Skip to main content

Full text of "Katalog der Reptilien-Sammlung im Museum ... I.-[II.] teil"

See other formats


vi 


Library  of: 

Ernest  E\Williams 


Ixv.:^  ^*-r-  -  ..  .7  ..-.*- >iK' 


'(i-j 


^  U,  C.  Z.  -  Herpetology 

MOV  28  1893 

/S^^y         KATALOG 

DER 

REPTILIEN-SAMMLUNG 

MUSEUM 

DER 

SENOKENBERGISCHEN  NATUEFOESCHENDEN 

GESELLSCHAFT 

IN 

EEANKFÜRT  AM  MAIK 

I.  TEIL 

(RHYNCHOCEPHALEN,  SCHILDKRÖTEN,  KROKODILE,  EIDECHSEN,  CHAMÄLEONS). 


Von 


Prof.  Dr.  0.  Boettger. 


X 


Abgeschlossen  Mitte  August  1893. 


Frankfurt  a.  M. 

Druck   von   Gebrüder   Knauer. 


aEC 


— -V       V       ^u-^-i 

MOV  28  1898 


KATALOG 


DER 


REPTILIEN-SAMMLUNG 


IM 


MUSEUM 

DER 

SENCKENBERGISCHEN  NATUßFORSCHENDBN 

GESELLSCHAFT 


IN 


FRANKFURT  AM  MAINT. 

I.  TP]IL 

(RHYNCHOCEPHÄLEN,  SCHILDKRÖTEN,  KROKODILE,  EIDECHSEN,  CHAMÄLEONS). 

Von 

Prof.  Dr.  0.  Boettger. 


Abgeschlossen  Mitte  August  1893. 


Frankfurt  a.  M. 

Druck   von   Gebrüder   Knauef. 


Einleitung. 


Dem  ,. Katalog  der  Batracliier- Sammlung",  den  ich  Mitte 
August  1892  der  Öffentlichkeit  übergeben  habe,  folgt  hiermit 
der  erste  Teil  des  auf  zwei  Bände  berechneten  Reptilkataloges. 

In  Dr.  Eduard  RüppelTs  „Verzeichnis  der  in  dem 
Museum  der  Senckenbergischen  naturforschenden  Gesellschaft 
aufgestellten  Sammlungen.  Dritte  Abteilung:  Amphibien.  Frank- 
furt a.  M.  Gedruckt  bei  Joh.  Dav.  Sauerländer  1845,  4  °.  24  pagg.", 
das  die  Kriechtiere  und  Lurche  umfaßt,  sind  die  Schildkröten 
und  Saurier  auf  Seite  5 — 13  aufgezählt.  Danach  waren  vor 
50  Jahren  —  im  August  1843  —  von  den  uns  hier  speziell 
beschäftigenden  Familien  im  Museum  zur  Aufstellung  gekommen : 


Familien 
Landschildkröten  . 

GJattungen 
3     .     . 

Arten 
.        9      .      . 

Stücke 
19 

Süßwasserschildkröten      9     .     . 

.     20     .     . 

43 

Meerschildkröten   .     .       1     .     . 

.       6     .     . 

11 

Krokodile      .     .     . 

.     2     .     . 

7     .     . 

15 

Chamaeleons      .     . 

.       1     .     . 

0       .       . 

11 

Geckonen     .     .     . 

.     ll'  .     . 

.     18     .     . 

57 

Varaniden     .     .     . 

2     .     . 

.       8     .     . 

20 

Leguane  .... 

18     .     . 

.     35     .     . 

93 

Lacerten  .... 

5     .     . 

.     21     .     . 

102 

Scinciden      .     .     . 

9     .     . 

.     17     .     . 

56 

Ophisauren  .     .     . 

3     .     . 

.       3     .     . 

6 

Amphisbaenen  .     . 
Anguiden      .     .     . 

3     .     . 
2     .     . 

.       4     .     . 
.       2     .     . 

9 

18 

13 


69 


155 


460. 


AUe  diese  Arten  und  der  größte  Teil  dieser  alten  Stücke 
liegen  heute  noch  mit  ihren  Originaletiketten  in  unserer  Samm- 
lung. Über  die  Schenker  dieses  Grundstockes  hat  Herr  Dr. 
Rüppell  schon  im  Vorwort  zu  dem  genannten  ersten  Verzeich- 


-    IV    — 

nisse  Mitteilungen  gemacht.  Wir  verdanken  die  Hauptmasse 
der  dort  aufgezählten  Arten  der  Freigebigkeit  vor  allem  E tip- 
pe IT  s  seiher,  dann  aher  auch  den  jetzt  gleichfalls  sämtlich 
verstorbenen  Herren  Dr.  Reui^  und  Engelmann  in  den  Ver- 
einigten Staaten  von  Nordamerika.  Dr.  Peitsch  in  Java,  Dr. 
von  Siebold  in  Leiden,  den  Gebrüdern  Koch  in  Brasilien, 
Herrn  v  o  n  Ij  u  d  w  i  g ,  Dr.  Sichel.  D  i  1 1  e  n  b  u  r  g  e  r  und  U  h  d  e 
in  Mexiko.  Dr.  Döbel  in  Java.  Dr.  Fischer  und  Baron  von 
Rothschild  in  Frankfurt  a.  M.,  sowie  einzelne  Stücke  dem 
Prinzen  C.  L.  Bonaparte  und  den  Herren  Frey  reiß.  Schöff 
Dr.  von  Hey  den,  Eindskopf  und  Simmons. 

Unter  der  großen  Anzahl  von  neueren  Schenkern,  deren 
Namen  pag.  125  ff.  dieses  Kataloges  aufgezählt  werden,  ragen 
vor  anderen  folgende  hervor  durch  die  Güte  und  Fülle  des 
Materiales.  das  sie  uns  haben  zukommen  lassen: 

Herr  Adam  Becker  in  Sydney  f. 
„      Dr.  J.  von  Bedriaga  in  Nizza. 
,,      G.  A.  Boulenger  am  British  Museum  in  London. 
„      Fritz  Bey schlag,  Kaufmann  in  Deli,  Sumatra. 
„      Cesar  Conemenos  in  Prevesa,  Epirus. 
„      Karl  Ebeuau,  Kaufmann  s.  Z.  in  Nossibe. 
„      Dr.  Eduard  Fleck,   Fabrikant  in  i^zuga,  Eumänien. 
„      Karl  Fleischmann,  Kaufmann  in  Guatemala. 
„      Prof.  Dr.  Karl  Freih.  von  Fritsch  in  Halle  a.  S. 
„      Paul  Hesse,  Kaufmann  in  Venedig. 
„      Karl  Hirsch,  s.  Z.  Chefinspektor  der  Trambahnen  in 

Palermo. 
„      Kieme  ns  Höh  wies  ner,  Kaufmann  in  Deli,  Sumatra. 
„      Dr.  H.  von  Ihering,   Direktor  des  Museums   in  Sao 

Paulo,  Brasilien. 
„      W.  Kirchner,  Deutscher  Konsul  in  Sydney  f. 
„      Dr.  Alex.  Koenig  in  Bonn. 
„      Karl  Knoblauch,  Kaufmann  s.  Z.  in  Puertorico. 
„      Theodor  Kolb,  Kaufmann  in  Madras  f. 
„      Dr.  0.  Fr.  von  Mo  eilen  dorff,  Konsul  des  Deutschen 

Reiches  in  Manila. 
„      Prof.  Dr.  Aug.  von  Mojsisovics  in  Graz. 
„      E.  R.  Mole  in  Port  of  Spain,  Trinidad. 


_    V    — 


Herr  Staatsrat  Dr.  G.  von  Eadde,  Exe,  in  Tiilis. 
„      Prof.  Dr.  J.  J.  Rein  in  Bonn. 
„      Baron  Albert  von  Rein  ach  in  Fmnkfnrt  a.  M. 
„      Dr.  A.  Sclienck  in  Halle  a.  S. 
„      Prof.  Dr.  Hans  Scliinz  in  Zliricli. 
„      Bernhard  Schmacker,  Kaufmann  in  Shanghai. 
Dr.  Adolf  Strubell  in  Bonn. 
Anton  Stumpff,  Kaufmann  s.  Z.  in  Xossibe  f. 
F.  W.  Urich  in  Port  of  Spain,  Trinidad. 
Dr.  A.  Voeltzkow  in  Berlin. 
„      Dr.  A.  Zip  perlen,  Direktor  des  Zoologischen  Gartens 
in  New-York. 
Die  NeueZoologischeGe  Seilschaft  in  Frankfurt  a.  M. 

Unser  heutiger  Bestand  an  Rhyuchocephalen,  Schildkröten, 
Krokodilen,  Eidechsen  und  Chamaeleons  verteilt  sich  in  folgen- 
der Weise  auf  Ordnungen,  Familien,  Gattungen,  Arten,  Nummern 
und  Stücke: 


n 


Familien 
Hatteriidae 


I.  ßhyncliocephalen. 


Grattungen 


Arten 
1 


Nummern 
.       2     . 


Stücke 
2 


1 


2 


II.  Schildkröten. 


Chelijdridae     . 

2     . 

.     .       2     .     . 

4     .     . 

4 

Cinostemidae  . 

1     . 

.     .       2     .     . 

2     .     . 

3 

Testudinidae    . 

16     . 

.     .     48     .     . 

119     .     . 

165 

Chclonidac  . 

2     . 

.     .       3     .     . 

15     .     . 

23 

Pelotnedusidae 

3     . 

.     .       6     .     . 

20     .     . 

34 

Chelydidae  . 

5     . 

.     .       5     .     . 

10     .     . 

17 

Trioiiychidae   . 

3     . 

.     .       8     .     . 

14     .     . 

20 

7 

32 
III 

74 
.  Krokodile. 

184 

286 

CrocodiUdae     . 

5     . 

.     .       9     .     . 

27     .     . 

39 

0 


27 


39 


VI 


IV.  Eidechsen. 


Familien 
Geckonidae 
Uropkitidae     . 
Pygopodidae    . 
Agmiiidae  . 
IgKaindae  . 
Zo7iuridae  . 
Aiigvidae    . 
Helodermatidae 
Varanidae  . 
Tejidae  . 
Aniphisbaenidae 
Lacertidae  . 
0er  rh  osa  uridae 
Scincidae    . 
Anelytropidae 


Gattungen 

33  . 

1  . 

1  . 
23  . 
20  . 

2  . 
4  . 
1  . 

1  . 
13  . 

6  . 

11  . 

2  . 
15  . 

3  . 


Arten 
85 

2 

1 
71 
60 

4 

8 

1 
17 
23 
12 
49 

6 
115 

4 


Nummern 

.     .     .  216     .     .     . 

3 

1 

.  173 

90 

.       8 

43 

2 

37 

29 

23 

256 

8 

246 

4 

Stücke 

483 

10 

2 

384 

148 

9 

85 

2 

53 

48 

41 

648 

28 

488 

6 


15 

136                 458 
V.  Chamaeleons. 

1139 

2435 

Cha))iaeleoniidae  . 

2     ...     26     .     . 

.     48     . 

.     .  123 

26 


48 


123. 


Vergleichen  wir  die  Zahl  unserer  Schildkröten  (74  Arten) 
mit  der  der  bekannten  Spezies  (201)  und  die  unserer  Krokodile 
(9  Arten)  mit  der  korrespondierenden  Zahl  (23),  so  besitzen  wir 
etwa  ^/s  aller  Spezies;  nehmen  wir  aber  die  Anzahl  unserer 
Eidechsen  (458  Arten)  gegen  die  der  bekannten  Spezies  (1700). 
so  übersteigt  unser  Besitz  nur  wenig  den  vierten  Teil  der 
existierenden  Lacertilier.  während  wir  in  Chamaeleons  (26  Arten) 
relativ  reich  sind  und  fast  die  Hälfte  der  heute  bekannten 
Spezies  besitzen.  Der  auf  den  folgenden  Blättern  verzeichnete 
Teil  unserer  Eeptiliensammlung  besteht  jetzt  aus  568  Arten 
(während  z.  B.  das  Museum  in  Basel  1892  dementsprechend 
665  Arten  besaß),  was  eine  Vermehrung  unseres  Bestandes  um 
413  Arten  in  den  letzten  50  Jahren  bedeutet. 

Sehr  reich  ist  unsere  Sammlung  an  Originalexemplaren, 
„Typen",  nach  denen  durch  Rüppell,   Reuß,   von  Hey  den 


—    VII    — 

und  den  Verfasser  neue  Arten  aufgestellt  worden  sind.  In  der 
folgenden  Aufzählung  dieser  Tj^pen  beschränke  ich  mich  übrigens 
auf  diejenigen  Arten,  deren  Berechtigung  allgemein  anerkannt 
zu  sein  scheint,  während  ich  die  Namen  der  neuen  Varietäten 
und  die  der  in  die  Synouymie  gefallenen  Formen  der  geringeren 
Wichtigkeit  wegen  übergehe. 

Liste   der  in   der   Sammlung   der 

Senckenbergischen  naturforschenden  Gresellschaft 

liegenden   Eidechsen-   und   Chamäleontypen. 

1.  Oymnodactijlus  scaher  (Rüppell).     No.  4027a.     Aral)ien. 

Atlas   zur  Reise   nach   Nord  -  Afrika ,   Eept.  pag.  15,  Taf.  4,   Fig.  2 
(Stenodactylus). 

2.  Oijmnodactylus  oertzeni  Boettger.   No.  4029,2a.   Insel  Kasos. 

Sitz.-Ber.  Berlin.  Akad.  1887  pag.  152. 

3.  Gymnodactijlus  trachijhlepharus  Bttgr.    No.  4034  a.    Marokko. 

Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  9,  1874  pag.  138,  Taf.  1,  Fig.  3. 

4.  Pristurus  flavijmnctatus  Rüpp.     No.  4052  a.     Abessynien. 

Neiie  Wirbelt.  Faun.  Abessyn.,  Rept.  pag.  17,  Taf.  6,  Fig.  3. 

5.  Pill lUodacty Ins  oviceps  Bttgr.     No.  4085  a.     Nossibe. 

Zoolog.  Anzeiger  1881  pag.  359. 

6.  Phyllodadylus  stwnpffi  Bttgr.     No.  4086,1a.     Nossibe. 

ßer.  Senck.  Nat.  Ges.  1879  pag.  85. 

7.  Ebenavia  inunguis  Bttgr.     No.  4096a.     Nossibe. 

Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  11,  1878  pag.  276,  Taf.  1,  Fig.  3. 

8.  Lygodactylus  madagascariens'is  (Bttg;Y.).  No.  4160,1a.  Nossibe. 

Zoolog.  Anzeiger  1881  pag.  360  (ScalabotesJ. 

9.  Geckolepis  polylepis  Bttgr.    No.  4192,2  a.    West-Madagaskar. 

Diagnose  s.  pag.  35  unter  genannter  Nummer. 

10.  Phelsuma  duhiwn  (Bttgr.).    No.  4214,1b.  West-Madagaskar. 

Zoolog.  Anzeiger  1881  pag.  46  (Pachydactylus). 

11.  Phelsuma  laticanda  (Bttgr.).     No.  4215b.     Nossibe. 

Zoolog.  Anzeiger  1880  pag.  280  (Fachydactylus). 

12.  Uroplates  ebenaui  Bttgr.     No.  4238,1a.     Nossibe. 

Abh  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  11,  1878  pag.  273,  Taf.  1,  Fig.  1. 

13.  Braco  quadrasi  Bttgr.     No.  4263,1a.     Insel  Sibuyan. 

Diagnose  s.  pag.  41  unter  genannter  Nummer. 

14.  Dendrngnma  fruhstorferi   Bttgr.     No.  4281,1a.     West-Java. 

Zoolog.  Anzeiger  1893  pag.  335. 


—    VIII    — 

15.  Gornjocephalcs  heyschlagi  BttgT.     No.  4287  a.     Sumatra. 

29. /32.  Ber.  Offenbach.  Ver.  f.  Naturk.  1892  pag.  104. 

16.  Diptychodcra  lobata  Bttgr.     No.  4299a.     NeiibritauiiieD. 

Diagnose  s.  pag.  45  unter  genannter  Nummer. 

17.  Ayama  sinaita  von  Heyclen.     No.  4339a.     Arabia  petraea. 

RüppeU's  Atlas  zur  Reise  nach  Nordafrika,  Rept.  pag.  10,  Taf.  3. 

18.  Agama  inermis  Reuß.     No.  4344,1a.     Ober-Aegypten. 

Museum  Senckenberg.  Bd.  1  pag.  33. 

19.  Ayama  leiicostiyma  Reuß.     No.  4346b.     Ober-Aegypten. 

Mus.  Senckenberg.  Bd.  1  pag.  44. 

20.  Ayama  pallida  Reuß.     No.  4348,1a.     Ober-Aegypten. 

Mus.  Senckenberg.  Bd.  1  pag.  38,  Taf.  3,  Fig.  3. 

21.  Ayama  cyanogastcr  (Rüpp.).     No.  4359a.     Abessynien. 

Neue  Wirbelt.  Faun.  Abessyn.,  Rept.  pag.  10,  Taf.  5  (Stcllio). 

22.  Phrynoceplialus  raddei  Bttgr.     No.  4369a.     Transkaspien. 

Zoolog.  .Jahrb.  Bd.  3,  1888  pag.  894,  Taf.  34,  Fig.  2. 

23.  Uromastix  ornatus  Rüpp.     No.  4406  a.     Arabien. 

Atlas  zur  Reise  nach  Nordafrika,  Rept.  pag.  1,  Taf.  1. 

24.  Anolis  brevipes  Bttgr.     No.  5047,1a.     Costa  Rica. 

Diagnose  s.  pag.  57  unter  genannter  Niiramer. 

25.  Liolaemus  lenxi  Bttgr.     No.  5141,1a.     Bolivia. 

Zoolog.  Anzeiger  1891  pag.  344. 

26.  Varanus  ocellatus  Rüpp.     No.  5308  a — c.     Kordofan. 

Atlas  zur  Reise  nach  Nordafrika,  Rept.  pag.  21,  Taf.  6. 

27.  Varanus  microstictiis  Rüpp.     No.  5325a.     Abessynien. 

Diagnose  s.  pag.  72  unter  genannter  Nummer. 

28.  Centropyx  jmidensis  Bttgr.     No.  5341a.     Brasilien. 

Diagnose  s.  pag.  73  unter  genannter  Nummer. 

29.  Prio7iodactylus  cpmdrilmeatiis  {Bttg;Y.).    No.  5393a.    Brasilien. 

Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1876  pag.  141,  Taf.  1  (CercosauraJ. 

30.  Oreosaurus  petersi  (Bttgr.).     No.  5411,1a.     Brasilien. 

17./18.  Ber.  Offenbach.  Ver.  f.  Naturk.  1879   pag.  9,   Taf.  1,   Fig.  2 
fEcpleopusJ. 

31.  Moiiopeltis  boidengeri  Bttgr.     No.  5454a.     Congo. 

Ber.  Senck  Nat.  Ges.  1888  pag.  24,  Taf.  1,  Fig.  1. 

32.  Psammodrouius  microdactylus  (Qii^v).  No.  6049a.    Marokko. 

Zoolog.  Anzeiger  1881  pag.  571  (Algira). 

33.  Latastia  lonyicaiidata  (Reuß).     No.  6055a.     Arabien. 

Mus.  Senckenberg.  Bd.  1  pag  29  (Lacerta). 


—    IX    — 

34.  Acanlhodactyhis  syriaciis  lMi%\\     No.  6061b.     Sj'rieii. 
Bei-.  Senck.  Nat.  Ges.  1879  pag.  69. 

85.   Oerrhosnunis  auritus  Bttgr.     No.  6120a.     Ovamboland. 
Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1887  pag.  148,  Taf.  5,  Fig.  3. 

36.  Zo)wsai/n(s  ntfipcs  (Bttgr.).     No.  6128,1a.     Nossibe. 

Zoolog.  Anzeiger  1881  pag.  358  (Gerrhosaurus). 

37.  Mahuia  Septem tacniata  (Reuß).     No.  6177b.     AbessyDien. 

Mus.  Senckenberg.  Bd.  1  pag.  47,  Taf.  3,  Fig.  1  (Euprepis). 

38.  Tropidophonis  siuiciis  Bttgr.     No.  6362,2a.     Süd-China. 

Zoolog.  Anzeiger  1886  pag.  519. 

39.  Chalcides  mionecton  (Bttgr.).     No.  6405b.     Marokko. 

Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd  9,  1873  pag.  145,  Taf.  1,  Fig.  6  (SepsJ. 

40.  Sepsma  hessei  Bttgr.     No.  6417  a.     Congo. 

Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888  pag.  31,  Taf.  1,  Fig.  3,  Taf.  2,  Fig.  2. 

41.  Feylmia  macrolepis  Bttgr.     No.  6431,2a.     Congo. 

Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888  pag.  35,  Taf.  2,  Fig.  4. 

42.  Vocltxlcoivia  mira  Bttgr.     No.  6432a.     West-Madagaskar. 

Diagnose  s.  pag.  116  unter  genannter  Nummer. 

43.  Chamaeleon  voeltxkowi  Bttgr.  No.  6456,1  a.  West-Madagaskar. 

Diagnose  s.  pag.  120  unter  genannter  Nummer. 

44.  Chamaeleon  affhiis  Rüpp.     No.  6461,1a.     Abessynien. 

Verzeichn.  Samml.  Senck.  Nat.  Ges.  III.  Amphib.,  1845  pag.  8. 

45.  Brookesia  minima  Bttgr.     No.  6474,1a.     Nossibe. 

Diagnose  s.  pag.  123  unter  genannter  Nummer. 

46.  Brookesia  ehenaui  (Bttgr.).     No.  6475a.     Nossibe. 

Zoolog.  Anzeiger  1880  pag.  280  (ChamadeonJ. 

Dem  vorliegenden  Kataloge  konnten  in  Anmerkungen  die 
Beschreibungen  von  drei  neuen  Gattungen  (Blaesodaclyhis,  Dipti/- 
chodera  und  Voeltxkouna) ,  von  je  einer  neuen  Art  von  Gecko- 
lejns,  Draco,  Diptychodera,  AnoMs,  Varamis,  Centropyx,  Voeltx- 
hoiria  und  Brookesia,  sowie  von  einer  neuen  Varietät  von 
Podocnemis  eingefügt  werden.  Die  Diagnosen  von  Phelsuma 
dubium  (Bttgr.)  und  Zonosaurus  laticaydatus  (Grand.)  wurden 
vervollständigt. 

Um  Wiederholungen  zu  vermeiden,  verweise  ich  betreffs 
der  Konservierung,  Aufstellung,  Etikettierung  und  Numerierung 
der  Reptilsammlung  auf  das,  was  ich  im  vorigen  Jahre  im 
„Katalog  der  Batrachier-Sammlung"  pag.  VII — IX  gesagt  habe. 


—    X    — 

Die  Bestimmung-  und  Anordnung  geschah  nach  dem  neuen 
Boulenger'schen  System  an  der  Hand  der  Kataloge  des 
British  Museums: 

„1.  G.  A.  Boulenger,  Catalogue  of  the  C'helonians, 
Rhynchocephalians  and  Crocodiles  in  the  British  Museum  (Nat. 
Hist.j.     New  edit.     London,  1889,  8°. 

2.  G.  A.  Boulenger,  Catalogue  of  the  Lizards  in  the 
British  Museum  (Nat.  Hist.).  2.  edit.  London:  Vol.  I  and  II, 
1885,  Vol.  m,  1887,  8«." 

Meinen  Dank  für  die  fürsorgliche  Unterstützung,  die  die 
Senckenbergische  naturforschende  Gesellschaft  und 
die  Herren  Kustos  Theodor  Er  ekel,  Konservator  Adam 
Koch  und  Dr.  phil.  Emil  Bück  der  Erhaltung  und  der  Ver- 
größerung der  Reptilsammlung  gewidmet  haben,  und  den  ich 
schon  in  der  Vorrede  zum  Batrachierkatalog  ausgesprochen  habe, 
möchte  ich  an  dieser  Stelle  nochmals  wiederholen  und  ebenso 
darauf  aufmerksam  machen,  daß  der  Sektionär  für  Herpetologie 
auch  für  die  Folge  jederzeit  bereit  ist,  die  Bestimmung  einge- 
schickter Reptilien  und  Batrachier  gegen  Überlassung  von 
Dubletten  zu  übernehmen  und  den  Einsendern  schnell  und  gern 
Mitteilungen  über  Namen,  geographische  Verbreitung,  Giftigkeit 
oder  Unschädlichkeit  der  vorgelegten  Objekte  machen  wird. 


Ordnuno; 


^3 


R  H Y N  C  H  0  C  E  PH  A  LIA. 


Familie  I.    Hatteriidae. 

Genus  1.    Spliciiodoit   Graij. 
1.    Sphenodon    piinctatus   Gi'ay. 

Boulen.o-er,  Cat.  Clielon.,  Rhynch.  and  Crofod.  Br.  Mus.  1889  pag.  2. 

3002  a.  Erw.  Inseln  in  der  Pleiity  Bay,  Neuseeland.    Gek.  188(5  v.  G.  Frank, 
London. 

30021).  Erw.    Eboiulalior.     Gek.  1892  v.  d.  Neuen  Zoolog.  Gesellschaft,  hier. 


Ordninio; 


» 


C  H  E  L  0  N  I A. 


Familie  I.    Chelydridae. 

Genus  I.    Chehjdra  Schivgg. 

1.  Chelydra   serpeutiua   (L.). 

Boul enger,  Cat.  Chelon..  Rliyncli.  and  Crocod.    Br.  Mus.  188i)  pag.  20. 

3020a.  Halbw.     Verein.  Slaatcn.     Eüppell,    Cat.  I  F  Ic.     Gesch.  1838  von 

Dr.  Reuß  und  Engelmann.  St.  Louis. 
3020b.  Gestopft.    Ebendaher.   Rüppell.  Cat.  I  F  la,    Gesch.  1838  v.  denselben. 
3020c.  Gestopft.     Ebendaher.     Rüppell.    Cat.  I   F  Ib.     Gesch.  von  Dr.  Ed. 

Rüppell,  hier. 

Genus  II.    Macroclemmys  Gray. 
1.    Macroclemmys  temmincki  (Holbr.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  pag.  25. 
3025  a.  Halbw.     Texas,  U.  S.  A.     Gesch.  1861  v.  d.  Zoolog.  Gesellschaft,  hier. 

Familie  II.    Cinosternidae. 

Genus  I.    Cinosternum  Spix. 
1.    Cinosteruum   pennsylvanicum   (Gmel.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  pag.  39. 
3039 a-b.    2  Ste.     Gestopft.     Verein.   Staaten.     Rüppell.  Cat.  I   G  la— b. 
Gesch.  1825  v.  Prinzen  C.  L.  Bonaparte,  Rom. 

2.  Cinosternum  integrum  Lee. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ;    Cat ,  pag.  42. 
3042  a.  Erw.  ?.   Presidio,  pacif.  Küste  von  Mexico.     Gek.  1883  v.  A.  Forrer, 
St.  Gallen. 


—    3    — 

Familie  III.    Testudinidae. 

Oe)ii{s  I.    Karh/if/a   (hruj. 
1.    Kaclniga  tectum  (Gray). 

Bonleni^-er,    Caf.  pag.  58. 

8ü58a.  Gestopft,  jung.  Ostiiulini.  Eüppell ,  Cat.  I  E  8a  (Emys).  Gesch. 
1836  von  Dr.  Ed.  Eüppell,  hier. 

Genus  II.    Batag/ir  fTrni/. 
1.    Batagur   baska   (Gray). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .   Cat.  pag.  6 1 . 
3061a.   Halbw.    Calcutta,  O.-Indien.     Gesch.  1852  von  Dr.  Ed.  Rüppdl,  hier. 

Genus  III.     CI/iyse»)fjs   Gray. 

1.  Clirysemys   picta   (Schneid.). 

Boulcnger,   Cat.  pag.  72. 

3072  a.  Jung.    Verein.  Staaten.    Gek.  1887  von  Pohl,  Hanilmrg. 
3072  b.  Erw.    Verein.  Staaten.     Eüppell,  Cat.  I  E  6b    (Em)/sJ.     Gesch.  1838 
von  Dr.  Eeuß  und  Engelniann,  St.  Louis. 

3072  c.  Gestopl't.   lialbw.     Verein.  Staaten.     Gesch.  1826  vom  Prinzen  C.  L. 

Bonaparte,  Rom. 

3072 d.  Gestopft,  erw.  Verein.  Staaten.  Eüppell,  Cat.  I  E  6a  (Emys). 
Gesch.  18.38  von  Dr.  Eeuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 

3072 e.  (^.  Verein.  Staaten.  Gesch.  18;)1  von  der  Neuen  Zoologischen  Ge- 
sellschaft, hier. 

2.  Clirysemys   cinerea   (Bonn.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,   Cat.  pag.  73. 

3073  a.  Panzer,  jung.    Verein.  Staaten.    Alte  Sammlang,  1845. 
3073  b.  Panzer,  erw.    Verein.  Staaten.    Desgl.,  1845. 

3073  c,  Panzer,  erw.  Verein.  Staaten.  Eüppell,  Q.•^ii.l  ^  Q^\.  (Emys  picta). 
Gesch.  1838  von  Dr.  Eeuß  und  Engelniann,  St.  liOuis. 

3.  Clirysemys   scripta   (Schöpi!) 

var.  elegaus  Wied. 

Boulenger,   Cat.  pag.  78. 
.3078  a.  (xestopft.    Verein.  Staaten.    Gesch.  1862  von  der  Neuen  Zoologischen 

Gcsellschafr,  hier. 
3078b.  Panzer.     Verein.  Staaten.     Eüppell,   Cat.  I  E  4a.     Gesch.  1838  von 


Dr.  Eeiiß  und  Engelniann.  St.  Louis. 


1* 


_    4    — 

var.   r nodosa   Shaw. 

B  Olli  enger,   Cat.  pag.  79. 
3079  a.  Cap  Haytien,  Haiti.    Gek   1888  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  Berlin. 
30791).  Panzer.    Westiiulien.    Gesch.  1889  von  Frau  Apotheker  Dun,  hier. 

Geuns  IV.    OcacUa  Gray. 

1.  Ocadia   sinensis   (Gray). 

Beul  enger,   Cat.  pag    85. 
3086  a.   Erw.    Takao.  Foriuosa.     Gesch.  1891  von  B.  Schmacker,  Shanghai. 
3086  b.  3  halbw.    Ebendalier.     Gesch.  1891  von  demselben. 

Genus   V.    Malacoclemmys  Agnss. 
1.    Malacoclemmys   terrapen   (Schöpff). 

Bon  lenger,   Cat.  pag.  89. 
3089  a.  Jung.    Verein.  Staaten.     Gesch.  1879  von  Oberlehrer  Dr.  Ferdinand 
Richters,  hier. 

2.    Malacoclemmys  lesueuri  (Gray). 

Boul enger,   Cat.  pag.  91. 
3091a.  Panzer,   erw.     Verein.  Staaten.     Rüppell,   Cat.  I  E  5a   fEmi/s   reti- 

culariaj.     Gesch.  1838  von  Dr.  Reuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 
3091b.  Erw.   S-   Verein.  Staaten.    Rüppell,  Cat.  I  E  5b  fEmys  reticulariaj . 

Get.  1835  vom  Museum  Leiden. 

Genus   VI.    Damonia  Gray. 
1.    Damonia  hamiltoni  (Graj-). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  pag.  93. 
3093  a.  Gestopft,  jung.    Bengalen.    Rüppell,  Cat.  I  E  7a  (Emys).    Get.  1836 
vom  Britischen  Museum,  London. 

2.  Damonia  reevesi   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  pag.  95. 
3095  a.  4  jung.    Shan§-hai,  im  Kirchhofsteich.     Get.  1889  von  B.  Schmacker. 

daselbst. 
3095  b.  3  jung.    Lüshan-Gebirg-e  bei  Kiukiang.    Get.  1889  von  demselben. 
3095  c.  3  erw.    Cliapoo    an  der  Hangtscheu-Bay,   nördlich  von  Ningpo.    Get. 

1889  von  demselben. 
3095  d.  Erw.,  2  halbw.,  1  jung.    Yang-dsy  bei  Wutschang  (Ilankow).    Gesch. 

1891  von  demselben. 


5 


Genus    VII.     Clc  1)11)1  ija    Wayl. 

1,    Clemmys    caspia   (Gmel.). 

Buulenger,    Cat.  pag.  103;    Boettger   in    Radde's   Fauna    und 
Flora  des  südwestl.  Kaspigebiets  1886  pag.  35. 

3103  a.  2  jung.     Lenkoran    am    Kaspisee.      Gesch.    1886    von    Hans    Leder, 

ilödling. 

var.  rivulata  Val. 

Boulenger,   Cat.  pag.  104. 

3104  a.   2  Ste.   Insel  Milo,  Cykladen.    Gek.  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 
3104b.  2  erw.     See   Tiberias,   Syrien.     Gesch.  1881,84   von  Prof.  Dr.  Louis 

Lortet,  Lyon. 
3104  c.  Erw.    Dalmatieii.    Rüppell.  t'at  I  E  la.     Get.  1845  von  Michahelles, 

München. 
3104  d.  Schädel.   Prevesa,  Epirus.   Gesch.  1892  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 
3104  e.  Erw.    Prevesa.    Gesch.  1893  von  demselben. 


2.    Clemmys   leprosa   (Schweigg.). 

Boulenger,    Cat.  pag.  105 ;    Boettger,    Abh.  Senck.  Naturf .  Ges. 

Bd.  9,  1874  pag.  126. 
3105  a.  2  Ste.    Casablaiica,  Marokko.    Gesch.  1881  von  Hans  Simon.  Stuttgart. 
3105  b.  2  Ste.   Fluß   Ued   Kslb,   Marokko.    Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  von 

Fritsch  und  Dr.  ,J.  .T.  Rein,  hier. 


3.    Clemmys  japonica   (Sclileg.). 

Boulenger,   Cat.  pag.  106. 

3106  a.  Gestopft.     Tokyo,   Insel   Nippon.     Gek.   1886   auf   Auktion   aus   dem 
Prof.  Ahlburg'schen  Nachlaß,  hier. 

4.    Clemmys   iusculpta   (Lee). 

Boulenger,   Cat.  pag.  107. 
3107a— b.    Gestopft,   2   Ste.      Verein.   Staaten.     Eüppell.   Cat.  I   E  3a— b 
(Emys  pulchella).    Gesch.  1825  vom  Prinzen  C.  L.  Bonaparte,  Rom. 

5.    Clemmys   guttata   (Sclmeid.). 

Boulenger,   Cat    pag.  109. 

3109  a.  Erw,    Verein.  Staaten.     Gek.  1887  von  Pohl,  Hamburg. 
3109  b.  2  erw.    Ebendaher.    Gesch.  1892  von  der  Neuen  Zoologischen  Gesell- 
schaft, hier. 
3109  c.   $.    Ebendaher.     Gesch.  1892  von  derselben. 


6 


Genus   VI II.    Einys  Dum. 
1.    Emys   orbiciilaris   (L.). 

B  0  u  1  e  11  g  e  r .   Cat.  pag.  11:?. 
3112  a.  Erw.     Bellye    im    Draueck,  Süd-Ungaru.      Get.    1889   von   Prof.  Dr. 

A.  V.  Mojsisovics,  Graz. 
3112b— c.  2  jung,  gestopft.     Ost -Europa.     Rüppell,  Cat.  I   D  3c — d.     Alte 

Sammlung,  1845. 
3112  d.  Erw.,   gestopft.     Italien.     Rüppell,   Cat.  I   D  3b.     Gesch.  1821   von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
3112  e.  Halhw.,  getrocknet     Osl-Europa.     Alte  Sammlung,  1845. 
31 12 f.   Erw.,  gestopft.     Süd-Europa.     Rüppell,   Cat.  I  D  3a.     Get.  1845   von 

Baron  Feldegg.  Wien. 
3ir2g.  Erw.,  getrocknet.    Stanitze  Pjätigorsk,  W-S-W  von  Maikop,  unweit 

Xljutschenwaja  am  Psekups,   Ciskaukasien.      Gek.  1891    von  Paul 

Reibisch.  Dresden. 
3112  h.  Schädel.   Prevcsa,  Epirus.   Gesch.  1892  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 


Genus  ]X.    Cistudo  Bonnp. 
1,    Cistudo   Carolina   (L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  1 15. 

3115  a.  3  Ste.    Vereiu.  Staateu.    Rüppell,    Cat.  I  D  Ic — e.     Gesch.  1838  von 

Dr.  Reuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 
3115  b.  Rückenpanzer.    Staten   Island,  U.  S.  A.      Gesch.  1857   von  Theodor 

Passavant,  hier. 
3115  c.   Gestopft.  A'erein.  Staaten.  Rüppell.  Cat.  I  D  Ib.   Alte  Sammlung,  1828. 
3115 d.  Gestopft.   Verein.  Staaten.    Rüppell.   Cat.  I  D  la.     Gesch.  1838  von 

Dr.  Reuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 

V  a  r .  111  e  X  i  c  a  ii  a   G  r  a  y . 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  .  Cat.  pag.  118. 

3118a.  Panzer.    OcstL  Verein.  Staaten.     Rüppell,   Cat.  I  D  If.     Gesch.  von 
Dr.  Reuß  und  Engelmann.  St.  Louis. 


Genus  X.    Nicoria  Graf/. 
1.    Xicoria   .speugieri   Umel. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  120. 

312Ua.   Tot  gefundener  Panzer.    Serdansj;-  (Deli),  Sumatra.     Gesch.  1891   von 

Fritz  Beyschlag,  Deli. 
3120  b.  Desgl.  J.    Ebendaher.     Gesch.  1892  von  CI.  Hohwiesner,  daselbst. 


—    7    — 

2.    Nicoria   trijuga  (Schweigg.) 
var.  tliermalis  Less, 

B  0  u  1  e  11  g  e  r ,  ( 'at.  pag.  122. 

3122a.  Jung.    Ceylon.     Gek.  1889  von  H.  i'ruhsturfer,  München. 

3122  b.  Halbw.  und  jung.    Coloiubo,  Ceylon.    Gesch.  18i)0  von  Dr.  Äc1.  Strubell, 

hier. 

3.    Nicoria   p  uuctularia  (Daiid.). 

B  u  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  123. 

3123  a.  Gestopft.     Brasilien.     Rüppell,   Cat.  I   E  2a   (Emys).     Alte   Samiu- 

liing,  1834. 

Genus  XI.    Cydemfjs  Beif. 

1.    Cyclemj^s  platyuota  (Graj^). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  130. 

3130a.  Halbw.  Ober-Langkat,  Sumatra.    Gesch.  1881  v. Fritz  Beyschlag,  Deli. 
3130  b.  Erw.    Tengger-Giebirge,  12ü0  in,  O.-Java.     Gek.  1891   von  H.  Fruh- 
storfer,  Passau. 

2.    Cyclemys  dhor  (Gray). 

Bon  lenger,  Cat.  pag.  131. 

3131a.  Erw..   Panzer.     Stabat  Estate   bei   Bindjei .    Unter- Langkat,   N.-O.- 
Suiiiatra.     Gesch.  1893  von  Fritz  Beyschlag.  daselbst. 

3.    Cyclemys  amboiueusis  (Daiul.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  133. 

3134  a.  Erw.    3Iittel-Liizon,  Philippinen.     Gesch.  18i)0  von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 

von  Moellendorff,  Manila. 
3134  b.  Mittelgroß.     Insel  Cebü,  Philippinen.     Gesch.  1890  von  demselben. 
3134  c.  Erw.  $.     Mt.  Halcone,  Insel  Jlindoro,  Philippinen.     Get.  1889  vonB. 

Schmacker,  Shanghai. 
3134  d.  3  erw.     Insel  Mindoro,  Philippinen.     Get.  1889  von  demselben. 
3134  e.  Erw.    Amboina.     Eüiipell ,    Cat.  I   D  2a   (Cistuda).     Get.  1835   vom 

Museum  Leiden. 
3134  f.  Gestopft.    Junges  $.    Manila,  Luzon.     Eüppell,  Cat.  I  D  2b  (Cistuda). 

Erh.  1830  von  Prof.  Dr.  Eschscholz,  Kopenhagen. 
3134g.  2  erw  ,    1  jung.  Wai    auf  Hitu,   N. -Amboina.     Gesch.  1890  von  Dr. 

Adolf  Strubell,  hier. 
3134h.  Erw.,    Panzer.     Stabat    Estate    bei    Bindjei,  Unter-Langkat ,    N.-O.- 

Suniatra.     Gesch.  1893  von  Fritz  Beyschlag,  daselbst. 
3134  i.   Jung.     Ponliaiiak,  W.-Borneo.     Gesch.  1893  von  Baron  A.  v.  Reinach, 

hier. 


—    8    — 

Oenus  XII.    Oeoemyda   Gray. 
1.    Geoemyda   spinosa   (Graj'). 

B  o  u  1  e  11  g  e  r ,  Cat.  pag.  137. 

3137  a.  Halbw.    Insel  Salang'a,  Siam.    Gek.  1882  vom  Nat.  Inst.  Linnaea,  hier. 
3137  b.  Erw.,    Panzer.     Stabat   Estate   bei   Bindjei,   Unter-Langkat ,   N. -O.- 
Sumatra.    Gesch.  1893  von  Fritz  Beyschlag,  daselbst. 
3137  c.  Halbw.  Pontianak,  W.-Borneo.  Gesch.  1893  v. Baron  A.  v.  Reinach,  hier. 

Genus  XIII.    Cinixys  Bell. 

1.    Ciuix3^s  erosa  (Schweigg.). 

«.  B  Olli  enger,  Cat.  pag.  141  ;   Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888 

pag.  12. 

3141a.  Erw.    Massabe,  Loaiigfokiiste.     Gek.  1887  von  Paul  Hesse,   Venedig. 

2.    Cinixys  belliaua  Gray. 

Boulenger,  Cat.  pag.  143;   Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1889 
pag.  295. 

3143,1a.  Erw.  N.-W.-Msidag-askar.  Gesch.  1889  von  Anton  Stumpf,  Loucoube. 
3143,1  b.  Gestopft.     Schoa,   siidl.  von  Abessynieii.     Typus   von   Rüppeirs    C. 

schoensis,  Mus.  Senck.  Bd.  3  p.  226,  Taf.  16  und  Cat.  I  C  1  a.    Gesch. 

1842  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
3143,1c.  Erw.    N.-W.-Ma(lag:askar.     Gesch.  189Ü  von  Ant.  Stumpff,  Sansibar. 

Gen  HS  XIV.    Pyxis  Bell. 
1.    Pyxis  arachuoides  Bell. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  pag.  14;"). 

3145  a.  Erw.  c?.    Mojanga,  W. -Madagaskar.    Erh.  1893  von  Dr.  A.  Voeltzkow, 
daselbst. 

Gen?is  X  V.    Ilonwpus  D.  B. 

1.  Ho m opus  areo latus  (Tlumb.). 

Boulenger.  Cat.  pag.  147. 

3147  a.  Panzer.     Caplaud.     Rüppell ,   Cat.  I  B  la.     Get.  1832   vom   Museum 
Wien. 

2.  Homopus  sign at US  (Walb.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  pag.  148 

3148a    Jung,  Panzer    (Buchubehälter  der  Hottentotten).     (Tross-Namalaiul. 

Gesch.  1891  von  Dr.  A  Schenck,  Halle  (Saale). 
3148b.  Jung.     Naiiialaiul.     Gesch.  1893  von  Dr.  Eduard  Fleck,  Innsbruck. 


—    9    — 

Gemis  XVI.    Tcskido  L. 

1.    Testudo  polyplie Ullis  Daiid. 

B  0 11 1  e  n  g  e r .  Cat.  pag.  155. 
8155  a.   Erw..  gestopft.    Vereiu.  Staaten.    Gesch.  1860  von  der  Neuen  Zoulog. 
Gesellschaft,  hier. 

2.    Testiido  tabulata  Walb. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  157. 
3157a,c,e.  3  Panzer.     Surinam.     Rüppell  ,   Cat.  I  A  6a,  c,  d.     Alte   Samm- 

hmg,  1845. 
3157  b,  f.  Gestopft,  erw.  J  und  $.     Brasilien.     Rüppell,  Cat.  I  A  6e,  f.    Alte 

Sammlung,  1845. 

3157  d.   Gestopft,  jung.     Surinam.     Rüppell.    Cat.  I  A  6b.     Alte   Sammlung, 

1845. 

3.    Testudo  emys  Sclileg. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  158. 

3158  a.  Erw.,  Panzer.  Stabat  Estate  in  Unter-Langkat,  N.-O.-Siimatra.    Gesch. 

1893  von  Fritz  Beyschlag,  daselbst. 

4.    Testudo   calcarata  Seimeid. 

B  o  u  1  e  n  g  e  r ,  C'at.  pag.  159. 
3159a.  2  Ste.    Kordofan   und  Abessynieu.     Rüppell,   Cat.  I   A  5a— b    (siil- 
cataj.     Gesch.  1827/34  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

5.    Testudo   pardalis  Bell. 

B (ju  1  e n g e r ,    Cat.  pag.  160 ;      B o e  1 1 g e r ,    Ber.   Senck.   Nat.   Ges. 

1889  pag.  281. 
3160  a.  Erw..  Panzer.    Uross-Namalaud.     Gesch.  1889  von  ür.  Hans  Schinz, 

Zürich. 
3160  b.   Panzer.    Ebendalier.     Gesch.  1889  von  demselben. 

6.    Testudo   elegans   Schöpff. 

Boulenger,   Cat.  pag.  161. 

3161a.  2  Ste.  Ost-Indien.  Rüppell,  Cat.  I  A  4a -b  (actinodes).  Gesch. 
1836  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

3161b.  Erw.  Ost-Indien.  Gesch.  1892  von  der  Neuen  Zoologischen  Gesell- 
schaft, hier. 


—    10    — 

7.    Testudo   geometrica   L. 

B  Olli  enger,   Cat.  pag.  162. 

3162.1  a— d.  4  Panzer.      Caplaiid.     Eüppell .   Cat.  I   A  3a— d.     Alte   Sauini- 
liing,  1845. 

8.    Testudo   verreauxi   Smith. 

B  Olli  enger,    Cat.   pag.  163;    Buettger,    Ber.    Senck.   Nat.    Ges. 
1887  pag.  139  und  1889  pag.  282. 

3163  a— b.    2   Panzer.      (irross-NanialaiKl.      Gesch.    1887/89    von    Dr.   Hans 

Schinz,  Zürich. 

9.    Testudo   trimeni   Blgr. 

Boul enger,  Cat.  pag.  163;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1889 
pag.  283. 

3163,1a.  Panzer,     (rross  -  Namalaiid.     Gesch.    1889   von   Dr.    Hans   Schinz, 

Zürich. 
3163,1b.  Eückenpanzer.     Oraiije  -  Fluss ,    Capland.      Gesch.    1845    von    Jos. 

Hess,  hier. 

10.    Testudo   tentoria   Bell. 

Boul  enger,  Cat.  pag.  164;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1889 
pag.  284. 

3164  a.   Panzer.    (iross-Namaland.    Gesch.  1889  von  Dr.  Hans  Schinz.  Zürich 

3164  b.  Panzer  (Varietät).    Ebendaher.    Gesch.  1889  von  demselben. 

11.    Testudo   smitlii   Blgr. 

Bou  lenger,    Cat.  pag.  165,  Taf.  4 ;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat. 
Ges.  1889  pag.  285. 

31(j5  a,  c,  d.  3  Panzer.    (xross-Namaland.    Gesch.  1889  von  Dr.  Hans  Schinz, 
Zürich. 

3165  b.  Panzer  (Varietät).     Ebeiidalier.     Gesch.  1889  von  demselben. 

12.    Testudo   oculifera   Kulil. 

Boulenger,  Cat.  pag.  165;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1887 
pag.  138  (semiserrata). 

3165, 1  a.  Panzer.    Ondonga,  Ovamboland.    Gesch.  1887  von  Dr.  Hans  Schinz, 
Zürich. 

13.    Testudo   radiata   Shaw. 

Boulenger.  Cat.  pag.  166. 

3166  a.  Erw.,  gestopft.     Nordwcst-Madag'askar.     Gesch.  1893   von   f  Anton 

Stumpff,  Sansibar. 


—  11  — 

14.    Testudo   margiuata   Scliöpff. 

B  0  u  le  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  174. 

3174,  1  a.   Embryo,  (xi'icclienland.  Gesch.  1887  von  Joh.  v.  Fischer,  Montpellier. 
3174.  l  b.  Erw.  J.    gestopft.     Grieclienlaud.     Gesch.  1892    von    der  Neuen 

Zoologischen  Gesellschaft,  hier. 
1374,  1  c.  Panzer.     Prevesa ,   Epirus.      Gesch.  1893    von    Cesar   Conenienos, 

daselbst. 

15.    Testudo   leitlii   Gtlir. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  175. 

3175  a.  3  Ste.    Alexandria ,  Aegypten ,    am   Hebron.     Typus    von    T.  Idcin- 

manni  Lort.     Gesch.  1881/84  von  Prof.  Dr.  Louis  Lortet,  Lyon. 

16.  Testudo   ibera   Fall. 

B  o  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  176 ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1879 
pag.  81  und  1880  pag.  206,  sowie  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.,  Bd.  9, 
1874  pag.  123. 

3176  a.   2  jung.    Haiffa,  Syrien.     Gesch.  1879/80  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
3176  b.  3  jung.    Casablanca,  Marokko.     Gesch.  1881  von  demselben. 

3176  c.  Jung.      Biskra,     Algerien      Von     der     5.    Küppellreise     (Dr.  med. 

W.  Kobelt),  1884. 
3176  d.  .Jung.    Casablanca,  Marokko.    Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch 

und  .J.  ,J.  Eein,  hier. 
3176  e.   Halbw.     Syrien.     Gesch.  1884  von  Prof.  Dr.  Louis  Lortet,  Lyon. 
3176  f.   Erw.     Casablanca,  Marokko.    Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch 

und  ,].  J.  Kein,  hier. 
3176  g.  Panzer,  jung.     Nord-Afrika.     Alte  Sammlung,  1845. 

3176  h.  Gestopft,   erw.     Angel)l.  Ins.  Sardinien,     lliippell ,  Cat.  I  Ala  (mar- 

(jinata).     Gesch.  182Ü  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
31761.    Panzer,  jung    (mitgeteiltem  Supraeaudale).    Marokko.     Gesch.  1877 

von  Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch  und  .J.  J.  Rein,  hier. 
3176k.  Panzer.     Angebl.  Ins.  Sardinien.     Rüppell,  Cat.  I  Alb  (marginata). 

Gesch.  1820  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
31761.    Panzer.     Zerka-Fluss,     Syrien.     Von     Ligenieur    G.    Schumacher's 

Reise,  1886. 

17.  Testudo   graeca   L. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  177. 

3177  a.  ErAv.     Orsova,    Banat.     Typus   der   var.  boettgeri  Mojs.   (Mitth.  Nat. 

Verein    Steiermark,    Jahrgang    1888    pag.  10).      Gesch.  1889  von 
Prof.  Dr.  A.  von  Mojsisovics,  Graz. 
3177  b,  c.  2  Panzer.     Dalniatieu.     Rüppell,  Cat.  I  A2b— c.    Gesch.  1845  von 
Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 


—    12    — 

3177  d.  Gestopft.    Dalmaticn.    Rüppell ,    Oat.  I  A  2a.    Get.  1845    von  Baron 
Feldegg-,  Wien. 

3177  e.  Erw.     Prevesa,  Epirus.     Gesch.  181)3  von  Cesar  Oonemenos,  daselbst. 

18.    Testudo   liorsfieldi   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  178. 

3178, 1  a— b.  Gestopft.     ^  ^^nd   ?.     Tschinas,   Turkestan.     Gesch.  1879   von 
Akad.  Dr.  Alex.  Strauch,  St.  Petersburg. 

19.    Testiido    angulata   Scliweigg. 

Boulenger,  Cat.  pag.  178. 

3178  a,  b.  2  Panzer.     firross-Namaland.     Gesch.  1889   von   Dr.  Hans  Schinz, 

Zürich. 
3178  c.  Gestopft.  Caplaiul.  Rüppell,  Cat.  I  A  7a.   Get.  1845  vom  Museum  Paris. 


Familie  IV.    Chelonidae. 

Genus  I.    Cheloue  Strauch. 
1.    Cheloue   m^'das   (L.). 

Boulenger,    Cat.   pag.  180;    Boettger,    Ber.  Offenbach.  Ver.   f. 
Naturk.  1885  pag.  172  und  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888  pag.  17. 

318üa.  Erw.  {viXY.mactilosaCuv.)  Troiusche Meere.  Gek.  1885  von  Th.  Oehmer. 
3180  b.  Erw.     Atlantischer  Ozean.     Gesch.  1845   von   Baron   v.  Rothschild. 

hier. 
3180  c.  8  Eier  in  .Spiritus,     ßanaiia,   Unterer  Congo.     Gek.  1885   von   Paul 

Hesse,  Venedig. 
3180  d.  Kopf  in  Spiritus.     Ebendaher.     Gek.  1885  von  demselben. 
3180  c.  Gestopft,  jung.    Tropische  Meere.    Gesch.  1880  von  der  Neuen  Zoolog. 

Gesellschaft,  hier. 
3180 f.    Jung.    Wai  auf  Hitu,  N.-Amboiiia.    Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strulicll. 

hier. 

2.    Cheloue   imbricata    (L.). 

Boulenger,   Cat.  pag.  183. 

3183  a.  4  Ste.    Rotes  Meer.    Typus    der  Ghelonia  hissa  Rüppell,    N.  Wirbel-  \ 

tiere   Abessyniens.   Rept.  Taf.  2  und  Cat.  I  N  2a— d.    Gesch.  1827 
von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

3183b.  Erw.     Java.     Rüppell,    Cat.  I   N  3a    (Cheloma).     Gesch.    1845    von 
Dr  Doebel,  Batavia. 

3183  c.  2  jung.     Samoa-Iuselu.     Gek.  1887  von  Pohl,  Hamburg. 


—    13    — 

3183(1.   3  Embryonen    der  Chelonia  bissa   Eüpp.     Rotes  Meer.     Gesch.  1834 

von  Dr.  Eil.  Eiippcll.  hier. 
3183e.  Rückenijanzer.    Atlantischer  Ozean!    Rüppell,  Cat.  I  '^  (Sa  (Cheloma 

virgata).     Alte  Sammlung',  1828. 

Gemts  II.     Tlialassochclijs  Fitx. 
1.    Tlialassochelys   caretta   (L.). 

Boul enger.   Cat.  pag.  184. 

3185  a.  Erw.  Typus  von  Chelonia  olivacea  Eschsch.  bei  Rüppell,  Neue  Wirbel- 
tiere Abessynicns  ,  Rept.  Taf.  3  und  ( 'at.  I  N  5a.  Rotes  Meer. 
Gesch.  1834  von  Dr.  Ed.  Eüppell,  hier. 

3185b.  2  Ste.  Mittelmeer.  Eüppell,  Cat.  I  N  4a — b  (Chelonia  caouana). 
Gesch.  1822  von  demselben. 

3185c.  Eückenpanzer.  Adriatisches  Meer.  Eüppell.  Cat.  I  N  4c  (Chelonia 
caouana).     Get.  1833  von  Baron  Feldegg,  AVien. 

3185  d.  2  Ste.,  halbw.  Mitteliueer.  Gesch.  1886/88  von  der  Neuen  Zoolog. 
Gesellschaft,  hier. 


Familie  V.    Pelomedusidae. 

Oenns  1.     Sternothncnis  Bell. 
1.    Sternotliaenis   sinuatiis   Smith. 

H  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  194 ;    B  o  e  1 1  g  e  r .  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1889 
pag.  295. 

3194,1a.  2  erw.    Passandava  -  Bay,    N.-W.- Madagaskar.     Gesch.   1889  von 

Ant.  Stumpff,  Loucoube. 
3194,1b.  Erw.,  halbw.  und  2  jung.    Mojanga,  West-Madagaskar.    Erh.  1893 

von  Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 

2.    Steruothaerus   nigricans   (Donnd,). 

Boul  enger,   Cat.  pag.  195. 

3195  a.  Erw.     Tamatave,    0.- Madagaskar.     Gek.  1888   von   Prof.  Dr.  Conr. 
Keller,  Zürich. 

3.   Stern othaerus   derbianus   Gray. 

Boulenger,  Cat.  pag.  195 ;    B  o e 1 1 g e r ,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888 
pag.  15. 

3195,1  a.  2  erw.    Banana,  Unt.  ('ongo.    Gek.  1887  von  Paul  Hesse,  Venedig. 
3195,1  b.  3  erw.    Ebendaher.    Gek.  1885  von  demselben. 
3195,1c.  Erw.    Ebendaher.    Gek.  1886  von  demselben. 
3195.1  d.  Zahlr.  Eier.  Ebendaher.    Gek.  1887  von  demselben. 


—    14    — 

Genus  IL    Pelomednsa   Wagl. 
1.    Pelomedusa  galeata   (Scliöpff). 

B 0 u  1  e n g e r ,  Cat.  pag.  197 ;    Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888 
pag.  18. 

8197.1  a.  3  erw.  Abessynien.  Typus  von  Pentony x  gehafte  Rüppell,  Neue 
Wirbeltiere  Faun.  Abess..  Eept.  pag.  2.  Taf  I  und  Cat.  I  H  2b — d. 
Gesch.  1834  von  Dr.  Ed.  Küppell,  hier. 

3197.1  a.  Jung.  Fuca-Fuca,  unterhalb  der  Yellala-Fälle,  Unt.  Congo.  Gek. 
1887  von  Paul  Hesse,  Venedig. 

3197,1c.  Jung,  gestopft.  Süd- Afrika.  Rüppell,  Oat.  I  H  la.  Alte  Samm- 
lung, 1815. 

3197,1  d.  Gestopft.     Capland.     Get.  1848  vom  Museum  Stockholm. 

3197,1  e.  Gestopft.  Abessynieu.  Rüppell,  Cat.  I  H  2a  (Pentonyx  gehaßej. 
Gesch.  1834  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

3197.1  f.  Halbw.  Relioboth ,  Namaland.  Gesch.  1893  von  Dr.  Ed.  Fleck. 
Innsbruck. 

3197.1g.  Jung.  Soalala,  43  0  L.  16"  Br..  West  -  Madagaskar.  Erh.  1893 
von  Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 

3197,1h.  2  erw..  2  halbw..  2  jung.  Mojanga,  Wfst-Madiisraskar.  Erh.  1893 
von  demselben. 

Genus  III.    rodocncmis    Wagl. 
1.    Podocuemis   expansa  (Scliweigg'.). 

B  0  u  1  e  n  g  6  r ,   Cat.  pag.  204. 

3204  a.  Jung.     Auiazunas.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 

3204  b.  Jung.     Bolivia.     Get.  1885  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 

2.    Podocnemis   madagascariensis  (Grand.). 

Boulenger,  Cat.  pag.  205. 
3205a.  Erw.  Skelett.     Mojanga,   West- Madagaskar.     Erh.  1893  von  Dr.  A. 
Voeltzkow,  Berlin. 

3205  b.  Kopf  in  Spiritus.     Ebeudaher.     Erh.  1893  von  demselben. 

var.  bifilaris  Bttgr.  uov.  var. *) 

3205,1a.  Kopf  in  Spiritus.  Mojanga,  West  -  Madagaskar.  Erh.  1893  von 
Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 


*)  Char.  Abweichend  vom  Typus  der  Art  dadurch,  daß  dem  Ober- 
kiefer jede  Spur  des  (auch  beim  Typus  nur  leicht  angedeuteten)  Doppelhakens 
an  der  Schnabelspitze  fehlt  und  daß  das  Kinn  zwei  kurze  Biirtel  zeigt. 
Andere  wesentliche  Unterschiede  konnte  ich  (wenigstens  beim  Vergleiche 
mit  zwei  Köpfen  der  typischen  Form')  nicht  linden. 


—    15    — 

Familie  VI.    Chelydidae. 

Genus  I.    Chehjs  Dum. 
1.    Clielys  fimbriata   (Schneid.). 

Boulenger.   Cat.  pag.  209. 
32(W  a.   Gestopft,     (iuayaiia.     Rüppell .    Cat.  I   K  la.     Gesch.  1829   von   Dr. 
Ell.  Rüppell.  hier. 

Oenus  II.    Hijdromedusa   Wagl. 
1.    Hydromedusa   tectifera   Cope. 

Boulenger,    Cat.  pag.  2L2. 
3212  a.  3  jung.     Rio  Oraude   do  Sul,    S.- Brasilien.     Get.  1888   von   Dr.  H. 
V.  Ihering,  daselbst. 

Genus  III.    Chelodina  Fitz. 
1.    Clielodiua   longicollis   (Shaw). 

Boulenger,  Cat.  pag.  215. 
3115  a.  Gestopft.     Sydney,    Neu  -  Süd -Wales.       Gesch.    1848     von     Konsul 
W.  Kirchner,  daselbst. 

Genus  IV.    Hijdraspis  Bell. 
1.    Hydraspis   hilairei   (D.  B.). 

Boulenger,  Cat.  pag.  222. 

3222  a.  2  jung.  Rio  (brande  do  Sul,  S.-Brasilien.  Get.  1888  von  Dr.  H.v.  Ihering, 
daselbst. 

3222  b.  Erw.  Panzer  von  38,5  cm  Länge,  Schädel  und  Skelettknochen.  Eben- 
daher.    Get.  1888  von  demselben. 

3222  c.  8  Eier,  trocken.     Ebendaher.     Get.  1888  von  demselben. 

3222  d.  5  jung.  Brasilien.  Rüppell,  Cat.  I  J  2a— e  (radiolataj.  Gesch.  1828 
von  W.  Koch. 

3222  e.  Jung,  getrocknet.  Brasilien.  Gesch.  1858  von  Schöff  Dr.  C. 
von  Heyden,  hier. 

Genus   V.    Platem/js   Wagl. 
1.    Platemys   spixi   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  pag.  227. 
3227  a.  Halbw.     San  Lorenzo,  Prov.  Rio  Grande  do  Sul,   S.-Brasilien.     Get. 

1888  von  Dr.  H.  v.  Ihering,  daselbst. 
3227  b.  Gestopft.     Brasilien.      Rüppell .    Cat.  I   J  la    (Hijdraspis  depressaj. 

Alte  Sammlung,  1828. 


—    16    — 

Familie  VII.    Trionychidae. 

Genus  I.     Trionyx   Geoffr. 
1.    Trion3'x   siib planus   Geoffr. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  246. 

3246  a.  Halbw.   Buiteuzorg-,  W.-Java.    Gesch.  1890  von  Dr.  Adolf  Striibell,  hier. 
3246  b.  Halhw.  Rückenschild.  l>eli,  Sumatra.   Gesch.  1891  von  Fritz  Beyschlag, 

daselbst. 
3246c.  Erw.   Rücken-  und  Bauchschild;    ersteres   von   39  cm  Länge.     EIkmi- 

daher.     Gesch.  1891  von  demselben. 

2.    Trionj^x   cartil  ag'ineiis   (Bodcl.). 

Boulenger,    Cat.  pag.  253;     Boettger,    Ber.    Senck.  Nat.    Ges. 
1887  pag.  39  (javanicus). 

3253  a.  Erw.     Labuan  in  Deli ,   N.-Sumatra.    Gesch.  1886  von  0.  Hohwiesner, 

daselbst. 
3253b.  2   halbw.,   1   jung.      Biiitcnzor^,    W.-Java.     Gesch.   1890   von    Dr. 
Adolf  StrubelL  hier. 

3.    Trion^^x   tri  unguis    (Forsk.). 

Boulenger,  ( 'at.  pag.  254. 

3254  a.  Erw.     Nil.     Rüppell,    Cat.  I  L  la   fniloticus).     Gesch.  1824  von  Dr. 

Ed.  Rüppell,  hier. 
3254  b.  Jung.   Nil.  Rüppell,   Cat.  I  L  Vh  (niloticus).  Gesch.  1824  von  demselben. 

4.    Trionyx   sinensis   Wiegm. 
Boulenger,  Cat.  pag.  256. 

3256  a.  3  halbw.     Shangliai,    0.- China.     Get.  1889   von   Beruh.  Schmacker, 

daselbst. 
3256  b.  2  halbw.     Ebendaher.     Get.  1889  von  demselben. 
3256  c,  d.  2  Ste.,  gestopft.     Japan.     Gek.  1886   aus  dem  Prof.  Ahlburg'schen 

Nachlasse  auf  Auktion,  hier. 

5,    Trionyx   emoryi   (Agass.). 

Boulenger,  Cat.  pag.  258. 

3258  a.  Jung.     Texas,   U.  S.  A.     Gesch.  1889  von  Stud.  Wilhelm  Henneberg, 
Magdeburg. 

Genus  II.    Pelochelijs   Gray. 

1.    Pelochelys   cantoris   Gray. 
Boulenger,  Cat.  pag.  263. 
3163  a.   Halbw.      Laguna    de    Bay,    Luzon    (Philippinen).     Gesch.   1890    von 
Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 


—    17    — 

Genus  III.    Emyda   Gray. 

1.    Emyda   grauosa   (Scliöpif). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  269. 

82G9a.   Gestopft,    halbw.     0.- Indien.     Rüppell ,    Cat.  I   M  la.      Gesch.  1836 
von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

2.    Emyda   vittata   Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  269. 
3269,  1  a.  Jung.     Ceylon.     Gek.  1889  von  H.  Fruhstorfer,  München. 


18 


Ordmiiig 

EMYDOSAUPvIA 

s.  CROCODILIA. 


Familie  I.    Crocodilidae. 

Genus  I.    Oavialis  Opp. 
1.    Gavialis   o-ang-eticus   (Gmel.). 

Bouleng-er.     Oat.  Clielon. .   Rhynrli.    and   Crocdd.   Brit.  Mus.  1889 
pag.  275. 
3275a.  HalV)w.,  gestopft.     (Taiiges-Fluß,  Ostindiei].     Gek.  und  (let.  1882  von 
Förster,  Hamburg. 

Oenus  II.    Toiimtoma  S.  Müll. 
1.    Tomistoma   sclilegeli   (S.  Müll.). 

Beul  enger,    Oat.  pag.  276. 
3276  a.  Reifer   Embryo.     Poiitiaiiak,   W.-Borneo.     Gesell.    1893   von   Baron 
Alb.  V.  Reinach.  hier. 

Genus  III.    Crocodüus  Laur. 
1.    Crocodilus  siamensis   Schneid. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  pag.  282. 
3282  a.  Gestopft.    Java.    Rüppell,  Cat.  II  B  2  a  (rhomhifer).    Get.  1845  vom 
Museum  Leyden. 

2.    Crocodilus   uil  oticus   Laur. 

Boulenger,    Cat.   pag.  283;    Boettger,    Abh.   Senck.   Nat.    Ges. 

Bd.  11,   1877  pag.  27,   Taf.  1,  Fig.  6  und  Bd.  12,   1881  pag.  486 

(madagascariensis) . 
3283a.   Gestopft.     Nil.     Rüppell,   Cat.  II  B  3a  (vulgaris).     Gesch.  1825  von 

Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 
3283 e.  Gestopft.     Nil.     Rüppell,   Cat.  II   B  4a   (suchus).     Gesch.  1825   von 

demselben. 


—    19    — 

3283  f.    3  jantr.    Nossibe.    Gesch.  1881/83  von  Ant.  Stumpff,  Louconbe. 

3283  g.  3  janü;.    Nil.     Rüppell.  Cat.  II  B  3b— d  (vulgaris).     Gesch.  1825   von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
3283  h.   2  jung.    Afrika.    Gesch.  1875  von  der  Neuen  Zoolog.  Gesellschaft,  hier. 
32831.    Halbw.    Banana-Creek  bei  Baiiaiia,  Unt.  Oongo.    Gek.  1887  von  Paul 

Hesse.  Venedig. 
3283  k.  2  jung.    Nossibe.    Gesch.  1875/76  von  Konsul  Carl  Ebenau.  Loucoube. 
32831.    Ei.     Fluß  Zerka   bei  Caesarea,    Syrien.     Gesch.  1880   von   H.  Simon. 

Stuttgart. 


B.    Crocodilus   porosns   Sclmeid. 

B  0  u  1  c  n  g  e  r .  ( 'at.  pag.  284. 

3284  a.  2  ganz  jung.    Mittel- Luzon,  Philippinen.     Gesch.  1888  von  Konsul 

Dr.  0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
3284  b.  Ganz  jung.     Jolö,  Sulu- Archipel.     Gesch.  1888  von  demselben. 
3284  c.  Jung.     Miiulanao,  Philippinen.     Gesch.  1888  von  demselben. 
3284  d.e.   Gestopit.   Java.   Rüppell,  Oat.  II  B  la—b  (^Z;y>orco<«s;.    Gesch.  1845 

von  Dr.  Peitsch,  Batavia. 
3284  f.    Gestopft.      Batu    Bahra,    Sumatras    0.- Küste.      Gesch.    1892    von 

Dr.  med.  0.  Benecke  durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll.  hier. 


Genus  IV.    Alligator  Cur. 
1.    Alligator  mississippiensis   (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  pag.  2;)0. 

3290  a.  Gestopft.    Verein.  Staaten.     Rüppell,   Cat.  II  A  2a  (lucius).    Gesch. 

1838  von  Dr.  Reuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 
3290  b,  c.  Gestopft.    Verein.  Staaten.    Gesch.  1877/87  von  der  Neuen  Zoolog. 

Gesellschaft,  hier. 
3290 d.  Jung.     Mexico.     Gesch.  1870  von  Carl  Mittler,  hier. 
3290  e.  2  jung.     Florida,   U.  S.  A.     Gesch.  1881  von  Gottlob  Reichard-Frey, 

hier. 
3290  f.    Ganz  jung.     A'erein.  Staaten.     Gesch.  1892   von   der  Neuen  Zoolog. 

Gesellschaft,  hier. 


2.    Alligator   sinensis   Fauv. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  291. 
3291a.   Gestopft,    erw.     Wuliu    am    Yang-dsy,    O.- China.      Gesch.  1891    von 


B.  Schmacker,  Shanghai. 


2* 


—    20    — 

Oeniis   V.    Caiman  Spix. 

1.  Caiman   latirostris   (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  pag.  293. 

3293  a,  b.  Gestopit.    Brasilien.    Rüppell,  Cat.  11  A  3a — b  (Alligutor  flssipcs). 

Gesch.  1829  von  Gebr.  Koch. 

2.  Caiman   sclerops   (Schneid.). 

B  0 II 1  e  11  g  e  r  ,  Cat.  pag.  294. 

3294  a.  Gestopft.     Surinam.     Eüppell,   Cat.  TI  A  la   (Alligator).     Gek.  1826 

von  Cardua. 
3294b.  Halbw.     Trinidad.     Gesch.   1893   von  F.W.  Urich   und   K.  R.  Mole. 

daselbst. 
3294  c.  2  jung.    Surinam.    Eüppell,  Cat.  II  A  Ib— c  (AlligatorJ.    Gesch.  1836 

von  Dr.  Sichel,  hier. 
3294 d.   Ganz  jung.     Surinam.     Gek.   1826  von  Cardua. 


21    — 


Ordnung 

LACEHTILIA. 


Familie  I.    Geckonidae. 

Oenus  I.    Chondrodactylus  Pts. 
1.    (Jhoudrodactylus   augulifer  Pts. 

Boul enger,  l'at.  Liz.  Brit.  Mus.  Bd.  I  pag.  11,  Taf.  2.  Fig.  5. 

4011  a.  Erw.    Betliauieu,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck, 

Halle. 

Oenus  II.    Teratoscincus  Strauch. 
1.    Teratoscincus   scincus   (Sclileg.). 

Boul  enger,   Cat.  I   pag.  12,   Taf.  2,   Fig.  3 ;   Boettger,    Zoolog. 
Jahrb.  Bd.  3,  1888  pag.  878. 

4012  a.  Halbw.      Askhabad,    Transkaspien.      Gesch.    1889    von    0.    Eylandt, 

daselbst. 
4012  b.  Halbw.    Molla-kari  bei  Michailowsk,  Transkaspien.    Gesch.  1888  vom 
Wirkl.  Staatsrat  Dr.  G.  v.  Radde,  TiJlis. 

Oenus  III.    Ptcnopus   Gray. 

1.    Ptenopus   garrulus   (Smith). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  15. 
4015  a.  Erw.     Angra   Pequeiia,    S.-W.-Afrika.     Gesch.  1886   von   Dr.  Oskar 
Schneider,  Dresden. 

Oenus  IV.    Crossobamon  Bttgr. 
1.    Crossobamon   eversmanui   (Wiegm.). 

Boettger,  Zoolog.  Jahrb.  Bd.  3,  1888  pag.  880, 
4015,1  a.  10  Ste.    Askhabad,  Transkaspien.     Gesch.  1888/90  von  0.  Eylandt, 

daselbst. 
4015,1  b.  2  Ste.     Ebendaher.     Gesch.  1888  vom  Wirkl.  Staatsrat  Dr.  G.  von 
Radde,  Tiilis. 


—    22    - 

Genus   V.    Stenodactijlus  Fitx. 
1.    Stenodactylus   gutta tns   Ciiv. 

Boul  enger.  Cat.  I  pag.  17. 

4017  a.  Erw.     Arabia    pclraca.     Rüppell,   Cat.  II   N  la.     Gesch.  18:^7    von 

Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 
4017  b.  Halbw.    Haiffa,  Syrien.     Gesch.  1893  von  Dr.  Aug.  Müller,  Berlin. 

Oeniis   VI.    Alsophi/lax  Für,. 
1.    Also pliy lax   pipieus   (Fall.). 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  19. 

4019.1a.  S  ^"if^  9-  Berg  Gross -Bog-do,  südlich  vom  Eltonsee.  Get.  1879 
vom  Museum  St.  Petersburg. 

Genus   VII.    Saurodactiilus  Fitx.. 
1.    Saurodact 3^118  mauritauicus   (D.  B.). 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  33  (Gymnodactylus) ;  Boettger,  Abh. 
Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  9,  1874  pag.  137  {GymnodacUjlus)  und  Bd.  13, 
1883  pag.  125. 

4021  a.  4  erw.  Djebel  Hadid  auf  dem  Plateau  von  Schiodma  und  Koute 
Illogador-Marokko,  Marokko.  Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch 
und  J.  J.  Rein,  hier,  und  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 

Genus   VIII.    Gijmnodactylus  Spi.r. 
1.    G ymiiodactyliis    caspiiis   Eicliw. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  2(; ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,  Zool.  Jahrb.  Bd.  3,  1888 
pag.  883. 

4026  a.  (J.     üuinin,  Transkaspien.     Gesch.  1888   von  Staatsrat  Dr.  v.  Eadde. 

Tiflis. 
4026  b.  4  Ste.    Askliabad,  Transkaspien.    Gesch.  1890  von  C.  Eylandt,  daselbst. 

4026  c.  Erw.  S   mit   35  Poren  {G.  fedtschenkoi  Bttgr.,   non  Strauch   in  Zool. 

Jahrb.  Bd.  3,  1888  pag.  884).  Tscliemcn  -  ibid  am  Kuschkflusse, 
persische  Grenze  Transkaspiens.  Gesch.  1888  von  Staatsi'at  Dr. 
Gustav  V.  Radde,  Tiflis. 

2.    Grymnodactylus   sc  ab  er  (Rüpp.). 

Bon  lenger,  Cat.  I  pag.  27. 

4027  a.  6  Ste.     Arabien.     Rüppell .    Cat.  II  L  la— f.      Gesch.   1828  von  Dr. 

Ed.  Rüppell,  hier. 


—    23    — 

3.    G  vmuodact  vi  US   kotsclivi   Std. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  C'at.  I  pag.  29  ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1879 
pag,  75  nnd  1880  pag.  192. 

4029  a.  c?  mit  2  Praeanalporen.     Jerusalem.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
4029  b.  J  mit   2   Praeanalporen.     Nisib,   Anatolien.     Rüppell,   Cat.  II  L*  la 

fscahcr  var.).     Gesch.  1845  von  Dr.  Fischer. 
4029  c.  2$.  Insel  Milo,  Oykladen.  Gek.  1880  von  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 
4029(1.   9.     Südost-Europa.     Gesch.  18(52  von  Adam  Becker,  Sydney. 
4029  e.   $.     Tarauto,  Apalien.     Gesch.  1887   von  Joh.  v.  Fischer,  Montpellier. 
4029  f.   9.     Haiffa,  Syrien.     Gesch.  1879  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
4029  g.  2  ?.     Insel   Cerig-otto,    Süd-Morea.      Gek.  1891    von   Dr.  Theobald 

Krüper,  Athen. 

4.    Gymuodactylus    oertzeui   Bttgr. 

Boettger,  Sitz.-Ber.  Berlin.  Akad.  1887  pag.  152. 

4029,  2  a.  2  Ste.     Insel  Kasos  zwischen  Greta  und  Rhodos.     Gesch.  1887  von 
Eberh.  v.  Oertzen,  Berlin. 

5.    Gymnodactylus   trachyblepliarns   Bttgr. 

Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  9,  1874  pag.  138,  Taf.  1,  Fig.  3 
und  Bd.  13,  1883  pag.  12G  (Saurodactylus) ;  Bon  lenger,  Cat.  I 
pag.  34. 

4034  a.  Erw.    Djebel  Hadid,  Marokko.  Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  G.  v.  Fritsch 
und  .T.  J.  Hein,  hier. 

6,    Gymnodactylus   pelagicns   (Gir.). 

Bou lenger,  Cat.  I  pag.  40. 

4040  a.    Erw.     Fidji-Inseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
4040  b.  Erw.    Insel  Faro,  Salomons-Archipel.    Gesch.  1887  vom  British  Museum 
durch  G.  A.  Boulenger,  London. 

7.  Gymuodactylus   marmoratus   (Kühl). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  44. 

4044,1a.   $.     Java.     Rüppell,  Cat.  II  L  2a.     Get.  1835  vom  Museum  Leiden. 
4044,  2  b.  2  $.    Buiteuzorg-,  W.-Java.    Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 

8.  Gymnodactylus   pulchellus   (Gra}^. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  46. 

4046,1a.  S.     Perak,    in   4500'   Meereshöhe,   Malayische   Halbinsel.     Gesch. 
1890  von  Ernst  Hartert,  hier. 


—    24    — 

9.    Gj^muodactylus   platurus   (White). 

B  0 11 1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  I  pag.  49. 

4049  a.  Erw.     Neuholland.     Rüppell ,   Cat.  II  M  la   (Phyllurus).     üet.  1845 

vom  Museum  Paris. 
4049  b.  Erw.     Neuholland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

Oenus  IX.    Pristurus  Rüpp. 

1.    Pristurus   f lavipunctatus   Rüpp. 
B  0  u  I  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  52. 

4052  a.  6  Ste.  Abessynien.  Eiippell,  Neue  Wirbeltiere  Abessyniens,  Rept. 
pag.  17,  Taf.  6,  Fig.  3  und  Cat.  II  0  la— f.  Gesch.  1834  von  Dr. 
Ed.  Rüppell,  hier. 

Oenus  X.    Gonatodes  Füx. 
1.    Gonatodes   albigularis   (D.  B.). 

Beul  enger,  Cat.  I  pag.  59. 

4059  a.   9.     (jlonaiyes,  Haiti.     Gek.  1888  vom  Naturh  Institut  Linnaea,  Berlin. 

2.  Gonatodes  vittat US   (Licht.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  60. 

4060  a.  Erw.  S  und  $.     Stadt  Trinidad.     Gesch.  1893  von  F.  W.  Urich  und 

R.  ß.  Mole,  daselbst. 

3.  Gonatodes   ocellatus  (Gray). 
Boul enger,  Cat.  I  pag.  60,  Taf.  5,  Fig.  1. 

4060,  la.  Erw.  S  und  9.  Trinidad.  Gesch.  1893  von  F.  W.  Urich  und  K.  ß. 
Mole,  daselbst. 


4.    Gonatodes   caudiscutatus   (Gthr.). 
Bon  lenger,  Cat.  I  pag.  61,  Taf.  5,  Fig.  2. 

4061a.  Erw.  2.     Puerto    Cabello,    Venezuela.      Gesch.    1893    von    Konsul 
F.  Mauß,  daselbst. 

5.    Gonatodes   indicus   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  64,  Taf.  6,  Fig.  1. 
4064  a.  Erw.     Nilg-iris,  S.-Indien.     Gesch.  1890  vom  Museum  Madras. 


—    25    — 

6.  Gouatodes   kandianus  (Kel.). 

Boulenger,  Gat.  I  pag.  68. 
4068,  la.  Erw.   Pt.  de  Galle,  S.-Ceylon.   Gesch.  1890  von  Dr.  Hans  Driesch,  Jena. 
4068,  Ib.  Erw.     SUd-Ceyloii.     Gek.  1889  von  H.  Fruhsturfer.  München. 

7.  Gouatodes  jerdoni  (Tlieob.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  71. 

4071a.  2  ?.     Kodaikaiial,  Palni  Hills,  S.-Indien     Gesch.  1889  von  Theodor 
Kolb,  Madras. 


Genus  XI.    Heteronota   Gray. 
1.    Heterouota  derbiana   (Gray). 

Boulenger,  C"at.  I  pag.  75. 
4075  a.  Erw.  J.    Port  Bowen,  Queensland.    Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

Genius  XII.    PlujUodactijhis  Gray. 
1.    Pli  yllodact^'liis   tuberculosus   Wie  gm. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  79. 
4079  a.  Jung.     Pacasmayu,  N.-Perü.     Gesch.  1887  von  Max  Bamberger,  hier. 

2.    Pliyllodactylus   reissi   Pts. 

Boulenger.    Cat.  I    pag.  SO;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1888  pag.  309. 
4080,  la.  Erw.     Pacasmayu,  N.-Perü.     Gesch.  1889  von  Max  Bamberger,  hier. 
4080,  Ib.  Halbw.     Peni.     Gek.  1891  von  Bonn. 

3.  Pliyllodactylus   oviceps   Bttgr. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  85 ;  Boettger,  Zool.  Anzeiger  1881  pag. 
359  und  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12,  1882  pag.  475,  Taf.  3,  Fig.  10. 

4085  a.  Erw.     Nossibe.     Gesch.  1881  von  Anton  Stumpf!,  Loucoube. 

4.  Phyilodactylus   stumpffi   Bttgr. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  86 ;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1879  pag.  85,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  11,  1878  pag.  18  und 
Bd.  12,  1882  pag.  472,  Taf.  2,  Fig.  9. 

4086,  la.  4  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1879/81  von  Anton  Stumpf!,  Loucoube. 


—    26    - 

5.    Phyllodactj' lus   porphyreus   (Daud.). 

Bouleiiger,  Cat.  I  pag.  (S7,  Taf.  7,  Fig.  5. 
4087  a.  Erw.     Südafrika.     Rüppell,  Cat.  II  J  la.     Alte  Sammlung.  18-45. 
4087  b.  2  Ste.     Südafrika.    Rüppell.  Cat.  11  K  \\x—h  (Sphaeriodactylus  mur- 
moratusj.     Gesch.  1845  von  Herrn  von  Ludwig. 

Genus  XIII.    Ebeuavia   Bffgr. 
1.    Ebeuavia   iuiiug-uis   Bttgr, 

Boul  enger.    Cat.  I    pag.  96;    Boettger.    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  11,  1878  pag.  276,  Taf.  L  Fig.  3. 

4096  a.  4  Ste.    Nossibe.    Gesch.  1878/83  von  Konsul  Carl  Ebenau  und  Anton 
Stunipff,  Loucoube. 

Gemis  XIV.    Diplodachjhis  Graij. 
1.    Dipl odacty Ins   vittatus  Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  100. 

4100a.  2  Ste.    Sydney,  Neu-Süd-AVales.    Gesch.  1847  von  KunsulW.  Kirchner, 

daselbst. 
4100  b.  3  Ste.     Nculiollaud.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

Genus  X.V.     Oednra   Graij. 
1.    Oedura   m arm o rata   Gra3^ 

B  u  u  1  e  n  g  e  r .  Cat.  I  pag.  104. 
4104  a.   $.     Nord-Australien.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

2.  Oedura    ocellata  Blgr. 

B  o  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  I  pag.  105,  Tai.  9,  Fig.  1. 
4105a.  Erw.     Australien.     Gek.  1887  v.  Poehl,  Hamburg. 

3.  Oedura   robusta  Blgr. 

Bou  lenger,  Cat.  I  pag.  106,  Taf.  10,  Fig.  1. 

4106  a.  (^.     Neuholland.     Gesch.  1862  v.  Adam  Becker,  Sydney. 

4.    Oedura   lesueuri  (D.  B.). 

B  n  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  I  pag.  107,  Taf.  10,  Fig.  2 

4107  a.  Erw.    Sydney,  Xeu-Süd-Wales.     Gek.  1887  v.  Poehl,  Hamburg. 
4107  b.   2  Ste      Neuholland.     Gesch.  1862  v.  Adam  Becker.  Sydney. 
4107  c.  (5"-     Queensland.     Gesch   1872  V.Konservator  Ad.  Koch,  hier. 
4107  d.  3  Ste.     NeuhoUaud.     Gesch  1844  v.  Konsul  W.  Kirchner,  Sydney. 


—    27    — 

Qeniis  XVI.     Ptijodactyliis  Cnr. 
1.    Ptyodactylus   lobatus  (Geoffr.). 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r,  Cat.  I  pag.  110 ;  B  o  e  1 1  g  e  r,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1880 

pag.  194  (hasselquisti). 
4110  a.  2  erw,  2  jung.     Saroiia  bei  Jaffa,  Syrien,    (lesch.  1881  v.  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
4110  b.  3  Ste.     Jerusalem.     Gesch.  1880  v.  demselben. 

4110  c.  2  Ste.     Zerkafluss,  Syrien.     Von  Ingen.  G.  Schumachers  Reise,  1886. 
4llOd.  5  Ste.     Aegypten  und   Arabien.     Rüppell,   Cat.  II  G  la— e  (hassel- 
quisti).    Gesch.  1826  v.  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

var.  uiidrii  Lat. 

Boul  enger,    Trans.  Zool.  Soc.  London    Bd.  13   pag.  111,    Taf.  13, 
Fig.  2. 
4110,1a.  Erw.     Biskra,    Prov.  Constantine,    Algerien.     Gesch.   1893    v.  Dr. 
Alex.  König,  Bonn. 

Genus  XVII.     Thecadacti/lns  Grcuj. 
1.    Thecadactylus  rapicaudiis  (Houtt.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  I  pag.  111. 

4111  a.  Erw.     Surinam.     Gek.  1846  von  Stuttgart. 

4111b.   Erw.  Puerto  Cabcllo,  Venezuela.     Gesch.  1893  v.  Konsul  F.  Mauß, 

daselbst. 
4111  e.  Erw.    Trinidad.   Gesch.  1893  von  F.  W.  Urich  und  R.  R.  Mole,  daselbst. 

Oeniis  XV in.    HemidacUjlus  Cuv. 
1.    Hemidac  ty  Ins   r  u s s o  w i  Strauch. 

Strauch,   Mem.  Acad.  St.-Petersbourg  (7)  Vol.  35,  No.  2  pag.  49. 
4113,1a.    Erw.     Tschiiias,   Turkestan.     Gesch.  1888   von   G.  A.  Boulenger^ 
London. 

2.    Hemidactylus   freuatus  D.  B. 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  120. 

4120  a.  (J.     Insel  Palawan  (Paragua).     Gesch.  1888  v.  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von 

Moellendorff,  Manila. 
4120  b.  2  Ste.     Calapan,    Insel    Mindoro ,    Philippinen.     Get.  1889    von    B. 

Schmacker,  Shanghai. 
4120  c.  J.     Insel  Banka.     Gek.  1981  v.  Conr.  Kläsi,  Zürich. 
4120  d.   $.     Ding-hu-shan  am  Westiluß,    Canton.     Gek.  1886  von  Otto  Herz, 

St.  Petersburg. 


—    28    — 

4120  e.  S-     Swatau,  S.-China.     Gek.  1887  v.  Poehl  Hamburg. 

4120  f.  c?.     Pt.  de  Galle,  S.-Ceylon.     Gesch.  1890  v.  Dr.  H.  Driesch,  Jena. 

4120  g-.  2  ?.     Eiua   auf   Leitiraor,    S.-Amboina.     Gesch.  1890   von  Dr.  Adolf 

Strubel!,  hier. 
4120h.  S  und  $.     Bniteiizorg-,  W.-Java.     Gesch.  1890  von  demselben. 
41201.    6  Ste.     Mojanga,  West -Madagaskar.     Erh.  1893  von  Dr.  A.  Vueltz- 

kow,  Berlin. 
4120  k.  S  und  ?.     Soalala,  43°  L.  16»  Br..  West  -  Madagaskar.     Erh.  1893 

von  demselben. 

8.    Hemidactylus  mabuia  (Mor.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  122 ;  Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9,  1879  pag.  478  und  Bd.  12,  1881  pag.  467  und  24./25.  Ber. 
Offenbach.  Ver.  für  Xaturk  1885  pag.  176. 

4122  a.  8  Ste.    Banana,  Unter-Congo.     Gek.  1885  v.  Paul  Hesse,  Venedig. 
4122  b.   $.     Brasilien.     Rüppell,  Cat.  II  F  4b.     Get.  1830  vom  Museum  Wien. 
4122  c.  Zahlr.  Ste.    Nossil)e.    Gesch.  1879/81  von  Konsul  Carl  Ebenau  u.  Anton 

Stumpff,  Loucoube. 
4122  d.  S-     Martinique.     Rüppell .    Cat.  II  F  4a.      Get.  1830   vom    Museum 

Paris. 
4122 e.  2  Ste.     Puertorico.     Gesch.  1879  v.  Carl  Knoblauch,  hier. 
4122  f.  2  Ste.     Alt-Calabar,  W.-Afrika.     Gesch.  1849  v.  W.  Schröter. 
4122  g.  4  Ste.    Saö  Paulo,  Brasilien.    Gek.  1876  v.  Prof.  Carl  Müller,  daselbst, 

und  1881  von  Duschanek. 
4122  h.  2  Ste.     Vista,   Unt.-Congo.     Gek.  1885  v.  Paul  Hesse,  Venedig. 
4122  i.  Jung.     Trinidad.     Gesch.  1888  von  Ingen.  G.  Gerold,  daselbst. 
4122  k.   $.     Tamatave,   0. -Madagaskar.     Gek.  1888  v.  Prof.  Dr.  Conr.  Keller, 

Zürich. 
41221.    9  mit  2  Eiern.     Soalala,   43°  L.  16°  Br.,  West  -  Madagaskar.     Erh. 

1893  von  Dr.  A  Voeltzkow,  Berlin. 
4122  m.  2  (^.     Mojanga.  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  demselben. 
4122  n.  (^.    Kandani.  Süd-Bembatukabai,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von 

demselben. 

4.    Hemidactylus   fasciatiis  Gray. 

Boulenger,   Cat.  I  pag.  1 24. 
4124  a.  Jung.    Ashantiland,  W.-Afrika.    Gesch.  1882  v.  Hans  Simon,  Stuttgart. 

5.    Hemidactylus  turcicus  (L.). 

B  o  u  I  e  n  g  e  r ,    Cat.  I  pag.  126. 

4126  a.  6  Ste.     Haiffa,  Syrien.     Gesch.  1879/81  v.  Hans  Simon,  Stuttgart. 
4126  b.  Jung.    Prevesa.    Epirus.     Gesch.  1888   v.  Cesar  Conemenos,    daselbst. 
4126c.  3  Ste.     Abessynieu.     Typus  von  H.  rolnistus  Rüppell,   Atlas  N.-Afr. 

Eept.    pag.   19   und   Cat.  II   F  2a— c.      Gesch.  1828    von    Dr.    Ed. 

Rüppell,  hier. 


—    29    — 

4126(1.  4  Ste.    Petraeisches  Arabien.    Eüppell,  Cat.  II  F  la—d  frern<cos»sj. 

Gesch.  lH-27  v.  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4126  e.  2  $.     Zerkafluss,  Syrien.     Von  Ingen.  G.  Schumachers  Reise.  1886. 
4126  f.  4  Ste.    Biskra.  Prov.  Constantine,  Algerien.    Von  der  5.  Rüppellreise 

(Dr.  med.  W.  Kobelt),  1884. 
4126g.  3  Ste.     Sta.   Flavia    bei    Palermo,    Sicilien.      Gesch.  1881    v.    Ohef- 

inspektor  Carl  Hirsch,  daselbst. 
4126  h.   $.     Ionische  Inseln.     Gesch.  1851  v.  Schöff  Dr.  C.  von  Heyden,  hier. 
4126  i.  2  Ste.     Marsala,    Sicilien.      Gesch.  1880   v.  Chefinspektor   C.  Hirsch, 

Palermo. 
4126  k.   $.     Ciudadela,   Insel  Meuorca,   Balearen.     Gek.  1880   v.  Leutn.    Dr. 

Friedr.  Will,  Erlangen. 
4126  1.   9.     Alg'eciras,  Süd-Spanien.     Gesch.  1880  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
4126  m.  Jung.     Insel  Capri.     Gesch.  1891  von  Oberlehrer  J.  Blum,  dahier. 
4126n.   9.     Insel  Linosa  bei  Malta.    Gesch.  1893  v.  K.  Escherich,  Wiirzburg. 

6.    Hemidactylus   brookei  Grsiy. 

Boulenger,   Cat.  I   pag.  128;   Boettger,   Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  12,  1881  pag.  106  (affinisj. 

4128  a.  2  Ste.     Alt-Calabar,  West-Afrika.     Gesch.  1849  von  W.  Schröter. 

7.  Hemidactylus   gleadowi   Murr. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  129. 

4129  a.  S-    Mittel-Luzon,  Philippinen.    Gesch.  1888  v.  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von 

Moellendorff,  Manila. 
4129  b.   9.     Ceylon,     Gek.  1889  v.  H.  Fruhstorfer,  München. 
4129  c.   9.     Ceylon.     Gesch.  1881  v.  Herath. 

8.  Hemidactylus   triedrus  (Daud.). 

Boulenger,   Cat.  I  pag.  133. 
4133  a.  S.     Honore,  Ostindien.     Gesch.  1864  v.  Missionär  Albrecht,  daselbst. 

9.    Hemidactylus  coctaei  D.  B. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  137. 

4137  a.  (J.     Bombay.     Gesch.  1888   von   Oberlehrer   Dr.  Ferd.  Richters,  hier. 

4137  b.  2  erw.  c?,  1  halbw.  Massaua.  Rüppells  Typen  von  H.  flavoviridis 
Rüpp.  in  Neue  Wirbelth.  Faun.  Abess.  1835—40,  Rept.  pag.  18, 
Taf.  6,  Fig.  2  und  Cat.  II  F3a-c.  Gesch.  1834  von  Dr.  Eduard 
Rüppell,  hier. 

10.    Hemidactylus   platyurus  (Sclmeid.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  143. 

4143,1a.  6  Ste.  Mittel-Luzon,  Philippinen.  Gesch.  1888  von  Konsul  Dr. 
0.  Fr.  von  Moellendorff.  Manila. 


—    30    — 

4143,11).  Erw.     Bengalen.     Gek.  1887  v.  Poehl,  Hamlmrg. 

4143,1c.  Erw.     Manila,  Luzon.     Get.  1889  von  B.  Schniacker.  Shanghai. 

4143,1  d.   2   erw.     Insel   Salanga,    Siam.     Get.  1885   vom   Natiirh.    Institut 

Linnaea,  Berlin. 
4143,1 6.  Erw.     Pontianak,    W.-Borneo.     Gesch.    1893    von   Baron   A.  von 

Reinach.  hier. 
4143,1!,  $.     Dapitan.  N.-Mindaiiao.     Gesch.  1893  von  Konsul  Dr.  O.  Fr.  von 

Moellendorff,  Manila. 


Oemis  XIX.    Oehyra  Qraij. 

1.  Gehyra  mutilata  (Wiegm.). 

Boulenger,    Cat.  I    pag.  148;     Boettger,    Rept.    Madagaskar, 
Nachtr.  III,  Taf.  2,  Fig.  7. 

4148  a.  4  Ste.     Mittel-Luzon,   Philippinen.     Gesch.  1888   von  Konsul  Dr.  0. 

Fr.  von  Moellendorff.  Manila. 
41481).   9.     Insel  Banka.     Gek.  1881  v.  Conr.  Kläsi.  Zürich. 
4148  c.   $,     Surabaja,  Java.     Gesch.  18S9  von  Dr.  med.  Stratz.  daselbst. 
4148d.  J.    Tamatave,  0. -Madagaskar.    Gesch.  1879  von  Carl  Ebenau,  daselbst. 
4148  e.  c?.     Ebendaher.     Gek.   1888  von  Prof.  Dr.  Conr.  Keller,  Zürich. 
4148  f.  $   und   2  jung.     Builenzorg-,    W.-Java.      Gesch.  1890   von    Dr.  Ad. 

Strubel!,  hier. 
4148g.  Halbw.     Pontianak,   W.-Borneo.     Gesch.  1893   von   Baron  Alb.  v<>n 

Reinach,  hier. 

2.  Gehyra   variegata   (D.  B.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  151. 

4151a.  Erw.     Port  Bowen,  Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
4151b.  2  erw.     Neuliolland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

3.  Gehyra   oceanica   (Less.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  152. 

4152,1a.  $.    Insel  Faro,  Salomons-Archipel.    Gesch   1887  vom  British  Museum 

durch  G.  A.  Boulenger,  London. 
4152,1b.  (J-     Viti  Levu,  Fidji-Gruppe.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 


Oenus  XX.    Lygodactyhis  Gray. 
1.    Lygodactyhis    capensis   (Smith). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  160. 

4160  a.  Jung.    (Jhous  bei  üppington,  N.-Capland.    Gesch.  1885  von  Karl  Nolte, 
hier. 


-    31    — 

2.    Lygodactyliis   madagascariensis   (Bttor.). 

Boulens-er.    Cat.  I    pag.  160;    Boettger,    Zoolog-.  Anzeig.  1881 
pag.  mi)  und  Al)h  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12  pag.  469,  Taf.  2.  Fig.  8 
(ScalahotesJ. 
4160.1  a.  3  erw.     Xossibe.     Gesch.  1881  von  Ant.  Stumpff,  Loucoube. 

3.    Lyg-odactylus   pictiiratus   (Pts.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  161. 
4161a.  Erw.     Witu,   Ostafrika.     Gek.  1886   vom   Naturh.  Institut   Linnaea. 
Berlin. 

Genus  XXI.    Lepidodactt/his  Fitx. 

1.  Lepidodactyliis   lugiibris   (D.  B.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  165. 
4165  a.  2  erw.     Tahiti.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

2.  Lepidodactyliis   cyclurus   (Gthr.). 

Boulenger.  Cat.  I  pag.  167,  Taf.  13,  Fig.  6. 
4167.1  a.  Erw.  Loyalty-Iiiseln,  Neucaledonien.  Gek.  1887  von  Poelil,  Hamburg. 
4167,1  b.  J.    Neucaledonien.    Gesch.  1884  von  Konsul  Ferd.  Knoblauch,  hier. 

Oenns  XXIL    Naultiniis  Gray. 
1.    Naultiniis  elegans   Gray. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  168. 
4168,  la.  Erw.  (Typus).     Neuseeland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
4168,  Ib.  ?  (var.  grayi  Bell).  Neuseeland.  Gesch.  1852  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

Genus  XXIII.    Hoplodaftt/liis  Fitx.. 
1.    Hoplodactyliis  graniilatiis   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  174,  Taf.  15,  Fig.  1. 

4174  a.   $.     Neuseeland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

2.    Hoplodactylus   anamallensis   (Gthr.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  175. 

4175  a.   $.     Kodaikanal,   Palni   Hills,   Süd-Indien.     Gesch.  1889   von   Theod. 

Kolb,  Madras. 


—    32    — 

Qenus  XXIV.    Blaesodactyhis  uov.  gen. 

Char.  Verwandt  Hojilodactylus  Fitz.,  aber  der  innere  Finger  und  die 
innere  Zehe  ohne  verlängerte  Endphalange ,  mit  sitzender  Kralle  und  der 
Rumpf  mit  heterogener  Beschuppung.  —  Finger  und  Zehen  frei.  Die  mäßig 
lange,  kräftige,  gekrümmte,  freie  Endphalange  ist  an  den  vier  äußeren 
Fingern  und  Zehen  etwas  vor  der  Spitze  einer  breiten  basalen  Erweiterung 
eingefügt,  die  eine  einfache  Reihe  von  im  Winkel  gebogenen  Infradigitalla- 
mellen  zeigt.  Der  etwas  verschmälerte  proximale  Teil  der  Finger  und  Zehen 
bildet  einen  spitzen  Winkel  mit  dem  zurückgeschlagenen,  verbreiterten  distalen 
Teile,  auf  dem  die  krallentragendc  Endphalange  ebenfalls  winkelig  aufsitzt, 
so  daß  also  alle  Finger  und  Zehen  mit  Ausnahme  des  Daumens  und  der 
großen  Zehe  eine  X-förmige  Krümmung  beschreiben.  Die  retraktile  Kralle 
liegt  an  der  Spitze  der  Endphalange  in  einer  Scheide  zwischen  zwei  längeren 
Seitenschüppchen  und  ist  oben  durch  ein  drittes  Schüppchen  teilweise  gedeckt. 
Pholidose  heterogen.  Pupille  senkrecht ;  Augenlid  um  das  ganze  Auge  herum 
deutlich.     Praeanal-  und  Femoralporen  fehlen. 


1.    Blaesoclactylus   sakalava   (Grand.).*) 

Grandidier,  Rev.  et  Mag.  Zool.  1867  pag.  233  (Remidactylm). 
417Ga.  Erw.  (J.   Mojanga,  West-Madag-askar.   Erh.  1893  vonDr.  A.  Voeltzkow, 
Berlin. 


*)  Char.  Vom  Habitus  eines  sehr  großen  Hemidactylus  malmia  (Mor. 
de  Jonn.). —  Kopf  ziemlich  groß,  langoval;  Schnauze  l'/s  mal  länger  als  der 
Raum  zwischen  Auge  und  Ohr,  IV2  mal  so  lang  wie  die  Orbita;  Vorderkopf 
und  Interorbitalraum  tief  ausgehöhlt ;  Ohröffnung  schief  eiförmig,  von  '/a-Augen- 
größe.  Körper  gestreckt ;  Gliedmaßen  kräftig.  Finger  und  Zehen  in  normaler 
Lage  wegen  ihrer  S-förmigen  Krümmung  stark  verkürzt,  sehr  verbreitert, 
der  Innenfinger  mit  9,  die  Innenzehe  mit  11,  die  vierten  Finger  und  Zehen 
mit  17  queren  Lamellen.  Schnauze  mit  kleinen  konvexen  Körnern  gedeckt; 
Hinterkopf  mit  sehr  kleinen  Körnchen,  zwischen  die  zahlreiche  kleine,  runde 
Tuberkel  eingestreut  sind.  Rostrale  doppelt  so  breit  wie  hoch,  in  der  Mitte 
niedriger  als  an  den  Seiten,  ohne  Mittelspalte;  Nasenloch  zwischen  dem 
Rostrale,  dem  ersten  Supralabiale,  drei  Postnasalen  und  einem  größeren  Naso- 
rostrale  eingestochen ;  11— 12  Supralabialen  und  10— 11  Infralabialen.  Mentale 
breit,  kurz,  abgerundet  fünfeckig ;  4  Kinnschilderpaare,  von  denen  die  Schilder 
des  mittelsten  größer,  lang,  schmal,  fünfseitig  und  ihrer  Länge  nach  in  der 
Mitte  mit  einander  in  Kontakt  sind.  Zwei  bis  drei  Reihen  kleinerer  Kinn- 
schilder legen  sich  diesen  8  Kinnschildern  seitlich  an  und  begleiten  nach 
hinten  die  Infralabialen  bis  zur  Mundkommissur.  Der  Rumpf  ist  mit  kleinen 
Körnchen  und  überdies  mit  zahlreichen,  regellos  zerstreuten,  kleinen,  runden, 
konvexen  oder  undeutlich  gekielten  Tuberkeln  bekleidet,  die  stets  kleiner 
sind  als  ihre  Zwischenräume.  Den  Bauch  decken  dachziegelförmig  kleine, 
glatte  Cycloidschuppen.  Eine  deutliche,  schmale  Seitenfalte  verbindet  die 
Insertionen  der  Gliedmaßen.     Schwanz  länger  als  Kopf  und  Rumpf  zusammen, 


—    33    — 

Genus  XXV.    Luperosauriis  Gray. 
1.    Luperosauriis   cumingi   Gray. 

Bouleng-er,  Cat.  I  pag-.  181.  Taf.  15,  Fig.  2. 

4181a.  S-     Mittel -Luzoii,    Philippinen.     Gesch.  1888  von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 
von  Moellendorff,  Manila. 

Ge?ius  XXVI.    Gecko  Law. 
1.    Gecko   verticillatus   Laur. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  1 83. 

4183  a.   10  Ste.     Mittel -Luzoii,    Philippinen.     Gesch.  1888   von   Konsul  Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorflf,  Manihi. 
4183  b.  2  Ste.     Insel  Bauka.     Gek.  1881  von  Conr.  Kläsi,  Zürich. 
4183  c.   4  Ste.     Prov.  Guaiiar-hsi,   S.- China.     Gesch.  1885   von   Konsul   Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
4183  d.  S-     Nord-Ostindien.     Alte  Sammlung,  1870. 
4183  e.  Jung.     Benaralen.     Gek.  1887  von  Puehl,  Hamburg. 
4183  f.    $.   Calapan,  Insel  Miudoro,  Philippinen.    Get.  1889  von  B.  Schmacker, 

Shanghai. 
4183  g.   $.     Java.     Gesch.  1876  von  Major  Dr.  L.  von  Heyden,  Bockenheim. 
4183  h.  S-     Siam.     Gesch.    1885   von   Konsul   Dr.  ().  Fr.    von   Moellendorff, 

Manila. 
4183  i.    Jung.   Samarang"  auf  Java.    Gesch.  1871  von  Konsul  E.  Jacobson,  hier. 
4183  k.  3   Ste.     Java.     Rüppell,   Cat.  II    D  3a — c   (Platydactylus  guttatus). 

Gesch.  1830  von  Dr.  Peitsch,  Batavia. 
41831.    S-     Atscliiii,  N.-Sumatra.     Gek.  1882  von  Conr.  Kläsi,  Zürich. 
4183  m.  4  Ste.    Surabaia,  O.-Java.    Gesch.  1889  von  Dr.  med.  Stratz,  daselbst. 
4183  n.  2  S-    Angebl.  Aru-Inseln.    Gesch.  1890  von  Prof.  Dr.  Oskar  Schneider, 

Dresden. 
4183  0.  $.     Philippinen.     Gesch.  1891   von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellen- 
dorff, Manila. 


walzenförmig,  in  schmale  Wirtel  geteilt,  oben  mit  kleinen  unregelmäßigen 
Schüppchen  und  sechs  Längsreihen  mäßig  vergrößerter,  dreieckiger  Tuberkel 
gedeckt,  unten  mit  einer  Mittelreihe  von  quer  verbreiterten  Platten,  die 
doppelt  so  breit  sind  wie  lang. 

Hellgrau  mit  sechs  dunkler  grauen,  hinten  ausgezackten  Querbinden, 
die  breiter  sind  als  die  hellen  Zwischenräume ;  Schwanz  mit  zahlreichen 
dunklen  und  hellen  Querbinden.  Unterseite  von  Körper  und  Schwanz  ein- 
farbig elfenbeinweiß. 

mm         Vordergliedmaßen     ...     23  mm 
„           Hintergliedmaßen      ...     33     „ 
„  Schwanzlänge 104     „ 


aße:  Totallänge   .     . 

.     180 

Kopflänge     .     . 

.       24 

Kopfbreite    .     . 

.       16'/'^ 

Rumpflänge 

.       52 

—    34    — 

4183 11.  2  J.     Umgebung-  von  Manila.     Gesch.  1891  von  demselben. 

4183  q.  Jung.     Indischer    Archipel.     Gesch.   1893    von    Oberrealsch.  Herrn. 

Wichmann,  hier. 

2.  Gecko   steutor   (Cant.). 

Boul enger,  Cat.  I  pag.  184. 

4184  a.  c?.     TabakspflanzHng  Bindjey,  Landschaft  Dell,  Ost-Sumatra     Gesch. 

1890  von  Theod.  und  Egb.  Engelhard,  Rödelheim. 

4184  b.  (^.     Deli,  Gst-Suniatra     Gesch.  1886  von  Clem.  Hohwiesner,  hier. 

3.  Gecko  vittatus   Houtt. 

Beul  enger,  Cat.  I  pag.  185. 

4185  a.   9-     Insel  Furo,  Salomons-Archipel.    Gesch.  1887  vom  British  Museum 

durch  G.  A.  Boulenger.  London. 
4185  b.  S-     Key-Inseln.     Gesch.   1887  von  Prof  Dr.  Max  Braun,  Rostock. 

4185  c    2  $.     Mansinam  Adoreh  an  der  Geelvinkbai.  N.-W. -Neuguinea.  Gesch. 

1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 

var.  bivittata  D.  B. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  186. 

4186  a.  Erw.     Insel  Dnke  of  York,  Neu-Britannien.     Gek.  1887   von  Poehl. 

Hamburg. 

4186  b.  Erw.     Palau-Inseln.     Gek.  1887  von  demselben. 

4.    Gecko  mo  na  rebus   (D.  B.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  187. 

4187  a.  7  Ste.     Mittel -Luzon,    Philippinen.      Gesch.  1888   von    Konsul    Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 

4187  b.  2    erw.     Pontianak,   W.-Borneo.     Gesch.    1893    von   Baron   A.  von 

Reinach,  hier, 

5.    Gecko  japonicus  (D.  B.). 

Boulenger,   Cat.  I   pag.  188;   Boettger,   24. /25.  Ber.  Offenbach. 
Ver.  f.  Nat.  1885  pag.  117. 

4188  a.  Erw.     Hongkong'.     Gek.  1887  von  B.  Schmacker,  Shanghai. 

4188  b.  S-     Canton.     Gesch.  1885   von   Konsul   Dr.  0.  Fr.  von   Moellendorff, 

Manila. 
4188  c.   2  Ste.     Shanghai.     Get.  1889  von  B.  Schmacker,  daselbst. 
4188  d.  5  Ste.     Japan.     Gesch.  1876  von  Prof.  Dr.  J.  J.  Rein,  Bonn. 
4188  e.  3  Ste.     Japan.     Gek.  1886  aus  dem  Prof.  Ahlburg'schen  Nachlaß  auf 

einer  Auktion,  hier. 
41881    Jung.     Ding-hu-shan   am  Westfluß,    Prov.  Guang-dnng.     Gek.  1886 

von  Otto  Herz,  St.  Petersburg. 


—    35    — 
6.    Gecko   swinlioei  Gtlir. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  ISi;). 
■418;»  a.  Erw.      Miau -f eng -shan    bei    Peking-,    N.-O. -China.     Gek.   1886    von 
Otto  Herz,  St.  Petersburg. 

Genus  XXV iL    Pffjchowftm   Knhl. 
1.    Ptycliozoum    liomabjceplial  um    (Crev.). 

Bou lenger,  Cat.  I  pag.  19(J. 

4190a.  S  "11^^  9-     Java.     Eüppell,   Cat.  II   E  la— b.     Uesch.  1834    von    Dr. 

Ed.  Rüppell,  hier. 
4190  b.  3  J,    3  9,    1   jung.     Biüteiizorg- ,    W.-.Tava.      Gesch.  1890    von    Dr. 

Ad.  Strubel!,  hier. 
4190  c.   Erw.    Stabat  in  Langkat.  0. -Sumatra.    Gesch.  1893  von  Fr.  Bej'schlag, 

daselbst. 

Ge?u(s  XXVIII.    Oecliülepis  Grand. 
1 .    (t  e  c  k  0 1  e  p  i  s   iii  a  c  u  1  a  t  a  Pts. 

Bou  lenger,    Cat.  I   pag.  192;    Bocttger,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  12,  1881  pag.  457. 

4192  a.  B  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1882/83  von  Anton  Stunipff,  Loucoube. 
4192  b.  Erw.     Soalala,    43"  L.  16»  Br.,    West-Madagaskar.     Erh.  1893   von 
Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 

2.    Geckolepis  polylepis   Bttgr.  ii.  sp.*) 

4192,2  a.  6  erw.,   l  jung.     Mojanga,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  Dr. 
Ä.  Voeltzkow,  Berlin. 


*)  Char.  Verschieden  von  G.  maculata  Pts.  durch  konstant  geringere 
Größe,  kleinere  Schuppen,  hellere  Färbung  und  andere  Zeichnung.  —  Seiten- 
schuppen deutlich  kleiner  als  die  Rückenschuppen.  35  —  37  Schuppen  um  die 
Rumpfmitte  (24—27  bei  G.  maculata)  und  45 — 50  Schuppen  vom  Kinn  bis 
zum  After  (32  -  40  bei  G.  maculata).  Zwischen  den  Nasorostralen  stehen 
2 — 6  kleinere  Schüppchen  in  sehr  wechselnder  Stellung,  während  bei  G.  maculata 
meist  nur  eine  größere  Schuppe,  und  selten  2  oder  3  diesen  ganzen  Zwischen- 
raum ausfüllen.  Die  Ohröffnung  ist  größer  als  eine  Temporalschuppe,  der 
Schwanz  an  der  Basis  breiter,  kürzer,  schneller  konisch  verjüngt  als  bei 
G.  maculata. 

Hellaschgrau  oder  hellblaugrau  mit  feiner  schwärzlicher  Bestäubung; 
Rücken  mit  zahlreichen,  schmalen,  vielfach  unterbrochenen  schwärzlichen 
Längslinien,  die  auch  zum  Teil  noch  auf  der  depressen  Schwanzbasis  sicht- 
bar sind ;  Schwanzende  mit  vielen  schmalen  weißlichen  Querbinden  und  Flecken. 
Ein  schwärzlicher  Nasofrenalstreiien,  der  durchs  Auge  und  über  das  Tronnne!- 

3* 


—    -56    — 

Qenus  XXIX.     Tarentola  Gray. 
1.    Tareutola   mauritanica   (L.). 

Bon  lenger,    Cat.  I  pag.  196;    Boettger.    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 

1882  pag.  258. 
4190  a.  Erw.     Casablanca,  Marokko.     Gesch.  1888  von  Dr.  med.  H.  Schädle, 

daselbst. 
4196  b.  Zahlr.  Ste.     Biskra,  Prov.  Constantine.  Algerien.     Von  der  ö.Eüppell- 

reise  (Dr.  med.  W.  Kobelt),    1884    und   gek.  1885   von   L.  Fischer, 

daselbst. 
4196  c.  2  Ste.     Nizza.     Gesch.  1886  von  Dr.  J.  v.  Bedriaga,  daselbst. 
4196  d.  Zahlr.  Ste.     Palermo,    Sicilien.     Gesch.  1880/81    von    Chefinspektor 

Carl  Hirsch,  daselbst. 
4196  e.  Zahlr.  Ste.     Caltauisetta,  Sicilien.     Gesch.  1886  von  demselben. 
4196  f.    2  Ste.     Tunis.     Gesch.  1885  von  F.  Miceli,  daselbst. 
4196g.  Zahlr.  Ste.     Route  Tauger-Teluaii,  Marokko.    Gesch.  1881  von  Hans 

Simon.  Stuttgart,  und  von  der  4.  Eüppellreise  (Dr.  med.  W.  Kobelt). 
4196h.  4  Ste.  Südeiiropa.  Rüppell,  Cat.  II  D  la— d.  Gesch.  1826  von  Jenison. 
4196  i.    S-     Tanger,  Marokko.     Gesch.  1872   von   Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch  und 

J.  J.  Rein,  hier. 
4196  k.  5  Ste.     Route  Mogador-Marokko,  Marokko.     Gesch.  1881   von  Hans 

Simon,  Stuttgart, 
41961.    2  Ste.     Mondiique   und   Silvos,   Algarve,    S.-Portugal.     Gek.  1879 

vom  Naturh.  Institut  Linnaea.  hier. 
4196  m.  2  Ste.    Algeciras,  S. -Spanien.    Gesch.  1881  von  Hans  Simon.  Stuttgart. 
4196 n.  2  Ste.     Almeria   (Nr.  33)   und   Mar   menor   bei   Cartageiia  (Nr.  35). 

Spanien.     Gesch.  1881  von  demselben. 
4196  0.  Erw.    Prov.  Constantine,  Algerien.   Von  der  5.  Rüppellreise  (Dr.  med. 

W.  Kobelt),  1884. 
4196  p.  Erw.  (var.  deserti  Lat.).      Biskra,   Algerien.      Gesch.  1893    von    Dr. 

Alex.  Koenig,  Bonn. 

4196  q.  Erw.     Zeuatta   (S'tuatta),    8   St.  von   Casablanca,   Marokko.     Gesch. 

1893  von  Dr.  med.  H.  Schädle,  daselbst. 

2.    Tarentola   anniilaris   (Geoffr.). 
Boulenger,  Cat.  I  pag.  197. 

4197  a.  3  Ste.  Abessynien.  Rüppell,  Cat. HD 2g — i  {Platydactylus  aegyphacus). 

Gesch.  1834  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4117b.  6    Ste.      Aegypteu.     Rüppell,     Cat.  II     D  2a— f    {PI.  aegyptiacus). 
Gesch.  1826  von  demselben. 


feil  weg  bis  an  die  Insertion  der  Vordergliedmaßen  zieht,  ist  stets  vorhanden, 
und  ebenso  sind  die  Lippen  immer  schwarz  und  weiß  gewürfelt. 
Maße:  Totalläuge  107,  Schwanzlänge  56  mm. 

Bemerkungen:  Wurde  von  Herrn  Dr.  A.  Voeltzkow  auf  Satapalmen 
entdeckt,  wo  dieser  Gecko  nicht  selten  in  den  feuchten  Ritzen  der  alten  Blatt- 
stiele wohnt. 


—    87    — 

3.  Tareutola   delalaudei   (U.  B.). 

Bon  lenger.    Cat.  I   pag.  199;    Boettger,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9.   1874  pag.  59,  Taf.  1,  Fig.  2. 

4199  a.  Zahlr.  Ste.  Thal  von  Orotava,  Insel  Teuer ife,  Canaren.  Von  der 
1.  Rüppellreise  (Prof.  Dr.  Neil  und  Grenadier),  1871. 

4199  b.  3  Ste.  Gran  Cauaria,  Canaren.  Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  v.  Fritsch, 
Halle  a.  d.  Saale. 

4.  Tareutola    senegaleusis   Blgr. 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  414. 
41i)9.1  a.  Erw.     Casablaiica,  Marokko.    Gesch.  1889  von  Dr.  med.  H.  Schädle, 
daselbst. 


Genus  XXX.    Pachydadylus  Wiegm. 

1.    Pacliydactylus   bibroni   (Smith). 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  201. 
4201a.  Erw.  |  Aus,  Crross-Naiiialaiid.  Gesch.  1887  von  Dr.  Hans  Schinz.  Zürich. 

2.    Pacliydactylus   laevigatus   Fiscli. 

J.  G.  Fischer.    Jahrb.  Hamburg,  wiss.  Aust.  Bd.  5,    1888   pag.  15, 
Taf.  2.  Fig.  3. 
4202  a.   Erw.    Rehoboth,  Nanialand.    Gesch.  1893  von  Dr.  Ed.  Fleck.  Innsbruck. 

3.    Pacliydactylus   maculatus   Gray. 

Bon  lenger,  Cat.  I  pag.  206,  Taf.  16,  Fig.  4. 
4206,1  a.   Erw.     Cai)lan(l.     Get.  1882  von  Oberlehrer  J.  Blum,  hier. 

Gemis  XXXI.    Phelsiima  Gray. 
1.    Plielsuma   madagascariense.  Gray. 

B  0  u  l  e  n  g  e  r ,    Cat.  I    pag.  214;    Boettger.    Abh.  Senck.  Nat.  G  es. 

Bd   12,  1881  pag.  458  {Pacliydactylus  cepedianus  var.). 
4214  a    10  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1881/85  von  Anton  Stumpff,  Loueoube. 
4214b.   Halbw.     Soalala,  43«  L.  16"  Br.,  AVest-Madagaskar.     Erh.  1893  von 

Dr.  A.  Voeltzkow.  Berlin. 
4214  c.  Zahlr.  Ste.     Mojanga,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  demselben. 
4214d.   S  ^^1""^  9-     Kandani,    Süd -Bembatukabai,  West- Madagaskar.     Erh. 

1893  von  demselben. 


—    38    — 

2.    Phelsiima   dubium   (Bttgr.)*) 

Boul enger,  Cat.  I  pag.  215;  Boettger,  Zool.  Anzeiger  1881 
pag.  46.  Abh.  Xaturw.  Ver.  Bremen  Bd.  7.  1881  pag.  179  und  Aldi. 
Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12,  1881  pag.  -ItU  {Pachydactylus). 

4214,1  a.  Jung.     Soalala,  43»  L.  16°  Br.,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von 

Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 
4214.11).   7  Ste.     Mojanga,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  demselben. 
4214,1  c.  Erw.  (5^.     Kandani,    Süd  -  Bembatukabai,    West -Madagaskar.     Erh. 

1893  von  demselben. 


*)  Zur  Ergänzung  der  Diagnose  dieser  sehr  distinkten  Art  diene 
folgendes:  Habitus  und  Größe  von  Ph.  laticauda  Bttgv.  Auge  relativ  klein; 
Schnauze  etwas  mehr  als  doppelt  so  lang  wie  die  Orbita ;  der  ßaum  von 
Auge  bis  Ohr  l'/a  mal  so  groß  -wie  die  Orbita.  Eostrale  hinten  eingekerbt 
mit  einem  spaltförmigen  Einschnitt  am  Hinterrande,  der  '/* — '/s  der  Eostral- 
länge  durchzieht.  Xasorostralen  durch  drei  (37*'/o  der  vorliegenden,  sehr  zahl- 
reichen Stücke),  zwei  (53''/o)  oder  seltner  1  (lO'^/o)  Schüppchen  von  einander 
getrennt;  im  letzteren  Falle  das  Mittelschildchen  so  groß  wie  ein  einzelnes 
Nasorostrale.  Supralabialen  10-11,  Infralabialen  9—10  Die  seitlichen 
Rückenschuppen  sind  mindestens  doppelt  so  groß  wie  die  kleinen  länglichen 
der  Mittelzone  des  Rückens,  linsenförmig,  schwach  kegelförmig  erhoben  oder 
mehr  oder  weniger  deutlich  gekielt,  meist  auch  noch  von  winzigen  Schüppchen 
umgeben,  und  immer  weitläufiger  gestellt  als  die  Schüppchen  des  Mittel- 
rückens und  der  Körperseite.  Jeder  Wirtel  des  Schwanzes  besteht  seitlich 
aus  5—6,  oben  aus  6—8  Schuppenquerreihen;  eine  größere  Mittelreihe  von 
Querplatten  auf  der  Sehwanzunterseite  fehlt  bei  intakten  Stücken.  Das  c?  zeigt 
13—13  bis  15-15  Schenkelporen.  Besonders  charakteristisch  ist  das  konstante 
Fehlen  der  dunklen  Kehlzeichnung,  die  „auch  dem  jüngsten"  Ph.  madagas- 
cariense  Gray  zukommt,  und  das  Vorhandensein  eines  weißen,  nach  oben  und 
unten  von  einer  schwärzlichen  Linie  eingefaßten  Seitenstreifens. 

Diese  Art,  die  häutig  mit  Ph.  madcujascaricnse  dieselben  Fundorte 
teilt,  aber  auf  die  Satapalmen  beschränkt  ist,  während  letztere  Art  auf  den 
Mangroven  lebt,  unterscheidet  sich  durch  die  kleinen  vorderen  Kehlschuppen, 
die  nicht  mehr  oder  kaum  noch  als  distinkte  Submentalen  aufgefaßt  werden 
können,  den  platten  Schwanz  und  Färbung  i.nd  Zeichnung  immer  scharf  von 
ihr,  während  sie  von  dem  vicariierenden  Ph.  laticauda  Bttgr.  sich  trennen 
läßt  durch  die  Rostralkerbe,  die  größeren  Rücken-  und  Schwanzschuppen, 
von  denen  seitlich  5 — 6,  oben  (i— 8  Querreihen  einen  Wirtel  bilden,  während 
bei  Ph.  laticauda  6 — 7,  resp.  8—10  Reihen  zu  zählen  sind.  Auch  die  Post- 
mentalschüppchen  sind  viel  kleiner  als  bei  letzterem,  nehmen  nach  hinten 
zu  nicht  plötzlich  an  Größe  ab  und  gehen  ganz  allmählich  in  die  kleinen 
Kehlschüppchen  über.  Die  dunklen  Seitenstreifen  hat  die  Art  mit  Ph.  laticauda 
gemeinsam,  aber  während  liei  dieser  Art  der  untere  Streifen  nächst  der 
Weiche  am  dunkelsten  ist,  zeigt  er  sich  bei  Ph  duhium  in  der  Halsgegend 
besonders  auffällig  entwickelt. 


—    30    — 

3.    Plielsuma   hiticauda   Bttgr. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag-.  2 1 5  ;  B  o  e  1 1  g  e  r  ,  Zool.  Anzeiger  1 880  pag. 
280  und  Abli.  Seiick.  Nat.  Ges  Bd.  12,  1881  pag.  461  {Fachijdadulus). 

4215  a.  S.     Tauiatave,  Ost-Madag-askiir.     Gesell.  1888  von  Dr.  Konr.  Keller, 
Züricli. 

4215  b.   8  Ste.     Nosssibc.     Gesi-h.  l87i)/85  von  ('.  Ebenau  und  Anton  Stumpff, 

Loueoube. 

4.    P li eis  Ulli  a  liiieatiim  Gray. 

Bon  lenger,  Cat.  I  pag.  21G. 

4216  a.  2  Ste.  Taniatave,  Ost-Madag'askar.  Gesch.  1880  von  C.  Ebenau,  daselbst. 

4216  b.  6  erw.     Mojanga,  West-Madagaskar.  Erh.  1893  von  Dr.  A.  Voeltzkow, 

Berlin. 

Genus  XXXll.    Rhoptropus   Pts. 
1.    Rhoptropus   afer  Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  I  pag  217. 

4217  a.  Erw.     Daiuaraland.     Gesch.  1883  von  Dr.  Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

Genus  XXXIII.    SpJiaerodactijbis    Mf/I. 
1.    Sphaei'odact3^1us   elegans   Eeinli.  Ltk. 

Boulenger.  Cat.  I  pag.  220. 
4220  a.  Jung.     Miragoäue,  Haiti.     Gesch.  1880  von  Ludw.  Wolf,  daselbst. 

2.    S  p  li  a  e  r  o  d  a  c  t  y  1  u  s   p  u  n  c  t  a  t  i  s  s  i  m  u  s   1).  B. 

Boulenger,    Cat.  I  pag.  220. 

4220.1  a.    Erw.      Cap    Haytieii ,    Haiti.      Gek.   1888    vom    Naturh.  Institut 
Linnaea,  Berlin. 

3.    Sphaer  od  actylus   fautasticus   I).  B. 

Boulenger,    Cat.  I  pag.  223. 
4223,1  a.  Erw.     Insel  Martinique.     Get.  1854  vom  Mnseum  Gießen. 


Maße:                                  S  9  c?    ? 

Totallange  .     .  130'/.i  133  mm  Vordergliedmaßen  .     .  18  17  mm 
KopJlängc    .     .     16' '2  lö     „  Hintergliedmaßen  .     .  24  23     „ 
Kopibreite        .     11  10     „  Schwanzlänge     .     .     .  72  75     „ 
Rumpflänge      .42  42     „ 
Bemerkungen:    Die  Art  kommt   nicht,    wie   Prof.  Dr.  Ludwig   ver- 
mutet  hatte,    auf  Nossibe    vor,    sondern  ersetzt   das  Fh.  laticauda  Bttgr.  auf 
West-Madagaskar. 


—    40    — 

Familie  IT.   Uroplatidae. 

Genus  1.     Uroplates   Graij. 

1.    Uroplates   f im br latus   (Schneid.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  I  pag.  237. 

4237a.  3    Ste.      Madag-askai".     Eöppell,   Cat.  II   H  la   fUroplatusJ.     Gesch. 

1886  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4237  b.  ß  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1879/86   von   C.  Ebenau   und    Ant.  Stunipff, 

Loucoube. 

2.    Uroplates   ebeuaui   Bttgr. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  I   pag.  238 ;    B  o  e  1 1  g  e  r ,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  11,  1878  pag.  273,  Taf.  1,  Fig.  1. 

4238,1  a.  Erw.     Nossibe.     Gesch.  1876  von  C.  Ebenau,  Loucoube. 

Familie  III.   Fygopodidae. 

Genus  I.    Pygopus  Merr. 
1.    P3'g'opns   lepidopus   (Lacep.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  I  pag.  240. 

4240  a.  2  erw.   Sydney,  Neu-Süd-Wales.    Gesch.  1846  von  Konsul  W.  Kirchner 
und  1862  von  Adaui  Becker,  daselbst. 

Familie  IV.   Agamidae. 

Genus  J.     Draco  L. 
1.    Draco    volans   L. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  I  pag.  256, 

4256  a.  5  Ste.     Java.     Eüppell,   Cat.  11  CC  2a— e    fviridisj.     Gesch.  1830/43 

viin  Dr.  Peitsch,  v.  Siebold  und  Rindskopf. 
4256  b.  2  Ste.     Samaraiig,  Java.     Gesch.  1871  v.  Konsul  Edw.  Jacobson,  hier. 
42ö6c.   9-    Surabaia,  O.-Java.     Gesch.  1889  von  Dr.  med.  Stratz,  daselbst. 
4256  d.   $,  2  ^.     Insel  IJaiika.     Gek.  1881  von  Conr.  Kläsi.  Zürich. 
4256  e.  3  (J,  3  $.     Buitonzorg,  W.-Java.     Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strubel!, 

hier. 
4256  f.  Gestopft.     Java.     Eüppcll.   Cat.  II   CC  2f   (viridis).     Gesch.  1843  von 

Kindskopf,  hier. 
4256g.  4  gestopft.     0.-In«lien  ?  Gesch.  1864  von  G.  F.  H.  Hoffmann.  Calcutta. 
4256  h.  Erw.  c5-     Pontianak,    W.-Borneo.     Gesch.  1893   von   Baron   A,  von 

Reinach,  hier. 


—    41    — 

2.    Draco   gueutheri   Blgr. 

B  0  u  1  e  11  g  e  r ,   Cat.  T  pag.  257,  Taf.  20,  Fig.  2. 

4257,1  a.   13  Ste.     Mittel-Luzon ,   Philippinen,     üesch.  1888   von  Konsul  Dr- 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
4257,1  b.  ^,  $.     Dapitan,  N.-Mindauao.     Gesch.  1893  von  demselben. 

.3.    Draco   everetti   Blgr. 

B  0  u  I  e  n  g  e  r ,   Cat.  I  pag.  258,  Taf.  20,  Fig.  3. 

4258a.  2  S-  Dapitan,  N.-Mhi<lanao.  Gesch.  18'J3  von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 
von  Moellendorff,  Manila. 

4.    Draco    ornatiis   (Gray). 

Beul  enger,   t'at.  I  pag.  259. 

4259  a.  3  Ste.    Mittel-Luzon,  Philippinen.    Gesch.  1888  von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 

von  Moellendorff,  Manila. 
4259  b.  Erw.  J.    Umgebung  von  Manila,  Luzon.     Gesch.  1893  von  demselben. 

4259  c.  2  $.    (Juimaras.     Gesch.  1893  von  demselben. 

5.  Draco   spilopterus  (Wiegm.). 

B  0  u  I  e  n  g  e  r ,    ( Jat.  I  pag.  260. 

42ri3a.  lusel  Cebxi,  Philippinen.     Gesch.  1890  von  Otto  Koch,  daselbst. 

4260  b,  2  J.   Umgebung  von  Mauila,  Luzon.    Gesch.  1889  von  Dr.  0.  Boettger, 

hier. 

4260  c.  2  (J,  1  ?.  Philippinen.  Gesch.  1891  v.  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellen- 
dorff, Manila. 

4260  d.  2  cJ,  1  $.  Umgebung  von  Manila,  Luzon.  Gesch.  1891  von  dem- 
selben. 

4260  e.   J.     Ouimaras.     Gesch.  1893  von  demselben. 

6.  Draco   qiiadrasi   Bttgr.  d.  sp.*) 

4263,1a.  3  cJ,  2  $,  2  Junge.  Sibuyaii,  Philippinen.  Gesch.  1893  von  Konsul 
0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 


*)  Char.  Verwandt  dem  Dr.  s2nlo2)terus'Wgm.,  aber  die  Bauchschuppen 
größer  als  bei  diesem,  die  mittleren  Rückenschuppen  wenig  oder  kaum  größer 
als  die  Bauchschuppen ;  längs  der  ganzen  Rückenseiten  einzelne  Doppel- 
schuppen in  weiten  Abständen  von  einander  besonders  vergrößert  und  die 
Flügelfärbung  beider  Geschlechter  wesentlich  abweichend.  —  Kopf  etwas 
breiter  als  der  von  Dr.  spilopterus  Wgm. ;  Schnauze  so  lang  oder  wenig 
länger  als  der  Durchmesser  der  Orbita.  Nasenloch  seitlich  und  nach  außen 
und  hinten  gerichtet;  7  bis  8  Schuppen  quer  über  die  Schnauze  von  Nasale 
zu  Nasale  (9  bis  10  bei  Dr.  spilopterus).  Trommelfell  undeutlich,  kleiner  als 
die  Augenöffnung,   dicht  beschuppt.     Obere  Kopfschuppen  ziemlich  groß,   un- 


—    42    — 

7,    Draco   lineatus   Daiul. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  264. 
4264  a.  Erw.     Mohicken.     Gek.  1887  von  Poelil,  Hamburg. 
4264  b.  3  J,  3  $.     Erna  auf  Leitimor,    Siid-Aiuboina.     Gesch.  1890  von  Dr. 
Ad.  Strubell,  hier. 

gleich,  scharf  gekielt ;  die  inneren  Halbkreise  der  Supraurbitalschuppen  ziem- 
lich deutlich  entwickelt ;  eine  Längsreihe  von  3  vergrößerten,  messerförmig 
erhabenen  Schuppen  auf  der  Schnauzenmitte,  deren  letzte  doppelt  so  lang  ist 
wie  die  vorderste  (bei  Dr.  spilopterus  sind  es  4  Schuppen  von  gleicher  Länge). 
10  Supralabialen,  das  letzte  2— 3  mal  so  groß  wie  die  vorhergehenden.  Kehlsack 
des  (^  länger  als  der  Kopf,  an  der  Spitze  abgerundet.  ^  mit  einer  sehr  deut- 
lichen, langen  Nackencrista.  Eückenschuppen  der  7—9  mittelsten  Reihen 
doppelt  so  groß  wie  die  anstoßenden  seitlichen  Schuppen,  scharfgekielt :  die 
Bauchschuppen  wenig  kleiner  als  die  mittleren  Rückenschuppen ,  um  das 
Doppelte  größer  als  die  kleinsten  Dorsalschuppen ;  an  den  Rumpfseiten, 
wenigstens  mit  der  Insertion  der  Vordergliedmaßen  beginnend,  eine  Längs- 
reihe von  beiläuüg  6—8  weitläufig  stehenden,  gekielten,  stark  vergrößerten, 
hinter  einander  gestellten  Doppelschuppen.  Das  Vorderbein,  nach  vorn  gelegt, 
reicht  mit  der  Hand  über  die  Schnauze  hinaus ;  das  angelegte  Hinterbein 
trifft  mit  der  längsten  Zehe  beim  J  fast  die  Achsel,  beim  9  die  Mitte  des 
Oberarms. 

Überseite  metallisch  grau ,  mehr  oder  weniger  schwarz  gefleckt  und 
quer  gebändert ;  ein  schwarzer  Interorbitalflecken  und  beim  $  überdies  ein 
runder  schwarzer  Nackenflecken ;  Augenkreis  stets  schwarz.  Flügel  oben  und 
unten  beim  J  hell ,  ganz  ungefleckt ,  selten  außen  und  oben  in  der  Spitze 
schwärzlich  mit  wenigen,  kleinen,  weißen  Rundmakeln :  Flügel  des  $  oben 
schwärzlich,  ungefleckt ,  die  Rippen  weißlich  und  außerdem  mit  zahlreichen 
weißlichen  parallelen  Längslinien  übersäet,  die  in  schwächerer  Ausbildung  auch 
beim  J  zu  sehen  sind  (ähnlich  wie  bei  Dr.  lineatus  Wgm.).  Unterseits  lassen 
sich  am  Flügel  des  $  an  den  Rändern  undeutliche  schwärzliche  und  weiße 
radial  gestellte  Streifen  erkennen.  Der  Kehlsack  ist  hellfarbig,  seine  Spitze 
gelb  oder  rotgelb ;  Kinn  und  Basis  der  Kehllappen,  sowie  die  Nackenseiten 
zeigen  auf  schwärzlichem  Grunde  runde  weiße  Tropfenflecken. 

Maße:  J         $ 

Totallänge       229     253  mm  Vordergliedmaßen 

Hintergliedmaßen 


Kopflänge 

16 

i9>;2  „ 

Kopfbreite 

10 

12    „ 

Rumpflänge 

65 

73V2  „ 

c? 

? 

35 

37  mm 

44 

46     , 

48 

160     , 

Schwanzlänge 

Länge  des  Kehlsacks  20  —  „ 
Bemerkungen:  In  Boulengers  Schema  gehört  diese  Art  zur  Kate- 
gorie von  Dr.  macnlatus  Gray  und  himaculatus  Blgr.  Von  letzterem  trennt 
sie  sich  durch  das  beschuppte  Trommelfell  und  den  langen  Kehlsack  und  die 
lange  Nackencrista  des  cj,  während  sie.  abgesehen  von  der  relativen  Größe 
der  Bauch-  und  Rückenschuppen  dem  Dr.  spilopterus  Wgm.  sehr  ähnlich  ist. 
Von  diesem  scheidet  sie  sich  leicht  durch  das  Fehlen  jeder  Spur  der  kleinen 
schwarzen  Rumlpunkte  auf  der  Oberseite  der  Flügel,  die  für  den  Dr.  spilop- 
terus so  charakteristisch  sind. 


—    43    — 

8.    Draco   fimbriatus   Kühl. 

B  ü  u  1  e  11  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  265. 

4265,1  a.  Erw.     Java.     Rüppell,   Cat.  II  CC  la.     Gesch.  1830  von  Herrn  von 

Siebold,  Leiden. 
4265,1  b.   9.     Ten^grer-Giebirg'e,  1200  ra,  Ost-Java.     Gek.  1891  von  H.  Fruh- 

storfer,  Passau. 
4265,1  c.   $.     West- Java.     Gek.  1893  von  demselben. 

9.    Draco   haematopogou   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  267. 
4267  a.  2  J.    Ten^'^er-fJebirgo,  1200  m.  Ost-Java.     Gek.  1891  von  H.  Fruh- 

storfev,  Passau. 
4267  b.  ?.     Ebendaher.     Gek.  1891  von  demselben. 


Genus  IL    Sitana  Cuv. 
1.    Sitana   ponticeriaua  Cuv. 

Boul enger.  C^at.  I  pag.  270;   Rüppell,  Cat.  II  BB  la-b. 

4270  a.  Erw.     Ost-Indien.     Get.  1830  vom  British  Museum,  London. 
4270  b.  (5.     Gestopft.     Ost-Indien.     Get.  1830  von  demselben. 

Genus  III.    Otocriiptis   Wicgm. 

l.    Otocryptis   bivittata   Wiegm. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  27  L 
4271a.  Jung.     Ceylon.     Gek    1889  von  H.  Fruhstorfer,  München. 

Genus  IV.    Cophotis  Pls. 

1.    Copliotis   ceylauica   Pts. 

Bou lenger.  Cat.  I  pag.  275. 
4275a.  Erw.     Ceylon.     Gesch.  1852  von  H.Worms. 

Genus   V.    Ceratophora  Gray. 
1.    Ceratophora   stoddaiti   Gray. 

Boul  enger,  Cat.  I  pag.  277. 

4277  a.  cj,  $  und  jung.     Nuwara  Ellija,   Ceylon.     Gesch.  1890  von  Dr.  Ad. 
Strubell,  hier. 


—    44    — 

Genus   VI.    Dendrogania  Doria. 
1.    Deudragama   f rulistorf eri    Bttgr. 

Boettger,  Zoolog.  Anzeiger  1893  pag.  335. 

4281,1a.  Erw.  ?.    Vulkan  Tjisurupan,  West-Java.     Gek.  181)3  von  H.  Fruh- 
storfer,  Passau. 

Genus   VII.    Goiujocephnltis  Kaup. 

1.    Gonyocephalus   chamaeleontinus   (Laiir.). 

B  0  u  1  e  n  g  6  r ,  Cat.  I  pag.  285. 

4285  a.  2  Ste.     Java.     Eüppell,   Cat.  II  AA  1  b — c.     Gesch.  1830   von  Herrn 
von  Siebold,  Leiden. 

4285  b.  S-     Teiigger-Gebirge,   1200  m,    Ost-Java.     Gek.  von  H.  Fruhstorfer, 

Passau. 

2.    Gonyocephalus   kiihli   (Schlg.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  286. 

4286  a.   9.     Tciigger-Gebirge,    1200  m,   Ost-Java.     Gek.  1891    von  H.  Fruh- 

storfer,  Passau. 
4286  b.   $.     Vulkan  Tjisiirnpaii,  West-Java.     Gek.  18;)3  von  demselben. 

4286  c.  Erw.   S-     Java.     Rüppell,   Cat.  II  AA  la.     Get.  1893   vom  Museum 

Leiden. 

3.  Gonyocephalus  beyschlagi  Bttgr. 

Boettger,  Offenb.  Ber.  f.  Xaturk.  1892  pag.  104. 

4287  a.  Erw.  (^.    Ober-Langkat,  Deli,  Sumatra.    Gesch.  1891  von  Fritz  Bey- 

schlag,  daselbst. 

4.  Gonyocephalus   iuterruptus   Blgr. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  290.  Taf.  21. 
4290a.   Erw.    Ormoc.  Insel  Lejte,  Philippinen.     Gesch.  1890  von  Otto  Koch, 

Cebü. 
4290  b.  Erw.  $.     N.-O.-Miiidauao.     Gesch.  1893   von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von 

Moellendorff,  Manila. 

5.  Gonyocephalus   godeffroyi   (Pts.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  295. 

4295,3  a.   Erw.    Insel  Duke  of  York,    Neubritannien.     Gek.  1887  von  Poehl, 
Hamburg. 


—    45    — 

Genus   VIII.    Biptychodera  nov.  gen. 

Char.  Oben  3  Schneidezälme  und  je  2  Eckzähne,  unten  2  Schneide- 
zähne und  je  ein  größerer  Eckzahn ;  ]\[oh\ren  zusammengedrückt,  konisch,  mit 
sehr  undeutlichen  Nehenspitzen.  Keine  Zähne  auf  den  Flügelbeinen.  Trommel- 
fell deutlich,  groß.  Rumpf  seitlich  zusammengedrückt.  Pholidose  homogen ; 
Rückenschuppen  klein,  von  gleicher  Größe.  Ein  sehr  schwacher  Nucho-Dorso- 
Caudalkamm.  Kehle  mit  Längsfalten,  einem  leicht  angedeuteten  Kehlsack 
und  2  sehr  kräftigen  ijueren  Gularfalten.  Zehen  zusammengedrückt,  unten 
mit  gekielten  Querlamellen,  die  seitlichen  Kiele  gesägt,  namentlich  die  Säge- 
schuppen an  der  Innenseite  der  Basis  der  dritten  Zehe  in  größere  dreieckige 
Läppchen  verbreitert.  Schwanz  zusammengedrückt.  After-  und  Schenkel- 
poren fehlen. 

1.    Diptychodera   lobata   Bttgr.  n.  sp.*) 
4299  a.  Halbw.     NeHbritaiiiiien.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 


*)  Char.  Schnauze  leicht  zugespitzt,  kaum  länger  als  der  Durch- 
messer der  Orbita ;  Schnauzen-  und  Supraciliarkante  scharf  i'echtwinklig  ab- 
fallend. Nasenloch  im  vorderen  Drittel  des  Raumes  zwischen  Schnauzenspitze 
und  Orbita;  Nasale  vom  Rostrale  durch  3  Schuppen  getrennt.  Trommelfell 
etwas  größer  als  die  Augenöffnung.  Vordere  Kopfschuppen  klein,  von  nahezu 
gleicher  Größe,  gekielt,  auf  der  Orbita  etwas  kleiner  als  auf  der  Schnauze ; 
Occipital-  und  Temp(»ralschuppen  körnig,  ungekielt.  Occipitale  etwas  ver- 
größert, den  Raum  von  5—7  Schuppen  seiner  Umgebung  einnehmend.  Eine 
Längsreihe  von  7 — 9  etwas  vergrößerten  Schuppen  unter  der  Orbita.  11  Supra- 
und  9  Infralalüalen.  Mentale  mäßig  groß,  dreieckig,  hinten  ohne  Längsspalte. 
An  das  Mentale  legt  sich  seitlich  den  Infralabialen  entlang  eine  Reihe  von 
(6 — 10)  größeren  Schuppen  an.  Den  Nackenkamm  bilden  mehrere  Reihen 
winzig  kleiner,  dreieckiger  Schüppchen,  den  Schwanz-  und  Rückenkamm,  der 
ohne  Unterbrechung  in  den  Nackenkamm  übergeht,  bildet  eine  Reihe  größerer, 
aber  kaum  zahnförmig  vorstehender  Schuppen,  die  nur  etwa  dojjpelt  so  lang 
sind  wie  die  üljrigen  Rückenschuppen.  Diese  sind  sehr  klein,  gleichgroß, 
gekielt ;  ihre  Kiele  sind  aufwärts  und  rückwärts  gerichtet ;  die  Bauchschuppen 
sind  doppelt  so  groß  wie  die  Rückenschuppen,  scharf  gekielt,  in  der  hinteren 
Bauchhälfte  in  deutliche  Querreihen  geordnet.  Gliedmaßen  lang  und  schlank, 
oben  mit  gleichgroßen  Kielschuppen,  die  auf  der  Vorderseite  des  Oberarms 
und  Oberschenkels  etwa  so  groß  sind  wie  die  Bauchschuppen.  Vierter  Finger 
länger  als  der  dritte ;  der  angelegte  Hinterfuß  reicht  mit  der  Spitze  der 
vierten  Zehe  zwischen  Auge  und  Nasenloch.  Schwanz  2V3  mal  so  lang  wie 
Kopf  und  Rumpf  zusammen,  seitlich  zusammengedrückt,  mit  ähnlich  schwach 
gezähneltem  Kamme  wie  der  Rücken ;  alle  seine  Schuppen  gekielt,  nament- 
lich stark  die  drei  unteren  Längsreihen,  deren  Schuppen  die  Schuppen  der 
Schwanzoberseite  2 — 3  mal  an  Länge  übertreffen. 

Einfarbig  dunkel  olivengrün,  Unterarm  und  Unterschenkel,  sowie  die 
beiden  letzten  Drittel  des  Schwanzes  mit  Andeutungen  von  hellen  und  dunklen 
Querbinden.     Kehle  heller  olivengrün,    Brust  und  Bauch  schnuitzig  gelbgrün. 


—    46    — 

Genus  IX.    Accmthosaura  Gray. 

1.    Acanthosaura   tricarinata   (Blyth). 

Bou lenger,  Oat.  I  pag-.  306. 

4306,1  a.  Erw.  ^  und  $.    Darjeeliug:,  Üst-Himalaj'a.    Get.  1891  vom  British 
Museum,  London. 

Genus  X.    Japahira  Groij. 
1.    Ja pa Iura   variegata   Gra3\ 

Beul  enger,  Cat.  I  pag.  308,  Taf.  '24,  Fig.  1. 

4308  a.  (J  und  9.    Darjeeliiig-,  Ost-Himalaya.    Get.  1891  vom  British  Museum, 
London. 

2.    Japalura   pol3^g-ouata   (Hallo w.). 

Boulenger,   Cat.  I  pag.  310   und  Proc.  Zoolog.  Soc.  London  1887, 
Taf.  17,  Fig.  1. 

4310  a.   Halbw.     Insel  O-sima,    Liukiu- Gruppe.     Gesch.  1889   von  Major  H. 
von  Schoenfeldt,  Offenbach  a.  M. 

Genus  XI.    Scdca  Gray. 
1.    Salea   liorsfieldi   Gray. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  312. 

4312  a.  J.     Nilgiris,  Süd-Indien.     Gesch.  1890  vom  Museum  Madras. 

2.    Salea   anamall ayaiia   (Bedd.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  313. 

4313  a.  Zahlr.  Ste.     Kodaikanal,   Palni  Hills,   Süd-Indien.     Gesch.  1889  von 

Theod.  Kolb,  Madras. 


n 


Rumpflänge   .     .     . 

.     66  V2  mm 

Vordergliedmaßen  . 

•     49        „ 

Hintergliedmaßen  . 

•     75        , 

Schvvanzlänge     .     . 

.  199        „ 

Unterseite  der  Gliedmaßen  und  des  Schwanzes  weißlich  mit  graulicher  Pude- 
rung und  Mamnorierung. 
Maße:    Totallänge    .     .  .     285  mm 

Kopflänge     ....      19V2 

Kopfbreite     ....       13 

Trommelfell  ....        4 

Bemerkungen:  Verbindet  Merkmale  von  Gonyocephalus  Kaup,  avo 
die  Art  z.  B.  dem  G.  modestus  Meyer  aus  Neuguinea  in  Bezug  auf  den 
Habitus  verglichen  werden  kann,  mit  solchen  von  Lophiira  Gray,  läßt  sich 
aber  von  beiden  Gattungen  durch  die  zwei  Kehlfalten  leicht  trennen,  die 
beide  einander  parallel  und  von  fast  gleicher  Stärke  sind.  In  der  Zehen- 
bildung zeigt  sich  eine  bemerkenswerte  Analogie  mit  der  Iguanidengattung 
Brachyloplius  Cuv. 


_    47    — 
Genus  XII.    Calotes  Cuv. 

1.  Calotes   cris  tateil  US   (Kühl). 

B  0  u  1  e  11  g  e  r  ,  Cat.  I  pag.  31(5. 

4316  a.  Erw.    Taliakspflanzung  Bindje}',  Laiidstliaft  Deli,  Ost-Sumatra.    Gesch. 

l<Si)()  von  Th.  und  Egb.  Engelhard,  Rödelheim. 
4316  b.  2  Ste.     Insel  Baiika.     Gek.  1881  von  Oonr.  Kläsi,  Zürich. 
4316  c.  Erw.     Atsciiiii,  N.-Suinatra.     Gek.  1882  von  demselben. 
4316 d.  2  Ste.     Landschaft    Deli,    Ost- Sumatra.      Gesch.  1886    von   Clemens 

Hohwiesner,  hier. 
43l6e.  6  erw.,  1  jung  (var.  moZucca««  Pts.).    Leitiinor,  Süd-Amboina.    Gesch. 

1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 
4316  f.   Halbw.     Bandjermassin ,    Siul- Bonieo.      Gesch.  1891   von   Prof.  Dr. 

0.  Boettger,  hier. 

2.  Calotes   marmoratus   (Graj'). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  318. 

4318,1a.  y  Ste.     Mittel  -  Luzoii ,   Philippinen.     Gesch.  1888  von  Konsul  Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
4318,1b.  Jung.     Mt.  Halcone,   Insel   Miiidoro,    Philippinen.     Get.  1889   von 

B.  Schmacker,  Shanghai. 
4318,1  c.   Erw.     Umgebung  von  Mauila.     Gesch.  1891  von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 

von  Moellendorff,  Manila. 
4318,1  d.  Jung.     Leyte.     Gesch.  1893  von  demselben. 
4318,1  e.  5  halbw.     Insel  Culion,  Calamianes.     Gesch.  1893  von  demselben. 


3.    Calotes  jubatus   (D.  B.). 

Bou lenger,  Cat.  I  pag.  318. 

4318,2  a.  Erw.     Java.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

4318,2  b.  4  Ste.    Java.    Rüppell,  Cat.  II  Z  la— d  (cristatellus  \\w\  gutturosus) . 

Get.  1828  vom  Museum  Leiden. 
4318,2  c.  5  Ste.     Surabaia,    Ost -Java      Gesch.   1889   von   Dr.  med.  Stratz, 

daselbst. 
4318,2  d.  2  Ste.     Samaraiig,  Java.     Gesch.  1871  von  Konsul  Edw.  Jacobson, 

hier  und  1876  von  Herrn  Schas. 
4318,2  e.  2  Ste.     Ebendaher.      Gesch.  1876   von   Major   Dr.  L.  von  Heyden, 

Bockenheim. 
4318,2  f.    2  jung.     Java.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
4318,2  g,  2  J.     Buitenzorg-,   West-Java.     Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strubell, 

hier. 


—    48    — 
4.    Calotes   versicolor  (Daud.). 

Bou lenger,   Cat.  I  pag.  321 ;   Boettger,   24./25.  Ber.  Offenbach. 

Ver.  f.  Naturk.  1885  pag.  118. 
4321a.  4  Ste.     Nilg-lris,  Süd-Indien.     Gesell.  1890  vom  Museum  Madras. 
4321b.  4  Ste.      Insel    Hainaii ,    Süd -China.      Gesch.    1886    von    Otto    Herz, 

St.  Petersburg. 
4321  c.  2  Ste.    Canton.     Gesch.  1885  von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellendorff. 

Manila. 
4321  d.  3  c?,  4  jung.     Madras.     Gesch.  188;)  von  Theod.  Kolb,  daselbst. 
4321  e.  Jung.     Honore,    Ost -Indien.     Gesch.  1864   von   Missionar   Albrecht, 

daselbst. 
4321  f.    Halbw.  und  jung.     Nuwara  EUija,  Central-Ceylon.     Gesch.  1890  von 

Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 

5.    Calotes   enima   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  324. 
4324  a.  Erw.    Insel  Salanga,  Slam.    Gek.  1882  vom  Naturh.  Institut  Linnaea, 
hier. 

6.    Calotes   ophiomachus   (Merr.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  327. 
4327a.  Erw.     Ceylon.     Gesch.  1846  von  H.Worms. 
4327  b.  S-     Ceylon.     Gek.  1889  von  H.  Fruhstorfer,  München. 

Genus  XIIT.    Charasia  Graij. 
1.    Charasia   clorsalis   Gmy. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  332. 

4332  a.  4  Ste.     Nilgiris,  S.-Indien.     Gesch.  1890  vom  Museum  Madras. 

2.    Charasia   blanfordiana   Stol. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  333. 

4333  a.  4  Ste.     Nilgiris,  S.-Indien.     Gesch.  1890  vom  Museum  Madras. 

Genus  XIV.    Agama  Daud. 
1.    Agama   mutabilis   Merr. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  338. 
4338  a.  2  Ste.    Ober- Ae^ypten.    Typus  von  Heydens  Ag.  arenaria  in  Rüppells 
Atlas  von  N.- Afrika,  Eept.  pag.  12  und  Cat.  II  F  F  2b— c.     Gesch 
1828  von  Dr.  Ed.  ßüppell,  hier. 


—    49    — 

2.    Agama   sinaita  v.  Heyd. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  339. 
4339  a.  Erw.     Arabia  petraea.     Typus  von  Heydens  A.  sinaita   in  Rüppells 
Atlas  von  N.-Afiika,  Rept.  pag.  10,  Taf.  3  und  Cat.  II  FF  2a.    Gesch. 
1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

3.    Agama   toiirnevillei   Lat. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  340. 
4340,1a.  Jung.    El  Muilah,  südlich  von  Tugg-urt,  Süd- Algerien  (1.  April  1S93). 
Gesch.  1893  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 

4.    Agama   saugiiiuolenta  (PalL). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  343. 
4343  a.  2  Ste.     c?  von  Bal-kuju  hei  Askhabad,  $  von  der  Strecke  Geok-tepe 

nach   Oermab,    Transkaspien.       Gesch.   1888    von    Staatsrat    Dr. 

G.  von  Radde,  Tiflis. 
4343  h.  Erw.     Golodnaja    Stepj ,    nördlich    vom    Syr-darja.     Get.  1879    vom 

Museum  St.  Petersburg. 

5.    Agama   ine rmis   Reiiß. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .  Cat.  I  pag.  344. 
4344, la.  2  Ste.     Ober- Aegypteii.     Typus   von   ^m2t'  Ag.  inermis,   Museum 

Senckenh.  pag.  33   und  Rüppell,  Cat.  II  F  F  6c— d  {fladmaculata, 

non  Rüpp.).     Gesch.  1826  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4344,1h.  2  Ste.     Ober-Aeg-ypten.     Typus    von   Reuß'   Ag.  gularis,   Museum 

Senck.  pag.  36  und   Rüppell,  Cat.  II  F  F  5m  und  p.     Gesch.  1827 

von  demselhen, 
4344,1c.  Halbw.  S-     Wüste    bei    Gabes,    Tunesien.      Gesch.  1891    von    Dr. 

A.  Koenig,  Bonn. 
4344,1  d.  Jung.     Tug-gurt,    algerische    Sahara.     Gesch.  1893   von   Dr.  Franz 

Werner,  Wien. 
4344,1  e.  S   und   $.     Ebendaher  (April  1893).     Gesch.  1893   von    Dr.  Alex. 

Koeniff,  Bonn. 


'ö; 


6.    Agama  leiico Stigma   Reuß. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  I  pag.  346. 
4346  a.  2  Ste.  Arabien.  Typus  von  Trapelus  flavimacidatus  Rüppell,  Neue 
Wirbeltiere  Abessyniens,  Rept.  pag.  12,  Taf.  6,  Fig.  1.  Gesch.  1834 
von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4346  b.  2  Ste.  Ober-Aegypten.  Typus  von  Reuß'  Ag.  leucostigma,  Museum 
Senck.  pag.  44  und  Rüppell,  Cat.  II  F  F  5k  — 1  {inutaUlis)  Gesch. 
1827  von  demselben. 

4 


—    50    — 

7.  Agama   rüde  rata   Oliv. 

Boul  enger,    Cat.  I   pag.  348 ;   Boettger   in   Eadde,   Fauna   und 
Flora  des  S.-W.-Kaspigebiets  1886  pag.  59. 

4348  a.  2  Ste.     liasano,    Talyscligebiet,    S.-O.-Transkaukasien.      Gesch.  1886 

von  H.  Leder,  Mödling. 
4348b.  Erw.     Baalbek,  Syrien.     Gesch.  1881  von  H  Simon,  SLuttgart. 

4348  c.   ?.     Nisib,    Anatolien.      Rüppell ,    Cat  II   F  F  7a.     Gesch    1845   von 

Dr.  Fischer. 

8.  Agama   pallicla   Reuß. 
Boul enger.  Cat.  I  pag.  348. 

4348,1a.  Erw.     Ober- Aegypten.     Typus   von   Reuß'   Ag.  paUiäa,   Museum 

Senck.  pag.  38,  Taf.  3,  Fig.  3  und  Rüppell,  Cat.  II  F  F  5q  {mutahüis). 

Gesch.  1827  von  Dr.  Ed.  Rüpi>e!l.  hier. 
4348,1b.  3  Ste.     Ober-Aeg-ypteu.     Typus   von   Reuß'  Äg.loricata,   Museum 

Senck.  pag.  40  und  Rüppell,  Cat.  II  F  F  5g — i  (^nuitabilis).     Gesch. 

1826  von  demselben. 
4348,1  c.  Erw.     Nubien.     Typus  von  Reuß'  Ag.  nigrofasciata,  Museum  Senck. 

pag.  42  und  Rüppell,  Cat.  II  F  F  5f  {mutahüis).     Gesch.  1826  von 

demselben. 
4348,1  d.  5  Ste.  Ober-Aegypten.  Typus  von  Ag.  nigrofasciata  Reuß.  Rüppell, 

Cat.  II  F  F  5a — c  {mutabilis).     Gesch.  1826  von  demselben. 

9.    Agama  hispida   (L.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  349. 

4349  a.  2  Ste.     S.-Afrika.     Rüppell,  Cat.  II  F  F  4a— b  {spinosa).     Get.  1830 

vom  Museum  Paris. 
4349  b.  S-    l>amaraland,  S.-W.-Afrika.    Gesch.  1887  von  Dr.  H.  Schinz,  Zürich. 

10.    Agama   aculeata   Merr. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  351. 

4351a.  Erw.  S  und  $.     Rehoboth,  Namaland.    Gesch  1893  von  Dr.  Ed.  Fleck, 
Innsbruck. 

11.    Agama   atra   Daud. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  352. 

4352  a.  2  Ste.  Süd-Afrika.    Rüppell,  Cat.  II  F  F  3a— b.   Alte  Sammlung.  1836. 
4352  b.  J  und  $.    Damaraland,  S.-W.-AMka.    Gesch.  1887  von  Dr.  H.  Schinz, 

Zürich. 
4352  c.   9.     An^ra  Pequena,  S.-W.-Afrika.     Gesch.  1886  von  Dr.  0.  Schneider, 

Dresden. 


—    51    — 
12.    Agama    spiuosa   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g"  e  r ,  C'at.  I  pag  355. 
4855  a.   Erw.     Abessyiiieii.     Typus  von  Rüppells  Ag.  colonorum,   non  Daud.. 
und  Rüppell,  Cat.  II  FF  la.    Gesch.  1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

13.    Agama   colonorum   Daml. 

Bonlenger,  Cat.  I  pag.  356;   Boettger,   Ber.  Offenbach.  Ver.  für 
Naturk.  1885  pag.  178  (var.  congica). 

4356  a.  7  Ste.  und  Eier.     Povo  Nemlao  und  Banaiia,  Congomündung.    Gek. 

1885/86  von  Paul  Hesse,  Venedig. 
4356b.  Erw.     Seneg'aiiibieii.     Get.  1882  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 
4356  c.  Erw.     West-Afrika.     Gek.  1887  von  Poehl  Hamburg. 
4356  d.  Zahlr.  Ste.      Goldküste,    Berge    an    der    Grenze    von    Ashantiland 
Gesch.  1884  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 

4356  e.  1  erw.,  2  jung.     Odiimase,  0. -Goldküste.     Gesch.  1892  von  demselben. 

14.    Agama   bibroiii   A.  Dum. 

Boul  enger.    Cat.  I    pag.  357;    Boettger,    Abb.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9,  1874  pag.  132  {colonorum  var.  impalcaris). 

4357  a.   $.    Marokko.    Gesch.  1872  von  Prof.  ür.C.v.Fritsch  und. T.  ,T.  Rein,  hier. 
4357  b.  2  (J.     Ebendaher.     Gesch.  1872  von  denselben. 

4357  c.  4  Ste.  Casablauca,  Marokko-Mog'ador  und  Tanger,  Marokko.    Gesch. 

1881  von  H.Simon,  Stuttgart,  und  von  der  4.  Rüppellreise  (Dr.  med. 
W.  Kobelt). 
4357 d.  Erw.     Casablanca,    Marolvko.      Gesch.  188,-)  von  Dr.  med.  H.  Schädle, 
daselbst. 

15.    Agama   plauiceps   Pts. 

B  0  u  I  e  n  g  e  r  ,  Cat.  I  pag.  358,. 
4358a.  Halbw.    \  Khanüuss,    Damaraland.    Gesch  1881  von  Dr.  A.  Schenck, 
Halle. 

4358  b.  Erw.  Kuisipfluss,  Namaland.  Gesch.  1893  von  Dr.  Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

16.    Agama   cyauo gaster   (Büpp.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  359. 

4359  a.  Erw.     Abessynien.     Typus  von  Ag.  eyanogaster  Rüppell.  Neue  Wirb. 

Faun.  Abess.,   Rept.  pag.  10,    Taf.  5  und  Cat.  II   G  G  2a.     Gesch. 

1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4359  b.  J,  gestopft.     Abessynien.     Desgl.  Rüppell,   Cat.  II  G  G  2b.     Gesch. 

1828  von  demselben. 
4359  c.  ?,  desgl.     Abessynien.    Desgl.  Rüppell,  Cat.  II  G  G  2c      Gesch.  1828 

von  demselben. 

4* 


—    52    — 

17.    Agama   tuberciilata   Gray. 

B  Olli  enger,  Cat.  I  pag-.  361. 
4361  a.  Erw.     Kasclnuir.     Gesch.  1889  von  G.  A.  Bouleng-er,  Lonrlon. 


18.    Agama   caiicasia  (Eicliw.). 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  I  pag.  367. 

4367  a.  J  und  jung.     Jag'ly-olum,    Transkaspien.     Gesch.  1888   vom  Wirkl. 

Staatsrat  Dr.  Gustav  von  Radde,  Tiflis. 
4367  b.  2  Ste.     Abas-tuman    (größer)   und   Tiflis    (kleiner).    Transkaukasien. 

Gek.  1880  von  Hans  Leder,  Mödling,   und  get.  1879   vom  Museum 

St.  Petersburg. 
4367  c.  2  Ste.     Transkaukasien.     Gesch.  1850/52  von  Dr.  Ed.  Rüppell,   hier. 
4367  d.  Erw.  und  jung.    Karabagh,  Russ.-Armenien.    Von  Dr.  Jean  Valentins 

Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 


19.    Agama   stellio   (L.). 

Boul  enger,   Cat.  I   pag.  368;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1879  pag.  78  und  1880  pag.  196  (Stellio  vulgaris). 

4368  a.  J,  6  jung.     Sarona   bei   Jaffa,   Syrien.     Gesch.  1881   von   H.  Simon, 

Stuttgart. 
4368b.  11  Ste.     Jerusalem.     Gesch.  1880,81  von  demselben. 
4368  c.  2  Ste.     Ae^ypten.     Rüppell,   Cat.  II   G  G  la— b.     Gesch.  1828   von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4368 d.  Jung.     Haiffa,  Serien.     Gesch.  1879  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
4368  e.  Ei  und  jung.     Ae^ypten.     Rüppell,  Cat.  II  GG  Id.     Gesch.  1828  von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4368  f.    Erw.     Aegypten.     'R\\\)\^Q\\,Qa,t.  11  G  Q  \c  (Stellio  vulgaris).     Gesch. 

1828  von  demselben. 
4368  g.  Erw.     Insel   Mykonos,    Cykladen.     Gek.  1880   vom   Naturh.  Institut 

Linnaea,  hier. 
4368  h.  Erw.     Insel  Cliios.     Gesch.  1862  von  Hof  rat  Dr.  med.  Pauli,  hier. 
43681.    Gestopft.     Aegypten.     Rüppell,  Cat.  II  GG  le.     Gesch.  1828  von  Dr. 

Ed.  Rüppell,  hier. 


Genus  XV.    PliJ-ynocephalus  Kaup. 

1.    Phrynocephalus   raddei   Bttgr. 

Boettger,  Zoolog.  Jahrb.  Bd.  3,  1888  pag.  894,  Taf.  34,  Fig.  2. 

4369  a.  2    Ste.      Perewalnaja,    Transkaukasien.      Gesch.  1888    vom  Wirkl. 
Staatsrat  Dr.  Gust.  von  Radde,  Tiflis. 


—    53    — 

2.  P  h  r  y  u  0  c  e  p  h  a  1  u  s   li  e  1  i  o  s  c  o  p  ii  s   (Pall.), 

Boulenger,  Cat.  I  pag-.  371. 

4871  a.  4  Ste.     Halbinsel  Maiig-yschlak  am  Kaspisee.    G et.  1879  vom  Museum 

St.  Petersburg.  '*' 

4371b.   $.     Bala-isheiii,  Transkaspien.     Gesch.  1888  von  Staatsrat  Dr.  Gust. 

von  Eadile,  Tiflis. 

3.  Pill  yuocepha Ins  versicolor   Strauch. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  374. 
4374  a.  Erw.     Kasclig'ar.     Gesch.  1890  von  G.  A.  Boulenger,  London. 

4.    Pliryuoceplialus   caudi vol vulus   (Pall.). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  375. 

4375,1  a.  4  Ste.     Wüste  Karakum    am   Alakul-See.    Get.  1879   vom  Museum 
St.  Petersburg. 

5.    Phryiiocephalus   axillaris   Blfd. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  378. 

4378  a.  Erw.     Kasclig'ar.     Gesch.  von  G.  A.  Boulenger,  London. 

6.    Pln-y  uocephalus   iuterscapularis   Licht. 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  378. 
4378,1a.  2  Ste.     Molla-kari,  Transkaspien.     Gesch.  1888   von    Staatsrat  Dr. 

Gust.  von  Radde,  Tillis. 
4378,1  b.  5  Ste.     Insel    Tscheieken    im   Kaspisee.     Get.  1879   vom   Museum 
St.  Petersburg. 

7.    Phrynocephalus   inystaceus  (Pall). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  379. 

4379  a.  2  Ste.     Tscliikischljär,    Transkaspien.     Gesch.  1888    von    Staatsrat 

Dr.  Gust.  von  Radde,  Tiflis. 
4379  b.  Erw.     Insel   Tscheleken   iui   Kaspisee.     Gesch.  1878   von   Akad.  Dr. 
Alex.  Strauch,  St.  Petersburg. 

Genus  XVI.    Ämphiholnrus   Wgl. 
1.    Amphibolurus   muricatns   (White). 

Boulenger,  Cat.  I  pag.  390. 
4')90a.   Erw.     Sydney,  Xeu-Süd-AVales.     Gek.  1887  von  Poehl.  Hamburg. 
4390b.  Jung.     NeulioHand.     Gesch.  1868  von  Adam  Becker,  Sydney. 
4390  c.   4  erw.     Xeuliolland.     Gesch.  1862  von  demselben. 


-    54    — 

4390(1.   4  Ste.     Neuliolland.     Rüppell,  L'at.  II  E   E  Ib— e  {Grammatopliora) . 

Gesch.  1830  von  Dr.  Eeuß,  hier,  und  Konsul  W.  Kirchner,  Sydney. 
4330 e.  Gestopft.     Neuliolland.     Rüppell,   Cat.  11  E   E  la  (GmmmatophoraJ. 

Get.  1829  vom  Museum  Leiden. 

2.    Amphibolurus   barbatus   (Cuv.)- 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  391 . 

439 La.  Jung.     Neuliolland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

4391b.  Erw.  $.     Sydney,  Neu-Süd-Wales.     Gek.  1887   von    Poehl,  Hamburg. 

4391  c.d.  c?  und  ?,  gestopft.  Neuliolland.  Rüppell,  Cat.  II  EE  2a— b 
{Grammatnphora).     Get.  1832  vom  Museum  London. 

4391  e.  Erw.  (^.  Ebendaher.  Gesch.  1893  von  der  Neuen  Zoolog.  Gesell- 
schaft, hier. 

Genus  XVII.    Diporophora  Gray. 

1.    Di])orophora   australis   (Stdchr.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  394. 
4394,1  a.  Erw.     Nord-Australien.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

Gcfuis  XVJII.    Physignathits  Cuv. 
1.    Pliy Signa th US   gilberti   (Gray). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  C'at.  I  pag.  396. 
4396a.  Erw.     Neuholland.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

Qenus  XIX.    ChJwnydosaiirus   Gray. 
1 .    C  h  1  a  m  y  d  o  s  a  ii  r  ii  s   k  i  n  g  i   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  401. 

4401  a.  Jung.     (Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

Genus  XX.    Lopkura   Gray. 
1 .    L  0  p  li  II  r  a   a  ni  b  0  i  u  e  u  s  i  s   (Schloß.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  402. 

4402  a.  Halbw.     Mittel-Lnzon,   Philippinen.     Gesch.  1888    von    Konsul    Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
4402  b.  3  halbw.,  2  jung.     Ebendaher.     Gesch.  1888  von  demselben. 
4402  c.  Erw.     Ainboina.     Rüppell,  Cat.  II  Y  Ib  (Istiurns).     Gesch.  1830  von 

Hrn.  von  Siebold,  Leiden. 
4402 d.  Gestopft.     Amboiiia.     Rüppell,  Cat.  II   Y  la  (latiurus).     Gesch.  1830 

von  demselben. 


—    55    — 

4402  e.   Jung.      Dapitaii,    N.-Mindanao.      üesch.   18'J8    von    Konsul    Dr.  von 

Moellendorff,  Manila. 
■4402  f.    Jung.     Insel  Leyte.     Gesch.  1893  von  demselben. 

Genus  JCXI.    Liolepis   Cnv. 
1.    Liolepis   belli   (Gray). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  403. 

4403  a.  2Ste.  Insel  nain,iii,  Süd-China.  Gek.  1886  von  Otto  Herz,  St.  Petersburg. 
4403  b.   Erw.  S.-Chiiia.  Rüppell,  Cat.  II  DU  la    Ü et.  1830  vom  British  Museum, 

London. 

Genus  XXII.     Uromastix  Merr. 
1.    Uromastix   ornatiis   Riipp. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  406. 

4406a.  2  Ste.  Arabien.  EüppcUs  Typus  von  U.  ornatus,  Atlas  N.-Afr.  Rept. 
pag.  1,  Taf.  1  und  Cat.  II  HH  la— b.  Gesch.  1828  von  Dr.  Ed. 
Rüppell,  hier. 

2.    Uromastix   acanthiniiriis   Bell. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  I  pag.  40(5. 

4406,1a.  3  Ste.     Biskra,    Prov.  Constantine,  Algerien.     Von   der   5.  Rüppell- 

reisc  (Dr.  med.  W.  Kobelt),  1884. 
4406,1b.  7  Ste.     Ebendaher.     Gek.  1885  von  L.Fischer,  Biskra. 
4406,1  c-f.  2  c?,  2  5»,  gestopft.    Aogypten.    Rüppell,  Cat.  II  HH  3a-d.    Gesch. 

1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 
4406,1  g.  Erw.     Tunis.     Gesch.  18;)3  von  Baron  Carlo  von  Erlanger,  Nieder- 

Ingelheim. 

3.  Uromastix   spinipes   (Daiid.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  407. 
4407  a.  2  Ste..  erw.    Aegypten.    Rüppell,  Cat.  II  HH2c— d.    Gesch.  1828  von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
4407  b.   Erw.     Aegypten.     Gesch.  1880  von  Carl  Beyerbach,  hier. 

4407  c— d.  Gestopft.    Aegypten.    Rüppell,  Cat.  II  HH 2a— b.    Gesch.  1828  von 

Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

4.  Uromastix   liardwickei   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  408. 

4408  a.   Gestopft.     Oberes  Bengalen.  Gesch.  1852  von  Dr  Ed  Rüppell,  hier. 
4408b    Erw.     Bengalen.     Gesch.  18r)l  von  der  Neuen  Zoolog.  Ges.,  hier. 
4408c.  Erw.     Bengalen.     Gesch.  1892  von  derselben. 


—    56    - 

Genus  XXlll.    Moloch  Gray. 

1.  Moloch   horridiis   Graj'. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  I  pag.  411. 
4411.la.  Erw.     West- Australien.     Get.  1852  von  Dr.  A.  Smith. 

Familie  V.    Iguanidae. 

Genus  1.    AnoUs  Daud. 

1.    Anolis   cristatelliis   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  Liz.  British  Museum  Vul.  II.  1885  pag.  26. 

5026  a.  Zahlr.  Ste.     St.  Thomas.     Gesch.  1881  von  Karl  Knohlauch,  hier. 
5026  b.  Erw.  (5^.     >Vestin(lieu.     Küppell,  Cat.  II  S  3a  (c^^itesim).     Alte  Samm- 
lung, 1845. 

5026  c.  Erw.  (5^.     Wostiiidien.     Rüppell,  Cat.  II  S  2a  (c«roZwms*sj.   Get.  1830 

vom  Museum  Paris. 
5026(1.   1  erw.,  2  jung.    Puerlorico.    Gesch.  1871)  von  Karl  Knoblauch,  hier. 

2.  Auolis   stratulus   Cope. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  27. 

5027  a.  Zahlr.  Ste.     St.  Thomas.     Gesch.  1880  von  Karl  Knobhiuch,  hier. 
5027  b.  Erw.     St.  Thomas.     Gesch.  1881    vom   Museum   Berlin   durch   Prof. 

W.  Peters. 

3.  Auolis   alligator   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  31. 

5031,1a.  2  J,  1  $.   St.  Vincent,  Westimlien.    Get.  1891  vom  British  Museum, 

London. 
5031,1b.  cJ.    Trinidad.    Gesch.  1893  von  F.W.  Urich  und  K.  R.  Mole,  daselbst. 

4.  Auolis   ?   graliami   Cope. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  32. 

5032  a.  Erw.     .Tamaica .'      Rüppell,    Cat.  II   S  la   fpulchelliisj.     Alte   Samm- 
lung-, 1845. 


'ö 


5.    Auolis   distichus  Cope. 

Boulenger,  ( 'at.  II  pag.  33. 

5033  a.  2   erw.      Cap    Haytien ,    Haiti.       Gek.   1888    vom    Naturli.    Institut 
Linnaea,  Berlin. 


—    57    — 

6.  Anolis   cybotes   Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .  Cat.  II  pag.  34,  Tai.  1,  Fig.  5. 
5034  a.  2    Ste.       Cap    Haytien,    Haiti.     Gek.  1888    vom    Naturh.    Institut 
Linnaea,  Berlin. 

7.  Aüolis  ricliardi   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  37. 
5037,1  a.  c^.      St.  Vincent,    Westindien.     Get.   1891    vom   British   Museum, 

London. 
5037,1  b.   S-  Tobago,  Westindien.  Gesch.  1893  von  F.  W.  Urich  und  E.  R.  Mole, 
Trinidad. 

8.    Auolis   vermicu latus   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  41 . 
5041  a.   $.     Cuba  i    Rüppell,  Cat.  II  S  4a.     Alte  Sammlung,  1845. 

9.    Anolis   carolinensis  D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  43. 
5043  a.  2  Ste.     S.-O.-Verein.  Staaten.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 

5043  b.  Erw.     S. -O.Verein.  Staaten.     Gesch.  1886  von  Dr.  A.  Zipperlen,  New- 

York,  durch  Prof.  Dr.  Noll,  hier. 

10.    Anolis   clilorocyanus  D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  44. 

5044  a.   ?.     Miragoäne,  Haiti.     Gesch.  1880  von  Ludw.  Wolf,  daselbst. 

11.    Anolis   brevipes   Bttgr.  n.  sp. *) 

5047,1  a.   9.     Plantage  Cairo  (La  Junta)  bei  Linion,  atlant.  Seite   von  Costa 
Rica.     Gesch.  1892  von  Carl  Fleischmann,  San  Jose. 


*)  Char.  Verwandt  A.  damidiis  Cope,  aber  mit  kräftiger  Nuchalfalte, 
kürzeren  Hinterfüßen  und  längerem  Schwänze,  und  Ä.  copei  Boc,  aber  mit 
größerem  Occipitale,  deutlicher  Nackenfalte,  erweiterten  Supraorbital-Schuppen. 
und  ungekielten  Rücken-  und  Seitenschuppen.  —  Kopf  von  mäßiger  Größe, 
nahezu  l'^/s  mal  so  lang  wie  hinten  breit,  länger  als  die  Tibia ;  Vorderkopf 
konkav,  ohne  deutliche  Frontalleisten;  obere  Kopfschilder  undeutlich  gekielt, 
obere  Schnauzenschuppen  deutlich  gekielt;  Schuppen  des  Supraorbital-Halb- 
kreises  verbreitert,  nach  vorn  sich  etwas  fortsetzend  und  Andeutungen  von 
Frontalreihen  bildend,  in  der  Mitte  durch  2  Schuppenreihen  von  einander 
getrennt;  15—16  vergrößerte,  schwach  gekielte  Supraocularschuppen,  die  von 
den  Supraorbitalschuppen   durch  1—2  Reihen  kleinerer  Schüppchen   getrennt 


—    58    — 

12.    Auolis   fiiscoaiiratus   cVOrb. 
B  0  u  1  e  n  g-  e  r  ,  Cat.  II  pag.  48. 

5048  a.  Erw.     Mapiri,  Nebenfluß  des  oberen  Beni,  Bolivia.     Gesch.  1888  von 

Ferd.  Enimel,  Arequipa. 

13.  Anolis   rodriguezi   Boc. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  II  pag.  49. 

5049  a.  Erw.  ?.     Canipur,  900  m,  Alta  Verapaz  (Guatemala).     Gek.  1891  von 

München. 

14.  Anolis   pulchellus   D.  B. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  67. 

5067  a.  Erw.     Puertorico.     Gesch.  1879  von  Karl  Knoblauch,  hier. 
5067  b.  3  erw.     St.  Thomas.     Gesch.  1881  von  demselben.  >• 

5067  c.  cJ  und  $.     Martinique.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 


sind ;  üccipitale  fast  so  groß  wie  die  Ohröffnung,  von  den  Supraorbitalen 
durch  3  Schuppenreihen  getrennt;  Zügelkante  winkelig,  5  Zügelkantenschuppen ; 
7  Reihen  von  Zügelschüppclien ;  10  Supralabialen  vor  der  Augenmitte,  Ohr- 
öffnung mäßig  groß,  schmal  eiförmig.  Kehlsack  beim  $  angedeutet ;  Kehl- 
schuppen etwas  körnig ,  aber  ungekielt.  Eumpf  zusammengedrückt ;  eine 
deutliche,  nach  hinten  aus  zwei  Schuppenreihen  gebildete  Dorsonuchalfalte, 
deren  Schüppchen  kaum  größer  sind  als  die  ihrer  Umgebung.  Rückenschuppen 
klein,  körnig,  nahezu  gleichgroß,  kleiner  als  die  runden  Seitenschuppen ; 
Bauchschuppen  viel  größer,  sechseckig,  dachziegelig  gelagert,  etwas  körnig, 
mäßig  scharf  gekielt.  Gliedmaßen  sehr  kurz ;  das  Hinterliein,  nach  vorne 
gelegt ,  reicht  mit  der  längsten  Zehe  wenig  über  die  Ohröffnuug  hinaus ; 
Finger  und  Zehen  mit  breiten,  vielkieligen  Schuppen  gedeckt;  die  Haftpolster 
sind  gut  entwickelt ;  etwa  30  in  distaler  Richtung  sehr  schmale  Lamellen 
unter  der  zweiten  und  dritten  Phalange  der  vierten  Zehe.  Schwanz  kaum 
zusammengedrückt,  mit  kräftig  gekielten  Schuppen  und  einer  Reihe  leicht 
verbreiterter  Schuppen  längs  der  Rückenkante,  mehr  als  doppelt  so  lang 
wie  Kopf  und  Rumpf  zusammen. 

Oberseits  blaugrün,  über  und  über  rotbraun  marmoriert  und  auf  dem 
Rücken  mit  undeutlichen  schwärzlichen  Flecken  und  Stricheln.  Zehen  und 
Schwanz  undeutlich  hell  und  dunkel  geringelt.  Unterseite  grünlichgelb. 
Kopfunterseite  mit  zahlreichen  parallelen,  matt  rotbräunlichen  Längsstreifen. 

nun         Hintergliedmaßen  ...     33  mm 

Tibia 11     „ 

Fuß 16     „ 

„  Schwanzlänge    ....  104     „ 

n 

Bemerkungen:  Die  Art  ist  durch  die  große  Anzahl  der  Subdigital- 
lamellen  unter  den  verhältnismäßig  sehr  kurzen  und  stämmigen  Zehen  ebenso 
ausgezeichnet  wie  diirch  die  bandförmigen,  vielkieligen  Lamellenschüppchen, 
die  die  Oberseite  der  Zehen  bedecken. 


>I  a  ß  e : 

Totallänge      .     . 

151 

Kopflänge .     .     . 

14 '/2 

Kopfbreite      .     . 

9 

Rumpflänge    .     . 

.     32S'2 

Vordergliedmaßen 

.     19 

—    59    — 

15.  Anolis   semilineatus   Cope. 

Boulenger.    Cat.  II  pag.  68,  Taf.  5,  Fig-.  1. 
5068  a.  Erw.     Cap  Haytien,  Haiti.    Gek.  1888  vom  Naturh.  Institut  Linnaea, 
Berlin. 

16.  Aiiolis   nebulosus   (Wiegm.). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  76. 
5076,1a.  (J.     Presidio,  pacif.  Küste   von  Mexico.     Gek.  1883   von  A.  Forrer, 

St.  Gallen. 
5076,1b.  J.     Sto.  Doiuiiig'O   de  Guzman ,   Mexico.      Get.  1891    vom   British 

Museum,  London. 

^  17.    Auolis   intermedius   Pts. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  78. 

5078  a.  3  $.     San  Jose,  Costa  Rica.     Gesch.  1891/93  von  Carl  Fleischmann, 

daselbst. 

18.    Anolis   sali  ei  Gthr. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  79. 

5079  a.  Erw.  (^  und  J.     Sto.  Doming'O  de  Gruzman,  Mexico.     Get.  1891  vom 

British  Museum,  London. 

19.    Anolis   cnpreus   Hallow. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  80. 

5080,2  a.  Erw.  (J.     Sau    Jose,    Costa   Rica.      Gesch.  1892    von  Carl   Fleisch- 
mann, daselbst. 

20.    Anolis   chrysolepis   Dum.  Bibr. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  89. 

5089  a.  Erw.  $.     Caracas,  Venezuela.     Gesch.  1893  von  der  Bethmannschule, 
hier. 


Genus  IL     Norops    Wagl. 

1.    Norops   anrät  US   (Dand.). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  95. 

5095,1a.  Erw.  S.     Caracas,  Venezuela.    Gek.  1877  von  Hübner  &  Schlesinger, 
Leipzig. 


—    60    — 

Genus  Hl.     PoUjchrus  Cuv. 
1.    Polychrus    marmoratus   (L.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  98. 

5098a.  3  Ste.     Surinam.     Rttppell,  Cat.  II  Ria — c.     Get.  1830  vom  Museum 

Leiden. 
.5098  b.  Erw.  J.     Trinidad.     Gesch.  1893   von  F.  W.  Urich   und   R.  R.  Mole, 
daselbst. 

2.    Polyclirus   aciitirostris   Spix. 

Boulenger,  Cat. II  pag.  99;  Boettger,  Zeitschr.  f.  Naturw.  Halle 
Bd.  58,  1885  p.  214. 

5099  a.  Erw.     Brasilien.     Rüppell,    Cat.  II   Rld    (marmoratus).     Get.  1830 

vom  Museum  Wien. 
5099  b.  Erw.     Paragruay.     Get.  1886  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  Berlin. 
5099  c.  Erw.     Brasilien.     Gesch.  1891  von  d.  Neuen  Zoolog.  Ges.,  hier. 

Genus  IV.    Corythoplmnes  Gray. 
1.    Coi\vtlioplianes   hernandesii   (Wiegm.). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  103. 

5103  a.  Erw.     Sto.  Doniingpo   de   Gaziuan,   Mexico.     Get.  1891    vom  British 

Museum,  London. 

Genus   V.    Laetnanctus   Wiegm. 
1.    Laemanctus   serratus   Cope. 

Boulenger,   Cat.  II  p.  104. 

5104  a.  S.     Mexico.     Gesch.  1852  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

2.    Laemanctus   lougipes   AViegm. 

Boulenger.  Cat.  II  pag.  105. 
5105,1  a.  2  erw.     Mexico.     Gek.  1846  von  Ludwigsburg. 

Genus  VI.     BasiUscus  Laur. 
1.    Brasiliscus   vittatiis   Wiegm. 

Boulenger,    Cat.  II  pag.  109. 

5109  a.  Haibvv.     San  Jose,   Costa  Rica.     Gesch.  1893   von  Carl  Fleischmann, 
daselbst. 


—    61    - 

Oemis   VII.     Ophryoessa  Fitz. 

1.    ()phr3^oessa   superciliosa   (L.). 

Boulenger,  Cat.  II  p.  111. 
5111a.  Erw.     Surinam.     Gek.  1840  von  Stuttgart. 

Geims   VIII.     Anisolepis  Blgr. 
1.    Anisolepis   uudulatus   (Wiegm.). 

Buulenger.    Ann.  Mag.  N.  H.    (5)    Bd.   IH   pag.  426   und   Cat.  II 

pag.  122,  Taf.  9,  Fig.  3. 
5122  a.  2  Ste.     San  Lorenzo ,   Prov.  Rio  Grande    do  Sul,  S. -Brasilien.     Get. 

1888  von  Dr.  H.  v.  Ihering,  daselbst. 
5122  b.  S  "n<^  ?■     Prov.  Rio  (lirande  do  Sul.     Gesch.  1887  v.  demselben. 
5122  c.  Erw.     Sao  Paulo,  Brasilien.     Gek.  1881  v.  J.  Duschanek. 

Oenus  IX.     Hoplurus  Ouv. 
1.    Hoplurus   sebae   Dum.  Bibr. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  129. 
5129  a.  6  Ste.    Mojanga.  West-Madag'askar.    Erli.  1893  von  Dr.  A.  Voeltzkow, 

Berlin. 
5129  b.  Jung.     Soalala ,   43»  L.  16«  Br. ,    Nord-Mojanga ,   TVest-Mada^askar. 
Erh.  1893  von  demselben. 

Genus  X.     Liolaemus   Wiegm. 
1.    Liolaemus   chileusis   (Less.). 

Boulenger,   Cat.  II  p.  141. 
5141  a.  2  erw.     Chile.     Gek.  1853  durch  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

2.    Liolaemus   lenzi   Bttgr. 

Boettger,    Zoolog.  Anzeiger  1891  pag.  344. 
5141,1  a.  Erw.  J.     Sorata,  Bulivia.     Gesch.  1891  von  Dr.  H.  Lenz,  Lübeck. 

3.    Liolaemus   tenuis   (D.  B.). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  152. 
5152  a.  Zahlr.  Ste.     Chile.     Get.  1882  von  Amtsrichter  Müller,  Lauterbach. 

4.    Liolaemus   wiegmauni  (D.  B.). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  156. 
5156  a.  Erw.     Chile.     Get.  1845  von  British  Museum,  London.  • 


—    62    — 

Genus  XI.     Liocephalus   Gray. 

1.  Liocephalus  vittatus  (Hallow.). 

B  Olli  enger,   Cat.  II  pag.  163. 

5163,1  a.  Erw.     Cap  Haytien,  Haiti.     Gek.  1888  v.  Naturh.  Institut  Linnaea, 
Berlin. 

2.    Liocephalus  melauochlorus  Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,   Cat.  II  pag.  164. 

5164  a.  Erw.  und  jung.     Haiti,     üek.  1888   vom   Naturh.  Institut   Linnaea, 
Berlin. 

3.    Liocephalus   carinatus   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  II  pag.  165. 

5165.1  a.  Erw.     Angeblich  Neu-Oranada.     Get.  1849  v.  Museum  Mailand. 

4.  Liocephalus   iridescens   Gthr. 

Boul enger,   Cat.  II  pag.  167. 
5167,1a.  Erw.     Oberer  Amazonas.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 

5.  Liocephalus   gueutheri   Blgr. 

Boulenger.   Cat.  II  pag.  169,  Taf.  13. 

5169,1a.  Erw.    Yerein.  Staat,  von  Columbia.     Gesch.  1885  von  Konsul  C. 
F.  Lehmann,  Popayän. 

Genus  XII.     Tropidurus   Wied. 
1.   Tropidurus   bocourti   Blgr. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  173. 

5173.2  a.  Erw.  (Doppelschwanz).  Pacasmayu,  N.-Peru.     Gesch.  1887  von  Max 

Bamberger,  hier. 

2.  Tropidurus   peruvianus  (Less.). 

Boulenger,    Cat.  II  pag.  174. 

5174  a.  Erw.  fvar.  C.)    Pacasmayu,  N.-Peru.    Gesch.  1890  von  M.  Bamberger. 
hier. 

3.    Tropidurus   hispidus   (Spix). 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  177. 
5177,1a,     Erw.     Brasilku.     Get.  1830  vom  Museum  Wien. 


—    63    — 

Gern  IS  XI  IL      Urnniscodon  Kaup. 
1.    Uraniscodou   umbra    (L.). 

Boul  enger,    Cat.  II  p.  179. 

5179  a.  Env.     Surinam.     Gek.  1846  von  Stuttgart. 

2.    Uraniscodou   plica   (L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,   Cat.  II  pag.  180. 

5180  a.  Erw.     Siiriiiam.     Gek.  1846  von  Stuttgart. 

5180  b.  Erw.     Brasilien.     Rüppell ,   Cat.  II    U  la  (Hypsibatiis  agamoides). 

Alte  Sammlung,  1845. 
5t 80  c.  Erw.      Trinidad.      Gesch.  1893    von    F.  W.  Urich   und    R.  R.  Mole, 

daselbst. 

Oemis  XIV.     Mciopoceros   Wagl. 
1,    Metopoceros   cornutus   (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  II  pag.  188. 

5188  a.  Halbw.    Cap  Hayticn,  Haiti.    Gek.  1888  vom  Naturh.  Institut  Linnaea, 

Berlin. 

Oenus  XV.    Ignana  Law. 
1.    Iguana   tuberciilata   Laur. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  189. 

5189  a.  Halbw.     Surinam.    Rüppell,  Cat.  II  TT  la.     Get.  1830  vom  Museum 

Leiden. 
5189  b.  Jung.     Süd-Amerika.     Gek.  1887  von  Poelil,  Hamburg. 
5189  c.  Halbw.     St.  Thomas.     Gesch.  1881  von  Carl  Knoblauch,  hier. 
5189  d.  Gestopft.    Surinam.    Rüppell,  Cat.  II  TT  Ib.    Get.  1830  vom  Museum 

London. 
5189  e.  Halbw.     Süd -Amerika.     Gesch.  1892   von   der   Neuen   Zoologischen 

Gesellschaft,  hier. 
5189  f.    Erw.  $.     Trinidad.     Gesch.  1893   von  F.  W.  Urich   und   R.R.Mole, 

daselbst. 

Oenus  XVI.    Brachylophiis   Wagl. 
1.    Brachylophiis   fasciatus   (Brougu.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  192. 
5192  a.  Erw.     Fidji-Iuseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 


—    64    — 

Genus  XV IL    Ctettosaura   Wiegm. 
1.    Ctenosaura   acanthiira   (Shaw). 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  II  pag.  195. 

5191a.  Erw.     Inseln  Tres  Marias,  West-Mexiko.     Gek.  1883  von  A.  Foirer. 
St.  Gallen. 

Genus  XV III.     Uta  B.  Gir. 
1.    Uta   elegans   Yarr. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  211. 

5211,1a.  Erw.     Neu -Mexiko,   U.  S.  A.     Gesch.  1880   von   Dr.  A.  Zipperlen, 
New-York.  durch  Prof.  Dr.  Noll,  hier. 

2.    Uta   lateralis   Blgr. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  214. 

5214  a.  Erw.     Inseln  Tres  Marias,  West-Mexiko.     Gek.  1883  von  A.  Forrer, 
St.  Gallen. 

Genus  XIX.    Sceloporus   Wiegm. 
1.    Sceloporus   torqiiatus   Wiegm. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  219. 

5219  a.  3  Ste.     Mexiko.     Küppell,    Cat.  II   V  2a— c   (Tropidolepis).     Gesch. 

1832  von  F.  A.  Dillenburger. 
5219  b.  Erw.  Mexiko.     Gek.  1882  von  Hollmann,  Vegesack. 

var.  melanogaster  Cope. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  220. 
5220,2  a.  Erw.     Mexiko.     Gesch.  1830  von  W.  Uhde. 

2.  Sceloporus  formosus  Wgm. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  222. 

5222  a.  4  erw.    San  Jose,  Rep.  Costa  Eica.    Gesch.  1892/93  von  Carl  Fleisch- 
mann, daselbst. 

3.  Sceloporus   spinös us   Wgm. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  226. 

5226  a.  (J.    Presidio,  pacitische  Küste  von  Mexiko.   Gek  1883  von  A.  Forrer, 
St.  Gallen. 


—    65    - 

4.    Sceloporus   uiidulatus   (Daud.). 

Bouleiiger,  Cat.  II  pag.  227. 

5227,2  a.  2  Ste.  Südl.  Verein.  Staaten.  Rüppell,  Cut.  11  Y  1a— h  (Trojyi- 
dolepisj.  Gesch.  1838  von  Dr.  Ed.  ßüppell,  hier,  und  Dr.  Reuß, 
St.  Louis. 

5227,2 b.  3  Ste.  Stidl.  Verein.  Staaten.  Gesch.  1886  von  Dr.  A.  Zipperlen, 
New -York,  durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll,  hier. 

5.    Sceloporus   microlepidotus   Wgm. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  232. 

5232  a.  Erw.  Cuidad,  pacifische  Küste  von  Mexiko.  Gek.  1883  von  A.  Forrer, 
St.  Gallen. 

6.  Sceloporus   variabilis   Wgm. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  236. 

5236  a.  Erw.  9.    Campur,  Alta  Verapaz  (Guatemala).    Gek.  1891  von  München. 

7.  Sceloporus   siniferus  Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  237. 

5237  a.   Erw.  c?.    Sto.  I)oming-o  do  Gnzman,  Mexiko.    Get.  1891  vom  British 

Museum,  London. 


Qenus  XX.    Phrij7iosoma   Wicgm. 

1.  Phrynosoma   orbiculare   (L.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  241. 

5241a.  2  erw.     Mexiko.     Rüppell,   Cat.  II   W  la— b.     Gesch.  1832   von  W. 
ühde  und  F.  A.  Dillenburger. 

2.  Phrj^nosoma   cornutum   (Harl.). 

Boulenger,  C"at.  II  pag.  245. 

5245,1a.  Erw.     Neu-Mexiko.     Gesch.  1867  von  Lehrer  Ehr,  hier. 

5245, Ib.  2  erw.     Neu-Mexiko.     Gesch.  1873/79  von  der  Neuen  Zoologischen 

Gesellschaft,  hier. 
5245,1c.  Erw.    Texas,  U.  S.  A.    Gesch.  1886  von  Dr.  A.  Zipperlen,  New- York, 

durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll.  hier. 
5245,1  d.  2  erw.     Neu-Mexiko.     Gesch.  1880  von  Oberlehrer  J.Blum,  hier. 
5245,1  e.  2  erw.    Verein.  Staaten.    Gesch.  1892  von  der  Neuen  Zoologischen 

Gesellschaft,  hier. 

5 


—    66    — 
3.    Plii\ynosonia   platyrhinus   Gir. 

B  0  n  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag-.  247. 
5247  a.  Env.     Mexiko.     Gesch.  1864  von  Dr.  Schiel,  hier. 

Familie  VI.   Zonuridae. 

Oenus  1.    Zoniims  Merr. 
1.    Zonurus   gigaiiteus   Smith. 

B  0 11 1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  253. 
5253  a.  Erw.    Süd-Afrika.    Gesch.  1892  von  der  Neuen  Zoologischen  Gesell- 
schaft, hier. 
5253  b.  Erw.     Ebpiidalier.     Gesch.  1893  von  derselben. 
5253  c.  Erw.    Ebendaher.    Gesch.  1893  von  derselben. 

2.    Zonurus   cordj'lus   (L.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  256. 
5256  a.   2  erw.    Caplaiid.    Rüppell,  Cat.  II  HH*  la — b  (Cordylus  verus).    Get. 
1830  vom  Museum  Paris. 

5256  b.  Erw.     Caplaud.     Alte  Sammlung,  1845. 

3.    Zouurus   polyzouus   (Smith). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  257. 

5257  a.  Erw.    Damaraland,  S.-AV.-Afrika.    Gesch.  1887  von  Dr.  Hans  Schinz. 

Zürich. 
5257  b.  Erw.     Capland.     Alte  Sammlung,  1845. 

Oejius  IL    Chaynaesaura  Schneid. 
1.    Chamaesaura   anguiua   (L.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  264. 
5264  a.  Erw.    Süd-Afrika.    Rüppell,  Cat.  II  ZZ  la.    Get.  1836  vom  Museum 
Leiden. 

Familie  VII.   Anguidae. 

Genns  l.    Gerrhonotns   Wgni. 
1.    Gerrhonotus   caeruleus    Wgm. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  273. 
5273,1  a.  2  erw.    Westl.  Verein.  Staaten.    Gesch.  1886  von  Dr.  A.  Zipperlen, 
New-York,  durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll,  hier. 


—    67    — 

2.    Geriiionotns   liocephalus   Wgm. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  275. 
5'275a.  2  erw.     Mexiko.     Gek.  1846  von  Ludwigsburg-. 

Oeniis  II.     Ophismirus  Dcaid. 
1.    Ophisauriis   apiis   (Fall.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  280 ;  Boettger  in  Radde,  Fauna  und 
Flora  des  S;-W.-Kaspigcbiets  1886  pag.  56. 

5280  a.  Erw.    Leiikoraii  am  Kaspisee.    Gesch.  1886  von  Hans  Leder,  Mödling. 

5280  b.  Erw.  Süd-Europa.  Gesch.  1890  von  der  Neuen  Zoologischen  Gesell- 
schaft, hier. 

5280c.  3  Ste.  Dalmatien.  Eüppell .  Tat.  II  XX  la-c.  Get.  1830  von 
Michahelles,  München. 

5280  d.  Erw.  Uetscli  ■  dere ,  Abschasien.  Erh.  1881  von  Staatsrat  Otto 
Eetowski,  Theodosia. 

5280  e.  2  Junge.   Prevesa,  Epirus.   Gesch.  1889  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 

5280  f.    Erw.    Sinope,  Kleinasien.    Von  Staatsrat  0.  Retowskis  2.  Reise,  1888. 

5280g.  Erw.  Karakeud,  östl.  Karabagh,  Russ.- Armenien.  Von  Dr.  Jean 
Valentins  Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 

5280  h.  2  jung.     Oberer  Araxes,  Russ. -Armenien.     Desgl.  1890. 

52801.  Erw.,  gestopft.  Bruiuäna ,  Libanon.  Gesch.  1881  von  H.  Simon, 
Stuttgart. 

5280k.  Jung.     WestL  Kaukasus.     Gek.  1892  von  K.Rost,  Dresden. 

2.  Ophisauriis   ventral is   (L.). 

Boulenger,  C!at.  II  pag.  281. 

5281a.  2  erw.     Vereiu.  Staaten.     Rüppell,   Cat.  II  YY  la— b.     Gesch.  1836 

von  Dr.  Reuß  und  Engelmann,  St.  Louis. 
5281b.  Erw.     Verein.  Staaten.     Gesch.  1893   von   der   Neuen   Zoologischen 

Gesellschaft,  hier. 

3.  Ophisauriis   gracilis   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  283,  Taf.  15,  Fig.  1. 

5282  a.  Erw.     Darjeeliug',    O.-Himalaya.     Get.    1891    vom   British   Museum, 

London. 

4.    Ophisaurus   koellikeri   (Gthr.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  283,  Taf.  15,  Fig.  2;  Boettger,  Zoolog. 
Anzeiger  1881  pag.  571  und  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  13,  1883  pag. 
118  (Pseudopus  apus  var.  ornataj. 
5283a.  Halbw.    Casablanca,  Marokko.    Gesch.  1881  von  H.Simon,  Stuttgart. 

5283  b.  2  erw.    Azimour  bei  Casablanca.    Gesch.  1839  von  Dr.  med.  Schaedle, 

daselbst. 


—    68    — 

Oeniis  III.    Ophiodes   Wgl. 
1.    Ophiodes   striatus   (Spix). 

B  Olli  enger,  Cat.  II  pag.  296. 

5296  a.   Erw.     Saö  Paulo,  Brasilien.     Gesch.  1890  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 
5296  b.  Erw.     Ebendaher.     Gek.  1876  von  Prof.  C.  Müller,  daselbst. 

Genus  IV.    Angiiis  L. 
1.    Anguis   fragil is   L. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  297. 

5297,1a.   13  Ste.     Frankfurt  a.  M.      ßüppell.    Cat.  II   DDD  la— n.     Gesch. 

1828  von  Schöff  Dr.  C.  von  Heyden,  hier. 
5297,1b.  3  Ste.   Tirol.     Rüppell,  Cat.II  DDD  In-p.     Get.  1828  von  Jenison. 
5297,1c.  Erw.     Savignystraße,  in  den  Gärten,  Frankfurt  a.  M.    Gesch.  1888 

von  Carl  Jung,  hier. 
5297,1  d.  Erw.  (Varietät  mit  blauen  Flecken).     Kreuznach.     Gesch.  1887  von 

Dr.  L.  Geisenheyner,  daselbst. 
5297,1  e.  2   erw.     Bellye   im    Draneck,    S.-Ungarn.     Gesch.  1889    von   Prof. 

Dr.  A.  von  Mojsisovics,  Graz. 
5297,1  f.    Jung.     Volo,  Thessalien.     Gesch.  1888  von  Jos.  Stussiner,  Laibach. 
5297,1g.  Jung.     Thüringen.     Gesch.  1871    von    Dir.  Dr.  Theod.  Geyler,   hier. 
5297,1  h.  2  erw.     Kniu,  Dalmatien.     Gek.  1880  von  Ed.  Eeitter,  Wien. 
5297,1  i.    Erw.     Oenua.     Gesch.  1887   von   Dr.  med.  C.  Flach,   Aschaffenburg. 
5297,1k.  2   erw.     Coruiia,   N.-W.-Spanien.     Gesch.  1880   von   Victor   Lopez 

Seoane.  daselbst. 
5297,1 1.    2  Ste.   Falkenstein,  Taunus.    Gesch.  1880  von  Ed.  Morgenstern,  hier. 
5297,1  m.  2  erw.     Kronberg,  Taunus.    Gesch.  1865  von  Ferd.  Knoblauch,  hier. 
5297,1  n.  Erw.  {v?ir.  graeca  Bdr.).     Vrachori,  Aetolien.     Gek.  1892   von   Dr. 

Christian  Broemme,  La  Tour  de  Peilz,  Ct.  Vaud. 

var.  colchica  Demid. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  298 ;   Boettger   in   Eaddes  Fauna   und 
Flora  des  S.-W.-Kaspigebiets  1886  pag.  58. 

5298  a.  Erw.     Kutais,  Mingrelien.     Gesch.  1890  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 
5298  b.  3  Ste.    Lenkoran  am  Kaspisee.    Gesch.  1886  von  Hans  Leder,  Mödling. 
5298  c.  Erw.  Mleti  in  Aragwathal,  Transkaukasien.  Gesch.  1879  von  demselben. 
5298  d.  6   Ste.     Suchum,   Psirsk   und   Uetsch-dere,    Abschasieu.     Erh.   1884 

von  Staatsrat  Otto  Retowski,  Theodosia. 
5298  e.  2  Ste.    Risa  (mit  verletztem  Schwanz)   und   Trapezunt,   Kleinasien. 

Von  Staatsrat  0.  Retowski's  2.  Reise,  1888. 
5298  f.    Erw.     Prevesa,  Epirus.     Gesch.  1880  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 
5298  g.  3  Ste.     Mleti,   Bad  Abas-tuman    und    Passana-ur,    Transkaukasien. 

Gek.  1880  von  Hans  Leder,  Mödling. 
5298h.  3  Ste.     Koustantiuopel.     Gesch.  1845  von  G.  D.  Schneider,  daselbst. 


—    69    — 

5298  i.  Erw.  und  jung-.  Nowag-iuskiija  am  Pschisch,  S.-AV.  von  Maikop, 
Kuban'scher  Distrikt,  Ciskaukasien.  Gek.  1891  von  P.  Reibisch, 
Dresden. 

5298  k.  3  erw.  Siaret  bei  Sehirwan  im  Atrekthal,  N.-Persien.  Gek.  1887 
von  Otto  Herz,  St.  Petersburg. 

52981.  Erw.    Xenochori,  N.-Euboea.  Gesch.  1891  von  Fr.de  Miraont,  daselbst. 

Familie  VIII.    Helodermatidae. 

Genus  I.    Heloderma   Wffin. 

1.  Heloderma   suspectiim   Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  302. 

5302  a.  Erw.     Arizoua,  U.  S.  A.  Gesch.  1887  von  Dr.  A.  Zipperlen,  Nevv-York, 

durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll,  hier. 
■5302  b.  Erw.     Ebendaher.     Gesch.  1891  von  demselben. 

Familie  IX.   Varanidae. 

Genus  I.     Varanus  Merr. 
1.    Varanus   griseiis   (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  306. 

5306  a.  Erw.     Sandwüste  bei  Gaza,  Syrien  (16.  Juni   1886).     Gesch.  1886  von 

Hans  Simon,  Stuttgart. 
5306  b.  2  Ste.   Biskra,  Prov.  Constantine,  Algerien.   Gesch.  1885  von  L.  Fischer, 

5.  Küjjpellreise  (Dr.  med.  W.  Kobelt). 
5306  c.  Erw.      Aegypteii.      Eüppell,    Cat.  II    P  Id.      Gesch.  1825    von    Dr. 

Ed.  Rüppell.  hier. 

5306  d.  Erw.    Jagly-olum,  Transkaspien.     Gesch.  1888  vom  Wirkl.  Staatsrat 

Dr.  Gustav  von  Radde,  Tiflis. 
5306 e--g.  Gestopft.     Aegjpten.     Rüppell,    Cat.  II   Pia — c   {Monitor  resp. 
PsammosaurusJ.     Gesch.  1823  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

2.  Varanus   albogularis   (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  307. 

5307  a.  Halbw.      Rehobother    (»ebiet ,    Nanialand.      Gesch.   1893    von    Dr. 

Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

3.    Varanus   ocellatus  Rüpp. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  308. 

5308  a— c.  Erw.,  gestopft.     Kordofau.     Rüppell,   Cat.  II  Q  6a— c    (Monitor). 

Gesch.  1827  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 


—    70    — 

4.    Varauus   exantheniaticus   (Bosk). 

B  0 II 1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  II  pag.  308. 
5308,1  a.  Erw.     Seueg-al.     Gesch.  1881   von   Freih.  Herrn,  von  Maltzan,  hier. 

5.    Varaniis  flavescens  (Gray). 

B  0 II 1  e  n  g  e  r ,  Oat.  II  pag.  309. 

5309  a.  Gestopft.  Beng'alen.  Rüppell,  Cat.  II  Q  5a  (picquoti).  Gesch.  1830 
von  Dr.  Ed.  Eiippell,  hier. 

6.    Varauus   beugalensis  (Daud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  11  pag.  310. 

5310a.  3   jung.      0. -Indien.      Rüppell,    Cat.  II    Q  4a — c    (Monitor).      Alte 

Sammlung,  1845. 
5310b.  Jung.     Ceylon.     Gek.  1889  von  Hans  Fruhstorfer,  München. 

7.  Varauus   nebulosus   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  311. 

5311  a.  Haibvv.  ISeng'iilen.  Original  zu  dessen  Arbeit  über  die  Epiphyse. 
Gesch.  1889  von  Prof.  Dr.  Fr.  von  Leydig,  Würzburg. 

8.  Varauus   dumerili  (Sclileg.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  312. 

5312,1a.  Jung.  Tengg-ergebirge,  1200  m,  O.-Java.  Gek.  1891  von  H.  Fruh- 
storfer, Passau. 

5312,1b.  Erw.  und  2  jung.  Stabat  in  Deli,  N.-O. -Sumatra.  Gesch.  1893  von 
Fr.  Beyschlag,  daselbst. 

9.  Varauus    salvator   (Laur.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  314. 

5314,1a.  Jung.   Landschaft  Deli,  N.-Snniatra.    Gesch.  1886  von  Clemens  Hoh- 

wiesner,  hier. 
5314,1b.  2  jung.     Java.     Rüppell,   Cat.  II  Q  2c— d  f6/r(7^(f<».s;.     Gesch.  1830 

von  Dr.  Peitsch,  Batavia. 
5314,1c.  Jung.   Samarang,  Java    Gesch.  1872  von  Konsul  Edw.  Jacobson,  hier. 
5314,1  d.  Jung.    IJuitenzorg',  W.-Java.    Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 
5314.1  e— f.  Gestopft.     Java.     Rüppell,    Cat.  II  Q,  2a — b  (bivittatiis).     Gesch. 

1837  von  Dr.  Doebel,  Batavia. 
5314,1g.  Gestopft.    1,92  ni    lang.     0. -Indien.     Gesch.  1892   von   der   Neuen 

Zoolog.  Ges.,  hier. 


—     71    — 
10.    Varauiis   nuclialis   (Gtlir.). 

B  0  II 1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  315. 
5315a.  Jung.      Mittel -Liizoii,     Philippinen.      Gesch.  1888   von   Konsul   Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
5315  b.  3  erw.     Manila,  Luzon.     Gesch.  1888  von  demselben. 
5315c.  Jung.     Insel  Yap,  Carolinen.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
5315  d.  Halbw.    (xuiiiiariis.    Gesch.  1893  von  Konsul  Dr.  Fr.  von  Moellendorff, 

Manila 

11.    Varaniis   cumingi   Mait. 

Boul enger,  Cat.  II  pag.  316. 
5310  a.  Erw.  und  2  jung.    Mittel-Luzoii,  Philippinen.    Gesch.  1888  von  Konsul 
Dr.  0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 

12.    Varauus   iudiciis   (Daiid.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  3 1 6. 
5316,3 a.  Jung.     Insel  Duke  ot'  York,  Neubritannien.     Gek.  1887  von  Poehl, 

Hamburg. 
53!  6,3  b.  Jung.     Insel   Faro,   Salonions- Archipel.     Gesch.  1887    vom   British 

Museum  durch  G.  A.  Boulenger,  London. 

13.  Varanus   niloticus   (L.). 

Boulenger,    Cat.  II   pag.  317;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 

1888  pag.  23. 
5317  a.  Jung,     .iccra,  Goblküstc.     Gesch.  1887  von  Mnjor  Dr.  L.  von  Heyden, 

Bockenheim. 
5317  b.  Jung.     Baiiana,  Unterer  Congo.     Gek.  1885  von  Paul  Hesse,  Venedig. 
531 7  c.  Erw.  Kopf.  Porto  da  Lenlia,  Unterer  Congo.  Gek.  1886  von  demselben. 
5317  d.  Gestopft.     Ae^jpteii.     Gesch.  1861  von  Bildhauer  Susenbelh. 
5317  e— f.  2  Ste.,  gestopft.  Ebeiidalier.   Ilüppell,  Cat.  II  Q  la— b.    Gesch.  1825 

von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
5317  g.  Gestopft.     S.-Afrika.     Rüppell,  Cat.  II  Q  Ic.     G et.  1836  vom  Museum 

Leiden. 

14.  Varanus   variiis   (Shaw). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  319. 
531!)  a.   Gestopft.    Neuholland.    Rüppell,  Cat.  II  Q  3a  fJ/o»(7or;.    Gesch.  1835 
von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

15.  Varanus    gouldi   (Gra}^- 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  320. 
5320,2a    Halbw.     Nevihollaud.    Gesch.  1812  von  Konsul  W.Kirchner,  Sydney. 


—    72    — 

16.    Varanus   timorensis   (Gray). 

B  0  u  1  e  11  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  323. 
5323  a.  Jung.     Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

17.    Varanus   microstictus   Rüppell  ii.  sp.*) 

R  ü  p  p  e  1 1 ,  Cat.  Amph.  Senck.  Mus.  II  Q  7a  (MonitorJ. 

5325  a.  Gestopft.   Abessynien.   (Orig.-Expl.)   Gesch.  1828  von  Dr.  Ed.  Eüppell, 
hier. 

Familie  X.    Tejidae. 

Germs  1.     Tupinambis  Daitd. 

1.    Tupiuambis   teguixiu   (L.). 
Bou lenger,  Cat.  II  pag.  .335. 

5335.1a.   2  erw.     Saö  Paulo,    Brasilien.     Gek.  1876   von   Prof.  Carl  Müller, 

daselbst. 
5335,1b.  Erw.    Brasilien.    Eüppell.  Cat.  II  JJ  Ic  (Salcator  nigrojjunctatusj. 

Get.  1842  vom  Museum  Wien. 


*)  C  h  a  r.  Zähne  stumpf  konisch.  Schnauze  zugespitzt,  so  lang  wie  der 
Zwischenraum  zwischen  Vorderrand  des  Ohres  und  Vorderrand  der  Orbita ; 
Schnauzenkante  sehr  deutlich,  scharfwinklig.  Nasenloch  ein  schiefer  Schlitz, 
der  etwas  mehr  als  doppelt  so  weit  entfernt  ist  von  der  Schnauzenspitze  als 
vom  Vorderrande  der  Orbita.  Finger  und  Zehen  kurz ;  die  Länge  der  vierten 
Zehe,  von  ihrer  Einlenkung  mit  dem  Tarsus  bis  zur  Krallenbasis  gemessen, 
beträgt  soviel  wie  die  Länge  des  Unterschenkels.  Schwanz  ganz  wie  bei 
V.  oceUatKS  ßüpp.  Kopfschuppen  klein,  von  ziemlich  gleicher  Größe;  nur 
auf  der  Stirnmitte  einige  vergrößerte  Schuppen.  Rückenschuppen  klein,  oval, 
glatt,  Nackenschuppen  viel  größer  als  die  Hinterhaupfsschuppen  und  als  die 
Rückenschuppen.  Bauchschuppen  glatt ,  in  90 — 95  Querreihen.  Schwanz- 
schuppen stumpf  gekielt,  der  Schwanzkiel  mit  einer  zusammengedrückten, 
doppeltgezähnten  Schneide. 

Oben  dunkel  gelbbraun  mit  Querreihen  weitläuhg  gestellter,  kleiner 
(nur  eine  Schuppe  großer)  hellgelber  Punkte ;  einige  unregelmäßig  gestellte 
schwarze  Punkte  auf  der  Mitte  des  Rückens;  Schwanz  verloschen  hell  und 
dunkel  gebändert.  Kein  dunkler  Schläfenstreifen.  Unten  sandgelb,  verloschen 
graulich  genetzt. 

Maße:    Totallänge    ....     622  mm         Nackenlänge   ....       57  mm 
Kopflänge     ....       52     ,  Rumpflänge    ....     191     , 

Kopfbreite     ....      39     ,  Schwanzlänge      .     .     .     322     „ 

Bemerkungen:  Nächstverwandt,  wie  mir  scheint,  dem  V.  oceUatus 
Rüpp.,  aber  abweichend  durch  das  weiter  nach  vorne  gerückte  Nasenloch,  die 
scharfe  Schnauzenkante  (die  wohl  kaum  auf  Rechnung  des  Austrocknens  ge- 
schoben werden  darf)  und  die  größere  Zahl  der  Schuppenquerreihen. 


—    73    — 

2.    Tupiiicimbis   uigropunctatus   Spix. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  337. 
5337  a.  Gestopft.    Brasilien.    Rüppell,  Cat.  II  JJ  la  (Salmtor).    Gesch.  1840 

von  Baron  von  Kothschild,  hier,  durch  Freyreiß. 
5337  b.  Gestopft.    Brasilieu.    Rüppell,  Cat.  II  JJ  Ih  (Salcator).    Gesch.  1828 

von  Gebr.  Koch. 

Genus  II.    Ceiitropyx  Spix. 
1.    Ceutrupyx   striatus   (Daud.). 

Boul enger,  Cat.  II  pag.  340. 
5340  a.   J.     Surinam.     Rüppell,  Cat.  II  LL  la.     Alte  Sammlung,  1845. 
5340  b.   §.    Trinidad.    Ventralen  in  36  Qiierreihen,  Färlumg  wie  bei  C.  inter- 

medius   (Gray).     Gesch.  1893   von   F.  W.  Urich   und   R.  R.  Mole, 

daselbst. 

2.    Centropj^x  pauleusis   Bttgr.  u.  sp.*) 
5341a.  2  $.     Saö  Paulo,   Brasilien.     Gesch.  1890  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 

Genus  III.    Ameiva  Cuv. 
1.    Ameiva   uudiilata   (Wgm.). 

Beul  enger,  Cat.  II  pag.  347, 
5347,1a.  7  halbw.     San  Jose,   Cdsta  Rica.     Gesch.  1893   von   Carl  Fleisch- 
mann, Guatemala. 


*)  Char.  Unterscheidet  sich  von  C.  calcaratus  Spix  durch  sehr  scharf 
gezähneltes,  aus  16 — 17  sphärisch-dreieckigen  Kielschupiien  Ijestehendes  Hals- 
band, vor  dem  noch  eine  Querreihe  großer,  gleichfalls  dreieckiger  Schuppen 
liegt.  Auch  sind  die  beiden  ersten  Postmentalschilder  in  der  Mitte  durch 
eine  Schuppenreilie  vollständig  von  einander  getrennt.  Die  Bauchschilder 
stehen  wie  bei  G.  calcaratus  in  14  Längs-  und  32—35  Querreihen,  aber  es 
sind  (beim  9)  n^^i'  8—9  Femoralporen  jederseits  vorhanden. 

(Jlivengrün  mit  8  weißgelben,  schmal  schwarz  gesäumten  Längslinien, 
von  denen  die  beiden  mittelsten  auf  dem  Nacken  zu  einem  breiteren  Längs- 
bande zusammenfließen,  das  nach  vorn  liis  zum  Vorderende  des  Interparietale 
reicht.  Auch  auf  der  Schwanzbasis  treffen  und  vereinigen  sich  diese  beiden 
Rückenstreifen.  In  den  Zwischenräumen  zwischen  den  hellen  Linien  stehen 
mehr  oder  weniger  zahlreiche  schwarze  Fleckchen,  und  ebensolche  Punkte 
zeigen  sich  auch  auf  der  Kehlunterseite.  Auch  die  Gliedmaßen  zeigen  weiß- 
gelbe, schwarzgesäumte,  unterbrochene  Längsstreifen. 

Maße:    Totallänge    ....     221  mm        Vordergliedmaßen   .     .       27  mm 
Kopflänge     ....       19     ,  Hintergliedmaßen    .     .       41     „ 

Kopf  breite     ....       H     ^  Schwanzlänge      .     .     .     141     „ 

Rumpf  länge  ....      61     n 


—    74    ~ 

2.    Ameiva   taeuiura   Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  C'at.  II  pag.  350. 

535üa.  Erw.  Cap  Haytieu,  Haiti.  Gek.  1888  vom  Naturli.  Institut  Limiaea, 
Berlin. 

3.    Ameiva   Suriname nsis   (Laur). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  II  pag.  352. 

5352  a.  Erw.  cJ.  Surinam.  Rüppell,  Cat.  II  KK  la  (vulfjaris).  Alte  Samm- 
lung. 1845. 

5352  b.  Erw.  ?.  Brasilieu.  Eüppell,  Cat.  II  KK  11)  (vuUjaris).  Get.  1832 
vom  Museum  Wien. 

5352  c.  Erw.  J.  Trinidad.  Gesch.  1893  von  F.  AV.  Urich  und  R.R.Mole, 
daselbst. 

4.    Ameiva   riisei   Reiuh.  Lütk. 

B  0  u  1  enger.  Cat.  II  pag.  354. 

5354,1a.  2  erw..  2  jung.  St.  Thomas.  Gesch.  1879  von  Carl  Knoblauch, 
hier. 

5.  Ameiva   vittipuuctata   Cope. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  ( 'at.  II  pag.  355. 
5355  a.  2  erw.,  2  jung.    Pucrtorico.    Gesch.  1879  von  Carl  Knoblauch,  hier. 

6.  Ameiva   c lir y s o  1  a e m a   Cope. 

Boulenger,   Cat.  II  pag.  355;    Fischer,   Jahrb.  Hamburg.  Wiss. 
Anst.  Bd.  5,  1888  pag.  24. 

5355,1a.  Erw.  Caj»  Hajtieii,  Haiti.  Gek.  1888  vom  Naturh.  Institut  Linnaea, 
Berlin. 

Oemis  IV.    Cnemidophonis   W(jl. 
1.    Cnemidophonis   lemniscatns   (Daud.). 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  363. 

5363  a.  Erw.     S. -Amerika.     Gek.  1887  von  Poelil,  Hamburg. 
5363  b.   $.     Surinam,     llüiipell,    Cat.  II  KK  2a    (Ämeüa   lineolata).      Gesch. 
1836  von  Dr.  Sichel,  hier. 

2.    Cnemidopliorus   sexlineatus   (L.). 

B  o  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  364. 

5364,1  a.  Erw.     Siidl.  Verein.  Staaten.     Gesch.  1886   von    Dr.  A.  Zipperlen 
New-York,  durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Null,  hier. 


—     YO     — 

3.    Cnemuloplioriis   glitt atns    (Wiegm.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .    Cat.  II  pag.  370. 
5370  a.  S-   Sto.  Domingo  de  Giizmau,  Mexico.  Get.  1891  vom  British  Museum, 
Lomlon. 

4.    Cuemidophorus   ocellifer  (Spix). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  372  ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,    Liste  Eeptil.  Paraguay 
1885  pag.  5  (IcmniscatusJ . 
5372  a.  Jung.     Paraguay.     Get.  1886   vom  Naturli.  Institut  Linnaea,   Berlin. 

Oetms   V.    Tejiis  Merr. 
1.    Tejiis   teyoii  (Daiid.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r,  Cat.  II  pag.  379. 
5379  a.  Erw.     Uruguay.     Get.  1881  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  Berlin. 

Oemis   VI.    Pcmtodactylus  D.  B. 
1.    Pantodactylus   schreibersi   (Wgm.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  388. 

5388a.  Erw.     Rio  diraiKlc  do  Sul,    Brasilien.     Gesch.  1886    von   Dr.  Herm. 
von  Ihering,  daselbst. 

Genus   VII.     Prionodactylus  O'Shgu. 

1.    Prionodactylus   qiiadriliiieatiis  Bttgr. 

Boul  enger,   Cat.  II  pag.  393 ;   Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1876  pag.  111,  Taf.  1. 

5393a.  Erw.      Saö    Paulo,    Brasilien.      Gek.   1876    von    Prof.  Carl   Müller, 
daselbst. 

Genus   VIII.    Cercosaura  W(jl. 

1.    Cercosaura   ocellata   Wgl. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  .   Cat.  II  pag.  395. 
5395  a.   $.  Sad  Paulo,  Brasilien.     Gesch.  1890  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 

Genus  IX.     PhoUdobolus  Pts. 
1.    Pliolidobolus   moutium  (Pts.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  .   Cat.  II  pag.  403. 
5403a.  2  Ste.     Quellgebiet  des  Amazonas.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 


—    76    — 

Genus  X.     Oreosaiiriis  Pts. 
1.    Oreosaurus   petersi   Bttgr. 

Boul enger,    Cat.  II  pag.  411 ;    Boettger,  17./18.  Ber.  Offenb.  Ver. 
f.  Natiirk.  1879  pag.  9,  Taf.  1,  Fig.  2. 

5411,1  a.  Erw.     Parä,  Brasilien.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 

Genus  XI.     Scolecosaiirus  Blgr. 
1.    Scolecosaiirus   ciivieri   (Fitz.). 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  416. 

5416  a.  4   erw.     Trinidad.     Gesch.  1893   von   F.  W.  ürich   und   R.K.Mole, 
daselbst. 

Gemis  XII.     Micrablepharus  Bttgr. 
1.   Micrablepharus   maximiliaui   (R.  L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  II  pag.  426 ;   Boettger,   Zeitschrift  für  Naturw. 
Halle  Bd.  58,  1885  pag.  218  (glaucurusj. 
5426,1  a.  Erw.     Paraguay.     Get.  1885  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  Berlin. 

Genus  XIII.      Gijmnophthahnus  Merr. 
1 .    G  y  m  u  0  [)  h  t  Ii  a  1  m  ii  s   s  u  ni  i  c  li  r  a  s  t  i   (C'(^pe). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  428. 

5428  a.  2  $.     Caracas ,    Venezuela.     Gek.  1877    von   Hiibner    &    Schlesinger, 
Leipzig. 

Familie  XI.    Amphisbaenidae. 

Genus  I.     Chirotes  Cuv. 
1.    Chirotes   caualiculatus   (Bonn.). 

B  o  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  432. 

5432  a.  Halbw.     Südöstl.  Verein.  Staaten.     Rüppell,    Cat.  II   AAA  la   (Imi- 
bricoidesj.     Get.  183()  vom  Museum  Leiden. 

Genus  II.     Blanus   Wagl. 
1.    Blau  US   ciuereus  (Vaud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  II  pag.  433. 

5433a.  Erw     Minas  de  Esploradora,  Sierra  Nevada.    Süd-Spanien.     Gesch. 
1868  von  Major  Dr.  L.  von  Heyden,  Bockenheim. 


—    77    — 

54H3b.   Erw.     Eskorial,  Sierra   de  Guadarrama,   Spanien.     Gesch.  1868    von 

demselben. 
5433  c.  2  erw.     Mogador   und   Tetuaii,    Marokko.     Von   der   4.  Rüppellreise 

(Dr.  med.  W.  Kobelt),  1881. 

Genus  III.    Amphisbaena  L. 
1.    Amphisbaena   fuliginosa   L. 

B  ü  u  I  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  437. 
5437a.  2   erw.     Surinam.     Rüppell,   Cat,  II   BBB  la— b.      Gesch.  1836  von 

Dr.  Sichel,  hier. 
5437  b.  2   erw.     Ebeiulaher.     Rüppell.   Cat.  II  BBB  Ic— d.     Get.  1838   vom 

Museum  Leiden. 
5437  c.   Halbw.     Sorata,  Bolivia.     Gesch.  1891  von  Dr.  Heinrich  Lenz,  Lübeck. 

5437  d.  Halbw.  Trinidad.  Gesch.  1893  von  F.W.  Urich  und  R.R.  Mole,  daselbst. 

2.    Amphisbaena   alba   L. 

Boul  enger,  Cat.  II  pag.  438. 

5438  a.  Erw.     Brasilien.     Rüppell,   Cat.  II  BBB  2a.     Gesch.  1832   von   Dr. 

Reuß,  hier. 

3.    Amphisbaena   vermicnlaris  Wagl. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  441. 
5441,2  a.  Erw.     Brasilien.     Get.  1882  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 

4.    Amphisbaena   darwini   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  442. 

5442  a,  2   erw.     Rio   (Iraude   do   Snl,    Süd-Brasilien.      Get.  1888   von    Dr. 

H.  von  Ihering,  daselbst. 
5442  b.  6  erw.     Argeutina.     Gesch.  1875  von  Ch.  Sternberg,  hier. 

5.    Amphisbaena   occidentalis  Cope. 

Cope,  Journ.  Acad.  Philad.  (2)  Bd.  8,  1876  pag.  176  und  Proc.  Amer. 
Phil.  Soc.  Band  22,  1885,  Taf.  1,  Fig.  3. 

5443,2  a.  4  erw.    Pacasmayu,  N.-Peru.    Gesch.  1887  von  Max  Bamberger,  hier. 

6.    Amphisbaena   quadrifrons   Pts. 

Boulenger,  Cat.  II  pag.  447. 

5447  a.  Erw.     |Noi  Xas  bei  Ghanze,  Nord-Kalaliari,  S.-Ahnka.     Gesch.  1887 
von  Dr.  Hans  Schinz.  Zürich. 


—    78    — 
7.    Amphisbaena   ridleyi   Blgr. 

Bon  lenger,  Journ.  Linn.  Soc.  London  Bd.  20,  1890  pag.  481. 

5451a.  Erw.     Insel  Fernando    do   Noronlia,    0. -Brasilien.      Get.  1891    vom 
British  Museum,  London. 

Oenus  IV.    Moitopeltis  Smith. 
1 .    M  0 11 0  p  e  1 1  i  s   b  0  u  1  e  n  g  e  r  i   Bttgr. 

Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888  pag.  24,  Taf.  1,  Fig.  1. 

5454  a.  Erw.     Kinsliassa   am   Stanley  Pool,    Unterer   Congo.     Gek.  1887  von 
Paul  Hesse,  Venedig. 

Oenus   V.    Lepidosternum    Wag/. 
1 .    Lepidosternum   r  o  s  t  r  a  t  u  m   Strauch. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  II  pag.  464. 

5464  a.  2    erw.      Brasilien.      Rüppell ,    Cat.  II    CCC  la— b    (microcephahiw). 
Gesell.  1830  von  Gebr.  Koch. 

Genus   VI.    TrogonopJiis  Kcmp. 
1.  Trogouophis   wiegmauni   Kaup. 

Bon  lenger,  Cat.  II  pag.  470. 

5470  a.  2  erw.     Koreina  und  Casablanca,  Marokko.     Gesch.  1872  von  Prof. 

Dr.  C.  von  Fritsch  und  J.  .J.  Rein,  hier. 
5470  b.  Halbw.     Hussein  Dey,  Prov.  Alger,    Algerien.     Von   der   5.  Rüppell- 

reise  (Dr.  med.  W.  Kobelt),  1884. 
5470  e.  Halbw.     Prov.  Constantine,  Algerien.     Von  derselben,  1884. 
5470  d.  1  erw.,  4  jung.     Route   Mogador-Marokko,    Marokko.     Gesch.  1881 

von  Hans  Simon,  Stuttgart,  und  von  der  4.  Rüppellreise  (Dr.  med. 

W.  Kobelt). 
5470  e.  Halbw.     Marokko.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
5470  f.    Halbw.  Azimour  bei  Casablanca.  Gesch.  1893  von  Dr.  med.  H.  Schaedle, 

daselbst. 

Familie  XII.   Lacertidae. 

Genus  I.    Tachydromus  Daud. 
1.    Tachydromus   sexlineatus   Daud. 

Boulenger,  Cat.  Liz.  British  Museum  Vol.  III,  1887  pag.  4. 

6004  a.  Halbw.     Insel  Bauka.     Gek.  1881  von  Conr.  Kläsi,  Zürich. 
6004  b.  4  erw.   Java.   Rüppell,  Cat.  II  MM  la— d.    Gesch.  1830  von  Dr.  Peitsch, 
Ratavia. 


—    79    — 

6004  e.  2  erw.     \tscliin,  N.-Sumatra.     Gek.  1882  von  Conr.  Kliisi,  Zürich. 
(;0(>4(l.  2  erw.    Buitpnzor^,  W.-Java.    Gesch.  1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 

6004  e.  5  erw.     Pontianak,    West-IJornoo.     Gesch.  1893   von   Baron   Alhert 

von  Eeinach,  hier. 

2.    Tacliydromns   meridionalis   Gthr. 

Günther,  Rept.  Brit.  India  pag.  70,  Taf.  8.  Fig.  D  i  Boettger, 
24./25.  Ber.  Offenbach.  Ver.  für  Natnrk.  1885  pag.  118. 

6004,1a.  Erw.  Naii-iüiig'  am  Ju-tschang.  Prov.  Guang-hsi,  S. -China.  Gesch. 
1886  von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  ifoellendorff  nnd  0.  Herz,  Hongkong. 

6004,1b.  Erw.  C.aiitoii.  Gesch.  1885  von  Konsul  Dr.  von  Moellcndorff. 
Hongkong. 

3.    Tacliydromns   tacliydromoides   (Sclüeg.). 

Beul  enger,   Cat.  III   pag.  5;    Günther,   Ann.  llag.  N.  H.  March 
1888  pag.  169. 
6005a.  4  erw.   Nagasaki,  Insel  Kiusiu.    Get.  1889  von  B.  Schmacker,  Shanghai. 

6005  b.  Zahlr.  Ste.     Jokoliama,  Nippon.     Get.  1889  von  demselben. 
6005  c.  4  erw.     Insel  Jeso,  Nord-Japan.     Get.  1889  von  demselben. 

6005  d.  Erw.     Japan.     Rüppell,   Cat.  II   MM  2a  (japonicus).     Get.  1832  vom 

Museum  Leiden. 
6005  e.  2  erw.     Japan.     Gesch.  1876  von  Prof.  Dr.  .1.  J.  Rein,  hier. 
6005 f.    Erw.     Japan.     Gek.  1886   aus   dem  Prof.  Ahlburg'schen  Nachlaß  auf 

einer  Auktion,  hier. 

4.    Tacliydromns   septemtrioualis   Gthr. 

Günther,  Ann.  Mag.  N.  H.  March  1888  pag.  16S. 

6005,1a.  Zahlr.  Ste.     Lüshan-Oebirge   bei   Kiukiang,    O.-China.      Get.  1889 

von  B.  Schmacker,  Shanghai. 
6005,1b.  Erw.    Dalansliau  bei  Ningpo,  N. -O.-China.  Gesch.  1891  von  demselben. 

Oenus  II.    Lacerta  L. 
1.    Lacerta   ocellata  üaud. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  12;  Boettger,  Zeitschr.  für  Naturw. 
Halle  1879  pag.  502. 

6012  a.  Erw.      Granada,    S.-Spanien.     Von   der   4.  Rüppellreise    (Dr.  med. 

W.Kobelt),  1881. 
6012  b.  Erw.     Coruüa,  N.-W.-Spanien.     Gesch.  1884  von  Victor  Lopez  Seoane, 

daselbst. 
6012  c.  2  erw.,  1  jung.     Monchique,   Algarve,   S. -Portugal.     Gek.  1879   vom 

Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 
6012  d.   4  jung.     Spanien.     Rüppell,  Cat.  II  NN  5a -d  ('»iflcw^afo;.    Gek.  1828 

von  Jenison. 


—    80    — 

6012  e.   3  erw.    Ebendaher.    Rüppell,  Oat.  II  NN  4a— c.    Alte  Sammlung,  1845. 
6012  f.    2  jung.     Ebendaher.     Alte  Sammlung,  1870. 

6012  g.  2  jung.     Am  (.Tuadalforze  bei  Malaga.     Gesch.  1880  von  Hans  Simon, 
Stuttgart. 

6012  h.  Jung.     Algeciras,  S.-Spanien.     Gesch.  1880  von  demselben. 

var.  pater  Lat. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .  Cat.  III  pag.  18 ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1881  pag.  146  ixnd  Kobelt's  Reise  nach  Algerien  und  Tunis  pag. 
466  (var.  viridissima). 

6013  a.  cj-     Stadt  Tunis,  Wasserbögen.    Gesch.  1888  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 
6013  b.  Erw.  und   3  jung.     Biskra,    Prov.  ('onstantine,    Algerien.      Von   der 

5.  Rüppellreise  (Dr.  med.  W.  Kobelt).  1884. 
6013  c.  6    erw.     Tlem^en,    Algerien.      Von    der    4.  Rüppellreise    (Dr.  med. 
W.  Kobelt),  1881. 

var.  tangitana   Blgr. 

Bonleng  er,  C'at.  III  pag.  13,  Taf.  3,  Fig.  1. 
6013,1  a.  Erw.     Tanger,  Marokko.     Gesch.  1887  von  G.  A.  ßoulenger,  London. 


2.    Lacerta   viridis   (Laur.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  III  pag.  14. 

6014  a.  8  erw.     Palermo,  Sicilien.    Gesch.  1882  von  Chefinspektor  Carl  Hirsch, 

daselbst. 
6014  b.   7  erw.     Tirol.     Rüppell,  Cat.  II  NN  3a- g.     Gek.  1828   von  Jenison. 
6014c.  2  erw.     Turin,  Ober-Italien.     Rüppell,    Cat.  11   NN  3i-k.     Get.  1836 

vom  Museum  Turin. 
6014  d.  Erw.     Cap  Gallo  bei  Palermo,  Sicilien.    Gesch.  1882  von  Chefinspektor 

Carl  Hirsch,  daselbst. 
6014  e.  2  erw.     Insel  Maretinio,  Sicilien.     Gesch.  1880  von  demselben. 
6014  f.    Erw.  St.  Ooar,  Rheinprovinz.  Gesch.  1882  von  Prof.  Dr.  Fr.  Q.  Noll,  hier, 

6014  g.  Erw.     Süd-Frankreich.     Rüppell,    Cat.  II   NN  2d   (stirpium).     Gek. 

1832  von  Jenison. 

var.  sclireiberi  Bedr. 

Bon  lenger,   Cat.  III   pag.  15 ;   Boettger,    Zeitschr.  für   Naturw. 
Halle  1879  pag.  505  (viridis). 

6015  a.  2  ^.     Coruna,  N.-W. -Spanien.     Gesch.  1884  von  Victor  Lopez  Seoane, 

daselbst. 
6015  b.  $.     Ebendaher.     Gesch.  1885  von  demselben. 
6015  c.   $.     Serra  de  Monchique,  Algarve,  S. -Portugal.     Gek.  1879  vom  Nat. 

Institut  Linnaea,  hier. 
6015  d.  4  jung.     Coruna.     Gesch.  1884  von  Victor  Lopez  Seoane,  daselbst. 


—    8i    — 
var.  major   Blgr. 

B  0  n  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  16. 

6016  a.  3  erw.,  4  jung.     Prevesa,  Epirus.     Gesch.  1888/89   von   Cesar  Con6- 

menos,  daselbst. 
6016  b.  3  jung.    Lasithi-Geblrge,  Oreta.    Gesch.  1887  von  Eberh.  von  Oertzen, 

Berlin. 
6016  c.  Erw.  (^.    Ragusa,  Dalniatien.    Gesch.  1880  von  Edm.  Reitter,  Mödling. 

6016  d.  Erw.  c?.     Corfu.     Gek.  1892  von  Dr.  Chr.  Brömnie,  La  Tour  de  Peilz. 

var.  strigata   Eichw. 

Bou lenger,  Cat.  III  pag.  17  ;  Boettger  in  Radde's  Fauna  und 
Flora  des  S.-W.-Kaspigebiets  1886  pag.  39  und  Ber.  Senck.  Nat. 
Ges.  1892  pag.  138. 

6017  a.  Erw.  und  2  jung.  Rasano,  Talyschgebiet,  S.-O.-Transkaukasien.  Gesch. 

1886  von  Hans  Leder,  Mödling. 

6017  b.  Erw.  und  2  jung.  Haniarat  (erw.)  und  Lenkoran  (jung),  Talysch- 
gebiet.    Gesch.  1886  von  demselben. 

6017  c.  2  erw.,  1  jung.  Libanon,  Syrien.  Gesch.  1886  von  Hans  Simon, 
Stuttgart. 

6017  d.   Erw.     Beirut,  Syrien.     Gek.  1880  von  W.  Schlüter,  Halle  a.  d.  Saale. 

6017  e.  3  erw.  Askeljum  im  iistl.  Karabagh,  Russ.- Armenien.  Von  Dr.  Jean 
Valentins  Reise,  1890. 

6017  f.    Erw.  und  2  jung.  Schildkrötensee  bei  Tlflis,  Transkaukasien.  Desgl.  1890. 

6017  g.  Erw.     Kaspi  zwischen  Gori  nnd  Tiflis,  Transkaukasien.     Desgl.  1890. 

6017  h.  Jung.     Mustaid  bei  Tiflis.     Gesch.  1892  von  Dr.  V.  Vävra,  Prag. 


3.    Lacerta   agilis   L, 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  19. 

6019  a.  Erw.  $.     Frankfurt  a.  M.,     Savignystraße   in   Gärten.     Gesch.  1888 

von  Carl  Jung,  hier. 
6019  b.  Erw.  ?.     Bellye   im   Draneck,    S.-Ungarn.     Get.  1888   von   Prof.  Dr. 

A.  von  Mojsisovics,  Graz. 
6019  c.  4  erw.      Frankfurt    a.  M.      Rüppell,    Cat.  II    NN  2a— d    fstirpinmj. 

Alte  Sammlung,  1830. 
6019  d.  Jung.     Angeblich  von   der   Insel   Veglia,   Quarnero.     Gek.  1880  von 

Edm.  Reitter,  Wien. 
6019  e.  Erw.  $.     Bodeulieini,  Rheinhessen.     Gesch.  1886  von  Carl  Jung,  hier. 
6019  f.    Erw.  $.     Thüringen.     Gesch.  1871   von  Dir.  Dr.  Theod.  Geyler,   hier. 
6019  g.  Erw.  $.     Hermanustadt,    Siebenbürgen.      Gesch.  1886    von    M.  von 

Kimakowicz,  daselbst. 
6019  h.  Erw.  S   «nd    $.      Strassburg ,     Elsaß.      Gesch.  1880    von    Prof.  Dr. 

Ach.  Andreae,  Heidelberg. 

6 


—    82    — 

var.  rubra   Laiir. 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  III  pag.  20. 

ß020a.  Erw.     Park   Brieselang   bei   Potsdam.     Gesell.  1882  von  Dr.  Angust 
Müller,  Berlin. 

var.  exigua   Eichw. 

B  Olli  enger,    Cat.  III   pag.  21 ;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1892  pag.  139. 

6021  a.   $.  Travnik,  Bosnien.  Gesch.  1888  von  M.  v.  Kimakowicz,  Hermannstadt. 
6021 1).   S  und  jung.    Suchum,  Transkankasien.    Von  Staatsrat  Otto  Retowski's 

1.  Reise,  1881. 
6021c.  S,  2  ?  und  6  jung.     Theodosia,  Krim.     Gesch.  1881/82   von   Staats- 
rat Otto  Retowski,  daselbst. 
6021  d.   (J.     Biiruuduk,   40  Werst   von    Theodosia,   Krim.     Gesch.  1881    von 

demselben. 
6021  e.   $  und  2  jung.     Labinskaja,  Kuban'scher  Distrikt,  Ciskaukasien.  Gek. 

1891  von  Paul  Reibisch,  Dresden. 
60211.    Erw.  $.     Stauitze  Pjaetiirorsk,  W.-S.-W.  von  Maikop,  unweit  Kljut- 

schenwaja  am  Psekups,  Kuban'scher  Distrikt,  Ciskaukasien.     Gok. 

1891  von  demselben. 
6021g.  cj  und  $.     Sarepta,  untere  Wolga.     Gek.  1891   von  Gust.  Schneider, 

Basel. 


4.    Lacerta  vivipara  Jacq. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  23. 

6023  a.  Jung.  Ladosra-See,  Finnland.  Gesch.  1S87  von  Otto  Herz,  St.  Petersburg. 
6023  b.  2  erw.,  1  jung.    St.  Autou  am  Arlberg,  Vorarlberg.    Gesch.  1889  von 

Albr.  Weis,  hier. 
6023  c.  4  jung.     Turin.     Gesch.  1887  von  Dr.  med.  Carl  Flach.  Aschaffenburg. 
6023  d    Erw.  (var.).     Praesbe,  Cibinsgebirge,  Siebenbürgen.     Gesch.  1888  von 

M.  von  Kimakowicz,  Hermannstadt. 
6023  e.  2$.     Schluchsee,  3000',  Schwarzwald.  Gesch.  1887  von  Albr.Weis,  hier. 
6023  f.    8  erw.,    3  jung.     Taunus.     Rüppell,    Cat.  II   NN  6a— k.     Gesch.  1828 

von  Schöff  Dr.  C.  von  Hej'den,  hier. 
6023  g.  Erw.  $.     AViesen,    Canton  Granbünden,    Schweiz.      Gesch.  1885    von 

Albr.  Weis,  hier. 
6023  h.  3  erw.     Hoher  Vogelsberg,  Oberhessen.     Gesch.  1875  von  Major  Dr. 

L.  von  Heyden,  Bockenheim. 
6023  i.  3  jung.     Bieber,  N.-Spessart.     Gesch.  1887   von    Oberlehrer   J.  Blum, 

hier. 
6023  k.  HalbAv.    (var.  nigra   Wolf).      Oberbayern.       Gesch.   1876    von    Karl 

Dietze,  Karlsruhe. 
6023  1.  Jung.     Oberstorf,  Allgäu.     Gesch.  1881  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 


—    83    — 

5.    Lacerta   praticola   Eversm. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  25 ;   B  o  e  1 1  g  e  r   in  Radde's   Fauna   und 

Flora   des   S.-W.-Kaspigebiets  1886   pag.  3(5   und   Ber.  Senck.  Nat. 

Ges.  1892  pag.  139. 
6025  a.  2  erw.     Lenkoran  und  Rasano,  Talj'schgebiet,  S.-O.-Transkaukasien. 

Gesch.  1886  von  Hans  Leder,  Mödling. 
6025  b.  3   erw.     Suchuin ,   Transkaukasien.     Gesch.  1881    vom   Museum    St. 

Petersburg. 
6025  c.   9  erw.     Uetsch-dere,    Abschasien.     Yen   Staatsrat   Otto   Retowski"s 

1.  Reise,  1884. 
6025  d.  3  erw.     Schirwauskaja ,    42  Werst  S.-W.  von  Maikop ,   Kubanischer 

Distrikt,  Ciskaukasien.     Gek.  1891  von  Paul  Reibisch,  Dresden. 
6025  e.  2  jung.     Oberes  Bieiia-Thal ,   Kuban'scher  Distrikt.     Gek.  1891  von 

demselben. 
6025  f.  2  erw  ,  1  jung.  Borshoui,  Transkaukasien.    Von  der  Radde-Valentin- 

schen  Expedition  in  den  Karabagh,  1890. 


6.    Lacerta   ta urica   Pall. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  26. 
6026  a.  3  erw.     Sudak  (No.  6,  14)  und  Jalta  (No.  7),  Krim.     Gesch.  1883  von 

Staatsrat  Otto  Retowski.  Theoilosia. 
6026  b.  3  erw.     Theodosia,  Krim.     Gesch.  1881  von  demselben. 


7.    Lacerta   peloponnesiaca   Bibr. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  27. 
6027  a.  ErAv.  $.     Kalauiata,    Morea.     Get.  1884    von   Dr.  J.  von    Bedriaga, 
Nizza. 

6027  b.  Halbw.     Kalavryta,  Morea.     Gek.  1892  von  Dr.  Christ.  Broemrae,  La 

Tour  de  Peilz. 

8.    Lacerta  muralis  (Laur.). 

Boulenger,    Cat.  III   pag.  29  ;    Boettger,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  14,  1886  pag.  20. 

6028  a.  3  erw.     Bad  Abas-tumau ,    Transkaukasien.     Gesch.  1879   von  Hans 

Leder,  Mödling. 
6028 b.  8  erw.,    2  jung.     Berg   Kasbek,   Central-Kaukasus.     Gek.  1879    von 

demselben. 
6028  c.  4  erw.     Mleti    an   der    Aragwa,    Transkaukasien.     Gesch.    1879    von 

demselben. 
6028  d.  Halbw.     Siaret  bei  Schirwan,  N.-Persien.     Gek.  1887  von  Otto  Herz, 
St.  Petersburg. 

6* 


—    84    — 

6028  e.  3  erw.     Mailand ,    auf   dem  Camposanto.      Gesch.  1887  von  Dr.  med. 

Carl  riach,  Aschaffenbnrg. 
6028  f.  2  erw.     Chiog-g-ia  bei  Venedig.     Gesch.  1888  von  Oberlehrer  J.  Blum, 

hier. 
6028  g.  Jung.     Genua.     Gesch.  1887  von  Dr.  med.  C.  Flach,  Aschaffenburg. 
6028  h.  Erw.  (J.     Insel   Mykonos,    Oykladeu.     Gesch.  1887   von   Eberh.  von 

Oertzen,  Berlin. 
60281.  2  erw.     Vog-esen.     Gesch.  1882  von  Hans  Simon.  Stuttgart. 
6028  k,  2  erw.     Bordeaux.     Gesch.  1883/85  von  Carl  Jung,  daselbst. 
60281.  Zahlr.  Ste.  (var.  hocagci   Seoane).     Coruüa,   N.-W.-Spanien.     Gesch. 

1880/85  von  Victor  Lopez  Seoane,  daselbst. 
6028  m.  2  erw.  (var.  rubriventris  Bonap.)      Miljackatlial   bei   Sarajewo,    Bos- 
nien.    Gesch.  1886  von  M.  von  KimakoAvicz,  Hermannstadt. 
6028  n.  3  Ste.     Sudak ,    60  Werst   von  Theudosia ,    Krim.     Gesch.  1881    von 

Staatsrat  Otto  Retowski,  Theodusia. 
6028  0.  Erw.     Casablauca,  Marokko.     Gesch.    1881  von  H.Simon,  Stuttgart. 
6028  p.  Erw.     Bog-har,  Prov.  Alger,  Algerien.    Gesch.  1887  v.  Joh.  v.  Fischer, 

Montpellier. 
6028  q.   2  erw.      Jalta ,   Krim.      Gesch.  1883   von   Staatsrat   Otto   Retowski, 

Theodosia. 

6028  r.  Erw.    Lissabon,  Botanischer  Garten.    Gesch.  1887  von  Dr.  0.  Boettger, 

hier. 
6028  s.  Erw.     Oranada,    S.-Spanien.     Von   der  4.  Rüppellreise  (Dr.  med.  W. 

Kubelt),  1881. 
6028  t.  6  Ste.     Scliwarzwald.     Rüppell,  Cat.  II  NN  7a— c  und  h— 1.     Gesch. 

1836  von  Schöff  Dr.  C.  von  Heyden,  hier. 
6028  u.  2  erw.     Inseln  Spalmadori  bei  Lesina,  Dalmatien.     Gesch.  1887  von 

Prof.  Dr.  Max  Braun,  Rostock. 
6028  V.  4  erw.     TIroL     Rüppell,  Cat.  II  NN7d— g.     Get.  1836  v.  Jenison. 
6028  w.  3  halbw.     Nordafrika.     Gesch.  1860  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6028  X.  3  erw.     Nowaginskaja  am  Pschisch,  W.-S.-W.  von  Maikop ,   Kuban- 
scher   Distrikt,    Ciskaukasien.      Gek.    1891    von    Paul    Reibisch, 

Dresden. 
6028 y.  4  jung.     Oberes    Bierla-Tlial,    Kuban'scher    Distrikt,    Ciskaukasien. 

Gek.  1891  von  demselben. 
6028  z.  2  erw.     Am  Ufer  des  Goktschai-Sees  bei  Jelenowka,   Hocharmenien. 

Gesch.  1892  von  Dr.  V.  Vävra,  Prag. 

var.   defilippii   Garn. 

Camerano,  Atti  R.  Accad.  Sc.  Torino  Bd.  13  pag.  90,  Taf .  3,  Fig.  1—3; 

Boettger,    Fauna    und   Flora   d.   S.-W.-Kaspigebiets ,    Leipzig 

1886  pag.  44  und  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1892  p.  144. 
6028,1  a.  5  Ste.     Njuwady  im  Araxesthal,  Russ.-Armenien.     Von  der  Radde- 

Valentin'schen  Expedition  in  den  Karabagh,  1890. 
6028,1b.  Zahlr.  Ste.     Schuscha ,   O.-Karabagh,    Russ.-Armenien.      1890  von 

derselben. 


—    85    — 

var.    V  a  1  e  u  t  i  u  i   Bttgr. 

Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1892  pag.  145. 

6028,2  a.  Erw.     Basarkent,    Hochplateau    <les  Karabagh.     Von   der   Radde- 

Valentin'schen  Expedition  in  den  Karabagh,  1890. 
6028,2  b.  Erw.    Njuwady  im  Araxesthal,  Russ. -Armenien.    1890  von  derselben. 

var.    melisellensis   Braun. 

M.  Braun.    Arb.  Zool.  Inst.  Würzburg  Bd.  4,  1877  pag.  49. 

6029  a.  2  erw.     Insel  Meliscllo    bei  Lissa,   Dalmatien.     Get.  1888   von   Prof. 

Dr.  Egid  Schreiber,  Görz. 
6029  b.  3  erw.     Ebendaher.     Gesch.  1887  von  Prof.  Dr.  Max  Braun,  Rostock. 

var.   tiliguerta   Grael. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  30. 

6030,1  a.  2  erw.     Caltanisetta,  Sicilien.     Gesch.  1886  von  Chefinspektor  Carl 

Hirsch,  Palermo. 
6030,1b.  3  erw.     Abazia,  Istrien.     Gesch.  1888  von  Oberlehrer  J.  Blum,  hier. 
6030,1c.  Erw.     Chioggia  bei  Venedig.     Gesch.  1888  von  demselben. 
6030,1  d.  6  erw.     Prevesa ,    Epirus.     Gesch.  1888/89   von   Cesar   Conemenos, 

daselbst. 
6030,1  e.  Erw.     Palermo    (rotbäuchige    Form).     Gesch.  1890  v.  Chefinspektor 

Carl  Hirsch,  daselbst. 
6030.1  f.  6  erw.     Palermo.     Gesch.  1880  von  demselben. 
6030,1  g.  3   erw.    (subvar.  albiventris  Bonap.)     Palermo.     Gesch.  1880    von 

demselben. 
6030.1h.  5  erw.     Palermo.     Gesch.  1880  von  demselben. 
6030,1  i.  3  erw.     Partiiiico    und   Olivuzza,  Sicilien.     Gesch.  1880  von  dem- 
selben. 
6030,1k.  Erw.  (subvar.  viricUocellata  Bedr.).     Moureale  bei  Palermo.     Gesch. 

1880  von  demselben. 
6030,11.    5  erw.  (subvar. /»erre»«  Fitz.)    Comisa  auf  Lissa,  Adriatisches  Meer. 

Gesch.  1887  von  Prof.  Dr.  Max  Braun.  Rostock. 
6030,1m.  3  erw.  (subvar.  albiventris  Bonap)     Marsala,  Sicilien.    Gesch.  1880 

von  Chefinspektor  Carl  Hirsch,  Palermo. 
6030.1  n.   2  erw  ,  2  jung.     Enin,  Dalmatien.     Gek  1880  von  Ednmnd  Reitter, 

Moedling. 
6030,1  o.  2  erw.     Insel   Sardinia.     Rüppell ,    Cat.  II   NN7m— n.     Get.  1836 

vom  Museum  Turin. 
6030,1p.   2  erw.     Palermo,    Sicilien.      Gesch.  1880   von    Chefinspektor   Carl 

Hirsch,  daselbst. 
6030,1  q.   6  erw.     Capri.     Gesch.  1891  von  Oberlehrer  J.  Blum,  hier. 

subvar.  caerulea   Eim, 

B  0  u  l  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  32. 

6032  a.  Erw.      Insel    Capri.      Gesch.    1889    von    Ingenieur    Carl    Reuleaux, 
München. 


—    86    — 

6032  b.  Erw.     Farag-lioue-Felsen  bei  Capri.     Get.  1883  vom  Naturh.  Institut 
Linnaea.  Berlin. 

6032  c.  S.    Capri.    Gesch.  1893  von  der  Neuen  Zoologischen  Gesellschaft,  hier. 

var.   raddei   Bttgr. 

Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1892  pag.  142. 

6033  a.   2  erw.,  1  jung.  Typus  der  Varietät.     Njnwady   im  Araxesthal,   Rus- 

sisch-Armenien.   Von  der  Eadde-Valentin'schen  Reise  in  den  Kara- 
hagh,  1890. 

6033  b.  3  erw.     Uebergangsform  zu  var.  defdippn  Cam.     Tativ  im  Karabagh, 

Russ. -Armenien.     1890  von  derselben. 

var.  hispauica    Steiudclir. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .    Cat.  III   pag.  33  ;    Boettger,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  12.  1881  pag.  376  (oxijcephala  var.). 

6033,1a.  2    halbw.     Almeria ,    S.-Spanien.      Gesch.  1881    von    Hans   Simon, 
Stuttgart. 

var.  bedriagae  Cam. 

B  u  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  34. 
6033,2  a.  J.     Bastelica.  Corsica.     Get.  1881  von  Dr.  J.  von  Bedriaga,  Nizza. 

var.  depressa   Cam. 

Boul  enger,    Cat.  III   pag.  34 ;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 

1889  pag.  204  (spec.)  und  1892  pag.  140. 

6034  a.  Erw.     Batam,    Transkaukasien.     Von    der    2.  Reise    des    Staatsrats 

Otto  Retowski,  Theodosia,  1888. 
6034  b.  Erw.,    2  halbw.     Keda,    Adsharien.     Von    der   Radde-Valentin'schen 
Reise.  1890. 

6034  c.  2  erw.     Route  Keda-Batuni,  Adsharien,     1890  von  derselben. 

siibvar.  modesta    Bedr. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  34. 

6034,1a.  7  Ste.  SInope,  Kleinasien.  Von  Staatsrat  O.Retowski's  2.  Reise,  1888. 
6034,1b.  Erw.     Borshom,    Transkaukasien.     Von   der  Radde-Valentin'schen 

Reise  in  den  Karabagh,  1890. 
6034,1  c.  S  """^  $•     Trapezuut.     1890  von  derselben  Reise. 
6034,1  d.  3  erw.     Westseite    des  Surampasses,   Riongebiet,    Transkaukasien. 

1890  von  derselben  Reise. 

6034,1  e.  2  erw.,  2  jung.     Tiflis,  Transkaukasien.     1890  von  derselben  Reise. 

9.    Lacerta   dug-esi   Miln.   Edw. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  35. 

6035  a.  2  jung.     Madeira.     Gesch.  1889  von  Dr.  Alex.  König,  Bonn. 


—    87    — 
10.    Lacerta   oxycepliala  D.  B. 

B  0  u  1  c  n  ü,'  c  r ,  Cat.  1 1 1  pag.  H6. 
()U;5ü  a.  2  erw.  Aiitovac,  Herzegowina.  Get.  1888  von  Dir.  Dr.  Eg.  Schreiber,  Görz. 
6ü;-3(ib.  Erw.  (var.).     Her/.eg-owina.     (icsdi.  1888  von  demselben. 
60;56c\  Halbw.    Ciclsa  auf  der  Insel  Lesina.    Uesch.  1891  von  Dr.  Fr.  Werner, 

Wien. 
6036(1.  Erw.     Kagiisa,  Dalmatien.     Gesch.  1891  von  demselben. 

11.    Lacerta   daufordi   ((itlir.). 

Boulenuer,  ("at.  III  pog.  37,  Taf.  1,  Fig.  2. 
6037  a.  Erw.     Insel    Nikaria,    8ixd-Sporaden.     Gesch.  1887    von    Eberh.  von 
Oertzen,  Berlin. 

12.  Lacerta   laevis  Gray. 

Beule nger,   Cat.  III  pag.  39 ;    Boettger,    Ber.  Senek.  Nat.  Ges. 

1880  pag.  172  (judaica). 
6039  a.  Erw.,  3  Ste.     Jenisaleiu.     Gesch.  1881  von   Hans   Simon,    Stuttgart. 
6039  b.  Erw.     IJaalliek,  Syrien.     Gesch.  18S1  von  demselben. 
6039  c.  Erw.  und   2  halliw.     IJoiriit    (erw.)    und    Jerusalem    (,hall)w.).     Gek. 

1880   von    Wilh.  Schlüter,    Halle,    und    gesch.  von    Hans    Simon, 

Stuttgart. 

13.  Lacerta   galloti   1).  B. 
Boul enger,  Gat.  III  pag.  41. 

6041  a.  4  Ste.    Insel  Teiierife,  Canaren.  (iesch.  1889  von  Dr.  Alex.  König,  Bonn. 
6041b.  8  erw.,  mehrere  jung.  Tbal  von  Orotava,  Tenerife.  Von  der  l.Rüppell- 

reise  (Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll  und  Grenacher),  1871. 
6041c.  2  erw.     Weg   nach    dorn    IMc    de   Teyde,    4— .5000',    Tenerife.     Von 

(lersell)en,  1871. 
(5041  d.   Erw.     Küstengelnet  im  Norden    des    Mortauo    de    dialdas,    Canaren. 

Get.  1891  vom  Wiener  Museum  durch  Hofr.  Dr.  Franz  Steindachner. 

14.    Lacerta   perspicillata   D.  B. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  Liz.  III  pag.  43. 

6043  a.  Erw.   und    2   jung.     Oran,    Algerien.      Gesch.  1891    von    Dr.  J.  von 

Bedriaga,  Nizza. 

Genus  III.    AUjiroides  Bihr. 
1.    Algiroides   nigropunctatus    (D.  B.). 

Boul  enger,  Cat.  11 1  pag.  44  ;  Boettger,  Sitz. -Ber.  Berlin.  Akad. 
1888  pag.  165. 

6044  a.  3  erw.     Katharinibcrge    bei   Görz.     Gesch.  1888    von    Dir.  Dr.  Egid 

Schreiber,  daselbst. 


—    88    — 

6044  b.  Erw.     Corfu.     Gesch.  1889   von   Gebr.  Bruno   und   Wilh.  Henneberg, 

Magdeburg. 
6044  c.  Erw.  (^.   Prevesa,  Epirus.    Gesch.  1890  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 
6044  d.   Halbw.    Castehuuschio  auf  Veglia.    Gesch.  1891  von  Dr.  Franz  Werner, 

Wien. 


2.    Algiroides   fitziiigeri   (Wiegm.). 

Bou lenger,  Cat.  III  pag.  45. 

6045,  la.   2  halbw.     Insel   Sardinia.     Rüppell,    Cat.  II   NN  la— b   (Lacerta). 
Gesch.  1830  von  Dr.  Reuß,  hier. 

Oeiius  IV.    Psammodromus  Fitz. 
1 .    P  s  am  m  0  d  r  0  m  u  s   h  i  s  p  a  n  i  c  ii  s  Fitz. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  47;  Boettger,  Zeitschr.  für  Naturw. 
Halle  1879  pag.  508. 

6047  a.  5  erw.    Cartag'ena,  S.-Spanien.    Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6047  b.  Erw.     Moiichique,    Algarve,    S.-Portugal.      Gek.  1879    vom   Naturh. 

Institut  Linnaea,  hier. 
6047  c.  Erw.     See   Albufera   bei   Cartag'ena.     Gesch.  1881    von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
6047  d.  Erw.     Alfeite,  Portugal.     Gesch.  1887  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 
6047  e.  5  erw.    Spanien.    Rüppell,  Cat.  II  NN  l*a—e.     Get.  1880  von  Jenison. 

2.    Psammodromus   blanci   (Lat.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  48. 

6048.1  a.  Erw.  J.     Lambessa  bei  Batna,  Algerien.     Get.  1885  von  Ferdinand 

Lataste,  Paris. 
6048,1  b.  Erw.     Batna,  Algerien.     Gesch.  1893  von  Dr.  Alex.  Koenig,   Bonn. 

3.    Psammodromus   microdactylus   (Bttgr.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  49;  Boettger,  Zool.  Anz.  1881  pag.  571 
und  Abhandl.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  13,  1883  pag.  111,  Taf.  1,  Fig.  2 
(Algira). 

6049  a.  4  Ste.     Route   Tanger  -  Tetuan ,   Marokko.     Gesch.  1881   von    Hans 

Simon,  Stuttgart. 
6049  b.  Erw.     Casablanca,  Marokko.     Gesch.  1893  von  Dr.  med.  H.  Schaedle, 

daselbst. 


-    89    — 

4.    Psammodromiis   algirus   (L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  .    Cat.  III  pag.  50 ;    B  o  e  1 1  g  e  r ,    Zeitschr.  für  Natnrw. 

Halle  1879   pag.  507,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  9,    1874   pag.  129, 

Bd.  13,  1883  pag.  116   und   in  Kobelt's  Reise  nach   Algerien   und 

Tunis  1886  pag.  468,  sowie  in  Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1881  pag.  147. 
6050  a.  5  jung.  Casablanca,  Marokko.  Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6050  b.  Jung.     Algeciras,  S.-Spanien.     Gesch.  1881  von  demselben. 
6050  c.  4  erw.     Tunis.     Gesch.  1885  von  F.  Miceli,  daselbst. 
6050  d.   2  erw.,  1  jung.     Monchique,    Algarve,   S.-Portugal.     Gek.  1879  vom 

Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 
6050  e.  Erw.  und  jung.     Montpellier,    Herault.     Gesch.  1887    von    Joh.  von 

Fischer,  daselbst. 
6050  f.    2  erw.      Tlera^-en,    Algerien.      Von    der    4.  Rüppellreise    (Dr.  med. 

W.  Kobelt),  1881. 
6050  g.  2  erw.     Marokko.     Gesch.  1872    von   Prof.  Dr.  C.  von   Fritsch    und 

J.  J.  Rein,  hier. 

Genus   V.    Nucras  Gray. 
1.    Nucras   tessellata   (Smitli). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  52. 
6052  a.  Erw.     Bethanien,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck, 

Halle  (Saale). 
6052  b.  Erw.   Relioboth,  Namalaud.    Gesch.  1893  von  Dr.  Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

Genus   VI.    Latiustia  Bedr. 
1.    Latastia  longicaudata   (Reuß). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  55. 
6055  a.  4  erw.    Arabien.    Rüppell,  Cat.  II  NN  8a— d  (Lacerta).   Gesch.  1826/32 
von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

Genus   VII.    Acantliodactylus  Wiegm. 
1.    Acantliodactylus   boskianus   (Daud.). 

Boul enger,  Cat.  III  pag.  59. 
6059  a.  5  jung.     Ae^ypten.      Rüppell,    Cat.  II    NN  9f— k   {Lacerta).     Gesch. 

1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6059  b.  8  erw.     Aegypten.     Rüppell,  Cat.  II  NN  9a— e.  1—n  fiacer^aj.  Gesch. 

1828  von  demselben. 
6059  c.  Erw.  (var.  asiiera  Aud.).     Wüste   bei   (iabes,    Tunesien.     Gesch.  1891 

vom  Privatdocenten  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 
6059  d.  Jung  (var.  aspera  Aiid.).  Biskra,  Algerien.   Gesch.  1893  von  demselben. 


—    90    — 

2.    Acanthodactylus   syriacus  Bttgr. 

Boul enger,    Oat.  III    pag.  61 ;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat  Ges. 
1879  pag.  69. 

6061  a.  Erw.,  2  jung.     Saroua  bei  Jaffa,  Syrien.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
6061  b.  3  erw.     Hailfa,  Syrien.     Gesch.  1880  von  demselben. 

3.    Acautliudactylus   scutellatus   (Aud.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  64. 

6064  a.  2  jung.     Jernsalem.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6064  b.  5  erw.     Aegypten.     Rüppell,  Cat.  II  NN  10a— e  fLacerta  r/rammicaj. 

Gesch.  1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6064  c.  Jung.     Senegal.     Get.  1882  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 

6064  d.  2  erw.    (var.  exigua   Lat.).     Tuggurt,    algerische    Sahara   (28.  März 

1893).     Gesch.  1893  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 

4.    Acanthodactylus   pardalis   (Licht.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  65 ;   Boettger   in  Kobelt's  Reise   nach 
Algerien  und  Tunis  1886  pag.  469  (bcdriagaej. 

6065  a.  Erw.     Sfax,  Tunesien.    Gesch.  1887  von  J(di.  von  Fischer,  Montpellier. 
6065  b.  4  erw.     Tunis.     Gesch.  1884  von  F.  Miceli,  daselbst. 

6Ü(i5c.  Erw.   (var.  bedriagae   Lat.).     Batna,   Algerien   (Mai   1893).     Gesch. 

1893  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 
6065 d.  Eiw.    $   (var.   dcserti   Gthr.).     Hochplateau   von   (iardeia ,    Algerien 

(April  1893).     Gesch.  1893  von  demselben. 

5.    Acanthodactylus   vulgaris   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  67. 

6067  a.   Erw.    Roiiaclied,  Commune  mixte  de  Fedj-Mezaba,  Prov.  Cunstantine, 

Algerien.     Gesch.  1887  von  Joh.  von  Fischer,  Mimtpellier. 
6067  b.  2  jung.      Cartageiia,    S.-Spanien.      Gesch.  1881    von    Hans    Simon, 


Stuttgart. 

var.  lineomaculata   D.  B. 

Boulenger,   Cat.  III   pag.  68 ;   Boettger,   Abb.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9,  1873  pag.  129  und  Bd.  13,  1883  pag.  114. 

6068  a.   2  erw.     Casablanca,  Marokko.    Gesch.  1889  von  Dr.  med.  H.  Schaedle, 

daselbst. 
6068  b.  3  erw.     Casablanca  und  Mogador,  Marokko.     Gesch.  1872  von  Prof. 

Dr.  C.  von  Fritsch  und  J.  J.  Rein,  hier. 
6068  c.  4  jung.     Marokko,  Marokko.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6068  d.  Zahlr.  Ste.     Casablanca,  Marokko.     Gesch.  1881  von  demselben. 
6068 e.  Erw.  ?.     Rades   am   Bahiia-See,    Tunesien.      Gesch.  1893   von   Dr. 

Alex.  Koenig,  Bonn. 


—    91    - 

Gemis    VI II.    Ophiops  Mcn. 

1,    Ophiops   occidentalis   BlgT. 

B  0  u  I  e  n  g  e  r .  Cat.  III  pag.  75,  Taf.  3,  Fig.  2 ;  B  o  e  1 1  g  e  r  in  Kobelt's 
Reise  nach  Algerien  und  Tunis,  Rept.  pag.  4(i7  (elegannj. 

6075  a.  Erw.  $.     Biskra,  Prov.  Constantine,  Algerien.     Von   der   5.  Rüppell- 
reise  (Dr.  med.  W.  Kobelt).  1884. 

6075  b.  2  erw.    Monastir,  Tunesien.     Gesch.  1891  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 

2.    Ophiops   e  1  e  g-  a  n  s   Meu. 

Bou  lenger,   Cat.  III   pag.  75 ;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. , 
1879  pag.  70  und  1880  pag.  171. 

6076  a.   Zahlr.  Ste.     Jerusalem.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6076  b.   2  erw.     Bnimäna,  Libanon.     Gesch.  1881  von  demselben. 

6076  c.  2  erw.     Baalbek,  Syrien  (40  Schuppen  um  die  Rumpfmitte).     Gesch. 

1881  von  demselben. 
6076 d.  3  erw.     Insel  Sjmij  S. -Sporaden.    Gesch.  1887  von  Eberh.  von  Oertzen, 

Berlin. 
6076  e.  4  erw.     Insel  Kos,  S. -Sporaden.     Gesch.  1887  von  demselben. 
6076  f.    Zahlr.  Ste.     Halffa,  Syrien.     Gesch.  1879  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 

6076  g.  4  Ste.     Zwischen  Dshebraila  und  Akerathal,  Rnss. -Armenien.     Von 

Dr.  J.  Valentin's  Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 
6076h.  2  Ste.     Khosrowa    (Salmas^i,    Persien.      Gek.    1891    durch    Pfarrer 
G.  Naegele,  Offenburg. 

var.  schlueteri   Bttgr. 

Boul  enger,  Cat.  III  pag.  77  (spec.) ;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat. 
Ges.  1880  pag.  176,  Taf.  3.  Fig  3  (spec). 

6077  a.   2  erw.     Cypern.     Gek.  1880  von  Wilh.  Schlüter,  Halle  (Saale). 

3.    Ophiops   microlepis   Blfd. 

Boul  enger,  Cat.  III  pag.  77. 
6077,1  a.  Erw.     Bombay.     Gesch.  1888  von  Oberlehrer  Dr.  Ferd.  Richters,  hier. 


Ge?ius  IX.    Ichnotropis  Fts. 
1.    Ichnotropis   sqnamiilosa   Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r .  Cat.  III  pag.  79. 

6079  a.  Erw.  $.     Reliobotli,    Namaland.     Gesch.   1893    von    Dr.  Ed.  Fleck, 
Innsbruck. 


—    92    — 

Genus  X.    Eremias   Wiegm. 
1.    Eremias   lugubiis   (Smith). 

Bou lenger,  Cat.  III  pag.  84. 

6084,1a.  Erw.      Relioboth ,    Namaland.      Gesch.    1893    von    Dr.  Ed.  Fleck, 
Innsbruck. 

2.    Eremias  brenn  er  i  Pts. 

Boul enger,   Cat.  III   pag.  86;    Boettger,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
1^(1.  13,  1883  pag.  118  fPseuderemius  lineolataj. 

6086  a.  3  erw.     Abessynien.     Rüppell,  Oat.  II  NN  14a— c  fXacerto  ZmeoZ«<aj. 
Gesch.  1834  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

3.    Eremias   gnttnlata   (Licht.). 

Bou lenger,  Cat. III  pag.  87;  Boettger,  Zool.  Anz.  1881  pag.  57 L 

und   Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd  13,    1883   pag.  116,    Taf.  1,   Fig.  3 

(Fodarces  aimoni). 
6087,1a.   5  {vAV.  ijardidis  D.  B.).     Biskra,  Prov.  Constantine,  Algerien.    Von 

der  5.  Rüppellreise  (Dr.  med.  W.  Kobelt),  1884. 
6087,1  b.  4  erw.  {vAY.2)ardalis  D.  B.).     Aegypten.     ßüppell,  Cat.  II  NN  13a— d 

(Lacerta  pardalis).     Gesch.  1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6087,1  c.  4  erw.     Route  Mogfador-Marokko,  Marokko.     Typus  von  Podarces 

sinioni  Bttgr.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6087,1  d.  3  erw.     Aeg-ypteu.     Rüppell,  Cat.  II  NN  12a — c  (Lacerta).     Gesch. 

1823  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6087,1  e.  Erw.     Casablaiica,   Marokko.      Typus   von   Podarces  simoni  Bttgr. 

Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6087,1  f.   2  erw.    Monastir,  Tunesien.  Gesch.  1891  von  Dr  Alex.  Koenig,  Bonn. 
6087,1  g.  Erw.  9  (var.  ^j(m/rtZi.s;  D.  B ).     Biskra,    Algerien.     Gesch.  1893   von 

demselben. 

4.    Eremias   rubropunctata    (Licht.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  89. 

6089,1a.  4  erw.     Aeg'ypteii.     Rüppell,  Cat.  II  NN  IIa — A  (Lacerta).     Gesch. 

1823  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6089,1  b.  Erw.     15  km    von   Ouargla,    alger.  Sahara,    Route    nach   Gardäia. 

Gesch.  1893  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 

5.    Eremias   namaqnensis   (Smith). 

Boul enger,  Cat.  III  pag.  91. 

6091a.  Erw.     Bethanien,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck, 
Halle  (Saale). 


—    93    — 

6.    Eremias   und  ata   (Smith). 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  III  pa<i:.  92. 
0092  a.  Jung-.  Rehoboth,  Nainaland.  Gesch.  1893  von  Dr.  EJ.  Fleck,  Innsbruck. 

7.    Er  einlas   pulchella   Gray. 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r  ,  Cat.  III  pag.  93. 

6093  a.  2  erw.     (Tvoss-Namalaiul.     Gesch.  1887  von  Dr.  Hans  Schinz,  Zürich. 
1)093  b.  Erw.     Weg  AngTa-Pequeiia- 1  Aus,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von 

Dr.  A.  Schenck,  Halle  (Saale). 
6093  c.   Erw.     (Varietät  mit  je  8  blauen,  schwarzgesäumten  Augenflecken  an 

den  Körperseiten.)     Bethanien,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von 

demselben. 

8.    Eremias   velox   (Pall.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  97. 

6097  a.  2  J.    Askhabad  (gestreift)  und  Krasnowodsk  (nur  mit  Seitenaugen), 

Transkaspien.    Gesch.  1888  vom  Wirkl.  Staatsrat  Dr.  G.  von  Radde, 

Tiflis. 
6097  b.  Jung.  Ferghaiia-Gebiet,  Turkestan.  Gesch.  1879  von  Dr.  0.  Boettger,  hier. 
6097  c.  Erw.  $.      (TOloduaja   Stepj    (Hungersteppe)    nördlich    des    Syr-darja. 

Gesch.  1879  von  demselben. 
6097  d.  Erw.  $.     Steppe    am    Lepsa-Fluß,    Lepsa-Distrikt.     Gesch.  1878    von 

Akad.  Dr.  Alex.  Strauch,  St.  Petersburg. 
6097  e.  Zahlr.  Ste.    Mig^ri,  oberer  Araxes,  Russ.-Armenien.    Von  Dr.  J.Valentin's 

Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 
6097  f.    4  Ste.     Ordubad,  oberer  Araxes,  Russ.- Armenien.     Desgl.  1890. 
6097  g.  2  Ste.  Zwischen  Dshebraila  u.  Akerathal,  Russ. -Armenien.  Desgl.  1890. 

9.    Eremias   intermedia   (Strauch). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  100 ;   Boettger,    Zoolog.  Jahrb.  Bd.  3, 
1888  pag.  908. 

6100  a.  2  erw.  J  Bal-kuju  bei  Askhabad,    9  Tschikischljär,    Transkaspien. 

Gesch.  1888  vom  Wirkl.  Staatsrat  Dr.  G.  von  Radde,  Tiflis. 

10.    Eremias   arguta   (Pall.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  101. 

6101  a.  Erw.  $.     Theodosia,  Krim.     Gesch.  1881  von  Staatsrat  0.  Retowski, 

daselbst. 
6101  b.  Erw.  ?.     Alakul-See,  Distrikt  Semipalatinsk.     Gesch.  1878  von  Akad. 

Dr.  Alex.  Strauch,  St.  Petersburg. 
6101  c.  Erw.     Masra    am   Goktschai,    Hoch- Armenien.     Von  Dr.  J.  Valentin's 

Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 


—    94    — 

(5101  d.  Jung.     Migfri,    oberer  Araxes,  Russ.- Armenien.     Von  derselben  1890. 

6101  e.  Jung.     Steppe    bei    Surachany    nächst   Baku.     Gesch.  1892   von   Dr. 

V.  Vävra,  Prag. 

11.    Eremias   argus   Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  III  pag.  102. 

6102  a.  Erw.     IVIiau-feiig'-sliaii   bei  Da-dshiau-sy  nächst  Peking,  N.-O.-China. 

Gesch.  1886  von  Otto  Herz,  St.  Petersburg,  und  Konsul  Dr.  0.  Fr. 
von  Moellendorff,  Hongkong. 

var.  b  r  e  11  c  li  1  e  y  i   G  thr. 

Günther,   Ann.  Mag.  N.  H.  (4)  Bd.  10,  1872  pag.  419  (spec). 

6102,1a.  Erw.  Miau-feng'-slian  bei  Da-dshiau-sy  nächst  Peking,  N.-O.-China. 
Gesch.  1886  von  Otto  Herz,  St.  Petersburg,  und  Konsul  Dr.  0.  Fr 
von  Moellendorff,  Hongkong. 

Geims  XI.    Scapteira   Wiecjm. 

1.  Scapteira   depressa   (Merr.). 

B 0 u  1  e n g e r ,   Cat.  III  pag.  110;    Boettger,    Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1886  pag.  12. 
6110  a.  2  erw.     (xross-Namalaud.     Gesch.  1886  von  Dr.  Hans  Schinz,  Zürich. 
6110  b.  Jung.     Aiig^ra  Pequena,  Deutsch-S.-W.-Afrika.     Gesch.  1886  von  Dr. 
Oskar  Schneider,  Dresden. 

2.  Scapteira   scripta   (Strauch). 

Bou  lenger,  Cat.  III  pag.  112. 
6112,1a.  Erw.     Bal-kuju    bei   Askhabad,    Transkaspien.     Gesch.  1888   vom 
Wirkl.  Staatsrat  Dr.  Gust.  von  Eadde,  Tiflis. 

3.    Scapteira   grammica   (Licht.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,   Cat.  III  pag.  113. 
6113  a.  Erw.    Michailowskaja,  Transkaspien.    Gesch.  1888  vom  Wirkl.  Staats- 
rat Dr.  G.  von  Radde,  Tiflis. 

Familie  Xni.    Gerrhosauridae. 

Oenus  I.    Oerrhoscmriis   Wiegm. 
1.    Gerrhosauriis   auritus   Bttgr. 

Boettger.    Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1887  pag.  148,  Taf.  5,  Fig.  3. 
6120  a.  Erw.     Ondouga,   Ovaraboland ,    S.-W.-Afrika.     Gesch.  1887   von   Dr. 
Hans  Schinz,  Zürich. 


—    95    — 
2.    Gerrliosauriis  nigTolineatus  Hallow. 

B  0  u  1  c  11  g-  e  r .    Cat.  III  pag.  122. 
6122  a.  6  erw.     Povo  Nemlao  bei  Banana,   Unterer  Congo.     Gek.  1886  von 
Paul  Hesse,  Venedig. 

3.    Gerrliosauriis   flavigularis   Wgm. 

B  Olli  enger,  Cat.  III  pag.  122;   Boettger,  22./23.  Ber.  Offenbach. 
Verein  für  Naturk.  1883  pag.  156  (var.  qiiadrüineata) . 
6122,1a.  2  erw.  (var)     Siuithlieldj  Transvaal.     Gesch.  1882  von  Hans  Simon, 
Stuttgart. 


Genus  II.    Zonosaurus  Blgr. 
1.    Zonosaurus   madagascariensis   (Gray). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  127 ;  Boettger,    Abb.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  11,   1877  pag.  35,   Bd.  11,   1879   pag.  471    und   Bd.  12.    1881 
pag.  449  (GcrrhosduruKj. 
6127  a.    3    erw. ,    3   jung.      Nossibe.      Gesch.   1877/85    von    Anton    Stuuipff. 
Loucoube. 

2.    Zonosaurus   laticaudatus   (Grand.)*) 

G  r  a  n  d  i  d  i  e  r ,   Rev.  et  Mag.  Zool.  Bd.  21,  1869  pag.  341. 
6127,1a.  2  erw..  1  jung.     Kandani.    Süd-Bembatnkabai,    West-Madagaskar. 

Erb.  1893  von  Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 
6127.1  b.  Halbw.    Soalala,  43«  L.  16»  Br.,  West-Madagaskar.     Erb.  1893  von 
demselben. 

3.    Zonosaurus   rufipes   (Bttgr.). 

Boul enger.   Cat.  III   pag.  128;   Boettger.    Zool.  Anzeiger   1881 
pag.  358   und    Abhandl.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12.    1881  pag.  450, 
Taf.  1.  Fig.  3  (Gerrliosaurus). 
6128,1a.  3   erw.    4  jung.     Nossibe.     Gesch.  1881/85    von    Anton    Stnmpff, 
Loucoube. 


*)  Durch  das  Auftreten  eines  Interparietale,  die  geringere  Zahl  der 
Schuppenquerreihen  (43—47),  die  höhere  der  Längsreihen  (24—26)  und  Femo- 
ralporen  (20—26),  die  im  Alter  persistierenden  Scbuppenkiele,  sowie  durch  die 
Färbung  von  Z.  madac/ascariensis  (Gray)  verschieden.  Namentlich  dürften 
die  gelben,  schwarzgesäumten  Augenflecken  auf  den  Hintergliedmaßen  auch 
bei  dem  erwachsenen  Tiere  charakteristisch  sein. 


—    96    — 
var.  subunicolor   Bttgr. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  129. 
6129  a.  2  jung.     Nossibe.     Gesch.  1881  von  Anton  Stumijff,  Loucoube. 

Familie  XIV.    Scincidae. 

Oenus  I.    Egernia   Gray. 
1.    Egernia   wliitei   (Lacep.). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  135. 

6135,1a.  Jung.     Neuliollaud.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 
6135,1  b.  2  erw.     Neuhollaud.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

2.    Egernia   kiugi   (Gray). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  138. 

6138,1a.  Erw.   und  jung.     Kiiig^  (Jeoi'g'e's  Sound.     Gesch.  1862   von   Adam 
Becker,  Sydney. 

3.    Egernia   stokesi  (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  140,  Taf.  5,  Fig.  2. 

6140  a  Erw.     Insel    Wallaby.    Hoiitniaii's    Abrolhos,    W. -Australien.      Get. 
1891  vom  British  Museum,  London. 

Oenus  11.    Trackysaurus  Gray. 

1.    Trachysaurus   rugosus  Gray. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  143. 
6143  a.  Erw.     Neiiliolland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 
6143  b.  Gestopft.    Ebendaher.    Rüppell.  Cat.  II  TT*la.     Gesch.  1845  von  Dr. 
Ed.  Rüppell,  hier. 

6143  c.  Erw.    Ebendaher.    Gesch.  1893  von  der  Neuen  Zoolog.  Gesellsch.,  hier. 

Oenus  III.    Tiliqua  Gray. 

1.    Tiliqua   gigas   (Sclmeid.). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  144. 

6144  a.  Jung.     Mansinam   Adoreh   in    der    Geelvinkbai,  Neuguinea.     Gesch. 

1890  von  Dr.  Ad.  Strubell,  hier. 


—    97    - 

2.    Tiliqiia   sein coi des    (White). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  145. 

6145  a.   Hall)\v.     Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl.  Hamburg. 

G145b.   Erw.     NeulioUanrt.     Gek.  1891  von  der  Neuen  Zoolog.  Gesellsch..  hier. 

3.    Tiliciiia   iiigro lutea   Gray. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  146. 

6146  a.   Gestopft.    Neuholland.    m\i)\)e\].  Vat.  11  TT 2a  (Ci/cloclusJ.     Get.  1836 

vom  British  Museum.  London. 

Genus   IV.    Hemisphaeriodon  Pts. 
1.    Hemisphaeriodon   gerrardi   (GrajO- 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  148. 
6148a.  Erw.  Queensland.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

Genus   V.    Mabuia  Fitz. 

1.  Mabuia   stangeri   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  157,  Taf.  6.  Fig.  2. 
6157,1a.  Env.      Capverden.     Von   der   1.  Rüppellreise   (Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll 
und  Grenacher),  1873. 

2.  Mabuia   punctata   (Gray). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  160,  Taf.  9,  Fig.  1. 

6160  a.  Erw.     Insel  Fernando  do  Noronlia,  östlich  von  Brasilien.     Get.  1891 
vom  British  Museum,  London. 

3.    Mabuia   maculilabris    (Gra}^). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  164,  Taf.  9,  Fig.  2. 
6164  a.  2  erw.     Fuca-Fuca  nächst  den  Yellala-Fällen,  Unterer  Congo.     Gek. 
1887  von  Paul  Hesse,  Venedig 


»■ 


4.    Mabuia   raddoni   (Gray). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  165,  Tal  10,  Fig.  1. 
6165  a.  2  erw.     Accra,  Goldküste.     Gesch.  1887  von  Major  Dr.  L.  v.  Heyden, 

Bockenheim. 
6165  b.  Halbw.     Von  einem  Dampfer  der  Madeira-Westafrikanisclien  Linie. 
Gesch.  1886  von  Paul  Hesse,  Venedig. 

7 


—    98    — 

6165  c.  2  erw.     Povo  Netonna   bei  Banana,    Unterer  Congo.     Gek.  1887  von 

demselben. 
6165(1.  Erw.      Odumase ,    0.  -  Goltlküste.      Gesch.   1892    von    Hans    Simon, 

Stuttgart. 

5.    Mabuia  vittata   (Oliv.). 

Beulen g er,   Cat.  III    pag.  176;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1880  pag.  187. 
6176  a.  2  erw.     Haiffa,  Syrien.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6176  b.  Erw.     Tyrus,  Syrien.     Gesch.  1881  von  demselben. 
6176c.   Erw.     Beirut,  Syrien.     Gek.  1880   von  Wilh.  Schlüter,  Halle  (Saale). 

6176  d.   Erw.      Biskra ,    Prov.   Constantine ,    Algerien.      Gek.  1885    von    L. 

Fischer,  daselbst. 

6.    Mabuia   Septem taeiiiata   (Reuß). 

Boulenger,   Cat.  III    pag.  177;    Boettger,    Zool.  Jahrb.  Bd.  3, 
1888  pag.  916. 

6177  a.  Erw.      Asklial)ad ,     Transkaspien.      Gesch.    1888    von    C.  Eylandt, 

daselbst. 
6177  b.  9  erw.     Abessynien.    Rüppell,  Cat.  II  ER  4a— i  (Euprepes).     Gesch. 
1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell  hier. 

var.   fellowsi  Gray. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  178. 
6177,1  a.  Erw.     Natolieii.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 

7.    Mabuia   cariuata   (Schneid.). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  181. 
6181a.  Erw.     Ostindien.     Rüppell,  Cat.  II  RR  6a  (Euprepes  quinquecarina- 

tusj.     Get.  1836  vom  Museum  Leiden. 

8.    Mabuia   rugifera   (Stol.). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  184. 

6184  a.  Erw.     Tengger  -  Gebirge  ,    1200  m  ,    O.-Java.    Gek.  1891  von  Hans 

Fruhstorfer,  Passau. 

9.    Mabuia  multicariuata   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  185,  Taf.  11,  Fig.  2. 

6185  a.  2  jung.     Mlttel-Luzon,   Philippinen.      Gesch.  1888    von   Konsul   Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
6185  b.   1  jung.     Cebü,  Philippinen.     Gesch.  1890  von  Otto  Koch,  Cebü. 
6185  c.  2  erw.     Palau-Inseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 


-    99    — 

6185(1.   Zahlr.  Ste.     Mt.  Halcone,  Insel  Mindoro,  Philippinen.     Get.  1889  von 

B.  Sohmacker,  Shanghai. 
(U85e.  Erw.     Umgebung-  von  Manila,    Luzon.     Gesch.  1891    von  Konsul  Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 
filSöf.    Jung.     Insel  Culioii,  Calaniianes.     Gesch.  1893  von  demselben. 


10.    Mabuia   nuiltif asciata   (Kühl). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  18(). 
6186a.   12  Ste.     Mittel-Lu/on,    Philippinen.      Gesch.  1888    von    Konsul    Dr. 

0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila 
6186h.   Jung.     Alschiii,  N. -Sumatra.     Gek  1882  von  Conr.  Kläsi,  Zürich. 
6186  c.  Erw.     Java.     Rüppell,    Cat.  II    RR  oa   (Euprepes).     Get.  1836    vom 

Museum  Leiden. 
6186  d.   Halbw.     Sirisori,    Insel   Sapania    bei    Ceram.     Gesch.  1890  von   Dr. 

Ad.  Strubel!,  hier. 
6186  e.   Jung.     Ema  auf  Leitimor,  S.-Auil)oiiia.     Gesch.  1890  von  demselben. 
6186  f.    4  erw.  (var.).     Buiteii/org-,  AV.-Java      Gesch.  1890  von  demselben. 
6186g.  Erw.     Philippinen.     Gesch.  1891  von  Konsul  Dr.  ().  Fr.  von  Moellen- 

dorff,  Manila. 
6186h.  Erw.  ?.     Dapitan,  N.-Mindanao.     Gesch.  1893  von  demselben. 
618(5  i.    Jung.     Insel  Ciilion,  Calamianes-Gruppc.     Gesch.  1893  von  demselben. 

11.    Mabuia   riulis   Blgr. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  188,  Taf.  11,  Fig.  3. 
6188  a.   Erw.     Pontianak,  W.-Borneo.     Gesch.  1893   von   Baron   Albert   von 
Reinach,  hier. 

12.    Mabuia   agilis  (Raddi). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  190. 
6190  a.  Erw.     Brasilien.     Rüppell,  Cat.  II  RR  8a  (Euprepes  auratus).     Get. 

1832  vom  Museum  Wien. 
6190  b.  Erw.     Brasilien.     Get.  1849  vom  Museum  Mailand. 
6190  c.  Erw.  $.     Trinidad.     Gesch.  1893   von   F.  W.  Urich   und   R.  R.  Mole, 

daselbst. 

13.    Mabuia   dors o vittata  Cope. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  192;    Boettger,    Zeitschr.  für  Naturw. 
Halle  Bd.  58,  1885  pag.  227  ftetrataeniaj. 

6192  a.  2  erw.     Rio  (irande  do  Sul,    S. -Brasilien.     Gesch.  1886/88   von  Dr. 

Herrn,  von  Ihering,  daselbst. 
6192  b.  Saö  Paulo,  P^rasilien.     Gek.  1881  von  J.  Duschanek. 

7* 


—    100    — 

14.    Mabuia  frenata   (Cope). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  194  ;   B  o  e  1 1  g  e  r  ,    Zeitschr.  für  Naturw. 
Halle  Bd.  58,  1885  pag.  228. 
6194  a.  Erw.     Paraguay.     Get.  1886  vom  Nat.  Institut  Linnaea,  Berlin. 

15.    Mabuia   trivittata   (Ciiv.). 

Boettger,  Cat.  III  pag.  195. 
6195,1a.  Erw.     Süd- Afrika.     Eüppell,   Cat.  II  RR  2a   (Euprepes  carinatus). 
Gesell.  1836  von  H.  von  Ludwig. 

16.    Mabuia   occideutalis   (Pts.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  196. 
6196  a.  Erw.     Bethanien,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck, 
Halle  (Saale). 

17.    Mabuia   quinquetaeniata   (Licht.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  198. 
6198a.  7  Ste.    Aegypten.    Eüppell,   Cat.  II  RR3a— g   (E^iprepes).    Gesch. 
1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

18.    Mabuia   elegans   (Peters). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  199. 
6199,1a.  Halbw.     Soalala,   43»  L.  16«  Br.,   West-Madagaskar.     Erh.  1893 

von  Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 
6199,1b.  7  Ste.     Mojanga,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  demselben. 
6199,1c.  Erw.  und  jung.     Kandani,    Süd-Bembatukabai,   West-Madagaskar. 

Erh.  1893  von  demselben. 

19.    Mabuia   gravenhorsti   (D.  B.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  200 ;  Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  12,  1881  pag.  455  (Euprepes  bistriatusj. 

6200  a.  3  erw.,  1  jung  (mit  2  Frontoparietalen !).  Nossibe.  Gesch.  1879/80 
von  Carl  Ebenau  und  Anton  Stumpff,  Loucoube. 

6200  b.  Erw.  Anantanarivo,  Madagaskar.  Gesch.  1893  von  F.  Sikora,  daselbst. 

6200  c.  Erw.  Mojanga,  West-Madagaskar.  Erh.  1893  von  Dr.  A.  Voeltz- 
kow, Berlin. 

20.    Mabuia   varia   (Pts.). 

Boulenger,  Cat.  IH  pag.  202 ;  Boettger,  22./23.  Ber.  Offenbach. 
Ver.  f.  Naturk.  1883  pag.  156  (Euprepes  merremi  var.). 
6202  a.  Halbw.  Smithfleld,  Transvaal.  Gesch.  1882  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 


—    101    — 

21.    Mabiiia   striata    (Pts.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  204. 
6204,2  a.  Erw.     |  Aus,  Gross-Namalaiul.     Gesch.  1887   von  Dr.  Hans  Schinz, 

Zürich. 
6204,2  b.  Erw.     Bethanien,  Groß-Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck, 
Halle  (Saale). 

22.    Mabuia   wahlbergi   (Pts.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  205. 

6205  a.  Erw.     Gross-Namaland.     Gesch.  1893   von  Dr.  Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

23.    Mabuia   sulcata   (Pts.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  206. 

6206  a.  Erw.     fiross-Namaland.     Gesch.  1887  von  Dr.  Hans   Schinz.    ZüriL-h. 
6206b.  Erw.  (melanotische   Form:   ganz   schwarz).     Angra  Peqnena,   Groß- 

Namaland.     Gesch.  1891  von  Dr.  A.  Schenck,  Halle  (Saale). 

24.    Mabuia   acutilabris   (Pts). 

Boulenger.  Cat.  III  pag.  208. 
6208  a.  Erw.     +  Khanfluss,   Damaraland.      Gesch.  1891   von    Dr.  A.  Schenck, 
Halle  (Saale). 


Genus    VI.    Lygosoma   Gray. 

1.    Lygosoma   (Hinulia)   lesueuri   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  225. 
6225  a.  Erw.     Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

2.  Lygosoma   (Hiuulia)   taeniolatum  (White). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  227. 
6227  a.   2  erw.     Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6227  b.  6  erw.     Neu-Süd-Wales.     Gesch.  1862  von  Ad.  Becker,  Sydney. 
6227  c.   Erw.     Sydney,  Neu-Süd-Wales.     Gesch.  1847  von  Konsul  W.  Kirchner, 
daselbst. 

3.  Lygosoma   (Hinulia)   labil  lardieri   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  229. 
6229,1  a.  Erw.     West-Australien.     Gesch.  1862   von   Adam  Becker,    Sydney. 


—    102    — 

4.    Lygosoma   (Hiuulia)   quo}"!   D.  B. 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  III  pag.  230. 

6230  a.  Halbw.     Queeusland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

5.    Lygosoma   (Hiuulia)   teuue   (Gray). 

B  Ollleng  er,  Cat.  III  pag.  231. 

6231a.  Erw.     NeuhoUand.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

6281b.  Erw.     Neu-Süd- Wales.     Gesch.  1844  von  Konsul  W.  Kircliner,  Sydney. 

6231  c.   2  erw.     Ebendaher.     Gesch.  1860  von  Adam  Becker,  Sydney. 

6.    Lygosoma   (Hinnlia)   fasciatum   (Gray). 

B  o  u  1  e  n g er  ,    Cat.  III  pag.  237,  Taf.  15,  Fig.  2. 

6237,1a.  Erw.     Umgebung  von  Manila,  Luzon.     Gesch.  1891  von  Konsul  Dr. 
0.  Fr.  von  Moellenddrff,  Manila. 

7.    Lygosoma   (Hiuulia)  jagori   Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  240. 

6240,  la.  Erw.     Mt.  Halcone,   Insel  Miudoro,   Philippinen.     Get.  1889  von  B. 

Schmacker,  Shanghai. 
6240,1  b.  Halbw.     Leyte.     Gesch.  1893   von   Konsul   Dr.  0.  Fr.  von  Moellen- 

dorff,  Manila. 

8.    Lygosoma   (Hiuulia)   in  die  um  (Gray). 

Boul enger,   Cat.  III  pag.  241,  Taf.  16,  Fig.  1. 

6241a.  Erw.     Darjeelliig-,    O.-Himalaya.     Get.  1891    vom   British  Museum, 
London. 

9.    Lygosoma   (Hiuulia)   maculatum   (Blyth). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  242. 

6242a.  Jung.     Patkai  Hills,    Ober-Assam.     Gesch.  1890  von  Ernst  Hartert, 
hier. 

10.    Lygosoma   (Hiuulia)   saue  tum   D.  B. 

D u m e r i  1    et  B i b r  o n  .    Erpet.  gen.  Bd.  5  pag.  730. 

6243  a.  Erw.     Umgebung   von    Buitenzorg-,    W.-Java.     Gesch.  1890   von  Dr. 

Ad.  Strubell.  hier. 
6243b.  Erw.     Teug-g-er-(^ebirge,    1200  m,   Ü.-Java.     Gek.  1891  von  H.  Fruh- 

storfer,  Passau. 


—    103    — 

11.    Lygosoma   (Otosaiirus)   cumingi  (Gray). 

Boul enger,  Cat.  III  pag.  249,  Taf.  16,  Fig.  2. 

6249  a.  Jung.     Philippineu.     Gesch.  1891  von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellen- 
dorff,  Manila. 


12.    Lygosoma   (Keneuxia)   smaragdiniim   (Less.). 

Bou lenger,  Cat.  III  pag.  250. 

6250  a.  6  erw.  Mittel-Luzoii,  Philippinen.  Gesch.  1888  von  Konsul  Dr.  0. 
Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 

6250  b.  Erw.  Insel  Faro,  Salomons-Gruppe.  Gesch.  1887  vom  British  Museum 
durch  G.  A.  Boulenger,  London. 

6250  c.  Erw.     Palau-Inseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

6250  d.  Erw.     Ponape,  Carolinen.     Gek.  1887  von  demselben. 

6250  e.  Erw.  Ema  auf  Leitimor,  S.-Amboiua.  Gesch.  1890  von  Dr.  Adolf 
Strubell,  hier. 

6250 f.  2  erw.  Maiisinam  Adoreh  an  der  Geelvinkbai,  N.-W. -Neuguinea. 
Gesch.  181)0  von  demselben. 

6250g.  Erw.  Umgebung  von  Mauila,  Luzon.  Gesch.  1891  von  Konsul  Dr. 
0.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 

6250h.  Erw.     Dapitan,  N.-Mindauao.     Gesch.  1893  von  demselben. 

6250  i.  Erw.  und  halbw.  Insel  Pauay,  Philippinen.  Gesch.  1898  von  dem- 
selben. 


13.    Lygosoma   (Keueuxia)   olivaceum   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  251. 

6251a.  2  erw.,    1  jung.      Buiteuzoru;' ,    West -Java.      Gesch.    1890    von   Dr. 

Adolf  Strubell,  hier. 
6251  b.  Erw.     Reich  Deli,  Nord-Sumatra.     Gesch.  1891  von  Fritz  Beyschlag. 

daselbst. 

14.    Lygosoma   (Liolepisma)   noctiia   (Less.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  256. 

6256  a.  Erw.     Tavuiui,  Polynesien.     Gek.  1887  von  Puehl,  Hamburg. 
6256  b.  Erw.     Futuna,  Touga-Iuselu.     Gek.  1887  von  demselben. 


15.    Lygosoma   (Liolepisma)   sikkimense   (Bly th). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  257. 

6257  a.  2  erw.     Darjeeliug',    O.-Himalaya.      Get.  1891   vom  British  Museum, 
London. 


—    104    — 

16.    Lygosoma   (Liolepisma)   travancoricum   (Becld.). 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  III  pag.  26 1 . 

6261,1a.  Erw.    Anamallay  Hills,  S.-Indien.    Gesch.  1890  vom  British  Museum 
durch  Ct.  A.  Boulenger,  London. 

var.  palnica   Bttgr. 

Boettger,  29./32.  Ber.  Offenh.  Ver.  f.  Naturk.  1892  pag.  72. 

6261,1b.  2  erw.      Kodaikanal ,    Palni    Hills,    S.-Indien.      Gesch.    1890    von 
Theodor  Kolb,  3Iadras. 

17.    Lj^gosoma  (Liolepisma)   laterale   (Say). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  263. 

6263  a.  Erw.     Cincinuati,   Ohio.      Gesch.  1886   von   Dr.  A.  Zipperlen,   New- 

York,  durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll,  hier. 

var.  reevesi   Gray. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  264 ;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 

1888  pag.  187. 

6264  a.   Jung.     (Auffallend  durch  36  Schuppenreihen   in  der  Eumpfmitte   und 

durch  zwei  dunkle  Seitenstreifen,  einen  breiteren  oberen  und  einen 

schmäleren   unteren.)     Da  -  lau  -  shan   bei  ^Mng'po.     Get.  1889  von 

B.  Schmacker,  Shanghai. 
6264  b.  Jung.      Miau  -  feng  -  shan   bei   Pekiuar.      Gek.    1886   von   Otto   Herz, 

St.  Petersburg. 
6264  c.  Erw.     Napier  -  Insel ,    nahe   Ningpo,    0.- China.     Get.   1888   von   B. 

Schmacker,  Shanghai. 
6264  d.  Erw.     Hong-kong'.     Gek.  1887  von  demselben. 
6264  e.  Erw.     C'hapoo   an  der  Hangtscheu -Bai,   n(3rdlich  von  Ningpo.     Get. 

1889  von  demselben. 

6264  f.   2  erw.    Canton.    Gesch.  1885  von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  von  Moellendorff, 
Hongkong. 

18.    Lygosoma   (Liolepisma)   africaniim   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  265,  Taf.  19,  Fig.  1. 

6265,2  a.  Erw.  und  halbw.     Insel  S.  Thome,    W.-Afrika.     Get.  1891  von  Dr. 
J.  von  Bedriaga,  Nizza. 

19.    Lygosoma   (Liolepisma)   musteliiiiim   (0"Sh.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  267,  Taf.  19,  Fig.  2;  Boettger,  17./18. 
Ber.  Offenbach.  Ver.  f.  Naturk.  1878  pag.  2,  Taf.  1.  Fig.  1  fori- 
clialceum). 

6267  a.  Erw.     Süd  -  Australieu.     Typus   von   L.  orichaleeum   Bttgr.     Gesch. 
1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 


—    105    — 

20.    Lygosoma   (Liolepisma)   g  ran  de   (Gray). 

Boul enger,  Cat.  III  pag.  271,  Taf.  20,  Fig.  3. 

6271a.  Erw.  Hooker  Valley,  2500',  in  den  Südalpen  Neuseelands.  Gek. 
1891  von  Gustav  Schneider,  Basel. 

21.  Lygosoma   (Liolepisma)   smitlii   (Gray). 

B  o  u  1  e  n  g-  e  r  ,  Cat.  III  pag.  274. 
6274.1  a.  Erw.  und  jung.    Neuseeland.    Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

22.  Lyg'osoma   (Liolepisma)   aeiieum   (Gir.). 

Bonl enger,  Cat.  III  pag.  275. 
6275  a.  Erw.  und  jung.    Hooker  Valley,  2500',  in  den  Südalpen  Neuseelauds. 
Gek.  1891  von  Gustav  Schneider,  Basel. 

23.    Lygosoma   (Liolepisma)   trilineatum  (Gray). 

Boul enger,  Cat.  III  pag.  279,  Taf.  21,  Fig.  2. 

6279  a.  Erw.     Süd-Australien.     Gesch.  1815  von  Dr.  Ed.  Küppell,  hier. 
6279  b.  Zahlr.  Ste.    West- Australien.    Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

24.    Lygosoma   (Liolepisma)   guichenoti   D.  B. 

Boul  enger,  Cat.  III  pag.  281. 
6281a.  Erw.     Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

25.    Lygosoma   (Liolepisma)   fusciim   (D.  B.). 

Boul  enger,  Cat.  III  pag.  283. 

6283,1a.  3  erw.  Key-Inseln  bei  Neuguinea.  Gesch.  1887  von  Prof.  Dr.  Max 
Braun,  Rostock. 

6283,1b.  Erw.  Leitimor,  S.-Amboina.  Gesch.  1890  von  Dr.  Adolf  Strubell, 
hier. 

6283,1  c.  2  erw.  Sirisori,  Insel  Saparua  bei  Ceram.  Gesch.  1890  von  dem- 
selben. 

26.    Lygosoma   (Liolepisma)   rhomboidale   (Pts.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  285. 
6285  a.  Erw.     Peak  Downs,  Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

27.    Lygosoma   (Liolepisma)   peroui   (D.  B.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  286. 

6286.1  a.  (J  und  $  ($  mit  auffallend  großer  Uhröffnung).  Rockhampton, 
Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 


—    106    — 
28.    Lygosoma   (Liolepisraa)   uüvogiiineae   Mey. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  289. 

6289,1a.  3  erw.     Erna   auf   Leitimor,    S.- Amboina.     Gesch.  1890   von   Dr. 
Adolf  Strubel],  hier. 

29.    Lygosoma   (Emoa)   cyanurum   (Less.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  290. 

6290  a.  Halbw.     Viti  Levu,  Fidji-Iiiseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6290  b.  2  halbw.     Moluckeii.     Gesch.  1870  von  Hofr.  Dr.  Stein,  hier. 
6290  c.  6  erw.     Leitimor,  S.-Ainboina.     Gesch.   1890  von  Dr  Adolf  Strubell, 
hier. 

30.    Lygosoma   (Emoa)   mivarti   B]gr. 

Bou lenger,  Cat.  lU  pag.  292,  Taf.  23,  Fig.  1. 

6292  a.  Erw.     Ponape,  Carolinen.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

'61.    Lygosoma   (Emoa)   cyaiiogaster   (Less.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  292. 
6292,  la.   Erw.     Fidji-Inselu.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6292,1b.  Erw.    Insel  Faro,  Salomonsgruppe.     Gesch.  1887  vom  British  Museum 

durch  G.  A.  Boulenger,  London. 
6292,1c.  Erw.    Key-Inseln.    Gesch.  1887  von  Prof.  Dr.  Max  Braun,  Rostock. 

32.    Lygosoma   (Emoa)   samoense   (A.  Dum.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  293. 

6293  a.  Erw.     Samoa-Iuseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

33.  Lygosoma   (Emoa)   atrocostatum  (Less.). 

Boulenger.  Cat.  III  pag.  295. 
6295,1  a.  Erw.     Ponape,  Carolinen.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6295,1  b.  3  erw.    Key-Inseln.    Gesch.  1887  von  Prof.  Dr.  Max  Braun,  Eostock. 

34.  Lygosoma   (Emoa)    uigriim   (Hombr.  Jacq.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  297. 

6297,1a.   Erw.     Futuna,  Ton^a-Inseln.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6297,1b.  Erw.      Insel    Faro,    Salomons  -  Gruppe.      Gesch.    1887    vom   British 
Museum  durch  G,  A.  Boulenger,  London. 


—    107    — 

35.    Lygosoma   (Riopa)   albuf asciolat um   (Gtlir.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  302,  Taf.  24. 

6302  a.  Erw.     Neiibritauiileii.     Gek.   1887  von  Poehl,  Hamburg. 

6302  b.  Erw.    (Varietcät  mit  38  Schuppenreihen  um  die  Eumpfmitte).    Ponape, 

Carolinen.     Gek.  1887  von  demselben. 
6302  c.  Erw.     Jaluit,  Marshalls-Inseln.     Gek.  1891  von  Bonn. 

36.    Lygosoma   (Riopa)   suudewalli   (Smith). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  307. 

6307  a.  Erw.     Mossambique.     Get.  1882  von  Prof.  Dr.  W.  Peters,  Berlin. 

37.  Lygosoma   (Riopa)   bowringi   (Gthr.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  308,  Taf.  23,  Fig.  3. 

6308  a.  2  erw.,  1  jung.     Java.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 

38.  Lygosoma   (Riopa)   punctatiim   (L.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  3 1 0. 

6310  a.  Erw.     Süd-Ceyloii.     Gek    1889  von  Hans  Fruhstorfer,  München. 
63l0b.  Erw.    Kodaikanal,  Palui  Hills,  S.-Indien.     Gesch.  1889  von  Theodor 

Kolb,  Madras. 
6310  c.  Erw.     Madras.     Gesch    1889  von  demselben, 
6310  d.  Erw.     Houorej  Ostindien.     Gesch.  1864  von  Miss.  Albrecht,  daselbst. 

39.    Lygosoma   (Homolepida)   cliineuse   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  318. 

6318,1  a.   Erw.     Diug-hu-slian    am  Westiiuß,   Prov.  Guang-dung,    Süd-China. 
Gek.  1886  von  Otto  Herz,  St.  Petersburg. 

40.    Lygosoma   (Homolepida)   taprobauense   (Kel.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  319. 

6319.1  a.   ?.     Pt.  de  dialle,  Süd-Ceylon.     Gesch.  1890  von  Dr.  Hans  Driesch, 
Zürich. 

41.    Lygosoma   (Homolepida)   fallax   Pts. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  320. 

6320a.  S-     Pt-  <le  GaHe,    Süd -Ceylon.     Gesch.  1890  von  Dr.  Hans  Driesch, 

Zürich. 
6320b.  S  lind  2.     Süd-Ceylon.     Gek.  1889  von  Hans  Fruhstorfer,  München. 


—    108    — 

42.    Lyo-osoma   (Homolepida)   temmincki   D.  B. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  ;^21. 

6321a.  3  erw.     Buitenzorg,    W.-Java.     Gesch.  1890  von  Dr.  Adolf  Strubell, 
hier. 

43.    Lygosoma   (Homolepida)   punctulatum   Pts. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  324. 

6324  a.  2  erw.     Peak  Downs,   Queensland.     Get.  1886  vom  Naturh.  Institut 
Linnaea,  Berlin,  und  gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

44.    Lygosoma   (Hemiergis)   peroni   (Fitz.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  326. 
6326  a.  2  erw.     Kina:  Gteorge's  Sound,    Süd- Australien.     Gesch.  1862   von 
Adam  Becker,   Sydney. 

45.    Lygosoma   (Siaplios)   scutirostrum  Pts. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  330. 
6330  a.  Erw.     Port  Bowen,  Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

46.  Lygosoma   (Siaphos)   aequale   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  332. 
6332  a.  3  erw.,    2  jung.     Sydney,   Neu-Süd-Wales.     Gesch.  1847   von  Konsul 

W.  Kirchner,  daselbst. 
6332b.  2  erw.     Neu-Süd-Wales.     Gesch.  1862  von  Adam  Becker,  Sydney. 

47.  Lygosoma   (Ehodona)   fragile   (Gthr.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  334,  Taf.  27,  Fig.  2. 
6334  a.  Erw.     Peak  Downs,  Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

48.    Lygosoma   (Rhodona)   praepeditum  Blgr. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  337. 
6337,2  a.  Erw.     West-Australien.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

49.    Lygosoma  (Lygosoma)   cli  aleid  es   (L.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  340. 
6340  a.  Erw.    Java.    Rüppell,  Cat.  II  SS  la  (serpens).    Get.  1836  vom  Museum 

Leiden. 
6340  b.  4  erw.     Buitenzorg,   W.-Java.     Gesch.  1890  von  Dr.  Adolf  Strubell, 
hier. 


—    109    — 

50.    Lygosoma   (Lygosoma)   verreauxi   (A.  Dum.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  342. 
6842,1  a.  Erw.    Peak  Downs,  Queensland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

Oenus   VII.    Ablephariis  Fitz. 

1.    Ablephariis   boiitoni   (Desj.). 
var.  peroiii  Coct. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  347. 

6347,1a.  2  erw.     Neuholland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 
6347,1b.  Erw.     Insel  Timor,  Molucken.     Get.  1854  vom  Museum  Gießen. 
6347,1  c.  Erw.     Australien.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

6347.1  d.  2  erw.    Mojanga,  West-Madag-askar.    Erh.  18!:)3  von  Dr.  A.  Voeltz- 

kow,  Berlin. 

var.  poecilopleiira  Wiegm. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  347. 

6347.2  a.  Erw.     Viti  Levu,  Fidji-Inseln.     Gek,  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

var.  cognata  Bttgr. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  348;  ßoettger,  Zoolog.  Anzeiger  1881 
pag.  359  und  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12,  1881  pag.  454,  Taf.  2, 
Eig.  4. 

6348,1a.  2  erw.     Nossibe.     Gesch.  1881  von  Anton  Stumpff,  Loucoube. 

2.    Ablephariis   lineo-ocellatus   D.  B. 
var.  adelaideusis  Pts. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  349. 
6349.1a.  Erw.    Port  Mackay,  Neuholland.     Gek.  1887  von  Poehl,  Hamburg. 

3.    Ablephariis   greyi   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  349. 
6349,4  a.  Erw.     TVest-Australien.     Gesch.  1845  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

4.    Ablephariis   cabindae   Boc. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  352. 
6352,2  a.  Erw.    Vista,  zwischen  Cabinda  und  Banana,  Unterer  Congo.     Gek. 

1885  von  Paul  Hesse,  Venedig. 
6352,2  b.  2  erw.    Povo  Netonna  bei  Banana,  Unterer  Congo.    Gek.  1887  von 

demselben. 


—    110    — 

5.    Ablepharus   deserti   Strauch. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  353. 

6353,1  a.  5  erw.     Tschiiias,    Turkestan.     Get.  1879  vom  Museum  St.  Peters- 
burg durch  Akad.  Dr.  Alex.  Strauch,  daselbst. 

6.    Ablepharus   pannouicus   Fitz. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  354 ;   B  o  e  1 1  g  e  r ,    Her.  Senck.  Nat.  Ges. 
1880  pag.  182  und  1889  pag.  271. 

6354  a.  Zahlr.  Ste.     Sarona  bei  Jaffa,  Syrien.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
6354b.  2  erw.    Prevesa,  Epirus.    Gesch.  1889  von  Cesar  Conemenos,  daselbst. 
6354c.  3  erw.      Ofen,    Ungarn.      Gesch.    1889    von    Prof.  Dr.  Max    Braun, 

Rostock,  und  Prof.  Dr.  A.  von  Mojsisovics,  Graz. 
6354 d.   7  erw.     Haiffa,   Syrien.     Gesch.   1879 '80  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6354  e.  Erw.    Arabia  petraea.    Typus  vtm  liiojja  rueppelli  Gray,  Ann.  Mag. 

N.  H.  Bd.  2,  1839  pag.  332.    Kiippell,  Cat.  II  WW  la.    Gesch.  1828 

von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 


Genus   VIII.    Tropidophoi'us  D.  B. 
1.    Tropidophorus   sinicus   Bttgr. 

Boul  enger,    Cat.    III    pag.  362;     Boettger,    Zool.    Anz.   1886 
pag.  519. 

6362,2  a.  Erw.     Din^-hu-shan,  Prov.  Canton,  S.-China.     Gek.  1886   von  Otto 
Herz,  St.  Petersburg. 

2.    Tropidophorus   grayi   Gthr. 

Boul  enger,    Cat.  III  pag.  364,  Taf.  30,  Fig.  2. 
6364  a.  Berge  um  Cebü,  Philippinen.     Gesch.  1890   von  Otto  Koch,    daselbst. 
6364b.   2  erw.     Sampaloc,    Tayabas ,    Insel  Luzoii.     Gesch.  1891  von  Konsul 
Dr.  U.  Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 


Oenus  IX.     Eumeces   Wiegm. 

1.    Eumeces    quiuquelineatus   (L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  368. 

6368,1  a.  Erw.  Cinciunatl,  Ohio.    Gesch  1887  von  Dr.  A.  Zipperlen,  New- York. 

durch  Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll,  hier. 
6368,1b.  Erw.    Verein.  Staaten,    ßüppell,  Cat,  II  RR  7a  (Euprepes  laticeps) . 

Gesch.  1836  von  Dr.  Reuß  u.  Engelmann,  St  Louis. 


—  111  — 

6368,1  c.  5  Ste.     Verein.   Staaten.     Rüppell,  Cat.  II   RR9a— e   (EuprepesJ. 

Gesell.  1836  von  denselben. 

6368,1  d.  Halbw.     Verein.  Staaten.      Gesch.  1876   von   Kaufmann   Schorrer 

dui'fh  Prof.  Dr.  Nippoldt,  hier. 

2.    Eiimeces   margiuatus  (Hallow.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  371;   Boettger,  1 7. /18.  Ber.  Offenbach. 

Ver.  f.  Naturk.  1879  pag.  4  (japonicus). 
6371,1a.  Erw.     Nikko,   Insel  Nippon.     Get.  1889  von  B.  Schniaoker,  Shanghai. 
6371,1b.  3  erw.     Japan.     Gek.  1886   aus   dem   Prof.  Ahlburg'schen   Nachlaß 

auf  einer  Auktion,  hier. 
6371,1c.  Erw.     Japan.     Gesch.  1876  von  Prof.  Dr.  J.  J.  Rein,  Bonn. 
6371,1  d.  Jung.     Insel   0-sima,    Liukiu-Gruppe.     Gesch.  1888   von   Major   H. 

von  Schoenfeldt,  Offenbach  a.  M. 

6371.1  e.  Halbw.     Insel    Jeso,    Nord-Japan.      Get.  1889   von   B.  Schmacker, 

Shanghai, 

3.    Eumeces   elegans   Blgr. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  37 1 . 

6371.2  a.   2  erw.     Cliapoo   an  der  Hangtscheu-Bai,    nördlich  von  Ningpo,    O.- 

China.    Get.  1889  von  B.  Schmacker,  Shanghai. 
6371,2  b.  5  jung.     Ebendaher.     Get.  1889  von  demselben. 

4.  Eumeces    chineusis   (Gray). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  375 ;  Boettger,  24./25.  Ber.  Offenbach. 

Ver.  f.  Naturk.  1885  pag.  119. 
6375  a.  2  erw.     Sliangliai,  O.-China.     Get.  1889  von  B.  Schmacker,  daselbst. 
6375  b.  Erw.     Hongliong.     Gek.  1887  von  demselben. 
6375  c.  Erw.     Gebirge  üa-lau-slian  bei  Ningpo.     Get.  1889  von  demselben. 
6375  d.  3  erw.,  1  jung.   Canton.   Gesch.  1885  von  Konsul  Dr.  0.  Fr.  v.  Moellen- 

dorff,  Hongkong. 

5.  Eumeces   schueideri   (Daud.). 

Boulenger,   Cat.  III   pag.  383 ;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 

1880  pag.  183  u.  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  13,  1883  pag.  120. 
6383,1a.  4  erw.     Sarona   bei  Jaffa,   Syrien.     Gesch.  1881   von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
6383,1b.  Erw.     Beudessen    im  Kopet-dagh,  Transkaspien.     Gesch.  1888  vom 

Wirkl.  Staatsrat  Dr.  Gust.  von  Radde,  Tiflis. 
6383,1  c.  Erw.  und    2   jung.      Jerusalem    (erw.)   u.    Haiffa    (jung) ,    Syrien. 

Gesch.  1880  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6383,1  d.  4  Ste.     Posten    Bartas,  Oberer   Araxes,   Russ. -Armenien.     Von  Dr. 

Jean  Valentin's  Reise  nach  dem  Karabagh,  1890. 
6383,1  e.  Erw.     Gabes,    Tunesien.     Gesch.  1891  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 


-    112    — 


6.    Eiimeces  alger iensis  Pts. 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,   Cat.  III  pag.  384  ;    B  o  e  1 1  g  e  r ,    Abh.  Senck.  Nat.  Ges' 
Bd.  9.  1873  pag.  140  u.  Bd.  13,  1883  pag.  120  {pammentatus). 

6384  a.  Erw.     Casablaiica,    Marokko.      Gesch.  1872   von   Prof.  Dr.  Carl   von 

Fritscli.  hier. 
6384  b.  4  erw.     Ebendaher.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon.  Stuttgart. 

Gemis  X.    Bracliymelcs  I).  B. 

1.    Bracliymeles   schade nbergi   (Fisch.). 
B  0  u  1  e  n  g  e  r .   Cat.  III  pag.  386. 

6386  a.  Erw.     Mittel-Luzon ,    Philippinen.      Gesch.  1888   von   Konsul  Dr.  0. 

Fr.  von  Moellendorff,  Manila. 

2.    Brachymeles  gracilis   (Fisch.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,   Cat.  III  pag.  387. 

6387  a.  2  erw.     Dapitan,   N.-Miudaiiao.     Gesch.  1893   von  Konsul  Dr.  0.  Fr. 

von  Moellendorff,  Manila. 
6387  b.  Halbw.     Insel  Lejte.     Gesch.  1893  von  demselben. 

Gemis  XI.    Scinciis  Laur. 

1.    Seine  US   officiualis   Laur. 

Boulenger.    Cat.  III  pag.  391. 

6391a.  3  erw.,  2  jung.     Aeg-ypteu.     Rüppell.  Cat.  II  00  la— e.     Gesch.  1828 

von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6391  b.  Erw.     Tripolis.     Gesch.  1891  von  Dr.  Alex.  Koenig,  Bonn. 
6391c.  Erw.     Tuuis.     Gesch.  1893   von   Baron  Carlo   von  Erlanger.   Nieder- 

Ingelheim. 
6391  d.  2  erw.    Wüste  bei  Tuggurt,  Süd- Algerien  (April  1893).    Gesch.  1893 

von  Dr.  Alex.  Koenia-,  Bonn. 


■■&) 


Oe/ius  XII.    Clialcides  Laur. 
1.    Chalcides   oeellatus   (Forsk.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  400 ;  Boettger,  Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1880  pag.  190,  1881  pag.  138,  1882  pag.  258,  Marokko  I  pag.  23, 
Taf.  1,  Fig.  4  u.  II  pag.  29. 

6400  a.  Zahlr.  Ste.     Jerusalem.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon.  Stuttgart. 
6400  b.   2  erw.     Jaffa,    Syrien.      Gesch.  1879   von   Major  Dr.  L.  von    Heyden. 

Bockenheim. 
6400  c.  2  erw.     Tlemqen ,   Algerien.     Von   der   4.  Rüppellreise  (Dr.  med.  W. 

Kobelt),  1881. 


-    113    — 

64UU  d.  8  erw.     Palermo,  Sicilien,    Gesch.  1880  von  Chefinspektor  Carl  Hirsch, 

daselbst. 
()400  e.  Erw.     Tunis.     Gesch.  1885    von    F.  Miceli ,    daselbst   (5.  Reise    der 

Rüppellstiftung-). 
64ÜÖ  f.  3  erw.     Biskra,    Prov.  Constantine ,    Algerien.      Gek.   1885    von    L. 

Fischer,  daselbst. 
6400  g-.  5  erw.     Haiifa,  Syrien.     Gesch.  1880  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
(;400h.   Zahlr.  Ste.     Eoute   Mogador-Maroklio   und   Casablaiica,    Marokko. 

Gesch.  1881  von  demselben. 
(5400  i.  8  Ste.     Aeg-ypteii.     Eüppell,   Cat.  II   RRla-h   (Euprepes).     Gesch. 

1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
(UOOk.  5  erw.     Caltanisetta,   Sicilien.     Gesch.  1886   von   Chefinspektor  Carl 

Hirsch,  Palermo. 
6400  1.  2  erw.     Insel  Sardiiiia.     Rüppell,  Cat.  II  RR  Ik— 1  fEuprepes).     Get. 

1840  vom  Museum  Turin. 
6400  m.  3  erw.    Casablaiica,  Marokko.   Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  0.  v.  Fritsch 

und  J.  J.  Rein,  hier. 
6400 n.  2   erw.,   2  jung.     Tanger,    Marokko.     Von   der   4.  Rüppellreise  (Dr. 

med.  W.  Kobelt),  1881. 
6400  0.  Erw.  (Typus).     Insel  Lino.sa,  südlich  von  Malta.     Gesch.  1893  von  K. 

Escherich,  Würzburg. 

2.  Chalcides  viriclaniis   (Grav.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  402  ;  Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9,  1874  pag.  182. 

6402  a.  Erw.    Insel  Teiierife,  Canaren.     Gesch.  1886  von  Dr.  Härtung,  Berlin. 

6402  b.  2  jung.  Insel  Ferro ,  Canaren.  Gesch.  1870  von  Prof.  Dr.  Carl  von 
Fritsch,  hier. 

6402  c.  2  erw.,  2  jung.  Thal  von  Orotava,  Tenerife.  Von  der  ersten  Rüppell- 
reise (Prof.  Dr.  Fr.  C.  Noll  u.  Grenacher),  1871. 

6402  d.  Erw.     Laguna  auf  Tenerife.    Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  C.  von  Fritsch 

u.  J.  J.  Rein,  hier. 

3.  Chalcides  bedriagae   (Boscä). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  402;  Boettger,  10.  Ber.  Offenbach.Ver. 
f.  Naturk.  1869  pag.  52.  Taf.  1  (GongyUis  oeellatusj. 
6402,1  a.  Erw.     Sierra    de   Lanjaroii   in   den  Alpujaras,  S.-Spanien.     Gesch. 
1868  von  Major  Dr.  L.  von  Heyden,  Bockenheim. 

4.    Chalcides   lineatus  (Leuck.). 

Bo\i lenger,   Cat.  III  pag.  403. 

6403  a.  2  erw.     Spanien.     Rüppell,  Cat.  II  VV  la— b  fSeps  chalcides).     Get. 

1836  vom  Museum  Turin. 

8 


—    114    — 

5.    eil  aleid  es   trldactylns   Laur. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  403. 
0403,1  a.  3  erw.  (var.  c.)     Biskra,   Prov.  Oonstantine,    Algerien.     Von   der  5. 

Rüppellreise  (Dr.  med.  W.  Kobelt),  1884. 
6403,1  b.  3  erw.     TleniQeii,    Algerien.     Von  der  4.  Eüppellreise  (Dr.  med.  W. 
Kobelt),  1881. 

6.    Chalcides  guentlieri  Blgr. 

Boulenger,   Cat.  III   pag.  404;   Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges. 
1880  pag.  189  (Se2)s  monodactyliis) . 
6404  a.  2  erw.     Carmelgebirge   bei   Haiffa ,    Syrien.     Gesch.  1881   von  Hans 
Simon,  Stuttgart. 

6404  b.  2  erw.     Jaifa,  Syrien.     Gesch.  1880  von  demselben. 

7.    Chalcides  mionecton   (Bttgr.). 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  405 ;    Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 
Bd.  9,  1873  pag.  145,  Taf.  1,  Fig.  6  u.  Bd.  13,  1883  pag.  122  (Seps). 

6405  a.  Erw.     Casablaiica,   Marokko.     Gesch.  1889   von  Dr.  med.  H.  Schädle, 

daselbst. 
6405  b.  3  Ste.     Plateau  von  Scliiodma,  Marokko.     Gesch.  1872  von  Prof.  Dr. 

Carl  von  Fritsch  u.  J.  J.  Rein,  hier. 
6405  c.  4  Ste.     Casablauca   und   Taii8:er,  Marokko.     Gesch.  1881    von   Hans 

Simon,    Stuttgart,    und    von    der    4.  Eüppellreise   (Dr.  med.  W. 

Kobelt). 
6405  d.  Erw.   Zeiiatta  (S'tuatta),  8  St.  v.  Casablanca.   Gesch.  1893  von  Dr.  med. 

H.  Schaedle,  daselbst. 
6405  e.  Erw.     Casablauca,  Marokko.     Gesch.  1893  von  demselben. 

8.    Chalcides   sepoides   (Aiid.). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  407. 
6407,1  a.  Erw.     Jaffa ,    Syrien.     Gesch.  1879   von   Major   Dr.  L.  von   Heyden, 

Bockenheim. 
6407,1b.  Erw.   (mit  Doppelschwanz).     Ae^ypten.     Rüppell ,    Cat.  II    PP  Ik 

(Sphenops  ccqnstmtusj.     Gesch.  1828  von  Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 
6407,1  c.  9  Ste,    Aeg-ypteii.    Rüppell,  Cat.  II  PP  la— i  (Sphenops  capistratus). 

Gesch.  1828  von  demselben. 


Genus  XIII.    Scelotes  Fitz. 
1.    Scelotes   bojeri   (Desj.). 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  409. 
6409  a.  Erw.     Mauritius.     Gek.  1878  von  Hamburg. 


—    115    — 
2.    Scelotes   astrolabi   (D.  B.). 

B  0  u  1  e  n  g  er ,  Cat.  111  pag.  4 1 ü ;  B  o  e  1 1  g  e  r  ,  Zoul.  Anz.  1 882  pag.  479 
fGongijlifs  stmnpff'i). 

(5410  a.   Halbw.     Nossibe.     Typus  von  Gongylus  st luiijtfj i  Bttgr.     Gesell.  1881 
von  Anton  Stumpflt,  Loueoube. 

Genus  XIV.    Sepsina  Boc. 
1.    Sepsina   lies  sei   (Bttgr.). 

Boettger,   Ber.  Senck.  Nat.  Ges.  1888  pag.31,  Tal  1,  Fig.  3,  Taf.  2, 
Fig.  2. 
ß417a.  2    erw.      Povo    Netonna    bei    Baiiana    (mit    2Ü    Sehuppenreilien)    und 
Kiushassa    am    Stanley    Pool    (mit    22    Reihen),    Unterer    Congo. 
Gek.  1886  von  Paul  Hesse,  Venedig. 

2.  Sepsina   m  e  1  a  n  n  r  a   (Gthr.). 

Bou lenger,    Cat.  III  pag.  419,  Taf.  36,  Fig.  1. 
6419,1a.   Erw.     Nossibe.     Gesch.  1883  von  Anton  Stumpff,  Loueoube. 

3.  Sepsina  angolensis   Boc. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  421. 

6421,1a.  Erw.     Ang-ola,  AV.-Afrika.    Get.  1887  vom  Naturh.  Institut  Linnaea, 
Berlin. 

Genus  XV.    Acontios  Cur. 

1 .    A  c  0  n  t  i  a  s   1  a  y  a  r  d  i    Kel. 

Boul enger,   V\xi.  III  pag.  426. 

6426  a.  Erw.     Süil-Ceylon.     Gek.  188D  von  Hans  Fruhstorfer,  München. 

2.    Acoutias   liildebrandti   Pts. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  III  pag.  427. 

6427  a.  3  erw.     Nossibe.     Gesch.  1882  von  Anton  Stumpf!.  Loueoube. 

3.    Acontias   meleagris   (L.). 

B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  427  ;    Boettger,  22. /23.  Ber.  Offenbach. 
Ver.  f.  Naturk.  1883  pag.  156. 

6427,1  a.  Erw.  Smitlifleld,  Transvaal.  Gesch.  1882  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6427,1b.  Erw.     Süd-Afrika.     Get.  1840  vom  Museum  Paris. 
6427,1c.  3  erw.     Ebeudaher.     Eüppell,   Cat.  II  DDD  la— c.     Get.  1838  vom 
Museum  Leiden. 

8* 


—    116    — 

Familie  XV.    Anelytropidae. 

Genus  I.    FeijUnia   Gray. 
1.    Feyliiiia   currori   Gray. 

B  0  u  1  e  11  2,-  e  r .  Oat.  III  pag.  431. 
ß431.1  a.  2  erw.    Povo  Netonna  bei  Banana,  Unterer  Coiigo.     Gek.  1887  von 
Paul  Hesse,  Venedig. 

2.    Feylinia   macrolepis  Bttgr. 

Boettger.    Ber.  Senck.  Nat  Ges.  1888  pag.  35,  Tal  2.  Fig.  4. 
6431,2  a.  2    Ste.      Massabe ,    Loang'oküste.      Gek.   1887    von    Paul    Hesse, 
Venedig. 

Genus  II.    Tiiphlosanrus   Wicgni. 
1.    Typhlosaiiriis   lineatiis   Blgr. 

Beul  enger,    Oat.  III  pag.  432,  Taf.  38,  Fig.  3. 
6432  a.  Erw.     |  Noi   Xas,    Nord-Kalaliarl,    Süd-Afrika.     Gesch.  1887  von  Dr. 
Hans  Schinz,  Zürich. 

Genus  III.     VorUxkowia  nov.  gen. 

Char.  Gaumen  zahnlos;  Zähne  konisch.  Auge  unter  einer  Ocular- 
schuppe  verborgen,  nur  in  der  Jugend  durchscheinend ;  keine  Lider.  Ohr- 
öffnung angedeutet,  aber  durch  Schuppen  verdeckt.  Nasenloch  in  das  mäßig 
vergrößerte  Eostrale  eingestochen ;  an  Stelle  der  Horizontalsutur  von  Typhlo- 
saurus  Wiegln,  ein  längliches .  oben  und  unten  gleichfalls  vom  ßostrale 
eingeschlossenes  Postnasale.  Supranasalen  vorhanden ,  Praefrontalen  und 
Frontoparietalen  fehlen  ;  die  seitlichen  Kopfschilder  sind  auf  wenige  Schuppen 
reduziert.  Körper  sehr  verlängert ;  zwei  wenig  vergrößerte  Analschuppen ; 
keine  Gliedmaßen ;  Schwanz  lang. 

1.    Voeltzkowia   mira   Bttgr.  n.  sp.*) 

6435  a.  Ei-Av.    Betsako  in  Nord-Mojanga,  West-Madag-askar.     Erh.  1893  von 
Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 


*)  Char.  Kopf  niedergedrückt ;  Schnauze  zugespitzt,  über  den  Unter- 
kiefer vorgezogen.  Eostrale,  von  oben  gesehen,  '/s  der  Länge  des  beschilderten 
Teiles  des  Kopfes  einnehmend,  stark  niedergedrückt  und  an  den  Rändern 
stumpfschneidig.  Postnasale  länger  als  hoch ;  Auge  nur  in  der  Jugend  (teste 
Dr.  Voeltzkow)  unter  dem  Oculare  sichtbar,  das  über  dein  dritten  Supralabiale 
liegt  und  nur  so  groß  ist  wie  die  Nasenöffnung  und  kleiner  als  das  Post- 
nasale. Auf  der  Oberseite  des  Kopfes  stehen  hinter  dem  Rostrale  zwei 
Supranasalen,   die   in   der  Mitte   mit   einander   und   an   den  Seiten  mit   dem 


117 


Orduuiig 

RHIPTOGLOSSA. 


Familie  I.    Chamaeleontidae. 

Genus  I.    Chamaeleon  Laur. 
1.    Chamaeleon   vulgaris   Daiid. 

Boule liger,   Cat.  III  pag.  443,   Taf.  39,   Fig.  1 ;   Boettger,   Ber. 
Senck.  Nat.  Ges.  1879  pag.  80  und  1880  pag.  198  (var.  reciicrista). 

6443  a.  Zahlr.  Ste.    Saroua  bei  Jaffa,  Syrien.     Gesch.  1881  von  Hans  Simon, 

Stuttgart. 
6443  b.  2  $.     SUd  -  Spanien.     Eüppell ,   Cat.  II   C  la— b.      Get.    1830   von 

Michahelles,  München. 
6443  c.  Jung.    Casablanca,  Marokko.    Gesch.  1881  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6443(1.  2  jung,  in  der  Gefangenschaft  geboren.    Aeg-ypten.    Gesch.  1887  von 

Joh.  von  Fischer,  Montpellier. 
6443  e.   9.     Marokko.     Gesch.  1872  von  Prof.  Dr.  Carl  von  Fritsch  und  J.  J. 

Rein,  hier. 


ersten  Supralabiale  Sutur  bilden,  dahinter  der  Reihe  nach  ein  (inersechseckiges 
Frontonasale ,  ein  etwas  längeres  quersechseckiges  Frontale  und  ein  drei- 
eckiges Interparietale,  das  beiderseits  von  je  einem  langen  Parietale  begleitet 
wird ,  die  hinter  dem  Interparietale  eine  lange  gemeinsame  Sutur  bilden. 
2 — 3  Paare  von  Nuchalen.  An  den  Kopfseiten  findet  sich  über  der  Sutur 
von  erstem  und  zweitem  Supralabiale  ein  viereckiges  Frenale,  daran  stößt 
nach  hinten  das  große  Supraoculare,  in  dessen  untere  hintere  Ausrandung 
sich  das  kleine  Oculare  einfügt ;  hinter  dem  Oculare  liegt  ein  großes  Post- 
oculare  und  hinter  diesem  eine  einzige  sehr  große  Temporalschuppe.  Von 
den  5  Supralabialen  ist  das  erste  höher  und  breiter  als  das  zweite.  An 
Stelle  der  durch  Schuppen  vollkommen  verdeckten  Ohröffnung  gewahrt  man 
eine  kleine  Einsenkung,  die  durch  2  Schüppchen  ausgefüllt  wird,  die  kleiner 
sind  als  die  Schuppen  ihrer  Umgebung.  Auf  das  Mentale,  das  breiter  ist  als 
lang,  folgt  ein  kleineres  fünfseitiges  Postraentale ;  seitlich  legen  sich  an  das 
Mentale  4  Infralabialen  von  ziemlich  gleicher  Größe  an.  Die  Körperschuppen 
sind  cykloid,  glatt,  breiter  als  lang  und  stehen  in  der  Rumpfmitte  in  18  Längs- 
reihen. Die  beiden  Afterschuppen  sind  nur  wenig  vergrößert.  Der  Schwanz 
ist  etwas  länger  als  Kopf  und  Rumpf  zusammen,  verschmälert  sich  nach 
hinten  nur  sehr  langsam  und  endigt  in  eine  konische  Spitze. 


—    118    — 

6443  f.   6  jung-.     Jerusalem.     Gesch.  1880  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 
6443g.  3  jung.     Hailfa.     Gesch.  1879  von  demselben. 

6443h.   9  (var.  recticrista  Bttgr.).    Siuyriia.    Gesch.  1870  von  Hofrat  Dr.  med. 
Pauli,  hier. 

6443  i.    2  erw.,  1  jung.    Biskra,  Prov.  Constantine,  Algerien.    Gek.  1884  von 

L.  Fischer,  daselbst  (von  der  5.  Rüppellreise). 

2.    Cliamaeleon   calcarifer  Pts. 

B  o  u  1  e  n  g  e  r ,  Cat.  III  pag.  444. 

6444  a.  (5".     Aden,  S.- Arabien.     Get.  1891  vom  Museum  Offenbach  a.  M. 

3.  Chamaeleou   calcaratus   Merr. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  445,  Tai  39,  Fig.  2. 

6445  a.  Jung.     Madras.     Gesch.  1889  von  Theodor  Kolb,  daselbst. 

6445  b.   $.    Kodaikanal,  Paliii  Hills,  S. -Indien.     Gesch.  1889  von  demselben. 

4.  Chamaeleou   basiliscus   Cope. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  446,  Taf.  39,  Fig.  3. 

6446,1a.   $   und   2  jung.     Aegypten.     Eüppell,   Cat.  II   C  Ic— e   (vidgaris) . 
Gesch.  1826  von  Dr.  Ed.  Eüppell,  hier. 

5.    Chamaeleou    senegalensis   Daud. 

B  0  u  1  e  n  g  e  r  ,  Cat.  III  pag.  447. 
6447  a.   2  halbw.     Senegal.     Get.  1882  vom  Naturh.  Institut  Linnaea,  hier. 


Bleifarbig  graubraun,  jede  Schuppe  mit  breitem,  etwas  hellerem  Hinter- 
rande ;  die  Unterseite  des  Körpers  einfarbig  bleigrau,  des  Schwanzes  bräun- 
lichgelb. 

Maße:    Totallänge  148  mm,  Schwanzlänge  75  mm. 

Bemerkungen:  Herr  Dr.  A.  Voeltzkow  fand  diese  Art  am  29.  Sep- 
tember 1891  in  einer  faulenden  Satapalme  in  einem  Stücke.  Später  glückte 
es  ihm,  durch  systematisches  Aufgraben  des  Bodens  in  Satawäldern  bei  Mojanga 
noch  mehr  Exemplare  —  auch  Jugendformen  mit  deutlich  durchscheinendem 
Auge  —  zu  erhalten;  sie  sind  aber  in  Frankfurt  noch  nicht  eingetroffen.  — 
Die  Reduktion  der  seitlichen  Kopfsehuppen  und  das  Fehlen  des  Auges  und 
äußeren  Gehörorganes  verweisen  die  Gattung  in  die  Familie  der  Anelytropiden, 
während  die  Länge  des  Schwanzes  und  das  Auftreten  eines  Postnasale  den 
bekannten  Gattungen  dieser  Gruppe  ganz  fremd  ist.  Von  Typhlacontias  Boc, 
dem  die  Form  haljituell  ebenfalls  nahe  steht,  trennt  sie  sich  durch  den  voll- 
kommenen Mangel  des  Auges  im  erwachsenen  Zustande.  Eine  osteologische 
Untersuchung  war  wegen  der  Dürftigkeit  des  Materiales  noch  nicht  möglich. 


—    119    — 

6.  Chamaeleon   gracilis   Hallow. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  448,  Taf.  39,  Fig.  4;  Boettger,  24./25. 
Ber.  Offenbaeh.  Ver.  f.  Naturk.  1885  pag.  173  und  pag.  171  (var. 
liocephalus)  und  pag.  175  (siinoiii). 

6448  a.   9  (var.  simoni  Bttgr.).     Accra,    Goldküste.     Gesch.  1887   von  Major 

Dr.  L.  von  Heyden,  Bockenheim. 
(5448 b.  2  $  (var.  Uocephalufi  Gray).    Ebeudalier.    Gesch.  1887  von  demselben. 
6448  c.  6  J.    3  $.     Banaiia,   Unterer   Congo.     Gek.  1885   von   Paul   Hesse, 

Venedig. 
6448d.  5  9.     Kbendaher.     Gek.  1885/86  von  demselben. 
6448  e.  6  Ste.  [yai:  simom  Bttgv.).    Berge  zwischen  (lioldküste  und  .Vscliaiiti- 

laud.     Gesch.  1884/86  von  Hans  Simon,  Stuttgart. 

6448  f.    2  1^  (var.  simoni  Bttgr.).    Odumase,  O.-Goldküste.    Gesch.  1892  von 

demselben. 

7.  Chamaeleon   parvilobus   Bigr. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  449,  Taf.  39,  Fig.  5. 

6449  a.  Jung.    Massabe,  Loaiigoküste.    Gek.  1887  von  Paul  Hesse,  Venedig. 
6449b.   9.     Port  Natal.     Rüppell,   Cat.  II   C  6a    (dilepisj.     Gek.  1846   von 

Stuttgart. 

6449  c.   9.     Matchlepmine   bei   Rehobotli,   Namaland.     Gesch.  1893   von   Dr. 

Ed.  Fleck,  Innsbruck. 

8.    Chamaeleou   dilepis   Leach. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  450,  Taf.  39,  Fig.  6. 

6450  a.  3  Ste     Baiiaiia,  Unterer  Congo.    Gek.  1885  von  Paul  Hesse,  Venedig. 

var.  isabelliua   Gtbr. 

Günther,  Proc.  Zool.  Soc.  London  1892  pag.  556,  Taf.  33,  Fig.  2 ; 
Boettger,    Zool.  Anz.  1893  pag.  116  (Ch.  rusjJolU). 

6450,1  a.  Erw.  J.     Plateau  von  Og'adeiij  inneres  Somaliland.     Gek.  1893  von 
Prof.  Dr.  Conr.  Keller,  Zürich. 

9.    Chamaeleou   lateralis   Gray. 

B  u  u  1  e  n  g  e  r ,    Cat.  III  pag.  453. 

6453  a.  9.     Auautaiiarivo,  Madagaskar.     Gesch.  1893  von  F.  Sikora,  daselbst. 

10.    Chamaeleon   verrucosus   Cuv. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  454. 

6454  a.  S,   2  9,   3  jung.     Mojanga,   West-Madagaskar.     Erh   1893   von  Dr. 

A.  Voeltzkow,  Berlin. 


—    120    — 

6454  b.  c?  und  jung.     Kandani,   Süd-Beiubatukabai,  Wesl-Madagraskar.  Eih. 

1893  von  demselben. 
6454  c.  Halbw ,  2  jung.     Soalala,  43 "  L.  16 "  Br.,   West-Madag-askar.     Erh. 

1893  von  demselben. 
6454  d.   5.     Marambitsy,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  demselben. 

11.    Chamaeleon   pardalis  Ciiv. 

Boulenger,   Cat.  III  pag,  454. 
6454,1  a.  $.     Tamatave,  O.-Madagaskar.    Gek.  1888  von  Dr.  C.  Keller,  Zürich. 

12.    Chamaeleou   voeltzkowi   Bttgr.  n.  sp.*) 

6456,1a.  Erw.  (5".     Antema  an  der  Bembatukabai .  West-Madagfaskar.     Erh. 
1893  von  Dr.  A.  Voeltzkow,  Berlin. 


*)  Char.  NächstverAvandt  Gh.  lahordi  Grand.,  aber  mit  heterogener 
Beschuppung ,  und  Ch.  rhinoceratns  Gray,  aber  mit  hinten  höherem  Helme, 
Mangel  des  hinteren  Seitenkammes  am  Helme  und  mit  ununterbrochenem 
Kehl-Bauchkamm.  —  Vorderkopf  tief  konkav.  Helm  hinten  stark  erhöht, 
mit  vorn  sehr  hohem ,  stark  zusammengedrücktem ,  schneidigem ,  anfangs 
schwach  gekrümmtem ,  dann  gradlinig  verlaufendem  Parietalkamm.  Ent- 
fernung zwischen  Mundcommissur  und  Helmspitze  so  groß  wie  zwischen 
Mundcommissur  und  halber  Schnauzenhornlänge.  Seitenkamm  des  Helmes 
nur  vorn  entwickelt,  auf  dem  Schnauzenanhang,  der  Schnauzenkante  und  dem 
vorderen  Teile  der  Supraciliarbögen  mit  gerundeten,  wenig  vorragenden,  ziem- 
lich groben  Tuberkeln  besetzt,  nach  hinten  vidlkommen  verflacht  und  die 
Helmseiten  verrundet.  Schnauzenspitze  mit  einem  stark  compriraierten,  vorn 
verrundeten,  knöchernen,  an  den  Seiten  mit  nahezu  flachen  Pflasterschuppen 
gedeckten  Fortsatz,  der  den  Durchmesser  der  Orbita  nicht  ganz  erreicht  und 
etwa  so  lang  ist,  wie  die  Entfernung  vom  Nasenloche  zur  Schnauzenspitze ; 
dieser  Fortsatz  zeigt  oben  eine  tiefe  Längsrinne,  während  er  längs  seiner 
Unterkante  schmäler  und  schneidig  ist.  Helm  hinten  fast  rechtwinklig 
zum  Rücken  abfallend ;  Kopfschuppen  groß,  von  sehr  unregelmäßiger  Form ; 
keine  Spur  von  häutigen  Hinterhauptslappen.  Körper  mit  kleinen,  ziemlich 
riachen  Schüppchen  bedeckt,  die  namentlich  im  oberen  Rumpfdrittel  unter- 
mischt sind  mit  größeren,  flachen,  runden  Schuppen.  An  den  Seiten  zieht 
eine  fast  ununterbrochene  Längsreihe  solcher  größerer  Schuppen  von  nahezu 
viereckiger  Gestalt  entlang.  Ein  Kamm  von  39 — 44  isolierten,  hohen,  koni- 
schen Tuberkeln  längs  des  Rückens ,  der  sich  in  gleicher  Stärke  noch  über 
die  zwei  ersten  Drittel  des  Schwanzes  fortsetzt.  Eine  Reihe  von  konischen 
Tuberkeln  bildet  einen  fortlaufenden  Längskamm  auf  Kehle  und  Bauch.  Eine 
tiefe  Achselgrube;  kein  Tarsalfortsatz.  Schwanz  l'/smal  so  lang  wie  Kopf 
und  Rumpf  zusammen. 

Dunkel  schieferblau  in  Si)iritus,  ein  feines  weißes  Seitenband,  das 
durch  die  erwähnte  Reihe  vergrößerter  Seitenschuppen  bezeichnet  wird. 
Bauchkannn  und  je  2  Linien,  die  die  Unterseite  der  Schwanzbasis  einfassen, 
gelblichweiß. 


—    121    — 

13.    Chamaeleou   giientheri   Blgr. 
B  0  u  1  e  n  g  e  r ,  Ann.  Mag.  N.  H.  (6)  Bd.  1 ,  1888  pag.  22,  Taf .  2,  Fig.  1—2. 
6454,2  a.  7  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1876/85  von  Konsul  Carl  Ebenau  u.  Anton 
Sturapff,  Loucoiibe. 

14.    Chamaeleon   pumilus   Daud. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  458. 
6458,1a.   $.     Capland.     Get.  1854  vom  Museum  Gießen. 
6458,1  b.  2  $.     Süd-Afrika.     Rüppell,  Cat.  II  C  2a— b.     Gesch.  1835  von  Dr. 
Ed.  Rüppell,  hier  und  Hrn.  von  Ludwig. 

15.    Chamaeleon   affin is   Rüpp. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  461,  Tai.  39,  Fig.  7. 
6461,1a.  c?  und  9.    Abessynien.     Rüppell,  Cat.  II  C3a— b.     Gesch.  1834  von 
Dr.  Ed.  Rüppell,  hier. 

16.    Chamaeleon  namaqueusis   Smith. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  462. 
6462  a.   ?.     Ngami-See,   S.-W.-Afrika.     Gesch.  1887   von  Dr.  Hans  Schinz, 
Zürich. 

17.    Chamaeleon   bifidns   Brongn. 

Boulenger,   Cat.  III  pag.  463. 
6463a.  J.     Madagaskar.     Rüppell,  Cat.  II  C 5a  f^Z/ttrcMsJ.     Gesch.  1836  von" 
Dr.  Ed.  Rüppell.  hier. 


18.    Chamaeleon   willsi   Gthr. 

Günther,    Ann.  Mag.  Nat.  Hist.  Jan.  1890,  Taf.  6. 
6464,1a.  S.    Anantanarivo,  Madagaskar.    Gesch.  1893  von  F.  Sikora,  daselbst. 


Maße:    Totallänge 226  mm 

Von  der  Spitze  des  Rostral- 
fortsatzes bis  zum  Hinter- 
ende des  Unterkiefers 
Von  ebenda  bis  zur  Helm- 
spitze     

Größte  Breite  zwischen  den 
Seitenkämmen     .... 


3U 


43'/2 


11 '/2 


Hintere  Kopfhöhe 
(mit  Mandibel)  .     27  mm 

Kopfbreite    .     .     .  16\'2  „ 

Rumpf  länge  .  .  66  „ 
Unterschenkel  .  19','2  „ 
Schwanzlänge       .130     „ 


Fundort:  West-Madagaskar,  bei  x\ntema  an  der  Berabatukabai 
und  bei  Soalala,  43"  L.  16"^  Br.,  in  Nord-Mojanga,  je  ein  J  von  Herrn  Dr. 
A.  Voeltzkow  entdeckt  und  mir  zur  Beschreibung  eingeschickt. 


—    122    — 
19.    Chamaeleou   campani   Graud. 

Boulenger,    Oat.  111  pag-.  465. 

6465  a.  Halbw.    9.     Aiiaiitanarivo,  Madagaskar.     Gesch.  1893  von  F.  Sikora, 
daselbst. 

20.    Chamaeleou   oweni   Gray. 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  470. 

6470  a.  S-     Insel  Feriiaudo  Po,  W. -Afrika.     Rüppell,  Cat.  II  C  4a  r^ncorms;. 
Gesch.  1845  von  W.  Simmons. 


21.    Chamaeleou   cris latus   Struchb. 

Boulenger,    Cat.  III  pag.  471. 

6471a.   $.     Kameran,   Deutsch-W.-Afrika.     Get.  1888   vom   Museum    Halle, 
Saale. 


22.    Chamaeleou   uasutus   Gray. 

Boulenger,    Cat.  III   pag.  473    (excl.  nasutus   Bttgr.  =   boettgeri 
Blgr.). 

6473  a.   9.     Anaiitauarivo,  Madagaskar.     Gesch.  1893  von  F.  Sikora,  daselbst. 


23.    Chamaeleou   boettgeri   Blgr. 

Boulenger,  Ann.  Mag.  N.  H.  (6)  Bd.  1,  1888  pag.  23,  Taf .  2,  Fig.  3  ; 
Boettger,  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  11,  1878  pag.  278,  Taf.  1, 
Fig.  4—5  u.  Bd.  12,  1881  pag.  484  (nasutus). 

6473,2  a.  8  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1881/85  von  Anton  Stumpff,  Loucoube. 


Gcmis  II.    Brool'esia   Gray. 

1.    Brookesia  superciliaris   (Kühl). 

Boulenger,  Cat.  III  pag.  474;   Boettger,   Abh.  Senck.  Nat.  Ges. 

Bd  11,  1879  pag.  484,  Taf.  1,  Fig.  2  u.  Bd.  12,  1881,  Taf.  3,  Fig.  11. 
6474  a.  Zahlr.  Ste.     Nossibe.     Gesch.  1879/85   von  Konsul   Carl  Ebenau  und 

Anton  Stumpff,  Loucoube. 
6474  b.  J.     Soalala,  43°  L.  16»  Br.,  West-Madagaskar.     Erh.  1893  von  Dr. 

A.  Voeltzkow,  Berlin. 


—    123    — 
2.    Brookesia   miuima   Bttgr.  n.  sp.*) 

G474,l  a.  3    Ste.      Nossibe.       Gesch.  1880/85    von    Carl    Ebenaii    und    Anton 
Stunipff,  Loiicoube. 


*)  Char.  In  der  Gestalt  ähnlich  der  Br.  supcrciliaris  (Knhl),  aber 
weit  kleiner  und  fast  ohne  deren  Stacheln  und  Spitzhöcker.  Die  kurze 
Schnauze  ist  sehr  steil  nach  unten  gerichtet,  so  daß  die  Sclmauzenkante  mit 
der  Maulspalte  einen  Winkel  von  65—70°  bildet.  Helm  hinten  gerade  abge- 
stutzt, nur  undeutlich  und  ohne  Furche  vom  Nacken  abgesetzt,  oben  grob 
gekörnt  und  gerunzelt,  die  Kunzein  nach  hinten  und  an  den  Schläfen  in  sechs 
undeutlichen  parallelen  Längszügen,  und  überdies  mit  einer  queren  Inter- 
orbitalbrücke,  alles  wie  bei  Br.  supercüiaris,  nur  schwächer  und  undeutlicher. 
Auf  dem  Rande  des  Supraciliarkamnies  steht  eine  Reihe  von  7— ü  fast  gleich- 
großen Höckern.  Die  Rückenmitte  nimmt  eine  Zone  von  etwa  9  wellig  ge- 
krünnnten  Längsreihen  von  Körnern  ein,  deren  innere  \y eilen  in  der  Rücken- 
mitte V-förmig  nach  hinten  konvergieren.  Jedesmal  das  sechste  oder  siebente 
Korn  der  beiden  Außenreihen  und  der  Mittelreihe  dieser  Rücken zone,  die  ohne 
Abschluß  in  gleicher  Weise  auf  die  Schwanzbasis  fortsetzt,  ist  etwas  ver- 
stärkt, aber  in  keiner  Weise  dornförmig  entwickelt  oder  gar  in  die  Quere 
gerichtet.  Auf  den  Körperseiten  stehen  3 — 4  Längsreihen  von  etwas  ver- 
größerten konischen  oder  halbkugeligen  Tuberkeln,  unter  denen  namentlich 
die  zweite,  über  der  Mitte  der  Körperseite  gelegene  durch  regelmäßige  An- 
ordnung und  schwarze  Färbung  auffällt.  Die  Sohlen  sind  in  schwächerem 
Grade  stachelspitzig  als  bei  den  anderen  £roo^■ma-Arten. 

Auch  die  Färbung  ist  charakteristisch,  indem  sich  auf  hellem,  weiß- 
grauem  oder  bräunlichem  Grunde  dunkelgraue  Längsstreifen  zeigen,  von  denen 
namentlich  eine  scharf  begrenzte,  in  der  Temporalgegend  beginnende  und  bis 
zur  Insertion  der  Hintergliedinaßen  ziehende  Seitenbinde ,  die  die  schw^arze 
Seitenkörnerreihe  einschließt,  ganz  konstant  ist. 

Maße:    Totallänge     31 V2     32  mm  Rumpflänge  15       14' >  mm 

Kopflänge        5         5 ','2  „  Länge  der  Tibia      3        3         „ 

Kopfbreite       3','3     3'/4  „  Schwanzlänge         Wj'i  1'2         „ 

Bemerkungen:  Ich  hatte  das  Tierchen,  wohl  die  kleinste  bis  jetzt 
bekannte  Art  der  ganzen  Ordnung,  früher  für  die  Jugendform  \on  Br.  ebeaaui 
Bttgr.  gehalten ,  da  namentlich  seine  Rückenrunzeln  ohne  Unterbrechung  in 
die  Runzeln  des  Schwanzes  übergehen,  während  bei  Br  supercüiaris  (Kühl) 
die  Rückensäge  durch  einen  scharfen  rautenförmigen  Abschluß  sich  gegen  die 
Schwanzbasis  absetzt.  Aber  der  auffallend  stumpfe  Gesichtswinkel,  die  wesent- 
lich glattere  Hautbedeckung,  das  Fehlen  der  Rückensäge  und  das  Auftreten 
der  parallelen  Reihen  größerer  Tuberkelkörner  an  den  Körperseiten  vereint 
mit  der  immer  in  dunklen  Längsbinden  bestehenden  Färbung  läßt  diese  Deu- 
tung nicht  zu.  Die  vorliegenden  Stücke  mögen  wohl  noch  nicht  erwachsen 
sein;  sehr  viel  größer  aber  scheint  die  Art  nicht  zu  werden. 


—    124    — 

3.    Brookesia    ebenaui   Bttgr. 

B  0  u  1  e  n  g-  e  r ,  Cat.  III  pag.  475  ;  B  o  e  1 1  g  e  r ,  Zool.  Anz.  1880  pag.  280 
u.  Abh.  Senck.  Nat.  Ges.  Bd.  12,  1881  pag.'  482.  Taf.  3,  Fig.  12. 

6475  a.  2  erw.     Nossibe.     Gesch.  1880/83  von  Konsul  Carl  Ebenau  und  Anton 
Stumpff,  Loucoube. 


^H$- 


125 


Verzeichnis  der  Schenker. 


Herr  Ah  1  bürg,  Prof.  Dr.,  Tokyo  (Japan)  f. 

„      A 1  b  r  e  c  h  t ,  Missionar,  Honore  (Ostindien). 

„      A  n  d  r  e  a  e  ,  Prof.  Dr.  Achille,  Heidelberg. 

j,      B  a  ni  b  e  r  g  e  r ,  Max,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 

^      Becker,  Adam,  Sydney  (Neu-Süd-Wales)  f . 

„      von  Bedriaga,  Dr.  phil.  Jacques,  Zoologe,  Nizza. 

„      Be necke,  Dr.  med.  0.,  Deli  (Sumatra). 
Berlin,   Natur  historisches   Institut   Linnaea. 

„       Königliches   Museum   für   Naturkunde. 
Herr  Beyerbach,  Karl  Gustav,  Fabrikant,  Frankfurt  a.  M. 

„      Beyschlag,  Fritz,  Kaufmann,  Deli  (Sumatra). 

„      Blum,  J.,  Oberlehrer,  Frankfurt  a.  M. 

„      Boettger,  Prof.  Dr.  Oskar,  Frankfurt  a.  M. 

„      Bonaparte,  Prinz  C.  Lucian,  Rom  f. 

„      B  0  u  1 6  n  g  e  r ,  Georg  Albert,    am  British  Museum  (Nat.  Hist.),   London. 

„      Braun.  Dr.  Max,  Prof.  der  Zoologie,  Königsberg  (Preußen). 

„      Broemme,  Dr.  phil.  Christian,  Chemiker,  La  Tour  de  Peilz  (Waadt)  f. 

„      C  a  r  d  u  a  f. 

„      Conemenos,  Cesar,  Prevesa  (Epirus). 

„      D  i  e  t  z  e ,  Karl,  Kunstmaler,  Karlsruhe. 

„      Dillenburger,  F.  A.,  Kaufmann,  Mexiko  f. 

„      Doebel,  Dr.  med.  H.  L.,  Batavia  (Java)  f. 

„      Driesch,  Dr.  phil.  Hans,  Privatdozent  der  Zoologie,  Zürich. 
Frau  Dun,  Franziska,  Aschaffenburg. 
Herr  Duschanek,  J. 

„      Eben  au,  Karl,  Kaufmann,  Loucoube  (Nossibe). 

„      Ehr,  Lehrer,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      E  m  m  e  1 ,  Ferdinand,  Kaufmann,  Arequipa  (Peru). 
Herren  Engelhard,  Gebrüder  Egbert  und  Theodor,  Rödelheim. 
Herr  Engelmann,  Dr.  med.  Johann  Georg,  St.  Louis,  Miss.  f. 

„      von  Erlanger,  Baron  Carlo,  Nieder-Ingelheim. 

„      Escherich,  Karl.  Zoologe,  Regensburg. 

„      Eschscholz,  Prof.  Dr.,  Kopenhagen  f. 

„      Eylandt,  C,  Naturalist,  Askhabad  (Transkaspien). 

„      von  Feldegg,  Baron,  Major,  Wien  f. 

„      Fischer,  Dr.,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      Fischer,  Louis,  Biskra  (Algerien). 


—    126    — 

Herr  von  Fischer,  Johann,  Herpetologe,  Montpellier  (Heranlt). 

„      Flach,  Dr.  med.  Karl,  Aschaffenburg. 

„      Fleck,  Dr.  phil.  Eduard,  Fabrikant,  Azuga  (Rumänien). 

„      Fleisch  mann,  Karl,  Kaufmann.  Guatemala. 

„      Förster,  Menageriebesitzer.  Hamburg. 

„      Forrer,  A.,  Xaturalienhändler,  St.  Gallen. 

„      Frank,  G.,  Naturalienhändler,  London. 
Frankfurt  a.  M..  B  e  t  h  m  a  n  n  s  c  h  ii  1  e. 

„  Neue   Zoologische   Gesellschaft. 

Herr  Frey  reiß,  Georg  Wilh.,  Prof.  der  Zoologie,  Rio  de  Janeiro  f. 

„      von  F ritsch,  Freiherr,  Prof.  Dr.  Karl,  Halle  a.  8. 

j,      Fruhstorfer,  Hans,  Naturalist,  Passau. 

„      Geisenheyner,  Dr.  phil.  L.,  Gymnasiallehrer,  Kreuznach. 

„      Gerold,  G.,  Ingenieur.  Port  of  Spain  (Trinidad). 

„      Geyler,    Dr.  Theodor,    Direktor    des   Botanischen   Gartens,    Frankfurt 
am  Main  f- 
Gießen,   Zoologisches   Museum   der   l"  n  i  v  e  r  s  i  t  ä  t. 
Herr  Gren acher,  Dr.  phil.,  Prof.  der  Zoologie,  Halle  a.  S. 
Halle  a.  S.,   Zoologisches   Museum    der  Universität 
Herr  Hartert,  Ernst,  Urnithologe,  Tring  (England). 

„      Härtung,  Dr.,  Zoologe,  Berlin. 
Herren  Henneberg.  Gebrüder  Bruno  und  Wilhelm,  Stud.  rer.  nat.,  Magde- 
burg. 
Herr  Herath,  Frankfurt  a.  M. 

„      Herz,  Otto,  Naturalist,  St.  Petersburg. 

„      Heß,  Joseph,  Frankfurt  a.  M. 

,      Hesse,  Paul,  Kaufmann,  Venedig. 

„      von  Hey  den,  Schöff  Dr.  Karl,  Frankfurt  a.  M.  f- 

„      von  Hey  den.  Major  z.  D.  Dr.  phil.  Lukas.  Rockenheim. 

„      Hirsch,  Karl,  Chefinspektor  der  Trambahnen,  Palermo. 

„      H  0  f  f  m  a  n  n ,  G.  F.  H.,  Kaufmann,  Calcutta. 

„      Hohwiesner,  Clemens,  Kaufmann,  Deli  (Sumatra). 

„      H  0 1 1  ra  a  n  n ,  Lehrer,  Vegesack. 

„      Hübner,  i.  F.  Hübner  &  Schlesinger,  Kaufmann,  Leipzig  f. 

„      von   Ihering,    Dr.  phil.   Hermann,    Direktor    des    Naturhistorischen 
Museums,  Saö  Paulo  (Brasilien). 

„      Jacobson,  Eduard,  Konsul.  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      J  e  n  i  s  0  n  f. 

„      Jung,  Karl,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 

„      Keller,  Dr.  phil.  Konrad,  Prof.  der  Zoologie,  Zürich. 

„      von  K  i  m  a  k  0  w  i  c  z ,  Mauritius,  Zoologe,  Hermannstadt. 

„      Kirchner,  Wilhelm,  Deutscher  Konsul,  Sydney  (Neu-Süd-Wales)  f. 

„      Kläsi,  Konrad,  Zürich. 

„      Kobelt,  Dr.  med.  Wilhelm,  Schwanheim  a.  M. 

„      Koch,  Adam,  Konservator  am  Senckenbergischen  Museum,  Frankfurt  a.  M. 

„      Koch,  Otto,  Kaufmann,  Cebü  (Philippinen). 
Herren  Koch,  W.  und  Bruder,  Brasilien  f. 


—    127    — 

Herr  Koenig,  Dr.  phil.  Alexander,  Privatdozent  der  Zoologie,  Bonn. 
„      Kolb,  Theodor,  Kaufmann,  Madras  f. 

Knoblauch,  Ferdinand,  Konsul  in  Neukaledonien,  Frankfurt  a.  M. 
„      Knoblauch,  Karl,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 

Krüper,  Dr.  phil.  Theubald,  Konservator  am  Naturhistorischen  Museum 

der  Universität,  Athen. 
Lataste,    Fernand,    Prof.  und   Subdirektor    am    Naturhist.  National- 
Museum,  Santiago  (Chile). 
^      Leder,  Hans,  Naturalist,  Jauernig  (Oesterr.- Schlesien). 
„      Lehmann,  F.  C,  Deutscher  Konsul,  Popayän  (U.S.Columbia). 
Leiden,  Königliches   Ei  j  ks-Museum. 
Herr  Lenz.   Dr.  phil.  Heinrich,   Konservator  des  Naturhistorischen  Museums, 

Lübeck. 
London,  British   Museum   (N  a  t.  H  i  s  t.). 

Herr  L ortet,  Prof.  Dr.  Louis,  Direktor  des  städtischen  Museums  für  Natur- 
geschichte, Lyon. 
„      von   Ludwig,  Baron,  Stuttgart  f. 
Madras,  G  0  verum  ent    Central    Museum,   Egmore. 
Mailand,  N  a  t  u  r  h  i  s  t  o  r  i  s  c  h  e  s   Museum. 
Herr  von  Maltzan,  Freiherr  Hermann,  Frankfurt  a.  M.  f. 
„      Mauß,   F.,  Kgl.  Belgischer  Konsul,  Puerto  Cabello  (Venezuela). 
„      Miceli,  Francesco,  Tunis. 
„      Michahelles,  München  f. 

„      de  Mimont,  Fr.,  Gutsbesitzer,  St.  Jean  bei  Xenochori   auf  Euboea  f. 
„      Mittler,  Karl,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 

„      V  0  n  M  0  e  1 1  e  n  d  0  r  f  f ,  Dr.  0.  Fr.,  Konsul  des  Deutschen  Reiches,  Manila. 
„      von  Mojsisovics,  Dr.  Aug.,  Prof.  der  Zoologie,  Graz. 
,      Mole,  R.  K,  Port  of  Spain  (Trinidad). 
,      Morgenstern,  Eduard,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 
„      Müller,  Dr.  phil.  August,  Naturalienhändler,  Berlin. 
„      Müller,  Prof.  Carlos,  Saö  Paulo  (Brasilien). 
„      Müller,  Amtsrichter,  Lauterbach  (Oberhessen). 
„      Nägele,  G.,  Pfarrer,  Waltersweier  bei  Offenburg  (Baden). 
„      N  i  p  p  0 1  d  t ,  Dr.  phil.  August,  Physiker,  Frankfurt  a.  M. 
„      N  0 1 1 ,  Prof.  Dr.  Friedrich  Karl,  Frankfurt  a.  M.  f. 
„      Nolte,  Karl,  Kaufmann,  London. 
„      Oehmer,  Theodor,  Frankfurt  a.  M. 

von   Oertzen-Dorow,   Eberhard,   Leutn.  der  Landwehr-Kavallerie, 
Berlin-Tegel. 
Offenbach  a.  M.,  Museum   des   Vereins    für  Naturkunde. 
Paris,  Musee   d'Histoire   Naturelle. 
Herr  Passavant,  Theodor,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M.  f. 
„      Pauli,  Hofrat  Dr.  med.,  Frankfurt  a.  M.  f. 
„      P  e  i  t  s  c  h  ,  Dr.  med.,  Batavia  (Java)  f. 
„      P  e  t  e  r  s  ,  Dr.  phil.  Wilh.,  Prof.  d.  Zoologie  u.  Direktor  des  Kgl.  Museums 

für  Naturkunde,  Berlin  f. 
„      Pohl,  Naturalienhändler,  Hamburg. 


—    128    — 

Herr  von   Rad  de,  wirkl.  Staatsrat  Dr.  Gustav,  Exe,    Direktor   des  Kauka- 
sischen Museums,  Tiflis. 

„      Reibisch,  Paul,  Dresden-Flauen. 

„      R  e  i  c  h  a  r  d  -  F  r  e  y ,  Gottlob,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 

„      Rein,  Dr.  phil.  J.  J.,  Prof.  der  Geographie.  Bonn. 

„      von  Reinach,  Baron  Albert,  Frankfurt  a.  M. 

„      Reitter,  Edmund,  Koleopterologe,  Paskau  (Mähren). 

„      Retowski,  Staatsrat  Otto,  Gymnasiallehrer,  Theodosia  (Krim). 

„      Reuleaux,  Karl,  Ingenieur,  München. 

„      Reuß,  Dr.  med.  Adolf,  St.  Louis,  Miss.  f. 

„      Richters,  Prof.  Dr.  phil.  Ferdinand,  Frankfurt  a.  M. 

,      Rindskopf,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      Rost,  Karl,  Dresden.  i 

„      von   Rothschild,  Baron  A.  M.,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      R  ü  p  p  e  1 1 .  Dr.  med.  Eduard,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      Seh  adle,  Dr.  med.  H.,  Casablanca  (Marokko). 

„      S  c  h  a  s. 

„      Schenck,  Dr.  phil.  A.,  Privatdozent,  Halle  a.  S. 

„      Schiel,  Dr.  phil.,  Chemiker,  Frankfurt  a.  M. 

„      S  c  h  i  n  z ,  Dr.  Hans,  Prof.  der  Botanik,  Zürich. 

„      Schlesinger,  i.  F.  Hübner  &  Schlesinger,  Kaufmann,  Leipzig. 

„      Schlüter,  Wilhelm,  Naturalienhiindler,  Halle  a.  S. 

„      Schmacker,  Bernhard,  Kaufmann,  Shanghai. 

„      Schneider,  G.  D.,  Konstantinopel  f. 

„      Schneider,  Gustav,  Naturalienhändler,  Basel. 

„      Schneider,  Prof.  Dr.  phil.  Oskar,  Dresden. 

„      von   Schoenfeldt,    Oberstleutnant  H.,  Siegen  (Westfalen). 

„      Schorrer,  Kaufmann. 

„      Schreiber,  Dr.  phil.  Egid,  Gymnasialdirektor,  Görz. 

„      Schröter,  Wilhelm  f. 

„      Schumacher,  Georg,  Ingenieur,  Haiffa  (Sj'rien). 

„      de   Seoane,    Dr.  Victor  Lopez,    Jefe  Superior  de  Administracion   und 
Comisario  Regio  de  Agricultura,  Coruiia  (Spanien). 

„      Sichel,  Dr.,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      von   Siebold,  Dr.  phil.,  Leiden  f- 

„      S  i  k  0  r  a ,  Franz,  Naturalist,  Anantanarivo  (Madagaskar).  . 

„      S  i  m  m  0  n  s  ,   AV.  f. 

„      Simon.  Hans,  Kaufmann,  Stuttgart. 

„      Smith,  A.,  London  f. 
St.  Petersburg ,    Zoologisches    Museum    der    Kaiser  1.   Akademie 

der   Wissenschaften. 
Herr  Stein,  Hofrat  Dr.  med.  Theodor,  Frankfurt  a.  M.  f. 

„      Stein  dachner,    Hofrat   Dr.  phil.  Franz,    Direktor    am    K.  k.  Natur- 
historischen Hof-Museum,  Wien. 

„      Sternberg,  Gh.,  Kaufmann,  Frankfurt  a.  M. 
Stockholm,  König  1.  Natur  historisches   Reichs-Museum. 
Herr  Stratz,  Dr.  med.  C,  H.,  Batavia  (Java), 


—    129    — 

Herr  Strauch,  Dr.  phil.  Alexander,  Akademiker,  St.  Petersburg  f. 

„      S  t  r  u  b  e  1 1 ,  Dr.  phil.  Adolf,  Zoologe.  Bonn. 

5      S  t  u  m  p  f  f ,  Anton,  Kaufmann,  Loucoube  (Nossibe)  f. 

„      St u ssiner,  Josef,  K.  k.  Postbeamter,  Laibach. 

„      Susenbeth,  Hermann,  Bildhauer,  Frankfurt  a,  M. 
Turin,  Königliches   Zoologisches   Museum. 
Herr  U  h  d  e ,  Wilhelm,  Kaufmann,  Mexiko  f. 

„      Urich,  F.  W.,  Kaufmann,  Port  of  Spain  (Trinidad). 

„      Valentin,  Dr.  phil.  Jean,  Geologe,  La  Plata  (Argentina). 

„      Viivra,  Dr.  phil.  V.,  Zoologe,  Prag. 

„      Voeltzkow,  Dr.  phil.  A.,  Zoologe,  Berlin. 

„      Weis,  Albrecht,  Bankbeamter,  Frankfurt  a.  M. 

„      Werner,  Dr.  phil.  Franz,  Zoologe,  Wien. 

„      W  i  c  h  m  a  n  n ,  Hermann,  Oberrealschüler,  Frankfurt  a.  M. 
Wien,  K.  k.  Zoologisches   Hof-Museu m. 
Herr  Will,  Premierleutn.  a.  D.  Dr.  phil.  Friedrich,  Zoologe,  Erlangen. 

,      Wolf,  Ludwig,  Kaufmann.  Miragoäne  (Haiti). 
Herren  Worms,  Gebrüder  Gabriel  und  Moritz,  Colombo  (Ceylon)  f- 
Herr  Zipperlen,  Dr.  A.,  Direktor  des  Zoologischen  Gartens,  New- York. 


-->c   I    :i<- 


lao 


Sachregister. 


Ablepharus.  109. 
acanthinurus  (Uromastix),  55. 
Acanthodactylus,  89. 
Acanthosaura,  46. 
acanthura  (Ctenosaura),  64. 
Acontias,  115. 
actinodes  (Testudo),  9. 
aculeata  (Agaraa),  50. 
aeutilabris  (Mabnia),  101. 
acutirostris  (Polychrus),  60. 
adelaidensis  (Ablepharus),  109. 
aegyptiacus  (Platydactylus),  36. 
aeneum  (Lygosoma),  105. 
aequale  (Lygosoma),  108. 
afer  (Rhoptropus),  39. 
affinis  (Chamaeleon).  121. 
affinis  (Hemidactylus),  29. 
africanum  (Lygosoma),  104. 
Agama.  48. 
Agamidae,  40. 
agamoides  (Hypsibatus).  63. 
agilis  (Lacerta),  81. 
agilis  (Mabuia),  99. 
alba  (Amphisbaena),  77. 
albigularis  (Gonatodes),  24. 
albiventris  (Lacerta),  85. 
albofasciolatum  (Lygosoma),  107. 
albogularis  (Varanus),  69. 
algeriensis  (Eumeces),  112. 
Algiroides,  87. 

algiius  (Psammodromus),  89. 
Alligator.  19. 
alligator  (Anolis),  56. 
Alsopliylax,  22. 
amboinensis  (L'istuda),  7. 
amboinensis  (Cyclemys),  7. 
amboinensis  (Istiurus),  54. 
amboinensis  (Lophura),  54. 


Ameiva,  73. 
Amphibolurus,  53. 
Amphisbaena,  77. 
Amphisbaenidae,  76. 
aramallayana  (Salea),  46. 
anamallensis  (Hoplodactylus).  31. 
Anelytropidae,  116. 
angolensis  (Sepsina),  115. 
anguina  (Chamaesaura),  66. 
Anguidae,  66. 
Anguis.  68. 

angulata  (Testudo),  12. 
angulifer  (Chondrodactylus),  21. 
Anisolepis,  61. 
annularis  (Tarentola),  36. 
Anolis,  56. 

apus  (Ophisaurus),  67. 
apus  (Pseudopus),  67. 
arachnoides  (Pyxis),  8. 
arenaria  (Agama),  48. 
areolatus  (Homopus),  8. 
argus  (Eremias),  94. 
arguta  (Eremias),  93. 
asper  (Acanthodactylus),  89. 
astrolabi  (Scelotes).  115. 
atra  (Agama),  50. 
atrocostatum  (Lygosoma),   106. 
auratus  (Euprepes),  99. 
auratus  (Norops),  59. 
auritus  (Gerrhosaurus),  94. 
australis  (Diporophora),  54. 
axillaris  (Phrynocephalus),  53. 

barbata  (Grammatophora),  54. 
barbatus  (Amphibolurus),  54. 
Basiliscus,  60. 

basiliscus  (Chamaeleon),  118. 
baska  (Batagur),  3. 


—    131 


Batagur.  3. 

bedriagae  (Acanthodactylus),  90. 
bedriagae  (Chalcides),  113. 
bedriagae  (Lacerta),  86. 
belli  (Liolepis),  55. 
belliana  (Cinixys),  8. 
bengalensis  (Monitor),  70. 
bengalensis  (Varanus),  70. 
beyschlagi  (Gonyocephalus),  44. 
bibroni  (Agama),  51. 
bibroni  (Pachydactylus),  37. 
bilidus  (Chamaeleon),  121. 
bifilaris  (Podocnemis),  14. 
bifurcus  (Chamaeleon),  121. 
bimaculatus  (Draco),  42. 
biporcatus  (Orocodilus),  19. 
bissa  (Chelonia),  12,  13. 
bistriatus  (Euprepes),  100. 
bivittata  (Otocryptis),  43. 
bivittatus  (Gecko),  34. 
bivittatus  (Varanus),  70. 
Blaesodactylus,  32. 
bland  (Psaramodromus),  88. 
blanfordiana  (Charasia),  48. 
Blanus,  76. 
bocagei  (Lacerta),  84. 
bocourti  (Tropidurus),  62. 
boettgeri  (Chamaeleon),  122. 
boettgeri  (Testudo),  11. 
bojeri  (Scelotes),  114. 
boskiana  (Lacerta),  89. 
boskianus  (Acanthodactylus),  89. 
boulengeri  (Monopeltis),  78. 
boutoni  (Ablepharus),  109. 
bowringi  (Lygosoma),  107. 
Brachylophus,  46,  83. 
Brachymeles,  112. 
brenchleyi  (Eremias),  94. 
brenneri  (Eremias),  92. 
brevipes  (Anolis),  57. 
brookei  (Hemidactylus),  29. 
Brookesia,  122. 


cabindae  (Ablepharus),  109. 
caerulea  (Lacerta),  85. 
caeruleus  (Gerrhonotus),  66. 


Caiman,  20. 

calcarata  (Testudo),  9. 

calcaratus  (Centropyx),  73. 

calcaratus  (Chamaeleon),  118. 

calcarifer  (Chamaeleon),  118. 

Calotes,  47. 

campani  (Chamaeleon),  122. 

canaliculatus  (Chirotes),  76. 

cantoris  (Pelochelys),  16. 

caouana  (Chelonia),  13. 

capensis  (Lygodactylus),  30. 

capistratus  (Sphenops),  114. 

caretta  (Thalassochelys),  13. 

carinata  (Mabuia),  98. 

carinatus  (Euprepes),  100. 

carinatus  (Liocephalus),  62. 

Carolina  (Cistudo),  6. 

carolinensis  (Anolis),  56,  57. 

cartilagineus  (Trionyx),  16. 

caspia  (Clemmys),  5. 

caspius  (Gymnodactylus),  22. 

caucasia  (Agaraa),  52. 

caudiscutatus  (Gonatodes),  24. 

caudivolvulus  (Phrynocephalus),  53. 

Centropyx,  73. 

cepedianus  (Pachydactylus),  37. 

Ceratophora,  43. 

Cercosaura,  75. 

ceylanica  (Cophotis),  43. 

Chalcides,  112. 

chalcides  (Lygosoma),  108. 

chalcides  (Seps),  113. 

Chamaeleon,  117. 

Chamaeleontidae,  117. 

chamaeleontinus  (Gonyocephalus),  44. 

Chamaesaura,  66. 

Charasia,  48. 

Chelodina,  15. 

Chelone,  12. 

Chelonia,  2. 

Chelonidae,  12. 

Chelydidae,  15. 

Chelydra,  2. 

Chelydridae,  2. 

Chelys,  15. 

chilensis  (Liolaemus),  61. 

chincnse  (Lygosoma),  107. 

9* 


—    132 


chinensis  (Eumeces),  111. 
Chirotes,  76. 
CWamydosaurus,  54. 
chlorocyanus  (Anolis).  57. 
Chondrodactylus,  21. 
Chrysemj's,  3. 
chrysolaema  (Ameiva),  74. 
chrysolepis  (Anolis),  59. 
cinerea  (Chrysemys),  3. 
cinereus  (Blanus),  76. 
Cinixys,  8. 
Cinosternidae.  2. 
Cinosternum,  2. 
Cistudo,  6. 
Clemmys,  5. 
Cnemidoplionis,  74. 
coctaei  (Hemidactylus).  29. 
cognatus  (Ablepharus),  109. 
colchicus  (Angiiis),  68. 
colonorum  (Agama),  51. 
congica  (Agaraa),  51. 
copei  (Anolis),  57. 
Cophotis,  43. 
cordylus  (Zonums),  66. 
cornutum  (Phrynosoma),  65. 
cornutus  (Metopoceros),  63. 
Corythophanes,  60. 
cristatellus  (Anolis),  56. 
cristatellus  (Calotes),  47. 
cristatus  (Chamaeleon),  122. 
Crocodilia,  18. 
Crocodilidae.  18. 
Crocodilus,  18. 
Crossobamon.  21. 
Ctenosaura,  64. 
cumingi  (Luperosaurus).  33. 
cumingi  (Lygosoma),  103. 
cumingi  (Varanus),  71. 
cupreus  (Anolis),  59. 
currori  (Feylinia),  116. 
cuvieri  (Scolecosaurus),  76. 
cyanogaster  (Agama),  51. 
cyanogaster  (Lygosoma),  106. 
cyanurum  (Lygosoma),  106. 
cybotes  (Anolis),  57. 
Cyelemys,  7. 
cyclurus  (Lepidodactylus),  31. 


Damonia,  4. 
damulus  (Anolis),  57. 
danfordi  (Lacerta),  87. 
darwini  (Amphisbaena),  77. 
defilippii  (Lacerta),  84,  86. 
delalandei  (Tarentola),  37. 
Dendragama,  44. 
depressa  (Hydraspis).  15. 
depressa  (Lacerta),  86. 
depressa  (Scapteira),  94. 
derbiana  (Heteronota),  25. 
derbianus  (Sternothaerus),  13. 
deserti  (Ablepharus),  110. 
deserti  (Acanthodactylus),  90. 
deserti  (Tarentola),  36. 
dhor  (Cyelemys),  7. 
dilepis  (Chamaeleo»),  119. 
Diplodactylus,  26. 
Diporophora,  54. 
Diptychodera,  45. 
distichus  (Anolis),  56. 
dorsalis  (C'harasia),  48. 
dorsovittata  (Mabuia),  99. 
Draco,  40. 

dubium  (Phelsuma),  38. 
dubius  (Pachydactylus),  38. 
dugesi  (Lacerta),  86. 
dumerili  (Varanus),  70. 

ebenaui  (Brookesia),  124. 

ebenaui  (Uroplates),  40. 

Ebenavia,  26. 

Egernia,  96. 

elegans  (Chrysemys),  4. 

elegans  (Eumeces),  111. 

elegans  (Mabuia),  100. 

elegans  (Naultinus),  31. 

elegans  (Ophiops),  91. 

elegans  (Sphaerodactylus),  39. 

elegans  (Testudu),  9. 

elegans  (Uta),  64. 

emma  (Calotes),  48. 

Emoa,  106. 

emoryi  (Trionyx),   16. 

Emyda,  17. 

Emydosauria,  18. 

Emys,  6. 


—    133    — 


erays  (Testudo),  9. 
equestris  (Anolis),  56. 
Ereraias,  92. 
erosa  (Cinixj's),  8. 
Eumeces,  110. 
everetti  (Draco),  41. 
eversmanni  (Crossobaraon),  21. 
exanthematicus  (Varanus),  70. 
exigua  (Lacerta),  82. 
exiguus  (Acanthodactylus),  90. 
expansa  (Podocnerais).  14. 

fallax  (Lygosoma),  107. 
fantasticus  (Sphaerodactylus),  39. 
fasciatura  (Lygosoma),  102. 
fasciatus  (Brachylophus),  63. 
fasciatus  (Hemidactylus),  28. 
fedtschenkoi  (Gymnodactylus),  22. 
fellowsi  (Mabuia),  98. 
Feylinia,  116. 
fimbriata  (C'helys),  15. 
fimbriatus  (Draco),  43. 
fimbriatus  (Uroplates),  40. 
fimbriatus  (Uroplatus),  40. 
fissipes  (Alligator),  20. 
fitzingeri  (Algiroides),  88. 
fitzingeri  (Lacerta),  88. 
flavescens  (Varanus),  70. 
flavigularis  (Gerrhosaurus),  95. 
flaviraaculata  (Agama),  49. 
flavimaculatus  (Trapelus),  49. 
flavipunctatus  (Pristurus).  23. 
flavoviridis  (Hemidactylus),  29. 
formosus  (Sceloporus),  64. 
fragile  (Lygosoma),  108. 
fragilis  (Anguis),  68. 
frenata  (Mabuia),  100. 
frenatus  (Hemidactylus),  27. 
fruhstorferi  (Dendragama),  44. 
fuliginosa  (Amphisbaena),  77. 
fuscoauratus  (Anolis).  58. 
fuscum  (Lygosoma),  105. 

galeata  (Pelomedusa),  14. 
galloti  (Lacerta),  87. 
gangeticus  (Gavialis).  18. 
garrulus  (Ptenopus),  21. 


Gavialis,  18. 
Gecko,  33. 
Geckolepis,  35. 
Geckonidae,  21. 
gehafie  (Pentonyx),  14. 
Gehyra,  30. 
Geoemyda,  8. 
geometrica  (Testudo),  10. 
gerrardi  (Hemisphaeriodon),  97. 
Gerrhonotus,  66. 
Gerrhosauridae,  94. 
Gerrhosaurus,  94. 
giganteus  (Zonurus),  66. 
gigas  (Tiliqua),  96. 
gilberti  (Physignathus),  54. 
glaucurus  (Micrablepharus),  76. 
gleadowi  (Hemidactylus),  29. 
godeffroyi  (Gonyocephalus),  44. 
Gonatodes,  24. 
Gonyocephalus,  44,  46. 
gouldi  (Varanus),  71. 
gracilis  (Brachymeles),  112. 
gracilis  (Chamaeleon),  119. 
gracilis  (Ophisaurus),  67. 
graeca  (Testudo),   11. 
graecus  (Anguis),  68. 
grahami  (Anolis),  56. 
gTammica  (Lacerta),  90. 
grammica  (Scapteira),  94. 
grande  (Lygosoma),  105. 
granosa  (Emyda).  17. 
granulatus  (Hoplodactylus),  31. 
gravenhorsti  (Mabuia),  100. 
grayi  (Naultinus),  31. 
grayi  (Tropidophorus),  110. 
greyi  (Ablepharus),  109. 
griseus  (Monitor),  69. 
griseus  (Psammosaurus),  69. 
griseus  (Varanus),  69. 
guentheri  (Chalcides),  114. 
guentheri  (Chamaeleon),  121. 
guentheri  (Draco),  41. 
guentheri  (Liocephalus),  62. 
guichenoti  (Lygosoma),  105. 
gularis  (Agama),  49. 
guttata  (C'lemmys),  5. 
guttatus  (Cnemidophorus),  75. 


134 


guttatus  (Platydactylus),  33. 
guttatus  (Stenodactylus),  22. 
guttulata  (Eremias),  92. 
guttulata  (Lacerta),  92. 
gutturosus  (Calotes),  47. 
Gyranodactylus.  22. 
Gyranophthalmus,  76. 

haematopogon  (Draco),  43. 
hamiltoni  (Damonia),  4. 
hamiltoni  (Einj's),  4. 
hardwickei  (Uromastix),  55. 
hasselquisti  (Ptyodactylus),  27. 
Hatteriidae,   1. 

helioscopus  (Phrynocephalus),  53. 
Heloderma,  69. 
Helodermatidae,  69. 
Hemidactyhis,  27. 
Hemiergis,  108. 
Hemisphaeriodon,  97. 
hernandesii  (Corythophanes),  60. 
hessei  (Sepsina),  115. 
Heteronota,  25. 
hilairei  (Hydraspis),  15. 
hildebrandti  (Acontias),  115. 
Hinulia,  101. 
hispanica  (Lacerta),  86. 
hispanicus  (Psammodromus),  88. 
hispida  (Agama),  50. 
hispidus  (Tropidurus),  62. 
horaalocephalura  (Ptychozoum),  35. 
Homolepida,  107. 
Humopus,  8. 
Hoplodactylus,  31. 
Hophiriis,  61. 
horridus  (Moloch),  56. 
hdrstieldi  (Salea),  46. 
horslieldi  (Testudo),  12. 
Hydraspis,  15. 
Hydromedusa,  15. 

ibera  (Testudo),  11. 
Ichnotropis,  91. 
Iguana,  63. 
Iguanidae,  56. 
imbricata  (Chelone),  12. 
irabricata  (Ohelonia),  12. 
impalearis  (Agama),  51. 


indicum  (Lygosoma\  102. 
indicus  (Gonatodes),  24. 
Indiens  (Varanus),  71. 
inermis  (Agama),  49. 
insculpta  (Clemmys),  5. 
integrum  (Cinosternum),  2. 
intermedia  (Eremias),  93. 
intermedius  (Anolis),  59. 
intermedius  (Centropyx),  73. 
interruptus  (Gonyocephalus),  44. 
interscapularis  (Phrynocephalus),  53. 
inunguis  (Ebenavia),  26. 
iridescens  (Liocephalus),  62. 
isabellinus  (Chamaeleon),  119. 

jagori  (Lygosoma),  102. 
Japalura,  46. 
japonica  (Clemmys),  5. 
japonicus  (Eumeces),  111. 
japonicus  (Gecko),  34. 
japonicus  (Tachydronuis),  79. 
javanicus  (Trionyx),  16. 
jerdoni  (Gonatodes),  25. 
jubatus  (Calotes),  47. 
judaica  (Lacerta),  87. 

Kachuga,  3. 

kandianus  (Gonatodes),  25. 

Keneuxia,  103. 

kingi  (Chlaraydosaurus),  54. 

kingi  (Egernia),  96. 

kleinmanni  (Testudo),  11. 

koellikeri  (Ophisaurus),  67. 

kotschyi  (Gymnodactylus),  23. 

kuhli  (Gonyocephalus),  44. 

labillardieri  (Lygosoma),  101. 

labordi  (Chamaeleon),  120. 

Lacerta.  79. 

Lacertidae,  78. 

Lacertilia,  21. 

Laemanctus,  60. 

laevigatus  (Pachydactylus),  37. 

laevis  (Lacerta),  87. 

Latastia,  89. 

laterale  (Lygosoma),  104. 

lateralis  (Chamaeleon).  119. 

lateralis  (Uta),  64. 


135    — 


laticauda  (Pachj'dactylus),  39. 

laticauda  (Phelsuma),  38,  39. 

laticauflatus  (Zonosaurus),  95. 

laticeps  (Euprepes),  110. 

latirostris  (Caiman),  20. 

layardi  (Acontias),  115. 

leithi  (Testudo),  11. 

leainiseatus  (Cnemidophorus),  74,  75. 

lenzi  (Liolaemus),  61. 

Lepidodactylus,  31. 

lepidopus  (Pygopus),  40. 

Lepidosternum,  78. 

leprosa  (Clemmys),  5. 

lesueuri  (Lygosoma),  101. 

lesueuri  (Malacociemmys),  4. 

lesueuri  (Oedura),  26. 

leucostigma  (Agama),  49. 

lineatum  (Phelsuma),  39. 

lineatus  (Chalcides),  113. 

lineatus  (Draco),  42. 

lineatus  (Typhlosaurus),  116. 

lineolata  (Ameiva),  74. 

linei)lata  (Lacerta),  92. 

lineolata  (Pseuderemias),  92. 

lineomaculatus  (Acanthodactylus),  90. 

lineoocellatus  (Ablepharus),  109. 

Liocephalus,  62. 

liocephalus  (Chamaeleon),  119. 

liocephalus  (Gerrhonotus),  67. 

Liolaemus,  61. 

Liolepis,  55. 

Liülepisma,  103. 

lobata  (Diptychodera),  45. 

lobatus  (Ptyodactylus),  27. 

longicaudata  (Lacerta),  89. 

longicaudata  (Latastia),  89. 

longicollis  (Chelodina),  15. 

longipes  (Laemanctus),  60. 

Lophura,  46,  54. 

loricata  (Agama),  50. 

lucius  (Alligator),  19. 

lugubris  (Eremias).  92. 

lugubris  (Lepidodactylus),  31. 

lumbricoides  (Chirotes),  76. 

Luperosaurus,  33. 

Lygodactylus,  30. 

Lygosoma,   101,  108. 


Mabuia,  97. 

mabuia  (Hemidactylus),  28. 
Macroclemmys,  2. 
macrolepis  (Feylinia),  116. 
maculata  (Geckolepis),  35, 
maculata  (Lacerta),  79. 
maculatum  (Lygosoma),  102. 
maculatus  (Draco),  42. 
maculatus  (Pachydactylus),  37. 
maculilabris  (Mabuia),  97. 
maculosa  (Chelone),  12. 
madagascariense   (Phelsuma),   37,  38. 
madagascariensis  (Crocodilus),  18. 
madagascariensis   (Gerrhosaurus),    95. 
madagascariensis   (Lygodactylus),  31. 
madagascariensis  (Podocnemis),  14. 
madagascariensis  (Scalabotes),  30. 
madagascariensis  (Zonosaurus),  95. 
major  (Lacerta),  81. 
Malacociemmys,  4. 
marginata  (Testudo),  11. 
marginatus  (Eumeces),  111. 
marmorata  (Oedura),  26. 
marmoratus  (Calotes),  47. 
marmoratus  (Gymnodactylus),  23. 
marmoratus  (Polychrus),  60. 
marmoratus  (Sphaeriodactylus),  25. 
mauritanica  (Tarentola),  36. 
mauritanicus  (Gymnodactylus),  22. 
mauritanicus  (Saurodactylus),  22. 
maximiliani  (Micrablepharus),  76. 
melanochlorus  (Liocephalus),  62. 
melanogaster  (Sceloporus),  64. 
melanura  (Sepsina),  115. 
meleagris  (Acontias),  115. 
melisellensis  (Lacerta),  85. 
meridionalis  (Tachydromus),  79. 
merremi  (Euprepes),  100. 
raerremi  (Lacerta),  85. 
Metopoceros,  63. 
Micrablepharus,  76. 
microcephalum  (Lepidosternum),  78. 
microdactyla  (Algira),  88. 
microdactylus  (Psammodromus),  88. 
microlepidotus  (Sceloporus),  65. 
microlepis  (Ophiops),  91. 
microstictus  (Monitor),  72. 


136    — 


microstictus  (Varanus),  72. 
minima  (Brookesia),  123. 
mionecton  (Chalcides),  114. 
mionecton  (Seps),  114. 
mira  (Voeltzkowia),  116. 
mississippiensis  (Alligator),  19. 
mivarti  (Lygosoma),  106. 
modesta  (Lacerta),  86. 
raodestus  (Gonyocephalus),  46. 
Moloch.  56. 

raoluccanus  (Calotes),  47. 
monarchus  (Gecko),  34. 
monodactylus  (Seps),  114. 
Monopeltis,  78. 
montium  (Pholidobolus),  75. 
multicarinata  (Mabuia),  98. 
multifasciata  (Mabuia),  99. 
multifasciatus  (Euprepes),  99. 
muralis  (Lacerta),  83. 
muricata  (Grammatophora),  54. 
muricatus  (Amphibolurus),  53. 
mustelinum  (Lygosoma),  104. 
rautabilis  (Agama),  48 — 50. 
mutilata  (GehjTa),  30. 
mydas  (Chelone),  12. 
mystaceus  (Phrynocephalus).  53. 


namaquensis  (Chamaeleon),  121. 
namaquensis  (Eremias),  92. 
nasutus  (Chamaeleon),  122. 
Naultinus,  31. 
nebulosus  (Anolis),  59. 
nebulosus  (Varanus),  70. 
Nicoria,  6. 
nigra  (Lacerta),  82. 
nigricans  (Sternothaerus),  13. 
nigrofasciata  (Agama),  50. 
nigrolineatus  (Gerrhosaurus),  95. 
nigrolutea  (Tiliqua),  97. 
nigroluteus  (Cyclodus),  97. 
nigropunctatus  (Algiroides),  87. 
nigropunctatus  (Salvator),  72,  73. 
nigropunctatus  (Tupinambis),  73. 
nigrum  (Lygosoma),  106. 
niloticus  (Crocodilus),  18. 
niloticus  (Trionyx),  16. 


niloticus  (Varanus),  71. 
noctua  (Lygosoma),  103. 
Norops,  59. 

novoguineae  (Lygosoma).  106. 
nuchalis  (Varanus),  71. 
Nucras.  89. 


Ocadia,  4. 

occidentalis  (Amphisbaena),  77. 
occidentalis  (Mabuia).  100. 
occidentalis  (Ophiops),  91. 
oceanica  (Gehyra),  90. 
ocellata  (Cercosaura),  75. 
ocellata  (Lacerta),  79. 
ocellata  (Oedura),  26. 
ocellatus  (Chalcides),  112. 
ocellatus  (Euprepes).  113. 
ocellatus  (Gonatodes),  24. 
ocellatus  (Gongylus),  113. 
ocellatus  (Monitor),  69. 
ocellatus  (Varanus),  69,  72. 
ocellifer  (Cnemidophorus),  75. 
oculifera  (Testudo),  10. 
Oedura,  26. 

oertzeni  (Gymnodactylus),  23. 
officinalis  (Scincus),  112. 
olivacea  (Chelonia),  13. 
olivaceum  (Lygosoma),  103. 
Ophiodes,  68. 

ophiomachus  (Calotes),  48. 
Ophiops,  91. 
Ophisaurus,  67. 
Ophryoessa  61. 
orbiculare  (Phrynosoma),  65. 
orbicularis  (Emys),  6. 
Oreosaurus,  76. 
orichalceum  (Lygosoma).  104. 
ornatus  (Dracu),  4L 
ornatus  (Pseudopus),  67. 
ornatus  (Uromastix).  55. 
Otocryptis,  43. 
Otosaurus,  103. 
oudrii  (Ptyodactylus),  27. 
oviceps  (Phyllodactylus),  25. 
oweni  (Chamaeleon),  122. 
oxycephala  (Lacerta),  86,  87. 


—    137    — 


Pachydactylus,  37. 
pallida  (Agania).  50. 
palnicum  (Lygosoma),  104. 
pannoniciis  (Ablepharus),  110. 
Pantodactylus,  75. 
pardalis  (Aeanthodactylus),  90. 
pardalis  (Chamaeleon),  120. 
pardalis  (Eremias),  92. 
pardalis  (Lacerta),  92. 
pardalis  (Testudo),  9. 
parvilobus  (Chamaeleon),  119. 
pater  (Lacerta),  80. 
paulensis  (Centropyx),  73. 
pavimenta,tus  (Euraeces),  112. 
pelagicus  (Gymnodactylus),  23. 
Pelochelys,  16. 
Pelomedusa,  14. 
Pelomedusidae,  13. 
peloponnesiaca  (Lacerta),  83. 
pennsylvanicuni  (Cinosternum).  2. 
peroni  (Ablepharus),  109. 
peroni  (Hemiergis),  108. 
peroni  (Liolepisma),  105. 
peroni  (Lygosoma),  105,  108. 
perspicillata  (Lacerta),  87. 
peruvianus  (Tropidurus),  62. 
petersi  (Oreosaurus),  76. 
Phelsuma,  37. 
Pholidobolus.  75. 
Phrynocephalus,  52. 
Phrynosoma,  65. 
Phyllodactylus,  25. 
Physignathus.  54. 
pic(iuoti  (Varanus),  70. 
picta  (Chrysemys),  3. 
picta  (Erays),  3. 
picturatus  (Lygodactylus),  31. 
pipiens  (Alsophylax),  22. 
planiceps  (Agama),  51. 
Platemys,  15. 

platurus  (Gymnodactylus),  24. 
platurus  (Phyllurus),  24. 
platynota  (Cyclemys),  7. 
platyrhinus  (Phrynosoma),  66. 
platyurus  (Hemidactylus),  29. 
plica  (Uraniscodon),  63. 
Podocnemis,  14. 


poecilopleurus  (Ablepharus),  109. 
Polychrus.  60. 
polygonata  (Japalura),  46. 
polj'lepis  (Geckolepis),  35. 
polyphemus  (Testudo),  9. 
polyzonus  (Zonurus),  66. 
ponticeriana  (Sitana),  43. 
porosus  (Crocodilus),  19. 
porphyreus  (Phyllodactylus),  26. 
praepeditum  (Lygosoma),  108. 
praticola  (Lacerta),  83. 
Prionodactylus,  75. 
Pristurus,  24. 
Psammodromus,  88. 
Ptenopus,  21. 
Ptychozoum,  35. 
Ptyodactylus,  27. 
pulchella  (Emys),  5. 
pulchella  (Eremias),  93. 
pulchellus  (Anolis),  56,  58. 
pulchellus  (Gymnodactylus),  23. 
pumilus  (Chamaeleon),  121. 
punctata  (Mabuia),  97. 
punctatissimus  (Sphaerodactylus) ,  39. 
punctatum  (Lygosoma),  107. 
punctatus  (Sphenodon),  1. 
punctularia  (Nicoria),  7. 
punctulatum  (Lygosoma),  108. 
Pygopodidae,  40. 
Pygopus,  40. 
Pyxis,  8. 

quadrasi  (Draco),  41. 
quadrifrons  (Amphisbaena),  77. 
quadrilineatus  (Gerrh(jsaurus),  95. 
quadrilineatus  (Prionodactylus),  75. 
quinquecarinatus  (Euprepes),  98. 
quinquelineatus  (Eumeces),  110. 
quinquelineatus  (Euprepes),  111. 
quinquetaeniata  (Mabuia),  100. 
({uinquetaeniatus  (Euprepes),  100. 
quoyi  (Lygosoma),  102. 

raddei  (Lacerta),  86. 
raddei  (Phrynocephalus),  52. 
raddoni  (Mabuia),  97. 


138    — 


ra'liata  (Testudo).  10. 
railiolata  (Hydi'aspis).  15. 
rapicaudus  (Thecadactylus),  27. 
recticrista  (Ohamaeleon).  117.  118. 
reevesi  (Daraonia).  4. 
reevesi  (Lygosoma).  104. 
reissi  (Phyllodactylus).  25, 
reticularia  (Einys),  4. 
rhinoceratus  (Chamaeleon),  120. 
Rhiptoglossa,  117. 
Ehodoiia,  108. 
rhombifer  (Crocodilus),  18. 
rhomboidale  (Lygosoma).  105. 
Ehoptropus,  39. 
Rhynchoeephalia.  1. 
richardi  (Aiiolis).  57. 
ridleyi  (Amphisbaena).  78. 
riisei  (Ameiva),  74. 
Riopa.  107. 
rivulata  (Clemmys).  5. 
robusta  (Oedura).  26. 
robustus  (Hemidactylus),  28. 
rodriguezi  (Anolis),  58. 
rostratum  (Lepidosternum).  78. 
rubra  (Lacerta),  82. 
rubriventris  (Laeerta\  84. 
rubropunctata  (Eremias),  92. 
rubropiinctata  (Lacerta).  92. 
ruderata  (Agama),  50. 
rudis  (Mabuia).  99. 
rueppelli  (Riopa).  110. 
rufipes  (Gerrhosaurus),  95. 
rufipes  (Zonosaurus),  95. 
rugifera  (Mabuia).  98. 
rugosa  (l'hrysemys).  4. 
rugosus  (Trachysaurus).  96. 
ruspolii  (Chamaeleon).  119. 
russowi  (Hemidactylus),  27. 


sakalava  (Blaesodactjdus),  32. 
sakalava  (Hemidactylus).  32. 
Salea,  46. 
sallei  (Anolis).  59. 
salvator  (Varanus).  70. 
samoense  (Lj^gosoma),  106. 
sanctum  (Lygosoma).  102. 


sanguinolenta  (Agama\  49. 
Saurodactylus,  22. 
scaber  (Gymnodactylus),  22,  23. 
Scapteira.  94. 
Sceloporus.  64. 
Scelotes,  114. 

schadenbergi  (Brachymeles).   112 
schlegeli  (Tomistoma).   18. 
schlueteri  (Ophiops).  91. 
Schneider i  (Eumeces),  111. 
schoensis  (Cinixys).  8. 
schreiberi  (Lacerta),  80. 
schreibersi  (Pantodactylus),  75 
Scincidae.  96. 
scincoides  (TiliquaX  97. 
Scincus.  112. 

scincus  (Teratoscincus).  21. 
sclerops  (Alligator).  20. 
sclerops  (Caiman\  20. 
Scolecosaurus.  76. 
scripta  (Chrysemys),  3. 
scripta  (Scapteira),  94. 
scutellatus  (Acanthodactjdus),  90. 
scutirostrum  (Lygosumal  108. 
sebae  (Hoplurus).  61. 
semilineatus  (Anolis).  59. 
semiserrata  (Testudo),  10. 
senegalensis  (Chamaeleon).  118. 
senegalensis  (Tarentola).  37. 
sepoides  (Chalcidesl  114. 
Sepsina,  115. 

septemtaeniata  (Mabuia).  98. 
septemtaeniatus  (Euprepes).  98 
septemtrionalis  (Tachydromus).  79. 
serpens  (Lygosoma),  108. 
serpentina  (Chelydra),  2. 
serratus  (Laemanctus).  (iO. 
sexlineatus  (Cnemidophorus).  74. 
sexlineatus  (Tachydromus).  78; 
siamensis  (Crocodilus).  18. 
Siaphos,  108. 
signatus  (HomopusV  8. 
sikkimense  (Lygosoma).  103. 
simoni  (Chamaeleon).  119. 
simoni  (Podarces).  92. 
sinaita  (Agama),  49. 
sinensis  (Alligator),  19. 


139 


sinensis  (Ocadia),  4. 

sinensis  (Trionyx),  16. 

sinicus  (Tropidophorus),  110. 

siniferus  (Sceloporus).  65. 

sinuatus  (Sternothaerus),  13. 

Sitana,  43. 

smaragdinuni  (Lj'gosoma),  1Ü3. 

sniithi  (Lygosoma),  105. 

smitlii  (Testudo),  10. 

spengleri  (Nicoria),  6. 

Sphaerodactylus,  39. 

Sphenodon,  1. 

spilopterus  (Draco),  41,  42. 

spinipes  (Uromastix),  55. 

spinosa  (Agama),  50,  51. 

spinosa  (Geoemyda),  8. 

spinosus  (Sceloporus),  64. 

spixi  (Platemys),  15. 

squamulosa  (Ichnotropis).  91. 

stangeri  (Mabuia),  97. 

stellio  (Agama),  52. 

Stenodactylus,  22. 

stentor  (Gecko),  34. 

Sternothaerus,  13. 

stirpium  (Lacerta),  80,  81. 

stoddarti  (Ceratophora),  43. 

stokesi  (Egernia),  96. 

stratulus  (Ancjlis),  56. 

striata  (Mabuia),  101. 

striatus  (Centropyx),  73. 

striatus  (Ophiodes),  68. 

strigata  (Lacerta),  81. 

stumpffi  (Gongylus),  115. 

stumptti  (Phyllodactylus),  25. 

subplanus  (Trionyx),  16. 

subunicolor  (Zonosaurus),  96. 

suchus  (Crocodilus),  18. , 

sulcata  (Mabuia),  101. 

sulcata  (Testudo),  9. 

sumichrasti  (Gyranophthalmus),  76, 

sundewalli  (Lygosoma),  107. 

superciliaris  (Brookesia),  122,  123. 

superciliosa  (Ophryoessa),  61. 

surinamensis  (Anieiva),  74. 

suspectum  (Heloderma),  69. 

swinhoei  (Gecko),  35. 

syriacus  (Acanthodactylus),  90. 


tabulata  (Testudo),  9. 

tachydromoides  (Tachydromus'.  79. 

Tachydromus.  78. 

taeniolatum  (Lygosoma),  101. 

taeniura  (Ameiva),  74. 

tangitana  (Lacerta),  80. 

taprobanense  (Lygosoma),  107. 

Tarentola.  36. 

taurica  (Lacerta),  83. 

tectifera  (Hydromedusa),  15. 

tectum  (Emys),  3. 

tectum  (Kachuga),  3. 

teguixin  (Tupinambis),  72. 

Tejidae,  72. 

Tejus,  75. 

temraincki  (Lygosoma),  108. 

temmincki  (Macroclemmys),  2. 

tentoria  (Testudo),  10. 

tenue  (Lygosoma),  102. 

tenuis  (Liolaemus),  61. 

Teratoscincus,  2L 

terrapen  (Malacociemmys),  4. 

tessellata  (Nucras),  81. 

Testudinidae,  3. 

Testudo,  9. 

tetrataenia  (Mabuia),  99. 

teyou  (Tejus),  75. 

Thalassochelys,  13. 

Theeadactylus,  27. 

therm  alis  (Nicoria),  7. 

tiliguerta  (Lacerta),  85. 

Tiliqua.  96. 

timorensis  (Varanus),  72. 

Toniistoma,  18. 

torquata  (Tropidolepis),  64. 

torquatus  (Sceloporus),  64. 

tournevillei  (Agama),  49. 

trachyblepharus  (Gymnodactylus),  23. 

trachyblepharus  (Saurodactylus),  23. 

Trachysaurus,  96. 

travancoricum  (Lygosoma),  104. 

tricarinata  (Acanthosaura),  46. 

tricornis  ((^'hamaeleon),  122. 

tridactylus  (Chalcides),  114. 

triedrus  (Hemidactylus),  29. 

trijuga  (Nicoria),  7. 

trilineatum  (Lygosoma),  104. 


140 


trimeni  (Testudo),  10. 

Trionj'chidae,  16. 

Trionyx,  16. 

triunguis  (Trionyx),  16. 

trivittata  (Mabuia).  100. 

Trogonophis,  78. 

Tropidophorus,  110. 

Tropidurus,  62. 

tuberciilata  (Agama),  52. 

tuberculata  (Iguana),  63. 

tuberculosus  (Phyllodactylus),  25. 

Tupinambis,  72. 

turcicus  (Hemidactylus),  28. 

Typhlacontias,  118. 

Typhlosaurus,  116. 

umbra  (Uraniscodon),  63. 
undata  (Eremias),  93. 
undulata  (Ameiva),  73. 
undulata  (Tropidolepis),  65. 
undulatus  (Anisolepis),  61. 
undulatus  (Sceloporus),  65. 
Uraniscodon,  63. 
Uroniastix,  55. 
Uroplates,  40. 
Uroplatidae,  40. 
Uta,  64. 

valentini  (Lacerta),  85. 
Varanidae,  69. 
Varanus,  69. 
varia  (Mabuia),  100. 
variabilis  (Sceloporus),  65. 
variegata  (Gehyra),  30. 
variegata  (Japalura),  46. 
varius  (Monitor),  71. 
varius  (Varanus),  71. 
velox  (Eremias),  93. 
ventralis  (Ophisaurus),  67. 
vermiciilaris  (Amphisbaena),  77. 
vermiculatus  (Anolis),  57. 


verreauxi  (Lygosoma),  109. 
verreauxi  (Testudo),  10. 
verrucosus  (Chamaeleon),  119. 
verrucosus  (Hemidactylus),  29. 
versicolor  (Calotes),  48. 
versicolor  (Phrynocephalus),  53. 
verticillatus  (Gecko),  33. 
verus  (Cordylus),  66. 
virgata  (Chelonia),  13. 
viridanus  (Chalcides),  113. 
viridiocellata  (Lacerta),  85, 
viridis  (Draco),  40. 
viridis  (Lacerta),  80. 
viridissima  (Lacerta),  80. 
vittata  (Emyda),  17. 
vittata  (Mabuia),  98. 
vittatus  (Basiliscus),  60. 
vittatus  (Diplodactylus),  26. 
vittatus  (Gecko),  34. 
vittatus  (Gonatodes),  24. 
vittatus  (Liocephalus),  62. 
vittipunctata  (Ameiva),  74. 
vivipara  (Lacerta),  82. 
voeltzkowi  (Chamaeleon),  120. 
Voeltzkowia,  116. 
volans  (Draco),  40. 
vulgaris  (Acanthodactylus),  90. 
vulgaris  (Ameiva),  74. 
vulgaris  (Chamaeleon),  117,  118. 
vulgaris  (Crocodilus),  18,  19. 
vulgaris  (Stellio),  52. 

■wahlbergi  (Mabuia),  101. 
whitei  (Egernia),  96. 
wiegmanni  (Liolaemus),  61. 
wiegmanni  (Trogonophis),  78. 
willsi  (Chamaeleon),  121. 

Zonosaurus,  95. 
Zonuridae,  66. 
Zonurus,  66. 


-^^ 


i^<~ 


crfcme 

ßookbinding  Co.,  \nt. 

300  Summer  Street 

Boston,  Wass,  0?2I0 


299