon ? ipfum aut
Gilbertum, clarisortos natalibus ? aut quid
ttg.tij, Te, Frobifere, canam, quo nec mage ftrennnus altCTt
Nec mage fyncerus, nec ddftior hydrographia^ ?
Wlndhame te taceo, te Jenkinfdne filebo, '
Haukinum, Cancellerum, quos uUa vetuftaSi
« Aut cariofa dies memori non eximet «vo« '
Candicii laudes & inexpufipaabile peAus,
* Virtutefque domique forikjue fe Martra faflra,
Noftra nequit fatis ex merito depingere charta.
Efle reor rebus fatalia cunfta : quoduni '
CondsfTum eft, alii eft divina forte negatum.
Flu^livagum multis gazas mare praeflat, idemque
Damnofum multis, madidis fpeflamus oCellis.
Drakus at e multis, gallinas filius albae,
Quem decorat Pitho, quem Suada medulla venuftati
Qucm pia relligio, quem Dia modeftia adornat,
Omine felici cunfta incipit, omine faufto
Perficit, & patriae fervit, vivitquc fidelis,
Colla petulca domans, 8c opima trophaeareportans.
Jd longe nobiliffl virum^ D. Gulie/mumf
Marchionem Uintonienfcm.
JEjune plures operofa Negotia traftant,
Otia veftra decus (Marchio clarc) ferunt,
. Hunc oculis kiftrans Elisa beata venuftis
Librum, quo talntaB luxtiriantur opes :
Laudat opus, laudatque fnnm Heroina Dynaftam,
Approbat, exquirit, fufpicit, ortiat, amat.
Quam
. ENCtQMIA ILLUSTR. VIROR, 17.3
Quam niticle:(dicens) fuccioAe & Apollioe digoe ?
O tali felix APgHa Marchione.
Ad illujirijf, fortijf. qm D. Ceargium^ Comiim,
. Cumberlan£a.
QiGpe rogor» qualis faerit Priametus He6lojr,
^ Et multis cprdi eft, fada referre JDucis.
Talis eraty qualis tu Cumberlandicus heros,
Marte, falo, validus : Miyrte, potenfque, (blo.
Jd ithijrif. 6 JplendidiJ. Heroa, D. Robertum EJfexia at ^^S" «^^
Evia Cmitem^ Dominum ac, herum meum Jumma ck*
fervantidjujpiciendum.
QUifquis ^yps, proavos, abavos, atavos, tritavofquc
^Ordine ceqfebit (clare Roberte) tuos :
Ille quidem totidem Scipiones, totque Camillos
Confpiciet, celfo fjiemmate progenitos.
Quorum quuni titulos habeas & praedia, pergas,
♦ tJt virtus tecum crefcat^ avita fimul.
jid inclytijjlmum^ raraque indqlis h Meroica nobiiitatis •
adoiejcentulumj D, Guaherum i Evreux, di£ft pranobiiis
Roberti d* EvreuXy Ejjexia ComitiSj germanuni fratremm
T Fauftis avibus, tua te quo fata vocabunt :
-^ Laetus eas, laetus i^edeas, la^tufque triumphes,
Hoftibus indoinito furiofis Marte refraftis.
Condpiunt multi de te fpem, fa£^a parentis'
Gualtferi Gualterus ut ipfe imitere probata.
> Principi erit gratum hoc, fratrfque, atq; omnibus Anglis,
Quum videant talem primasvo in flore juventae,
Grandia moliri, magnifque infiftere coeptis.
M inclytijf. D. Joannem Perottum^ miiitem torquatum,
Proregem non itU dudum Hibernicum, nunc vero Reg.
Conjiiiarium acutijf.
/^Lara Jovem agnofcit te tota Loegria, Solem
^ Cambria, fulmlneum glacialis lernia Martem,
Principis aula fovet jam te Elifabetica, fidum
Eubulum, rerum coiumen, Perotte, fuarum.
j4d D. Joannem Wollaum^ virum do5liJf. Conftliarium Reg.
T>Rofpera tunc regnis cunfta eventura, Platonis
^ Afleruit quondam pagina dofta fenis,
Quum vel philofophi regerent, vcl philofophiaB
Addiftos foveant, qui diadema tenent. Pag. 119-
Ter felix ergo Refpublica noftra, fuperbic
Principe quae dofta, nobiliumque choro,
Qui difciplinas merito amplexantur honore,
' Confpicuique nitent Palladis arte facra?.
Inter
174 THOM^ NEWTONI
Inter qoos gencrofe caput WoUaee difertum
Exferis, Aonii dux & aluiHDe gregis.
Cujus judicio mea fi Aet Mafula terib,
Curvato recinet pe6Hne grata tibi.
jfd ornatijf. D. Joannem Fortefctitumy confiiiartam Regjjnetfmm
OCutum forte tuis quum fis fulcrumque Britannis,
^ Conveniens certe nomen & omen habes. •
Jd ornatijf. virum, Guilielmum Davifomm^
Regineum Secretarium,
'T^Empora l^ta diu vidiftl, tempora dura
•"• Senfifti, & variis fata inimica modis.
Flante, reflante tamen fortuna, femper eundem
Te prjeftas, fortcm fcilicet atque pium.
Mafte animo Davifone tuo : fic itur ad aftra. ,
Prsemiolum virtus aflblet eflfe fui.
jSd D. Guilielmum Rujfell^m^ EquitemJ^lendi££[ iffirtif.
TNgcnium, formanj^ eloquium, gnavamque juventam,
•*• Intrepidum petftus, bcHigerafque jpanus,
In tc qui non fufpiciat,' RuflTelle, Choraebo
Stultior eft, media lippit inerfque die.
O pergas rutilam Bedfordis addere luceih^
Francifci patris fafta imitando tui. '
Ad fplendidijf. virum, D. Horatium Palavicinum,
Italum, Equeftri dignitate donatmm, CratulMio
"COrte vernanti fpatiabac agro,
^ Lucida coeli fruiturus aura>
Pag. xao. Quum meas talTZephyrus fufurro
Perculit aures.
Nuncium apporto tibi quod placebit,
Palavicinus, decus 6 facrarum
Dulce Mufarum» modo.dignitate
Fulget equeftri.
Regia hunc Princeps amat Elfabeta,
Sceptra quas regni tenet Anglicani,
Hunc amant obnes proceres, popellus,
Atque Toparchae.
Fac lyram fumus igitur canorum,
Numine & facri Clarii vocato,
Audeas laetus fcciare nervus
Carmina fefta.
Dixit : & diftis Erato lubenter
Annuens, frontis hitidae ferenos \
Induit vultus, modulis refoivens
Talibus ora.
Haec
ENCOMIA ILLUSTH. VlRO^i. 175
H«c die» felix niveo lapillo
Digna, & eA fertis ro&is Dotanda :
Falaviciaum tituli quod ornet
Nomen equeftris.
O precor pars fit minima ha&c Horati
Gloriae, multis litulifque crefcas,
Vixeris doncc Pilii virentes
Neftoris annos.
De belUcofo Equite, Z>. Rogero Williams :
Ad-Eduardum Stapletonum,
SI vir fit quifquam, Stapletone, animofus & acer,
Hunc ipfumcerte Uiliamfum credo Rogerum.
Jd eximia Jpei pueros, Joannemf Henricum^ Amiroftwn^
Georgium^ Graios, Jplendidiffimi viri, D, ffenria Qtaii
Equitis aurati, Pyrgoien/is, Filios.
\A Agnlficis fpIeHdetis avis, generofa propago :
^^-^ Nobilis hioc mater, nobilis inde pater.
Volvite doftiloquum myrothaecia culta virorum, Pas- »**■'
Graia voce loqui difcite, & Aufonia.
Nubant virtutes natalibus : inde decorem
Addetis veftraB (credite) profapiae.
j4d D. Thomam Gentum, Fifci Reginei Baronem,
"O Elligio, virtus, pietas, pudor, ac aletheia,
-■^ Exfulat e terris, mobile vulgus ait.
Fallitur. Eximias nam qui confiderat in te
Dotes, queis fotus (Gente diferte) micas,
Non tantum has, verum reliquas pulchro ordine Nympha9
Confpiciet, quae ornant teque tuamque iribum.
Efle tui fimiles fed paucos Anglia deflet,
Hinc doior, hinc mosftis mixta qtierela fonis*
j^d D. Guil. Fletuuodum, Rec. Londinenfem,
TPSE forem brevibus Gyaris, & carcere dignus,
* CuUeolo infutus, fi temeaMufa file.ret
Thefpiadum Fletuode comes facunde fororum,
-^qua juftitiam trutinas qui lance feveram,
£t Londinigenisjura Anglica rite recludis,
Fulminea poUens velut alter vocc Pericles,
De AnnalibuSi Jive Chronicis Anglicis^ vernacub
fermone editis if imprejfis^ AS^l*
i/^Ramine, fluminibus^ grege, principe, fruge, naeialUs,
^^ Lafte, fcris, armis, urbibus, arte, fbiis-
Quae viget ac floret gcnerofa Britannia, qu^eque
Obruta pulvereo Iquaiiuit ante fitu,
6 ' Exferit
176 ' THOM^ NEWTX)N1 :
Exferit ecce caput, geouinum naAa nitorem,
£t rotilans fundit cfini gravitat^ jubar.
Et quod blaefa hominum mutilirat tempore lioguaj
lUud habet reAum, pumice terfa novo. >
Loydus 10 hac prideih gnavus prolufit zxkhi,
Lelaodus, Prifius, Stous, Holinfhedius,
fig.ix%t Lambardus, Morus, Camdeoas, Thinnius, Hallus,
Vpcalis, Grafton, Foxius, Harrifoous,
Lanquettus, Patious, Cooperus, RouiTa, PouduSy
Caxtoous, Sprottus, Saxto, Trevifa, Balus,
Hardingus, Gildas, Suniherftus, Beda Nevillos,
DoAaque Flaminii limsl polivit opus.
Ncc te cane feneJc, iriagne 6 Piarkera, filebb,
Cui decus attulerat pootificalis apex.
Offloibus his merito eft laus debita, & optiih& merces,
Quod patriae acceodant lomioa clara fua;,
Looga dies opus hoc peperit, longaeva feneftua
£t libri audores perbeet, atque librum.
Jd praftabiles is infignes viros, Guil. Detiicim, Xcb.
Cokum, if Edmundum Knightum, primarios Reg. lifai
Faciaksy quos vulgo Armorum Reges appellitant, ac Car^*
teriy Clarenfii 6t Norreii titulis injignitos.
Q I poitem Aonias in carmina ducere Mufas,
^ Nomina veflra lobens in celfa palatia cc^Ii^
Empyreafque domos phalerata voce referreta;
Veftrum eft condignis heroica fafta trophaei$ •
lofigoire virum, titulifque ornare decoris.
SiG exculta folet virtus affurgere ; calcar
Egregie faAIs hortatrix gloria fubdit.
jfdChr. Oclandum, de Elizabetlfeide Jiia*
T^UImioe Salmooeus, clava Tyrinthius armis
* Dardanides, Pollux coeftibus, axe Pelops, •
Hlppomenes curfu, gladio Veianius, herbis
Phiilirides, Linceus lumine, Caftor ecjuo, »
Ifinenias fidibus, piflura Zeuxis, OpheUcs
Velis navigio Tiphis, aqua Hermimus,
Sculptura Phidias, ftatua Polycletus, Arachne
Textura, piftis curribus Automedon,
^ Venatu Hippolitus, lituo Mifeous, Ilerdes ,
^'«- "^- Miffilibus telis, cdteque Praxiteles.
Non tam prasftabant, hoc tu quam carmine : per qaod
Scimus Hianthaeum te coluifTe chorum.
Aufpiciis laetis iniifti, perge poeta,
Aufpicio ut lasto perficiatur opus,
Dlgnu^
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR: 177
Dignus cs xternum Divam canere Elifabetam,
Dignaque Diva tuo e*ft Elifabeta ftyio.
/«• EHzabetomaftigas, Romana Thaidis amatorcidos,
is Cacolyca illius Synagoga ajfeclas*
RASA cohors, mitrata phalanx, Jebufa^a caterva,
Carnivoras pendcns in cruce pafcat ave«.
Omnia tabefcant tricoronis membra tyranni,
Et pereant, Stygio viftima digna Jove.
Quotquot & in Domini fegetem zizania mittunt,
Ne pereant fapiant : ni faplant, pereant.
Elifabet, regni fpes o fpes una Britanni,
Mathufalaemaeos vlvat adufque dies.
Protegat intrepide facrofaiiftae oracula legis,
Sanguibibique premat colia fuperba Papae.
Vinciat Angliacos concordia laeta dynaftas
Cum populo, atque Italus lixa coaxet. Amen*
Ad Guilith Hmnijfum^ amiam integerrimum*
De Jo. Stoeo Chronograpbo.
ANglica fcire cupis follde quis Chronica fcribat ?
Stous id cgregia praeftat, Hunifle, fide.
Quottidie e tenebris is multa volamina furvis
Eruit, is mandat plurima fcripta typis.
£x nilida illius deprompfi ego Bibliotheca
Plurima, quae nobis nofte diequc patet.
Ad Cuil. Bromlaum, illujirijjimi D, Jnglice
Archigrammatei Oeconomum.
SI mea Mufa tibi placcat, placuifle videbor
Cundis, nam cunflis, mi Gulielme, places.
Ad D. Cuiliebmmf cognomento Regem^ jurif" Pd^. x»4>
fonfiiltumy amicu&i J^eBatiJf.
Llttcrulis dum tu patriam regaliter omas,
Regule, tc dignum nomine Mufa docet.
Dumque favcs doftis Mufarum, doftus, alumnls,
. Judice me, Regis, Regule, mnnus obis.
Regis item cognomen habcs : quam convenit iftod !
Te regis, afle6lus ne d6minentur atri.
£t fortunatam fe Eflexia credit, adepta
Te athletam juris (Rcgule dofte) fuum.
jtd eruditijf. virum Robertum JVrightum, ft§bili£\
Ejfexia Comitis famu/um primarium*
I^ON calanio J)ofliim depingefe, Wrighte, loquaci,
^*"^ Quam tua pcrplaccat mcua gencrgfe nihL -^
• TqLV, Z Gratolor
»7^ THOMiENfiWTONI
Gratulor hcrcle meo multum Dominoque tuoque»
Quod tali foveat te probitate virum.
Ubera cui Charites dant, & favet innuba PallaS,
Quemque beat dofta doftus ApoUo chely.
Ad Abrahamum Hartuuellum^ D, Archiepifc»
Dorovernici amanumftm.
NUper Apollineae ilorebat fama cohortis
Hartweiius, notum nomen Abramus erat.
Occtdit is, nobis fatis ereptus iniquis :
Tu fuffcftus ci : Vive Abrahame diu.
Infronte DiSlionarioli cujufdam Anglicolatini»
Xl Onne vides quam fmt multis tua commoda curas,
•*^^ Pufio Palladiis chare dicate fcholis ?
Nonne vides patrio quamte amplexentur amorc
Uithalus, Evannus, Flaminiufque meus ?
Hos tres certatim contendere vidimus, ut te
Lucrentur Mufis, CaAalioque gregi.
JTag. 11$, Utque Aganippasos pofFes guflare liquores,
Celfaque ParnafE montis adire juga :
Lexicon hoc magno tibi confcripfere labore»
Angliacis fundens mella Latina favis.
Crede mihi, liber efl talis, qualem utraque Pallas
Approbat, extollit, laudat, honorat, amat.
Ergo cave, tibi ne quum nulla juvamina defint^
Tu defis fludiis (mi puer) ipfe tuis.
In frontifpicio libri Oclandicide Anglorum Prceliis.
OClandi hos quifquis trutina libraverit aequa
Centones, Britonum dum canit arma ducum i
Quodam jure potefl illum vocitare Britannum
Phofphoron, biftoriae deliciafquc novae,
Aurea dulcifonaequi callet plcftra Thalia?,
Inque Icves Clio cai venit alma modos.
Nec quifquam ni/i flipfi, caprimuJgus, treflis agafo,
Caudex, fcurxa, lapis, rabula carpet eum.
Enthea vis tanta cfl, bello ut mctuenda Virago
Non fe aliunde deciis tantum habuide putet.
Tanta fides, tantufque lepos, tam grata venuflas»
Tanta Charjs, Pitho, Suadaque tanta nitet.
Suafilis Oclandi Taratantara talia pandit,
Dum fonat altifona bella cruenta tuba.
Bella crifenta quidem, quibus ufque Britannica Vfrtuft
Emicuit: viftrix, atque brabeia tulit.
^ollice dumque babili multa efFcrt, multa Thiud^tls '
Obvolvit' vdo, multa reclufa notat* . . ^ '
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR 17^^
Jnvldeat Latium, fileat nam Gallia pugnax,
Obnmtefcat Ibcr, marmuret atque Scotus ;
Felices Angli Heroes, queis calis Homerus
Tyrtaufque bonis obtigit aufpiciis.
Jam Phlegetontais non veftra trophaea cavernis
Squallebunt, pereant ilia ut ipfa Cpdro.
j^Guil. Fi/berum, if Rkhardum Vignallum, ^ag- ^*^»
EccUfiaJias Jidelijf.
GRatulor herde mihi, quod noftra Ilfordia veftr»
Contigua eft, junftos poffideatque lares.
Hac ctcnim ratione, tua Fifliere, tuaque,
Mi Vignalle, fruor lastus amicitia.
In effigiem bonoratij/imi i; Jplendidijf. viri D. Henrici,
Comitis Darbienfis, ad Guil. Hanjordum.
CTanUsam Henricum, Comitem quem Darbia ja£lat,
^ Quem folide exornat Strangica nobilitas,
Quem iibi depofcit regem MoQa infula fortem,
Quem decorat conftans ordo perifceildis :
Quo Ceftreflijriae, ac Lancaftridos ora fuberbit,
Hxc, Hanforde, tibi denotat eifigies.
Ad Emanuekm Newtonum, Jllium, Maclesjclda
tyrocinantem.
I^Mmaauel, patriis praebe his hortatibus aurem,
^ Et memori noftra haec difta reconde finu,
Sit tibi cura Deum precibus, vel prima, rogaudi,
Ut tua propitio flamine cunAa regat.
Sis humilis, mitis, fis clemens, dilige pacem,
Et prasceptori morigerare tuo.
Detraflor ne fis, mendax, fycophanta, cynoedus,
Turpiloquus, jurax, torvus, alaftor, iners :
^on linguax, furax rerum vendaxque tuarum,
Nec caperata truces frons ferat ifta minas.
Obfequium cunftis prarfles pro viribus, omnes
Deviocire ftude moribus ingenuis»
Sic acceptus eris cunAis & amabilis : ergo
Aufcultes monitis (ut decet) hifce^meis.
Ad Abelem Newtonum^ JUiolum. »
XTl fili, mi dulcis Abel, meamagna voluptas,
^"- Ut Chrifto placeas, ut placeafque mihi,
Pervigil infudes noftuque diuque libellis, Pag. xtr»
Qui poffint doftum reddere quique pium.
Z 2 Hinc
i8o THOM^ NEWTONI
Hmc tibi contigerit quando maturior aetas,
Ingens accrefcet gloria, dulcis Abel.
En ego prxftabo, quae funt praeftanda pareati,
Tu fape, nec defis nunc tibi dulcis Abel.
j4dTho. ScuJamourum.
TNditur haud temere Paphii tibi nomen Amoris:
'■• Namque infucato (fcuio ut) amore nites. . ^ .
j^d Francifc. JVhitum.
NOmlne candidus es, re candidus, ore, Idquela/
Moribus, ingenio candidus atque fide.
In Lemnium de corporis craji, d Thoma Newtono in lingwant
vcrnaculam traduEium^ CuiL Camdenus.
QUI Latius latuit, floret nunc Lenmius Anglas^
^Partaque ei, genio gloria magna tuo.
Nec fucos, Newtone, time, Momiire cachlnnos,
Dexter Apollo tibi, carpere nemo potefl.
Dii, quibus imperium, corpus, crafinqae regeodi,
Hoec tua fcripta legunt, haec tua fcripta probant,
Atra placet bilis Satarnoy flava OxadivOy
Lunss phlegma, liquor faRguineufque Jovi; . .
Quumque placent divis, & profunt fcripta legenti^
Prsemia digna tibi numina grata volunt.
Quod liber eft nitidus, mifcetur & utile dulci^
Quod corpus curat/ pharmaca mentis b^bet.
Hasc vox eft S^uperis : hsec ftat fententia diviss
Interpres nofter, nofter & Auftor crit.
Candidus interpres laudetur & optimus auftor,
Vivat uterque diu, cedat utrique decus.
Jzg. ia8. j^d Joanncm Brunfuerdum, praceptorem.
T% Hetora, Grammaticum, polyhiftora, teque poetam
•■^ Qwi negat : is lippus, lufcus, obefus, iners.
JdGuil. Sadelenm.
TNtcntum dum me ftudiis fera vexat Erynnis,
-* Et vario rerum turbine faeva premit,
Tu, tu femper ades, morboque mederis amici,
O Sadelere, animas portio magna mea^.
Jn Terentii flofculos^ Nicolai Udalli (^ Jo. Higgini ^
opera decerptos.
pUlpita qui Latio tenulc quoodam ardua focco,
^ Jam didicit phthongos (terra Britanna) tuas.
Ctijus
ENCOMIA ILLUSTP. VIROR. )8(
Cujus at ingenio ? cujus liina} atque labore ? '
Quifve adeo raras enucleavit opcs ?
Primus, & ante alios, fcriptis bene notus Udallus»
Antiftes, Clarii fignifer atque chori.
Inde fuo Higginus venit exornandus honore,
Qui in mefrem hanc, falcem miiit & ipfe fuam.
Succos eque tuis ilbris dum, magne Terenti,
Sugit uterque tuis, Angla fuperbit humus.
Angla fuperbit humus, tumet atque fcholaftica pubes,
Milleque pro meritis fundit utrique preces.
Jn Stanbrigii UbMum de Rerum vocabulfs, pro concefjo
temporis modulo a fe meliufcule emendatis.
MUlta libro boc (fiiteor) male conditacarmina fquallentt
Nec metricsobfcrvant legis ubique fonum.
. Scabrzciem trutines verborum, & hiulca glabreta,
Ipfiqoe inepta metro nomina multa notes.
Non dubitOy lance hacc bene qui libraverit seqoa,
Quin/uedtHudiis aequior inde meis,
/tnnuli connubialis infcriptio^ ingratiam GuiL WabU" If^v i^f*
gravi llfordienfisf if Dorothea uxoris ejus.
ANnule, fis fidei, fis noftri pignus amoris :
Ut iinelabe thorus, flt iine lite domus.
Jd Richardum Ruckum.
'TpHefea Pyrothous, Pyladen dilexit Oreftes,
'■' Gifippus Titum, Nifus & Eurialum :
Damonem Pythias, Patroclus amavit Achillem,
Sauliden David, Laeiiolum Scipio.
Me tamen haud patiar vel ab his fuperari in amore,
Quo (bone Rucke) tuum profequor ingenium.
Ad Ranulphum Barloum, Ceicaftrenfsm^
"CST virtus oleo fimilis, cuicunque liquori
•*-' Mifcueris, Barloc fupernatitabic amande :
Degener eft animus, qucm faevae fpicula fortis
Dejiciunt, vincunt, aut male difcruciant.
Invifta eft, quicquid tulcrit fors, mente ferendum,
Mentiqr ? Exemplo Coxus & Hillus crunt.
jld Eduardum Grinaum, fatellitem Regineum.
"IMmemor ante mei fuero meHiteGrinaee.
•*• Quam potero meriti non meminifle tui.
Fatria nos eadeni, fchola nos eademque fovebat,
Par ftudium, par mens femper utrique fuit,
4 De
H'
iZz THOMiE NEWTONI
De tngrata, ad Hugonem Winningtonum,
TCTSI aconita ferat tcllus, dirumque venenum
•*-' Proferat, & Stygiis bene cognita toxica monftris :
Lernxam tamen haud ullum producit cchidnam,
Pejorem ingrato. Hunc mi Vinningtone caveto.
Jd Robertum Linnum, amicum non vu/garem,
[IC quid agam, quaeris ? Lelandus Apolline faufl^
Quae pridem fcripilt carmina, mando typis.
Pag. 130. Qjj^ latuere diu, fpeluncis abdita furvis,
£t jacuere putri fqualiida tota iitu :
Donec ab jnnumeris mendis, quibus ante icatebaut,
Nollra fub incudem lio^i vocaret ea. '
Jn reditum Comitrs Leceftrii^ ex Btlgia.
SOIoncm ingenio, magnum qui Neftora vincis
Cgniiiio, pietate Numam, gravitate Catonem,
Gratus ades, ter gratus ades (Comes inclyte) ab orlft
Teutc^icis, falfi emenfus vada coerula ponti.
- Muta fuit Vanfteda diu tc abfente, nec ullas
L^ctitise emifit voces, Ilfordia eclipiln
PafTa fuit, raodulis flevit Stratforda moleftis,
Hammaque moeftificis ululavit pcrcita currs.
At, vetuti auricomus difpellit nubila Tttan,
Exhilarat tua fic noftros praefentia vultus,
Magne Comes, terrae decus immortale Britannae,
M^gnanimos inter merito numerande Dynaftas.
^alis Eduardus Phyttonus, Equ» clarijf,
|U^lis aboccafu tepido quiim flamina fpirat
Eft Zephyrus mollis, gemmca prara fovens :
Qualis pulchricomus geniali lumine Pboebus,
Quum rofeam nitido pandit ab axe drem :
Talis adeft nobis, titulo Phyttonus equcftri,
Qui Zephyrum & Phcebum candidus ore gerit.
M reverendum P. ^lexandriim Nouelbm, vere theo-
logumy Phani Paulini Dec. dignijf.
T TT longum, longumque, tuis (is frudlifer Anglis,
^ Et rcferes fummi verba (Noelle) Dei,
Utpopulum doceas cceleftis pabula vitae,
jEftas multa tibi, multa recurrat hyems.
In Jo. Setoni DialeElicam, /choliis Pet, Carteri illufirafam.
TE juvenum philomufa probat, Setone, caterva,
,-^. .,.. Evehit & laudes fidera adufque tuas :
Te nihiloque minus, Cartere diferte, fovebunt,
Qni Logicae griphos enuclearc doces,
Plaudite
QU
ENCOMIA ILLUSTR. VIROR. ig|
Plaudite tyrones. lastare fcholaftica pubes^
Et gratum grata concine voce melos.
Setonum fertis» Carterum ornata coroUis,
Meflis ut in veftro iuxurietur agro.
Ad Henricutn Suttonum Maclesfeldenfem.
ANTE ^^fif^ufvm noftumnm lampada Phoebus,
Ante aget alipedes Cynthia fratris equos :
Ante pavens perimct Getulum cem lconem,
MortuuS e tumulo furget & ante fuo :
Quam Maclesfeldse qus trivimus otia quondam >- ■ '
Sub Brunfuerdo, animo fint abolenda meo.
Dulcia combibimus quo prseceptore flnenta
Mufarum, & Clarii myfiica (acra dei^ . - ^ • - ^
Ille, ille eft phoenix, coryphseus & arbiter, illc
Alpha magiftrorum jure vocandus crit.
Ule mihi cantandus erit, nec deftnet unquam
Talem (Henrice) virum noftra foiiare chelys,
De lihro Remherti Dodonai Herhario^ in Anglicurri
Idioma ah Henrico Leito felicijfime tradudlo.
T>Erpetuum tibi ver, liber hic, philomufe, ininjftrat,
^ Ac paradifiaci germina iaeta foli. ^
Herbarum huic thefaurus ineft, florumque fupellex,
Alcinoi hic hortos Hefperidumque vides.
Nec flos hic defit, nec floris grata venuftas,
Nec vires, nec odor, nec medicina valens.
Hoc vivunt viventque iibro Podalyrius, Alcon,
Hippocrates, Paeon, Mufa, Galenus, Arabs,
Phillyrides Chiron, Epidaurius, atque Melampus,
Gentius, Euphorbus, Jofina Lyfimachus,
Telephus, ac Mithridates, Artemifia, Achilles,
Alcibides, Hieron, Attalus, atquejuba,
Rafis, & ipfe Diofcorides, Avicenna, Machaon,
Serapio, Celfus, Varro, Joannicius.
Aetius, Aegineia, Ruellius ac Theophraftus, P*^. iji.
Tragus, Averrhoys, Plinius, Agricola,
Macer, Oribafius, Mefue, & Brunfelfius Ottho,
Manardus, Zerbus, Fuchfius atque Sethi,
Clufius, ac Stephanus, Matthaeolus & Columella,
Fernelius, Pineus, Pena, Eliota, Lobel,
Lemnius & Cordus, Rondletius, Aurelianus,
Cardanus, Vidius, Junius, Hermoleos,
Turn^rus, Caius, BuUenus, Linacrus, Aflcham,
Guintherius, VafTeus, Uolpb^iJ, Aphrodifeus,
Coitop
^S^P THOMJE NEWTONI &c.
Complurefque alii : quoi nec numerare necefle eft,
'^ Nec fciOy fi ooner» qua ratione queam.
Id fed Apollineo Rembertus acamine praeftat,
Quem fuus ornat honos, gloria, fama^ decus ;
Herculeo exantlans molimina tanta labore,
Quas non funt ullo deperitura die.
Utile alexicacon qui promit Pharmacopoeisy
Utiie Chirurgis» utile Philiatris :
Udle opus doAoy indofto, juvenique, feniqoe,
Divitibus, fimul ac utile pauperibus.
Nec tu (Leite) tu6 certe es fraudandus bonor^
Qui tantas Anglis fponte recludis opes.
Ma£te animi : fic hmz polnm tua fcandet ad altunij
Sictei fic patriam nobilitare ftude.
F I N l S
SKEAETOS
CANTABRIGIENSIS,
t
S I V E
COLLEGIORUM UMBRATILIS DELINEATIO,
CITM SUZS
FUNDATORIBUS & BENEFACTORIBUS
PLURIMIS.
In qua etiatn habes a fronte
Hofpitia Academia antiqua j
A tetgo vero Epifcopos,
Qui ex hac Academia prodierunt fupra
annum abhinc centenarium.
Sic claboravit R. P. Eliensis, S. Theol. Bac,
Anno Dom. 1622.
E Codice MS. In Bibliotheca Viri Prsnobilis
P. Philippi Sydemhami de Brim-
PTON d'£VERCY in agro Somerfetenil
Baronetti, defcripfit ediditque Tho»
IIearnius^ KlA.O^nienfis^
Pr. Thomas Fuller^s Hiftory of tho'
Worthies of England^ pj^g, j 59 , in C A M-^ ,
BRIDGE-SHIRE*
K. PARKER, for fo is his ChriAian name defe6livsfy
writteQ i^ my Bpok, was born in Efy^ (tberefore ^lace^
fiofneing himfelf Elienfis) was fon (as I am confident) to
Maftcr Parker Arch-deacon of Sfy, to whom that Bijhoprick
in the long vacancy (after the death of Bifliqp Cox) was prq»
fered» and by him refnfedy tantum opmh ufuram iniquis ceu'*
ditiombus Jibi oblatam rejfuens. Our Parker was bred in» and
became Fellow of Caius-eolledge, an excellenc Herauld, Hifto-
fian^ and Jntiquary^ Author of Oijbort^ plain^ true, and brief
li/lanujcript, callf d SfeUtos Cant^brigienfisy {\nd yet the bara
fiones thereof are fejbed with much matter, and hath fur-
niihed me with the Kativities of f^erall Bijbops vvhq were
Mqfiers cf CoUedges.
I am I20t of the mind of the Italian, (from whofe Erfvy
God deBvcr us) PoHdore Virgil^ who having firft ferved hi$
own turn with them, b^rnt ail the rare ^nglifi Manufcripts
of Hiftory he Could procure^ fo to raife the valuation of his
oya works. B|i}t frpm my heart I wifti, fome ingenigtns
perfon would Print Mr. Parker's Bqok, for the ufe ot Pofte-
rity. He Was a «jclancholy man, ncgledling all Frcferment,
to enjoy himfelf, and died in the Place of his Nativity^ as \
fpnjcaarc, abo^|6aij.
w.
«Ui
RIGHARDi PARKERI
SJCEAETOX
CANTABRIGIENSI&
HOS^ITIA, DOMUS, AULA & DI*
VERSORIA in quibus Cahtabrigienfes Aca*
demd commrabantur^ antequam modema CoHi^
gia jfuerinf excttata. I^anquam, iii, quod ref
efiy cUcar^f iftbrui/n adificiorum plurima Collegio^
rum Haturam irformamjam diu ab Unc induerunt ; quiafuoi
Pr^eSlos &r Scholares e prdpriis flindis ^ pradiis dlendos ha*
tmerunti antequam CoUegii nonten invaluijfetj ipji^ue Studentes^
mfinet in j/cddemia gradus fcMafiicos in unaquaque facultaie^
iucnon fingvia Officia atque Dignitates in eadem adibant^ ut»
potefuerant ffip^cis Statutis credimus) de eodem corpore Aca^
demico. ^afingula idcirco' adjecerim^ ut qiidfi fer tMnfen*
nam videas (humamffime LeShr) qtut fuerit Achdemia noftr^
facies prifco ilh ante Normannonan ingreffum fecuh. Hifci
IloJjbitiiSf ftcut itidem CaenobHs, hodiernum, ut nunc funt res^
hcum pr$prium (quatenus ex yffierijrnis conjicere valui e tabula
thorographica edita 1572, curante Matthap Pdykei^ Archiepif-
copo Cantuar,) ideo indigitavintus, ut quicunque has platedk
Cantabrigienfes aut antehac calcarint, autjam obambulant, M*
dium illarum fitwn fattem cemant, in quibus Majores nofiri
fiudiis Academicis invigilarint : atqui etiam ne quifpiam Can^
iabrigiam in ipfa Cantabrigia tequirat 6 dtfficuHer ifiveniat^
. Volumen hac exfpeElant, Sed contra leges mihi in l,Hi%sTtafixas
non eft hic immorandum : avohndum potius, & invitus cogor^
fuoddecimator in mej/if rubumfigere ^ properare^
l&i^ . Jr«^^
isi
RICHARDI PARKERI
Hofpitiu Artiftarum & ^Tbeologortim^
Aula Rcgja, 7
jive Collegium 3
" Dci, five
CoUegium
S. Midiaelis
PythdgorsB
ubi
'-•s
o
r Phifwici "
S. Gregorii
S. Gerardi
S. Mariae
&.Augufl:ini
S. Beroardi
"S. TbomaB
S. Botulphi
S. Joanijds
Fratrum de
Poenitentia
&Jeftt
Chrifti
S. Catha-
riiiae
Univerfi.
tatis
.«4
Boreale Collcgii Trin: latus,.
Coliegium Chrifti.
Occidentale CollegH TriH: latus.
jEdes in agris ad occidcntalem Cor-
legii S. Johannis partcm, Schote Py-
thagorae vulgo diftae, Aula* Mcrto-
nenfisOxoniipr«dium, quo temporc
Rcx Edwardus 4^»». a Collegio Re-
gali eas adcmerat, cui Henricus Scx-
tus illas antea concefFerat, atque ia
^ ilKus Aute reditus tranfirc juifit;
" Auftralc Collegii Triaitatis latus vcr-
fus Colleg: Caiogonevil«nfe.
Columbarium Collegii Trinitatis.
Nofliro fcculo pons,Garret Oftle diftus»
^des quae ad Occidcntalca B. Marix
templi partem, naagis verfus aquilo-
nem ad murum latcricium adhuc es:*
tantem, fitx crant,
Penfionaria Collegii RcgaKs.
Horti ad orientalemCoIlegii Bcnedifti
panem. Hoc Hofpklum quondam
per tinebat ad Collegium Reginale, &
StudentesincohabuitanX)om. i454«
Hortus cuftodis Aulae Penbrochianae.
Inde campus adjacens (olim S wonef-
croft a Suano nefcio quo diftus) circ»
tcmpora Richardi a**^' inccpit nomi-
nari St. Thomas Lcas.
^des inter tcmplum S. Bbtulphi 8c
Aulam Penbrochianam.
CoUegium S. Joannis ad pariem borea-
lem & occidenta.lcm jam exurgit.
Domus^ Divi Petri pars occidentalis»
Auftralis pkrs Collcgil Trinitatis.
HofpitiumiamIeOftiedi6lum,adlattrs
auftrafe Amw Penbrochianae verfus oc-
cidentem* HocHofpitiumUniverfitas
coaccflu
S
XKEAETOS CANTABRIGIENSIS,
conceffit Penbrochianis 1350. Aptea
foeraat aedes Rogei^i Haydon milids,&
loQge antea cujuf^am Fabiani ca|>ei-
lani,
"Vicus Schole-Lanediftus, olim tfne*
menrum HoipitaliB S. Joannis Ei;aa-
geliftae.
Orientale Collegii Triiiit^tis.Ja^vis^
Ex oppofito eftvpoflicum occidciita&
Collegii de bonevile & Caius ; fcd
iti Collegio TrinitatiS ad partem oeir
entalem.
Eft angiportus juxta templum S. Cle-
mentis, qui etiamoum dicitur Hirle-
fton Lane, ubi aedes ad orie^tem
templi S. Clemends juxta Foflam^Re-
giam. Hujus Harleftoni Hofpitiijfivc
Diverforii, quod diftum erat H^rle-
fton Place, Principali, Sociis, & Scho-
laribus, GuUelmus Grey, Epifc^pus
Elicnfis ^^''^.conceffit licentiam ce*
lebrandi divina in fuoOratorio I4^6*
Juxta magnum poi^tem.er^t a^o^^ien-
tem viculus Harle^oninus. Ad eji|is fi-
nem juxta fpflam Regiam ftabat hoc-
Hofpitium ad orientem temp^j, S»
Clementis.
S. Cruds
S. Marga-
retae
Tegularii,
vulgo Ty-
ledOftle
Harleftoni
ScholacPhilofo-?
phicas antiquiores 5
ubi
C area quondam Aulx de Gonqyile,
^ nunc CoUegii de Gonvile & Caius,
Hojpitia Jurijlarum & Theologorum.
^^
^<
rS. Pauli 1
Ovingi
S. Clemea-
tis
Trinitatis
S.Nichdai
*.
>^^<
Ocnopolium Wolfianum,
^dificia iUa fubter quae canalifi intcr
collegia Caii& Tiinitatisfefeevacuat.
iEkles ad auflrum templi S. Clemf ntis.
JBdes 6X opDofi to ad orientem templi
frinitatis^ vbi fueruntStudcnt^ an»
Dom. 1540^
iEdes oppofitae domui, quae jam dici*
tur iEneus Georgius, prope Colle»
gium Chrifti.
J.
Surdeni
«^
iMCIIAllt)! iPAR^ERt
Burdeni
I
$• Zacharis
S. Edwardi
Ruddi
JEdes ilbe» io quanim introitu fant Val*
YX n^agnas prope pofticum taberux
Wolfianat verfus Boream» non pr6cut
a vicoprocurrente iQter CoUegia Cai-
ogonv: & Trinitatis. Hbc Hofpitium
ad Aulam Clarenfem fpeAabat, ficet
prifcis temporibus ad Hofpitale S«
Joannis EvaageliftaB.
Eft domus Cerevifi^rlai le Chopping
knife diAa, ante ecclefiam B. Mariae
minorem ; quodHofpitium olim per-
tinebat ad Hofpitale, fiveHofpitium»
. S. Joannis Evangeliftae.
Nunc eft diverforium Signi Caftdli c
regioneCoIlegii Emmanuelis. Hamni
asdium, oppofitarum domui» five
Prioratui,Dominicanorum, id eft,Fra*
trum Praedicantium, ubi Collerium
praediftum videmus, meminit Sugo
Balftiam Epifcopus Elienfis in fua
^ domo Divi Petri fundanda 1283.
I
Dominica-
norum, vul-
go Black-
Friers &
Prcachiag-
Fi-iers,
Francifca-
norum, vul*
go Grey-
Friars,
Carmclita-
rum, com-
muniter
White-rri-
ers nomi-
natorum^
Augufiini-
anorum
S. Rade-
gundis
Canonico-
rum, vulgo
White-
Canobia.
CoUegium Emmanuelis. Unde etiam-
num Prechers Street vicus ille voci<*
tatur*
CoIIegium Sidney-Sunex«
HortusPraepofiti CoUegii Regalis, ver'»
gens verfus Collegium Reginale*
i£des illas celfse in foro Piforum^ ja|tt
Perflanae. /
Collegium Jefu. '
Muruslateritiusfere oppofitns fomul
Divi P(ptri. ifl?B adhuc the Whitc Ca-
Chanoos
:PKEAET035 eANTABRIGIENaiS.
Chaoons»
ordinis S.
Gilberti,
ii&. etiam
domus five
Prioratus S.
Edmundi»
r^is Eaft-
anglorum,
Conventus
deEly
S. JEgidii,
diftum Pri-
S ] oratus S.
iH^idi},
I 1
^•§
nons appellantur» fitse in vioo Tram-
pingtonioy eo in loco» ubi eft infigne
Lunae prope januas illas anti^^as^
diftas Trumpingtoniaoas.
i»4
iEdes propelforpitium Bordenl praB*
diftum.
CoUegium Magdalenfe & tempInmS.
^gidii nunc cernuntur. Hunc Priora*
tum primum condere coepit Picotus
Normannus, vicecomes Caotabr: &
Baro deBourne in comitatu Cantabrs
fimultium uxore fiia HugoKna» i gravi
morbo iiberata, in honorem S.iEgidiit
ubi coUocabant Galfredum de Hunt-
ingdonPriorem& fex monachos. Sed
Robertus Hcot, illorum filius, prodi^
tionis reus, in Regis Henrici ini. ma-
nus Baroniam fuam de Burne, omne(*
que ejus pofTeiSSones forisfecit, qui
quidem Rex haK:omnia in Paganum
Peverel, mllitem beUicofii&num,
contulit. lUeautem fuccedens in he»
reditate, hunc Prioratum ad Barnvird
^ viculum contiguum tranftuUt.
Colkgiorum nokina.
%. Domus Divi Petri.
«• A«T« S Clarenfis.'
3. ^^^ \ Penbrochiana.
4. CoUegium Corporis Chrifti, vulgo Bcncdj^
5. Aula S. Trinitatis.
6. C GonvUo-CaiaoTUXU
f • Collei^um < Regale.
9« Aul^ Catbannae.
12.
13. <;oUegiQm
f Jefu.
Chrifti.
S. Joannis.
S. Magdaleoau
S. Trinitatis.
Emmanuelis.
-Sidfley-Suflfcjf:
Vmur
Ijl mCHARDI PARKERI
Domus D. Petri 1280*
x/TTUgode Balftvam» decimus Epifcopus Elienfis, latcr
^^ Collegiorum, quae nunc vifuntur, Maecenates fignifer
nonxinandus, ut bonarum artium cognitionem promoveret,
in hoc -fuas Dicecefis loco ad Cantabrigienfis hujus AcademiaB
iricrementum iflud CoUegium fundavit an. Dom. 1280. &
«nno regni regis Edwardi primi nono ia ipfis cineribus, ia
ciuibus prius duo antiquiffima Scholarium HofpUia (nempe m
Plaica Trumpingtonenfi extra portas Cantabrigienfes Cta)
cxtiterunt intimae aotiquitatis monumenta, quae difta erant
Hofpttia Fratrum de Pcenitentia & Jefu Chrifti ; & quo ma-
y^X eOet StudenVium numerus, Reverendus Pater Fratres Se-
culares Ordinis Sanfti Joannis Evangeliftae ab Hofpitio fuo la
Judaifmo (fic enim vicus adhuc nominatur, ubi Judaei olim
Cantabrigiae habitarunt) ad novum hoc fuum Collegium, quia
parum cum cjufdem loci Regularibus conveniebant, tranftulit.
Iftud autem pofiquam ad umbilicum 19P. Edwardi Primi anna
Dom. 12S4. biennio ante mortem perduxifFet, & jus Patro-
Hatus de Thriplowe illi aflignaflct, ejufdem patronos nutrU
tltdSy Epiicopos Elienfes conftituit : ubi etiamnum ex veteri
Ffiadatione aluntur PraefeAus unus, Socii 14, BibliotiAfis 2,
pauperefque Scholares 06I0. Atque ifte numerus pro ratione
4:cofus aunualis Collegii & cariratc vi^lualiurh augeri minuive
potefi:. Illud autcm cur Domus Divi Pctri nominaretur, non
eft filentto tranfvolahdum, utpdte nomen acceperit ab Ec-
clefia Sandli Petri in cujus coemiterio Fundata fuit. Ha:c £c«>
fcicfia ficut ncmen ftsum amifcrit^ atque propter Orientalem
partem five Canccllam pQtchram exaedificatam, & B. Mariae
fcmpcr-virgini dcdicatam, in B, Maria templum tranflit dffca
1352. ita confimilem fortunam Domus ifta experta eft, quia
modo CoUegium S. Mariae, modo Au,Ia B. Marlfe de Gratia^
indc Domus S« Mariae, qutihdam S. Petri, ih ipfis Pctrcnfiumi
fcriptis publicis circa anho^ (trt 50. poft fundationcm audiit.
Sed ad j^ugonem Fnfidatbrem rede^tnu^. Dedit Hugo fui^
Pctrenfil5us diftam Ecclefiam S. Pctri cuih omnibus Juribus
& decimis ad eaffi fpe6laiitibus. Shpremum vero fptritum
ducens legavit 300 marcas ad is^ifieia de nbvd eotfftruenda^
quibus quandam aream ex iraftrali Ecclefiae parte comfiarave-
runt, & Aulani perpulchram condideruht. Nechori libroa
quoque diverfos illis contulit. Undfe ob tantam Hugbhis be-
neficentiam Galfredus de Packfehhatn, Univerfitatis Gancel-
larius, atque omnes Magiftii Regdites decreto fud In fre-
quenti Senatu feptittfo CJaleh*. Juni i2^ii cooccflcfont fo*
lennem congregationem ottihinm Rigentium in haUtu Ma-
giftrali q[uotannis in Yigtiia Sau^lotum Viu & Modefti poft
. ^ » \ • j pt^diuai
SKEAETdi CANtABRIGIENSIS. 193
j^randinm in Ecdefia domas Petri pro anima Domini Hu-
gonis, qui fe unum (ut Regiftrum Petrenfe refert) Schola-
ribus totaliter exhibebat, ac corum promotioni, commodo,
& lionori charitatis ocuHs & animo pietatis viriliter infifte-
bat, univerfos Regentes & pauf^eres Scholares in vita &
poft mortem beneficiis niultipliciter vifitans,. ac Univcrfita-
tem privilegiis muhis infigniens. Hiijus Domus prg?dia &
facultates plurimom adauftse funt multprum Benefaftorum
munificentia. Inter quos Radulphus, Epifcopus Nordovi-
cenfis, dedit duo Meffuagia Cantabrigiae 1 290. Mr. Thomas
Pacdhlng & Doitiinus Guilielrhus Noyon, ultimus Reftor de
Hadenham, habiti inter praecipuos Benefaf^ores in Archivis.
Mr. Guilielmqs Cavendifti quondam Socins multa contulit,
Dominus Thonias de Infula, Epifcopus Elienfis 18^"«. pla-
tima, & qui ad S^d-a iiclebranda inferviebant. . Mr. Joannes.
Kelburne, hujos Domus Socius antearinum Dom. 1427. Mr,
Guilielmus Rekyftiawe Socius & S.Theol. Dr. 1492. Magifter
Walterus Lacy Socius & Dr. in Medicinrs ^512, Hi fcilicet
tres fupradicti argenti ccelati multas uncias contulere. Mr.
Robcrtus Gilbert, Reftor dc Wing in Com. Buck: Lincoin:
Dioecefis 20. libras moriens concefiit. Vldiia Elizabetha de
Cantabrigge 26. acras terrse, Jocalia. Vafa autem argentea
dedcruntDr. Lancafter, Mr. tukftiali, Doftores Dunton &
Carweti quondam Socii. Cur taceam Joannem de Hotham,
Simonem Langham qui dedit Re£loriam de Cherry Hintoa
in Com: Cantabr: Joannem Fordham, omnes Epifcopos Ell-
enfes: (quorum Joannes Fordham unam caufam aflignat, qua
permotus eft huic Domui appropriare Refto^am praediftam,
quia fundatio tunc temporis non fufiiciebat alendis uno M^-
giftro & 14. Sociis:) Rob. Shirton^ S. 1*heoIqgi« Dofto-
rem, Aulae Penbrochiana Cuftodem, Edmundum Hanfon, S.
Theologiae Do<florcm ? Iftos fubfequuti funt Simon dc
Monte-acuto i^mus. Epifcopus Elienfis, qui poftquam Fun-
datoris Hugonis Statuta an. Dom. 1338. antiquaflet & nova
introduxiflet, Reftoriam de Thripelowe in Com. Cantab.
appropriavit, terrafque diftas Chewel in Hadenham in Infula
Elienfi dedit : Edwardus Baro North de Katlidge in Com.
Cantabr: fex Bibliotiftas : Henricus Wilfhaw S. Theolog:
Baccalaureus tres : Rcverendiffimus Pater Joannes Whitgift,
ntiper Archiepifcopus Cantuarienfis, unum addidit ; qui quum
ad huc eflet Reftor Tcverftiamienfis in Com: Cantab: S. The-
olog: Baccalaureus, ac hujus domus Socius, fimul cum Mar-
gareta Folvetby, vidua Bartholomaei Folvetby de Teverfliam,
cjus confanguinea, quatuor marcas annuales contulere ex il-
lorum manerio de Curles in Eifexia ad Bibliotiftam fundan-
dum. Quibus Bencfaftoribus nupcr fucceffit Domina Maria
ToM.V, Bb Ramfey
194 ^ RICHARDIPARKERI
Ramfcy Londineafis vidua, quae eximiaE pietatis femina pcQj-
fionem annuam 40^»- librarum dedit ad duos Socios & qua-
tnor Bibliotiftas fuftentandos. Sunt praeterea in ifta Domo
(ficut in reliquis omnibus hujus Academiae Collegiis five
Aulis) tria alia Studioforum genera, quorum magna eft mul-
X titudo. liloram autem primum gehus eft Penfionarioruni
Majorum, quos vulgo Socio-Commenfales vocamus, claris
nataiibus plerunque ortos. Secundum eft Penfionariorum Mi-
norum, qui Scholarium commeatu cibum capiunt, utrumque
Tero aut fuis aut fuorum fumptibus vivunt. Tertium &
poftremum genus eft Sizatorum, ut dicimus, feu pauperum
Scholarium, qui a parentibus pauxillum nefcio quid recipiunt :
kd quia Sociis, Scholaribus, & utriufque generis Pcnfionariis
a cubiculis & k menfa funt, illifque ibldem inferviunt, ab *
eiifdem omnia fere fua efculenta & poculenta,. aliaque non-
nuUa merito defumunt. Quod quidcm triplex Scholarium
praeter Fundationem genus m ifto aliifque Collegiis de in-
duftria omitttmus^ quia illorum nuovcrus Incertus eft & in-
definitus.
PrafeSii Domus D. Pefri.
Hiatum hunc facile nobis condonet Leftor candidus, quum
noverit Archiva hujufce Domus antiquiora una cum^DipIo-
matis, Evidcmiis, 8c Regiftris luftuofo incendio ante an.
Dom. 142CV peftifTe. Quanquam e Regiftro Elienfi paulo
majora canamus, & antiquiora quam ex CoUegii monumentis
poffimus eruere.
1 . Rogerus de la Goter de S. Botulpho erat Mr. Schola-
rium Domus D. Petri an. Dom. 1340.
2 . Radulphus de Holbeach officium Cuftodis refignat 1349,
Sc refumit locum Socii.
3. Guilielmus de Wittlefey Archidiaconus Huntingdoniae,
& poftea Archiepifcopus Cantuarienfis, eleftus erat Cuftos
1349-
4. Rich. de Wifbich elcftus Praefeftus 13 51..
5. Thomas de Wormenhale utriufque Juris inceptor, &
Sarum Gafionicus, Cancellarius Epifcopi Elienfis, Praefeftus
138 1. & moriebatur codem anno.
6. Joannes deNewton LL. Dr. OfficiaKs Epifcopi Elieniis,
Reftor de Rattlefden Nordovicenfis Dicecefis, eiigrtur Cuftos
1381. Reftor de Cotenham in Com: Cantab: & poftea dc
Leght Coventrienfis Dioecefis.
7. Thonias
EAET02 CANTABRIGIEN.SIS. 195
7. Tthomas de Caftro Bernardi Cuftos hujus Domus fuit
primum Notarius Publicus & Scriba Thomas de Arundell E-
pifeDpi Elienf: 1375. lHe per eundem Epifcopum ordinatus
erat Acolythus 13. Oftob. 1377. apud Ely : Subdiaconus
apud Somerftiam 14. Calend. Jim. Diaconus apud Ely 13.
Martii, & Prefbyter 3^10- Aprilis 1378. apud Ely. Erat Reo-
tor de LoUeworth 1377. Regiftrarius Epifcopi 1378. Re^or
de Hadenham 1381. Dein permutat cum Domino Guil.
Noyoa Reftore de Ryfeburgh London: Dioecefis 1382. Sc
refignat LoUeworth 1382, permutatque Ryfeburgh cum Jo-
anne de Sundrafe pro Grantifden in Com. Cantab. 1382.
Poftea Grantifdeii comn;iutat cum Domino Guilielmo Bede-
man de Ciceftrse pro Berking Nordovic. Dioecefis, 1382. ip-
fiimque Berking pro Blunftiam in Com. Hunting. cum Jo-
anne de Eberfton 1384. Fuit etiam alias Reftor de Coten-
ham in Com. Cantab. Cuftos libcrae Capellae de Havering-
mere nunc Harrimere Chappel in Parochia de Streatham, fed
fuper fluvium Eiienfem, Canonicus de Aukland cum Prsp-
benda de Fiftiwaflie. Infignis certe Bcnefaftor, qui Cufto-
diam fuam refignabat circa annum Domini 1426.
8. Joannes Holbrooke Academiae Cancellarius & Bene-
faflor, qui mortuus dicitur in Cancellariatu fuo anno Domini
143 1. ineunte.
9. Thomas Lane inter Benefaftores relatus, Cuftos 1457»
10. Joannes Warkworth Clericus, S.Theologiae Baccalau-
rejfls, hujus Domus Socius eleftus, quum in arte Di^eflic^
eflet Baccalaureus 1469. tandemque Praefeflus 1474, &Bene-
faftor, fuit primo Vicarius de Wifbich in Infula Eiienfi, poftea
Re£):or de Leverington io eadem Infula & Cotenham, Ca-
pellanus Guilielmi Grey Epifcopi Elienfis 26^»» necnon Pro-
curator Cleri in Convocatione 1474.
11. Henricus Hornbie S. Theol. Dr. & Benefaftor egre-
gius, Reftor de Orwel & Over in Comitatu Cantab. obiit
Cuftos 15 17.
12. Guilielmus Burgoine (ex gencrofiflimi illa Burgoino-
rum de Lon Stantop & Impington in Com. Cantab. familia
oriundus) S. Theologise Dr. & Benefa^lor, Reftor de Hil-
derftiam in eodem Comitatu, eleflus erat Cuftos Feb. I2.
1517.
13. Joannes Edmunds jam S. Theol. Baccalaureus eleftus
Socius- in Collegio Jefu 20»no- Jan. 15 17. Ille Vicecancella-
rius & Dr. refignat April. 2<Jo- 1523. Cuftos 1527. & eodeia
anno Procancellarius fuit, ficut etiam annis 1528, & 1540«
ex parte, & 1542.
14. Radulphus Aynfworth Procurator 1536, Artiun? Ma-
gifter, Sociusi526, Cuftosi544. cuiamoto 1553, quiafuit
B b 2 uxoratus.
196 RICHARDI PARKERI
uxoratus, fucceffit Andreas Pearne eleftus per Epifcopym.
Hic Radulphus obiit R^flor de Stratherne 1569.
15. Andreas Pearne ns^tus apud Bilney in Norfolcia, hujufce
domus Socius & Guftos, AcademiaeProcurator 1546. Reftoif
de Ballhain in agrq Cantab. & SomerfhamMn Huntingdo-
nenfi, S. Theol. Dr, Decanus Elienfis, quinquies Procancel-
larius, qui inter publica beneficia, quae matris Univerfitatis
commodo contulit, etiam privata huic CoUegio dedit, dum
Socium uQum, Bibliotijdas tres, 8c Bibliothccam oiagnifice.
extruftam, unumque Bibliothecarium adjunxerit.
16 Robertus Soame Linnenfis in Norfolcia, S. Theol. Dr,
Socius antea Reginalis, Rcftor de Girton in Coni. Cantab.
quater Procancellarius.
17. Joanncs Richardfon natus apud Lynton in Com. Can-
tab alumnus primo Aulas Clarenfis, fecundo Socius CoUegii
Emmanuelis ab ipfo fundatore Domino Gualtero Mildmay
Milite conftitutus, S. Theol. Dr, Commenfalis Aulae Trini-
' tatis, Regius Thcologias Profeflbr, Reftor de Upwell ia
Norf. hujus Domus Cuftos induftus 1608: jam floret Pra?-
feftus Cdlegii Trinitatis.
18. ThomasTurner, natus apud Burnby in Conaitatu Ebor.
iftius Domus Socius, Cpftos 16 15, S. Theol. Dr, Prapbenda-
Tius Lincolnienfis, & Reftor de in Comitatq
JBuckingh.
19. Leonardus Ma\tr? natus apud Bendlcftiam in SufF. S.
Theolpg. Dr, Vicarius de Mildenhalp in SufF. quum diu ad hu<:
^fTet Socius, omnium votis adfcifcitur Cuftos ^617. Principi
Carolo a Sacris Dpmefticis & Praebendarius Wellenfis.
^ua de Clare 1326.
2. TTNOmus ifta, quae jam Aula de Clare dicitur, prjmani
JL/ fuam originem debet Richardo de Badew Academiaa
Cancellario an. Dom. 1338, qui ex Equeftri Badeworum de
Badew Magna prope Chensford in EfTexia familia oriundus
generis fui claritatem optimis inftitutis illuftravit. Ille enim
cum Magiftris Regentibus quafdam iEdes Nigelli de Thorn-
ton Medici (cujus etiam Nigeljj domus erant illae, ubi jam
piagnse fcholae, in quibus parva Capella defignatur ad depre-
candum pro illius anima) in platea 'molendinaria tum difta
(inter CoIIeglum Regale & Aulam Clarcnfem fita) conqoi^
fivit i9°.Edwardi2^i- 1326, illudque sdificium Univerfitatis
Aulam appellavit : ubi unum PriDcipalem conftituit, & Saio-
lares tantummodo Penfionarios admifit, qui propriis fumpti-
tus jGqc fundis per annos fexdecim viftitabant; Verum quuin
Z Domus
2KEABTQ5 C A NT A B R I O I E N S I S, tfil
Domus ifta igne conflagrAnte comiifTet, Domina Elizabetha
de Burgo, Comitifla de Clare in Suffolcia (foror tenia & cq-
herej Gilberti de Clare, ultimi Comitis Clarsp, Gloceftriae,
& Hertfprdiae, uxor Joannis de Burgo, Domini Connachtia,
^' mater GuUiclmi d^ Burgo, poftremi Comitis UltonisB)
manus fuas aua^iliatri^s huic Aulae laboranti porrexit illam-
que, R^is Edwardi tcrtii venia impetrata, de integro con-
ftruxit, fundi§ dotavit, & Aulanj de Clare nominavit, poft-
quam Gualterus Thaxfted, iftius loci olim Magifter, omne
jus fuum per prasdJAi Richardi de Badew & publicuin totius
Univerfitatis conifenfum in Comitiflae iliius manus refignaflet.
Quibus tantae Heroinae veftigiis alii deinceps, licet non iif-
dcm paflibus, inceflertrnt, <jui Sociorum & ScholaHum nur
inerunl auxerunt. IUqs inter, ne nominem Richardum Thax-r
ton, Editham Greene, Guilielmuin Duckct, GualterumWor-
leigh, Magifter Cave annuum reditum duodecin> librarum ad
duos Scholares alendos conceflit. Nec defait Richardus Plan-
tagenet, Dux Gloccftriae, qui purpuram regsjem Richardi
Tertii titulo indutus, tyrannidj fuae graflanti fucatum litera-
rtim patrocinium mendaci fronte obtenderit, dum hujus Aulas
jus ac titulum, tanquan^ i Majoribus fuis Comitibus Claras
& Gloceftriae acCeptum, fiblque hcreditarium, tempore Gui-
lidmi Wilfleet Cuftodis vendicavit, magno fane CoUegii
bono. Sociorum enim & Scholarium numero adjecit, ftatuit-
que ut Cuftos unus, Socii 12, difcipuli 4, & fex indigenti-
pres SchoUres cx Aulae provei^tibus aler^ntur. Nuper verp
HonQratiflimus Herp% Thomas Cecil, Comes Exoniae, Divp
Jacobo a Confiliis, & Ordinis Georgiani Eques, intcr fum-
xnos Bene&^lores merito relatus eft, qui annuum valorem
pentum & oAo librarum in opimis praediis Collegio munifice
idonavit, ad tres Socios & ofto Scholarcs fuftentandos. Po-
(Iremi tempore fed non re nominandi funt Joannes Frceman
de Billing magna Armigcr, 8c Guiliclmus Butlcr Ipfwicenfis,
hujus Aulae oiim Pr?efes honorarius, ^fculapius nofter An-
glicanus, Curiae, Urbj, Clero, Plebi, quanquam undique con-
ifluentibus in fempitemum nominis fui decorem, & futuri
feculi ftuporem,, Archiater undequaque gratiifimus : quoruni
hic non folum caiicem ex auro folido Sacris deftinatum, in
Chriftianac fidei teftimonium, 8c fplendidam Menfae Sacra-
mentalis ftragulam in ulnis dedit, fed & duos alios cantharos
^gregios, chriftaHinum unum, ferpentinum alterum, argentp
coUigatos, & libros lot quot in folio omnes legavit : iUe
2000. libras pro fuftentatione duorum Sociorum & ofto Scho-
larium fingularis Mufarum cultor donavit. Adeo ut hodiernp
die e, Collegii reditibus enutriantur Mr. unus, Socii 16,
Scholares 5 1, praster inferions ordinis famntos.
t)% RICHARDI PARKERI
PrafeSli Aulce Clarenfisp
j. X*^ Ualtenis Thaxftead.
^,^ vJT Radulphus Kerdington.
3. Jaannes Dunwich 4cademiae Cancellarius 1374. in Det-
cretis Dr, & Canonicus Ecclelix Pauiinas Londini. Inter
iflum Joannem Dunwicum & EfMfcopum Elienfem, nempe
Thomam de Arpndel, acerrima contentio fuit in Curia Can*
jtuarienQ de immunitate Univerfitatis a jugo Epiicopi, fed
Epifcopus Vi6lpr evafit. CuAos fuit 1384. & uUra, necnoa
CoUeAor Decimarum Domini Regis.
4. Joannes Cbatterifle.
5. Guilielmus Radwinter.
6. GuilielmusWimble, Dr> Academi» Cancellarius 1429.
7. Guilielmus Wilfleete Academiae Cancellarius 1458,
1464. Decanus Ecclefis CoIIegiatas de Stoke-CIare in Sufiblc^
Senefchallus lUuftriflimi Edmundi de Mortuo^mari> Comitis
Marchiae & Ultoniae.
8. Guilielmus Millington in agroEboracenfi natus^ S.TheoI.
Dr, hujus Aulae Praefcftus, ac poilea Coilegii R^alis Pra&r
pofitus primus a RegeHenrico fexto conftitutus. Hic Guili-
, * elmus fuit Vicecancellarius fub Laurentio Booth Cancellcuio
^457. fed illua> Rex^ quia in Statutis conficiendis, fuis £bo-
racenfibus nimium indulgebat, a Praepofitura Regali ad fuos
Clarenfes denuo remifit.
9. Thomas Stoyle S. Theol. Dr. & Benefaftor, creatus
Dr. 1457.
10. Richardus Stubbs, Aulae Penbrochianae Socius 1470.
S. TheoL Dr. 1496, & obiit Vicarius Tilneyenfis.
11. Gabriel Silvefter.
12. Guilielmus Woodrofe Procurator 1504, S. Theol,
Dr. 1507.
13. Edmundus Natures S, Theol. Dr. 15 16, Procancella-
rius 1 5 18, & Benefaftor. Admiflus erat Reftor dc Wefton-
Colvile in Com. Cantab. Maii primo 15 17.
14. Joannes Crayford S. Theol. Dr. 1537, Procancclla-
rius 1536.
15. Rolandus Swinburne Procurptor 1538, Artium Mr,
mortuus eft Reftor de ^helford parva iu Com. Cantab. ia
quam Reftoriam induftu^ erat 1539, & mprtuus eft 1557.
16. Joannes Madewe S. Theol. Dr. 1546, ac ter Procan-
cellfirius.
17. Thomas BarJie Clericus.
18. Edmundus Leeds L. Dr, monachus primo Elienfis,
poftea Praebendarius Elienfis, Reftor de Cotenham & Crox-
tgn in Com. Cantabr. 1569.
19. Thomasi
XK£AET0£ CANTABRIGIENSIS. J99
. 19. Thomas Binge, L. Dr. 1570, Procanccllarius 1572,-
1578.
20. Guilielmus Smith, S. Theol. Dr, Socius primo Col-
legii Regalis, Procancellarius x6o2, Capellanus Regius,
Re<5i:or de Willingham, ac tandem obiit Praepofitus CoUegii
Regaiis.
21. Robertus Scott, narus apud BernerftoQ prope Dun-
mowe ia Eff. Socius CoiJegii Trinitatis, S. Tbeplogi» Dr,
jamdiu Subeleemolynanus Divo Jacobo, hujus Au\x Prx-
fedlus & Decanus Roffenfis obiit 162 1. ^
• Aula Penbrochiana 1343.
3. T^Omma .iVJaria de yalentja, Comltifla PenbrochisE^,
!LJ Baroniffade Veifi^r & Mpntenafl (fiiia GuidcMQis'
Chaftilion Copaitis.de St®- Paulo ia Gallia, & Mviae uxoris
ejus, filiae Joaonis . 2«l»» Ducis Britanjaiae, Comitifque .Richf-
mondiae, per uxorem Beatricem, filiam Reg^s Henrici Ter-
tii) uxor tertia Audomari de Valentia Copaius Penbrochia^,
eodem die virgo,. conjux, vidua perhibetpr, marito Audo-
maro nuptiavuni die^ per haAiludium infeliciter interanpto.
Perculfa certe.mumtura, ut yidetur, mariti jaQiura (qui jcam
tamen Teftamenti fui executricepi cum aliis coexccutoribus
folenniter inftituerat) ad Reljgioaem unice animum adverr
tere coepit, partemque pofiefiio^u.m non niinimam piis ufi-
bus, hoc eft» partem Ecclefiis, pjirtem paupeilbus, par'-
tem fidelibus . fiiis fcrvis erogando cpnfecravit. Inter cetera
monafterium de Denney in agro Cantabrigienfi in hono-
rem & Ordinem S. Clarae fundavit, ^nte Ai^lam banc incep-
tum, repletumque Abbatiffa & Mpnialibus, a.Water-beach
tranflatis, praediis lautiffimus finml cum Stipud in Cantio di-
tavit. Poft vero circa ann. Dom. 1343. perquifito ab Hen-
rlco de Stanton quodam meffuagio extra portas Trumping-
tonenfes, quod fe a foffa Regia ad Hofpitium Univerfitatis
extendebat, Collegium hoc, feu Aulam, Maria de Valentia,
licentiante demum Rege Edwardo tertio, coepit inftituere, &
an.Dom. i347.magnaexparteperfecit,fundosadjecit, Cuftodi
& Sociis Statuta poluit, numerumque Sociorum incertum pro
rationem redituum, Cuftodis & praefentium Sociorum arbttrio
reliquit, idque fuo ipfius exemplo quae de 24. Sociis Majo-
ribus ex Regia licentia, & fex Minoribus fundandis, 6. tan-
tum Majores & 2. Minores ibidem conftituit. Accefferunt
autem fubindc ad fitum Collegii hujus, intra paucos annos
* diftae Aulae Penbrochia^, ampJiandum Univerfitatis Hofpi-
fium, Loci de Kaapton, Boulton &Coufingdenominati: te-
^ sic. nemcnta
490 RICHA6.DIJ?AREEltt
neme&ta duo» quorum alterum fpeAab^t ad 'Hofpitiile S; Jd^
annis, (& Horpltium Thomas dicebatur) alterum ad Can^
tariam MiQoris Ecclefiss B. Mari®. Quo Vefo fctas quantis
anfpiciis hsec Domus fuccreverit, Clementis PP. fexti builatam
p^ginam ftatim obtinuit appropriandi Cdicgio tres vel qua-
* tuor Reftorias. Inde Ecclefiam de Saxtborpe Nordovic;
dioeeef. a Radulpho Stratf<>rd Epifcopo Londinenfi an. 13 jT^i
&, Refioriam de Tilney ejufdem diGCcef. a Michaele Nor-
bnEK>ke£])ifcopo Londin. aa. 1360. &'Re£h>riam de Warefley-
in agro Huntingdon. k Simone Sudbury Epifcopo Londiu;
an. 1362. (quarum patronatus ipfa Maria Collegio fuo coa-^
tulerat) in perpetuum hujufce Aulae ufum annexas efle didi-
cimus. Aliis quoque reditibua e Repingdofi^ WiflTendon &
Barwell domum hanc ipfa locupletayit, praeter vafa argentea
& jocatia^ ut tum vocabantur, 8c alia Donaria; quibus iliaai
hoQoravit. Iftius autem Fundatricis veftigia preffit, an fu*
Sravit Rex Henricus fextus ? qui e Reftoria de Soham cum
anerio ^jun^lo^ e Prioratu, 8c ReAoria de Lynton cnm
adjun^a Capeila SanAse Margaretse in lielham parva, filia$
fuae adoptivse (flc enim dicebatur hasc Auia; quum CoIIe-'
gium Regale eflet filia ejus primogenita & naturalis) fnnda-
tionjem triplo^fere fecit auftiorem. Re^m vero fecuti font
Edwardns Storey SociuSj (Cuftos pofteaDomus Michaelis/
& una Epifcopus pcr novem annos Carledenfis, atque In-
terea CauceUarius Academise, dein Ciceftrenfis Prarful, do-
nator terrarum in Long-Stanton & Hafelingfeild)' Gerardus
Skipwitb, S. Theol. Baccalaureus & Sociusi prseter pecuniai
dedit firmam di^m Diccons in Ekifley, aliam diAam Hatleis
in Wearefly, & annuitatem 2o,s. in Gamlingay. Nicholaus
Skipwith, S. etiam Theol. Bac. & Socius> fratri qudque fnd
Gerardo paria fecit. Guilielmus Atkinfon S. 'f heol. Dr. 8t
Socius terras contulit diftas Dominarum Willoughby & Bray.
Guilielmus Hufly de Slefotd m Com. Linc. Miles, Summu»
Angli» Juflitiarius, firmam in Teverfliam. Carolus Booth
Rpifcopus Herefordenfis, hujus Aul^e alumnUs, tria- ampla
asdificia Londini. Rogerus le-Strange de Hunftanton in
Norf. Eques Auratus firmam in Barton Lancafter in Com,
Cantab. Thomas Watts S. Theol. Dr, & Archidiaconus Mid-
dlefexiae, firmas in Afliwel 8c Saufton ad feptem Scholar^s
alendos, (qui fub gloriofo nomine Graecorum Scholariuffi
jam diu vulgo innotefcunt, cujus Inftitutionis Lancelotus An^
drews Epife. Wiot. & Tho. Dove Epifc. Petrob. c primi«
fuere) Guilielmus Smart AldermannusGippovicenfrs, & ejus
relifta.Alicia, (uxor poftea Radulphi Scrivener ibidem AI-
dermanni) firmam in Wiverfton cum annnitateai./. e Bram-
ford. Jana Cox, filia Gcorgii Auder Aldermanni Cantabr.
vidua
Vidua RichardiCoxEpifc. Elicniis 34**, iQmemoriam priorii
mariri Guilielmi Turner, Mcdicinae Doftoris, Decani Wcl-
leniis, quondam Socii, annuitatem 3/. 6s, Bd. e pafturis de
Knapweil. Guillelmus denique Marlhal, fatnults Edmundi
Grindal Archiepifcopi^ Cant.. tanttindeih e Brantingthorp.
Atque iftos (praeterqciam qui intcr Cuftodes ad* hiic riifemordndi
funt) terrarum atque rcditimm habuere donatores. Libros
vero qui & olim & nupercbntulfcrejdnge {>lurts fuflt quattt
nt hic reccnfeantur. Pecunias ctiam, & vafa argetitfca, A:
veftes tam facras quam communes, & alia donaria plurinu
largiti fant, Iftter quos praecipue memorantur Dominus Tho*
mas Moore olim Socius 8c Decanus Paulinus : Guilielmus
Littwood Soc. Epifc. Menevenfis : Robertus Pyke Socius':
joannes Clench Dr. & Socius : Joannes Somerfeth Socius^
Artium liberaiium, & Artis Confervsitiv^ vitse Humanas Dt'.
(fic enim ipfe de fe) Medicus RegiJ Hehrid fexti : Joannea
Woodcock Socius, Mediclnae Dr l Mr. HoM^fon Sodus, Vi-
carius.de Tilney : Stephanus Saunders S. Theol. Bacc. Hen-
ricus Kay Socius, Reflor de . BUrwdl : Thomas Langhtoik
Socius, in Decretis Dr. E^ifcopus ordine MeneVenfis, Sarit-
burienfis, WintoOienfis, &; eleftus Cantuarienfis : Gawenu^
Blenkenfop Socius S.*Theol. Dr. Guillelmus Chubbs Socius,
S- Theol. Dr. & Primus Praefeftus CoUegii Jefu. Richardtft
Sockburnc Rcftor de Soham, & Joannes Firby Socii S. Theol.
Doftores : Joanncs Feukerer Sodus, poft Prior de Sions
Joaanes DafFord Civis Londinenfis : Roberfus Patchet So-
cius, Vicarius de Tilney : Henricus Farre Secius : Gregoriuit
Downhail difcipulus omnium primus Doftoris Watts : dc-'
nique Swithiinus Butterfield. Commonftrant infuper Penbro-
chiani Indults benigniffima cum Clementis P. P. fexu, Id-^
nocentii P. P. fexti, Urbani P. P. quinti, Gregorii P. P. undc-
cimi, Bonefacii P. P. nbni, & Nicholai P. P. quinti, tufti
praecipue optimorum regum Edwardi tertii, Richardi fecundi,
Henrici quarti, Renrici fexti, Edwardl .quarti, Henrici &-
ptimi, Henrici Odavi, Ellzabethse, atque Auguftiffimi PriH-
cipis Jacobi» a quorum nonnullis elogia ctiam plane invidcH*
da retulere ; ab Henrico fexto donante, & Edwardo quart<^
confirm^nte nonnuUas terr^s fub magno Sigillo Angli^ hiil
verbis, [Notabile, & infighe, 8c quam pretiofum Collegiua^i
quod inter omnia loca Univerfitatis (ptout ceftitudhiaricer
informamur) mirabiliter fplendet & femper rcfplenduit :] i
Diva Elizabetha, per portafti prsBteteuiitc, [O Dottius an-
tiqua & Religiofa ! j Ceterum Aula haec inprisfentiarufii
Praefefto uno, Sociis 17, Scholaribus fupri triginta florct.
felici autetn fydere fuadamentia hujus Domus pofita fuifle
incrico cenfcantur, qu« nonnullos hajus Gymnafii Sodosln
VoL. V. C € fummU
,,t^r:r
^09 - RlifcfHAR^I fAREERI •
iummis AnglisB digpitatibos cmftitDtQS vidtt, viveote adhnc
Fuadatrice. Qu» poft 42. aaaos (aut plUs eo) i coepco
Collegio, a morte vero mariti fex ad miQiinum decadav
exornatoque per eam S. Albaui Fano ioiagine argentea de-
aurata, graodaeva tandein ia ccelos migravity pomaque/uit
inabbaiia foa de Denney in tumbfi Lydii lapidis inter duos
Sandlimoniallum & Secularium choros fita. £x illo vero
tempore Doftores, MartyrcSi Praefufcs plurimos e fuo grcgc
hsec Aula femper folet annqmer^re*
Cujlides Aula Pmbrochiaj}£.
t. ^Hbmas de Blnghati^ ex amiqaa Binghamorum de Blng^
-L ham-MeI«omb in Cpm. DorC profapia oriundu$> S.
'iTheoI. Dr, Primns. Praefeftui An- 1343.
2. Robertus de Thorp Summus Angliae CanceHarius Tub
'Edwardo iertio» Equjes Auratus» qui moriens an. 1378«
Theologicis Academiee Scholis novis erigendis manum prl-
mus admovit. Quem ftatim fecutus eft Guilielmus Thorp
de Hifton in Com. Cantab. & Maffingham in Notf. ^les,
Dominus Summus Juftitiarius Bancl Regii» aCque ille cum
uxore ejus Gratia an. 1400. Novum SaceUum five Domuoi
Hegentium ktute illuftravic.
3. Richardu$ deMorris Spcius.
^^ 4. Joanrics^Dinmew Socius.
ff. Joannes Sudbury Socius S. Theol. Dr, Reftor de Fen-
ditton an. 1430, & poftea, (aa antea nefclp,) eledu^ Cuflos
circa an. 1410, reiignabat an. 1428.. Argentum cfslatum &
libros deditf coatulitqud pecunias & operam ad perquintiQ*
nem mefluagii difli Knapton-placc.
6. Joannes Langhton Soclus an. 14 12, ele^us Ciiftos an«
t428j in Dccretis Licentiatus, Academise Qancellarius an.
1436. & 1443. Perquifivit tofium diflum Boltons-place.
*SaceIIum Cuftodis sedificavlt, fub quo domiciliumLpauperam
Scholarium a^jecit. Sagellum commnne & Bibliothccam
Ibcupletavit. Moritur demum Epifgopus Menevenfis ^circa
.^.an. 1446. adhuc Cuftos : illiUs autem & Dofloris Sonjerfcth
.apud Regem Gratise debet CoUe^um iftud Heorici fexti
donaria.
7. Hugo Damlet Socius, S. Thepl. Dr, Reftor Ecclefia
. S. Petri in Ck>rnhii Londini. Refignavit Cuftodlam an. 1450.
^Mortuus eft an. X476: Prior yel Abbaii alicubi, e^ cur
. exiftimem.
8. Laurentius Booth Diaconus, Reftor de Cotefiham Mar-
fii 6. 1444. Prefbyter fit an. 1446. Cuftoa an. 1450. Seprf-
mana tertia poft Pafcha an> 2454, in Jture Litfeauatus, Cnn-
cdlariu»
SKEAEtOl; -CANTAB!H<JlENSIS. 20$
cellarlus Dbminae Miirgaret«, Qxoris i^egis Henricl (cxtu
<2uftos pi-mti^SigiHi rcfigiwt Cotenham fecundo Decembris . > .
•aii.. 1450. Dundmenfis Epifcopns an. 1457. ^tque Academi^
Canceilarius Compofitionem fecit inter Uniycrfitatem 3c Cal"
le^ium Reg;ale ; CanceJlarias Anglia 1472. Arcbiepifcopus
Eboradenfis. Fratrem nnum habebat GuUielmum Booth £-
piibopum ychfeildenfem & dein Eboracenfem : alterum i^ero
Kbgemm Booth de B^rton in Com. Lanc. Militcm, fratrem
natu maximum, patrem DominsD Margaret», nxoris Radul-
phi Nevile, tertii Comitis Weftmorlandisp : tertium fratrcm
Joannem Booth Epifoopnm £)xonienfem. Contulit Collegio
circuitum iUum totum Domorum quas funt Collegium intcr
& Ecclefiam S. Botulphi, diaaer Hofpitinm Botuiphi, fed poft
abalienatae. Dimiffionem perpetnam tencmenii, difti flofpi-
tinm Thomae, obtinuit. Redemit penfioncm 5 /. annue exc-
nntem c Reftorii^ dc- Tllney. Sacellum ornavit, ut ex ejus
xrlipeo gentilitio H>idem undiqDc in fcneftris apparet. Bi*
bliothecam aedificavit. Scholam pubHcam, Theologicis Pro-
feflbris Regii Praele^ionibus nunc deftinatam, abfoivit, fub
jqua funt Scholae Philofophicae : fed, ut alii volunt, Stholas
Dialefticas cum Terentianjl, qu* nunc Juris eft, atque Rhe-
toricas. Teftamcnto cavit, nt Exccutores Aulam hanc dota-
rcnt Manerio & Patronatu de Overton-Watarvilc in Com»
Hunting. Hlius opera Edwardum qnartum Ilegeai Benefafto-
rem Collegio conciliavit. Qunnt cnim Rex ille Edwardus
ontnia Heorid iexti tQz refcinderet & cafTaret, tanta apud
Regem Viftorem gratia valuit, nt didli Henrici donationes,
huic Aulae prius conceflas,' ab eo ratificari proctiravit, oec-
non Scholas Theologicas fubfelliis exornavlt. Moritur tan»
dem Cuftos 1480.
9. Thomas Rotheram, & loco natali ^pud Rotheram iti
agro Eboraeenii cogi^omcn accipiens (alias didlus Scott)
CoHegii Regalis Spcius inier primos, a Sacris Jbanni Verc . ^
duodecimo Comiti Oxonienfi, dein Regi Edwardo quarto,
Praspofitus Bevcrlacertfis, Cuftos privati SigiHi, Epifcopus
Roffenfis an. 1467. Lincolnienfis an. 1471. Summus Anglias
Cancellarius an. 1474. Canc^Ilarius Academix an. 147 1. &
deinceps, qud tempore portas Scholarun> cum ambulacris, &
Bibliothecam extrqxit, Templi B. Mariae reftaurationem pro-
'toovit, Lincolnienfc Collegium Oxonii abfolvit & dotavit,
tuni eleftus Cuftos an. 1480. Archiepifcopus Eboracenfis
codem anno, poft l^egatus Papa, & quatuor Regum Secre»
tarius/refignavit Magifterium circa an. 1488. Collegium in-
terea Jefuannm Rotheramae condidit, ac tres aedes Archiepif-
copales nure^ffefecit. Pefte moriens aa. J500. librps huic
A»^ pcr^iultas dtdlt. . - r
' C C Z - 10. Gcorgijw
«W . AlCHARDI PARKERI
16. Gcorgius Fitzhugh, ex ADgfo-Saxoujco Baronnrh FitTi^
bugh de Ravenfwath Caftro in Com. Rich. fangaine. prc^na?
^us, Socius, Cuftos 1483. Academi(x Cancdiarius 1496^
J501. Moritur Cuftos.
II. Rogerus Leyburae Socius S. Thcql. Dr, Epifcopus
Parleolenfis an. ICP3, eicQus CuftQS an. 1505, atque anno
1507. moritur Cuf^os.. ' .......
ja. Richardus Fo2^e Sojcius, Legum Dn Parifii5y.dam res
Regis Henrici Septimi in Galliis, ageret, quera Rcx fumsno
favore complexus eft, quia illius f^^ilummado gratia Cafolu?
pftavus, Cfallorup Rex, illum ad Iiuc Comitem Richmondiaa,
idque exolautem. ad R^num contra, 'Richardum tyrannunl
j-cpeteodum auxiHaribus fopijs relevabat. Hinc fub.eodci^
Rcge fuit Cuflos Privati Sigilli, S^crg t4rius,.& a Sanfiioribus
Confiliis, Legajus in Scotiam, Epifcopus Exonienfis 1486.
Patho-Wellcnfis 1491. Dunclmenfis. 1494. & Wiutonienfi§
1502. Sponfor in BaptifmQ prq Regf Heprico oftavo, 8c tum
puftos huju$ Domus, CaDcellarius Academi»' pcr bieanium
an. 1501. & 1502, Collegium Corpons Chrifti Oxopii fun-
davit 1.5 16. Refignabat Cuftodiam 1518. & poft magnificas
Tauntoni^, Granthamiae, & '^^iptoni^ Strufturas «aliquo^:,
jamdiu coecus, fato cefFit 1528.
13. Robertus Shirton, ali^? Sh^ortpn, Socjusdeftus 1505.
atque Thcolo^iaj Profeffbr Publicus, S. Theol. Dr. 1512.
^ yodemque anno adfcitus Cuftos Collegii S. Joannis, iu qup
e^rtruendq erat unus E^fccutorum Domio^P Margaretae, Cq-
pitifTae Richmondiae, puftos hic 151 8. Decanus de Stoke-
Plare in SufF. &; Decinus Safielli Cardinali Wojfaeo, cujus
fuit internuntius de evpcandis viris dpftis Cantabrigia Oxo-
pium', ad CoUegium ibiaem fuum, ^Edes Cbrifti difluii^»
feplendupi 8c exornandufn, Cqntulit huic Aulse Manerlum
de Vefcie Cheftertoniae in agro Huntingil. Sacello pJurin^a
donavit. Flrmam quoqne Roufes di^am in Oveirton in eq-
dem Comitatu conceftk, & pecunias legavit, quibus finna
difta Beauiejs iu Wittlesford perquifita eft; Numerant cum
& gi^trpnfes, Joannenfes, iCatharinenf^s inter fuos Beuefi^-
jiJtQfcs. Refignavit circaan. 1534, mortuus 1542.
14. Robertus Swinburne Artium Magifter, i Magiftrata
4lif(;edit an., 1537, moritpr Vicarius TiJneienfis 1539.
15. P,eorgius Folberie S. Theol. Dr, in Academia Mpntc-
pefTulana Poeta & Rhetor eximius, Epigrammata, diverfi g^-
^ |)eris carmiq^, atque ^gncioaes elegantes edidit. Moritur
^' ;puftos 1540; \ ' .\ '
' 16. Nicliolaus Ridjey I>rprthumbr?qlis e cjarifiima famlHa
Ridlejprum de Willemotefyk^icJc editus, Artium Baccalauretjs
^ociiis eligitur r524, atque CQngrefTus cft cum Throgmortouo
* ' ^ ' ' OxpnicnQ
IKEAETOr CANTABRIGIENSIS.
Q^onicnii in ducilo Rdigiofo 1533. Procurator Academi»
1534« ubi & Capellanus quoque aliquaiidiu erat, & PraletfbDr
Publicus^ S, Thcologia; Baccalaureus 1 537, Vicarius dein dc
Horne in Caniio, & Membrum Ecclefiae Catb;?dralis ibidem.
Cufl-os fit 1540, codemque ftnno S. Tbeol. Dr. Rcgi a Sa-
pris. Yicarius de Soham ,1547. fe4 ad RofFcnfem Epifcopa-
jum mox adfcitus 1549, .fit Prseful Londinenfis : verum ex-
i^athoratus 1553, & Oftob. 15. 1555. maityrioOxonii coror
natur» Scripfit contra Tranfubftantiationem.
17. Joanncs Young, Socius CoIJ. S. Jonnnis; S. Theol,
Dr, & ProfelTor Pubiicus, necnon VicecancellariBS I554f
Cum Cuftos cligebatur, Monachus Ramifienfis fuiffe fertur,
prios Elietifis Praebendarius, & Buceri graviffimus antago-
nifta cedit iQ caufa Religionis 1559. Fuit Reftor de Land-
bcach 1 554.
18. Edmundus Grindal, filius Guilielmi Grlndalde S.Begn
m Cumbriae Com: Genercifi^ Scholaris, dein Socius I54Q,
eodemque anno Artium Magift^r, Procurator Academiap
1548, Ridleio prapcedpnti a Sacris, mox & Rcgi. In Ger-
maniam exulat fub Maria Regfna Redux & Epifcopus Lon-
dinenfis eleftus, tandemquc Cuftos hic fit 1560. Sed per
Procnrator^m admittitur, ipfe per biennium fuum nunquafli
Jn CollegiQ prpsfen^. I)r, perfpecinlcmgratiarilcreatus 1564.
Archiepifcopus Ebpracenfis 1570, & Cantuarienfis 1575. de-
pinas Maocrii de Wcftbury in Aihwell Aulae legavir, libros
dedit, & poculum grande deauratum, & annuum redituni
20*. /. cum liceniia Elizabethiata de terris ad Manum-mor-
tuanpL ponendis ufque ad 40, /. Oftoennales quoque quutuor
librarom annualium additiones inftituit alternatim huic C6l-
Jegio & Reginali Oxonii, cui & argentum coelatumy libroK,
ceafufque alios donavit. Magdalenfe eUam atque alia hic
CoHegia, necnon civitas Cantuarienfis pauperefque Croydd-
ncnfes per ipfum locupletati fqnt, Pcr bicuniufla caecus m
coelum migrat 1583. '
19. Matthaeus Huttpn Socius Collegii S. Trinitatis, 8.
Thcol. Baccalaureus, Cuftos advenh 1562, S* Theol. Dr.
1 565. poft & Profefibr Publicus an. 1 567. rcfignat, tum Dc-
canvs Eboracenfis : Epifcopus Dunelmenfis 1589. ac Archi*
praeful Eiboraccnfis 1595. Commentariupcujan^ ^miiit de
Elcftionc & Rcprobatione. Moritur 1605,
' ao. Joanncs Whitgift natus apud GrifnnDy }n Com. Liti-
f otniac, CoUegii ^lumnu^, Jpannis Bradfordi Socii ac Ma^* '
tyrls pientiflimi pupillus, Socjus Petrenfi?; 1567, quo anno
Coftoshlc, &S. Theoi, Dr. admittitut, ?itque ftatim Praa-
feftu^ Collegii S. Trinitaiis, Profeflbf Publicus, bis Procan<f
ffllariuS; Prasbcndarios Elienfis S^ Rcftor Ecclcfiae de Tever^
^of
^66 RICHARDI PARKERI
iham> quam Sacellanus. Richardo Cox Elienn Epifcopo ac-»^
^ ccpit. Floruit Epifcopus WigornFae 1577, Prxfeftus Walliae,
Archiepifcopus Cantuarienfis 1583, a Sao^tioribus Confiliis
15^5. Muha fcripfit : libros item Penbrochiauis & Trinitanis
cootulit, Petrenfibus quoque redicus aliquot.
* 21. Joannes Ypng Londinenfis, Scholaris & Socius> Cuftos
admittitur. S. Theol. Baccalaureus 1567, Dr. fit ij^p, deia
Procanccllarius, Epifcopus RofTenfis 1577» moritur 1605»
Aliquot librarum debitum remifit Collegio.
22. Guilielmus Fulke Londinenfis, Collegii S. Joannis
Socius, Rcftor^^DodingtOQiSB in Suffi & Warleiae in EfTexia,
Dr. per fpecialem gratiam, admifluseft Cudos 1578, Procan-
cellaribus 1581. Contulit ad reflaurationem Hofpitii di<!ti
IJniverfitatis 20. /. multa fcripfit, & obiit i ^S^p.
23. LfUicelotus Andrews Londinenfis, e primis Scholaribus
Doftoris Watts, poftea Socius, Cuftos eligitur 1589. Inde
Dr, ReAor S. -ffigidii extra Creplegate Londini, Praebenda-
rius ^outhwellenusy & Refidentiarius Paulinus, Decanus
Weftmonafterienfis, Epifcopus Ciceftreafis, & Dlvo Jiacobo
ab Elcemofynis 1605. Elienfis 1609, & ab utriufque Regni
Confiiiis, jam agnofcirur Antiftes Wintonienfis, Praelatus or-
dinis Gartherii, & Decanus Saceili Regii. Licentiam Rcgi-r
neam Cuftos obtinuit admortizandi terras ad 80. /. Regalcm
vcro nuper ad 200. /,
24. Samuel Harfnet Colceftrenfis, Socius, Academiae Pro-
icurator 1595. Cuftos 1605^ Procancellarius atquc inde Dr,
1606. Archidiaconus EflTexiae, Vicarius de ChigweU in EfH .
R,eAor de Shenfeild, dein & de Styfted, Epifcopus Cice-
ftrenfis 1609, Praefeauram refignaffc dicitur 1616, nuncPr»-
ful Nordovicenfis.
25. Nicholaus Felton Yarmuthenfis, Socius, Reftor S,
Antonii, & S. Mariae de Arcubus, S. Theol. Dr, Cufto^
j6i6, Reftor magnae Eaftonlas, vulgo Afli^n magn: in Eflfexia,
& Praebendarias . Paulinus, demum Cpifcopus Briftolienfis ;
Dcfignatus ppftea Epifcopus Coventriae & Ldchfeildix, r«-
iignat Prapfefturam menfe Febrparii, fe^uente autem ^prUi
Antiftes Elienfis falutatur|
a6. Hieronymus Beale Wigomienfis, Collegii Chrifti ^*
iumnos, & hoc adfcitus Socina, S. Theologiae Baccalavireus,
R^or de Nutherft in SuflT. 8c Hard^vick in Com. Cantab»
^ PraBbendariu$ Cic«fl/iJB, Vicarius dc Barton Lancafter juxt^
Cantabrigiam, dein Rcftor de WiUingham in eodcm Comi-
tatu, Praebendarius Elienfis, Divo Jacobo Subeleemofynarius
^ ^SagriSi eligUur: C\^ikoi Febr. 21. 1619.
SKEAETOS CANTABRIGIENSIS. i|Ojf
CoUegtum CorporisChriJli, mlgo BenediSii^ii/^^
4. /^Onfratrcs GildiEB, five SocietatJs Corporis Chrilti^ &
^ Confratres Gildse B. Mariae Virginis, conjunftis opi»
bas hoC Collegium extrOere coeperunt 18^0. Regis Edwardi
Tertii an. 1344, atque illud nomini Corporis Chrifti & B.
Marifle Virginis confecrarunt, qoanquam jam paffim Bene-
di^i CoUegium appfellatur, & in ejufdcm nomen trannit
circa an. 1380. ob templi S. Benedi^^i vicinitatem; atque
an. Dom. 1353. Febr. tertio Collegii fui Confirmationem ob»-
tinuernnt a Thoma de Iiifula Epifcojx) Elienfi. Sed an. Dom»
1353. CufVos & Socii iftius loci Inclytiilimum Heroem, Hen-
ricnm Piantagenet, primum Ducem Lancaftriae, Comiteoi
Leiceftriae, Lincolniae, & Derbiae, inter AngliaB PrimOres
Tecund^m, Dominum -de Monmouth & Pontfrcit, cogno-
mento Animofum & Bonum Ducem, Summum Angliae Sc-
nefchallum, Locum-tenentem AquitaBiae, & Ordini^s Geor*
giani Equitem, in fuae fraternitatis patfonum degerunt ; tan-
demque fuas Gildas Seniorem, id eft, Aldennanhupi five Prae**
feftum conftituerunf . Ita tanti Principls Fundatoris, fivcPatroni
patrocinioinmxi, non folum Giidam banc fitani prope Vicooi
Luthburnium bi Collegium commutarunt, ac Manus-mortuaES
(uc vocant Xegulei) facQltatem obtinuerunt, fed plurimas
etiam & fpeciofiflimas oppidanorum aedes aut prece aut preti^
conqnifiverunt. Qninimo llluftriflimus Dux jus Patronatus
vicinae^Ecclefiae S. BenedtAi illis in perpetuum conceffit, &
quia provepius hujus Domus fuerunt adeo tenues, ut Ma*
giftro & Scholaribus neeefTaria vlx fuppeditarcnt, \ ThOma
Arondel, Epifcopo Elienfi, procuravit, ut di^his Thomaa
huic Domui appropriaret Ecclefiam foam de Grantefete. At-
que Iicet a primo fundationis^nno Sociorum & Scholariuoi
juumerus fecundum anniios retlitus CoUcgii diu fuerit arbi-
trarius, ideoque incertus; aliorum tamcnBenefai^oromlL-
beralitate mirum in modum excrevit StudcQtium numeruS/i
Nam Elizabetha Mowbray Duciffa NorfFolciae (foror prinia
& coheres Thomae Fitzalan ultimi Comitis Arundelifie, War-
renneae, & Surriae, & uxor Thomac Mowbray prlini Ducia
Norfolciae) unum Sociuen, &' Scholarem : Matthsos Parker
nominatiffimus ihter Antiquarios Cantuarienfis Metropolita-'
nu9, hujus loci quondani Sogius, ac poftea Collegiarcha, dj&ot
Socios & quindecim Scholates, cum Bibliotheca aDtiqtiifnmiil
manufcriptis inftrufliffima': Rogerus Mannors Eques Axnrat\k$
Divae Elizabethae a Cubiculis quatuor Scholariatns adjunxe*
runt. Nec minimum a^dificiis incrementum prifcis tempo*
ribus acccffit, dum Joanntss de Cantabrigge Milcs, Domtni
a^it
|0* RlCHARbl PARKERt
Regis Juftitiarius, ejufque filius Tbomas de Cantabrigge fequeS
celeberrimus, iftius Sooietatis olim Confratres, aulam lapi-'
deam> quam' Stonehoufe jam nuQCupaa^ conceiTerint: &K1-
cholaus Bacon Eques Auratus, NeHor nofter BFitannicus,
iVIagni Sigilli Cuftos, ac i Confiliis Divae Elizabethac, ut pii
animi io hoc Collegium, ubi humaniores artes primum im*
biberat, teftimonium exhibecet, Sacellum niticium extruxit .
(fupra quod Bibliotheca oftenditur omnis Antiquitatis Arma-
rium) & fex Scholarium ftipendia legavit : necnou Rogcru»
Mannors, quintus Comes Rutlandiae, hic olim Commenfalis
HonoratiiTimus, in Collegii & Sacelli ornamentum plurima
contulerit. Alia item Sociorum & Scholarium Stipendia de-
derunt alii in Mufarum filios optime animaii. Uude hodi-
erno dienumerentur Praefeftus unus, Socii 10, Scholares 34»
pra&ter Inferioris Ordinls miniftros^ qui omnes CoIIegii redi-^^
tibus aluntun
Cttjlodes Collegii Corporis Chrijii^ vulgo Benedi£iL
I. 'TpHomas Eltefley Nprfolcienfis, L. Baccalaurous, cleftus
-'' Mr, 1352, & fic remanfit annos I4. >
2. Robertus Treton S. Theol. Baccalaureus, in Com. Salop^.
natus, Cuftos 1376, ubi praefuit annos fcptem, fuitqueunus
Executorum illius Roberti Thorpc Militis, Summi Angliat
Cancellarii, qui in Scholis Thcologicis condcndis illuftre
nomcn fortitur.
3. Joannes Kinne Londinenfis, Praefefhis 1379, & antea
an. 1378, . jam tricenarius & Artium Mr. Teftis fuit in caufa
inter Joannem Donwicum, Aulac Clarenfis Praefeftum, Aca-
demiae Cancellarium, ac Thomam dc Arundel Epifcopum E-
lienfem. Ille atque Donwicus fuerunt CoUcftores Decima-
rum Regis per Clerum conceflarum.
4. Joannes Neketon in Com. Linc. natus, S. ThcoL Bac-
calaureus, Mr. 1389, Academiae Canccllarius, qui an. 1376.
Sept. 18. (jam Socius & Artium Mr.) fit Diaconus apud Elf
fub. Tho. de Arundel praedifto, Paeft)yter Martil 14: cul,
quum eflet S. Theol. Dr. Cancellariatum afllgnat Matchaeus
Stokyis an. 1383.
5. Robertus Billingford, Norfolcienfis, S. Tbcol. Dr,
Cuftos eleftus 1400, '& fic floruit annos 32. Academiae Pro-
canceUarius 1409, 1413, 1432. IIlc praeter Ciftam huic Col-
' legio datam, Univerfitati aliam, fuo nomine ad huc appella-
tam, conceffit, & 100. libras in eadem : quo tcropore Thomis
. Bourgchier, Epifcopiis Elienfis, dedit Academise 125. libras
Jn eandem Ciftam conjeflas, unde eadem Cifta etiamnum Bil-
lingford & Bourgcbier denominatur« .
$. Joannia
. SKEAEtOS CANTABRIGIENSIS.
6. Joanties Titlefcall, &. Thcol. Dr, Magifler i^^i, Reftor
S. Benedifti obiit ^446.
7. Joannes Botej^ightNorfolcienfis, S.Theol. Dr, Mr. T443.
8. 'Gaalterus Sn^ith Cantabrigicnfis, S.TheoI. Baccalaureus,
CuftdS 1473, prseftntabatur ad Reftoriam S; Bcnedifti per
Cdlleglum Oftob. 7. T446.
p. Simon Greene Norfbk4cn(is,. S. Theol. Baccalaureus,
Cdftos 1477.
16- Thomas Cozin Norfolcienfis, S. Theol. Dr, Cuftos
14^7, Academise Cancellarius 1496.
ir. Joaunes Edyman Norfolcienfis, S. Theol. Dr, Cuftos
1515;
12. Petrus Nobys Norfolcienfis, S. Theol. Dr, Cuftos
15 16. Reftof de Landbeach induftus Feb. 18. 1515. quum
adhuc cflet S. Theol. Baccalaureus. Anno vero 1523. re-
fignat, refervata fibi penfione 50. Marcarum.
13. Guili^Imus Sowde Norfolcienfis, S. Theol. Baccalau-
reus, Cuftos 1523, in qua Praefeftura floruit an. 1540.
[D^ Henrico Horneby, hujufce Collegii Reftore fub Hen-
rico oft^avo,*" v. Baleum parte pofteriore pag. 72.]
14. MatjhaeusParker.Nordovicenfis, Socius, S.Theol. Dr,
cleftus Cuftos 1544,'Reftor de Landbeach 1554, Praebenda-
rius Elienfis, Decanus Lincolniae, atque etiam CQllegiatae il-
lius Ecclefiae dc Stoke-Clare in Suff*. cui in laudis fuae cumu-
lum aCcrefcit, quod Antiquitatis & Hiftoricorum vetcrura
libros, corruente illo una cum infigni Bibliotheca coenobio,
tb interftu vindicaverit, & in hujus Collegil Armario literario
coUocarit. Ille temporibus Marianis in tranfmarinls Regio-
nihus Confefl[br vixit, habens Succeflbrem Dominum Guiliel-
mum Whaley in Reftoria fua de Landbeach, & Joannem
Y^ngAtflaePenbrocfhi^ilae Praefeftum in fua Praebenda, at Eli-
zabethiaco fole exoriente rediit, & afcendit Cathedram Canru-
ari^nfem. ' 'Hujus certe memoriae facrificemus Cantabrigien-
fes,* qliotquot fumus, omnes, qui in fua Chrorographica Can-
tdbrigiae tabella, cdita 1574, ferio exoptavit, ut novusamni-.
cultrs a fontibus prope montes Vandleburianos, vulgo Gog-
iuagog-Hilles diftos, ad Oppidum Cantabrigienfe juxta va-
dum Trumpingtoniae iixcideretur & duceretur, qui ipfam Fof-
fam*Regiam maximam allueret. In tantum enim hujus loci
commodum redundare auguratus eft piusArchipraeful, utnon
Ct 'Cantabrigia (ipfiflimi funt verba) Urbs ulla elegantior,
tantique fafti memoria non tam pofteris grata, quam ipfis
jam incolis jucunda exifteret. Scilicet ille hujufce operis \fx
Horizonte noftro Cantabrico primum mobile extitit, cujus
voto fubfequentes Spharae Academicae tandenrrcyolventes
optatum finem nuper impofuerunt.
ToM. V. D d 15. Lauren-
Sop
2IO RICHARDI PARKERI
I $• Laurentius Maptyd Noifolcienfis, S.Theolog. Baccal. e
Socio AulaeTrlnitatis efigitur Prsefeftus hujus Collegii 1553-
fuit induftus Reftorde Teverfham Martii lyno* 1554. ejuf-
demque Oppidi pauperibus illius adhuc nominq Collegium
perfolvit quotannis 10. s.
16. Joannes Porie Norfolcienfis, S. THeol. Dr, Mr. 1557.
llle Dccemb. 18. 1558, ad huc S* Theol. Baccad. inducitur
Reftor in Landbeach, quam refignat 1563, & Clifforduna
babuit Succeflbrem.
1 7. Thomas Aldrich in Artibus Mr, Academiae Procurator^
cleftus Praefeftus 1569.
18. Robertus Norgate Norfolcienfis, S. Theol. Dr, Prac-
;bendarius Elienfis, Cuflos 1573. Academix Procancellarius
1585, Ifto Roberto Norgate Praefefto, Sophonia Stnith Socio
Collegli Procuratore, Thoma Ithell Cancellario Richardi Cox
Epifcopi, & Joanne Parker Archidiacono Elienfi, Ecclefia S,
Benedifti huic Collegio fuit appropriara.
19. Joannes Copcootes Caleti apud Gallos natus, S. Theol.
Dr, Mr^ Collegii 1587, eodemque anno ^cademiae Procan-
cellarius, Praebendarlus Ciceftrenfis.
20. Joannes Jegon Eflexius, Collegii Reginalis Praefes,
eligitur Cuftos bujufce Collegii 1590, in quo Oflicio manfic
annos 13 : quo tempore fuit quater Procanceliarius, Deca-
nus primo Nordovicenfis, & modo obiit ejufdem dicecefis
Epifcopus.
21. Thomas Jegon Efljbxius, Socius, S.Theol. DK Refloi'
de Sibil-Heveningham in Eflexla, frater praedifti Joannis,
obiit Cuftos 1617. Archidiaconus Nordovicenfis.
22. Samuel Walfal (filius Joannis Walfal S. TheoL Dofl:o-
ris, Socii iEdis Chrifti Oxon. Praebendarii Ciceftrenfis, unius
fex Praedicatorum Cantuariae, Re£loris de Eaftling & Vicarii
de Appledore in Cantio) de Levita ipfe Levita, S. Theol.
Dr, Socius, Reftor de Wilburgham parva ,in Com. Canta-
brigienfi, ac iftius Collegii Cuftos 1617.
^u/a S. & IndmduiV Trlmtatis 1347*
5. TITOC in loco antiquitus floruit Studentium Societas,
■^ in qua quifque propriis fumpiibus viftitabat. Quam
quidem domum Joannes de Craudene, Prior Elienfis 22^^%
(uis Dununulis acquifivit, Edwardi Tertio tum Regnante, &
Monachis Elienfibus, huc ad literarum mercaturam in tanto
fuo otio accedentibus, quafi Hofpicium eflfe voluit. Atque
bifce primordiis Ricbardus Ling, Academias Cancellarius
J353, Archefflbaldus de Noru^ico, Simon de Rekenghall, &
2 Gualterus
TKEAETOS CANTABRIGIENSI S. t\t
Gualterus Elvedcn, Reftor de Snitterton in Norfolcia, qua-
tuor tenementa adjecerunt. Necnon Robertns Stratton, Jo-
annes Trunch, Gualterus Bakton, Gualterus de Aldeley, Pc-
trufque Bittering dederunt (eptem particulas & duo MeiTua-
gia, quorum unum fuit Drakes-Entry diftum. Quanquam
poftea Gui&elmus Bateman L. Dr, Epifcopus Nordovicenfis
i8vw, a Clemente fexto Papa conftitutus, aPriore & Mo-
nachts praediftis, Reftoriarum quarundam permutatione fafla,
totum hoc Hofpitium comparavit, ibique Aulam hanc fuan^
S. & Indtvidux Trinitati confecratam, fundavit an. Dom.
1347. & 2 i""o« Regis Edwardi tertii : ftatuitque ut Mr. unus,
■Socii 20, Scholares tres, omnes Juris utriufque ftudio, uno
duntaxat excepto Theologo, dicati ejus reditibus alerentur.
Nempe hic fuit ille Prjcful (ut Regiftri Nordovicenfis verba
audias) Auditor Papalis Palatii fatis famofus, qui Stephanum
/uum quondam Romas familiarem, Papx Innocentii Sexti no-
fmae jatnjam innotefcentem, quia plurimos Cardinales crea-
turum audiverat, invifere fe apud Regem fimulavit, ex quo
itinere hiinc fruftum accepit, quod Reftorlas illas de Brif-
toun, Kiinberley, Brimingham, Woddalling, Cowlidge &
Stalling Nordovicenfis Diceccfis, ad Magiftri, Sociorum 8e
Scholarium fufteDtationem ab eodem Papa aduniri procura-
verit : Simone Iflip, MetropoUtano Cantuarienfi, ad Papae
«jufdem mandatum, fub Sigillo in perpetuum confirmante.
Sed Matcenas iflc, repentina morte a fuo inftituto avocatus,
unum tantum Magiftrum, Socios tres, totidemque Scholares
ex fundatione fua reliquit. Verum, ut in opere pio & feli-
citer auipicato ^vinitus folet, altorum tandem benignitat«
plm-imtim adauAa -eft res literaria. Adeo ut Roberti Good-
knape, hic olim Socii, LaurentK Maptyd hic Socii, & Prse-
fefti Collegii Benedifti, Gabrielis Duni Ecclefiae Paulinse Ca-
noniciy Richardi Nix Antiftitis Nordovicenfis, Matthaei Par-
ker Archiantiftitis Cantuarienfis, Henrici Hervey L. Doftoris,
& iftic quondam Cuftodis, ac Humfredi By&bie L. Doftoris,
iftorum, inquam, atque aliorum munificentia CoUegii Re-
ditus in tantum excreverunt, ut hodie PraefcAus unus, So-
<\i 18, Scholares 14, ad vidtum quotidianum fubfidia de-
lumant*
Cuftodes Aula S. & Individua Trinitatis.
f . A Damus de Wighmcre Cuftos primus, ReAor de Hock-
^*- wold in Norf.
^2. Robertus Braunch Licentiatus in Lcgibus, quem Regi-
firum Petrenfe vocat Guardianum hujus Aulae.
3« Simon Dalling Cuftos erat quando Ecclcfis S. Joannis
D d ^ Baptiftae
212 RICHARDI PARKERI
Baptidae & S. Edwardi unirentur & Collegio appropriarentur,
quod fa^um fuit an. Dom, 1446. fub Henrico 6^^, obiitque
Benefaflor non minimus.
. 4, Simon Thornton.
5. Guilielmus Dalling.
6. Edwardus Shuldham Norfolcienfis, Prefbyter Secularis
ordinatus per Joannem Barnet Epifcopum Elienfem i7"no-
Aprilis 1473, (ex vetufla Shuldhanorum de Shuldham in
Norfolcia profapia ortum ducens) L. Dr, hujus Aulae fuit
Socius & Cuftos, Ecclefiae Collegiatae S^»- Carantoci Exonias
C^nonicus j Reftor de Kelihal in Comitatu Hartf: opimique
illius inira milliare adjacentis.Sacerdotii de Tharfield (fupra
montes juxta Royfton) ubi egregium templi teftudinatum de
novo conftruxit, fub quo fplcndide fepultus Jan. 20. 1503.
ad huc apparet : cujus Soror Elizabctha Shuldham, Abbatifta
/de Berking in EflTex, in i^z Aquilonari hujus templi feneftra,
quam ipfa fieri fecerat, depi(5l;a cernitur in vefti^u veftali cuoi
pedo fuo, (i piacet, paftoralitio.
7. Joannes Wright.
8. Gualtcrus Huke Socius, Cuftos & Benefaaor.
9. Robertus Larke.
10. Stephanus Gardiner L. Dr. 1521, Epifcopus Wintoni-
cnfis, Ordinis Perifcelidis Pradatus, Summus Angliae & Aca-
demiae Cantabr: Cancellarius, nacnon Benefaftor. Fuit hic
Stephanus filius Naturalis Leonelli Woodvile Epifcopi Sarif-
burienfis, (filii junioris Richardi Woodvile Comitis Rivers,
3ummi Angliae Conftabularii & Gartherii Militis) qui Leo-
nellus, ut crimini fuo velamen obduceret, Stephani hujus
matrem cuidam famulorum ejus infimo Cardinero difto in
matrimonium dedir, unde Gardineri nomen Stephtfno vulgo
iuit impofitum.
11. Guilielmus Moufe L. Dr. & Benefaftor.
12. Hcnricus Harvey L. Dr 1543. Praebendarius Elienfis,
Reftor Ecclefiae Donativae de Parvo-burgo prope Croco-
Waldenum in EflTexia, Academiae Procancellarius 1 560, non
ultimum familias fuae Harveianae de Ickworth in SufF. decus,
Hujus Coronae memoriali hanc famae fuae laurum inferimus,
quod pulcherrimam, aggefto aggere, viam per tres plus minus
mille pafl!us verfus Novum-Mercatum fubftruxerit, atque tres
libras annuatim inter pauperes Parvoburgcnfes ex ejus fundis
huic Collegio aflSgnatis diftribuendas teftamento legaverit.
13. Joannes Prcfton CoIIegii Regalis in^». Socius, L, Dr,
Procancellarius 1603, 1604, »
14. Joannes Covirell Devonienfis, Collegii RegaGs antea
Socius, L. Dr, Procancellarius 161 3, Cancellarius Ciccftriae,
Vicarius Archiepifcopi Generalis & Benefaftor.
15. Clemens
XKEAETOS CANTABRIGIENSIS. ^ij
15. Clemens Corbet (filius nata minor Milonis Corbet de
Spraufton In Norf. Equitis Aurati) hujus Aulae Socius,. L.
Dr, Cancellarius Ciceftriae, Praefeftus eledlus^6ii, Procan-
cellarius iftius Academiae 16 13.
.Collegium de Gonevile & Caius 1348.
<S. CExtum fequitur CoUegium de GonVile & Caius diftum,
*^ cujus prima fundamenta eo in loco ubi nunc eft Po-
marium & Sphaerifterium Collcgii San^i Benedifti an. Dom.
1348. pofuit Edmundus Gonevile, Reftor de Tirrington ia
MarftJand in Norf. & de Ruftiworth in eodem Comitatu,
qui cum aliis Vicarius Spiritualitatis ab Epifcopo conftitueba-
tur abfente. Haec primordia ficlocavit Edmundus Gonevile
(frater natu minor Nicholai Gonevile de Ruftiwotth praedifl:.
Militis) celeberrimo illo Aulico Gualtero de Manney, Belga-
Cambraenfi (qui Margaretam de Brotherton Duciflam Nor-
folciae in uxorein duxerat) Georgiani Ordinis Sodali, licen-
tiam ab Edw^fdo 3^*0, an. Regni 22^0, i347> impctrante, ♦
poftquam diftus Edmundus Collegiatam Eccleilolam S. Jo-
annis Evangeliftae apud Rufliworth fundaflet. Atque quum
Annuntiatioai Beatae Mariae Virginis iftud Collegium die
Jovis in feptimana Pentecoftes 23^10. Edwardi Tertii 1348.
dedicaffet, Aula deGonevile ftatim appellari caspit, ubi unum
Cuftodem & quatuor Socios ante mortem inftituit, & vivehs
fubfidio pecuniario aluit, ac Joannem Colton, ReAorem
poftea de Tirrington, primum hic Cuftodem ordinavit, Sta-
tutis fub Cancellarii figillo confirmatis, licet 20. Scholares, ut
cx Statutis conftat, fundare decreverat. Ille autem fato im-
maturo an. Dom. 135^. abreptus, &apud Tirrington fepul-
tus, grandem pecuiae fummam Guilielmo Bateman, Epifcopo
Nordovicenfi i8vo. per teftamentum concredidit, utAulam,
quam inchoaverat, abfolveret & fundis ditaret. Verum poft
Edmundi mortem diSus Gnilielmus Bateman, quo Aulam
hanc fuae Aulae Trinitatis, quam tum a?dificare coeperat, vi-
ciniorem ac velut fororiam redderet, Cuftodi & Sociis fuafit,
tit has fuas priftinas aedes permutarent pro aliis aedificiis in
loco Henney difto in Parochia S. Michaelis (non procul a
templo S. Joannis Zachariae, ubi nunc ftat Aula Collegii Re-
galis prope Hofpitium B. Mariae ex Auftro) Collegio ex-
truendo, votoque Epifcopi aptioribus. Horum * erat Capi-
tale Mefluagium Domini Joannis de Cantabrigge Equitis Au-
jrati & Juftitiarii Domini Regis, alterum fuit domus Joannis
Goldcorne, ubi prifco illo feculo floruifle Scholas Philofo-
phicaspcrvetufta hujus Collegii monumenu teftantur. Quae
• Addc, unum. quidem
»14 RICHARDI PARKERI
quidem duo Mefluagla quum ad Gildam Corporis Chrifti &
B. Marise poftea pertincrent, ex eonventlone fafta intcr Hen-
ricum Plantagenet, primum Ducem Lancaftriae, ejufdem
Gildae Aldermannum & Cuftodem, & Socios hujufce Aula?»
altera Societas j^lteri de Jure Soli & aedificiorum invicem cef-
•^ ferunt, & permutarunt anDom. 1353* Ita ex iftis acdificiis
fic transformatis Aula de Gonevile conftrufta eft eo loci, in
quo Boreale hujufoc Collegii lattis longe procurrit. Iftam
Cuftodis Sc Sociorum tranflationem GuiUelmus Bateman prae-
nominatus an. Dom. 1353. confirmavit, atque reditibus Rec-
toriarum de Foulden & Wilton in Norf. & Mutford in SulF.
ad unum Cuftodem & tres Socios fuftentandos animare ccepit.
Nc autem nefcias, quanto favOTc Pontifices Romani hanc
'Aulam ftatim refpexerint, Cuftos Sociique tanta apud Boni-
facium nonum gratia circa an. Dom. 1390. valuerunt, ut
Re£loriam de A^tfal magna in Norf. ad Aulae alimoniam
impropriari conceflTerit, miflis ad Richardum le Scrope Epif-
copum Coventriae & Lichfeildiae literis, ut diflam Ecclefiam
Aulae confirmaret. Cujus certc Reftoriae patronatum Radul-
phusdeHemenhallMilesanteaAulae concefferat, ut tresSocii
Prcft)yteri meminerint Dominae Mariae de Pakenham, Do-
minae de Pakenham, & Domini Thomae de Paken^ham Mi-
litis, filii Marias, ^ Domini Radulphi de Hemenhall Militis,
& Catharinae Afpal uxoris ejus. Quinimo quanquam a PP«
feenedifto 1 1"™©. fandtumfuit circa an. Dom. 1300, ut oinnes
Monachi Benedi6lini in Academiae Aula, fivc Collegio in
ftudiisvcrfarentur, tamen perPapam Sixtum^tum* 1481^ uf-
quc adeo ejufdem Ordinis Monachis Nordovicenfis Dioecefis
indultum erat, ut in hac folum Aula de Gonevile ftuderc li-
ceret. Atquc quo laetius lautiufque literarum honori confu-
leretur, abaliis benigne conferentibus adaufla funt vcdigaliay
unde priori numero acceflcrunt feptem alii Socii, & Scho-
lares undecim. Adeo ut qua Sodalitia, qua aedificia, qua Scho-
larium ftipendia fpe6lemus, fupracentenarium numerumBe-
nefaftores in Albo noftro Gonevilino recenfeamus. Antc a-
lios Guilielmus Phifwick, Academias Clavarius, fivc BedcIIus
Armiger nomerandus occurrit, qui aedes fuas domefticas huic
Aulae dc Gonevile conceffit, Collegiolumque 1393. inftituit,
ut eflet tanquam Colonia juventuti di£lae Aulas exuberanti
facra, ubi duo, ut vocant, Principales, alter ex Aula de
Gonevile, alter ex hoc Phifwici Hofpitio eligendi praefice-
rentur, non tam gubernaadi, qliam liberalium Artium gloria
infignes. Undc per Gonevilinos Studentibus repletum fuit
*oc Hofpitium, led ad eos fpeftantibus, ficut Aulae Oxoni-
cufes pertinent ad CoIIegia. Quo autem arftiore fcedere hae
duae asdes icfc invicem conftringerent, diAas Aulae Mr. &
Socii
ZKEAETOS CANTABRIGIENSIS. aij
Socii ab Alexandro 5^0. Papa petierunt, ut Hofpitii Phif-
wici Studentes in Sacelio Gonevilino ad SacrOrum celebra-
tionem» fuofque mortuos ibidem fepeliendos, Papali hac li-
centia freti, fine Ordinarii authoritate accedere poflent. Haec
quidem Phifwici Hofpitii a^dificia Guiliebnus Renele, Aulae
Regix quondam Socius, Reftor deTichwell in Norf. 1381.
fuis fumptibusfecic amplioray atque in Parochia fua prsedi^a in
illis prasdiis, quae huic Aulas propria fuerant, varia ccenacula
conftruxit, in quas Socii & Scholares tam ex Aula quam ex Hof-
pitio fcfe recipere poflTent, quandopeftis, aut alicujus morbi gra-
vioriscontagio.Academiam invaderet. Hoc Hofpitiumy ubi fu-
pra 40. Commenfales erant commorantes, ibidem olim fteterit,
ubi Coliegii Trinitatis latus Auftrale nunc emergit, tnque illius
Collegii augmentum ab Auguftirfimo Rege Henrico 8^0- af-
fumptum fuit, tribus libris e Fifco Regio annuatim huic no-
ftro Collegio perfolutis, ufque dum a R^gia Majeftate aliter
iatisfadlum & provifumfuerit. Quos hic ego poflim comme-
morare Smithos, Willowlios, Knightos, Baileios, Willifonos,
&Atkinfos, qui Nutritii fautores inhujusAuIaeHemifphaerio
jam diu rutilarunt, ipfumque Papam Alexandrum 6^^°^^ qui an.
Dom. 1 502« liberam ad duos Prasdicatores annuatim per to-
tam Angliam emittendos poteftatem vere' Metropolitanicam
anteceflbribus noftris indulfit, fortunatis, credo, fi •temporibus
niisHenricianisbono fuo noverant uti ? Invitus taceoNichola*
um Shaxton Epifcopum Sarift^urienfem, hujus Aulae Praefidem,
8c Guardianum Hofpitalis S. iEgidii Nordovici : Joannem
Botlefham Anttftitem Roffenfem ; Joannem Wakering, Pri-
vati Sigilli fub Henrico 5^0« Cuftodem, Henficum Spenfer,
& Joannem Gouldwell tres Praefules Nordovicenfes ; Joan-
nem de UiFord (fratrem natu minorem Roberti dc Ufibrd»
alias Peyton^ Primi Comitis SufToIciac) prioris Aulae de Gone-
vile Commenfalem, iftas traQaias sedes jamjam refurreAuras
pracvidentem & piis votis profequentem, Archiepifcopum
Cantuarienfem a Rege Edwardo 3^1°, & Papa Clemente 6^°,
approbatum, fed ante inftallationem mortuum ; Gualterum
Elveden, inter nos Gonevillinos Sapientiae tum Humanas tum
J!>ivinae rudimenta cum omni fedulitate, regnante Richardo
2<^S addifcentem, id quod teftatur illius Calendarium cum
jbus. cyclis Decennalibus & argute & fignificanter «ompaftum,
Joannem Fitz-Ralph Militem, qui dedit advocationem Ecclefiae
.deCapele in SufF. 1353. Edmundem de Hemegrave in SufK
Thomam Lovel de Harling in Norf. Robertum de Thorpe
Summum Angliae Canceliarium, fingulos Equeftri Ordinc
Claros ; Humfredum De la Poole Clericum, 8c Edwardum
De la Poole Arcbidiaconum Richmondice, Aute hujus Com-
mcnfales, filios Joannis De la Poqle z^^i- Ducis SufF. ipfumquc
Joanncm
%i6 RICHARDI PARKERI
Joannem Le Strange de Mafiingham in Norf. Armigeriim-
Inter quos Guilielmum Lynwood debeamne negligere, * aut
forfan non agnofco, utriufque Juris Doftorem, Curice Can-
tuarienfis Officialem, Epifcopum Menevenfem, privati Sigilli
fub Henrico 5^0- Cuftodem, Conftitutionum Proviocialium
Compilatorem, iftius Aulae de Gonevile olim Commenfa-
lem. Quos omnes Benefad^ores extitiffe aut ipfa loquuntur
mcenia, aut aerarium & Bibliotheca conclamant, aut ipfse fe-
ncftrae leftantur, Iftos dum recoUigo, vos piotatis flores &
fandioris orbis lumina, mihi ante oculos obverfamini, Cle-
mentiffimae Dominae, Maria de Pakenham, Elizabetha Cleere,
Anna Scroope, & Anna Drury, quia beneficentiae veftrse
flumina In CoUegium noftrum immififtis, & hortum hunc
Gorievilinum irrigaftis. Quarum Domina Maria de Paken-
ham 1369. Cuftodis ftipendiuin auxit, unumSodalitium fun-
davit, & quatuor aliis Sociis liberaturam dedit exeuntem e
Reftoria de-Matfal : Elizabetha autem Cieere (filia & heres
Joannis Uvedale de Takkfton in Norf Armig. vidua devo-
tiffima Roberti Cleere de Ormefby in Norf. Armig.) An.
Dom. 1480. decfit terras in Tutington in Norf: ad unum
Socium alendum. ^ Ac quafi Aulae mater & nutrix plurima
alia donavir ; i™o- quadraginta libras ad numerum Scholariuni
augendum ; z^^^-extruxit Orientale CoUegii latus ; ^tio- contulit
46. libras ad reparanda Aulae aedificia, prseter illam pecumae
fummam, quam tum Ciftae noftrae, lum Univerfitatis xrsitio
fupra 200. miarcas imparticbatur. Nec te filenrio involvimus
(Domina Anna Scrobpe) filiam & heredem Roberti Harling
de Harling in Norf. Militis ex uxore fua Joanna, filia & he-
rede Joannis Gonevile Arm. qui Robertus fuit etiam filius
Joannis Harling Militis & Ciciliae uxorls fuae, filiae & tandem
coheredis Conftantini de Mortuo-mari, yulgo Mortimere, de
Attleborough in Norf. Equitis Aurati. Fuit enion haec Anna
primo uxor Guilielmi Chamberlaine, Ordinis Gartherii Mi-
litis ; 2^^: Roberti Wingfield, Ordinis Sepulchri Equiti^ &
Calet: Gubernktoris ; 2^^^' Domini Joannis Baronis Scroope
de Bolton in Comitatu Richmondiae, Ordinis Georgiani So-
dalis. Poftquam vero ex tribus hifce maritis nullam pro-
lem fufcepiflfet, Canonicorum CoUegioIum, apud Ruftiworth
in Norf. pet Atavunculum fuum Edlnundum Gonevile fun-
datum, mirum in m©dum dilatavit, illique fuum ibidem Do-
minium, antiquam Gonevilorum fedem, dedit : necnon Ma-
nerium fuum de Mortimer, Cantabrigiae fitum, eximiae pie-
tatis heroina, a Gonevilis, nt fupra patet, oriunda huic Aulac
Gonevilinae regiiante HenriccJ feptimo largiebatur, hujus
Gonevilinse fundationis memor, ad,umjm Socium foftentan-
dum : ad quod Manerium Aulce per Manum-mortuam (ut
♦ sic. Jurifperiti
2KEAET0S CANTABRIGIENSIS- ai,
Jurifperiti loqtrantnr) confirmandam, Domina Anna Drury
(filia 8c heres Guilielmi Huntingfield de Huntingfield in SufF:
Armigeri, & vidua Rogeri Drury de Hawfted in SufF; Militis)
40ta. libras legavit. Anno vero Gratiaei^^^. nobis eluxic
Joannes Caius Nordoyicenfis (filius Roberti Caii nati in agro
Eboracenfi) Medicinae Dr. iftius Aulae Cuftos 16'««- Illum,
lUum, inquam, intelligo dodliftimum Caium, cujus peAus ia
.^cidapii Scholis quis non agnofcet omais Phcebes artis con*
fcium, ac velut 0<CmoM«}ai Efi^xov qui varia ingenii fui in
fcriptis ponumenta vei ieviter attigerit ? quam gratiflimum
Reginas Marix ApoUinem ! quem egregium per tot annos
Medicinae apud Patavenfes in Italia Prxledlorem Publicum !
quantum bujus Academia? ornamentum 1 qualem Canta-
brigienfis Antiquitatls Aflertorem ! Ille enim vir ad Rem-
publicam literariam promovendam natus, nmplifiimis lari-
fuadiis 8c praediis ad tres Socios, & viginti Schoiares, unum-
que Janitorem aliendos iftud Muieum locupletavit, novis pro-
ventibus xrarium auxit, priori ftruAurae Quadrangulari uo-
vam fuam fabricam perpulciierrimam adjunxit, Aulseque de-
leto n6mine, Coilegium de Gonevile 8c Caius dignifiimu»
Fundator nominavit, in cujus lapide angulari Occidentem
▼erfus hsc verba incidi curavit, joann£s caius posuit
SAPIENTI^ AN. DOM. I565. MBNSE MAIO. Ac ne>
jejutrum pauxilli nefcio cujus, Fundatorem quifqunm Vigi-
lantius feu potius Dormitantius exprobret, nobis dedit Do-*
minia de Crokefley in Rickmanefworth in Comitatu Hertf:
Bincombe cum advocatione, 8c Wooburne in Com. Dorf.
Rungtoa & Bumham-Thorp in Norf. cum Manerio . de
CrokeOey apud Caxton Com. Cantab. Quinetiam in iftius
Coliegii honorem infignia genttiitia comparavit : fcilicet ia
campo aureo, purpureis anfiaranthi fpicis infperfo, duos fer-»
pentes ere^os, in quorum capita Semper Vivum incumbit,
qui caudis inter fe connexis fupra quadratum lapidem mar-
moreum, fed coloris viridis, refident, atqne in iilorum medio
liber niger minio cum fibulis aureis eft variegatis. Quae
omnia, ut ex diplomate conftat, Hieroglyphice innuunt per
librum, literaturam: per Serpentes fuper marmoreo lapide
refidentes, prudentiam cum gratia fundatam fnpra ftabilem
virtutis petram : per amarantlios & Sennper Vivum, immor*
talitatem, quafi quisdicat, (Autographi fqnt verba) ex pru-
DENTIA ET LITERIS VIRTUTIS PETRA FlRMATIS
IMMORTALITAS. Ultra ne, & uitro^ bona veftra cum
venia liceat aliorum Benefaftonlm Calendiirium ^perire?
Eccum enim tibi (Leftor Candide) Thomam Wendy Suf-
folcienfem, Medidnae Doftorem, hujufce loci IVaefidem, qua-
tuor Auguftiffimis Principibus Hen. Bvo, Edw. 6*% Marix &
TaM.V. Ee Eli-
ax» RICHARDI PARKERI
Eli^abeth» Medicum, qui unum Sodalitium 1561. conc^SiA
cujus Stipcndium ejus e fratre nepos & heresThomasWendy
de Haflingfield in Cora. Cantab. Armiger e tprris fuis in Bar-
rington 1 609. adauxit. Robertum Trapps Aurifabrum Lon-
dinenfem & Joannam uxorem ejus, quitcrras apud Whit-
ftable & SwayclifFe in Cantio ad quatiior Scholares alcndo»
dederunt. Jocofam Franckland viduam Londinenfem, pras-
diftorum Roberti & Joannae filiam 8c hercdem, quae in Pa-
tronorum Catalogo primas diu tenuit, non folum quia Do-
mus quafdam in Philippi vico Londini, vafaquc multa ar-
gentea & deaurata contulerit : fed etiam quia fupra milla
foxcentaslibras, quibus Manerium de Dokefworth S. Petri
five D^albernoun in Com, Cantabr. acquifiverimus, cujus re-
ditibus fex Socii, ' duodecim Scholares, Sacellanus unus, ac
Praeleftor Hebraicus fecundum Tcfta,irfcis volunt^tem fefet
fuftentatos profitentur. Nupcrrime vero Stephani Perfe Nor-
folcienfis, fub Fundatore Joannc Caio Pupillizantis, Medi-
cina^ Doftoris, Collegii ultra 40^»- annos Socii, muniiicen-
tinm, quis frontem corruget, fi applaudamus finguli, dum,
ipfo fcre calente funere, hinc in Coliegio nova ae^iiicia Bore.-
alia, illinc in Oppido Schqlse Grammaticalis centum difcipu-
lorum capacis Domufque Eleemofynariae furgentia mcenia in-
tuenmur ? Ille etenim morieqs quinque iniUe libras an. Dgod.
161 5. teftamcnto legavit, quibus annui reditus 250. libraruni
cmerentur, utex illis6. Socii (10/. per annum) 6. Schoiares
(4/. peran.) 6. Eleemofynis viventes (4/. per ann.) Ludi-
Hiagifter & Kypodidafcaluis Scholas praediftae foverentur, &
ftipendia quatuorSeniorum Sociorum, & fex illorum Socio-
rum Jocofae Frankland augerehtur, viaque demuitn Regia, ag-
gefta more, per vicum Jefuahum ufque ad pontem Stourbrl-
gienfem e relidis bonis perficeretur^ Nolo hic commemorare
500./. ut ctibicula Sociorum & Scholarium fuorum ufibus in-
fervieoiia aedificar^ntur: 8to« iibras annuales ad hovum tor-
rentem reparandnm ; 6 Li^.s, 4.d. ad Ciftae anniiam excre-
fccntiam, & tres libras' ad Feftum fuiim Anhiverfarium qud-
tanms celebrandnm, ne illa titillitia recenfeam.' Feftinafiem
a<3 Thomam Martin de Steplemorden io Com, Cantab. L.'
Do<5^orem, Novi Coilegii apud Oxonienfes' Socium, unum
Magiftrorum Cancellari^ : Cbriftophorum Heydon Senioreni
de Bacahthorp in Norf. Milittm,' dbnatorem Advocationiis
1Re<51:oria5 de Patefley in Norfi Thomam Stutevilede Dalhana
in SufF,^r'm.' Richardum Swale EboractenfisComitatus, hujus
Collegii Praefidcm, Juris* Civilis Doftorem, Magiftrum Caiu
Cellariae^, & Cufiae de Arcubiis Doftorem, Equiteni Auratum:
Matthaeum' Parker PrinAatem Canttiarienfem de Republica Ec-
tlefiaftica optime mevituin : Guilielmum Paf^oa de Pafton m
SKEAETGS CANTABRIGIEN SI S. aiy
ITdrf. Militem t Guilielmum Barker Afmigerum, Collegil
Socium, Uluftrifrimi Principis Thomas Howard 4^1- Duds
Norf: Secretarium : ipfumque celeberrimum Petrum Man-
wood de San6lo Stephano in Cantio, Equitem Balnei Aura«
tum, fummum venerandx Amiquitatis cultorem, & litera*
tioris gentis fautorem : ad hos, inquam, pietare candidos,
charitate candidatos in theatrum hoc Caiogonevilenfe, ad
fingulare pofteritatis (nx folamen & documentum, ad falut^.re
ColJegii levamen 8c emolumentum, ordlne plufquam trium-
phali producendos properaflem, nifi quis me in altricis Col-
kgii Catalogo exornando linearum nimis prodigum impro*
peret. Ut ut eft, mihi prius valedicenti nobifque omnibus
Gonevilo-Caianis Fundatorum noflrorum prudentise liceat
grati animi teAimoninm libare, qui non iine Deo Duce hu«
jus Coilegii fundamenta confecrarunt Orientalium Anglo*
rum genti 8c genio : forte qui ex hoc angulo tantorum Mae^
cenatum exorientem folem prxviderint, qui radiis fuis tute«
laribus aedes hafcc patrias volventibus nnnis fovere poilint.
Nempe iflorum atque aliorum Benefaftorum bonitaie, jure .
przdicaada, ex parvis initiis ad iflam amplitudinem excrevit
hoc CoUegium, ut jam recenfeantur Cuftos unus, Sodi 26,
Sacellanus unus, Scholares 61. prseter multos Ofliciarios, qui
omties anauis CoUegii reditibus fua plurima ad vitam necef*
faria debent.
Cullodes CoUegii de Gonvile & Caius.
I. TOannes Colton de Tirrington tn Norf. Sacell.inus Guili-
•J elmi Bateman Epifcopi Nordoviccnfis ab Edmundo
Gonevile Fundatore primus hujus Aulse CuHos conflituitury
an. Dom. 1348. ReAor poAea de Tirrington, tandemque
Archiepifcopus Armachanus & totius Hiberniae Primas, qui in
diutino illo Schifmate orto fub P. P. Urbano 6«o« circa aiv
Dom. 1380. officii fui partes putabat morbo ingravefcenti
maoum admovere, & calamutp arripere, fcripficque, ut erat
Theologus do£liIIimus, libros duos, alterum de caufa Schif*
matis, altcrum de remedio ejufdem.
2. Guilielmus Rougham Medicinx Dr, unus prinriorum
Sociorum Fundationis Edmundi Gonevile, Sacellum abfolvit
an. Dom. 1393. P^^ Bullam Bonifacii 9»^, quod tnmen in*
choatum fuerat an. Dom. 1353, Thoma de infula Epifcopp
Elicnfi i8v». & Alano de Walfingham Priore EUenfi 23^10.
hanc poteftatem concedentibus.
3. Richardus Pulham Theoiogus, unns prlmorum Socloruin
Fundationis Edmundi Goncvile, admifTus erat Diaconus an.
Dom. 1374. pcr Thomam de Arundel Epifcopum Eiicnfem,.
E c 2 4. GuiU*
t20 RICHARDIPARKERI
4. Guiliclmus Somerrham, Theologus, Aulse Socias, fiiftiM
Acolythus 1376, Cuftos 14 12, (quo etiam anno fuit Dr. in
congregatione Rcgentium) Reftor primo de Wilton Nordo-
viccnfis diocxfis, quam Reftoriam refignabat quando Rcfto-
riam de Heveningham in SufFolcia anfequutus eflec an« Dom.
1393. 9"o. Pontificatiis P. P. Bonifiicii 9«*-
5. JoannesRykinghale, S. Theol. Dr, Acolythus ordinatus
pcr Thomam de Arundel Epifcopum Ellenfem 1376. Reftor
de Shelford parva in Com. Cantab. Academise Canccllarius
1415. Cuftos 1423, quod Officium refignabat in craftino S.
Benedifti 1426, Epifcopus Ciceftrenfis confecratus 1429.
Ifte Joannes Rykingale quum eleftus efiet Academia Can-
cellarius 1415, in eodem regimine remanfit ufque adan. Dore.
1422. continuatus, opinor, in eo munere propter graviffi-
mas lites & placitationes coram Rege & Parliamento inter
Univerfitatem atque Oppidanos, quas ille ftrenue defcndit
1417, & deinccps cumThoma Markaunt & Thoma Thurkill
ProcTiratoribus, Johanne Phifwick & Thoma Wering Be-
dellis. Hujus Joannis Vicecancellarius fuit frater Joanncs
Stockton. Hic fuit ille Tliomas Markaunt (ut iliad obiter
adnorcm) qui antiquiffimum librum Privilegiorum cum Cifta
Academiae dederit.
6. Thomas Atwood Thcologus floruit Cuftos 1426. &
praefuit ad an. Dom. 1454. qui primus in Aula & Cuftodk
cubiculo vetcri extruend: Bcnefaftor agnofcitur.
7. Thomas Bollen Theoiogus, Cuftos 1467.
8. Edmundus Sheriffe Clericus, Cuftos 1472, in atjiis
eleftione turbas non modicas excitavit Laurentius Booth In
■Jure Licentiatus, Epifcopus tum Exonienfis, Archiepifcopus
demutn Eboracenfis, de quo Annales noftri non kviter con-
queruntur. Hic Edmundus Fundationum Collegii, appropri-
ation\im, bonorum fplritualium & temporalium, librorum,
monilium, & id genus aliorum Regiftrum compofuit.
9. Henricus Cotfley, Clericus, acdificiorum Benefaftor,
Cuftos 147 5
10. Joannes Bartte Clericus, Benefaftormurorum, Cuftqs
1483.
i^ II* Edmundus Stubbs S.Theol. Dr. 1507, Cuftos ^503-
, 12. GuiUelmiis Bnckenham S. Theol. Dr. 1507, Reftor
S. MichaeTis in Coflonia Nordovici, Procancellarius 1509,
^ir^io, Cuftos 1514. obilt annoaetatis Sirno, rcfignans hunc
Mnififtratum Jonnni Skipp Succeflbri, utpote annis gravidus.
Hiijus Giiiliclmi Frater Nicholaus Buckenham Meridionalem
Collc^^ii partem ufqiie ad Saceilum cxtruxi^, & terras in
Hadeuham fupra montem in Infula Elienfi contulit.
10 ^—-
2KEAETOI CANTABRIGIENSIS,. «i
13. Joalincs Skipps S. Theol. Dr. 1534, Cuftos £536.
Epifcopus poftea Hercfordenfis 1539. PraBfcauram hanc Jo
aoni Stirmin in manns tradidit. Jile Comidis Parliamentariis
Londini obiit poft undecimum fui Epifcopatus annom,^ & ia
ecclcfia B. Mariae de Montealto vulgo Monthault, quse Fjrx-
fules Hcpcfordenfes patrouos agnofclt, fepultus jacet.
14. Joannes S^urmin, S.Theol. Baccalaureus, Cuftos '^540.
15. Thomas Bacon S. Theol. Baccalaureus, Praebendarius
filienfis, Cuftos 1 5^2, fra^r Nicboiat Bacon Mercatork Loa-
dlncnfis, obiit apud Shelfeild in Cantio, qui fefe & Colle-
gium multo «re aUcno demerfit.
16. Joannes Caius Nordovicenfis, Medicinae Dr, Cuftos
1 559. Jan. 24, Fundatpr 3^i««- Londiniobiit 1573. Juiii ^pno,
poftquam fubfequentem Thomam Legge in Cuftodis digni<*
tate coUocaflet, ipfe quafi.Commenfalis aliquantifper in Col*
legio degens, <& in privato Sacelii fubfellio, quod Orientem
verfus ipfe fibi conftruxerat, inter facra celebranda religiofe
quotidie coUocatus. Q^um vero Londino Cantabrigiam de»
latus efkt, omnes Ordines Academici circa vadum Trum,-
pintonenfe iili obviam honorifice occurrunt, 8c omni folen-
nitate funebri ad Collegium deducebanr, ubi in Capeila fplen-
dide inhumatur cum infcriptione hac (ingeuiofamne magis
dicam, an magnificam ?) l^ui cAius.
17. Thomas Legge Nordovicenfis, Socius inw. Collegil
Tiinitatis, 2^- Collegii Jcfu, inde a Fundatore Joanne Caio
jafm vivente conftitutus eft hujus Collegii Cuftos 1573, Le-
gum Dr, unusMagiftrorum CancellariaB, Curiae de Arcubus
Dr, AcademiaB CommiflTarius, & bis Procancellarius 1587,
1592. Hujus nummis, c Manerio noftro de Mortuo-mari
Cantabrigiae fito,iUique a nobis ad terminum viginti anoorum,
conceflb, cujus reditus Collegii Ciftae jam moriens Jul. 12,
1607. pie reftituit, accrefcentlbus ad valorem 600. librarum,
novi aedlficii latus Orientale extruAum erat, legavitqup
quadraginta libras ad novam aulam erigendam.
18. Guillelmus Branthwait Nordovicenfis, alumnusAuIae
Clarenfis, Collegii Emanuelis Socius, S. Theologiae Dr. 1598,
inter oranes noftros, quos fciam, Cuftodes primus per Aca-
demiae Cancellarium induftus Decemb. 14, 1607. Obiit Pro-
cancellarius Feb. 15. i6i8. dabatque Collegio libros fuos fere
omnes ad valorem 230 /. quatuor Scholariatus cenfus annu-
alis j. librarum, ^ota.foIidosCi-ftae, 4./. ad diemfuum (fi Ca-
noniftarunft verbum placet) Mortuarium annuatim celebran-
dum, poculumque argenteum deauratum pretii 12./.
19. Joannes GoftHn Nordovicenfis, Collegii Socius eleftua
1591. Academiae Procurator 1600, MedicincE Dr- 1602, So-
x:]' - "••«« fiifFragantibus, Socii titulum iii Cuftodis com*
mutavh
Mt RICkARDI PARKERI
fntxtavit Febr. i6. 1618. quo etiam anno eleftus e)rat PitW
cancellarius Febr. 1 6. Cujus Prarfe6hira antehac cxoptata JuK
12. 1607. Collegium boc noftrum jamtum vere Columba*
fium prodire poUicebatur.
' 'Collegium Regale 1441.
7« /^Ollegium feptimirm exurgit vere Regak, quod Au*
V> guAiilimmn adeo Principem fundatorem (ortiebatur
iit nuUos alios Benefadlores in fubfidium agnofcat, fcilicct
Dominum Henricum Regem ejus nominis Sextum, qui an.
Dom. 1441, anno autem Regni fui decimo nono, Coilegium
fuum San^o Nicholao facrum i°>0' conftruxit, ubi Reftorem
unum & duodedm Scholares inftituit, in cujus Collegii cir*
cuitu duo templa celeberrima S. Nicholai & S. Joannis Bap*
"^ tiftae five Zacharise, ubi aula jam eminet, S. Auguftini noa
ignobiie Hofpitium, atque aedes Domus dei antea diAas, vi*
guifle antiquum illud feculum libenter agnovit. Verum intra
biennium totam ejus formam & nomen mutavit, dum unum
Pnepofitum, Socios 70, Preft)yteros 10, Clericos 6, Chorifta»
16, introduxerit, & Collegium hoc Beatse Marise Virginis &
Gloriofi ConfefForis S. Nicholai nomine appellaverit, quan-
quam Regalis Collegii titulo apud omnes nunc innotefcit.
Hodierno vero dle hic numerantur Prsepofitus unus, Socii &
Scholares 70, Conduftitii Prefbyteri tres, Clerici 6, Cho-
riftae 16, Scholares tredecim fervientes Sociis Senioribus, Ser-
vientes vel Famuli Collegii 16, prasrer indigentiores Scbolares
qui cpc refiduis ferculis quotidie reficiuntur. Quo vero tanti
Principis pietas magis inclarefceret, non inftituit Collegiumt
& abfolvit popinam, fed ipfiim Sacellum aedificar^ imprimis
aggreflus eft, quod tanta majeftate fe in coelum erigit, ut inter
pulcherrima . orbis sedificia fuo jure fibi locum vendicett
Magnificam eciam totius Coliegii ftrufturam quadrangularem
animo defignavit, quam domefticis Eboracenfis famillse tu*
multibus involutus non confummavit, fed fucceilbribus per*
ficiendam reliquit. Inter quos Rex Edwardus Quartus tan^
tum abfuit Regis praediAi votis fatisfaciendo, ut opima prae*
dia Sc reditus plurimos potius inde defalcaverit, &, quod gra«
vifiimum tum videbatur, Oxonienfibus in Aula nonnihil ex
illis addidit. Unde quum CoUegenariis hifce in Eboracenit
ejus Imperio nihil ab eodem Edwardo booi redundarit, vide*
antur tamcn Regi illi vere facrificafle, ne noceat. At»
que ut nihil deeftet, quoColIegium fuum nobilitatum reddcret
Rex Heniicus, infignla Armordm gentilitia, anno Regni
^jmo, jaa. imo. dat. Weftmonafterii, conceffit, nempe In
SKEAETOS eANTABRIGIENSIS. «3
ctxnpo ntgro tres Rofas drgenteas, ut in fecula jam fundatum
Collegium, cujus pcrpetuitatem (ut diplomatis verbis utar)
fiabilitate coloris nigri figaificari voluit, flores lucidilGmos ia
omni literarum genere parturiat. Quibus item ut aliquid no«
biiitatis impertiretur, quod Regium omnino & celebre de'-
claiaret opus, parcellas Armorum, quas fibi in Regnis Angliae
& Francis jijire debebantur Reglo, in fummo fcuti locari
ftatuit, fcilicet Partitum Principale de Azoreo cum Francorum,
fiore^ deque Rubeo cum peditante Liopardo aureo, Neciicde-
ferbuit piL animi ardor ; quin CoUegium ^tonenfe, juxta
WindeforsB Caftrum erexit, in quo praeter Praepofiium unum,
' Sociofque feptem, Cantores & pucri Grammaticales 70. a-
kintur, e quibus & non aliunde Scholares ad hoc Collegium
Regale quotannis promoventur. Quibus tantis munificentias
monumentis adeo expreflbm Chriftianae pietatis exemplum
toti terrarum Orbi dedit, ut Rex Henrictis Septimus cum
Julio 2^o- Pontifice Roinano egerit de hoc Henrico Sexto
ihter Divos referendo. Quod qUo minus fieret, in caufa fuit I
Papas illius avaritia, qui pro R^is Apotheofi, five Canoni*
fatione, ut vocant, nitnis grandem pecuniae fummam exegit,
ut videretur non Principis Sanflitati^ fed auro, honores illo^
delaturus.
• • • . Prapofiti CoUegii Rega/is. .
I ... . . . ,
j. /^Uilielmus Millingtpn in Eboracenfl agro natus, Prae*
Vjr feftus 8V11S. Aute Clarenfis, S. Theol. Dr, primus
hujus CoUegii Praspofitus a Rege Henrico fundatore defigna-
tur, Apr: 10. 1443. ped quum ipfi RexHenricus 6t««'^ Siatu-
torum conficiendorum authoritatem concredidiflet, atque
ille fuis Borealibus plus nimio favere deprehendebatur, illum
Rex remifit ad AuIamCIarenfem priorem ejus altricem. Fuic
Procancellariu» 1 4 5 7 .
2 . Joannes Ched worth e Comitatu Gloceftrenfi ortus, Praepoj-
fitus 5^0. Novemb. an. Dom. 1446, &£pifcopus poftea Lin-
colnienfis 1452. Aiunt quidam hunc fuiflfe traduftum in hanc
^ocietatem a Mertonenfibus Oxon- IUi fuit commifla cura
Statutorum perficiendorum tam hic, quam .£tonas.
* 3. Robertus Woodlarke Northumberlandenfis, S. Theo!»
Dr, Praepofitus Maii 17. 1452, Aulae Catharinae fundator ce*
ieb^rrimus & Academiarcha, ReAor de Coton 1471, & de
Fulburne S.Vigarii 1473. IlleFcb.27. 1457. praefentabatur
ad Kingfton perThomam Rbtheram & Walterum Field, cui
4?c^l)egium proximam ejufdem advocationem conceflerat. Sed
Maii iimo. 1458.' refignat, & Mr.. Guilielmus Towne,. S.*
Theol. Dr. fucccdit. Refignabat etiam liberam Capellam de
Wittlcrford-
-5P4- RICHARDI PARKERI
Wittksford-Bridge jtio. AprUie 146; qnmchiiimit ^4^3;
CftQcellarii» autem afflgeiabatur aa. Oom. 1459. & 1462.
4. Gaalteros Feild eComltatu HontiDgdoB^iioriuiKiBS,
S. Tbeol. Dr, Pfaej>ofitu* Oft. 1 5. 1479»
5. Joanoes Dagett m Comitatu Dorfetteofi uatus* Xeg.
Canpn. Dr. Cancellarlos 8arifl>urien(isy Praepofitus Afr. fo.
1499. Acoiythus ordidatur apud Dowdham Sept. 22. 1459^
per Guilielmum Grey Epifcopajm Eltenrem 26^, Subdiaii&(>-
nus Decemb. 22. Preibyler veix) Mapt; 2f% 1460.
6. Joannes Argenjfccine, exilluftri & Equeftri Argentino-'
rum de Horfeheath in Com. Cantab. famiiia progerminans,
S< Thcol. & MedicinflB Dr, Praepofitus Maii 4to< 1501.
7. Richardus Hutton n&rus in BatboQv utriufqe Juris Dr,
Pracpofitus Mart. 21^*^- 1507»
E. Robertns Haccombe LoQdiaenfis S. TheoL Dr^ Prsepo-
fitus Jvmii 28. 15.0.9. ...
9. Ed^^ardus FoK in Com. Gloceftre&fi editus, Epifcopus
tandem Herefordenlis, Prsepofitus Apr. i. 1528. Hujus openi
iifus eft Rex Henricus 06lavus in multis & magnis legatio*
nibu« per Italiam & Germaniatn. Inler cetera fcripfit, Utri-
Bique poteftatis difFenentiam» Annotationes in B. Mantua-
jium, Orationes & Epiftolas. Primum ejus opus Donunua
Henricus StafFord, adhuc Baro StafFord, poftea Comes Wil-
toniae, in Angllcum Sermonem tranftuiit ••••«•
Mortuus eft 1538.
10. Qcorgius Day in agro Saloplenfi natus, S. Theol. Dr^
Epifcopus demtttn Ciceftrenfrs, Praepofitus faftus Junii 5^0-*
15^. Ab hac Praspofitura fiiit exaaM^oratus per Edwarduni
6^««, « . , • . per Mariam Reginami
Obiit 1556.
11. Joannes^ • • . . . . . . Edwardo Sexto
dattts Inftitutor a Graecis literis, Eques Atratos, Pr«pofitu$
Apr. imo. 1541. Sc unus Vifitatorum Acacjeriiicorum ful>
Edwardo fito.
12. . . . . . . . ex agro Eboracenfi originem
trahens, S. Theol. Dr, Praepofitus Oftob. 25. 1553.
13. Richardus Braffie e Cbm. Ceftrenfi oriundus, S.TheoI.
Dr, Praepofirus Oftob. ^^'o- 1556. Procancellarius »1557.
. 14. Philippus Baker Devonienfis, S. Theol. Dr. Pracpofitus
Dccemh. 12«^«^: ^55^' Procancellarius 1561.
15. Rogerus Goade in Comitjitu Buckinghamienfi natvrt i
Socio Regali eleflus erat Gymnafiarch. iEtonenfis, indeque
Prajpofitas Regalis Martii i^no* 1569, S.Theol. Dr, in qua
prappofitura fJoruit annos 4 1 . AcademiaeProcancellarius 1 576,
& 1506, Rcftoi* dc Miltoh in Com; Cantabr.
16. Fogglu*
SKEAE^or CANTABRIOIENSIS. a^.
t6. Foggfus New.toD Cftottaous, ex Eqaeflril^conorum
Sn Comitatu Somerretenfi prorapla propagatuS) Reftor de
Kingft6Q in Com. Cantab. S. Theol Dr, poft Socerum fuam
RevereiuUim Rogerum Goade admUIui eft Pr^p6ritus M^ii
5to. {610,, Procaticellarius eodem ailDo.
17. Guilielmus Smitli inter Comitatus fiuckinghamienfis
Coniii^ia in lucem editus, S. Theol. Dr, a Sodaiitio Regali
traufiit ad Prasfefturam Clarenfem, Rcftor de Wyvelingham
in Com. Cantabr. SaceUanus Regiiis, demum Prsepoiitus Aug.
22<lo- l6l2.
18. Samuel Collins e Comitatu Buickinghamienfi exoriensi
S. Theol. Dr, jam flpret Pr«pofitus, Pnebendarius ElienCs^
Reftor de Fenn-Ditton in Com. Cantab. Regiufque in Theo-
logia profeflbr, qui fcriptis nuperis in par nebulotium de
grege Laiolitico daret^
. . ' ^ ........ -■ '^. ... T -•• .- ^- „ ■• ^
CoUegiunt Reginale 1448.
8* ir\Omina Margareta Andegavenfis (filia Reineri Ducis
*-' Andegaviae ac Regis titularis Siciliae, Neapolis, &
Hierofolymarum, uxor devotiflimi Principis Henrici Sexti)
quum videret fanAiifimam viri fui pietatem in prxdidto il-
luftri ac Regali pofitam efie monumento, in hoc Collegio
Reginali erigendo ad, fi non fupra, Confinia Coenobii Car-
melitarum tota occupata eft, Divae Margaretae & S. Bernardo ,
an. Dom* 1448. dedicavit, ac ducentis libris annui valoris
iocupletavit» in cujus lapide angulari* incidi voluit: £Rir
DOMINJS NOSTRJB^ REGINJS MARGAR£TiB OOMlNUS
IK REFUGIUM, ET LAPIS ISTB IN SIGNUM. Quunl
vero inteftinis difildiis omnia flagrarent, & Domina Mar-*
gareta ad Lancaftrenfes mariti fui partes tuendas propera-
ret> hloc inngui operi aliquod CoIIegiftitium (date veniani
verbo) acccflit. Nec tainea interea .defuit divina providen-
tia^ qjnac Dominam Reginam Eiizabetham (filiam primam &
coheredem Richardi Woodvile Comitis Rivers, .viduam Ed-
wardi Grey de Grooby Militis, uxorem Regis Edwardi Quarti)
licet adverfis Eboracenfis familiae Signis faventem, ad hoc
CoUegium promovendum. excitavit: qiue an. Dom. 1465.
felicioribus aufpiciis illud abfolvit, & plurima privilegia a
Rege rparito Edwardo /^^- Viflore impetravit. Primus iftius'
operis fuafor extitit Andreas-Ducket, Frater antea Miiiocita»
vir iate^genimus & p^udens t qui, dum eflet Ecdefiae ^; Bo-
mlphi Cantabrigias Redlor, a Domina Margareta fui CoUegil
Cuftos conftitutus eft. Ille quum annos 40. huic loco pra»^ '
filiflct, non folum gra^d.em pecuui» fummifim a quolibet gct
Vct, V. f i ' nerofioris
«i6 . IIICHAIL.D1 PARKERl
' nfroiioris. ftfdmi Nc^H ia Collegii extmendi otigmeilliifli
eaxeii<UC9Vtfsit, . fcd etiam iplurimos ia has aedes' Targenter
profieQcl^^i kiiluxit : pra&fbrtim Georgiuni Piantagenet Dn-
QP9). Cki>eDtig&« DQmioainCcciHam Duciffiim Bbdpaceniemi
S)i«m Radulphi Nevile i^i* Comitis Weftmorlandiae, uKOrest
'Richardi P].»fl^agenet Duds Ebtnracenfi^ : DomtnasiUag cla*
nSim»%. Matgarecam Roos,. Jcannam ingieshorp, ii Joannaar
Borough q\ix iftud Collegium candidiores refpexerim, forte
quia duas feminad FrincipifTas antembuhmes . viderant. Sed
in iflo Benefadtorum Calendario Januarius audit Marmaducus-
Liimley,-ab antiqUa Baronum Lumleiorum profaf^a egeEmi-
nafis» Academi» Cancellarius 1428. Eptfcopas prtmo Carle*^
olenfis 1430, <!eia Lincoltiienfis Antiftes ay^*- 1450. tjoJ
praeter ingentem librornm coimilum ducentas mareas dedit;
Quin quo plus demirere, Richardus Plantagenet- Dux dU^
ceftrix, Regni Protedlor, qui Richardi tertii nomineincla-
ruit, lAis primordiis Lancailreniibus (quanquam ipfe £bo-
racenfia iigna feqnutus) ad iDftanti^am didli Andre% Duckett
(ipfe inquam, fimul cum uxore Anna, fiKa 2^' & coherede
Ricbardi Nevile Comitis Warwlci & Sarifburiae Inclytiffilni)
i» tahtum M-rdulgens erat, ut Preibytenos, Socios, pofjfefnones
adjecerit. Nec his contentus, ut aliquo fanftitatis artificio
crudelitatfs fuae maculam expungeret, <pra?grandc iljud ac
Honorarium Joannis Verc 13^^ Comitis Oxomi patrimonrum
cum omoibus Dominiis, Maneriis, Caftris 8t Feodisy quia S.
Michaeiis montem in Cornwallia contra Edwardum ^««m*
in belii fedcm elcgerit, ac Lancaftrcnfi fiimiHde femper tena-
citer adhdsferat, Cotlcgio huic donavit. Quod tamen Ifen-
ricus Septimus Regale Soiium repetens^ quafi hereditariunT
Comiti reftituit. Lorrgum eflet omnium CatQlogum attexere^
qui alios centum quinquaginta quatuor ptus minus Benefa-
ftores, eofque omnes Magnates, MiJiteSj Armigeros tonnn-
merat. Inter quos poftremus, ni fallor^ furrexit, qui pocnlum
charitatis porrigit, Georgias Montague, in Com. Eboracenft
natus, Collegii Socins, Academice Procurator 1600. Decttmit
Weftmonafterienffs, Epifcopus Lincolnienfisi Divoqne Jncobo
Eleemofynarius 1617, ac jam Antifies nofter LbndibenfiS ap-
prime cofendifnmiis, Ilkid tandem bona veflra ctmi venla
Jiceat recenferei Magrtum Hlum Defiderium Erafmum Rote-
rodamum) quum }ato tarferet 5n Germanico Mufarum apquore
tantucnmodo <ionfenefcei*e, velirque fui ohra perfctdiim fti-
^xrci dum vafto iiterartiVa pelago fefe committefet, Canm-
brigiam noftram, quafi fpatiofom & profundum quoddam e-
niditionls mnre, aec^Airfe,. atque Collegium hoc^peregrinai-
tk>ni$ foee: afylum elegiflfe -^ cui qitam honorificunr & xter-
i>om ckcus eitdifefC<;^ x^mm an> Dom. i ^o^rgratla incipiend^
SKEAETOS GANTABRIGIB^NSIS. mf
1& Theoki^a ilH ftb Acadismsa conceflii G% yiimx & lArf*^
iw, riunpantur m ilia Codro^ quifqius obliqut^ociil^ Ac^*
denniae noftrae fplendorem tnrvetur; Scrlicet ^iioguils pi^«^:
didtis Fondatoribus aliifque Fautoribus faeultates Collegii ua
excrQverufit» ut hodie Pr;v&Aus unus, Socil 19, 8ibiiottA«-
8» Scholares alii 2(3, prsrter Prceieftones ArkhtiBieticttra, Geo^
QN»riann & Hebraicum, com lautiffimis lalanis: eflortffcunt.
Cujiodes Collegti Reginatis.
i.yANdrcas DuGkett, Minprita, Re^^or Ecclefiae S. Bo*
^^ tuipbi CantabiigiaB, Cuftos five Magifter primus i
Pomina Margareta Fundatripe inftituitur. Fuit Principalis
Hofpitii S. Beroar<;li» quod CglkgiQ acquiftvit, ibd lUjf^jaoi*
illa|B refigDabat 1470.
Z, Thoraas Wilklnlbp»
3. Joannes Fiflier S. Theolog. Dr. fuit prlmus Acadpmif©
Cancellarius tn termiDum vitasele^tus 1504» Epifcopus Rof-
feuris, Confeffbr Dominde Margaretae Comitide Richmondl^»
quasllGus hortatu (ut inquit Pplidorus) binas iu bac Aca-.
demia extruxit ^des magniHcas, alteram Chrifto Serv^COri^
alteram Divo Joanni Evangeliftae dedicans.
4. Robertus BreakinQiawe, S. Theol. Dr. 1507,
5. Joaones Jcnnings, S. Theol. Dr. 15 10.
6. Thomas Fornam, S. Theal..Di;^ 'S-^^» ^
7>, Guifielnvus Fr^ncklaud.
i, Simon Heypes, S»Theol. Dr. i^ji.
9. Guilielmus May, L. Dr.' 1531, Academiat Procancclla»
rlus 1560, Reftor de Balfham, Nicholai Weft Ep(fco.pi Can-
cellariuSy Prasb^ndarius Elienfis. .
10. GuiiieUpjis Glynn, S. Theol. Dr. I544> Aca^ctnuc
Procancellarius 1554, Epifcopus Bangorenfis 1555-
II* Thomas Peacock, S. Theol. Bs^ccalaureus,. primus:Pr«»
bendafius Elienfis pcr Epifcopum faftus j^fi^- Novembr. 1 555.
". 12. Guilielmus May, L. Dr. prasdiftus, reftitutus Prflcfeftus»
V 13. Joannes Stokys, S. Theol. Dr. 1564, Academi» Pf<>
qincellarius 156^. » . . , . *
14. Guilieknus Chaderton cx preeclaro Chadert^noruni ,
Ceftrenfis Comitatus ftcmmate prognatus, Socius CoUegil
Chrifli eligitur in Cuftodem, §. TbcQl*Pr.,ij69, DomlnoB
Margarctae Profeflbf Theologicus, Epilcopus primo Ceftrenfis
1^579, &^.(9opAdOrX.incolnienfis 1 5.94* Obiit .1606; . ; :
15. Hu5p&'5dus Tyodal^ filiirs "ichom» Tyudaldc Hock-
wold in Nc^^ Militjs» Aul» P^nbr.pcbianiiP Sodus, S^ TlieoL
pr,,hujus, Goliegii ^PraBfeftu^^ Elicnfis, lAcad^ni*
fro^'ancelIanuri586, Prxbendarlus (^c^ Ufib^^jc'^^^'^^
F f 2 Winforfi
Wioford m Infala Elkoit, ViclHrias da Sabtm fa eQSi. Obo- .
tabfr obUi ^6x4» & i4-.eemplo £befi£Lf€p«ku« eft;
16. Joaones Davenant Londinenfis e Socio ^ptut Pner
feftus J614, & Tiietil. Dfi DemiiwrM&iigaretaB in Theologia
PcofeiifiC» R^4^r <}e . , • . . . . >' . , In Cooi.
* Liocoln. non tta ptidem a EMvoi Jaorfxi ad< Syn^eni > D6r*
drodMMft aufl«]a,.4iqtte'i|Qikxami.iQ%ah:ven^^ triamr
pho reyerfi|s. '. >
■^
p. W^Oterius Woodfarke S. Theol.' Dr, Pwepofita^ 3^«^-
' ^ Cdkgii RegaKs; Reftqr dq Votqn Sc Folbnrhe Sw
Vigarii in Com. Cantab. & Academlarcha, tenemente)? *5d
^-Ed.wardo Stdry, Soc}o prtmufn Pembrochicnfi» EpifcqpQ
Ciceftrcnfi (Dothus Diyi Michaelis Prsefcfto) 'duQque alia
sciK^r media fere vi^ ipter Colliegium Regale & Regkial^
oampsMVit, ubi Aolam S. Catharinae Virgims Sc Mai^tyris,
cui confecratam effe voluit, dc uno Magiftro & tnbus Socii|
Ifeinlavit r id quod obtinuit per Rcgis Ediyardi Quarti di-
ploma aa. Dom. 1459' I^'^t:er hanc Fundatoris donationem»
ftliorum itetn lai^gitlohes munificx in fuppetia^ Qccefl&riint»
nimirum Ifabellac Canterburise Sorpris ip|iuslfundatoris,Gui-
iidmi-Taylor Armigef^, Catharin» Miltes, Hpgpni^ Qarrct,
, Cuilielmi Stockdale (Socii aliqliando Pctrenfis & Vicecan-:
pellaiii I^J^S, qui unum "SodaUtium dederjit) EKzabethac
Hertnaiifon,' Roberti Simpfon, Hugohis Pemberton, Dpmin^
BlfedbothaB Bern*difton, oijLbris Thom» Berqardijton de
ketton in Suff. Equitis Aurati, Joannis Leach, Richarcfi Net-
fcn, Doftoris Greene, ROberti Shirton S. -Theol. Boftori^
Praefefti Atilac Fembrochianise, Ddftoris Thimberlejr, Doftb-
ris Mfddlctdn, Rofamundae Pa^e viduae, Joannis DuRc Ge-
nerofi :'nuperiime vcrp JoannisClaypt)oIe,' MilitisXincblhi-
pnfis Coniitatus, benignitas acceflit., Quorum omnium Ubc-
tJiKfcite nonfolnm fubkVanrur Maglfter uhus, Spcii fex, Schq-
larcs ofto,^ fed ctiam ipfa Aulsc ftruftura fplendidiQr re-
pafcltb,'.- ■• • '- • ^- '^;: ■■*^'-
\ ^ ;-Vuftades Antii S. Gdfhafma. \ '' "
.;. I^ Ob^inm ^oclie Dai»^ apud Ta^iiten)^ tti^€dmitaca 80-
-'*^ 4k|iep&tpa4, Sv Tlicd; Dr, fuit Pnrft£b> priinus \
JFund^toi^^datua:. Oedit llbhim unum vfslisilteraQjt Aute Pem-
^ocb» .aiqi^ io^r* Beiieff^ore» Cath^rineio&S' fli^JQ qukm
pl)faaiain)l«e«»ail^uiv' -• •• '• ^ '* .."'. ' ' -- *
>r **^ ' ■ * ' a. Joanncs
ZKEAETOr GAHTA^RtdlfiHdlS. 99^
2. JoaDoef.ffapttm Kudaiideofis in Attibtis Mr.
3. Jc^nni^ Wotdalia agn:> Lteeoiotimii aatus» 8» Thedt^^
^ccalauretis. ^
• 4. RtchardftsiBaTieiloaiiaciis aptici Gil)Dme in Com. £&04
rac« S. Theol. BacqilaiireDSy Procanceliariiis 15^3, qooaima
HenHens OA^vot Afademiam inviiir;
' 5, Thoipas Greeiie» natiu ^f^u) pokernMnitli fti Npf tbnmbi
S, Thepl. Bapcalaureifs.
6. Reginaldns BaTnbri^ n^cos apqd Sfiddletoii tn CQn).
Weftmori^ S. Theol. Baccalaureus-
7. Edwious Saodes e Com Laoeaftreoli ortps, S. Tfaeol.
Dr^ 1549« Acadpnisr ^ocancellarius 1553. poft combuftiooei
raojanas e Germania redieuT, aureo ilto Ccnfeflbria nomiQli
digoifimuSi foit Cpifoopos 1^0. Wigqroil^ofiSf, a^ Loodi^
lacafis, 3^^* Arpbipradbl Ebora^enfu.
8. Edn^undus CofiQ, oatu^ iQ Cpm. Bedfordkr, L. Diy/
yrocaocellari^s ?558. .
9. JoanpesMay Su£R>lcieofi5, S. TheoL Dr. 1^64» PraeibeQr
darius £lienfis, Academiae Procorator 1545» PtocanodlaiiQ»
25<i9, Epifcopus demum Carleolenfis.
10. Edmundus Hoonde, natus Carleoli in agro Comber*
|aodico, p Praslide CaioGQiievileQfi eligitur bojus Aulae.pne-
fefto^/ S. TheoL Dr. & ^eoefaftor, DiirsB Elizabetba^^
ceilanns.
11. joannes Overai, oatns apod Hadleigh in Suff. ConegS
Trmitatis olim So(^s, S. Theol. Dr. Regios in Tbeologte
Profeflbr, hojns Aube Praefeftus, Reftor de Tharfidd $:
Clotbail io Com. Hertfordiae, Ecclefias Paulio» Decaoos, E-
pifcopus i^p* Covjsntriae & Licbfeildise J1614» 2^ Nordo-
yidi6ijB.
j 9% Jp^npes Hiils apud Fulbume In Com. Cantabr. in la-
jccm cditusr Socius CoUcgii Jefu, S. Theol. Dr, ReAor dc
Polbome omnium San^orum, Archidiaconus LiDCoInienfis,
Prxbendarius Elieofis, hujus Aute Cufios^ floruit AcademidB
jPrpcaocdiariijs f^ij.
polkgitfm Jejfu I496,
1^-^^ novum fbrtaflc potemns Mooaftetia in Golfegia
-^^ tranfmigraffe, ea Coenobium hoc Velatarum Virgl-
ptRH S. Radegoodis, Ordinis S. Benedifti, qood, rc^gjiaote
Jlege^ Stcp^apo, Malcolmus ^tw* Scotorom Rex nonagefi-
mus pric^us^ diihvfs Virgo. Comes Cantabrigiatf 8c Hnnting-
dbpiap, tn |IIius S^nfhilae honorem |>leoiffime fundavit. IHe
rnlm arAiffimi illius veteris ioter Gallds &' Scotos foedefls
9y> . RICHA.R(PI PA.IIKERI
(ab ipfls Caroli Mag^i 8c Asfjim Scotoruip Regis temporU^us^
JBgiter cyntinuati) no^ immonior» S. Radegundis nomea ia
Angliain prmiusy quod fclam^ detullt. Cujus 'griginem nf
fo/te igaores, eccimi: tibi Galliac Reginam, fifiam Bertbrami'»
Thuringiae inter Germannos Reguli, & uxorem poteauinmi
illius LOtharii, Francorum Regis (filii Clodovei Magni, pri.mi
a^ud Gallos Regis CbriJliani) qux circa ao. Dom. 560, ma*
nto deferto, in Monafterium quoddamimer Galliae Piftones
fjecefGt^ & Su Cruci^ Abbatiam in eadem Regione fnndal^at,
in qua ejus tuihulum adhuc jaftitant. Netppe jftanm poft,
Normannorum ingrelTum^ Cellula, , netio quas,. Sanftimo-
nlalium paupertina circa haec loca taniuin auhela/Te videturi
cjuibus P, P. Honorius 2dus. vitam aliquam iodidit, dutoquinta
rontificatus fui anno'Jll.e6);oriam S. Clpmcati^ apud nos Caa:
tabrigas impropriatam^illis concefferit an. Dom. 1133. 33^^***
Regni-Regis Hcnrici Prinii, & primo Nlgelli Epilcopi Eli*
inus. Ac circa hujus temporis periodum Dominam Conftaor
lJ4{nt Comitifram Bononienfem, (Hliam Lodovici Crafli GaU
loriicii, ]R.egis, uxorem Euftachii BonoDise Comitis, filii &
hcredis Stephani Regis Aogliae) Benefaftricem emerfiffe iegi-
^us^ quas totam pifcatqram a ponte Cantabrico ad Abbatiam
.Barnwellcnfem hifce sedibus Radegundinis plena maou imr
.paitiebatur. Sed ^ooe^alios eminet praediftus Malcolmus, qui
terram iHis dedit, Tupra quam templum erexit, atque ad ea»
•rum .meliorem (ut e Cojlegii Archivis Joquar) fuftentatio-
nem decem terrae acras.Prioratui contigdas donav.it, utppfe
totius hujus Oppidl Dominus, quiqiie tectiom Conaitatu^
CantabrigienGs deo^rium jure here^i|ario ^ccepit. Pajter
ehimejus Henrlcus (filius'& heres 0avidis 'Scotoruni R^is)
a Rege Stephano "crcatus Conics Cantabrigiae & Huotjng-
donlK,. qui aoteL patrem>.Davidem expiranj ,tres reliquit ttp
lios, i"^°- Malcolmum fupranominatunj, fine- prole defun-^
Jftuin ;' 2^^' Guilielmunj Scpttorom Regem, Comitqix C;igt;jn
l>rigia2 & HuQtingdoniae, cujus filiu^Alexander ^/^"s- parVi ia
iingulis honoribus fuccedens, fiiium xeliquit . Alexandrum:
jtium, Scotorum Regem, qui «Tifif obiit; 3^i<>- Davjcleti\
Comttem Caniabi4gi£B &-HuBtingdoBke, -Regii.. 0emmati^
propagatorem, qui duxit.Matiidern Soror^m primam S^ co«
heredem RanulpnVde MeCchines, tiiumi^ Comiiis , Palatini
^Ceftria^ : e quo cooju§ip..unicus. tantumj fiUws A Jh?r^ ^^*»
tttir,. Joaqnes fcllicet,' cpgnomentoScotu^^ Come^ Palatinus
. Ceflriae, qul finc piole mortuus eft/ 'Tres tanicn,filiaB,^gufy
. dcm Pavidis. &' taodjem coheredes fratiis jQaoiws . prog«f -
tninarunt. Iftarum teriia Ada (condonabis mihi, Le^or, or-
/dineni ihvertenti) Jorof tertia & coheres didti Joannisi iV^oc
* Heiyrici de Haftings^vri^us, fuit avia. Domini Joaunis Ha.-»
IKEAEfOS CANTABRlGIEprsIS. ajr
ftlftgs^ qtii erat unus Competitorum prd Rcgno Scotiscfub
Edwardo primo jure aviae ftise Adas : t^^ Margareta, Sorpr
fma. & coheres Joannis, uxor Alani Domini Gallovidiae &
Coiiftabularii Scotiae, fuit avia Joannis Balliol Scoiorum Re-
gis jure aviae Margaretae : 2^^- IfabcHa, Soror 2^^- & coheres
Joannis, fcv maritum Robcrtum Brus Dominum Anandaliae'
in Scotia (oriundum e Roberto Brus, filio juniore Roberti
Brus Domrni Clivelandise in agro Eboracenli) matcr fuit
Robeftt Brus, cognomento Nobilis ' Comitis Carriftaj, qul*
xlon folumlautiffimum illud utriufquc Comitatus Cantabrigise'
& Hiintingdoniae berediuth jure matris Ifabellae adibat, ac
pr^nominati Malcohni donationem Sanftimonialibus Rade-
guhdinis confirmavit; fed efiam coram Rege Edvvardo^Fri-
mo, quafr Honorario arbitro, Regnum Scotiae Jure matri»
Ifabellas contra Joannem BallioJ, tnnquam in gradu proximior
Alexandri tcrtii hms vendicavit. VcrmniUius filius Robertus'
Brus in bello Brufi Balliolano proprla virtute, titulo per a-
Tiam ejus Ifabellam praediftam a piaefatis Scotiae Regibust
tranfmifTo, Regnum Scoiiae fibi afll:ruir, & pofteris firmavit.'
Marjdria enim iilius filia (foror unica 8c heres Davidis Brus
Rcgis) uxor Gualteri Stewart, Summi Scotiae Seriefchalli,
Biater fuit Roberri Stewart, materno jure Scotorum Regis,
cui facram Divi Caroli Majeftatem Britanni debemus, accla-
mantes, vivat, vincat, valeaT. In ifto autem Coe-
nobio diu floruerunt Prioriflx cum fuis Veftalibus, donec
tandcm, nefcio cujus incuria, bonls omnibus diffipatis, &
ornamcntis fublatis, omnes, ^una vel altera excepta, ' prae-
gnantes avdaverint^ achas-^des dcfertas reliquerunt. Quod
quum Rcverendiffimus in ChriftoPater Joannes Alcock, aS^us.
autiftes Elienfis, perfentifccret, novam rerum faciem hfc in-
ducere meditatus cft. Is enim vir admiranda fanftitatis,.
magnac fidei, fummacque imprimis gratiae apad Rcgem Hen-
ricom Septimum (qiii hanc ob caufam eum omoibus fuid
fabricis-ac ftruftur!?, ipfifquc priEcipue Rlchmondianis, velut
Mapiftrum Rationarium praefecerat, ^tque e Magiftro Rotu-
iorum Summum Anglia; Cancellarium conftituerat) i didla
Rege nccnon a Papa Alexandro Sexto, Borgia, facultatem
impetravir, qua Ccenobium Iftud defolatum ih Collegium
convcrterct, Julio 2<^<'- Papa ad inftantiam Henrici Septimi ^
h^nc commutationem nova ratihabitationp confirmante. At-
3ue quidcm iftud perfccit anno Regni Henrici Septimi un-
ccimo, an. Dom. 1496, ubi Prsefedlum unum, Socios 6,
tutidcmquc Scholares ihftituit in honorem Beatae MariiB Vir-
grhis ac S:fhftorum Joannis Evangeliftae & Gloriofse Virginis
S» Radegundis. Quod Collcgium, ilcet Jefli titnlo jam inno-"
tc(cit/ eadem Siruihir» elegantia, qua Palatium fuum Eli-
cnfe.
93« RICHA-RDI PARKERI
i
cafe, excitavit, inque perpetuam Pnefttlttm Elienfium tutdaai
commifit, iQqqonim patroaatu biclocus antea extiterat. Unde
non ineptum, credo^ erit illud recenfere, qugd Epifcopi
Elienfes, quando Iiuc accedebaut, in Regifbro £lienfi dican-
tur in sdibus fuis, & in domo Refidentis fus infra Colle*
gium Jefu afinis Dom. 1556. & 1557. remanere. Pofiesl
vero alii Literarum patroni fuam beneficentiam erogaruat :
nimirum Jacobus Stanley, 3o»»«s« Epifcopus Elienfis, (fratcr
natu minor Thomae Stanley primi comitis Derbias) qui Re»
Aoriam de Shelford magaa in Comitatu Cantabr. 22<^o* Hen-
rici Septtmi impropriavit in hujus Collegii ufum. Thomas
Tbirlby Antiftes Eiienfis, qui Vicarias de Fordhamy Gilden»
inorden» Wichford, Heogftbn, Swafey, & Cumberton ia
Comit. Cantab. huic CoUegio coQceffit : Mr. Roberts, Mr«
Thome, Dr. Andrews^ Mr. Gaynsford, Mr. FoUambe, Tho-
mas Sttttoti de Balfiiam in Comit. Caatab. inter Anglix Ar*
migeros Craflus alter nominandus» Mr. Vaughan 8c alii.
Iflos inter fit piacuH inilar non meminifle Richardi Reade^de
Bore-piace in Cantio Militis, qui primo Socius CoUegii Re-
galis, ac poftea Summus Communtum Pladtorum Dominus
Ju{litiarii>5 peramplam illam OiEcinam Cerevifiariam juxta
pontem Cantabricnm ex Auftrali parte CoUegii S. Magddlens^
fion contemnendum AuAuarium, buic Mufarum Sacrario lar-
gitus eft, atque moriens Guilielmi Capon Pr^efti & M*^*.
Bland ejus Executorum fidei commifit, ut quatuor annua li*
brarum fiipendia Pubiicis Philofophise ac Dialef^icse Prxle-
Aoribus quocannis fingulatim perfolverentur. Nimirum ex
iitis incunabulis ftatim in Tbeaimm prodierunt Galfredus
.Dowa's Theologus esumius, Joanoes Boleus in pago de S.
Cove haud tribus a Sowldia in Suffblcia milliaribus natus»
Sodorenfis, vulgo lafuIae-Mannise, Praefuj, Evangelicus Cen-
turiarum Scriptor, ipieque potiflimum ante alios nominandus
Thomas Cranmcrus, Collegii Socius, e Comitatu Noting-
hamienn prodiens, qui illuftre aliquando Academise jubar hoc
titulo exortus efV, quod per tocum Chriflianum orbem in
Celeberrimis Theologorum Gymnafits Henricianum illud a^
Cathaiina divortium inviftiflimus contra Pontificios Chrifti
Pugil, favente viri tum caufa, tum doftrina. facile bropugna-
rlt. Unde illico ad Cantuarienfcm Primatum a Rege Hen«
rlco 8^0- evocaiur: cujus mite ingenium adeoque columbi-'
num pcftus, injuriarum non reminifcens, qois non admire-
• tur ? Ille vero inter medias flammas Mariatias in curru igneo^
tanquam alter Elias, iu Abrahami finumfantfliflimusCcelicoIa
transfertur. Ita pracdiftorum Benefaftorum ac aliorum quo-
rundam bonitate in tantura excrefcebant hujus CoUcgti pr?e-.
dia, facultates^ refquc p^cuniarin, ut nuuc numeremus umxm
Prarfcaum^
SKEAETOS CANTABRIGIENSrS. 233
pradFeftum, Socios fexdeclm, Scbolares vjgjnti duos, qui
Cpllegii impenfis vivuut*
, f . Cujlodes Callegii Jeju.
I. /^Uilielmus Chubbes, natus in viUa de Whitby in
V-T Comit. Eboracenfi, Aulag Penbrochianae Prajfes, S.
Theol. Dr. 149^. Praefeftus primus a fundatore ordinatus.
Floruit Cuftos x^t^^^- Henr. jmi. & nonnulla dedit fuis Pen-
brochianis. Ediditlntroduftionem Logices & Declaratloneax
Scoti ia Secund. ^ *
2. Joannes Ecclefton, S.Theol. Dr. 1506, Cnftos 22^0-
HeariciSeptimi, AcademiSEProcapcclIarius 1 507, i S 14, 1 5 1 5,
quo anno, menfe Februarit, mortuus eft, tunc Cancellarius
Joannis Alcock Epifcopi Elienfis, ^
3. Thomas Alcock, LL. Dr, ArchidiaconnsEnenfis, con-
ftitutus fuit Mr, hujus CoIIegii in loco Joannis Ecclefton an.
Dom. 15.15, fed iftud Cuftodisofficiumrefignabat Junii 14^^; .
nam admilTus erat Cuftos in menfe Februario, & refignabat
ia menfe Junii. \.
4. Guilielmus Capon, S. Theol. Dr. 15/7', Pciefeflus 3*io*
Henrici 8vi. lUe, nili mese notulae mihi imponant, Reftor de
Shelford magna in Com. Cantabr. illani Reftoriam in manus
Jacobi Stanley, Epifcopi Elienfis, refignabat ea conditione,
ut diftus Jacobus eam huic Collegio appropriaret, id qupd '
praeftitit. Hic Guilielmus erat unus Executoriim Richardi
Reade praedifti, Summi Communium Placitorum Juftitiarii,
atque Officium Cuftodis refignabat 1546. i^^- Edwardi 6^i»
5. Joannes Royfton, S. Theol. Dr, & Benefaftor, fuit
Piaefeaus 1^0. Edwardi Sexti 1546. Reftor de Hilderfliara.
Thomas Godericke Epifcopus Elienf. advocationem hujus
Collegiatae Pr?efe£lurae conceflerat Domino Thomae Audley
Militi, SummoAnglia Cancellario 1538, cujus vi & jure
Thomas B^rber Generofus, illius Executor, praefcntabat huac
Joannem Royfton ad Magifterium 1 546, Novemb. io»""o. hJc
Joaones fuit primum Socius iftius Collegi], fed Sodalitium
ita dimiferat, ut Epifcppus per viam lapfus fufficeret ei jo-
annem Ramefey in Artibus Magiftmm 1 6^^* Decemb. Ifte Jo-
anues Royfton fundabat poftea^Sodalitium, quod, quantum
colligo, Richardus Armftead primus tenuit, & Gabriel
Briftoo (ad Penbrochianps. mpx remotus) fecundus fucceftlt,
an.i554,
* 6. Edw^dus Pierpoint, S. Theol. Dr, Praefeftus fub Ed-
W^irdo 6^0. & Maria Regina.
. 7. Joaniies Fuller, Praefeftus fub Maria Regina, LL. Dr.
1558. &Bericfaftor, PraebCndarius Elienfis, Thomae Thirlby
"ToM. V. G g Epifcopi
234 RICHARDIPARKERI
Epifcopi Elienfis Vicarius Generalis, Reftorque de Hilder-
fham in Com. Cantabr.
8. Thomas Redman S, Theol.Dr, PraBfeftus 1^0. Eliza-
bethac.
9. ThomasGafcoigneLL. Dn 1560, Ptefeftus 3*10. Eli-
zabethae.
10. Joannes Lakin LL Dr. r 566, Pracfeftus 5^0. Elizabetha&.
11. ThomasI.thel Cambro-britannus, LL. Dr. 1563, PraB-
bendarius Elienfis, dioecefis ElienfisCaucellariusfubRichardo
Cox Pi^fule, Praefeftus 5^0- Elizabethae, Reftor Eccleiia&
Donativae de Emneth in Norf.
12. Joannes .]3ell, S. Theol. Dr, Capellanus Richardi Cox
tpifcopi Elienfis, Academiae Procurator 1558. Praefeftus
2imo.. Elizabethse, Procancellarius 1582. e Prasbendario E-
lienfi inclaruit Decanus ejufdem Ecclefiae Cathedralis, Reftof
de Fulburne Sanfti Vigarii, & Ditton in Com. Cantab.
13. Joannes Duport (filius Thomae Duport de Shepftiedc
in Comitatu Leiceftrenfi Armigeri) Gollegii Socius, Procu-
rator, S. Theol. Dr, Pi-aefeftus 32<i«>. Elizabethae, Reftor de
Bofworth in difto Comitatu & Vicarius de Fulham, Praeben-
darius Ecclefiae Paulinx & Elienfis, Procancellarius 1593,
1594, 1605.
14. Rogerus Andrews Londinenfis (Frater germanus Lan*
celoti Andrewes Antiflitis nuper Elienfis, ac jam Wintoni-
cnfis) Aulse Penbrochianae quondam Socius, Vicarius olim
de Chigwell in Efl'. S. Theol. Dr, PraBbendarins Elienfis,
Ciceftrenfis, & Southwellenfis, Cancellarius Ecclefiae Cice-
ftrenf. Vicarius de Cowfold in SuflT. & Reflor Ecclefiae Do-
nativae de Emneth in Norf. Praefeftus hujufce CoUegii ag-
fiofcitur. 1618.
Collegium Chrijli 1505.
II. /^UM Rex Henricus Sextus de CoIIegio fuo Regali
V> fundando cpgitaflct, ejufque fines & limites pro-
pagare ftuderet, Hofpitium quoddam juxtaAuIamCIarenfera,
Domum Dei diftum, quod Guilielmus Bingham Reftor Ec-
clefiae S. Joannis Zachariae Londini an. Dom, 1442. aedificarat
in Grammaticorum gratiam cum uno Procuratore, Socils
quatuor & Scholaribus huc tranftulit, & aedes quafdam Mo-
nachorum de Tiltey & Denney, cxtra portam Bamwellciifem
fitas, iftuc ftudendi ergo confluentium, hJfce Grammaticis
commutationis jure aflignavit, Domumquc Dei appellavit*
Hujufce Domus five Collegii Cuftos & Scholarcs praefetita-.
bant ad Fendrayton in Com. Cantabr. titulo CoUegii Domus
Dci,
SKEAETOS CANTABRIGIENSIS. 23$
Dei, atqufi prior illc locus Domus Dei ccflit hi fpatia Col-
legii nunc Regalis. Iftam fexagenario Studentium numero
ob fedes permutatas auxifTet Rex Henricus Sextus, nifi fu-
neftum illud inter Eboracenfium 8c Lancaftrenfium familias
bellum, diro Marte totam Angliam tum concutiente, in tam
Religiofo inftiiuto praepediffet. Quo vero quifque fciat,
quantum femper in dclitiis fuerit hujus loci Genius, ecce
picntiffima Princeps Domina Margareta Comitiffa Richmon-
dias & Derbiae (filia & heres Joannis Beaufort primi Ducis
Somerfettenfis, uxor Edmundi de Hadham Comitis Rich-
inondiae, fratris uterini Henrici Sexti, mater prudeniiffimi
Regis Henrici Septimi, adeoque ortu magna, viro major,
fed maxima prole) hifce asdibus Diva Tutelaris efFulfit. Illa
cnim, obtenta prius venia i filio Rege Henrico 7»no, fpem in
rera perduxit, & quod Henricus fextus propofuit, difpofuit,
deque propriis Dominiis & Praediis Collegium adeo benigne
ditavit, ut cjus foUus reditus Magiftrum unum, Socios 12,
Scholares 47. fatis opipare refocillent, qui omnes tandem a
Julio 2*^0, Papa, hoc CoUegium fic cxtrudlum, ejus autori;ate
ftabiUtum impetrarunt. Sed benignitas Domini Regis Ed-
wardi Sexti unum Socium & tres Scholares ; Magiflri Bun-
ting fres Scholares ; Edmundi Grindal Archiantiftitis Can-
tuarieafis, Walteri Mildmay Equitis Aurati, Scaccarii Can-
xcUarii, Diva Elizabethae a ConfiUis, M"- Rifley, D"s« Pa-
tenfon, M"« RawUn, MrJ- CulverweU aUqua necefraria ad-
jecerit. Qnorum munificentia ita comparatum eft, ut Prae-
feftus unus, Socii 13, Scholares 55, proeter duodecim mi-
noris penfionis Studentes, ac quotidianos Officiarios ex
pubUcis CoIIegu facultatibus commeatum depromant.
Cujiodes Colkgii Chrijii.
I. TOanncs Suckling, Academiae Procurator 1501.
J 2. Ricbardus Wyat, Academiae Procurator 1502.
3. Thomas Tompfon, S. Theol. Dr, Acadcmia^ Procan*
ccilarius 1510, 1511.
4« Thomas Watfon, S. Theol. Dr, Academias Procancel-
larius 1531, 1532.
5. Henricus Lockwood, S. Thcol. Dr. 1531.
6. RichardusWiJks, Academiae Procurator 1534,-Mr.Hof-
pitalis S. Joannis & Mariae Magdalenae in Civitate Elienfi,
S. Theol. Baccalaureus & Praebendarius Elieufis.
7. Cuthbertus Scott, S. Theol. Dr. 1547, ProcanceUarius
1555. & 1556, Epifcopus poftea Ceftrenfis, qui dum ad huc
cffet hujus CoUegii Praefeftus, fuit Epifcopus : fed ab EUza-
betha regina exauthoratus, Lovanitm petiit.
G g 2 8. GuUi-j
i3<5 RICHARDI PARKERl
. 8. Gnilielmus Taylor.
9. Edmuadus Hawfbrd, S. Theol. Dr. 1564, ProcanccU.
codem anno.
10. Edvvardus Barwell, primo Socius, S.The<ol. Dr, Prac-
bendarius Elienfis, Reftor de Toft in Com. Cantab.
11. Valentinus Cary, ex eadem, qua Barones Hunfdoniac,
profapia editus, natus apud Barwick in Com. Northumbr.
Joannenfis primo, dein hujus CoUegii, ac poftea Joannenfis
denuo Socius, S Theol. Dr, Ecclefjse Paulinae Decanus, Pro-
cancellaiius 1612, qui jam eft Reftor de Toft in Cora. Can-
tabr, quum prius fuiffet Vicarius de Epplng in Eflexia.
CollegiumS. "jGannis Evnngelijia 1508.
12. '0^5°^^'" huiclocofplendorem deditNigellus, 7^^^- Epif-
JL copus Elienfis & Regis Henrici Primi Thefaurarius ;
qui circa an. Dom. 1 134, & penultimo ejufdcm Regis, quan-
do flatim fub Maltide Augufta & Stephano Rege orbis nofter
Britannicus infeftis fignis concurreret, Hofpitium Prioris &
Fratrum Regularium ordinis S. Joannis Evangeliftae, fecundum
Regulam atque inftitutum S. Auguftini, in Judaifmo, loco
nempe fic didlo 6b Judaeos ibidem undique incolentes, exci-
tavit, & annuis 140. librarum reditibus locupletavit. Quin-
ctiam, praeter Euftachii 5^1. Epifcopi Elienfis donationem,
qui Ecclefiara de Horningfey in Com. Cantab. iftis Regula-
ribus impropriatam dedit tempore Richardi Primi, incalef-
centes Regum radii iftam Religioforum domum adeo fove-
runt, ut plurimas mulftas, feu, ut Leguleii loquuntur, forif-
fafturas de viftualium pretio & ratione a Judicibus irrogatas
huic Hofpitali concefferint. In hoc Hofpitium literarium
Hugo de Northwold, abbas primum Burgi S. Edmundi in
Suff. quum efTet 8vus. Antiftes Elienfis, Henrico 3^1»- tum
regnante, circa an. Dom. 1240. introduxit Fratres Seculares
•jufdem Ordinis, non tam precibus, quam literis Acadcmicis
vacantcs. Scd quia cum fupradiftis Regularibus parum con-
.veniebant, Hugo de Balfham decimusPraeful Elicnfis hosfra-
tres Seculares ad Domum fuam Divi Petri augendam tranf-
tulit. Fratres vero Regulares cum fuo Priore (quibus diftus
Htrgo de Balfham an. Dom. 1283. Ruddi * Hofpitium, ubi
nunc eft Diverforium fub infigni Caftelli a parte Occidentali
Collegii Emanuelis) in hifce antiquis fedibus: quas Papa In-
nocentius 4^"«, anno Pontificatus pno, diplomate an. Dom.
1250. ftabiiivit, remanferunt ufque ad terminum Imperii
. Henrici Septimi. Tunc enim temporis ad tantam ruinam»
(antiqui Regiftji verba audis) inopiam, paucitatemque re-
* ^ic. daftus
XKEAETOr CANTABRIGIENSIS. ^37'
daftus crat hic Prioratus, ut ex florenti quondam copiofoque
numero ipfePrior cum duobus tantummodo Fratribus fuper-
fuerint: bonaque mobilia ac immobilia ita confunjpta atque
extenuata fuerunt, ut ex 140. libris annui cenfus, quibus i
pr^edifto Nigello dotati eflcnt, triginta tantum reliquae exti-
terint, Sed Diva Margareta Comitifla Richmondise (prac-
difta Fundatrix Collegii Chrifti) falutare Sydus hic exorie-
batur, quae poftquam illud CoUegium pofuiflet, fecunduxn
boc illuftriflimum pietatis fux monumentum hoc in loco cri-
gebat, quem ex privato publicum, ex Hofpitio Collegium,
ex lateritio (fi Mufas attendis) marmoreum acternumque
reddidit. Illa enim indulgentifiima Mufarum mater ampliffi-
mum hoc CoUegium in priftinum honorem S. Joannis Evan-
geliftae ap. Dom. 1508, fundavit, adeoque opimis terris,
maneriis, fundifque accumulavit, utPraefeftus.unus, Socii^o,
totidemque Scholares pro Domina Margareta Deo quotidie
gratias agant. Atque licet immaturo fato cum fummo etiam
Academicorum damno pfaerep^a fucrit, antequam tanti acdi-
ficii primordia vix jeccrit : illos ramen teftamenti fui Exc-
cutores conftituit fcilicet Richarc|um Fox Epifcopum Win-
tonieufem & Aulae Penbrochianae Cuftodem, Joannem Fiftier
Praefulem RofFenfem, (qui, ut obirer adnotem, Sanftimonia-
lium Coenobium apud Higehara in Cantio fuppreflit & hulc '
CoUegio dedit) Carolum Somerfet Earonem Hcrbert de
Gower in Comitatu Giamorganiae, poftea Comitem Wi*
gorniae, Thomam Lovell Ordinis Georgiani Equitem, Hei^
ricum Marney de Laer-Marney in EHexia, & Joannem St.
John de Bletfo in Comitatu Bedford Milites celeberrimos :
Robertum Shirton Aulae Penbr: Socium, & hic Cuftodem,
Hugonem Afhton Archidiaconum Eboracenfem, & Henri-
cum Hornby Clericum, qui quidem omnes tantum abfuerunt,
ut fidein fibi concreditam . non liberarint, ut potius Collc-
gium longe pulcherrimum condiderint, illud in omnibus ejus
terris infeofFarint, in aliis fidei fibi commiflse refponderint,
ac Alanum Percy, filium juniorcm Henrici- Percy 4^»- Co-
mitis Northumbriae, Magiftrum ordinarint, ratificante fecun-
dum eorum libellos fupplices Papa Julio 2^0, 15 10, circa
primum annum Rqgni Henrici 8vi, ut diffoluto extinftoque
Prioratu prsedifto CoIIegium hoc extruerent. Quum vero
Priores & Fratres Coenobiorum de Bromhall & Higeham
Henricus 8vus. expuliiret, eorumque prasdia fifco Regio ad-
judicafTct, Magifter & Socii an. Dom. 1524. & 15^0» Henrici
8vi. a difto Rege & Clemente y^^^ tum Papante, iftos Pri-
oratus cufti pertincntiis huic Collegia transferri ac in perpe-
luum confirmari impetrarunt. Nec minimum momenii huic
rei literariae acceJBt^ dum Joannes Morton Archiepifcopus
Cantua-
13» RICHARDI PARKERI
Cantuarienfis quatuor Scholariatus, Domina Catharina Wil-
loughby DucifTa SufFolciae (cujus liberi Henricus & Carolus
Brandon Duces SufFolciae hujus Collegii Socio-Commeafales
floruerunt) annuum Stipendium fex librarum plus minus do-
naverit: Domina Mildreda Cccill (filia Antonii Cooke de
Giddy-hall apud Riimford in EfTex Equitis Auraii, uxor Gui-
lielmi Cecill Baronis Burghley, Summi Angliae Thefaurarii)
annuum reditura triginta librarum, ad (ex Scholares viftitan-
dos aiTignaverit : Domina Elizabetha Talbot Comitifla SaJopisc
{filia & coheres Joannis Hardwick de Hardwick in Cpm.
IJcrbiae Armigeri, mater per maritum priorem Will: Caven-
di(h Militem, Caroli Cavendifh Equitis Aurati, & Guilielmi
Baronis Cavendifh dc Hardwick, Comirifquc nuper per Di-
vum Jacobum Devonienfis, vidua Georgii Talbot fexti Co-
mitis Salopiae) fua infigni ad novam flrufturam iiluftrandam
munificentia beaverit : Domina Anna Rokefley, 'Dr. Felton,
Hugo Afhton Archidiaconus Eboracenfis praediftus, qui
fummae pietatis vir hic in exteriori Capella, in tumuio undi-
que ornato intra parietem reqaiefcit : Rogerus Laxton Pra^-
' pofitus i^tonenfis, Robertus Duckett, Thomas Lane, Hen-
ricus Billingfley Miles, Francifca Jermin, plurimique alii
Proccres, Equitcs, Doftores & Cives manus fuas opitulato-
rias admoverint. Quorum omnium liberalitate non. folum
Prasfeftus unus, Socii 54, Scholares 84, numerentur; fed
etiam ipfa Collegii fabrica ad tantam elegantiam devenit, ut
vix agnofcas semulum.
' In roargine Manufcripti haec verba, " Lego de Fulcone
** Bridges Mro. Collegii S^^- Joannis Cantab, qui fuit frater
" junior Joannis Bridges Majoris Londinenfis 1520.
Cuftodes Colkgii S^'- yoamis Evange/i/la.
i. A Lanus Percy, Clericus, S. Theol. Dr, (filius natu mi-
x\ nor Henrici Percy 4^'»- Comitis Northunibriae, frater
^leonora» DucifTae Buckinghamiae, uxoris Edwardi StaflTord
3^". Ducis Buckinghamiae) fuit primus Praefeftus per Do-
minae Margaretae executbres defignatus, 8c in interiori Ca-
pella fub marmore oerc fupradufto intumulatur.
2. Robertus Shirton, Aulae Penbr. Socius, 8. Theol. Dr.
1512, eodemque an. Dom. Cuflos, unus Executorum Do-
minae Margaretse ComltifTaB Richmondiae Fundatricis, De-
canus non folum Ecclefiae CoIIegiatae de Stoke-Clare in SufE
fed & Capellae Thomae Rotheram Archiepifcopi Eboracenfis,
& Cardinalis. Ab hujus Collegii Magiftratu eligitur in Prae-
fefturam Aulae Penbr. 15 15. & Benefaftor iftic agnofcitur.
3. Nicholaus Medcalfe, e Medcalforym de Nappa in Co-
mitaty
2KEAET02 C A N T A B R I G I E N S I S. Jijj^
mitatu Richmondiae familia toti^us Angliae numerofiflima pro-
pagatus, S.Theol. Dr, eleftusCuftos 15 15, &Benefaftor.
4. Georgius Grey, S. Theol. Dr. 1537, Procanccllarius
1539, Epifcopus Ceftrenfis 1551.
5. Joannes Taylor, AcademiaeProcurator 1532, S.Theol.
Dr. 1538, Mr. 1539, Epifcopus Lincolnienfis 1552. Hicjo-
artnes a Magiftratu CoUegii dejeftus fnit per Mariam Regi-
nam, contra quem Socii appellabant ad Thomam Godcricke
Epifcopum 32^""«' Elienfem, Vifitatorem fuum, April. 5^0.
1542, qui fub initio Maii adfuit in Collegio, & lites com-
pofuit.
6. Guilielmus Bili S. Theol. Dr. 1547. & Magifter, Pro-
cancellarius 1549, eleftuspofteaPraefeftusCollegii Trinitatis.
7. Thomas Leaver in Comitatu Lancaftrenn natus, S.
Theol. Baccalaureus, eleftus Cuftos 1552. Magifter Domus
Shirburnenfis inEpifcopatu Dunelmenfi. Sed Maria regnante
in Helvetiam fe contulit, ubi cives Aronac illum pro Pri-
mario Paftore fufcipiebant & fufpiciebant. Verum fub Eli-
zabetha regina rediens apud Ware in Comitatu Hartfordiae
obiit, a Londino Dunelmum verfus proficifcens.
8. Thomas Watfon, S. Theol. Dr, ekaus Praefeftus 1554.
Decanus Dunelmenfis, Epifcopus Lincolnienfis 1557, fed ab
Elizabetha detrufus.
9. Georgius Bullock, Academiae Procurator 1 5 50, eleflus
Mr. 1557, eodemetiam Anno S. Theol. Dr, compofuitque
Concordantiam infignem Bulloci nomine infignitam.
10. Jacobus Pilkingtoii (filius 3^^"«- Jacobi Pilkington de
Rinington in agro Lancaftrenfi Armigeri) S. Theol. Dr, ,
eleftus Cuftos 1558, Epifcopus Dunelmenfis. 1560. IUe ut
«ratdoftiflimusThcologus, Solomonis Ecclefiaften, utramque
Divi Petri epiftolam, ac Paulum ad Galatas expofuit.
1 1 . Leonardus Pilkington, praedifti Jacbbi Fra^er, S.ThcoL
Dr, Profefibr Regius, eleftus Praefe(Stus'i56i, Praebendarius
Dunelmenfis.
12. Richardus Longworth, S.Theol.Dr. 1567, Mr. 1563,
Procancellarius 1568.
13. Nicolaus Shepheard, Academiae Procurator 1566^ S.
Theol. Baccalaureus, Collegii Trinitatis Praefes, Cuftos 1569.
14. Joannes Still, Collegii Chrifti Socius, S.Theol. Dr, ele^ftus
Mr. 1572, poftea Cuftos CoIIegii Trinitatis, Procancellarius
1575, 1593, quo anpo.confecratuseratAntiftes Bathowellenfis.
15. Richardus Ho^Iand natus apud Newport-pondes in
Eflexia, Domus Divi Petri Socius, quo tempore per Petrenfes
fuos praefentabatur ad Reftoriam de Stratherne 1 569. defunfto
Radulpho Aynfworth, Collegii Magdalenae Cuftos, hu}ufce
Collegii Praefeftus 1576, Procancellarius 1577, ^5^3' P'"^^"^
•taudcm Petroburgcnfis. 16. Guil-
*4<i RICHARDI PARKERr
16. GuiliclmusWhitacres, Collegii Trinitatis Socius, Pro-
feffor Regius, S. Theol. Dr, Mr. 1586.
17. Richardus Clayton natus apud Layland in Com. Lanc.
hic Socius, 8. Theol. Dr, c Magiftro Magdalenfi conftitutus
fuit Cuftos hujus Collegii 1595, Procancellarius 1605, Archi-
. diaconus Lincolniae ac Decanus Petroburgenfis.
18. Oenus Gwyn Cambrobritannus, ex equeftri familia
prognatus, CoIIegii Socius, S. Theol. Dr, ele6tus fuit Prae-
fcftus an. Dom. 1612, ProcanceUarius 1616, Rtftor de
CoUegium S. Maria Mngdakna 15 ip.
13, TTIC locus tum primum facer emicuiflfevidetur, quum
XjL celeberrima illa Monafteria Ordinis Benediftini,
Elienfe, Ramifienfe, & Waldenfe, tria hic aedificia, ubi antea
S. -ff gidii Prioratus efloruit, fuo inftituto fatis commoda, pe,-
cuniis propriis compararunt, ut fuorum Monachorum, ficut
Benediftus ii™H*, P. P. 1300. per diploma conceffit, eflent
receptaculum^ (unde Monachorum angulus etiamnum appel-
litatur) qui huc pro more illius Seculi, ficut olim Monachi
Croylandenfes, ad facros literarum' fontes imbibendos con-
venerant. Sacratior vero efl[e coepit poftquam Edvvardus
Stafford s^ius. Dux Buckinghamiae, Comes Staffbrdiae, Here-
fordiae, & Northamptoniae, Dominus Brechinise & Holder-
neflias, Ordinis Georgiani Sodalis, & Henrico j'»®- a Con-
iiliis, Heros longe Honoratiflimus, haec tria aedificia pretio
indiftp acquifiverit, in Academicorum gratiam conftruxerit,
Aulamque Buckinghamienfem dixerit an. Dom. 15 19 & anno
Regni Regis Henrici Oftavi undecimo. Pofthac Thomas fiaro
Audley de Walden, Summus Angliae Cancellarius, Regi Hea-
rico Oftavo a Coi^filiis, Ordinis Gartherii Eques, hujus Aulac
i)atrocinium ac Fundationem autoritate tum Regia, tum Par-
amentaria raunitus accepit, Collegiumque 3- Mariae Magda-
lenae an. Dom.i^^i. nominavit, necnon terras ac tenementa,
parcellas Prioratus S. Trinitatis Londini, dedit : quod fcilicet
Magdalenae nomen (Anglice m*audley-n) fundatoris no-
men continet, duabus a fronte & a tergo literis adje£lis.
Atque hoc unicum ?ft Gymnafium Tranfcantanum, id eft, a
Cantx fluminis ripa Boreali fitum : circa quem locum prifcas
Urbis Cantabricae veftigia libenter agnofcemus, fi monu-
menta indies efibfla, ofla, inquam, quae vidi, quafi Gigantea,
& Romanorum nummos'magna copia ibidem inventos ferio
contemplemur. Scd hujus Maecenatis mors inopinata in t^n-
tum CoU^U ia€ommodun;i redundavit^ ut nifi Socios quatuor»
unumquc
ZKEAETOS CANTABRIGIENSIS. 24%
tmumque Bibliotiftam, reliquerit. Verum Dominns Rex
Henricus Oftavus duos alios Socios addidit, & Collegii
aerario viginti llbras annuas in perpetuum largitus eft. Tan-
dem autem (ut . praeteream Thomam Parkinfon Rcdlorem de
Wyvclingham in Com. Cantab. dignum quidem, qui laudis .
fuae inter BenefaftQres buccinatorcm inveniat) an.Dom. 1582.
Chriftophorus Wrey Miles, & Angliae Juftitiarius Capitalis
bpus illud impolitum fuis aedificiis cum Veftibulo perpulcliro
abfolvit, atque Collegio terras donavit ad tres Socios, & qua-
tuor Scholares fiiftinendos. v Quibus praecedentibus, vidua
ejus, Domina Anna Wrey duos Scholares, Edmundus Grin-
dal Archiepifcopus Cantuarienf. unum, ,Mr. Roberts Norfol- •
denfis tres largiti funt. Nuper autem Mr. SpenlofFe Lin-
colnicnfis terras annualis valoiis 40-*. librarum huic Mufeb
affignavit ad unum Sociura, duos Scholares, unumque Al- -
fordiae in Com. Linc. Concionatorem aleudos. Unde hodie
hic fuftentantur Mr. unus, Socii 10, Scholares 14. Cujus
CoUegii felicitati Maximus hic accedit honoris cumulus,
quod Domina Margareta Duciffa Norfolciae (filia & heres
prasfati Thomae Baronis Audley de Walden) uxor 2^*- Illu-
ftriffimi Principis Thomae Huward 4^»- Ducis Norfolciae illi
pepererlt Inclyiiffimum illum Heroem, Thomam Comitem
SufFolciac, Baronem Howard Honoris de Walden, Divo Ja-
cobo a Confiliis, unum Commiffionariorum pro Marefchallia
Anglias, Ordinis Perifcelidis Sodalem, Academiae Cantabri-
gienfis Cancellarium Clementiffimum, ac Comitatus Cantabr.
& Dorfet: Dominum Locum-tenentem, in cujus patronatu
verc hereditario & honorario hoc Collegium, velut in portu
placidiffimo, tuto conquiefclt.
Cujlodes CoUegii S. Maria Magdalena.
I. T% Obertus Evans, in Ariibus Mr, Cuftos 1544.
'^ 2. Richardus Carr in Artibus Mr, poftea Dr, eleftus
Praefeftus 1553. Fuit Aulae Penbr. Socius, primus Graecae
iinguae Profeftbr Regius, qui nonnullas Demofthcnis parti-
culas Latinas fecit. '
3. Rogerus Kelke, in Com. Lincoln. ex clara ibidem ^
ftirpe natus, apud Ipfwicenfes in SufFoicia Praedicator nomi-
natiffimus (at tempore Mariano apud tranfmarinas regionea
degefls) S. Theol. Dr. 1564, Procancellarius 1567, & 1572,^
Reftor de Teverftiam in Com. Cantab. cui in Reftoria fuc-
ceffit Joannes Whitgift (Archiepifcopus poftea Cantuarienfis)
1572.
4. Richardus Howland natus apud Newport in Efiexia,
Domus Divi Pctri Socius, eleftus Mr. 1575. demum eieftus
VoL. V. Hh Praefeftu*
24^ RICHARDI PARKERT
Pnefeaas Collegil S/joannis Evangeliftae, S.TheoI. Dr, tan-'
demque Epifcopus Petrobnrgenfw.
5. Dcgorius Nicols, f. Theol. Dr. Mr. 1577.
6. Thomas Nevile Cantuartenfis, Aulae Penbrochianae So-
clus, Procurator 1580, eleftus Mr. 158 1, Procancellarrus
1588, Reftor de Dunnington in Infula Elienfi, & poftea de
Teverftiami S. Theol. Dr, Praebendarius Elienfis, Mr. CoUegii
Trinitatis Decanus Cantuarienfis.
7. Richardus Clayton, natus apud Layland in Com. Lapc.
CoIIeg. S. Joannis Socius S. TheoL Dr, Mr. 1592. poftea
Praefeftus CoHegVi S. Joannis EvangeliftaB, • Archidiacanus
LincolniaB & Dccanus Petroburgenfis.
8. Joannes Falmer Londinenfis, CoU. S. Joannrs Evange-
liflae Socius, S. Theol. Dr, Mr. 1594, Archidiaconus Eliea-
fis & Decanus Petroburgenfis.
.9. Barnabas Goche, in Com. .Linc. natus, L. Dr, hic pri-
mum Socias, eligitur Cuftos 1603, ProcanceHarius 161 r^
Academiae CommiflTarius, Cancellarius Exon. & Wigorn.
necnoQ Advocatus Curiae de Arcubus.
CoUegiumS. & Individua Trinitatis 1546.
14. A D decimum quartum nunc devenimus Collegium S.
^ & Individuae Trinitatis nomine infignitum, cujus Ori-
ginem reftat percenfere, ut creverit, ut adoleverit, utad iftamde-
coris pcrvenerit celfitudinem. Hoc enim in loeo (prteter fex
illa Gregorii, Ovingi, S. Margaretae, Gerardi, S. Catharinae,
& Tegularii, Studentium Artiftarum & Juriftarum, quondam
Hofpitia peraniiqua) tria alia pra^cipue, tanquam majoruca
geritium, Gymnafia floruerunt. Horum primum fuit S. Mi-
chaelis ArchangeH Domus five Collegium, quae ab Henrico
Demusfivcde Stanton Prefl^ytero, Canonico Ecclefiarum B. Petri Ebo-
s.°M?cha!? rac. & S. Andrea? Wellenfis, Reftore de Eaft-dearham &
«iis. Northcreake in Norf. CaacelJario Scacearii Damini Regis
Edwardi Secundi (ficut patet ex ejus tcftamento) an. Don>.
^3^4^' S*°- Calend. Oftobr, eodem Rege regnante fuit fun-
data, plurimifque Joannis llney pofrefTionibus adau61a. Dice*
batur hoc faepiilime, & plane fuit (fi qnoJ aliud nunc die-
rum) juftum Collegium. Henricus de Stanton obiit 1337,
!lim°, Edwardi 3^^"', illiufque Domus fatis laute dotabatur,
cujus Socii fuos Ordines Academicos in Scholis Publicis af-
fequuti funt fub titulo Collegii S. Michaclis, ut teftflntur Aca-
demias noftr^e Archiva.
Magijlrt
IKEAETOS CANTABRIGIENSIS. 243
Magifiri Domus five Collegii S. Michaelis.
I. \A R. Rogerns Burton, S. Theologiae Baccalaureus.
^^^ 2. Mr. Roos. ,
3. Mr. Thomas Kcnningham.
4. Mr. Joannes Rimpham.
5. Mr. Rich. Langley, Academiae Cancellarius.
,6. Mr. Guilielmus Sotham.
7. Mr. Guilielmus Colvile, Academiae Cancellarius.
8. Mr. Henricus Cranby.
9. Mr. Joannes Otteringham.
10. Mr. Guilielmus Afcough, Academix Canccllarius.
11. Mr. Edwardus Storie, Aulae Penbrochianae Socius, E-
Jjifcopus Carleolenfis, hujus Domus Prsefedluram tenuit per
annos novem cum Epifcopatu Carleolenfi, quo tempore fuit
femel Academiae Caucellarius, ac poflea fuit Preful Cicc-
ftrenfis 1477.
12. Mr. Joannes Yotton, S. Theol. Dr, DccanusLichfcildiaj.
13. Mr. Joannes Foothead, S. Theol. Baccalaurcus.
14. Mr. Thomas Slackhoufe.
ic. Mr. Nicholaus Willan, S. Theol. Dr.
16. Mr. Francifcus Mallet, S. Theol. Dr, ac ReginaeMa-
riae ante regnum adeptum a Sacellis, Erafmi Paraphrafin fuper
Joannis Evangelium in linguam vernaculam tranlluiit. Erac
ultimus Mr. l5omus Michaelis.
Secundum hic Gymnafium fuit Aula Regia, & quafi fecu- « 1 «' .
lum illud afylis literariis aedificandis curreret, ita fcx prioribus " * *^^***
Collegiis praecedentibus inter ceiitum annorum curriculum
haec Aula fucceffit, quam licet Edwardus 2*^"*. extrucre in-
ceperit, & Studen tes falariis aluerit, tamen potentiffimus Rex
Edwardus 3'^"*. ejufdem filius, poftquam victricibus armis
Galliam peragraflfet, Mufis confecravit an. Dom. 1376. &
antio Regni fui 51"°. lautiffimis pratdlis, tam Mercurioquam
Marti facratus, ornavit, cujus Aulse Socii gradus Academicos
adibant fub Collegii titulo. Quanquam revera anno Regni
fui 8^"*. 1343. hujufce Auiae fundamenta quaedam pofuerit;
quam ut ftabiliret, ad P. P. Benediftum i^"'*'". his verbis circa
fundatiopis tempus fcripferit : ** Numerum-^i. Scholarium
" aptorum ad proficiendum in ftudio in Univerfitatc Canta-
" brigienfi, quae in ore militantis Ecclefiae ipultos protqlit
" palmites fruftuofos, ordinavimus, & fundavimus de novo,
** quen:\ per unum Cuftodem providum difpofuimus guber-
" nari ; pro quorum fuftentatione pofiTeffiones certas cum
•* jurc Patronaius Ecclefiae S. Pctri Northamptouiae, Lincoln.
H h 2 « Dioeccf.
144 RICHARDI PARKERI
" Dioecef. ipfis dedimus intuitu charitatis, & plurcs dare pro-
*' ponimus." Nec. Mr. & Socii fuo tempore defuerunt, qui
1440, 1 8vo, Henrici Sexti, ipfo Rege intercedente, a Papa
Eugenio 4^0. Jmpetrarunt annexionem Redloriae de Chefter-
ton prope Cantabrigiam, quae jure Pontificio fuit antea Ver-
cellenfi Monafterio appropriata ; ac licet Gulielmo Epifcopo
Mediolanenfi per P. P. Martlnum ^tum* commendata fuerit,
tamen per praediftum Eugenium a Guilielmo erat extorta,
poftquam ob ejus animum Bafilienfi Concilio, quum Ferrariam
jam tranflatura effet, nimis attentum, & errore Amadei, pri-'
mi Ducis Sabaudiae, elecli Papae, titulo Felicis 5*», imbutum,
ab Epifcopatu Mediolanenfi amotus cflet. lYi hac Aula Socii
astate provedliores commorabantur, tanta gravitate, tantoque
confilio pollentes, ut Collegium hoc, quafi Univerfitatis O-
raculum, tunc temporis haberetur. Atquc ut opus piane Re-
'gium prodiret, haec Aula tam magnifica ftruftura excitaba-
tur, ut Regi Richardo Secando, quum ad Comitia Parlamea»
tana Cantabrigiae habita accedcrct, excipiendo fufficeret.
Magijlri Aulce Regia.
I. \>f R. Thomas Powis.
^ V* 2. Mr. Thomas Hetherfet, Academiae Cancellarius.
3. Mr. Radulphus Selbie.
4. Mr. Richardus Dearham Dr, Academiae Cancellarius,
5. Mr. Joannes Stone, Secretarius Regi Henrico 5^0«
6. Mr. Richardus Holmes. '
7. Mr. Roberrus Fitzhugh Dr, Academia Cancellarlus.
8. Mr. Ricfiardus Cawdrey Dr, Academiae Canceliarius,
9. Mr. Rubertus Afcough, Academiae Cancellarius.
10. Mr. Richardus Liftrope.
11. Mr. Henricus Booft.
12. Mr. Richardiis le Scroope (filius natu minor Richardi
Baronis le Scroope de Boltoh in Com Richm. Summi An-
gliae Cancellarii, & frater jnnior Gulielmi le Scroope Comitis
Wiltonia?, Sunlmique Angliae Thefaurarii fub Richardo 2*^^-)
LL. Dr, in ipfa Pontificis Curia advocatos non infimus, poftea
Epifcopus Coventrienfis & Lichfeildenfis, Aulae Regiae Pras-
fedlus, ac tanJem Archipraeful Eboracenfis. Ille ad fuos Dioe*
cefanos fcripfit fuper Epiftolas quotidianas, atque Inve6Vivam
in Rf gem Henricum ^tum. Demum cum Roberto quodam
Plimptono Equite audaci, atque aliis conjuratoribus, populum
Eboracenfem & Dnnelmenfem, adjun6^is etiam Scotis, ad
defe^^fionem folicitabat, fed fua? prodltionis meritam accepit
mortis^ pcenim.. Nam ob hoc perduellionis crimen prope
aiuros Ufbis Eboracenfis diftus Rex illum decollari praecc-
pit
2KEAET02 CANTABRIGIENSI S. 24J
pU 8^0. junii 1405, quem tamen Pontificii fingebant mox
claruiffe miraculis, ac Regem percuflifTe lepra, egregie mea-
tientes.
13. Mr, Godfredus Biyth, Epifcopus Coventr. & Lichfeildiae,
Tertium fuit Hofpl.ium Phifwici, ubi ]am Auftrale Col- 3;
legii latus procurrit, fic diftum a Guilieimo Phifwico Acade- p^j^^??^
miae Clavaiio, five Bcdello Armigero, qiu has fuas aedes pri-
vatas Aulae dc Gonevile dedit, . ollegiolumque inftituit, an.
Dom. 1393, tanquam diftx Aulae appendicem, Scholaribus
ejus rcdundantibus inftiruenJis facrum. Dc hoc Hofpitio vide
plura in Collegio de Goucvile & Caius.
Scilicet ex hifce tribus litrerariis S. Michaelis, .Aulae Regiae, CoU.Triaic
& Phifwici Sacrariis Auguftiffimns feliciffimae memoriae Rex
Henricus Oftavus, vere 0(51avius, hoc fuum fplcndidiflimum
Collegium compofuit, Sanfte & Individnae Triniiati confe-
cravit, tantifque reditibus, terris, privilegiis & Regalitatibus
praeter poffefliones antiquas cumulavit, ut annuum cenfum
1300. libl-arum munificennffiaius reliqueiit, g\ quibus Prae-
fcftus unus, Socii 60, Scholares 40, decem Oratores ab E-
leemofynis viventes, Domiuum Regem Henricum Oftavum,
folum Patronum conclament : hac tamen fibi fuifque Succef-
foribus femper refervata praerogativa Regia, ut Cuftodis e-
leftio penes Regum Angliae beneplacitum (ficut in Aula Rc-
gia anriquitus folet) defignaretur. Quod qaidem eximium
patris fui exemplum filia ejus Domina Maria Regina iifdem
veftigiis pergebat premere, & ColJegium hoc parernum non
folum Sacello elegantiffimo honoravit, fcd annuali rcditu
338. librarum ex opimis praediis redundantc, quo Difcipuli
20, Choriftae 10, eorum Mr. unus, Sacellani quatuor, pau-
peres Scholares 13, & Subfizatorcs duo alerentur, tanto patre
digna auxerit. Ufque adeo de Ecclefiae acccfforio fic olim
veriifimaB praecinuit Efaias : " Reges erunt Nutritii tui, &
R^inae Nutrices tuae." Huic fucceffit Thomas Allen, Ec-
clefiae Parochialis de Steven haugh in Com. Hartf. Reftor,
qui duos Difcipulos addidit cum fuftentatione trium Schola-
rium Grammaticalium, quatuorque pauperum, ac terras 75,
librarum per annum. Inler hos commemorandam fefe oflfert
Francifca Jermin, foror Roberti Jermin de Rufhbrooke ia
SufF. Militis, filia Ambrofii Jermin Equitis, quae unum Scho-
larem, cum annuoreditu 7^^111. Hbrarum & decem folidorum,
contulit. Iftis adjiciendi funt Reverendlffimus Joannes Whit-
gift, Archiantiftes Cantuarienfis, ibidem olim Praefeftus:
Illuftriffimus Robertus Devereux, 2^^K Comes Effexiae, hujus
Collegii Commenfalis^ ac fiorentiffimus Academias Cancel-
larius.
246 RICHARDI PARKERI
larius, aliique Magnates plunmi. la horum numero tu
(Clariffime Edwarde Stanhop, filius ^^us. Michaelis Stanhop
de Shelford ia Com. Notingh. Armigeri, nepos potentiffim»
iliias Annae, Ducifras Somerfettenfis, uxoris Edwardi Seymour,
' Ducis Somerfet :) eflBorefccns Eques Auratus, Juris Civiiis Dr,
Vicarius Generalis, Dioeccf. Londin. Cancellarius, & hic olim
Socius recenfendus occurris, qui poo. ad minimum libras ad Bi-
bliothecam inftruendam & Bibliothecarium fuftentandum,moa-
tis iftius Heliconis, loci tui Nutritii, memor, largitus cs. Hoc
Mufeum, ut Mufarum filii amcenius habitarent, nunc recoa-
cinnatum & quafi de novo conditum alfurgit, curante Tho-
ma Neville, ejufdem nuper Prasfedto & Ecclefiae Cantuarienfis
Decano digniflimo : qui ex Nevililorum familia, iila quidem
prius non folum Anglo-Saxonica, idcoque antiqua, fed &,
fi qua alia, inter ceteras nobiliffima (tot Procerum, nimirum
unius Ducis & Marchionis, Comitum 14, Baronum 24, fe-
raciffima) oriundus gentis fuae claritatem egregiis vircutibus
adaequavit, & cujus munificentiae hanc tantam fuam magni-
ficcntiam iftud Collegium debet, ut alteri in Orbe Chriftiano
non cedat. Ipfeque inprimisvenerandus fenex, vere /tAcyaXo-
TT^emg, vel maximoPhiiofopho judice, cenfendus eft, quum ia
novis aedificiis Occidencem vcrfus adeo fpeciofe & fpatiofe
cxcitandis feneftutem fuam exercuerit, ut fuper tria librarum
millia in hac ejus Curia, non tam refte, quam honorifice,
Neviiliana difta, erigenda impenderit. Vos interim (fubfe-
qucntes Nepotuli) hujus Collegii decus & gloriam nunquam
intermorituram pofteris narrate, dum intra triennum Poten-
tiffimi illi Principes, Carolus Prioceps Walliae, & Fredericus
^tus^ Princeps Elcftor Palatinus Rheni Sereniffima fua lucc
iJlud colluftraiint, ipfeque demum Divus Jacobus in his aedi-
bus Curiam. fuam Regalem non folum bis eodem anno, fci-
licet menfibus Martii & Maii, fed & an. Dom. 1624, qu^in
feliciffime fixerir. Adeo poft tot Occldentes prifcorum Re-
gum Soles, qui hanc Academiam inviferunt, (Deus bone !)
quid hoc eft, quod ex improvifo nova Maecenatum numina
orbi noflro Cantabrigienfi colenda defcendunt ? Terfolvuntur
quotannis ex hujus Collegii aerariofumma 120. librarum tri-
bus Publicis, Regiifque Prseleftoribus nempe Theologico,
Hebraico, & Grseco, Auguftiffimo Fundatore Henrico OftavQ
unicuique 40^3. libras annuales defignante. In hoc Collegio
numerantur Prxfeftus unus, Socii 60, Scholares 62, indigen-
tiores Scholarcs 13, Conduflitil 4, Mr. Choriftarum uaus,
Choriftae decem, Cantores fex, Oratoies ab Eleemofynis fpi-
rantes 24, praster pluriraos alios CoUegi Officiarios,
Cujlotks
2KEAET02 C ANTAB RIGIENSI S. 247
Cuflodes Collegii 5. & Individua Trinitatis.
. w '
1. TOannesRedman, S.Theol. Dr. 1 537, Mr. hujufceColIegii
J 1 546, Sacellanus Regi Henrico Oftavo, & Praebenda-
rius Wertmonafterienfis obiit anno aetatis fuae 52, 1551, fe-
pultus Weftmonafterii,
2. Guilielmus Bill, S. Theolog. Dr. 1547. Procancellarius
1549, e Collegii S. Joannis Praefefto fit Collcgii Trinitatis
Mr. 1552, fed per Mariam Reginam a Magiftratu iftodejeftus.
3. Joannes Chroftopherfon patria Lancaftrenfis, alumnus
Coli. S. Joannis, Socius i^^, Aulae Penbrochianae, mox Col.
Jegii S. Joannis, Mariae Reginae Confeffor, Mr, hic 1554,
Decanus Nordovicenfis, tandera Epifcopus Ciceftrenfis 1557.
Vir ille undique doftiflimus multos e Graecis libris Latinos
fecit, ipfum inter alios Philonem Judaeum & Eufebium ; Col-
legii Benefaftor recenfetur ; verum ab hujus Magiftratu exau-
thoratus erat per Divam Elizabctham.
4 Guilielmus Bill prasdiftus, per Rcginam Elizabetham
Praefeftus reftitutus, Decanus primus Weftmonafterienfis,
Praefes Collegi -^tonenfis, & diftas Sereniflimae Reginae
Summus Eleemofynarius ; Vir optime meritus de CoUegio
Weftmon. Contulit enim vafa quaedam argentea & 20. pe-
riftromata ad leftos Regiis ibidem alamnis inferviendos.
Obiit 15^0. Julii 1561, fepultus Weftmonafterii.
5. Robertus Beaumont, Praebendarius Elienfis, S. Theol.
Dr, Archidiaconus Bedfordiae, Procanc. 1565, 1567.
6. Jeannes Whitgift in Comitatu Lincoln. natus, Aulac
Penbrocb. Scholaris, ibique Joannis Bradford martyris pien-
tiffimi pupillus, Socius Domus Divi Petri, ^ Saceilis primuoi
Richardo Cox Epifcopo Elienfi, S. Theol. Dr. 1567, Do-
minae MargaretaB^Profeflbr Theologicus, AulaB Penbrochiana^
Cuftos, eligebatur hujusCollegii Praefeftus 1567, Procancell.
1571» & 1574- Praebendarius Elienfis, Reftor TeverfliamiaB
in Com. Cantabr. Decanus Lincolniae, Epifcopus WigorniaD,
Dominus Praefes Wallias, Archlepifcopus demum Cantuari-
cnfis, ac ReginisB, Regiaeque poftea Majeftati a Sanflioribus
Confiliis, cujus nominis immortalitati illud fcliciratis fuae Co-
rollarjum adjiciatur, quod Divum Jacobum, Magnx Britan-
niae Monarcham, Reverendiflimus Archipraefjil inunxerit.
7. Joannes Still,ColIegiiChrifti Socius, S. Theol. Dr, &
Collegii S. Joannis Cuftos,Mr. hic admiflTus eft 1577, Reftor
de Hadleigh in SufF. Procancell. 1576, & 1592, quo anno
confccratus.fuit Epifcopus Batho-Wellenfis.
8. Thomas Nevile Cantuarienfis, Aulas Penbr. Socius, A-
cademi« Procurator 1580, e ^agiftro Collegii S. MariaR
Magda-
a48 RICHARDI PAREERI
Magdalena conftituitur Cuftos Collegii Trinitatis, Prsebcn-
darius Elienfis, Reftor de Tevetfliam in Com. Cantabr, &
dc Chaffton in Com. Hanton, a Sacris Reginae Elizabethae &
Divo Jacobo, Procancellarius 1588, Decanus Cantuarienfis
1597, Obiit Martii 2^^- 1615.
9. Joannes Richardfon, natus apud Lynton in Com. Can-
tabr. Scholaris Aulae Clarenfis, Socius Coilegii Emmanuelis,
S. Theol. Dr, Regius in Theologia aliquamdiu Profeflbr
Reftor de Upwell in Norfolcia, Commenfalis Aulae Trini-
tatis, e Cuftode Domus Dive Petri a Rege Jacobo defignaba-
tur Praefeftus^ftius Coilegii Trinitatis 161 5, Procancell. 16 18.
Colkgium Emmanuelis.
i^.pRoximus fundati Collegii numerus nos in Pracdicato-
"*■ rum vicum ducit, fic diftum a Ccenobio Fratrum Prae^
dicantium (Ordinis Dominicani) quos Nigros vocarunt, pri-
mum fundato & dotato circa an. Dom. 1280, per Dominam
Aliciam Comitifiam Oxonii, (filiam & heredem Gilbqrti 6a-
ronis Samford, Domini Camerarii hereditarii Reginis An*
gliae, Domini de Hormead magna in Com. Hertf. 8c de
Wooburne in Com. Bedf.) uxorcm Roberii de Vere quinti
Comitis Oxonii. Sed quum fatalis illa Monafteriorum periQ*
dus volveretur, cxturbatis iUis Nigris, qui niveam veritatem
obfufcarunt, candldior fucceflit Evangelizantium turba. Quo
titulo quis obftar, quo minus applaudam publico Academiac
fato, quae Dominum Walterum Mildmay, Equitem Auratum,
Regii Scaccarii Cancellarium & Thefaurarium, Divas Eliza-
bethae a Confiliis, inter CoIIegiorum fundatores agnofcit i IUc
enim vir prudentiffimus, & egregius literarum patronus, noa
tam in privata fua apud Apthorpe in Comitatu Northampt.
quam in hac publlca Mufarum familia fundanda occupatus,
hoc in loco Collegium Emmanuelis ad Inunortalis Dei glo-
riam an. Dom. 1584, & anno Regni Divae Elizabethae 26^0-
erigebat de uno Magiflro, iribus Sociis, & Scholaribus qua-
tuor. Cui numero poftea accreverunt undecim Sodalitia,
partim ex ipfius Fundatoris, partim ex Roberti Jermia de
Rufhbrooke in SufF. Militis, Francifci Haftings Militis, Mn.
Taylor, M*»- Skinner, M". FuIIer, & aliorum Benefaftorum
liberaritate : necnon Scholariatus quinquaginta, & inferioris
ordinis decem, qui paupcres difcipuli appellantur. Unde hoc
C!ol]egium hodierno die conftat ex Magiftro uno, Sociis 14,
Scholaribus 50, Difcipulis decem pauperioribus, praeter
fervcs ad quotidianum ufum neceflTarios.
Cuftodes
2KEAET^£ CANTABRIGIENSIS. ^9
Cuflodes CoUegii Emmanuelis.
1 . T Aurentius Chaderton, ex antiqua illa Chadertonorum in
JLi Comitatu Ceftrcnfi gente prognatus, fuit SociusCollegii
Chrifti, eleftus hujufce Collegii Prsefeftus per Fundatorem
1584, S. Theol. Dr. 161 2, quo tempore Sercniffiini Prin-
cipes Carolus Trinceps Walliae & Fredericus 5^^% Princeps
Palatinus Rhenl, Academiam noftram accederent^
Colkgium Sidney-Sujfex.
16. TTLdmumCollegiumtandemperungimus: quodlicet
vJ numero fit decimum fextum, feptimum tamen eA,
quod intra centum annorum fpatium in feculo hoc litfirario
cmicuit, eo ipfo loci, in quo Coenobium Fratrum Franpifca-
Bonim, vulgo Grey Fryers, per regem Edwardum primum po-
fituni floruit. Atque hoc intcr cctera apud^Cantabrigienfes
monafteria fuit nominatiffimum, quod Comitia eorum annl-
verfaria, & exercitia Academica in ejus jcmplo propter capa-
dtatem fuerunt olin) celebrata. Poftquam yero antiqui hujus
Domus incolae, accenfa Evangelii facc, e fuis cavernulis tanquai^
tenebriones avoIafFent, DominaFrancifcaSidney, eximiae pie-
tatis hcroina, laetiorem Mufarum fobolem huc introduxit. Ula
cnim Comitiffa SufTexiaB (filia Guilielmi Sidney creati Militis
Banneretti apud Floddon, & ^enefchalli Hofpitii Regis Ed wardi
Sexii : Soror Henrici Sidney, Ordinis Georgiani Sodalis, & Do-
miniPraefidentisWalliaB: amita Domini Philippi Sidney, E-
quitis Aurati, qui fuit orbis literatioris amor^ &Roberti Sidney
Baronis Sidney, Vicecomitis Lifle, Comitifque Leiceftrenfis,
Domini nuper Camerarii Sereniffimas Regin» Annae, vidua
Thomse Radcliife 3^i' Comitis Suflexiae) fine prole moiiens
1589, xiltimo fuo teftamento 5000. libraslegavit, quas iu hoc
Collegio fundando, Sidncy-Suflex nunc nominato, impendi
voluit. Hujus Executores fuerunt Illuftriffimi iUi Proceres,
Henricus Grey, 5^us* Comcs Cantii, & JpannesBaro Harrlng-
ton de Exton in Comilatu Rutl. qui tantae fidei fibi depofitae
fatisfacientes iftud Collegium extruxerunt, & reditibus dota-
runt adalendos, ex Fundatricis vofiintate, Magiftrum unum,
Socios 10, Scholares 20. Hanc Fundationem tnunificenria
fua multum auxerunt duo praedifti Magnates : Reverendus
ctiam in Chrifto Pater Jacobus Montague, Antiftes non ita
pridem Winton: Regiique Sacelli Decanus ; qui c Nobilif-
fima Monte-acutorum, Sariiburicnfium Comitum, propnglne
egerminans, atque cx Equeftri Harringtoniorum & Sidncio-
ToM. V. li runa
150 RICHARDI PARKERI
rum profapia per matrem efflorcfcens, Primus hujufce Col-
legii Praefeftus, & primarium decus, tanto generis fui fplen-
dori magnum Ecclefiae onlamentum undequaque nuper re-
fpondit : illius item frater natu major, Edwardus Montague
de Boughton in Com. Northampt. Eques Aujaius, & Baro
Joannes Harrington junior. AccefTorios poftea Benefaftore$
habuitJoannemHart, Equitem Londinenfem, qui duos Socios
& quatuor Scholares : Petrum Blundellum, qui duos Socios
& duos Scholares: Joannem Freefton, qui unum Socium &
duos Scholares : Domiaumque Leonardum Smith, qui unuoa
Socium & unum Scholarem in iflo Collegio ftipendiis idoneis
fublevandos procurarunt.
Cuftodes CoUegii ^idney-SuJJex.
I . TAcobus Montague (filius natu minor Edwardi Montague
J de Boughton in fom. Northampt, MUitis, unius Jufti-
tiariorum Communis Banci, frater junior Henrici Montague
Equitis Aurati, non ita pridem Domini Summi Angliae Jufti- ^
tiarii) Collegii Chrif^i Sodo-Commenfalis, per Fundatricis Ex-
ecutores eligitur hujus CoUegii Cuftos. Unde ftatim Regali
Divi Jacobi Sole laetificante, emerfit Regli Sacelli ac Wigornias
Decanus, Epifcopus Batho-Wellenfis, ac nuper omnium ap-
plaufu Wintonienfem Praefulatum, Gartherii Praelatus* admi-
niftravit, ipfi Divo Jacobo a fanftioribus Confiiiis.
2. Francifcus Aldrich Cantj^anus, ex Aulae Clarenfis alumno
fit primo Socius, deinde Praefeftus hujufce Collegii z^^,
S. Theol. Dr.
3. Samuel Ward, in Epifcopatu Dunelmenfi e celebri pa-
rentela natus, Collegii Emmanuelis Sociu?, nunc viget Cuftos,
' S. Theol. Dr. Archidiaconus de Tawnton in Coroitatu
Somerfettenfi, Reftor de Munden-Furnival in Comitatu Hartf:
Prasbendarius Wellenfis, qui ad Synodum DordrechtanamDivi
Jacobi imperio profeftus, fidem Catholicam contra Barnavil-
lum ipfe vere Catholicus propugnavit. «
E P I S-
SKEAETOr CANTAFRIGIENSIS; 251
• EPISCOPI EX ACADEMIA CANTABRIGIENSI
Efflorefcentes ab An. Dom. Mp. ad An. mdcxxii.
/1 UI licet in nonnullis fedibus ante annum centenarium col-
4l^ hcati ejfentf tamen quia ad alias Dioecefes tranflati ibi-
dem hoc anno, vel^ circiter mortuifunt^ ideo illos in ifia tabula
recenfemus* Inter hos occurrent illi, quos in Oxonienfis Sororis
Gymnafiis Socios 6 Cujiodes lubens agnofco : verum quiafuum
<ipud nos tyrocinium exercebant^ atque lac maternum hic primo
infuxerint^ dabit mihi, fpero^ hanc veniam amor Sororius, fi
huic Catalogo inferam. In hac a-kiay^afla mihi praluxit Mat-
thaus Parker Archiepifcopus Cantuarienfi (neque enim pudet
profiteri^ per quemprofecerim) qui ab an, Dom, 1 50,0. ad, ann,
1572. hos Epifcoposftc nominatim collegitf ut apparet in me*
morabili ejus Appendice ad Florilegium Weftmonafierienfem,
Hujus vefiigia cur non premam ? atque in illius fidem in toto
<Sr in folido me tradam, hanc tabulam editurus, quum plurimo*
rum iftorum Antiftitum fuerit propemodum contemporaneus,
noveritque veritatem fera pqfteritati tranjmittere ? Hac ille
praclare, nifi quod iltorum Collegia omiferit, qua nos fingulis^
quatenus per auditum, difciplinafenfum, haufimus, adjigere ten-
tavimus, Sin qui hiatus apparent, exorandus es ( Behevole
Le&or) ut amoris tuijiruem feu fafciculum in ruptura figas,
quia, quum auEliora dies dabit, kav b Kigi®- ^BXdayiy perfe6iiora
reponam iy melius refipiam.
Idem tuus in Xir^
Ri: Parker.
Epifcopatuum Catalogus in Provincia Cantuarienfi.
Cantuarienns.
Londinenfis. "*
WintonieDfis.
Coventr: & Lichf,
Sarifbnrlenfis.
Baiho-Wellenfis.
Lincolnienfis.
Petroburgenfis.
Exonienfis.
Gloceftrenfis.
Hcrefordenfis.
Nordovicenfis.
Elienfis.
Rofienfis.
Ciceftrenfis.
Oxonienfis.
Wigornienfis.
BriftoUienfis.
Menevenfis.
Bangorenfis.
Landavenfis.
Afaphenfis.
Epifcopatuum Catalogiis in Provincia Eboracenfi.
Eboracenfis. l Carleolenfis.
Dunelmenfis. J Mannenfis.
. Ceftrcnfis. I i 2 In
«52
RICHARDI PARKERI
Jn Prowncia \ Cantuarienfi
Diacefes,
Sedes
Nomina
Gradus
A.Dom
Collegia.
Cantaari-
^nfis
Thomas Langton
eledlus
Henricus Deane
Thomas Cranmer
Matthaeus Parker
Edmund Grindall
Joannes Whitgift
Richard. Bancroft
LL. Dr.
th. Dr.
Th. Dr
Th, Dr.
Th. Dr.
Th. -Dx.
Th. Dr.
1500
1501
1567
1583
1604
Aulas Penbrochians Socim.
CoUegii Jefu Soc.
Collegii Corporis Chrifti Soc.
& Cuftos.
Aulx Penbroch.lSoc. & Cufios*
.4ulae Penbr.Schplaris. Dooius
D. Petri Soc. Aalae Penbr.&
Trin. Cuftos.
Collegii Chrifti Scholaris,
Colleg. Jefa Commenfalis.
Xondi-
Bcniis
Thomas Savage
Rich. Fitz James
Cuchbert. Tunilal
Nicolaus Ridley
Edmund Grindall
Joannes Elmer
Richard. Fletcher
Richard. Bancroft
Richard.Vaughan
Georg. Montaine
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
1496
J506
1522
»549
1550
1576
«594
1597
1604
16..
AuIsePcnbr. Soc. k Caftpt.-
Aulae Penbr. Socias & Cuftos:
C»ll. Reginalis Soc.
Col). Corporis Cbrifti Soc.
Coll. Chrifti Scholaris, Coll.
Jefu Commenfalis.
Coll, S. Joannis Soc.
Coll. Reglnalis Soc.
^intoni-
cnAs
\^ ^
Thomas Langton
Richardus Fox
Steph. Gardiner
Joannes Ponnet
Robertus Horne
Joannes Watfon
Guil. Wickham
Guilielmus Day
Jacob. Montague
Lancelot,Andrcws
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th, Dr.
Th. Dr.
H93
1501
1534
1560
1580
«595
«595
16x6
1618
Aulae Penbr. Soc.
Aulae Penbr. Soc. & Caflos.
Aalae Trinitatis Cuftos.
CoU. Reginalis So,
CoIL S. Joannis aluronus.
Coll. Regalis So.
CoII. Regalis So.
Coil. Chiifti Commcnfalis.
Coll. Sidney-SuiTex Cuftos.
AulaEPenbr. So. & Caftos.
J(l.incolni.
fnfis
Thom. Rotheram
Guilielmus Smitl!
JoannesLonglano
Henric.Hoibeach
Joannes Taylor
Thomas Watfon
Nich.BuUenghanv
GuiLWickham
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th.Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th,Dr,
147 1
H95
1521
1547
1552
1557
1559
1584
Coll. RegalisSoc. Aul«Penbr.
Cuftos.
AuIacPenbr. Socius,
Coll S. Joannw Cuftos.
Coll. S. Joannis Cuftos.
CoU. Rcga)is.So.
2KEAET02 C A N T A B R I G I E N S I S. ^jj
In Pro^.
Sedes
Lincolni-
enfis
Guil. ChadertOQ
Guiliem. Barlowe
RichardusNeale
Georg. Montagae
JoanAes Williams
Sariibari-
eniis
Cantuarienfi
Nomina
Gradus
A.Dom
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Thomas Langton
Joaanes Blich
Henricus Deane
Nichol. Shaxton
Jo«SalcoW.Capon
Edmundus Gueft
Joannes Coldwell
MartinuiFotherby
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
ftled. Dr,
Th. Dr.
1608
1613
1617
1485
'493
"539
1^91
161 9
Coll. Chriai So.ColJ. Regina-
lis Cllfl03.
Aulsc Tritticatis So-
ColL S. Joannia alumnusp
Coll. Regioalis So.
Coll. S.joaniiis So. AcadcniiaQ
Procuracor, Magni SigilU
Cuitos,
:£fis
Callcgia*
Aul:c Pcnbr So.
CanGelJahai Caotahr- 1495-
Aulxde Gonevile So* ^ Prxfes.
Coll. Regalb So,
Coll, S. JoEnpis alumnns,
Loll. Trinitatis So-
Wigorni.
enfis
Joannes Alcock
Hueo Latimer
Nichohos Heath
Edwinus Sands
Nich.Bullenghem
Joannes Whitgift
EdmundasFreake
RichardnsFletcher
Gervaf.Babington
LL. Dr.
Th.Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
Th.Dr.
Th. Dr,
Th. Dr.
Th. Dr.
1476
»534
1543
»559
1J70
»577
1584
«593
«597
Orfll. Chrifti So.
Aulse Clarenfis So*
Coll. S. Joannis So. Aulae Ca-
tharinae Cuftos.
Aulae Penbr. Scholarii, Domot
D. Petri So. Aulae Penbr. Bc
[CoU. Trinit. Coftos.
Coll. Corporis Chrifti So.
CoU. Trinitatis So.
RoScnfis
Thom. Rotheram
Joannes Alcock
Thomas Savage
Rich. Fitzjames
Joannes Fifher
Joannes Hilfey
Nicholaus Heath
Henric.HoIbeach
Nicholaos Ridley
Joannes Ponnet
Joannes Scory
Edm.Alleneledas
Edmundus Gueft
Edmundus Freake
Joannes Yone
Guilielm. BarTowe
Richardas Neale
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Bacc
Th. Bacc
Th.Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
1467
147 1
1492
I . .
1504
«536
«539
»544
1547
1550
«551
«559
1559
1571
«577
1605
1608
Coll. Regalis So. Aolae Penbr.
[Cufios*^
Coll.ReginaIisCuftos«
Aolx Clarenfis So.
Aulae Penbr. So. ic Coftos.
Coll. Reginalis So.
Aolae Penbr. alumnos.
Coll. Regalis So.
Aulae Penbr. So. k Caftos.
Aulae Trinitatis So.
ColL S. Joanois alomnos.
*54
RICHARDI PARKERI
In Prov.
Cantuariinfi
\
Diofcefes.
Sedes
Nomina
Gradus
A.Dom
• Collcgia.
Kordovi-
cenfis
GuIielmusReppes
Thomas Thirlby
Joannes Hopton
£3roundu5Freake
£dmund«ScambIer
Guil. Redman
Joannes Jegon
Joannes Overall
Samuel Harfnet
Th. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Bacc.
Th. Bacc.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th.Dr.
1536
1550
'553
1576
1584
'594
1602
1618
1619
Aals de Gonevtle So.
Coll. Trinitati« So.
Coll. ReginaHsPr«fcs, CoUegii
Corporis Chrifti Cuftos.
Coll. Trinttatis So. Aulae Ca-
tharinse Cuftos.
Aul» Pcnbr. So. & Cuftos.
Elienfis
Joannes Alcock...^
Rich. Redman
Jacobus Stanley
Nicholaus Weft
Nich.Hawkins e-
leau9
Thom.Godericke
Thomas Thirlby
Richardtts Cox
Lancelot.Andrews
Nicholaus Fclton
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
Th Dr.
Th.Dr.
Th. Dr.
1486
1501
1506
»S'5
1534
M34
I5S4
«559
1609
1618
Coll. Rcgalis So.
Coll. Rcgalis So.
CoII. Rcgalis So. ^dis Cor^
poris Chrifti Oxpn. So. &
Decanas.
Aul» Pcnbr. So. & Cuftos.
Aulae Pcnbr. So. & Cuftos.
Herefor-
deniis
Carolus Booth
Edwardus Fox
Joanncs Skip
foanncs Scory
Robcrtus Bennet
Th.Dr.
Th. Dr.
Th.Dr.
Th. Bacc.
1516
1535
»539
1559
1602
Aulae Penbr. alumnus.
Coll. Rcgalis So. & PraepoHtas.
Aulae dc Goncvile Cuftos.
Aulae Pcnbr. alumnus.
Coll. Trinitatis So.
Coventri-
cnfis &
Lichf.
Gualterus Blith
Rolancius Leigh
Richard. Sampfon
RaduIphusBaynes
Richardus Neale
Joannes Overall
Thomas Morton
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Tb. Dr.
Tb. Dr.
Th.Dr.
1509
1524
1)4«
1570
1610
1614'
1618
Coll. Rcgalis So.
Coll. S. Joannis alumnus.
Coll. S. Joannis alumnus.
CoU. Trinitatis So. Aulas Ca-
tharinae Cuftos.
Coll. S. Joannis So.
Cicettren-
fis
Edwardus Story
Rich. Fitz*Jan^«s
Rich. Sampfon
Georgiusi Day
Joannes Scory
Joannes Chrifto-
pherfon
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Bkcc.
Th. Dr.
1500
1504
«536
1^43
»551
1557
Aula Penbr. So. Domus S. Mi.
[chaelis Cuftos.
Coll. RegalisSo. & Praepofitus.
Aulae Pcnbr. alumnus.
Cpll. S, Joannis So. CoU. Tri-
nitacisCuftos.
In
SKEAETOS CANTABRIGIENSIS. 4^j
InPrtm.
Cantuarienfi
j
Dtasce/es,
Sedes
Nomina
Gradus
A.Doa>
Collcgia.
Ciceftren-
iis
Rich. Cnutcs
Antb. Watfon
Lancel. Andrews
Th. Dr.
Th. Bacc.
Th. Dr.
Th. Dr.
IJ70
IJ90
i6oj
1609
CoU. S. Joannis So.
Coll. Ghrifti So. ,
Aulae Pcnbr. Sa. & Cullos.
Aulag Penbr. So. & Cufios.
Batho-
Wclicnfis
Richardus Fox
OliVerus Kipg
Joannes CUrke
Guiliel. Knight
Gilbertus Barle/
Joannes SciU
JacobusMontague
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
LL. lyt.
Th. Bacc.
Th.Dr.
Th.Dr.
1491
«49?
1523
'541
'5J9
1592
1608
Aulae Penbr. So. & Cuftos.
Coll. Rcgal: So.
CoU. Chriai $0. CoU. S. Jo*-
annia^c Trinitatis Cuflos.
CoU. Chrifti Commenfalls.
CoU. SJdney-SufTex Cullos.
Exonicn-
iis
Ricbardus Foz
Oliverus King
Rich. Redoian
Hugo Oldham
Milo Coverdale
Guilielmus Alley
(fervar.Babington
Guiliel. Cotton
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Tii. Dr,
1486
1492
'495
1J04
.551
1560
1594
1598
Aulas Penbr. So. & Cuftos,
CoU. Regal: Sa.
Coll. Regalis So.
CoU. TrinitatisSo.
CoU. Rcginalis So.
Mcneven-
fis vcl S.
Davidis
Thbmas Langton
£dm. Vaughan
Robertus Ferrar
Anthonius Rud
Rich. Milburne
LL. Dr.
Th. Bacc.
Th.Dr.
Tb. Dr.
1483
1509
1549
1)94
1615
Aul» Penbr. So. *
CoII. Trinitatis So,
CoU. Reginalis So.
Afaphcn-
£s
Rich. Redman
£dm. Birkhead
Henric. Standilli
RobcrtusWarton
Thomas Davis
Guiliel. Morgan
Th. Dr.
Th. Dr.
Th.iPr.
Th. Bacc.
LL. Dr.
1517
1519
1^36
1601
*
Landa-
veniis
Robertus Holgate
Anth. Kitchin ^
Gervaf.Babington
GuilicL Morgan
Theophilus Field
Th. Dr.
Th. Bacc.
Th. Dr.
Th. Dr.
1537
1545
159:
'595
1619
CoII. TrinitatisSo.'
Coll. Emmanuelis Scholari^
Aulas Penbr, Sa.
Bangoren
Henricus Deane
Joannes Salcot, a-
lias Capon
Joannes Bird
GuilielmusGlynn
Th. Dr.
Th. Dr.
Th, Dr.
Th. Dr.
1496
'534
«539
'S55
CoU. Re^inaUs Cullos.
«5^
hiChardi pareeri
In Prw.
Cantuarienfi
Diacifes»
Sedes
Nomina
Gradas
A.Dom
Collegia.
Bango-
renfis
Nich. RobinfoD
Hugo Billett
Rich. Vaoghan
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
i$66
IJ85
»595
CoU. S. loannis So.
ColK S. Joannis Soc.
Petrobur-
genfis
JoamiesChambers
£dm. Scamblcr
Rich. Howland
Thomas Dovc
Th. Bacc.
Th.Dr.
1541
1560
1584
1600
Domas D. Petri So. Coll. Mag-
dalcnae, & S. JoannisCuftos.
Aul« Penbr. Scholaris, tan-
qoam So.
Gloce-
flreniis
Richard Chcney
Godffcd. Goldf-
borongh
Th. Bacc.
Th. Dr.
«59«
CoU. Trinitatis So,
BriftoUi.
enfis
Richard Cheney
Rich. Fletchcr
Nicholaus Felton
TJi. Bacc.
Th. Dr.
Th.Dr.
;i?i
Coll. Corporis Chrifti So,
Aulae Penbr. So. & Cuftos.
Weftmo-
nafterienf.
Thomas Tbirft)/
LL. Dr.
1540
Oxonien-
fit
Joannes Bruges
Th. Dr.
1603
Aul* Penbr. So.
SKEAETOS CANTABRIGIENSIS. 257
In Pro^,
Sedes
Eboracen
iis
Eiioructnjin
NomUia
Tho. Rotheraro
Thomas Savage
Edwardos Lee
Robertus Holgate
Nicholaus Heath
Guiliel. Mayeledt
Edm. Grindal
Edwinus Saods
Matthsus Huttoo
Gradut
A.Doro
LL. Dr,
LL. Dr.
Tb. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dt,
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
1480
1500
1544
1553
1570
1576
1594
Dicece/es.
Coliegia
Coll. Regalis So. Aulx Penbr.
Caftos.
Aulx Clarenfis So.
Aulac Penbr. So. k Cuftos.
CoU. S. Joannis So. Aulae Ca-
tharinaB Cuftos.
Coll. Trin. So. Aulae Penbr.
Cuflos. '
Dunel-
menfis
Richardus Fox
Thomas Rowthal
Cuthb. Tunftal
!ac. Pilkington
MatthaeusHutton
Richardus Neale
Carleo*
lenfis
Edwardus Stor/
Roger. Leybnrne
Joannes Carleol.
Robertus Aldrich
Joannes May
Henr. Robinfon
. . Snoden
Ceftrenfis
Mannen*
fts five So'
dorenfis.
Gualterus Blith
Robertus Leigh
Joannes Bird
Georgius Grey
Cuthbertus Scott
Guil. Chaderton
Hugo Billett
Rich. Vaughan
Georgius Floyd
Thomas Morton
Joan. Bridgman
Joannes Bale
Gcorgius Floyd
LL. Dr.
LL. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
LL. Dr.
LL, Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
Th. Dr.
1494
1503
1529
1560
1589
1617
Aulae Penbr. So. U Cuftos.
Coll. S. Joannis Cuftos.
CoII. Trinitatis So. Aulse
Penbr. Cuftos.
ColL S. Joannis alumnus.
^A77
1^03
1506
1534
1577
1598
Aulae Penbr, So. Domos S«
Michaelis Cuftos.
Aulae Penbr. So. & Cuftos.
CoIL Reginalis So.
Aulae Catharinse Cuftos.
Coll. Chrifti So.
1501
1541
«579
»595
1597
1604
.6,5
161J9
ToM. V.
Col). Regalis So.
2o\\, S. Joannis Cufto3.
Coll. Chrifti Cuftos.
CoII. Chrifti So. CoU. Regi-
nalis Cuftos. .
CoII. S. Joannis So.
^oll. S. Joannis So.
Coll. Jefu aiumnus» CoII.
Magdalenae So.
CoU. S. Joannis So.
Domus S. Petri alumnus, CoII.
Magdalenae So.
Th, Dr.
F I N I S.
Coll, Jefu alumnus.
Coll. Jefu alumnus.CoII. Mag-
dalenx So.
Kk
V I T A
GUILIELMI CHAPPEL
E P I S C O P I
Corcagienjis & Rojfenjis^
A feipfo confcripta.
E Bibliotheca Viri Praenobilis D. Philippi
Sydenhami de Brimpton d'evercy
in agro Somersetensi Baronettti edidit
Tho. Hearnius, A. M. Oxonienfis.
yac: Waraus de Prajullb: Hibernia^ pag.m^.
« Guilielmus"Chappel, S.TheologixBaccaliureus,
in CoUegio Chrifti Cantabrigiae educatus, Decanus
Caffelienfis, & Praepofltus Collegii S, Trinitatis
juxtaDublin. confecratus eft epifcopus Corca&;ienfis
& Roffenfis, Dublinii, in ecclefia S. Patricitj ii.
Oftobris 1638. Annodeinde 1641, orta rebellione,
procellas temporis metuens, in Angliam fe contuHt,
ac Derbise mortem obiit, anno* 1649," unde corpus
Bilfthorpam deportatum in pago Nottinghamienfi,
ibidemfepulturae traditum eft." Opes (fuars morieas
reliquit in pios ufus erogandas mandavit.
a Itaiegrmi. c pag« 115. non SicharduSt ut maie in cxcufis. h Ita ca-
lamo fuo in Cod. noftro Bodleiano corrcxit cl. Fulmannus e CoiL Corporis
Chrifti OiEonii. Antea x^^^S.
.VI TA
/
26l
VITA
GUILIELMI CHAPPEL
E P I S C O P I
Cor^agienfis & Roffenjis.
Julii 30*. 16^2,
PO S T mille quingentos & ofties decem
Annos, fecundus orbi me dedit, luci dies
Decimus Decembris, quintus hinc fonti Sacro,
filc mergor ut noftro parocho mos erat,
Hinc & renafcor. O Jefu tibi graiis !
Annos duos natum adoriuntur puftulas,
PenifEmeque exftinxerant. Non fic tamen
Vifum eft Deo, ^ quo vitam habeo nova hac vice : /
Exfpefto tertia coronam gioriae.
Ut revalui, patris domum bono meo
M^gno reiiqui, acceptus Avigc & Avunculo.
Septennis operam llteris coepi dare.
Septendecim annos natus eo Cantabriglam,
Pembrokiam parens, avunculns donaum
Chrifti eiigit, Chriftoque duce figo hlc pedem,
Chriftus tuetur, & Scholarem me facit.
Binos gradus fufcipio. Verum quid agerem
Incertus haefi : monet abire tenuitas
Farentum ; at idem Chnftus hic Spem mihi facit
Sodalitii, & anno fequenti perficit.
Mihi faufta Julii dies penultima
Aperuit anguftiyn hunc locum pauperculo ;
Non clave munerum aut Potentum litteris,
Sed (gratiae Chrifto) Statutorum via.
^tatis annus htc erat vigeffimu^
£t quintus, annufque Domini Jefu mei
Poft mille fextiefque centum feptimus.
Ex illo, iis quae ad utramque vitam funt opus
CircumfluOy qua oilicia; qua beueficia.
Siipreme
262 VlTA GUIL. CHAPPEL
Supreme judex, corda renefquc intuens,
Peftora nofti folus, eaque fingula
Quidve boni omifi, quidve patravi mali ;
Nedum quid egi bene latet oculum tuum.
Ignofce fervo, ignofcp inutiliffimo !
Lava, Lavare multiplica animam meam
Unigeniti fanguine, Mifrecordiffimc !
Quin & bene quid egi Tuam per gratiam,
Quod heu ! panim eft, id ut aeftimes in Filio
Humillime peto, meque totum ut operias
In ipfo, in ipfo folo, in ipfo perpetim !
Linguas malevolorum, hasrefin crepantium,
Et nefcio quid monftri ali in finu meo,
Nofti, Domine, quam non meruerim. Haud imputcs
Ipfis calumniam fuam aut infcitiam !
Jam quindecim annos corpus sgnim vix traho,
Eftque Jubilaeus bic annus statis meae.
Clange, Domine, tuba, eripe famulum ab animae hoftibus,
Mundo, Diabolo, carnCy necnon corporis !
Aut, fi tibi vifum, bcnignus accipe
Animam meam ; melior enim haud fum patribus.
Utcunque (quod toties precatus fum die
Et nofte, quod & ufque precor) haud* unquam finas,
Ut five vivam, five moriar, fcandaio
Sim veritati, coelitus mihi datae !
Ecclefiam ferva Catholicam, hanc Angllcam,
Fatumque, Papatumque, Schifmaque remove !
Amen. Jube hxc ut fint, eruntque. Amen ! Amen l
inz. 1(33. Anno fecundo Braius ad me literas
Dat nomine Domini fui, qui Epifcopus
Londinenfis tunoerat. Caflellias
OfFert Decanatum : regero mihi celebrerti
Minime placere locum, minime & Hiberniam :
• Me matris amplexus fenis & Avunculi,
Nataleque folum jam petere filicernium,
Privata ubi in paroecia, fecefliii
Litem pio, pacique mihi chariffimis.
Ille inftat, urgetque fore Dominus ut fuus
Nec mihi faveret, nec meis in pofterum. Hoc,
Hoc vincor. chara mihi pignora i Quid ? Eg0|i*
Illis ut obfim, queis ne homo vix proderit l
Quod reftat aetatis futurae breviculae
Illis negabo ? Vicerint ! Accipio. Eo.
Augufti initio Hiberniam peto ; Literas
Naftus, Cafl^elliam, Inauguror. Quid egerim
Paffiifve
EPISC. CORC. & ROSS. 263
Paflufve fuerim illic, Deus novit, egoque
Senfi, & loquetur, me tacente, Ecclefia.
Poft quatuor menfes recipio literas
CoUegii Dublinienfis, quaeftatum
Narrant dolendum, meque propofitum fore
Id ut ref jrmem. Deprecor acerbiflime,
Ut qui probe norim, quam ineptus Curiae
Eflem ; idque viribus quam impar onus meis,
Quantoque praejudicio onuftus tunc eram.
Quanta undique odia in me excitavero mlfer,
Iliic pedem fi pofuero ? O zelus ! furor !
O ignis infernalis ! O Collegium !
Neque vulnera tua pati pote, neque remedia,
Maio fequente revertor ad charam Angliam,
Vifurus an poffem efFugere CoUegium.
Virtute Regis optimi, & merito fuo
In fede prima" reperio patronum meum,
Reperio Cancellarium Collegii.
Fruftra laboro. Praepofitus ut fim jubet.
Eo Cantabrigiam Socius, & poft Comitia
Rus, matrem ubi ultimus video. Cujus domo
Die eadem & hora, quibus ante accepcram,
Poft ter novem annos, tunc fodalitium exuo,
Dulciflimum terreftrium beneficium.
Exinde triftis aequor itero Hibernicum,
Auguftl iniiio deferor Dublinium.
Praspofitus eligor : nec admlttor tamen
Ad regimen. Ita quidam vpluit. Injuriam
Ignofcat ipfi hanc Deus, & innumerabiles !
Nono fequentis Februarii die
(Tandem expiato crimine haud vifendi eum
Quum rus abiret) recipior. Recolligo
Me : tum minime omiffo efle oportebat animo,
Deum precor, ut & agere fortia & pati
PoflSm per ejus gratiam. Optimus annuit.
Exinde me CoIIegio totus dico
In ordinem ut redigam, Redigo per gratiam
Dci mei, cui laus & honor in feculum !
Quid non patior, hoc dum ago ? Ruunt, fadlo agminc,
In me profana turba, Roma, Gevennaque.
Experior hic illud Redemptoris; ** odio
*^ Habebimini ab omnibus, & adducemini
** Ad praefides," Sed 8c hpc (tibi, Domine, gratiae !)
** Dabo quid loquamini.'* Dedit cert^ Dcus,
Opufque promovit reformandi pius.
Subinde
a64 VITA GUIL. CHAPPEL
1638. Subinde climaftera nova vitsE mesB
Famofa morte Heroum, ut heroica cluet,
Inciplt, & excutit reiiquias dentium
Ante purrium^ monetque mortis fim memor»
Iftius anni fub fine tamen eligor
Epifcopus Corcagii & Roff-cervicap,
Et confecror Novembris undccimo die.
Hoc Cantuarienfis, hoc Wentworthius
Heros voluit ; hoc (tunc meus) Radcliffius.
Utrumque fruftra faepe facpeque deprecor.
Hinc utique decollavit omnis fpes mea
Defideratae folitudinis diu. '
Neque fic tamen abire licuit. Quin Rex jubet
Collegio ut praEfim. Obfequor. Et hJc hasreo
Diftra^lus inter loca remota & litibus
Referta, quas, corpus ut itinera, odit anima.
Sollicito Cantuarienfem literis,
Sed fruftra, ut his eripiar ex angudiis.
Quumque mihi jam haud exuere liceat Epifcopum,
Peto Epifcopatum tenuiorem in Anglia,
Chara Anglia, cui fub Deo n>e debeo.
Quid refieret animi pendeo plenus metu.
Heroicum tranfcendo climaftera inops,
Pufillanimus, heroicum fatum haud timens ;
Corpus licet norim effe debiliifimum,
Mirumque quod duraverit ad ufque hunc diemt
Quoties remetior animo hoc fepteonium,
Corripior admiratione & canttto :
" Mirabilia funt opera Tua, Domine Dcus !
** Panduntur utique in me inferorum januae^
" Operta fervet, aperta furit hoftilitas.
" Amicitia vera nequit obtinerier,
** Aut falfa cum potentibus vitarier."
Revolvo decimum tertium Siracidae,
Hinc magna nomina fugio. Verum urgcor,
Et vincor, hsBc difta a; km ro ttq^m cogitans
Tenere, meque repperiffe quem cximam.
Failor mifer, plufque valuit adulatio
Unius, obfequio meo fidiflimo,
Parique Tutoris merentis optime,
Habitique peffime. Illud Poetas fuggerit mens : " Heu fuge
*' Teirafque crudeles, avaraque litora !'*
At enim lupum auribus teneo. Nifi ad Deum
Ubique praefentem fuga eft fruftranea.
Soli huic itaque committo vitam, rem, decus,
Hunc j >dicem, hunc appello litium arbitrum
2 CaflTaeque
EPI9C. CQRO. Sc^KOBB. atfj
Cauflfxque vindicem, & kiQoceat}^ flO/eee^
Sane utque vadam, vado plaoe, artem Aulicam
Aliis relinqueus, femper exqfam mihi,
Praemlfra quum puto, quamque Dihili ilem homulus^
Quantifque preffus mentis, animi, & corporis
Infirmitacibus ; Quid eft homo ? Quis ego
Inter homines ? (inquam) ut labores tot adeam,
Tantoque cum fucceflu ? Equidem homo cft Taaita%
Vaniifimaque ego vanitas : Tibi, Domine,
Sit laus, honor, gloria, poteftas, dominiam,
Jn fecula ! Mihi mea remitte deb^ta !
Neque, Laude reverendiffifue, meritiffima &
Laude fpoliandus, fub Deo, & prppter Deum :
Neque vos mihi fideliffimi & chariffimt
Braie & Bakere fcipio Seneftae mese !
A patre mifricordiarum in Filio
Per Spiritum vobis rependitor bona
Menfura, Coagitata fuper, & effluens !
Jamque intro perjodum ultimam vitae meae,
Completur annus ; alterum ut fperem haud finit
Corpu^. Dens vero tot annos addidit
Praeter fpem, ut haud liceat penitus efle fine fpe.
Utcunque fiet id, quaeve me cunque maneaQt»
Ad huc moleftiae, labores, miferiae ;
Ipfe Tibi ine, Domine Deus, meaque omma . **
Quae fum, habeo, poffum, Tibi dedi» do» dabo# Tua
Sunt, Tua & erunt. Dignare modo difponcre
Pro mifricordia tua, qus maxima
Ad gloriam ejufdera, falutemque miferi,
Ut five vivam five moriar fim tuus,
In paceque fineque fcandalo claudam ultiiDom
Diem ; fepulturaque honefta hgud caream ! Amea I
CoIIegium ^uo Julii vi^effimo. 1640.
Domum peto. Valetudinarius hyemem
Ago. Parliamcnto fidem facio ad itcr
Me efie inhabijem. Primatis in me odium interim &
Midenfis haud languet. (Subige, Deus, animos i)
Collegii male adminiftrati arguor.
(Quod ipfi adcgerant miferrimum in ftatum
Ego reparaverara.) Bicius urget Domum. .
Sub Seffionis finem, ad arraa ferviens
Mirtitur, adcftque Martii nono die.
In mille libris obligamur ego & meus
Decanus & Praecencor, ad corpus meum
Dedendum ad arma fervienti Maji
Sequentis uadeciffio. Advolo Dublinium ;
Tqm. V. Ll Mo
a6fl VITA GUlL. CHAPPfiL
Me dedo fupplicoque Domuiy ut liberer ;
Obtineo degimo quarto : at ita ut ipfe tenear
Attendcre, & parere cenfurae Domus,
Atque obliger ad haec vicies mille in mbb,
Mecumque Trinitatis & Clonfortii
Decanus : ab illo excipior hofpitio, ibique
Moror. Tribufquc feptimanis tranCtis,
Famofa tandem prodit accufatio
Quatuordecim articulis referta; fcilicet
Ut Cantuarienfis eflTem Hibernicus.
At fumma recidit in duos ; perjurium
Et malitiam in Hib^nicos ; Hibernicos !
Authoritas primatis, errare haud potis,
Diftavit illum, aftutiaque Midcnfis huoc,
Ut mihi inimicos redderet Pontificios.
Lcgit aggravatque Prolocutor acriter
Euftatius, adque vota Sacram urget Domum*
Pauci reclamant. Urget iterum, ifti filent.
Regni gravamen voveor i. reliquis. Manu
Euftatius addit (obloquente nemine,
Me fic voveri) ut fcilicet me praegravct
Judicibus, atitequam habeo cui refpondeam.
Afcendit accufatio Baronum ad Domum,
Defenfioni tempus aJGTignatur, at
Breve, quod tamen Midenfis haud probat quia
Tempus : forc eienim futiie rcfponfum, idque fc
Scire, omniaque vera efle, quae allegata funt.
Refponfum adorno, trado Domui, traditur
Plebi ; legi nolunt ; nimis longum fore.
Committitur ; Replicam datura eft Scflio
Futura proximo Novembre. Peto Domum
Sub fine Julii. Repeto Dublinium
Oftobre, menfe quo palam fit iropja &
Stupenda Conjuratio. Macguirius
Prehenditur. Nihilominqs Rebellio
Erumpit, horrendifque graffatur modis.
Baronum & equitum pauci adeffe fuftinent,
Janique menfem Sefiioni deftinant :
Reliqui aut agere amant, aut pati indlgna mctuunt,
Periculum urbi inftat : fuga fibi confulunt
Plures. Decanus hofpes & amicus fugam
Parat; Licentiam petimus ; ille obtinet,
Rejidor ego. Parfonfus alter Judicum
Generque Daryfus, tuti in Arce mavelint
Perire me, quam confulere vitse. Attaroen
Petitio mea aequiiTima fuit, [" ut quum iter
" Terreftre
EPISC. CORC. & ROSS. 267
** Terreftre latronum obfitum eflet millibu^
** Nec navis ad Mocnoniani qua reveherer,
*' Licerct appellere aliquem portum Anglias,
** Meque inde conferre ad Dioecefin meam,
** Non defuturum Seffioni proximae ;"]
Sed rejicior, Haereo diu in Dublinio.
Clauduntur ambo, in arce Juftitiarii
Status. l^Sacri /ciL Scacchariiy Regniquc Conjtliarii,^
Ad huc morati, jam fugam arripiunt citi.
Prxmiierantquc familiam & ciftas fuas
Parfonus & Daryfus. Famefque & barbarus
Hoftis propinquat. Tunc ratis domino ofFero
Largam pecuniam, ut liceat attingere
Corcagium aut Kinfaliam. Surdo cano.
Vigefimo fexto Decembris, tertia id^i,
Poft prandium hora, aduncas folvimus anchoras^
Circaque idera tempus diei proxinaaB
Milfordiae portum ingredimur hilari animcu
Pericla itineris iftius quis exprimat ?
Ter gurges immanis apcruit os horridum,
Tantumque non abforbuit nos, & ratem.
Toties Jehova, totius mundi Arbiter,
Suppofuit ingentem manum omnipotentia
Corufcam, & increpuit frementem gurgitem.
Sic e tenebris lux mihi oritur, & lupis
Hibernicis eripior, & fundo maris.
Tibi femplternae gratiae, 6 aBterne Rex,
Paterquc mifricordiarum, a Spiritu
Sanftiffimo, per unigenitum filium !
Milfordia Pembrokiam eo, ibique maneo
Primo & fecundo Januarii die.
Deinde peto Tenbiam oppidorum peflhnum.
Detineor inclementia aeris hic diu,
Tandem a malevola detegor Stonefia \ -
Accerfor a Majore, trador carceri
Vigefimo quinto die fub vefpere,
Quoniam Roberti me vocari voluerim,
(Qupd nomen exftitit patris chariffimi)
Hibernicaque licentia deftituerer.
Poft feptimanas feptem adfit a Comitiis *
Burgefius Pembrokise dominus Hugo
Owens Baronettusv jubet is ut liberer.
In mille libris obligor nihil mali
Hinc exftiturum Tenbia Majorculo ;
Decimoque fexto Martii liberor. Itcr
Maturo manc proximo BriftoUiam
L 1 'i, Vcrfus
%69 VITA 6UIL. CHAPPELL, I^c.
Verfus. Rellftus interitn CorcagJi
Frithus raterti paraverat, fequc meaquc
Omnia mari credit, etiam leftiffimos
Libros, Minheddx ah ! portu equa falfa obrutos^
Neque redimendos falfiore lacryma.
• Quod potuit egit, mihique mctuens Tencbiam
Petit, abcunti haud obYius, reditu occupat.
Brifiollias jam proximis fama advolat,
Me ad Comitia accerfendum. Utut tnendax eraf,
Haud cenfui fpernendam. Iter convertimus,
Natalc qua refta patet ad folum via.
Vires 5> annos addidit Deus optimus,
Fortique deduxit manu quo volumus.
Tibi Gratiae, O Deus pater amantiHimus !
Tu redde centuplum Baronetto ioclyto
Et Archidiacono Roberto Ruddio.
Quin & relifta Ceftriae ciftellula
Charis referta pignoribus, inciderat heu !
Mooachi rapacis in manus, tamen integram.hadlf
Idem Deus mihi rettitiiit, ufus opera
Frithi & Mainwaringi amici fedula.
t I I/ l S.
LUDOVICI SAVOTI,
GALLIARUM
REGIS MEDICI,
De raris 6c communibus Imperatorum
Romanorum nummis judicium,
Interprete &; Abbreviatore
PATRICIO JUNIO.
£ Colledaneis S m i t h i a n i s
Penes Editorem.
Accedunt ex iifdem CoIIe£taneIs EpiAoIx ali-
quot dodiflimi Langbainii, una cum Ex-
■ cerpti« pauculis ^ Cod: antiquo Bodleiano.
E CoUeftaneis MSS. quae mihi moriens lcgavit
Vir eruditiflimus ThomasSmithus, S.T.P.^
Amicus integerrimus. Vol. IX. p. 43.
Dr. Langbaineto Mr. Selden.
S IR,
IGive yow many thariks for imparting fo much (as I cam»
eftly defired to know) of that Scotch Copy of Chaucer,
and am glad to hear that Georgius Syncellus is at laft ar-
riv'd. The reafon, why I inferted in my lafttJ^at paflagc
concerning the judgenaeH* of Cambfidge in thecafe of Fryer
Rufrel, was not any concurrence or approbation of myown,
as to tiie jus cj;vinum : but in regard yow had in yowr Hi-
ftory of tythes printed the like letter^ of this UniverCty, I
conceiv'd, yow might not be unwilling to know, (as matter
of faft) what Cambridge had done at the fanxe time, and up-
on the fame occifion. I-might add updii the fame accoiinr,
what I have mett wlth in our old Regifters, that \xfhen that
controverfie was fo carried, the Univerfity requir'd by a fpg.
cial ftatute of Proceedcrs here an abjuration of the opin^oQ
of RufiTel ; which ftatute and oath was af terwards in Edw. 6th*s.
time exprefsly abrogated.
lam very forry tp h^ar of the death*'of Mj. Patrick Youqg,
in whom I have not ontly loft a friend, whom I highly va»'
lued, but the publick more. It is not unknown to yowrfelf,
ihat he had for many y^rs beer a gather^r (efpegially ouc
of Greek MSS.) and had tranfcrib'd m^any things not fitt to
be loft. He had altnoft promifed me to fettle himfdf here at
bxford, and to fet about the printing of the reft, after he
b^d finifn^d his LXX. and it grieves me to thinke^
— tot congcjlos no^efque diefque labores
Hauferit iina dies. ' • * : '
He has told me fome thnes, that his Varjous LeQiqqs^ and
Notes upon the LXX. would rife to as great a bulk, as the
Text it felf. I befeech yow, Sir, by the love of Learning to
be a means, that they may not all dye with him.
I fend now the produft of two wecks, the ftiects K and I4
of Eutychius, with my fervicc.
YowT moft humble fervant
Ger. Langbaiof^
Queen's-Coll. Oxon»
\\. Oft. 1653,
^n
LUDOVICI SAVOTI
De raris & communibus Impp: Romanorum
Nummis judicium.
JUlii CiESARis. Nummi aurei funt rari, & aswi
minores': mediocres, qui ab averfa caput habent Au-
gufti, grandioribus funt rariores.
AuGusTi. Grandiores aerei funt rari; mediocres
communcs; minores autem, exceptis iis, qui ab averfci
parte templum habent cum infcrip. ROMA ET AVGVSTO,
vel aquilam, funt rari. Nummi etiam Triumvirorum Monc-
t^iorum quorundam serei funt rari, fciL
t P- QYINCTILI. SEX. F. VARVS.
t C. SENTIVS C. F. SATVRNINVS.
t M. FVRIVS P. F. CAMILLVS.
T. STATILIVS T. F. TAVRVS.
t C. CALVISIVS C. F. SABINVS.
L. DOMITIVS AHENOBARBVS-
t P. CORNELIVS P. F. SCIPIO.
t P. LENTVLVS CN. F. SCIPIO,
t M. SANQVINIVS Q^ F.
t M. LICINIVS CRASSVS.
t C. CANINIVS REBILVS.
t SEX. iELIVS CATVS.
t P. CORNELIVS DOLABELLA.
t C. SILIVS P. F.
t M. SANGVINIVS Q^ F.
t P. VINICIVS. M. F.
L. MVNATIVS L. F. PLANCVS.
t M. SERVILIVS GEMINVS.
T. STATILIVS TAVRVS.
^ * S. APPVLEIVS S. F.
♦ VOLVSVS VALER. MESSALA.
L. CORNELIVS SVLLA.'
Ex his, qui ftella notantur, funt omnium rarifllm:, & qui
cruce^ reliquis funt rariores.
LiYia^
^j2 Ludovici Savoti de raris 6 cmnmunibus
LiviJB, sEu JuLiiS, coNjuGis AuGusTi. Nommi cx
quavis matcrU font rari; axgentcus amem, qui ab tma partc
infcrip: habet, LIVIA AVGVSTA, & ab altera, DIANA
LVCIFERA, rariffimus eft.
TiBERii. Grandiores, quicapntTiberiiiofcuIptumhabent,
funt admodum rari.
Drusi Cjesaris, Tiberii ex Agripfina f. Grandiorcs
srei commuoes funt, mediocres non repcriuntur, argentei
aureis funt rariorcs.
Drusi Germanici, fratris Tiberii Imp. Nummi
aurei & argentei, praecipue aurei, funt rari ; aerei medioacs
communes funt; grandiorcs non reperiuntur, contraquam
io fupcriore Drufo*
ANTONiiE, Drusi Germanici uxoris. Aurei & ar-
gentei nummi rari funt, aerei autem communes.
Germanici, Drusi Germanici f. Aurci & argentel
rari admodum funt ; aerei mediocres commuoes funt; graa-
diores pauci vel nuUi reperiuatur.
AGRippiNJByCONjuGisGERMANici.Aurei&argcnt^ifaot
rari, xrei autem mediocres & minores adn^odum rari fuat.
Caii CALiGULiB. Aurei & argentei funt rari, & minores
cx aere. Inter argenteos, qui ia corona dvica infcripdonem
hanc habet, S. P. (^R. PP. OB. CS. rarus eftj qui vero in-
fcribitur, DIWS AVQ. PATER PATRI:^. rariffimus eft.
TiberiiClaudii. Nummi hujus omnesexquavismateria
commuQcs funt, praeterquam minores aerci.
AGRippiNiB, Claudii coNjuGis. Nummi hujus AgTip-
pinae aeque rari funt ac fuperioris.
BRITANNICI,CLAUPIIEXVALERIAMESSAl.INA,qUAM
TERTio Loco DUxERAT uxoKEM, FJLii. Nummi omncs
formse & materias cujufcunque rariffimi funt.
Neronis. Nummi cujufvis formas & materia^ communes
funt; qui autem infcriptionem hanc habet, SACERDOS
COOP, IN. OMN. CONL. SUPRA NVM, EX SC. ex
auro vel argento, rarus admodum eft.
OCTAVIJE ET PoPP^iB, UXORUM NERONIS. Nummi
utriufque rariffimi funt; pauci praeter Grsecos reperiuncur, &
quidem serei mediocris formae.
Clodii Macri. Nummi cujufvis ofiaterix & maguitudinis
rariffimi funt.
Galb^. Nummi aurei rari funt, reliqui communes.
Othonis. Nammi aurei rari, ^rgentei pauci, & aerei om-
nium aliorum Imperatorum rariifimi funt.
VjtTELHi. Nummi argentei funt rari, aurei rariores,
araiiJ vero rariffimu
Vespasi ani. Nummi cujufvis matcirlde & fofimae jGommunes
% fuat.
. /w//, Romanorum nuinrms judictum, Jj^
f^nt Argcntws cum iftfctip. IMP/CiESARVESPASIA-
NVS, & ab altera parte, PAaS ^EVENTVM. & «reug
cnui infaipr^ iMP...CiES..VESPASiA'N. A\G. CX)S. Iir.
& ab altQM patte. TVTELLA AVQ, SC. utcrqiic raniseft.'
DoMiTiLLJB, uxoRis ET ^JLIJE Ve«pasian|. Nuinmi
cujufvis mt teri^s.fuQtrari. S^ argentei reliqdis rariores. '
TiTi. Nqmmi exquavismateria communesfunt. Ran ta«
toenfutit, qui hasinfciiptiones>hdD6it: BONV$ EVENTVS
AVGVSTI.--SEGVRiTAS PRQVINCIAIlVM,-«*-SECV*
RITAS GRBIS TERRARVM;
jOLi^, P1LI4 TiTi. Numimi cx qimvis matertafunt rar!|
argentei vero aereis, & aurei «i^ent^ raiiores foat ^ ^rei
autem non niii modiocres rcpeFiautur.
DoMiTi4N$. Nommi ex qtiavis.materia fuat-CjQniimDnes,
rari tan>cn jfiint cum W« infcripjtUmibi»,' lOVI DOMITORl
ORBIS TJSRRARVM CENS.. PPP. .&, lOVI IVVENt
TRIVMPHATORL T/ ^ '- ^ .
DoMi T7 A, uxORis DoKiTl4^>* Nvuntnkt qUaVismaleriil
tari ; ex auro' taraen rarlores fuht, quiin ex argenlo & aerc. .
N^Rv^. Kifftnn)! cnjufvLSflbaterix-funt communes; 'rarl^
ores tamen funt aurei, quam reliqui : & qui in corona lauresi
infcripti&nes babfmt, funt mri» vel infcripdonetn ' kauc»
DIVVS AVGVSTV5 PATER,
Trajani. Nuxfimi cujufvii materidc Sc magoi&irdinis fuAt
commtines; •
Plotikjj. unoitilTRAjA^ij. Numnu cujufwds m^teria
rari funt : abrei non nifi graddlores reperiunturi
MarciAna» sdRo^isTitAjANi. •Kumnucujafvis.m^teri»
& magnitudinis admodum rarifurtt...
Matxdije> MARcrXNJEPiLi^. Kummi otnnca eximia^
raritatis.
HADRtANi. Nummi cujufvis materiae communes funt ; rari
atftcmfurit cum fais infcrlptiofiibns, .RELIQVA: VETERA
HS. NOVIES . MILL. ABOLITA- SC.-^MEMOR£A AV-
GVST. PERPETVA.-r-SAECVLVM AVREVM. &,
ANNO & cct, NATALI VRBIS CIRCVM CONDIDIT.
Sabim£, pxorjs Hadrlani. Nuiqaii pujufvis materi^
communes funt.
A>«TIirOI, EXIltlJS PtnLCHRITUDIKlS SUEUI A^
HACfRiAKO..ifii ^ELiciis HABiTi. Numml cujufvis ma-
teriae & magnitudinis rari funt ; aorei & argentei wi vel
fmlli rc^crioiitiir, &'Graeca3 infcfi^tiones omoes habent.
L. ^Lii. .Nuilnnu aurei rari funt, & aenei majores.
L^CiLL-ffi, uxoris L. ^Lii, Nunami nuUi reperiuntiirw
ANTo.Ni!^TPJi« Nuinmi cujufvis materiap communes funt
.TpmI V, M m r^riprcs
274 Ludovhi Savoti ck rdris if cmmunUfUS
rartorcs tameti funt, qni has infcriptioncs habent : AMPLIA-
TORI CIVIVM.— GENK) SENATVS SC— ROMVLO
AVGVSTO &, FORTVNA OBSEQVENS.
Fadstin^, uxoris Antokini Pn. Nommi cttjufvis
materiae commiines fuot; qui tamen capite velato font,
reiiqois rai iores funt.
Antomini Philosophi. Nommi cojofvis materiaB com*
miuies funt.
Faustin^, uxoris Awtonini Philosophi. Nummi-
cujufns materias communes ftlnt ; qui tamen inicripttonem
hanchaixot, MATRI CASTRORVM, /ariores funr.
AviduCassii NummicujwfTismateriasadmodQmrarifont.
L. Vbri. Nommi cojufvis materise commuaes funt.
LuciLLiB, uxoRisL.VsRi. Nommi commu&es iunt'
* CoMMODi. Nummi aurei rari funt, argentei & aerei com-
mones funt, praetor eot» qul has tnfcriptiones habeat, FOR-*
TVNiE MANENTL— OPTIME MAXFME C. V. PP,
— PATER SENATVS. lOVI EX SVFERIS. GENIO
AVG. FELICL—IOVI OPTIMO MAXIMO SPONSORI
REL. AVG,— lOVI DEFENS. SALVTIS AVG.— HERC.
COMMODIANO.— iEL. AVRE. COMM. AVG. P. FEL.
&, L O. M. SPONSOR SEC. AVG.
CAispiNiB, uxoRisCoMMODt. Nommi argentei & amei
communes funt ; aurei autem rari, praecipue qui hanc ia-
fcriptioncm habeot, DEI GENITALIBVS.
H£Lvii'Pertinacis. Nommi aorei &argentei rarifunt ;
fttd autem cojufTis magoitodinis rariffimi, prsecipoe com hac
iafcriptione, DiS. CVSTODIB.
DlDii JuLiANi. Nummi aorei, argentei, & aerei mediocrcs
& miaores rari admodom funt.
Manlia ScANTiLLJB, uxoRis DiDii. Nummi cujufvis
materix admodum mri funt, praecipue «rei mediocris mag^
jiitudinis.
DiDijE Clarjr, vilijb Didii. Nummi cujufvis materia^i^
prsBcipue serei mediocris magnitudinis, rsu-i fuot admodom* ^
PESC£NKii NlGRi. Nummi cojufvis materiae, S\ excipias
Othonis, Omnium Imperatorom funt rariifimi ; ut plurimum
serei, qoi reperiuntur, Graecam ioferiptioacm babent, & ar*
gentei Latinam,
Albini. Nummi aurd admodum rari foot; argentervero
& oerei non adeo rari^; & aerd mediocres grattdioribos longe
rariorcs fant
Sept. Sevcrt. Ntmimi aorci rari funt ; argentei vero A:
aerei communes, prxtor cos, qoi infcriptibnes bas habent,
I. VICTO. LMP.— DIVI M. PII F.— FIDEI EXERCITVS
GALL. LVG. ^INDVLGENTIA IN ITALIAM. &,
lOVI IMPERATORI. 3 }Vh%k
hn^. Romanotum nummU Judicium» ^ 175
JvLiM DoMNJE, uxoRis SspTiMii SsYi^iir. Nnmmi
CQJnfvis ma^erise commanes funt, prstereos, qui infcriptHmes
has habcnt, MATRI CASTRORVM.— MATEBL. &, DIVA
IVLIA AVQVSTA.
Antonini CaracallJK. Nummi cujufvis materiae com-
munesfuQt; rariores tameo aora, quamreiiqtti, & qui in-
fcripcioaes has liabeot, DESTINATO IMPE&ATQRe. &,
S.«CULARIA SACRA.
Plavtilla, Caracall^ trxoRxs. Nummi argentei
communes funt ; aurei vero & «rei rari, qai non nifi medi-
ocri& magnitudiois reperiantor.
Get^. Nummi argentei CQmmuoes fuat^ aureiTerojt
xrei rariores.
Macrini. Nummi argentd communes fuot ; aurei vero
8c aerei rari, ^ grandiores a*rei mediocribus, prsecipua: ii., qui
barbam habent prolixam, rariores funt. ^
NoNijE Cblsjb, u:i^oRi$ Macbini. Nummi npUi repe-
riuntur. '
DiADUltf ENiANi. Numml cnjufvis matcriae funt rari ; aurei
tamen argenteis &, ^reis, & a^tci .argentQis funt rariores, &
inter sereos grandiores & minores mediocribus rariores funt.
Elaoabal J« Nummi cujufvis materias conmiunesfunt ; qui
tamen infcriptiones has habcnt. SACERDOS DEI SOLIS
ELAGAB. &, SOLI ELAGAB. rari funt, & praecipueaerei..
JuLiA Pauljb, uxoris Elagabali. Nummiaurei&
aerei rari fuut..
JULIJEAQiJILI^SEVERJE,SECUN£>J{UXORIsELAGABALL
Nummi cujufvis materiae rari funt ; argentei aureis & xreis
communiores funt, aurei vero rarifljmi. *
ANNIi£ FAUSTINiE, TERTI-S UXORIS ElAGABALI.
Nummi cujufvis materise & magnitudinis rari/rimi funt.
JULIi^ MOEjSI^, SORORIS JULIA DoMNA, & AVIA
Elagabali, Nummi aurd funt rari ; argentei vero & srei
commones*
JVhlM SOJBMIJB» riLIJ|MoBSi;S MATRIsqXJE ElAGA*
bali. Nummi rart funt, & praecipue aurei.
JULI^MAMMJBiE, ITIDBMMoESIATILTJIB» ET MATRIS
Alexandri Severi. Nummi cujufvis materiae commune^
funt.
Alexandri Severi. Nummicujufvis materise communes
funt ; rin vero funt, qui ix^criptiones has habent, MO-
i^ETA RESTITVTA. — RESTITVTQR MON.— PER-
PETVITATIAVGG,— IMP. PATER PERPETVVS.—
/ETERNITATIBVS.
SuLpiTijK Memmije» FiLiA Mammjejb. Nummi nulir
reperiuntur, *
Mm 2 Maxx^
t)S . tudovici ^avoti ii raris h nonttnUf^ius
MlxiMiNi. Nummi argeatei & serei coiQsnunes O^nti
aurei veio rariores, ^ .
PAULiKiE, uxoRis Maximini. Nummi aurei 8c argeritfel
rari funt, pront aerei etiam mcdtcxrres & minoreS;*
Maximi. Nummi aurei & argcnteiTarifunt;' aerei^utem
Communes.-
GoRDiANi Africani trimi. Numm! cnjafvis materise
ftmi rari t aere» aureis'& argenteis funt rariorcs, &grandiorcs
tantum reperiuotur.
GoRBikNi AFRicANV^Ecuwm. Nummi eadem rationc»
^ua fuperibrls, rdri funt. * '^ -
Balbini. Nummi aurei argenteisSriacrelsfunt rariores, &
*intef "aereos mddiocres & minorcs grandioribus funt rariores.
Clodii Pupieni. Nummi pari ratione ac Baibini rari funt.
GoRDXANi TERTii. Hummi cujufvis materi» commu^(9
font. -^ . . .
FtJRIJS SABiNiE TRAN(yjlLLlNA, TERTIiE UXORIS
GoRoiANJ ' Nummi cujufvis materiae funt rari ; *aurei vero &
argr.ntci aereis funt raripres, neque reperiuntur pr^ter eoa,
^ui inrcriptiones Graecab habent. . : '
M. Mahcii. Nummi nulli reperiuntur.
Severi Hostiliani. 'Nummi nulli reperiuntur.
p jT jppi pATKis.Nummicujufvismateriaecoinmuncsfant.
MARCiJBOTACiLf JE, uxorisPhilippi pATRis. Numnii
tujufvis materiee funt paritbr c6mmunes.
Philippi FiLii. Nnmfhicujufvts matericecomgiunesfunt*
TrajAni Decii. Nummi aurei funt rari ; argentei vero
& aerei communes.
Barbi^ Orb. an^, uxoris Decii.' Nummi aurei ra-
riffiini funt, argentei etiam & aerei i*ariores.
Herennu Hetrusci Nurami aurei rariifimi funt ; argen-
teis aerei funt rariores, & intcr asreos, qui mediocres funt.
Valentis HosTiLiANi. Nummicujufvisrmateriafuntrari,
praecipue aurei ; aerei med!ocres grandloribus fuht rtriores.
Perpenn^Liciniani. Nunlmi nuUi reperiuntur.
Trebonjiani Galli. Nummi aurpi funt fari, reliqul
tommunes
HoSTILl^ Se^ERA, TttEBONlAWI GaLLI . tJXORIS*
iNummi nulK repcriunturi '
VoLusiANi. Nummi aurei funt rari^ reljgui communes.
HeRENNIJE HETRUSCILLJfi, Tr AJANII DEciV * FlLlJRj
ET VoLUsiANi uxoRis» Nummi auri?!* ftAf.rari, n^liquji
communes. •',,,,"
* Ita 8z Occo aliiquej fcd malcj notante Mcdlobarfeo, qili d iingiil|ri A:
cleaante CTraeco rcgis Galliarum nummo, Trajani Decii uxorcm (in locnm c-
reptse bkthix) non 6diam fuid^ coUi^it. Tndc etiam verifimile putat, ipfius fi«
lium, liercnnium Hetrufcumi aomca fiiidc fonitum a1> Bittcaius\ii^mh. H^
-ffiMl-
JHm^liani. Nummi c^jufvis m^teriae: funt nuri; zrgjplbtA
vtro aureis & artis communiores fbot, & inter aereos me-
diocres grandipribus praefemntur.
LiciNii Valeriani. Numfni aurd font rari, &qul ii^-
fcripiioncm lia^ic iiabept, RESTJTVT. GEN. HVMANI.
MARuai^Njfi, uxoiiis LiciNi^ Valeriani. Nuxnmi
aurci & ?Brei grandiores rarifunt j .^rgentei vero communcs.
GALLiE^i. Nummi cujufvis mateiiae communcs funt,
Salonin^, ttxoris Gallxeni. Nummi iturei funC
rari ; reliqui vero comrpuues.
Salonini Valeriani. Nuoimi cujufvis materia rarl
funt ; aurei vecq praecipue & serei graudiores.
Salonini Gallieni. Nummi cujufvis materlsB FBri
admodum funt.
Licnjij Valeriakt, Titii Salonini Valeriani*
Nummi cujufvis ihaterias fudt rarii aurci vero pr^cjpue &
ferei grandiores.
^ Trigint^ Tyranuorutp ^ujufyis m^teriae aqiiuni funt
rail, fi cxpipias numipps Pc^iumi Patfis» & utriufqw
Viftorini ac Tetrici> qui communes funt.
Cyriades.
t). Laelius lageauus.
Odenatusk
Hcrodcs.
M* Acilius Aurcolus.
M. Fulvius Macrianus*
Q^FuIvius Macrianusk
Cn. Fulvius Quietus.
Ser. Anicius Ballftab
P. Valerius Valcns.
L. Calpurnius Pifo.
T.CeftiusAlexiuSiEdiilianHS,
M. Caffius Latienus Poftumus.
C. JnniusCaffiusPoftumus.
Q^Nonius Regiiianus.
Sex. Julios Saturirius.
C. AnnSus Trebelliaoui.
T. Cornelius Celfus^
Ap* Claudi^sCcuforinus.
Herennius.
Timolaus.
Vaballathus,
Maponius.
A.PompoBiu6 iEOanttt,
M. Aureolus ViAorinui.
L. Auraolus Vi£lorin«$»
P* Pivcfot^ Tetricufi.
C. Pivclli^ Tetxktts.
Zenobia.
ViAorina, («tiyiaiorta»
Nummi utriufque PoftiimiVari ftint, qui has inftrij^-
tioues habent, MXNERV. FAVT^L. ^JIERCVtl
ARIqIVO. CASTOR.— ^DIVO ?OSTVMO.—
&, POSTVMVS DIVVS PATER. *
ClauDii GoTHici. ^ummiaurei & s^rfci igranjtHores &
Ujedio^re$3>_p5qpppuc vcrd ,grahdiores, rari fnht, dc cmi in-
fcriptiones has habei^t, Vj;CTORlA (SotHtCA, & .DIVO
CLAVn^O GOTH. . . ^ .
Cigmi;!,!.!^!. ^^ttixmii a^i, Arjg^eiyjd, & aejfci funt admo-
4um rari. * . . ' . ' '\
9j9 tui^viei Savoti de tans if emnUinihis
Au&SLiANi. Nammi aurei funt rari ; argentd vero &
Stt^ graodiores anreis fttnt rariores.
SfiVBRiNjt, uxoRis AuRELiANi. Nommi aurd funt rari,
& argentei aurcis rariores.
FiRMii. Nummi cujufvis materiae funt rari.
Saturnini. Nummi fimiliter cujufvis materiae funt rari.
Taciti. Nummi aurdi funt rari» & argentei aurds rariores.
Floriani, Nummi cujufvis materise» Q eacdpias minores
sereos» r«;ri funt.
Probi. Nummi cujofvis materise funt rari, ii excipias ml-
Bores meoSf arg^ntei aureis funt rariores.
Cari. Nummi pariter rari funt, ac Probi, niii quod mi-
nores aerei non iiot adeo communes» prout ejus funt : rari
funt, qui has infcriptiones habent» DEO ET DOMINO
NOSTRO CARO DIVO CARO PERSICO. &,
DIVO CARO PARTHICO.
Carini. Nummi non minus rari Tunt, quam Cari.
Numeriani. Nummiscque rari funt, ac Cari& Carini :
qui infcripacoem hanc habent, rari funt, UNDIQUE VIC-
TORES.
Dioc|.£TiANl. Nummi aurei & argentd funt rari ; aurei
vero argenteis rariores ; xrci praeter grandiores communes
funt.
Sex Tyrannorum fub Diocletiano» ^liani, Amandi,
Carauliiy Ale£liy M. Aureiiijulianii &Achilldnummi
cujufvis materiae funt rari.
M* AvREL. Valer. Maximiani, Herculei dicti.
Nommi aurei & axgentei funt rari, srei grandiores funt rariffi-
mi ; medioci^es vero & minores comiAunes. Qui infcriptiones
ieqnenies habent, funt rari, HERCVLI DEBELLATORI.—
GAVDETE ROMANL^&, ^ETERNA MEMORIA, cum
templo io cuju^ apice eft aquiia.
EuTROPiA, Maximiani Herculei uxoris. Nummi
Ctvufvis mato-iae rariHimi funt.
C0N8TANTII C^LORi. Nunmii aurel & aerei, fi exdpias
grandioresi commun^s funt ; qui infcriptiones has Ixabent,
rari funt, IMP. MAXENTIVS DIVO CONSTANTIO
COGNAT. &, blVO CONSTANTIO PIO PRINC.
HzhEHJ^, rj^xojtis nmm CoNSTANTii. Nummi aurei, .
argente'^. a.aercf minores rari funt.
Theodor^, uxoris secuhwb CoNSTANTH. Nummi
aurei, argentei, & aerei minores fimiliter rari funt.
C. (fAi^ Valer^ Maxiuiani. Nummi aurei & aerei
praeter grandtores CQiximunes fnnt ; qui infcriptionem hanc
habenr, raii fuot, FORTI FORTVN^
Ji»//. Rmanofum nugmU Jwlicium» 7 179^.
GALSRiiB Valerijb, uxoris Max;^iani... Niimini
aurei, argentci, & aBrci^grandiorcs rari funt.
Albxandili. Nummi cujufTis materi^ & magnitudlnb
rari funt.
Maximini. Nummi aurei, argentet, & asrei grandiores
rari funt, & qui infcription^s has habent, BEL, PART. &
BONO GBNK> PII IMRERATORK.
Valerii Severi. Nummi cujufvis materiaB rari font, &
^m grandiores mediocribus longe rariores.
C0NSTANTIN1 MAGNi.Nammi cujufvis materiaeo6aimanes
funt; acrei vero grandiores, & gui fequentes' infcriptiones
habcnt, rari funt ; PERPETVA VIRTVS.— SAPIENTIA
PRINCIPIS PROVIDENTISSIML: — BONO GENIO PII
IMPERATORlS.-i — GAVDIVM ROMANORVM.
VICTORIA GOTHICA. FELICITAS PERPETVA
AVGEAT REM DOMINORVM NOSTRORVM. ^
CONSTANTINIANA DAFNE. &, LIBERATORI VRBIS.
— FVNDATORI QVIETIS. SBreus etiam nammus mlnor,
qui ab averfa paftc labarum habet, rarus eft.
Faust^-, 3ecunix« uxoris Constantini. Namml
aurei, argentei, & minores acrei rarl funt. ' '.
' Martiniani. Nummi cujufvis materiae & magalmdinis
rari funt*
Crispi, Constantini M. IX Minkrvina F. Namml
argentei aureis funt rariores, grandiores xrei rari admodum
fiint ; qui infcriptionem hanc habent, rari funt, VBIQVE
VICTORES.
Maxenth. Nummi aurei, ar^tei, & acrei grandiorc$
rari funt.
MAGNiE Urbica, Maxentii trxoRis. Nummi aorei,
argentei, & atrci grandiores rari funt.
RoMULi. Nummi aurei & argentei admodum rari funt ;
aerei grandiores & mediocres reperiuntur, fed non adeo com*
omniter, ac fuperiorum Imperatorum.
LiciNiANi LictNii, Senioris. Nummi aurei, argentei,
& aerei grandiores rari funt. . '
CoNSTANTia, uxoRis LiciNii Patris. Nummi cujuf*
*Tis materiae & magnitudinis rari admodum funt.
LiciNiiJuNioRia. Nummiaurei, argentei, &aireigraa*
diores rari funt.
Deluatii. Nummi cujufvis matcria^ rariiTimi funt.
* CoNsTANTiNi JuNioRis. Nummi cujufvis materiaSy pras-
ter grancSores «reos, commaaes fuat.
CoNSTANTis. Nummi cujufvis materiae, praster grandiores
aereos, communes funt : qui infcriptiones has habent, rari funt :
VRBS ROMA BEATA, & OB VICTORIAM TRIUM-
FALEM. .• ^ Nefo.
ailif tuSdtdi SHvifi de rdris if etmmunihus
SfeyoTiANi. Numroi cujuiVis materiz rariffiuii funt,
KiGRiiiiiiAKi. KummTcuiufvis materine raril&mi funt,
T. JOlii Constantii. Nummi cujufvis materiK, praeter
grandiores aereosy- cqtdpdUjaes funt;' rari f^nt^ qui infcrip-
«ones hait habent, VICTOR OMNIVM GENTiVM. •
HOC SIGKO VICTOR ERIS. &, SkpiENTLfe iJOSTRl
PRINCIPiS.
EUSEBIJE £T FiUSTINifi, PKIM-B ET SECUNIJJI uro-
EUM F. JpLii CoNSTANTii* Kummt cujufvls mateusQ
rariffimi funt. . . ' . ,
Magnentii. Nuuuni^ a^r^ argentei, & serei grandlores
pari funt. . .
t)ECENTii. Nummi ^jfagnentri nummis funt rariores.
CQNST ANfliGALLI,-CoffSTANTINJl> (G>lLUUXORIS,)
DesidehiIi Vetranion-I|i, Nefotian-i, et Silvani.
Nuipmi cujufvis materia^ ad#o r^ri funt» ut^ vix quideni
rcp^riantur.
' JuLiANi. Nummicujufvismateri^pr^tergnmdiores^rcos
cqnup^es funt; rari iunt, qpi infcriptioncs bas habent:
VOTA' PVBLICA. ^, DEO SERAPL. . , ^
. H^LENiB, FILI-ffi.CONSTANTINI MaGNI. Nummi CU-
jufvls materias rari admodum fiint.
.jQViANi..Nummi aurei, argeatei, & «rei grandiores rarf
fttdt-* ' . . .
Valentiniani PRiMi» Nummi cujufvis materiaB, pr^ter
aercbs grandiores, communes funt.
. SeYER^ ET JuST^N^, PRIMJS ET 5>ECUNDiE UXORUM
ValenViniani. Nummi cujnfvis materiae rariffimi funt.
. Pjiocpjpii. Nummi cujufvia materiae xariflimi funt.
Valent is. Nummi, praetor aereos graudiores, communes
funt* . , .
Do.MiNiciE, Valentis uxoris. Nummi cujufvis materiar
&' magnitudinis rariJffimi funtf.
,Andjia<;atii. Nufiimi cujufvis materiae & magnitudinjs
rariflhni fiint. • • , ..
Qratxai^i, Numa»! cujufvis mat^riae, pra^ca: aer^s gian*
dlores, communes fuut, rari vero, qui . infcriptionem hao*
habcn^ GLORIA NOVI SECVLL .
CoNSTANYi-ffi, Gratiani uxoris. Nummi cujofvis
materiaD rariffimi funi.^
Valentiniani secundi, sive junioris, Nummtcu*
jufvis materidB, prdster^eosgraudiores, communes funt. .
Maqhi.Maximi. .^ucpoii cu}ufvis mateiria& rarlores^ &
praacipue aarei grandiores. . - . '
VicTORis. NuHami pariter, acMaximi, rarifunt; rariffiini
v<;rp>qui hanc iofcri^tionem habent, BONO RJEIP. NATI,';
Thko*
Itnpp. Rcmanonm nuvimis^ judiciunu j^H
Theodosji Magni. NummiciyufvismateriaB, pr^teraqipoi
grandiores, commtines funt ; rgiri autem futtt, qnl Badd in-
fcriptionem habent, GLORIA ORBIS TERRARVM.
FtACClLL^ffiETGAtLi^, UXORUMTHEODOSIlM.Num- '
mi cujufvis materisB rari funt. _ ,/. '. *
EuGENii* Nummicujufvis materiaB rari funtJ ' "' '
ArCadiI. Nummi, praeter awcos grandiores, cbmmtnei
funt. . . ^
HoNOItit. Nummi, praeter aereOS grandiores, pariter com-*
munes funt.
iELi^ EuDOXi^, uxoRis Arcadii. Numml cujufvia
Ciaterlae rariffimi funt.
Theodosii JuNioRis. Nuihmi cujufvis fflaterise, praiter
sereos grandiores, communes fuat; - '
^LlJEEUDOXli(UXORlsTHE0t>OSIlJuNlORia,)PRISCl
ATTALi,JoyiNi,J6yiNiANi,ETjoHAN^^js.Nupimicttjufvi8
matcriaBrariffimifunt, neque facilc reperiuntur, praeter aureos.
Valentiniani tertii, Nummicujufvismaterifle, praeter
jereos ^randiores, commuries funt.
Martiani, Petronii Maximi, et MjeciLii Aviti.
Nummi cujufvis muteiiae rariffimi funt.
Leonis pRiMi. Nummi cujufvis materiae rarifunt; derel
rero aureis & argenteis funt communiores.
Majoriani, Libii Severi, et Anthemii. Numml
cujufvis materiae rariflimi funt, aerei aureis & argtnteisi &
argentei aureis funt rariores, ,y
Leonis secundi. Numml cujufvis. materise' rari funt ;
arei vero aureis & argenteis funt communiores.
GlVCERII JULIlNEPOTIS,i^ASILISCI,BTANGUSrULI*
Nummi cujufvis materise rariffimi funt.*
Zenonis. Nummi aerei funt mrffimi, argentei aureis funt
rariores.
Anastasii DfCORi. Nummi ^rgentei aureis & aereis func
rariores.
Ariadnes etLupici-», AnastasiiDicori UriORUM.
Nummi cujufvis materiae rariffimi funt.
AniCii JuSTiNi. Nummi argentei aureis, & aurei aereis
funt rariores.
JusTiNiANi. Nummi cujufvis materiae funt commuhes.
Tmeodorjs (Justiniani uxoris) et Theodohati.
Nummi cujufvis materiae funt rariffimi*
JusTiNi secundi. Nummi cujufvis materiae font com-
munes.
Tiberii Constantini, et Tiberii Mauritii.
Nummi argentei aurcis, & aurei aereis, fiexcipias grandiores,
rariores funt.
Tom.V, Na Foc«.
iii Bfifiola qtmdam eh langtainiL
TocM. Nnnuni argentei & aerei, qui caput Focae haben^
rariffimi fuat ; aurd argenteis funt communiores.
Lbontiji, FocJK uxoRis, Nummi cajufvis materiae ta«
riflimi runt»
Heraclii. Nummi cujufvis materiae rarifunt; argentei
vero aureis Sc xids, ix e^^cipi^ grandiores, rariores fuat.
Hucufque Savpti de Imperatorum nummis judicium.
TraterEpiJlohm^quamexhibui^fuperiorem^ exftant in
eodem volumne Smithiano alia Epijicla cL Langbainiiy
qua quum Jint erudita^ & au^oris nomine dignaf
multaque contineant a re antiquaria & hiftorica non
alienaj & has etiam Jiatui mihi ejfe defcribendas
jurifque publici faciendas. Itaque his de caujftsfub^
nexut. Neque dubito quin tu^ leSlor benevole^ aqui
boniquejis confulturus. Cunda yero (decemfcihcei
numeroj ad ch Seldenum itidem erant fcripta. ^
I.
Dr» Langhaine to Mr. Selden.^. ly.
MoftHond.Sir,
NOtwithftandlng thofe common endearments, by which
yow have purchafed fo great an intereft in this difcon-
folate Univerfity, and thofe.multiplied favours, which yow
have been pleafed to heap upon myfelf, the meaneft of yowr
fervants, I could bave beea content to hugg myfelf in the
tacit recordation of both, had oot that kind remembrance,
which I reccived from yow by Mr. Palmer, fomeVew mi-
nutes fince, feconded by the prefent opportunity of fafe con-
veyance by Mr. Patr. Youog, invited, or indeed extorted
from me this acknowledgement, which is no more mine,
than tbe voyce of the publick, fo far as difcrerion will per-
mitt us to piake it publick : that however the condition of
this pkce be now fo defperate, that falus ipfa fervare non
fotejly yet are we all abundantly fatisfied in yowr unwearied
care and paffionate endeavours for our prefervation. Wc
know and confefs,
■ f% Pergama dextra
DefemU poterant^ etiam hac drfenfa fmjfentm
Whether it be our unworthinefs, as it is our unhappynefs, to
fall at laft, others may better judge : but of this we are con-
fident, that (next under God*s) it muft be imputed to yowr
2 extraor*
EpifioU quaddm pl Langkamii. j^t^
«etraordinary provideace, that we have ftood thns long : ]|0V
have been the only belti mora^ and
^icquid apud noftra cejfatum eft moenia Trcja^
HeEloris (I cannot add> JEneaque, for yow had no fe^
cond) manu viSoria Grai&n
Hafit. ^
By yowr good adls and prudent manage, our fix month$ havc
been fpun into two years, and it has been thus far verified
upon us by yowr means, nec capti potuere capi. But novT
the decretory day is come, Fuimus. That tempeft, which fo
long hover'd, has now fallen fo heavy upon our heads, that
all our pilots have forfaken the helm, and let the (hip drive.
The Pro-Vice-Chancellors, Proftors, and other OfHcers and
Minifters of the Univerfity have withdraWn themfelves. I
Biight add much (but I fear this may be too much) of this
kihd, 'as the fenfe of the moft and beft in this place, who fly
fo high upon the point of loyalty aud privilegc, as if they
were ambitious of fuffering. For my felfe, (and tho I have
fittle correfpondence with particulars, I believe I am not iiaf'
gular) I could be well enough contented to fit down with a
Confeflbur*s place, and not envy my betters the glory of this
martyrdom. I cannot think, that we are bound by any obli-
gation of law or confcience from acknowledging my Lord
of Pembroke for our ChanccUour. But for the newdefign*d
Proftors and Heads of Houfes (Chrift-Church excepted)
we do not fee, (with fubmiflion be it fpoken) why thofe
CoIIeges, to whom the right of eleflion regularly belongs^
may not challenge it by vertue of the articles, by which the
rights of all and every of them is protnifed^o be faved. And
tho we know the praftlfe of former times is no rnle for thc
prefent, nor the aAions of Kings any laws of Parliaments ;
yet we cannot choofe but obferve the difference. Heretofore,
when upon occafion Princes have fometimes depos'd the
Proftors, fometimes preferr'd Heads of Houfes to Biftio»
pricks; yet they alwaies left the eleftion of thelr Succcflbrs
free, according to the refpeftive Statutes of the Univerfity
and CoUeges, and did not otherwife interpofe, (tho* it was
thought a point of their prerogative) than at moft by letters of
recommendation, which were many times not obey'd, and
that with impunity. Bu t whatfoever yow pleafe to command,
we mnft now obey ; and it willperhaps not at all offend our
moft eager Adverfaries, if we choofe to do it, rather by fuf-
ferance than compliance, which is already the refolution of a
good many ; and perhaps his Turn is not farr of, who, tho he
would not be over hafty to offer the Sacrifice of fools by a
pereroptory oppofition to an extraordinary and irrefiftiblc
Nn a power.
:^54 Epiflola quaddm cL Langlalniu
powcr, fo long as nothing is commanded, which he concelves
in it's own nature fimply unlawfull ; yet he hopes he (hall
n^er proftitute his innocency to purchafe the fhort enjoy-
in*ent of a flight preferment, which he values for nothing
more, than the opportunity it afTords him of freedojn in his
ftudies,. and thcreby (if yow fhall at any time do him thc
honour to command him) of puttrng himfelfe in a capacity
(0 be reputed,
Sir,
Yowr moft humble and moft bounden fervant
Gerard LangbaiQC.
Queen*s-Coll. Oxon.
ao. March 164J.
n.
To the fam. p. 19.
S I R,
IAm dellred by the Delegacy of this place to give you
notice, that as foon as a Convocation can be caird (per-
haps to morrow) it is intended to fend letters from the
XJniverfity either to both Houfes, or to the Speakers, with
Others to the Oxford Committee, and particularly to your
felf, to intreat that fome provifion may be infertefd in the
Ordinance now paffing concerning Deans and Chapters,
whereby the Right of the Univerfity to fuch Prebends as have
been ann^ed by ancient grants to the Profeflburs and places
jnay be conferv'd.
, Of this kind are,
1. A Prebend in Chrift-Ch. Oxon. annes^ed to the Regius
Profeflbur in Divinity by K. James 26^°. Aug. anno regni 3'***.
2. A lay Prebend at Shipton belonging to the Ch. of Sa-
rum, annexed to the Profeflbur of Civil Law by K. James
'%o^'', Martii 15'°. Jacobi'.
3. A Prebend in the Ch. of Worcefter, annex'd to the L.
Margaret'8 Lefture by K. Ch*^»*les 5^°. Julii anno regni 3^^®.
4. A Prebend in Chrift-Ch. Oxpn. annex*d to the Hebrew
Header by KingCharles 19°. Junii anno regni 6^®.
5. A Prebend in Chrift-Ch. annex^d to. the Univerfiry O-
rator's place by King Charles 21**. Decembris \ 1°^**. Caroli.
The Originals of thefe grants, under thebroad Sealsof K,
James and K, Charles, are by this Bearer Mr. Blagrave to be
bropght to you, which it was thought fit to difpatch before
fcand, not knowing how foon there may be ufe of them.
Befides thcfe latter- Augmeutatjons made to the' Profef-
fpurs, their ancient Salary of 40/. per annum was at firft
cbarg'(J «poa the Deaa and Chap, of Weftminfteri bur after-
wards-
Epijlola quadam cL Langtamu. 29$
wards W. Benfon Dean, and the Chap. of Weftminfter by
thcir decd dat. 24^**. Julii anno Regni Hen. 8^1. 38®. made
Qver to the King Lands of the faid Church to the ycarly
value of 400/. on condition the K. {hou'd free them, thc D.
andChapt. from the perpctuall maintcnance of ten Lefturers
(viz. five in Oxon, and five in Cambridge) one of Divinity,
Civil Law, Phyfick, Hebrew and Greek, in feach Univerfity,
This the King did in this Univerfity by charging the D. and
Chapt. of Chrift-Ch. in Oxford of his laft foundation with
the paymcnt of thofe yearly Salaries to the Profeflburs.
This Univerfity have right to prefcnt to a Chantry in the
free Chappel at Windfore. Mr. Twine (in Apolog. Antiqu.
Oxon. 1, 3. p. 320.) relates, that when the D. and Chapt. of
Windfore refus*d to admit the Unlverfitic's Clcrk Chrift.
Yonge, upon a tryal thercupon had 1568. (which muft be
about jo"io. Elizabethae) judgment was given for the Uni-
verfiiie.
I have not yet feen any Records of that Judgment ; but
if it be thought fit not to continue that title to the Univcr-
fity, yct fomc allowance may be made for it by Commuta-
tion to the maintcnance of any Aftuary to be perpetually
employcd to traufcribe fuch raritics for the ufe of the Library,
whercof we cannot obtain the Origlnals. But this is only my
private fancy and ftole upon me unawares.
I neither dare nor need to advife any thing about the mau-
ner of pafling the Salvo in thc OrLiinance, whcther with fpe-
ciall mention of ali the p;ii tlculars &c. then I fcar whether
fomewhat may not be omltted that may concern cither the
Univcrfity or particular Colleges, tho* at prcfent I remember
no more.
While I am writing I receiv'd a note from fome of the
new Prejbends of Chrift-Ch. defiring that you wou*d pleafe
to procure tHat thcre may be a fpeciall refervation for the
Lands &c. of that Ch. in the Ordinance. Thcy intcnd to
make a particular application to you for that Houfe, but by
reafon of their Dcan's abfence (whom they expeft this night)
they cannot yet convcniently do it.
I did obferve upon the perufall of our ordinary Gazettes
about a fortnight fince, that there was fome controverfie
betwixt my L*^. of Cherbury^s yonger Son and Mr. Whitaker
the Stationer, about thc right of imprinting my Lord's Hift.
of Hen. 8. and that it was referred by the Lords to thcLord
North to determine. Truly, S% I fee not btrt that the
Univerfity may put in a claim, and perhaps the beft, my
L**. Cherbury in his life time having lcft the moft correfted
Copy to the Univerflty Library, wherc it yet rcmaines,
Whcij
r
t^6 Rpifiota qMaddm cL LanghaSnu.
WhcQ I fay moft correAed, I have this ladocemeat to per«
fwade me. He left it to be kept under iock add key, and
Mr. Whitaker has fince employed his Soo in Law Mr. Bow-
man a Stationer of this Towne, to procure fome collation or
tranfcript to be made out of our Copy, I mean fome part
of it.
I am nbt to mingle my private Relatbns with the bufinefs
of the publicky otherwife (if the time would permit) I ihou^d
prefume to fay fomewhat more than barely to thank you for
your many kind remembrancesy and defire to continue in
. your good Graces, and beg that honour from you, that you
would employ in any fervices
Your moft addiAed
Qg. Coll. Oftob'. Gcr, Langbainc»
30*^. 1648.
ni.
To the fame. jf. 23«
Moft honoured S' v
[N purfuance of tbofe Injunflions (for fuch to me are all
which you caU r^quefts) which your laft of the fixth
inftant layd upon me, I have made Search into fuch
Greek Manufcripts as our publick Library afibrds of thc
•i.*Epiftle of John, which are not many. We are better
ftored \^ith Gofpeils than Epiftles. Of thefe latter we have
enely three Copyes, and one of them defeAive at the end,
and fo wanting fome of thofe Canonicall Epiftles. The
©tber two read that place chap 5. thus : "Ori Tfcfe «Viy ol fjtap--
TUfoihfTti h rn 7?, to ^viufjtaj xeu ro i^a^j km to iifia uai Stoi o#
Tf«f h £l<rr without any veftigium bf that, which ufually pafleth
fcr the 7*- verfe. You know what Beza has noted upon the
place; to which I may add, that in the intcrlineary of Ra-
phelengius in 8**. 161 2. thofe words, eU to h tmy make the
clofe as' of the 7^^. verfe, and are totally wanting as in the 8^»
with which agrees the Geneva Ediiion iu 4^0- 1620. But I
fnppofe it was not your purpofe to cnquire after the varietyes
of Editions, but MSS. and whether you meant only Greek,
or Latin too, I cannot tell, and therefore doe yet forbear to
trouble you with the feverall leftions in our Latin Copyes ;
fome having nothing of the 7^^. verfe, fome putting it in thc
margin, foipe placeing it after what we ordinarily account
for ihe eighth, and thofe that have both varying diverfly :
which if it may be ufefull to you any way, I fliall, upon the
lirft notice, more methodically digeft and more particularly
certifie.
I have herewith fent you fo many of thofe Authors lives
you writ for as are to b^found in Lcland, which was given
to
JSlptJloU quadam cl. Langiainii. ^^^
io otir library not byMr. AlIeD^ bat by Mr. William fiurtoa
of Leicefterfhire : he that is the Author of the Defcriptioa
of that County. The book was the Author's Originall, and
this tranfcript is by John Hall^ which I have this moming
collated.
I conceive you dcfired thefe in order to theEdltionof
thofe Hiftorians by Mr. Bee ; and am forry you have al«
lered your refolution of adding 'Wick of Ofney and Rofle of
Warwick : nor do I meet with Turgot of Durham in your
Catalogue : all which I fhould be glad to fee publifhed, be*
caufe each of them has fomewhat fingular coocerning this
Univerfity.
I remember you once were mlnded too of adding the Pro*
vlfiones OxonT (wanting in the Additamecita bf Matthew
Paris) which Icould fupply from hence out of fome excerpts
wee have of the Chrcmicle of Hide, and Favent's RoU of the
Parliament ii**. Ric. z^^ and if you think fitt, an extraft
might be taken of ^ the Hiftoricali paflages in Dr. Gaf>
coigne's Di£lionarium Theologicum, which do (in my opi*
nion) as well deferve to be publiflied as the reft of chat great
work does fcarce (but for them) deferve the reading, beidg
otherwife bnt as a Common place book out of the Fathers
and other ordinary Ecdefiafticall Authors.
Touching Ailredus Rievallenfis wee have feverail pieces of
him, and fome hiftoricall, as befides that de Regibus Anglo^
rum (which I fuppofe is the piece you onely now fet fortb x
fisr the fife of Edward the ConfeflTor is extant already) that de
miraculis Haguftaldenfis Ecclefias of no great value, and that
de beilo Standardi, or the life of Walter Efpee is in Bcnuet
CoUedge Cambridge. Wee have Ukewife of tbe fame Au*
thor one piece not mentioned in the Catalogue of his works
cither by Bale, or Leland, or Pits, or any other that I rcr
membcr, titled De vinculo Perfeclionis. When Jacob Merlo
Rorftius was to fett out Bernard's works at Colon, about teii
years fince there pafled feverall Letters betwixt him aud me
Upon that occafion : and I flirniftied him with fome Supple-
ments to Bernard, and the trahfcript of the Epiftles of Gil-
bertus de Hoylandia, and gave him notice (for he certified
me his purpofe was to publifti what he could meet with of
Guerricus Gillebertus and Aiiredus Rievallenfis, asbeingBer-
nard's Schollers) tbat befides what our Countreyman Gibbons
had already fet forth of this laft, wce had two pieccs npt
yet extant, that De inftitutione Inclufarum, and Dc vinculo
Perfeftionis; which (as he direftcd) I fent to.Bleaw at
Amfterdam (by James Lydius* thc Minifter of Dort, and
Chapleine to the Datch A^afladours then here) in the be-
ginninf
|$f EpiftoU qtkedam cU Langtainiu
giamng 0^45. to be by him tranfmitted to Kiokius tBa
printer at Coloa : but could never yet lcame what becamd
of them. But ali this is nothing to your. purpofe. I pray
you to pardon the impertinency of
Your moll affeftionate fnend and fervant
Queeh'8-Coll: Gerard Langbaine,
Novemberi;'^- 1651.
I received two dayes fince a Lctter from Mr. Bysflie abouc
Johannes Antiochenus, which he tells me is now ready for
the prefTe. I ftiall this day in part, and perhaps more fuUy
hereifter, give bim my fenfe, but fubmitt it 'toyour Judge-
ment : and to that purpofe I prefume to direft hinito you.
To hi§ honbured friend John Selden Efquire
at his Lodgings in. White Fryers, Thefe.
IV.
To the fame, p. 2J*
MoftHon^^Sir, . /' ^
HAving the opportunity of this bearer, Mr. Patrick Young;
I prefume to trcmble yo\fir ? (as I hj^ve done fo often
with impunity that I begin to think I inay do it lawfully.)
Mr. Pocock intends (hortiy to publifli fome pieces of Mai-
monides in Arabick, with his tranflation; For my felf, I have
cngaged a matter of a fcore of our.ableft men in that kind,
to undertake a thorough Survey of our.PuWlck Library, in-
tending to make a perfeft Catalogue pf all the books accord-
ing to thdr feverall Subjefts in feverall kinds ; and whea
that*s done to incorporate in it all the Authors in any of our
private CoUege Libraries, which are wanting in the Publick,
fo as he that defires to know, may fee at one v ew, what
wc have upon any fubjeft. Dr, James made fome beginning
in this kind ; but none yet has vcntur'd either to perfeft bis
or begln anew. His Succeflbr Mr. Roufe, 1 fear, and fo
doe his Phyficians, will not be long liv'd. Sir Thomas Bod-
ley requires a fingle man for the place ; and my thonghts
have run much upon Mr. Young. If the eleftion be left to
the Univerfity, 1 prcfume, he might with eafe (if he wouid
^ wiliing to accept of it) obtain the place. But I find him
not inclinable However, Sir, 1 thought fitt to give yow
thus much notice, as of a thing, in which yow are not un-
concern'd : (for I cannot think but yow paflionately affeft
the profperity of ali good lettcrs, and the choice of a fitt
inan for that place will havfe no fmall influence that way )
If the Committee do take upon them to difpofe of it, I could
heartily
tpifiola quaiam ct, Ldngiahiii. l€9
hfeartily wifti, Mr. Young might be thooght u jx)Oj th6' him*
fclf will^not appear for it. If not he, 1 know not, but by
all I have heard Mr. Bunkley may do as rcal fervice in the
place, as Mr. Hartlib. >Aud if an Englifti-oian be as fitt, what
reafon there may be to preferre a ftrdnger, I am fome what
to feek. Sir, I wiftx yow all health and happioefse, I am
Yowr moft humble fervant
Queen's-CoiL Oxon. Ccr^ LangbainCi
i6. March i6ci;
V.
Td thefame. p. 53.
Sir,
VrOur laft direftion, whereia you inftance in the name*
* of Abel and Caine's wives, gives me occafton to im-
part, what has fallen in my way to obferve, tho* it be below
you to take notice of it, out of a MS. or two in the Public
Library. I met thcre with a Greeke copy, in which were
fome hiftorical excerpts U ruv x^ovihSv Tta^yiH. Thioking,
what George this might bee, I prefently fouod, tho hee had
many things comnK>n, it was not Cedrenus : and I have not
yet feeri Syncellus. Then remembring, that I had read ia
Rader*s preface to the Chronic. Alexandrinum, that Georgius
Fiftdas had wrote a Chronicle ab orbe condito, as tbat is,
and therein had made mention of Adam's two daughter^,
Azura and Suapi, as this did, but with fome variations, I
enclined lo believe, that thefe excerpts were gathered out
of him, 'til I afterwards met with another Chronicle (but
imperfeft and without any name) with Whom I find thofe
excerpts to agree ad verbura : and perceiving the Author
in his preface to promife to deducc his Chronicle iag iiig Ts"
Xci/Tii^ Mix<wA vi 0£o^/x«, and concluding that preface thus,
ixhdwapa de t^; kvrtuiofjiivJig ^iXc^es; xai p^y^y^ag vTtfpsvx^^^^ t^
iia rov xu^m^ rov raTrzivi hoi me^Kiav ofjLa^a)^ &:c. and confi*
dering that Leo Allatius in his ApesHomanae de viris illuft,rx-
bus p. 177. had long fince promifed the edltion of the Chro-
nicle of Georgius abbas Hamartolus from the beginning bf
the world 'til the end of Michael, the fon of Theophilus, I
thence prefumed to conclude both thofe excerpts in the one,
and the imperfeft Chronicle in thc othcr copy, muft be of
the fame Aoihor.
(^. Coll. June 21. 1652.
VL
To the faifie. p. 3!.
Moft Hon«». Sir,
TMmediacefy upoo my relu.i^ hither, upon the 7*^^- pfefertt,
^ 1 fcnt up Qvid de vetula, which I prefume yow have re-
VoL. V, O o • c^ived
apo - Epijlola quadam cl. Langhainiu
ceived from Mr. RobiDfon, together with my letters \vfiere«' •
In was an account of ihat place of Holcot which yow de-
fired. I forgott to mention ihat the Author by him qaoted
under the name of Willielraus de Nangis, is by Voffius (as i
take it) called Willielmus de Nangiaco. I fent at the fame
time out of a later MS. copy fo much as was ia Albumazar
in the cbaprer de virgine.. Somewhat to the fanie purpofe as
yow were fpeaking concerning thofe traditional coi\ceits of
the ancienis, feems to be this picce, which I have mett wiith.
in one of our Greek MSS. The litle of the whole is, Xfw/Mci
Hai ®£Q%oylai *Exx>ivft)v pxocrofm' in which are feverall (hort frag-
ments, preienJed to be^of Hermes, Plato, and feveral other
Greek-Philofophers, (all which I account fpurious) rehring
to the birth, incarnaiion, paffion, &c. of Chrift, and to the
do(f^rine of the Trinity. Among them one with this title,
*E^oJTV)(ji; 'Ida-cruvog ^ounMag tuv A^yovawim slg ro ^v9£Tov lou A-
Tlpcpnwa-ov rifuvy TTPO^YiTa Tnavy ^di? *A7ro^m* T/v©" utcu
Kai kl^h XF^^f^^ ^* ''"^ fxavrEia 'irug^ '
"Oa-a fjLsy 'ZJ^oj af>eriiv kou Koa-fjLOV Cfcnpey TTonTrat. *Ey« yap l^fS'-*
EvTrap- fiEiu rfiigiva fAciivov u4'^fA.ehvra'Qsov' 5 o Pioyog a^irog * ev aiau
ij-c^. ab eyJcvfJLOg erai, og uaTTtp ro^ov 7rv^i(pc^ov fJLeaov xoa-fJLH OtaOpaf^v wayuov
t'iA. m^nu, aTcavia ^uy^r.aag TTarfi ^^oaaa^zi lu^ov* aurrig erou iofjuog mrog,
Ma^la oe rnvofjtM avryig. Pardon mz for troubleing yow with
this fable. ^iod almighty blefs yow. I am
YoWr mofl: humble fervant .
Queen's Coll. Oxon. Ger: Langbaine.
21. Feb: 1652.
VIT.
To the fame. p. 33.
Ever Hon'^. Sir,
Clnce yow are pleafed to admir, 1 am content to ufe the
^-^ libcriy now and tbeu to trouble yow with fome pettyob-
fervations, not out of any hopes or ambition to inftrufl yow
•in any thing, (as yow are pleas'd to fpeak ;) I am not fo
much aftranger to yowr voOabilitiesand myown infirmities:
. but of a fincere defire to tertifie my readineife to fcrve yow.
I cannot tell, whetheru may be any thing to yowr purpofe
to note, what yowr lcarned Friend Nic- Fabricius obfervjd
of Abraxas, which is related by GaiFendus in his life. Lib. i.
pag-35-
To what yow have^learnMly difcours'd of xiu^riifia and
KUfjtxtroti &c. give me leave to' defire yow to take into yowr
conflderation thofe words of J\rjflides the Orator upon Serapis
(pag. p8. edit. in 8vo. 1604.) Kai Ka>Mv ug aurov KUfMrag &c.
That
E^iJIoH quadam cL Langbmniu :pi
Thait he was a diligent enquirer after Egyptian antiquities,
and had fevcrall conferences - vvith the Pricfts, is cleare by
feveral pafTages in his Niliaca (or Egyptiaca,) the conclufjon
of which (as much befides) docs confirm (if thcre were any
need) what yow have fufficiently prov'd from others as good
Authors.
With the iike boldnefs, (which I referr to yowr De Diis
Syris pag. 239.) I prefume to miad yow of a plnce in Am-
pionius's comment on Ariftotle Trefi £f//.W«f (edit. Ven. in 8vo.
anno 1545. fol. 30.) where he labours to give a philofophical
reafon for the diverfity of ^enders in the impofition of naroes,
and why the moon is a^hvc&n>Mgk
Pag. 258. if yow pleafe to iubftitute Weftmoreland for
Curabria, Lowther is in that county. Yowr rare difcovery
ot Succoth Benoth, with thc explication of that paflage ia
Jeremy's epiftle, did put me in mind of our old Englifh cu-
ftome of Hocking, and I thought it would not offend yow to
look upon what I here fend yow tranfcribed out of a book
of John Lawarne, Monke of Worcefter, of his own hand.
The book contains feverall pieces, fome Sermons of his,
fome Leftures, upon the Sentences, upon the Bible, his
Exercife at Oxford for his degrees in Divinity where he pro-
ceeded Dr. 9, Apr. 1448.
Tho' it needs not, yet yow may pleafe ad pag. 326. to take in
the teftimony of Porphyry, concerning the placeing of their
Images in the Heathen temples (and iheir Shekinah) in his '
<5e antro Nympharum in Odyflea, where (in the firft pagc of
the (heete) he makes the queftion, why the Poet in that
place ftiould afCgne the north gatc to men, and the fouth to
the gods, and did not rather in that cafe make ufe of the eaft
and weft, ug av a-x^iov Travrm &c. God almighty blefs yow. I am
Yowr moft humble fervant
Queen's-Coll. Oxon. Ger: Langbaioe.
2^ May 1653.
VIIL
To the fame, p. 35.
Hond. Sir,
T TPoa occafion of the bufinefle of Tythes now under con-
V^ fideration, fome, whom it more nearly concerns, have
been pleafed to enquire of me, whatmight be faid, as to the
civil right of them, to whom I was not able to give any
better direftion, than by fending them to yowr Hiftory.
Happiiy it may feem ftrange to them ; yet I am not out of
hopes, but that work, (like Pelias hafta) which was lookt
upon as a piece, that ftruck deepeft againft the divine, will
*^ord the ftrongeft arguments for the clvilrigbt; aud if
O o a that
/ 999 JF/^c/^ ^uadam cL LangbalniL '^
thaf be made the iflue, I do oot defpair of the caufe. The
Vicc-Chancellour writes to me to look into a MS, of Mr.
Rily's fent tp our publick Library by my Lord of Canter*
bury, being a coUedioD of fuch records, as coDcera*d the
interefts of the Clergy, and to certlfie, whetber that affords
any thing of prefent ufe. I am confident he has been mif-
inform^d, nnd that the book he means was never fent nor
hitended for thjs place, but was left by the Archbiftiop in
the Library a^ Lambeth, Wheo that was defign'd and givea
^o Cambridge, I was told, that book was mil&Dg ; but if ic
were extant, I do not know what might be expe^ed froin
it. It is a matter of more difficulty to me to imagine, what
argument (as the law now< ftands) can be brought againft
the Minifters tltie and propriety, than iqx it ; but of this we
Ihall Jiear (I 4oubt not) foon enough. I am, Sir,
Yowr moft humble fervant
Queen*s-ColL Oxon. Gcr: Langbainp,
5t2,Aag. 1653.
IX.
Tq thefame, p. 37,
Ever Hpn^ Sir,
IShall only in this performe, (I may npt fay make good)
what I promis^din my laft, fay fomewhat, tho' littl^ to thc
purpofe, of thofe things mpntion^d in yowr's of the 7^» \ifi^%
^nd (which I receiv'd yefterday) i6th. inftant. ' •
Toucbing the abolition pr continuance of the JndiciaU
Jaw eithcr to the Jews or Chriftians, 1 do not remember
to have feen any peculiar trafb ; but conceming the thing
it felf, if 4nother ipan had a{k'd the queftion, I fiiould have
thought it no hard matter to have return'd fomewhat towar<i$
his faiisfafjtion, and tbat out of the common road, by remit-
ting hini to what yow have pvibliftied in that tiitay : to whofe
incomparable works, I believe, many others, befides myfelfe,
are indebted for the moft andbeft part of what they caa
pretend IQ of Jewifti Learning. But fince it is abfurd to rcr
turn yow nothing more, (better I cannot) tben ^ pig of
yowr own fpw,. I am encourag'd (fince yow give me- thc li-
b^rty) tp vent my conjeftures. With fubmifiion to. yowr
Judgment, I fliould ihink thefe two prbpofiiions no parar
ypxes:
|. That the Judicjall law of Mofes, as fncb, (abftfafliDg
fron^ what in it is of the law of natnre and nations &c ) was
pever blndiag tp Chriftians, as Chriftians.
% . That tQ che Jews, as Jews, it never ceas'd to be fi>, fav^
68^7 b^ accidpot^ as C9ui^terf]iai»le4 b^ tbe civU {anftiQns of
thgfe
Spiftola quaJam cL LangiainiL 293
thofe Pnnces aad States, ia whofe dominions their \ot of re-
fidence has faUen, fince their final difperfion : with what
variety and temperament, both in the Roman Empice and
other natlons, no man knows better than yowrfelfe*
. I find in St. Auftin (epiftola 49.) out of Porphyry, of their
law in generall afRnn'd: ^' Prorepfit in fines Italos poft
« Caium Cacfarem, aut certe illo imperante." Thofe feyerall
laws in both Codes, conceriMng fometlmes the reftraint^
ibmetimes the toleratioa of it, I need aot oieatioik For
matter of faft, I know not, whether it be worth the whiie
ta Uke notice of that pafTage in Theodorus (or rathcr Dio-
dorus) Tarfenfis (apud Photium in Bibl: Cod. 223. exlib. 6.
de fato) who^ives this xeftimooy of the JewiAi nation, that
as formerly, fo fince their univerfaU difperfion tiU that tirae,
(about 400. years after Chrift) they never apoftatiz'd froni .
their ancient laws. And tho* that were a time, whva thc
Jews (if ever)' were in moft flagrant favour with the Em-
perours ; yet that the Chriftians of tbofe days did not con-
cdve themfelves oblidg'd by the Jewifti Judiciallsy may be
colleded from that return of Bafil to (as I fuppofe the tamc
Diodorus, Biftiop of Tarfus, touching the cde of a man's
jnarrying the fifter of his deceafed wifie) Bafil £p. 197 & vid^
BalfanK>n in eandem) where he waves the authority of the
Mofaical law with o(Ta vofMg Tiiy^h '''o^ir ev ru vofAu xsyei. &c«
We have in our Publick Library amongft the Greek MSS»
given by Sir Tho. R-oe, a great volume contaiaingy inter a**
lia, feveral Colleflions of laws both Civil and Ecclefiaftical»
fliany of thofe already ext^nt in rhe Bafilica and Jus Graeco-
Romauum» with others (for ought I know,) not yct in print:
in wbich book betwixt fome NoveUs of Bafilius and fome
others of Leo Impp. comes in a piece of about fix leaves ia
quantity widi this title in rubrick : 'Exxotti h tmrofMi rH^afae
*iQu @cS ^ 'Uiwtaki6% iolsvro^ vofM roif lcqay^>Jiroui The firft tidc
tbus ^ m^i MfifAOfro^ Kai hxatoavvng' e» rH^ £|o3bt; fuf.^^nO. The
beginning thus : O^ ^ofakiiifVi euc^nv fAoraiavy h a^uyHaOfiffnfMsrk
rw aXxpu ymtr&ai fia^rsui a^mos* &c. In the margin ov«r Vight
agaijaft the title, there is this note in the rubrick, of the fame
haad with the refty wSg frvfiSiKXHai ratha ^avra ro7g itg hfjLog
fmfui^rffikyoiq ; by wbich, as it is apparent at the time of the
tranfcript, it was otherwife, fo it may be doubted, whether,
in the iirft. defign of the CoIIeftor, thofe laws were not fup-
pofed to coacern the Chriftians of thofe times, asrules of life.
,The method of the ColIeAion is nor much unlike that in the
CoUado legum Mofaicarum & Romanorum, fet out by Pi- .
thceus, of which, I think, yow majce Licinius Rufinus to
bftve t^eea the Autbor. Thp wbple volume was writ above
fc^ Epifiota quadam cL Langbainiu ,
3C0. years fincc, by one Conftantinus Sapiens. For fb I readl
in the clofe of the book, and did fometime belong to the.
MonafleryTJjf *Ecro9i7f8 in infula Chalce
I cannot teli whether aoy of latter times, Carolofladius
and the- Anabaptifts excepted, have raaintain'd the Jewifli
Judkialls tobe univerfally and indifpcnfable bioding toChri-
flians. How, our ordinary method is to have Aated the coq-
troverfy, I know is beiow yow to take notice of.
In thc folvlng of that qneftion in yowr 2**. letter, cbn-
cerning thatpaflage in Photius*s Epiftlcs o( pug^ the founder
of the Romifti name and nation, I fear I fhall do yow but
little fervjcc. I read over that whole book in MS. feveral
ycars before it came forth in print, and took fome notes
thence, but none to this purpofe. When upon the receipt of
yowf's I review^d ihe place, and found the Tranflatour com-
plain of the fcribe's negligence, I had recourfe to the original
MS. where tho* I found the complaint not altogether caufe-
lefs, yet to the mjattcr in queftion that recearche was ufciefs.
Only it ferv*d to excufe the Author from that ffoy^ooco^avh 10
ihe narration : tor where the printed copy read Wo^iag &c.
wffiyt*£v@-j the MS. hath it >.iyoi amf^v®" fo as therc is no
need to juftify the Soloecifme by other parallels, fuch as Hoef-
chelius in the beginning of his notes upon Photius*s Bibl.
hath obferv'd both in him ^nd other, Authors. Befides, this
dtd a little more confirm me in the opinion that this tale of
fag came to PHotius only by hearfay, and that hc had it not
from any written ftory : for fo xcyeTa* >^yos here, and ol taSra
>gyovT£5 after, feem to imply. And that he muft have itfrora
fome Jew, feems moft credible, becaufe he fays, the Rcport-
crs of it were fuch, as fet light by all the Greek relations
(and many of thofe are confonant to the Roman ftories) con-
cerning that matter. But yow will fay, " jam dic, Pontice, de
" tribus capellis." Truly, Sir, tho' I give no great faith to
any of them, yet I (hall vcnture to fet down my conjeftures,
which (bating that circumftance of the tribe of Benjamin)
tho' they come not home, yet.may look towards the mark.
I . What if the Relater miftook pug for p^f^ ? You know thc
refemblance of the Q to the Q claufum (or finale) is fo
great, as hath impos'd upon the Readers, and given occafion
to miftakes in greater matters. And if it be admitted herc,
it will (l think) be no hard matter to fetch in fome one,
either of thofe men or women, Rhomus or Rhoma in Feftus
and elfewhere, from whence Rome is faid to have had it'9
.firft denomination.
* 2. But if '?u; were the word, then fince Tzeizes (chil. XI.
hift, 393.) niakes raufoy^^feg and pmoy^^vfUy ^Qci fo 'raSp^^
and
Epytola quadatn cL tanghainii. 295
aod p«f, to be fyQonyma, will not that of Helanicus m Dlonyf.
Halica rd aTTO rdu rau^H Tiiv ovofiaarlav Taumiv kxev [Irax/a,] ot
that Etymon in Feftus, *' Italia difta, quqd magnos italos,
i. e. boves, habeat," thus far fit with this tale in Photius of
Rhos his coming ioto Italy ?
3. Or rather, may not thzt 'Pauriva; in the fame Author
(Dion, Halic. L, i.) from whora he affirms the Tufcans to
have caird themfelves, without any great violence be capable
of application to this pSis ?
I am loath to omit a conceit, which oui' common friend
Mr. Pocock fuggefted. thisit was. As roffo in Italian fignifies
red, fo (he fays) it is ordinary with the Jews and Arabs tb.
call the Romans Edomites with an epithet (but he did not
remember the word) fignifying rufus, yellow, or red hair'd«
If this make nothing to pa^, will it noc fit with what yow have
elfewhere obfcrv'd out of Petrus Riga of the golden beards<of
thofe, that worIhipp*d the calf, or direft to fome conjefture
of the grouad (5f the common pradlice of the painters in re-
prefenting Judas the traytor (as thcy do conftantly) with a
red head ? But I have already too much abus'd yowr time
and patience in this point.
To yowr ^^*. letter. i. for Zonaras's Eplftles, I neverbe-
fore heard of any -fuch book, and am cbnfident enough it is
not to be found here. Then for the title of ftsTuxwjf of©- in
Gruter, I make fome doubt, whether the word do fignifie a
idignity or no. We have not thofe Epiftles of Bembus,
whence that infcription was taken ; but the efcapes in it may
be correfted by that other copy of it, exprefs'd from the
originall in brafs by Pignorius in his explicatio menfae Ifiacae
(fol, .32. b.) and having not yet met with any thing on
which to build a certainty, I adventure from the confideration
of the fubjcft matter of the infcription it fclfe to niake tjic
conjefture.
Seeing the dedication of the Paftophorion, there fpokcn
of, was intended to the honour of Ifis, and thofe other, there
mention*d, her cognate Gods of Egypt, I ftiould think, that
Theophilus the founder was a Fellow of the CoUege ; or to
give yow my fenfe in the words of Apuleius (Milefia i ima.)
one, ** e coetu Paftophorum, quod facrofandli collegii nomen
eft ;" one that bore a part in thofe folemnitics : and that /xsTux-
nfop®- was intended to expreffe his particular office, viz. in
the pompe and proceffion of the Goddefs ; he bore her black
pall. For yow know, that the Priefts, who in thofe " facra
" potentiffimorum Deum proferebant infignes exuvias," (as
the fame Author fpeaks) were called Paftophori ; and fuch as
call them fo, " quod ferrent pallium Veneris, cui nomen
• Paftos/'
Zf6 Efifioltp quitdam cL tangbainiu
Paftos,** (ay bat the fame thmg ; fioce Jfis and Venu^ (bjr
die knowQ iFoKmnffMia among the Gods) are the fame perfon.
And feeing m the defcription of Ifis there is affign^d fo bef
*' palla^oigerrima (Apul. ibid.) fplendefcens atro nitore ;'*
hence it is, that I conceiv*d, to avoid tbat mbke^^tov» or tauto-
logy, which theinfcription had been guilty df, had it run tbttSy
^tofixQ- 0£o^i^2f AvTiox^i voiro^poi rijiv KGviatfftv roS varo^opiv
&c. be cbofe ratber in the firft place to fabftitute fjiehaifnfof®-^
as a word more particularly denoteing the colour of the pall,
wbich in tbofe pompes it was bis peculiar office to carry.
The con.fideratioa of this and the neighbouring placeis \n
Apuleius reminded me of rhat in Synefius coDcerning che
Egyptian ue^iariifta^ which yow have fo well vindicated frocn
former mifinterpretation, whether it might not be capable
of fome farther illuftration from hence. The KxQirta tbere are
fo like the ** ctfta fecretorum capax" bere, and fome other
particulars fo much of kin, as made me think, wbether tbe
Muftarai and KopLarnftov were not all one with the Paftopbori,
Priefts, and Paftophprion, that part of the temple, where they
iodg*d and kept their foiemn feafts ; and the ntaiJLaffu^
if not thofe feafts, then the antecedent proceffions or inttn^
tions : as alfo whether theGrammateas in Apuleius and Lucian
(de facrificiis) do not referre to that third rank of Pricft^'
whom (as yow have obfervM) Synefiu» ftiles (aKopn^ : and
whether in that piacc of Lncian, 0-ofiruv be not put for
KVfMarShf by miftake : (br both agree in the namber of threc
forts, and the Prophets make ome in both. Sir, yow fee the
effeds of yowr knowa afie(flions towards me &c. I nm
Yowr moft humble and fmcerely devoted fervant
Ger: Laugbaine.
Queen'8-Coll. Oxon.
i9.SeptM653.
X.
Tathefame. p. 45.
Moft Hon'», Sir,
T Return yow hearty thanks for imparting that tiew difco'
^ vcry of the rav^eKaBai^a. Tho' I |have not mett or re-
membred any thing in Antiquity to confirme it, the thing ic
felfe fpeaks as much, as will put the conje^ure out of doubt;
and it may probably rdate to that yow mention of Hefy-
chins*s ravfiir^a^ which I would rather read rav^tivla. For
that yow know is the moft ufuall termination of the names
of fuch games. I did not before dream, that our minfirells
about Tame-worth bad a precedent of that age, and fo near
of kin, for iheir buIl-(atehiDg. 'Tis true, thc problcme roigbt
fuic
'^EpiftoUt qtutiam dL LangiainH^ ^97
fint very mll for the fire*s fide ia a wiDter mght ; bm ^ am
ibrry I have occafion to fay that I fear we muft be foit'd
cre loog to bid good night to our No6les Atticse. I was not
fo much troubled to hear of that fellow, who lately in London
maintain*d in publick that learning is a fini as to fee fome
men (who would be accounted none of the meaneft amongft
onr felves here at home) under pretence of picty go about
to banifli it the Univerfity. I cannot make any better con-
ftraAioa of a Jate order, made by thofe, whom we call Vi-
fitors, upon occafion of aa eleflion laft week at AU-SouIa
Coll: to this efieAy that for the future no Scholar be choTea
into any place in any College"^ unlefle he bring a teftimony ^
under tbe hands of four perfons at the leaft, (not ele^lours)
known to* thefe Vifitours to be truly godly men, that he
wha ftands for fuch a place is himfelfe truly Godly : and by
arrogating to themfelvcs this power, they fit Judges of all
mens confciences, and have rejedled fome, againft wbooi
they had no other exceptions (being cerufied by fuch, to
whom their converfations were beft known, to be unblame-
able, and ftatuteably eleAed afcer due examination and
approbation of their fufiiciency by that fociety) meerly upoa
tUs accoiint, that the perfons, who teftified in thcir behalfe,
are not known to thefe Vifitours to be regenerate. I intead
(God willing) ere long to have an eleftion in our CoIIege»
and have profefs'd, . that I will not fubmitt to tbis order.
How I fiiali fpeed in it, I do not pretend to forefee ; but if
I be baffled, I fiiall hardly be filent. Sir, excufe this paf-
fion of
Towr moft humble fervant
Qu. Coll. Oxon* Ger» X«angbalnei
8. Nov'. 1653.
Quod de ^)tihtiXK^ fivC de virorum ac feminarum
Jigatlone (undc vocis prigincm, mca fententia, rcfte
dcducit MUuftris|Spelmannus) in fuperioribus ^ fcripfic
cl. Langbainius, intelligendum eft de iitteris quibuf^
dam JoanmsCarpcntcr Epifcopi Wigorntcnfis ; qu»
qusdem litterae extant in Codice quodam Bodleiano»
manuf>ropria Joanms Lawemc, monachi Wigomten-
fis, S, Th.DoaoriSjCoIlegiique Gloceftren fis in Acade-
mia Oxonicnfi quondam alumni, fcripto. Omniapra^
«Giofl: voc. tgoc^Dap, ^oto^Oiip, fivc igoc^tuetoip* ^ P*fra9»-
];^3 ^ B39cer^ta 2 CoAce qUodam Bo4leimol
ter tnateriam fordent. Folia nimirutn lacera funt &
exefa, & quicquid hoc in libro (quem protographum
fuiffe conjicimus) comprehenditur, adeo inelcgantep
fcriptum eft, ut non finc fummadifficultate legi pof-
iit. Cunftorum pene in eo contentorum auftor ipfe
fuic Lawernc, qui floruit A. D. mccccxlviii. Plerar
que funt argumenti Theologici ; nonnulla tamen a re
noftra hiftorica non abludunt, e quibus eft epiftola anr
tedifla, aliaque paucula, quae fpeciminis locoiubjici-
cndaduxi, ut eo reftiusad pofterorum memoriam per-
vcniant. Cetera verp non exfcribo, fed Antiqqitatum
ftudioforum diligentiae relinquenda cenfco.
^oannisj epifcopi Wigornienjts^ Iitter<ey in quibus mandat
M(igiflro Joanrii Lawerne, eleeniofynario ecclejia cathe-
dralis Wigorn, ac omnibus 6" Jingulis re^orihus, vica-
riis^ isc. infra DiTcefin, quatenus moneant, utfubditi
utriufque fefexus a ligationibus <b ludis inhon^is in die^
buSy communitervocatis^OCfilJitl^fj cejfent fidf po^a
Excommunicationis ^c. Dat, 6. Jpri/is 1450«
Fpj«itf3-^' TOhannes, permiffione dlvina Wigornienfis cpifcopus, dr-
^ J leftis nobis in Chrifto filiis Magiftro Jphanni Lawarne Sa-
crae Thcologiae profefTori^ Elcmofinario ecclefiae noftrae Ca-
thedralis Wygorhienfis, nccnon univerfis & fingulis reftorr-
buis, vicariis, ac capellanis, curatis quibufcunque per noftrain
Diocefin conftitutis, falutem, gratiam & bencdiftionem. Re-
plevit amaritudine intenora tneotis noftrae exortus moeftitiac
rumor de peftifera corruptela homines utriufque fcxus ad re-
fidivationem rcduftiva, quam nullum veftrum, quod do-
Icntcr rcfcrimus^ latere putamus, qualiter uno certo die
* heu ufitato, hoc folempni fefto pafchatis tranfafto, mulieres
:bomines, alicquc die homines muKeres ligare, ac cetera m^-
dia utinamnon inhqnefta vel detcriora facere moliantur &
cxercerci, lucrum ecclefiae fingenteS; fet ^amppum animae
• jTub fucatp colore lucrantes : quofum occafionc plura oriuntor
fcand^Ia, adultcriaque, & alia crimina committuntur enorinia
«1n dci manifeftam offcnfam/ committeiiciumque animarum
periculuni valde grave, & aliorum pcrniciofum.exemplDm.
No$ igitur volcntcs, quatcnu^ nobis concefferit Altiflimus, huic
jnorbo cancorpfp & fiftae perfeft\oni de oportuno providcri
jemedio, ue fub hujufmodi fimulatae devotionis effigie turpia
grayiorade cctero comniittantur, vobis conjunftim & divi-
* f • l^^oc vocitatov
E^cerpta e Codice quoaam iodleidnX 9? »*
ffrn commlttimtis & mandamus firmitcr fut poena irioDcdi-'
cntiaB & contcmptus injungentes, quatlnus ohmcs & fmgulo*
hoftros utriufque fcxus fubditbs in gencre pcremptorie mo^ '
ncatis, "iquos rios cdam tcnore ptaBfencium fic Itidneinus, ut
ab hujufmbdi ligationibus & ludis inhonellis diebus haAcrius^
iifitatis, vocatis communitcr ^Ot^i&^fyy ut pracdicitur, cef-
fent & defiftant fub pcena Excommu^icatidnis faiajoris ia cori*
travenierites, vel ndn parentes hujufmodi monitionibus noftris
abfque favore, verum eciam cum jurls rigore acritei: fulmi*
nandae. Vobis Inftipcr mandanius ftib pdena juris, qu^tinui
praemiflSi ftitim poft receptioncm pracfenciuiti in fermonibus
&ecclefii$ veftris praediAis tcmpore divinorurii cum majol:
affuerit populi multitudo ibidcm ptiblice intimctis, ac dfe
nominibus 8c cognomiaibus dclinquentiurii poft monitionerii
veftram, ymmo verius noftram, eis legitime faft^m in pra- '
miffis nos vel praefidcntcm confiftorii noftri Wygornicnfif
ftliquo die confiftoriali Citra feftum Pentccoftes proxime fu-
turum per veftras iiteras psltentcs atteritice figillatas, feu aliaS
perfonaritcr viva voce diftinfte Wigorniac certificctis. Dat.
fub figillo noftro ad caufas in caftro noftro de Hcrtylburv
lexto die mcnfis Aprilis knnoDomini millcfiriao cccCno. quuf-
quagefimo, 8c noftras confeerationis drino feptimo;
Littera epifcopi JVigom. excommunicationem denuncianies Fol. jc. to
contra eos qtd patcum prioris lVigorn>fregerunt anno 1 45 o.
Johannes pcrmiffione divina Wygom. cpifcopus dilcftis Scfiteaiia
nobis in Chrifto filiis magiftro Johanni Lawerne, Sacrae Theo- ^^^^^^^^^
logiaeDoftori, monacho ecclefiae noftrae cath. Wygorn. ^cYti^o^i
univerfis & fingulis ReAoril;)us,^ Vicariisi Capellanis, Curatis,
per Doftram Civitatem ubilibet conftitutis, &Iutem, gratiaiih,
& benedidionem. Querelam rcligioforum viroruni pHoris
8c conventus ecclcfiae noftrae Cathedraris praediAae graverii
recepimus, continentem, quod quidarii ini^uitatiS' filil> quo*
rum nomina & perfonas ignorantur animarum fuaruni falutisf
immemores, quandam indaginem illorum religiofdrum viro-
rum, vulgariter didtam «t ^arte, intraverunt, & plures da-
mas atque alias beftias ferinas interfecerunt, & furtive ab
eadem afportaveront, ac etiam non modicos ptfccs a quodani
* ftangno illorum religioforum virorum, infra eandem fituato,
furtivc & neqniter ceperunt & afportaverunt in diAorum
religioforum virorum praBJudlciuni rion ffiodicum & grava-
men, aliorumque exemplum pcrniciofum. Ipfique viri re-
ligiofi fupplicarunt nobis de remedio oportuno cifdcm pro-
vidcri in hac parte. - Nos vero confiderantes corum pctitio-
ncm fore juftam & juri confonam, at^ue nolentes talia faci-
Bora aut crimina inter fubditos npftros remaaere impunfta^
•JSii. P p 2 vobir
'^ SxeirptA \ Goike fuodam SoJleiaMi
vobis'coojiin£lim & ditiiim committiinus & matidalliiis fir»
micer injtiagentesi ^quatioiis omnes & fingulos hujufmoffi en-
ormia cooimiueotes in genere moneatiSy prout nos More
pr^entium iic monemus, quod infra I2. dienim Ipacium,
quorum qiiatuor pro primoi & quatuor pro fecundo, ac alios
q^iatuor pro tertio & peremptorb terminOy pro hujufniQdi
tranfgreiSonibfis fic, ut praefertur, commiifisy bene & fideliter
eifdcm religioiis viris fatisfaciant, "«ut cum eifdem compo-
lumt. Et ii praefatis monitionibus veilris, quin verius noibris,
iofra di£tum duodecim dierum terminum non paruerint, ex
' tunc ipfos omnes, '& iitigulos» iic, ut pracfertur, delinquentes
in majoris excommunicationis fententiam incidiile; quam
' nos tenoie prsefentium cootra eofdem ferimus & promulga-
mus ex tuncy prout ex nunc, & ex tunc diebus dominids &
feftivis in ecclefiis veilris intra miffarum folempnia, cum ma-
jor afFuerit populi multitndo jn eifdem, publice & folempiur
ter candcHs.accenfis, campanis pulfatis, & cum cruce eredla
denuncictisj feu fic ipfos excommunicatos denunciari faci-
atis« £t quid fecerttis ia prxmifiis nos^ cum per partem di^
Aorum religioforum virorum congrue fueritis requiiiti, de-
bite & autentice certificetis. Dat. fub figillo nofiro in pa«
lacio noilro Wygorn. decimo die menfis Februarii apno Do-
. mlni M®. ccccL°. & noibrse confecrationis anno feptimo.
Fol. jic ju . The Sentence of Excmmunicatton in old Engli/b*
«co^u- ^y ^^^ auftorite of god Almygte, and owr lady Sent Mary,
jiicatioms «nd of al the halewen of heven, of Angelis, Archangelis,
«ia Anglict. patriarkes, prophetes, Apoflolis, Ewangeliiles, martires, con-
fe/rores, virgins, and alfo by the powere of all holy Chirche
that oure lord Jhefu Criil guafFe to Sent Petor, prince <rf
the Apoiloiis, and to hurre SucceflTores in God, and by au-
ftoritcof ^hys prefent mawdement, direftegt to me, vel to
us, we denownce al tho evell and curfed doers opynle here a
curfyd, the whyche we yn generall thus hafe fpecyfiSth un
to Sowe, and aU tho that meixteync them yn tho defawtes^
owther holde, or cowiicell do. So that they be depertygt
fullech fro God and hole chirche, and no merite of criiles
hole paffion, no of no Sacramentes that be dd yn hole chirche,
^ nor parte of prayres or good dedes amonge criflon pepill,
bot ihat they wouele be of god a curfed, fclepeng, wakyng,
ftondeng, feSttyhg, goyng, eteng, fafteng, and yn all otherc
werkes, but geflfe they hafe grace ofF God fort come to
pood amendment here yn hurre lyfe, fort dwell in the ende-
4es paynes of hcll for ever withowteri ende. Fiat, fiat..
Amen.
Formula
Excerpla e Co£ee fuodam BoMeidno. 3#t
T^^hmddf fua J. Laweme venereAUi Congregatieni fuppH^ FoL 3«. •*
cavitf ut exercitia quadam Academka fibi fi^ere/nt
ad inci^ndum in S. Theolog^*
Supplicat venerabin congregationi regenciam & non regen- GntU Jo«
cium dompnus JohannesLawerne monachus, & SacneTheolo- *»*nnif La-
gias Bachilarius, quatinus o£to argumenta & o£)to refponfione^ l^^oaa do«
in fcolis TheologiSy quarum major pars fit ordinaria, vel mi- Aorafus
nime concurfiva, leftura libri Sententiaxum, fermo cxamina- ^*®"*
torius, introitu^ Biblix poi&nt fibi ftare ad effeflum quod pof-
fit incipere in facultate Sacras Theolo^ae ; fic quod in loco
fui convivii folvat in die inceptionis fuae Univerfitati viginti
libras* Ifta gratia conceditur i, congregatione praefata anno
Domtni mill«>- cccc"*<>-xxxviii^o- eidem Johanni fub ifta con-
ditione quod dicat fermonem praeter fohnam in ecclefia
beatae virginis pQ(l fufceptionem gradus, & fub hac forma re-
-^ratur in univerfitate noftra Oxonienfi.
Hacgratia concejfa, exercitia tandem praftitit^ iranno 1448.
graduj quem ambiity infignitus erat, ut ex notula ijia manca
ij imperfe6la ad calcem codicis intelligi mus : ** Memorandum
** quod J. Laweme & Yfaac Ledbury Bach*. facultatls Sacrae
** Theologise inceperunt Oxoniae conjunAuxi in eadem facul-
*' tate anno Domini m^ cccc"". xl*' ofi-avo^ nono die noenfis .
^* Aprilis^ in dle viz. Martis. etiam praefatus M. Jo. Lawerne
^* literam habuit teftimonlalem gradus fufcepti per Univerfita-
** tem fibi conceffam, & tot etiani dies gratiae fubfcriptos
** quodque falva confcieAcia potuit fe abfentare libere ab U-
^' niverfitate in fco' anno fuo fccundo re-
** gencias, viz. a fefto Sandi Georgii martiris ufque ad feftum
*^ ...».•••• ac quiete a rigencia fua OxonT
"ceffavit."
Ejufdem Johannis Lawerne proteftatiofaSaante " FoLiij^. «
leSluram libri Sententiarum.
]^go frater Johanoes Lawerne, Sacrae Theologiac Bacha-
laureus, & ecclefiae Wygorn: monachus, per venerabilem
patren\ meum & dominum, Dominum Johannem Carpenteff
qufdem ecclefis patrem & paftorem, ad legendum librum .
Sententiarum expofitive deputatus, & vi''. die OAobris anno .
Domini m»®. cccc">". xl*. v^. ipfius lefturam incipiens ift ,
pi-aef^ntia venerabilis patris mei & domini prasdifti, &.quf-
dem loci conventus, ac aliorum qqamplurium fcolarium, pro«
teftor, me nolle docere aut dicere [reUqua defiderantur^ fed
Jupplevim.e foL 99. b. i^bi non dijfimilis occurrit proteftatio
fratris Johannis de Perjlone junioris^ monachi item Wigomi*
enfisi ad hgfndumftmiUter Senteatias per Prioreinfwm Domi*
num
J02 Excer^a i CoclicB quodam BodteiandA
num foBarmem de Evejbam deputati anno 1300.]] peftln&ci'^
terqoe defendere quicquam iii bac leflura vel in aliqua ipQus
parte, quod fit coatra determioationem facrofanflaB Romanae
ecclenae, aut quovis modo videtur fonare contra bonos mores.
Et fi me contingat ex ignorantia, ex non advert^ntia, aut
lapfu lingux» aut idioquovis defe£lu meo dicere aliquid tale»
id revoco nunc pro femper, & me fubmitto corrccTioni ec-^
clefiaPy & cujufcunque eccleiiaflicas perfonae qux me habeC
Corrigere in hac parte. [^Atque hoc ex antiquo more Univerji*
tatis Oxon, in qua incepturi in difputatioritbus i; a^ibus hu"
jufinodi proteftationem pramittere folebant,']
Fol.38.b. Verfus fuhfcripti in circuitu lapidis ftve tumba M^K Thonut
Ledhury, prioris quondam hujus loci [viz. Wigorni']
Quis jacet hfc ? Tbomas. 'Quod cognomen fuit ejus?
Ledburi. Qualis honor ? Doftor fideique mngifter,
Ac prior ecclefiae. Qui mores ? Sobrius in fe, .
Providus & folidus, humilis, ftabilifque;, benignus.
£t quod idrtutes jam diftas praeterit pmnes
Spe re£hifque fide, fuit inflammatus ab igne
Illius ardoris quem mi/it fpiritus almus,
in terrafque fuam voluit difTundere flammam.
Annis quot rexit ? Septeuis. Quot fibi vixit ?
X. fex, & femel V, Quos perftitit in monachatu ?
X. quinis tantum. Manfit in Jubibeum'
Ut requies detur. Tunc vult lex, ficque precetur.
Verfusfubfequentesadpedesymaginis. ,
1443. > M. femel, X. querno, G. quater fuit, I. quoque teroo^
Terdcna menfis bis dempta luce Decembris
" Deceffit prior hic, Doftor fidei jacet iftic.
Ut jacet hic jaceat, ut rexic fic requiefcat.
Sicque fibi paufse, pax pacifico fine fine
Fiat, ut hoc Amen fit femper in ore precamen.
Frere JohnBredon, Frere Minor of theCovent ofCoventry^
his recantation of his preching andfpeaking againft the
cuflome ofthe Cathedrall Church of Coventry^ which ufeet
io have the apparail of v)ay of every perfon deceafed :
nxfhofe corps tvas firfi to be brought into that Church^
This recantation, itfeems^ was enjoynd him by the I.*^*.
in Parliament anno 1 446.
Tol. 8p.a. Het ys not unknowen, that where the prior. and the ^o-
vent of the cherch cathedral of oure Lady Sengt Mary of the
Citye of Coventre, perfones and proprietaries of the perych
chyrches of the fame, and theire predecefTours Save hadde,
' pofledcd, and ufed to hafc as yu rygib of thc feyd cliyrch of
tyin»
E^cer§ta e Cadicc quoidm Bodleiamn . Icj
tymc that no mynde of man ys the contrarie, that what pcr-^
foun dye withya thys feyde cyte, fuburbes and homeletes of
the fame hath ben fyrft browgt to the feyde cathedral chirch
with apparail of way, there to abyde tille the mafle and other
obfcrvance to criften pepcl perteyiyng be complcte, and
the corps there of then to be beryed outher at the fame ca^
jhedral cherch, or elles at on of the perych cherchis or
chircherde where the perfoun of the ded corps was conver-^
fant, or there where yn his lyfe hc chafe his fcpulture, the
feyde apparail of way remayneng with the feide cathedral
chirch to yfe qf the fame : which tytel and pofleflyoun ia .
goodals ^yel bi the lawe fpirituall, as by the iawe temperalle;
y ffyre Jon Bredon, frere menor of the covent of thys fame
pyte, yn the tyme of the holy advent of oure lord lafte pafled
in the peryche chitches of thys fame cite a yenis the feyde
cuftom and tytel, as oure Soveren lord the kyng and the iordes
fpirituall and tempcral ben acerted, opcnly prechegd and af*
fermed that al maner ofFeringes own to be y wen al onely to
them that minifle the Saqraments. . To the periflouns alfa
(hat neyther the pope, ne all the world may compelle any
man to ofre any thyng yn the feyd cathedral chirch. Alfp
that neyther the Pope ne all the world may make but that a
fre man in his lafte wylle may difpofe the lyghtes perteyn-
yng to hys corps where fo ever he wylle. And fo that I
inducyng the perisflioifns of the feide pericherches to exccute
my purpofe bad that they fchulde boldely bare the lyghtes
pf the corpfes fro that tyme forward to here periflch chirches
pr whether thei ellcs wold, not withftandyng any contrarie
ufe, promytting my felfe to defende them that fo dide, fe-
yng that yn Engelond was not fo a bownde a Cite as ys the
Cite of Covcntre is yn keping and obfervyng the fcyde
cuftome and promittyng my felfe to makc this fame Cite
fre ; fo that the feide Prior and covent ftiuld not pfevayle
\o have the feide cuftome, wbiche feyng mygth caufe the
pppel to turne theire hertes fro the prior and covent, and
fro obfervyng the feyde lawful cuftonie, And alfo that I
feide, that yn Englond was not fo covctous a placc as wasi
the priory of Coventre. • Alfo that I inpugnygth the feide
cuftom by a nother on lawful menc, leide and afFermygth
that any cuftom how long fo ever het be, thow het be of a
C. yeres, if het be yn. prejudice of commine welc, hyt ys
unlawful : and that the feide cuftome is yn prejudicc of com-
mune good^ by caufe hit ys prejudiciall to the periflch chirches
of the holy Trynite and Seint Michel of Coventrc» and
therfore that is unlawful. Alfo that I feidc, that al only ihtx
^t miniftren the SacramenteSi and mioiftrca abowte the
corpfcs.
' "#
^64 Exarpta t Codice quodam Bodleiano»
d^rpfes, as Vicars ^d periflchpreffes, fchulde havc thc Obvcn-
douns and profctes of the corpfcs, and not the monke of tbe
Priory, whych mai not miniftre the Sacramentes. Alfo that
I in my billes that I made to be fette upp ovcr the chirch
darrcs ia this feidc Cite promyfed to delyver the pepel of
this famc Citc fro thc thraldom of Pharao ihc wbich fowhtegt
a yenis the feide cathedrall chirche, and the lawful Cuftom
of the fame. In all thefe premifcSt by the lordes fpirituall
and temperall by the commawdcment of our Sovcran lorde
the kyng dnely cxamined ys fowndoun mater upp on the
which mygth fue grete yiiconvenientcs a yenis the lawcs of
god and of the chirch, anAalfo prejudiciall to the fcidePrior
and Covent. Wherfore I the fame Frcre ifFe I raainteyn or
juflifie the fcide onlawful Opinions or any of them, or who
fo cvcr fo do, bcn worthi to bc fore punifched and chafti-
fccd by the lawe of the chirche. And thcrfore als ferre as l
have fuch matiers or opinions afiernsed, preche^d, or
•thaw^ht, I the fame frere revoke and renownce theym, and
fche of theyxa, prayngh and exortyngh yow that ye giffe
Qetther feithe nc crcdens to theym, ne execute theym yn
'any wife. Wherfore I now wclc a vifed and mcved ther to
ya confcience exhorte and pray gow to kepe and obfcrve
the f«de laudabyl cuftom yn puttyng awey and efchcwyng
Ihurte and of&nfe of confcience, a^d alfo a voydcng po-
nifchcttent. And to alle theym that don contrarie to the
^itie cuftom, for as much as hit Is a cuftom comnoendabut,
aiid fo owyng to be kepte and obferved to cncrcfe of mede
•% pleafurc made to almyghty god, who grawnte gowe aiid
me to lyflfe yn this world aftur jufte lawes and lawful cuf-
tomes vertuofely, fo that we may defcrve to * rejoyfe heven-
ly recompenfe cvcrlaftyng. Amcn.
Expficit revocatio J. Bredon fratris Minorum xn judicio
contra priorcm & convcntum Conventriae, & contra
plurcs alios ccclefiafticos, anno t>omini MiU"^*'.
ccicc"* xtri^
• F. rcccyvc.
Finis primas Parus ikppendicb ad LeUndi Coir*
MISCELLANEOUS pieces,
TSMDINO TO IM.UITIIATB THB
HISTORY and ANTIQUITIE3
O F
- G R E AT B R I TA I N}
yo.v rx&sT pvblxsreo fxom
ORIGINAL MANl/SCRIPTS.
JfLHKO 1770^
■iMBM^Wi
7OU.VI
C sdrl
THE ENTIERMENT
OF TrtE
Moft Higbe^ nwfl Puyfant^ and tnoft Excellente Princet
Mary tbefirft of tbat Name^ late^eene of Ef^land^
Spayne^ Fraunce^ botbe tbe Siceles^ Jerufalem^ and
Jreland^ Deffendor of tbe Faytbe^ Arcbe Ducbes pf
Juftrie^ Ducbes of Burgundy^ Mylayne^ andBrabant^
Counties of Habfpurge^ Flanderes^ andTyroll^ wb(fa
ordeynedto ber Executores andOverfeers asfollowetb^
The Naihes of the Executor».
THE Lord Cardinal Polc
The Archbisftiope of Yorke
The Marquis of Wincheftcr ^
Th* Erle of Arroundell
Th Erle of Weftmerland
Th Erle of Shrowesbury
The Erle of Derby
Th Erle of SufTex
Th Erle of Pembroke
The Vicount Mountagutf
Thc Bifhoppe of Eyly
,The Lord Clynton
The Lord Haftings of LoWghborowtf
Sir William Peter
Sir Williaim CorJall.
The Namcs of the AfTyftaunts to the WBI»
Sir Thomas Comewalleycs
Sir Henry JcrnynghaQoi
Sir Edward Walgrave
Sir Fraunces Ingelfeld
Sir John Baker
Mr. Btncul.
Qj\ % It
3o8 MISCELLANEOUS PIECES.
Tt is to be rcmcmbred that thc faid Princcs dcparted ont
of this tranflytory' Lyfie and Worlde on Twcfday in thc
Mopnyngc bctwcnc aad V and Syxe of the Cloke the xvii^^»
Daye ot November in thc Yerc of our Lord God 1558, and
in thc vi*^ Ycre of her.Highnes Rcigne, at her Manner of S^
James b^ond thcCharyBgetCroirCyWhoo after-faer Dcpartuer
tvas peruflTcd by the Lords of the Councell and Ladyes of
the Reakne, and after opcnedp cered, and tramelled in tbis
Manner : Firft» her Graces Fycyfiions with thc Surgeons did
,opeQ her, and toke out atl her BowcIeS ^ith hcr Harte, the
Dvhich was afterward cofFyned and bnryed fumptioufly in the
ChappcU, her Harte beinge fevcrally inclofled in a Coflfen
covered with Velvet bounde with Silver, which was allfo
buryed in the faide ChappelL And after that tbe Surgeons
had doa tber Partes as aforcfaid, then the Clerke of the
«Spycery, with the Officers of the Chaundery, came and fered
ihe faid R»oyall Corfle with Lyoen Cloth waxed, and with
a Nomber of Spices very coftely ; after thc which the faid
Corfle was cof&ned, and then the Sergaunte Plomer enclofled
the fame in Led, the which Cofiyn was covered with purpule
Vclvet, and laide on the Seames with Lace, and nayled
livith gylte Nayles. The faid noble Corfle beinge thus cered
and coffened, was brought fourth ihto the Privcy Chambcr^
and there remayned in this Ordre :
Item, the faid Prevy Chamber was hanged'with blake
Cloth, and gamefshed with Skochions of Jirmes on JBokeram
in fyne Golde of her Armes and the King*s in Pallc within
the Gartcr, and fomc of hcr bwn<j Armcs within the Garterj
and in the fame Chamber fiod the Corfle upon a Table with
ij Trcfleles covered with a Pall of riche Cloth of GoW, and
on the faid Pall was faftened vi Skochions of Sarfenet in
fyne Gold of her Armes within the Garter ; and ther was
attendant every Day Gentilwoincn which did pray aboute the
fame with Lyghts bUrnenge, and wache ,every Night, with
Dyrge and Maffc every Day, and ther rcmaynied tyl Satcrdaye
ihe x^^.Day of Deflembcr, thatOrdrewas tiaken for the
removtngc of the faid Corfle to the Chappell as followeth :
Item, this don aforefaid, the Archcbufshope of Yorke,
the -M«rqufe of Wincheftei:, th Erk bf ShroWeft>ury, ch
Erle of Weftmerland, with oihers, werc appoyntcd to fet
and take Ordre for the Tunerall, and for tbc bringerige
downe of the faid Corfle ifito the Chappell ; vifhoo havingc
Commiflion ta do the fame, fent for Garter princypall King of
Armes for to underftand the Ordre, and what was to be don,
yfho dcclared unto them ia all Poyntes the Or^re» a&d whac
was
MISCELLA'NE0US PIECfiS, «^'c^
Vas to be doa therein. Then they toke Ordre for thc far-
Hefshinge of the forefaid Chappell in Maner foUowing :
The Maner of the Fumetuer of the Chappellat St. JamerJ
Item, 5t nvas hanged with blake Cloth, and garnefshcl
• With Skochions in Metall as aforefaid ; thc High Auter was
trymed with purpule Vclvet* and in the Deanes Placc was
hanged a Canappy of purpule Velvett, and in the mydcft of
the faid Chappell thcr was maid a Herfe iiij Bquare of xW
greate Tappcres, the which did waye xx*'' Waight thc
Pecc, being wrought with Crownes and Rowfcs of thc fame;
and beileth thc fame Tapperes a Vallence of Sarfcnct with
the Qjyene's Worde wryttcn with Letres *of GoW, and ^i
Fryngc pf Could aboute the fame Vallence, and within that
Vallencc another Vallence of Bokeram with aFryngeof blake
Silke ; the feid Herfe was rychely fett with Pcnfeles and
" Skochions of Armes in Metall : Ther was under the faid
fterfe a Matie of Taffata, with a Domc gilded, and iiij
' Evangeleftes in the iiij Corners o£ the faid Matie ; the vi
Poftes were corcrcd with blake Velvet, and on every Pofte
a Skochion of Sarfenet in fync Gold ; thc Raylc of thc faid
Herfe within was hanged with Brod Cioth, and the Grownde
within both Rales covered with Blakc ; alfo the utter Sydc
of the Stalles, wbich Mras in Sted of thc Rales on cchc
Sydc, was hanged with Blakc ; at cchc End ther was maid a
Raylc ovcr whart the faid ChappcD, which was alfoo hangcd
with Blake, and garnefshcd with Skochions; within the
Rayles ftod xv Stoles covered with fyne Brod Cloth, and oa
the famc xv Cuffions of purpulc Vellvct, and undcr the Fetc
to kocllc on XV Cuffions of blakc Cloth. At theupper
'End of thc Herfe, without the Rallc, there was maid aa .
Aulter, which ftod on the Icfte Hand of the Querc, covcrcd
^th purplc Velvett, which was rydily garnefshed with Orna-
ments of thc Churche : Which Chappell bcing thus fur-
nffshcd, Ordre was gcven to thc Sargaunt of ihc Vcftcry for
the faffc keping of thc fame tyll fuch Tyme as thc faid
RoyaU Corfle was brought downe into thc faid ChappelL
The bfinging downe of'^he Corjfe into the Chappett at
St. James,
Itcm, all Things in a Redynes as kforefaid, on Saterdaye
thc x^J« Daye of December thc Corffc was brought downe in
this Manner : Warn^mge was geven to all Manner of Eftates
havinge Blake, to gcve thier Aifendannce the faid Daye ac
Dyridge,
^^ MISCEtLANEOUSPIECES.
Dyridge, and aboute iij of the Glokc, when all Things waf
tedy ; the great Chambcr, with the Steres and the Cowrtc
to the Chappell Dore, was hanged with Blake, and gar-
nefhed with Skochions*/ then tbe Lords and Ladyes afrcmUed
togethcr in ihe Chambcr of Prcfence and Grcat Chamber,
whereas all the Officers of the Howfe ftodd wiih Torches
with dyvcrs of the Gardes. Then the Bufsh6ppe of Worfleter,
the B. of Cheftcr, thc B. of Coventre and Lichfeld, and the
B. of Exeter, with the Qucne's Chappell, went ope to fcttc
the faid Corflc, ajad the Chappcll ftod in the Grcat Chamber,
and the Bufshopcs wcnt into the Chamber of Prefence and
fenfed the Corflc, and faid dyvcrs Pracrs ; and after the faid
Corfle was taken up by viij Gentillmen, and all th othef fct
in Ordre, that is to fay, Fyrfte, the Crofle, and on eche
Syde a whitcBraunchc ; theri theChapcll; then allthcGen-
tilmen and Squeres, with the Chappelencs of no Dignitie,
and on cche Side went the forefaid Oflicers with Torches,
and the faid dard allfo ; thcn all Knights^ and after them
Councellours ; then Barons, and Bufshopes aot in Pontifi-
calibus; thentheOverfeers; thenErles; then the Exccutors';
then the Kinge of Armes ; then the CovPk, covered with a
riche Pall of Tyflue. There walked on eche Syde the,Corfle ij
Noble Mcn, viz. the Marquis of Winchcfter, th Erlc of
Weftmerland, the Erle of ShroweflDuiy, and th Erle of
Derby, ^hich touchcd thc Corfle with thier Hands;^ ovcr
the faid Corfle was borne a Canoppe of purple Veivet, with
vi blew Stavcs with gyltc Kvffcs bornc by vi Squeres, viz.
Mr. Garrat, Roger Manncrs, Leonard Weft, JohnArroundell,
William Fofter, and William Babington ; then the chief
Morncr, the Countefle of Lineux, aflifted by th Erle of
Huntingdon and the Vifcount Mountague, her Trayne borne
by the Lady Katheren Haftings, aflifted by the Vice Cham-
bcrlayne ;. then th other Morncrs Two and Two, viz.
The Countefle of Oxford, Thc Countcfle rf Worfle- '
The Countefle of Hun- tcr Elder,
tingdon, The Counteflc of Bcdford, *
The Vifcountefle Moun- Thc Lady Clynton,
tague, The Lady Dacres of thc
The Lady Morley, South,
Thc Lady Latymcr, The Lady Storion,
The Lady Lomeley, The Lady Windfour,
The Lady Borough, The Lady North,
and after thcm other Ladycs and GentillwomeDy and after
them followed the Gard, and iCi this Ordre wcnt into tbe
Cbappcll whcre the Corflc wag plafled within thc Herfe, and
tho
MISCELLANEOUS PIECES. Jli^
tbc Morners on cche Sydc vii, and at thc Hcd • . • • • the
chief Morner knclyinge at the Stolcs with Cuffions that arc
beforc named', thenthc Afliftannts, with th Executors and
all the other Lords, werc placcd. Then thc Beades werc
byden by Norrey King of Armes. Then the Dyrgc began
fong by the Chappclenes, executcd by the Bufhopc of Wor-
feier ; and iher was allfoc Dyrge faid at the lytcU Aulter
before tnentioned ; the Leadbns wcre red by the chiefFeft of
thc Chappelenes, and the iij lafte by iij Bifshoppes, that is
to fayc, the vil^h by the liufhope of Exetcr, the viiif^ by thc
Buflioppc of Chefter, the ix^** by the Buftioppe of Worflctcr;
and the faid Buflioppc of Excter fenced the Corfle. beinge in
Pontificalibus. The Bufshopes at the redingc of thc faid ,
Leaflibns had Copes and Mytcrs, but nonc had Crofliers but
the Bufliopc of Worfleter who did execute, and thc Bufliope
of Exctcr when he did aflifte hlm in doinge the famc; the
Dirgc don, thc Morners wcnt upc agayne in ordre, tbe
cheflefte fyrftci where they had a great Soupper.
I
The Maner of the Wache the fame Nyght.
' Itcin, after Soupcr thicr was a folempe Wachc both rf
Lords, Ladycs, GeniiUwompn, which Ladyes fatt within the
Rayles of the Herle ; allfo thier did wachc a Heraulde and a
Purfuvanntc cyery Nyght, which had their Allowaocc in thc
Cowrte of Mcate, Fyer, and all othcr Things accordingc ta
the Ordrc of thc Cowrte ; allfo thicr did wachc fertayne of
thcGarde, with othcr of her Servannis, which did hold
.Torchcs, Every Nyght aboute x of thc Clokc Servicc began,
."which was faid by One of the Qucne's Chappeleynes, and fo
contyncwcd in Prayers qU Nyght tyll the Mornyngc that thcy
wcre revyved with thc Ladies ; and when they were foo
rdvyycd they had thier Brekcfafte ferved accordinge to thicr
Dcgrecs ; thea begon thc Maflc of our Lady^ cxccuted bjr
thc Buflioppe of Chefter, thc Lady Latymer chicf Moraer ;
and that doo, the Mafle of the Holy Goftc, exccuted by tbe
Buflioppe of Exeter^ . thc VicouQteflfe. Mountagewe chicC
^omer,
7%< Procedinge to the Maffe of Rejuiem on Sonndaye*
, |tem, pn Sonndaye aboutc ix of the Cloke the faid Noble-
men and Ladyes Morners, which wcre at the Dirge the Nyght
before, cam fourth of the Great Chamber in Ordre in this
Manner : Fyrfte, all Gentillmen, Squeres, aod JCnights ;
tl?cn tbe Ofljcers of An&es ; then Baroos ; tben Buflioppes ;
thca
^it MISCELLANEOUS PIECE9.
thcnVifcounte&; theo ihOverfeers; then th Executores t
thcn Ganer; then the chief Morner^ the Coanfcfre of
Lyneuxy with the Refl followinge as at the Dirge the Ntghc
before, and foo proceeded into the Chapell, whei-e they werc
placed as before ; then Norrey Kinge of Armes bad the
Prayer ; then thc Querc bcgan the Maife of Requiem. Thc
feid Maffe was executed by thc Bufhoppc of Worileter,. thc
JB. of Exeter and the Boihoppe of CfaQiler..Affiftaniii5 as
Pyftellers and Gofpellcrs, with DcacoQ and Sobdeacon,
bcfides thier Affiflaimts in Coppes. Then the Mafle proceded
tyll the OflTeringe, at thc which 0|[eringe when thc Bufhoppes
torncd tbefu, . thc Morners turned theoi, the Momers ilodc
vpc, and the chief Morner cam fourtb, havinge co^tayne
Koblc Men andvthe OfBcers of Armcs before her, the Reft
of the Morncrs followinge, ber Trayne borne, went to thc
A^aker where thier was laid by a Gcntillman Ufher a Ca^pet
and a Cuffion on the which fhc kneled, and havinge her
OfFeringc ddyved unto hcr, offered, and ihcn rofle uppe and
retorned to thc Herffe agayne^ who after her Obeifliaunce
Baakl to thc Corffe, havinge but One Offycer of Armes before
bcr, without hcr Traync bomc, offercd for herfelf and te»
torned. Then offcred thc TwoNoblcmca Afliftannts, tfaed th
oiberMorners ij and ij, and aftcr tfaem theother Lordes ; tbe
Offeringe don, the Mafie procedcd out tath £nd; tfae Mafle
don, they departed from the Chappell in the fame Sorte a9
they came thcther upe into tbe Chamber of Frefence,. wfaere
tfaqr faad a great Dyner, and all otfaer Offycers thicr geyinge
thicr Attcndannce had great Farc in lyke Manner. Tfac
Dyner don, they departed co tfaier Cfaamber for a Seafoa fiO
rcpoflc tfacm fdves tyl Tfaree of the Cloke ; then tfaey all
ailembled in tfae Chamber of Prefence, and wfaen they were
all mettc, ^hen they went to the Dyrge in tbe iaid Ordre as
tfaey went to tfae Maffe of Kequiem, and tfae faid Dyrdge
was cxecuted by tfacBuflioppe of Coventre and Lychfcld. At
Magnificat, tfae Corppes was fcnfed by the faid Bufliope and
tfae Buflioppe of Exeter, the \iy^ Leaflbn was tcd by A^
BQflioppc of Carlylle, the viAfl^ by thp Buflioppe of EaQetcr,
tbe ix^ by the Buflioppe of Coventre and Lych£eld, tlie
which Buflioppes when they rcd the Leaflbns had Coppes oa
thier Bakcs and Myters on tfaier.Hcdde,' apd tfaey that ienfcd
had ther CrofEers bome before them. The Dirdge don, tfaey
departed from the Chappcll ta tfae Cfaambcr of Prefence,
wl^erc tfaey had a great (Soupper. and after Soupper tbe
wache was cfaai^cd and Scrvjice faid as onSatcrdaye atNyght
inaliPoyiit?, »
MISCELLANEOUS P I E C E S. 313
7X/ Manner of thc UJfaige qf ihe Ceremonyes on Moundaye.
Itqm, on Moundaye in the Mornynge ihe Wache was re-
vived as before on Sonndaye Moruynge, and after the Revy-
vinge the Buihoppe of Chefter began the Mafle of the Holy
Gofte, that don the Buftioppe of Carlyle begon thc Maffe of
our Lady ; at the pfFeringe pf thier ij Mafles the chief Morner
ofiered, ^nd no more : The ij Maffes don, the faid Morners
departed, and the great Eflates Morners came downc as oq
Sonndaye to the Mafle of Requietn, and thier offered and
ufed them felves as they did at the forefaid Maffe onSonndaye»
which Mafle was executed by the Bufhoppe of Coventre and
Lychfeld, and after Maffe retorned to Dyner, and after
Dyner aboute Thre of the Cloke they went to the Dyrge as
bdbre on Sonndaye, the which was executed by the Bufhoppe
of Winchcfter, the viit^ Leafon red by the Buflioppe of
Worcefter, the viii^*» by the Bufhoppe of Exeter, the ix'** by
the Bnfhoppe of Winchefter aforefaid« the Corppe fenfed by
the Bufhoppes of Winchefler and Worfceter ; the Dyr^^
don they went to Soupper, and after Soupper the Wache was
charged as the Nyght before in all Poyntes.
The Manner of the UJfage of the Ceremonyes on Twefdaye^
Item, on Twefdaye the Maffe of the Holy Gofte was faid '
by the Bufhoppe of Exeter with his Affiftannts, the Mafle of
our Lady by the Bufhoppe of Worcetfer with his Affiftannts,
the Mafle of Requiem by the Bufhoppe of Winchefter, the
ij forefaid Bufhopes as Piftoller and Gofpeller, wirh Deaccn .
and Subdeacon, and their ownne AfGftannts in Coppes, to
the which Mafle came the forefaid noble Ladyes Morners as
they did the Daye bcfore, and oflered in the fame Manner,
and after Maffe to Dyner ; wheii Dyner was don the Heraulds
gavc Ordre to all Sortes of Pepoell, havinge Blake, to gevc
micr Attendannce, and to keppe thier Places as they wefe by
thcm fett in ordre, duringe thc whiche Tyme of thier fettinge
in ordre thc Corffe was brought fourth and fett in thc
Chariott, and the Palle laide over thc famc, and a Syd on
thefaid Palle layc the Prefentation « ; in the meane Scafon tbe
Lords and Ladyes maid them redy, and when they were redy
thcy procedede to the Abbcy of WeftmiDfter in this Ordrc
followinge:
a Thc Rq>refcntation, oi: Figtirc of th« Deccafwf, ufually laid o.n thc
Coffin previous to aad during the Funerdl Procd&on.
ToM.Y, Rr Tie
SI4 RflSCELL ANEOUS P I E C E S -'
The Ordre cf the Procedinge to the Abhey of JVeJtmtnfter,
Fyrfte ij Porters with blake Staves.
Thc^a the Sergainte of the Vcftery a foote, and with him ihe
Scrgainte Portcr on Horffe Bake.
Then the Croffe, with ij great whi«e Braunche$, oa^eche Syde
one, borne by ij Men in Surplefes. ^
Then the GentUlmcn of thc Quene's Chappell in thier Sur-
plefes finginge.
Then the Monkes of Weftminfter, which mct tbe Corffe at
. the Gate in the King's Streates. '
Then the Lord Abbot of Wcftminfter.
Then ij Sergannts of ArmesS .?" ^^f P^^ Purfuvant»
«ith theif ^!aflcs. j f A;'"^ '* ^•^ »*■* Proced.nge
(^ kept.
Then the Standart of the Dragon borne by Mr.Henry Pook,
his HorfTc trapped to the Pafturne with iiij Skochions pf
Armes in Metallon Bokcram^ and a ShraiFeron In his Horfle
P^orred, in a longe Gowne, his Hood on his Hcd.
Then Geniillmen in longe Gownes, thier Hoods osD thicr
Shoulders.
, Then the Offycers of the Howfle/m lyke Manncr.
Then Ambaffaiores Scr?annis and Strangers.
. Then ihc Trompets. .
Then the Chappeleynes without Dignitie.
Then ij Sergannts of Armes C On eche Syde Purfuvantts of
with their Maffes. \ Armes to fe the Procedinge kept.
Thcn thc Standard of the Greyhound borne by Sir OUyvcr
Laurence, his Horfle trappcd and garneflicd as aforc.
Then Knights.
Thep Bancretts.
Then Offycers of Howfliould being Knights.
Then Chappelcynes of Dignitie.
Then ij Sergannts of Armes with thier Maflies.
Then the Standaid of ihe Lion borne by Ser Gcorge Howard,
his Horffe trapped and garneftied as th oiker beiore.
Then Barrons*
Then Bufshoppes.
Thcn Vicountcs. '
Then the Threafforer and ComptroUer of HowftioUld.
» Then Erlles.
Then the Archebufshoppe of ^ On eche Syde an Herauld
of Yorke, with the Am- > of Armes to fec ihc Proceed-
bafator Conte de Ferio. j ing kept.
The«
MISGELLANEOUS PIECES. 315
Then the Overfeers to the Wyll.
Then the Execurors.
Thea Twoo Sergannts of Armes wiih thier Mafles.
Then the enbrpdered Bahner ' botne by the Vifcounte
Herefbrd, his Horfe triipped and garne(hed as th other
before mentioned.
Thcrl' the ttelme and Creafte bdme by Chefter Heranld, his
Horffe trapped to the ' Paflerne v/Tth iiij Skochions and
a Chafteron, in a longe Gowne, bis *Hood on his
Hedd.
ThfCn rhe Targatt borne by-Nbrrey Kinge of Armes in thc
fame Manncr as CheHer befbre.
Theh the Swerd borne by Clarenciulx King of Armes, his
^^%rfle trapped and garneflied as before*
Tbett the Cote of Armes borne by Garter Princypall
Kings of Armes, his Horflle trapped and garneflied as
afore.
Thfen the Lord Chamberlayne of Howftioulde.
Then foUowed the Chariott drawen with v Horfles, the
whichewere trapped with blake Velvet, and on every
Horflfe iiij Skochones of Armes and a Shraffl*ron in the
Forred, and on evcry Horfle a Page of Honnor in a longe
Gowne, his Hood on his Hed, and a Banner in his Hand
- of feveral Armes ; aad on eche Syde of thc faid Horflcs,
* from the fore Horfle to the Charriott, ther rod v Gcntill-
men on Horfle bake, wiih thier Horfles traped and gar*
nefshed with Skochlones as afore faidc, which bare great
Baniiers of Damaflte of the Quene's Defents payntcd in
fyne Goid.
Kt 2 Thc
3xd MISCELLANEOUS PIECES.
The Charrote with the Corppes*
[The Chariot covered vritb riche GlcHbe of Tyfewe blike with a Fringe of Goli,
wd withia the rame a JVf ajeftie of TaffaU, with a Dome and iiij Evangdifts, and at
edie Coraer a Banner of Armes of Damaike i the Corfle laid in the Bottome of the
fame, and upoa the Corflc a Pall of riche Tyflewe, with a Crofle of white Tyflcwc;
and on the fame was laid the Prcfcntation appereled in Robes of £ftate, with a
Crowne on her Hed, the Ball and Septer in the Hand, and her Fingers being richiy
iett with Rinn, and in thc fame riche Stones, the Septer and Crownc garncihed ia
lykcManner.j
A Gentibnan
Unier kneling.
TheBanner of Marye
Magdaiyne borne by.
I^ancafter Heraulde.
Thc Erlc of Shrowcf-
buryAfliftant, touch-
ing the Corfle.
Thc Marauis of
Wiachcftcr Alfiftant,
touching the Corfle,
The Banner of our
Lady boroe by St^
xnerfet Hcraulde.
Th Erlle of Hontingdon
Afliftanntc to the chicf
Morncr.
A Gentillman
Uflier knclinge.
Then the chieffc Momer,
th^ Countefle of Lineulx,
her Horfle trapped with
Vclvet.
The Banncr of Saiilt
George^ borne by
Torke Herauld.
Th Erie of. Derby
Afliftannt, touching
thc Corflc.
Th Erile of Weft*
merland Aitlftannte»
touching the Corfle.
The Banner of the
Trynitie borne by
Wxndfor Hcrauide.
The Vyfcount Mbvntag;ae
Afliftannte to the chief
Mbrrer.
Sir Henry Jcrningham, Mfaftcr
of the Horfle, leydinge' the
Horfle of Eflate, afide. of the
chief Morner.
J Thics iilj foUowed on Horie Bake,
The Counteflc of Oxford
The Countcflc of Worfeter r .l* « '/r , \ \i' ^ '
Thc Countcfli of Hontington f thicr Horflcs trappcdtothcPaflernc.
7hc Countcflc of Bcdforl . J "^^ ^""^ ^ ^""^ ^*" * ^* ^°'^
Then
MISCELLANEOUS PIECES. 317
Thcn. the fyrfte Chariot covcred with blake Velvet and gar-
neftied with Skochiones of Sarfenet in fyoe Gold drawne
with iiij Horftes trapped with blake Cloth downe to the
Paftume, with Hij Pagcs ridinge on the fame Horfles with
Gownes aod Hopds aaS in the fame.thief Ladyes,.
The Viccconntcs Mouatague, *VIn Mornynge apperelled
The Lady Clynton, ( accordinge to thierEftatcs,
The Lady Morley, fviz. Mantelea. and thier
Thc Lady Dacres of the South, J Barbes abovethierChines.
Tben foUowed thies Ladies 00 Horfle Bake.
Zi^ l^^i^yj^^^'! Thier Horfes trapped to the Paftomc
?J!^^S?lelv iwithblakeCloth, andkdbyoneina
Thcn the fecond Chariot apperelled as the fyrfte, with iiij-
'Horfles and iiij Pages on the fame, and in the fame thies
Ladyes, viz.
The Lady Borough, -j In Mornynge Appefcll ao-
Yhe Lady North, / cordinge to thier Eftate, viz.
The Lady Anne Gray, ^ | Manteles and thier Barbesabovc
The' Lady Hontington Da , J thier Chynes,
Then followed thies Ladyes on Horfle Bake,
■"Thier Horfles trapped to thc
The Lady Cornewalleys, Pafturne with blake Cloth, and lcd
The Lady Jermyngham,^ by one in a black Cote, they Uk
•, ^ MorningeApperell, viz. aMantell
The Lady Peter,
Mrs. Dormer,
with a fmall Trayne, thier Barbe$
on thier Chyne.
Then the third Chariot apperrelcd as the fyrfte, with iiij
Horfles and iiij Pages on the fame, and therin thies that
folows :
Mrs' PcM^^" ' 1 ^^ Mornynge Apperell accordinge to tbiec
lUfZ' T^mZr >Degre, a Gowne withoute a Trayne, and
I£: ijS.n, y^'' »"1^^ ^^^'' ^'^ Chynes.
Then all Gentilwomen, Waters, and Chamberers on Horflc
Bake in Blake.
Then thc Vice Chamberlayne and the Maftcr of thc
Gentlemen. /
Thcn the Gard with Torches.
Thea
3x8 MISCELLANEOUS PIEGES,
Thcn all Noblemeu's Seryaunts in or dre, havinge blake Cofe» ;
and in this Ordre thcy proceded lo the Weft Dore of the
Abbeyc. • . ^
TX^ Mannor ofthe Furvijbirge qfthe Abbeye^ and the Manner
of the Herfe. , ,--...-.
Item, the Boidy of the Cliurche from the Wcftc Ppre Xo
to the Quere Dore was hanged with blake Cloth, and gar'-
neftied with Skochiones ; aJIio the Quere wa.s hangeci within
the StaUes with Blakc, aod garnefhed wlth S^ochioocs.Qf
Purple iti Metall ; and betwene the Steppcs gpioge up lo tbe
Aulter and the Quere Dore thier was maid a very foroptioufc
Hcrflc of vi»i Square, with Nyne Princypall^ doubkltoried,
havinge in Lighies to the Komber of a Tlioufand and moret
garnefhed with xxxvl Dozcn Penfelles of Sarfenet betten with
Gold and Sylver of the Quene's Bages, the.viii Rochments
hanged double with Vallcnca of Sarfenet wryttcn withLet^rcs
of Gold, and fringed with gilte Fringe ; ou the famc Hcrfle
inany Skochiones in Metall, with. many fmall Skochioncs of
Waxe; on the upper Parte of the. viii great Poftes ftod
vfii Archeangeles of Waxe, and under them viii great
Skochiones of Armes within the.Garter oi Waxe; all tlbe
Eight Squarc of the Hei fle was garneftied and fett with
Angelles, Morners, and Quenes ia tbier Robcs of Eflaie
inaid of Waxe ; under the Hcrfle was a great Majeftie of
TafFata lyned with Bokeram, and in the famc was maid a
grciat Dome of Paynter*s Worke, with Foure Evangeliflcs of
fyneGold ; aboute thefaid Herfl^ abovc, under the faid great
Skochones, went a Valencc of TafFata, a Quarter of a Yerd
depe, wrythen with Lcttres of Gold (dieu ET mon droit)
and Armes in thc feme maid to fland in thc Mydcfteof «very
Square, havinge a Fringc of Gold a Quaricr depe, and within
that a Valencc of blake Taftata, with a Frynge of blakc
Sylke jl Quarter depc; the Eight Poftcs wcre covercd with
• blake Velveit, and on cvcry Poft a Skochion of Sarfenet
"wrought with fyne Gold ; the Rayle of the fame was haoged
bn bothe Sides v/ith fyne Brode Clothe, and fctt with
Skochiones of Bokeram infyneGold; withiii the faid Frame
of the HerfTe the Ground was alifo covered with blake Cotpii.;
and Without the faid Hqrfle rounde aboute wentc a raylle ii\j
Tootc and more from the faid HerfTe, the which was hanged
with blake Veivet on th^e other Syde, and on thc inner Sydc
with fyne Brode Clothe ; in ihe Mydefte of the faid Ralie
agaynge the Highe Aulter was maid.a fmall Aulter, which
wa$ covered wich Vdvet, and rjxhely gamelhed with Plate;
" ^ betwenc
M18CELLANE0US PIECES. 319
betwene the Herfle and the faid Ralte the Grouiid was covered
with Brode Cloth, where thier was fett xv Stoles covered
with fyne Brode Cloth, and at every Stolle a Cuffioa of
purpuUe Velvet and a Cuffion of blake Velvett; without
that Raiie was a Ralle which was maid for the kepinge fourth
of the Peppell, which was hanged allfo with Blake, and the
Ground betvvene the faid twoo Ralles was allfo covered with
blakeCotton, all the wbich was had and receved by thc .
Offyeers of Armcs. ^ *
Item, from thc Stepes' to the Highe Aulter of a great
Hight was hanged with blake Cloth and garniftied with
Skochiones, and the Highe Aulter rycheley garnyftied with .
Ornaments of thc Churche; allfothe Waye from the Hcrflc,
to-the Chappell, where the faid noble Quene w%s buryed^
was alffohanged with Blake and garnyftied with Skocbiooes ;
and the faid Chappeli was hanged and garneftiid witli.
Skochiones in Metall : The Chuiche wiih the ChanoceU,
the HerfTe, and Chappell thus furnyftied, thc CorflTe was.
rcfeved at theWefte Dore in this Manner:
Item, at the Wcfte Dore the Corppes was taken out of
thc Chariott and borne by xii Gentilmen ; and at the faid
Dore of the Churche ftodd the Buflioppe of Wint: thc
Buflioppe of London, and the Buftioppe ot Worcefter, wboo
fenced the Corfte and caftc holy Water on the fame ; after
that the Corfle was brought uppe to the Herfle, and fctt \
under the famej then the Morners were placed, tbe Chicf
at the Hed, and on ecbc Syde vii bther; then thc other.
Noblemen, a$ thc Executores and Overferes, with ali.thc
Suhdards and Banners were placed and fett in Ordre, thea .
0/ your Charitie prayefor the Sowlk rfth^ mxfie pviffante
Md sxeeUefUe, Princ^e Mary by tbe Grace of God late ^tene
of Engiand^ Spayne, France, botb the Sicelles^ Jerufalem^
and Ireiand^ D^endor of the Faitb^ Archeduches qf Aujiricef
Duches rf Burgundy^ Mylayne^ and Brabant, Countejfe tf
Hal/pingef Flanders, and Tyroll, Pater Nqfter.
ttem, this Prayer was faid at every « KeryalefljMi, and at
Magn^cat, and Senedi6iiis. Then the Dirge begon,
cxecuted by the forefaid Thre Buftioppes ; the firft
LeflTon was red by the Lord Abbot of Weftminfter, thc
ij*^ by the Buflioppe of Carlifle, the third by the Buftiope of •
Cheiler, the fourth by the Bulhope of Exeter, tHe v"» by'
ihe Bufshoppe of Coventre and Lychfeld, the Syxte the
Buftioppe of Worcefter, the viith the Buftioppe of Win-
chcfter, tlieviii^ the Buflioppe of London, ihe ix^^^ the Arch
Bufshoppc
« Sq the Original*
3ao MISCELLANEOUS P I E C E S.
Bufshoppe of Yorke, At Magntficat and Benedidfus, twoo of
the chicfeftc Bufshoppes aforefaid fenced the Corfle thryfle
aboute ; then the Dirge proceded oot to thende ; and when
the Dirge was don, the Morners dcparted from Churche to
the Lord Abbottes Howfe, where thcy had a Voyde of
Spices and Wine, after the whiche they departed for that
Nyght.
Item, in thc Mornynge aboute vi of the Cloke, the
Moroers mett at the faid Abbotes Howfe ; and wheii they
wefe redy they went to the Mafle of our Lady, havinge
GentiHmen, Efqueres, Knightes, th Officcrs of Armes, and
others before them, and foo proccded to the Herfle ; and
when thcy wcre plafled, the Maflc began fongeby thcQncre
by Note with Orgaynes, executed by the Buflchope of
London, with Deacon, Subdeacon, and*Aflifl:annt8; and at
the offcringe Tyme the chief Morner aflTyfted, and her
Traynebonie, wrth thotherMorncrsfollowjngc her, offered,
and no more, and then retorned to the Herfle agayne. Then
the Mafle proccded to th Ead; and when the faid Mafle wa$
don, Mafle of the Holy Gofte begon, executed by the
Pufhoppe of Winchefter, with Deacon, Subdeacon, and
Afliftannts, fonge by the Querc as aforefaid; and at the
the OfFcringe the faid chief Morner offcred as at th other
Mafle before : When the faid Mafles were don, then the
Morners departed, in the fame Mannor that they came to
Chnrche, to the iaid Lprd Abbotts Howfe, where thier was
prepared for them a Brcakefaftc, after the whiche they pre-
pared ihem (elves, with all th othcr noble Perfonagcs, to
goo to thc Mafle of Requiem, whoo went to thc famc in
this Manner :
Fyrfte, all Gentillmcn, ij and ij, thier Hoods on thier
• Shoalders.
Thcn Squeres.
Then Knightcs.
Then Banneretes.
Then Officers of Howftiould, bcinge Knights.
Then Chappdyncs of Dygnitic.
Then Barroncs.
Then Bufshoppes.
Then Vifcoumes.
Then the Treaflorcr and Comptroler.
Thcn Eriles.
Then Marquiflbs.
Thcn Dukes.
Thsa the Ambafiator, Countc de Ferio.
ThcD
MISCELLAHEaUS PIECES* jii
Theti tbe Affiihnts to tbe Wyll.
TH|n thc Executores.
Then Garter.
Then the chief Moraer aiOfted as afore, ber Trayne borne
by the Lady Anne Grey, affifted by the Lord Chamber* '
layne. '
Th«i thother Morners'^ and ij.
Then all other Ladyes and Gentillwomen ij and ij : And ia
ibisOrdre proceded to theHerflc> where they were placed
as^at thf Dirge theNyght before ; the Beades was byden
ct$ at Nyght before. Then the Mafle oi Requiem begon,
ibage folemoely h^ the Quef e. Tben came four th the Arcfie
Buftioppe of Yorke in Pontificallibus, and iiij other
Belhoppes !n }yke Manner, ij as Pyftolers and Gofpellers»
and ij as Deacon and Subdeacon^ with thier Affiftannts ;
and Ido die Maife began, and proceded accordinge to the
Ordre of the Churche tyll the Ofleringe, which was doa-
very folemnely, ds h^eafter ihaU appere.
The Ordre tf the Ofertnge at the Majfe qf Requiem^
Fyrfte, the chifie Momer, havinge before her the Officers of
Howftiould and thc Ofiicers of Armes, with the NoWe-
men, her Traync borne and affiftcd, her Aflyftannts goinge
"with her, went to the Aulter and oflered the faid Ofler-"
inge, beinge delyvered to her by the CountefTe of Oxford»
havinge a Carpct and a Cuffion laid for her by a Gentill*'
man Ufher ; and after ftie had ofFered fhe retorned to
thc Herfle agayne, th other Morners followinge her ij
and ij.
Item, when thefaid chief Morner was come to the Herfle, then'
ihe maid Obefyaunceto the CorfTe; and havinge Oflicers
of Armes before her, wcnt to ofter for hir felf, withouc
hcr Trayne bome or Affyftannts, and retorned to the
Hcrile agayne.
Then thc Marquis of Winchefter and thc Erlle of Weftmer-
land offered the Cotc of Armes,
Then the Erlle of Shrowcfbury an th Erlle of Derby oilcrc^
the Swcrd.
Then the Erlle of Hontington and thc Wcoui^te Mountaguc^
offered thc Targatt.
Then the Twoo fyrfte the Healme and Crefie^
Then the Man of Armcs, the Locd SbefFelde, caofe ia'
rydingc, armed at all Pcccs, favingt ribt Hedd^ with ^
PoUaxc in his Hand, and lighted at the Quere Dore, and
bcingc led from thenfc to the Htgh Aolterby i) Ncblctaiep,
ToM'V. bs offcred
322 MISCELLANEOUS PIECES.
ofFered the fald Pollaxe, and aftcr went to the Vellery,
«ad was thier unarmed. ^
The Offeringe of the Paules.
Item, the Ladyes ftodc uppe within the Hcrfle, and the Lady
iWorthc came fourth lo the Ralle at the Hedd, unto whomc
Garter dclyvered Twoo Paiiles, whoo, with the Officcrs
of Armes before her, went about the HerfTe, and at the
Featc .thc faid Lady offcred the faid Paules, thc which
werc refeved by the foreraid Garter, and laid on the Fcte
^ of the Corffe acroffc ; and when (he had don flie rctorned
to the Herflfe agayne.
Item, all the Baroneflcs did offer ij Paulcs a Pece in lykc
Manner.
Ixem, all Countefles did offer iiij Paules a Pcce ia lyke
Manner.
Item, The chief Morner, havingc the Officcrs of Howfliould
and the Officcrs of Armes, with thc Noble Men, before
her, beingc aflifted by the ij Affiftannts, hcr Traync borne
and aflifted, refeved of Garter at thc Hed of the Hcrflfe
vii Paules, and went aboute thc Hcrflc and oflFercd the
the fame as the fyrfte Lady did, and were laid on the
Feate of the Corfe in lyke Manner as aforc.
Then offered Counte de Fcrio, Embaffator for King Philippc,
Garter goinge before him.
Then the iiij Noblemen Afliftannts.
Then the Reft of the Morners ij and ij.
Then the Execinores.
Then the Overfeers to the Will.
Then the greateft Eftaies.
Thcn offered alJ Knights, Efqueres, and Gentillmen,
I*em, the Offeringe don the Sermonnd bcgon, maid by thc
Buflioppe of Winchefter, Doftor White ; and aftcr tfac
Scrmonnd the Maffe proceded lo the End.
Item, at St. Johne's Gofpell the_ Banner of Armcs and tht
Banner of St. George was offered.
Tfeen thier came vi Knightes and toke tbc Prefentation with
great Reverence, and bare the fame into the Vcftcry.
Then thc Archcbuftioppc of Yorke and th other Buflioppe$
carae downc and fenced the Corffe, and the Qucre fang
Ccrcumdit^erunt.
Then.the Morners departed from the Hcrfle.
Then the Corfle was taken upe by them that beforc barc the
fame, and was carycd to tbe Chappell whiche was ap-
poynied for her Buryall, and thcre thc forfaid Arch
^7 Buflioppc,
MISCELLA.NEOUS P 1 E C E S. 323
Buflioppe, with th oiher Buftioppes, faid ali tke Cery-
mones ; in the meane tyme of the fainge of thies Prayers,
the iiij Gentillmen Ufshers toke awaye thePall. Thea
the Corfle was let into the Grave, and the Arche Buflioppc
cafte Earth on the fame.
Then camc the Noblemen, beinge Officers, to. the' Grave,
and brake thier Staves over thier Hedes, and caflc the fame
in m> theGrave, as the Lord Treaflbrer, the Lord Chamber-
layne, the Treaflbrer and Comptroller, the SerganntPorter,
and the Gentillmen Ufshers thier Roddes, and then tbey
departed agayne to the other Noblemen ; and the Bu;'ya]l
eaded, the Arche Buflioppe and th other Buflioppes did
undrefK themfelves. The Cerymony of the Buryall don,
as is aforefaid, of the faid nbble Quene, whoes Soulle
God pardon, the Noblemen and Prelates then there
aflembled, havinge with them the Officers of Armes, they
came fourthe into the Face of the Pepoell, and Gai*ter ,
princypall Kinge of Armes, afiifled by ij Buflioppes, did
declare the Stylle of theQwene Majeflie in this Manner :
Of the mofte highe, mojle puijfanty and mofte txcellent
Pfincejfe Elizabeth^ hy the Grace of Cod ^uerie rf England^
Traunce, and Ireland, Deffendour cf the Faith^ (^c. Cod
fave ^ene Elizabeth ! Unto the whiche Word all the
Koblemen held upe thier Hadds and Cappes; and the
l^rompeter flandyng in the rude Lofte founded. And this
doQ, all the Eftates and others departed to the Abbotes
Howfe to Dyner.
Note, thiere was no Dolle geven at the Churche, for that
there fliould be no Refort of pore Pepoell for the Annoyaunce
of the Eflates ; but thier was Money geven by. the Aumner
for all the Parifches in Xx>ndon, and allfo in Weftminfter, and
to every Churche allfo f6r fayinge of Dirge and Mafle.
And thus endeth the Cerymony of the £ntiennent of tbe
fiud Quene A^ary.
Ss %
f^t ^. ' ■ U M ' J - '■ :.^...,J2. . . . ■ ■ . ■■ . li
AN ACCOUNT OF THE
CEREMONIAL OF THE MARRIAGE
B X T W S S N
Frbderick Coant Palatine of tbe Rlnne^ and the Frincel^
^izABETH eld^ft Daughter pf Kiog Jan^s tb^ Firft,
In the Ybar 1613.
A 8 A L 8 O
THE CEREMONIAL OF THE MARRIAGE
B S T W E S K
WiLLiA^ pnly Sop pf Freierick-Henry Prinpe oiOrange^
and Mart eldeft Daughter of King Charles the F'^ft,
On Low Sunday, the Second of May itf^x.
Drawn up in the Year 1733 by yobu Anftis^ Efq; Garter
King at Arms.
From the origiaal Manufoipt, now in the Poileffion of Jofefh Edrtmdfim^
M^ Mowbray Heraid.
C 3«? 1
INTRODUCTION,
SI N C E the Form of Matrimony in the Common Prayer
Book hath been eftabliOied by AAs c^ Parliament^ there
have been only Two Marriages of the immediate Childrea
of the Crown publickly folemnized within this Kingdom,
The firft was tbat of the eldeft Danghter of King James the
Firft with Frederick Count Palatine of the Rhine, celebrated
^ in February 1612-13, when each of thcm were above Sbcteea
Years of Age, being both born in 1596. Theother waa.
that of William Son and Heir of Frederick-Henry Prince of.
Orange with Mary eldeft Daughter of KtngCharles the Firft^
upon the Second of May 1641, when that young Prince
wanted fome Days of being Fifteen Years of Age, being
bom on :^l^ May 1626, and the Princefs wanted Seven
Months of being Ten Years old, being bom the 4th of
November 1631 «.
I thought proper to remark the Ages of the latter, in that
the Ceremonial of that Marriage, as it is termed, acquaints
vs that fome Forms, as the aftcing of the Banns, the dif-
fheveling of the Hair in the Proceffion, the Wafers and
Hippocras in the Church, &c. were omitted» which probabl/
were not obierved becaufe that Princefs, by a Proteftation
interpofed in proper Time, might have vacated this Contraft;
fo that upon fuch a Refufal ali the Solemnities» whatever
they had been, would have been of no Validity.
Though thefe Marriages, for that Term may in this Place
be attributed to the later Solemnity, were performed with
great Splendor and Magnificence, and the Heraids attended
and performed the Funflions of their OfHce, yet no complete
Narratives of tbe Rites ufed ii> them are entered in their
JSooks, where there are only to be found a fhort imperfeft
Entry
41 The Marriage of ^he Piince of Orange (afterwards King Wllliam the
Third) with Mary Daughter of the Duke of York was privately celebrated
in her Bed-chamber at St. James^s, about Eight of the Clock in tneEvening^
s$7f, by the fiiHiop of London, when the Kmg her Uncie gave hqr away*
Tlic Princefs Ann was married to Prince George of Denmark in the Chapel
at St. James^s, by the fame Bifhop, in theEvening of the »8th of July 1683,
Ib ^refence of the King, Queon, Duke and Ducheiii oC York, imd a ffw
only of the cbiefcfl NobilitY*
C. J*» 1
Entry of the Marriage of the Coant Palatiae. This DefeA
however may be fupplied by feveral Particalars, whereof
feme are preferved m Manuicripts, others pnbliflted by Storvr
in his Annals, P. 1005 ; by Sir Joha Finet in his Obfervations
cpncerning Ambafladors» P. 10 ; as alfo by the Relations
contained in a Pamphlet printed for WiUiam Barclay at
London^ i6t^^ and 'm Saodford*s Gencalogical Hiftory,
P» 564, which are all in £ngli(h : And in the French
Language in Mercure Fran^ois, Tom. III. C. 2. Contin.
P. 7 1 ; for the Colleftor of tKefe Notes hath not had tha
Fortune to meet witfa a priated Narrative oF this Marriage m
Dutcb, ac Frankendal, with Cuts» Folio, in 161 3, aod
another in French, printed at Heidelberg. The Defcriptioa
of the Marriage of the Young Prince of Orange remains ia
(everal loofe Papers, and from tbem a CoUeAion bath bee»
made of the Rites obierved^ with the Addkion e>f fome brief
fbpplemental Notes.
T Hffi
T H E
CEREMONY of the MARklAGE
ik E r W £ SK
Frederkk Count Palatine of tbe Rhine and tbe Prihceji
Elizahetb eldeji Daugbter of Kiug James the Firjl^
m St. Valentine^s Day 16134
FREDERICIt theVth, CountjPalatinc, landing at
Gravefend on. the i6th of Oftober 161 2, was with
great State condu6led to Whitehall ; but the Celebration of
the Marriage was deferred becaufc Prince Henry was foon after
feized with a Fever, whereof he died upon the Sixth of
November, The Palatine was clefted into the Order of the
Garter,^ together Vith Prince Maurice Count of Naflau,
(afterwards Prince of Orange) upon the ipth of December ;
and on the a^th of thatMonth ihe Condiiious and Articlcs of
Settlements for this Marriage were executed, ^vhtrein is this
exprefs Claufe, " Quod Matrimonium verUm et legitimum
*• contrahatur inter eos in Anglia ante Initium Menfis Maij ^t
** interim Sponfalia legiiima de praefenti," &C. « And ac-
cordingly he was then afHanced to the l^rinceffe in the then
Banquetting-holife at Whitehall in this Mannet : About Two
Yards below the Degrees of Eftate a large Turkey Carpet
was fpread, Avherebn the Count Palatine and the PrincefTe
ftood ; to which Place the Nobility and Prince Charles coii-
duftcjd the Paiatine apparelled in a black Velvet Cloak caped
with Gold Lace, and the Princefle followed in a black Velvct
Gown, Semee of Croflets or Quarterfoils Silvcr <», having a
fmall white Feather on .fair Head, and accompanied with
Ladies.
The King, after a (hprt Space, came into the Room, and
fate under the State \ and then Sir Thomas Lake (who was,
ToM.V. Tt aa
a It would bc no Diflficiilty to fliew th« antWnt Cu(lo/n of (bch Krpoufalls
by thc Daughtars of thc Crown of England as diftinft Ails from thc Officc
of Matrimony, which frcquently wcrc pcrformed ibm« 'MoQth$ or Ycari
beforc the Marriagc was a^uidlycclebrated.
330 MISCELLANEOUS PIECES.
as 19 fuppofed) Secretary of State and a Layman, read the
precife Words for the Stipulation of the Marriage Contraft
Jtfelf, according to thc Form fettled in the Conunon Praycr
Book, turned only into the French Language, viz. " I
•* Frederick take thee Elizabeth to jny wedded Wife," &c.
^ which he repeated verbatim ; and then the Princefle did the
fame, " I Elizabeth take thee Frederick to my wedded Huf-
«* band," &c.
'The Archbifliop of Canterbury (Dr. AbboV) however
Save a ]Benedi6tion by varying the Words in the- Common
raycr in tbis Manner ; The God of Abraham^ Coi of Ifaac^
Cod cf Jacob blefi thefe Espoused thy Servants^^ &c.
The Count Palatine and Prince Maurice were inflalled
Knights of the Garter on the ^th of February, the later
being invefted by Garter King of Armes on the 4th of that
Month at the Hague.
Th^ Jpparatiu for the Cmit Falatine^s Marriage.
Sunday the I4th of February 1613 (St. Valenline's Day)
being appointed for this Sokmnity, thc Qhapell of Whitehali
was in Royall Sort adorned ; the upper End of it was hung
'witb very rich. Hangings, containing Part of the Ififtory of
• the Afts of the Apoftles, and the Communion Table wa^
furnifhed with richPlate.
^ A ftately Throne or Seat was raifed ia the Mi4ft of the
Cbapel, about Five Foot in Height and about XX Foot in
Lengtb, having Six or Seven Stairs to afccnd arid defcend
at each End of it j the fame was fpread uriderncath w>th
rich Carpets, and rayled on both Sides ; the Rayks being
covered with Cloth of TifTue, but open at the Top, thac
the whole AfTembly ipight the better fee all the Ceremonies ;
Upon the Sides of the Chapel, from the StaJJs up to the
Communion
a I bcre maj takc Noticc thal this blacH Habit was doubtlcflc thcn worn
as Mourning for f rifice H«nry. ; howev|^4i is- remarked thftC the Friiicdls
h2d Flowcrs of Silvcr in hcr Gowu, becaufe, as it will be fhcwn hfroi^ter,
White, the Colour of Virgins, was appropriat^d to Marriages. la tJhe
* Additions to Monftrclet we arc informcd that JLcwis xii. upon the Death of
Anne de Brctagne his Quren, comaianded^ that ni|i nc parlad a luy ^ik xi'etoit
yellu de Draj) noir j ct adonques ftit le Mariage du Monf. Ix: Duc 4p Valois
[afterwards King Francis I.J avec la Fille dii Roy, ct cpoufcrint tous en
Deuii veftus de Drap noir, &c. Chroni<iucs Additionees au Monftrelet,
P. ii(J,.ii7.
\ In the folcmnizing of Flpoufalls and Matrimony this Circumftancc was
^ gcncrally obfcrved, that nothing /hould occur which could refrefh Mourning
and Misfbrtune at Fcftivals, where only thc Marks of Satisfaftion and
Fleafure fhoald be fcen : But this Rule had fome Exccptions.
MISCELLANEOI/S PIECES, 331
Commtinion Table; there had been a double Row of Seats*
made for the GeDtkmen of the Cbapel, arraied wich
Tapeftryp
, The Proceffion to the Count Palatine^s Marriage.
Between Eleven and Twelve of the Clock, his Majefty,
to make tbe Proceflion more folemn, and in order that it *
might be feeo by roore People, pl-oceeded from his^ Privy
Chamber through the Prefence and Guard Cbamber, and
through the new Banquctcing-houfe erefled of purpofe to
folemnize this Fcaft, and fo down a Pair of Stairs at thc ^
upper End thereof by the Court Gate, and went along upon
a fiately Scaftbid to the Great Chamber Stairs, and through
the Great Chamber and Lobby to the Clofet down the Staires
to the Chapel, into which the Entry wa$ made in « tbis
Manner :
Firft, the Truropets.
^Then the Bridegroom, who was drefled, as ibme Perfons
whohavegiven us the Narratives fay, in a rich Cloth of ^ '
Silver richly ^mbroidered ; or, according to oiher^, in a
white Satin richly befet with Pearls and Gold, going becween
the Duke of Lennoxand the Earl of Nottingham (who.wcre * ^
both married Lords, whichfeems tobe aDifference from the '
antient Method, where the Paranjmphs were unmarried);
however he was followed immediately by the young gallant
Courtiers, Englifli, Scottifli, and Dutch, whom Finet ftiles,
The Batchelery of the Nation : But there entred into the
Chappei oaly Sixteen Noble young Men Batchclors, being
fo many as the Bridegroom was years of Age ; the Rcft, by
the exprefs Command of hisMajefty, did not enter the
Chapel, and the Bridegroom was condufted to his Seat.
Next before the Bride procedeed the Lord Harington of
Exton (who, as Camden acquaints us, had the Tuition of
her) : She was fupported on the Right Hand by the Prince
of Wales, and on the left by tlie Earl of Northampton,
Lord Privy Seal, both Batchelors, attended, as Stow and
Sandford relate, with Twelve young Ladies, Fourtcen nc-
cording to Mefcure Francois, but ax:cording to a MaDufcript
Narrative with Sixteen, which fe*em5 to be right ; and that
Number might be fixed upon for the fame Reafon that the
Bridegrom had fo many Batchelors attending upon him.
Thefe young Ladies bore her Train, all clothed in white
Veftments, being Cloth of Silver ; and imraediately after
thefe young Ladies caiiie the Lady Harrington, Wife to that
T t 2 Lord
332 MISCELLANEOUS PIECES.
Lord who had becn thc Lady Elizabeth's Governefle for the
Space of Ten Years ; after her came all the great marricd
Ladies of the Court ; with which Train fhe afcended the
Hautpas, and took her Place.
Her Habit is ihus, with fome Varieties in the Words,
dcfcribed by feveral Writers who obfervcd it. Finet faith,
She was apparrelled in Whlte, her Hair laid out at Length
in Curls overfpreading her Shoulders, and crowned with
a Coronet of rich Pearls and Diamonds. Stow writes, that
flie was attired all in White, having a rich Crown of Gold
npon her Head, her Hair hanging down at Length in fair and
feemly Treffes, plenteoufly befctwjth rich Pcarls and prccious
Stones. Merciire Francois^s Words, ** Veftue d'une grande
*• Robe de Toilie d'Argent en Broderie d*Or toute couverte
*• de Dyamants, ayant une Couronne Ducale a fur la tefte feit
*' de Pierreries." And the Pamphlet printed in that Year
aflurcs
' a Calling thls Coronct a Ducal one muft bc a Miflake ; for, excluflve of
what Stow and the Fainphlet abovc-mentlone^ teils us, it is evident thal
Princeflcs and othcr grcat Ladies of thc Blood Royai at the Time of their
Marria^:,? wore Goroncts or Crowns. Of ali Di(lin£tions none are n>ore
vifjDly adapted and univerfally undcrftood to reprefent or (ignify what is
intended by thcm, than thofc which arc known by thc Habits and exterqal
Prnamcnts; cfpccially whcn thc particular Reafons of the Appropriations of
fuch iviarks are evident. Thcre are fcvcral fuch Particulatitics in this De-
fcripti&n ; and Brft, as to tiie Crown, wherein thcpe wiil bc no Qccafion to
l-un back to the Ci|ftom of the Jews, the Romans, and of the Primitive
ChriftianS, by all whom Crowns werc ufcd upoa thefe OccaHons, it bcing
my only Dcfign in this Place to produce Inftanccs of the Dauehters of the
Crown, or thc ncac Rclations of the Kings and Qucens of £ngland, wearing
Crovvns bn the Ceicbratiop of thcir Nuptiais. On thc MarrWe of A^clcydis,
or Alicc, Daughtcr of the then Marquis of Montfcrrat, and« Nicce to thc
thcn Queen of England, with Albert the Great, Dukeof Brunfwick, whicii
Marriage was cclebrated at London in the Quindenes of Eafter IZ63, is this
'^^ntry in Rot. Pat. 47 Hcn. III. P. ^. Ai. j. pro Garlan^a aurea a^
Cpus Markcfie Neptis Kegis^ ^uam Dit\' Brutjfwikx duBurus cjl, The Word
Garlanda here ftgnifics a Crown, not a Garland ; for in that Age the Word
Gnrlanda was attributed evcn to the Crown worn by that King, as wc find ia
Mat. Paris, P. 735. wherc fpeakingof Hcnty III, hc fays, Coronuld auria^
'u£ vulgariter Garlanda dicitur, redemiins, In Lib. Garderobac, 15 E. I.
n Cuftodia Rem. Regis. -Pro una ynagna Fuhetta et una magna Amerauda
fmpt. ad ponend. in quadam Coroncila Comitijfx Holland, filia Begis in dit
J^uf>tiarum,-r-z -^V quundam Coronam Aur\ prq Pncijpi Brahaniix fiVi*
fcgii, &c. John Harding, defcribing thc Marriagcof King Edw, III. fays,
And fone tbereafter th^ Erles Doughter Henaide,
Dame PkiJi^ higbt, that was hoth f^iyrc and gsde,
He ived to Wyfc, and croivndc r.s hc walde
With hicgh Hcnour, accordhig to her Blode i
AU dyfchevely in hcr Heer fche Jlode^
Thc Crown of Gahie above in ryal IVyfe^
A f^J^'^^ '^^JS^^ '"'l?^f ^^ Manthan devyfl. •
ft
t
MISCELLANEOUS PIECES. 33J
aflures us, tbat this pripcely Bride was in her Virgin Robes,
cloathed in a Gown of white Satin richly embroidered (with
Silver) ; upon hcr Head a Crown of refincd Gold, made
imperial by the Pearls and Diampnds tBercupon placed, which
werefo thick befct that they ftood like fhining Pinnacles
upon herAmber-colouredHair depcndantly hanging, plaited
down ovcr her Shoulders to her Waift ; between. every Plait
a Role or Lift of Gold Spangles, Pearls, rich Stones,
and Diamonds of ineftimable Value,.imbroidered upon her
Sleves.
Immediately after the Lady Harrington came the Pur-
fuivants and Heralds. Then Privy Counfellors, Barons, and
Four Bifhopps in their Habits, and the fuperior Degrees of
the Nobility, the Provincial Kings proceeding before the
great Officcrs of State. Then Garter. Then the Earl of
ArundcU carrying the Sword of State. The King in a moft
fumptuous black Suit ", with a Diamond in his Hat«
Thea
In a Privy Soii, dated tbe Sth of June, 40^ Edw. III. xjtf;. are theie
Wordsj Comme nous eujjions fait acheter pour noftre tres chere Ftlle Ifabelie
Contejfe de Bedford, pur fon Mariagc un Coronc d*Or, ove blanks Saphyrs^
Dydmantz, groj^^s Perles, et Emeraudes^ du Pris de milte Marcs, On the
Marriage of John of Gaunt to Blanche Daughter of the Duke of LaQcafter
jn 1359, therp was providcd at the King's Expencc a Ring, with a Ruby
and a Ccrcle (as it is tcrmed) garnifhcd with Rubies, Emcraids, and Pcarls.
Exit. Pcil. P. 33, E. III. Catherineof Sjpain, at her Marriagc with Princc
Arthur, wore upon hcr Head a Coif of Gold, Pearl, aud predous Stones, an
'inch and Half broad. Ann of Clevcs, on hcr Marriage to Hcnry VIII,
had a Coronet of Gold rcplenifhed with grcat Stoncs, and fct about fuli with
Branchcs of Rofemary. Olivier de la Marchc in his Memoirs, P. 5x0. de«
fcribing the Ccremonial of the Marriage of thc Duke of Bnrgundy with
Margafct Siftcr of King Edward the IVth, fpeaking of thc Bride's Drcfs,
fays, Sur ces Cheveuz une richc Coronnc. And Modius in his Pandc^z»
P. »13. fpeaklng of thc fame Marriagc, favs of thc Bride, that }^alde gra*
tantep accepit fertum rofaceum quod veftales inm€ Brugenfis ilR donaverunt
illutque mox fuo impofuit Capiti fuper Sponfalcm Corooam. Anothcr French
Account of this Ccremonial fays of tixe Bride, Coronee d^Or en Tefte, And
another in Englifh fays, She was richly croiuned. And Margaret elded
Daughter of Henry VII. at the Ceiebration of her Mariiage with James
King of Scotland wore a Cro-wn upon her Head. At the Marriage of Mary
dc Mcdicis to Hcnry IV. King of Francc in 1600, La Reyne eftoit veftue d*un
Manteau roial, &c. portant une Coronne a rimperiale. Mart. Franc.
Tom. II. P. 5x. Elizabeth Daughter of the Emperor Maximilian thc Ild.
v/hen married to Charlcs the I3^th, fut hab\lee^ &c. dejfu^ fa Tefte ayant
iine Coronc a Tlmpcrialc ornee de grands Dyamantz^ &c. Ccrem. Franc.
Vol. II. Pag. 37. The like was likewife obferved at thc Marriage of
Lewis XIII. with the Infanta of Spain i6ts, VEpoufe efioit veflue en
Majefte La Corone <rOr en Ttfte. Mero. Franc. Tom. IV. P. 339.
Francoife dc Lorrain, on her Marriage v^uh Caefar Duke of Vcndoimay
natural Son of Henry IV. worc a Crown cnriched with prccious Stones.
Cerem. Fraac. Vol. II. P. 58.— — r-But it is ncedlefs to produce furthcr
Jnftances.
Jfor thc Manner of crowniog Brides in the EaAem Churches, fce Selden>
{Jxor Hcbraica, and ZimmermaQni Aq^e^, f | 86, ^^
S34-^ MISCELLANEOUS PIECES.
Then, tbe Queen in white Satin ^ with mach Emh-oid^rf
and Diamonds» attended by a Nnmber of married Ladies^
Countefles and B&ronefles, having her Train born by the
Countefle of AruDdell.
In thls Order they afcended into the Chapel, where the
King fate in the Chair upon the Right Hand moft richly
arraied, his Jewells beittg efteemed not to be lefs worth thea
Six Hundred Thou&nd Pounds. The Earl of Arundeil^
bearing the Sword» ftood clofe by the Chair. Next below
the Sword fate the Bridegroom upon a Stool ; and after him
Prince Charles upon another Stool ; and by him Aood Prince
Henry, wbo was Brother to Count Maurice of NaflTau^ and
Unde to the P^Iatine. On the othei* oppofite Side fate the
Queen in a Cbair moft glorioufly attired : Her Jewells were
vaiued at Four Hundred Thoufand Pounds. Near unto her
fate the Bride on a Stool : The Lady Harrington her Gover-
nefle ftood by her» bearing up her Train ; and no otherd
afcended this Phce.
The Lord Chamberlain to the King ftood at the End next
totheAltar, and theQpeen's Lord Chamberlaih at the other
End. The Lord Privy Seal «fiood upon the Stairs of this
Hautpas or Throne hard by the King.
The King and Qneen and the others mentioned being thus
placed, the Lords and Counceliors of the King, and the
Lords and Counfellors of the Palatine todk their Seats on the
left Hand of the Chapel. The Ladfes of Honour took the
other Side of the Seats. The young Lords and Gentlemen
of Honour, and younge Ladies and Bridewomen, with the
ncceflary Attendants upon the King and the Queen, ftood all
bclow upon the Pavement. It is remarkable, that by thc
CHtraordinary Care of the *£arl of SufFoIk Lord Chamberlainy
the Chapel was fo kcpt, as not one Pcrfon but of Honour
and great Place came into ic,
The Cerenmies in theChapel on the Eledior Palatine's Marriage.
This Royall Aflembly being in this Sort fettlcd in thc
Chappel, the Organ ceafed^ and the Gentlemen of the
Chapd
a The Reaibn of tbis black ^Colour might be the late Death of Princc
Arhtur, for thaf Colour, and not Purple, was the real Monrniog Habit of
fhe Crown.
h It may not be eaiy to detcrmine, whether the Queen was thus fobed
in White, with regard only to the Habits ufed in Marriage, or with a
fnttlier Vlew t6 the Cuftoms of France, whcre all Ike Qtaeens (till AnxK of
prctagne) wo«8 Whfta for Mourning.
MISCELLANEOUS PIECES. 335
Cfaaipel fung a foU Anthem ; a&d thea the Bifhop of Bath ,
and Wells, Deaa of his Majefty^s Chapd, went into the
Pulpit, which ftood at the Foot of the Step bcfore the
ComniQaion Table, and preached npon the Second of St.
John, the Marriage of Canaa in Galilee ; and the Sermon
betngenied (which continned nc^ much above an Half Hour)
the Choir began another Anthem, which was the Pfalm»
Bkjfed art thou that fearejt Gody &c.
While the Ghoir was (inging this Anthem, the Archbifliop
of Canterbury and the Dean of the Chapel went into the
Veftry, and put on their rich Copes, and came to the Com-
munion Table, where they ftood till the Anthem was
endedy and tben they afcended the Hautpas or Throne,
whcre thefe Two great Princes were marricd by the Arch-
bi(hop of Canterbury, in ali Points according to the Book
of Common Prayer. The Prince Palatine fpeaking the Words
of Marriage in Englifli after the Archbifliop. The King's
Majefty gave the Bride.
When the Archbifliop had cnded the Benediftion God the
Father^ God the Son, &c. the Choir fang the fame Benediftion
in an Anthem made new for that Purpofe by Doftor Bull.
The Anthem ended, the Archbifliop and the Dean defcended
from the Throne : The Bridegroom aiui Bridc following
them, kneeled befoxe the Communion Table, while the
Verficles and Prayers were fung by the Archbifliop, and
anfwered by the Choir, which being ended, another Pfalm
was fung, ^
Then Garter Principal King of Arms publiflied the Styles
of the Prince and Princefle to this Effea : — All Health,
Happinefle, and Honour^^ to the High and Mighty Prlnce
Frederick ihe Vth, by tbe Grace of God Count Palatipe of
the Rhine, &c.— And to Elizabeth his Wife, only Daughtef
of the High, Mighty, and Right ExceUent James, by the
Grace of God King of Great Britain, &c.
Then Joy was given by tfae King and Queen, and feconded
with the Congratulations of the Lords there prefent ; and
then divers of thefe Lords brought out of the Veftry Bowls
with Wine, Ippocras, and Wafers : After tafting thc Wafers
an Health was began to the Profperity of the Marriage out >
of a great gold Bowl by the Prince Palatine^ and anfwered by
the Princeife, and others prefent in their Order.
This being ended they departed in tjie fame Manner as
they came, feve that the Bride was led back from the Chapcl
by the Duke of Lenox and the Earl of Nottingham Lord
Admiral ; and that the Bridegroom was led back by Prince
Charles
33<i MISCELLANEOUS PIECES.
Charles and the Earl of Northampton. The' Klng add
Queen, leaving the Bride and Bridegroom in Ihe Great
Chamber, wenc to their privy Lodgings ; ^nd the Bride and
Bridegroom proceeded to dine in State in the new Banquetting
Houfe with the Prince, the Ambafladors of France, Venice,
and the States, Count Henry» and all tbe Lords and Ladies
who had been attendant on the Marriage,
i
TH E
Z 237 1
T H ,E
CEREMONYoF the MARRIAGE
WHliam only S$n of Frederick-Henry Trince ^fOrange^
and Mary eldefi Daugbter of King Cbarles tbe Firft^
cn JLow Sunday the Seeond of May 1641«
THE Princc, Son of Frcderick-Henry Princcof Orange,
cmbarqnedat Helvoetfluys on board tbe Admiral^whicf^
Shipbreaking herMaft in a hard Storm, the Prince ^yent; jnt^
thc Yiee Admirars Shipp, with the Attendance of 17 Men of
War belonging to tbe St^tes, and landed at Gravefend || of
April, on Monday Morning: The Four Ambafladors of th^
United Provinces, whocame tbicher with the OiEcers of th^
King the Day bcfore to defray the Expenccs, went on board '
the Ship and fetched his Highnefle on Shore, That Evcnii^
oiy Lord Lyndfey, fent by thc King, witjh the Coachcs of
the King and Qucen and others, to the Number of Twentj,
co ialate thc Prince, and to bid him welcome, waited o{i
him. The next Day the Prince and Lord Lyndfey fltting
togetbcr above in the Coach, the Lords Brederode aiid
Aerfseo (the Two chief of the Embaflidors) ovcr againfl:
them ; the Lords Heenulitt aod Joachim (the Two othcrs) hi
tbe right Boot ;. the Prince of Talmont: and Coiint Solms iii
the Left. Behind Greeawich Park there were frefli Coache?,
into which they cntercd-. They came dircftly to Whitehall,
whcrjB his HighneflTe, witb. the Embafladors, vifited the King
and Qu6C9 in her Majcily^s Chamber. The Prince of Waks
andDuke of York, withmyLord of Arundell, beingEarl
Marfliail and alfo Lor^.Steward of the Houfehoid, received
his Highneflc at the Door of the King's Prefence Chamber.
From WhitebalJ ihc Princc, with the Embaffadors, Wenc
to the C^cea MQther to vifit lier M^jefty at St. James's :
From thence ta Somerfet Houfe- to fcc tiic Princeffe Mary,
where the King aad Queen werc ia priVate i After which his
Highnyefle was condufted tQ ArundeU Houfe, preparcd bytbe
£arl of Lyndfey for his Lodging.
The next Day hfa HighndTe vifited the Prince of
Wales* and Duke of York in Durham Houfe, which was re-
t«med by thcm at Anindcli Houfe the next Day.
ToM. V. Vm • Tlic
,39 MlSCELLAiJEOU.p PIECES.
The I^rince every Day faw the King, Queen, and Prihceflt,
baviDg a Key of the Garden of Somenet Houfe to cbm^
^at Way.
T^ieJjparc^tus^orPreparatiQns.
On Wednefday in Eafter Week, being ihe 28th oiP Aprii
1641, the Right Honourable ' the Earl of Arundell and
Surrey, Earl Marfhal of Eoglanc} and Lord St^ward of his
liajefty*s fionfeht)ld, the Right Hondurable thc EarL of
Pembroke and Moqtgomery, Lord Cbanlberlam of bis
Majefty's HQufehold, and divers Qthcr Lords of '.th$\Kiog's
moft Honourable Privy Councill, upon his Majefty's efpecial
DireAion, took into Confideration the Preparations and
Ceremonies to be ufed at the Celebrarion of 'the Marriage of
the illnftripus Prince William, born Prince of Orange and
jCount of NafTau, opely Son of the moft iiluftrious Prince
f^r^iierick-HenTy, by the -Grace of God Prince of Orange
aod Couqt of Kaflau, &c. with the cxcellent Prlnceffe
^ady Mary eldeft Daughter of the moft puifTant and moft
/excellent Prince " Cbarles, by the Grace of- God King of
tereat Britain,- France, aild Ireland, Def^^nder of the
Hith', &c. > •
' Tbeir Lbrdfbips/ after due Deliberation,. having aJvifed
•witb Dr. Wren, Bifhop, of Ely and Dean 6f his Majcfty's
ChapfelU tonching tlfe Ceremony tq be -performed there, as
ilfo with the Kmg^ of Arms aboiit other Solemnities for-
inerly ufed upon like Ofccafions, repaired unto his Majefty,
Ji'nd by their Lordfhrpps Advice it w;)s then refolved 'that the
, ^iyiarriage fhould be folemriized* the Sanday foUowirig in the
^jhupell at Whitehalf ; and in refpefl of the Prince*? fudden
'Return, *and other iinportant AffKirs then in Agitation, many
■Solemiiities ufed in former Times were qmitted ; and there-
•ibre the Celebration of thcTe Nb^trails»were with the more
,Privacy performed. His Majefty Kad;previoufly given Orders,
that oil Acconnt of the Impubdrty of the Briae, who was
pjt theq Ten Years of Age, tlierc fhpuld bc no publiftiing
•pr afking of Banns. ' '" \
■ 'On tfie Thurfday Mprning, beforc the Marriage, thc faid
Eiftiopof Ely, Dean-pf -theChapfjcli; by his Majefty*s Com-
matid repaired untbthe ^ridegroom at ArUnJell Hoiife, and
' there informed hjS^Highncfle v^a^t he was to fay andwhat to
4o ^t the Cclebratitm-of the Marriagej - leaving'- with Monfienr
|de Marlpt his HighnefFe Governour,-and'MonfieurRivel his
^utor, our Liturgy/ both in EngEfh and French, to the
End
M I S e fe L L A N fi O U ff T l E C E S. • 330
fend his Highnefle might the 'better utidcrfland what to fajr
and anfwer, and be the^^more prompt thereln.*""
Orders were given for, freparatioos ih the Chapell in the
follpwing Manner. , ' ,
The Walls about the Altar or Communioh Table were
hanged with very rich Cloth of Gold Baudekyn; the Septum
or Raylc about the Ahar was covered wiih the like; and
the Floor within the Septum or Rayle with a fair large
Turkey Carpet.
Upon the Ahar or Cohimunion Table, the old Englifli
Bible printed in 154 r <? , and the Lltiirgy or Commoh Prayetr
Book, both with Silver and gilt Covers, together with a
gilt Bafon,#Two Chahces, One Patcn, Two Candlefticks^
&c. the Whole weighing Two Thoufand Two Hundred
Ounces.
The Doors pf .the Septum were opened and turtied back
clofe to the Reft ot the Rayle; and a ricli darpet of Siik ,
and Gold was fpread from the Step where the Door ftood,
befdre the Altart.or Communion Tablej and tbcrcon 'Fwo
rich long Cufliions were laid jutt without the.Rayle fpr^the
Bride and Bridegroom to kneel on at the Time hereafcer
tobe mentioned.
From the .Septum or Rayle before tke Mictdle 6f the
Altar or Communion Table was erefted a Cegree, being
Nine Inches deep, fitted to the Height of -the uppermoft
Stepp, and according to ihe Cdnvenlency oi that Placp
almoft down to the Step. at the upper End of the Choir
Stalls, being about Sixceen Foot in Ledgth, and the middl,^
Part about Nine Foot tjroad, fliaped the Sides to thei
Fafliion -. of an Oftagon, the Entrance of the lower and
upper Part being about Two Foot and a Half narrowcr ;
The Platform whereof is defcribed by this t^igure.
a The Raafon yKhy this Tranflatioh of thc Biblc was taid upoii thc Coni-
munion Tablc might bc, that tht Pfalms lifed in thc Officc of Matrimbny*
likc thofe in our prcfent daily Scrviccs, arc not according to cithcr of tntf
Two Uft Tranflations •£ thc Bible, but takcn out of that old Tranflatidn
callcd^ The Crcat EngUfli Bible. '
Vvi ^ A, B, c. d^
340
MISCELLAKEOUS PIBCES.
^ » C ^
A. B. C. D. Rails of tbe Altar,
£. F. G. lUUs of the Haultjpas.
Both Sides of this Degrcc or Hautpas ^ere r^Icd alKXit
Tvro Foot Six Inches in Hcigth, with Lyfts oo both Sldes
tt the opper End, for the betterConTcmencyof htdMajefty
and the EmbafTadors goiog to repofc themfelves» at (tich
Timc as the Bride and Bridegfoom werc to koecl before
thc Ahar or Communion Table.
The Floor of this Degree or Hautpas was covcred with &
veryfair Turkey Carpet, and over that, rnthe middlePart,
with Four fmall Carpetts, and the Rayls thereof with r?ch
Cloth of Gold Bawdekin ; this, and the Traverfes hereafter
mentioned, being furni(hed by the Carc of Mr. Olemerit
Kynardefley, Yeoman of the removing Wardrobe : And &
litcle before the Proceding was made into the Chapell, the
great Offering Carpet was fpread from thp Poot bf the
Degree or Hautpas almoft down to the lowcr End of the
Chapell, by Two Pages of thc faid Wardrobc.
Two rich Traverfes of Cloth. of Gold Bawdekyn M^ere
put up in the Chapell, that for hb Majefly on the rigrht Sidc
hanged with Crimfon Tafata, the Floor covered wtth a
demy Carpet, whercon was plaeed •a rlch armed Chair bf
State with a Cofliion; and before\he Chair Two Cfafliidns»
to kneel.on, and a Forme covered with a rich Silk Carpet^
and a very rich long offering Cufliion thereupon.
Oppofite to thls Traverfe, on the ieff Sidc of the
Chappcll, was the Qther Traverfe placed, accommodated
with Chairs, and accordingly furniftied agreable to the State,
and fit for the Reception of the Prince and Princeflfe wheu
they (houid have occafion to repofe, but no Ufe was made
hereof
MISCELLANEOUS P I E C E S. ^41
bereof m regard they afcended into thtGokt, there Co heai^
' the SermoQ apd Divioe Eervice.
On the Outfide of tbe Septunai or Rayls of the Con^BHiQioa
Tablei betwixt the faid Traverfe and the upper Eod of the
Chappell, were Foa^ Stoob plaeed^ kt ia Breaft with
CuihioQs, for the Embailadors (of the States General of
the United Provioces) to repofe on, at fuch Tiflae as his
Majefty remained in his Traverfe.
Mr* Peter NewtOQ, his M^eft;*s eideft Gentleman U(her
Daily Waiter, by efpecial Order of the Lord Chamberlaini
attcflded at tbe fordaid Degree according to his Office to
take Care thereof. . ^
The King's Privy Cbfet (wheiein his Majcfty ufuaUy fits
to bear Divine Service and SernK)n in tbe Chapell) and the
King's Great Clofet; and alfo the Queen's Privy Clofet, and
ber Majefty'8 Great Clofet, were all hanged with rich Cloth
of G^ld Baudekin, being the richeft Sort of Cloth of Gold
Tiflue; ail which, and the Reft of that Kind afore-
aa^iuioiied, were brought from his Majefty's royal Ward*
foJM io tbe Tower, ^being Part of the antient Crown
Fornitare.
The Great Chamber was hanged with the Story of tbe
Overthroweof the Spaniards in 1588, « ancf all the otheir
Roomes were richly haaged and adorned as at other grand
Fcftivals. .
On Satujrday befo(e the Marriage, the Lords and Ladies
b^d Warning to attend the Bride and Bridegroom at Tea
of the Clock on the next Morning, about which Hour,
beingrhen Lowe Sunday the Secoad of Mslj 1641, the
Lords repaired unto the King*s Privy Gallery, from which
Lis Majefty fent the Right Honourable tbe Earl of Holland,
accompanied with the Right Honourable the Lord Strange,
Son avd Heir apparent of the Earl of Derby, and divers of
the Gentlemen of his Majeftys Privy Chamber, tp ArundeU
Hbufe, where tbe Bridegroom lodged, to conduft his
Highneflfe to Whitchall;' and a liitle after Tenn of thc
Clock they fett forth from Arundell Houfe towards the Court.
The Coaches of thc King, Queen, and of aboiit Twelvc ^
Nobkmen attended tbeir Convoy ; but no Coaches, faving
thofc of the King and Queen^ entered the Palace Gate.
His Highneffe was accompanied with the Four EmbafTador»
ftQVL Ghe Uoited ProvinccSi Seigneur dc Brederode, Baron
pf
s Thtt Tapcnry, which ftUl rcmtm? hvmg up in the Houfe of t.ords, ^
was at tbc Time of this Marriagc a very propcr dotnpiimcnt to this yoting
Prinee, whofe Aneeftors had cofitribuMi in the greateil Degree to th«,
. DiAiAittloj3.of the Spaaiih Monarchy.
342 MISCELLANEOU^SflfiCES.
df Vicnnen, Grand Mafter of the Artillery, and Governof
of Bois le doc, Monfieur' Francis de.Acrilbn, Seigneur de
Sotnelfdyck, ^MonJTieur Klrkhoven, ,Seigneor ae Heenolitt,
Grand Veneur d*Holland, and Monfieur Albert Joachimej
Selgneur a Oefteode in Otterefkio, et Vinninge, upon whom
Sir John Fin,et, Conduftor 6f EmbaflTadors,' in performance
of his Oflice attended, as he did alfo at Wbitehall doring.
the Solemnity.
Several Perfons * of Honor and Quality accompanied ihe
Bridegroom, and his Highnefles Servants attended.
The Bridegrbom bemg arrived at his Majefty^s Royal
Palace at Whitehall, .his Highnejfre was condofted by thc
Earl of HoUand, going a little beforc him upon his lefc
Side, to his Majefty, through the Prefence Chamber into
the Pfivy Gallery ; the Four 'EmbafTadors foUowed him;
bot the Strangers which accorhpanied, and the Scrvants of
the Prince, with the Reft of the Attendants, proceedcd
before his Highnefte, going Tvvo and Two (the meaneft m
Rank going foremoft) the fuperior Degrees neareft to hfs
^ Perfon. His Pages, Being Ten, and as many * Footmen,
were habited in Suits ,of Sl^y-coloured Velvet laid with
Silver Lace, made up after the French Fafiiion.
His Highneffe being entercd into thc Privy Gallery, was
there in princely Manner received by his Majefty in Prefencc
of all the Lords, and after fome fmall Time of Stay, his
Majefty took his Higfinefle with him by a private Way unto
iheQiieen, and according to his Royall Order, all the Lords
and Strangers repaired through the King*s Privy Chamber
vinto the Queen's Side, where ihe Lords and the Reft
acreaded iii her Majefty's Privy Chamber, and in the with-
drawing Room nexc thereunto, untill the Time of the
Proceilion fo the Chapell.
The Ladies attentJed in that withdrawing Roobi «ntiU
all Things wcre ready ; and' in the mean while the Lord
Chabiberlain repaired to the Chapeli, and caufed it to be
entirely voided and ftrjftly kept, that none, faving thofc
hcreafter mentioned, flipdld enter.
And his Lordftiip.finding the Prefence Chamber and
Creat Chamber to" bc overmuch thronged by many of the
King's Servants and others tbat came to fee the Solemnity,
'inafmuch as tlie Veonten pf ihe Guard coold fcarce keep a
convenient Piifl&ge^ciear for • the Procefli©n, itwas thonght
fit tliat tlie moft Part of the Bridegroom^s Attendants, which
by thc firft Drder? (houid haye foUpwcd his Highnefle in thc
Pi:oceeding, where ijiey Oiould:have been accompahied "^vith
young £ngB(h Noblea iad dJeniiemen of ' Quality Wmg
... Batchelors,
MISCELLANEttUa PIECES, j-fj
Batchelors, fhould iio)V be conveyed into the Chapcil before
thc Proceffiorf', and be there placed \h the' Right Hand ex
farte Decani, "which was done iaccordingly by the efpecial ^
Care of the Lord ehamberlaio, aftd by admktlng ainongft
chem ftich other Stratigefs, thnt were not the Bridi^r6om*s
llfted Attendants, as were by the Favor of his ri^hnefle
nomlnated byMonfienr de borpe, Maitre dlHoteland Couu'-
fellor to thePrihce of ' Orange, who was appointeA to attend
«pon his Highnefs that Day in Quaiity of his Gfentlcman
Uftier, which Strangers fo named were about Eighty.
The Seats on theleft fland e^ parie Cahtoris were referved
for the Lords of England ; and the Gentlemen of the ChapcU
fate benearh on the F6nifeats as at other Times.
Abont Twelve of the Clock the Proceeding to the
Chapell from the' Q^cen*s Privy Chamber beg^n io this
Mahner :
Firft, Monfieur de' Dorp^, Gentleman Uffier to hls
HighnefTc, betweea Som^rfet and Windfor.
Then the Bridegroom, apparclled in a Suite and Cloak of
tmfhorne Velvet richfy enabroidered with Siiver.
A littje beforc his HighneflTe on thc left Side went the
LordChamberlain, and on the other the Two chicf Em-
baflTadours, ahd tHe other Two followcd. The Prince of
Talmon, the Count dc Solms, the Count de Nafl^au, Mon-
iicur dc Marlot his Highnefs*s Governour, and about Ten
cthers qf the principal Nobles which canie ovcr wi^h his
Highncfle, attendcd upop him tp the Chappell, procceding
firft from the Privy Chamber ihrough the Jittle Gallery, thc
Prefence Chamber, the Great Chaniber, an,d PaflTaffc Gallery
down the Stairs^ and fo into thp Chapell, where nis High-
neffe was placed by the above-mentioned Heralds in thc
tippermoft Angle of ihe lcft Side of the Hautpas, and
downwardp from him on the fame Side the Four Em-
bafladors ; hjs Highneflc's Gouvemour there alfo attending
near unto his Perfon, and the Noblemen Strangers remained
without the Rayle on that Side.
With thefe Attendants of his Highnefle feveral young
Englifli Noblemcn and pthers of great Quality, beipjg
Batchelors, were intemiixcd,
At fomc Diftance pf Time the Bride*s Gentleman Uflicr
followed, going between Clarcnceux and Norroy Eings 'of
Arms.
Then the Bride habited ih White cmbroidered with
Silver, her Hair tyed up with Silvcr Ribbands, not diflievilled
about her Shoulders as in former Times ufed, her Hcad
■ f^dorned with a Garland of pcndant Pearls, the great Endc.
cnvironcd
34* MISCELLANEOirS PlECES.
jrn^irpsed with a Rope of great round Pearls at the Battom
chereofy about her Neck a Necklace of Pearls» round
about her Shoulders and Breaft a Chain of pendant PearK
aad on ber Breaft a Zok o^ Six great pepdaot Pearls» being
the faireft Pearls that are ia Chtifliaadoin, 'W.as l^d bj
Pxince Charles and the Duke of Yock, unmarried Ladies,
ihahited lo white SatiA^ immediately following her, tfae
chlefeftgoiag iirft n^reft to her Perip^,, proceediag by Pairs ;
the Lord Chamberlain atteoded near ; before her |i)ghae(Ie
^n the left Side> and fomewhat bcbiad fa^r, the Coaiiteflre
of Roxburgh : Some of the unnvarried Ladies were ia Cloth
of Silver, others tn ivjiite Sattea^ f mongft tbem Two
.Di^ughters of the Mar^jues Hamllton, the Earl of Deo^gh*s
Daughter, the Earl of Berkftiire's Two Daughc^s, the
Earl of Newcaftle*s Three Daughte«,, the Eari of Stam-
iord^s Dau^ter^ theEarlof Njewport*s Danghter, theEarl
oT Perth's Gaughter, the Lord Ancram's Daughicr, thc
Lord Mowbray*s Daughtec, the Lord Strangc*s Daughter,
the Lord Dunfmore's Two Daughters, and the Dau^ter^
of Qth^er Noblensea, and tfae Maids of Honor followiog, viz.
Mrs. Seymour, Mrs. Howard, Mrs. Harrifoa, Mrs.yapghan,
Mrs. Croft, and Madam Maid of Hooour to tbe
Queen Mother. '
After followed many marricd Ladies of HoBoar, the
pFiQcipal of them firft, going by Pairs, amoogft whom were
the Dutchene of Lennox, the CountefTe of Oxford, tlie
Lady Strange taking the Flace of Countefre of Derby by his
.Majefty*s efp^cial Favour, the Countefle of Dorfet, thc
Counteflfc of Pcvonftiire Dowager, her Daughter*ia-Law
now Counteflc of Devonftiire, thc Countcfle of BerkjSiire,
jthe Countefle of Newcaftle, thc Vifcoujatefle of Kynalmekyn,
and divers other Countefles aad Ladies : Her Goveraeflie aad
fome othcr of her Servants there alfo attendcd : AU the
young unmarried Ladies ftaid bcDeath the Hautpas or Stagc,
and the marricd Ladies and Women of Honour pafled over
. jche Stage and Adod together betweea tbe King^s Traverfe
and the £nd of the Chapeli on the right Side th^reof wxdiOQt
the Raylcs of the Communioa Tablc.
The Bride was placed by the Kiags of Arms on the right
Sideof the Hautpas or Stage, her Trayne bQm by young
unmau-Ied Ladies.
Thc Organ, ppon thc firft Appcarancc of tbe Proccflion,
played a Voluntary, and continued playing untiU ali Mrerc
>entered into tlie Ciu^i.
^ The Bride bcing thus plactd, thc Lord Cbanaberlain r^e-
\ty.rncd to the Kin^ in the Prcfence Chan^bcr, from whence a
ProceflJon
MISCELLANEOUS PIECRS. 345
jProceilion wks madeaccardiDg to the Manner obferved upon
Feftivals, fave that to avoid OverfiMing the Chapell, fome f ew'
of the Gentlemen of the Privy Chamber went firft, being
followed by the Poirfuivants and Heralds of Arms, to whom
fuceeeded Privy Councellors, the Barons, Bifliops, and the
other higber Nobility in the aecuftomed Manner : York and
Richmond Heralds fupplied thePlace of theProvincial Kings,
going before Ihe Lord Treafurer and Lord Privy Seai :
The Serjeants at Arms with their Maces : Sir John Borough
-Garler Principal King of Arms betwcen Two Gentlemen'
. Uftiers, Sir Thomas Aylefbury Mafter of the Requefts going
a little behind to rcceive the Petitions to be offered to his
Majefty; Then the Eari of Arundell and fiarl of Surrey
Earl Marflial and Lord Steward, bearing the Sword, attended
by the J-ord Chnmberlain on his left Side, and the Lord
Chancelor, Lord Treafurer, Lord Privy Seal, Earl of
Lyndefey Lord High Chamberlain ; and after his Majefty,
having upon' his left Hand fomewhat behind the Rhingrave.
Then the Duke of Lennox, Marquis Hamilton, and thc Earl
of Holland, Gentlemen of the Bed Chamber ; and after ihem
the Earl of SaliftDury Captain of the fiand of the Penfioncrs,
Lord Goring Vice Chamberlain to the King, Sir HenryVane
Secretary, ' who all came upon the Stage ; Sir William
Howard Lieutenant of the Band ; and then the Gentiemcn
Penfioners in Guard with their Pole Axes, their Reat
brought up by Sir Edward Capell their Standard Bearer,
which Penfioners ftaid in tbe pld or outward Chappell. -
The King came to his armed Chair of State ia the
lapper Part of ihe Hautpas on the Right Hand of the Bride,
the Sword being there held before h-im ; the Lord Chamber-
iain aflifting thereto.
The Organ ceafed, and a fuil Amhem was begun, which
fceing ended, the C^een, the Queen Mother, the Lady
Elizabeth the King's fecond Daughter, the Pr ince Eleftor,
and fome Ladies of Honour, came to the Window of the
Queen's Clofct to fee thc Celebratioa of ihis Marriage «.
ToM.V. Kx The
a It is ncceHary hei«c to remeRiber that the Quccn of Charles thc Firft
was io vcry ftiift to the Romilh Rdigioo, thaf ihe wo^ld not allow thc
Charafters of ourBifhops^ andfor that Reafon r^fufed to be folemnly crowned
by them. [Finet. of Emba/Tadors, P. 17.J Bnt in cafc flie would have
i)ecn publickly prefent at this Marriage, her Majefty ihould havc pruccedod -
immediately aftcr th.e King, as in thc Marrikgc of thc Prince Palatme ;
■which Manner of Proce/Tion is confonant to the Pra6:icc beyond Seas; for it
is obfcrvcd, that at the Marriage of the Prince of Vendofmc to Francoiie de
Lorrain in i5op, that aftcr the Kirig of France, Si ia Reync n*cuft indifpoft
^elle euft fuivy, &c. rCerem. Franc. Vol H. P. 58—59] The Quccn
'^lothcr herc mentione^ was Mary de Medicis Dowager of France, who was
^en in England.'
34<i / MISCELLAN^EOUS PIECE?
«
The Organ played another Volaatary. Tfee Bi&pp of Ely
Dean of the Chapell, and tbe Clerk of the Clofet Dr.
Steward, .bcing m rich Copes, aiid having ihe Liturgy*in
theh- Hands, ftept forward^ and ftood ugon the former Part
of the Hautpas, where theDean began theService appointed
for Matrimony in the Commoa Prayer Book, in tbe Englifh
Language ^, uling therein no Style or Title, but plainly as
it is prefcribed in that Book, \This Man and this lVonian\
and [I fri/Iiam take thee Mary\ which were in this Manner
repeated by the Bride ^nd Bridegrome, for fp thq King ha4
bcfore direfted.
When the Dean demanded, Who giveth this Woman to
be married to this Man \ the King took her by the Right
Hand, and gave her to ihe Biftiop^ who reverently receiving
her upon his Knee, then rofe up, and gave her to thc
Bridegroom,
The Bridegroom laid . a Uttle Ring of Gold upon the
Common Prayer Book, which he put upon the Bride^si
Finger,
As foon as the Dean had given the BlejflSng, God thi.
father, God the Son, God the Holy Ghojl, &c. he and the
Clerk of the Clofet went^ to the End of the Communion
Table ; the young Couple kneeled before the Table upon
theTwo rich Cuftiions laid for that Purpofe, theBride being
upqn the Right Hand. The King thcn went off from the
8tage or Hautpas towards his Travers, and the TVo Prioces
Charles and James gbing that Way with him : The Ed?-
l^afTadors were conveyed into the other Trayer^/
Then was fung by the Chpir, Blejfed^re all they thatfear
the Lord, &c. which Anthem being ended, the Clerk of the
Clofet kneeled known ; biit tbe Deaa, the-Bifhop of Ely,
ftanding aud turning towards' the new marriqd Conplc (wbo
then continiied kne^iing) begaii with a Joud Voice, Lord
bave Mcfcy ttpon vs, and the Choir anfwered ; and fo they
^ Jiuig thc Lord^s Prayer, with the Verficles, Anfwers, and
Vrayers according (o the Liturgy. ,
As foon as the Dean had prononnccd, j^lrqtghty God,
which at the Begintiing, Sic, the Orgajn played a Voluntary,
•9.nd ibe neNv-married Coiiple arofc from kneeling, and the
Qiieen, Qneen Mother, and the others in the Clofet with:
^v^^y," and returned into her Majefty's Bed Chamber.
The King went up to his Clolcr, and with him the^
married Couple, in the Manner followiog : Thc Retinuq '
' ^- ^' '■■.'/■■'■ "■■' ' '^ and
«
a Np Banns being frytmally afktcf as ar tbe Marnagc of |bie Ptuioc
fajjuiijc, by reafon thc JSride Dvaanot Tci) Ttcsus «U« -^ -
MISCELLANECUS P I E C E S. 347
iand Atteddance of the Bridegroome, the chiefeft Degree
golng laft neareft to his Perfon, proceeding Two and Two,
accompanied with fome married Lords^ and other married
Qenilemen' of Quality.
Then the Bridegroome^s Gfent. Ufher, with SomcWet
and Windfor Heraulds. The Bridegroome, accompanied
with Prince Charles on his Right, and the Dukfi.of York on
his Left Hand*
The Brlde^s Gentrcman Uiher, with Clarenceux and
Norroy, l - . .
The Bride, led by ihe Two chicfcft Embafl&dors, and thc
other Two Affiftants.
Then the Dutcheflc of Lennox, and ihe married Ladiea
of Honour aforeraeationed ; and after them ,the, aforefaid
maiden Ladies ; and fo afcended up into the King'$ Gr«at
Clofet, through the King's Privy Clofet, into the Queen's
Privy Clofet, where the Bride, Bridegroom, Prince Charles,
the Dukc of York, the Four Embafladors, and Seven or
Eight of the chiefeft Noblemen Strangers, and his Highneflcs
Govcrnor, and fome others, ftaid to the cnding of the
Sermon, attending there with them Sir John Finet and the
aforefaid Two Provincial Kings^of Arms^
Moft of the Ladies retired into the Qucen's Grcat Clofet.
His Majefty, being attended, as , in his Procceding into ihc
Cbappdi, wcftt up into his Clofct, where he rcmained during .
the Rcfidue of the Divine Service. Then^the Dcan going to his
Seat, the Ccmmunion Service was read ; but in regard the
Time was far fpent, the Commandments and the Niccne
Crecd were omttted by the Dean's Appointment from hia "^
Majefty ; and Dr. Warner, Bifliop of Rochefter, weqt inco
the Pulpit, as appointed by the pariiamentary Courfe to
preach that Day, taking h}s Text out of the 451^ Pfalm,
Dilexifii JvftitUm^ &c, and telng forewamed by the Lord'
Chambcrlaiu, he was fliQrt, but applied his Difcourfc to the
prefent Pur.pofe. -
After thc- Sermpn was ended, the Anthem and' all the .
cther Services (fave the daily Prayer for the King) were
omitted: And'ih« Blefling bcing given, it being then paft
Two of tjhe Clock, aH returned unto the Queen's Priyy
Cbamber in the fame Manner, by the fame Way as ^hey •
came into.the.ChapcU, fave tbat the Ambaifadors condufted
the Bride, and that ihe Sword of State was left with th^
Gentleman Uflier at the Lobby Door as was accuftomed. ^ .
The Time bcing tlins too far fpent, thc publifliing of
thcir Stilcs was pretermitted in the ChapelU
X X 2 From
34« MISCELLANEOUS PIECES,
From the Quccn's Chamber, the Bridegroom with Prince
Charles and Duke of York, and fhe Bride wifh Fpur Em-
baffadors, repaiied into the Queen's withdrawing Chamber,
where the King having been come before through his ovjtx
Lodgings, thc Bride and Bridcgroom were there received
by the King, Queen, and Queen Mother, whefe they both *
aflced Blefling on their Knees ; and both the Queens did kifs
the Prince, ftnd the EmhafTadors the Hands of the PrincefTe,
and fo they departed, the EmbaflTadors to a Dinner prepared:
for them with their Company in the Gatehoufe next towards
Weftminfter.
The King, Queen, Qucen Mother, Prince Charles, the
Duke of York, the Lady Elizabeth (the King's fecofid
Daughtcr) the Bride, and Bridegroom, about Three of the
Clock, dyned privately together at a Table about Ten Foot
long : Their Majefties feated on Chairs, the Reft on Stools ^,
in fuch Mamier as is reprefeoted by this Figure:
Queen Mothcr.
King.
Qucen.
Pfince.
Dake.
'
EUzabeth
1
Bride
Bridegroom.
This belng a Dinner in private, their Styles were nof
pfoclaimed at the Second Courfe. That fame Evening they
all (fave the Queen Mother) fupped together in the like
priviite Manner.
Though this Princefle was not Ten Years oF- Age, I
would not omit Defcription de la Ceremonie dcs Nuptialles
de Monfieur ie Prii|ce d'Orange, et de Madame la Princeflef
Fille ainee du Roy de la Grande Bretaigne, cn 8*allant couche
au Mois de May le 4, 1641.
Madame la Princefle fut deftlabillez dans la Chambre de
' la Reyne, et mife dans fon Lit de Parad de Velour bleu a
Flenr, ornee de grand Frangc d'Or et d'Argent, avec dcs
Boutons en Broderie d'Or et d*Argeht partout, & avec quatre
grand
a But if the Dinner had been pnblick with Cerehiony, it may be probable
that according to antient Precedents both in thi« and forcign Kingdoms thc
Pontion had bcen in another Method.
MISCELLAtlEOUS PIECES. '34^
grand Pannaches blanc au deflus du Lit, & Rideaux du Lit
eftant troufK avec des Cordons d'Or et d'ArgeDt, et la
Chambre bien paree avec des richcs Tapifleries, et de la
Vaiflelle d'Or tout maffives, ou ii y avoit bien grand Clarte
avec des Flambeaux de la Cire blanche, qui eftoit mife daas
les Bras; et jplacques d'Argent dore, fiche cootre les Murailles :
En cetteFa^onne Madam laPrincefle fut couche, en attendant
le Prince d'Orange accompagnee avec la Reyne fa Mere, qui
eftoit affife ^ la ruell de fon Lit, et a rEntour de fon Lit il 7
avoit des Dames etFemmes de Chambre de la Reyne, comme
anffi les Dames et Femmes de Madame la Princefle, comme
ellcs font nommes icy :
Madame.Ia Countefle de Deiibighe, Dame d'Honneur de
la Reyne,
Madame la Duchefle de Lennox,
la Comtefle de Carlile,
la Comtefle d'HoIland,
la Comtefle de Rirteres.
Les Femmes de Chambrc font.
Madame la Nourrice, •
Mademoifelle Kirk,
Madame Vantelet,
Mademoifelle Coignet,
Mademoifelle Arpe.
' Et celles de Madamc la Princefle font.
La Comtefle de Roxborough la Gouvernante, ec
Madame Lillies fa Niece.
Et fes Femmes de Chambre font»
Miftrifs Anne,
Mademoifelle la Garde, et
Miftrifs Griffin fa Nourrice> et
Miftrifs StephenSf
Les Dames de la Ville eftcueat.
Madame la Comtefle d'Oxford,
la Comtefle de Devonfliire,
la Comteflc de Saliftjury,
la Comteflc de Berkftiire,
ia Comtefle de Camarvon,
Strange,
' la Comicflc de Dorfct. Auffl
jj6 MISCELLAi*E0trS PIEGES.
Attffi les Dapes de la Cbaiabrc j^rive m Qrftinaire^ commt
Madame KiHigrtew^
Madame Carew,
Madame Kalamlken, avec les FiHes d'Honneut;
' *rous qr fnrent dan$ la Chambre avec beaucoup d^aiitre^
Dames de Condhion,. en forte que la Chambre eri etoit quafi
pfcine, attendant le Venn du -Prince d*Orange, ou le Roy
mefme ^e conduifoir;aVeC grand Soin,^ ii caufe de la FonTe, et
]a grand Preflfe *du *Peuple qui y cffoif tout par lous les
Chambres et Galeries.
Le Roy conduifoir le Prince deHdusfe^-Bras, etantbaUBe
avec fa Robe de Nuit, ct fes Pantouffles jufques au Bord du
'L4t, oii il fe mit dans le Lit biea gt:nttea'ent ; et dabbrdil
baifa Madame la Prfncefle.trois Fots a fon Entree» et couchoit
avec elle trois Quartes d'Heure en Pncfencc de tous ceux qui
font deja nommis, oultre tous ks Seigncprs ct Mylords qui
venoicnt avec luy ; comme premierement les quatre Am-^
bafladeurs d'Hollande> te Prince de Tamont fon Gouverneur,
le Landgrave ibn Gendrc naturel, le Comte de Solmos, et
plufieurs autres de fa Suite, qui etoient la pi^ent ; auffi le
Duc de Lennox, le Marquis d'HamiItoD, le Prince Elcftenr^
le Comte d*Arundell, le Comte de Pembroke, Monfieur le
Prince, et le Duc de York y fureirr auffii on le Prince
d*Orange les balfa, en les difant, le b6n Soir cette Nuif.
La le Comte de NewcafUe, le Comte de Roxborough^ le
Comte d'Holland, et phifieurs autres eftoient dans la
Chambre durant fa Dcmeure, jufques a tant que le Roy
trouva bon, qui fe leva pour s'en allcr coucher dans fa
Chambre de Lit ; qui eftoit bien preparc et drefle tout expres
pour luy avec beaucoitpd^ la VaifTellc d'Or maflive; et en fe
levant hors du Lit pour dire adieu a Madame la Princefle,
il la baifa par trois Fois encore, puis apres il prit fa Robe
de Nuit, et cherchant fcs PantouiBes, on trouvoit mr dans
Ibn Lit| qu*il avoit mis fans y penfer, ayant fi grand Envie
de trouver fa Maitrefle dans le Lit ; eflant hors du Lit, il
' fe mit a Genoux devant le Roy pour recevoir fa Bcncdi^lion,
puis apres il s'eB alla trouver la Relne de Pautre Cote du
Lit, ct.fit autant a fa Majjsfle, et puis fe retira dans la
Chambre du Roy pour y coudier, eflant conduift par le
Roy mefme, ct ;ous les autres Seigneurs fufmentionne.
The Night before his Highnefs departed from London he
took his Lcave of the King, QUeen, Prince of Wales, and
Dul&e of York, and of tbe. PrincciTc 'm the Moming of his
Departure^
MISCELLANEOUS PIECES.
Peparture, when fhe gave him J^Favour of Silver Ribband,
^s likewife to the EmbaiTadors ; and to Sir Albert Joachimi,
Ordinary EmbafTador, Qne of h^r Rofes of Silver Ribband,
laced with ^ilver, and to the Count of Solmes the other, .
which they wor^ in their Hats ;^ and ihe gave the Prince a
Jewell tycd to 4!is Breaft : And that Morning the Earl of
Holland and Lord Grandifon condufted him from Arundel
Hotife to the Tower, having only Three Coaches : In ihe
King*s Coach fat the Prince, the Eari of Holland, Three of
- the Embafladors, and the Count of Solmes : The Prrnce
went into the Tower, but having no Time to ftay, did only
eat fome Fruits and Comfits in the Lodge of the Watch,
4nd'thentoQk.Barge fer Gravefend, where Thirty Coacbes;
liv^ted ; and the Prince, with the Eafl of Holknd and the
Embafladors, went into ihe King*s Coach, and came that
Night toRochefter, where they faw the King's Shipps, and
next Day to Canterbury, and fo to Deale, where the Prince
wrote a Letter to tbe Princefle, giving it to. the Earl of
Holland ; and went that Aftemoon, uponThurfday thea^tl^
pf May, O, S. or 6 June, N, S. about Four of the Clock,
^d hoilted Saii the.n^xt Day about Seven pf ihe Clock ki
the Ship jEmilia qf the Admiral MarJin Hernefon Tromp, and
. laniled^ at Goree, ne^r Hellcvoetfluys, the Sunday foliowirig,
aboijj: Seven in.the Evening, wheace his Highnefle wentldiredUy
tQ^his Mother, beiug at Buren, and thence to his Fathcr, .
|>9pgi{) the^rjpay ip, |he Fields abaut Crenep*
351
TH E
i: 3S2 3
T H E
D E- P A R T U R E
O » T H F
Princeis K AT H E R I NE out of Spaine,
TOCETHER
With her Arrival and Reception in Engknd by King
Henry vii^^ and her intendcd Huiband Prince
Arthur, in the Ycar 1501.
[From a Manufcript of that Time.]
TH E Agreement betwecn the noble Kings of England
and of Spaine, for a Marriage between the Princefs
Xatheryn Daughter of thefaid King of Spaine, and Arthur
, PriDce o£ Wales, being prefixed and concluded, thc faid
Princefs, with a fufficient Guard and Company of Nobles of
her Cbuntry afligned as her Condufters'and Affiftants, went
on Board a Navy of Shipps prepared for carrying her to
. England. After encountering many Jeopardies from Storms
and Tempefts, which were Jike to have deftroyed the faid,
Shipps, they were at length cpnveyed unto the Engli(te
, Parts, and fortunately arrived at Plymouth, farr in the Weft
Country, where the Princefe andher Attendant^werelanded
on the 2d of Oftober.
As fopn as the glad Tydings of this JLadye^s Entry wae
knowne to the States and Gentilemen Borderers of the faid
Countrey of ihe Weft, they in all goodly Manner and Haft,
fped themfelves to repaire to that noble Princefs with right
honnorable Gifts, and in goodly and with allrequired Points
and Feats of Curtefye fo^uted and welcomed her, fo cfcapc4
from her periilous Jeopardies, entertaini|)g feer wiih their
Pleafures, Prefents, and Attcndances,' as well on hyr firft
arriving as in continuall Service, wayticg and guyding the
faid Princefs into the further Entrance of the Realme of
'England, towards the honnorable and ^uncient Cittye of
London, where at that Tyme the King's noble Grace was
lodgel and abiding. About the fame Tyme the Lorde
Prook§
MISCELLANEOUS PIECES. 353
Brooke, Steward of thc King's Houfc, was by the Affign*
meot of the KiDg*s Grace, dlreAcd andr feat to th Inteat tQ
purvaye and provide for the Priacefs and her Retinue in theif
Journey aad PaJQTage, as weli Viaundsy Horfes, and Carriage^
^ 4s ev^ye other Neceintie : And fo be did right conveniendy.
After that the Earle of Surrey^ wixh divers other Temporall
Lordes of the Laad, came unto the Meeting, andgave their
Attendance on this worthy Eftate and Princede.
Thcif the Dutchcfle of Norfolk, by the lilcc Ai&nt and
Willof theKiqge, and witb.,);yr a goodlyc Companye of
Counteflesy Baronefles, and-many other honnorable Geatle*
women, repayred unto the faid noble Princefs, and after thc
Meeting had» kept her continuall Company.
Notwithftanding this, his Highnefs's Grace was not fo
intentively fatisfy^ with the Cheere, Service» and diligent
Attendance of his faid SubjeAs, bat he bounteoufly with f
feemely Companye of his EflatesY Dukes, Earles, Barons,
and divers Knights, Sfquiers, and Gentlemen, on the P^ourth
Daye of November, removed from his Manor of Richmond
toward tbe Meetiog of tbis goodly Ladye. His Joumey
was however annoyed and fuflred Impedyment by the Bad-
nefs of the Seaioa^ and fo late was he and his liedge
Servants horfed, tbkt they were compelicd at Chertfey, not
very farre from thc faid Manor of Richmond, to purveye and
herbage for their repofing that Night.
On the Morrowe tl;ie King*s Grace, with all his Company,
ftroke the Sides of their Courfers with their Spurres, and
b^n to extend their Paflage towards the Village of
Elmamfled» wbere they pleafantly perceived tbe pure and.
proper Prefence of Prince Arthur, who was come thither to
falute his fage Father ; the which was great Gladnefs to all
trufl:ye Hearts of the Realme^
Here the moft noble Henry of Richmont, thc vii. King of
England of that Name> accompanyed of his Sonne, fuil
pleafantly pafled over the Seafon of that Night, and in the
next Morrowe departed to the Plaines, where the Prothono-
tarye of Spaine mett him, and enfured him, that they had
receaved the ftrait Injunflion and Commandement of the
Soveraigne Lord of their Land, that they fliouid in no
Manner of wife permit their Lady the Princefle of Spaine,
whom they had to guide and in Government, to have any
Meeting, ae to ufe any Manncr of tommunication, nither
to receive any Companye untill the liicepiioti of the very Daye
of the Solemnization of the Mariadge : Whercuppon, aftct
certaine muflDg on this Mynde of the Kinge of Spaine, im*
-tncdiately there in the Fieldes, the king's Grace of o\ir Realme
foM. V. Xf of
354 . MISCELLANEOUS PIECES.
of Englaad let all of them that were . of his honnorablQ
Councell to be advertized of that Maxter, and demanded of
them, Whither fhey thought tt moft reafooable aad agree*
able to iocline to thi$ decUred Parpore, or that he (hould,
as he intehded» mainteyoe his PaiTage to that Ladye ?.
Soone after it was, by ibe prudeat Infearch of every Rerfoa
both Spirituall aod Temporall» coocluded and anfwered,
that forafmuch as the due Agreemeius were la a M^aner
complKhed» and flth tbe Princeis and her Attendants.were lU
JFarre entred into the Empire and Realme of England, they
(hould feem tobe inPart difcbardged anenft their Soverajgric,
and avoidcd and excluded of^aH Governance of. their ftid
Princeflc ; and that the Pleafure and Commandcnient of hcr^
fccmcd to lye in the Power, Grace, and Difpofition of our
tioble King of England.
Then his Highnefs avaunced himfelfe, icajiringc the
Prlnce behindc uppon the Plaine, and at thc Time of ij or
iij of the Clocke in thc Aftcmoone, his Grace entred thc
Towne of Degrnerffield, whei^ the Princefle was arrivcd
ij or iij Howcrs bcfore hijf coming, riglH wcll accompanyed
and right richly befeene, fo as herctoTorc have none benc
feene iike her, having wirh her an Archbifliop^ a Bifliopi
and an Erle, with manye other Nobles of Spaine, and many
Ladyes and Gentlewomcn of the fame Conrrey to thc
Nomber of Threefcore, and Ladyes and Gentlcwomen of
this Rcgion right nighe as manye.
Afllbone as the Princefles Servants wcr afrertaincd of
thc coming of the King, ihe Arch Biftiop, thc Bifliop, ihe
Er!e, and othres of her Rctinue and Councell, ftiewcd
him thac ihe Princefle was in her Reft ; towhom.he an-
fwered in fuch Forme, that if ftie were in hcr Bed be wonld
fec and communc with her, for that was the Mynde and
' Intent of his Commin^e : And thus, conveBient Lcifur^ to
her refpited, flie gave him an honnorable Mceting in her
Third Chamber, where were ufed the moft goodly Wordes,
utteredin the Languages of both Parti^s, to as grcat Joyc
and dladnes, as in any Perfons might ever convcnientJy havc
bcne had. : \ ^.
After the whlch Welcomes and Coipmunications cnded,
the KiDg's Gracc depofed his ridingGarments and chaungpd
bim ; and witbin Half an Hour after tlie Prince was alib
knowne to be prefent.
Then the King's Highnes and thc Prince madc .the}r
fccond Refort together. to rhe Chamber of the Princcflrc, as^
therc through the Interpretation of the Bifliops the Spcaches
of both Countrics, by Msanc of Laiinc, were underftood.
And
MISCEtLANEOUS P I E C E S. 35J
And whereas the Prince and Priticefle thentofore were by
Deputies contrafted, they were nowe here in the Prefence
of «ach other fpoufally enfured ; the which feemly Enfuraiice-
h^nnorably enjiltd, the King fpeed hiih to hi.s Suppef. Aftet'
that he had fuppcd, he with the Prince full courteoufly
vlfited the liady in her owrie CHattiber ; and theri fhe and
hef Eadyes calfed for thciv Minftrells, and with rfght goodly'
fiShaviout' and Manner folaced^themrelvts with the DifportV
oP -Dauncing:' Afier. the \Vhich ^th^ Prlnce in Tike De-'
meanor danccid with the Ladye CmJfoi-d right pleafantly and
hbniibrably. * V
Uppon the Morrowe, being theyitthDayeof theMonethj'.
t?ie Pi-incefle tc-jke her Journey to Chertfey, and therc^
Ibdged 'all thrat Night, ahd" fi-om tlicnce pafled towar*'
Lambeth : And or ever flie came fully to the fliid Towne;
beyohd a Village called Kingftoh iippon Thames, the Dukc
of Buckingham on Horfebacke full rightly befeene, the Erte
of Kent, the Lord Hency the Duke's Brother, and the
Abbot of Bury, with a great mariy of the Duke's Gentlemen
and Yeomen in hls Livery' of Black and Red, to the Number
of Three or Fower Hundred Perfons, mett this noble
Ladyc ; and afrer that the faid Duke had faluted her Grace,
the Abbot of Bury declared goodiy, in Latin, a certain Pro-
pofition of her welcoming into the' Realme : And at that
Village they lodged all that Night, and fo accompanyed with
her, in the Morne right honnorably condu6>ed her to hei:
Lodging at Kenmngton near Lambeih, where fhe continewed
untlli fQch'Seafon as her entring into the Cittye of London
might moft convenifently in every Manner be prepared, as
well on theParte of her Retinuc of Spaine, as of her
AfSftants of the Realme of England, who by our Souveraigne
were affigHed as well for the Increafe and niagnifying of her
Honnor aiid Eiftate, as for the Maynteynance of the old
and famous Appetites that the Englirti Peopic ever have
iifed in the wellct)mming of acceptable aud welbeloved
Stranngefs. '
Irhe Kmg's HighnefTc alfo with hls Partie removed from
the faid Princeffe, and took another Waye tqwards the Cittye
6f London. The firft Night he lodged at Eaft Hampftead,
where his Grace had bene before on his firft coojing to the
•<*rincefs: Uppon the Morrow, being the viiith Dayfc ot the
Moneth, he lay at his Caftle of Windfore ; add on the ixih
Daye of the Moheth he repofed hiitifelf ih his Mannor of
Rkhmont, where he wds mett by the Queene's Grace, whom
he afcertalned and made priVye to the Afts and Demeauor
beiweenc himfelfe, thc Prince, aud thc Printefle, aad hqwe
. Yy^ hc
35^ MlSCELLANEOUS PIE^BS/
hc liked hcr Perfon and Bchaviour. On thc Teath Day«
eofe^ng he rode til he came to ParifgardeDy uppoa the
further Side of the River from London, aod tbere he toQke
his Barge, and was carryed to his Lodgiag called Barnard*s
CaAle, which is fitnated wkbin tba fame Cittie» righl
pleafantly uppon'thc Thatnes bide. This Paiac<5 was full
well garnefhed and array^d, and encQrApaffed withoiA, fi^ii
Itrongry with Walfcs. ' Here all Manocr of Maicrs that
appertainQd.eiiher to his owne Pcrfon, ortohis owne Hpdc»,
or the Rights of his Realme had recourfe to fais Audienc^
for Comfort and Jlifticc. Soon after the King's corotng»
' the Queenc's Grace, ac<ioBipanypd of a goodlye Cpmpany^
pf Ladyes, repaircd hither in her Barge hy Water, to be
rcady for indufting the noble Priacefs of Spaine.
A
NAflRATiyE
F T H E
JusTs, BANQ.ETT5, ancl DisGuisiNGs, tifcd at th^
Intertaynement of Katherine Wife to Prince
, Akthure^ cldeft Sonne to King Henky vii^.
[From tjie famc Manufcript.]
UPpGN -Thurfday^, the great and largc voide Space
beforc Weftminfter Hail and th(» Palace was gravelled,
fiibded, and goodly ordeJ-ed for the Eiljb of thc Hdrfes, ani
and a Tilt fett and arayfed at the whoJe Leugth from the
Watergate WcU nigheup tp the. Eofrance pf iht Gate that
ppeneth ihto the king*s Strcet Jowards thc SanjJluary. At
thc uppcr End of the Tilt, by the Water Gateon thieNorth
Part, a certaine Space bcficJe? from !thc faid Tilt, thcre was
lf goodly Tree empainted with pleafant Leaves, Flowers, aod
iPrute, fett up, encompafled, and clofed with a Palc round
jirbocit. Upoa Raiies nnder this Tr^e wcre hangcd th^
6cQcnions'and Shieides, with the Armes of the Lordes and
^nfghts Chailengers, and of thoffs that kitended to tak^
nPfO^^lf^i^X^ V/c^k and ysli^t A^g, Joftj| ap4 Turner
>*' ' '" ' • y. ', ^ mcai^
MISCBfcLrANBOUS PIECES. 357
9ieiit8 RoyalL On the South Side of this Place» ordered
and addrefled for this RuaQiog, there was a Stage ibong and
fubftantially builded» mth its . Partitioa In the ' Middefl-»
whofe Parc u^n the Right Haad was appar^lled and
garm(hed for tbe Kiag's Gii^ce and his Lordes fuU pleafantly
wiih Hmgmgi and QuifluonsQf .Gould,; and thelower Part^
jappcm tl^ left Hand, wa» in liicf, Maoner addrefled andl
purveyedior tbe Queene's Orace aod all tbe goodly Company
pf Ladyes^ Anenil this P^rtition there was Greeces and
Stayres down to che Place of Tournaye for Meflengers» and
ibde by whom it pleafed tbe Kinge*s iiUgbnes to have bis
Mind and Errand done/ Into.thi$ Tent wa$ Eotrance, that*
tbe King» tbe Queene, the Princey and my Ladye Princefs»
witb all ther Nobles and EAates, might througb Wefiminfter
kall by the Excbequer Chamber, witbouc any more Sbewe
or Appearance, come into the faid Standing and Stage. In -
tbe Nortbe. Syd, anenft fbe Stage of the Kinge, ther was
another Stagecovered witb red Seay for tbe Maior of London,
the SherifFs, Aldermen» and worfhipfull Perfons of tbe
Crafts : Aod in all tbe Circuits of this Field of Warre, by
and upon the Walles were double Stages, very tbicke, and
many well builded and planked for the boneft and common
People, the which ac the great Price and Cofl; of the common
People werc hyred. The Field nigh unto the Tilt wa«
tarred, not only for the efchewing of the Peoples Rudenes,
idle Difcurfe» and their wandring among the Speares^
Horfes, and Courfers, but for the Eafe and Rcgardc of *
their Hurt and Jepardies, and for preventing the diftroubling
an4 impediment of the prefent goodly A6ls of the noble
Feats of Armes and Warre. Aflbone as Dynner was done
sn the Court, thc Qucene's Grace, iny Lady the Kinge's
Mother, the Princefle, thc Ladye Margaret and ber Sifter,
. the.welbeloved Daugbters unto the King, theQueene, with
inaay other Ladyes and Gentlewomen of Honor, to thc
Number of Two or Three Hundred, entered into this goodly
and well prepared Stage: ^And after that ymmediately the
iUnge's Highnes himfelfe, with his noble IfTue^ the Prino»
aod thc Duke.of Yorke, the Earle of Oxford great Chamber-
Idne of England, th Earle of Derbye Conftable of the faid
R^lme» tbe Earle of Northumberland, tbe Earle of Sbrew{!>
bury, thc Earle of Sui:rey, the Lordes Straungers ctf Spaine^
witb ihc moft cxceUent Company.of the Lords, Knights»
Efquiers» Gentlemen, and the Yeomen of the Guard to bi$
poble Eftate and Grace 10 wayting, repayred to the afore*
fayd Stage. Thc Maior of London and all bis Compinj
pcewifc came to thcir Place as afore reherfcd. ^ Tbe Stages,
isi MISCELtANEOUS' PIECES:
as alfo the Wallcs, Battelmenrs, and Windowes of thc fqveral
Buildings,. were furnifhcd aod fiUcd with a wonderfuU Miiki-
rude of People, that unto the Sight and Percciving there
wasNothing to the Eye but onely Vifiiges,and-faces, without
the Appcarance of Bodycs. '
The Tyme being coaJc for ihe worthy and pledfont
cntring of the ndd of Warre nnd Armcs, ro be made uud'
flicwed by the goodly and vafiaiit Duke, Marqnes, Earlesi
Lordcs, and noble Knights of the uwfhipfuH and «auncicnt
Blood of England, thc Trumpeiis blewe lo the Field fof a.
great Scafon about the Tilt. Then, for the Chalingers;
procecded out of Wcftminfter Hall Shr George Hcrberr, Sir
Rowland Knights, the Lofd Barners, and thc Lord Henry
of Buckinghatn, armed in whire Harneisi and tnoutite4
^ uppon thcir goodjy Courfers, right well and pleafantly
trapped and garni(bed in rich Manner. Afier fhem cam<?
the Duke of Buckingbam in his Pavilion of white and
grceoe Silk,. beiilg Foure Square, having proper Turrets^
and Pynacles of curious Work, fett fuli of redd Rofes of
the King*s Badges, This Pavilioh was^^borne, tipholded,
and conveyed with right many of his Servants on Foote^ in
Jacketts of blacke and redd Silk, foltowcd by raany other
of his and the faid Lordes Servants and Gallants, well
horfed, and their Horfes trapt and hanged with Spapgles of
Gold and Belles ; fo that their Apparell, the avauncing of
their Horfes^ and the Dcmcauor of there Carriage was great
Gladnes to ihe King's Grace, and to ali the Beholders of thc
wbole Realmc of England there prefent. Thus they made
Iheir Arrayes, and rodc about the Tilt, doing their
Reverence when they came before the King tiH they cart^
to the End next Weftminfter Hall againe, where they ftoodi
np and made ihcir Paufc aad Tariance, Eftfoones for tlie
conirary Part the Trumpetts blewe up the Field onfce o/
twice in goodly Manner of Warre : And anone came out of
the King's Strect hi at the Gate that ^ openeth tbward thi
Sanftuary, for thc Defendors, Guillam 4e la Rlvers in hJ^
Pavlllon, jn a goodly Shippe bomeup Avith Men, hiinfclfe
Tiding withrn in rhe Midft. Then Sir John Pechey, Kf»f,hf ,
in his Pavilion of red Silke borne over his Head. The Lartf
WiJliam.of DeVonthire in ared I>ragoa ted by aGyant," atid
with a great Tfce in hts.Hand. Th Earfeof Effex-m a
grcat MoUntaine of Greene, ihe which fcrved for h'is PaVili^ni
with mauy Trees, Rocks, Hearbes, Stones, and mafveylbiii
Beafts upon the Sides: On tbc Hcight of . this Mountalnc
there was a goodly young Ladye in her-Haire pleAfantry
bcfeenc. Thc Lord Jvfarqnes in irfch and cottLy Paviljoti
of
M I S C E L L AN EOU.S . FI E C E S. 3J9
of Cloth of Gould, faimfelfb alwayc TiditJg within the famc,
drefTed in his Harneys. . Thus they made their pafliDg round
about the Field, doing ihcir Obedielice and Curtefie to thc
King, till they catDC in likewife to the Placfe of tbeir En*
trance : So that the like unto this goodly RoyaltiC/ Device,
and BeJiaviour had not bien feene In' very long Remembrance,'
Immedlately as they wcredeparted 6ut of thdr Pavilioris by
theKiog's AiSgofnenry and tfae OverfJ^ht of fhe^Conftable
and Judg6s, Staves wercbrought' unto tfaem, and they
chardged afnd ran togetfaer eageriy. ' At thls firft Coiirf^ ran
tbe Duke df Backiiighani and the Lord- MarquiflTe : The
Dukc brake his Sti^ right Well and "with' gtt^l Slight^ and
Strength' uppon the MarqueSj ahd at the fecoiid Courfe th^i
tiie MarquifTe brakc his Stafie upon the Dnke in iikewife.
Then the Rcfidue of the Lordes and Knights ran orderly
logether : ' And for the moft J^rty at every Courfe, eitber
th'one StafFeor the othcr, or nioft commonly both, were
goodly and with good Art and Strength broken of mahy
Pieccs.: So thai fuch a Jufts and Field Royall; fo nobly and
yalVantly done, hath not bene feene ne heard. '
The King's Grace intending to amplifie and increafe the
Rpialtieof this noble and Xolemne Feaft with diver,s goodly *
Afts of Pleafure, caufed the Walls of Weftminfter Hall, thc
whkh is ,of grcat Length, Breadth,. Largenes, and rrght
craftyc Building, to be richly hanged with pleafant Cloihes
of Arras, and in it3 uppcr Part a royall and a great Cuptbard
to bc made and^erefled, the which was in Length ali' thc
Breadth of the Channcery, andin it were fett SevenShelves
or Haunches of a goodly Height, furnifhed and filled witti
M goodly and rich Treafurc of Plateas could be feene, great
Pjiri whereof was Gould, and all the Remanant of bilve^
gHt, In tbis Hall the King's Highnes, upon th^ Frydaye at
Nigbt aftcrf thc firft Jufts Royall, caofcd a goodly Difguifing
to bc prcparedt to the which himfelfe, the Princ^e, tb«
Lordc of Yorkc, the Lords of Spaine, wiih a great Com-
panyof Lords of England both Spirjtuall and Temporall,
Knightes, Efquiers, and Gentfemen of thc Court and
keaknei, awayting on the Kihge, reforted. The (^eche,
my Ladyc thw: King*s Mothcr, the Ladyc Princene, with a .
goodlyxCompany of frefti Ladyes and Gentlewomen of the
Courtand Rcalmc, awaiting on hcr, likcwife madc their
Rcpair to the faid Hall. When the Kitig and the Queenc
had takrn th^ir noble Seatcs under iheir Clothes 6f Eftatc
in thc {aid Hall, and every one of the Nobles wcre ordcred
\a thcir Placcs convenient, then began and entred thc follow-
log goodly and plcafant Difguifing, which wa$ convaycd aqd
fhewed
36« MISCEELANEOUS PIECES.
Aewed ia proper and fubtile Pageaats : The Grfk was a
Caftle rigbt cunningly devi(ed, 'fett upoa Whecles, aod
drawne into the faid Hall by Fower great Beafts with Chaines
of Gold. The Two firft Beafts wcre Lyons, one of thcm
of Gold and tbother of Silver : The other Two were, one of
them aii Hart with gilt Hornesy and the fourth was an
Elke. In each of theie Foure Beafls were Two Men, ooc
in the fore Part and another in the hinder Part, fecretly hid
' and apparclled : Nothing of them was feene but their Leggs^
which were difguifed after the Proportion and Kinde of thofe
of the Beafts that they were in. Thus this Caftle was by
thefe Foure Beafts properly convaycd from the nether Part
of the Hall to before the King and the Quceoe, who were
in the upper Fart of tbe fame tiall. There were within the
(aid Caftle, difguifed» . viii. goodly and frefh Ladyes looking
out of the Windowcs of the faoie. In ihe Foure Comers
of this Caftle werc iiij Turretts, that is to {ay^ in every
Square of the Caftcli one, fctt and appearing above the
Height of it. In every of theire Turretts was a little Child^
apparelled likc a Maiden ; and all the Fowre Children fang
• moft fweetly and hermonioufly in all the conuning of the
Caftle, the Length of thc Hali, till it was brought l^fore the
Klng'$ Majeftie ; where when it had beeo conveyed, it was fett
fomewhat out of the Way, towards the oue Side of the Halh
The fecond Pageant was a Shippe, in likewife fett uppoi|
Wheels, without any Leaders in Sight : The fame was ii^
right goodly Apparell, having her Mafts, Toppes, Sayles,
Tackling, and all other Apperteynances ncccflTary unto 4
feemely VefTell, as though it had been fayling in the Sea ;
and fo paffed through the Hall, by the whole Length, till
they came before the King, fomewhat befides thc Caftle.
The Mafters of the Shippe nnd their Company, in their
Counrcynaitc^s, Speaches, and Demeanor, ufedand behaved
thcmfelves after tbe Manncr and Guyfe of Mariners, and
there caft theire Anchcrs fomewhat befides the faid Caftle.
In this Shippe there Was a goodly and a fayre Ladye, in hcr
Apparell like unto the Princene of ^lpaine. Out and fromi
the {iiid Shippe defcended downe by a Ladder Two wcll
befeene and goodly Perfons cailiiig themfclve& IfQpe aad
Befire^ paffing towards the rehearfed Caftle with thcir
Banners in Manner and Forme as Amba^adors from Knights
of tl^e Mount of Love unto the Ladies within the Caftle,
making great Inftance in the Behalfe of the faid Knights, for
the Intent to attaine the Favour of the (aid Ladycs prefent;
making their Meanes and Intreaties as Woers and Breakcrs
of the Matters of Love betwecue the Kuights and the
Lftdyes.
MiSCELLAN,EbUS PIECES.
tadycs. THe faid Ladye^ gav^ theik' findll Anfwere of
tktterly Refafe and Knowledge of any foch Company, or
that they were ever iftindea to the Accompiiihment of any
fuch Reqad?:' •, and jplairiely detiycd thfeir Purpofe and Defire*^
The Two ftid Amftafradors thcrcwkh tikitig great Dif-:
piteafdfe, (hewed the faid Ladyes, that the Ktiights wonld
fdh*this unkind Reftafall make Batt^yJe and Affanlt, and (6
affd in fuch Wife to them and their CaftM, that it (hould be
grievons to abyde their Power ahd MJilict.
Ihcontincntcame in tlie third Pdgeahr, ih Liktnes of a,
great Hill or Mountaine, in the which Wefe inclofed viii.
gdodly Knights with thcir Btirlners fprcdd and difplayed,
nftmfng themfelVfes the Kmghts tf fhe Mount of LoVe, and
pafffed through the faid Hall-towards the King*s Grace, and
\lieretooke thcire Stanndiiig upt)n the other Side of the
Shippe. Then thefe Two AmbaflTadors departed to their
MaJfters the Knighls, who were within the Mouiir, and
ftewed the Difdaine and RcfnfeU, With the whole Circnm-
ftance of the famfe. The Knights, not being therewith
tontenr, with much M^lice and touragcbus Mihde iffued
fr<5m the fa!d Mount with thtir Banners dlfpiayed^ and
haftely fpcdd them to the rehearfed Caftle, which they forth^
\vith aflaulted, foe and In ftich Wife, that the Ladyes
yealdihg themfelves, defcended from tlie Caftle, and fub-
rtitted themfelves to the Power, Grace, ahd Wil! of thofe
noble Knights : WhichKnights bdng right frefhly difguifed,
and the Ladyes alfo, Fower of them being drefled after the
Engliftie Fafhion, and the other Foure after the Manner of
Spatne, dahnccd together divers and many goodly Daunces.
In thc Tyme of their dahncing, the Three Pageants, the
Caftle, the Ship{)e, and the Mountaine, removed and de-
parted. In the fanvc Wife the faid Difguifers, as well the
Knights as the Ladyes, after certaine Leafure of their Solace
and Difport, avoyded ahd evaniflied ont of Sight and
Prefence. Then came downe the Lord PrinccTand the
LadyeCecill, and daunced Two B|ifs Daunces, and departed
up againe ; the Lord Prince to the King, and the Ladye
Cecill tp the Queene. Eftfoones, the Ladye Princeflt, and
one of ner Ladyes with her, in Appareil after the Spanifti
Guife, came downe, and daunced other Two Bafs Daunces,
and then both departed up againe to tbe Qneene. In thc
third and laft Place, the Dake of Yorke, having with hitti
the Ladye Margaret his Sifter in his Hand, came down and
daunced Two Bafs Daunces. Afterwards he perceiving
himfeife to be accombred with his Clothes, fodalnly caft ofF
hisGowne, and daunced in his Jackett with thc fard Ladye
ToM. V. Z 2 Margarctt
36a MISCELLANEOUS PIECES.
Margarett ia fo gobdly and pleafant a Maner, that it was
to the King and Queene great and iinguLir Pleafure. Thecr
they departed againe, the Duke to the King and the Ladyo
to the Qucene. This Difgi^ifing Royall thus ended, the
Voydee began to enter in the Maner of a Bankett, exceed-
ing the Price of any othcr ufed in great Scafons. Before
the Voydee came in Five Score Couple, Earles, Barons, and
Knights, overand befides Squiers, having CoUers and Cbains'
of Gould every each of them throughout, bearing the onc
of them a Spice Plate, the other a Cuppe, . bcfide Yeomen
of the Guard that foilowed them with Potts of Wine to fill
thc Cuppes. The Spice Plates were furni(hed in the moft
bounteous Manner with Spices after the Manner of a Voydee;
and the Cuppes were rcplenifhed with Wine, and univerfally
throughout ihe faid Hall diftributcd. The Number of the
faid Spice Plates and Cuppes were goodly and marveylous,
^nd yet the more to be wondred, for that the Cupboard was
/lothing touched, but flood compleat garnifhed and filled,
feqmingly not one diminifhed. Thus this goodly Multitude
of Elates and Gcntils, refreftied with the bounteous JPlenty
of Spices and Wines at their Commodiiie and Lcafiire, con-
cluded this prefent Fridaye, and departed totheirRefts.
Uppon Saturdaye, becaufe tt was raynie, and not cleere
Be ftable Weather, the Company of Nobles, after doing
their Dueties to Almighty God m the Church, made Paftime
right honnorably in th^ir Bowers and Chambers.
Uppon the Sondaye enfewing. there was kept in the Par-
liament Chamber a great and a goodly Bankett : In the
which Chamber were Foure Boards covcred with Clothes
for the States, fo that ihey might fitt at thc fcid Bankeit:
There was alfo a Stage of divers Degrees and Haunces of
Height for the Cupboard that the Plate fliould ftand rn ; the
which Plate, for the moft Part, was cleanc Gould, and the
Refidue all guilt, and none Silver, and was io Length from
ihe Clofett Doore to the Chimney.
The King's Grace begaDoe this Bankett, a,nd fate at the
Side Table next to his owne Chamber, the Princefs of ^
Spainc on his one Hand, and the,Countefle uppon his other.
Ncxt to the Conteflre fatc the Prothonotary, aud by him a
Ladye of Spaine. Then was the Earle of Oxford appointed
in Courfe lo fitt next, and fo he did. Next unto- him fate
the Ladye MaiftreflTe of Spaine : Then next the Lord of
Derbye, and by him a Ladye of Spaine.
The Quecne fatte at the Tablc ftanding at the Bed's Feet,
which was in the upper End of the Chamber, and which
was the Table of moft Reputation of all the Tables in the
Chamber»
M I S C E L L A N E O U S P I E C E S. 363
•Chamber. My Ladye the 'King's Mothcr fet on the one
Hand, and the Blfhop of Spaine on the other. My Lady
Cecill and my Ladye Katherine alfo fat at the fame Table.
The Prince beganne the Side Board next Weftminfter Hall.
My Ladye Margaret the King's Daiighter fat next to him, and
«ext my Ladye Margaret fate the Datcheffe of NorflTolk. .
Then next to her fate my Lorde of Yorke, having a Ladyc
of Spainc on his one Hand, and aXady of Englandon his
fOther. Then the Earle of Northumberland fat betweene
Two other like Ladyes. And anente my- Lord Prince f ite
the Earle of Spaiae and a Lady of Spaine. N«xt the faid
Earle, and at the nether End of this Table fate the Earle of
Surrey, and Two Brethren of theEarleof Spaine,
At the fourth Board, ia the lower Part of the Chamber,
beganne Two Ladyes .of Spaine, one of them before the
pther. Then the Ladye Dawbcoy and thc Lady Eierbcrt,
the one before thc othcr. Then a Ladycof Spainc, the
Ladye Burgcoy, and the Ladye Dacrcs of thc South ; and
thcn all the Gcatlcwomcn of Spainc. Thirtye Barons and
Knights, or thcreabouts, w.cre afligncd to fervc rhem ; and
Bone other did theire Scrvice but Barons and Knights, except .
that Torches were borne by Efquiers, and nonc others*,
There werc Five Courfc of Flefh to cvery Mefle of Meate, ^
and at cvery Courfe Sevcn Diflies, alnd after that a Courfc of
Frute of Five Diflics. Then came in Wafcrs and Ypocras.
This begann at vii. of the Clockc, and contincvved Two
Howers. After that the Earle and his Brother daunced
Two Daunces. Then thc^King, thc Qucene, and all the
the States dcparted into Weftminfter Hall, wherc they beheld
an Interlude till thc Difguiling camc. The Difguifing \Vas
flieved by Two Pageants: Tte firft was a Thing made like
an Arbour, ingoodly Manaer and Proportion, wherein were
Twelve Lordcs, Knightes, ai>d Men of Honor difguifed and
richly befcene. This Arbour was fo properly broughr, that
at fuch Tymcas i't came before the King, it was turned
round about in the fetting of it downe ; fo that the King,
theQueenc, and all thc States mightfec and behold throughly
the Proportion thercof. In the fetting downe of ihis Arlx)ur
the Gate thereof was turncd to thc Kinge and ihe Queenc.
Thcn camc out thercof fundry Lords, Knights, and Men
of Honour, difguifed, who by themfelvcs for a long Space
daunced divers and fondry Daunces, and then ftood afide.
Thcn the Trumpets blew up, and therwith came in agoodly
Pagcanr, made round after the Fafliion of a Lanthornc, caft
pdt with many ^roper and goodly Windowes feneftred with
fiae Lawne, wherein were more than an Hundred great
Z z 2 • , Lights.
MISCpLLAN^QUS PIECES,
Lig|ht5. lo the fayd Lanthornc werc xii. goodly Ladyes difi
uiled,
guiTed, aiid ri|ht richly bcfeene in the goodlyefl Mannerand
Appaicll ihat hath bene ufe^. This Lanthorne was made
of fo fine Stuffe, and fo many Lights wcre in it, ihat thefc
X-adyc8 might perfeftly appeare and be known through the
faij Lanthorne. After that this Lanthorncwas broughtand
fct right befor^ the King and the Qnecne, thefe Twdve
difguifed Lndycs came out and daunced by them felves in
right goo,dly Manncr divers and miny Daunces a great Space.
Thcn coupled the faid difguifed Lords, Knights, and»Mea
of Hoaor wiih thefe xii. difguifed Ladyes, apd fo d^iincedl
altqgcthcr a great Space. In the.Tyme of d^mcing, the;
Earles, Barons, and Knights, tq the Number of Threefcore.
qr more, departed to fetch up tbe Voyde for the King and
Qucene. At this Voyde were xxx. or more ftanding with
Spice Platcs all guilt, and the Refidue were all great guilt
Bolles Nvith Spices, * As for the Cupboard, it was in the
fanne Place and of the fame Length and Heigth that it was
pn Fridayc at Night. After tl^is Vqyde, the King and aU
his Lordes, theQueeqe and all her Ladies, departed to theic
Lodging about Midnight.
Uppon Mondaye ne^t foUowinge \^as Running and
* Jufts at Wcflminfter. They that were ChaJcngers the firft
paye were Defenders nowe the fecond Daye : *And they ihat
yere Defendors ihe firtt Daye wei*e Chalengcrs the fccond
paye. A'i of thttn, ranne well, and brake jnany Staves,
ifnore thcn they did the firft Paye. ' All the Ghalcngers came
^nto the Field with goodly pevices, but the Defenders had
pone oihec T^^^^.i^g ^^^ their HarneT^ and Armonr.
Uppon the. Twefdaye, all the noble and valiant Knights
pF Warre, Chalenger? and Peftndors, hj^d Refpite and rq-
pof<?d themfelves,' aiid ^he oiher Nobles and ^ft^^^s fulaced
^nd daunced in their Bower and Chambers all that fame
liaye right£ooc31y and p.leafa.ntly,
IJppon the Wedaefday, the ^Tilt within the Palacc at
Wtftn^infter, which was ordeypcd for Defencc and Safcgarcl
pf ihe Hoifes of thofe that fliould cj^ercife the Fcats of
Warre wich iheir Speares and other WtiTpens, Wiis removed
and iuken awnyc, and theCionnde made fmooth and plaine.
^nto ihjs Place, affoone as theKing's Grace and theQ£eene's,
' \viih their hoiforrabie Company ot Lordes and Ladycs, were
prcfenti oj> tiicir Stages and Tents to behold the pleafant
peei^es of Arir.cs, ymmeuiatdy entrcd in out of Wcfl-
^pinfler Hall the noble Dnke of Buckingham, his Brothcr
the Lord Fienry of }3uckingham, the Lord Parners, Sir
^eorgc Hcrbcrr, and Sir Rowland Knyghts. Incontinent
^ ^ ' ' ' ' * aftti:
MISCELLANKOUS PIECE8. 3^5
^tj^ that the Triunpetts had blowen ioto the Field, thefaI4
Duice in his Pavilion of white and greea Silk faihioned after
theManner of a goodly Chapell, with Turretts and Pinacles,
with proper Vaines uppon them, befett with red Rofes of
the king's Armes pf England, having before him v. yoqagc .
Children of Honof in gobdly Manner furniftied with Cloke$
pf Cloth qf Gould, canie ryding uppon pleafant Courfers,
with divers other Gallants right coftly horfed and arrayed :
And in fucH Wife they all ipade their Couffe about th^
Ficlde, doing their Obedience with Curtefye before the
King's Grace. And fo they came againe unto their Enirance,
where they made Paufe and' Station as Chalengers, in the
moft goodly Wif?, as they did on the Thurfdayc, as is before '
reherfed.
' Eftfoone, for the contrarie Partle, the Trumpetts blewe
up unto the Fielde^ ridinge once or twlce about the Place of
Warre. Forthwith entred in at the Gate that openeth into
theKing's Street and the Sanftuary.of Wcftminfter, the '
L. Marquefle, the Earle of EIFex, the Lord William of
l>cvon(hire, Sir John Peche, aud Sir Guilliame de la Rivers,
Knights, in rigHt goodly Manner and Guifc, y/iih tbeir
f^ollowers and Serviteurs to a goodly Number. Both th^
Parties were fo pleafantly horfed and decked, and they ad-
' vanced their Horfes and Courfers fo courdgeoufly, that this
royall Sight of fo great a Multitude of Noblemen, both oa .
HorflDacke and on Foote, was fo pleafurefull and goodly,
that the Iike unto it have not bene fecne in Tyme$ paft.
Thus ^the Marqueffe, the Earle, the Lord, and' the Two
Knigh^s compafled the Field with their Horfes, making their
Obedicnce with Curtefye to the King's Grace, and fo came
againe to their Entrance, and there they ftood up'as Dcr
fendors. Theu at the Pleafure of the King's Grace and of
bis Highnes, and by the Overfight of the Conftable and
judges, were ftiarpe Speares brought unto them by their
Servitors. flrft, the Duke and the Lord Marquis rai^
together egerly and with great Courage, although in great
jeopardye and Feare of their Lives, and brake divers Speares
right valiantly and with great Strength. Secondly, the
Earle of Eflex, and the Lord Henry of Buckingham ra^
together with Hke ftiarpe Speares, and did full nobly, and
lyke hardye Knights, breaking upon each other divers and
many Speares. After that the Lord William of Devonftiire
and Sir Rowland ranne, and did fuil courageoufly the Aft
of that Feate of Armes with fuch Strength and Powcr, that
they brake many and divers Staves each uppon other. The
^cfidue coupled andrsin each to the other, and noblyc brak^
* ^ * theif
3«<J MISCELLANEOUS P I E C E S.
their Staves. In fuch Manner,. and in fo noble Wife dld
they uphold that Daye, that howbeit they ran .wich (harpe,
Speares, yet they forced themfelves fo much, and fo little
Favour was ufed amongfl: them, that fomc Tyme both
Parties of them were borne to the Ground both Horfe and
Man. After thefc noble Challengers and Defenders had thus
valiantly attempted each other in the Points of Jufts and
running with (harps Speares, that they turneyed wit^
jSwordes. Firft, the Dake and thc L. MarqueflTe, and after
that the Earle of Eflex and the Duke*s Brother, who fa
worthely and like hardy Kaights foughc and^ ran together
with fuch Might, and in fo noble Wifc, that fome of thcir
Swordes were flroken out of their Handes : Sometimes both .
Horfc and Man enclined to the Earth, Thus all the Five '
' Couples of Lqrdes and Knights turneyed full cger"and
valiantly, fo that their Deedes of Armes in thofe Feates werc
worthy great Prayfe, and in Memory to be Tccommcnded,
Immediately after thefe goodly Afts they departed the Field.
Firft the Chalengcrs rcpaired into Weftminftcr Hall, and the
Defendors out agalne at the Gate into the King's Street^
pigh unto the Sanfluary. In the meane Seafon, while both
thefe Companies of noble Warriors and Knights were abfent
and harneyfing of thcmfelves, there was brought into the
Ficlde a certaine Barrier, the which was fett overthwart the
Place before ihc King's Stagc, being of the midclle Height
jof a Man, made ftedfaft and with Rayles on each End of
the Barryers, fett upright and lyed together at thc Toppes
with Cordes. Enfewing thcDukeof Buckingham, thcLord
Henry his Brother, the Lord Barners, Sir George Herbert,
and Sir Rowland Knight, in compleat Harnes enterd in from
Weftminfter FJall and proceeded untp the Side of the Barrier^
and there did theire Obedience with Curtefeye unto thc
. king's Hlghoes, and fomewhat withdrewe them againe, and
made theirc Standing yet as Chalenger^. In this their Aft
pf this prefent Daye, forthwith appearcd in the Gate that
openeih inro the King*s Street and the San<fluary a goodly
Shippe, with all Manner of Tacklinge and Mariners in her :
The which, on thcir faid Appearance, made a great and hugc
Noyfe with Serpentines and other Gunftiott, and fo came,
being goodiy conveyed, unto the other Side of the B.arrier,,
the Five rehearfed Defendors being all within her in compleat
Harnefs, that is to faye, the Lord Marquis, the Earl of
Effex. the Lord Willlam of DcvonflVire, Sir JoSn Pechey,
and Guiliam de h Rivers. Then they defcended from the
Shippe without Obedience, becaufc the Daye was farre paft.
foithwith was fent to the Duke, tohisBrother/to the Lord
Marquellc,
MISCELLANEOUg PIECES. ^(>^j
jftid to the Earle of Effex, each of tjiem being on foote, d
Speare. Soone after they pltched together, andfought witfe
thofe Speares, and eftfoonc?s turhed the great Endes, and
fore and greevoufly laid at eaph other a long Seafon. After
that the otherCouples inlike Cafe fought eagerly, and many
Stroakes were betwene them : And in all fuch their BattcH,
Gunfhott was ftill fetten out of ihe Shippe. This folemn^
Afte ended, they purpofed them to their Departure, and
avoided the Field in like Cafe as. they entred, and the fanao
Waye. The King*s Grace, the Queene, and all othef
Nobles of Hohnor then reforted to their Su-ppers and
Lodgings : And thus goodly concluded thls prefent Wedn^
daye, with much Joie and Pleafure. . . ^
Uppon the Thurfdaye, being t"he Morrowe after, werc
Appointments and Summons of Jufts and Tourney given
unto the Nobles and Knights : To the beholding hereof thc
King's Highnes, the Queene, the Ldrd Prince, the Princes,
and all* other Eftates conveyd themfi^Ives into the foxefaid
Field. They being in their Tents and Staires redye prefent,
the Field was avoyded, and the Tipped Staves and other
Officers fett the People in Order full difcreetly. The ex-
cellent Number of Commons that were fomewhat touched
and fpoken of in the firft Daye df Jufts, were now alfo \n.
.their forefaid Stages, and the Windowes and B.attlements
right plentifull and bravely filled. Incontinent, the Truaor
petts of tbe Chalengcrs blewe up unto the Field, enconj-
pafling the fame once br twice about on Horfback. In-
right ^leafant Mannpr, and without tarrying, canie out c^
Weftminfter Hall, for the Chalenger*s Partie, a. goodly
Company of Gentlemen and' Men of Honor, right well'
hoffed and befeene, avaunfing after a courageous Guife therjr
Horfes, which were decked and garniflied with Spangles,
Belies, and divers other Devices, after the meeteft F^ftiion
that hath bene ufed. After tbem came a goodly Chaire of
Cloch of Gould, drawne wlth fovver marvelous Bcafts : The
two firft were great Lyons, one of them Redd and the other
White : The third Beaft was a white Hart with guilt Horns ;
and the fourth an Elke : Every one having within them^
Two Men, whofe Leggs onely appeared, being faftxioned
after the Colour and Similltude of the Beafts that they weie
\Ti, Within this Chaire there was a faire young Ladye, thc
which, when they had ridden about the Field doing their
Reverence beforc the King*s Grace with much Curtefye, was
delivered into the King's Stage amonge the faire and beauti-
full Company of Ladyes, and there continewed untill fuch
Tymc a9 all the Jufts and Tourncy^ werc expired and cnded,
Thc
368 MiSCfiLLANEOtrS I^IECE^.
frhc Fivc NoblemcD, to wt, the L. Marquis, th Earle, ttS
Lorde, and the Koights, all in compleat Harneis, rode about
the faid Charre, Two on the bne Side and Two on the
other, and the L. Alarquefle dirieftly behinde. Thus they
convayed the rehearfed Charre unto the Place of theii:
Entrance, there abiding the Drfendors comming. So fortu-
natc hath our Realme of England eVer been behoulden, that
-whatfocver Chaletige of Armes hath bcen made therein in
any Wife by Straungers or Aliens, th'ailfwere thereof hath
bcne right latldably ftiapen and found by fome noble Knights
of our Realme and Nation, wherefore unto this prcfent
Englifti Chalendge in Armes, is like Anfwe^and Defence given
right gladly by EngUih Knights. To this the Trumpetts
blewe up, riding once or twlce about the Field. Incontinent
came in at the Gace that opened into the King's Street and
Sanftuary, a goodly Company of Gentlemen and Men of
Honnor uppon their Courfers, right richly befeene and arrayed,
as it was before expreiTed, in the Partie of the CbalengerJ.
Afrer them foUowed ymmediately the Enaftors of the Feates
df Warre, and ihe Defenders in this Behalfei Firft, Sit
Rowland Knights, Sir George Hcrbert, the Lord Bartiers^
the Lord Henry of Bncklngham, and the Duke of Bdcking-
haih, all on Horfbacke in compleat Harneis, and the Horf<^
trapped aftcr a full goodly Manner. Thus they compafled
ihe Field round about, and did their Obedience beFore the
KIng's Highnes full curteoudy, and (t> reforted to the Place
of thdr Entrance. Efifoones were Two Stavcs with Cronalls
brought unto them, one unto the nolde Duke of Bucking-
ham, the other to the Lord MarquefTe, ahd anone they
Chardged and ran together at the Large, withotit any TiU^
and brake their Staves rigjit nobly. Two or Three CourfeS
iftcr that were other Staves fent unto th Erle of Eflcx aiid
ithe Lord Henry the Duke^s Brother J and they alfd chardged
and ran togethcr. - After them ran every other Couple df
Chalengcrs and Defendors, Each unto other inade ihqr
Courfes full nobly, and Iike valiant Knights. Sir Richard
Guiidford ComptroIIer of the King^s Houfe, and Sir Nicholas
Vaux were ever, for the moft Partie, in the Field every
Daie of the Jufts, righl goodly befene both as to their
Horfes and their Rayment, with great and MafTye Chaines
of Gold about theire Necks : By them the Kirig's Gracc did
fend his Minde and Meflages into thc Field, at his goodly
Pleafure. This noble Runuing at the Large thus cnded,
there were Swordes for thc Tourncye delivered unto the
Duke of Buckingham and unto the Lord Marqueflc, and
they ran together and tourneyed, and had many Strokes
unto
MlSCELLANiEOUS PIECES. 369
tanto each other* After tbem the Earle of Eflex and the
Duke*s Brother did (hefe like goodFy fleedes ^vith Swo^des,
and tourneyed righr nobly. In-the fame Manner thc Lord n
Barners and the Lord-William of Bevonftiire, Sir Rowland^
Knights and Sir John j^echey, and the Refidqe. After thcfe
fevcralL Runningsand* Tournaye each with^^ihe other, ali
the V. Chalengers and Five befendcVs tournayed all in the
Field at once, ftriking, rayfing, afidlafting at cach other,
many Strokes a long Seafon. Sdme of their Swordes were
broken of T^o Pieces, and of fotne others their Harneys
was hewen ofF from their Bodj^e, and fell Into the Feild,
By this Scafon the Daye drewe fafl: unto its End, and tktfe
noble Knights purpofed them 10 their departing. Then thc
Lord Marqueffe, th Earle of Eftex, the Lord Wifliam of
Devonftiire, Sir John Pechey, and Sir Guilliam de la Riverr,
convayed their Chaire of Cloth of Gould drawen with the Fonre
rehearfed Beafts^ un?o the King*3 Stage, and there j-eceaved
their Ladye agayne, and fo departed out of ihe Field, In
like Manner the Duke of Buckingham, the Lord Henry his
Brother, and all the Defendors made their Departinge iri
like wife as ' they entred, in moft goodly Behaviour and
Ufage.
Thc fame Thurfday at Night, Weftminfter Hall was caufed
by the King's Grace to be goodly apparelled. Firft, ihe
Walles thereof were hanged with rich and coftly Ctcthes of
Arras of a grcat Height ; and' in the upper Part wtis ordered
a Cloth 6f Eftatc for the King's Hijhnes, with Cuftiions and
Carpctts, and all other goodly Requifites unto his noble
Perfon and Eftate. The Cupboard alfo of Seven Shelves
and St^es of great Height, furniftit and filled with pietioiis
and fumptuous Plate of moft pleafant Fafhion, was erefted
and fett, conteyning all the Breadth of the Chauncery.
The Piate thereof were gfeat and maftye Potts, Flagons,
ftanding Cuppes, goodlye Bolles, and Peeces for the molt
Part cleane gould, ahd all the Refidue gilt : as it w^s upp )n
the firft Thurfdaie of Jufts before rehearfed and fhewcn.
Into this goodly Hall and Place thus plefantly apparelJed,
the Eing's Grace, the^ Queene*s Grace, the Prince and
Princefle, my Lady the King's Mother, with ali the noble
Eftates, as well of England as Straungers of Spaine, came
and reforted for the Pui>pofe and Intent of beholding a
certaitie Difguifing there afligned. This Difguifing, ftiortly
after Silence and Ord^r of every Perfon had b<ren commandcd,
appeared, and was ftiowenafter the moft proper Wife aiid
Manner, that is to faie ; in the lovvcr End of Weftminfter
HaH wrfre dtfdofed arid brought into Sight Two merveyloiis
ToM. V» A a a Mounts
370 MISCELLANEOUS PIECES,
MouQts or MountaiQes right cuQQiogly praffized and mad«,
the OQC of them of the Colour Greeoe, planted full of fre(h
Trees, fome like Olives, fome like Oranges, and fome like
Laurell aod Juaiper Trees, as alfo with divers and xnany
fairc and pleafant Herbes, Flowers, and Frutes, that great
Delite it was to behould. The fecond Mountaine was
fomewhat more like uQto a Rocke, fcoccbed aod brcnt with
the SuQ^ and of a darker Coloar, out of whofe Sidcs grewc,
and eboylcd as it had bcQC, Ore of foadry Mettalls, as of
Gold,, Silver, Lead» and Copper, Sulphar, and divers
Slindes pf Stones» Chriftail, Corall, Amber, andother more
of merveylous Kinde and Naturc^ i^ight flatdy piAured and >
imprinted as ever hath bene feene. Thefe Two Mountaines
were faftned and chained together with a goodly Chaine of
. Gould throughout the Midft of both of them ; aad thus
were fubtelly convayed and drawne uppon Wheeles,. prively
and unperceaved, unto the Tyme they came jointly fo tyed
' togeiher, unto the King's Prefence, being in the higher Part
of the faiJ Hall, Therewere fitfuig uppon certaine Steppes
and Beiiches on the Sides of the firft Mouotaine bf Colour
Greene xii. -freflie Lorddls,' Knights, and Mea of Honor,
moft feemely atr^ ftraungely difguifed, making great and
fwect Melody with mufical Inftruments of mudi Hermony,
as Tabors and Taborcurs, Lutes, Harpes, and Recorders.
In the fmali Hilles uppou the Sides of the redd Mount or Rocke
• were xii. difguifed Ladies, and one in the Toppe arrayed after the
Manner of the Princefs of Spaine;* all theife fre(h apparelled
Ladyes and Women of ilonor, having like Inftrumcnts of
Maficke as Claricords, Dulfymers, Claricimballs, and fuch
other. Each of them, as well the Lordes difguifed in their
Mountaine, as the Ladyes in theirs, ufed, occupied, and
played uppon the loftruments all the Waye comming from
the lower End of Weftminfter Hall till they came before the
King and the Qneene's Majeftie, fo. fweetly and with fuch
Noyfe, that in my Mynde it was thc firft fuch. pleafant
Myrth and Propcrty that ever was heard in England of long
Seafon. When the Mountaines with iheir People were
pitched and grounded before the King's Sight, the xu.
goodly difguifed Knights and Men of Honnor defcended and
daunced togcther deliberate and pleafantly. Eftfoone thc
xii. Ladyes in like Manner defcended from their Hilles, aud
coupled uith the fald reherfed Lordes ; and fo in afeemly
Sort they all xxiiii. difported and daunced there a long
Seafon many and divers Roundes and newc Daunces, full
curioufly aad with moft wonderfuU Counteynancc. In thc
«neane Seafoa the Two Mountaines departed and evaniihed
out
MiSCELLANEOUS PIECES. 371
oijt of Prefence and Sight. Incontinent entred in the Voyde,
brought by 4 or 5 Score Couple of Earjes, Barons, Knights,
and Men of Honnor, one of them bcaring a Spice Plate
repleniftied with Spicgs, the other a Cupp, enfewingly
throughout the wholc Company. After them followed
Squires, Gcntlen|?iU;^d Yeoman of fhcGuarde, with Potts
of Wine to filL^ foretiid Cijppes whenfoever andasoften as
they were eq[i,ptied. ,At this Voyde wa$ Diftribution and
Delivery of the- Rewardes andGifts unto the Lordes and
Knights that had fo; wejr upHelde ^nd hiainteyned the noble.
Dcedes in Jufts and Tournaye the Foure Dayes paft, after
righteous and bounteous Curtefie unto every each of them,
as the Pruite and Fame went, and was knowen of their
wonhy Meritts and Defervings. Firft, the Duke had glvcn
unto him 'a rich and prccious Stone, a Diamond ,of great
Virtue and Price : The Lord Marquefs had a Rubye : The
Duke's Brother, the Earie, and other Lords and Knights
each of them had prctious Stoaes, and Rings of Gould,
moft exccllentty and after moft foodly Manner, as they
were righteoufly perufed and commoodea, by tiie Handes of
the Princefs. Thus the KIng's Grace, the Prince and
PrincefTe, with all other Eftates both of England and Spaine,
refrefhed and joyfuU made unto thtir Lodgings and Refts :
There feemely departing, with excellent Mlrth and Gladnes,
deducing this goodly Daye unto its End.
The Duty of ihe Religion of Chriftendome is, that the
Service and Woorftiip of God ftiould be above all Things
cfpecially mainteyned ; and fo verely it was on the enfewing
Sunday, after the moft excellent Solemnitie about the Honnor
of Almightye God, wiih pricked Songe and Organes, and
goodiye Ceremonies in the Queere and Aulters. Thus was
the Forenoone expended wholy and wiih great Vertue. In
ihe Afternoone, the King Highnes fpedwith a right pleafant
Companye of Gentiles and Eftates, through his goodly
Gardens unto his Gallery uppon the Walles, the, which
Gardens were apparellcd pleafaritly for his Highnes and •
ccrtaine Lordes there redye. fett, fome with Chefles, and
' fome with Tables, Byles, Dice, and Cardes. The Place of
Butts was redye for Archers; and tbere were bowling Alleys
and other pleafant and goodJy Difports for every Perfon as
they would choofe and defire. Uppon the Outfide of the
Walies, direftly under ihe Windowes, were Barres, and
voyde Spaces for Jufts. Aifo there was feit up and areafed
Two high and greai Pofts with Crothes. Thefe Pofts were
faft fett and driven into the Ground ; and over the Croches
was a great Table ftretched ftedfaftly,' and drawne with a
A a a 2 Wheele,
372 MISCELLANEOUS PIECES.
Wheele, and ftayd* uppoo boih the Sides with diirers
Cordes, fo that the Sight of ii was like unto the Rigging
of an Hoiife. Uppou the Frame and Table afcehded and
wcnt Up a Spanyard, the which fhewed thcre many wooodroua
and dclicious Points of Tumbh^ng, Dauncixig, and other
Slcights. The King's Grace and his noble Companye entred
n^^iine throngh thefe pleafant Gardens to his rehcarfed
l.odgingat Richniond uutill Even Song, and fo went into
his Supper. A^riinft that hisGrace had fupped, the goodly
J-Iall was addrefled and goodly bef<?ene, and a Royall Cup-
borde fett ther uppon, in a baye Windowe of ix. or x.
Stagefi a^nd Haunccs of Hcight, furnUbed and fulfilJed with
lich and j^oodly Plate of Gouid, and of Silver and Guilt.
In the npper Part of the Ilall were Carpetsand Cufliions of
Cbrh of Gould for the KIng\s nobie Majeftie, whither, whea
that his Grace and his wcl-beloved Conopany of Nobles
were come, there entred in a pleafant Difguifing, conveyecj
and fiiewed by a glorious Towre or Tabernacie made like a
goodly Chapell, jfencftred fuH, of Lights and Brightnes.
Within this ' Pagf i\Cit pr Tf^bern^le was another ftanding
Cupboard of rich »jnd.colUy Plate to a great Subftance and
Qujmtitie. ThiS Throne and Pagcant was pf Two Stories,
in the longer were viii. goodly difguifed Lordes, Knighis^
and Mea of Ilonnor ; and in the yippcr Storye and Partition
viii- othcr fre/h Ladyes moft ftrangely difguifed, and after
moft plcafyrefnll Manner. Thus this goodly Worke was
aproachpd unto the King's Prefence and Sight, draweti
^nd conveyed uppon Wheeles by iij. Sea Hoifes, two before
and one bchind. On either Side of the fame \vere Mertnaides,
pneofthein a Man MermaiJ trc other a Woman j TheMaa
was in HarnelFc frora tli': \Vaft upwards. In every of the .
faid Mermaidcs was a Childe of the Chapell Cngibg right
fwe)2tly and with qi^aint Harmqny. Tbence thefe viij.
pieafant Gallanis, Men of Honor, defcended : ^r^d before
their comming forth they caft out many quicke Cpnycs, the
which rann about the HalJ, and / made very great Difports.
After ?hat they daunced many and diveis goodly Daunces,
And forthwith came downe the viii. difguifed Ladyes ; and
in thcir apcarance they let flye many white Doves and
Byrdes that flewc about the Hall, and great Laughtei: and
Difport" thcy made. Thefe Lordcs and Ladyes coupled
togcther and daunced a long Seafon many courrly Roundcs
and plcafant Daunces, After that, the Earle of Spaine and
^ Lndy of the fame Countrey daunccd Two bafe Daunces,
find went up againe. After this carae in a Voyde of goodly
Spices aad Wiae, brought by a great Npoiber of Earles,
Barons,
MISCELLANEOUS PIECES.
Baronsj aad Knights, to a great Company,. as it hatb benc-
declared in Voidees before ihis prefent Daye, Th Arch-
biftiop of Spaine, the Buiftjop, the Earle, and his Brother,
made their Repafts feverally every one of them in theire
Qwne Chambers and Lodgings, and they ha,d Cupboards
naade untOithem of the King's Piate and Treafure right
gbodlye and rich. Th Archbiftiop's Cupboard was to the
Sum of 6 or 7 Hundrcd Marks, the Buiftiop's unto thc
Value of 500, the Earle's 400, and the EarJe's Brother 30©.
All the which Plate and TreaCtire the Kinge'8 Goodnes
bounteoufly gave clearcly unto every each of them,. as unto
tbcm they were made, wi.th moft noble AVordes and
Thaunks for their great Diligcxice, Labour, and Paiqe that
they had, with his noble Daughter in the Lawe, fufFred and
abidden. And tbus was this moft joyfuli Daie ended and
expired, and the worthic Nobles departed to their Refts.
. T H E
PEATH and INTERRYEMENT
O P
PRINCE ARTHURE.
[Fron^ the fame Manufcript.]
IN the Ycafe of our Lord God 1502, the fecond Daye of
Aprill, in the Caftle of Ludlowe deceafed Princc Arthur
firft begotton Sonof our Soveraigne L. Kmg Henry the viith.
arid in the.xvii'-'^' Yeare of his Raigne. Immediately after
his Death Sir Richard Poole his Chamberlaine, with other
of his Councell, wrote and fent Letters to the King and
Councell to Greenwich, where his Grace and the Queene^s
laye, and certified tbem of the Prince's Departure. The
which Councell difcreetly fcnt for the King^s Ghoftly
Father a Fryer obfervant, .to whojn they fliewed this moft
forrowfull and heavye Tydings, and defired him in his beft
Mander to fliewe it to the Kinge, He in the Morning of
the Twefdaie following, fomewhat before the Tyme
accuftomed, knocked at the King's Chamber Dore ; and
when the Kinge underftood it was his Confeflfor, he com-
mannded to lett him in. The CQufeiTor then commanded
' ~ all
m
374 MISCELLANEOUSPIECES.
all thofe therc prefent to avoide, and aftcr due Salutation
began to faie, Si kona de manu dei fufcipimus^ mala autem
(fuare mn fujiineamus ? and fo ihewed bis Grace that his
deareft Sonne was departed to God. When bis Grace
«nderftood that forrowful heavy Tydings, be fcnt for the
Queene, faying, that he and his Queene would take the
palnefull Sorrowes together. After that (he was qome and
-fewe the King her Lord, and that naturali and painefuU
Sorrowe, as I have heard faye, ftie with full great and con»
ftant comfortableWordes befoughthis Grace, thathewould •
firft after God, remember the W^le of his owne noble
Perfon, the Comfort of his Realme, and of ber, ' She thea
faied, that my Ladye his Mother had ncver no more Childrea
but him onely, and that God by his Grace had ever pre-
ferved him, and brought him where that he was. Over.
thatj hqwe that God had left him yet a feyre Prince, Two
fayre PrincefFes ; and that God is, where he was, and we are
bath.young ynoughe : And that the Prudence jxni Wifdoqi?.
of his Grace fpronge over all Chrifterylome, fo that it fliould
pleafe him to take this accordingly thereunto. Thep thc
King thannked her of her good Comfort. After that fhe
was departed afld ^ome to her owne Chambqr, natnraU and
motherly Remembrance of that great Lofle fmote her fo
forrowfuU to the Hart, that thofe that were about her were
faine to fcnd for the King to comfort her. Then his Grace
of true gentle and faithfull Love, in good Haft canae and
relieved her, and ftiowed her howe wife Counfell flie had
given him before; and he for his Parte would thankeGod
for his Sonn, and would ftie ftiould doe in like Wife.
y^i&^ Interryement of Prince Arthure;
The Corpfe was coyled, well feei-ed, and convenicntly
drefTed^with Spices and other fweet StuiFe, fuch as thoie
Ithat bore the Chardge thereof could purveye, and that it
might be furniftit of. This was fo fufficiently done, that it
needed not Lead, bnt was chefted. The Cheft was covercd
with a good blacke Cloth clofe fewed to the fame, with a
;white CrofFe and fufficient Rings of Iron to the fame ; and
thus laid in his Chamber u«der a Table covered with rich
Clothes of Gold, a xith Croffe under him, and certaine
CaMidiefticks of Silver over hlm, with Tapers of Waxe
Jburning, and Foure other great Candlefticks of Lattyn,. with
liij. great Tapers continuallye burning there On Shere
Thurlday cenalne of his Almes Folkes fate abpute the Corpfe,
Jbplding Torches both Night and Daye. And fo it thits
remained
MISCELLANEOUS.PIECES. 375
remained unto the Feaft of St. George Diyc at Afteriiooflc,
at whlch Seafon be was removed to the Parifli Church ia
Manner that followeth.
Firft, the Hall was vbyded, and there was ordeyned a ^
Tablc with TreiTels for the Corpes to remaine on unto tbe
Tyme tHat thc ProceiBon was redye : The Corpfc was
brought from his Chamber bornc by Yeomen of his Chambcr
undcr a rich Clo^h of black Cloth of Gould, with a Croflc
of white Cloth of Gold. After that the iij. £i(hoppcs had
fenced the Corpes, and caft holy Water, manye Noblemea
gave their Attendaunce, as thc Lord Gcrard, thc Lord Joha
Grayeof Dorfett, £ir'Richard Crofts Steward of his Houfe,
Sir William Ovedall Comptroller of the fame, Sir Joho
Mortimer, Sir Walter BafkerviJle, Sir John Harle, Sir Joha
Coruwall, Sir Richard de la Vere, Sir Thomas Inglefield,
and othcrs.
Thc Earle of Sorrey tbe prlndpall Mourner being in his
* Sloppe and Mantel of Blacke, haviiig his mourning Hood
over his Head, foilowed ncxt to the Corpfe. Then thc Earles
of Shrewfbury and of Kcnt, with Sloppes and Hoodes onely,
and the Lord Gray of Ruthcn, and thc Baron of Dudley, the
Lord Powys, and Sir Rlchard Poole the Prince*s Chamber-
leihe, inlikeWife.
The Canopie was borne ovcr the Corpfe by Mr. Haward,
Mr. Anthony Willobie of Brookc, Mr. Rgitcliffe of FIiz water,
and Mr. St. John.
At everye Corner of the Canopie was a Banner. Firft, a
Banner of the Trinitie, borne by Thomas Trbys : The
fecond a Banner of the Patible, borne by Sir Thomas Blunt :
The third a Banncr of our Ladyc, i)orne by Thoma^
Dudley : The fourth a Banncr of St. George, borne by
Edward Hungerford.
Next before the Corpfe was a Banner of the Prince> ownc
Armes, borne by Sir Grifiiih ap Rice, haviug on evcry Side
of him an Officer of Armes.
Before them went Two Spanmrdcs of the beft Degree
bclonging to the Princefle. Bcfore them the Purfuivants.
Then followed the Bidiops, Abbots, and Priours. Before
them walked the Parfon and all the fecular Priefts of thc
Towne ; and before them the Two Orders of Fryers of that
Towne, having the Genilemeh before them. On evcry Side
of the Proccffion, and fo behind towards ihe Corpfe, were
Fowerfcore poore Men in blacke mourninge Habits, holding
Fowerfcore newe Torches, befides all the Torches of the
Towae. And fo the Corpfe was conveyed into ihe Queere
of theParUheChurch there, wherc was placed a light Hcarle,
about
376 MiaeELLAKEOUS PIECES*
aboat the which were crdained certaine Stoolesfor Mourners^
covered with Wack Cloth, which afterwards the OfEcers of
Armes tooke for their Fees.
Then b^n the Dirige ; and an Officer of Armes in a
high Voice began at thc Queere Doore, For Prince Arthur*s
Soule^ and all Chrifien Souies, Pater Nofter. Then the
tiiftioppet of Lincolne, Salifbury, and Chefter read the
Three Leflbns ; and when the Dirige was done, all the
Lords, Knights, Officers of Arms, and other Gentlemen
Jaccompanyed the faid Mourners to thc Caftle. That Night
there was ordeyned a goodly Watch.
On the Morrowe the Biftiop ot Chefter fong our Ladye's
Mafle, wbich was fong with Children, and prickt Songue
with Organes. At that Maflc no Man ofFred but the Earle
of Surrey as chiefe Mourner. AIl the other Mourners and
Officers of Armes accompanied him, and he had both Carpet
and Cuftiion. Sir Wiiliam Ovedall, ComptroUer of the faid
Prince's Houfes, gave him his OlFring, which was a Piece
of Gould of xl**. and always as often as the faide Earle
ofFred the Mafle Pcnnyes, a Gentleman of his owne bare
his Traine. '
Thc fecond Mafle of the Trinitie was fonge by the
Biftioppeof Salifbury and theQueere, without Organes or
Children. And at that MafTe the Earlc of Surrey ofTred
a Piece of Gould and v*. for the Mafle Pcnnye, accompanied
as before.
The third Mafle was of Requlem, fonge by thcBisflioppe
of Lincoln. At that Mafle the Earle of Surrey ofFred a
Noblefor the Mafle Pennye, accompanicd as before rehearfed^
Then tho Earles of Shrewfbury and Kent offred, but they had
no Carpet nor Cuftiion. Then the Lord Ruthen and the
Baron of Dudley, Then the Lord Powys and Sir Richard
Poole. Then thc L. Gerard and the Lord John Greye of
Dorfett. Then the Arabafladors of Spaine, Don Peter de
Praule and the Earle of Surrey, ofFred for themfelves, and
they bare theire owne Offerings.' After them all noble
Banneretts, Batchelors, and noble People in great Number.
After them the BaylifFs and all Burgefles of the Towne,
That OfFering done, Doftor Edenham, Almoner and
Confeflbr of the faid Prince, faid a noble Sermon,- and tooke
to his Antyteme Beaii mortid qui Domino morientur. That
faid and done, he went to the Dolle, and gave everye poore
Man and Woman a Groate. At that Mafle the Abbot of
Shrewfbury was Gofpeller, aiKi the Abbot of Burrye
Epiftoler : And when Mafle was done, the Lords went to
DynneF to the C^fUe. That Niglit at Dirige none of the
Lordes
MI.SCELLANEOUS PIECES. J77
txirdes^were prefenty but th^ .••••••• did
the Divine Service. And on. the Morne the Locd 6(
Shrewefbury ofFred a NobJe for the.Mafs Pennye, in the
AbfeAce jpf the Earle of Surrey ; which MafTe was fonge. by
Note by the Abbot of Shrewibury. . ^ .
The rich Charre wast.prepared ia Manner a$ enfeweth,
dr^wae ^ith vi. Horfes trapped with blacke CJoth, having
.lich Scoeheons of Gould beaten on Buckram, and 3 Charriot
:Men in •^rooiirning Habiie» ThjC Bales of tbe Charre werc
covercd with blacke VelvcjTf, .and the Sidcs pf the famc. Over
the Charre wasa Cloth of J^lackc Vclvett, with a Crofle of
white Cl^lh of Gould.
Item, there was ordeyned another Cloth of fine black Cloth
to cover tbat Cloth frqnv Dufl and the Weathcr, with a
Orolle of white Damafke y and in the foule Weather,a cearcd
•Cloth was put all over thc Chefl with the Corpcs, in the .
Chjrrre covered with ricbblacke Clothe of Gould before fpoke
of/ All tbe Mourners foUowedthe Charre with mourning
H^pijps ovcr ihcir Hcadea. At evei^ Corner of the Charre
a Banper w^ borne by Noble Men through the Townes^
There and by all the Waye Two Noblemen weut on every
Sidc pf the Draught Horfe&^ with mournlng Hoodes over
•thc)r Hcadsr
Next^ aforc thc fore Horfes Sir Griffith ap Ricc in mourning
Httbitt, rode on a Horfe trappcd wiih Blackc, withalittle
• Scoch/con in his Courfer*s Eoiehcad ; and fo had the Four
Hoifes of the Draught, and no more, on the Forebcad^ Hc
bore rhe Priocc^s Banner, before which Baancr the Bifbop^,
and.other Gentlemcn httoTQ them, rode in good Manoer.
TherB werc ordaioed vi**. Torch Bear?rs, wher.eof iiij»*^'
bare Tor(;hes buniing through Ludlowe, and the other xl.
: were ordained to fupport them, When thcy wcre in the
Field all tbc Torchcs werC' put out faving xxiiij. about the
Charre. TheOfRccrs of Armes aod thc Sergeanfs of Armes,
', beqriog the Banners, rode behind, as the Manncr was.
On St. Marke's Day thc Proceflion went from Ludlow to
Beudley. It was the foulcfl: cold windyc and rainey Daye,
- and tbc worft Waye that I havc fcene : Yca, and in fome
Placcs thcy were faine to tajce Oxen to drawe the Charre, fo
. ill was , the Waye. AfToonc as the Corpfc was in the
. Chapplc of Bcaudley, and fet in the Quiere thcre, with fuch
Lights as there was Room for, the Dirige begann. That
done, thc Lordes and otber went to thcir Dinners, for it
was a fafling Daye. On thc Morne thc Earle of Surrey
pfFred at thc Mafle of Requicm a Nobk ia Manner as bc*
ToM. V. B b b fore
37« MISCfiLLANBOUS IPIECES;
forc. At which Maflc Scafon thcrc was a genera!! Dole of
Pcnce» of Two Pcncc to cvery poorc Man aod Woman,
Every Church that rhe Corpcs retnayncd ia was well
furniftied of Scochions of my Lbrd Armcs^ both of Mettall
and Colors. And cvery Parifti Church, or rcligious^ Plac«
or Ordcr that mctt the Corpcs with Prbccffion, and range
thelr BeHcs, had a Noble of Gould, Fowrc Torches, aad
Six Scochions of Armcs.^ From Bcaudley Sir Richard Crcrft
and Slr William OvedalJ, Stcward and Comptrolier of thc
^Princc's Houfcy ,Jode .bcfore tp Worceflcr, and firffcred no
Man nor other to cntcr theGate of that Cittie irntiU thc
Tymc ihc Corpcs was comc And tlien every iTbirige was
ordered as foUoweth :
Prcfti Scochcons were fett on thc Charrc, and draught
H^rfeswcre mcndcd, and vi«». ncw-Toithes deiivercd to
the vi**. Torch Bcarers at rhc Townc's End. That Daye
was ftiire, and then the Gentlemen rode Two and Two
togethcr, and all the other as wcre before ordcred. The
Order of Fryers cenfed the Corpfe at the Towne*s End, anii
then proceeded to the Gate of that Cittie : At which Gat^
were the Bayliffs, and the honeft Men of that Cittie oa
Foote. Aionge in a Rowe on everye Side were the Vicar
CJenerall or Chauncibr of the Biftiopps of ihat See, with a
gpod Numbcr of fccular Canons in graye Amys, wkhrich
Copcs : And oiher Gurats, fecul^r Priefts, Clerks, and
Childrcn,' with Surpliflcs in great Numbcr, and I fuppolc
all the Torches of the Tpwne. Thefe went on cvery Side
of the Street beforc the ncM^e Torches ; and all of thcm
\Verc as many as might well ftande from thc Townc Gate to
the great Church. The Gentlemen wcre convayed thrbu^h
the Stfeet *on the lcft Hand bcfore the Chnrch Yard-, " at -the
which Gate the iiij. Bifhopps in richCopes cenfed the Corpes :
And there it wa^ taken ont of the Charre, and convayed
♦ nnder the Canopie as befbre, with Banners and all Thin^.
Within thc Church Yard werc the Abb^)tts and the Prior
with his Covent all in Fontificalibus^ that is to faie, thc
Abbot^ of Gloucefter. Evjfharn, Chefter, Shrewfttiry,
Tewkfl>ury, Hayle?, and Bordefley, the Priors of Worcefter
and of ...,., ; And thus wiih Proccffion
proceeded through the Quiere to the Herfe, which wai
the goocrrycft and befl Wrought ^nd garniflied that evcr
Ifewe. '
Therewere xviii. Lights, Two*"great Standards, a Banner
pf the K;ing*s Armcs, a Banner of the Kingc of Spaioe's
^rmf^^ 3. BanRcr of ibj; Queeii's ArmeSj a Ijanner of the
* ' ' ^ " ■*^ ' Queenj?
ii5£ceoc'pf*Spainc's Armcs, a Baoncr of thc PriaccV Armes,
a Baoner of ,thc Princeflc's Armcs, Two of Walcs, One of
KadwaJladery a .Banncrcll of Normandye, a banercU of
Guicn, a Banerell of Cornwall, a Banereil of Gheftcr, a , v
fiancrell of PoyAowc, and loo Pencills of divcrs Badges ;
alip the rich Cloth of Majeflie, well frindged and dcub.e-
rayled, covercd witb black Clotn, was Jayed undcr Foote,
whicb afrer was thc Fces to the Offeccrs of Armes.
At Oirige wcre Nyne Lcflbns, atter the Guftome of that
Church. The Firft was read by thc Abbot of Tewkfljury^
thc Sccond by the Abbot of ^hrewibury, the Third by the
Abbot of Chefter, thc Fourth by the Abbot of Eafliam, the
Fifth by the Abbot of Glouccfter, the Sixt by the Prior of
Worceftcr, thc Sevcnth by theBuifliop of Chefter, thc Eighth
by the Buiftiop of Salifl^ury, and the Ninth by the Buiihop
of Lincolne. At thc Magfijficat and Bef:ediEiui all thatwcr^
in Poatificalibus did ccncc the Corpes at oncc : At thc fame
Tymc thc Vicar Generall, with all theSeculars, fangebirigc
in our Ladycs Chapell.
That Night there was a goodly Watche of Lordes^
Knights, EfquierB^ Gcntlemcn Ufliers^ O&ers of Armes^
Ycomen, and manye others.
On the Morne by viii. of theClocke v/cre all the Mournera
redye at our Ladye Maflc, which was fonge by theBiflioppc
of Cheftcr. An Abbot was the Gofpeilcr, and a Prior the
Epiftolcr : At which MafTc the Earlc of Surrey ofFrcd aa
bcfore at Ludlowe.
TheSccond Maflcwasof iheTrjnitie, fongc by thcBiflioppe
of Salifbury. At which MaflTe tbe Earle of Surrey ofFrcd^
viz. 53. for the MafTc Pcnnye. At ihat Maljp Two Ab5at»
Av^re GofpcUers and Epiflolers.
. .Thc Third Mafle was of Requiem^ fonge by thc Buiflioppc
bf Lincolne. The Abbot of Hayles was Epiftolcr^ and tht
Abbot of Tcwkfbury Gofpcller.
The MtH^nore xf (ffringe at the MaJJi^ vitu
Firft, the Carpct and the Cufliion Were laid» and all the
J^oumcrs, Noblemen, Oflicers, and Serjeants of Armes»
Wcnt before him to the otfring of that Mafle Pcnney, and fo
conveycd hira agaioe. Then Two of the OfTiccrs of Armea
delivered the Cote Armcs imbrodered unto the Earlcs of
Shrewft^ury and of.iteat, and tbcy and tbe Serjeants of
Armcs wcnt before them. The Officers of Armcs dclivcrcd
the Shicld to the Lord Graye Ruthen and thcLord Dudlcy;
likewife |hc Sword, the Point forward, to^ the I-ord Powys
B b b a ati^i
38(i MlSCELLANEbUS tlECt^,
and Sir Richard Poole. Aftcr that thc Helme with the Creft
to the Lord John Graye of Dorfett and to the faid Sir
Richard Poolc. Then Sir John Mottimer, Bannerett, Sir
RicKard de la Vcre, Banncrctt, Sir Thomas.Cornwall, and
Sir Robert Throgmorton, Bachelors, convayed the Man of
Armes, which was the Earle of Kildare's Sonne and Heire,
called the Lord Ganard, armcd with the PriDce'8 ownc
Harneys on a Courfcr richly trappcd with a Trapper of Velvct
embrothcrcd with Needleworke of the Prince*s Armcs, with
a Pollaxe in his Handc, the Head downwards, into the Midft
of the Qneere, wherc the Abbot of Tewkfbtiry, Gofpellcr
of that Mafle, received the OfFring of that HcMrife, Then
the faid Man of Armes alighted, and was led with the Axe
in his Hand, as before, to the Buiftioppe, by Sir Richard
Crofts Steward, and Sir Wiliiam Ovedail ComptroHer, and
from thencc to the Vettryc : But to havt fecne the Weepinge
whcn the OfTringe was done, he had a hard Heart that
wept not. That donc, thc Thrce Earlcs went up togeihcr,
and of&ed for themfelves. There wcnt no Officcr then
beforc them, nor Carpetts nor Cuftiion .after tbem. The
Barons, Bancretts, and Bathclors, and all Men that would,
faving thofe of the Cittie, becaufe of thc Sickncfs that then
rained amongeft them, olfrcd in our Ladye Chappell to the
Vicar Generall, who alfo kept there iij general! Mafles,
All the Offrings of Money done, the Lord Powys went
to thc Queere Doore, whcrcTwo Gcntlcmeh Uftiers delivered
him, a rich Palle of Cloth of Gould qf Tyffuc, which he
offrcd to the Corpfc, wbere Two OfBcers of Armes receaved
it, and laid it along the Corpfe. The Lord of Dudley in
like Manner offred a Palle, wWqh the faid Officers laid over
the Cbrpfe, The Lprd Greye Ruihen offi-ed anothcr ; and
cvcry each of the Three Earlcs offrcd to the Corpfe Three
^Palles of the fame Cloth of Gould : The loweft Earle
began firft. Ali the Palles were Jayd croffc over the Corpfc.
That done, ihe Sermon t)eganne, faid by a noble Doftor :
EodureiDg which there was a great gcnerall Dole of Groates
to evcry poore Man and Woman..
• At Tymc of St. John's GQfpefl, Sir Griffith ap Ri^c
offered to the Dcacon thc rich cmbrothered Banner of my
Lordcs Armes.
The Gofpell finiflicd, till the aforefaid Prelats came and
. fenced the Corpfc, with all the Covcnt ftanding without the
uttermoft Barres^ finging divcrs ahd rmny Anthemes. At
cvery Kurie Elyefon an Officer at Anpcs, with a high Voice,
63d, For Prince Arthixfs Soule, and all Chriftians Scuks,
Pater Nojlcr. That fiaiflied, a Miaifter of tbe Church
* - ' ' ' ' tookc
MISCELL4N»OU^S PlECES. 381
tooke awaye the.Palles : And then GentlemeQ tooke up the
Corpfeand bare it to the Grave, at the South Eqd of the
High Altar% of that Cathedrall Chnrch, where were all the
Divine Services. Thcn the Corpfe, with Weeping and fore
Laqsen^atioQ, w^s l^id Sn \he Qrave : ThqOiAion^ Vfere f£d
by the Biftiop of Lincoine, alfo fore Weeping. He fctt thc
Crofle ovcr the Cbeft, andcf^holye Water and Earth thcreoo.
His Officer of Armes, forc wceping, tooke of his Coate of
Armes, and caid it alongover the Cheft right lamentably*
Then Sir William Ovedall Comptrollcr of his Houftiold, fore
wccping and crying, tooke the StafFe of his Office by both
Endes, and over Uip owoe Head brake it^ an4 caft it tnta «
the Grave. In likewife did Sir Ric. Croft Steward of his
Houftioid, andcaft his Stafie broken into theCrave* la
Ijkewife did tbe Gen^lomen l/ftiers their Roddss. Tfaia was
a piteous Sight to thoie who. b^held it. . .
All Things thus finifbed, there was ordeyned a great
Dinner : And. in thc Morne a Proclamation wa;8 made openly
in that Cittie, that if any Man could ftiewe any ViAualls
unpaid in that Countrey, that had bcene taken by any of
that noble Prince's Scrvanta before that Daye, they ftiould
come and ftiewe it to the iate Steward, ComptroUer, and
Cofterer, and they {hould be contcnted.
Thus God haveMcrcyc on good Erince Arthur*s Sbule. .
A M
A N
HISTORiCAL ACCOUNf
o r m B
MASTERS of PEMBRGKE HALL in Cambridge^
W I T H
A LIST of the FELLOWS of the Same.
Compiled by Matthew Wnm^ Biihop of Ely ; augnKiiited and
ooBciiHied by Mr. Thtmat Hawes of FraMjingbam» inSstfilk^
and Mr« AtnndnJ o£ Pemhreke HalL
[FrofB the origtnal Maimfajpt.]
I. THOMAS DE BINGHAM.
THERE 18 no Mention of this Thomas dc Bingbam an^
whcre in thc Collcge Regifters till thc Tear 1364, at
whlchTime he look Poffcffion of the Church of Weareftly, ia
Huntingdonfhire, for the Coliege; though that hewas made
the Firft Mafter by the Foundrefs is paft all Qneftion.
In thc Archicves of the Univerfity it is iaid, that Mn
. Thomas dc Bingham lcft the OfEcc of Proftor Anno 1363»
In 13B9» the Univerfity in a Supplicate to Popc Booi^ce
|he ixth. for a Difpenfation and Provifion for Thomas de
Bingham, that hc might bc madc Canon of Lichfield, ftilea
him Prefcyter of the Diocefe of York, Mafter of Divinity,
Subdean and Canon and Prebendary of Wythlakington ia
the Church of Weirs.
Anothcr Supplicate, and that more ancient^^calltThoma»
de Bingham, MafterofArts» and Batchcior in Divinity^ aod
Reftor of Weftmylc in Lincoln Dioccfe.
In 1390, Thomas de Bingham changed his Reftory of
Bingham with Wiiliam Bedcman for thc ReQory of Grandefdea
the Lefs ; and having obtained Leave of Non-Refidence
from the Biftiop of Ely in 1391 for Two Years, hc died
withxn that Space of Time,
IL ROBERT
MISCITELANEOUS FIECIS* ^^
II. ROBERT DE THORP.
His Name, as Mafter of thc CoUege, from the Year 1375
to ^389 (5x^ich is the Time he is fuppofed to haye been
Mafter) is not fo much as oBce mentiofied in any andeiit
Writing now extaat. Neither is he called Fellow, nor an^
othcr before Richard Morrys, in.^ny Catalogue.
But chat hewas Fel!ow is plain, if by no other Reafon,
yet fpr that of hi| being Mafter : For in the choofing «
Mafter, tbe ancient Statutes are fo ftriA in dire£ling that the
Choice fhall be out of the Fellows of the Society, SiSLt abonit
One htmdred Years afterward they were forced to get a
Pifpenlation frpm tb&Popc to do otherwife. .
III. RICHAR.D MORRYS.
Mr. Richard Morrys was Maftcr of this Collq^ ia 2389
(fayi an impcrfcA RegiAcr in tlie Coilege) but wfaen he was
xhofen is UDcertain»
.In 1389, theUnivcrfity fupplScates thePope fdr a Difpefi>»
tion and Provtfion for Richard Morrys, Prefbyter of Londoa
'Pioccfe^ Mafter of Arts^ and Scbdar in the Canon Law,
wbo was then pofleiled of tbc Churcb. of Mefden in the
Dioccfc of Canterbory.
Tbe Time df hh being Maft^r appcars from a certiia
Indenture made inDecember 1389/ between Nicholas Abbot
of N6teiy »nd the Convent there, and Ricbard Morrys
Mafter, and tbe Scholars of the Hall of Mary Valence. . Tbe
femc Richard Motrys and the Fcllows, Thrce Ycars aftcr,
pn the 17. Cal. /Decembcr 1392» admitt one Thomas.de
Sutton to thc Maftcrftiip of thc Grammar School of Tilncy*
Mr. Richard Morrys, Mafter of tbcChantry of Bcauvaley,
in thc Church of Corbcrfcy in thc DioceTc o( Worccftcr,
hawiog changed wiih Mr. Jcfhn Goodhyne for the Vicarage 6f
Midletoh in the DioQcfe of Ely, was prefented toit by the
Reftor thcreof on the ^th of July 1401 s And afccrwards
fihanging that Vicarage for that of Greftiam in Norwich
Diocefe, was prefented to it by the Prior and Canons of thc
Church of thcHbLy Sejpulchre of Thctford, Novcmber a^tb
IV. JOHN TINNEMOUTH.
lo the Ycar 1364^ Jobn dc Tinnemouth, and Jobn de
Appleby, Clerks, werc prefent when Mr. Thomas de Bing*
^am the Mafter took Poireifioa of tfac CfauDch of Wcarillcy
for the CoUege.
^ In 1 367, the pri^dent and difcrect Mr. Simon de Dodington
^ai^belor ia thq Decrct^ls, ^ Joho 4^ T.uuaoutl^ Mafter of
ArtS|
3»4i lHrSCIBliLANXOUS PrECE5-
Arts, and John dt Hppelby Batchdor 6f Arts, Proftors of
«he Mafiers aad Sckolars of tbe Colkge -of Mary Valence»
9od of tbe Fellows.siad Schotars of tbe fame, were preTenf
wbeo tbe Vicar.wa&.fworn to obA^ve tb^ Coinpofitioa oc
Y^carifley,
In a Supplicarc of thc UniverCty to thc Pope, bcfore thc
yw .X8*o> h^ »^ fti|ed Preibytcr qf tbq QiQ^efe of Londoo,
jad ^A&tx of ^Arf s. . .
5 H? fttcccqdcct ^ifhard Morrys as Maftcr of ihe Collcgc ;
^t Uie.^^ime p(rbjs £lc4ion is unccrt^^, apd heis tboughi:
|0;bav^ bec&jhc Firi^ Bcoufa^lor to thc Cpllcgc Library.
v: jofl^r'-$uD'BUkY.
That hc 'iirafs Mbffcr in «hfe iaih telr of 'ihe Reign of
^ fRfkg Heory tb^ ivHK, that is 141 u af^peaM frooi a LetMr of
«Attorhty gradt^d. byMr^ Jcfca Sudbuiiy Mafter, ud tUe
Schdars of this Houfe, to certaine l^eHows, oiacernmg aQ
^ASSot k-datftg to Grtott&ka. That. hfir^4$ f dloiw too there
ift^no Donbt.:. '....' t:.'*. i ..''....'..;.
, .;.IA the Year I39b,:.ifae Uniircrfity fnpi^Iicaties thcPope fof
'ArDifpcnfatlon.jmA PnaTificai fior Johix Sudbury Clerk». of
Norwicli Dioccfc, Batchclor of Lawsj-^tbea- pAflcffcd of the
reanonry andrPDebend of 'BrigKtKug ih Jifc Colkgiate Church
6i Haftings iri tbe Diocefe of Chkhdtei-. ? /
.For wfaat .Reafon he left tbe Mafleiffiii() ts hard to be
•jddtermified;.'bat' lcavie tt bi did abeot thb Fead of AH
.-Saints I4l8,..aind Jiv«d Sx Yca|-$ nherwards; being B,TGtf
• good Benefador to. tbe Qoliege, bbth io Bobks and Money.
He alft gave a PtCcerof Plate.to tbe Golfege:
, . Whethet'' bc wafe/ Reftor bf Dittiju fitfdre: he' left the
.CoUege ife ^tttertaifl. ttrt thathteWasRcBor of thatChurch
kr 143Q is witlxoutQdfeftidrt ; an!d yet he fccms to havc Uved
• in thb Golkge at tba^Time, for in 1452 th«re i&Mcnuoh of
.Inending the Wails of Mh John 8odbury's Chamber.
He dicd about thf^Beginaiag of tbe. Year 1435. '
i:;:i., . 'VI.. . JOiHN LANGTHiON..
In the Year 1412, he was Fellow of ihe College, and tn
1428 cl>e)feA Mafl«r^" '
oS fHfe 'g6verned tte Collcge Twcoty Ycars.; andiu^that
• Titfce did.many Thinga truly worthy of a )FeJiow atod
-Maftcr.ibf.Perobro6e,HaIU . .. • y.
In 1430» ^^ bought of Hclena Bolton and oihers.a
r.Mefluagt (tben cojnfbtuly calfed Bohoii*s Piace) to enlarge
: jthe Collcge.C^dc^a ; He enrichcd the Cb^pell .and .X^ibrai y
.-•li» with
MlSCELLANEOUS PrE.CES; ^l|
wlth fevcral good Oifrs : But what was by fap moft con-
fiderablc, by hii Favour with K. Henry the vith. hc fo far
rficommendcd the College to that moft pious Prinae, that be
obtained for us the Re^llory and Mannor of Soham,. and th^
Priory and Redlcry of Great Libtoo, with the .Chap^i ot
St. Maigaret dE IQeham ".
In certain Letters of Proxy dated 1442, he is ftildl
Licenthite in the Decretak; and in the fame Yeart^n£dior
of the Univerfity. In a Prefcntation to the-Vicarage of
Wcarifleyin 1446, John Langthon occurs .at Ma&r or
Keepcr: Aiid in 1447^.10 the £ing's Lctv^rs Pateota ht is
called Mafter, withom any oihet Title. / -^
MattJieiv Stokys, Beadle of the Univeriity bf ^ambridge,
and a curious Searcher into itSiAntiquities,;:call6hbd,Cinib
cellor of thc Univerfity and Bi(hop of Bangor : But t)ie
Bi(hop of Landaff (Fran '. God win). in hiaTBoolc dePraefulibus ^*
Angliae^ ftiles him John Langthon, Prefidc^t of Peffibroke
Hall in Gambridge and Chancellor of that Uhivcrfity ; and
iays he %vas confecratcd Bi(hop of St. David's in 1446, ahcl
that he died . on the i ^th Day after his Confccratioh. Bu^
howdoth this agree with the abov£-mentioned,Letter$ Patent
ofthcKing? ^ , ,;
In thc Archlves of the Univerfity we find this Entry, Priy
for Mr. Jobn Langthon Bijh^p of St. David*Sp Chanccllor^
^ho did andj^rocured niany good Things for us^ .
VIL HUGH DAMLETT;
He Was FeHow of the College, and chofen Maftcr liefor^
beccnnfcer thc i8th 1448 ; for on that Day a Titlc was givea
to John Lcvifon, FeHow, in his and the Fdlows Namds,
direfted to' Thomas Bifhop of Norwich.
In 1426, hc himfelf had a Titlewhich ran thbs : To the
Rcvcrend Father in Chrift Pbilip by the Grace of God Bifliop
of Ely, your humble arrd devtJted tbe M^fter and Fellows of '
tht CoHege of Mary Valence, iiH Maniier of R6verencfe and
filiai SU;yediott; We prefeDt'*Wybtir Paternity Our belovcd
Fello^^ Hugh Damlett, Bachelor 01 Arrs, that hc may receive
all fatred Orders, &c. ' ' .. '' ^
Inr^yi, ih an Appeal^^^tlre Univerfity to'ikt Poj|>^"l*
h ifeled Regent in the Faculty of Arts, and Proftor of thc
Univcrfity. William Guli was Praftor with^hi».: :J4r.
William Laiiels being tlien Chancellor.
To«M»V. Ccc He
tf Piplom. zl Hen. vi. iji Archxvis Coilegii. 1
386 MISCELLANEOUS PIECES
He was fcarcc Three Years Mafter «•
. He gavefome Books to theCoUege, One whcreof had this
iDfcription : This Book was caufed to be writ by Mr. Hugh
Damlett» Do£):or io Dirioity, and Reftor of the Church of
St. Peter, Priaceof the Apoftles io Corahill, Loodon.
Whcther that was a Convent of Fricrs, or whcthcr he was
Abbot or Pk^ior any where elfe is a Doubt : But in the Ycar
I4$8y as he came through this Place, thcFeUows very kmidlf
patd their Re(peAs to him, which is thus remcmbred : Item»
tor thc Rcpaft of Mr. Hugo and his Friers, Twclve Pencc.
r H^ died ia 1476, or a little fooner, that is, about Twenty
Six Ycars after hc lcft tbe College* * •
/ It' ii 6AA tfaat no Fellows wcre elcAcd into the College
during the Time tbat he was Maftcr.
VIIL LAURENCE BOOTH. '
*: IIc Wai chofen Mafter 1450. It is very likely that he
jacver was Fellow of the CoUege; for in a ccrtain BuU of
5*opeNicholas vth. we find that he (the Pope) was wUKng
to grant the Ff Uows their Rcqueft ; and lince thcy affirmed
thcre was not one among "em whom they thought fit to
preijde over xhe.CoUege as Affairs then ^yere, gdve them
PoWer to chooie a Mafter (notwithftanding the Statutes to
the contrary) who was neither then Fcllow, nor had at any
Time been Fellow, or indeed ever belonged t*o the CoUege.
This BuU came out the 8th of the Kalends of December
1450, and was direfted to Laurence Booth, " . , . .
in England. Doubtlefs the Feilows petitioned hv tbb Bull
Time enough, but the Couf t of Rome being very tedious
Ih their Difpatches, the £le£lion was made fome Months
before it was granted : For the Eleftion was ih the third
Week after Eaftcr 1450, which that Year fell before the
Kalends of May.
In 1458, 0«5lober the loth, he is fliled Laurence Booth,
Licentiate ui Civil Law, Mafter.
. itk 1444, Marcb the 6th, thc Biftiop of Ely <:ohferred the
jCeCtQYj of . Cgttenham on this Gendeman, Mr.Xaurencc
"Boolth, then^Deacotj, rcferving a Penfion for Life of Twenty
Marks tg JAc.. Thomas Waltoo, who refigned in 1446. . He
* ., - h^d
' H*rc ftcms to bc a Miflakc in Bifhop Wren's Bbok : For JoliB^^Ufibury
left the CoUege about Ali Siints, 14x8 . - Langthbn fucceed«d, and vm Maftcr
rTj«^cnty'Years. Damlett is Miftcr thc lattA End of 144^ ; anii 800*
iUcOccds a littlc aftcr Kaflcr 1450 ; io that Damktt eojoyed thc Madcrthip
rnot Tw() Years» If it be writ per BicnDium iiiud (^vt pnule mimis) it -is
MISCELLANEOUS PI.ECES. 387
had Lctters Jhm^Exj fbr Priefts Qrders oa tbe aift of
September in that Year*
£ut the great Deierts lof this.Perfon were a^ locg wlthout
their due lleward.
. In 1456, Deccmbcr ad, Mr. Laurqnce Booth, being then
Kfi^per.o^' the Privy Seal, refigned his Re(lory of Cottenham.
In 1457^ September 15,. he was made Bifhop of Durhams ^
Fifteen Years after he wa$ conftituted Lord High .Chancellor
of England ^ and Flve Years after that Arcb Biihop of
York <»• ' ; , '
He was a very great Benefadcxr to tbeCoUegey particularly
ia the Gift qI aU thofe Houfes which are iituat^ between
the College aind St, Botolph*s Churcb, and in the Confirma*
tion of Soham^ Linton, and Ifleham to the CoIIege» all
which were very near being ioft in the firft Year of Edward
the iv«b.
In the Time of his being Chancellor of the Univerfity,,
that Compofition (which makes fuch a Noife) betwecn the ,
Univcrfity - and King*s Cpllege, was made 1457 t Mr,
Millington, formerJy Provoft bf King*s then Mafter of Ciare
Hali, being Viee Chancellbr.
He dicd i^jSo, having been Arch Blftipp of York almoft
FourYears, and Mafter of thc College full Tiiirty, and was
buried in the ChappeU of our Lady at SouthweH.
By hii laft Will he gave to thc Collcgc that valuable
Mannor of Overton Watervile, otherwife called Cherry Orton,
in the County of Huntingdon, with the perpetual Advowfoa
of the Reftory.
IX. THOMAS ROTHERAM.
Thomas Scot, called Rotherani from thc Place of his
' Birthl, WAS one of the firft Fellows of King*s College,
ChapUin to the Earl of Oxford, then to King Edward the iv.
who procured him to be Provoft of Beverley ; then Keepcr
of the Privy Seal ; Biftiop of Rocbefter 1467 ; Biftiop of
Lincoln 147 1 ; Lord High. Chancellor of England 1474;
then Cbahcellor of ^he Univerfity. He built tbe ScboQl
Gates^ and the Eaftern Part of the Library.
He gave Ten Pounds to the repairing of SU Mary's Churchs
And endowed Lincoln CoUege in Oxford. % 1 479, he gave
tt One Time 27 Volumcs to the Univerfity L^ftMrary.
' He was chofen Mafter in 1480, and in the faifite Year Arch
Bifliop of York. In 1483; the Proteftor, Richard D»ke of
Qoiiccfteri defigoing to murder his MepheWB the Sous of
C c c a
s Oodwia. de PradtiL 4t;i«
J«t MlSttLLAMEOOS FIECFfiS;
^ king Edward iv. bmoght the ArchbWhop ixito very great
'Stteights, for delWering thc Great 9eal to thc Qttcefl iheir
Mothcr, and ficBDg with hcr; bot che Uohrerfity having thc
grcateft Efteexn for bimy i&tcrcccded wlth the ProicAor oa
his Behalf.
Inx488y May28, beingChanocUcr^ heimuIcthatDecfee»
That no Gmce (honld be prbpofed to the Houfe, . unlefs
Twcnty Mafters Regcnts and Non-Regcnt»^ were prefenii and
Mbtice were glvca of thc Cbngrcgsttion by tlie mging of
the Bell.
He gatc to the Umrerfity thc Patronage of the Vicarage
of Camp&Ii in Yorkftiu-e, and fiQifticd Lincoln CoHcg^ in
Oxford, aad addcd Five Fellow(hips to the famc <»• " \
Hc was SctTctary to Four Kings, and Legatc of the
Apoftolick Chair, and died of the Plague oa tbc spth Day of
May r 500, at Cawood in Yorkftiire, beiog 76 Ycars of Agc,
X: GEORGE FITZHUGH.
. He was chpfen Mgfter J1488. In 147& he was adoMtted.
Batcheloi; of Arts, with Liberty to go out Mailer whea hre
pleafed ; to be Regcnt or not, as he tbought fit. In 1480
he bi\d Leave to be ar ali publick ASs withoat hts Habit i
in 1482 to bc abfeQt from Congrcgations ; and ia 1483 to
go Qut DoiSor in Divinity.
It is thought that upon the Deceafe of his Brother» who
was a Barou, tjie Honor defcended 10 hifn, That he had
his Chaplain is certain ; for in 1501, we find this Entry in,
the CoUege Regifter, Spe?it nvith Mr. Borow the Majier*t
Chaplain^ Eight Pence. QXmr Cofcn, Prcfid^nt, of the
Coile^e, in a Letter figned by him and all thc FcUows^ hg^h
tfiefe Expreffions, .HonovrMbfe, and my fmghlar good' Lord and,
Mnfter ; And, Your Letter, my Lord, witten to fne yhujr
Scholar afid Beedfman : And, / meekly hefeech your Lordfhip :
And, God preferve your Lordjhip' in good Health. A Plece
of Flattery, Were not thofcTitles due to him, not more un-*
be.coming, than defpifed by the ^ociety of Pembrokc Hali.
' Some are of Opinion that he was a SafFragan, or pcrhaps
ari Abt^Qt ; but it doth not appear that he had any other'
Prcferment than jhe Deanery ot Lincoln.
/In 1496, he'\WsChancellor of rhe Univerfity, continued
fq forTwo Years, and in 1501 he was Chancellor ags^n^'
I{e die3 Mafter in the Year 1505.
;; " xi. ROGEit^
« Godwyn £z. 484.
MISCSLLilNEQ^S Jll£CES.
XL ROGER LABQURMR
He vrsai a Gentlemao of a very.iUiqknt Ho^fe, ham
{^^rlifle, Fellowc^ the College iQ 141(81. add io 1489.1»
was Juiiior ProSor in the. Uoivcrfity.
UpoQ the ift September 1503 he becaroe Bilhop of
CarliHe, beiog tfaen DoiElor io Divioity ; aad oh thc zf^ of
November 1505 was chofeo M^fter of the Colkge.
li was almoft a Ycar before hc came to tfae Colk^ aftec:
his Eledioii, z%d witittQ mQtbor Year fae l^t it by Dcatlu
XIL RICHARD FOX.
It Js aQueftion whcther he cvor was FeUow of theCoIkgc
For in thc Letter ^hich the Fellows feht to Labourne tipoQi
his Eledllon, they tetl hi.m» tfaere was not a Man io Ei^laihl
bred Jn the College, befides himfelf, that wasworthy of that
Place ; yet Fox, at tbe fame Time, was poffefled of all thoic
Honours he enjoyed when he was chofcn Mafter Two Ycacs
after. In 1502, Fiveyears beforche was chofea Mafijer,
fa< gave to theCollcge Fifty Pounds Sterliog for Two Priefts
«3 pray fbr theSoul of John Dawifon, Dean of Sarum, and tfae '
Profpcrity of him Richard Fox, Biftiop pf Wincheflier.
He was Lord Privy Seal^ Secretary, and Privy Cottncdlors
AmbaflTador In.to Scotland ; Biftiop of Exeter 1486, of Bath
and Wells 1491, Durham 1494, and Winchefter l^oa;
and Jikewife Godfather to King Henry the Eigth. la
1500 he was Chaacellor of the Univerfity, being then Biihop
of Dnrham.
There are fevcral Reafons given for bis founding a CoUege
^Corpus Chrifti) rathcr at Oxford than in Cambridge: As
his beibg extremely difpleafed v^ith tbe Fellows of his.owia
CoJIege; particularly with one Hudfon, and that in fogreat
a Degree, as to threaten to leave them, as in Truth fae did •
fome Time after : The Examples of otherPeople, as thofe'
of Rotberam aod Smith of Pembroke HalU who wcre great
Bcncfa£tors to Lincoln and BrazenNofe Colleges inOxford ;
of Wickham and Wainfleet Biihops of Winchefter, who
wciie Fotmdcrs of New CoUege and Magdalen : And tbe grcat
Vencration, and frequent Dedications to the Body oi
Chrift at that Time, might pcrhaps prcvail with hiiri ta
refolve to build a College in Oxford to the Honour of tfaat
Name, which he could not do att Cambridge, there beiiw^
in that Univerfity one beforc. But the chicf of all att iaft
\vas, that Oidham Bjfliop of Exeter (who was a Cambridge
Maa toi) had gathei-ed togetber a vaft Summ of Moncy».
which he had defigned for Exeter Coliege; but cbangiog fais
Miud,
^po MI8CELLANE0US PIECES.:
Miod, refolved to place it att Oxford : vr^t\i him Fox
joined,, aad by that Means got as much Honor» and fayed
tHotc Mpncy than he wonld have done any other Way. .
HereiSgned hi$ Maftcrftiip the laiter End of 151 8, or
the Bei^aning of 15 19. He dicd 1528, having fihi(hed
ieveral fumptuons Bulldings at Taunton in Somerfctftiire»
and at Grantham in Lincolhfhire (tvhich is thought to have
been the Place of his Birth) aod at Winchefter Catbedra!, io
"which he lies buried.
XUL ROBERT. SHORTON, SCHURTO^f,
or SHIRTON* ^
He was chofen Fellow of the CoUegc on November 24»
1505. In 1507 Publick Prcacheri In 1509 Bachelor of
Divinity, and SeniprTrcafurer : In i^iiDoftor of DiviDity,
Compounder, and .Publick Reader of Divinity. The firll
Mention of biqti in die Archives of the Univ^rfity as Mafter
is on June4, 15 19. He came from St. John's College,
where he wns the fecond Maften
ile was Canon of Windfor, Dean of the Chappel to
Cardinal Woolfey, and Dean cl the CoUege of Stoke in
Suffolk, which was fupprefTed in the Rcign of K. Edward'
the Sixth.
He left the Collcge in the Beginoing of 1534, bein^ a
very good Benefaftor to it. He gavc the Mannor of Vefcie
in Chefterton, ia Huntingdonfliire, to the College ; befides-
vcry^ good Gifts to thc Chapel : Alfo the Farm called Roufes^
ia Overton Watervile. He likewife gave to the College a.
Sumof Money, with which the Farm in Wittlcsfbrd, in tbe
County of Cambridge, called Beauties or Henlies, was pur-
chafed. Not only this College, but thofe of St. John*s^
. St. Petcr^s, aiVd St. Katherine's Hall were Parukers of his
Liberality*
XIV. ROBERT SWINBURNE.
Whence this Gentleman was is uncertain. . It appears
that he was Mafter of Arts in 15^0, at which Time he was
Audiior of the Univerfity Coramon Cheft, with Mr. Stephen
Gardlner then Vice Chancellor, and others.
He was a very great Malefaftor (may I* fay fo ?) to thc
CoUege : For befides fundry other bad Deeds, he alienated
all thofe Houfes betwcen St. Botolph*s Church and the
College; and prefented to the Vicarage of Wearifley in
Huntingdonfhire, February a I, 153^, and to the Vicarage
of
MrSCELLANEOUS'PlECES. 39E
of Saxthorp m.Noifblk» ^537» one William Tod and oflis
Anthony Temple, neither of them Fellows of thc CoUege.
The laft Mention of him as Mafter is in Oftobcr 1537.
It 18 tbonght he left the Mafterflup for the Vicarageof Tiiney
in Nottinghamfhirc. He died in the Beginning of t539.
XV. GEORGE FOLBJERIE.
la 15x4, Folberie was Qg^ftioaift: In 1519 he and
Cranmer were Two of thc Preachers: Febmary 10, 1539,
he prefcnted one of the Fellows to thc Vicarage of Tilncy :
May 24» 1540» be held « Courc at Sohiim ; * and died tbac
Year. He was DoAor in- Ditinity when he was chofca
M^fter.
XVL NICPLAS RID^EY.
He was of an adcient and good Family in Northnmber*
land, ,and educated at Newcafile ; Scholar of the ColledgCp
Bachelor of Arts, chofen Fellow 1524, Mafter of Arts
1525»
He; with others, in 15339 publickly» and wtth good
Succefs difputed with George Throgmerton an Oxontaot
.^hoy with John Afliwell, had challenged the Univerfity of
Cambridge.
In 1534 he was Proftpr of the Univerflty ; and, as him-
felf fays. in a Letter of his, Chaplain and Common Reader.
In X537 he was Bachelor in Divinity.
He was called lo be Vicar of Herne in Eafl Kent, by that
moft Reverend Father Thomas Cranmer Arch Bifhop of
Canterbury, and made Prebendary of Canterbury.
In Odlober, or at fartheft in November, 1540, hewas*
chofen Mafter, aod that fame Year was Doftor in Divinity ;
and departing from the College h'e travelled to Paris, and at
I)is Return was made Chaplain to King Henry the viiit*»-
• Gn the a^th of September 1547, he was confecrated
Bi(hop of Rochefter ; and in 1 549 (Edmund Bonner being
turned out) Blfliop of London. King Edward the Sixth
defigned him for the See of Durham.
Ih 1550, September ift, in a Letter of Bucer^s to
Grindall, he is called Vifitor of tlie Univerfity of Cambridge,
by which probably is meant Chancelior ; foi^he is not named
among King Edward the Sixtb's Vifitors.
Queen Mary coming to the Crown, hc gave placc to
Bonner on the ^th of Auguft 1553, andfuffered Martyrdom
with Blfliop Latimer at Oxford, Oftober 16, 1555» btving
firft taken his Farewell of the Collegc in thelc Words:
** Fareweil Pembroke Hall, of late n^nc own CoUege, my
** Care
^ MISCELLANEOUS FIECE8.
^* Carc aad roy Charge» What Cafc thoii art in now, Gbdl
•* kaoweth. I hear, notwell. Thou waft ever namcd fince
^ I knew thee, whlch k not Thirty Year ago, to be
** ftndiotts, wcJl leained, and a greatfctter forth of Chnft*!^
♦* Gofpell, and of God^s true Word. . So I fonnd thee, and»
*• Weffed bc God, fo 1 left thee indeed. Wo is nje for thec
•* mine own dear College^ If ivei- th6u fiiifer tliyfelf by any
^ Mcans to be brought h-oo) tbat Trade. In thy Orchard
•* (the Wails» Buts, ant^ Trees if they could Ipeak wool^
•* bcjn- me Witnefs) I fearped without Bopk almoft all Paur»
** Epiftles ; yea arid ^,ween all thc Canonicall Epiftles, fave
f* only tbc hfOC9\yf^. Of wtiich Study^ althoiigh in Time
•* a great Part did depart from me, yet thc Iwect Smeil
•* ihereof, I iruft» I (haH carry with me idto Hcaven : For
•* thc Prbfitthcreof I thiok I havc felt in all my Life-timc
^ cver tfter ; a(nd I wcene of late (whether they ablde liow
•* cr no I cattnot tell) there were thofe that did the llke.
•♦ The Lbrd graat that thia Zeal and Love towards that
•* Part o{ God's Word, which is a Key and true Com^riicxi-
•• taary to aft thcHoly Scriptnrcs, may evcr abid6 i(k that
^ Colfege fo long as the World fhall cndure !*'
' |lc Wf ote ia Engtilb a Trcatife againft Tranfubftailiiatiocu
XVIL JOHM TOUNG.
He came from Str John'8 College, and it is likciy by tBe
QgeeQ's Mandate 1554; bcing DoAor of Divinit^r, fome-
dme Pubiick Profe/Jor,. and then Vice ChaflccUor, if Stokys
tiie Beadle bc in the Right, who fays he was chofea to that
. Oflfce November ^th 1553-
lipon the Refignatioa of Mr. Rifley hc wai prefrrrcd t^
StrcathatB, April 24 th 1554; and about the famcTimehaa
ft Prebend of Ely : And he and che Dcan of Ely, by Agree-
Kicnt of the Cbapter, cho(e Thomas Tbirlby BiihiQp» Jul;
S^b^S 54-
la I cc6 be was ooe dt thofe that made thc. ProftorV
Ckde.
He w^ a ti^d R^mantft, whicli occafioncd many Ihar^
Con£i(ls betweea him and Bucer.
At the Arrival oF Queen Elixabetb's Vifitbrs in 1559, hc
Ib& luaMaAerfflip on tbe aoth «f Jul^ fottowisg..
' J' Xmt. EDMITND GRINDALlU
fib was born at Sr. Bees in Cumberland: Scbofctt^
WtAtitv of ArtSy, and Fcllow of the Coil^e.i^^S : lo 1540
i4ftiQer.of Ari&; J»ly ^tk 1544^ he had tbc CoUege TltJcs
MiSCELLANEOUS P I E C E S. 393
fotOrders: In 1548 Proftor of the Univcrfity : In 1549
Prefident of the College, and Affiftant to the Vice Chancellor
ih his Cdart i Bachelor in Divinity : And by Bifhop Ridiey*s
Means, one of the King's Chaplains : Yet he left not his
Fellowfliip UDtil 1553,
, ]ppon Qneen Mary.'s AccefBon to the Crovi^n he fled Into
6ermany; and there is a Letter of his to Ridley in Print,
' dated frona Francfort. May 6th, 1555.
In thc Beginning of Queen EIizabeth's Reign hc returned,
and was made by her Biihop of London, and confecrated on
ihe i^ Deccmber 1559, Bonncr beingagaia turned out.
. Before his Conlecration he was cbofen Mafler, which att
firft he r«fufed, with a great many Excufts j but att laft did
accept thereof : And on tbe ^d Auguft 1559, the fourteenth
Day after he was chofen, beiog then Buchelor of Divinity, and
Biftipp ^f Lqndon elefl, be. appointed Mr. Jobn Pilkington
to be admitted Mafter fpr him, aud thj^t very Day had Leave
of Abfeiice; which was continued from ti^ie to rime ; fo that
he was never in tbe CoUcge at the Time of his MiiflerQiip,
.which .h§ refigned about ^ay 1562.
. Jn 1,564 ,he wcnt out Doftor of Divinity :. In J570, May
2joth, he was tranflated to the Arch Biftioprick of York ; and
in 1575 tothatof Canterbury.
He was a Benefiaftor to Queen*s College in Oxford ; to
Magd^len and Chrift Colle&e in Cambridge ; to Catkterbury
Town, and the Poor of Croydon.
, He foimded a School at St. Bees in Cumberland, and en-
dowcd it with Land of the annual Value of ^o-Pounds,
Iii this oftr Collegc he founded the Greek Leftureftiip,
'^dnd gave a Stipend out of tlie Mannor of Weftbury in
Afhwdli568.
He obtained Letters of Mortmain of Queen Ellzabeth for
Forty Pounds per Annum. whcreof the College now enjoys ^
aboat 24 Pounds per Annum, for the Mainrenance of One
Fellow, fend Two Scholars to be taken out of his School at
St. Bees.
He g^ alfo fbnie Books to thq Collcgfc, and a gtlt Cup
of Forty Ounces, called the Canterbury Cup.
He was a religious and gVave Man, and flouriftied in grcat
Efteem with Qneen Eliz^beth», Dntiilby the cuning Praftices
of his Adverfaries he quite loft her Favor ; they fuggefti» g
tha^ he couBtenanced thtf Conventiclcs of the turbulent
Minifters and their Prophccies (as thcy tcrmed thena) but ia
Trutli it was becaufe. he condcmncd thc unlawfi! Marriagc
of Julio an Italian Phlfuian with anothec Man's Wifc, whilft
ToM.V» Ddd . ti^
J94 MISCELLANEOUS PIECE5.
the Earl of Leicefter, the Queen*$ great Favourite, in vaia
oppofed bis Proceedings thercin, .
He had the Misfortune to be blind Two Years before his
Dearb» which was in tbe Sixty^fourih Year of his Age, and
was buried at Croydon 1583.
That ftmous Poet, Spencer (whowsi^ of this College tooj'
laments him 10 oue ot his Paftorals urider the Name^of
•Algrind.
XIX. MATTHEW HUTTON.
Ke was Fellow of Trinity College, B^chelor o( Divinity r
May i4th 1562, chofcn Mafter. Bcing Grindairs Chaplain»
h is probable that when he refigned, he recommended him
10 the College.
\n 1563, September 4, he became Reftor of Boxworth ia-
Canibridgejfhire, which he refigned March 28th 1576; h^
alfo left his Prebend of Ely, June 25th 1567.
\n 1565 he took his Do6>or of Dfvtmty'8 Dcgree, and
was made Publick Frofeflbr in the Univerfity with Whitgift. .
Jn 1567 he left the College for the Dcanery of York : Ift
* 1589 hc was made Bifhop of Durham, and in 1594 Arcb
Biftiop of York.
He gave a Hondred Marks towards the Buildings in
Trinity College, arid founded an Hofpitall at Wareton in thc
County of laficafter. He was a learned and pious Prelatc,
and died 1605'.
XX. JOHN WHITGIFT.
He was born at Grimfby in Lincolnftiire, and brought up
under that moi\ glorious Martyr Bradford in this Collegc,
and from hence was chofen Fellow of Peter Houfe, Dr. Pern
bcing then MaH-qr ihere, who protefted him during thfc
Reign of Q^een Mary.
i^prilai, 1567, he was.chofen Mafter of this College,
and the fame Year created Doftor in Divinity.
He was fcarcc Three Months here before he was chofeii
IVIafter of Trinity Cpllege ; then Divinity Profeflbr, and
Regius ProFeftbr, and twice Vice Chancellor, viz. i^jfand
1574. He was Reftor of Feverfham and Prebendary of Ely.
Bur at hifi firft coming to Triniry College he found Divifions
oCcfafianed by fome . who millikec} the folemn Rires and
Govcrnment Ecclefiaftical iheo fettled and exercifcd in the
Chwrch, of whom ThomasCartwright, the Lady Margaret's
- Frofefror/ was a chieF Man, afid with whom he entred thc
Liftb in VViitihg ; but by his wife ai:d diicreet.Carriage the
" Wattq:
MISCfeLLANfiOU^ >IECE'S. 35^
Matter was fo itianagedthat all Thlngs were fetded \q Pcace
and Quietnefs again.
April 21, 1577, hewas made Bifliop of Worcefter, wherc
he recovered the Revenues of that Bifhoprick -thcn much
impiaired, and within Five Months afterwards Vice Prefident
6f Wales for almoft Two Years and ^ti Half. .
September 23d, 1583, he was made Arch Bifhop of '
Canterbury, which Honor he enjo/ed above Twenty Years
with very great Applaufe.
February i, 1585, he was made Privy Coimcellor, and
died at Lambech» February 29, 1603, being tben above
Scvenij Years old. . He gave fome Books to the College.
His lafb Words to Kittg James the Firft, who in Perfon
vifited him the Day before he died, wh^n he could hardly
be underftood, are reported to have been Pro Ecclefia Dei^
Fro Ecciefia Dei, thereby iatimating his Care thereof evea
to the laft.
TbeprincipalMonuments of his Charity are, an Hofpital
built College-wifi; at Croydon for a Warden and 28 Perlons»
and a Free School nearit, with a convenient Houfe for the
$choolmafter, and a ftanding Stipend of zoL per Annuin. ^
XXL JOHN YOUNG.
The fccond Mafter of that Name, was a Londoner, and
chofen Fellow 1553. WhenBachdor of" Aits, March 2oth
1561, he had the College Title for Orders. He continued
FeJlow till 1563.
Hewas chofenMafter July i2th 1567, being then Bachelor
of Diviaity ; and after Two Years Vimat out Doftor, and
was Vicc Chancellor 1568.
. He cjcpelled one Prettiman, a Scholar of the CoIIege, for
his ill Behaviour, efpecially for adminiftring the Sacraments,
having no Orders.
March i6th 1577, being confecrated Bifiiop of Rochefter,
he left the CoUege. He refufed the See of Norwich 1594,
4aying, it was not fo eafy for an old Man, fince the Cufhion
was taken away from it, meaning, fincc Dr. Scamblei; had
fcambied away ihe Revenues thereof. He died Aprii 1605.
XXIL WILLIAM FULKE.
He was born at London, fent toSt. John's Collegeverji
yourig ; from thence, prefently afier bis taking his Bachelor
of Art^s Degree, (fome think before) to Cliffbrd*s Inn :
Thence coniing to the Univernty, he took hisMafter of Art*s
Pegrce, and was Fcllow of St. John's Coiicge.
D d d 2 Having
296 HISCELtANEQUS PlECEa.
Raving taken his Batchelor in Divmity'$ Depec, there
kappened fuch a Diflenfton in the CoIIege, that FuIkCy who
by his Famiiiartty with Cartwright was turned Puritan» was
plainly expeilcd thence. From thc College he went to th^
Faulcon lon, and rhere read LeAures, and held Difputattons
and other Exercifes, having his Pupils chiefly for Anditors.,
By thc Earl of L,eicefter*s Means» who took any Divme«
of tiote» of what Prindple foever, under his Care, he wj|3
madc Re£>or bf Wailey in Eflex, and DyimlngtQn in Suficdk,
and alfo Du^or of Divinity.
He was admitted Mafter May loth 1573 : In 158 1 Vice
Chancellor: In 1579, hc gave Twcniy Ppimd toward the
«Bnilding of an Hoftle : Thc CoUege was at th&reft of the
Charge. He gave aifo a gUt Cup, \vith aCover tp it, to tbe
CoIIege.
In his Yputh he wrqte a Book of Metcors ; and when
plder confi}ted the Rhemifli Tranflaiion of the Bible, He
died in 15S9» and was butied at Dyaoingtpn afordaid^ witb
ihisEpitaph.
30 Novembcr* 162 1.
/ In memoriam ^
Reverendi GuHelmi Fulke, S(icra Theologia DoSf, Aula Pemb.
jn Cantakrigi^ Pre^eEi. Hujus Ecdejta Dinningtonienjis paft.
ac in Tejlimoniuin Amoris fui perpetui erga cttm^ . hoc
Monumentum pofuit Robertus Wright facra quoque Theologi^
Profejfor^ et nunc ejufdem Eccltfia Pqfior» Corpus illius Terree
traditurh fuit 28 Die A^gufii 1589, et in hoc facelh jacet
HefurreBionem expe^qns per adventum Chrifii,
If deepefl Learning, uiih a zealous Love
To Heaven and Trutbt could Priviledges prove
To keep back Deathy nQ Hand had nvritten here
Lies Reverend Fulkey 'till Chrifi in Clouds appear ;.
His Works *wili fhew him free froxn all Error^
Rome*s, for Trutb's ChampiGn, nnd Rhemi/bes Terror.
Hcareux celui gu qj>res un long TravaiU
S'cfl affure de fon repos au CielL
XXIII. I.AN.CELOT ANDREW^.
Thjs Gentlpnian was alfo bprn at London, but defcepded
from ao ancjcnt Family of the Andiews inSuffblk: He was
educatcd at' Mercbanjt Taylors School; and by Thomas
' , \Vattes, Qoftor of Divinity, Prebcnd at)4 Refidcntiary of
St. Paurs, and Arpb Dcacop of Middlefex (who had therj
pewly foundcd fonie Scholatfiiips in this College) was fent
bicher ; wber^ |ic had tbe tirll pf his faid Scbolarfliips be-
... ...... ftowed
MISCELLANEOUS PIEC«S. 397
fiowed upon him ; which Places are oow commonly called
the Greek Scholarfliips,
As fooa as he was Bachelor of Arts, and fo capable of a
Fellowftiip, there being then but one void, and .Thomas
Dove (afterwards Bi(hop of Peterburgh) beiug thea and
there a Scholar^alfo, and well approved of by many of the
SocJety, the Mafter and Fellows put thefe Two yonng Men
to a Tryall before them by fome ScholafUcal Exercifes, upoa
Performance whereof they preferred Sir Andrews, and chofe
him into the Fellowftiip then void in 1574: Thoug^ thev
Jiked Sir Dove fo weil alfo, that (being loth to loofe him)
fhey made him fome prefent Allowance for his Maintenance,
\iader the Title of a Tanquam Soeius,
Not long.after he was made Vicar of St. Giles without
Criplegate, London ; then Prebcndary and Rcfidentiary of
St. Paurs ; after that Prebend of the Collegiate Church
pf SouthwelL Upon the Death of Dr. Fulke, 1589, he
was chofen Mafter of this College ; then Cha-plain ia
Ordinary to Queen Elizafceth, who took fuch Delight in his
Preaching and grave Dcportment, that firft ftie beftowed a
Prebendary at Weftmiafter upon him ; and not long after,
the Deanery of that Place : And what flie inteaded furthetr
for him her Death prevented.
He foon grew into far greater Eftecm with " her Royal
gucceftbr Ejng James the Firft, who made him Biftiop of
Chichefter in 1605, and Lord Almoner. From Chicheftcr
Jie was tranflated to Ely in 1609, in which Time he was a
Privy Counfellor, firft of England, then of Scotland ; and
from Ely he was preferred to the Biftioprick of Winchefter
in 1618, and to the Deanary of tlie King*s Chappeli, which
Two laft Preferraents he held *till his Death, which hapned
about Eight Years after, in the 2d Year of thc Reign of
King Charles the Firft : But the Mafterftiip of Pembroke
JHallh^ refigned in 1605, though he had a peculiar Regard
and Love to ihis Place of his Education, for he gave the
College a Thoufand Pounds to purchafe Lands for Twa
Fellowftiips, to be fupplied out of the Scholarfliips foiinded
by the laid Doftor Wattes, if his Schollars were fit for thofe
Places. He gave them alfo the perpetuall Advowfon of the
Reftory of Rawreth in Eftex ; alfo Thice hundred and
Seventy Volumes in Fulio to increafe their Library ; together
with a gilt Cup, Bafon, and Ewer, in allPoints (as Weighr,
Faftiion, Infcription, &c.) fo like the Cup, Bafon, and Ewer
given by the Foundrefs of the faid Colkge, as that not
9vum ovo Jimiliuif not for the Coatiouaace of his owq
/ * Memor/i^
39* MISdELLANEOUSPIECE§. i
Mcmory, bui for fear that thofe which /he had givcn might
mifcarry, and fo hcr Remcmbrance might decay. Hc
departcd this Life on thc 251^ of September 1626, in the
7ift Year of his Age, and lieth buried in thc upper Ifle of ,
thcChurchof St. Saviour's, Southwark,' where a very fair <
Monument of Marble and Alabafter, on which lieth his Image !
dreflTed in his Robes as Prelate of ihe Order of thc Garter,
was icrcftcd to his Mcmory, with this Epitaph :
Leftor, !
Si Chriftianus es, iiftc : *
Morae prctium erit,
Npa ncfcire te, qui vir bic fitus fit :
Ejufdem tecum CatholicaB Ecclefiae mcmbrunt,
Sub cadem felicis Rcfurrc^ion»s fpc,
Eandem D. Jefu prapftolans Epiphaniam;
Sacratiffimus Anriftes, LANCELOJUS ANDREWS..
Londini.oriundus, cducatus Cantabrigiar,
Aula Pcmbrochianae Alumnorum, Sociorum, PraBfeftorurik
Uous, & nemini fecundus :
Linguarum, Artium, Scientiarum,
Humanorum, Divinorum, Omnium
Infinitus Thefaurus, Stupendum Oraculum :
Orthodoxae Chrifti EcclefiaB, '
Di^is, Scriptis, prccibus, Excmplo
Incomparabile propugnaculum :
ReginsB Elizabbtha a facris,
D. Pauli London. Refidcntiarius,
D. Petri WeftmoDaft.^ Dccaniis :
Epifcopus Ciceftrenfis, filienfis, Wintonicnfis,
Regique Jacobo tum ab Eleemofynis,
Tum ab utriufque Regni Confiliis j'
Decanus denique Sacelii Regil :
Idem ex
Indefcfla opera in ftudiis,
Summa Sapientia in rebus»
Affidua pictiUe in Deum,
Profufa largitiite in Egenos,
Rara. amoenitate in fuos,
Spe^ata probitate in omnes»
JEternum adouraajdus.
Amonmi
1W I SC E L L /^N E du S ]? J E C E S, , 39?^
Anhorum pariter 8c publicae fama fatur,
Scd bonorum paffim omnium cum luftu denatusn .
\ Coelebs hinc migravit ad aureolam coeldlem,
Anno
Regis Caroli i i*". iEtatis S. lxxi^
j Chrifli MDCXXvi°,
T^iitum eft (Leaor) qnod te fcire moerentes pofteii
Nur^c volcbant, atcjue ui ex vototuo valeas, difto
Sit Deo gloria.
XXIV. SAMUEL HARSENET.
He was Froftor of tlie Univerfity in 1593, and fncceeded
the above-menlioned Lancelot Ahdrews in 1605. In thc
fame year he was Vice ^^ancellor, as ha was again 161 4,
In one of his Vice Chancellorftiips Thornas Howard Earl of
SufFolk was made ChanceUor of the Univerfity, He anfwered
the Orator*s Speech by telling him, though he knew noc
La^n, he kriew the Sence to make him welcome, and that
he would fervc the Fniverfity falthfulJy, &c. Upoa which
the Vice Chancellor requefted him to entertain King James at
Cambridge, which accordingly he did in a very magnificent
manner, at the expence of above 5000 1. He was {ucceffively
Bifbopof Chichefter 1609, Norwich 1619, and Arch Biftiop
of York 1628. He refigned the Mafterfhip of the College
in 1616, and died May 25, 1631. He lyeth buried in thc
Church of Chigwfeli in Efiex, under a handfome Monument,
on which is his Effigies in his archfcpifcopal Robes. ' '
XXV. NICHOLAS FELTON. D.D.
He was chofe Mafter on June apth 1616, and iii 1617
was clefted Biftiop. of Briftol, and then Biftiop of Coveiitrjr
;ind Litchfield (poffibly defigocd pnly tp that later See)* Ifc
afterwards, in 161 8, became Bifliop of Ely. He refigned
the Mafterlhip within Two Years after he had been elefted
Mafter, and died in 1627.
XXVI. JEROME BEALE.
Otn the 2ift of February 161 8, he was admitted Mafter,
beihg Batchelor in Divinity, Reftor of Willingham. wjar
Cambridge, and Prebendary of Chichefter and Eiy. la
j622hew4is chofen Vice Chancellor,' and was alfo Sub
Almoner and Chaplain to his then facred Majefty King Ch^rles
thc Firft. I apprehend he deceafed in December 1630.
XXVII, BENJAMIN LANY.
On the Twenty-fifth Dny of December 1 630, Mr. Benjamin
J-any, then Dr. of Divinity, Prebendary of WinChefter, ahd
Rcftor
4V> MISCELLANEOUS PIECeV
Reftor of Beriton m Hampttiire, was chofen Mafter.. In
1632 he was Vice Chanceltor. He cnjoyed the Pofl of
Mafter df the CoUege ti!l about the Year 1644, at which
Time he bore his Share in the Calamities that befell the '
Mation and the CKurch ; and» together with almoft all his
Society, (I am apt to think to a Man) was ejedled, and
durii% che Confufion of Things was facceeded by the Three
Perfons whofe Names follow, viz.
RICHARDVINES, f ^ ' '^f^^lS m''^ '^'"^'^' u
SIDRACT SIMPSON.n ° 8^Note.»ndvreU
WILLIAM MOSEs\f^fJl^^^o..r.r,.^
Tbe Tbird» batiog that h'e enjoyed what was another
Man's Rigbt, was on all other Accoiints worthy of hi& Poft*
He feems to have had an uncommon AS^ion for tbe Old
Houfe, which exemplified itfelf in the greac Care he toqk of
it, in repairing it» beauiifyiog it, adding to its Buildisgs^
and at Ijiis Death leaving to it a con£derable Sum of Monej
for the Foundatioa of Scholaribips» which through ibe In*
juflice,of his Executors has not been yet received ; and we
£ear tbat after Abundaoco of Chapge in Law-fmts^ a very
/(naU Proportion wi^i be at laft received. Well ! upoQ the
liappy Reftoration of our rightfuU Monarch, the above-
xnentipned Dr. Lany came again to his own, and to the
Biihoprick of .Peterborough in 1660, thea vacant» and con-
tinued amongft us for about two years, when he reiigned,
being^af^rwards fuc^eiQvely Bifhop of Lincoln 1663« and
Biftiopoif Ely 1667. He died 1675.
It muft not be Rere forgot that he was a Benefaftor to us
in founding a fmall fellowfhip, and augmenting that of Mr.
-Smart*s Foundatioii, commonly callcd the Ipfwich Fellowftiip.
XXVIir. MARK FRANK.
He was chofen in 1662 Prebendary and Treafurer of St.
Paurs, Chaplain to the Arch Biftiop of Canterbury, and
Archdeacon of St. AIban's. He M'as a Bcnefeftor to us in
Books and Monies ; and died Mafter in 1665. '
XXIX. ROBERT MAPLETOFT.
Robert Mapletofr, D. D. Reftor of Claworth in Notting-
hamftiire fucceeded him in 1665, was Vice Chancellor in
1671, Preberidary and Subdean of Lincoln; afterwards
• Dean of Ely. He appears to have been a Mim df a
fkxi^ li£e a&d undilfembled Pietj, He was a gopd Benefaf^or
in
MrSC^LLANEOUS FlECEIS/ 40.1
infoundiQga Cbatechiftical Lefluie, aad m other A£l$ df
Charity.
XXX. NATHANIEL COGA.
Nathaniel Coga was Maijer of Arts, ihen Fellow of thc
fcollege, Proftor in 1671, and fucceeded theformer Maller
Qn the 20th of Auguft 1677, Vice Chancellor 1681. He
was afterwards Doftor rn Divioity, Reftor of Fehwell St.
Nicholas 1n Norfolk, and of Framlingham in Suffolk. He
is numbered among our Benefaabrs, and deceafed in
January 1693. "* _ . .
XXXL THOMAS browne.
He was Reftor of a College Living, viz. Over ton Watcrvik
10 HUntingdonihire, Prodor 1685, and fucceeded Mr.
Nflthankl Coga 1693. ^^ commenced afterwards Dodlor
in Divinity, and was Vice Chancellor 1694; and had a]fi>
the living of Lowth. He died March the ^th 1706.
XXXIL EDWARD LONG.
Dr.Ed.ward Long, Grarid Nephew to the above mcntioned
Benjamin Lany, was chofen to fucceed Do6tor Browne in the
Mafterftiijj. At the Time of his Eleftion he was Fellow of
the College of his Foundation. He was at the fame Time
Profeflbr of Divinity atGreftiam College, and a Feilowof the
Royal Society ; and during the Life of his late Majefty was
Chaplaii^ to bis Houfhold at Kenfington ; Vice Chancellor
1707. I
ALI9TOFTHE
, FELLOWS of PEMBROKE HALL in Cambridgey
From the Timc of its Foundation to the Year 1708.
Temp. Thomce de Binghamy Robertde Stanton, of Friets
M^iftriprim, - • Minors.
Robert de Thorp,
RAi N E R D'Aubenay, William Styburd ^Hc gavc
Reftorof 8r. FlorwjtiuSy Books to thc Cdlege.
andProft^r.foriheCollege William Appleton,
of Romc. kichard M®Cris.
TroU.V. .' ..£'6 6 - . ''-rmp.
40t
MISCELLANEOUS PIECES;
Tfj^. Rob. dc Tiorpf M. vU.
John Rudby.
Richdrd DunmoVy or Done-
more — He gave Books.
Simon de Dodington.
John Tinmewc.
John Appelby.
William Woolftanton.
William Bateman, afterwards
Bi(hop of Norwich.
Temp.Rich, MorriSf M. iti.
William Bcltiiham, BcttKham,
or Botle(ham, Subprior of
Anglefey, and Confeflbr to
the Kuns of Swaffam,
1389. He was a Domi-
nican, and a famous
Preacher, uponwhichAc-
count thePope gave him
the Titie of Bifhop of
Beihleem. King Richard
II. made him Bifliop of
landafF, and 1389 of
Rochefter. Hedied 1399.
He grtve Books.
Mivhael de Cawilon. In an
ancient Petition he is called
Clerk,, Maller of Arts,
' Scholar }n the Laws,
Rector of Hamorton,
LiQColn D. made Prieft at
Ely 1376; Lord High
Chancellor of England.
TheUnivcrfity, 1390, ftile
him Prieft of Norwich D.
Mafler ia Divinity, Reftor
of Igaft Deerham, and
Prebiendla y of Weft Wit-
tering, Cn^hcf^^. D. Hc
.Thomiis More. Ij[e was a
very great B^^ncfafl-or to
the Untvei/uy, aivJ died
atiout 1422. ' ' '
William Wrighu
John Praefton - A great Bcoe*
faftor to the Univerfity*
John Barrocke^A great Be«
oefaAor to the Uttiverfity.
John Norwich — ^Ue fg^v(t
Books.
WiUiam Morin — Thc firff
Perfon whom the CoUege
prefentcd to Tilney.
John Spcncer-*HegaveBooks.
Williaiyi Donmow.
Jrfm Tifcfit.
John Eiingham.
John Bridbroke.
Thomas Hunden.
Thomas Wearifley~He gavc
Books.
John Sudbury.
William Lindwood, ReSor
of Walioirta the Diocefe
of Lincoln, Dr. of Laws,
Chancellor to tbe Arch
Biftiop of Canterbury,
Lord Privy Seal, Am-
. baftador to the Kings of
Spain, Portugal, andother
Princes, Fiftiop of St.
David's. He is ftill famous
for his Prbvincials. He,
with Mr, Robert Pykc,
(who was Fellow alfo) gave
the CoUege a Cheft with
Twenty Pounds in it, 1461.
In GonviU and CaiiiA li-
brary Window thcre i$ this
Infcription : ** Pray for
the Welfare oftheRev. Mr.
mUum Undwood, Bifbop
(f St. David*s, fome Time
FeUavf Ccmmoner of tbu
CoUege^'
Tenpus Johannis T^mnewey
M. 4«.
John Thor&elL Jobo
MlSGE^LANEOUS PIECES.
403
John Langthon.
Jolkn Sowthpe — He gavc
Books. .
. Willlam CaveodUh.
Johh Lavenham.
Jteh» Cicnch.
Thomas Morden.
John Somerfeth~He was a
,:greac Benpfaftor to the
College, by his Interce/Iion
wttb Langthon tp King
Henry VL whofe Phyfician
he was. Hc was Bene-
faftqf lootherConegcs too,
and one of thofe to whom
the King gave ali the
^- 'Pofleffions of Ecclefiaflick
. Forreigners in England.
Richard Sutton. ^
Tmp. Joh. Siu^ury, M. ^ti.
William Crofle.
Robert Wyott,
Thomas Lavinhamy
RobertPyke, chofen 1425.
John Kyme.
Jobn Sperhawke — He gave
J Books.
Hugh Damtett.
.. . . . . Parlet.
TVm/. Joh. Langthofij M 6tu
Robert Alblafttr.
John Coaper, chofen 1432.
John Coote, chofen with
Couper.
Thomas Weflhaughi He
gave Books.
William Sutton, chofen 1432.
Henry, fome call him Roger
Kay — ^He jjave the College
• Twdve gilt Spoons.
John Leviftoft, or Loyftoft,
chofen 1444.
WHiiamHawkes,chofen 1444^
Edward Storie, of the Diocefe
pf York Acolythus, Sub-
deacon and Deacon DofVor
and Prefident of St. Mi-
chaeFs Hoftle, Chancelibr
of the Uaiverfity, Bifhop
of Carlifle 1468, and
Chichefter 1477, and ia
1500 he gave the Col-
lege a Farm in Long
Stanton, and another in
Hafelingfidd.
John Levilbn or Leyfson
He g^ve Books.
John Marftialt, chofen 1444.
Stephen Mainer, or Maynard,
chofen 1444.
Geofry Fairclogh,or Ferklow,
chofen 1444*
Wiiiiatn Woodcock, chofen
• 1444 — He gave BooJ^s.
Temp. Httgo. Damlett, M, 7/,
Robert Howfon.
Gcorgc FitzhUgh.
Temp. LaurentiiBoothy M.Svi,
John Flemming, chofeni^jo.
Stephen Bolton, chofen 1450.
Gerrard Skipwith — He gaye,
befldes Books, an annual
Kent to the College out of
Gamlingay, and a Farm in
Wearifley called Hatleys,
ind another in Eitifley
called Dicons. He died
Nicholas Skipwith^ $rdther
to Gerrard, Bachelor t>f
Divinity. ,Hc. gl^ ^
College a Tenemcnt at
Waltham Crofs^ witfaTwo
Orchards^ and Four other
E c e 2 Tcne*
404
MiSCEtLANEOirs TTECKt.
Tepements, and a MefTaage
atSouthiJlin Bedfordfhirek
Robert Stewkyn, ckofen 1450.
Stcpheo Saunders, chufcn
1 450 — He gave thc College
* ' a Piece of Plate of Six
ounccs.'
John Bieton, chofen 1461—
< He gavc the Univcrllty
Church Six Poonds Thir-
teen Shillings and Eight
Pcnce.
Deerchaugh.
^homas I.angthon, born \n
VVeftmoi lapd, chofen Fel-
low 1461, Proftor of the
Ufliverfity 1462. He lcrft
the College 1 464. Doftor
of Laws. Bifhop of St.
David-s 1^82, Biftiop of
Salifbury 1485, tranflated
to Winchcfter 1493, de-
iigned for Archbiftiop of
• Canterbury 1500,* but be-
fore his TranfLuion died
of the Plague. He was a
Beiiefaftor to the College,
pjirticularly in a nobleCup
gilt of 67 Ounces, called
the Anathema Cup, wliere-
. oq are engraven thcfc
Vords : Tho, Ldngtoriy
JVinion Epif, aula Penbr.
ollrn focius dcdit hanc Taf-
feam coopertam eidem aula
1497, qtii aHenarit Jna-
thema Jit. — He gave iJfo
Ten Pounds to St. Mary's
Church.
WilUam Langthon, chofen
1461.
Gawen Blenkenfop, chofen '
1467 — He g.ave Books to
the Library, and fome-
what tt) the Ch:ipel. '
Johtt Banon, chofen 1467..
Nicholas Sitikcfejr.
• FitzvrilKaaiir.
.... Bateman.
ThomasWright,chofcni46j.
— Hc gavc Books.
Richard Greenc Clerk tk^-
The firft th^t fiad any
Scholar by the Namc pf
Fnptll 14^4— L-Hc gave
Books.
Somerby, chden
1463.
Jobn Albon.
• • • . . Hammond.
Thomas Marfhall.
William Chnbbls, Jubbyi,
Chubbs, or Jabb». Thc
firft that had the name of
Prcjident — Hc was a Bede*
faflor to thc Collcge.
John Howiflbn.
Richard Stubbys, or Stubbs.
Richard Cockerham— A Ife-
nefaftor to thc Collcge.
John Cambtrton, chofen
1470, Vice Chancellor
1488 — He gate Books.
Richard Sockbeme — Rewas
a Benefa^or to theColIege,
arid died 1502.
Stephen Saunders— He gave
Books.
Jdin Fifby, dr Fcrcbyj or
Frithby, or Frifby Hc
gave Books.
Wjlliam Rawfon.
Roger Boure, €>r Bowyr— He
gave Books and Piatc»
Andrew Chefwright.
Walter Browfle, cholen 1475.
Thomas Hole, or Hoole, or
Holl, or How, cho&n
1475'
Thonuis Choch, or Coche,
or Fouch.
John Ldogthon.
Richar4
^iUiain rAtkyaron, chofen
>47J— A gQQ4 g^^aor
tothqCoUeg^-
Jphn SxDith,
. Cmberc Uro^e^toaeA or £b>rme-
iloB.
JpJin.Camp. * »,
Hogh Ekawly-^*-TrHe gave
Teni^. Tbo, Rctherbam, M, 9/.
, Jpho Pjrtft,, QT Rreqft
Sxephen Surjeiz. ^, ,
7^/b/, Georgii Fitzhiigh,
Th^mas Heede, chofoi 1488.
. Koger 'Laybornek.
Richard Brampton.
William Smith, chgfen 1486.
V/illlam. MilMer? .
Oiiver Coryn, chbfen 1494.
Thomas PattisrfonT — He gavc
Money an(} Books^
WjHiam Lane.
Henr^' Feroo, cbofen 1494«
William Lamb^r^, . cliofen
M94* . .
. James C^rman.
Alan Stevinfon.
JohnWhitehead, ot Quithede.
Edward Sherbrongh, or
Schambroke, or Sher-
borgh, or Scherbruke — A
fmall Benefaftor.
John Bayly, chofen 1498.
■ JohnOftebie, orHofteby, or
Oufteby, chofen 1498.
ThomaSiSewei, choftn 1498.
Wiliiam Hudfon, of Durham,
chofen 149S.
EiO-USl fISCE&
irci)^rt Qf^n^Tf <» Cwwfcr
hojiie, cbofen 15^?..
^Thomas Cartwrighc, ctiofen
Nichplas Armorer, xboica
jGeorge,. Thon^pfoo, chofea
1501.
Roberl Mafsham, chofen 1 50 1
wHe gave a giJt Sfoofx to
the Cdliege*
Temp. Rcgiri Ltibttum/e^
M. iii.
Robert Sborton, cbofen 1 505.
John Feuterer, chofen 1505
— He was a BeneCaftor,
Chriftopher Gewinfon.
^ Robert Fawliat.
John Addyfon, chofen 1505*
Rowdjvod Bolron, chofen j 505.
WiUiamBood, chofcn 1500.
Rich.Sotheby, chofcn 1506.
Rich. Peppyr,' chofen i5o6,
HenryPorter, chofcn i^o^i
Tcmp. RichardiFox, M. lami.
Wiltram Millefent, cho&a
1521.
Cuthbert Marlhall^ chofco
1511.
Ralph ..•;..
John Chefwright, chofca
1515. -
Wi)liamGreene,chofeni5 15.
— He gave a Book.
Bartherar,orBar-
tram, chofen 15 15.
John Beil, chofen 15 15. -
Thomas Baffe,' chofcn 15 15,
George Stavert, or Staffort,
or Stoferd, chofen 1515— •
He guvc Books.
Nicbolas
m
4?*
MJSCBI^LAHEOXrS PIECES.
ItichoiasPaTfleU, choTeoi 515.
Joha ThixtiU, chofcQ. 1 5 1 5 —
He had fuch a RepatatsoQ
. fo.rhisAbilitiesinDmQity,
' that at DirputatioQS it
W2IS publickly faifi, 7%/x/i7/
' dixit/3ind that when he
was prefeat^
Temp. Rob. Shoirtat, M. i^mi.
,Robert;NicoiIs, of Nicolfpo»
« chofen 1519.
James Huttoo, chof^ 25^9*
lames SrevinfoQ.
Tho. Wilfpn, chofen 15 19.
Jphn Clarke, chofcn 15 19.
Tbomas Allyo, chofeo 1519.
Edw. Alanfon, chofcn 1 5 1 9.
Joho Chekyng, or Chikkyn,
chofeni^ip.
Nich. Ridlcy, chofen 1524.
Wm. Dighton, chofen is^S»
Gabriel Reynes, Raynls, or
Rayn, chofen 1525.
Thomas Byll, chbfen 1525.
Gcorge Laverock, chofen
• 1524.
Reginald Witton.
• Richard Redman.
Matt. Watfon, chofen 1 530.
Hugh Whitehead, clM)fen
Wnj . Tumer, of Nor th u m -
berland, Bachelor of Arts,
chofen 1530, Mafter of
Arts, had a Title from ihe
CoUege 1 5 3 6, an admirable
. Greekand Latin Scholar,
Rhetorician, and Poet. He
preached theKingdomover
graiis, for which he was
imprifoned : as foon as he
got hls Liberty he went
into Ttaly, and went out
Doftor of Phyfick at Fer-
rart. UpoD the Detth of
Harry the viiith. he re-
turned, aod 1548 wbs'
Phyfician to the Duke of
Soineriet. the ProteAor^
Canon of Wiodfor» and
1550 Dean of fiath -mi
Wells. Jane his Wife
married afier his Deceafe
to CoK Bi(hop of Ely, aHd
fouoded a Schokrlhip here
in MeniQry of her former
Huft>aad Mr. Turoer.
Rich. Cheioey, cbofen 1 530.
Richard Vafey, or Vefey,
chofen 1532.
Ralph Stanno, chofen 1532.
Tmpm Rohsrti SwinborHe,
3f, 141111.
ThomasBrooke,chofeQ 1536»
Tmp, Georgii Folberie,
M. i^mi.
Simon^ Briggs.
Robert Afkew.
ThomasPaxton,chofen 1537.
«... Bulterd, or BuUec»
chofen 1537.
. . , . . Hebb. Whca he
was to difpute onc^ in
Divinity, the Univerfity ia
great Multitudes came with
a Defign to iaugh at^ him ;
but he beh^ved.himfelf. fo
wel], thai i\\Qy waited on
hlm home to his CoUege
with great Applaufe^ •
Edmund Gripdall^^ chofea
1538.
.... * Hedin.
Gilbert Laburne.
HenryBird.^
. Richard ^lith^ chofen 1 540.
Fottcry,
MlSCtXLAMEOtJS ^^lfecES.
4P%
'Fottcry, or Fdbrc. *''''*
Tmp. Nic. Ridley, M. i6mi.
RoUrt Patchet — ^He was a
L^SeiiefaSdr.
pAsa Chriftophorfon, of Lan-
cafliire, Bacbelor of Arts
' -I54b> Mafter of Ahs
^ 1 J4 1 , Fcltew ofSt. Jdhn*s,
aherwards Doftor of Dtvi-
oity, Mafter of Trinity
Colteg^, Deah of Norwichjt
Bifhop of Chkhefter, but
• deprived in the Beginniag
of Queen Elizabeth*s
Rcign *».
Edmund Weft, of Lincoln-
ftiire, ohofen 1540, Chap-
lain to Biftiop Ridley, bat
forfook his Profeflion, and
foon after died of Gricf.
, . . . Wilfon, chofeni540.
Nicholas Cane, of Northum-
berJand, Bachelor of Arts,
chofen 1540. He camc
from ChriftV Coilege.
Second Greek Profe/Ibr in
' " this Univerfity. He tranf-
lated fome Pieces of De-
mofthenes, and publifhed
" theoj. He was of New-
caftle, and Pupii in Chrift
Church to Cuthbert Scot
(afterwarcls Bifhop of
Chefter) and removed
thence by Ridley . He was
afterwards FelloW of Tri-
.nity CoUege, Doftor of
Phyfick.
.... Brumfield.
• . . • „ Robinfon.
Taylor. .
Anthony HalL
. j . • '. Mahew, chbfen
1547— — He^^had a chief
Hand in the Tranflatlooi
of th<^ Bible of the Geneva
Editibn. '
. . . ; . Piikington, chofca
1547.
.... Gray, chofen 1547.
.... Edill, or Ydle, oc
Idel, chofen 1547— Hc
give Books.
JohnBradford, ofManchefter
in X-ancalhire, firtt a Ser-
vant H> Sir John Harring-
ton, Knight ; yet^ .though
a Place of very good profit
and Expeftation, he left it,
and gave hlmfeif to Study,
efpecially of the Scriptures,
at |he Temple ia London,
where the Common Law
is ftudied ; and from thence
he came toCambridge, and
within a Year was made
Mafter of Arts and Fellow
of this College. He was
ordained byBifhopRidley,
by whom and Bucer he
was intirely beloved. He
was Chaplain to Ridley,
Prebendary of St. Paul's,
and died a Martyr in Queeil
Mary's Reign, ift July,
1556. His laft audible
Words were thofe of our
Saviour ; " Strait is the
" Gate, and narrow is the
" Waywhichlcadethunto
** Life, and few there be
" that find it.** He was^
of Stature tall, but flender j
of a fainti(h finguine Com-
plcxion ; his Hair and Beard
auburo ; his Countenands
fuU
Oodw..3po.
<ot
MrSCBtLANEOVS .PIECES.
' falloF Sweetnefs, mixt with
'Reverence and. AuUeiity,
Thc chief Article where-
U|x>Q his Eoemies con-
demned him wasfor dcQial
of the corpcn ai Prefence.it\
the Sacrament, wbich yet
ke never denied in the
worthy ijLeceiver, as.to the
. E^eot Faith; aadnoMan
yet, whether Papift or
• Proteftaot, could ever dif-
cover it through the Elc-
ments of Bread aad Wine
by the Eye of the Body.
His Death was generally
lamented by all >yho kncw
hittk, or had heard of him ;
yea many Papifts them-
fclwes heartily wifhed his'
Deliverance, for all Men
obferved how his Enemies
bad firft committed him to
Priron without Law, and
ihen after a Years Im-
pufonrrcrnt made one to
take away his Life.
On him was made tbb
Epitaph :
pifcipuh nuUiJupra licet ^JJe,
Magiftrtm ;
^iq\ Dto fervit^ trjfiia
mu:ta fer^t,
Cdrripit Omnipot-ens natum
quem diligit omnem ;
_.j§d Citlumjiti^a efl ^dijfflci*
i{.u; via,
ffasBradJordc, tj^dumreddis
feElote VQUSy.
iV#A hominum rigidas ter^
ribiiifj; minas^
iSed Hi^c Blanditias,. non vim^
nec vincula curas.
Qredi' (^ accenfa^nemkra
crmmia Pyra.
Thomas Fforton,
Gregory Garth, chofen 154&J.
Yeldar, or Yeldard;
many Years Mafter of
. Trinijy Coilege in Grford.
ViceChancellor thereis8o,
AnthORy Girlington, chofea
WilJiam Clarke, cjiofen 1 552.
John Young-
Jolm Markham, chofea 1553.
. • . • Sanderfon;
Richardfoa.
Debanck.
Temp.JohannisToung^ M, 171.
.... Nicolfon.
John Robinfon, chofenijj^.
William Patchet, chofen 1 5 54.
Gabriel Briftow,chofen 1555»
Robert Tayion
John Ncweil.
Rich. Hali — ^He wrote a Book
of Schifm, and anothor of
an ernoneous Confcienc£«
John Salt.
. • . , Betfon, chofcni 556.
. • . . Barret, chofen 1556.
JohnBridges, chofen 1556 —
He madeaSpeech toQueea
Elizabeth at nhe <^ollcgc
Gafte 1563. He was made
Doftor of Divinity and
Dean of Saliibury, and by
ber Bifhopof Okford 1 603 .
He died 161 7.
Chriftoper X.indley> chQrea
1556- ' '
William Adamfon, chofen
'557-
. . • . .Boyce, oi; JRQyps^
chofen 1558.
Wm. Gravett,.jcbqfeii 1^58%
TTeinip*
MISCELiANEOUS PIE^^E^.
T€n^0 Ednttin£ Gri^dal^ ^ T^n^m J^haaw Tomge^
w
. • • • Locky chofcn 1557«
Thonoiais Nevel, chofeni^do.
^fVilliam Power, chofen 1560.
WiUiam Palmer, orPawmer,
chofen 1560, Prebendary
of St. PauVs, Chancelldr
of Yorke, Prebendary of
* Yorkfe, PrebendaryrfNor-
weli, and Redor of Whel-
drake. '
bfmund Da?ie, or Davids,
chofen 1560.
Ralph Safteine, or Sartoo^
chofen 156^1.
Temp* Matt. ffutton^ M. 29/.
Tbomas Newce.
R. Hetherington.
R. Jackfon.
Sim* Buck.
. . • • Riley..
.... Fenton.
Bald. Efdall.
Jo. Gravet.
«... Butler«
Ja. Hales.
• . • . March«
.... Beft.
• • • • Sage.
.... Morton;
Ignot^ anJmp.Jobannis IVhit"
gift^ M. 2omi. feu Temp.
Johannis Tounge, M. 2 imi*
Lan. Browne, chofen 15674
Th, Langhern» •
Jo. Feake.
. • • . Knight^
.... Fortefcue.
Humph. Tyndal.
Edm. Sympfon»
ToM.v;
M. 2 imi.
R. Oft>urne, chofen 1570«
Th. Nevdl.
Gab. Harvey.
Hen. Farre. ,
Jo. Holt,
Jo. Flower, chofesi^^a^ .
R. Langhorn.
Go, HaHs.
£dm. Feake, chofen 1574.
Jo. Hutchinfon.
Gu. :?emfaerton»
ViUers Alday.
Geo. Alexander.
Lancelot Andrews.
Th. Dove, af terwards BUhop^
Tanp.milieLFoJke, M. %vm.
• • . • Colman, cho&n x 578»
R, Robtnfo.n«
Gu. DanieU
Hen. Gold.
Ant. Watfoo.
Sam. Farrc.
R. Harvey. .
Th. Lovering.
Rog. Dod, aftcrwardsBIfliop*
Ja. B>acham, choien 1581.
Fra. Berisfocd.
Rob. Neave.
Ja. Gravet.
Jo. Bourne.
Paul Berbeck,
Th. Petchie.
Rich. Tylney» chofisn li^li
Sam. Harfenet, aftowardl
Archbiflipp»
Nic. Felton,
Th. Mud.
R. Streat.
Hen. Bramptodr;
Jo. Aldrich.
Rad. RowleXi
4»
MrSCELLANEOUS PIECES
Gu, Tubman, chofcn 1585.
Ant.Green, chofen 1585.
Rob. Cook.
W«I. Whaley.
Gu. Jatnes.
Th. Murial.
Rich. Bucknam*
Gu. Rich.
Rob. Ely;
Temp. Lanceloii AndrewSt
M. 23W.
Rich. Wright, choferi 1590.
Rog. FentoD,
Nath. GifFord.
Jo. Field.-
• Rand . Barlow, chofca 1 593.
Cuth. Curwen.
Rog. Andrews, chofen 1594.
Geo. Cook, chofen 1597. •
Theo. Field, chofen 1598.*
Jo. Jones.
Hier. Beale.
£dm. Maflen.
Th. Talcoat, chofen 1593.
Jo. Jones, chofen i6oi»
Th. Southill.
Cu. Stockton.
Jatn. Rog6r^.
R.iFarmer.
Mat. Scrivener, chofen 1602.
Godw. Walfal. •
Temp. SamueliS Her/enet,
M, 2^U
Jam. White, chofen i6©5.
*Gu, H^ncock.
Matt. Wren, chofen 1605.
Alex. Read.
Jo. Heyward.
Ant. Parker.
Kich. Peiriberton, chofen
" 1608.
.Jheodorc Bathurft.
AiexanderBpod, choftni6io.
Jo. Scarlet. * * *
Th.Bold-
Walt Belcanquali.
Jo. Nutt, chofen 161 1.
Rad. Brownrig.
Rog. Flower. Tanqiiam.
Jo.Pocklington,choicn 1612.
Sam.Calverley.* ' ' ' '
•Th.' Bougjaell. •
Jo. Oicll. '
Roger Hexchefter.
Jo. Jefiery.
Jo. Johnfon, chofen 1613.
Rob. Felton. ^
Edw, Tilman.
Hen. Burton* Tanqttam^
Temp. Hen. Felton, M. 2^mL
Ben. Lany, chofcn i6i6. .
Temp, Hieron, Beale^ M. 26n^^
Gu. Fenner, chofen 161S.
Dan. Mariet. **
Eleaz. Duncon.
Sam. Belcanqual, chofea
1619. * ♦ •
Har. Boteler.
Theod. Beal, cbofen i6a2.~
Tantjuam.
Jo, Poley.
Nicol. Andrfcws.
. Edwafd Quarle.
Gn. Parris, chofen 1625. '
Jo. Duncon.
Rob. Goodrick.
Edm. Calamy. Tanquamm .
Ja.'Yaughan. '"
Jo. Novel.
Ja Cornclius.
Gawing. Nafti.
Jo. Neilc, •'•
/MISCE1.LANE0U5 TJECEifc
^
Temp. Benj. LaneH^ ^* ^l^*
Rich. Ball, chofea 1630. -
Rich. Drakb.
<Ju. Herris.
Jo. VinceDt.
Rob.M^pletoft, chofen 163 1,
Jo. Randal.
Edw. Fletchen
*Tho, Weedon, chofen 1631.
Edm. Boldero. Tanfuam*
Temp. MarciFrankf M. aBmL
Roger Afliton, chofcn 1662.'
IVilliam Quarits. ' .
Anthony Bokenham» chofea
1662.
^Villiam Gibbs,
*rho. Wedon. '
£dm. Keene. <
Tho. Co6ke.
Tho. Rider.
Marmaduke Urlin.
Edward Stearnel
William Abel.
Phil. Biacon. '
John Keenc.
Nath. Coga;
'^iii. Sampfdiy.
Micbael Pindar.
Matthew Eaton.
Robcrt GoodricH.
Dru. Creffcner.
John Goodinge.
Richard Neech, chofcQ 1 6$4 «
Francis Grigg. ' ^
Tho.Crowch.
Temp, Rob. Maplet^nt M. 29^.
Robert Peachy. Tanquam^
SamuclFlack^ chof^aii668«
Wiliiam Mcrvinc. ' ' '
^dward Duncon.
tliclaard Blyth.
• Joha GHHivcr. '' -
John Weftficld.
Tho. Browne:
Samuel Balerchofen 1671*'
Thcttnas Alfexander.
Peter Richier.
William Butts. ' ^
Johri Burrel, chofen 1673."
Edward Feaft, chofen 1674.
Tanquam.
George Proftor.
Jdie Gafkarth./
Hugh Marlin.
^ Temj^. Naih. Coga, M. 30^.
r
Henry Jenkin, chofcn 1677.
^mbrofc Bland.
Avery WagftafFe.
William Powle, chofcn 1678.
William Dickenfon.
Mark Anthony.
Jerome.Lacy.
John Lany, chofcn i68t.
* Tanquanu
Wm. Banckcs, chofen 1682.
MarmadukcTyrwhitt, chofca
1683.
John Baflet.
-^Francis Draper.
John Baflet, <^ofcn 1686.
Willitm Smith; Tanquam.
, Henry Scrivencr, chofcn 1687.
Samliel Jlolcombc.
Benjamin Keene.
Samuel Boys.
Chriftopher Bedford, chofca
' 1688.
JlobertLloyd.
Edward Lany.
Fhilip Oft)aldefton, chofcQ
1691.
Reginald Hawkins.
Georgc Maplctofi:.'
Kichard Croflinge.
Tcm}.
Htfl MISCELLANEOUS PIECES.
Thomas Thoimas.
Thomag Paiiet.
John Vefey, chofefii 1698.
Richard Flack.
Chrtftopher Siclby*
Kiikgh Jamesy choiea 1699.
.Tho/n^s Wallace, clKireii
1701. Tanquam.
Thomas Ralph.
Robert Tamf^y chofeniyoi.
Tho. Afliburner, chofeai 703.
William Sutton.
I^idiard Attwood*
Kotert Hodges.
ThooiaB Wallaoe.
Roger LofTg.
Nicbolas PbtlipSj chofea
. 1704. Tan^am.
johnBrowniftg, chofen ijo^
Henry Crcflencr..
Titos ISircady.
Tmp. Edw. langf M. ^icE.
WillsunLong» choien 1707,
Randolph Wyard^ choieii
iyo8.
Jamcs Jeficry.
joha Goodwi[^4
Johh MapIelOft.
^EN
D OF TOM- V*
'^TJ